Skip to main content

Full text of "Lateinische Sequenzen des Mittelalters aus Handschriften und Drucken"

See other formats


This  is  a  digital  copy  of  a  book  that  was  preserved  for  generations  on  library  shelves  before  it  was  carefully  scanned  by  Google  as  part  of  a  project 
to  make  the  world's  books  discoverable  online. 

It  has  survived  long  enough  for  the  copyright  to  expire  and  the  book  to  enter  the  public  domain.  A  public  domain  book  is  one  that  was  never  subject 
to  copyright  or  whose  legal  copyright  term  has  expired.  Whether  a  book  is  in  the  public  domain  may  vary  country  to  country.  Public  domain  books 
are  our  gateways  to  the  past,  representing  a  wealth  of  history,  culture  and  knowledge  that's  often  difficult  to  discover. 

Marks,  notations  and  other  marginalia  present  in  the  original  volume  will  appear  in  this  file  -  a  reminder  of  this  book's  long  journey  from  the 
publisher  to  a  library  and  finally  to  you. 

Usage  guidelines 

Google  is  proud  to  partner  with  libraries  to  digitize  public  domain  materials  and  make  them  widely  accessible.  Public  domain  books  belong  to  the 
public  and  we  are  merely  their  custodians.  Nevertheless,  this  work  is  expensive,  so  in  order  to  keep  providing  this  resource,  we  have  taken  steps  to 
prevent  abuse  by  commercial  parties,  including  placing  technical  restrictions  on  automated  querying. 

We  also  ask  that  you: 

+  Make  non-commercial  use  ofthefiles  We  designed  Google  Book  Search  for  use  by  individuals,  and  we  request  that  you  use  these  files  for 
personal,  non-commercial  purposes. 

+  Refrainfrom  automated  querying  Do  not  send  automated  queries  of  any  sort  to  Google's  system:  If  you  are  conducting  research  on  machine 
translation,  optical  character  recognition  or  other  areas  where  access  to  a  large  amount  of  text  is  helpful,  please  contact  us.  We  encourage  the 
use  of  public  domain  materials  for  these  purposes  and  may  be  able  to  help. 

+  Maintain  attribution  The  Google  "watermark"  you  see  on  each  file  is  essential  for  informing  people  about  this  project  and  helping  them  find 
additional  materials  through  Google  Book  Search.  Please  do  not  remove  it. 

+  Keep  it  legal  Whatever  your  use,  remember  that  you  are  responsible  for  ensuring  that  what  you  are  doing  is  legal.  Do  not  assume  that  just 
because  we  believe  a  book  is  in  the  public  domain  for  users  in  the  United  States,  that  the  work  is  also  in  the  public  domain  for  users  in  other 
countries.  Whether  a  book  is  still  in  copyright  varies  from  country  to  country,  and  we  can't  offer  guidance  on  whether  any  specific  use  of 
any  specific  book  is  allowed.  Please  do  not  assume  that  a  book's  appearance  in  Google  Book  Search  means  it  can  be  used  in  any  manner 
anywhere  in  the  world.  Copyright  infringement  liability  can  be  quite  severe. 

About  Google  Book  Search 

Google's  mission  is  to  organize  the  world's  information  and  to  make  it  universally  accessible  and  useful.  Google  Book  Search  helps  readers 
discover  the  world's  books  while  helping  authors  and  publishers  reach  new  audiences.  You  can  search  through  the  full  text  of  this  book  on  the  web 


atjhttp  :  //books  .  qooqle  .  com/ 


Uber  dieses  Buch 

Dies  ist  ein  digitales  Exemplar  eines  Buches,  das  seit  Generationen  in  den  Regalen  der  Bibliotheken  aufbewahrt  wurde,  bevor  es  von  Google  im 
Rahmen  eines  Projekts,  mit  dem  die  Biicher  dieser  Welt  online  verfiigbar  gemacht  werden  sollen,  sorgfaltig  gescannt  wurde. 

Das  Buch  hat  das  Urheberrecht  uberdauert  und  kann  nun  offentlich  zuganglich  gemacht  werden.  Ein  offentlich  zugangliches  Buch  ist  ein  Buch, 
das  niemals  Urheberrechten  unterlag  oder  bei  dem  die  Schutzfrist  des  Urheberrechts  abgelaufen  ist.  Ob  ein  Buch  offentlich  zuganglich  ist,  kann 
von  Land  zu  Land  unterschiedlich  sein.  Offentlich  zugangliche  Bucher  sind  unser  Tor  zur  Vergangenheit  und  stellen  ein  geschichtliches,  kulturelles 
und  wissenschaftliches  Vermogen  dar,  das  haufig  nur  schwierig  zu  entdecken  ist. 

Gebrauchsspuren,  Anmerkungen  und  andere  Randbemerkungen,  die  im  Originalband  enthalten  sind,  finden  sich  auch  in  dieser  Datei  -  eine  Erin- 
nerung  an  die  lange  Reise,  die  das  Buch  vom  Verleger  zu  einer  Bibliothek  und  weiter  zu  Ihnen  hinter  sich  gebracht  hat. 

Nutzungsrichtlinien 

Google  ist  stolz,  mit  Bibliotheken  in  partnerschaftlicher  Zusammenarbeit  offentlich  zugangliches  Material  zu  digitalisieren  und  einer  breiten  Masse 
zuganglich  zu  machen.  Offentlich  zugangliche  Biicher  gehoren  der  Offentlichkeit,  und  wir  sind  nur  ihre  Huter.  Nichtsdestotrotz  ist  diese 
Arbeit  kostspielig.  Um  diese  Ressource  weiterhin  zur  Verfiigung  stellen  zu  konnen,  haben  wir  Schritte  unternommen,  um  den  Missbrauch  durch 
kommerzielle  Parteien  zu  verhindern.  Dazu  gehoren  technische  Einschrankungen  fiir  automatisierte  Abfragen. 

Wir  bitten  Sie  um  Einhaltung  folgender  Richtlinien: 

+  Nutzung  der  Dateien  zu  nichtkommerziellen  Zwecken  Wir  haben  Google  Buchsuche  fiir  Endanwender  konzipiert  und  mochten,  dass  Sie  diese 
Dateien  nur  fiir  personliche,  nichtkommerzielle  Zwecke  verwenden. 

+  Keine  automatisierten  Abfragen  Senden  Sie  keine  automatisierten  Abfragen  irgendwelcher  Art  an  das  Google-System.  Wenn  Sie  Recherchen 
iiber  maschinelle  Ubersetzung,  optische  Zeichenerkennung  oder  andere  Bereiche  durchfiihren,  in  denen  der  Zugang  zu  Text  in  groBen  Mengen 
niitzlich  ist,  wenden  Sie  sich  bitte  an  uns.  Wir  fordern  die  Nutzung  des  offentlich  zuganglichen  Materials  fiir  diese  Zwecke  und  konnen  Ihnen 
unter  Umstanden  helfen. 

+  Beibehaltung  von  Google-Markenelementen  Das  "Wasserzeichen"  von  Google,  das  Sie  in  jeder  Datei  finden,  ist  wichtig  zur  Information  iiber 
dieses  Projekt  und  hilft  den  Anwendern  weiteres  Material  iiber  Google  Buchsuche  zu  finden.  Bitte  entfernen  Sie  das  Wasserzeichen  nicht. 

+  Bewegen  Sie  sich  innerhalb  der  Legalitat  Unabhangig  von  Ihrem  Verwendungszweck  miissen  Sie  sich  Ihrer  Verantwortung  bewusst  sein, 
sicherzustellen,  dass  Ihre  Nutzung  legal  ist.  Gehen  Sie  nicht  davon  aus,  dass  ein  Buch,  das  nach  unserem  Dafiirhalten  fiir  Nutzer  in  den  USA 
offentlich  zuganglich  ist,  auch  fiir  Nutzer  in  anderen  Landern  offentlich  zuganglich  ist.  Ob  ein  Buch  noch  dem  Urheberrecht  unterliegt,  ist 
von  Land  zu  Land  verschieden.  Wir  konnen  keine  Beratung  leisten,  ob  eine  bestimmte  Nutzung  eines  bestimmten  Buches  gesetzlich  zulassig 
ist.  Gehen  Sie  nicht  davon  aus,  dass  das  Erscheinen  eines  Buchs  in  Google  Buchsuche  bedeutet,  dass  es  in  jeder  Form  und  uberall  auf  der 
Welt  verwendet  werden  kann.  Eine  Urheberrechtsverletzung  kann  schwerwiegende  Folgen  haben. 

Uber  Google  Buchsuche 

Das  Ziel  von  Google  besteht  darin,  die  weltweiten  Informationen  zu  organisieren  und  allgemein  nutzbar  und  zuganglich  zu  machen.  Google 
Buchsuche  hilft  Lesern  dabei,  die  Bucher  dieser  Welt  zu  entdecken,  und  unterstiitzt  Autoren  und  Verleger  dabei,  neue  Zielgruppen  zu  erreichen. 


Den  gesamten  Buchtext  konnen  Sie  im  Internet  unter  http  :  //books  .  google  .  com  durchsuchen. 


c 


<V-\ST 


ali 


¥  14 

*  4 

£  Harvard  College      % 

&  Library              4 

*  -  v,L.     4 

*  ^^      4 

T*  FROM  THE  BEQUEST  OF                         *J 

^  JOHN   HARVEY   TREAT     4 

T  OF  LAWRENCE,  MASS.                              T 

&*  CLASS  OF  1862                                     » 

+  4 

* I4 


Lateinische 


SEQUENZEN 


des  Mittelalters 

aas 

Handschriften  und  Drucken 
herausgegeben 

ton 

Joseph  Kehr&iiu. 

Direktor  dei  K.  Prenss.  kathol.  Lehrerseminars  sn  Nontabanr,  Bltter  des  K.  Prenss.  Rothen  Adler- 
Ordens  IV.  Kl.,  Ritter  des  PftpstUchen  St  Gregorins-Ordens ,  Inhaber  dei  Ordenskrenses  IV.  KL  dee 
Militir-  nnd  CitiWerdJenst-Ordens  Adolphs  ton  Nassan,  dee  Vereini  snr  Erforsehnng  der  rheiniichen 
Geschichte  nnd  Alterthnmer  tn  Maini  korrespondierendem,  der  Gesellschaft  fnr  denteehe  Spraehe  tn 
Berlin  answftrtigem,  der  kOnlglichen  denteehen  Gesellachaft  sn  Kdnigsberg  in  Prenesen  ordentlichem 
nnd    des   historisehen   Vereins    for   den  Niederrhein,   inshesondere  die  alte  Ersdi6sese  K6ln  Ehren- 

Mltgliede. 


-sx&sm- 


JAaihz. 

Druck  und  Yerlag  von  Florian  Kupferberg. 

1873. 


C  ^'^^ft^ 


x/ 


HABVARD  COfLEGE  LIBRARY 

TREAT  FUND 

CHARTRAND  COLLECTIOM 

JUNE  8,  1928 


W 


Sr.  Bischoflichen  Gnaden 


HochwOrdigslra  Herrn  Herrn 

Bischof  von  Limburg, 

Seiner   Pftpstlichen    Heiligkeit   Hauspr&laten    nnd   Thronassistenten, 
Comes  S.  Palatii  et  Aulae  Lateranensis  etc. 


ln 


tiefster  Ehrfurcht 


gewidmet 


lll.-l 


I)ie  lateinischen  Sequenzen  sind  wegen  ibres  Kinflusses  auf 

die  Entwickelang   der   drutsehen  Leiche   und    ronianisehen   ly- 
risehen  Lais  ?ot  bo  grnsser  Wiehtigkeit,  dass  eine  eingefeeBdere 
Darstellung  ikrer  musikalischen  und  rhythmischen  Verhaltm 
als  ihnen  bisher  zu  Theil  gewnrden,  nothwendig  erschien. 

Mit  diesem  Satze  begjnnt  l)v.  Bartsch  das  Vorwort  zu 
siinem  Werke.  Ausser  dieser  furmellen  (musikalischen  uml 
rhythmisrhrn)  Wirhtigkeit  der  Srqucrizen  konimt  ihr  Inlnilt 
in  Betracht,  und  man  darf,  fasst  inan  Inhalt  und  Fonn  zu- 
sammen,  ktlhn  behaupteu,  dass  virle  Srqurnzrn  zu  dem  Bcsten 
ehoreiK  was  die  kirchliehe  Lyrik  hrrvorgebraeht  hat,  man 
ag  die  mehr  psaltnartigcn ,  oder  die  mehr  hynmrnartigen, 
oder  aueh  jenc  ius  Auge  fassen,  welchc  mehr  der  lyrisrh- 
epischen  Legende  sieh  nfthera. 

Als  ich  meine  „Lateinisehe  Anthologie  aus  den  rhristhchen 
Dkhteni  des  Mittelalters.  Frankfurt  1840"  zusainmenstellte, 
habe  ich  die  erste  Bekaiintschaft  mit  den  Sequenzen  tn  alten 
Missalen  geniacht,  freilich  eine  noch  nicht  weit  reichende.  Seit 

Cjener  Zeit  hlieb  nicin  Interesse  lebendig  fiir  jene  Werkc,  welche 
aus  diesem  reiehen  Borne  der  ehristlichen  Diehtung  gesehopft. 
Aber  ist  es  gerechtfertigt,  nach  den  Werken  von  Daniel, 
IClMMi  Neale,  Morel  noch  eine  besondere  SiiTninlung  der 
Sequenzen  hrrauszugeben?  Ich  hoffc  6f,  fnst  srhon  allein 
••n  der  hohen  Preise,  welche  die  Anschaftung  der  erwiihnteii 
Werke  manchem  Freunde  dieses  Zweiges  der  kiniilirhrn  T- 
sehr  schwer  machen.  Wer  den  Gesamm  t  reic  h  t  h  u  m  der 
lateinisehen  Hymuen  mid  Sequenzen  besitzen  will, 
der  kann  die  genannten  Werke,  welche  einander  ergO»Z8n,  nicht 
entbehren. 


. 


-   vni   - 


Ks  kam  mir  vor  allem  auf  eiue  Saramlung  des  reichen 
Stoffes  an,  und  zu  diesem  Behufe  beratate  ich  die  gedruckteu 
Texte  in  Missalen  uud  Sammlungen,  hatte  aber  auch  das  (rluck, 
von  biedern  Freunden  unterstutzt ,  inaneheii  handschriftlichen 
Sehatz  zu  heben.  Das  Nahere  hierOber  ist  bei  Angabe  der 
Qucllen  und  Hilfsmittel  niit  dankender  Anerkennung  gesagt. 

-  Eine  Kritik  des  Textes  habe  ich  uicht  versucht,  ich 
glaubte  niich  einer  Bolehea  nicht  gewachsen,  und  ich  m&chte 
fest  behaupten ,  es  sei  hierzu  noch  zu  frtthe.  Mit  einer  bloss 
p  h  1 1  ol Ogi B  C  h  e n  W  o  r  t  k  r  i  t  i  k  ,  wie  sie  in  ueuerer  Zeit  den 
alten  Klassikern  (ob  zum  Nutzen  oder  Schaden?)  vielfach  zu 
Tbcil  geworden  ist,  reicht  man  bei  diesen  Sequenzen  nicht  aus, 
Sie  sind  nach  Inhalt  und  Form  Kinder  ihrer  Zeit ,  und  das 
Yiixtiindniss  der  Zeit,  in  welcher  diese  Dichtungen  cntstamlen, 
ist  nicht  jedein  erschlossen ,  man  mag  den  kirchlieh  -  religiosen 
Luhalt  der  Sequenzen,  oder  die  Sprftchc  derselben,  das  s.  g. 
Kirchcnlatein ,  betrachten.  Hat  doch  in  Kezug  auf  die  Si 
der  sonst  s*»  keimtnissreiehe  uud  gewissenhafte  Daniel  nicht 
inimer  das  Kichtige  getrotfen,  wio  M<>ne  nachweist.  llier/u 
kommt  noch  etwas,  was  bei  den  heidnischen  Lyrikern  RoDU 
zur  Scite  liegen  bleibt,  niimlich  das  Musikalisehe  in  seinem 
Zusammenhuug  mit  dem  Rhy  thmischen  und  Metrischcn, 
namentlich  in  den  ftlteren  Sequenzen.  Hier  bedarf  es  vnrerst 
noch  weitcrer  Forschungen,  die  Handsc hriften  sind  in  dicser 
Hinsicht  noch  lange  nicht  gcniigend  ausgebeutet,  so  dankbar 
das  von  S  c  h  u  b i  g e  r ,  M  o  n  e ,  B  a  r  t  s  c  h  u,  A.  Greleistete  an- 
erkannt  werdcn  muss.  Das  Metrische  ist  vielfach  bedingt  tlurch 
fltt  Musikalische,  und  wie  uneben  hier  zur  Zeit  die  Bahn  noch 
ist,  zeigt  die  ganz  verschiedene  Yersabtheilung  derselben  3o- 
quenzen  in  den  verschiedenen  Sanimlungen.  (S.  Einleitung  S,  5  f.) 
Auch  die  Versabtheilung  derseiben  Sequenzen  in  den  verschie- 
denen  Handschriften  ist  nicht  immer  eine  und  dicselbe,  wie  ich 
aus  Vergleichung  einiger  ersehen  habe,  und  wie  auch  Bartsch 
S.  21.  andeutet.  Mone  und  Neale  geben  oft  dieser  oder 
jener  Lesart  oder  auch  einer  blossen  Konjektur  aus  metri- 
s c h e n  oder  musikalisc h]e n  Grilnden  den  Vorzug ,  stimmen 
aber  nicht  immer  aberein.  Dies  Alles  gilt  jedoch  mehr  von 
den  alteren  Sequenzen  als  von  den  jUngeren,  in  denen  statt  der 
freien  Khythmen  regelmftssigere  eintreten ,  die  sich  in  gereimte 
Strophen  gliedern. 

Als  Material  zur  kritischen  Feststellung  des  Textes  mSge 
die  Aiigabe  der  Lesarten  dienen,  die  ich  aus  den  mir  vor- 
Uegenden  Texten  mit  mOglichster  Genauigkeit  und  Vollstandig- 


—    IX    — 

keit  zusammenzustellen  bemUht  war.  Einen  unschMzbaren  Bri- 
trag  hierzu  Hefert  der  hier  bis  ins  Kleinste  gewissenhafte 
Mone. 

Eine  Erkliirung  der  Sequenzen  lag  nieht  in  mefaesi 
Plane,  nur  hier  und  da  habc  ich  eine  Bemerkung  beigefugt, 
Einiges  bieten  Daniel,  Neale  und  Morel,  recht  vielMum 
besonders  durch  Mittheiluug  von  Parallelstellen  aus  den  Kirchen- 
schriftstellem  und  den  griechischen  Men&en,  „d£e  dem  Nameu 
nach  MonatsbUch e r ,  dem  Inhalt  nach  C h o r a  1  b U c h e t 
ftlr  den  taglichen  Gottesdienst  jedes  Monats,  daher  auch  mouat- 
weise  als  besondere  Bttcher  gedruckt  sind."  (Mone,  D.  Vor- 
rede  S,  X.) 

In  den  Bemerkungen  sind  die  Stellen  angegeben,    wo 
Bartsch  von  den  betreffenden  Sequenzen  spricht,  da  der  Vcr- 
fasser  seinem  Buche  ein  gewiss  recht  sehr  zu  wQuschendes  Re- 
ister  nicht  beigeftigt  hat 

Zugaben ,  und  ich  hoffe ,  nicht  ganz  werthlose  sind :  die 
kurzen  biographisch  -  literarischen  Nachweisuugen  ilber  einige 
Sequenzcndichter  und  ihre  Sequenzen;  das  Verzeichniss  d«r 
Ubrigen  Sequenzen  nach .  Jahrhunderten;  das  WOrterverzeichniss. 
Wenn  das  Verzeiclmiss  der  Sequenzen  auch  hier  und  da  Zweifel 
zulilsst,  oder  weitere  Forschungen  in  Handschriften  diese  oder 
jeneSequenz  einem  frtlheren  Jahrhundert  zuweisen ;  so  hoflte  icli 
doch  durch  dasselbe  der  Literaturgeschich  te  und  durch 
das  Wtfrterverzeichniss  der  Philologie  einen  kleineu  Dienst 
erwiesen  zu  haben.  In  Bezug  auf.den  letzten  Punkt,  das  s.  g, 
Kirchenlatein ,  darf  ich  auf  das  „Handbuch  zur  Vulgata"  von 
Dr.  Kaulen  (Mainz  1870)  verweisen,  liber  welches  kein  Phi- 
lologe  sich  vornehm  wegsetzen  mOge. 

Montabaur,  dea  25.  Sept.  1872. 


J.  Kehrein. 


I  n  h  a  1  t 


I.    Hiieder  an  Gott. 


Advent&lieder 

WeihnachtsJieder    .    .    .    . 

Epiphanie 

Beschneidung 

Christi  Leben 

Name  Jesu 

Verklarung  Christi      .    .    . 

Septuagesima 

Passionslieder 

Leidenswerkzenge  .    .    .    . 

SchwetBStuch  , 

Jesu  Anllitz 

Wimden  Cliristi      .    .    .    . 

Kreuz  Christi 

Osterlieder 

Am  weissen  Sonntage     .    . 

Himmelfahrt 

Sonntag  nach  Himmelfahrt . 

Pfingsttteder 

Dreifaltigkeit .  .  ,  .  .  . 
Fronleichnamslieder  .  .  . 
An  Sonntagen 


Nr. 

1—    6 
6—  28 
24—  30 
81— 32a 
82b 
33—  85 
36—  42 
48—  44 
45—  46 
47-  64 
55 
56 
57—  58 
69—  78 
79—110 
111—113 
114—119 
120—121 
122—187 
188—149 
150—162 
163—165 


3X    Von  den  Engeln. 
Von  den  hl.  Engeln    .    .    .    166—174 

XXX.    Marienlieder. 
Maria  Empfangniss     .    .    .    175—190 

Maria  Gehurt 191—196 

Maria  Verkflndigung  .  .  .  197—203 
Marift  Opferung  ....  204—205 
Maria  Heimsuchung  ,  ,  .  206—214 
Maria  Rcinigung  (Lichtmess)  216—222 
Maria  Schmerzen    ....    223—236 

Maria  Freuden 237—245 

Maria  Himmelfahrt  .  .  .  246—261 
Verschiedene  Marienlieder  .    262—884 

IV.    Heiligenlieder. 
Auf  alle  Heiligen    ....    835—340 
Aof  die  unschuldigen  Kinder.    341—849 


Johannes  der  Taufer 

Joseph 

Simeon 

Auf  die  Apostel  und 

gelisten  .... 
Petrus  und  Paulus 
Andreas     .    .    .    .    , 
Johannes  Ev.     .    .    , 

Jakobus     

Bartholom&us     .    .    . 

Lukas 

Markus 

Matthaus 

Thomaa 

Martyrer 

Bekenner  

Jungfrauen  .  .  .  . 
Wittfrauen  .  .  .  . 
Kirchenlehrer     .    .    . 

Achatiu8 

Adaibert 

Aegidius 

Africanus 


Eyan- 


Ajtapetus  .  .  . 
Albanus  .  .  . 
Albuinus  .  .  . 
Alexius .... 
Ansgar  .... 
Antonin  .  .  . 
Anton  Abt  .  . 
Anton  von  Padua 
Arbogast  .  .  . 
Augustinus  .  . 
Benedictus  .  . 
Bernhardinus 
Bernhardus  .  . 
Blasius  .... 
Bonaventura  .  . 
Botuidus  .  .  . 
Burchard  .  .  . 
Gassian  .... 
Castor   .... 


Kr. 

350—364 
856—866 
367 

368-377 
.  878—397 
,  898-401 
402—413 
414-419 
420—424 
425 
426 
427—428 
429—431 
482—456 
457—471 
472—480 
481 
482-483 
484 
485-486 
487—488 
489 
490 
491# 
492 
493 
494 
495 
496—497 
498—500 
501 
502-512 
613—516 
617—618 
619-620 
621—525 
526 
527 
628 
529 
580-531 


XI 


Nr. 

Celsus 532 

Christophorus 533 

Clemens 534—536 

Colomann 537—538 

Columban 539 

Constantius 540 

Corbinian 541 

Cosmas  und  Damian  .    .    .  542 

Cyriacus 548 

Desiderius 544 

Dionys 545 — 547 

Disibodus 548 

Dominicus 649 

Emmeram 550 — 551 

Epimachius  und  Gordian     .  552 

Erasmus 553—554 

Erhard 555—566 

Erich 557 

Eskill %  .    .  668 

Eustachius 559 

Felician 560 

Felix  und  Regula  ....  561—562 

Findan 563 

Florin 664 

Franz  von  Assisi    ....  565—577 

Friedrich 678 

Fridolin 679 

Gallus  und  Othmar     .    .    .  680—583 

Gebhard 684-685 

Georg 586—589 

Gereon  .........  690 

Goar 691 

Gorgonius 592 

Gregor 593—594 

Gumbert 596 

Heinrich 597—598 

Hermann  Joseph     ....  699 

Hieronymus 600—607 

HUarius 608 

Ignatius 609 

Januarius $10—611 

Jodocus 612 

Johannes 613 

Justus 614 

Juyenal  615 

Kanut 616 

Karl  d.  Gr 617 

Eilian 618 

Eonrad 619—620 

Ladislav 621 

Landelin 622 

Laurentius 623—627 

Lebuin  .  ' 628 

Leodegar 629—632 

Leonhard 638—636 

Leopold 637 

Liborius 638 

Ludger 639 

Ludwig 640—644 


tfr. 

Mammes    .    , 645 

Martin 646—651 

Maternus 652 

Maurilius 658 

Mauritius 654—660 

Maurus 661 

Narcissus 662 

Nicolaus  von  Mira      .    .    .  663—674 

Nicolaus  von  Tolentino  *    .  675—676 

Notker 677—678 

Olav 679—680 

Oswald 681—684 

Othmar 685 

Otto 686 

Pancratius 687 

Panthaleon 688—689 

Pelagius 690 

Pirmin 691 

Quintin 692 

Quirin 693—694 

Remaclus 695 

Rochus 696—697 

Rudbert  (Rupert)    ....  698—699 

Sebald 700 

Sebastian 701—703 

Servatius 704 

Severus 706—706 

Sigismund 707 

Simpert 708 

Stanislaus 709 

Stephanus,  Martyrer  .    .    .  710—719 

Stephanus,  Konig   ....  720 

Theobald 721 

Theodorich 722 

Theodorus 723 

Theodulus 724 

Thomas  von  Aquin     .    .    .  725—727 

Thomas  von  Canterburi  .    .  728—782 

Udalrich  (Ulrich)    ....  738—734 

Vincenz 786—740 

Vitus     ........  741—743 

Wenceslaus 744—746 

Wilhelm 746—747 

Willibald 74& 

Willibrord 749 

Wolfgang 750 

Adelheid 751 

Afra 752—757 

Agatha 758 

AgneB 769—763 

Anna 764—775 

Attala 776 

Barbara 777—786 

Brigitta 787—789 

Cacilia 790-791 

Clara 792—793 


-  xn  - 


Vt. 

Blandina 794 

Dorothea 795—798 

Elisabeth  von  Schonau    .    .  799 

Elisabeth  von  Thuringen     .  800—802 

Elisabeth,  Wittwe  ....  808 

Fides 804 

Genovefa 805 

Hedwig 806 

Helena,  Kaiserin     ....  807—809 

Helena,  Wittwe 810 

Katharina 811—829 

Katharina  von  Siena  .    .    .  880 

Katharina  von  Schweden  881 

Kunigunde 882-<-888 

Lndmilla 884 

Margaretha 885—844 

Maria  aus  Aegypten  .    .    .  845 

Maria  Magdalena    ....  846—849 

Martha 850—854 

Monica 855—857 

Noburga 858 

Radegunde 859 

Ursula 860—862 

Verena 868—864 

Wiborada '865 

Einweihung  einer  Kirche    .  866—878 

Messe  fttr  Verstorbene   .    .  879-880 


Messe  fur  Wohlthater    .    .  881 

Oegen  dio  Tnrken  ....  882 

V.   Anhang. 

Fetrus 879 

Jakobus     .......  414 

Anton  Abt 497 

Katharina 826 

Kreuzerh&hung 888 

Martyrer 884.892 

Bekenner 885 

Cyriak 886 

Bonifacius 887 

Victorin  n.  Florian     ...  888 

Cftcilia 889 

Lndger 890 

Dreifaltigkeit 891 

Lambert 898 

Hieronymus 894 

Bemigins 895 

VI.  JSTactitragr. 
Zu  Nr 13. 867 


Verseichniss  der  Sequensen        S.  600 
Worterverseichniss     ...        S.  608 


E  i  n  I  e  i  t  u  n  g. 

a,    Name,  AYesen  und  Entwickelnng  der  Seqnenzen. 


mJDi  «   Sequens  (sequentia,    [irosa,    troparia)    hat  foU 

n    Ursprung.    Das  AUeluja}  bee&n/iers  dos  8cmu$s-q  fn  £em* 
elben   wird    durch    eine    longe   Hetike    Noten    wmh    Mueikd 

itus  allehijutitus)  durehgefUhrt.    Btott  des  ohne  2 
ngenen  a,  a,  a,  welehes  bei  allem  Scmxtunge  drs  Gesanges  doch 
ihaltsleer  war<  fiihrte  man  ganee  QeeSnge^  namlich  die  Scquen^m, 
,    Dieser  dem  Afleluja  a/ngeh&ngtc  Q-esang  heisst  Sequen*,   u 
dem    Worte  gleiehsam  als  AnM  lgt%  und  die  darattf 

i  dichte  heissen  aueh  8egm  vetl  sie  in  dem  n&mUcJu 

AXleluja  aufh&rte,  an  n.u    A.  A*  Hnogehi 

ChristUch-Kath  Wurgik.    Prag  183?.    2.   Thv.il    8.  210. 

,Jn    dem   Character    der   jubelnaen    Freudigkeit    des    Alleluja- 

/  der  Grund)  dass  das  Alleluja  ntcht  nur  mehreremcd 

7,    sondern   dassauch  d  nflben  ehemais  beim   Ge- 

sange  sehr  gedehnt  wurdcn.    Es  sdlUe  wie  jeder  Jubelruf  ntit  < 

fachhdU  gesproehen  werden,    Besonders  geschnh  dieees  in 
Messe   bei   dem  AUelujagesange  eteischen'  dcr  Epistel  und  dem 
ium.    An  die  Stelle  dieser  textlosen,  bloss  dir  Endsutben  des 
AHrluja  melismatisch   iviederholenden  Jnhitatioti.  die  man   rfeui 
Pneumat  jubilns,  jubil&tio  nantife,  setete  d  pferische 

Mittelalter   bald   besondere  geistvoUe  Lobges&nge  mit  B&riehung  auf 
B   leuturtg  des  I  Diese  Lobgesange  nannte  man  Sequeih 

/v  \ngs  bloss  rhythmiech,  nicht  me- 

h  abgefasst  waren,    Da  einmai  die  Sequeneen  auf  dieai    R 
als  2  ngesang  etoischen  Epistet  und  Evange&tom   aufgenommen 

warcv,  sic  sjuitcr  amh  iu  dic  Messen  eingefuhr%  in  denen 

fter  AUeHujagesang  nicht  stattfand,  wo  sic  sich  dann  an  d  ctuS 

anechtossen.     Auch   diese   Heqnensen   sind  Bymnen    im   eig 
ten  Sinnc     Im  neunten    oder   eehnten    Jahrhundert    entstehend} 

'cn    sich    dieselhen    bald    SO ,    dass    man    an    manchen    0 
jede  Messe  eine  eigene  8eq  >id  fUr  manche  Feste  sogar 

rere  hatte.    In  dieser  Weise  finden  sich  dieselben  bis  mtr  11  > 

ehnten  Jahrhwndert  (1570)} 
man  nur  dit  Sequensen  vm  f)?tem  (Nr.83),  Pfingsten  /jNV.  / 
m   Fronleichnamfeste   (Nr<    150)%    Jm   dei  (Nr.  ^ 

der  Messe,  die  m  der  Fassionszcit  dcr  Erinnerung  an 

heil.  Jungfrau  unter  dem  Kreuee  des  sterbenden  Er- 
(Nr.  223) ,    beibchieit,    Die  Absicht}    die 
bei  dicser  Bedurtion  /  w  offenbar^  die  genanwten  Fcste  dadurch 


—    2    — 

besonders  auszuzeiehhen ;  dann  auch,  weil  die  Sequenzen  uberhaupt 
nicht  dem  urspriinglichen  liitus  gemiiss  icaren"  2)r.  J.  B.  Liift: 
Liturgik.  2.  Band.  Mainz  1847.  S.  110/. 

„Den  Namen  Sequenzcn  fiihrcn  einige  Hymnen,  welche  man 
nach  dem  Alleluja,  das  man  bei  der  Messfeier  an  das  Graduale 
anschloss,  folgen  liess.  Den  Namen  leitet  man  daher ,  weil  dieser 
Hymnus  an  die  Stelle  der  letztcn  Sylbe  des  AUeluja,  die  man 
durch  verschicdene  Modulationen  im  (xesange  sehr  lange  hinzudeh- 
nen  pflegte,  trat,  und  unmittelbar  an  das  AUeluja  sich  anschloss; 
dahcr  auch  die  weiteren  Namen  der  Sequenz  jubilatio,  jubilus.  Die 
alten  romischn  Messbiicher  enthalten  keine  sotche  Scquenzen.  Die 
erste  Einfiihrung  derselben  in  die  Messliturgie  tvird  gewolmlich  detn  Abt 
Notkcr  (Balbulus)  in  St.  Gallen  zugeschrieben,  der  &ie  zugleich  dichtete. 
Nach  dcm  Biographen  Notkers,  Ekkehard,  wurden  diese  Sequenzcn 
an  Papst  Nicolaus  I.  (858—878)  geschkkt,  der  sie  gut  hiess  und 
empfahl.  Nach  dem  Beispiele  Notkers  verfertigten  auch  Andere  der- 
gleichen  Sequenzen,  und  sie  fanden  in  dcn  Messliturgien  Teutschlands 
eine  reichliehe  Aufnahme.  vor  der  Fertigung  des  romischen  Missale 
nach  dcr  Anordnung  dcs  Tridentinums  (1570)  gab  es  in  Teutschland 
MessbiicJier,  die  30 — 100  Sequenzen  aufgenommen  hatten.il  Bendel 
im  „Kirchen\cx\kon"  von  Wetzer  und  Welte.    Bd.  10,  S.  86. 

Zur  Begrundung  einiger  der  vorstehenden  Sdtze  verweise  ich  auf 
die  von  mir  benutzten  Quellen  und  bemcrke  noch,  dass  ich  in  foU 
genden  (in  der  Mainzer  Stadtbibliothek  befindlichen)  Missalen  Jceine 
Sequmzen  gefunden  habe:  Missale  Moguntinum  collegii  Gangolphi 
saec.  XIV.  manuscr.  —  Missale  Cistertiense.  1487.  fol.  —  Missale 
Carthusiense.  Paris.  1520  8.  —  Auch  das  Missale  Moguntinum  1517.  fol. 
sott  keine  Scquenzen  enthulten. 

„Es  gehort  auch  zur  richtigen  Ausgabe  der  Hymnen  die  RegeU 
mdssigkeit  ihrer  ausseren  Gestalt  oder  metrischcn  Form.  Die  Regeln 
dirser  Form  stimmen  theils  mit  der  klassischcn  Mctrik  iiberein,  theils 
weichen  sie  davon  ab,  und  zivar  schon  seit  dem  Ursprung  der  Hym- 
nologie.  Es  sind  daher  fiir  die  Versmasse  dcr  Hymnen  Zeiten  und 
Volker  wohl  zu  beachten,  weder  die  Durchfuhrung  noch  die  Vernach- 
lassigung  der  MassiscJien  Metrik  darf  als  allgemeinc  Begel  gelten  und 
ebensoivenig  ist  die  Rhythmik  der  netonung  zu  iiberselien.  Dies  ge- 
schah  bisher  bei  den  JSfotkerischen  Sequenzen,  die  in  allen  Ausgaben 
als  pmsaische  Stiicke  gedruckt  sind,  weil  man  weder  ihren  Ursprung 
aus  den  Troparien  noch  die  betonte  Rhythmik  dieser  griechischen 
Vorbilder  erkannt  hat.  Ich  habe  sie  nach  ihren  Strophenmassen  ab- 
getheilt  und  mit  troparium  (d.  h.  canon  tropariorum)  bczeichnet,  um 
sie  als  eine  besondere  Art  von  Licdcrn  kenntlich  zu  machrn.  (S.  nachr 
her  Christ.)  .  .  .  Da  man  kcinen  aUgcmeinen  Namen  fiir  die  kirch- 
liclien  und  geistlichen  Lieder  hat,  so  ivdhlte  ich  auf  dem  Titel  die 
Benennung  Hymnen,  weil  sie  am  deutlicJisten  dicse  Lieder  bezeich- 
net.  Es  sott  damit  der  Unterschied  zwischen  den  Hymnen  und  andern 
christlichen  Liedern  nicht  verwischt  werden.il  Mone  I.  Vorrede 
S.  IX.  XII. 

„  Wir  fassen  tippbq  in  dem  Sinne  von  „Fugnngu  oder  „Aneinander- 
reihung"  und  gtauben,  dass  das  Wort  von  Hause  aus  nur  der  Jfe- 
lodie  zukam  und  von  da  erst  auf  die  nach  einer  bestimmten  Mdodie 


—    3    — 


E 


Strophe    iib  wurde*      Leo   AUatius 

Werke  De  libnfl  iticis  Graecorosi  undGd  m  Eudto- 

logiou  aive  Bitnale  GraecontQ]  geben  >  chen 

;  cfa£  i(ittui)><<h<  tractus,  j'Vm/- 

9.  Jtthrfiiault ,  t  gebr&uchlich   war  (st  F.   Wolf^ 

eti\  S.  9  'ftng 

men   aus  Aneinanden  tehenaen  \ 

s  AUeluja.    Bei  dem   innigen  Zusammenhang  des  a&endldndi&chen 

und    morycnlSndischen    l  ws    und  bei  dem  eni  nden 

'ntj'  f:  tnul  d 

ken  Knrhc  iibten,  mochte  man  desshatib  annehmeUi 
he  tractus  von  vornherein  •  ■■(    war^   das  gri 

tugeben.    Aueh  wSl 
Uent   dock  honnten  die  Lab  >h  ohne  gru 

Wort  gehBdet  habent   um  damU  das  lange  ffinjneheii  der  Byllben% 
protracta  protmutiatio  beim  G  Qegem  tenAus- 

yprathe  beim  Bpreehen  und  Lesen  auseuariicken  .  .  .  Noch  ein  ofl 
Wbri  der  lateinischen  Pot  Mittthtii  Wort  sequentio, 

(   wahrSi  mit   dem   griechischen    ilpub;  mu  t.     Man 

rtttcr  Seqtien»  die  la$umaeknte}  dk  teMe  Sylhe 
aHon  naeh  dem  Grad 
m  der  M  nd  daem  Text  jener  Jubei  :ten 

r  (et    Wolfi   i  S.  30).    Dass  nun  jenes  ktteini&che  se- 

uentia  ei  ■ »    «xoXouSfa  sei,  hat  man 

I  und  aMgemein  >  geufohniUche  Bedeutung  von 

darunter  die  Folge  i  Feste  '■■ 

Andachi  gehi  ^jfabete  unddt  ch  haum 

ieher  geeogen  werdent   da  das  latemische  sequentia 

ne  JubeUnelodie  bedeutet,  Noch  weniger  p\ 
dif  neuerdings  wieder  r<>n  Bart  \ene  An- 

nakme^  *  Hfamen  lafett,   dass 

ar  auf  d  \tung 

hiechen  Wortes  *,   das  nicn 

braueht  amL     FPtfl  man  oieo  nicht  eine  starhe  V 
prung&ichen  Bedeu&ung  des    Wortes  mn  Munie  ier  Lateiner 
mehmen,  w  muss  man  sioh  nach  ei/ner  tmdern  Bedeuiung  pon  daw» 
ovSia  ur  und  nsm 

en  Abhandlung  das    Wori  cfau&$  nid  imiXmjdht  tff  xai  rxiiz  uO.onq 
xai  dpuLMi*;  0i  m  Sinne  twj 

J%ix  =  ngeordnete  Folge  von   T8*  wten 

r  httnntsiht ft  Kurchenp  n  Jiamon  gelen  ... 

"U  d'  m  rippic  hd\\o<  -ocxdpw  eng  ousammen*    Das  Wqri  - 

dpto^  nlich  ein  Diminutivum,    und   eum    Ver&t&nd* 

hst  au/das  Primitiifum^  aufyrittet  euriki 
m   neunten  Jahrhund 
I  troj>i  dis  c.uirica,   wetche  den  davidischen 

tngen  wurden  {s.   Wotft  Lcns  ete,  B  n,tt 

in  diesen  tn^pj  d  '  die  Tpsrrapwt.    Dir  Bedeutung 

odus,    m  ist, 

*s  Auye  fassen;   mgm  gebrauchb  mo<li  und  moduli  schon  in 

1* 


—    4    — 

der  Jclassischen  Zeit  von  Melodien  und  Gesangweisen,  und  verstand 
danach  auch  im  Mittelalter  unter  modus  ottinc  cine  zu  Ehren  der 
Ottoncn  gedichtete  Liedweise  (s.  Bartsch^  Seq.  S.  145).  Im  christ- 
lichen  Mittelalter  bildete  man  von  Tpsr.oq  das  VerkJeinerungswortchen 
rpoudpiov  in  der  Bedeutung  eines  auf  eine  bcstimmtc  Gesangsweise 
gedichteten  kleineren  Liedes  und  einer  cinzelnen  wiederkchrenden  Strophe 
eines  solchen  Liedes.u  W.  Christ:  Beitrdge  zur  kirchlichcn  Literatur 
der  Byzantiner.  Munchen  1870.  S.  15/. 

Ausfiihrlich  spricht  Bartsch  (s.  Verzeichniss  der  von  mvr  be- 
nutzten  Hilfsmittcl)  tiber  Wesen  und  Entwickelung  der  lateinischen 
Sequenzen.  Einige  der  Hauptstellen  (S.  1.  2.  3.  5.  6.  18.  69.  73.  86. 
142.  170)  mbgen  hier  mitgetheilt  werdcn. 

„Die  mittelalterlichen  Sequenzen  haben  ihren  Ursprung  in  dem 
Allcluja,  wclches  den  ScMuss  des  zwischen  Epistel  und  Evangelium 
fallenden  Graduale  bildete.  Das  Alleluja  tcurde  dabei  nicht  einfach, 
sondern  mit  mannichfachen  Mclismen,  in  langer  Folge  von  Tonen 
gesungen,  die  namentlich  auf  die  letzte  Silbe  ja  sich  erstreckten.  Diese 
melismatische  Art  das  Alleluja  vorzutragen  war  schon  in  den  ersten 
Jahrhunderten  der  Kirche  iiblich  geworden:  nicht  bestimmen  lasst  sich 
die  Zeit,  in  dcr  es  Sitte  tvurde,  das  so  ausgedehnte  AUeluja  an  den 
Schluss  des  Graduale  zu  setzen  .  .  .  Man  nannte  diese  musikalische 
Verlcingerung  der  Endsitbe  das  Alleluja  neuma  oder  pneuma,  ein 
Wort,  welches  vcrschiedentlich  gedeutet^  wahrscheinlich  nichts  anderes 
als  das  Ausstromen ,  den  Erguss  einer  lebhaften  feierlichen  Freude 
bezeichnet;  und  wcil  der  Gesang  mehr  ein  Jauchzen  war,  werden 
dafur  auch  die  AusdrUcke  jubilus,  jubilatio,  cantus  jubilus,  cantus 
jubilationis  gebraucht.  Die  gewohnliche  Bezcichnung  sequentia  erkldrt 
sich  daraus,  dass  diese  Reihen  von  Tonen  auf  das  AUeluja  des  Gra- 
duale  folgten ,  sich  unmittelbar  an  dasselbe  anschlossen  (s.  vorstehend 
Christ).  Der  Ausdruck  war  schon  gebrciuchlich ,  ehc  man  daran 
dachte,  Sequenzentextc  zu  dichten,  und  hat  daher  ebcnso  wie  die  vor- 
Iiergenannten  urspriinglich  bloss  eine  musikalische  Bedeutung,  wdhrend 
andere  nachher  zu  crivdhnende  Bezeichnungen  schon  auf  die  Texte 
Bezug  nehmen,  mithin  jiingercn  Ursprwigs  sind.  Den  grossten  TheU 
des  Jahres  hindurch  wurde  an  den  grossen  kirchlichen  Festen  wie  an 
den  Festtagen  der  Hciligen  das  AUeluja  geswngen:  nur  in  der  Fasten- 
zeit,  gcnaucr  vom  Sonntage  Septuagesimd  bis  Ostern,  trat  an  die  Stelle 
des  Alleluja  der  tractus,  d.  h.  der  Gesang  von  mehreren  Psalmenver- 
sen,  odcr  auch  wohl  eines  ganzen  Psalmes.  Melodisch  unterschied  sich 
dcr  Tractus  von  dem  freudigen  Gcsangc  dcs  AUcluja  durch  einen 
lanqsamen,  traurigeren  Charakter ,  und  das  war  der  Zeit ,  fiir  welche 
er  bestimmt  war,  durchaus  angcmessen.  Erst  mit  dem  Feste  des  er- 
standenen  Hcilandcs  brach  das  Jauchzen  und  Jubeln  der  Seele  uneder 
in  Dank-  und  Lobliedern  hervor.  Die  wachscnde  Zahl  von  Melodien 
zum  Allelnja  crhohte  die  Schivierigkeit ,  sie  dem  Gcdachtniss  cinzu- 
prdgen.  Es  war  daher  natiirlich,  dass  man  nach  einem  Mittel  suchte, 
diese  Schwierigkeit  zu  uberwhidcn,  und  man  fand  es  darin,  dass  man 
den  Melodien  Texte  unterlegte.  Franhreich  gebuhrt  das  Verdienst, 
den  Gcdanken  zuerst  ausgefuhrt  zu  haben,  und  zwischen  830  und  840 
sind  die  ersten  derartigen  Versuche  gemacht  worden.  Als  den  eigent~ 
licfien  Schopfer  der  Sequenzentexte  hat   man  jedoch  mit  Becht  von 


_    5    — 
rr  den  St,  Cralhr  Monch  Notker  Satbuius  angoiehen,    Durck 

tritt    He   Sequen;    a\  der 

mgebitdete,  Hehende 
Torm  dor  ehristKchen  Dichtung  des  MUtetdUers  .  ♦  .   D 
Xnuneu  bealeitendm  T< 
Mri  >duir  mbst  sequentu 

jubili,  dem  Schluss  -  AH<  rf<  n  .   . 

sequentia  der  gelaufigste  Au  ;»rosa,  dt 

man 
auch  ftir    di  wuten    in    G 

xnungen   cantilons  cantiea  .  .  \ 

1  auf  die  Form  TnhaM  bejfieht  eieh  de§   Au&* 

1;mi>;    imd  namen&ich    im  Plurat  wird  der  Aue&ruek  lai 

>u  Lob(jf  i  auch  hvmnus 

n  gesafft,    ohne    dass  cfarau 
Dichtun  tu  folgern  wSre  ,  .  . 

Die    Anlage   der   notherieehen  S  H  in  der  Recjel  nutl 

hend   dfc,    daes   nach   einem    m 

An:«h!  n   (versus,   versiouli,   clausulae.  n)  folgt, 

i  rt  und  nder  folgi  ■  tben 

mgen    w  dem    leteten  Paare  noeih  eki 

musikalisrht  r    Sr/duss  Skih   'turnhf,    &  der  Ein 

Wiederkokmg  der  3hh  4  ♦  •  .   Wte  der  ent- 

henden  Stollen  m   den    meieten  Bequenten   die  gteiehe  kt\    se 
>><u1t   dem    schon    von   Notker   befolgten  Gesetse   aueh    cHe 
hegleUendm    Text<  f&i  karmonieren.     Vnd  mar 

lifben,    sondem  auch   die   rhuthmische   Bewegung 
t*\    Bttonten  dem    em  >n  dm- 

des  onderen   ebenfaUs  beto  hen}  dabei 

das  in  der  EUsion   nicht 

riieksicktigt  .  .  ,  Die  ofi  bed  kaUschen  Stucke, 

aus    denen    i  t,     nmeht     Am 

nden  M01  luhepunkte  nothwendig^  ofa  d  den  BcUuOS 

fflem  beeeichnet  sind    Vaher   tetfcXU  n 
Versihel   rMhmiseh    m   Heinere  TheUe:    wewn   man  einen    Vei 

>htr(t    so   ist   der   S<hh<ss  dts     T 

en&e,  da  Buhepunkte  im   Innern  ai  <n  ansusrlmi.    Man  hat 

Darsteli 
nulhr    llnr.  Daniel  echreibt  jeden     Ve\ 

nu    Jnurrn    als   rtn    Ganzes    (rm    .?.  ht    hn   5,   Band< 

aus  Monc  mtnomtnenen)^    Mnd   3nm  gjbi   8chubige\ 
llecht.    And  Qantier  m  erinew  AMegabeAdoms  von  8 

trennen  I   m   hUinere    /  fetste 

n   m   ifhrigen  jedoch   den   7  sa: 

Tu  lene  cofijugis  —  pcctus  respuisti  —  messiain  seeutus, 
lt  ejus  pectoris  —  sacra  meruisses  —  fluenta  potare. 

Mone  und   Wackerna f/e l  dagegm    //  \k&  ni   <> 

Verse,  indem  <)*.  danach  wtirde  der 

ngej  Doppetversikil  sich  so  gestaOen: 


—    6    — 

• 

Tu  lene  conjugjs 
pectus  respuisti 
messiam  secutus, 
Ut  ejus  pectoris 
sacra  meruisses 
fluenta  potare. 

Morel  endlich  folgt  bald  dem  einen,  bald  dem  andern  Systeme. 
Ich  habe  mich  dem  von  Gautier  und  von  Schubiaer  bekampften 
Systeme  Mone's  angeschlossen ,  welches  iibrigens  schon  von  Lach- 
mann  1829  vertreten  wurde1)  .  .  .  Wesentlich  ist,  wenn  man  einen 
Versikel  in  kleinere  Theik  zerlegt>  dass  es  richtig  geschehe.  Und 
darin  hat  Mone  selir  haufig  gefe/dt.  Als  Grundsatz  ist  aufzustel- 
len:  1)  Man  muss  in  beiden  Stollen  gleichmassig  abtheilen.  2)  Die 
Abtheilung  muss  der  Art  sein,  dass  Worter,  die  durch  den  Sinn 
zusammengelwren ,  nicht  auseinander  gerissen  werden,  also  die  Prd- 
position  ist  nicht  von  ihrem  Casus  zu  trennen  u.  s.  w.  Die  Ab- 
theilung  eines  Versikels  in  kleinere  Abschnitte  ist  indess  keine  fest- 
stehende;  eine  DreitheiUgkeit}  wie  Wolf  S.  31  sie  in  Anspruch  nimmt, 
gilt  keineswegs  durchgdngig.  Die  Musik  bezeichnct  keine  festen  JEin- 
schnitte,  nichts  in  den  Handschriften  weist  darauf  hin  .  .  . 

Wenn  gleich  in  den  Uhythmen  der  alteren  Sequenzen  eine  grosse 
Mannichfaltigkeit  herrscht,  so  ist  doch  in  vielen  die  Neigung  wahreu- 
nehmen,  einen  bestimmten  Rhythmus  vorherrschen  zu  lassen,  rhythr 
mische  Systeme  zu  bilden,  die  jedoch  niclU  mit  voTler  Strenge  durch- 
gefiihrt  werden.  Der  bdiebteste  Bhythmus  ist  der  trocluiische ,  den 
wir  auch  in  den  spdteren  Sequenzen  von  strengerer  rhythmischer  Form 
uberunegend  finden  werden.  Schon  darin  bilden  die  Sequenzen  einen 
Gegensatz  zu  den  Hymnen^  die  von  Alters  l*er  aen  jambischen 
JRhythmus  bevorzugten.  Dagegen  sind  Sequenzen  mit  vorzugsweise 
jambischem  Rhythmus  sdten.  Der  Art  ist  dic  Sequenz  A  solis  occasu 
(Nr.  539).  Die  Mischung  von  jumbischen  und  trochdischen  Rhyth- 
men  ist  teufig,  jedoch  sdten  sind  beide  Rhythmen  in  gleichem  Masse 
in  einer  Sequenz  .  .  .  Eine  grossere  Mannichfaltigkeit  veranlasst  die 
Anwendung  zweisilbiger  Senkungen,  wodurch  dactytische  wnd  glyco- 
neische  Rhythmen  entstehen,  z.  B.  Festa  Christi  omuis  (Nr.  24). 

lm  zehnten  und  elften  Jahrhundert  kannte  man  keine  atidere 
Form  der  Sequenzen  als  die  notkerisclie.  Aber  auch  nachdem  tieuere 
Formen  iiblich  geworden,  fuhr  man  fort,  daneben  im  alten  Stile  zu 
dichtm.  Im  zwolften  Jahrhundcrt  aber  scheint  die  Tradition  sich 
gdriibt  zu  haben,  ja  schon  im  vorhergehenden,   aus  wdcfiem  wir  Se- 

1)  Im  Einzelnen  stimtnt  Bartsch  sehr  oft  nicht  mit  Mone  iiberein,  s. 
Nr.  10.  44.  61.  79.  81.  82  etc.  Auch  Bartsch  und  Wackernagel  stimmen 
nicht  immer  ilberein,  s.  Nr.  6.  24  etc.  Vgl.  noch  Nr.  20.  25.  32  etc.  Bei  die- 
8em  Widerstreit  unter  sonst  Einigen  habe  ich  cs  vorgezogen,  Daniels  und 
Schubigers  Weise  zufolgen,  die  so  ziemlich  den  latcinischen  und  deutschen 
Psalmen  in  unsern  Gesangbuchern  gleicht,  bei  denen  im  Gesang  in  den  einzel- 
nen  Versen  auch  Absatze  vorkommen.  Bei  den  aus  Mone  aufgenommenen 
Sequenzen  Nr.  141.  230.  238.  263.  358.  422.  478.  503.  504.  522.  593.  630.  631. 
632.  715  habe  ich  dessen  Weise  beibehalten.  Die  Abweichungen  zwischen 
Bartsch,  Mone  und  Wackernagel  habe  ich  nur  einigemal  angegeben,  bloss 
um  deren  Vorhandensein  eu  zeigen. 


—    7     — 


n  besitirn  ,   •;>,>  nt  durch  das  ]', 

rdrangt  ru  -  Seit  der  Milte 

Jahrhunderts  begegnen  urir 


m 


en 


i 


Ischen  nicht  itlich  uni( 

Ehjftkmen}  in   wdchen  die  tSequen&en   No&ers   und 
treten 
timtr  Strophm  gUedern.     Qerade  nach  der  IPormverwitderung.    rftr 

n  Jahrhundert    uns  SUhen   mehr 

weni  tfe  dic  M  tu  grSsserer  Fot 

streng  ?an,    mu 

tiirliche  Wotge,     Der   musikaKsche  Gharakter   Hieb  gUnchwoKL  i 
fbei  auch  jetsi  I  oppetter 

tien;  joA  rfid  in  fwei  rhgthmMch  gleiehe  Ha$b$trophen} 

m  wurden%    wu  die  Seiden 

DoppekeraikeJe,    Dcr  alte  Braiah,    di  lurch 

erdffnen  und  mU  ei  lchen 

rschwand  mckt-    wurde  aher  doeh   sehr   besehrankL 

Franhn  n  aafyti  der 

fruchtbttr  beruhmteste  8eq  ichter   n  er   Richtung} 

sm  Beispid  von  nachhaitigm  Euifiuss  wurdef  war  Actam  n 

Victor.u 

TrcU  d  nen  sehtitzenswerthen  Bemerhungeni  Athand- 

hmgen  und  Biicl  und  JSntun 

<ltr  lai<  ler,  me- 

sprachKcher   Hinsickt    in    Besug   auf   EinjtM&nes    noch 
nicht  epruehn  nn  auch  im  Orossen  m 

nen  Jtesuttate  der  Forschung  ob  genSgend  betrachtel  d&rfen, 

Zu  '  ,f  sindt  ren  Duriiidiis,  Gerbertu^  tl 

tovaeus,  Pe/  u,  A.  unrf  den  in   Vorstehendem  Oenannten  so 

ngtn  in  den  Vorreden  von  Daniel,  Mone,  Morel-  be- 
sondtrs  nocht  I\  Wolf:  XJeber  die  Lais{  Sequensen  und  Leiche, 
Heidelbcrp  1841.  Neale:  De  sequentiis  dissertati»  brevis  p.  XIV — 
WXJl  m     Werhe:    Sequentiae    (s.    Qudten).     W.  Christ: 

Aiitbologia  graeca  carioinuni  christianoruui.    Lipsiae  MDCCCLXXI.  8. 
Prolegomena  p,  IX— CXLIV. 


r 

lu 
hl 

/>•, 


b.    Dichter  von  Seqnenzen. 

Notkt-r  Halbuhis, 

Er   wurdi    geboren  um   das   Jahr  830   eu  Elk   (Elg,    A 

im  Kanton   Ziirich , 
hlechte  KarJs  d.  Or.%  von  miitterUchi  mit  dem  sdchsi& 

,  n   brachkn   ihn    um    das  Jakr 
842  ins  Ktoster  BL  n  damals  AM  Orimoald 

;:   hier   wurde   er   den   Lehi  Aent 

der 
ht~  und  Ttrtiktinst  unterrichtetm,     War  er  aucht 
seines  Lcbem^    mit    einem  Fefder  in  der  Aus  behaftet- 


_    8    — 

und  daher  Balhilus  der  Stammlcr  genannt;  so  hinderte  dieser 
Vmstand  seine  ausgezeichneten  Fortschritte  doch  keineswegs,  viel- 
mehr  hntte  sein  Talent  und  Eifer  zur  Folge,  dass  er  aucli  spdter 
zum  Lvhramte  be/ordert  tvttrd.  B<sondsrs  aber  war  es  Poesie  und 
Musik,  worin  er  auf  gldnzcnde  Wrise  Iwrvorragte.  Gldnzend  durch 
das  Bnspiel  eines  goitseligen  Wandcls,  stnrb  er  am  8.  April  912 
im  Rufe  der  Hdligkeit.  —  Seine  Hriligsprcchung  er/olgte  1513  durch 
Papst  Julius  IL,  seine  Gebeine,  durch  alle  Jahrhunderte  sorgsam 
bewahrt,  ruhen  in  der  Domkirche  von  St.  Gallen.  —  S.  Schubiger 
S.  39 f.  und  Greith  im  „Kirchenlexikon"  von  Wetzer  und 
Welte.  Bd.  7.  S.  651  f  —  Eine  kritische  Ausgabe  seiner  Sequen- 
zen  nach  Text  und  Musik  ist  noch  ein  frommer  Wunsch.  Naeh- 
genannte  Nr.  tragen  seinen  Namen,  doch  ist  seine  Autorschaft  bei 
einigen  zweifelha/t.  —  Nr.  10.  11.  20.  24.  25.  26.  43.  44.  69? 
79.'  81.  84?  85?  86?  87?  92.  94?  96?  97?  99?  101?  102.  104. 
105?  108.  109.  110.  111.  112.  114.  119.  120.  121.  122?  123. 
124?  135?  139.  140.  166.  167.  168?  191?  217.  218.  247.  335. 
336?  341.  342.  343.  344.  345.  346.  351.  369.  374?  390?  394. 
398.  402.  403?  410.  432.  433.  434.  443.  444.  459.  472.  473. 
514?  521.  535.  544?  545.  551.  552.  580.  581.  610.  623.  629? 
646.  654.  655.  656.  657.  658.  663.  681.  685.  710.  711.  712.  713. 
733.  752.  767.   768.  769?  790.  866.  867.  868? 

Ekkehard  I. 

stammte  aus  einem  edlen  Geschlechte  von  Jonschivyl  in  Toggenburg 
(Schweiz),  besuchte  schon  in  friiher  Jugend  die  Klosterschule  in 
St.  Gallen,  wurde  spciter  zum  Vorstand  der  innern  Schule  ge~ 
wdhlt  und  lehrte  mehrere  Jahre  darin  mit  grosser  Auszeichnung  die 
Wissenschaften  des  Trimums  und  Quadriviums.  Nach  dem  Tode 
Walters  wurde  Ekkehard  einstimmig  zum  Dekan  gewd/M;  Abi 
Krako  schenkte  ihm  volles  Zutrauen  und  uberliess  ihm  zur  Freude 
aller  Monche  die  ganze  Leitung  des  Klosters,  wenn  cr,  was  zuwei- 
len  geschah,  seiner  Kranklichkeit  wegen  nach  Herisau  sich  begab, 
um  dort  von  den  Geschaften  auszuruhen.  Auf  einer  Wattfahrt  nach 
Eom  gewann  Ekkehard  das  volle  Vertrauen  des  Papstes  Johann  XILf 
der  ihn  seiner  GeUhrsamkeit  wegen  langere  Zeit  zuriickhielt.  Er 
wurde  958  zum  Abte  gewdhlt,  konnte  aber,  weil  er  durch  einen 
Sturz  vom  Pferde  ein  Bein  gebrochen  hatte  und  hinkend  geblieben 
war,  die  Wahl  nicht  annehmen.  Er  starb  in  semem  Kloster,  all- 
gemein  betrauert,  am  14.  Januar  973  (nach  Andern  *  978).  — 
S.  Schubiger  S.  74/.  „Kirclienlexikon"  von  Wetzer  und  Welte. 
3.  Bd.  S.  507/.  „Walther  von  Aquitanienu  von  San-Marte. 
Magdeburg  1853.  S.  3/ 

Von  Ekkehard  L  sind  die  Sequenzen  Nr.  138.  350.  513.   539, 
vielleicht  attch  Nr.  540. 

Ekkehard  II.,  Palatinns. 

Ein  Schwestersohn  des    Vorgenannten.     Durch  seine  Beredsam- 

keit,    Sprachkenntniss  und  Kunstbildung  sich   au/  gldnzende    Weise 

auszeichnend ,    stand   er   der   dussern   und  innern  Klqsterschule   in 

St  Gallen  zugleich  als  Lehrer  vor,  und  zwar  mit  solcher  Energie, 


dttss  Bchutcm,    mit  Ausnahmc    dcr   gans   hleinen^ 

indere   I  Umg  erlaubte,  ats  nur  in   h  he.    Dcr 

r    Konttmssc    dnru<f    bu  ihn 

nc<t/dt<  fffirt    Haihrnf    :ti    ijt  hm 

nd  g  hen  Spra  d  er  vom  Kaiset   <>tto  I.  nach 

nu  den  wickti  Berathungen  des  Reiehes 

■  m  mitt  ah  Lchrcr    <b  i  n   haiserlichen  Sohne  wirktc 

bn   II' /  spSter  der  meh  geuriihnlich  aufh 

,    dass   man  ihm  aujgemein   die 
wraussagte;    doch    <  rfohti    d  fSrderung   nicht. 

mir   0H|  /fr//    gew*9    &  Ucticntcmi    dbr 

Kaiserfanrilie   nolhwendig  Er   storb   «ts 

tichen  Ktrcht   don  Main*  am  23.  AprU  890  (naeh  Andern  996). 
S.  8chubiger  8,  75  f.    „Kirck  Wetser  nnd   W 

l  J;  09/, 

Van  Uicht   auch   Nr,   544. 

Berno 

var  cin  J  >  wn  Oi  burt  mul  Btnrdi/:fi)ttr))iiinch  :n  Priim  hci  Tricr, 

«thr  in  St.  QvMcn*  lm  J.  lot>  u  ihm  Kaieer  Heinrich  II,  (8/er 

Abte  von  Eeichenau  lAn-ia  &ves)  auf  einer  Insrt  im 
veitoerbreHeten  Buhm  aer  Gletehrsa/mkeH 
rb  und  den  Glanz  des  Klosters  umd  seiner  Schtde,    dt< 
<)>t   A(>tc    Immo   $ehr   jsuruckgegangen    wanrms    wieder 

j-       Waeh  n<  r:iujititrit}cr  Acntsjiihrnmj   starh   CT    GMft  7,  J 

(nicht   1046  da    und   dort   angegeben  Wie  m  den 

\r  er  auch  in  der  Geschichtshwi 
\d  Tonkunst  wohierfahren.  —  S.  Schubiger  S.  83/.    ffe- 
im  „Kirchenfacikonil  wn  Wei  n ■•>•  und  Welte  i.  Bd.  md 

in  thr   „Ttibinger  theol.   Quartafschrift"   1838.    fif.    *»,  $24*   349 f 
Von  Berno  sind  du  uten  Nr,  ; '49.  863. 

llrrinuiinus  <  «nil  rad  ns  , 
rti    Sulf/au   iu    Sc/iicahcn    1013 }    citt    8ohn    SeS    Orafcn    WoU 

fara<t   von    Veri  dc  schon   ais  Kndbe   von 

en   Mbnehen  SK.  &allm    tur  Eriiehung  ubergeben.    Den  Bci- 

Contraettis  erMeU  er  von  der  Litimnmi  s&ner  6Uedett  womit 

W|    Kittdhctt   an    his    :u    se&Wfm    Tode    h</t<tftct    WOT.     ln    xptdotr 
'tnut    rr    ats    Qrdcnsmann    von    Btffetaioli,     WO   er  an  der 
Klosterschuh    ais  Lehrer    icirLtc.    Scittc   Zeit   verehrte   ihn   ats 

m/stm    (}tsc/tir/tts-    uud  Sprachfn<m/i<n m.      Wk    <u    dcr    PJti- 

«d  Bhetorik,  so  gewandt  war  er  in  der  Poesie  und  Mathfr 

cr   sic/t  als  musikaUscher  Schriftsteller 

tt«/  ais  TonseUer   erwarb,    wurden   :u  scincr  wie  in  ZeU 

Higlich   a  >-t,    Monch  sturb,   von    Viden 

betrauert)  im  J.  10&  na  irdischen  Uek  Alsch- 

r    VSter,    ihre  B/uhe.  - 
Schrbdl  im   JfKit  m    Wetxcr  md   \Y 

Bd  5.  SL   U7f. 

ihm  \si  d«  Sequem  Nr.  5i^  vklleicht  auch  Nr.  113.  116f 


—    10    — 

Heinrich, 

Ordensmann  in  einem  nicht  genannten  siiddetdschen  Kloster ,  in 
welchem  er  (um  1030)  als  Lehrer  der  Wissenscha/t  und  Tonkunst 
wvrkte.  „Unter  seinen  Gesdngen  gebufirt  seiner  lieblichen  Seauenz: 
Ave  praeclara  maris  stella  (Nr.  254)  weitaus  der  erste  Bang.  Tritt- 
heim  und  nach  ihm  Andere  eignen  diese  Sequenz  dem  Merrmann 
Contraktus  zu,  allein  das  Alter  der  einsiedlischen  Handsclmft, 
Fragm.  1.  bestimmte  den  Verfasser,  der  Angabe  dieser  letztern  eu 
folgen,  wo  die  genannte  Sequenz  von  gleicJier  Hand  mit  dem  Na- 
men  ihres  Autors  uberschrieben  ist:  Heinrici  Monachi."  Schu- 
biger  S.  88. 

Godeschalk  (Godescalkns), 

Schiiler  des  Vorgenannten ,  und  vietteicht  demselben  Kloster  ange- 
horend,  gestorben  1050,  Verfasser  mehrerer  Sequenzen.  In  Bezug 
auf  den  Text  JtiUt  er  mehr  auf  die  einfache  evangelische  Erztihlung, 
als  auf  die  mit  BUdem  reich  geschmiickte  Sprache  seines  Lehrers. 

—  S.  Schubiger  S.  89 f 

Von  ihm  sind  nach  seinem  eigenen  Zeugnisse  die  Sequenzen 
Nr.  235.  368.  846.  Daniel  eignet  ihm  noch  Nr.  352.  384.  474 
und  Neale  Nr.  475  zu. 

Wipo 

war  von  Nation  ein  Burgunder,  seinem  Leben  und  Wirken  nach 
jedoch  mehr  DeutschXand  angehorend,  lebte  als  Priester  und  Hof- 
kaplan  unter  den  deutschen  Kaisern  Konrad  II.  und  Heinrich  III. 
Seine  Bliitezeit  fdltt  somit  m  die  Jahre  1024—1050.  Als  ein  Mann 
von  ungewohnlicher  BUdung,  hatte  er  ohne  Zweifel  die  Aufmerksam- 
Jceit  seiner  hohen  Gonnerin,  der  Kaiserin  Gisela,  auf  sich  gelenkt 
und  war  durch  ihre  Vermittelung  zur  kaiserlichen  Kapelle  berufen 
worden.  „MU  wdcher  Begeisterung  Wipo's  Ostersequenz  (Nr.  83) 
bald  nach  ihrem  Erscheinen  und  noch  Jarhunderte  hindurch  vom 
Klerus  wie  vom  Volke  begrusst  tourde,  zeigt  ihre  ausgedehnte  Ver- 
breitung  und  verschiedenartige  Anwendung  beim  Kirchengesange." 
Schubiger  S.  99 f. 

Robert, 

Sohn  des  Konigs  Hugo  von  Frankreich,  von  diesem  am  1.  Januar 
988  zum  Mitregenten  ernannt,  bestieg  nach  dessen  Tod  (24.  Okt.) 
996  den  Thron,  hatte  viele  Drangsale  zu  leiden,  die  meist  durch 
seine  eigene  Schuld  veranlasst  waren,   und  starb  am  2.  Juli  1031. 

—  Die  Pfingstsequenz  Nr.  125   ist   von  ifim,    schwerlich  Nr.  124. 

Hildebert  von  Tours, 

geboren  um  1055  zu  Lavardin  in  Vermandois  (daher  auch  H.  de  La- 
vardino),  studierte  unter  Gregor  von  Tours  und  in  Clugny,  wurde 
Scholaster  und  Archidiakon  an  der  Kathedralkkche  in  Mans,  1097 


—  11  — 

cho/dai  reite  Pa  $  H.f 

hi  rr  fJJB  ntich  B  <rdc  1131  ErMsclmf  c<»t    Tours 

hst  am 
1134),  U  <//<    Srqttcnjs   Nr.  12  ,-• 

Petor  AMlard 
ictiitb   gebarm  1070  su  Paiais  in  der  lhrt<<  addkfen  EU 

studierie  qm  mehrertn   Orten^    griindsU   fw  Corheil   bei  Paris  <■< 

wr&e  hranky   ioa  sieh    m    srins  li 
■  ■/.-,  jfcaiM,  Sfl  Jahr*   aB,  \oieder  mch  Paris ,  r// 

iAerra   ftaj   P  Schule,  studierte  dann  in  La* 

Ausrlm    Ti>  stt    spdtvr,    ohjlcirh    n*»  h    Ltvc.    in   Paris 

m    dcr   FoUjc   Lthrtr    dvr    Thvolotjiv    und   starb   im 
Jahn    1142,    Seine   theohgische  Ansickl  fan  \Y«hr- 

JhcoIo<fvu    drr    crrscJ  ttuhtu- 

Vtriiat  Weloise    kann     von    drr   Moral   nicht 

fertttjt  werdcn.  —   Fbn  ihm  8ind  dh    beiden  Sequenzvn  Nr.  199,  385. 

Bemliard  von  Clairvaux, 

,     dvr   acht   Kircin tnlrhnr   d<r  abendt&i  .     <cur<Ic  ge* 

n    1091    avf    dcm    StMoSH    Fontaincs    hvi    Dijtai    in    Bnr<jitn<l, 

s(,irh    cis   Aht    /v>/    (Inncoux    am    20.    August    1153,    wurdv    vom 

Papst  Atexander  III.  im  Jahre  1165  feierlkh  der  Zahl  dtr  lln- 

ligen  beigtM&hU.  —  Von  ihm  ist  di<  sckSne  rVeihnachtssequenM  Nr.  13. 

Adaiu  von  St.  Yiktor 

in  V  torben  als  regulierter  Chorherr  des  AugustinerordeHs  in  der 

Abtvi   St.     Vildor  zu  Parts  1177,   ein  frwhthorrr  Dkhtrr   con   Ilym- 
luenzen.    Div  Ausjohv    semer   THchtungi  liautier: 

Oeuvrcs  pocti^acs  d'Adaui  de  S.  Victor.  PflJ  2  Bihah 

Ividvr    W  /    qekonnnvn.   —     )Ton    ihm    siud   d<e   Se- 

Xr.    14.   21.   31.    60,   75.   88,  89.   90.  91.   115.    / 
112.    169.   215.  260.   338.    h  386. 

502,   546  $40.   64?.  71L  795,  759. 

812.  870,   873,  672,   vicUeicht  auch  Nr.  128.  653. 

Hlldegard 

wurd  m  bu  Bockelheim    am    tinhen  Ufer    der  Nahe  zwischen 

der  Ebernburg  und  detn  Kloster  Di&ibodenberg  in  der  fruhcrn  Graf- 
SChaft    £fj  >'dr    Xonne    im    Klositr  I> 

n   der  I'  neues  Klos  dem 

Rupertsberye    bei   Hingm^    wo   sie   am    17.  SepUmber  1179    sturb. 
XJeoei  M  es  eu  Uch   reidke  LitercUur»  —  JHone  ist  yc- 

fteigt,  ihr  Xr.  127.  265.  548  eustmhreiben. 

Albortus  Magniis 

u  Lauincfen  (im  bayrischen  Schwaben)  zu  Ende  des 
119  Idrts,    stndirrtc  in   Padua,    U 

iii   den  Domimkanerorden}    wirkte  dann  als  Lthrcr  dcr   P/n- 


—    12    — 

losophie  und  Theologie  in  Kblii,  Regensburg,  Strassburg,  Freiburg 
und  Hildesheim,  wurde  1254  in  Worms  zum  Ordensprovinzial  fiir 
DetdscMand  gewaldt,  1260  Bischof  von  Rege)isburg,  legte  1262  vnit 
Bewilligung  des  Papstes  diese  Wiirde  nieder,  starb  am  15.  No- 
vember  1280  in  Koln.  Als  Schriftsteller  ist  er  wol  der  fruckt- 
barste  des  ganzen  Mittelalters.  Eine  Gesammtausgabe  seiner  Werhe 
(Lyon  1651)  umfasst  21  Folianten.  —  Wackcrnagel  hiilt  ihn 
fiir  den  Verfasser  der  Sequenz  Nr.  254  und  sagt:  „Als  Verfasser 
der  Sequenz  wird  sonst  Hermannus  Contractus  genannt;  ich  bin 
oben  einer  Mittheilung  von  Dr.  Bernhard  Holscher  (Niederdeutsche 
Lieder  und  Spruche  S.  4)  gefolgt,  nach  welcher  ein  um  1450  ge- 
schriebenes  Collatienbuch  der  venerabilium  fratrum  kalendarum  eccle- 
siae  beatae  Mariae  Osnabrugensis  Albert  den  Grossen  als  den  Ver- 
fasser  angibt  und  zugleich  erzdhlt,  was  ihn  dazu  veranlasst  habe: 
De  Alberto  magno  asseritur ....  quique  una  dierum  dormiens  vidit 
virginem  gloriosam  cui  multum  familiaris  erat  in  apparatu  regio 
coram  eo  incedere,  penitus  nullum  ad  eum  habere  respectum.  Dole- 
bat  vehementer  nesciens  causam,  quare.  Unde  accepto  responso, 
hanc  esse  causam,  quia  virgini  Mariae  altissimae  matri  Christi  pro- 
missum  et  pro  beneficio  accepto  gratias  non  persolvisset.  Et  post- 
quam  vigilavit,  in  quibus  eidem  placere  posset  cogitavit,  fecit  hanc 
sequentiam  Ave  praeclara. 

Thomas  von  Celano, 

einem  Stddtchen  in  den  Abruzzen,  war  um  1220  Kustos  der  Fran- 
ziskanerhonvente  in  Mainz,  Worms  und  Koln  und  schrieb  nach 
semer  1230  erfolgten  Riickkehr  nach  Italien  1249  die  Leboxsgeschichte 
des  ihm  innigst  befreundet  gewesenen  lieil.  Franz  von  Assisi  unter 
dem  Titel  Legenda  antiqua.  —  Thomas  ist  nach  der  jetzt  so  ziem- 
lich  dllgemeinen  Ansicht  der  Verfasser  der  Sequenz  Dies  irae  Nr.  879, 
ferner  der  zwei  Sequenzen  Nr.  565.  566. 

Bonaventura , 

eigentlich  Johann  von  Fidenza,  der  Ruhm  und  die  Zierde  des 
Franziskanerordens ,  wurde  geboren  1221  zu  Bagnarea  im  Tosca- 
nisclxen,  Lehrer  der  Theologie  in  Paris,  1236  General  seines  Ordens, 
spater  Kardinal  und  Bischof  von  AHbano,  starb  am  15.  Juli  1274, 
wurde  vom  Papst  Sixtus  IV.  im  Jahre  1482  heilig  gesprochen 
und  vom  Papst  Sixtus  V.  in  die  Zahl  der  Kirchenlehrer  aufge- 
nommen.  Seine  zahlreichen  Werke  erschienen  in  mehreren  Ausgaben. 
S.  „Beredsamkeit  der  Kirchenvdteru  von  Nickel  und  Kehrein. 
4.  Bd.  Regensburg  1846.  S.  790  f,  wo  weitere  literarische  Nach- 
weisungen  gegeben  sind.  —    Von  ihm  ist  die  Sequenz  Nr.  62. 

Thomas  von  Aquin. 

Dieser  grosse  Kirchenlehrer  wurde  geboren  1224  (1225?)  im 
Schhss  Rocca-Sicca  in  Unteritalien  ,  stammte  aus  dem  alten  Geschlechte 
der  Grafen  von  Aquino,  genoss  eine  sorgfaltige  Erziehung,  trat  1243 


Wa 


rrapcl  i»  drv  f)f  tothr  Albertus  Magnus 

cin  Theohpiti  l  kreren  Ortm^  schlug 
m  Tap$i  ihni  angebotenen   Wiirden  aus  vnd  starb  tnc  ;.  M 

Bcine    Ueiligs}  1323   durch    < 

mn  XXII.  —  $  Itom  1570  f 

m  18  Fdiob  /;  /.7/,  -/<    | 

<tie  herrliche  Seqjuem  Lauda   Sion  salvatoreni  Nr.  150, 

Thoiuns  ?oii  Capna, 

Fajpet  Iiniocenz  III.  mm  Kardinatpriester  ernanni,  %3t  nach 
addiifj    Vcrfasser  der  Sequenz   Nr.  570, 

Jacoponus  de  Todi 

urde  geboren  zu  Todi  in  Itah<>  AdwLat  und   Weltmann, 

veriheSti  naeh  dem  Todc  seiner  QvMm  wm  Gttiterf  wurdt  2 
und  I»  :<  fasl  tiberlriebene  WeUtserachtnmg^  trat  spatei 

Franeiskanerordm  und  sehonte  m  ftttfwq  Klagen  &er  die  SHmlhaf- 
HgheH   der  ZeH    aueh   des  Papstes  Bonifacius    VI II.  wicht, 
ihn  deswegen  exhonmuviimerte  und  vcrhaften  lies$<    Naeh  dem   Tode 
des  Papstes  (1903)  befreit,  sturb  er  1306  in  hohem  AUer  eu  Todi. 

-  Er  jilt  afs  Verfasser  d<r  Sequenz  Stabat  raater  dolorosa  Xr.  J2J23. 

Johannes  (iallims, 

tster  iii   Wiirsburgt  der  um  Z840  Wfe,  ist  naeh  Mon*     \ 
der  Sequent  Nr.   618. 

Henrfcns  Pistor. 

Ueber  fkn  sagi  Clichtovaeus  wu  Nr,  360;  ^Auctur  huius  prosae 

fuissc   traditur  eximius  pater  Henricus  Pistor,  doctor  thcologus  Pa- 

risiensis  et  in  rcligiosa  domo  B.  Victoris  iuxta  Parisios  inonastieam 

itam  profcssus,   qui  etiam  concilio  Cnnstanticnsi  (1414—1418)  iuter- 

fuit,  eaque  tempestate  doetrina  ct  virtutc  niirifice  floruit" 

V v a it r i s c u s  0 alsberg  9 

9t,  GraUen  (1804—15J29),    wird  afs   Vrrfasser  der  Sequ 
'fcnannt. 

Laurentiug 

r   inonastcrii    S.    Galli    wird    afa     Vofasscr    der    Sequenz 
,  67  mt. 

Johannes  von  Geissel 

rur<h    gcborm    am    5.    Februar    1796    :u    Oimmcldingrn   in  Rhein- 
>tr  m  MainMi   wurdr  1818  Priester,  1830  Professor  am 
untasium  M  Domkupitular  dtisrlh.st,    t83S  jhtmdrkuu, 

1836  SischoJ  kninistrator  und  1846  wirklicher   ErMbiechof 

Kcin  Kard/u  h   wm   8,    S&tember  1864,  —    fm 

n\  ist  pen*  Nr.  190. 


—    14    — 

c.    Verzeichniss  der  ttbrigen  Sequenzen 

nach  Jahrhunderten ,    soweit  sich   dies   nach  den  Hatidschriften  und 
Drucken  bestimmen  lasst. 

X.  Jahrhundert. 

Nr.  58.  192.  661.  668.  867. 

XI.  Jahrhundert. 

Nr.  9.  61.  64.  82.  131.  163.  172.  246.  249.  278?  417.  420.  503. 
514.  532.  550.  630.  664.  665.  688.  693.  698.  869. 

XII.  Jahrhundert. 

Nr.  7.  32"  93.  141.  184.  202.  206.  230.  231.  236.  255.  261.  263. 
264.  289.  334.  371.  408.  418.  419.  425.  426.  428.  435.  455. 
490.  504.  505.  506.  522.  556.  585.  593.  597.  625.  631.  666. 
667.  684.  701.  736.  748.  753.  754.  777.  813.   814.    850.    865. 

XIII.  Jahrhundert. 

Nr.  70.  154.  155.  175.  197.  198.  228.  251.  266.  267.  268.  269. 
270.  271.  281.  294.  295.  299.  303.  358.  388.  487.  507.  619. 
686.  699.  715.  737.  764.  800.  815.  816. 

XIV.  Jahrhundert. 

Nr.  1.  4.  5.  17.    22.    49.   54.  56.    63.  71.  76.   80.    95.  132.  137. 

144.  157.  170.  176.  182.  222.    233.  252.    256.  272.  273.  274. 

275.  276.  277.    291.  310.  312.  313.    322.  336.  356.  359.  375. 

396.  401.  407.  414.  416.  422.  445.    446.  449.   453.  456.  496. 

549.  563.  567.  590.  591.  611.   612.    617.  620.  626.  632.  645. 

652.  660.  690.  705.  706.  729.    744.  755.  760.   765.  767.  805. 

808.  817.  818.  819.  821.  835.  836.  837.  838.  845.  873. 

XV.  Jahrhundert. 

Nr.  6.  15.  32»  33.    36.  37.    38.  39.   42.  45.  46.  48.   50.  57.    65. 

66.  67.  74.  78.  118.  143.  146.  149.  152.  153.  159.  177.  185. 

186.  187.  193.   194.    200.  204.  205.  208.  210.  211.  213.  216. 

224.  237.  239.    240.  241.  244.  245.  250.  253.  262.  279.  280. 

283.  284.  287.    295.  300.  302.  305.  308.  314.  315.  317.  318. 

319.  320.  321.    324.  325.  329.  330.  332.  339.  347.  355.  357. 

365.  367.  370.    373.   380.  383.   391.   392.  405.  411.  415.  423. 

424.  429.  430.    436.    448.  452.  460.  461.  463.  464.  465.  466. 

467.  480.  484.    486.    488.   492.  493.  497.  498.  501.  508.  515. 

519.  523.  524.    525.    527.  529.  537.  538.  541.  543.  547.  553. 

554.  558.  559.  561.    562.  564.  568.  569.  578.  579.  582.  583. 

584.  586.  587.  595.  596    600.  601.    602.  603.  628.  633.  634. 

635.  642.  648.  649.    659.  662.  669.   <W»  «TL  676.  876.  6*3 

683.  687.  691.  695.  696.    703.   J 

725.  726.  728.   734.  738.    740. 

768.  769.  770.  775.  776.    778. 


—     15     — 

*r-z. 

&  796.    797.   803.    80d.    807. 

811. 

823.  824, 

\    830.  832.  834,   839.  840.    841. 

842. 

843.  847. 

851.  852.    853.  854.    855.   858.  860.    861. 

862. 

864.  8, 

882. 

XVI.  Jahrhumhrt. 

16.  18.  19.  23.    27.  28.  29.  30.  34, 

40.   41.   47. 

j2.   53,   55.   68.   72.    73.   77.    98.   100.  103. 

106. 

107.   126. 

145.   147.  148.   156.    158.   160.   162. 

164. 

165.   171. 

174,    178.   179.   180.  181.   183.    189,   196. 

201. 

207.  209. 

212. 

220.  231.                                       929. 

232. 

?.  242. 

286.  288.  2i                                W&  301. 

806.  307.  309.  311. 

333. 

337.  340. 

66.   372,   377.   379.    382. 

387. 

389.  397. 

■1<><>. 

406.   409.   412.    413.                       438.   439. 

440. 

441,  44. 

447. 

168.   469, 

470. 

471.   476. 

477. 

478.                1.  482.  483.    485,     191.    486, 

500.   509, 

»10. 

511.  512.   517.    V             },    526.    528.    533. 

536 

500. 

571.  572.  573,  674.  575,   r>76.   577.   588. 

589. 

592.  594. 

598, 

604.   605.   606.   607.    609.    814.    621. 

641.   643. 

644. 

873.   674.    679.    680. 

702.  704. 

717. 

718.    719,   720.   722,   730,    731.    732.    739, 

743. 

745.   751. 

8.    771,    772.    773.    774. 

786. 

791,   792. 

793. 

794.   798.  «M,   802.  806.  809.  S 

822. 

828.  833. 

844. 

849.   856.   857.   859.   877.   878.   880. 

Unbestimmt,  weil  A             f*hlcn. 

Nr.  117. 

134,  151.  161.   188.   195.   203.  259,  293. 

316. 

323.  361. 

302. 

393.   489,   4UL    516.   530,   531.    555,   557, 

608.   613. 

816.   622.  636.   637.   639,   692.   694.  700. 

709. 

727,  747. 

757. 

761.   799.  829.   831.  875.   876.  881. 

d.    Quellen  uiid  Hilfsmittel. 

Dfttiiil,  Berm-  Adalbert  ($t&   -u  Leipftg  tm  13.  Stpt  1871): 

ThftBttna 

i    aymnologicus   sive    hymnorum    canticorum    ^'«[urutiaruin 

circa  amiui     MD  usitatarum  collectio  aiuplissima.    Carmina  collegit, 

upparatu 

critico  ornavit,  veterum  intcrurctum  notas  selectas  suasque 

W&tit     Hulis    MDOOCXLI—  MDCCCLVL    5    Bande 

8,   - 

-   Die  Se- 

5.   Band. 

DonUl  hai 

ner  Handsehriften   aus  dem  9.  bis  15. 

Jnhrhun- 

dert  (Moi 

1.   1— 17); 

Uw    10,    bis 

15.   Jahrhundert 

(Vi 

-■-.    Varianten   daraus  stehen  S.  38o 

ner  JI<i><                                      11.  Jahrkundtrt  (R,  1.  2.4 

~~irwUen  doruu>             im  3.  Band  S.  286  /.); 

d)  /olgende  geSrwJkk  Missnlia:  1)  MUaale  iuxta  niorem  Romanae 
ccelesiae  explctum  .  .  imprcssum  iu  florcuti»nii;i  civitatc  Veuetiarum  .  . 
Anno  M.CCCCXCVII.  (Aug.  I.)  —  3)  Miss.  Romanum  noviter  im- 
pressum  . ,  in  alma  Venetiarum  mbe  impreasum  .  ,  Anno  M.CCCC.IX.XI. 
(Aug.  2.)  —  3)  Miss,  Ecclesiae  Brandenburgensis . .  initio  saec,  XVI. 
tmpressum.  (Br.)  —  4)  Miss.  ad  usum  Cisterciensis  ordinis  ,  .  Aiuio 
1504,  Ciftteaui.  Clcrevaulx.  (Cs.)  —  5)  Miss.  Ecclesiae  Coloniensia 
saec.  XVI.  (Col.)  —  6)  Miss.  uioei  chstaedtensis,  circa  an,  MD. 
<Ks.i  —  7)  Liber  Missalis  per  integrum  Joh.  Senseuschmidt  de 
Babenberga  .  ,  Anno  MCCCCLXXXVII.  Est  liber  dio<  Fri- 
aingensis.  (Fr.)  —  8)  Mias.  eccles.  Mindensis . .  Anno  M.D.XHLXUII. 
(Md.)  —  9)  Miss.  Moguntinum  .  .  Anno  MCCCCLXXXIL  (Mg.)  — 
10)  Miss.  secundum  stilum  sive  Rubricam  Nuiuburgensis  dioec 
solerti  studio  emendatam  atque  Baailee  tmpressum  .  ,  Anno  1517. 
(Nb.)  —  11)  Miss.  ord.  Praemonstrateusis  ,  .  Parisiis  MDXXX. 
(¥m.)  —  12)  Miss.  eeclesie  Pragensis  .  .  Anuo  1507.  (Pr.)  — 
13)  Miss.  Pataviensis  eectesiae  -  ,  Auuo  MCCCCXCL  (Pt.)  —  14) 
MiaB.  .  .  impr.  Romae  .  .  Anno  1482.  (Rm.)  —  15)  Miss.  .  .  impr. 
Venetiis   ,   .   Anno  CCCCiXXIX.  d.  i   1469.   (Vn.); 

e)  fdgende  Werke:  1)  Sequentiaruui  luculenta.  interpretatio  nedum 
scholasticis    sed   et   ccclesiasticis    cognitu    necessaria  per   Ioannem 
Adelphum  physicuin  Argentinensein  colleeta.   Anno  Domini  MDXIX. 
(Ad.)  —  2)   Hymni  et  Seqnentiae  cum  diligenti  diflBcillhiiorum  \ 
bulorum  iiiterpretatioiie  omnibus  et  scholasticis  et  ecclesiastids  i 
nitu  necessaria  llermanni  Torrentini  de  omuibus  puritutis  lingue 
latine  stodiosia  quam  optime  uieriti.    lmprcssum  Colonie  MCCCCCXIII. 
(Torr.)    Eine  #.   Ausgabe   erxhien    1536 ,    worin   nach    Daniel    der 
Verf.  besonders  dem   Tezt    th-s  Clichtovaeus    gefutgt   tst.    —   3)   Elu- 
cidarium  ecelesiasticum  ad  oflicium  ecclesiae  pertinentia  planius  expo- 
nens  et  quatuor  libms  compieetetis.    Primus  hymnos  dc  tempore  et 
sanctis  per  totnm  animm.  —  Seeuudus  non  nulla  cantica  ecclesiastica 
antiphonas  et  responsoria.  —  Tertius  ea  quae  ad  Missae  pertinent 
ofiicium,    praesertim  praefationes.  —  Quartus  prosas  quae  in  saucti 
altaris  sacrificio  dicuntur  continet.    Ed  Iod.  Clichtovneus.  Pari 
1515.    1556.    Basileae    1517.    1519.   Coloniae    1732.    (Clicht.).     JN 
Warkernagcl    sult  dic  Ausg.   von  1515   „correeter  sein  denn   die 
Bascler  Brycke    von    1517    uml  1619.   —  4)   Vesperale  ct  Matuti- 
nale  etc.    Eil  Ludecus.  MDLXXXIX.   (Lud.) 

f)  Von  gar  vielcn  Sequemen  hat  Daniel   nur  den  Anfang  aus 
Handsvltriftiu  und  Drueken,     Zu  den  ivivhtigen  Uandsrhriftcn  geh 

svm  Coi  Mo».  6.  und  der  Cod.  S.  GalL  No.  546,  den  Daniel 
V,  41.  m  fok/endtn  SSteen  beschreibt:  Index  sequentiarum  confectua 
aP.LBrander  anno  1507.  Franciscus  a  Gaisper^.  cum.  S.  (ialli 
sedem  teneret  (1604—1529),  ne  deesset  monasterio  in  rebus  hymnicis 
antiquitus  cclebratissimo  locuples  omnium  vetustorum  carminum  col- 
lectio,  mandavit  Patri  Ioachim  Brander,  San-Galleusis  couventus 
fratri  perquam  erudito,  ut  in  unum  volumen  congereret  Hymnorum, 
Sequentiarum  atque  Antiphonarum  multitudinem.  Quo  munere  Brau- 
der  omni  cura  prospenime  perfunctus  est.  Etenim  amplissimum  sa- 
crarum  cantionum  numeruin,  illo  aevo  apud  Helvetos  ac  Gcrmanos 
potissimum  usitatarum  collegit,   fere  omnes  notis  musicis   adornaYlt, 


—    17    — 


. 


quae  ex  antiqun.  San-Galiensi  traditione  de  carmioum  auctoribus  ere- 
lebantur,  ailimtavit,  adieeit  alia,  quae  inemoratu  inaximc  cligna  sunt. 


Neale,  Ioannes  M. ,  collegii  Saekvillensis  custos:  Sequentige  ex 
Missalibu  nicis,  anglicis,  galliris,  aiiisque  mcdii  aevi  eollectae. 

Londini.  MDCCCLII.  s.  —  ausfolgendenWs&uL: 

Ambianense  I Amiens)  o.  J.  A&degfcvense  (Angers)  1523  und  Ifist.  Ms. 
sacc.  XIV.  ArgentincijH  (Btrassburg)  1520.  Atrebatenae  (Arras)  O.J. 
Augusto-Vindelicense  (Augsburg)  Ms.  saec,  XV.    Colonienae  (Kotn) 

aec.  XIV.    Herbipolense  (  Wureburg)  1596.    Leodiense  (Liittich) 
1513.     Maguntiiuiin    (Maine)    1513.     Narbonense   (Narbonuei    I 
Nidrosiense  ilh'>»th<nn)  1519.    Noviomense  (Noyon)  o.  J.    Parisii 
(Paria)  o.  J.     Pkstaviense  (Poictiers)  1524.     Pragenae  (Frag)  U 
liatisbuncnst»  (Segensburg)  o.  J.    Redonense  (Renncs)  1523.  "Salzbur- 
gense   (Beietmrg)    1515.     Sarisburiense    (Salisbury)    1555.     Sfiirense 
(Speyer)   1498.     Tornaeense  (Touniay)    1540.     Traiectense  (Utrecld) 

;.  Wigozoiense  (Woreester)  Ms.  o.  J.  Verdensd  f fMpiJ  «irca 
1500.  Xaotonense  (Xattten)  1491.  —  Beigegebm  iet:  De  sequentiis 
dissertatio  bivvis  (p.  XIV— XXXI I)  dfa  auch  Daniei  im  J.  Bands 
hat  abdrucken  laseen. 


Moue,  Franz  Joseph,  Direktor  des  Aicbivs  zu  Karlsruhe  (gest. 
12.  Marz  1871);  Lnteimsche  Hymnen  des  Mittclalters,  aus  Haudschrif- 
ten  herausgegeben  und  erkl&rt  Erster  Band.  Lieder  an  Gkrtt  und 
die  Engel.  Freiburg  ini  Breiflgau.  1853.  <Nr.  1—320.)  Zweiter  Band. 
Marienfieder.  Da&  1854.  (Nr.  321— 620.)  Dritter  Band.  HeUigenlieder. 
Des.  1855.  (Nr.  621  —  1215.)  —  Der  Herausgeber  hai 
Handschriften  wm  mekr  om  fUrtf*ig  Biblioiheken  benui 
Quellen \  melrf  ■  ft.u    (IIL     V,  Aus- 

gabesogtder  Verfaeser  (I,  XV.):  vNach  jedem  Liedefmgt  eueret  die 
Anseige  der  Hond$chriflm  und  itiree  Altere^  dam  £ie  'hung 

und  der  m  i  Hilfsmittet  (Lesartm)^  und  hicrauf  dir 

ErMSrung  durch  faraRi  andere 

Ausyidnu  eind  gcwdhnlich  nur  die  ctiten   ihn  fOichcn   Wer- 

wegen   angef&urty    md   dk  Mwfafc    o/uf  Ihndeekriflen 

beruh  

Wackernagel,  Philipp;  Daa  deubche  Rircher&ed  von  der  Iftestm 
Zeit  bis  su  Anfong  des  sieben*chnten  Jahrhumlerts.      Erster   B 

1864.)  —  tfDer  crste  vortiegende  Baud  meines  W*  •  thtV.t 

mmlung  (656  Nrj,  und 

ung  der  Btbtiagraphie  des  deutschm   KirchenKedes.    Bei 

der  Attstnthl  (jtcr  /"/■  Oedichk  u>a\  Aufgabe^ 

nigen  eusanumdn^  wdehi  mittelbaire  Beeiehung  rudeutschm 

m  haben^   auf  welche  ich  alse  im 

t$nnen,li  —  &  sind 
flnfitnt,  und  mmen  aus:  1)  J\J 

,  ohne  7V//V,    in  L 
h  1 480  I  M  a  f/  de  b  u  r  f  buch   vtm  1J93 ; 

£)  Maineer  Messbuch  von  1497}  6)  Naumburger  Messbuch  von 


—    18    — 

1501  und  1517;  S.  Textus  sequentiarum  cum  optimo  commento.  Ohne 
Anzeige  des  Druckers.  Druckort  ist  Kbln,  und  das  Jahr  1492  oder 
1494.  Quartformat.  Rbmische  BJattzahlen  (134  BL);  6)  Elucidarium 
von  Clichtovaeus.  1515.  (S.  bei  Dauiel  e,  3.) 

Morcl,  P.  Gall,  Rector  und  Bibliothekar  des  Stifts  Einsiedeln: 
Lateinische  Hymnen  des  Mittelalters,  grosstentheils  aus  Handschriften 
Schweizerischer  Kloster  als  Nachtrag  zu  den  Hymnensammlungen  von 
Mone,  Daniel  und  Andem  herausgegeben.  Einsiedeln,  New-York  und 
Cincinnati  1868.  8.  (568  Nr.)  —  In  der  Anordnung  des  Stoffes  folgte 
der  Herausgeber  dem  Werke  Montfs.  Bci  Behandlung  aes  Textes 
crlaubte  er  sich  nur  Aenderungen,  wo  er  offcnbare  SchreibfeMer  oder 
andcrn  Irrthum  tvahrnahm,  und  auch  solche  Aenderungen  sind  meistens 
dttrch  Cursivschrift  oder  Parenthcse  kenntlich  gcmacht.  Eine  dankens- 
tverthe  Zugabe  ist  cs,  dass  dcr  Ilerausgcber  bei  viclen  nicht  von  Uim 
(aber  von  Daniel  und  Mone)  aufgenommenen  Licdern  angibt,  in 
welchen  schweizerischen  Handschriften  sich  dieselben  findcn.  Ich  habe 
diese  Angaben,  so  tvcit  sic  dic  Sequenzen  betreffen,  in  meinem  Bttche 
beigefugt,  und  zivar  besonders  deshalb,  tveil  dadurch  das  Alter  der  be- 
treffenden  Scqucnzen  mit  bestimmt  tvird. 

Schubiger.  P.  Anselm:  Die  Sangcrschule  St.  Gallens  vom  achten 
bis  ztvblften  Jalirhundert.  Ein  Bcitrag  zur  Gesanggcschichte  des  Mit- 
telalters.  Mit  vielen  FacsimUe  und  (60)  Bcispielen.  Einsiedeln  und 
Neiv-York  1858.  4.  —  Ein  vortrefliches  Buch  nach  Inluxlt  und  Aus- 
stattung.  Die  60  Texte  (meist  Sequcnzcn)  geben  die  alte  Musik  im 
neuen  Notensi/stem. 

Dr.  Bartsch,  Karl,  ordentl.  Professor  der  deutschen  und  roma- 
nischen  Philologie,  d.  Z.  Rector  der  Universitat  Rostock:  Die  latei- 
nischen  Sequenzen  des  Mittelalters  in  musikalischer  und  rhythmischer 
Beziehung  dargestellt.  Rostock  1868.  8.  —  Das  Buch  ist  sehr  bdeh- 
rend  und  geeignet,  die  fragliche  Sache  zu  fbrdern,  abcr  noch  nicht  JHtm 
Abschluss  zu  bringen. 


Quellen,  welche  von  mlr  benutzt  worden  sind. 

1)  Cod.  Monacensis  6.  (s.  oben  Daniel  a).  Die  Abschrift  von  34 
Sequenzen  aus  dicsem  Codex,  von  dencn  Daniel  nur  den  Anfang  hat, 
verdanke  ich  dem  oben  (S.  4)  genannten  Herrn  Professor  W.  Lhrist  in 
Munchen,  was  ich  bctreffenden  Ortes  beigcfiigt  habe.  In  dcr  sehr  schiin 
geschrieboien  Handschrift  stchcn  thcils  iiber  den  Zeilen,  theils  am  Bande 
dic  Melodien. 

2)  Codd.  Einsidl.  et  S.  Gall.  Dcr  oben  genannte  Hcrr  P.  Morel 
hat  mir  cine  ziemlich  starke  Sammlung  von  Sequenzen  und  Hymnen, 
die  er  zum  Behufe  seines  Buchcs  aus  schiveizeriscfteti  Handschriften 
abgeschrieben,  dann  aber  nicht  alle  in  sein  Buch  aufgenommen  hatt  «nt 
Verfugung  gestellt.  Was  ich  daraus  genommen^  ist  betreffenden  Qri* 
angegeben. 


—    19     — 


3)  Codex  Wirzenborneusis.  —  In   ^Yirxenbom .   nin&   F^HaU 
Kmtoftatff|   litgt  sin  altes  geschi  frr  nkht  volh 

Messhitr/,  ,     ti  hntru   Jtlhr- 

mi  Mfid  meh\  enl&Jft,  jkren  meisfa  auf 

m  Blfittern   tusa  m  Buc/te  an 

llen  sich  find 

4)  Missale  Romanuin.    Incipit  orclo  missalis  secundnm  eonsuctu- 
dinein  romaue  eurie.     Venetiis  1481.  8,    Dm  Etonpiur  iet  Yfieht 
ntSmHg.     B  stehen  darin  rmr  Nr.  $8*  134.  125.  467. 

dissale  Ronianum.    Ioeipit  ordo  missalis  seciindum  consuetu- 
dinem  romane  curie,    Am  E*nh  ?   Impressum  est  boc  missale  Xnrm- 
berge  per  Georgiuni  stuchs  <le  sultzlmeh.    Anno  M.CCCC.LXXXIHJ.  4. 
mm  mri  Nfe  8&  1M.  J 

6)  Missale  ordinis  saneti  Renedicti,  Am  Ende:  Consunimatum 
est  hoc  opufl  missalis  secundum  raorein  et  consuetudinem  ordinis  scti 
Benedicti  per  honestuin  virum  Petruin  draeh  civem  et  senatorem  in- 
signis  civitat  nsis.  Anno  dumiui  M.CLVC.XCVIII.  III.  kal. 
augusti,  exemplari  iterum  emewlato  et  in  comphiribus  h>cis  dili. 

me  castigato  per  solemnem  yirum  ejuadem  ordinis.    Dae  ExempUar 
u>  der   Paulinischen  Bibliothek  zu  Miinstcr   cnthalt   auf  der  Rucl 
flfa  1.  Bh  (jesrhrieben  di<  <"   fnul  auf  rfem  hi-ten  Biatte 

hc„lr  hai  llfew,  andere  hnbe 

ieh  QUS  d  'iirhl  tjt 

7)  Missale  Colouiense.  1504.  foL  >':>74  fjemhlte  Bliitter*  Das  letzic 
Btatt  in  (tem  in  der  tAmburger  SeminarbibUatheh  bvjiudlkhcn  Exem- 

ist  aerrissen,  und  nur  f>  '/  whm 

Explicit  Mis 
ritum  raaioris  E 
lonien.  cum  offi 
Atque  vtilibus 
surijs  notab 
omuia  ofiic 
tuhim  oeeurm 
tissime  m 
tum  Irup 
iu  Ciuita 
stria  Her 
uis  eius 
ni  MCCC 
Mes 
Es  siehen  70  Sequenzen  darin,  einige  aweimal. 

8)  Missale  Maguntinensc  clenuo  exactissima  cura  recognitum  et  a 
prioribus  quibusdam  mendis  operose    ac   solerter   emaculatum.     Am 

Finit  missale  Moguntinense  per  venerabilcs  viros  du.  Iohaunem 
Spulman:  et  do.  Joharmrni  Unttich  inajnris  ecclesie  Maguntinensis 
ione:  felicis  recordationis:  olim  Reverendissinii 
domini  domioi  Bertholdi  archiepiscopj  Maguntinensi.  Revisum:  easli- 
ffatum:  diligcntissimeque  emendatum:  sub  presulatu  Reverendissimi 
ctomini  domini  Jacobi  Arcbiepiscopi  Maguntinensifl  per  Johanaem 
in  urbe  Maguntina  hujus  artis  impressorie  inventrice:  elima- 

Kiue  prima:  feliciter  cousummatum  et  impressum  kaleudis  seytaii- 


—    20    — 

bris.    Anno  domini  Millesumo  quingentesimo  septimo.  fol.  307  gesahlte 
Bltitter.    Es  stehcn  94  Sequenzen  darin,  einige  ziveimal. 

9)  Spccialc  Missarum  secundum  chorum  Herbipolensem.  Am  Ende: 
Finit  opus  missarum  specialium  ad  vsum  dioecesis  Herbipolensis  ductu 
et  impensis  prouidi  viri  Johannis  Ityninan  de  Oringavc.  caractere  ma- 
gistri  Jacobi  de  pfortzcn  Basilee  claboratum.  Anno  ab  incarnatione 
domini  MDIX.  156.  Bi.  fol.  —  Ich  habe  nur  einige  Scqucnzcn  in  dem 
in  dcr  Paulinischen  Bibliothck  zu  Miinstcr  befindlichcn  Exemplar  ver- 
gleichen  lasscn. 

10)  Das  Titclblatt  fehlt  Auf  der  rechten  Spaitc  dcr  zwciten  Seite 
des  Blattes  CCXXXIV  steht:  Liber  missalis  sec.  ritum  ecclesie  Augu- 
stenis.  per  magistrum  Jacobum  Pfordenssem  inclite  urbis  Basiliensis 
conciuem  sagaci  iinprimendi  industria  terminans  in  eo  qui  omnia  ex 
nihilo  creauit.  Anno  partus  virginei.  M.CCCCC.X.  decimo  tertio  kalen. 
februarias.  Am  Schlusse  BI.  CCXXXVIII:  Libcr  missalis  sec.  ritum 
ecclesie  Augustensis  jussu  ct  impensis  prouidi  viri  CristoflFeri  Thum 
vendelice  ciuitatis  conciuis  finit  feliciter.  —  Darauf  folgcn  6  Blatter 
Manuskript  mit  folgenden  Sequenzen:  Nr.  783.  701.  589.  233.  856. 
857.  704.  453.  843.  417.  511.  603.  510.  Diesc  habc  ieh  aus  dent  in 
dcr  Paidinischcn  Bibliothe/c  su  Munstcr  befindlichen  Excmplar  in  Ab- 
schrift  erhaltcn. 

11)  Missale  celeberrimi  Halberstattensis  episcopatus  contemplatione 
venerabilis  cleri:  neccssionata  diligcntia  opcrose  castigatum:  atque 
etiam  jucundioribus  litteris  excussum:  hoc  codice  relucet.  Auf  dem 
3.  Blatte :  Ad  clerum  Halberstattcnscm.  Vos  fratres  et  domini  sacerdo- 
tali  ct  quidem  summa  dignitate  insigniti  hoc  opus  divinum  multos  dies 
revolutione  ob  honorcm  celestis  curie:  nec  non  ad  laudem  Reveren- 
dissimi  patris  et  domini :  domini  Ernesti  Magdcburgensis  archipresulis  Ger- 
manieque  primatis :  ac  ducis  Saxonie  etc.  Sub  sanctissimo  patre  et  do- 
mino  nostro  doinino  Julio  papa  scdo.  Et  victoriosissimo  domino  nostro 
Maximiliano  Rhomanorum  Jmperatore  semp.  augusto  mundi  principibus. 
Anno  salutis  nostrc  post  Millesimum  quingcntcsimum  undecimo  accuratis- 
sime  emendatum  et  in  hanc  clcctissimam  litterarum  formam  Jmpressoria 
arte  elaboratum  qua  decct  gratificatione  suscipite :  eoque  taliter  uti  prope- 
ratc ,  ut  digne  in  vobis  saccrdotis  noracn  possit  constare  et  si  hec  fia- 
terna  monitio  locum  in  vobis  non  captabit.  sit  deinde  adhortatrix  syn- 
deresis  ct  tandem  valete  felices.  Gloria  in  excelsis  deo.  —  130  gesdntte 
Bl.  gross  fol. ,   enthtilt  02  Scqucnzen ,  manchc  stehcn  ziceimal  darin. 

12)  Missalc  Mindense.  Titelblatt  fehtt.  Am  Endc:  Missale  secun- 
dum  veram  rubricam  et  ordinarium  ccclesie  Mindensis  solerti  cura 
impressum:  in  officina  prouidi  viri  Georgii  Stuchs  cx  Sultzbach.  ciuis 
Nurnbcrgcnsis.  Anno  salutis  M.D.XHI.XIIII.  kal.  Julii.  —  Das  bei 
Daniel  d.  8  genannie,  bci  Wackernagel  5.  als  Naumburgcr  a«/- 
gefuhrte  Messbuch.  Ich  habc  nur  cinzclne  Sequenzcn  darin  nachseJten 
lasscn,  da  Daniel  dasselbe  eingehcnd  benutzt  hat. 

13)  Missale  denuo  diligcutissimc  castigatum  et  revisum  ordinia 
sancti  Bencdicti  rcformatorum  nigrorum  monachorum  Bursfeldensium* 
Am  Endc  der  ziveiten  Seite  des  zwciten  Blattes  (der  Vorrede  des  Be- 
cognitor  hujus  libri  Missalis  rcligiosis  et  deuotis  Benedictine  reli^on 
per   Gcrmaniam   professoribus  S.  P.  D.)  sieht:   Anno  Christi  m 
Millesimum  quingentcsimum  decimo  octauo:    presidente    sac 


—     21 


lanc  « 

nte  Maximoemiliano  inuictissimo. 

Elaboratum  i  opus  Hageuoier    secundum  ritu 

uiinem  ordinia  <liui  Benedk  obseruani  maniam: 

IUQ  vinmi     rhomam    Aiislirlinmn  n.     Anno    II) 

nationis.  M DXVUI     M  nplari    denuo  emen& 

et   in  pluribua    locis   accuratissirae  i    per   reiigiosum   virum 

ejusdem   orilinis.  —  n   Bl<di< 

tcht 
die  >  ,    und  nur  dic$e  habe  idk   wir  ah- 

schreiben  las 

14)  Missale  Colonienste.    Venale  habetur  apud  templum 
trium  Regura  in  pingui  u.-illina 

ad  ostun  dioceaifi  Colonienaia,  ;i  variia  d  td  timam  redactum: 

Atque  unpensk  Frantisti  byrckman,  in  alma   Parisiorom  Acadei 
a  Wolffgango  hopylio  impressum   1520-  —  Ich  habe  nur  m 
quensen  darii 

15)  Miss&le  ad  sacrc  saocte  Romane  eeclesie  vsum,  nupen 
(iiiii  pleris^ne  deuotts  prosis  vd  sequentiis  antc  hac  nunquam 
efformatum,    peruenusti&que  historiis  vbilibet  eoaptatis  exuolitum  et 
adornatum.     Venundatur   parisiis    in    rico    iliui  lacobi    apud  Tliul- 
mannum  Keruer,  a<i  signum  vnicomis,  vbi  et  bnpressum.    Am  Emfe: 
Missale  ad  consuetudinem  Roraaue    i  peruigili  cura 

qne  mendis  purgatum,  a<:  parisiis  industriis  et  impeasis  periti- 
bibliograpbi  Thielmanni  Keruer  vniversitatis  parisiane  librarii  iurati 
eftbrniatum,  iu  offidna  aua  rms  io  rico  iacobeo  sita. 

Aimo  salutis  nostrc  HLCCl  (  C.XX    <Ue  XXIII.  mensh   [unii 

Buch  habe  W  fl  H$ch6fUeh$n  fifc- 

minr  Hiinster  alten  w« 

fur  dk  fratres  minores  s.  Francisci  b\  tiimmi  \c  Miss.  fratr. 

Paris,    (520   angefuhri<      In  6  Sequet 

BL   51—80:    scquuutur  pentie 

prose  multum  dcuote  ct  uil  deuotionciu  animum  exeitantes  pro 
celebrantium  dicende  vel  omittende,    prout  etiam  landabilis  et  an- 
tiqua   consuetudo   multonmi   taxn    in   ordiue    miuorum    quam    alibi 
babet.    Deinde  sequuntur  (132)  Beqaentie  siue  prose  de  sanctis. 

1G)  Textus  sequentiurum,   &  oi>  -  Druch 

und  Ausstattung  Expositio  hymnorum 

perutilis  omnibusque  Balubris  auch  ohna  Atufabe  des  Drm 

und  l)y  \ch  Daniel  I,   XVIII.  in  officina  Quiutelliaua 

circa  annum  MCCCCXC 

I7i  Sequentie  et  hymni  per  totum  annum.    Am  Ende:  Finiunt 
Bequentie   ec   bymni   per  totum  armum   tai  ore  quam  cke 

sauctis.    Impressi  Dauentrie  per  me  Kichardum  paflfraet    Auno  do- 
lini  V.    Decima  nona   Maij.    i,     //    ung&ahttt  BUUter, 

52    Sajunr. 

Sequentiarum  luculenta  interpretatio  nedum  scholasti 
lastieis  coguitu  necessaria  per  loatu   Adelphum  physicum 
Anno  domini  M.D.XIII.   (Per  loan.  Knoblauch, 
loruiu   impressorem  impn  —   Ist  die 

ns   Adelphus    bm   Daniel    (s.    e,    1)    richthj^    so   wcicht   u 
-   von  <(•■  «/.   MUXIX  hi  da  ub, 


—    22    — 

19)  Elucidarium  ecclesiasticum,  ad  officium  ecclesiae  pertinentia 
planius  exponens  et  quatuor  libros  complectens.  Primus,  Hymnos 
de  tenipore  et  sanctis,  per  totum  anni  spacium,  adiecta  explanatione 
declarat.  Secundus,  Nonnulla  cantica  ecclesiastica ,  antiphonas  et 
responsoria,  una  cum  benedictionibus  candelarum,  caerei  paschalis  et 
fontium,  familiariter  explanat.  Tertius,  Ea  quae  ad  Missae  pertinent  offi- 
cium,  praesertim  praefationes  et  sacrum  canonem  breviter  explicat 
Quartus,  Prosas  quae  in  sancti  altaris  sacrificio  ante  evangelium 
dicuntur,  tam  de  tempore,  quam  sanctis  facili  annotatione  dilucidat 
Iudoco  Clichtoveo  explanatore.  Apud  inclytam  Germaniae  basileam. 
Io.  Frobe.  typis  excudebat.  An.  M.D.XVII.  fol.  —  S.  Daniel  e,  3. 
Wackernagel  6. 

20)  Missale  de  tempore  et  sanctis  secundum  ordinarium  Archi- 
episcopatus  alme  ecclesie  Pragensis  opus  certe  insigne  atque  lau- 
dabile  fideliterque  eliminatum  et  cum  quottis  foliorum  et  cum  re- 
missionibus  tam  epistolarum  quam  evangeliorum  nec  non  cum  integris 
introitibus  in  communi  sanctorum  additis  finem  accepit  Venetiis. 
Anno  1507.  die  8.  Novembris.  In  edibus  Petri  Liechtenstein  Expensis 
vero  honesti  et  providi  viri  Wenceslai  Kaplitzer  Bohemi.  fol.  — 
Daniel  (s.  oben  c,  12)  lvat  dieses  Missale  benutzt,  aber  von  den 
7  Sequenzen  Nr.  412.  451.  462.  536.  588.  743.  773.  nur  die  An- 
fcinge  mitgetheilt.    Dicse  7  Scquenzen    hat  Herr  Pfarrer  Hasak    zu 

Weiskirchlitz  bei  Teplitz  in  Jiohmen  mir  aus  dem  Miss.  abger 
schrieben. 

Dcutsche  TJebersetzungcn  cinzehier  Sequenzen  stehen  u.  A. 
in  folgenden  BUchern:  „Dic  Kirche  in  ihren  Liedem  durcli  alle  Jahr- 
hundetie."  Von  Joh.  Friedr.  Heinr.  Schlosser.  Maviz  1851.  2  Bde. 
2.  Aufl.  Freiburg  1863.  —  „Cantate!  Katholischcs  Gesangbuch.il 
Von  Heinr.  Jione.  Mainz  1847.  6.  Aufl.  Paderborn  1872.  — 
„Das  neue  Sion"     Von  Dcutschmann.  Aachen  und  Leipzig  1839. 

—  „Gdobt  sei  Jesus  Christus."  Von  J.  P.  Silbert.  Wien  o.  J.  — 
„Chrtsttfch-KatholiscJie  Liturgik."  Von  A.  A.  Hnogek.  Prag  1837. 
2  Tlde.  —  „Kirclien-  und  religiose  Lieder  aus  dem  zwolften  bis 
fiinfzehnten    Jahrhundert"      Von    Jos.    Kehrein.    Paderborn   1853. 

—  „Katholischc  Kirchenlieder ,  Hymncn ,  Psalmcn ,  aus  den  dltesten 
deutschen  gedruckten  Gesang-  und  Gebetbikliern"  Von  Jos.  Kehr- 
ein.  Wiirzburg  1859 — 1863.  3  Bde.  —  „Das  Mcssbuch  der  romisch- 
katJwlischen  Kirchc.  Aus  dem  LateiniscJien  ubersetzt."  Von 
M.  A.  Nickeh  Frankfurt  1845.  —  „KatMischcr  Kirclieidieder- 
Schatz.  Uebcrsctzung  latcin.  Kirchenhymnen  und  OriginaJdieder" 
Von  Tlieodor  Tilikc.  Heiligenstadt  1862.  —  „Hymni  breviarii 
romani.  Zum  Gebrauclhe  fiir  Kleriker  iibcrsetzt  und  erklart."  Vm 
Jos.  Pauly.  Aachcn  1869.  2  ThJe.  —  Pscdmen  und  Hymnen  des 
Christenthums ,  mctrisch  bcarbeitet."  Von  Fr.  Hohmann.  Diilmen 
1872.  —  Ucber  anderc  Ucbcrsetzungen  lateinischer  Kirclienhymnen 
(unter  denen  auch  einige  Sequenzen  sind)  s.  dic  Vorrede  und  HHn- 
Uitung  zu  memen  oben  genamvten  beidcn  Sammlwigcn. 


1.    In  dominica  prima  adventus. 

1.  Salus  aeterna,  indeficiens,  mundi  vita, 

2.  Lux  sempiterna  et  redemptis  vere  nostra, 

3.  Condolens  humana  perire  saecla  per  teutantis  numina. 

4.  Non  linquens  excelsa,  adisti  ima  propria  clementia. 

5.  Mox  tua  spontanea  gratia  assumens  humana  quae  perdita  fuerant 

omnia  salvasti  terrea,  ferens  mundo  gaudia. 

6.  Tu  animas  et  corpora  nostra,   Christe,  expia,  ut  possideas  lucida 

nosmet  habitacula. 

7.  Adventu  primo  iustifica,  in  secundo  nos  libera, 

8.  Ut,  cum  facta  luce  magna  iudicabis  omnia,  compti  stola  incorrupta 

nosmet  tua  subsequamur  mox  vestigia  quocunque  visa. 

a.  Text.  Clichtov.  IV,  152  (A).  Miss.  fratr.  1520  (B).  Neale  p.  3.  aus 
Miss.  Andegav.  saec.  XIV  (C),  Miss.  Sarisburiens.  1555  (D),  Miss.  Andegav. 
1523  (E),  Miss.  Redonens.  1523  (F).  —  Daniel  2,  185  aus  Clicht.  und  Y,  172 
aus  Neale. 

b.  Lesarten.  5.  q.  perd.  fuerant.  A.  q.  f.  p.  B.  q.  fuerunt  p.  Neale,  „ut 
melius  metro  consuleretur."  —  7.  p.  vivifica  C.  secundoque  Neale,  secundo  nos- 
que  EF.   —   8.  Daniel  liisst  nosmet  und  mox,  A  bloss  mox  aus. 

c.  Bemerk.  3.  „In  scriptura  diabolus  Deus  huius  saecli  dicitur,  ita  et 
numinis  nuncupatio  illi  translatitie  convenit."  Clicht.  „Accipitur  hic  numina 
pro  motibus-sive  suggestionibus :  ut  tentantis  numina  sint  instigationes  diaboli 
tentatoris."  Ascensius,  dem  Neale  beistimmt.  —  5.  6.  Bartsch  S.  30  zerlegt  diese 
beiden  Verse  in  folgende  Doppelversikel : 

Mox  tua  spontanea  gratia 
assumens  humana 
Quae  perdita  fuerant  omnia 
salvasti  terrea, 

ferens  mundo  gaudia, 
«70  das  Eingeruckte  einen  Ueberschuss  des  zweiten  StoUen  bezeichnet. 
Tu  animas  et  corpora 
nostra,  Christe,  expia, 
Ut  possideas  lucida 
nosmet  habitacula. 


2.    In  dominica  secunda  adventus. 

1.  Regiiantem  sempiterna  per  saecla  susceptura,  concio  devota  concrepa, 

2.  Divino  sono  factori  reddendo  debita. 

3.  Cui  iubilant  agmina  coelica  eius  vultu  exhilarata, 

4.  Quem  expectant  omnia  terrea  eius  nutu  examinanda : 

5.  Districtum  ad  iudicia, 

6.  Clementem  in  potentia. 

7.  Tua  nos  salva,  Christe,  clementi&,  proptcr  quos  passus  es  dira; 

8.  Ad  poli  astra  subleva  ritida,  qui  sorde  tegis  saecula. 

9.  Intiuat  salus  vera  effugans  pericula; 
10.  Omnia  ut  sint  munda  tribue  pacifica; 


'—    24    — 

11.  Ut  hic  tua  salvi  misericordia 

12.  Laeti  regna  post  adeamus  supera, 

13.  Quo  regnas  saecula  per  infiuita.  Amen. 

a.  Text.    Neale  p.  5.  aus  Miss.  Sarisbur.  1555  (A),   Miss.  Andegay.   1523 
(B),  Miss.  Redonens.  1523  (C).  —  Daniel  V,  172  aus  Neale. 

b.  Lesarten.    8.  Quem  iub.  B.  —  10.   mundo  B,   „quo  rationi  melius, 
metro  haud  ita,  consulitur."  Neale. 


3.    In  dominica  teriia  adventus. 

1.  Prope  est  claritudinis  magnae  dies, 

2.  Quo  rex  aeternus  humanitatis  haec  infirma 

3.  Volens  ad  poli  transire  regni  palatia, 

4.  Nuncia  misit  mirifica. 

5.  Ad  aures  verba  virgineas, 

6.  Ut  procrearetur  inde  proles  propria, 

7.  Intemeritate  vigente  corporea. 

8.  Cuius  Confestim  benigna  virgo,  fulgore  praeclara,  spiritn  fuit  plena. 

9.  0  quanta  pietas  Dei  1  summa  gratia  ostensa  fuit  ista, 

10.  Per  quam  redempta  humanitas,  tota  morte  fugatA,  prima  fugit  detri- 

menta, 

11.  Quae  peccaverat  Adam,  novum  plasma,  male  servata  dum  praeteriit 

mandata. 

12.  Quam  saeva  monita  dedit  virago  primal 

13.  Sed  fugaverunt  ea  nova  medicamina,  per  quae  redempta  sunt  sae- 

cula.  Amen. 

a.  Text.    Neale  p.  6.  aus  Miss.  Pictaviens.   1524.  —  Daniel  V,  173  aus 
Neale. 

b.  Le8arten.     1.   „Forsitan,   dies   magna,    ut  in   A   desinat  versus." 
Neale.  —  2.  „addidi  haec,  et  metro  et  sensu  postulantibus."  Neale. 


4.    In  dominica  tertia  adventus. 

1.  Qui  regis  sceptra  forti  dextra,  solus  cuncta, 

2.  Tu  plebi  tuae  ostende  magnam  excitando  potentiam. 

3.  Praesta  illi  dona  salutaria, 

4.  Quem  praedixerunt  prophetica  vaticinia. 

5.  A  clara  poli  regia 

6.  In  nostra,  Iesu,  veni,  Domine,  arva. 

a.  Text.  Neale  p.  7.  aus  Miss.  Sarisbur.  1555  (A),  Miss.  Andegav.  saec 
XIV.  (B),  Miss.  Andegav.  1523  (C).  —  Daniel  V,  173  aus  Neale. 

b.  Le8arten.  4.  Qui  pr.  C,  „forsitan  quae."  Neale.  —  6.  nostra  mitte 
lesum  Dominum  B. 

c.  Bemerk.  „Sequentia,  quae,  nisi  quod  in  A  desinant  versus,  nullis  paene 
legibus  astringitur.  In  primo  versu  alludit  poeta  tum  ad  Psalmum  80,  „qui 
regis  Israel,  intende/'  tum  ad  Collectam  de  Dominica  quarta  Adventus :  „Excita, 
quae8umus,  Domine,  potentiam  tuain,  et  veni."  Neale.  —  „Die  Sequenz  hat 
sechs  Absatze,  die  keine  rhythmische  Harmonie  haben,  daher  auch  eine  Wieder- 
holung  der  Melodie  nicht  wahrscheinlich.is    Bartsch  S.  23. 


Iti  tiom&nica  quaiia  advcntus. 

L  Iubilemus  0011166  una 

2.  Deo  nostro^  qui  creavit  omnia. 

3.  Per  qucm  cuncta  condita  SU  it  saecula, 

4.  Coclutn,  quod  plurimu  luce  Coruscat,  et  diversa  sidcra; 

5.  Sol  mumli  schema,  iinctium  deeus  Luna  que  splrudentia; 

6.  Mare,  solum,  alta,  plaua,  ae  profunda  fluuiina; 

7.  Aeris  ainpla  spatia,  quae  ilisc-urrunt  aves,  venti  atque  pluvia: 
Ilaec  siimil  euncta  tibi  Dco  soli  patri  militant 

9,  Nune  et  ni  aevum  sine  fine  per  saecula  :  laus  eorum  tua  gloria. 

LO,  Qui  prc  salute  oostrfi  prolem  unicam 

11.  Pati  ui  terrani  misisti  sine  culpa,  sed  ob  nostra  delicta, 

12.  Te,  triuitas,  precauiur,  ut  corpora  nostra  et  corda 
18,  Bagai  <t  protegas,  etdones  pcccatorum  veuiam. 

a.  T  ile  p.  8,  aus  Miss.  Suisbnr.  1555  (A)f  Miss.  Andcgay.  flaec. 
XIV.  (B),  Miss.  Andegav.  1523  (C),  —  Daniel  V.  174  aus  Neale. 

b.  Lcsarten.  7.  quae  B,  qao  AC.  —  8.  soli  fehlt  in  C.  —  11.  terra  C.  — 
12.  tr,  petimus  C. 

c.  Bcmcrl\  ^Raee  quoque  sequentia  quaiu  laxiBsimis  regitur  vinculi?;  uec 
tanti  est,  ut  eas,  quas  certe  pocta  minime  curavit,  regulas  iuvestigare  curetnu-.'1 
Neale. 


6»    De  nativitate  Bomini, 
iu  galli  cantu  vcl  media  nocte  ad  primam  missam. 


tl.  Grates  uunc  ornnes  reddamus  doraino  Deo,  qui  sua  nativitate  uos  libe- 
ravit  de  diabolica  potestate. 
2.  Huic  oportet,  ut  cauumus  cuin  angdis  seniper:  Gloria  in  excelsis. 
a.  TcxL  Schtibiger  Nr  54  uml  Daniel  V,  41  tm  Coi  B.  Gall.  Nr.  546 
(Brauder).  —  Textus  sequent.  Miss.  Mog,  1507,  Basil.  1610,  Halberstat.  1511, 
—  Wackcrnagel  1.  69  aus:  Miss.  Lubeck.,  bold  nach  1480  gedr.,  Miss.  Moguut, 
1462.  Miss.  Magdeburg.  1498. 

b.  Bemerk.    „Rhythmisch  sind  cinzetnc  Theilt  gam  glcich,  ohne  dass  dic 
MeJodie   iich   deckt.    So  kann   man   tnit   Wackernagel  (1 ,  69)   den   A 
schrcibcn 

Grates  nunc  omnes  rcddamus 
domino  deo, 
(Jui  sua  nativitate 
nos  libcravit, 
10O8  wie  ein  Doppehers  attxsicht,   ea   aber  nicht  ist.    Auch  die  weitcre  Abthei- 

■    lunf/  krrnaffl  (in  vier  AbsaUc :  de  d.  p.     h.  f>.  |  uf 

■  uht  richtig ,    an  Gregor   den  Grossen  afa   Verfas  larf  man   (mit 

Wad;t:r,,tta<lj  nicht  dtnken."     Bartsch  *S,     22*  —  1 
Bone  Nr.  44. 


. 


7.     In  nativitatr  Domini 
,.iii  missamaiori11  Neale;  ^ad  missam  in  medta  vel  post  mediam  noctem"  Brauder. 

II.  Coeleste  organum  bodie  sonuit  in  tena, 
I.  Ad  partum  vir^inis  superum  eecinit  caterva. 
3.  Uuiil  facis,  humana  turba?  cur  non  gaudcs  cum  superaV 


4.  Vigilat  pastorum  cura,  vox  auditur  angelica. 

5.  Cantant  inclyta  carmina  plena  pace  et  gloria. 

6.  Christo  referunt  propria,  nobis  canunt  ex  gratia. 

7.  Nec  cunctorum  sunt  haec  dona,  sedhnens  quorum  erit  bona. 

8.  Non  sunt  absolute  data,  differeuteriiied  prolata. 

9.  Affectus  deserant  vitia,  et  sic  nobis  pax  est  illa,  quia  bonis  est  pro- 

missa. 

10.  Iunguntur  superis  terrea,  ob  hoc  quidcm  laus  est  iuncta,  sed  decenter 

est  divisa. 

11.  Gaude,  homo,  cum  perpendis  talia; 

12.  Gaude,  caro,  facta  Verbi  socia. 

13.  Nunciant  eius  ortus  aethera  lucis  per  indicia; 

14.  Subeunt  duces  gregum  lumina  Bethlem  usque  praevia. 

15.  Invenitur  rex  coelorum  inter  animalia; 

16.  Arcto  iacet  in  praesepe  rex,  qui  cingit  omnia. 

17.  Stella  maris,  quem  tu  paris,  colit  hunc  ecclesia. 

18.  Ipsi  nostra  per  te  pia  placeant  servitia. 

19.  Iam  dicatur  Alleluia.  Amen. 

a.  Text.  Neale  p.  17  aus  Miss  Narbonens.  1528  (A)  und  Miss.  Sarisbur. 
1555.  (B).  —  Mone  No.  388  (2,  84)  aus:  Hs.  zu  Gratz  42\6.  8.  12.  Jalirh.  tnit 
Neumen.  Von  einem  franzosischen  Dichter  (C).  —  Morel  No.  16.  8.  8  aus: 
Hs.  zu  St.  Gallen  No.  546  (Brander)  Bl.  339  mit  Melodie  und  dem  Titel:  „ad 
m.  i.  m.  v.  p.  m.  n.  Sequentia  patris  aUicuius  S.  Galli  conventus."  (D) 

b.  Lesarten.  Vorstehender  Text  ist  tcortlich  aus  Neale,  die  Lesarien 
sind  mannigfach.  —  1.  terris  A.  —  2.  Et  p.  v.  superna  Mone.  —  3.  Q.  vacaa 
Mone.  h.  turma?  c.  n.  c.  s.  v.  (ohne  gaudes)  Morel.  c.  coelica  (statt  sup.)  Mone. 
—  4.  v.  pastor  cura  Mone,  der  beifiigt:  vdem  Versmasse  nach  wiire  bcsser: 
vigilant  pastores.  —  5.  Cantat  A.  Cantabant  Mor.  Mon.  —  6.  Ad  Christum  A, 
„repugnante  metro."  Neale.  Mor.  und  Mon.  haben  auch  Ad  Chr.  —  7.  Mone 
hat  Vs.  7  nach  Vs.  8.  q.  exstat  b.  Mone.  —  8.  d.  sunt  pr.  Mone,  Morel.  — 
9.  deserat  A.,  deserens  Morel.  quae  (st.  quia)  Morel.  —  10.  pax  (st.  laus),  fit 
div.  (st.  est)  Morel.  Mone  hat  statt  Vs.  10  folgenden :  Iunguntur  in  sinus  ardua, 
fortis  sumit  haec  infirma  immortalis  mortalia.  —  13.  sidera  (st.  aeth.)  B.  —  13, 
14Aa£Mone:  N.  e.  ortum  sidera  1.  p.  i.,  Sequuntur  ducis  reges  lumina  Bethlehem 
u.  p.  Morel:  N.  e.  ortum  sidera  Bethlehem  u.  p.  Subeuut  duc.  greg.  limina  lucis 
per  iudicia.  —  16.  praesepi  Mone,  Morel.  regit  omnia  A.  fecit  omnia  Mone.  — 
17.  col.  haec  Mone,  Morel.  —  18.  Ip.  nostram  p.  t.  piam  pl.  obsequia  Mone.  — 
19.  Resonent  cuncta  redempta  B.  Iubilent  cuncta  redempta  Mone.  Iam  dicantur 
alia  Morel  als  Konjektur. 

c.  Bemerk.  „Der  Schlusssatz  umfasst  die  letzte  Zcile\  der  Eingang  be- 
steht  aus  zwei  rhythmisch  gleichen  Theilen,  wenn  sie  auch  musikalisch  sich 
decken,  die  Sequenz  hat  neun  Doppelversikel  ohne  Eingang."  Bartsch  S.  26. 
Dazu  stimmt  die  Eintheilung  bei  Mone  nicht.  —  4.  „sup.  cat.,  dieSchaaren  der 
Engel.  Ein  haufiger  Ausdruck.u  Mone.  —  6.  nd.  h.  in  dem  Gesang  der  Engel 
gehbrte  das  Gloria  in  excelsis  deo,  Christus  an,  und  das  Pax  hominibus  uns 
Menschen.    Augustin  de  bapt.  4,  10/'  Mone. 


8.    In  nocte  nativitatis  Domini. 


1.  Ave  mater, 

De  qua  natus  orbis  pater, 
0  Maria. 

2.  Ave  nata, 
Filio  tuo  creata, 
0  Maria. 


Ave  mundi  domina, 
Nostra  solvens  vincula, 
0  Maria. 

Ave  sidus  genitum 
Gignens  Dei  filium, 
0  Maria. 


—    27    — 


5.  Ave  stirps  Bavitica, 
Quam  plebs  laudat  coelica, 
0  Maria. 

6.  Ave  domina  regina 
Plena  Dei  gratia. 
0  Maria. 

7.  Ave  Dei  tlialamus; 
Myrrha,  balsamuni  et  tbus, 
0  Maria. 

8.  Ave  sponsa  sophiae, 
Nos  reformaus  gratiae, 
0  Maria. 

Text.    Mias,  fratr.  Paris.  1520. 


9.  Ave  fons  iusticiae, 
50  muadidae, 
(  ella  pudieitiae, 
O  Maiia. 

10.  Avevirgo  virginuin, 
Cfrca  munrii  teniiinum 
M»k«liatrix  bominura 

0  Iftria, 

11.  Virgo  puerpera, 
Nos  de  vita  misera 
Reduc  ad  aethera, 
0  Maria. 

12.  Candens  flos  lilii, 
Reduc  nos  ad  pii 
Dexterani  tilii, 

0  Maria.    Amen. 


9.     In  prhna  mlssa  nativitatis  Dontini. 

1.  Nato  canuut  omnia  Domitio  pie  agmina 

2.  Syllabatini  neuuiata  perstringendo  organica, 

3.  Ilaee  dies  sacrata,  in  qua  nova  sunt  gaudia  mundo  plene  dedita. 

4.  Hac  nocte  praecelsa  intonuit  et  gloria  voce  angelica. 

5.  Fulserunt  immania  nocte  media  pastoribus  iumina. 

6.  Dum  fovcnt  sua  pecora,  subito  divina  praccipiunt  monita: 

7.  Est  immensa  in  coelo  gloria,  pax  et  in  terra: 

8.  Natus  alml  virgine,  qui  exstat  ante  saeeula. 

9.  Sic  ergo  coeli  caterva  altissime  iubila 

10.  Ut  tanto  canore  tremat  alta  poli  machina. 

11.  ContYacta  sunt  miperia  hostis  mulelissima. 

12.  Humana  concrepant  cuncta  Deum  natum  iu  terra. 

13.  Pax  in  terra  reddita,  nunc  Iaetentur  omnia  nati  per  exordia, 

14.  Souet  et  per  omnia  hoc  in  die  gloria  voce  clara  reddita : 

15.  Solus  qui  tuetur  omnia, 

16.  Solus  qui  gubernat  oninia, 

17.  lpse  sua  pietate  salvet  omnia  pacata  regna. 

a.  TcxL  Clichtow  IV,  155  (A).  Miss,  fratr.  1520  (B).  „Kcperitur  Proaa 
in  Cod.  Momic.  f>.  saec.  XI.  et  in  Cod.  Bibl  Palat.  Vindob,  No.  1845.  Fol.  47.  a, 
ex  quo  cotiimuoicavit  lcctoribus  Wollius  (Facsim.  IV).  In  Missalibus  nasquain 
invcsi  rmea."  Daniel  II,  56  (C).  —  Stcht  im  Cod.  Einsidl.  366. 12.  Jahrh. 
mit  Ncutnen. 

b.  Lesartcn.  2.  Sillabatim  B.  pneumata  AB.  —  3.  Haec  nos.  B.  B.  edita 
B.  pie  actlita  A.  —  5,  Fulsere  et  im.  B.  Fulserunt  et  im,  A.  —  6.  pcrcipiant  B. 
iliva  jh  ri  ipiunt  A.  —  7.  A  hat  Vs.  8  vor  Vs.  7.  —  8.  Virgini,  extat.  B.  — 
9,  Uinc.  ergo  A.  altissimo  iubilat.  B.  —  10.  EtUnto  AB.  —  11.  Sunt  et  imp.  B. 
—  12.  concrepent  AB.  natum  Deum  A.  —  14,  AB  habcn  die  liahcnfolgc  14,  / .'. 
11.  13.  —  15.  intuetur  A.  —  16.  S.  et  qui  condidit  omnia  A  R,  tjui  condidit 
omnia  B,  —  17.  salvet  omnia  regna.  Amen  A,  solvat  oninia  peccuta  nostra. 
Amen  B. 

c.  Bemerk,  yManchmal  haben  die  beiden  ersten  Absdtse  jeder  seine  be* 
sondere  Mclodie.    Bei  sieben  JDoppelversen  in  dieuer  Sequcns:   hier  sind   die 


—    28    — 

beiden  Eingdnge  rhythmisch  gleich,  dber  musikalisch  verschieden.  Der  sieben- 
silbige  trochdische  Vers  uberwiegt:  so  in  dem  ersten  Doppelverse  am  Anfang 
(1.  2)  im  zweiten  am  Schluss  (4),  ebenso  im  dritten  (5.  6),  funften  (9.  10)  und 
sechsten.  (11.  12.)    Ber  siebente  (13.  14)  besteht  ganz  aus  dieser  Versart: 

Pax  in  terra  reddita, 

nunc  laetentur  omnia 

nati  per  exordia. 

Sonet  et  per  omnia 

hac  in  die  gloria 

Toce  clara  reddita. 
Daneben  vereinzelt  andere  trochdische  Verse^   der  funfsilbige  (3.  4),   der  vier- 
silbige  (4),  sechssilbige  (4)  und  achtsilbige  (5),  80  toie  der  achtsilbige  jambische 
Vers  (1.  3.  6)"  Bartsch  S.  28.  92. 


10.    De  nativitate  Domini  ad  secundam  missam. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Eia  recolamus  laudibus  piis  digna 

2.  Huius  diei  carmina,  in  qua  nobis  lux  oritur  gratissima. 

3.  Noctis  inter  nebulosa  pereunt  nostri  criminis  umbracula. 

4.  Hodie  saeculo  maris  stella  est  enixa  novae  salutis  gaudia. 

5.  Quem  tremunt  barathra,  mors  cruenta  pavet  ipsa,  a  quo  peribit 

mortua. 

6.  Gemit  capta  pestis  antiqua,  coluber  lividus  perdit  spolia. 

7.  Homo  lapsus,  ovis  abducta  revocatur  ad  aeterna  gaudia. 

8.  Gaudent  in  hac  die  agmina  angelorum  coelestia. 

9.  Quia  erat  drachma  decima  perdita,  et  est  inventa. 

10.  0  culpa  nimium  beata,  qua  redempta  est  natura. 

11.  Deus,  qui  creavit  omnia,  nascitur  ex  femina. 

12.  MirabiUs  natura,  mirifice  induta,  assumens  quod  non  erat,  manens 

quod  erat. 

13.  Induitur  natura  divinitas  huraana :  quis  audivit  talia,  dic,  rogo,  facta? 

14.  Quaerere  venerat  pastor  pius,  quod  perierat. 

15.  Induit  galeam,  certat  ut  miles  armatura. 

16.  Prostratus  in  sua  propria  ruit  hostis  spicula,  auferuntur  tela, 

17.  In  quibus  fidebat,  divisa  sunt  illius  spolia,  capta  praeda  sua. 

18.  Christi  pugna  fortissima  salus  nostra  est  vera. 

19.  Qui  nos  suam  ad  patriam  duxit  post  victoriam, 

20.  In  qua  sibi  laus  est  aeterna. 

a.  Text.  Schubiger  No.  36.  e  Cod.  Engelberg  I.  4/25  (A).  Morel  No.  9. 
S.  5.  aus:  Hs.  zu  Einsiedeln  121.  10.  Jahrh.  (B)  und  105.  10(1  15.  JaJtrh.  (C). 
Hs.  zu  Mheinau  No.  6.  15.  Jahrh.  (D).  —  Daniel  II,  3.  383.  III,  286.  V,  41  c 
Codd.  Mon.  5.  saec.  XI.  (E).  Mon.  6.  aaec.  XI.  (F).  Mon.  8.  saec.  XII.  (G).  Mon. 
11.  saec.  XII.  (H).  Mon.  10.  saec.  XIV.  (I).  Mon.  12.  saec.  incerti  (K).  Codd. 
Vind.  2.  saec.  XI.  (L).  Vind.  3.  saec.  XI.  (M).  Cod.  Berol.  1.  saec.  XI.  (m).  — 
Cod.  Wirzenborn.  saec.  XIV.  (N).  —  Text.  seq.  (0).  Seq.  Dav.  1495  (P).  —  Miss. 
Colon.  1504  (Q),  Mogunt.  1507  (R),  Prag.  1507  (S),  Basil.  1510  (T),  Halberstat. 
1511  (U),  Minden.  1513  (V),  Praemonstrat.  1513  (W),  Numburg.  1517  (X),  Sa- 
risbur.  1555  (Y).  —  Wackernagel  I,  95  aus:  Miss.  Mogunt.  1482  (Z),  Magdeburg. 
1493  (a).  —  Clichtov.  IV,  155  (b).  Adelph.  3  (c).  Torrent.  (d).  Ludec.  (e).  — 
Steht  auch  im  Cod.  S.  Gall.  No.  546  (Brander)  und  Codd.  Einsidl.  113.  114.  121. 
des  10.  und  12  mit  Neumen,  und  105.  106.  des  15.  Jdhrh. 


—     29    — 


b.  Lcsarten.  2.  diei  gaudia  FGS.  —  3.  inter  nebula  A.  inter  netmlosa 
I  t.HKT.  iuter  nebulas  I.  interit  nebula,  per.  Wack.  —  4.  en  nostrue  0.  —  8. 
L&ude&t  I.  hot  Dan.  —  9.  est  et  0*  —  10.  0  virgo  G.  O  proles  b.   et  Lud    in 

jine.  0  plebf  Y.  —  16.  h.  specula  R  h.  apolia,  spieula  afieruutur,  tela 
Morel.  —  19.  nos  summam  Y.  —  20.  tibi  I.  Morel. 

c.  Brmerk.  10.  ,,Non  ferendi  stint  illi,  qui  liunc  locum  ita  legunt.  0  culpa. 
Qua  enim  tVonte,  «juo  dftniqae  vultu  ausit  quis  beatam  dicere  ctilparu  ilJaru,  cum 
ipsa  fuerit  mtsera  infelix  atque  infausta ,  neque  solum  ipsis  auctoribua  sed  et 
toti  posteritati  damnnsa.14  Clkhtov.  „Confer,  quae  aclnotavimus  ad  Canticum 
1  ■;  i u 1 1 o t  iam  an« a I i C 1 ,  in  quo  peccatum  Adae  „certe  necessarium"  appella- 
tur.  Omnino  non  tulit  postentas,  a  Pclagio  haud  prorsus  aliena,  ea  quaeAugu- 
Btitius  iri  mtrabiJi  senteutiaram  contextu  non  pertimescebat  olfVopa."   Daniel.  — 

r  das  Rhytlmische  etc.  spricht  Bartsch  S   M.  87.  82.  33.  34.  38, 

//;.   118,  121.  122.  121.  1:  10.  —  Eine  I 

scteung  (4   zeiL   >  „Das  ncuc  6  m  Deutsckmann. 

Aachcn  und  Leipzig  1839.  8. 


ll.    Be  n&Mtate  Bom 

(Auctor  cst  Notker  Balbulus.) 

1.  Natus  aatc  saecula  Dei  lilius,  invisibilis,  intcrmiuus ; 

2.  Per  queiu  tit  machina  coeli  et  terrae,  maris  ct  in  liiii  degeutium; 
S.  Per  queni  dies  et  horae  kbatit  et  se  iteruin  reeiproeant; 

4.  Quein  angeli  in  aree  puli  cousona  Bempar  eanunt. 

5.  Hic  oorpaa  astrasipser&t  fragile,  sine  hbcoriginalis  criminis,  de  carne 

Mariae  virgiiiis,  quo  priini  parentis  culparn  Evaeque  lasciviam 
rret. 
\k  Hor  praesene  diecula  loquitur  praelucida,  adaucta  longitudine,  quod 
sol  verus  ratlio  sui  himinis  vetustas  mtmdi  depulerit  genitus 
tenebni 

7.  Nee  iiox  vacat  novi  sideris  luct\  quod  matforum  oculos  terruit  scios. 

8.  Nec  gregum  magistris  defuit  lumen,  quos  praestrinxit  tkuitas  raili- 

tum  Dei. 

9.  Gaude,  Dei  genitrix,  quam  circumstant  obstetricum  vice  concinentcs 

aagelj  gioriam  Deo, 

10.  Christe,  pfttria  notce,  qni  humanam  nostri  causa  foonam  assumpsisti, 

rrfove  supplices  ttu 

11.  Et  qiioruiu  parttdpiem  te  fore  dignatus  es,  b-u,  dignanter  eorum 

suscipe  prei 

12.  I  (  ip&os  ilivinitatis  fuar  participes,  Deus,  facere  digneris,  unice  Dei. 

ii.  T*&&  Srhnbiger  No.  u.  e  Cou*.  S.  Gall  No.  540.  cum  melodta  (A)  — 
Daniel  II,  5.  S83.  ITI,  286.  V,  2.  c  Codd.  Mon,  6.  saec.  XI  (Hi.  Mon.  11.  saec. 
XII.  {('),  M»n.  12.  KMe.  incerti  (D).  Codd.  Viml.  2.  IMC  XI.  (E),  Vind.  3.  saec. 
\II  L   7.  sacc.   XIV.  (G),   B.   h  (H).    Cod.  Berol.    1.    saec.  XL  (h).  — 

*ViraenbQni.  saec  XIV.  (I).  —  Tex.  seq.  (K).  Seq.  Bav,  1495  (L).  —  Miss. 
1).  Mogunt.  1507  (N),  Dasil.  1510  (0),  Hatberstat.  1511  (P),  Min- 
dcn.  1513  (Q).  —  Wackeraagel  I,  05  aus:   Miss.  Mognnt.  1482  (R).  —  AdelpL. 
6  (S).  Torr.  (T).  Ludec.  (II). 

L\   cooli  ac  ABCDEFGhO.  ac  terra  IL  coeli,    terrae  T.  — 

2.  —  5.  Mai :  -  6.  relucida  0.  dep.  pCDitu»   Lud.  in 

margiue.  —  7.  sid.  lumen  KO.  ter.  pios  U,  —   8.  perstrinxit  AU.  —  11.  parti- 

cipes  A.  Ut  ijuor,  I 


—    30    — 

c.  Bemerk.  „Ex  omnium  fere  Missalium  lege  recitata  est  Sequentia  Katl- 
vitate  Domini  ad  summam  Missam.  Docte  et  subtiliter  rhythmum  carminis  expo- 
suit  F.  Wolfius  p.  296. -  Adiecta  est  iu  appendice  scriptura  Cod  Bibl.  Palai. 
Vindob.  No.  1043,  quae  prorsus  nobiscum  facit,  porro  Cod.  saec.  XV."  Daniel.  — 
6.  „Adaucta  i.  e.  prolongata  secundum  naturalem  cursum  supra  dies  praeceden- 
tes  vel  8piritualiter  intelligendo ,  tempus  gratiae,  quod  per  Christi  nativitatem 
praelucidum  factum  est,  et  longitudine  miserationis  adauctum.<(  Adelph.  —  7. 
„Quando  Christus  natus  est  in  Bethleem,  suboriebatur  stella  nunquam  prius  visa, 
quae  duxit  reges  ad  locum  Christi.  Proprie  stella  non  fuit,  sed  miraculosum 
factum,  habens  stellae  dispositionem."  Adelph.  —  Ueber  das  Rhythmische  etc 
spricht  Bartsch  S.  10.  31.  38.  47.  50.  52.  76.  77.  78.  79.  80.  82.  93.  96.  117. 
120.  127. 


12.     De  nativUate  Domini. 
(Auctor  est  Hildebertus  Tnronensis.) 


Promissa  mundo  gaudia 
Superna  solvit  gratia 
Dieista: 


In  virgine  fecunditas, 
In  prole  fulsit  deitas 
Die  ista. 


*         * 


Text.    Daniel  II,  58.  „Continet  carmen  strophas  novemdecim,  et  per  totum 
recnrrit  hypopsalmo  illud:  Die  ista.  Rarum  est  in  Missalibus."  Daniel. 


13.     De  nativUate  Domini. 
(Auctor   est  S.  Bernhardus  Clar.) 

1.  Laetabundus  exultet  fidelis  chorus, 
Alleluia. 

2.  Regem  regum  intactae  profundit  thorus 
Res  miranda. 

3.  Angelus  consilii  natus  est  de  virgine 
Sol  de  stella. 

4.  Sol  occasum  nesciens,  stella  semper  rutilans 
Semper  clara. 

5.  Sicut  sidus  radium  profert  virgo  filium 
Pari  forma. 

6.  Neque  sidus  radio  neque  mater  filio 
Fit  corrupta. 

7.  Cedrus  alta  Libani  conformatur  hyssopo 
Valle  nostra. 

8.  Verbum  ens  altissimi  corporali  passum  est 
Carne  sumpta. 

9.  Isaias  cecinit,  Synagoga  meminit,  nunquam  tamen  desinit 
Esse  caeca. 

10.  Si  non  suis  vatibus  credat  vel  gentilibus,  Sybi  linis  versibus 
Haec  praedicta. 

11.  Infelix  propera,  crede  vel  vetera,  cur  damnaberis 
Gens  misera. 

12.  Natum  considera,  quem  docet  littera,  ipsum  genuit 
Puerpera. 


—    31     — 


Kti. 
tt 


a.  /       \     Danfcl  II,  Bt.  385  e  Codd.  Vind.  7.  saec.  XIV.  (A).  Vind.  8.  saec 
XV.  (B).  —    i  >.  r   r>  iv    ir  Braifer.  Bariafaor,  fE).  — 

.     ll-Jl  rl  i,    Ooh».  1504  (G),  Mogunt    1607  (g)    !i  1611   (H), 

Minden.  1513  (I),  Nurabarg.  1617  iKi,  fratr,  Paria.  1620  (Ll,  Praemonstrat  L630 
(M),    —   v,  5  au*i   Mias.  Lflbedc    1480  (Sj,  Mogunt.  U82  (0), 

Magdebarg,  L493  (P).  —  Adelpli.  22  (Ql  rik-hmv.  IV,  166  (R).  Torr.  (S).  Ludec 
(T).  -  .  546  (Bv&Bder).  Rheiuau.  0.  Einsidl. 

B09,   l  I  f.     -    .Vjueuttam  nostram,    quae  etiam   ms) 

BUavfi  Hit,  F.  Wolfius  in  ej^regio  *uo  Jihro  pluribus  tocia  tangit.    Tcxtuin 

carmlnii  ?ir  «lnetus  ex  codice  btbliothecae  Vienuensis  tMus.  v  K.  7,  c. 

sc.  XV);  GfraduaJi  Patarienai  iu  coraparationem  adhibito  accurate  constituit;  itkm 
am  p.  196  dfl  <  niniuis  rbythmo  recte  iudicavit  ct  optime  docuit."  Daniel. 

b.  Lcsartcn.    2.  intacta  C.  Wack.   profundit  U.  Dau.   Clicht.    1616,    aUt 
prottnlit.  —  tocbos  fttr  thorus  U.  —  3.  est  fehlt  I.  —   4.  Fuit  claJ 

Valde  clare  K.  —  C>.  Nec  .  .  nec  I,  Sed  nec  O.  —  mater  HN.  Dun.,   alte  andcrn 

—  peqna  ffrgo   olaro  A.  —  7.  ysopo  Wack.  —  8,  eus  fchlt  P.    —  corpo* 

rari   EIKUST.    Codd.    Wolfii.  Wack. ,    alle  andcrn  corporuli.   amek  Clicht.  1615. 

—  9.  numquid  fttr  nunq.  0.  —  desiit   gHGP.  Wack.  —  10.  credit  Q.  gentibus  f, 

—  12.  Quem  docet  littera,   natum  consid.  LRU.  —  Quem    docet   littcra,    ipsura 
consid.  M.  —  Puerpcra.    Amen  R,     Puerpera  Maria  CK. 

c.  Btmerk.     10,   Dit  Stjbifta   rutn  Hellespont,    von  Cumti  und  Tihur.   — 
12.   ,.  rkcnoch,  da>  H  Drucken 

mit  Amm,  mn  I  Maria  und  \n  rfm  aus  andern  Handschriftcn  mitgc- 

thciltcn    Varianten  sogar  noch  mit  Alleluia  schHesst."    Wolf,  —  Vgl.  noa 

!>7(k  TU  ■    L)ie 

lung  in  No.  7:  -f3.  875  ist  nach    dcn  Quellcn  ge- 

tjebctt.    —    Eitte    l'<  mg   (scchs   viereeil.  %)   steht  in:   „Das  ncue 

Stoni(  von  Bcutschmann,  Aadien  und  Lcipzig  1639*  6. 


14.    In  sancto  Natati. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


I 


Iubilemus  salvaton\ 
Queni  coclestes  laiitlaot  chori 
Co&GCfdi  laetilia; 
Pax  de  coelo  nunhatur, 
Terra,  coehun  foederatur, 
Angeha  eodeeia, 

viiii  cami  counitimi, 
Sicut  erat  praefinitum 
Siue  carais  copula : 
Virgo  parit  Dei  teiiiplum, 
N(r  eiemplar  nec  exemplum 
Pcr  tot  babet  saecula. 

-t  ao?a,  res  insiguis, 
Quod  in  rubo  rubet  iguis, 
Necrubum  attaminat : 
Coeli  rorant,  nubes  pluuut, 
Stillant  moutes,  oollea  flutint, 
BaOx  Ymat  gernaaat. 

Tcxt    Morel  Nr.  15,  &  9,  aus. 


4.  De  radice  fios  ascendit, 
Quem  propheta  praeostendit 
Evidena  oraculum: 
Radix  Yesse  regem  David, 
Virga  inatreoi  praesignavit, 
Virginem  tios  parvulam. 

5.  Mira  floris  pulrhritudo, 
Quem  commendat  plenitudo 
Septiformis  gradae : 
Recreemur  in  hoc  tiore, 
(Jni  nos  gustu,  nos  odore, 
Nos  invitat 

6.  Iesu  pie,  iminortalis, 
Tuus  Dftbifl  hic  natalis 
Paoem  det  et  gaudia: 
Flos  et  fructua  virtfinalis, 
Tuus  odoi  <st  vitalis, 
Tibi  lans  et  gloria! 

Hs.  von  MuH,  Jl.  Jahrh, 


—    32    — 

15.    De  ChrisH  nativitate. 

1.  Gaude  canora  curia  coeli,  decantet  gloriam  Deo  in  excelsis. 

2.  Voce  sonora,  mente  fideli  $onet  ecclesia  filio  in  terris. 

3.  Illuxit  tandem  dies  exspectata ,  dies ,  in  qua  de  supernis  pax  est 

data,  natus  est  a  patre  filius  mundo. 

4.  Qui  miseriarum  lacu  de  profundo  eduxit  hominem  secum  ad  ordinem 

beatorum,  victor  ad  atrium  referens  spolium  infernorum. 

5.  Eia,  haec  sunt  communia  nobis  cum  civibus  supernis  gaudia. 

6.  Eia,  exul  ad  propria  redit  et  patribus  laetatur  curia. 

7.  Lucifer  gratiae  solem  iustitiae  agit  ad  ortum,  solem,  qui  tenebras 

noctis  illustrat. 

8.  Edidit  filium  virgo,  fidelium  lumen  et  portum,  filium,  qui  mortem 

morte  triumphat. 

9.  Induc  tenerum,  Iudaea,  puerum,  gens  o  perversa. 

10.  Iamiam  non  moreris,  exemplo  veteris,  si  sis  adversa. 

11.  Cerneper  speculum  rei  miraculum,  non  mens  incredula,  sed  fides 

sedula  sentit  arcanum. 

12.  Puer,  qui  natus  est,  homo  et  Deus  est,  missus  redimere  et  salvum 

facere  genus  humanum. 

13.  Laetentur  eia,  dicant  et  omnia  nato:  alleluia. 

a.  Text    Morel  No.  17.  8.  9.  aus:  Hs.  zu  St.  GaUen  Nr.  546  (Brander) 
mit  der  Ueberschrift :  De  luce  tropus,  sequentia  vel  prosa. 

b.  Lesarten.    2.  menti  Hs. 


16.    In  festo  nativitatis  Domini. 

1.  Ecce  iam  votiva  festa  redierunt  annuo, 

2.  Addat  et  se  nostra  vox  ad  angelorum  carmina. 

3.  Christus  hac  ut  sponsus,  maternft,  die,  processit  clausulft, 

4.  Exultans  ut  gigas  ad  huius  vitae  currendas  semitas. 

5.  Angelica  gloriam  reboant  in  excelsis  agmina, 

6.  Pacem  in  terra  homines  teneant  cum  benevolentia. 

7.  Iam  se  replicat  saeculi  series  maxima,  venit  etiam  vatis  Cumaeae 

veridica  iam  aetas  carminis  ultima. 

8.  Virgo  remeat,  saecula  revehens  aurea,  adsunt  tempora  quo  gens 

ferrea  iam  desinat,  et  mundo  pullulet  aurea. 

9.  Adauctas  solis  iubar  die  pluscula  menses  producere  inchoat. 

10.  Nocturnas  stella  fugat,  magos  excitat,  Balamitica,  tenebras. 

11.  Impleta  quae  praedixerat  plebs  utraque,  et  Gentilitas  et  Hebraea, 

oracula,  Christo  nascente,  sunt  omnia. 

12.  Sunt  cuncta  iam  nunc  scelerum  recidiva,  et  recentia  et  antiqua  ve- 

stigia,  quaeque  remanserant  irrita. 

13.  0  mira  atque  nova  genitura!  fit  Virgo  gravida,  fideliter  credula. 

14.  Et  porta,  quae  fuerat  semper  clausa,  reserata, 

15.  Naturam  dum  hominis  induit  Deitas. 

16.  Conserva  haec,  quaesumus,  Cbriste,  nobis  munera  tanta,  a  te  prae- 

rogata.  Amen. 

a.  Text    Neale  p.  15.  e  Miss.  Leodiensi  1518.   —  Daniel  2,    174  hat  die 
2  ersten  Zeilen  und  Y,  175  den  Text  von  Neale. 


—    33     — 


17.     De  nativitate  Dominu 


Lesartcn,    2.  „Ita  dedi,  ut  nietro  consuleretur ;   liber  enim:   Addat  se 
vox  nostra.  Neale.  —  11.  „Libei\  Hebracac."  Neale. 

c.  Bemerlc.  „Yirgilii  Pnllionem  in  bac  sequentia  poetatn  prae  oculis  h;i- 
buisBe,  noucstquodmoneam."  I\T.  —  4.  ,,Et  ad  Psalra.  19.  vi  ad  versum  Arabro- 
siauum:  Gennnae  gigas  substantiae ,  Alacris  ut  currat  viam ,  respexit  poeta." 
N.  —  10.  „AlIuditur  ad  Balaami  vaticiniuin  (Numer.  24,  17)."  N.  —  13.  „Ut 
versus  13,  versui  16.  responderet,    vcrsus   autem  14.  versui  15.  v  letar 

poetu,     At  \ol  id  efficere  nequiit,   vel  falsus   est  liber."  N.  —  14.  AJlnditOJ 
notissima  iila  Ezechielis  (44,  2)  de  B.  V.  vaticinia."  N.  —  Die  2  ersten  Zeile n sind 
trochaitche  Tetrametcr. 

1.  Soneut  regi  nato  uova  cantica, 

2.  Cuiufl  pater  fedt  omnia,  inater  est  sine  firo  gravida, 

3.  Generans  Deechrit  fcminam;  mater  ea*  virgo  sacratissima. 

4.  Verbum  curde  prius  geueratum  ante  saecula 

5.  Alvo  matris  prodit  corporatum  inter  saecula. 

6.  0  mira  genitura!   0  Btapenda  nativitas! 

7.  0  proles  gloriosa!  Hmnaaafa  Divinitaal 

8.  Sic  te  Qaadturum,  fili  Dei,  vates  tuo  docti  Spiritu  dixerant; 

9.  Sic*  te  uriente.  laudes  tibi  cantant,  pacem  terris  angeli  nunciant ; 
10.  Elementa  vultus  exhilaranf : 
H.  Omnes  sancti  lawdantes  iubilant, 

12.  Salve,  clamaut.es,  nosqwe  salva, 

13.  Dtit&s  in  personis  trina, 

14.  Simplex  usia. 

a.  Text.  Neale  p.  9.  e  Miss.  Antlegav.  1523  (A).  Misa.  Andegav,  ms.  saec. 
XIV.  m.  —  Daniel  V,  175  hat  den  Text  aus  Neale. 

b.  Lesarten.  4.  jjenerator  A.  —  5.  t.A  in  saec, ,  sine  sensn  idoneo."  N. 
—  8.  „Ex  correctione  dedi  dixeranl  pru  dixerunt,  quod  A.u  N. 

c.  Bemerk.  2.  „E  verbis  beatisstmae  et  iarn  morittirae  Agnetia  versum 
inutiiatur   poeta:    Cuiiis  Mater   virgo   est ,    cnius  Pater   foemitmm    Bfc&ciL"  N.  — 

Uncmari  scrnpulis,  qQOS  gprtTerat  EccJcfcia,  Deitatem  Tnnam  invo- 
cat  pi  betrachtct    Vs.  J.  aJs  Eingang  unJ   V**  14,  als 

Sthhis*  und  thcilt  das  Vrbritje  in  5  Doppelstollen  (Strophen):  1.  C,  p.  f.  o.      m. 
e.  s.  v.  g.     O.  n.  f.  !  m.   e.   v.  b.     2.  V.  c.  p.  g.  f  a.  a.     A.  m.  ]>.  c,     in  s  | 
3.    0  m.  g.      o.   8.   n.      0.   p.   g.      b.  d.     4,  S.  t.  n.  i  f.   d.  v.      t.  d.   s.   d.  I  S. 
o.  :  1.  t.  c.  |  p.  t.  a.  n.  i  5.  E.  v,  e.     0.  s.  1.  i.  \  6.  S.  c.  n.  s.  |  D.  i.  p.  t. 


18.    In  n 


1.  Lux  est  orta  gentibus 
In  umhra  setlentibus, 
Et  moiiis  caligine: 

er  [Mijinlus, 
Quia  rntindo  parvulus 

rirgine, 
Vt  ascesdal  horoo  reus, 
( kmdeacendit  Hoino-Deus 
Hominis  niiscriae; 

K*hr*in,  8equ«DMD. 


Quis  non  laurlet  et  laetetur? 

Quis  nou  gaude&a  adfflketur 

Opos  novae  gratiae? 

Quidnam  iucuudiaa, 

Quidnam  secretius 

Tali  mysteri^ 

0  quam  mirabilis. 

0  awm  laudabilis 

Dtt  dignatiol 


—    84    — 


Cuius  nodum  sacramenti 
Non  subtilis  argumenti 
Solvit  inquisitio : 
Modum  nosse  non  est  meum, 
Scio  tamen  posse  Deum, 
Quod  non  capit  ratio. 
Quam  subtile  Dei  consiliuml 
Quam  sublime  rei  mysteriuml 
Virga  florem,  vellus  rorem, 
Virgo  profert  filium : 
Nec  pudorem  laesit  conceptio, 
Nec  nitorem  floris  emissio, 
Concipiens  et  pariens 


6.  0  Maria,  stella  maris, 
Post  Deum  spes  singularis 
Naufragantis  saeculi: 

Vide,  quam  nos  fraudulenter, 
Quam  nos  vexant  violenter 
Tot  et  tales  aemuli. 

7.  Per  te  nobis  virtus  detur, 
Per  te,  mater,  exturbetur 
Daemonis  superbia: 
Tuae  proli  nos  commenda, 
Ne  nos  brevi  sed  tremendfi, 
Feriat  sententifc.  Amen. 


Comparatur  lilio. 

z.Tcxt.    Mise.  fratr.  1520  (A).    Neale  p.  13.  e  Miss.  Noviomensi  ex  P* 
nasso  Mariano  (B). 

b.  Lesarten.    Gentilibus  B.  —  4,  1  nondum  A.  —  7,  1  vita  d.  B. 

c.  Betnerk.    4.  „Epigramma  Hildebertinum  in  mente  habuit  poeta: 

Yirgo  Deum  genuit,  forsan  quis  quomodo  quaerit? 
Non  est  nosse  meum,  sed  scio  posse  Deum."    N. 


19.    In  nativitaie  Domini. 


3. 


Laetare,  puerjjera, 
Laeto  puerperio ; 
Cuius  pura  viscera 
Foecundantur  filio. 
Lacte  fluunt  ubera 
Cum  pudoris  lilio, 
Membra  fovens  tenera, 
Virgo,  lacte  proprio. 
Patris  unigenitus, 
Per  quem  fecit  omnia, 
Hic  degit  humanitus 
Sub  matre  paupercula. 
Ibi  sanctos  angelos 
Reficit  laetitia, 
Hic  sitit  et  esurit 
Degens  in  infantia. 
Ibi  regit  omnia, 
Hic  amatre  regitur; 
Ibi  dat  imperia, 
Hic  ancillae  subditur; 
Ibi  summi  culminis 
Besidet  in  solio, 
Hic  ligatus  fasciis 
Vagit  in  praesepio. 


0  homo,  considera, 
Revocans  memoriae, 
Quanta  sunt  haec  opera 
Divinae  clementiae. 
Non  desperes  veniam, 
Si  multum  deliqueris, 
Ubi  tot  insignia 
Caritatis  videris. 
Sub  matris  refugio 
Fuge,  causa  veniae ; 
Nam  tenet  in  gremio 
Fontem  indulgentiae. 
Hanc  salutes  saepius 
Cum  spei  fiducia, 
Dicens  flexis  genibus, 
Ave  plena  gratia ! 
Quondam  flentis  lacrymas 
Sedarat  uberibus; 
Nunc  iratum  mitigat 
Pro  nostris  excessibus. 
Iesu,  lapsos  respice 
Piae  matris  precibus, 
Emendatos  effice 
Dignos  coeli  civibus.  Amen. 


a.  Text.    Neale  p.  10.  ex  Miss.  Noviomensi  ex  Parnasso  Mariano  (A). 
A.  Nicolas:  Die  Jungfrau  Maria.    Ihr  Leben  in  der  Kirche.  Nach  der  2.  fran* 
Ausgabe.    Von  K.  B.  Reiching.  IIL  1.  Begensburg  1860.  S.  230.  (B). 


-     95    — 

b.  Lesarten.  A,  3.  C.  casta  B.  —  1,  8.  foves  B.  —  2,  5.  Ib+  s.  ref,  ang, 
B.  —  2,  &  Deg.  ab  B.  —  3,  5—8.  fehlcn  in  B.  —  4,  3.  sint  B.  —  6,  2.  Seda- 
bas  B.  —  tf,  3.  Nunc  natum  A.  tnitigas  B. 

c.  Bemerk.  2,  6  sq.  „Prope  ad  verbum  S.  Leonis  ad  S. FJavium  epistolam 
expressit  scriptor,"    N. 


20.     Jw  ortavu  nuttotutis  Dotnini. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Gaude  Maria  virgo,  Dei  genitrix,  quae  proniissis  Gabrielis  spe  dc- 

vota  cruilidisti. 

2,  Numine  tti  sancti  Spiritus  repleta  gignis  claiisa  filiuin,  qui  mundi 

regit  maehinam. 

3,  In  tuo  partu  ad  turrini  gregis  canunt  angeli, 

4.  Quippe  iucente  BUO  m  praesepio  urbis  Bethleemiti 

ri    Te  nomen  Iesu  educuit  coelestis  nuntius,  quod  circumciso  imponeres 
intacta  filio. 

6.  Qui  scit  solus  nostra  crimiua  cum  Patre  Sanctoque  Spiritu  rite  cir- 

cumcidere. 

7.  Ad  tuas  manus  niagi  tria  munera  deferuut, 

8.  Quae  vitam  nostram  ct  fidei  figurant  regulaui. 

9.  Te  primum,  Chriete,  potentatafl  sui  instruxit  dolentem  gloriam. 

10.  Te  primo  signo  Deitatis  suae  donaverat  vina  faeiens. 

1 L  Ergo  precamur,  ut  nostri  reatus  apud  clenientera  patrem  fias  inter- 
vnttrix, 

12.  Qui  te  in  terris  eius  hic  parentem  delegit,  quem  rex  ipse  regem  ge- 

neravit. 

13.  Et  te  iam  splendentem  in  praesentia  Dei,  te  corde  contrito,  te  flagi- 

tamus,  nos  tuorum  ut  mansorem  viscerum  tueri  preceris. 

a«  Text.    Schubiger   No.  7.   e  Cod.   Einsidh   Fr.  1.  (A).  —  Mone  No.  391. 
(2,89.)  aus:  „Hs.  zu  S.  Galtett  No.  37S.  p.  176.  mit  der  Melodie.u  (B).  —  Daniel 

11,  55.  hat  den  1.  Ys.  au#  Cod.  Mon.  6.  Baec.  XI.  und  V,  46.  den  Text  a«*Cod. 
S,  GalL  546,  Brander  (C).  Cod.  Mon.  C.  fol.  9.  (D)  hat  O.  Christ  mir  abge- 
schricbcn,  —  ])h  Beo»  findrt  sich  auch  m  d»dd.  Eiij*idl,  121  saec.  X.  et  866 
Baec,  XU.  mit  der  MeJos 

b,  Lesarten,     1.  Gabrihelis  Mone.    —    3.  „gregis*  Hs.  Schrcibfehler , 
torris  regis  bedeutet   castellum    rcgis  David,    d,  i.  Bethiehcm,  nach  Joh.  7,  42." 
Mone.  —  4.  rectori  D,  Bethlehemkicac  Mone.  —  5.  Ihesu  Mone.  —  9,  Cnristns  C. 
Mone.  —  12.  rex  coeli  regetn  C. 

Bemtrk.    Die  Vermhthtthwgtn  sind  in  denHs.  mdDrucken  sehr  ver* 


schieden.  —  Ueber  das  Ehi/thmischc  etc.  spricht 
47.  53.  54.  58. 


Bartsch   &  2&  J&  38.  42.  U. 


21. 


Splendor  patris  et  figura 
Se  conformans  homini 
Potestate  non  natura 
Partum  dedit  virgini. 


Dominka  tnfra  octamm  naiivitatis  Domini. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victor*.) 

2.  Adam  vetus  tandem  laetus 
Nnvum  promat  canticum, 
Fugitivus  et  captivus 
Prodeat  in  publicum. 
3* 


—    36    — 


3.  Eva  luctum,  vitae  fructum 
Virgo  gaudens  edidit, 
Nec  sigillum  propter  illum 
Gastitatis  perdidit. 

4.  Si  crystallus  sit  humecta 
Atque  soli  sit  obiecta, 
Scintillat  igniculum : 
Nec  crystallus  rumpitur, 
Nec  in  partu  solvitur 
Pudoris  signaculum. 

5.  Super  tali  genitura 
Stupet  usus  et  natura 
Deficitque  ratio : 
Res  est  ineffabilis, 
Tam  pia,  tam  humilis 
Christi  generatio. 

6.  Frondem,  florem,  nucem,  sicca, 
Virga  profert  et  pudica 
Virgo  Dei  filium. 

Fert  coelestem  vellus  rorem 
Creatura  creatorem 
Creaturae  pretium.  J 

7.  Frondis,  floris,  nucis,  roris 
Pietati  salvatoris 
Congruunt  mysteria : 

Frons  est  Christus  protegendo, 
Flos  dulcore,  nux  pascendo, 
Ros  coelesti  gratia. 


8.  Cur,  quod  virgo  peperit, 
Estludaeis  scandalum? 
Cum  virgo  produxerit 
Sicca  sic  amygdalum. 

9.  Contemplemur  adhuc  nucem, 
Nam  prolata  nux  in  lucem 
Lucis  est  mysterium: 
Trinam  gerens  unionem 
Tria  confert :  unctionem, 
Lumen  et  edulium. 

10.  Nux  est  Christus,  cortex  nucis 
Circa  carnem  poena  crucis, 
Testa  corpus  ossium : 

Carne  tecta  deitas 
Et  Christi  suavitas 
Signatur  per  nucleum. 

11.  Lux  est  caecis  et  unguentum, 
Christus  aegris  et  fomentum 
Piis  animalibus : 

0  quam  dulce  sacramentum 
Foenum  carnis  in  frumentum 
Convertit  fidelibus. 

12.  Quos  sub  umbra  sacr&menti 
Iesu  pascis  in  praesenti 
Tuo  vultusatia: 
Splendor  patri  coaeterne 
Nos  hinc  transfer  ad  paternae 
Claritatis  gaudia.  Amen. 


a.  Text.    Clichtov.  IV,  162.  —  Baraus  bei  Daniel  n,  66. 

b.  Lesart.    4,  4.  crystallum  Dan. 

c.  Bemerk.  „Nux  ipsa  sensibilis  tria  in  se  complectitur  in  unam  quodam- 
modo  compacta  totam  substantiam,  utpote  corticem  exteriorem,  testam  cortice 
obtectam,  et  nucleum  testa  occlusum . . .  Per  totam  nucem  insinuatur  Christus  in 
se  uno  geminam  complectens  naturam.  Per  corticem,  quae  aspera  est  etamaru- 
lenti  succi,  signatur  acerbitas  passionis  et  mortis;  per  testam  vero  duriusculam 
et  vertice  circumseptam  significatur  humana  Ghristi  natura  acerbis  passionis  do- 
loribus  exposita.  Denique  per  nucleum  delitescentem  in  testa  repraesentatur 
augustissima  Christi  divinitas  occultata  in  carne  et  circumdata  illius  velamine. 
Est  enim  in  nucleo  sapor  admodum  suavis  et  pergratus  edentibus."    Clichtov. 


2. 


22.    Dominica  infra  octavas  nativitatis  Domini. 


Ante  thronum  virginalem 

Hymnum  dicat  spiritalem 

Per  orbem  ecclesia: 

In  quo  iacet,  sicut  placet, 

Verbum  patris  suae  matris 

Salva  pudicitifi. 

Per  hoc  verbum  incarnatum 

Genus  Adae  reparatum 


3. 


Redit  ad  coelestia : 
Fide  duce  inquiratur, 
Diligenti  referatur 
Studio  per  singula. 
Quid  de  matre  praedicetur, 
Quid  de  verbo  recitetur 
Per  vatum  oracula. 


—     37     - 


4.  Isayas  loquitur: 

Virga  Icsse  nascitur, 
Surget  flos  de  virgula: 
Virga  notat  virginem 
Et  ttos  Deum-hominein 
Reparantcm  saecula. 

5.  Daniel  die  clara  fronte : 
Ilic  ubscissus  est  de  monte 
Lapis,  frangens  statuam: 
Mons  est  virgo,  lapis  verbum, 
Ustruens  regfflun  superbuni, 
Per  legem  perpetuam. 

6.  Manu  fortis  qui  praedicit, 
Qui  Goliam  fortein  vicit 
In  funda  ct  lapide  : 

Fide  bella  superavit, 
Pressit  hostes,  viros  stravit 
David  gentes  perfide. 

7.  Fuiida  caro,  verbum  lapis, 
Si  quod  dico,  nondum  supis, 
Crede  tamen  omnia : 

lam  de  terra  veritas 
Qrta  BSt,  nec  castitas 
Incurrit  contagia. 

8.  O  quam  sanctus  pater  istc, 
In  quo  nihil  fuit  triste, 
Iiimin  plenua  gaudio: 
Praeter  morem  hic  est  partus, 
Nullus  gravat  dolor  artus 
Virginis  de  filio. 


9,  Obuuibravit  ot  sacr 

Partum  illuiu  tam  tranquillum 
Plenitudo  gratiae: 
Vt  exiiret  Bt  prodiret 
Huiim  magnus,  verus  agnus, 
(icminae  substantiae. 

10.  Ad  delenda  mortis  iura 

tiis  nostrae,  quam  natura 
lutra  claustra  tegit  pura 
Gtenitricis  Mariac: 
Ortus  Christi  pacem  donat, 
Ptier  iacet  et  eoronat 
Mansuetos,  ut  deponat 
Filios  Buperbiae. 

11.  Gratia  iUuminati 

Ad  praeeepe  regis  nati, 
Qui  verlia  libri  signati 
Solus  potest  legere: 
Canticum  novum  cantemus, 
Virginis  partum  laudemus, 
Nnvum  ducem  adoranua, 
Qui  uos  venit  quaerere. 

12.  Ergo  nostri  lvfonuator, 
Esto  nostri  miserator, 
Chrate  pator,  quos  creasti, 
Quorum  mentes  tu  signasti 
Vultus  tui  lumine: 

l  t  ad  regnum  perdueamur, 
Quod  futurum  praestolamur, 
Et  laetemur  tuae  paeis, 
Quando  bonis  benefacis, 
De  beatitudine. 


a.  Text     Motie  No.  890.  (2,  87.)  mui  Hs.  zu  Pommersfetden  bci  Bamhcnf, 
14.  JaJirh. 

b.  Lezartcn,    5,  L  die  Hs.  —  6,  2,  rincit  Hs,  —  8,4.  Pi\  morem  H*. — 
8,  5.  dolor  p-hlt  in  —  10,  4,  genetricis  Hs.   —   12,  9,  yuani  boni 

c.  B  )  2,  S4.  —  0,  6.  „Si  Christus  non  eBt  natiiB  in  c^rne, 
quomodo  vouitur  iilius  David?"     Hieron,  m  Matih.  |,  ifc    —  9,  &  Am  Ambro- 
sius:  I&teade.  quae  regis  Israel  19:  geminae  gigas  substantiae.  —  10,  6.    H 
durch  Chr  zwischcn  Himmd  und  Erdi 

Gctr*  mifft  und  die  Schcidewand  zwischcn  Gott  und  dem  Menschcn  ftftf- 

fernt  wurdcJ*    Mone. 


23.    Dfmunuu  mfira  ockwm  nalMtatis  Dotnini. 


Nato  nobis  salvatore 
Celelnenms  cnra  honorc 
Diem  imtalitium : 
Nobis  datus,  nobis  natus 
£t  nobiscum  couvorsatus 
Lux  et  salus  gentium. 


Eva  prius  interemit, 

ria  nos  redemit 
Uedi&nte  tilin: 
Vriuui  [»arens  uobis  luctuni, 
Sed  Becundt  vitae  fruetum 
Protulit  cnm  gaudio. 


—    38    — 


3,  Negligentes  non  Hfiglea 
Sed  ex  alto  noe  pmspexit 
Pater  mittena  tilium: 
Praesens  muudo,  sed  absconsus, 
De  secreto  taiiqiuini  spousus 
Prodiit  in  publicum. 

4.  Gigas  velux,  gigaa  fortis, 
;s,  nostrae  victor  mortis, 


Ad  carreod&m  venit  viam, 
Complens  in  se  prophetiam 
Et  le^is  mysteruL 
Iesu,  nostra  salutaris 
Medicioa,  singulsxifl 
Nostra  pax  et  gloria: 
Qttia  servis  mlimendis 
Tam  decenter  condescendis, 
Te  collaudant  omnia. 


Acctnctus  poterctia: 

a.  Text.  Miss.  fratr.  1520  (A),  —  Daiiiel  II,  222.  aus  Rarabachs  Anlhologie 
1,  332.:  uDic  dritte  Sequpn*  i*t  wi  Ermangihtng  d  \dh  aus  Selneckers 
Kirchcnycsriuijen  (Leipz  wi  arujebrachtcn,  vermuthlirh  <h>ch 
nnr  unheticuttntlnt    IW                                         '/'      (B.) 

b.  Lesarten.  2,  2.  Snl  Servator  B.  2,  3.  Carnis  suae  raerito  B.  2,  5.  Sed 
Maria  B.  —  S,  2.  Sed  Stlll  A.     3,  3.  m.  nunciuni  A.  —  4,  1.  Gygas  A. 


24.     In  fpiphania  Domini. 
(Auctor  estNotker  Balbulus.) 

Festa  Christi  onmis  christianitas  cclebret, 

Quae  miris  sunt  modis  ornata  cunctisque  veneranda  populis 

Per  omnitenentis  adventum  atque  vocationem  gentium. 

Ot  riatus  est  Uhristus,  est  stella  magts  visa  lucida. 

At  illi,  non  cassam  putantcs  tanti  Bigni  gloriam, 

Secmn  munera  deferunt,  parvulo  oflferunt,  ut  regi  coeli,  quem  sidus 

praedicat. 
Atque    aureo    tumidi    principis    lectulo    transito  Christi  praesepe 

quaeritant. 
Hinc  ira  saevi  Herodis  fervkla  invidi  rccrus  rectacE  geuito,  Bethleem 

parvulos  praecepit  euse  crudeli  pcrdere. 
0  Christe,  quantum  patri  exercitum  iuvenis,  rioctus  ad  bellaiiiaxjma, 

populis  praedkans,  colligis,  sugens  cum  tanhun  miseris. 
Anno  homiuis  tricesimo  subtus  famuli  se  jnclyti  inclinaverat  manus 

Deus,  consecraus  nobis  baptisma  in  absolutionem  crinjinum. 
Ecce  spiritus  in  specie  ipsum  alitis  innocuae  uncturus,  aauctffl  prae 

omnibus  visitat  semper  ipsius  contentus  mansione  pectoris. 
Patris  etiam  insonuit  vox  pia,  veteris  oblita  sennonis :  „poenitet  me 

fecisse  hominem." 
„Vere  filitis  es  tu  nieus  mihimet  plaeitus,  in  quo  sum  placatus,  hodie 

te,  ini  fili,  genui.11 
14.  Huic  omnes  auscultate  populi  praeceptori. 

a.  Text.  Schubiger  No.  8.  aus:  Co&  S.  GalL  No.  546.  (A).  —  Daniel  IT,  9, 
383  aus:  Codd.  Mon.  6.  saec.  XL  (B).  Mon.  10.  saec.  XII.  (C).  Mon.  12.  saec, 
incerti  (D}+  Codii.  Vind.  2.  saec.  XI.  (E).  Vind.  3.  saec.  XI.  (Fl  Vind.  5.  eaec 
XH.  (G).  Vind.  7.  saec.  XV.  (H).  —  Co4  Wir^enborn.  saec.  XIV.  (I).  —  Text 
seq.  (K),  Sequent  Dav.  (L).  -  Miss.  CoL  l«M  (M),  Mog.  1507  (N),  Bas. 
(Uu  lbilber  |Sn  (P),  Mind.  1513  (Q).  —  Adelph.  18.  (R).  Clichtov.  IV,  161.  (S). 
Torrent.  (T).  —  Waekernagel  IT  97.  aus:  Miss.  Mogunt.  1482  (U).  Clichtov.  1515  (V). 

t.  Lesarten*    4.  Christust  stella  T.  —  S.  offerunt  E.  sydus  Wack,  —  8.  saevi 
hostis  KV.  rectoris  C.  parvnlo  D.  pan-ulus  U.  praecepit  AB.  crudeliter  LM(,t 
8.  Christe  B,  patris  GI.  populos  ILMQ.    populua  U.  colligens  P.  —   10.  absolu- 


8. 


10 


11 


12. 


13 


riminis  D.  —  11.  unctus  G.  ductua  H.  eemper  illius  T,  —  12,  intonuit 
liti  A.  —  13.  pkicidus  IMNP.  —  11.  JchH  m  C. 
c.   8  1.    ,TFesta  Christi:  nam  plurimorum  miraculorum    recolit  haec 

•oNeranitas  memoriam.u     DanieL  —  9.  PvOrdinem  verborum  in  hac  clausula  vides 
mire  im;    sensum    erue   tibi  hunc:    Quantum  exercitnm,   Christe,  patri 

collegisti  iuvents,  cum  populis  praedicares,  tantum  iam  collegifeti,   cum  in  matris 
nbere   h*ei  eum   miseria   Bethleem   parvulis."    Daniel.    —     „Einc 

grd&scrr  Mannichfali  tranlasst   die   Anwendung  zweisiUngcr   Senkui 

fock*  Bhythmen  ent  Hartsch, 

den   7  rizehun    VttU    rhi/thm 

abcr  t  ite  hei  Wackernagel.—  Eine  Ueberset*ung 

m*  i*  neut  Sion"   von  Deutsehmann.    Aachen  und  Leipsig 

t&  a 

25.    In  octava  epiphaniae. 

(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Iste  i  bris  constat 

2.  Ob  trinitatis  manifcstain  in  terris  notioucm, 

3.  Cuius  lobannes  mediastinus  fuit  semper  felix, 
t  patris  vox  ad  filiuin  baptizatum 

i  itus  in  specie  corporali. 
6-  Hunc  invisit  ut  columba 

super  eum  uncturus  et  praecoiisortibus. 
B.  Kes  tsta  natos  Dd  baptismo  dos  creari  capacesque  igwm  tefitaotal 

itUS. 

Jtur  genitor,  precatnur, 
I  t  in  quibus  diflpUcet  tuae  bonitati,  eius  membris  iunctos  foveas  in 
quo  tibi  bene  complacuit  unico  nato  tu«». 
11.  Ergo  persolvamus  grjjtias  Deo  patri, 

ohaeredes  fecerat  Christi  sui, 
13.  Kt  prodigo  sui  sanguinis  Christo 

114.  Spiritui  quoque  cordis  unctori  iubilemus. 
a,  Text.    Moue  Sl.    (1,  81  |    flUt;    „Jfa   *u  MUnchtn,    Clm.  14083.  foL  11. 
Daniel  II,  55.  hat  awt  derselben  Hs.  (Mon.  6.) 
st  hai  mir  daraus  aMc  g 
Mr»ne    und  Christ  stimmcn    nicht  ubercin.  h  Bart&ch 

abtheilt.  —  Dic   -  teht  auch  in;   Cod.  S.  I 

MO.  (lirander)  und  in  CotL  Etusidl.  saec.  XV.  und  Cod.  Rheinau.  182. 
b.  Bemcrk.    3.    ,,med.,    weil    tr    zwischtn   den  beiden  Testamenten  in   der 

rhdltniss  i  Mooe.  — 

4,  18.  Act.  ap.  10,  38.  Praeconsortibus  isi  man 

h  Vs.  14.  spiritaj  qnoqne  eordis  unctori, 
rinth.  1,  21.  2:  Dcr  Sinn  Ui  da 

mit   ihm  gtciches  Loos  erhaltm  gaJ&tM, 
abigeti,    II  's    17 

ru  cohaered^s  Ys.  12.u    Mpne.  —  8,  td&rgmmi 

durch  du  Toh.  3,  o/'     Mone.  —  10,  „Eius  (sc,  <  hristi)  m.  i,,   eben* 

fcdls  nach  JoU,  15,  4.  5.  und  Rom.  12,  4.  5.    Ephes.  4,  15.  16."    Mone. 


—    40    - 

26.    In  octava  epiphaniae. 

(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Hunc  diem  celebret  omnis  mundus  ob  honorem  Domini  atque  plas- 

matoris  omnium, 

2.  Qui  hoc  festum  variis  insignibus  decorari  voluit,  quod  triplici  com- 

psit  stemmate. 

3.  Hoc  die  a  magis  visitatus  est,  trina  illi  qui  munuscula  ad  cunabula 

tulerant  Deo  regi  atque  mortali. 

4.  Quos  dehinc  gentilitatis  populus  secuturus,  eadem  dona  devotissimae 

fidei  signabatur  Christo  laturus. 

5.  Et  vinum  hodie  ex  aqua  omnipotens  manus  in  nuptiis  effecit,  hilarans 

convivia  musto  innato. 

6.  Sic  ante  illius  adventum  littera  legalis  quasi  aqua  potatur,  nunc  in 

vinum  vertitur  Christo  conviva. 

7.  Baptismatis  hodie  undas  intravit  non  egens  purificatione,  sed  ut  no- 

bis  lavandis  aquarum  fluenta  sacraret. 

8.  Non  dedignans  inferioris  personae  sub  manu  baptizari,  ut  nobis  hoc 

quoque  prospiceret  ad  humilitatem  sectandam. 

9.  Patris  vox  post  lavacrum  Christum  emissa,  clare  audiente  baptista, 

sibi  placitum  testabatur  filium. 

10.  Spiritus  in  columbae  forma  apparcns,  illum  mansuetum  praedicat,  et 

pium  atque  carentem  omni  dolo  indicat. 

11.  Ex  hoc  quoque  novimus,  quod  per  baptismum  Deo  in  adoptivos  natos 

sumimur  atque  vocamur. 

12.  Hinc  nos  patris  et  nati  supervolitet  lotos  exemplo  Dei  necnon  renatos 

Spiritus  sanctus  spiritus 

13.  Quod  ipse  faciat,  qui  semet  hostiam  obtulit  Deo  patri  pro  nobis 

morte  mortem  diruens, 

14.  Et  ab  inimicis  amicos  faciens,  coetibus  supernis  nos  pacatos  et  con- 

cordes  iunxerat, 

15.  Iesus  Christus,  redemptor  noster  et  plastes. 

a.  Text.    Morel  No.  24.  S.  13.  aus:  „Hs.  zu  Einsiedeln  121.  des  10.  Jahrh. 

5.  544  mit  Melodie  (A)."  —  Misa.  Basil.  150  (B).  —  DieSequene  steht  auch  im 
Cod.  S.  Gall.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.    1.  omnis  populus  .  .  plasm.  hominum  B.  —  2.  scemate  B.  — 

6.  non  nato  B.  —  10.  et  pium  fehlt  bei  Mor.  —  11.  nov.  qui  B.  —  12.  super- 
volitat  1.  et  ex.  Christi  necnon  spir.  sanct.  B.  — 13.  Mortem  morte  diluens  B.  — 
14.  c.  nos  superis  B. 

c.  Bemerk.    „F*.  1.  2.  9.  10.  12.  13.  14   haben  die  troch&ische,  3.  4.  5.  & 

7.  8.  11.  15   die  dactylische  Form."    Bartsch  S.  91. 


27.    De  epiphania  Domini. 

1.  Epiphaniam  domini  caftamus  gloriosam, 

2.  Qua  prolem  Dei  vere  magi  adorant, 

3.  Immensam  Chaldaei  cuius  Persaeque  venerantur  potentiam. 

4.  Quem  cuncti  prophetae  venturum  praecinere  gentes  ad  salvandas. 

5.  Cuius  maiestas  ita  est  inclinata,  ut  assumeret  servi  formam. 

6.  Ante  saecula  qui  Deus  et  tempora  homo  factus  est  ex  Maria. 


—    41     — 


7.  Balaam  de  quo  vaticinans  exibit  ex  lacob  rutilans  inquit  stella, 

8.  Quae  confringet  ducum  agroina  regionis  Moab  raaxima  potentia. 

9.  Huic  magi  munera  offemnt  praecl&ra,  aurum  simul  thus  et  myrrham. 

10.  Thure  Deum  praedicant,  auro  liegcin  regum,  Hominem  mortalem 

myrrha. 

11.  In  Bomnia  hoa  monet  angelu*,  ne  redeant  ad  regem  commotum 

propter  regna. 

12.  Pavcbat  eteoim  nioiium  regem  natum,  vercns  amittere  regni  iura. 

13.  Magi  stella  sibi  micantc  praevia  pergunt  alaeivs  itinera, 

14.  Patriam  quae  B08  ducehat  ad  propriam,  linqiieiiti  s  Ib  tuiles  maudata, 

15.  Qui  percussus  cordc  nimium  prac  ira 
Extemplo  mandat,  eludia  magica  non  linqui  taliter  impunita,  sed 

DQOX  privari  eos  vita, 
Onmii  nune  caterva  tinnulum  iungat  laudibus  organi  pneuma. 
Mystiee  offerefifl  regi  regum  Cbristo  muuera  preciosa, 
Poscens,  ut  per  orbem  regna  omnia  protegat  in  saecula  sempiterna. 

a.  Tcxt.  MllS.  fratr.  1520  (A).  —  Clichtov.  IV,  165.  (B).  —  Daniel  IIt  174. 
hat  dic  crstc  Zmlc  qsu  Cliditov. 

b.  Lcaartcn.  1.  EpyphlBUUn  A.  Domino  B*  —  3*  caldei  cuiuaque  perse 
A.  —  4.  pi  it.  B.  —  6.  in  Mar,  A.  —  8.  Et  confr.  B.  —  9.  Cui  m.  ra.  de- 
ferunt  B.  —  10.  regem  magnnm  B.  —  13,  Magi  dicta  sibi  implcntes  inonita  perg. 
—  14.  duceUant  B.  —  16.  E.  m.  mfautulos  per  cuncta  inquiri  Bethleem  confinia 
ct  mox  privari  eos  vita  B.  —   19.  prot.  ouuua  B. 


28.    In  epiphania  Domini. 


L  Gaudetc  vos  fideles,  gentium  pars  electa: 
2.  Aethiopum  oigredo  in  Iudaeam  eet  translata. 

13.  Offerunt  Arabes  aurum,  Tharsifi  myrrhani,  thus  Saba. 
4.  Ostcudunt  mystice,  quis  sit,  cui  nta  pracbent  <lona. 
5.  Rex  per  auruin,  pcr  tfaus  Btoerdos  et  per  myrrham  sepultara. 
6.  Offieramus  re  vcra  Christo  quod  reges  in  tigura. 
7.  Kxamirienms  meiltea :  et  uurum  est  in  ara. 
Uiulirrmur  culpis;  et  sic  oifertur  mynha, 
liiuns  odor  hulsami,  quod  Sabaea  "protulit,  ad  virtutuni  pertiuet 
sacrameiita, 
10,  Cuius  salutifera  lustrent  nostra  vitia  ad  salutem  annua  flagrainenta. 
11.  Ad  ultimum  laus  est  dicta;  psallat  chorus  Anieu  Alleluia. 

a.  i>     r     U-uiiel  V,  180.  j. I i  Pallautino  anni  1568.    „Una  illa  Ilispa- 
nortim  Beqneatifc,  quam  publicavit  Neale  in  Ecclesialogista  Auguat.   1863. u 

b.  Lesartcn.    2.   „An  legendum   transvecta?   Dan.   —   5.  Neale  addit  et 
(sac.  et  p.)  propter  metruni. 


29.     In  cp-iphania  Domini. 

Quem  non  valent  propria  magnitudine 

Coeli,  terrae  fttque  maria  amphlsepirQ, 

De  virgineo  natus  utero  ponitur  in  praeaepio. 

lit  prophetictti  sermo  nunciat,  stant  simul  bos  et  asinus, 


—    42    — 


5.  Sed  oritur  stella  lucida,  praebitura  Domino  obsequia, 

6.  Quum  Balaam  ex  Iudaica  orituram  dixerat  prosapia. 

7.  Haec  magorum  oculos  fulguranti  lumine  praestrinxit  providos, 

8.  Atque  ipsos  praevia  ad  Christi  cunabula  perduxit  lucida 

9.  Offerentes  regi  aurum,  thus  et  myrrham  munera. 

10.  Ipsa  sed  tamen  mysticis  non  carent  munera  figuris: 

11.  Aurum  ut  regi,  thus  ut  Deo  et  magno  offerunt  sacerdoti, 

12.  Atque  myrrham  in  sepulturam. 

a.  Text.    Neale  p.  262.  aus:  Clichtov.  Daniel  V,  180.  hatden  Textauslteale. 

b.  Lesarten.  1.  „Dedi  valent,  pro  praevalent,  ut  constaret  metrum. 
Neale. 

c.  Bemerk.  „Beide8,  Eingana  und  SchlusssaU,  findet  eich  verdoppelt  in 
der  Sequene  Quem  non  praevalent  bei  der  verhditnisemassig  kleinen  Anzahl  von 
vier  Doppelversikeht."    Bartsch  S.  29. 


30.    In  translationem  trium  Regum  sanctorum. 


Maiestati  sacrosanctae 
Militans  cum  triumphante 
lubilet  ecclesia: 
Sic  versetur  laus  in  ore, 
Ne  fraudetur  cor  sapore, 
Quo  degustet  dulcia. 
Novam  parit  virgo  prolem, 
Novum  monstrat  stella  solem, 
Gurrunt  ad  praesepia 
Reges  magi  et  non  vagi, 
Sed  prosagi  gaudent  agi 
Stellae  luce  praevia. 
Trium  regum  trinum  munus, 
Christus  horao  Deus  uaus, 
Trinus  in  substantia. 
Deus  trinus  in  personis, 
Adoratur  tribus  donis, 
Unus  in  essentia. 
Myrrham  ferunt,  thus  et  aurum, 
Plus  pensantes  quam  thesaurum 
Typum,  sub  quo  veritas: 
Tria  dona,  tres  figurae, 
Bex  in  auro,  Deus  thure, 
In  myrrha  mortalitas. 
Thuris  odor  Deitatem, 
Auri  splendor  dignitatem 
Begalis  potentiae ; 
Myrrha  caro  verbo  nupta, 
Per  quod  manet  incorrupta 
Caro  carens  carie. 


a.  Text.    Text  seq.  (A).    Miss.  Golon. 
h.  Lesarten.    8,  8.  trinus  subsistentia 
tam  vero  c.  A. 

c.  Bemerk.    Die  drei  ersten  Zeilen  8.  No.  590. 


6.  Ab  Hdena  crux  inventa, 
Haec  eadem  post  intenta 
Congregandis  regibus: 
Reges  olim  peregrini 
Ornant  urbem  Constantini 
AHatis  corporibus. 

7.  Tandem  inde  sunt  translati, 
Commendati  civitati, 

Cui  nomen  Ambria : 
Ter  inventos,  ter  translatos 
Dei  nutu  sibi  datos 
Colit  hos  Colonia. 

8.  Ortus  dedit  occidenti, 
Quod  tres  reges  ter  inventi 
Excolunt  Coloniam: 
Nunquam  locum  mutaturi, 
Nec  ut  olim  reversuri 
Sunt  per  viam  aliam. 

9.  Colunt  reges  propter  regem, 
Summi  regis  servent  legem 
Coloni  Coloniae : 

Nos  in  fide  sumus  rivi, 
Hi  sunt  fontes  primitivi, 
Gentium  primitiae. 
10.  Tu  nos  ab  hac,  Christe,  valle 
Duc  ad  vitam  recto  calle 
Per  horum  suffragia, 
Ubi  Patris,  ubi  tui 
Et  amoris  sacri  frui 
Mereamur  gloria. 

1504  (B). 

A.  —  9,  2.  servant  A.  —  10*  2.  vi- 


—    43 

31.    In  dic 

(Auctor  eat  Adam  de  S.  Yictore.) 

L  Hac  die  festa  concinat 

8 

Et  tellus  rore  germinat, 

Multimoda  camoena, 

Nee  [jaret  niadef:! 

Collaudans  cocli  dumiuum 

Dnm  virgo  Deum  parturit, 

Cuni  dulcj  eantilena. 

Et  eet  mater  intaeu. 

2.  Per  liaec  cniin  soleuinia 

9. 

ln  tenebria  exortua  est 

Sunt  CUQCta  renovata, 

Puer,  lux  sempitcrna, 

Hurnauo  qnoque  generi 
Suut  praeinia  donata, 

3.  Inveoit  draclunamulier, 

Octava  circumcisus  est 
Hac  die  hodierna. 

10. 

Baec  ab  antiquis  patribus 
Diefl  ftlit  praevisa, 
Cum  suant  prolem  domino 
Dat  carue  circune 
Hac  die  circumcisio 

Acceuditur  luccrna, 
In  carne  dum  eomparoit 
Ifeas  Dee  coaetetnA. 

11. 

4.  Duni  cadit  secus  Iericho 

Fiebat  sub  figura 

Vir  Iherosolimita, 

Octava,  qua  salvaiiitur 

Samaritanus  affuit. 

Humana  creatura. 

Collapso  datur  vita. 

12. 

Ergo  nos  circunicidamus, 

5,  Perduxit  huue  in  stabulum 

Non  caniis  praeputia, 

Cleinentia  tlivina^ 

Sed  a  nobi.s  abscindamus 

Viuo  jm ■rmUmis  oleum 

Sordes  atque  vitia, 

Suavi  medieina. 

13, 

Ut  mundati  mente,  carne 

6.  Cur,             :ri  vulnera 
Sunt  ilulcia  fomenta, 
Duin  cunetis  poenitentia 

14. 

Capiamus  praemia, 
Quae  octava  confert  aetas 
Petenti  coelestia. 
Eia  die  ista 

Fuit  reifl  invcnta. 

Omnis  organista, 

7.  Dini  dafi  denarii 

Cantor  et  psalmista 

Sunt  duo  testamenta. 

Resonet,  intonet 

hum  Christus,  utriusque  fons, 

Cum  cytbarista 

Complevit  sacramenta. 

Amen. 

a.  TcxL    Morel,  No,  19.  &  11.  a* 

6   Cod.  S.  Gall.  646.    (Brander)   Bl.  319 

ohne  Melodie  mit  dkf  Ucbcrschrift:  In  < 

lie  cireumciBionis  Iesu  Christi  ei  inuovo 

anno  Sequentia  boi 

b.  Lcsartetu    |               intis  Hs, 

—  G 

4.  invisa  Hs.  —  7, 4.  Complet  Hs. 

—  8,  1.  En  t.  Hs.   —    10,  3.  Cum  ae  p 

roleraq^ue   Jtf,          13.    14»    „Die&e  ewei 

Strophen  vind  wohl  sptUercr  SBwato." 

More 

1. 

mc  Domini. 

81*    In  ctrcum 

cisk 

J.  In  BapientiA    disponens  omnia 

5. 

Salutat  Virginem:  Demn  etHo- 

erna  Dcitas, 

minem,  dicens,  concipi 

2.  Nobis  condoluit,  quos  diu  tenuit 

6. 

Salutem  geutium,  rerum  Prin- 

dira  ealainif 

i'ipium,  utcro  paries. 

3.  Mittitur   nuncius,  secreti  con- 

7. 

Nec  diu  liistulit  sed,  Fiat!  in- 

[j  solio, 

tulit,  et  plena  ^iaii 

4,  Qui  mundo  perferat,  quod  iam 

8. 

Protulit  Filium,  lumen  fidelium, 

promiserat  Pater  de  I  ih<>. 

Solem  iu^titiae. 

_    44    — 


9.  Lux  refulsit  pastoribus, 
Non  populis  sublimibus. 

10.  Vili  iacet  praesepio, 
Quem  nulla  claudit  regio. 

11.  Stella  fulgens  apparuit, 
Dum  Virga  Jesse  floruit. 

12.  Offerunt  Reges  munera: 
Thus,  myrrham,  auri  pondera. 

13.  Circumcidi  passus  est, 
Qui  pro  nobis  natus  est. 

14.  Ad  Iordanis  flumina 
Nostra  lavit  crimina. 


a.  Text.    Neale  p.  21.  e  Misa.  Narbonensi 
im  Cod.  S.  Gall.  No.  646.  (Brander). 


15.  Offert  Virgo  Filium, 
Vitae  sacrificium. 

16.  Symeonis  brachia 
Sua  gestant  gaudia. 

17.  Prima  virtus  salvatoris 
Aqufi,  vinum  edidit; 
Caecis  visum,  claudis  gress 
Mutis  loqui  reddidit. 

18.  Natus  est  Dei  Filius, 
Goelorum  Rex,  non  alius. 

19.  Regni  coelestis  curia 
Laudes  dicat  in  glorisL  Ai 

1528.  —  Die  Sequenz  steht  « 


32b-    De  vita  CJiristi. 


In  sapientia 
disponens  omnia 
superna  deitas 
qobis  condoluit, 
quos  diu  tenuit 
dira  calamitas. 
Mittitur  nuncius, 
secreti  conscius, 
e  coeli  solio, 
qui  mundo  proferat, 
quae  iam  promiserat 
pater  de  filio. 
Salutat  virginem, 
„deum  et  hominem," 
dicens,  „concipies, 
salutem  gentium, 
rerum  principium 
utero  paries.44 
Nec  dm  distulit, 
sed  „fiatu  intulit, 
et  plena  gratiae 

!>rotulit  filium, 
umen  fidelium, 
solem  iustitiae. 
Natus  est  Dei  filius, 
coelorum  rex,  non  alius; 
regni  coelestis  curia 
laudem  reddit  in  gloria; 
Vili  iacet  praesepio, 
quem  nulla  claudit  regio. 
Lux  refulsit  pastoribus, 
non  populis  sublimibus; 


stella  fulgens  apparuit, 
cum  virga  Iesse  floruit, 
cum  ferunt  reges  munera 
aurum,  thus,  myrrham,  cetei 

4.  Circumcidi  passus  est, 
qui  pro  nobis  natus  est; 
ad  Iordanis  flumina 
nostra  lavit  crimina. 
Offert  virgo  filium, 
vitae  sacrificium, 
Simeonis  brachia 
sua  gestant  gaudia. 

6.  Prima  virtus  salvatoris 
aqua  vinum  edidit, 
caecis  visum,  claudis  gressu 
mutis  loqui  reddidit; 
surdus  audit,  lepra  fugit 
et  resurgunt  mortui. 
Hostem  fugat,  febrem  curat 
imperatque  fluctui, 
panes  quinque,  pisces  duo 
quinque  pascunt  millia, 
sanguis  manet,  Ghananaeae 
reddita  est  filia. 

6.  Iuxta  vaticinium 
magnus  pastor  ovium 
immolandus  ducitur; 
agnus  sine  macula 
mortis  solvens  vincula 
mortem  crucis  patitur. 
Vitam  reddens  miseris 
rediens  ab  inferis 


45    — 


BOIgii  rtie  tertia, 
visus  a  dlscipulis 
in  reram  niiraculis 
operante  gratia, 
Sicque  victis  hostibus, 
illis  iutuentibus, 
Ihcsus  elevatus  est; 
nostrae  carnis  gloria 
summa  ctun  victoria 
in  coehnn  assumptus  est. 
Angelus  cousilii 


mittens,'quem  promiserat, 
dedit  dona  filiis, 
liuguis  loqui  van 
sibi  quos  elegerat. 
Eia  mente  fideli 
vos  nova  regi  cantica 
ivdthttis,  ut  rertituris 

Iiost  brevitatem  temporis 
inius  criraina 
tollat,  gaudia 
reddat  perdita, 
primi  sortem  parentis. 
zu  Stuttgart  Bre?iar-  No.  123. 


f.  7. 


h  dispones  Hs.   —   2.  gracia  Hs.    —   3.  et  tnirram  Hs.  — 


spiritum  solatii 

a.  Text.    Mone  28.  (I,  39.)  aus:  „Hs. 
dem  12.  Jahrh.  mit  der  Mehdie.11 

b.  Lesarti  n, 
manat  Hs.  —  6.  visub  est  Hs.  —  6.  eique  Hs.  —  7.  reddat  redituros  Hs. 

c.  Benterk.     »Der  Ab&atz  5  hesteht  aus  2Strapht 

rr  in  §  getheitt  sind."    Mone.  —   „Bet  Moue  terfdUt  der  funfte  Absatz  (Vs. 
jeder  besteht  aus  swei  trot  Tetrametem:   ilone 

eilt  ab  a  a  b   b  c  cT   aber   die  Hs.   hat  richtig  die  Eintheilung  a  a  ,  b  b    c  c/' 
rtBcb  8.  181. 


33.    De  gloriosa  ivmnne  Iesu. 


Dulcis  lesus  nazarenus, 
Iudacoruin  rex  amoenus, 
Pius,  pulcber,  floridos: 
-■alutc  suae  gentis 
Subit  inortem  cuin  tormentis 
Factus  pallens,  livirtus. 

2.  Dulce  nmnen  et  cognomen, 
Hoc    traascend&Qfl   est  prae- 

uoinen 
Omnibus  nominibus: 
Mulcet  reos,  sauat  eos, 
Fovet  iustos,  munit  eos 
Servans  ab  insultibus. 

3.  Huius  regis  sub  vexillo 
Statu  rtegis  in  tranquillo, 
Hostes  tui  fugiunt: 
Nomen  Iesu  meditatuin 
Belli  fugat  apparatuin, 
Hostes  victi  rugiunt 
Hoc  est  iioiuen  reeolendum, 
Quod  sic  scinper  est  tremendum 
Malignis  spiritibus : 
H<>c  est  nomeu  salutare 
it  Bokmeo  singuUre, 
Quod  succurrit  tristibufl, 

5.  Hoc  nos  decet  honorare 
Archa  cordis  inserare, 


Cogitare,  peramare 
Amore  sed  heroieo : 
Ignatius  hoc  docuit, 
Illud  passus  insouuit, 
Cor  eius  scissum  patuit 
Inscriptum  lesu  coelico. 

6*  Ut  quid  maiora  cupimus, 
Quam  quod  lesus  sit  intimus, 
Qui  est  pcramanLissiaius 
Et  quaerit  nos  amare: 
Amat  fervcntissime, 
Amat  constantissime, 
Arnat  fidelissime 
Et  suos  vult  iuvare. 

7.  Nomen  suum  fecit  tale, 
Ut  sit  cunctis  cordiale, 
Capitale,  printipalfe 
Dilectutn  ex  intimis: 
Ilabent  boc  naturae  iura, 
Ut  amantem.  tota  nua 
Reanieiiius,  placitura 
Praestantes  ex  animis. 

8.  Iesu  nomeu  onine  bonum 
Tenet,  duloem  facitsonum, 
Promeretur  regni  tkronum, 
Auditum  lactiticat: 


-    46    — 


In  hoc  lucet  splendor  patris, 
In  hoc  patet  decor  matris, 
In  hoc  fulget  honor  fratris, 
Hoc  fratres  magnificat. 
9.  Caput  Iesu,  cor,  mens,  manus, 
Vulnus,  livor,  sanguis  planus, 
Pedes,  corpus,  vigor  sanus 
Parantur  hominibus: 
Haec  torquentem  passa  dura, 
Ilis  laesura  et  natura 
Reparantur  pia  cura 
Purgatis  criminibus. 

10.  Ergo  si  quis  velit  scire, 
Quare  Iesu  nomen  mire 
Facit  bonos  concupire 
Suiinhaerentiam: 
Iesus  pulcher  in  decore, 
Summe  bonus  in  valore, 
Mitis,  lenis,  cum  dulcore 
Pronus  ad  clementiam. 

11.  Iesus  est  rex  gloriosus, 
Iesus  forma  speciosus, 
Iesus  lingua  gratiosus 
Et  mirandus  opere: 
Iesus  fortis,  animosus, 
Iesus  pugil,  vigorosus, 
a.  Text.    Morel  No.  110.  S.  67.  aus 


Iesus  dominus  copiosus 
Et  gaudet  tribuere. 

12.  Iesus  pie  viscerosus, 
Iesus  doctus,  liliosus, 
Iesus  est  deliciosus 
Et  sapit  dulcissime: 
Iesus  fama  gloriosus, 
Iesus  cunctis  fructuosus, 
Iesus  totus  virtuosus 
Fovet  suos  optime. 

13.  Summus,  potens  in  vigore, 
Summus,  eelsus  in  honore, 
Summus,  gratus  in  amore 
Omnem  laudem  obtinet : 
In  sciendo  omne  sapit, 
Ambiendo  cuncta  capit, 
Diligendo  corda  rapit, 
Et  illata  retinet. 

14.  Eia  nobis  nomen  gratum, 
Iesus  dulcis  appellatum, 
Sit  in  corde  sic  formatum, 
Ut  non  possit  erui. 
Hoc  reatum  peccatorum 
Tollat,  praestet  iubilorum 
Odas,  sede  beatorum 
Donet  nobis  perfrui.  Amen. 

Miss.  Athenatense  1531.  fol.  36.  Ap- 


pendicis  (A).  —  Neale:  Hymni  p.  166.  e  Miss.  Sarisb.  (B),  daraus  Daniel  V,  169. 
—  Miss.  fratr.  PariB.  1520  (C),  Miss.  Spirense  1495  (in  def  Paulin,  Biblioih* 
zu  Munster),  handschrifUich  auf  dem  letzten  Blatte  (D).  —  Steht  auch  im  Ood. 

5.  Gall.  No.  546.  (Brander). 

b.  Lesartcn.  1,  1.  Ies.  dul.  Dan.  1,  6.  in  torm.  B.  —  2,  5.  F.  conctoi, 
innuit  eos  Servat  A.  —  3,  4.  N.  eius  C.  —  3,  6.  fugiunt  D.  —  4,  1.  Hoc  noa. 
D.  —  4,  2.  quod  (et)  semp.  Mor.  —  5,  2.  Archana  A.  Arcam  cordis  reserare 
Mor.  —  5,  4.  Amore  her.  Mor.  —  5,  6.  Hoc  passus  est  ins.  D.  Hocque  p.  ini. 
Mor.  —  5,  7.  e.  spinis  pat.  B.  —  5,  8.  In  Christum  Iesum  coel.  C.  —  6,  2.  Q- 
ut  D.  —  6.  3.  est  et  amant.  Mor.  est  praeamant,  B.  —  6,  4.  Et  qui  q.  Mor.  — 

6,  6.  Am.  I,  Amat  const.  atque  suos  Mor.  —  6,  7.  Amat  benigniBsime  B.  —  7,  & 
Hoc  habent  Mor.  —  7,  8.  examinis  A.  —  8,  1.  n.  omnem  tonum  T.  facit  dulc. 
son.  C.  —  8,  2.  Omnem  dulc.  f.  s.  Mor.  —  9,  4.  Paratus  Mor.  —  9,  5.  Hoc  fo- 
ventur  passi  dura,  Hoc  laesura  et  nocitura  Mor.  —  10,  2.  Quale  nomen  Iesu 
Mor.  Q.  nomen  Ies.  D.  —  10,  5.  Iesu  Mor.  —  11,  1.  rex  generosus  C.  —  11,8. 
1.  gloriosu8  C.  — 11, 7.  Ies.  donis  Mor.  (besser  aU  dominus).  —  12, 2.  Ies.  ductor 
luminosusC,  Mor.  —  12,  3.  Ies.  et  del.  Est,  sap.  Mor.  —  12,8.  Fovens  Mor.— 
13,  5.  summe  sap.  C.  —  13,  6.  abiendo  A.  —  13, 8.  detinet  C.  —  14,  2.  Dulds 
Ies.  Mor.  —  14,  3.  Sic  in  corde  sit  Mor.  —  14,  4.  Ut  pos.  non  D.  poi.  exui 
Mor.  —  14,  8.  Don.  bonis  Mor. 


34.    De  dulcissimo  nomine  Iesu. 


1.  Dulce  nomen  Iesu  Christi 
Felix  omen  ferens  tristi, 
Iocundans  mentem  iubilo: 


Tollit  luctum,  affert  fructum, 
Et  obductum  et  seductum 
Purgat  cor  a  nubilo. 


i 


—     47     — 

2.  Nominatum,  invocatum, 

3.  Hostes  ferit,  motoi  gerit, 

1-Ionoratum,  praedicatum 

Plenum  est  praesidiis : 

Semper  sonat  dulciter: 

defendit,  bob  acee&dlt, 

Nam  peccatuni  qnamque  reatiun 

Nos  iittendit  et  cxtendit 

Condonatum,  expurgatum 

IInc  nnuieu  iu  gaudiis. 

Reddit  mulcens  leoiter. 

Text    Jdiss.  Herbipol,  1596.,  m  der  Paulin,  Bibliothek  m  Mun&ter. 

35.    De  notnine  Iesu. 

1 .  Lauda  Sion  salvatoris 

5.  lluius  nomiuis  virtute 

Icsu  nomen  et  aiuoris 

Superboruin  sunt  destructae 

Toto  cordis  iubilo: 

Daemonum  potentiar: 

Nonien  sanctum  nos  amare 

Simulachra  ldolorum 

Deeet  semper  et  laudare 

Sunt  eversa,  supernorum 

Absque  mentis  nubilo. 

Fractae  violentiae. 

6.  lesu  nomen  figuratum 

2.  lesu  nomen  potestatis 

Vehementer  exspectatum 

Atque  aeternae  maiestatis, 

Patrum  desiderio: 

Summi  Patris  brachium 

Revelatum  nobis  quidem 

Coelos  fecit,  terrae  molem 

Dedit  spew,  amorem,  iidem 

Irsu  nomen  atque  solem 

Maximo  mysterio. 

Et  coeleste  gaudiuni. 

7.  Nomen  ergo  hoc  amandura 

Toto  corde  et  adoranduin 

3.  Angelorum  ingens  coetus 

Omni  reverentia : 

Protoplastesque  perfeetus 

Iu  adversis  nomen  sanctum 

Fuit  lesu  nomme : 

Invocetur,  lesu  tantum 

Ut  aquarum  magni  fontes 

Aderit  praesentia. 

Sunt  immissi  super  montes 

8.  Praesentia  Deitatis 

Iusto  rerum  ordine. 

Et  totius  booitatis 

Dukis  lesus  aderit : 

4.  In  Aegypto  ferit  signa 

Fraat  inorbos  et  livores 

Iesu  noiiien,  et  nialigna 

Bed  et  amini  languores, 

iVrdidit  prodigia: 

Iesus  ufoi  veuerit. 

Scissn  pelago  trausvcxit 

9.  Veui  Iesu  nomcn  dulce, 

Israeleni  et  demerait 

Et  te  cordi  nostro  pone 

Hostium  jnsignia. 

Nobile  signaculuni.   AHcluia. 

u.  Ttxt.    Froprium   Curiense   Emb 

B.  1646.  p.  213.     Daraus  hat  II.  Morel 

iwi r  die  Sequenz  abgcschricben. 

1».  Lcsarten.    6,  2,  Es  ist  wol  dii 

■utae  zu  lescn. 

36.    In  Christi 

Inmsfiguratime, 

L  Adest  dies  celebris, 

3.  Mentes  ut  alliciat 

Quo  pacatofl  miseris 

Infirmas  et  provehat 

Dcus  demonstratur. 

In  supenmm  statum. 

2.  Eius  unigenitum 

4.  Ubi  nexu  liWri 

Profert  nam  in  niedium, 

Mortis,  facti  luridi, 

Luce  transformatum. 

8ancti  gloriantur. 

48    — 


5.  Conformati  luminis 
Fonti,  sacri  numinis 
Yino  inebriantur. 

6.  Obsequuntur  laudibus 
Intentisque  vultibus 
Semper  speculantes. 

7.  Haec  panduntur  hodie 
Montis  in  cacumine 
Christo  rutilante. 

8.  Vocantur  patricii 
Vatum  et  apostoli 
Ad  tantum  aspectum. 

9.  Declarat  se  dominum 
Mortis  et  viventium 
Priscis  nuntiatum. 


10.  Animantur  caeteri, 
Morte  plecti  avidi, 
Quam  sic  formidarunt 

11.  Fiunt  testes  solidi 
Dignitatis  Domini, 
Quam  nempe  probarunt. 

12.  Cohaeredes  filios, 

Ad  grandes  et  parvulos 
Patri  aggregarunt. 

13.  Quibus  tabernacula. 
Praestanda  in  gloria 
Sunt  iam  praeparata. 

14.  Quorum  nos  emciat 
Consortes  qui  praemiat 
In  vita  beata.  Amen. 


a.  Text.  Morel  No.  27.  S.  15.  aus  der  S.  Gall.  Handschr.  546.  (Br&nder). 
Bl.  323.  mit  Noten.  „Einige  offenbare  Fehler  der  Handschr.  sind  verbessert." 
Morel  (A).  —  MisB.  Col.  1504  (B),  Minden.  1513  (C),  fratr.  Paris.  1520  (D). 

b.  Lesarten.  1,  2.  pagatus  C,  plactus  BD.  —  4,  3.  Sancti  fehlt  in  D.  — 
5,  2.  Fontis  D.  —  5,  3.  V.  debriati  BCD.  —  6,  3.  S.  speculantur  A.  —  8, 1.  Voc. 
ad  patriam,  tremunt  et  ap.  A.  —  9,  3.  P.  nominatum  B.  —  10,  1.  Q.  sat  B.  — 
12,  2.  Grandes  atque  parv.  A.  —  12,  3.  P.  aggregandum  CD. 

c.  Bemerk.  Morel  theilt  1,  2—3,  4—5,  6—7,  8—9,  10—12,  13—14.  „Der 
Schluss  ist  rhythmisch  dem  Stollen  der  ersten  Strophe  gleich,  aber  durch  den 
Schlussreim,  der  aUein  steht,  getrennt:  da  jedoch  hier  auch  ungenaue  Reime  vor- 
kommen  (18,  21),  kann  man  auch  demonstratur:  transformatum :  statum  alsdrei- 
fachen  Beim  auffassen.il  Bartsch  175.  Vielleicht  lasst  sich  eintheilen:  1 — 3, 
4—5,  6-7,  8-9,  10—12,  13-14. 


37.    De  transfiguraiione  Domini. 


Fulget  mundo  celebris 
Lux  hodierna, 
Digne  mundus  celebrat 
Diei  festa. 
5.  Quod  legis  et  prophetae 
Continuere  dicta, 
Quis  decor  sit  domus  Dei 
Et  eius  gloria. 

Quod  formae  dignitas  humanae 
10.  Sanctis  maneat  in  saecula, 
Demonstrat  hodie 
Christi  transfiguratio  adoranda. 
Assumpsit  Petri,  Iacobi 
Et  Iohannis  testimonia. 
Ascendit  montem, 
Assistente  Moyse  et  Helya, 
Transfiguratur     corporis    hu- 

mana  forma. 
Videtur  transformati  splendor 

et  gloria. 


15 


Gircumfulsit    subito    lux   im- 
mensa, 

Facies  eius  fit  ut  sol  splendida, 
20.  Fiunt    vestimenta    sicut    nix 
candida. 

Obstupescunt  omnes  qui  vident 
miracula, 

Obumbravit  eos  nubes  lucida, 

Intonuit  vox  de  coelo  paterna: 

Hic  est  meus  filius, 

In  quo  mihi  dilectio  unica. 
25.  In  quo  mihi  semper  complacui 

Et  placent  mihi  omnia. 

Gaude  fidelis,  credens  in  Deum 

Concio  christiana. 

Compatiendo  eris  et  regnans 
30.  Cura  Christo  in  gloria. 

Abstergetur  ab  oculis  sancto- 
rum 

Omnis  lacryma. 


—    49    — 

Laetabuotur  iusti  et  fulgebunt 

Nam  curu  Deo  regnabunt  in  glo- 

Luce  seuipiterna. 

ria, 

35.  Non  erit  luctus,  non  erit  dolor, 

Non  erit  niolestiiu 

40.  In  qua  regnare  in  saecula 

Pax  erit  summa  et  iueunditas 

Nos  eius  concedat  omnipotens 

Inerit  perpetua.            t 

gloria.   Amen. 

Text.     Morel  No-  30                  h$:„H$.No.1Q8.z                lln  da$  15,  Jahrh. 

(Missale)   und   Missale   Athanatense    1531.    Bl,  193.    „Auffallend  ist  dte  durch* 

gehende  Cadcnz  desselben   Vokals."    Morel.     —    ^Die   Sequem   bcsteht  am   elf 

Doppclversikcln,   aber   dte    Eintheilun/f   der    Versikel   ist   mehrfach  jsu  dndern. 

Vs.  39 — 40  bilden  einen  Doppetvers,  dessen  erster  Stollen  um  iwei  Silben  langer 

ist:  der  Eeim  (gloria  :  saecula)  macht  diese  Trennung  wahrscheinHch."  Bartsch  S.  30. 

38.    In  Iransfiguratlone  Domini. 

1.  Haee  est  dies  summe  grata 

Haec  claritas  singularis 

Dulci  Iesu  dedicata, 

Solum  erat  exemplaris, 

Pluriintsque  decorata 

IUiusque  expera  paris 

Divinis  iiiiraculis: 

Fiuis  erat  nescia. 

Hac  Moyses  excitatur, 

5,  Clara  nube  obumbrante, 

Et  Helyks  convocatur, 

Patreque  testificante, 

Ut  facto  magis  credatur, 

Filium  reeoinnieudante. 

Cum  tribus  diseipulis. 

AU  ea  vox  soiniit : 

2.  His  in  iiionte  eongregatis 

Hic  est  filius  dilectus, 

Lux  immensae  claritatis 

Snmnie  pius,  suinine  rectus, 

Miraeque  suavitatis 

Prae  euiictisque  praeelectus, 

Pariter  apparuit : 

HttBC  I  CflriBtO  cmanavit, 

Quo  niihi  coniplacuit. 

6.  Ipsa,  Cbriste.  noluisti 

Et  in  vestes  abundavit, 

Sciri,  sed  prohibuisti, 

Suos  fulgore  prostravit, 

Donec  post  resurrexisti 

Videntes  se  terniit. 

A  morte  cum  gloria: 

3.  Haec  terrendo  noo  laedebat, 

Sed  quae  lingua  tunc  tacere 

Sed  fovendo  deinulcebat, 

Possit,  et  uieos  non  gaudere, 

Dcinulcendo  suspendebat 

Quae  credit  et  vult  videre 

Oculos  videntiuni: 

Tot  et  tanta  gautlia  V 

Sumrne  dulris  et  iocosa, 

7.  Per  haec  tides  contirmatur, 

Suavis  et  gratiosa, 

Spes  in  altum  sublevatur, 

lu  qua  plene  gloriosa 

Et  charitas  inflainmatur 

Habuit  iudieium. 

Dcvotis  fidelibus: 

4,  Bonuni  erat  ibi  vere, 

Mira  luce  maiestatis 

Bone  Petre,  permanere, 

Auctor  ipse  pietatis 

Sed  oportebat  implere 

Faciat  nos  cum  beatis 

Facta  Christuni  alia : 

Perfrui  iu  coelestibus.   Araen. 

a.  TexL    Neale  p.  156.  e  Miss.  XantonenBi  H04.  —  Daniel  V,  289.  hatdm 

Tcxt  aus  Neale. 

b.  Lesarten.    4,  4,  Christi  Xant.  —  4,  7.   pForsitan:   llla  nutem,   expers 

paris,  Finia  erit  nescia."    Neale. 

EthrHn,  8tquun.                                                                                               4 

—    50    — 


39.    In/esto  transfigurationis. 


1.  Laetetur  hodie 
Matris  ecclesiae 
Sancta  devotio : 
Anniversaria 
Reduxit  gaudia 
Transfiguratio. 

2.  Superna  visio 
In  supercilio 
Montis  apparuit : 
Deus  in  homine, 
Verum  in  lumine 
Lumen  resplenduit. 

3.  Adest  prae  oculis 
Tribus  discipulis 
Verbi  divinitas: 
Illustrat  saecula 
Remota  nebula 
Solaris  claritas. 

4.  Duo  in  gloria, 
Quorum  praesentia, 
Testis  adsciscitur: 
Unus  a  dextera, 
Alter  ab  altera 
Parte  conspicitur. 

5.  Petrus  prae  gaudio 
Rupto  silentio, 
Visis  miraculis : 
Dum  pie  desipit, 
Sermonem  incipit 
De  tabernaculis. 

6.  Dum  Petrus  loquitur, 
Glara  demittitur 
Nubes  in  medium : 
De  nubis  medio 
Pater  pro  filio 

Dat  testimonium. 


7.  Ad  tam  insolitum 
De  nube  sonitum 
Cadunt  discipuli : 
Virtns  illabitur, 
Sermo  subtrahitur, 
Galigant  oculi. 

8.  Accessit  protinus 
Ad  servos  dominus, 
Ut  eos  tangeret: 
Statim  restituit, 
Silere  monuit, 
Donec  resurgeret. 

9.  Solem  iustitiae 
Viderunt  hodie 
Mortales  oculi: 
Splendoris  gloria 
Designat  gaudia 
Futuri  saeculi. 

10.  Exit  visibilis 
Ille  mirabilis 

Sol  in  splendoribus: 
Quem  carnis  trabea 
Caelabat  antea 
Nostris  obtutibus. 

11.  Guius  clementia 
Sua  nos  gratia 
Sanctis  associet: 
Eiusque  facies, 

Qua  fulget  haec  dies, 
Aeternum  satiet.  Amen. 

12.  Tunc  eius  faciem 
Non  iam  per  speciem, 
Necper  aenigmata: 
Talem  videbfimis, 
Qualem  audivimus 
Eum  in  Efrata.  Amen. 


a.  Text.  Morel  No.  26.  S.  14.  aus:  „Hs.  zu  St.GalJen  No.  646.  (Brander1 
Bl.  364.  (A).  —  Neale  p.  147.  e  Miss.  Leodiensi  1518  (B).  —  Daniel  V,  285  hd 
den  Text  am  Neale.  —  Steht  auch  in:  Hs.  zu  Bheinau  No.  9. 

b.  Lesarten.  2,  5.  Verum  lumen  de  Lumine,  splenduit  Mor.  —  3,  1.  pr< 
oc.  Mor.  —  4,  1.  Quornm  in  gloria,  q.  p.  t.  assistitur  Neale.  —  4,  4.  ad  dex 
teram  Mor.  —  5,  4.  6,  1.  Cum  Neale.  —  7,  4.  elabitur  Mor.  —  9,  4.  S.  grati; 
d.  gloriam  Neale.  —  10,  5.  Velabat.  —  11,  6.  „In  aetern.  liber,  in  metri  causi 
omisi."  Neale.  Die  11.  Str.  fehlt  bei  Morel,  die  12.  bei  Neale. 

c.  Betnerk.  Bei  Neale  besteht  jede  Strophe  aus  je  zwei  Langzeilen.  — 
>9Der  sechssilbige  jambische  Vers  zur  Strophenbildung  vertoendet,  erscheint  it 
der  Form  aa  b  cc  b.  Mit  Unrecht  erblickt  Neale  (epist.  crit.  p.  80.)  in  diesei 
und  tihnlichen  Versformen  dactylische  Bildung.u    Bartsch  S.  215. 


40»     In  festo  transfigurationis. 


Laudes  Deo  dicat  per  oninia 
Vocejubilatnaternostraecclesia, 
Pr«»  eoeHtus 

id  aos  voce  divinitus 

laguifica  gluria. 
Hic  est  meus  filius, 
In  qu<>  niihi  sum  placidus, 
Ipsi  semper  gloria. 

2.  Audientes  itaque 
Percussi  sunt  vertice 
Ab  hac  luce  Coeli 
Dum  cadit  in  faeies, 
?ertimescit  acies 
laec  plebs  Apostolica, 

3.  Donec  eos  tetigit 
Iesus  Christus,  et  ait 
Metu  lam  deposito 
Nulla  sit  angustia, 
Levaverunt  ocutoa 
Non  videntes  aliquos 
Praeter  queni  et  antea, 
Quisquis  vidit  talia? 

4.  Petrus  tractat  quod  affectat, 

Ilpsi  damat,  qnem  cor  amat 
ini  eiiper  omnia. 
Text.    Ncale  p.  151.  o  Miss 


Extat  bonum  nos  hic  esse, 
Faciainus  indefesse 
Tria  tabemacula: 

5.  Tibi  unum,  Iesu  Domine, 
Faciamus  iis  simile, 
Moysi  cuui  Helia, 
Nos  delectat  commorari, 
Votis  semper  famulari 
In  hac  luce  coelica. 

6.  Haec  ne  mundo  intimetis 
Rogo  gesta  quae  videtis, 
Donec  Filius  Hominis 
Surrexerit  a  mortuis. 

7.  Morte  victa  reveleutur, 
Et  a  vobis  praedicentur, 
Haec  quae  vidistis  gaudia 
De  voce  Patris  cognita. 

8.  Deprecemur  ergo  Cliristum, 
Ut  et  nos  ad  montein  istum 
Cito  ducat  et  ostendat, 
Quae  sint  vera  gaudia. 

9.  Ut  cum  Pctro  commorari, 
Et  Patribus  conregnari, 
Triuitatem  specuLiri 
Possimus  per  saecula. 
Amen  dicatit  omnia. 

Traiect^nsi  1513.  —  DaiugI  V,  288   hat   den 


Tcxt  ans  Neale.  —  1tSenaentiani  sane  rudiurem  et  b^rb.iriaraia  scatentem  scrip- 
sit  vir,  theotogus  potitie ,  quam  poeta,  Sed  ue  haec  quidem  pio  quodam  afFectu 
caret."  >Ieale,  —  Ich  habe  eitte  Stropkeneinthtilung  vcr&ucte,  da  Neale  keine 
gtgebtn  hat. 


41. 


In  tramfiguratione  Domini. 


De  parente  summo  natum, 
l  patre  non  creatum, 
bum  in  principio; 
Ciun  parente  Deus  uuus, 
Quod  nullius  extat  luuims, 

ed  erat  ex  proprio, 
Verbum  inquam  istud,  Deus, 
Ne  periret  hmuo  rcus, 
Servi  formam  iuduit: 
Faeta  uova  creatura, 

innana  servans  iura, 
Juod  Deum  noo  exuit. 
In  se  duo  sic  uuivit, 
Digniorem  quod  vestivit, 
Nou  corrupit,  fragilis : 


Neqne  maior  se  niinorem 
ConBumebat,  sed  iiouorem 
Augebat  passibilis. 

4.  Vera  manet  sic  utraque, 
Nou  ut  viuuin  mixtum  aquae 
Corrupit  conimixlio: 

Sed  ut  servet  in  se  vera, 
Nou  commixta,  §ed  sincera, 
Quae  coniuugit  unio. 

5,  Salutare  tantae  rei 
Documeutum,  Verbi  Dei 
Fit  transfiguratio: 

In  qua  nobis  revelatur 
Quod  humani  tegebatur 
Corporia  sub  pahio. 
4* 


-    52 


Candor  vestis,  splendor  lucis, 
Pro  peccato  carnem  crucis 
Affixam  supplicio : 
Gloriosam  iam  effectam 
Designabat  et  evectam 
Verbi  privilegio. 
Atque  Christum  vox  fidelis, 
Non  de  terris,  sed  de  coelis 
Dei  vocans  Filium: 
Form&  nostri,  parvitatis, 
Obumbratae  Deitatis 
Praebet  testimonium. 
,  In  persona  una  Christi 
Ecce  Deum  cognovisti 
Virginis  et  filium : 
Unam  tamen  sic  concedas, 
Quod  naturas  duas  credas, 
Ius  servantes  proprium. 


9.  Hic  est  lapis,  quem  reiectum 

A  Iudaeis,  sed  electum 

Nunc  in  caput  anguli : 
<•    Deitatis  in  splendore, 

Imo  vestis  in  decore, 

Viderunt  discipuli. 

10.  A  prophetis  praedicatum 
Cognoverunt  transformatum 
Iriter  animalia: 

Quae  propheta  praedicavit, 
Verbi  Dei  cum  expavit 
In  carne  magnalia. 

11.  Tua  frui  visione, 
Praeparari  nos  coronae, 
Non  indignos  annue: 

Sed  haeredes  nos  ascribas, 
In  Iordane  qui  praeibas 
Nosquondamperlosue.  Amen. 

Daniel  V,  287  hat  den 


a.  Text.    Neale  p.  151.  e  Miss.  Tornacensi  1540. 
Text  aus  Neale. 

b.  Lesarten.  7,  1.  Christi  Torn.  —  7,  4.  pravitatis  Torn.  —  9,  1.  quae 
deiectum  Torn.  —  11,  2.  Praeparati  Torn. 

c.  Bemerk.  9.  „Respicit  poeta  carmen  Adamianum:  Reprobatus  et  abiectus 
Lapis  iste,  nunc  electus,  In  trophaeum  stat  erectus,  Et  in  caput  auguli."  Neale. 
—  10.  „Poeta  illam  Yulgatae  Scripturae  lectionem  „in  medio  duorum  animalium 
innotesces"  ad  Moysen  et  Heliam  referre  praetulit."  Neale. 


42.    In  transfiguratione  Domini. 

1.  Speciosus  forma  prae  natis  hominum  Iesus, 

2.  Yultum  desiderant  cuius  Angeli  deifluum  intueri, 

3.  Pro  nobis  exinanitus,  in  forma  servi  Rex  humiliatus, 

4.  Hodie  formae  pandit  divinae  lucem  inaccessam  per  lucem  symbolicam 

5.  In  monte  transfiguratus  celso,  verus  ipse  mons  montium  excelsior 

coelo. 

6.  Vultu  soli,  veste  par  nivi,  qualem  soli  tres  cernebant  deividi, 

7.  Caro,  sanguis,  non  revelavit,  sed  Pater  coelestis,  cuius  vox  edixit: 

8.  „Hic  est  Natus  mihi  dilectus,  toti  mundo  audiendus ; 

9.  Hunc  docentem  semper  audite,  soli  omnes  obaudite." 

10.  0  vere  nimium  beati,  huius  secreti  conscii, 

11.  Tu,  Petre,  Iacobe,  Ioannes,  ex  electis  electi  tresl 

12.  Mirabile  secretum  est  vobis  revelatum,  quos  nubes  obumbravit,  Pater 

edocuit. 

13.  Nubes  haec  non  terrorem,  sed  gratiae  dat rorem ;  non  fumo  subobscura, 

sed  lucivoma. 

14.  0  summum  gratiaet  vos  condignum.  Boanerge! 

15.  Tu,  claviger,  carne  dormis,  sed  impiger  corde. 

16.  In  hunc  montem  conscendite  post  tres  istos,  de  tribus  quique  tomis 

terrae, 


17.  Nunc  homo  supra  hominem  exstat  Iesus  mons  mundis  corde  per- 

uus, 

18.  Haiestatis  iu  Pati  ^nans  celsitudi 

19.  t  t  prophetae  cecinere  coztsone. 

20.  Tu  nos  post  te,  Rex  lesu,  trahe,   Amen. 

a.  Text>    Neale  p.    149   e  Miss.  Salzburgensi   1515.   Ratisbonensi   s.   armo, 
Daniel  II,  187  hat  die  erste  Zeile   (S.  f.  p.  n.  mulierum)    aus  dm   Mi-  .  1 
cnsi  1491  und  V,  286  a\  us  Neale. 

I».  Lesarten.  6.  deifici  Salz.  —  14.  0  aomnum  gratiae ,  nobis  condignum 
Boanerie  RaL  —  15.  MForsitan  post  impiger  inserendum  est  es(  ut  metram 
coDBtet/*  Xeale,  —  t&  Thomis  Salz.  „Eo  sensu  utitur  (vel  potius  abutitur)  poeta 
?erbo,  ut  pro  partibus  capiatur/1  Ne&le.  —  17.  exstat  Iohanues  Rat. 

merk.    5.   Alluditur  ad   Dun.  B,    35.   N.   —   7.   Allinlitur  ad  Matth. 


XVI,  17.  M 

Seqnert*  r   Eingang 

Bartsch  &  1 

1.  Nos 


35. 

15.  Cant.  2.  Ego  dormio,    et   cor  meum    vigiiat.  N.  —  TJn  der 

Speciosus    forraa   Prae    uatis    koniinura     Iesus.*' 


43. 


ftbuto  tmffl  §qptm 
(Am  tor  est  Notker  Balbulns.) 


foetaa  tuba  regatur  fortissiina  Dei  dextra. 

2.  Et  preces  audiat  aure  placatissima  et  screua,  ita  enim  nostra 

3.  Laus  erit  accepta,  voce  si  quod  canimus,  canat  pariter  et  pura  con- 

fitia. 

4.  Et  ut  haec  possimus,  omnes  diviua  nobis  semper  flagitemus  adesse 

auxilia. 

5.  Iilo  namque  siue  valet  menrnulla  dignum  ipsi  cogitare  et  meditari 

humana. 

6.  Arta  DObie  cst  via  proposita,  relinquentis  lat.am,  quae  ducit  ad  loca 

tttrtan 

gia  sequamur  clara  et  non  caduca  gaudia. 
iic  quia  est  vita,  illic  mors  atra  et  sempiterna  tormenta. 
9.  0  boue  rex,  pie,  iuste,  niisericors,  qui  es  via  et  iauua. 

gni  qui  nobis  reseras  dimittasque  facinora, 
11.  Ut  luudemus  noinen  nunc  tuum  atque  per  cuncta  secula. 

U     Cod.  Einsidk   121.   saec.    X.   mit   Melodie.    Ahsd  Jankc  ich 

B.  Morel.  —  Schubigcr  S,  45.  Daniel  VT  51  fiihren  die  t  an. 


44.     In  sdbbato  septuagesimae. 

(Anctor  Notker  BalbuluB.) 

i  Cantcmua  cuncti  melodum  nunc  Alleluia. 

SL  In  laudibus  aeterui  regia  haec  plebs  n»sultet  Alleluia. 

3,  I  ique  coelestis  chori  cantent  in  altum  Alleluia. 

4.  Hoe  beatorum  per  prata  paradisiaca  psalkit  eoncentus  Allcluia, 

5.  Quin  et  astrorum  micantia  luminaria  iuiulent  altuiu  Allcluia. 

6,  Nubium  corsus,  ventorum  volatus,  iulgurum  coruscatio  et  touitruum 

nitus  dulce  cousonent  simul  Alleiuia. 


—    54     — 

7.  Fluctus  et  undae,  imber  et  procetlae,  tcmpestas  et  serenitas,  cauma, 

gelu,  nix,  pruinae,  saltus,  nemura  pangant  AUeluia. 

8.  Hinc  variae  volucres  creatorem  laudibus  concinite  cutn  AHeiuia. 

9.  Ast  illinc  respondeant  voces  altae  diversarum  bestiarum  Alleluia. 

10.  Istinc  montium  ceisi  vertices  sonent  Alleluia. 

11.  Hiuc  vallium  profunditates  saltent  Alleluia. 

12.  Tu  quoque  maris  iubilaos  abysse  dic  Alleluia. 

13.  Nec  non  terraruio  molis  immensitates  Alleluia. 

14.  Kunc  omne  genus  humanuiu  kudans  exultet  Alleluia. 

15.  Et  creatori  grates  frequentans  consonet  AHeluia. 

16.  Hoc  denique  noinen  audire  iugiter  delectatur  Alleluia. 

17.  Hoc  etiam  cartnen  coeleste  comprobat  ipsG  Christus  Alleluia. 

18.  Nunc  vos  socii  cantate  lactantes  Alleluia. 

19.  Et  vos  pueruli  respondetc  semper  Alleluia. 

20.  Nunc  omnes  canite  siroul  Alleluia  Domino,  Alleluia  Christo  Pneuma- 

tique  Alleluia. 
2L  Laus  Trinitati  aeternae  in  baptisrao  Domini  quae  clarifieatur ,  hinc 
canamus  Alleluia. 

a.  Texi.  Schubiger  Nr.  9,  e  Cod.  S.  Gall.  438  (A).  —  Daniel  H,  52.  385; 
3,  287  e  Codd  Mon.  6.  sai>e.  XL  st  11.  saec  Xll.  (B).  Cod.  Vind.  3,  saec.  XI. 
{Q\  Berol.  L  saec.  XI.  (D).  —  Mone  67  (1,  88)  aus:  Hs.  zu  Stuttgart  Brev, 
123  f  194  mit  dcr  Metodie,  12.  Jahrh.  (K).  Hs.  zu  Stuttgart  Rrev.  101  f.  51. 
15.  Jahrh.  (F),  H*.  mi  Freiburr/  No.  66  f.  7.  15.  Jahrh.  (G|.  H$.  von  St.  Geor- 
gen  zu  Karhrufie,  15.  Jahrh,  (H).  Psaltenum  et  hymnariuB  des  15.  Jahrh.  s.  1. 
e.  a.  fol.  130  (l).  Psalterium  vau  Passau  s.  1.  e.  a.  —  Steht  aach  in  Codd. 
Einsidl.  12L  113.  114.  615  cum  inelodia  et  81.  95.  92.  758.  759  saec.  XIV.  XV. 
und  in  Rlieinau.  55.  Cod.  S.  Gail.  546  (Brander).  Brev.  Constant. 

b.  Lesarten.  2.  resnltat  ACG.  —  3.  cantant  AC*  cnelestes  cbori  cantant 
Mone.  —  4.  paradisiata  F.  —  5.  Nunc  et  C.  iuhilant  AC  Mone.  —  6.  Rubium 
K.  consonant  Mone.  —  7.  procellae  fehlt  K.  pruoae  Dan.  (Bruckf).  —  8.  crea- 
tori  FGIK.  laudes  G.  —  9.  illic.  Din.  resplendeant  D.  —  10.  Istic  Scbub. 
ilbnc  G.  sonant  C.  consonent  K.  —  11.  lJline  ADl  Mone.  Istinc  C.  —  13.  moles 
AGH.  —  16.  frequem  C.  —  cousonent  D.  —  16.  nomini  G.  —  17.  probat  G.  — 
18.  vob  o  socii  D  Mone,  canite  G.  laetantes  semper  K.  —  19.  puerili  FL  — 
20.  canito  fehlt  G.  —  21.  statt  in  —  all.  haben  Schub.  und  Mone  sechsmai 
Aiieloia. 

c.  Bemerk.  Praeclarissimum  carmen,  ad  norraara  psalml  148.  confectum, 
inMiBBalibus  et  Sequentiariis  sa,tis  est  rarura.  DanieL  —  Ueber  flasRhythmi&che 
etc.  spricht  Bartsch  (der  in  der  Verseintheilunr/  nidd  gartz  mit  Mone  iiberein* 
ttimmt)  &  16.  19.  23.  47.  50.  53.  6U  77.  80.  b3.  100.  101.  102.  117.  123.  133.  140. 


45.    Be  passione  Christi. 

1.  Ave  Iesu  Christe,  qui  pro  peccatorum  salute  de  Maria  casta  virgiae 

nasci  voluisti. 

2.  Ave  Iesu  Cfariste,  qui  pro  redemptione  tristis  mundi  flebili  morte 

mori  in  cruce  voluisti. 

3.  Ave  Ie^u  Cbriate,  qui  ab  impiis  Iudaeis  reprobari  et  a  Iuda  osculo 

tradi  vuluisti. 

4.  Ave  Iesu  Christe,  qui  viuculis  aliigari  et  ut  agnus  inuocens  ad  victi- 

mum  duci  voluisti. 

5.  Ave  lesu  Christe,  qui  in  conspectu  Piluti  praesentari  falsisque  testi- 

bus  accusari  voluisti. 


—     55     — 

A?e  Iesu  Christe,  qui  flagellis  caedi,  opprobriis  molcstari,  conspui, 
coronari  voluisti. 

7.  Ave  lesu  Christe,  qui  iu  ara  crucis  levari  et  aculeis  clarorum  perfo- 

rari  v.»ln. 

8.  Ave  lesu  Christe,  qui  felle  et  aceto  potari  et  lancea  propter  nos  vul- 

nerari  voluisti. 

9.  Supplicamus  ergo  te,  domine  lesu  Christe,  conditor  gentis  humanae 

et  tiiius  virgiuis  Maiiae: 
10.  Praesta  nobis  peccatoribus  te  perfecte  diligere,  in  te  vere  credere  et 
fine  bono  deeedere, 
.  Praesta  nobis  te  verum  lumen  in  luniine  aeternaliter  videre  et  te  in 
praemium  sempiteruum  possidcre. 
Praesta  nobis  tecum  conregnare  et  te  in  regno  tuo  sine  fine  cum 
Miiiuilms  sanctis  digne  laudare,  bencdicere  et  gloriticare. 

a.  Text    Daniel  II,  171  e  Ifisi.  Mogunt.  1482  (A).  und  Minden.  1513  (B). 
-  Wackernagel  I,  239  aut:  BOm.  Lubcck.  1480  (C),  Mogunt,  1462  Bfkflfoguiif, 

1497  (D).   —   Miss.  Colon.    1504  (E),  Mogunt.   1607  (¥),  —  Steht  anch  im  CocL 
S.  Gall.  No.  54G  (Brander). 

b.  Lctartcn.  1.  pro  humana  sal.  de  Mar.  virg.  ACD.  Mar.  virg.  C.  Wack. 
—  2.  pro  mnndi  red.  tiebile  morte  raori  in  cr.  vol.  C.  Wuck.  pro  m.  red,  mori 
toI.  (ohne  in  cruce)  AD.  —  3.  ab  imp.  Iud.  B.  Dan, ,  aUe  attdern  a  lud.  —  5. 
fchtt  nach  Dan.  in  A,  was  Wack.  nicht  bemcrkt.   —   6.  fiag.   et  obprobriis  tnol. 

Wack.  fl.  et  obpr,  mol.,  consp, ,  spinis  coronari  vol.  BC.  fl.  caedi  et  obpr.  A. 

7*  qui   in  crace  lev.  et  iuter    latrones    condcinuari    (daumari    Wack.)    clavo- 

oque  aculeis  perforari  (perforare  D)  vo),  AD.  —  8.  propter  nos  fehlt  A.  pot. 

inera  pr.  n,  E.   —  €J.   tc  »ach  ergo  fthtt  B.   tibi  Jtir  te  E,  Christe  fehlt 

ADF.   bumani  generis  B.   goneris  humani  DF.   —    10.   Da  nobis   miseris  pccc, 

>JF,  et  te  vere  C.  discedere  AEF.  —  11.  Da  nobis  te  lura.  ACDF.  tu  lum, 

C.  videre  fchlt  B.  in  vor  praem.  fehlt  E,  —  12,  Da  nob.  ACDEF.  regn,  B.  te 

fehlt  AD.  cum  om.  s*  digne  fehlt  B.  ben.  et  praedicare  Dan. 


i&.    Be  passione  Oratio. 


Culter,  qui  circumcidisti 
Sacrosaoctam  earnem  Christi, 

atia: 
lesuni  [omdL  ut  est  scriptum, 
Tollens  ftigit  in  Aegyptum 
Prae  Herodis  furia. 

Iesus  persequetoatur 
Et  ieiunus  temptabatur, 
Passus  multa  taedia: 
Bis  se  oceultavit  Iesus, 
Quod  a  turbis  nou  est  laesus 

luui  saevitia. 

aculando 
Pede  vi  daudo 

Corporif  ia: 

Quando  paf.rcin  exoravit, 
lesus  sauguiuem  sudavit 
Mortis  prae  augustia. 


4.  Iesus  tristis  est  et  moestus, 
ludas  turiiis  est  infestus 
Fraudis  quaerens  pretia: 
IurliLs  assumens  eohortem 
lesum  tradidit  in  mortem 
Pro  vili  peeunia. 

5.  Iudas  turbis  dedit  signum 
Osculi,  et  sic  benignum 
Fraudavit  pcrfidia: 
Gladium,  fustes  attulerunt 
Turbae,  Iesum  dum  ceperuut 
H(Hra  noctis  media. 

6.  lesus  aureoi  Malcbi  curat, 
Ligans  Iesum  plebs  perdurat 
Bua  in  malitia: 

0  tu  sacra  ligatn 

Ifembra  ligaus,  solutura 
Cuuctorum  supplicia. 


56 


7.  Palma  caesa  dulcis  illa 

D  Christi  tu  maxilla 
Doce  nos  liumilia: 

m  Christe,  nos  consigna 
Tuo  vultu,  quem  maligna 
Conspuenint  labia. 

8.  0  velamen  Christi  visus, 
Sub  quo  palmis  est  irrisus, 
Nostra  terge  vitia : 
Colaphis  et  palmis  caesus 

pro  nobis  sanctus  hsus, 
Patri  placens  hostia. 

9.  testun  Bic  afficientes, 
Crines  eius  evellentes, 
Reprobant  m ysteria : 
Ante  iudices  ducebant 
Cmcifigique  petebant 
Docerjtem  utilia. 

10.  lesus  false  aceusatus, 
Keus  mortis  proclamatus, 
Stat  cum  patieiitia: 

Rex  iltusum  alba  veste 
Iisum  misit  inboneste 
Mortisque  senteiitia. 

11.  Rex  coelorum  iudicatur, 
Ab  impiis  condemnatur 
Ad  tormenta  impia: 

0  columna,  quae  ligatum 
Iesum  tenes  plagis  datuni, 
Liga  nostra  \itia. 

12.  Virga  caedena  seu  flagellum, 
Corpus  laedens  sic  teuelluin, 
Seda  nos  laedentia: 
Purpura,  quae  Christum  tegis, 
Orna  nos,  ut  suae  legis 
Sequamur  vestigia. 

13.  Percussisti  qitae  aruudu 
Caput  Christi,  de  immundo 
Mundo  dele  vitia: 

0  sacra  Christi  corona, 
Cmifer  nobis  vitae  dona, 
Confer  coeli  praemia. 

14.  Iesus  tulit  crucis  onus, 

>\r  m  iiiorte  quisque  pronus 
Sufferat  contraria : 
Iesus  ter  est  hterimatus 
Et  est  veste  ter  uudatus 
Nostra  pro  miseria. 

15.  Matcr,  pamio  quae  einxisti 
Ante  crucem  lumbos  Christi, 
Cinge  nos  ad  fortia: 


Iesus  caesus  est  per  funes, 
lt  nos  angelis  communes 
Faceret  in  patria. 

16.  0  crux  sancta,  crux  beata, 
Membris  Christi  exornata, 
Cuncta  fugalevia: 
I  (  vos  terni  Christi  clavi, 
lilutinate  uexu  suavi 
Mentis  nostrae  devia. 

17.  Artus  per  vos  perforati, 
Praestent  velle  posse  pati 
Nos  hic  quaeque  tristia ; 
Sic  martellum  clavos  urgens 
Sanat  onme  vulnus  turgens 
Perfida  tlagitia. 

18.  Crux  et  lesus  elevantur, 
Caritatis  declarantur 
Ghnta  beneficia: 
Livor  crescit,  sanguis  fluxit, 
Tenebrescit  sol,  qui  luxit 
Christo  dans  obsequia, 

19.  Plebs  iusultat  cum  latrone : 
Si  es  Christus,  in  agone 
Osteude  magnalia: 
Miserere,  dixit  unus, 
Illi  paradisi  munus 
Dat  misericordia. 

20.  Virgo  plorat  prac  dolore, 
Christus  orat  pro  tortore 
Matri  dans  solatia: 
lesus  „sitioL?  dicebat, 
Pro  veste  sortem  mittebat 
Tortorum  militia. 

21.  Tolle  verbi  pravi  letum 
Os,  cui  fel  praebet  acetum 
Aruotlo  in  spongia: 
Iesus  clamans  Heli,  Heli ! 
Se  commendans  Deo  coeli 
Tradidit  vitalia, 

22.  0  passio  Christi  grata, 
Sis  nobis  propitiata 
Dans  reis  remedia: 
Corpus  Christi  sauciatum, 
Plagis  dolorique  datum 
Sariguiuigque  gratia. 

23.  A  vitiis  expurgate, 
Virtutibus  recreate 
Conla  nostra  anxia : 
0  mors  Christi,  murs  auiar 
Nos  exoslvas  de  amara 
Daemonum  potentia. 


I 

ne: 


—    57    — 


Corda  sanet  saucia : 
Forceps,  ciavi  qua  trahuntur, 
Et  merabra  Christi  solvuntur, 
Mentis  trahat  noxia. 


Ne  damnemur  cum  damnandis, 

Sed  leveraur  cum  salvandis 

Ad  regna  perennia : 

"etrae  ruptae  ,  velum  scissum, 

vfC,™a;?,™^°mn"8S'1",'       «■  Scala,  CUristom  ouae  de  croce 

^    ,SmeoU,  Mceepertioaloee, 

Moctoorom  soot  iuveota  "llat  ?"s  ad  Baudto : 

93S  SSSL  htus         53.".8£!EEto 

Dura  reddat  suavia.  28.  Cuncta  Christi  armatura 

1 1  tu,  mucro  lancealis,  Nos  exsolvas,  ut  futura 

Per  te  fusus  fons  vitalis  Perfruamur  gloria.   Amen. 

a,  Text.    Morel  No.    42.   S.  23  e  Cod.  EinsiJl.  No.  87.   p.  77.   Horae  dea 
.Ja/irh,  und  Hortulus  animae  s.  1.  e.  a,  —  Neale  p.  29  ex  Horis  Delphensibus. 

b,  Lesarten.     I,  6.  Ab  Herodis  praesentia  N.  —  2,  1—3  fehk 
is.  oc.  se  L  Cum  a  N.  —  3,  2,  sacra  N.  —  3,  3.  mysteriam  M.  —  4,  3.  Vili  pro  pecunia 

ulis  quaerens  pretia  N.  —  5,  4.  Gladios  f.  a,  Turba  Ies.  cum.  N. — 
l.  Plebs  lig.  les,  N.  —  7t  2.  0  max.  N.  in  max.  Delpb.   —  7,  6.  Aspuerunt 

—  8,  2.  est  illusus  M.  —  8,  3.  N.  tege  vilia  N.  —  8,  4.  C.  et  alapis  N.  — 
&  BOO,  Christus  tes.  N.  —  9.  fehlt  N.  —  10,  1—3  fehlt  N.  -  10,  6.  Mortis 
b  s.  N.  —  11,  1—3  fehlt  N.  —  11,  6.  Religa  8t  vitia  N.  Religa  evitia  Delph, 
12,  6-  —  i3,  3.  Mundanos,  deiens  N,  —  14,  2.  q.  honus  S.  atrocia 

—  14,  4—6.   hat   N.  Str.  21.   Nostra  prae  m,  —  15,  1.  pannis  N.  —  15,  4. 
tractus  N.  —  IG,  1.  0  c.  s.  et  b.  M.  C.  corouata  C.  f.  vitia  0.  v.  Ch.    t.  c». 

—  17  velle  p.  Hic  nos  quoque  tr.  N.  —  17,  14.  S.  malleus  N.  — 
,    &   Btaet    t>.   r.   tergens.  Per  foeda   d,    N.  —  20,  6.  Tortoris   malitia  N.  — 

v  uiali  L,  Os  tuum  p.  a.  Fel,  arundo,  sp.  N.  —  22  fehlt  N.  —  23, 
1—3  fehtt  N.  —  23,  5.  Nos  resolve  de  avara  Demonis  N,  Nos  rex  solve  Delph. 
—  24,    1—3.  fehlt  N.  —  24,  5.  Lugent   (Deiph.   Lugens)    scelua   hoc  com.    In 

te  om.  N.   —  25,  6,  eius  per  te  dat.  Cuncta  r.  N,  —  2G,  1  —  3.  fehlt  >. 
26,  4.  quo   N.   —  26,    5.   Christi  m.   et  sol.    N.  —    27,  1.  Scriba  Cbr.  q.  d.  c. 
Tollit  v.  I  Nos  tollat  N.  —  27,  6.  Arimathea  N.  —  28,  2.  Nos  hic  aohat  H. 

c,  Bcmerk.     .,Titulo  praeiiguntur  haec  verba:   „Haec  est  oratio  pii  Bene- 
m    XIL,  qui  dedit  omnibus  in  honorem  .  .  .  eam   dicentibus  XV.  millia 

dierum  iudulgentiam,  et  XV.  quarentenas."   Sedit  Benedictus  XH.  ab  anno  1334 
ad  annura  ^ale. 


17.     Be  corona  spinea. 


l .  Diadema  salutare 
Toto  corde  nos  laudare 
t  et  viribus: 
iin  coneordemus, 
nain  reportemus 
Pro  coronae  laudibus. 

jtiDa  pongtt  campi  dorem, 

Late  spirat  ttos  udorera, 

Per  quem  vivunt  omnia: 

'it  laedit  punctione, 

Membra  sanat  unetione 

larum  molestu, 


Vide,  Sion  filia, 

C.»nmae  ludibria 

Yeri  Salomonis: 

Aurum,  gemmus  repulit, 

Et  coronam  pertulit 

Trihulationis. 

Spinae  poena  Christum  pungit, 

Poenas  nostrus  Christus  ungit 

Miranda  dulcedine: 

Iam  tit  duleis  praesens  pocna, 

Crueutata  vitae  vena 

Spinarum  acumine. 


—    58    — 


5.  Vae  coronae  superborum, 
Spinani  portat,  spreta  florum 
Gloria  rex  gloriae: 

Spinae  plecta  nostros^plectit 
Inimicos,  et  aos  nectit 
Deo  nexu  gratiae. 

6.  Spinas  profert  sceleris 
Ager  Adae  veteris, 
Terra  maledicta: 
Redit  benedictio, 
Dum  fit  spinae  punctio 
Carne  benedicta. 

7.  Dum  corona  pungens  cioxit 
Christi  caput,  et  coustrinxit 
spinarum  angustia: 

Spinae  nostrae  coufringuntur, 
Nam  dolores  leniuntur, 
Et  purgantur  vitia. 


8,  A  quam  felix  haec  punctura, 

Cuius  surgunt  ex  laesura 
Virtutes  et  praemia! 
Beoedicta  sit  haec  spina, 
Per  quam  profluit  resina 
Mala  eurans  omnia* 

9.  Laudes  ergo  dominico 
Serto  demus  mirifico, 
Voce  plena: 

Per  quod  salus  acquiritur, 
Yita  redit,  mors  moritur, 
Perit  poena, 

10,  Supplicamus,  lesu  bone, 
Nos  perducas  vi  coronae 
Ad  coronam  gloriae : 
Tua  spina  nos  confortet, 
Ut  mens  nostra  laeta  portet 
Spinas  poenitentiae. 


p,  118. 


Text    Baniel  V,  185  e  Misf.  Upsaliensi  (1513),   Eccleaiolog.  ApriJ.  1864. 


48.    De  corona  spvttca. 


1.  Synagoga  praeparavit 
Sertum,  de  quo  coronavit 
Caput  regis  gloriae : 
Ut  a  spinis  liberemur, 
Spinam  serti  veneremur, 
Nostrae  datum  patriae. 

2.  Dum  immuudum  et  egenum 
Et  iulniundis  inundum  plenum 
Mundavit  a  crimine: 
Christus  spinam  hanc  sacravit, 
Et  spineti  spinas  lavit 
Suo  sacro  sanguine. 

Text    Daniel   Y,    185   e   Miss, 
Octobr.  1853,  p.  353. 


,  Spinas  fert  pro  galea 

In  corona  spinea, 

Hostis  superatur; 

0  qualis  victorial 

Quae  Yictoris  gloria 

Qui  spinis  armatur! 
.  Spinis  vincens,  carens  spina 

Spinis  victos  a  ruina 

Nos  defendat  iugiter: 

Per  quem  perit  mortis  spina 

Nostrae  spiuae  medicina 

Nos  salvet  perenniter.  Alleluia. 
Strengneosi    (Lubecae   1487).   Ecclesiolog. 


49.    De  corona  Domini. 


L  Dulcis  sonet  harmonia, 
Dulci  dignum  melodia 
Pangamus  praeconium: 
Sic  eantetur  laus  in  ore, 
Ut  concordet  cum  caoore 
Affectus  psallentium. 

2.  Crux  insigeis  palmae  signum, 
Mortie  fuga,  vitae  lignum 
Nostris  datur  finibus ; 


Christi  comes  est  corona, 
Prctiosa  sunt  haec  dona 
Christum  confitentibus. 
3.  Adest  cum  liis  sanguis  Christi, 
Per  quem  mundo  venit  tristi 
Salus  et  solatium: 
Panni  simul  praesentantur 
Et  cum  sceptro  comitantur 
Clavi  et  sudarium* 


—    69    — 

4.  Illa  quondam  acetosa 

5.  Ferrum  nobis  est  allatum 

Aur               pretiosa 

Perforato  consecratuni 

Simul  adcst  spongia: 

Salvatoris  latere : 

Et  calena,  qua  ligatus 

Per  haec  semper  protestamur, 

Agnus  est  immaculatus 

Ut  postremo  perducamur 

liii  invidia. 

Hinc  ad  partem  dexterae. 

*.  Text.    Mone  No.   127  (1,    174) 

ausi  Rs.  eu  MHnchcn  Clm.  6512  f.  34. 

14.  Joj                  ('fficiuci   des  Festes.   — 

Daniel  V,  184  hat  den  Text  aus  Mone 

und  11,  166  die  drei  ersten  Zalen  aus 

iers.  Mioichcner  Rs. 

b.  Lesarten*     1,  4.   praeconia  R& 

—  5,  5.  A  post.  Rs.  —  5,8.  t,besser 

*dre  coDtestamnr"  Mone. 

50.    JDe    sancta  corona  lesu  Chtisti. 

1«  Coeli,  terrae,  maria 

4.  Coronam  gens  misera 

Et  in  ois  omnia 

Inter  plura  verbera 

Laudeut  creatorem : 

De  spinis  plectebat: 

Cuius  mira  gratia 

Capiti  mortifera 

Nobis  ad  praesidia 

Reprimcndo  vulnera 

Dedit  redemptorem. 

Christum  deridebat. 

2.  Huius  inter  alia 

5.  Sic  dolor  opprobrium, 

Passionis  insignia 

Plaga  et  ludibrium 

Refulget  corona : 

In  corona  sita: 

Quae  quondam  in  gloria 

Poenae  dant  remedium 

iii  niiilta  gratia 

Et  aeternum  gaudium 

afert  vitae  dona. 

In  futura  vita. 

3.  A  puncturis  liberat 

6.  0  decus  ecclesiae 

Xos,  cum  Christus  tolerat 

Sertum  regis  gloriae 

Puncturas  spiuarum: 

0  beataspina: 

rat 

Te  laudantes  hodie 

Ianuamque  conserat 

Praesentis  angustiae 

Regm  tenebr&rum. 

Serves  a  ruina. 

•_  Text.    Wackernagel  I,  183  aus 

Miss.  Mogunt.  1482  (A).  —  Miss.  Mognnt 

1607  \B\,  —  Daniel  V,  162  hat  aus  Co< 

1.  S.  Gali.  546  (Brander)  dic  drei  erstcn 

itoreni  statt  creat.).  Mone  lr 
er$ten  Zeilen  an. 

131  fuhrt  aus  Miss.  Mog.  1482  dic  drci 

b.  Lesarten.    3,  4.  sydus  res.  ianuaque  Wack.  —  5,  1.  obpr.  Waek. 

51.    In festo  coron 

aespineae  Domini. 

1.  Iocunda  resonent 

2.  Rorante  gratia 

Obtenta  gratiae, 

Rigantur  arida, 

Redempti  concrepent 

Curantur  vicia, 

Provenlu  gloriae 

Virescunt  squalida, 

Auctori  carmina: 

Succrescunt  merita : 

[uaquam  tilio 

Concisso  vepribus 

Proprio  peperit, 

Flagellis  corpore, 

Manibus,  pedibus 

cendens  absterit 

Coufussis  pignore 

•re  crimina. 

Solvuutur  debita. 

1 

—    60    — 

3.  Corona  verticem 

5.  Abigit  daemones, 

Penetrat  spinea, 

Absolvit  vinculis, 

Aperit  felicem 

Efficit  homines 

lauuam  lancea 

Conformes  titulis 

Lateris  Domiui : 

Fidei  luminis: 

Profluxit  ubciv 

Balsamo  tingitur 

Sanguinis  preciuin, 

Sacrato  spiritus, 

Quolihet  vulnere 

Virtutis  ungitur 

Reserans  06tiu2Q 

Effectu  coelitus 

Coelorum  homini. 

Liquore  sanguinis. 

4.  Laetatur  stei  ilis 

6.  Creator,  dilue 

Foecunda  sanguine 

Delicta,  veniam 

Geuitrix  parilis 

Facturae  tribue 

Fidei  gcrmine, 

Mercedis  copiam 

Filios  geuerat: 

Beata  gaudia : 

Expurgat  vetera 

Knieniptor  confove 

Cruoris  lavacrum, 

Redernptos  gratia, 

Fermenti  scelera 

Salvator  removu 

Fideles  ppculum 

Saluti  noxia, 

Sanguinis  recreat. 

Largire  praemia. 

Tcxt.    Miss.  Minden.  1513,  —  Daniel  II,  192  hat  daraus  dit  erste  6 

52.    In  susceptione  saf\ 

\dae  coronae  dominicae. 

] .  Florem  spina  coronavit, 

Surge  fortis  et  laetare, 

Sed  fios  spinam  proercavit, 

Et  cornnam  vrncran*, 

Flos  Mariae  filtus : 

Qua  ditatur  <iti3: 

Flos  effecit  pretiosam 

4.  Super  auruin  haec  corona, 

SpinaiQ  quamvis  tortuosam, 

Preciosa.  digna,  bona, 

Flos  spineti  nescius. 

Veruans  a^m  saniruinc: 

2.  Florein  florifl  spina  pungit, 

Forte  gerens  diadema, 

Sed  spinetum  flos  inungit 

Hostem  fallit  per  problema 

Pietatis  oleo: 

Deitas  in  hnmine. 

Arbor  vitae  vitae  spinam 

5.  Vernans  super  Cethim  lign 

Qwit  viris  luedicinam, 

Quibus  arca  fuit  digna 

I^t  incl  sub  aculoo. 

Legis  tabernaculo: 

3,  Fructum  vitae  spina  laedit, 

Hanc  coronam  veneremur, 

Eiul  fructu  vita  redit, 

Ut  cum  Christo  corouemur 

Vivit  fructu  gratia: 

Iu  futuro  saeculo.  Amen. 

TexL    Neale  p.   164  e  Miss.  Red< 

mensi  1523.  —  Daniel  V,  187  hat 

Text  aus  Neale. 

53.    In  festo  c 

orotiae  DominL 

1.  Si  vis  vere  gloriari, 

2.  Hanc  coelorum  rex  portavit, 

Et  a  Deo  coronari 

Honoravit  et  sacravit 

Honore  et  gloria : 

Sacro  suo  capit  .e  : 

Ilanc  coronani  venerari 

In  hac  galea  puguavit, 

Debeas,  atque  sectari 

Cum  antiquum  hoatem 

Portantis  vestigia. 

Triumphans  in  stipite. 

3.  Haec  pugnantis  galea, 

5.  De  malis  colligitur, 

Triumphantis  « 

Et  de  spinis  plectitur 

Tiara  pontificis ; 

Spioet  perversifl: 

Priiuuin  fuit  spinea, 

Sed  in  aurum  vertitur, 

Postmodum  fit  aurea 

Quando  culpa  tuliitur, 

Tactu  sancti  vtr 

Eisdem  aversis. 

;>marum  aculeos 
Virtus  fecit  aureos 

* 
6.  lesu  pie,  lesu  bone, 

Nostro  nobis  in  agone 

tristi  pasooiia: 

Largire  victoriam : 

<vratis  spincos 

Murcs  uostros  sic  compone, 

Mortifl  aeteraae  i 

Ut  perpetuae  coronae 

limplefit  bonis. 

Moreamur  gloriam.  Amen. 

a.  Tcst.     Xeale  p.  IG5  e  Miss.  SarisburienBi  1555.  —   Daniel  V,   186  hat 

dm  Text  am  Neale. 

b.  Lesarten.    1,  6.  Portantes  Sarisb. 

54.    De  lancea  Domini. 

1.  Hudiernae  festum  lucis 

Foecundata  tu  eruore 

Et  solenne  vitae  ducis 

Felix  basta,  uos  amore 

Pro  victrici  lancea: 

Per  te  tixi  saucia. 

Decantemus  laudes  ei, 

1    Tlorens  cruor,  quem  fuderunt, 

Quera  transfixit  vice  rei 

Artus  Cbristi,  quos  foderunt, 

Haec  salutis  framea. 

Clavorum  fixoria : 

2.  Omnis  utriusque  sexus 

Fusu  per  te  ac  rigata, 

Te  strijtgebat  culpae  ttcxus 

Et  per  clavos  solidata 

Miortis  angustia: 
vlle  illi,  qui  resolvit 

Nnstra  sint  praecordia. 

5.  Salve,  lesu  Nazarene, 

Ipam,  poenam  pro  te  solvit, 

Tn  pro  nobis  mortis  poenae 

ie  dans  remedia. 

Atfectus  iuiuria ; 

3.  Ave,  ferrum  triumphalc, 

Placa  patrem  maiestalis. 

intnns  pectua  ta  vitale 

Ut  iu  aevura  cum  ben 

■li  pandis  ostia: 

Nos  coronet  gloria. 

a.  Text.    Miss.  Col.  1504  (A),  Mog.  1507  (B),  Halberst.  1511  (C).  —  Daniel. 

II.  215  e  Miss.  Namburg.  1517  (D).  —  Wackernagel  I,  183  aus:  Mis.  Mog.  1482 

(E),  Mog.  1497  (I                 '  auch  im  Cod.  Engelb,  4/25  saec.  XIV.  Cod.  Rheinau  9.  «. 

Cod.  S.  Gall.  546  (Brander). 

Lesarten.    1,  3.  victrice  F.  —  lf  4.  scmper   fur  Jaudes  A.  laudes  eius 

BF.  —  2f  2.  Destringebat  BF.   Wack.  —  2,  4,  P.  ei  BE.  Wack.  PsaJlito  F.  — 

2,  5,  peoe   [l  e.  poenae)  BEF.  —  3,  3.  hostia  BEF.  —  3,  4.  F.  in  cr.  A.  — 

4,  4.  tfl  irrig.  A. 

55.    De  sancto  sudario  Christi. 

i oeli  hierarchia,                    Laudes  promat  ecclesia 

t  !i;n m                                 Lintheo  doininico. 

eautico :                       2.  Ioseph  fratres  devcstituin 

lic  concordans  in  hac  via                Vendunt,  mittunt  in  Aegyptum 

—    82    — 

Pro  somnii  criraine: 

Deum  syndon  contegit, 

Luget  lacob  devoratum, 

Homo  sablimatur. 

Cornens  loseph  vestimentuin 

7.  Auruni  latct  occultatum, 

Tinctum  hoedi  sanguine. 

Sydus  iacet  obumbratura, 

3.  In  Heliae  pallio 

Granum  tegit  palea : 

Et  Samsonis  spolio 

Radix  Christus  dum  ruarces 

Syudon  pracnionstratur : 

Itamus  homo  tunc  v 

Byssi  stola  cingitur 

Salva  Dei  idea. 

Christus,  lino  tegitur, 

8.  Gaude  felix  Sabaudia, 

Sepulchro  locatur. 

Gaude  tota  ecclesia 

4.  Exit  cibus  de  edente, 

Novae  laudis  ^loria: 

Favus  mellis  de  iacente 

Artus  fracti  solidautur» 

Et  dulcedo  de  forti : 

Aegri  curruot  et  curantur 

Raab  sub  lino  ahscondit, 

Virtutum  frequentia. 

Quem  virgo  pannis  obvolvit, 

9.  Rea  pete  suffra^  i 

Christum  tradendum  morti. 

Clama,  voca  auxilia, 

5.  Tegunt  patrem  Sem  et  laphet, 
Quem  Cham  ridet,  duni  sic  iacet, 

Plebs  egena: 

Deo  laudes  pro  lintheo 

Nudat  Noe  racemus : 

Christi  demus  vestigio 

Veste  nudum  crucitigunt 

Voce  ptena. 

Iudaci,  quem  sepeliunt 

10.  Tua  morte  suscitatos, 

loseph  et  Nicodemus. 

Bone  Iesu,  et  redemtos, 

6.  Sindon,  per  quam  gaudia, 

Prece  seraper  sedul, 

Felix  iam  ecclesia 

Apud  curiam  Dei  patris. 

Sumens  exaltatur : 

Cum  precibus  tuae  matris 

Moutcm  nubes  operit, 

Commenda  per  saecula.  Ac 

a.  Text.    MoreL  No.  63.  8.  3$  aus:    Mias.  AthaaateD8i    1531.  SeqiM 

App.  fcL  87. 

b.  Lesarten.    7,  4.  m&rceBcit  ist 

mu  lesen. 

56.    In  festo  fa< 

*,ie%  lesu  Christi. 

1.  Salve  sancta  facies 

3.  Salve  nostra  gloria 

Nostri  redemptoris, 

In  hac  vita  dura, 

In  qua  nitet  species 

Labili  et  fragili 

Divini  splendoris, 

Cito  transitura, 

Impressa  panniculo 
Nivei  candoris, 

Nos  perduc  ad  patriam, 

0  felix  figura, 

Dataque  Veronicae 

Ad  videndam  bctaffl* 

Signurn  ob  amoris. 

Quae  est  Christi  pura. 

2.  Salve  decus  seculi, 

4,  Esto  nobis,  quaesumus, 

Speculum  sanctorum, 

Tutum  adiuvauien, 

Quod  videre  cupiunt 

Dulce  refrigeriuiii 

Spiritus  coelorum, 

Atque  consolameii, 

Nos  ab  orani  macula 

Nobis  ut  non  noceat 

Purga  vitiorum, 

Hostile  gravamen, 

Atque  nos  consortio 

Sed  fruamur  requie: 

Iunge  beatorum. 

Omnis  dicat.  Amen. 

t.  Text.    Mone  Ho.  119  (1,    155)  aus:  Strassburger  Hs.  E,  135.  Bl  45. 

14.  Jahrh  Icr  Abdruck  hei  den  Bollandisten  (Act.  Sanct.  Febr.  Tom.  I. 

l\  nach  .  ^urger  Messbuch  von  1555  ti  mmt,  der  afjcr  noch 

Ue  in  der  Strassb.  Hsr  fefdt  (A).  Beichenauer  Pap>* 

Hs.  N».  .?<*.  BL  1  mer  Hs.  zu  Heidelberg  (C).    Die  vier  crsten  Hulb- 

strophen  stchcn  hei  Paar*  Nucl.  deuot.   p.    71.  aJs    zicei,    die  5.  und  6.  fehlen% 

r  andere  Stroi  dner  andern  Bearbeitung  (Mone  Ko.  120)  eingefiigt 

ilden  dann  ebenfalls  den  Schluss.  Hs.  zu  Maimf  Kartn. 

I,  JaJirh.  mit  dem  Beisatz:  hanc  orationem  Aegidius  majruuB 

composuif  hlussstrophe  (D).    Das  Lied  steht  noch  einmal  in  diescr 

H*.  frans.  Tagzeiten ,    15.  Jahrh.  (¥).  Bruchst  des  15.  Jahrh. 

(G).    Hs.  xu  Lichtenthal.   14.  JaJ>rh.    ad  S.    Verouicam  (H).   Hs.  zu  St.  Gallcn 

No.  482,  15.  Jahrh.  (I).    Reichenauer  Hs.  No.   36.  Bh  37  (K),  —  Dnniel  I»    341 

aus:  Hort.  an.  (L)  unl  Heures  a  Lusage  de  Lengres  au  lang  sans  rien  requerir. 

Impriuic  a  Tmves    chez   Ican   le   Coq  (M)  und  (mit  anderer  Vcrsabthcilung)  II, 

232  ex  Act.  Sanct.  (N).  —  Wackernagel  I,  184  atis  Daniel  und  Mone. 

b.  Lesarten.  1,  2.  n.  salvatoris  E.  —  14.  d.  amoris  K.  —  1,  5.  panui- 
cola  A.  —  1,  6.  n.  coloris  AEGH.  —  1,8.  Ob  sig.  N.  —  2,  1.  ave  O.  d.  spe- 
eoJi  K,  —  2,  3.  v.  appetunt  K.  quam  v.  D.  —  2,  4.  sp.  iustorum  E.  —  2,  6. 
p.  peccatorum  B.  —  2,  7.  atque  coeli  gaudiis  B,  et  tandem  cons.  Paar.  consortift 
G,  —  3,  1.  salve  nostrum  gaudium  Paar.  s.  n.  domina  D,  ave  E,  gratia  F.  — 
af  3.  ac  FM.  —  3,  4.  transitoria  H.  peritura  C.  —  3,5.  nos  provehat  Buperis 
felix  haec  %.  CFM.  —  3,7.  videndam  EHLM.  Dan.  Wack.  —  3,  8.  Christi 
quoque  pura  E.  —  4}  1.  n.  domiae  E.  —  4,  2.  totum  E.    verum  C.  —  4,  3,  dul. 

tr.  E.  —  4T  5.  6.  fehlen  C.  —  4,  5.  ut  nob.  non  FHLN.  Dan,  Wack.  — 
4,  7.  sic.  C.  —  4,  8,  oranes  drcant  H.  Paar.  Dan.  Wack.  dicamus  omnes  E.  coeli 
iecum  K.  cum  beatis  N. 

c.  Betnerk.    Eine  Uebersetzmg 


' 


dieser    schanen  Sequene  gibt  Schlosser 


57.    De  quinqtte  vuinetibus  Christu 


1. 


. 


Coenam  cum  discipulis, 
Christe,  eelebrasti, 
Et  mortem  apostolis 
Palam  nunciasti, 
Et  auctorem  sceleris 
Iudam  deraonstrasti, 
Et  egressus  protinus 
Hortulum  intrasti. 
Tunc  procedens  Dominus 
Se  humi  prostravit, 
Et  trausferri  calicem 
A  se  postuiavit; 
Sed  patris  arbitrio 

il  commendavit, 
Et  ecce  mox  sanguinis 

t  emanavit 
Iudas  post  hoc  osculum 
Ori  dedit  Christi, 
Ad  quid,  inquit  Dominus, 
Amice  venisti  ? 

iuid  tradis  osculo 
Quem  iam  vemlidisti? 


Assistentes  protinus 
Irruunt  ininistri, 

4.  Nox  insomnis  itaque 
Tota  ducebatur, 
Nulla  prorsus  requies 
lesu  parabatur; 
Magistrorum  impia 
Plebs  iniuriatur, 
Alapis  et  colaphis 
Innocens  mactatur. 

5.  Dura  Iesum  eripere 
Pilatus  conatur, 
Iudaeorum  furia 
Magis  inflammatur, 
Et  turaultus  populi 
[ngena  excitafcur, 

Et  plebis  vox  iutonat, 
Ut  crucifigatur. 

6.  Traditur  militibus» 
Vinculis  artatur, 
Undique  verberibus 
Corpus  cruentatur, 


Caput  regis  gloriae 
Spinia  roronatur, 

rtquam  flexis  genibus 
Quisque  irritatur" 

7.  Ecce  caro  tenera 
Pii  salvaturis 

Ad  coluranam  nequiter 
Coartatur  loris, 
Sic  flagellis  caeditur 
Impii  tortoris, 
Quod  emanant  rivuli 
Undique  cruoris. 

8.  Post  per  urbis  medium 
lesus  procedebat, 

Et  crucis  patibulum 
Hurneris  ferebat, 
Ad  fores  et  ostia 
Populus  tiuebat, 
Eiusque  confusio 
Omuibus  patebat. 

9.  Ad  pudoris  cumulum 
Iesu  denudaris, 

Et  ventis  ac  frigori 
Nudus  spoliaris, 
Innocens  cum  impiis 
In  cruce  damnaris 
Et  quasi  dux  seeieris 
Medio  locaris. 

10.  Tensis  liguo  brackiis 
Manus  coraclavantur, 
Orud  caro  cruribus 
Clavis  tractabantur, 
Nervi  venae  simili 
Modo  laniantur, 
Pedum  plautae  etiam 
Ferro  concavautur. 

11.  Fudunt  rivos  sanguinis 
Fontes  salvatoris» 
Properans  huc  aninia 
Currat  peccatoris, 

Ut  hauriat  quippiam 
Sacrati  liquoris, 
Qui  frequenter  liniat 
Vulnera  doloris. 

12.  Loquens  lesus  postea, 
Sitio,  dicebat, 

Fel.  acetum  protinus 
Iudaeus  miscebat, 
Ac  infusam  spongiam 
Ori  porrigebat, 


Quod  degustans  paullulum 
Sumere  nolebat. 

13.  0  lesu  mirifice, 
Quid  est,  quod  atebaa, 
Tu  de  siti  conquerens 
De  cruce  tacebas. 
Numquid  hanc  doloribus 
Magis  sitiebas, 
Aut  salutem  potius 
Nostram  sitiebas? 

14.  Vocem  promens  ultimam 
Patrem  invoca  li, 
Spiritunique  manibus 
Eius  commendasti, 
Cum  clamore  valido 
Tandem  expirasti, 
Sic  salutem  homimuu 
Opus  consummasti. 

15.  Quo  ego  superbio, 
Tu  humiliaris; 
Ego  culpas  perpetro, 
Tu  poena  gravaris ; 
Ego  pomum  mordeo, 
Tu  feile  potan- ; 
Mollia  desidero, 

Tu  dirc  tractaris. 

16.  Demum  cuius  valeat 
Mens  vel  lingua  fari, 
Quantum  virgo  creditur 
Intus  cruciari, 

Dum  cernit  iam  mortuum 
Latus  valnerari, 
Atque  nati  visivra 
Laucea  rimariV 

17.  Corpus,  quidem  mortuum, 
Iam  uil  sentiebat, 

Sed  militis  lancea 
Matrem  tratistigebat, 
Quam  fixam  in  tilu 
Latere  videbat, 
Unde  aqua  sanguine 
Mixta  effluebat. 

18.  Ad  hunc  ergo  propera 
Fontem  salvatoris, 
Ut  fluentis  quippiani 
Haurias  duicoris. 
Atque  vitae  lavacrum 
Pretium  cruoris, 
Hinc  tui  curatio 
Profluat  lauguoris. 


—    65    — 

Daniel  II,  230  e  Miss.  Eremitarum  S.  Augustini  1492  (A).  Noale: 

t  V,   159  (B).    —    Text.  seq,  (C).    Miss.  Halborst 

Miss.  fratr.  1520  (E).    —    Steht   auch   im  Cod,  S.  Gall.  546  (Brander) 

11.  105.  saec.  XV. 

b.  Le&artcn.    1,  5—8  f>.  —  2,  1.  Et  tunc  .  .  Hum.  se  CD.  Humo 

liumiliter  Dan.  —  2,  6.    Illum  com.  CD.   Illud  com.  L\   fetud  relaxavit 

_.  7    El  fddt  CDE. "—  3,  2,   Ori  frhlt  CD.  —  3,  8.    Inquit  Dominus: 

c  ad  quid  venisti?  Miss,  Eretn.  „Legere  inaliin:  Amice,  inquit  Dominua,  ad 

tii  venistiV'  Dan.  Ltijiud,  inquitDoininus,  amice  venisti?  Neale,  sed  rectius 

Letur  ad  quid.  Mattli.  20,  50.  —  3r  5*  tnules  E.  —  3,  8.  Irruerant  Dan,  — 

4,  4.  L  praestabatur  B.   pcrscribatur  CD.    —    4,  7.  A.  ac  D.    —    5.  1.  Dominum 

eripere  CDE.    —    5.  7.  At  vox  flebilis  int.  CD.  Et  vox  pJ.   int  E.    —    6,  2.   Et 

is  ailigatur  Dan.  —  0,3.  Ubique  ▼.  CDE.   —   G,  l—Bfehlen  CDE.  Vs.  5— <6 

7.  —  7,  2.  Tost.  sal.  CDE.  —  7,  5.  Dire  plagis  c.  CDE.  — 

•  manent  B.   —  res,  ad  ostia  BE.  f.  et  ad  hostia  Dan,   —  B,  L  p. 

tuumhim  D    Dan.  —  9,  2.  Iesus  denudatur    CD.   —   9,  3.  Ac  frigoris  ndventum 

CD.  n  et  frigora  E.  —  10,  2.  conclavatur  Dan,  —    10 ,  3.  Christi  caro 

perforatur  Dan.  Cruci  contincntibus  CD.  Christi  membra  trucibus 

riavi  fitur,   Ncrvi    vcuae    servuli   M.  1. ,  P.  pl.  et.  T.  vulnerantur  B.  — 

7    p|.  ped.  et  F.  conclavantur  CD.  Pedea  plantae  et,  f.  concavantur  E.  Ped. 

ei    F.  conclavantur  Dan.  —  11,  1.  Fimduntur   rivi  s.  Fonte  s.  CD.  —  11 

2t  h,    quispiam  E.  —  11,  7.  Quo  fr.  E.  frequentius  Dan.  —  12,  4.  Et  ae,  prot. 

FeUc  commiscebat  E.  —  12,  7.  Quam  deg.  CDE.  —  13,  2.  agebas  Dan.  —  1S,  3, 

snqueris  Dan.f  loquens  CD.  —  13,  1.  cr.  silebas  Dan,  —  13,  5.  Numquid  hunc 

ora  Magia  sentiebat  ?    Credo,    rjuia  hominis  Saluicm  cxprimebas  Dan.  Num- 

quid  banc  non  sitiens  Magts  sitiebas?  Credo  in   boc  salutem  Nostram  depromebas 

\unquid    baud  dolorihus  Magis  siticbas,    sed   salutem  potius  Nostram  seu- 

tiebas.  Miss.  Sarisb.,  was  Neale  bessert;   Non   quod  hanc  doloribus  ,  .  N.  sitie- 

bas.  —  14,  7.  saL  omnium  E.  salutis  omnium  CD.   —    15,  1.   Nunc  ego  E.  Hinc 

OD.  —  15,  2.  humilttaris  K  —  15,  3.  Ego  poeuas  CD-  —   15,  7.  Ego  peto 

mollia  E.  —  16,  3.  Virgo  iutus  creditur  Quantum   cruciari  E.    —    16,  5.  mortui 

17,  1.  Corpus,  quod  est  mort.  Dan. ,  der  corptis   quidem   statt    des   von 

vorgeschlatjencn  Capnt  «luidem  vorricht.  —  17,  L  ^latrem  conscindebat  B. 

em  cruciabat  Dan.  Pectus  infigebat  E.    —    17t  8.  affluehut  Dan.    —    18,  Ad 

s . .  fontes  B.     Ad  b.  geuus  C.    —    18,  2.  Fontia  Dan.   —    18.  4.    Ut  fiuentem 

iam  h.  d.  CD.    Ut  fluentis  impleas  Viscera  dulc,  E.  —  18,  5.  A  quo  CDE.  — 

Kt  pret  Dan.  —  18,  7.  Quo  tua  cur.  profl.  1.  B.    Hinc  tui  purgatio  Perfl. 

CD.    Hinc  tua  curatio  Proflua  laug.  Dan. 


58.    In  festo  quinque  vulnerum  Christi, 


lit  Regi  glorifl 
Cuius  rore 

orbis  irrigator: 
tutiini  laetiU 
militiae 
Cohors  omnis  cODCitatur, 

i>  hoftweiD  sulvatoris 
Vulnerum  atque  cruoris 
labikt  ecck»sia : 

iui  fervoris 
intiaramet  laudatoris 
tagnificentia. 

immolatur, 

liber  «latur» 

rbi  purpunttur 


In  crucis  altario : 
Paradisus  reseratur, 
Nato  stola  prima  datur, 
Antmlatus  calcitratur 
In  patris  convivio. 

4.  Eia,  pauis  angelorura, 

In  Bpkndoribua  sanctorum, 
Sumina  copia  bonoruin, 
Ora  vulnerum  tuoryra 
Pro  comniissis  peccatorura 
Clameut  aute  putris  forum. 

5.  Opprobriis  saturatus, 
F&geUatoa,  lanceatus, 
Vulneratus,  cruciatus 
In  crucis  patibulo; 

5 


—    66    — 


Dicis  spinis  coronatus, 
Inter  nequam  deputatus, 
Potu  felleo  cibatus, 
Locatus  in  tumulo. 
6.  Auctor  vitae,  non  invite 
Pateris,  sed  ut  sopitae 
Sint  Adae  viae  fellitae 
Sub  queis  proles  moritur : 
Te  surgente  fit  repente 
Lux  in  tenebris  iacente, 


Sol  coruscans  te  fulgente 
Desperatis  oritur. 
7.  In  hoc  festo  te  laudantes, 
Tuis  plagis  hymuisantes, 
Deum  verum  adorantes, 
Pio  vultu  respice : 
Per  hoc  mare  navigantes 
Duc  ad  portum  remigantes 
Zelo  te  desiderantes, 
Nec  redemptos  despice.  Amen. 


a.  Text.  Wackernagel  I,  183.  aus:  Miss.  Mog.  1482  (A),  Mog.  1497  (B).  — 
Miss.  Mog.  1507  (C).  Neale  p.  70.  e  Miss.  Mog.  1513  (D).  —  Steht  auch  im  Cod. 
S.  Gall.  546  (Brander)  u.  Cod.  Einsidl.  121.  saec.  X. 

h.  Lesarten.  3,  7.  anulatur,  calciatur  A.  Wack.  calcitratur  BCD.  —  5,  S. 
cruciatus  fehlt  BCD.  —  Neale  hat:  (elevatus)  vuln.  —  5,  5.  divis  sp.  Wack. 
(Druckf.?)  —  6,  1.  vitae  non  invitae  . .  S.  Adae  viae  s.  S.  quis  Wack.  aus  AB. 
invite  S.  ad  te  Neale.  Sint  ade  (i.  e.  Adae)  C.  —  6,  6.  „Vel  iacenti  scripsit 
poeta,  vel  latet  ulcus."  Neale.  —  7,  2.  ymnis.  A. 

c.  Bemerk.    3,  6.  S.  Luc.  XVI,  22. 


59.    De  sancta  cruce. 
(Auctor  est  Hermannus  Contractus.) 

1.  Grates,  honos,  hierarchia  et  euphonizans  tibi  interminabiliter  hym- 

nologia. 

2.  Sacrosancta  tu  patris  hostia,  Iesu  Ghriste,  rex  monarchos,  omnium 

antistes  et  eulogumene. 

3.  Pietate  tu  propiciator,  qui  gratuita  ipsum  te  propter  nos  obtuleris, 

stayros  in  ara. 

4.  Suavitatis  spirans  Deo  torridulus  odorem,  cum  eumandrita  profun- 

deres  tuum  pro  erroneo  grege  cruorem. 

5.  Yas  excoctus  igne  passionis  ut  testa  ceum,  summe  plastes  physin 

restauras  pius  irae  vasorum. 

6.  Legis  qui  peccatum  crucisque  factus  es  maledictum  libidinis  victima- 

rum,  bestiale  nostrum  coelitus,  o  Emmanuel,  ablue  delictum. 

7.  Reconciliator,  asylum  spesque  sola  reorum,  inspiras  dediticiam  tu 

confessionem,  fer  nobis,  paraclite,  propitiationem. 

8.  TU  magnus  respice  parvulos,  archiater,  nos  morbidulos. 

9.  Et  contra  mortis  poterium  vitae  propinans  antidotum. 

10.  Tu  totus  desiderium,  boni,  totius  generis  generalissimum  gaudimo- 

nium,  tu  quam  verissime  hyperbolicum,  solaque  soteria  clemens, 
tui  nos  intima  pasce  theoria. 

11.  Theu  panta  eleymon  aphesis  benignicula  tuton  amartyon  sanctimo- 

nium  dulce,  iocundule,  tu  deliciae,  portus  quietis  unice,  archos 
patrum  et  optimas,  eleyson  ymas. 

12.  Fac  nos  calix  inebriet,  per  quem  optimus  sobrietatis  spiritalium  dul- 

cedinis  aeternorum  mirae  dilectionis  sophiaeque  salutaris,  qub 
vitis  Sorech  palmites  fructus  plures  ferre  queamus  laetanteB. 

13.  Et  tu  solus  qui  fortiter  crucis  torcular  tristeque  praelnm  wfr*  Ha  ami- 

tibus  nullusque  tecum,  idem  ipse  botrus  etefn 


—    67    — 

dulus,  calcasti,  bibcns  nobiscum  potum  te  nobis  ipsum,  tui  fer 
patris  in  regno. 

14.  Nos  ut  immolantes  tui  sanguinis  sacri  tibi  rubcntia  musta  cottidie 

mundicorditer  et  intime  nudam  crucem  uudula  baiulemus  carne 
et  noy. 

15.  Teque  dux  sequamur  sponte  vohmtaria,  non  abre  ut  Siraon  et  in 

angaria,  mundo  revcra  moriendo  tibique  nos,  non  nobis,  vera 
vita,  post  haec  vivendo; 

16.  Te,  Christc,  noster  crucifixe,  praestante  tua  pictate  nimia,  qui  re- 

demptio  sola  totaque  nostra  tu  propicians  es  misericordia. 

a.  Tcxt.  Schubiger  No.  -10.  e  Cod.  Einsidl.  Fr.  1.  Monc  No.  114.  (1,148.) 
aus:  Hs.euMiinchcn  Clm.  14845.  fol.  67.  12.  Jahrh. 

b.  Lesarten.  2.  eulogeme  Clm.  eO/oy^uSv*  M.  —  8.  obtulcras  «rrauooG  inM. 
Btayros  Clm.  —  5.  testaceum  s.  pl.,  tu  fragilium  yl™  restaures  M.  —  7.  inspirans 
M.  —  10.  genus  Clm.  solaquc  tu  s.  M.  —  12.  stcht  nachlJ.  6^'Mone.  —  11—16. 
stchcn  bci  S. 

c.  Bemerk.  tiDie  Sequenzen  des  Hcrmanvus  Contractus,  dic  auch  von  Seiten 
dcs  Inhalts  und  durch  Einmischuny  yricchUcher  Worte  und  thcoloyischcr  Gc- 
lehrsamkeit  von  denen  andercr  Dichter  ahsterhen,  sind  in  formeller  Beziehung 
durch  ihre  umfangrcichen  rhythmisch  schlccht  gegliedertcn  Versikel  tcie  Ein- 
gange  und  Schlusse  bemerkensivcrth.  —  Keine  fcstcn  Bhythmen  sind  zu  unter- 
scheidcn  in  dcn  uberlangen  Versikcln  des  Hermannus  Contractus.  Dic  unregel- 
mnssig  cingcstreutcn  Beime,  dic  allerdings  diu  Versiket  auch  hier  in  kleinere 
Abschnitte  thcilcn,  sind  mehr  dcnBcimcn  zu  cergleichen,  die  man  in  die  gleich- 
zcitigc  Prosa  eingestreut  findet,  als  dass  sic  Buhepunkte  und  Schliissc  rhythmisch 
gcglicdcricr  Zeilen  bcseichnen.  Jn  dieser  Ilinsicht  ist  namentlich  diese  Scquens 
als  charakteristi8ch  fur  scine  Art  und  Wcisc  hervorzuhcbcn."  Bartsch  S.61.90. 


60.    Be  sancta  cruce. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


Laudes  crucis  attollamus 
Xos,  qui  crucis  exultamus 
Sjpeciali  gloria: 
Nam  in  cruce  triumphamus, 
Hostem  ferum  supcramus 
Vitali  victoria. 
Dulce  melos  tangat  coelos, 
Dulce  lignum  dulci  dignum 
Credimus  melodia: 
Voci  vita  non  discordct, 
Quum  vox  vitam  non  remordet, 
Dulcis  est  symphonia. 
Servi  crucis  crucem  laudent, 
Qui  pcr  crucem  sibi  gaudent 
Vitae  dari  munera: 
Dicant  omnes  ct  dicant  singuli : 
Ave  salus  totius  saeculi 
Arbor  salutifera. 
0  quam  felix,  quam  pracclara 
Iftiit  haec  salutis  ara, 
iens  agni  sanguine: 


,). 


Agni  sine  macula, 

Qui  mundavit  saccula 

Ab  autiquo  crimiue. 

Hacc  est  scala  pcccatorum, 

Per  quam  Christus,  rex  coelorum, 

Ad  se  traxit  omnia: 

Forma  cuius  haec  ostendit, 

Quae  terrarum  comprehcndit 

Quatuor  coutinia. 
G.  Non  sunt  nova  sacramenta, 

Nec  rccenter  cst  inventa 

Crucis  haec  religio : 

Ista  dulccs  aquas  fecit, 

Per  hanc  silex  aquas  iecit 

Moysi  officio. 
7.  Nulla  salus  est  in  domo, 

Nisi  cruce  munit  homo 

Superliminaria : 

Neque  sensit  gladiuin, 

Nec  amisit  tilium, 

Quisquis  egit  talia. 


—    68 


8.  Ligna  legens  in  Sarepta 
Spem  salutis  est  adepta 
Pauper  muliercula: 
Sine  lignis  fidei 

Nec  lecythus  olei 
Valet  nec  fariuula. 

9.  Roma  naves  universas 

Iu  profundum  vidit  mersas 
Una  cum  Maxentio : 
Fusi  Thraces,  caesi  Persae, 
Sed  et  partis  dux  adversae 
Victus  ab  Heraclio. 

10.  In  scripturis  sub  figuris 
Ista  latent,  sed  iam  patent 
Grucis  beneficia: 

Reges  credunt,  hostes  cedunt, 
Sola  cruce  Christo  duce 
Unus  fugat  millia. 

11.  Ista  suos  fortiores 
Semper  facit  et  victores, 
Morbos  sanat  et  languores, 
Reprimit  daemonia : 

a.  Text 
saec.  XV.  (B). 


Daniel  II,  78.  385.  e  Codd.  Vindob. 
Miss.  Bamb.  1487  (E),  Patav.  1491 


Dat  captivis  libertatem, 
Vitae  confert  novitatem, 
Ad  antiquam  dignitatem 
Crux  reduxit  omnia. 

12.  0  crux  lignum  triumphale, 
Vera  mundi  salus,  valel 
Inter  ligna  nullum  tale 
Fronde,  flore,  germine : 
Medicina  christiana 
Salva  sanos,  aegros  sana. 
Quod  non  valet  vis  humana, 
Fit  in  tuo  nomine. 

13.  Assistentes  crucis  laudi 
Consecrator  crucis  audi, 
Atque  servos  tuae  crucis 
Post  hanc  vitam  verae  lucis 
Transfer  ad  palatia: 

Quos  tormento  vis  servire, 
Fac  tormenta  nos  sentire, 
Sed  cum  dies  erit  irae, 
Confer  nobis  et  largire 
Sempiterna  gaudia. 
7.  saec.  XIV.  (A) 


Vind.  8. 
(F),  Numb.  1517  (L),  Praem. 


1580  (N).  V,89.:  „Neale.  Med.  Hymn.  p.95.  contulit  Miss.  Sarisbur.  (S),  Ratisbon 
Mogunt.,  Aquiliense."— Text.  seq.(C).  Seq.  Dav.  (D).  Miss.  Col.  1504  (G),  Mog.  1507 
(H),  Halb.  1511  (I),  Mind.  1513  (K),  fratr.  1520  (M).  —  Adelph.  38.  (0),  Clicht. 
IV,  196.  (P).  Torr.  (Q).  Ludec.  (R).  —  Steht  auch  in:  Cod.  S.  Gall.  546 
(Brander),  Cod.  Fischingen.  saec.  XI.  Cod.  Engelb.  fy^.  Cod.  Einsidl.  366  saec. 
XII.    Cod.  Rheinau  9. 

b.  Lesarten.  1,  4—6.  hat  nur  P.  —  2,  1.  mel.  pulset  ES.  —  2,  3.  Cani- 
mus  A.  Pangimus  C.  —  2,  4.  discordat  D.  —  2,  5.  Dum  BCGHIKMO.  —  3,  1. 
laudant  CDL  —  3,  2.  Per  quam  B  Dan.  —  3,  3.  dare  H.  —  3,  5.  tot.  populi  S. 
—  5,  4.  Cuius  f.  hoc  C.  F.  c.  hoc  DHIOP.  —  6,  4.  Ipsa  FN.  —  6,  5.  P.  quam 
S  Torr.  —  7,  2.  Si  non  CI.  cr.  signat  N.  —  7,  4.  sentit  D.  —  8,  4.  ligenis  C. 
lichnis  P.  —  8,  5.  lechitus  CDIKMO.  lichitus  H.  —  9,  5.  Cedit  EL.  parthis  D. 
Die  ganze  Str.  fehlt  CIKM.  —  10,  2.  lat.  quae  E.  —  10,  6.  Hostes  cedunt  mil. 
A.  Cadis  cadunt  mil.  E.  Hostis  fugat  mil.  N.  Pauci  fugant  mil.  L.  —  11,  1. 
Ipsa  CKO  Torr.  —  11,  8.  Cr.  reformat  M.  —  12,  1.  signum  tr.  S.  —  12,2.  Mundi 
vera  CHDL  —  12,  3.  lignum  AF.  —  12,  6.  S.  reos  M.  — 13,  1.  A.  tuae  M-  In- 
sistentes  S  Lud.  in  marg.  —  13,  6.  Et  quos  crucem  vis  subire  B.  Quos  nunc 
cruci  vis  serv.  GHP.  Quos  tormentis  vis  sent.  CEFIK.  Quos  tormentis  scis  sae- 
vire  Ratisb.  Et  quos  crucem  vis  subire  Aq.  —  13, 8.  dies  venit  ir.  BC.  —  18, 9. 
Nobis  confer  DHIKP.  —  In  S  fehlen  Str.  1.  4.  5.  6.  9. 

c.  Bemerk.  „Es  entsprechen  in  der  3.  Strophe  den  siebensilbigen  Versen 
der  ersten  Hdlfte  zehmilbige  in  der  zweiten,  wie  in  No.  617, 3.  Beide  Sequeneen 
gehen  nach  derselben  Melodie  wie  LaudaSion  (No.150.),  in  deren  dritterStrophe 
dieselbe  Unregelmdssigkeit  wiederkehrt."    Bartsch  S.  180. 


—    69    — 

61.    De  sancta  cruce. 

1.  Nunc  crucis  alma  canta  gaudia 

2.  Plebs  cruce  sanguine  Christi  redempta, 

3.  Laudans,  proclamans,  voce  sonans  clara. 

4.  Quoniam  benignus  cst  dominus  pcr  cuncta  saecula, 

5.  Qui  morte  sua  a  morte  nos  salvat, 

6.  Ac  crucis  diaboli  servitute  liberat. 

7.  Etenim  mala  nostra  pius  pater  miserans 

8.  Filium  sibi  consimilcm  misit  in  terram, 

9.  Ut  Deus  verus  homo  verus  ficret  absque  sordis  macula, 

10.  Obediensque  patri  vcnit  in  mundum  summa  sapientia. 

11.  Ecce  Deus  virginis  filius  famem,  sitim  tolerat,  pro  nobis  plorat, 

12.  Probra  suffert,  alapas,  flagella,  coronatur  corona  caput  spinea, 

13.  Cruce  clavis  fixus  in  alta  vita  nostra  moritur  atque  die  resurgit  tertia. 

14.  Ipsi  honor,  laus  et  potestas  perpetua  in  saecula  sit  sempiterna. 

Amen. 

a.  Text.  Daniel  II,  57.  hat  die  erstc  Zcilc  aus  Cod.  Mon.  11.  saec.XII.  — 
Mone  113.  (1,  147 )  aus  Cod.  Mon.  Clm.  14845.  f.  69.  12.  Jahrh.  (A)  und  Clm. 
14063.  f.  26.  11.  Jahrh.  (B),  aus  diesem  Cod.  hat  mir  H  Christ  eine  genaue  Ab- 
Bchrift  bcsorgt,  d.  i.  den  voranstehenden  Tetct.    Mone  theilt  die  Vcrse  anders  ab. 

b.  Lcsarten.  1.  cantet  M.  —  5.  salvans  M.  —  6.  Q.  trucis  d.  M.  „ac  fur 
a  AB,  dann  muss  entweder  salvat  oder  liberans  stehen.tf  Mone.  In  der  Abschrift 
dea  H.  Christ  steht  ac  crucis,  was  keinen  Sinn  gibt;  es  mnss  wol  ac  trucis 
heissen,  wobei  salvat  und  liberat  blciben  kann.  —  6.  serv.  dira  lib.  M.  —  12. 
alapis  B.  —  14.  perpetue  M. 

c  Bemerk.  Ueber  das  Rhythmische  etc.  spricht  Bartsch  (der  in  derVers- 
einiheilung  nicht  mit  Mone  iibereinstimmt)  S.  44.  94.  135.  —  1.  „Nunc  beeieht 
sieh  auf  den  Festtag,  an  welchem  das  Lied  gesungen  wcrden  soll."    Mone. 


62.   Be  sancta  cruce. 
(Anctor   est  Bonaventura. ) 


1.  Recordare  sanctae  crucis, 
Qui  perfectam  viam  ducis, 
Delectare  iugiter: 
Sanctae  crucis  rccordare 
Et  in  ipsa  meditare 

'  Insatiabiliter. 

2.  Quum  quiescis  aut  laboras, 
Quando  rides,  quando  ploras, 
Doles  sive  gaudeas : 
Quando  vadis,  quando  venis, 
In  solatiis,  in  poenis 
Grucem  corde  teneas. 

3.  Crux  in  omnibus  pressuris 
Et  in  gravibus  et  duris 
Est  totum  remedium : 
Crux  in  poenis  et  tormentis 
Est  dulcedo  piae  mentis 
Et  verum  refugium. 


4.  Crux  est  porta  Paradisi, 
In  qua  sancti  sunt  confisi, 
Qui  vicerunt  omuia: 
Crux  est  mundi  medicina, 
Per  quam  bonitas  divina 
Facit  mirabilia. 

5.  Crux  est  salus  animarum, 
Verum  lumen  et  praeclarum, 
Et  dulcedo  cordium: 

Crux  est  vita  beatorum 
Et  thesaurus  pcrfectorum 
Et  decor  et  gaudium. 

6.  Crux  est  speculum  virtutis, 
Gloriosae  dux  salutis, 
Cuncta  spes  fidelium : 
Crux  est  decus  salvandorum 
Et  solatium  eorum 

Atque  desiderium. 


70    — 


7.  Crux  est  arbor  decorata, 
Christi  sanguinc  sacrata, 
Cunctis  plena  fructibus : 
Quibus  animae  eruuutur,  12. 
Cum  supernis  nutriuntur 
Cibis  in  coelestibus. 

8.  Specialem  fer  amorem 
Et  praecipuum  honorem 
Cruci  salutiferae: 

Cum  fervore  medullarum,  13. 

Nixu  virium  tuarum 
Velis  hanc  diligere. 

9.  Diligenter  pone  mentem 
Super  Christum  patientem, 
Et  ei  condoleas : 

Christi  mortem,  Christiane,  14. 

Plange  sero  atque  mane, 
Et  in  planctu  gaudeas. 

10.  Quam  despectus,  quam  deiectus 
Rex  coelorum  est  effectus, 
Ut  salvaret  saeculum : 
Esurivit  et  sitivit,  15. 
Pauper  et  egenus  ivit 
Usque  ad  patibulum. 

11.  Quum  deductus  est  immensus 
Et  in  cruce  tunc  suspensus, 
Fugerunt  discipuli : 
Text.    Daniel  II,  101.  aus  Bambach's 


Manus  pedes  perfoderunt. 
Et  aceto  potaverunt 
Summum  regem  seculi ; 
Cuius  oculi  beati 
Sunt  in  cruce  obscurati, 
Et  vultus  expalluit : 
Suo  corpori  tunc  nudo 
Non  remansit  pulchritudo, 
Decor  omnis  aufugit. 
Propter  hominum  peccata 
Sua  caro  cruciata 
Fuit  inter  verbera : 
Membra  sua  sunt  distenta 
Propter  aspera  tormenta 
Et  illata  vulnera. 
Inter  magnos  cruciatus 
Est  in  cruce  lacrymatus 
Et  emisit  spiritum : 
Suspiremus  et  iieamus, 
Toto  corde  doleamus 
Super  unigenitum. 
Crucifixe,  fac  me  fortem, 
Ut  libenter  tuam  mortem 
Plangam,  donec  vixero : 
Tecum  volo  vulnerari, 
Te  libenter  amplexari 
In  cruce  desidcro. 
Anthologie  I,  315. 


63.    De  sancta  cruce. 


1.  Dulce  lignum  adoremus, 
Dulces  clavos  veneremur, 
Verbum  patris  praedicemus 
Sollemni  praeconio : 
Christi  crucem  adoremus, 
Crucifixum  deprecemur, 
Ut  ab  hoste  liberemur 
Crucis  patrqcinio. 

2.  Ave  lignum  pretiosum, 
Pondus  ferens  gloriosum, 
Quondam  eras  onerosum 
Mortis  improperio : 

a.  Text.    Mone  No.  106.  (1,  139.] 
Daniel  V,  92.  hat  die  2  ersten  Zeilen 

b.  Lesarten.    1,  3.  praedicemur 

c.  Bemerk.    5.  „Acherontis  atr. 
druck  fur  VorhoUe,"    Mone. 


Ave  lignum,  quod  fuisti 
Dignum  ferre  corpus  Christi, 
Mundo  lapso  contulisti 
Vitam  et  imperium. 
Christus  in  te  triumphavit, 
Morte  mortem  superavit 
Et  potenter  spoliavit 
Acherontis  atria : 
Hinc  praeviam  atque  ducem 
Habeamus  Christi  crucem, 
Ut  videre  veram  lucem 
Possimus  in  patria. 

)  aus:  „Hs.  zu  Lichtcnthal,  14.  Jahrh."  — 
aus  Cod.  S.  Gall.  546  (Brander). 
Hs.  —  0,  1.  Hic  Hs. 
=  Vorhof  der  HbUe%  ein  gewaMter  Aus- 


—    71     — 

64.    De  inventione  sanctae  crttcis. 
(Auctore  incognito  saec.  XI.) 

1.  Salve  crux  sancta,  arbor  digna, 

2.  Cuius  robur  pretiosum  mundi  ferret  talentum, 

3.  Et  hostis  per  lignum  victor  ligno  revinceretur. 

4.  Quodque  exortus  mortis  primis  erat  terrigcnis  paradiso  propulsis 

5.  Causa  etiam  vitae  foret  cunctis  Christi  morte  vere  vivificandis 

6.  Horrificum  tu  es  semper  signum  inimicis,  crux  sancta,  saevis. 

7.  Quam  mors  pavet,  infernusque  timet,  quae  Christo  suos  reconsignat, 

cui  laus  sit  et  honor  in  aevum. 

a.  Text.  Schubiger  No.  65.  e  Cod.  Einsidl.  Fr.  1.  (A).  —  Mone  No.  112. 
(1,  147.)  aus:  Hs.  zuMunchen  Clm.  14845.  f.  6.  12.  Jahrh.  (B).  —  Cod.  Wirzen- 
born.  saec.  XIV.  (C).  Text.  seq.  (D).  Miss.  Colon.  1504  (E).  —  Daniel  II,  181. 
hat  die  1.  Zeile  und  versetzt  dic  Sequenz  ins  14 — 15.  Jahrh.;  V,  182.  haterden 
Text  aus  Mone.  —  Steht  auch  in  2  Codd.  Einsidl.  saec.  XII.  und  in  8  Codd. 
Einsidl.  saec.  XV. 

b.  Leaarten.  2.  ferro  E.  —  3.  EtA.,  dieandern  Ut. —  4.  exortu  Mone. — 
5.  morte  Chr.  Mone.  vivificandis  A.,  dic  andcrn  vivificatis. — 6.cr.  sacra  CE.  —  7.  Quem 
mors  Mone.  reconsignet  Monc.  reconsignas  C.  reconsignans  E.  laus  s.  e.  h.  A. 
laus  et  hon.  sit  Mone,  et  honor  fehlt  CDE. 

c.  Bemerk.  Ueber  das  Rhythmische  etc.  spriclit  Bartsch  S.  24.  27.38.44. 
47.  55.  78.  85.  90.  99. 


65.   De  sancta  cruce 


Ave  verum  corpus  Christi, 
Quod  in  cruce  pependisti 
Pro  salute  hominum. 
Ave  caro  Christi  cara, 
Immolata  crucis  ara, 
Medicina  criminum. 
Ave  panis  angelorum, 
Salus,  vita  miserorum, 
Qui  restauras  omnia. 


(in  elevatione  corporis  Christi). 

4.  Ave  Christe,  vitae  panis. 
Cibus  mentis  et  inanis, 
Sacerdos  et  hostia. 

5.  Ave  latens  sacramento, 
Qui  remoto  velamento 
llutilas  in  gloria. 


a.  Text.  Mone  Ko.  217.  (1,  283.)  aus:  ltcichenauer  Hs.  No.  86.  Bl.  209. 
(A).  Hb.  zu  Konstam,  15.  Jahrh.  (B).  Beichcnaucr  Bapierhandschr.  No.  150. 
15.  Jahrh.  (C).  —  Steht  auch  im  Cod.  S.  Gall.  54G  (Brander). 

b.  Lesarten.  3,  1.  decus  ang.  C,  wol  dic  richtige  Lesart,  die  andern 
folgen  der  Entlehnung.  M.  —  4,  1.  Christi  A.  —  5,  3.  gloriam  B. 

c.  Bemerk.  Der  grosste  Thcil  des  Tcxtcs  itst  entlehnt  aus:  Ave  caro 
Christi  cara.    (Mone  1,  271.) 


66.    De  sancta  cntce. 


Salve  crux  sancta, 
Salve  lignum  triumphale, 
In  qua  pependit 
Chnstus  patris  salutare. 


Quam  praesignavit 
Lex  testamenti  veteris, 
Quam  pracgustavit 
Rex  dans  templum  ceteris. 


—    72    — 


Audi  nos,  rex  Christe, 
Clemens  et  misericors, 
Deduc  nos  hoc  signo 
Ad  aeterna  gaudia. 


3.  Salve  crux  sancta, 
Vera  spes  verae  salutis, 
Per  te  salvemur 
Semper  a  periculis. 

a.  Text.  Mone  No.  103.  (1,  137.)  aus :  „Reichenauer  Perg.-Hs. 
Bl.  14.  mit  Musiknoten."  —  Daniel  V,  91.  hat  den  Anfang  aus  Cod.  S 
(Brander). 

b.  Bemerk.  1,  4.  „Salutare  steht  fur  salus  oder  salvator,  dieser  Gebrau 
des  neutr.  Adj.  tourde  aus  der  griechischen  Kirchensprache  in  die  lateinisc 
iibernommen."    Mone. 


No.  2< 
Gall.  5 


67.    JDe  sancta  cruce. 


2. 


1.  Ecce  arbor  salutaris, 

Lignum  sanctum,  expers  paris 
Fulgens  Christi  sanguine : 
Hoc  vexillum  triumphale, 
Inter  ligna  nullum  tale 
Tanto  clarum  germine. 
Aeneus*hoc  fixus  anguis, 
Pretiosus  cuius  sanguis 
»Plagas  nostras  abstulit: 
Dum  percussus  a  serpente, 
Ipso  nobis  condolente, 
Se  spectaudum  obtulit. 
Hic  est  lectus,  quo  perfectae 
Caritatis  dat  dilectae 
Spousus  sponsae  pignora : 
Dum  eius  amore  motum 
Tribuit  se  ipsum  totum 
Mortis  serens  vulnera. 
Hic  dilectum  rubicundum 
Sponsa  cerne,  da  cor  mundum 
Et  amplecti  cupido: 
Da  amplexus,  liga  nexus, 
Hic  amoris,  cordis,  oris 
Ut  fruaris  candido. 
0  crux,  ave,  dulce  lignum, 
Orthodoxa  laude  dignum 
Dignumque  memoria : 


Te  salvator  sublimavit 
Et  te  nobis  cousecravit, 
Tu  es  nostra  gloria. 

6.  Contra  hostes  tu  tutela, 
Contra  morbos  tu  medela, 
Salus  in  periculis : 

In  virtute  gratiosa, 
In  triumphis  gloriosa, 
Veneranda  saeculis. 

7.  In  te  mortem  mors  necavit, 
Dum  se  ipsum  immolavit 
Vera  Christus  hostia: 

Per  te  Cnristus  hoste  strato, 
Inferno  despoliato, 
Ad  se  traxit  omnia. 

8.  Crucem  tuam  qui  portasti 
Et  nos  lapsos  reparasti 
Propriis  doloribus: 

Fac  nos  ipsos  abnegare, 
Crucem  nostram  baiulare 
Sanctis  in  operibus. 

9.  Laude  crucis  qui  laetamur, 
Christe,  da,  ut  muniamur 
Crucis  beneficio : 

Ut  in  cruce  gloriemur, 
Tuo  vultu  satiemur 
In  coeli  palatio. 


a.  Text.  Mone  No.  107.  (1, 140.)  aus:„Hs.  zu Darmstadt  No.  1228. 15.  Jahrh 
—  Daniel  V,  181.  hat  den  Text  aus  Mone. 

b.  Lesarten.    1,  5.  lignum  Hs.  —  3,6.  „Etitweder  sanans  oder  curans  i 
8etgen.u  Mone.  —  8,  2.  lapsos  qui  rep.  Hs. 

c.  Bemerk.    7.  Nach  Joh.  3,  14. 


68.    In  cormnemoratione  sanctae  crucis. 


Veneremur  crucis  lignum, 
Quod  hac  die  fuit  dignum 
Ferre  saecli  pretium: 


Hoc  est  namque  sacrum  signui 
Per  quod  vincimus  malignum, 
Et  fugamus  vitium. 


—    73    — 


Primus  parens  ligni  fructum 
Carpens,  generalem  luctum 
Posteris  promeruit: 
Ligno  iixus  in  hoc  Deus 
Damna,  velut  homo  reus, 
Innocens  restituit. 
Salve  lignum  triumphale  1 
Mundi  vera  salus  vale, 


Tu  vexillum  es  regale, 
Tu  nos  hinc  per  modum  scalae 
Ducas  ad  coelestia. 
4.  Iesu  crucis  Jconsecrator, 
Morte  mortis  triumphator, 
Nos  per  tuam  passionem 
Duc  praesentem  post  agonem 
Ad  aeterna  gaudia.  Amen. 
Nidrosiensi  1519.  —  Daniel  V,  183.  hat  den 


a.  Text.    Neale  p.  263.  e  Mlss. 
Text  aus  Neale. 

b.  Lesarten.  1,  2.  Q.  hoc  die  fecit  Dan.  —  2,  2.  generatum  Dan.  — 
2,  5.  Ligno  fixus  hoc  Deas  Damna  velut  reus  Nidr.  —  3,  2.  Ex  seq.  Adamiana: 
„Crucis  laudes  extollamus"  hunc  versum  mutuatur  poeta.  N. 


69.    De  crucis  inventione. 


1.  Regi  coelorum    nostra  pangat 

armonia, 
rationabile  cui  thema 
vocum  relaxet  organa. 
Triumphum  illius  super  astra 
redemta  ferant  agmina. 

2.  Haec  extant  festa 
melodiis  inclyta, 

quae  Protoplasti  reddunt  post 

maledicta 
amena  virentia, 

lapsus  qui  ruit  per  incitamenta 
paradisi  de  sede  larvaria. 

3.  Tali  lascivia 
stirps  humana, 
proh  dolor,  extincta, 

necem  nacta  per  annorum  milia, 

conditor  noxia 

destructurus  despendia, 

homo  prosapia 

factus  ex  generosa, 

ferens  orbi  gaudia, 

et  divinum  plasma 

cum     carne     deitas     liberaret 

summa, 
et  arte  praeclara 
callidi  superaret  dehramenta, 
in  crucis  sponte  robora 
a.  Text.    Morel  No.  56.  S.  35.  au 


scandit,  quadrifida 

mundi  damnata 

purgans  optimus  climata. 
4.  Quae  tibi  (demus)  laudis  car- 
mina, 

o  lux  sanctissima, 

salus,  gloria, 

virtus,  clementia, 

pax  preciosa,  celsa, 

splendida  gemma, 

luciflua  victoria. 
4.  Per  te  Tartarea 

pelluntur  supplicia, 

vincitur  mortua 

modo  mors  amara. 

6.  Per  te  siderea 
panduntur  solemnia, 
coelestis  patria, 
vita  permansura. 

7.  Cedrorum  tu  prima 
praestas  aromata, 
flagraus  thymiama. 
Empta  per  te  membra 
ne  tangaut  terrena, 
crux  rogamus  alma. 
Tibi  per  saecula  perpetua 
doxa,  o  Sophia. 

Hs.  zu  St.  Gallen  No.  546.  (Brander). 


Bl.  104.  „De  inventione  sanctae  Crucis  B.  Notkeri  patris  Sequentia  tituli:  Cap- 
thra."  Mit  der  Melodie.  „l)ie  durchgehende  Assonang  in  A  gibt  fast  den  ein- 
tigen  Anhaltspunkt  zur  Theilung  der  Sequenz  in  Zeilen."    Morel. 

b.  Bemerk.    „Auf  a  mit  paroxytonischer  Betonung  reimen  mehrere  Se- 
qutnjnen."    Bartsch  S.  134.  136. 


—    74    — 

70.    In  inventione  sanctae  crucis. 

1.  Magnificent  confessio  atque  pulchritudo 

2.  Magni  regis  novam  in  cruce  victoriam, 

3.  In  qua  triumphatus  est  mortis  principatus, 

4.  Qua  evacuatum  est  pacti  veteris  cyrographum, 

5.  Qua  paschalis  agni  immolatur  victima  pro  ovili, 

6.  Qua  torcular  calcat  de  Edom,  qui  venerat  et  de  Bosra, 

7.  Cuius  antidotum  serpentini  vulneris  sanat  morsum. 

8.  Per  crucem  Deo  reconciliatur  mundus, 

9.  Per  lignum  nunc  redemptus,  per  lignum  in  Adam  venditus. 

10.  Per  crucem  astris  sociatur  matutinis  factura 

11.  Novissima  restaurans  coeli  dispendia. 

12.  Crux  vitae  lignum,  vitam  mundi  portans  atque  precium, 

13.  Tu  vectis  es  botri  nati  in  vineis  Engaddi. 

14.  Christus  pax  nostra  inimicicias  solvcns 

15.  Vitac  his,  qui  erant  prope,  dans  pacem  et  qui  a  longc. 

16.  0  virtus  crucis,  mundum  attrahis 

17.  Amplexando  tuis  hinc  inde  brachiis. 

18.  0  excelsa  crux,  ima  perforans  vinctos,  quos  absolvis,  ad  summa  erigis. 

19.  Christus  carnis  templum  hac  dierum  siunma  constructum, 

20.  Qua  tetragrammaton  Adam  graece  colligit,  in  te  dissolvendum  obtulit, 

21.  Sed,  ut  mundum  salvet  quadrifidum,  reaedificat  post  triduum. 

22.  Agne  patris  summi,  cruce  tollens  crimina  mundi, 

23.  I)a,  ut  in  augmento  charitatis,  fidei,  spei,  stayros  sacrosanctae 

24.  Valeamus  cum^anctis  omnibus  dimensiones  conprendere, 

25.  LTt  proximis  condolentes,  carnem  macerantes, 

26.  Crucis  talmac  baiolos  tua  trahas  post  vestigia. 

27.  Ut  hic  tuti  et  indemnes,  ibi  ad  tribunal,  iudex, 

28.  Tuum  simus  sanctae  crrcis  per  signaculum, 

29.  Annunciantes  in  gentibus,  qui  regnavit  a  ligno  Deus. 

a.  Text.  Mone  No.  137.  (1,  181.)  aus :  Hs.  zu  Kreuzlingen  bei  Konstanz. 
14.  Jahrh.  mit  Notcn  (A).  Hs.  zu  St.  Gallen  No.  379.  p.  39.  13.  Jahrh.  auf 
Krcuzerhbhung  (B).  Hs.  zu  St.  Gallen  No.  546.  f.  177.  15.  Jalirh.  mit  Noten 
(C).    lls.  zu  Freiburg  No.  66.  15.  Jahrh.  (D).  —  Miss.  Basiliense  1510  (E). 

b.  Lesarten.  1.  Magnificet  Mone.  Magnificent  DE.  te  conf.  B.  —  2.  in 
cruce  nova  D.  —  4.  peccati  v.  chirogr.  Mone.  —  1.  5.  immolata  B.  —  6.  calca- 
vit  AB.  — -  9.  per  lig.  nach  red.  fchlt  D.  —  10.  mat.  fehlt  B.  —  14.  nostra/Wif* 
D.  —  15.  In  te  BCDE.  his  fehlt  ABC.  hiis . .  pac.  et  his  Mone.  —  18.  victos  A. 
—  19.  ac  dier.  B.  —  20.  Quam  Mone.  se  dissolvendo  D.  —  21.  salvat  D.  — 
22.  summe  D.  —  23.  stayres  sacrosancto  D.  stayros  ABCE.  oraupou  Mone.  — 
24.  comprehendere  ABCE.  —  25.  Et  pr.  Mone.  Ut  pr.  BCDE.  —  carne  D.  — 
27.  Quo  hic  Mone.  Ut  hic  BDE.  atribanal  judeus  D.  —  29.  quia  reg.  Mone. 
deus  a  ligno  D. 

c.  Bemerk.  Uebcr  das  Bhythmische  etc,  spricht  Bartsch  S.  26.  56.  78.  — 
20.  „Der  Namen  Adam  besteht  aus  denAnlauten  der  vier  Worter  ^olxoX^  $u«*, 
apxrot,  /xivwpplu,  wie  ein  altes  Bdthsel  sagt:  Anatole,  disis,  artos,  mebsimbria, 
mundi  Quattuor  hae  partes  esse  loquuntur  Adam.  Dies  heisst  oben  tetragram- 
maton  und  ittt  ein  Bild  der  vier  Weltgegenden  (quadrifidus  mundus).  Durch  die 
ErJo8img  Adamys  wird  die  Erlbsung  der  ganzen  Welt  bezeichnct.u    Mone. 


—    75    — 


71.    In  inventione  sanctae  crucis. 


1.  Quadrifornie  crucis  signum, 
Triumphali  plausu  dignum, 
Froseqnamiir  laudibus: 
Vota  Dcm  persolvamus, 
Dulce  lignum  opponamus 
Inimici  fraudibus. 

2.  In  hoc  signo  singulari 
Nos  oportet  admirari 
Eius  circumstantias : 
Crucis  cnini  quadratura 
Sacri  cultus  in  figura 
Gerit  observantias. 

3.  Quo  sub  ritu  forma  prima 
Caritatis  exprcssiva 
Latitudo  ponitur: 
Consequenter  longitudo, 

a.  Te.rt.     MisB.  Mog.  1507  (A). 
—  D&niel  V,  91.  o  Cod.  S.  Gall.  54«  (C), 
tu  S.  Peter  zit  Karlsruhe,  o.  No.  f.  100. 


Qua  signatur  sanctitudo 
Persevcrans,  colitur. 

4.  In  profundo,  quod  non  vidcs 
Ncc  praesumat  tanta  fides 
Cessit  inquisitio : 
Pars  sublimis  manifestat 
Quod  in  coelo  nobis  rcstat 
Certa  repromissio. 

5.  Ista  crucis  sacramenta 
Comprehendat  niens  intenta 
Vitae  propugnacula : 
Huius  ligni  per  virtutem 
Nos  pcrducat  ad  salutem 
Agnus  sinc  macula. 

6.  Ad  coeli  palatium 
Crucis  pcr  solatium 
Rclevet,  o  Christe. 

Neale  p.  119.  e  Miss.  Pragcnsi  1522  (B). 
—  Monc  No.  110.  (1,  144.)  aus:  Hd. 
11.  Jahrh.  mit  der  Melodic  (D). 


b.  Lesartcn.  1,  3.  Perseq.  A.  —  1,  4.  exsolv.  A.  —  1,  5.  appon.  I).  — 
2,  I.  Hgno  gloriari  Neale.  —  2,  2.  hoc  mirari  A.  et  mirari  Neale.  —  2,  3.  cir- 
cnmstantiam  C.  Monc.  —  2,  -1.  Cr.  Christi  q.  Mone.  —  2,  5.  sub  lig.  Noale.  — 
2,  6.  obscrvantiam  C.  Monc.  observautia  D.  —  3, 1.  ,,I)em  llcimc  nach  ist  dieser 
Vers  so  hcrzmtellen:  Qua  sub  forma  primitiva.4'  Mone.  —  4,  2.  Ne  pr.  Ncale. 
Kec  pers.  A.  —  4,  3.  Cesset  C.  —  4,  4.  V.  s.  rcprcsentat  Neale,  dcr  Vs.  1—3 
nach  4— M  hat.  —  5,  2.  Comprehendit  Neale.  —  0.  titr.  fchlt  BC. 


72.    De  inventione  sanctac  crncis. 


1.  Sacrosanctae  crucis  lignum 
Est  iocunda  laude  dignum 
Et  omni  tripudio : 

Hoc  insigne  crucis  signum 
Hostem  effugat  malignum 
Suae  lucis  radio. 

2.  In  crucc  pcr  verbum  Dei 
Kedeunt  ad  vitam  rei 
Sacrae  mortis  precio : 

Text.    Miss.  fratr.  1520. 


Crux  cst  ara  nostrac  spei, 
Si  iungainur  toto  ei 
Cordis  dcsiderio. 
Crux  inventa  mira  fccit, 
Allata  primitus  adiecit 
Plura  Dci  bracliio : 
Crux,  quae  sic  hostem  deiecit 
Et  pro  nobis  satisfecit, 
Salvet  nos  in  proelio.  Amen. 


73.    De  inventiom  sanctae  crucis. 


Si  vis  Ycra  frui  luce, 
In  praeclara  Christi  cruce 
Gloriari  studeas : 
Ut  de  passionis  clavis 
Fabricetur  tibi  clavis, 
Qua  coelum  introeas. 


Ilacc  cst  clavis  secretorum 
Hoc  iu  frontc  signatorum 
Signum  est  victoriae : 
Hoc  sigillum  summi  regis, 
Haec  est  scala  novae  legis, 
Hoc  vexillum  gloriae. 


76    — 


3.  In  hoc  vecte  botrus  vectus, 
In  hoc  palo  praeerectus 
Morbos  sanat  omnium : 
Hic  est  lectus  praeelectus, 
Ex  electis  est  confectus 
Liliis  convallium. 

4.  In  hoc  signo  triumphali, 
In  hac  virga  pastorali 
Virga  poenitentiae: 

Text.    Miss.  fratr.  1520. 


Mare  cedit  et  obedit, 
Mundus  credit,  et  recedit 
Error  ignorantiae. 
Ergo  mundas  et  foecundas 
Nobis  undas  crux  effimdas 
De  petra  dulcedinis : 
Aqua  munda  nos  emunda 
Et  coelesti  nos  foecunda 
Fonte  plenitudinis.  Amen. 


74.    De  inventione  sanctae  cmcis. 

Haec  sancta  sollemnitas  sollemnitatum  regi  coelorum  nostro. 

Text.    Daniel  V,  65.  hat  diesen  einen  Vers  aus  Cod.  S.  GaU.  546  (Brand 


75.    In  exaltatione  sanctae  crucis. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


1.  Salve  crux,  arbor 
Vitae  praeclara, 
Christi  vexillum, 
Thronus  et  ara. 

2.  0  crux  profanis 
Terror  et  ruina, 
Tu  christiauis 
Virtus  es  divina, 
Salus  et  victoria. 

3.  Tu  properantis 
Contra  Maxentium, 
Tu  proeliantis 
Iuxta  Danubium 
Constantini  gloria. 

4.  Favens  Heraclio 
Perdis  cum  filio 
Cosdroe  profanum. 
In  hoc  salutari 
Ligno  gloriari 
Decet  christianum. 

5.  Crucis  longum,  latum, 
Sublime,  profundum, 
Sanctis  propalatum, 
Quadrum  salvat  mundum 
Sub  quadri  figura. 


6.  Medicina  vera 
Christus  in  statera 
Crucis  est  distractus 
Pretiumque  factus 
Solvit  mortis  iura. 

7.  Crux  est  nostrae 
Libra  iustitiae, 
Sceptrum  regis, 
Virga  potentiae. 

8.  Crux,  coelestis 
Signum  victoriae, 
Belli  robur 

Et  palma  gloriae. 

9.  Tu  scala,  tu  ratis, 
Tu  crux  desperatis 
Tabula  suprema, 

Tu  de  membris  Christi 
Decorem  traxisti 
Regum  diadema. 

10.  Per  te  nobis,  crux  beata, 
Crux  cruore  consecrata," 
Sempiterna  gaudia 
Det  superna  gratia.  Amen. 


a.  Text.    Mone  No.  108.  (1,  142.)  und  Daniel  V,  90.  aus  Cod.  S.  Gall. 
(Brander)  mit  der  Melodie.  und  dem  Beisatz:  pulchra  sequentia  antiqui  alici 
Sanctigallensis  coenobii.  —  Daniel  II,  84.  hat  die  1.  Str.  —  Clichtov.  IV,  21' 

b.  Lesarten.    1,  8.   Vex.   Chr.  Clicht.  u.  Dan.  2,  84.   —   2,  1.   propht 
Clicht.  Tortor  et  r.  Mon.  Dan.  —  4,  3.  prophan.  Clicht. 

c.  Bemerk.    5.  „Die  viertheilige  Gestalt  des  Kreuzes  ist  hier  auf  die\ 
Weltgegenden  bezogen,  weil  die  Erlosung  die  ganee  Welt  umfasst"    Mone. 


—    7 

7    — 

76.     In  cxaltatlonc  sanrtar  Crm 

ix  laudabilis, 

Qtiae  petra  degeneras, 

bor  admiraln; 

Sitim,  acstinn  temperas, 

plena  dulcedine: 

Dulei  iiiaiiat  flumine. 

ilis, 

4.  Crux  vere  lux  luminum, 

nulla  similis 

Medela  peccamioum 

mle,  Bore,  rarmine. 

Mundum  reples  lumine: 

boi  mdyta, 

Debellatrix  dacmouum 

Chri-t i  membrie  praedita 

Metitcin  purgaus  hominum 

ta  sanguine: 

Veteri  caliuiue. 

i  te  vita  reddita 

■r>.   Sumroe  rcx  coclestium, 

io  dudum  perdita 

Per  tvuim  auxilium 

tris  crimine, 

Et  in  tuo  nomine : 

i  mare  reserans 

Ab  incursu  omnium 

Isroclem  liberans 

Nobis  adversantiuiu 

Moysi  regiinine: 

Protege  nos  Domine.  Amen. 

a.  3             Mone  No.  109.  (1,  143.)  t 

NM  Cod.  8,  Gall.  546  (Brander).    £    176 

lorcl  31.  am  Hs.  zu  Engrtb.  No. 

BL  40,  rfes  U.  Jahrh.   (B).    Miss. 

LS20  (C). 

b,  Lesarten.    1,  I,  Salve  flos  L  Mor,  —  2,  3.  sacrato  liof,   -     2,  5,  Du- 

—    3,  2.  Israhelem  Mon.  Mor 

.    —    3,  4.  Qua  p.  d.  sitis  aest.  Mor.  3, 

Mon.  —  4,  3.  replens  Mon,  replci  r       -    4,  4.   D.  agmiuuan   nicntes 

Mon.  Mor.  purgas  Mor.  —  5,  2.  Per  crucis  mix.  Mon»    Ah   tuc.  hominum  Nobifi 

adversantiuni  Et  in  luo  nomine  Summe 

rex  coelestium,  NobiB  des  auxilium,  Pro- 

lege  nos  domine  Mon.,  der  daemoiLum  g 

tatt  Lomiuum  lcsen  mockte. 

77.     In  festo  exaltai 

ioms  eanetae  cru 

num  sanctae  crutis, 

4.  Lignum  Noe  reservatur, 

ignum  summi  du< 

Noster  Noe  cnici  datur, 

Qui  fideles  iutroducis 

Lignum  ligno  reparatur, 

Ad  coelestem  patriam: 

In  quo  serpens  vicerat: 

Dulns  arbor  et  suavis, 

Manus  mites  dum  oxpandit, 

i  nautae  vera  navis, 

\U\  rnelorum  coelos  pandit, 

Et  cum  miiltis  illic  scandit, 

»  transfer  ad  gloriam, 

tTnde  Wlui  venerat. 

imroi  sacerdotis  ara, 

5.   Leglslator  virga  ea&dft, 

is,  nato  cara, 

Rubrum  niarc  caesum  cedit, 

Per  qu&m  tuis  tit  amara 

Plebs  Hebraea  laeta  mlit, 

ili 

Submerguntur  eaeteii : 

ratur  homo  n 

Virgo  crux  cst  in  (iguru, 

Tam  gentilis  quam  iudaeus, 

Qua  de  servitute  dura 

Dum  offertur  homo  Deus 

Liberata  est  uatura, 

Pm               populi. 

Fit  nova  de  veterL 

ra,  pallet  coelum, 

t>*  Regnuiu  ergo  salutare, 

-um  velum, 

Plebe  redempta,  venerare, 

1  hristus  suae  prelum 

Cuius  Chiistus  astat  arae 

Vitis  vera  protulit: 

BaMrdofl  et  hootia : 

bosti  rvx  ademit, 

Adhuc  oittans  immolari 

Mortem  cruce  mors  pereniit, 

Se  praesentat  iu  iltalf, 

Agn             qui  redemit, 

Qui  uos  de  profundo  mari 

po  prucdam  abstulit. 

Sua  salvet  gratia.  Amen. 

—    78    — 

a.  Text.    Neale  p.  181.  e  Miss.  Redonensi  1523.—  Daniel  V,  304.  hat  dcn 

Tecct  aus  Neale. 

b.  Lesarten.  2,  G.  Tum  N.  —  3,  6.  Libcr  vitiose  crucem  N.  —  5,  3. 
laetus  N.  (Druckfehler?)  —  5,  7.  Liber  sine  idoneo  sensu:  Liberaturin 
natura.  N. 


78.    In  exaltatione  sanctae  crucis. 
Serpens  antiquus  vicit  in  ligno. 

Text.    Daniel  II,  187.  hat  aus  Miss.  Patav.  1491    und  V,  C4.   aus  Cod.  S. 
Gall.  546  (Brander)  diese  erste  ZeiJe. 


79.     De   resurrectione    Christi. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Agni  paschalis  csu  potuque  dignas 

2.  Moribus  sinceris  praebeant  omnes  se  christianae  animae, 

3.  Pro  quibus  se  Deo  hostiam  obtulit  ipse  summus  pontifex. 

4.  Quarum  frons  in  postis  est  modum  eius  illita 

5.  Sacrosancto  cruore,  et  tuta  a  clade  Canopica. 

6.  Quarum  crudeles  hostes  in  mari  rubro  sunt  obruti. 

7.  Reues  constringant  ad  pudicitiam,  pedes  tutentur  adversus  viperas, 

8.  Baculosque  spiritales  contra  canes  iugitcr  manu  baiulent. 

9.  Ut  pasclia  Iesu  mereantur  sequi,  quo  de  barathro  victor  rediit. 

10.  En  redivivus  mundus  ornatibus  Christo  consurgens  fidelcs  admonet, 

11.  Post  mortem  melius  cum  eo  victuros. 

a.  Text.  Mone  No.  153.  (1,  207.)  aus:  Miinchner  Hss.  Clm.  14322.  Bl.  24. 
mit  der  Melodie  (A).  Clm.  14845.  f.  33.  12.  Jalirh.  (B).  Clm.  14083.  11.  Jahrh. 
(C).  Clm.  11004.  f.  109.  11.  Jahrh.  (D).  Hs.  zu  Kreuzlingen,  mit  der  Melodie, 
14.  Jahrh,  (E).  Hs.  zu  Stuttyart  Bibl.  No.  20.  11.  Jahrh.  (F).  Hs.  zu  Freiburg 
No.?  66.  15.  Jahrh.  (G).  Hs  zu  Stuttgart  Brev.  No.  123.  12.  Jahrh.  mit  Neumen 
und  der  Melodie  (H).  —  Schubiger  No.  12.  e  Cod.  Einsidl.  Fr.  1.  (I).  —  Daniel 
II,  14.  383.  ni,  286.  e  Codd.  Mon.  5.  sacc.  XI.  Mon.  6.  (Mone  C).  Mon.  10. 
saec.  XIV.  (K).  Codd.  Vind.  2.  saec.  XI.  (L).  Vind.  3.  saec.  XI.  (M).  Vind.  5. 
saec.  XII.  (N).  Vind.  7.  saec.  XIV.  (0).  Berol.  1.  saec.  XI.  (P).  -  Text.  seq. 
(Q).  Miss.  Col.  1504  (R),  Mog.  1507  (S),  Bas.  1510  (T),  Halb.  1511  (U),  Mind. 
1513  (V),  Numb.l517  0V).  —  Adelph.  36  (X).  —  Steht  auch  im  Cod.  S.  Gall.  546 
(Brander).    Codd.  Einsidl.  113.  114.  121.  366.  Rheinau.  6.  9. 

b.  Lesarten.  1.  pascalis  A. —  3.  Deo  omnipotenti  0.  hostiam  dei  S.  ipse 
deus  sum.  G.  ille  sum.  R.  —  4.  illata  G.  —  5.  et  fehlt  Dan.  et  crura  a  claude 
G.  —  6.  fehlt  B.  —  7.  Renesque . .  tuentur  QX.  ad  pedes  tutemur  C.  —  8.  baiu- 
lart  OQX.  —  9.  mereamur  DGHMOSW.  victor  fehlt  QX.  -  10.  Et  red.  S.  Chri- 
stus  M.  resurgens  EX.  ammonet  A.  —  11.  cum  co  meliusT.  victurus  CHKLQW. 
victores  G. 

c.  Bemcrk.  Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  (in  der  Versab- 
thcilung  nicht  mit  Mone  ubcrcinstimmend)  S.  8.  25.  35.  38.  43.  47.  76.  85.  116. 
121.  —  .,2M.s  ganze  Lied  handelt  von  demEmpfang  des  h.  AbcndmaJs  zur  Oster- 
zeit  und  bezieht  darauf  die  Vorbildcr  des  alten  testaments.  In  den  fruhercn 
Zcitent  wo  die  Katcchumencn  aufOstern  dicTaufe  und  das  Abendmal  empfingcn, 
wurdc  der  Auszug  aus  Aegypten  ebenso  auf  die  Taufe  bezogcn,  ivic  in  diesem 
Liede  auf  das  Abcndmal.  Notker  bchielt  diese  Himceisung  bei,  dcnn  sie  war 
aus  den  Schriftcn  dcrVdter  sehr  bekannt.u  Mone,  der  auf  Augustin.de  chatechiz. 
rud.  34.  verweist.  —  7.  Nach  Ephes.  6,  14. 


—    79    — 

80.    De  resurredime  Bomini. 

1.  Ad  coenam  uberem  invitati  surgite!  Alleluia. 

2.  Agui  paschalis  occisi  postes  de  sanguine  pro^ter  angelum  signautem 

3.  Israhelitas  trausiens  percussit  Aegyptios. 

4.  Superato  iam  surrexit  mortis  imperio  messias,  leo  fortissimus,  piis 

humeris  reportans,  quod  perierat,  sicut  pastor  bonus; 

5.  Qui  potestate  divina  posuit,  quamdiu  voluit,  moriens  animam  suam, 

6.  Originali  macula  morti  deditis 

7.  Et  penitus  serpentino  morsu  prostratis, 

8.  Nisi  succurreret  ovibus  suis 

9.  Archimandrita,  qui  pro  suo  benignitatis  piae  studio, 

10.  Patre  Deo  non  parcente  sibi  filio, 

11.  Nullo  nos  praecedcute  meritis  grege  nobili,  cxemplum  mori  digna- 

tus  est. 

a.  Text.  Mone  No.  169.  (1,  220.)  aus  der  licichenauer  Hs.  Xo.  260.  fol. 
ult.  14.  Jahrh.  mit  Noten.  —  Daniel  V,  193.  hat  den  Tcxt  aus  Mone. 

b.  Lesarten.    1.  invitate  Hs.  —  deditus  Ils.  —  7.  morte  prostratus  IIs. 

c.  Bemerk.  1.  bezieht  sich  auf  Matth.  22,  2  f.  —  4.  S.  Matth.  18,  11. 
Joh.  10,  11.  14.  —  5.  8.  Joh.  10,  15  f.  —  10.  S.  Joh.  3,  16.  Ilom.  8,  3.  Gen. 
22,  16.  —  11.  ,.Ber  Erlbsung  gicng  Tceinc,  Kirchc  der  tlciligen  (grex  nobilis) 
rorauSj  durch  deren  Verdienste  man  hdtte  meincn  kbnnen,  dass  dic  Erliisung 
kerbeigefuhrt  tcdre,  sondcrn  diesc  icar  allcin  ein  Werh  der  Gnadc  Gottes.<{  Mone, 
der  auf  Augustin.  in  evang.  Ioh.  tr.  86,  2.  und  Augustin.  div.  quaest.  68,  3. 
verweist. 


81.  Sequentia  paschcdis. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Laudes  salvatori  voce  modulemur  supplici 

2.  Et  devotis  melodiis  coelesti  domino  iubilemus  Messi;\e, 

3.  Qui  se  ipsum  exinanivit,  ut  uos  perditos  liberaret  houiues. 

4.  Carne  gloriam  Deitatis  occulens,  pannis  tcgitur  in  praesepi, 

5.  Miserans  praccepti  transgrcssorein,  pulsum  patria,  paradisi  nudulum, 

Ioseph,  Mariae,  Simeoni  subditur. 

6.  Circumciditur  et  legali  hostia  mundatur  ut  peccator,  nostra  qui  solet 

relaxare  crimina. 

7.  Servi  subiit  manus  baptizandus  et  perfert  fraudes  tcntatoris,  fugit 

persequentium  lapides. 

8.  Famem  patitur,  dormit  et  tristatur  ac  lavat  discipulis  pcdcs,  Deus 

homo,  summus  humilis. 

9.  Sed  tamen  intcr  hacc  abiecta  corporis  cius  Dcitas  ncquaquam  quivit 

latere,  signis  variis  et  doctrinis  prodita. 

10.  Aquam  nuptiis  dat  saporis  \inci,  caecos  oculos  claro  lumine  vestivit, 

lepram  luridam  tactu  fugat  placido. 

11.  Putres  suscitat  mortuos,  membraque  curat  dcbilia,  fluxum  sanguinis 

constrinxit  et  saturavit  quinque  dc  panibus  quina  millia. 

12.  Stagnum  peragrat  fluctuans  ceu  siccuin  littus,  ventos  scdat,  linguain 

reserat  constrictam,    rcclusit  aures  privatas  vocibus,  febres 
depulit. 

13.  Post  haec  mira  miracula  taliaquc 


—    80    — 

14.  Sponte  sua  comprehenditur  et  damnatur. 

15.  Et  se  crucifigi  non  despexit. 

16.  Sed  sol  mortem  eius  non  aspexit. 

17.  Illuxit  dies,  quam  fecit  Dominus,  mortem  devastans  et  victor  suis 

apparens  dilectoribus  vivus, 

18.  Primo  Mariae,  dehinc  apostolis,  docens  scripturas^  cor  aperiens,  ut 

clausa  de  ipso  reserarent. 

19.  Favent  igitur  resurgenti  Christo  cuncta  gaudiis:  flores,  segetes  redi- 

vivo  fructu  vernant  et  volucres,  gelu  tristi  terso,  dulce  iubilant. 

20.  Lucent  clarius  sol  et  luna,  morte  Christi  turbida,  tellus  herbida  re- 

surgenti  plaudit  Christo,  quae  tremula  eius  morte  se  casuram 
minitat. 

21.  Ergo  die  ista  exultemus,  qua  nobis  viam  vitae  resurgens  patefecit 

Iesus. 

22.  Astra,  solum,  mare  iocundetur 

23.  Et  cuncti  gratulenter  in  coelis 

24.  Spiritales  chori  Trinitati. 

a.  Text.  Mone  No.  148.  (1,  200.)  aus:  Hs.  von  S.  Peter  zu  KarUruhe 
No.  16.  f.  803.  14.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (A).  Hs.  zu  Freiburg  No.  66.  15.Jahrh. 
(B).  Hs.  zu  Stuttgart  Brev.  No.  123.  f.  194.  12.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (C). 
Bruchstitck  des  11.  Jahrh.  mit  Neumen  zu  Karlsruhe  (D).  Bei  Pez  thesaur. 
anecdot.  nov.  I,  1.  p.  23.  (E).  Beichenauer  Hs.  No.  260.  f.  9.  14.  Jahrh.  mit  der 
Melodie  (F).  Speciales  misse  (Constantienses),  qedruckt  zu  Augsburg  von  Erhart 
Badolt  um  1484  (G).  —  Daniel  11,12.383.  III,  286.  aus:  Codd.  Mon.5.  saecXI. 
(H),  6.  saec.  XI.  (I),  10.  saec.  XIV.  (K),  11.  saec.  XII.  (L),  16.  saec.  XIII.  (M); 
Codd.  Vind.  3.  saec.  XI.  (N),  5.  saec.  XII.  (0),  Berol.  1.  saec.  XI.  (P).  —  Schu- 
biger  No.  11.  e  Cod.  S.  Gall.  546  (Q).  —  Cod.  Wirzenb.  saec.  XIV.  (R).  —  Text 
seq.  (S).  Seq.  Dav.  1495  (T).  —  Miss.  Col.  1504  (U),  Mog.  1507  (V),  Prag.  1507 
(W),  Bas.  1510  (X),  Halb.  1511  (Y),  Mind.  1513  (Z).  —  Adelph.  31.  (a).  Ludec. 
(b).  Torr.  (c).  —  Wackernagel  I,  113.  aus:  Miss.  Mog.  1482  (d),  Magdeb.  1493 
(e),  Lubeck  bcdd  nach  1480  (f).  —  Steht  auch  in:  Codd.  Einsidl.  113.  114.  121. 
866.  und  Rheinau.  6.  9. 

b.  Lesarten.    1.  salvatoris  Lud.  in  marg.  —  modulemus  HB.  —  2.  devoti 

0.  —  4.  praesepe  BSTa.  —  5.  Symoni  B.  —  7.  ac  perf.  TWac.  profert  B.  — 
persequentum  PQSTVY.  Mone.  Wack.  —  8.  baptizantis  f.  baptizando  S.  actr.  et 

1.  Sa.  famam  S.  —  9.  obiecta . .  quievit  B.  doct.  praedita  A.  —  10.  venei  B.  — 
caeco  Lud.  in  marg.  —  11.  P.  mort.  susc.  Ta.  —  fluxus  Q.  -—  constringit  K.  — 
ac  sat.  b.  saturabat  V.  —  quinque  mil.  a.  —  12.  reseratam  reclusit  B.  reserans 
M.  —  auros  privatos  B.  auras  a.  —  depellit  Lud.  in  marg.  —  14.  comprenditur 
Q.  Mone.  —  15.  crucifixi  B.  — 16.  eius  mort.  Q.  Mone.  — 17.  dies  fehU  B.  quem 
DQS.  facit  B.  —  ut  vict.  a  Torr.  —  de  lectoribus  B.  vivis  b.  -—  18.  deinde  ap. 
llOlac.  —  clauso  B.  —  reseraret  S.  —  19.  resurgentique  K.  —  gelu  chriati  B. 
—  dulci  UY.  —  20.  Lucet  B.  —  plaudet  S.  —  mortem  se  cassuram  D.  casura 
N.  —  21.  isto  ex.  quo  S.  —  28.  Et  fehlt  B.  —  chori  tonanti  DFKQ. 

c.  Bemerk.  Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  (in  der  Versab- 
theilung  nicht  mit  Mone  ubereinstimmend)  S.  13.  30.  45.  47.  50.  52.  57.  58.  60. 
62.  79.  80.  83.  84.  86.  130.  131. 


82.    De  resurrectione  Christi  in  octava  paschae. 

1.  Haec  est  sancta  sollemnitas  sollemnitatum, 

2.  Insignita  triumpho  Christi, 

3.  Qui  devicit  imperium  malepotens  diaboli, 

4.  Suo  nos  pretioso  sanguine  eius  de  potestate  eruens. 


-    81    — 

5.  Bedempti  ergo  gratias  agamus  nostro  rcdemptori. 

6.  Bcx  regum,  Christe,  cui  angelorum  chori  iuge  famulantur. 

7.  Vultu  placido  homines  in  tuis  laudibus  scdulos  pius  intucre, 

8.  Quorum  mortibus  condolens  in  tantum  humilis  factus  cs,  ut  mortcm 

subires. 

9.  Tu  devictis  inferni  legibus  resurgens  triumphas, 

10.  Tu  post  crucem  per  orbcm  gentibus  impcras,  omnipotcns  tilius  Dci. 

a.  Text.  Mone  No.  163.  (1,  219.)  aus:  IIs.  zu  Miinchen  Clni.  No.  14083.  f. 
16.  mit  Neumcn,  11.  Jahrh.  (A,  bei  Dan.  Cod.  Mon.  6.)  Bruchstiick  zu  Karls- 
ruhe  mit  Ncumen,  11.  Jahrh.  (B).  —  Schubiger  No.  15.  e  Cod.  Einsidl.  Fr.  1. 
(C).  —  Daniel  V,  5«.  e  Cod.  S.  Gall.  546  (D).  —  Neale  p.  47.  ex  Miss.  ms.  Wolfen- 
buttelensi  (E).  —  Miss.  Mog.  1507  (F),  Prag.  1507  (G),  Bas.  1510  (II).  —  Steht 
auch  im  Cod.  EinsidL  108.  saec.  XV. 

b.  Lcsarten.  2.  Insigni  B.  —  3.  Qui  AC,  dic  andern  Quo.  —  inip.  fortc 
potens  crux  D  Neale.  crucis  E.  —  4.  Suo  CFH  Monc,  die  andern  Quo.  — sang. 
de  pot.  diaboli  D  Ncalo.  diabolus  E.  —  G.  Christe  lues  ang.  E.  cui  fehlt  Neale.  — 
angclicis  choris  iunge  famulautcs  E.  angelorum  ha/t  Ncale  fiir  besser.  angclicis 
choris  insigne  famukntcs  D.  —  8.  mort.  confereus  \itam  E.  —  0.  10.  fehltB.  — 
„dedi  surgens  pro  resurgens,  ut  mctro  consuleretur."  Neale.  surgens  D.  — 
10.  imp.  omnem  fili  Dei.  Alleluia  I)  Ncalc. 

c  Bemcrk.  Ueber  das  Bhythmischc  etc.  spricht  Hartsch  (in  dcr  Vcrsab- 
theilung  nicht  mit  Mone  fibcreinstimmend)  S.  16.  31.  43.  48.  IV.  50.  97.  — 
8.  noch  No.  432. 


83.    Sequcntia  paschalis. 
(Auctor  cst  Wipo.) 

1.  Victimae  paschali  laudcs  inimolcut  christiani, 

2.  Agnus  redemit  ovcs,  Christus  innoccns  patri  recouciliavit  pcccatores. 

3.  Mors  et  vita  duello  conflixere  mirando:  dux  vitac  mortuus  regnat 

vivus. 

4.  Dic  nobis,  Maria:  Quid  vidisti  in  viaV 

5.  Sepulchrum  Christi  viventis  et  gloriam  vidi  resurgentis. 

6.  Dic  nobis,  Maria:  Quid  vidisti  in  via? 

7.  Angelicos  testes,  sudarium  ct  vcstes. 

8.  Dic  nobis,  Maria:  Quid  vidisti  in  viaV 

9.  Surrexit  Christus,  spes  mca,  praeccdet  vos  in  Uallilacam. 

10.  Credendum  cst  magis  soli  Mariac  vcraci,  quam  ludacorum  turbac 

follaci. 

11.  Scimus  Christum  surrcxissc  a  niortuis  vcrc:  tu  nobis,  victor  rex, 

misercre. 

a.  Text.  Schubiger  No.  G0.  c  Cod.  Eiusidl.  Fr.  1.  (A).  —  Daniel  II,  95. 
386.  in,  287  c  Cod.  Mon.  12.  safc.  inc.  (B),  Codd.  Vind.  7.  »  sacc.  XIV.  XV. 
(C).  —  Miss.  Rom.  1481.  1482.  1484.  111)7.  Miss.  Vcnct.  14G1.  14ti9.  Miss.  Patav. 
1191,  Tcgerns.  1494,  Col.  1504,  Mog.  1507,  Bas.  1510,  Halli.  1511.  Mind.  1513, 
Nurab.  1517,  — Toxt.  scr].  Scq.  Dav.  1405.  Adclpli.  H5.  Cliclitov.  IV,  lfiK.Torr.  — 
Wackernagel  I,  190  aus:  Miss.  Mog.  1482.  Cliditov.  1515.  —  Stcht  auch  im 
Cod.  S.  Gall.  546  (Brander). 

b.  Lcsarten.  Ichhaheoben  denTcjct  acfjrhat,  v.ir  rr  hrutr.  in  dr.r  Kirvhv 
gcbnlucJdich  ist.  —  Vs.  (I  und  .S  fehlrn  in  dvn  mn\*tw  Ti.rtru.  —  *).  Dic  mci- 
tten  Texte  haben  suos  statt  vos.  Kinije  haUn  Gallihmam,  andrrc  (drm  Bcime 
aach  bettser)  QidWaea.  —  10.  solac  1).  —  11.  Dic  Tcjcte  nhwauUn  stcischrn  a 
hrcI  ex  mort. 

KthrttM,  Sequeuen.  Q 


-     82    — 

c.  Bem<  foa  Rhytfmisckt  etc.  Mftdftt  Bartsdi 

00.  *0&  ;  -  IV.  /  r   F. 

lekung  mu  dm  relii  (rant 

Kar!  aber,   Professor  am  Gymi 

&  —    Vtjf.  §ie  darnach  gebildeten  fl  -  LctUsclie  Ueber- 

bti  Schlosser  1    ?,  9 09,  Bone  -tfo.  f7S>,  Nickel  8.  2 


Dtmini. 

(Auctor   Notkcr   Balbulus   habetur.) 

1 ,  Paniiauuis  creatori  ntque  redempturi  gloriam* 

"2.  Qui  bene  creatos,  sed  seductos  astutiu 

3.  Cullidi  serpcntis  sua  refecit  gratia, 

4.  Praedicens  futurum,  ut  germen  saucta  proferret  femina, 

5.  Quod  bostis  antiqui  nocivt  exsuperarut  capita; 

6.  Qaod  primitus  pcrdita  serius  nostra  cernunt  saecula, 

7.  Quam  splendida  flosculu  rirgula  novo  pollet  Maria* 
8*  Qui  editus  mire  edidit  miracitlu 
9.  Nec  iuvcnis  tantum,  sed  statiin  iuter  suae  nativitatis  primordia, 

10.  Per  sideris  tumen,  vel  Symeonis  verba 

1 1.  Iudaiea  ad  se  vd  eorda,  vel  munera  attrahens  nutu  gentilia. 
ti  Quem  Pater  in  ?oee,  atque  Spiritus  sanetus  specie  gloriticat, 

13.  visentes  doctorem  vel  archiatrum  doceut  auctoritate  sua. 

14.  Qui  postquam  salutis  dona  dedit  multa,  doctrinaeque  perplura  verba 

ore  iuo  promujgavit  saluberriiua, 

15.  Ad  probra,  sputa,  colaphos  et  flagclla,  vestem  quoque  ludo  quaesit 

et  spineum  venit  sertum  ad  crucis  brachia: 

16.  Quae  hodie  triumphali  a  mortuis  resurgens  sprcvit  victorift, 

17.  Duccus  secum  primitiva  ad  coelos  meinbra,  et  nuper  dispersa  revocans 

ovilia. 

18.  Quae  et  uobis  in  fine  speranda,  licet  ultima  membra  sinius,  spodet  dona. 

a.  TexL  Mone  No.  152  (1 ,  20f>)  aue:  Hs.  su  Miinchen  Clm.  14322.  |  24. 
1L  Jahrh.  (A).  CJm.  14845.  £  II.  12.  Jahrh.  (B).  Clm.  11004,  f.  106.  11.  Jahrh, 
(©.  Hs.  zuStnllffart  Bibl.  No.  20.  f.  6a.  11.  Jalirh.  (D).  Hs.  su  Freiburg  No.  60, 
/■»  Jnhrh.  (E),  Ifs.  zu  Stuttgart  BreY.  No>  123.  f.  194.  12.  Jahrh.  mit  Neumen 
tttrd  $er  Metcm*  (F).  Pez  thesaur.  auecdot.  nov.  I,  I.  p.  24  (G),  —  Neale  p.  45  ex 
Miss.  ni8.  Wolfeobuttclensi  |H).  —  Miss.  Bas,  1610  (I).  —  Danie!  II,  14.  hat 
eine  Zeile  und  V,  62  den  Text  aus  Neale  und  Varianten  au$  Mone. 

b.  Lesarten.  I.  creatoris  m.  redemptoris  Mone.  ,,creatori  a.  redemptori 
EF,,  in  CD  stand  der  Dativ,  ist  aber  CCfrigirt."  Monc.  —  2.  seductiiB  E.  — 
3.  serpentes  B.  —  4.  quod  germ.  E»  —  5.  noc,  amputaret  H.  —  17.  Cmn  sp. 
Mone,  dic  atidrrn  Quam.  flasculo  E,  pellit,  corrig,  pollit  E.  —  9,  post  suae  Neale, 
die  andern  inter  S.  —  1L  rite  gent.  Ncale,  die  andern  nutu  g,  —  12,  feldt  C, 
et  spir.  Neale,  die  andern  atque.  —  gloriiica  BF,  —  13.  vel  fehlt  Neale.  —  docens 
E.  —  14.  perpIuruiKi  Neale,  —  snao  E.  —  15.  sputo  E.  —  spineani  II.  —  ac  cr. 
Mone  aus  D,  u%$  amdem  ftd.  —  15,  Qni  AG,  tr.  morte  res.  Neale.  —  refotans 
CBR  refotaw  I».  —  18.  Qum  Neale. 

c.  Bcmerk.     Ueber  das  Rhi/thmiscJie  etc.  sprtcht  Bartsch  S.  14.  8 

135.  136.  —  G,  „serius  teigi  cUi  'hwgcDauer  des  alten  Testamentes  m  tmd  den 
ersehntru  Eintntt  da  neuen,"  Mooe.  —  13.  „Yisentes ■  geht  auf  th  mheii 

des  Vaters  und  des  heiL  Geiitce  hei  der  Taufc  Christi."  Mone.  —  Auctoritate 
nach  Matth.  7,  29.  —  18.  ..ultiraa  membra,  eine  HindetUungauf  die  zuletst  be- 
rufenen  Arbeiter  in  den  Weinbcrg  des  Ilerrn.  Matth.  20,  6.  16."  Mone. 


—    83    — 


•  85.    De  redemptione. 
(Auctor  Notker  Balbulus  habotur.) 


1.  Et  sicut  liliorum  candor 
In  gloria  splendebit 
Coram  Christo  beato, 

2.  Et  ceu  rosarum  pulcritudo  ru- 

tilat 
In  maguo  decore, 
Et  sicut  arbor  odorem 
Quae  vocitatur  nomiue  cedrus: 

Allel. 

3.  Omnes  gentes,  quas  creasti  do- 

mine, 
Laudis  tibi  ferant  vota  sedulae, 
Et  medullata  persolvant 
Caritatis  sanctae  muuera,  incen- 

sum 
Arietum  cum  bubus  et  hircis, 
Scilicet  ductor,  doctor  et  pre- 

cator, 


Hostia  tibi  rcddatur, 
Qui  non  solum  suscipis  castos, 
Sed  et  vocas  prolapsos, 
Fruetus  dignos  facientes  . .  . 

4.  Laetemur  gaudiis, 

Quos  redemit  verbum  patris 
A  reatus  laqueo  priini  parentis, 
Dei  iussa  sperueutis  artcm  per 
hostis. 

5.  Heuquandoparadysumdeserens 
Kxul  vcnit  in  exitiales 

Mundi  istius  laborcs! 

6.  Posthuma   hinc    proles    omuis 

rueret, 
Nisi  hanc  in  carnc 
Christus  natus  levaret 
Et  prima  corona  vcstiret 
Et  rursus  in  coelo  collocaret. 


a.  Text.  Morel  No.  49.  S.  30.  aus:  Hs.  zu  Eimiedeln  10.  Jahrh.  8.  560.  — 
Morel  No.  107.  S.  64.  hat  aiis  „Hs.  zu  St.  Gallen  540  (Brander)  Bl.  318,  ohne 
die  Melodie"  die  Str.  4—6  als  eine  besondere  Sequenz,  mit  dem  Beisatz  in  der 
Handschr. :  „Sequentia  B.  Notkeri  balbuli  tituli :  In  longitudine  dierum  canenda/* 

b.  Lesarten.    2,  3.  adorem  M.    (Druchf.) 


86.    Sequentia  in  paschate. 

1.  Deus  locutus  est  in  sancto  suo: 
Expoliavi  me  tunica  mea ; 
quomodo  induar  ca? 

Et  altissimus  dedit  vocem  suam : 

2.  Pater.      Exurge  gloria  mea, 

postula  a  me  et  dabo  tibi  regna! 
Exurge  gloriamea! 
Intende,  prospere  procede  et  regna,   . 
exurge  gloria  mea! 

3.  FiKms.     Pater,  in  hoc  cognovi  quia  voluisti  me, 

et  ecce  exurgam  diluculo, 

susceptor  meus,  non  movcbor  amplius, 

8uscipe  me  in  gloria  tua. 

Pater,  cxaltabo  te,  quoniam  susccpisti  me, 

et  ecce  astabo  tibi  mane, 

tu  autem  Domine  susceptor  iueus 

et  adhuc  tecum  sum  in  gloria  tua. 

4.  Pater.      Fili,  tu  semper  mecum  fuisti, 

et  omnia  mca  tua  sunt. 

Exaltare  super  coclos  Deus 

et  super  omnem  terram  gloria  tua. 


6* 


—    84    — 

Fili,  iam  sede  a  dextris,  iam  in  altuift  regredere. 
Oportebat  te,  fili,  sic  pati, 
et  ita  intrare  in  gloriam  tuam. 

5.  Filhts.     Pater,  verbum  tuum  veritas  est. 

Respice  in  terram  et  reple  eam  bonis  tuis. 
Tunc  confitebor  tibi  in  nationibus 
ct  psallam  tibi  in  gloria  mea. 

6.  Patcr.      Fili,  rivos  eius  inebriavi, 

multiplicavi  genimina  eius 
et  campi  tui  replentur  ubertate 
et  valles  habundabunt  frumento 
ct  hymnum  dicent  in  gloria. 

7.  Poimlus.  Iesu,  testis  in  coelo  fidelis, 

partem  in  prima  resurrectione  da  nobis, 
ut  ubi  es  tu  et  nos  simus 
exultantes  in  gloria  tua. 

a.  Text.  Morel  No.  69.  S.  41  aus:  Hs.  zu  St.  Gallen  (Brander)  546.  Bl 
99.  mit  dcr  Aufschrift:  Alia  pulchra  b.  Notkcri  puto,  de  resurrectione  Domi- 
nica  Sequeutia."  Sie  ist  aber  gewiss  nicht  von  Notker,  die  Melodie  fehlt. 
Morel. 

b.  Bemerk.  „Die  Gemeinde  wird  als  mittoirkend  genannt,  und  zweifeUos 
wurde  der  Eingang  (1,  1—4),  bei  dem  keine  Bezeichnung  steht,  ebenso  (im 
Wechselgesang)  gesungen."  Bartsch  S.  20. 


87.     Dotninica  s.  paschae. 

1.  0  qui  perenne  residens  potestatis  solio,  omnia  ordinas,  sator,  ab  aevo ! 

2.  Te  verum  et  unum  confitetur  omnis  terra  dominum, 

3.  Qui  nos  homines  tuis  deliciis  ciectos  condolens 

4.  Homo  veneras,  per  tuum  sanguinem  deceptos  revocans. 

5.  Inde  virtutes  coeli  et  omnes  angeli,  aeque  gratulantes  redempto 

homini, 

6.  Tibi  cum  fulgurosis  tuique  consciis  incessabiliter  proclamant  mi- 

nistris : 

7.  „Sanctus,  sanctus,  ayio^,  domine  virtutum  ac  potentissime  rex  exer- 

cituum, 

8.  Coelum,  terras,  maria  replesti  gloria  tuae  maiestatis  cuncta  per 

saecula.a 

9.  Fili,  domine,  persyltat  hymnos  consone  plebs,  tui  adventus  avida  ac 

futurorum  praescia. 

10.  In  his  laudibus  condelectantur  optime  principes  firmati  pneumate, 

trophaea  tua  canere. 

11.  Interim  dulcia  proclamant  cantica  testium  agmina,  agni  cruore  albata. 

12.  Solum  praecipue  te  dignum  carmine  supplici  fatcntur  sacerdotes 

libamine. 

13.  Ad  tuam  semper  laudem  monachi  conscrvant  vitam  coelibem. 

14.  Ut  tuus  honor  vivat,  virgines  prudenter  lampades  ornant 

15.  His  tam  iocundis  placatus,  Christe,  canticis 

16.  Et  iios  exaudi  psallentcs  vocc  supplici; 

17.  Et  qui  hominum  causa  volcns  subieras  mortis  acerba, 

18.  Fac  nos  horum  consortes,  quos  patrem  repetens  patriae  refers, 

19.  In  qua  laus  est  tibi  perpes. 


—    85    — 

a.  Text.  Mone  No.  147  (1,  199)  aus:  Hs.  zu  St.  Gallen  No.  380.  p.  208. 
11.  Jahrh.  mit  Neumen.  In  Notkers  Sammlung.  —  Daniel  V,  01  hat  den  Text 
au8  Mone. 

b.  Semerk.  „Die  vorherrsehende  Form  in  diescr  Sequenz  ist  der  sechs* 
ttilbige  jambische  Vere"  Bartsch  S.  93  nach  der  Eintheilung  von  Mone  (7>1  Zei- 
len).  8.  11.  26.  80.  82.  132.  —  „Dies  Lied  ist  nach  Anleitung  der  Apocal.  6, 
13.  8,  18 — 16.  gemacht,  die  Osterlieder  auf  dieser  Welt  sind  daher  nur  ein 
Vorbild  der  Lobgesdnge  vor  dem  himmlischen  Gastmal.  Die  Sequenz  erwiihnt 
3  Chore,  Priester  (12),  Monche  (13)  und  Jungfrauen  (14),  sie  toar  also  fiir 
Stifts-  und  Klosterkirchen  bestimmt  und  in  ihrem  Gebrauclve  von  jenen  Liedern 
ver$ehiedenf  wozu  Knaben-  und  Volkschdre  mitwirkten  (S.  No.  44,  2)."  Mone. 


88.    Scqueniia  paschcdis. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


3. 


Ecce  dies  celebris, 
Lox  succedit  tenebris, 
Morti  resorrectio, 
Laetis  cedant  tristia, 
Cum  sit  maior  gloria, 
Quam  prima  confusio. 
Umbram  fugat  veritas, 
Vetustatem  novitas, 
Luctum  consolatio. 
Pascha  novum  colite, 
Quod  praeit  in  capite, 
Membra  sperent  singula: 
Pascha  novum  Christus  cst, 
Qui  pro  nobis  passus  est, 
Agnus  sine  macula. 
Hostis,  qui  nos  circuit, 
Praedam  Christus  eruit, 
Quod  Samson  praccinuit, 
Dum  leonem  lacerat : 
David  fortis  viribus 
A  leonis  unguibus 
Et  ab  ursi  faucibus 
Gregem  patris  libcrat. 
Qui  in  mortc  plures  stravit 
Samson,  Christum  figuravit, 
Cuius  mors  victoria : 
Samson  dictus  sol  corum, 


Christus  lux  est  electorum, 
Quos  illustrat  gratia. 

5.  Iam  de  crucis  sacro  vectc 
Botrus  fluit  in  dilectae 
Pcnetral  ecclesiac : 

Iam  calcato  torculari 
Musto  gaudent  ebriari 
Gentium  primitiae. 

6.  Saccus  scissus  et  pertusus 
In  rcgales  transit  usus, 
Saccus  fit  soccus  gratiae, 
Caro  victrix  miscriac. 

7.  Quia  rcgcrn  peremerunt, 
Rci  rcgnum  perdiderunt, 
Scd  non  delctiir  pcnitus 
Cain,  in  signuni  positus. 

8.  Rcprobatus  et  abicctus 
Lapis  istc  nunc  electus 

In  trophaeum  stat  crcctus 
Et  in  caput  anguli : 
Culpam  dclcns  non  naturam 
Novam  creat  creaturani, 
Teucns  iu  se  ligaturam 
Utriusque  populi. 
Capiti  sit  gloria 
Mcnibrisquc  concordia.  Amcn. 


a.  Text.  Clichtov.  IV,  271.  —  Daniel  II,  71  hat  die  3  ersten  Zeilen  uud 
V9  194.  den  Text:  „SpIendet  scqucntia  doctissimiB  Trenchii  p.  144  sq.  ct  Ncalii 
Med.  aev.  IL  p.  80  sq.  adnotationibus,  qnas  transcribimus." 

b.  Letarten.    2,  4.  Pascha  nostrum  C). 

c.  Bemerk.  3.  1.  Petr.  5,  8.  —  5.  4.  Mos.  13,  23.  2i.  —  G.  Ps.  20,  12.  — 
7.  1.  Mos.  4,  15. 


—    86     - 


89.    Sequmtia  paschalis. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


6. 


7. 


1.  Lux  illuxit  domiuica, 
Lux  insignis,  lux  miica, 
Lux  lucis  et  laetitiae, 
Lux  iminortalis  gloriac. 

2.  Diem  mundi  conditio 
Commendat  ab  initio, 
Quam  Christi  resurrectio 
Ditavit  privilegio. 

3.  In  spe  perennis  gaudii 
Lucis  exultent  filii, 
Vendicent  membra  meritis 
Confirmitatem  capitis. 

4.  Solennis  est  celebritas, 
Et  vota  sunt  solennia, 
Primae  diei  dignitas 
Prima  requirit  gaudia. 

5.  Solennitatum  gloria 
Paschalis  est  victoria, 
Sub  multis  aenigmatibus 
Prius  promissa  patribus. 
Text    Clichtov.  IV,  171.  Daniel  II,  71 


10, 


Iam  scisso  velo  patuit, 
Quod  vetus  lex  praecinuit, 
Figuram  res  exterminat, 
Et  nmbram  lux  illuminat. 
Quid  agnus  sine  macula, 
Quid  hoedus  typi  gesserit, 
Nostra  purgans  piacula 
Messias  nobis  aperit. 
Per  mortem  nos  indebitam 
Solvit  a  morte  debita, 
Praedam  captans  illicitam 
Praeda  privatur  licita. 
Carmis  delet  opprobria 
Caro  peccati  nescia, 
Die  reflorens  tertia 
Corda  confirmat  dubia. 
0  mors  Christi  mirifica, 
Tu  Christo  nos  vivifica, 
Mors  morti  non  obnoxia 
Da  nobis  vitae  praemia.  Amei 
hat  die  3  ersten  Zeilen. 


90.    Scquentia  paschalis. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


1.  Mundi  renovatio 
Nova  parit  gaudia, 
Resurgenti  Domino 
Conresurgunt  omnia. 
Elementa  serviunt 
Et  auctoris  sentiunt 
Quanta  sint  sollennia. 

2.  Ignis  Yolat  mobilis, 
Et  aer  volubilis, 
Fluit  aqua  labilis, 
Terra  manet  stabilis, 
Alta  petunt  levia, 
Centrum  tenent  gravia, 
Renovantur  omnia. 

3.  Coelum  fit  serenius, 
Et  mare  tranquillius, 
Spirat  aura  levius, 
Vallis  nostra  floruit: 
Revirescuut  arida, 
Recalescunt  frigida, 
Post  quae  ver  intepuit. 


4.  Gelu  mortis  solvitur, 
Princeps  mundi  tollitur 
Et  eius  destruitur 

In  nobis  imperium : 
Dum  tenere  voluit, 
In  quo  nihil  habuit 
Ius  amisit  proprium. 

5.  Vita  mortem  superat, 
Homo  iam  recuperat, 
Quod  prius  amiserat, 
Paradisigaudium: 
Viam  praebet  facilem 
Cherubin  versatilem, 
Ut  Deus  promiserat 
Amovendo  gladium. 

6.  Christus  coelos  reserat 
Et  captivos  liberat, 
Quos  culpa  ligaverat 
Sub  mortis  interitu: 
Pro  tanta  victoria 
Patri,  proli,  gloria 
Nunquam  transitoria 

Sit  cum  sancto  spiritu.  Amen. 


-     87 


a.  Tcxt    Daniel  II,  68.  ^m.  c  Cod.  Btfon,  10    saec  XII.  mtV  Noteti  (X). 
fld. '  ind.  8,  saec.  XV,  (C).  —  Morcl  5,45  3fr.70oii«:  /i 

(D).    —   Cod,    Viml,    aaec,    JQY.   **»   im 
Jahrh.  Paderborn 
\rb9nen  Joh .  ron  SaUh u rtj  (K) . 

—  Clirhtov.  IV,  1GK.  —  liisa.  PaUT.   1  l'M 

k  Ltsartcu.  1,7.  Q.  sit  jiotentia  Mor.  — 
nius  B.  —  3,  7.  PoBtouam  Mor.  Quia  ver  Pat.  — 
Mor.  —  4,  6.  Cuni  ten.  BC.  —  5T  5.  Vitam  C.  — 

—  5,  8.  Amovendi  Pat,  —  6.  kcti  Dnniel  mcht. 

c.  Bemerk.     Eine  deutsche  UeberseUmg  hat   Schlosser  i,   S.  15L   Ram- 
bacb:  Anthologie  christlicher  Oesange  I,  S.  2&9, 


2,6. 

4,  2. 

5,  7. 


teuct  Mor.  —  8,  3,  le- 
Mundi  wrinceps  falljttir 
Deua  praeeeperat  Mor. 


Sequentia  paschulr^  &    roMffl  Domini 

(Auctor  egt  Adam  de  S.  Victore.) 


. 


5. 


Zyma  vetus  expurgetur, 

acere  oelebretur 
Nova  resiirrectio : 

est  dies  nostrae  spci, 
lluius  mira  vis  diei 
Legis  testimonio. 
Haec  Aegyptuin  spoliavit 
Et  Hebraeos  liberavit 
De  fornace  ferrea : 
His  in  arcto  constituti  - 
Opus  erat  servitutis 
Lutum,  latcr,  palea. 
Iam  divinae  laus  virtutis, 
lam  triumphi,  iam  salutis 
Vox  erum|iat  libera: 
Haec  est  dies,  quain  fccit  Domi- 

nus, 
Dies  nostri  doloris  tcrinimis, 
Dies  salutifera 
Lex  est  umbra  futurorum, 
Christus  finis  proinissoruin, 
Qui  consummat  omni;t: 
Christi  sauguis  igneam 
Hebetavit  rumphaearn 
Arauta  custodia. 
Puer  nostri  forma  risus, 
Pro  quo  vervex  est  occisus, 
Vitae  signat  gaudium : 
Ioseph  exit  de  cistcrna, 
Christus  redit  ad  superua 
Post  mortis  supplicium. 
Hic  dracones  Pharaonis 
raco  vorat*  a  draconis 

munis  malitia ; 


10. 


ii 


Quos  ignitus  vulnerat, 
Hoa  serpentis  liberat 
Aenei  praesentia. 
Anguem  forat  in  maxilla 
Christus  hamus  et  armilla, 
In  cavernam  reguli : 
Manum  mittit  ablactatus 
Et  sic  fugit  exturbatus 
Vetus  hoBpea  B&eculi 
Irrisores  Helisaei, 
Dum  conscendit  domuiu  Dri, 
Zelum  caivi  sentiunt : 
Davitl  arreptitius, 
Hircus  emissarius 
Et  passer  effugiunt 
lu  maxilla  millc  sternit 
Et  de  tribu  sua  spernit 
Satusou  matrimonium: 
Sanison  Gasae  lerifl  puuttf 
Et  asportans  portas  scandit 
Montis  supereiliuin. 
Sic  de  Itida  leo  fortis 
fcactfa  portia  diraemortis 
Die  surgit  tertia: 
Kugiente  vocc  patris 
Ad  supernae  sinura  nmlns 
Tol  revexit  spolia. 
Cetus  Ionam  fugitivum, 
Veri  lonae  signativuin, 
Post  tres  dies  redilit  vivum 
De  ventris  angustia: 
Botrus  Cypri  reflorescir, 
Dilatatur  et  excrescit, 


88    — 


Synagogae  flos  marescit, 
Et  floret  ecclesia. 
12.  Mors  et  vita  conflixcre, 
Resurrexit  Cbristus  vere 
Et  cum  Christo  suiTexere 
Multi  testes  gloriae: 
Mane  novum,  manc  laetum 
Vespertinum  tergat  fletum, 
Quia  vita  vicit  letum : 
Tempus  est  lactitiae. 


13.  Iesu  victor,  Iesu  vita, 
Iesu  vitae  via  trita,    • 
Cuius  morte  mors  sopita, 
Ad  paschalem  nos  invita 
Mensam  cum  fiducia: 
Vive  panis,  vivax  unda, 
Vera  vitis  et  foecunda, 
Tu  nos  pasce,  tu  nos  munda, 
Ut  a  morte  nos  secunda 
Tua  salvet  gratia. 


a.  Text.    Clichtov.  IV,  169.  Daraus  Daniel    II,  69. 

b.  Lesarten.  4,  5.  rhomphacum  Dan.  —  5,  1.  visusDan.  —  7,  2.  Christi 
Dan.  —  8,  4.  aneptitius  Dan. 

c.  Bemerk.  2.  „Clicht.  intelligit  de  vasibus  argenteis  et  aureis,  qnae  secnm 
portabant  Iudaei:  equidem  cladem  primogcnitorum  significatam  puto."  Daniel.— 
8,  4.  „Dav.  anep.  i.  c.  Sauli  regis,  incolumis  effugit.  1.  Reg.  21,  ita  Christus 
vcrus  Dei  filius  salvus  evasit.*4  Dan.  —  Eine  deutschc  Uebcrsetzung  und  Angabe 
ron  riclen  (an  30)  Bibelstellcn ,  auf  die  der  Dichtcr  hingedcutet ,  hat  Schlosser 
I,  S.  153. 


92.    De  resurredione  Christi  feria  IV.  post  octav.  pasdi. 
(Auctor  cst  Notker  Balbulus.) 

1.  Laudes  Christo  redempti  voce  modulemur  supplici. 

2.  Omnis  in  bac  die  rerum  natura  iubilans 

:*.  Personet  immensas  tilio  Dei  gratias.  • 

4.  Iani  nostri  concivcs  coelcstis  sanctuarii  milites, 

5.  Ordines  novcni  in  vestra  nos  adunate  gaudia. 
G.  Hymnite  nunc  supcri,  pariter  resonate  inferi, 

7.  Et  oinnis  in  Domini  spiritus  gratuletur  aenesi, 

8.  Qui  bominis  causa  Deus  homo  nascitur 

9.  Et  fragili  carne  se  Deitas  occulens  probra  sustinuit  patiens, 

10.  Virtutibus,  signis  ut  Deus  emicuit, 

11.  Et  corporis  nostri  ncccssitate  fruens  verus  terrigena  claruit. 

12.  Ab  boste  tentatus  non  est  agnitus  ncque  divinitas  patuit: 

13.  Ars  artera  delusit,  donec  veteris  nodum  piaculi  secuit. 

14.  In  ara  crucis  hostiam  se  pro  nobis  Christus  obtulit  Deo  patri,  morte 

sua  nostra  mortificans  crimina. 

15.  Iam  victor  Christus  baratro  populato,  mortis  principe  vinculato  ab 

inferis  pompa  regreditur  nobili. 

16.  Ilaec  est  dies,  quac  illuxit  post  turbida  regni  Aethiopuin  tempora, 

17.  Christus  in  qua  resurrexit  ultra  victurus  cum  caroe,  quam  sumpsit 

de  Maria  virgine. 

18.  Qui  ovem  cum  gaudio  patri,  quam  perdiderat,  hnmero  revexit  suo. 

a.  Text.  Danicl  II,  17$.  291.  aus  Borol.  1.  saec.  XI.  (A)  und  einigen 
Miss.  —  Seq.  Dav.  1495  (B).  Miss.  Col.  1504  (C),  Mog.  1507  (D),  Prag.  1607  (E), 
Mind.  1513  (F),  Numb.  1517  (G).  —  Adelpb.  33  (H),  Lud.,  Torr.  —  Steht  auch 
fiii  Cod.  Einsidl.  121.  saec.  X.  Cod.  S.  Gall.  54G  (Brauder),  tcoraus  Daniel  V,  5G 
die  erste  Zeilc  hat:  Laudes  redempti  Christo  corde. 

b.  Lesarten.  rcdemptori  ADH.  —  2.  iubilat  A  Lud.  Torr.  iubQet  D.  — 
3.  Personat.  B.  —  5.  nostra  A.  —  adiuvate  BD.  —  6.  paritergue  £.  —  7.  Ut 


-    89    — 

—  Pomino  DH  Tor.  —  gcnesi  A.  —  9.  Deitatis  C.  —  U.  Qui  corpari 
—  14,  korttm  pm  C.  —  ir>.  Christus   virtor  CDH,  —  16.  411:1  III.  A    —  17 
DptH  0  fchlt  c, 

c.  Bemerh     I  Rhytfo  C.   spricht   Bartsrh 

istua    omni    rorpori*    humani   imbecillit&td    Laborans 
\ estft tl«-"muiistru\it.**  Daniel. —  16.  „Aethio]>es  boc  loco  denotant  fl.Lcmonmii 
iterras  et  corpore  et  auima  nigras,   qiULrutt  ptiBcepfl  saepiufl  lliirao  uuncupa- 
I  alludit  poeta  ad  captivitatem  Iudacorum  Aegyptiacam."  I>  micl. 


93.    Sequrntia  pascJuilis 
(in  dominica  ante  ascensionom  Domini). 


Mane  prima  sabbati 
Surgens  Dei  filius 

t  gloria: 
iceleris 
Rediit  ab  iofe 

1  suinma  victoria. 
mrrectio 
Omni  plena  gaudio 
ofatur  omnia. 
Bemrgetttis  itaque 
llarta  Jiagdalena 

I  praenuntia. 
Cfaristi  fratribus 
iijort»*  tristibus 
gaudia. 
n  hrati  nculi, 
Qoibus  regem  saeculi 
rte  iam  deposita 
LQtuita. 
llaec  est  illa  femina, 
cuncta  crimina 
Ad  Cbristi  vestigia 
lavil  gra 
>  «luni  plorat  et  mens  orat 
to  rbunnt.  quod  cor  amat 
omnia. 

..  166  il.  224) 
._  Te*t.  11  l  licbt.  IV,  167  (C).— 

.  XIV.  (D).   —  Seq.  1m 


9.  Nou  ignorat,  queiu  adorat, 
Quid  preeetur,  iam  deletur, 
Quod  nieus  tiuiet  conscia. 
Ki.  o  Maria,  mater  pia, 
Stella  maris  appellaris 
opLTum  per  merita. 

11.  Matri  Christi  coaequuLt, 
Dum  fuisti  sic  voc 
Sed  hooore  sulnlita. 

12.  IUamuadi  imperatrix, 
l>ta  beata  peccatrix 
Laetitiae  primonliu 
Fuderunt  in  ecclesia, 

13.  Illa  ciiiiii  fuit  porta, 
IVi  quam  niuiido  lu.\  est  orta; 
Haec  resurgentis  nuntia 
Mundum  replet  laetitia. 

14.  0  Maria  Magdalena, 
Audi  vota  laude  plena, 
Apud  Uhristum  cunruuj  iatuin 
Clementer  concilj 

15.  Ut  fons  summae  pietalis, 
Qui  BC  lavit  a  pei 
Ser  -  atque  ti 
Mundet  data  venia : 
Atiieu  (licattt  omnia, 

gu  Freiburg  ».  JaJtrh. 

D;iniel  II,  255  *c  <  Ji.M    el 
j   Adelpb.  12  iii    - 


Lisa.  fratr.  Paris.  1520  (II),    Mias.  Praetnoortrat.   1530   il).  — 
igel  I,  lHt  au  rext.,  Clfchk,  Panfol.   — 

tn)  I  .  XII.   mit  Netmett,   Cod.  Lucern.  succ  XIU. 

I 
tarUm.     1,  2*61.fdei  Mon,  —  2,  2.  Rcdigcns  ab  A 

fs.  3,  2.  Omniiiin  B,    —   4,  1.  llcsurgcns  B.   — 
,4.  Primo  Mon.  Priiuum  K  W  1'rimx.    - 

ii"  tkr  Namen  Chriatna 
/  ihm  Magdatena   im   Leb<  ■ 
ihn  auch  wollte."    Mone,  der  Chriatum  xtatt  i 

1  Qnod  AB    Wtck    ^nod  prccatur.  Dan.  nam  del,  Monc ,   libri  iam. 


C  1615  nam.  —  10.  0  M.  st.  mar.  Pia  mat.  ap.  C.  0  M.  st.  mar,  m:it.  ph  ap. 
Wack.  —  11  Ma.  Chr.  <1.  f„  Cotq.  s  roc  I  J  l  ~<  Moae  —  II,  9.  Tn  I  A-  - 
12.  steM  ^c/t  13  C.  —  13,  2.  P.  q.  aalus  est  exorta  B.  W*dr.  —  18,  3-4 
/<?W<  B,  —  15.  1.  U,  f.  ipse  piet.  D.  —  15,  4.  tuund&t  B.  —  16,  5.  pet  0«  B 
venia.  Aroen  C. 


94.    Scqitrutia  pasckahs  ad   Vesptram  feria   V. 

(Auctor  Notker  Balbulus  liabetur.) 

1.  Laudaotes  triumph.intem  Christura  pangamus  hymnum, 

2.  Qui  muudi  principe  devicto  servili  nos  solvit  a  vinelo. 

3.  Quapropter  cum  pridem  mutis  rcsonarc  nuuc  decet  organis« 

4.  Et  laudum  eoncentu  digno  occurrere  surgenti  doinino, 

5.  Qui  niorte  victa  diem  hunc  ornavit  gloriosi  pompa  triiunphi, 

6.  Quo  et  eduxit  populwm  signatum  de  Aegypto  sanguiue  suo, 

7.  Principis  et  regno  inaligni  popuiato,  et  ipao  strato 

8.  Electos  coelestem  concessit  ascendere  in  Ierusalem. 

9.  Hiuc,  fratres  cari,  simul  laeteinur  sacratissimo  dici  huius  festo, 

10.  Qua  fortis  leo,  daeinone  victo,  surgens  tumulo  illuxit  omni  modo, 

11.  Et  sanctarum  excroplo  inouiti  mulierum  quacramus  Christum, 
TJ.  Invenimus  quein  cito,  virtutum  aromata  si  praeparamus, 

13.  Quod  ipse  praestet  pius. 

a.  femtt  Mone  No.  145  (1,  19C)  <*««:  Hs.  zu  St.  GaUen  No,  380.  p.  253. 
11.  Jahrh.  mit  Neutnen.  untCT  Xotkers  Sequensen,  —  Daniel  V,  54  aus  Cod.  S. 
GalL  546  (Brander),  stimmt  tjeuau  mit  Mone. 

b.  Bemerk*  Mone  thciU  die  Sequenz  tit  7  Str,  mit  einem  eitizeilige» 
Schhm.    S.  daruber  Bartsch  S.  6\  7.  117.  139. 


95.     Tcmporc  paschnli. 


&. 


Generans  regem  spoliantem  tar- 

tara, 
Pullentem  nunc  in  aethera. 
Rex  in  aeternum  suscipe 

15.  Benignus  praeconia  uostra 
Sedulo  tibi  canentia. 
Patrifl  sedens  ad  dexterara,  vic- 

tor  ubique, 
Morte  iam  superata 
Atque  triunipbata 

20.  Polorum  possidens  gaudia, 
0  magna,  o  pulchra,  o  celsa 
Clementia  Christi, 
Lucifiua,  o  alma  etc. 

Text.  Morel  No.  68.  S.  40.  am:  zuSt.  Urhan  (jctzt  in  Lueern).  14,JaJtth,f 
Lehen  der  Heiligen  ettthaUend.  „Ein  bestimmtes  Metrum  herzustdlen  hat  grosst 
Schwiertgkeit."  Morel.  —  Danicl  II,  175  md  V,  61  hat  die  erate  Zeile.  — 
Stcht  auch  m  Cod,  S.  Gall.  546  (Brander). 


Fulgens  praeclara  rutilat 
Per  orbem  hodie  dies, 
In  qua  Christi  lucida 
Narrantur  ovanter  proclia. 
De  hoste  superbo ,  quem  Clm- 

stus  triumphavit 
Pulchra  castra  illius  perimens 

deterrima. 
Infelix  culpa  Evae, 
Qua  caruimus  omnes  vita. 
Felix  proles  Mariae, 
10.  Qua  epulamur  modo  una. 
Benedicta  sit  celsa  regina  illa, 


—     91     — 
9G,    Sequi  /fl  in  pa$ekati  trtnporr. 

(Auctor  Notker  R&lbutus  habetur.) 

Ecce  voeibus  carniiua  coniparibus  ecclesiu  dilecto  pang.it  suo,  illius 
gaudens  reditus  triumpho. 

■  polcro  t  ena  lacriinulam,  taeta  uunc  excipiat  regressum, 

quem  nuper  flebat  ademptum. 

3.  Qui  <le  sursum  veuiens  huius  et  affeetu  ardens  tersit  suo  vulnnv  ab 

illu  uaevuui  pareutis  primulae. 

4.  Cuius  sponsi  radio  proeul  de  nuptae  gaudio  synagoga  pellatur,  colore 

obfuscata  nigerrimo. 
Namque  illius  amore  alto  coniixus  crucis  arbore  sacravit  lateris  illam 

tiuniiiie. 
6.  Hanc  praetiguravit  Eva,  viri  cum  fabricatur  a  eosta,  et  Noe  arcula 

aqui 
7    Hknc  Babvlonis  nuper  tyranno  misere  afflietam  atque  suis  a  sedibus 

translatam, 
8,  Tu,  Christe,  favens  poranti  atque  sternens  Babylouem  revocasti  Sion 

niiin  ftd  montcin. 
Quam  hic  iocumlis  ovantcm  gaudiis  gratia  BgtmS  mundi  tiorentis. 

10.  Huius  LTutiae  eo  &U!  llnsu  mlemptus  tuo  <  ruore, 

11.  Et  qui  nostri  causa  canopicos  afflixisti  morte  prineipes,  ut  uos  iude 

Iveres, 
■     ju  eremo  huius  vitae,  Qt  muuiti  pedes  viperas  conteramus 
■ 
Te  duce  promissam  veuiamus  ut  ad  terrain. 

a.  T*xt     ftfau  Ho.    164  (1,  209)  011*;    Ht.  *U  St.  GaVcn  No.  378.  p.  M& 

(A).  No,  380.  p.  259.  11.  Jahrh.  (B). 
1>    Lrtarten,     1.  exultans   sui  B.  —  2.  lacrimula  A,  —  4.  Huius  B.  —  5. 
i*  aflixus  panso  stipite  B.  —  6.  Haee  B.  Hac  A.     „Ich  utte  dcn  Acc 
(T).H  Mflfkft   —  Aova  A,  —  11.  iani  punisti  B.  —  12,  hercmo  AB. 
r.  Bemcrk.    Ucbcr  das  lihythmische  etc.  nprtcfe  Bartscb  &  17.  8L  90.  101. 

Kirche  seirie  Bran 
\affunq  der  Eva  a\  ite  Adams  als  das  Vorbild  fur  die  6 

*$  der  Kirchc  bet\  d*J  dcr  Oeffmtnj  dcr  & 

B 
lche  Beziehuug  auch   in  den  griechimchen    Kirchen  »*t/' 


1)7.     Feria   III.  post  pascJnt. 

(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

lomine,  laetifica  sponsam  tuam  ecclesiam, 
\\\  hi  quibufi  eam,  Christe,  tibi  sponsaw 

Allatis  illi  dotalibus  valde  miris. 
Tunc  morte  tua  tristes  sanctas  feminas  atquc  viros  rnulsisti  resur- 

ido. 
Nunc  residens  ad  patris  clextram  omni  mortis  ab  incursu  nos,  ChJ 

tuere. 
a.  Text.    MoneNo.  155  (1,  210)  aus:  Rs.vonMurbachtuColmar,  IS.Jahrh. 
11$.  tu  St.  Galhn  JNa.  378.  p.  20C  mit  dar  Melodit,  10.  Jahrh.  von  Notker 


—    92    — 

(B),  No.  3S0  p.  171.  11.  Jahrh.  mit  Neumcn  (C).  Beide  Handschr.  mit  der  Be- 
jttimmunq:  feria  IIT.  post  dominicam  II.  paschae  ad  vesperam.  —  DanielV,  192 
hat  denTcxt  aus  Mone.  —  Steht  auch  in:  Codd.  Einsidl.  113.  114.  121.  866L 
Khcinau.  6.  9. 

b.  Lesarten.    4.  Christi  A.  —  4.  Nunc.  A. 

c.  BemerJ:.  .,Sequenzen  ohne  Schlusssatz,  also  mit  einem  Doppelversikd 
schliessend.  llierher  gchort  wol  diese  Sequenz,  die  (nach  Mone's  Eintheilung) 
nach  cinem  Eingang  (Vs.  1.  zwei  Doppelversikel  enthnlt  (2.  3),  wobei  jedoch  dte 
Stollen  des  crsten  (2)  sich  nicht  genau  dechen."  Bartsch  S.  29. 


98.    In  feria  secunda  post  pascha. 

1.  Altissimc  Icsu  Christe,  qui  dignatus  es  munda 

2.  Ex  virguncula  Maria  carnem  nostram  assumere  immaculatam, 

3.  Tu  pcr  feminara  renovas  carnem  nostram,  quae  perierat  per  Evam. 

4.  Tu  nostra  visitasti  infirma,  ut  infirmas  sanans  curares  animas. 

5.  Nam,  quamquam  in  humana  natura  apparebas,  tu  carebas  macula. 
0.  Tu  nostri  miserans  de  superna  cxisti  patria,  visitans  nostra, 

7.  Charitate  tua  nimis  cara  qua  nos  dilexeras  super  omnia. 

8.  Ergo  tua  iugiter  regnat  altissima  divinitas. 

9.  Servi  formam  tu  non  dedignans  iungis  tibi  ecclesiam. 

10.  0  quis  iam  tanta  digna  et  pia  pietatis  viscera! 

11.  Has  pic  cantet  odas  ccclesia  nunc  dulciter  tuas, 

12.  Iubilans  propter  magna  dilectionis  dona,  qiia  tu  nos  dilexeras,  nos 

tuum  plasma. 

13.  In  tantum  ut  pro  nostra  tu  morereris  vita,  et  reduceret  vitam  mors, 

Christc,  tua. 

14.  Gaudot  ccclesia  pia  promerc  carmina, 

15.  Seque  mundissimam  parare  studet  hostiam, 

16.  Dum  mortificat  mala  vitia,  gloriam  dum  desiderat  mori  propter  tuam. 

17.  Illam  tu  serva,  tu  laetifica;  haectuadicitur  sponsa,  sanguine  quaesita. 

18.  Haec  sacrata  festa  tribuas  paschalia 

19.  Tuis  semper  servis  colere  continua, 

20.  Ut  eis  aetcrnam  dones  vitam.  Amen. 

a.  Text.  Neale  p.  51.  e  Miss.  Leodiensi  !1513.  —  Daniel  V,  196  hat  den 
Text  aus  Nealc. 

b.  Lesartcn.  7.  Addidi  qua,  tum  sensu,  tura  metro  postulantc.  N.  —  11. 
Transposui,  metri  causa,  odas  et  nunc.  N.  —  3.  Additur  Rubrica:  In  dedi- 
catione  ccclesiae  dicuntur  sic  sequentcs  vcrsus:  llaec  sacrata  aula 
dicitur  ccclcsia:  Tu  in  illa  bona  prccantes  exaudias,  Ut  eis  aeternam  dones 
vitam.  Amcn.  N. 


99.    Svqitentia  feria  IV.  post  pascfia. 
(Auctor  Notker  Balbulus  habetur.) 

1.  Eia  harmoniis,  socii,  laudum  rcsonis 

2.  Huius  splendidc  vernantis  celebrcinus  gaudia^simul  temporis, 

3.  In  quo  patriae  coelestis  per  Christum  patet  reserata  spes  nobis. 

4.  Nunc  gemit  Pliarao  sibi  raptos  plaga  mortis,  quos  afflixit  vernaculos, 

5.  Nos  autem  referamus  supremo  grates  regi,  qui  nos  redemit  barathro. 


—    93    — 

6.  Et  qui  per  Christum  canopicft  morc  Iudaeorum  Solvimur  poenft, 

7.  Mentes  pariter  praeparemus,  typicam  ut  immolemus  victimam, 

8.  Cuius  cruore  sacrosancto  insigniti  mentis  domo 

9.  Non  pavemus  angeli  cnscm  plectentis  reos  vindiccm. 

0.  Et  digne  mysticis  ut  eius  epulemur  carnibus, 

1.  Fermenta  criminum  purgemus,  sinceritcr  vivamus. 

2.  Sic  eripi  in  huius  eremo  vitae  quimus  pcr  coeleste  lumen  de  tetris 

hostibus, 

3.  Per  lavacrumque  Christi  inimicis  elapsi  digue  ipsum  landare  hymno 

Moysi, 

14.  Qui  suos  maligno  pressos  Pharaone  alumnos 

15.  Liberat,  obsttucto  atris  abyssis  inimico. 

16.  Quapropter  certante  nunc  voto  iubilemus  tantac  potestatis  domino, 

17.  Et  suae  ianuam  praecelsae  pietatis  pulsemus  precibus  devotis, 

18.  Moriendo  ut  qui  mortis  legem  mpit  atrocis, 

19.  Hic  redemptos  custodiat,  ne  post  tergum  decidant, 

20.  Sed  ut  regnum  scandant  promissum. 

a.  Text.  Mone  No.  156  (1,  211)  aus:  Hs.  zu  St.  Gallcn  No.  376.  p.  348. 
tB.  Jahrh.  mit  Neumen  (A).  No.  880.  p.  2G2.  11.  Jahrh.  imtcr  Notkcrs  Sequen- 
ten  (B)  mit  der  Ueberschrift :  Eia  turba.  Unde  supra.  —  Dan.  V,  55  e  Cod. 
3.  GaU.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.  6.  can.  vice  B.  —  9.  ens.  caedentis  B.  —  10.  dign.  carni- 
bns  ut  eius  ep.  mysticis  B.  —  11.  cr.  muudemus  B.  —  12.  heremo  AB. 

c.  Bemerk.  8.  „mentis  domus  =  das  Haupt  des  Menschen.  JDa  der 
Memeeh  ein  Tempel  Gottes  ist,  so  wird  sein  Angesicht  als  die  Thure  betraditet 
md  seine  Stirnc  als  der  Sturz  (superliminare)  der  Thiire  gesalbt,  wie  vor  dcm 
Auuug  aue  Ajcgyptcn  die  beidcn  Pfosten  und  dcr  Sturz  der  Hausthure  von  den 
Israditen  mit  dem  Blute  dcs  Osterlammes  besprengt  wurdcn.  Exod.  12,  22." 
Mone. 


100«    In  feria  tertia  post  pascha. 

1.  Aulae  lucidae  repertor,  lux  et  ianna,  die  hodicrna 

2.  Surrexit  morte  devicta  hostia  viva  patri  immolata, 

3.  Sua  sancta  gratia. 

4.  O  quam  pia  clemcntia! 

5.  Quos  atrox  scrpens  morsu  detruscrat  in  tartarum, 

6.  Hos  Christus  clcmens  revexit  luminis  ad  gaudia. 

7.  Su&  sanctA  gratia. 

8.  O  quam  pia  clementia! 

9.  Leo  fortis  de  tribu  Iuda  morte  solvit  mortis  vincula 

10.  Su4  sanctft  gratift. 

11.  Nobis  vita  reddidit  vitam,  ct  ad  patris  ducit  vitam  sua. 

12.  Cuius  cruore  rcdempti,  summA  sub  gratia, 

13.  Cum  ipso  resuscitati  sumus  in  gloria. 

14.  Nunc  pia  corda  iubilent  pcr  fcsta  huius  dici  paschalia. 

15.  Ut  mereamur  intercssc  sanctae  resurrectioiiis  gloriae. 

16.  O  felix  turba,  cui  patcnt  rcgna  acterna,  Christi  iiuiiktc  rcddita! 

17.  Verc  bcata,  cui  angclica  catcrva  miuistrabit  sinc  mcta! 

18.  Iam  Christc,  venia  rcdemptis  indulta, 

19.  Cum  tu  iudicare  vcncris  saccula, 

20.  Desiderata  da  nobis  gaudia  in  sanctorum  gloria.  Amcn. 


—    94    — 

a.  Ttjt.    Xcali:  p.  53  e  Miss.    Tornacenti  1540.  —  Daniel  V,  197  hat  den 

Tri.t  aufi  »aJ*. 

h.  Lcnarttin.  ..AnUi  surrexit  omisi  Christus,  quod  mera  est  glossi 
wi^tro'in«j  n-jiu^nat."  >".  —  2,  Liber  sumus  resuscitati.  N.  —  3,  Inserit liber 
pii  ■,  qwn\  ornisi.  N\ 


101.    Sequentia  feria  IV.  post  pascha. 
(Auctor  Notker  Balbulus  habetur.) 

1.  J,auduin  quis  carmiiic  unquam  praevalet,  regum  summe,   typica 

inaicstatis  tuue  promere? 

2.  Qui  paronti  supremo  deitate  coaequalis  omnia  potestate  pari  disponis; 
:i  Nam  ante  huius  mundi  exordia  in  patre  callebas  sophia,  per  quam 

f  icta  sunt  omnia,  quaeque  profert  triplex  machina. 

4.  Qui  ccrncns  immersos  esse  barathro,  tua  quos  adornatimago,  propter 

nos  factus  es  homo,  ut  nos  solveres  sanguine  tuo. 

5.  Ilacc  pridein  signavit  sub  typo  Isaac  parentis  nostri  immolatio,  mae- 

tabatur  aries  pro  quo  domino. 
<>.  Te,  Christe,  passurum  pro  mundo  Ioseph  praenotavit  venditus  in 
Aegypto,  nunc  daturum  typicos  victus  populo. 

7.  Nuni  fucras  praeiiguratus  infernum  facturus,  cum  Samson  vir  invictus 

leoncm  suffocavit  ct  portas  hostiles  disrupit. 

8.  Tu,  doiuinc,  cs  suave  rubens  illius  flos  virgae,  quam  fudit  radix  Iesse 

gcncrosa  germine,  quo  sunt  praeconati  prophetae. 
0.  Ilacc  nostris  praenotantur  patribus,  o  redemptor,  ceu  sub  umbra 
primitus,  quae  nos  verius  te  monstrante  cernimus. 

10.  Tu  cuncta  procul  fugas  nubila,  terrae  reddens  tui  vultus  lumina, 

quao  morte  tua  fuscabatur  tremula. 

11.  Kcce  nunc  pcrsnicuo  cuncta  ornantur  elementa  sereno,  quiaredisti 

victor  barathro. 

12.  Ilinc  et  nos,  o  socii,  mente  dominum  sincera  et  humili  simul  laude- 

mus  carminc  tali : 

13.  Sit  patri  laus  suraino,  qui  levans  nos  coeno  haud  pepercit  proprio 

propter  nosmct  filio. 
II.  Laus  quoquo  sit  nato,  pro  nobis  qui  factus  est  homo,  ut  solvens  nos 

tartaro  redderct  paradiso. 
15.  (iloria  conpar  sit  pneumati  aevo  omni. 

a.  Text.  Mono  No.  14«  (1,  108)  aus:  Hs.  *u  St.  OalJen  No.  380.  p.  264. 
//.  Jahrh,  mit  iYrwmm.  l'nter  Notkors  Scquenzen.  —  Daniel  V,  52  hat  aus 
roil.  S.  Ivall.  S4ti  (Bramlcr)  der  Text,  der  mit  Mone  genau  ubereinstimmt. 
Srhubigor  N.  40:  ^Donnerstag  nach  Osternj'  hat  aber  den  Tezt  nicht. 

b.  liemcrk.  Itei  Mone  hat  die  Scquens  7  Str.  und  als  8.  einen  MweiseMgen 
KhlHss  iKM.  —  %J)iese  Sequenz ,  naeh  der  Melodie  von  concentu  paxili,  ist 
wedtr  in  sivh  harmoniach  gebaut*  novh  entnprieht  sie  in  den  Ehuthmen  dem 
Originaier  Hartsch  N.  l/«\  —  X  ,.sophia  ist  hier  die  Vorsehung.  Denn  ehe  die 
HV/f  crwhaffen  icurde*  hat  Gott  drren  gtmzen  Verlauf  vorausgesehen ,  was  in 
obigen  Verten  ausgedruckt  iVf.*'  Mone. 


—    95    — 

102.     L  IV,  g&8i 

(Auctor  est  Notker  BalbuJus) 

Laudes  Dea  concinat  <<rbis  ubique  totus,  qui  gratis  est  UberaJ 

ummi  patris  indulgentiaui,  qui  iniserans,  qutid  gemtfi  huuianum 
iccubuit  veterano, 
it  natum  suum  in  terras, 
;i  dextra  iacentes  coeno  levaret  polo  restitueretque  palnae. 
Hic  ergo  genitua  illibatae  inatris  ntero^ 
6.  Hic  vixir  solus  hoino  absque  naevo  et  sine  dulo. 
Soluber  Adae  malesuaaor 
m  sua  non  iufecit  fraude, 
9.  Quin  ipse  carnis  eius  esca  petita  avide, 

>us  bamo  Deitatis  victus  est  in  aevum. 

11.  Igitur  omnes,  quibus  princepe  buius  sueculi, 

12.  ibi  placita  sunt,  inflixit,  quosque  perdidit: 
[fm>  liaerete,  in  quo  suum  nihil  invenit, 

14.  Nam  ipsi  adhaerentes  nequaquam  potest  pcrderc. 

15.  Gratias  nunc  atque  in  saecula 

1G.  Omnipotenti  redemptori  iubilenaus. 

a*  Text    Mone  No.  158  (1,  214)  aus:  Hs.   van  Murbaeh  *u  Colmar,   12* 

Jakrh.  mit  thr  Bestimmung:    fcria  VI.  (A).  Ite.  su  Munchen  Clra.  No.  14063  f. 

/,   Jahrh.  mit  Ncutncn  (B..,  hci  Danicl  OocL  Mon.  fi).    Schubigcr  No.  11.  e 

Cod.  EinsidL  Fr.  1.  (C).  Danicl  V,  62  aus  Cod.  S.  Gall.  646  (D).    —   Miss.  Bas. 

1510  Uht   atich   in:    Codd.  Einsidl.  113.   114    121.   M&    Rheiuuu.  6.  9. 

V.  Leearten.  2.  subcubuit  A.  —  3.  Misit  huc  nat,  &  terris  A.  —  4. 
sceuo  E.  —  8.  fecit  B.  —  10,  horao  D,  —  11.  omnia  A.  —  14,  N.  sibi  AB.  — 
15.  nunc  et  C,  —  16.  red,  canaraus  C. 

c.  Bemcrl:     Ueber   tlas  Rhythmische  etc.  spricht  Bartecfa  S.  4,  5.  13.  39* 
Ift.  47.  49.  52.  60.  65.  70.  82.  94.  129. 


103.    Inferia  F.  pod  pascha. 

•ic  nobis,  quibus  e  terris  nova 
Cuncto  mundo  nuncians  gaudia 

ram  rursus  visitas  patriam? 
Respondens  placido  vnltu,  clara  dixit  voce  Alleluia. 
Angelus  mihi  de  Chriflto  indicavit  pia  miracula, 

Dominum  siderum  cecinit  voce  laudanda. 
Mox  ergo  pennas  volucris  vacuas  dirigens  laeta  per  auraa 
8.  BedSit  umulis  et  dixit  vacuatani  legem  veterem,  et  novani  regnare 
gratiam. 
Itaquc  plaudite  famuli  voce  clara:   Christus  hudic  redemit  nos  a 

morte  dira. 
l*ater  Filium  tradidit  saevis,  ut  interimereut  pro  salute  nastm. 
Sponte  subiit  Filius  mortem,  ut  redimeret  nos  ruorte  ab  aeterna. 
ic  requiem  capere  licet  oninibus  et  vita  frui  perpetua, 

wite  pariter  mecum,  famuli,  celebri  laude  Sauctum  Pascha. 
.  Christus  est  pax  nostra. 


—    96    — 

a.  Tcxt.    Nealo  p.  51.  c  Mies.  Sarisburiensi  1555.   —   Daniel  V,   197  hat 

de.n  Tcvt  ans  Neale. 

b.  Lcsarten.    1.  „Libri  plcriquc,  sine  sensu;  aetheris  nov.  C.  m.  risiUns." 
Neale.  —  10.  ..Forsitan  scrvis,  ct  ita  sc  habct  in  ed.  Paris.  1555."  Neale. 


10 4.    In  fvria   V.  (IV.)  sanctac  paschac. 
(Auctor  et  Notkcr  Balbulus.) 

1.  Grate.s  salvatnri  ac  regi  Christo  Dco  solvant 

2.  Onmes  insularum  incolae, 

X.  Quem  speetatmn  diu  iam  teneut. 

1.  Et  lc^cs  eius  nientibus  captent  proinptulis, 

r>.  Quos  dcrelicto  populo  delegit  Iudaeo  de  Abrahac  carne  genito. 

0.  Et  per  tiilem  quos  Abrahac  natos  fecit  et  cognatos  propter  Deum  per 

sanguincin. 
7.  O  Christe.  consanguinec  naturae  nostrae,  nos  fove. 
s.  Atque  per  divinnm  potcntiam  tuere  ab  oraui  incnrsu  inimici  et  in- 

sidiis. 
D.  Queni  per  cjirnis  edulium  delusisti  hamo  tuae  maiestatis  fili  Dei. 

10.  Tu  resurgcns  imperitas  non  moriturus  amplius. 

11.  Tu  mortalem  nostram  ac  terream  naturam  resurgens  incorruptivam 

fecisti  atque  in  coelis  invexisti. 

a.  Tcxt.  Mone  No.  157  (1,  212)  aus:  Hs  zu  Miinchen  Clm.  14322.  f.  25. 
Vou  Notkcr.  Mit  der  Mclodic  (A).  Clm.  14845.  f.  33.  12.  Jahrh.  (B).  Clm.  14083. 
11.  Jahrh.  (C,  Daniel  Cod.  Mon.  6).  Clm  11004.  f.  109.  11.  Jahrh.  (D).  H$.  zu 
Slnttgart  Brcv.  No.  123.  f.  184  mit  Neumcn,  12.  Jahrh.  (£).  Pez  thes.  anecd. 
nov.  I,  1.  )).  20  ohnc  Abxccichung.  Murbachcr  Hs.  zu  Cohnar  12.  Jahrh.  (F). — 
Schubigcr  No.  13  c  Cod.  Einsidl.  Fr.  1.  (GJ.  Danicl  II,  15.  hat  dU  erste  ZciU. 
—  Miss.  Bass.  1510  (II)  —  Cod.  S.  Gall.  546  (1).  —  Steht  auch  in:  Codd. 
Einsidl.  113.  114.  121.  366.  Rhcinau  6.  9. 

b.  Lesarten.  2.  incolarum  A.  —  insulae  B.  —  3.  tenet  B.  —  5.  Iudeae 
B.  —  Abrac  H.  —  6.  f.  quod  F.  —  cogn.  suum  sauctum  pcr  sang.  IMone.  buos 
DF.  sanctam  F.  —  11.  ct  terr.  I  Mone.  —  atquc  coel.  I  Mone. 

e.  liemerk.  Ueber  das  Mhythmische  ctc.  spricht  Bartsch  S.  13.  30.  37. 
38.  41.  43.  45.  47.  50.  53.  54.  55.  60.  81.  97. 


105.    Sequcntm  fcria  VI.  post  pascha. 
(Auctor  Notker  Balbulus  habetur.) 
Deus  qui  perenni  etc. 

Ttdt.    Dicsvr  Anfang  wird  con  Schubigcr  S.  46  angefithrt. 

100.    Domiitica  in  octava  paschav. 


1.  Salve  dies  dieruni  gloria, 
Dies  felix,  Christi  victoria* 
Dies  prima: 


Lux  divina  caecis  irradiat, 
ln  qua  Christus  infernum  spoliat, 
Mortein  vincit,  et  reconciliat 
Suinmis  ima. 


-    97    — 


L  Sempiterni  regis  sententia 
Sub  peccato  conclusit  oninia, 
Ut  infirmis  snperna  gratia 
Subveniret: 
Dei  virtus  et  sapientia, 
Temperavit  iram  clementia, 
Cum  iam  mundus  in  praecipiti 
Totus  iret. 

3.  Insultabat  nostrae  miseriae 
Vctus  hostis,  auctor  malitiae, 
Quia  nulla  spes  erat  veniae 
De  peccatis :  * 

Desperante  mundo  remediuin, 
Dum  tenerent  cuncta  silentium, 
Deus  pater  emisit  filium 
Desperatis. 

I.  Praedo  vorax,  monstrum  tarta- 
reum, 
Carnem  videns,  non  cavens  la- 

queum, 
In  latentem  ruens  aculeum 
Aduncatur: 

&.  Text.    Morel  No.  73.  8.  43.  aus: 
Pir».  1586.  12.  8.  100.    ,JScheint  altern 
b.  Lesarten.    1.  Es  fehit  ein  Vs. 


Dignitatis  primae  conditio 
Reformatur  nobis  in  filio, 
Cuius  nova  nos  rcsurrectio 
Consolatur. 

5.  Resurrexit  liber  ab  inferis 
Restaurator  humani  generis, 
Ovem  suam  reportans  humeris 
Ad  superna: 

Angelorum  pax  iit  et  hominum, 
Plenitudo  succrescat  ordinum, 
Triumphantem  laus  decet  domi- 

num, 
Laus  aeterna. 

6.  Harmoniae  coelestis  patriae 
Vox  concordet  matris  ecclesiae : 
Allcluia  frequentet  hodie 
Plcbs  fidclis : 

Triumphato  mortis  imperio, 
Triumphali  fruamur  gaudio; 
In  terra  pax  et  iubilatio 
Sit  in  coelis. 

Hymni  et  collectac,  antiphonae  etc. 
Ursprunge8  zu  sein."  Morcl. 
-  2,  7.  Vielleicht  praecipitia. 


107. 

1.  Sezta  passus  feria 
Die  Ghristus  tertia 
Besnrrezit: 
Surgens  cum  victoria 
Collocat  in  gloria 
Quos  dilexit. 

2.  Pro  fideli  populo 
Crucis  in  patibulo 
Immolatur: 
Clauditur  in  tumulo, 
Tandem  in  diliculo 
Suscitatur. 

3.  Ghristi  crux  et  passio 
Nobis  est  praesidio, 
Sicredamus: 
Christi  resurrectio 
Facit,  ut  a  vitio 
Resurgamus. 

4.  Hostia  sufSciens 
Christus  fuit  moriens 
Propeccato: 
Sanguinis  effusio 
Abluit  nos  impio 
Triumphato. 


In/ra  octavam  paschae. 

5.  Morte  sua  simplici 
Nostrae  morti  duplici 
Fert  medelam: 
Vitac  pandit  aditum, 
Nostrum  sanat  gemitum 
Et  qucrelam. 

6.  Leo  fortis  hodie 
Dat  signum  potentiac 
Resurgendo: 
Principem  uequitiac 
Per  arma  iustitiae 
Deviucendo. 

7.  Diem  istum  Dominus 
Fecit,  in  quo  facinus 
Mundi  luit: 
In  qua  mors  occiditur, 
In  qua  vita  redditur, 
Hostis  ruit. 

8.  Geminatum  igitur 
Alleluia  canitur 
Corde  puro: 
Quia  culpa  tollitur 
Et  vita  promittitur 
In  futuro. 


—    98    — 


9.  In  hoc  mundi  vespcre 
Fac  nos  resurgere 
Iesu  pic: 

Tcxt.    Miss.  fratr.  Taris.  1520. 


Salutaris  omnibus 
Sit  tuis  fidclibus 
Dies  iste.  Amen. 


108.    Dominka  post  octavam  paschae. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Iudicem  nos  inspicientem,  crypta  cordis  limantem  in  commune  pre- 

cemur, 

2.  Proprias  illi  puras  conscientias  possimus  ut  exhibere. 

3.  Deus  patiens,  iustc,  clemens  atque  tremende, 

4.  Tu  vis  parcere  magis  poenitenti  quam  plecti; 

5.  Tu  nos  pasccris  morte  morientum,  sed  cos  suscitas ; 

G.  Nec  gaudes,  Deus,  iu  perditione  qui  stygem  properant. 

7.  Tuis  civibus  angelis  est  gaudium,  pravo  crimina  sua  puniente. 

8.  Crcdo,  percat  ut  unus  pusillulus,  non  est  placitum  tuo  in  conspectu. 

9.  Tu  nos  sorva  iugiter  omni  a  malo,  Deus,  iuste  iudex, 

10.  Ut  non,  quando  veneris,  omnibus  digna  factis  redditurus, 

1 1 .  Nosmct  habcas  punire,  sed  muncrari. 

a.  Tcxt.  Monc  No.  164  (1,  220)  aus:  lls.  zu  Miinchen  Clm.  14083.  f.  1& 
//.  Jahrh.  mit  Neumen  (Daniels  Cod.  Mon.  6,  den  attch  II.  Christ  mtr  verglicht*). 
fcklmbigcr  No.  16.  c  Cod.  Einsidl.  Fr.  1.  Danicl  II,  55  hat  die  erste  Zeile  und 
V,  63  den  nicht  abtoeichenden  Text  aits  Cod.  S.  Gall.  546  (Brander).  —  titcht 
auch  in:  Codd.  Einsidl.  118.  114.  121.  366.  Rheinau.  6.  9. 

b.  Bcmerk.    Ucber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  8.  9.  25.  47.  49. 

59.  98.  99. 


109.    Dominica  II.  post  octavam  paschae. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Laus  tibi  sit,  o  hdelis  Deus, 

2.  Qui  nunquam  confuudis  in  tc  coniidentes,  sed  eos  magis  glorificas. 
:i.  Tu  propugnaculum  advcrsus  hostiles  incursatus  et  insidias, 

1.  Pastor  noster  dirruptor  laquei, 

5.  Tu  conservas,  qui  timent  tc  valdc,  magnam  dulcedinem,  Deus,  indulgens. 

a.  Tcxt.  Mono  No.  165  (1,  221)  aus:  Hs.  zu  Munchen  Clm.  14068.  f.  16. 
//.  Jahrh.  mit  Neumcn  (Danicls  Cod.  Mon.  6.,  den  auch  H.  Christ  fM>  veralichen). 
Sriuibigor  No.  17  c  Cod.  Einsidl.  Fr.  1  Oanicl  II,  56  hat  die  erste  ZeUe  und 
V,  ttf  dcn  nicht  abwcichcnden  Text  aus  Cod.  S.  Gall.  546  (Brander).  —  Steht 
uuch  in:  Codd.  Einsidl.  113.  111.  121.  866.  Rheinau  6.  9. 

b.  Lcsartcn.    4.  disruptor  Monnc.  Monc.  dirriptor  Schuh. 

i\  licmerk.  „fidclis  (1)  und  conlidcntcs  (2)  beziehen  sich  auf  einander, 
Oott  durch  dic  Wahrheit  und  der  Mensch  durch  den  Glauben  an  die  Wahrheit.1' 
Monc.  —  Ucber  das  lihythmische  etc.  spriclti  Bartsch  S.  9.  22. 


j 


—    99    — 

110.    Dominica  post  octavam  paschae. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Laeta  mente  canamus  Deo  nostro, 

2.  Qui  defectam  peccatis  semper  novat  ccclesiam, 

3.  Et  eam  pallidulam  de  radio  vcri  solis  illuminat, 

4.  Et  terrae  de  Mesraim  eduxit  fornacibus  ignitis, 

5.  Quique  in  omni  tribulatione  eam  exaudit, 

6.  Insuper  coelesti  nutrit  panc, 

7.  Et  cultum  docet  suum, 

8.  Quin  de  pctra  melle  dulci  eam  adimplet. 

a.  Text.    Mone  No.  166  (1,  222)    aus:  Hs.  zu  Munchcn  Clm.  14083  f.  16. 
Jahrh.   mit  Neumen  (Daniels  Cod.  Mon.  6,  den  auch  H.  Christ  mir  ver- 

Jun).  Schubiger  No.  19.  e  Cod.  Einsidl.  Fr.  1.  D.miel  II,   56  hat  die  erste 
ile  und    V,  64  den  nicht  abweichenden  Text  aus  Cod.  S.  Gall.  546  (Brauder). 
—  Stcht  auch  in:  Codd.  Einsidl.  113.  114.  121.  366.  Rheinau  6.  9. 

b.  Bemerk.    Ueber  das  Rhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  9.  23.  23.  60. 
97.  103. 


111.    Sabbato  in  albis. 
(Auctor  est  Notker  Balhulus.) 

1.  Carmen  suo  dilecto 

2.  Ecclcsia  Gbristi  canat,  ob  quam  patrem  matremquc  descrens 

3.  Deus  nostra  se  vcstiit  liatura  ct  synagogam  respuit. 

4.  Christe,  tuo  sacro  laterc  sacramenta  manarunt  illius, 

5.  Tui  ligni  adminiculo  conscrvatur  in  salo  sacculi. 

6.  Ilanc  adamans  coniugem  claudcris  Gazae,  sed  portas  effracturus  illius, 

7.  Hanc  etiam  hostibus  cruiturus  cs  congressus  tyranno  Goliath, 

8.  Qucm  lapillo  prosternis  unico. 

9.  Ecce  sub  vite  amocna,  Ghristc,  ludit  in  pace  omnis  ccclcsia. 

10.  Tutc  in  horto,  resurgens,  Ghristc,  hortum  iiorentis  paradisi  tuis 

11.  Obstructum  diu  reseras,  domine,  rex  rcgum. 

a.  Tcxt.  Mone  No.  160  (1,  21C)  aus:  Hs.  zu  Munchcn  Clm.  14083.  f.  f.  15. 
mit  Neumen  11.  Jahrh.  (A,  Danicls  Cod.  Mon.  f>.,  den  auch  U.  Christ  mir  ver- 
glichen).  Murbacher  Messbuch  dts  12.  Jahrh.  zn  Colmar  (B).  —  Schuhiger  No.  3. 
e  Cod.  EinsidL  Fr.  1.  (C).  Daniel  II,  53  hat  die  crste  Zcile  und  V,  193  denText 
awt  Mone.  —  Miss.  Bas.  1510  (D).  —  Steht  auch  in:  Codd.  EiiisidL  113.  114. 
121.  866.  Bheinau  6.  9. 

b.  Lesartcu.  2.  accclesia  A.  —  3.  Dominus  n.  A  (nach  Christ  Abschrift). 
—  6.  amminiculo  A.  —  7.  Goliad  A.  —  8.  j)rosternens  BD.  —  9.  vitae  AB.  — 
aecclesia  A.  —  9.  omnis  —  Christe  fehlt  B.  —  10.  orto  .  .  ortum  AD  nach 
alter  Schreibweise.  —  11.  reserans  D. 

c.  Bemerk.  Vebcr  das  Rhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  8.  30.  43.  40. 
51.  53.  82.  83.  94.  —  9.  „Ein  schoncs  wid  gauz  biblischcs  Bild  dcr  Kirche, 
die  unter  dem  Weinstock  Christus  sicher  in  seincm  Garten  spiclt,  wcil  sie  in 
seincm  Frieden  lebt.  Nach  Cantic.  4.  5."  Mone.  —  10.  ,.Die  Anferstehung 
Ckristi  wird  als  einc  neue  Schopfung  mit  jencr  des  Paradieses  verglichcn." 
Mone. 


—    100    — 

112.    Feria  sexta  in  albis  (feria  II.  post  pascha). 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Is  qui  prius  habitum  mortalem  induit  pugnaturus  immortale  iam  nunc 

2.  Resurgens  et  inpassibile  corpus  sumpsit  imperaturus  coelis  et  terris 

et  mari. 

3.  Qui  ad  consessum  Patris  eius  exaltatus  manu  dextera 

4.  Inde  cursum  fluminibus  dat  et  vocem, 

5.  Et  christianum  orbem  firmat  semper  et  marinos  fluctus  compescit  sic, 

6.  Ut  stabile  fundamen  ecclesiae  suae  potenter  componat, 

7.  Et  domus  eius  splendescat  in  fincm  usque  dierum. 

a.  Text.  Mone  No.  151  (1,  205)  aus:  Hs.  der  ehemaligen  Abtei  Murbaeh 
im  Oberehass,  jetzt  zu  Coltnar.  12.  Jahrh.  (A).  Hs.  zu  St.  GaUen  No.  378. 
p.  204  mit  Neumen  (B)  und  der  Bestimmung :  dominica  II.  post  pascha,  10.  Jahrh. 
Hs.  zu  St.  GaUen  No.  380  p.  170.  11.  Jahrh.  mit  Neumen  (G)  und  dem  Beiemtz 
im  Titel:  decorcm  induit.  Die  Sequenz  steht  in  der  Sammlung  Noikerz.  — 
Daniel  II,  55  hat  die  erste  Zeile  aus  Cod.  Mon.  6.  f.  15.  den  H.  Christ  mir  ver* 
glichen  (D)  und  Y,  191  den  Text  aus  Mone. 

b.  Lezarten.    2.  coeli  A.  —  4.  voces  A.  —  6.  aecclesiae  D. 

c.  Bemerk.    Bartsch  S.  31  theilt  die  Verse  anders  ab  aU  Mone. 


113.   In  dotninica  II.  post  pascha. 
(Auctor  Hermannus  Contractus  habetur.) 

1.  Rex  regum,  Dei  agne,  leo  Iuda  magne,  cruce  virtutum  mors  peccati, 

vita  iustitiae,  dans  fructum  iam  ligni  vitae  pro  gustu  scientiac, 
pro  rapina  gloriae. 

2.  Gum  tuus  sanguis  ius  romphaeae  restrinxitflammeae,  paradisi  pandit 

hortum,  stirps  obedientiac,  medicina  gloriae. 

3.  Hic  dies  Domini  celebris,  pax  est  in  terris,  fulgor  inferis  et  lux  supe- 

ris,  dics  duplicis  baptismi  legis  et  evangelii. 
1.  Ghristus  pascha  est  Domini:  dum  vetus  transit,  novus  surgit;  haec 
dies  Domini,  gaude  mens  expers  fermenti,  plena  panis  azimi. 

5.  Submersis  hostibus,  signatis  postibus  assum  pascha  nocte  domo  una 

cum  lactucis  ede  agrestibus. 

6.  Accinctis  renibus,  pellitis  pedibus  cum  baculo  propera,  et  caput  cum 

intestinis  et  pedibus  vora. 

7.  Hac  die  nos  lava,  Ghriste,  mundans  ysopo,  fac  et  dignos  hoc  mysterio, 

mare  siccans,  Leviathan  perforans  maxillam  hamo  armilla. 

8.  Galice  nos  inebria,  sopi,  suscita,  de  torrente  bibens  in  via  damna  no- 

stra,  tu  pontifex  hostia,  torcular  calcans  tu  uva. 

9.  0  flos  virgineae  virgae,  fragrans  plena  septemplici  rore,  lampas  vino, 

lacte  pulchrior,  spccie  rosae  rubor,  lilii  candor,  quo  te  tantae 
clementiae  consilio,  microcosmi  inclinaveras  auxilio,  ut  miseris 
particeps  redemptor  esses  absque  peccati  naevo,  gestans  formu- 
lam  peccati? 
10.  0  consanguinee  servi  domine,  spes  anastaseos  primae,  ultimae,  per 
iusiurandum  scmini  Abrahae  firma  et  nos,  dux  Athanatos,  nos 
tuo  convivificans  corpori  commortuos;  Adae  parenti  veteri  tu 
membris  fortioribus  iungens  infirma  vitae  aeternae  des  pascua, 
tu  pascha. 


—    101     — 


a.  Text.    Monc  Ko.  142  (1,    191)  aus:   Reiehenauer  Pergamcnthandschrif 
90&  Bh  1L  14.  Jahrh.  mit  Noten  (A).  Dn  ht  hier  untcr  dcn  Not- 

kcrf*chcn  Sequengen.  Us.  zu  Stuttgart  Breviar.  No.  123.  f.  7,  mit   dcr  Mel 

ihrh.  (B).  DieSequettz  wird  hter  dem  Herniaonns  Contractus  lugeschriehcn. 

Schubiger  No.  47  e Cod.  Etnsidl.  Fr.  1.  (C).  Danicl  V,  50  e  Co4  S,  GilL  (Bran- 

(DJ.  Neale  p.  55  e  Miss.  Ratisbonenai  1522  (E).  —  Stcht  auch  in  den  Oodd. 

11   121.  saec.  X.  tmd  306.  saec.  XII.  «»</  ifl  den  Codd.  Itheinau.  9.  uiid  28. 

b.  Lesartctt.    L  Rex  Dena  Dei  E.  —  crucis  virtutc  D  Mon.  —  ila  fr.  E. 

—  iussu  scient.  E.  —  gcient.  niedidnagratiae,  pro  rap.  D  Mon.  —  2  Durn  t.  C. 

—  2.  rompheae  C.  rhompkieae  D.  —  patulis  Mon*  pamlens  D.  p,  ostiumE.  —  8. 
Domini  fehlt  E.    —   fulgur  Ifon.    —   ut  Ini  B.   —  4.  Paseha  est  hodie  Neale. 

tns  paacha  est  hodie  E,   „quod  alintms  addifamontum  est,    sensuni   detor- 

Suentis."  Neale,  Christus  pascha  est  homini  D.  Mon.    —    novum  A  Mon.  —  hic 
ies  C.  —  pauge  mens  B.  —  auymi  Nealc.  —  5,  iam  cum  A  Nealc.  —  (k  peili- 
propera,  cap.  A.  —  7.  hyssopo  Noale.  —  fac  dign.  hoc  ministerio  Nealo. 
illara  C.  T,Leviathan  gcnitivi  essc  casus  crcdiderim,  efc  hamo,    arniillft 
apposite  Jocata  esse."  Neale.  —  tu  una  Ncale.  —  0.  lam^as  nive  B.  —  spccie  ro- 
biir  Biiss.  Rat  vitiose.  Neale.  —  cleni.  tant.  B.  —  miseri  B.  —  miseris  Princeps 
Neale.  —  10.  Consanginneae  Schub.  —  aemmi  fehlt  Ncnlo,    —   nunc  tuo  Neale. 

—  conviticans  Schuh.  —  iu  te  eterna  dea  X 

c.  Bem*  rk.     Uchcr  das Hhtfthmischc  etc.  spricht  Hartsch  S.  32.  33.  34.  36. 
—  I.  rap.  <rl.  „Afluditur  ad  8.  Matth.  11,  12:  Regnum 

tm  patitur,  et  Yiolentea  rapiunt  illud."  Neale.  .,rap.  glor.  der  Gcrtuss 
m  PatadUu.    Mone.  —  2.  ,/lcr  neucn  Menschhcit,  dem 
rieue  Paradies  aufyethan,  iiachdem  der  BauM  fo$  Todee 
durch  deit  Ittum   d  ,   das  Kreuz ,    crsctzi    worden."    Mone.    —    5.  ede 

/cul    1J,  B.  —  0.  pelL  Exod.  12,  11.  —  7.  mnnd.  ys.   Alluditur   ad  Exoil. 
|9,   22.  Pf.  51,   7.  Hcbr.   9?    19.    —    Lev.   alludit  poeta   ad  Iob  45,  21  ibhpio 
Gregorii  interpreutionem.  Ncale. 


114.    In  a$oensione  Dom 

(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1,  Suimni  iriumphum  rcgis  proscqaamur  laude, 

2.  Qui  coeli,  qui  tenae  regit  Bceptra,  inferni  iurc  rlomito; 
B.  Qui  sea€  pro  nobis  rertimendis  permagnum  dedit  preUum. 

4.  Iluic  nonicu  exstat  convcniens  Idithum. 

5.  Nam  traihsiiivit  onmcs  strcnue  montes  collicutosque  Dcthel. 

6.  Saltum  de  coelo  deditin  virginalem  ventrem,  indc  in  pclagus  sacculi. 

7.  Postquam  illud  suo  mitigavit  potentatu,  tetras  Phlegetontis  asHiliit 

tenebra 

8.  Principis  illius  disturbato  imperio. 

9.  Maniplis  plurimis  inde  erutis  inundum  illustrat  slio  iubare, 
10*  Captiritatemque  deteutam  inibi  victor  duxit  secum, 
11.  Et  redivivum  iam  suis  se  praebuit  servis  et  amicis. 

!  >euique  saltum  dedcrat  hodie  inaximuuif  nubes  polosque  cursu  per- 
pcti  transvolans. 

13.  Celebret  ergo  populus  hunc  diem  credalus,  cuius  morbida  Idithuin 

corpora  in  semet  ipso  altis  sedibus  coeli  invexit  Dei  filius. 

14.  Et  tremens  iudicetn  expectet  affuturum,  ut  duo  augeli  fratres  do- 

cuerunt. 
I&.  Qui  Iesus  a  vobis  assumptus  est  iu  coelum,  iterum  venict^  ut  vidi- 
stis  euin. 


—    102    — 


16.  Iam  Idithum  nostris  vocibus  sedulis  omnes  iraploremus, 

17.  Ut  a  dextris  Patris  qui  sedet  Spiritum  mittat  nobis  sanctum. 

18.  In  fine  saeculi  ipse  quoque  semper  sit  nobiscum. 

a.  Text.  Schubiger  No.  20  e  Cod.  Einsidl.  Fr.  1  (A).  Daniel  II,  15.  383. 
III,  286  e  Codd.  Mon.  5.  sacc.  XI  (a).  Mon.  8.  saec.  XII.  (B).  Mon.  10.  aaec. 
XII.  (C).  Mon.  11.  saec.  XII.  (D),  Mon.  12,  saec.  inc.  (E),  Codd.  Vind.  2.  saec 
XI.  (F).  Vind.  3.  saec.  XI.  (G)  Vind.  5.  saec.  XII.  (H).  Vind.  7.  saec.  XIV.  (I). 
Berol.  1.  saec.  XI.  (K).  —  Cod  Wirzcnborn.  saec.  XIV.  (L).  —  Text.  seq..  (M). 
Seq.  Dav.  1495  (N).  —  Misa»  Col.  1504  (0),  Mog.  1507  (P),  Prag.  1507  (Q),  Bas. 
1510  (R),  Halb.  1511  (S),  Mind.  1513  (T)f  Numb.  1517  (U).  —  Adelph  44  (V). 
Clicht.  IV,  174  (W).  Ludec.  —  Steht  auch  im  Cod.  Rheinau.  6.  und  im  Cod. 
S.  Gall.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.  2.  iurc  domino  A.  —  4.  idythum,  ydithum,  yditum,  idithum 
iditum  8chwanken.  —  7.  assiliis  L  —  10.  detenta  G.  —  12.  praepeti  FBL  prae- 
cipiti  W.  —  transiens  DFMNOPRSTV.  transvolans  die  andern.  — 14.  expeetat 
aKLMNOPRTU.  —  16.  Nam  Id.  ACDFGH.  —  18.  finem  DFGKLOJ 

c.  Semerk.  Ueber  das  Rhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  15.  26.  33. 
35.  38.  40.  47.  49.  51.  52.  53.  91.  93.  —  Eine  freie  Uebcrsettung  in  Dittichc* 
hat  „das  neue  Sion"  von  Deutschmann.    Aachen  und  Leipeig  1839.  8. 


115.    Dominica  infra  octavam  ascensionis  Domini. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


1.  Postquam  hostem  et  inferna 
Spoliavit,  ad  superna 
Gbristus  redit  gaudia : 
Angelorum  ascendenti 
Sicut  olim  descendenti 
Parantur  obsequia. 

2.  Super  astra  sublimatur, 
Non  apparet,  absentatur 
Corporis  praesentia : 
Cuncta  tamen  moderantur 
Cuius  Patri  coaequantur 
Honor  et  potcntia. 

3.  Modo  victor,  modo  tutus 
Est  in  coelis  constitutus 
Rector  super  omnia : 

Non  est  rursum  moriturus, 
Nec  per  mortem  mundaturus 
Hominum  contagia. 

4.  Semel  enim  incarnatus, 
Semel  passus,  semel  datus 
Pro  peccatis  hostia : 
Nullam  feret  ultra  poenam, 
Nam  quietem  habet  plenam 
Cum  summa  laetitia. 


5.  Dum  rccessit,  ita  dixit, 
Intimavit  ct  affixit 
Talia  discipulis: 

Omnes  vos  in  mundum  ite, 
Universos  erudite 
Verbis  et  miraculis. 

6.  Nam  ad  patrem  meum  ibo, 
Sed  sciatis,  quod  rcdibo, 
Veniet  paraclitus: 

Qui  discretos  et  loquaces 
Et  securos  et  audaces 
Faciet  vos  penitus. 

7.  Supcr  aegros  et  languentes 
Manus  vestras  imponentes 
Sanitatem  dabitis : 
Universas  res  nocentes 
Inimicos  et  serpentes 

Et  morbos  fugabitis. 

8.  Qui  fidelis  est  futurus 
Et  cum  fide  susceptums 
Baptismi  remedium : 

A  peccatis  erit  purus 
Et  cum  iustis  habiturus 
Sempitemum  gaudium. 


a.  Text.  Miss.  fratr.  Paris.  1620  (A).—  Morel  No.  77.  S.  47  aus:  Hymni, 
collecta,  antiph.  etc.  Paris.  1585.  p.  228  (B). 

b.  Lesarten.  2,  6.  moderatur  .  .  coaequatur  B.  —  5,  1.  Cum.  B.  —  5,  2. 
infizit  B.  —  5,  4.  Ite,  mundum  circuite  B.  —  6,  4.  disertos  B.  —  6,  6.  faeiat  B. 
—  7.  8.  feUen  A. 


—     103     - 


UG,    In  ascr)is<<,nt  Domim. 
(Auctor  Hennaiinu*  (untractua  haben 

Rex  omnipotens  die  hodierna, 

riumphali  redempto  potentia, 
Victor  ascendit  coelos,  uude  deecenderat. 

«liiadraginta  postquam  Burrexerat 
Diebus  sacris,  connrmans  pecto 

tolorum,  pacis  cara  relinquens  oscula 
Quibus  et  dedit  potestatem  laxandi  crimimi, 
Et  misit  eos  in  raundum  baptizare  cunctafi  auiin 
In  Patria  et  Filii  et  Spiritns  sancti  clementia, 
"  convescens  praeccpit  eis,  ab  Hierosolyma 
abirent,  sed  expectarent  promissa  inuner. 
*on   post  xnultos  enim  dies  mittam   vobis  Spiritura  Paraclytum 

in  terra. 
Et  eritis  mihi  testes  in  Hierusalera,  ludaea,  sive  Samaria. 
Et  cum  hoc  dixisset,  videntibus  illis  elevatus  est,  et  nubes  el 
iuacepit  enm  ab  eorum  oculis,  intuentibus  illis  aera. 
Ecoe  stetere  amicti  duo  viri  in  vestc  alba 

17.  Itixta  dicentes:  Quid  admiramiui  coelorum  alta? 

18.  ]  >.ni  UicT  qui  assumptus  est  a  vobis  ad  Patria  dexterana, 

t  aseemlit,  ita  venirt,  quaerens  talenti  commissi  lucra. 

I.  o  Deus  maria,  poli,  arvi,  bominem,  quem  creasti,  quem  fraude 
subdola 
.  Hostis  expulit  paradisu,  et  captivitatura  secum  traxit  ad  tartara, 
ttgpine  proprio  quem  redimisti,  Deus, 
.  Iiluc  et  provenis,  unde  prius  cornut, 
,  Paradisi  ad  gaudia. 
Iudex  cum  veneris  iudieare  saccula, 
Da  nobis,  quaesumus,  sempiterna  gaudiu, 
In  sanctorum  patria, 
In  qua  tibi  cantemus  omnes  Allcluia. 

a~  Text    Neale  p.  58.  e  Miss,  Leod.  1513  (A),  Pietav, 

—  Miss.  fratr,    Paris.  1520  (D).   —   Clichtov.   IV, 
hat  die  cr  und  V,  6U  d™  T*xt  aus  Cod.  S. 

b.  Lrsartcn.    6.   commeudans  osc.    A.    —    8.    oimicm 

—  10.    Ilierosolyrna  F,    ,J)edi  Hierosolvma,   contra   omnium  libronim 
t  in  A  desinor  <lo.  —   16  lum  ex  eor.  V  Nealo 

i  F  Neale,  —    16,  rteterunt  F  Neale.    —  veste  clara  A.  —   17.  polo- 

altn  B.    —    lt».  ooflUBiati    I    Neale.   —   20.  1).  coelt,   maris,  ani  F  Neale. 

arva,  hominem  qui  creasti  A.  ercasti  fraude  B.   —  ig.  tuo 

1109  Deo  A.  —  23.  Jllum  F  Neale,  —  provehcns  B,  revehis  EF  Neale. 

94.  Par.  jiloria  BE.  Par,  in  §audia  A.  Par.   gaudla  Neale.  —  25.  seculum  D, 

26.  nob.  petimua  F  Neale  'jtiaes.  sempiternam  requiem  A.    —   28.  tibi   cani- 

*  AUeluia  F  Ncale. 


1524  (B),  Sartsbur. 
173  (K).  —  D*niel 
G  il) 
mundum  h    aail 


Salv* 


117.     In  asccusionc  I)onum. 

lo  veoerabilis  aevo, 
I  coelos  scandit  et  astra  tenet. 


>4    — 

—     1< 

2. 

Qui  paucis  postquam  surrcxerat  ipse  diebus 

Pectora  cotifinnans,  diseipulos 

Bolidas. 

Sohre,  etc. 

3. 

Atque  potestatem  laxaudi  crimina 

pnustaus, 

Discipulos  pariter  posse  1  i 

dnlit. 

Salvc,  etc. 

4. 

Ite  nieuiu  noraea  per  totuin  gentibus  orbem, 

l  >icite  credentibus  notiticare  Deum. 

Salve,  etc. 

5. 

Et  qui  eredirlerit,  et  qucin  baptismatis  utnl  i 

Tiuxerit  in  Christi  noinine,  salv 

us  erit. 

Salve,  etc. 

6. 

Queni  mittam  vobis,  vos  spiritus  ille  doccliit 

Iu  linguis  variia  oinuia  posse  loqui. 

Salve,  etc. 

7, 

Post  modicum  veniet  qui  suggerit 

omnia  vobis, 

Et  visurus  eum  vado  parare  tocuni. 

Salvef  etc. 

8. 

Hoc  cuni  dixLsset  cunctis  cernentibus  illnm 

Nubes  suscepit,  dum  super  astt 

a  uicat. 

Salve,  etc. 

a.  Text.    Daniel  IL  181  ex  Proceasiouali  Elwracensi  (Hyroni  Ecclesiae 

Tom. 

1».  Legarten.    4,  2  ittt  credenti  zu 

tese». 

c.  Bemerk.    S.  No,  134.  161.  87$. 

118.     In  asccmionr  Dmnim. 

I. 

Oinnes  gentes  plaudite, 

4,  Dum  Elias  sublevatur, 

FeStOS  ClnTOS  ([iiritr 

Elisaeo  duplcx  datur 

ChristO  triumphantc: 

Spiritus  et  pallium : 

Redit  cuni  vietoria, 

Alta  Christus  dum  conscend 

Capta  ducens  spolia 

Servis  suis  mnas  appendit 

Tuba  iubilante. 

Gratiarum  omnium. 

2 

Papac!  quam  magniticuni 

5.  Transit  lacob  hunc  lordanei 

Hodie  doniinicum 

Luctum  gcrens  iion  inan 

Germen  gloriatur! 

Crucis  usus  baculo: 

Terrae  fructus  hodie 

Redit  turmis  cum  duabus 

Super  thronos  curiae 

Angelis  et  animabus, 

Coeli  sublimatur. 

Et  thesauri  sacculo. 

3 

.  Intrat  tabernaculum 

6.  Hic  est  fortis, 

Moyses,  et  populum 

Qui  de  mortis 

Trahit  ad  spectaculum 

Victor  portis 

Tantae  virtus  rei: 

Introit  cum  gloria : 

Stant  suspensis  vultibus, 

Bex  virtutum, 

Intendentee  nubibus 

Cuius  nutum 

Iesum  subducentibus 

Et  ohtutum 

Viri  Galilaei. 

Trina  tremit  regia. 

—     105     — 


Vocat  Pater  Filium 

Ad  consessus  solium, 
Donec  suppedaneos, 

(Victus  vel  spontaneos, 
Ponat  iuimicos : 
Sedet  iu  altissimis, 
Fruitur  potissimis, 
Redit  ex  novissiiuis 
Iudicaus  cx  iritimis 
lustos  ct  iuiquos. 
Tr,Tt     Danie!  V,  07  e  Cod. 
siologist.  C,  Febr.  1854.  p.  28. 


8.  Veni  Deus  ultionura, 
Veni  cum  clcineutia: 
Duru  sistemur  ante  throuum 
Tua  in  praesentia. 
Maue  uobifl  tunc  auditam 
Fac  misericordiam. 
In  perenitcm  transfer  vit nn 
Ad  futurain  gloriam. 


S.  Gall.  6-UJ  (Bnrader)  ct  Mias.  Afioensi.  Ecele 


119.     In  ortava   ascensionis. 
(Auctor  est  Nolker  Balhnlus.) 

Christtis  hunc  diem  iucunrfum  cunctis  concedat  esse  christiauis  ;una- 

toribus  stiis. 
Christe  Eeau,  tili  Del,  mediator  naturae  uostrae  ac  divraae, 
Terras,  Deus,  visitasti  aeternus, aettiera  novus  bomo  tran&rolans. 
Offiriis  te  angeli  atque  nubes  stipant  ad  patrem  reYersurum. 
5.  Sed  quid  mirum,  cuni  lactanti  adhuc  strila  Bbi  Benrfrel  ^t  angeli? 
6*  Tu  hodie  terrcstribus  reni  novam  ct  dulcem  dedisti,  Domifte,  spcrandi 
coelcstia. 
Tu  homineiu  nonfictum  levando  super  sidereas  metas  regum,  Dcunine. 

8.  Quauta  gaudia  tuos  replent  apostolos, 

9.  Quis  dedisti  cernere,  te  coelos  pergere. 

10.  Quam  hilares  in  coelis  tibi  occurrunt  noveni  ordines 

11.  In  humeris  portanti  diu  dispersum  a  inpis  gregem  uuum, 

12.  Quera,  Christe,  bone  pastor,  tu  dignare  custodire, 

a.  Ttxt.    Mone  No.  176  (1,  233)  am:   Es.  su  Munchen.  Clm.  H063  f.  17. 
Neumen^  11.  Jahrh.  (A,  Daniels  Cod.  Mon.  6,  den  auch  JL  ChrisL  wUf  vet" 

)Hchen).  —  Schubiger  No,  21.  e  Cod.  S.  GalL  (Brander)  546  (B).  —  DanieJ  11,  53 
die  erste Zeile  und  V,  66  denText  aus  Cod.  S.  GftlL  546.  —  Steht  amh  im 
OmL  Einsidl.  121.  10.  Jahrh. 

b.  Lcsarten.    2.  noatrae  soll  nach  Mone  in  A  fehten,  in  Christs  Ahschrift 
nostrae  nat.   Daniel.    —   6.   Mone  lasst  des  Vernwsses  tcctjen  Domine 

—  10.  no?i  Schub.  novem  Dan, 

c.  Bemerk.     Ueber    das  Rhythmische  etc.    spricht  Bartsch,  &  It.  25.  41. 
45.  4B,  50.  52.  Cl.  83.  $4.  85.  94. 


120,    Dominica  post  asce7i$ionm. 

(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

Quam  mira  sunt,  Deus,  tua  portenta ! 

Qui  spretum  suis  et  extraneis  odiosum  utrisquu  ct  amauduin  et  valde 

lerribilem  fecisti 
Ex  praecognita  fame  et  erogatione  fruiuenti, 
Qui  fratris  minimi  causa 

U  ar^euteum  cognitus  es  e  fratribus, 

rram  j>romissae  mansiouis  Pharao  perducat  extincto. 


-    106    — 

a.  Text.  Mone  No.  177  (1,  283)  aus:  Hs.  zu  Mwichen,  Clm.  14083.  f.  18. 
mit  Neumen,  11.  Jahrh.  (A,  Daniels  Cod.  Mon.  6,  den  auch  H.  Christ  mir  ver- 
glichcn).  Schubiger  No.  22  e  Cod.  Einsidl.  Fr.  1  (B).  —  Daniel  II,  57  und  V,  66 
hat  die  erste  Zeile  aus  Cod.  S.  Gall.  546  (Brander).  —  Steht  auch  im  Cod. 
Einsidl.  121.  10.  Jahrh.  und  366.  12.  Jahrh.  mit  der  Melodie. 

b.  Lesarten.  1.  0  quam  B  Mone.  Quam  A.  —  5.  es  e  fr.  A.  est  fr. 
Mone.  Schub. 

c.  Bcmerh.  6.  „Pharao  und  Nabtochodonosor  sind  Abbilder  des  Teufels 
und  Gegensdtze  des  guten  Hirten  Christus.  JDie  Vergleichung  Christi  mit  Joseph 
in  Aegypten  kommt  auch  in  den  Fronleichnamsliedern  vor.u  Moue.  —  Ueber  das 
Rhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  9.  22.  38. 


121.    Dominica  post  ascensionem. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  En  regnator  coelestium  et  terrenoruni, 

2.  Victor  fortis  infernaliunf  regnorum, 

3.  In  scde  sibimet  digna  sedens  rector  angelorum. 

4.  Humanos  labores  indulgens  miserator  eorum,  qui  timent  potestatis 

ipsius  nutum. 

5.  Idcirco  mundus  omnis  plaudat,  iubilet,  canat  exultans 

6.  Cunctorum  saeculorum  rectori. 

a.  Text.  Mone  No.  178  (1,  234)  aus:  Hs.  zu  Miinchen.  Clm.  14083.  f.  18. 
mit  Neumen,  11.  Jahrh.  (A,  Daniels  Cod.  Mon.  6,  den  auch  H.  Christ  mir  ver- 
glichen).  Schubigcr  No.  18  e  Cod.  EinsidL  Fr.  1  (B).  —  Daniel  II,  54  und  V,  66 
hat  die  erste  Zeile  aus  Cod.  8.  GalL  546  (Brander).  —  Steht  auch  in  Codd. 
Einsidl.  113.  114.  121.  366.   Rheinau  6—9. 

b.  Lesarten.  1.  et  hat  nur  Schub.  —  3.  Mone  Adftsedet  fur  besser,  hat 
aber  nach  der  Hs.  sedens.  —  4.  miseratus  A,  miserans  Mone  ohne  weitere  An- 
gabe,  miserator  B. 

c.  Bemerk.    Ueber  das  Bhythmische  etc  spricht  Bartch  &  9.  92.  23.  60. 


122.    In  die  pentecostes. 


4.  Garismatum  et  munera 
Pectoribus  nostris  pius  infundat, 
Vita  nostra  ei  ut  complaceat. 

5.  Per  saeculorum  saecula 
Conclamemus:  Alleluia! 

6.  Sit  Deo  laus,  potestas, 
Honor,  virtus  et  gloria  . . . 

Text.  Morel  No.  81.  S.  49.  aus:  Hs,  zu  St.  Gallen  No.  546.  Bl  114,  mit 
der  Uebcrschrift :  In  die  sco.  Pentecostes  ad  primam  missam  vulgariter  Mun- 
stermess,  B.  Notkeri,  puto,  sequentia  bona  et  pulchra  antiqua. 


1.  Laudes  Deo  devotas 
Dulci  voce  ac  sonora 
Plebs  resultet  catholica. 

2.  Spiritus  sancti  gratia 
Apostolis  die  hodierna 

In  igneis  linguis  est  infusa. 

3.  Paracliti  praesentia 
Emundet  nos  a  peccati  macula, 
Munda  sibi  aptans  habitacula. 


—     107     - 


10 
11 


123*     In  octava   p&\ 
(Auctor  eat  Notker  Balbulus.) 

Benedictu  gratias  Deo 
Noa  referamus  benedicti  illius  sancta  maou 
Atque  signati  digitorum  ipsins  karismate. 
Qui  perditos  terrigenas  recreasti 

Per  unicum  natum  tuuni  sancte  pater  venuu  vitam  dans  ad  morl 
Natura  qui  te  nostra  vestire,  Christe,  dignatos  cs 

sun   pro    peccatis   humauis   patri  tuo  obtulisti  acccptuiu  iu 
rificium. 
Sanctissimc  Spiritus  patris  tiliique 
Remissio  omnium  vcra  peccatoram  rcstitutmque  onmis  Itttiocentt&e 

atque  sanctitatis  donator  eximiae. 
Tibi  ereatofi  ait  patri  principatus, 
Tibi  redemptori  sit  regnum  Iesu  (Jhristo 
Spirituiquc  sanctificatori 
Et  cordinm  illuminatori  perpes  potestas. 

a,  Text.    Mone  No.  198  tt,  256)  aus:   Hs.  fU  Miinchcn,  Clw.   1408»,  l  10. 
Jafirh.  tnit  Nemun  (A,  Daniels  Cod.   Mon.  6,  tcoraus  auoh  B,  I 

Scqucm  ahgcschrichen.)  Danicl  II,  52  hat  dle  erste  Zeile.  —  Stckt    au 

L  Einsidl.  121.  sacc,  X.  mit  *l<r  Mctodie  und  jj/i  Cou*.  St.  Gall.  54G  (Bramler). 

b.  Lesarten.    2.  churism.  Mone.  —  o\  Christus  Moae. 

C    Bemcrk.    Ueber  das  Ehuthmische  etc.   spricht  LUrtsch  &  /6\  36*  90. 


124.    De  sancto  8pirUu* 

(Auctor  aliis  Itobertus,  rex  Franciae,  aliis  Notker  Balbulus  cst.) 

Sancti  Spiritus  adsit  nobis  gratia, 
Quae  conla  nostra  sibi  faciat  halritaculum, 
Expulsis  inde  cunctis  vitiis  spiritalibus. 
Spiritus  alme,  illustrator  hominum, 
Horridae  uostrae  mentia  purga  tenebras, 
Amator  sancte  sensatorum  setnper  cogitatuam. 
lnfundc  unctionem  tuam  clemens  nostris  srusiiuis. 
Tu  puriticator  omnium  flagitiorum,  Spirif  US, 
Puritica  nostri  oculum  interioris  liominis, 
supremus  genitor  possit  a  nobis, 
Mnndi  cordis  qucm  soli  cemere  possunt  oculi. 
Prophetas  tu  inspirasti,  ut  praeconia  Ghristi  praeciauissent  inclyta. 
Apostolos  confortasti,  uti  trophaeum  Christi  per  totuiu  mnndum 

veherent. 
Quando  machinam  per  verbum  suuni  fecitDeus  coeli,  terrafy  mai  ium, 
Tn  super  aquas,  foturus  easT  numen  tuum  cxpandisti,  Spiritus. 
Tu  animabus  vivificandis  aquas  foecundas, 
Tu  aspirando  das  spiritalcs  esse  honrines, 
Tu  divisum  per  lingnas  roundum  et  ritus  adunasti,  ihmimc, 
Idolatras  ad  cultuni  Dei  revocas,  magistrorum  optime. 
Ergo  nos  supplicantes  tibi  exaudi  propitius,  sancte  Spiritus, 


—     108    — 

21.  Sine  quo  prcces  omnea  cassae  crcduntur  et  iudignae  Dei  auribus. 

22.  Tu  qui  omoiuni  sacculorum  sauctos  tui  mimiuis  docuisti  instinctu  am- 

plectendo,  Spiritus. 
23*  Ipse  hodie  apostulos  Christi  donans  muncre  insolito  et  cunctis  inau- 

dito  saeculis 
24.  Hunc  diem  gloriosum  fecisti. 

a.  Text.  Mone  No.  197  (1,  264)  aus:  Hs.  zu  Stuttgart  Brev.  123.  f.  196. 
mit  Neumen,  12.  Jahrh.  (A).  Hs.  von  S.  Peter  zu  KartsruJte  No.  Ifi.  p.  S09 
mit  Hoten,  14.  Jahrh.  (B).  Jteichenaiier  Hs.  su  KarhruJie  No.  20».  I  15.  nut 
Noten,  1L  Jahrh.  (C).  Hs.  zu  Stuttgart  Bil»l.  No.  20.  f.  04.  12.  JahrK  (D).  B§* 
zu  Frethurg  No.  06.  15.  Jahrh.  (E).  —  Scliubiger  No.  23.  e  Cod.  EinsulJ.  Fr.  1. 
(F).  —  Daniel  II,  16.  S83.  III,  286  e  Codd.  Mon.  5,  saec.  XI  (G)T  Mon.  C.  saee. 
XI  (H),  Mon.  8.  saec.  XII  (I),  Mon.  12.  saec.  inc.  (I\)T  Mon.  17.  aaec.  XV  (L), 
Vind.  3.  Bacc.  XI  (M),  Vind.  7.  saec.  XIV  (N),  Bcrol.  I.  saee.  XI.  (0) .—  Cod.  Wirzen- 
born.  saec,  XIV  (P).  Text.  seq.  (Q).  Seq.  Dav.  1495  (R).  —  Miss.  Venei.  1400  (S),  Rom. 
1481.  1482.  1484  (T),  Venct.  1497  (U),  Col.  1504  (V),  Mog.  1507  (W),  Bas.  1510  (X. 
Ilalh  1511  (Y),  Mirnl.  1513  (Z),  fratr.  Paris.  1520.  (a).  —  Adelph.  47  (l>), 
Clicht.  IV,  175  (c).  —  Nealo  p.  GO  e  Miss.  Sarisbur.  1555  (d).  Luilec.  (e).  —  Wracker- 
nagel  I,  97  aus:  Miss.  Mog.  1482  (f),  Mog.  14S>7  (g),  Magdeb.  1493  (h).  Clicht. 
1515  (i).  —  Steht  auchi mCotl  Eheinau.  No.  G.  und  Cod.  S.  Gall.  54C  (Brander). 

b.  Lesarten.  2.  habitacula  LSTUacdhi.  —  3.  spiritualibus  eL  —  4.  om- 
niinn  AUd.  cordium  LTa.  oranium  cordiuin  S.  —  5.  purgat  M.  —  0»  u.  7.  frh 
Itm  P»  —  10.  a  nobis  fchlt  N.  —  12.  u.  13.  fehtt  Q.  —  13.  confirraasti  M.  tu 
coofirraasti  N.  tu  conforL  Xb.  —  14.  machina  A.  machinas  h.  —  15.  foturoa  W 
(Druckf.K  nomen  E.  —  17.  da  G.  spmtualis  i.  —  19.  adun.  spiritns  G.  —  19, 
idolatra  M.  revocnns  HKMOT.  —  20.  «upplices  N.  —  21.  Dei  fehlt  Q.  —  83. 
tu(|ue  fg.  —  saecula  saeculorum  tu  uuminis  M.  Dominis  EW.  —  amplexamlo  b. 
UBplectendQ  X  Lud.  in  inarg.  araplceteuda  Lud.  —  2-1.  Nuncdiem  N.  —  KLSUX 
mederhoktt  nnch  tccisti  die  erste  Zetfc. 

c.  Bemerk:     Ueber  das  Rhythmische  etc  spricht  Bartsch  8,  8.  27.   >' 
50.  57.  58.  59.  64.  78.  81.  82.  98.  99.  100.  103.  11$.  12L  122. 


125.    De  sancto  Spiritu. 
(Auctor  cst  Kobertua  rex  Frauciae.) 


1.  Veni,  sancte  spiritus, 
Et  emitte  coclitus 
Lticis  tuae  radium: 
Veni,  pater  pauperum, 
Veni,  dator  munerum, 
Veni,  lumcn  cordium. 

2.  Cnnsolator  optime, 
Dukis  hospes  animae, 
Dulce  refrigeriuin : 

In  labore  requies, 
In  aestu  temperies, 
Iu  fietu  solatium. 

3.  0  iux  bealissima, 
Reple  cordis  intima 
Tuorum  fidelium: 

a.  Texl     Yorslehender  Text 
Sequenz  istsehr  oft  gedruckt  und 


Sine  tuo  numiiu' 
Nihil  est  in  homine, 

Nihil  est  innoxiiiui. 

4.  Lava  quod  est  sordiduiu, 
Riga  quod  est  aridum, 
Sana  quod  est  saucium, 
Flecte  quod  est  rigidum, 
Fove  quod  est  frigidiim, 
Rege  quod  est  «ieviuui. 

5.  Da  tuis  fidelibus, 
In  te  confidentibus, 
Sacrum  septenarium. 
Da  virtutis  merittun, 
Da  salutis  exitum, 
Da  perenne  gaudium. 

wird  heute   in    der   Kirche   nebraucht. 
ubersetzt.  Mone  No.  186.  (1,  244.) 


Die 

ausr 


Ss.  xu  8.  Qalten  No.  878.  p.  231.  13.Jahrh.  (A).  Hs.su  Kreuslingent  U.Jahrh. 


—    109    — 

mit  der  Mclodie  (B).    Hs.  ?u  Freiburg  No.  06,  15.  Jahrh.  (f  m  S.  Peter 

:u  KarUruhc  No.  ltf,   p.  312.   mit  der  Melodier   14—15.  Jaiirh.    (D).     Mainzcr 
Mts&buch  ron  14&2.  f.  132,   (E).     Sacrificale  itinerarium    (Oppcnheim  1521)  t  7. 
—  Daniel  II,  35.  384.  III,  287  e  Cosl.  Mon.  12.  inc.  saec.  (G).     Codd.  Vind. 
*aec.  XI Y  (H),  6.  saec.  XV  |1).     —    Text.  seq.  (K).     Seq.  Dav.  H95  (L).    — 
isj,  Rotn.  1481.  1484  (M),  Bamb.  1487  (N),  Tegerns.  1494  (0),  Veuet  1497  (V), 
um  1600  (Q),  Colon.  1504  (R),  Mog.  1507  (S),  Prag.  1507  (T),  Bas.  1510 
J),  Miod.  1513  (V),  fratr.  min.  1520  (W),  Praero.  1530  (X).  —   Adelph.  49  (Y), 
licht.  IV,  176  (Z).    Torr.  (a).  —  Wackernagel  I,  105,  aus:  Mies.  Mog.  U82  (b)t 
og.  1497  (c),   Lubeck  hurz  nach  1480  (d),   Naumburg.    1601.   1517   (e),    Clicht. 
515  (f).  —  Stehi  uuch  im  Cod.  Einsidl.  108,  Cod.  Rheinau  6,  Cod.  S,  GalL  646 
>ander). 

b.  Lesarten.    2,  2,  fehlt  0.  —  2,  6.  Et  fietu  P.  —  3,  5.   lumine  DLSWX 
it  —  4,  2.  Sana  G,  —  Cura  quod  est  languidum  U.  —  4,  3.  Riga  G.  —   4,  3 

M  echseln  in  rersMcd.  Tcxten.  —  4t  6.  Reduc.  T.   —  9,  3.  confitentibuB  C. 
5,  3*  sacro  septenario  CHINQ. 

c,  BcmerJ:.    Gerbert:    De  Mus.  S.  II,  27.  halt  dcn    Herm.  Contr.  fur  den 
—  Jjeutsche  Ucbersetzungen  Imben:  Rainbach:  Anthoiogie  vhristl.  Gesdnge 

Schlosser  I,  &  125.    Bone  Nr.  235.    Nickel  &  269.    Diepenbrock:  Ge- 
nclte  Predigten.    Regcnsburg   1&41.  s.    S.  109.    Kehreiu:   Kathol.  Kirchen- 
3.  Bd.  Wiirzb.  1863.  S.55.  aus:  Teutsche  Euangelische  Messen.     Von  B. 
,  Coln  1583. 


126.    Be  Spiritu  sancto  in  pcntccoste. 


3. 


Samaritana, 
£n  fons  vitae,  vives  sana 
Tali  sumpto  fomite : 
Bonitatis  foos  et  mellis, 
Fnus  totius  expers  feilis, 

ntes  bibite. 
Fonteni  dixi,  cst  et  igtiis, 
Radiaus  virtutum  signis, 
Rerum  sator,  spiritus: 
Odor  bonus,  ros,  pingaedo, 
Lingna,  sonus,  vox,  duleedo, 
Lumen  et  pariclytes, 
!is  nostri  inanna, 
Hoc  ob  aestum  se  Susanna 
Vult  inungi  stipmate: 

naecrat  baptisma 
Hic,  eodeete  dietuH  cbrisroa, 
paradigmate. 


4.  Adae  prolem  fccit  Pei, 
Per  hunc  salvi  fiunt  rei 
Sunipto  dono  vcniae: 
Spes  et  amor  confidcntum, 
ffic  solamen,  hic  fomcntum, 
Oleom  laetitiae., 

5.  Patris,  spiritus  natique 
Semper  maneus  et  ubiqnc 
Lux  et  pax  aetherea: 
Cum  apteris  creaturis, 
Non  est,  sancte,  tui  iuris, 
t  t  sis  ivs  oorporea, 

6.  Per  te  nempe  vivunt  cuticta, 
Per  te  penitus  defuncta 
Sint  in  nobis  vitia: 

Nobis  fidei  folgoreio 
Spemque  confer  et  amorem 
Et  aeterna  gaildift.  Amen. 


Text.    Morel  No.  78.  S.  48.  aus  Miss-  Atbanalense  1531.  Bl.  97. 


121.    Dc  sancto  Spiritu. 

iritus  paracliti,  vita  vitae  omnis  creaturae,  sanctus  es  vivi- 
ticando  fnrn 

ido  penculose  fractos,  sauctus  cs  tergendo  foetida 
vuJn 


—     110    — 

3.  0  spiraculum  sanctitatis,  o  ignis  caritatis,  o  dulcis  gustus  in  pecto- 

ribus  et  infusio  cordium  in  bono  odore  virtutum ! 

4.  0  fons  purissimus,  in  quo  consideratur,  quod  Deus  alienos  colligit  et 

perditos  requirit. 

5.  0  lorica  vitae  et  spes  compaginis  membrorum  omnium,  et  o  angulum 

honestatis,  salva  beatosl 

6.  Custodi  eos,  qui  carcerati  sunt  ab  inimico  et  solve  ligatos,  quos 

divina  vis  salvare  vult! 

7.  0  iter  fortissimum,  quod  penetravit  omnia  in  altissimis  et  in  terrenis 

ot  iu  omnibus  abyssis,  cum  omnes  componis  et  colligis. 

8.  De  te  nubes  fluunt,  aether  volat,  lapides  humorem  habent,  aquae 

rivulos  educuut  et  terra  viriditatem  sudat. 

9.  Tu  etiam  semper  educis  doctos,  per  inspirationem  sapientiae  laeti- 

ficatos. 
10.  l-nde  laus  tibi  sit,  qui  es  sonus  laudis  et  gaudium  vitae,  spes  et  honor 
fortissimus,  dans  praemia  lucis. 

a.  Text.  Mone  No.  179  (1,  234.)  au<:  „Hs.  euWiesbaden,  13.  Jatirh.  mit 
der  Mclodie.  In  der  Handschr.  stehen  dieBriefe  der  W.  Hildegart,  vomKloster 
Rupertsbe*g  bei  Bingen.  Daniel  V,  201.  hat  den  Text  aus  Mone.  —  Vgl. 
untcu  No.  265. 

b.  Lesarten.  5.  statt  et  o  angul.  will  Dan.  et  cingulum  lesen.  —  8.  die 
Hs.  hat  habet. 

r.  Bemerh.  irAuf  eine  vollst&ndige  Verdunkelung  der  alten  Nother'schen 
Kunst  deuten  mehrere  Sequenzen,  die  in  einer  Wiesbadener  Handschrift  des 
12.  Jahrh.  sich  finden  (No.  127.  265.  548).  Dies  sind  wirkliche  Prosae,  indem 
sie  fast  gane  des  rhythmischen  Elementes  entbehren,  und  die  Absatze  sich  paar- 
weise  aitch  in  der  ZahX  der  Silben  nicht  cntsprechen.a    Bartsch  S.  142.  143. 


128.    De  festivUate  pentecostes. 


1.  Lux  iucunda,  lux  insiguis, 
Qua  de  throno  missus  ignis 
In  Christi  discipulos 
Corda  replet,  linguas  ditat, 
Ad  concordes  nos  invitat 
Linguae,  cordis  modulos. 

2.  Christus  misit  quod  promisit 
Pignus  sponsae,  quam  rcvisit 
Die  quinquagesima: 

Post  dulcorem  mellcum 
Pctra  fuclit  oleum, 
Petra  iam  firmissima. 

3.  ln  tabellis  saxeis, 
Non  in  linguis  igneis 
Lex  de  niontc  populo : 
Paucis  cordis  novitas 
Et  linguarum  unitas 
Datur  in  coenaculo. 

4.  0  quam  felix,  quam  festiva 
Dies,  iu  qua  primitiva 
Fundatur  ecclesia: 


Yivae  sunt  primitiac 
Nascentis  ecclesiae, 
Tria  primum  millia. 

5.  Pancs  legis  primitivi 
Sub  una  sunt  adoptivi 
Fide  duo  populi : 

Se  duobus  interiecit 
Sicque  duos  unum  fecit 
Lapis,  caput  anguli. 

6.  Utres  novi,  non  vetusti 
Sunt  capaces  novi  musti, 
Vasaparat  vidua: 
Liquorem  dat  Helisacus, 
Nobis  sacrum  rorem  Deus, 
Si  corda  sint  congrua. 

7.  Non  hoc  musto  vcl  liquore, 
Non  hoc  sumus  digni  rore, 
Si  discordcs  moribus : 

In  obscuris  vel  divisis 
Non  potest  haec  paraclisis 
Habitare  cordibus. 


-=-   111   — 


8.  Consolator  alme,  veni, 
Linguas  rege,  corda  leni, 
Nihil  fellis  aut  veneni 
Sub  tua  pracscntia. 
Nil  iucundum,  nil  amoenum, 
Nil  salubre,  nil  serenum, 
Nihil  dulcc,  nihil  plenum 
Nisi  tua  gratia. 


Nova  facti  creatura 
Te  laudamus  mente  pura 
Gratiae  nunc,  sed  natura 
Prius  irae  filii. 
10.  Tu  qui  dator  es  ct  donum, 
Tu  qui  cordis  omne  bonum, 
Cor  ad  laudem  reddc  pronum, 
Nostrae  linguae  formans  sonum, 
Iu  tua  praeconia. 
Tu  nos  purga  a  peccatis 
Auctor  ipse  puritatis, 
Et  in  Christo.  renovatis 
Da  perfectac  novitatis 
Plena  nobis  gaudia. 


9.  Tu  es  lumen  et  unguentum, 
Tu  coeleste  condimentum, 
Aquae  ditans  elementum 
Virtutc  mysterii. 

a.  Tcxt.    Daniel  II,  71.  ohne  Angabe  der  Quelle.  —  Clichtov.  IV,  177. 

b.  Lesarten.    8,  5—8.  fehlen  bei  Daniel.  —  10,  9.  pcrfecta  Dan. 

c.  Bemerk.  1.  „rracclari6sima  Prosa,  quam  nulla  inferiorem,  permultis 
Buperiorem  duxerim,  nihil  epirat  nisi  sacrae  scripturae  Horos  atque  odorce.  Do- 
lemus,  quod  in  Germania  nota  fuisse  non  videtur."  Dan.  —  2,  6.  „retrus  apo- 
stolu*,  cuius  nomcn  die  Pentecostes  et  omen  habebat,  confertur  cum  petra  melli- 
flua  in  deserto.(i  Dan.  —  8,  6.  Ex  Iudaeis  et  gentibus  ecclesia  nata  est.  Cf. 
Ephet.  2,  16  sq. 


129.    Dc  fcstivitatc  pcntccostcs. 
(Auctor  cst  Adam  de  S.  Victore.) 


1.  Simplcx  in  essentia 
Septiforrois  gratia 
Nos  reformet  spiritus : 
Cordis  lustret  tenebras 
Et  carnis  illccebras 
Lux  cmissa  coelitus. 

2.  Iiex  praecessit  in  iigura, 
Lex  poenalis,  lex  obscura 
Lumen  evangelicum: 
Spiritalis  intellectus 
Litcrali  fronde  tcctus 
Prodeat  in  publicum. 

3.  Lex  de  montc  populo 
Paucis  in  cocnaculo 
Nova  datur  gratia : 
Situs  docct  nos  locorum,1 
Pracceptoruin  vel  donorum 
Quac  sint  emincntia. 

4.  Ignis,  clangor,  buccinac, 
Fragor  cum  caliginc, 
Lampadum  discursio 
Terrorem  ineutiunt, 
Nec  amorcm  nutriunt, 
Quem  effudit  unctio. 


5.  Sic  in  Sina  kx  divina 
Iteis  est  imposita, 
Lex  timoris,  non  umoris 
Puniens  illicita. 

G.  Ecce  patres  praeelocti 
Dii  recentes  sunt  cftecti, 
Culpae  solvunt  vincula : 
Pliumt  verbo,  tonant  minis, 
Novis  linguis  et  doctrinis 
Consonant  miracula. 

7.  Exbibentes  aegris  curain, 
Morbum  daniuaiit,  non  naturam, 
Persequentes  scelera: 

Ilcos  preinunt  et  castigunt. 
Modo  solvunt,  modo  ligant 
Potestatc  libera. 

8.  Typum  gerit  iubilei 
Dies  iste,  si  dici 
Kequiris  mysteria: 

lu  ({iio  tribus  millibus 
Ad  tidem  currentibus 
Pullulat  ecclesia. 


—    112    — 


Iubileus  est  vocatus, 
Vel  dimittens,  vcl  mutatus 
Ad  priores  vocans  status 
Res  distractas  libere : 


Nos  distractos  sub  peccatis 
Liberet  lex  charitatis 
Et  perfectae  libertatis 
Dignos  reddat  munere.  Amen. 


Text.    Clichtov.  IV,  178.    Daniei  11,73.  hat  die  3  eretenZeilen  und  V,  198. 
den  Text  dee  Clicht.  md  die  Adnot.  Trenchii  p.  157. 


1 


3. 


7. 


130.     Dc  festivitate  pentecostes. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


8. 


Effugit  obscuritas : 
Sacer  ignis,  pectus  ignis, 
Non  comburis,  sed  a  curis 
Purgas,  quando  visitas. 

Mentes  prius  imperitas 
Et  sopitas  et  oblitas 
Erudisetexcitas: 
Foves  linguas,  formas  sonum, 
Cor  ad  bonum  facit  pronum 
A  te  data  caritas. 
9.  0  iuvamen  oppressorum, 
0  solamen  miserorum. 


Qui  procedis  ab  utroque, 
Genitore  genitoque 
Pariter,  Paraclite: 
Redde  linguas  eloquentes, 
Fac  ferventes  in  te  mentes 
.Flamma  tua  divite. 
Amor  patris  filiique 
Par  amborum  et  utrique 
Compar  et  consimilis: 
Cuncta  reples,  cuncta  foves, 
Astra  regis,  coelum  moves, 
Permanens  immobilis. 

Sl^^ite^^  Paupenun  refugium: 

^S^^iSS?^  Da  contemptum  terrenorum, 

Effugas  cabgmem :  Ad  £  8Upernorum 

Per  te  mundi  sunt  mundati,  ^  SesideS : 

VXSSiSS^1  PeUe  mala^  ter«e  8ordes 

^^^STSrf.  Et  ««wdSs  fec  concordes 

Ventatem  notam  facis,  Et   ff    praesidium. 
Et  ostendis  viam  pacis                  ^  £        .  v      .        .  ..    A. 
Et  iter  iustitiae:                            10-  £u,  qui  quondam  visitasti, 

Perversorum  corda  vitas  Docuisti,  wnfortasti 

Et  honorum  corda  ditas  Timentes  discipulos : 

Munere  scientiae  Visitare  nos  dignens, 

Te  docente  nil  obscurum,  N°s,  si  placet,  consoleris 

Te  praesente  nil  impurum,  Et  credentes  populos. 
Sub  tua  praesentia:                      11.  Par  maiestas  personarum, 

Gloriatur  mens  iucunda,  P&r  potestas  est  earum 

Per  tc  laeta,  per  te  munda  Et  communis  deitas: 

Gaudet  conscientia.  Tu  procedcns  a  duobus, 

Tu  commutas  elementa,  Coaeaualis  es  ambobus, 

Per  te  suam  sacramenta  In  nullo  disparitas. 
Habent  efficaciain :                        12.  Quia  tantus  es  et  talis, 

Tu  nocivam  vim  repellis,  Quantus  pater  est  et  qualis, 

Tu  confutas  et  refellis  Servorum  humilitas 

Hostium  nequitiam.  Deo  patri  filioque 

Quando  venis,  corda  lenis,  Redemptori,  tibi  quoque 

Quando  subis,  atrae  nubis  Laudes  reddat  debitas.  Amen. 
Text.    Glichtoy.   IV,    179.    Daniel  II,  73.  hat   den  Text  des  Clicht.  ohne 
QueUenangabe  und  Y,  198.  die  Adnot.  Trenchii  p.  170.  399. 


—    113    — 

131.  De  sancto  spiritu. 
(Auetore  incognito   saec,  XL) 

1    Veni  spiritus  aeternorum  alme. 
2.  Meotes  tuorum  visita  iacentes  aegris  moribus. 
Imple  superna  gratia  terrigcnarum  pectora. 
Qui  altissimi  donum  Dei  diceris, 
Fons  perpetuus  spiritalis  unctiu. 
Tu  promissum  onmipotentis  munus  esse  erederis, 
Apostolos  tu  liotfuis  fuudavisti  sanctos  igneis. 
Lumen  de  cordibus  virtutc  perenni  firmans  niiseris. 
im  affer  amorem  muneraque  charitatis  plurima. 
Hostem  depelle  invidum,  da  frui  pace  supera. 
11.  Sic  duce  te  praevio  valeainus  scandere  aetheria  convexa. 

a.  Ttmt     Schubiger  No.  48  e  Cod.  Einsidl.  Fr.  L  (A).—  Miss.Mog.  1B07  (B). 

b.  Lcsarten.  7.  fundasd  B.  —  9-  Yerum  B.  —  10.  repelle  B.  dona  frui 
p.  superna  B.  —  II.  sc.  aethcra  B. 

c.  Bemerk.  Ys.  2.  3.  4,  5.  sind  aus  dem  Htfmnus  Veni  creator  spiritiia 
tntlehnt.  —  Ueber  das  Bhythmischc  etc.  spricht  Bartsch  £  30.  32.  33.  36.  41. 
47.  60.  53.  54.  58.  60.  105. 


132.    De  spiritu  sancto. 


Amor  patris  et  filii, 
Totius  spes  solatii, 
Fons  indeficiens  bonorum, 
Lux  et  praemium  iustorum, 
Sublevator  perditoruui. 

2.  Fons  ingenii, 
Fluraen  eloquii, 

Medicina  vitii, 
Spiritus  consilii, 
Obumbrans  matrem  luminis 
Formasti  partuui  virginis. 

3.  Stabilis,  inmobilis 
Ac  invariabilis, 
Magnus  et  kudabilis, 
Postulans  gemitibus 
Inenarrabilibus, 
SolvLs  a  reatibus, 
Imples  charisrnatibus. 

Donum  electum, 
Donum  perfectum, 
Dirigens  rectum 
Dans  et  affectum. 


a.  Text.     Mono  No.  181.  (1,  237, 
14.  Jalirh.  mit  Musiknoten.  —  Daniel 

b.  Lesarten. 
Kthrtin,  BtqmniMi!. 


Omnipotens,  propitius, 
Sanctius,  suavius  et  altius 
Quo  nihil  est  iocundius, 
Quo  nibil  est  et  mundius. 
&  Uluminator  cordium 
Et  expurgator  sontium, 
Parens  salutis  omnium, 
0  lumen,  o  spes  fidelium  t 
Humilitas  et  pietas, 
Benignitas  et  dignitas 
Et  largitas  et  castitas  I 

6.  Qui  prout  vult  et  ubi  vult, 
Et  unde  vult  et  quantum  vult, 
Quoscunique  vult  et  quotquot 

vult, 
Inspirat,  purificat, 
Munerat  ct  magnitieat. 

7.  Spiritus  scientke 
Sermoque  sapientiae 
Lectoribus  donetur, 
Vobis  auditoribus 
Benevolisque  omnibug 
(iratia  inspiretur. 

)  mus:  Iis.  zu  Milnchen,  Clm,  663&.  f.  150. 
V,  203.  hat  den  Text  von  Mone. 
5,  2.  expugnator  Hs, 


8 


—     114    — 

c.  Bemerk.    3.  Nach  Sap.  7,  22.  23.    Rom.  8,  26.  —  5,  3.  nsalns  omnium 
i strhen,  nicht  ah  Banamcn  Chrwti,    denn  der  h.  Geiat  kann 
innt  werden,"    Mone. 


133,    In  festtvitate  pmtecostes. 

Laude  celeberrinia  recolamus  fcsta  sacratissima 

Sancti  Spiritus,  qui  nientes  hodie  apostolorum  illustrat  flanimicomatu. 

Eerena  illis  omnigtnaniffl  beatissima  munera  liuguarum. 
Ot  possent  omnes  undique  nationes  his  magistris  uti   donis   eius 

magnificis. 
Cuius  gratia  nulluiu  racritum  veL  pcrsonam  respieere  novit  millam. 
Nam  piscatoreni.  egentem  victum,  arte  quaerit  autem  summum  fecit 

praedicatuivm  super  quem  constructa  caput  levat  niater  ccclesia. 
Nec  non  persecutorcm  qui  sauctam  devastabat  ecclesiam  magistrum 

posuisti  ^cntinin,  vas  perditionia  transformasti  in  vas  electionis, 
Implevit  sphitus  idem  puerum  citharoedum  et  psalmistam  faciebat: 

armenti  custos  hoc  afflaiite  prophetavit  Amos. 
Idem  vel  latronem  suspensuin  persuasor,  sacratum  convertit  in  con- 

fessorem. 
Telonea  quondam  scdentem  artifex   peritus  transformat  in  evan- 

gelistam.. 
Hic  de  lapidibus  facere  poterit  filiolos  Abrahae. 
Nam  ut  praecinuit  Deus  spirat  ubicunque  vult  spiritus. 
Spiritus  alme,  qui  nescis  quemque  spernere,  veni  nobis  propitius 

famulis. 
Vitiis  variis  sordibusque  nostra  referta  tua  flamma  adurat  pectora. 
Hostibus  animae   repulsis    inde   ipse   veniens   hospitari    digueris 

apud  nos. 
Ut  per  te  mausorcm  praeveniamus  ad  coelestis  mansionis  haere- 

ditatem. 
Et  depulsa  peregrinatione  gaudeamus  paradisiaca  possessione. 
Text.    Daniel  II,  177  e  Mibs.  FragenBi  1507. 


134.     In  die  pmtcOQgtes, 

1.  Salve  festa  dies,  toto  vcnerabilis  aevo, 

Qua  Deus  de  coelo  gratia  fulsit  humo. 
Salve,  etc. 

2.  Spiritus  ecce  Deus  privatoque  quo  eius 

Ignis  adest  specie  discipulis  hodie. 
Salve,  ete. 

3.  Mentibus  huuianis  infudit  opes  deitatis, 

A  Patrc  procedens  mystica  dona  ferens. 
Salvc,  etc. 

4.  Non  cessat  variis  Christi  magnalia  linguis 

Plebs  benedicta  loquens  gentibus  omnigenis. 
Salve,  etc. 


-     115    - 

5.  Laus  tibi,  vitae  pneuina  sacrum,  fons,  lux  animarum, 

Qmnia  vivifieans  seinper  et  irradians. 
Salve,  etc. 

6.  Pax,  Deus,  omnc  bonum,  dulcis  concordia  moruin, 

Reple  corda  tuo  munere  mcllifluo. 
Salve,  etc 

7.  Posciinus,  oinnipotens,  raarc,  terras,  sidera  replens, 

Nos  tibi  purifica,  protege,  viviiica. 
Ive,  etc. 
B.  Intiina  Doniine  ad  praegustatae  sophiae 

Qua  redolet  Cherubin  praedictua  ordo  Dei, 
Salve,  etc. 
9,  Nostra  pie  tangat  seraphin  carbunculus  ora, 
I  I  tnenfl  perpetuo  flagret  amore  tuo. 
Salve,  etc. 

a.  Text    Daniel  II,  182  ex  Processionali  Eboracensi  (Hynmi  Ecclesiae  etc. 
Tom.  L  Proll.  p.  XV). 

b.  Bemcrk.     &  No.  117.  161.  876. 


12. 
13. 


135.     In  ociava  peniecostes. 

Pater  da  per  verbum  nobis  scptiformem  spirituin. 

Qui  septena  signacula  designans  doceat  nos  omnem  iusticiam. 

Et  devotas  cor  cxritans  in  prcees  provehat  pcr  beatitudines. 

Timor  Domini  imlicii  clavi; 

Summo  iudici  nos  prosternat  hactenus  inttatos  et  rebelles  reddat 

Bupplices  ac  spiritu  pauperes, 
Legis  apicem  vel  iotham  non  solvere. 

i  i  temerc  non  irasci ;  vel  laeso  mox  reconciliari ;  sanctum  ticri 

orans  uomen  Domini. 
Clavis  pietas  Christi  scansionis  peccatis  nostris;  adversanti  legi  donet 

consentaneoo. 
Adaperiens  novuni  testamentum  heredes  patris  formet  mites;  pctat 

Dei  regnum  veniat. 
Det  scieutia  resurgendi  conscia. 
llis  paracletum  qui  lugcnt  ut  liberentur  mortis  corpore  quod  re- 

pugnat  aniinae. 
Pellat  etiam  a  corde  luxuriam. 
Nos  erudiens  flagitare  nt  voluntas  fiat  Domini  tam   carne   quam 

spiritu. 
Qui  esuriunt  iusticiam  hos  fortitudo  reficiat. 
Christi    tumulum   recludens  quae   seandalizant  membra    proiiciat 

panem  rogitet. 
Dono  parili  consiliura  misericordes  remuueret. 

cxoret  pro  inimicifl  diinitti  debita  pacto  postulet. 
IntHlectus  haptismatis  designator. 
Mundet  corda  ut  nesciat  dcxterani  laeva. 
[nde  Deum  rogent  mundi  cordes. 

atatlonem  ne  inducat. 
SimiUtudo  patris  pacificis. 


23.  Detur  spiritu;  qui  dat  sapere;  qui  Domini  aperit  natale. 

24.  Ducat  ad  vitam  viara  per  arduam, 

25.  Per  ieiuniuni  elemosynam  oramen  a  malo  liberatos. 

26.  His  muneribus  cumulavit  patres  Dei  digitus. 

27.  Adam   nomina   primitiva  rebus  cunctis  imposuit  inspiratus  dono 

sapientiae. 

28.  Noe  habuit  intellectum;  Abraam  consilium. 

29.  Fortis  [bmc  permanebat;  scitus  Iacob  et  Moyses  legislator  pius; 

Ihivid  humilis. 

30.  Ergo  pari  voto  imploremus  spiritum  septiformem  septuplum  expurget 

taadem. 

31.  Et  per  eeptem  gradua  Bpiritalea  perducat  expurgatos  ad  ipsam  con- 

templationem  veritatis. 

32.  Sancti  spiritus  assit  nobis  gratia. 

a.  Text,  Miss,  Bas,  1510  (A),  daram  genau  vorstehender  Text  mit  allen 
Interpunktionxzeichen .  —  Morel  No.  82.  S.  50.  aus:  Hs.  su  S.  Gallen  No.  546. 
(Brander)  Bl.  114.  (B)  mit  derUeberschrift:  .Jn  die  bco.  Pentecostes  ad  primam 
rafflnftm  vulgariter  Mtinstermess,  B,  Notkeri,  puto,  sequentia  bona  et  pulchra  an- 
tiqua."  —  Mone  1>  257  theiU  aus:  Hs.  No.  66.  zu  Freiburg  am  dem  15.Jahrh. 
aus  cint  r  f/russcn  Sequenz  auf  den  hl  Geist  in  22  Ah&atzen  die  5  ersten  Zeihn 
mit  <C), 

b.  Lesarten.  2.  consignans  deceat  C  —  S.  devotoB  C.  vehat  B.  —  4.  iud. 
clamem  C.  —  5.  Summo  iudicii  C.  —  et  sp.  C.  —  6.  jota  n.  fiolvens  B,  —  9.  hae- 
redes  pariter  f,  B.  —  10.  Bcientiam  r.  consciam  H.  paraclituB  B.  —  11,  mort. 
torpore  B.  —  12,  P.  et  a  B.  —  IG.  mis.  teneant  B.  —  17*  dim.  fehlt  B.  — 
18.  dcsignetur  B.  —  20.  corde  B,  —  22.  pacificus  B.  —  23.  spiritus  .  .  domum 
ap.  B.  —  27.  insp.  dei  sapientia  B.  —  28.  Abraham  B.  —  29.  Von  scitua  bis 
zu  Ende  fehlt  B. 

e.  Bemerk.  „Vs.  35.  36.  bei  Morel  (oben  18.  19.)  miissen  einen  Boppcl- 
veTB  bilden}  daher  mundet  mit  einem  grossen  Anfangsbuchstaben  bezeichnet  sein ; 
cbenso  Vs.  38.  (oben  21.)  ln.u    Bartsch  S.  21. 


136.     In  feria  IL  post  pentecosten. 

1.  Placatus  quaesumus  preces  nostras  aline  Spiritus,  audias, 

2.  Corda  faciens  nostra  digna  tibi  domata. 

3.  A  sedibus  nostrae  mentis  cunctas  pellens  noxas,  tetras  fuga  tenebras, 

4.  Nostris  seusibus  tuam  unctionera  ministrans, 

5.  Nostra  tu  cuncta  purifica  animarura  autra. 

6.  Tu  discipulos  faodie  visitaiis  cunctarum  eis  gentium  dederas  effari 

linguas,  atque  promde  tua  narrare  magnalia* 
7*  Tu  nostrae  rubiginem  auferas  linguae  cunctam.  Alleluia. 

a.  Text.  Neale  p*  62.  e  Miss,  Leodiensi  1513.  —  Daniel  V,  205  hat  den 
Text  am  tteale. 

b.  Lesarten.  2.  „Liber  sine  sensu  dogmata.  Corda  nostra  habitacula 
Bua  facit  Sanctus  Spiritus,  Habitacula  autem  poeta  noster»  ut  doctrinam  suam 
oetenderet,  domata  vocat,  quo  in  verbo  cum  baesiBset  aliquisf  graecae  linguae 
imperitus,  dogmata  emendavit."  K. 

c.  Bemerh  „Die  Sequenz  hat  sieben  AbsdtM€}  jeder  Versikel  schliesst  mit 
einer  a-Assonam,  am  Schlusse  ist  noch  Alteluia  hintugefugt."  Bartsch  5.  23. 


-     117     — 

1 S7.     Inferia  quarta  quaiuor  temporum  pentecostes. 

1.  Amor  patris  et  filii,  veri  splendor  auxilii,  totius  spe 3  solatii, 

2.  0  indeficiens  piorum  lux  et  praeniium  iustorum,  sublevator  perdi- 

torum. 

3.  Omnis  fortitudinis  ac  omiiis  sanctitudinis, 

4.  Ac  beatitudinis  donator,  omuis  rectitudinis  amator, 

5.  Onmipotens,  propitius,  omnitenens,  innoxius. 
6-  Iustius,  carius,  honestius, 

7.  Sanctius,  fortius,  subtilius, 

8-  Quo  niliil  est  potentius,  quo  nihil  est  vel  melius, 

9.  Illuminator  cordium,  per  quem  ad  patrem  omnium  venitur  et  ad 
filiuni. 

10.  Fons  ingenii,  dator  gaudii,  meditina  vitii,  spiritus  consilii, 

11.  Humilis,  docilis  et  invariabilis, 

12.  Habilis,  nobilis  et  insuperabilis, 

13.  Promptus  et  amabilis. 

14.  Donum  electum,  dans  intellectuni,  dans  et  affectum,  dirigens  rectum ; 

15.  Patris  ac  Nati  Spiritus,  vivificans  Paraclitus,  divinae  dextrar 

16.  Sublimitas,  iucunditas  et  pietas  et  bonitas,  beuiguitas  et  largitas, 

17.  Qui  prout  vult,  et  ubi  vult,  quousque  vult,  et  quantum  vult, 

18.  Spirat  et  erudit,  ditat  et  instruit,  replet  et  erigit. 

19i  Spiritus  scientiae  ad  consolandum  hodie  apostolis  donatur, 

20.  Et  eis  pleoarie  fons  verae  sapientiae  per  hunc  adtmoistratur. 

21.  Corde  devotissimo  benedicamus  domino. 

a.  Tcxt.  Mone  No.  160.  (1,  236.)  aus :  Hsschrift  zu  Lichtmthal,  aus  detn 
11,  Jahrh.  mit  der  Melodie  (A).  —  Neale  p.  68.  e  Miss.  Leodieusi  1513  (B).  — 
Daniel  V,  202.  hat  den  Text  ans  Neale, 

b.  Lcsartetu  3.  0.  f.,  o.  rect,  ac  b.  d.  0.  sanct.  ara.  A.  —  7,  fort.  po- 
tentius  B.  —  11,  doc.  oc  A.  —  12.  nob.  ac  A.  —  14,  diligene  B.  —  10.  bon. 
humilitas  B.  —  17.  prout  vtilt,  quando  vult  et  ubi  B.  —  13.  erud.  repl.  et  erig. 
dit  et  inBtr.  B.  —  20.  fehlt  B. 


138.    Be  sancta  Trinitate. 
(Auctor  est  Ekkebardus  I.) 

1.  Prompta  mente  trinitati  canamus  individuae, 
Patri  summo,  qui  cuncta  condidit  verbo, 
Eiusque  saucto  et  unico  fiiio  Deo, 
4.  Universalem  per  quem  pater  fecit  mackinam 
Spirituique,  qui  procedit  ab  utroque 
Et  omne  boouin  fovet,  auget  et  iniplet. 
7.  His  tribus  est  par  et  simplex  unaque  deitas, 
8-  Nescia  crescendi  nunquatn,  quae  valet  minui, 
9.  Absquc  tempore  regnans,  tcmporibus  metas  statuens, 
10.  Et  mortalibus  pie  quaerentibus  vitam  tribuens,  quam  nobis  dare 
dignettir. 
a,  Text.    San-Marte:  Walther  von  Aquitanien.  Maadeburg  1853.  S.  167 
au*    Cod.  S.  GaU.  No.  380.  saec.  X.  p,  250.  (A).    —   Daniel  IIt  57.   V,  206.  hat 
1  Zeilt  am:  Cod-  Mon.  6.  saec.  XI.  fol,  36.  womm  H.Ctari%\.  tuvt  c\tve  AV>- 


Stcht  auch  im  Cod.  Einsidl.  No.  121.  saec.  X. 

—   9.   metas   imponena 


139.     De    sancla    Trimffjtt 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Benedicta  senrper  sancta  sit  trinitas,  deitas  scilicet  unica,  coaequalis 

gloria. 
3,  Pater,  Filius,  Sanctus  Spiritus  tria  suut  nomina,  ouinia  eadem  sub- 

stautia. 

3.  Deus  genitor,  Deus  geuitus,  in  utroque  sacer  spiritus  deitate  socius, 

4.  Non  tres  tamen  Dii  sunt,  Deus  verus  unus  est:  sic  pater  doininus, 

filius  spiritusque  domiuus. 

5.  Trinus  in  personis,  umis  in  essentia,   immensus  domiuus  Sabaoth 

secla  regnat  per  eaaota, 

6.  Proprietas  in  personis,  unitas  est  in  esseotia. 

7.  Maiestas  par  et  potestas,  decus,  faonor  aeque  per  omnia. 
-idera,  niarla  continens,  arva  simul  et  universu  comiita. 

9.  Quem  tremunt  impia  tartara,  colit  quoque  quem  et  abyssus  infima. 

10.  Nunc  omnis  vox  atquc  lingua  fateatur  hunc  laude  debita, 

11.  Quem  laudat  sol  atque  luna,  dignitas  adorat  angelica. 

12.  Et  nos  voce  praecelsa  omues  inodulemur  organica  cantica  dulci 

melodia. 

13.  Eia,  eia  nunc  simul  omnes  iubilemus  altithrono  domino  laudes  m 

excelsis. 

14.  0  adoranda  trinitas, 

15.  O  veueranda  unitas, 

16.  Per  te  sumus  creati,  vera  aeternitas, 

17.  Per  te  suinus  redeinpti,  summa  tu  caritas. 

18.  Populum  cunctum  tu  protege,  salva,  liliera,  eripe  et  euiunda. 

19.  Te  adoramus,  omuipotens,  tibi  canimus,  tibi  laus  et  gloria 

20.  Per  infinita  saecula  saeculorum. 

a.  Text.    Mone  No.  4  (1,  7.)  am:  Hs.  de$12.Jahrh.  im  Ktirhnther  Arthir 
(A).  H$.  su  Mitnchen  Clm.  14322,  1,41.  rha  11.  Jahrh^  utttrr  Notkers  8*q* 

(B).  H$.  de$  14.  Jahrh.  JM  Kloster  Lichtenthal  (C).  £&.  dt$  15.  Jdhrh  im 
Klostcr  Luktenthal  (D).  —  Daniel  II,  49.  384.  e  Codd.  Mon.  5.  saec.  XL  (E), 
Mon,  6.  saec.  XI.  (F),  Mon.  10,  saec.  XII.  (G),  Mon.  12.  saec.  inc.  (H),  Mon.  13. 
aaec.  Xin.  (I)t  Mon.  16.  saec.  XIII.  (K),  Codd.  Vind.  2.  saec.  XI.  (L),  Vind.  3. 
saec,  XI,  (M),  Vind,  5.  saec.  XIL  (N),  Vind.  7.  aaec.  XIV.  (0),  —  Schublger 
No.  24.  e  Cod.  S.  Gall.  546  (P).  ~  Cod.  Wkzenborn.  saec.  XIV.  (Q).  —  Text, 
seq.  (R).  Seq.  Dav.  1495  (S).  —  Miss.  Patav.  1491  jT),  Col.  1504  (U)T  Mog. 
1507  (V)r  Bas.  1510  (W),  Halb.  1511  (X),  Mind.  1513  (Y)t  Numb.  1517  (Z),  fratr. 
min.  1520  (a),  Praein.  1530  (b).  —  Adelph.  51  (c).  Clicbt,  IV,  180  (d).  —  Wacker- 
nagel  I,  111  aus:  Misa.  Mog.  1482  (e),  Mog.  1497  (f),  Magdeb.  1493  (g).  Clicht. 
1515  (b).  Cod.  Moti.  5023.  sacc,  XV.  (i).  —  Strht  aurh  im  Cod.  Einsidl.  121. 
saec.  X.  366.  saec.  XII.  cum  melodia,  Miss,  Rbeinau.  saec.  XV. 

b.  Lesarten.     1.  Die  Texte  nchwanlcen  zwischen  sancta  sit,  stt  Bancta,  lu- 
troitus  Missae  de  Trinitate  eBt:     Benedicta  sit  sancta  trioitas  et  indivisa  unitas. 
—  unica  ABDEFLMNPUd,  die  andern unitaa.  —  2.  spir.  Bacc.AB.  —  omnia  nom.  i 
nom.,  sed  una  ead.  ab.   —   3.  ab  utroque  a.    —   aocia  QUVXYab.  sociat  M.  — 


119    — 


4.  sed  deus  R*  verus  fchlt  Mone.  vere  BE.     —    est  fchlt  E  Dan.    —    ep.  doui. 
PXYa.  Lud.  sic.  pat,  fil.  dom.  Q.  fil.  spir.  sanctus  AJL  filiusque  gpir.  a 
lr.  quoque  sancL  B.  Waek, —  Nddk  4  chtJjcmo 

Buchtm  folgcnde  Ztilt:  Ipse  tamen  filtus  deus  verus  a  patre,  praeclaruB  iiaque 
spiritus  ab  utroque  emauat,  was  als  eine  Olosse  erscheint   besitgUch   dcr  ¥\ 
ob  der  hl,  Gcist  vom  Vater  und  Sohn  ausgchc  urtcr  ndcht  —  5.  hat  t>; 
6.  ett  et  KLNOQRSTUVXYd.  Wack,    Prop.  ttt  in  pers.,  uij.  est  et  a.    Ti 
eat  in  pers,.  un.  est  ot  b.  —  7.  honor  quoque  K,    —    8.  coutinet  CQb.   —   aura 
R.  ar.  similiter  et  G.   —   9.  colitque  queni  R.   —   quoque  fchlt  i,    —    10,  Hnnc 
omnis  M.  —  fat,  eum  a,   —    11.  laudant  EKORSTVZcd  Ton\  Lud.  Itudat/sftil 
M,  —  adorant  angeli  fl.  —  11  stcht  vor  10  in  Ra,  10  vor  B  in  Torr.  —    12  u, 
18.  schwanken  sehr.    Obiyen  Text  hat  P.     Nunc  omnes  iubilemns  altitbrono  uV 
minu  laudes  in  excelsis:    Eia  et  Eia   ontnes   stmul  modulemur   urganica  cantiiM 
dulci  uielndia  Itat  Daniel  aus  EF,  weichen  Text  Mone   rvncirft  ,    trcil  tta*    I 
mass  verdorbtn  tet.    Et  nos  voce  praecelsa  nunc  omnes  mod.  .  .  Eia  et  eiu  nos 
simul  inbil.  hat  Mone.    Et  nos  voce  praocclsa  simul  iubiJ,  altitono  doni.  laud.  in 
exc.    Eya  et  eya  nunc  omnes  iubilemus  org.  cant.  duleique  nielod.  a.    Et  nos  v. 
p.  o.  simul  et  iubilemus  org.  cant.  d.  m.    Eia  et  Eia  nunc  omnes  simul  et  mo- 
dulemur  altith.  d.  L  i-  e.  LMNG.    —    H.  15.   wechseln  in  den  eimelrtett  T< 
0  admiranda  trin.  b.    0  amauda  unit  ii.  —  1G.  vera  tu  aet.  W.  vera  tu  trinitas 
1A    —  19,  tibi  psallimus  Q.  —  20.  fthlt  iUiCHLMNab. 

t\  Bemerk.     Ueber  das  Rhythmische  etc.  spricht  Bartsch  &  27,  38   I 
55.  56.  59.  00.  82.  90.  92.  94.  98.  99.  101. 


140.     De    sanrta    Trinitafr. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1,  Alma  chorus  domiiii  compangat  nomina  summi ; 

2.  Messias,  soter,  cromanuhel,  sabaoth,  adonai, 
8.  Est,  unigenitus,  via,  vita,  manus,  homoousion, 
4    Priiicipium,  primogenitus,  sapientia,  virtus, 

5.  Alfa,  caput  finisquc  simul  vocitatus  aclest  o>, 

6.  Fons  et  origo  boni,  paraclitus  ac  mediator, 

7.  Agnus,  ovis,  vitulus,  serpens,  aries,  leo,  vermis, 

8.  Os,  verbum,  splendor,  sol,  gloria,  lux  et  imago, 
Panis,  flos,  vitis,  mons,  i&nua,  petra,  lapisque, 

10.  Angelus  et  sponsus  pastorque  propheta,  sacerdos, 

11.  Athanatos,  kyrios,  tneos,  pantocrator,  icsus, 
1 J    S;»l\  iticet  nos,  sit  cui  secla  per  omnia  doxa. 

a.  Tcxt.  Mone  No.  3  (1,  5,)  aus:  Hs.  za  Munchen,  Clm.  14322.  f.  42. 
1L  Jahrh.  ah  die  lcUte  der  Notkerischen  Sefumtm,  NM  trnen.—  Daniel 
I,  273.    titeht  auch  in  der  Einsiedl.  Hs.  366    tZ  Jahrh.  mit  Noten. 

b.  Lt8arten,  1.  oune  pang.  Dan.  —  2.  Emanuel  Dan»  —  5.  vocitatur,  est 
Dan    —  6t  et  med,  Dau.  —  11.  «t^<it»aT^,  k^pd^  o  &io«.  Mone. .  —  12.  sit  tui  Dan. 


L    Irinitas,  unitas,  deitas 
aeterna. 
Maiestas,  potestas,  claritas 


141.    Jh  sancta  Trmitate. 

2.  Lapis,  mons,  petra,  fons,  flamen, 


pons, 
semita. 

Sol,  lumen  et  numen,  cacunien, 
gloria. 


—    120    — 


Tu  sator,  amator, 
creator,  salvator, 
redemptor 
et  vitae  ianua. 
Tu  nitor  et  decor, 
tu  splendor,  tu  candor 
et  odor, 

quo  vivunt  mortua. 
Tu  vertex  et  apex, 
regum  rex,  legum  lex, 
et  iudex, 
tu  laus  angelica. 
Quem  laudant,  adorant, 
quem  amant,  quem  cantant, 
quem  clamant 
agmina  coelica. 
a.  Text.    Mone  No.  6  (1,  9.) 


Tu  theos,  tu  enos, 
nitens  tlos,  virens  ros, 
rege  nos,  salva  nos, 
perduc  nos  ad  thronos 
superos, 
ad  vitae  gaudia. 
Tu  deus,  tu  iustus, 
tu  verus,  tu  bonus, 
tu  sanctus,  tu  summus 
dominus, 
tibi  sed  gloria 
in  excelsis. 


aus:    Hs.   su  Munchen,  Clm.   17212.  f.  1. 


12.  Jahrh.  —  Daniel  V,  206.  hat  den  Text  aus  Mone. 

b.  Lesarten.  5.  Dan.  schiagt  vor:  tuere  nos.  Mone  hat:  Tu  »ed$  tu  <vo;. 
„Dieser  Oenitiv  (hds)  hat  kein  Objekt  und  scheint  lediglich  des  Reimes  wegen 
gesettt."    Mone.  —  3.  sator  nach  Marc.  4,  3.  I.  Cor.  3,  9. 

c.  Bemerk.    Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  31.45. 131. 134. 


142.    In  die  sanctissimae  et  individuae  Trinitatis. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


1.  Frofitentes  unitatem 
Veneremur  trinitatem 
Pari  reverentia : 

Tres  personas  asserentes, 
Fersonali  differentes 
A  se  differentia. 

2.  Haec  dicuntur  relative, 
Gum  sint  unum  substantive, 
Non  tria  principia : 

Sive  dicas  tres  vel  tria, 
Simplex  tamen  est  usia, 
Non  triplex  essentia. 

3.  Simplex  esse,  simplex  posse, 
Simplex  velle,  simplex  nosse, 
Guncta  sunt  simpbcia : 
Non  unius  quam  duarum, 
Sive  trium  personarum 
Minor  efficacia. 

4.  Pater,  Proles,  sacrum  Flamen, 
Deus  unus,  sed  hi  tamen 
Habent  quaedam  propria: 
Una  virtus,  unum  numen, 
Unus  splendor,  unum  lumen, 
Haec  una  quod  alia. 


Patri  Proles  est  aequalis, 
Nec  hoc  tollit  personalis 
Amborum  distinctio : 
Patri  compar  Filioque 
Spiritalis  ab  utroque 
Procedit  connexio. 
Non  humana  ratione 
Gapi  possunt  hae  personae, 
Nec  harum  discretio: 
Non  hic  ordo  temporalis, 
Non  hic  situs,  aut  localis 
Rerum  circumspectio. 
Nil  in  Deo  praeter  Deum, 
Nulla  causa  praeter  eum, 
Qui  creat  causalia: 
Effectiva  vel  formalis 
Gausa  Deus  et  finalis 
Sed  nunquam  materia. 
Digne  loqui  de  personis, 
Vim  transcendit  rationis, 
Excedit  ingenia : 
Quid  sit  gigni,  quid  processus, 
Me  nescire  sum  professus, 
Sed  fide  non  dubia. 


—    121     — 


Qui  sic  credit,  ne  fostinet 
Et  a  via  qod  declinet 
Insolenter  regja: 
Servet  Jidem,  formet  mores, 

ulnt  ad  errores, 
Quos  d&mnat  ecclesia. 


10.  Nos  in  fide  gloriemur, 
in  una  moduleniur 
Pidei  consUntia: 

Trina  sit  laus  Unitati, 
Sit  et  rimplae  Trinitati 
Coaeterna  gloria.  Atnen. 


t.     Neftle  p.  (i4.  e  Breviario  Pictavcnsi  (A).  —  Daniel  II,  74.  hat 
trsUn  aus  Cod.  S.  GaU.  546  (B).  —  Miss. 

tr.  Pari*  —  Clichtov.  IV,  181.  (D). 

cn.     1^  1.  2.  Prof.  trin.,  ven.  unit.  C.  —  2,  5.  usya  C.  —  8,3.  sint 

L  5.  lutn.  nutn.  Haec  unutn  AB.  —  6,  2.  possent  C.   —   6,  6.  Rer.  cir* 

■eriptio  AB.  —  7,  2.  Nnlla  virtus  C.  —  7,  3.  Qui  causat  BD.  —  7,  5.  Deus 

proc.  C.  —  9,  I.  non  fest.  C.  —  9,  3.  Jnsolerter  D.  —   9,   1. 

et  AB.  —  9T  5.  declinet  D.  —  10,  4.  Trina  laue  unit.  A.  —  Trinae  laus  sit 

un.  B>  —  1«.  t  AB.  simplex  C. 

c,  Bemerk.    9,1«  Altudit  poeta  ad  Isai.  28,16:  Qui  crediderit,  nonfestinet. 
—  9,  8,  AUuditur  ad  Num.  21,  22. 


143.     De  scuicia  Trinrfate. 

nedietio  trinae  unitati,  simplici  deitati  semper  omnifaria. 
Parenti  cui  eoaeternalis  stat  identitas,  seinpiternitas  latriae  mira. 
S.  Par  verbo  quod  coessentiva  sapientia  vera  veritas  exsplendet  viva. 
Tibi  et  amborum  voluntas,  pneuiua  et  suavitas:  tu  beatitudo  sancta 
sanctifc  entfm 

5.  Tu  es  omuium  getms  bonorutn  generalissimum:  o  ens,  ex  quo  nobis 
vita  stillat,  ainor  et  Sopbia. 
0  prima  veraque  acternitas,  acterna  et  uptima  veritas,  vera  aeterna- 
que  booitas, 

7.  Odium,  faisitas  morsque  cedat,  figuram  tuam  expleat  usia,  ratio, 

eharitas. 

8.  Fons,  in  quo  sunt,  vivunt  quorum  umbras  mortales  expetunt  vitae 

deliciae,  decus,  soteria,  regnum,  virtus,  victoria. 

9.  Fac  009  supplices  tuae  dilectionis  compotes,  effuga  daemones,  orbem 

cbristianuin  rege,  o  qui  alpha  maguifica. 

10.  Pater,  KLEIoy,  Eloe,  Elion^Tasadai,  lux  samain,  tu  agie  rexSabaoth, 

txbilis  Adonai,  tuum  noa  plasma  conserva. 

11.  Proies  F.mmanuel,  rnire  mirabilis,  summe  consul,  Ueus  fortis,  domi- 

mis  iustus,  pater  futuri  saeculi,  prineeps  pacis,  lesu  Messia, 
i  va  nos, 

12.  Spiritus  timoris,  pietatis,  scicntiae,  fortitudiois,  consilii,  intellectus 

ac  sapientiae  nos  iilustra,  unge,  sanctifica. 

trinitatis  tu   unitas,   uuitatis   triua  deitas,   purga  culpas, 
saiia,  hostes  paeitica,  solve  vincula,  pelie  pericula. 
14.  Ad   te  sitientes  tuo   vultu  saties  paceque  aeterna  in  Ilierusalein 

8Upl 

a.  Text.  Miss.  Mog,  1507  (A).  —  Daniel  II,  172.  e  Miss.  Numburg.  1517 
et  Prag,  i  on  Variantetu  —  Steht  aach  im  Cod.  Rbeinau.  18 
ttf.  Cod.  8.  G.ill.  646  (Brauder). 

b.  Lcnarten,    2.  cui  serapiternalis  .  .  iatriel  mira  A.   —  4.  es   exstaut 

A.    —   5.  Tres  omn.  .  ens,  nobis  ex  quo  vita  A.    —    6.  Oplxma  N«w\^ft  k.  — 


—    122    — 

7.  tuam  nobis  expleant  visa,  ratio  A.   —   8.  exp.  in  te  deL  A.    —    9.  Fac  tnos 

sup.  .  effuge  daemonas  .  .  christ.    0  et  Alpha  sanctifica  A.    —     10,  Eloy,  eloe, 

elyon,  eya,  saddai,  lnx  amayn,  rex  Sabaoth,  ioef.  adonay  A.  —  U.  Eman. .  con- 

sul  .  .  futuri  pater  saec.  A.  —  14.  sit.  pio  vultu  .  .  lerusalem  A. 

c.  Bemerk.    Bartsch  S.  135  uHl  11.  des  Bhytkmus  wegcn  lesen   nos  salva 

(:  conserva  10). 

144.    De  sanvta  Trmitate. 

1.  Patreni,  Natuin,  Paracletum, 

Prorsus  ideui,  simplex,  uuum, 

Una  iii  essentia, 

Non  tria  simplicia : 

Deuin  unum  vere  tarnen 

Unum  vcrum  principium, 

Triasingularia: 

Non  multa  priruipiii: 

Per  ea  quae  singuloruin 

Unus  auctor,  idem  esse 

Singula  sunt  propria: 

Quo  solo  sunt  omnia. 

Sic  diversa,  ut  nec  plura 

3.  Quae  creata,  multis  locis 

Sint  eonvenientia 

Sunt  variabilia, 

Uni  Trium  atque  Tribus 

Nec  sunt  ipsum,  quod  sunt  vere 

Aliqua  communia: 

Multis  subsistentia: 

Sed  diversa  de  diversis 

Soli  nanique  sunt  id  quod  sunt, 

Sunt  praedicabilia. 

Et  unus  substantia, 

2.  Non  est  enim  Natus,  Pater, 

Deus  Pater,  et  ex  eo 

Et  ab  eis  alia 

Nata  Sapientia, 

Est  qui  spirat  ab  utroque 

Atque  Spiritus  amborum 

Omninm  concordia : 

Qui  datur  In  gratia : 

Sunt  tamcn  existens  unum 

Quibus  uni  vero  Deo 

Absque  diffcrentia, 

Honor  sit  et  gloria.  Ainen. 

Text.    Daniel  V,  210.  aus:  Eccksiologist  XCVII.  Aug.  1853.  p.2SL  e  Mis- 

sali  Pktaviensi  manu  scripto  saec.  XIV.,  quod  asaervatur  Libboae  in  Bibliotheca 

Narional. 

145.    De  sancta  Trinitatc. 

1.  Iubilemus  cordis  voce 

5.  Qui  ornavit  aerem 

Nostro  salutari, 

Volucrum  catervis; 

lubilemus  et  psallaraus 

Qui  vestivit  aridam 

Nunc  omnipotenti. 

Frondibus  et  herbis. 

2.  Resonet  factura  sua 

6.  Qui  ditavit  Thetidem 

Quanta  valet  laude, 

Piscibus  marinis; 

Resonet  iocunda  suo 

Locupletein  fecit  terram 

(Laudem)  creatori. 

Quadrupedum  formis. 

3.  Qui  creavit  omnia 

7.  Qui  deducit  super  terram 

Coeterna  Prole; 

Rivulos  aquarum; 

Qui  fecit  et  omnia 

Qui  suspendet  subter  astra 

Spiritu  dictante. 

Niinbos  pluviarum. 

4.  Qui  niunivit  paradisum 

8.  Qui  vernali  facit  flatu 

Lucidis  ministris; 

Flores  redimiri ; 

Qui  depinxit  firmamentum 

Autumnali  sole  coctos 

Sole,  luna,  stellis. 

Fructus  colorari. 

—     123    — 


9.  Albicarc  late  campos 
Hiemali  nocte, 
Cum  flavescunt  latc  messes 
Aestivali  luce. 
10.  Qui  statuit  bominem 
Regem  creaturae ; 
Qui  si  vellet,  immortalis 
Potuisset  esse. 


11.  Sed  de  regno  exulavit 
Sua  vanitate, 

Quem  reduxit  Dei  Verbum 
Sua  pietate. 

12.  Lauda  plasma  redemptorem 
Visccrum  medullis, 

Ut  reiungi  merearis 
Civibus  supernis.  Amen. 


a.  Text.  Neale  p.  267.  e  Miss.  Nidrosiensi  1519.  — -  Daniel  V,209.  hatden 
Text  aus  Neale. 

b.  Lesarten.  1,  4.  Addidi  nunc  et  2,  4.  laudem,  ut  constaret  versus. 
N.  —  4,  4.  Sua  luna  stellis.  Mis.  —  8,  2.  Liber  reddere.  Cum  tetrasyllabo 
pasiiyo  opns  sit,  ex  coniectura  dedi  r  e  d  i  m  i  r  i.  N.  Ego  legere  nialim  r  e  d  o  1  e  r  e.  Dan. 

c.  Bemerk.  1.  Rhytbmum  hujus  prosae  permirum  esse  vel  inspicienti  patet. 
Homoeotelenton  enim  quo  clanduntur  versus,  quamvis  in  trochaeo  terminentur, 
timplex  est,  non  duplex;  ideoque  cum  accentu  pugnat.  N. 


146.  De  sancta  Trinitate. 

1.  Laus  Deo  Patri,  Filioque  compari  in  unitate  Spiritus  Paracliti. 

2.  Laus  Deo  omnipotenti,  qui  in  sapientia  per  Spiritum  Sanctum  creavit 

et  gubernat  omnia. 

3.  Laus  tibi  antique  dierum,  qui  cum  dilectissimo  Iesu  filio  tuo  et  Sancto 

regnas  Paraclito, 

4.  Guius  imperium  sine  fine  permanet  in  saecula  saeculorum.  Amen. 

a.  Text.  Morel  No.  3.  S.  3.  aus:  Hs.  zu  St.  Gallen  546  (Brander)  Bl  117 
nit  der  Aufschrift:  Feria  sexta  vel  feriata  brevis,  bona  sequentia  de  inenarrabili 
trinitate  (A).  —  Miss.  Col.  1504  (B),  Mog.  1507  (C). 

b.  Lesarten.  2.  sap.  et  spiritu  sancto  A.  —  gubernavit  C.  —  3.  antiquum 
C.  —  cum  unigenito  A.    Ihesu  AB.  — -  sancto  spiritu  rcgnas  paracl.  A. 

147.  De  sancta  Trinitate. 

1.  Quicungue  vult  salvus  esse, 
Ipsum  fidem  est  necesse 
Servare  Catholicam : 

Haec  est  fides,  quae  servatur 
Et  per  vocem  praedicatur 
Cunctis  Apostolicam. 

2.  Unus  est  m  Trinitate, 
Trinus  est  in  Unitate 
Deus  creans  omnia : 
Trinus  in  personis  Deus, 
Erubescat  hinc  Iudaeus, 
Unus  in  essentia. 

3.  Est  sine  principio  Pater  in  esscntia, 
Verbum  de  principio  par  Patri  potentia, 
Utriusque  Spiritus  est  convenientia. 

4.  Pater  est  ingenitus  de  se  Verbum  generans, 
Filius  unigenitus,  Patri  non  degenerans, 
Spiritus  non  genitus  ab  utroque  radians. 


—    124    — 

5.  Nulla  multiplicitas  in  Divinitate, 
Personarum  paritas  est  in  Trinitate, 
Indivisa  Trinitas  est  in  Unitate. 

6.  Patri  natus  similis  Patris  est  imago, 
Sed  non  rei  facilis  huius  est  indago, 
Sit  in  fide  stabilis  humana  propago. 

7.  Non  est  necessarium  nostrae  parvitatis 
Velum  alto  tollere  summae  Trinitatis, 
Ubi  nostra  saepius  est  concussa  ratio, 
In  errorum  fluctibus  vix  enavigatio. 

8.  Absolvamus  anchoram  a  profunditate, 
Et  laxemus  carbasa  cum  securitate, 
Ubi  navigatio  levi  patet  rate, 

Ubi  portus  trahitur  in  tranquillitate. 

a.  Text.    Neale  p.  264.  e  Miss.  Nidrosiensi  1519.  —  Daniel  V,2Q8.hatden 
Text  au8  Neale. 

b.  Lesarten.    5,  2.  Liber  in  unitate. 


148.    De  sancta  TrinUate. 

1.  Voce  iubilantes  magna, 

2.  Regi  summo  devote  per  saecula, 

3.  Personemus  maxima  laudum  vota. 

4.  Coelum,  sidera,  luna,  sol  et  omnia  aetherea, 

5.  Tellus,  aer,  et  mare,  fontes  et  flumina. 

6.  Omnis  creatura  concelebrare  non  desinit, 

7.  Laude  continua,  cuncta  creantis  magnalia. 

8.  Maiestas  cuius  est  unica  decenter  in  Patris  gloria. 

9.  Quem  laudant  superna  iugiter  agmina  voce  dulcisona, 

10.  Qui  proclamant:  Sanctus,  Sanctus,  Sanctus,  Deus,  Hosanna, 

11.  Quem  decet  omnis  laus,  honor,  virtus,  salus  et  gloria. 

12.  Aurem  tuam  nobis  inclina, 

13.  Supplicibus  veniam  tu  dona, 

14.  Ut  te  collaudemus  in  saecula.  Amen. 

a.  Text.  Neale  p.  266.  e  Miss.  Nidrosiensi  1519.  Daniel  V,  209.  hat  den 
Text  au8  Neale. 

b.  Lesarten.  5.  Excidit  profunda,  vel  aliquid  simile.  N.  „at  vero  cum 
in  strophis  5—6.  nulla  vox  epitheto  ornata  sit,  alia  vox  sapplenda  est  trisyllaba, 
fortasse  terra  et  maria,  ut  tellus  respondeat  aeri,  terra  autem  mari." 
Daniel. 


149.    In  missa  votiva  de  sancta  Trinitate. 


Vox  clarescat,  mens  purgetur, 
Homo  totus  aemuletur, 
Duci  vocaconformetur 
Pura  conscientia : 
Patri,  Proli  iubilemus, 
Pneuma  Sanctum  praedicemus, 
Unam  laudem  tribus  demus, 
Quos  unit  essentia. 


2.  Pater,  creans,  increatus, 
Nascens,  ab  aeterno  natus, 
Amor,  ab  his  derivatus, 
Sunt  una  substantia: 
Tres  personae  Trinitatis, 
Unum  esse  Deitatis, 
Sunt  eiusdem  maiestatis, 
Et  idem  per  omnia. 


—    125    — 


iguuntur  tres  Personae 
Quaevis  sua  notione, 
Non  humaria  ratione 
)iscerauntur  taUa ; 


Pater,  Proles  et  Spiramen 
Qpem  ferant  et  iuvamen 
Nobis  reis  et  levamen 
0  peccati  sarcina.  Amen. 


Tcxt.    Neale  p.  67.  e  Miss.  XaDtoneasi  1491,    —    Daniel  V,  207.  hat  den 
'  aus  Keale. 


150.    De  venerabili  sacramento  in  festo  Corporis  Christi 
(Auctor  est  S.  Thomas  Aquinae.) 


2.  L; 


6. 


Lauda  Sion  salvatorem, 
Lauda  ducem  et  pastorem 
In  hymnis  et  canticis. 
Quantum  potes,  tantum  aude, 
Quia  maior  omni  laude, 

laudare  suflScis. 
Laudis  thema  specialis, 
Panis  vivus  et  vitalis 
Hodie  proponitur, 
Quem  in  sacrae  mensa  coenae 
Turbae  fratrum  duodenae 
Datum  non  ambigitur. 
Sit  laus  pleua,  sit  sonora, 
Sit  iocumla,  sit  decora 
Mentis  iabilatio. 
Dies  enim  solemnis  agitur, 
In  qua  mensae  prima  recolitur 
Huius  institutio. 
In  hac  mensa  novi  Regis, 
Novum  Pascha  novae  legis, 
Phase  vetus  terminat. 
Vetustatem  novitas, 
Umbram  fugat  veritas, 
Noctem  lux  elimioat. 
Quod  in  coena  Christus  gessit, 
Facieudum  hoc  expressit 
ln  sui  memoriam. 
Docti  sacris  institutis, 
Panem,  vinum  in  salutis 
Consecramus  hostiam. 
Dogma  datur  Christianis, 
Quod  in  earnem  transit  panis, 
Et  vinum  in  sanguinem. 
Quod  non  capis,  quod  non  vides, 
Animosa  firmat  fides 
Praeter  rerum  ordinem. 
Sub  diversis  speciebus, 
ignis  tantum,  et  non  rebus, 
Latent  res  eximiae. 


Caro  cibus,  sanguis  potus, 
Manet  tamen  Christus  totus 
Sub  utraque  specie. 

8.  A  sumente  non  concisus, 
Non  confractus,  non  divisus, 
Integer  accipitur* 

Sumit  unus,  sumunt  raille, 
Quantum  isti,  tantum  ille, 
Nec  sumptus  consumitur. 

9.  Sumunt  boni,  sumunt  mali, 
Sorte  tamen  inaequali, 
Vitae,  vel  interitus. 

Mors  est  malis,  vita  bonis, 
Vide,  paris  sumptionis 
Quam  sit  dispar  exitus. 

10.  Fracto  demum  sacramento, 
Ne  vacilles,  sed  memento, 
Tantum  esse  sub  fragmento, 
Quantum  toto  tegitur. 
Nulla  rei  tit  scissura, 
Signi  tantum  fit  fractura, 
Qua  nec  status,  nec  statura 
Signati  minuitur. 

11.  Ecce  panis  Angelorum, 
Factus  cibus  viatorum, 
Vere  panis  filiorum, 
Non  mittendus  canibus. 
In  figuris  praesignatur, 
Cum  Isaac  immolatur, 
Agnus  Paschae  deputatur, 
Datur  manna  patribus, 

12.  Bone  pastor,  panis  vere, 
Iesu  nostri  miserere, 
Tu  nos  pasce,  nos  tuere, 
Tu  nos  bona  fac  videre 
In  terra  viventium. 


—    126    — 


Tu,  qui  cuncta  scis  et  vales, 
Qui  nos  pascis  hic  mortales, 
Tuos  ibi  commensales, 


Cohaeredes  et  sodales 
Fac  sanctorum  civium. 
Alleluia. 


Amen. 


a.  Text.  Vorstehender  Text  ist  der  heute  in  der  Kirche  gebr&uchliche. 
Diese  Sequenz  ist  oft  gedruckt  und  ubersetzt.  —  Mone  No.  210  (1,  276.)  aus: 
Hs.  zu  St.  Gallen  No.  472.  13.  Jahrh.  mit  derMelodie  (A).  IIs.  zu  Kreuzlingen, 
14.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (B).  Beichenauer  Hs.  No.  209.  f.  17.  U.Jahrh.  mi% 
Noten  (C).  Hs.  von  S.  Peter  zu  Karlsruhe  No.  16.  p.  316.  14.  Jahrh.  mit  der 
Melodie  (D).  Hs.  zu  Freiburg  No.  66.  15.  Jahrh.  (E).  Speciales  missae  (Constant.) 
t.  1484.  f.  18.  (Fj.  —  Daniel  H,  97.  e  Cod.  Mon.  10.  saec  XII.  (G).  Codd.  Vind. 
7.  saec.  XIV.  (H),  Vind.  8.  saec.  XV.  (I).  —  Text.  seq.  (K).  Seq.  Dav.  1495  (L). 
—  Miss.  Venet.  1469  (M),  Rom.  1481.  1482.  1484  (N),  Nuremb.  1484  (0),  Bamb. 
1487  (P),  Pat.  1491  (Q),  Venet.  1499  (R),  Eychst  1600  (S),  Col.  1504  (T),  Mog. 
1507  (U),  Prag  1507  (V),  Bas.  1510  (W),  Halb.  1511  (X),  Mind.  1513  (Y),  Numb. 
1517  (Z),  fratr.  Paris.  1620  (a),  Praem.  1530  (b).  —  Adelph.  53  (c).  Clichtov. 
IV,  182.  (d).  Torr.  (e).  Lud.  (f).  —  Wackernagel  I,  143.  aus:  Miss.  Mog.  1482 
(g),  Mog.  1497  (h),  Lubeck.  bald  nach  1480  (i),  Magdeb.  1493  (k).  —  Stehi  auch 
im  Cod.  S.  GaJl.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.  1,1.  Sion,  Syon  schwdnken.  —  1,  4.  Q.  vales  Lc.  Torr. 
potes  tamen  M.  —  gaude  ABCEGHIKNPRUVXa.  —  1,  6.  sufficit  AC.  —  2,  1. 
thema  spiritalis  ABCEFPSW.  —  2,  3.  pracponitur  ACE.  conficitur  B.  —  2,  4. 
sacra  ACEHI.  —  2,  6.  datur  A.  —  3,  6.  colitur  AE.  —  4,  1.  summi  regis  W. 
Lud.  —  4,  3.  vetus  pascha  B.  paschae  vet.  A.  pasca  vet.  EF.  —  4,  6.  illnminat 
BDEFWb.  Noct.  nox  illuminat  K.  —  5,  1.  quot  A.  —  6,  2.  faciendo  C.  — 
5,  4.  doctis  ACFGQW.  —  5,  6.  consecravit  ABFGHIW.  —  6,  2.  quot  A.  —  q. 
non  sapis  BCEFGHIKPQSW.  —  6,  5.  an.  sanat  a.  firmet  E.  —  7,  2.  sig.  tantum 
BG,  auch  D,  ist  hier  aber  korrigiert.  —  7,  3.  latet  rex  eximie  A.  —  8,  1.  assu- 
mente  CE.  —  8,  2.  nec  div.  KNTZcek.  —  8,  5.  iste  E.  —  8,  6.  absumitur 
KTYae.  assumitur  D.  —  9,  6.  disp.  sit  K.  —  10,  2.  nec  vac.  D.  sic  mem.  N.  — 

10,  4.  totum  A.  —  10,  6.  sit  sc.  AE.  —  10,  6.  signis  A.  —    10,  7.  quae  A.    — 

11,  6.  quum  B.  ysaac,  isaac  schwanken.  —  11,  7.  pasche,  pasce  schtoanken.  — 
reputatur  Rom.  1481.  deput.  Rom.  1484.  —  12,  2.  Iesu  Christe  mis.  A.  — -  12,8. 
Tu  nos  ibi  BCFIKTWY.  —  12,  10.  Fac  sanct.  omnium  FL  —  Amen.  All.  fehlen 
in  einigen  Texten. 

c.  Bemerk.  Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  180. 182.  S.oben 
No.  60.  —  Diese  scharf  dogmattsche  Sequenz  ist  ubersetzt  in  meinen  „Kirchen- 
und  relig.  Liedern  aus  dem  12—15.  Jahrh."  Paderbom  1853.  S.  179.  von  Joh. 
von  Salzburg  (f  1396);  bei  Schlosser  I,  S.  171.  Bone  No.  261.  Nickel  S.  285. 


151.    De  sancto  Spiritu. 


Recolamus  sacram  coenam, 
Tam  suavem  quam  amoenam, 
In  qua  fratrum  duodenam 
Turbam  Cbristus  habuit. 
Coenam  nostri  redemptoris 
Celebremus,  cum  auctoris 
Institutum  tum  amoris 
Signum  et  memoriam. 
Ex  hoc  mundo  transiturus 
Dulcis  Iesus  et  passurus 
Et  ad  patrem  regressurus 
Fecit  hoc  convivium. 


4.  In  hoc  agnum  manducavit 
Plene  legem  et  servavit, 
Quo  comesto  terminavit 
Legem,  ipsam  finiens. 

5.  Panem  sumpsit  quo  peracto, 
Sacris  manibus  quo  tacto, 
Benedicto  quoquc  fracto 
Dixit  suis  fratribus : 

6.  „Meum  corpus,  quod  tradetur 
Et  pro  vobis  morietur, 
Novae  legis  quod  dicetur, 
Hoc  omnes  assumite; 


—     127    — 


„Manducetis  assumentes 
Et  de  calice  bibentes 
Scite,  illud  facientes 
In  niei  memoriam.41 
.  Postquam  haec  mandata  dcdit, 
C  <l<*  se  ipso  edit,    - 
Nec  ob  hoc  se  ipsum  lacdit, 
Scd  stat  esus  integer» 
Omnes  fratres  hoc  egerunt, 
Omnes  lesum  comederunt, 

ipsum  ob  hoc  laeserunt, 
Sed  exstat  incolumis. 
10.  Mira  lesus  operatur, 

Cum  a  multis  manducatur, 
Totus  tamen  conservatur, 
Nec  fracturam  patitur. 

a.  Tcxt.    Mone  No.  211  (1,278.)  aus 
V,  213.  hat  dcn  Text  aus  Mone.  — 
Sion,  und  BCkHeaH  sich  deutiich  an 


11.  Hic  est  panis,  sumptus  digne, 
A  Gehennae  servans  igne, 
Qui»  si  sumptus  sit  indigne, 
Mortem  dat  perpetuam. 

12.  Istum  ergo  qui  manducat, 
Se  expurget,  ne  inducat 
Hunc  ad  mortem,  sed  perducat 
Ad  aeternam  gloriam, 

13.  Panis  vivus  Christus  Ihesus, 
Qui  dat  vitara  digne  esus, 
Qui  cum  dentibus  sit  caesus, 
Est  illaesus  penitus. 

14  Nos  qui  pascat  in  hoc  mundo, 
Quos  hic  stantes  corde  mund<» 
Locet  post  hoc  in  iocundo 
Regno  suae  gloriae, 
Eeichenauer  Hs.  No.  36.  f.  42,  Daniel 
Dieses  Lted  ist  ein  Seitm.^tuck  rf^Lauda 
iasselbe  in  Atisdrucken  und   Gedanken  an; 


im  der  Behandluna  weicht  es  aber  durch  den  Strophenbau  und  die  kursere  Fas- 
Auttg  davon  ab.  Es  ist  also  jiinger  ah  Thomas  von  Aquino,  der  1274  ntarb*" 
Moae. 

b.  Lesarten.    Aue  der  Hs,  1,  3.  de  qua.  —  2}  2.  actoris.  —  2,  3.  in  ara. 
-  2,  4.  Sig.  con.  —  7,  3.  scitis.  —  8,  3.  at>  hoc  .  .  laesit   —   9,  8.  ab  hoc.  — 
4.  et  ill  —  14,  2.  quot  hic. 


152.    De  eucharistia. 

Collaudent  devote  patris  filium  christiani» 

^uia  sanguine  suo  agnus  innocens, 

Tollens  a  morte  geheimac  peccatores, 

ttorte  sua  destruxit  tartara,  liberatos 

Reducens  nos,  uhi  regnat  vivus. 

Vitalis  non  malis  tu  cibus  es  in  via. 

Tu  vera  spes  peccatoris 

A  criminum  faecibus  surgentis. 

0  digna  tu  caro,  da  angelorum  vestes. 
10.  Per  sacramentum  corporis 

Duc  nos  veram  ad  Galileani. 

0  sacra  Chrifiti  caro, 

Adiuva,  ut  non  damnemur 

Cum  Iudaeorum  turha  fallaci, 
15.  Sed  tecum  nos  facias  perhenniter  vivere. 

Tu  nobis  Christe  rex  miserere. 

Text    Morel  No.  84.  S.  52.   aus:    Hs,  su  St.  Galhn   No.  546.   {Brander}. 

t$L  tnit  Melodie  und  dem  Titel:  De  salvifico  Sacramento  eucharistiae  cor- 
poria  et  sanguiuia  dominici  —  Sequentia  feria  tertia,  aut  alio  tempure  cum  pla- 
cuerit.    Dan  Lied  enthalt  Ankldnge  an  die  Sequenz  Yictimae  paschali  No.  83. 


—    128    — 

153.    De  s.  eucharistia. 

0  sacrata  caro  Christi, 
Poenas  mortis  destruxisti 
Solenni  victoria. 
Text.    Daniel  V,  74.  hat  diese  3  Zeilen  aus  dem  God.  S.  Gall.  546  (Brander). 


154.    In  festo  corporis  Giristi. 


1.  0  panis  dulcissime, 
0  ndelis  animae 
Vitalis  refectio  1 

0  Paschalis  victimae 
Agnus  mansuetissime 
Legalis  oblatio  1 

2.  Caro  carens  carie, 
Quae  sub  panis  specie 
Velarisdivinitus: 
Victu  multifarie 
Recrea  nos  gratiae 
Septiformis  Spiritus! 

3.  Sumentem,  cum  sumeris, 
Quia  non  consumeris, 
Aeterne  vivificas : 


Nam  reatum  sceleris 
Dono  tanti  muneris 
Clementer  purificas. 

4.  In  te  nos  ut  unias, 
Et  virtute  munias, 
Da  te  digne  sumere : 
Ac  carnales  furias 
Propellens  nos  facias 
Tecum  pie  vivere. 

5.  Sic  refecti  poculis 
Sanguinis  et  epulis 
Tuae  carnis  optimis, 
Seculorum  seculis 
Epulemur  sedulis 
Veritatis  azymis.  Amen. 


a.  Text.  Mone  No.  205  (1,  269.)  aus:  Beichenauer  Antiphonar  zu  Karte- 
ruhe  No.  209.  Bl.  19.  aus  detn  14.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (A).  Hs.  zu  S.  Gallen 
No.  472.  p.  117.  13.  Jahrh.  (B).  Hs.  zu  Kreuzlingen  bei  Konstanz,  14.  Jahrh. 
mit  der  Melodie  (C).  —  Daniel  II,  160.  hat  die  3  ersten  Zeilen  aus:  Cod.  Mon. 
forta8se  saec.  XIT.  und  V,  74.  die  ganze  Sequenz  aus:  Cod.  S.  Gall.  546 


(D). 


9. 

—  Neale  p.  68.  e  Miss.  Argentinensi  1520  (£).  —  Miss.  Bas.  1510  (F). 

b.  Itesarten.    1,  2.  fideles  C.   —    1,  5.  agne  Mon.  Neal.  agnus  ABCF.  — 
2,  4.  multipharie  F.  —  2,  5.  recreat  C  —  3,  1.  sumente  C.  —  3, 3.  vivificans  C. 

—  3,  4.  reatu  B.  —  3,  5.  dati  A.  —  4,  1.  inde  A.  —  4,  4.  at  C.  ut  Neale.  — 
4,  5.  facies  C.  —  5,  4.  saecula  C.  —  5,  5.  sedula  C.  —  5,  6.  invitati  azvmis 
Neale.  azimis  F. 

c.  Bemerk.    5,  6.   „bezieht  sich  auf  das  himmlische  Gastmal;   wer  daran 
nicht  Theil  nehmen  darf,  der  leidet  einen  seelenverderbenden  Hunger."  Mone. 


155.    De  corpore  Christi. 


Morsus  anguis 
Nos  omnes  in  lumbis  Adae 
Sauciavit : 
Ghristi  sanguis 
Devicta  priori  clade 
Nos  sanavit. 
Eva  suasu  colubri 
Tumens  culpa  lugubri 
Nos  involvit: 
Matris  lapsum  filia 
Pulchra  super  lilia 
Fructu  solvit. 


3.  Hic  est  fructus  feminae 
Nascens  sine  semine, 
Sine  viro : 

Rore  sancti  spiritus 
Flos  processit  inclitus 
More  miro. 

4.  Foenum  flore  caruit, 
Dum  Deus  apparuit 
Carne  tectus: 
Foeni  viror  aruit, 
Dum  decore  caruit 
Flos  despectus. 


—    129 


5.  Hic  pro  nostris  pestibus,  6.  Ihesu  flos  virginis, 

Elementis  testibus,  Memor  originis, 

Non  despexit  aestibus  Nostri  sis  immemor  criminis ; 

Mortis  uri :  Sed  praebe  miseris 

Latus  sacrum  panditur,  Lavacrum  Yulneris, 

Mite  corpus  tunditur,  Ne  condemnemur,  cum  veneris. 
Sanguinis  offunditur 
Imber  puri. 

a.  Text.  Mone  Ko.  208  (1,  273.)  aus:  Hs.  zu  Kreuzlingen,  14.  Jahrh.  mit 
der  Melodie  (A).  Beichenauer  Antiphonar  zu  Karhrulte  No.  209.  Bl.  18.  mit  der 
Melodic,  14.  Jahrh.  (B).  —  Daniel  V,  73.  hat  den  Anfang  aus:  Cod.  S.  Gall. 
546  (Brander).  —  Steht  auch  im  Cod.  Rheiuau.  14.  und  Engelb.  ^V  ^-  Jriirh. 
und  4/23.  13.  Jahrh. 

b.  Lesarten.  3,  4.  patris  A.  lapsu  AB.  —  2,  6.  fractu  A.  —  3,  6.  ortuA. 
—  4,  8.  vigor  B.  —  5,  3.  contempsit  A.  —  6,  3.  inmemor  A. 


156.     In  /csto  corporis  Christi. 

1.  Ave  Caro  Christi  Regis  veneranda, 

2.  Esca  gregis  novae  lcgis  admiranda. 

3.  Tu  fidelibus,  horis  omnibus,  cs  adoranda, 

4.  Casto  corde,  sine  sordc,  digne  manducanda. 

5.  Te  colit  rite  Panem  Vitae  Ecclesia, 

6.  Dux  viatorum,  et  reorum  es  venia. 

7.  Tu,  cibus  salutis,  nos  in  tc  satia. 

8.  Tu  lapsorum  sublevamen  orna  pracsidia. 

9.  Tu  moestorum  es  ievamen,  cordis  laetitia. 

10.  Nos  de  mundi  miseria  duc  ad  aeterna  gaudia, 

11.  Ut  firmemur  praesentia  tua,  et  suavi  gloria.  Amen. 

a.  Text.  Neale  p.  25.  e  Miss.  Pragensi  1522.  —  Daniel  II,  200.  hat  die  3 
ertten  Zeilen  aus  dem  Miss.  Prag.  1507  und  V,  211.  den  Text  aus  Neale. 

b.  Lesarten.    2.  leg.  adoranda  Dan.  e  Prag. 

c.  Bemerk.  Medium  locum  inter  Xotkerianas  etVictorinas  sequentias  tenet 
carminis  ratio.  N.  „Diese  Scqucnz  bezeichnet  den  Uebcrgang  aus  der  iilteren  in 
dte  jungere  Form:  wie  bei  vielcn  dlteren  Sequenzen  gchen  hier  aUe  Halbverse 
in  a  aus."    Bartsch  S.  171. 


157.    De  sacramvnto  Eucliaristiae. 


Ave  verum  corpus  natuin 
Ez  Maria  virgine, 
Vere  passum,  imniolatum 
In  cruce  pro  homine, 
5.  Cuius  latus  perforatum 


Vero  fluxit  sanguine: 
Esto  nobis  praegustatum 
Mortis  in  examine. 
0  dulcis,  o  pie, 
10.  0  iili  Mariae 
In  excelsis. 


a.  Text.  Mone  No.  213  (1,  280.)  aus:  Anecdot.  sacr.  von  E.  de  Levis 
(Turin  1780)  S.  107  (A).  Hs.  dea  J5.Jahrh.  zu  Donaueachingen,  in  cincmGebet- 
buch  aus  Languedoc  (B).  Hs.  zu  Coblenz  No.  1G2.  S.  4tj5.  mit  der  Mclodie  (C). 
Liber  Lingonensis :  Hcures  a  1'usage  dc  Langrcs.  Proll.  Tom.  I.  Thesaur.  (D, 
von  Daniel  II,  327.  benutzt).  Eeichenauer  Pap.-Hs.  No.  36.  14.  Jahrh.  enthalt 
Mtknin,  8«q«MiM]t.  9 


—    130    — 

das  Lied  zweimal  f.  14.  u.  22.  (£).  Salmamweiler  Hs.  uu  Heidelberg  (F),  Hb. 
zu  Karlsruhe  o.  N.  vom  J.  1440.  Bh  127. 128.  (G).  Hortulus  animae  (Lyon  1516) 
Bl.  168.  (H).  Hs.  zu  Mainz,  Carth.  No.  380.  Bl.  7.  14.  Jahrh.  (I).  He.  *u 
MUnchen  Clm.  8012.  f.  14.  15.  Jahrh.  (K).  Hs.  eu  Freiburg  No.  91.  f.  44. 
15.  Jahrh.  (L).  Reichenauer  Pap.-Hs.  No.  156.  15.  Jahrh.  (M).  —  Misa.  firatr. 
Paris.  1520  (N).  —  Daniel  V,  73.  hat  die  1.  Zeile  aus  Cod.  8.  Gall.  646  (Brander). 
Denis :  Codd.  Vindobon.  3,  3052.  fUhrt  davon  eine  Wiener  Hs.  an. 

b.  Lesarten.  1.  A.  corp.  Christi  verum  E.  A.  corp.  Christi  nat  K.  — 
2.  De  Mar.  BDMN.  —  3.  et  im.  K.  —  6.  Unda  fluxit  et  6D.  Effluxit  unda  cum 
s.  M.  Unda  fl.  C.  Mero  fl.  G.  Miro  fl.  N.  —  7.  Esto  michi  EKH.  E.  n.  prae- 
stantior  A.  —  8.  Virtus  in  A.  In  mort.  ex.  DN.  —  9.  O  clemens  o  pie  o  dul- 
cis  FL.  —  O  clemens  o  pie  o  Iesu  N.  —  O  dulcis  o  pie  o  Iesu  DG.  —  Ihesu 
fili  virginis  Mariae  F.  fili  dei  et  Mar.  E.  o  fehlt  M.  —  11.  Misereremei  DELN. 
Mis.  nobis  M. 

b.  Bemerk.  JDen  Titel  hat  C  so:  In  festis  sub  elevatione.  KL  nennen  das 
Lied  Oratio,  E  fiigt  bei :  Salutationem  sequentem  composuit  Innocentius  papa, 
und:  Haec  oratio  habet  tres  annos  indulgeutiarum  a  dom.  papa  Leone.  —  Eine 
deutsche  Uebersetzung  (und  einen  etwas  abweichenden  lat.  Text)  hat  Bone  No.  265. 


158.    De  sanctissimo  sacramento. 

1.  Laetabundus  decantet  homo  devotus 
Alleluia. 

Christi  corpus,  in  quo  panis  transit  totus 
Res  miranda. 

2.  Sic  clementer  allicit  et  natus  nos  respicit 
Sol  de  stella. 

Corda  summe  perficit,  confortat  et  reficit 
Semper  clara. 

3.  Per  hunc  culpae  pereunt  et  daemones  exeunt 
Pari  forma. 

Hanc  virtutem  nequeunt  ferre,  sed  mox  abeunt 
Hac  corrupta. 

4.  Sub  hac  forma  visitat  iustos  et  inhabitat 
Valle  nostra. 

In  hac  fide  cespitat,  qui  mundana  cogitat 
Carne  sumpta. 

5.  Sed  fides  ingreditur,  charitas  amplectitur,  ratio  convincitur 
Esse  caeca. 

Nec  naturae  studio,  nec  artis  ingenio,  sed  Deo  stant  medio 
Haec  praedicta. 

6.  Christi  mysteria  uni  et  magnalia,  cur  non  metuit 
Gens  misera. 

Panis  substantia  non  est  in  hostia,  sed  quem  genuit 
Puerpera.  Alleluia. 

a.  Text.    Miss.  fratr.  minor.  Paris.  1520. 

b.  Bemerk.     Vgl.   No.    13.   126.   570.   718.  778.  779.  780.  808.  822.  823. 
824.  875. 


3. 


-     131    — 
159.    De  corpore  Christi. 


1.  Panem  coeli  fac  habere 
Cum  coetu  angelico, 
Cibo  et  potu  replere 
Quos  dignaris  mystico. 

2.  Belevato  laborantes 
Nos  in  hoc  exilio, 

Ut  laetemur  te  laudantes 
In  superno  solio. 


0  quam  dulcis  sacramenti 
Tui  est  communio, 
Veneremur  quod  praesenti 
Alacres  officio. 
Ergo  laudes  tibi,  Iesu, 
Concinat  haec  concio, 
Et  nos  in  tc  dignos  esu 
Faciat  in  praemio. 
Quem  participamus. 


a.  Text.    Misb.  Mogunt.  1507.  —  Wackernagel  1,188.  aus:  Miss.  Mog.  1497. 

b.  Leearten.    2,  3.  hat  Wack.  laet.  ot  laud. 


160.    De  corpore  Christi. 


Hodiernae  lux  diei 
Sacramenti  vere  rei 
Renovat  memoriam: 
Huius  virtus  sacramenti 
Mentem  sanat  et  sumenti 
Digne  confert  gratiam. 
Hoc  promissum  ab  aeterno 
Die  patet  hodierno 
Nobile  viaticum: 
Hoc  in  manna  figuratum 
Nobis  est  e  coelo  datum 
Munus  honorificum. 
Hic  est  panis,  quem  ostendit 
Moyses,  ut  lex  praetendit, 
In  deserto  populis : 


Iste  panis  angelorum, 

Quem  in  coena  rex  coelorum 

Praebuit  discipulis. 

Panem  hunc,  quo  vivit  mundus, 

Quem  si  sumas  culpa  mundus, 

Mentera  intus  reficit: 

Ad  credendum,  quod  non  vides, 

Te  confirmet  vera  fides, 

Nam  haec  sola  sufficit. 

Salve  panis  immortalis, 

Cibus  dulcis  his,  quos  aiis, 

Salutaris  hostia: 

Qui  das  escam  te  timenti, 

Potum  verum  sitienti, 

Nos  hoc  cibo  socia.  Amen. 


Text.    Neale  p.  269.  e  Miss.  Nidrosiensi  1519.  —   Daniel  V,  213.  hat  den 
Text  aus  Neale. 


161.    In  festo  corporis  Christi. 

1.  Salve  festa  dies,  toto  venerabilis  aevo, 

Qua  Deus  Ecclesiam  dicat  honore  suam. 
Salve,  etc. 

2.  Ecce  dies  laeta,  post  tristia  tartara  spreta, 

Gratia  succedit,  perdita  vita  redit. 
Salve,  etc. 

3.  Hoc  corpus  Ghristi,  salvans  de  funere  tristi, 

Manna  figuravit,  litera  prisca  canit. 
Salve,  etc. 

4.  Hoc  verbum  Patris  coeli  formator  et  orbis 

Cum  Patre  cuncta  creat  et  deitate  beat. 
Salve,  etc. 


—    132    — 

.*   Anpriis  cst  panis  suimna  refectio  sacris, 
£od  scnsu  \auis  uil  valet  iste  panis. 
SaI\i\  oto. 
!•  Htv  oorpus  vorum  tirmaus  primordia  rerum, 
Infora  oonfivirit  atquc  rodempta  regit 
S*l\»\  oto, 
l  andoin  ooinplacuit,  oarnem  sine  semine  sumpsit, 

\  iriiinis  ot  matris  viscera  sacra  replet. 
Sal\o.  oto. 
s  lu  ooona  rcsidcns,  oorpus  cum  sanguine  sumens, 
iMsoipulos  pavit,  mvstica  dona  dcdit. 
Salu\  oto. 
■*  lutactao  niatris  natus,  sapientia  Patris, 
iVnstat  iu  altari  victima  vcra  Dei. 
Sal\o,  oto. 
v  lu  oruoo  rognavit,  moriens  lnortem  superavit 
Kt  niundi  uuiculas  sauguis  ot  unda  lavit. 
Salvt\  oto. 
1 1    l\ihuas  extendit,  vitam  pro  mortc  rependit, 

Post  triduuni  surgens,  corpus  ad  alta  vehens. 
Saho,  oto. 
\  .'    lYii»ctuain  roquiom  tn  fons  ct  origo  bonorum, 
tiuuc  sorvando  choruni  da  sinc  nocte  diem. 
Nal\o»  oto. 
\    t\  xt     l>*mol  11,  183.  ex  Processionali  Eboracensi  (HjmniEcclesiae  etc. 

ix»w  i  rioii.  i»  xv.). 

l    fii-Mi-r*.     .v.  No.  117.  134.  87G. 


ltW.    /w  fcsto  cort>oris  Christi. 


l»o  Miporua  tlicrarchia, 
\  oia  dosocudit  Sophia 
In  ntciuiu  Virginis: 
Optatua  t>u\  iu  liao  Via, 
\ouit  uatiis  do  Maria, 
l-W  poitans  hoiniuis. 
Mai;unc  Mutris  inugnus  Natus, 
Modo  uuro  uiundo  nutus, 
Mundi  (ollit  orimina: 
Vutoit  uioihos,  dat  salutcin, 
Vulo  mio*  tort  virtutoni, 
ItoMti  ItmuuK  aKiiiina. 
•  oUtoi  luiiululis» 
I' 'lloctu*  pu^Mlulis» 
In  uurc  duiuuutur: 
l  cf.i-d.ilcr  \oloris. 
I  wa^  platii*  asporis 
l'to  uol»b  pla^atur. 
W.uu^  lu  ciuoo  lovatus, 
\  \  pio  uolus  uuiuolutus, 
\  \[  iiilutt*  liostia: 


Yitae  nostrae  reparator, 
Et  virtutum  restaurator, 
Cocli  pandit  ostia. 

5.  Sacramcnta  dictat  prius 
Coena  magua,  bene  scius 
Quae  iam  erant  obvia: 
Praebens  pancm  benedicit, 
Hoc  est  Corpus  meum,  dicit, 
Sit  mei  memoria. 

6    Data  benedictio 
Fit  a  Dei  Filio 
Vinipropinati: 
Et  cum  benedicitur, 
Tunc  Sanguis  efficitur 
Verbi  Incarnati. 

7.  Deo  nota  sunt  haec  soli, 
Credi  debent  atque  coli, 
Amoto  scrutinio: 
Iustus  tantum  expers  doli 
Sumat  illa,  sed  tu  noli 
Involute  vitio. 


—    133    — 


Cave,  Iuda,  ne  damneris, 
Petre,  sume,  ut  Salveris, 
Cibus  estfidelium: 
Ad  cuius  mensam  armatur 
Iustus,  reus  et  nudatur, 
Praeda  factus  hostium. 


9. 


p.  2G. 


Tua,  Christe,  sunt  haec  mira, 
Serva  sumentes  ab  ira 
Iudicii : 

Orna  nos  veste  gratiae, 
Defende  nos  a  facie 
Supplicii. 

Reparator  salvitice, 
Dignos  cibo  nos  eflfice, 
Medicine  coelice. 
e  Miss.  Pragensi  1522.    —    Daniel  V,  211.  hat  den 


a.  Text.    Neale 
Text  au8  Neale. 

b.  Bemerk.  1,  6.  Esse  pro  essentiam  vel  naturam  utitur  poeta.  Neale. — 
9,  9.  Yel  legi  debet  medicina  coelica,  vel  medicine  pro  medice  vitiose 
ponitur.  Neale. 


163.    Diebus  dominicis. 

Stans  a  longe,  qui  plurima  perpetrarat  facinora 

Atque  sua  revolvens  secum  crimina, 

Nolebat  alta  contemplare  coeli  sydera, 

Sed  tundens  pectus  haec  promebat  ore  lacrimans : 

Deus  propitius  esto  mihi  peccatori 

Et  mea  omnia  pius  dele  facinora. 

Hac  voce  benignam  promeruit  clementiam, 

Nec  non  et  iustificatus  venit  domum  suam. 

Cuius  nos  sacra  certantes  exempla  dicamus  Dco : 

Deus  benigne  nostri  misererc  laxans  debita 

Mitis  et  nos  iustifica. 


1. 

2. 

3. 

4. 

5. 

6. 

7. 

8- 

9. 
10. 
11. 

Text.    Daniel  II,  58.  hat   die  1.  Zeile  aus  Cod.  Mon.  6.  saec.  XI.  f.  37., 
worausH.  Cbrist  mir  die  ganze  Sequenz  abgeschrieben. 


164.    De  die  dominica. 


1.  Omnes  una  celebremus, 
Celebrando  veneremus 
Christi  nunc  solemnia: 
Ecce  dies  magnus  Dei, 
Die?  summae  requiei, 
Dies  est  dominica. 

2.  In    qua   mundus   sumpsit 

ordium, 
In  qua  vita  cepit  initium, 
Haec  est  dies : 
In  qua  Christus   contrivit 

feros, 
Plasma  suum  vexit  ad  superos, 
Haec  est  dies. 


ex- 


m- 


In  qua  pax  Apostolis 
Datur  clausis  ianuis 
A  divino  munere: 
In  qua  sancti  Spiritus 
Sunt  repleti  gratia 
Doctores  ecclesiae. 


4.  In  eadem  sumitur 
Tuba  Evangelii 
Praedkandi  populo : 
Est  in  hac  prohibitum, 
Ne  fiat  pontificum 
Nisi  consecratio. 


—    134    — 


Ut  die  novissima 
In  aeterna  requie 
Nostrae  Vivant  animae 
Redemptoris  gratia.  Amen. 


5.  Ergo  debet  venerari, 
Et  devote  celebrari 
Dies  haec  sanctissima. 
Celebrantes  veneremus 
Et  devote  postulemus, 

a.  Text.  Neale  p.  251.  ex  Clichtov.  IV,  183.  —  Daniel  V,  216.  hat  den 
Text  auch  aus  Clicht. 

h.  Lesarten.  1,  2.  veneremur  Clicht.  und  so  auch  5,  4.  „Sed  quum  6,  1. 
verho  venero  utatur  poeta,  veneremus  et  hic  restitui."  Neale.  —  5,  6.  no- 
vissimo  Clicht. 

c.  Bemerk.  4,  5.  „Tam  celebris  et  sancta  (inquit)  est  dies  Domini,  ut  epi- 
scoporum  consecratio  non  nisi  in  die  dominica  fieri  debeat,  secundum  canonicam 
sanctionem."  Clichtov. 


165.    Dominicis  diebus  extra  adventum  et  qmdragesimam. 


1.  Adesto  dies  recolenda 
Mirandis  prodigiis, 
Data  nobis  veneranda 
Devotis  obsequiis. 

2.  Haec  dierum  prima  dies, 
In  qua  orbis  cuditur, 
Postquam  pater  prothoplaustus 
Ex  culpa  deiicitur. 

3.  Quem  reparans  Deus  lapsum 
Hac  die  progreditur, 

De  virgine  factus  homo 
Redemptor  producitur. 

4.  Tu  resurgis  in  hac  die 
Leo  de  tribu  Iuda; 

Ut  surgamus  a  peccatis, 
Ipse  nobis  condona. 
Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


5.  In  hanc  diem  commutatur 
Iudaismi  sabbatum, 

In  qua  misit  Deus  Pater 
Aeternum  Paraclytum. 

6.  Est  septena  dies  ista, 
Quae  iubet  a  vitiis 
Cessare  et  exultare 
Divinis  tripudiis. 

7.  Laxa  culpas  septennales, 
Quibus  te  offendimus, 
Qui  septenum  festinamus 
Tibi  obsequentibus. 

8.  Emitte  de  tua  sede 
Septem  dona  Spiritus, 
Post  septenum  vitae  nostrae 
Iunge  nos  coelestibus.  Amen. 


166.  De  sanctis  Angelis. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 
Angelorum  ordo  sacer. 

Text.    Schubiger  S.  46.  fuhrt  diese  Zeile  an. 


167.    De  sancto  Michaele  archangeh. 
(Auctor  est  Notker  Balhulus.) 

1.  Magnum  te  Michaelem  habentem  pignus  civium  nostrorum,  si  tamen 

servi  studeamus  esse  Dei, 

2.  Poscimus,  ut  tuis  precibus  consortes  mereamur  fieri. 

3.  Eorum  beatitudinis  ineffabilis,  quam  in  Dei  conspectu  eos  habere  con- 

fidimus. 


I 


4.  Qui  est  beatitudo  vera  sanctorum  perpetaa, 

5.  Quod  quia  seimus  non  posse  fieri,  tiisi  honis  studeatur  merifr; 

6.  Posciraus,  ut  Deum  sanctos  oiores  nos  instruere  Bemper  postules, 

7.  Ut  introire  Yaleamus  aulam,  quae  non  recipit  ullam  maculain. 

8.  Tu  qui  Dei  earitatem  retines,  immortalis  perdurasti  Michael, 
mortera  requiem  nobis  deprecare. 

a.  Tcxt.    Mone  No,  318  (1,  454,)  QUi  Lichtenthal,  14.  Jdhrh.  (A). 
H#.    zu   Stuttgart    Bibl.    No,  20,    f.  69.    11.  Jahrh.    (B).     H*.  tu  AJ  Clm. 
Ne.  14322.  f.  34.  //,  Jahrh.  mit  Neumm  (C).  Bs.  #n  Munchen  No.  11004.  til6. 
II.  JaArfc.  (D).     i/s,  ra  Stuttaart  Brev,  No.   123,  f.  202.  i/,  Jahrh.  m 
(E).     H#,  *«  Frcihurq  No.  66,   /  5.  Jahrh.    (¥).     J?>.  oati  &  Peter  iu  Earl 
No.  16,  U.  Jahrh.mit  der  Mdodu    (G).  —  Danicl  U,2\    /<<^  04«  5  crstew  IW 
aus  Codd.  Mon,  5  M.  6.  saee,  XI.  uml  V,  94.    f/a*    Cfaft* 
(H).  — Cod.  Wirzenborn.  saec.  XIY.  (1).     Miss.  Mog.  1507  (K). 

b.  Lesarten.  1.  habentem  ABCDGIK,  alii  et  Moue  habentcs.  —  civ. 
noat.  fehlt  F.  —  3.  confidemns  C.  —  4.  es  AIK.  —  perpetua  ACFGHIK,  alii  et 
Mone  perpetuo.  —  5.  studeamua  AFGI,  atii  et  Mone  studeatur.  —  bonifl 
fchU  F.  —  G.  deum  fehlt  A.  —  7.  ,.introire  haheu  alh}  der  Vm  vcrlatigt  iu- 
trare."  Mone,  —  intrare  hat  Daniel  Mtl  IL  —  uon  fehlt  B.  —  8.  retines 
ACFGHIK,  retinens  Mone  et  alii.  —  inimortales  K. —  requiem  fehlt  Ff  1  ha' 
fur  veniam. 

c   Bcmerk.    ^Zuweikn  Jindct  wum,   daxtt   eine  NachaJmuug  im  Rhythmvt* 
eom  Original  abweicht,   aher  in   sich  ihre 

gehaut  ztnd.     8o    Mone   318,  23.    (oben  8.)   vcrgHchcn   init   Agoi    paschalis   esu 
(No.  79.),    bci   Mone    ist    dteser  Doppeivere    nuf  <!er  Schluss   ganz  falsch  abge- 
theilt;  man  hse :  Tu  q.  d.  c.  r.      Ini.  p,  M.       Post  m,  r.    n.  d."  Bartsch  S.  116. — 
iuniurtali?  uji  als  Gegeni  uiortem  f/»  (enM    dcr  Abf&R  Lucifers 

scin  Seelentodi   weil  ekr  Ahfall  der  SceJe  von  Gott  dem  Tade   gjcich^ 
wird."    Mone. 

168.    De  sancto  Michaele  archangelo, 
(Auctor  habetur  Notker  Balbulus.) 

1.  Ad  eelebres,  rex  coelice,  laudes  cuncta 

2.  Pangat  cauora  caterva  symphonia 

3.  Odas  atque  solvat  concio  tibi  nostra, 

4.  Cum  iam  renovatitur  Michaelis  inclyta  valde  festa, 

5.  Per  quae  laetabuuda  pemomator  uiachina  niundi  tota. 
6*  Novies  distincta  spirituuui  sunt  agmina,  per  te  facta. 

-ed  cuni  vis,  facis  haec  flammea  per  angelicas  officinas. 

8.  Inter  primaeva  sunt  haec  nam  creata  tua,  cum  simus  nos  ultima 
factura,  sed  imago  tua. 

9.  Theologiat  categiuizant  symbola  uobis  haec  ter  tripartita  per  pri- 
vata  ofida. 

10.  Plebs  angelica,  phalanx  et  archangelica,  principans  turma,  virtus  ura- 
ca  ac  potestas  almiphona. 

11.  Dominantia  numina,  divinaque  subsellia,  Cherubim  aetherea  acSera- 
phim  ignicoma. 

(  os,  o  Michael,  coeli  satrapa,  Gabrielque  vera  dans  verbi  nuntia, 
Uque  lUphael,  vitae  vernula,  transferte  nos  inter  paradisicolas. 
14.  Per  vos  patris  cuncta  compleutur  mandataT  quae  ilat  riusdem  Bt>phi« 
compar  quoque  piieuma  una  permanens  in  usia,  Gtti  BBtifl  admi- 
nistrantia  duo  millia  millium  sacra. 


—    136    — 

15.  Vices  per  quinas  bis  atque  quingentas  vestra  centena  millena  as- 

sistunt  in  aula,  ad  quam  rex  ovem  centesimam  verbigena  drach- 
mamque  decimam  vestra  duxit  ad  agalmata. 

16.  Vos  per  aethra,  nos  per  rura  terrea,  pars  electa,  harmoniae  vota  de- 

mus  hic  per  lyricas  cytharas, 

17.  Quo  post  bella  Michaelis  inclyta  nostra  Deo  sint  accepta  auream 

super  aram  thymiamata. 

18.  Quo  in  coaeva  iam  gloria  condecantemus  alleluia. 

a.  Text.  Mone  No.  319  (1,  454.)  aus:  Hs.  zu  Lichtenthal  14.  Jahrh.  (A). 
Hs.  zu  Stuttgart  Bibl.  20.  f.  68.  11.  Jahrh.  (B).  Hs.  zu  Freiburg  No.  66. 
15.  Jahrh.  (C).  Hs.  zu  Munchen,  Clm.  14322.  f.  34.  11.  Jahrh.  mit  Neumen  (D). 
Missac  spec.  Constant.  (1484)  f.  28.  (E).  —  Schubiger  No.  29.  e  Cod.  S.  Gall. 
546  (F).  —  Daniel  II,  24.  hat  die  1.  Zeile  aus  Codd.  Mon.  5.  6.  saec.  XII.  und 
V,  93.  aus  Cod.  S.  Gall.  546  (G),  weicht  abtr  von  F  ab.  —  Miss.  Mog.  1507  (H). 

b.  Lesarten.    2.  pangant  B.  pang.  nunc  F.  pang.  iam  G.  —  3.  solvant  B. 

—  tibi  tota,  spdter  korrigiert  nostra  B.  —  5.  que,  spdtere  Korrektur  in  B.  quae 
DEFG.  quem  ACH.  Mone.  —  laetabundo  Dan.  —  6.  nonies  EH.  —  dist.  pneu- 
matum  CFH.  spirituum  DG.  —  8.  iam  E.  —  sumus  vos  F.  simus  nos  GH.  Mone. 

—  9.  cathegorisans  H.  —  10.  phal.  et  arch.  fehlt  E.  —  virtusque  H.  —  pot. 
almifica  F.  almiphona  G.  almivoma  H.  —  11.  numina  ABDEFGH.  nomina  Mone. 

—  cherubin  . .  seraphin  ACEGH.  —  12.  satrape  H.  —  13.  trAnsferre  EH.  — 
intra  F.  —  14.  contemplentur  C.  deo  statt  duo  GH.  Mone.  —  15.  qaingenta 
DEFGH.  —  dena  fiir  vestra  BFH.  verbigenam  AH.  agalmatha  H.  —  16.  ethera 
CE.  —  harmonia  G.  —  damus  CDEF.  —  hinc  p.  lyr.  G.  Mone.  hic  F.  —  lydri- 
cas  A.  —  demus  hyperlyrica  cythara  H.  —  17.  per  bella  H.  —  vestraA.  nostro 
E.  —  aurea  sup.  E.  auram  thym.  C.  circa  aram  thymiamatha  H.  — 18.  in  coena 
A.  —  tum  cantemus  F.  condecantemus  G  et  alii. 

b.  Bemerk.  Morel  70.  hat  12—18  als  eine  besondere  Sequenz  aus  dem 
Miss.  Constantiense  1504.  fol.  Bl.  145.  mit  folgenden  Varianten:   14.   adm.  deo. 

—  15.  quingenta . .  dragmamque.  —  16.  aethera . .  armoniae . .  hinc.  —  18.  gloria 
corde  cant.  All.  —  Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  31.  32.  34. 
37.  40.  48.  50.  52.  60.  64.  66.  78.  81.  82.  87.  135.  136. 


169.    In  festo  sancti  Michaelis. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


1.  Laus  erumpat  ex  affectu, 
Psallat  chorus  in  conspectu 
Supernorum  civium : 
Laus  iocunda,  laus  decora, 
Quando  laudi  concanora 
Puritas  est  cordium. 

2.  Michaelem  cuncti  laudent, 
Nec  ab  huius  se  defraudent 
Diei  laetitia : 

Felix  dies,  qua  sanctorum 
Recensetur  angelorum 
Solennis  victoria. 

3.  Draco  vetus  exturbatur, 
Et  draconis  effugatur 
Inimica  legio : 


o. 


Exturbatus  est  turbator, 
Et  proiectus  accusator 
A  coeli  fastigio. 
Sub  tutela  Michaelis 
Pax  in  terra,  pax  in  coelis, 
Laus  et  iubilatio: 
Quum  sit  potens  hic  virtute, 
Pro  communi  stans  salute 
Triumphat  in  proelio. 
Suggestor  sceleris, 
Pulsus  a  superis, 
Per  huius  aeris 
Oberrat  spatia: 
Dolis  invigilat, 
Yirus  insibilat, 
Sed  hunc  adnihilat 
Praesens  custodia. 


—    137    — 


6.  Tres  distinctae  hierarchiae 
Iugi  vacant  theoriae 
Iugique  psalterio: 

Nec  obsistit  theoria 
Sive  iugis  harmonia 
Iugi  ministcrio. 

7.  0  quam  mirae  caritatis 
Est  supernae  civitatis 
Per  trina  distinctio: 
Quae  nos  ainat  et  tuetur, 
Ut  ex  nobis  restauretur 
Eius  diminutio. 

8.  Sicut  sunt  hominum 
Diversae  gratiae, 
Sic  erunt  ordinum 
Distinctae  gloriae 
Iustis  iu  praemio: 
Solis  est  alia 
Quam  lunae  dignitas, 
Stellarum  varia 
Relucet  claritas : 

Sic  resurrectio. 


9.  Vetus  homo  novitati, 
Se  terrenus  puritati 
Conformet  coelestium :   . 
Coaequalis  his  futurus, 
Licet  nondum  plene  purus, 
Spe  praesumat  praemium. 

10.  Ut  ab  ipsis  adiuvemur 
Hos  dcvote  veneremur 
Instantes  obsequio: 
Deo  nos  conciliat 
Angelisque  sociat 
Sincera  devotio. 

11.  De  secretis  reticentes 
Interim  coelestibus, 
Erigamus  puras  mentes 
In  coelum  cum  manibus. 

12.  Ut  superna  nos  dignetur 
Cohaeredes  curia, 

Et  divina  collaudetur 
Ab  utrisque  gratia. 
[Capiti  sit  gloria 
Membrisque  concordia.] 
—  Clichtov.  IV,  219.  (B).  —   Daniel 


a.  Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520  (A). 
II,  86.  ohne  Angabe  der  Quelle  (C). 

b.  Lesarten.  1,  2.  Chor.  psal.  A.  —  1,  5.  laud.  cum  canora  A.  —  2,  C. 
sollemnis  C.  —  3,  1.  Dracho  v.  extirpatur  A.  —  3,  2.  drachoniB  A.  —  4, 4.  Cum 
AB.  —  5,  7.  annichilat  A.  —  6,  3.  iugique  solennio  A.  —  6,  6.  armonia  A.  — 
7,  1.  char.  A.  —  7,  3.  ter  terna  dist.  A.  —  10.  steht  nur  in  A.  —  12,  5—0. 
„Verba  ct  quod  sensum  et  ad  metricam  carminis  rationem  apocrypha  esse  vi- 
dentur."    Dan. 

c.  Bemerk.  1,  3.  Vgl.  Ps.  137,  1.  —  2,  G.  Vgh  ApoJc.  12,7.  —  5,7.  Vgl. 
Eph.  2,  2.  —  7,  0.  VgL  Matth.  22,  30.  —  8,  10.  Vgl.  1.  Kor.  15,  41. 


170.    De  sancto  Mkhaele. 


1.  In  triplici  hierarchia 
Nova  sonct  armonia 
Supernorum  ordinum : 
Sub  divina  monarchia 
Disponuutur,  et  in  via 
Sunt  custodes  hominum. 

2.  Scraphim  stant  in  ardore, 
Cherubim  stant  in  splendorc, 
Throni  dant  iudicia: 

Dei  fervent  in  amore, 
Itegcm  vidcnt  in  decore, 
Fortcm  in  iustitia. 

3.  Ordo  Dominationum 
Habent  dominandi  donum 
Honoribus  debitis: 


Principatus  revereri 
Deum  docent,  et  timeri 
Omnibus  a  subditis. 

4.  Hostem  pellunt  Potestates, 
Dant  virtutes  Dignitates, 
Miracula  varia: 
Archangeli  ad  maiora 

Et  angeli  ad  minora 
Mittuntur  officia. 

5.  Sic  decenter  ordinantur 
Novem  drachmae  quae  signantur 
E  regis  imagine : 

Cum  reperta  drachma  vadunt 
Quam  signandam  Regi  tradunt 
Vultus  eius  lumine. 


—    138 


Super turmas  sui  primas 
Ordinis  est  dux  et  primas 
Archangelus  Michael: 
Gabriel  stat  dux  virtutis, 
Nostrae  baiulus  salutis, 
Medicina,  Raphael. 
Angelica  creatura 
Immutata  tenet  iura 
Sub  divino  munere : 
Et  cum  summo  Rege  cura 
Cuncta  tenens  in  mensura, 
Numero  et  pondere. 


Licet  ad  nos  huc  mittantur, 
Semper  Deum  contemplantur 
Spiritali  oculo: 
Yident  Deum,  quid  acturi 
Et  quid  nobis  sint  dicturi 
Aeternali  speculo. 
Hi  sunt  nonaginta  novem, 
Qui  centenam  ducunt  ovem 
Adprata  virentia: 
Ubi  flores  vernant  grati, 
Ubi  summae  Trinitati 
Datur  laus  et  gloria. 


Text.    Daniel  V,  311.  ex  Miss.  Pictaviensi  circa  saec.  XIV.  exarato,  quod 
sservatur  in  Bibliotheca  Nat.  Lisbonae.  Ecclesiologist  XGYII.  1853.  p.  251. 


171.    In  appariiione  s.  Michaelis  ad  honorem  ss.  angelorum. 


Angelorum  hierarchiae 
Tres  assistunt  monarchiae 
Summo  cum  tripudio: 
Sacrae  laudem  melodiae 
Concinunt  cum  armoniae 
Perenni  solatio. 
Seraphin  Cherubin  Throni 
Summi  perfruuntur  boni 
Influxu  primario: 
Iunctae  dominationi 
Virtus  et  potestas  poni 
Gaudent  secundario. 
Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


Principatus  Archangeli 
Nostri  custodes  Angeli 
Sunt  in  gradu  tertio: 
Laus  digna  sit  Michaeli, 
Quem  honorant  cives  coeli 
Victorem  in  proelio. 
Paranymphum  Matris  Dei 
Medicumque  bonae  spei 
Collaudet  haec  concio : 
Quorum  obtentu  nos  rei 
Felicis  luce  diei 
Fruamur  in  gaudio.  Amen. 


172*-   De  saneto  Michaele  archangelo. 

1.  Summi  regis  archangele  Michael 

2.  Intende,  quaesumus,  nostris  precibus. 

3.  Te  namque  profitemur  esse  supernorum  civium  principem. 

4.  Te  Deum  generi  humano  orante  diriguntur  angeli, 

5.  Ne  laedere  inimici,  quantum  cupiunt,  versuti  fessos  unquam  mortales 

praevaleant. 

6.  Idem  tenes  perpetui  potentiam  paradisi,  semper  te  sancti  honorant 

angeli. 

7.  In  templo  tu  Dei  thuribulum  aureum  visus  es  habuisse  manibus, 

8.  Inde  scandens  vapor  aromate  plurimo  pervenit  ante  conspectum  Dei. 

9.  Tu  crudelem  quum  draconem  forti  manu  straveras,  faucibus  illius 

animas  eruisti  plurimas. 

0.  Hinc  maximum  agebatur  in  coelo  silentium,  millia  millium  et  dicunt: 

salus  regi  domino. 

1.  Audi  nos  Michael,  angele  summe,  huc  parum  descende  de  poli  sede, 

nobis  ferendo  opem  domini  levamen  atque  indulgentiae. 


—    139    — 

12.  Tu  nostros,  Gabriel,  hostes  prostcrnc,   tu,  Raphael.  affer 

medelam,  morboe  absterge,  noxaa  minue  nosque  fac  intercsse 
heatonim. 

13.  Has  tibi  symphonias  plectrat  sophus,  iuduperator. 

a.  Text     Mcmt     No.    317    (l,   452.)    aw*:    i7«,    :  StafflM 
>.  12^5.  7/,  JaArft,  mit  ier  Mefod 

b.  Lcsartcn.    6.  Die  2fc  /<■«/■  praevalent. 

c.  JffetncrJt.    „Unter  Alcuins  Uedichtei  [usgabeFrobem  stehtdirsea 
icht.      TIV                                                        hdttc    NMM    ft    flfc&ffl   Liftfe    tfoJ  alteste 

iel  einer  tateiniachen  Sequenx,    dOi  daruber  aus  eincr  cinz 

ichl  urtheilen,     /><r-  hShete  AUet  rtirses Tropariuma  ergibt  sich  a 
rarbeitvng ,   wovon   icA   tvueh  ciue  2h,  dc>  21.  Jahrh.  fand.  dir 

</<?  vorhaudcn  her- 

re  Tesctc ,   cferew  Abwciehnngen    untcr  sich  stittkrr  ftttadj 
fOfli  N  Scqucftsen  vorkommt,  was  ehenfnlh  auf  einen  ultrrett   I 

Mone.     —     Daniel 
95.  Aal  &<?*<&  rearte  «i^  Mune,  /iri/f  n^rr  fot-iVe  /wr  Neuerungen    eines  dfc 

—    Bartscb  *«£*  5.  #:>:     ,,2>i«M    Atifehnung    an    antik>    Ver$maM$€  zeigt 
noch  beeUmmter  m  den  troct  i$mt  die  in  eincr  dcm  Alcuin 

chriebcnen  Setfuetu  anf  dcn  h.  Mtchael  sich  jinde,* . 

Tu  LTadefom  quum  draconem  forti  nianu  straveras, 
Faiuibus  illius  animas  eruiati  plurimas. 
llinc  maximum  agchatur  iu  coelo  silentiuin 
Millia  millitun  et  dicunt:  salus  regi  tlomino. 

/  Afntins  iat  sehr  zu  beztveifeln:  ware  sie  sicher,  so 
diese  Seq.  Nothefschen*    Daniels  Mcinung,  dass  in  den  l» 

Lesa,  aus    reinen  Tetrametern   ursprunglich  bestchcndcr 

daes  dcr  Vcrj 
Scqu<  in  Tetramctcrn  gedichtetcs  Liedf   das   den  Alcuin  leicht 

Verfa&scr  haben  kann,  ftenutzte." 


172b    De  sancto  Mirhttrh   nrrhanyeJo. 

Sammi  regia  archangele  Michael, 

2.  Iutende,  quaesumus,  nostris  precibus. 

3.  Tu  Dcuin  ohsecra  \kn  nol»is,  irt  mittat  auxilium  miseris. 

4.  Te  uanique  protitemur  esse  supernorura  civium  principem. 

5.  Pritn  ijialis  est  putestas  a  domino  tibi   data  peccantes  salvificare 

Aaimas. 
G.  Icleui  tenes  perpetui  potcntiara  paradisi,  omnes  cives  te  adorant 
.suijcri. 

7.  Tu  in  templo  Dei  thuribulom  aurenm  visus  es  habuisse  manil 

8.  Inde  BCBOaeM  vapor  aroraate  plurirao  pervenit  ante  conspectum  Dci. 

9.  Quanth»  cuiu  «Iracone  raagnum  perfecisti  praelium,  faucibus  illius 

auimas  eruisti  plurimas. 
10.  Hiuc  maxiiuuni  agebatur  jn  coelo  silentium,  millia  miUiutn  diccliaut : 
tos  regi  domino* 
.  Au<ii  aos  Mi»]i.i<-ir  angele  Bumme,  tu  parum  deseeade  de poli : 
Dobia  fereido  opem  domini  atque  levameo  indulgentiae. 
Tu  notitros,  Qabiiel,  hostee  pro&teme,  fca,   liaphael,   aegris  affer1 
uMdclam,  morboe  ahrterge,  noxas  dilue,  nosque  fac  interesse 
gaudiis  beatoruni. 


—    140    — 

a.  Text.  Mone  No.  817  (1,  453.)  aus:  Hs.  zu  Freiburg,  No.66.  U.Jahrh. 
(A).  Hs.  zu  SMtgart  Bibl.  No.  20.  f.  69.  11.  Jahrh.  (B).  —  Clichtov.  IV,  219. 
(C).  —  Text.  seq.  (D).  Seq.  Dav.  1495  (E).  —  Miss.  Col.  1504  (F),  Mog.  1507 
(G),  Halb.  1511  (H),  Mind.  1513  (I).  —  Adelph.  92  (K). 

b.  Lesarten.  2.  n.  vocibua  CEGI.  —  3.  steht  nach  4  in  AF.  —  4.  confite- 
mur  AD.  —  princ.  civ.  CI.  —  5.  Principatus  et  pot.  I,  worin  Vs.  6  vor  5  steht. 

—  6.  tenens  ADH.  —  6.  perp.  principatum  C.  —  ador.  domine  B.  concives  te 
honorant  C.  civ.  te  hon.  I.  honarant  H  (Druckf.).  —  7.  B  hat  Michael,  und 
dariXber  von  gleich  alter  Hand:  vel  manibus.  —  8.  aromatum  BC.  plurimo  stand 
auch  in  B,  ist  aber  in  plurimus  verdndert.   plurimorum  C,  gegen  das  Versmass. 

—  9.  magno  BH.  commisisti  CDH.  —  an.  abstraxisti  BC.  animabus  D  (Druckf.). 

—  10.  Inde  max.  D.  —  agetabatur  A.  —  multa  millia  mill.  C,  gegen  das  Vers- 
mass.  —  11.  archangele  CH.  —  uber  tu  steht  in  B  vel  huc  — huc  par.  CDBL  — 
tu  palam  AI.  tu  patrum  F  (Druckf.).  —  ferende  A.  —  op.  miseris  H.  —  indulg. 
fehlt  D.  —  12.  host.  proflue  A.  — ■  aufer  A.  —  legis  affer  D.  —  noxias  dil.  A. 
hostes  minue  B.  culpas  dil.  DH. 


173.    In  festo  sancti  Michaelis  archangeli. 


1.  In  hac  valle  lacrymarum 
Susceptorem  animarum 
Nostra  laudet  concio : 
Laudem  demus  corde  laeto 
Animarum  huic  praefecto 
In  coeli  palatio. 

2.  Hic  superbum  superavit 
Hostem  nostrum,  et  privavit 
Coeli  claro  lumine : 

Qui  se  parem  Deo  fecit 
Cogitatu,  sed  defecit 
Omni  carens  numine. 

3.  Quam  felices,  quam  praeclari 
Angeli  sunt,  Deo  cari, 

Ad  nos  ferunt  nuncia: 


Vultu  Dei  multa  notant, 
Et  de  pleno  fonte  potant, 
Quo  iuvant  mortalia. 
Civitatis  Sanctae  cives, 
In  qua  regnat  Rex  praedives, 
Nos  consortes  gloriae 
Simus  omnes,  ne  damnemur, 
Sed  cum  Christo  gloriemur, 
Qui  dat  regna  gratiae. 
Ordo  novem  Angelorum 
Nos  perducat  ad  decorum 
Coelorum  palatium : 
Per  Baptismum  nos  renati 
Habeamus  emundati 
Sempitemum  gaudium.  Amen. 


Text.    Neale  p. 
Text  aus  Neale. 


192.  e  Miss.  Redonensi  1523.    —    Daniel  V,  311.  hat  den 


174.    De  sancto  Gabriele  archangelo. 


1.  Nunc  laetetur  plebs  fidelis 
Recolendo  Gabrielis 
Laudcs  et  praeconia : 
Omnis  homo  omni  die 
Gabrielis  et  Mariae 
Poscat  beneficia. 

» 2.  Ex  his  manat  fons  virtutis, 
Dulcor  vitae,  spes  salutis 
Et  diffusagratia: 


Hic  praedixit  praecursoris 
Ortum  nostri  redemptoris 
Et  multorum  gaudia. 

Zachariae  non  credentis 
Velle  Dei  mirae  mentis 
Clausit  oris  ostia : 
Dum  te  virgo  salutavit, 
In  te  venit,  qui  purgavit 
Cuncta  mundi  crimina. 


—    141 

i 

t    El  iios  reconciliavit 

Pestes  et  dacmonia : 

Angelus,  cum  sic  mutavit 

Gabriel  qui  descendisti 

Tenebraa  in  hunina: 

Cuin  salute  servos  Christi 

Ab  adversis  nos  evelle, 

Ducas  ad  cnelestia.  Amen. 

Sana  morbos  et  expelk 

Text.    Miss.  fratr.  PariB.  1520. 

175.    Dc  l/eatm  Mariae  cou< 

l.  Gratulare  plebs  modesta 

Nam  ubi  Dei  gratia, 

Kt  conceptus  cole  festa, 

Lon  est  culpae  miseria, 

Nam  Mariae  couceptio 

6. 

Nec  parcntum  culpa  laesit 
Cui  Deus  sic  adhaesit, 

Sanctis  est  gratulatio. 

Hauc  elegit  Dcus  patcr, 

Ut  ex  ipsa  naseeretur 

Ut  fieret  verbi  mater, 

Et  sic  reua  salvaretur. 

Ex  quo,  pcr  quod  omniu 

7. 

lustc  gaudet  ecclesia 

Coelestia,  terrestria. 

1   ilens  salutis  gaudia; 

-  icut  ortum  urdinavit, 

Qui  noti  gaudet  erubescat. 

Sic  conceptum  praeparavit, 

Poenitenclo  hilarescat. 

Creana  Dei  potentia 

8. 

Et  nobiscnm  colat  pie 

Mariaiu  plenam  gratia. 

Coneeptiotiem  Mariae, 

4.  Si  fuerunt  genitores 

Per  quam  venit  natus  Deus, 

In  conceptu  peccatorcs, 

Per  quam  vivit  homo  reus. 

Qui  fbetantur  patrc  primo 

9. 

Alma  virgo,  per  fiiium 

De  oofruptioms  Limo, 

Nus  deduc  per  exilium 

5.  Itleo  Dei  gratia 

Ad  stellarutn  pulatium, 

Non  gravatur,  nec  Maria, 

Ubi  pax  et  gaudium.   Ainen. 

a,  Fftdti,     Morel  No.  120.  &  75.  au 

Hs.  :tt  St.  frallen  No.  546.  (Brander), 

Bl  369.  (A).    Bfc  iu  Bngdfort,  13*  Ja 

hrh 

.  (B).  —  Daniel  V,  170, 

h.  Lesarten.     \<  pl  bonesta  B.   - 
fehlen  in  B,  —  8,  1,  1  t  nob.   15.  —  8,  S 

\,  3.  te  fecit  B.   —    4,  3—4 ;  7,  3—4. 

l 

tatifr»  M  B*  Dfl  (Oft  natiiH  fuit  fau 

Per  quam  venit  homo  reus  Ad  steU&Liiiii 

pa 

latium,    Ubi  pax  est  et  gaudium»  Ad 

quod  virgo  per  filium  Noa  ducat  post  exilium.    -  -    Nach  S.  381  schldgt  ein  Rt~ 

censent  vor:  2,  3.  Sunt  cx  quo.  5,  2.  N< 

m  ( 

spr.  haec  Mar.  0,4.  Ubi  pax  est  etgl. 

176.    In  conceptimie  Mariac, 

1.  Conceptio  Mariae  virginis, 

Ut  aurora  surgens  progreditur, 

Quae  nos  lavit  a  labe  crimiuis, 

Velut  luna  pukhi  a  describttur, 

lebratur  hodie, 

Supcr  cuneta  ut  Boi  erigitur 

Dies  est  laetitiae, 

Virgo  pia. 

Dc  radice  Iesse  propagiuis 

3. 

Virgo  clemens  et  virgo  unica, 

Ilanc  eduxit  sol  veri  luminis 

Virga  fumi,  Bed  artjmati- 

Manu  sapietitiue 

In  te  coeli  mundique  fal*rica 

iae  templum  gloriae. 

Gloriatur. 

SteHa  nova  nonter  oritor, 

Te  signarunt  ora  prophetica, 

Cuius  ortu  mors  uostra  moritor, 

Tibi  canit  BalomoB  cantioa 

Evae  lapsus  iain  restituitur 

Canticoruin,  te  V0X  angeliea 

In  Maria. 

Protcstatnr 

—     143    — 


Verfaoin  patris   proeessa   tem- 

poris 
Intrat  tni  aeeretum  corporis. 
In  te  totum  et  totnm  deforis 
Simol  fuit. 

Fructus  virens  arentis  arfcori* 
Chrbtus  giga-a  immenii  robori.* 
Xos  a  nexu  funesti  pianoris 


OMari*duke< 

Intratvm 

Quo  salntxs  res  i 

Indulgetnr. 

0  veri  «pes  et  venua  gaadium, 

Fac  post  Titae  praeseatis   sta- 

dium. 
Ct  optatum  in  coelis  brarinm 
Xobis  detur. 


Eripuit. 

a.  Text.  Mone  >'o.  336  »2.  22.»  iw.  ito>A*n<Bi«r  ^j*^>Ao»ar  ru  KarU- 
ruhe  No.  209.  Bl.  43.  mit  der  Meiodte.  14.  Jihrh.  (Al  Hs.  m  Semimmr  *u  Trier 
14.  Jahrh.  mit  der  Melodie  iB  .  uit  der  Cebertchrift :  S*;aeaiu,  tn  nauriute 
M.  v.  und  dem  Arfang  >"«mtai  M.  Hs.  ie*  Kloster*  >.  P^ml  •■  .fiTdrmfoi 
No.  4S.  15.  /aArA.  «Q.  Hm.  des  Klofter*  S.  Peter  m  Sateburg.  T.  16.  J5.  Jahrh 
(D).  Ifj.  **  ITiiMcAtfii.  Cgm.  \o.  101.  /4.  /aAr*.  mit  der  Mtlo*iie  (E)-  —  Danki 
II,  206.  hat  Str.  1.  2.  ams  dem  Miss.  PattT.  1491  (F>  mmd  V.  222.  den  Texi  aus 
Mone.  —  Steht  auch  im  Cod.  S.  Gall.  546  iBrander)  mit  der  Uebenchrift:  De 
natiTitate  s.  Mariae. 

b.  Lesarten.  1,  1.  FestiTiua  Mar.  E.  —  1.  2.  larat  A.  laTet  E.  —  2,  3. 
destruitur  A.  —  2.  5.  Ta  aar.  B.  egreditar  A.  —  2..  7.  eligunr  ACDE.  —  5,  2 
Intra  ta  A..  caeleste  C,  eaelesti  ABE. 

c.  Bemerk.  5.  „commerciam,  das Losegeld  fmr den SundenfaJI,  die Mensch- 
vcerdung,  tceil  Christus  der  himmlische  Kaufmann  mit  seinem  Tode  dieMensch- 
heit  zon  der  Herrschaft  des  Teufeis  loigekauft  hat."    Mone. 


177.    De  immaeulata  amceptirme  beatae  Mariae. 


1.  Surgit  radix  Iesse  florum, 
Florem  gestans  populorum, 
Signum  de  victoria: 
Mortem  vita  morsu  stravit, 
Puer  fortem  superavit, 
Patris  redit  gratia. 

2.  Hic  est  parvus  nobis  datus, 
Ex  intacta  matre  natus, 
Agnus,  pastor  ovium: 

Qui  (tum)  carnis  parat  vestem 
Nullam  culpae  tenens  restem, 
Amoris  incendium. 

3.  Dic,  Maria,  quando  scisti 
Te  electam  matrem  Christi? 

Tres  scholares  bene  vociferaii. 
Vidi  virum  vultu  blando, 
Sic  intrantem,  non  laxando 
Seras  suis  manibus. 

Chor.  Dic,  Maria,  quid  audisti, 
Paranymphum  dum  vidisti? 

Schol.  Spinis  Adae  non  inflicta, 
Ave,  inquit,  benedicta, 
Cunctis  a  livoribus. 


Chor.  4.  Dic,  Maria,  quid  sensisti, 
Cum  es  facta  mater  Christi? 

Schol.  Clavos  sensi  coniungentes 
Verbum  cami  et  pandentes 
Ciausae  portae  exitum. 

Chor.  Dic,  Maria,  concepisti, 

Quando  credens  consensisti? 

Schol.  Quando  consensi  misso  cre- 
dens, 
Ecce  venit  princeps  sedens, 
Vitae  ferens  spiritum. 

Chor.  5.  Dic,  Maria,  quid  fecisti, 
Quando  Christum  genuisti? 

Schol.  Matrem  Dei  me  expavi 
Et  infantem  adoravi 
Et  mirandum  reputavi, 
Quod  dolorem  non  ploravi. 

Clior.  6.  Dic,  Maria,  dilexisti 
Iesum,  quem  tu  genuisti? 

Schol.  Post  nec  ante  sic  amavi 
Velut  Iesum,  quera  lactavi, 
En  amplexus  replicavi 
Et  os  ori  duplicavi. 


—     143 


or.  7,  0  Maria,  fac  gaudeiv 
Nos  cum  Iesu  seuiper  vere. 

spem  dat  ius  nascentis 
Moreque  salvat  resurgentis. 
Chor,  Dic  nobis,  o  pia, 
tiixa  in  viaV 
Sdkcl  8.  Nec  domus  mihi  patebat; 
In  stabulo  Iosoph  me  fovebat. 
Exilii  testes 
Fraesepium  et  vestes, 
Text.    Morel  No.  124.  8.  77.  aus 


Quas  nato  regi  sternebam, 
Cum  bestiis  ipsum  recumbe- 

bam, 
.  9.    Credendum    est    magis 

Mariae  soli  veraci, 
Quam  Iudaeorum  turbae  lal- 

iaci. 
Scimus  (eam)  Christum  pe- 

perisse. 


:    Bs.  zu  St  Gallen  No.  546.   (Brander), 
358.    „Der  Inhalt  dtutet  eher  auf  das  Fest  der  Verkundigung.  Der  Dichier 
SfeftNNtJ  VJetfroae  paschalis  (No.  83.)  im  Auge,  was  besonders  aus  dem 
luss  erhellt."    Morel.  —  S.  No.  228, 


178»    De  conceptione  beatae  Mariae  virgmis. 


Mariae  conceptio 
Ex  semine  regio 
Mundum  replet  gaudiu 
Propter  Cbristuin: 
Erubescat  concio 
Garriens  ex  devio 
Non  dignnm  solennio 
Diem  istum. 
Hunc  diem  excolere 
Et  solennem  agere 
Et  divino  raunere 
Iudicavi : 

Dum  multi  summopere 
Nisi  sunt  deprimerc, 
Ilunc  tamen  excrescere 
Comprobavi 
Triforme  prodigium 
Edocens  officium 
Probant  hoc  solennium 
lustum  esse: 
Text.    Miss.  firatr,  Paris.  1520. 


8. 


Dum  abhas  naufragium, 
Sacerdos  suppliciuin, 
Levita  refugium 
Vult  ades&e. 
Virgo  matre  sterili 
Et  ex  patre  nobili 
Carens  labe  flebili 
Oriunda : 
Modo  admirabili 
Sine  viro  labili 
Verbo  ineffabili 
Fit  foecunda. 
Ave  stirps  egregia, 
Ave  boni  nuncia, 
Ave  solis  praevia 
Lux  aurorae : 
0  virgo  cbristifera 
Nos  in  vitae  vespera 
Duc  tecum  ad  aethera 
Cum  honore.  Amen. 


179.    De  conceptime  beatae  Mariae  virginis. 

Coelorum  dulcis  armonia,  terrigenarum  concors  simphonia  dicant ;DeQ 
rioriam. 
\Iariac  banc  gloriam  canant  et  memoriam. 

3.  Conceptionis  venerandae  eiusque  pangendae 

4.  Nostri  chori  sanctitatera  coaltet  eulogium  non  credentum  tarditatem 

regulet  privilegium  sordis  expiatzvum. 

5.  Omnis  credat  sequens  homo,  doctorum  vestigia  oblatrantum  ora 
chamo  constringant  prodigia  hanc  sanctam  monstrativa. 


—    144    — 

6.  Magnus  Dominus  et  mirabilis  Deus  incredulum  cor  sedulis  afficit 

miraculis. 

7.  In  mundi  pelago  fluctuans  ut  propago  eximatur  credentium  a  procel- 

lis  hostium. 

8.  Appropinquat  ad  littera  et  beatitudinis  derelicta  cum  anchora  navi 

sollicitudinis  atque  turpitudinis. 
0.  Unde  Dei  genitricis  Mariae  conceptio  remigantum  adiutricis  colatur 
vel  creatio  eius  velut  natio. 

10.  Exhortatio  quod  sancta  demonstrat  et  narratio  terrae  Anglicae  iam 

divulgata  a  pontifice  pia  et  recta  ratio  credat  hoc  catholicae  quod 
sancta  sit  conceptio  a  Deo  mirifice. 

11.  Abbas  Helisinus  Anglorum  regis  sagax  nuncius  a  Dacis  rcdiens  nau- 

fragio  se  subiiciens  undosis  ab  impetibus,  rcuiis  fractis,  fessis 
nautis,  patiens  desperavit  penitus  de  vita  ceu  moriens. 

12.  Ad  Dcum  triste  clamavit  sonus  nautarum: 

13.  Nostrarum  Christe  redemptor  sis  animarum! 

14.  Virginum  virgo  casta  miseris  nobis  asta,  ne  pereamus,  salva  nos! 

15.  Mox  quidam  infulatus  per  virginem  translegatus  consolabatur  tri- 

bulatos. 

16.  Cuius  desideranter  monitis  abbas  favens  mitis  tranquillum  carpit 

littus  incolumis. 

17.  Conceptionem  et  peregit  fantasma  ceu  exegit  in  suo  coenobio  ut 

pepigit. 

18.  Hoc  levita  solcnnisavit  festum,  ita  cultor  devotus  Mariae  cum  fit 

patriarchia  Aquileiae. 

19.  Ob  responsum  virginis  matris  se  sponsam  carnalis  lasciviae  negans 

adhaesit  continentiae. 

20.  Patris  vultum  solis  fulgore  per  cultuin  meruit  orans  videre  huius  diei 

festum  et  pandere. 

21.  Et  presbyter  quidam  maris  pariter  incastus  volens  redire  ad  suamox 

coepit  interire. 

22.  A  malis  afflictum  hunc  pium  per  conflictum  imperatrix  revocavit 

unioque  imperavit,  ut  hoc  festum  celebraret  et  celebrandum 
praedicaret. 

23.  Hic  factus  heremita  fecerat  ita.  Eya  salva  nos  Maria,  ne  submergant 

maria  tibi  tua  militantes  et  suifragia  implorantes. 

24.  Tuum  filium  fac  nobis  propicium  ex  te  natum.  Amen. 
Text.    Miss.  Mog.  1507. 


180.    De  conceptione  beatae  Mariae  virginis. 

Ut  fructus  exit  a  florc 


1.  Cor  devotum  elevetur 
Et  devote  celebretur 
Virginis  conceptio : 
Mens  amore  inflammetur 
Et  amori  copuletur 
Laus  et  iubilatio. 

2.  Haec  concepta  miro  more 
Est  ut  rosa  cum  nitore 
Et  ut  candens  lilium: 


Et  producta  cum  pudore 
Praeventa  per  filiuin. 
Sicut  ros  non  corrunipitur, 
Quando  in  terra  gignitur 
Elementi  rubigine: 
Sic  virgo  non  inficitur, 
Cum  in  matre  concipitur, 
Originali  crimine. 


145 


4.  Nos  ergo  dulci  carmine 
Laudemus  in  hac  virgine 
Conceptum  sine  nubilo: 
Hanc  conceptam  ex  scmine 
Et  mundam  ab  origine 
Laudet  chorus  cum  iubilo. 
Tezt.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


5.  Ut  mota  dulci  modulo 
Nos  servet  in  hoc  saeculo 
Mundos  ab  omni  criiniue : 
Et  in  mortis  articulo 
Liberet  a  periculo 
Et  inferni  voragine.  Amen. 


181.    In  conceptione  beatae  Mariae  virginis. 


1.  Ex  virgulto  de  Iesse 
Deus  ad  esse 

Te  vocavit: 
Esaias  ut  prius 
Occulta  scius 
Prophetavit. 

2.  Ait  sic  de  radice 
Iesse  virga  felice 
Orietur : 

Stella  maris  solaris, 
Lux  tu  dum  circumdaris. 
Hoc  impletur. 

3.  Surgis  et  virguncula 
Es  ut  saliuncula 
Inchoata: 
Sponsus  in  meridie 
Te  vocat  quotidie, 
Yeni  grata. 

Text.    Miss.  Golon.  1504. 


4.  Semen  hoc  beneficum, 
Numen  hoc  Deificum 
Spondit  arae: 
Gentis  hoc  magnificum 
Rogum  ct  pontificum 
Florens  chare. 

5.  Soror  sponsa  tilia 
Nostra  in  cubilia 
Flores  nam  ut  lilia 
Inter  spinas: 
Quac  et  flebilia 
Revellet  auxilia 
Labi  in  exilia 

Ut  non  sinas. 

6.  In  conceptione 
Matris  Ihesu  bone 

Cunctis  gentibus  sis  solamen : 

In  finis  agnne 

Coeli  nos  coronae 

Virgo  sedibus  iungas.  Amcn. 


182.    De  conceptione  beatae  Hfariae  virginis. 


1.  Salvatoris  mater  pia, 
Mundi  huius  spes,  Maria, 
Ave  plcna  gratia : 
Porta  coeli,  templum  Dei, 
Maris  portus,  ad  quem  rei 
Currunt  cum  fiducia. 

2.  Summi  regis  sponsa  digna, 
Cunctis  clemens  et  benigna 
Operum  suffragio : 
Caecis  lumen,  claudis  via, 
Nudis  Martha  et  Maria 
Mentis  desiderio. 

3.  Inter  spinas  flos  fuisti, 
Sic  flo8  flori  placuisti, 
Pietatis  gratia: 

Ktkrtim,  8«quenm. 


Verbum  verbo  concepisti, 
Rogem  regum  peperisti 
Virgo  viri  nescia. 

4.  Regi  nato  adhaesisti, 
Quem  lactasti  et  pavisti 
More  matris  debito: 

Quae  coniuncta  nunc  eidem, 
Es  regina  facta  pridein 
Operum  pro  nierito. 

5.  Reis  ergo  fac,  regina, 
Apud  regom,  ut  ruini 
Relaxentur  clobita: 

Et  regnare  fac  renatos, 
A  reatu  expurgatos 
Pietate  solita. 


—    146    — 

a.  Text.  Monc  No.  530  (2,317.)  aus:  Jh.  des  Seminars  zuTrient,  U.Jahrh. 
mit  drr  MrJodic  (A).  —  Miss.  Halbcrstat.  1511  (B).  —  Stehl  awh  im  Cod.  S. 
Gall.  546  (Brander). 

lj,  Lesartm.  3.  2.  patuisti  B.  —  3,  5.  genuiBti  B.  —  4,  4.  timc  A.  — 
4,  5.  Et  B.  —  5,  3.  Relaxetur  B. 

c.  Bemerh.  S.  ttnten  No.  329.  —  2.  .,caecis  lumcn,  durrh  ihren  Glauben ; 
wrr  nrc  nie  an  dic  Gottheit  Christi  glaubt,  dem  wird  sie  einc  Fiihrerin  zum 
Lichte  der  Wahrhcit."    Mone. 


183.    De  concepiione  bcatac  Mariae  virginis. 


1.  Salve  sponsa  Deitatis 
Maria  fons  pietatis, 
Anirclorum  domina: 
Ave  dulcis  o  Maria 
Christi  mater  et  filia 
Ulla  sinc  macula. 

2.  Tu  sol  refulgrns  gloria, 
Coelorum  lustrans  atria, 
Luce  reple.is  saecula: 
Tu  puteus  honestatis, 
Favus  dulcis  charitatis, 
Tu  nostra  laeticia. 

3.  Rosa  rubens  castitatis 
Lilium  virgitiitatis 
Cum  omui  fragrantia: 

Text.    Miss.  fratr.  Paris. 


Tu  magistra  clemcntiae, 
Mater  misericordiae 
Nostra  delens  crimina. 

4.  Tu  norma  innocentiae 
Maria  plena  gratiae, 
Tu  stella  matutina: 
Tu  a  Deo  fabricata 

In  conceptu  praeservata 
Nulla  trahis  scelera/ 

5.  Tu  in  coelis  coronata, 
Ab  angelis  venerata, 
Micans  super  sidera: 
Nos  famulos  rege  tuos 
Atque  tibi  fac  devotos 
Pro  tua  clementia : 
Ab  inferno  liberatos 
Nos  postremo  fac  beatos 
In  coeli  militia.  Amen. 


1520. 


184.     In  conceptione  beatae  Mariac  virginis. 


1.  Potestate,  non  natura, 
Fit  creator  crcatura, 
Reportetur  ut  factura 
Factoris  in  gloria: 
Praedicatus  per  prophetas, 
Quem  non  capit  locus,  aetas, 
Nostrae  sortis  intrat  metas, 
Non  relinquens  propria. 

2.  Castitatis  in  tenorem 
Plftsma  giguit  plasmatorem, 
Virgo  parit  amatorem, 
Lactat  patrem  filia: 
Argumentum  geniturac 
Huius  nescit  ius  naturae, 
Suac  lcgis  facto  iure 
Stupet  de  potentia. 


3.  Coelum  terris  inclinatur, 
Homo-Deus  adunatur, 
Adunato  famulatur 
Coelestis  familia: 

Rex  sacerdos  consecratur, 
Generalis  qui  monstratur, 
Cum  pax  terris  ministratur 
Et  in  altis  gloria. 

4.  Causam  quaeris,  modum  rei  ? 
Causa  prior  omnes  rei, 
Modus  iustum  velle  Dei, 
Sed  conditum  gratia: 

0  quam  dulce  condiinentum, 
Nobis  mutans  in  pigmcntum 
Cum  aceto  fel  cruentum 
Degustante  Messia. 


-     147    — 


5.  0  salubre  sacramentum, 
Hoc  nos  ponit  in  iumentuin, 
Plagis  nostris  das  unguentum, 
Ille  de  Samaria : 

Rex  Salomon  erigitur, 
Dei  templum  construitur 
Quoniam  concipitur 
Per  quem  datur  gratia. 

6.  0  quam  felix  conceptio, 
Per  quam  venit  redemptio, 
Gum  virgo  Dei  filio 
Praeparavit  uterum. 

Ille  alter  Helisaeus, 
Reputatus  homo  reus, 
Suscitavit  homo-Deus 
Sunamitis  puerum. 

7.  Hic  est  gigas  currens  fortis, 
Qui  destructa  lege  mortis 


Ad  amoena  primae  sortis 
Ovem  fert  in  huinerum : 
Vicit,  regnat  Deus-homo, 
Trahens  orco  lapsum  pomo, 
Coelo  tractus  gaudet  homo 
Denum  complens  numerum. 
8.  Nos  igitur  iubilemus, 
(Et)  conceptum  celebremus, 
Voce,  votis,  exclamemus, 
Ave  sancta  Marial 
Patris  mater,  meta  vatum, 
Ora  patrem,  i.ibe  natum, 
Nos  ut  ducat  ud  hunc  statum 
Plcnum  pace,  gloria : 
Quo  refecti  visu  Dei 
Cantemus  alleluia, 
(Amen  dicant  omnia, 
I       Deogratias!) 


a.  Text.  Mone  No.  389  (2,  85.)  aus:  Hs.  derBiblioth^kBreTH  in  Mailand, 
15.  Jahrh.  (A).  Hs.  zu  Admont  in  Steiermark  No.  2:7.  1:2.  Jalirh.  mitNeumen 
(B).  Hs.  daselbst  No.  502.  12.  Jahrh.  auch  mit  dcr  Melodie  (C).  —  Nealo  i>.  80. 
e  Miss.  ros.  Wolfenbuttclcnsi  (D).  —  Daniel  V,  223.  (U). 

b.  Lesarten.  1,  3.  reparetnr  D.  —  1,  7.  nostcr  A.  intra  AB.  —  2,  1—4 
siehen  nach  2,  8  in  BC.  —  2,  1.  tiraorem  D.  —  2,  2.  plama  A.  salvatorem  AB, 
nmeht  gut,  denn  es  muss  ein  Gegensatz  seyn."  Monc.  —  2, 4.  lacto  C.  —  2,  6.  vis 
nat.  D.  —  2,  7.  fracto  B.  —  3,  3.  adiuvato  A.  —  3,  (3.  generalisque  A.  gen. 
quod  D.  —  3,  6.  nuntfatus  ABD,  „ist  zultissig."  Mone.  —  4,  2.  causam  A.  prius 
ABC.  omnem  A.  Clausam  q.  m.  r.  Causam  prius  omuis  rci  Modo  iustum  velle 
dei  Seu  cond.  gr.  D,  tooram  Neale  aus  Konjektur  hergrxtellt:  Clausae  q.  m.  r. 
Causa  prior  omnes  rei  Deinde  iustum  v.  d.  Sed  c.  g.  —  Cl;msam . .  prius . .  modo 
E.  —  4,  3.  mundus  A.  —  4,  5.  dulcis  A. — 4,6.  imitans  v.\  D,  woraus  N.  Nobis 
imitans  pig.  —  5,  2.  ponet  AB.  Hic  nos  ponas  D.  —  5,  5—8  und  6,  1—4  hat 
nwr  D.  —  6,  6.  reputatur  D.  —  6,  7.  snscitatus  D.  suscitans  A.  —  7,  4.  hu- 
meris  BC,  erlaubt  der  Reim  nicht.  Hier  hort  C  auf.  —  7,  5.  vivit  A.  —  7,  6. 
orto  D.  horreo  A,  entstanden  aus  der  Schreibung  horco.  —  7,  7.  gaudet  coelo 
tr.  h.  B.  —  8,  1—-4  nur  in  D.  —  8,  5.  meta  natum  A.  sola  matrum  D.  —  8,7. 
dicat  ad  hoc  stat.  A.  inducat  ad  optatum  B.  Nos  inducat  adopt.  E.  Ut  ind.  adopt. 
Neale.  Nos  ut  du^at  ad  opt.  E.  —  8,  8.  plenae  paci  gloria  D.  —  8,  9.  iussu  D. 
—  8,  10 — 11  fehlen  in  B  und  sind  Zusatz.    Mone. 

c.  Bemerk.  1.  „meta  n.  8.  die  Beschrdnktheit  dcs  menschhchcn  Lcibcs  und 
Lebens,"    Mone.   —   5.  »Gehen  auf  Christum  als  den  barmhcrzigen  Samariter. 


Luc.  10,  34."    Mone.  —  7,  7.  S.  Luc.  15,7.  Matth.  18,  12.  —  8. 
mit  Christi  Geburt  die  Propheten  des  A.  T.  aufhorten."    Mone. 


,meta  v.,  weil 


185.    De  conceptione  beatac  Mariae  virghiis. 
2.  Adae  vetns  exilium 


Dies  iste  celebretur, 
In  quo  pie  recensetur 
Conceptio  Mariae : 
Virgo  mater  generatur, 
Goncipitur  et  creatur 
Dulcis  vena  veniae. 


Et  Ioachim  opprobrium 
Hinc  habent  remedia : 
Hoc  prophetae  praeviderunt, 
Patriarchae  praesenserunt 
Inspirante  gr&tia. 


-    148    — 


3.  Virga  florem  conceptura, 
Stella  solem  paritura 
Hodie  concipitur : 
Flos  de  virga  processurus, 
Sol  de  stella  nasciturus  8. 
Ghristus  intelligitur. 

4.  0  quam  felix  et  praeclara, 
Nobis  grata,  Deo  chara 
Fuit  haec  conceptio : 
Terminatur  niiseria, 
Datur  misericordia, 
Luctus  cedit  gaudio. 

5.  Nova  mater  novam  prolem,  9. 
Nova  stella  novum  solem 
Nova  profert  gratia: 
Genitorem  genitura, 
Creatorem  creatura 
Patrem  parit  filia. 

6.  0  mirandam  novitatem, 
Novam  quoque  dignitatem 

Ditat  matris  castitatem  10.  Tu  spes  certa  miserorum, 

Filii  conceptio :  Vere  mater  orphanorum, 

Gaude  virgo  gratiosa,  Tu  levamen  oppressorum, 

Virga  flore  speciosa,  Medicamen  infirmoruiri, 

Mater  prole  generosa  Omnibus  es  omnia. 

Vere  plena  gaudio.  Te  rogamus  voto  pari 

7.  Quod  praecessit  in  figura,  Laude  digna  singulari, 
Nube  latet  sub  obscura.  Ut  errantes  in  hoc  mari 
Hoc  declarat  genitura                          Nos  in  portu  salutari 
Piae  matris,  virgo  pura  Tua  sistat  gratia.  Amen. 

a.  Text.  Morel  No.  123.  S.  76.  aus:  Hymni,  collectae,  antiphonae.  Paris. 
1585  (A).  —  Clichtov.  IV,  190.  (B).—  Steht  auch  im  Cod.  S.  Gall.646  (Brander). 

b.  Lesarten.  1,0.  Recta  A.  —  2,  4.  providerunt.  —  3,  1.  V.  prolem  B. 
—  4,  4.  seminatur  A.  —  6,  1.  0  admir  B.  —  6,  8.  Plena  pleno  g.  A.  —  7,  4. 
semel  matr.  A.  —  8,  1.  ve  B.  —  8,  2.  formans  A.  —  8,  4.  Int.  ceians  A.  — 
9,  2.  solvaB  A.  —  9,  6.  Sup.  sic  A.  —  10,  3.  iuvamen  A. 


Pariendi  vertit  iura, 
Fusa,  mirante  natura 
Deitatis  pluvia. 

Triste  fuit  in  Eva  vae, 
Sed  ex  Eva  format  ave 
Versa  vice,  sed  non  prave, 
Intus  ferens  in  conclave 
Verbum  bonum  et  suave, 
Nobis  mater  virgo  fave, 
Tua  frui  gratia. 

Omnis  homo  sine  mora 
Laude  plenus  solvens  ora 
Istam  colas,  ipsam  ora 
Omni  die,  omni  hora, 
Sit  mens  simplex,  vox  sonora, 
Sic  supplica,  sic  implora 
Huius  patrocinia. 


186.    Be  conceptione 

1.  Dies  laeta  celebretur, 
In  qua  pia  recensetur 
Mariae  conceptio : 

Cuius  laudes  prosequamur 
Nos  qui  tanto  gratulamur 
Dei  beneficio. 

2.  Felix  quidem  est  conceptus, 
Per  quem  mundus  est  adeptus 
Salutis  remedia : 

Hanc  prophetae  praeviderunt, 
Patriarchae  praesenserunt 
Inspirante  gratia. 


beatae  Mariae  virginis. 

3.  Virga  florem  conceptura, 
Stella  solem  paritura 
Hodie  concipitur : 

Flos  de  virga  processurus, 
Sol  de  stella  nasciturus 
Christus  intelligitur. 

4.  Flore  virga  fructifera, 
Sole  stella  lucifera, 
Solis  lucens  lumine : 
Semen  regis  decoratur, 
Ritus  legis  innovatur 
Hoc  felici  germine. 


—    149    - 


5.  0  quam  felix  quam  praeclara, 
Mnndo  grata,  Deo  chara 
Fuit  haec  conceptio : 

Qua  salute  destitutis 
Redit  vere  spes  salutis, 
Luctus  cedit  gaudio. 

6.  Aegrum  dedit  sanitati, 
Falsum  parit  veritati, 
Dum  virgo  concipitur : 
Fides  nostra  approbatur, 
Infidelis  obcaecatur, 
Propheta  percipitur. 

7.  Virga  Iesse  floruit, 
Christum  virgo  genuit, 
Virgo  mundi  domina : 
Novo  quidem  ordine 
Absque  viri  semine 
Patrem  parit  filia. 

8.  Novus  ortus  sic  orditur, 
Novo  partu  qui  fulcitur 
Oratiae  spiramine : 
Nova  salus  dat  salutem, 
Virtus  nova  fert  virtutem 
Officio  flamine. 

9, 


Nova  prorsus  genitura 
Creatorem  creatura 
Patreni  parit  filia. 

10.  0  mirandam  novitatem, 
Novam  quoque  dignitatem 
Ditat  matris  castitatem 
Filii  conceptio: 
Gaude  virgo  gratiosa, 
Virga  flore  speciosa, 
Mater  prole  gloriosa, 
Plena  pleno  gaudio. 

11.  Plaude  domus  sanctitatis, 
Plaude  forma  castitatis, 
Medicina  sanitatis 
Infirmis  peccamine : 
Ave  lumen  tenebrosis, 
Salve  virtus  criminosis, 
Vale  quies  laboriosis 
Tuo  suffragamine. 

12.  Tu  spes  certa  miserorum, 
Vera  mater  orphanorum, 
Tu  levamen  oppressorum, 
Medicamen  infirmorum, 
Omnibus  es  domina. 
Te  laudamus  voce  pari, 
Laude  digna  singulari, 
Ut  errantes  in  hoc  mari 
Nos  in  portu  salutari 
Sistat  tua  gratia. 

eccleBiae   Brandcnburgensis,  Coloniensis 
Bas.  1510  (C).    Adelph.  112  (D).  —  Steht 


Nova  mater  novam  prolem, 
Nova  stella  novum  solem, 
Nova  profert  gaudia : 

a.  Text.  Daniel  II,  213.  e  Miss. 
aliisque  (A).  —  Text.  seq.  (B).  Miss. 
auch  im  Cod.  S.  Gall.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.    1,  1.  D.  festa  C  u.  Brand.  —  1,5.  Cui  tanto  gr.  B.  —  2,4. 
praedixerunt  BD.  —  2,  5.  recenserunt  B.  —  4.  hat  nnr  Daniel.  —  6,  5.  veraB. 

—  6.  hat  nur  Daniel.  —  7,  4.  Nemo  q.  B.  —  7,  6.  Virum  p.  f.  Dan.  Virum  p. 
femina  C.  patrem  p.  BD.  —  8.  fehlt  in  C.  —  8,  3.  Gratia  spiraminis  C.  gratiae 
spiraminis  BD.  —  8,  6.  faminis  BD.  —  9,  3.  pr.  gratia  C.  —  9, 5.  Novam  prolem 
creat  C.  —  10,  1.  Admirandam  BD.  —  10,  3.  Dicat  BCD.  —   10,  5.  gloriosa  C. 

—  10,  6.  Virgo  ABD.  —  10,  7.  gratiosa  C.  —  10,  8.  Pleno  plena  C.  —  11.  hat 
nur  Daniel.  —  12,  5.  Om.  et  omnia  C.  Neale  hat  in  einigen  Miss.  gefunden: 
Omnibu8  es  omnia,  und  hdlt  diese  Lesart  fiir  dierichtige  imUinbUck  aufl.Kor. 
9,  22.  —  12,  6—10.  Te  rogamus  voto  pari  Digna  laude  s.,  Ut  er.  \\\  hoc  mundo 
Nos  in  pace  salut.  Tua  sistat  gr.  C. 

c.  Bemerk.    Diese  und  die  vorhergehende Sequene  gehoren  eusammen,  aber 
welche  ist  das  Original? 


187.    In  conceptionc  beatae  Mariae  virginis. 


Hanc  diem  sacram  celebremus 
Odas  laudis  personemus 
Festinando  laetius, 


Qua  beata  mater  Christi 
Est  concepta,  desit  isti 
Murmur  indiscretius  etc. 


—    150    — 

Tcxt.  Mone  2,  24.  aus:  Hs.  No.  2888  zu  Pommersfelden  bei  Bamberg, 
15.  Jahrh.  Das  Lied  hat  dort  7  Strophen.  —  Daniel  V,  165.  hat  den  Text  aus 
Mouc.  —  Steht  auch  tm  Cod.  S.  Gall.  546  (Brander). 


188.    In  die  sanctificationis  Mariae. 


1.  Adest  dies  quo  firmatur 
Spes  promissa,  et  niiratur 
Coelis  admirabilis : 

Olim  visa  in  prophetis 
Et  contenta  iu  decretis 
Patrum  et  praenuutiis. 

2.  Quae  a  cunctis  collaudatur, 
Nam  Mariae  dedicatur 
Dies  haec  amabilis : 
Quam  profunde  admirantur 
Terra,  pontus,  et  novantur 
Ex  virtute  Virginis. 

3.  Hanc  lux  vera  et  sophia 
Pie  lirmaus  in  hac  via 
Lucens  ante  saecula: 
De  qua  fatur  prophetia, 
Praedicatur  ab  Elia 
Parva  sub  nubecula. 

4.  Et  quae  ista  sit  praelata 
Rebus  cunctis,  et  ornata 
Virgo  ineffabilis : 

Vere  haec  est  mater  grata, 
Cui  nulla  comparata 
Exstat  iu  iuvenculis. 

5.  Sion  et  haec  colliguntur 
Plene  et  reperiuntur 
Luce  et  historia : 

Per  quam  cuncti  imbuuutur, 
Credentes  et  fulciuntur 
Matris  per  miracula. 

6.  Ecce  cuius  muniatur 
Partus,  et  sanctificatur 
Matris  clausus  utero: 
Nata  sancta  conversatur 
Circa  templum,  et  sacratur 
Domus  Dei  Filio. 


7.  Sic  per  Ave  salutatur, 
Dispensatur,  foecundatur 
Desuper  a  Spiritu : 
Montes  scandens  agitatur, 
Nondum  natus  gratulatur 
In  Mariae  aditu. 

8.  Deum  parit  homo  nata, 
Patrem  verum  haec  beata 
Ullo  absque  vitio : 

Auro,  myrrha  et  probatur, 
Thure  claro  veneratur 
Fidei  initio. 

9.  Regem  servans  templum  vadit 
Et  Aegyptum,  ubi  cadit 
Idolorum  scoria: 

Rcdit,  nato  mox  orbatur, 
Nuptialis  consolatur 
Sua  clementia. 

10.  Iesu  adstat  crucifixo, 
Esse  scissa  in  confixo 
Amoris  visceribus : 

Et  congaudens  resurgenti 
Filio  et  ascendenti 
Angelis  psallentibus. 

11.  Sic  exspectans  repromissum 
Spiritum  a  Patre  missum 
Davidis  coenaculo : 
Demum  mater  astra  scandit, 
Nostri  memor  preces  pandit 
Iesu  suo  filio. 

12.  Nam  se  matrem  scit  amborum: 
Sic  salutem  angelorum, 
Permanet  et  miserorum, 
Pauperum  et  orphanorum 
Inmundo  uberius: 

Ut  et  ipsis  det  laborum 
Loculo  regnum  coelorum, 
Et  ad  sedes  electorum 
Ducantur  et  beatorum 
Piis  suis  precibus. 


Text.    Daniel  V,-331.  aus:  Ecclesiologist  C.  Febr.  1854.  p.  80. 


—     151     — 


189.     In  fesio  conceptionis. 


1.  Quam  figurat  lux  primacva, 
Caput  vermis  culcans  Eva, 
Mundum  intrat  hodie : 
Hacc  est  quao  neseivit  torum 
Paternorum  delietorum, 
Dono  fulta  gratiae. 

2.  Innoccnter  umbulantes 
Legem  Dei  meditantes 
•Pareutcs  promeruit: 

Tam  devotos  contorales 
Castitatc  sociales 
Mundus  nunquam  habuit. 

3.  lustam  quippc  ducunt  vitam, 
Pietate  redimitam, 
Miserando  misoris : 

Duo  stabant  infecundi 
Supportantes  gemebundi 
Legis  probra  veteris. 

4.  Venit  tempus  quo  prodiret 
Ovem  laps.im  qui  requiret 
Natus  in  splendoribus : 
Solem  parat  ad  amictum, 
Corpus  Matris  benedictum, 
Kesplendeus  virtutibus. 

5.  Labem  si  quam  vides  solis 
Famam  nigrat  huius  prolis, 

Text.    Daniel  V,  225.  e  Miss. 
1853.  p.  354. 


Sed  non  fas  est  dicere : 
Solis  rotam  maculari, 
Nec  hanc  prolem  denigrari 
Culpae  quovis  genere. 

6.  Absit  a  te,  mens  humana, 
Suspicari  quaeque  vana, 
Dum  divinum  agitur: 
Opus  istud  siugulare 
Perscrutantem  quaerit  quare 
Sic  in  altum  rapitur. 

7.  Cessent  ergo  detractores, 
Ignes  tlantes  vastatores, 
Deutes  fraenent  duriores, 
Contendeutes  maculam : 
Carnis  Adae  prottuxisse, 
Nec  conceptum  hunc  trausisse, 
Quin  traductuyi  polluisse 
Propter  carnis  regulam. 

8.  Quod  excedit  notiouem 
Non  requirit  rationem 
Sed  divinam  unctionem; 
Ergo  mente  sedula 
Coeli  Regem  adoremus, 
Matrem  Regis  collaudemus, 
Ut  cum  illis  conreguemus 
Per  aetema  secula.  Amen. 

Upsalens.   1513.  Ecclesiologist  XCVIII.  Oct. 


190.    Sequentia 

De  Beata  Maria  Virgine  Sine  Labe  Concepta 

„Virgo  Virginum  Praeclarau 

Auctore  Eminentissimo  Ac  Reverendissimo  Principe  Ac  Domino. 

Joanne 
S.  Romanae  Ecclesiae  PresbyteroCardinali 

De.  Geissel 
Archiepiscopo  Coloniensi  S.  Sedis  Apostolicac  Legato  Nato  etc.  etc. 

Modcm  Musicos  Ab  Antiquo  Ad  Sequentiam  Salve  Matcr  Salvatoris 

Applicatos  £  Vetusto  Missali  MSS.  Ecclesiae  Gladbacensis  Saeculi  XIV. 

Descripsit  Novoque  Textui  Adaptavit 


—    152    — 


Albertus  Gereon  Stein 

Pastor  ad  S.  Joannem  Baptistam  Coloniae  Ibidemque  in  Seminario 

Archiepiscopali    Gantus    Magister. 


Coloniae  Sumptibus  Et  Typis  Joanis  Petri  Bachemii 
Anno:  MDCCCLV. 


1.  Virgo  Virginuni  praeclara, 
Praeter  omnes  Deo  cara, 

Dominatrix  coelitum, 
Fac  nos  pie  te  cantare, 
Praedicare  et  amare 

Audi  vota  supplicum. 

3.  0  quam  magna  Tibi  fecit 
Qui  potcns  est,  et  adiecit 

Gratiam  ad  gratiam ! 
Qui  coelum  terramque  regit 
Matrem  sibi  Te  elegit, 

Sponsam  atque  filiam. 

5.  Contendebat  certatura 
Tunc  cum  gratia  natura, 

Gratia  praevaluit: 
A  peccato  praeservatam, 
Immunem  et  illibatam 

Mire  te  constituit. 

7.  Semper  fulgens  munda  stola, 
Inter  mundas  munda  sola, 

Adscendisti  sidera: 
Super  agmina  sauctorum, 
Super  choros  angelorum 

Sceptra  geris  Domina. 

9.  Esto  nobis  maris  stella, 
Ne  nos  fluctuum  procella 

Navigautes  obruat; 
Ex  qua  salus  est  exorta, 
Esti  nobis  coeli  porta 
Quae  salvandis  pateat. 

11.  Fac,  te  duce,  nos  orare, 
Vigilare  et  certare, 

Certos  tuae  gratiae : 
Funde  nobis  pia  dona, 
Custos,  mater  et  patrona 
Sanctae  sis  Coloniae  (eccle- 
siae). 


2.  Quis  est  dignus,  laude  digna, 
Collaudare  Te,  benigna 

Virgo,  fons  charismatum? 
Gratiis  et  tota  plena, 
Tota  pulcra,  lux  serena, 

Dei  tabernaculum. 

4.  Virgo  vere  benedicta, 
Culpa  nunquam  es  obstricta 

Carnis  in  exilio, 
Sine  labe  tu  concepta, 
Magno  lapsui  praerepta 

Summo  privilegio. 

6.  Eva  nova  novae  legis, 
Praeelecta,  summi  regis. 

Consors  eius  gloriae 
Tu  draconem  domuisti, 
Forti  pede  contrivisti 

Victrix  caput  Satanae. 

8.  Oras  nunc  ad  dextras  Nati, 
Iugo  solvat  a  peccati 

Quos  redemit  sanguine: 
Manus  Tuae  stillant  dona, 
Vitae  fac  coelestis  bona 

Et  in  nos  defluere. 

10.  Virgo  clemens,  virgo  pia, 
Duc  salutis  nos  in  via 

Vitae  per  exilium; 
Nos,  o  mater,  hic  tuere, 
Olim  istic  fac  videre 
Te  Tuumque  filium. 

12.  Fac,  nos  stare  fide  vera 
Caritate,  spe  sincera 

Absque  culpae  niacula : 
Gregem  Tibi  sic  dicatum, 
Iam  a  patribus  sacratum 
Protegas  in  saecula. 

Amen. 


191.    De 


beatae  Mariae  virginis. 


1.  Ecee  solemni  bac  die  caoamus  festa, 

J.  Qua  saeculo  processit  gemma  poteus  et  nobilis  Maria, 

3.  Regalibus  exorta  parentelis  theotochos  iuclita. 

4.  Haec  egressura  de  germine  lesse  tempore  prisco  praedicta  est  virgula. 
BSt  tlos  ex  eius  radice  proeedens  turbida  mundi  absolveret  criinina. 

6.  Istam  venturaui  veteruin  pareutum  lingtiae  prophetiis  plenae  testa- 

bantur  coelitus  ac  praeciuueraut  alma  oracula. 

7,  Quae  virgo  manens  paritura  foret  uuko  niore  tilinin  spiritualiter  con- 

ceptum,  qui  contraderet  muado  reraedia. 

8,  Quae  Uavidis  genita  stirpe  clara  generosi  noininis  fert  insignia. 

9.  Salemouis  credittu'  lmee  prouinqaa  sed  niaiore  praedita  sapieutia. 
ln.  Liaec  de  regibus  generis  clari  sunipsit  primordia. 

11.  Et  haec  eadeni  regis  aeterui  mater  castissima 

12.  Eius  qui  ante  teiupora  fuerat  atque  saecula. 

13.  Qui  aogelos  et  hoinines  iunxerat  pace  placida. 
lllius  nobis  adesse  cumcti  precemm  auxilia, 
Per  quem  tam  gravis  destructa  paci  coneessit  diseordia. 
Illius  haec  nobis  acquirat  genitrix  sanctain  quaui  souaut  gaudia. 
Atque  suurn  nobis  placatuni  faciat  nutuui  per  cuncta  saecula, 

18.  Ille  nobis  cuncta  ut  deuiittat  pleniter  delieta, 

19.  Et  aeterne  clemens  tribuat  omarier  coroua. 
0  nunc  coelorum  domina,  famulorum  vocibus  votaque  deposcuut  aure 

BUSCtpe  benigna, 
Et  nos  tuo  munimine  tuearis  sedule,  donec  nosniet  regna  dones  scan- 
dere  superua, 

«.  Text  Moue  No.  341  (2,  28.)  aus;  Hs.  su  Mtinclwn,  Clm.  14083.  I  26, 
11.  Jahrh.  mit  Neumeu  (A,  Daniels  Cod.  Mon.  6,  aua  dem  er  II,  54.  dtel.Zeile 
hat,  und  aus  dem  H.  Christ  mir  ane  Abschri/t  besorgt  hat).  Hs.  zu  St.  Gallen 
Ho.  378.  ]  amen^  unter  Notkers  tiequeneen  (B).    —    Steht   auch  im 

Linsidl.  No.  121.  saec.  X.  und  Cod.  S.  Gall.  646  (Brander)  mit  demAn/ang: 
Ecce  soliemuis  diei  can. 

b.  Lesarten.    1.  E.  solennia  diei  B.  —  2.  gemina  B.  —  6.   propheticis  A, 

—  y.  Saleinonis  ..  inaiora  A.  —  15.  gravi  A.  —  16.  hoc  B.  —  sancta,  q.  Mone. 

—  17.  auam  Mune,  natumque  B.  —  1».  demittet  A.  Mone  Juttrt  diimttet  ah 
Lenart  am  X  an.  —  19.  aetenia  hat  Mune,  eterne  A.  —  20.  raota,  quae  dep. 
Mone.  Totaque  A. 

c.  Bemerk.     Ueber  das  Rhtfthmische  etc>  sprieht  BirtihS.  16. 102. 123. 135. 


14 
15 
16 
17 


20 
21 


192.    De  nativitote  heatae  Mariae  virgins. 

1.  Stirpe  Maria  regia  procreata  regem  generans  Iesuin,  laude  ilignaange- 

l(»ruiu  sanetoruin, 

2.  Et  nos  peccatores  tilu  devotos  intuere  benigua. 

3.  Tu  pioa  patruin  nmres  ostentas  iti  te,  ^i\  exoellifl  eosdeni. 

4.  Patris  tui  Salomo&t8  in  te  lucet  sophia,  et  Ezecliiae  apud  Deuni  cor 

rectum.  s*<i  nsoqaaiD  En  te  eorrttmp€odui&« 

5.  Patris  iosiae  adimplevit  te  religiositas,  suinnii  etiam  patriarchae  to 
tides  totam  possedit»  patris  tui, 


—     154    — 


6.  Sed  quid  nos  istos  recensemus  heroas,  cum  tuus  natus  omnes  prae- 

cellat  illos  atque  cunctos  per  orbeni. 

7.  Nos  hac  die  tibi  gregatos  serva  virgo,  in  lucem  mundi  qua  prodisti, 

paritura  coelorum  lumen. 

a.  Text.  Daniel  II,  22.  384.  e  Cod.  Mon.  5.  saec.  XI.  (A)  et  Codd.  Vind. 
2.  saec.  XI.  (B).  Vind.  3.  saec.  XI.  (C).  Vind.  5.  saec.  XII.  (D).  —  Schubiger 
No.  28.  e  Cod.  Einsidl.  36  (E).  —  Cod.  Mon.  C.  (F,  hat  1L  Christ  mir  verglichen). 
—  Cod.  Wirzcnborn.  saec.  XIV.  (G).  Text.  seq.  (II).  Seq.  Dav.  1495  (I).  — 
Miss.  Col.  1504  (K),  Mog.  1507  (L),  Halb.  1511  (M),  Mind.  1513  (N).  —  Adelph. 
89  (0).  -  Stcht  auch  im  Cod.  S.  Gall.  546  (Brander)  und  3  Codd.  Einsidl. 
saec.  X.  XI. 

b.  Lesarten.  1.  dignum  A.  — -  3.  excelsis  G.  —  4.  Salemonis  F.  —  cor- 
rectum  F.  correptum  G.  —  5.  te  ad.  Danicl.  —  Matris  Osie  .  .  regiositas  G.  — 
6.  praccellit  C.  —  7.  gr.  salva  H.  quae  Dan.  quam  LM. 

c.  Bemerk.  Ueber  das  Rhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  9.  30.  36.  38. 
42.  43.  48   59.  60.  99.  101. 


1 


2. 


193.    Saucta  Mariae  nativitas. 


Dic  Paranhoisista 

Cum  mera  Symphonia, 

Tuba  et  canora 

Palinodias  canta. 

Nam  omnis  usia 

Hanc  Christi  genitricem  die  ista 

Congaudet  exortam, 

Per  quam  sibi  sublatam 

Capit  vitam. 

3.  Davidica  stirpe  sata, 
Davidis  ad  sceptra 

Es  gerenda  prole  foecundata. 
Nec  gravidata  viscera 
Sunt  tamen  per  ulla 
Patris  membra, 
Sed  ex  fide  sola. 

4.  Ab  arce  summa 
Angelus  astat:  Maria, 
Inquit,  alma,  ave  plena  gratia, 
Sacra  et  benedicta 
Feminas  inter  omnes,  paritura 
Regem,  qui  dira  mortis  vincula 
Damnabit,  mira  cum  potentia 
Suum  plasma  solvens  sponte  sua, 
Atque  beata  donans  vita. 

5.  Fit  mox  puella  verbis  credula, 
Se  puerperam 

Stupet  et  castam, 

Natum  gestans,  speciosum  for- 

ma, 
Begentem  cuncta  orbis  regna. 
Text.    Morel  No.  126.   S.  79.  aus 
BL  171,  mit  dcr  Aufschrift:  Sequentia 


G.  Haec  est  sola  cunctorum  hera, 
Matema  obscurans  piacula, 
Haec  est  virgo  non  inigata, 
Sed  Dei  gratia  florigera. 
Velut  rosa  decorans  spineta, 
Sic  quod  laedat  nil  habet  Maria. 

7.  0  virgo  sola,  mater  casta, 
Nostra  crimina  solve  dans  regna, 
Quo  beata  regnant  agmina. 
Potes  enim  cuncta  ut  coeli  regina, 
Et  iura  cum  nato  oinnia 
Decernis,  in  saecla  et  ultra 
Subnixa  es  in  gloria. 

8.  Cherubin    electa    Seraphinque 

.  agraina, 
Nam  iuxta  filium  posita  sedes 

in  dextera, 
Rutilans  virtus,  lampas  et  socia, 
Nativitas  unde  gaudia 
Nobis  hodie  confert  annua 
Et  resonat  Camoenis  aula 
In  laude  tua,  virgo  Maria. 

9.  Gaudet  per  climata  orbis   ec- 

clesia 
Dicens  alleluia  t 
Quod  et  palatia  coeli  clamant 

dindima 
Usque  dantia  praeconia. 
;  Hs.  iu  St.  GaUen  No.   546  (Brander) 
antiqua. 


—    155    — 


194.    In  nativitate  b.  virginis  Mariae. 


1.  Nativitas  Mariae  virginis 
Quae  nos  lavit  a  labe  criminis 
Celebratur  hodie 

Dies  est  laeticiae : 
De  radice  Iesse  propaginis 
Hanc  eduxit  sol  veri  luminis 
Manu  sapientiae 
Templum  suae  gratiae. 

2.  SteUa  nova  noviter  oritur 
Cuius  ortu  mors  nostra  moritur, 
Evae  lapsus  iam  restituitur 

In  Maria: 

Ut  aurora  surgens  progreditur 
Sicut  luna  pulchra  describitur 
buper  cunctas  ut  sol  eligitur 
Virgo  pia. 

3.  Virgo  mater  et  virgo  unica, 
Virga  fumi  sed  aromatica, 
In  te  coeli  mundique  fabrica 
Gloriatur: 

Te  signarunt  ora  prophetica 
Tibi  canit  Salomon  cantica 
Canticorum,  te  vox  angeiica 
Protestatur. 


Verbum  patris  processu  temporis 

Intra  tui  secretum  corporis 

In  te  totum  et  totum  deforis 

Simul  fuit: 

Fructus  vircns  arentis  arboris 

Christus  gygas  immensi  roboris 

Nos  a  nexu  funesti  pignoris 

Eripuit. 

Condoluit  humano  generi 

Virginalis  iilius  uteri, 

Accingantur  senes  et  pueri 

Ad  laudem  virgiuis : 

Qui  poterat  de  nobis  conqueri 

Pro  peccato  parentum  veteri 

Mediator  voluit  tieri 

Dei  et  hominis : 

0  Maria  dulce  commercium 

Iiitra  tuum  celasti  gremium 

Quo  salutis  reis  reuiedium 

Indulgetur : 

0  vera  spes  et  verum  gaudium 

Facpost  vitae  praesentisstadiuin, 

Ut  optatum  in  coelis  bravium 

Nobis  detur.  Amen. 


a.  Text.  Miss.  fratr.  Paris.  1520  (A).  Clichtov.  IV,  246.  (B).  Cod.  S.Gall. 
646  (C,  Abschrift  verdanke  ich  H.  Morel). 

b.  Lesarten.  1,  2.  lavat  C.  —  1,  8.  Celebretur  B.  —  1,  7.  sap.  suae  T. 
«r.  C.  —  2,  S.  destruitur  C.  —  2,  5.  egreditur  C.  —  2, 6.  Velut  C.  —  2,  7.  cuncta 
C.  —  3,  1.  V.  clemens  C.  —  5.  fehlt  C.  —  5,  5.  potuit  B.  —  5,  6.  parentis  ve- 
terii  B.  —  6,  2.  Intrat  te  coeleste  B.  —  6,  5.  0  spes  vera  B.  verum  fehlt  C. 


195.    Per  octavam  nativitatis  B.  M.  F. 


Lignum  vitae  quaerimus, 
Qui  vitam  amisimus 
Fructu  ligni  vetiti: 
Nec  inventum  noverit 
Qui  fructum  non  viderit 
Adhaerentem  stipiti. 
Fructus,  per  quem  vivitur, 
Pendet,  sicut  creditur, 
Virginis  ad  ubera: 
Et  ad  crucein  iterum 
Inter  viros  scelerum 
Passus  quinque  vulnera. 
Haec  Virgo  puerpera, 
Haec  crux  salutifera, 
Ambo  ligna  mystica: 


Haec  yssopus  humilis, 
Illa  cedrus  nobilis, 
Utraque  vivifica. 
Positus  in  medio, 
Quo  me  vertam  nescio : 
In  hoc  dulci  dubio 
Dulcis  est  collatio. 
Hic,  complexus  brachiis, 
Modis  vagit  variis : 
Hic  extendit  brachia, 
Amplexurus  omnia. 
Carum  mater  tenere 
Novit  hic  tenere : 
Garitas  sub  latere 
Nescit  hic  latere. 


—    156    — 


Hic  adhaerens  pectori 
Pascitur  ab  ubere : 
Hic  aflixus  arbori 
Pascit  nos  ex  vulnere. 

6.  Crux  ministrat  pabula, 
Fructu  nos  reficiens : 
Mater  est  praeambula, 
Fructuin  nobis  nutriens. 


,  Grux  in  loco  pascuae 
Pascit  nos  praecipue : 
Sed  Virgo  praecipua 
Pascit  ipsa  pascua. 

Tegt.    Daniel  V,  303.  ex  Miss.  Moriensi.  Ecdefliologiat  XCVIL  Aug.  1853. 
283. 


Tandem  ad  hoc  trahitur 
Finalis  sententia, 
Quod  nemo  consequitur 
Unam  sine  alia. 
Qui  crucem  elegerit, 
Nec  sic  Matrem  deserit: 
Cum  ad  Crucem  venerit, 
Matrem  ibi  poterit 
Stanteminvenire: 
Nec  qui  Matrem  eligit, 
Crucem  prorsus  abigit, 
Si  modum  intelligit 
Per  quem  Matrem  contigit 
Gladium  transire. 


196.    In  nativitate  beatae  Mariae  virginis. 

1. 

Salve,  salve,  sancta  parens, 

Sed  miratur  et  adorat, 

Gabrielis  verbo  parens, 

Nomen  audit,  rem  ignorat 

Verbum  verbo  coucipis : 

Virgiuis  puerperae. 

Coeli  porta,  portus  maris, 

4.  Sic  perflavit  Auster  hortum, 

Sancta  mater  expers  maris, 

In  quo  sacri  floris  portum 

Quae  naturam  decipis. 

Rigavit  Paraclitus: 

2. 

Ros  in  vellus  ut  descendit, 

In  se  clausit  stella  solem, 

Sicut  vitum  sol  accendit, 

Dum  concepit  Virgo  prolem 

Ettransitinnoxius: 

Nutu  Sancti  Spiritus. 

Sic  obumbrat  Virtus  Patris, 

5.  Oabrielis  Ave  sanctum 

Sic  foecundat  sinum  Matris, 

Evae  nomen,  Evae  planctum 

Imo  gloriosius. 

Convertit  in  gaudia : 

3. 

Intrat  Ille  porta  clausft, 

Illo  verbo  salutari 

Cui  natura  nec  est  ausa, 

Per  nos  velis  salutari, 

Nec  potens  resistere : 

Ave  plena  gratia.  Amen. 

a.  Text.    Neale  p.  179.  e  Miss.  To 

rnacensi  1540.  —  Daniel  V,  303.  hat  den 

Text  aus  Neale. 

b.    Bemerk.    2,  1.  Carmen  illud  r 

eapexit  poeta:  „Ut  vitnim  non  laeditnr 

Sole  penetrante,  Sic  Ulaesa  creditur  Pob 

t  partnm  et  ante."    N. 

197.    In  annuntiatione 

beatae  Mariaevirginis. 

1. 

Virgo  parit  filium, 

2.  Virgo  vena  veniae, 

Deum  et  non  alium, 

Mater  regis  gloriae, 

Sicut  rosa  lilium. 

Visita  nos  hodie. 

Per  gratiam 

Per  etc. 

Traditus 

3.  Virgo  viri  nescia, 

Est  reditus 

Tu  de  stirpe  regia 

Ad  patriam. 

Tuos  duc  ad  atria. 
Peretc. 

-     157    — 


4.  Lux  illustrans  saeculum, 
Trinitatis  speculum, 
Tuum  salva  populum. 

Per  etc 

5.  Ave  candens  lilium, 
Subsidium  debilium, 
Nobis  placa  filium. 

Per  etc. 

6.  Angelorum  gloria, 
Hominum  victoria, 
Nos  duc  de  miseria. 

Per  etc. 

7.  Ave  carens  simili, 
Salus  cordis  queruli 
Esto  salus  populi. 

Per  etc. 

8.  Ave  stirps  Davitica, 
Piscina  probatica, 
Pectora  purifica. 

Per  etc. 


9.  Ortus  solis  sidere 
Oritur  in  vespere, 
Nesciens  occidere. 

Per  etc. 
Per  te  salus  nascitur, 
Per  te  pauper  pascitur 
Et  pax  per  te  oritur. 

Per  etc. 
Ave  salus  hominum, 
Peperisti  dominura, 
Aufer  mores  criminum. 

Per  etc. 
12.  Laus  Deo  ingenito, 
Laus  sit  unigenito 
Lausque  sit  paraclito. 

Per  etc. 
(Ergo,  lector  optime, 
Hoc  de  rege  gloriae 


10 


11 


13 


Evangelium  incipe. 
Per  etc.) 

a.  Text.  Mone  No.  377  (2,  71.)  aus:  Hs.  su  Gratz  *J/5|.  13.  Jahrh.  mit 
Ncumen.  —  Daniel  V,  253.  hat  den  Tert  aus  Mone. 

b.  Bemerk.  8.  piscina  „die  Griechen  vcrgleichen  sie  auch  mit  demrothen 
Mcer."  Mone.  —  9.  „sidus  ist  Maria,  sol  Christus,  der  GegensatM  oritur  Yes- 
pere  bcMdchnet  das  Ende  des  A.  T."    Mone. 


198.    In  annunfiatione  b.  M.  V. 


Iesse  virgam  humidavit 
Et  in  fructum  fecundavit 
Ros  misericordiae : 
Fructus  mundo  medicinam 
Dedit  et  mundi  ruinam 
Relevavit  dominus. 
Virgo  parit,  nec  est  laesa 
Virginis  integritas, 
Sed  in  domo  castitatis 
Perseverat  castitas, 
Nec  mutatur,  dum  assumit 
Hominem,  divinitas, 
Sed  assumpta  gloriatur 
In  Deum  humanitas. 
Sic  hamum  divinitatis 
Occultat  uiortalitas, 
Sic  voracis  Leviathan 
Luditur  voracitas, 
Qui  dum  capit  glutiendum 
Nostri  vermem  generis, 
Ipse  captus  inescatur, 
Pax  est  data  posteris. 


4.  Variatur  lex  naturae, 
Stupet  ordo  geniturae, 
Mutatur  proprietas: 
Mamma  lactat  virginalis 
Creatorem,  spiritalis 
Esurit  satietas. 


5.  Hoc  opus  consideravit 
Abbacuc  et  hoc  expavit 
Inter  animalia: 
Quod  fit  continens  contentum, 
Quod  nutritur  nutrimentum, 
Quod  fit  mater  filia. 


Vagit  infans,  sed  vagitus 
Nunquam  talis  est  auditus, 
Dum  plorat  laetitia: 
Noster  fletus  hilaratur, 
Coelum  gaudet  et  cantatur 
In  excelsis  gloria. 


—    158    — 


a.  Text.  Mone  No.  383  (2,  77.)  aus:  Hs.  zu  Stuttgart,  Bibl.  20.  f.  3.  mit 
der  MeJodie,  13.  Jahrh.  —  Daniel  V,  254.  hat  den  Text  aus  Mone. 

c.  Bemerk.  3.  „Der  Gegensatz  des  Leviathan  istChristus.  niehtahWurm 
an  der  Angel^  sondern  als  grosscr  Fisch,  welche  Deutung  tcahrscheiniich  aus 
dem  symbolischen  Namcn  Ix^  (das  sind  die  Anfangsbuchstaben  der  Namen 
IritoOs  Xpiiroi  &c oG  ucd{  vtortip)  entstanden  ist.  August.  div.  quaest.  61,  4.  In  evang. 
Ioh.  5,  17.  §.  11. 


5. 


7. 


199. 


In  annuntiatione  beatae  Mariae  virginis. 
(Auctor  est  Petrus  Abaelardus.) 


Mittit  ad  virginem 
Non  qunmis  angelum, 
Sed  fortitudinem 
Suam,  arohangelum, 
Amator  hominis. 
Fortem  expcdiat 
Pro  nobis  nuntium, 
Naturae  faciat 
Ut  praeiudicium 
In  partu  virginis. 
Naturam  superat 
Natus  rex  gloriae, 
Regnat  et  imperat 
Et  zyina  scoriae 
Tollit  de  medio. 
Superbientium 
Terat  fastigia, 
Colla  sublimium 
Calcet  vi  propria 
Potens  in  proelio. 
Foras  eiiciat 
Mundannm  principem, 
Matremque  faciat 
Secum  participem 
Patris  imperii. 
Exi,  qui  mitteris, 
Haec  dona  dissere, 
Revela  veteris 
Velamen  literae 
Virtute  nuntii. 
Accede,  nuncia, 
Dic  ave  cominus, 
Dicplena  gratia, 
Dic  tecum  dominus 
Et  dic  ne  timeas. 


8.  Virgo  suscipiens 
Dei  depositum, 
In  quo  perficiens 
Castum  propositum 
Et  votum  teneat. 

9.  Audit  et  suscipit 
Puella  nuntium, 
Credit  et  concipit 
Et  parit  filium, 
Sed  admirabilem. 

10.  Consiliarium 
Humani  generis 
Et  Deum  fortium 
Et  patrem  posterist 
In  fide  stabilem. 

11.  Cuius  stabilitas 
Nos  reddat  stabiles, 
Ne  nos  labilitas 
Mundana  labiles 
Secum  praecipitet. 

12.  Sed  dator  veniae 
Concessa  venia 
Per  matrem  gratiae 
Obtenta  gratia 

In  nobis  habitet. 

13.  Qui  nobis  tribuat 
Peccati  veniam, 
Reatus  diluat 

Et  donet  patriam 
In  arce  siderum. 


a.  Text.  Mone No. 343  (2, 31.)  aus:  Hs.  euMunchen,  Clm.  17645. 14.  Jahrh. 
(A).  Hs.  zu  Admont  No.  717.  14.  Jahrh.  mit  Noten  (B).  Hs.  eu  S.  Paul  in 
Kdrnten  No.  48.  13.  Jahrh.  mit  Neumen  (C)  —  Daniel  II,  69.  386  aus:  Codd. 
Mon.  10.  saec.  XII.  (D).  Mon.  16.  s.  XHI.  (E).  Vind.  7.  saec.  XIV.  (F).  — 
Cod.  Vind.  saec.XIV.  in  meinem  Buche:  „Kirchen-  und  reUgiose  Lieder  ausdem 


—    159    — 

12.  bis  15.  Jahrh.  Paderborn  1853.  p.  1C>9.  (G)  mit  der  deutschen  Uebersetzung 
des  Joh.  von  Salzburg  (f  1390).  —  Tcxt.  scq.  (H).  —  Miss.  Bamb.  1487  (I), 
Patav.  1491  (K),  Tegerns.  1494  (L\  Numb.  1517  (M),  fr.itr.  Paris.  1520  (N), 
Sarisb.  (0).  —  Adelpb.  127  (JM.  Clichtoy.  IV,  153.  (Q).  Ludcc.  (R).  —  Wacker- 
nagel  I,  110.  aus:  Cod.  Mou.  gcrm.  710.  f.  97.  sacc.  XV.  (S).  Miss.  Liibcck.  bald 
nach  1580  (T).  Miss.  Magdeb.  1493  (U).  Clichtov.  1515  (V).  Stcht  auch  im 
Cod.  Einsidl.  106.  107.  saec.  XV.  u.  /m  Cod.  S.  Gall.  540  (Brander). 

b.  Lesartcn.  1,  4.  suura  arch.  DHLNQTV.  —  nuntium  E. -— 2,  3.  natura 
A.  —  2,  4.  In  pr.  A.  —  3,  1.  supcret . .  rejrnet  et  imperet  QV.  —  3,4.  Ut  zyma 
tallat  storiac  de  m.  H.  Ut  zima  scoriae  tollat  N.  Ut  zima  tollit  sc.  P.  Et  zyma 
sc.  tollat  CFQV.    -    tulit  D.   —  4,  2.  Terit  EF.  fastidia  EFHIKPT.  vestigia  C. 

—  4,  4.  calcat  C.  calcans  EFN.  —  5,  3.  secumque  faciat  Matrem  V.  Sponsam- 
que  faciat  O.  Nobis  qui  faciat  s.  p.  virtute  nuntii  D.  secum  fchlt  HP.  —  6,  2. 
dicere  ARTV.  discere  E.  —  0,  3.  Pandensque  vct.  C.  —  0,  5.  Patris  imperii  D. 

—  7,  2.  D.  a.  donrna  C.  —  7,  5.  Dic  et  N.  —  8,  1.  concipiens  N.  suscipias  .  . 
perficias . .  teneas  FOQ.  Mone.  —  8,  2.  dispositum  C.  —  8,  3.  plcne  concipias  C. 

—  8,  4.  casta  CENOQ.  —  9.  3.  conccpit  A.  —  9,  4.  Deum  et  hominem  I.  — 
10,  2.  Ac  Deum  A.  —  10,  3.  Deum  et  hominem  V.—  10,5.  In  pace  COV.  Mone. 
Cum  pace  N.  in  finc  DM.  —  11.  12.  13.  fehlen  N.  Mone.  —  11,4.  Humana  lab. 
EQ.  —  12,  3.  matr.  domini  E.  —  151,  4.  donat  EHLM.  Donet  et  Q. 

c.  Bemcrk.  »So  uahr  cs  ist,  dass  dieser  mir  fretClicht.  sich  Jindende Satz 
(11.  12)  sich  durch  seine  ge.ynvhte  Wortspielerei  als  uicht  ursprungtich  zu  dem 
Gedicht  gehdrig  zeigt.  so  nothwendig  g*hort  der  sechste  (13.)  dazu,  geradt  um 
deswillen,  weil  keine  Parallelzeilcn  vorausgehen :  es  ist  dcr  Abgesang,  mit  wetchem 
jeder  Leich  schliessen  muss."    Wackernagel. 


200.    Tempore  adventus  de  nosira  Domina. 


1.  Missus  Gabriel  de  coelis, 
Verbi  baiulus  fidelis, 
Sacris  disserit  loqiulis 
Cum  beata  virgine : 
Verbuni  bonum  et  suave 
Pandit  iutus  in  conclave, 
Et  ex  Eva  forma  Ave, 
Evae  verso  nomine. 

2.  Metum  pellit,  dat  solanien, 
Nam,  per  sacrum,  inquit,  flameii 
Et  virtutis  obumbrauien 

Deo  gravidaberis: 
Mater  fiam,  inquit  illa, 
Cuius  vere  sum  ancilla, 
Salva  tamen  sint  sigilla 
Pudoris,  ut  loqueris. 

3.  Signum  audi  novitatis, 
Crede  solum,  et  est  satis. 
Non  est  tuae  facultatis 
Solvere  corrigiam : 
Grande  signum  et  insigne 
Est  in  rubo  et  in  igue, 
Ne  appropiet  indigne 
Calceatus  quispiara. 


6. 


Consequenter  iuxta  pactum 
Adest  verbum  caro  factum, 
Seniper  tamen  est  intactum 
Puellare  gremium: 
Patrem  pariens  ignorat 
Et,  quani  fiomo  non  deflorat, 
Non  torquetur,  nec  laborat, 
Quando  parit  filium. 
Virga  sicca  sine  rore 
Novo  ritu,  novo  more 
Fructum  protulit  cum  flore, 
Sic  et  virgo  peperit: 
Renedictus  talis  fructus, 
Fructus  gaudii,  non  luctfis, 
Non  erit  Adam  seductus, 
Si  de  hoc  gustaverit. 
Iesus  noster,  Iesus  bonus, 
Piae  matris  pium  onus, 
Cuius  est  in  coelo  thronus, 
Ponitur  in  stabulo : 
Qui  sic  est  pro  uobis  natus, 
Nostros  deleat  reatus, 
Quia  noster  incolatus 
Hic  est  in  periculo. 


—    160    — 

a.  Text  Moae  No.  363  (2,  55.)  aus:  Hs.  su  Munchen,  Cgm.  716.  t  85. 
IX  Jahrk.  w*t  der  Melodie  (A).  —  Daniel  V,  129.  e  Cod.  S.  Gall.  546  (B).  — 
Neale  n.  256  e  Miss.  Andegar.  1523  (C)  et  Sarisbnr.  1555  (D).  —  Miss.  frttr. 
Piris.  1520  (E). 

K  Lesartem.  1.  7.  fbrmans  ABD.  —  2.  fehlt  CDE,  4  sUht  vor  8.—  8,  1. 
awfts  CDE  -  5.  i  Cr.  tantnm  CDE.  —  3,  8.  calciatus  AE.  —  4,  4.  virginale 
C  —  4»  4.  Parai  Moae  fDrwckf.).  —  4,  7.  Nec  torq.  Neale.  Non  terretur  E.  — 
\  4.  Sictjtt*  E  —  5.  7.  Non  erit  homo  sed.  C.  Non  erat  Neale.  —  5,  8.  Ex 
bw  si  N*&Ie.  —  6.  4.  X&sriuir  in  E. 

c.  Btmirk  &  Jncol&tns.  mack  psalm.  119,  5.  so  viel  als  colonatus,  weU 
frr  M*ttccA  w  ats  Colomist  der  Erde  betraehtet  wird,  den  derTod  vomemem 
£*****  **rtntibt**    Moae. 


201.    I*  noete  nativUatis  Domini. 


\    ft»u*dkta  es  coelorum  regina 
Kt  miuuti  totius  domina 
Et  ae^rb  nmticina. 

4.  TupratMtaramarissteUavocari^ 
Quae  soleni  iusticiae  paris, 
A  quo  iUuminaris. 

3.  Te  Deus  Pater  ut  Pei  mater 
Fiores  et  ipse  frater, 
Ouius  eras  filia. 
Text    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


6. 


Sanctificavit,  sanctam  servavit 
Et  mittens  sic  salutavit: 
Ave  plena  gratia. 
Per  illud  ave  prolatum 
Et  tuum  responsum  gratum 
Est  ex  te  verbum  incaraatum, 
Quo  salvantur  omnia. 
Nunc  mater  exora  natum, 
•Ut  nostrum  tollat  reatum 
Et  regnum  det  nobis  paratum, 
Quo  salvantur  omnia.  Amen. 


202.    De  beata  Maria  virgine. 


1.  Hodiernae  lux  diei 
Olebris  in  matris  Dei 
Agitur  memoria: 
Decantemus  in  hac  die 
Semner  virginis  Mariae 
Laudes  et  praeconia. 

2.  Omnis  homo  omni  hora 
Ipsam  ora  et  implora 
hius  patrocinia: 
Psalle,  psalle  nisu  toto 
Cordis,  oris,  voce,  voto: 
Ave  plena  gratia. 

3.  Ave  domina  coelorum, 
Inexperta  viri  thorum, 
Parens  maris  nescia: 
Foecundata  sine  viro 
Genuisti  modo  miro 
Genitorem  filia. 

4.  Florens  hortus  austro  flante, 
Porta  clausa  post  et  ante, 


Via  viris  invia: 
Fusa  coeli  rore  tellus, 
Fusum  Gedeonis  vellus 
Deitatis  pluvia. 

5.  Salve,  decus  firmamenti, 
Tu  caliginosae  menti 
Desuper  irradia: 
Placa  mare,  maris  stella, 
Ne  involvat  nos  proceUa 
Et  tempestas  valida. 

6.  Sed  ad  coeU  palatium 
Nostrum  tu  solatium 
Subleves,  o  pia 
Coeli  regina. 

7.  Nobis  et  inclyta 
Mitis  et  unica 
Virgo  mater  Maria 
Mater  misericordiae 
Nos  adiuva. 


—    161    — 

a.  Text.  Mone  No.  360  (2,53.)  aus:  Hs.  zuStuttgart  Bibl.20.f.  lS.Jahrh. 
(A).  Hs.  des  14.  Jahrh.  im  Seminar  zu  Trient  mit  Noten  (8).  Hs.  zu  Gratz 
41/19.  14.  Jahrh.  mit  Neumeti  (C).  Hs.  zu  Munchen,  Clm.  17645.  14.  Jahrh.  (D). 
Hs.  mu  Munchen,  Clm.  10075.  14.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (E).  Hs.  zu  S.  Peter 
in  SalMburg  IX,  11.  12.  Jahrh.  (F).  —  Daniel  II,  216.  hat  die  1.  Str.  —  Text. 
seq.  (G).  —  Miss.  Halb.  1511  (H),  Mind.  1513  (I),  fratr.  1520  (E).  —  Adelpb. 
131  (L).  —  Wackernagel  I,  133.  aus:  Miss. Lubeck.  bald  nach\480  (M).  —  Steht 
auch  im  Cod.  S.  Gall.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.  1,  1.  Hodiema  H.  —  2,  2.  Hanc  adora  ACDEFG.  ora  ac 
impl.  M.  —  2,  4.  Psalle,  plaude  K.  —  2,  5.  ore  H.  —  3,  1.  regina  S.  —  8,  3. 
Parem  paris  E.  Parens  paris  CDEFHE.  Parens  patris  G.  —  3,  5.  more  miro 
AF.  —  4,  1.  ortus  GH  fur  hortus.  —  4,  4.  rorem  F.  —  5,  1.  S.  splendor  CDK. 

—  5,  6.  temp.  obvia  BCEKM.  —  6.  hat  nur  Mone  aus  CS.    —  6,  1.  palatia.  C. 

—  6,  2.  Tuum  nos  C.  —  6,  3.  Sublevet  C.  —  7.  haben  nur  GL. 


203.    De  natmtate  beatae  Mariae  virginis. 


1.  Gaudii  primordium 
Et  salutis  nuntium 
Diem  nostrae  canimus : 
Quae  dat  hora  virginem, 
Spondet  Deum-hominem: 
En  venit,  quem  quaerimus. 

2.  Quam  in  matrem  eligit, 
Huius  ortum  dirigit 
Deus  omnis  gratiae: 
Domum,  quam  inhabitet, 
Mox  e  qua  nos  visitet, 
Ornat  sol  iustitiae. 

3.  Quot  micat  luminibus, 
Suis  Deus  usibus 
Quod  vas  fingit  gloriae  I 

Text.  Breviar.  Parisiense  in 
Leben  in  der  Kirche.  Deutsche 
1860.  m,  1.  S.  298. 


Quot  latent  miraculat 

Fiet  haec  nubecula 

In  vim  magnam  pluviae. 

4.  Benedicta  filia, 
Tota  plena  gratia, 
Tota  sine  macula. 
Coeli  quod  iam  habitas 
Pande  nobis  semitas 
Prece,  virgo,  sedula. 

5.  Iram  promeruimus, 
Christe,  pacem  petimus, 
Hanc  da  matris  precibus. 


:  Aug.  Nicolas:    Die  Jungfrau  Maria.    Ihr 
Ausgabe.    Von  K.  B.  Reicbing.    Begensburg 


204.    De  praesentatione  b.  M.  v. 


1.  Altissima  providente 
Cuucta  recte  disponente 
Deisapientia: 

Tno  nexu  coniugatis 
Ioachim  et  Anna,  gratis 
Iuga  sunt  sterilia. 

2.  Ex  cordis  affectu  toto 
Domino  fideli  voto 

Se  strinxerunt  pariter: 
Hox  si  prolem  illis  dare 
Dignetur,  hanc  dedicare 
In  templo  perenniter. 

XMrtf»,  SifMUiB. 


3.  Angelus  apparuit 
Lucidus,  qui  docuit 
Exaudita  vota: 
Begis  summi  gratia 
Ut  his  detur  filia 
Gratiosa  tota. 

4.  In  utero  consecrata, 
Miro  modo  generata, 
Gignet  mirabilius : 
Altissimi  patris  natum 
Virgo  manens,  qui  reatum 
Mundi  tollet  gratius. 

\\ 


-    162 


5.  Bencdicta  virgo  nata 
Teinplo  trina  praesentata 
It  ter  qninis  gradibus : 
Erecta  velox  ascendit 
Et  uterque  parens  tendit 
Se  ornando  vestibus. 

0.  Nova  fulsit  gloria 
Tcinpluiu,  duui  eximia 
Virgo  pracsentatur : 
Edocta  divinitus, 
Visitata  coelitus, 
Angelis  laetatur. 

7.  Duin  ut  nubant  iubet  niultis, 
Princeps  puellis  adultis, 
Prinio  virgo  renuit: 

Ipsani  namque  devovere 
Parentes  ipsa  manere 
Virgo  voto  statuit. 

8.  Consultus  Deus  responsuni 
Dat,  ut  virgo  sumat  sponsHm, 


Ostensns  Ioseph  puellam 
Ad  parentum  duxit  cellam, 
Nuptiis  sollicitus. 
9.  Tunc  Gabriel  ad  virginem 
Fcrens  conceptus  ordinem 
Delegatur: 
Erudita  stat  tacita, 
Verba  quae  sint  insolita 
Meditatur. 

10.  At  cum  ille  tradidit 
Modum,  virgo  credidit, 
Sicquc  sacro  flamine 
Mox  verbum  concipitur, 

Et  quod  nusquam  clauditur 
Conditur  in  virginc. 

1 1.  Ecce  virgo  singularis, 
Quanta  laudc  subliinaris, 
Quanta  fulges  gloria: 
Nos  ergo  sic  tuearis, 
Ut  fructu,  quo  gloriaris, 
Fruamur  iu  patria. 

1.  Venet.  1497  (A),  Miss.  Patav.  1491 

250. 302.  (D).  —  Wackernagel  1, 189. 

214.  250.  (F),   Nauraburg.   1501.  1617 


Qucm  pandct  flos  editus: 

a.  Text.    Daniel  II,  209.  e  Cod.  Aug. 
(B).  —  MisB.  Col.  1604  (C),  Mog.  1507  BL 
aus:  Miss.  Mog.  1482  (E),  Mog.  1497  BL 
(G),  Ltibeck.  kure  nach  1480  (H).  —  Stcht  auch  im  Cod.  S.  Gail.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.  1,  1.  Altissimo  H.  providentia  A.  —  1,  4.  Quo  n.  coniugati 
H.  —  1,  5.  grati  H.  —  2,  1.  Et  cord.  A.  —  2,  2.  fid.  noto  ABH.  Dan.  —  3,  6. 
Ut  det  illis  filia  B.  Ut  detur  eis  CDEF.  Ut  dctur  his  f.  Wack.  —  4,  1.  Tu 
utero  C.  —  4,  8.  Gignc  A.  gignit  C.  In  D.  steht  das  Lied  fol.  250.  302,  dort 
gignit,  hier  gignet.  —  4,  6.  tollit  C.  —  5,  2.  T.  trima  DEF.  Wack.  trino  H.  — 
5,  8.  Inter  q.  A.  Et  ter  q.  D  250,  it  ter  q.  302.  —  it  fehlt  H.  -  5,  4.  Er.  mox 
asc.  BEF.  —  5,  5.  Et  fehlt  C.  Uterque  p.  t.  D  250.  Dum  neuter  parens  atten- 
dit  Orando  se  v.  D  302.  —  5,  6.  Orn.  ee  C.  Ornanda  se  A.  —  6,  1.  Nova  ful- 
gens  fit  gloria  A.  -  6,  2.  Templo  B.  —  6,  5.  Visitare  coel.  Angelus  D  250.  EF. 
—  7,  3.  Sacra  vir.  D  302.  —  7,  5.  ipsi  A.  —  8,  3.  Q.  prodit  CD.  —  8, 4.  Ostenso 
DEF.  -  9,  1.  Nunc  CD  250.  EF.  Hunc  D  802.  —  9,  5.  V.  quam  CD.  Verba 
quae  8.  insolita  ut  c.  A.  —  10,  1.  Et  C.  —  10,4.  Fitqne  B.  —  11,1.  virgo  cori- 
sularis  D.  —  10,  5.  fructum  CD.  —  11,  6.  fr.  in  propria  D. 


205.     In  praesentatione  beatae  Mariae  virginis. 

Sinceris  nostris  mentibus 
Amoreque  ferventibus, 
Quam  iuste  collaudatur ! 


Gaude,  Sion,  et  laetare, 
Templum  venit  adorare 
Nova  tibi  filia : 
Quam  rex  regum  concupivit, 
Cuius  templum  introivit 
Coornata  monilia. 


Quae  iustis  a  parcntibus 
In  annis  tam  recentibus 
In  templo  praesentatur: 


Tam  castis  in  visceribus, 
Tam  puris  ex  sanguiuibus 
Hanc  carnem  ministravit: 
Quos  Deo  Sauctus  Spiritus 
Ex  utero  divinitus 
In  unum  copulavit. 


—    163    — 


Ideirco  eivcs  coelici  Qui  pascis  inter  lilia, 

Ad  BpiritUfl  anfcclici  Da  bona  super  niillia 

Prae  gaudio  mlrantur:  Et  auri  et  argentL 

Mysterium  inirabile,  7.  Quae  iiLinquam  ridit  oculus, 

Excclleus,  ineffabilc,  Haec  praeparavit  bominus 

Extreina  copulavit ,  Suis  se  diligentiluis 

Haec  iter  planat  invium,  Haec  in  coclorum  acie 

IHaee]  agnuni  quondam  deviuin  Vidcutur  elara  facic 

Reduxit  ad  pastarem:  Sanctis  ct  puris  mentibus. 

[Haec]  nulli  claudit  ^remium,        8.  Ibi,  Virgo,  noe  aguosn , 
Bed  mmra&dd  praemiutu  Libro  vitaeque  depoe 

Dat  lassis  post  Uborem.  Unn  electis  inveni: 

lerusalem  tu  filia,  Ut  cuusortes  buius  sortis 

In  templo  fer  auxilia  Et  a  poenif  et  a  niortis 

'IV  vcniam  petenti:  Eruamur  inferi.    Aiuen. 

a,  Tezt.    Neale  p.  201.  c  Mias.  Verdensi  circa  1880, 

b.  Leearten.    2,  B.  praes.  d<vli  pro  praetenta  vit  N.  —   4,  0.    Oorrupte 
dubio  tegttur*    Lcgi  potest:  ExulUnt,  gratulantur  N.  —  7,  2,  Haoc  corrupte 

It^uutur    Sic  praeparavit  dominuB  suis  diligentibua, 


206. 


■ 


2. 


. 


1.  Veni  praeceku  doiuina 
Maria,  tu  tms  visitu, 

■ras  mentes  illumtiia 
P&  sacrae  vitae  mnnina. 
Veni  salvatrix  saeculi, 
Serdea  aufer  piaculi, 
In  visitando  populuui 
Poe&ae  tollaa  pcriculum. 

3.  Veni,  regina  gentium, 

le  flainmas  reatuum, 
Rege  quodcunque  devium, 
Da  vitam  innoccntium. 

4.  Veni,  ut  anum  visites, 
Maria,  vires  robores 
Virtute  sacri  nnpctus, 
Ne  ttuctuetur  atiimus. 

i 

iffci 


^tatkme  b< 
5 


M.v. 


Veni  lux  stella  luarium, 
Infumlc  pacis  nuliuni, 
Exult.et  eor  itt  ^audiiun 
Inannis  ante  doniinuui. 

6.  Veni,  virga  re^alium, 
Redtic  flurt-us  errantiuiu 
Ad  unitatem  lidei, 

In  qtia  salvautur  coelici. 

7.  Veni,  deposee  Spiritus 
Sancti  dona  propcnsius, 
Ut  dirigantur  rectius 
In  huius  vitae  actibus. 

8.  Veni,  laudemus  filium, 
Laudemus  sanctuin  .spiritum, 
Laudemus  patrent  unicum, 
Qui  nobis  det  auxilium. 

10.  saec.  XIL  (A).  —  Monc  No,   117 


Tt,     Daniel  D,  1G5.  e  Cod.  Mon, 

125.)  am:  Jteichcnaurr  lh.  No.  36.  JU.  94.  (B).  Ih.  :«  Lirhtmthnl  t&Johfh 

—  Seq,  Dav.   1495  fli).  -  Mte.  Mog.   1482  (E)7  Patav.  1491  (F),  Mof.  1507 

U  Basil.  1510  (II),  Numb.  1517  (I).  —  Adelph.  b"3  (K).    Torr.  (L).  —  Wacker- 

agel  lt  246    vtwt:  Miss.  Mog.   1407  (M).    —    Shht  anch  in   CodJ.  Eiu;<i<]|.   10r* 

106.  gaec.  XV.  Rheinau.  6.  21.  8,  GaiL  54«    (Hrauder). 

b,  Lesartcn,     ltL  numiaa  ABEM,  die  nntkm  munera,  ,M*dig  irriy 
Mone,  dcr  muaia  hat,  —  2,  3.  vivificando  C.  —  2,  4.  P.  t.  piaculum  BC.  Mone.  —  3,  2. 
Klam.  dele  BE.    -   3T  3.  U>-\r  q    DK.     Rege  quemcunque  B.   —    4,  1.  V.  ut  an- 
nam  I  l<i$  Licd  wie  hci  Daniel  direct  auf  Maria  Hcim&ttchung  bexttmmi 

ixt."  Mone.    V.  et  aegroe  v.  Motie,     V.  ut  aegros  v.  Wack.    —   6,  1.   V*  gt.  hiz 
Ifoae.  Wack.  —  5,  4.  [oatmei  E*  —  6,  L  V.  radix  virgalium   Mone.    vtiga 
ura  AK,  virgo  C.  —  6,  2,  fructua  B,  —  7t  2.  sancta  K.  —  7,  3.    du-igamur 
CG.  Moue.  WacL  —  8,  2,  fehlt  DK.  —  8,  4.  dedit  B.  dat  EO, 

U* 


—     164    — 

r  Bemerk.  „Da$  JAed  fasst  die  Heimsuchung  $o  auf.  da$$  Maria  cke 
bedurftige  Menschheit  besuchen  und  ihr  Hiilfe  bringen  moge."  Mone.  —  9YDcr 
Verfasscr  tcusste  uberall  nicht,  was  er  that.  Nachdem  er  die  Maria  an  die 
Stcilc  Christi  und  des  heiligen  Geistes  gesetzt  (Veni  croator  spiritus  und  Iesu 
salvator  saoculi),  bittct  cr  sie,  alle  Irrenden  ad  uuitatem  fidei  zuriUkzufuhren, 
also  nUe  Welt  zu  diesem  Glauben  an  die  regina  gentium  su  versammeln.  Gleich- 
vcol  crlaubt  es  ihm  sein  Gewisscn  nicht,  das  Lied  ohne  Doxologie  zu  lassen,  die 
freilich  schwach  genug  ist  und  an  deren  Endc  weder  det  noch  dat  reeM  pazsen 
will"  Wackernagel,  dem  nicht  jeder  unbcdingt  beistimmen  wird. 


207.     In  visitatione  bcatae  M.  v. 


1 .  Laeta  coeli  hierarcbia 
Dulci  canat  melodia 
Matrem  Cliristi  venerans: 
Fructu  floret  virgo  pia, 
Porta  lucis.  vitae  via, 
lesum  carne  generans. 

2.  Prima  parens  depravavit, 
Mundum  ista  reparavit 
Fructus  sui  munere: 
Illa  coeli  clausit  portam, 
Ista  clavem  David  ortam 
Promeretur  reddere. 

3.  Scala  Iacob  quam  conspexit 
Figuratam  intellexit 
Virginale  meritum : 

Qua  Salvator  huc  descendit, 
Hoino  lapsus  reascendit 
Ad  honorem  perditum. 

4.  A  sopore  revocatus, 

Non  est,  inquit,  inspiratus, 
Nisi  domus  Domini : 
Atque  porta  coeli  latens, 
Quae  cuicumquc  moesto  patens 
Apparebit  homini. 

5.  Constat  ergo,  quod  Maria 
Nobis  exstat  illa  via, 
Per  quam  salus  venerat: 

Text.    Daniel    V,   270.    ex    Miss. 
April  1854. 


Hinc  exsurgit  salutata, 
Montes  scandens  inflammata 
Ad  cognatam  properat. 

6.  Pijjnus  secum  ferens  datum 
In  salutem  destinatum 

De  supernis  sedibus : 
His  quos  £va  propagarat 
Et  in  mortem  destinarat 
Vanitatis  actibus. 

7.  Iam  se  matres  amplectuntur, 
Kt  salutes  proloquuntur 
Dato  pacis  osculo: 

Praeco  Regis  maiestatem 
Noscens  plaudit,  libertatem 
Petit  dan  populo. 

8.  Stupeut  matres  intendeutes 
Visitatas  esse  gentes 
Salvatoris  gratia : 

Totus  orbis  collaetetur 

Et  devote  contempletur 

Gestorum  insignia. 
0.  Laus  sit  regum  regi  Deo, 

Bedonanti  pacem  reo 

Sit  honor  perenniter: 

Sit  et  dignae  genitrici 

Tanti  doni  gestatrici 

Decus  aeternaliter. 
Upsaliensi    (1518).     Ecclesiologist  CI. 


] .  Illibata  mente  sana 
Abit  virgo  in  montana 
Salutando  gravidam : 
Onus  fereus  persuave, 
Roborata  sumpto  ave, 
Senem  mulcet  pavidam 


208.    Visitatio  beatae  Mariae  virgims. 

.  Hanc  ut  vidit  haec  matrona 
Elizabeth,  inquit,  „dona 
Quis  mihi  tot  tribuit? 
Ad  me  mater  quod  veniret 
Dei,  talem  non  sitiret, 
Quis  hoc  nephas  induit? 


—    165    — 


X  Nate  clausus  unde  ovas, 
. tn  <<  i nena  prolea  novas, 
Quis  te  scirc  dneuit?u 
Novu  novus  gratulatur, 
Uater  ntatrem  amplexatur, 
Tntmn  Deilfl  vnhiit. 

4,  Eya,  Bmbit  illa  illani 
Mat.rem  Dei  tt  am  iJlani, 
Hacc  Bttm  Bimilitftr: 


«e.| 


a.  Tcxt,     YY;tckeriiagel 
(B).    Mia».    Halberstat. 


(Brandt»r)  /w//rf    ///   ersten    f 


I.  346.  <w* 

1614    (C). 
Zcilen   aiu 


Sacra  virgo  pacti  rata 
Maguificat  voce  grata, 
Decautat  humiliter. 
5,  Ave  flore  rcdimitu, 
Morc  iliva  iusiguita, 
Nos,  precamur,  respice: 
Itos  iiiuudat,  lalio  mimdat, 
Sol  virtute  te  foecundat, 
Decorat  magnifiee. 

dem  Miss.  Mngdeh.  1493  (A).  —  Tcxt. 
-  Damel  ?,  76.  e  Cod.  S.  Ofltt.  546 
andert  Sequene   auf  tticxe*  Fest 


bmch 

raam 


rtihniichem  Veremaee  in  tO  dreizeiligeu  Strophe»  steht  m  tlem  Xainser  H 
,_h  pon  1462  uid  daraus  in  der  hanmchrifiHdken  Hmnnemeammhmg  mm  Oa- 

ans  ru  Wurzhurg.'1     Mnne.  der  datm  oncn  die  Ifitflfl  B  Zeiten  mittheiU. 
b.  Leearttn.     L,  !,  Te  libata  BC.  —   1,  2.  Ahiit  ABC.  abit  Waik.  —  2,2. 
Elifl.  BC.  —  2,  5.  nefas  BC.  —  3,  1.  Voce  i-l.  BC.  —  3,4.  Novob  novis  BC.  No- 
vus  novis  A.    Novo  novns  Wack,  —  4,  L  Eia  BC.  —  5, 1.  Quae  es  fl.  B.  Quao 

J.  G  —  5,  2,  divo  BC.  —  5,  4.  Nos  in.  BC. 
i 


209.     De  bmin  M*trm  virgims. 


1.  Sancti  Spiritus  assit  nobifi  gratia, 

2.  Quo  foecundata  Deutn  poperit  virgo  Marla, 

3.  Per  quem  sacrabi  floret  virgiuitas  in  Maria. 

4.  Spiritu.s  alme,  quo  repletur  Maria, 

5.  Tu  rorem  sacruni  stillasti  in  Maria. 

6.  Amator  aancte,  quo  intacta  impraegnatur  Maria. 

7.  Suh  Aiius  urabra  non  torretur,  dum  fovetur  Maria. 

8.  Tu  praeservasti,  ue  prima  culpa  transfusa  sit  ni  Maria. 

9.  Tu  cellam  saerasti  Bic  henedicti  ventris  in  Maria. 
10.  U t  ttnneret  et  inater  fierct  virgo  Maria. 

JiC  pareret,  ne  foetu  perderet  floreni  Maria. 

12.  Prophetas  tu  iiispirasti ,  ut  praecinerpiit,  quod  Depm  etmdperet 

Maria. 

13.  Apostolos  coiifortiisti,  ut  astruerent  hunc  Deum,  quem  edidit  Maria, 

14.  Quando  machinani  Deufl  fedt  inumlaiiani  c>t  praertgurata  iu  Maria. 

15.  Tellus  hominem,  virgo  virginem  fmlit  primutn,  sic  secumliim  M.iria., 

16.  Tu  aniiuarum  spes  afflictarLun  dulcis  M aria. 

17.  Tu  scrvulorum  nexus  tuorom  solvc  Mana. 

18.  Tu  colliaum  peceatifl  niumlum  ad  vitain  reparasti  Maria. 
I'»,  Molutras  ct  leges  atras  euervasti  Maria. 
30,  Ergo  aofl  pctimus  stipplicefl,  ut  ope  benigna  sublevea  ICaria. 

1.  Et  nato  pto  nobis  supplices,  qui  tibi  psallinms  ave  Maria. 
Tu  folicior  felicibus  Maria, 

Im  sublimibus  angelorum  coetibus  es  praelata  Maria. 
Ipsuin  hominem  imluisti  Maria. 

25.  Qui  sine  semine  et  rigante  nemine  te  foecundavit  Maria. 

26.  Ilunc  Deum  nobis-  placa  Maria. 
a.  TexL    Miss.    fratr.    Paris.    1620  (A).     —     Dame\  V\,  \^.  aw  ^ 

lVr  205.  (B). 


—    166    — 

b.  Lesarten.  1.  foecanda  A.  —  6.  quo  amatur  impr.  A.  — 11.  fieretvirg 
Mar.  A.  — 11.  p.  nec  florem  perd.  Mar.  B.  — 14.  mundanam  fecit  B.  —  17.  sein 
tuor.  n.  B.  —  19.  atras  hereses  en.  A.  —  21.  tibi  nunc  ps.  A.  —  22.  felkibu 
felicior  B.  —  28.  es  praeclara  A.  —  25.  semine,  rigante  B. 

c.  Bemerk.    Bartsch  8.  76:  In  der  gereimten  Sequenz  lautei  16.  17: 

Tu  animarum 
spes  afflictarum 
dulcis  Maria, 
Tu  servulorum 
nexus  tuorum 
solve  Maria. 


210.    In  vmtaUone  beatae  Mariae  virgmis. 


1.  Lauda  sponsa  genitricem 
Te  amantem  et  altricem 
Dulcibus  cum  canticis: 
Piae  vocis  laudes  canta, 
Quia  maior  omni  sancta 
Chorisque  angelicis.         m 

2.  Laudis  thema  specialis, 
Alvus  tumens  virginalis 
Hodie  proponitur: 

Quem  impletum  verbo  patris 
Clamat  intra  claustra  matris 
Infans  dum  inungitur. 

3.  Sit  laus  pura,  sit  amoena, 
Sit  exultans  sitque  plena 
Virginis  devotio : 

Dies  namque  festivus  agitur 
In  quo  prius  ostenditur 
Mariae  praeconio. 

4.  In  hoc  festo  novae  laudis 
Virginalem  concham  audis, 
Quae  sitim  exterminat: 
Foeditatem  puritas 
Crimen  lavit  charitas, 
Humilitas  germinat. 

5.  Quod  in  vate  Christus  gessit 
Par  Mariam  hoc  expressit 
Fiendum  fidelibus : 

Primum  donum  per  hanc  prae- 

stat, 
Sic  et  cunctis  danda  restat 
Quod  det  eius  manibus. 

6.  Dogma  datur  de  immenso 
Fonte  Christi  et  extenso 
Gratiarum  omnium : 
Concha  fontis  est  Maria, 
Per  quam  fluunt  in  hac  via 
Gratiae  fidetium. 


10 


11 


.  Hinc   mox  pergit    post    con- 
ceptum 
Ad  montana,  ut  effectum 
Pandat  tantae  gratiae : 
Qua  se  Christi  genitricem 
Nostrique  mediatricem 
Manifestat  hodie. 

.  Si  supremus  prophetarum 
Non  recipit  lumen  clarum, 
Nisi  dante  domina: 
Quis  tunc  erit  reliquorum, 
Qui  sit  particeps  donorum 
Absque  tanta  femina. 

,  Sexus  iste  in  peccand» 
Fuit  primus,  et  errando 
Mortem  dedit  socio : 
Quod  convertens  pius  pater 
Fecit  quod  haec  virgo  mater 
Vitam  dat  cum  filio. 

Quisquis  ergo  sis,  memento, 
Quod  pro  tuo  munimento 
Nil  tam  bonum,  Christo  dempto, 
Quam  brachium  virginis: 
Nam  per  hanc  nostra  natura 
Fit  divina  genitura, 
Fit  et  nostri  morbi  cura 
Salusque  fit  hominis. 

Ecce  virgo  gravidata 
Et  per  partum  foecundata 
Iterum  est  demonstrata 
Sancta  et  sanctificans : 
Cole  primo  imitandam 
Et  adora  venerandam, 
Sed  in  medio  laudandam 
Esto  nunc  glorificans. 


167     — 


Tu  nos  visita  cum  pia 

Christi  luce  iu  hac  via 
Ut  edocti  cum  sophia 
Reguemus  in  hierarehia 
Tecum  conviventiiun. 

J/jf.  su  St.  Gallcn  No.  540  (Brander) 
Daniel  II,  219.   hat   die i/  crsten 


12.  Salve  saneta  visitatrix 

Verhi  Dei  geucratrix, 

Prdphetarum  illustratrix 

Ac  cuiictoiurii  reparatrii 

Ad  te  recurrentiuni: 

Tcxt.  jMorrl  No.  138.  5.  34,  am: 
mit  Mclodic  (AK  —  Mis: ».  Mind.  1518  (B). 
Zeilen  aus  dcmsclhcn  Mi&i. 

b.  Lesarten.     IT  4.  Pio  vocis  laude  tota  B.  —  2,  5.  iufra  B.    —    3,  4.  I* 

itll  ninic  ag.  B.  —  3,  5.  In  ijua  Ckristus  p.  B.  —  3,  6.  M.  praeconium  A. 
—  4,  5.  hiv.it  B.  —  5,  5.  Btarae  B.  —  C,  2.  Christo  B.  —  8,  8.  domiuo  B.  — 
8,  5.  Qaftd  sit  A.  —  9,  !.  &  L  impetraucio  B.  —  !>,  &  dot  B.  —  lu,  7.  morbi 
nostri  B,  —  II,  &  Inderim  B,  —  11,  5.  Sole  primo  zidmiruudam  B.  —  11,7.  S, 
in  intimo  B.  —  12,  2.  V.  D.  seirainatrtx  B.  —  12,  4.  A.  c.  tlcfen&atrix  B.  — 
12,  6.  vis.  o  pia  B. 

c    Bemerh.     Ueber  das  Hhythmische  etC  spricht  Bartsch  S.  179.  181. 


211.     In  festo  visitaiionis  A.  Jf,  v. 

1,  Ave,  verbi  Dei  pareiis,  virginutn  humilitns, 
Ave  oiiini  naevo  carens  huinilis  virginitas. 
Uaude,  quae  sic  gravidaris,  nec  gravaris  filio, 
Gaude,  quae  sic  oncraris  onere  gratissimo. 

3.  Salve  Iesse  stirpe  orta  virgula  fructilera, 
Salve  clausa  temnli  porta,  soli  Deo  pervia. 

4.  Plaude  vellus  Gecleonis,  rore  inadens  pneumatis, 
Plaude  pellis  Salomonis,.  puJchrior  prae  ceteris. 

5.  Vale  Iacoh  micans  stella  et  illustraos  maria, 
Vale  cousignatu  cella  rubus  in  vi  ttammea, 

6.  Euge  sole  quae  amicta  solein  giguis  stellula, 
Euge  quae  sis  praeeleeta  seala  coeli  fulgida. 
Pauge  aurora  consurgeus  luce  novi  sideris, 
Pange  arca  trina  ferens  eharismata  miseris. 

8.  Eia  niagnificat  tua  Iesum  Christum  ariima, 
Eia,  tecuni  ut  laudemus,  ora  dtilcis  Maria. 

a.  Text,  Mutie  No.  414  (2,  123.)  aus:  Hs.  des  historischen  Vereins  eu 
Klagcnfurt,  15.  Jahrh.  (A).  Hs.  su  St.  Paul  in  Ktnntni  No.  48.  15.  Jahrh,  \U\ 
Ih,  zu  Karlsruhe  von  1493.  0.  N.  {(}.  Sammlung  dcs  Oamans  &  520  (D).  — 
Daniel  11,  203.  hat  die  t  Str.  aua  dem  Miss.  Prag*  607  und  V,  77,  dk  ganee 
Sequeuz  au    I  od   -  QtlL  546  (E).  —  Neale  p.  126  e  Misa.  Argentinctisi  1520  (F). 

—  Miss.  Colon.  1504  (G),  llalb.  1511    (H),    fratr.  Paris.    1520   (I).     —     Clichlov. 
17,  204.  (K). 

I).  Lenarten.     1,  1.  virginis  K,  —  lt  2.  ouiui  nodo  K.  —  3,  I.  frugifera  ^. 

—  4t  2.  pulch.  praeteritis  H.  —  5r  1.  circiitnlnstraus  K.  —  5,  1,  2.  Valle  A,  — 

rabem  nivi  A.  —  6,  1.  5.  quod  ABH,  —  celltthl  II.  —  ii(  2.  E.  uuurl  ABH. 

—  sic  tttatt  sis  H.  —  E.  quae  es  E,  und  so  Ncale  statt  sis  de»  F.  —  7,  l,   au* 
roram.  H.  —  7,  2.  crismata  A.  —  8,  1.  magniticet  Neale. 


—    168 


212.    In  festo  visitationis  b.  M.  v. 


1. 


2. 


3. 


Gelebremus  in  hac  die 
Festum  domus  Zachariae 
Laudibus  laetitiae : 
Contemplemur  ibi  gestum, 
Ut  de  gesto  fiat  festum, 
Iam  domus  ecclesiae. 

Thema  iam  solennitatis, 
Gopiosae  charitatis, 
Oratia  recolitur: 
Quam  Elizabeth  beata 
Senectute  foecundata 
Suscepisse  scribitur. 

Orbis  totus  gratuletur, 
Toto  corde  veneretur 
Dulcis  visitatio : 
Compassivi  cordis  benignitas 
Excessivi  status  humilitas, 
Sacra  consolatio. 


4. 


7. 


Gonfortata,  genitum 
Roborata,  debitum 
Felix  parens  terminat. 
Ergo  festi  hanc  auctricem 
Lauda  Dei  genitricem 
Syon  ex  praecordiis : 
Quicquid  dicas  de  benigna, 
Minus  est  a  laude  digna, 
Debitis  praeconiis. 
Visitatrix  in  montanis, 
Visitatrix  in  his  planis, 
Sis  matris  ecclesiae: 
Medicina  Christiana, 
Quod  non  valet  vis  humana, 
Fiat  dono  gratiae. 
Benedicta  mulierura, 
Sidus  maris,  lumen  verum, 
Moestum  consolare  clerum, 
Populum  irradia: 
Benedicto  ventris  tui 
Fructu  dona  nobis  frui, 
Sicque  semper  simus  sui 
ln  perenni  gloria.  Amen. 

121  e  MiBS.  Sarisburiensi 


In  introitu  Mariae 
Plenam  matrem  prophetiae 
Spiritus  illuminat: 

a.  Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520  (A).  —  Neale  p. 
1555  (B).  —  Daniel  V,  268.  hat  den  Text  aus  Neale. 

b.  Lesarten.    1,  5.  Et  de  festo  A.  —  2,  4.  Qua  B. 
—  3,  5.  Excessiva  A. 

c.  Bemerk.  6,  2.  Ecclesiae  situm  Sarisburiensis  manifeste  innuit  poeta. 
Neale.  —  6,  4—6.  Adamum  de  s.  Gruce  imitatur:  Medicina  ohristiana  Serva  sa- 
nos,  aegros  sana;  Quod  non  valet  vis  humana  Tuo  fiat  numine. 


2,  6.  S.  sentitur  B. 


213.    In/ra  odavam  visitationis. 


1.  Decet  huius  cunctis  horis 
Festi  voce  dulcioris 
Facere  memoriam : 

Nec  indignum,  sed  benignum 
Voce,  corde  dare  signum 
In  Mariae  gloriam. 

2.  Innovemus  mente  sana, 

,  Quod  mater  petit  montana 
Salutare  gravidam: 
Paranympho  comitata, 
Fuerat  quo  salutata 
Senem  mulcet  pavidam. 

3.  Rem  miratnr,  sed  matrona, 
Unde,  inquit,  tanta  dona 
Mihi  danturhodie? 


Ad  me  quod  veniret  illa 
Mater  Dei  et  ancilla 
Sceptrum  tenens  gloriae? 
Gaudet  clausus  sua  matre, 
Sentit  Natum  sine  Patre, 
Agnum  Dei  praedicat: 
Erit  maguus  infans  rite, 
Regem  coeli,  Agnum  vitae 
Glausus  plausu  indicat. 
Nequit  senex  immorari, 
Rapit  manus  manu  pari 
Et  nimis  celeriter: 
Exultabat  modo  miro, 
Circumplexat  hanc  in  gyro 
Salutando  dulciter. 


—     169    — 

6.  Clamat  senex  voee  clara, 

7.  Hla  sed  repudiavit, 

Amplexata  tot  praeclara 

Laudem,  Deo  assignavit, 

Insignita  Deo  cara 

Quando  supplex  exoravit 

Voce  pandit  uberi: 

Detexens  Maguificat : 

Salve  iuter  mulieres. 

Clemens  Virgo  atque  pia, 

Te  respexit  coeli  haeres, 

Tu  nos  fove,  o  Maria, 

Meruisti  qtiod  videres 

Partus  namque  tuus  nos  quia 

Casti  fructum  uteri. 

Solas  spes  viviticat.  Amen. 

a.  Text.    Mone  Ho.  41&  (2,  124.)   aus:   Hs.  o.  N.    su  Admont,   15.  Jahrh. 

(A).    Daniel  V,  267.  (B),    Neale  p.  128  e  Miss.  Prag.  1522  (C), 

b.  LesartefK     1,  1.  D.  hymnus  AB.  —  1,  2.  dulci  oris  A.  —  1,6.  Marlae 

io  A.  —  8,  2.  Mater  <iuod  AB.  —  3,  4.  Ven.  quod  A.  —  3,  6,  Sc.  omnis  gl.  A. 

—  4,  2.  S.  prolem  A.  —  6,  3.  Et  vivus  A.  —  5,  6.  Circumplexa  A,  —  6,3.  In- 

lignia  AB,  —  6,  4.  v,  pandens  veteri  A.  —  6,  8.  CaBta  AB.    —  7,  8.   8.  decau- 

tavit  AB.  —  7,  4.  Contexens.    —    7f  7.  n.  8ctet  nos  q.  Sola  A,    n.  tui  quia  SoJa 

Bt  et  tiic,  coniecit  Neale. 

c.  Bemerk.     2,  „paran.,  hicr  der  Engel  Gabriel  tjleichsam   ate  ihr  Schuts- 

tngeV*    Mone. 

214.     In  festo  vmtatimis. 

i.  Deum  Iesu  Christi  Patreni, 

Lumen  adhuc  occultatum, 

Et  Mariam  eius  matrem 

Revercnter  incarnatuni, 

Laeta  nunc  ecclesia 

Verbum  Patris  omnium. 

Festii  laude  veneratur, 

6.  0  quam  pium  fert  amorein, 

Dum  loanuis  raatri  datur 

Omnem  superaus  decorem, 

Mariae  praesenlia. 

Virginis  praesentia! 

2.  Ab  excelso  Trinitatis 

Sesc  matres  ampiexantur, 

\rerba  ilefert  novitatis 

Per  salutes  revelantur 

Par&nymphas  Gabriel : 

Salutis  mysteria. 

Verbo  paret  veritatis 

7.  Ex  medullis  animae 

Virgo,  iubar  claritatis, 

Canticum  laetitiae 

Coocipit  Enimanuel. 

Cecinit  Marin  \ 

3,  Grandis  rem  miraculi, 

Exultavit  spiritus, 

Nobilis  spectaculi, 

Exaltatur  Dominus 

Videt  declarari: 

Dulci  melodia. 

Coelis  qui  sublimior, 

8.  Laudes  ergo  mirificae 

Inde  tit  humiliur, 

Mariae  permagnificae 

Vadit  famulari. 

Vox  amoena: 

4.  Praegnans  lege  non  humana 

Psallat  eius  praeconia, 

Virgo  surgens  in  montana 

Laudans  petat  suffragia 

Festinanter  abiit : 

Plebs  egena. 

Et  in  domum  Zachariae 

9.  Et  tu  coeli  regione, 

PYaecursoris  matrem  pie 

Virgo  prolis  Mater  bonae, 

Salutans  introiit. 

Clementer  expostula: 

5.  Dum  Maria  saiutare 

In  conspectu  summi  Regis 

Verbuiu  dedit,  exultare 

Professorcs  suae  legis 

Coepit  infans  niinium: 

Regnare  per  saecula.  Ameu. 

a.  Tcjct,    Neale  p.  123.  e  Miss.  Noviomensi  ex  parnasso  Mariano  s.  a.     — 

Daniel  VP  269,  hat  dcn  Text  aus  Neale. 

b.  Le^arten.    3,  L  Liber:  Nobiltsque.  —  3,  3.  Liber;  Video.  —  %y  1. 

1 

—     170    — 

215.    De  beata  Maria  virgine. 

1.  Virgiui  Mariae  laudcs  intouant  christiani. 

2.  Natum  corde  paterno,  Verbum  matris  utero  suscepit  hominem,  se- 

men  caro. 

3.  Glaustra  fregit  inferni,  qui  materni  pectoris  claustrum  consecravit 

vas  pudoris. 

4.  Dicite  pastores,  quid  audistis  vigiles. 

5.  Quem  in  praesepe  vidistis,  quos  infantis  testes  aspexistis. 

6.  Angelorum  choros,  praesepium  et  pannos. 

7.  Natus  est  Christus  spes  nostra,  paxque  nobis  est  nunciata. 

8.  Gredendum  est  magis  voci  pastorum  veraci  quam  iudeorum  genti 

fallaci. 

9.  Scimus  Christum  procesisse  de  virgine  matre,  tu  nobis  regum  Rex 

miserere.  Alleluia. 

a.  Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 

b.  Lesarten.    1.  Liber:  Virginis.  —  6.  UndeutUch:  praesepinm  oder prae- 
septum. 

b.  Bemerk.     Vgl.  Nr.  83.  233.  234. 


216.    In/esto  Circumcisionis  et  Novi  Anni. 

Hoc  die  festo  concinit  multimoda  carmina 
Collaudans  coeli  dominum  cum  dulci  cantilena. 

Text.    Diesen  Anfang  hat  Daniel  V,  165.  e  Cod.  S.  Gall.  646  (Brander). 


217.    De  purificatione  b.  M.  v. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Concentu  parili  hic  te,  Maria,  veneratur  populus  teque  piis  colit 

cordibus. 

2.  Generosi  Abrahae  tu  filia  veneranda,  regia  de  Davidis  stirpe  genita. 

3.  Sanctissima  corpore,  castissima  moribus,  omnium  pulcherrima  virgo 

virginum. 

4.  Laetare  mater  et  virgo  nobilis,  Gabrielis  archangelico  quae  credula 

oraculo  genuisti  ciausa  filium. 

5.  In  cuius  sacratissimo  sanguine  emundatur  universitas  perditissimi 

generis,  ut  promisit  Deus  Abrahae. 

6.  Te  virga  arida  Aaron,  flore  speciosa,  praefigurat,  Maria,  sine  viri 

semine  nato  floridam. 

7.  Tu  porta  iugiter  serata,  quam  Ezechielis  vox  testatur ;  Maria  soli  Deo 

pervia  esse  crederis. 

8.  Sed  tu  tamen  matris  virtutum  dum  nobis  exemplum  cupisti  commen- 

dare,  subisti  remedium  pollutis  statutum  matribus. 

9.  Ad  templum  detulisti  tecum  mundandum,  qui  tibi  integritatis  decus 

Deus  homo  genitus  adauxit,  intacta  genitrix. 

10.  Laetare,  quam  scrutator  cordis  et  renum  probat  proprio  habitatu 

singulariter  dignam,  sancta  Maria. 

11.  Exulta,  cui  parvus  arrisit  tunc,  Maria,  qui  laetari  omnibus  et  con- 

sistere  suo  nutu  tribuit. 


—     171    — 


12.  Ergo  quique  colimus  festa  parvuli  Cliristi  propter  nos  fadi.  nusque 
piae  matris  Mariae. 

13.  Si  nou  Dei  possumus  tantam  exequi  tardi  humilitatein,  forma  sit 
iM >bis  eius  genitrix. 

14.  Laus  Patri  gloriae,  qui  suum  tilium  geutibus  et  popolo  revelans 
Israel  nos  sociat. 

15.  Laus  eius  Filio,  qui  suo  sauguiue  nos  patri  cuncilians  superuis  snda- 

vit  civibus. 

16.  Laus  quoque  sancto  Spiritui  per  aevum. 

a.  Tcxt.  Scbubiger  No.  10.  I  I  ..,i.  Kinaidl.  30  (A).  —  Daniel  II,  10.  383. 
111,  280.  e  Codd.  Moti.  6.  saec.  XI.  (B),  Rlon.  6.  saec.  XI.  (C),  Mon.  8.  saec.  XII. 
(D),  Moii  10,  l*e&  XII.  (E),  Mou.  11.  saec.  XII.  (F),  Vind.  2.  saec.  XI.  (iil  Viml. 
3.  saec.  XI.  (H),  Vind.  5.  saec.  XII.  (1),  Vind.  7.  saec.  XIV.  (K).  Beroi.  1.  hm» 
XL  (L).  —  Cod.  Wirzenborn.  saec,  XIV.  (M).  Text,  seq.  (N).  Seq.  Dav.  U96 
(0).  —  M*m>  Brandenb.  saec.  XVI.  (P),  Colon.  1504  (Q),  Mog,  1507  (It),  Basil 
1610  (S),  Ilaiberst.  1511  (T),  Minden.  15IH  (U),  Nurob.  1517  (V).  ChVht.'i\\  198. 
(\V).  Aiieiph.  27.  (X).  Torr.  (Y).  —  Wackernagel  I,  96.  am:  Miss.  Mog.  1462 
(Z).  Mog.  1497  (a).  Magdeb.  1497  (b).  Clicht.  1515  (c).  Cod.  Mon,  germ.  716. 
saec.  XV.  (d).  —  StcJtf  auch  m  mehreren  Codd.  Einsidl.  und  im  Cod.  S.  GalL 
646  (Brander). 

b.  Lesarten.  2.  Abrabara  BCHIL.  Abrae  RTXY  (tt.so  Vs.5).  —  3.  fehlt 
CFGHlKSd,  —  casta  mente  E.  castissiroa  Wark.  tiioribuaque  AMNOQUWX. 
omniiimi|ue  c.  —  4.  oraculo  cred,  ALNRT.  —  5.  emnndeturN.  —  6.  Tu  v.  d.  — 
▼irgo  F.  —  te  figarat  ACFGIIMQ.  —  tlorida  EKRSTUV.  Wack.  Horitlo  Pa.  - 
7.  perviam  CL  —  8.  mntvr  Q.  —  dum  vobis  R  (Druclf).  —  10.  ac  ren.  XYZa. 
—  hab.  propr.  ANRT.  —  sanctara  Mariam  EQRTU.  —  IL  parvulua  AVW.  — 
19,  p.  tanquam  R.  —  14.  populis  LQKVZa.  —  revelat  D.  —  16.  Laus  eius  filio 
fehlt  D.  reconcilians  NORWXYZa.  —  civ.  sociavit  N.  sociat  civ.  U.  civilms  sociat 
Q8.  —  10.  sit  per  aev.  AGIQRSTUWX.     Spir.  sancto  C. 

c.  Bemerk,     Ueber   das   Rhythmuche    etc.  spricht  Bartscb  S.  12.  1 

33.  47.  49.  58.  59,  0&  78,  79.  82.  U5.  9L  93.  94.  117.   —    Ei»r  dcut*vhc  Ueber- 
scUung   in    Distichen  hat:  nDas  neue   Sionu   wn  Deutschroann     Aq 
Leipxig  1839.  6.  &  344, 


218, 


In  pur[fimikme  beatae  M>  yimo* 

(Auctor  est  Notker  Balbuhts.) 


1 


1Q. 


,  Exultet  oranis  aetas,  sexus  uterque,  virgines,  sorores,  plaiulite,  viduae, 
iugatue,  psallite. 
Kti  splendeut  gaudia  offeruutque  sunmium  ratuin  seni  iusto. 
,  Quo  viso  securus  coeli  penetriwt  culmina  Symeon. 
,  0  feminarum  Maria  piarum  fijnna,  splendor  purior  cunctis. 
,  Legali  more  procedis  niuiidanda,  angelorum  chorn  colenda. 
,  Miramur  te,  Cbriste,  auctoran  oonsuiZBaiindac  le^is  in  Syna 
,  Temporis  peracto  decur^u  Mosaicis  suhdi  inandatis. 
,  Nostrae  nam  eausa  vitae  naflCeris,  templo  fereris,  passusque  crucis 
Uguo. 
Digna  quae  tibi  munia  vocis,  lesu,  reiMannis  pro  tali  largitateV 
Tu  maxiina  victima  patris  BECerdos  idcm  vocajifl, 
Plebem  tuam  precibus  fulgidae  genitricis  tacre  clemens  puram  el 
redde  patn. 

t     Morel   No.  146.   &  9h    aus:    fh.  m    Binaiedeh    No.  11'L    .v 
Jahrh.  Seu^nentia  Notkeri  mit  dtr  Aufochrtft :  llomana. 


—    172    — 


219.    In  festo  purificationis  b.  M.  v. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


1.  Lux  advenit  veneranda, 
Lux  in  choris  iubilanda 
Luminosis  cordibus : 
Huius  laeta  lux  diei 
Festuni  refert  Matris  Dei 
Dedicandum  laudibus. 

2.  Vox  exultet  modulata, 
Mens  resultet  uiedullata, 
Ne  sit  laus  inutilis: 

Sic  laus  Deo  decantetur, 
Ut  in  eo  collaudetur 
Mater  eius  nobilis. 

3.  Gloriosa  diguitate, 
Viscerosa  pietate, 
Compunctiva  nomine: 
Gum  honore  matronali, 
Cum  pudore  virginali 
Nitet  coeli  cardme. 

4.  Rubus  quondam  exardebat, 
Et  hunc  ardor  non  urebat, 
Nec  virorem  nocuit: 

Sic  ardore  spiritali, 
Non  a  tactu  coniugali 
Virgo  Deum  genuit. 

5.  Haec  est  ille  fons  signatus, 
Hortus  clausus,  foecundatus 
Virtutum  seminibus : 
Haec  est  illa  porta  clausa, 
Quam  latente  Deus  causa 
Clauserat  hominibus. 

6.  Haec  est  vellus  tractans  rorem, 
Plenum  ager  dans  odorem 
Cunctis  terrae  finibus : 


9. 


Haec  est  virga  ferens  fiorem, 

Terra  suum  salvatorem 

Germinans  fidelibus. 

Haec  est  dicta  per  exemplum, 

Mons,  castellum,  aula,  templum, 

Thalamus  et  civitas : 

Sic  eidem  aliorum 

Assignetur  electorum 

Nominis  sublimitas. 

Cuius  preces,  vitia, 

Cuius  nomen,  tristia, 

Cuiu8  odor,  lilia, 

Cuius  vincunt  labia 

Favum  in  dulcedine : 

Super  vinum  sapida, 

Super  nivem  candida, 

Super  rosam  roscida, 

Super  lunam  lucida 

Veri  solis  lumine. 

Imperatrix  supernorum, 

Superatrix  infernorum, 

Eligenda  via  coeli, 

Retinenda  spe  fideli, 

Separatos  a  te  longe, 

Revocatos  ad  te  iunge 

Tuorum  allegio: 

Mater  bona,  quam  rogamus, 

Nobis  dona  quod  optamus : 

Nec  sic  spernas  peccatores, 

Ut  non  cernas  precatores, 

Reos  sibi  diffidentes, 

Tuos  tibi  confidentes, 

Tuo  siste  Filio.  Amen. 


a.  Text.  Mias.  fratr.  Paris.  1520  (A).  —  Neale  p.  107.  e  Breviario  Redo- 
nengi  (B).  —  Clichtov.  IV,  194.  (C).  —  Daniel  II,  77.  hat  die  3  ersten  Zeilen 
und  V,  239.  den  Text  aus  Neale. 

b.  Lesarten.  1,  4.  laeti  A.  —  2,  3.  Non  laudis  A.  —  4,  2.  Et  hic  A.  — 
4,  6.  attactu  A.  —  5,  5.  latenter  D.  clausa  A.  —  6, 1.  traheng  r.  Plenus  AC.  — 
7,  5.  assignatur  el.  Nominum  AC.  —  8,  8.  roBida  AC.  —  9,  1.  superorum  .  .  in- 
ferorum  A.  —  9,  7.  collegio  AC.  —  9,  11.  prec.  AC.  peccat.  B.  „Foroan  peti- 
tores  dedit  poeta."  Neale.  —  9,  18.  Sed  hoe  tibi  A. 

c.  Bemerk.  1,  8.  „Plane  ad  lumina  in  ecclesiis  circumvehi  eolita  et  can- 
delarum  benedictionem  alluditur."    Neale. 


220.    In  purificaUone  beatae  Mariae  virginis. 


1.  Ave,  mater  Iesu  Christi, 
Quae  de  coelo  concepisti, 
Non  carnis  commerao : 


A  contactu  viri  pura 
Concepisti,  paritura 
Gaudium  cum  gaudio. 


—    173    — 

3.  Peperisti  medicinam, 

8.  Caput  anguis  haec  contrivit, 

Non  carnaleiu,  sed  divinam 

Cuius  carui  coeunivit 

Pereunti  saecuto : 

Se  maiestas  Filii: 

Totus  erat  iu  IftDgnore, 

Sexus  antc  fra^ilis, 

Totus  mundus  in  dolutv, 

Sexus  eeductibilia 

Totus  in  periculo. 

Vires  frangit  impii. 

3.  Mundi  languor,  error  eius, 
Quo  dolore  nihil  peius, 
Nihil  tam  pesiiferum : 

7.  Ave,  virgo  gloriosa, 
PIus  obryzo  pretiosa, 
Fragrans  super  lilia: 
Tibi  cedit  laus  herbarum, 

Hostis  totuin  possidehat, 
Quia  totum  diffluebat 

Florum  decor  et  gemmaruni, 
Libanique  gloria. 
8.  0  Maria,  roaris  stella, 

Per  abrupta  scelerum. 

4.  Nondum  semen  venerat, 

Pro  conservis  interpella 

Quod  nobis  promiserat 

Iugi  prece  Filium: 

Deus  ab  initio : 

Quia  iugis  est  assultus, 

Semen  ex  niuliere, 

lugis  nostcr  est  singultus» 

Sine  carnis  opere, 

Et  iuge  suspirium. 

Sine  matris  vitio. 

9.  Te  preces,  te  suspiria, 

Te  nostri  tangant  gemituB. 

5.  Mulier  eligitur, 

Tu  virtutis  potentia 

Cuius  serpens  nititur 

\equam  refrena  spiritos. 

Pungere  cakaneum: 

Ne  carnis  nos  liibricitas 

Sed  fortis  et  sapieus, 

Resolvat  hic  iu  vitia; 

Hosti  uou  consentiens, 

Nec  mnndi  fallat  vanitas, 

Praecavit  aculeum.               * 

Christi  iuvante  gratia.  Amen. 

a.  Text.    Neale  p.  104,  e  Miss,  ParisienBi.  -    Danie!  V,  238.  hat  &m  Text 

am  Neale. 

b.  Bemerk.    8,  2.    Vix,    credo,   in 

sequentiis  eiusdem  aevi  hac  titulo  (con- 

•tnra)  B.  Y.  alias  appeUatatn  fnveneris. 

1. 

221.     In  festo  pnr 

ficidionia  b.  M.  v. 

1.  Aliua  Tirgu  Christum  Regeiu 

Par  turturum  sive  Hni 

Enixa  secundun»  legein, 

Pulli  pro  quo  cohimbini 

Purgari  non  ratait: 

Dati  mitit,  ut  legitur. 

Non  astricta  paret  legi, 

3-  Senrx  viTiim  viiJens  ltimen, 

Circumciso  Christo  Regi 

Susceptum  in  ulnis  Numcn, 

Conformari  voluit. 

Benediceus  iubilat: 

2.  Verus  hodie  Rex  Salem, 

Dcvote  psallentes  ei, 

In  tcmplo  Efieruaalem 

Salvet  salutare  Dei, 

A  parente  sistitur: 

Quod  ubique  rutilat   Amen. 

a.  TexL    Mibb.  fratr.  Paris    1520  ( 

A).   —   Neate  p.  110.  e  Mibs.  Teteri  ro- 

maoo  ex  parnaeso  Mariano  (H),   -  Dan 

el  V,  240.  hat  den  Text  aus  Neale. 

b.  Leearten*    1,  3.  rennnit  A. 

222.    Maria 

e  Purificatio. 

Hac  clara  die  turum  festiva  dat  prae 

conia  etc. 

—    174    - 


Text.    Mone  II,  131.    „Eine  andere  Hs.  zu  PommersfeiSen  bei  Bamberg 
enthdU  ein  Lied  auf  IAchtmess  aus  dem  14.  Jahrh.  mU  diesem  Anfa*g:    Hac 


clara  die  turma  festiva.  —  Daniel  V 
(Brander). 


130.  hat  diese  ZeUe  am:  Cod.  S.OaIL  546 


3. 


223.     De  compassione  b.  M.  v. 
(Auctor  est  Iacoponus  de  Todi.) 


1.  Stabat  matcr  dolorosa 
luxta  crucem  lacrymosa, 
Duin  pendebat  filius, 
Cuius  animam  gementem, 
Contristatam  et  dolcntem 
Pertransivit  gladius. 

2.  0  quam  tristis  et  afficta 
Fuit  illa  benedicta 
Mater  unigcuiti! 
Quae  moerebat  et  dolebat, 
Pia  mater  dum  videbat 
Nati  |H)enas  inclyti. 
Quis  est  homo,  qui  non  fleret, 
Matrem  Christi  si  videret 
In  tanto  supplicio? 
Quis  non  possct  contristari, 
Ohristi  matrem  contemplari 
Dolentem  cum  filio? 
Pro  poccatis  suae  gentis 
Vidit  Icsum  in  tormentis, 
Et  flagellis  subditum. 
Vidit  suum  dulcem  natum 
Moriendo  desolatum, 
Dum  emisit  spiritum. 
Eia  mater,  fons  amoris, 
Me  sentire  viin  doloris 
Fac,  ut  tecum  lugeam. 
Fac,  ut  ardeat  cor  meum 
In  amando  Christum  Deum, 
Ut  sibi  complaceam. 

a.  Text.    Mone  No.  446  (2, 


6.  Sancta  mater,  istud  agas, 
Crucifixi  fige  plagas 
Cordi  meo  vaude. 
Tui  nati  vulnerati 
Tam  dignati  pro  me  pati 
Poenas  mecum  divide. 

7.  Fac  me  tccum  pie  flere, 
Crucifixo  condolere, 
Donec  ego  vixero. 
Iuxta  crucem  tecum  stare, 
Et  me  tibi  sociare 
In  planctu  desidero. 

8.  Virgo  virginum  praeclara, 
Mihi  iam  non  sis  amara, 
Fac  me  tecum  plangere. 
Fac,  ut  portem  Christi  mortem, 
Passionis  fac  consortem, 
£t  pagas  recolere. 

9.  Fac  me  plagis  vulnerari, 
Fac  me  cruce  inebriari 
Et  cruore  filii. 
Flammis  ne  nrar  succensus, 
Per  tc,  virgo,  sim  defensus 
In  die  iudicii. 

10.  Christe,  cum  sit  hinc  exire, 
Da  per  matrem  me  venire 
Ad  palmam  victoriae. 
Quando  corpus  morietur, 
Fac,  ut  animae  donetur 
Paradisi  gloria. 
147.)  aus:  Hs.  zu  Lichtenthal  15.  Jahrh.  (A). 


Hs.  zu  Lichtenthal.  14.  Jahrh.  (B). '  Cursus  collecti  Bl.  112.  (G).  H».  etnes 
franzos.  Breviers  in  seinem  Privatbesitz.  15.  Jahrh.  (D).  Beichenauer  Hs. 
No.  30.  Bl.  145.  (E).  Hs.  der  Dombibliothek  zu  Trier  No.  45.  F.  15.Jahrh.  (F). 
Hs.  zu  Coblenz  No.  162.  8.  160.  17.  Jahrh.  (G).  Hs.  zu  Mainz  Karth.  No.  699. 
Bl.  1H.  14.  Jahrh.  (H)  und  bei  Daniel  2,  131.  (I).  Hs.  zu  Fretburg  No.  91. 
15.  Jahrh.  (K).  Hs.  zu  St.  Paul  in  Karnten  No.  48.  15.  Jahrh.  (L).  Hs.  zu 
Munchen,  Cod.  Gall.  No.  38.  (M).  Hs.  zu  St.  Paul  No.  76.  15.  Jahrh,  (N).  Hs. 
zu  St.  Peter  in  Salzburg  IV,  38.  14.  Jahrh.  (0).  Eine  zvoeite  Abschrift  daselbst. 
15.  Jahrh.  (P).  Hs.  zu  Venedig  Codd.  Ital.  class.  IX.  cod.  77.  f.  76,  15.  Jahrh^ 
sehr  fehlerhaft  (Q).  —  Daniel  II,  181.  886.  aus  Cod.  Mon.  10.  saec.  XII.  vel 
potius  XIV.  (R).  Graduale  Hussit.  in  Bibl.  Vindob.  Ambrassiana.  saec.  XV.  (S). 
(•od.  in  bibliotheca  Academiae  Ultraiectensis  saec.  XV.  (F).  Annal.  G.  Stellae 
f  1420  (U).— Miss.  Prag.  1507 (V),  Mog.  1607 (W),  Halberstat.  1511  (X),  Minden. 
1518  (Y),  Numburg.  1617  (Z),  fratr.  Paris.  1620  (a),  Cannelit  Venet  1780  (b).  — 


—     176     — 

ckernagel  L,  161,    futft    <tir.    bmerkeitsttnthtit  L^nrh»    MM    ffaM   Cod.  Mon 
Int.  5023  BL  141.  [c)iwd  drm  Misa.  afo*.   1497  (d|  Int.  —  Dcr  oh  hnltr 

Tcxt  i$t  <l>r  i  ittiaen  Missalen  gsmwtsl 

b.  Lesarten.  1,  2.  Ista  n\  Q .  —  1,8.  Cmnp.  ABOPd.  iliun  p.  CFGILMNV. 
«jTia  Mone.  —  l,  5.  Coutrifltam  Q.  contmtanteaa  RSTDVWXY.  .«contristaUm, 
nieht  gttf,  denn  contristantem  steht  f&r  mnpatienteim  mtd  etttepr*  ht  den  b 
andern  Partir.  pracs/*  Mouc,  ffrr  VM  Danfel  coiilristaiitom  hat.  —  2,  4.  Ilune 
in.  R.  O  quani  moerens  tuuc  duL  Y.  QuA  m.  O.  Quam  m.  Mone.  Quae  m. 
i  u.  —  2t  6.  Et  treraebut  duni.  Dun.  Mone.  Et  tremebat  cum 
DEGMP.     Pia  mater  cum  ABCHKLNRWXZd.     Wa    nurter  dum  Yab.    — 

nn    nati  ABHKOPK^WXd.     N.iri  j uuii  Y.     -  8,  1.  quis  nou  O.    —  3,  2. 

Christi  matr,  Mone.  Pia  mater  si  Q.  euffl  vid.  BX2b.  dom  vid.  RUVWd.  — 
3,  4.  potert  BHM.  poasit  W,  —  B,  5.  Kairetn  (lir.  ABCIIKLosWXd.  —  3,  6. 
Dolente  Q.  pro  fil.  d.  —  3t  4—6  lauten  ut  V:  Quis  secum  non  tristnretur,  Ma- 
trem  dum  contemplarctur  Condole&tem  frlio.  Zn  \'  Qtiis  Uun  lortis  de^ustaret 
Poenas  inatris,  cum  clamarcl  lu  tauto  iudicio?  —  Jn  I  stehen  swsden  8tf. 
J  Str.:  Quis  n^n  potest  contristari,  Ofetrem  CorigtS  co&tamplari 
Dofontem  cum  filio.  In  me  cistal  dolor  tui,  Crnd&co  Ekc  nie  frui  Dum  eum  iu 
rvilio  .  .  Hunc  dolorem  fac  ine  moesttrm,  NVc  me  faciits  aliennm  Al>  ttoc  *!■**-■- 
derio.  lllum  corde,  illtnn  ore.  Semper  feram  cum  dolore  Et  mentis  nitutyrio.  In 
a  fthlt  dir  4,  Str.  Qm   U:     lluur  dofc      —      mstjtfa  poflfj     ft,   1—3:  Quis  est.  — 

inppl.  und  8,  1—3:  Qnie  uon  poeeel  [§t.  poteet)  oontr.  Pjan  matrem  co»t.  Dol. 
t  t  b&den  mt  3.  8mr.  ttet  obigen  Textes.  —  1,  S.  Naimn  viil.  E.  lesum  vid.  M. 
Vidit  Cbrktum  U.  Vtiiit  Iesum' a.  —  4t  4.  Videna  (  Kl  IIKN  PBTV  Y/b.  Videne 
Christum  C.  —  4,  5.  Monenilo  Ita&evi mff  Ifn.  -  4,6.  Cnm  ABCFHKLNOPSyXYZ. 
—  5,  1.  lu  nonnullis  Miss.  ail  hodfernum  diera  ns^ue:  Pia  mater.  Dau.  —  5,  2. 
Me  sentire  tui  doloriB  BHOPSd.  Poenan  me  tui  doloria  FK.  Fac  nos  seutire 
doloris  R.  Me  e.  tui  dol.  VXZ  Ifoe  s.  toi  dol,  L.  Me  e.  tu  dol.  A.  —  6,  3. 
Sentire  fac  ut  lugeam  FK  Poenam  fac  ut  Ingeam  AHPZd.  Poenie  fac  ut  fugeam 
RV.  Fac  nt  poenam  lugeam  B,  Fn€  ul  te€um  lofeannifl  L.  Poenas  fac  ut  lugea- 
mus  V.  —  5,  4.  C.  noBtriim  L.  Ut  cor  nostrum  exajtoeal  Bl  la  I  hristo  re- 
qnie&cat,  Dt  ei  placeamua  V.  —  6,  5.  Ad  amatidiim  O.  deum  Christ.  L.  —  5t  6. 
Sihi  ut  Wd.  Et  sibi  XI  —  5,  L  i)tud  agc  ABHOPSb,  iitud  nge  FNRXYZd.  — 
Or,  Lneint  pla^ae  ABKKOPS.  insimt  II Z.  (r.  ut  sint  plagae  Y.  Cr.  ut  suae 
plagae  d*  Cordibus  nostris  inennt  plejae  Cruciflxi  lividae  R.  —  6,  3.  C.  m.  livi- 
dac  Z.  Conle  m.  lividae  d.  livide  CNS.  Corde  meo  livide  BHO.  Meuti  meae 
livide  FK.  Cordi  nostro  vivide  Y.  —  tJ,  5.  Iam  RCDEHMOPXd.  di^nante  C. 
diguantis  Dd.  dignaris  E.     Dignantem  pro  oobis  pati  1?    BpOBte  mori  sic  iliirnati 

Y  Tam     dlgQiQtia     E^oenAI    pro    me    div.    a.     —     fL  n\     Vim    amoris    imprime 
T.    Poenas   pro   me   div,    DT.     Poentt   nobifl    div.    RY.     —     Narh  Btifm  6.   hat 

V  folgende  str  :    Alma  salus,   advocata  Morte  Christi  desolata,  Kiserere  populi: 
Virgo  dulcisf  virgo  pta,  Virgo  clemeue,  o  Maria,  Audi  preces  servuli.    —   Str.  7. 

in  Z.  —  7,  1.  vere  t.  "flere  IORTV.  Fac  noe  verc  t.  fl.  Y.  Fac  me  nia  t 
pia  c.  —  7y  2.  Cr.  cum  dolore  M.  —  7,  3.  Donec  nos  vixerimus  R.  Quam 
ixerirans  Y.  —  7t  5.  Me  tihi  consociare  AREHN0P8.  Te  Khenter  sociare 
DUL  Dan.  Me  tibi  soriare  C.  Meque  tilu  cottsonare  K.  Tihi  nos  consociare 
Y.  Et  me  tihi  soctare.  b.  Tibi  me  cousociare  T.  Fac  nos  tihi  sociare  R,  Et 
me  sibi  conformare  d.  —  7,  t>.  Cum  pl  U\].  Plnnctu  nucm  des.  E.  rianctus 
desiderio  R.  Planctu  nati  querimus  Y.  Planctu  tjuem  appctimtts  R.  —  Str.  8. 
fehlt  in  SVZ.  —  8,  1.  0  virg.  v.  pr.  R.  —  8,  2.  Mihi  tuur  non  E,  Non  sis  mihi 
rosa  rara  DK,  lam  raihi  MPa.  Mihi  tam  L  Mihi  nnnc  0.  Nutiquam  nobis  b. 
a.  Y.  —  8,  8.  Fac  nos  RY.  —  8^  4.  Fac  uos  portare  Obf,  m.  K.  Ct  portemue 
corde  fortem  Passionis  Christi  mortem  Fac  iiok  plapjas  coloro  Y.  Fuc  ut  pOMJH 
mortem  a.  —  8,  5.  Passtonis  f.  I.  pAssionis  eitts  sortem  CGMTD.  Pas.  me 
ons.  N.  Pas.  f.  me  cons.  d.  Pa^sionem  fac  me  fortem  AH.  riissiont  f.  me  cons. 
Passtonis  f.  mc  sortem  P.  Passionis  f.  nos  sortem  R.  Passione  f.  c.  Mone. 
8,  6.  Nos  plagis  rec.  R.  Et  poenas  Ka.  —  8,  4— o\  fehkn  in  X.  —  Str.  0. 
fehlt  in  S.  —  9,  L  Fac  nos  L.  Spinii  clavis  vulneniri  (ruie  lancea  heari  Y.  — 
9f  2.  Cruee  bac  inehriari  DGL  Dan.     (  in.   M      Ouceque  in.  LN.    Cruci- 

ijue  me  t  beari  CFK.  Moue.    Cruce    fac    inebr     U.     Cruce    quaesumus   nos  fac 


—    176    - 

beari  R.  Et  cnice  in.  a.  Cruce  meque  fac  beari  VZ.  Facque  cruce  mebeari  X. 
Cruce  fac  me  hac  beari  T.  Croce  rae  fac  inebriari  d.  —  9,  9.  Ut  amore  filii  £. 
Cum  cruore  f.  C.  Et  cr.  f.  ABHKLOPRUVZb.  Ob  amorem  f.  a  Mone.  Dan.  e 
Miss.  Rom.  —  9,  4.  Da  ne  nos  succendat  ignis  Qui  paratus  est  malignia  T. 
Flammis  ne  urar  succensis  VZb.  Fl.  ne  urar  succensi  Per  te  virgo  flimus  de- 
fensi  R.  Flamma  ne  urat  succensus  Wd.  Flammis  ne  urar  accensus  AK.  In- 
flammati  et  accensi  L.    Inflammatus  et  accensus  U.  Mone.  Dan.  e  Miss.  Rom.  — 

9,  5.  P.  t.  pia  Z.  Mone.  pic  6H.  Per  te  matrem  A.  simus  defensi  L.  — 10, 1—3. 
Cnriste  cum  sit  hinc  exire  Da  per  matrem  me  venire  Ad  palmam  victoriae  SVZb. 
Iesu  Christe  cum  sit  tiic  exire  Da  per  matrem  nos  venire  R.  Christe  da  nos 
hinc  exire  Feliciter  et  transire  T.  sim  H.  exire  A6.  0  Christe  cum  sit  hinc 
exire  LOP.  Chr.  rum  hinc  sit  ex.  X.  Chr.  cum  contingit  hinc  ex.  Wd.  hic  ex. 
K.  —  10,  2.  Da  p.  mortem  MOP.  nos  ven.  L.  —  10,  5.  Anima  KLOPSVTZ.  — 

10,  6.  gloriae  SVWTZ.  Mone.  —  CDEG.  Dan.  aus  U  und  Misfl.  Rom.  schKessen 
mit  folgender  Str. :  Fac  me  cruce  custodiri,  Morte  Christi  praemuniri  (prom.  C), 
Confoveri  gratia,  Quando  corpus  morietur,  Fac,  ut  animae  donetur  Paradisi  gloria. 
—  sempiternae  fur  par.  d. 

c.  Bemerk.  Ueber  diese  beruhmte  Sequenz  gibt  es  eine  reiche  Literatur. 
8.  Mone  und  Daniel.  —  Deutsche  Uebersetzungen  stehen :  Daniel  II,  185.  Hnogen 
2,  202.  (von  Effenberger).    Schlosser  I.  S.  178.    Bone  Nr.  164. 


224.    Sanciae  Mariae  compassio. 


1.  Gaude  tnrba  fidelium 
Mentis  colens  martyrium 
Eius,  quae  dedit  fihum 
In  mortem  pro  miseris. 

2.  Sed  gaudendo  compatere 
Matri  desolatissimae 
Cum  digna  gratitudine 
Effectu  pietatis. 

3.  Nati  sic  condolet  poenis, 
Ut  congaudeat  redemtis 
Ex  fervore  charitatis, 
Cui  non  est  similis. 


4.  Datur  mater  discipulo 
Cum  maximo  mysterio, 
Iohannis  sub  vocabulo 
Quivis  venit  fidelis. 

5.  Gratias  tibi  domina, 

Quae  mater  es  facta  nostra, 
Sub  cruce  salutifera 
Filio  cooperans. 

6.  Age  sic  grates  filio 

Pro  tam  grandi  sacramento, 

Ut  tuorum  devotio 

Semper  hic  sit  iubilans.  Alleluia. 


a.  Text.  Morel  No.  152.  S.  94.  aus:  Hs.  zu  St.  GaUen  No.  546.  (Brander) 
Bl.  91.  mit  der  Ueberschrift :  „Sabbato  post  octayam  Paschae  festive  celebratur 
de  compassione  b.  Mariae  virginis  sequentia  ad  primam  missam  ut:  Verbum 
bonum." 

b.  Bemerh.  „poenis  (8,  1.)  und  nostra  (5,  2.)  werden  als  stumpfe  Beime 
gebraucht ;  das  Gedicht  ist  offenbar  von  einem  fransdsischen  Dichter  zu  einer 
Zeit  verfasst,  als  man  das  Lateinische  schon  nach  heutiger  franz&sischer  Weise 
betonte.u    Bart&ch  S.  184. 


225.    De  compassione  beatae  Mariae  vwginis. 

1.  Omnipassa  filio  mater  Maria  vencratur  hodie,  quamvis  semper  sit 

digna  laudibus. 

2.  Nec  virgo  sine  macula,  nec  in  radice  infecta  crimine  actuali,  neque 

foedata. 

3.  Genuisti  sine  viro,  quod  nuncians  paranymphus  Gabriel:  tecum  Do- 

minus,  plena  gratia. 


—    177    — 

4.  Fungebaris  obsequlo  placide,  cum  peperisti  angelico,  quem  genuisti, 

filius  tibi  applausit  vultu  hilaris. 

5.  Simeonis  praesagio  hodie  orbata  mater  solatio,  cum  dulcissimam 

gladius  tuam  pertransivit  animam. 
C.  Quam  mater  anxia  stetisti,  quando  passionem  innocentis  filii  con- 
spexisti  inclyti  cruci  affixi. 

7.  Cor  matris  lancea  filio  mortuo  transfixit,  passionem  lilius  dum  gusta- 

vit  corpore,  mater  anima. 

8.  Nunquam  sensit  aliquis  martyr  ut  mater  Domini,  propter  quod  plus- 

quam  martyr  anxie  sustinuit  mater  id,  quod  suus  filius. 

9.  0  quam  tristis  et  afflicta  fuit  illa  beuedicta  mater  unigeniti.    Quod 

moerebat  et  dolebat,  perpcndat  hoc  quaevis  genitrix. 

10.  Audi  nos,  tuum  nobis  placa  filium.  0  Maria,  nostri  causa  passus  est, 

ne  quis  percat  frustratus  mortc  sua. 

11.  Salva  nos,  namque  aegris  confer  medelam,  Iesu  bone,  tu  novisti 

omnia,  tuo  sanguine  cura  mentis  vulnera. 

12.  Eia  mater  nobilis,  quam  vehementcm  dolorem  gustaveras,  tamen 

hunc  tua  fide  temperans. 

13.  Filii  martyrium  passionis  tibi  nunquam  latuit,  nam  iu  te  sola  fides 

patuit. 

14.  Laus  Patri  gloriae,  qui  suo  filio  non  pepercit,   sed  tradidit  pro 

omnium  nostrum  criminibus. 

15.  Laus  eius  Filio,  qui  suo  sanguine  nos  patri  concilians  supernis  civi- 

bus  sociat. 

16.  Laus  sit  quoque  Sancto  Spiritui. 

17.  Laus  quoque  matri,  quac  condolet  crucifixo. 

a.  Text.    Miss.  Halberstat.  1511  (A),  Mogunt.  1602  (B). 

b.  Lesarten.    9.  benedicta  merebat  et  dolebat  mater  unigeniti,  pcrpendat 
A.  —  15.  sup.  civ.  soc.  fchlt  A. 


226.     Plunctus  beatac  Marhic   mrginis 
in  passione  iilii  sui  domini  nostri. 


.  Planctus  ante  nescia, 
Planctu  lassor,  anxia 
Crucior  dolore : 
Orbat  orbem  radio 
Me  iudaea  filio 
Gaudio  dulcore. 

.  Fili  dulcor  unice, 
Singularc  gaudium, 
Matrem  flentem  respice 
Gonferens  solatium. 

.  Pectus  meutem  lumina 
Tua  torquent  vulnera, 
Quae  mater,  quae  femina 
Tam  felix  tam  misera! 

K*hr$tn,  Stquenzen. 


4.  Flos  florum,  dux  morum 
Veniae  veua, 

Quani  gravis  in  clavis 
Est  tibi  poena  1 

5.  Proh  dolor,  hinc  color 
Effugit  oris, 

Hinc  ruit,  hinc  fluit 
Unda  cruoris. 

G.  0  quam  sero  deditus 
Quam  cito  me  deseris, 
0  quam  digne  genitus 
Quani  abiectc  moreris ! 

7.  0  quis  amor  corporis 
Sibi  fecit  spolia, 
0  quam  dulcis  pignoris 
Quam  amara  praemia ! 
12 


-    178    — 


8.  0  pia  gratia  sic  morientis, 

0  zelus,  o  scelus  invidae  gentis, 
0  fera  dextera  crucifigentis, 
0  lenis  in  poenis  mens  patientis ! 

9.  0  verum  eloquium 
Iusti  Symeonis, 
Quem  promisit  gladium 
Sentio  doloris, 
Gemitus,  suspiria 
Lachrymaeque  foris, 
Yulueris  indicia 

Sunt  interioris. 

10.  Parcito  proli, 
Mors  mihi  noli 
Tunc  mihi  soli 
Sola  mederis : 
Morte  beate 
Separer  a  te 
Dum  modo  nate 
Non  crucieris. 

11.  Quod  crimen  quae  scelera 
Gens  commisit  effera: 
Vincla  virgas  vulnera 
Sputa  spinas  cetera 
Sine  culpa  patitur : 
Nato  quaeso  parcite, 
Matrem  crucifigite, 

Aut  in  crucis  stipite 
Nos  simul  affigite, 
Male  solus  moritur. 

12.  Reddite  moestissimae 
Corpus  vel  exanime, 
Ut  sic  minoratus 
Crescat  cruciatus 
Osculis  amplexibus: 
Utinam  sic  doleam, 
Vt  dolore  peream, 
Nam  plus  est  dolori 
Sine  morte  mori, 
Quam  perire  citius. 

TeAt.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


13«  Quid  stupes  gens  misera 
Terram  se  movere, 
Obscurari  sidera, 
Languidoslugere? 

14.  Solem  privas  lumine, 
Quomodo  luceret? 
Aegrum  medicamine, 
Unde  convaleret? 

15.  Homicidam  liberas, 
Iesum  das  supplicio, 
Male  pacem  toleras, 
Veniet  seditio. 

16.  Famis  caedis  pestium 
Scies  docta  pondere, 
Iesum  tibi  mortuum 
Barrabamque  vivere. 

17.  Gens  caeca,  gens  flebilis, 
Age  pocnitentiam, 
Dum  tibi  flexibilis 
Iesus  est  ad  veniam. 

18.  Quos  fecisti  fontium 
Tibi  prosunt  flumina, 
Sitim  sedant  omnium, 
Cuncta  lavant  crimina. 

19.  Flete  Syon  filiae 
Tantae  gratae  gratiae 
Iuvenis  angustiae 
Sunt  tibi  deliciae 
Pro  vestris  offensis : 
In  amplexus  ruite, 
Dum  pendet  in  stipite 
Mutuis  amplexibus, 
Sc  parat  amantibus 
Brachiis  protensis. 

20.  In  hoc  solo  gaudeo, 
Qui  pro  vobis  doleo, 
Vicem  quaeso  reddite 
Matris  damnum  plangite. 


227.    De  tribulatione  beatae  Mariae  virginis. 


\    Siugit  Christus  cum  trophaeo, 
laiti  ex  agno  factus  leo 
SoKiini  victoria: 
Movtiiii  vicit  sua  mnrte 
Uvwi^vit  seras  portae 
^u^  iiunlis»  gloria. 


2.  Hic  est  agnus,  qui  pendebat, 
Et  in  cruce  redimebat 
Totum  gregem  ovium : 
Cui  cum  nullus  condolebat, 
Magdalenam  consumebat 
Doloris  incendium. 


179    — 


5. 


7.  Dic  Maria,  quid  fec.  etc. 
Post  unguenta  praeparavi, 
Et  sepulchrum  visitavi, 
Non  inveni  quem  amavi, 
Planctus  meos  duplicavi. 

8.  0  Maria,  noli  flere, 
Iam  surrexit  Christus  vere. 
Ceite  multis  arguraentis 
Vidi  signa  resurgentis. 

0.  Dic  uobis,  Maria, 
Quid  vidisti  iu  via? 
Sepulchrum  Christi  viventis 
Et  gloriam  vidi  resurgentis. 

10.  Angelicos  testes, 
Sudariuin  et  vestes. 
Dic  nobis  etc. 

Surrcxit  Christus  spes  nostra 
Praecedet  vos  in  Galilcam. 

1 1 .  Credendum  est  magis  soli  Ma- 
riae  veraci, 

Quam  Iudaeorum  turbae  fallaci. 
Scinius,  Christum  surrexisse  e 

mortuis  vere. 
Tu  nobis  victor  rex  miserere. 
1520  (A).  Neale48  e  Miss.  Tomacensi  1540  (B). 

b.  Lesartcti.  1,  6.  gratia  B.  —  2,  4.  Cui  nul.  B.  —  2,  5.  Magdalena  in- 
ccndebat  B.  —  3,  3.  V.  Christum  B.  —  4,  2.  Caput  spinis  coronari,  Vultum 
sputis  maculari,  Et  pl.  B.  —  5,  2.  perforare,  llastam  latus  vulnerare.  B. —  6,2. 
P.  Christum  am.  B.  —  (5,  4.  Et  ad  domum  deportavi,  Tunc  ad  terram  me.  B.  — 
7,  5.  Flctus  m.  B.  —  9,  3—4.  fehlen  B.  —  10,  4.  spes  mea  .  .  Galilaea  B.  — 
11,  1—2.  fehlcn  B.  —  11,  4.  mis.  Amcn,  Allcluia  B. 

c.  Bemerk.  ,J)ie  in  der  Fortn  eities  Zwiegesprdchs  abgefasste  und  ab- 
wcchsclnd  von  einigen  Knaben  und  dcm  Gesummtchore  vorgetragenc  Sequenz, 
spdtestens  dem  13.  Jahrh.  angehorend,  schlicsst  in  Melodic  und  Tcxt  mit  dem 
Ostergcsangc  Wipo's  (Vict.  pasch.).  In  der  Handschrift  /i4(l  von  St.  Gallen 
steht  sic  unter  der  llezcichnung  dcvota  antiquorum  und  tnit  dem  Titel:  De  re- 
surrectionis  argumenti  Sanctarum  Virginis  Mariae  ac  Magdalenae  de  compassione 
mortis  Cbristi  pcr  modum  Dialogi  Srquentia.  Nach  der  vicrten  (2.)  Straphe  steht 
dasclbst  die  Rubrik:  Tres  benc  vociferati  scolares  respondcnt  versum  (s.  No.  177)-, 
darauf  folgt  vom  Gesammtchor  die  Frage:  DicMaria  quid  vidisti,  contemplando 
Crucem  Cbristi?  auf  welche  dic  drei  Schidcr  antworten:  Vidi  Iesum  spoliari  et 
in  cruce  sublimari  peccatorum  manibus.  Nachdem  der  Clior  diese  Frage  vier- 
mal  gestellty  folgt  nach  immcr  verdnderter  Antwort  dcr  SchiUer  vom  Chore 
wieder  zweimal  die  Fra;e:  Dic  Maria  quid  fecisti,  postquam  Iesum  amisisti; 
darauf:  0  Maria,  nobi  flere,  iam  surrexit  Christus  vere.  Schiilcr:  Certe  multis 
argumentis  vidi  signa  rcsurgentis;  dann  folgt  unmittelbar  der  Chor  in  der  Me- 
Jodie  des  Victimae  paschali:  Dic  nobis  Maria  ctc;  Schiiler :  Sepulchrum  etc; 
Chor:  Dic  nobis  Maria  etc;  Schiiler:  Angclicos  testes  ctc. ;  Chor:  Dic  nobis 
Maria  etc. ;  Schidcr:  Surrexit  Christus  spes  mca  etc,  worauf  der  Chor  mit  den 
Sdtzen  schUesst:  Crcdendum  und  Scinius.4'     Schubiger  S.  94. 


Dic  Maria,  quid  vidisti, 
Contemplando  crucem  ChristiV 
Vidi  Iesum  spoliari 
Et  in  cruce  sublevari 
Peccatorum  manibus. 

Dic  Maria  etc. 
Spinis  caput  coronatum, 
Vultum  sputis  maculatum 
Et  plenum  livoribus. 

Dic  Maria  etc. 

Clavos  manus  perforari, 

Hasta  latus  vulnerari 

Vivi  fontis  exitura. 

Quod  se  patri  commendavit 

Et  quod  caput  inclinavit 

Et  emisit  spiritum. 

Dic  Maria,  quid  fecisti, 
Postquam  Iesum  amisisti? 
Matrem  flentem  sociavi, 
Quam  ad  domum  reportavi, 
Et  in  terra  me  prostravi 
Et  utramque  deploravi. 
a.  Text.    Miss.  fratr.  Taris. 


Vk* 


-    180    - 


228.    De  tribuksUoiti  l>.  M,  v. 


Surgit  Christus  cuin  trophaeo, 
lam  ei  agno  faetus  leo 
Bolenni  victoria: 

i  tem  vicit  sua  morte, 
ravit  seras  po 
Suac  inortis  gloria. 

Ilic  est  agnuss  qui  pendebat, 
Et  iu  cruce  redimcbat 
Totum  gregem  ovium: 
Cui  cuni  millus  coudolebat, 
Matrem  tius  oonsnmebftl 
Doloris  incendium. 

Uftter  Cbrislh  qaid  vidisti 
Coutcinplaiido  crucem  Christi? 

Vidi  lesum  spoliari 
Et  in  cruce  sublevari 
Peccatorum  nianibus. 

iter  Dei,  quid  vidisti 
Cuuteniplando  crncem  ChristiV 
Vidi  valde  crccntutuin, 
Ilasta  latus  perforatmn 
Vivi  fontis  exituiu, 
Mater  Dei,  quid  vidisti 
Cnnteniplando  crucem  Christiv 
Quod  se  matri  (/.  patri)  com- 

mendavit 
Et  quod  caput  iuclinavit 
Et  emiait  spiritum, 

Text.     Miss.  Mognnt.  1507.  1513. 


6.  Virgo  mater,  quid  feeisti, 
Postquam  uatum  amu 
Multum  uhimans  eiulavi, 
Quod  ab  ipso  separata 
Vix  habebam  spiritum. 

7.  Virgo  mater,  quid  vidif 
Postquum  natum  amisisti  l 
Post  naec  dumuin  deportata 
El  ax  toto  crueutata 
Sic  iacebam  desolata 
liepleta  dolnribus. 

8.  Virgo  mater  noli  flere, 
I;iiu  surrexit  Christr 
Per  te  minis  desolata, 
Per  ipsum  sum  visitata. 

9.  I>a  nobifl  Maria 
Per  huc  clemeus  et  pia 
Adspectum  Christi  viventis 
Et  gloria  frui  resurgeDtia. 

10,  Tu  prece  nog  pia 
Christo  reconcilia, 
Quae  sola  mater  iutacta 
Es  genitrix  verbi  Dei  sancta. 

11.  Credendum  esi  ex  te  Deuin  et 

hominem  natum 
Ilesurrexisse  gloriticatuin. 
Scimus  Christum  sun 

mortnia  vere, 
Conserva  rnater  nos  et  tuere. 


19.     In  missa  COmpaSSionis  bcuiar  Marnu  KftfjWtl 

tae  parentfs  Christi  Mariae  lammas  eia  uunc  recita  plebs  Agni 
mitis  cruore  redempta. 
:    Qni  generie  humani  colhipsi  maculas  purpurea  lavit  in  Cruce,  valnera 
passus  cruenl 
Sputa,  clavos,  atque  ludihria,  ffpinaa  tnlit  et  saeva  verbera, 
Mater  cernens  tanta  supplicia  flet  discerpens  pectua  et  ubcra. 
>.  Ileu  me!  clamat,  heu  nie!  eongeininat,  plorans,  tristis,  quod  saepi 

plicat:  Fili  dulcisshnc,  cur  ista  pateris? 
6,  Cttl  cniitixus  in  Cruce  inoreris,  ac  si  reus  fuisses  scelerisV  cum  nil  un- 

quam  mali  commiseris, 
7    Ueu  mel  clanmns,  dat  alta  suspiria,  dicens:  Cur  vita  durat  sic  uiuua* 
cur  uon  monar?  tnora  autem  cur  mihi  parcit? 
uic  mater  nnquam,  quaeve  puerpera  nati  dilecti  tanta 

videre  shuul  et  ultra  vivere  possitv 
t  istaae  gratia.  quam  mihi  rctulisti,  Gabriel,  diceus:  Ave  Maria, 
utiaplenoV 


—    181    — 

10.  Sunt  mihi  contraria,  quae  prius  promisisti,  cum  mihi  nunc  pro  gratia 

sint  dolor  atque  poena. 

11.  Inter  omnes  mulieres  me  dixisti  benedictam. 

Omnes  nunc  videre  possunt  me  gementem  et  afflictam. 

12.  De  hoc  senex  Symeon  prophetat 
Dicens,  ut  Evangelista  navrat, 

Ecce  positus  est  in  ruinam  tuus  iste  Filius, 
Et  tuam  animam  ipsius  pertransibit  gladius. 

13.  Mater  laeta  concepisti, 
Et  dolorem  non  sensisti, 
Quando  virgo  peperisti 
Tuum  Unigenitum. 

14.  Cum  usura  nunc  solvisti 
Poenas,  quas  tunc  evasisti, 
Videns  modo  morte  tristi 
Mori  tuum  Filium. 

15.  Sic  stat  Mater  desolata 
Iam  hon  mater,  sed  orbata 
Dulci  suo  Filio. 

16.  Plangit,  plorat,  praestolatur, 
Quoadusque  deponatur 
Corpus  de  patibulo. 

17.  0  lacrymosus  intuitus !  sedet  spmimortua  parens,  et  cxtincti  funeris 

in  gremio  tenet  exuvias. 

18.  Omnia  pererrat  stigmata,  locaquc  cruenta  clavorum,  et  plagas  cruen- 

tas,  videt  spinoso  praecincta  tempora 

19.  Serto,  et  in  latere  patentes  cordis 

20.  Ianuas,  o  gravis  dolor  et  gemitus! 

21.  Nati  quondam  speciosi  membra  modo  livida  tractat  mater  inter  manus 

teneras. 

22.  Amplexatur,  osculatur,  ora  facta  pallida,  propter  poenas  atque  plagas 

asperas. 

23.  Manus  extorquens  exclamavit,  fletuque  corpus  irrigavit,  stillans  ut 

ros  effundensque  lacrymas. 

24.  Venit  tandem  Ioseph  pius  corpusque  involvit  sindone. 

25.  Venit  atque  Nicodemus,  perfundens  illud  unguine. 

26.  Past  in  monumento  novo  pracparabant  recondere. 

27.  Quis  potest  lacrymas  tenere,  licet  sit  corde  saxeo, 

28.  Et  non  simul  condolere  in  hoc  planctu  virgineo? 

29.  Qui  cum  ipsa  nescit  flere,  non  est  ei  compassio. 


30.  Qui  scrutator  scripturarum 
Est,  videbit  foeminarum 
Planctus  amarissimos. 
Anna  Samuelis  orat, 
Temulentaque  dum  plorat, 
Putatur  apud  acmulos. 

31.  Vox  Rachelis  eiulantis 
In  Rama  personuit, 


Suos  filios  plorantis 
Consolari  noluit. 

32.  Tri8ti  Noemi  dolebat, 

Raptus  mortis  dum  trahebat 
Maritum  cum  filiis, 
Annaque  Tobiae  flebat, 
Quando  pater  hunc  mittebat 
InRagesprojjW 


—    182    - 


33.  Anna  mater  Samuelis, 
Annaque  Tobiae, 
Et  Noemi  et  Rachelis, 
Si  credamus  Hiereiniae, 
Planctant  cum  lacrymis, 


35.  Ergo  Mater  Iesu  Christi, 
Propter  poenas,  quas  tulisti 
Pro  tuo  dulci  Filio, 

36.  Des,  ut  tecum  hic  ploremus, 
Et  cor  nostrum  perforemus 
Compassionis  gladio. 

37.  Sic,  o  Virgo  dolorosa, 
Fac  nos  tecum  lacrymosa 
Sentire  suspiria, 

38.  Ut  post  vitam  infelicem 
Habeamus  te  ductricem 
Ad  aetcrna  gaudia.  Amen. 

Leodicnsi  1513.  —  Daniel  V,  187.  hat  den 


34.  Sed  ad  lacrymas  amaras 
Virginis  Mariae, 
Matris  Christi  crucifixi 
Verique  Messiae, 
Non  erat  planctus  similis. 

a.  Text.    Neale  p.  37.  e  Miss. 
Text  aus  Neale,  aber  genau  nach  dcm  Miss. 

b.  Lesarten.  5.  Vel  ista  debet  abesse,  vel  in  proximo  versu  post  un- 
quam  addendum  est  in  te.  Neale.  Daniel  will  tristis  auslassen,  Bartsch  dulcis 
ftir  dulcissime  lesen.  —  7.  Liber  contra  metrum  a  u  t.  —  12,  3.  debet  metri  causa 
est  abesse.  Neale.  —  17.  Qui  sequuntur  quatuor  versus  corruptissime,  quoad 
distinctionem,  leguntur.  Neale.  —  18.  omisi  nec  non  metri  causa.  Neale.  — 22. 
et  plagas  will  Daniel  lesen.  —  23.  Liber  stillans  ut  nos  lacrymas.  £  con- 
iectura  correxi,  ut  et  metro  ct  sensui  satisfacerem.    Nealc. 

c.  Bemerk.  „Dic  Sequenz  ist  zicar  in  mannichfach  wcchselnden,  aber 
doch  meist  regelmdssigen  Bhythmen  verfasst,  wiewohl  die  Prosaschreibung  Neale's 
und  Daniel's  dies  nicht  zeigt.  Dcr  erste  Doppelabsatz  (1.  2.)  in  der  Mitte  und 
am  Ende  gereimt  (lacrymas  :  redempta  =  maculas  :  cruenta)  ist  infreien  Bhyth- 
men;  dnnn  aber  kommen  zehnsilbige  Verse,  mit  der  regelmdssigen  Cdsur  nach 
der  vierten  Silbe.    3.  4.  sind  zu  schreiben: 

Sputa  clavos  atque  ludibria 

spinas  tulit  et  saeva  verbera. 

Mater  cernens        tanta  supplicia 

flet  discerpens  pectus  et  ubera. 
Der  Absatz  5.  G.  hat  in  jeder  HdJfte  drei  solcher  Verse :  in  5  ist  zu  lesen 
fili  dulcis  fiir  fili  dulcissime.  Verwandter  Bhythmus  herrscht  in  7. 8,  aber  dieser 
wie  die  folgenden  sind  mehr  im  alten  Stile.  Trochdische  Bhythmen  von  regeh 
m&ssiger  Form  beginnen  mifrll.  12.  13.  14.  Aus  gereimten  acht-  und  siebcn- 
silbigen  derartigen  Versen  bestehen  die  Abschnitte  17.  18.  32.  33.  34.  37.  38, 
wahrend  26—31.  35.  36.  aus  jambischen  und  trochdischen  Bhythmen  gemischt 
sind."    Bartsch  S.  171. 


230. 

1.  Ave  candens  lilium, 
virgo  parens  enixa  filium. 


Ave  mater  luminis, 
templum  numinis, 
nutrix  summi  domini. 
Ex  qua  salus  oritur, 
per  quam  culpa  moritur, 
spes  refloret  homini. 


De  sancta  Maria, 
3. 


Maris  stella, 

verbi  cella, 

porta  poli, 

vero  soli 

per  quam  via  patuit. 

Tu  fideli 

scala  coeli, 

tu  secretum, 

quo  quietum 

semen  illud  latuit. 


—    183    — 


Quo  inundat, 
quod  fecundat 
pias  mcntes, 
quo  redundat 
omnis  boni  copia. 
Cuius  foetus 
dulcis,  laetus, 
quo  fugatur 
dolor  meus, 
pellitur  iuopia. 
Heu  primaeva 
mater  Eva 
lethum  portis  intulit, 
Sed  Maria 
mater  pia 

metum  mortis  expulit. 
Stella  solem, 
virga  florem, 
virgo  prolem 
germinans, 
Haustum  faecis, 
gustum  necis 
sanctae  precis 
vi  exterminans. 
Ex  te  vite 
botrus  vitae, 
pacis  auctor  prodiit. 


8.  Ad  te  rei, 
matcr  Dei, 
scutum  spei, 
suspirant  sub  iudice. 
Ad  te  gemunt, 
culpae  premunt 
quos,  qui  tremunt 
irato  sub  iudice. 

9.  0  quae  dulces 
mammas  stillas 
labris  agni 
infantuli ! 

0  quae  mulces 
malas  illas 
dei  raagni 
et  parvuli ! 

10.  Ille  vult  a  te  rogari, 
vult  et  nobis  bona  dari, 
roga,  mater,  filium, 

Ut  nos  sanet  a  peccatis, 
donct  vitam  liberatis, 
solvat  hoc  exilium. 

1 1 .  Det  in  se  patrem  videre 
■et  sic  in  patre  vigere 
sanctoque  in  spiritu 
sine  fine  gaudere. 

Hs.  von  S.Peter  zu  Salzburg  IX,  11. 


a.  Text.    Mone  No.  538  (2,  328.)  aus: 
12.  Jahrh. 

b.  Lesarten.  5,  G.  mort.  met.  Hs.  —  6,  4.  dem  Verse  fehlen  2  Sylben, 
wahrscheinlich  patrcm,  als  Gegcnsatz  zu  prolem,  tcie  auch  solche  Gegensatze 
vorausgehen.  —  7.  Hier  fehlt  dic  ParallelstropJie.  —  8,  3.  suspiravit  Hs.  sub 
iudice  lcann  nicht  richtig  scin,  da  as  aueh  8,  S.  stcht.  —  9,  5.  dulces  Hs.  — 
9,  6.  dei  steht  in  der  Hs.  vor  illas.    Mone. 

c  Bemerk.  J}Beides,  Kingang  und  ScJiluss,  findet  sich  am  seltensten. 
Diest  Seqnenz,  welclic  aus  ncun  LoppcJstropJien  (7.  uncollnt.)  in  gereimten  tro- 
ch&tschen  Versen  bcsteht,  Jiat  einen  Eingang  von  zwei  und  einen  Schluss  von 
vier  Beimzeilen,  die  auch  im  RJiytJimus  von  den  ubrigen  abweiclien"  Bartsch 
8.  174. 


231.    De  sanda  Maria. 


1.  Salvc  proles  Davidis, 
Salve  virgo  nobilis, 
Cuius  partus  admirabilis. 

2.  Salve  mundi  spes  ct  domina, 
Salve  virtutum  cellula, 
Salve  paradisi  ianua. 

3.  Salve  gemma  pudicitiac, 
Salve  norma  iustitiac, 
Salvc  mater  misericordiae. 


G. 


Tu  castitatis  lilium, 
Progenuisti  filium 
Miseris  in  auxilium. 
Tu  filia  Ierusalem, 
Protulisti  in  Bethlehem 
Gloriosam  progeniem. 
Tu  firmata  in  Sion, 
Virga  florens  Aaron, 
Madidum  vellus  QedfiQYX. 


—    184    — 


7.  Tu  satis  expressc 
Stirps  es  illa  Iesse, 
Digna  Dei  mater  esse. 

8.  Tua  sunt  ubera 
Vino  redolentia, 
Candor  superat  lac  et  lilia, 
Odor  flores  vincit  et  balsama. 

9.  Tu  porta,  quac  soli  doinino  pa- 

tuit, 
Hortus,  in  quo  Deitas  latuit, 
Stella,  quae  solem  saeclis  at- 

tulit. 

10.  Ille  tuus  unicus, 
Tibi  dilectissimus 
Ille  Cypri  botrus, 
Mirrhae  fasciculus. 

a.  Text.  Mone  No.  515  (2,  297.)  aus:  IIs.  der  Stadtbibliothek  zu  Mains, 
Karth.  No.  640.  12.  Jahrh.  (A).  Ils.  zu  Gratz  4'2ft.  12.  Jahrh.  mit  Neumen  (B). 
Hs.  zu  Admont  o.  No.  12.  Jahrh.  mit  Neumcn  (C).  —  Daniel  V,  130.  hat  die 
1.  Zeilc  aus  Cod.  S.  Oall.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.  Str.  3  steht  in  A  vor  Str.  2.  —  4,  2.  genuisti  BC.  —  4,3. 
fehlt  B.  —  5,  3.  propaginem  BC.  —  Gf  3.  Gede6n  A.  —  7,  2.  Iesse  A.  —  7,  3. 
os  A.  —  8,  1—3.  stehen  in  B  nach  0,  3.  —  9,  1.  soli  Ironnte  des  Vcrses  wegen 
wegbleiben.  M.  —  9,  3.  stella  fehlt  A.  saeculis  B.  et  tua  b.  wftre  fur  das  Vcrs- 
mass  besser.  M.  Odorque  A.  —  10,  2.  Ule  tibi  ABC,  gcgen  den  Vers.  M.  — 
10,  3.  Ille  fehlt  ABC.  —  Str.  U  steht  in  A  vor  Str.  10.  —  11,  2.  3.  Te  konnte 
des  Verses  wegen  wegbleiben.  M.  —  14,  1.  dei  et  hom.BC,  gegenSinn  undVers. 
M.  —  14,  6.  A  fiigt  am  Schlusse  bei:  amcn.  kyrie  eleison. 


11.  Te  expectant  deliciae, 

Te  laudant  adolescentulae, 
Te  sponsus  vocat  in  meridie. 

12.  Veni,  veni,  filia, 
Intra  nostra  cubilia ! 
Surge,  surge,  propera, 
Fugit  hiems,  floret  vinea. 

13.  Vox  tua  vox  turturis, 
Forma  desiderabilis, 
Virtus  ineffabilis, 
Suavitas  inaestimabilis. 

14.  Nunc,  o  mater  Dei-hominis, 
Confer  opem  miseris, 
Consolare  flebiles 
Sublevando  debiles, 
Nostraque  tibi  praeconia 
Sint  laus  et  perennis  gloria. 


232.    De  beata  Maria  virgine. 

1.  Virgini  Mariae  laudes  concinnant  iam  fideles. 

2.  Revocantes  ad  mentem  Christi  sub  cruce  flentem,  dum  eam  dilecto 

discipulo 

3.  Commendaret  in  matrem  ipse  vadeus  ad  patrem  nobis  in  exemplum 

relinquens  mundum. 

4.  Dic  nobis  Maria,  quid  sensisti  in  tua  tunc  mente,  quando  vidisti  sic 

morientem,  quem  tu  genuisti. 

5.  Pene  defecissem,  nisi  fide  stetissem,  quae  firma  me  confortavit,  nec 

unquam  nec  tunc  in  me  vacillavit. 

6.  Ex  vi  magni  amoris  fuit  vis  doloris,  quod  corde  perpendat  quisquis 

Christum  amat. 

7.  Iohanni  commendata  nobis  sis  advocata    ad  tuum  filium  iudicem 

nostrum. 

a.  Text.    Miss.  Colon.  1504  (A),  Minden.  1513  (B). 

b.  Lesarten.  2.  cum  eam  B.  —  4.  quum  vid.  B.  tu  fchlt  B.  —  6.  quod 
fehlt  B. 

c.  Bcmerk.  In  B  geht  1  als  Eingang  voraus,  dann  folgt  Str.  2  in  3 
Versen,  3  in  4  Versen,  4  in  3  Versen,  5—7  in  je  3  Versen,  nach  Anlcitung  der 
Bcimc. 


—    185    — 

233.    De  beata  Maria  virgine. 

1.  Virgini  Mariae  laudes  concinant  christiani. 

2.  0  beata  domina  tua  per  precainina  reconcilientur  peccatorcs. 

3.  Fiant  per  te  liberi  a  fermento  veteri  victimae  paschalis  perceptores. 

4.  Da  nobis  Maria,  virgo  clemens  et  pia  tua  per  suffragia 

5.  Aspectu  Christi  viventis  et  gloria  frui  resurgentis. 

6.  Tu  prece  nos  pia  Christo  reconcilia, 

7.  Quae  sola  lnater  intacta  es  genitrix  Verbi  Dei  facta. 

8.  Credendum  est  ex  te  Deum  et  hominem  natum  resurrexisse  glori- 

ficatum. 

9.  Hunc  credendum  surrexisse  ex  mortuis  verc,  conserva  mater  nos  et 

tuere. 

a.  Text.  Mone  No.  503  (2,232.)  aus:  Geschriebenen  Zusdtzen  des  IS.Jahrh. 
in  einem  alteh  Messbuch  zu  Neuhausen  bei  Pforzheim  (A).  Sammlung  des  Ga- 
mans  S.  503  (B).  Hs.  zu  Lichtenthal,  15.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (C).  IIs.  dcr 
Seminarbibliothek  zu  Tricnt,  14.  Jahrh.  mit  dcr  Mclodie  (D).  —  Miss.  Basil. 
1510  im  Anhang  gcschricben  (E),  Minden.  1513  (F),  fratr.  Paris.  1520  (G).  — 
Steht  auch  im  Cod.  S.  Gall.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.  1.  Virginis  G.  concinnant  F.  concinunt  C.  —  2.  per  prac- 
conia  B.  reconciliantor  ABE.  —  3.  victimi  F.  paschali  C.  praeceptores  B.  — 
4.  Maria  tua  per  pracconia  B.  Maria  tua  per  suffragia  E.  Maria  v.  c.  et  p. 
FG.  Mone,  alle  ohne  tua  per  suffragia.  —  5.  frui  vel  ascendentis  D.  —  6.  pia 
virgo  rec.  F.  —  7.  Q.  s.  intacta  cs  g.  v.  d.  f.  nascentis  G.  —  8.  hom.  verum  C. 
hom.  sic  nat.  G.  res.  iam  ascendissc  glor.  D.  nat.  nunc  res.  gloriose  G.  —  9.  So 
E.  Scimus  Christum  surrex.  et  mort.  vcrc  G.  Scimns  Christum  procossissc  cx 
Maria  verc  cons.  F.  surr.  cx  mort.  v.  vel  ascendissc  super  coelosvcrc  D.  dc  vjr- 
gine  matre  A.  cx  Maria  vere  B.  tu  nohis  nate  rcx  miscrcre  A. 

c.  Bemerk.     Vgl.  Nr.  83.  210.  234. 


234.    Dc  b.  M.  v.  tempore  paschali. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Yictore.) 

1.  Virgini  Mariae  laudes  intonent  christiani. 

2.  Eva  tristis  abstulit,  sed  Maria  protulit  natum,  qui  redemit  peccatores. 

3.  Mors  et  vita  duello  conflixere  mirando:  Mariae  filius  regnat  vivus. 

4.  Dic  nobis  Maria,  virgo  clemens  et  pia,  quomodo  facta  es  genitrix,  cum 

tu  sis  plasma  de  te  nascentis. 

5.  Angelus  est  testis  ad  me  missus  coelestis. 

6.  Natus  est  de  me  spes  mea,  sed  incredula  manet  Iudaea. 

7.  Credendum  est  magis  soli  Gabrieli  forti  quam  Iudaeormn  piavae 

cohorti. 

8.  Scimus  Christum  processisse  de  Maria  vere,  tu  nobis  victor  rex 

miserere. 

a.  Text.  Mone  No.  502  (2,  231.)  aus:  Hs.  zu  Stuttgart  Bihl.  20.  f.  3. 
13.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (A).  IIs.  zu  Trier,  Dombibl.  o.  N.  14.  Jahrh.  mit 
der  Melodie  (B).  Westhcimers  liber  eccles.  carm.  Basil.  1538  (C).  Daniel  II,  198. 
(D).  —  Text.  seq.  (E).  Sen.  Dav.  1498  (F).  Miss.  Colon.  1504  (G),  Mogunt.  1507 
(H),  fratr.  Paris.  1530  (I).  -  Adelph.  37  (K).  Clichtov.  IV,  166.  (L).  -  Stcht 
auch  im  Cod.  S.  Gall.  546  (Brandcr). 

b.  Ltsarten.  1.  Virginis  . .  intonant  EI.  —  2.  Eva  vitam perdidit  A.  Eya 
vitam  abst.  I.  quod  Mar.  prot.  Mone.  scd  Mar.  retulit  A.    —    8.  M.  et  vita  in 


—    186    — 

Christo  convenere  mir.  Mone.  Ius  et  virtus  AEFH.  Ius  natura  I.  modulo  fur 
duello  ACEGI.  convenere  fiir  confl.  FI.  regnat  dcus  H.  —  4.  q.  mater  sis  facta 
adhuc  manens  intacta  E.  q.  sis  mater  facta  et  tamen  virgo  permanens  intacta  G. 
q.  tu  gen.  .  .  ex  tc  nasc.  F.  q.  gen.  .  .  ex  te  nasc.  K.  cnm  sis  pl.  I.  ex  te  nasc. 
Mone.  —  5.  mis.  ad  me  E.  —  6.  N.  e.  cx  me  A.  N.  me  (phne  cx)  B.  Processit 
de  me  CEH.  Processit  ex  mc  L.  Processit  Christus  spes  mca  cx  virgine  im- 
maculata  G.  permanet  (korrigiert)  A.  —  7.  Cred.  mag.  (ohne  est)  G.  soli  Mariae 
veraci  q.  I.  turbae  fallaci  Mone  aus  B.  —  8.  de  virg.  vere  CL.  cx  Mar.  BCEG. 
Fur  victor  (Dan.)  haben  die  andern  Texte  natc. 
c.  Bemcrk.     Vgl.  Nr.  83.  216.  233. 


2. 


235.   De  beata  Maria  virgine. 
(Auctor  est  Godeschalcus,  ut  ipse  scribit.) 


Fecunda  verbo 
tu  virginum  virgo, 
Maria,  Uoi 
mater  inclyta,  omni 
laude  tu  sola  digna, 
Dignare  nos  iudignas 
famulos  te  laudare 
regina  coeli. 

Mediatrix 
mediatoris 
tu  genitrix, 
In  qua  deo 
iunctus  est  honio, 
dcus  homini. 


Angelus  ne  cadat,  homo 
lapsus  hinc  ut  redeat, 
temptator  ne  resurgat. 

4.  Se  simulans  altissimo, 
iam  nec  par  est  infimo, 
redemptus  quia  vivit  homo. 
Immortaliter  mortuus 

sed  est  mendax  spiritus, 
quem    strangulat    ventris 
fructus. 

5.  Et  nos  vitae  reparat, 
angelum  firmat, 

in  se  quos  unus  sociat. 
Ergo  omnium  domina 
filium  placa, 
supplices  tuos  adiuva. 
G.  Pcr  quam  solam 
solus  omnibus  vitam 
dat  salvandis. 


tui 


3.  Unius  tria  suut  facta 
trinitatis  opora 
in  carne  de  te  sumpta. 

a.  Text.  Mone  No.  35G  (2,  43.)  aus:  Hs.  zu  Munchcn,  Clm.  14845.  f.  71. 
mit  Neumen,  12.  Jahrh.  (A).  Hs.  zu  Stuttgart  BiM.  20.  f.  71.  12.Jahrh.  (B).— 
Steht  auch  im  Coil.  Rhcinau.  No.  14.  f.  64.  und  Cod.  S.  Gall.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.  2,  4.  5.  deus  homo  B.  —  3,  2.  3.  opera  in  una  carne  tua 
B.  —  4,  1.  similans  B.  —  5,  1.  At  B. 

b.  Bemerk.     Ueber  das  Bhythmischc  etc.  spricht  Bartsch  S.  25.  39. 


23G.    De  beata  virgine  tempore  paschali. 


1.  Resurgenti  tuo  nato 
Mater  plaude,  qui  prostrato 
Regnat  mortis  principe : 
Tuum  virgo  ponc  luctuni, 
Iesum  veutris  tui  fructum 
Redivivum  suscipe. 

2.  Morte  prolis  cruciata, 
Corde  diro  sauciata 
Passionis  gladio: 


Voce  iubilationis 
Iam  de  resurrectionis 
Iocuudare  gaudio. 
3.  Crucifixum,  qui  surrexit 
Te  sepulcro  teque  vexit 
Sua  in  palatia, 
Nobis  placa,  supplicamus, 
A  peccatis  ut  surgamus 
Ad  aeterna  gaudia. 


—     187    — 

a.  Text.    Daniel  II.  160.  e  Cod.  Mon.  9.  saec.  XII.  (A).  —  Mone  No.  480 
(2,  202.)  au*:  Hs.  zu  Stuttgart  Bl.  20.  f.  4.  mit  der  Mclodie,  13.  Jahrh.  (H). 

b.  Lesarten.    2,  2.  dure  B.  Mone. 


237.    Prosa  de  septem  yaudiis  bcatae  Mariac  v. 


1.  Gaude  virgo,  quae  de  coelis 
Iuxta  vocem  Gabrielis 
Concepisti  filium : 

Gaudc  mater  Iesu  Christi, 
Quia  virgo  peperisti 
Creatorein  omnium. 

2.  Gaude,  per  quem  cornu  David 
Stella  Iacob  revelavit 

In  acccssu  gentium : 
Gaude,  quia  resurrcxit 
Et  revixit  et  revexit 
Cursor  tuus  bravium. 


3.  Gaude,  per  quam  supra  ch-rum 
Sublimatur  angclorum 
Natura  luortalium : 

Gaude,  quia  te  replcvit 
Et  supra  te  requievit 
Illustrator  cordium. 

4.  Gaude  super  omnes  solo, 
Cuius  in  utraque  stola 
Completum  est  gaudium : 
Tibi,  mater,  supplicamu:?, 
Fac,  ut  tecum  gaudcamus 
In  terra  viventium.  Amen. 


Hit.   dea    vhcmaligai  Kloatcrs 
Auch   in   dvm  Cursus  collocti 


a.  Tcxt.    Mono  No.  45C  (2,  164.)  aus  ciner 
Braunbach  hei  Wertheim,   aus   dem   15.  Jahrh. 
Bl.  126.  mit  demselben  Titcl,  ohne  anderc  Lesart. 

b.  Bemerk.    2.  „Cursor  ist  Christus.    Dahcr  die  haufigc  Vcrglcichung  des 
christUchen  Lebens  mit  dem  Wettlauf  im  Stadium,  nach  I.  Cor.  9,  21."    Mone. 


238.     Dc  bcatae  Mariac  virginis  gaudiis. 


1.  Virginis  matris  gaudia, 
Quae  recolit  ecclesia, 
Personemus  voce  pia 
Yeneranda  memoria. 

2.  Primum  Mariae  gaudium 
Gaudiorum  initium, 
Cum  Gabriclem  nuncium 
Misit  creator  omuium. 

3.  Qul  dixit :  0  Maria 
Ave  tu  gratia  plcna, 
Tu  Dei  providentia 
Mater  eris  et  filia. 

4.  0  quanta  exaltatio 

Fit  pro  secundo  gaudio, 
Cum  angelorum  concio 
Canebat  nato  filio. 
6.  Tertium  fuit  gaudium, 
Cum  magi  tanti  unicum 
Adorant  eius  filium 
Cum  devotis  muneribus. 
Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


Quarta  fuit  laetitia, 
Cum  Christus  die  tertia 
Oves  volens  redimere 
Victor  surgit  de  funeiv. 
Quintumque  fuit  gaudium, 
Cum  virgo  suum  filium 
Asceudehtem  in  iubilo 
Vidit  sub  nubis  nubilo. 
Sextumquc  sancti  Spiritua, 
Qui  illuxit  divinitus 
In  his,  quos  dereliquerat, 
Cum  ad  coelos  ascenderat. 
Mirantur  nec  deficiunt 
Angeli,  qui  perspiciunt 
Hoc  pro  sejrtimo  gaudio 
Matrem  enixam  filio. 
10.  Quain  deportat  in  humeris, 
Ut  hanc  cum  sanctis  caeteris 
Coronet  in  coelestibus 
Coronis  multiplicibu^.  Amen. 


8. 


9. 


—    188    — 
239.    Gaudia  Mariae. 


1.  Gaude  virgo,  mater  Christi, 
Quae  per  aurein  concepisti 
Gabrieli  nuntio : 
Gaude,  quia  Deo  plena 
Peperisti  sine  poena 
Cum  pudoris  lilio. 

2.  Gaude,  quia  magi  dona 
Tuo  nato  ferunt  bona, 
Quem  tenes  in  gremio: 
Gaude,  quia  tui  nati, 
Quem  gemebas  mortem  pati, 
Fulget  resurrcctio. 

a.  Tcxt.    Morel  No.  181.  S.  115.  aus:  Hs.  in  Einsiedeln  No.  643. 
15.  Jahrh.  (A).  —  Mone  No.  454  (2,  162.)  aus:  Reichenauer  Hs.  No.  36. -B 
Pergament-Jls.  des  15.  Jahrh.  zu  Lotcen,  die  Mone  nur  am  Anfang  vergl 
Mone  fiihrt  noch   einige   andere  Handschriften    an,   in   welchen  das  lAt 
grosseren  oder  kleincren  Abweichungen  steht. 

b.  Lcsarten  aus  Mone.  2,  5.  dolebas.  —  3.  Gaude  Chr.  ascendei 
coclum,  qui  te  videntc  M.  f.  p.  Gaude  flamma  descendente  Spiritus  san< 
pentc  I)c  coclcsti  solio.  —  4,  1.  p.  Christum  sc. 

c.  Bemcrk.    Das  Original  zu  dicser  und  den  5  folgenden  Sequenn 
die  Corona  Mariae   von   Bonaventura   (Op.  ed.  Venct.  XIIF.  p.  347.).    — 
freic   Uebersetzmg  des  latein.   Gedichtcs  in  Nakateni   Psalmctum    cc* 
Colon.  1700.  #.  260  f.  gibt  Schlosser  I,  S.  303. 


3.  Gande  Christo  resurgente 
Et  ad  coelos  ascendente, 
Motu  fertur  proprio: 
Gaude  virgo  quam  commiai 
Serris  suis,  quibus  misit 
Paraclitum,  quem  promisit 
Sanctorum  collegio. 

4.  Gaude,  quae  post  ipsumsca 
Et  est  honor  tibi  grandis 
In  coeli  palatio : 

Ubi  fructus  ventris  tui 
Per  te  detur  nobis  frui 
In  perhenni  gaudio. 


240.    Gaudia  terreslria  b.  v.  Mariae. 


1.  Gaude  virgo,  mater  Christi, 
Quae  per  aurem  concepisti 
Gabriele  nuntio: 
Gaude,  prole  quae  fecunda 
Ascendisti  in  montana 
Cordis  cum  tripudio.  4. 

2.  Gaude,  quia  Deo  plena 
Peperisti  sine  poena 
Cum  pudoris  lilio : 
Gaude,  quia  rcgibus 
Cum  suis  muneribus 
Visa  es  cum  filio. 

3.  Gaude,  quia  tui  nati, 
Qucm  dolebas  mortem  pati 
Fulget  resurrectio: 

Text.    Mone   No.  460  (2,  172.)   aus: 
15.  Juhrh. 


Gaude  Christo  ascendente, 
Qui  ad  coelos  te  vidente 
Motu  fertur  proprio. 


Gaude,  quia  paraclitus 
Missus  fuit  divinitus 
In  tuo  collegio: 
Gaude,    quae    post   Chri 

scandis, 
Et  est  honor  tibi  grandis 
In  cocli  palatio: 
Ibi  fructus  ventris  tui 
Per  te  nobis  detur  frui 
In  perenni  gaudio. 
Us.  zu  Munchen,   Clm.  44S2. 


—    189    — 


241.    Gaudia  Mariae. 


Garde  virgo,  mater  Christi, 
Quae  per  aurem  concepisti. 
Gabriele  nuntio : 
Gaude,  quia  Deo  plena 
Concepisti  sine  poena 
Cum  pudoris  lilio. 
Gaude,  Christum  genuisti, 
Quem  adorare  conspexisti 
Tres  reges  cum  tripudio: 
Gaude,  quod  est  praesentatus 
Per  te  felix  tuus  natus 
Legis  testimonio. 

Text.    Mone  No.  455  (2,  168.)  aus 
Karlsruhe,  15.  Jahrh. 


3.  Gaude,  quia  tui  nati, 
Quem  videbas  mortem  pati, 
Fulget  resurrectio : 
Gaude  Christo  resurgenti 
Et  ad  coelos  ascendenti, 
Motu  fcrtur  proprio. 

4.  Gaude,  quae  post  ipsum  scandis, 
Et  est  honor  tibi  grandis 
Incoelipalatio: 

Ubi  fructus  ventris  tui 
Per  te  nobis  detur  frui 
In  perenni  gaudio.  Amen. 
Eeichenauer  Papier-Hs.  No.  36.  Bl.  20. 


242.    De  septcni  gaudiis  beatae  Mariae  vkginis. 


J. 


Gaude  virgo,  mater  Christi, 
Quae  per  aurem  concepisti 
Gabriele  nuncio: 
Gaude,  quae  a  Deo  plena 
Peperisti  sine  poena 
Cum  pudoris  lilio. 

Gaude,  reges  dona  ferunt 
Nato,  quem  adoraverunt 
In  materno  gremio : 
Gaude,  quod  est  praenotatus 
Felix  tuus  natus 
Legis  testimonio. 

Gaude,  quem  inquishisti, 
Post  tres  dies  invenisti 
Doctorum  in  medio: 
Gaude,  quia  tui  nati, 
Quem  videbas  mortem  pati, 
Fulget  resurrectio. 
Text.    Text.  seq. 


4.  Gaude  Christo  adscendente 
Et  in  coelum  te  vidente 
Motu  fertur  proprio : 
Gaude,  tuus  natus  misit 
Sanctum  pneuma,  ut  proinisit, 
Cunctis  in  pallatio. 

5.  Gaude,  quae  post  ipsum  scandis, 
Et  est  tibi  honor  grandis 

In  coeli  solatio: 
Gaude  flore  virginali 
Et  honore  speciali 
Transcendisti  omnia: 
Ubi  fructus  ventris  tui 
Per  te  nobis  detur  frui 
In  perenni  gaudio. 

6.  Gaude,  quae  es  lux  solaris, 
Coeli,  terrae  imperatrix, 
Mediatrix  hominum. 
Gaude,  quia  es  adiutrix, 
Semper  pia  sis  et  nutrix 
Placans  Christum  Dominum. 


243.    De  septem  gaudiis  beatae  Mariae  virginis. 


Gaude  virgo,  mater  Christi, 
Quae  per  aurem  concepisti 
Gabriele  nuncio : 


Gaude,  quia  dum  cantasti 
Magnificat  exultasti 
Miro  cordis  gaudio. 


—    190    — 


2.  Gaudc,  quia  Deo  plena 
Pepcristi  sine  poena 
Cuni  pudoris  lilio. 

3.  Gaude,  plaude,  nani  pastores 
Genuttcctuut  adorantes 
Quem  tenes  iu  gremio: 
Gaiule,  quia  magi  duna 

Tuo  nato  ferunt  bona 
Cum  maguo  mvsterio. 


Gaudc,  quia  iuxta  legem 
Obtulisti  mumli  rcgem 
In  templi  saoario: 
Gaude,  quia  quem  quacbisti, 
I.acta  niniis  iuvenisti 
In  doctorum  medio. 
Tcxt.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


5.  Gaude,  nam  ex  aqua  vinum 
Te  optante  fecit  bonum 
Pro  primo  prodigio : 
Gaude,  quia  tui  nati, 
Quem  dolebas  mortem  pati, 
Fulget  resurrectio. 

6.  Gaude  Christo  asccndente, 
Qui  in  coelis  te  vidente 
Motu  fertur  proprio: 
Gaude  virgo,  quia  misit 
Paraclytum,  quem  promisit 
Sacrorum  collegio. 

7.  Gaude,  quae  post  ipsum  scai 
Et  est  houor  tibi  grandis 

In  coeli  palatio : 
Ubi  fructus  ventris  tui 
Per  tc  nobis  detur  frui 
In  pereuni  gaudio. 


244.    De  bcata  M.  V. 


1.  Audi  virgo,  mater  Christi 
Quae  per  tlamen  concepisti 
Gabrielis  nuncio : 

Audi  quia  Deo  plena 
Peperisti  sine  poena 
Cum  pudoris  lilio. 

2.  Audi  Magos  advenisse, 
Aurum,  thus,  myrrham  dedisse 
Tuo  Unigeuito: 

Tcxt.     Dauiel  V,  333.  e  Miss.  St 
XCVH.  Aug.  1853.  p.  230. 


Audi,  Christo  moriente, 
Quia  ipso  triumphante 
Nostra  fit  redemptio. 
3.  Audi,  quia  tui  nati, 

Quem  dolebas  mortem  pati, 
Fulget  resurrectio: 
Audi,  Christo  ascendente, 
Qui  in  coelos,  te  vidente, 
Motu  fertur  proprio. 
reugen&i   (Lubecae  1487)   in  Ecclesiol 


245.     l)e  svptcm  yaudiis  b.  v.  Mnriae. 

Gaude  virgo  de  coelis  etc. 
Te.ct.     Dicscn  Anfang  hat  Daniel  V,  130.  aim  Cod.  8.  Gall.  546  (Bran 


246.     De  assumptkme  beatae  Mariae  viryinis. 

1.  Ave  Dei  genitrix  summi,  virgo  semperMaria,  stclla  maris  praeluc 

2.  Christianorum  decus,  mundi  salus  et  domina. 

3.  Ks  nam  beata  nieruistique  parere  regem  ditissiniuni, 

4.  Cuius  nunc  regnum  dominando  tu  possides  ut  mater  tilii. 

5.  Quaprupter  te  rugitamus,  ut  pro  nostris  sceleribus 
0.  Tuum  iuterpellas  natum,  qui  negare  nil  tibi  vult. 
7.  Fac,  ut  per  ipsius  benigmtatem  et  tua  merita 


—     191    — 

8.  Omnium  det  nobis  in  ista  vita  scelerum  veniam, 

9.  Ut  te  intercedente  Christoque  donante 

10.  Actus  malos  et  pravos  vitare  possimus 

11.  Et  praesentem  vitam  in  laude  Dei 

12.  Valeamus  ultra  semper  ducere. 

13.  Postquam  huius  finem  vitam  beatam 

14.  Gaudentes  mereamur  tunc  possidere. 

15.  Tu  nos  sancta  theotocos  gloriosae  trinitati  commenda, 

16.  Cui  est  in  una  deitate  honor,  potestas  et  maiestas, 

17.  Gloria  et  laus  omnia  pcr  saecula. 

a.  Tcxt.  Daniel  II,  49.  hat  dic  1.  Zcilc  aus  Cod.  Mon.  G.  saoc.  XI.  f.  23., 
woraus  H.  Christ  mir  dic  ganzc  Sequenz  abgeschrieben  hat  (A).  —  Monc  No.  551 
(2,  352.)  aus:  Hs.  zu  Stuttgart  Bibl.  20.  f.  71.  12.  JaJirh.  (B).  Hs.  daselbst 
Brcv.  123.  f.  201.  12.  Jahrh.  mit  dem  Titcl:  dc  s.  crncc  (C). 

b.  Lesarten.  1.  summi  .  .  serapcr  fchlcn  C.  —  2.  Christ.  fchlt  C.  — 
3.  meraisti  quac  Monc  —  7.  Fac  quod  B.  —  9.  Et  C.  —  11.  Ut  C.  —  13.  Post- 
que  Monc.  —  16.  Qui  C.  —  17.  et  omn.  C. 

c.  Bemerk.     Ucbcr  das  JRhythmischc  ctc.  spricht  Bartsch  &  26.  61.  130. 


247.    De  fissumptione  b.   M.  v. 
(Auctor  cst  Notker  Balbulus.) 

1.  Cougaudent  angclorum  chori  gloriosae  virgini, 

2.  Quae  sine  virili  commixtione  genuit 

3.  Filium,  qui  suo  mnndum  cruore  medicat. 

4.  Nam  ipsa  laetatur,  quod  coeli  iam  conspicatur  principem, 

5.  In  terris  cui  quondam  sugendas  virgo  mamillas  praebuit. 

6.  Quam  celebris  angelis  Maria  Iesu  mater  creditur, 

7.  Qui  filii  illius  debitos  se  cognoscunt  famulos. 

8.  Qua  gloria  in  coelis  ista  virgo  colitur,  quac  domino  coeli  praebuit 

hospitium  sui  sanctissimi  corporis. 

9.  Quam  splendida  polo  stella  maris  rutilat,  quac  omnium  lumen  astro- 

rum  et  hominum  atque  spirituum  genuit. 

10.  Te  cocli  regina  haec  plebecula  piis  concelebrat  mentibus. 

11.  Tc  cantu  melodo  super  aethera  una  cuin  angelis  elcvat. 

12.  Te  libri  virgo  cencinuut  prophetarum,  chorus  iubilat  sacerdotum, 

apostoli  Christiquc  martyres  praedicant. 

13.  Te  plebes  sexus  sequitur  utriusque  vitam  diligens  virginalem  coeli- 

colas  in  castimonia  aemulans. 

14.  Ecclesia  ergo  cuncta  te  cordibus  teque  carminibus  celebrans 

15.  Tibi  suam  manifestat  devotionem  prccatu  te  snpplici  implorans, 

Maria, 

16.  Ut  sibi  auxilio  circa  Chrislum  dominum  esse  digncris  per  acvum. 

a.  Text.  Daniel  II,  21.  384.  111,  287.  e  Codd.  Mon.  11.  saec.  XII.  (A), 
Vind.  3.  sacc.  XI.  (B),  Vind.  5.  saec.  XII.  (C).  Berolin.  1.  saec.  XI.  (D).  — 
Schnbiger  No.  27.  c  Cod.  Einsidl.  Fr.  1.  (K).  —  Cod.  Wirzonborn.  sacc.  XIV. 
(F).  Text.  seq.  (G).  Seq.  Dav.  1495  (II).  —  Miss.  Colon.  1504  (I),  Moguiit.  1507 
(K),  Ualberstat.  1511  (L),  Minden.  1513  (M),  Kumb.  1517  (N),  Brandenb.  initio 
saec.  16.  (0).  —  Adelph.  77.  (P).  Clichtov.  IV,  209.  (Q).  Torrent.  (R).  --  Steht 
auch  im  Cod.  S.  Gall.  546  (Brander). 


—    192    — 

b.  Lesarten.  1.  Cong.  te  Mariae  virginis  angel.  L.  —  5.  sugendam  B. 
sugendo  C.  sugendas  mam.  pr.  F.  —  6.  Nam  cel.  B.  —  mater  Iesu  GHKP.  — 
10.  plebicula  FGLM.  —  concelebrant  BG.  —  12.  concinnunt  M.  —  coetus  mar- 
tyrum  D.  —  13.  Tu  pl.  B.  —  „Libri  plebis.  Hic  legatur  plebes  et  non  ple- 
bis,  sic  construendo:  o  Maria  plebes  utriusque  sexus  sequitur  te.a  Torr.  — 
14.  atque  carm.  GPR.  —  celebrat  LP.  venerans  BCGHI.  —  16.  auxilium 
AFGHKLMNPQK. 

c.  Bemerk.  Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  15.  22.  26.  36. 
38.  40.  42.  17.  48.  51.  53.  54.  58.  65.  72.  78.  80.  82.  98.  100.  101.  102.  127. 


248.    De  dssumptione  bedtae  Mariae  virginis. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


1.  Salve  mater  salvatoris, 
Vas  electum,  vas  honoris, 
Vas  coelestis  gratiae: 
Ab  aeterno  vas  provisuni, 
Vas  insigne,  vas  excisum 
Manu  sapientiae. 

2.  Salve  verbi  sacra  parens, 
Flos  de  spinis  spina  carens, 
Flos,  spineti  gloria : 

Nos  spinetum,  nos  peccati 
Spina  sumus  cruentati, 
Sed  tu  spinae  ncscia. 

3.  Porta  clausa,  fons  hortorum, 
Cella  custos  unguentorum, 
Cclla  pigmentaria: 
Cinnamomi  calamum, 
Myrrham,  thus  et  balsainum 
Superas  fragrantia. 

4.  Salve,  decus  virginum, 
Mediatrix  hominum, 
Salutis  puerpera: 
Myrtus  temperantiae, 
Rosa  patientiae, 
Nardus  odorifera. 

5.  Tu  convallis  humilis, 
Terra  non  arabilis, 
Quae  fructum  parturiit: 
Flos  campi  convallium, 
Singulare  lilium, 
Christus  ex  te  prodiit. 

6.  Tu  coelestis  paradisus, 
Libanusque  non  incisus, 
Vaporans  dulcedinem : 
Tu  candoris  et  decoris, 
Tu  dulcoris  et  odoris 
Habes  plenitudinem. 


7.  Tu  thronus  es  Salomonis, 
Cui  nullus  par  in  thronis 
Arte  velmateria: 

Ebur  candens  castitatis, 
Aurum  fulvum  caritatis 
Praesignant  mysteria. 

8.  Palmam  praefers  singularem, 
Nec  in  terris  habes  parem, 
Nec  in  coeli  curia: 

Laus  humani  generis 
Virtutum  prae  caeteris 
Habens  privilegia. 

9.  Sol  luna  lucidior, 
Et  luna  sidcribus, 
Sic  Maria  dignior 
Creaturis  omnibus. 

10.  Lux  eclypsim  nescicns, 
Virginis  est  castitas, 
Ardor  indeficiens, 
Immortalis  caritas. 

11.  Salve,  mater  pietatis 
Et  totius  Trinitatis 
Nobile  triclinium : 
Verbi  tamen  incamati 
Speciale  maiestati 
Praeparans  hospitium. 

12.  Q  Maria  stella  niaris, 
jJignitate  singularis, 
Super  omnes  ordinaris 
Ordines  coelestium : 
In  supremo  sita  poli 
Nos  assigna  tuae  proli, 
Ne  terrores  sive  doli 
Nos  supplantent  hostium. 


-     193    — 


13.  In  procinctu  consf  ituti 
Te  tuentc  sinms  tuti, 
Pervicacta  et  versuti 
Tuae  cedat  \is  virtuti, 
Dolus  providentiae : 

a,  Trxt.    Mone    No.  624 
13.  Jahrh.  mit  dt  l    M 


Iesu,  verbum  suinmi  patris. 
Serva  servofl  tuae  matris, 

Salva  reos,  salva  gratifl 
Et  iios  tuac  elaritatis 
Configura  gloriae.    Ameu. 

,  309.)    mmi     //*.  tnrl   BitiL  20.    f,  4. 

>■>,(•>»  Zmdtgsn  des  15.  Jahrh.  **t 

e*nem    alten    Messlruch  lusen    hei  Vturzheim  (B).     Sd  B*,   Ivarth. 

(<:),    //>.  :/*  Gro^  «/■«,  *&  /afoft.  mti  AY/<m™  (D).  H»,  n 
FWirf  jta  Sal:bunj  V,  16.  p.  11H.  //.  Jahrh,  (E),  JB&.  »«  Ltd  15,  Ja/*/7«. 

(F).  —  Daalel  H,  82.  ;?85.  e  Cod.  Tina.  h.  aaec.  XV.  (OY,  —  Miti.  Patav.  1491 
rlli,  Mogunt  1607  (1).  —  Clichtw.  IV,  110.  (K).   -   Cod  Vin.lob.  saec.  XI' 

/         TAedef  am  dem  Vkbti  i'*.Jahrh.  Pader- 

borti  1853,  mit  dtr  deui  bersetsung  d* n  ■<.  Johasm  dom  SatMbwg 

L).     —     Wackeruagel  I,  125.  rtwx;  Corl.  Mon.  geriu.  71*i    iaec.  XV.   (Mj.     Miss. 

.   1482  <N),    Ifofc.  1497  (0).     —     &C&J  oucft  in    Cod<L   Rheinau.  !>    18.   tmd 

B.  Qati.  ider). 

I>.   Lenarten.     I,  5.  inrisuni  G.  —  2,  2.  BpiOJ  (t!1,    Mone.   Wack,  —   2,  3. 

8,  1.  ortorum  MNO.  —  3,  2.  eellae  N.     Stella  H.    —   3,  4.   cina- 

momum  NO.     I  vtKirnomum  1    riuuamorautn  ABBG.  i?t  cal.  E    —  3,  5.  myrrha  B. 

—  3,  6.  superans  ABKCH.  MeoA.  1.  5.  K  pmliritine  INO.  —  5,  1—3.  stehcn 
m  AK  </>/'/  Daniel  naeh  5,  3—6*  —  5,  8.  Q.  denm  p.  Kon§  <'»>  H.  —  6,  ti.  pro- 
•lucit  F.  —  6,  l  Siiv  r  |  ,  —  6,  2.  exmus  10.  —  «I,  6.  abeus  D.  habena 
AEFH  W  m  k  —  7,  I  61  trfJt  I».  —  7T5.  aur.  Pu)g6tll  l>an.,  rfir  anJrrn  fulvum. — 
claritatis  K.  —  7,  n.  praedfnanB  I.  Dan.  Moue.  Waek.  —  h,  I,  famti  I<».  prae- 
fer  Dan.  —  8.  9  babem  AEIO.  —  8,  «:.  habee  N.  t«?ne«  pr.  H.  Mon<\  Wack. 
teuenR  10.  —  8.  3.  und  8t  6.  weehseln  in  D.  —  H»,  1  So]  eclipsim  MoOf 
BDEF.  —  10.  S<e^<  vor  !*  in  D.  —  11,  5.  gpecialt  F.  —  11.  &  praeparaa  A.  — 
u,  i  o  /  lii,  3  tloDHnaris  F.  —  12,5.  suwnaADfi.  Mone.  —  12,  fi.N, 
commeodfl  BDEFI.  Mone.  Wack.  —  12,  7.  terrore  D.    -    13,  3.  pravitatia  INO. 

—  19,  5.  dono  h.  —13    7    Salva  M.  —    13,  8.  solve  reos  Gk    l>^n.    Mon, 

NO.  —  19,  10.  LTjifiae  BDEF.  Mone.  in  fiirura  B. —  „Stropha  13.  legitur  tautuin 
i ii  Miss.  I';ir»v.:  sine  iliibio  ««st  gpurxa  et  fortasse  ab  Monacho  ordiiii*  Mrvomin 
Mariue   a<liecta.u   DaoieK     }fDi€*§  Verm    (8tr<  tS)  dem  Btt, 

und  xind  nath  drr  Aatage  dcs  IJedes  Ave  virgo  gratiosa  tuntcn  Nr,  $79)  nuth- 
vendig."    Vjqi 


249.    De  assumptione  beatae  Mariae  virgiiv* 

1.  Salve  porta  perpetuac  lucis  fnlgida, 

2.  Maris  stella  inclita  iloinina,  virgo  raatrrque  Dei  Maria. 
a.  pnit  rhrt.t  tpeiua  L.i.itia  ante  saeeularia  tempora, 

i    Oui  niissiH,  Gabriel  archangeluB  mira  detulit  a  Deo  famina  mundo 
nuuquam  audita. 

5.  Aveto  Maria  quae  totius  plena  muneris  effulges  gratia,  est  uain  tecum 

dominans, 

6.  Ne  paveas,  divina  quia  prole  lactaberis  te  fore  gravidam 

7.  Quapropter  et  tu  sula  iuter  cunctas  mulieres  virgo  rienedicta. 

8.  Magnus  bie  erit  lesus  tilius  aummi  et  throni  Davidia  gloria,  et  regui 

eta  i]>sius  uon  erit  aliqua. 
B.  Mox  ad  haec  dictfl  paranfl  eredula  eorda  concipis  Doininura  Sabaoth, 

sic  verbuin  caro  factum  eet  ex  te  virgo  sacra. 
o  Ta  ergo  petimua,  ipsiUD  pfo  oobis  rogita, 
1.  Salvrt  ut  m^  per  oinnia  saecula, 

M*kr*t*t  8equoniea. 


—     194    — 

a.  Tcxt.    Mone  No.  375  (2,  68.)    a»s:   Munchcner  Hs.    Clm.    14845.    f.  78. 

'.),     Dax.   Clm.  14083.   f  Ul 

.    11.  Jahrh.  mit  Ncumcn    (Bf  mir  auch 

von  B.  (  hrist  bcsorgt).  —  Danicl  hat  11 

,  57.  die  1.  Zcih  und  V,  252.  den  T< 

«na  Mone. 

b.  Lesarten.    3.  prae  excel&a  B.  - 

—  4.  Gabrihel  .  .  uummiam  B.  —  5.  re- 

fulges  B.  —  6.  gravtda  B.  —  8.  Magna  hic  eris  B,  nhic  crit  majrniiB.*1  Lnc.  1,32- 

—  1L  eaec,  peecatores  A.  pecc.  fchlt  B. 

Salvet  ut  pecc.  nos.  Mone, 

c.  Bemerk.    Ueber  dm  Mhythminchc  etc.  spticht  Bartsch  S.  29.  95. 

250,     De  assnwptiom  hvaiae  Mariae  virginis. 

1.  Ave  virgo  shigtilaris, 

Nec  pressuram  nec  dolorem, 

Matrr  rmstri  salutaris, 

Contra  priniae  inutris  morcm. 

Quae  vocaris  stella  maris, 

Parieutio  salvatorcm 

Sirlla  rwn  erratica: 

Sensisti  pmTpera. 

Nos  in  huius  vitae  niari 

6.  0  Maria,  pro  tuorum 

Non  permittr  naufragari, 

Dignitatc  incritoruin 

Sed  pro  nobis  salutari 

Siipra  cboros  angclonini 

Tuo  semper  supplica. 

Subliniaris  unice: 

%  Saevit  mare,  fremnnt  venti, 

Felix  dies  hodierna, 

Fluctus  surgunt  turbulciiti. 

Qua  conscendis  ad  snporna, 

Navis  currit,  scd  curnnfi 

Pietate  tu  materna 

Tot  occurrunt  obvia: 

Nos  in  imo  respice. 

Hic  sirenae  voluptatis, 

7.  Radix  sancta,  radix  viva, 

Draco,  canis  cum  piratis, 

Flos  et  vitis  et  oliva, 

Mortem  pene  despcratis 

Quain  nulla  vis  usitiva 

Haec  intentant  oinnia. 

luvit,  ut  fructificet: 

Post  abyssos  uunc  ad  cnelum 

Lauifias  srdis,  splendor  poli 

Furens  unda  fert  phasdum, 

(Quo  splendore  preces  poli) 

Nutat  nialus,  fluit  velum, 

Nos  ifietgna  tuae  proli, 

Nautae  cessat  opcra: 

Ne  districte  iudicft. 

Coutabcscit  in  bis  malis 

8.  In  cniispertu  sunjini  t^gis 

Homo  noster  animalis. 

Sis  jiusilli  luemor  gregis, 

Tu  nos,  mater  spiritalis, 

Qui  teaiMgrowot  datae  legis 

Pereuntes  libera. 

Praesumit  de  venia : 

4.  Tu,  perfusa  coeli  mr<\ 

ludex  mitis  et  benignus, 

Castitatis  salvo  flore, 

ludex  iugi  laude  liignus, 

Novum  florem,  novo  more 

Rcis  spei  dedit  pignus, 

Protulisti  saeculo : 

Cunctis  factus  hnstia. 

Verbum  patri  coaequalc, 

Q.  Iesu,  sacri  vrntris  fructus. 

Oorpafl  jntrans  vir^inal(\ 

Nobis  inter  mundi  fluctus 

Fit  pre  nobis  corporalc 

Sis  via,  dux  et  conductus 

Snb  ventris  unibraculo. 

Liber  ad  coclcstia : 

5.  Te  provirlit  vt  rlegit 

Tene  clavum,  rege  navem, 

Qtti  potenter  cuncta  regit, 

Tu  procellam  scdans  gravem 

Nec  pudoris  claustra  fregit, 

Portum  nobis  da  suavem 

Sacra  replcns  viscera: 

Prn  tua  clementia. 

a.  Text.     Morel  No.  100.  S.  97.  an 

w;  H$.  su  St.  GoRen  No,  -r>40  (Brauder) 

BL157.  mit  dcr  Aufschrift :  Sequentia  al 

icuius  antiquorum  patrumSt.  Gallensium, 

b.  Lcsartcn.     7,  6.  ist  Konjtktur 

von  Morel;  w ofilr  nach  S.  331.  ein  Re~ 

ccnsent  eine  heuserc  gemacht:  Quo  iplen 

dore  praeeB  Boli. 

—    195    — 


251.    In  asswnptione  beatae  Mariae  virginis. 


1.  Mater  summi  doiniai 
Siue  tactu  termini 
Salutem  donat  homini ; 
Regina  generosa 
Natum  peperit, 
Hostem  conterit 
Maria  gloriosa, 
Suavis  et  formosa. 
Pulchra  facie, 

Plena  gratiae, 
Congaudet  virgo  pia, 
Szot6y.oz  Maria. 

2.  Matris  summae  filium 
Populus  gentilium 
Adoret  et  uon  alium, 
Qui  lapsa  reparavit, 
Ovem  perditam, 
Lupo  traditam, 
Quam  pastor  liberavit, 
Ad  gregem  reportavit. 
Pulchra  etc. 

3.  Matri  summae  gloria 
Detur  cum  laetitia, 
Nam  matcr  est  et  filia, 
Habens  florem  pudoris, 


Hostes  vulnerat, 
Agnos  congregat 
In  aulam  redemptoris, 
Nostri  gubernatoris. 
Pulchra  etc. 

4.  Matrem  Christi  credimus, 
Hanc  esse  cognovimus, 
Quam  in  divinis  legimus, 
Iudaeis  non  videtur, 
Nam  pertidia 
Et  invidia 

In  cordibus  habetur, 
Ab  his  non  removetur. 
Pulchra  etc. 


Matre  Cliristi  teritur 
Hostis  et  destruitur, 
Decipitur  et  vincitur, 
Nos  autem  liberamur : 
Ergo  lectio 
Cum  tripudio 
Legatur,  deprecamur, 
Omnes  congratulamur. 
Pulchra  etc. 

//*.  zu  Gratz  ^/;,i.  ^3.  Jahrh.  mi 


a.  Text.    Mone  No.  448  (2,  155.)  aws: 
Neumen.    Danicl  V,  295.  hat  den  Text  aus  Mone. 

b.  Lesarten.    3,  3.  Nunc  mat.  hat  die  Hs. 

c.  Bemerk.  „Man  bemerke  in  diesem  Liede  die  Afdtifje,  dass  jedeStroph 
mit  roater  anfangt,  die  drei  crsten  ihr  den  Beinamcn  Biiinma  in  versch\edene\ 
Beziehung  geben,  und  diese  in  dcn  beiden  letzten  durch  Christi  erkldrt  wird.' 
Mone. 


252.    De  assumptione  bcatae  Mariac  v. 


1.  Vergcnte  mundi  vespere 
Sereno  fusus  sidere 
Coeli  procedit  radius ; 
Induto  carnis  onere, 
Sacro  dependet  ubcrc 
Patris  aeterni  filius. 

2.  In  Gedeonis  vellere 
Et  in  rubi  charactere 
Praefiguratus  cernitur : 
Cuiu8  aperto  latere 
Gedit  velamen  littcrae 
Et  lex  vetus  exponitur. 


3.  Sacramcnta  novac  legis 
In  prcssura  Christi  regis 
Et  in  crucis  ludibrio : 
Planctum  docent  Ieremiae 
Et  languores  Isayac 
Regis  alti  suspeudio. 

4.  Virgo,  sidus  singulare, 
Virgo,  mundi  luminare, 
Christi  profusa  genibus. 
Illi  refer  latus,  lora, 
Spinas,  clavos  et  perora 
Hjs  interces8ionibus. 


—    196    — 

a.  Text.    Mone  No.  451  (2,158.)  aus:  Hs.  zu  Pommersfelden  bei  Bamberg, 
14.  Jahrh.t  von  einem  Franzosen  geschrieben. 

b.  Lesarten.    3,  4.  docet  Hs.  —  4,  6.  Istis  int.  Hs. 


253.     In  assntnptionc  beatar  Mariae  virginis. 

Salve  salutis  ianua 
Sollemnitas  anna  tibi  celebratur  etc. 
Text.    Diescn  Anfaug  hat  Danicl  V,  85.  e  Cod.  S.  Gall.  646  (Brander). 

254.    De  beata  Maria  virgine. 

(In  octava  assuraptionis.  N.    In  festo  purificatioiiis.  M.) 

(Auctor  aliis  est  Hermannus  Contractus,  aliis  Heinricus  Monachus.) 

1.  Ave  praeclara  maris  stella,  in  luccm  gentium,  Maria,  divinitus  orta. 

2.  Euge  Dei  porta,  quae  non  aperta,  veritatis  lumcn,  ipsum  solem  iusti- 

tiae,  indutum  earne,  ducis  in  orbem. 

3.  Virgo  decus  mundi,  regina  coeli,  praeelecta  ut  sol,  pulchra  lunaris  ut 

fulgor,  agnosce  omnes  te  diligentes. 

4.  Te  plenam  fide,  virgam  almac  stirpis  Iesse  nascituram  priores  desi- 

deraverant  patres  et  prophetae. 

5.  Te  lignum  vitae,  sancto  rorante  pncumate  parituram  divini  floris 

amygdalum,  signavit  Gabriel. 

6.  Tu  agnum,  regem  terrae  dominatorem,  Moabitici  de  petra  deserti  ad 

montem  filiae  Sion  traduxisti. 

7.  Tuque  furentem  Leviathan,  serpentem  tortuosumque  et  vectem  colli- 

dens,  damnoso  crimine  mundum  exemisti. 

8.  Hinc  gentium  nos  reliquiae,  tuae  sub  cultu  memoriae,  mirum  in  mo- 

dum,   quem  es  enixa,  propitiationis  agnum,  regnantem  coelo 
aeternaliter,  devocamus  ad  aram,  mactandum  mysterialiter. 

9.  Hinc  iiianna  verum  Israelitis  veris,  veri  Abrahae  filiis  admirantibus 

quondam  Moysi  quod  typus  figurabat:  iam  nunc  abducto  velo 
datur  perspici.    Ora  virgo,  nos  illo  pane  coeli  dignos  effici. 
10   Fac  fontem  dulcem,  quem  in  deserto  petra  praemonstravit,  degustare 
cum  sincera  fide,  renesque  constringi  lotos  in  mari,  anguem  ae- 
neum  in  cruce  speculari. 

11.  Fac  igni  sancto  patrisque  verbo,  quod,  rubus  ut  flamma,  tu  portasti, 

virgo  mater  facta,  pecuali  pelle  discinctos  pede,  mundis  labiis 
cordeque  propinquare. 

12.  Audi  nos,  nam  te  filius  nihil  negans  honorat. 

13.  Salva  nos,  Iesu,  pro  quibus  virgo  mater  tc  orat. 

14.  Da  fontem  boni  visere,  da  purae  mentis  oculos  in  te  defigere. 

15.  Quo  haustae  sapientiae  saporem  vitae  valeat  mens  intelligere, 

16.  Chri8tianismi  fidem  operibus  redimire,  beatoque  fine  ex  huius  inco- 

latu,  saeculi  auctor,  ad  te  transire. 

a.  Text.    Mone  No.  555   (2,  355.)    aus:    Hs.  zu  Stuttgart  Bibl.  20.  f.  72. 

12.  Jahrh.   (A).    Hs.   das.   Breviar.    123.   f.  203.  12.  Jahrh.  mit  Neumen    (B). 
Beichenauer  Hs.  No.  151.  auf  dem  letzten  Blatte  mit  den  Neumen  oder  Noten, 

13.  Jahrh.    Ist  ein  Bruchstuck,  das  mit  Vs.  47.  (Schhus  &)  emfimft  (C).    Hs. 


—     197    — 

thcol.  f.   11G.    //,  Jahrh.    tnit  Ncumrn    (D  :   Scrip 

Wireelmrg.  2,  885.  aua  dem   W&r*burger  Messbueh  tton  '—  Dfttii* 

11,  32.  $64.  aus:  Codd.    Mon.  10.    saic  XM.    ,F),   Mon.  11.  saec.  XII.  (G),   Mon 
14.  irnec.  XIII.  (H).    Vlfld,  7.  saec.  XIV.  (I)  V,  130.  e  Migs,  RnenovJenti  N 
saec.  XUL  (K).     Miss.  Samlmr*  (L).   —  Schubiger  No.  66.  e  Cmlil.  EtnsidJ 

id.  Viud.  Mk6C  XIV.  in  tneinem  Buehe:  „Kirchen-  m 
iler  4f|   19,  bu  /V  Jahrh    Paderbom  '     mit   <la    *h  cher- 

tng  dtt  (139$  f/estortK)  Joh.  ron  Safzbun/  (N),  —  Text.  aeq.  (0).  Beqneai 
Dav.  1400  (P).  —  Miai.  ColfiO-  1504  (Q),  Mogimt.  1507  (R),  Halberstat.  1511  (8), 
Mindeu.  1513  (T).  Numburg,  1517  (11),  fratr.  Paris.  1520  (V).  —  Adelpb.  30  (W) 
Torrent.  (X).  —  Wackernagd  I,  140.  nus:  Wm.  Mog,  1482.1497.  Magdeb. 
Lubeck.  bald  nach  1580.  titeht  auch  im  Cod.  5.  Gall.  546  (Brandoi '■)  tfftd  ifa 
Codd.  Einsidl.  —  Kine  deutschc  Ucbcrsctzung  von  S.  Brant  (f  1521), 

b.  Lesarten,     2.  E.  coeli  p.  GL.  —  sole  E.  —  iu  orbia  D.  —  3,  electa  E, 
-  fulgor  HIORS.     —     4.  T.  p.  f.  ateht  in  B.  an  der  Stelle  von  T,  L  v.  (5,  teas 

Mone  /«r  beeser  h&H).   —   pL  fidem  I.    —   almam  CD.  Mone,  —  desideraverunt 
AEHKMOPSVWX.  —  In  K  sleht  5  vor  4,  —  5.  sacro  ror,  L.  —  6.  Teagn.  W 
Agn.  reg.  B.  —  transdux.  AE.  —  7.  vocten  M.  —  8.  quae  es  F.  quomodo '•■■ 

—  regentem  coelo  V.  —  coelis  E.  —  veris/ur  aet.  C.  —  revocamng  EHOPQRSN 
devotamus  ARDF.  —  0.  Hic  L.  —  veri  wirft  Mone  ohrte  Auktoritnt  am:  „/> 
veri   duldct   das  Versmass   nicht,  es   ist   emt   Wtefcrhohmg  der   Abichreiber." 
Modo.   —   Abrae  W.    —    MuyBi  quem.  prospict  M.    —    10,  deAOBitrttfft  K.    — 
reoesq.  constriiige  P.  suceiuge  L.  —  crucc  ohue  in  E.  —  11  ttteht  vor  10 

—  flaumiam  ABD.  Dan.  —  distinctoa  BEMHV.  discincto  C.  Mone.  —  niund<>sii 
Dan.  mundo  B.  —  apuropiuq.  C.  —  12.  A.  n.  Marij,  u.  V.  —  13.  Salva  n.  M 

V.  —  14.  Fac/ur  da  RW.  Mone.  —  puroa  ABEKMPQRSTUVW.  —  15.  fvhlt  in 
ABD.  —  vitae  aapiat  Mone  aus  ABCD.  —  1H.  rcdimerc  EOPR.  —  a  te  traus.  C. 

c.  Bemerk.     Ueber  da&  Rhythitusehe  etc.  spricht Rartsch  S.  2G.  32.  33,  36, 
47.  4<K  57,  58.  60.  61.  8t).  81.  84.  9$.  JIT.  iitt.  126.  132,  138.  —  Nachahmunoc 
ttnd  Nr.  778,  819.  820.  821.  830.  832.  —  Wackeruagel  hntt  Alhert  von  Bege 
bury  (Albertua  Magnus)  fikr  den  Verfaeser. 


255.    Dc  assumptione  b.  Mariae  virfim& 

1.  Aurea  virga  priraac  nuitris  Evae  lonem  rosa  processit  Maria. 

2,  I  >ritur  ut  lucifer  inter  astra  aetherca  iicrpulchra  ut  luna. 
Fra^rescit  ultra  timnia  balsama,  pigmeuU  et  iliyiniamata. 

4.  Furpurea  ut  viola,  roweida  ut  rusa,  nuulens  ut  lilia. 

5   Patria  smnmj  qitani  elegit  prolea  deka,  ut  ammeiet  Caroem  sacro- 

sanctam  ex  virginis  carne  innirni[it  i. 
G.  Celsus  nunciat  Gabriel  uova  gaudiu,  actrrni  regifl  cxortuin  in  trrra 

matremque  eius  ita  sahiUt : 

7.  Ave  ftfaria,  iltmtini  tnei  mater  alma,  coclica  plcini  gratia, 

8.  Tu  hencdida  regem  in  saecula  paricsT  effBCta  orbis  regiiia. 

9.  Fnrmndata  ergo  inquit:  quniihuln  esse  qtieat,  cum  viruiu  9gQ08« 

cam,  ex  quo  suni  nata,  et  BCOfiper  permaiicns  Tirgo  innh 
io.  Ne  tisieaa,  respondit  aogelua,  aauctum  neuma  descendet  in  te,  cast 

quo  foecundata  ]>unrs  dcnni  et  iiotniucin  una. 
11.0  verc  sancU  atquc  amainla,  cx  qiui  eel  PTta  icdeinptio  nostra,  salus 

quoc]ur  nniudi  vrraquc  vitii. 

12.  O  Dei  nostri  ^enitrix  pia,  suscipo  DOBtra  liac  dic  prccata,  in  qmi  efl 

assnmpla  ad  cmdi  rlaustra. 

13.  Tu  es  enim  patri  cara,  tu  es  lcsu  mutcr  bona,  tu  sancti  Spiritua  efl 

teuiplum  facta. 


—     198    — 

14.  Tu  es  pulchra  Dci  sponsa,  tu  rcgem  Christum  enixa  domina  es  in 

coelo  et  in  terra. 

15.  Hodie  namque  curiae  coelcstis  tibi  obviam  agmina  te  assumpserunt 

ad  palatia  stellata. 

16.  Icsus  ct  ipse  festivus  tibi  matri  cum  angelis  occurrens  sede  paterna 

te  collocavit  in  saecula. 

17.  Iam  cum  Deo  regnas,  nostra  excusa  clemens  mala,  posccns  cuncta 

bona,  o  bcnigna. 

18.  Mediatrix  nostra,  quae  es  post  Deum  spcs  sola,  tuo  filio  nos  re- 

praescnta. 

19.  Ut  in  poli  aula  lacti  iubilcmus  alleluja. 

a.  Text.  Schubigcr  No.  49.  e  Cod.  Einsidl.  Fr.  1.  et  S.  Gall.  383  (A). 
Morel  No.  162.  p.  99.  aus :  Hs.  zu  Einsiedeln  No.  366  12.  Jahrh.  mit  Neumen 
und  Hs.  zu  St.  Gallcn  646  (Brander)  Bl.  343,  mit  Melodie  (B).  —  Danielll,  171. 
hat  die  1.  Zeile  aus  dem  Miss.  Prag.  1607  (C).  —  Miss.  fratr.  Paris.  1620  (D). 
—  Wackernagel  I,  244.  aus:  Spicilegium  hymnologicum.  Coll.  A.  F.  C.  Vilmar. 
Marburgi  Cattorum.  1857.  4.  p.  10.  Nach  einer  Pcrgamenthandschrift  aus  der 
Mitte  dcs  14.  Jalirh.  (E). 

b.  Lesarten.  1.  A  rea  CDE.  —  3.  Flagrcscit  BE.  Fraglascit  A.  —  4.  ro- 
sida  D.  —  5.  plebs  deica  D.  —  sacr.  car.  D.  —  virgine  matre  Br.  —  incor- 
ruptam  Mor.  —  6.  Celsum  Br.  —  exortum;  interea  matrem  eius  Mor.  —  7.  Dei 
mci  D.  —  9.  Foccunda  .  .  queam  .  .  sed  semp.  D.  foecunda  .  .  queam  .  . 
cognosco  .  .  pcrmansi  E.  —  10.  respondet  Mor.  .  .  pncuma  D.  responsit  a.  s. 
pneuma  .  .  castam  E.  —  11.  red.  nova  Mor.  —  12.  O  fchlt  Mor.  —  genitrix,  pia 
Mor.  —  peccata  Schub.  —  13.  Christi  mat.  Schub.  —  14.  dom.  et  in  E.  —  15. 
obvia  E.  —  16.  tibi,  mater,  cum  E.  —  oc.  sccum  paterna  sede  locavit  in  sae- 
cula  Mor.  oc.  sede  paterna  sccum  locavit  in  aula  D.  oc.  sede  paterna  secum  lo- 
cavit  in  sccla  E.  —  17.  regnans  Mor.  —  19.  laeti  dccantemur  D. 

c.  Bcmerk.  Ucbcr  das  Rhythmische  etc.  spricht  Bartsch  8.  30.  32.  33.34. 
35.  36.  37.  48.  49.  52.  57.  60.  79.  84.  85.  133.  135.  136. 


25G.    In  assumptione  beatae  Mariae  virginis. 


1.  Aflluens  deliciis, 
David  regis  filia, 
Sponsi  fcrtur  brachiis 
Ad  coeli  sedilia: 

Et  amica  properat 
Sponsum,  quo  abierat, 
Quaerens  intcr  lilia. 

2.  Hodic  cubiculum 
Regis  Hestcr  suscipit, 
Scdare  periculum, 
Quod  hostilis  efficit 
Amau  instans  fraudibus, 
Peccati  rudentibus 
Mundo  morteni  conticit. 

3.  Per  coeli  palatia 
Cuncta  transit  hostia 
Intra  regis  atria, 


Ubi  sceptrum  aureum, 
Christum,  os  virgineum 
Osculatur  hodie, 
Ut  sit  pax  ecclesiae. 
Vox  Rachelis  in  Rama 
Hic  auditur,  sed  dragma 
Tibi  dulce  canitur, 
Ubi  te  amplectitur 
Sponsus  et  alloquitur, 
Quod  beata  fucris 
Plus  quam  cunctis  superis. 
Te  transmittit  hodie 
Tellus  coeli  curiae, 
David  rcgis  Thecuitem, 
Helisaei  Sunamitem 
Ut  fugati  revocemur, 
Et  prostrati  suscitemur 
Ad  aeterna  gaudia, 
Ubi  es  in  gloria.  Amen. 


—     199    — 

a.  Text.  Mone  No.  460  (2,  156.)  aus:  Ss,  su  S.  Patd  in  KOtnten  No.  48. 
14.  Jahrh.  mit  dem  BeifiUjen :  quae  cantatur  ui  Muudi  renovuth»  (A).  — 
Neale  p.  K>9.  e  Miss.  Ratisbonensi  (B).  —  Daniel  V,  234.  hat  denText  aus  Mone, 

h,  Lesarten.  \t  6.  Sp.  qui  B.  —  2,  4.  quo  A,  quod  Mone.  —  2,  5.  A. 
restans  fr.  Pro  peceati  vtdentihua  Mort  inimdo  conf  Mone.  —  3,  2.  kostia  AB. 
ostia  Mone.  —  4,  2.  dratnn  Mone,  draginu  AB.  —  4T  3,  Dulce  tib.  Mone,  — 
6,  8.  leauttem  A.    Thoc.  Mone.  —  5,  4.  Helyas  Mone. 


257 


De  asmmpUme  beatac  Mariae  virginis. 

(Si>.jiUMiham  s.  Ansebnu3  Bcnbitur  dictasae) 


Qttdti  flore  virginnli 

Quae  honure  speeiali 

Transccndis  splendifcmnt : 

Angeloruni  prineipatuni 

Et  sanctorum  decuratum 

Dignitatc  muneruuL 

Gaude  sponsa  cara  Dei, 

Nam  ut  lux  clara  diei 

Solis  datur  Iumine: 

Sic  tu  facis  orbcm  vere 

Tuae  pacis  rcspleudere 

Lucis  plenitudine. 

Gaude  splendens  vas  vjrtutuni, 

Cui  parens  est  ad  nutum 

Tota  coeli  curia: 

Te  benignam  Bt  filicein 

Iesu  diguani  genitiicem 

Venerans  in  gloria. 

Gaude  nexu  veritatis 

Et  araplexu  caritatis 

luncta  sic  altissimo : 

a.  Text.     Miss,  fratr.  Paris.  1520  (A). 
(B).  —  Steht  auch  im  Cod.  Einaidt.  708. 

b.  Lesarten.    lr  6.  numerum  B.    — 
roluntatiB  B,  —  4,  3.  L  sis  B.   —   6.  steht 
C,  6.  Quod  Bia  B.  —  7,  3.  Quia  tua  g.  B. 


Ut  ad  votum  consequaris, 

Quicquicl  virgo  postularis 
A  lesu  dulcissimo. 
Gaude  mater  miserortnu, 
Quia  pater  saeeuloruiu 
Dabit  te  colentibus 
Congrueutem  hic  mercedem 
Et  felicem  poli  sedera 
Rcgnis  iu  coelestibus. 
Gaude  virgo  matcr  Christi, 
Quia  sola  meruisti 
0  virgo  piissima; 
Esse  tantae  diguitatis, 
Ut  8is  saitctae  Trinitatis 
Sessione  proxima. 
Gaude  virgo,  mater  pura 
Ccrta  manens  et  secura, 
Quod  haec  tua  gauclia 
Non  cessabunt  nec  decrcscent, 
Sed  durabunt  et  florescent 
Per  aeterna  saecula.   Amen. 
Danicl   I,  S46\   ex   Hortulo   animae 

3,  «,  Cuius  pendens  B.     —    4,  L  n. 
nach  6  in  B.   —    5,  5.  fcticis  B.    — 


258.    De  assumptttjm  beatae  Mariae  virffinis. 


Veoeremur  virgiuem 
Per  cuius  dulcediiiem 
Kespirat  ecclesia : 
Cuius  pulehritudinem 
Et  mansuetudiucm 
Mirantur  coclestia. 

2.  Haec  est  virgo  sapicns 
Credendo  coucipiens 
BiM  viriii  copula: 


Stella  solein  parieQB, 
Lumeu  indelicieEis^ 
Luna  sinr  unlulu, 

3.  Cuiua  splendor  sideris 
Amovit  a  miseris 
Peccati  caliginem : 
Salus  uostri  gewffe 
Culpae  nohis  veteris 
Abstersit  rubigiuem. 


200    — 


4.  Ave  coeli  domina, 

Quae  transcendis  agmina 
Coelestis  militiae : 
Ave  felix  femina, 
Stola  gaudens  gemina 
Super  thronum  gloriae. 
Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


5.  Surge,  surge,  propera 
Oliva  fructifera 
Tuum  fundens  oleum : 
Tua  semper  ubera 
Nostra  sanent  vulnera, 
Coeli  iubar  aureum.  Amen. 


259.    De  assumptione  b.  M.  v. 


1.  Induant  iustitiam, 
Praedicent  laetitiam, 
Qui  ministrant  numini: 
It  in  suam  requiem, 
Infert  coelo  faciem 
Arca  viva  domini. 

2.  Christus  cum  huc  venerat, 
Quo  mater  susceperat, 
Non  est  venter  purior : 
In  quo,  dum  hinc  revocat, 
Matrem  Christus  collocat, 
Thronus  non  est  celsior. 

3.  Quae  te,  Christe,  genuit, 
Quae  lactantem  aluit, 
Nunc  beatam  dicimus : 

Text.  E  breyiario  Parisiensi  in:  A. 
Leben  in  der  Kirche.  Deutsche  Ausgabe. 
1860.  III,  1.  8.  285. 


Immo,  quod  crediderit, 
Quod  sibi  viluerit, 
Hinc  beatam  novimus. 

4.  0  prae  mulieribus, 
Quin  et  prae  coelitibus 
Benedicta  filia: 
Hauris  unde  plenior, 
Hoc  e  fonte  crebrior 
Stillet  in  nos  gratia. 

5.  Ad  Deum  ut  adeant, 
Per  te  vota  transeant, 
Non  fas  matrem  reiici: 
Amet  tuam  Galliam, 
Begi  det  iustitiam, 
Plebi  pacem  supplici. 

Nicolas:   Die  Juvgfrau   Maria.    Ihr 
Von  K.  B.  Beiching.  Begensburg 


1.  0  Maria,  stella  maris 
Pietate  singularis, 
Pietatis  oculo 

Nos  digneris  intueri, 
Nec  cuncteris  misereri 
Naufraganti  saeculo. 

2.  In  hac  vallc  lachrymarum 
Nihil  tutum,  nihil  clarum, 
Suspecta  sunt  omnia: 
Quid  hic  nobis  erit  tutum, 
Cum  nec  ipsa  vel  virtutum 
Tuta  sit  victoria? 

3.  Caro  nobis  adversatur, 
Mundus  carni  sufiragatur, 
In  nostram  perniciem: 
Hostis  instat  nos  infestans, 
Nunc  se  palam  manifestans, 
Nunc  occultans  rabiem. 


260.    De   beata   virgim  Maria. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


4.  Et  peccamus  et  punimur, 
Et  diversis  irretimur 
Laqueis  venantium: 

0  Maria,  mater  Dei, 

Tu  post  Deum  summae  spei, 

Tu  dulce  refugium. 

5.  Tot  et  tantis  irretiti, 
Non  valemus  his  reniti 
Nec  vi  nec  industria: 
Consolatrix  miserorum, 
Suscitatrix  mortuorum, 
Mortis  rumpe  retia. 

6.  Intendentes  tuae  laudi, 
Nos  attende,  nos  exaudi, 
Nos  a  morte  libera: 

Quae  post  Christum  prima  sedes 
Inter  Christi  cohaeredes, 
Christo  nos  annumera. 


—     201    — 


Iesu  miti8  et  benigne, 
Cuius  nomen  est  insigne, 
Dulce,  salutiferum, 
Munus  nobis  da  salutis 
In  defectu  constitutis, 
Plenitudo  munerum. 
Text.    Morel  No.  175.  8.  112. 


au8, 


8.  Pater,  fili,  consolator, 
Unus  Deus,  unus  dator 
Multiformis  gratiae: 
Solo  nutu  pietatis 
Fac  nos  simplae  trinitatis 
Post  spem  firui  specie. 

Miss.  Athanatensi  1531. 


261.    De  sancta  Maria. 

Psalle  ludens  Thalia 

Et  melos  corda  nobili  concrepa 

In  tanta  Dei  matris  gratia, 

Qua  plena  manebat  per  saecula.   Allel. 

Post  paterni  verbi  partum 

Virgo  inviolata,  Maria, 

Et  intacta  permansisti. 

Post  partum  virgo  inviolata  permansisti. 

Dei  genitrix  quia  sic  meruisti  fieri, 

Ideoque  fragilis  memor  esto  saeculi 

Et  totius  sceleris  oratrix 

Dei  genitrix. 

Intercede  pro  nostris  pia  delictis 

Et  multimodis  simul  nequitiis, 

Qui  nostris  non  valemus  meritis, 

Tuis  adiuvemur  suffiragiis. 


Fr. 


Text. 
1.  d.  i. 


Schubiger  No.  58.  und  Morel  No.  164.  S.  100.  beide  e  Cod.  EinaidJ. 
Hs.  gu  Einaiedeln  No.  366.  12.  Johrh.  mit  Melodie. 


262.    De  beota  M.  V. 


Ave  plena  singulari  gratia, 
Ave  digna  hymnis  et  melodia, 
Digna  laude  singulari, 
Cui  nulla  comparari 
Matrum  valent  gaudia. 
Alto  fructu  foecundaris, 
Germen  Dei  terra  paris 
Inmagnificentia: 
Recens  orbis  vix  orditur, 
Et  iam  tua  aperitur 
Serpenti  potentia. 
Cuius  tumens  caput  teris, 
Et  calcaneum  tueris 
Ab  eius  insidia : 
Praedux  stella  rubri  maris, 
Pharaone  merso,  canis 
Tympauo  et  cithara. 


Spina  ardens  nec  combusta, 
Virga  florens  et  onusta 
Nuce  succi  nescia: 
Te  perfudit  ros  novellus, 
Maduit  ut  quondam  vellus, 
Sicca  tamen  area. 

Terrae  rigant  universa 
Siccitate  iam  detersa 
Tua  stillicidia: 
Novum  decus  atque  mirum, 
Terra  creans  sola  viruni, 
Quem  circunidas  foemina. 

Homo  Deum,  virgo  prolem, 
Virga  florem,  atella  solem 
Fers  ferentem  omnia: 


—    202    — 


Favus  stillans,  fons  signatus, 
Hortus  clausus,  austri  flatus, 
Porta  Christi  pervia. 

Radix  Iesse,  Iacob  sidus, 
Agni  sponsa,  et  ipsius 
Mater  es  etfilia: 
Torus  sponsi,  templum  Dei, 
Effectum  da  nostrae  spei, 
0  salutis  ianua. 


8.  Stella  maris  redde  portmn, 
Ab  occasu  duc  ad  ortum 
Per  tot  mundi  maria: 
Nato  iube,  regem  ora, 
Ut  nos  tecum  potiora 
Ducatin  cellaria: 
Rex  intende,  et  regina, 
Vide  et  aurem  inclina 
Ad  epithalamia 
In  Hierusalem  superna. 

a.  Text.  Daniel  V,  333.  e  Miss.  Upsaliensi (1613)  in  Ecclesiologist  dLJun. 
1854.  p.  1G3.  (A).  Morel  No.  187.  8.  119.  aus:  Hs.  su  St.  GoUen  No.  546 
(Brander)  Bl.  250.  mit  dem  Beisotee:  Alia  pulchra  devota  sequentia.  Melodiam 
ehi8  Longus  Pater  Iohannes  edidit  (B). 

b.  Lesarten.  1,  1.  A.  pl.  dignitatis  gr.  B.  —  1,  4.  fehlt  B.  —  3,  6.  cy- 
thara  B.  — -  6,  5.  Terrae  creas  B.  —  6,  6.  Dum  circ.  B.  —  6,  6.  P.  regi  p.  B. 
—  7,  1.  Yesse  rad.  B.  —  7,  4.  Thorus  B.  —  8,  7.  (0)  rex  mundi  et  B. 


263.    De  s.  Maria. 


1.  Ave  plena  gratiae, 
mater  misericordiae, 
sincta  Maria. 

Per  quam  omnis  gratiae 
fons  ortus  est  ecclesiae, 
sancta  Maria. 

2.  Laude  digna  angelorum, 
sume  laudes  peccatorum, 
sancta  Maria. 

.  Spes  reorum,  spes  lapsorum, 
laetitia  beatorum, 
sancta  Maria. 

3.  Te  Oabriel  laetificavit, 
te  paraclitus  obumbravit, 
sancta  Maria. 

Pater  summus  magnificavit, 
dum  filio  matrem  creavit, 
sancta  Maria. 

4.  0  gloria,  o  gaudium  I 
dum  genuisti 
altissimi  unigenitum, 
sancta  Maria  t 

0  domina,  o  dominum 

propitium  fac 

nobis  tuum  primogenitum, 

sanctaMarial 

5.  Tuam  pertransiit 
gladius  animam, 
cum  in  crucifixi 


7. 


latere  defixam 
cerneres  lanceam, 
sancta  Maria. 
Vincula,  colaphi, 
blasphemiae,  spinea 
corona,  flagella 
clavique  te  matrem 
corde  cruentarant, 
sancta  Maria. 

0  laetitia! 

o  resurrexit 

dominus, 

eu,  virgo,  vivit 

tuus  fihus, 

sanctaMaria! 

Oregina, 

o  regnat,  vincit, 

imperat, 

non  moriturus 

tuus  unicus, 

sanctaMarial 

Nunc  super  choros  angelorum 

exaltata 
a  dextris  filii 
mater  regaas, 
coelesti  gloria 
circumdata, 
sancta  Maria. 


203    — 


I 


0  virgo,  o  domina, 
o  mater  regina, 
sancta  Maria! 


Nostri  memor  esto  in  miseri- 

cordia 
in  hac  miseria, 
nos  exules 
reduc  ad  aeterna 
tabernacla, 
sancta  Maria. 

a.  Text.    Mone  No.  527   (2,  314.)   aus:  Hs.  eu  Admont  o.  N.  12.  Jahrh. 
mit  Neumen. 

b.  Lesarten.    3,  4.  s.  te  magn.  Suo  filio  Hs.  —  5,  11.    cruentaverant  Hs. 
—  7,  9.  Tuos  ex.  Hs.  —  7,  11.  tabernacula  Hs. 


264.    De  beata  Maria  virgine. 


1.  Ave  Maria,  gratia  plena, 
Dominus  tecum,  virgo  serena. 

2.  Benedicta  tu  in  mulieribus, 
Quae  peperisti  pacem  hominibus 
Et  angeus  gloriam. 

3.  Et  benedictus  fructus  ventris  tui, 
Qui,  cohaeredes  ut  essemus  sui 
No8,  fecit  per  gratiam. 

4.  Per  hoc  autem  Ave 
Mundo  tam  suave, 
Contra  carnis  iura 
Genuisti  prolera, 

Novum  stella  solem  8. 

Nova  genitura. 

5.  Tu  parvi  et  magni 
Leonis  et  agni 
Salvatoris  Christi 
Templum  extitisti, 
Sed  virgo  intacta. 
Tu  floris  et  roris, 

Panis  et  pastoris  9. 

Virginum  regina, 
Bosa  sine  spina 
Genitrix  es  facta. 

a.  Text.  Mone  No.  402  (2,  112.)  aus 
14.  Jahrh.  (A).  Hs.  tu  Stuttgart  Bibl.  20.  f. 
123.  f.  190,  mit  der  Melodie,  13.  Jahrh.  (C). 
Hs.  das.  aus  gleicher  Zeit  (E).  —  Daniel  II,  92.  e  Cod, 

Cod.  Wftrzenborn.   saec.  XIV.   (G).    Text.  seq.  (H). 


Tu  civitas  regis  iustitiae, 
Tu  mater  es  misericordiae, 
I  )e  lacu  fecis  et  miseriae 
Theophilum  reformans  gratiae. 


Te  collaudat  coelestis  curia, 
Quae  mater  es  regis  et  filia 
Per  te  reis  donatur  venia, 
Per  te  iustis  confertur  gratia. 


Ergo  maris  stella, 
Verbi  Dei  cella 
Et  solis  aurora, 
Paradisi  porta, 
Per  quam  lux  est  orta, 
Natum  tuum  ora: 


Ut  nos  solvat  a  peccatis 
Et  in  regno  clantatis, 
Quo  lux  lucet  sedula, 
Collocet  per  saecula. 

Hs.  jbu  Strassburg  E.  60.  £.  75. 

5.  13.  Jahrh.  (B).  Hs.  das.  Breviar. 

Hs.  zu  Lichtenthal,  14.  Jahrh.  (D). 

Mon.  16.  saec.  XIII.  (F). 

Seq.  Dav.  1495  (I).    — 


(K), 
(0).  TorrenU  (P).  —  Wackernagel  I,  152.  aus:  Miss.  Mog.  1482 


Miss.  Mog.  1507  (K),  Halberstajt.  1511  (L),   Minden.  1518  (M),  fratr.  Paris.  1520 

—  Adelph.  ( 
(Qj,  Mog.  1497  (R). 


(N).  -  Adelph. 

~     ""  Steht  auch  im  Cod.  Einsidl.  866.  saec.  XII.  mit  der  Me- 

und  im  Cod.  S.  Gall.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.    1,  2.  virgo  ser.  fehlt  K.  —  2,  2.  Ave  pep.  A.  —  2, 3.  gloria 

E.  —  3,  2.  Qui  feUt  H.  —  4,  1.  h.  enim  AF.  —  4,  4.   G.  notam  prol.  H.    — 

4,  5.  Nova  E.  —  4,  6.  Mira  g.  B.  —  5,  8.  salva  thoris  A.  —  6,  5.  Sed  aater 

int.  HOP.    Sed  viro  int  K.    Et  virgo  int.  G.   —   5,  6.  Tu  ea  floria  H.    Floris 


—    204    — 

tu  I.    Tu  roris  et  florig  0.  fl.  et  toris  A.  —  6,  2.  Quod  mat.  A.  —  6,  8.  De  luto 
BC.  —  6,  4.  reformas  F.  Mone.  reforttis  A.  die  andern  reformans.  —  7.  fehit  BC 

—  7,  2.  Quod  m.  Mone.  qui  m.  Dan.  (Druckf.)    —    7,  1—8.  tn  E:  Tibi  ao* 
favent  obsequia,   Qua  es   dei  mater  et  filia,   Per  te  reis  donatur  venia.  —  7,  8. 
regis  don.  M.  veniam  A.  —  7,  4.  steht  in  G  vor  3.  —  8, 2.  Verba  Dan.  (Drudtf.). 

—  8,  3.  Et  fehlt  A.    Tu  sol.  B.  —  9,  1.  salvet  FKN.  Wack.   salvat  H.   mmdet 
C.  —  9,  2.  Et  fehlt  H. 

c.  Bemerk.  „Am  hdufigsten  kommt  der  8.  g.  adonische  Vers  var:  80  hier 
im  Eingange,  wahrend  die  iibrige  Scquen*  aus  sechs-y  sieben-  und  achttilbigcu 
trochdischen  und  eehn-  und  elfsubigen  jambischen  Versen  besteht."  Bartsch  S.  195. 


2G5.    De  sancta  Maria. 

1.  0  virga  ac  diadema  purpurae  regis,  quae  es  in  clausura  tuasicut 

lorica ; 

2.  Tu  frondens  tioruisti  in  alta  vicissitudine,  quam  Adam  omiie  genua 

humanam  produceret 

3.  Ave,  ave,  de  tuo  ventre  alia  vita  processit,  qua  Adam  filias  soos 

deuudaverat. 

4.  0  ilos,  tu  non  germinasti  de  rore  nec  de  guttis  pluviae,  nec  aer  de- 

super  te  volavit,  sed  divina  claritas  iu  nobilissima  virga  te  pro- 
duxit, 

5.  0  virga,  floriditatem  tuam  Deus  in  prima  die  creaturae  suae  prae- 

viderat, 

6.  Et  de  verbo  suo  auream  materiam,  o  laudabilis  virgo,  fecit. 

7.  0  quam  magnum  est  in  viribus  suis  latus  viri,  de  quo  Deus  formam 

mulieris  produxit,  quam  fecit  speculum  omnis  ornamenti  sui  et 
amplexionem  omnis  creaturae  suae. 

8.  inde  concinunt  coelestia  organa  et  miratur  omnis  terra,  o  laudabilis 

Maria,  quia  Deus  te  valde  amavit;  quam  valde  plaugendumet 
lugeudum  est,  quod  tristitia  iu  crimine  per  consilium  serpentis 
in  mulierem  fluxit. 

9.  Nam  ipsa  mulier,  quam  Deiis  matrem  omnium  posuit,  viscera  sua 

cum  vulneribus  ignorantiae  decerpsit  et  plenum  dolorem  generi 
suo  protulit. 

10.  Sed,  o  aurora,  de  ventre  tuo  novus  sol  processit,  qui  omnia  crimina 

Evae  abstersit  et  maiorem  benedictionem  per  te  protulit,  quam 
Eva  hominibus  nocuisset. 

11.  IJnde,  o  salvatrix,  quae  novum  lumen  humano  generi  protulisti,  col- 

lige  membra  iilii  tui  ad  coelestem  harmoniam. 

a.  Text.    Mone  No.  580  (2,  893.)  aus:  Hs.  zu  Wiesbaden  8.  oben  Nr.  127. 
—  Daniel  V,  330.  hat  den  Text  aus  Mone. 

b.  Le8arten.    humanam  Hs.  humanum  scheint  besser.  M.    „Malim  legere 
produxerat.    In  Adam  omne  genus  humanum  dedit  poeuam.u    Dan. 


266.    De  beata  Maria. 


Salve  porta  chrystallina, 
Vivi  panis  officiua, 
Dirae  mortis  medicina, 
FlosmuudiMaria: 


Salve  rosa  carens  spina, 
Virga  florens  vi  divina, 
De  qua  nux  amygdalina 
Crevit  vitae  via. 


—    205    — 


f.  Salve  virgo  virtuosa, 
Dei  mater  gloriosa, 
Plena  sancto  flamine : 
Te  laudamus,  ut  condigne 
Nos  acccndat  Deus  igne 
Caritatis  geminae. 

L  Mira  rei  novitas, 
Virgo  impraegnatur, 
Mira  Dei  caritas, 
Deus  incarnatur. 

L  O  novum  connubium, 
8oli  nubit  stella, 
Novum  puerperium, 
Parturit  puella. 

L  Moyses  aua  iacuit 
Scirpea  fiscella, 
Haec,  qua  Dcus  latuit, 
Virgo  est  tenella. 

>.  Auris  et  mens  pervia 
Deo  sunt  iugressus, 
Non  patent  vestigia, 
Quibus  est  egressus. 

a.  Text.  Mone  No.  370  (2, 
fo.  87.  13.  Jahrh.  —  Daniel  V, 

b.  Bemerk.  2.  caritas  gem 
Liedern  ignis  geminus  genanvt." 
vndcrn  Pein,  Schmerz,  denn  es 


7.  Sicut  vitrum  radio 
Solis  penetratur, 
Inde  tamen  laesio 
Nulla  vitro  datnr: 

8.  Sic,  innno  subtilius, 
Matre  non  corrupta, 
Deus  Dei  filius 
Sua  prodit  nuptA. 

9.  Prodit  cogitatio 
Clausa  cordis  vena, 
Pracgnans  absque  vitio 
Parit  sine  poena. 

10.  Non  perit  lux  oculis, 
Cum  lux  evagatur, 
Nec  in  ortu  flosculis 
Mater  defloratur. 

11.  Candens  pluaquam  lilium, 
Vernans  plus  quam  rosa, 
Tuum  roga  filium, 
Virgo  speciosa, 

12.  Ne  post  mortem  puniat  . 
Nos  inferni  pocna, 
Sed  tecum  reficiat 
Angelorum  coena. 

63.)  aun:    Us.  zu  Mtwchen,  von  Kaisersheim, 
251.  hat  den  Text  aus  Moue. 
,  „die  Liebe  Gottes  und  des  Nachsten,  in  andem 
Mone.  —    9.  poena  „hei$Ht  hier  nicht  Strafe, 
bezieht  sich  auf  Gen.  3,  13/*    Mone. 


267.    De  sancia  Maria. 


I.  Matri  consolationis 
Filii  salvationis 
Fidelis  adoptionis 
Grates  reddent  cum  precibus : 
Lingua  menti  gerens  morem 
Cordis  exprimat  fervorem, 
Unum  resonent  tenorem 
Vota  cum  vocis  laudibus. 

I.  Ab  aeterno  ordinata, 
In  figuris  praesignata, 
In  scripturis  propbetata 
Praeludio  sub  mystico : 
Digna  Dei  mater  esse, 
Virga  de  radice  Iesse, 
Floe  eoeli  de  terrae  messe 
Bore  proce88it  coelico. 


3.  Plena  bonis  virgo  grata, 
Dives  donis  ac  donata, 
Votis  Dei  desponsata 
Per  Gabrielem  nuntium : 
Fidem  dedit  et  obedit, 
Verbo  credit,  verbum  edit, 
Mentem  ventrein  verbo  cedit 
Grato  gratum  hospitium. 

4.  Mundus  stupct,  haec  puclla, 
Tam  pusilla  quod  novella, 
Mellis  stilla,  maris  stella, 
Se  contincntcm  contiuet: 
Cuncta  cum  patre  causantem, 
Matris  iu  sinu  pausantem 
Hunc  infantem,  sed  gigantem, 
Qui  manu  coelos  sustinet. 


206    - 


Carnem  verbo  genitricis 
Iure  dat  et  lac  nutricis, 
Pannos  vice  obstetricis, 
0  quanti  qualis  gerula ! 
Conpatitur  patienti, 
Conmoritur  morienti 
Et  congaudet  resurgenti 
Salutris  nostrae  sedula. 


Tantis  meritis  onusta, 
Tantis  gratiis  venusta, 
Imperatrix  o  augusta, 
Coeli  regnans  in  regia! 
Nobis,  mater  et  matrona, 
Sperantibus  tua  dona 
U triusque  vitae  bona 
Da,  nam  potes,  ex  gratia. 


a.  Text.  Mone  No.  583  (2,  397.)  aus:  Hs.  zu  Qratz  "/51.  13.  Jahrh.  mit 
Ncumen. 

b.  Lesarten.  2,  5.  Signa  Hs.  —  4,  2.  quam  fur  quod  w&re  besser,  dem 
noveila  stilla  kann  man  nicht  wol  als  Ablativ  construiren,  sondem  e$  igt  eine 
Apposition.  M.  —  4,  5.  Causantem  fur  creantem,  daher  ist  iuncta  fur  cuncUt» 
der  H8.  cin  Schreibfehlcr.  M. 


268.    De  beata  Maria  virgine. 


1. 


2. 


Verbum  bonum  et  suave 
Personemus  illud  Ave, 
Per  quod  Christi  fit  conclave 
Virgo,  mater,  filia: 
Per  quod  Ave  salutata 
Mox  concepit  foecundata 
Virgo,  David  stirpe  nata, 
Inter  spinas  lilia. 
Ave,  veri  Salomonis 
Mater,  vellus  Gedeonis, 
Cuius  magi  tribus  donis 
Laudant  puerperium : 


Ave,  solem  gfcnuisti, 
Ave,  prolem  protulisti, 
Mundo  lapso  contulisti 
Vitam  et  lmperium. 
Ave  sponsa  Verbi  summi, 
Maris  portus,  signum  dumi, 
Aromatum  virga  fumi, 
Angelorum  domina: 
Supplicamus,  nos  emenda, 
Emendatos  nos  commenda 
Tuo  nato  ad  habenda 
Sempiterna  gaudia. 


a.  Text.  Mone  No.  381  (2,  75.)  aus:  Hs.  zu  Stuttgart  Bibl.  20.  f.  2.  mit 
der  Melodie,  13.  Jahrh.  (A).  Zwei  Hss.  zu  Bern,  14.  Jahrh.  tnit  der  Melodie, 
No.  47.  u.  620.  (B).  Beichetiauer  Hs.  zu  Karhruhe,  No.  209.  mit  der  Mclodic, 
14.  Jahrh.  (C).  Beichenaucr  Pap.-Hs.  No.  36.  f.  94.  14.  Jahrh.  (D).  JHc  4  letzten 
Zeilen  in  geschriebenen  Zusdtzen  zu  einem  alten  Messbuch  in  Neuhausen  bei 
Fforzheim  (E).  Hs.  zu  Gratz  *%.  14.  Jahrh.  (F).  Hs.  zu  Venedig  Glafs.  3. 
Cod.  32.  15.  Jahrh.  (G).  Hs.  zu  Munchen,  Clm.  10075.  14.  Jahrh.  mit  der  Mc- 
lodie  (H).  Hs.  zu  S.  Peter  in  Salzburg  V,  16.  14.  JaJirh.  als  sequentia  (I).  Hs. 
zu  Munchcn,  Cgm.  101.  mit  Noten,  14.  Jahrh.  (K).  Hs.  im  Seminar  zu  Trient, 
14.  Jahrh.  mit  flotcn  (L).  Hs.  des  13.  Jahrh.  zu  Bheinau,  dic  ich  nicht  vcr» 
glichcn.  —  Daniel  II,  93.  V,  254.  aus  Cod.  Mon.  14.  saec.  XIU.  (M).  —  Tcxt 
acq.  (N).  Seq.  Dav.  1495  (0).  —  Miss.  Colon.  1504  (P),  Mogunt  1507  (Q), 
Halberstat.  1511  (R),  Minden.  1513  (S),  fratr.  Paris.  1520  (T).  —  Adelph.  130 
(U).  Clichtov.  IV,  216.  (V).  —  Wackernagel  I,  133.  aus:  Miss.Lubeck.  kurz 
nach  1480  (W),  Mog.  1482  (X),  Mog.  1497  (Y),  Magdeb.  1493  (Z).  Clichtov. 
1515  (a). 

b.  Lesartcn.  1,  2.  Personetur  H.  —  1,  8.  lilium  ACNU.  „Daniel  hdlt 
lilia  fiir  einen  neu  gemachten  Singular,  denn  dieser  ist  nicht  nothig,  wol  abcr 
dcr  Beim."  Mone.  —  2,  2.  Die  Texte  schwankcn  zwischen  Gideonis  und  Gedeo- 
nis,  in  dcr  Kirchcnsprache  herrscht  Gedeon  vor.  —  2,  3.  magis  B.  —  2, 4.  lau- 
dent  N.  —  2,  5.  prol.  gen.  .  .  sol.  prot  EIN.  Mone.  —  3,  1.  Av.  sp.  regis  M. 
Ave  mater  regis  sum.  X.  Av.  mater  v.  RT.  Mone.  —  3,  2.  Mar.  pectus  B. 
lignum  d.  C.  dumit  N.  —  3,  5.  Bupplicantes  B.  —  3,  6.  emnadatoa  A, 


—     207     — 

c.  Btmcrk     Eine  Uebcrsetiuna  aus        /  loimc   iu  Teutsch  Bnxtl 

1530»«  ttcht  bei "  Wackenugel.  Dm  deuttckc  Kirchcnl 

und  in  Hoffmiuws    tjQtBCh.    des    dcut&chen  Kirrhcnhrrfrs    bis    nuf  Lnthrrs 
2t  A.  Hunnover  1*54.  &  367/* 


269*    De  beata  Mnria  viraine. 


1.  Ave  cella  novae  le^is, 
Ave  parens  novi  regis 
Sine  viri  scmine : 
Ave  virgo  mater  facta, 
Mater  felix  et  intacta, 
Decus  onniis  feniinae. 

2.  Ave  porta  parailisi, 
Tuo  coelitus  praevisi 
Reparantur  diicfu : 
Ave  salus  pcccatoriim, 
Restauratrix  anpelnrum 
Ventris  tui  fructu. 

3.  Ave  mater  sumrai  vcrbi, 
Holofemis  mors  supcrhi 
Et  vita  humilimu: 
Ave  mater  Deo  riigna, 
Placa  nobis.  o  benigna. 
Tua  prece  filium, 

Text    Mnne  N<>.  513  (2(  294.)  aus.    H«.  §m  Munchcn,   Cgm.  71K.   f.  48. 
5.  Jahrh.  mit  Notcn  (A).    //  *)tgart  Ribl.  M.  I  V2.  tS.  Jahrh.  (R), 

b.  Letarten.    2,  6.  fructus  B.  —  4,  6.  In  terra  v.  B*  —  5,2.  N.  prave  B. 
—  6.  3.  saluti  AB. 

C,  Bemerk.     2.  cm-1.  pracv.    *1ir    Ausinrtthtttn    (iottr*     Mitfli    Ji>,   18,     — 
»Wei1  <hu<h    ttr  Erhisumj  cin  Theil  <trr  Mrnschcn  eur  Sciigh 
dic  ha*cn  Kngel  verlorcn  haben,  so  wird  Maria  aitt  die  he  Vcrniittluna 

*>fe  rostauralrix  ftDgelorixm  genamtt.     Aurh  den  auien  Knaeln  wqa 
iotung  eum  Hciie.     EBeim  in  ep.  ad  Eph.  3,  10/'     M<»ne 


Ave  sceptrum  regiuin, 
Vitae  privilegiuin, 

Gaudiuni  mmTculiiini: 
Avc  munili  ikunirw, 
Nustra  scribe  nimiimi 
In  librn  viventium. 

Avc  lilinni  suave, 

Nihil  p&ve  grave. 
Ave,  salntique  fave, 
Mundo  eave,  ave. 

Ave  templum  castitatis, 

Fidele  dlfiztft&tia 

Kt  verom  conclai 

Ave,  vfrjgo,  tibi  promo, 

Tibi  dicat  omnis  hoiuo: 

Dei  miitor  avc! 

//*.  w  Munchen,   Cgm.  716* 


270.     De  bt-trfa  Maria  virtfitw. 


Imperatrix  gloriosa 
Fote&a  et  imperioea, 

Un  Ciiiistj  generoea 
Mater  atque  Blia: 
Itadix  l6B8e  spociosa 
Virga  Borena  et  Grondi 
Quam  rigavit  copiosa 
Deitatis  gratia. 

Au.stcr  levis  te  pcrflavit 
Et  perflando  foecnndavit, 
Aquiloneni  qui  fagavit 
Suacum  potentia: 


Florem  ergo  gemiisti 
Ex  qim  fiructum  protulisti, 
Gabrieli  flum  fnisti 
Paranvni|iho  rrrdula, 

loseph  iustus  vir  expavit, 
Istam  ilum  coiisiikravit, 
Bdene  quod  non  temeravit 
Florescentem  virgulatn: 
Hene  tanien  eonservavit 
Arcattum,  nec  divulgavit 
Spiuisam,  seil  magmficavil 
Elonorans  ut  Dominam, 


—    208    — 


4.  Coeli  quondam  roraverunt 
Nubes,  ex  quo  concreverunt 
Concreteque  stillaverunt 
Virginis  in  utero : 
Res  miranda,  res  novella, 
Nam  procedit  sol  de  stella 
Rcgem  dum  parit  puella 
Viri  thori  nescia. 


5.  Ergo  clemens  et  benigna 
Cunctorumque  laude  digna 
Tuo  nato  nos  consigna 
Pia  per  sufiragia: 
Ut  carnali  quo  gravamur 
Compede,  sic  absolvamur, 
Ut  saluti  transferamur 
Ad  coeli  palatia. 


a.  Text.  Mone  No.  385  (2,  78.)  aus:  Hs.  zu  Munchen,  Cgm.  716.  t  60. 
mit  den  Noten,  15.  Jahrh.  (A).  Hs.  eu  Stuttgart  Bibl.  20.  f.  4.  mit  der  Melo- 
die,  13.  Jahrh.  (B).  — Daniel  II,  235.  e  Miss.  Pataviensi  1491  (C).  —  Miss.  fratr. 
Paris.  1520  (D).  —  Steht  aueh  in  Codd.  Engelb.  ^.  gaec.  XIV.  Rheinau.  14. 
Einsid).  765.  gaec.  XV.    S.  Gall.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.    1,  4.  Martyr.  Dan.  (Druckf.).   — -   1,  7. 
1,  8.  D.  pluria  A.  Mone.  —  2,  6.  Fructum  ex  quo  B.  Dan. 
(Uruckf.).  —  3,  3.  irrigavit.  Dan.  —  4,  2.  Ex  quo  nubes  D. 
que  B.  Mone.   —   4,  4.  uterura  Mariae  B.  utero  Mariae  D. 
Die  Hs.  A  glossirt  situlam  richtig  durch  uterum.  M.    —   4,  6.  processit  B.    — 
4,  7.  dum  par.  A.  —  4,  8.  nescia  Maria  BD.  —  6,5.  Ut  mortali  Dan.  Etcameli 
D.  —  qua  A. 


Q.  produxit  BD.  — 

—  3,  2.  Ista.  Dan. 

—  4,3.  Concretae- 

v.  in  situlam  Mone. 


271.    De  sanda  Maria. 


1. 


Imperatrix  angelorum, 
Consolatrix  orphanorum, 
Audi  nos,  o  Maria! 
Spes  et  salus  infirmorum, 
Sublevatrix  oppressorum, 
Audi  nos,  o  Maria. 
Tibi  virgo  decantantes, 
Tuas  laudes  concrepantes 
Audi  nos,  o  Maria ! 

Text.    Mone  No.  585  (2,  399.) 
Neumen.  —  Steht  auch  im  Cod.  S. 


2. 


In  sublimi  sedes  throno, 
Propulsata  precum  sono 
Audi  nos,  o  Maria ! 
3.  Quae  ut  mater  veneraris 
Obtinendo,  quod  precaris, 
Audi  nos,  o  Maria! 
Praeelecta  sola  soli 
Nos  commenda  tuae  proli, 
Audinos,  oMaria! 
aus:  Hs.   zu  Gratz  42f5].   13.  Jahrh.   mit 
Oall.  546  (Brander). 


272.    Sequentia  de  domina  nostra. 


1.  Tibi  cordis  in  altari 
Decet  preces  immolari, 
Virgo  sacratissima: 
Nam  cum  in  sc  sit  inepta, 
Tuo  nato  fit  accepta 

Per  te  precum  victima. 

2.  Per  te  Deum  adit  reus, 

Ad  quem  per  te  venit  Deus, 
Tu  amborum  media : 
Pro  peccatis  immolato 
Peccatorum  praesentato 
Precum  sacrificia. 

3.  Nec  abhorre  peccatores, 
Sine  quibus  nunquam  fores 
Tantodignafilio: 


Si  non  essent  redimendi, 
Nunquam  tibi  pariendi 
Redemptorem  ratio. 

4.  Pro  his  facta  singularis 
Super  cuncta  principaris 
Sub  supremo  principe : 
Ergo  virgo  sic  promota 
Causa  nostri  nostra  vota 
Promovenda  suscipe. 

5.  Quod  si  reos  sancta  spernis, 
Ut  quid  sis  praelata  ternis 
Hierarchiis,  respice: 

Tu  reorum  advocata, 
Per  te  sit  ipsorum  grata 
Causa  coram  iudice. 


—    209    — 

a.  Text.  Mone  No.  528  (2,  316.)  aus:  Hs.  zu  Lichtenthal,  14.  Jahrh.  mit 
der  Melodie  (A).  Hs.  itn  Seminar  zu  Trient,  aus  gleicher  Zeity  mit  der  Melodie 
(B).  —  Steht  auch  im  Cod.  S.  Gall.  646  (Brander). 

b.  Lesarten.  1,  1.  Ibi  B.  —  2,  2.  ven.  p.  t.  B.  —  8,  1.  aborre  B.  — 
4,  2.  principalis  A.  —  5,  2.  pr.  cernis  A.  —  6,  3.  ierarchiis  AB. 

c.  Bemerk.     Vgl.  Nr.  329. 


273.    De  beata  Maria  vvrgme. 


Orbis  totus  gratuletur, 
Ghristianus  praelactetur, 
Signum  sacrum  ammiretur, 
Quo  creator  collaudetur. 
Archa  Noe  fabricatur, 
Per  quam  mundus  liberatur, 
Thronus  regi  praeparatur, 
Ubi  .  .  .  impetratur. 
Virga  Iesse  gignit  florem, 
Apis  mellis  dat  dulcorem, 
Coelum  stillat  nobis  rorem, 
Stella  Iacob  fcrt  splendorem. 

Text.    Mone  Ko.  378  (2,  72.)  aus 
der  Melodie.  —  Steht  auch  im  Cod.  S. 


2. 


3. 


4.  Haec  est  Hester  imperatrix, 
Sara  risfts  gfMieratrix, 
Thecuites  advocatrix, 
Iudith  hostis  triumphatrix. 

5.  Paradisus  voluptatis 

Est  Maria,  praestans  gratis 
Signum  immortalitatis 
Ad  fontem  iocuuditatis. 

6.  Paradisum  hunc  quaeramus, 
Cibum  vitac  glutiamus, 
Aquas  dulces  hauriamus, 
Ut  feliciter  vivamus. 

Hs.  zu  Dofiaueschingcn,  14.  Jahrh.  mit 
Gail.  546  (Brander). 


274.    De  beata  Maria  virgine. 


1.  Mirandum  commercium ! 
Virginis  in  gremium 
Deitatis 

Et  carnis  connubium 
Transit  ad  imperium 
Pietatis. 

2.  Lapso  namque  gcnere 
Humano  pro  scelere 
Matris  Evae 

Missus  ad  hanc  propere 
Gabriel  cum  foedere 
Promit  ave. 

3.  „Ave",  inquit,  „Maria, 
Gratia  plena, 
Dominus  tecum. 
Audi,  virgo  regia, 
Nec  sis  dubia, 
Paries  Iesum." 

4.  Respondit  haec :  „quomodo 
Fiet,  angele  Dei? 

Iam  virum  non  pcrtuli." 


8. 


Fert,  „eiau,  hic,  „a  modo 
Scies,  nam  virtus  tibi 
Obumbrabit  altissimi." 
At  virgo:  „ecce  ancilla  Dei, 
Fiat,  ut  dixisti." 
Grande  verbum  in  illa, 
Quod  factum  est  caro  Ghristi. 
Mox  ut  „fiat"  incepit, 
Verum  Deum  concepit 
Et  hominem, 
Quo,  qui  Evam  decepit, 
Deceptum  se  decerpit 
Per  virginem. 
0  verbum  nectareum, 
Quo  gignit  virgo! 
Sed  o  virgo,  quae  Deum 
Sic  profert  mundo! 
Quaintum  decet  venerari, 
Humana  nec  lingua  fari 
Nec  angelus  sufncit : 
Ipsam  tamen  collaudantes 
Pro  modulo  et  orantes 
Dicat  quisque  sicut  scit. 
14 


210    — 


Placa  nobis  donrinum, 
Ipsos  hostis  hominuui 
Scrvans  a  fraude. 
H*.  zu  Pommersfelden  bei  Bambe\ 


9.  Ave  virgo  virginum, 
Lumen  gestans  luminum, 
Ave  et  gaude ! 

a.  Text.    Mone  No.  357  (2,  49.)  aus: 
o.  N.  14.  Jahrh.  von  franzosischcr  Hand. 

b.  Lesarten.  2,  3.  M.  tuae  Hs.  —  2,  6.  prosit  Hs.  —  4,  5.  sciens  Hs. 
6,  1.  Vox  Hs.  —  (>,  5.  dcccrpit  ist  feMcrhaft,  cognovit  ware  besser,  reimt  ab 
nur  einsylbig.    Mone. 

c.  Bcmerk.     Ucbcr  dic  Keimc  in  dieser  Sequenz  spricht  Bartsch  S.  1H4.  K 


275.     De  beata  Maria  virgine. 


1.  Ave  virgo  gloriosa, 
Coeli  iubar,  mundi  rosa, 
Coelibatus  liliuin ! 
Ave  gemma  pretiosa, 
Super  solem  speciosa, 
Virginale  gaudium ! 

2.  Spes  reorum  es,  Maria, 
Redemptoris  mater  pia, 
Rcdemptorum  gloria : 
Finis  lethi,  vitae  via, 
Tibi  triplex  hierarchia 
Digua  dat  pracconia. 

3.  Virga  Iesse  florida, 
Stella  maris  fulgida, 
Sidus  verae  lucis: 
Fructum  vitae  profercns 
Et  ad  portum  transferens 
Salutis,  quos  ducis. 

4.  Florens  hortus,  aegris  gratus, 
Puritatis  fons  signatus, 
Dans  fluenta  gratiae: 
Thronus  veri  Salomonis, 
Quae  praeclaris  coeli  donis 
Ornavit  rei  gloriae. 

a.  Text.  Mone  No.  631  (2, 318.)  aus. 
mit  der  Melodie.  —  Stcht  auch  im  Cod. 

b.  Lesarten.    2,  5.  ierarchia  Hs. 


5.  O  regina  pietatis 
Et  totius  sauctitatis 
Flumen  indeficiens : 

Iu  te  salva  confidentes, 
Salutari  sitientes 
Potu  nos  reftciens. 

6.  Ad  te  flentes  suspiramus, 
Te  gementes  invocamus, 
Evae  proles  inisera : 
Statum  nostrae  paupertatis 
Vultu  tuac  bonitatis 
Clementer  cousidera. 

7.  Cella  fragrans  aroraatum, 
Apotheca  charismatum 
Salutaris : 

Tuam  nobis  fragrautiam 
Spirans  infunde  gratiam, 
Qua  ditaris. 

8.  Dulcis  Iesu  mater  bona, 
Mundi  salus  et  matrona 
Supemorum  civium : 
Pacem  confer  sempiternam 
Et  ad  lucem  uos  supernam 
Transfer  post  exilium.  Amen. 

Hs.  des  Seminars  zu  Trieni,  14.  Jahr 
S.  Gall.  546  (Brander). 


Salve  mater  speciosa, 
Iam  in  coelis  gloriosa, 
Tc  laudamus  prctiosa 
Per  bissena  gaudia : 
Quorum  primum  habuisti, 
Quando  Christum  concepisti, 
Gabrielem  audivisti : 
„AveplenagratiaIu 


276.    De  beata  Maria  virgine. 

2.  Secundum,  quod  exclamavit 
Elizabeth,  te  vocavit 
Christi  matrem,  exultavit 
Iohanucs  in  utero: 
Tertium  de  Ihesu  nato, 
Per  pastores  publicato, 
Ab  angelis  venerato 
Cantantibus  puero. 


211     — 


3.  Quartum,  magi  cum  venerunt, 
In&ntem  adoraverunt, 
Procidentes  obtulerunt 
Sibi  tria  munera : 
Quintum,  templo  praesent&tur, 
Ulnis  senis  deportatur, 
Qui  dimitti  se  testatur 
Tunc  in  pace  libera. 

4.  Sextum  fuit,  cum  monetur 
Ioseph,  ut  reverteretur 
Ab  Aegypto,  tolleretur 
Genitrix  cum  filio : 
Septimum,  cum  postulatum 
Invenisti,  virgo,  natum 
Et  in  templo  collocatum 
In  doctorum  medio. 

5.  Octavum  sex  hydriarum 
Tunc  in  viniun  conversarum, 
Ad  decorem  nuptiarum 
Convivas  laetificans : 
Nonum  fuit,  cum  revixit, 
Sicut  antea  praedixit, 
His,  in  morte  quos  afflixit, 
Se  vivum  testificans. 

a.  Text.  Mone  No.  459  (2,  170.)  aus:  Hs.  zu  Lichtenthal  vomJ.1400  (A). 
Hs.  zu  Karlsruhe,  o.  N.  vom  J.  1440.  f.  7.  (B)  als  Gaudia  b.  M.  v.  Reichenauer 
Hs.  das.  No.  36.  f.  21.  14.  Jahrh.  (C).  —  Steht  axtch  im  God.  S.  Gall.  546 
(Brander). 

1,  1.  gloriosa  B.  Gaude  virgo  graliosa,  In  excelsis  gl.  C. 
—  1,  3.  generosa  C.  —  1,  5.  hab.  fchlt  B.  —  1,  6.  corrig. 
dum  C.  —  2,  2.  E.  quae  te  B.  -  2,  3.  Chr.  fehlt  B.  — 
2,  4.  Infans  in  B.  —  2,  7.  veneratus  A.  —  3,  1.  In  quarto  m.  v.  AC.  —  3,4.  Ei 
tr.  B.  —  3,  5.  Quinto  A.  —  3,  7.  Qui  deum  deprecabatur  Dicens  me  p.  B.    — 

4,  2.  revertetur  B.  —   5,  2.  Et  in  v.  AC.    —    5,  3.  A.  communem  nup.  B.    — 

5,  4.  laetificas  A.  —  5,  7.  Is  in  monte  quos  affixit  A.  —  6,  1.  Decimum  fuit  te 
B.  vere  C.  —  6,  2.  coelis  A.  Christo  coel.  B.  —  6,  4.  Dolores  et  B.  —  6,  6. 
Undecimum  B.  —  6,  6.  Et  fehlt  A.  Et  cunctos  conf.  B.  —  6,  7.  Confortans  A, 
corrig.  ipsos  donis  C.  et  inflavit  B.  —  6,  8.  Sept.  fehlt  B,  dafur  donis  sancti 
spir.  —  7,  1.  Duodecimum  B.  —  7,  2.  regnum  B.  —  7,  3.  societates  ang.  B.  — 

7,  6.  Quem  vid.  q.  A.  —  7,  6.  illud  ire  B,  also  fur  Uluc.  — •  7,  7.  Cui  fr.  A. 
Cuiu8  C.  Quem  spectares  ut  volebas  B.   —   8,  1.  Ut  nos  omnes  qui  rog.  A.    — 

8,  2.  Et  qui  t.  praeoptamus  A.  fehit  B.  —  8,  3.  Gaudio  A.  Ut  habita  resuma- 
mus  B.  —  8,  4.  Tua  vera  gaudia  B.  saecula  C.  —  B.  wiederholt  als  8,  5.  6. 
Quod  tecum  permaneamus  In  aeterna  gloria. 


6.  Denum  vero  te  praesente 
Et  in  coelos  ascendente, 
Tuos  ergo  attendente 
Clamores  et  gemitus : 
Undenura,  cum  visitavit 
Et  amicos  confortavit, 
Confortatos  inflammavit 
Septem  donis  spiritus. 


Duodenum,  cum  coelorum 
Intrans  regna  angelorum 
Sociata  es  sanctorum, 
Regina,  agminibus: 
Vidisti,  quem  diligebas, 
Ad  quem  ire  cupiebas 
Et  quo  frui  sitiebas 
Angelis  cantantibus. 


8.  Ergo  omnes  te  rogamus, 
Ut  qui  tua  frequentamus 
Gaudia,  te  videamus 
In  aeterna  gloria. 


b.  litsarten. 
—  1,  2.  speciosa  B. 
Iesum  C.  —  2,  1.  S 


Gratuletur  orbis  totus, 
Sacri  fontis  unda  lotus, 
Psallat  sonus  et  aegrotus 
Lucis  orto  sidere: 


277.    De  beata  Maria  vvrgme. 

Iocundetur  beatorum 
Coetus  omnis  angelorum, 


In  domino  dominorum 
Bonum  est  confidere. 
U* 


212    — 


Qui  cum  tantus  sit  et  talis, 
Gui  nullus  coaequalis, 
Ros  deseendit  spiritalis 
Virginis  iii  gremium: 
Carne  sumpta  nobis  natus 
Et  a  patre  nobis  datus, 
Dans  ingratis  non  ingratus 
Immortale  praemium. 
Fclix  Iesse  gigncns  prolcm, 
Virga  florcm,  virgo  solem, 
Flos  designat  salvatorem, 
Virga  florens  virginem : 
Res  insignis  et  novella, 
Flos  de  spinis,  sol  dc  stella, 
Sicque  sununus  cx  puclla 
Rex  habet  origiuem. 

a.  Text.    Mone  No.  379  (2,  72.)  aus: 


4.  Benedicta  glflriosa, 
Floris  decor,  vernans  rosa, 
Supcr  omncs  speciosa 
Casta  parit  tilium : 
0  miranda  genitura, 
In  qua  virgo  paritura, 
Virgo  semper  permansura 
Castitatis  lilium. 

5.  Mater  Dei,  matcr  pia, 
Stella  maris,  vitac  via, 
Tu  coelestis  harmonia 
Matris  privilcgio : 
Reddc  matcr  pietatis 
Nos  purgatos  a  pcccatis 
Dc  profundo  tempcstatis 
Sauctorum  collcgio. 

Us.  zu  Donaueschingcv,   14.  JaJirh. 


(A).  Reichenauer  Pap.-Hs.  No.  36.  Bl.  110.  zu  Karlsruhc  (B).  Reichenauer 
Perg.-Hs.  No.  161.  Bl.  153,  mit  der  Mehdie  (C).  —  Stelit  auch  im  Cod.  S.Gall. 
646  (Brander). 

b.  Lesarten.  2,  7.  dans  fehlt  B.  —  3,  2.  Virga  profert  A.  —  3,  4.  V. 
florem  A.  —  3,  6.  Rex  ABC.  —  8,  6.  Bpina  A.  —  3,  7.  Fitque  B.  —  3,  8.  ha- 
bens  B.  —  4,  1—4.  steht  nach  4,  6—8.  in  BC.  —  4,  3.  Virgo  super  spec.  B.  — 
4,  4.  parens  B.    Bieser  Vs.  steht  in  D  4,  und  hier  4,  8.  —  6,  1.  virgo  p.  B. 


278.    De  beata  Maria  virgine. 


4. 


Salve  virgo  praeelecta, 
Domino  mater  elccta, 
Saeculo  salus  directa, 
Stirpe  nobili  concepta. 
Salve  oliva  novella, 
Novae  gratiae  puella, 
De  radice  Iessc  sata, 
Virga  florens,  virgo  nata. 
Salve  rosa  speciosa, 
Filia  deliciosa, 
Templo  Deo  praesentata 
Hostia  viva  et  grata. 
SaJve  porta  sigillata, 
Columba  immaculata, 
Iosep  sancto  desponsata 
Solo  domino  dicata. 
Salve  dccus  castitatis, 
Regina  virginitatis, 
Verbis  docta  Gabrielis 
Esse  matrcm  summi  regis. 
Salve  verbo  impracguata, 
Ab  Elizabcth  beata 
Bcncdicta  nuutiata, 
A  Iohanne  salutata. 


7.  Salve  Dei  parens  facta, 
Virgo  pcrmanens  intacta, 
Imperatrix  coelcstium, 
Mediatrix  terrestrium. 

8.  Salve  sidus  saeculorum, 
Stella  maris,  dux  caecorum, 
Per  stellam  magis  panderis, 
Dei  raater  agnosceris. 

9.  Salve  virtutis  excmplum, 
Filium  ferens  in  templum 
Vere  munda,  non  mundanda, 
Stor6'/.o<;  sacrosancta. 

10.  Salve  ducta  in  Aegyptum, 
Veram  lucem  ferens  Christum, 
In  tenebris  umbrae  mortis 
Datis  lumen  lucis  .  . . 

11.  Salve  mater  credentium 
Iudaeorum  et  gentium, 
Cum  domino  Emmanuel 
Repatrians  iu  Israel. 

12.  Salve  venerabilis, 
Dulcis  et  amabilis, 
Talis  filii  gcnitrix, 
Tanti  iuvcnis  alitrix. 


—    213    — 


13.  Salve  digna  exspectatrix, 
Cuius  fides  operatrix 
Credidit  evaugelium 
In  salutem  credentium. 
Salve  nuiter  crucifixi, 
Quo  pendente,  astans  ipsi, 
Crederis  mater  Inlianni, 
Ipse  tibi  piae  niatri. 
Salve  nati  morte  plaugens, 
Sed  destructa  morte  gaudens, 
Ipso  resurgente  plaudens, 
Coelos  ascendente  paugens. 


14 


15 


16.  Salva  sponsa,  sponso  grata, 
Voce  sponsi  evocata 
Super  choros  angelorum, 
Primatum  tenens  coelorum. 

17.  Salve  virgo  mater  .  .  . 
In  praeclara  poli  aula 
Tuo  nato  regi  regum 
Conregnans  in  aevum. 

18.  Salve  tili  salvatricis, 
Pro  amore  geuitricis 
Tuos  serva,  rege,  salva 
Per  saeculorum  saecula. 


a.  Text.  Mone  No.  521  (2,305.)  aus:  Hs.  zu  JAchtenthal,  M.Jalirh.  „Nach 
den  Reimen  auf  ix  (12.  13.)  hat  das  Lied  einen  tcutschen  Verfasser,  und  nach 
den  Reimettj  Formen  und  Verderbnissen  gehort  es  wol  noch  in  das  11.  Jahrh." 
Mone. 

b.  Lesarten.    2,  3.  sacra  Hs.  —  2,  4.  Virgo  fl.  Ils.  —  4,  4.  dedicata  Hs. 

—  5, 4.  mater  Hs.  —  10,  2.  Der  lieim  Christum  entstand  aus  der  alten  Schreibung 
Xpum.  —  11,  4.  Repetens  Is.  Hs.  gegen  das  Versmass.  —   12,  1.   S.  o  ven.  Hs. 

—  13,  1.  inspetatrix  Hs.  ■—  13,  2.  C.  deitas  op.  Hs.  —    14,  2.  In  qua  pendenti 
astas  Hs.  —  18,  4.  saenila  saeculorum  Hs. 

c.  Bemerk.  „Jede  Strophe  besteht  aus  mer  achtsilbigenVersen,  diezvoblfte 
aber  hat  nur  sieben  Silben  in  den  beiden  ersten  Versen,  die  hier  munnlich  aus- 
gehen.u    Bartsch  S.  179. 


279.    De  beata 

Ave  virgo  gratiosa, 
Virgo  mater  gloriosa, 
Mater  regis  gloriae ! 
Ave  fulgens  margarita, 
Per  quam  venit  mundi  vita, 
Christus  sol  iustitiae. 
0  oliva  fructifera, 
Tu  pietatis  viscera 
Nulli  claudis  homiuum. 
Nos  exules  laetificas 
Ut  vitis,  dum  fructificas 
Salvatorem  dominum. 
Ergo  te  thronum  gratiae 
Cor  adeat  fiduciae 
Et  opem  impetrabit : 
Fons  misericordiae, 
Fons  patens,  fons  copiae 
Petcnti  quid  negabitV 
Tu  auri  vas  solidum, 
Vas  ornatum  fulgidum, 
Quod  decore  praeeminet : 
Intulisti  filium, 
Qui  elatus  nimium 
Saper  omnes  eminet. 


Maria  viryine. 

5.  Aetemae  candor  lucis, 
Orbi  quem  introducis, 
Per  te  nos  irradiat: 
Tibi  salus  omnium 
Se  dedit  in  filium, 
Qui  nos  salvos  faciat. 

G.  Tempus  imples  iubilaei, 
Libertatem  per  tc  rei 
Recipiunt  abunde : 
Exulta  Syon  filia, 
Sanctorum  tibi  millia 
Deserviunt  iocunde. 

7.  Tu  es  archa  testamenti, 
Quac  coelestis  sacramenti 
Vim  et  robur  contines: 
Tu  solium  es  gloriae, 
Primatum  coeli  curiae 
Imperatrix  obtines. 

8.  Hoc  gaudcs  privilegio, 
Quod  in  eodem  filio 
Communicas  cum  Deo: 
Hic  est,  qui  nos  redemit, 
Mortem  morte  peremit, 
DetribuiwhA^ 


—    214 


9.  0  vernalis  castitas,  13. 

Qua  gratanter  floruit, 
0  aestiva  caritas, 
Qua  fructus  maturuit. 

10.  0  virgo  pulcherrima 
Et  incognita  viro, 
Per  te  iunguntur  ima 
Summis  ordine  miro. 

11.  Ave  virgo,  mater  Dei, 
Tu  supernae  sol  diei 
Et  mundi  noctis  luna: 
Clementior  prae  ceteris 
Succurre  nobis  miseris, 
Mortalium  spes  una. 

12.  Ave  decus  virginale, 
Templum  Dei  speciale, 
Per  te  fiat  veniale 
Omne,  quod  commisimus: 
Tu  nobis  es  singularis, 
Tu  nos  ducas,  stella  maris, 
Tu  nos  semper  tuearis, 
En  ad  te  confugimus. 
a.  Text.    Mone  No.  525  (2,  312J  aus: 


Ad  te  pia  suspiramus, 
Si  non  ducis,  deviamus ; 
Ergo  doce,  quid  agamus, 
Post  hunc  finem  ut  vivamus 
Cum  sanctis  perenniter: 
Iesu  Christe,  fili  Dei, 
Tota  salus  nostrae  spei, 
Tuae  matris  interventu 
Angelorum  nos  concentu 
Fac  gaudere  iugiter. 


14, 


0  Maria,  via  vitae, 
Nos  ad  hoc  perduc:  „Venite, 
Patris  mei  benedicti !" 
Corregnemus  ut  invicti 
Cum  Christo  sublimiter: 
Eia  Iesu,  rex  benigne, 
Fac  vivamus  tibi  digne 
Meritisque  tuae  matris 
In  gloria  Dei  patris 
Laetemur  feliciter. 

Hs.  des  15.  Jahrh.  zu  Lichtenthal. 

—  Steht  auch  im  Cod.  S.  GalL  546  (Brander). 

b.  Lesarten.    4,  5.  milium  Hs.  —  5,  1.  luc.  cand.  Hs.  —  5,  6.  faciet  Hs. 

—  8,  8.  communitas  Hs.  —  9,  2.  Quam  Hs.   —   9,  4.  Quo  fructu  Hs.  —  12,  1. 
virgineum  Hs.  —  Str.  13.  steht  auch  unten  in  No.  322. 


280.    In  honorem  virginis  prosa. 


1.  Gaude  summi  creatoris 
Sponsa  gloriosa, 

Ave  mundi  salvatoris 
Mater  speciosa, 
Salve  divini  fulgoris 
Stella  radiosa, 
Tibi  gaudia  honoris 
Dicam,  Dei  rosa. 

2.  Gaude  virgo  praeelecta 
Divino  consilio, 

Super  omnes  praedilecta 
In  conspectu  regio ; 
Tibi  dixit  voce  recta 
Gabriel  cum  gaudio : 
„Dei  mater  es  effecta 
Pneumatis  mysterio." 

3.  Gaude  dulcis  consolatrix, 
Divinum  praeconium, 
Inimicorum  fugatrix, 
Deitatis  speculum, 


Tu,  benigna  imperatrix, 
Dei  patris  filium 
Peperisti,  mediatrix 
Sis  Dei  et  hominum. 
Gaude  coelorum  regina, 
Sol  mirae  fulgentiae, 
Luna  splendens,  vitae  via, 
Fons  supernae  gratiae; 
Nam  tres  reges,  mater  pia, 
Regalis  potentiae 
Dona  obtulerunt  tria 
Novo  regi  gloriae. 
Gaude,  laudibus  ditaris 
Humilis  benignitas 
Et  cum  Deo  collaudaris 
Sanctorum  iocunditas, 
Cum  tu  nati  meditaris 
Quanta  est  divinitas, 
Resurgentis  tunc  laetaris, 
Gum  luxit  humanitas. 


—    215    — 


6.  Gaude  templum  Ihesu  Christi, 
Plenum  sancti  spiritus, 
Digna  tollere  fuisti 
Miserorum  gemitus, 

Tu  laudare  meruisti 
Tuum  natum  coelitus, 
Cum  ad  coelos  prospexisti 
Scandentem  divinitus. 

7.  Gaude  caritatis  flumen, 
Actus  mundans  noxios, 
Sanctitatis  tu  cacumen, 
Terrens  adversarios ; 
Flaminis  aeternum  numen 
Yenit  in  apostolos. 

(desunt  2  versus.) 
a.  Text.    Mone  No.  479  (2,  193.) 


8.  (demnt  4  vcrsus.) 

Tu  stdlarum  claritudo 
Sursum  supra  sidera 
Assumpta  es  altitudo, 
Dans  divina  foedera. 


9. 


Ergo  mater  Dei  clemens, 

Per  haec  nova  gaudia 

Te  exoro,  dum  sum  vivens 

Cum  Dei  familia, 

Ut  conserver  vita  fruens 

Ad  Dei  servitia, 

Et  post  finem  semper  gaudens 

Tecum  sim  in  gloria.  Amen. 

Hs.  zu  Karlsruhe  o.  N.  von  1440, 
Dic  Hs.  zeigt  die  Lucken  nicht  an.  Jede 


aus: 


mit  dem  fieisatz:  Florentiae.  Bl.  80. 
Strophe  hat  nur  zwei  Beime.    Mone. 

b.  Lesarten.  5,  1.  dictaris  Hs.  —  7,  3.  tu  fehlt  in  Hs.  —  8, 3.  A.  ettHs. 
—  9,  2.  Es  ist  vielleicht  nona  eu  lesen,  denn  es  scheint,  dass  in  dem  Lied  neun 
Freuden  aufgeeahlt  tvaren.  Mone.  —  9,  5.  conseret  Hs. 


281.    Dc  beata  Maria  virgme. 


1.  Veni  virgo  virginum, 
Veni  lumen  luminum, 
Veni  vena  veniae : 
Veni  salus  hominum, 
Veni  splendor  ordinum 
Coelestis  militiae. 

2.  Consolatrix  inclyta, 
Veni,  vide,  visita 
Certantes  in  acie: 
Nos  rege,  nos  excita, 
Nos  fove,  nos  suscita 
De  lacu  miseriae. 

3.  Veni  Iesse  virgula, 
Veni  rosa  primula, 
Rosa  carens  carie : 


Peccatorum  vincula 
Rumpe  prece  sedula 
Praesentis  familiae. 
Magna,  maior,  maxima, 
Reple  cordis  iutima 
Coelesti  teraperie: 
0  lux  beatissima 
Esto  nobis  proxima 
Rogans  regem  gloriae. 
Ut  nos  iungat  superis, 
Dans  nobis  in  dexteris 
Post  spem  frui  specie: 
Quae  regina  diceris, 
Miserere  miseris 
Virgo  mater  gratiae. 


a.  Text.  Mone  No.  656  (2,  359.)  aus:  Geschriebenen  Zusatzen  zu  einem 
Messbuch  des  15.  Jahrh.  (A).  Hs.  des  13.  JaJirh.  zu  Colmar  Bl.  lb.  (B)  mit  der 
Ueberschrift :  de  b.  M.  virgine.  In  der  Sammlung  des  Gamans  p.  508.  (C).  — 
Miss.  Mog.  1507  (D),  fratr.  Paris.  1520  (E).  —  Daniel  II,  198.  hat  die  2  ersten 
Zeilen  aus  dem  Miss.  Prag.  1507.  —  Steht  auch  im  Cod.  S.  Gall.  54C  (Brander). 

b.  Lesarten.  2,  2.  Nos  vide,  nos  visita  BCI).  —  3,  2.  r.  splendida  A.  — 
3,  2.  car  uredine  A.  „dem  Sinne  nach  besser,  mimUchfur  spina.u  Mone.  —  4, 1.  0 
lnx  beatissima  BCD.  —  4,  4.  0  1.  clemcntissima  E.  Virgo  prudentissima  BCD.  — 
6,  6.  Sui  frui  sp.  D.  —  6,  4.  Ave  reg.  D. 


—    216    — 


282.    De  beata  Maria  virgine. 


1.  Veni  mater  gratiae, 
Fons  misericordiae, 
Miseris  rcmedium : 
Veni  lux  Ecclesiae, 
Tristibus  laetitiae 
Tu  infunde  radium. 

2.  Te  reginam  colimus, 
Tibi  laudes  canimus 
Ex  affectu  cordium : 
Quae  es  in  angustiis 
Et  in  rebus  dubiis 
Salus  et  solatium. 

3.  0  stella  perfulgida, 
Tu  dira  certamina 
Maris  huius  reprime: 


Simonis  navicula, 

Filii  tunicula, 

Ne  scindantur  prohibe. 
.  Portus  navigantium, 

Preces  supplicantium 

Filiorum  suscipe: 

Consolare  flebiles, 

Iuva  pusillanimes 

Et  errantes  corrige. 
.  Quae  Deum  hominibus 

Et  ima  coelestibus 

Iungis  o  puerpera: 

Haereses  interime, 

Scismata  tu  destrue, 

Firma  pacis  foedera. 
Chemnitio  in  Examine  Concil.  Trident.  (A).   — 


a.  Text.    Daniel  II,  197.  e 
Miss.  fratr.  Paris.  1520  (B). 

b.  Lesarten.     1,  6.  Nunc  inf.  A.  —  3,  4.  Symeonis  B.  —  5,5.  Schismata- 
que  reprime  A. 


283.    De  beata  Maria  virgine. 


1.  Inviolata,  integra 
Et  casta  es,  Maria, 
Quae  es  effecta 
Fulgida  coeli  porta. 


3.  Te  nunc  fiagitant 
Devota  corda  et  ora. 
Tua  per  precata 
Dulcisona 

Nobis  concedas 
Veniam  per  saecula. 

4.  0  benigna 
0  regiua. 
0  Maria, 
Quae  sola 
Inviolata 
Permansisti. 


2.  0  mater  alma 
Christi,  carissima, 
Suscipe  pia 
Laudis  praeconia, 
Nostra  ut  pura  pectora 
Siut  et  corpora. 

a.  Text.  Mone  No.  614  (2,  435.)  aus:  Hs.  von  S.  Peter  No.63.  zu  Karls- 
ruhe,  15.  Jahrh.  tnit  dem  Beisatz:  In  purificatione,  post  Gloria  patri  dicatur 
immediate  prosa  sequens.  Die  Sequenz  aber  hat  kcinen  Zusammenhang  mit 
diesem  Feste  (A).  In  den  italidnischen  Kirchen  trifft  man  dieses  Lied  hdufig 
gedruckt  an  als  Hymnus  (B).  —  Daniel  II,  326.  e  libro:  Heures  a  Pusage  de 
Langres  etc.  Proll.  Tom.  I.  Thesauri  (C).  —  Miss.  fratr.  Paris.  1520  (D). 

b.  Lesarten.  1,  1.  Inv.  intacta  A.  —  2,  4.  Laudum  CD.  —  3,  1.  Quae  n. 
C.  —  3,  3.  Tu  da  p.  D.  —  3,  4.  Dulcissima  B.  —  3,  5.  concedat  B.  Mone.  — 
4,  2.  3.  fehlen  A.  Mone. 

c.  Bemerk.  „Diese  Sequenz  besteht  aus  vier  Abs&tzen,  die  keint  rhyth- 
mische  Harmonie  haben,  daher  auch  eine  Wiederholung  der  Melodien  nicht 
wahrscheinlich.a  Bartsch  S.  23.  —  Eine  deutsche  Uebersetzung  in  10  Veraen 
hat  Schlosser  I,  S.  242. 


—    217     — 


284.    De  beata  Maria  vvrgine. 


1.  Ave  stella,  ortus  solis, 
Ave  mater  summae  prolte, 
Ave  Dei  filia: 

Ave  sidus  illustratum, 
Rore  saucto  foecuudatum 
Et  foecuudaus  omnia. 

2.  Tu  finis  es  miseriae, 
Principium  laetitiae, 
Dum  lex  cedit  gratiae : 
Patres  quondam  per  figuram 
Te  noverunt  parituram, 

Sed  iam  patet  facie. 

3.  Tu  mater  es  orphanorum, 
Spes  et  venia  lapsorum, 
Informatrix  rudium: 

Tu  virginale  speculum, 
Tu  lux  illustrans  seculum, 
Electorum  studium  * 

4.  Te  lingua  laudat  hominum, 
Agmen  deservit  coelicum, 
Coelestis  hierarchia : 

Te  venam  pudicitiae, 
Matrem  solis  iustitiae, 
Laudat  omnis  usia. 


7. 


0  Maria,  mater  pia, 
Duc  devios  in  hac  via, 
Ne  labantur  amplius : 
0  Maria,  mater  Dei, 
Ad  te  suspiramus  rei, 
Subveni  velocius. 
Te  rogamus,  exaudito, 
Et  quos  vides  corde  trito 
Deo  reconcilia: 
Nostras  dele  pia  sordes 
Et  fac  vere  mundicordes, 
Summi  regis  filia. 
Virgo,  decus  virginale, 
Fac  in  nobis  veniale 
Omne  quod  committimus: 
Vulnus  sana  peccatorum, 
Ad  coelestis  aulae  thronum 
Nos  perduc,  te  poscimus. 
Tuum  uatum  interpella, 
Coeli  lingua,  maris  stella, 
Pro  tuis  supplicibus : 
Iesu  bone,  miserere 
Prece  matris,  et  gaudere 
Nos  da  cum  felicibus. 


Text.    Morel  No.  185.  S.  117.   aus:  H$.  zu  St.  Gallen   No.  546  (Brander) 
Bl.  246.  mit  dem  Beisatz:  Alia  sequentia  ad  beneplacitum  cantanda. 


285.    De  beata  Maria  virgine. 


1.  Ave  virgo  gloriosa, 
Manens  plena  gratia, 
Vere  tu  es  nata  rosa 
Regali  prosapia. 


Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


2.  Christus  in  te  descendendo 
Mundo  dedit  gaudia. 
Nos  adiuves  liberando 
De  mortis  ecclesia. 
0  clemens  o  pia 
0  dulcis  Maria.  Amen. 


286.    De  beata  Maria  viryine. 


Ave  virgo  singularis 
Coeli  luminaria. 
Dei  templum,  lux  solaris, 
Cella  pigmentaria. 


Ave  virgo,  stella  maris, 
Mater  es  et  filia. 
Beatis  circumvallaris 
Angelis  in  gloria. 


—    218    — 


2.  Ave  virgo,  quam  dotavit 
Verbi  sola  veritas. 
Super  omnes  sublimavit 
Te  beata  Trinitas. 

Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


Ergo  laudes  det  Mariae 
Praesens  haec  festivitas, 
Cuius  ductu  precis  piae 
Gratiarum  largitas 
Nobis  largiatur.  Amen. 


287.    De  beata  Maria  virgine. 

1.  Ave  virgo  virginum,  Tu  nostrum  refugium, 
Ave  lumen  luminum  Da  reis  reraedium, 
Ave  stella  praevia:  Procul  pelle  vitia. 
Mediatrix  hominum                        4.  Intirmos  tu  visita, 
Ablutrixque  criminum,  Mortuos  resuscita, 
Ave  virgo  regia.  Da  moestis  solatia : 

2.  Castitatis  lilium,  Per  te  iustis  gratia, 
Consolatrix  omnium,  Per  te  reis  venia 
Peccatorum  venia:  Datur  et  laetitia. 
Munda  sordes  scelerum,                5.  Virgo  carens  simili, 
Cicatrices  vulnerum  Tu  quae  mundo  flebili 
Terge  plena  gratia.  Contulisti  gaudia : 

3.  De  peccati  vinculo,  Nos  digneris  visere, 
Hoste,  carne,  saeculo  Ut  cum  Christo  vivere 
Libera  nos  Maria :  Possimus  in  gloria. 

a.  Text.  Mone  No.  368  (2,  61.)  aus:  Handschriftlichen  Zusdtzen  des 
15.  Jahrh.  in  einem  alten  Messbuch  zu  Neuhausen  bei  Pforzheim  (A).  —  Cod. 
Einsidl.  saec.  XV,  mir  in  Abschrift  besorgt  von  U.  Morel  (B).  —  Miss.  Mogunt. 
1607  (C),  fratr.  Paris.  1620  (D).  —  Daniel  V,  136.  hat  die  1.  Str.  aus  Cod.  S. 
Gall.  646  (E)  und  Y,  139.  den  Text  aus  Mone.  —  Steht  auch  im  Miss.  Athana- 
tense  1631. 

b.  Lesarten.  1,  3.  Ave  virgo  regia  E.  —  1,6.  Et  ablutr.  C.  —  2,6.  Terge 
cuncta  crimina  B.  —  3,  6.  Pelle  pr.  C.  —  4,  3.  solatium  D.  —  4,  4.  iust.  venia 
Per  te  regis  gaudia  C.  —  6,  2.  Tuque  C. 

c.  Bemerk.  1.  „stella  praevia,  der  Morgenstern,  gleichbedeutend  mit  au- 
rora,  wie  Maria  in  andern  Liedern  genannt  wird."    Mone. 


288.    De  beaia  Maria  virgine. 


1.  Ave  mundi  gloria, 
Virgo  mater  Maria, 
Ave  benignissima: 
Ave  plena  gratia, 
Angelorum  domina 
Ave  praeclarissima. 

2.  Ave  decus  virginum, 
Ave  salus  hominum, 
Ave  potentissima: 


Ave  mater  Domiui 
Genitrix  altissimi, 
Ave  prudentissima. 
Ave  mater  gloriae, 
Mater  indulgentiae, 
Ave  beatissima: 
Ave  mater  luminis, 
Ave  honor  aetheris, 
Ave  serenissima. 


—    219     — 


Ave  candetis  lilium, 
Ave  opobalsamuiu, 
Ave  fumi  virgula : 
Ave  spleudidmima, 
Ave  dukis  ave  niitis, 
Ave  pia,  ave  laeta, 
Ave  Inciilissima. 

Ave  porta,  ave  virgo, 
Ave  rubens,  ave  vellus, 
Ave  felicissiwa : 
Ave  clara  coeli  geninia, 
Ave  aJma  Cbristi  cella, 
Ave  venustissinia. 

Ave  virga  lesse  orta, 
Ave  scala  cueli  lacta, 
Ave  nobilissima : 
TexL    Miss.  fratr,  Puris.  1520. 


2. 


Ave  stirpe  generoM, 

Ave  prole  gloriosn, 

Ave  foetu  gaudiosa, 

Ave  exeelsissima. 

A?e  rfrgO  siugularis, 

\vii  dulci  salutaris, 

\\v  digrie  admiraris, 

Aye  mirandissiina : 

Ave  turtur  tu  quam  uiuiida, 

Castitate  sed  foecunda, 

Charitate  tu  colunba. 

Ave  pudicissiinn. 

Ave  inundi  iinpcratrix, 

Ave  nostra  liiediatrix, 

Ave  mundi  sublevatrix, 

Ave  nostruui  gaudium 

Nunc  et  iu  perpetuuiii.  Aineu. 


289.    I)e  beata  Muria  virgme. 


Ave  mundi  spes,  Maria, 

Ave  mitis,  ave  pia, 

Ave  plena  gratia: 

Ave  virgo  singuiaris, 

Quae  per  rubum  designaris 

Non  passum  incendia. 

Ave  rosa  speciosa, 

Ave  lesse  virgula, 

Uuius  fructus  nostri  luctus 

Keiaxavit  vincula. 

Ave  carens  siniili 

Mundo  diu  tiebili 

Keparasti  gaudium : 

Ave,  cuius  viscera 

Contra  carnifi  tuedera 

Edideruut  tilium. 

Ave  virgo,  de  qua  nasci 

£t  de  cuius  lacte  pasci 

Rex  coelorum  voluit: 

Ave  virgiuuni  lucerna, 

Pa  quam  fulsit  lux  superna 

His,  quos  uuibra  tenuit. 

Ave  gemma,  coeli  lumiiiariuui, 

Ave  sancti  spiritus  sacrarium. 


ti.  O  quam  mirabilis 
Bt  quam  laudabilis 
Haec  est  virginitas : 
In  qua  per  spirituni 
1 'ucta  paraclitum 
Fulsit  foecunditas. 

7.  0  quam  saucta,  quain  sereua, 
tjuaiu  beiiigua,  quam  arnoena 
Ksse  virgo  creditur: 

Per  quam  servitus  tiriitur, 
Porta  coeli  aperitur 
Kt  libertas  redditur. 

8.  U  castitatis  lilium, 
Tuum  precare  titium, 
Qui  salus  est  huiniliuin, 
Ne  nos  pro  nostro  viti<> 
In  distncto  iudicio 
Subiiciat  supplicio. 

3,  Sed  nos  tua  saiicte  prece 
Muudans  a  pQQGtttJ  faiflfl 
OoUoeet  in  iucis  domu: 
Ameti,  dicat  omiiis  houio. 


a.  Text.    Mone  No.  619  (2,308.)  Mtf  wflVftwf.  U.Jahrh. 

Melodie  (A).     11$.   eu   Admout  o.  A.    /,'.  JM,    wdt  MmmMH   (B).     //*.  x* 
,    Cgni.    101.    14.  Jahrh.   mit    der    M  :a#.   Ciiu.  10076. 

la/uh.  [E).  —  Mi»a-  Mogunt. 


411  . 


JaJwh.  mU  Noten  (D).    U&.  zu  GraU 

1507  (Yu  &Hr.  lJiiriB.  1620  (G).  —  Neale  p 

-  Danid  V,  136.  hat  den  Text  au%  Moiie, 


264.  e  Mtfls.  Sariabnriensi  156f>HI) 


—     220    — 

b.  Lesarten.  1,  8.  grat.  feMt  E.  —  1,  5.  6.  Ave  digna  stella  maris*  '. 
plcns  orhem  gloria  DF.  —  2,  1.  A.  virgo  sp.  G.  —  2,  2.  Flos  vernans  per  f 
cula  F.  —  2,  3.  Huius  D.  Quivis  A.  —  2,  4.  Relaxabat  H.  R.  crimina  D. 
3,  1—3  stehen  nach  3,  4—6  in  ABEF.  —  3,  1.  cares  D.—  3,8.  Contulistiga 
C.  —  3,  5.  C.  moris  BE.  iuris  AC.  mortis  GH.  —  4,  1—3  stehen  nach  4,  3 
in  ABEGH.  —  4,  6.  iis  G.  genuit  D.  —  6,  2.  0  quam  F.  —  C,  3.  Est  h.  G. 
6,  5.  Fructus  p.  F.  —  6,  6.  F.  divinitas  BE.  —  7,  1.  0  q.  dulcis  DF.  —  7, 
creditum  A.  Ex  qua  Christus  nascitur  DF.  —  7,  6.  traditur  BE.  —  8,  2. 
f.  t.  E.  Tnum  exora  f.  DF.  —  8,  3.  Quae  s.  es  AG.  Quae  s.  est  B.  —  8, 5 
flebili  ADFH.  —  9,  2.  Mundos  F.  —  9,  4.  Quam  per  te  recepit  homo  DF. 

c.  Bemerk.    3.  diu  flebili   „weil  das  A.  T.  uud  die  Erwartung   auf  Cl 
stum  lange  gedauert  hat."    Mone. 


290.     De  beata  Maria  virpiiw. 


1.  Ave  nostrae  spes  salutis 
Et  humanao  servitutis 
Removens  opprobrium: 
Maria  spe  destitutis 
Vitae  raunus  et  virtutis 
Confer  beneficium. 

2.  Gratia  tu  singularis, 
Stella  maris,  lux  solaris 
Dei  paris  filium : 
Plena  fluis,  irao  pluis, 
Unde  tuis  pie  luis 
Peccati  contagium. 

3.  Dominus,  qui  cuncta  regit, 
Trinitatis  te  elegit 
Aulam  et  triclinium : 
Tecum  manens  hostes  fregit 
Infernales  et  subegit 

Per  carnis  commercium. 

4.  Benedicta  quae  praecellis 
In  matronis  et  puellis 
Tenens  privilegium : 

Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


Tu  fons  roris,  vena  mellis, 
Tota  dulcis  nullum  fellis 
Habens  seminarium. 
In  te  nichil  indecori, 
Gloriantur  in  te  chori 
Supernoruni  civiuin : 
Mulieribus  honori 
Tuus  partus  est  amori 
Nationi  gentiwn 
Et  quis  tuae  puritatis 
Prosequatur  digne  satis 
0  virgo  praeconium  ? 
Benedictus,  qui  te  gratis 
Nobis  dedit,  ut  peccatis 
Afferret  remedium. 
Fructus  pulcher  ex  colore, 
Fructus  dulcis  ex  sapore 
Refectivus  cordium : 
Ventris  tui  natus  flore, 
Sed  complutus  coeli  rore 
Contra  fructura  noxium.    Am< 


Ave  sidus  lux  dierum, 
Ave  gemma  mulierum, 
Quae  lactasti  regem  verum 
Genitorem  filia : 
Ave  Verbi  summi  parens, 
Ave  rosa  spinis  carens, 
Per  te  viret  mundus  arens, 
Per  te  datur  venia. 


291.    De  sancta  Maria  virgine. 

2.  Ave  verbi  Dei  cella, 


Coeli  decus,  maris  stella, 
Serva  servos  a  procella 
Huius  mundi  noxia : 
Mundum  pingis  novo  flore, 
Florem  paris  miro  more, 
Virgo  manens  cum  pudore 
Novi  floris  gratia. 


—    221    — 


Pele  culpas,  oMaria, 
lesum  placa  prece  pia, 
Per  te  nobis  detur  via 
Ari  aeterna  gaudia.  Amen. 

a.  Text.  Mone  No.  518  (2,  302.)  aus:  Hs.  zu  Strassburg  K.  316.  f. 
15.  Jahrh.  (A)  als  Oratio.  Hs.  der  Stadtbibliothck  zu  Mainz,  Karth.  No. 
f.  89.  14.  Jahrh.  (B).  Hs.  zu  Miinchen,  Clm.  7815.  f.  35.  15.  JaJirh.  (C). 
da$.  Clm.  «053.  f.  215.  15.  Jahrh.  (D),    als  Oratio.    Hs.  das.    Cgm.    101.    f. 


Mater  regis  et  regina, 
Morum  dux  et  disciplina 
De  malorum  nos  sentina 
Perduc  ad  coelestia : 


106. 
599. 
Hs. 
187. 


(F). 


Miss.  fratr.  Paris. 


14.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (E).  —  Clichtov.  IV,  217. 
1520  (G). 

b.  Lesarten.  1,  2.  Summi  E.  sacri  D.  —  1,  3.  regem  regum  BCF.  — 
1,  4.  Genitoris  B.  —  1,  5.  verbis  A.  verbo  Mone.  „I)er  Missverstand  (verbi 
CDEFG)  ruhrt  daher,  wcil  dic  Hss  parens  fur  Muttcr  nahmen,  cs  ist  aber  das 
Particip  von  pareo,  und  vcrbo  sacro  geht  auf  die  Botschaft  Gabriels.u  Mone. 
—  1,  6.  spina  CFG.  —  1,  7.  Per  quam  BCD.  Mone.  viget  ACD.  —  2,  1.  dei 
▼erbi  G.  —  2,  2.  Muudi  d.  BEFG.  —  2,  3.  Scrus  servos  B.  —  2,  4.  Maris  huiuB 
il  FG.  Maris  huius  nescia  Ew  —  2,  5.  novas  uovo  prole  E.  —  2,  6.  Fl.  pareus 
B.  Prolera  p.  uovo  m.  E.  Pro).  p.  miro  m.  F.  Fl.  p.  novo  i».  G.  —  2,  7.  ma- 
nes  A.  —  c.  honore  EF.  —  2,  8.  N.  prolis  E.  Novae  prolis  F.  —  3,  1.  Reg. 
mat.  EFG.  —  3,  6.  Regem  pl.  ABDE.  Roga  regem  F.  Roga  patrcm  G.  — 
3,  7.  Quia  per  te  datur  v.  B.    Quia  per  te  patet  v.  EFG. 


292.    De  baita  Maria  virgine. 


Ave  summo  sita  poli 
Maria,  quam  decet  coli 
Tanquam  spem  credentium : 
Gratia  semper  abundas, 
Plena  fundis  undae  mundas 
Sordes  delinquentium. 
Domiuus  potens  ct  fortis 
Tecum  mancus  nostrae  mortis 
Vastavit  incendium : 
Benedicta  gratularis 
Tu,  quae  virum  virgo  paris 
Carnis  practer  studium. 
Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


3.  h\  te  Christus  humanatur, 
Mulieribus  negatur 
Cunctis  tale  gaudium : 

Et  Adam  quod  perdidit  pomo, 
Benedictus  novus  homo 
Solvit  per  supplicium. 

4.  Fructus  sumine  delicatus 
Ventris  casti  flore  natus 
Cibus  est  egentium : 
Tui  tecum  ut  loceutur, 
Amen  iam  vociferentur 
Corda  te  psalleutium.  Amen. 


293.    In  festo  s.  Mariae  ad  nives. 


1.  Ad  honorem  matris  Dei, 
Quae  est  salus  nostrae  spci 
In  hac  hora  nunc  diei 
Hymnum  demus  dulciter : 
Vere  mater  veneranda, 
Super  nivem  dealbanda, 
Invocanda,  collaudanda, 
Citanda  huiniliter. 

2.  Ecce  sibi  virgo  clemens 
In  hac  dic  niire  splendens, 
Templum  iam  ficri  volens 
Intra  urbis  moenia: 


Miro  niodo  et  stupendo 
Contra  teinpus  peragendo 
Solum  aedis  dealbaudo 
Nive  candidissima. 
Affuit  in  visu  virgo 
Sacerdoti,  summo  viro: 
Tu  inquit  cuni  cuncto  clero 
Unacum  patricio: 
Ilem  mirandam  patefeci, 
Vade,  vide,  ego  gessi, 
Aedifica,  quod  cxpressi,  • 
More  quadratario. 


—    222    — 


Ita  virgo  more  miro : 
Aedifica  nos  in  giro 
Quadro  lapide  porphyro 
Cum  candore  niveo : 


Ad  te,  alma  virgo  mater, 
Suspiramus  incessanter, 
Nos  commenda  condignanter 
Christo  tuo  filio. 


Text.    Daniel  II,  233.     „Carmen    recitabatar    in   choro    Cftthedralis  IV 
taviensi."    Daniel. 


294.    De  beata  Mariu  virgine. 


2. 


Alma  redemptoris  raater, 
Quam  de  coelis  misit  pater 
Propter  salutem  gentium : 
Tibi  dicunt  omnes  Ave, 
Quia  mundum  solvens  a  vae 
Mutasti  vocem  flentium. 
Iam  viueae  floruerunt, 
Flores  odorem  dederunt, 
Iam  enim  hiems  transiit : 
Sonet  vox  iocunditatis, 
Quia  tempus  est  aestatis, 
Imber  recedens  abiit. 
Novitate  partus  casti 
Virgo  cuncta  renovasti, 
Cum  paris  clauso  cardine : 


Stupet  usus  et  natura, 
Quod  tu,  virgo,  paris  pura 
Sine  virili  semine. 

4.  0  Maria,  gignens  florem, 
Cuius  mirantur  odorem 
Coelum,  tellus,  maria: 
Partus  tuus  singularis, 
Purum  pure  pura  paris 
Genitorem  filia. 

5.  Audi,  mater  pietatis, 

Nos  gementes  pro  peccatis 
Et  a  malis  nos  tuere : 
Ne  damnemur  cum  impiis 
In  aeternis  suppliciis, 
Peccatorum  miserere. 


a.  Text.  Mone  No.483  (2,200.)  aus:  Hs.  zu  S.  GaUen  No.  452.  (aiiaa546) 
p.  141.  13.  Jahrh.  (A).  Antiphonar  von  Beichenau  zu  Karhruhe  No.  209.  f.53. 
mit  der  Melodie,  14.  Jahrh.  (B).  —  Neale  p.  72.  e  Miss.  Salzburgensi  1616  (G) 
Miss.  fratr.  Paris.  1520  (D). 

b.  Lesarten.  1,  2.  coelo  C.  —  1,  4.  dicent  A.  dicat  mundas  a.  C.  Mundus 
tibi  dicat  a.  D.  —  1,  5.  Q.  mundus  s.  ave  AB.  nich  verbesserte  nach  der  Ana* 
logie  vae  doloris."  Monc.  Q.  m.  tollens  a  vae  C.  Quia  per  te  nrandus  evae 
Mutavit  v.  f.  D.  —  2,  1—3  folgen  in  A:  S.  v.  i.  Q.  t.  e.  ae.  I.  e.  h.  t  I.  ▼.  f. 
F.  o.  d.  2,  3.  6.  wechseln  in  C.  —  2,  4.  sonat  B.  Summa  v.  D.  —  2,6.  I.  re- 
cenB  ab.  C.  —  3,  1.  Novitatem  B.  —  3,  8.  Tu  par.  B.  Dum  par.  C.  —  8,  4. 
Stupent  D.  —  3,  5.  Quae  tu  D.  Quum  tu  C.  —  3,  6.  Contra  morem  feminae  C. 
—  4,  1.  Ave  virgo  gig.  BC.  —  4,  2.  miratur  B.  —  4,  4.  P.  cuius  8.  D.  —  4,  5. 
Pura  purum  pure  D.  —  5,  4.  dampnentur  A.  Ne  trahamur  ad  infernum  Et  tor- 
mentum  sempitemum  D. 


295.    De  beata  Maria  virgine. 


Clemens  et  beuigna 

Iugi  laude  digna 

Maria, 

Fer  spiritalia 

Nobis  remedia, 

Maria. 

Tu  plena  gratia 

Mater  eximia, 

Maria. 


Solve  peccamina, 
Relaxa  crimina, 
Maria. 
3.  Restaura  perdita, 
Dimitte  debita, 
Maria. 

Nos  a  miseria 
Reduc  ad  gaudia, 
Maria. 


—    223    — 


4.  Parens  Dei  facta, 
Mater  sed  intacta, 
Maria. 

Tu  mundi  domina, 
Coelorum  regina, 
Maria. 


Tibi  sit  gloria 
Saecula  per  omnia 
Maria.  Amen. 


No.  500.    S.    126.    aus:    Hs. 
mit   versehiedener   Melodie 


zu  St.  Gallen    No.  546,   da- 
(A).    —    Mi88.   fratr.   Parifl. 


a.  Text  Morel 
selbst  zweimal,  a?>er 
1520  (B). 

b.  Lesarten.  3.  Felix  et  beata,  Deo  foecundata,  Maria.  Restaura  perdita, 
Dimitte  debita,  Maria.  4.  Parens  dei  facta,  Mater  sed  intacta,  Maria.  Nos  a 
miseria  Reduc  ad  gaudia,  Maria.  5.  Tu  mundi  domina  Coelorum  regina,  Maria. 
Sit  tibi  gloria  Saecla  per  omnia.  Maria.  A. 

r.  Bemerk.     Ueber  die  Reime  domina  :  regina  (4)  spricht  Bartsch  S.  185. 


296.     In  commemivratiom  bvatac  Mariae  virrjinis. 


1.  Coelum  Deus  inclinavit, 
Et  descendit  et  intravit 
Vas  electum  stirpe  David, 
Quod  ante  prnmiserat: 
Per  quod  Verbo  maritavit 
Carncm,  cui  subiugavit 
Coelum,  ad  quod  rcportavit 
Ovem,  quae  perierat. 

2.  Miro  modo  nos  dilexit, 
Qui  pro  uobis  se  despexit, 
Dum  sub  nostra  came  texit 
Suam  maguitudincm : 

Text.    Neale  p.  259.  e  Miss. 
Tejrt  aun  Nealc. 


Unde  mori  non  neglexit, 
Qui  pro  nobis  resurrexit, 
Et  resurgens  nos  revexit 
Ad  vitam  pcr  Virginem. 
.  Gaude  Virgo,  mater  Christi, 
Quae  ]>er  aurcm  concepisti, 
Ncc  in  partu  pertulisti 
Pudoris  dispcndium : 
Quia  Dcum  genuisti, 
Dum  sic  nostra  tu  fuisti 
Salus,  plcbi  confer  isti 
Tunm  patrocinium.  Amen. 
Nidrosiensi  1519.    —   Daniel  V,  331.  hat  dcn 


297.     I)e  beata  Maria  virgine. 


1.  Dulcis  ave  poenitentis 
Consolatrix  tc  quaerentis 
Miseratrix  animae : 
Parens  prolis  praeminentis 
Carnis  fragilis  ct  mentis 
Aestus  in  nos  reprime. 

2.  Tibi  semper  o  beata 
Inest  pietas  innata 
Cum  misericordia : 
Tu  es  reis  advocata, 
Per  te  fuit  reportata 
Theophilo  venia. 

Text.    Miss.  fratr.  Paris  1520. 


3.  Ad  te  flebiles  clamamus, 
Ad  te  lapsi  suspiramus 
Servi  tui  miseri : 

Si  sit  multum,  quod  peccamus, 
Tui  sumus  et  speramus 
Per  te  salvi  fieri. 

4.  0  clemens  nos  consolare 
0  pia  nos  confortare 
Digneris  propicia : 

0  dulcis  propiciare, 

Ne  post  mortem  nos  amarae 

Morti  reddant  vitia.  Amen. 


—    224    — 


298.    De  pietate  Mariae  virginis. 


1 .  Festinemus  omnes  vere 
Matri  Christi  condolerc 
In  eius  martyrio: 
Laboremus  cum  fervore, 
Et  spereinus  cum  amore 
In  eius  auxilio. 

2.  Immolandus  bona  serit, 
Passionis  locum  quaerit 
Natus  Matris  Virginis: 
Quando  Christus  vinculatur, 
Palmis  strictis  flagellatur, 
Caesus  flagris  plurimis. 

3.  Virgo  suum  videt  natum 
A  Iudaeis  mane  captum 
Magnum  dans  suspirium : 
Flagellatum,  coronatum, 
Foedis  sputis  attrectatum, 
Saevum  fert  martyrium. 

4.  Extra  castra  ductus  Iesus, 
Unctus  sputis,  pugnis  caesus, 
Crucem  fert  in  publicum : 
Mater  sequens  Agnum  mitem, 
Repraesentans  Sunamitem, 
Natum  deflet  unicum. 

5-  Virgo  videns  flagellari 
Et  in  cruce  conclavari 
Suum  Unigenitum : 
Patienter  sufferebat, 

Et  constanter  requirebat 
Dextrac  Dei  digitum. 

6-  Virgo  Mater  stat  sub  Cruce, 
Triumphante  Christo  duce 
Per  mortem  turpissimam : 
Luctus,  planctus  et  ploratus, 
Dolor,  metus,  eiulatus 
Stringunt  eius  animam. 

7.  Christus  Crucis  in  ambone 
Constitutus,  in  agone 
Septem  verba  protulit : 
Mater  praesens  tribulata 
Tam  patrata  quam  plorata 
Secum  silcns  contulit. 


8.  Calvum  rident  Helisaeum, 
Iesum  nudum,  Verum  Deum 
Illudebant  aemuli: 

Et  si  Natum  dehonestant, 
Dolorosam  commolestant 
Matris  mentem  stimuli. 

9.  Inter  fures  deputatur, 
Iesus  felle  tunc  potatur, 
Moritur  innoxius : 
Lanceatus,  depositus 
Est  a  cruce  et  sepultus, 
Sic  torquetur  Fihus. 

10.  Cum  haec  videt  Mater  Christi, 
Percussa  est  plaga  tristi, 
Stillant  eius  lachrymae: 
Palluerunt  Matris  genae, 
Turbant  eam  mille  poenae 
Atque  plagae  plurimae. 

11.  Cor  praedulce,  cor  amoris, 
Globus  factus  est  doloris, 
Vas  amaritudinis : 

Virgo  corde  lacessita 
Quasi  fuit  sine  vita, 
Corruit  exanimis. 

12.  In  amara  Christi  morte, 
Illa  Martyr  fuit  corde, 
Mortis  fert  supplicium: 
Dolor  ingens  dolor  ille, 
Dicunt  sancti  plusquam  mille, 
Praecellit  Martyrium. 

13.  Cuncta  tremunt  elcmenta, 
Carpunt  luna,  sol  lamenta 
Condolente  virgine: 

Deo  compar  voluntate, 
Pari  flagrat  charitate 
Pro  salvando  homine. 

14.  Sola  Virgo  tenet  fidem, 
Constans  docet  et  quod  idem 
Resurgetingloria: 

Verac  doctrix  disciplinae 
Nobis  donet  sine  fine 
Perfrui  laetitia.  Amen. 


a.  Text.    Neale  p.  41.  e  Miss.  Andegavensi  1523.  -  Daniel  V,  190.  hatder, 
Text  aus  Neale. 

b.  Lesarten.    6,  5.  D.  m.  et  singultus  Ms.   —   8,  4.  Et  sic  Ms.   —  9,  4 
Latet  ulcus,  quod  emendare  nequeo.    Neale. 

c.  Bemerk.    5,  6.   Minus   opportune    imitatus  est   poeU  versum  illum  h 
Hymno  Caroliuo:  Dextrae  Dei  tu  digitus.  N.  —   7,  1.   Ex  re  ecclesiastica  docu 


—    225    — 


mentmn  petiit  pocta.  Sicut  enim  in  ambonem  ascendit  diaconus,  ut  verbaEvan- 
gelii  populo  nuDtiet,  ita  Curistus,  qui  formam  diaconi  i.  e.  servi  receperau  in 
ambonem  crucis  ascendit,  ut  septem  sua  verba  inde  ecclesiaepronuntiaret  N.  — 
I  Ecclesia  enim  semper  inter  Martyres  b.  virginem  numeravit^  quippe  quae 
durisEimum  iu  Filii  sui  Passione  perpessa  fuerit  martyrium.    N. 


3. 


Flofl  pudicitiae, 
Aula  muudiciae, 
Mater  misericordiae, 
Salve,  virgo  serena, 
Vitae  vena, 
Lux  amoena, 
Rore  plena, 
Septiformis  spiritus 
Virtutibus 
Ornantibus^ 
Ac  moribus 
Vernantibus ! 

Rosa  iocunda, 
Castitatis  liliuni, 
Prole  fecunda, 
Gignis  Dei  filiuin ; 
Virgoque  munda 
Tu  post  piierperiuin. 

Modo  miro 
Sine  viro 
Prole  fecundaris, 
Sumrai  ducis, 
\vre  lucis 
Partu  decoraris. 
Virgi  flore, 
Rubo  rore 
Virgo  designaris. 


299.     De  beata  Maria  virgine. 
Vellereque, 


Madenteque 
Digna  domini  j»aris : 
Virgo  prolem, 
Stelia  solem, 
Profers,  expers  pan 
Ob  hoc  rite 
Via  vitae 
Iurc  predicaris, 

4.  Tu  spes  et  refugium 
Lapsorura  humiliuni; 
Tu  medela  eriminuni, 
Salus  poenitentium ; 
Tu  solamen  tristium, 
Levamen  debilium ; 
Tu  purgatrix  sordium, 
Confirmatrix  cordiunt. 

5.  Tu  laus,  tu  remedium 
In  te  confideutiuui, 
Tu  vitale  praemium 
Tibi  servientiura. 

6.  0  pia  Maria,  lapsis  advocata, 
Tu  cunctis  miseris  dulcis  spes  et 

grata, 
Erige,  dirige  corda  tuorum 
Ad  pia  gaudia  regni  coelorum, 
Quo  vere  gaudere.  per  te  possi- 

Cum  natoque  tuo  regnantes  si- 
mus. 

a,  TexL    Daniel  II,  246. 

h.  Bemerk.    „Non  iu  Germania  natum  est  cannen:   Angliae  hafoes  foetum, 

spernendum  opinor.  Debeo  illi  viro,  cui  me  permulta  debere  grata  raeote 
fateor,  F.  Wolfio:  audias  ipsum  haec  de  prosa  Mariana  disserentem  (p.  128,): 
ttJa  dftcr  waren  diese  geistlichm  Lais  nur  Paraphrasen  lateinischer  Originaie, 
wovon  ich  —  Dank  sei  es  der  freundschaftlichen  Bemuhung  des  Hrn.  Th, 
Wright  —  ein  merkwurdiges  Beispiel  mittheilen  kann.  In  einer  Hs.  deshrit. 
Museums  aus  dem  13.  Jahrhundert  ( Aruodel  No.  248.  fol  163*  )  fand  sich 
namlich  ein  Cantus  de  Domina  (Marta)  post  cantuin  Aaliz  mit  darnnterge&etztcr 
wglo-normandischcr  Paraphrasc ;  das  tatein.Gedicht  hatojfenhtu  dic  Sequensen- 
form,  daher  die  Faraphrase  schon  ganz  den  Typus  der  Laisform  tr&gt;  beide 
ind  aher  auch  nach  einer  gegebenen    durchaus    componirtcn   Mctodir   nrmacht. 

habe  den  Text  dieser   beiden  Gedichte    im  Anhang  unter  No.  XIII. 
nach  der  Abschrift  Wrighfs  gcgeben,   und  sie  nur  nach  der  bei  dcm  Lais  dc* 
Ernoul  befolgten  Weise  strophisch  abgeteilt."    DanieL 


nec 


Ktkrtin ,  Stqtttwa. 


Yt* 


—    226    — 


300.    De  sanctis  Maria  et  Salome. 


1.  Gaudeamus  hodie, 
Immensae  laetitiae 
Laudes  extollantur: 
Dum  rcginae  gloriae 
Sorores  egregiae, 
Annae  duae  filiae, 
Coronantur. 

2.  Felices  Christi  materterae 
Et  sorores  Christiferae 
Cum  virtutum  munere 
Ad  coelos  applicantur. 

3.  Gratulatur  civium 
Coetus  supernorum 
In  festiva  solemnitate 
Dei  matris  sororum ; 

4.  Eodem  nomine  vocatae, 
Illius  sanctitate 
Nominis  sorores, 
Pollent  multo  gratiores. 

5.  Maria  minoris  Iacobi  mater, 
Cuius  homo  iustus, 
Cleophas,  erat  pater, 

Tezt.    Morel  No.  498.  S.  280. 
Bl.  307.  mit  der  Melodie. 


Nuptaque  Alpheo; 
Sed  Maria,  filia  Salome, 
Datur  Zebedaeo. 

6.  Maria  Magdalena 
Haeque  Dei  matris  sorores 
Emerunt  aromata, 
Mysticos  habentes  odores, 
Cupientes  Christi  vulnerum 
Ungere  livores 
Et  dicunt  ad  invicem : 
Quis  revolvet  nobis  lapidem 
Adsepulchri  fores? 

7.  Orto  solis  radio 
Ipsarum  visio 
Clare  consolatur. 
Angelus  terribilis, 
Veste  delectabilis 
Amoto  signaculo 
Reserato  tumulo 
Eas  sicaffatur: 
Non  est  hic  quem  queritis, 
Sed  surrexit,  ut  dixit, 
Vivens  gloriatur.  Alleluia. 

aus:  Hs.  zu  St  Gcdlen  No.  546  (Brander; 


301.    De  beaia  Maria  virgine. 

1.  Gaude  Dei  genitrix,  quam  circumstant  obstetricum  vice  concinentes 

angeli  gloriam  Deo. 

2.  Christe  patris  unice,  qui  humanam  nostri  causa  formam  assumpsisti 

refove  supplices  tuos. 

3.  Et  quorum  participem  te  fore  dignatus  es  Iesu,  dignanter  eorum  sus- 

cipe  preces, 

4.  Ut  ipsos  divinitatis  tuae  participes  Deus  facere  digneris  unice  Dei. 

Text.    Miss.  Halberstat.  1511. 


1.  Gaude  Maria, 
Templum  summae  maiestatis, 
Gaude  Maria, 
Speculum  virginitatis. 

2.  Gaude  Maria, 
Lex  testamenti  gratiae, 
Gaude  Maria, 
Lux  ornamenti  gloriae. 


302.    De  beata  Maria  virgine. 

Gaude  Maria, 
Vera  spes  veri  gaudii, 
Gaudium  nobis 
Sit  dulcis  vultus  filii. 
0  pia  mater 
Misericordiae, 
Salva  nos,  salva 
Vena  veniae. 


3. 


4. 


a.  Text.  Mone  No.  482  {2,  200.)  aus:  Hs.  zu  Miinchen,  Cgm.  716.  t  32. 
15.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (A),  —  Text.  Beq.  (B).  Adetph.  133  (C).  —  Wacker- 
nagel  I,  247,  aus:  F;s8,  Ltibeek.  kurz  nach  14SO  (D).  Steht  auch  im  Cod, 
Rheinau,  23.  f.  199. 

b.  Lesarten.  2.  Oaude  lux  et  omamenlum  gloriae.  Gaude  Maria  lex  et 
teBtamentuin  gratiae  BC.  —  8t  L  6.  M.  quae  es  v.  b.  C.  quae  sis  B.  —  3,  3.  6. 
m  nobia  BC>  —  4.  5,  1.2.  fehlen  BC,  —  0  pta  mater  misericordiae,  Salva  hob 
et  Berva  lu  saeculoram  Baecula.  Amen.  D.  —  5,  3.  4.  Salva  dob  et  conserva  per 
omnia  saecula  B.    Salva  noB  et  omnes  conserva  p.  o.  s.  C. 

c  Bemerk.  „Im  Anfange  jedes  Absaties  werden  die  Worie  Gaude  Maria 
wiederholt,  im  ersten  und  sweiten  auch  am  Beginn  des  zweiten  Stollen,  im 
dritten  nur  am  A$ifanq  des  ersten,  waJirend  der  iweite  mit  Gaudium  nobis  be~ 
ginnt.  Das  ubrige  bildet  den  Schluss,  der  an  jener  Wiederholung  nicht  Theit 
nimmt."  Bartsch  S.  141.  —  2.  r,Lex  ist  das  aUe  und  Gratia  das  neue  Testa- 
ment.    Chrisius   hat   das  Gesetz   des  a.  T.  erfUUt  und  die  Gnade  des  neuen  gc~ 

C*en,  Maria  als  die  menschliche  Vermittlerin  der  beiden  Testamente   wird  da- 
hier  das  Gnadengesetz  genannt."    Mone, 


303. 
Gaude  mater  luminis, 
Quam  divini  numinis 
Visitavit  gratia 
Maria. 

Salve  virgo  regia, 
Flore,  fnictu  caudida 
Divina  potentia 
Maria. 

Pleaa  Dei  munere 
Meruisti  gigaere 
Prolem  sauctitatis 
Maria. 

Tu  virtutum  speculum, 
Perlustrasti  saeculum 
Luce  claritatis 
Maria. 


De  beaia  Maria  virgine. 

5.  Te  adorant  superi 
Matrem  omnis  gratiae 
Maria. 


6.  Ad  te  clamant  miscri 
De  valle  miseriae 
Maria. 

7.  Audi  preces,  terge  fletus 

Nos  commenda  fi'io 
0  Maria. 

8.  Ut  nos  tua  prece  suo 
Collocet  in  solio 
0  sanetissima 
Maria. 

a.  Text.  Mone  No.  584  (2,  398.)  aus:  IIs.  zu  Stuttgart  Bibl  20.  f.75,  rott 
Neumen,  13.Jahrh.[A).  Hs.  das,  Breviar.  No.  123.  f.  191.  mit  Neumen,  13.Jahrh. 
(B),  —  Daniel  il,  191.  aus  derselben  Wiener  Hs.  wie  aben  No.  13.  von  Wolf 
thm  mitgetheitt  (C).  —  Mibb.  Mogunt.  1507  (D).  —  Steht  auch  im  Cod.  S.  Gall. 
546  (Brander). 

b.  Lesarten.  2,  1.  virga  D.  —  3.  sleht  nach  4  D.  —  4,  2.  IllmtraBti  A. 
—  7,  1.  A,  voces  A.  —  8,  1.  Ut  n.  suo  prece  tua  AB.  Ut  uos  buo  tua  precc 
Mone. 


W 


-    228    — . 
304.    De  beata  Maria  virgine. 


1.  Gaude  virgo  salutata 
Gabriele  nuncio. 
Gaude  mater  iocundata 
Iesu  puerperio. 

3. 


!.  Gaude  resuscitata 
Resurgente  filio. 
Gaude  tua  sancta  prole 
Assumpta  cum  gaudio. 
Gaude  sumpta  et  locata 
Cum  Iesu  in  solio. 
Esto'nobis  advocata 
In  magno  iudicio.  Amen. 
Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


305.    De  sancta  Maria  virgine. 


6. 


7. 


Deus  Deum  genuit  sine  matre, 
Virgo  natum  protulit  sine  patre. 
0  stupenda  nutritura, 
Nutris  Deum  virgo  pura 
Gubernantem  omnia! 
0  quam  mira  genitura, 
Creatorem  creatura 
Peperit  cum  glorial 
Ergo  mater,  o  Maria, 
Tantus  frater,  prece  pia, 
Nos  sua  clementia 
Emundatus  a  delictis 
Simul  iungat  benedictis 
In  coelesti  curia. 
Amen  dicat  haec  nostra  turmula, 
Laudans  Deum  percuncta  sae- 
cula. 
aus:  Hs.   zu  St.  Gdtten  546   (Brander) 


1.  Gaude  virgo  speciosa, 
Benedicta,  gloriosa, 
Christi  mater  praeelecta, 
Spiritalis  cella  facta. 

2.  Gabriel  emittitur 
A  superna  curia, 
Tecum,  virgo,  loquitur 
Deferens  haec  nuntia: 

3.  Ave,  inquit,  innupta, 
Dei  plena  gratia, 
Salvatoris  unica 
Mater  es  et  filia. 

4.  Hic  ignotus  apud  patrem 
Nobis  notus  fit  per  matrem, 
Noster  ergo  factus  frater 
Per  te,  virgo,  facta  mater, 

a.  Text.    Morel  No.  188.  8.  120. 
Bh  254. 

b.  Bemerk.    Ueber   das  Rhythmische  etc.    spricht   Bartsch   S.  135.   136. 
185.  186. 


1.  Gloria  sanctorum 
Decus  angelorum 
Ave  Maria. 


306.    De  beata  Maria  virgine. 

4.  Sordes  voluptatis, 
Aestus  pravitatis 
Dilue  Maria. 


Visita  tuorum 
Mentes  famulorum 
Dulcis  Maria. 

0  fons  bonitatis 
Nostrae  paupertatis 
Sis  memor  Maria. 


5.  Nobis  Evae  natis 
Sinum  pietatis 
Aperi  Maria. 

6.  Ne  nos  pro  peccatis 
Simus  cum  damnatis 
Succurre  Maria. 


—    229    — 


Sed  ut  nos  beati 
Simus  coronati 
Concede  Maria.  Amen. 
Text.    Miss.  fratr.  Paris. 


1520. 


307.    De  beata  Maria  virgine. 


Gratulare  plebs  fidelis 
Summo  patri,  qui  in  coelis 
Regnat  aeternaliter : 
Ac  in  matris  Dei  laude 
Toto  nisu  cordis  plaude 
Laudans  hanc  solenniter. 

Haec  est  enim  laude  digna 
Patrum  scriptis  et  per  signa 
Figurata  coelitus : 
Haec  est  mater  orphanorum, 
Spes  tantorum  miserorum 
Vitae  reddens  additus. 

Gaude  sponsa  summi  regis, 
Gondimentum  novae  legis 
Lactans  coeli  dominum: 
Gaude  mater  incorrupta, 
Gaude  dulcis  et  innupta, 
Gaude  salus  hominum. 
Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


4.  Gaude  rosa  speciosa 
Non  attrita,  non  corrosa 
Gelu  neque  glacie: 

Ex  qua  sol  iustitiae 
Dono  sapientiae 
Processit  mirifice. 

5.  Rex  immensae  pietatis 
Ac  totius  bonitatis 
Audi  servos  dulciter: 
Matrem  tuam  collaudantes 
Ac  reatum  deplorantes 
Delictorum  iugiter. 

6.  Tua  sancta  nos  doctrina 
Virgo  mater  et  regina 
Trahat  ad  coelestia : 

Et  mundatos  a  sentina 
Vitiorum  ad  divina 
Ducat  coeli  gaudia : 
Quo  te  semper  adoremus, 
Gollaudemus,  decantemus 
In  coelesti  gloria.  Amen. 


308.    De  beata  Maria  virgine. 


1.  Iesu,  fili  summi  patris, 
Iesu,  fili  sanctae  matris 
Etintactae  virginis: 
Qui  de  coelo  descendisti 
Et  descendens  induisti 
Veri  formam  hominis ; 

2.  Genitricis  pia  prece 
Nos  a  luto,  nos  a  faece 
Peccatorum  ablue : 

Et  concede  vitam  puram, 
Et  da  pacem  permansuram 
Et  salutem  tribue. 

3.  Nobis  tuis  famulis 
Nec  non  a  periculis 
Liberari  annue: 


Gloriosa  Dei  mater, 
Guius  natus  est  et  pater, 
Patris  unigenitus. 

4.  Cuius  alvum  praeoptavit, 
Praemundavit,  praeaptavit 
Utriusque  spiritus ; 
Nostris  ora  pro  peccatis 
Apud  fontem  pietatis 

Et  misericordiae. 

5.  Et  da  vere  poenitere 
Et  delicta  nostra  flere, 
Dum  tempus  est  veniae : 
Et  cum  tuo  filio 
Simus,  et  in  solio 
Perennis  laetitiae. 


—    230    — 

a.  Text.  Morel  No.  190.  8.121.  aus:  Hs.  eu  St.  OaUen  Ho.  546  (Bnadar) 
Bl.  255.  mit  dem  Zusats:  Nostrorum  Gallensium  .  monachorum  ad  nutom, 

b.  Bemerk.  „In  der  sechszeMgen  Strophe  kommt  der  Weehsel  des  Reim- 
geschlechtes  (mdnnlich  statt  weiblich)  vor  Str.  3.  5,  sehr  h&ufig  bei  Adam  v.  S. 
V."    Bartsch  S.  178. 


309.    De  beata  Maria  virgine. 


1.  Iocundemur  et  laetemur 
In  Mariae  matris  piae 
Gelebri  memoria: 
Virgo  mater  Deus  pater 
Homo  Natus  sacer  Flatus 
Laudis  sint  materia. 

2.  Gabrielis  vox  de  coelis 
Quem  affatur  protestatur 
Parituram  virginem : 
Virgo  credit  et  concedit 
Et  intacta  mater  facta 
Novum  parit  hominem. 

3.  Crescit  puer  in  virtute 
Caeci  claudi  gentes  mutae 
Vident  currunt  et  argutae 
Vocis  dant  praeconia: 

Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


5. 


Lepra  languor  mors  curatar 
Et  adversa  pars  f ugatur 
Svnogoga  perturbatur 
Haec  videns  magnalia. 
Excaecata  gens  maligna 
Visa  detestatur  signa 
Crucem  parat  et  indigna 
Deus  fert  opprobria: 
Sed  mors  victa  superatur 
Cum  de  somno  suscitatur, 
In  quo  nobis  comparatur 
Aeterna  victoria. 
Hic  redemit  quos  peremit 
Primus  homo  lapsus  pomo 
Ergo  voce  publica: 
Proniores  ad  honores 
Matris  Dei  dicant  ei  ' 
Ave  salus  unica.  Amen. 


310.    De  beata  Maria  virgine. 


1.  Iubilemus  in  hac  die, 
Quam  reginae  coeli  piae 
Dicavit  ecclesia : 

Haec  est  dies,  in  qua  sua 
Vota  tibi,  virgo,  tua 
Reddit  haec  familia. 

2.  Omne  saeclum  omni  die 
Servi  virgini  Mariae, 
Sedin  hacdevotius: 

In  hac  psallas,  in  hac  ores, 
In  hac  laudes  et  labores 
Et  cantes  iocundius. 

3.  Virgo,  quae  non  habet  parem, 
Diem  sibi  singularem 

Non  iniuste  vendicat: 
0  quam  digne  sibi  dari 
Diem  hunc  et  consecrari 
Res  inspecta  praedicat 


4.  Hodiernae  lux  diei 
Dies  fuit  requiei 
Plasmatoris  omnium: 
Sic  quievit  in  Maria, 
Dum  ipsius  in  hac  via 
Virgo  fit  hospitium. 

5.  Cunctae  sunt  tunc  creaturae 
Factae,  dum  opus  naturae 
Complet  Deus  nodie : 
Universa  tunc  refecit, 
Dum  in  matre,  qui  nos  fecit, 
Complet  opus  gratiae. 

6.  Dies  olim  oen^icta, 
Dies  quoque  sancta  dicta 
Fuitistaseptima: 
Quam  benedicta  dicaris, 
Scimus,  virgo  singularis, 
Et  quam  sis  sanctissima. 


—    231    — 


7.  Dum  transis  ad  gaudiosum 
Diem,  relinquens  poenosum, 
Dies  haec  est  media. 

Haec  de  poenis  nos  educit 
Mediatrix  et  adducit 
Ad  superna  gaudia. 

8.  In  hac  die  dum  desperat 
Grex  pusiilus,  qui  tunc  erat, 
Fidem  tenet  firmius: 


In  hac  die  suspirantes 
Ad  seseque  deprecantes 
Obaudit  frequentius. 
Veneremur  ergo,  fratres, 
Ut  sanxerunt  sancti  patres 
In  hac  die  virginem : 
Exorantes,  ut  conducat 
Nos  hic  et  tandem  perducat 
Ad  illam  dulcedinem. 


a.  Text.  Mone  No.862  (2,54.)  aus:  Hs.  des  Seminars  eu  Trient,  U.Jahrh. 
mit  der  Melodxe  (A).  —  Miss.  Minden.  1513  (B).  —  Daniel  7,137.  hat  denText 
am  Mone.  —  Steht  auch  im  God.  S.  Gall.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.  2,  2.  servi  AB.  servit  Mone.  —  2,8.  sed  hac  die  dev.  B.  — 
3,  3.  vendicat  27*.,  gewbhnliche  Form  im  Mittelalter.  Mone.  —  3,  5.  Diem  habet 
etc.  B.  —  4,  4.  Hic  q.  B.  —  5,  1.  C.  tunc  sunt  Mone.  —  6,  1—3.  fehlen  B.  — 
6,  4.  Dies  ben.  dic.  B.  —  7,  3.  D.  e.  haec  A.  —  8,  3.  Finem  A.  —  9,  1.  s. 
preces  B. 


311.    De  beata  Maria  virgine. 


1.  Maria  virgo  virginum 
Ora  pro  nobis  Dominum 
Ave  Maria. 

2.  Fundamentum  ecclesiae, 
Fons,  aula  sapientiae 
Ave  Maria. 

3.  0  virgo  plena  gratia, 
Mater  Dei  filia 

Ave  Maria. 

4.  Virgo  peccati  nescia 
Sancti  Spiritus  gratia 
Ave  Mana. 

5.  Summi  regis  hospitium, 
Lumen,  vita  fidelium 
Ave  Maria. 

Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


6.  Mundi  salus,  protectio, 
Nos  tuo  pasce  gaudio 
Ave  Mana. 

7.  Nobis  tibi  canentibus 
Succurre  tuis  precibus 
Ave  Maria. 

8.  Gratia  tua  faciat, 

Ut  Deus  nos  custodiat 
Ave  Maria. 

9.  0  tu  es  nobis  omnia, 
Nos  tua  pascat  gratia 
Ave  Mana. 


312.    De  beaia  Maria  virpine. 


Mariae  praeconio 
Serviat  cum  aaudio 
Fervens  desiderio 
Verus  amor : 
Amoris  suffragio 
Praesentetur  filio 
Matris  in  obsequio 
Cordis  clamor. 
Ave  salus  hominum, 
Virgo  decus  virginum 
Te  decet  post  dominum 
Lausethonor: 


Tu  rosa,  tu  lilium, 
Guius  Dei  filium 
Carnis  ad  connubium 
Traxit  odor. 
Ave  manans  sacie 
Fons  misericordiae 
Vera  mentis  sauciae 
Medicina: 

Tu  pincerna  veniae, 
Tu  lucerna  gratiae, 
Tu  supema  gloriae 
Esregina. 


232 


Ave  carens  carie, 
Speculum  mundiciae 
Venustans  ecclesiae 
Sacramentum : 
Tu  finis  miseriae, 
Tu  ver  es  laeticiae 
Pacis  et  concordiae 
Gondimentum. 


15, 


5.  0  felix  puerpera 
Nostra  pians  scelera 
Iure  matris  impera 
Redemptori: 
Da  fidei  foedera, 
Da  salutis  opera, 
Da  in  vitae  vespera 
Bene  mori.  Amen. 


a.  Text.  Mone  No.  689  (2,  404.)  aus:  Strassburger  Hs.  E.  60.  Bl.  70. 
+*,.  Jahrh.  (A).  Hs.  zu  Stuttgaft  Bibl.  20.  f.  2.  14.  Jahrh.  (B).  —  Mias.  fratr. 
Paris.  1520  (C).  —  Daniel  V,  68.  hat  den  Anfang  aus  Cod.  S.  GaU.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.  2,  1.  s.  omnium  B.  —  4,  1.  car.  macie  A.  —  4,2.  Tu  spec 
B.  —  4,  3.  Yenustatis  A.  —  5,  2.  N.  planans  A. 


313.    De  beaia  Maria  virgine. 


1.  Mater  patris,  nati  nata, 
Specialis  advocata 
Peccatricis  animae: 
Aures  tuae  pietatis 

Ad  nos  vertens  a  peccatis 
Te  laudantes  exime. 

2.  Begi  regum  te  fecisti 
Thalamum,  dum  credidisti 
Gabrieli  nuncio : 

In  te  nostra  est  natura 
Non  secundum  sua  iura 
Dei  nupta  filio. 

3.  Ab  aeterno  generatus 
Temporalis  est  et  natus 
Ex  Maria  virgine : 


Mundi  salus  fit  puella, 
Dum  in  sua  Deus  cella 
Homo  fit  pro  homine. 
Audi  prius  inauditum: 
Verbum  patris  est  vestitum 
Nostrae  carnis  sacculo: 
Lactat  nata  genitorem, 
Solem  fovet  stillans  rorera, 
Surgit  fons  de  rivulo. 
Virgo  mater,  mater  Dei, 
Te  rogamus  servi  rei 
A  peccati  carcere 
Educ  nos  potenti  prece, 
Nobis  detur  victa  nece 
Tecum  semper  vivere.  Amen. 

Hs.    zu  Engelb.  No.  %.  Bl.  64. 
gibt  den  An- 


a.  Text.    Morel  No.  165.   S.  100  aus: 
14.  Jahrh.  (A).  —  Miss.  fratr.  Paris.  1520.  (B).  —  Danief  V,  137. 
fang  aus  God.  S.  Gall.  546  (Brander). 

b.  Ltsarttn.    4,  3.  saeculo  A.  —  4,  5.  stilla,  rorem  Sngit  A.  —  5, 2.  aenri 
dei  A. 


314.    De  beata  Maria  virgine. 

Nobilis  et  inclyta, 
Mitis  et  unica 
Virgo  mater  Maria, 
Mater  misericordiae 
Nos  adiuva. 

a.  Text.    Morel  No.  199.  S.  125.  aus:  Hs.  zu  St.  QaUtn  No.546  (Brander) 
f.  266.  mit  dtr  Utberschrift :  Sequentia  brevifiBima  de  Beata. 

b.  Bemtrk.    „Eint  ganz  vereinztltt  Ausnahme  ist  diese  Sequens,  die  nur 
aus  einer  wie  es  scheint  gar  nicht  theilbaren  Strophe  besteht."    Bartsch  S.  177. 


315.    De  beata  Maria  virgine. 


1.  0  felicem  genitricem, 
Guius  casta  viscera 
Meruere  continere 
Continentem  omnia. 

2.  Felix  venter,  quo  clementer 
Deus  formam  induit, 
Felix  pectus,  in  quo  tectus 
Rex  virtutum  latuit. 

3.  Felix  alvus,  quo  fit  salvus 
Homo  fraude  perditus, 
Felix  sinus,  quo  divinus 
Requievit  spiritus. 

4.  Felix  thorus  et  decorus 
Illius  puerperae, 

Quem  maritus,  ut  est  ritus, 
Non  jpraesumit  tangere. 

5.  Hac  m  domo  Deus  homo 
Fieri  disposuit, 

Hic  absconsus  pius  sponsus 
Novam  formam  induit. 


6.  Hic  natura,  frangens  iura 
Novo  stupet  ordine, 
Rerum  usus  est  exclusus 
In  praesenti  virgine. 

7.  0  mamilla,  cuius  stilla 
Fuit  eius  pabulum, 

Qui  dat  terrae  fructum  ferre, 
Pascit  omne  saeculum. 

8.  0  Maria,  mater  pia, 
Finis  et  exordium, 
Posce  natum,  ut  optatum 
Det  nobis  remedium. 

9.  Quo  sanati  sauciati 
Sine  sorde  vulnerum 
Transferamur  et  ducamur 
In  sanctorum  numerum. 


a.  Text.  Daniel  II,  205.  e  Miss.  Prag.  1507  (A),  Numburg.  1517  (B).  — 
Wackernagel  I,  192.  aus:  Miss.  Lubeck.  lcure  nach  1480  (C),  Numburg  1501. 
1517  (D). 

b.  Lesarten.  1,  2.  pia  v.  CD.  —  2,  1—2  stehen  nach  3—4  in  C.  — 
8,  1—2  stehen  nach  3—4  in  C.  —  4  hat  nur  C.  —  6, 8.  pulcher  sp.  C.  —  6,  4. 
iam  praesente  v.  C.  —  7,  2.  Eius  fuit  C. 


316.    De  beata  Maria  virgine. 


1.  0  stella  maris,  ave, 
Oratia  summa  plena, 
Nobis  quaesumus  fave, 
Ne  absorbeat  nos  gehenna. 


Tu  votum  virginale 
Deo  fovisti  prima, 
In  hac  fove  nos  valle, 
Ne  tendamus  ad  ima  etc. 


a.  Text.  Daniel  II,  200.  „Deprehendi  carmen  minus  suave  et  elegans  inltalis 
tantum  Miss.,  e.  g.  Rom.  Yenet.  aliisque. 

b.  Lesarten.    2,  2.  D.  novisti  pr.  Daniel. 


317.    De  beata  Maria  virgine. 


Mater  solis 
Carens  dolis 

Lux  in  polis  siderum  etc. 
Text.    Dicsen  Anfang  hat  Daniel  V,  163. 


e  Cod.  S.  Gall.  546  (Brander). 


318.    De  beata  Maria  virgine. 


1.  Salve  lucis  almae  stella, 
Maris  sedans  saeva  bella, 
Stella  sole  darior: 


Salve  verbi  Dei  cella, 
Salve  Salomonis  sella 
Goeli  throno  altior. 


2.  Cordis,  oris  symphonia 
Concinat:  Ave  Maria, 
Spes  et  vena  veniae: 
Incalcata  viro  via, 
Vultu  Bachel,  fructu  Lia, 
Domus  sapientiae. 

3.  Salve  consurgens  aurora, 
Per  quam  prima  coepit  hora 
Theatistici  splendoris: 
Ex  te  natum  solem  ora, 
Rore  lucis  nos  irrora 
(0)  d'vini  concha  roris. 


4.  In  te,  virgo,  fit  armilla, 
Qua  Leviathan  maxilla 
Perforatur,  et  ornatur 
Deipatrisdextera: 

a.  Text.    Morel  No.  201 
Bl  359. 

b.  Lesarten.    6,  8.  talaris  Hs. 


—    234    — 

Eia  mare  sic  tranquilla, 
Ne  Charybdi  sive  Scy11& 
Demergatur,  sed  tranatur 
Per  te  cor  in  aethera. 

5.  Sole  mulier  amicta, 
De  qua  sumitur  depicta 
Ioseph  pulcra  tunica: 
Hostem,  pugnatrix  invicta, 
Vince,  simulet  delicta, 
Pugnantum  spes  unica. 

6.  Porta  templi  speciosa, 
Grescens  (ut)  de  spina  rosa 
De  spinarum  cumulo 
Synagogae  populo. 
Te  laudantes  in  hac  prosa, 
Virgo,  mator  gloriosa, 
De  sponsali  lectulo 
Dicta  pacis  osculo :  Amen! 

S.  126.   am:  Hs.  eu  St.  GaUen  546  (Braa 


319.    De  beata  Maria  virgine. 

Salve  sancta  parens, 
Salve  virgo  labe  carens, 
Salve  decus  virginum  etc. 
Text.    Daniel  V,  132.  hat  cUesen  Anfang  aus  Cod.  St  Gall.  646   (Brand 


320.    De  beata  Maria  virgine. 


1.  Salve  nobilis  virga  Iesse, 
Mater  Christi,  Maria, 

Quam  cum  sanctus  sum*ri  patris 
Obumbravit  spiritus, 
Sacra  \lrgo  foecundator 
Verbo  misso  coeVtus. 

2.  Quod  dum  nobis  incarnatum 
Mater  casta  genrU, 
Salutari  ac  vitaU 

Fructu  virga  floruit. 

3.  Haec  est  ine  flammans  rubus, 
Quem  vidit  tanquam  delusus 
Moyses  divinitus: 

Haec  est  enim  mater  facta, 
Sed  conservatur  intacta 
Obumbrata  coelitus. 


Virgas  bis  sex  posuit, 
Quarum  una  fronduit 
Plebs  Israhelitica: 
Hac  inventa,  florida 
Designatur  gravida 
Mater  haec  deifica. 
Haec  est  porta  aperta, 
Quam  vidit  EzecLiel, 
Per  quam  princeps  coelorum 
Rex  transivit  Emanuel. 
Haec  est  Iiortus  obfirmatus, 
Haec  est  ille  fons  signatus 
Aquarum  viventium : 
Quo  profiuxerunt  fluenta, 
Sacra  vitae  documenta, 
Ipsam  imitantium. 


—    235     — 

r.  Haec  est  illa  stella  maris, 

0  beata  mater  gaude, 

Per  quam  fulsit  lux  solaris, 

In  cuius  resultat  laude 

Iu  salutem  gentium : 

Omuis  coeli  curia. 

Fugans  intidelitatem 
Ac  profundam  caecitatem 
Se  non  agnoacentium. 
3.  0  quam  felix,  quam  beata 
Gabriele  salutata, 
Summi  rcgis  uuntio : 
Cuius  verbis  dum  credebat, 

10.  Cuius  laudem  imitantes 
Te  laudamus  obsecrantes, 
Mater  Christi  incly ta : 
A  paccatis  emundari, 
Summo  Deo  commendari 
Nos  per  tua  merita. 

Impregnari  se  gaudebat 

11.  Ut  cum  dies  erit  irae, 

Sumnii  regis  filio. 

Nos  dignetur  coupire 

9.  Ave  coelurum  regina, 

Summi  coeli  civibus, 

Cui  ptenariter  divina 

Quorum  ipse  Deus  erit 

Est  infusa  gratia: 

Omnia  in  omnibus. 

a.  TexL    Morel   No.  186.   S.  118.   aus :  Hs.   su  St  GaUen  546   (Brander) 

£1  247,  mit  der  Melodie. 

b.  Lesarten.    7,  2.  f.  Christus  natus  Hs.  —  7,  6.  factorem  suum  non  Hst 

—  10,  8.  0  Maria  mat.  Bs.  —  10,  6*  SalTarique  tua  Hs> 

321.     De  beaia  Maria  virgine. 

1.  Stella  maris,  o  Maria» 

Tu  magistra  generalis, 

Expers  paris,  parens  pia, 

Tu  ministra  specialis 

Plebcm  tnam  respice: 

Dulcoris  et  gratiae. 

Vitam  portans,  vitae  porta, 

5.  Pietatis  fons  amoenus, 

Nos  supportans,  nos  conforta 

Charitatis  calix  pleuus, 

Nosque  fortes  effice. 

Devotos  inebrians: 

2.  Tu  matrona  sanctae  spei, 

Indevotos  tu  virtuti 

Hater  bona,  niater  Dei, 

Et  aegrotos  das  saluti 

Virgo  vena  veniae : 

Reos  reconcilians. 

Tu  suavis,  delicata, 

1  6.  0  benigna  virgo  gaude, 

Coeli  clavis  fabricata 

Summe  digna  summa  laude 

Mauu  sapientiae. 

Summe  venerabilis : 

3.  Spes  salutis,  pacis  porttis, 

1  virtutis,  florens  hortus, 

Gaude  rosa  pura,  decens, 

Speciosa,  semper  recens 
Flos,  immarcessibilis. 

Aroniatum  area : 

Tu  screna  sole  vero, 

7.  Stirps  beata,  fae  placatum 

Cella  plena  vino  mero, 

Patrem  nata,  parens  natum 

Granuin  sine  palea. 

Nobis  peccatoribus : 

4.  Tu  foecunda,  tu  foecundans, 

Ut  te  duce  servi  tui 

Mater  niunda  mundum  mundans 

Possint  luce  vera  frui 

Exemplar  muoditiae: 

Cum  choris  coelestibus.  Amen. 

a.  Text    Morel   No.  184.   8.  117.    ans:   Bs.  eu  St.  Galkn   546   (Bnmder) 

£  263.  (A).  —  Misb,  fratr.  PariB.  1520  (B), 

b.  Lesarten.    5,  4.  In  devotia  tu  virtutem  Et  aegrotia  dana  «alutem  A. 

—    236    — 


322.     De  beata  Maria  virgine. 


Stella  lnaris,  o  Maria, 
Expers  paris  parens  pia, 
Plebem  tuam  respice : 
Vitam  portans,  vitae  porta, 
Nos  supportans,  nos  conforta 
Nosque  fortes  effice. 


2.  0  Maria,  stella  maris, 
Tu  nos  semper  tuearis, 
En  ad  te  confugimus. 

Text.    Mone  No.  629  (2,  317.)  aus 
mit   der  Melodie.    —    Str.  1 


3. 


4. 


St.  14.  —  Daniel  V,  134.  hat  den  Text  aus  Mone. 


Ad  te,  pia,  suspiramus, 
Si  non  ducis,  deviamus, 
Ergo  doce,  quid  agamus, 
Post  hunc  finem  ut  vivamua 
Gum  sanctis  perenniter. 
Ihesu  Christe,  fili  Dei, 
Tota  salus  nostrae  spei, 
Tuae  matris  interventu 
Angelorum  nos  concentu 
Fac  gaudere  iugiter. 

Hs.  desSeminars  BuTrient,  14.  M 
steht  auch  No.  321 ;   3—4  stehen   auch  No.  2 


323.    De  beata  Maria  virgine. 


1.  Ave  maris  stella 
Nostrum  cor  irradia. 

2.  Dei  mater  alma, 
Ipsum  nobis  placa. 

3.  Atque  semper  virgo 
Tuo  stringe  iugo. 

4.  Felix  coeli  porta, 
Illic  nos  adopta. 

5.  Sumens  illud  ave, 
Iocundum  et  suave, 

6.  Gabrielis  ore, 
Cum  summo  honore, 

7.  Funda  nos  in  pace 
Tua  sancta  prece, 

8.  Mutans  nomen  Evae, 
Ut  dicamus  ave. 

9.  Solve  vincla  reis, 
Culpas  laxans  eis, 

10.  Profer  lumen  coecis, 
Mater  verae  lucis, 

11.  Mala  nostra  pelle, 
Omni  carens  felle, 

12.  Bona  cuncta  posce, 
Delictis  ignosce. 


13.  Monstra  te  esse  matre 
Placa  deum  patrem, 

14.  Sumat  per  te  precem, 
Ut  auferat  necem. 

15.  Qui  pro  nobis  natus, 
Pellendo  reatus, 

16.  Tulit  esse  tuus, 
Semper  manens  deus. 

17.  Virgo  singularis, 
Mater  salvatoris, 

18.  Inter  omnes  mitis, 
Fructuosa  vitis, 

19.  Nos  culpis  solutos, 
Tua  prece  ductos 

20.  Mites  fac  et  castos 
Tibique  devotos. 

21.  Vitam  para  puram, 
Deo  placituram, 

22.  Iter  para  tutum, 
Bectum,  impollutum, 

23.  Ut  videntes  Iesum 
Placatumque  laesum 

24.  Semper  collaetemur, 
Ipsum  veneremur. 


a.  Text    Mone  No.  497  (2,  218.)  aus:  Reichenauer  Hs.  No.  36.  Bh  110 

b.  Lesarten.    4,  2.  besser  adporta.  Mone.  —  23,  2.  laetum  Hs. 

c.  Bemerk.    Die  gesperrt  gedruckten  ersten  Zeilen  jeder  Strophe   Irih 
den  Hymnus:  Ave  maria  stella.   —  Der  Hvmnus  ist  ubcrsetet  bei  Schlossei 
S.  119.    Bone  Kr.  338.    Kehrein:  Kirchenlicder,  3.  Bd.  Wurzburg  1863.  S. 
aus:  Teutsche  Euangclische  Messen.  Yon  R.  Edingius.    Cdlln  1583.  8. 


—    237    — 


324.    De  beata  Maria  virgine. 


X  Stella  solem  praeter  morem, 

Virga  Iesse  novum  florem, 

Genitura  genitorem 

Excellenter  egerit: 

Parit  natum  nati  nata, 

Virgo  manens  illibata ; 
.  Mira  sunt  incorporata, 
*      Quae  sic  fides  comperit. 

S.  Ad  exempla  transeamus, 
Et  exemplis  intendamus ; 
Atque  fide  capiamus 
Quae  non  capit  ratio : 
Rubum  ignis  non  comburit; 
In  Mariam  frustra  furit 
Manichaeus,  nulla  prurit 
Castitatis  laesio. 

3.  Gedeonis  rorat  vellus, 
Aret  irrorata  tellus; 
Partus  virginis  novellus 
Huius  umbrae  veritas : 
Gedeonque  secus  orat, 
Vellus  aret,  tellus  rorat; 
Et,  quam  homo  non  deflorat, 
Parturit  virginitas. 

Text.    Daniel  V,  332.  aus:  Miss. 
Jun.  1854.  p.  162. 


4.  Danielque  massam  cibi 
Suscipit  immissam  sibi ; 
Intrat  massa  claustrum  ibi 
Glausum  habens  aditum ; 
Verbum  Patris  plus  potenter 
Concipit  et  parit  venter, 
Gravidata  tam  decenter 

Per  umbrantem  Spiritum. 

5.  Lapis  sine  manu  caesus; 
Natus  ex  Maria  Iesus; 
Cuius  honor  non  est  laesus 
Manu  complectentium; 
Ut  admittit  vitrum  solem, 
Sic  admittit  virgo  prolem, 
Quae  effudit  levem  molem 
Sicut  sidus  radium. 

6.  Exemplorum  documentum 
Fidei  sit  firmamentum, 
Sit  salutis  incrementum, 
Veritatis  argumentura 
Obvians  erroribus: 
Coadiutrix  sit  Maria, 
Faciatque  prece  pia 
Perfrui  nos  harmonia, 
Vera  quoque  sot(h)eria, 
Cum  coelorum  civibus. 

Upsaliensi  (1613)  in  Ecclesiologist.  CII. 


325.    De  beata  Maria  virgine. 

1.  Post  partum  virgo  Maria 

2.  Dei  genitrix  foecunda,  gratia  tonantis  plena, 

3.  Ave  terrarum  domina,  alma  coelorum  regina. 

4.  Tibi  aethera  omnisque  sanctorum  turma  depromat  symphonia. 
Tellus,  flumina  atque  silvarum  nemora  resultant  voce  sua. 
Salve  parens  inclyta,  felix  puerpera,  per  te  lux  et  veritas  mundo  est 

edita. 
Tu  Iesum  papilla  lactasti  sacra,  extans  virgo  facta,  mater  intacta. 
Unde  nostris  eya  fave  votis,  domina,  Christum  interpella  pro  salute 

humana. 
9.  Per  te  mater  aboleri  filiorum  flagitamus  crimina, 

10.  Nosque  omnes  introduci  ad  sempiterna  paradisi  gaudia, 

11.  Quo  perennis  vitae  perfruamur  gloria.  Amen. 

a.  Text.  Morel  No.  189.  8.  120.  aus:  Hs.  zu  St.  GaUen  646  (Brander) 
Bl.  254.  mit  der  Ueberschrift :  Alia  brevis,  pulchra  sequentia  de  beata  Maria 
post  nativitatem  (A).  —  Miss.  fratr.  Paris.  1520  (B). 

b.  Lesarten.  4.  tnrba  depromunt  A.  —  7.  virgo  foeta  B.  (Druekf.).  — 
8.  interpellans  B.  —  10.  Nos  quoque  om.  intr.  semp.  A. 


5. 
6. 

7. 
8. 


—    238    — 

326.    De  beata 

Maria  virgine. 

1.  Regina  coeli  laetarc, 

2.  Iam  a  morte  suscitatum, 

Si  quaeras,  o  virgo,  quare, 

Sicut  erat  praelibatum 

Vox  respondet  angelica: 

Sua  voce  prophetica. 

Quod  nieraisti  portare 

0  mi  mater  ora  natum, 

Passura  Dci  salutare 

Ut  per  tuum  nos  rogatum 

Tuba  psallens  armonica. 

Ad  regna  dueat  coelica.  AUehvj 

Text.    Misb.  fratr.  Paris.  1520. 

327.    De  beata 

Maria  mrgine. 

1.  Rosae  pulchritudini, 

Decens  color  mveus 

Virgo  mater  Domipi 

Atque  decor  aureus 

Comparata  legitur: 

FoUa  virentia. 

Sicut  rosa  floribus 

4.  Candore  mundicia 

Sic  cuuctis  \irginibus 

Decore  prudentia 

Maria  praeponitur. 

Figrratrr  aureo : 

2.  Rosa  profert  folia 

Frondosa  viriditas 

Ruborc  vernantia 

Mira  est  integritas 

Per  virtutem  radii : 

In  corde  virgineo. 

Sic  Mariae  \  Iscera 

5.  Virgo  venerabilis 

Rubent  propter  vulnera 

Flos  immarcessibilis 

Fatientis  filii. 

Camis  per  mundiciam 

3.  Quaedam  sunt  et  lilio 

Fac  nos  esse  candidos 

Matri  sub  mysterio 

Et  per  aurum  fulgidos 

Dei  congruentia: 

Virides  per  gratiam,  Amen, 

Text.    MisB.  fratr.  Paris.  1520. 

328.    De  beata 

&  Maria  virgine. 

1 ,  Salve  sancta  Christi  parens, 

Homo  Deum,  stella  solem, 

Salve  \irgo  labe  carens, 

Nata  patrem,  \irgo  prolem, 

Saive  decus  virginum : 

Autiquum  iuvencula. 

Salve  virgo  singularis 

Salvatorcm  salva  paris 

4,  Uno  sinu  fovens  agnum 

Et  ancilia  Dominum. 

Et  leonem  parvjm  agnum 

Genitorem  fiUum: 

2.  Concenisti  virgo  Deum, 
Paris  lactas  nutris  eum 

Moriturum  aetentuuique 

Idem  enim  est  utrumquc 

Pio  probans  studio : 

Finis  et  principiura. 

In  praesepe  reciinatur, 

Calor  quoque  membiis  datur 

5.  Virga  munda  nos  emunda, 

Bovis  lajjwtwfhx 

Ne  nos  trahat  mors  secunda, 

Tuaedono  gratiae: 

3.  Tu  naturae  contra  ritum 

Nos  informent  mores  mundi, 

Ex  angusto  infinitum 

Ne  deforment  carnis  mund" 

Ventris  profers  parvula: 

1      Et  hostis  insidiae. 

—    239    — 

6.  Hortus  clausus,  fons  signatus 

Hunc  vlrgalesse  promens  tiorem, 

Terra,  de  qua  fructus  natus 

Cuius  currit  in  odorem 

Cibus  est  fidelium : 

Sanctorum  collegium.  Ameu. 

t.    Miss.  fratr.  Paris,  1520. 

b.  Bemerk.    Vgl  Nr.  329. 

329.    De  hcata  Maria  virpitie. 

1.  Salve  sancta  Cliristi  parens, 

5.  Pro  his  facta  singularis 

Salve  virgo  labe  carens, 

Supcr  cuncta  priuciparis 

Salve  decus  virginum. 

Sub  suprerao  principe: 

Salve  virgo  singularis, 

Ergo  virgo  sic  promota 

Salvatorem  salva  paris 

Super  omnes  nostra  vota 

Et  ancilla  dominum. 

Promovcnda  suscipe. 

2.  Tu  uaturae  contra  rituiu 

Ex  angusto  infimtum 
Veutrc  profers  parvula: 
Homo  Deum,  stella  solcm, 
Nata  patrem,  virgo  prolera, 
Antiquura  iuvencula. 
3.  Inter  spinas  tlos  fuisti, 
Sic  flos  flori  patuisti 

6.  Quod  si  reos  sancta  spemis, 
Ut  quod  sis  praolata  ternis 
Hirrarchiis,  respice: 
Tu  reorum  advocata, 
Pef  te  tit  ipsorum  grata 
Causa  coram  iudice. 

Pietatis  gratia: 

Verbum  verbo  eoncepisti, 

7.  Per  te  iustis  gratia, 

Regem  regum  peperisti 

Por  te  reis  venia 

Virgo  viri  nescia. 

Datur  etlaetitia; 

4-  Regi  nato  adhacsisti, 

Virgo  carens  simili, 

Quem  lactasti  et  pavisti 

Tu  quac  mundo  flebili 

More  matris  debito : 

Contulisti  gautlio, 

Quae  coniuncta  nunc  eidem 

Nos  digneris  visere, 

Es  regina  facta  pridem 

Ut  cum  Christo  vivere 

Operum  pro  merito. 

Possimus  in  gloria. 

a.  Te  xt.    Monc  No.  550  ft  350.)   t 

zm:   IIs.  zu  Karhruhe  o.  N.   von  1439. 

Bl.  70.  nnt  dem  Bcisatz:  Scriptum  Florentiae,  aho  einLied,  das  wahrschtinlich 

ftalien  gemacht  intnh\ 

b.  Bemerk.    Diese  Sequenz  hai  t 

nnzelne   Strophen  gemein  mit  Nr.  183. 

372.  328. 

330,    De  beata 

Maria  virgine. 

1.  Uterus  virgineus 

Virgo  thronus  exstitit, 

Tbronus  est  ehurneus 

Cui  Deus  pracstitit 

Regis  Salomouis : 

Tam  exccllcns  donum. 

Thronus  admirabilis, 

Dispar  et  dissirailis 

Universis  thron. 

3.  Haec  est  loseph  horreum, 

2.  Salomon  pacificus 

Quod  non  operitur, 

Summi  regis  tiJius 

Haec  vas  fundens  oleum, 

Hunc  elegit  thrunum : 

Quod  non  erhauritur. 

—    240    — 


4.  Haec  est  sedes  gratiae, 
Domus  pudicitiae, 
Sedes  summi  Dei : 

In  hac  sede  residet 
Dominu8,  qui  praesidet 
Universae  rei. 

5.  Sicut  vellus  maduit 
De  coelesti  rore, 
Sic  venter  intumuit 
Servato  pudore; 

Nec  vellus  corrumpitur 
Imbre  pluviali, 
Nec  pudor  amittitur 
In  conceptu  tali. 

6.  Haec  est  aromatica 
Cella  Creatoris, 
Utilis  et  unica 
Medela  doloris; 
Nardus  odorifera, 
Quae  fiindit  odorem ; 
Oliva  fructifera, 
Virga  ferens  florem. 

7.  Haec  vas  pigmentarium, 
Regale  palatium, 


Angelorum  Domina, 
Benedicta  femina, 
Coelorum  regina. 

8.  0  sancta  virginitas, 
Nostra  nescit  parvitas 
Te  digne  laudare : 
Contines  in  gremio, 
Quem  nec  coeli  regio 
Potest  sustentare. 

9.  Pulchrior  virginibus, 
Et  prae  mulieribus 
Cunctis  benedicta: 
Placa  tuum  Filium, 
Et  purga  fidelium 
Omnium  delicta. 

10.  In  te  pluit,  in  te  fluit 
Deus  suam  gratiam. 
Ergo  tuae  nobis  plue 
Gratiae  clementiam. 
Ad  beati  tui  nati 
Transfer  nos  praesentiam ; 
Et  nostrorum  delictorum 
Confer  indulgentiam.  Amen. 

Hs.  gu  St.  Galkn  546  (Brander) 
de  gratiosissima  et  adiutrice  Maria 


Domus  estcedrina: 

a.  Text.    Morel  No.  198.  &  125.  am: 
Bl.  261.  mit  detn  Zueats:  Bona  et  pulchra 
virgine  (A).  —  Neale  p.  176.  e  Miss.  veteri  Romano  (B)  et  Xantonensi  1491  (C). 

—  Text.  seqj^P).    Miss.  fratr.  Paris.  1520  (£).    Adelph.  185  (F). 

b.  Lesarten.  2,  1—3  stehen  nach  2,  4—6  in  ADEF.  —  2,  2.  reg.  unicus 
.  .  praecellens  ADEF.  —  Str.  3  hat  nur  B.  —  4,  1.  est  fides  BE.  —4,4.  Haec 
est  in  qua  res.  B.  —  5,  8.  uter  int.  BC.  —  6,  8.  Fertilis  AD.  —  6,  6.  Q.  fudit 
E.  Effudit  AF.  Effundit  D.  —  7,  8.  Dom.  haec  ced.  Haec  ang.  BE.  —  8, 2.  N. 
nescit  parv.  ADF.  N.  nequit  pravitas  A.  N.  nequit  parvitas  B.  —  8,  4.  Conti- 
nens  F.  Sustines  BC.  —  8,  5.  Nec  quem  D.  Quem  non  BC.  —  9,  1.  p.  sideri- 
bus  ADF.  —  9,  4.  Pl.  nobis  fil.  BCE.  —  9,  5.  Expurga  BCE.  —  10,  6.  Nos  tr. 
A.    Transferas  F.    Transfer  poenitentiam  D.  —  10,  7.  E.  cunctorum  del.  ADF. 

—  10,  8.  Perfer  BC.    Profer  Neale. 


331.    De  beaia  Maria  virgine. 


1.  Veneremur  virginem 
Genitricem  gratiae, 
Salutis  dulcedinem, 
Fontem  sapientiae. 

2.  Haec  est  aula  regia, 
Regina  prudentiae, 
Virgo  plena  gratia, 
Aurora  laeticiae. 


3.  Haec  est  melle  dulcior, 
Castitatis  lilium, 
Iaspide  splendidior, 
Moeroris  solatium. 

4.  0  fons  admirabilis, 
Fidei  principium, 
Mater  amicabilis 
Vas  virtatis  precium. 


241 


Tu  es  regis  speciosi 
Mater  honestissima, 
Odor  nardi  preciosi, 
Rosa  suavissima. 
Arbor  vitae  digna  laudc, 
Stella  fulgentissima, 
Generosa  mater  laude, 
Virginum  sanctissima. 
Tu  medela  peccatorum, 
Regina  consilii, 
Concepisti  florem  florum 
Christum  fontem  gaudii. 
Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


8.  Virga  Icssc,  lux  sanctorum, 
Donatrix  auxilii, 

Mcmor  esto  miserorum 
Iu  dic  iudicii. 

9.  Tu  es  mundi  gaudium, 
Charitatis  regula, 
Victoris  stipendium, 
Aromatum  cellula. 

10.  Sit  tibi  flos  omniura 
Virgo  sinc  macula 
Honor  et  imperium 
Per  aeterna  saecula.  Amen. 


332.    De  beata  Maria  virginc. 


1.  Virginis  in  grcmio, 
Nato  Dei  filio, 
Personalis  unio 

Facta  est,  non  conversio. 
Iubilat  in  gaudio 
Orbis  tota  concio, 
Tanto  beneficio. 

2.  Iam  nunc  vellus  maduit, 
Aaron.virga  floruit, 
Terra  fructum  protulit, 
Prophetia  siluit, 
Patrum  vox  conticuit, 
Nam  promissus  claruit, 
Quein  Maria  genuit. 

3.  Ab  aeterno  gignitur, 
Solis  splendor  oritur, 
Sinu  matris  conditur, 
Qui  mundo  non  clauditur, 


o. 


Pietate  trahitur, 
Utero  conduditur, 
Unicornis  capitur. 
Parva  fit  immensitas, 
Alta  fit  humilitas, 
Mortalis  aeternitas, 
Visibilis  divinitas, 
Incola  proprietas, 
Odium  fit  caritas, 
Informis  formositas. 
Sic  in  horto  Virginis, 
Salus  Dei  et  hominis 
Cura  fit  peccaminis, 
Virtute  Spiraminis. 
Lactat  mater  puernm, 
Volvit  in  panniculum, 
Ponit  in  praesepium 
Regis  coeli  solium. 


a.  Text.  Mone  No.  37C>  (2,  (»9.)  aus:  Gcschriebenen  Zmatzen  (ks  15.  Jahrh. 
zu  einem  cUten  Messbuch  zu  Ncuhausen  bci  Pforzheim  (A).  Neale  p.  23.  cMiss. 
Salzburg.  1515  (B).  —  Daniel  V,  252.  hat  den  Text  am  Mone. 

b.  Lesartcn.  1,  4.  versio  A.  —  1,  5.  iubilet  A.  —  2,  1.  Iamque  v.  A.  — 
4,  4.  divinitas  A,  gegen  das  Versmass,  dtshalb  deitas.  Mone.  —  5,  1—4  fehlen 
A.  —  5,  6.  L.  virgo  p.  A. 

c.  Bemerk.  1.  „versio  der  Gcgensatz  ron  unio.  Dcr  Sinn  ist:  wcder  die 
Gottheit  noch  dic  Menschheit  wurde  bei  der  Menschwerdung  Christi  verdndert 
oder  durch  eine  Mischung  gegenseitig  aufgehobcn,  sondern  nur  vercinigt.il  Mone. 


333. 


.  Virginis  in  iaude 
Grex  fidelis  plaude 
Alleluia. 

Kthrein,  Sequemen. 


Be  beata  Maria  virginv. 

Per  quam  mundo  nata 
Rediit  niortc  strata 
Salus  vera. 


—    242    — 


Prima  parens  perdidit 
Ista  vitam  reddidit 
Virgo  sacra. 
Per  Evam  quae  periit 
Per  Mariam  rediit 
Muudi  vita. 


Tcxt.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


3.  Natus  aute  saecula 
Sine  maris  copula 
Ex  te  prodiit  femina. 
Ergo  modulamina 
Audi  cleinens  Domina 
Nostra  laxans  crimina, 
Ut  post  mortis  debita 
Iugiter  in  gloria 
Iubilemus  alleluia. 


334.    Dc  beata  Maria  virgine. 

1.  0  decus  mundi,  Maria,  genitrix  Dei, 

2.  Nos  reos  ad  te  clamantes  fac    clemens  cunctis  nos  a  criminibus 

emundari, 

3.  Ut  cum  tuo  dulci  nato  semper  regnemus  in  excelsis. 

a.  Text.    Schubiger  No.  51.  o  Cod.  Einsidl.  Fr.  1.  (366.  saec.  XII.). 

b.  Bemerk.  f1IHe  Zahl  der  Sequenzen,  in  denen  die  Melodien  nicht  xoieder- 
holt  werden,  ist  sehr  gering,  und  alle  haben  einen  geringen  Umfang,  so  Nr.  6. 
109.  121«    Bartsch  S.  22.  % 


335.     In  festo  otnnium  sanctorum. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Omnes  sancti  Seraphim,  Cherubim, 

2.  Throni  quoque  Dominationesque, 

3.  Principatus,  Potcstates,  Virtutes, 

4.  Archangeli,  Angeli,  vos  decet  laus  et  honores. 

5.  Ordines  noveni  spirituum  beatorum, 

6.  Quos  in  Dei  laudibus  firmavit  caritas. 

7.  Nos  fragiles  homines  firmate  precibus. 

8.  Ut  spiritales  pravitates  vestro  iuvamine  vincentes  fortiter, 

9.  Nunc  et  in  aevum  vestris  simus  digni  solleniniis  interesse  sacris. 

10.  Vos  quos  Dei  gratia  vincere  terrea 

11.  Et  angelis  socios  fecit  esse  polo. 

12.  Vos  patriarchae,  prophetae,  apostoli,  confessores,  martyres,  monachi, 

virgines 

13.  Et  viduarum  sanctarum  omniumque  placentium  populus  supremo 

domino. 

14.  Nos  adiutorium  nunc  et  perenniter  foveat,  protegat,  ut  vestrum. 

15.  In  die  poscimus  gaudiorum  vestrorum. 
a.  Text.    Schubiger   No.  32.   e  Cod.  Einsidl.  36   (A).    Daniel  II,  26.   384. 


III,  287.  e  Codd.  Mon.  5.  saec.  XI.  (B),  6.  saec.  XI.  (C).  Codd.  Vind.  2.  saec.  XI.  (D), 
5.  saec.  XII.  (E).  Berol.  1.  saec.  XI.  (F).  —  Cod.  Wirzenborn.  saec.  XIV.  (G). 
Text.  seq.  (H).    Seq.  Dav.  1495  (I).  —  Miss.  Colon.  1504  (K),  Mogunt.  1507  (L), 


Halberstat.  1511  (M),  Minden.  1513  (N).  -  Adelph.  98  (0).  Clichtov.  IV,  222. 
(P).  Torrent.  (Q).  —  Wackernagel  I,  99.  aus:  Miss.  Lubeck.  bald  naeh  1480 
(R),  Mog.  1497  (S),  Numburg.  1501.  1517  (T).  Clichtov.  1515  (U).  —  SUkt  aueh 
im  Cod.  S.  Gall.  546  (Brander). 


-     243    — 

b.  Lesarten.  1.  Seraphim  Seraphin,  Cherubim  Cherubin  schwanken.  — 
5.  novenos  BCDEF.  novem  GHPU.  —  6.  Vos  BC,  die  andern  Quos.  —  7.  v.  iuvate 
D.  —  8.  epirituales  FU.  —  9.  vestri  E.  sollemnibus  OQ.  —  10.  Vos  fehlt  M. 
Dei  charitas  v.  terrena  H.  gr.  v.  terrena  A.  —  11.  angelos  AO.  —  12.  patr.  et 
proph.  R. 

c.  Bemerk.  Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  10.  28.  34.48. 
53.  55.  57.  60.  78.  83.  99.  100. 


336.  De  omnibus  sanctis. 
(Auctor  habetur  Notker  Balbulus.) 


1. 


Sanetorumque  martyrura  turma 

valicla. 
Fortia  dante  corda, 
Corpora  aeque  firma, 
Sacra    ut   hostem    vincat    rite 

spicula. 

Martine  inclyte    et   praesulum 

omnis  caterva 
Suscipe  nunc  pia 
Modo  nostra  clemens  precata. 
Regina  virginum  permaxima 
Tu  mater  es  incorrupta    . 
Virgo  et  gravida. 
Sacrata  Domino  est  castitas, 
Nostras  serva  animas 
Mundaque  corpora. 

Monachorum    veneranda     suf- 

fragia 
Omniumque     sanctorum     con- 

tubernia 
Per  precata  assidua 
Nostra  gubernent  teinpora, 
Nosque  ducant  ad  superna 
Polorum  vera  gaudia. 
Subiungant  pium  aginina, 
Amen  redempta. 

1520.  —  Mone  3,  434:  „Auf  diesen  Heiliyen 
(Martinus)  .slchen  auch  2  Licder  iti  einer  Hs.  des  li.  Jahrh.  zu  Pommersfelden 
mit  diesen  Anfiintjen:  Christo  inclita  candida  Sacra  canant  mclodia  Agmina." 
Dauiel  V,  103.  hat  diesen  Anfang  auch  aus  dem  Cod.  S.  Gall.  54G  (Brander). 
Ich  tcciss  nicht,  ob  der  tccitere  Tc.it  dem  rorstchendcn  cntspricht. 


Christo  inclyta  caudida 
Nostracanuntmelodiani  agmina. 
Laudes  omnibus  dantia 
Sanctis  per  haec  sacrata  festalia 
Mariam     primum     vox     sonet 

nostra, 
Per  quam  nobis  vitae  sunt  data 

praemia. 

2.  Regina,  quae  es  mater  et  casta, 
Solvc  nostra  per  filiuni    tuum 

peccata. 
Angelorum  concio  tota 
Et  archangelorum  turma  inclyta 
Nostra  diluant  iam  peccata 
Parando  supera  coeli  gaudia. 

3.  Tu  propheta  praeco  lucerna 
Atque  plus  quam  propheta. 
In  lucida  nos  pone  via, 
Mundans  nostra  corpora, 
Apostolorum     princeps 

cuncta 
Iuncta  caterva. 

4.  Iam  corrobora 
Vera  in  doctrina 
Plebis  pectora 

Stephanc  gloriose,    rutilans  in 

corona, 
Text.    Miss.*  fratr.    Paris. 


atque 


1. 
2. 
3. 
4. 


337.     In  dia  omnium  sanctorum. 

Rcsultet  tellus  et  alta  coelorum  niachina 

In  laudem  Patris  aeterni  regentis  aethera, 

Qtii  angelorum  chori  concordes  canunt  odas  in  soli  regia. 

Ipsi  etiam  et  nostra  iam  nunc  intonent  praeconia  voce  sonora. 


—    244    — 

5.  Hunc  laudant  agniina  sacra  Sanctorum  omnium  in  tellure  para- 

disiacfi,, 

6.  Et  cantant  cantica  nova,  Christum  Dominum  laudantia,  per  saecula 

aeterna. 

7.  Illuc  sequuntur  Agnum  pracvium  Ducem,  calcantem  flores  per  gra- 

mina  roscida, 

8.  Stolis  albis  fulgida,  palmis  ornata,  sertaque  gestant  capitibus  laurea. 

9.  Tempserunt  namque  lubrica  huius  mundi  lenocinia,  spernendo  prae- 

sentia,  suspirandoquc  semper  coelica 

10.  Spiritus  Sancti  gratia,  cuius  clara  rutilant  dona,  quibus  sempiternae 

vitae  conscquimur  raagna  praemia. 

11.  Ipsius  enim  afflatu  nostra  purgantur  intima, 

12.  Mentibus  quoque  purgatis  cuncta  delentur  crimina. 

13.  Huic  Deitas  iugis  est,  cum  Patre  summo  Natique  potentft 

14.  Arce  superna  per  saecula,  qua  beata  Sanctorum  sunt  agmina, 

15.  Aeterni  luminis  claro  splendore  micantia, 

16.  Divinitatique  summae  semper  assistentia. 

17.  lllic  tenent  sedilia  distinctis  ordinibus  diguanter  constrata,  nostraque 

spectant  consortia, 

18.  In  Deitatc  Unica  Trinitatem  Sanctam  cernentia,  in  gloria  aeterna, 

19.  Ad  quain  nos  Deus  omnipotens  post  ultima  perducat  funera. 

20.  Laetemur  ibi  per  saecula  cum  Angelis  ipsius  ad  dextram, 

21.  Iu  qua  gloriantur  Sancti  omncs,  quorum  haec  sunt  festiva. 

22.  Amen  cuncta  in  iubilo  pcrsonant  redempta  Alleluia.  Amen. 

a.  Tcxt.  Ncale  p.  197.  c  Miss.  Leodiensi  1513.  —  Daniel  V,  319.  hat  den 
Text  aus  Neale. 

b.  Lesarten.  10.  Dedi  quibus  sempiterna  pro  queis  eterna,  ut 
metro  consuleretur.  N.  —  18.  Sine  dubio  hic  versus  praecedenti  respondet,  sed 
excidit  aliquid.  N. 


338.     In    communi   sanctorum. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


1.  Supernae  matris  gaudia 
Repraesentet  ecclesia, 
Dum  festa  colit  annua, 
Suspiret  ad  perpetua. 

2.  In  hac  valle  miseriae 
Mater  succurrat  filiae. 
Hic  coelestes  excubiae 
Nobiscum  stent  in  acie. 

3.  Mundus,  caro,  daemonia 
Diversa  movent  proelia, 
Iucursu  tot  phantasmatum 
Turbatur  cordis  sabbatum. 

4.  Dies  festos  cognatio 
Simul  haec  habet  odio, 
Certatque  pari  focdere 
Pacem  de  terra  tollere. 


7. 


8. 


Confusa  sunt  hic  omnia, 
Spes,  metus,  moeror,  gaudium, 
Vix  hora  vel  dimidia 
Fit  in  coelo  silentiura. 
Quam  fclix  illacivitas, 
In  qua  iugis  sollemnitas, 
Et  quam  iocunda  curia, 
Quac  curae  prorsus  nescia. 
Nec  lauguor  hic,  nec  senium, 
Nec  fraus,  nec  terror  hostium, 
Sed  una  vox  laetantium, 
Et  unus  ardor  cordium. 
lllic  cives  angelici 
Sub  hierarchia  triplici, 
Trinae  gaudent  et  simplici 
Se  monarchiae  subiici. 


-     245     — 


9.  Mirantur,  nee  deficiunt  lara  revelata  facie 

In  illum,  quem  prospiciuiit,  Regem  cernunt  in  gluria. 

Fruuntur,  nec  fastidiunt,  12.  Illic  regioa  virginmn 
Quo  frui  magis  sjtitmt.  Tmuscendens  culinen  ordinuni 

10.  Illic  patrcs  dispositi  Excuset  apud  duminuni 

Pro  dignitate  meriti,  Nostrormn  lapsus  criininuin. 

Bemota  iam  caKgine  13.  Nos  ad  sanctomm  gloriam 
Lumeo  vidcnt  in  tundne.  Per  ipsorum  suffragia 

11*  Hi  sanctij  quorum  hodie  Post  praesentem  miseriam 

Celebrantur  rollemnia,  Christi  perducat  gratia.  Amen. 

a.  Text.    Mone  No.  G23  (8,  lo.)  fftu:  Hb,  tu  St    Gallen  No.  546  (Brander) 
t  198.  15.  Jahrh.  mit  dcr  Meloilie  (A).     B  <tt,    li.  Jahrh. 
mti  Xvtcn  (B).     Bcichctiauer  H§.  zu  Kowkntke,   Rww,    No.  20U.    f.  48.,    wr 
Mclodic^  14.  Jahrh.  kat  <Hc  S  letltm  Strophcn  ah  ciu  boondcres  Lied:  De  quo- 
libet  saneto,  und  <A  ...                       Lesartcn  vennxhrt  (P ■.    —    Daniel   II»  80.    hat 

crstcn  Zcilen  und  V,  100.  den  Te.ct  aui  Bra  uder  (D).  —  Neale  p.  228.  c 
Miss.  Narboncnsi  1528  (E|  Bt  Arulegavensi  1523  (F).  -  Miss.  Mogunt.  15U7  (G), 
£ratr.  Paris.   1620  (Hj.  —  Clichtuv.  IV,  223  (I), 

b.  Lcsarten.  I,  3.  Repr&esenUt  Moae.  —  1,  4.  Sufipirat  DG.  Mone.  — 
2,  3.  Hiflc  D.  Monc.  —  2,  4.  etant  H.  —  3,  3.  In  cursu  B.  —  4,  1.  featUB  G. .— 

4,  2.  Sibi  h.  G.  babeat  H.  —  4,  3.  Certatqufl  GL  Ka&e.   —  5,  I,  s.  baec  G.  — 

5,  2.  moer.  met.  0.  —  7,  1,  langor  B.  —  >Str.  8  fehh  in  II  8$r,  in  G 
Meft  <jt  Str.  11—13  fchJcn  in  G.  —  8,  2.  ierarchiae  AB.  —  10,  2.  Sub  d.  G, 
Pro  iiualitatc  I.  —  10,  3.  Se  mota  B,  Seniotum  II.  —  11,  l,  Hic  sanctus  ruius 
CFG.  —  11,  2.  Rcceoscutur  L  Mone.  —  11,  4.  cernit  CG.  R.  canuut  H.  — 
12,  4.  1.  ncxus  C.  —  18,  2.  If.  iirsius  CFI.  —  13,  4.  gratiam  B. 

c.  Bemerk.  JTl,  &tiipema  mater,  die  Kirche  im  Uimmel  .  .  perpetu;t,  nam- 
lich  festa.  —  2.  co«l.  ei  pen  dit  Hemdhaaren  (totU*  sind.  — 
4,  pae.  de  t,  die  Kirche  auf  Er4ent  weft  CkrUtw  scinen  Frieden  als  Ver- 
muchtniss  der  Kirche  hinterlasacn  hat.  Joh.  14, 27.lt  Moue. 


339,    De  qtiolihet  Samio. 


2. 


Laudes  Deo  referaiiius 
Et  iocunde  persolvaiims 
Devotis  praecoeiis : 
Qui  hunc  sanctuui  bubliiuavit 
Et  iiuiiiensis  ifecoravit 
Virtutum  miraculis. 
Cuiufl  iesta  celebramus, 
AJffectanter  imploramus 
Sua  patrocinia: 
Text.    Morel  No.  213.  8.13$,  aus: 


Ut  pro  nobis  iuterpellet 
Apud  Christuiu  et  repellet 
Peccatorum  vitia. 
S.   Pie  Deus  nuijc  festina, 
Aures  tuas  et  inclitia 
tfortria  ckmeus  precibus: 
Te  precamur,  niiserere 
Nostri,  ut  iungamur  vei v 
Augeloruin  coetibus. 
Hs.  zuSt.  Gallen  546  (Brandcr)  Bh 


340.     Bt  qualibus  sancto  vcl  BOmet** 


Adest  dies  taetttiae, 
Qua  de  valle  miseriac 

(ista)  beatue  (beata)  exiit: 
Exutus  (exuta)  carnis  eaiie, 
Indutus  (induta)  stola  gloriac, 
Gaudens  ad  coelum  transiit. 


2.  Qui  (quae)  post  aurum  non  abiit, 
Necue  spem  suam  poeuit 
In  thesauris  pecuniae : 
Sed  solum  vitam  ^ctiit, 
Quam  DeUfl  11 11  tribuit 
In  sempiterua  requk\ 


—    246    — 


3.  Nos  ergo,  qui  quotidie 
Conditionis  propriae 
Absolvimur  moestitia, 
Resolvamur  laetitia, 
Repraesentantes  gaudia 
Supernae  matris  hodie. 


4.  Ut  post  istius  anxiae 
Vitae  viae  quam  deviae 
Procellosa  naufragia 
Per  ipsius  suffragia 
Mereamur  consortia 
Curiae  curae  nesciae.  Amen. 


a.  Text.    Miss.-  fratr.  Paris.  1520.    —    Steht  auch  im  Miss.  Cameracense. 
Ecclesiologist  XCXII.  Aug.  1853.  p.  234. 

b.  Bemerk.    4,  6.  Vgl  No.  338,  6. 


341.    Be  innocentibus. 
(Anctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Laus  tibi,  Christe,  patris  optimi  nate,  Deus  omnipotentiae, 

2.  Quem  coelitus  iubilat  supra  astra  manentis  plebis  decus  harmoniae. 

3.  Quem  agmina  infantium  sonoris  hymnis  collaudant  aetheris  in  arce, 

4.  Quos  impius  ob  nominis  odium  tui  misero  straverat  vulnere. 

5.  Quos  pie  nunc  remuneras  in  coelis,  Christe,  pro  poenis  nitide, 

6.  Solita  usus  gratia,  qua  tuos  ornas  coronis  splendide. 

7.  Quorum  precibus  sacris  dele,  precamur,  nostrae  pie  crimina  vitae, 

8.  Ut,  quos  laudibus  tuis  iunxeras,  nobis  istic  dones  clemens  favere. 

9.  Illis  aeterna  dans  lumen  gloriae,  nobis  terrea  concede  vincere, 

10.  Ut  liceat  serenis  actibus  pleniter  adipisci  dona  tuae  gratiae, 

11.  Herodis  ut  fiat  socius,  quisquis  in  horum  laude  se  exercet  propere, 

12.  Sed  aeternalitcr  cum  eisdem  catervis  tecum  sit,  domine. 

a.  Text.  Mone  No.  646  (3,  36.)  aus:  Hs.  zuBambcrg  Ed.  III,  6. 12.  Jahrh. 
(A).  Hs.  zn  Kreuzlingen  bci  Konstanz,  14.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (B).  Hs.  su 
St.  Paul  in  Karnten  No.  48.  U.Jahrh.  (C).  Hs.  zu  Miinchcn,  Clm.  14845.  fol.21. 
12.  Jahrh.  (D).  Hs.  von  St,  Peter  zu  Karlsruhe  No.  16.  14.  Jahrh.  mit  der  Me- 
lodie  (E).  Bei  Gntyp :  Script.  Wirceb.  3,  890.  (F).  —  Schubiger  No.  38.  e  Cod. 
S.  Gall.  546  (G).  —  Daniel  II,  8.  383.  III,  286.  V,  44.  e  Codd.  Mon.  6.  saec.XI. 
(H),  11.  saec.  XII.  (I):  Vind.  2.  saec.  XI.  (K),  3.  saec.  XI.  (L),  5.  saec.  XU.  (M), 
7.  saec.  XIV.  (N).  Berol.  1.  saec.  XI.  (0).  —  Text.  seq.  (P).  —  Miss.  Prag.  1607 
(Q),  Basil.  1510  (R).  —  Adelph.  16  (S).    Clichtov.  IV,  161.  (T). 

b.  Jjesarten.  1.  optime  DPQST.  — 2.  iubilant  FO.  super  DGR.  manentem 
K.  —  3.  collaudat  G.  (Bruckf.?)  —  4.  mis.  vul.  stravit  P.  mis.  stravit  v.  T.  — 
5.  remunerans  P.  —  6.  gr.  qiii  BDEFLMPR.  tuas  E.  —  7.  sacris  deprecamur  pie 
nostra  QS.  precamur  pie  nostrae  PRT.  Mone.  pr.  nostra  N.  —  8.  Et  q.  BDFG. 
Dan.  tuis  imperas  G.  vinxeras  C.  istinc  BG.  donet  N.  clementer  P.  —  9.  das 
HL.  terrena  BCFINQT.  eterna  PS.  —  10.  pleno  uos  T.  dono  N.  —  11.  Herodes 
B.  exerceat  N.  —  12.  Sed  et  N. 

c.  Bemcrk.  Ucber  das  Bhythmischc  etc.  spricht  Bartsch  S.  12.  16.  17.25. 
30.  32.  33.  35.  41.  43.  44.  45.  48.  50.  53.  54.  55.  57.  60.  61.  64.  84.  90.  98.  121. 
135.  137. 


342.    De  sanctis  Innocentibus. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Laus  tibi,  Christe, 

2.  Cui  sapit,  quod  videtur  caeteris  esse  surdastruui, 

3.  Famulatu  cuius  omnis  competit  sexus  et  aetas. 


—    247    — 

4.  Recentes  atque  teneri  milites,  Herodiano  ense  trucidati,  te  hodie 

praedicaverunt. 

5.  Licet  necdum  potuerunt  lingula,   cffusione  tamen  te,  Christe,  sui 

sanguinis  praeconati  sunt.  * 

6.  Lac  cum  cruore  fundentes  ad  Deum  clamitaturi : 

7.  Uda  papilli  quem  gena  miseret  et  innocentis. 

8.  Quis  athletarum  fortissimus  unquam  exercitibus  tantam,  Christe,  suis 

contulit  victoriam, 

9.  Quantam  vagiens  coaevulis  tuis  tu  praestitisti,  mittens  eos  coelo 

regnaturos  perpetim. 

10.  0  Christi  praecones  clari  floresque  martyrum  corusci, 

11.  Et  confessorum  insignes  gemmulae  sanctorum, 

12.  Atque  sterilium  in  mundo  virginum : 

13.  Clari  filioli,  dulces  pusioli,  nos  iuvate  precibus, 

14.  Quos  Christus  innocentem  mortem  vestram  miserans- 

15.  Pro  sese  maturatam,  placidus  exaudiens 

16.  Nos  regno  suo  dignetur. 

a.  Tcxt.  Mone  No.  641  (3,  33.)  aus:  Hs.  zu  St.  Oallen  No.  378.  p.  171. 
tnit  Neutnen  (A).  —  Cod.  Wirzenborn.  saec.  XIV.  (B).  —  Seq.  Dav.  1495  (C).— 
Miss.  Colon.  1504  (D),  Mogunt.  1507  (E),  Minden.  1513  (F).  —  Adelph.  17  (G). 
Torrent.  (H).  —  Daniel  II,  180.  aus  DF;  III,  291.  aus  Berol.  1.  saec.XI.  (I)  und 
Berol.  2.  (K);  V,  45.  aus  Cod.  S.  Gall.  546  (Brauder). 

b.  Lesarten.  2.  „Qui  (statt  Cui)  ist  undeutlich,  entweder  soKquae  stehen, 
oder  besser  noch  qua  quis,  welches  dem  Versmass  entsprechen  wurde."  Mone.  — 
2.  sudastrum  DK.  —  5.  potuerut  D,  nach  Dan.  potuerint.  —  ligula  AK.  —  6. 
clamitaturum  K.  clamitaverunt  F.  —  7.  miserat  K.  —  8.  ex  fructibu3  fiir  exercit. 
Mone.  —  9.  Quantum  GH.  coelum  DK.  —  10.  chorusci  BCDF.  —  14.  Quas  I. 
—  16.  suo  fehlt  E. 

c  Bemerk.  8.  ex  fruct.,  nach  Matth.  13,  8.  Mone.  —  10.  11.  „Sieheissen 
Bliiten  (flores)  und  Knospen  (gemmulae)  ihres  zarten  AUers  wegen."  Mone. 


343.    Sequentia  de  sanctis  Innocentibus. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Laus  tibi,  Christe,  Patris  optimi  nate,  Deus  omnipotentiae, 

2.  Qui  hodie  dant  flosculi  primitivi  martyrum  laudes  coronati, 

3.  Quos  impius  persecutor  recens  progenitos  te  quaerens  prostraverat. 

4.  Mater  gemit  ab  ubere  raptum  natum,  vicino  partu  fusum  luci, 

5.  Mucro  furit  in  parvorum  minutis  artubus  papillis  haerentibus. 

6.  0  miserum  spectaculum!  plus  lactis  nivei  ex  his  corpusculis  iiuebat 

quam  sanguinis. 

7.  Sed  tu,  Christe,  coronis  eosdem  pretiosissimis  adornasti  protinus, 

8.  Quorum  precibus  sacris  placare,  Domine,  et  nos  famulos  tuos  defende 

sedule, 

9.  Ut  saeculi  prementis  gemendos  casus  possimus  vincerc, 

10.  Atque  tui  parentis  optatas  domos  adire  mereamur, 

11.  Hbi  sunt  mansiones  multae  partae  tuis  servis. 

a.  Text.    Schubiger  No.  37.  e  Cod.  S.  GaU.546  (A).  Morel  No.  217.  S.  140. 
aus:  Hs.  eu  Einsiedeln  No.  121.  (Notkers  Sequenzen),  11.  Jahrh.  S.  543.  (B). 

b.  Lesarten.    1.  D.  om.  fehlt  B.  —  2.  Cui  B.  — 7.  Christus  B.  —  8.  acris 
B.  —  11.  pactae  B. 


—    248    — 

344.    Sequentia  de  sanctis  Innocentibus. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Laus  tibi,  Christe,  qui  humilis  homo  mundo  apparens  abiecta  mundi 

colligis; 

2.  Qui  gratiam  tuam  usque  ad  ima  vilissimaque  porrigis; 

3.  Qui  parvulus,  ne  quando  tibi  miracula  desint  divina,  mox  paryulum  * 

cogis  ad  bella  nova  militem. 

4.  Quem  pugio  coruscus  nou  terreat  neque  laudes  omnimode  vel  opes 

omnes  a  statu  mentis  molliant. 

5.  Quis  non  ad  sinum  properet  tuum,  Christe,  qui  de  virgine  nasci 

volens  hunc  gradum  sacraveras? 

6.  An  coniugatis  praecini  dignatus  es  ore  viduae  continentisque  viri 

benedici. 

7.  Qui  iuvenis  baptizari  contentus  a  iuvene  tibi  devoto,  etiam  tuo  ad- 

ventu  honorasti  nuptias. 

8.  Martyrio  idoneos  qui  fecisti  pusiones  vagientes,  ut  adhuc  lactans 

lactantem  haberes  exercitum. 

9.  Qui  et  ingratis  praestas  gratiam,  et  recedentes  a  te  revocas, 
10.  Nunc  et  semper  laus  tibi,  Christe. 

a.  Text.    Mone  No.  642  (8,  34.)  aus:    Hs.   zu  St.  Gallen  No.  878.  p.  178. 
mit  Neumen  (A).  —  Schubiger  No.  6.  e  Cod.  Einsidl.  Fr.  1.  (B). 

b.  Lesarten.    8.  lactens  lacteutem  Mone.  lactans  lactantem  AB. 

c.  Bemerk.     Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  10.  25.  61.82. 


345.    De  sanctis  Innocentibus. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Blandis  vocibus  laeti  celebremus  solemnia  salvatoris  honore  debito. 

2.  Quae  Herodis  saevitia  per  infanda  patravit  proelia. 

3.  Furit  hostis  impiissimus,  arte  motus  impudentissima 

4.  Stravit  agmen  nece  fervida,  super  sidera. 

5.  0  flebilis  omnibus  gentibus  causa,  quae  tum  matrum  turbavit  ubera! 

6.  Laetitia  sed  inde  superis  choris  super  astra  devexit  piacida, 

7.  Quorum  creverunt  sacra  milia. 

8.  Horum  nunc  in  excelsis  precatibus  nostra,  salvator,  dele  peccamina, 

9.  Qui  tibi  vocis  non  officia, 

10.  Sed  sanguinis  fusi  dabant  munia, 

11.  Quorum  nunc  psallentcs  dextera  protegat  nos.  Alleluia. 

a.  Text.  Morel  No.  219.  S.  141.  aus:  Us.  zu  St.Gallen  No.646  (Brander) 
Bl.61.  mit  demTitel:  De  sanctissimis  innocentibus  pucris  alia  pulchra  sequentia 
beatissimi  Notkeri  Cognomcnto  Balbuli  tituli  Pascha,  ohne  Melodie. 

b.  Bemerk.  Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  8.  21.  31.  88. 
101.  122.  134.  136. 


—    249    - 

346.    Sequentia  de  Innoceniibus. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Salvete  agni  electa  turba, 

2.  Quae  innocentes  patimini  pro  corona 

3.  Atque  Herodis  ob  criinina  metitis  poli  regna. 

4.  Carnifex  furit  cum  saevitia,  quod  Christus  suifert  patientia. 

5.  Sed  malum  daemonis  suscepit  miseria, 

6.  Cum  Christi  iioscuios  accepisset  gloria, 

7.  Quorum  tu,  Christe,  pia  precamina  assumas,  o  quaesumus  vocc  sub- 

missa, 

8.  Precibus  ut  horum  deleas  nostra  peccata, 

9.  Qui  tibi  sanguine  famulabantur  autequam  lingua, 

10.  Quos  tu  pro  sanguine  minuto  coelitus  ampla 

11.  Semper  ornas  altaque  corona, 

12.  Quae  non  deficiet  et  sine  fine  perennis  constat  summo  lumine  dccora. 

13.  Cuius  nos  socios  pone  Christi  dextera, 

14.  Cum  ipsis  pariter  nobis  dando  praemia, 

15.  Quorum  in  laudibus  terimus  labiola 

16.  Atque  cum  vocibus  levamus  praecordia 

17.  Ad  laudem  Christi  per  saecula. 

a.  Text.  Morel  No.  217.  S.  140.  aus:  Hs.  zuEinsiedeln  No.  121.  (Notkers 
Sequenzen),  11.  Jahrh.  mit  der  Aufschrift :  Iustus  ut  palma.  Alleluia.  —  Steht 
auch  im  Cod.  S.  Gall.  No.  546  (Brander). 

b.  Bemerk.    Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  10.  112.  135. 


347.    De  sanctis  Innocentibus. 

1.  Misit  Herodes  innocentum  perdere  gloriosa  corpora. 

2.  Ad  sinus  matrum  ut  ad  castra  prosiliit  rumpens  inter  ubera. 

3.  Exitium  felix  ipsum,  pro  quo  caesi  coronantur  in  coeli  patria. 

4.  Felix  dolor,  prosper  luctus,  per  quae  datur  adipisci  superorum 

gaudia. 

5.  Planctus  matrum  et  Rachelis  aequa  sunt  suspiria. 

6.  Nulla  quidem  consolatur  magnae  prae  tristitia. 

7.  Adhuc  Herodes  saevit  et  adhuc  mater  plangit  pignora. 

8.  Daemon  hoc  ipsum  facit,  quotiens  nostra  frangit  pectora. 

9.  Adhuc  nos  plangit  ecclesia,  nec  habet  terminum  lacryma. 

10.  Quando  nos  superant  vitia  nostra,  sic  moritur  anima. 

11.  Plebs  martyrica,  iam  uranica,  in  tuis  laudibus  pcrsonantes  laetitica. 

12.  Sorte  logica,  phaianx  deica,  concessum  famulorum  redemptorem  pa- 

cifica.  Amen. 

Text.  Morel  No.  218.  S.  141.  aus:  Us.  zu St.  Gallen  646  (Brander)  Bl.330. 
„Diese  Sequenz  ist  eine  spdtere  Nachbildung  der  Notkerischen  und  mischt  sich 
bereits  mit  jambiseher  Vcrsmessung."  Morel.  —  5,  6.  sind  trochdische  Tetra- 
tneter.  8.  No.  349. 


—    250    — 

348.    Infesto  sanctorum  innocentium. 

1.  Celsa  pueri  concrepent  melodia  • 

2.  Eia  Innocentum  canentes  tripudia. 

3.  Quos  infans  Christus  hodie  vexit  ad  astra, 

4.  Hos  trucidavit  frendens  insania, 

5.  Herodiauae  fraudis,  ob  nulla  crimina, 

6.  In  Bethleem,  et  per  ipsius  cuncta  confinia, 

7.  A  bimestri  et  infra,  iuxta  nascendi  tempora. 

8.  Herodes  rex  Christi  uati  verens  infelix  imperia, 

9.  Infremit  totus,  et  erigit  arma  superba  dextera, 

10.  Quaerit  lucis  et  coeli  Regem  cum  mente  turbida, 

11.  Ut  extinguat,  qui  vitam  praestat,  per  sua  iacula. 

12.  Dum   non  valent   intueri  lucem  splendidam  nebulosa  quaerentis 

pectora. 

13.  Ira  fervet,  fraudes  auget  Herodes  saevus,  ut  perdat  piorum  agmina. 

14.  Castra  militum  dux  iniquus  aggregat,  ferrum  figit  in  membra  tenera. 

15.  Inter  ubera  lac  eifundit,  antequam  sanguinis  fierent  coagula. 

16.  Hostis  naturae  natos  eviscerat  atque  iugulat; 

17.  Ante  prosternit,  quam  aetas  parvula  suraat  robora. 

18.  Quam  beata  sunt  Innocentum  ab  Herode  caesa  corpuscula! 

19.  Quam  felices  existunt  matres,  quae  fuderunt  talia  pignoral 

20.  0  dulces  Innocentum  acies!  0  pia  lactantum  pro  Christo  certamina! 

21.  Parvulorum  trucidantur  millia,  membris  ex  teneris  manant  lactis 

ilumina. 

22.  Cives  angelici  veniunt  obviam. 

23.  Mira  victoria,  vitae  captant  praemia  turba  candidissima. 

24.  Te,  Christe,  petimus  mente  devotissima, 

25.  Nostra  qui  venisti  reformare  saecula,  Innocentum  gloria 

26.  Perfrui  nos  concedas  per  aeterna.  Amen. 

a.  Text.  Neale  p.  19.  e  Miss.  Sarisburiensi  1555  (A).  —  Clichtov.IV,  162. 
(B).  —  Daniel  II,  173.  hat  die  1.  Zeile  und  V,  177.  den  Text  aus  Neale. 

b.  Lesarten.  2.  Pia  in.  colcntes  tr.  B.  —  6.  B.  ipsius  cuncta  et  per  conf. 
B.  —  7.  A  bimatu  B.  —  8.  ferens  B.  —  9.  totus,  erigit  a.  s.  dextra  B.  —  13. 
perd.  puerorum  Neale,  metri  causa.  —  18.  Quot  B.  —  21.  Parvorum  B.  —  23. 
captat  B.  —  24.  m.  votissima  Neale,  metri  causa. 

c.  Bemerk.     Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  8.  20. 


349.    De  innocentilms. 

1.  Beatorum  innocentum  preciosa  vulnera 
Sunt  bonorum  nutrimentum  fideique  munera. 
Sinus  matrum  cruciantur,  cadunt  inter  ubera, 
Innocentes  coronantur  Christo  dante  prospera. 

2.  Matrum  planctus  et  Rachelis  aequa  sunt  stipendia, 
Prosper  luctus  dolet  felix,  per  quae  dantur  gaudia. 
Ergo  laudet  et  laetetur  mens  amoris  conscia, 

Ut  pro  nobis  deprecetur  coelestis  infantia 
Christum  regem  gloriae. 

a.  Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 

b.  Bemerk.    s.  No.  347,  5. 


—    251    — 

350.    In  decollatione  Beati  Iohannis  Bdptistae  captiva. 
(Auctor  est  Ekkehardus  I.) 

1.  Suminum  praeconem  Christi  conlaudemus  laeti, 

2.  Quo  ipsa  veritas  protestatur  maibrem  fere  nemincm, 

3.  Iii  natis  gignentum  praeter  unum  parthcnu  casta  genitum. 

4.  Hic  matre  diu  iam  stcrili  editus 

5.  Non  solum  patri  muto  eloquium  reddit,  sed  plurimis  gaudium. 

6.  Sed  qui  de  coelo  meruit  nominari,  mundi  nequit  illecebris  infici. 

7.  Innocens  degere  qui  cum  desiderat,  vitat  omnes  execrandi  consortii 

aditus. 

8.  Et  solus  solius  inhaerens  Dei  visibus 

9.  Corporis  lubricos  luxus  edomans  carnem  Spiritui  subegerat, 

10.  Severitatemque  sibimet  placitam  ceteris  intentans. 

11.  O&uv  ad  av3po7rov  corda  parat  Deo  verbis  et  exemplis. 

12.  Hic  idem  maior  vatibus,  aequipar  angelis  peccata  mundi  tollentem 

notat  digito. 

13.  Utque  nil  boni  deforet  famulus  dominum,  patris  superi  vocibus  pro- 

ditum,  supersedente  Sancto  Spiritu,  coelo  mirante,  lavat  flumine. 

14.  Hunc  talem  ac  tantum  protervae  saltatrici  exponit  praemium  moechus 

rex  adulter. 

15.  Proh  dolor,  proh  nefas,  ah  scelus  inauditum,  quis  tantum  facinus  co- 

gitaret  umquam ! 

16.  Sed  tu  quidem  Christi  nepos  egregie,  martyr  memorande, 

17.  Praecurre  iam  gaudens,  nuncia  mortuis  vitam  adventare. 

18.  Nosque  dc  tenebris  luci  restitutos  offer  Christo. 

a.  Text.  Mone  No.  664  (3,  46.)  aus:  Hs.  zu  Munchen,  Clm.  14083.  f.  25. 
11.  Jahrh.  mit  Neumen  (A,  Daniels  Cod.  Mon.  6,  aus  welchem  er  II,  58.  die 
erste  Zeile  hat).  —  San-Marthe:  Walther  von  Aquitanicn.  Magdeburq  1853. 
8.  168.  aus:  Cod.  S.  Gall.  saec.  XII.  p.  293.  (B).  —  Danicl  V,  87.  aus:  Cod.  S. 
Oall.  No.  546  (C). 

b.  Lesarten.    1.  collaudamus  A.  —  2.  protectatur  BC.  —  3.  itxfih*  Mono. 

—  7.  deserat  A,  gegen  Sinn  und  Versmass.  Mone.  —  9.  carmen  S.-M.  (iiruckf.). 

—  10.  sibemet  S.-M.  —  11.  So  B.  odon  ad  antropon  A.  Ooov  ad  a-new^wv 
Mone.  —  12.  equipar  BC.  —  15.  pro  .  pro  B.  nef.,  ius  omne  violatum  A.  — 
17.  advenisse  A. 

c.  Bemerk.     Ueber  das  Ehythmischc  etc.  spricht  Bartsch  S.  15.  lSu. 


351.    In  nativitate  s.  Ioannis  Baptistae. 
(Auctor  cst  Notker  Balbulus.) 

1.  Sancti  Baptistae  Christi  praeconis 

2.  Sollemnia  celebrantes,  moribus  ipsum  scquamur, 

3.  Ut  ad  viam  quam  praedixit,  asseclas  suos  perducat. 

4.  Devote  te,  sanctissime  hominum,  amice  Iesu  Christi,  tiagitainus,  ut 

gaudia  percipiamus. 

5.  Apparens  quae  Zachariac  Gabriel  repromisit,  qui  tuam  celebrarcnt 

obsequiis  nativitatem, 

6.  Ut  per  haec  festa  aeterna  gaudia  adipiscamur, 

7.  Qua  sancti  Dei  sacris  deliciis  laeti  congaudent. 


—    242    — 


Prima  parens  perdidit 
Ista  vitam  reddidit 
Virgo  sacra. 
Per  Evam  quae  periit 
Per  Mariam  rediit 
Mundi  vita. 


TcjcL    Miss.  fratr.  Taris.  1520. 


Natus  ante  saecula 
Sine  maris  copula 
Ex  te  prodiit  femina. 
Ergo  modulamina 
Audi  clemens  Domina 
Nostra  laxans  crimina, 
Ut  post  mortis  debita 
Iugiter  in  gloria 
Iubilemus  alleluia. 


334.    De  beata  Maria  virgine. 

1.  0  decus  mundi,  Maria,  genitrix  Dei, 

2.  Nos  reos  ad  tc  clamantes  fac    clemens  cunctis  nos  a  criminibus 

emundari, 

3.  Ut  cum  tuo  dulci  nato  semper  regnemus  in  excclsis. 

a.  Tcxt.    Schubiger  No.  51.  o  Cod.  Einsidl.  Fr.  1.  (366.  saec.  XIL). 

b.  Bemerk.  „Die  Zahl  der  Sequenzen,  in  dcnen  die  Melodien  nicht  wicder- 
holt  werden,  ist  schr  gering,  und  aUe  habcn  cinen  geringen  Umfang,  80  Nr.  6. 
109.  121."    Bartsch  S.  22.  t 


335.    In  festo  otnnium  sanctorum. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Omnes  sancti  Seraphim,  Cherubim, 

2.  Throni  quoque  Dominationesque, 

3.  Principatus,  Potcstates,  Virtutes, 

4.  Archangeli,  Angeli,  vos  decet  laus  et  honores. 

5.  Ordines  noveni  spirituum  beatorum, 

6.  Quos  in  Dei  laudibus  firmavit  caritas. 

7.  Nos  fragiles  homines  firmate  precibus. 

8.  Ut  spiritales  pravitates  vestro  iuvamine  vincentes  fortiter, 

9.  Nunc  et  in  aevum  vestris  sinius  digni  solleuiniis  interesse  sacris. 

10.  Vos  quos  Dei  gratia  vincere  terrea 

11.  Et  angelis  socios  fecit  esse  polo. 

12.  Vos  patriarchae,  prophetae,  apostoli,  confessores,  martyres,  monachi, 

virgines 

13.  Et  viduarum  sanctarum  omniumque  placentium  populus  supremo 

domino. 

14.  Nos  adiutorium  nunc  et  perenniter  foveat,  protegat,  ut  vestrum. 

15.  In  die  poscimus  gaudiorum  vestrorum. 

a.  Text.  Schubiger  No.  32.  e  Cod.  Einsidl.  36  (A).  Daniel  II,  26.  384. 
111,  287.  e  Codd.Mon.  5.  saec.  XI.  (B),  6.  saec.  XI.  (C).  Codd.  Vind.  2.  saec.  XI.  (D), 
5.  saec.  XII.  (E).  Berol.  1.  saec.  XI.  (F).  —  Cod.  Wirzenborn.  saec.  XIV.  (G). 
Tcxt.  seq.  (H).  Seq.  Dav.  1495  (I).  —  Miss.  Colon.  1504  (K),  Mogunt.  1607  (L), 
Halberstat.  1511  (M),  Minden.  1513  (N).  —  Adelph.  98  (0).  Clichtov.  IV,  222. 
(P).  Torrent.  (Q).  —  Wackernagel  I,  99.  aus:  Miss.  Lubeck.  bald  naeh  1480 
(R),  Mog.  1497  (S),  Numburg.  1601.  1517  (T).  Clichtov.  1515  (U).  —  Steht  auch 
im  Cod.  S.  Gall.  546  (Brander). 


-    243    — 

b.  Lesarten.  1.  Seraphim  Seraphin,  Cherubim  Cherubin  schwanken.  — 
5.  novenos  BCDEF.  novem  GHPU.  —  6.  Vos  BC,  die  andern  Qvlos.—  7.  v.  iuvate 
D.  —  8.  spirituales  PU.  —  9.  vestri  E.  sollemnibus  OQ.  —  10.  Vos  fehlt  M. 
Dei  charitas  v.  terrena  H.  gr.  v.  terrena  A.  —  11.  angelos  AO.  —  12.  patr.  et 
propb.  R. 

c.  Betnerk.  Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  10.  28.  34.48. 
53.  55.  57.  60.  78.  83.  99.  100. 


336.  De  omnibus  sanctis. 
(Auctor  habetur  Notker  Balbulus.) 


1.  Christo  inclyta  candida 
Nostracanuntmclodiani  agmina. 
Laudes  omnibus  dantia 
Sanctis  per  haec  sacrata  festalia 
Mariam     primum     vox     sonet 

nostra, 
Per  quam  nobis  vitae  sunt  data 
praemia. 

2.  Regina,  quac  es  mater  et  casta, 
Solve  nostra  per  filiuni    tuum 

peccata. 
Angelorum  concio  tota 
Et  archangelorum  turma  inclyta 
Nostra  diluant  iam  peccata 
Parando  supera  coeli  gaudia. 

3.  Tu  propheta  praeco  lucerna 
Atque  plus  quam  propheta. 
In  lucida  nos  pone  via, 
Mundans  nostra  corpora, 
Apostolorum     princeps     atque 

cuncta 
Iuncta  caterva. 

4 .  Iam  corrobora 
Vera  in  doctrina 
Plebis  pectora 

Stephane  gloriose,    rutilans  in 

corona, 
Text.    Miss."  fratr. 


Sanctorumque  martyrum  turma 

valida. 
Fortia  dante  corda, 
Corpora  aeque  firma, 
Sacra    ut    hostem    vincat    rite 

spicula. 

5.  Martine  inclyte    et   praesulum 

omnis  caterva 
Suscipe  nunc  pia 
Modo  nostra  clemens  precata. 
Regina  virginum  permaxima 
Tu  mater  es  incorrupta    . 
Virgo  et  gravida. 
Sacrata  Domino  est  castitas, 
Nostras  serva  animas 
Mundaque  corpora. 

6.  Monachorum    veneranda     suf- 

fragia 
Omniumque     sanctorum     con- 

tubernia 
Per  precata  assidua 
Nostra  guberncnt  tempora, 
Nosque  ducant  ad  superna 
Polorum  vera  gaudia. 
Subiungant  pium  agmina, 
Amen  rcdempta. 


Paris.  1520.  —  Mone  3,  434:  „Auf  diesen  Heiliyen 
(Martinus)  .siehen  auch  2  Lieder  in  ciner  Ih.  des  li.  Jahrh.  zu  Pommersfelden 
mit  diesen  Anfiimjen:  Christo  inclita  candida  Sacra  canant  melodia  Agmina." 
Danicl  V,  103.  hat  dicscn  Anfang  auch  aus  dcm  Cod.  S.  Gall.  540  (Brander). 
lch  tceiss  nicht,  ob  der  wcitcre  Tcjct  dem  rorstchenden  entspricht. 


337.     In  dic  omnium  sanctorum. 

Rcsultet  tcllus  et  alta  coelorum  machina 

In  laudem  Patris  aeterni  regcntis  aethera, 

Qui  angelorum  chori  concordes  canunt  odas  iu  soli  regia. 

Ipsi  etiam  et  nostra  iam  nunc  iutoneut  pracconia  voce  sonora. 


—    244    — 

5.  Hunc  laudant  agmina  sacra  Sanctorum  omnium  in  tellure  para- 

disiaca, 

6.  Et  cantant  cantica  nova,  Christum  Dominum  laudantia,  per  saecula 

aeterna. 

7.  Uluc  sequuntur  Agnum  pracvium  Duccm,  calcantem  flores  per  gra- 

mina  roscida, 

8.  Stolis  albis  fulgida,  palmis  ornata,  sertaquc  gestant  capitibus  laurea. 

9.  Tempserunt  namque  lubrica  huius  mundi  lenocinia,  spernendo  prae- 

sentia,  suspirandoquc  sempcr  coelica 

10.  Spiritus  Sancti  gratia,  cuius  clara  rutilant  dona,  quibus  sempiternae 

vitac  consequimur  raagna  praemia. 

11.  Ipsius  enim  afflatu  nostra  purgantur  intima, 

12.  Mcntibus  quoque  purgatis  cuncta  delentur  crimina. 

13.  Huic  Deitas  iugis  cst,  cum  Patre  summo  Natique  potentii 

14.  Arce  superna  per  saecula,  qua  beata  Sanctorum  sunt  agmina, 

15.  Aetcrni  luminis  claro  splendore  micantia, 

16.  Divinitatique  summae  semper  assistentia. 

17.  Illic  tenent  sedilia  distinctis  ordinibus  diguantcr  constrata,  nostraque 

spectant  consortia, 

18.  In  Deitate  Unica  Trinitatcm  Sanctam  ccrnentia,  iu  gloria  aeterna, 

19.  Ad  qiuun  nos  Deus  omnipotens  post  ultima  perducat  funera. 

20.  Laetemur  ibi  per  saecula  cum  Angclis  ipsius  ad  dextram, 

21.  In  qua  gloriantur  Sancti  omnes,  quorum  haec  sunt  festiva. 

22.  Amen  cuncta  in  iubilo  pcrsonant  redempta  Alleluia.  Amen. 

a.  Tcxt.  Neale  p.  197.  c  Miss.  Leodiensi  1513.  —  Daniel  V,  319.  hat  den 
Text  aus  Neale. 

b.  Lcsarten.  10.  Dedi  qaibus  sempiterna  pro  queis  eterna,  ut 
raetro  consuleretur.  N.  —  18.  Sine  dubio  hic  vcrsus  praecedenti  respondet,  sed 
excidit  aliquid.  N. 


338.     In    communi   sanctorum. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


1.  Supernae  matris  gaudia 
Repraesentet  ecclesia, 
Dum  festa  colit  annua, 
Suspiret  ad  perpetua. 

2.  In  hac  valle  miseriac 
Mater  succurrat  filiae. 
Hic  coelestes  excubiae 
Nobiscum  stent  in  acie. 

3.  Mundus,  caro,  daemonia 
Diversa  movent  proelia, 
Iucursu  tot  phantasmatum 
Turbatur  cordis  sabbatum. 

4.  Dies  festos  cognatio 
Simul  haec  habet  odio, 
Certatque  pari  foedere 
Pacem  de  terra  tollere. 


5.  Confusa  sunt  hic  omnia, 
Spes,  metus,  moeror,  gaudium, 
Vix  hora  vel  dimidia 
Fit  in  coelo  silentiura. 

G.  Quam  felix  illacivitas, 
In  qua  iugis  sollenmitas, 
Et  quam  iocunda  curia, 
Quae  curae  prorsus  nescia. 

7.  Nec  languor  hic,  nec  senium, 
Nec  fraus,  nec  terror  hostium, 
Sed  una  vox  laetantium, 

Et  unus  ardor  cordium. 

8.  Illic  cives  angelici 
Sub  hierarchia  triplici, 
Trinae  gaudent  et  simplici 
Se  monarchiae  subiici. 


245    — 


9.  Mirantur,  nec  deficiunt 
In  illum,  quem  prospiciunt, 
Fruuntur,  nec  fastidiunt, 
Quo  frui  magis  sitiunt. 

10.  Illic  patres  dispositi 
Pro  dignitate  meriti, 
Semota  iam  caligine 
Lumen  vident  in  lumine. 

11.  Hi  sancti,  quorum  hodie 
Celebrantur  sollemnia, 


12 


13 


Iam  revelata  facie 
Regem  cernunt  in  gloria. 
Illic  regina  virginum 
Transcendens  culmen  ordinum 
Excuset  apud  dominum 
Nostrorum  lapsus  criminum. 
Nos  ad  sanctorum  gloriam 
Per  ipsorum  suffragia 
Post  praesentem  miseriam 
Christi  perducat  gratia.  Amen. 
Hs.  zu  St.  Gallen  No.  646  (Brander) 


a.  Text.  Mone  No.  623  (3,  10.)  aus: 
f.  199.  15.  Jahrh.  tnit  der  Melodie  (A).  Hs.  im  Seminar  zu  Trient,  14.  Jahrh. 
mit  Noten  (B).  Beichenauer  Hs.  zu  Karlsruhe,  Perg.  No.  209.  f.  48.,  mit  der 
Melodie,  14.  Jahrh.  hat  die  3  letzten  Strophen  als  ein  besonderes  Lied :  De  quo- 
libet  sancto,  und  demgemdss  die  Lesarten  verandert  (C».  —  Daniel  II,  89.  hat 
die  2  ersten  Zeilen  und  V,  109.  den  Text  aus  Brander  (D).  —  Neale  p.  228.  e 
Miss.  Narbonensi  1528  (E)  et  Andegavensi  1523  (F).  -  Miss.  Mogunt.  1507  (G), 
fratr.  Paris.  1520  (H).  —  Clichtov.  IV,  223  (I). 

b.  Lesarten.  1,  2.  Repraesentat  Mone.  —  1,  4.  Suspirat  DQ.  Mone.  — 
2,  3.  Hinc  D.  Mone.  —  2,  4.  stant  H.  —  3,  8.  In  cursu  B.  —  4,  1.  festus  G.  — 
4,  2.  Sibi  h.  G.  habent  H.  —  4,  3.  Certatque  GI.  Mone.  —  5,  1.  s.  haec  G.  — 
6,  2.  moer.  met.  G.  —  7,  1.  langor  B.  —  Str.  8  fehlt  in  H.  Str.  8  steht  in  G 
nach  9,  Str.  11—13  fehlen  in  G.  —  8,  2.  ierarchiae  AB.  —  10,  2.  Sub  d.  G. 
Pro  qualitate  I.  —  10,  3.  Se  mota  B.  Semotum  H.  —  11.  1.  Hic  sanctus  cuius 
CFG.  —  11,  2.  Recensentur  I.  Mone.  —  11,  4.  cernit  CG.  R.  canunt  H.  — 
12,  4.  1.  nexus  C.  —  13,  2.  P.  ipsius  CFI.  —  13,  4.  gratiam  B. 

c.  Bemerk.  „1.  superna  mater,  die  Kirche  im  Himmel  .  .  perpetua,  n&m- 
lich  festa.  —  2.  coel.  exc,  weil  die  Heiligen  die  Heerschaaren  Gottes  sind.  — 
4.  pac.  de  t,  die  Kirche  auf  Erden,  weil  Christus  seinen  Frieden  als  Ver- 
mdchtniss  der  Kirche  hinterlassen  hat.  Joh.  14, 27."  Mone. 


339.    De  quolibet  Sancto. 


2. 


Laudes  Deo  referamus 
Et  iocunde  persolvamus 
Devotis  praeconiis: 
Qui  hunc  sanctum  sublimavit 
Et  immensis  decoravit 
Yirtutum  miraculis. 
Cuius  festa  celebramus, 
Affectanter  imploramus 
Suapatrocinia: 
Text    Morel  No.213.  S.13S.  aus: 


Ut  pro  nobis  interpellet 
Apud  Christum  et  repellet 
Peccatorum  vitia. 
3.  Pie  Deus  nunc  festina, 
Aures  tuas  et  inclina 
Nostris  clemens  precibus : 
Te  precamur,  miserere 
Nostri,  ut  iungamur  vere 
Angelorum  coetibus. 
Hs.  zuSt.  Gallen  546  (Brander)  Bl.288. 


340.    De  qualibus  sancto  vel  sancta. 


Adest  dies  laetitiae, 

Qua  de  valle  miseriae 

Iste  (ista)  beatus  (beata)  exiit : 

Exutus  (exuta)  carnis  carie, 

Indutus  (induta)  stola  gloriae, 

Gaudens  ad  coelum  transiit. 


Qui  (quae)  post  aurum  non  abiit, 
Neque  spem  suam  posuit 
In  thesauris  pecuniae : 
Sed  solum  vitam  petiit, 
Quam  Deus  illi  tnbuit 
In  sempiterna  requie* 


—    246    — 


3.  Nos  ergo,  qui  quotidie 
Conditionis  propriae 
Absolvimur  moestitia, 
Resolvamur  laetitia, 
Repraesentantes  gaudia 
Supernafc  matris  kodie. 

a.  Text.    Miss/  fratr.  Paris.  1520.    —    Steht  auch  im  Miss.  Cameracense. 
Ecclesiologist  XCXIL  Aug.  1853.  p.  234. 

b.  Bemerk.    4,  6.  Vgl  No.  338,  6. 


Ut  post  istius  anxiae 
Vitae  viae  quam  deviae 
Procellosa  naufragia 
Per  ipsius  suffragia 
Mereamur  consortia 
Curiae  curae  nesciae.  Amen. 


341 .    De  innocentibus. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Laus  tibi,  Christe,  patris  optimi  nate,  Deus  omnipotentiae, 

2.  Quem  coelitus  iubilat  supra  astra  manentis  plebis  decus  harmoniae. 

3.  Quem  agmina  infantium  sonoris  hymnis  collaudant  aetheris  in  arce, 

4.  Quos  impius  ob  nominis  odium  tui  misero  straverat  vulnere. 

5.  Quos  pie  nunc  rerauneras  in  coelis,  Christe,  pro  poenis  nitide, 

6.  Solita  usus  gratia,  qua  tuos  ornas  coronis  splendide. 

7.  Quorum  precibus  sacris  dele,  precamur,  nostrae  pie  crimina  vitae, 

8.  Ut,  quos  laudibus  tuis  iunxeras,  nobis  istic  dones  clemens  favere. 

9.  Illis  acterna  dans  lumen  gloriae,  nobis  terrea  concede  vincere, 

10.  Ut  liceat  serenis  actibus  pleniter  adipisci  dona  tuae  gratiae, 

11.  Herodis  ut  fiat  socius,  quisquis  in  horum  laude  se  exercet  propere, 

12.  Sed  aeternaliter  cum  eisdem  catervis  tecum  sit,  domine. 

a.  Text.  Mone  No.  646  (3,  36.)  aus:  Hs.  zuBamberg  Ed.  III,  6. 12.  Jalirh. 
(A).  Hs.  zu  Kreuzlingen  bei  Konstanz,  14.  Jahrh.  mit  dcr  Melodie  (B).  Hs.  zu 
St.  Paul  in  Knrnten  No.  48.  U.Jahrh.  (C).  Hs.  zu  Miinchen,  Clm.  14845.  fol.21. 
12.  Jalirh.  (D).  Hs.  von  St.  Peter  zu  Karlsruhe  No.  16.  14.Jahrh.  mit  der  Me- 
lodie  (E).  Bei  Gropp :  Script.  Wirceb.  3,  890.  (F).  —  Schubiger  No.  38.  e  Cod. 
S.  Gall.  546  (G).  —  Daniel  II,  8.  383.  III,  286.  V,  44.  e  Codd.  Mon.  6.  saec.XI. 
(H),  11.  saec.  XII.  (I):  Vind.  2.  saec.  XI.  (K),  3.  saec.  XI.  (L),  6.  saec.  XII.  (M), 
7.  saec.  XIV.  (N).  Berol.  1.  saec.  XI.  (0).  —  Text.  seq.  (P).  —  Miss.  Prag.  1507 
(Q),  Basil.  1510  (R).  —  Adelph.  16  (S).     Clichtov.  IV,  161.  (T). 

b.  Jjesartev.  1.  optime  DPQST.  — 2.  iubilant  FO.  super  DGR.  manentem 
K.  —  3.  collaudat  G.  (Bruckf.?)  —  4.  mis.  vul.  stravit  P.  mis.  stravit  v.  T.  — 
5.  remunerans  P.  —  6.  gr.  qui  BDEFLMPR.  tuas  E.  —  7.  sacris  deprecamur  pie 
nostra  QS.  precamur  pie  nostrae  PRT.  Mone.  pr.  nostra  N.  —  8.  Et  q.  BDFG. 
Dan.  tuis  imperas  G.  vinxeras  C.  istinc  BG.  donet  N.  clementer  P.  —  9.  das 
HL.  terrena  BCFINQT.  eterna  PS.  —  10.  pleno  nos  T.  dono  N.  —  11.  Herodes 
B.  exerceat  N.  —  12.  Sed  et  N. 

c.  Bemerk.  Ueber  das  Rhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  12.  16.  17.25. 
30.  32.  33.  35.  41.  43.  44.  45.  48.  50.  53.  54.  55.  57.  60.  61.  64.  84.  90.  98. 121. 
135.  137. 


342.    De  sanctis  Innocentibm. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Laus  tibi,  Christe, 

2.  Cui  sapit,  quod  videtur  caeteris  esse  surdastruui, 

3.  Famulatu  cuius  omnis  competit  sexus  et  aetas. 


—    247    — 

4.  Recentes  atque  teneri  milites,  Herodiano  ense  trucidati,  te  hodie 

praedicaverunt. 

5.  Licet  necdum  potuerunt  lingula,   effusione  tamen  te,  Christe,  sui 

sanguinis  praeconati  sunt.  * 

6.  Lac  cum  cruore  fundentes  ad  Deum  clamitaturi : 

7.  Uda  papilli  quem  gena  miseret  et  innocentis. 

8.  Quis  athletarum  fortissimus  unquam  exercitibus  tantam,  Christe,  suis 

contulit  victoriam, 

9.  Quantam  vagiens  coaevulis  tuis  tu  praestitisti,  mittens  eos  coelo 

regnaturos  perpetim. 

10.  0  Christi  praeconcs  clari  floresque  martyrum  corusci, 

11.  Et  confessorum  insignes  gemmulac  sanctorum, 

12.  Atque  sterilium  in  mundo  virginum: 

13.  Clari  filioli,  dulces  pusioli,  nos  iuvate  precibus, 

14.  Quos  Christus  innocentem  mortem  vestram  miserans- 

15.  Pro  sese  maturatam,  placidus  cxaudiens 

16.  Nos  regno  suo  dignetur. 

a.  Text.  Mone  No.  641  (3,  33.)  aus:  Hs.  zu  St.  Gallen  No.  378.  p.  171. 
mit  Neumen  (A).  —  Cod.  Wirzenborn.  saec.  XIV.  (B).  —  Seq.  Dav.  1495  (C).— 
Miss.  Colon.  1504  (D),  Mogunt.  1507  (E),  Minden.  1513  (F).  —  Adelph.  17  (G). 
Torrent.  (H).  —  Daniel  II,  180.  aus  DF;  III,  291.  aus  Berol.  1.  saec.XI.  (I)  und 
Berol.  2.  (K);  V,  45.  aus  Cod.  S.  Gall.  546  (Brauder). 

b.  Lesarten.  2.  „Qui  (statt  Cui)  ist  undeutlich,  entweder  sof/quae  stehen, 
oder  besscr  noch  qua  quis,  welches  dem  Versmass  entsprechen  wiirde."  Mone.  — 
2.  sudastrum  DK.  —  5.  potuernt  D,  nach  Dan.  potuerint.  —  ligula  AK.  —  6. 
clamitaturum  K.  clamitaverunt  F.  —  7.  miserat  K.  —  8.  ex  fructibu3  fur  exercit. 
Mone.  —  9.  Quantum  GH.  coelum  DK.  —  10.  chorusci  BCDF.  —  14.  Quas  I. 
—  16.  suo  fMt  E. 

c.  Bemerk.  8.  ex  fruct.,  nach  Matth.  13,  8.  Mone.  —  10.  11.  »Siehcissen 
Bluten  (flores)  und  Knospen  (gemmulae)  ihres  zarten  Alters  wegen."  Mone. 


343.    Sequentia  de  sanctis  Innocentibus. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Laus  tibi,  Christe,  Patris  optimi  nate,  Deus  oinnipotentiae, 

2.  Qui  hodie  dant  flosculi  primitivi  martyrum  laudes  coronati, 

3.  Quos  impius  persecutor  recens  progcnitos  te  quaerens  prostravcrat. 

4.  Mater  eemit  ab  ubere  raptum  natum,  vicino  partu  fusum  luci, 

5.  Mucro  furit  in  parvorum  minutis  artubus  papillis  haerentibus. 

6.  0  miserum  spectaculum!  plus  lactis  nivei  ex  his  corpusculis  fluebat 

quam  sanguinis. 

7.  Sed  tu,  Christe,  coronis  eosdem  pretiosissimis  adornasti  protinus, 

8.  Quorum  precibus  sacris  placarc,  Domine,  et  nos  famulos  tuos  defende 

sedule, 

9.  Ut  saeculi  prementis  gemendos  casus  possimus  vincerc, 

10.  Atque  tui  parentis  optatas  domos  adire  mereamur, 

11.  Ubi  sunt  mansiones  multae  partae  tuis  servis. 

a.  Text.    Schubiger  No.  37.  e  Cod.  S.  Gall.546  (A).  Morel  No.  217.  S.  140. 
aus:  Hs.  zu  Einsiedeln  No.  121.  (Notkers  Sequenzen),  11.  Jahrh.  S.  543.  (B). 

b.  Lesarten.    1.  D.  om.  fehlt  B.  —  2.  Cui  B.  — 7.  Christus  B.  —  8,  acris 
B.  —  11.  pactae  B. 


—    238    — 

326.    De  beata 

Maria  vwgine. 

l.  Regina  coeli  laetare, 

2.  Iam  a  morte  suscitatuni, 

Si  quaeras,  o  virgo,  quare, 

Sicut  erat  praelibatum 

Yox  respondet  angelica: 

Sua  voce  prophetica. 

Quod  meruisti  portare 

0  mi  mater  ora  natum, 

Passuni  Dei  salutare 

Ut  per  tunm  nos  rogatum 

Tuba  psallens  arnionica. 

Ad  regna  ducat  coelica.  Allelr 

Text.    MiBS.  fratr.  Paris.  1520. 

327.    De  beata 

Maria  virgine. 

1.  Rosae  pukhritudini, 

Decens  color  piveus 

Virgo  mater  Domipi 

Atque  decor  aurcus 

Comparata  legitur: 

Fofia  virentia. 

Sicut  rosa  floribus 

4.  Candore  niundicia 

Sic  cunctis  virginibus 

Decore  prudentia 

Maria  praeponitur. 

Figvratv  aureo : 

2.  Rosa  profert  folia 

Frondosa  viriditas 

Rubore  vernantia 

Mira  est  integritas 

Per  virtutem  radii : 

In  eorde  virgineo. 

Sic  Mariae  \  Iscera 

5,  Virgo  venerabilis 

Rubent  propter  vulnera 

Fios  immarccssibilis 

Patientis  tilii. 

Carnis  per  mundtciam 

3.  Quaedam  sunt  et  lilio 

Fac  nos  esse  candidos 

Matri  sub  mysterio 

Et  per  aurum  fulgidos 

Dei  congruentia: 

Virides  per  gratiam.  Amen. 

Ttxt.    Misb,  fratr.  PariB,  1620. 

328.    De  beata 

Maria  virffine. 

l .  Salve  sancta  Christi  parens, 

Homo  Deum,  stella  solem, 

Salve  \irgo  labe  carens, 

Nata  patrem,  virgo  prolem, 

Salve  decus  virginum : 

Antiquum  iuveneuia. 

Salve  virgo  singularis 

Salvatorem  salva  paris 

4.  Uno  sinu  fovens  agnum 

Et  ancilla  Dournum. 

Et  leonem  parvam  agnuni 

Genitorem  f? Uum : 

2.  Concepisti  virgo  Deum, 

Moriturum  aeternumque 

Paris  lactas  nutris  eum 

Idem  enim  est  utrumquc 

Pio  probans  studio : 

Fiois  et  principium. 

In  praesepe  reclinatur, 

Calor  quoque  mcmbiis  datur 

5,  Virga  munda  nos  emunda, 

Bovis  iDioisterio. 

Ne  nos  trahat  mors  secunda. 

Tuae  dono  gratiac : 

3.  Tu  naturae  contra  ritum 

Nos  informent  mores  mundi, 

Ex  angusto  infinitum 

Ne  deforment  carms  mundi 

Ventris  profers  parvula : 

Et  hostis  insidiac. 

—    239    - 

6.  Hortus  ckusus,  fons  signatus 

Hunc  vlrga  lesse  promens  florem, 

Terra,  de  qua  fructus  natus 

Cuius  currit  in  odorem 

Cibus  est  fidelium: 

Sauctorum  collegium.  Ameu. 

Text    Misb.  fratr.  Paris,  1520. 

b.  Bemerk.     Vgt.  Nr.  320. 

329.    De  heata  Maria  trifgk 

1.  Salve  sancta  Christi  parens, 

5.  Pro  his  facta  singularis 

Salve  virgo  labe  carens, 

Super  cuncta  principaris 

Salve  decus  virginum, 

Sub  supremo  principe : 

Salve  virgo  siugularis, 

Ergo  virgo  sic  promota 

Salvatorem  salva  paris 

Super  omnes  nostra  vota 

Et  aucilla  dominum. 

Promovenda  suscipe. 

2.  Tu  uaturae  contra  ritum 

Ex  angusto  iiifinitiun 
Ventre  profers  parvula ; 
Homo  Deum,  stella  Bfriem, 
Nata  patrem,  virgo  prolem, 
Antiquum  iuvencula. 
3.  Inter  spinas  tfos  fuisti, 
Sic  flos  flori  patuisti 

6.  Quod  si  reos  sancta  spernis, 
Ut  quod  sis  praelata  ternis 
Hierarchiis,  respiee ; 
Tu  reorum  advocata, 
Per  te  fit  ipsorum  grata 
Causa  coram  iudice. 

Pietatis  gratia: 

Verlmm  verbo  concepisti, 

7.  Per  te  iustis  gratia, 

Regem  regum  peperisti 

Per  te  reis  veuia 

Virgo  viri  nescia. 

Datur  et  laetitia : 

4.  Regi  nato  adhaesisti, 

Virgo  carens  simili, 

Quem  lactasti  et  pavisti 

Tu  quae  mundo  flebili 

More  matris  debito: 

Contulisti  gaudia, 

Quae  coniuncta  iiunc  eidem 

Nos  digneris  Yisere, 

Es  regina  facta  prideui 

Ut  cum  Christo  vivere 

Operum  pro  merito. 

Possimiis  in  gloria. 

a.  Tcxt.    Mone  No.  560  (2,  350.) 

nus :   Hs.  £tt  Karhruhe  o.  N.   von  1439. 

BL  70.  mit  dem  Beisaii:  Scriptum  Florentiae,  aho  einLied,  das  wahr&chcinJich 

in  Italien  gemacht  wttrde. 

b.  Bemerk.    Diese  Sequem  hal  < 

rinzelnc  Strophen  gemcin  mit  Nr.  182, 

272.  328. 

330.    De  beata 

Maria  virgine. 

1.  Uterus  virgineus 

Virgo  thronus  exstitit, 

Thronus  est  eburneus 

Cui  Deus  praestitit 

Regis  Salomonis : 

Tam  excellens  donum. 

Thronus  admirabilis, 

Dispar  et  dissimilis 

Universis  thronis. 

3,  Haec  est  Ioseph  borreum, 

2.  Salomon  pacificus 

Quod  non  operitur, 

Summi  regis  tilitis 

Haec  vas  fumlens  oleum, 

Hunc  elegit  thronum : 

Quod  non  erhauritur. 

—    260    — 


Hic  infert  Ioannes  Regi 
Turpe,  contradicis  Legi 
Turpi  adulterio : 
Nec  ex  lege,  nec  ex  more 
Fratris  potest  cum  uxore 
Garnalis  commixtio. 

His  et  illis  inculcatis, 
Dum  causatur  veritatis 
Praeco  turpes  nuptias : 
Gontra  vitam  viri  Dei 
Macbinantur  ambo  rei, 
Herodes,  Herodias. 

Dies  natalitius, 
Quo  Herodes  impius 
Natus  est,  revolvitur: 
Ornatur  palatium, 
Solenne  convivium 
Tribunis  instruitur. 

Cantant  in  convivio, 
Saltat  in  tripudio 
Foedae  matris  filia : 
Herodi,  Baronibus 
Una  placent  omnibus 
Lenae  lenocinia. 


7.  Rex  illectus  et  eiectus 
Extra  continentiam, 
Sic  puellae:  Pete,  velle 
Tuum  statim  faciam. 

8.  Gonsultrice  genitrice 
Petit  cum  instantia 
Gaput  huius,  lingua  cuius 
Monebat  salubria. 

9.  0  hamus  daemonis,    crudelis 
regulus, 

0   caput  Gorgonis  et  fraudis 

cumulus 
Est  in  muliere : 
Et  quando  caveat  tantum  dae- 

monium, 
Cum   preces   valeant   hoc    et 

ieiunium 
Sola  deiicere. 
10.  Sanctum  caput  detruncatur 
Et  in  mensis  praesentatur, 
6.  Cantant  in  convivio,  Saltatrici  deportatur, 

Caedi  cedit  cythara. 
Sancte  Praeco  veritatis, 
Sta  pro  nobis  hic  prostratis, 
Et  ad  regnum  claritatis 
Nobis  viam  praepara. 

a.  Text.    Daniel  II,  221.  ex  Act.  Sanct  Iun.  Tom.  IV.  p.  708. 

b.  Bemerk.    „Non  pigebit  lectorem  huius  carminis,  quod  et  argumento  et 
versuum  collocatione  multum  habet  singularitatis,  habet  ingeniosi."  Daniel. 


362.    De  sancto  Ioanne  Baptista. 


1.  In  occursum  Praecursoris 
Goncurrenti  cordis,  oris, 
Curramus  obsequio : 

In  lucerna  Lux  laudetur, 
In  Praecone  veneretur 
Iudex,  Sol  in  radio. 

2.  Solem  solet  repentinum 
Vel  quid  grande  vel  divinum 
Vulgus  aegre  capere: 
Quare  nobis  hebetatis 

Sol  supernae  veritatis 
Praeluxit  in  sidere. 

3.  Hic  praecursor  et  Propheta, 
Immo  Prophetarum  meta, 
Legi  ponens  terminum : 
Mire  coepit  per  applausum, 
Ventre  matris  clausus  clausum 
Revelando  Dominum 


4.  Zacharias  non  admittit 
Gabrielem,  dum  promittit 
Veterano  filium : 

Quod  est  ei  sic  repensum, 
Quod  suspenso  fit  suspensum 
Linguae  miuisterium. 

5.  Subit  tempus,  videt  natum, 
Et  suspensa  loquela  tum 
Patri  restituitur: 

Ruunt  eorum  parentes 
Cum  vicinis,  nescientes, 
Quid  de  sursum  geritur 

6.  Non  est  illo  maior  natus 
De  natis  e    semine. 
Sed  nec  illi  comparatur, 
Qui  natus  ex  Virgine 


—    261    — 

7.  Puer  ac  si  iam  expcrtus 

Clamat;  baptizemini, 

Mundus  inundurn  desrrit. 

In  occursum  Doniiui 

In  deserto  nmi  drsertus 

Dirigatis  semita 

Cornu  carnis  conterit. 

10.  Sumuius  ille  qui  coronas 

Serta  terna  dena  donat 

8.  Huiu               luiius  vestis, 

His  coelorum  civibus; 

Non  tain  pastus  est  quam  pestis 

Illis  dat  et  sexagena, 

Et  carnis  exitium: 

Huic  loanni  dat  centena 

Oui  camelus,  herbae  crudae 

Prae  cunctis  ordinibus. 

Dait  locustae,  dat  mel  rude 

11.0  Lucerna  verae  Lucis, 

Yestes  et  edulhira. 

0  Praecursor  magni  Ducis, 

Praeco  poenitentiae : 

9.  Mira  pueritia, 

Sta  pro  nobis  ante  Ducem 

Mira  Dei  gratia, 

Et  procura  nobis  lucem 

Mira  verbis  novitas 

Sempiternae  gloriae. 

Text.    Daniel  II,  217.  „carmen  poetica virtnte  valde eximium1'  ex  Aet.  Sanct. 

Iun.   Tom.  IV.   p.  701.   „ex  vetere  Misaali  Laudunensi.1' 

363.    In  nativitate  sancti  Iohannis  Baptistae. 

1.  Collandantes  exultemus, 

4.  Non  surrexit  maior  eo, 

Exultantes  decanteinus 

Quisquam  prophetaus  de  eo 

Baptistac  praeconia : 

Inter  natos  hominum : 

CuiUS  ortua  nunciatur 

Queni  praedixit,  demoustravit, 

Per  an^clum,  et  mjratur 

Demonstratum  baptizavit 

tfater  partus  nescia. 

Remissorem  criminum. 

2.  Hunc  sterilis,  parit  mater, 

5.  Hic  praecursor  summi  Regis, 

Zacharias  mutus  pater 

Verus  praeco  novae  legis 

Prophcticc  loquitur: 

Aureolam  suscipit: 

Cuius  virtus  miraculi 

Dum  carceri  inancipatuin 

Corda  trepida  populi 

Rex  impius  hunc  beatum 

Excitasse  creriitur. 

Decoilari  praecipit. 

3.  In  ventre  sanetiticatus 

6.  0  lohannes  vir  praeclare 

Fuit,  fugit  iamque  natus 

Tu  pro  nobis  implorare 

Huius  mundi  mollia: 

Yelis  Dei  clementiam: 

Et  desertum  ingreditnr, 

Ut  post  istius  auxiae 

Melle,  locusta  pascitur, 

Vitam  vitaeque  deviae 

1 1  evitet  levia. 

Nos  perducat  ad  gloriam.  Amen. 

1.    Miss.  fratr.  Parie.  1520. 

364.    In  nativitate  san 

cti  lohannis  Baptistac. 

1.  Laetabundus  resonet 

2.  In  ventre  declauditur, 

Devntus  rhurus 

Plaudit,  sic  agnoscitur 

Alleluja. 

1  lorein  natum  sterilis 

Sol  de  stella : 

Prodit  solem  nuncians 

Profudit  thorus, 

Stella  mundo  radians 

Sempet  clata. 

—    262    — 


3.  Ut  patri  promittitur, 
Quasi  flos  egreditur 
Pari  f orma : 

Cuius  vita  crimine 
Neque  levi  famine 
Fit  corrupta. 

4.  Per  eius  exordium 
Cunctis  datur  gaudium 
Vallc  nostra: 

Quid  venturum  docuit, 
Verbum  limphis  abluit 
Carne  sumpta. 

5.  Peccatorum  agmina 
Viperarum  germina 

a.  Text.    Miss.  fratr.  Paris  1520. 

b.  Bemerk.     Vgl.  unten  Nr.  406. 


Dicit  propter  crimina 
Essecaeca: 
Non  fuit  virtutibus 
Maior  in  hominibus, 
Patent  Christi  vocibus 
Haec  praedicta. 
6.  lohannis  funera 
Quaerit  adultera, 
Quem  sic  decollat 
Gens  misera. 
Nos  eius  dextera 
Trahat  ad  supera, 
Det  quem  genuit 
Puerpera.  Alleluja. 


365.    De  sancto  Iosepho. 


1.  Christus  ecclesiae  dilectus  spon- 

sus, 
Ad  nos  venit  sic  absconsus, 
Quod  totum  mundum  latuit : 
Sic  volens  pro  nobis  incarnari 
Atque  matrem  suam  desponsari 
Sancto  Ioseph  disposuit. 

2.  Ioseph  sacrum  mysterium  nescit. 
Quare  vehementer  obstupescit, 
Dum  venter  tumescit 
Mariae  virginis : 
Sed  in  somnis  edocetur, 
Quod  hoc  opus  operetur 
Virtus  sacri  flaminis. 

3.  Ioseph  iustus  et  quietus, 
Fide  promptus,  vultu  laetus, 
Iussis  angeli  obediens, 
Sponsam  suam  veneratur 
Eique  devote  famulatur, 
In  adversis  patiens. 

4.  Sicut  patet  per  scripturam, 
Pater  Christi  propter  curam 
Servavit  pudicitiam: 
Iesus  Ioseph  honoravit 
Et  cum  ipso  habitavit 
Per  totam  suam  infantiam. 

a.  Text.    Morel  No.  233.   S.  147.  331. 
(Brander)  Bl.  232. 

b.  Lesarten.    6,  6.  „Vielleicht  ist  zu 
Aegypti  Bemitis."  —  6,  8.  Ohne  et  Morel. 


0  laus  magna  tanti  viri, 
Cuius  actus  sunt  tam  miri 
Et  praecelsi  meritis : 
Iesus  sibi  deservivit, 
Sibi  subiectus  secum  ivit, 
Sequens  eum  in  Aegypti  semiti 
Ioseph,  Mariae  defensor, 
Derogantium  deprehensor 
Et  custos  fidelissimus, 
Nunquam  verbum  querulosum, 
Iracundum  aut  vitiosum 
Fatur  vir  castissimus. 
0  quam  felix  hic  conventus, 
Ubi  omnium  concentus 
Tam  excelsus  est  inventus, 
Vivunt  quia  singulariter  1 
Iesus,  Ioseph  cum  Maria 
Vivunt  simul  laude  pia, 
Obsequuntur  sibi  in  via 
Ad  invicem  humiliter. 
Sancte  loscph,  tu  probatus 
Et  virtutibus  ornatus, 
Ideo  fulges  iam  in  coelo  coronatu 
Cum  electis  patribus : 
Cum  Maria,  matre  Christi, 
Ipsum  roga,  quem  nutristi, 
XJt  nos  protegat  a  morte  tristi 
Et  vobis  iungat  in  coelestibus. 
aus:  Hs.   zu  St.  Gallen  No.  64' 

lesen:  Et  subiectus  secum  vivit  L 


—    263    — 

36fi.    In  festo  sancti  losephi  confessoris. 

Digoaa  Ioeepfa  iusti  laudes  intoncut  christiani. 

Vir  hie  caetufl  Tirgioi  matri  futurae  Dei  sponsatur  prae  cunctis  huius 

orbis. 
Nutrit  paneni  coelicura  casta  coniuge  factum  homiuem,  ut  salvet  pec- 

catores. 
Obetlit  Maria  huic  eum  proli?  pia,  cui  trina  machina  muudi  servit  per 

saecula. 
Recliuat  in  praesepio  Patris  qui  manet  gremio  suaque  gestaut  brachia 

palmo  aui  claudit  aethera. 
Degit  sub  illius  cura  qui  creat  regit  omnia  custos  regisque  pudoris 

virginia  nos  tua  prece  iustos  fac  et  castos. 
Omnes  et  tibi  devotos  facias  cives  regni  coelestis  haeredes  quoque 

Christi.   Amen. 
Text    Miss.  fratr.  Paris.  1620. 


367*    De  sancto  Simeone. 


Regj  regum  iubileraus, 
lusti  senis  renovemus 
Syineonis  gaudium : 
Cuius  adimplevit  bonus 
Deus  cousolacionis 
Longum  desiderium. 
Vir  iustus,  vir  honoratus, 
Vir  virtute  consummatus 
Totus  Deo  deditus : 
.    .    vidit  Christum  Dei, 
Sicut  dictum  fuit  ei 
Voce  sancti  spiritus. 
Gaudens  Christum  amplexatur, 
Dtun  in  templo  prueseutatur, 
Mysticis  muneribus : 


B. 


En  inquit,  quod  concupivi 
Iam  iuvenem  quem  quaesivi 
Voto,  voce,  tletibus. 
Ecce  cemo  salvatorem, 
Gentium  illustratorem, 
Israelis  gloriam: 
Nuuc  in  pacc  me  dimittis, 
Quia  solvis  quod  promittis 
Per  tuam  clemenciam, 
Ergo  Deus  tu  nostrorum 
Finis  desideriorum 
Plenitudo  gloriae : 
Hac  nos  prece  Symeonis 
Tuis  semper  frui  bonis 
In  sanctorum  requie. 


Text.    Diese  Scquenz  stckt  geschriehen  im  Mias.  Spircnac  1498  nuf  dem 
im  Mias.  Benedict.  Burafeldcnse  1518   auf  dnn   htzten  Eiaf: 
sind  in  der  Paulin.  Bibliothek  zu  Miinster  itt   Westfaltn. 


MiSB 

b.  Lesarten. 
icht  laen. 


2,  4.    Ba*    hier  fehlcndc    Wort    konnte   der  Abschreiber 


1. 
2. 
3. 
4. 


368.    Be  divisime  Apostolorum. 
(Auctor  est  GodeBealkus.) 

i  enarrant  gloriani  Dei  filii  Verbi  iucarnati,  facti  de  terra  coeli. 
Haec  enim  gloria  soli  Domino  est  congrua. 
Noraen  cst  cuius  magni  consiiii  angelus. 
Istud  consiiium  lapso  homini  anxilium  est  antiquum  et  profundum  et 

um  factum  solis  taritum  sanctis  cognituiii, 
Cum  angelus  iste,  bomo  faetus  e\  muliere  iuimortalem  de  mortali, 

cto  terra  fecit  coelum,  ex  homine  angelum. 


^^m 


—    264    — 

6.  Hic  est  dominus  exercituum  Deus,  cuius  sunt  angeli  missi  in  terram 

apostoli : 

7.  Quibus  se  ipsum  vivum  pracbuit  resurgens  in  multis  argumentis 

pacem  mortis  victor  nuncians. 

8.  Pax  vobis,  ego  sum,  inquit,  nolite  iam  timere:  praedicate  verbum 

Dei  creaturae  omni  coram  regibus  et  principibus. 

9.  Sicut  misit  me  pater  et  ego  mitto  vos  in  mundum :  estote  ergo  pru- 

dentes  sicut  serpentes,  estote  ut  columbae  simplices. 

10.  Hinc  Petrus  Roinam  apostolorum  princeps  adiit,  Paalus  Graeciam 

ubique  docens  gratiam,  ter  quatuor  hi  proceres  in  plagis  terrae 
quatuor  evangelizantes  trinum  et  unum. 

11.  Andreas,  Iacobus  uterque,  Philippus,  Bartholomaeus,  Simon,  Thad- 

daeus,  loannes,  Thomas  et  Matthaeus  duodecim  iudices,  non  ab 
uno  sed  in  unum  divisi,  per  orbem  divisos  in  unum  colligunt : 

12.  In  omnem  terram  exivit  sonus  eorum, 

13.  Et  in  fines  orbis  terrae  verba  eorum. 

14.  Quam  speciosi  pedes  evangelizantium  bona,  praedicantium  pacem, 

15.  Sanguine  Christi  redemptis  ita  dicentium:  Sion,  regnabit  Deus  tuus, 

16.  Qui  verbo  saecula  fecit,  quod  pro  nobis  verbum  caro  factum  est  in 

fine  saeculorum. 

17.  Hoc  verbum,  quod  praedicamus,  Christum  crucifixum,  qui  vivit  et 

regnat  Deus  in  coelis. 

18.  Hi  sunt  coeli,  iu  quibus,  Christe,  habitas,  in  quorum  verbis  tonas, 

fulguras  signis,  roras  gratiam. 

19.  His  dixisti:  Rorate  coeli  desuper  et  nubes  pluant  iustum,  aperiatur 

terra  germinans, 

20.  Germen  iustum  suscita,  terram  nostram  quam  apostolicis  verbis 

serens  germinare  facias : 

21.  Quorum  verbis  verbum  patris  tenentes  in  patientia  fructum  ferre  fac 

nos  tibi  Domine. 

22.  Hi  sunt  coeli,  quos  magni  consilii  angelus  inhabitas,  quos  non  servos 

scd  amicos  appellas,  quibus  omnia,  quae  audisti  a  Patre,notificas. 

23.  Iu  quorum  divisione  collectum  gregem  custodias  indivisum  et  in  vin- 

culo  pacis  unum,  ut  in  te  unum  simus,  sicut  iu  patre  tu  es  unus : 

24.  Miserere  nobis  tu,  qui  habitas  rex  in  coelis. 

a.  Text.  Daniel  II,  44.  384  e  Codd.  Monac.  10.  saec.  XII.  (A),  Mon.  11. 
saec.  XII.  (B),  Cod.  Vind.  8.  saec.  XV.  (C).  —  Schubiger  No.  57.  e  Cod.  S.  Gall. 
548  (D).  —  Text.  seq.  (E).  Seq.  Dav.  1495  (F).  —  Miss.  Brandenburg.  saec. 
XVI.  (G),  Colon.  1504  (II),  Mogunt.  1507  (I),  Prag.  1507  (K),  Basil.  1510  (L), 
Halberstat.  1511  (M),  Minden.  1513  (N),  Numburg.  1517  (0).  —  Adelph.  65  (P). 
Clichtov.  IV,  205.  (Q).  Ludec.  (R).  Torrent.  (S).  —  Steht  auch  im  Cod.  S.  GaU. 
54G  (Brander). 

b.  Lesartcn.  2.  Hic  D.  —  4.  Illud  PS.  —  5.  factus  BLN,  die  andern  n&tus. 
homo  ex  mul.  (ohne  f.  und  n.)  S.  —  immortale  Q.  ex  mortali  CDEFIM,  die  andern  de 
m.  —  coelum  fecit  DEFHILMN.  —  in  terram  mis.  Daniel,  dic  andem  mis.  in  t.  — 
10.  incliti  proc.  H.  die  andem  proc.  ABC.  —  11.  Matthias  et  MatthaeusPS,  inden 
andern  Texten  fehlt  Matthias.  —  in  una  B.  —  14.  ev.  bonum  GMNO.  ev.  pacem 
praed.  bona  B.  —  16.  fecit  fehlt  E.  —  17.  Deus  rex  C.  —  18.  coeli  fehlt  E.  — 
coeli,  quibus  Chr.  inhabitas  Dan.,  die  andern  in  q.  Chr.  hab.  —  Christus  G.  —  verbum 
D.  —  fulg.  ningis  H.  —  gratia  BDL.  Dan.  —  20.  suscitat  terra  nostra  quam  C. 
suscitat  KO.  —  n.  qui  Dan.  n.  quae  P.  —  21.  Q.  verbura,  verbum  patris  tenentes 
D.  —  tenentis  HP.  —  22.  sunt  fehlt  DELMN.  Dan.  —  22.  appellabas  Dan.  — 
28.  unum  fehlt  P.  Dan.  —  24.  rex  fehlt  Dan. 


—    265    — 

c.  Bemerk.  1.  „Sicut  coeli  ct  firmamentum  enarrant  gloriam  Dei,  ita  apo- 
Btoli  coelesti  doctrina  illuminati  nihil  aliud  praedicant,  nisi  gloriam  Christi,  unde 
recte  coeli  vocantur,  qui  antea  de  terra  erant  i.  e.  terrcnis  desideriis  flagrabant. 
Imago  desumpta  cst  exPs.  XIX,  quem  in  omnibus  Apostolorum  festis  recitabant." 
Daniel.  —  2.  ,.Apostoli,  quorum  praeconio  vcrbum  incnrnatum  mundo  innotescit, 
snperiorcs  sunt  prophctis  et  reliquis  lcgis  doctoribus."  Daniel.  —  3.  Cf.  Is.  IX,  6. 
—  7.  Contexuit  pocta  locos  script.  Ioan.  XX,  19—21.  Marc.  XVI,  15.  Matth. 
X,  16.  18.  —  11.  Cf.  Matth.  XIX,  28.  —  12.  Cf.  Ps.  XVIII  (XIX),  4.  5.  — 
15.  Cf.  Is.  Lll,  7.  —  20.  Cf.  Ierem.  XXIII,  5. 

Ueher  rfas  lihythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  27.  33.  35.  36.  37.  38.  40. 
48.  49.  54.  61.  70.  94.  —  Eine  freie  Uebersetzung  von  Effenberger  steht  bei 
Hnogek  2,  205. 


369.    De  plnribus  Apostolis. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Clarc   saiictorum   senatiis   apostolorum,  princeps  orbis  terrarum, 

rectorque  regnorum, 

2.  Ecclesiarum  mores  et  vitam  moderare, 

3.  Quae  per  doctrinain  tuam  fideles  sunt  ubique. 

4.  Antiochus  et  Remus  concedunt  tibi,  Petre,  regni  solium. 

5.  Tyrannidem  tu,  Paule,  Alexaudrinam  invasisti  Graeciam. 

6.  Aethiopes  horridos,  Matthaee,  agnelli  vellere. 

7.  Qui  maciilas  nesciat  aliquas,  vestisti  candido. 

8.  Thoma,  Bartholomaee,  Ioaunes,  Philippe,  Simon  Iacobique  pariles, 

9.  Andrea,  Thaddaee,  Dei  bellatores  inclyti, 

10.  En  vos  oriens  et  occidens,  immo  teres  mundi  circulus  se  patres 

habere  gaudet  et  expectat  iudices. 

11.  Et  idcirco  mundus  omnis  laudes  vobis  et  honorem  sanctis  debitum 

supplex  impendit. 

a.  Text.  Daniel  II,  29.  384.  III,  287.  e  Cod.  Mon.  11.  saec.  XII.  (A),  Cod. 
Vind.  3.  saec.  XI.  (B).  Cod.  Berol.  1.  (C).  —  Schubigcr  No.  34.  e  Cod.  Einsidl.  Fr.  1. 
(D).  —  Cod.  Wirzcnborn.  sacc.  XIV.  (E).  —  Text.  seq.  (F).  Scq.  Dav.  1495  (G). 
—  MisB.  Colini.  1504  (H),  Mogunt.  1507  (I),  Basil.  1510  (K),  Halberstat.  1511  (L), 
fratr.  Paris.  1520  (M).  —  Adelph.  llfi  (S).  Clichtov.  IV,  227.  (0).  Wackernagel 
I,  103.  aus:  Miss.  Mog.  1482  (P),  Mog.  1497  (Q),  Magdeb.  1493  (R),  Lubeck. 
kurz  vach  1480  (S).  Clichtov.  1515  (T).  —  Nteht  auch  im  Cod.  S.  Gall.  546 
(Brander). 

b.  Lesarten.  2.  vitas  A.  v.  suam  B.  —  5.  alexandrinura  Wack.  —  Grae- 
cias  C.  —  7.  maculas  n.  a.  vertisti  B.  nesciant  C  —  10.  oc.  et  or.  DRS.  —  im. 
totius  m.  S.  —  im.  totus  m.  BM.  circulos  FL.  patrem  B.  —  11.  honores  E.  ad 
honorem  F. 

c.  Bemcrk.  Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  13.  28.  43. 
59.  61. 


370.    De  sanctis  Apostolis. 

1.  Qui  sunt  isti,  qui  volant  ut  nubes  per  aera, 

2.  Portantes  Christi  per  sanctum  Spiritum  mysteria  ? 

3.  Hi  suut  terrae  principes  et  electi  lapides,  quorum  sonus  exauditus 

est  per  terrae  climata. 


—    266    — 

4.  Petrus  Antiochiam,  Paulus  Alexandriam  et  Andreas  convertit  ad 

Dominum  Achaiam. 

5.  Iohannes  in  dolio  et  ferventi  oleo  senatum  devicerat. 

6.  Philippus  Azoticum  destinavit  populum  ad  matrem  ecclesiam. 

7.  Adhuc  sunt  in  numero  Iacobus,  cum  Iacobo  Symon  et  Iudas  Thaddaeus. 

8.  Vocatus  a  Domino  sedens  in  theloneo  sequitur  Matthaeus  et  Bar- 

tholomaeus. 

9.  Thomas  non  postponitur,  Matthiasque  tollitur  vocatus  a  Domino  sorte 

apostolica 
10.  Ergo  vos  apostoli  et  amici  Domini  nostrorum  absolvite  peccatorum 
vincula  iuvando  per  saecula. 

a.  Text.  Mone  No.  C68  (3,  65.)  aus:  Reiclienauer Perg.-Hs. No. 209. Bl. 47. 
mit  der  Melodie  (A).  Geschriebenen  Zusdtzen  aus  dem  15.jahrh.  in  einemalten 
Messbuch  zu  Ncuhausen  bei  Pforzheim,  worin  das  Lied  prosa  de  apostolis  be* 
titelt  ist  (B).  —  Miss.  Mogunt.  1507  (C),  Halberstat.  1511  (D).  —  Daniel  II,  181. 
hat  die  1.  ZciJc  aus  dem  Miss.  Prag.  1507  (E).  —  Stcht  auch  im  Cod.  S.  GaU. 
546  (Brander). 

b.  Lesarten.  1.  Hi  sunt  DE.  ut  nubes  vol.  B.  —  2.  Portant  Mone,  alle 
Textc  haben  portantes.  —  3.  sonus  fehlt  B.  —  4.  et  fehlt  B.  —  5.  ex  f.  A.  Mone. 

—  7.  in  martyrio  B.  —  Simon  Cananaeus  et  AB.  —  8.  sedet  B.  —  telonio  AB. 

—  9.  M.  colitur  AB.  —  per  dominum  B.  —  10.  et  elccti  AB. 

c.  Bemerk.  Bartsch  S.  175:  Ungleich  Mufiger  ist  das  Fehlen  des  Ein- 
gangs,  wfihrend  die  Sequenz  eincn  Schluss  hat.  Dieser  Schluss  besteht  oft  nur 
darin,  dass  dem  zweiten  Stollen  der  letzten  Strophe  ein  Vers  hinzugefugt  wird\ 
So  lautet  hier  die  letztc  Strophe: 

Ergo  vos  apostoli 
et  electi  domini, 
Nostrorum  absolvite 
peccatorum  vincula 
iuvando  per  saecula. 


371.    De  sanctis  Apostolis. 


1.  Coeli  solcm  imitantes, 
In  occasu  triumphantes 

8rtum  solis  afferunt : 
rtum  solis  et  occasum, 
Quorum  omnes  ita  casum 
Terrae  fines  referunt. 

2.  Petrum,  Paulum  ct  Andream 
Per  Neronem,  per  Aegeam 
Koma,  Patras  perimunt: 
Herodes,  gens  pharisaea 
Iacobis  et  in  Iudaea 

Binis  vitam  adimunt. 

3.  Iuda  surgit  in  Matthiam, 
Dum  ostendit  ei  viam 
Coelestis  praeconii : 


5. 


Cyprus  surgit  in  doctorem 
Barnabam,  dum  sibi  rorem 
Stillat  evangelii. 

Ioannes,  ut  est  vocatus 
Ab  Epheso,  est  translatus 
Ad  Christi  convivia: 
Mauri  trucidant  Matthaeum, 
Et  Indi  Bartholomaeum, 
Et  Philippum  Scythia. 

Thomam  Indi,  Iudam  Persae 
Simonemque,  sic  diverse 
Coeli  coelos  penetrant : 
Sic  ascendunt  coeli  coelos, 
Ubi  Christo  fundunt  melos, 
Nobis  vitam  impetrant 


—    267     — 


7.  His  patronis  vitae  donis 
Christe  nos  accumula, 
Ut  queamus  quod  speramus 
Tenere  per  saecula. 


6.  Marcus  Petrum  imitatus 
Protopraesul  immolatus 
Est  in  Alexandria: 
Lucas  Pauli  comes  fidus, 
Post  prolatum  duplex  sidus, 
Dormit  in  Bithynia. 

a.  Tcxt.  Daniel  II,  211.  V,  140.  e  Cod.  Mon.  17.  Miss.  Tegernseens.  1494 
(A).  Cod.  S.  Gall.546  (B).  — Mone  No.  G69  (3,  66.)  aus:  IIs.  zuCoblem  No.  12. 
mit  der  Melodie,  14.  Jahrh.  (C).  —  Miss.  fratr.  Paris.  1520  (D).  —  Clichtov. 
IV,  228.  (E).  —  Steht  auch  in:  Hs.  zu  Engelb.  No.  %,.  14.  Jahrh. 

b.  Lcsarten.  1,  1.  C.  coelos  im.  B.  —  1,  3.  eflferunt  AE.  —  1,  4.  Solis 
ort  Dan.  —  17  6.  Mundi  fin.  D.  asserunt  E,  in  der  Erklarung  versteht  es  aber 
Clicht.  ftir  referunt.  —  2,  4.  H.  et  g  hebraea  Dan.  —  3.  fetilt  in  DE.  —  4,  1. 
L  est  segregatus  Sic  manens  ut  est  vocatus  Ad  Chr.  D.  —  4,  6.  Sichya  D.  — 
5,  2.  Sym.  1).  sic  super  se  CE.  Mone.  —  5,  3—6.  fehlen  C.  —  5,  5.  pangunt  C. 
Mone.  panduut  E.  —  5,  6.  impetrent  D.  —  6,  7.  hat  Mone  aus  A  und  einem 
Miss.  Eremitaruui. 


372.    De  Apostolis. 


1.  0  Pctre  beatissime 
Apostolorum  maxime, 
Me  in  firfe  catholica 
Tua  prcce  consolida. 

2.  0  Paule,  mundi  lilium, 
Praesta  mihi  auxilium, 
Spem  firmam  mihi  impetra 
Contra  mundi  discrimina. 

3.  0  Andrea  piissime, 
Vota  precantum  suscipe 
Et  charitatis  geminac 
Reple  mentem  dulcedine. 

4.  0  I  ac o  be  accelcra, 
Mea  dcle  scelera, 

Milii  dans  dona  iustitiae 
A  fomento  malitiae. 

5.  0  Iohannes  castissime, 
Iesu  Christo  carissime, 
Dona  mihi  prudentiam 
Et  castam  conscientiam. 

6.  0  Philippe,  os  lampadis, 
Evacua  me  a  tenebris, 
Virtutum  lustrans  lumine, 
Muni  me  fortitudiue. 

7.  Olacobe,  Icrusalem 
Fac  me  poli  participem, 
Ornatus  temperantia 
Et  sanctatatis  gratia. 


8.  0  princeps  apostolice, 
Bartholomee  domine, 
Mala  mea  mortifica, 
Quae  bona  sunt  vivifica. 

9.  0  Thomo,  tu  qui  vulnera 
Palpasti  salutifera, 

Tu  sana  plagas  sceleris 
Coelestis  rore  nectaris. 

10.  0  Mathaee,  ne  diflferas, 
Fugare  res  mortiferas, 
Voluptates  carnalium 
Dans  dona  spiritalium. 

11.  0  Simon  beatissime, 
Norma  obedientiae, 

Da  per  precum  potentiam 
Veram  obedicntiam. 

12.  0  Iuda,  Christum  confitens, 
Cor  mihi  dona  poenitens 
Cum  fructu  poenitentiae 

In  bonis  permanentiae. 

13.  0  Mathia,  qui  meritis 
Couiunctus  es  apostolis, 
A  cunctis  salva  pcstibus, 
Coniunge  me  coelestibus. 

14.  0  Maria  Magdalena, 
Gratia  divina  plena, 
Apostolorum  apostola, 
Salutem  nobis  impetra. 


—    268    — 


15.  Vos,  quemque  singulariter, 
Omnesque  precor  pariter, 
Ut  pro  meis  excessibus 
Oretis  horis  omnibus. 

16.  Omnes  sancti  apostoli, 
Mei  vos  miseremini, 
Vestra  sancta  niemoria 
Me  collocet  in  gloria. 

17.  Vos  mundi  dc  tumultibus 
Elegit  pius  dominus, 


Qui  meruistis  cernere 
Deum  nostrum  in  corpore. 

18.  Vos  estis  mundi  lumina 
Super  solem  lucentia, 
Per  quos  fulget  ecclesia 
Ut  sol  et  luna  splendida. 

19.  Gum  filio  vos  hominis 
Hunc  mundum  iudicabitis; 
Me  per  vos  salvum  exspecto 
Extrerao  iu  iudicio.   Amen. 

Hortulus  animao   (Paris  de  Bri< 


a.  Text.    Morel   No.  234.   S.  148.   aus 
Bl.  112.  Mone  fiihrt  3,  67.  aus  dem  Hort.  die  2  ersten  Zeilen  an. 

b.  Lesart.    4,  2.  Morel  (S.  331.)  will  tu  vor  oder  nach  mea  einschieben. 


373.    De  Apostolis. 


1.  Cum  suprema  melodia 
Sonet  dulcis  harmonia, 
Psallat  vox  angelica: 
Chorus  omnium  sanctorum 
Laudibus  apostolorum 
Canet  lacta  cantica. 

2.  Verbum  Dei  incarnatum 
Clamat  mundo  esse  natum 
Et  probat  miraculis : 
Ydolatria  turbatur, 

Contra  Christum  inflammatur 
Et  armatur  iaculis. 

3.  0  quam  mira  haec  sophia, 
0  quam  nova  coeli  via ! 
Vincit  qui  occiditur : 
Roma  necat  Petrum  cruce, 
Paulum  ense,  et  sic  duce 
Christo  mundus  vincitur. 

4  Crucifigit  per  Aegeam 
Patras,  occidit  Andream, 
Caedit  Thomam  India. 

Text.  Morel  No.  237.  S.  150.  aus 
Bl.  371,  mit  der  Melodie.  —  Daniel  V, 
Zeilen,  aber  etwas  abweichend:  Dum  s. 


Iacobum,  natum  Alphei 
lacobumque  Zebedaei 
Et  Mathiam  Syria, 

5.  Symonem  et  Iudam  Persa, 
Barnabam  Cyprus  perversa, 
Marcum  Alexandria, 
Acthiopia  Mathaeum, 
India  Bartholomeum 

Et  Philippum  Asia. 

6.  Iohannes  in  Asia, 
Lucas  in  Bithynia 

In  pace  migraverunt : 
Uni  Deo  gloria, 
Cuius  victoria 
Sancti  triumphaverunt. 

7.  Et  vos  patres,  veris  bonis, 
Locupletes  coeli  donis, 
Apud  thronum  gratiae, 
Intercedite  pro  nobis, 

Ut  consortes  simus  vobis 

Cohaeredcs  gloriae. 
:  Hs.  zu  St.  Gallen  No.  546   (Brander 
171.  hat  aus  derselben  Hs.  die  3  erstei 
m.  Sonat  d.  armonia. 


374.    In  communi  Apostolorum. 

1.  Alleluia  nunc  decantet  universalis  ecclesia, 

2.  Extollendo  laude  celsa  apostolorum  insignia. 

3.  Quorum  princeps  per  crucem  scandit  Petrus  alta  poli  sidera, 

4.  Doctor  orbis  triumphat  sub  Nerone  urbe  in  Romulea. 

5.  Crux  Andreae  digna  confert  praemia. 


—    269    — 

6.  Iacobus  uterque  nitet  laurea. 

7.  Herodes  illum,  hunc  Iudaica  gens  transmittit  ad  aethera. 

8.  Sunt  Ioanni,  sunt  Matthaeo  collata 

9.  Aeque  clara  gratiarum  munera. 

10.  Hirtacus  illum  necat,  hunc  suas  Iesus  vocat  ad  epulas. 

11.  Philippus  Christi  gratia  docens  praedicat  in  Scythia. 

12.  Thomas  confossus  lancea  cursum  consummat  in  India. 

13.  Simon  et  Iudas,  dum  sacra  Persis  ostendunt  monita, 

14.  Fusus  sanguis  ambos  stola  perornavit  purpurea. 

15.  Bartholomaeus  dat  Indis  vitae  dogmata. 

16.  Matthiae  culmen  dedit  sors  apostolica. 

17.  Plaudat  ergo  tellus,  plaudat  coelorum  curia. 

18.  In  hac  die  clara  plauda  praesens  familia, 

19.  Houorando  sacrosancta  apostolorum  merita. 

20.  Hi  sunt  candelabra  ante  Deum  lucentia, 

21.  Hi  praelati  celsa  summi  regis  in  curia, 

22.  Hi  sal  terrae,  hi  lux  mundi,  hi  clara  coeli  lumina. 

23.  Iam  palma,  iam  corona,  iam  promissa  olim  mensa  illis  est  apposita. 

24.  0  quanta,  quam  praeclara,  quam  iucunda  celebrantur  hac  mcnsa 

convivia! 

25.  Hic  nostra  sunt  solemnia, 

26.  Sint  vota,  sint  praeconia, 

27.  Sint  pia  laudum  carmina,  Amen. 

a.  Text.  Mone  No.  667  (3,  63.)  aus:  Beichenauer  Hs.  No.  209.  f.  18. 
14.  Jahrh.  mit  der  Melodie  und  dem  Beisatz:  Philippi  et  Iacobi.  Das  Lied 
steht  unter  den  Notkerschen  Sequenzen  (A).  Neale  p.  214.  e  MiBB.  Nidrosiensi 
1519  (B).    Daniel  V,  331.  (C). 

b.  Lesarten.  2.  laude  celsa  fehlt  C.  Ext.  sacrosancta  ap.  A.  —  4.  trium- 
phans  A,  triumphat  Mone.  —  8.  fehlt  C.  —  9.  Duo  sacra  grat.  A.  —  10.  h.  Ies. 
suas  A.  —  11.  in  India  A.  —  12.  confessus  A.  confossus  Mone.  —  13.  dum 
clara  B.  —  16.  Matthiam  culmini  A.  Hs.  dedit,  gegen  das  Versmass.  Mone,  der 
dat  hat.  —  17.  plaudant  c.  agmina  AC.  —  18.  Et  hac.  A.  pangat  pracs.  AC.  — 
22.  clari  A.  —  23.  Hi  nostra  sint  praeconia,  Sint  vota,  sint  sollemnia,  Sint  grata 
laudum  agmina;  Iamque  palma,  iam  cor.  iam  pr.  ol.  m.  ill.  e.  app.  A. 

c.  Bemerk.  Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  31.  68.  79.80. 
88.  134.  136. 


375.    In  communi  Apostolorum. 

1.  Cuius  laus  secundum  nomen,  eius  est  et  gloria, 
Et  in  universa  terra  qui  dedit  iudicia. 

2.  Timet  reus  iudicandus  teste  conscientia, 
Amat  iustus  liberandus  eius  sola  gratia. 

3.  Haec  tanquam  abyssus  multa  sunt  inscrutabilia. 
Sed  de  Deo  natus  Deus  Dei  Sapientia. 

4.  Nos  ex  alto  visitavit  et  venit  in  propria 
Factus  homo,  qui  narravit  nobis  haec  et  alia. 

5.  Quae  latebant  in  figuris  occulta  mysteria. 
Stulta  quoque  muudi  Deus  et  contemptibilia 

6.  Sublimavit  dignitate,  praefecti  potentia, 
Quae  ubique  praedicarent  eius  testimonia. 


—    270    — 


7.  Hi  sunt  coeli  continentes  secreta  coelestia ; 

Hi  sunt  nubes,  unde  manat  doctrinarum  pluvia. 

8.  Hi  sunt  templi  fundamenta,  sunt  portae,  sunt  atria, 
Sunt  bases  atque  columnae,  quibus  stat  Ecclesia. 

9.  Sunt  lux  mundi,  verbo,  vitae  illustrantes  omnia, 
Sunt  sal  terrae  condientes  morum  temperantia. 

10.  Sunt  pastores  populorum  servantes  ovilia, 
Sunt  doctores,  subditorum  exercentes  studia. 

11.  Horum  ergo  flagitemus  omnes  patrocinia, 

Ut  cum  illis  gratulemur  in  coelesti  patria.  Amen. 

a.  Text.  Mone  No.  665  (3,  60.)  aus:  Hs.  zu  Donaueschingcn,  14.  Jahrh. 
mit  Musiknoten  (A).  —  Nealc  p.  212.  e  Miss.  Pictaviensi  1524  (B).  Daniel 
V,  334. 

b.  Lesarten.  I,  2.  terra,  qua  sua  iud.  A.  —  2,  2.  Haec  de  A.  —  4,  2.  t 
homoque  B.  —  6, 1.  praefecit  A.  —  6,  2.  Qui  ub.  A.  —  7,  1.  sccr.  mysteria  A. 
—  7,  2.  doctrinalis  B.  —  9,  1.  vitae  BC.  —  11,  1.  flagitemus  A.  —  11,  2.  c 
ipsis  A. 


37G.  De  sanctis  Evangelistis. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


3. 


Plausu  chorus  laetabundo 
Hos  attolat,  per  quos  mundo 
Sonant  evangelia : 
Voce  quorum  salus  fluxit, 
Nox  praccessit,  et  illuxit 
Sol  illustrans  omnia. 
Curam  agens  sui  gregis 
Pastor  bonus,  auctor  legis, 
Quatuor  instituit : 
Quadri  orbis  ad  medelam 
Formam  iuris  et  cautclam 
Per  quos  scribi  voluit. 
Circa  thema  generale 
Habet  quisque  speciale 
Stili  privilegium : 
Quos  designat  in  propheta, 
Forma  pictus  sub  discreta 
Vultus  animalium. 
Pellens  nubera  nostrae  molis, 
Intuetur  iubar  solis 
Ioannes  in  aquila, 
Supra  coelos  dum  conscendit 
Sinu  patris  comprehendit 
Natum  ante  saecula. 
5.  Os  humanum  est  Matthaei, 
In  humana  forma,  Dei 
Dictantis  prosapiara, 

a.  Text.  Mone  No.  720  (3,  130.)  aus 
ruhe  No.  209.  Bl.  32.  mit  der  Melodie,  14. 
chdren  eingerichtet  (A).    Hs.  eu  Stuttgart 


4. 


8. 


Cuius  genus  sic  contexit, 
Quod  a  stirpe  David  exit 
Per  carnis  materiam. 
Rictus  bovis  Lucac  datur, 
In  qua  forma  figuratur 
Nova  Christus  hostia : 
Ara  crucis  mansuetus 
Hic  mactatur,  sic  et  vetus 
Transit  observantia. 
Est  leonis  rugientis 
Marco  vultus,  resurgentis 
Quo  claret  potentia : 
Voce  patris  excitatus 
Surgit  Christus,  laureatus 
Iramortali  gloria. 
His  quadrigis  deportatur 
Mundo  Deus,  sublimatur 
Istis  archa  vectibus, 
Paradisi  haec  fluenta 
Nova  fluunt,  sacramenta, 
Quae  irrorant  gentibus. 
•  Non  est  domus  ruitura, 
Hac  subnixa  quadratura, 
Haec  est  domus  Domini : 
Glorietur  iu  hac  domo, 
Qua  beatus  vivit  homo, 
Deus  iunctus  homini. 

:  Beichenauer  Antiphonar  zu  KarU- 
Jahrh.,  die  Halbstrophen  zu  Weeh&eh 
Bibl.  20.    f.  78.   14.  Jalirh.  (B).    Hs. 


zu  Admont  No.  751.  14.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (C).  —  Daniel  II,  88.  386. 
V,  140.  e  Cod.  Mon.  10.  saec.  XII.  (D).  Cod.  Vind.  8.  saec.  XV.  Miss.  Brix.  ms. 
(E).  —  Miss.  Patav.  1191  (F),  Colon.  1504  (G),  Basil.  1510  (H).  —  Clichtov. 
IV,  221.  (I).  —  Wackernagel  I,  129.  aus  Mone  und  Clichtov.  1515  (K).  —  Steht 
auch  im  Cod.  S.  Gall.  54G  (Brander). 

b.  Lesarten.    1,  1.  Psallat  chorus  corde  mtindo  1K.  —  1,  3.  evangelica  I. 

—  1,  5.  rcccssit  GI.  Mone.  —  2, 1.  cur.  gerens  H.  —  3,  1.  Citra  th.  Mone:  ,,circa 
haben  alle."  M.  —  3,  3.  Sibi  pr.  C.  Dan.  —  3,  4.  quod  praesignat  IK.  —  4,  5. 
sinum  B.  Summi  IK.  deprehendit  G.  Dan.  —  5,  1.  Est  hum.  os  G.  —  G,  1.  Victus 
A.  Ritus  BIK.  —  G,  3.  mactatus  C.  sicque  K.  —  7,  5.  suscitatus  Dan.,  die  andern  excit. 

—  8,  1.  deputatur  BE.  —  8,  G.  Q.  irrigent  g.  G.  Quae  descendunt  coelitus  I.— 
9,  1.  Haec  est  dom.  rugitura  C.  —  9,  4.  Gloriemur  IK.  —  9,  5.  beate  IK.  — 
9,  6.  Deo  IK.  Mone.  -—  In  IK.  sind  Strophen  und  Verse  80  gestellt:  Str.  4,  4. 
5.  6.  1.  2.  3;  Stn  7;  Str.  5;  Str.  6;  Str.  8,  4.  5.  6.  1.  2.  3;  Str.  9. 


377.    In  communi  Evangelistarnm. 


4. 


1.  Ortuin  sacrum  tui,  Christc,  3. 
Scripserunt  Evangelistae, 
Quorum  totus  orbis  iste 
Scripturis  imbuitur : 
Haereticorum  sophistae, 
Philosophi  vel  artistae 
Stupent,  quibus  dogma  triste 
Per  eos  illuditur. 

2.  Ad  firmandum  cor  sinceruni, 
Plebem  rudem  atque  cleruni, 
Sacrarum  profunda  rerum 
Quos  scripsisse  legimus : 
Per  figuras  facierum, 
Quas  vidit  una  dierum 
Propheta  per  lumen  verum 
Designari  novimus. 

a.  Text.    Miss.  fratr.  Paris, 
1524  (B).    Daniel  V,  336.  (C). 

b.  Lesarten.  1,  1.  Or.  tuum  sacr.  C 
quorum  A.  —  1,  8.  eliditur  A.  —  3,  5.  pr. 
A.  —  4,  8.  in  gloria  B,  gegen  den  JReim. 


Humana  Levi,  bovina 
Lucam,  Marcum  leonina, 
Sed  Iohannem  aquilina 
Designabit  proprie : 
Tres  primi  secundum  legem 
Hominem,  hostiam,  regem, 
Agnum,  qui  redemit  gregem, 
Ostendunt  egregie. 
Omnes  aquila  transcendit, 
Dum  ad  divina  ascendit, 
Et  sicut  erat,  ostendit 
Verbum  in  principio : 
Horum  verbo  salutari, 
Fide  firmi,  Deo  cari 
Mereamur  gloriari 
Cum  eis  in  gaudio. 
1520  (A).  —  Neale  p.  215.  e  Miss.  Pictaviensi 

—    1,  4.  Sc.  instruitur  A.  —  1,  7. 
contemplando  A.  —  4,  2.  conscendit 


378.    De  sancto  Petro. 
(Auctor  est  Ekkehardus  II.  Palatinus.) 


1.  Plebs  parentis  pietatis, 
Plausu  plaude  pravitatis 
Putando  propaginem, 
Petrum  precare  pastorem, 
Peccatorum  piscatorem, 
Pacis  plenitudinem. 

2.  Petros  praestat  patienti, 
Portas  pandit  punienti 
Peccati  putredine: 


Petrus  purgat,  parcit  poenis, 
Prece  porrigit  perplexis 
Poli  pulchritudinem. 
3.  Pontum  pons  pertranseunti, 
Petre,  praesto  pereunti 
Porta  poenitentiae : 
Petrus  pollet  passione, 
Pollet  praedicatione, 
Porta  patientiae. 


—    272    — 


Primo  piscium  praedator, 
Plebis  potens  post  piscator 
Paradisum  possidet: 
Princeps  potens  populorum, 
Panis  pastor  parvulorum, 
Portis  poli  praesidet. 
Peroptantes  postulamus 
Perpetua  perfruamur 
Prece  Petri  patria : 


I, 


4'2> 


Petimus  primipotentem, 
Pelle  pressuram  prcmentem 
Per  Petri  praesidia. 
Pelle  procellas  pulsantes, 
Peccatores  perturbantes, 
Pelle  prava  pondera : 
Pasce  pios,  pravos  pia, 
Pater  pie,  proles  pia 
Prodieus  puerpvra.  Amen. 

Hs.  zu  Engelberg   in   Untcrwalden 
(A).    Daniel  V,  81.  e  God.  S.  GalL 


a.  Text.    Mone  No.  679  (3,  81.)   aus: 
Bl.  37.  mit  der  Melodie,  14.  Jahrh. 

546  ~(B). 

b.  Lesarten.  2,  4.  poenas  A,  poenis  Mone.  „Fortassc  pro  poeniB  le- 
gendum:  pexis.  Petrus  agnis  recenter  pexis  qui  imbecilliores  sunt,  pastormitis 
et  bonus."  Daniel.  —  2,  5.  Preces  A.  prece  B.  Mone.  —  4,  1.  Pino  A,  Primo  B. 
Mone.  —  4,  5.  An  legendum  pistor?  Mattb.  VII,  9.  Dan. 

c.  Bemerk.  ,,/n  diesem  Liede  ist  der  Stabreim  in  jcdem  Worte  angebracht 
und  durchgdngig  das  P  genommen,  weil  damit  der  Name  Petrus  anfdngt.u  Mone. 


5. 


Tu  beatus  es  Bariona, 
Gui  aspirat  sua  dona 
Quasi  nato,  Spiritus: 
Quod  caro  sanguisque  nescit, 
Per  Patrem  tibi  patescit 
Revelatum  coelitus. 
Tibi  claves  dono  dedit, 
Quibus  porta  coeli  cedit, 
Praevalesque  inferis: 
Potestate  formidanda 
Hic  ligas,  quae  sunt  liganda, 
Tuta  sunt,  quae  solveris. 
Te  piscantem  piscatoris 
Ad  capturae  nielioris 
Usum  traxit  gratia: 
Cuncta  linquis  nave  spreta 
Temporalis  mundi  meta 
Indigens  ut  omnia. 
Apostolis  principaris, 
Dominoque  sociaris 
In  tributi  pretio: 
Transforniati  tu  Messiae 
Moisique  et  Heliae 
Frueris  colloquio. 
Sicco  pede  calcas  mare, 
Malchum  truncas,  fles  amare, 
Dum  pungit  negatio: 


379.    Dc  sancto  Pctro. 

Sic  deiectum  patientis 
Et  erectum  resurgentis 
Reintegrat  visio. 

6.  Ter  confessus,  ter  negatum 
Gregem  pascis  ter  donatum 
Viam  parans  gentibus : 
Claudus  salit  et  Tabitha 
Morte  surgens  calet  vita 
Fide,  verbo,  precibus. 

7.  Infirmis  umbra  mederis, 
Defraudantcs  gravi  feris 
Coniuges  supplicio : 
Vinclis  abis  tu  laxatis 
Portis  exis  reseratis 
Duce  fretus  praevio. 

8.  Caecus  videt,  mutus  fatur, 
Languor  fugit,  duplex  datur 
Salus  Aethiopiac: 
Funus  surgit,  magus  cadit, 
Consecrator  Romam  vadit 
Crucis  et  victoriae. 

9.  Illum  sequens  pendens  cruce 
Scandis  coelum,  quo  te  duce 
Nobis  detur  aditus: 
Iauitor  ingressuni  pande, 
Quo  nos  lucis  non  mutandae 
Foveat  intuitus. 


a.  Text.  Daniel  II,  224.  ohne  Angabe  der  Quelle,  aber  mit  Beifilgung  der 
Worte:  Utebatur  carmine  Chorus  Coloniensis,  Brandenburgcnsis,  Pragcnsis  al.  (A). 
—  Tex.  seq.  (B).    Miss.  Colon.  1504  (C). 

b.  Lesarten.  1,  6.  Rev.  desuper  BC.  —  2,  1.  cl.  Deus  A.  —  2,  3.  Prae- 
valentque  A.  —  2,  5.  ligas  illic  lig.  A.  —  3,  4.  navis  C  quasi  B.  —  3,  6,  Iudices 


—    273    — 

nt  A-   —   5,  6,  Sic  integrat  A.   —   6,  1.  confe«sam  C,   —   6,  8,  paras  A,  teorin 

Vs.  3  und  6  wechsetn*  —  6,  4.  thabida  B.  thabitha  C.  tabkha  A.  —  6,  6.  Iterato 

calet  v.  A.    —    7,  4.  Tu  viurlis  liber  laxaris  A.    —    7t  6.  Portas  A,   eris  C.  — 

3,  3.  Antiochiae  A.  —  8,  5-  R,  atlit  C  -9,  1.  pendes  A. 

380,    De  sando  Petro. 

L  Adest  dies  celebris, 

A  profanis  manibus 

Quo  lumen  de  tenebris 

Sanctus  diris  ictibus 

Exortum  emienit; 

Itivasus  occiditur. 

Nam  ab  infidelibus 

5.  Christi  factus  hostia 

Petrus  dispur  moribus 

Coeli  transit  ostia 

Ortus  muDdo  claruit. 

Cum  palma  matrrii: 

2.  Munduin  mundus  abiicit, 
Ordini  se  subiicit 
Evangelizantium ; 

Sempiterna  gaudia 

Pussidet  cum  gloria 

Tercenteui  praemii. 

Fit  salutis  speculum, 

6.  Morbi,  mors,  daemonia 

Mirumque  spectaculuni, 

Petri  per  suffrayia 

Vas  virtutum  ouimum. 

Depclluntur  penitus: 

3.   Carnis  pudicitiam 

Credit  plebs  incrcdula 

Et  baptisnii  gratiam 

Videns  haee  miracula 

Conservat  viriliter: 
Verbi  semen  severat, 

Fieri  divinitus. 

7.  Nobis  ergo  veniam 

Errores  externiinat, 

Det  Deus  et  gloriam 

Verbo  pugnaus  fortiter. 

Petri  prece  sedula: 

4.  Dum  non  cedit  bostibus, 

Et  post  hanc  miseriam 

Resistens  erroribus, 

Largiatur  gloriam 

Iusti  sanguis  funditur: 

Per  aeterna  saecula. 

Text.    Daoiel  V,  153.  e  Mibs.  Aboensi.  —  Steht  auch  im  Cod.  S.  GaiL  646 

(Brander), 

381.    In  festo  sancti  Petri  ad  vincula. 

{Auctor  est  Adara  de  S.  Victore.) 

1.  Gaude  Roma  caput  mnudi, 

Fugit  rete,  fugit  ratem, 

Primus  pastor  in  secnudi 

Necdura  plene  veritatem 

Laudetur  victoria: 

Conteinplatur  spiritu. 

Totus  orbis  hilarescat, 
Et  virtutis  ardor  crescat 

4.  Auro  carens  et  argento 
Comscat  miraculis. 

Ex  Petri  iiuiiiuria. 

A  nervorum  sub  moraento 

2.  Pi  i            ri  fax  ainoris, 
Lux  doctrinae,  sal  dulcoris, 
Petrus  mons  iustitiae: 
Petrus  fons  est  salvatoris, 
Lignum  fructus  et  odoris 

iiim  carens  earie. 

3.  Et  quid  Petro  dices  dignum? 

Claudum  solvit  viuculis. 
Paralysi  dissolutus 
Acueas  erigitur. 
Petrum  praesens  Dei  nutus 
Ad  votum  prosequitur. 

5,  Petrus  vitam  dat  Tabithae, 

Nullum  Christi  videns  signum 

luvenemque  reddit  vitae 

Primo  sub  animomtu 

Potestate  libera: 

Ktkrtim,   B^oeni«a.                                                                                                          \£ 

Pede  prenrit  fluctus  maris, 
Et  nutantem  salutari- 
Pctrum  regit  dextera. 

6.  Facta  Ghristi  quaestione, 
Brevi  claudit  hic  sermone 
Fidem  necessariam: 
Hunc  Personam  dicit  unam, 
Sed  non  tacet  opportunam 
Naturae  distantiain. 

7.  Quod  negando  ter  peccotit, 

Simplex  amor  expiavit, 
Et  trina  coofessio : 
Angelus  a  carcere 
Petrum  solvit  libere 
Destinatum  gladio. 

8.  Umbra  sanat  hic  languentes, 
Sauat  membra,  sanat  mentes, 
Morbos  reddit  impotentes 
Medici  potentia: 
Petrura  Simon  Magus  odit, 
Magum  Simon  Petrus  prodit, 
Plebem  monet  et  custodit 
A  Magi  versutia. 

a.  TexL    Mone  No.  676  (3,  76.) 
Marbach    im    Obcrehats 
Bambcrg,  14.  Jahrh.  [B) 


9,  Hict  a  petra  Christo  dictus, 
In  contiictu  stat  invictus, 
Licet  iugis  sit  conflictus 
Et  gravis  congressio: 
Dum  volare  Magus  quaerit, 
Totus  ruens  totus  perit, 
Quem  divina  digne  ferit 
Et  condemnat  ultio. 

10.  Nero  frendet  furibundus, 
Nero  plangit  impiwn, 
Nero,  cuius  ae^re  mundus 
Ferebat  uap 

*     Ergo  Petro  crnx  paratur 
A  ministris  scelerum. 
Crucifigi  se  testatur 
In  hae  Christua  iterum. 

11.  Petro  sunt  oves  creditae, 
Clavesque  regni  traditae, 
Petri  praeit  sententia, 
Ligans  et  solvens  oninia. 
Pastoris  nostri  meritis 
Et  prece  salutifera 
Nos  a  pcccati  debitis, 
Aeterne  Pastor,  libera.  Amen. 

aus :  Hs.  zu  Colmar,  die  vom  Klostcr 
hcrruhrt,  12.  Jahrk.  (A).  Hs.  9%  Pommersfclden  bci 
fidcm  Strophenbau  nach  von  einem  franzdsixthcn  Ver- 


/a*ser/rMone.  —  Neale  p.  144,  e  Miss.  Narbonensi  1528  (C),  Tornacensi  1540 
(D).  —  Clichtov.  IV,  202.  (E).  —  Daniel  V,  264.  (F). 

b.  Lesartcn.  1,  4.  T.  muudus  E.  —  3,  S.  solo  (fiir  primo)  fehlt  A  — 
8,  6.  contemplatus  Neale.  —  4,  6.  Paradisi  C,  inepte.  —  4,  6.  Eneas  Neale.  — 
4,  7,  Dei  virtus  E.  —  4,  8.  perseq.  Nealc.  —  5,  2.  iuvenesque  A.  —  5,  6.  Illum 
reg.  E.  —  6,  2.  sub  senrt.  Neale.  —  6,  4.  Nunc  Hs.  Ay  bcsichl  sich  auf  Maith. 
16,  16.  Mone,  der  Naoi  hat.    Hanc  C.    Hunc  DF.  Neale.  —   (>,  5.  nec  t.  Neale. 

—  7,  1.  neg.  fehlt  A.  —  7,  3.  Flotus  et  conf.  Mone.  aetus  fehlt  A.  —  8»  7. 
monet  ac  E.  —  0,  I,  Christo  G,  Mone.  Cfaristus  F.  PetruB  Neale.  —  9,  5.  Cum 
Mone.  —  10,  1.  frendet  Neale,  freodit  F.  Mone,  fremit  E.  —  10,  8.  Id  hoc  E. 
Mone.  „Liber  Petrus.  Sed  sine  dubio  respexit  poeta  ad  notissimam historiam 
de  ChristO!  Romam  ineunte,  fiuaerentique  apostolo:  ^Domine,  quo  vadis?"  re- 
spondente:  nV&dof  ut  in  Roraa  iterum  crucifigar."  Neale.   —    11,  2.   cl.  coeli  E. 

—  11,  4.  ac  sol  E.  —  11,  6.  Ac  F.  Mone.  —  11,  7.  peccatis  A. 

c.  Bemcrk,    1.  primus  pastor  ist  Christus,  secundua  Petrus. 


Populi  fidelium 
In  laudis  praeconium 
Assurgat  seduiitas, 
Ut  Christi  vicariura 
Pastorem  eximium 
Laudet  nostra  parvitas. 


382*    In  festo  sancti  Pctri  ad  vincuht. 

2.  Quem  clausit  in  carcere 


Persequendo  temere 
Herodis  imaanitas, 
Nam  in  modum  viperae 
Volens  Petrum  perdere 
Insanit  crudelitas. 


—    275    — 


Quera  vincetis  asperrime 
Post  paseha  producere 
Vult  confusibiliter, 

Quo  ctauso  custodia 
Exorat  ecclesia 
Magna  cutn  instantia 
Sa|.plicanssuffragia. 

4,  Sed  oec  Deus  deficit, 
Qui  petita  perficit, 
Nam  angelus  astitit 
Et  solamen  praestitit. 

Quem  illustrans 
Sed  ne  frustrans 
Intento  subvenit  iD  carcere, 
a.  TexL    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


Nam  percusso  sacro  viro 

Et  excnssn  iugo  duro 

Fecit  eum  surgere. 

Et  sic  Petrus  cornpeditur 

A  curceris  ergastulo 

Liberatur  miraculo: 

Ergo  salvet  nos  a  nialis, 

Ne  involvat  gehennalis 

Vorago  nobis  obvia 

Supernalis  clementia. 

Ut  per  eius  interventum 

Et  effieaeem  proventum 

Ad  aeternale  eonventum 

Trahat  a  miseria. 

Hoc  det  eius  gratia, 

Qui  regnat  super  omnia.  Amen. 


b.  Lesarten.    5,  5.  Es  ist  wol  diro  eu  lesen. 


19. 


383.    De  sando  Petro  ad  vincula. 

Benedictus  dominus  Deus  Israhel,  qui  erexit  nobis  cornu  salutis. 

Nam  saiutis  coniu  fides  Pctri  apostoli 

Ventilans  destruit  huius  principeiii  saeculi. 

Quis  est  qoi  vincit  hunc  munduni  et  eius  prineipem, 

Nisi  qui  crcdit*  quod  Petrus  confitens  docuit: 

„Tu,  quem  hoinines  homincin  dicunt,  excelsum  sicut  unum  ex  pro- 

phetis, 
Super  homines  atque  prophetas  cs,  Christus,  viventis  Dei  filius." 
Fortior  est  inferis  haec  fidei  clara  confessio, 
Quam  caro  et  sanguis  nequaqiiam  revelavit,  secl  pater  coelestis. 
A  petra  sumitur  nomen  Petri,  qui  iunctus  angulari  lapidi  portatur  et 

portat,  structuram  firmat  totius  ecclesiae. 
Haec  est  victoria  vincens  mundum,  fides  nostra,  deprompta  per  Pe- 

trum,  quae  vincula  dissolvit,  tenebras  fugat,  aperit  carcerem, 
Haec  est  laetitia  suo  pastori  congaudentis  ecclesiae, 
Quod  lupus  Herodes  prostratus  fremit,  et  plebs  ludaica  gcmit. 
Victo  Herode  succedit  Nero  vincendus  a  Petro  apostolo. 
Illum  vidcndo,  hunc  moriendo  devicit  vinci  nescius  Petms. 
Cum  Simone  quoque  mago  fuit  illi  maximus  confiictus; 
A  Symone  tamen  inagno  Simon  magis  cecidit  devictus. 
Tu  pastor  ecclesiae,  nos  vinctos  respice  duabus  catenis  magnis,  culpis 

culparumque  poenis. 
Culpas  septuagies  septies  dilue,  poenas  amovendo,  sempiterna  gaudia 

obtine. 
Lupos  rapaces  arce  de  gregibus  Christi,  quos  pascendos  suscepisti. 
Et  portis  inferi  fractis  et  coeli  elevatis  grex  tui  regiminis  pascatur 

vitae  pascuis. 

\** 


—    276    — 

Text.    Morel  No.  243,  S.  153.  an*:  H*.  zn  St  Gallm  546  (Brander) 
der  A  Cuiusdam  nusirorum  aotiquorum  patrum  (S.  Galli)  tituli:  Iocunda 

Mefodiv. 


384.    In  conversione  sancti  Fttuh  apostoli. 
(Auctor  habetur  Godescalkus.   Schubiger:  „Auctore  incognito  saec.  XI,4*) 

1.  Dixit  Dominus:  Ex  Basao  convertnm,  convertam  in  profundum  mans. 

S.  Quod  dix.it  et  fecit,  Saulum  ut  stravit,  Paulum  et  Btatuit 

;-;.  Pei  vertmm  bihud  inearnatum,  _per  quod  fecit  et  saeeula. 

4.  Quod  dum  hnpugnat,  audivit:  Saule,  Saule,  quid  uie  persequeri. 

5.  Ego  sum  lesttfi :  duruni  est  tibi,  ut  recakitres  stimulo, 

6.  A  facie  domini  mota  est  terra,  contremuitque  mox  ct  quievit, 

7.  Dum  coguito  credidit  domino  Paulus  persequi  cessat  Christianos. 

8.  Hic  lingua  tuorum  est  canumt  ex  inimids  rediens  ad  te  Deus, 

9.  Dum  Paulus  in  ore  omnium  sacerdotum  iura  dat  praeceptorum, 

10.  Docens  crucitixitm  non  esse  alium  praeter  Christum  Deum, 

11.  Cum  Patre  qui  regnat  et  Saucto  8piritu  cuins  testis  Paulas. 

12.  Hinc  liogua  sacerdotum,  inorc  canis  dum  perlinxit  legis  et  evangelii 

duos  molares  in  his  contrivit, 

13.  Corrosit  univcrsas  species  medicinarura,  quibus  curantur  saucii,  refi- 

ciuntur  enutriendi. 

14.  Per  quem  conversus  ad  nos  tu  vivifices  Christe  pcccatores: 

15.  Qui  convertendis  conversum  converteras  Paulum,  vas  electum. 

16.  Quo  docente  Deum  mare  vidit  et  fugit,   Iordauis  conversus  est 

retrorsum. 

17.  Quia  turba  gentium,   relicto  vitiorum  profundo,  Og  rege  Basan 

confuso, 

18.  Te  solum  adorat  Christum  creatorem  quem  et  cognoscit  in  carne 

venisse  redemptorem. 

a.  Tcxt,  Daniel  II,  37.  384.  e  Codd.  Mon.  10.  saec.  XII.  fA),  Mon.  11. 
saec.  XJl.  iB),  Cod,  Vind.  7.  saec,  XIV.  (C),  Vin«L  8.  saec.  XV.  (D).  —  Schubiger 
No.  60.  e  Cod.  8.  Gall.  646  (E).  —  Text.  seq.  (F).  Seq.  Dav.  1495  (G).  —  Miaa. 
Colon.  1504  (II),  Mogunt.  1507  (I),  Frag.  1507  iK)t  BasiL  1510  (L),  HalberstaL 
1511  (M),  Mindeu.  1513  (N)t  Numburg.  1517  (0).  —  Adelph.  24  (P).  Torr.  (Q). 
Ludec.  (R),  —  Waekcrnagel  I,  10tf.  aus:  Miss,  Mogtmt  1482  (S),  Mogunt.  1497 
(T),  Magdeo.  1493  (U),  Lubeek.  kttre  nach  1480  (V). 

b.  Lesarten.  3.  IIoc  verk  B.  Wack.  —  4.  impugnans  ADK.  —■  5.  Sum 
Christus  ABF.  —  6.  contrenmit  F.  —  7.  Cum  T.  —  Sauhis  ner.  HKPQ.  — 
ceesaus  con.  FSTV,  —  cessaos  CD.  —  conchristianos  EFIKLMNQRSTUV. 
Wack.  —  6.  Hinc  DFHP.  Sic  C.  —  non  ex  I.  —  de  in.  D.  —  ad  te  red.  Dan. 
—  9.  Cum  R.  —  11.  et  sanct.  F,  —  testis  est  BFII. .  —  12.  Hic  BCEFIMOSTUV. 
Wack.  —  cauum  BKL.  —  iu  his  contritos  B.  —  13.  Corrasit  IKORTV.  Collegit 
CELS.  -  14.  IS.feMcn  in  FGMRUV;  15.  stcht  vor  U.  in  IIILPST.  —  14.  Per 
q.  conversum  IKPQ.  conversus  conversos  0.  ad  vos  E.  et  nos  C,  —  16.  lordanus 
FL.  —  17.  redieos  vit.  AB.  Dan.,  dic  andcrn  relicto.  —  18.  Teque  N.  —  et 
fehlt  F.  quem  te  D. 

c.  Bemerk.  Uebcr  das  UhythmiBchc  etc.  spricht  Bartsch  5.  26.  32,  34.30. 
48.  49.  50.  52.  53.  55.  59.  60.  79.  97.  99.  102.  106. 


—    277    — 

385.     In  emversiane  saneti  Paa 

(Auctor  est  Petrus  Abaelardus.) 

1,  Tuba  domini,  Paule,  maxima, 

4.  Ut  rhinoceros  est  indomitus, 

De  coelestibus  dans  tonitrua, 

Quetn  ad  aratrura  ligans  Donii- 

Hostes  dissipans,  cives  aggrega. 

uus, 

2.  Doctor  gcntium  es  praecipuus, 
Vas  in  poeulum  factus  omnibus, 
Sapientiae  plenuni  haustibus. 

Glebas  vallium  frangit  protinus. 
5,  Nunc  nequitiae  laodat  villicum, 

Quem  prudentia  dicit  praeditum, 
Ac  pro  filiis  lucis  providum. 

3.  Mane  Bcniamin  prardam  rapuit, 

6.  Perpes  gloria  regi  perpeti, 

Escas  vespere  largas  dividit, 

Exercituum  Ghristo  principi, 

Vitae  ferculis  nmndum  refidt 

Patri  pariter  et  Spiritui. 

a.  Tcxt.    Neale  p,  93.  —  Daniel  V,  234,  hat  den  Text  aus  Neale. 

b.  Bcmcrk.     ^Diese    Sequenz    hat 

cinc   eigenthumliche  Strophtnform,    wo 

jtder  Vcrs%  aus  zchn  Silbcn  b&stchend, 

M  dcr  Mitte  eine  mdnniiche  Cdsur  hat: 

jt  drei  sotchcr  Verse  bildcn  cine  Halbstropht,  deren  im  Ganzen  scchs/'  Bartach 
8.  314. 

386.    In  eonversione  sancti  Pauli. 

(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 

1.  Corde,  vocc,  pulsa  coelos, 

Synagogas  circuit, 

Triumphate  pange  melos, 

Christi  tidem  astruit 

Gentium  ecclesiu! 

Prophetarum  serie. 

Paulus,  doctor  gentium, 

6.  Verburn  crucis  protestatur* 

Consummavit  stadium, 

Causa  crucis  cruciatur, 

Triumpbans  iri  gloria. 

Mille  modis  moritur: 

2.  Hic  Beniumm  adolescens, 

Sed  perstat  vivax  hostia, 

Lupus  rapax,  praeda  vescens, 

Et  invicta  constautiu 

Hostis  est  fidefium : 

Omnis  poena  vincitur. 

Mane  lupus,  sed  ovis  vespere, 

7*  Segregatus  docet  gentes, 

Post  tenebras  lucente  sidere 

Mundi  viucit  sapientes 

Docet  evangelium. 

1  tej  sapientia : 

3.  Hic  mortis  viam  arripit, 

Raptus  in  coeium  tertium 

Queni  vitae  via  corripit, 

Videt  Patrem  et  Filium 

Dmu  Damascum  graditur: 

In  una  substantia. 

irat  minas,  sed  iam  cedit, 

8*  Ronm  potens  et  docta  Graecia 

l  proatrattts  iam  obedit, 

Praebet  ooUa,  discit  mysteria, 

Sed  un  vinctus  dueitur. 

Fidee  Ohrieti  profidt: 

4.  Ad  Atianiatn  mittitur, 

Crux  triumphat,  Nero  saevit, 

Lupus  ad  ovem  trahitur, 

QuO  docrnte  fidee  crevit, 

Mens  resedit  effefl : 

Paulum  enae  coaficit 

Fontis  subit  sacramentum, 

9*  Sic  exutus  carnis  molem 

Mutat  virus  in  pigmentum 

Paulus  videt  verum  Soleni, 

Unda  Balotifera. 

Patris  Unigenitum : 

5.                    .m,  vas  divinum, 

Lumen  videt  iu  lumine, 

\  ,is,  propiaaoa  duice  vinum 

Cuius  vitemus  nuiuiue 

Doctrinalis  gratiae: 

Gehennalem  gemitum.  Amen. 

-     278    — 

a.  Text.    Neale  p.  99.  e  Miss.  Andegavensi  1523  (A),  —  Miss.  firatr,  Paris. 
1520  (B).    Cliclitov.  IV,  193.  (C).  —  Daniel  II,  77.  hat   die  3  ersten  Zetlen  und 

V,  233.  den  Text  <iws  Neale,  —  Mone  3 

.  84.   hat  die  2  erstcn   Zeilen   ausi   H*. 

tu  Pommersfelden  bei  Bamberg,   14.  Jahrh. 

b.  Lesarten.     1,  2.  plangat  mcL  B.    —    3,  1.  arripuit  B.    -  •    3t  t.  D.  in 

Dam.  B.     —    3,  C.  Serl  ad  manus  duc. 

B.   —    4,  3,  U.  recedit  ef.  B.  offera  A., 

effera  Neale.  —  5,  4.  Synagogam  B.  — 

7,  4.  ad  coel  C.    —    7,  5.  vidit  B.     — 

8T  2.   Praebet  col.  discit  AC.    Praebet 

col.  et  disrit  B.    Fraebent   coL  discunt 

Neale. 

387.    In  commemoratione  sancti  Pauli. 

1.  Laetetur  ecclesia, 

Fert  errori  gentium 

Nam  Paulum  post  vitia 

Iesiim  Dei  filium, 

Traxit  ad  coelestia 

Cuius  naater  omuium 

Verus  amor: 

Est  regina. 

Ipsius  suffragia, 

4.  Dum  caecus  efficitur, 

Quem  replevit  gratia, 

Supra  coelos  rapitur, 

Petat  cum  instantia 

Ubi  mirum  cernitur 

Cordis  claraor, 

Sacmmentmn : 

2.  Rosa  patientiae, 

Laborat  plus  eaeteris, 

Speculuui  mundiciae 

8ed  in  eunctis  asperis 

Te  docet  omni  hora 

Sentit  dulcis  muneris 

Laus  et  honor: 

Condimentum. 

Te  candoris  lilium 

5.  Cnllum  in  certamine 

Ad  coeli  palatium 

Dat  pro  Christi  nomine, 

Virtutum  coelestium 

Offert  lac  pro  sanguine 

Traxit  odor. 

Redemptori: 

3*  Vita  fuit  coelica, 

0  patrone  inclytc, 

Doctrina  angelica, 

Praesta  Christo  comite 

Cordium  vivifica 

Hoc  translato  tramite 

Medicina: 

Bene  mori.  Anien. 

Ttxt    Mise,  fratr  Paria,  1620. 

388.    De  sancto  Paulo. 

L  Paulus  Syon  architectus 

Se  pro  Christo  cuncto  ferre 

Est  a  Christo  praeelectus 

Profitetur,,  et  offerre 

Et  magister  gentium, 

Se  truci  martyrio. 

Vas  insigne  signo  crucis, 

4.  Iste  vas  electionis 

Vas  electnm  verae  lucis 

Vires  omnes  rationis 

Praesignans  inysteriuin. 

Humanae  transgreditur: 

2.  Saulus  cadit  consternatus, 

Super  choros  angelorum 

Paulus  surgit  illustratus, 

Raptus  coeli  secretorum 

Ut  mundum  illuminet, 

Doctrinis  imbuitur. 

Pestes  peliat,  plautet  mores, 

5.  De  hoc  vase  tam  fecundo, 

Fidem  servet  et  errores 

Tam  electo  et  tara  mundo 

Gentium  eliminet. 

Tu  nos,  Christe,  complue: 

3.  Absit  mihi  gloriari, 

Nos  de  luto,  nos  de  faece 

Inquit,  nisi  singulari 

Tua  sancta  purga  prece, 

Crucisprivilegio: 

Regno  tuo  statue. 

a.  Testt  Mone  No.  681  (3,  85.)  aus:  Eb.  mu  St  Galhn  No,  467.  S.  136. 
13.  Jafyrh.  mit  der  Mtlodie  (A).  Acichcnauer  Antiphouarium  eu  Karhruke 
No.  209*  Bl.  21.  14,  Jahrk.  mit  der  Melodie  und  der  Ucberschrift ;  in  comme- 
moratione  S.  Paali  (B).  —  Daniel  V,  75.  e  Cod.  S.  Gall.  546  (C). 

b.  Lesarten.  2,  1.  Paulus  A.  credit  B.  —  2,  5.  servat  A.  —  3,  6.  Se 
crucis  B.  —  6,  1.  De  haec  B.  —  6,  6.  s.  munda  B. 


1. 
2. 
3. 

4. 
5. 


i 


9. 
10. 
11. 
12. 
13. 
14. 
15. 
16. 
17. 
18. 
19. 
20. 
21- 
22. 
23- 
24. 
25. 


389.    In  conversione  sancii  Pauli. 

Soleronitas  sancti  Pauli  devote  est  recolenda, 

Quem  Dominns  tanta  rlitavit  gratia, 

Ut  doctor  gentiuin  ab  omni  vocaretur  ecclesia. 

Agnus  de  lupo,  de  persecutore  evangelista. 

Mutata  suut  npcra,  mutatur  et  onoma:  Paulus  norainatur,  qui  Saulus 

ante  dictus  fuerat 
Instigatus  furia  dirum  vinis  efflabat,  strage  saevissima  membra 

Chrisfi  saeviens  torquebat. 
Lux  aetherea  quem  cireumfulgens  visu  privat, 
Spiritualem  sed  ei  visum  donat; 
Colaphizat  eum,  ne  superbiat; 
Sternit  eum,  sed  inenteni  relevat; 
Deiectum  increpat, 
Increpans  emendat; 
Fidei  doctrinam  conimendat, 
Defeosoreni  ecclesiae  ordinat, 
Impugnator  qui  prius  extiterat. 
Secreta  mystica 
Credenti  revelat, 
Quae  homini  loqui  non  lieebat 
Prius  synagnga  quem  educaverat, 

tmnduin  laetatur  mater  ecclesia. 

teria, 
Quae  noverat, 

Per  totum  iens  orbem  praedicat. 
Veuit  Romam,  Deum  unum  annunciat 
Nero  resistit,  quod  colebat  idola, 
Morte  dira 
Illnm  nocat. 

Mundo  exemptum  mittit  ad  astra. 
Quo  nos  Deus  miserando  perducat 
Adiutos  prece  Pauli  sancta.   Alleluia. 

xf,    Neale  p.  9G.  e  Miss.  Sarisburiensi  1565.    —    Daniel  V,  234.  hat 
Text  aus  Neale. 
b.  Lesartcn.    2.  exemplum  Miss. 


390.    De  sancto  Paulo. 

LaudibuB  nunc  devotis  Deo,  rerum  gubernanti  sceptrum,  modulemur 
sorii, 
2.  Qui  corda  peccatorum  mundans  sibi  vasa  efficit; 


—    280    — 

3.  Qai  Saulum  perseqnentem  terrens,  luce  stravit  tenebras,  ut  castris 

suis  tutorem  cautum  prospiceret 

4.  Hic  Iudaicos  furores  sedat  verbo  Dei,  hostium  propugnator,  plebem 

Christi  munit  monitis,  et  palmam  de  hoste  certam  asportare 
invido. 

5.  Iste  paradisum  intrans,  vitam  vivens  vicit  corporis. 

6.  Idem  post  longos  conflictus  mundum  exit  palm&  martyris. 

7.  Nunc  his  vocibus  assis,  Paule,  favens,  nobis  dans  veniam  Christi  prece 

tua,  vitae  quo  consortes  simus  perhennis. 

a.  Text.  Morel  No.  245.  S.  155.  aus:  Hs.  mu  St.OaUen  No.  646  (Braoder) 
Bl.  130,  ohne  Melodie,  mit  der  Aufschrift :  Alia  bona  seqnentia  b.  Notkeri  de 
commemoratione  b.  Pauli  apost  —  Morel  setst  hinter  Notkeri  ein  FrageMeiehen. 

b.  Bemerk.    nBer  1.  Vs.  ist  Eingang,  der  erste  Doppelvers  ist  mu  schreiben : 

Qui  corda  peccatorum  mundans 

sibi  vasa  efficit: 
Qui  Saulum  jfersequentem  terrens 
ltice  stravit  tenebras, 
der  sweite:       Ut  caetris  suis  tutorem 
cantum  prospiceret. 
Hic  iudaicos  furores 
sedat  verbo  deit 
der  dritte:        Hostium  propugnator, 

plebera  Christi  munit  monitis, 
Et  palmam  de  hoste 

certam  asportare  invido, 
mit  einer  Silbe  mehr  in  der  vorderen  Halfte.    Ber  vierte  Boppelvers  vnd  der 
Schluss  sind  richtig  abgetheilt."    Bartsch  S.  24. 


391.    Dt  sancto  Paulo. 

1.  Concurrite  huc  populi  et  insulae,  mentibus  ut  promptulis  magistro 

gentium  assistatis, 

2.  Laudibus  hunc  super  aethera  elevantes. 

3.  Hic,  lupus  licet  ferox  ovile  domini  turbaverit, 

4.  Mitior  agnelli  vellere  induitur, 

5.  Et  qui  nunc  sub  umbra  priscae  legis,  velamine  Mosaico  obsitus,  dae- 

monis  se  praebuit  hospitium, 

6.  Ecce  nunc  coelesti  illustratus  ex  iubare,  pneumatico  agio  nitidum  vas 

exhibet  et  electum. 

7.  Nec  mora,  ubi  Christum  indignantem,  quod  sibi  praesumpsisset 

contra  calcitrare,  se  protinus  coaptavit  ad  eius  opus. 

8.  Iamque  baptizatus  atque  spiritalis  unctione  chrismatis  refectus  plebi 

iustorum  iungitur. 

9.  Et  qui  paulo  aote  castra  christiana  persecutor  invaserat,  pro  iisdem 

dimicaos  signa  corripuit. 

10.  Et  primo  congressu  rabiem  Iudaicam  in  Damasco  confuderat  acri 

bello. 

11.  Exinde  collectis  viribus  Arabicam  experiri  profectus  est  barbariem. 

12.  Denique  iste  belliger  eximius  Asiam  et  Lybiam  indomitam  monarchi 

priinato  tributarias  esse  fecit. 

13.  Noctibus  tam  indefessus  quam  diebus,  ad  solam  summi  imperatoris 

laudem  arte  et  virtute  gloriam  adsciscere. 


—    281    — 


14*  Hic  Cilicos  et  Achaicos,  Rhodios,  Iconium,  Thessalonieam,  Pontum, 
GaTatiamque  vicit, 

15.  Emathios,  Troaa,  Epheaioa,  AttieoSv  Corinthios,  Pauaphilicos,  Cretas, 

Thraces  et  Ifliricos. 

16.  His  pro  sudoribus  sic  cum  coronavit  dominus,  ut  arcaua  coeli  prius 

intraret  quam  obieriL 

17.  Post  longos  in  membris  mundi  conflictus,  caput  ipsum,  Romara,  in 

impetu  mentis  adit. 

18.  Hanc  tanto  pmpulsaverat  triurapho,  mole  ut  vinceudi  ipse  quoque 

oppeteret. 

19.  Quem  venis  tantas  sibimet  rex  ferenteiu  ride&S  laureas, 

20.  Btraoni  ducum  prindpi  mox  coaequatur  in  arce  poli. 

21.  Nunc  preces  fundite  seduK  qui  gratia  vos  Christi  nostis  indignos, 

quia  Paulus  hic  magnus  est  apud  Deuni, 

22.  Ut  preccs  danilo  coritinuas,  magnus  ille  nos  in  paradisiacis,  in  quae 

raptus  est,  collocet  secuni  locis. 

23.  Nos  igitur  supplices  in  hac  die»  nec  non  omni  tempore,  Paule,  cura 

Christo  retice, 

24.  Ut  stadium  fidei  legitimum  haud  lapsis  permeantes  cursibus,  coronam 
rcportemus. 

Text.  Morel  No.  244.  S.  154.  aus:  Hs.  zu  St.  Galhn  No.  546  (Brander), 
BJ.  129.  mtt  der  Aufschnft:  De  satictiBSjioo  Paulo  apostolo  ac  gentiura  doctore 
in  commemnratione  eiusdcm,  liddy  Karl  omannicit  ohne  Melodie,  —  Daniel 
V,  75:  cui  perquam  dubium  est,  illo  carraine  Carlomannum  ceiebratum  fuisse. 


392.    De  sancto  Paulo. 


L  Doctori  gentium 
Pangat  praeconiiun 
Mater  ecclesia: 
Clliua  virtutibus 
Atque  laboribua 
Crevit  in  gloria. 
Hic  primum  saeviens 
Et  testea  odiena 
Divini  nonuoia 
Stridebat  dentibus, 
ibis  et  manibua 
Effusor  sauguinis. 

3.  Post  scelus  impium, 
Quod  in  inartyrium 
Uomplevit  Stephani, 
D&mascnm  properat, 
Dt  cedros  auferat 
Totius  Libani. 

4.  Proptnquana  moeuibus 
Summis  fulgoribua 
Mox  circumiunditur ; 
Iu  terram  corruit, 

108  hunc  arguit, 
Quod  se  persequitur. 


5.  Hac  voce  territus, 
Compunctus,  domini 
Spondet  obaequiuni: 
Baptismo  mergitur, 
Doetor  efficitur 
Praedicaus  lilium, 

(k  Iudaea  rcspnit, 

Quod  Paulus  astruit, 
Freipit  invidia: 
Parat  interituni, 
Concludit  exitutn, 
Custodit  moenia. 

7.  Hic  non  periculi 
ttetu,  sed  populi 
Salutem  siln 

8.  Coelesti  pabulo 
Ab  hOC  (Oacipulo 

Gentflia  paacitur: 
Btttfl  meute  vacua, 
Fame  perpetua, 
ludaeus  nioritur. 


—    282    — 


9.  Hic  audientiura 
Per  evangelium 
Animas  reficit, 
Quod  non  per  hominem, 
Sed  totum  ordiuem 
A  Christo  didicit. 

10.  Flagellis  caeditur, 
Saxis  obruitur, 
Ter  in  naufragio: 
Iudaeis  gentibus 
Et  falsis  fratribus 
Erat  ludibrio. 

11.  Nuditas  corporis 
Horrorque  frigoris, 
Fames,  vigiliae 
Affligunt  animum, 
Sed  auget  plurimum 
Zelus  ecclesiae. 

12.  Laborat  manibus, 
Ne  gravet  sumptibus 
Ex  evangelio : 

Res  tamen  colligit, 
Collectas  dirigit 
Fratrum  subsidio. 

a.  Text.    Morel  No.  246.  8.  156. 
Bh  350.  ohne  Melodie. 


13.  In  coelum  rapitur, 
Arcano  iungitur  • 
Dei  colloquio, 

Quod  verbum  numinis 
Non  licet  hominis 
Proferri  labio. 

14.  Ne  hac  aut  alia 
Virtutum  gratia 
Paulus  superbiat, 
A  carnis  stimulo 
Pulsatus  sedulo 
Mentem  humiliat. 

15.  Postquam  officii 
Sanctique  studii 
Complevit  opera, 
Nerouis  gladio 
Sacro  martyrio 
Migrat  ad  aethera.  ' 

16.  Cuius  suffragium 
Praesens  collegium 
Devote  flagitat, 
Ut  ad  coelestia 
Corda  torpentia 
Pungat  et  excitet.  Amen. 

aus:  Hs.  eu  St.  QaUen  No.  646  (Brander) 


b.  Lesarten.    7.  Hier  feJUt  eine  halbe  Strophe. 


393.    De  sancto  Paulo  Puteolos  advecto. 

Ad  Maronis  mausoleum 

Ductus  fudit  super  eum 

Piae  rorem  lacrimae: 

Quantum,  inquit,  te  fecissem, 

Vivum  si  te  invenissem 

Poetarum  maxime. 
Text.  Schlosser:  Lieder  der  Kirche  I.  p.  416.  „Aus  mundlicher  Jftf- 
theilung  meines  seligen  Bruders  vom  Jahre  1812.  Boch  ist  dieser  Yers  und 
diese  Sequenz,  welcher  er  angehoren  soll,  nirgends  aufeufinden.  Auch  wurde 
mir  auf  mcin  Befragen  daruber  die  Existem  derselben  im  Jahre  1835  zu  Neapel 
und  zu  Pozzuoli  ausdriicklich  in  Abrede  gestellt.  Bie  Aechtheit  derselben  ist 
daher  auf  allen  Fall  unerweislich."  Schlosser.  —  „Fortasse  stropha  deprompta 
est  ex  illa  sequentia,  quae  Bettinellio  teste  (Del  rcsorgimento  dltalia  tom.H 
p.  18.  not.)  per  nonnulla  medii  aevi  saecula  apud  Mantuanos  decantata  est  in 
honorem  Virgilii."    Daniel. 


394. 


De  sanctis  apostolis  Petro  et  Paulo. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Petre,  summe  Christi  pastor,  et  Paule,  gentium  doctor, 

2.  Ecclesiam  vestris  doctrinis  illuminatam 

3.  Per  circulum  terrae  precatus  adiuvet  vester. 


—    283    — 


4.  Nam  dominus,  Petre,  coelorum  claves  dono  dedit. 

5.  ArniiyiTum.Beniainin,  Christus,  te  scit  suura  vasque  elertum, 

6.  Mare  planta  te,  Petre,  Cfaristus  conculcare  tuae  dedit  caritati. 

7.  Urabram  tui  Corporia  infirmis  dcbilibusque  frcit  medicinaui. 

8*  DoctilogOB  philosophos  te,  Paule,  Christus  dat  vincere  voee  sua. 
9.  Multiplicea  victorias  tu,  Paule,  Christo  per  populos  acquisisti, 

10.  Postrcmo  victis  omnibus  barbarie  ad  arcem  summi  pergitis  culmiDis9 

germauos  discordes  sub  iuguui  Christi  pacatos  iara  coacturi. 

11.  Ibi  Neroois  feritas  priucipis  apostolorum  proeliis  plurimis  victores 

diverse  te,  Petre  et  Paule,  addixerat  poenae  morti 

12.  Te  crux  associat,  te  vero  gladius  cruentus  mittit  Christo. 

a.  Text>  Daniel  11,19.  384.  III,  287.  e  Codd.  Vind.  2.  saec,  XI.  (A),  Vind. 
S.  saec.  XI.  (B|,  Vind.  5,  saec.  XII.  (C).    BeroL  1.  saec.  XI,  (D).    —    Schubiger 

26.  e  Cod,  S.  G.iJL  >To.  646  (E).  —  Cod.  Wirzenborn.  s;ioc.  XIV.  (F),  — 
Text.  eeq.  (G).  Seq.  Dav.  1495  (H).  —  Miss.  Bamberg.  1487  (I),  Patav,  1491  (K), 
Colon.  1504  (L),  Mognnt.  1507  (M),  BasiJ.  1510  (Nh  Halberetat  15U  (0),  Minden, 
1613  (P),  Numburg.  1617  (Q).  —  AdeJph.  61  (R).  Clichtov.  IV,  201.  (S).  Torr. 
(T).  —  Stcht  auch  im  Cod.  Einsidl.  121.  saec.  X.  und  Aiiss.  105.  108.  saec.  XV. 
und  im  Cod,  Rheinau.  9. 

b.  Lesarten,  1.  doct.  gen.  G.  —  5.  vaa  el.  L.  Dan.  —  6.  dedit  tuae  Dan. 
—  B.  doctiloquos  BGHLMOPQRS.  spermologoa  ACD.  sperraologon  B.  doctilogos 
EFIK.  -  nta  voce  BE.  —  9.  te  PauJe  B.  —  per  fchlt  GR.  —  10.  Romanos 
disc.  A.  —  iugo  FGHLNPRST.  —  11.  Ipse  Ner.  B.  —  principis  S.  —  diversae 
8.  —  adduxerat  F.  —  morte  A. 

c.  Bemerk.  Ueher  das  Rhythmische  etc.  spric h t  Bartsch  8.  14.  26.  36.  36, 
47.  51.  53.  55.  58.  60.  65.  100.  102.  124. 

1.  Roma  Pctro  glorictur, 
Roma  Pauluin  veneretur 
Pari  rcverentia: 
Immo  tota  iucundetur 
Et  iucundis  occupetur 
Laudibus  ecclesia. 

2.  Hi  sunt  eius  fundamenta, 
Fundatores,  fulcimenta, 
Bases,  epistylia. 
lidem  saga,  qui  cortinae 
Pelles  templi  hyacintinae, 

phi,  sphaerae,  lilia. 
3-  Hi  sunt  nubes  coruscantes, 

Terrain  cordiB  irrigantes 

Nunc  rore,  nunc  pluvia : 

Hi  praeconcs  novae  legis 

Et  ductorea  novi  gregis 

Ad  Christi  praesepia. 
4.  Labnrum  BOCii 

Triturant  aream 

Iu  spc  denarii 

Coleutes  viueam. 


395.    De  sanetis  Petro  et  Paulo. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Vktore.) 

5.  His  ventilantibus 


Secedit  palea, 
Novisque  frugibus 
Implentur  horrea. 

6.  Ipsi  inontes  ftppeUantUT, 
l\m  priua  illustrantur 
Veri  snlis  luminr : 

Mira  virtus  est  eorum, 
Firmamenti  vel  coelorum 
Designaiitur  nomine. 

7.  Fugam  morbis  imperant, 
Lagea  mortis  Bnpenot, 
Etrtigant  daenionia: 
Delent  idolatriam, 

Reis  donant  veniam, 
Miseris  solatia, 

8.  Laus  communis  eat  amborum, 
Cum  sint  tamen  singulorum 
Dignitatps  propriae : 
IVtrus  praeit  principatu, 
Paulus  pollet  magistratu 
Totius  eccleai&e. 


—    284    — 


9.  Principatus  uni  datur 
Unitasque  commendatur 
Fidei  catholicae: 
Unus  cortex  est  granorum, 
Sed  et  una  vis  multorum 
Sub  eodera  cortice. 

10.  Romara  convenerant 
Salutis  nuncii, 

Ubi  plus  noverant 
Inesse  vitii, 
Nihil  disciplinae : 
Insistunt  vitiis 
Fideles  niedici, 
Vitae  remediis 
Obstant  phrenetici 
Fatui  doctrinae. 

11.  Facta  Christi  mentione 
Simon  Magus  cum  Nerone 
Conturbantur  hoc  sermone, 
Nec  cedunt  apostolis : 

Text.    Clichtov.  IV,  203.    — 
Mone  3,  96.  hat  die  3  ersten  Zeilen 
dem  14.  Jahrh, 


Languor  cedit,  mors  obedi 
Magus  crepat,  Roma  credi 
Et  ad  vitam  mundus  redit 
Reprobatis  idolis. 

12.  Nero  fremit  sceleratus 
Magi  morte  desolatus, 
Cuius  error  ei  gratus, 
Grave  praecipitium : 
Bellatores  praeelecti. 
Non  a  fide  possunt  flecti, 
Sed  in  pugna  stant  erecti, 
Nec  formidant  gladium. 

13.  Petrus  haeres  verae  lucis 
Fert  inversus  poenam  cruc 
Paulus  ictum  pugionis, 
Nec  diversae  passionis 
Sunt  diversa  praemia : 
Patres  summae  dignitat», 
Summo  regi  conregnatis, 
Vincla  nostrae  pravitatis 
Solvat  vestrae  potestatis 
Efficax  sententia.  Amen. 

Daniel  II,  81.  hat  die  3  ersten  Zeilen 
aus  einer  Hs.  su  Pommersfelden  o.  No 


396.    De  sandis  Petro  et  Paulo. 


1.  Duae  vere  sunt  olivae, 
Per  quos  plantae  primitivae 
Noscuntur  ecclesiae : 
Quibus  Sion  est  compluta 
Et  coeleste  delibuta 
Roma  rore  gratiae. 

2.  Isti  Sion  fundamenta, 
Bases,  tecta,  fulcimenta 
Archam  portant  foederis : 
Petrus  primus  principatu, 
Alter  Paulus  magistratu 
Effulgent  prae  ceteris. 

3.  Hi  sunt  summi  bellatores, 
Duces  gregis  et  doctores, 
Claves  sanctuarii, 

a.  TexL    Mone  No.  687  (3,  94.)  aus: 


walden  I.  4/2i. 
1520  (B). 


Cruces,  trabes  cypressinae, 
Saga,  pelles  et  cortinae, 
Vectes  evangelii. 
Qui  dum  Romae  docent  mo 
Plantant  fidem  et  errores 
Excludunt  gentilium: 
Vincunt  magos  et  Neronis 
Nec  abhorrent  passionis 
Et  mortis  supplicium. 
Ergo  nos  in  Christo  duce, 
Tu  in  ense,  tu  in  cruce 
Ardore  martyrii 
Nos  ad  crucem  inflammetis, 
Nobis  coenam  impetretis 
Coelestis  convivii. 
In  quo  Dei  filium 
Laudemus  in  perpetuum. 
Amen  dicant  omnia. 

Hs.  des  Klosters  Engelberg  in  l 
fol.  33.   14.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (A).    —    Miss.  fratr.  ] 


b.  Lenarten,  1,  S.  Noscuntur  A.  „vielhicht  besser  nascuotiir."  Mone,  — 
Effulgens  B,  —  3T  8.  Vectes  by.  Tmree,  tubae  c.  B,  —  3,  6.  Cla^es  sanct. 
B.  —  4,  J.  Hi  sunt  B.  —  4,  4.  Neronem  N.  abh.  paBsionem  Aut  m.  B.  — 
5,  7  — 10  fehien  in  A,   sie  atflu)  ein  unpassender  ZhmUm. 

i.  t 


397.    De  sanctis  Petro  et  Po 


' 


Gloriosos  pugiles 
Militesque  uobiles 
Christi  semper  vigiles 
CoUaudemas: 
Suos  vocavit  budie 
De  valle  miseriae 
A<1  quietcm  patriae 

npremus, 
Unus  est  eeetef 
Caput,  alter  gratiae 
Vas  et  Bapientiae 
Praeelcctuin : 
Quasi  luium  onrnia 
Spernunt  transitoria, 
Babent  ad  coelestia 
Cor  erectum. 
3.  Ainbo  devotissiwi 
Amboque  huniillimi 
Et  Deo  gratissimi 
Extiterunt: 
TexL    Mifis.  fratr.  Paris.  1620- 


5. 


Ergn  culpae  veniatu 
In  praesenti  gratiam 
I  ii  raturo  gloriam 
Merueruut, 
Isti  lunrinaria 
Duo  stint  lucentia 
Et  jlluininantia 
Oor  multonun: 
Mente  voluntaria 
Tulerunt  supplici 
Pro  salute  varia 
Froximuruin. 
Petrus  crucifigitur, 
Sed  caput  absdditur 
Pauli,  vox  cgreditur 
Dicens  clare: 
Iesu  per  suffragia 
llnrum  Christe  gaudia 
Digneris  coelestia 
Nobis  dare,  Amen. 


398.    Be  sando  Andrea  apostoh. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

Dcus  in  tua  virtutc  sanctus  Andreas 

Oaudet  et  laetatur  cadem  coinitatus. 

Piseatio  nuti  tui  ipse  prinium  factus  piseator  populorum. 

Myrmidocaa  idolatras  diu  fluctivagoa  rete  cepit  fidei. 

h  legibua  Achaiam  tuis,  Deus.  victnr  illius  subiugavlt 

Et  trophaeura  Christi  tui  fixit  ibi,  bonum  se  oateatans  roilitem. 

«Miraculis,  virtutibllS,  doctrinis  quaecunqucquaesita  spoliatihi,  o  rex, 
attulit. 
Atque  suu  cruore  triumphi  inscripsit  titulos  tui,  regum  duinihc. 
btum  oium  e(  regni  creaimufl, 

Christi  tilii  tui  atque  fraterculura. 

igitur  peccatis  nostrie  gravati,  te,  Deus,  postijmia, 
Dt  iUioBv  qui  tua  semper  sectatue  praecepta  ubi  piacet, 
13.  Nos  interceasione  tuearis  in  aetemu©. 

a.  Text.    Datiiel  IIf  28.  SS4.  111,  287.  e  Crnld.  Vind.  2,  saec,  XI.  (A),  Vind. 

ind.  5,  saec.  XII.  (Qt  Vind.  7.  saec.  XIV.  {Dl.   Berol.  I 

XI.  (E).  —  Cod.  Wirzenborn.  saec,  XIV.  (F).  —  Text.  seq.  (G).    Bm  I>av.   M!i5 

ifli  Bilet.  Colon.  150-1  (1),  Basii.  1610  (K),  Halberitat.  1511  <U  Mind.-n.  1513 

(M),  —  Adoipfa.  109  (N).    Torr.  (0).  —  Steht  auch  i m  Cod.  S.  GalL  646  (Brander). 


I. 

2. 
3. 
4. 
5. 
6. 


9. 
10. 

11. 
12. 


—    286    — 

b.  Lesarten.    2.  eademque  0.  e&dem  BCDEFGHIKLMN.  eandem  D 
„codicam  auctoritate  nititur,"  aber  ttur  A  hat  eandem.    —    3.   fact  est  K. 

4.  Myrmidones  ABCD6L.  Myrmidonas  Dan.,  Mirmidones  die  andem.  —  rethe  B 

5.  Achiam  E.  —  6.  tr.  domini  B.  —  ostentas  6  (Druckf.)  —  7.  quacnnque 
quaec.  fehlt  E.  „Quatuor  syllabae  abundant"  sagt  Mone  und  schliesst  virtuti 
in  Klammern  ein.  —  8.  titulum  G.  —  9.  Iustum  cr.  I.  —  12.  sectatnr  B. 

c.  Bemerk.    Ueber  das  Ehythmische  etc.  spricht Bartsch  S.  12.  25.  39. 
56.  84.  101.  130. 


399.    In  ociava  sancti  Andreae. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


1.  Exultemus  et  laetemur, 
Et  Andreae  delectemur 
Laudibus  Apostoli : 
Huius  fidem,  dogma,  mores, 
Et  pro  Christo  tot  labores 
Digne  decet  recoli. 

2.  Hic  ad  lucem  Fetrum  duxit, 
Cui  primum  lux  illuxit 
Ioannis  indicio : 
Secus  mare  Galilaeae 
Petri  simul  et  Andreae 
Sequitur  electio. 

3.  Ambo  prius  piscatores 
Verbi  fiunt  assertores 
Et  forma  iustitiae : 
Rete  laxant  in  capturam, 
Vigilemque  gerunt  curam 
Nascentis  Ecclesiae. 

4.  A  fratre  dividitur, 
Et  in  partes  mittitur 
Andreas  Achaiae: 
In  Andreae  retia 
Cadit  Dei  gratia 
Magna  pars  provinciae. 

5.  Fide,  vita,  verbo,  signis 
Doctor  pius  et  insignis 
Cor  informatpopuli: 
Ut  Egeas  comperit, 
Quid  Andreas  egerit, 
Irae  surgunt  stimuli. 

a.  Text.    Neale  p. 
1520  (B).    Clichtov.  IV, 


6.  Mens  secura,  mens  virilis, 
Cuius  praesens  vita  vilis 
Viget  patientia : 
Blandimentis  aut  tormentis 
Non  enervat  robur  mentis 
Iudicis  insania. 

7.  Crucem  videns  praeparari, 
Suo  gestit  conformari 
Magistro  discipulus: 
Mors  pro  morte  solvitur, 
Et  crucis  appetitur 
Triumphalis  titulus. 

8.  In  cruce  vixit  biduum 
Victurus  in  perpetuum, 
Nec  vult,  volente  populo, 
Deponi  in  patibulo. 

9.  Hora  fere  dimidia, 
Luce  perfusus  nimia, 
Cum  luce,  cum  laetitia 
Vergit  ad  lucis  atria. 

10.  0  Andrea  gloriose, 
Cuius  preces  preciosae, 
Cuius  mortis  luminosae 
Dulcis  et  memoria : 
Ab  hac  valle  lachrymarum 
Nos  ad  illud  lumen  clarum, 
Pie  pastor  animarum, 
Tua  transfer  gratia.  Amen. 

77.  e  Miss.  Andegavensi  1523  (A).  —  Miss.  fratr.  P 
188.  (C).  —  Daniel  II,  75.  hat  die  3  ersten  Zeilen 


V,  217.  den  Text  aus  Neale. 

b.  Lesarten.  1,  4.  fides  B.  —  3,  3.  formae  A. - 
B.  —  5,  4.  Cum  Eg.  B.  —  5,  6.  Quicquid  B.  —  6,  1.  M. 
patris  A.  —  6,  6.  Non  evertunt  B. 


4,  6.  Currit  C. 
secreta  A.  —  6, 


Cuc 
2.  C 


400.    De  sandc  Andrea, 


Christo  regi  laiulem  demus, 
Dulce  melofi  pexBO&emus 
Andreae  memoria: 
Qui  relictis  piscatura, 
Nave,  reti  nova  cura 

■rnit  transitoria. 
Hominum  factus  piscator, 
Verbi  D<  i  sexoinator 
Ydola  commimiit: 
Maguum  quid  dimisit  istt 
Abnegans  se  pro  te,  Christe, 
Xihilum  retinuit. 
Crueitixum  te  clamavit, 
Quem  jl^cus  fiirens  accusavit 
Egea  sub  praeside: 
Pidem  sanctam  propalavit, 
Eo  ipsmn  carceravit 
Praeses  mentis  perfidae. 
Hoc  docente  lotus  eorie 
Credit  Christum  puro  corde 
Populus  Mirmidotmm : 
Colit  gens  aehayana 
Fidem  sanctam  metite  sana, 
Cultum  fugtt  daemonum. 
Ut  conversus  revocaret, 
Cmcifixum  rec  laudaret 
Ab  Kgea  monitus: 
Non  abhorret  poenam  truceiu, 
Christtim  passum,  sanetam  eru- 

cem 
Personat  intonitus. 

Text.    Misa.  Colon.  1504. 


Uartyr  est  ad  poenaoi  ductua, 
Gentis  iletus  atque  luctus 
Pro  dairmatis  oritur: 
Doctor  bonus  vBritattfl 

Et  amicus  deitatis 
Iunocenter  moritur. 

7.  Videtis  crueem  praeparatain 
Et  diu  deeideratam 
Exckmando  pmtulit : 
Crux  aveto  tenedieta, 
Nostra  Christus  qim  delicta 
Moriendo  abluit. 

8.  Biduo  Andreas  iste 

Cruce  pendeos  pro  tc,  Cbrifite, 
Edocebat  poputuui: 
Corde  puro  te  ainavit 
Fiue  bono  expiravit 
Bibens  crucis  poculutn. 

9.  0  mors  iusto  preciosa, 
Qucm  nnn  poena  dolorosa 
Potuit  compescere: 
Cfaristum  passum  praedicare, 
Cruceni  sanctaru  propalare. 
Ydola  destruere. 

io.  Jhesu  bone,  te  precamnr, 
Qui  Andream  veneramur 
In  concentu  rneUeo: 

Ut  a  malis  eruainur 
Et  te  frui  iiicreamur 
Cum  coetu  angelico. 


401,    De  saticto  Andrea  apostolo. 

Sacrosancta  hodiernae  festivitatis  praecotiia 
Digna  laude  universa  categorizet  ecclesia. 
3.  Mitissimi  sanctorum  sanctissima  extolleiido  merita 

»4.  Apostoli  Andreae  admiranda  fulgentis  gratia. 
llic  accepto  a  loanne  baptista,  qui  venisset,  qui  tolleret  peccata, 

6.  Mox  eius  intraus  habitacula,  audiebat  eloquia. 

7.  Inventoque  fratre  suo  Bariona,  iijveniiuus,  ait  ovans,  Messiam. 

8.  Et  duxit  eum  ad  dulcifluam  salvatoris  praesentiani. 

9.  Huoc  perscrutantem  maria  Christi  vocavit  dementia. 
10.  Artem  piscandi  oommutaOB  dignitate  apo&tolic*, 

i  1.  Iluius  aniinam  post  clara  festi  paschalis  gaudia 

12.  Sancti  Spiritus  praeclara  perlustravit  potentia. 

13.  Ad  praedieatidum  populis  poenitentiarn, 


—    288    — 

14.  Et  Dei  Patris  per  Filium  dementiam. 

15.  Gratulare  ergo  tanto  patre  Achaia, 

16.  Iilustrata  eius  salutari  doctriua. 

17.  Honorata  multimoda  signorum  frequentia. 

18.  Et  tu  gemens  plora,  trux  carnifex  Egea. 

19.  Te  lues  inferna  et  mors  tenet  aeterna, 

20.  Sed  Andream  felicia  per  crucem  manent  gaudia. 

21.  Iam  regem  tuum  spectas,  iam  adoras,  iam  in  eius  conspecta,  An- 

drea,  stas. 

22.  Odorem  suavitatis  iam  aspiras,  quem  divini  amoris  aroma  dat. 

23.  Sis  ergo  nobis  inclita  dulcedo  spirans  intima  coelestis  vitae  balsama. 

Amen. 

a.  Text.  Mone  No.  695  (3,  102.)  aus:  Hs.  con  St.  Peter  su  Karleruhe 
Ro.  16.  p.  377.  mit  der  Melodie,  14.  Jahrh.  Die  Halbstrophen  sind  sum 
Wechselgesang  der  beiden  Chore  mit  farbigen  Anfangsbuchstaben  beseichnet  (A). 

—  Clichtov.  IV,  187.  (B).  —  Steht  auch  im  Cod.  Rheinau.  23.  und  Cod.  S.  GalL 
546  (Brander). 

b.  Lesarten.  1.  hodierne  A.  hodierna  festivit&s  solemnia  Mone.  —  2.  c&- 
tegorizat  Mone.  —  3.  extollenda  A,  extollendo  B.  Mone.  —  4.  adni.  praepollentia 
gr.  Mone.  —  5.  quod  ven.  Mon.  —  7.  suo  frat.  Mone.  —  9.  clcmenciam  A.  cle- 
mentia  B.  Mone.  —  11.  Eius  an.  Mone.  —  pasc.  tempora  Mone.  —  12.  illnstr. 
Mone.  —  14.  fil.  clcmentiam  Mone.  —  18.  Aegea  Mone.  —  19.  inferni  Mone.  — 
20.  Et  Andr.  Mone.   —   21.  tu.  sectaris  A,  von  ntuer  Hand  korrigiert  spectas. 

—  23.  Hic  ergo  .  .  spiret  Mone.  spirat  A. 

c.  Bemerk.  Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  26.  81.  88. 
134.  136. 


402.    De  sancto  Iohanne  ev. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Ioannes  Iesu  Christo  multum  dilecte  virgo. 

2.  Tu  eius  amore  carnalem  in  navi  parentem  liquisti. 

3.  Tu  levc  coniugis  pectus  respuisti  Messiam  secutus, 

4.  Ut  eius  pectoris  sacra  meruisses  fluenta  potare. 

5.  Tuque  in  terra  positus  gloriam  conspexisti  filii  Dei, 

6.  Quae  solum  sanctis  in  vita  creditur  contuenda  esse  perenni. 

7.  Te  Christus,  in  crucc  triumphans,  matri  suae  dedit  custodem, 

8.  Ut  virgo  virginem  servares  atque  curam  suppeditares. 

9.  Tute  carcere  flagrisque  fractus,  testimonio  pro  Christo  es  gavisus. 

10.  Idem  inortuos  suscitas,  inque  lesu  nomine  venenum  forte  vincis. 

11.  Tibi  summus  tacitum  prae  caeteris  verbum  suum  pater  revelat. 

12.  Tu  nos  omnes  precibus  sedulis  apud  Deuin  seinper  commenda, 

13.  Ioannes,  Christi  care. 

a.  Text.  Daniel  II,  7.  383.  V,  43.  e  Codd.  Mon.  5.  saec.  XI.  (A),  Mon.  11. 
saec.  XII.  (B),  Mon.  12.  saec.  incerti  (C),  Mon.  16.  saecXHJ.  (D);  Vind.  2.  saec 
XI.  (E),  Vind.  3.  saec.  XI.  JF).  —  Schubiger  No.  2.  e  Cod.  S.  Gall.  546  (G).  - 
Cod.  Wirzenborn.  eaec.  XIV.  (H).  —  Text.  seq.  (I).  Seq.  Dav.  1495  (K).  —  Miss. 
Colon.  1504  (L),  Mogunt.  1507  (M),  Prag.  1507  (1S),  Basil.  1510  (0),  HalberaUt 
1511  (P),  Minden.  1513  (Q).  —  Adelph.  9  (R).  Clichtov.  IV,  159  (S).  Torr.  (T). 
—  Steht  auch  im  Cod.  Rheinau.  6. 

b.  Lesarten.  2.  in  manu  T.  —  4.  Tu  eius  pect.  8.  meruisti  S.  —  5.  in 
terria  KRT.  —  6.  sola  K.    Quae  non  solum  M.  —  in  via  N.  —  8.  Bervaret .  . 


—    289    - 

sappeditaret  B,  —  9,  Tu  de  KLT,  —  fractum  C,  —  Christo  DQ.  —  11.  Tu  L 
prae  fehlt  EFGHILMOPQS.  —  12.  sed.  prec.  B.  Dan,  —  commenaang  A.  — 
.  Christo  S. 
c.  Bemerk.  Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  7.  25.  50.  59. 
77.  96.  100.  102.  117.  122.  —  2.  S,  loaunes  adhuc  iuvenis  Mariae  Magdalenaa 
desponsatus  erat  et  legitimo  matrimouio  copulatus.  Dum  vero  nupltae  debebanl 
celebrart,  s.  Iannes  ftubterfngit,  relinquena  coniugem  suam,  spernena  carnato  de- 
siderium.  Adelphua.  —  10.  Suscitavit  teste  Abdia  (Ap.  Hiat.  V,  10.  17.) 
Drofiianam  viduam  et  Stacteum  invenem. 


403.  JDe  sancto  Ioanne* 
(Auctor  Notker  Balbulus  habetur.) 

Cautemus  Christo  regi  terrae,  maris  atque  poli  sine  tine  tenenti, 
Qui  sibimet  Iohannem,  vita  virginali  degentein,  delegitetprae  cunctis 

eum  dilexit  apostolis. 
Hunc  Ezechiel  aquilae  quondam  in  spccie  inter  cetera  domini  vidit 

inysteria. 
Istic,  quasi  umis  inanans  paradisi  fluvius,  foecundat  fluentis  mundum 

sacrosancti  dogmatis. 
Hic  in  Asia  constructis  septem  praefuit  ecclesiis. 
Illic  effulget  per  inulta  clarus  iugiter  miracula. 
Quo  nunc,  socii,  ilhim  precamiui,  fundat  ut  supplices  Christo  semper 

preces,  pro  nostris  intereedendo  delictis* 

Text.    Morel  No.  263-  S.  164.   am:  Hs.  *u  St.  GaUen  No.  546  (Brander), 
{  55,  ohne  Melodie.  —  Daniel  V,  43.  hat  daraus  die  1.  Zeile. 


404.  De  sancto  loanne  Evm 
(Auctor  cst  Adaui  de  S.  Victore.) 


3. 


Gratulemur  ad  festivum, 
Iocundemur  ad  votivum 
Ioannis  praeconium : 
Si  versetur  laus  in  ore, 
Ne  fraudetur  cor  sapore, 
Quo  degustet  gaudium. 
Hic  est  Christi  pracdilectus, 
Qui  reclinans  supra  pectus 
Hausit  sapieutiain: 
Huic  iu  crucc  commendavit 
Christus  matreiu,  hic  servavit 
Virgo  viri  nesciam. 
Intus  ardens  charitate, 
Foris  lucens  honcstate, 
Signis  et  eloquio : 
Ut  ab  aestu  crimiuali 
Sic  immunis  a  poenali 
Prodiit  ex  dolio. 

Mtkrttm,  8*)QflBMii, 


4.  Vim  veneni  superavit» 
Morti,  morbis  imperavit 
Nec  non  et  daemonibus : 
Sed  vir  tantae  potestatis 
Nod  minoris  pietatis 
Erat  tribulantibus. 

5.  Cuni  gemmarum  partes  fractas 
Solidasset,  has  distractas 
Tribuit  pauperibus: 
Inexhaustum  fcrt  thesaurum, 
Qui  de  virgis  fecit  aurum, 
Gemmas  de  lapidibus. 

6.  Iuvitatur  ab  amico 
Cnnvivari  Christum  dico 
Visum  cum  discipulis : 

De  sepulchro,  quo  descendit, 
Redivivus  sic  ascendit 
Frui  summis  cpulis. 


-    290    — 


7.  Testem  habes  populum, 
Immo  si  vis  oculum, 
Quod  ad  eius  tumulum 
Manna  scatet  epulum 
De  Christi  convivio: 
Scribens  evangelium 
Aquilae  fert  proprium, 
Cernens  solis  radium, 
Scilicet  principium 
Verbum  in  principio. 

8.  Huius  signis  est  conversa 
Gens  gentilis,  gens  perversa, 

Text.    ClichtoY.  IV,  160.  —  Daniel 


Gens  totius  Afiiae: 
Huius  scriptds  illustratur, 
Ulustrata  solidatur 
Unitas  ecclesiae.. 

9.  Salve  salvi  vas  pudoris, 
Vas  coelestis  plenum  roria, 
Mundum  intus,  clarum  foris, 
Nobile  per  omnia: 
Fac  nos  sequi  sanctitatem, 
Fac  per  mentis  puritatem 
Contemplari  trinitatem 
In  una  substantio.  Amen. 

II,  66.  ha%  die  3  ersten  ZeUen. 


405.    De  Ioanne  ev. 

Christo  laudes  decantet  hic  chorus  psallens  die  ista  etc. 

Text.    Dauiel  II,  174.  hat  diese  ZeUe  aus:  Vet.  Miss.  Ordinls  Fnemonstn 
tenBis  und  V,  51.  aus:  Cod.  S.  Gall.  546  (Brander). 


406.    De  s.  Iohanne  ev. 


3. 


Laetabundus  gratuletur 

Cleri  cetus 

Alleluya. 

Iohannes  est,  quem  non  novit 

Mortis  metus, 

Res  miranda. 

Matrem  illi  credidit, 

Dum  se  morti  tradidit 

Sol  de  stella: 

Drusianam  suscitat, 

Et  hanc  voce  excitat 

Semper  clara. 

Crathon  frangi  fecerat. 

Geinmas,  quas  recuperat 

Pariforma: 

Crathon  fidem  praedicat, 

Esse  cunctis  publicat 

Haec  corrupta. 

Tonitrui  filius 

Solus  vidit  altius 

Valle  nostra: 

a.  Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 

b.  Betnerk.    Vgl.  oben  Nr.  364. 


6. 


Stactei  miserrimam 
Suscitavit  arimam. 
Carne  sumpta. 

Dum  subvertit  idola, 
Templum  sternit  subdola, 
Probat  illa  frivola 
Esse  caeca: 
Hausto  virus  poculo, 
Vivens  coram  populo 
Comprobat  miraculo 
Haec  praedicta. 

Iohannes  propera 
Christo  confedera, 
Hic  qui  premimur 
Gens  misera ; 
Remittat  scelera 
Vitaeque  munera 
Det  quem  genuit  puerpera 
Alleluya. 


—    291     — 


407,    In  festo  sawti  Itjkatwit 


Trinitatem  resorat  aquila  suin 

raus 
Evangelista; 
Fclix  sedee  gratiae 
Summuiu  regem  gloriac 
Videns  mentis  acie 
Non  repulsa. 
Iohanuem  deificat, 
Angelis  pacificat, 
Spiritus,  queui  indicat 
Coeli  summa. 
Aquam  vivam  sitietitis 
Hic  est  potus  recuntbcntis 
Supra  pectus  Dotnini : 
Hic  apparet  miria  sijgutB, 
Hic  expugnat  vires  ignis 
Et  ferventis  olci. 


a.  Tixt,    Moue   No. 

'.  Jahrh    (A).—  Neale  p. 
Gall.  646  (Brunder). 

b.  Lesarten.     1,  1 
,  angelis  Moue.  —  2,  3, 


L.  Mirnntur,  nimia  tormcnti  sae- 

vitiil, 

5.  Quoil  Martyr  quis  fiat  et  pO< 
nou  sentiat. 

6.  0  tnartyr,  o  virgo,  o  eustos  vir- 
giuis,  per  quam  mundo  gauriia. 

7.  Exquosunttiiiquosuut,perqueni 
suut  omnia,  pertedctsuffragia. 

8.  0  dilecte  prae  caeteris, 
Christum,  a  quo  diligeris, 
Interpellans  et  exorans 
Nos  ei  coucilia. 

1).  Tu  qui  rivus,  dlK  .id  fiuitem, 
Tu  qui  coelis,  duc  ad  uiontem, 
Praesta  ipoosinu  ad  videndum, 
VirgO  totttfi  gratia. 
Spouso  laus  per  snecula. 

703    (3,  111.)    m$$t    Hs.   *N    licrn,    hist.  47.    «fJ  &m 
84.  e  Miss.  Tonmcen&i  1540  (B).  —  Stcht  auch  im  Cod. 


Tr,  et  QM.  BT  et  hat  N.  wegtjclas&en,  —  2t  2.  angelus 
Sp.,  qui  indicat  Monc,   —    9,  1.  Atjuae  vivae  aalientis 
Sone.  —  3,  4.  Hic  exfuJget  m.  Mone,  —  L  Miratur  A-  Mirantur  Moue.  —  tor- 
nentis  Mone:  nbe*i*t  w<tre  tonnenti."  —  6.  inundo  gloriu  Mone.  —  7.  So  Mone. 
q.  s.  p.  q.  s.  ex  qao  snnt  Neale:     „Yerba  ex   quo  suut  addidi,  tum  metro 
ostulaute   (respondebat    eniin    «9    o  custos)   tum    quia   sic  meiuis  s.  scripturam 
(quod  plaue  anctor  voluit)  referuiit,  Rom.  XI,  36."   —   8,  2.   Christo  Neale.    — 
9f  2.  Tu  qui  lapis  Ncale,  —  9,  4.  Tu  qui  tot,  Neale, 

c.  Bemerk.  ,,Ad  normam  carminis  Bernardiani  Laetabundus  (Nc%  13.) 
onfecti  suut  primi  decem  versus  hTiius  carroinis,  quamvis  in  voce  Evangelieta 
rinia  syllaha  reduudeL  Carmen  c  Notkeriano  et  Viitorini*  mixtum  est.u  Neale. 
^Viel   htiiiji*jer   rind   fnn,   lJuppeh>erwke}}   wte   in  dicser  *^>  Bartsch 

25.  —  I)it  Versahthcihtngcn  bei  Neale  und  Mone  stimmen  nicht  ubcreitt. 


408.    De  s.  Infnni*  miif  pofiam  latmam  (Itowae). 


L  Veihuui  I>ei,  Deo  natuin, 
Quod  nec  factum,  nee  ereatmn 
Venit  de  coelestihus: 
Hoc  rtdit,  boc  attxectavit, 
Hoe  d«  coelo  reaeravit 
[oannea  hoininibus. 
Inter  illos  primitivos 
Veroa  veri  fontis  rivoB 
loannes  exiliit : 

muiido  propinuie 
Nectar  illud  salut 
Quod  de  throno  prodiit 


3.  Coclum  traosit,  veri  rotam 
Soiis  ibi  viriet,  totam 
Mentis  Bgena  aciem: 
Speculator  spiritalis 
Quasi  Seraphim  sub  alis 
lH i  videt  faeiein, 

4.  Audiit  in  gyro  seriis 

Quid  psuliant  euin  dtbaiwdifl 
Quater  seni  procerr 
De  sigillo  trinitatis 
Nostrae  niunmo  civitatis 
liupressit  characteres. 


—    292    — 


10. 


•  11, 


12, 


5.  Iste  costos  virginis 
Arcanum  originis 
Divinae  raysterium 
Scribens  ovangelium 
Mundo  demonstravit : 
Coeli  cui  sacrarium 
Suum  Christus  lilium, 
Filio  tonitrui 
Sub  amoris  mutui 
Pace  commendavit. 

6.  Haurit  virus  hic  lethale, 
Ubi  coqms  virginale, 
Virtus  servat  fidei : 
Poena  stupet,  quod  in  poena 
Sit  Ioannes  sine  poena 
Bullientis  olei. 

7.  Hic  naturis  imperat, 
Ut  et  saxa  transferat 
In  decus  gemmarum: 
Quo  iubente  riguit, 
Aurum  fulvum  induit 
Virgula  silvarum. 

8.  Hic  infernum  reserat, 
Morti  iubet,  referat 
Quos  venenum  stravit: 

a.  Text.  Mone  No.  709  (3,  118)  aus:  H$.  $u  Kreuelingen  bei  KonstanM, 
14.  Jahrh.  (A).  Hs.  su  St.  Peter  in  Salsburg  V,  16.  p.  54.  14.  Jahrh.  (B).  Hi. 
das.  IV.  14.  mit  Noten,  14.  Jahrh.  (C).  Hs.  mu  Munchen,  Clm.  7948.  13.  Jahrk 
(D).  Hs.  zu  S.  Paul  in  Karnten  No.  48.  13.  Jahrh.  mit  Neumen  (E).  Hs.  su 
S.  Qallen  No.  378.  p.  373.  13.  Jahrh.  (F).  -  Daniel  II,  166.  V,  43.  e  Cod.  Mon. 
10.  saec.  XII.  (G).  —  Text.  seq.  (H).  Seq.  Dav.  1495  (I).  —  Misa.  Patav.  1491 
(K),  Prag.  1507  (L),  Mogunt  1507  (M),  Halberstat.  1511  (N),  Numburg.  1517  (0). 

—  Adelph.  11  (P).  Torr.  (Q).  Clichtov.  (R).  -  Steht  auch  in  Cod.  EinBidL, 
Rheinau.,  S.  Gall.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.  1,  2.  Quod  non  H.  —  1,  4.  Qood  vid.  £.  -  2,  2.  Veros  K 
Deus  veri  C.  —  3,  1.  veri  solis  rotam  vidit  ibi  I.  —  3,  2.  vidit  BEGLO.  videna 
FK.  -  totam  .  .  rotam  C.  —  3,  3.  fingens  DE.  —  3,  5.  Seraphin  BEL  —  3,  6. 
D.  videns  HINPQ.  D.  vidit  M.  —  4,  1.  Audit  CDFI.  Augit  A.  —  4,  2.  Quod 
psallant  G.  Qui  ps.  EHPQ.  psallat  AC.  —  in  cith.  P.  —  4,  3.  Qualiter  H.  — 4,4. 
Te  sig.  A.  —  4,  5.  mimo  trinitatis  A.  —  Nostro  HQ.  —  4,  6.  Hic  impr.  L  cha- 
racterem  C.  —  5,  1.  Ille  c.  Q.  —  virginum  A.  —  5,  3.  divinum  B.  —  5,  5.  de- 
signavit  B.  Mone,  die  andern  dem.  —  5,  6.  Colli  G  (Druckf).  C.  tui  B.  C  cum 
B.  Mone,  die  andern  cui.  —  pallatium,  palat.  fur  sacr.  HNP.  —  6,  7.  Chr. 
su.  ABCEFHNP.  —  5,  9.  nutui  AE.  —  5,  10.  Zelo  B.  Pacem  E.  Fide  HKLNOP. 

—  amendavit  C.  —  6,  1.  hoc  A.  —  6,  2.  Cui  corp.  A.  —  6,  4.  Coena  C  6,  4—6 
stehen  vor  6,  1—3  in  E.  —  6,  6.  bulient.  I.  —  7,  1.  Hinc  E.  —  7,  2.  et  fehU 
H.  —  7,  5.  Auri  G.  Auris  H.  —  7,  6.  Virgulam  D.  —  8,  2.  iubet  ut  re£  HPQ. 

—  8.  3.  veneno  A.  —  8,  4.  quos  M.  Ebyon,  Cherinthus  et  Marchion  L  —  9,  2. 
Quod  ABHMNP.  —  9,  4.  implendo  I.  —  9,  6.  videt  M.  —  tam  sec  B.  —  lC^  1. 
Sp.  nocte  ves.  A.  —  10,  2.  V.  et  n.  HP.  —  10,  3.  palatia  F.  —  10,  5.  Sponius 
mis.  IQR.  —  Sponsaeque  HN.  Sponsae  misitqne  P.  — 10, 6.  Referre  BCDSwKOP. 

—  mysteria  F.   —   10,  6  und  10  wechseln  in  BCDE.  —   10,  1—6  etikm  Mflfc 


Obstrnit,  quod  Ebion, 
Cerinthns  et  Marcion 
Perfide  latravit. 
Volat  avis  sine  meta, 
Quo  nec  vates,  nec  propheta 
Evokvit  altins: 
Tam  implenda,  qnam  impleta 
Xunquam  vidit  tot  secreta 
Purus  homo  purius. 
Sponsus  rnbra  veste  tectus, 
Virus.  sed  non  intellectus, 
Redit  ad  palatium: 
Aquilam  Ezechielis 
Sponsae  misit,  qnae  de  coehs 
Referret  mysterinm. 
Dic,  dilecte,  de  dilecto, 
Qualis  sit  et  ex  dilecto, 
Sponsus  sponsae  nuncia: 
Dic,  quis  cibns  angelorum, 
Quae  sint  festa  supernorum 
De  sponsi  praesentia. 
Veri  panem  intellectus, 
Coenam  Christi  supra  pectus 
Christi  sumptam  resera: 
Ut  cantemus  de  patrono 
Coram  agno  coram  throno 
Laudes  super  aethera.  Amen. 


10,  4-6  in  L  —  11,  1.  Hic  dil.  C.  —  11,  2.  et  fehlt  ADEI.  —  QttftL  hic  git  cx 
BC,  —  Qunl.  adsit  al  ex  B.  —  11,  5.  Qttac  sunt  I.  IIIMXPR.  —  snpcrnruni 
DEG.  —  12,  1.  V.  panis  ADEHIP.  -  12,  &  cena  I,  cocnil  R.  Mone,  dtc  andcrn 
coenara.  —  12,  3,  Buafiti  nobia  res. C.  Monc.  Sumptara  uobis  res.  HMNP.—  Sit 
quae  nobis  res>  1.  —  Quae  sit  nobis  rcs.  R. 

c.  Bemerk.     Eine  Ucbersctzuwj  steht  in  dem:  „Liturq>  iiandbuch."     Von 
J.  A.  Fessler.  Eiga  1839.  ft 


409.     De  sancto  loanne  ante  portnm  iatinam. 


1.  Flore  veniat  virginali  4.  Gcmmas  fractos  rcformavit 
Et  doctrina  spiritali  Haeresesque  confutavit 
Ioannes  prae  ceteris :  Et  sectafl  gentiliuiB : 

Qui  prae  cunetis  plus  dilectus  Virus  haustuin  superavit 

Et  a  Christo  perelectus  Et  liquoris  non  expavit 

Custos  archae  foederis.  Bullientis  oleum. 

5.  Fous  excelsae  claritatis 

2    Paranvmnhm  fit  Mariae  Nectar  spimos  suavitatis 

2.  raranympnus  nt  iuanae,  Rigaus  ortum  patriae ; 

Quae  est  archa  prophetiae  Suffra^ante  niatre  Christi 

Secretorum  omnium :  C[     °      imiiendisti 

Super  omnes  sursum  vectus,  p.       nraebe  veniae 

tSuper  Christi  cubans  pectus  Ah  it    .    pra5Dt  vemaf    u 

uJSLu  «t«« Li;„,l  *  '  Mortem  vita  commutavit 

Hausit  evangelium.  ^  veneiium  noE  expavJt 
Nei  olei  dolium. 

.  1111  liber  reseratur,  5b-  Ergo  tu  vas  sanctitatis, 

Qui  sigillis  consignatur  Vas  sincerae  puritatis, 

Septiformis  gratiae :  Vas  coeleste  gratiae ; 

Dum  iu  Pathmos  relegatur,  Nos  commenda  matri  Christi, 

Verum  lumen  contemplatur  Quam  de  cruce  suscepisti 

Exccllentis  curiae.  I       In  curam  custodiac. 

&.  Tezt,    Miss.  Basil.  1510  (A).  Miss.  fratr.  Paris.  1520  (B). 
b.  Lesarten.    3,  2.  confirmntur  B.  —  3,  6.  Lum.  ver.  B.    —   3,  C.  Et  «u- 

pernae  gloriae  B.  —  4,  8—6  und  5,  1—0  fehlen  in  B,   dafUr   stehen  die  unter 
4V  6*-  mitgeiheiUen  Zeilcn. 


410.    De  sanctis  lokanne  et  Paulo,  patronis  ecclesiae  Brixinae, 

1 .  Hac  die  veneranda  merito  gretulcntur  .... 

2.  Quam  velut  praeclaro  lumine  eandelabra 

3.  lugiter  exornant  Paulus  atque  Iohannes, 

4.  Quihus  firmiter  inerat  fidei  firmttas* 

5.  Quos  suaviter  iunxerat  vera  gcrmanitas, 

6.  Qui  Iuliani  temporalem  principis  gkiriam  amho  contempserant, 

7.  Et  gladioli  membra  plecti  verbere  pro  Deo  valde  dilexerant. 

8.  Nam  cumulus  ossium  ipsorum  varia  praebet  languidis  artubus  sani- 

tatis  doiia. 

9.  Quos  meritorum  piorum  decus,  honor  et  gloria  beatis  angelis  sociat, 
10.  Cuin  quibus  semper  fruuntur  pracmiorutn  perhennium  lumine  Dei 

dextera. 


—    294    — 

11.  Vos,  Christi  milites, 

12.  Nosmet,  deposcrinus, 

13.  Ut  Deum  sedulis  precibus  . .  . .  et  vitam  .... 

Text.  Morel  No.  443.  S.  245.  aus:  Hs.  zu  St.  Gaflen  No.  646  (Branfa) 
mit  dem  Titcl:  De  scis  Iohanne  ct  Paulo  martyribuB  Christi,  beati  Kotkeri  se- 
quentia  pulchra  tituli:  Filia  matris.  Mit  der  MeJodie.  Diese  Sequenz  wurde 
mit  geringer  Aenderung  auf  die  M.Gafl  und  Othmar  angewendet  (unten  Nr.  582). 
Zu  Anfang  und  vor  dem  SchJuss  hat  der  Text  Lucken"  Morel. 


411.    De  ss.  Iohanne  et  Paulo,  patronis  ecclesiae  Brixinac. 


1.  Exultet  polus  his  pollens  side- 

ribus, 
Applaudat  tellus    cunctis  cum 

ndelibus, 
Et  tu,  Brixina  felix,  ex  gratia 

multifaria, 
Sanctis  ditata  praesulum  corpo- 

ribus, 
Irradiata  lucernis  coelestibus, 
Gaude  et  lauda  Deum,  a  quo 

gaudii  materia. 


Nam  Ambrosi  mente  pura 
Supplicantes  his  procura 
Mirifice  sanantur, 
Vos  igitur  Dei  confessores, 
Gemmae  coeli,  paradisi  flores, 
Ab  aegrotis  animae  languores 
Perpetuos  effugate. 
De  terra  peregrinationis 
Et  a  convalle  plorationis 
Nos  in  montem  exultationis 
Vestra  prece  sublevate. 
Praestet  hoc  nobis  divina  maie- 

stas, 
Cui  sit  gloria,  laus  et  potestas, 
Et  nos  summa  decoret  honestas, 
0  Dominum  exorate. 


2.  In  sanandis  et  sanatis 
Debilibus  sanctitatis 
Merita  declarantur. 

a.  Text.  Morel  No.  442.  S.  244.  aus:  Hs.  zu  Einsiedeln  No.  108..  Missale 
der  Dibzese  Brixen,  15.  Jahrh.  Bl.  208.  (A).  „Dt>  Sequenz  scheint  etner  oder 
mehrern  andem  dltern  nachgebildet.  Eine  bestimmte  Ordnung  in  das  Metrum 
zu  bringen  ging  uber  meine  Kraft;  vielleicht  fehlte  auch  ursprunglich  schon 
eine  Ordnung.  Indessen  erlaubte  ich  mir  einige  Aenderungen.  Die  Hs.  hat 
V.  8  ex  gratia.  9  morbosi  —  supplicantes.  10  huius.  14  perpetuaa."  Morel.  — 
H.  Morel  besorgte  mir  spater  eine  Abschrift  am  dem  God.  S.  Gall.  546  (B). 

b.  Lesarten.  1,  3.  ex  gr.  A6.  Morel  hisst  ex  weg.  —  1,  6.  So  B.  Ex 
quo  gaudia  materna  A.  —  2,  4.  So  B.  Nam  morbosi  m.  p.  Sup.  huius  procura 
Miro  modo  san.  B.  Nam  morbi  mente  p.  supplicantibus  Horum  procura  miro 
modo  san.  Morel.  —  3,  4.  Perpetuas  A.  —  6,  4.  0  Deum  A.  Moref.  0  Dom.  B. 


412.    In  /estivitate  sanctortim  Ioannis  et  Panli. 


Adest  dies  olivarum, 
Qua  loannes,  Paulus  clarum 
Flamen  reddunt  animarum 
Christo,  regi  gloriae : 
Respuentes  Iulianum 
Simul  et  Terentianum 
Et  ipsorum  ritum  vanum 
Suo  gaudent  ordine. 


Auri  pondus  devitantes, 
Et  argentum  proculcantes, 
Semper  fide  firma  stantes 
Sancto  clarent  omine: 
Et  idcirco  laureati 
Sunt  olivae  vocitati, 
Existentes  Deo  grati 
Nubesque  imbriferae. 


-    295     — 

3.  Linguae  eteniin  ipsorum 

5.  0  vos  cuncti  sacerdotes, 

Claves  factae  sunt  coelnrum, 

Qui  tractatis  sacros  dotes 

Per  contcmptuin  j  dolorum 
Fortes  in  exatnine: 
Prorogatu  tali  clarcnt, 

Cum  rex  ChristUB  sit  zel< 

Plus  auro  diligite: 

I  ii  quo  iste  lulianus 

Solvere  quod  portas  habent 

Stnlta  inente  et  insanus, 

CoeH  claudunt,  quia  valent 

Qucui  exeinplo  proclamatnus 

Illas  sic  dirigere. 

Se  extinxit  perpere. 

Provicisti  Galileae 

Si  clamasset  miserere 

4.  Contemnunt  procrastinaiv 
Mortem  nee  deliberare, 
Sed  exteraplo  caput  dare 
Tortorum  vesaniae : 

Non  perisset  misere. 

6.  Ergo  uostri  misen 

lesu  bone  et  tuere, 

Quia  vita  more  cerae 

Hi,  lovis  ydolatrium 

Nostra  transit  in  hoe  vere. 

Defertur  dum  ad  atrium, 
Tenentes  Christi  latriuni 
Vilipcndunt  limine. 

Imperfectum  tu  supplere 

Nostrum  velis  et  fovere 

In  hac  valle  miseriae. 

Tcxt.    Um,  Prag.  1507,  die  Abscl 

irift  verdanke  ich  U.  Hasak.   —    Djuital 

11,  233.  hat  darat<*  die  L  Strophe. 

413.    Dc  sancto  loam 

\e  ante  portam  lahnam. 

1.  Zebedaei  filio 

4.  Oleo  quo  mergitur, 

Iohanni  cum  gaudio 

Ut  pugil  inungitur, 

Vocisque  tripudio 
Gratuleraur : 

Nec  fervore  lacditur 

Unctionis: 

Ut  eius  auxilio 

In  insulam  niittitur, 

Precutnquc  snffragio 

In  qua,  sicut  legitur, 

Ab  omni  contogio 

Sacrae  liber  scribitur 

Liberemur. 

Visionis. 

2,  Propter  Dei  filium, 

5.  Quaedam  mnliercula 

Post  cuius  vcstigium 

Suscitata  fercula 

Cucurrit  coelestium 

Praeparat  ab  insula 

Contemplator : 
Relinquit  connubinm, 

Revertenti : 

Magna  plebs  aim  parvulu 

Rctia,  navigium, 

Dives  et  paupercula 

Patrem  temporalium 

Applaudit  miraculn 

Concu*cator. 

Facienti. 

3.  Hausit  evangelium 

C.  Hausto  virus  calice 

Coenantis  in  grcmium 

Mortui  per  tanicae 

Christi  caput  proprium 

Tactum  apnstolicae 

ReeUnando: 

Surrexeruut : 

Stetit  ad  supplicium 

Aurum  fit  ex  yli*  t L 

Crucis  in  consortiuni 

Gemmasquc  pro  silice 

Matrem  regio  omnhuu 

luvenes  miritice 

Assumendo. 

Receperunt. 

VtUdAtur: 

Narr&t  coram 
Quae  poena  iu 
Locii  infernalibas 


Quem  Christus  elegerat, 
Percharum  habuerat, 
Quia  semper  vixerat 
Virgo  purus: 
Text.    MiM.  £rmtr.  Par». 


Pnrgm  nos  ab  mtimae 
Culpae  fece: 
Et  conunenU  reprime 
Fraudis  maUgnissuaae 
Mora  mcis  Qittmap 
Tuaprece*  Amen. 


1530. 


414.    De  sancto  Iacobo  maiore. 


1.  Stt  laus  tibi,  lesu  Christe, 
Dum  frater  evangelisUe 
lacohus  excolitur: 
Laude  festa  festo  die 
Concrepent  nunc  melodiae, 
lacobi  taus  canitur. 

2.  Hodic  fit  coeli  civis 
Angelorumque  concivis 
Zebedaei  Iacobus : 
Hinc  exultet  ontnis  homo 
Et  ab  hac  sollemni  domo 
Reprobetur  reprobus. 

3.  Christi  fidelis  athleU, 
Tibi  datur  merces  laeU, 


15 


5. 


In  apostolorum  choris 
Martyrum  fusi  cruoris 
Possides  insignia. 
Iudex  saecli,  martyr  alma 
Tibi  duae  dantur  palmae 
Pacis  et  victoriae: 
ludicas  nec  iudicaris, 
Tui  funes  in  praeclaris 
Ceciderunt  hodie. 
Ergo  nos  conserva  tibi, 
Ut  dum  consistamus  ibi 
Coram  summo  iudice, 
Te  intercessore  bono 
Et  propitio  patrono 
Locemur  in  apice. 
Hs.    tu   Pommersfelden 
P   ~ 


No     202 


DuplicaU  venia : 

a.  Text.    Mone  No.  699  (3,  106)   aus: 
Jahrh.  (A),     H*.  von  SL  Peter  eu  Karhruhe  No,  16.  p.  380.  14.  Jakrh. 

der  Melodie  (B>.  —  Daniel  V,  274.  hat  den  Text  aus  Mone. 

b.  Lesarten.  1,  2.  Iohannis  ev.  B.  —  1,  9.  besser  extollitur  M.  —  3,  I 
„v6Hta  hat  hier  keinen  fljjfcjk  ich  halte  praemia  fur  die  richtige  Lesart,  denn  d\ 
Btelle  bemeht  sich  docik  wol  auf  Matth*  25,  20  fj*  Daniel  hdit  venia  fur  richtt 
und  vcrweist  auf  Matth.  20,  29  /.  —  8,  4»  Tu  ap,  A.  —  6,  2.  assistamus  B. 


fehlt  B,  —  6,  3.  Coram 
anto  doum  in  aptco  B 


deo  aummo  Ihesu  nostro  iudiee  B.   —   5,  6.  Colloeemn 


415.    De  sancio  lacobo  Maiori. 


1.  Gaudeat  Hispania, 
Totaque  Germania, 

lubilet  in  Dominn 
De  triumpho  nobili 
lacobi  apostoli 
Compostellae  condito, 


Zebedaei  filium, 
Christi  consanguineum, 
Narrat  hunc  historia : 
Hic  ut  solis  radins 
Fulget  in  primatibus 
Visa  Christi  gloria. 


3 


A  Iosia  capitur, 
Ad  Ilerodein  trahitur, 
Funem  cotlo  baiulans : 
Videt  paralyticum, 
Cui  fert  auxiliuin, 
Ad  tormentinn  ambulans. 
Iosias  compungitur, 
Pedibus  adiungitur 
lacobi  pro  lavacro : 
a.  Text    Mone  No.  698   (3,  106)   aus: 


Qui  post  pacis  osculutn 
Transutigrat  ad  Dominum 
Becnm  cudens  gladio. 
0  felix  apostole, 
Magne  martyr  lacobe, 
Te  coleutes  adiuva : 
Peregrinos  undique 
Tuos  cleraens  nrotege, 
Ducens  ad  coelestia, 

H$.    zu   Karhruhe  von  1493 


o.  N 


(A).   —   Daniel  II,  190.   ohne  Angahe  der  Quelle   (B).    —    Seq.  Dav.   1496  (C). 
Adelph.  74  (D). 

b.  Lesarten.  1,  6.  Compofltello  A.  —  2,  3.  nunc  D.  —  2,  5.  f.  cumMone, 
—  3,  4.  paraliticum  C.  —  4,  2.  Geuubus  Mone,  —  4,  3,  lavachro  C.  lavacro  l  o, 
baptismate.  schollon  A-  —  4,  4,  post  baptiaraa,  scholion  A.  —  4,  6.  tocum  Mone, 
secum  ABCD.  —  6,  3.  te  coh  I  e.  tuam  festivitatem,  acholion  A. 

c.  Bemerk.  2,  5,  ^priinatoB!  die  Zeugen  des  alten  und  neuen  Testaments 
bei  der  Verkldrung  Christi."  Mone. 


416.    De  sancto  lacobo  Siaiore. 


1.  Pangat  chorua  in  hac  die 

Novum  genus  melodiae, 
Clara  dans  praeeooia : 
Iacobuni  resultat  lyra, 
In  quo  ioruit  tam  mira 
Meritorum  copia. 

2.  Patre  natus  Zebedaeo 
lnstat  mari  Galilaeo 
Arte  piscatoria : 
Iudaismi  ficus  arens 
Nutrix  ei  fit  et  parens 
In  le^is  duritia. 

3.  Ex  divinae  vocis  oraculo, 
Pro  iubentis  nutu  vel  oculo, 
Piscatoris  abiurat  titulu 
Praeodorans  dona  perennia, 
Synagogam  mutat  ecclesia, 
Patrem  Deo  legemque  gratiii, 
Transfigurans  mentis  industri& 
Navem  cruce  verboque  retia. 

4.  Vos  sincerum,  granum  pingue 
Bibit  lac  coclcstis  linguae, 
Vitae  sugit  ubera : 

Induit  apostolatum, 
Coelo  capit  priucipatum, 
Verbo  premit  aethera. 

5.  Hic  iu  sua  speeie 
Regem  vidit  gloriae 
Vultu  clarum  flammeo, 


Quem  crucis  vicinia 
Vi  respersit  nimia 
Sudore  sanguineo. 

6.  Hunc  in  coena  mystica 
Agni  carne  deica 
Christus  pavit : 
Huius  rnentem  coelitus 
Aspirans  paraclitus 
Deoriavit. 

7.  Duplicem  exercens  alam 
Erigit  coelestem  scalam 
Sermonis  et  operis: 

Et  rebelles  Deo  magos 
Sensu  doctrinaque  vagos 
Fide  iungit  superis. 

8.  Dabat  vivax  vox  Hebraei 
Sonum  ut  sublimis  Dei, 
Docens  lapsus  orbis  rei 
Solvi  poenitentia : 
Iaeobus  ut  torrens  ignis 
Fulgurat  virtutum  signis, 
Rebus  vacat  Deo  cliguis, 
Coelis  infert  studia/ 

9.  Hinc  Herodis  fervens  ira 
Rabieque  furens  dira 
lussa  dat  crudelia : 
lubens  hunc  ense  feriri 
Et  inmeritum  puniri 
Capitis  sententia. 


—    298    — 

10.  Sic  excocto  gelu  martyrii  Stet  in  fide,  erescat  in  gratia, 

Apprehendit  coronam  bra\'i  Conseqnamnr  coelorum  prae- 

Iacobi  prudentia,  mia. 
Cuius  ope  fulget  ecclesia, 

a.  Text.  Mone  No.  7(  )  (3,  107)  aus:  Reichenauer  AnUphonar  su  KarU- 
ruhe  tfo.  209.  Bl.  25.  mit  der  Melodie,  U.Jahrh.  (A).  Hs.  zu  S.  Peter  in  8aU- 
burg  V,  10.  14.  Jahrh.  als  sequentia  (B).  —  Daniel  11,  228.  hat  die  erste  Stropkt 
aus  dem  Miss.  Patav.  1491  und  Y,  274.  den  Text  aus  Mone. 

b.  Lesarten.    1,  4.  resultet  Dan.  —  1,  5.  florom  it  A.  —  2,  4.  \1eoM  A 

—  3,  4.  adiurat  A.  obturat  B.  —  3,  4.  bona  A.  —  3,  8.  Nave  B.  Ducem  A.  — 
4,  6.  aetherea  B.  —  5,  4.  victima  B.   —   6,  5.  respezit  A  —  7,  1.  Suplicem  B. 

—  aulam  A.  —  7,  4.  vagos  B.  —  7,  5.  doctnna  A.  magos  B.  —  8,  1.  vfrax, 
btsser  wva  M.  —  8,  4.  poenitentiam  A.  —  9,  1.  furens  ira  r.  fervens  dir.  B.  — 
10,  1.  excocta  B.  exacto  scheint  mir  besser  M.  —  10,  6.  conaequatur  B. 

c.  Bemerk.  2,  4.  Matth.  21,  19.  —  8,  5.  Chiistv*  nannte  ihn  fii;ua  tonitru. 
Marc.  3,  17. 


417.    De  8.  Iacobo  nuncre  (et  beato  Christophoro). 

1.  Gaude  Christi  sponsa,  v>rgo  mater  ecclesia, 

2.  Omni  quae  de  natione  generas  ilM  filios  cottidie, 

3.  Per  quos  inferi  superes  et  coeli  tibi  ianuam  conciHes. 

4.  Hanc  pandunt  hoaie,  quorum  festa  veneramur,  haec  duo  lunvnaria, 

5.  E  quibus  Iacobus  in  Iudaea  per  virtutes  reluxit  et  Samaria, 

6.  Aegros  curans,  daemones  fugans,  mortuos  in  lucem  verbo  revocans, 

7.  Magos  sana  vincens  doctrina  fidei  paravit  corda  plurima. 

8.  Post  ut  agnus  iugulo  ductus  se  impendit  promptissimus, 
0.  Lavans  agni  sanguine  stolam  commutavit  morte  viHm. 

10.  Eiusdem  vitae  invitatus  ardore  Chiistophorus 

11.  Hac  ipsa  passus  est  in  die,  sed  diverso  tempore. 

12.  Gentilibus  exortus,  sed  coeJitus  instructus  verbis,  quod  praedicabat, 

signis  firmabat. 

13.  Aridam  fusa  prece  virgem  fecit  florere,  carceri  mancipatur,  virgis 

caeditur. 

14.  Ignem  pertransivit,  ferrum  sicut  ceram  dissolvit. 

15.  Capite  plectitur,  coelos  et  victor  ingreditur, 

1G.  Ipsius  per  mirabilia  crediderunt  millia  quater  duodena. 

17.  Bex  quoque,  qui  eum  pumit,  signis  victus  cum  suis  fidem  promeruit 

18.  Terge  fletu,  Rachel,  genas  passione  roseas, 

19.  Quos  gemebas  laborantes  modo  regnant  victores 

20.  Teque  tuo  commcndant  sponso. 

a.  Text.  MoncNo.  701  (3,  109)  avs:  Hs.  im  Archiv  zu Karlsruhe,  12.  Jahrh. 
uuter  andern  Sequenzen  (A).  Hs.  zu  Stuttgart  Bibl.  No.  20.  f.  66.  12.  Jahrh. 
(B).  —  Cod.  Mon.  6.  saec.  XT.  f.  21.  (C,  inAbschrift  mir  vonH.  Christ  besorgt). 
—  Miss.  Mogunt.  1507  (D),  Prag.  1507  (E,  daraus  hat  Daniel  II,  66.  die  1. 
Zeile),  Basil.  1510,  tm  Anhang  geschriebtn  (F).  —  Daniel  V,  156.  hat  den  An- 
fang  aus  dem  Cod.  S.  GaJl.  64G  (G).  —  Steht  auch  im  Cod.  Rheinau.  14. 

b.  Lesarten.  1.  martir.  ecc.  F.  —  2.  Omni  de  nat.  C.  Omnioue  AB. 
Omniquc  devotione  F.  Omni  devotioni  D.  generans  CD.  quotidie  D.  —  8.^  t» 
peras  .  .  concilias  D.  —  4.  panduntur  F.  —  5.  Iac.  invideat  (Druckf.)  D- vtftu- 
tem  D.  reduxit  F.  —  6.  verbo  fehlt  A.  verbo  reparans  D.  —  8.  iuf"1*  *-  — 
9.  solam  D.  — 10.  vitae  fehU  C.  vit.  imitatus  ard.  BDF.  ChristahflF 


—    299    — 


. 


forus  CF.  —  11.  Ac  A.  in  fehlt  D.  —  12.  gentibus  F.   —   verbo  quod  prni 
vii  D«  verbis  q.  praedicavit  F.  firmaut  CF.  confirmavit  D.  —    13.  prcr 
mandpantur  A.  —  14,  pertransiit  (1»F.    —    >ir.  ternuu  F.    —    15.    ttt  \ictor  B. 
In  B  stattd  ut.  tit  aber  in  et  kortigiert.    —    10.  Ipsis  post  nrr.  D.  —    17.  Kex 
vero,  qtii  eum  peremit,  sign.  D.  —  18.  Verge  rletus  D.  —    19.  reg.  fehlt  D      — 
20.  Meque  t  commendent  D.  cummenrtat  C.  sequi  com.  t.  sp.  F. 
c.  Bemerk.     Ueber  fhs  Khtjthmtsche  etc.  spricht  Bartsch  S. 


418.     Dc  Philippo,  lacobu.  td  Wol$ 


1.  Sinrimis  hunc  diem  veneremtir  laudibus, 

2.  Quera  plurcs  saucti  sacris  celebrem  redduut  nioiitis, 

3.  In  qoibus  fulget  prinius  dumi  .  ,  ,  .  [aeol 

4.  Praesulis  almi  ftugenB  qui  officio 

5.  Strcnue  (sacram)  rexit  Ierosolimam. 

&  Hic  factus  ex  utero  niahi*  (vas)  amplum  pneumatis 

7.  Praesentis  vitae  prorsus  euocta  (respuit)  oblectamina. 

8.  Indefessus  instans  iugibus  solus  (coelo)  precilm* 

9.  Poseebat  scelesto  veniam  dari  populo. 

10.  Sed  cuni  dignuni  Christo  diceret  testimoninm 

11.  Praesul,  mactatur.  lapidutur  atque  intertieitur. 

12.  At  eius  coapostolus  Philippus  Christum,  durae  cum  praediearst 

Scythiae, 

13.  Cbni  (pulsus)  detestaudis  uti  profanis  sacris  ferret  honorcm  (renuil); 

14.  Sed  mitu  Dei  dura  sunat  aegros,  dum  revocat  .  >  .  . 

15.  Christi  colla  suhdit  fidei. 

16.  Ipse  Philippus  post  multa  tenipora 

17.  Spiritum  coelo,  corpus  orbi  dedit  Uierapoli. 

18.  Hac  die  rrx  Sigismundua  cum  natis  et  beata  coniuge 

19.  Martyr  factus  adauget  ista  featiTa  elaritate  gaudia, 

20.  Cuius  hic  amplectentes  sacri  divino  de  mumiv  pignua  capilis 

21.  Posciraus,  ut  nos  memfara  nostra  precibus  adiungat  capitf. 
ESat  et  celebris  hac  eadem  die. 

23.  Merito  fidcHbus  Waltpurgo  felix  \irgo 

24.  Iferitifl  (pleua),  se  continens  illoeebris  cunctis. 
- 1 "  •  1 1 s i  coeliri  in  .  .  ,  .  pausat  felicitor  thalomo 

26.  Vos  onines  no ■ . .  .  .  tc  precando. 

Text.    Morel  No.  267.  5.  t(  Rf.  fii  BinHedetn  No.  fahrh. 

mit  dtr  Melodie  und  der  Aufschrift:  Ocddcntaua.    Die$CT}  ttidcr  *chr  rrrstum- 
melte  und  dic  tlrei  foltjrtidm  Hymncn    odcr  Sequcmcn   mind  merkteurditf  weqm 
<frr  Vtrbindung   da  hL   Komgn   Sigismund   und   der  hh  Wuldhnr^i   mit  dem 
He,     Dcr  hl.  Sigismund   wurde   in   Einsicdrln  rehrt  und 

etst  noch  tinfr  d> r  Kirckenpatnme  dieser  Kirche.  Morel.  —  DaaM  V   <;' 
hat  dir  l  /ai<:  aui  dem  Go4  8  OftU.  546  (Brani 


De  ss.  PhUippOj  fttcobo  et  Hifjismimdo 
I.  Laetabundis  hac  die  praeconiis 


liegi  summo  iubilemus  domino, 

De  cuios  dono  gratiaqoo  sanctorum  pretiosam  thanaton 


—    300    — 

4.  Apostolorum  mater  pie  devota  honorat  ecclesia, 

5.  Ex  his  lacobuiu  et  Pliilippuiu  frstive  celehrainus  hodie. 

6.  Os  lampadia  hic  Philippus,  postquam  populos  doccndo  lucis  verae 

illustravit  lampade, 

7.  Iam  debitum  sideribus  reddens  spiritum,  in  pace  urbem  membris 

elegit  Ierapolim. 

8.  At  vero  lacobus  cognoniinc  domini  frater  nominatus  est  messiae. 

9.  Itic  tantus  Iudeis  praedicando,  perfidis  ab  eis  necatus  occubuit. 

10.  Regem  quoque  martyremque  pariter  cum  sociis  hac  die  laudibus  lae- 

tantcs  Sigismundum  caniinus, 

11.  Cutus  quidem  gloriosa  merita  miraculis  plurimis  adornavit  haec 

votiva  gaudia. 

12.  Kyrie  eleyson,  Christe  salvator,  horum  precatu  culpas  ignoscens, 

assis  bcuitf  nus  semper  fatnulis,  refoveus  et  ab  hoste  protegens, 

13.  Cumque  his  omnibus,,  quos  exultantes  concentum  summa  devotione 

laudes  sonora  voce  canimus,  consortes  aeternorum  facias  gau- 
diorum. 

a.  TcxL    Morel   No.  268.   S.  1$6.    aus:   Hs.    zu  Einsicdeln   No.  113.  114. 

MjBBalia  des  12,  Jahrh.  mit  der  Melodic. 

b,  Bemerk.  „Der  Charakter  diescr  Scquene  als  ciner  auf  mehrere  Hcilige 
zugleich  bcxuglidien  scheint  aUerdings  fur  eine  verholtnissmassig  spctte  Zeit  su 
eprechen."    BartBch  5.  130. 


420.    De  saneto  Bartkolofnaco. 

Diem  festum  Bartholomaei ,  Christi  amici,  fratres  cxcolite  dignis 

praeconiis. 
Eius  obtentu  coeli  quo  mereamini  sedibus  perfrui. 
Hin  Indiae  populis  praedicat  evangelium, 
Qui  dediti  vitiis  vacabant  idolatriae, 
Quos  instruens  sanctus  apostolus  iussit  frangere  idola  atque  Christo 

facere  templa. 
Et  daemones,  quos  adoravere,  fecit  longius  abire,  ubi  essent  invia 

terrae. 
Mundat  leprosos  saluti  pristinae  et  reddit  aegros. 
Vestivit  caecos  praesenti  lumine  fecitque  sanos. 
Oratio  eius  paralyticos  erigit  atque  curat  energumenos. 
Nam  Iudici  natam  regis  diu  lunaticam  sola  prece  salvam  fecerat 
Convertit  regem  populumque  eius  sacris  fontibus  expiaverat, 
Promittens  illis,  quod  non  vidit  homo  nec  ascendit  in  cor  hominis. 
Per  muita  sic  praedicans  tempora  vestimenta  illius  non  fuerant 

sordida. 
Nocturno  vigilarat  tempore,  similiter  diurno  in  Dei  laudamine. 
Post  talia  miracula  occisus  migravit  ad  Christum,  perenni  in  regno 

semper  lusurus, 
Sed  veniet  iudicii  in  die  cum  Deo,  hominum  secreta  per  ignem  iudi- 

caturus. 
Quaesumus  te,  Bartholomaee,  exorantes,  quo  detergas  nostra  hic 

facinora, 
Quatenus  utamur  praemio,  quod  credentum  repromisit  Christtis  gregi 

pusillo* 


—    301    — 


a,  Tcxt.    Mone  No.  712  (3,  122)  aus:    Hs.  zu  Munchen,  Clm.  14083.  t  24. 
Jahrh.   mit  Neumen    (A,   Daniels  Cod.    Mon.  6,   i«  Abschrift  von  E,  Christ 

bcsorgt).     Bk  m  Stuttgurt    BibL  No,  20.  f.  67.  18-  /a/irA.  (B).    —    Daniel 
t  Zeile  am  Cod.  Mon.  6.    yad  Miss.  Prag.   1507    und  V,  85 
mwixe  Sequen*  aus:  Cod.  S.  Gall.  546  (C).  —  Mibs.  Mog.  1507  (D).  —  CHchtov. 
IV,  211.  (E). 

b.  Lesarten.  1.  Barthulomeo  ,  .  fratris  soll  A  nach  Mon*  haben,  in 
Chrihts  Ahschrift  BarthoJomei  .  .  fratres.  —  2.  quod  mer.  D,  mereamnr  E.  — 
4.  idolatriiB  A.    —    5,  Christi  A.  fac.  Chr.  D.    —    0.    adoraverant  wdrc  fitr  das 

nass  und  dcn  Sats  besser.  Mone.  —  iussit  fvr  fecit  D.  —  7.  Mundans  D. 
reddit  et  E.  —  9.  energuminos  ABD.  —  10.  Nam  incJyti  regis  natam  D.  Nam 
inclyti  natam  regis  E.  praece  AB,  alte  Schreihung.  —  12.  ascenderat  A.  —  18. 
fuerunt  DE.  —  14.  vigilaverat  D.  vigUabat  E.  vigilaret  C.  ~  15.  victuros  D. 
mansurus  BE.  —  16.  per  igoem  fehlt  D.  —  17.  Qs  A,  nach  Mone  Quos.  —  ut 
extergas  n.  haec  fac.  D.  ut  det  E.    —     18.  Quattnus  A.  Qaat  fruamur  E.  cre- 

— i  D. 

Btmerk.     Ueber  das  Mhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S,  11.  78.  139, 

\ 

_   ii 


421.  De  s.  Bartholmnaeo. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


. 


J_;uulermis  omnes  inclyta 
Bartholomaei  mcrita  * 
Huius  sacra  solennia 
Nobis  conferent  gaudia. 

2.  Per  dieui  iiexis  genibus 
Centum  orabat  vieibus 
Nec  minus  noctis  tempore 
Toto  prostratus  corpore. 

3.  In  istius  praescntia 
Obmutescuot  daemonia 
Christi  sonaute  buccina 
Falsa  terrcntur  nuniina. 

4.  Non  Astaroth  illudere 
Geuti  praesutnit  miserae, 
Nec  fallere  nec  laedere 
Nee  potest  laesis  parcere. 

5.  Gravi  dignus  supplicio 

Cruciatur  incendio. 

Quanta  sit  eius  tortio 

Berith  patet  imlieio. 

Per  virtutes  apostoli 

<it  fraus  diaboli» 
Arte  detecta  subdoli 
Cultores  cessant  idoli. 
Libcr  exnltet  Pseutius 
Hostis  repulsa  nibic 
Credit  et  rex  Polimius 
Propter  Balutem  filiae, 

Permissus  ab  apostolo 
Daunun  mugit  ex  idolo 


7. 


A  vobis  ultra  miseri 
Suera  uou  posco  fieri 
9.  Me  iam  nil  posse  fateor, 
Qui  vix  respirans  torqueor, 
Ante  diem  iudicii 
PoeAAH)  ferens  iucendii. 

10.  Sic  affatus  disparuit 
Et  sigilla  comminuit, 
Sed  nec  praesentes  terruit 
Nam  virtus  crucis  affuit 

11.  Christi  signat  caractere 
Phanum  manus  angelica, 
Laesos  absolvit  libere 
Totestate  rairifica, 

12.  Mox  pellem  mutat  India 
Tincta  baptismi  gratia. 
Ruga  carens  et  macula 
Coelesti  gaudens  copula. 

1 B.  Currunt  ergo  pontifices 
Ad  Astriagem  supplices, 
Athletam  iam  emeritum 
Poscentes  ad  interitum. 

14.  Sub  Christi  testiinonio 
Caput  abiecit  gladio. 
Sic  triumphavit  hodie 
Doctor  et  Ddtor  Indiae. 

15+  Bartholomaee  postula 
Pro  servis  prece  sedula, 
Vt  post  vitae  curricula 
Christum  laudent  iq  saecula. 
Amen  dicaut  omuia. 


-    302    — 


a.  Text.  Miss.  fratr.  Paris.  1520  (A).  Clichtov.  IV,  212.  (B).  —  Dani 
II,  84.  208.  hat  die  1.  Strophe.  —  Steht  auch  im  Cod.  Pommersfelden.  saec.  XT 
Mone  3,  125. 

b.  Lesarten.     1,  3.  Cuius  8.  s.  N.  inspirant  B. 
vic.  Flexis  or.  gen.  B.   —  8,  1.  In  ipsius  B.   —  4,  2. 
pot.  B.  —  4,  3.  fit  B.  —  6,  2.  H.  repressa  B.  —  6,  3. 


fehlen  in  A. 
14,  5.  fehlt  B. 


—  2,  1.  Per  diem  cei 
permisit  B.  —  4,  4.  lai 
Polymnius  B.  —  8,  1- 


9,  1.  effatus  B.  —   11,  4.  gaudet  B.  —   12,  2.  Astiagen  B. 


422.    De  sancto  Bartholomaso. 


1.  Laudet  te,  Deus, 

iustus  et  reus 

orbis  totus, 

sacro  fonte  lotus; 
12.  Culpae  qui  totius 

es  indultor  propitius, 

Consolator  pius, 

malura  mutans  iu  nielius. 
3.  Qui  duodenos 

in  orbern  misisti  famulos, 

Ad  fidem  rectam 

servaudam  hortantes  populos. 
•i.  In  grege  quorum 

Bartholomaeum 

socium  constituis 

tam  scdulum, 

XJt  nomen  tuum, 

dignum  et  pium, 

laudaret,  praedicaret 

per  saeculum. 
5.  Igitur  hic  sanctus 

veniens  in  tcrtiam 

primitus  Indiam, 

Quo  deus  coJitur, 

Astaroth  qui  dicitur, 

templum  ingreditur. 
C.  Daemon  perterritus 

obmutuit, 

responsa  penitus 

non  tribuit; 

quid  istud  designat 

genti  deceptae 

Bierit  indicat. 

„En  deus,  inquiens, 

quem  colitis, 

cateuis  traditus 

est  ignitis, 

viro  dei  dante, 

ne  me  visitet 

quilibet,u  clamitat. 


7.  „Haec  sunt  indicia 
nobis  eundem 
patenter  indicantia. 
Ipsius  omnia 
specie  mira 

membra  sunt  elegantia: 

8.  Crispi  sunt  ciines, 
oculi  grandes, 

praecelMt  omnes  caro  candid. 
Decens  statura, 
vox  tamquam  tuba, 
vestitur  purpura  pretiosa." 

9.  Continuo 
sanctum  quaerunt, 
quoniam  signa 
patranda  noverunt. 
A  daemone 

\Ir  mundatur, 
et  regis  nata 
curata  laetatur. 

10.  Cum  rege  familia 
credit  et  patria, 
multa  fiunt  signa, 
tides  crescit, 
cassantur  idola. 
Tot  signis  deicolis 
fulsit  apostolus, 
tandem  flagellatur, 
decollatur 
astregis  \isibus. 

11.  Gens  bissenarum, 

quas  convertit  civitatum, 
corpus  visitat  beatum, 
Sepelit  illud 

digne  dignum  in  sepulchrum, 
scandit  spiritus  in  altum. 

12.  Ipsius  pio  precatu 
nos,  Deus,  a  reatu 
digneris  absolvere 
tuoque  regno  iungere. 


-    303    — 

a.  Text.  Mone  No.  713  (3,  124)  aus:  Hs.  des  ehemaligen  Klosters  Kreuz- 
Ungen  bei  Konstanz,  14.  Jahrh.  mit  der  Melodic.  Vgl.  Acta  SS.  Aug.  V,  34.  — 
Steht  auch  im  God.  S.  Gall.  546  (Brandcr). 

b.  Lesarten.  4,  3.  constatuisti  Hs.  —  4,  8.  saecula  Hs.  —  4,  14.  clamitet 
Hs.  —  8,  3.  omnes  fehlt  Hs.t  der  Vers  verUmgi  aber  ein  zweysttbiges  Wort.  M. 
—  cand.  caro  Hs.  —  8,  5.  Vox  quamvis  Hs.  —  9,  7.  Die  Hs.  hat  nur  rex.  — 
10,  2.  et  fehlt  Hs.  —  10,  5.  Cessantur  Hs. 

c.  Bemerk.  Ueber  das  BhyMmche  et".  spricht  Bausch  S.  106.  119.  126. 
132.  133. 


423.    De  sancto  Battholomeo. 


1.  Celebri  regi  gloriae 
Est  attolenda  laude 
Praesens  haec  d*ecuia 
Et  a  Ghristi  veneranda 
Iugiter  plebecula 
Honore  in  sanctissiroi 
Piique  apostoli, 
Linguarum  peritissimi 
Cunctarum,  Bartholomei. 

2.  Eius  namque  miracula 
Extrema  canit  India  .... 
(Amoris  Dei  facula 
Accensum  timens  ydola 
Frequenter.) 

3.  Virtus  cessa\it  Astaroth, 
Dum  servus  dei  Sabaoth 
Templo  appropinquabat, 
Ubi  latebat  ydolum, 
Quod  illudebat  populum, 
Qui  ipsum  adorabat. 

4.  Huius  causa  mysterii, 
Alterius  (daemonis)  versutiam 
Pavescens,  recitavit 

Text.    Morel  No.  271.  S.168.  aus: 


„Den  sehr   verdorbenen  Text 
Aenderung.u    Morel. 


Absentcmquc  apostolum 
Affirmans  dei  famulum, 
Ipsius  liatum  \ulgo  demonstra- 
\it. 

5.  Curando  hic  lunaticam 
Plus  quam  auri  sarcinam 
Gentes  docet  lucrari. 
Regem  cum  regni  populo 
Credentem  Christo  domino 
Hortatur  baptisari. 

6.  Atroces  sprevit  verberum 
Pressuras  et  stridentium 
Horrores. 

Excoriatus  coluit 
Deum  pieque  sustulit 
Doleres. 

7.  Nos  et  ipsius  precibus 
A  peccatorum  fecibus 
Mundeniur  et  affectibus 
Aeternis  simus  tuti. 
Praestet  beata  trinitas 
Et  ipsa  donet  unitas, 
Aequalis  semper  deitas, 
Ne  damnemur  polluti. 

Hs.  zu  Bheinau  No.  6.  Bl  184. 15.  Jahrh. 


nothdurftig  herzustellen,   bedurfte  es  bedeutender 


424.    De  sancto  Bartholomeo. 


1.  Eia,  Christo  cantica 
Nostra  sonet  musica 
Vocum  per  discrimina : 
Sancto  Bartholomeo 
Solvet  in  hoc  cuneo 
Clara  modulamina. 


Cuius  praedicatio 
Fit .  . . .  pollemio 
Dissolvendo  crimina, 
Iam  delectis  artibus 
Astaroth  fallacibus 
Et  Berith  versutia. 


-    304    — 


I 


3.  Contra  votum  proprium 
Ad  8uum  imperiuni 
Cogebat  daoinnuia. 

4.  Quidam  venit  obvii 
Daemoni  obnoxius, 
Capitis  jnsauia 
Clamat  prae  vesania : 

5.  „Sancte  Bartholomee, 
Concivis  aetheree, 
Tua  me  praesentia 
Trahit  ad  iucendia." 

6.  Ad  haee  sanctus,  ut  vir  cautus : 
^Obtuniescant,  sic  quiescant 
Tua  testimonia." 
Linquitraptum  iam  vascaptum, 
Tristis  exit  quem  detexit 
Spiritus  nequitia. 

7.  Hegis  oata  mancipata 
Hosti  duro,  iaiu  securu 
Patitur  ergastula : 

a.  Text    Morel  No.  272.  S.  168.  aus 
Bl  33x,  mit  der  Melodie. 

Ik  Bemerk.     Veber  das  Mhythmische  etc. 


Timet  mater,  timet  pater 

Ferre  manum  non  in  vanum 

Horrent  ora  patula. 

Spumat  frendens  funbunda, 

Cito  quidem  mitiganda, 

Nam  voce  apostofica 

Vis  labescit  daemonica. 
9.  Videns  pater  iam  levatam 

Gravi  iugo  suam  natam, 

Baptismatis  mysteria 

Suscepit  cum  laetitia, 

Astrideges  rex,  iratus, 

Toto  corde  conturbatus, 

Misit  servos  iam  protervos 

Ad  fraterna  moenia. 
.  Dicunt  sauctum  decollandum, 

Decollavit  liberandum, 

Quem  sanctorum  angelorum 

Ac  coelestis  curia 

Evehit  cum  gloria. 

Ainen  dicant  omnia. 
Hb.  zu  St.  GaUen  No.  546  (Brander) 


10 


11 


spricht  Bartscb  S.  5.  1?S.  185. 


425,    In  festo  s.  Lucae  (de  emngelistis  Mone). 

1.  Ttegnum  tuum  regnum  omnium  saeculoruni,  domine,  rex  regum, 

2.  Cuius  regui  gloriam  et  potentiam  tuam  loquuntur 

3.  Plena  oculis  quatuor  animalia  ante  et  retro  : 

4.  I^o,  vitulus,  homo,  aquila  profunda  rimans  mysteria: 

5.  Marcus,  Lucas,  Matthaeus,  Ioannes,  occulta  Verbi  eructans 

6.  Quorum  forma  et  doctrina,Christe,cum  reginasponsa  tua  significaris 

ecclesia. 
1.  Houio,  factus;  Bos,  incruce;  Leo,  cumresurgis;  Aquila,  superastra 
volitaus. 

8.  Et  ecclesiae  nati  homines,  ut  membra  novi  sint  hominis; 

9.  Crurifigentes  se  cum  vitiis  iu  crucis  ara,  sint  vituli; 

10.  Vultu  sint  leonino  ad  resistendum  fortiter  diabolo; 

11.  Aquilam  tunc  exprimunt,  in  verum  solem  figunt  ut  intuitum. 
12*  Hi  sunt  enim,  Christe,  quadrigae  tuae  salvatio, 

13.  Quadrifida  cruce,  quam  rotae  dant  Evangelicae, 

14.  Auriga  tui  eurrus,  super  hos  equos  scandens,  doruine, 

15.  Viaru  fac  equis  tuis,  in  luto  multo  nostri  pectoris, 
1G«  Ut  subvecti  hoc  iu  eurru  maris  de  tumultu,  portum  perpetuae  con- 

tingamus  patriae, 

17.  Ubi  Sanctus,  Baneta,  Sanctus,  nato  maris  stellae,  tibi  clamemus  his 

cum  aiiiinalibus, 

18.  Quorum  sit  nobis  oculorum  multitudo  boiiae  vitae  circumspectio. 

Amen. 


—    305    — 

a.  Text.  Mone  No.  725  (8,  135)  aus:  Hs.  der  Universitdt  zu  Grate,  *% 
12.  Jahrh.  (A).  —  Neale  p.  193.  e  Miss.  Pragensi  1522  CB).  —  Daniel  II,  181 
hat  die  1.  Zeile  aus  demselben  Miss.  und  V.  145  den  Text  aus  dem  Cod.  S. 
Gall.  546  (C).  —  Steht  auch  in  der  II  s.  zu  Einsiedeln  No.  366.  12.  Jahrh.  mit 
Neumen. 

b.  Lesarten.  2.  loquentur  A.  besser  scheint  loqutmtur.  M.  —  5.  stehtvor 
4  in  AC.  —  5.  eructans  AC.  „12  u.  14.  (4.  5.)  beziehen  sich  auf  das  zundchst 
vorausgehende  Subject  (Ioh.,  aquila)  und  stehen  daher  die  Verba  im  Singular." 
Mone.  „Dedi  coeructant  pro  eructant,  metri  causa."  Neale.  —  6.  sponsa 
fehlt  B.  Neale.  —  7.  Neale  hat  (et)  vor  aquila,  das  in  C  fehlt.  Mone  hat  deus 
nach  astra,  welches  Wort  in  BC  fehlt.  —  9.  ara  cruc.  AC.  —  sunt  vit.  ita  cor- 
rexi  pro  semper.  Neale.  —  10.  sunt  AB.  siut  C.  Mone.  —  11.  Aqnila  A.  — 
solem  (cum)  vultus  figunt  et  intuentur.  Neale.  —  12.  Hic  s.  A.  —  13.  Quadrifica 
B.  Evangelistae.  Neale.  —  17.  natus  .  .  clamunt  cum  his  (quatuor)  an.  Neale. 

c.  Bemerk.  Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  20.39.132. — 
7.  „Eas  Kalb,  tcelchcs  der  Vater  fiir  den  cevlomen  Sohn  schlachten  lasst  (Luc. 
15,  23.),  ist  ein  Bild  Christi,  der  fiir  die  Erlosung  der  verlornen  Mcnschhcit 
geopfert  wurde."    Mone. 


426.    De  sancto  Marco  evany. 

1.  Sancti  martyris  festum  et  evangelistae  circumquaque  veneretur  pro- 

pulus  gratulabundus. 

2.  Et  prae  cunctis  laetabunda  Suevia  canat  patronum. 

3.  Istum  in  animalibus  quatuor  Ezechiel  propheta  quondam  proiuspexe- 

rat  praefiguratum. 

4.  Hunc  cernens  spiritalibus  oculis  praesignatum  Iohaunes  leonis  in 

effigie  mysteriarches. 

5.  Hic  sancta  sequens  Petri  vestigia  Romam  pervenit. 

6.  Illic  divina  signat  conscripserat  evangelista, 

7.  Et  inde  missus  iussu  patris  pii  Alexandriae  verbo  salutari  illustravit 

populos. 

8.  Ibique  Ghristus  carceri  inclusum, 

9.  Evangelistam  visitando  suum,  salutavit  dulciter. 

10.  Iam  fortem  triumphatorem  suo  pro  nomine  pugnantem, 

11.  Rex  coeli  suum  corona  militem  donavit. 

12.  Cuius  sanctissimi  thesaums  corporis 

13.  Terris  Germaniae  advectus  plurimis  renidet  niiraculis. 

14.  0  Marce,  decus,  honor  atque  salus  patriac, 

15.  Cum  plebe  cuncta  tuis  instantes  nos  laudibus. 

a.  Text.    Morel  No.  278.  S.  172  aus:    Hs.  zu  Einsiedeln  l$o.966.12.Jahrh. 
mit  Neumen.    Der  Schluss  fehlt. 

b.  Bemerk.    Ueber  das   Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch   S.  21.  26.  67. 
68.  110.  j 


427.    Dc  sancto  llatthaeo  (de  ss.  evangelistis). 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 

Iocuudare  plebs  fidelis, 
Cuius  pater  est  iu  coelis 
Recolens  Ezechielis 
Prophetae  praeconia: 


Est  Ioannes  testis  ipsi 
Scribens  iu  Apocalypsi : 
^Vere  vidi,  vere  scripsi 
Vera  testimonia.u 


Ktkrrt*,  Stquenieii.  '£Q 


2.  Circa  thronum  maiestatis 

Cuin  spiritibus  beat 
Quatuor  diversit, 
Astunt  animalia: 
1  01  nmiu  prinrain  aquilinam 
Et  secundum  leoninam, 
Sed  humanam  et  bminam 
l)uo  gerujit  alia. 

3.  Formae  formant  iiguraruni 
Fomafl  Evangelistaruiu, 
Quorum  imber  dudrinanun 
Stillat  in  ecclesia: 

Ili  sunt  Marcus  et  Matthaeus, 
Lucas  et  queiu  Zebedaeus 
Patcr  inisit  tibi,  Deus, 
Dum  kxaret  retia. 

*•  Formam  viri  dant»  Matthaeo, 
Quia  scripsit  sic  de  Deo, 
Sieut  descendit  ab  eo, 
Quem  plasmavit  hoimiie: 
Lucas  bos  est  in  figora, 
Ut  praemoustrat  m  scriptura 
Hostiarura  tangens  iura 
Legifl  sub  velamine. 

5.  Marcus  Ieo  per  descrtum 
Clanians  rugit  in  apertum  j 
Iter  fiat  Deo  certuui, 
Mundum  cor  a  crimine : 
Sed  loannes  ala  bina 
Caritatis  aquilina 
Forma  fertur  in  divina 
Puriori  lumine. 
a.  Text,     Daiiicl  II,  84.  (A).     — 


6.  Quatu* 

adrifonnes  actaa  Chrisii, 
Kt  figurat,  ut  audisti 
Quisque  sua  fonuul 
Xatus  homo  decbural 
Vitulus  sacrificatur, 
Leo  mortem  dcpraedatur 
Et  ascendit  aquila. 

7.  Ecce  forma  bestialis, 
Quam  scritpura  prophetalis 
NTotat,  sed  nmterialis 
llarr  est  inipositio: 
Currunt  rotifl,  volant  ;tlis. 
Visus,  sensus  spiritalis, 
Rota  gressus  est  aequali 
Ala  contemplatio. 

8.  Paradisus  his  rigatur, 
Viret,  tioret,  foccundatur, 
His  abundat,  his  laetatur 
Quatuor  tiuminibus: 

Fons  est  Christus,  hi  sunt  rivi, 
Fons  est  altus,  hi  proclivi, 
Ut  saporeni  fontis  vivi 
Ministrent  tidelibus. 

9.  Horum  rivo  debriatis, 
Sitis  crescat  caritatis, 
Ut  de  fonte  3Mb 
Satiemur  pienius : 
Horum  trahat  nos  doctrina 
Vitiorum  de  sentiua, 
Sicque  ducat  ad  divina 

Ab  imo  superius. 
T«t  seq.  (B).    Seq.  Dav.  J495   (< 


(A). 
Miss.  Brandenburg.  saec.  XVL  (D),  Colon.  1504  (E),  Mogunt.  1507  (F),  Halbertttt 
1511  (G),  Praemonstrat.  1530  (H).  —  Adelph.  118  (1).  ClichtQT.  IV,  218.  (KV 
Ludec.  (L).  Torr.  (M).  —  Wackernagel  1,  128.  aun:  Miss.  Magdeb.  1493  (N), 
Lubeck.  kurz  nach  UW  (0),  Mog.  1497  (P).  Cliehtov,  1515  (Q).  —  Stcht  auch 
im  Cod.  S.  Gall.  No.  646  (Brander). 

b.  Lfsartrn,  1,  5.  test.  Christi  CFGIP,  —  1,  U.  Dicens  Q.  docena  P. 
Vera  docens  C.  —  2,  1.  Auto  thr.  H.  —  2,  5.  priraam  .  .  secundam  RCEFGft 
—  2,  5.  leoninam.  —  2t  6.  aquilinam  Q.  —  3,  2.  Formara  0.  —  8,  3.  Qoibos 
FGKP.  —  8,  5.  Hie  est  FP.  —  8,  6.  quera  et  FPZ.  Luc.  atque  Zeb.  NZ.  - 
3,  7.  tibi  mis.  Q.  Per  quem  mie.  t.  0.  —  3,  8.  Ut  lax.  0.  —  4,  1,  dat  0.  dans 
BGNP.  Wack.  -  4f  4.  bominem  BCDSFGHIMNOP.  —  4,  6.  Ufc  praemonBtratnr 

B.  Quod  dem.  G.  Qncm  prctendit  V.  Qtua  dem.  C.  Ut  dem.  E.  —  4,  7.  host. 
agens  I.  —  5f  5—8  ttehen  cor  &  1—3  ift  BEO.  —  6,  2.  ClamatFG.  —  5,  3.  fiet 

C.  facit  EF.    —    5,  6.  Clnritate  DF.    —   5,  7.  fert  E.  —   6T  3.  Sed  f.  GNO.    — 
figuraut  BCDEIK.  —  f>5  4.  Quisquis  BG.  Wack.  —  6,  4.  suam  formulam  P 
Dan.    Sua  qiueque  formula  P.  —  Bm  ooaeqiie  formula  F.  Quemque  sua  formula 

D.  —  6T  8,  Sol  usc.  B.  Bed  ite.  GQ-  Wack  —  7,  3.  Narrat  O.  —  7,  4.  est  di- 
visio  0.  —  7,  5.  Visus  lux  est  discretalis  (decretalis  I)  propbetalis  P  Rota  HS* 
sus  literalifi  BCIMP.  Visus  lux  eet  discretalis  Rota  seusus  est  litteralia  E.  Visus 
quoque  discrepalis  8.  —  KQ  hat  Str.  7.  vor  H.  —  7,  6.  Usu,  sensu  O.  —  1,  & 
Illa  cont.  N.  —  8,  1.  irrigatur  BF.    —   8,  5.  Mons  D.    —   8,  6,    Hic  est  I 


—    307    — 

8,  8.  Ministret  D.  —  9,  1.  Hor.  fonte  BFK.  cbriatis  FG.  debibatis  0.  —  9,  5. 
Quorum  BGO.  Wack.  Hor.  nos  tr.  O.  —  9,  7.  Sic  perducat  BGO.  Wack.  Atque 
duc.  N.  —  Statt  der  0.  Str.  hat  KQ:  Quornm  trahat  nos  doctrina  Vidorum  a 
scntina,  Ne  sic  mortc  rcpcntina  Diiumeniur  cum  iinpiis.  Horum  fonte  debriatis 
Sitis  crescat  cbaritatis,  Ut  supernae  claritatis  Pcrfruamur  gaudiis.  Amen. 


428.    Dc  sancto  Matthaeo. 


6. 


1.  In  Deum  exultet  iubilando 
caro  et  cor  nostrum, 
Etenim  passer 
adinvenit  sibi  domum, 
Quando  Christus  Iesus  ad  se 
vocavit  Matthaeum. 

2.  Ascensiones 
in  corde  qui  tunc  disposuit, 
Cum  mundanarum 
curarum  vincla  deposuit. 

3.  Misericordias 
nunc  et  in  aeternum 
cantemus  patri 
misericordiarum, 
Inter  apostolos 
et  evangclistas 
qui  locavit 
conversum  publicanum. 

4.  Clarior  facie  Moysi 
resplenduit  facics  Mattliaei, 
Nam  liber  generationis 
Christi  clarior  est  libro  genesi. 
Hi  duo  consistunt  in  capitc, 
veteris  ille  hic  novae 
scripturae,  sed  illc  antiquam,  hic 
novam  scribit  gcnealogiam. 
Proinde  quanta  est  distantia 
inter  scripturarum 
principia  antiquae  et  novac, 
tanta  est  in  Matthaeo  et  Moyse. 

5.  Haec  est  mutatio, 
quam  operatur  excelsi 
nriucipis  dextera, 
Legem  qui  dederat, 

a.  Text.    Mone  No.  711)  (3,  128)  aus: 
Neimcn. 

b.  Lesarten.    3,  3.  muudarum  Hs.  — 

c.  Bcmerk.     Ueber   da#  Bhythmische 


nunc  evangelizatur  a 

legis  transgressore. 

Talis  est  fructus 

poenitentiae 

et  gratiae  lapsos  revelantis, 

Ac  publicanos 

cunctos  unius 

exemplo  ad  se  revocantis. 

Est  enim  omne  debitum 
ad  hoc  servo  a  Deo  dimissum, 
Ut  suimet  per  exemplum 
misereri  sciat  couservorum. 
Ilinc  vultu  propitio 
humana  facie  praefulget 
in  coelis  iuxtra  thronum 
summac  gratiae, 
Qua  leo,  bos,  aquila 
vultu  horribili  praemonstrant 
virtutem  divinorum 
terribilium. 

Ac  tu,  Matthaee, 

cordis  et  vultus  humani 

plagam  generis  humani 

Clemens  resj)ecta, 

simul  et  pleuiter  cura, 

sicut  tua  est  curata, 

Quo  tuo  freti 

auxilio  per  Christum 

sic  sanemur 

a  peccatis  omnibus, 

ut  tc  sanatum  credimus. 

Ils.  zu  Gratz  *'*'&   13.  Jahrh.   mit 

6,  3.  fH  s.  Ih. 

etc.   apricht    Bartscb  S.  27.  30.  01. 


20* 


—    308    — 


429.  De  sancto  TJtoma  apostolo. 


1.  Salve  Thoma  gloriose, 
Palmes  vitis  fructuosae 
Te  doctore  virtuose 
Gloriatur  India : 
Quara  horrebas  seriosc, 
Hanc  convertis  gratiose, 
Tecum  plebis  copiosae 
Mittens  ad  coelestia. 

2.  Qui  sic  es  pracdestinatus 
Et  a  Christo  vocitatus, 
Nostros  dilue  reatus 
Pietatis  gratia : 

Text.    Mone  No.  716  (3,  126) 
f.  283.  15.  Jahrh.  mit  der  Melodie. 


Taugis  sacrum  Christi  latus, 
Sic  ad  fidem  conformatus, 
Iam  coruscans  laureatus 
In  coelesti  curia. 
.  Yas  insigne  rationis, 
Testis  resurrectionis, 
Piae  consolationis 
Nobisfer  subsidia: 
Nostrae  memor  concionis 
Posce  nos  repleri  donis 
Charismatum,  ut  cum  bonis 
Laeteraur  in  gloria. 

aus:  Hs.  zu  St.  Gallen  No.  546  (Brander; 

—  Daniel  V,  117.  aus  derselben  Hs. 


430.    De  sancto  Thoma  apostolo. 


Salve  Thoma  Didyme, 
Dux  pugnae  legitimae, 
Salutis  signaculum : 
Mundi  princeps  optime, 
Forma  pacis  intimae, 
Veritatis  speculum. 
Te  lucerna  fidei 
Perscrutatorque  Dei 
Excelsus  in  gloria. 
Stigmata  lesu  Christi 
Patenter  introisti 
Et  vera  inysteria. 
Tu  virtutum  radius, 
Quo  virginis  filius 
Det  mundo  solatiuni : 


Arte  miranda  struis 
Conductoribusque  tuis 
Coeleste  palatium. 
Tu  mortuorum  motor, 
Viventium  promotor, 
Curator  debilium, 
Abyssus  laetitiae, 
Dulcor  amicitiae, 
Defensor  fidelium. 
Nunc  pie  nos  tuere, 
Ne  possit  nos  terrere 
Malorum  adversitas ; 
Fac  nos  Iesum  ccrnere, 
Qui  fons  est  vitae  verae, 
Sanctorum  suavitas. 


a.  Text.    Mouc  No.  717  (3,  127)   aus:  Us.  zu  St.  Gallen  No.  646   (Bran 
der).  f.  233.  15.  Jahrh.  mit  der  Melodie. 

b.  Lesarten.    2,  5.  potenter  Hs. 

c.  Bemerk.    Ueber  das  Bhythmisclie  etc.  spricht  Bartsch  ti.  Iti4.  Id6. 


431.     Infesto  translatiofiis  sancti  Thmiae  apostoli. 

1.  Adest  beata  solennitas  sancti  Thomae  apostoli  uunc  fidelibus  data. 

2.  Ergo  sauctc  Thoma  tunos  dignare  festivitatem  tuam  per  ipsum  fon« 

tem  gratiae  sincere  semper  celebrarc. 

3.  Iosu  salvatori  qui  vis  commori,  qui  tetigisti  latus  clamans:  Deusei 

Dominus !  agnoscens  vere  hunc  resurgcuteni. 

4.  Te  plenuui  fide  Christus  misit  in  ludiam,  fabricares  quod  aulain,  ra 

ut  desiderat,  sed  ire  formidas. 


-     30!)     — 


' 


~k  Inter  eonvivas  dcxtera  cedens  te  defcrtur  rex,  tum  plebe  fit  credens 

sponsutu  atquc  spmisam  hiue  Christo  consecrans. 
Tu  longum  iter  peragena  triaxn  annorum  tribus  mcnsibus,  rcx  tcrrae 

iratur,  populum  ad  regnum  cocli  adduxisti. 
Tuquc  furcntis  regk  fratri  mortuo  vitam  tribuens,  hinc  rcx  eat  con- 

versus,  bapt  tiain  illis  eontulisti. 

Hinc  gentium  popultis  Imliae   relinquens  cultum  idolatriae  valdo 

devote  quem  praedicasti  henignum  redem|itorem, 
Christuin  laxantem  zelus  multipliciter  revocabaut  ad  tnentem  lau- 

dantium  incffabilitrr. 
Hinc  sancte  Thoma,  Christi  famule,  salvans  oinnes  ab  aegritudine, 

admirans  regis  couiunx  couversa  cum  suis  sodalibus  crede 

in  Christum  baptisatae  sunt, 

11.  Ora  Deuin  nos  tcciuu  ad  nl  regnum  coeli  consrqui. 

12.  Exemplum  bouum,  quod  in  hoc  mundo  Christus  deraonstravit,  docu- 

isti  ge&feea  iuiitari. 

13.  Hinc  mortem  acquiris,  dum  noluisti  surdis  et  mutis  idolis  immolare. 

umus  pomiarum,  lariccs  ardentes,  fornacem  tcrmarum  superasti, 

15.  Daemon  phanuin  confrcgit,  pontifices  templi  ense  transtigunt   tc 

cupicnteiii  ad  Christum  pervenire. 

16.  Audi  hoB,  qui  laudibus,  saiicte  Tltoraa,  te  hunornnt. 

17.  Salvet  nos  Christi  gratia  iu  doc  festo  te  implorana. 

18.  Fac  nog,  Christe,  vivere  pcr  sauctum  Thomaui  Didimum  fac  nos  te 

aguoscere. 

19.  Fac  uoa  tuo  precamtne,  o  sanctc  Thoma,  sedulo  Iesum  eernere. 
10.  Chriati  mlneris  per  tactum,  apoatole  wuicte  Thmna, 
21.  Bonum  nobis  finem  precare  mortis  nostrae  tcmpore  auctorem  vitae 

redirc. 

Miss.  Hnlberstat.  1511. 


12. 


432.  Dc  nno  Martj/rt* 
i ;  A  itctor  <^st  Notkcr  Bftlfadi 

Quid  tu  rifgo  mater  ploras,  Raehcl  formosa, 

Cuius  vultus  lacob  delectat? 

Heu  sororis  anmculac  lippidudo  euin  iuvetl 

\  mater,  fluentea  oculoa, 
Quam  deoent  genarnm  rimnlael 

.Jbm,  hcu,  heu,  quid  me  iucusatis,  fletus  incassum  ftldh 
inni  sim  orbata  nato,  panpertatem  meam  qui  boIiu  curaret? 
Qui  nofl  hostibus  cede  rminos,  qui  mihi  Iacob  acqut- 

sivit, 
Quique  stolidia  fratribus,  quos  muUos  proh  dolor  cxtuli,  esset  pro- 

futuru- 
Numquid  flendus 
Qui  regnum  poeaedit  coelestc 
Quique  preee  frcqueuti  miseris  fratribus  apud  Deum  auxiliati 

n.  Tcxt.    Modc  Ko.  741  (8,  151)  aus:    U  m  No.  378.   n.  273. 

Ncumcn.     Von   Notker  880.   p.  241.   11.  Jahrh.  mit  Neumen  (A).    Hs.  «rw 


—    310     — 

Miinchen,  CJm.  14322.  f.  40.  vnt  Nnme»,  11.  Jahrh.  (B).  —  Daniel  II,  80  hat 
die  2  ersten  Zcilen  unrf  V,  147.  die  ganze  Scquenz  aus:  Cod.  S.  Gall.  No.  646 
(Brandcr)  ohne  Abweichung  von  Mone,  itur  mit  anderer  (der  vorstehenden)  Vcn- 
abtheilung.  —  Steht  auch  in:  Codd.  Eiusidl.  113.  114.  121.  und  Rheinau.  71. 

b.  Lesarten.    1.  ceu  AB,  Moue  liis*t  ceu  tceg.  —  4.  quos  AB.  —  8.  besser 
quos.  Moup.  —  9.  multuDi  B.  —  12.  auxilietur  C. 

c.  BemerV.    %.Dic*e  Sequenz  i#t  das  Original  zu  No.  82."  Bartsch  5.  6. 


433.     I)r  uno  Martyrc. 

1.  Martyris  Christi  mitisque  dari  festa  laeta  canat  ecclesia, 

2.  Crucis  qui  baiolus  fidus  carnis  atque  domitor  mundi  sprevit  delicias. 

3.  Hic  abnegat  seinetipsuni,  ut  vivat  Christo,  peccato  mortuus  in  ipso, 

4.  Et  pauperis  pauperiem  pro  nobis  ratam,  nunc  dives  sequitur  in  aula 

5.  Sedulus  iste  domini,  asscdit  mensae  spectator  avidus, 

6.  Caliccm  bibens  ipsius,  nieretur  palmam  fuso  sanguine  pio. 

7.  Sprevit  rabiem  saevam  oflerens  gratum  Christo  iugo  sacrificium. 

8.  Carnifex  obstupuit,  athleta  ferrum,  vincla,  flagra  laetus  excipit. 

9.  Ridens  lubrica  haec  mundi  gaudia,  gaudet  laurea,  pro  serto  roseo. 

10.  Sollemnibus  ergo  hunc  vocibus  iugiter  attollamus  tantae  athletam 

vitae, 

11.  Ut  precibus  ipsius  martyris  pelagi  fluctus  huius  enatemus  liberi, 

12.  Et  portum  patriae  mereamur  habere  secum  in  requie. 

a.  Text.  Morel  No.  280.  S.  173  aus.  Hs.  zuSt.Gallen  No.  546  (Brander), 
Bl  283.  mit  dem  Titel:  Pulchra  b.  Notkeri  sequentia  communis. 

b.  Bemerk.  Bartsch  5".  28:  „Manchmal  haben  die  beiden  ersten  Absdtie 
jeder  seine  beaondere  Melodic  tvie  hier.  Dic  9.  ZeiJe  ist  in  2  Stollen  zu  zer- 
legen  und  bildet  den  Doppelvers: 

Ridens  lubrica 
haox  niundi  gaudia, 
Gaudet  laurea 
pro  serto  rosco." 


434.  Dc  uno  Martyrc. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Miles  inclite  fortissimi  regis  Christi  nos  adiuva, 

2.  Servos  eius  niultum  reos  atque  poena  dignissimos 

3.  Pro  qualitate  facinorum  heu  nostrorum 

4.  0  tu,  qui  propter  leges  Christi  sanguinem  effudisti  et  vitam  posuisti, 

5.  Legirupis  morteque  dignis  indulgere  nobis  Christum  testis  eius  posce. 

Text.  Daniel  II,  56.  hat  die  1.  Zeile  aus  Cod.  Monac.  6.  saec.  XI.  f.  36, 
woraus  H.  Christ  mir  vorstchendcn  Text  abgeschricben  hat.  —  Steht  auch  in: 
Codd.  Einsidl.  113.  114.  121.  saec.  XI.  Xll. '  und  Cod.  S.  Call.  546  (Brander). 


435.    De  uno  mariyre. 

1.  Martyr  beate,  tuum  colentes  festum, 

2.  Impius  hostili  quem  necat  animo,  superare  cum  nequit, 

3.  Morti  quum  dicavit  terreae,  supera  patefecit  limina. 


311     — 


4.  Ibi  uu nc  cum  sanctis  civibus  ovas  aogelis., 

5.  Quorura  conventus  temet  Buscepit  magno  cum  gaudio, 
Poenas  Bpernendo  nmndi  ma&sura  fceues  regna  poli. 

7.  Apud  aeteruum  nosmet  COmmenda  dommum, 

8.  Cuhis  ob  fidem  certaodo  usqnc  ad  morleiu 

9.  Aulam  BoeB,  quam  sic  aoquiaisti,  nobis  tribuat  ipe  sudaatibuSs 

10.  Quo  secum  laeti  graAnlaiitur  sanetL  didati  donis  vitae  perennu. 

11.  Testis  invictc,  iuva  prn  ci  iiuiiio 

12.  Atque  pro  uostra  precarc  venia, 

13.  Ut  digni  possimus  fore  rege  Christu. 

a,  TtXt     Mutie  No.  742  (3,  162)  m$9i    //>-  zu  Stntttfart,  BiW,  tfaSQ.  f.71. 
i2.  Jalirh  WMH.    —    Daniel  V,  887.   /iat   dta   I)       mii  Mom»,   ngr  mit 

rer  (dcr  vorsteheutteui  Ahthciluntj  der    Versc. 

I».  Lesarten.    3.  mortimit'  Hf.  —  terrea  St. —  7.  com.  deum  /f*.  ^gegcu 
das  Verttmass."  Mone.  Daniel  tnll  deum  b^ibehaUen^  aher  nos  fur  nostnet  eet 
—  9.  tfNach  dem   Versmass  hrssrr  rooleBte-ni,  odcr  5,  5  hat  eine  Si/Ihe  ftf  wW." 
Mone.  —  13.  regi  Bt. 

c.  Demcrk.    Nach  Bartscb  S.  9.  121.  ist  dic  Sequenz   in  mctrischer  Hin- 

ENachahwung  von  No,  79, 
1.  Psallens  Deo.  8ion,  gaude 
Laeta  voce,  digna  laude 
Concinens  praeconia : 
Celebrentur  in  bac  die 
Famulatu  plebis  pie 
nleonia. 

2.  Oret  ipsum  ouinis  honio, 
Ut  mereri  lucis  dcano 
Vitae  possit  praemia : 

•  Psalk\  psalle,  plehs  devota 
Puro  corde,  mente  V 
Summa  dans  tripudia. 

3,  Ave  martyr  pretiose, 
tifl  codbots  gloriosae, 

Sanctis  pax  in  gloria : 


4;W.     D&  lato  ntftrttftr  rrl  gwwpKci   <<aifes$ore. 

Ferene  nobis  spem  salutis 
Lava  labem  a  poUutis 
Mali  data  venia. 
!.  Foedae  carnia  tuxus  pelfe 
Bl  purgato  cordia  felle 

Deo  nos  condlia : 
Funde  preces  pro  peccutN, 
Notam  dele  pravitatis 
Et  nientera  irradia. 
5.  Sana  morbos  et  languores, 
Cura  pestes  et  dolores 
Et  fuga  daenionia: 
Placens  Deo  placa  eum, 
Ne  condemnet  plasma  reum 
Caniis  post  exitia. 


a.  Text.  Mone  No.  743  (3,  153)  aus:  ficschriebenat  Znstitzen  de*  JS.Jahrh. 
su,  einem  altcn  Mcssbnch  von  Ncuhausen  hci  Fforzheim.  —  Daniel  VT  150.  hat 
dm  Text  a«*  Mone.  —  Steht  auch  im  Cod.  S/Gall.  546  (Brander). 

h.  Lesartcn.     1,  3.  continens  Ih.  —  2,  2.  dono  Hs. 


atorem  concordi 
Laudcmus  Christum  melodia, 
Qui  N.  raartyrem  in  fostl 
Fecit  agor 


437.     Dr  ttno  martp 

2.   Vir  virtute  praeditus 


Nulli  eessit  peuitus 
^acvienti: 
Perstitit  in  arir 
Pro  corona  gloriae 
Non  marcentL 


—    312    — 


Carnis  lenocinia 
Mundi  speniit  noxia 
Blandimenta : 
Dainna  cum  incuriis 
Duxit  pro  deliciis 
Et  tonnenta. 


4.  Fontem  vitae  sitiens 
Cucurrit  non  senticns 
Laesionein : 
Cuncta  tulit  patiens 
Ad  Christi  respiciens 
Passioncin. 

Text.    Miss.  Colon.  1520.   —   Danicl 
Antiquo  ecclesiae  Coloniensis  Missali. 


.  Post  triumphum  habitum 

Et  felicem  exitum 

Pie  reddit  spiritnm 

Redemptori : 

Pro  cuius  dulcedine 

Sacro  doctus  flamine 

Duxit  fuso  sanguine 

Dulce  mori. 
.  Martyr  sanctissime, 

Flos  fragrans  intime 

Adinstar  rosae  pulcherrimae, 

Pugil  fortissime 

Sis  nobis  optime 

Tutor  corporis  et  aniinae.  Amen. 
II,  195.  hat  die  2  ersten  Zeikn  au$: 


438.    In  communi  ttnius  martyris. 

1 .  Adest  nobis  dies  alma  et  magno  gaudio  plena, 

2.  In  qua  sancta  Deo  grata  congaudet  ecclesia. 

3.  Hodie  coelestis  turba  laetatur,  quae  gloriam  cantat  in  excelsis  voce 

dulcisona  cum  symphonia. 

4.  Hodie  poloruin  sancta  agmina  collaudant  regem  Deum  nostrum  na- 

tum  ex  virgine  sancta  Maria. 

5.  Ave  inclyte  martyr  Christi,  N.,  iios  pulcherrime ; 
G.  Tu  vestigia  Christi  sccutus  es  mente  devota; 

7.  Aetemi  regis  adeptus  es  regna. 

8.  Iam  gratularis  in  domo  superna  possideus  sedes  almas. 

9.  Te  postulamus  at  poscimus  uua, 

10.  Adiuva  tuo  sancto  suifragio  fragilem  vitam  nostram. 

11.  0  beate,  o  sancte  N.,  pro  nobis  supplica, 

12.  Ut  una  mereamur  sancta  coelorum  templa 

13.  Possidere,  laeti  cernentes 

14.  Alma  gaudia,  quae  sunt  plena. 

15.  Sit  Deo  salus,  honor  et  iubilatio  casta, 

16.  Qui  rcguat  per  omnia  saeculorum  saecula. 

17.  Amen  dicant  oinnia. 

a.  Text.  Neale  p.  225.  e  Miss.  Nidrosiensi  1519.  —  Daniel  V,  387.  hat 
den  Text  aus  Nealo. 

b.  Bemerk.  »Dcr  Eingang  scheint  ganz  zu  fehlen,  die  Worte  derl.ZeUe 
sind  bereits  der  crste  Stollen.  Wie  der  Einyang,  so  fehlt  auch  der  Schluss, 
denn  Amen  dicant  omnia  ist  walirscheinlich  cin  unechter  Zusatz."  Bartsch 
S.  110. 


439.    I)e  uno 


1.  Iocundetur  ex  affectu 
Chorus  noster  in  conspectu 
Summae  cocli  curiae : 


martyre. 

Laudes  Deo  decantando 
Martyremque  collaudando 
Triumphantem  hodie. 


—    313    — 


2.  Vitam  perdens  conservavit 
In  hoc  mundo,  nec  servavit, 
Ne  servatam  perderet : 
Vitiorum  triumphator 
Mortis  factus  est  araator, 
Ut  per  mortem  vinceret. 

3.  Calicem  tormenti  bibens, 
Quem  damnasti,  Christe,  libens 
Per  te  vitam  reddidit : 
Corde  tibi  mancipato 
Corporeque  subiugato 
Vitam  superaddidit. 

Text.    Daniel   V,  338. 
1854.  p.  162. 


4.  Mundo  carnem  liquit  foenus, 
Sanctitatis  sensu  plenus, 
Nec  huius  spc  trahitur: 
Hinc  linquuutur  universa, 
Nil  possesso  nil  detersa 
Spe  fruendi  vivitur. 

5.  Martyr  pro  quo  deccrtasti, 
Et  quo  duce  triumphasti, 
Nobis  placa  precibus: 
Ut  transcurso  vitae  mari 
Mereamur  collocari 
Sacris  coeli  sedibus. 

e  Miss.  Upsaliensi.   (1513),   Ecclesiologist  CII.  lun. 


440.    De  uno  martyre. 


Mentis  piae 
Propulso  nubilo 
Armoniae 
Cordis  in  iubilo 
Prorumpantur, 
Hierarchiae 
Nimirum  gaudia 
Agoniae 

Martyruni  gioria 
Cumulantur. 
Rubricatis 
Armis  conspicui 
Superatis 
Hostibus  strenui 
Bellatores 
Sui  cursus 
Gaudent  victoria, 
Sed  plus  rursus 
Cum  iam  in  gloria 
Sunt  victores. 
Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


3.  In  tormentis 
Puncti  crudeliter, 
Blandimentis 
Uncti  nunc  leniter 
Gaudent  rite. 
Nam  dilecti 
Regis  palatio 
Suiit  protecti 
Spreto  solatio 
Brevis  vitac. 

4.  His  coniungi 
Martyr  egregius 
Vult  et  pungi, 
Regnet  ut  socius 
Teste  ncce, 
Hac  in  die 
Nobis  propicius 
Sit  Mariae 
Dilectus  filius 
Sua  prece.   Amen. 


441. 


Ave  miles  regiae, 
Miiitum  praesidium, 
Consors  factus  gloriae 
Coelo  militantium. 
Tu  nostrae  militiae 
Tutor  et  refugium, 
Praesenti  familiae 
Sis  in  adiutorium. 


Dc  uno  mwrtyrc. 

\.  Miles  excellentiae, 
Clipeus  ecclesiae, 
Prudentiae  spcculum, 
Fons  omnis  clemcntiac, 
Lilium  mundiciae, 
Sanctitatis  vasculum. 


—    314    — 


4.  Largitatis  cuinulus, 
Veritatis  titulus, 
Probitatis  precium, 
Idolorum  aemulus, 
Quem  colebat  pojmlus 
Vix  expugnans  vitium. 

5.  Tu  virtutis  galea, 
Qui  sprevisti  terrea, 
Per  te  fiat  hodie 
Lutum  later  palea, 
Mundentur  ab  area 
Nostrae  conscientiae. 

Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


N.  vir  iam  coelice 
In  terris  mirifice 
Vivens  absque  macula, 
Nos  clementer  respice 
Peccataque  reiice 
Tua  prece  sedula. 
Purga  nostra  scelera 
Precibusque  praepara 
Locum  indulgentiae, 
Nos  Christo  confoedera 
Sic,  ut  donet  munera 
Permanentis  gloriae.  Amen. 


442.    I)e  nna  virgine  martyre. 


1.  Laetare  Syon  filia 
Repraesentans  perennia 
Gaudia  coeli  curiae : 
En  rosa  super  lilia 
Virginum  per  martyria 
Vernant  in  aula  gloriae. 

2.  Vox  igitur  laetitiae 
Vox  devotac  melodiae 
Resonet  in  ecclesia : 
Ad  honorem  eximiae 
Virginis,  cuius  hodie 
Celebrantur  solennia. 

Text.    Miss.  fratr.  Paris. 


3.  Quae  constanter  immania 
Sustinuit  supplicia 

Pro  Christo  sponso  gloriae : 
Sic  rosa  patientiae 
Palmam  ferens  victoriae 
Transiit  ad  coelestia. 

4.  Ubi  sponsi  consortia, 
Amplexus  et  solatia 
Obtinet  nunc  in  requie : 
Ad  quam  fons  indulgentiae 
Nos  perducat  post  anxiae 
Vitae  praesentis  stadia 
Per  ipsius  suffragia.  Amen. 


1520. 


443.   De  martyribus. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Agone  triumphali  militum  regis  summi  dies  iste  celebris  est  populis 

Christo  regi  credulis. 

2.  Hi  delectamentum  respuerant  mundanorum 

3.  Et  crucem  tunc  turpem  quotidie  baiularant. 

4.  Hos  nullius  feritas  a  Christo  separat, 

5.  Quin  ad  eum  mortibus  millenis  properent. 

6.  Non  carcer  ullus  aut  catena  molliunt  fortia  in  Christo  pectora. 

7.  Sed  nec  ferarum  morsus  diri  martyrum  solidum  excavant  animum. 

8.  Non  imminens  capiti  gladius  territat 

9.  Fortissimos  milites  optimi  domini. 

10.  Nunc  manu  Dei  complexi  persequentum  insultant  furoribus  quondam 
crudelibus, 


11.  Et  plebi  Chmti  solamen  SttppedHanl   ln  runctis  taberiblis  li 

uli, 

12.  Vos  Christi  martyra 

13.  MTofl  raWe  fra»iles 

1  i.  Precibus  nofi  fusto  iudici  sinceris  iugiter  coiunieuii  to. 

9#,     Monc  N...  7::4  (3.  144)  «w*;    B 
m«<  fl  //.  Jafirh.  (A),     &.    *u    Stuttgart    Bibl.  20.  f   70. 

£fe.  ru  LiLhtn,thtxi  n    Jahrh.  (C).    7/      m    Eeidefbera   No.  9,  I 
mit  dfer  Mctoltr  (D)«     MimtoiCN    *fcr  Surffetder   l 
(E).  ntfa  N<>.  1&  p. 

(F).  —  Neale  p.  219.  a«*  Mis§.  Spir,,  Sal/b  ,  R.iti^  Mi).  I»i  D.  hat 

dic  t.  SSeUi  nnrf  V.  146.  c?«>  ganee  /  A  m  Ood,  s.  G*ll    &4G  (H),     — 

1496  m,   Mogtmt.  L5W  (K),   Halberstat.  1511  \U,    Miuden,   1513 
(M),  Saliburg-  1515  iNj.  Ratiabon.  (0).   —    \N 

|P),  Mo«.  1197  tQ),  Magdeb.  1498  (R).-ftdU  *i«cA  ta:  Oodd-Engelb 
EinsidL  llb.  114,  121    Rheiuau.  J»   wnd  ftn  Qflrfttite  Monast.  1536. 

b.  Lesarten,  i.  [pso  /fcr  Cbfistci  OJE.  ragj  ftfeft  I  —  2.  »< 
ruut  ABCDE.  Ztfone.  —  9.  cottidie.  Mone*  -  baioUnmt  1>.  baiulanmt  H.  Mone, 
—  4.  Quos  EIN.  Neale.  separel  Q.  —  5.  nri  deum  V  -  properant  NVale.  — 
6.  molliat  F.  m  Chr.  fehU  D.  —  8.  teuchat  L  —  10,  persei|uentium  HO.  Neale* 
„Correxi,  metri  cauBa  pcrsefjuentum"  N.  —  II,  Chr.  plek  AF,  Mone.  — 
lubricus  L  —  14.  iusti  Lndidi  DE.  curare  F. 

c.  Bemerk.  Xachtihmuntf  &er  Srqitatz  Omnes  sancti  Berupliim 
(No.  335)    i.<t  (hr  Versehiedcnhnt  der  Silbensahl   (335,  4.  5.   archangeli,    an 
Ordines  novenii  vermieden,  indem  t«i 

SHhen  habcn."    Bartseh  S.  34. 


444.     De  mariyrihtts. 
(Aiictor  Notkcr  Balbulus  habetnr.) 


1.  Tubam  bellicoaam,  quam  Dei  ium  rerentee  ier?i 

2.  Procedunt  ad  bclla  geminia  horrcndum  instructa  hostibus, 

3.  Tuham  mittemus  eonsonae  vocis  aocii, 

4.  Ut  quos  virtutuin  meritis  socordes  nequimus  iniitari  pftBgamUfi  ruelo. 

5.  Hos  athletas  summi  Dei 

6.  Est  agressus  inimicus  multifonnis  nequitiM, 

7.  Blandimentis  fallacibus  a  reritato  averttM v. 

8.  Ast  illi  coi  B07BQXD  dd  dominum  librando  BOUerter  «iisruiiijiunt  tcndi- 
rulas  trucis  aucupis. 

9.  Tutic  iratus  hostis  latons  vim  funuis  in  apcrtuin  Baevieodo  evomuit, 

10,  Armavitque  innnbra  sua  adversns  Dei  milites- 

11.  Sed  ipsi  vincentes  omninio<h  poeDATEID  ^enrra    -na  capita  dicarunt 
Christo  regi  laureanda. 

a.  Text.    Daniel  IIf  58.  hat  dif  L  Zeile  CMM  tod.Mon.ii.  I 

H  besorgt  hai)    und   V,  14$.   ow   God.  S.  QeSL  Bifl 
ader),  an  beiden  Stelhn  Turham  statt  Tuhjim.     —     Morcl   No.  281.    S 

11*.  zu  l  Xo.  1121.  fo  Jakrh,  ttut  ti<  r  Melodie  |B). 

Lcttarten.    2,  orrendnm  A,  alte  Schreibieeiee.  —   3.  Tuha  mutemus  B. 
—  8.  crucis  auc.  A.  —  9.  servicndo  A. 


—    316    — 

445.    I)e  savctis  mariyribus. 

1.  0  beata  beatorum  martyrum  sollemnia, 
0  devote  recolenda  victorum  ccrtamina! 

2.  Digni  dignis  fulgent  signis  et  florent  virtutibus, 
Illos  semper  condecenter  venereinur  laudibus. 

3.  Fidc,  voto,  corde  toto  adhaeserunt  domino, 
Et  iuvicti  sunt  addicti  atroci  martyrio. 

4.  Carcerati,  trucidati,  tormentorum  genera 
Igne  laesi,  ferro  caesi  pertulerunt  plurima. 

5.  Dum  sic  torti  cedunt  morti  carnis  per  intcritum, 
Ut  electi  sunt  adepti  beatorum  meritum. 

6.  Per  contemptum  mundanorum  et  per  bella  fortia 
Meruerunt  angelorum  victores  consortia. 

7.  Ergo  facti  cohaeredes  Christo  in  coelestibus, 
Apud  ipsum  vota  nostra  promovete  precibus. 

8.  Ut  post  finem  huius  vitae  et  post  transitoria 
In  perenni  mereamur  exultare  gloria. 

a.  Text.  Mone  No.  731  (3,  142)  aus:  Us.  zu  Admont  o.  No.  15.  Jakrh. 
(A).  II».  daselbst  No.  751.  14.  Jahrh.  mit  Ncumen  (B).  Us.  zu  S.  Peter  t* 
Saizbnry  VII,  20.  li.  Jahrh.  mit  der  Melodic  (C).  Bei  Gropp  script.  Wirceborg. 
2,  895  (D).  Ils.  von  S.  Peter  zu  Karlsruhe  No.  16.  p.  397.  mit  der  Melodie, 
14.  Jahrh.  (E).  —  Daniel  IT,  204.  aus  vcrschiedeuen  Miss.  (F).  —  Text.  seq.  (G). 
Seq.  Dav.  1495  (H).  Miss.  Mogunt.  1482  (I),  Colon.  1504  (K),  Mogunt.  1507  (L), 
Prag.  1507  (M),  Halberstat.  1511  (N),  Minden.  1513  (0).  —  Adelph.  121  (^. 
Clichtov.  IV,  227  (Q).  Torr.  (R).  —  Warkernagel  I,  157  aus:  Miss.  Lubeck. 
kurz  nach  1480  (S),  Mog.  1482  (T),  Mog.  1497  (U),  Magdeb.  1493  (V).  ClichtoT. 
1515  (W).  —  Steht  auch  in  Cod.  Engelb.  <r,.  und  Cod.  S.  Gall.  546   (Brander). 

b.  Lesartev.  1,  1.  ,,sollemnia  ABE,  *o  habcn  auch  die meisten  Ausgaben, 
ich  nahm  jedoch  die  Lesart  von  C  auf,  weil  sie  auf  3.  Tim.  4,  7.  beruht,  wo 
bonum  certamen  cbenso  mit  corona  verbunden  ist.  irie  hier  beata  certamina  mt 
victoria."  Mone    —   mart.  merita  I.    —  1,  2.  vict.  ccrt.  ABDE.  sollemnia  Mone. 

—  2,  1.  fulget  .  .  tiorens  A.  —  3,  2.  Ut  inv.  C.  —  4,  1.  tr.  pertul.  pl.  Ign.  1. 
f.  c.  torm.  gen.  Dl\  —  5,  2.  paradisi  praemia  D.  beat.  praemia  ABHKLOPUV. 
praemium  W.  electi  durchstrichen  und  darilber  erepti  gesetzt  des  Beimes  tcegen 
B.  bcat.  merita  CEGN.  —  (i,  2.  vict.  fehlt  A.  victorum  JP.  —  7,  2.  Ap.  Christnm 
E.  „Ludocus  cautc  correxit:  Ipsum  ergo  toto  corde  flagitemus  precibus."  Daniel. 

—  promovere  pr.  Wack.  —  8,  1.  huius  fin.  vit.  CEKLNOQ.  Wack.  huius  rit 
iin.  G.  -  cx  patria  M.  —  8,  2.  exultari  I. 

446.    Dc  martyribus  (omnibus  samtis). 
1.  Laude  clara  canticorum 


Ipsum  regem  angelorum 
Laudent  Sion  iiliae: 
Qui  de  matra  incarnari 
Venit,  ut  sic  rcformari 
Posset  status  gratiae. 
In  praesepi  reclinatus 
Et  a  magis  adoratus 
Post  haec  templo  sistitur : 
Fame,  siti  cruciatur, 
Reprobatur,  perforatur, 
Vita  morte  clauditur. 


Samson  portae  valvas  pandit 
Et  asportans  montem  scandit 
Mira  cum  potcntia : 
Sic  de  tribu  Iuda  fortis 
Lco  portis  fractis  mortis 
Die  surgeus  tertia. 
Victor  turmis  cum  duabus, 
Angelis  et  animabus, 
Redit  ad  palatia : 
Nova  festa,  mira  gesta, 
Regis  nutum  et  oblutum 
Trina  tremit  regia. 


—    317 


li 


0  quam  felix  civitas, 
Quom  iocunda  curia, 
In  qua  sponsi  claritas 
Datur  omnis  gratia. 

Sancti,  quoruni  hodie 
Aguntur  sollempnia, 
Clara  regem  facie 
Iam  vident  in  gioria. 
a.  Tcxt.     Mone  No.  030  (3,  22)  aus 


j.  u  quam  ieux  civiias,  7.  Illic  regina  coelorum 

Super  choros  angelorum 
Fulgens  in  rosario : 
Rosa  rubens  ct  flos  florum, 
Cum  exercitu  sanctorum 
Nos  commendet  tilio, 
8.  Ut  in  tine  sine  fine 
Det  nos  frui  cum  beatis 
Suae  vultu  maiestatis.  Amen. 

:    Hs.  zu  Konstanz  U.JaJirh.  (A).  Hs. 
:u  Lichtenthai  aus  gleicher  Zeit  (B).  —  Daniel  V,  1(58.  hat  dcn  Text  «waMone. 

—  Steht  auch  im  Cod.  S.  Gall.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.    2,  1.  recliuatur  B.    —   2.  2.  adoratur  B.    —    2,  3.  fehlt  B, 
lafur  steht  2,  6.  —  2,  1.  o.  fehlen  B.  —  3,  1.  S.  perte  AB.  —  3,  2.  mortera  A. 

—  3,  (5.  bcsser  surgit.  M.  —  7,  1.  Hic  A.  —  8,  2.  nobis  B. 

c.  Bemerk.    Zu  0-7.  cgi.  oben  No.  338,  11—12. 


447.    In  communi  plurimorum  martyrnm. 


1.  Gaude  tunna  triumplialis, 

Tunna  pugnae  spiritalis 

Pollens  privilegio : 

Turma  laeta  corde  spreta 

llosas  plantans  et  roseta 

De  crucis  martyrio. 
I.  Vos  de  valle  visionis, 

Vos  consortes  passionis, 

Et  Christi  victoriae; 

Vos  de  throno  Salomonis, 

Vos  de  bello  Gedeonis 

Serta  fertis  gloriae. 
\.  Vos  columnae  deauratae, 

Bases,  pelles  purpuratae, 

Galaad  martyrii: 

a.  Text.    Neale  p.  226.  e  Miss. 
len  Text  aus  Neale. 

b.  Lesarten.  3,  2.  Liber:  dcauratae.  Quod  dedi,  purpuratac,  ad  pur- 
mrata  tentoria  tabemaculi  spectat.  Exod.  XXVII,  10.  N.  p.  271):  ,,Melius  forct 
ubricatae,  quod  ipsissimum  est  Vulg.  Ed.  verbum." 

c.  Bemerk.  2,  1.  Ad  Isai.  XXII,  1.  alludit  poeta.  —  3,  3.  Galaad  vario 
aterprctantnr  tum  Patres  tum  medii  acvi  scriptores.  Ego  poetam  ita  intelligo,' 
it  de  coacervato  testiniouio  tantorum  martyrum  locutus  fuerit.  N.  —  3,  3. 
klabastro  carnis  per  martyrium  fracto  effudit  sc  evangelii  suavitas.  N.  —  6,  1. 
iOnis  difficillimus.  Si  uuid  video,  sentcntia  poetae  ita  sc  habct.  A  labastruni, 
ivc  corptis  sanctorum  martyrura,  a  morte  fractum  est.  Non  tamcn  itafractum, 
t  rccompoui,  reforinari,  ncqucat  bulla,  sive  signaculum  eius.  Interea  iusto- 
um  animae,  banc  reformationem  praestolantes,  cum  Deo  sunt:  ideouue  invocau- 
ur.  Alitcr  explicat  Trencbius.  Duas  partes  dominicae  pasftionis  fuisse:  mc- 
.iillnni,  sive  interiorcm  qua  vicit,  bullam,  sive  exteriomn,  ipia  niortcm  pas- 
U8  cst.  Hanc  passiouem  ss.  martyrcs  imitari,  vol  reformarc.  Quaravis  crgo 
acsi  fuerint,  vivunt  et  regnant.  (jiind  et  mibi  placet,  ideoquc  nostra  indicta 
unto.    Ncale  p.  279.  —  „At  non  video,  quo  modo  bulla  possit  significare   ox- 


Per  vos  ftactum  alabastrum, 
Per  vos  cursum  tenet  plaustrum 
Sancti  evangelii 

.  Vester  sanguis,  vestrum  lumen, 
Fiilciinentuin  et  bitumen 
Totius  ecclesiae: 
Syon  fundat  et  figurat, 
Ornat,  polit  et  picturat 
Formam  novae  gratiae. 

.  Cum  vos  reformatis  bullam 
Passionis  et  medullam 
Invictae  constantiae : 
Nos  firmetis  ad  agoncm, 
Et  instantem  passionem 
Praeseutis  militiae.   Amen. 
Tomacensi  1540.     —    Daniel  V,  339.   hat 


—    318    — 

teriorem  partcm  dominicac  passionis.  Bulla  hoc  loco  significat  ut  semper  bj 
graphum  vel  chircgraphum  cruci  affixum.  Coloss.  II,  14.  Sensua:  Chirographn! 
uuod  adversus  pcccatores  est,  deletum  et  cruci  dominicae  affixum:  et  cu 
Mauct ■iruin  pa«5i<>  *-\  Pauli  sentcntia  «[uodammodo  suppleat  passionem  Chrii 
\cl  ipbC  Cluistus  puliatur  iu  Sanctis  suis,  etiam  dcnuo  martyrum  frontibus 
ita  dicam  afiigitur  illud  chirographuin."     Daniel. 


448.     In  commnni  murtyrum. 


6.  Ubi  manet  aeternale 
Quod  hic  fuit  temporale 
Carne  tactum  lubrica : 
Ibi  regnant  sublimati, 
Una  stola  decorati, 
Securi  de  reliqua. 

7.  Hic  N.,  Martyr  Christi, 
Laureari  meruisti 
Claro  diademate : 
Certa  fruens  visioue 
Quod  palpamus  ratione 
Sicut  in  aenigmate. 

8.  Unitatem  Trinitatis 
Trinitatem  Unitatis, 
Quod  est  ineffabile: 
Illud  magnum  sacramentum, 
Ad  quod  nullum  argumentum 
Habemus  probabile; 

9.  Manifeste  contemplaris, 
Contemplando  sociaris 
Interna  dulcedine ; 
Qua  refectus  esurire 
Nullus  potest,  nec  sitire 
Tanto  fruens  lumine. 

10.  0  concivis  Angelorum, 
Ad  supcrna  nos  polorum 
o.  Flagellati,  lapidati,  Fac  tuo  precamine 

Et  per  multa  cruciati  Post  hanc  vitam  sublevari, 

Tormentorum  genera,  Quos  hic  cernis  aggravari 

Torcularis  in  pressura  Multiformi  crimine : 

Faex  deorsum,  sed  vis  pura  Poscat  iste,  et  tu,  Christe, 

Manavit  ad  supera.  Largiaris,  Domine.  Amen. 

a.  Text.  Neale  p.  222.  ex  Miss.  Xantonensi  1491  (A),  Andegavensi  152 
(B)  ct  Pictaviensi  1524  (C).  —  Miss.  fratr.  Paris.  1520  (D).  —  Daniel  V,  8» 
hub  den  Text  aus  Neale,  aber  nur  die  6  ersten  Stropkcn. 

b.  Letartcn.  2,  5.  Ipsum  s. maluerunt  D.  (jui  ad  mortem  seque  AC,  sinnlo 
—  4,  2.  Ad  supernas  BC.  —  5,  4.  impressura  B.  —  5,  5.  nix  pura  D.  —  6,  1— 
fehlen  in  A.  —  6,  4.  Ubi  manent  s.  D.  —  7  f.  fehlen  in  ABD.  In  AB  ste) 
folgender  Schhm:  Poscant  isti  ut  nos  Christi  Sanctorum  in  agmiue  Collocemi 
et  laetemur  In  aeternum,  Domine. 


1.  Laetabundi  inhileimis, 
Laeta  mente  celebremus 
Martyrum  solennia: 
Qui  in  inundo  morientes, 
Sed  in  Christo  renascentes 
Kius  vivunt  gratia. 

2.  Cuius  testes  extiterunt, 
Dum  mundana  respuerunt, 
Quaerendo  coelestia : 
Qucin  ad  mortein  dilexerunt 
Christum  sequi  voluerunt 
Pcr  mortis  compendia. 

3.  Cruccm  sibi  baiulantes, 
Sola  cmce  gloriantes, 
Audita  sententia, 

Siquis  post  me  vult  venire, 
Tollat  crucem,  si  redire 
Vult  ad  coeli  gaudia. 

4.  Sic  per  multas  passiones 
Ad  aeternas  mansiones 
Gloriosi  proceres 
Festinabant,  sed  in  via 
Expcrti  sunt  ludibria, 
Vincula  et  carceres. 


—    319    — 


449.    In  die  decem  millium  martyrum. 


1.  Hic  est  dies  celebrandus 
Laudibusque  praesentandus 
Dies  decein  millium : 
Agon  Christi  venerandus, 
Favor  crucis  imitandus 
Mortem  sanxit  martyrum. 

2.  Quorum  duces  Hermolaus, 
Achatius,  Menelaus, 
Albinus,  Elyethes, 
Omnes  una,*  quod  sit  vanus 
Mundus  hic,  daemon  profanus, 
Clamant  Christi  milites. 

3.  Fides  spe  corroborata, 
Caritate  radicata, 
Fulget  in  martyribus: 
Corda  Deo  praeparata, 
Passione  sociata, 
Praestant  sacris  legibus. 

4.  Isti  mundo  fortiores, 
Hostibus  praestantiores, 
Christo  sese  dedicant ; 
Hi  vicere  sic  tortores, 
Quod  passorum  dici  liores 
Iure  sibi  vendicant. 

5-  Quotquot  enim  per  tormenta, 
Manu  forti  palma  tcnta, 
Plura  per  suppliciae 

a.  Text.    Mone  No.  788  (3,  148) 
Mclodie,  14.  Jahrh. 

b.  Lcsarten.    2,  1.  et  Men.  Hs. 
—  8,  3.  At  h.  Hs. 


Vitae  tenent  firmamenta, 
(raudiorum  incrementa, 
Sed  uon  per  similia. 

6.  Morte  Christo  complantati, 
Crucem  Ihesu  lucrum  rati 
Psallunt  Deo  gratias : 
Sol  et  luna  tenebrati, 
Terra  mota,  his  probati 
Deo  reddunt  animas. 

7.  Quorum  sancta  passione, 
Fusa  deprecatione, 
Vox  auditur  coelitus : 
„Omnis,  qui  devotione 
Vestro  gaudet  pro  agone, 
Dum  non  sit  proselytus, 

8.  Hli  nullum  nocumentum, 
Vinum,  oleum,  fruinentum, 
Et  hostis  victoriam, 
Os  confessum,  cor  non  lentum, 
Panis  vivi  sacramentum, 
Post  haec  dabo  gloriam/1 

9-  Hos  tirones  veneremur 
Martyresque  deprecemur, 
Ut  horum  mcmoria 
lhesu  Christo  adiuvemur 
Et  cum  sanctis  coronemur 
In  coelesti  gloria. 
aus:  lh.  zu  Darmstadt  No.  515.  mit  der 

-  2,  3.  et  El.  Hs.  —  7,  4.  gaudent  Hs. 


450.    De  putronis  coloniensibus. 


1.  Gaude  felix  Agrippina, 
Sanctaque  Colonia, 
Sanctitatis  tuae  bina 
Gerens  testimonia. 

2.  Postquam  iidem  suscepisti, 
Civitas  praenobilis, 
Recidiva  non  fuisti, 

Scd  in  fide  stabilis. 

3.  Gereonis  cum  bis  nonis 
Trecentena  concio, 

Et  Maurorum  trecentorum 
Sexaginta  passio: 


Te  tinxerunt  et  sanxerunt 
Virginumque  millium 
Undenorum  et  decorum 
Exornat  martyrium. 

Severinus,  Cunibertus, 
Evergistus  incly ti : 
Agilolphus,  Heribertus, 
Patres  urbis  praediti. 

Felix,  Adauctus,  Albinus, 
Maurinus,  Eliphius, 
Hippolytus  et  Paulinus, 
Ewaldi  et  Gregorius. 


320    — 


Felix,  Nabor,  hi  cum  tribus  8.  Ut  vobiscum,  supplicamus, 

Magis  urbs  sanctissima,  Patroni  propitii, 

Tc  tuentur  tribus  quibus  Gloriose  resurgamus 

Polles  famosissiina.  Iu  die  iudicii. 

a.  Tcxt.  Miss.  Colon.  1504  (A).  Daniel  II,  203.  ohne  Angabe  derQueUe{B) 

b.  Lcsarten.    C,  2.  Elyph.  A.  —  6,  8.  Hypolitus  A.  —  8,  2.  propicii  A. 


451.    In  festo  decem  millium  Martyrum. 


1.  (Jlorietur  totus  uiundus 
In  mailyrum  sollemuia 
Chorus  cantet  iaetabundus 
Per  militum  suffragia. 

2.  Honor  tantus  sit  diei, 
In  quo  sancti  milites 
Propter  laudem  Iesu  Christi 
Sunt  effecti  martyres. 
Ut  gigantes  hi  steterunt 
Fortes  coram  caesare. 
Sapienter  responderunt 
Se  Deum  unum  colere. 
Simulacra  non  curamus, 
Sic  dixerunt  milites. 
Deum  verum  adoramus, 
Qui  est  electorum  spes. 

a.  Text.    Miss.   Prag.   1507.    Die 
Daniel  II,  204.  hat  daraus  die  1.  Str., 

b.  Lcsartcn.    8,  1.  in  fehlt. 


3 


4. 


5.  His  auditis  Adriauus 

In  electos  fremuit. 

Et  tormeutis  plurimis  hos 

Flagellati  praecipit. 
G.  Flagellati  suut  beati 

Fere  decem  milia, 

Et  ducuntur  supra  montem 

Ad  crucis  supplicia. 

7.  Crucifixi  sunt  beati 
Bene  octo  miiia, 

Alii  omnes  sunt  deleti 
In  montis  cavernula. 

8.  Nunc  subnixe  imploramus 
Martyrum  levamina, 

Ut  locemur  cum  beatis 
Iu  aeterna  gaudia. 

Abschrift  verdanke  ich  H.  Hasak.    - 
klammert  aber  mit  Becht  in  tinrfperei* 


452.    De  samtia  decem  millibus  militum. 


1.  Concentus  vox  iubilei 
Solennisans  regum  regi 
Penetrct  coelestia: 
Dulcescant  in  aure  Dei 
Moduli,  quos  offert  ei 
Militans  ecclesia. 

2.  Verbum  caro,  panis  vivus, 
Auctor  vitae,  coeli  clivus, 
Rex  et  sol  iustitiae : 
Tractos  ab  aeterna  lue 
Sectatores  fecit  suae 
Martyres  victoriae. 

3.  Qua  mors  vitara  superavit, 
Humilitas  expugnavit 
Prinripem  superbiae: 
Hac  palnia  millia  decem 
Evasere  mundi  faecem 
Lacumque  miseriae. 


4.  Frustra  saevis,  Adrianc, 
Quos  trucidas  inhumane, 
Caritas  vivificat: 

Crux  adversum  te  laborat, 
Mundus  clamat,  sanguis  plorat 
Lex  insontes  vindicat. 

5.  Sumraa  tot  consortum  Dei 
Contingens  in  typo  rei 
Praetaxat  mysterium: 
Lapsum  reintegrat  chomm 
Deus  per  tot  millenorum 
Numerum  denarium. 

6.  Decalogi  lex  et  ordo 
Psalterio  decachordo 
Concrepant  harmonice. 
(laudet  mens  et  lingua,  quia 
Ncutra  caret  syinphouia 
Fidei  catholicae. 


-    321    — 


.  Plebs  praesaga  deputavit 
Manu  forti  nostro  David 
Vere  decem  inillia: 
Quae  suhtractos  mortis  viae 
Confoederat  hierarchiae 
Crucis  efficacia. 

8.  Promissus  voce  psalmistae 
Multiplex  est  choriis  iste 
Dei  decem  miliuin : 

Tot  tibentee  agonistae 
Passiouis  tuae,  Christe, 
Gratulantur  fluviutn. 

9.  Tanquam  oves  victiuiantui\ 

nspuuntur,  tiagellantur, 
Vincti,  spinis  coronantur 
Caritatis  balsamum : 
Crucitixi,  lanceati, 
Lacti  mortis  mortera  pati, 
Sponsi  sine  patre  uati 
Properant  in  thalamum. 


10.  Te  sequentes,  Iesu  bone, 
Corporali  passione, 
Te  quaereutes  iu  agone 
Possident  in  gloria: 
Quicquid  volunt  iinpetrare 
Possunt  apud  salutare 
Supplicibus  suis  dare 
Quaesita  praesidia. 


11.  0  qui  tot  triumphis  estis 
Compotes  aulae  coelestis, 
Nos  intentos  vestris  festis 
Eximite,  nam  potestis, 
Ex  omni  pernicie : 
Ne  repulsam  tolleremus, 
Dum  dies  adest  extremus, 
Ne  cum  reis  exulemus, 
Sed  cum  dignis  impetremus 
Optionem  gloriae. 

\ts:  Hs.  £u  SL  Gallen  No.  546  (Bran* 

se- 


o.  Text.    Morel  No.  307.    &  184   t 
der)  mit  der  Melodie  und  dem  Titel:   De  sanctia   deeem  milibns  martyrum, 
qaentia  pulchra  ad  summum  oftkium  (A),  —  Mibb.  Mogunt,  1507  (B). 

b.  Lesarten,  1,  2.  solemmuizans  A.  —  2,  2.  Actor  A.  —  3,  4.  Palma 
hac  milla  A.  —  4,  3.  Charitas  A.  —  6,  2.  decacordo  B,  —  6,  8.  armonice  A.  — 
7,  1.  praesago  A.  —  7,  3.  milia  A.  —  7,  5.  gerarchiao  A.  —  8f  2.  M.  est  cur* 
rus  iste  Decem  m  B.  M.  et  chorus  iste  A.  —  8,  5.  Gratulentur  A. —  9,  4.  char. 
A-  —  9,  5.  Crucifixo  B.  —  9,  8,  Propinant  B,  — 10,  3.  Et  q.  A.—  11,  2.  Aurae 
A.  —  11,  5,  Ab  om,  A. 


, 


453.    Dc  sanctis  decem  millibus  militum  (mariyrum). 


Hudicroae  festuni  lucis 
Est  Achatii  laus  ducis 
Atque  decem  milUom: 
Hennolao  phalanx  ista 
Arcbipraesule  baptista 
Dci  colit  filium. 

Adrianns  christianos 
Colere  rex  deos  vanos 
lubet,  sed  despicitur: 
Crucifixus  cuin  cohorte 
Dux  est  et  confonni  morte 
Christi  grex  aflicitui\ 

Christi  poenae  renovantur 
In  his  omnes,  iterantur 
Signa  mortis  Domini : 

Text.    Mone  No.  756  (8,  163) 
Jahrh,  (A).  hs.  von  Tegernset  No. 


Ararath  Arraeniorum 

Mons  insignis  tot  sanctorum 
Consecratur  notnini. 

4.  Alexandriam  decorat 

Mons  vicinani,  quem  perrorat 
Martyrutn  cruoribus: 
Orant  Christum  triumphantes, 
Ut  defendat  honorautes 
Ipsos  a  doloribos. 

5.  Exauditos  se  laetantur, 
Nam  ipsos  qui  venerantur, 
Servant  a  nocentibus : 
Quorum  intercessione 
Socia,  rex  lesu  bone, 

Nos  tibi  placentibus, 
Amen  dicat  omnis  ec  clesia. 

ami  Es.  £u  S.  Paut  in  Kdrnten  No.  48, 
1824.  #h  Miinchen  U.Jahrh.  als  hymaus 

21 


—  m  — 

(B).      -  Mbi.  Mogast  1607  (C)f  Angoet  1510  (0).    —    Diftiti  II,  215.  fclf  <*< 
ropA«  rtuj  dem  Mi*.   FMtr.    1491   (E)   whT  Vf  Ti  m  ddi  C<xL  S.  Gall 

646  (Hrandec),  —  £feftl  a*db  m  Misa  Btiil.  1510  •*•  4aftmf  ge#J*ruben. 
b.  Lcearten.    L  2.  Achairi  C.  Achacj  D.  —  1,  4.  falUx  C  — 1,  5-  Aftni- 

prafttide  B.  —  2t  61  Chr.  conspicitar  C.  —  3,  2.  In  iis  omnia  it  Cl  —  4,  2L  if- 

cinua  B.  quara  ABft.  qui  per.  Mooe.    —    5,  9.  Servat  B.   —  5,  4.  socies  C 

Of  7r  luU  nur  1), 

c  Bcmerh.    Mone  fco*  ef*>  Ueberschrift .  De  8.  Athatio   5.  «itf«i  Na  484. 
-  F^I.  Act-  Sanct.  lunii  IV,  177. 


454,     In  fc&to  dectm  millinm  martyrttm. 


I.  (>  coelestis  armonia, 
0  Buperna  bierarchia 
lubilante  melodia 
Exulta  in  gloria; 
Psalle  Sion  orani  laude, 
Quia  suinus  in  te,  gaude 
Circumleva  visum  plaude 
Tota  cocli  curia. 

%  Omnes  isti  congregati 
Tibi  venerunt  beati 
Suinmo  rege  confirniati 
Ohtcnta  victoria: 
Isti  dc  Edom  venerunt, 
Kt  de  Bozra  se  tinxerunt 
Stolas  in  agno  laverunt 
Pfcr  crucis  martyria. 

3.  Fide  fluens,  corde  mirans 
Dilatare  circunigirans 
Kt  contemplans  ct  respirans 
Martyrum  tot  inilia: 

a.  Ttxt,    Misfl.  Minden.  1513. 
uu*  demudbcn  Miib. 


Tibi  luaris  multitudo, 
Nec  non  gentis  fortitudo 
Venitque  beatitudo 

Iungat  nos  ad  gaudia. 
4.  Latro  crucem  toleravit, 

Christo  memento  clamavit, 

Gui  statim  reseravit 

Paradysi  ostia: 

Sic  nimirum  conformavit 

Hos  sibi  et  adunavit 

Quos  per  crucem  sublevavit 

Ad  festa  perhemiia. 
5-  Summo  regi  convesthi 

Crucis  armis  communiti 

Atque  signis  insigniti 

Couferre  subsidia : 

Ut  post  cursum  huius  vitae 

Nostrae  poenac  sint  finitae 

ludcx  dicat :  advenite 

Ad  coeli  palacia, 
Daxiie)  II,  235    hat  dic  6  ersten  Zeilcn 


k  Bemerk*    1,  8.  Leva  in  circuitu  oculos  tuos.  Isaia  60,  4. 


455.    De  undecim  millibm  vwgmum*    (De  s.  Ursula  et  sociabus  eius>) 

1.  locuuda  Deo  laudatio  sit  iii  die  sauctis  consecrata, 
%  Quos  coronat  in  coelis  honore  et  gloria 

3.  Virginum  sponsus,  qui  pascitur  inter  lilia 

4.  Quarum  corouis  ornatur  matcr  ecclesia, 

5.  Quarum  triumphis  exultat  eoelorum  curia. 

6.  Beata  vere,  quae  tot  electas  virgincs  protulisti,  Britamiia. 

7.  Beata  virgo,  quae  purpurata  es  earum  cruore,  Colonia, 
Nam  Deo  devota  beati  exercitus  regina  Ursula 

il  Kx  dictis  erat  angelicis  martyrii  virginum  praescia. 
10.  Quod  duiu  cognoscunt  sacrac  virgines,  gaudio  gaudent,  fundunt  lacri- 
mas,  adoraut,  collandaut  Deum  humili  corde,  voce  pia: 


■ 


—    323    — 


Commemlant  Christo  suas  animas,  mundum  eontemmint  inente  socia 
prudentes,  ornatae  sumpto  oleo  lampade  fulgida. 
3.  Vere  mirahilis  in  sanctis  Deus  virtutis  toae  gratia, 

3.  Hodie  virginum  qui  corouasti  undena  simul  milia. 

4.  Huni  feroces,  gens  barbarica,  euuctis  gentibus  inimica, 

5.  Agnos  insontes,  greges  Domini,  prosternunt  rabie  inaudita. 

6.  Hic  sanguinis  pretiosi  sanctarum  tiuxeruut  flumina, 

7.  Hic  corpora  iacent  fusa,  munimen  tuum,  Colonia. 

8.  Solvitur  obsidio,  libertas  redditur  hostibuB  fugatis,  urbem  salvant 

martyrum  merita. 
9*  Laetare  Colonia,  gaude  Britannia,  quamque  visitarunt  votis  et  preci- 
bus,  urbs  Romula. 

10.  Exulteot  saucti  tot  emisortibus,  laetctur  tot  patronis  ecdesia, 

11.  Istarum  venerantes  merita,  precamur  oostra  iaxari  criraina. 

12.  Sit  tibi,  Pater  coelestis,  cuin  Christo  et  Spiritu  Sancto  laus  et  gloria, 

unus  Deus  in  saecula. 

a,  Text  Mone  No,  1177  (3,  522)  aus:  Hs.  m  Admont,  o.  No.  2f.  Jahrh. 
ut  Neumen  (A).  —  Misb.  Halberstat.  1511  (B),  Mindeo.  1513  (C),  au*  tlicscm 
\t4ch  bei  Daniel  II,  176  (D).  —  Wnckernagel  I,  111  und  Moue*  —  Steht  auch 
m  Cod,  BL  GaU.  546  (Brander). 

b,  Lttarttn.  2.  coelo  C.  —  9-  poscitur  D  (Druckf.).  pascit.  Mone:  %sfehlt 
ine  Sylbt.*'  —  5.  coel.  cx.  Mone,  —  7.  B.  pio.  Mon.  Dan.  —  eornm  CD.  — 
l.  Iam  Mone.  —  10,  Q.  cum  CD.  —  11.  Com,  deo  B.  —  cont.  morte,  aociae  pr. 
).  mente  Boeia  ABC.  —  14.  Hnni  ABC.  Hnnni  D.  —  15,  A^naa  D.  —  Bternunt 
lone.  prosterount  ABCD,  —  16.  Hinc  Mone.  —  17,  steht  vor  16.  t*i  C.  —  17» 
linc  Mone,  —  20.  Exultant  B.  —  22.  ChriBto,  cum  ap.  D.  Christo  et  Bp.  C.  — 
mi  deo  Mone,  die  andcrn  udub  deus. 

c,  Bemtrk.  Uebtr  da$  Bhythmitclie  ttc.  spricht  Bartsch  S.  10T.  12U 
2Q.  135. 


456.    In  die  midecim  millium  Mrginum. 


1.  Virginalis  turiua  sexus 
Iesu  Christi  quac  eonnexua 
Dono  sentis  gratiac: 

Fios  candoris  tui  rubet, 
Truciriari  dum  te  iubet 
Tortor  pudicitiae. 

2.  Britannoram  insulne 
Rector,  pater  Ursulae 
Deo  uotus  claruit: 
Hanc  Conanus  virginem 
Propter  pulchritudinem 
Pareni  thori  voluit. 

3.  Procos  mittit  et  prccatur, 
Minis  terret,  si  spernatur, 
Sibi  poscens  Ursulam : 
Pater^eius  iam  baptismi 
Fonte  lotus,  paganismi 
Frorsus  vitat  copulam. 


4,  Interim  Ursula 
Christi  discipula 
Docta  per  somnium 
Statuit  nuptias, 
Quaerens  inducias 
Trimatfis  spatium. 

5.  Vice  dotis  coniugii 
Reginae  votis  habiles 
Dato  sumptu  navigii 
Coaevae  dantur  nobiles. 

t>.  Undena  denium  millia 

Sponsae  transmittit  virginum, 
Ducunt  naves  per  maria 
Curam  spernentes  hominum. 

7.  Aura  flaute  lenius 
Discedunt  a  littore, 
Htic  illucque  saepius 
Plauo  ludunt  aequore. 
91  • 


—    324    — 


8.  Hinc  mamis  femiaea 
Rexit  dante  Doniino 
Naves,  quas  Basilea 
Brevi  vidit  termino. 

9,  Relklis  navibus 
Ordinant  acies, 
Ventis  et  aestilni.s 
Exponunt  faeies, 
Et  Romam  adeunt: 
Per  monasteria 
Fundentes  laclirimas 
Trahunt  suspiria, 
Commendant  animas 
Sanctis  et  redeuut. 

10.  Quam  iu  portu  reliquerunt 
Classcin,  simul  invenerunt, 
Magnum  fiumeu  et  anioenuiti 
Navigantes  intraut  Rhenum 
Per  Dei  clementiam : 


Hinc  ad  locum  passionis 
Ihixit  ea>  dux  agonis, 
Florcm  suae  iuveotutis 
Parvi  pendunt,  spe  salutis 
Kuntes  Coloniam. 

11.  0  felix  Colonia, 
Subter  cuius  moenia 
Barbarorum  rabies 
Enses,  tela,  frameas, 
Cultroa  iu  virgineas 
Cruentavit  acies, 

12.  Feliciora  virginum, 
Connubia  viraginum, 
Agnum  quae  siue  macula 
Duce  sequuntur  Ursula. 
Quarum  orationibus 
Felices  cum  felicibus 
Pace  fruamur  sedula 
Per  saeculorum  saecula. 


a.  TcxL  Mone  No,  1194  (3,  641)  aus:  Strassburger  Hs.  B.  fiQ.  Bl  fl 
14.  Jahrh.  (A).  Hs.  zu  Karlsndtc  o>  No.  von  1493  (B).  Eeichenauer  Pcrg.-Et, 
No.  209.  Bl.  35,  mit  der  Mclodie,  14.  Jtthrh.  (C).  Sammluvg  von  GmdaM 
S,  531.  aus  dem  Maiiuet  Mexshuch  von  1482  (D),  Schade:  ^iederrha 
dichtc  8.  173  (E).  —  Daniel  II,  2*;0  aus:  Miss.  Mogimt.  1482  (F)T  Pata\ 
(G),  Nuroburg.  1517  (H).  —  Text.  eeq.  (1).  Seq.  Dav.  1495  (K).  Miss.  Colon. 
1504  (L),  Mogunt.  1507  (M).  Adelpk.  95  (N).  Torr.  (0),—  Stcht  auch  im  CwL 
S.  Gall,  546  (Brander)  und  tn  einer  Rheinauer  Hs. 

h.  Lesarten*  I,  1.  turniae  CD.  Monc.  —  1,  2.  Christo  ACI.  Mooe.  —  qui 
U  Mone.  —  lr  8.  dona  ACK  Mone.  —  1,  4.  caud.  cui  A.  —  1,  5.  Tracidw* 
I.  eatt  iub.  G.  —  2,  3.  Theonotus  Mone.  Deo  nochus  L  Deo  nothus  E.f  A 
andern  Deo  notus.  *,Ludit  poeta  in  ?oce  Notue.  Rogi  nomen  erat  Nothus  *t 
notus,  acceptus  erat  Deo."  Daniel.  —  2,  4.  Conanius  1.  Cananus  M.  Canamu* 
ACE.  Conanus,  nlius  regis  Angliae.  BChol.  B.  —  3,  8.  petens  C.  —  4,  B.  Peteni 
ind.  L.  —  4T  6.  Trim.  trium  aunorum.  schoL  B.  —  5,  1.  Vitae  d.  ABD-  —  6,i 
abilei  EK,  abilis  B.  —  5,  3.  naufragti  C.  —  5,  4.  Coenae  d.  A.  —  6,  1.  deaam 
A.  —  6,  2.  Sponte  transmittuut  virgines  A.  —  6,  3.  navem  DF.  —  7,  1.  leviaa 
FK.  —  7,  2.  Rcccdnnt  AC.  Mone.  —  7,  3.  illuc  quod  A.  —  8,  1.  Sic  m.  FM. 
Hinc  naTis  A.  —  8,  4.  videt  A.  —  10,  1".  Quas  .  .  Classes  DFM.  —  10,  3.  C1a- 
rum  fl.  KGLMO.  Magu.  rl.  invenerunt  A.  Mag.  lumen  B.  Clarum  lumen  K, 
„Magn.  kt  nicht  gutt  aenn  der  Ehein  zu  Basel  hat  hlares  Wasser."  Mone.  — 
10,  4,  intra  E.  —  10,  6.  ducit  LM,  —  10,  9.  parvipendit  A.  spem  I.  —  11,  2. 
luxta  c.  BD.  Dan.  —  11,  3.  barb.  acies  AC,  —  11,  4.  Ensis  A.  flammeas  A. 
framea  B.  —  11,  C.  Cr.  facies  A.  —  12,  1.  Felicia  sunt  DEILM.  —  12,  2.  Cod- 
uubia  tot  millium  LKO.  0  quom  felicia  Sunt  virginum  connubia  F.  Felicior* 
virginum  Connubia  virginum  GH.  Dan.  *Mer  Sinn  ist:  feliciora  sunt  conimbU 
virginum  sanctarum  connubiis  viraginum  Baecularium."  Mone.  —  12,  3.  A.  qood 
A.    Agnumq^ue  E.  —  12,  7.  Pace  fehU  D.  fruantur  E. 


457. 

Quein  invisibiliter 
Sequitur  Ecclesia, 
Deus  vlsibiliter 
Facit  mirabilia. 


In  communi  unius  confessoris. 

Confessorum  iugiter 
Vigilat  custodia, 
Per  quos  inirabiliter 
Operatur  gratia. 


—     325     — 


Lumbos  cinxit  Sanctus  istc, 

Et  lucernara  tcnuit, 

Pro  te  munduni  sprevit,  Christe, 

Et  carneni  cohibuit : 

Hic  angustani  viam  vitae 

Fortiter  arripuit, 

Et  in  vitiorum  lite 

Braviuin  obtinuit. 

a.  Text.     Neale  p.  233  aus  Clichtov 

b.  Lesarteti.    3,  L  Clicbt  tkraat. 


I.  In  te  Christus  tirmat  temphun 
Sjpiritali  quadratura, 
In  decorem  dat  exempluw 
Invisibili  struetura. 
Tu  splendorem  praestas  ecclcsiis 
Miraculis  et  signis  variis, 
Tu  coruscas  virtutum  radiis, 
Tu  protegaa  nos   ab    insidiis. 
Amen. 

IV,  228. 
Neale  format. 


458*    In  communi  unius  confe^soris. 


1. 
2. 

3. 
4. 

6. 


Pangat  nostra  concio  in  Sanctorum  gloria 

Puro  corde,  niente  pia,  laudum  Christo  carmina, 

Qui  divcrsa  pro  meritorum  qualitate  distribuit  inwuera; 

Pravis  poenas,  gaudia  justis  sempitema  in  sede  actherea. 

Ibi  odor  ineffabilis  fragrat, 

Laus  praeclara  incessauter  cxultat 

R.  Angelorum  militia,  patriarcharum  prophetarumque  catena. 
,  Apostolorum  sacer  chorus,  laureata  raartyrum  quoque  ugmina, 
.  Confessorum  virginumque  turba, 
.  Nova  dulci  voce  pronranl  cantica, 
ii,  Hac  quidem  iu  die  X.,  veneraudo  solemnia, 

12.  Qua  carnis  exutus  crgastulo  regna  petiit  supcro, 

13.  Quo  supcrnorum  coocivis  factus  et  conviva 
1  i.  locundatur  et  exultat  in  laude  et  gloria 

15.  Nos  ergo  fanti  patris  pio  modulo  sacra  concelebremus  festa, 

16.  Congratulantes  ei  voce  Deo  symphonizando  mixolidica; 

17.  Suppliri  corde  eius  digna  poscentes  magnalia, 

18.  Ut  Sancfi  prece  sui  nostras  purificet  animas, 
Saoctiquc  Spiritus  repleat  gratia, 

20.  Qno,  spirituali  edocti  cithara, 

21 .  Diatessaron  beata  diapentica  sensu  iiacta  diapasou  citharizenius  vera, 

22.  Et  harmoniae  coelestis  conlium  iidibus  proportionati  summi  regis 
contubilemus  in  aula. 

23.  0  sancte  nostra,  N„  exaudi  precamina, 

24.  Ac  summo  Patri  repraesenta  per  Christum  impetrata, 

25.  Laus  in  te  sit  Deo,  tibique  in  eo  gloria.  Amen, 

a,  Text,  Nealc  p,  2S4.  e  Miss.  Nidrosiensi  1519.  —  Daoiel  V,  34.  hat  den 
lest  am  Neale. 

b.  Lesarteti.  18.  Dedi  prcce  pro  meritis,  ut  metro  et  homoeoteleutu, 
alias  optime  se  habentihus  satisfacerem.  N.  —  21.  Hunc  versutn  fateor  me  nii- 
nime  intelligcre.  Non  duhito  tamcn,  r|uin  arte  mueicaJi  mysticc  utuiiir,  ut  cun- 
sensum  et  proportionem,  quae  inter  Eeciesias  triuraphanteiu  et  militantem  loctun 
hahet,  depinzat.    Nee  inter  se  correspondent  versuB«   Forsitau  cordis  pru  c<n 

legendum  est,  et  summi  omittendum.  N. 


—    396    — 

459.  De  uno  confessore. 
(Auetor  cst  Notker  Balbulus.) 

1.  Rex  regum,  Deus  noster  eolende, 

2.  Tu  moderaris  militiam  christianam, 

3.  Bellandi  gnaros  horribili  proelio  destinando, 

4.  Consules  scios  reipublicae 

5.  Dando,  magistros  tuis  populis. 

6.  Nec  enim  falleris  eligendi  sapiens, 

7.  Quem  cui  subroges  miaisterio,  Deus. 

8.  Ex  quibus  est  sacer  iste  sacerdos, 

9.  Qui  in  pace  degens  ecclesiae  sanctae 

10.  Consiliatus  est,  qualiter  bostis  inruptionem, 

11*  Quae  solet  incautos  depopulari,  praemonuisset. 

12.  Iste  haereticis  invisus  atque  paganis,  nec  non  regi  omnium  pravoruni, 

13.  Gaudet  se  domini  participatum  tenere,  hostes  eius  perferens  cumillo. 

14.  Tu  nobis  triticum,  dispensator  optiine, 

15.  Doctrinae  domini  impertire  iugiter, 

16.  Coelestem  quatenus  remeare  patriam 

17.  Possimus  abundantibus  alimoniw, 

18.  0  miles  Christi  praecelse. 

a.  Text.  Mone  No.  745  (3,  154)  aus:  Hs.  tu  Munchtn,  Clm.  14846.  f.  Si 
12.  Jahrh.  (A).  Clra.  14322.  f.  40.  11.  Jahrh.  (B).  Hs.  su  Stuttg.  Bibl.  20.  tll 
12.  Jahrh.  (C).  —  Daniel  II,  30.  kai  die  1.  Zeile  aus:  Codd.  Mon.  5.  aaec  XL 
Mon.  6,  Bftoc.  XI.  Mon.  11.  saec,  XII.  und  V,  148  deti  Text  aus  Mone.  —  SttM 
ouch  im  Cod.  B.  Gall.  546  (Brander).    Einsidl.  113.  114.  121.    Eheinau.  24. 

b.  Lesarten.  3.  dest.  fehlt  A.  destinaiidos  C.  —  11.  praemunivissct  BC 
iucautis  eaepe  evenire  praem.  0.  —  12.  nwlorum  BC.  —  18.  dei  BC. 

c.  Bemerk.  De  uno  conf,  lautet  die  Ueberschrift  in  C,  De  confeasoribos 
bei  Mone.  —  Bei  Schubiger  S.  45.  auf  den  hl.  Eusebius,  Patron  von  VercdR. 
—  Ueber  das  Mhythmhche  etc.  spricht  Bartsch  S.  10.  30.  112.  130. 


460.    De  uno  confessore. 

1.  Dilectua  Deo  et  hominibus»  et  erit  angelicus  adspectus  eius. 

2.  Verbum  vitae  lingua  eius,  et  qui  dilexerit  eum  beatus. 

3*  Labia  eius  myrrha  probatissima,  guttur  eiua  dulcia  rutilaus  aromata. 

4.  In  circuitu  dentium  eius  fortitudo,  ibi  erit  sapientia  cum  consilio. 

5.  Corpus  illius  quasi  scutum  sculptile,  oriiatum  gemmis  undique. 

6.  Via  illius  via  viri  simplicis,  liberator  in  angustiis. 

7.  Quis  invenit  faciem  eius?  Ipse  Deus  fortis,  potens  et  consiliarius. 
8-  Considerans  vultumque  illius  angelico  nihil  asserit  esse  pius. 

9.  In  fide  et  lenitate  sua  sanctum  fecit  illum  dominus  omnipotens. 

10.  Ora  sancte  N.  ne  damnemur  cum  impiis  in  die  iudicii. 

11,  Qui  tenuerit  verba  sapientiae,  habebit  spem  vitae  sempiternae. 

a.  Text.  Morel  No.  288.  S.  176.  aus:  Hs.  su  St.  Gallen  No.  546  (A).  - 
Mise.  Mogunt  1&07  (B),  Halberstat.  1511  (C).  —  Daniel  II,  189.  hat  die  L  md 
5.  Zeite  aus  dem  Misa.  Prag.  1507,  Patav.  1491,  Numburg.  1517. 

b.  Lcsarten,  3.  und  4.  sind  ungestellt  in  A.  —  3.  eius  eructaus  dulcu 
ar.  A.  —  4.  fehlt  B.  —  6.  Dorsum  ilL  A.  —  6.  ill.  simplicis  libcratur  A.  viri 
fehlt  C.  —  8.  fehit  &  —  8.  9.  fehlen  A.  —  10.  fehlt  C,  steht  in  A  nach  6. 


m  * 


—    327     - 


461.    De  confessore  quolihet. 


Dulci  corde  iubilemus 
Voce  plena  consonemus, 
(Jua  patronuin  honoranus 
Beatum  N.  N. 
Hic  mundana  contemncbat, 
Dco  totus  infaaerebat 
lam  non  fictc  requlrebat 
Iesum  Dei  filium. 
Vere  plenus  charitate, 
Vitae  florens  castitate, 
Adornatus  paupertate, 
Confessoruin  soeius : 
Text.    Morcl  No,  287.  &  170. 


Mores  probat  sanctitatis, 
Docens  signa  claritat 
Quantae  sit  iam  dignitati.s 
Iste  vir  egregius. 
Eia  beate  patroiie, 
Miserere  semper  prone, 
Fac  consortes  nos  coronae 
Coelestis  militiae : 
Per  te  Christus  nos  coronet, 
Per  te  nobis  vitam  donet, 
Voxque  nostra  grata  sonet 
Apud  sedem  gloriae.   Amen, 
H$.  su  SL  Oallen  No.  64G   (JJraoder), 


BL  362,  mit  der  Melodie,    auf  den  hL  Lconhard  angewcndeL   —   Monc~3,  281, 
tuhrt  dic  2  crstcn  Zciictt  aus  dem  Mainzcr  Messhuch  von  H82  an;   die   c 
Seqacnz  steht  nuch  in  dcr  Sammhma  imn  Gamans  S.  5X2,  in  beiden  auf  Jie  hh 
Dorothea* 


H, 


462.    De  uno  confessore. 

Beatus  hic  servus,  quem  cum  venerit  doiuinus,  ita  iuvenerit 

Probatum  in  terra,  super  omnia  stattiet  illum  in  patria. 

Ad  tanti  patris  gloriam  celebrandam  clcrus  eoncinat  laudein  dignaui, 

et  populus  laetis  respondeat  vocibus. 
Dicamus  omnes  cernui  tanto  patri,  hmgat  se  suo  grex  pastori  et  pre- 

cibus  fusisque  lachrymis  clamemus. 
Pastor  bone,  miserere  ecclcsiae,  tuisque  precibus  refove. 
Confer  opem  plebi,  preces  attende,  et  tuo  iuvamine  maeulas  diluc/ 
In  via  nos  adiuva,  colloca  in  patria,  reddeque  speramus  dona. 

a.  Text.    Misfl,  Prag,  1507.  DieAbschrift  verdanke  ichH.  Hasak  —  Diuiiol 
172.  hat  daraus  die  1.  Zeile. 

b.  Bcmerk.    Dit  Sequens  $.  No,  465.  Va.  10  f. 


463.    De  confessoribus. 

[i  sancti  quorum  hodie  cclebrantur  sollemnia  etc. 

TexL    Dicmi  Anfann  hat  Daoiel  V,  148.  e  Cod.  S.  Oall.  646  (Brander). 


464.    De  confessoribits. 

Hic  oculis  ac  manibus  in  coelum  et  totis  viribus  suspensus  terrena 

cuncta  respuit 
Eius  ori  nunquam  Christus  abfuit,  sive  iustitia,  vel  quidquid  ad  vcrani 

vitara  pertinet. 
Igitur  te  cuncti  poscimus,  o  N.,  ut  qui  multa  mira  hic  ostendisti, 
Etiam  de  coelo  gratiam  Christi  nobis  supplicatu  tuo  semper  infundas. 
a.  TexL    Mone   No.  740   (3,  155)    am:  H$*   dea   historischen    Vcrcins   su 
njurt,  15.  Jahrh.  —  Daniel  II,  176.  hat  die  i.  Zeik  aus  dem  Misa.  Patar. 
1491  und  V»  840.  den  Text  aus  Mone. 


14?A 


—     328     - 

b.  Bemerk.  „Ein  vereineelt  stchender  FaU  ist  ts,  dass  die  ganze  Sequent 
nur  aus  zwei  Versikelpaaren  besteht,  tcie  hierf  wo  aber  im  ersten  Paare  Mone'5 
Abtheilung  der  Verse  (H.  o.  a.  m.  in  c.  et  t.  v.  susp.  t.  c.  r.)  falsch  md 
ungleichmdssig  ist;  am  Schlusse  des  tweiten  ist  vicHcicht  semper  eu  strciche»: 
Bartsch  8,  31. 


465.    De  confessoribus, 

1,  Ad  laudes  salvatoris  ut  mens  iocitetur  humilis, 

2.  Sentiat  hunc  dieni  iusta  de  causa  celebrem, 
8,  Gaudeat  et  sesc  sic  pia  vota  promere. 

4.  Hac  die  coelorum  secreta  petiit  lux  pontificum  vel  confessorum. 

5.  lugiter  iu  cfaoro  sanctorum  splendens  ut  sidus  aureum, 

6.  Et  gaudium  angelis  factura  est  ex  adventu  comparis, 

7.  Fnissequem  angelum  domini  constat  exercitmmi. 

8.  Quicuique  suam  tritici  dans  mensurain,  ad  fidei  caulas  cong 

oviculas  lupi  praeviditinsidias. 

9.  Fidelis  et  prudeus  credita  distribuens  sic  dedit  ad  mensam  doiniui 

pecuniam,  ut  dignam  faceret  usurani. 
10»  Beatus  hic  servus,  quein,  cum  venerit  dominus,  ita  invenerit ; 

11.  Probatum  in  terra,  super  omnia  statuet  illum  in  patria. 

12.  Ad  tanti  patris  gloriam  celebrandam  clerus  concinat  laudem  dignam 

et  populus  laetis  respondeat  vocibus. 

13.  Dicamus  omnes  cernui  tanto  patri,  iungat  suo  se  grex  pastori,  et 

precibus  fusisque  lachryuiis  clamemus : 
14*  Pastor  bonc,  miserere  ecclesiae  tuisque  precibus  refove, 

15.  Confer  opem  plebi  tuae,  preces  intetide  et  pio  iuvamine  maculas  dilue. 

16.  In  via  nos  adiuva,  colloca  in  patria,  rcdde  quae  speramus  bona. 

a.  Text.  Text.  seq.  (A).  Seq.  Dav.  1495  (B).  —  Migs.  Colon.  1604  (C), 
Mogunt.  1507  (D),  MindciL  1510  (E),  Halberstat.  1511  (F).  —  Neale  p.  2SL  e 
Mias.  Traiectensi  1513  (G),  Salzburg.  1515  (H),  —  Dftniel  Vt  149.  e  Cod.S.Gall 
546  (1).  —  Adelph.  122  (K).  —  Wackernagel  I,  158.  aus:  Misa.  LObeck.  kurt 
nach  1480  (h),  Mog.  1482  (M),  Mog.  1497  (N),  Magdeb.  1493  (0).  —  Steht  auch 
im  Graduale  Mouast.  1536. 

b.  Lexarten.  1.  nt  fehlt  K.  —  8.  dia  H.  —  4.  Hodie  coel.  K.  Neale.  se- 
cretum  coel.  Wltik.  coel.  secretum  LMN.  —  lux  pouf.  ohne  vel  conf.  hahen  die 
Miss.  lux  conf  ohtte  pont.  vel  I.  Neale.  —  5»  splcndet  E.  —  sid.  amoenum  I, 
Neale.  —  G.  provcctu  M.  —  adv.  tanti  comp.  AE.  adv.  tanti  eonfessoris  G.  — 
8.  suam  tempore  G.  fid.  causas  D.  —  9.  distr.  hic  ACDEFEI.  —  10.  inveniet  L 
Neale.  —  11.  illum  fehlt  E.  ill,  in  patr.  statuet  A.  stat.  ill.  in  gloria  D.  —  12. 
celebr,  chorna  ADF.  Wack.  —  iubilct  laud.  L.  —  13.  om.  carmen  tanto  L  Neale. 
—  se  suo  gr.  AFO.  se  gr.  suo  DN.  —  14,  fusisque  prec.  F.  —  15.  attende 
ADEF.  —  ^Dedi  dele  (pro  dilue).  ut  constaret  mensura.**  Neale.  —  10.  coll  nos 
I.  Neale. 

c.  JJemerJfc.     Vs.  10  /.  s.  No.  462. 


1.  Ave  gemma  sacerdotmn 
N.  N.  poutifex, 
Ave  duJcis  spes  lapsorum^ 
0  virtutum  artifex. 


466.    De  Pentifice  confessore. 
2 


Indignatur  praesens  mare, 
Tiuior  instat  uadique, 
Ne  inergamur»  o  praeclare, 
Tutum  pontum  effice. 


—     329     — 


3.  Ave,  pie  consolator, 
Promptus  iu  periculis, 
Paupertatis  sublevat 
Spes  ifl  uee«  ssariis. 

4.  Ne  suceumbat  ineus  moerori, 
Praesto  sis  solaLiit 
Fame  corpufl  aut  dolori, 
Refovc  cum  gaudio. 

Text    Morel  No.  286.  S.  175.   aus: 
Bl   286. 


5.  Ave  praesul  glorio 

Casti  candor  lilii, 

Ave  mixtus  odor  ro 

Summi  spes  solatii. 
B    I i i  procinctu  viae  Bfamifl, 

Lapsis  mauum  porrw ; 

Tua  prece  ne  eadamus 

Gressus  nostros  dirige. 
Hs.  su  St.  Gatlen  No.  64$  (Branden 


1.  Lauda  Sion  et  laetare 
Plebs  devntn  incundare, 
Lauda  tuiiiii  salvatorem 

Kt  hune  almim  confessorein. 

2.  Fidelis  servus  et  prudens 
Hic  plaeeiv  Deo  studens, 
Semper  suis  in  diebus 
Terrenis  liic  sprctis  rcbtis. 

3.  Hic  dat  tritici  mensuram 
Et  talentum  ad  usurani, 
Sic  Christi  servus  fidelis 
Thesaurizavit  io  coelis. 

Text.     M«»rel  No.  286.  &  175. 
I  347. 


467.    De  uno  pontifice  conft- 


wm 


Hic  est,  cuius  lumeu  luxit, 
Qttem  per  vias  reetas  duxit 
Christus  et  illi  osteudit 
Regnum  Dei,  quod  asceudit. 

f>.  O  confessor  pretiose, 
Fac  regnare  gloriosc 
Nos  in  rcgno  clarita' 
Et  gaudere  cum  beatis. 

6.  Trahe  tecum  nos  post  mortem 
Et  in  veram  loca  sortem, 
Ubi  Icsuni  videanms 
Et  feliciter  vivamus.  Amen. 
Hs.  zu  St.  Oalkn  No.  646    (Brander) 


468.     De  confessoribus  pontificibus. 


■ 


Ecee  veuit  lux  optaU, 

Lux  incunda  dedicata 

Balvatoris  laodibus; 

Qui  sanctum  hunc  sublimavit, 

Sublimatum  coronavit 

In  regnifl  meiestibus. 

Hie  est  pater  et  patronus, 

ii  pastorem  summe  bonus 
Pastor  nobia  tribuit: 
Qui  benignum  se  roctorem, 
Pinm  patrem  et  doctorem 
Subditis  exhibuit. 
3.  Hic  virtntmn  aemulator 
Fideique  proraulgator 
Verbuni  vitae  praedicans: 
Text.     Miss.  fratr.  Paris.  1620. 


Hic  fidelis  dispensator, 

Non  avarus  foenerator 
Talentum  iuultiplican*. 

4.  Hic  est  vere  Deo  charus, 
Verbo  vita  fidfi  clarus, 
Dans  salutcm  populis : 
Quautus  enim  sit  vir  iste, 
Declarasti  nobis  Christe 

rris  et  miraculis. 

5.  Serve  prudens  et  Melis, 
Cuius  merces  est  iu  coelis, 
Nostra  sanat  vulnera : 
Visitare  servos  velis 

Et  ab  hostis  mali  telis 
Ignitis  nos  libera.  Amen. 


—    330    - 


469.    De  confessoribus  pontificibus. 


1.  Ecce  dies  specialis 
Confessorum  gloria, 

Qoae  praefulget  triumphalis 
N. .  victoria 

2.  Qui  aeterna  Christo  duce 
Migravit  ad  gaudia, 
Sempiterna  gaudens  luce 
In  eius  praesentia. 

3.  Cui  mente  speciali 
Haerebat  per  omnia, 
Yita  fruens  temporali, 
Suspirans  coelestia. 

a.  Tcxt.    MiBB.  fratr.  Paris.  1520. 

b.  Lesarten.    5,  3.  est  fcklt 
ndthig. 


4.  Morum  clero  praestans  forma 
Ut  iubar  ecclesiae, 

Plebi  fulsit  vitae  norma 
Et  f omes  iustitiae. 

5.  Lapis  vitae  dans  solamen, 
Spem  reformans  veniae 
Oppressorum  est  levamen 
De  valle  miseriae. 

6.  Huius  ergo  prece  pia 
Coelesti  militiae 

Nos  ascribat  vitae  via 

Rex  aeternae  gloriae.  Amen. 


im  Text,  ist  aber  wtgen  des  Versna$$t 


470.    De  confessoribus  non  pontificibus. 


1.  Felix  sancti  transitus, 
Cuius  finis  inclytus 
Vitaefitinitium: 
Huius  menti  primitus 
Suggessit  paraclytus 
DecBnare  vitium. 

2.  Hic  sacro  spiramine 
Praeventus  a  crimine 
Liber  mundum  respuit: 
AllectuB  dulcedine 
Christi  cum  conamine 
Ipsum  sequi  studuit. 

3.  Charitate  maxima 
Sui  cordis  intima 
Ferbueredulciter: 


Mente  serenissima 
Quaesivit  humillima 
Christo  duce  iugiter. 
Offerendo  nitidum 
Christo  cor  et  fervidum 
Ac  salutis  hostiam, 
Incedens  per  solidum 
Iter  ac  perlucidum 
Transiit  ad  gloriam. 
Ornatum  virtutibus 
Signis  mirabilibus 
Hunc  declarant  opera: 
Christus  suis  precibus 
Nobis  in  coelestibus 
Donet  vitae  mimera.  Amen. 


a.  Text.    Miss. 

b.  Lesarten. 
ma$8  ndthig.    S.  No. 


fratr.  Paris.  1520. 

1,  6.  vitium  feMt  im  Text,  ist  aber  nach  Sinn  und  Vei 
471,  2. 


471.    De  confessoribus  non  poniificibus. 


1.  Laudeiocunda 
Confessoris  solennia 
Fide  canora 
Veneretur  ecclesia. 

2.  Christi  namque  gloriosa 
Secutus  vestigia 


Mente  pura,  carne  munda 
Contemnendo  vitia. 

3.  Vigilavit  et  oravit 
Servavit  ieiunia, 
Legem  Dei  meditatur 
Dilexit  coelestia. 


—    Sftl    — 


Humilis  et  sobrius 
Quem  amavit  Doiuinus 
Et  ornavit  gloria : 
Pro  talento  riuplici 
Itoeede  multipHci 
Ductus  ost  a<l  gaudia. 


Miss.  fratr.  Paris.  1520, 


Felix  retributio 

Sempiterna  mansio, 
Vita  imis  neseia, 
In  qua  nos  reeipiant 
Et  consortes  faciant 
Sanctonun  suffragia. 
Amen  dicant  omnia. 


472.  De  mrginibus. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

/irginis  venerandae  de  numcro  sapientum  festa  celebremus  socii, 

2.  Filiae  matria  summi  regis  sacrosanctae  Mariae, 

13,  Quam  sibi  id  sororein  Dci  adoptavit  tilius. 

4.  Haec  corpus  suum  domuit  freno  ieiunii, 

5.  Et  luxuriam  secuit  ense  agoniae. 

C.  Istaec  rontra  cunctos  mortis  dimicavit  impetus, 

7.  Et  hostem  eruentum  freta  Christi  dextra  straverat 

8.  Haec  spnnsum  ab  aula  coeli  sese  invisentem  alaeris 

9.  Corde  tocundo  secuta  eius  est  ingressa  thalamum. 

10,  Tute  iam  dulcibus  plena  deliciis  Christo  miserias  nostras  suggerito. 

11.  Nobis  consolationcm  precando. 

a.  Ttmk  Sehubiger  No.  35.  e  Cod.  Einsiill.  Vv  I.  (A).  —  Seq.  Dav,  1495 
(B).  —  Daaict  II,  30.  364.  ex  Addpho  127  (C).  Torr.  (D)  et  Cod.  Viod.  5.  saec. 
XIL  (E).  —  Ciichtov.  1V7  229.  (F).  —  Stcht  awch  tm  Cod.  S.  Gall,  No.  54G 
(Brander). 

b.  Le&arten.  1.  B&pientium  F.  —  3.  Dei  fchlt  C.  —  6.  Istaee  A.  Daa.f 
die  andcru  Ista,  —  7.  dextra  A.  Dan,,  dic  atidern  dcxtera.  —  d.  atatuerat  C 
(Druekf.).  —  8.  sponsa  E.  — ab  fehlt  BC.  —  9.  secutus  C  —  10.  nostras  fehtt  A. 

c.  Bemcrk.  Ucbcr  das  Mhythmische  etc.  sjmcht Bartsch  ft  12.  25.  38.  40. 
47.  50.  55.  r>7.  58.  78.  82.  94.  99.  100. 

— 

473.  Be  virtfinibus. 

(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1 .  Sialam  ad  coelos  subrectam  tormentis  cinctam, 

2.  Cuius  iiua  dracu  servarc  cautus  invigilat  iugiter, 

•  3.  Ne  quis  cius  vel  primuni  gradum  possit  insauctus  scandere. 
4.  Cuius  ascensus  extracto  Aethiops  gladio  vetat  cxitium  ininitans. 
5.  Cuius  supremis  inuixus  iuvenis  splendidus  ramum  aureolum  retiuet. 

16.  Hanc  ergo  scalam  ita  Ciiristi  amor  feminis  fecit  porviam,  ut  dracone 
conculcato  et  Aethiopis  gladio  transito 
7.  Per  omne  geuus  tormentorum  cueli  apicem  queant  capere  et  de  manu 
coniortantifl  regis  aurcam  lauream  suineir 
8   Quid  tibi  profecit,  profane  serpens,  quondam  unam  decepiflflC  mu- 
liereniV 
9.  Cum  virgo  peperit  incarnatum  Dei  patris  unicum  dominum  lesum? 
10.  Qui  praedam  tibi  tulit  et  armilla  maxillam  forat, 


—     332    — 

11.  Ut  egressus  Evae  natis  fiat,  quos  tenere  cupis. 

12.  Nunc  ergo  temet  virgines  vincere  cernis,  invide, 
1 :;.  Et  raaritatas  ptrere  tilios  Deo  placitos, 

14.  Et  viduarum  maritis  fidem  nunc  ingeiuis  integram. 

15.  Qui  crcatori  fideni  negare  persuaseras  virgini, 

16.  Faminas  nunc  vides  in  bello  contra  te  facto  duces  existere, 
Quae  filioa  suos  instigant  fortiter,  tua  torinenta  vim 
Quin  et  tua  vasa  meretricea  dominus  eiuundat, 

19.  Et  haec  sibi  teinplum  diguatur  efficere  purgatuni. 

20.  Pro  his  nunc  beneficiis  in  commuoe  dominum  nos  glorificemu 

pcccatores  et  iusti, 

21.  Qui  et  stantes  corroborat  et  prolapsis  dexteram  porrigit,  ut  saltem 

post  facinora  surgamus. 

a.  Text.    Mone  No.  751  (3,  157)    am:  Bs,  zu  Kolmar.   o.  N.    11.  Jahrk 

•  ten  Mmihnoten   (A).    Es.    zu   Stuttgart   Brev.  123.  f.  200.    12.  Jahrh.  mti 

men  (B).  —  Danie!  IIT  57.  hat  die  1.  ZeiU  am  CodL  Mon.  &  f.  35.  saec.  XL 

(C,  woram  1L  Christ  mir  die  ganze  Sequem  abgcschrichen).   —    Daniel  V,  151- 

Hat  dcn  Text  aus  Mone.  —  Steht  auch  im  Cod.  S.  GalL  No.  64G  (Brander),   tm 

CoiL  Einsidl.  121.  saec.  X.  mit  Ncumcn  und  Cod.  Rbeinau,  132,  t  131.  saee.  XI. 

h.  Lesartcn.     |.  Burreptam  B.  tor.  cunctain  C.  —  5.  supreintis  B.  suppre- 

tnis  0.  —  splciuUdiim  B.  —  11.  Et  egr.  C.  —  quod  ten,  Dnu.  quia  C. —  13.  pir~ 

cere  A.  parere  BC.  pascere  Moue.  Dan.  —  15.  crcatoris  A.  Mone.  —  21.  cor: 

boret  . . .  porrigat.  B.  saltem  BC.  saltim  Moue.  Dau. 

c.  B tmerk.     Ueber  das  Ehythmischc  etc.  spricht  Bartsch  8.  lil 


474.     Dt  BB,  rirt/inibus  (de  una  s.   cintint). 
(Auctor  habetnr  Godescalkus.) 

L  Exultent  filiae  Sion  iii  rege  suo 
2.  Nescientes  thorum  delicti  criinitie  sordidatuni. 
(juarum,  Christe,  sponsus  virgiuum,  virginis  es  filius, 

4.  Cuius  gratia  mira  opera  in  sanctis  tuis  suiit  edita, 

5.  Ut  das  cernere  hac  in  virgine,  cuius  huec  festa  sunt  hodie, 

6.  Quae  fragili  sexu  femineo  viriliter  carnis  iure  domito 

7.  Angelicam  hic  vitam  duxerat  in  carne,  dum  praeter  carnem  vixerat, 

8.  Hoc  miratur  serpeus  antiquus,  calcaneum  eius  observabat  callidus. 

9.  Quod  nocere  dum  machinatnr,  sub  pedibus  feniiuae  caput  eius  teritur. 

10.  Insidias  hostis  hanc,  Christe,  docuisti  virginem  vincerc  in  prima  con- 

gressioue, 

1 1 .  Dum  non  consentirct,  sed  illi  resisteret,  vincere  qui  solet  teutatus,  si 

non  repugnet. 

12.  Quem  haec  virgo  resistcus  a  se  fecit  fugere,  quo  fugalo  appropinqua- 

vit  tibi,  donrine. 

13.  Nunc  inter  virgines  adducta  post  eam,  quae  mater  est  intacta,  virgi- 

nutn  virginis  ttariac  digna  eet  pedissequa. 

14.  Te  agnnm  sine  macula  iam  sequitur  stola  candidft,  hlium  virginis, 

quocunque  virginum  ilos  erit. 

15.  Huius  iutcrcessione  nos  tuere. 

a.  Text.  Mone  Ko.  752  (3,  169)  am:  Ms,  zu  Stuttgart,  Bibl.No.20.  f.  7b', 
13.  Jahrh.  (A).  Hs.  zu  Mitnchcn,  Clm.  14845.  f.  3.  13.  Jahrh.  (B).  —  Dauicl 
n,  46.  384.  e  Codd.  Mon.  10.  laec.  XII.  (C),  Mon.  16.  saec.  XIH.  (D),  Mon.  17. 


333     — 


M  (E),  Cod.  Vind.  8*  saec.  XV,  (F).  —  Text.  seq,  (G).  —  Mias.  Bamberg.  1487 
|H)T  Patav.  1491  (I),  Mognnt.  1507  (K),  Halberstat  1511  (L),   Minden.  1513  (M), 

tNimilmrg.  1517  (N).  —  Adelpk  125   (i  litov.  IV,  228.  (P).     Lwfa    (Q),  — 

AdU  riHr^  im  Cod  Einsidl.  36G.  Rheinau.   9.  S.  GalL  54».  (Brander), 
b.  J.tsartrtf,    2.  criminis  L.  —  3,  C^uae  0.  —  4.  gratiue  BFGMO.    Mone. 

—  Bitnt  merita  ABO.  Mone.  —  6,  in  sexn  P.  —  7.  haec  ftt,  F.  —  9.  Qtii  noc. 
GOP.  ut  uoceret  B.  ^die  richtige  Lesart  scheiut  aber:  cui  noeere.'*  Mone.  — 
10.  virginera  fehlt  bci  DanieL  —  11.  boL  tetnptatos  non  repugnet  G.  sol.  tentatoa, 
si  non  repugnent  0.  tentatum  A.  Mone.  —  12.  appropiuquabit  A.  appropinquavit 
BGKMO,  die  andern  appropinquabat.  —  tibi  domino  KLM.   sifoi  dominus   Moue. 

—  13.  Nunc  GKLMOP,  die  andern  Nam.  —  abducta  KMN.  —  qnae  est  niBt.  A. 

—  digna  es  B,    —    14.  Te  agnus  B*  sequetur  C.    —   ieriB  Mone.    —    15.   Cuius 

iABGLMNOP.  -  tu  nos  t.  ABFGIKLP. 
c,  Btmerk.     Uchcr  <hts  Rhythmische  etc.  tpricht  Bartsch  &  20.  39.  £1.80. 
81.  100.  106.  132.  133,  138. 
t. 


475.     In  'eommuni  virr/inum. 


t.  Virginis  cast&e  virginis  stimraae  decus  praecincntes< 
j.  Qaeteras  quoque  coudignas  laude  post  baue  venerantes, 
8,  Psalmis  et  hyniuis  canticis  dignis  sibi  colloquentcs, 

4.  Solvant  iu  istis  debitae  laudis  hostias  solenucs, 

5.  Haec  est  a  dextris  assistens  regis  illa  regina. 

16.  Iuncta  laterc  sola  cum  rege  pracccdit  ipsa, 
7.  Aurata  vestis  varictate  ciraimamicta. 
8.  Tanquani  ductricem  sequitur  illani  quaeque  bcata. 
9.  Post  eam  adductae  virgiues  devotac  regi  sunt  oblatae,  (Cbristo  con- 
•  ratac) 
10.  Tales  erant  Thecla,  Agnes,  Katcrina,  Agathes  et  Martha. 

11.  Filiae  Tyri  munera  ferentes, 

12.  Et  in  ltic  Regis  vultnm  dcprecantes, 

13.  Hostias  habent  cunctis  puriores, 
11.  Corpore  mundae,  corde  sanctiores. 

15.  Holocaustum  Domiuo  offerunt  ex  integro  virgines  castae,  corporc 
mundae,  immortalcm  sponsum  eligentcs  Christum. 

16.  0  felices  nuptiae,  quibus  nulkc  maculae,  nulli  dolorcs  partus  sunt 
graves,  nec  pellex  timenda,  nec  nutrix  molesta! 

I  7    Lectulos  harum  Christo  vacantes  Angeli  vatlaot -  custodientes,  ne  quis 

incestus  polluat  illas,  ensibus  strictis  arceut  inimundos. 
18.  Ikirmit  in  istis  Christus  cum  illis,  felix  hic  somnus,  requics  dulcis, 

quo  confovetur  virgo  fidelis  inter  amplcxns  Sponsi  coelestis. 
10.  Dextera  Sponsi  sponsa  complexa,  capite  laeva  dormit  subnixa,  per- 

vigil  corde  corpore  dormit  et  Sponsi  grato  sinu  quiescit. 
10.  Approbans  somnum  Sponsus  beatus  inquietari  prohibet  illum;  ne 

suscitetur,  inquit,  dilecta,  dum  ipsa  volet  dormiat  ita. 
,  Hic  ecclesiastici  tlos  est  ille  germinis,  tam  rosis  quam  liliis  multiplex 

iunumeris,  quorum  est  fragrantiis  agerSponsi  nobilis,  naribus  et 

oculis  aeque  delectabilis. 
22.  Ornatae  tam  byssina  quam  vestc  purpurea,  laeva  tenent  lilia,  rosas 

habent  dextera,  et  corona  gcmmea  rediniitae  capita  Agni  siue 

macula  percurrunt  itinera. 


—     334 


23.  His  quoque  tloribas  semper  recentibns  Sanetorum  intexta 

sunt  serta. 

24.  His  AgniL*  paseitur,  et  his  reficitur,  hi  flores  electa  sunt  illius  esou 

25.  Ilinc  choro  talium  vnllatus  agrainuni  hortoruni  amoena  discurrit  hac 

ill  l 

26.  Qui  non  comprehensus  ab  his  nuuc  clapsus, 
Quadam  qnasi  faga  petulaas  cxultat. 

3.  Crebros  saltus  dat  hic  Agnus  inter  illos  discurrcnd^ 
9    I  r  cum  ij>sis  requiescit  in  fervore  meridiano. 
0.  In  earum  pectore  cubat  in  meridie, 

31.  Inter  mammas  Virginum  collocans  cubicuhim. 

32.  Yirgo  qirippe  cum  sit  ij>se  Yirsnneque  Matre  natus, 
Virgiuales  super  umnes  amat  et  quaerit  recessus. 

34.  Somnus  illi  placidus  in  earum  sinibus, 

35.  Ne  qua  forte  macula  sua  foedet  vellera. 

36.  Hoc  attende  cantieuro  devotarura  Virginuni  insignc  cuilr-ium, 

37.  Quo  nostra  devotio  maiorc  se  studio  templum  oruet  Domino. 

a.  Te xt  Neale  j>.  237,  e  Miss,  Tornacensi  1540  (A),  —  Damel  V,  344.  hat 
flm  Tcjt  um  Neale.  —  Morel  No.  299.  S.  160.  hat  den  Anfang  aus  Cod.  8. 
Gall.  No.  64<i  (B)  mit  der  Aufschrift:  Sequeutia  prolixa  cuiusdam  monachi 
».  Galli. 

\>.  Lesartcn.  1.  cast.  virgiues  A.  —  6.  ,,Manifeste  prodit  ukus,  cui  t&meo 
mederi  prorsus  nequeo."  Neale.  JtNum  legeudum  lateri?"  Dauiel.  Lateri iuncU 
B.  —  8.  Ductricem  srripsi  metro  postulante  pro  ducem.  N.  dominam  B.  — 
14.  Liber  siue  sensu  mundi  N.    —    17.  inc.  timeret  A.    Dauiel  wiU  temeret  in 

{tassivem  Sinne  und  verweist  auf  Caut.     Caut.  %  G.  8.    —    24.  ct,  raetro  postu- 
ante,  addidi  N.  h!i  flor.  A,  hi  Neale. 

r,  Bcmerk.  nDies  ist  nur  rftr  Anfang  einer  wettJaufigen  und  sicmiich 
harbarisclicit  S/yjuenzJ'  Morcl.  —  „Ista  sequentia,  mira  quadam  suavitate  con- 
Bpicua,  quamvia  in  nimiam  deseriptionis  hixuriam  hie  illic  (e.  g.  V.  18.  30,)  pro- 
rumpat,  non  dubtto  quin  Godescalci  sit.  Eius  euim  maximc  sapit  ingenium: 
prorsus  Biblica  utitur  oratione;  versus  aequo  longiores  producit,  ot  cumcarmiue 
Godescakiano  de  uno  rirgiue:  Exultent  filiae  Sion  (No.  474.)  mirum  in  modum 
conBentit."  Neale,  —  Ausfnhrlich  spricht  uher  das  Rhylhmischc  etc,  Bartsch 
&  J?I}  dcr  ahcr  wcgen  der  rcgcimttssigen  Durchfiihrung  tlrr  Hhythmcn  Got« 
schalk  nicht  als  Verfasser  annimmt. 


476.    In  communi  unim  virginis. 

1.  Ltndefl  debitas  Deo  nostro  reddaraus^  socii,  vocc  pracclara, 

2.  Qui  stabilivit  prudentia  omnium  crcaturarum  saecula, 

3.  Et  bodte  cum  sanctis  suis  coronavit  virginem  inclytam 

4.  In  polorum  sedibus  per  palmam  martyiii,  N,  . 

5.  Undc  gaudium  et  laetitia  coelestibue  choris  agitur, 

6.  Atquc  malignus  spiritus  vicfcus  inde  torquetur  et  contristatur, 

7.  Nunc  humili  prece  menteque  conscia  postulemus  istius  bcueficiu, 

8.  Invictae  virginis  et  inviolatae,  carissimae,  diccmus  ei  tal 

9.  Tu  virgo  clarissima  sapiens  domini  nostra  sponsa, 

10.  Fulgens  inter  agmina  sanctorum  Dci,  0.  N., 

11.  Altissimi  Patris  Filium  pro  nobis  rogita, 

12.  Qui  fragilis  carnis  propter  uos  iuduit  pondera, 
18.  Ut  in  perpetuum  nobis  impendat  sempitcrna  regiia, 
14.  Ubi  coucinamus  semper  refulgeutes:  Alleluia 


—    335    — 

a.  TexL    Neale  p.  2SB,  e  Miss.  Nidrosien&i  1519.           Daniel  V,  343.   hcU 

ien  Text  au»  Neale, 

b.  Lesarten.  3,  Qui  sequuntur  versus,  lcgeB  Notkertanas  penitus  speraunt. 

H.  —  10.  Liber  0  Lucia,  forsitan  quod 

in  ccclesia  Nhlrosiensi  S.  Lucia    prima 

?o&t  inceptum  nnnuzn  OMDPtit  Virgo,  cuius  sequeutia  e  Communi  Virginuin  0MB£« 

,ut-  N.  —  13.  Uua  ByiJuba  numeruni  excedit  verstts-  N. 

477.    In  tonmuni  virgmmt. 

1.  Fulget  dics  celcbris. 

Ilaec  est  schola  copli  sola. 

Qtia  exuta  tencbris 

Disciplina  et  doctrina 

Et  niundi  illecebris, 

Coelestis  militiae. 

Cuius  sunt  solemnia, 
Virgo  haec  ad  gaudia 
Migravit  coelestia. 
2.  Haec  est  Virgo  sapiens, 
Quae  muudum  despiciens 
Et  mundi  blanditicm, 

G.  Hane  docuit,  exhibuit 
In  homine  de  Virgine 
Nato  Dei  Filius: 
Cuius  ortus  Vitae  portus, 
Cuius  matcr  Virgo,  Pater 

Pro  labore  praemium, 

Foeminae  est  nescius. 

Pro  moerorc  gaudium 

7.  0  felicem  Matrem  illam, 

Possidet  et  requiem. 

Quae  fatetur  se  anciUam, 

3.  Felici  commercio 

Dei  mater  et  tilia, 

Prudenter  exilio 

Dei  repleta  grat  ia ! 

Patriani  proposuit: 

Quae  contra  naturae  iura 

Et  per  virtutum  viam 

Creatorem  creatura, 

Ad  candem  Patriain 

Plasma  suum  principium, 

Pertingere  meruit. 

Virgo  peperit  ii lium. 

4.  0  virtutum  optirna, 

Angelis  finitima 

8.  Ilanc  sacer  chorus  Virginum 

Corporis  integritas, 

Iraitatur  et  hominum, 

Et  mentis  virginitas! 

Despiciunt  et  fugiuut 

Gffensa  conciliaris, 

Prn  Christo  tenestria : 

Dissipata  sociaris, 

Huius  adepta  gloriam, 

Angelos  homiuibus, 

Aeternitatis  Patriam, 

Aeteraa  mortalibusl 

Virgo  gaudes,  cuius  laudes 

5,  Pcr  hanc  solam  multi  stuJam 

Celebrat  Ecclesia. 

Consecuti  ct  induti 

Pro  cuius  victoria 

Sunt  aetcrnae  gloriac: 

Cantemus  AUeluia.  Amen. 

a.  Text.    Neale  p.  241,  e  MIss.  Fi 

stavieusi  1524.    —    Daniel    Vt  345-   hat 

den  Text  am  Neale. 

\>   Bemerk*  6,  5:  S.  Agnetis  senten 

tiam  urope  ad  verbum  expressit  poeta.  N. 

478.     De  plur 

ibus  virgiritbus* 

1.  Virgines  egregiae, 

In  aeterua  requie 

Virgines  sacratae, 

Sursum  sublevatue, 

Coram  vestri  facie 

Canticum  laetitiae 

Sponsi  coronatae, 

Domino  cantate. 

—    386    — 


Castitatis  lilium 
Olim  custodistis 
Propter  Dei  Filium, 
Gui  placuistis, 
Templum  Sancti  Spiritus 
Esse  voluistis; 
Tactus  et  concubitus 
Ideo  fugistis. 


Flore  pudicitiae 
Vestrae  reservato, 
Carnalis  lasciviae 
Motu  refrenato, 
Debito  mundiciae 
Praemio  donato 
Assidetis  sociae 
Virginali  Nato. 


6. 


Non  estis  de  fatuis, 
Quae  cum  vasis  vacuis 
Christum  praestolantur: 
Immo  de  prudentibus, 
Quae  plenis  lampadibus 
Bene  praeparantur. 
Fatuis  virginibus 
Oleo  carentibus 
Sponsus  est  dicturus : 
Vobis  non  aperiam, 
Prudentes  recipiam 
Praemium  daturus. 
N.,  virgo  veneranda, 
Cuius  festa  celebranda 
Redierunt  annua, 
Casta,  prudens  et  fidelis, 
Nobis  impetrare  velis 
Gaudia  perpetua.  Amen. 
Neale  p.  243.  e  Miss.  Eedonen 


a.  Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520  (A). 
1523  (B)  et  Narbonensi  1528  (C).  —  Daniel  V,  346.  hat  den  Text  aus  Neale. 

b.  Lesarten.    1,  6.  sublimatae  B.  —  4  f.  fehlen  %n  AC,   dafur  steht 
folgende  Schiussstrophe: 

Ubi  sponsi  consortia 

AmplexuB  et  solatia 

Obtinetis  in  reqnie. 

Ad  quam  fons  indulgentiae 

Nos  perducat  post  anxiae 

Yitae  huius  Btadia 

Per  vestra  suffragia.    Amen. 


479.    In  commmi  unius  virginis  non  martyris. 


1.  De  quinque  prudentibus 
Canamus  Virginibus, 
Quae  sumpserunt  oleum, 
Quarum  carnes  azymae, 
Et  fideles  animae 
Exultarunt  in  Deum. 

2.  Harum  summa  gloriae 
Nitor  conscientiae, 
Nubunt  Filio  Dei : 
Ut  Rachel  amabiles 
Et  desiderabiles 
Totae  factae  sunt  ei. 

3.  Agnum  Sponsum  Yirginum, 
Iesum  Christum  Dominum 

Text.    Neale  p.  245.  e  Miss.  Redonensi  1623. 


Sequuntur,  quo  ierit : 
Novum  cantant  canticum, 
Coelicum,  angelicum, 
Quod  miranda  fecerit. 
Albas  habentes  stolas, 
Aureas  aureolas, 
Sponso  placent  plurimum; 
Nescit  homo  pretium 
Vitae  continentium, 
Qui  in  terra  vivit, 
Suave  viventium 
Grex  fidelis  ommum 
Virginum  hoc  scivit, 
Qui  exorent  Dominum 
Pro  salute  hominum.  Amen. 


—    337    — 


480.     De  sanctis  virginibus. 

Gaudc  coelcstis  sponsa,  sumini  regis  iam  tcinplum  ingressa, 

Ad  regale  iam  convivium  ducta, 

Et  raox  intratura  cubilis  sccreta,  semper  virgo  mansura. 

Filius  regis,  amator  casfitatis,  servut  inentem  pudicam. 

Iluic  spouso  venicnti  vir^ines  omnes  obviatc: 
B.  Frrte  lampades  iam  ardentes,  in  vasis  olcum  simul  deferentes, 
7.  VI  regium  festinanter  adornate  thalainum. 
R.  Et  regi  regum  dccantatc  cauticum,  solis  virginibus  decantandum. 
9.  Ianua  patet,  quac  paratac  suut,  intrent 

10.  Cum  sponsus  vonit,  quis  eum  sequi  possit,  omnis  virgo  memor  sit. 

1 1.  Ad  talia  tu  nos  gaudia  pcrduc,  Christe  redt:,mptM,T  per  te  niemor  spou- 

sae,  iunges  illi  sperantes  in  tc. 
a.  Tcxt.    Daniel  II,  175  (A).    —  Text.  seq.  (B).  —  Miss.  Colon.  1604    (C). 
A, 


I 


Adelph.  126  (D).  —  Steht  auch  im  Cod.  S.  GalL  No.  516  (Brander). 

b.  Lesarten.    2.  reg.  quoque  C.  —  3.  serap.  vir.  Maria  soll  nach  Dan.  in 

I/rn  Miss.  CoL  ttehm.    —    4.  statt  m.  p*  hat  AB  Dau.  locura  pudoris,   —    5. 
ae  B. —  7.  festinuntes  adoruare  soll  nach  Dan.  in  cinigm  Miss.  CoL  stehcn, 
*o  auch  regl  regluui  Vs.  8.  —  11.  talia  tu  nos  .  ,  redemptos  C.  —  iungens  Dan. 
c  Bemerk*     Ueher  die  VerseinthtiJung  spricht  Bartsch  8$  24. 


481.     De  vidua. 


I. 


Mulier  laudabilis 
Fortis  casta  parcns, 
Mulieris  sterilis 
Opprobrio  careus. 

li.ur  iructum  trieesiintim 
Dedit  omiinrata, 
Sed  et  wxageaimum 
Viro  viduata. 

Quae  in  fortitudinc 
Lumbos  castigavit, 
Numquani  oarens  lumine 

Mami  roboravit. 

Cuius  iionorabilis 
Nuptus,  rautidus  lectus 
Fuit  venerabilia, 

Etiani  senectus. 

Ut  sacro  cloquto 
Patet  erit  minime 
Digua  ponderatio 
Continentis  aniiuac. 

ml    Miss.  Colon.  1  B&fc 
Liturgiis  ColonieuBis  eeclesiae. 


.. 


6,  Dilexit  silentium 
Diccns  quod  nescivit, 
Nec  unquam  dominium 
In  virum  quaesivit. 

7.  Hacc  tion  est  de  viduis 
Luxu  secli  niortuis 
Bonum  operata : 
Obsecrationibus 
Et  orationibus 
Semper  occupata. 

8,  Reccpit  hospicio 
Vagos  qttam  ablutio 
Pedum  commcndavit : 
Et  quos  tribulati" 
Pressit,  hos  subsidio 
Sancto  recrcavit. 

9.  N.  sancta  veneranda, 
Cuius  festa  recolenda 
Redieruot  anoua : 
Casta,  prudens  et  tidelis 
Impetrare  uobis  velis 
Gaudia  per|>etua.   Amcn. 

—   Daniel  II,  202  hat  die  2  ersten  Strophen  er 


22 


-    338    — 

482.    De  quaimr  dodorUms. 

1 .  Sancti  visu  calambioo 

4.  01  Helias  nulli  parcens, 

Et  asceraa  aquilino 

Vir,  Ambrosu  niagnos  areens 

Te,  Christe,  lux  adeunt : 

Obviando  crimini, 

Hi  prudentes  sunt  aurigae. 

Infans  sanctum  te  testatur, 

Curnis  Dei  et  quadrigae 
Plebem  Christi  subvehunt. 

Idem  monstrans  dum  cJamatur 

Torquens  hostes  lumini. 

2.  Magne  pater  Augustine, 

5.  Culpans  culpas  dum  fugaris, 

Legis  amator  divinae, 

Antra  petis  nec  turbaris, 

Lux  fulgens  Ecclesiae, 

Doctor  Hieronyme; 

Fugas  bostes  quos  et  feri*. 

Carnem  domas  ieiunando, 

Mittens  tela  per  quae  teris 

Studes  legem  declaraudo, 

Inimicos  gratiae. 

Interpretum  maxime. 

3.  Arca  legis,  vas  pigmenti, 

0.  Hi  lucernae  ad  lucendum, 

Coutra  inorbos  vas  unguenti, 

Nubes  isti  ad  fundendum 

Gregori,  os  aureum, 

Nunc  rorem  nunc  pluviam : 

Botrus  Cypri  gerens  liieruni, 
Quo  gaudium  mentis  verum, 

Sic  per  fidem  nos  perducant^ 

Nos  praecedant  et  inducant 

Os  diffundens  oleum. 

In  beatam  Patriam.  Amen. 

n,  Tcxt.    Neale  p.  217.  e  Miss.  Leodiensi  1513.  —   Dauiel  V,  342  hat  det 

Tcxt  aus  Neale, 

b.  Lesarten.    5,  3.  OnuBi  vir,  quod  liber  habet.  Neale. 

483.    De  doctoribus  ecclesiae* 

1    Alma  niater  ecclcsia 

3.  Augustinus  haereticam 

Digne  colit  solennia, 

Labem  per  artem  coelicam 

Doctor  lucis  gratiae: 

Confundit  non  sophistice : 

Qui  verbi  refulgentia 

Hieronymus  hebraicam 

Et  coeli  luminaria 

Veritatem  historicani 

Fugant.  umbram  [jerfidiae. 

Elucidat  catholice. 

2.  Sacrum  dogma  Gregorii 

1.  Horum  ergo  dogma  rectum 

Melle  dulcis  eloquii 

Est  iter  coeii  directum 
Sine  quocunque  devio : 

Oorda  devota  reficit: 

Rhetoricam  Anibrosii 

Hunc  coetum  sursum  erectum 

Mens  sagacis  ingenii 

Faciat  Deo  dilectum 

Sub  brevi  verbo  perspicit. 

Ipsorum  deprecatio.  Amen. 

Text.    Mi&a.  fratr.  Puris.  1620. 

464.    De  s.  Acfa 

ttio  et  soeiis  eiu$. 

(Starb  ais  Martyrer  im  J>  30 

3,  toird  am  22.  Juni  verehrt.) 

1 .  Laudemus  dominum 

Quos  in  patibulis 

Devntis  cordibus, 

Tortor  atrociter 

Qui  nuntrs  hominum 

A  carnis  vinculis 

Samtonnn  mortibus 

Rex  sublimavit 

Illustras  hodic, 

Ad  thronum  gloriae. 

—    839    — 

2.  Coronas  aureas 

^Venite,  inquiens, 

Sacer  exercitus 

Regoum  pereipite» 

Gestat,  qui  spineas 

Si  erit  cupiens, 
Vota  perficite 

Tulit,  et  gemitus 

Cedit  in  gaudium. 

Vos  invocantium." 

Sic  ignomiiiia 

5.  Mox  multitudme 

Claram  memoriam, 

Stipatus  affuit 

Moeror  laetitiam 

Rex  suos  lumine 

Confert  et  gloriam 

Milites  induit 

Crucis  opprobrium. 

Inaestimabili, 

3.  Hi,  quorum  corpora 

Egressi  milites 

Iesu  stigmatibus 

De  tabernaculis, 

Fulgent,  ut  ebora 

In  fide  divites» 

Tincta  coloribus, 

Confossi  iaculis 

Auro  vernantibus, 

Cura  duce  nobili. 

Fixi  stipitibus, 

6.  Pergunt  ad  patriam 

Cnienti  sanguine, 

Palma  victoriae, 

Salutem  omnibus 

Vcnustant  regiam 

Benigno  famine 

Coeli  militiae 

Poscunt  fidelibus. 

Excelsis  laudibus. 

4.  Vox  sonat  coelitus 

Cernentes  facie 

Missa,  qua  protinus 

Decorera  regium, 

Firrant  divinitus 

Post  statura  gratiae 

Petita  domiuus, 

Aeternum  gaudium 

Amator  martyrum. 

Praestent  gupplieibuB. 

a.  Text.    Morel  No.  806.  8.183.  aus:  Es.  mu  SLGalten  No.  646  (Biaader), 

Bl  367,  mit  dtr  Mefodie. 

b.  Lesarten.    1,  7.  Tortoa  scheint  richtiger.  —  1,  9.  die  Ei.  hal  lublimi- 
ter  itatt  BublimaTit.    Der  Text  ist  hier  verdorben. 

c  Bemerk.    S.  No.  458. 

485.    Be  s.  Adalberto  (episc.  Pragensi). 

(Oeb.  95$  in  B&hmen,  gest  als  Mtirtyrer  33.  April  997  bei  PiUau,  verehrt  am 

23.  April) 
1.  Corona  sanctitatis  et  iramortalitatis 

2.  Ornavit  hodie  dominus  martyrem  suum  Adalbertum. 

3.  Tersa  oculorum  lachryma  iustus  floret  velut  palma. 

4.  Oculorum  tersa  lachryma  aboletur  boc  aenigma. 

5.  Specularis  squama  cadit,  claret  visus  specialis. 

6.  tibi  Deus  est  omnia,  virtus  sanctorum  et  gloria. 

7.  Ubi  Deus  est  omnia,  nec  distinctuB  ut  orania,  manens  quod  est  in 

gloria,  omnibus  est  orania. 

8.  Unum  est  omnium  praemium,  sacrura  socians  collegium,  unum  est, 

sed  dispar  praemium  pro  merito  fidelium, 
B,  Huius  nos  fieri  consortes  gforiae,  ora,  pater  Adalberte,  quos  iu  Adam 

perpetuae  scis  addictos  miseriae.   Ameii. 

a.  Text.    ClicbtovaeuB  IV,  195. 

b.  Bemerk.    3.  Vgl  Apocal.  31,  4,    Pb.  91,  18.  —  6,  Vgl  L  Cor.  18,  12. 

—  7.  Vgl.  1.  Cor.  16,  28. 

22» 

—    340    — 


486.    De  s.  Adatbcrto. 


3. 


Bl 


Hodiernae  lux  diei, 
Celebris  martyris  Dei 
Clarescit  memoria : 
Dccantentnr  harmoniae, 
Sonent  cordis  symphoniae 
Laudet  Enterpeia. 
Iocundetur  gens  bohema, 
Cui  coeli  misit  dona 
Christi  providentia: 
Praga  plaudat  in  corona, 
Quam  confecit  arte  bona 
Divina  prudentia. 
Flos  est  tuus  Adalbertus, 


Castitatis  vi  refertns, 
Labem  carnis  inexpertus, 
In  candore  germinans. 

4.  Florem  rosa  maritavit 
Castitati,  perforavit 
Eius  pectus  lancea : 
Rore  coeli  snos  pavit, 
QnemPrnsornm  gensexpav 
Nec  admisit  ferrea. 

5.  Salve  martyr,  qui  regressus 
A  Prussia,  figis  gressus 

In  tua  Bohemia: 
Advocatus  indefessus, 
Sis,  nt  nobis  es  confessus, 
In  coelesti  curia. 


Cuius  color  est  repertus 
Candens,  vernans,  germinans: 

Text.    Morel  No.  309.  S.  185.  aus:  Hs.  tu  St.  GdOen  No.  546  (Brandi 
304  mit  der  Mdodie.  —  Daniel  Y,  154  gibt  4  dieser  Strophe*  in  stark  i 


weichendem  Texte  aus  derselben  Handschrift: 


l.Hodiernaelux  diei 
Celebris  martyriB  Dei 
Clarescit  memoria: 
Decantentor  harmoniae, 
Sonent  cordis  Bymphoniae, 
Becitentur  cantica. 

2.  Plebs  Bohema  iocnndatur, 
Adalbertug  cui  datur 
FIob  ut  sancte  germinajjs: 
Castitatis  vi  retertus, 
Labem  carnis  inexpertus, 
In  candore  rutilane. 


3.  Florem  rosae  maritavit 
Castitati,  dum  perlavit 
Eius  pectus  lancea: 
Bore  coeli  buob  pavit, 

Quem  Pni88orum  gemi  prostrayit, 
Nec  admisit  ferrea. 

4.  SaWe  martyr  coronate, 
Adalberte,  vir  beate, 
Audi  nostra  cantica: 
Advocatus  indefes8U8 
Tuae  plebi  sis  concessus 
In  coelesti  curia. 


487.    Be  s.  Aegidio  abbate. 
(Oest.  aU  Abt  zu  OiUes  in  Frankreich  im  J.  700,  verehrt  am  1.  Sept.) 

1.  Sicut  passer  solitarius  in  tecto, 

Sic  vir  Aegidius  pervigil  in  Christo. 

2.  Requiescens  quasi  leo  cum  Iuda  accubuit, 
Dum  pullum  suum  ad  vineam  ligare  studuit. 

3.  Ut  catulus  leonis  ascenderat  ad  praedam 
Alligans  ad  vitem  asinam  suam. 

4.  Cum  per  virtutem  scalam  Sorech  quaerens  vineam 
Se  suamque  Christo  iunxerat  sponsam. 

5.  Hic  inventus  sine  macula 

Nec  speravit  in  thesauris  et  pecunia. 

6.  Ne  sibi  coluber  in  via, 

Nec  cerastes  nocere  posset  in  semita. 

7.  Cui  per  sanctae  trinitatis  efficaciam 
Contulit  tantam  Deus  meritorum  gratiam, 

8.  Ut  miraculorum  coruscans  virtutibus 
Miseris  per  ipsum  subveniret  pluribus. 


—    341     — 


9.   Qui  tempore  quodam  propter  eleeruosynam 

Misero  cuidani  suam  dedit  timicain. 

Quam  ut  aeger  idem  inducrat, 

Incolumis  inde  redierat. 
LL   Deinde  rclinquens  Graeciam 

Transiit  exul  ad  Galliam. 

Munus  ab  apostolico  Romae  sibi  contraditum, 

Statim  irmnissum  Tiberi  direxit  ad  coenofaiunj, 
13,   Peccatum  regis  piavit, 

Mortuum  resuscitavit. 
1  L    Multos  intirmos  curavit, 

Daemoniacos  sanavit. 

15.  Hinc  nos  te,  sacer  Aegidi, 
Voce  rogamus  supplici, 

16.  Ut  peccatorum  veniam 
Per  tuain  nofais  gratiam 

17.  A  donrino  obtineas, 
Cui  laus  sit  et  potestas. 

a.  Text.  Mone  Mo.  761  (3,  107)  aus':  Hs.  suStuttgart  Bibl.  20.  f.  IS.mitder 
\elodic,  13.  Jahrh.  (A).  Hs.  von  S, Pcter  sttKarlsruhe  No>  16+p.  848. 14.  Jahrh, 
it  der  Melodie  (B).  —  Mise.  Mogunt.  1507  (C), 

b.  Lesarten.  1,  1.  solutarius  B.  —  2,  1.  occubutt  BC.  —  3.  4.  fehlen  BC. 
—  6,  2.  possit  C.  —  8,  I.  Et  mir.  A.  Ac  mir.  C.  —  8,  2.  per  eum  B.  —  9,  I. 
Dam  t.  A.  Cuni  t  B,  Qui  t.  C.  Nam  t.  Mone.  —  0,  2.  daret  A.  — 10,  1.  aeg. 
ille  B.  —  10,  2.  In  colomis  A.  —  12.  steht  nach  13  t*  BC,  —  13,  1.  reg.  pur- 
gavit  A.  —  13,  2.  Mortuoa  siistiUvit  Q  —  13.  stcht  in  B  naeh  14.  ~  14,  1.  Ibi 
inf.  BC.  sanavit  A,  —  14,  2,  daemoniacum  liberavit  A.  —  14,  steht  nach  11  m 
BC.  —  16,  2.  Et  plenae  paris  grat.  B.  —  17,  L  dom.  nobts  ob  A, 

c.  Bemerk.  Ueber  das  Rhythmische  etc.  spricht  Bartscb  8.  27.  $1.  74.86. 
87.  133. 

t488.    De  s,  Aegidio. 
io  psallat  coetus  iste  laetus  Alleluia  etc. 


t.    Dicse  cine  Zcik  hat  Daniel  II,  190  c  Miss.  Patav.  1491. 


489.    De  sancta  Afrkam. 


|a  Admiranda  sed  favoris  digna  dies  oritur, 
Celebranda  cuoctis  horis  vita  sancti  pauditur 
Africani  confessoris,  cuius  festtini  colitur. 

2.  Romae  iatdis  in  erroris  cultu  plebs  ttigit&r, 
Verbo  sancti  protectoris  haercsis  depellitur, 
Alti  dono  creatoris  antistes  efficitur. 

3.  Ortu  claro  Burgundeusis  niira  laude  tioruit, 
Qucm  doctrina  Lugdunensis  sic  praesulis  imbuit, 

rrhsiae  fulgeutis  primatum  teiiuerit. 

4.  Dux  electus  Rutheuensis  locuni  huuc  obtiuuit 

Oraus,  laudibus  immensis  laureari  mcruit, 

Cernentibus  non  offcnsis  angelus  apparuit 


—    342    — 

5.  Sed  Deus,  fidem  infndens  Afrieano,  foedera 
Arianorum  sabvertens,  horum  fugat  sceiera, 
Uode  Tictoriam  extollens,  erexit  ad  sidera. 

6,  Qnidam  ficte  curvaas  manum  pia  peiit  munera, 
Pnnitor,  et  Africanom  voce  petit  Ubera, 
Quem  reddens  omnino  sanum  eveiit  ad  prospera. 

aude  Sion  Africani  praedita  praesidio, 
Landes  profer  iucundanti  in  coeli  palatio, 
Eiusque  dulrisonanti  exulta  praeconio. 
8.  Gaude  plebs  universalis,  funde  preces  hodie, 
IIuqc  collaoda  mente  pari  rectorem  ecclesiae, 
Qui  meruit  coronari  fulgoribus  gloriae. 

Tczt.    AtU  Sanctorum.  Maii  Tom.  I.  p.  69,  tx  Mimli  Albiensi  (Albji  m*. 
—  Daniel  11,  164  hat  daraus  die  1.  Strophc. 


490.    De  $.  Agaptio  mariyre. 
(Gest.  eu  PrancsU,  jetMt  Palcstrina.  um  das  J.  273.) 

1.  Concentu  veneremur  cuncti  fratres  sollemni 

2.  Beati  Agapiti  fcstum,  perpessi  genera  poenarum. 

3.  Quindennis  virUi  pugna  certaverat  urbe  Praenestina, 

4.  ludicum  devincens  niinas  tyrannicas  spernens  et  suadelas. 

5.  Nervis  est  caesus  atque  quatriduo  sine  cibis  carceri  trusus. 
6*  Caput  de  prunis  uritur,  calidis  venter  aquis,  tergum  bis  flagr 

7.  Inverso  vertice  distentus  fumigatur  stercoris  igne. 

8.  Bestiis  traditur,  maxillis  frangitur,  hinc  decapitatur. 
9-  Tantis  perfunetum  plagis  agonum  rex  tirunculum  assumit  coro 

nandum. 

10.  Gaudet  anima  superis  iuncta,  quorum  domino  mors  extat  pretiosa. 

1 1 .  Qui  nos  suo  dignos  servitio  ut  efficiat  Deus  ab  alto, 

12.  Martyr  sancte  digneria  hodie  pro  servulis  clemens  orare 
13*  Athleta  regis  summi. 

a.  Tcxt.  Mone  No.  768  (S,  178}  aus:  Bs.  zu  Stuttgart  BibJ.  No.  20.  t  67. 
nit  Ncumcn,  IX.  Jahrh.  iturf  fik  ff«  Miinchen,  C\m.  16119  am  Entfe.  mit  Neu* 
ment  11.  Jahrh.  Bcidt  Hss.  glcicMautend.  —  Daniel  V,  296  hat  dcn  Text  v<m 
Mone,  aber  mit  andcrcr  (dcr  vorstchendcn)  VcrsabthciJung. 

b.  Bemerk.     Ucber  das  Bhythmische  ctc.  spricht  Bartsch  8.7.19*131*139. 


49  L    De  s.  Albano  martyre. 

(Otb.  mu  Verulam  in  Italicn<  jetst  St.  Alban,   und  am  22.  Juni  303  enthauptet, 

vcrehrt  26.  Juni.) 

1 .  Sancti  triumphum  celebremus  martyris, 

2.  Solenncm  atque  piis  diem  ducainus  gaudiis, 
8,  Laudantes  Iesum  Christum  regem  sanctorum  martyrum* 

4.  Inclyta  cuius  inundum  sanat  gratia, 

5.  Martyres  suos  qui  coronat  gloria. 
8,  Albanum  sanctum  qui  ditavit  apiritali  munere. 
7.  Frovexit  et  hunc  laureatum  ad  coronam  gloriae. 


—    343     — 


8.  Alma  Theonesto  coelitus  quem  sociavit  praesuli, 

9.  Quos  et  solidavit  pariles  in  onitate  fidei. 
10.  Et  doctrinae  luce  perfidiae  pellat  tenebras 
IL  Atqwe  salvet,  quas  hostis  perderc  tcmptat,  aniinas, 

12.  Nam  haeresis  Ariana  tunc  saeviebat  latrans  coutra  fidem  catholicam, 

13.  Et  graviter  impugnabat  totum  per  orbem  pcrsequendo  sanctam 

ecclesiam. 

14.  Ad  haec  valide  calcanda  certant  sancti  patres  falsitatis  doguiata, 

15.  Scutum  fidei  sumentes  contra  mortifera  inimici  iacula. 

16.  Cum  Theouestus  atque  Albanus  Christi  martyres 

17.  Hunc  expugnantes  erroris  ritum  sternunt  fortiter. 

18.  Ilinc  Albanus  fide  probatus  poenis  est  maceratus  variis, 

19.  Atque  demum  capite  plexus  superis  est  insertus  gaudiis. 

20.  0  miles  Christi,  atque  testis  invicte,  qui  triumphas  felix  hociie, 

21.  Audi  nos  applaudentes  tibi  et  fac  nos  participes  tuae  gloriae. 

22.  Tu  qui  hodie  angelorum  vitam, 

23.  Qui  sanguinis  comparasti  precio  gloriose  belliger, 

24.  Ipse  hodie  uos  commenda  Christo, 

25.  Tuis  precibus  nostra  delens  crimina, 

26.  Ut  possimus  alacres  hunc  diem  gloriosum  celebrare. 
Tttt    Miss.  Mogunt.  1507. 


492.    De  s$.   Ingenmno  el  Albnino  episcopis. 
(Diese  Hciligen  werden  am  5.  Febr.  vcrchrt.) 


Innoventur  hac  in  die 
Soni  dulces  syraphoniae 
Ad  festiva  gaudia : 
Et  in  latide  confessorum 
Vox  erumpat  laeta,  quorum 
Subest  iam  memoria. 
Vinea  apostolica 
Cura  sub  Iconia 
Horum  est  propagata: 
Quae  fnietum  dans  uberius, 
Flores  effudit  latiiis, 
Imbribus  his  rigata. 


3.  Quorum  hatisit  ex  doctrin;i 
Mundu<  iiiel  et  lae,  divina 
Procuraute  gratia: 

Quae  scrmones  inspiravit 
Et  eosdem  roboravit 
Per  signa  sequentia. 

4.  Sic  suscitato  multo  germine, 
Fideliter  ex  sparso  semine 
Verbi  evangelici 
Angelorum  nacti  consortium, 
Supernorum  sunt  cives  civinm 
Ac  Dei  domestici. 


Text 

(Brander). 


Daniel  V,  167  hat  die  3  ersten  Zeiten  aus  dem  Cod.  S.  GalK  No.  546 
Eine  Abschrift  der  ganzen  Sequenz  verdanke  ich  H,  Morel. 


493.    Be  s.  Ah\ri»i  coufes.sore, 
Ml  Kom,  gest.  dasdbst  am  17.  Juli  41? \  verehrt  am  J5.  Juli.) 


Veri  solis  radius, 
Luraen  fundens  clarius 
Kama  sanctitatis, 
Deo  singularius 
Militansque  charius 
Victor  vauitatis. 


Dum  sprevisti 

Ha^res  sisti 
Pompae  saeeularis, 
Patris  morcs 
Aut  lumorcs 
Linquens  pauperaris, 


—    344    — 

3,  Malens  in  exilium 

7.  Dignorum  fulget  floribus, 

Sequi  Dei  filium 

Dulcedinis  odoribtyB 

Egestatis  gressu. 

I 'uicitus,  praesi^natur. 

Casu  volans  atrium 

Conceutuum  clamoribu^ 

Bemeavit  pairium 

Laudantiuiii  honoribus, 

Temporis  processu. 

llic  Banctua  tumulatur. 

4.  Deprimendo, 

&.  Nunc  augelis  associali 

Oeeultando 

Apostolis  cohaeres  di 

Se  in  domo  patriae; 

Martyrum  gaudes  pruemio. 

Famulandn, 

Confcssorum  te  decoratus 

Exulando 

Virginum  quoque  lucidatus 

Sustinet  opprobria. 

Chorus  locavit  gaudio. 

5.  Spiritu  cernit  immiuen' 

9.  Te  laudamus  hvmnizaT 

Casum  caduci  plasijiatis, 

lmploramus  suseitantes, 

Mente  coepit  congaudere 

Tuis  nobis  suffrageris 

Devotionis  cymba  1  i  b  . 

Meritis  eximiis. 

6.  Registravit  consignaudo 

0  Alexi,  Deo  charet 

Facti  sui  ordinem. 

Fac  (nos)  tecum  contemplan 

Coelis  tradit  evolando 

Dei  patris  saiutare 

Spiritus  pinguedirteiiL 

Spirittis  in  intimis! 

a,  TexL     More!  No.  328.  $.194.  ai 

18:  H$.  za  SLQalhn  No.  54G  (BnaM 

Bl.  131,  mit  dem  Titet:  De  sancto  Alex 

io,  confessorc  Ghristi.  seuuenti 

deYOta,  ohne  Melodie.     &<                icie  in  so  vielen   anderu  Se>i                ner  B 

tinh>rhen.  —  Daniel  V,  26  hat  die  3  crsten  Zeilen  aus  derselben  Zft  ,  hat  o^ 

Veni  solis  radius. 

b.  Lesartev.    4,  3.  Es  ist  wol  patria  dcs  Reimes  wegen  zu  tcsen. 

494.     Dc  s 

r.  AnsgariQ. 

(Geb.  8.  Scpt.  801  in  der  Diozesc  Amie 

m,  gest.  als  Enbischof  undApostd  ( 

Nordens  am  3.  Febr.  865r  verehrt  am  3.  J?V 

1.  Summo  regi  supernorum 

5+  Coeli  spargit  ex  thesauro 

Iubilemus  pariter, 

Veritatis  gratiam, 

Eius  laudes  et  sanctorum 

Ex  doctrinae  profert  auro 

PsaJIentes  sollemniter. 

Fidei  constantiam. 

2.  Ludovici  preces  feruut 

Legati  de  Suecia 

6.  Profert  verbum  vox  diviua 

Et  doctores  sibi  quaerunt 

Radiando  coelitus, 

Praedicaudi  gratia. 

Qund  procedat  in  doctrina 

Doctor  mitis  Deo  \itis 

Et  virtute  spiritus. 

Offertus  Ansgarius 

Pracdicandi  gratia. 

7.  Pro  paganis  convertendis 

3.  In  extremo  terrae  sita 

Fervida  devotio 

Suiouuni  regio. 

Cor  aceendit  et  extendit 

In  errorum  sorde  trita 

In  doctriuae  studio. 

Tnulitur  Ansgario: 

4.  Per  doctrinam  ut  polttft 

8.  Monet  sttrsum  inspira: 

Fiat  habitatto 

Dei  revelatio, 

Christo,  qui  est  Itix  et  vita 

Quod  procedet  £j              .do 

Sunimaque  perfectio. 

Sua  praedicatio. 

—    345    — 

9.  Languidorum  multitudo 

10.  Summo  regi  supernorum 

Suis  sanctis  precibus 

lubileinus  pariter, 

Surgit  sona  fortitado 

Eius  laudes  ct  sanctonim 

Daturquc  debilibus. 

Psalleutes  solleniuitrr. 

Tcxt.    lhu\lo\  V»  242  ex  Officiis  vetustis  Sueciae. 

495.    De  s.  Anionio  mflriyra 

(Verehrt  am  J.  SepL) 

L  Christc  miles  Antoninr 

Qui  salutem  potu  sacro 

Deui  urbis  Pallantinae, 

Ve!  salvifico  lavacro 

llolocaustum  Pamiae: 

Languidis  restituit, 

NOfl  in  utiuin  ruaci-rva, 

S.  Sicut  nos  audivimus, 

Nos  unaniiuos  eonserva 

Ita  quoque  viditnus 

Bordia  a  congerie, 

Civitate  domini: 

Hic  et  ttiis  precibus 

Subveni  supplicibtis 

'.:.    1  t  qui  tcrrae  dc  profundo 

Nunc  ubique  et  semper, 

Forteni  sibi  sitibundo 

Quod  pius  ipse  Deus  tribtiat. 

Praepotens  elicuit: 

Ainen. 

et,    Dwlel   V.  ^02  ex  Mlaa.   paUaatino   1568.    Ecclwiologiat   \rytt 

Aug,  1859    p. 

496.    Dc  s.  Antonio  aWafc  ri  (rmiita. 

u  Komon  bci  Hcraklea  hi  0 

bcrfigtfpten,   gcst.   17.  Jan.  356,   verchrt 

m  i; 

,  Jttn.) 

1 .   In  hac  dic  lactabunda 

Daemoti  fugit  perturbatus, 

Nostri  chori  plebfl  iocunda 

Mox  dacmonibus  stipatus 

Psallat  euni  tripudio: 
Ex  hae  die  triumphali 

Hunc  caedit  verbcribus. 

5.  Ieiuniis  ui&ceratus 

Laudes,  voto  speciali 

Munduin  spernens,  Uhristogna- 

Persolvat  Antonio. 

tus 

2.  Hic  insigui  stirpe  natus, 
Dono  Dei  decoratna 

Carnis  solvit  debitum : 

Quisquis  igne  trucidatur 

Eflulsit  viitufibus: 

lirhenmili,  tibcratur 

Antnt  petit  per  desertum, 

Ne  sc  viiiis  in>ortum 

Ob  ipsitts  meritum. 
6.  Nunc  exultans  laureatus 

Mundus  fallat  opibus. 

Stola  vitac  decoratus 
ln  coelcsti  culminc: 

:j.  Qoo  riso  Berpens  antiquus, 

Thronum  summae  maiestatis 

Christi  scrvis  ininiicus, 

Cum  spiritiluts  bcatis 

\  raeparat  insidia 

Laeto  cernit  lumine. 

1  Vllam  subit  Bine  niora 

7.  Piepater  prcttose 

Et  quasi  virgo  deoora 
Sibi  dat  blandicias. 

EWde  preces  coptoae 
Summo  Regi  gloriae: 

.'tio  comperto  milcs  fortis 

Pro  praesenti  concione, 

Inquit:  euba,  fonics  nior 

Ut  in  coi'ii  regiope 

tper  bis  carbonibus; 

Melos  canat  gratiae. 

—    348    — 


*    Text.    Moo*  Ko.   806 
14.  Jahrh.  (A).  —  Miss.  BuiL 


(3,  200)  <nt.   Antfftiraef  H*.  E. 
1510.  M  <fcr  PaWm.  BibKotheJt  im  < 


Bl  U 

HMtcr,  am 


Sndc  bcifctckrieUn  (Bl    —    Dmiel  H  216  Aa*  dfr  1.  Strophe  ams 
Xmborg.  1517  (Q,  -  .SteJU  a«*  m  CoA  &  Ga&  Ko.  546  (Braukr)* 

b.  Letarten.     i,  4.  Et  L  A.  -  3,  4.  CeHma  A-  —  5,  1.  ntatnratus  A- 
6,  2.  Chriaio  grmttts  A.  —  5,  4.  Qtiidqnid  A.  —  6.  1.  exalut  A. 


497.    De  s.  Antonto. 

1,  Almc  confessor  et  professor  fidei  triplicis,  aggressor  luctae  et  evictor; 
i    Ileremi  possessor,  Paull  successor,  legis  dilatator,  miseris  consoL 
virtutum  sator,  aegronun  curator. 

3.  Antoni,  indolis  clarae,  nobilis,  quinovenis  sub  bis  annis  pateraa  prae- 

dia  iuinimis  Christi  distribui 

4.  Qui  inter  sanctam  desponsatam  Cbristo  gratam  virginalem  cohortem 

tuam  pulcberrimam  sororem  locasti : 

5.  Aegypti  tetris  in  speluncis  et  latebris  contra  mundum,  Sathanam  car- 

nemque  propriam  fortiter  certasti. 
,>ui  ut  virilis  Christi  pugil  et  quiris  in  hoc  triplici  conflictu  cervici1 

in  coelum  protensa  mire  triumpfaasti. 
Qui  affamine  Christi  iu  certamine  hoc  responsum  accepisti:  per  orbera 

faciam  universum  te  nominari. 
Qui  bis  novera  monasteriis  structis  in  Aegypti  terminis  mirum  in 

modum  Paulo  sepulto  praedicationis  verbo  ad  fratres  facto  pater- 

naliter,  sub  secreto  sepultus,  inventus  mysterialiter : 
'.►,  Dt  Caesaris  unigenita,  regis  Constantini  filia,  unum  per  haustum 

lymphae  obsessa  a  novein  spiritibus  per  te  liberaretur  persona- 

Uter,  et  clareret  in  mundo  fomentis  universaliter. 
lu„  DuccDte  stella  maris  procella  ad  fines  Aegypti  sanctus  Theophilu> 

episcopus  te  nostrum  patronum  divina  ope  ente  sedulo  prope  sc 

traducebat. 

11.  Qui  tactu  tui  feretri  frui  facis  sanitate  tenerrimam  Caesaris  tiliain. 

Sathana  oppressam,  ignem  gebennae  iacens  in  terra  Viennae 
moctitics. 

12,  Agios  veris  ros,  Mati  flos,  audi  nos;  nam  te  trinitas  quicquid  petis 

BSftodit 
18,  O  Thcos  ischyros,  vitae  dos,  salva  nos,  tibi  pro  quibus  Antooias 

applaudit 
14.  Da  tempus  poenitentiae,  averte  morbos  validos  et  epidimiae. 
l&  Tuos  misericordiae  converte  in  nos  oculos,  o  fili  Mariae. 
16.  0  Antoui,  nostrorum  miserere  peccatorum,  per  tuum  precatum  per- 

duc  nos  servos  tuos  iu  statum,  ad  te  ut  possimus  transire. 

a.  Ttxt  Danid  II,  187  ex  Miss.  Minden.  1513  (A)  et  Pfttav.  1491  (B).  - 
Misb.  Colon.  1504  (C).     —    Steht  auch  im  Cod.  S.  GaU.  No,  546  (Brander). 

h,  Letartcn.  1.  migerorum  A.  —  3.  sufots  an.  B.  —  4.  sacram  C .  —  "- 
effamine  0,  —  rcsponsumque  dulce  ac.  fac.  per  un.  t.  nom,  A.  —  9.  un.  ccsiris 
magTU  Const  OL  —  clarores  Dan.  —  muudo  noraeu  C*  nomentis  A.  —  10.  te 
Mimn  p.  ,  traducere  A.  —  1L  Qui  tacto  tui  ferctro  .  .  Satanae  .  .  mortifical  B. 
Sathanis  C.  —  13.  hyschyroa  C.  iachiros  A.  —  14.  vaL  ac  ep.  B.  —  16.  in  no* 
conv.  Dan.  iu  fchlt  B.  —  16.  tuos  servos  A. 


—    347     — 

c.  Bemerk.    Extat  eatitua   in   offidis   vetustis  eccleeiae  Mindengis,  Merae- 

burgensis,  Patavtensis,  aliarumque,   quem  a  nobis   non  propter  elegantiam  atque 

suavitatemT   ied    ob    rhythmicas  rutiones  receptum  esse,  spero  fore  ut  nemo  nou 

videat.     Etenim  si  spectamus  vocum  barbariem,  sermonem  prorsua  iuconditum  et 

salebrosum  vix  memini  me  unquam  legisse  Prosam  magis  genuina  atqito  infucata 

poesi  alienam.     tlt   mittamus   stropbam   prtraam  et  ultimam  (quae  ttt  saepe  pro- 

prii  eunt  rhvthmi)  coutinet  Pro-a  septem  pariu  Stropharum:  a)  IJ.  III.  syllab*  35. 
b)  IV.  V,  tvlhik  32.    v)    Vr.  VIL  wvHli!>.  35.    d)    VIII.  IX.  svllab.  63.    e)    X.  XI. 

syllab.  49.  f)  XII.  XIII.  syllah.  94  g)  XIV.  XV,  syllab.  22.  Accedunt  *tm*r$hinm 

creberrima,  quibus  ad  taedium  usque  ludit  poeta.  Daniel.  —  Ueber  da#  Rhyth* 

mische  ete,  §pricht  Rartsch  S  108.  125. 

498.     De  s.  Anlrmiv  de  Padun. 

(Geb.  1195  mu  Lissabon,  gest.  13.  Juni  1231,  verehrt  13.  Juni.) 

1.  Hodiernac  lux  diei 

4.  Fusa  corda  peccatorum 

Celebris  in  viri  Dei 

Dura  nimis  sunt  verbonim 

Agitur  memoria: 

Huius  sancti  pluvia: 

Decantemus  patris  BftOCti 

Floret  Hispanorum  hortus, 

Et  praeconis  huius  tanti 

In  quo  fons  hortoruni  ortus 

Laudes4't  praeconia. 

Est,  qui  rigat  invia. 

2.  Omnis  houio  te,  Antoni, 

5-  Salve,  lumen  reddens  caecis, 

Laudans  foce  pii  soni, 

Nobis  hic  in  luto  fecis, 

Poscit  patrocinia: 

Desuper  irradia : 

Psalle,  psalle  raente  tota 

Placa  prece,  o  Autoni, 

Paduana  plcbs  devota, 

Matrem  dulcem  summi  taai, 

Tanta  plena  gratia. 

Ut  sit  nobis  obvia. 

3.  Ave  pater  lahe  caren.s. 

6.  Per  te  claudi,  surdi,  muti 

Te  ad  coclos  traxit  pater, 

Suut  saluti  restitiiti, 

Pia  maris  neseia:      . 

Ghristo  laus  ct  gloria: 

Foecundatam  dilexisti 

Iesus,  quem  in  te  laudamus, 

Virginem,  quae  lesu  Christi 

Nobis  donet  quae  optaraus. 

Mater  est  et  filia. 

Amen  dicant  omuia. 

a.  Text.    More!  No.  341.  S.  199,  aus:  Es.  zu  5t.  6a/toi  No.  540  (Brander), 

Bl.  364.  —  Daniel  Y,  169  hat  die  1.  Str.  aus  dieser  Hs.,  hat  aber  L  4.  decan* 

tentnr  wsid  l,  5.  praeeooia  uml  die  UeberscJtrtft :  Do  s,  Antonio  eremita. 

— — 

499,     De  s.  Anthonio  de  Padua. 

] .  In  Fraucisci  tilio 

2.  Fons  parvus  in  fluvium 

Besonet  Anthonin 

Crevit,  dum  Anthonium 

Plena  mentis  gaudio 

Fratrum  profert  radium 

Laus  ioconda : 

Lux  minoruni: 

Fervet  devotio 

Fervet  ad  martyrium, 

Eius  patrocinio, 

Dum  apud  Marrochiuni 

Dum  psallit  liace  concio 

Necem  scit  insoutium 

Lactabunda. 

i 

Cordatorum. 

—     348    — 


Augustini  regula 
Relicta  sub  cordula 
Fratrum  et  tnmcula 
Ministravit: 
Ensis  neceni  parvula 
Cum  turba  paupereula 
Martyr  mente  sedula 
Flagitavit 

Sed  ut  sit  Anthonius 
Praeco  peregregius, 
Ordinat  in  melius 
Menfl  Jivina: 
Text.    Mias.  fratr.  Paris.  1520, 


Tunc  hic  fructuosius 
Pracdicat  et  dulcius 
Stella  lucet  clarius 
Matutina. 
O  lux  ineditantium 
Decus  praedicantium 
Titulus  huniiliutn 
Prece  pia : 
Apud  Dei  filium 
Corda  militantium 
In  te  eonfitentium 
Concilia.  Ameu. 


500.    De  *.  Antmrio  tle  Padtta. 


Olim  mundo  minoratus 
In  supernis  coronatus 
Exultat  Anthonius, 
Cur  quaeruntur  hic  honores? 
En  honorum  contcmptoivs 
llonorantur  amplius. 
9,  Augustiui  tcncns  noraiarn, 
Pust  vivendi  mutans  formam 
Ad  maiorcs  transiit: 
Sub  Francisco  patrc  degens 
Et  pro  Cbristo  faetus  egens 
Coelum  divcs  petiit 
Text.     Miss.  fratr.  Paiis  1520. 


3.  Hic  superni  praeco  regis, 
Tuba  tonans  novae  iegis 
Flagrabat  ut  facula: 
Magnos  nionens  et  pusillos 
Non  palpabat  hos  ct  illos 
Aequo  librans  singula. 

4.  Caeci  vident,  muti  fantur 
Et  defmu-ti  suscitautur 
Per  ipsius  merita: 
Per  hunc  nobis  rex  coelorum 
Det  praemia  gaudiorum 

Per  peccatum  perdita,  Amen. 


50  L    J)c  s.  Arbogasto. 

(Gtb.  in  dcr  Landschaft  Guyenne  in  Frankreich,  673  sum  Bisckof  von 
hnrg  erumhU,  pttf.  St£  Jtdi  G7Sy  verehrt  2L  Jtdi.) 

L  Laudes  Deo  pange  sincera  voce  fidclis  ccclesia, 

2.  Quae  sponsi  rcplicas  tui  patrisque  festa  solemnia 

3.  Arbogastit  praesulis  Christi  virtutes  meritorrecolens. 

4.  Laetetur  tauto  filio  mater  Hybcrnia,  exuitet  hospite  religiosa  GalJia 

5.  Tu  sponso  gaude  fidcli,  tu  patrc  optimo,  pastore  sanctissimojactan 

semper  devota. 
C>.  Hic  pro  patribus  tibi  natus,  in  Christo  teprogeuuit, 

7.  Christo  despoudens  te  virginem  exhibere;castissimam. 

8.  Huius  doctrinam  praesulis,  Dei  eloquiis,  columua  mundissima  d 

geutata  uitescis. 

9.  Cnius  exemplis  optiuiis  fidem  purissimam,  quam  inonstras  opere  claro 

testaris  noraine. 

10.  Cuius  virtutibus  plurimis  polles  divina  illi  qui'contulit  gratia. 

1 1 .  Nam  apostolici  principis  verus  successor  uudas  calcabilcs  transiit, 


—    349    — 


13. 
14. 

15. 
16. 


I 

1<», 


3t  mirabile  trophaciim  morte  de  triumphata  retulit. 

Virtnte  Dfii  mortua  rursus  corpora  vitae  suscitans, 

Hie  coeco  lumeii,  debili  gressum  reddidit. 

Hic  Dndo  vestis,  egeao  victus  exstitit. 

Hic  viribus  omnibus  et  toto  desiderio  in  dominum  versus,  terreu 

cunctis  renunciat. 
Cuius  ore  prodiit  sempcr  iustitia,  fides,  caritas  ct  cuncta  ad  veram 

vitam  spcctantia. 
Nunc  ergo  laeti  tanti  patris  praeconia  canamus, 
Ipsius  ore  et  animo  suffragia  poscentes, 
Ut  qui  mira  fecit  in  terris,  scmper  intercessorcm  sentiamtis  pium  in 

coclis. 


a.  TexL  Cod.  S.  Gall.  No.  5-16  (Brander),  woratts  H.  Morel  niir  cine  Ab- 
schrift  bcsorgt  hat  (A).  —  Miss.  Argentincnse  1510,  das  in  der  Bibliothck  zu 
Omabruck  sich  befindct  (B). 

b.  Lesarten.  8.  doctrinam  AB,  es  ist  aher  wol  doctrina  zu  lesen.  —  10. 
pollens  d.  i.  quas  A.  —  1G.  om,  ac  t.  A,  —  17.  Eius  A.  —  20.  Ut  quac  A. 


I 


502.    De  $.  Augusf 

(Geb.  13,  Nov.  354  zu  Tagaste  bei  Hippo  jM  Numidim,  gcst.  28.  Au$.  430, 

verehrt  28.  A\uj) 

(Auctor  cst  Adam  do  S.  Victore.) 


1.  Interni  festi  ^audia 
Nostra  sonet  harmonia. 

»Quo  meus  in  se  padfioa 
\fera  frequentat  sabbata. 

2.  Mumli  conlis  laetitia 

^Oilorans  vcra  gaudia. 
Qoibufl  praegustai  avida 
Quae  sit  saiietorum  gloria. 
,  Qua  laetattir  in  patria 
Coclicolarum  curia, 
Regem  donantem  praemia 
Sua  cernens  in  gloria. 

4.  Beata  illa  patria 

Quae  nescit  nisi  gaiulia: 
Nam  cives  hnius  patdafl 
Non  cessant  laudes  canere, 

5.  Quos  ille  duleor  afficit, 
Quos  nullus  lnoeror  inficit, 

•    Quos  nullus  hostis  impetit 
Nullusque  turbo  coucutit. 

6.  Tibi  dies  clarissiina 
Melior  est  quam  niillia; 
Lnoe  lneenfl  pracfulgida 
Plena  Dei  notitia. 


7.  Quam  mcns  hiimana  capcre 
Nec  liugua  valct  promere, 
Donec  vitae  victoria 
Cominutet  haec  mortalia. 

8.  Quando  Deus  est  omnia, 
Vita,  virtus,  scientia, 
Victus,  vcstis  et  caetera 
Quae  velle  potest  mens  pia. 
Hoc  iu  hac  valle  misera 
Meditetur  mens  sobria, 
Hoc  per  soporcm  sentiat, 
Hoc  attendat  dum  vigilat. 
Quo  mundi  post  ttffifl 
OoroQetnr  in  patria: 

Ac  iu  iecoris  gloria 
Regem  lautlet  per  sarcula- 

11.  llarum  laudum  praeconia 
Imitatur  ecclesia, 

Dum  recenscntur  anniui 
Saiictoruin  natalitia. 

12.  Cum  post  peracta  proelia 
Digna  redduntur  praemia: 
Pro  passionc,  rosea, 

Pro  castitate,  candida. 
Datur  et  torques  aurea 
Pro  doctrina  catholica. 


9. 


10 


—    350    — 


14.  Huius  sequi  vestigia 
Ac  praedicarc  dogmata, 
Fide  recta  ac  fervida: 
Det  nobis  matei  gratiae. 


" 


13.  Qua  praefulget  Augustinus 
In  surami  regis  curia, 
Cuius  librorum  copia 
Fides  firmatur  unica. 
Hinc  et  mater  ecclesia 
Vitat  errorum  devia. 

a,  Text,  Daniel  II,  260  ohne  Angabe  der  Quelle  (A).  —  Seq.  Dav.  U 
(B).  CHchtov.  IV,  218  (C).  Adelph.  45  (D),  —  Steht  auch  im  Cod.  Rheinau. 
uaec.  XHL  und  im  Cod.  S.  G*H.  No.  646  (Brander). 

b.  Lesarten.  1,  1.  sonat  CD.  —  1,  4.  freqnentet  D.  freo,iiciite  B.  —  2 
Adorans  BD.  —  2,  3.  praegustet  BD.  —  3,  2.  Seculorum  cur.  B.     Celicorum 

—  6,  2.  Qtiem  d.  BCD.  —  5,  3.  Quem  BD.  —  8,  L  Ibi  BD.  Ubi  C,  —  9T  4,  Ui 
A.  Hoc  BCD.  -  10,  2.  Hac  A.  Ac  BCD.    —    10,  4.  flaudat  A.   laudet  BCD. 
11,  2,  Imitetur  A.    Imitatur  BCD.  —  12,  1.  Dum  BD.  —   12,  5.  Datur  fehlt 

—  13,  4.  formatur  C.  —  14,  1.  Caius  BD.  —  14,  3.  et  ferv.  BD.~  14,  4.  grat 
ABCD,  ee  iit  wol  gratia  zu  lesen. 


1 .  Alnrn  cohors 
un&  laudum  sonora 
nunc  prome  praeconia, 


Quibus  insignis 

rutilat  Augustinus, 

ut  luna  solquc  et  sidera, 

Meritorum  et 

mirifica  radiat 

idem  sacr&  praerogativ&. 


503.    De  s.  Aw/ustmo. 

nunc  exultat  inter  laetal 

coelicolarum  ovans 

contubernia. 

Sublimis  extat 

sede  supera 

frueus  vita  semper  ineahau 

sat  per  saluberrima 

Christi  pascua. 


Is  nam  sopbiae  mystica 
ornavit  mire  dogmata, 
Qua  fulsit  nitida 
luculenter  per  ampla 

orbis  spatia; 
Verbi  nec  non  fructifera 
sevit  divini  sernina 
Mentium  per  arva, 
pelleudo  quoque  cuncta 
noctis  nubila. 

Hinc  famina  fundens  diva, 
utpote  coelestia 
fcrcns  mundo  gaudia, 
Sublimavit  catholica 
vehementer  culmina 
saucta  per  eloquia. 

Is  nempe  celsa 
compos  gloria 


6.  0  dignum  cuncta 
laude  praecelsa 

praesulem,  tanta 
nactum  gaudia 
virtutum  propter  merita, 
quibus  viguit  ardens 
velut  lampade. 
Nos  quoque  clara 
biinc  et  iocunda 
dautes  oramus 
preces  et  vota, 
quo  nobis  ferat  commoda, 
impetret  et  acterna 
poscens  praemia. 


7. 


Quod  petit  praescnu  catem. 
praesulum  gemma, 
devota  rependens 
munia  mente  sineera, 
da,  favente  sibi  precum 
instantia,  scilicet  ut 


-    351    — 

polorum  intreot  limina, 

qui  tua,  praesul,  sistentes 

Quonam  intreut  palatia 

hac  in  aula  iubilamus 

stantes  supreuia, 

ingenti  cum  laetitia. 

laeti  gratulemur, 

8,  Recinentes  dulcia 

adepti  polorum  regua, 

nunc  celsaque  alleluia. 

a.  Ttzt.    Mone  No,  816  (3,  205)  uus:  Hs.  zu  Miinchen,  Clm.  11004,  f  119. 

11.  Jahrh. 

b.  Lesarten.    3,  6.  verba  Hs>  —  5t  8.  vitam  Hs.  —  b\  7.  lampada  Hs.— 

7,  5.  favento  H*.    —    7,  11.  regni  Hs.    —    7,  13,  in  fehlt  Hs.    —    8,  1.  Reti- 

nentea  Hs. 

c.  Bemerjk.    Ueber  das  Uhythmische  ctc.  spricht  Bartsch  &  19.  26.  67,84. 

88.  07.  133.  134.  136, 

504.    De  $.  Augustino, 

L  lluius  diei  gaudia 

Aurum  eius  fuit  sapientia 

devotio  katholica 

Et  argentum  eius  eloquentia, 

voce  resultet  euphonica, 

Aegyptus  gentilitas,  raarc  bap- 

Qua  fidelis  ille 

tismus. 

prudeos  dispensator 

4.  Et  post  maris  rubri  transitum 

Augustinus  ad  coeli 

tricipitis  Cerberi  multipliceui 

translatus  est  horrea ; 

declinavit  hiatum : 

2.  Qui  naagno  redemptam  pretio 

Triceps  canis  voluptas  carnis, 

constitutus  supra 

concupisceutia  oculi, 

familiam  dedit  tempuiv 

ambitio  saeculi. 

tritici  mensuram. 

5.  Cuin  his  conflictum 

Hunc  philosophorum  peritissi- 

habens  se  ipsum 

mum 

abnegando, 

Et    sophistarum     eloquentissi- 

ct  crucem  Christi 

mum 

in  membris  suis 

Christianae  veritatis 

iugiter  portando, 

simplicitas  concluserat; 

6-  Vir  sacer  Augustinus 

Nam  eum  mcllito  sermone  sau- 

migravit  ab  boc  saeeulo, 

ctus 

vivit  iu  Ghxisto,  cleri 

Devicit  salubritcr  Ambrosius, 

tlecus  et  illunimatio. 

1  r  geutilem  falsitatcm 

Et  quia 

sacro  abluit  lavacro, 

scripturarum  fuerat  pleuc  scius 

3-  0  quam  dives  exivit  de  Aegypto, 
Multo  onustus  auro  et  argento 

recte  nunc 

crcditur  cherubin  esse  socius, 

Transierat  niare  rubrum  Augu- 

7.  0  Augustine, 

stinus : 

iiobis  fer  opem  Bine  fine. 

a.  Text.    Moue  No.  818(3,  207}    aus:    Hs.  zn  Munchen,   Cim.  17100.  t  t. 
12.  Jahrh.  mit  Neumen  (A).  Hs.  zu  Gratz  *\.  12.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (B). 

li    Lesarten.    1,  4.  Quam  B.    —    1,  5.  Et  prutt  AB.  —   2,  3.  in  tempore 

AB.  —  2,  8.  conclueit  AB.  —  3,  3,  Transivit  AB.  —  4,  4.  Tr.  can.  est  vul.  ALt. 

—  •*,  6.  Et  conc.  oculorum  Et  amb.  AB.  —  5,  2.  II.  semet  AB.  —  6,  6,  fuit  AB, 

Bcmtrk.     Ueber  das  Bhythmische  eic.  spricht  Bartsch  S.30.$'J.96. 132. 

—    352    — 

505.    De  sancto  Augustino. 

1.  Laudent  tc  confcssores,  Domine,  quorum  ut  doctrinae  sic  sociusest 

ct  gloriae  sacer  Augustinus,  festo  cuius  tibi  psallimus, 

2.  Merito  quem  veniens  inveneris  non  dormientem,  sed  exspectantem 

3.  Dominum  te,  dubiis  non  dubiura  in  vigiliis,  omnibus  horis, 

4.  Occurrere  paratum,  cum  lucro  reportantem  sibi  creditura  talentum. 

5.  Hic  servus  est  fidelis,  servando  quae  dedisti  et  prudens  dispensando. 

6.  Omnibus  omnia  factus  ut  apostolus,  nutriens  teneros  laete,  cibo  soli- 

dos,  familiae  domini  praefuit  ut  minister,  commissam  fovens  ot 
pater, 

7.  Non  iudicans  dominum  se  fore  subiectorum,  sed  servum  Dei  ser- 

vorum, 

8.  Non  tamen  subiectus  haereticis  ac  perversis  impugnantes  expugnus 

iuste,  damnans  aut  corrigens. 

9.  Hic  Deo  dilectus,  ab  hominibus  electus,  cuius  memoria  est  in  bene- 

dictione. 

10.  Quem  tu,  Pontifex  summus,  pontificem  collocas  in  coclo  cum  ponti- 

ficibus 

11.  Supcr  omnia  bona,  quae  possides  domine,  potentem  in  regno  gloriae, 

12.  Ubi  vera  gaudia  sine  fine  sunt  permanentia, 

13.  Pro  quibus  praesentia  sprevit  gaudia  transitoria. 

14.  Hic  sola  carne  positus  ad  te  toto  pectore  suspensus, 

15.  Gastigans  corpus,  extendi  certans  in  libertatem  spiritus. 

16.  Quod  nobis  hic  desercns  resumet  resurgcns  in  die  iudicii  corona 

duplici, 

17.  Ad  quam  nos  tu,  Christe,  praepara,  cui  gloria  sit  aetcrna. 

Text.  Morel  No.  840.  S.  201.  aus:  Hs.  von  Bheinau  No.  55.  Bl.  138. 
12.  JaJirh.  „Diese  Sequenz  scheint  eincr  altern  MeJodie  angepassi  su  sein." 
Morel. 


506.    De  s.  Angustiiio. 


1.  Dc  profundis  tencbrarum 
Mundo  lumen  cxit  clarum 
Et  scintillat  hodie : 
Olim  quidem  vas  erroris, 
Augustinus  vas  honoris 
Datus  est  ecclesiae. 

2.  Verbo  Dei  dum  obedit, 
Credit  errans  et  accedit 
Ad  baptismi  gratiam : 
Quam  in  primis  tuebatur, 
Verbis,  scriptis  execratur 
Erroris  fallaciam. 

3.  Firmans  fidem,  formans  mdrcs, 
Legis  sacrac  perversorcs 
Verbi  necat  gladio : 


Obtumescit  Fortunatus, 
Cedunt  Manes  et  Donatus 
Tantae  lucis  radio. 

4.  Mundus  marcens  et  inanis 
Et  doctrinis  doctus  vanis 
Per  pestem  haercticam : 
Multum  coepit  fructum  ferre, 
Dum  in  fines  orbis  terrae 
Fidem  sparsit  uuicam. 

5.  Clericalis  vitae  formam 
Conquadravit  iuxta  normam 
Coctus  apostolici : 

Sui  quippe  nil  habebant 
Tanquam  suum,  sed  dividebant 
In  commune  clerici. 


—    353 


Sic  multorum  pro  salute 
Dill  vivens  irt  virtute, 
Bofu  hunhiii  geuectate 
Donuivit  cura  patribu 
in  extremis  nll  legavit, 
Quia  suuiu  uil  existiraavit, 
tmmo  tutmu  repul 
Commuae  cmn  fratribus. 


Balve  gomma  oonfeaaortw, 
Lumen  Christi,  vox  ooelorum, 
TuliA  vitue,  lux  doctoruiu, 
Praeftul  hrutissin 
Qui  te  patrem  venerantur, 
Te  doctorem  cousequatitur 
Vitiun,  iu  qua  gloriaatur 
Ikatoruni  uniinue. 


Hosfl  tfa.  832  (0j  210)  auf;   fl*(  *a  flfiNu  fc  *j  I  la    1242,  t  ro 

15.  JaJuh.  ffdi*y  flftftfl    r<rdu>'hriit',  gfm -f    lAi       -        liuniel    Q,    L55   <k   l  <»<}, 

XIL  (B).     Miss.  Rom.  1497  V  h  Eloa.   1400  (D),  —  gunt. 

1507  (E).  —  Stchl  uuch  im  Oftd.  liheiiimi.  lM.  f.  165.  ^r/  Ood,  B.  Gull.  No.  546 
(Brauder). 

b.  Lettarten,  I,  2.  luxit  E.  —  2,  4.  pr,  vcrcbatur  E.  —  2,  5.  sc.  excae- 
a*tus  E.  —  2,  3 — 5.  fehle.n  A.  —  3,  1.  Confinimnts  fidem  et  moroB  A.  tirmans 
mor.  E.  —  3,  6.  Dante  lue,  E.  —  4,  1.  Factus  martyr,  swl  inunis  hrmnarum 
tritus  vanis  Mone.  —  Nactus  martyr  et  jn.  A.  —  4,  2.  vanis  feJdt  A.  doct.  tritus 
E.  —  4t  4,  fructus  coepit  E.  Nulluni  coep.  A.  —  5,  1.  Monacbalie  I>.  Cleri- 
ralem  Mooe.  —  5,  4.  habeant  A.  —  5,  5.  T.  s..  scd  vivebant  DB.  suuni,  Rervie- 
bant  Mone.  —  C,  1.  Hic  E.  —  C,  3.  Tandem  bona  Mom>  I>ormiit  Mone, 

dunaict  A.    —    <>,  5,  extremo  Monc.   —    B,  l>.    Qut  suum  nil  .ic^thuavit,   In  quo 

q  rep.  I).  Qui  niJ  Btium  .njstiiiuvii  E.  Quod  uil  suum  aestimavil  Mutie. — 
iiij|«ut  i\it  A  —  7,  l!.  Lingua  Chr.  E.  Mone.  —  7,  8.  Scriba  vit.  E.  Mone. 
5.  Nam  te  primum  vcuerautur,  Te  ductore  cons.  Moue.  Te  ductorem  AD. 
To  ituccutem  E. 


507.    De  s.  Augustino. 


I. 


Halve  pater  Augustine, 
Vas  electum,  vas  diviuac 
Capax  sapientiae: 

infttsum  vcna  vit 
Vafl  profaudena  vinum  vitac, 

coelestia  gratiae. 
2.  Salve  Itix  et  <lux  doctorum, 
Malleua  baereticorum 
Conterens  perfidiam: 

Text,    Mone   No.  bl5   (3,  205)    am 
Ncumen.  —  Dauiel  V,  300  hat  den  Text 


Tu  deottfl  tbeologoraB^ 

Tu  mundi  philosophorum 
Buperas  scieutiam. 
.  Nuuc  09  arce  fulgens  poli 
Pete,  pater,  tuac  proli 
(iratiaf  snhsidium : 
Tu  iu  polo,  uos  iu  solo 
Fac,  ne  belli  vi  vel  dolo 
Supplantemur  hostium. 

Hs.   gu    Gratz  fljfji.    13,  Jahrh, 
aus  Moue. 


mit 


508.    De  s.  At<< 

Illuminare,  illuminare  Hierusalem,  Sion  elevare. 
Luto  Pharaonis  dui  eriptur  fidei. 
Iugum  Babylonia  vi  computruit  olei. 
iHim  Auguatinua  errorum  Iioer  decipula, 
Ulecebrarum  priorum  ^olvitur  macuuL 

patricio  patre  doctissiiuua  Carthagine  tlornit. 
Logicae  culmen,  rheloricae  fulmcn  iu  iuvene  mirabile  nituit 

liaec  vitiis  et  erroruin  capitur  diu  fallaciis. 
Sed  mater  laclirvuiis  ipsuni  Clinsto  parturit  iterum  phinuiis. 

Kthrts»,  S*4oenMb.  ^ 


—    354    — 

10.  Locutus  tangitur,  suscitatur  loquens,  erigitur,  matri  datur  de  portis 

ut  mortis  vivum  referat,  quem  uiortuum  tieverat. 

1 1.  Verbis  Ambrosii  dum  compunctus  sacro  remedii  fonte  functus,  aeterm 

lucerna  coelo  celebris,  emersit  de  tenebris. 

12.  Nam  quondam  devius,  viam  patriae  coelestis  monstrat  praevius. 

13.  Dura  quibus  haescrat,  frangit  haereses,  scripturae  claustra  reserans. 

14.  Hosticos  ictus  pugil  invictus  pro  fide  sustinet  et  conflictus. 

15.  Vultu  disiunctas,  caudis  coniunctas  dum  vulpes  dissipat,  nec  com- 

punctas. 

16.  Industria  pastorali  arcet  lupos  ab  oviculis. 

17.  Dc  tritico  doctrinali  praebens  cibum  Christi  famulis. 

18.  In  solarem  radiura  figens  intuitum  huius  aquilina  mens,  divina  per- 

spicit  acie. 

19.  Triadis  hic  monaden,  monadis  triaden,  ad  quam  cor  direxit,  intro- 

spexit  libera  facie. 

20.  Hic  flos  doctorum,  morum  regida  formalis,  tuba  fidei  regalis. 

21.  Per  quem  ut  sisti  Christi  regno  mereamur,    ipsum  supplices  pre- 

camur. 

22.  Fac,  Augustine,  divinae  nos  gratos  maiestati,  pie  memor  exulum,  ta 

lux,  tu  duxque  praesulum. 

a.  Text.  Mone  No.  823  (8,  211)  aus:  Hs.  su  Pommersfelden  beiBambay, 
No.  2926.  15.  Jahrh.  (A).  —  Miss.  Minden.  1513  (8).  —  Daniel  II,  192  hat  & 
1.  Zeile. 

b.  Lesarten.  1.  U.  Ierusalem,  ill.  Sion,  el.  Mone.  —  5.  solvit  B.  —  7. 
loyce  A,  gewbhnliche  Schreibung  im  Mittelalter.  —  11.  fonte  f.  AB.  fonte  unetai 
Mone.  emersit  tenebr.  A.  em.  hic  ten.  Mone.  —  13.  Nam  q.  .  reserat  Mone.  — 
16.  lupos  arc.  Mone.  —  18.  prospicit  Mone.  —  19.  monadem  .  .  triadem  Mone. 
—  ad  quem  A.  —  21.  regnum  . .  precantur  B.  —  22.  luxque  A.  tu  dux,  tu  lux  Mont 

c.  Bemerk.  Ueber  das  Bhythmischc  etc.  spricht  Bartsch  S.  106.  119.  1SL 
126.  132.  133.  138. 


509.    De  $.  Auyustino. 


1.  Augustine  pater  cleri, 
Legis  schola,  doctor  veri, 
Confessorum  gloria : 
Mente  tibi  grex  devota 
Promit  pastor  pia  vota 
Canens  cum  laetitia. 

2.  Nullus  doctor  par  est  tibi, 
De  quo  tanta  queant  scribi 
Merito  pracconia : 
Dignas  laudes  ergo  pater 
Digno  plausu  tibi  mater 
Iubilat  ccclesia. 

8.  Te  conversum  prece  matris 
Lux  divina  dat  ct  atris 
Resilire  tencbris: 
Text    Miss.  Colon.  1504. 


5. 


Tu  per  dogma  libros  actus 
Mundi  quasi  fax  es  factus 
Clara  nitens  celebris. 
Per  te  pietatis  norma 
Tegit  nos  sub  certa  forma 
Dataclero  regula: 
Praesul  eras  hyponensis, 
Tumulat  te  papiensis 
Humi  sacra  cellula. 
Pastor  oves  nos  curato, 
Nos  ad  caulas  stimulato 
Pigros  etserotinos: 
Ne  nos  hostis  claudat  Sera 
Pace  mcntis  quamvis  sero 
Conformato  tibi  nos. 


—    355    - 


510,    De  &  Augud 


Mente  pia  iubilemus, 

e  melos  inodulemur 
Celcbri  laetitia: 
Dioin  iiobis  hanc  sacravit 
Muudumque  illuminavit 
Augustiui  gratia. 

Ilar  in  tlic  earnis  onus 

Hic  depouens  pastor  bonus 

Natus  est  in  gHaria; 

Hic  explanaus  sacram  legeni, 

Ac  deecribenfl  summum  regem 

Coeli  pandit  gaudia. 

Lucis  aeternae  spleudorem 

Ac  utriusque  calorem 

Mira  fert  facundiu: 

Eius  nomen  timet  scisniaticus, 

Fugit  pallens  omnis  haereticus, 

Gaudeat  ecclesia. 

Portae  Sion  seras  composuit, 
Boc  haercsis  videns  obmutuit 

ln  Sion  victoria. 


5.  Ecce  pahnes  stans  in  vite 
Nofl  tonuit  verbo  vitae, 
Quos  elegit  DeiU 
T 1 1  id  ipeum  partidpat 
Quam  rei  Biuem  aedincat, 
lerusalcm  tivitas. 

a,  Text,    y  onl    1607 

b.  Zrfi  l    2,  Dulcc  m. 


6.  Caritate  delet  metum 
Currens  per  arundinetuin 
Sciutillaclarissima: 
Viuctis  lumbis  legem  defert 
In  lucernis  ignem  refert 
Luce  fulgens  intima. 

7.  Summac  lueis  ramlelabrum 
In  adversis  ventilabrum 
Nartlus  odorifer 

Est  gemmarum  ornamentum 
Et  salutis  argumentum 
Oliva  fructifera. 

8.  IHustrat  sol  iustitiae 
Hanc  fenestram  ecclesiae, 
Radios  suscipite ; 
Aquae  rubent  in  hydria, 
Vina  Christi  salubria 
Sitientes  bibite. 

9.  0  quam  felix  in  talentis 
Et  quam  vcris  documentis 
Fructuin  fert  centesimuro : 
Effolgebat  per  mnas  deccm 
Supra  civitates  decem 
Sidus  lucidissimum. 

10.  Vcste  nitcns  nuptiali 
Ooeni  fruitur  rcgali 
In  amplcxu  regio: 
IW  sponsus  npoinmfi  audit, 

Ibi  sponsa  spunsu  plaudit 
Regi  repis  tilio. 


i  &« 

(A),  Basil.  1510,  lm  dkkm§  "  (BJ. 

B.     —     II    hnnc  B     — 
Btttdifl   B      -  3,  2.  Et  B,  -  omn.  pftQ.  B,  —  4,  1.  oppewil  B.  —  L  4—6. 

fehUn  AB.  —  5,  a.  Q.  repkvit  B.  —  6,  I.  Car.  deleus  B.  -  kHCWI  I.  A. 

refcrt  .  .  detert  B.  —  7,  J.  diversa  B.  —   7,  5.  sal.  indumeutum  B.    —    <*  /iW 
B.  —  iK  4,  per  tiuas  A.  —  10,  &  Et  ampl.  B.  —  10,  1  Ubi  B. 


o. 


511.     Dc  S.   AMtffiLstino. 

leconfessor  Autfusttoft,  doctor  egrm,  looerm  far?ena  tn 

Luce  tua  tidcs  irradmtur  quacrcutiuiu  Umihi,  queni  fane  ad  facicm 
beati  mundo  cordc  vioVhtiot. 

Eloquia  Dei  emanant  per  te  relutaqaa  (bntiseuB  impeto  de  rtrtfca 

montis  exeelsi  scaturicntis. 
1Y  tjuondam  ELomam  tua  profectum  gcnitrix  insecuta  baptismi  te 
reuasd  foate  pctiit  lacnniiiifu 
raudcm  Hetus  Dem  clemcus  twaudivit, 
Metliolanum  nam  fide  plenum  baptizavit  sanctus  Ambrosius. 

tt1 


—    356    — 


7.  Mox  reformandam  vitam  apostolicam  regularibus  praeceptis  vestigans 

vivendi  clericis  formam  praescripsisti. 

8.  Tuque  librorum  ecclesiasticoruni  loca  nubila  illustrans  fcrroresscriptu- 

ris  plurimis  sanctis  exemisti. 

9.  Tu  spolians  cgrediens  vasis  Egyptum  argenteis,  haereticorum  fraudem 
destruis  alter  Moyscs  rubri  maris  tutum  facis  transitum. 

Pcr  manna  pascis  Israhelitas  Deum  contemplantes  animas  fontes 
heremi  scicntibus  haurire  donas  cunctis  corda  rigans  exhausta 
septem  gentium  regna  principis  debellari  et  deleri  funditus. 

Valentes  ergo  videre  terram  permissionis 

Sequamur  omnes  coustanter  callem  tanti  praeconis 

Lac  et  mel  ibi  fluere  est  Ihesu  Christi  faciem  semper  aspicere. 

0  sancte  praesul  optime,  ut  nobis  illa  liceat  frui  dulcedine, 

Quam  neque  visu  quisque  nec  auribus  neque  corde  valet  percipere  in 
huius  incolatu  corporis  mentes  valde  prementis. 

Text.    Miss.  Basil.  1510,  im  Anhang  geschrieben. 


10. 


11, 
12, 
13 
14 
15 


512.    De  s.  Augustino. 


1.  Augustinus  humilis, 
Sanctitate  nobilis 
Afflictorum  gloria: 
Cum  sanctorum  coetibus 
Fulget  in  coelestibus 
Sublimi  victoria. 

2.  Chari  sui  merito 
Morc  Christus  solito 
Consolatur  oirmia: 
Data  tibi  gratia 
Per  saeculi  spatia 
Facta  est  praenuncia. 

3.  Non  de  carnis  actibus 
Docet,  legit  omnibus 
Expectatagaudia: 
Felix  eius  anima 
Linquens  orbis  infima 
Carne  iam  deposita 
Christum  est  intuita. 

4.  Nota  sunt  per  saecula 
Ipsius  miracula, 
Mortis  solvit  vincula 
Plenus  Dei  gratia. 

5.  Nil  terrenum  ambiebat, 
Quia  vere  diligebat 
lesum  super  omnia : 

Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


Hunc  peccator  deprecetur, 
Ut  per  illum  condonetur, 
Quod  mcns  timet  conscia. 

6.  Laus  et  honor  illi  datur, 
Satis  ex  se  commendatur 
Operum  per  merita : 
Daemonia  vincit  iste, 

Et  concedis  illi  Christe 
Semper  esse  subdita. 

7.  Veneretur  hic  patronus, 
Quem  coelestis  habet  thronus, 
Qui  dando  beneficia 
Mundum  replet  laeticia. 

8.  Hic  divinum  dans  odorem 
Pestem  pellit  et  languorem, 
Velut  rosae  vel  lilia 
Redolet  in  ecclesia. 

9.  Augustine  Dei  verna, 
Mundi  iubar  et  lucerna, 
Apud  Christum  chorum  istum 
Clcmenter  concilia : 

Ut  fons  summae  pietatis 
Nos  mundatos  a  peccatis 
Ad  supernae  claritatis 
Perducat  palatia.  Amen. 


—     357     — 


(Oeb. 


1.  Qui 


513.    De  s.  Benedicio. 
480  itt  Nursia  hci  Spokto,  gcsL  21.  M&T*  543,  verehrt 


(Anctor  eat  Ekkehardus  I.) 
cupitis,  huc  festini  currite,  Benedicti  patrifl 


opem 


hcnedici 
quaeritc, 

2.  Terrena  speriiit<\  ad  poli  gaudia  mentes  tenditc, 
3*  Quo  vir  inclytus  iste  ccrtissimam  umnstravit  semitam, 

4.  Id  quo  nil  nisi  pia  siuiplieitas  ac  nonna  radl 

5.  Hic  iam  a  primo  tlore  et  annis  teneris  raaturis  raoribus  scnectam 

possidens 

6.  Cunctas  lascivae  carnis  illecehras  doinans  agio  pneumati  se  vas  ex- 

hibuit. 

7.  Quantas  Deo  animas  lucratus  fuerit,  domiims  numerat,  et  boetifl 

ingemit. 

8.  Cuius  oovas  naenias  et  crudelissima  proelia  coelitus  suffultus  stra- 

verat. 

9.  Iste  calicem  letali  potu  spumidum  eminus  misso  signo  crucis  ceu 

b&xo  iacto  fregerat 
10,  Persoqueutiuui  ruinas  dolet  ut  David  opera  absentum  spiritu  cogoos- 

cit  Helisaico, 
IX  l  t  saeer  Moyses  de  rupe  fluvium  precibus  elicit,  ferrum  natare 

praecipit. 
12,  Tt  Pctrura  domiuus,  sic  Maurum  currcre  fecerat,  pelagus  pliisin  per 

fidcm  superans. 
13»  Orbati  patris  luctum  abstersit,  defuncto  vitae  reddito. 

14.  Collectum  mundi  globuni  nocte  ceu  sub  solis  iubarc  vidit. 

15.  Diu  praescripturo  beati  sui  transitus  diem  praenoscens  signavit  caris 

fratribus. 

16.  Obeunte  codem  quidaiu  pulchcrrimam  viderant  viara, 

17.  Per  quam  illis  est  dtcttmi  Iieneiiietum  patrem  coclos  advectum, 

18.  Quo  sequi  nos  ilonct  Cliristus. 

a.  Text.    Mone  No.841  (3,  227)  aus:  Geschricbcmn  Zusfdzen  des  15.  JaJtrh. 
zu  einem   ghi  teh  in   KarJsruJtc  (A).    11  s.  su  M  Cluo. 

14083.  f.  20.  11.  Jahrh.  mit  Nevmen  |B,  Doniell  CwL  Mon.  G,  mir  in  Ab*> 
von  11.  Christ  besorgt),     —    San-Marte:    WaJtficr  van  Ayuitanien,  MagJchurq 

GaJlcn  saec.  XII.  f.  321  (C).  —    Daniel  II,  67 
79  dcn  Text  aus  Cod.  S.  Gall.  No.  54G  (D).    —    Stcht  auch 
in;  OM.  BiniMt   107.  113.  114.  121.  CocML  Rheinau.  5- 

bi  Lesarten.     1.  Benedicto  Dan.  —  4.  In  qua  B.    —    G.  lasciviae  B 
Mone,  lascivae  nach  Christ.  —  hyiy  itwjfutn  Moue.  —  exihuit  B,  aJtc  8ekre4bun$* 

—  8.  Huius  B.  —   praelia  BD.    —   9.  lethali  Mone.    —    10.  abseuiimn  <  D.     — 
spiritum  B,  —  Elysaieo  CD.  —  11.  precib.  fehlt  A.  praecibus  B.  alte  Schreib 

—  praccepit  B.  —   12.  xtlty**  pfa»  Mone,  —  14.  vidct  B.    —   1»>.  viderat  D.  — 
17.  coelifl  A.  Mone.  —  18.  Quem  B. 

c.  Bemerl      Uebw  cfcM  lihythmieche  etc  spricht  Bartsch  S.  11.  26.  77.84, 
93.  132. 


514.    De  s.  Benedkto* 

1.  Sancti  merita  Bcnrdicti  inclita 

2.  Verendae  sanctitatis  ac  monuhorum  praesulis 

3.  Pro  posse  atque  nusse  orga&i  iiostra  concrepent. 


—    358    ■ 

Nursia  felix  ttillt  natum  g&ritrk, 

5.  Domina  mundi  Roma  fovit  alitrix, 

6.  Hic  ergo  praeventus  opimo  sancti  spiritus  ilmio 

7.  Sophiam  despexit  humanam*  nactus  est  angclicara. 

8.  Hic  tide  snbnixus  mtegra  reilinte^ravit  lunfrarfa, 

9.  Incendia  carnis  edomat,  cruce  venenum  effugat, 
10*  Vagae  meutis  monachum  reparat,  ftmtem  rivulat. 
I  l-  Eius  iussu  de  laci  abdito  ferrum  enatat. 

12.  Discipulus  super  aquas  siccis  pedibus  currit,  corvus  mandatuni 

peragit. 

13.  Ingentem  laevigat  petram ,    fratrum  revocat  oculos  iam  delusos 

ignibus. 

14.  Lapsum  monachum  per  membra  tritum  sua  prece  redonavit  anitnae, 

15.  Culpain  prodidit  praesumpti  cibi  et  hospitcm  nota  culpat  shnili. 

16.  Perfidi  regis  machinanienta  sagax  denudat, 

17.  Pracscia  mente  debita  talione  pessumdat. 

18.  Qui  clericum  faoste  pervasum  liberat  et  cautelam  demandat. 

19.  Qui  secretam  superbi  mentem  incrcpat  atque  famein  ntitigBt 

20.  Vcrbo  earne  solutas  ligat  iam  animas,  scd  absolvit  pane  mystico, 

21.  Cautes  absque  perielo  servant  vas  vitreum,  ipse  preesum  plangit 

aeuuilum. 

22.  Solo  nomiue  enodavit  rusticum,  sed  oramine  iam  extinctum  rustii 

suscitavit  filium. 

23.  Ipse  nos  pio  seconciliet  Christo,  poscens  veniara  delictorum  et  partem 

iti  quietis  scdibus, 

24.  In  quibus  gloriosus  triumphat. 

i.  TexL    Mone  No.  845  (3,  230)  aue:  Hs.  zu  Mlhtehen,  Clm.  14322.  f.  29. 
11.  Jahrh.  (A).     Bie   Ntumen    fehfcn,    der  Jlaitm    dafur   ist   aher  frei  qelassen. 
Hs,  zu  Stuttgart,  Btbl.  20.  t  86.  U.  JahrK  mit  Neumen  [B).   —    Danii  1   II.  »0. 
hat  <U<  cttten  5  Zeiten  aui  dem  Cod.  Mon.  5.  sace.  XI.  (C)  und  YT  78 
Sequen*  aus  dem  Cod,  S,  Gall.  No.  546  (D).    —    Miss.  Beneriictinorum,   in  dt 
Paulitt.  Bihliothck  zu  Mitnster  (E).  —  Steht  aueh  im  Cini,  Kheinau.   11 

k,  Lesarten.    2fehU  C.    —   6.  proventus  E.   —   7.  n,  est  E.  „hcs> 
{als  et)  oder  sed."  Mone.  —  8.  reintegravit  E,  —  11.  Huius  iussu  E.  —  15-  noUt 
culpa  E.  —  17.  fehlt  A,  pessundat  E,  —  Nach  17.  setzt  A:    Post   riecem  annos 
per   spirkum    tineni   vitae   nuntiat.    i}Diese  Versc  pass<  :«r    Str 

Mone.  —  18.  persuasuin  A.  —  liberat  et  ventura  nuntiat  BE<  —  21.  periculo  E. 

—  22.  S.  nuuiiue  B.   lumine  E.   intuttu  A.    nomine  Jlone.   Daniel.     —    23. 
animam  Oapu&nl  praesuliB  vidit  lumiue   insolito   superuia  importari  sedibus  B&i 

—  conciMet  A.  —  24.  Qua  ipse  B.    Quas  ipse  E. 

c,  Bemerk.    7%Diese  Sequenz  scheittt  von  Notker  und  auch 
arbeitet  zu  seyny   was    schon   aus   ohigen  ztvei  Hss,  ersichtlich  ist."  Mone.    — 
Ueber  das  Rhythmische  etc*  spriehl  Bartsch  S.  8.  81.  82. 


515.    De  $.  Bmedido, 


1.  Benedicte,  mmta 
Ut  reboentor  indyta, 
Nostras  nicntos  exdtfl 
Prece  pia: 


Patribua  coni  caeteri? 
Pater  vere  diceris, 
[\\h  datus  posteris 
Lux  et  yia. 


—    359    — 

l.  Tu  Enoch  dtilcedine, 

4,  Esayae  veritas, 

Tu  Noe  regimine, 

Ieremiae  cai 

Abrahaoi  cuni  scminc 

Danidifl 

r.rnedictus: 

Rccommendat: 

Isaac  nhediens, 

Te  prophetis  conscium, 

Iacob  multa  patiens 

Apostolis  ,  ,  . 

Et  loeeph  proddem 

Tuumque  tnartyrium 

Veie  dietus. 

Uenfl  atteadat, 

I,  Hbjwbb  es  regnliB, 

5.  Tu  confessor  nitidus, 

Iosuc  miracufifl 

Tu  66  TOgO  eandidus, 

Et  David  iu  populis 

Coclum  scandis  splendidus 

Nominatus : 

Victor  fortis : 

Salomon  pnulcntia, 

Nos  tecum  fas  scanrtere 

Hclias  constantia, 

Mundatos  a  sceleiv, 

Helisaeus  copia 

Noli  nos  descrere 

Farris  rlatus. 

Hora  inortis. 

a.  Tcxt    Mone  No.  842  (3,  229)  am;  Gtschrichcncn  /                       t.Jahrh, 

tu  cinnn  gleich                                 in  Karteruhe.  —  18IMU  «mc/i  te                   /tfn- 

wicdcJn  awt  dem  15.  JuJnh, 

b.  Letarten.     1,    L   Benedicti    H*.    —    4,   6.  /«Wt   *»»    TForJ,   riclleicht 

sociuni.    Moihv 

5 1 G.    Jn  /erto  s.  Beneil 

1 .  Laeta  quies  nia^ni  diicis, 

8,  Corvum  cernis  ministrantcni, 

na  fcrens  novae  lucis, 

Ilinc  Heliam  latitautcm 

Hodie  recolitur: 

Specu  nosce  parvulo : 

Chnris  datur  piae  mcnti, 

Belisaeus  dignoscatur, 

Cordc  ftonet  in  ardenti, 

Cum  securis  revocatur 

Quicquid  foria  promitur. 

I>e  torrentis  alveo, 

2.  Huiic  per  calleiu  oricntis 

4.  Illum  luseph  candnr  morum, 

Admiremur  ascendcntis 

Illum  Iacob  futurorum 

Patriarchae  spceiciu: 

ICens  effecit  conscia: 

Aniplum  semcti  magnae  prolis 

Ipse  mcinor  suae  ^entis 

lllum  fccit  instar  BOlifl 

Nos  perducat  in  uianentis 

Abrahac  pcrsimilem: 

Semper  Christi 

Text,                        i  [S|  222)  aue:  Geschriebenen  Zu                     »i  Krcm- 

Em  Kursfthht    BenedicUner    Meeebuchei    wm    1518      i>     Schrift   iet  aue 

\ber   /jcltort  in  das  MittdeBtef  Mftd  MT  Hodl  4,  4 

ftb    dfH    0f                   Itr.nrdivtirtcr  batimmt.    Monc.     ,tS(tht   ji-t:t   Rfldft   iw   r/r/i  ^<f- 

irwcfaen  Bcnediktincr-Missalten."     Morel  5.  £10. 

517.    De  i.  Bernardino  ordinis  rninorn 

fll  Jlfa^a  fel   Itolfai   1580,  90*.  2(1  Mm  1444  zu  Auu*ln}  rcrchrt  W.Mui.) 

1.  Plaudi            paupertai 

\  ita<^  per  <iuam  ac  doctrinae 

niardiui  santtital 

Mundo  veritas  divimu* 

Efferens  praeconia: 

Eulsit  lucis  grati.t 

—    360    — 


2.  Ortus  Masse  civitate 
Mariae  nativitate 
Nobili  prosapia: 

Hinc  devotus  a  primaevo 
Yirgo  toto  mansit  acvo 
Virginis  clementia. 

3.  Orta  saeva  peste  senis 
Languentibus  et  egenis 
Iuvenis  obsequitur : 
Eruditus  triviali 
Scientia  litterali 
Coelitus  perficitur. 

4.  In  excessu  crebro  mentis 
Cibo  somno  carnem  demptis 
Atterit  et  verbcre: 

Flens  prostratus  dum  precatur, 
Crucifixus  hunc  affatur 
Nudum  nudus  sequere. 

5.  Mundum  spernens,  opcs,~genus, 
Sub  Francisco  fit  egenus 

Die  quali  nascitur: 
Moxque  primo  tali  die 
Pracdilectus  hic  Mariae 
Celebrasse  dicitur. 
Text    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


6.  Iesum  unctus  hic  e  coelo 
Praedicabat  Pauli  zelo 
Helyaeque  spiritu: 

Ut  compuncti  regnum  Dei 
Assequantur  per  hunc  rei 
Mortis  ab  interitu. 

7.  Feneranti  furi  moecho 
Scelestique  Iesu  praeco 
Nulli  palpat  vitia: 

Sic  micante  dextra  Christi 
Innumera  cedunt  isti 
Scelerum  flagitia. 

8.  Cur  ambitur  praesulatus? 
En  amplius  sublimatus 
Hic  est  qui  tres  renuit: 
Caecos  mutos  aegros  cunctos 
Restaurarique  defunctos 
Per  hunc  Deus  annuit. 

9.  Pracco  regis  et  lucerna 
Fac  spiremus  ad  superna 
Dans  hic  patrocinium : 
Ut  talenta  nobis  data 
Referentes  duplicata 
Intremus  in  gaudium.  Amen. 


518.    De  s.  Bernardino  ordinis  minorum. 


1.  Bernardinum  salutemus 
Affectus  tripudio. 
Charum  Deo  invocemus 
Pro  pio  praesidio. 

2.  Ipsum  mundum  perlustravit 
Ardens  praedicatio, 

Quem  de  terris  sublimavit 
In  coeli  collegio. 

a.  Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 

b.  Lesarten.    2,  1.  mundo.  Miss. 


3.  0  quam  sanctum  Dei  probat 
Sanguinis  effusio, 

Per  hunc  multum  decoratur 
Minorum  religio.    * 

4.  Ergo  laudes  Bcrnardino 
Concinat  haec  concio, 
Omnes  sanat  atque  iuvat 
Illius  oratio, 

Corde  si  poscitur.   Amen. 


519.    De  s.  Bernhardo  abbate. 

(Oeb.  1091  auf  dem  Schlosse  Fontaines  bei  Dijon,  gest.  20.  Aug.  1153,  vere 

20.  Aug.) 


1.  Bone  doctor 

Et  salutis  viae  ductor, 
0  Bernharde. 


2.  Fac  gustare 

Coelestia  et  amare, 
0  Bernharde. 


—     361     — 

3.  Mentem  vcri  lnminis 

0.  Tuos  salva  famnlos, 

Monstra  tuis  famulK 

Auxiliare  subrlif 

0  Bernhartifc 

<  *  Berohardc. 

4.  Meutes  nostras  erige 

10.  Ministrautcm  tilium, 

Ad  solem  iustitiae, 

Propinantem  spirirmn 

0  Bemharde. 

uis  patrra  lumimim, 

6.  Gaude,  paUT.inelyte, 
Qui  cubaa  ud  tnendie, 
0  Benihardc. 

0  Bernhanlc. 
11.  Quod  noii  videt  oculus, 
Quod  non  fatnr  liomi 

Sponso  iuuctus  firmiter 
Kt  inseparabiliier, 
0  Beranarde. 

Tuua  gustal  aplritus, 
0  Bernbard 

12,  Auioris  pelagti 
Absorptus  maximo 

7.  Coeli  gaudetj  euria 

Paiisas  pcrpetuu, 

1  >c  tua  praesentia, 

0  Bernharde. 

0  Bcrnlnirde. 

13,  lam  dicit  sj>iii l  u>T 

8.  Chorusque  angelicus 

Ut  a  kborilms 

Circumdat  te  splcndidus, 

Quiescas  amplius, 

0  Bernharde. 

0  Bernharde. 

a,  TexL    Monc  No.  946  (8,  232)  atut:    /A     tu    Licht                •   /o&rfc  R 

cfrr  Melodie  (A),  —  Daniel  H,  242  e  Miss.  Frisingcnsi  1487  (B),    - 

•m  Cod.  8.  Galf.  No.  546  (Brander). 

I>.  Lesartcn.    1,  1.  Rernarde  B. 

—    |,    fehh  B.    —                    lt.    —    7,  1. 

<i,jiulent  A,  gaudct  Mone.  —  8,  2.  Circumdet  A,  circumdnt  b            -  9.  fehlt  A. 

—  11,  1.  vidit  Mone.  —  11,  2.  homiuibiis  Daniel. 

520.    Dc  assumj 

fttftiffiot  HW. 

L  Ad  supcrna  suspirantcs, 

Goneofs  oorde,  verb 

In  actiTitu  luee  slantes 

Veste  fulget  redimita 

luvoccmus  iubilo: 

Qemma  multipharia. 

Dbi  pliadcs  nticantes 

5.  Hunc  Sardittfl  dat  cernuum, 

Igae  lucent  exoltantea 

Topazius  pacificum, 

lutiucntc  rutilo. 

Smaragdoa  castum  pr 

2.  Voiuntatis  unituti* 

Carbunculus  igniferum, 

luneti  distant  claritate, 

Sapbyrus  pandit  BObriut 

Qui  parea  in  gaudio: 

laspis  tidelcm  iudkat. 

lu  aeterni  tirmitatc 

6.   Liuruiius  lar-iiluurn, 

Firoianienti  fixi  late 

Aehates  prodit  placidum, 

Diftunduntur  radio* 

Pudicum  Amelystus: 

3.  Viruin  dissiparis  arcturi 

Chrystditus  mmrijjenun, 

Oator  boni  veri  puri 

niivrhiims  dulciduK 

Brriiardmu  cxiiuiutii : 

Constantiin  et  Bfrillus. 

usummati  trausituri 

7.  His  auro  clansis  ^emmulis 

ursu  permansuri 

Patrum  sculptis  vocab 

Voeat  ad  tripudium. 

logredicitt  tn  templtnu ! 

4.  Verus  liic  Israelita, 

ln vitat  tintiualmlis, 

rus  et  Aarouita 

Ut  charitatis  vinculis 

Pro  virtute  varia : 

Trahamttr  ad  exemplum. 

—    362    — 


8.  0  Bernarde,  forma  morum 
Lapidum  ignitorum 
Iam  locatus  in  medio: 
Text.    Miss.  Colon.  1504.  f. 


Insta  Patri,  qui  cunctorum 
Guram  gerit,  ut  suorum 
Locemur  in  predio. 


346. 


521.    De  s.  Blasio  episcopo  et  imrtyre. 

(Geb.  zu  Sebaste,  jetzt  Siwas  in  Armenien,  gest.  316,  verehrt  3.  Febr.) 

(Auctor  cst  Notker  Balbulus.) 

1.  0  Blasi,  dilecte  regi  regum  summo 

2.  Et  cunctis  angelorum  choris  laudabilis, 

3.  Te  coeli,  terra,  mare,  laudent  et  sydera, 

4.  Sol,  luna  et  cuncta  creata, 

5.  Aquarum  cursus  et  pisces. 

6.  Te  sanctus  Dei  filius  confortavit  et  ornavit, 

7.  Cum  carnifices  undique  lacerarent  membra  tua. 

8.  Qui  nomen  eius  laetus  non  negas  dira  passus  atque  poenas 

9.  Presidcm  despexisti  et  omne  ornamentum  terrestrium. 

10.  Te  Deus  coelitus  in  deserto  pavit  cibo, 

11.  Et  feras  nutibus  tuis  domans,  sancte  Blasi, 

12.  Yiduae  lacrimanti  misertus  reddidisti  natum  suum. 

13.  Varia  post  haec  signa  et  multa  praebes  pius  debilibus. 

14.  Nos  omnes  precibus  devotis  obsecramus, 

15.  Ut  nobis  veniam  implores  tua  prece, 

16.  Et  finis  noster  habeat 

17.  Beatam  una  requiem  cum  beatis. 

Text.  Morel  No.  868.  S.  211  aus:  Hs.  vonBheinau  No.71.  11—12.  Jahrk 
und  No.  14.  Bl.  48.  13—14.  Jahrh.  —  Steht  auch  im  Cod.  S.  Gall.  646  (Bran- 
der),  woram  Daniel  V,  50  den  Anfang  hat. 


522.    De  s.  Blasio. 


1.  Sanctorum  vita,  virtus,  gloria, 
summi  patris  hostia, 
suscipe,  Christe,  tuorum  car- 

mina. 

2.  Pietate  propitia 
mundi  solvisti  debita, 
factus  tuis  ex  gratia 
via,  veritas,  vita. 
Ignem  mittens  terrigenis 
unguine  sacri  pneumatis 
invictos  post  te  milites 
attraxisti  martyres. 

3.  Qui  mundi  devicto  principe 
stolas  laverunt  agni  sanguine, 
Atque  triumphantes  superam 
insederunt  cum  palma  regiam. 


4.  De  quorum  collegio 
mortis  clarus  poterio 
iubilando  nunc  dulcissime 
sabbatizas,  Blasi  sanctissime. 
Catenis,  carceribus, 
fustibus  et  pectinibus 
probatus,  ut  aurum  fornace, 
victor  coeli  coruscas  in  arce. 

5.  Hinc  flumine  mersus 
atque  capite  obtruncatus 
angulari  es  lapide  coronatus. 
Sic  in  coelis  iunctus 

illis  ignitis  lapidibus 
fulges,   praesul  atque  martyr, 
ornatius. 


—    363     — 


Quo  nun<  -ensibus 

tuis  fnstantes  laudibus 
Post  metam  vitae  lahilis 
tibi  iungarnur  in  coelis. 


523.    De  s.  Blasio. 


6, 


Nunc  ergo  paciferae 

jwymae, 
solve  captivos  Babylonia*.*. 
Tuo  nos  auxilio 
educ  de  exilio 
felici  felix  gaudinionio ; 

a.  Text.  Mone  No.  855  (3»  238)  aus:  Hs.  eu  Gratz  -  J.ihrh.  mit 
\frumen  (A).  Hs.  su  8,  Peter  in  Sahhura  IX.  Vk  Juhrh.  \Wi  -  \,24l 
«t  dm  T«ot  am  Mone. 

b.  i««ar<f«.  2,  1.  praecipua  B.  —  2,  2.  solv.  qui  deb.  AB.  —  2t  7.  potta 
I.  —  4,  1.  In  quor,  A.  —  4,  2,  potirio  B,  —  4,  3,  dulcisone  B.  —  4,  4.  sali- 
latlxana  A.  —  4,  6.  et  fehlt  AB.  —  4,  7.  in  foi n.  AB.  —  5,  4.  Ilic  A.  — 

AB.  —  0,  4.  Quo  noa  A.  —  7T  1.  Quorum  voco  B, 

c.  Jicmerk.     Uehcr  das  Wnjthmixhe  ctc.  spricht  Bartsch  &  S&  &s,  73,3. 

1.  Iocondare  pjebs  fidelis, 
Iocundatur  tam  in  coeiia 
(  hristi  martyr  Blasius, 

2.  Cultor  verus  verae  legis, 

cis  imnua,  forma  gregis, 
1  1 1  athleta  summi  regifl 
Bignifer  egregius: 

Mnlit/inac  iu>n  ignaiHJB 

Dogma  docet  magis  claruni 

Pater  Deus,  animarum 

Curam  dans  uherius. 
.•aadratura  funelat  pectus, 

Nc  lahesrat  nspiain, 

1'ius  prudens  fortis  rectus 
us  dat  eoristantiain, 

l  t  firovidit  ergo  Deoa 

Sollta  tk-mentia, 

Pit  antifites  Sebasteus, 

Omni  plenus  gratia. 
I.  Tortor  rapax  quaerit  eum, 

1  t  negare  cogat  Deum, 
trucidet  quasi  reum. 

Cerncns  mentem  non  nnitari, 

Primo  luhet  flagellari, 

Dure  post  haec  rarcerari. 
fc   Solvit  a  spina  puenuu 

Oogit  ct  lupum  cffcnim 

Reportere 

Porcom  raptum  pnuperculae. 
Te;rt      Mone    No.  BSB    (3,  237) 


Eius  edoctae  studio 
Deoe  norunt  ludibrio 
Pessundaw 

Septenae  niulierculac 

Pugnat  fortis  coutra  fortein 
Agnus  lupo  fortior; 
Poenai  calcat,  spernit  mortem 
Inter  damna  laetior. 

Pacteu  hunc  carpit  fcrrcus, 
Ilumor  huic  servit  aqtieus, 
Idolatra  submcrgitur. 
Cambit  vitam  sub  gladio, 
Hiuo  dotatur  filio, 
Coelum  laetus  ingreditur4 

i  roartyr  o  beate, 
Tihi  melos  psalliii 
Da,  ne  Benaremur  a  te, 
Toto  corde  petimi 
Tu  patronus  atque  totOl 
Hac  valle  miscn 

defensor  et  adtntor 
Psallentis  familiar, 

Ut  a  tetris  Hberari 
Tartari  sup|iliciis 
Paradiai  sooari 
Mereamur  gaudiis. 

QcMChricbi 


Jahrh,   m  ihe,    —    Daniel  Vt  240  hat  den  IVj? 


—    364    — 

b.  Lr.arten.    1,  2,   Iocundettir  Bs<    —   9T  L.  liberati  B$.  —  9,2. 

tareis  E 

c.  Bemtrk    Utbet  das  Ithythnmche  etc.  spricht  BarUch 

524.    De  s.  Bhisio. 

Pastor  bone  et  patronc 

Lupus  ut  astutus 

et  nofitra  gloria. 

Ne  submergat  infa 

Nostrafl  preoea  offer  Christo 

Polo  siue  dolo 

Sumrao  regi  gloriae, 

Eteddat  piie  uge] 

Tcxt.    Mone  No.  854  (8,  238)                   hrirhrtntt  Zusdtsen  eu  tinem 

buch  dtB 

luhrh.  wu  Karlsruhc. 

525,     De  &  Blasio. 

Victori  Blask  laudes  immolant  inroiani, 

Agims  sequens  pastorem  more  pascali, 

IVaesul  binis  ctun  pucris  cst  immolatus. 

Mora  a  vita  fiectitur  speciall  duello  etc. 

i^32.    nIn  dcn  geschriebenen                               m  Jf« 

des  15*  Jahrh.  «N  Karhruhe    steht    aus   gUichrr   Zcit    eirte  Sequenz   anf  ( 

Bb                  so  anfa/ujt"    Mone. 

526i    De  s.  Bouaventura  episeoi)0. 

H  Bagnarea    %n  ItaUcn,  gcst,   li.                  t,    verehrt  14 

i    L&uda  Byon  hunc  minorem 

Dum  nil  cupitpi 

Fratrem  magnumquo  doctorem 

Timet,  sperat  et  ad  i 

In  hyiunis  et  canticis: 

Tota  mente  projw 

Huic  honorem  tex  @t  plaude, 

Meditatur,  gemit,  ploi 

Rpeciali  namquc  laude 

Scribit,  docet,  D 

Dlgnum  essc  noveria. 

Die  noctu  vigilac 

2.  Se  a  cunctis  scrvans  inalis 

Sacranienti  pars  Ofl  iotra 

Bene  vivens  speeialis 

Eiua  peuitua  ignorat 

Lux  et  doctor  ordinia: 

Illud  ui                  un, 

Fit  minister  generalis 

6.  lo  favilhun  est  red 

Praesul  atquc  cardin 

Garo  eius  in< 

Suis  dignis  nieritis. 

Sola  lingua  n 

3.  Plenus  tide,  charitate, 

ij.ua  dum  vixit  1 

Spc  et  omni  probitate 

Semper  fecit  famulatuo 

Sanctae  vitac  speculum : 

Mens  in  eoelis  i 

Ad  ovile  vir  insignis 

7.  Ubi  digne  praemiatar^ 

Ovcs  signis  ct  doctrinis 

Nam  a  Christo  coron 

Reduxit  doininicum. 

Honore  et  glon 

4.  Mundum  sibi  crucitixum 

Fruiturque  cum  beatis 

Et  se  mundo  coelis  fixuui 

Visione  Trinitatis 

Cor  babere  comprobat: 

Per  aeterna  saecula. 

—    365    — 


8.  Pastor  bone,  flos  minorum, 
Via  vitae  es  cunctorum 
Doctor  dogmatum.  verorum 
Fac  per  tua  mcrita : 

a.  Text.    Miss.  fratr.  Taris.  1520. 

b.  Lesart.    6,  1.  Ist  tcol  rcducta  zu  lesen. 


Ut  carnali  qua  gravamur 
Compede  sic  absolvamur, 
Ut  soluti  transferamur 
Ad  coeli  palatia.  Amen. 


527.    De  s.  Butuido  marlyre. 

(Geb.  zu  Sudermannland  in  Schweden,  lebte  im  Anfangc  dcs  l'J.  Jahrh. 
am  J8.  Juli.  —  S.  noch  No.  789.) 

1. 


rerehrt 


Coeli  chorus  esto  gaudens, 
Collaetare  simul  plaudens 
Concio  fidclium : 
Noc  iustus,  vir  perfectus, 
Deo  placens  et  dilectus 
Pausat  post  diluvium. 
Super  Syon  sanctum  moutem 
Deitatis  gustans  fontem 
Implet  desiderium: 
Ad  aeterna  iam  ascendit 
Enoch,  David  apprehendit 
Honoris  fastigium. 
Hic  convertit  peccatores 
Ab  eiTore,  sanctos  mores 
Docet,  salvans  animas : 


In  radice  caritatis 
Onus  laxat  paupertatis 
Spargens  eleemosynas. 
Non  est  dolor  neque  luctus, 
Ubi  dulces  metis  fructus 
Laborans  agricola : 
Qui  cum  Christo  gloriatur, 
Angelis  associatur 
Gloriosus  incola. 
Rcx  benigne,  Iesu  bone, 
Nos  Botuidi  fac  coronae 
Fieri  participes: 
Ut  superuae  civitatis 
Exaltemus  cum  beatis 
Perenues  participes. 


a.  Text.    Daniel  V,  280  ex  Miss.  Strengensi  (Lubecae  1487),   Ecclesiologist 
XCVIII.  Oct.  1853.  p.  354. 

b.  Lesarten.    2,  5.  In  Missali  Upsaliensi  (1513):  Ad  aeterna  iam  ascendit 
Martyr  laetus  apprehendit. 


528.    De  s.  Burchardo  episcopo. 

(Geb.  in  England,  vom  hl.  Bonifacius  741  zum  Bischof  von  Wurzburg  geweiht, 
gest.  9.  Febr.  752,  verehrt  14.  Okt.) 

1.  Psallat  lacte  orbis  coetus  sacrata  fide  repletus, 
Fulsit  ex  quo  praesul  iste  tibi,  Christe,  voto  laetus. 

2.  Spe  mercedis  tantae  sedis  culmen  sumpsit  pastoralis  oneris, 
In  qua  rite  sanctae  vitae  exemplar  duxit  sacrati  numinis. 

3.  0  miranda  virtus  Ghristi,  quae  Burchardum  iubet  sisti 
Praesulatus  statione  sic  prophetico  sermone. 

4.  Hunc  vir  Dei  contemplatus  Bonifacius  et  sic  fatur: 
Virum  contubernialem  misit  nobis  Deus  talem. 

5.  A  quo  ovile  subtile  in  Herbipolensi  urbe 
Hunc  sic  regi  et  subegi  debet  catholicae  turbae. 

6.  Nobis  datus  hic  praelatus,  viam  vitae  capit  rite  veram  nobis  in- 

staurare, 
Et  cunctorum  vitiorum  per  virtutum  scutum  tutum  onus  grave 
sublevare. 


-    366    — 

7.  Sic  Kiliauus  plantavit  id,  quod  Burchardus  rigavit,  Deus  incremen- 

tum  dedit. 
Kn  sic  a  vinca  Christi  propulso  errore  prisci  labrusca  moeroris  cedit, 

8.  Per  hos  Chi istique  cultores  exstirpati  sunt  errores  et  virtutum  gigni 

tiorcs  vinea  domini. 
In  quorum  sacrata  cultura  divina  adiecta  cura  medicina  daturpun 

salutis  homini. 
0.   Sane  plane  dccautare  cytharam  . . .  laxare  huic  patrono  meriti  deert 

immensi. 
Glangc,  pangc  ac  hymniza,  gaude,  plaude,  simphoniza  cohors  ckri 

in  urhe  Herbipolensi. 

10.  Oiuui  laude  namque  dignus  fulsit  pater  hic  benignus  de  mundibmia 

turl)ine  ereptus, 

Pio  vultu  aegros  pavit  et  sic  mundum  superavit,  regnum  vitae  hodie 
est  adeptus. 

11.  Ubi  sapit  mellifluum  atque  sonat  dulcifluum  seraphicumque  ea- 

phonos 

Superis  nos  consortibus  angelicis  cohortibus  prece  iungat  hic  p*- 
tronus. 

12.  Da  Burcharde,  ut  non  tarde  curramus  in  studio, 
Sed  infessi  nosque  coelesti  applicemur  bravio. 

i\.  Text.    Miss.  Herbipolense  1511,  in  der  Paulin.  Bibliothek  zu  MtouUr. 
—  Daniul  II,  195  hat  die  1.  Zeile  aus  dem  Miss.  Pataviense. 

I).  Lesarten.    9.  Nach  cytheram  steht  ein  unleserliches  Wort. 


529.    De  s.  Cassiano  martyre. 
(Gest.  am  3.  Dez.  286,  verehrt  am  3.  Dez.) 

Immortali  trauslatus  emicat  memoria  Cassianus  etc. 

Tcxt.    Diesc  Zeile  hat  Daniel  V,  167  e  Cod.  S.  Gall.  No.  546  (Brander). 

530.    JDe  s.  Casiore  presbyt. 
(Gcst.  um  das  J.  35l}  rcrehrt  am  13.  Febr.) 


3.  Cardonum  vir  virgo  pudcns 
Intras  eremique  prudens 
Cultor  ovans  latebras  etc. 


1.  Auctum  Maxiniine  virum 
Fama  virtuteque  mirum 
Provchis  ordinibus. 

2.  Fit  divinis  sociatus, 
Praeco  Dei  verbi  gratus, 
Via  luxque  tenebris. 

Text.    Dauicl  V,  215.   Fragmentum   fcequentiac.   Broweri  Antiquit.  Treris. 
1.  p.  236. 


531.    De  s.  Castore. 


1.  Quod  inventum  est  translatum 
Iu  hoc  templum  consecratum 
Quondam  Paulino  dicatum 
Cunctis  venerabile. 


2.  Genti  cuius  mens  benigna 
Offert  Deo  vota  digna, 
Per  diversa  patent  signa 
Dei  mirabilia. 


—    367    — 


3.  Nani  origo  bouitatis 
Fous  divinae  maiestatis 
Aegris  saepe  sospitatis 
Hic  dat  beneficia. 

4.  Nave  salem  deferente, 
Et  Mosellam  ascendente 
Servo  Dei  sal  petente 
Negatur  munusculum. 

Text.    Daniel  V,  245.  Fragmentuin 
Broweri  Antiquit.  Trevir.  I.  p.  236. 


5.  Insurgit  tempestas  fortis, 

Viget  omnis  metus  mortis ; 

Hic  vim  dirae  fugat  sortis 

Per  crucis  signaculum. 
G.  0  tam  felix  eremita, 

In  valle  doloris  sita, 

Ab  hac  vita  nos  invita 

Ad  aeterna  gaudia. 
Sequentiae  in   translatione  s.  Castoris. 


532.    De  s.  Celso  martyrc. 
(Geb.  in  Trier,  gest.  in  Mailand  im  J.  68,  verehrt  am  28.  JuK.) 

1.  Sancto  Celso  canat  praedulciter  nostra  catervula, 

2.  Ac  praecelsa  eius  depromat  merita. 

3.  Hunc  licet  sola  nunc  foveat  urbs  Treverica, 

4.  Tamen  devota  ecclesia  concinit  tota. 

5.  Hic  mundi  vana  tempsit  et  acta  probrosa, 

6.  Praeclara  vita  fulsit  et  Israbelita. 

7.  Quam  late  iam  patent  eius  verenda  nierita, 

8.  Inaudita  rerum  inaudita  miracula. 

9.  Cuius  annua  devoti  colimus  nunc  soliempnia. 

10.  Qui  deposita  carnis  sarcinula 

11.  Scandit  ad  aethra,  qua  regnat  felix  per  saecla. 

a.  Text.  Mone  No.  864  (3,  247)  aus:  Hs.  zuTrier,  StadtbibUothek  No.  1285. 
11.  Jahrh.  mit  der  Melodie. 

b.  Lesarten.     1.  nostra  lasst  M.  aus  und  sctzt  caterva.  —   8.  So  die  Hs. 
Mone  hat  Prodita  per  rer.  —  11.  So  die  Hs.  Mone  hat  aeth.  quo  regu.  per. 

c.  Bemerk.    Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  17.  31.  41.  61. 
96.  135.  136. 


533.    De  s.  Christophoro  nuirtyre. 
(Stammte  aus  Palastina,  starb  im  J.  250,  wird  verehrt  am  2T.  Jtdi.) 


Invictum  Christi  militem 
Collaudemus  Christophorum, 
Qui  triumphum  per  nobilem 
Supcravit  diabolum. 


Ad  aquas  prius  fluvii 
Christi  servus  resederat, 
Per  quem  multos  spc  praemii 
Propter  Dcum  transtulcrat. 


Text. 


Natus  puer  ex  virgine 
Dum  ab  eo  transvehitur, 
Deus  ferri  ab  homine 
Signis  multis  cognoscitur  etc. 
Daniel  II,  206  hat  diese  3  Strophen  aus:  Miss.  Numburg.  1517. 


r». 


—     368    — 

531.     J)e  smictis  Iusto  vt  Clcmente  confessoribus. 

(iloriam  aeterni  Patris  in  sanctis  suis  veueramur  omnes  sonoris  voci- 

luis  concordautes. 
Q.ui  regnans  in  coelis  sanctorum  splcudor  est  mirabilis. 
Cuius  gratia  faex  haeretica  procul  recessit  a  Tuscia. 

4.  Vrbs  Anconia  Christo  credula  iit  per  sanctorum  suffragia. 

5.  Vandalica  gcns  Christi  populum  praeoccupans  cinxit  per  circulum, 
o'.  Tt  subditum  vulgus  catholicum  perimcret  famis  per  interitum. 

7.  Sed  ad  Cliristuin  Clemens  et  Iustus  profusis  prccibus,  flexis  terrae 

genibus, 
s.  Poscunt  sibi  panis  et  tibi  per  Dei  gratiam  exhiberi  copiam. 
<).  Diilugiunt  hostcs  te,  Christc,  scntientes  sanctis  assistere  in  omni 

afflictione. 

10.  Anconiae  cives  in  tide  persistcntes  Deum  glorificant,  qoi  salvatinsc 

sper.mles. 

11.  Post  hoc  locum  non  longe  extra  urbis  moenia  emundantes  serpentes 

fugant  et  daenionia. 

12.  Ibi  ieiuniis  iustantes  operibus  bonis  inhaerentes  Deo  placitas  uno 

momento  reddunt  animas. 

13.  II oriiiii  suifragiis  iuvemur,  ut  in  coelis  iugiter  laetemur  couiuncti 

Doniino,  finito  mundi  huius  termino. 

14.  Quod  ipse  nobis  concedat,  qui  vivit  et  regnat. 
Tcxt.    Miss.  Mogimt.  1507. 


535.    De  s.  Clemente  papae  et  martyre. 
(Gcb.  su  Rom,  Papat  seit  92,  yest.  ums  J.  101,  verehrt  am  23.  Nov.) 

1.  Christi  martyris  colamus  festa  Clementis, 

2.  Qui  hunc  diein  passione  propria  fecit  sollemnem 

3.  Atque  nobis  vcnerandum  tribuit  esse  colendum. 

1.  Hic  primum  philosophiae  artibus  claruit  in  hoc  mundo  atque  saeculi 
studiis  erat  intentus. 

5.  Et  post  haec  apostolici  dogmatis  degustavit  fluenta,  meruerat  eccle- 

siae  coniungi  sacrae. 

6.  Cui  donavit  Petrus  apostolus  hanc  potestatem, 

7.  Ut  illum  scquens  regat  ecclesiam,  dimittens  culpam. 

3.  Qui  tunc  accepta  potestate  data  post  eius  vitam  iam  sibi  commissam 

rexerat  ecclesiam, 
9.  Districte  ligans,  quos  cognovit  reos,  magis  assuetus,  qui  ligati  erant, 

clementer  absolvere. 

10.  Interim  dum  Christi  crevit  religio  sub  ipso, 

11.  E  nutu  Dei  pertulit  martyrium  pro  Christo, 

12.  Queni  manus  impia  mersit  in  mare, 

13.  Obviabant  ei  angeli  Dei  parantes  mansionem, 

14.  Ut  iter  sit  credenti  populo  venicndi. 

15.  Qui  illis  subvenisti,  nunc  miserere  nostri, 

16.  0  Clemens,  nobis  sis  clemens. 


—    369    — 


a    Text    Mone  No,  871  (3,  252)  aus:  Hs.  $u  St.  Gallen  No.546  (Brander). 
262*  15.  Jahrh.  mii  der  M<  ri  dcm  Beifilgen:  seqnentia  b.  Notkeri.  — 

aniel  Vt  122  am  ders.  flf. 

b,  Lesarten.    10.  christiana  Hs.,  gegcn  das  Straphetmass.  Mone.   —    11. 
Jit  H$*i  yegen  die  Metrik.    Mone. 

c.  Bcmcrk.     Ueber  tftM  Jth>/thmische  ctc.  spricht  Bartsch  S.  21.  26.  45.  68. 
l  100.  109. 


536.    De  s.  Clemmte  Romano. 


1.  Hanc  dieculani  orbi  cuncto  colendam 

2.  Atque  festiwun  agxoinlbufl  an^elomm 

5.  Saticti  Cleinentis  praeconio  celebri  veneremur. 
i.  Queni  Dei  fccit  prudentia  praesuleni  sedis  apostolicae. 
x  Hic  gemma  antistitum  atqtie  decus  omniuni  per  orbis  circulum  doctor 
elariis  fulserat 

3.  Post  multa  captus  ostcnsa  signorum 

T.  Ait  praeoepto  caesaris:  exul  transniissus, 
}.  Plonbufl  captivia  illic  optatam  confert  solamen. 
).  Agnus  bic  monstratus  vividi  fontis  praebet  fiuenta. 
X  Tandcm  sanctissiuiuni  submergunt  martyris  ponto    corpits,   flatu 
sidcra  petcnte. 

1.  Assunt  angelici  structores,  marmoreque  templo  sacrum  collocunt 

thesaurum. 

2.  Quod  annuis  fluctibus  cetlit  nrnre  tumidis. 

3.  Et  iter  commodat  accurreuti  populo. 
1.  Tu  modo  nos  tuo  supplicatu  valido 
S,  Tnrhidis  secli  de  procellis  rapias, 

j.  0  Clemens  sancte  clenientcr. 

l    Mibs.  Prag.  1507,    Dit  Abschrift  verdanke  ich  H.  Hasak.  —  Daniel 
.  17t>  hat  daraus  dit  1.  Zeilc. 


537.    De  s.  Colomanno  martt/re. 
in  Scfwtttandj  gest.  M  Stockerau  an    dcr  Ihmau  1012,   rcrchrt   13.  Okt.) 

L  Laetabundus  fidclis  in  coelis  coetus  iocundetur, 
1.  Totus  mundus  ?olcnler  decenter  laetus  moduletnr 

"loinanui  variam  pugnam,  et  victoriam  grandiosam. 
1.  Qui  relinquens  Scotiam,  casu  venit  Austriam  fructuosam. 
i    Explorator  creditur,  flagris  diris  caeditur  Christi  Miles. 
3.  Serram  addunt  eruribus,  cum  tonnentis  pluribtis,  hostes  vides. 
r.  Suffn  teo  Golomannus  laqueo,  viret  restis. 

illn  Qocens  vitin,  fruitur  BQSpendio  Dei  Teetis. 

lultainlus  ohtieuit,  innocens  oecubuit, 
).  Suuin  non  aperuit  os  ut  agims, 
l.  Cohaerens  eonstantiae,  non  cedit  iniuriae. 
h  Domum  subit  gloriae  Martyr  nia^nus. 
%  Pj  lesn,  libera  ab  esu  iufernalis  nos  tyranui, 

i.  E1  ad  Sabbatorum  Sabbatum,  polorum  prece  p€raUC  ('olomanni. 

Kihrtin,  BtqneoMb.  24 


—    370    — 

a.  Text.  Daniel  II,  192  ex  Act.  SancL  Oct.  Tom.  m.  p.  858:  „Ea  binii 
Missal.  Mellic.  saec.  XV.  mss.  et  PasBaviensilms  excnsia  aaec  XVL" 

1).  Bemerk.  Der  rorstehende  Text  ist  aus  Daniel.  Die  Sequenz  itt  em 
Nachahmung  von  No.  13  und  nach  dieser  sind  die  Verse  mu  ordnen. 


538.    De  s.  Cdlomaniw. 


5. 


6. 


1 .  Coelestis  te  laudat  chorea, 
Christe,  piorum  exultatio  vera, 
Huic  consonans  ecclesia 
Applaudat  iubilatione  festiva. 

2.  Offert  nam  dics  annua 
Votiva  piis  gaudia 
Per  beati  Colomanni  sollemnia. 

3.  Laudanda  cuius  merita 
Aegris  praestant  remedia, 
Cunctis  pie  petentibus  fidelia. 

4.  0  qualis  viri  sancti  innocentia, 
Qui  mundi  sprevit  laeta  vel  no- 

centia! 

a.  Text.  Mone  No.  873  (3,  254)'  aus: 
15.  Jahrh.  (A).  Pcz:  Scriptor.  rer.  austr. 
Sanct.  Oct.  6.  p.  353. 

b.  Lcsarten.    1,  4.  Applaudit  B.  —  4,  4.  heros  B.  —  6,  1.  At  dum  saq. 
B.  —  6,  1.  coelo  gloriatur  B. 

c.  Bemerk.    Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  BartBch  8.  31.  77.79. 

05.  134. 


Mitis  et  humilis  Iesu  sequipedi 
Clarus  heres  fit  Iherosolymipeti 
Actu  sequitur  domini  vestigia, 
Patibulo  petit  poli  fastigia, 
Nec  fecit  proximo  suo  obprobrit, 
Perpessus  multa   supphcii  ge- 

nera. 
Nunc  victrici  iu  coelo  coronatur 

laurea, 
Ut  servulis  dona  obtineat  ae- 

therea, 
Summo  regi  fundat  oramina, 
Cui  laus  sit,  decus  et  gloria. 

Us.  zu  S.  Paul  in  Karnten  No.  48. 
1,  104   (B)  und  daraus  in  den  Act. 


539.    De  s.  Columbano  abbate. 

(Oeb.  in  Irland,  gest.   im  Kloster  zu  Bobio   an   der  Trehia  am  21.  Nov.  6fy 

verehrt  am  22.  Okt.) 

(Auctor  est  Ekkehardus  I.) 

1 .  A  solis  occasu  usque  ad  cxortum 

2.  Est  cunctis  nomen  tuum,  Deus,  laudabile, 

3.  Qui  inde  novum  solem  raittis  mira  lege, 

4.  Qui  lustret  orbem  radiis  et  foetu  terras  vegetet. 

5.  Hic  Columbanus  nomine  columbinae  vitae  fuit, 

6.  Dignus  habere  Spiritus  sancti  pignus  in  hac  vita. 

7.  Hic  terram  cum  Abraham  reliquit  et  cognatos  propter  Deum. 

8.  Hic  cum  Iohanne  regis  incestum  increpare  non  metuit. 

9.  Huic  pastum  dat  Deus  in  dcserto  cum  Moyse. 

10.  Huic  coelum  obscqui  est  paratum  cum  Iosue. 

11.  Hic  feras  mansuefacit  et  corvos  ut  Helias  et  Danihel. 

12.  Hic  persecutiones  cum  apostolis  Christi  perpetitur. 

13.  Huic  ipse  veritatis  hostis  nutu  Dei 

14.  Testatur,  quod  hic  veritatis  cultor  foret. 

15.  Nos  ergo  te  deposcimus,  beate,  quo  nos  domino  tu  commendes. 


—    371    — 


a,  Text.    San-Marle:    Walther  von  Aquitanien.   Magdehurg  1853,  S.  171 

Cod.  S.  Gall.  No,  381  (646).  p.  473.  saec,  X,  (A).    —   Schubiger   No.  43  ex 

dem  Cod.  (B).  —  Mone  No.  875  (3,  966)   ftifft;    Sf.    su  Mitnchen,   Chn.  14322. 

38.  12.  Jahrh,  mit  Neumen  {C)   —  Daniel  II,  28  hat  die  1.  Zeile  aus:  CoddL 

ion.  5.  saee.  XI.  Mon.  6.  saec.  XI.  und  Vt  121  e  Cod   S.  Oall.  No.546  undPez 

)).  —  Stehtauchin:  Hs.  tu  BheinauNo.l.  Hs.  tu  Einsiedeln  No.  121  aus  dem 

Jaltrh.  und  No.  113.  114  aus  dem  12.  Jahrh. 

h.  Lesarten.    4.  fotu  AC.  —  8,  iucertum  A  (Druckf.).  —  10.  niansuefecit 
EUas  et  Daniel.  Schub.    —    13.    persecutionem  D.  Mone.   —   16.  ergo  te  te 
osc.  AD,  —  ut  noa.  Mone,  —  commendas  D. 

c.  Bemerk.    Ueber  das  Bhtfthmische  etc>  spricht  Bartsch  S>  11.  29.47,48. 
56.  $0.  82.  84.  87,  97.  110. 


540.    De  $.  Constantio  episcopo  et  martyre. 
(War  Bischof  in  Perugia  in  Italien%  verehrt  29.  Jan.) 

1.  Christo,  regi  regum  virgo  canat  ccclesia, 

2.  Qucni  voce  praeeelsa  laudant  in  coelis  angelorum  agmina 

3.  Aeternaque  dignum  proclamant  sine  cessatione  gloria. 

4.  Hic  suasu  serpentis  seducti  miseratus  homiuis, 

5.  Vt  sponsus  procedens  utero  praeelectae  virginis, 

6.  Agnus  innocens  et  sine  macula,   traditur  et  ligno  crucis  affixua 

moritur. 

7.  Vitae  gaudia  reparat  primitus  oblita  conscriptis  morti  legis  chiro- 

grapfao. 

8.  Assumtae  carnis  trabeam  suscitans, 
Angelus,  magni  dictus  eonsilii,  tartara  diruit, 

10.  Principis  iura  nefandi  lninuit, 

11.  Natura  consors  patris  uunc  dexterae 

12.  Nobiii  ditat  spiritus  munere, 

13.  Arida  gentium  pcctora  nova  rorando  gratia. 

14.  Tanti  numinis  dignatio,  tuum  martyrem  Constantium  invisens,  Chri- 

stus,  coelestium  reddidit   choris  virtutum,  clemente  unctione 
proximum. 

15.  Mentis  igitur  serenitas  nostrae  personat  magnalia,  quae  te  praedicant 

mirabilem  omnibus  sanctis,  natali  applaudens  tyronis  exiniii. 

16.  Idem  saeculi  versutias  calce  repudians,  ardenter  optato  fruitur  in- 

convulse  bravio. 

17.  Huius  meritis  patrantibus  tibi  faostiam,  peccatis  mundatos,  placi- 

turam,  Iesu,  perficias, 

18.  Beatorum  festis  perhennibus  uos  aptando. 

Text.    Morcl  No.  383.  S.  218  atts:   Hs.  su   St.  Galten  No.  546  (Branderj 
mit  der  Nebenschrift:  „De  8.  Constantio,  patrono  nostro  Sequentia,  Credo  quod 
kkehardi  maioris."    Die   Sequens   auf  den   wenig  bekannten  HeUigcn  mag 
aus  Riickstcht  auf  den  Dichtcr  hier  ein  PMtschen  Jinden."    MoreL 


541,    De  s.  Corbiniano  episcopo. 
(Gcb.  ftt  Chartres  bei  Parisf  gest,  8.  Sept.  730,  verehrt  am  3.  Sept) 
Deus  deorum  vera  sanctorum  confessorum  gloria  tuorum  etc. 
Text    Diese  Zeile  hat  Daniel  II,  139  e  Miss.  Patav.  1491. 

24* 


—    372    — 

542.    In  festmtaic  ss.  (Josmae  et  Damiani  martyrurn. 

n    Brudcr   stammten   au» 

%   tcaren  Aerjste  und  starben  flb 

BUrfyrtr  §m  J.  303, 

rerc/ift  am  27.  Sept.) 

L  Cordis,  oris  symphonia 

3.  Victi,  tortit  carcerati, 

Triuiupliantein  sub  Lycia 

Cracifixi,  lapidati, 

Cosmae  et  Damiani  pia 

Sagittati,  cruciati 

Pangamus  praeconia : 

tormenta  varia: 

Quonini  vita  ^loriosa 

Ignem,  aquam  transierunt, 

Pngna  fortifl  et  famosa 

Ferro  mortena  pertulerunt, 

Mors  felix  et  preciusu 

Dulce  mori  sic  duxerunt 

Sublimis  victoria. 

Pro  cuelesti  gloria. 

2.  ArtG  docti  iucdieinae 

4.  0  vernantes  coeli  flon 

Dono  gratiae  divinae 

Rosis  rubicuudio 

Sanitati  repeutinae 

Inclyti  propugnatin 

Languidos  restituuut : 

Fidei  catholicae. 

Aegrum  curant  et  ohsessum 

Optimates  honorati, 

Gratis  dant  gratis  concessura, 

Laureati,  purpurati, 

Caeeis  visum,  claudis  gressum, 

Nostri  sitis  advocati 

Sunlis  opcm  tribuunt. 

Coram  sumiuo  iudi< 

Vext.    Daniel  II,  234  e  Miss.  Mindensi  1513. 

b.  Lesartett.    2,  3,  repctinae.  Dmi 

U  (Druckf.) 

543.    In  festo  ss.  Cyriaci  et  sociorum. 

(Btarb   mit   Largm  und  Smaragdus  m 

\  Bom  ah  Mariyrer  im  J.  303,  verehri 

am  #. 

Aug.) 

L  Dc  torrente  passionis 

5.  Socios  iu  passiuue 

Bibena  veri  Salomooia 

Consolatur  spe  coronae 

Ad  rcclinatorum : 

Spondens  pro  martyrio : 

Christi  transiit  ad  heta, 

0  mens  tendcns  ad  superna, 

Triiunphali  vita  spn 

0  sal  terrac,  o  lucerna 

Pcr  cruoris  pretium. 

Lucens  uon  sub  modio ! 

2.  Gradus  hic  purpurcus, 

6.  Ad  tribunal  trahitur 

Quo  volavit  roscus 

Et  damnare  cogitur 

Cyriaci  aniinus: 

Oultum  Dei  penitus: 

Ubi  de  virtutibus 

Sed  rcsponsum  docuit, 

In  vittui              ilms 

Quo  succensus  fcrbuit 

Rt  bcatis  meatm 

Ignis  sui  spiritus. 

3.  Hic  cst  illc  Cyriacus, 

7.  Super  caput  sancti  viri 

Quein  infcrni  trcmit  lacus 

Trux  pracscs  ardorifl  miri 

cuni  tortoribus : 

Picem  iubct  fundere: 

Dum  ad  uuam  iussionis 

Bed  videtur  hoc  tomientuiu, 

Vocem  dux  proditionis 

Quasi  suavc  sit  unguentiun, 

Fugit  de  corporibus. 

Ardorem  restinguere. 

4.  Scit  hoc  Diocletiani 

8.  Tortor  videns  nec  sic  iiccti 

Nata,  quam  hostis  immani 

i  vnaeum  iubet  plecti 

Solyit  tle  tyranuidc : 

Capitis  sententia : 

Filfam  rcgis  Persarum 

Et  sic,  odor  suavitatis 

Yobiam  a  tenebniruui 

Deo  factus,  cum  Bcatis 

Libcravit  praesidr. 

Coeli  tenct  atria. 

—    373     — 


Ave,  martyr  gloriose, 
Ave,  sidus  aurcuiu, 
Avc,  flos  perennis  rosae 
(ierniinansque  lUium! 


pro 


a.  Tc  llQ  p.  161 

den  Text  aua  Neate. 

1».  Lesarten.    4,  0.  Liber  aine 

pracsens.  N. 


10.  Id  hae  valle  peregr 
Coufer  tuis  precibus, 
Ne  retardet  culpae  spina 
Noa  a  dextris  gressibus, 
Sed  poet  earnis  velamina, 
Delecta  gibbi  sarcina, 
Iungamur  coelestibus.   Amen. 
e  Mias.  Verdcnsi  cirea  a.  1500,    —    Dunifi)  V,  291 


sensu  perside.  N. —  7,  2.  praeaos  dcdi 


544.    lh  s.  Ihmderio  episcepo  H  mnttifrc, 

(Qth.  Hl  'Irr  Qtgmd  90*  Antun  in  Franknich,  gcst.  67?,    rrrrhrt  cm  &&  MatJ 
(Auctor  est  Notkcr  Balliulus,  aliis  Ekkehardus  1L) 

1.  Suitiinis  eouatibus  nunc  Deo  nostro  modulomur  seduli  ob  militis  eius 
merita, 

2.  Cuius  almus  spiritus  kodie  victis  malignis  hostibus  iidraverut  eoeli 
secrcta. 

3.  Hinc  gaudet  churus  inclytus  martynun  occunit  et  coetus  sanctorum 
laurcatus  pontificum  ez  socia  laeti  corona, 

4.  Scd  clolet  eiusdem  tunc  ecclesia  tanti  patris  ad  tentpus  cara  defmu- 
data  pracsentia,  cuius  erat  regui  ennscia. 

15.  Hte  Desiderius  vocatus  desideriorum  acternorum  repletus  fuit  atque 
pracditus  omni  gratia. 
6.  Iluius  ab  ipsis  cunularuni  primordiifl   vita  saeris  Christi  doctrinae 
monitis  adhaeserat  iuvictissimii. 
7.  Hic  pracsulis  regimen  tcuens,  non  passus  lupanar  existere  ihleles,  ut 
Helias  Iezabelis  sie  moediae  tulit  odia 
8.  Veritatis  et  idem  testis  iniusto  malignae  mulieris  furore  patiens 
exilia  fulsit  ibi  per  miracula. 
9.  Sed  nulla  miserorum  astutia  devictus  sacratum  proposituiu  sive  de- 
bita  dercliquit  monita. 

10.  Plus  et  eligens  morteiu  quara  fovcrc  peccantem  eapitis  per  vulnera 
mercatus  erat  sacra  coeli  culmiua. 

11.  PW  ecrtameu  plebiuin  Lugdunensium  atqueVienncnsium  i»ro  san< 
simi  corporis  gleba. 

12.  Sed,  quae  semper  fuerat  victrix  patule,  gaudct  Vieutia  fraude  istic 
vincere  felicissiiua. 

18.  Iluius  sacris  festis,  tuDcus  omiiiimi  splendor  atquegloria  sanctorum, 

nostra  dele  crimina, 
14»  lTt  possimus  tibi  placere  laudibus  debitis,  ut  tua  nobis,  Christe,  scin- 

pcr  donet  gratia, 
1"».  Spiritus  tui  pracsente  virtute  sanctu. 

a.  Text.    Monc   No.  833    (3,  2G4)    au>  No.  378. 
'».  rtttt  drr    1/                  >.  Jahrh.      Von   Notkcr.     No.  380.  p.  251.    11.  Jahrh. 

Ub.  hat  nur  dit  eine  abweichendt  Lcsart  hoc /tir  ut  li.  IIs.  das.  No.  88L 
p.  185.  JL  Jahrh.  —  Aus  dem  Cod.  S.  Gall.  No.  640  (Brander)  hat  Daniel  V,  tf 

b.  Bemtrk.    Ueher   das  Rhythmisch*  etc.  spricht  Bartsch  8,  13.  77.  106. 
23.  134. 


-    374    — 

545.    De  s.  Dionysio  episeqpo  et  martyre. 

(Gcst.  tu  Paris  um  das  J.  272,  verehrt  am  9.  Okt.) 

(Auctor  habetor  Notker  Balbulus.) 

1.  Exultemus  in  ista  fratres  soleimiitate,  gaudeat  pariter  omnis  ecclesii. 

2.  Diem  annuum  colens,  quo  in  coenobium  Dionisius  praesul  magnificas 

3.  Gum  Rustico  et  Eleutherio  suis  sociis 

4.  Martyrii  corona  spleiididus  coelum  petiit. 

5.  Hic  Athenis  quondam  philosophus  et  Ariopagita  dictus  inter  saos 

extitit  primus. 

6.  Sed  istius  primatus  apiccm  cunctamque  gloriam  mundi  sprevit  sancti 

monitis  Pauli, 

7.  A  quo  instructus  atque  baptismatis  gratia  lotus 

8.  Praesul  et  doctor  plebi  praeponitur  Atheniensi, 

9.  Quam  lucifer  velut  quidam  radians  omnibus  exuit  errorum  tenebris 

10.  Ac  dogmatis  sacri  lumen  nuntiat  patriae  nec  non  et  vicinis  gentibus. 

11.  Post  haec  instinctus  amore  divino  et  a  praesule  apostolico 

12.  Visitat  gentes  procul  habitantes  et  ferocia  regna  Galliae, 

13.  In  quibus  continuo  praedicans  ac  plurimos  hominum  convertens  ad 

dominum 

14.  Postremo  ab  impiis  capitur  et  pro  Ghristi  nomine  cum  sociis  plectitur. 

15.  0  quam  felix  Parisius  civitas,  qua  tanti  martyris  sepulta  noscuntor 

ossa  corporis. 

16.  Sed  non  minus  Ratispona  beata,  quae  nutu  supero  translata  nunc 

ossa  tenet  eadem. 

17.  Ergo  iam  utrumque  populum  nec  non  omnes  adiuvamen  tuum  rite 

quaerentes 

18.  Precious  commenda  sedulis  summo  regi  venerande  martyr  o  Dyonisi. 

Text.    Daniel  II,  54  hat  die  1.  Zeile  e  God.  Mon.  6.  saec.  XI.  —  Ausden- 
selben  f.  61.  hat  mir  27.  Christ  den  vor&tchenden  Text  abgeschrieben. 


546.    De  s.  Dionysio. 

(Auctor  cst  Adam  de  S.  Yictore.) 

Gaude  prole  Graecia 
Glorietur  Gallia 
Patre  Dionysio: 


Exultet  uberius 
Felici  Parisius 
Illustris  martyrio. 

2.  Speciali  gaudio 
Felix  gaude  concio 
Martyrum  praesentia: 
Quorum  patrociuio 
Gaudet  tota  regio 
Regni  stat  potentia. 

3.  Iuxta  patrem  positi 
Bellatores  inclyti 
Dignisuntmemoria: 


Sed  istum  praecipue 
Recolit  assidue 
Regalis  ecclesia. 

4.  Hic  a  summo  praesule 
Directus  in  Galliam 
Non  gentis  incredulae 
Veretur  insaniam. 

5.  Gallorum  amplius 
Venerat  Luteciam, 
Quam  tenebat  subdolus 
Hostis  velut  propriam. 

6.  Hic  errorum  cumulus, 
Hic  omnis  spurcitia, 
Hic  infelix  populus 
Gaudens  idolatria. 


10, 


Hic  constructo  Christi  templn 

bo  docet  i  L|>lo 

Docet  et  miraculis : 
Turba  credit,  error  cedit, 
Fides  crescit  et  clarescit 
Nomen  tanti  praesulis. 

Hic  auditis  tit  itisanus 
Immitis  Domitianufl 

Mittitque  Sisinnium: 
Qui  pastorem  animanim 
Fide,  vita,  signis  clarum 
Tnih.it  id  siipplicium. 

Iufliguutur  seni  poenae, 
Flagrat  carcer  et  catenie, 
Catastaui,  lectuni  ferreum 
estum  vincit  igneum. 


Prece  domat  feras  truces, 
Sedat  rogum,  perfert  erucGfl 
Post  clavos  et  patibulum 
Translatus  ad  ergastulum. 
Seniore  celebrante 
fifiaaam  turba  circumstante, 
Christus  adest  eomitante 
Coelesti  frcquentia: 
Bpecu  clausum  careeraH 
Consolatnr,  et  ril 
Pane  dbat  immortali 
Coronandum  gloria. 
13.  Prodit  martyr  conilicturus, 
Sub  securi  stat  sccurus, 
Ferit  lictor  sicque  victor 
Consummatur  gladio : 
Sed  cadaver  mox  crexit, 
Truncus  truncum  caput  vexit, 
Quo  ferente  hoc  direxit, 
Angelorum  concio, 


Tam  praeclara  p;i 
Repteat  nos  gaudio.  Amen. 

Text.    Morel  No.  390.  &  221  am:  Hynini,  collectae,  antiph*  Paris.  1585 
1).  —  Miss.  fratr.  Paris.  1520  \B).    OichtOT.  IV,  220  (C).  —  DtaU  II,  S7 

ersten  3  Zeilenf   ohne   Angabe   def    (Juelk.    Mone  3,  2G8   hat    die  ersten  3 
?i7»u  aus  tiner  Hs.  dcs  11.  JaJirh.  ?u  Fommernfelden  bci  Bamberg. 

b.  Lesartcn,     1,  4.  Exultat  A.  —  2,  2.  Gatidt:  fd.  A.  —  2,  6.  Tota  gand. 
A.  —  3,  4.  Sed  illnm  AC.  —  7,  1.  Adorabant  A.  —  tt,  3.  Curuscnt  mii.  ii 
10,  2.  Flagra  C.    Flagrant  A.  —  11,  2.  Foedat  A.  Cedat  B,  aUe  Schrei 
Sedat.  —  12,  3.  Ad,  Chr.  C.  —  12,  4,  C.  militia  C.    —    13,  1.  Ferenie  AB.     — 
fer,  mox  A.  —  13,  8.  A.  Jegio  C. 


547.    De  s.  Dionysio. 
Vas  eleetum  gratiae  etc. 
Text    Dietten  Anfang  hat  Daniel  V,  99  e  Cod.  B.  GaJl.  No.546  (Brander). 


548.    De  s.  Disibodo  episcopo* 

(Geb>  in  Mand,  ge$t.  um  das  J.  680  (nach  Andem  dem  Diaibodenberg 

tn  dtr  Iwyerisrhen  Pfalz,   vtrehrt  am  l8t 

1.  0  praesul  verae  civitati.s,  qui  in  teiuplo  angularis  lapidis  IflMMtafl 

in  coclum  in  terra  prostratus  fuisti  propter  Dai 

2.  Tu  peregrinus  a  seunne  inuudi  desideraMi  exul  ticri  pmpter  auimvm 

3.  0  mons  clausao  mentis,  tu  assidue  pulcrarn  facieni  aperuiati  in 

culo  colunibae. 
lu  in  abscouso  latuisti  inebriatus  odore  florum,  per  cancellos  saneto- 
ran  einicans  Deo, 
5.  O  culmen  iu  clavibus  coeli,  quod  propter  perspicuam  vitam  lnumJuui 
vendidisti,hoc  certainen,  alme  confessor,  semper  babes  in  domirio. 


6.  In  tua  enim  mente  fons  vivus  clarissima  luce  purissimos 

eduxit  per  viam  saltr 

7.  Tu  magna  turris  ante  altare  summi  Dei  et  huius  turris  culmen  obu 

lnasti  per  fumum  aromatum. 

8.  0  Disibode,  in  tuo  luroine  per  exempla  puri  soni  membra  niirifii 

laudis  aedificasti  in  duabus  partibus  per  filium  homini*. 

9.  In  alto  stas  non  erubescens  ante  Detun  vivum  et  protegis  viridi  n 

laudantes  Deum  ista  voce. 

10.  0  dulcis  vita  et  o  heata  perseverentia,  quae  in  hoc  beato  Diobc 

gluriosum  lumen  semper  aedificasti  in  coelesti  Ierusalcm. 

11.  Nunc  sit  laus  Deo  in  forma  pulcrae  tonsurae  viriliter  operante. 

12.  Et  superni  cives  gaudeant  <le  liis,  qui  eofl  hoc  modo  imitantur. 

a.  Tcxt.    Mone  No.  887  (3,  269)  am:  2/s.  zu  Witsbadenf    12.  Jahrh    l 
der  Melodie.    Steht   am   Schlutse    der    Werke   der   h.  ffildcgard   und  ist  ra 

lich  von  ihr  rerfasst  Mone-  —  Daniel  V,  272  hat  den  1  Mono. 

b.  Bemcrk.    &  su  Ko.  127. 


(Geb.    1170   tu 


549 
Calarunga   in 


De  s.  BGminico  mrnw 

am  6.  Aug. 


Alt/:<istilien,   gest 
4.  Aug.) 


tm% 


1 .  In  eoelesti  hierarchia 
Nova  sonet  harmonia, 
Novo  ducta  canticu: 
Cui  concordet  in  hac  via 
Nostri  chori  metodia 
Corigaudens  Dominico. 

2.  Ex  Aegypto  vastitatis 
Virum  suae  voluntatis 
Vocat  auetor  saeculi : 
In  fiscella  paupertatis 
Flumen  transit  vanitatis 
Pro  salute  populi. 

3.  Iu  figura  catuli 
Praedicator  saeculi 
Mat  ri  praemonstratur : 
Portans  ore  fifnlftlB 
Ad  anioris  regulam 
Populos  hortatur. 

4.  Hic  est  novus  legislator, 
Hic  Elyas  aemulator 
Et  detestans  crimina: 
Vulpes  dissipat  Samsonis 
Et  in  tuba  Gedemiis 
Hostis  fugat  agmina. 

5.  A  defunctis  revocatum 
Matri  vivum  reddit  natuui, 
Vivcns  adhuc  corpore: 


Signo  crucis  imber  cedit, 
Turba  fratrum  panem  edit 
Missum  Dei  munere. 

6,  Felix,  per  quem  gaudia 
Tota  iam  ecclesia 
Suuiens  exaltatur : 
Orhem  replet  semine, 
In  coelorum  agmine 
Tandem  collocatur. 

7,  lacet  granuiu  uccultatum 
Sidus  latet  obumbratum, 
Sed  plasmator  omnium 
Ossa  Ioseph  pullulare, 
Sidus  iubet  radiare 
In  salutem  genttum* 

8,  0  quam  probat  carnis  flor 
Omnem  superans  odorem 

Tumuli  fragrantia : 
Aegrj  curruut  et  curantur, 

Caeci,  claudi  rcparantur 
Virlutum  frequentiu. 

iJ.  Laudes  ergo  Doiuinico 
Personemufl  miritico 
Voce  plei&a: 
Clama  petens  suffragia, 
Eius  sequens  vestigia 
Plebs  egena. 


—     377 


10.  Sed  tu,  pater  pie,  bunc, 
Pastor  gregia  et  p&trone, 
mper  Bedula 

a.  ST«fc     Mone  No.  891  (3,  271) 
14.  Jahrh.  mit  der  Mehdie  (A). 

156   hat   den    Tcjit   am   Mone.     - 
irandcr). 

b,  Lcsarteti.  1,1.  ierardiin  A. 
lone  f23  —  2,  3.  actor  B.  — 
fone.  —  0»  &  COllocaift  A.    —    7,  3. 

3.  flagr-  A.  —  10,  4.  thronum  fur 


Aputl  curam  summi  re 
Derelicti  vkv- 
Cotnmenda  per  Baecnla. 

aus:  B&,  wm  fi  Jv/ 
-      KSu.  Mogunt.  1507  (B).    —    Daniel 
6NU    fiucA   im   Go<l.    S.  fialL   No.  54G 


—    1,  2.  nnnonia   A.    —    1,   i.    bac  vita. 

3,  3.  ]iraciunnstravit  A.    —    4,  2,  Hel 
plasuiorum  A.    —    7,  4.  pullurare  A.     — 
cur.   icare  hcsser.  Mone. 


Emmcrami)  episccpo  <t  mnrtyre. 

(Ueh.  zu  Poitou,  gcst.  24.  Bep$*  $52t  Mfdttl  fa  drr  Mmnt$t  IH&tott  am 

26,  Scpt.  ttndrrwfirts  am  22.  Sept.) 

l.  Landee  Domixio  nostra  eoucinat  arnionia 

&  Ac  patris  venerandi  souet  clara  solemuia, 

3.  Quae  Christus  Emmeramiui  meritis  sacrat  lueida. 

i.  1'ictavis  illum  tulit  ortu  gravida, 

■d  Etadaspona  mctit  fiacm  cupida, 

Miem  coetus  in  exeelso  coeli  colit  laudc  dcbita, 

7.  Quain  ideui  in  terra  consistens  struxit  arte  sedula. 

8.  Nam  benera  pti  luveuis  caata  fuit  iufantia, 
D.  Quae  cougruum  poutificii  pertulerat  ad  ctihuiua. 

10.  Ncc  contentus  gentia  incolerc  notae  mocnia, 

1 1.  Begna  procul  pro  Christi  nomine  petit  extera 

12.  Et  agmiua  creatori  tide  quaereret  voce  daemonifl  actu  perdita. 

13.  Nee  veritafl  metuendae  paator  subirc  plcbis  lieel  borrenda  praelia. 
i  i.  Postquam  GaOiae  reliquit  fincs,  mereuri  hunc  videre  Qeraaaia, 

15.  Sed  hac  transita  serenum  deeus  gaudcudo  suscipit  tellus  Norica, 

16.  Ibi  coactus  munia  capit  pracdcstinata, 

17.  Atque  pastoris  sedulus  frcqucntat  ofiicia. 

ls.  Indc  fcssus  vcrbis  et  factis  plebis  Christo  pnraiv-  pectora 

19.  Bemetipsum  invineibili  Dei  muniens  sempcr  ^ratia. 

20.  Sed  cum  suo  atlilciae  Ghristns  optata  decrcvisset  dare  praemiu, 

21.  Martyr  Domini  cupidura  tinem  per  saneto  aacer  accepitfcertamiiui. 

22.  Qnem  iam  agmina  inter  aethcria  luce  praedituni  poetelemnB,  ut  nostra 

pius  tcrgat  criinina. 

23.  Cuius  credimua  aure  benivola 

i  i    N        iiri  et  optineri,  ut  Christi  protegamnr  gratia 
Nunc  et  per  omne  saeclum  aevia. 

u.  T e.rt.    Danicl  Q,  5G  hat  die  1.  Zcile  aus  dem    Ood    Uon.  G.    fiaec  XI. 
f.  27,  worau#  JL  Christ  mir  dic  gatue  Seqw  chriefan  / 

b.  Lcsartcn.    y.  ChriBte  Hs.  —  20.  Chmte  lls. 


—    878    — 

551.    De  s.  Emmeramo  episcopo  et  martyre. 

1.  Gaudens  ecdesia  hanc  dieculam  venerando  celebret  atque  canat  altis 

vocibus, 

2.  Qua  beatus  superi  promeruit  regna  regis  lucida  Emerammos  flatn 

scandere. 

3.  Quem  carne  mater  Pictavis  gravida,  civitatum  Aquitaniae  felicissim* 

omnium,  enixa  est  dulcem  filium, 

4.  Qui  ipso  pueritiae  tempore  rerum  quoque  refutaverat  transeuntium 

gaudia,  meditando  iam  coelestia. 

5.  Tum  stola  gloriae  teguntur  colla  speciosa  huic,  et  caput  et  corda 

spiritalis  unctio  mox  impleverat. 

6.  Quem  suis  ovibus  pastorem  pastor  subrogarat,  ne  mansuetum  ovile 

circuiret  callide  lupi  rabies. 

7.  Tunc  instructo  grege  commisso  accinxit  vir  sese  alacriter  studio  dila- 

tandi  seniina  fidei  in  campo  sterili. 

8.  Hic  peragrans  loca  iam  plura  et  linquens  ubique  memoriam  Ratis- 

ponam  venerat  ad  sedem  regalem  Noricae. 
i).  0  quam  gens  fortunata,  tali  tunc  peregrino  ministrando  terrea,  qui 
te  pasceret  spiritali  copia. 

10.  Ipsc  te  confortavit  fuso  cruore  suo  et  ornavit  tumulo,  nunc  amplecti- 

tur  adiuvando  sedulo. 

11.  Nam  ad  lectuin  illius  caeci  lumine  claro  videre  solent,  vocem  hauri- 

unt  surdi  liquidam. 

12.  Restituto  debiles  ovant  corpore,  salit  ut  cervus  claudus,  daemoniacns 

liber  iubilat. 

13.  Laus  ergo  personet  ab  ore  consono  principum  ac  plebium  pro  tanto 

medicinae  gaudio, 

14.  Cunctique  paritcr  precemur  dominum,  quatinus  concedere  dignetur 

nos  potiri  requie 

15.  Gum  Emerammo  iam  coeli  sede  locato. 

a.  Text.  Mone  No.  907  (8,  289)  aus:  Hs.  zu  Munchen,  Clm.  14845.  f.  46. 
12.  Jahrh.  mit  Neumen  (A).  Hs.  das.  Clm.  14322.  f.  32.  mitNeumen,  unterden 
Sequenzen  Notkers,  11.  Jahrh.  (B).  Bie  Hss.  haben  gewohnlich  Emmerammo* 
—  Daniel  II,  23  hat  die  1.  Zeile  aus  Cod.  Mon.  5.  saec.  XI.  und  6.  saec  XI. 
V,  309  hat  er  den  Text  aus  Mone. 

b.  Lesarten.  4.  Qua  .  .  tempora  B.  —  5.  Cum  .  .  cordi  A.  —  8.  Sic  B. 
Radasponam  B.  —  12.  claudii  A. 

c.  Bemerk.    Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  13.  123.  132. 


552.    Seqmntia  dc  ss.  Gordiano  et  Epimacho  martyribus. 

(Epimachus  starb  ate  Martyrer  zu  Alexandria  im  J.  250.    Oordian  wurdc  mu 
Rom  im  J.  362  enthauptet.     Verehrung  beider  am  12.  Mai.) 

(Auctor  est  Notker  Balbulua.) 

1.  Nos  Gordiani  atque  Epimachi  nobiles  laureas 

2.  Excolentes,  obsccremus  eosdem,  famulatus  ut  noster  sit  in  conspectu 

praesentatus  Deitatis  prece  illorum, 

3.  Ut  quod  illis  offerimus  konori,  per  illorum  deprecatus  atqueinter- 

ventus  nosmet  concilient  Christo  tonanti. 


—     379    — 

4.  Hic  est  Gordianus,  mundi  quondam  primas  atque  viearius,  sub  Iuli- 
ano  tyrauno  Christianorum  aucuj 
Qui  dives  cum  esset  apud  imperatorein  et  fultus  gloria  grandi  prin- 

npis  revcra,  ut  eius  vicem  gereret, 
Christi  repentina  mutatus  pietate  et  charismatibus  divinis  piene  imbu- 

Deimi  ampleetitur  el  tegem  rcliquit. 
Paulus  apostolus  ut  olim  spirans  minis  et  caedis,  duin  studet  eapere 

cspi  mcretur,  ex  persecutore  verbi  Mtttr  factus. 
Ilic  Gordianua  diun  plebcni  credentuni  persequemlo  fecit  ascribi 

mandpAudam,  quod  expugnavit  pro  iub  passus  moritur. 
Etsapparem  quem  lmindanus  habebut,  iam  diviuus  atque  coelestis 
etorem  sustinebat  et  ferocissimum  iudicem. 
10.  Cum  autem  creator  decerneret,  suum  athletam  agonein  terminarc  h 
labori  tinem  sanciret  ituponere,  sub  ensi  crudeli  occubuit  et  per 
ale  tormentum  reviviscens,  vitam  per  niortcm  se  nunc  lae- 
tator  adeptam. 

tc  omnes  martyrem  coelo  frueutein  commuui  voce  expostulemus, 
ut  ille  et  Epimacbus  nos  et  huuc  loeum  fuvcant. 

12.  Dt,  sicut  unitas  illos  fidei  et  tuuiba  socialis  uexuit,  sic  simile  suflra- 

gium  sentiamus  amborum. 

13.  Odomine,  qui  hunc  contulisti  honorem  tuis  testibus ,  qui  te  cuncta 

sjiernentes  erant  secuti, 

14.  1  t  centuplum  in  hoc  illis  mundo  donares  et  vitam  aeternam  in 

perna  sede  largitus  esses, 
I  ac  noa  horuin  consortes,  quaesumus,  in  coelis, 
lt).  Quorum  triumphos  honore  veneramur  in  terris. 

Text.    Morel  No.  428.  S.  237  am:  Hs.  No.  191  zu  Einsiedeh^    10.  Jtihrh, 
Notk>]  /.    —    Daniel  V,  65  iuhrt  die  1.  Zeile  aus  Co<l  S. 

Gall.  No.  546  (Brander)  ari. 


553.    De  s.  Erasmo  episcopo  et  tnartyre. 

(Gest,  uvi  das  J.  303,  veretirt  am  4.  Jw 


1.  Sanctissimi  puntiticis 
Et  virtutuui  opiticis 
Erasmi  sollemnia 
Toto  eotda  reeolamus, 
Et  devote  concinamus 
Martyris  praeconia. 

2.  Qui  in  huius  muiuli  spina 

i.sit  ut  lux  matutina, 
rviens: 
Et  invictus  ut  athleta, 
Cladc  huius  vitae  spreta. 
Fit  pro  Christo  patiens. 

zabulo  instigante 
Dioclete  imperaute 
batur  ecclesia : 


Untte  moerens  praesul  sanctus, 
Postquam  saevit  furor  tantus, 
Pauper  tit  eremita. 

Ubi  ductis  septem  annis 

Tam  iu  bymnis  quain  in  psalmis, 

Revucatur  divinitus: 
lOOQlMfit  intirmi, 
■i,  claudi,  muti,  surdi, 

Opem  pascunt  siiiLjultibus. 

Nlatida  eunctis  horis 
Benignitaa  salvat 

ins  tidelibus! 
Hinc  a  pravis  coarctatur, 
Diocleti  pracsentatur, 
Ponere  thura  idolis. 


—    380    — 


Quo  negante 
Iudex  repente 
Erasmum  iubet  variis 
Torqueri  suppliciis, 
Plumbo,  cera, 
Pice,  resina 
Oleoque  perfunditur, 
Sed  martyr  non  vincitur. 


7.  Quis  valet  Erasmi 
Virtutes  fari? 
Non  enim  per  linguas  ferri 
Cunctae  possent  referri. 

a.  Text.  Mone  No.  910  (8,  292)  aus 
15.  Jahrh.  —  Daniel  V,  261  hat  den  Text 

b.  Lesarten.  3,  1.  sabulo  2fc.  —  3, 
tna88.  Der  Abschreiber  wusste  nicht,  dass 
der  Dichter  lateinisch  flectirt  hat.   Lactant 

c.  Bemerk.    Ueber  das  Bhythmische 


,  A  iudice  alio  examinatur 
Et  tormenta  renovantur 
Ante  illata  martyri, 
Et  post  multa  supplicia 
Christus  Deus  sempiterna 
Vexit  illum  ad  gaudia, 
Ubi  orat:  „me  quicumque 
Petierit,  da  mercedem,  domii 
Ergo,  sancte  pater  Erasme, 
In  adversis  nos  tuere, 
Dirigens  nos  prospere, 
Ut  clausa  vita  bono  simus 
Tecum  sine  fine 
Laudantes  filium  Mariae. 

:  Hs.   eu  Pommersfelden  No.  2 

aus  Mone. 

2.  Diocletiano  Hs.  „gegen  das  V 
Diocletian  vorher  Diocles  hiess, 
mort.  persec.  9."  Mone. 

etc.  spricht  Bartsch  S.  186. 


554.    De  s.  Erasmo. 


Mundi  renovatio 
Et  mundorum  natio 
Martyrum  pontificum 
Primatem  magnificum 
Erasmum  deifice 
Laudat  et  mirifice 
Modulis  placentibus. 
Ignis  sacri  numinis 
Et  aeterni  luminis 
Erasmum  perflagravit 
Ac  manna  vitae  pavit 
Virginalis  clibani 
In  montanis  Libani 
Corvis  ministrantibus. 
Coelum  fit  serenius 
Et  lucescit  plenius, 
Ornatum  amoenius 
Hoc  stellari  radio : 


Solamenque  suavium 
Hic  accepit  bravium 
Currens  vir  in  stadio. 
Gelu  mortis  lividae 
Die  solis  rivide 
Vinceus  vicit  rivide 
Rivos  fundens  gloriae: 
Caesus,  laesus  angitur, 
Assus,  passus  frangitur 
Victima  victoriae. 
Viam  vitae  praedicat, 
Vitam  functis  dedicat, 
Imperat  imperiis 
Non  verendo  gladium: 
Vita  mortem  superat, 
Erasmus  recuperat 
Tentis  in  miseriis 
Paradisi  gaudium. 


a.  Text.    Daniel  II,  194  e  Miss.  Pataviensi  1491. 

b.  Bemerk.  „Haec  Sequentia,  quae  minorum  ne  dicam  minimarum 
gentium,  hunc  locum  nacta  est,  ne  desit  carmen  ad  normam  Prosae  Pasch 
Mundi  rcnovatio  (s.  oben  No.  90)  compositum.  Vides  poetam  nostrnm 
hoc  nomen  meretur)  fere  ubique  adeo  stropharum  initia  diligenter  serravisj 
Daniel.  —  4,  3.  rivide  scheint  von  rivus,  also  =  reissend,  schneU,  gebi 
zu  sein.  Daniel  hat:  rivide  (!).  Der  spielende  Dichter  sagt:  Vincens  v 
rivide  rivos  fund. 


~    381    — 
585.    /  ntofflfi  tpisoopi 

(Geb.  in  Mcgcnsbwrg,  verehrt  am  8,  Janu 


L 
2, 

3. 
4. 


Allcluia  Christo  decantct  oninis  lingua, 
Qoja  bonus,  quia  iu  actemuni  inisericordia  eius. 
Qui,  Dcus,  llomu  factus  est,  homines  dcos  facen-  dtnu  «Irstiriat. 
In  quorum  nuniero  cst  deorum  praesul  sanctus  Erhardus,   Deo 
dflectua, 

r>.  Qui,  earne  nubilis,  eastus  cordc,  pulchcr  fonna,  divcs  mundi  sub- 
stautia, 

6.  Patreni,  niatrem,  fratrcs,  sorores,  domum,  agros,  totumquc  linquens 

saeculum, 

7.  Cnicem  suam  tollens  eat  Ghristuni  paupcrem  seeutus  pauper  spiritu, 

Binifl  suac  vendcns  tunicam,  spiritus  emit  gladium, 
9.  Quo  acehictus  ambit  pcrvigil  Salumonis  veri  lectulum, 

I  quanta  dignitas  faiuuli  in  conspectu  Domini! 
11.  Quod  ngnum  Christus  potentia  servus  ferit  gratia. 
13.  Oeulos  caeci  uati  aperit  manus  Christi,  inauditum  saeculis  a&tfl 
trinnflrtli 

13.  lloe  noster  ct  Erhardus,  fortiter  honoratus,  siguum  in  Otilia  dat 

caeca  nata, 

14.  Non  tamen  imperans  illam  videre,  sed  impetrans, 

15.  Par  iu  iniraeuiu,  impar  miraculi  Domino. 
Qui  solus  haberc  noluit,  quae  sua  suut  solius,  suis  sufodivisit, 
Cum  ipsi  in  ipso  opcra  faciunt,  quod  et  ipse,  horum  et  maiora, 

qoem  caecoa  ilhuninans,  daemones  quoque  fugans, 
Christo  tuo  nos  committc,  pracsul  clemcus  Erhardc. 
In  se  Bfbi  lux  cst  acterna, 
b  te  sihi  laus  cst  aetcrna, 
In  se  nobis  vita  aetcrna. 
Tcxt,    Noale  p.  91,  e  Miss.  RAtisbonensi.   —   Daniel  V,  227  hat  dcn  Tcxt 


556.    De  s.  Erhardo. 


Dicte  Zeilcn  hat  Daniel  II,  1(13  aus:  Cud.  Mun,  10.  saec.  XII. 


•  lve  splemlor  firmamenti 
Arca  candens  documcutis  etc. 


557.    De  s.  Erico  nge  ct  marttjre. 

<A  *-V.  k>  Schweden,  gest.  18.  Mai  Ui>V.   vcrehrt  am  18.  Mai. 

8.  noch  Nr.  790,) 


Qratulcmur  dulci  prosa, 
Laus  Erici  gloriosa 
Prodeat  in  mediuin : 
Ex  radicc  generosa 

plantatur  rernaoa  rosa 
Ad  regale  suliuni. 


Bagiri  robnfl  ordinatis, 

Sanctus  adit  cuui  armatis 

afl  infidelium: 
Defunctorum  iu  peoeatifl 
Miro  motu  pictatis 
Dctlet  strages  hostiuin. 


—    883    — 


3.  Iustus  in  iudicio, 
Frequens  in  ieiunio 
Artus  atterebat 
Aspero  cilicio, 
Fervida  devotio 
Mentem  incendebat. 

4.  Viri  pravi  conspirantes 
Et  in  necem  machinantes 
Regis  unanimiter, 

Bellum  movent  improvisum , 
Rex  occisus  Paradjsum 
Introit  feliciter. 

5.  A  defunctis  revocatam 
Matri  vivam  reddit  natam, 
Et  sanat  puerperam : 

%    Quinquc  plagis  vulnerato, 
Iam  de  vita  desperato 
Dat  salutem  posperam. 

6.  Felix  cuius  gratia 
Fugantur  daemonia, 
Videut  excaecati : 
Contracta  erigitur, 

Et  submersus  redditur 
Plenae  sanitati. 


Text.    Daniel  II,  157  cz  Act.  Santorum  Mai. 
vetusto  Missali." 


7.  Sponsione  facta  voti 
Vocem  reddit  sacerdoti 
Et  infanti  tibiam : 

Statim  inter  Fratrum  manus 
Frater  minor  surgit  sanus 
Post  longam  miseriam. 

8.  Pensum  reddit  mulieri, 
Quae  vix  capi  vel  teneri 
Poteratpraefuria: 

0  quam  probant  Sanctum  De 
Et  confirmant  fidem  rei 
Tanta  mirabilia ! 

9.  Ergo  regi  mirifico 
Laus  laetabundo  cantico 
Frequentetur: 

Cuius  fruens  Upsalia 
Salutari  praesentia 
Iucundetur. 
10.  Tu  Sueorum  Rex,  Erice 
Magne  Martyr  et  amice 
Dei,  prece  sedula 
Venerantes  nos  emenda 
Et  nos  illi  recommenda, 
Qui  regnat  in  secula. 

Tom.  IV.  p.  197:  „Ex  pe 


558.    De  s.  EskUlo  martyre. 
(S.  No.  790.) 


Hac  in  die  gloriemur 
Et  devote  veneremur 
Eskilli  solennia: 
Qui  pro  fidc  lapidatus 
Iam  a  Christo  sublimatus 
Residet  in  gloria. 
Transit  rigor  hiemalis, 
Novus  floret  flos  vernalis 
In  salutem  gentium: 
Error  cedit,  sublimatur 
Christi  fides,  augmentatur 
Numerus  fidelium. 
Dum  pagana  gens  houorat 
Deos,  Deum  Praesul  orat 
Signum  dari  coelitus : 
Text.    Daniel  II,  214  ox  Act. 


Missali  Sueco,  saeculo  decimo  quinto  excuso." 


Mox  nix,  grando  descendentes 
Deos,  aras  subvertentes 
Destruxerunt  penitus. 
Hostes  sternit  vis  Sampsonis, 
Lampas  lucet  Gedeonis, 
Dum  Praesul  occiditur: 
Infideles  cuncti  credunt, 
Aegri  clamant  et  accedunt, 
Quibus  salus  redditur. 
Nos  aegrotos  prece  sana, 
Quos  impugnat  caro  vana, 
Mundus  et  daemonia, 
Pater,  tutor,  dux  Sueorum 
Nos  concives  fac  sanctorum 
In  superna  curia. 
Sanctorum.  Iun.  Tom.  II.  p 


598:  „Ex  vei 


—    383    — 

559.     Dc  $.  Eustachio  marhjre. 

rHiess  vor  seiner  Bekchrung  PJacidm, 

war   romischer  Feldherr   und  sUob  <len 

Martyrntod  \m  J.  130,  verch>                 Sept.,  nach  <km  Miss,  Patav,  am 

1.  Tenipure  sub  gratiae 

Commovit  saevitiam 

Nondum  plena  facic 

In  Dci  militiam, 

Ronia  tide  claruit. 

IVrdere  quam  maluit. 

Sed  errori  patuit; 

L  Oritur  dispendiuni, 

Ab  imperatoribus 

Daemonis  stipendium 

Et  horum  crroribus 

Bonis  fit  incendtum : 

Profanata  lauguit. 

In  Dei  vernaculum 

2.  Ne  regnent  inficiae 

Mansuescit  periculuin 

Rex  regum  iustitiae 

Crucis  obsiguaculum, 

Cti  suuni  brachium 

Quod  in  corde  aluit. 

Erexit  Eustachium, 

5.  Poenis  dum  iniicitur, 

Militem  laudabilem 

Igne  non  afficitur,                             4 

Et  in  fide  stabilem, 

Spiritus  allicitur 

Qui  profanos  arguit. 

Ad  gaudia  coelica : 

.  Roinana  proceritas, 

Sorte  meritana 

Adriaui  feritas 

Exultat  in  gloria 

Non  tulit  quod  veritas 

Sua  pro  victoria 

Prodidit  iustitiain ; 

Turba  cum  angelica. 

it.  Tcxt.     DanieJ  11,  229  ex  Mibs.  ] 

PaUviensi  U91. 

b«  Lesarten,  6,  5.  „procu!  dubio  U 

jgendum  eat  meritoria."  Daniel  3,  277. 

560.    De  $.  Fel&iatu 

>  episcopo  et  martyrc. 

(Starb  *u  Eom  ah  Martyrcr  \ 

tnd  toird  am  24.  Jan.  uerchrt.) 

.  Ad  eoncentus  animemur 

4.  Divi  iugum  en  laboris, 

Et  psallendo  collaetemur 

Htuic  provexit  ad  honoris 

Piis  cum  intentibus: 

Tauti  magnHudinein 

Voces  votis  subornemus, 

Et  ob  curam  ampliorein 

Ut  decentcr  concordemus 

Est  adeptus  eelsiorem 

Festis  in  praesentibus: 

Illic  gratitudinem. 

Labor  linguae  nam  fmstatur, 

Si  mens  voci  non  aequatur 
In  devotionibus. 
2.  Unde  simplex  sit  ct  pia 
Nostrae  vocis  armonia, 

5.  Quantus  ergo  sit  in  coeiis 
Cbristi  servus  hic  fideiis 
Ex  actu  colligitur : 

Quam  sanetis  deferimus: 
Laus  nam  cum  sanctis  dicitur, 

Et  quam  magna  mereatur 
Eius  virtus  si  pensatur, 

Haec  in  Deo  perficitur, 

fm  DflgB  ambigitur. 

His  aut  quid  egerimuB. 

J.  Nou  putemus  ergo  vanuui, 

6.  Nondum  quidem  baptisatus 

Sanctum  si  Feliciauimi 

Christi  fidem  inspiratus 

Tractemus  devutius: 

Dilexit  sincerius: 

Qui  sanctorum  agrninibus 

Cuius  mores  dum  notavit, 

In  supremis  ordiuibus 

Sacris  scolis  hunc  aptavit 

Effectus  est  socius. 

Sanctus  Eleutberius. 

—    384    — 


7.  Postquam  vero*  baptisatur, 
Fide  fulgens  declaratur 
Aptus  sacerdotio : 
Inde  virum  tam  benignum 
Praesulatu  fecitdignum 
Virtutum  promotio. 

8.  A  Victore  praesul  factus 
Quam  solennes  gessit  actus 
Intrans  Ghristi  vineam : 
Plantandoque  sacram  fidem 

[  Gentem,  de  qua'  natus  pridem 
Sanxivit  Fulgineam. 
0.  Extirpando  vim  deorum 
Idolatras  diversorum 
Iliuc  convertit  terminorum 
Docens  in  Italia : 
Cur  suspensus  laceratur, 
Vcrba  vitae  ne  loquatur, 
Sed  nequaquam  retardatur 
Profiteri  talia. 
a.  Text.    Miss.  Mindense  1513.  — 


10.  Plures  poenas  sic  perpessus 
Vinctus  Romam  est  aggressus 
Obiitque  mox  oppressus 
Viarum  laboribus : 
Quem  cum  laude  scpelivit 
Gens  in  fide,  quam  sanxivit, 
Deus  hunc  et  insignivit 
Signis  potioribus. 


11.  Ob  hoc  pie  modulemur 
Et  sanctum  deprccemur, 
Ut  in  fide  solidemur, 
Evae  mortis  ne  damnemur 
Atroci  sententia: 
Sanctum  nobis  hoc  praestare 
Goelitus  et  impetrarc, 
Quem  praesentem  commendan 
Nitimur  et  prosonare 
Dignetur  clementia. 

Daniel  hat  daraus  die  6  ersten  Zeikn 


b.  Lesarten.    11,  2.  Bes  Verses  wegen  i&t  wol  Et  hunc  sanct.  zu  lesen. 


561.    De  ss.  Felice  et  Regula  martyribus. 

(Kamen  mit  der  thebaischen  Legion  in  die  Schweiz  und  starben  in  Zurich  det 
Martyrertod  zwischen  303—305,  verehrt  am  11.  Sept.) 


1.  0  Turegum,  Romae  rcgum, 
Regalc  palatium, 

Gorde  gaude,  manu  plaude, 
Voce  iubilantium. 

2.  Scmper  felix  tu^Felicis 
Regulaeque  stes*victricis 
Fulta  patrocinio: 

Vcre  digne^tu  vocaris 
Tu-regum,  cum  sic  ditaris 
Thesauro  tam  regio. 

3.  Edicto  Maximiani 
Inhumani  et  vcsani, 
Occiso  Mauritio, 

Dum  ncscirct  urbs  Turegum 
Fcrrc  iugum  regis  regum 
Pracsidc  sub  Decio, 

4.  Hi  Thebaei  testes  Dei, 
Quac  sunt  Dci,  reddunt  ci, 
Fidci  praeconia: 
Captivati,  carccrati, 

Sed  iuvicti  sunt  afflicti 
Longac  famis  taedio. 


5.  Et  dum  manent  indeflexi, 
Rotac  fcrri  sunt  inflexi, 
Stridentis  incendii 
Bulliente  perfunduntur 
Plumbo,  pice,  nec  laeduntur 
Vi  tanti  supplicii. 

6.  Videt  tortor  etrtabescit, 
Quod  vis  ignis  poenas  nescit, 
Guncta  stupent  saecula; 
Quaeque  sunt  acerbiora, 
Mclle>ibi  dulciora 

Fore  clamat  Regula. 

7.  Hostes,  quibus  quaerebantur, 
Vidcnt,  sed  non  vidcbantur 
Caecis  per  acrisiam : 
Sponte  tamen  se  dederunt 
Lupis,  oves  obtuleruut 
Ghristo  dignam  hostiam. 

8.  Denudantur,  flagellantur, 
Sancta  canibus  donantur, 
Prctiosae  margaritae 
Spurcis  porcis  uon-invitae 
Rumpuntur  feliciter. 


-     385     — 


Quos  rex  coeli  lesus  mite 
Vocat  dicen*:  htfcC  vnntr 

IPatris  mei  bem-dieti, 
Quci  regnetia  at  invicti 
Cuid  sanctis  perenniter. 
10.  Enatat  tamlem  faror  dirus, 
Profert  duri  cordis  \irus, 
luhens,  ut  electi  Uei 
Truncentur  capttibus. 
11,  Qui  trunenti  surrexerunt, 

tUlnis  capita  tulerunt 
ln  ftrgtimentuK)  fidei 
Quadraginta  passibus. 
a.  Text    Kofti  No.  913  (3,  294) 
f.  173.  15,  Jahrh.  tnit  der  Melodic.    - 
selben  Hs. 

b.  Le*art*n,    6,  6.  Yi  fchlt  //>, 
—  9,  3.  len,  pat.  m.  Hs. 


12.  Iesu  bone,  dapuguur<\ 
Fraudes  bostis  Boperare 
Iliuus  Titae  stadio: 
Vitam  nnstram  regularc 
Begnlaeqae  conformare 
Da  eius  Buffragio. 

18.  Sortera  da  felicitatis 

Per  Feliceiu,  cum  beatis 
looge  nos  teHdter: 

Fae,  u  t  tecuni  gloricmur 
loeumleque  conteinplomur 
h  praesentialiter. 

aas:  Hs,  <iln»  Xo.  B48  (Braiider> 

-    Daniel    V,  88    hat   dm  1  <ter* 

—  8,  5.  Rnmpetite  Hs.  —  $,  I.  lesu  Ifs. 


562.     I>  6#.  2*Wice  <^   luf/((ht  marfynbus. 


I, 


3. 


B/. 


I  i  bi  Imperiatis  plauuV 
Tburiceasia  dulei  laude 
Martyrum  praecouio: 
Apucl  te  quoe  militantes 
Moriendo,  triumphanr- 
Mittis  coeli  solio. 
Quae  reliqitiis  saci 
IUoruin  et  adiuvaris 
Inclito  suffragio: 
Victi  famc,  siti  tabent 
Kx  re  ccrte  nomen  habent, 
Pelii  a  supplicio. 
Regula  vivencti  Dorma, 
SimI  vincemli  ilatur  forma 
Ab  Exsunera  ntio: 

tforel  Nm.  105.  5.  2tf  aus 


Nuditas,  tlagella,  rotu, 
Plumbum,  pixT  mente  devota 
Feruntur  cura  gaudio. 

4.  Voce  coclica  voeantur, 
Sic  ad  regem  invitantur 
Unnsolandi  praemio: 
Mox  resurgunt  decollati, 
Portant  eapita  beati 
Karoli  coftegio, 

5.  0  Deus,  ipsoruni  prece 
Munda  n«*s  a  culpac  necc 
Gratiae  snbsfdio. 
Noxia  da  declinare, 
Beue  vitam  terminarr 
Post  coronam  bra\io. 

Ht  hMen  No.  54*5  (Brnnder) 


568.    !><'  $.  Findcmc  (3*Mam)  <<>nfe*8ow. 
(Sein  Fe»t  wird  gefeiert  am  15.  Mfl 

(Summa  laiuie)  «lieui  minc  patris  Fimlani  celebremus, 
»ui  nfa  exemplo  praedptii  patriarehae 
8.  Cognattoziifl  et  patriae  effectu  derelicto, 
\.  \  lucera  subsequens  Domntiia, 

actua  est  fide  proles  Abrahae, 
G.  Ueatitudinis  siniul  haeres  illius, 
7    [\  rne  dventium  poeaidet  eulogiam. 
Hk  enutritufl  aala  Pharaonis, 

KchrrtH,  Se^uonieu.  25 


—    386    — 

9.  Opes  regui  Moysis  spernens  caducas 

10.  Habuit  httnc  suae  moribus  vcrum  asseclam  vitae, 

11.  Cum  bonis  saeculi  praetulit  imperium  Christi. 

12.  Et  ollos  carnium  Egyptiarum  vitalis  hostiae  solo  respuit  amore, 

13.  Et  manna  coelicum  deqtie  petra  potum  suppeditavit  via,  fauie.  siti 

lassis. 

14.  Hinc  Christus  suae  nunc  participem  mensae 

15.  Plene  perpetuis  admittit  deliciis, 

1 6.  Ubi  gutta  potus  nunc  pauxilla  suorum 

17.  Aestuantis  igne  refrigerat  animae 
18*  Auricuiari  de  summo. 

a.  Text.    Daniel  V,  322  e  Miss.  Rbeoovlensi  saec.  XI?. 

b.  Betnerl:  16.  Vgl.  Luc.  XVI,  34  ..Latet  ulcus,  cui  medelam  afferre 
neuueo.  Codex  post  gutta  vocem  habet  difficilem  ad  tegendum,  dein  BQS' 
suorum.  Quod  smpsimus  e  coniectura  est."  DanieL  —  18.  „Aurtcu)arit 
qui  alicui  a  gecretis  et  maxime  familtaris  est.  Cf.  Du  Cange  s.  h.  v.  Fiudanus 
sedet  in  eiou  Abrahae,  beati  patriarchae  auricularie."  Daniel. 


564.     De  sanrto  Florino  presb. 

(Lebte  im  9.  Jahrh,  und  ist  zwciter  Diozesanpatron  des  Bisthums  Chur, 

am  17.  Nov.) 

1.  Haec  concordes  nos,  faciant  Florini  festa  beati, 

2.  Alterno  concentu  voces  Deo  inodulantes, 
3*  Praesertim  qui  BftGXl  rius  amplectimur  membm, 
4.  Queni  Rhetia  felix  patronum  promeruit  veneranduni; 
6.  Britfcauicum  exortum  patre,  iudaica  genitrice. 

6.  Hunc  passim  laetificatur  tellus  nutrix  Remusciae. 

7.  Hoc  de  flore  exnltent  et  incolae  Rhaetiarum  omnes,  ged  maxime 

Curienses. 

8.  Nos  scilicet  qui  zomatis  condimur  eius  balsamicis  odoribus 
0.  Et  precibus  confidimus  semper  adiuvari  et  veniam  adipisci. 

10.  Hic  pius  almis  micuit  actibus,  agone  s&ncto  militans  donrino, 

11.  Commissa  sibi  talenta  tideli  negotio  duplicavjt 

12.  Cuius  aanantur  meritis  debiles,  latex  iu  viui  vertitur  saporem. 

13.  Tc,  pater,  precamur,  serva,  Florine,  et  protege  nos  ab  faoste,  sancti 

associans  coetibus,  gloria  perenni  coronandos. 

a,  Text  Morei  No.  410.  S.  230  aus:  H$.  zu  St.  Gallen  No.646  (Brandei) 
mit  <tem  Titel:  Pulchra  Bftquentia  tituli:  Concordiae  und  der  Melodie.  —  Daniel 
V,  154  hat  den  Anfang. 

b.  Bemerk.    „ErgiM   sich  als    unzweifelhafte  Nachahmuna  wm  No.  7 
Bartscn  S.  14. 


—     387     — 


565,     Dc  s.  Francisco  tle  Assisi* 
zu  Asttst  bci  Spokto  m   Itnliat  tmJ.  ltsif  gut,  in  Porttinikttla  tn  Italir.n 
am  4.  Okt.   122(k  r*nhrt  OM  4.  Okt) 
(Aactor  est  Thomas  de  Celano.) 


Fregit  victor  virtualis 
Ilic  Fraueiseus  triumphalis 

■  Crucis  adversariuni: 
Crucis  lator  cordialis, 
Priuceps  pugnae  spiritalis 
[nsigtUS  amantium. 

m  praemisit  rex  futurus, 
Pugnaturus  provisunis 

iiio: 
Praeniuuivit  ut  seeurus 

3  armis  congressurns 
Salubri  praesidio. 

»Dicas  nobis  o  Franciscc, 
affixus  es  in  cruce  ? 
Quia  crudi  contemplator 
Atque  carnis  supplantator 

nper  fui  sedulus. 
Dicaa  nobis  etc. 
Quia  mundi  abdicalor 
Atque  crucis  imit 
Vitae  Christi  baiulus. 

■  Dicafl  nobta  etc. 
Amor  lesa  roe  absorben* 
\i<juc  dulcor  cor  inceudens 

PAuxit  desideriu. 
s  nobis  el 
nui  fixatu  mentem  tenens 
Vidi  Iesuiu  intra  fcrvens 
rraheus  suspiria. 

I  uc  Franetsce,  quid  fecisti 

tquam  lesuni  aspcxistiV 
Dul  tim,  quo  ardebntn, 

K  vicino  distinguebam 

Iraphico. 
tirato  vulti 
t»am 
Affectu  pacii: 

U     Miss.  fratr*  Puris, 


6.  Dic  Francisce  etc. 
Alis  scnis  convelatus, 
Plagia  quinis  saueiatus, 
Totus  dire  cruentatus, 
Sic  erat  insignitus. 
Dic  Francisce  etc. 
Mox  amore  stimulatus. 
Et  dolore  conelavatus, 
In  ditectum  immutatus 
Innovatur  spiritus. 
7    Uic  Francisce,  quid  fedsti 
Contemplando  plagas  Christ 
Mentem  miro  inflammari 
Et  sic  carncni  si^illari 
Ac  dilcctum  transformari 
In  fulgidam  specieni. 
Die  Francisce  etc. 
Mamis,  pedes  conclavari, 
Dextrum  latus  lanceari 
Cbristi  servuui  immutari 
Io  suain  effigieru. 
&  I 1  Francisce  crucifcn\ 
Iu  te  sigua  scimus  vere 
Oerte  multis  at 'nuntentis 
Coustat  fornta  resurgeutis 
Dic  nobis  Franciscc, 
Quid  vidisti  in  cruo 
Filium  Dei  viventis 
Cnicitixuin  pro  amore  gtntis. 
9.  Dic  nobis  etc. 

Christum  clavis  conclavatiun 
Ac  caput  spinis  coronatum. 
Credendum  est  magis  soli  Fran- 

cisco  vcraci 
Quam  mundanorum  turbae  lo- 

quaeL 
Scitous  Christum  pertulissc 
Mortem  erueis  tu  nobis  pie 
Rex  miserere.    Allcluia. 
1520  (A).  — Dauiel  V,  314  ans:  EccleBiologist 
AQg.  1858.  p.  228  (B). 

sarttn.    2,  9.  praevis.  B.  —  3,  2.  a.  sis  B.  —  3,  5.  codulas  A,  altc 

—    3,  6.  Dicas  uobis  etc.  Idsgt  Datiiel  von  hicr  an  wea.    —    4,  2. 

accetidcnfi  .   .  COT  »1  tt.    —    4t  tJ.  S.  tixa  mento  tea«lo«5  B.    —    4,  8. 

cflfectQm  exc  Af.  miritico  B.  —  «i,  10,  Inoovator 
7,  6  lt.  —  7,  10.  s,  imitari  In  sna  elTigio  B.  —  J%  4,  iVr    rtMliinentis 

0t  1—3  fthlt  B.  —  9,  7.  M.  cr.  vere,  Tu  nobis  victor  rex  miBerere  B. 


—    388    — 

566.     Dt  stiifwatihn. 

(Auctor  est  Thomas  de  Celano.) 

1.  Sanetitatis  nova  signa 

6.  Tunc  ab  alto  \ir  hierarcha 

Prodierunt  valde  diyna, 

Veni                       nareha. 

Mira  valde  sed  benigna 

Pavet  iste  patriarcha 

ln  Fnmeiseo  creilita : 

Visiouc  territus: 

Regulatifl  novi  regis 

Defert  illc  signa  Cbristi, 

Vita  datur  uovae  legis, 

Cicatricem  eonfert  i 

RefiOYftQtur  iussa  rrgis 

Dum  miratur  eorde  ti 

Per  Franciscum  tradita. 

Passionem  tacitus. 

SovEfl  nrdo,  nova  vita 

7.  Sacruin  corpus  consignatur. 

Muudo  surgit  inaudita, 

Dextrum  latus  perforatur, 
Cum  aiiiore  inflammatur 

Restauravit  lex  sain 

Statum  cvangelicuiii: 

Cruentatum  sanguiue: 

Legifl  Christi  parifnrmae 

Verha  miscent  archauorum, 

Refonnatur  ius  couforme, 

Multa  clareut  futurorum, 

Tenet  rittis,  datur  uorinae 

Videt  sanctus  vim  dictorum 

Culmcn  apostolicuru. 

Mystico  spirainine. 

3.  Corda  rudis,  vestis  dttra 

8.  Patenl  statini  itiiri  clavi 

Cingit,  tegit,  sine  cura 

Nigri  fbris,  intus  tia 

Panis  datur  in  meustira. 

Pungit  dolor  poena  gravi, 

Calceus  abiicitur : 

Cruciant  aculci : 

Paupertatem  tauttim  quaerit, 

i  artis  armatura 

De  mutidaiiis  iiichil  gerit, 

In  meinbrorum  apertura, 

Haee  terrcua  cuncta  terit, 

Non  impressit  hos  natura, 

Loculus  despicitur. 

Non  tortura  mallei. 

4.  Quaerit  locum  kchrymarmn, 

9,  Signa  erucis,  quae  port. 

Promit  voces  cor  amarum. 

Unde  mundum  triumpli.t 

Gemit  mocstus  tempus  charum 

Carnem  hostem  superasti 

PerdHum  iu  saeculo: 

Indyta  victoria: 

Montis  antro  sequestratus 

Nos*  Francisce,  tueamur, 

Plorat,  orat  hunio  stratus 

In  advcrsis  protegamur, 

Tandem  mente  serenatus 

\  t  mercede  perfruamur 

Latitat  ergastulo, 

In  eoelesti  gloria. 

5.  Ibi  vacat  rupe  Lectus, 

D>.  pater  pie,  pater  sam ! 

Ad  divina  sursum  vectus 

Pleba  tlevota  te  iuvante 

Spemit  ima  ittdex  rectus, 

Turba  fratrum  comitante 

Elegit  coelestia : 

Mereatur  praemia: 

Carnem  frenat  suh  censura 

Fac  cousortes  supernorum, 

Transformattnn  in  rtgura, 

Quos  informas  vita  morum. 

Cibuin  capit  de  scriptura, 

Consequatur  grex  Minorum 

Abiicit  terrestria. 

Sempiterna  gaudia,  Ameu. 

a.  Text.    Mibb.  fratr.  Paris.  1520  ( 

A).  —  Dauiel  V,  317  ex  Act,  Sar. 

Oct.  II.  p.  801.  Ecclesiologist.  XCVII.  I 

LUg.  1S53.  p.  228.   (B). 

b.  Lcsarten.     1,  2.  Iiude  dlgau  I 

1  —  1,  3.  valde  et  ben,  B.  —  1,  6.  B 

gilaris  A.  —  1,  6.  Iura  dautur  B.  —  2, 

0.  paris  formae  B.  —  2,  7.  dii 

8,  6.  tantara  q.  De  terrenis  nihil  B*  — 

3,  1.  Hic  Franciscas  c.  B.  — 

B.  —  5,  8.  Abigit  B.  —  6,  3.  Furet  B. 

—  6t  ti.  Cicatrices  B.    —    7,  3.  j 

dafur  tfeht  tsor  2:  Munu,  pede  vnlnera 

ar.    —    7,  4.  Cruentatur  B.   —   7,  5.  i 

arcanorum  B.  —  8,  2.  Foris  nig.  B.  — 

J,  1.  SiRiiis  B.  —  9t  2.  Per  quae  muad. 

—    389    — 


567.    De  s.  Francisco. 


1.  Gratuletur  grex  Minorum 
Laeta  promens  vota, 
Cutus  dux  normaque  moruni 
Carnis  mole  mota 
Coelis  ecce  datur. 
Qui  sigillo  suinmi  regis 
Carne  consignatus 
Sub  vexillo  suae  crucis 
Tres  distinguit  status, 
Quibus  quis  beatur. 
Sigua  probant  hunc  bcatum, 
Qui  hi  terris  cofttor, 
Largis  donis  sauitatum 
Pestis  multa  tollitur. 
Quot  sunt  morbi,  tot  medelae, 
Caecis  visus  rcdditur, 
Claudis  gressus,  vis  loquelae 
Mutis  restituitur. 
Defunctos  viviticat, 
Nuva  menibra  construit, 
Leprosos  puritieat, 


6.  Multa  regna  sentiunt 
Hunc,  qui  sic  retioruit ; 
Avcs  huic  ubediunt, 
Dum  h  is  voce  nionuit 

7.  Comprobant  privilegia 
Manuura,  pedum,  lateris 
Tam  pretiosa  vuloera, 
Quibus,  pater,  insigneris. 

8.  Per  seraph  cruce  positum 
Dum  raundo  crucitigeris, 
Tam  nobile  depositum 
Singularis  assequeris. 

9.  0  Francisce,  pater  pie, 
Sanctitatifi  speculum, 
Praesta,  natos  tuae  viae 
Prosequi  vestigium, 

10.  Nostrae  favens  melodiae 
Da  fervorem  seduluni, 
Et  assistens  uiortis  die 
Duc  ad  vitae  bravium. 


ac 

i. 


Quos  hic  non  abhorruit 

a.  Text.    Mone  No.  933  (3,  308)  awt:    Hs.  eu  Vcncdig  Ciass.  IX.  Cod.  145. 
.Jahrh.  ttrit  der  Bemerkttatf:  Plures  alias  ct  diversas  aequentias  canit  ecclcaia 

huuorem  beati  patris  nostri  Francisci, 

b.  Lesarte».    7,  2.  inamirn  Hs.  —  10,  4.  educ  Hs. 


568.    De  s.  Francisco. 


2. 


3. 


Gande  coclum,  tcrra  phmde, 
Flos  Dovellus,  dfgnua  laude, 
Iain  tloret  per  saecula: 
Qui  congaudens  melodia 

Nostri  ehori,  hac  in  via 
Laudis  fundit  pocula. 

Hic  est  novus  legislator, 
Paupertatis  renovator, 
Franciscus  dux  Minorum : 
lesu  passo  compatiens 
Exponit  crucem  sitiens 
Se  genti  paganorum. 

Dum  in  cruce  gloriatur, 
Signum  cmcis  radicutur 
Eius  in  corpuscuio : 
Effluens  cruorem  latus, 
In  vulis,  plantia  clavatus, 
Clare  lucet  saeculo. 


4,  Hic  creaturis  imperat, 
Arcana  suis  reserat, 
Futura  speculatur : 
Orbem  eiornat  semin«.\ 
Felix  tandera  in  agmine 
Coelesti  collocatur. 

5.  Caecos,  claudos,  surdos,  mutos 
Dat  saluti  restitutos 

Tumuli  fragrantia: 
0  quam  multis  vita  redit, 
Lepra,  pestis,  daemon  cedit 
Virtutum  frequentia. 

G.  Ergo  laudes  voce  cordis 
Det  Franeisco  totus  orbis, 
Sumens  tot  charismata : 
Sed  pro  tuo,  pastor,  grege 
Cum  regina  coram  rege 
Semper  offer  stigmata. 


—    390    — 

Text.    Morel  Xo.  411.  S.  230  aus:  Hs.  zu  St.  GaOen  Ko.  546  (Braader) 
Bl.  352.    „Dass  das   Metrum   einigemal  abweicht,   kommt  tn   Altem   Hgmme* 

nicht  selten  vor."    Morel. 


569.    De  8.  Franciseo. 


Exulta  Sion  filia, 
Laudans  inscrutabilia 
In  Francisco  consilia 
Divina  mirabilia. 


Qui  mirus  hic  ingrediens, 
Mirificus  progrediens, 
Securus  hinc  egrediens, 
Sanctus  sanctos  aggrediens  etc 


Text.    Diesen  Anfang  hat  Daniel  II,  207  e  Misa.  PateYiensi  1491. 


570.    De  8.  Francisco. 
(Auctor  est  Thomas  Capnanus.) 

1.  Laetabundus  Francisco  decantet  clerus 
Alleluia. 

2.  Quem  confixit  nobis  clavis  amor  verus 
Res  miranda. 

3.  Mens  in  carne  patuit  novo  modo  splenduit 
Sol  de  stella. 

4.  Vir  qui  sic  refloruit  aves  voce  monuit 
Semper  clara. 

5.  Sicut  Christus  docuit  paupertatem  tenuit 
Pari  forma. 

G.  Nec  prolem  quam  genuit  possidere  voluit 
Hac  corrupta. 

7.  Iam  in  coelis  iubilat,  novis  signis  rutilat 
Valle  nostra. 

8.  Renovantur  oculi,  lingua  crevit  parvuli 
Carne  sumpta. 

9.  Os  mutorum  solvitur,  trinis  vita  redditur,  haeresis  convincitur 
Esse  caeca. 

10.  Lepra  fugit,  saliunt  claudi,  febres  fugiunt,  multa  regna  sentiunt 
Haec  praedicta. 

11.  Soldani  prospera  sprevit  ut  aspera,  sed  hunc  non  laesit 
Qens  misera. 

12.  Ostendunt  vulnera  novaque  munera  dat  quem  genuit 
Puerpera. 

a.  Text.  Daniel  II,  193  e  Miss.  Numburgensi  1517  (A).  —  Mis*.  fratr. 
Paris.  1520  (B).  —  Steht  auch  im  Cod.  S.  Gall.  No.  546  (Brander). 

b.  Le8artcn.  1,  1.  dec.  chorus  8.  —  2,  1.  conf.  novis.  —  6.  Hic  prolem 
genuit,  possidero  noluit  Nec  corrupta.  Dan.  —9.  Sol.multis  v.  B.  —  11.  et  aspen 
ct  sic  non  1.  B. 

c.  Bemerk.  Waddingo  teste  auctor  est  Thomas  Capuanus  Cardinalis  Pres- 
byter  titulo  S.  Sabinae  ab  Innocentio  III.  (f  1216)  crcatuaj  qui  et  plares  com- 
posuit  hymnos.  —  Vtjh  No.  13.  158.  570.  718.  773.  779.  780.  808.  822.  828. 
824.  875. 


—    391     - 

571.    De  beatiBtimo  patre  nostro  Francisco. 

1.  Claret  orbi 

3.  Manus,  pedes, 

Aura  niorbi 
Francisci  devotio : 

Quam  aecendit 

Latus  cedes 

Plagat  ex  incendio: 

Cum  censuris 

Et  ostendit 

Novi  iuris 

Stigmatum  iuapressio 

Ctamat  haec  editio. 

4.  Ergo  plaude 

2.  Signum  Dei 

Digna  laude 

Dedit  ei 

Minorum  religio : 

Seraph  apparitio : 

Magnis  signis 

Martyr  inente 

Dum  insignis 

Fit  pungente 

Patris  exaltatio 

Sic  amoris  gladio. 

Fulget  in  praeraio.  Araen. 

a.  Text,    MisB,  fratr.  Paria.  1520. 

k,"—*fcm~ 

572,    De  heattssimo  patre  nostro  Francisco. 

1.  Franciscum  laudabilem 

Salomon  prudentia, 

Fecit  Deus  similem 

Helyas  constantia, 

Sanctis,  sed  mirabilem 

Helyseus  copia 

Per  merita : 

Faris  datus. 

Patribus  cum  caeteris 

4.  Esaiae  veritas, 

Pater  verus  diceris, 

Danielis  castitas, 

Tuis  datur  posteris 

Hieremiae  charitas 

Lux  et  vita. 

Te  commendat : 

Tu  Enoch  spiramine, 

Te  prophetis  consciuni, 

Tu  Noe  regirnine, 

Apostolis  socium 

Abraham  in  scmirie 
Benedictus: 

Tuumque  martyriuin 

Mcns  attendat. 

Isaac  obediens, 

r>.  0  lux.  meditantium, 

Iacob  multa  putiens, 

Decus  praedicantium, 

Sed  Ioseph  perficiens 

Titulus  humiliuni 

Vere  dictus. 

Prece  njft; 

3*  Moyses  in  rcgulis, 

Apud  Dej  Filium 

Iosue  miraeulis, 

Corda  militantium 

Sed  David  in  populis 

In  ta  confidcntium 

Nominatus: 

Concilia.  Aiihmk 

Text.    Miaa.  fratr.  Partfc  1520. 

573.    Jh  heatissimo  patre  nostro  Francisro. 

1.  Gloria  virorum 

2.  Conserva  tuoruni 

Fratrum  egenoruin 

Statum  tiliorum 

Salvc  Francisrr 

Pater  Fraucisce, 

—    392    — 


3. 

0  foos  professorum, 

6.  Datori  bonorum, 

Vita  perfectorum 

Ut  gregi  sanctorum 

Xos  iuva  Francisce. 

Iungamur  Francisce. 

4. 

Aestus  vitiorum, 

7.  In  regno  coelorum 

Virus  peccatorum 

Choro  angelorum 
Concede  Francisce.  Amen 

Dilue  Francisce. 

5. 

Stigmatum  sacrorum 
Signa  mirandorum 
Ostende  Francisce, 
Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 

574.    Dc  beatissivw  patre  nostro  Francisco. 


1.  Gratuletur  hodie 
Pauperuin  collegio, 
Exsolvat  laetitiae 
Francisco  praeconium, 
Quem  coelestis  curiae 
Suscepit  consortiura, 
In  quo  regis  gloriae 
Contemplatur  filium. 

2.  Iam  in  coelis  fruitur 
Luce,  quac  non  patitur 
Fincm  neque  tcnninum ; 
Hic  pauper  egreditur, 
Sed  dives  ingreditur 
Verum  lumen  luminum. 

3.  Paupertas,  humilitas, 
Pietas  et  charitas 

In  Christo  refloruit : 
In  mente  sinceritas, 
Et  signorum  novitas 
In  corpore  patuit. 
Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


6. 


Dum  in  terris  opere 
Formam  Christi  gerere 
Vult  et  sequi  dogmata : 
Palmis  plantis  latere 
Transfixus  pro  vulnere 
Sacra  gestat  stigmata. 

Hic  splendet  miraculis 
Tautis,  quod  a  saeculis 
Parem  non  invenio : 
A  mortis  periculis 
Liberat,  et  oculis 
Caecis  datur  visio. 

Os  mutorum  solvitur, 
Multis  vita  redditur 
Et  sensus  f reneticis : 
Cunctis  vita  panditur 
Salutis  et  tollitur 
Error  ab  haereticis.  Amen. 


575.    De  beatissimo  patre  nostro  Francisco. 


2. 


In  superna  civitate 
De  Francisci  novitate 
Felix  gaudet  curia : 
Hunc  recenter  nobis  misit 
Qui  mansurum  se  promisit 
Semper  cuin  ecclesia. 

Petrus  claves,  clavos  iste 
Laterisquc  tui  Christe 
Monstrat  privilegia: 


Tu  in  Petro  crucifigL 
Et  hunc  tibi  vis  configi 
Passione  socia. 

3.  Vulneratrix  aliorum 
Istum  solum  dilectorum 
Crucifixit  charitas : 
Quam  in  carne  nulla  disco 
Crucem  carnis  in  Francisco 
Miretur  humanitas. 


—    393     ^ 


[.  Ergo  laudes  huic  solvamus, 
Cuius  festum  celebramus 
Tanquam  patri  filii : 
Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


Ut  finita  vitae  rota 

Sit  ipsius  proles  tota 

Coeli  consors  gaudii.  Amen. 


576.    De  beatissimo  patre  nostro  Francisco. 


Pater  ave 
Potens  prodigiis, 
Qui  suave 
Das  tuis  famulis 
Iugum  Christi : 
Onus  grave 
Vitans  convitiis 
Non  inane 
Te  Christi  proeliis 
Intulisti. 
Stratam  Babel 
Das  in  miraculum 
Zorobabel 
Dei  signaculum, 
Paras  templum 
Vitae  purae, 
Reducis  saeculum 
Crucis  durae 
Politum  speculum 
Et  exemplum. 
Text.    Miss.  fratr.  Paris. 


3.  Christi  morti 
Te  totum  vivere 
Probant  orti 
Clavi  cum  latere 
Sauciato : 

Te  cohorti 
Suae  conscribere 
Venit  Seraph 
Hoc  carne  tenere 
Signo  dato. 

4.  0  de  coelis 
Tuos  considera, 
Coeptos  coelis 
Ignitis  vulnera 
Prece  cura : 
Mundi  praelis 
Calcatos  libera, 
Sie  pro  melis 
His  colens  vetera 
Mors  secura.   Amen. 


1520. 


577.    De  beatissimo  patre  nostro  Francisco. 


1.  Salve  fratrum  dux  minorum, 
Doctor  vitae,  via  morum, 
Vas  coelestis  gratiae: 

Tu  sigillum  summi  ducis, 
Quod  signavit  clavis  crucis 
Manus  sapientiae. 

2.  Salve  verbi  pacis  lator, 
Paupertatis  renovator, 
Novae  gentis  gloria: 
Post  te  currit  tua  scola 
Pede  nudo,  vili  stola, 
Zonae,  bursae  nescia. 

3.  Vas  electum,  vas  virtutum, 
Tui  spernunt  sicut  lutum 
Cuncta  mundi  prospera: 
Salve  decus  verorum  pauperum, 
In  quo  noster  redemptor  iterum 
Monstrat  sua  vulnera. 


0  mirandum  signaculum, 

0  crucifixi  speculum, 

In  quo  Christus  splenduit : 

Tu  parvus  et  humilis, 

Cuius  lingua  fertilis 

Tripliciter  floruit. 

Quod  in  cruce  Christus  gessit, 

In  tuis  membris  impressit 

Amoris  incendium : 

Iam  quot  morbi  tot  medelae, 

Visus,  gressus  et  loquelae 

Ferunt  testimonium. 

Tu  liber  intus  et  foris, 

Scriptus  gesta  Salvatoris 

Sunt  libri  materia: 

In  quo  sanguis  agni  claret, 

Orbis  totus  hic  apparet, 

Et  patrum  magnalia. 


-     394    — 


B 


10 


Novus  ordo,  novus  status 
N«>vi  clavi,  novum  latus 
Probant  privilegia: 
Crucein  pracfers  specialeni, 
Nec  in  terris  habet  talem 
Sanctus  neo  in  patria. 
Salve  templura  pietatis, 
Quae  totius  Trinitatis 
Veraui  fers  imaginem : 
Signa  probant  te  beatum, 
Cuius  ossa  sanitatum 
Vaporant  dulcedinem. 
9.  Martyrii  pahnani  quaeris, 
Cum  Soldanum  verbo  feria 
Sui  ritus  aemulis : 
Quod  inartyr  sis  non  gladio, 
Sed  miro  privilegio 
Cunctis  claret  oculis. 
Spreto  carnis  ornamento, 
Ne  vacilles,  sed  memento 
Quara  vili  hic  tegumento 
Pauper  Christi  tegitur: 
TexL    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


0  pauper  patriarcha, 
Castitatis  fii  et  archa, 
Vere  virtutum  monarcha, 
Felix  qui  te  sequitur. 

11,  Ecce  comes  angelorum, 
Pater  et  custos  minorum, 
Lumen  vitae  via  morum 
Praepollens  operibus : 

0  Francisce,  lux  solaris, 
Crucifixe  siugularis, 
lam  cum  Christo  gloriaris 
In  choris  coelestibus. 

12.  Latus  rubens,  nova  rosa, 
Charitatis  textus  glosa, 
Hac  pkcatus  digna  prosa 
In  hac  die  gaudiosa 
Praebe  te  propicium : 
lesu,  fili  summae  matris, 
Serva  servos  tanti  patris, 
Hic  conaortes  tuae  crucia 
Fac  nos  et  post  verae  lucis 
Supernorum  civium.   Amen 


578.    De  s.  Friderico  episeopo  et  mwtyre. 


(Oest.  ate  Bischof  von 


Utrecht  am  17.Juli  838,  verehrt  am  17., 
18.  Juti.) 


1.  Eia  laudes,  grex  pastori 
Friderico,  plebs  doctori 
Traiecteosi  intona: 
Quite  verbo  vitae  pavit, 
Vitae  viani  praemonstravit 
Vita  verbo  eonsona. 

2.  Hunc  devoti  nos  cauainus, 
Sancte  pater,  tibi  damus 
Voces  symphoniacas : 

Tu  pro  nobis  depreceris^ 
Nomine  qnas  profiteris, 
Pacis  da  divitias. 

3.  Thorum  regis  (et)  reginac 
lllicitura  consobrinae 
Praesul  sacer  arguit: 

a.  Tcxt    Morel  No.  413.  S. 


wderwart*  6 


Hos  coniungi  non  licere, 
Hos  disiungi  oportere, 
Ex  scripturis  astruit. 

4.  Civem  odit  hinc  Augustus, 
Ut  mactetur  iubet  iustus, 
Pius  mandat  impia: 
Femineus  haec  mandata 
Complet  furor,  Deo  grata 
Immolatur  hostia. 

5.  Paradisus  vitem  vitae 
Refert,  suisque  levitae 
Sacramentis  charitas. 
Mox  exsanguis  martyr  ruit 
Cuius  necis  causa  fuit. 

231  am:  Hs.  su  St.Qatten  No.546  (I 


Bl  338,  ohne  Melodie.     Der  Schlms  fchlt. 
h.  Lesarten.    4,  1.  Civ.  audet  Hs. 
c.  Bemerk.  2,  5.  sjrieU  auf  dcn  Namen  Friedrich,  Friedrcich 


ruit, 

(Brande 


Jeb.  in  Trland,  gest.  ah  Abt  des  von  wten   KtoHefi 

&  Mdre  508,    rerehrt  am  i 


1.  Sancto  Dd  famulo 
Fridolino  raerito 
Detur  lans  a  populo. 

2.  Qui  patronum  inctytum 
Fido  plenum  et  pium 
Elcgit  Hilariuut. 

3.  Ob  ipsius  gloriam 
Construxit  ecclesiam, 
Non  curans  invidiam. 

4.  Iste  vivens  et  bene 
Nobili  progenie 
Erat  carens  carie. 

5.  In  mundo  miraculis 
(Sauctus  claret)  variis 
Dans  medelam  languidis. 

TexL    Morci  No.  4U.  6'.  232  aus. 


6.  Fridolinus  inclytus, 
Stirpe  bona  genitua- 

Cultor  Christi  fervMu  . 

7.  lpsiua  per  merita 
Deleantur  omnia 
Nostra  uunc  peccamina. 

8.  Scimus,  per  luiraculuiu 
Suscitavit  mortuum, 
Duxit  ad  iudicium. 

9.  0  felix  coelicola, 
Fridoline,  coelica 

Qui  nunc  vides  agmina, 
10.  Pro  niiseris  supplica, 

Ut  sint  nobis  gaudia 

Post  Iiaec  transitoria. 
Hs.  tu  St.  Galhn  Ko.  546   (Brander). 


ntv  aus 


Irland, 
am  26 


580.    De  s.  Gallo  abbate, 

Grunder   de&  Klosters    St.  GaRen  fa  dn   Srhweix, 
Okt.  637  tn  Arban,  verehrt  am  M.  &k$>) 

(Auctor  egt  Notker  Balbultis.) 


1.  0  dilecte  domino,  Galle,  perenni, 

2.  Hominibus  et  coetibus  angelorum: 

3.  Qui  Iesu  Christi  obediens  arduae  suasioni 

4.  Praedia  patris,  gremiuw  matris, 

5.  Coniugis  curam,  ludicra  nati 

6.  Bpmufli  pauperem  pauper  domiuumsequeii^. 

7.  Et  crucem  gaudiis  praetulisti  Iubricis. 

8.  Bed  Christus  pretio  centuplicato 

9.  Ilaec  corapensat,  dies  iste  testatur. 

10.  Dum  tibi  Q08  omnes  filios  dulci  subilit  affectu, 

11.  Sueviainque  suavem  patriam  tibi,  tralle,  donavit. 
1%  Nec  non  et  iudicem  in  eoelis  apostolorum  chorus  iunctuni  te  fecil 

sedere, 

13.  Te  uunc  suppliciter  precamur,  ut  nobis  lesmn  Christuiu,  (ialli\  poata* 
les  favere, 

14.  Et  lucum  corpnris  eins  pace  replcaa, 

15.  Ac  tuos  supplices  crebra  precc  subleves, 
1G.  Ut  tibi  debitam  honorificentiam 

17.  Laetabundi  semper  mereurui  .^lvere, 

18.  0  Galle,  Deo  dikcte. 

a.  TexL  Di&lel  II,  25.  884.  III,  287  e  Codd.  Mon.  6.  naec,  XI.  (A),  Mon. 
6.  saec.  XI.  (B),  BeroL  1.  sacc.  XI.  (C).  —  Srhubiger  No.  30  e  Co<L  Einaidl. 
Fr.   1.  (D).     —     Mone    No.  1>3G    (3,  311)    aus:   einem   Murbad»  ,-     \Usshnch 

12.  Jahrh.  eu  Colmar  (K).  —  Steht  auch  in     Codd.  EinBidl  106.  lo7    U;;    114, 
121.  Cod.  Btoiaao.  9.  Cod.  8.  Oall.  No.  546  (Brandir) 


—    396    — 

b.  Lesarten.  1.  0  dil.  deo  C.  Dilecto  deo  E.  —  2.  Hominibaiqne  DE.— 
3.  ard.  suas  £.  Dan.  ,>g?gcn  das  Versmass"  Mone,  der  ard.  ausldsst.  —  5.  h- 
brica  nat.  E.  Mone.  —  7.  protulisti  Dan.  —  9.  H.  compensat  GD.  comp.  utDE. 
H.  compensavit,  ut  „beidcs  gegen  das  Versmass."  Mone.  —  10.  Cum  t.  C.  — 
15.  cr.  pace  C.  Dan. 

c.  Bemerk.  Ueber  das  Bhythmisehe  etc.  spricht  Bartsch  8.  10.  26.  39. 
33.  36.  37.  48.  49.  53.  55.  58.  59.  60.  77.  81.  83.  96.  112.  118.  121.  133.  141. 


581.  De  8.  GaUo. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Christe,  sanctis  unica  spes,  salus,  vita  atque  gloria  perpetua, 

2.  Cuius  charismate  sicut  India  ita  flagrat  et  Hibernia. 

3.  Quin  insuper  mirando  modo  nova  mittit  luminaria, 

4.  Quae  Galhae  vel  Germaniae  corda  foveant  sterilia. 

5.  Ex  quibus  probati  per  omnia 

6.  Nos  beati  Galli  merita,  tui  confessoris,  inclyta  recolentes,  eius  clare 

devote  curamus  sollemnia, 

7.  Ut  sicut  praesens  sua  tempora 

8.  Virtutibus  concessis  tuo  munere  clarificavit,  ita  nostra  temperet  de 

coelo  tua  concomitante  sese  gratia, 

9.  Daemoniacas  domans  rabies  atque  sanitatum  tribuens  medicamina 

10.  Et  veniam  lapsis  deprecans  iugi  supplicationum  sanctarum  instantia, 

11.  Nec  non  pacis  gaudia  et  transitivae  vitae  commoda  atque  sempiterna 

cum  sanctis  praemia, 

12.  Ad  quae  meretricibus  et  publicanis  viam  pandere  consuevisti  poeni- 

tendi  remedia, 

13.  Te  sanctum  pro  nostris  reatibus  ad  cruciamenta  volens  permittendo 

probrosissima, 

14.  Ut  tui  participes  spiritus  ad  patris  dexteram  infinita  perfruamur 

gloria. 

a.  Text.  Mone  No.  935  (3,  810)  aus:  Hs.  zu  St.  GaUen  No.  878.  p.  266, 
mit  Neumen.  —  Daniel  V,  99  e  God.  S.  Gall.  No.  546  (Brander).  —  Stcht  aueh 
im  Cod.  Einsidl.  saec.  X. 

b.  Lesarten.    10.  sanctorum.  Dan. 

c.  Bemerk.  Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  8.  10.  38.  117. 
120.  127.  134.  136. 


582.    De  ss.  GaJlo  et  Othmaro  abbatibus. 

(Othmar  stammte  aus  Schwaben,  Abt  in  St.  Gallen,  starb  16.  Nov.  759,  ver- 

ehrt  16.  Nov.) 

1.  Hoc  loco  vencrando  mcrito  gratulentur  omes  inhabitantes,  atque 

chorus  laudem  digne  personet. 

2.  Locum,  ut  praeclaro  lumine  candelabra, 

3.  Iugiter  exornant  Gallus  atque  Othmarus, 

4.  Quis  firmiter  inerat  regularis  vita, 

5.  Quos  suaviter  iunxerat  vera  relligio, 

6.  Qui  huius  mundi  temporalem  principum  gloriam  ambo  contempserant 


Bl 


Et  regulari  membra  plecti  rigore  pro  Deo  valde  dilexerant. 

Xunc  annulus  ossiunt  ipsorum  varia  praebet  lan^uidis  artubus  smi- 

tatis  duua, 
nieritorum  piorura  decoa,  honor  et  gloria  beatifl  angellfl  suciat, 
Cuin  quihus  flemper  fruuntur  promissorun»  perlienmum  lumiue  in  Dei 

dextera. 
Voi,  abbatefl  elaros,  nosmet  deposcimus,  ut  Deum  sedulis  precibus 

DretiSj  ut  riostram  cleinens  gubernet  vitam.   Amen. 

a.  Text    Morel  No,  416.  5.  333  nwa;  Us.  tu  St.Gallen  No.  546  (Bratider), 
365  mit  der  Melodie, 

b.  Be inerk.     Vql  oben  No.  410. 


583.    />e  s*\  OflZ/o  tt  Oikmato. 


4. 


Hi  sunt  luroinaria 

Diviuitus  lueentia, 

Duo  nuiuero,  tenebras  fugantia. 

Viri  misericordiae, 

Quoruui  iustitiac 

Coram  Deo  non  sunt  in  oblivione, 

Hi  sunt  duo  pigmentaria, 

Thymiama  suave  redolentia. 

Reiuisit  Rhetia  patrem  huncOth- 

marum, 
Geouit  Suevia  quem  virtute  ela- 

rum. 


& 


6, 


Gallum  primitus  quo  BttOfl  servos 

pascat  et  tueatur 
Yuto  suppli  . . . .  piutnque  Oth- 

marum. 


Hic  locua  quorum 
horte  tutus 
paceque  sit . . 


tenet  artus, 


.  ,  laude  tibi  doxa,  sanetoruui 
rex.   Alleluia, 


t    Daniei  V,  82  hut  .  tlen  aus:  Cod  B.  Qall.   N<>.  846 

tauidcr),  #/.  143.     Eitte  Al*  rsttimmelten  J>  ich 

l  Morel. 


584.    /)c  8,  cvpo  Constantiensi. 

(Gtb.  r  TB  tu  Wannenhvttf  h,,   B  hrt 

\.  Sancti  spiritus  assit  nobis  gratia, 

2.  Quae  sauctos  eempei  Buos  Eactt  esse  eonspicuos, 

:t.  ln  terria  illustrando  et  super  astra  locando, 

4.  Meritis  quorum  ornat  iogiteff  poluiii, 

5.  Qui  prae  fulgore  claruni  supcrant  solem. 

Quo  dies  haec  festiva  nobis  premcns  nubila  noctis 

7.  Arridet  splendens  novo  sule,  tiltra  siderum  moreni, 

8,  Uui  canit  haec  DOStra  concio  ovans  ore  Qfganico, 

•J.  Augelieis  hymnis  eoncreuaris,  almo  patruno  iubilans, 
iu.  Gebehardo,  praesuli  praecelso  et  sanctissiuio, 

11.  Qi  rtiis  Banguine,  claro  germiue, 

12,  Stirpem  hanc  generosam  non  de^enerat  istr, 
ied  exornat  quam  maxi 

14.  Qui  ipsius  ab  exortu  quaeritando  Chrietam  eius(jue  servando  donum, 

15.  Rex  coeli  terraeque sibi  dilectum  per  virtutes  < M.hrliardum  agnosceus, 


—    398    — 

16.  Super  speculam  exaltans  illum,  torrem  Sion  observarc  ordinat, 

17.  Hic  adornatus  ac  pastorali  curae  dcditus, 

18.  Pascua  vitae  ovibus  Christi  monstrat  optimae. 

19.  Hic  homincm  casu  contritum  sublevat  et  per  membra  solidat, 

20.  Qui  divisas  per  undas  Padi  transiit,  ut  Iesus  Nave  fecit. 

21.  Solo  iussu  claudum  erexit  et  habita  tuis,  Christe,  servis  disperait 

22.  Te  testamento  fecit  haeredem,  notam  tibi  fundans  aedem. 

23.  Postquam  omnia  erogavit  largiter 

24.  Atquc  mensurain  sibi  datam  conservis  ministravit  prudenter, 

25.  Tibi  animam  hodie  reddit  laetam. 

2G.  Hunc  tc  (Christe),  nobis  ut  reconciliet,  plebs  omnis  fidelis  et  iubi- 

laus,  (orat). 
27.  Hunc  diem  gloriosum  fecisti,  sancti  spiritus  assit  nobis  gratia. 

Text.    Morel  No.  419.  S.  234  aus:  Hs.  zu  St.   Qallen  No.  546   (Brander), 
Bl.  303.  —  Eine  Nachahmung  von  No.  124. 


585.    De  s.  Gebehardo  episcopo  Constantiensi. 

1.  Gaudete  iusti  in  domino  hac  clara  die, 

2.  Callaudantes  Christum  consonis  vocibus  et  organis, 

3.  Qui  in  sanctis  suis  laudabilis  est  et  mirabilis. 

4.  Quos  glorificat  mira  gloria  in  terra  ac  super  sidera. 

5.  Hinc  est,  hodie  quod  veneramur  haec  sacrosancta  sollemnia 

6.  Sanctissimi  praesulis  Gebehardi,  qui  ornat  mundi  polique  curiam. 

7.  llic  nobili  stirpe  progenitus,  nobilior  sed  refulsit  moribus. 

8.  Qucm  rex  potens  dispensatorem  familiae  suae  consulendo  praetuht, 
0.  Ut  talentum  sibi  collatum  ad  usuram  daret,  nec  sub  terra  tegeret 

10.  Quo  ditavit  multos,  torrendo  dure  improbos,  rogando  leniter  sub- 

iectos  atque  corrigendo. 

1 1 .  Dispersit  terrena,  ut  compararet  aeterna,  fundans  tibi,  Christe,  aedem 

teque  fecit  sibi  heredcm. 

12.  Pulsanti  tibi  occurrit  gaudensque  te  excepit, 

13.  Lucernam  manu  ardentem  invenisti  tenentem. 

14.  Iam  tua  gaudia  iutravit,  „iuge,  felix,"  hodie  audivit,  cum  pccuniam 

cum  lucro  tibi,  rex,  restituit. 

15.  Nunc  candet  intcr  lilia  ornans  sacerdotum  agmina,  inter  nomina 

angclica  iubilat  alleluia. 

16.  Hunc  nobis  siste  fautorem,  te  petimus  auctorem. 

a.  Text.  Monc  No.  938  (3,  312)  aus:  einer  Petershauser  Hs.  *u  HeMr 
bcrg,  12.  JaJirh.  Bl.  7.  mit  dcn  Musiknoten.  —  Daniel  V,  299  hai  den  Text 
aus  Monc. 

b.  Bemerk.    Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S. 26* 39. 41. 1W. 


586.    Bc  s.  Georgto  milite  et  martyre. 
(Aus  Kappadozien,   trat  noch  sehr  jung  in  die  Kriegsdienste  des  Kaisers  Dio- 
klctian,  wurde  cnthauptet  am  23.  April  303,  verehrt  am  23.  Aprii.) 


1.  Veni  potentissimi 
Milcs  ct  fortissimi 
Regis,  flos  militiae: 


Militum  dux  optime, 
Victor  invictissime, 
Respice  nos  hodie. 


—    399    — 

2.  Torracnta,  quae  passus  es, 

4.  0  Georgi  nobilis. 

Vineerc  qui  iussus  es 

Constans  et  iiuniobilis, 

Pro  divino  nuinine: 

Pro  plebis  miseria 

Rotarum  (atque)  verberuni 

Interpelki  dominum, 

Igniuin  et  carcerum 

Sordefl  lavans  criminum 

Fuso  tandem  sanguint\ 

Eius  daiitc  gratia. 

3.   Serva  ttiuin  popuhun, 

5.  Corporis  spurcitias 

Maxime  qui  titulum 

Et  cordis  nequit  | 

Servant  tui  noniiuis : 

Fac  nos  omnes  tergere : 

Infideles  reniove, 

Ut  detur  in  gloria 

Fide  fortes  confove, 

Dei  laudes  gratia 

Vitara  poscens  Imninis. 

Cum  beatis  canere. 

a.  Text.    Morel  No.  422.  S.  £30  am;  tU,  zu  St.  Galkn  No.  546  (Brauder) 

mit  der  Aufschrift:   De   sancto   Georgio    mitite   ac    martyre  Christi  pulchra  »e- 

quentia. 

b.  Lcsarten.    4,  1.  Geori  Hs,  —  5,  4,  Ut  possimus  iu  Hs. 

587.    De  s.  Georgio. 

I.  Sume  laudes,  pelle  fraudes, 

4.  Hic  reginam  in  agone 

Inclyta  Ferraria, 

Confortavit  et  coronae 

Teeiim  laudent,  non  defraudent 

Coeli  participium 

li,  tcrrae,  maria, 

Hic  accepit,  non  decepit, 

2.  Cum  patronus  vere  bonus 

Ob  hoc  currit  ct  non  repit 

Tibi  sit  Georgius, 

Ad  Dei  palatium. 

Fortis  pugil  pro  te  vigil 

Hic  martyr  egregius. 

3-  Qui  draconem  intei fecit 

5.  0  Georgi,  funde  preces, 

Et  malorum  arefecit 

Urbis  tuae  tolle  faeces 

Vires  et  insidias, 

Atqur  omneni  Booriam: 

Regis  natam  liberavit, 

15 1  mundati  et  purgati 

Detiique  non  cxpavit 

Te  ductoro  perducaiitur 

Minas  et  potcntias. 

Ad  coelestem  gloriara. 

o.  TexL     Mone  No,  946  (B,  319)    flMf;    Bfc  m  Karhruhc  v.  7ft    ron    143<J 

mit  den  Musiknoten. 

b.  Lesarten.    4,  1.  Haec  scheint  richtigcr.    Mnue. 

c.  Bemerk.     „Durchden  Mittelrcim  5,  4  entsteht  eine  reimhse  Zcile  5,  5." 

Bartech  S.  i. 

588.    De  $.  Georyn*. 

1.  IIoc  io  natalitio 

locundeturanimo 

Martyri  Georgio 

Spiritali  «audio, 

Laudcs  solvat  annuas 

8«  Iste  membruin  capilis 

Piae  plebis  charitas. 

Viccm  agens  pahiiitis 

Frcundatis  vincam 

Mundi  huius  areara 

2.  Celebret  ecclesia 

Sprevit  cum  divitiis, 

Festa  tum  solemnia, 

Dando  se  suppliciis. 

400    — 


Tortor  furit,  sed  hunc  urit 
Ymber  sancti  spiritus ; 
Martyr  ovat,  quando  novat 
Poenas  huius  impetus ; 
Sic  insanus  Dacianus 
Irae  flagrat  aestibus. 


Inserit  alacrius 
Verbi  Dei  semina 
Vitae  spondens  praemia. 

8.  Inter  hostes  stat  securus 
Martyr  palma  fmiturus, 
Fide  firma  robur  mentis 
Ne  frangatur  in  tormentis, 
Damna  suffert  corporis 
Spe  superni  luminis. 

9.  Martyr  florens  dedit  fructus 
Tanquam  donum  pellens  luctus, 
Claudos,  caecos,  rebre  laesos 
Medicinam  per  divinam 
Sacer  curat  medicus. 

10.  0  Georgi,  civis  coeli, 
Ora  pro  grege  fideli, 
Inde  crurifragio  Ut  migrantes  ex  hoc  mundo 

Martyri  Georgio  Gloriemur  cum  iocundo 

Iam  consumtis  genibus,  Angelorum  domino. 

a.  Text.    Miss.  Frag.  1507.    Die   Abschrift  verdanke  ich  H.  Hasak.    — 
Daniel  II,  203  hat  daraus  die  erste  Strophe. 

b.  Lesarten.    8,  6.  superne,  verdruckt  oder  oerlesen  statt  snperni. 


Dictum  mirum,  uxor  viruni 
Linquit  Alexandria, 
Baptizatur  et  levatur 
De  percepta  gloria. 

Mollis  sexus  consors  thori 
Nutu  Christi  parat  mori 
Ducta  Dei  digito 
Claruit  martyrio. 


589.    De  s.  Georyio. 


Martyr  milesque  Dei  Georgius  fortis 
Agone  triumphans  summi  Regis 
Terrenam  linquens  gloriam 
Tyrannum  devincens  Dacianuin 
Tormcnta  spernis  plurima. 
Te  rota  frustis  partita 
ebis  quinis 

Sed  iussu  Christi  vivens  protinus 
Mensam  regressus  es  regiam. 
Clausum  perdebat  te   arbor  alta 

nimis 
Decorata  cum  ttoribus  variis. 
Mensam  tu  divino  onerasti  cibo, 
Atque  potum  et  salvasti  mox  filium 

viduae. 
Tu   facis   ydolum    responsa   dare 

fusile. 
Destruis  omnia  regis  ydola 
Muta        prite         coram  populo. 
Alexandrinain  tu  revocas 
Fidei  dogmate  reginam. 
Quae  decollata    mox    pro  Christi 

nomine 


i  Maduit  cruore. 
i  Tu  regis  minas  contempnis 
1  Contempnis  coactus  sartagine 
j  Fervente  igne  superno repletusrore. 
!  Suscitans  cx  sarcofago, 
Signa  dans  misero 
Coram  nephando  rege  Daciano 
Pulvis  antiquus  septem  corpora 
Reddit,  ut  pristina  caro  fuit. 
Nam  demum  relicta 
Per     tergum     militum     corruunt 

moenia 
Ignea  concremata. 
0  victor  insignis  athleta  inirabilis 
Tormentis  variis   versans  septem 

annis. 
Ut  elegit  sanctus  iacet  Georgius 
Ense  trucidatus. 
Hunc  humili  prece  melodiis 
Suavibus  cuucti  flagitemus, 
Ut  nobis  veniam  ergo  Iesum  Chri- 
stum  interpellet. 


Text.    Miss.  Basil.  1510,  im  Anhang  geschrieben.  —  Ber  AbschreiberkomUe 
einige  tnit  Abkiirzungen  geschriebene  Worte  nicht  lesen. 


—    401     - 

590*    De  jfc  Gercone  et  $ui$  mititibus. 

1.  Maiestati  sacrosanctae 

6.  Deraum  eunctis  immolatis 

Militans  cuni  triumphante 

Iti  odorem  suavitatis 

Iubilet  ecclesia: 

Differuntur  aliqui : 

De  triuuiplio  Thebaeorum 

Qui  in  partes  distributi 

Et  salute  peccatorum 

Distributi  sunt  saluti 

Per  horum  suffragia. 

Plurium  tidelium. 

2.  Hi  suiit  viri  testamcnti, 

7.  In  Veroua,  Agrippina, 

Qui  ruinam  detriinenti 

Ut  in  Troia,  loca  trina 

Reperant  angelici : 

Consecrant  inartyrio: 

Viri  fortes  veri  David, 

Holncaustum  partiale 

Quibus  bostes  expugnavit, 

Nulla  taraen  sine  sale 

Carnem,  mondum,  daemonem. 

Foederis  oblatiu. 

3.  Cives  domus  Pharaonis 

8.  Cum  trecentis  et  bis  noris 

Civitatem  visionis 

Signat  comes  Gereoiiis 

Visitant  et  pracsulem: 

Abrafaae  victoriam : 

A  quo  sacri  catechismi, 

Bis  quindenis  et  ter  centum 

Sacramentis  et  baptisini 

Duple\  Yietor  testamentuui 

Imbuuntur  gratia. 

Et  crucis  mysterium. 

4.  Romae  fide  confiniiati, 

9.  Pius  Cas<ius  cum  septenis 

Castra  movent  coinitati 

Septiforrai  dono  plenis 

Bomanonun  aquUae: 

Dono  sancti  Pnenmatis : 

Dis  profauis  immolari 

lesu  boue,  cuius  duiia 

Iubet  Caesar  et  vocari 

Nustra  bona,  flui  corona 

Thehaeorum  agmina. 

Es  tuorum  militunL 

3ed  Thebaeij  viri  Dei, 

1U-  Hae  patrona  legione 

Qoae  sunt  Dei,  reddunt  eiv 

Nos  in  bouis  summe  bone 

Caesari,  quae  Caesaris: 

Loca  potioribus: 

Bis  viritim  dccimati 

Ubi  Patris,  ubi  tui 

Summae  liliant  maiestati 

Et  Anioris  sacri  frui 

Decimarum  decimain. 

Mcreamur  gluria. 

*.  Text.    Mone    No.    950    (8,    321)    aus:     Ih.    zu    Munchen ,    Clm.    10075. 

14.  Jahrh.  mit  im  Melodie  (A),  —  Daniel  11,  199  (B),  ohne  Angabe  der  Quellet 

wahrscheitthch  au*  Adelphus.  —  Serj*  Dav.   1495  (O.   —   Mis«>  Colon.  1504  (D), 

Mogunt.  1507  (E).  —  Addphns  94  (F).  —  Wackernagel  I,  135  aus:  Miss.  Mog. 

1497  (G)  md  Mone.    Stcht  auch  iwi  Cod.  S,  Gall.  Ko.  544  (Brander). 

1>.  Lrtartcn.     1,  8.  IubiJai  E.    —    3,  4.  catherifimi  CD.    —    4,  4.    Iliifi  A. 

immuhire  .  .  \oeare  Mone,  Me  tmdern  immolari  .  .  voeari. —  4 — 5.  et  neeari  E. 

—  5»  0.  decimnm  B.  decimas  Mone.  „decimarum  deeimae  iti  der  hochste  Zehntcn 

und  ftfirh  thut  bibUschen  Sjtrftchgcbrauche  ausgcdritckt."  Mone.  —  6,  8.  deferun* 

tnr  E.    —    tfT  5.  Attrilwt.i  E.  ilistrihuti  AB.  dettHbatf  Mone.    „//<  G 

nati  odcr  cin  ahnUch*4  Wortil  Wack.,  der  destinati  im  TesA  ka%  —  '6,  6.  1'lu- 

riini  E.  —  7,  2.  TJhot  <  D,  —  7,  5.  Nulluni  B.  —  8,  3.  Abrae  DEF.  Yictoria  A. 

—  9,  1.  cum  fvhlt  Mone.  —  9,  2.  8Cptiformia  AC.  —  9,  5,  et  cor.  E.   —   10,  t. 

bona  A.  —  10,  5,  Et  fehlt  EG, 

"--— ~~~- 

AVArnn,  0fq«t*l*l.                                                                                                                    26 

—    402    — 


591.    De  8.  Ooare  confessore. 

(Stammte   au»   Aquitanicn,  kam  519  nach  Deutschland,  starb 

verchrt  6.  Juli.) 


6.  JuU  575, 


1.  Laudes  Christo  cum  gaudio  7. 
Nostra  pangat  devotio, 
Cuius  misericordia 
Nobis  tanta  dat  gaudia. 

2.  Tam  praeclarum  confessorem 
Amplectamur  ut  Goarem,  8. 
Eius  per  mirabilia 
Illustratur  ecclesia. 

3.  Hunc  virtutes  meritorum 
Sic  ornabant  (et)  signorum, 
Dum  in  carne  militaret 
Et  ad  coelos  anhelaret. 

4.  Ut  non  solum  elementis, 
Sed  bestiis  et  iumentis 
Verbo  Dei  imperaret 
Et  daemones  effugaret.  10. 

5.  Ydolorum  hic  culturam 
Extirpando,  fidem  puram 
Cunctos  docet  observare, 
Creatorem  adorare. 

6.  Hospitalem  se  praebebat,  1 1 
Peregrinos  colligebat, 
Christum  regem  in  his  vere 
Se  confidens  suscipere. 

a.  Text.    Morel  No.  427.   S.  237  aus: 
dem  Severu88tift  in  Boppard.    Mitgetheilt  v 
preu88en). 

b.  Lesarten.    9,  1.  attende  Hs.  —  9, 
H8.  —  10,  4.  Et  duplicem  Hs. 


Ab  iniquis  accusatur, 
Virtus  Dei  protestatur 
Hunc  immunem  falsitatte 
Et  cultorem  veritatis.  * 

Infans  namque  proloquitur, 
Dum  a  sancto  praecipitur, 
Vis  naturae  quod  non  erat, 
Triduanus  nam  fuerat. 

Quam  devote,  quam  attente, 
Ore,  corde,  pura  mente 
Hac  in  vita  peritura 
Orat  Deum  pro  futura. 

Nunc  beatis  spiritibus 
Iunctus  in  coelestibus 
Una  stola  decoratur 
Duplicemque  praestolatur. 

Huius  ergo  interventu 
In  extremo  nos  adventu 
Iudex  iuste  conservare 
Cum  electis,  rex,  dignare. 

eitiem  Graduale  des  14.  Jahrh.  am 
on  Pfarrer  Nik  tn  Enkirah  (Bhem- 

8.  petitura  Us.   —   10,  2.  adiunctif 


592.    De  s.  Qorgonio  martyre. 
(War  Kdmmerer  des  Kaisers  Diokletian,  verehrt  9.  Sept.) 


1.  Hac  in  die  triumphali 
De  triumpho  spiritali 
Nostra  plaudat  concio : 
Reverenter  solvens  vota, 
Puro  cordc,  mente  tota 
Martyri  Gorgonio. 

2.  Mundo  plures  militarunt, 

Qui  post  mundum  conculcarunt 
Atroci  lnartyrio : 
Inter  illos  hic  athleta 
Mundum  vicit  morte  spreta 
Securus  de  praemio. 


3.  Ut  Helias  Heliseum 
Animavit  Dorotheum 
Ad  palmam  victoriae : 
Dignitates  regis  vani 
Sprevit  Diocletiani 
Laudans  Regem  gloriae. 

4.  Membris  tentus  in  tormentis 
Tantus  fuit  vigor  mentis, 
Ut  dolores  vinceret: 

Sale  sparsus  et  aceto 
Poenas  tulit  vultu  laeto, 
Ut  post  mortem  viveret 


—    403    — 


iaceratur  niultis  modis, 
Sed  sublaqueatus  notiis 
Migrat  ad  coclestia: 

TexL    Misb.   Mindcnfie    1513. 
Misb. 


Cuius  prece  Deo  grata 
Stola  nobis  vitae  data 
Vivauius  in  gloria. 
—    Daniel  II,  215  hat   ilie  i,  Strophe  at*s 


(Geb.  540  *u  ttomt 


1 


593.    De  s.  Gregorio  L  papa. 

ttm  Papst  crwtiMt    590,   gest.  12.  M&ts  604,    verehrt 
12.  Mtws.) 


Laudes  canamus 

nostro  redemptori  Christo, 

qui  venit  uos  salvare 

Kt  livore 

suo  sibi  dedicare 

ecclesiani  dedieatam, 
%  Mundans  eam  semper  rivulis 

inebriatis 

Ri^aiis  montes  de  superioribus 

nubibus. 
3.  Ct  vallcs  hahundent  frumento 

et  faoc  Bolkmmo 

Una  proclament  eanentes 

odas  tripudjautes. 
L  Eia  egregfc  papac  romano, 

iloctori  pangainus  CJregorio, 

Qui  fulsit  mundo  et  novura  sidus 

doctriiiis.excmplisetvirtutibus, 
5.  Qui  genus  eximiuni 

et  sanctuni,  quo  nituit, 

magnifice  extulit, 

Cui  pneuina  ut  columba 

in  auriculam  stillavit 

documcnta  inystica. 
&  Mundum  contcmpsit 

et  abiecit 

Pompas  et  opcs 

Christo  dedit. 
ptcuo  instructus 

Hamine  condidit 
ptena  coenobia, 

Angelus  hunc  petit 

ut  naufragus, 

Agapem  q  uaerit , 

tribus  vicibus 

Accepit  et  redit, 

discuui  argenteum 

demutfl  laetus  perdpit 

Poot  baec  assumitur 

Christofjue  inonstrante 

papa  eonstituitur. 


Mox  ingninariam 
pestem  restinxit 
plebemque  suam  sauavit, 

9.  Psallentum  choris 
modulamiua 
eomponit  dulcisona 
hymnizans, 
Anglorum  gentem 
convertit  ad  Ckristum 
totumque  praedicans 
illustrat  mundum. 

10.  E  tenebris  fratres  funeto-. 
prece  solvit  excommunicatos. 
Et  ignibus  inferorum 
Traiannm  tyranuum  eruit. 

11.  Qucm  gratia  Dei 
tam  plene  perfudit 
clemcntia, 

Ut  quicquid  habere 
posseU  gratis  Christo 
distrahcret. 

12.  Virginum  Romae 
sacrarum  pavit 
tria  millia. 
Corporis  Chnsti 
panem  carnis  mutat 
iu  effigiem. 

13.  Angelum  Dci  pavit, 
a  quo  post  audivit, 
quod  se  Christus  elegit, 
Magos  caecavit, 

equo  daemonem  fugavit 
et  ecclesias  ornavit. 

11.  Aegra  caro  cius 
sriii[nT  fuit, 
mens  tamen  intenta 
coelo,  ubi  nobis 
impetrct  beata     , 
praemia  sanctorum. 

26* 


—    404    — 

a.  Text.  Mone  No.  962  (3,  881)  auz:  Hs.  zu Heidelberg,  worin  dieRfa 
hauser  Chronik  steht,  Bl.  19,  aus  dem  12.  Jahrh.  mit  den  Mueiknoten. 

b.  Lesarten.    4,  4.  et  fehlt  Hs.  —  7,  2.  reddit  Hs. 

c.  Bemerk.  Ueber  das  Bhythmische  ete.  spricht  Bartsch  8.  30.  41.  69.7 
—  „Die  Sequenz  tourde  auch  in  Petershausen  aemacht,  befoigt  aber  die  Begt 
der  Troparien  nicfit  so  genau  urie  die  alteren  Lieder  dieser  Art.  Die  ParaOi 
strophen  jedes  Abschnitts  hdben  zxoar  unter  sich  gleiche  Melodie,  aber  htk 
regelmdssige  Abtheilung  der  Verse  und  keine  uberall  gleiche  Sylbemakl,  «n 
durch  den  vorherrschenden  Beim  die  richtige  strophische  Form  in  Assonatm 
aufgeldst  wurde."    Mone. 


594.    De  s.  Grregorio  martyre. 
(War  Priester  zu  Spoleto  in  Italien,  gest.  304,  verehri  am  24.  Dez.) 


Martyrem  egregium 
Fortemque  Gregorium 
Laudet  nostra  concio : 
Quem  dedit  Coloniae 
Regio  Ytaliae 
Spolitana  natio. 
Hic  sub  Flacco  praeside 
Ipsius  non  timide 
Offert  se  iudicio : 
Verbum  verbo  redditur, 
De  fide  concipitur 
Grandis  disputatio. 
Nil,  ait  Gregorius, 
Nostra  fide  verius, 
Ego  sum  christicola : 

a.  Text.    Miss.  Golon.  1504. 

b.  Lesarten.    4,  1.  plurimis.  Mis. 


Deum  vivum  astruo, 
Deos  plures  respuo, 
Non  deos,  sed  idola. 

4.  Flaccus  poenis  pluribus 
Iubet  et  atrocibus 
Perire  Gregorium: 
Gaudet  martir  patiens, 
Poenas  intrat  moriens 
Coeli  refrigerium. 

5.  0  martir  laudabilis, 
Mundo  venerabilis, 
Et  decus  Coloniae, 

Te  pulsamus  precibus, 
Nos  cum  tribus  regibus 
Duc  ad  thronum  gloriae. 


596.    De  s.  Grumperto  confessore. 


Sursum  corda  dirigamus, 
Ut  amore  ferveamus 
Iesu  Christi  domini: 
Christi  semper  in  honore 
Psallat  mente,  psallat  ore, 
Qui  concordat  nomini. 
Ipse  laus  est  angelorum, 
Ipse  salus  electorum, 
Ipse  spes  et  gloria : 
Laudes  ergo  salvatoris 
In  Gumperti  confessoris 
Pangimus  memoria. 
Ille  Deo  militavit, 
Vicit  mundum,  triumphavit 
Debellatis  hostibus: 


Hostes  erant  carnis  motus, 
Quibus  Deo  vir  devotus 
Restitit  instantibus. 
Cum  ad  fidem  traheretur, 
Ne  a  fide  laberetur, 
Domuit  carnalia: 
Festinando  ad  salutem 
De  virtute  in  virtutem 
Posuit  vestigia. 
Homo  vitae  singularis, 
Disciplinae  salutaris 
Est  adeptus  gratiam : 
Vixit  caste,  vixit  pie, 
Sacrae  virgini  Mariae 
Construens  ecclesiam. 


405 


Kilianus  seminavit, 
Quod  Burchardus  irrigavit, 
Quod  Gumpertus  nicssuit: 
Semen  erat  verbum  Dei, 
tfetsis  fructus  sanctae  spei, 
Qua  Gumperttts  viguit. 
O  Oamperte,  sufirag&tor, 
Esto  nobis  consolatur, 
Subveni  clamantibus: 


Ad  peccata  redimenda 
Tuo  regi  nos  cominenda 
Meritis  et  precibus. 
Audi,  Iesu,  supplicantes, 
Audi  tuae  postulantes 
Opis  adminicula; 
Et  placatus  his  patronis 
Ad  supernae  visionis 
Duc  ii03  habitacula. 


a.  Text.  Mone  No.963  (3,  333)  aus:  Geschriebcnen  Zmdtzcn  in  detn  W&ri- 
burger  Messbuch  von  1484  in  dortiger  Bibliothek.  Gumpcrt  war  dcr  Patron 
der  Stiftskirche  eu  Ambach,  wofur  dieses  Licd  gcmacht  wurdc.    Mone. 

b.  Lesartcn.  1,  3.  Iiiesu  Hs.  —  6,  2.  erogavit  Hs.  —  7,  5.  besser  tuia. 
Mone.  —  8,  3.  ammin.  Hs. 


(Oeb, 


597 
6.  Mai  97 


De  st  Semriec  II   nnperatore. 

Kaisct   M>3f  gcst.  13   Juli  1024, 


Abbach  hei  Rcgcnsbun 
rehrt  15 


rq,  Afj 


L  Laudet  onmis  spiritus, 
Christuin,  qui  divinitus 
Coronavit  gloria 
Gloriosu  in  cotj fes  so ren  i , 
Quetn  patronUDQ  et  aflctorem 
Haec  culit  ecdcsia. 

2.  Homo  vetus  in  peec 
Pnmam  stolam  novitatis 
Reeipit  cum  aiinnlo: 
Quisquis  mente  puriore 
Plaudit  manu,  psallit  ore 
Digne  Dei  famuln. 

3.  Post  sex  legens  dubitat 
Rex,  qtiem  sensum  tencat 
Oratto  truneata: 
Sextus  annus  volvitnr 
Et  problema  solvitur 
Corona  duplicata. 

Purgatura  crimir 
Notara  virgo  virginis 
Vendicat  pudorem : 
Purgat  adulterium, 
Ignitoruin  vomeruni 
Non  sentiena  calorcm. 


r>.  In  Cassino  monte  curam 
Bcnedicti  post  pressuram 
Longam  sentit  calculi: 
Quem  cum    nusquam   sit   rtm- 

tactum, 
Corpus  tameu  inde  tractum 
Admirantar  singuli. 

6.  Angelus  fortis  militat 

In  castris,  victorem  gloria 
Coronans  hoste  fugato : 
Precibus  crebris  iustat, 
Alienis  curis  vacuus  vacans 
Deo  saepius  orbe  pacato. 

7.  Cum  migraret  ex  hac  vita 
Fiuem  rei  heremita 
Didicit  ex  daemone: 

Nil  invetitum  morte  dignum, 
NYque  foenum,  neque  lignum, 
Ni)  humiuis  iu  homiue. 

8.  Talis  Ghristo  deserrivit, 
Talis  Christo  vivens  vivit 
In  aetennv  patria : 
Servus  tuus  et  amicus, 
Tua,  Deus,  nos  Heinrims 


Consoletur  gratia. 

a.  Tcxt.    Mone  No.  966  (3,  535)  aus :  Hs.  fii  trg  E.  60.  Bl  79  (k). 

Sollerii  acta  s.  Henrici  imp.  p.  S2.  aus  dcm  Bamberacr  Mettbueh  [\i).  Zun 
GraduaUen  s.  Hcinr.  12.Jahrh,  (fi  efer  BibliotMt  jw  Bambtrg  \V.  D).  lls.  *u 
Bumhrrff  Ed.  III.  0.  12.  Jahrh.  (E).  H**  :u  S.  Taul  tn  Kttrnten  No.  48.  l^.Jahrh. 
{?).  —  \l\^  Basil.  1510  (G).  — Daniel  Y,  105  hat  den  Tcxt  aus  Mone.  — 


auch  *m  Ooi  B,  Gall.  No.  546  (Braoder). 


—    406    — 

b.  Lcsarten,  2,  6.  psallat  A.  —  3,  3.  tutata  F.  —  4,  2.  nota  AG  — 
5,  4.  Q,  dum  A,  —  G,  3,  Coronans  BCDFG,  coronat  Mone,  —  6,  4—6 
stehen  nach  6,  1—3  in  D.  —  6,  5.  vacat  CDE.  —  Mone  hat:  castr.  victor  vic- 
torem  g.  coronat  .  .  vacuus  deo  vacans  saep.  o.  p,  —  7,  1.  Dum  CFG.  —  8,  6, 
Coronavit  A.  gloria  B. 

c.  Bemerk.  „Der  weibliche  Reim  wird  nach  deutscher  Wei&e  filr  eine 
Hebung  mehr  gerechnet.  Ber  umgekehrte  Fall  ist  hd-ufiger,  dass  die  ubcrsrUUige 
Silbe  des  wemichen  Reims  nicht  mitgerechnet  wird  (nach  romanischer  Weise), 
was  vereintelt  auch  schon  in  den  dUeren  Sequenzen  vorkommt,  so  hier  in  der 
1.  Strophe.u    Bartsch  S.  177. 


598.    Be  s.  Henrico  episcopo  et  martyrc 
(Wird  verehrt  am  19.  Jan.  S.  noch  No.  789.) 

3 


1.  Coetus  noster  laetus  esto 
Pro  Henrid  sacro  festo. 
Est  laetandi  causa  praesto 
Praesulis  celebritas: 
Quem  elegit,  quem  dilexit, 
Quem  ornavit,  quem  provexit, 
In  sublime  quem  evexit 
Divina  benignitas. 

2.  Ortus  in  Britannia, 
Pollens  Dei  gratia, 
Superua  providentia 
Pontifex  efficitur: 
Clarus  in  Upsalia, 
Demum  pro  iustitia 
Decertans  in  Finlandia 
Pugil  Christi  moritur. 

a.  Text.    Daniel  V,  230 
logist  C.  Febr.  1854.  p.  31. 

b.  Lesart en.    1,  6.  fehlt  im  Miss.  Ab. 


Miris  signis  et  variis 
Sanctuin  suuni  prodigiis 
Declarat  venerabilem : 
Deum  verum  quem  coiuit, 
Arnavit  atque  docuit 
Colendum  et  amabilem. 
Martyr  Dei,  iara  laborum 
Et  uiercede  tormentorum, 
Summo  bono  sine  metu 
Et  sanctorum  fraens  coetu 
In  aeterna  gloria : 
Te  laudantem  nostrum  coetum 
Et  in  tua  laude  laetum 
Fac  in  coetu  angelorum 
Sempiterna  beatorum 
Perfrui  laetitia. 
ex  Miss,  Aboensi  et  Upsaliensi   (1513).    Ecclesio- 


599.    De  s.  Hermanno  Iosepho. 
(Oeb.  zu  Kotn  am  Mhein,   gest  das.  7.  Aprit  1236y  terehrt  7.  April.) 


1.  Gaude  felix  Agrippina, 
Plaude  cohors  Norbertina, 
Deo  laudes  dicite : 

Viro  Dei,  sancto  mystao 
loseph  sacer  dies  iste, 
Sancte  hunc  traducite. 

2.  Ilunc  tu  mundo  genuisti, 
Ordinique  transmisisti 
Caudido,  Colonia: 
Eyffiiam  hic  illustravit, 
Et  Steinfeldiam  ornavit 
Sua  sanctimonia. 


3.  Coluit  devote  piam 
Puer  innocens  Mariam, 
Abstinens  a  crimine : 
Tota  vita  visitari, 
Adiuvari,  iuformari 
Meruit  a  virgine. 

4.  Summus  pater  hunc  amavit, 
Et  virtutum  exornavit 
Tunica  polymita : 

Fuit  simplex,  rectus,  castus, 
Pius,  niitis,  osor  factus, 
Cunctis  reddena  debita. 


407 


5.  Sancte  mysta,  te  laudaiv 
Ipse  Christus,  et  vocare 
Est  dignatus  lilium: 
Diva  virgo  tibi  favit, 
Ioseph,  sponsum  te  vocavit, 
Capellanunit  filium. 

6.  Tibi  quoque  desponsari 
Per  angelos,  et  portari 
Ad  te  Iesuin  voluit: 
Quantus  esset,  et  quantoruni 
Apud  Deum  meritorum, 
Angelus  edocuit. 
Ergo  digoe  te  laudamus, 
Tua  festa  celebramus 
Digne,  te  suspiciinus : 
Deura,  qui  ad  nos  te  misit, 
Tibi  tantas  qui  divisit 
Dotes,  benedicimus. 


8.  Ave  decus  confessorutn, 

Norma  tu  presbyterorum, 
Ubiorum  gloria : 
Tua,  noster  o  patrone, 
Est  in  benedictione 
Merito  memoria. 

9.  Tua  intercessione 
Irara  placa,  loseph  bone, 
Irritati  numinis: 
Loquere  pro  nobis  bona, 
Gratiarum  posce  dona 
Veniamque  criminis. 

10.  Tu  exaudi  preces,  Christe, 
Tuus  quas  amicus  iste 
Fundit  pro  elientibus : 
Dt  et  servuli  nos  tui 
Cum  eo  possimus  frui 
Gaudiis  coelestibus. 


ITtxt    Baniel  V,  257  ex  Act,  Sanctoram  Apr.  VII. 
Oeb.  tu  Stridon  in  Pannonien  gtvischen  329—342,   liess   sick  spater   bei  Beth- 
ehem  in  einem  kleinen  Zclte  nieder,  wc  cr  am  30,  Sept  420  starb,    verehrt  am 

30.  Sept.) 


600,    De  s.  Hicrmymo. 
7eb.  mu  Stridon  in  Pannonien  gtvischen  329—342,   Hess 


l. 

2. 
3. 
4. 


7, 

8- 

9, 

10 


: 


Laudemus .Christum,  qui  est  sanctorum  verus  splendor  idem  et  creator 
Coeli,  terrae,  maris,  angelorum  et  hominum. 
Te  solum  Deum  profiteuiur  et  dominum, 
Qui  confessores  fccisti,  ut  salvos  faceres 

5.  Nos  a  peccatis,  sic  nostram  assumens  formulam, 

6.  Horum  de  grege  lex  sacerdotum  processit,  vir  Dei  leronymus, 
Qui  lux  iinmensa  in  tcmplo  Dei  reftilsit,  ut  stella  in  nebula. 
Hic  bomo  domini  natus  est  Dalmatiac,  lotus  baptismate. 
Hioc  Romae  latinis  ct  graecis  imbuitur  litteris  adprime. 
Donatum  habuit  praeceptorem  iu  arte  grammatiea,  septiformem  spi- 

ritum  lustrantem  et  electum  vas  sibi  praeparantera. 
Postquam  omnem  tnundanarum  capitum  litterarum  est  adeptus  stu- 

diuin,  sauctoruin  probatum  est  consectatus  virorura  habitum, 
Tenens  continua  quae  tibi  placeut,  o  vera  sapicntia, 
Mentis  muinlitiem,  fratcrnain  curam  et  carnis  eontinentiani. 

14,  Tc  verum  Dcum  cst  imitatus,  divina  gratia  rcpletus, 

15.  Multos  instruxit,  oinnes  monuit  muuduraque  spcniere  informavit. 
Ecclesiam  Christi  verbis  et  factis  plenius  illustravit. 
Ex  mnribus  refulgcntem  das  multis  ipsum  priorera. 
Hic  talentum  crcditum  rcportat  domino,  huncquc  supcr  bou  nmctn 

locat  et  ei  conreguat, 
Quem  inter  convivia  coelestis  gratiac  Christus  iam  suscepit,  cui 

mente  tideli  adhaesit, 
Qualis  sit  tute  cernit,  te  quia  sitivit,  quia  semper  te  optavit. 


12. 
13. 


16. 
17. 

18. 


I& 


—    408    — 

21.  Nostri  sis  memor,  Ghristi  petimus  confessor  atque  veniae  precator. 

22.  Rex,  Deus,  clemens  in  omnes,  nos  salva,  peccatorum  tergas  cuncta 

crimina,  et  da  aeterna  gaudia. 

Text.    Morel  No.  485.   8.  241  aus:  Hs.  eu  St.  Gallen  No.  546  (Brander), 
mit  dem  Titel:  Sequentia  perpulchra  und  der  Melodie. 


1. 


2. 


3. 


4. 


601.    De  s.  Hieronymo. 


Gaude  Sion  de  decore 
Tui  fructus  et  honore, 
Quo  subfulges  hodie : 
Spes  de  sursum  nobis  datur, 
Dum  Iheronymus  locatur 
Iam  in  sede  gloriae. 
Dulce  nimis  qui  doctrina, 
Luce  depulit  divina 
Nebulas  moestitiae: 
Nam  terrena  coelis  iunxit, 
Ob  quod  eum  Deus  unxit 
Oleo  laetitiae. 
Sed  prae  multis  honoratur, 
Super  astra  dum  locatur 
Sanctus  doctor  altius : 
Arcem  ubi  trinitatis 
Luce  summae  claritatis 
Contemplatur  clarius. 
Gaudet  chorus  angelorum, 
Quod  de  valle  miserorura 
Stella  lucis  oritur : 
Cuius  ortu  fecundatur 
Terra,  dum  irradiatur, 
Vita  vetus  moritur. 


5.  Vere  sidus,  quod  illuxit 
Nocti  dies  et  influxit 
Gratiarum  copia, 

Dum  hic  mundus  illustratur 
Et  multorum  sublcvatur 
Pauperum  inopia. 

6.  0  quam  fulget  tua  vita, 
Per  quam  nos  instauras  ita 
Versus  coeli  patriam, 

Ut  perversas  cum  doctrinas 
Cassas,  tollis  et  ruinas 
Donans  reis  veniam. 

7.  Hinc  naturam  tu  praecellis, 
Mala  cuncta  procul  pellis 
Reprimens  daemonia, 
Potens  mirum  in  virtute, 
Nam  te  Deus  locat  tute 
Bona  super  omnia. 

8.  Eia  pater  orphanorum 
Consolator  miserorum, 
Coeli  portas  resera 

His,  qui  colunt  tua  festa, 
Ut  per  huius  mundi  moesta 
Transeant  ad  aethera. 


a.  Text.  Mone  No.  971  (3,  339)  aus:  Hs.  eu  St.  Gallen,  No.  646  (Bran- 
der)  f.  183.  mit  der  Melodie,  15.  Jahrh. 

b.  Le8arten.  1,  3.  Qai  Ifr.,  kann  stehen,  wenn  man  subfalget  setzt,  aber 
die  Anrede  geht  von  1—3,  daher  ist  quo  besser.  M.  —  2.  Mir  scheint  dulci 
doctrinae  luce  divinae  besser.  M.  —  5,  2.  Ich  mdchte  lesen  diem  induzit  M.  — 
6,  3.  sic  w&re  besser.  M. 


602.    De  s.  Hieronymo. 


Sion  felix  gratulare 
Coeli  cives  contemplare 
Pio  mentis  oculo, 


Inter  quos  offertus  unus, 
Large  qui  coeleste  munus 
Dulci  hausit  poculo  etc. 


Text.    Daniel  II,  224  hat  diesen  Anfang  aus  Miss.  Patav.  1491. 


—    409     — 

603,    Dc  $. 

Rieronymo. 

1.  In  profundo  tenebrarum 

7.  Parent  hunc  vule: 

Miindo  fulsit  sidus  clarum 

Salvi  sunt  foveu 

Magnus  vir  Ierouimus: 

Surgunt  morientfs 

Error  cum  fautoribus 

Fama  clarat  uiiris. 

Cedit  verioribus 
Stupens  in  doctrina. 
2.  Pro  linguarum  disciplina 

8.  Apostolis  suminis  viris 
Aequaut  privilegia. 
Vitae  decus  eodOia  viris 

Verba  transfert  sic  divina 
Quod  nil  latet  verit&B. 

Viros  transit  gloria. 
Doctorum  Bummifl  tnerltta 

3.  Oroat  hunc  virgimtas, 
Onmis  fugit  vanitas 

Sauctorum  per  grarlia. 

De  prato  virtutuni. 

9.  Proelia  mundi  abeunt, 

4.  Corpus  vir  indutum 

Qhriati  sancti  hunc  adeunt, 

Cor  terris  solutuni 

Dona  tunc  summa  perdcuuL 

Praebent  astutum 

10.  Redit  caecis  claritas, 

Erga  temptaraetjta. 

Aegris  cunctis  sauitas, 

5.  Membra  per  tormenta 

Perfulget  orbi  Banctil 

Cunctis  sutit  portenta, 
Manent  documcnta 

11.  Deitas  peregre^,i;i 

Exemplaris  vitae. 
6.  Cares  heremitae 

leronimi  suffragia 
Nos  ducat  ad  coelestiii. 

Cor  cunctorum  mitte, 

12.  Foreia  dextra  pnrrige, 

Adeant  hunc  rite 

leronime  nos  corrige 

Normam  obsequentes. 

Et  recto  calle  dirige.   Amcu. 

a.  Text.    Miss.  BaaiL  1510,  im  An 

hang  geschriehen.  —  Di&tal  II,  250   hat 

die  ersten  9  Zeilen  aus:   Miss,  Aug,  1498,  V/9  veriiatis,  —    /                   whcint 

hier  und  da  verdorbctt. 

b.  Bemcrk.     Zu  beachten  sind  die 

Meime  in  8tr.  9—12  (s.  Nr.  3> 

und  die  Verbindung  wn  je  Strophen  durch   den  Reim  (s.  Nr.  844). 

004.     I)e  *, 

Hieronymo. 

1.  Salve  patcr,  flos  doctorum, 

3.  Qtiorum  irac  locum  dodit, 

Salve  flos  decusque  moruni. 

Innocens  furore  cedit, 

0  flos  heremi  cultorum, 

Vasta  loca  nam  acvedit 

Rosa  pudieitiae. 

Degens  solitudiiicin : 

Magne  scriba  sacrae  legis, 

Ubi  mira  sufferebat, 

Praeco,  rhetof  Bttmmi  regis, 

Sed  <lum  corpna  affligebat, 

Tecta  pandis,  unda  tegis 

Nunquain  BplritUS  tepebat 

Regula  iusticiae. 

DUa  lassitudine. 

2.  Lascivorum  clericorum, 

4.  Escarum  nuiic  aspcrit 

Monachoruin  lubrieoruni, 

Induviaruin  feritas, 

Vas  Hieronyurus  honorum 

Lachriiiiaruiii  sedulitaa 

Detestabat  crimina: 

Sanctum  enervai  unt : 

Mox  nephanda  niachhnmtur. 

Sulcata  spinis  trigora, 

Lguini  inskliantur 

Aestus  roduut  ei  nrig 

lusto,  sicque  debachantur 

Quae  saucti  viri  visccra 

Viprarum  genimina. 

Pene  laeerarunt 

5.  Vinxit  coxam  contra  noxam, 
Lumbis  ferris  plurabis 
Marcuit  in  femore : 

Hic  est  ille,  qui  sic  mille 
Miras  mortes  diras  fortes 
Pertulit  in  nemore. 

6.  0  quam  crebris  mortibus 
Preciosis  fortibus 

Prae  suis  consortibus 
Se  inortificavit: 
Non  truncatur  gladio 
Neque  currens  in  stadio 
0  quam  puro  radio 
Mundum  iilustravit. 

7.  In  labore  cum  sudore 
Toti  mundo  de  profuudo 
Fonte  fructus  attulit: 
Cum  scripturis  et  tiguris 
Transferendis  et  docendis 
Cunctas  vires  contulit 

Text.    Miss.  Colon.  1504, 


0  quam  permagnifico 
Labore  fructifico 
Floreque  mirifico 
Iu  agro  dominico 
Sudans  germinavit : 
Suinnms  hic  christicola 
Fidelis  agricola 
Spe  robustus  iucola 
Futurus  coelicola 
Gaudens  emigravit 
Ergo  laudes  armoniae 
Laete  cantent  in  hac  die 
Thronus  trinae  hierarchiae 
Tono  quoque  simphoniae 
Noster  chorus  iubilet: 
Dura  te  patrem  veaeramur, 
Voto,  voce  dcprecamur, 
Ut  dum  sursura  destinamur, 
Tua  prece  dirigamur, 
Ne  nos  daemon  nubilet. 


605.    De  s.  Hieronymo. 


5. 


& 


L  Xubar  novum  radiavit, 
Mundum  quando  illustravit 
Beatus  Hieronymus : 
Rivus  fundens  mel  dulcoris, 
Vigor  candens  intus,  foris, 
Virtute  magnanimus. 

2.  Hic  lohannes  est  baptista, 
David  quoque  citharista 
Psallens  laudum  cautica : 
Clausa  per  hunc  reserantur, 
Sparsa  passim  adunantur, 
Voce  tonat  coelica. 

3.  Sclavia  hunc  genuit, 
Roma  qiioque  docuit, 
Bethleem  tumulavit : 
Leonemque  domuit, 
Hostes  Christi  terruit, 
Vitia  debellavit. 


4.  Dogma  spernit  Ciceronis, 
Libros  spernit  et  Platonis, 
Spondet  sacra  legere. 

a.  Text*    Mias,  Mogunt.  1507. 

b.  Lesarten.    4.  Hier  fehlen  3  Verse. 


In  deserto  scorpiorum 
Comes  erat  et  brutorum, 
In  coelo  sanctissimus: 
Carnem  urit  solis  ardor, 
Viget  tamen  mentis  candor 
Buliens  iuterius. 
Cutis  usta  tegit  ossa, 
Laetus  extat  terrae  fossa, 
Viucit  caruem  spiritus : 
0  praeclarura  instrumentum, 
Tibi  non  est  par  inventum, 
Tu  doctorum  maximus. 
Augustinum  docuisti 
Prima  die,  qua  vidisti 
Claram  Dei  faciem : 
Tres  defunctos  suscitasti 
Defunctusque  extirpasti 
Haereticam  rabiem. 
Ergo  Sion  lauda  regem, 
Qui  edidit  tibi  legem 
Christi  per  Hieronymum : 
Laudis  carmen  novum  pange, 
Caruis  fastum  terrens  frange, 
Optans  finem  ultimum.   Amen. 


—    411    — 

606.    De  s 

Hicronymo. 

1,  Uymnus  laudis  Deo  detur 

Deniolientes  vineam 

Dulci  cum  melodia, 

Domini  confregit, 

Omnis  homo  vcneretur 

Plebemque  sauguineam 

lnclyta  sollemnia. 

Domino  subegit. 

2.  Hodie  verus  Israelita, 

In  quo  dolus  non  est  inventus, 

9.  Dum  Romae  clerum  arguit 

Est  assumptus  a  mortali  vita 

Luxui  vacantem, 

Heremita  Hieronymus. 

Ab  urbe  Sanctum  repulit 

3.  Ut  Paulus  voce  prostratus 

Tanquam  bksphemantem. 

Domini  resipuit, 

Sic  Hieronymus  plagatus 

10.  Hic  excellentissimus 

Vanos  libros  respuit. 

Vitae  sauctitate, 

4.  De  vanis  verberibus 

Et  virgo  purisalflma 

Studiis  vocatus, 

Vera  castitate, 

Et  pascuis  uberibus 

Et  abstinentissimus 

A  Christo  deputatus, 

Cibi  parcitate. 

Veris  facultatibus 

Fuit  et  mitissirnus 

Optime  fundatus, 

Morum  honestate. 

Et  coelicis  dogmatibus 

Claruit  beatus. 

1L  Stratum  duruin  habuit, 

5.  Hic  in  tantum  ceteros 

Diaetam  duram  tenuit, 

Doctores  transiiivit; 

Semper  vigilabat, 

Quod  Hieronymus  nescivit, 

Et  iu  quantum  vaJuit, 

Natura  nullus  scivit; 

Caruem  menti  subdtclit, 

Almus  euin  spiritus 

Studio  vacabat 

Scripturis  erudivit, 

Et  per  eum  Dominus 

12.  Pisces,  cibos  carnium 

Ecclesiam  sancivit. 

Nunquain  concupivit, 

6.  Hic  doetor  admirabilis 

Neque  lectum  alium 

Splendor  patientiae, 

Quam  terram  illts  scivit : 

Diadema  gloriae 

Diro  cum  cilicio 

Decus  innocentiae: 

Carnem  sic  coutrivit, 

Exstat  columna  aurea 

Quod  sanguinis  effusio 

Totius  ecclesiae, 

In  die  ter  abivit. 

Haereticorum  thaurea 

Speculum  clenientiae. 

13.  In  agone  praedicat, 

7.  Nota  fecit  populis 

Fideles  corroborat, 

Utraque  testamenta, 
Angularis  lapidis 

Perterret  peccatores: 
Scelera  commemorat, 

Stravit  fundamenta. 

Ut  quisque  vitani  corrignt 

Sic  duplicata 

Sequendo  patruin  morcs. 

Reddidit  talenta, 

Salubria  dum  popuJo 

14.  Haereticorum  iacula 

Dedit  documenta. 

Hic  doctor  sioe  nmculu 

8.  Cathedra  pestilentiae 

Sollerter  bebetavit : 

Hic  doctor  nunquani  legit, 

Post  Btupertda  uriracula 

Bed  verbo  sapientiae 
Vulpecuias  abegit : 

Ad  coeli  hahitaculu 

Feliciter  migravif 

-    412    — 

15*  Sic  nos  divina  gratia 

16.  Tuo  interventu,  o  beatissime 

Post  huius  vitae  spatia 

doctor  Hieronyine. 

Perducat  ad  convma 

Coelestis  hierarchia : 

Rachelis  det  consortia 

Post  laborem  Lyae, 

Et  Marthae  post  officia 

Vitain  det  Mariae. 

a.  Text.    Dauicl  H,  247  e  Miss.  Numburg.  1517. 

b.  Bemerk.    Sane  farrea  aetas  genuit  hanc  sequentiam,  Habes  vocum  bar- 

bararum  farragineni,.  habes  iucoroptae  et  rusticae   poeseos  documentum,   quo  se- 

quioris  temporis  Prosaa  a  vetusta  contestatatjue  virtute  priorum  rairum  ia  modum 

degenerasse   optime    doeetur.    Daniel.     ^Wahrscheinlich   nur   ein  prosaischer 

Anhang  und  ftl  tilgen  ist  der  Sehlusssate,    we   der    Uebergang   ftes  Sinnes   b* 

MM*>"    Bartsch  &  176. 

607.     In  tramlatione  *.  Hkronymi, 

Gaude  mater  ecctesia,  recolens  cuin  gaudio  Hieronymi  magnalia  etc. 

Text.    Ditsen  Anfang  hat  Daniel  II,  191  e  Miss.  Numburg.  1517. 

608,     De  s.  Hilario  carmssanensi. 

1,  Venerandae  venustatis 

fS.  Dulcis  odor  eraanavit, 

Mater  mirae  claritatis 

Qui  cunctos  exfailaravit 

Laudetur  Ecclesia: 

Mox  translato  corporc  - 

Quae  tot  viros  sanctitatis 

Verura  Deus  auginentavit, 

Stolis  albis  duplicatis 

Quia  caecis  restauravit 

Coronat  iu  patria. 

Vi:sum  illo  tempore. 

2.  Sed  in  prima  statione 

6.  Ut  scriptura  innotescit, 

Fuit,  ccrtios  in  agone 

Plura  quoque  Deus  fecit 

Beatus  Hiiarius: 

Per  ipsum  miracula: 

Pro  te,  Christe  leau  bone, 

lllud  vero  quod  adiecit, 

Praesul  exstans  Carcassmiae 

Cum  uxore  seu  couc» 

Fide  fulsit  ckrius. 

Comes  mente  sedula. 

3.  Cuuique  finis  propinquaret, 

7.  Et  signanter,  post  fugatum, 

Ecce  sibi  vir  apparet 

Cum  suis  ac  debeltatum 

Quidam  splendidissimus: 

Tolosanum  comitem : 

Dicens,  ut  consitleraret 

In  quo  seivit  se  iuvatuin, 

Regionem,  quam  donaret 

Velut  sibi  demonstratttra 

Post  fineui  Altissimua. 

Fuit  per  Antistitem. 

4.  Quo  de  mundo  sic  sublato 

8.  Ob  hoc  dedit  census,  iunw 

Clamque  suo  tumulato 

Cum  capeltts  castra,  rura, 

Loco  seu  cocnobio : 

Decimas,  allodia: 

Eo  tandeni  revelato 

Sibi  credens  profutura 

Mutto  Clero  eongregato 

Sicque  poni  Dei  cura 

Cum  Duce  Rogerio. 

Sub  coeli  custodia. 

-    413    — 


Ergo  hoc  sanctus  Confessor 
Sit  pro  nobis  intercessor 
Apucl  Deum  carius: 


Ut  coelorum  sit  possessor, 
Loci  quisquis  est  successor, 
Ut  Praesul  Hilarius. 


Text.    Dauiel  II,  225  ex  Act.  Sanctorum  luc,  Tom.  II,    Praefat.  LXXXIII. 


609.     De  s.  Ignatio  episcopo  et  mariyre. 

\of  in  Antiochia,    starh   m   Eom  den  Martj/rertod  am  20,  Dcg>  10? ,  ver- 
thrt  am  1.  Fcbr.) 


1 .  In  hoc  festo  corde  praesto 
Exultemus,  laudes  flenius 
Dnmino  per  omuia: 
Geos  amore,  pio  more, 
Vult  laudare,  celebrare 
Festiva  solennia. 

2.  Noe  indigne,  sed  benigne 
Nuuc  laudaris  et  amaris, 
0  martyr  sanctissime : 
Ad  tortores  saeviores 
Accessisti^  qui  vicisti 
Tormeuta  fortissime. 

3.  Cuni  Traiani  malesani 
Dcos  vauos  et  prophanos 
Iudicas  tu  despici: 
In  amore  ferviore 
Christi  vere  vis  nianere 
Et  te  poenis  subiici. 

4.  Urit  ira  tua  clira 
0  Traiane  inhumane 
Proprio  ex  vitio : 
Sanctuin  Christi  qui  iussisti 
Flagellari,  cruciari 
Nimio  supplicio. 

a.  Text.    Miss.  Mogunt.  1507  (A). 
[B).  —  Dauiel  Vf  237  hat  den  Ti 

b.  Lesarten.    2,  5.  Ac.  cum  B.  — 


5.  Hic  ligatus,  cateuatus, 
Ductus  dure  saevo  iure 
Romara  stricto  habitu : 
Igne  laesus,  ferro  ea< 
Fame,  siti,  tortus,  miti 
Te  fovente  spiritu. 

6.  Cruciilaris,  sed  laetaris 
Passione  in  agone 
Christi  certas  tiomine: 
Vulneraris,  confricarie 
Sale  spef,  dicis  uiei 
Miserere  Duiuine. 

7.  Iugulatus,  feris  datus, 
Morte  cedis  et  obedta 
Christi  cvangelio: 
Christum  tutus  es  SfeotUfl 
Fassus  martem  honam  partcni 
Acquisisti  proeHo. 

8.  S,  Ignati,  tui  fati 
Preciosi,  luminnsi 
Dulcis  est  memoria : 
Nos  uatantes,  fluctuantes 
In  hoc  mundo  furibundo 
Duc  quo  gaudes  gluria. 

ile  p.  102.  e  Miss.  Mogunt.  1513 
Xeale. 
3,   j.  raali  sani  AB.,  mulesani  Neale.  — 


I,  4.  Cbr.  cum  B,  —  6,  1.  Trucidaris  s.  1.  In  agone,  passiono  Chr.  certans  B.  — 
i>,  5.  dk\  mis,  mei  Dom.  11  —  7,  2.  Morti  B.  -  7t  5.  8o  Xftftfa.  P,  mortem  bo- 
uam  acq.  AB.  —  8,  1.  Signati  AB.  i.  e.  S.  Iguati.  (Iam)  Signati  Neale. 


610, 


I)e  s.  Ianuario  cptseopo  et  tnartyre. 

verehrt  am  19.  Sept. 


Biechof  von  Benevent,  starb  den  Marfyrertod  im  J. 

Patron    tlrr    Ktrcfw    fM    Rheinau.) 

(Auctor  eat  Notker  Batbulus.) 

L  Paugat  hymnum  Augiensis  insula  raartyrum  plena, 

2.  Quae  maximo  hodie  gaudio  compta, 

3.  Cum  eolit  rubras  praesentium  testiura  lauros, 


—     414    — 

4.  Etfusionc  qui  sanguinis  eiuerunt  coeluin. 

5,  Ianuarius  nam  princeps,  qui  fuit  praesul, 
B.  AtcinilLis  seuo  ad  poenaiu  nuniero  fratnun. 

7.  Beneveato  regno  tale  deeus  emicuit, 

8.  Quos  Christus  saluti  misit  Sueviac  mcdicos. 

9.  Bia  iam  Eratres,  placenius  dominum  odis  dcvotis, 
10«  Qui  nos  sednla  prece  niartyruni  coronet  languidos 
U,  Kt  tneatur  in  aevum. 

a.  TcjL    Mone  No.  975  (3,  342)  aus:  Hs.  m  3t  Gallen  No.  646  (Brmadft 
1".   194.  t5*  Jahrh.    mit    Notcn    und   dcr  Bemerkung:   beati   Notkeri  cognomento 
balbuli  sequentia,  tituli:   Metensis  minor.    —    Daniel  V,  107  hal  den  Text  aus 

I.  Bcmerk:  difl   llhtjthmiache  etc.  spricht   Bartsch  &  &  7.  75, 


11 


611.    De  ss.  Itmuwio  d  sociis  martyri&UA 

Irumenso  angelorum  atque  homiuuni  regi  laeti  omnes  incolae 
Pangant  ymnum  insulae  Rlicnaugiensis,  istum  qui  septeuis  martvn- 

bus  aacrat  diem, 
Tui  per  amorem  pnrtantibus  crucem  suam. 
En  poutifex  praefuit  his  Ianuarius, 
Clarissima  typicis  columna  ex  septem. 
Tormenta  saeva  sub  primate  Diocletiano  pertulit  pro  Chrjstn. 
Cum  nollet  deis  Hbainctita  poncre,  carceris  tormcnto  afticit, 
Quein  exinde  ferventi  camino  tradidit. 
Hunc  non  timeus  intravit,  sanus  ct  exivit. 
His  poenis  Bpretia  tunc  hostis  Christi  iussit  crucntus  diripere  nervos 

altno  testi 
Ilinc  restitutis  tyrauno  visibus,  iam  excelsa  petunt  poli  simul  de- 

collati, 
0  Ianuari,  cura  militonibus, 
Nos  Deo  precibus  supplices  frequenter  commcndare  dignare. 

Trrt.    Morel  No.  439.  R  243  aus:  Hs.  von  Eheinau  No.  14.  li.  Jahrh. 


612.    De  s.  lodoco  (Ittthco)  eremita. 

(!fcr   ttifeste   Sohn   des   Konifjs  Juthael   in  der  Brctagne,   Ubte   in    der  Bto 
Brahic,  wo  er  im  J.  053  $tarb>  verehrt  am  13.  Des.) 


L  Laudos  Deo  persolvamus 

Nus,  qui  sancti  celebramus 

ludoci  solerania: 

Pater  nobis  opcra  mittat, 

Cuius  vita  nus  invitat 

Ad  coeli  palatia. 
%  Rege  natus  et  regina 

Coeli  gliscit  et  riivina 

Deitatis  gratia : 


;t. 


\. 


Mundum  spernit  et  terrena 

Mente  quaerens  Deo  plena 

Paradisi  gaudia, 

Coetus  noster  hinc  applaude, 

Ilunc  hoiiora  dignuni  laude, 

Qui  vivit  in  gloria. 

Sciaut  orancs  et  sciant  singuli, 

Non  quaesivit  ^luriam  saeculi, 

Nec  patris  imperia : 


—    415    — 


Regiia  linquit  et  fugit  patrian» 

Et  subivit  trausiens  Samiain 

Pontivi  confinia. 
F>*  Tunc  sub  duce  requievjt, 

l"bi  Christo  adquievit 

Et  eius  servitio : 

Hic  se  viro  demonstravit, 

Quando  panem  iinpetravit, 

Deus  vultu  proprin. 
6.  Panis  datus  non  iugratus 

Fuit,  iinmo  reparatus 

Divino  eonsilio: 

Dco  panem  hic  ilivisit, 

Deus  naves  hinc  remisit 

Plenas  bcneficio. 
?■  Victum  cunctis  vir  erogat, 

Capit  quisque,  quantum  rogat, 

Respondente  copia : 

Ruunt  omnes  cuni  gaudio, 
l  vir  Dci  prae  taedio 
us  linquit  omnia. 
8-  Iiide  transit  ad  dcserta,. 

Demfi  sequens  lide  certa 

Fugit  transitoria: 

Lustra  tereus  hic  fcrarum 

Non  borrescit  vim  earum, 

Sedat  quaeque  noxia. 
■'■  Manu  sua  comit  aves, 

I 

(] 


10,  0  qnam  pura  genitura 
Fuit  iste,  lesu  Christe, 
Vitae  vitans  devia: 
In  hnc  vita  vixit  ita, 
Nunquam  lentus  est  iuventus 
Ad  Dei  servitia. 

1 1 ,  Vana  speruens  et  levia, 
\  iarn  tenens  non  devia, 
In  invia  non,  in  via 
Fecit  domicilia. 

12,  Romam  vadens  non  moratur, 
Revertenti  praesentatur 
Qunedam  eaeca,  quac  sanatur 
Prece  viri  praevia : 

Hic  reversus  ad  altare 
Stans  et  dcluns  crlcbrare, 
Dextram  vidit  consccrare 
Guhcrnantis  omnia. 

11-  Clausus  tandem  in  tumulo, 
Quantus  fuit  in  saeculo, 
Vita  viri  conscia: 
Quam  cum  malc  dux  smitatur, 
Dum  superbit,  dum  iniiatur, 
Morbo  turpi  coudemnatur, 
Sic  a  Deo  castigatur 
Furentis  insania. 


Fcri  lupi  fiunt  suaves 

In  eius  praesentia: 
Opua  fuit  mirabile, 
Ala  fallitur  aquilae 
Prece  viri  saucia. 

a.  Text.    Mone  No.  077  (S,  343)  aus: 
Morel  p.  241  uW  Pauiel  V,  170  hahen  die 
(Brander). 

b.  Lesarten*     4,  6.  Pontini /fr.,  auch  Cocl.  R.  GalL  „E&  ittt  die  Landschaft 
Ponthieti  in  dcr  Picardief  welche    m    MittrlaUcr    pagus   Pontivus  hiess.    Samia 

f  Fluss  Somme."    Mone.  —  3,  4—6  fehlen.  —  13,  3.  Vitae  Ub. 


11.  Confcssoris  nratio, 
Cuitis  fuit  haee  ultio, 
Nos  sanctorum  consortio 
lungat,  Amen  haec  conci" 
Sonet  cum  lactitia. 

Hs.  zu  Liehtenthah   14.  Jahrh,    — 
l.Zeite  am  cfemCod.S.  Gall.  No.  546 


613.     De  s,  lottnne  abbate  PuJsanemi. 

1.  Coeli  celaut  gloriosam  supernorum  civium 
Vitani  atque  penetrale  secretorum  omnium, 
l  bi  fantur  quod  non  fatur  apud  ullum  hominem. 
Sed  aeternus  ac  immensus  rex  insuperabilis 
Trrram,  Goehun,  ima,  celsa,  uti  ineffabilis, 
Facit,  quibus  sauctis  suis  extat  admirabilis. 
Qui  abbatis  Pulsanensis  implevit  itraccordia, 
Vivo  foute  quo  potaret  subditorum  aginina, 
Quibus  uovam  musto  plenus  promulgaret  regulam. 


B 


—    416    — 

4.  Angelorum  nactus  vitam,  ut  mortales  angelos 
Faceret,  et  veri  solis  propalaret  radios, 

Et  supemae  civitati  restauraret  perditos. 

5.  Gravi  mole  premebamur  in  Aegypto  saeculi, 
Quod  Pharao  rex  Aegypti  sub  lege  servitii 
betinebat,  ad  perennis  iugum  exterminii. 

6.  Hic  praeposuit  magistros  luti  atque  lateris, 
Ut  terrenis  premerentur  corda  nostra  paleis, 
Nec  in  nostro  mari  mares  ullos  esse  voluit. 

7.  Et  Ioannes  Pulsanensis,  sumpta  virga  Moysi, 
Tenebris  de  peccatorum  traxit  populura  Dei, 
Parsimonia  legali  strinxit  fluxum  seculi. 

8.  Nutrit  masculos  virtutum  atque  findit  impetum 
Poenitentiae  baptismo  enecat  Aegyptios, 

Et  divinum  contra  hostes  praeparat  exercitum. 

9.  Per  desertum  vitae  huius  gregem  sibi  subditum 
Manua  pavit  ac  lymphavit,  quo  pararet  aditum 

Ad  ingressum  sauctae  terrae,  quae  pars  est  viventium. 

10.  Rex  aeternus  ac  tremendus  incomprehensibilis 
lluius  meritis  Ioannis  adsit  exorabilis, 

Et  peccata  nobis  cuncta  tollat  ineffabilis. 

11.  Sit  laus  Patri  Filioque  atque  sancto  Pneumati, 
Qui  Ioanuem  Pulsanensem  magnis  vitae  meritis 
Decoravit  et  aeternis  mancipavit  praemiis.  Amen. 

Text.    Acta  Sonctorum  Iun.  Tom.IV.  p.58:  „Ex  Miss.  Albiensi  (AJby) 
Bibl.  Vaticanae."  —  Daniel  II,  154  hat  daraus  die  3  ersten  ZeiUn. 


614.    De  8.  lusto  martyre. 

(Starb  noch  sehr  jung  den  Martyrertod  zu  Alhala  de  Henares  in  Spanien  i» 

J.  304,  verehrt  8.  Aug.) 


1 .  0  fons  almae  bonitatis, 
Nostrae  vox  humilitatis 
Laudes  tibi  deputatis 
Solvat  a  praecordiis : 
Nostri  decus  ob  patroni, 
Qui  virtute  tui  doni 
Veri  lator  fuit  boni 
Suis  a  primordiis. 

2.  Actus  gessit  qui  seniles 
Inter  annos  pueriles 
Vere  tuus  hic  commiles 
Regum  rex  et  domine : 


Sponte  subit  cruciatus 
Morte  Iesu  incitatus 
Digne  Iustus  hinc  vocatus 
Et  tam  re  quam  nomine. 

3.  Nobis  eius  ob  oramen 
Tuum  fer,  Christe,  iuvamen, 
Es  auctor  et  nominis: 
Ut  ab  hostis  mali  telis 
Eruamur  et  in  coelis 
Tecum  nos  laetari  velis 
Demum  pater  luminis. 


a.  Text.    H.  Morel  hat  mir  dieee Sequenz  abgeschrieben  aus:  Misa.  Einsidl. 
sacc.  XVI. 

b.  Lesarten.    3,  8.  nominis  oder  numinis,  schwer  zu  lesen. 


—    417     — 

615.  wenah  epfeo 

7 


1.  Exaltet  plebs  fideliam, 
Chorusque  Naruiensiam 

Psallat  m  hac  Jie: 

In  qtta  vir  sanetus  hodie 

Iu\<  |  gloriae 

Deputatu^  pie. 

2,  (. 'uius  virtus  iutil.it, 
mis  laus  eniicat 

Virtutie  praeconio 

rtuu  hie  dutzi  pcrficit, 
Dei  corpua  eouficit, 
Eiufl  ministerio. 

:i   Panro  ls  calice, 

Yerc  uiinti> 

Libamen  eat  beicmn : 

ln  quo  reuovatur, 
Per  quod  mcmonUur 
Sigmnn  Evangolicuiu. 
4.  [eaufl  panei  au^nientavit, 
Quibtts  turbas  uiultas  pavit, 

!is  niiiuibtis: 
Sauctus  potant  Bacnun  dedit, 
In  quo  Christi  sangnia  crevit, 
Propinatufl  miUiboa; 
ministro  fumlitur, 
liquor  ullus  ponitur 
In  vasc  crvstallino: 
Sic  stupct  plebs  Narnicola, 

In-linquens  idola, 
Deo  adhaerenfl  Trino. 
d  ceesat  precee  fundere, 
v  i  luauus  cHffert  iungere 
Pro  sahite  civiuiu: 
[Qfi  sacris  verbis  educat, 
I 


Corporum  gentes  effugat, 
e  data  hostium. 


t,    Daniel 
N  anucnsi. 


Suos  instruxit  atque  direxit, 
[uosque  deduxit  nec  aon  pro- 
toxit, 
Eoruni  gercns  euram : 
Sic  honoratur  et  exaltatur 
Et  commendatur  (et  laudatur) 
Proferens  ritam  pnram. 

8.  Peuiutn  post  euius  trausitum 
Christo  iam  reddit  spirituin, 

I « uulens  iti  coelcstibus: 
K\  ipsius  tumba  niaoat, 
Quotl  infirnios  inultos  sanat 
A  cuuctis  Ian#uorihus. 

9.  Surdis  auditns  redditur, 
Et  sospes  quis  regreditar, 
Si  tocum  possunt  tangere; 
Privati  quoquc  lumine 
Videre  Dci  nomine 
Merciitur  hic  redpere. 

IOi  PosseSSUA  a  daemonio 
Bancto  curatur  nietlio, 
Fenestram  frangcns  vitrcatn. 


11.  Quidam  nautuc  naufra^atites, 
Ittveualem  invocaute 
Evadunt  periculum: 
lili  vero  non  iagrati, 
Aerc  pcrgunt  oncrati 
Ad  ipsius  tumolnm. 

12,  Laus  ergo  Begi  gloriae, 
Qui  noa  rcformat  gratiae, 
Pro  luvenalis  precibus: 
Qnoe  tutat  in  noc  sacculo, 
Uouscrval  a  pericuio, 
Coronat  in  coclcstibus.    Aiuen. 

n,  248  ex  Aet,  BaoAarun  M.iL  Tom.  i,  p,  ma,  ex  ■ntt^ao 


lilG.     De  s.  Kanitto  IV.  mjt   d  m 
furdc  i  ark,  atarb  nm  10.  JuM  t096,  twrehrtam  l.t.Jnn.) 


i.  Pretiosa  mora  Banctomm 
In  conepectu  domini^ 
antaaalus  sit  iustorum 
icto  patet  liumini, 

K*hr*h*t  Bcqoeniea, 


Qui  iu  tanto  m  aptevtt 

Cfiristiano  uotjiiui, 

y.uoti  sc  totuni  eopulsvit 

Vcritatis  lunuuL 

27 


—     418    — 

2.  Invitatur  hoe  iu  die 

Ducem,  deeus  Daniae, 

Ad  regifl  eonvivimn, 

•riniieiiixit  ati 

Uuiversae  eamis  viae 

Et  sub  pacis  foedere 

Sanetus  tangit  hraviuni, 

Prodiit  iniquitas. 

Oausa  inortis  diffinitatti 

6.  Auctor  doli  Duci  soli 

Rei  dat  iudiciuin, 

Velle  loqui  simulat, 

Quod  sit  fiiiis  huius  vitae 

SanctttS  credit  et  obedit, 

Vitale  iuitiuuL 

Bolllfl  ei  obviat. 

7.  Dum  traetatur  et  causatur 

S  Pater  regfa  et  regis  filius 

De  regni  regitnitie, 

Dietus  Dux:  Kex  (iici  tnclius 

Vulueratur,  inorti  datur 

Vir  iustus  potcrit, 

Marh  r  sine  eriniine. 

Se  regebat  rege  nohilius, 

8.  Est  indutoa  Dux  Kanutus 

Foeilns  pacia  servans  tidclius, 

Toga  cincta  sanguiue, 

l't  res  innotuiL 

Nujitiabs  vcstis  talis 

Est  coelestia  giatiae, 

-1.  Uune  ad  poenas  imiocerituui, 

0,  Vita  vilis  et  e 

vvi  ad  paoee  peraequentuin 

Transtt  pcr  niartyrium, 

Fideles  ecclesiac. 

Quo  est  vita  acquisita, 

Non  vu\  tlectit  suggereutis, 

Quae  non  habet  tcrmiuum. 

Nec  ius  moveut  iustac  nieutis 

iu,  Pretiosa  niors  Kanuli: 

Precea  aut  pecuniae. 

Surdi,  caeci,  claudi,  muti 

Solus  erat  suae  gcntis, 

Sunt  saluti  restituti 

Virtus  rcite  inecdentis 

Eius  patrocinio: 

Causa  tit  invidiae. 

Huius  preoe  uos  adiuti 

Zelua  patct  saevicntis, 

De  salutc  simus  tuti, 

Dontra  Deum  incedentis 

Ne  tradainur  servituti 

Oraasantur  insidiae. 

Daeinouis  daemonio. 

11.  Martyr  sancte,  mortis  tuae 

5.  Erat  saucto  sanguine, 

A^eutes  meuioriam, 

(Junctus  magnus  nomiuc, 

■■liis  datus  advocatus 

Nil  iu  ncquam  honiine 

Tecum  duc  ad  ghiriam 

Profuit  propiuquitas: 

Senipitenjam.   Amen. 

a,  TcxL    Dauiel   V,   22*5   e   Miss. 

UafaieusL    Ecclesiologist   XCVU^    Aug. 

1853.  p.  134. 

b.  Lesarte n.    2,  1.  Libor  adoptatur.    -  ■    3,  2,    Liber  dictus  est.    - 

3,  6.  Liber  iunocuit.  —   1,  5.  Liber  n 

lOVCt. 

617.    Dc  s.  KtuuJo  itttptratore. 

(Gtb.  S.April  742  zu  Aathcn  odcr  Ingcl 

hcim,  tjegi.28.  Jatt.  8t4^  c<tvh>i:?>. 

1.   Urbs  Aqucusis,  urbs  regalis, 

Ac  dutn  nmuus  operatur, 

Bttni  sedfs  prineipalis, 

Bonum,  quod  cor  meditatar, 

Priina  reguua  curia : 

Dulcis  est  psalmodia. 

Begi  reguin  pange  laudes, 

3.  Ilac  in  die,  die  feflta 

Quaede  magni  regis  gaudea 

Hagni  regis  magna  gi 

karoli  praescutia. 

Elecolat  ecciesii  i 

2.  Iste  coetus  peallat  laotus, 

Reges  terrae  et  omnes  populi. 

Psullat  chorus  hk  sonorus 

Omues  simul  plaudant  et  singuli 

Vocali  concordia: 

(        ilaetitia. 

Ilic  est  Christi  iniles  fortis 
Hic  invktac  tittx  cohortis, 
Dncum  sternit  tnillia: 
Tcrrain  purgat  lollo, 
Atque  inetit  gladie 
Ex  inesse  zizatiia. 
Hic  est  magnus  imperator^ 
Honi  frttCfcUfl  Imrsus  sator, 
l  a  pradene  Bgricohi 
[ufidelefl  hie  convertit, 
Fana,  deOfi  liie  evcitit 

Kt  eonfriogit  rdola. 
Uic  superbofl  domat  n 


Otun  ooroaa  gkriae 

Maicstati 
Insj^nitur  faseihus, 
0  rex,  nmndi  triumphator, 
lesu  Christi  eonregaator* 
Sis  pro  nobis  exorator 
Sanete  patcr  Karole: 
Eraundati  a  peeeatii 
TU  iii  regno  clarit  B 
Nos  [»lebs  tua  euin  bcatis 
Coeli  shnus  iucolae. 
Stclla  uiaris,  o  Maria, 
Mmidi  salns,  vitae  via, 
Yaccillanhuu  rege  gfffiStia 

Kt  ad  regem  dea  aecessus 
In  i»crcnni  gloria: 
Christc,  splendor  Dei  patrfe, 
lucorruptue  tili  fflfltri 


Per  Imuc  sauctum,  cuius  feeti 
Cclcbranius,  nofois  pracsla 
Bempiterna  gaudia, 

II s.   zu  Ba&el,  14.  Jahrh. 


SHic  regzuure  sacras  legee 
Facit  ciini  iustitia: 
Quam  tuetur  eo  tino, 
1 1  et  iustua  sed  nee  sine 
misericordia* 
7    Oleo  lactitiac 
Unctus  douu  gratiac 
Ceteris  prae  regihus; 

a.  Text     Ifattf  No,  982  (3,  347)  awt: 
(A),     //>.  in  Aathen  (B)  Ueei  me   pferti    7—18,  22—27,  34  —  12   aut.   -      Dieee* 
Lied  trurdc  auch  fnr  dic  Bomktrche  zu  Frankfurt  ubcrnommcn  utul  dahc*  Vs.  1. 
sa  vcnindcrt ;  Frankenfordcuais  urlm  regalit.    Dieeer   Tt\tt   ttekt   in  %  Bu. 
Frtutkfurt,  lUrlli,  Uibl  No.  31.  f.  303.  (C)  uttd  attf  dau  3*.  No.  7(>. 

thth.  mit  dcr  Mclo<Hc   ijn.     —    wn.  Halberfltfti  1611   (E).    — 
Daniel  V,  235  und  Wark.  I,  153  hahcn  dcn   Tc.rt  ntts  Mone.    —    iftVic   deutxche 
cttff  steht  in  tichlossers  Wcrk:  Dtc  Kirchc  tu  thrcn  JAcdcrn.  Mainz 
1851,  1,  210. 

!>    Lcxartcrt.     2T  2.  !ii<    ranorus  E.    —   2,  4.  A«l  il.  CD.  Ut  d,  E,  —    3,  1. 
dfa  /Mfl  GDE.  fafltO  CD,    —     4,  3,    P£9te^    ducuru    ^chcint    mir   Jeictn 
richtiqcr^  dwinKarl  iri  ftttff  tnitDattd  verghchen  naek  l.Beg.  lb,7.u  Moti 
5,  b  ■■njni  CD.  invi  itit  A.  —  5,  G.  toufregit  tf,  —  7,  9 

Iebura  1'hribtum  L>.  —  9,  2.  vita  1>.  —  i>,  5.  gloriani  D.  —  9,  &  Christiib  I 
8.  gcsta  A, 

i     Bemi  /  /     Uchcr  mu  Ehtjthnmche  ctc.  *priM  Bartseh  S.  178.  1?'J 
ohcn  Nr,  60,  3. 


G18.     De  ss.  Kifiano  d  so< 
(Ueb>  t/i  ftrkmd,  FrankefMpoetetj  cnthtuqttct  im  J,  66Tt  perehri  am  6t  AKJ 

(Auctor  ust  luhaunus  Gallicus.) 

Adoranda,  veneraada  trinitatis  cst  usia. 
Trinitatis  .suf>  tigura  sacraiaenta  latent  plura. 
l.  tjuud  iam  duduni  i^tacsj^uavit,  qctj  trefl  vii.lcus  adetmit 
Mnnailem, 

In  fornace  tres  intacti  sacramenta  suut  adepii 
Kadem, 
I    < »  qnaiu  niira  virtus  Dei,  quae  nus  certua  redtlit  s|iei 

ros,  ad  quercum  quos  rrhabnr  fcrtur  tnnnirinim 

n\  * 


—     420    — 


4.  Hi  fereblltt  trina  dona,  per  quae  datur  htitc  coroua 
Trinae  viae  recto  pede  qui  probatur  instltai 

5.  Arhor  dicta  benedicta  Balvatoris  passioBe^ 
Nostras  quoque  tunbras  fugae  dedit  procul  a  regione, 

8,  Nobis  viros  tres  mittendo,  trinitatis  qui  docendo 
Vcraiu  fideni  instauraren^ 
Et  errorifl  caecitate  vieta  lueis  clarifate 
Veritateii)  coiuprubarcnt. 

7.  Servi  Christi  sunt  tres  isti:  Colouatus  et  Thotuauus 
Et  beatus  Kilianns. 

Salve  ?era  Bpea  sincera,  trinitatis  sub  fignra 
Nostri  tam  expressa  curu. 

Qt  Cura  quidem  lionitatis  et  diviuae  pietatis 
lu  nuttendia  trihus  viria  ad  nos  exhibiti ; 
Odor  quoruiu  cuui  doctrina  tam  reniota  quain  vieina 
Beplet  loca  et  diviua  ope  adhibita. 

8,  Laude  digna  venerautur  et  eoruni  eelebruiitur 
Qesta,  festa  orientis  iu  Franda, 
Aueta  quorum  68  ia.w>rc  cst  pruecelsa.  et  honore 
Ilerbipolis  civitas  ininc  exiiuia. 

10,  Sanguinta  effusione  ef  hoc  loco  scpuiturae 
Ihuum  eet  faninsa  et  decorata. 
Triumphantes  ergo  viros  snuctitate  hos  tres  miros 
llaee  et  tota  recolat  eedesia. 

11,  Isti  eniin  in  agone  spe  mercedis  et  coronae 
Srr vierunt  trinitati, 

Cui  et  nos  Berviendo,  laudee,  preces  cHumlendo 
Eius  mirae  bonitati 

12,  Exoremus  donis  eius,  nos  tam  bonis  his  patrouis 
Cunbeari,  sociuri  in  aeterna  requie. 

a>  Text.  Mo»e  No.  1015  (3,  381)  au$\  lls.  xa  Wurzbury,  Mp,  th.  (61.  102. 
vom  J.  13S6  (A).    Qropp  sCript  Wireelmrg.  2,  *!">  (B).    —    Daniel  II    - 

s  12—13.  JithrfK  {{').  Act  Sanct.  InJ,  Tom.  IL  £.608:  ,,E\  vetus- 
titisinio  Missalh  <juod  rorma  tfterarum  Teutonicarum  scu  Gothiraruiu  antiquita- 
tem  non  modkam  redolet"  (D).  —  Miss.  Basil.  1510  (E),  Patav.  1491  (l\ 
Numburg.  1517  (G). 

b.  Lesartcn.  3,  1.  qui  n.  c.  reddat  E.  —  3,  2.  Thahor  ABDEFG.  Tamen 
0.  transivisse  F.  —  4,  1.  tria  CE.  hia  cor,  E.  hinc  BD.  — 1,  2.  i>robautur  G.—  5,  L. 
salutaris  pas.  E.—  5,  2.  ,>a  rog.  habcn  oZfe,  c$  mag  8tehent  wcnn  man  regione  nachfran- 
hcr  Art  drei^jfhio  liest^  Mone.  —  0,  1.  vir.  transmit  A.  Munr.  -  B,  2.  V. 
vitam  A.  —  6,  4.  verit,  frhlt  C.  —  7.  I)ic  Schreibuna  der  Namen  schicankt; 
TotD.  Thotn.  Kil.  Kyl.  Chil.  —  7,  4.  expressatura  E.  —  9,  1  cd.  .  ven.  E.  — 
dt  2.  Franconia  C,  aU  andem  Francia.  —  9,  B.  A.  quoque  C.  —  10t  l.  sang. 
uamqae  ef.  ,Jiab€n  aifa,  gegcn  da$  Versmass."  Mone,  —  10,  2.  deeora  E.  — 
12,  1.  dona  E.  —  12,  2.  et  soc.  ABCDK 

C  Hemcrk.  n2.  3.  beziehen  titX  auf  Abraham.  Gen.  18,  2.  4.  8.  Thabor 
steht  fur  deu  JlimmeJ,  es  ist  a  heizu<icnkcn:  denn  fias  thtbjeet  Uetfl  in  virtus 
dei  .  .  4.  tria  dona  erkldrt  Daniel  filr  die  h.  Dreit, 

Den  drei  Pernoncn  det  Gotthtit  i  iiirmdia,  veritas 

und  sauctitas  oder  sanrtiiitatio;    der   Vater  und  der  Sohn  werden  ojt  unter  den 
Worien  miaaricordia  itnd  vcritas  angefunrt.  Geu.  24,  27.    V 
34.  Ps.  56,  4,  11.    l^   116,  ±    Ps.  35,  G.  bexonders    Ps.  H4,  11.  12.    loh.  1! 
Mone.    —    Daniel  V,  ii71    wriheidigi  8,  2.  tamon  gcgen  Thabor    md 
Mone^s  Krkldrung  und  auch  4,  1.  trina  dona. 


—    421    — 

619.    De  s.  Conrado  (Cuonrado)  episcopo  constant. 

(Sohn  des  Grafen  Heinrich  von  Altdorf,  935  Bischof  von  Konstanz,  gest.  976, 
verehrt  am  26.,  anderwarts  atn  28.  Nov.) 

1. 


3. 


Gaude  mater  nobilis, 
Constans  et  immobilis, 
Urbs  clara  Constantia : 
Tui  festa  praesulis, 
Veneranda  populis, 
Colens  cum  laetitia. 
0  sanctum  pontificcm, 
Qui  transcendens  apicem 
Militantis  curiae, 
In  coelesti  patria 
Regis  subit  atria 
Triumphantis  gloriae. 
Cuius  beneficiis, 
Signis  et  prodigiis 
Ornatur  ecclesia: 


o. 


Nam  caecis  infunditur 

Lumen,  claudis  rcdditur 

Gressus  cum  fiducia. 

Virgo,  quae  post  alitum 

Semper  fecit  vomitum, 

Sentit  beneticia 

Conradi  pontificis, 

Merso  paralyticis 

Fit  salus  eximia. 

0  virtutum  artifex, 

0  salutis  opifex 

Christo  nos  concilia: 

Actus  nostros  dirige, 

Prece  lapsos  erige, 

Poscens  coeli  gaudia. 

Hs.  zu  St.  Gallen,  No.  472.  S.  135. 


a.  Text.    Mone  No.  878  (8,  259)  aus: 

13.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (A).  Hs.  zu  Colmar.  15.  Jahrh.  (B).  Diese  theilt 
die  Gesdtze  in  secfis  Verse  ein.  Ebenso  eine  Hs.  zu  Kreuzlingen  bei  Konstanz, 

14.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (CV.  —  Daniel  V,  78  hat  aus  dem  Cod.  S.  Gall. 
No.  546  (Brander)  die  3  ersten  verse  und  die  Ueberschrift :  De  s.  Udalrico  (D). 
Dan.  V,  326  hat  den  Text  aus  Mone.  In  einem  Antiphonar  zu  Bheinau,  Hs. 
No.  55.  S.  67.  13.  Jahrh.  wird  der  Hymnus  auf  den  hl.  Ulrich  angewendet,  aber 
statt  der  4.  Strophe  steht  folgende  am  Bandt:  „Quisquis  ad  hunc  credulus  Ac- 
cedit,  iucundius  Sentit  beneficia  Udalrici  praesulis ;  Aegris  atque  miseris  Fit  sa- 
lus  eximia."    Morel  S.  317. 

b.  Lesarten.  1,  4.  quod  in  f.  A.  —  2,  1.  beatum  C.  —  2,  2.  transscendit 
C.  —  2,  3.  curia  B.  —  2,  4.  in  fehlt  A.  —  2,  6.  gloria  B.  —  3,  6.  gress.  feMt 
B.  —  4,  3.  sensit  C.  —  4,  4.  Cuonradi  mit  iiberschriebenem  o  auf  u  ABC.  — 
4,  6.  sit  A.  —  6,  6.  petens  B. 


620.    De  s.  Cuonrado  cpiscopo. 


1.  Adornata  laudibus 
Canticorum  dulcibus 
Personet  ecclesia : 
Invitans  ad  praesulis 
Christi  votis  sedulis 
Cuonradi  sollempnia. 

2.  Assis,  Ihesu  bone,  tuis 
Solita  qua  semper  fluis 
Pietatis  gratia: 
Praesul  tuus  ut  laudetur 
Eius  et  glorificetur 
Laude  coeli  gloria. 

3.  Qui  licet  spectabilis 
Natus  vitae  labilis 


Fastum  sprevit 
In  qua  crevit, 
0  felix  Constantia. 

4.  Constans  hic  virtutibus, 
Constantes  fide  quibus, 
Quos  amavit, 
Radicavit 

In  boni  constantia. 

5.  Sublimatus  praesulatu, 
Sublimato  vitae  statu, 
Lucernas  in  manu  gestat, 
Renes  stringit,  sic  honestat 
Urbis  suae  moenia. 


—    422     — 


G.  In  qua  templa  tria  fundaL 
(.•nnliiiniquc  tcmpla  UMUdaJ 
llaee  de  proprio  ditavit, 

'  ri  pavil 
ExcmpHqu^  gratift, 

7,  louaei  igiis 

ini  torinn  ili 
Fulget  vir  prodigufl 
BftCer  et  hl&igllifl; 

Firma  petra  radkati 
Negat  eiua  caritati 

Nil  Dei  potentia. 

8,  Rlieui  quod  stsh  easibus 
Lauffeu  in  dualms 
Passis  pro  reatibus 
Patel  animabns, 
Uodalrki  pii  pulris 
Mox  Bftlvifl  a  poenis  atris 
Eiusque  praesentla, 

ft  Adiustar  evangelifltae 
llaurit  virus  iustus  iste 
lllapsum  te  fixus,  Chriftfce, 
Bacramento, 
<!um  poilenlo 
Mortis  in  uranea; 

10,  Qoae  post  mensam,  ilum  con- 

sedlt, 
Eiufl  ore  viva  rcdit, 
Nec  guatuin,  nec  vitam  laedit, 
Bed  testatur, 
Qiiod  frustratur 
Fiile  via  veneqpa* 

11,  Hic  mnam  non  in  sudario 
Ad  quaestuin  datam  posuit, 
Sed  Ittcro  cum  ricnario, 


Nobili  regis  filio, 
\i\  cuius  hanc  exposuit, 
Exultantia  negotia. 
Ill  En  dispensator  habilis 
Quina  talenta  dupHcat, 
Industriae  mirabilis 
Sumpta  quaeque  uroltipUcat, 
Pruciens  tnfatigabilis 
Annonam  largus  applicat 
Pro  domini  fatnilia. 

13.  Hic  clarus  virtutibus 
Hac  vita  decedit, 
His  itcm  temporibus 
lCius  virtus  redit 
Oniprobawla, 
Collocamla 

Viva  per  prodigia. 

14.  Caecis,  clandis,  talmlis, 
Paralyticatis, 
ni>sessis  et  rabidis, 
Aipia  siilTocatis 

Haec  praestantur, 
Si  ipiaerantur 
Ex  fidc,  reracdia. 

15,  Haee,  Ouonrade,  glorio 
Quem  probant  inaiguia, 
rna  nobis  rructaosa 
Sint,  pater,  suffingia, 
Qunruni  nobis  detur  don 
Post  haec  transitoria, 

16,  ut  tecum  Deum  dcorum, 
Quem  cernis  iti  gloria, 
Contemplemur  et  coeiorum 
locundeJaur  curiA. 

Qua  compleantur  in  bnnis 
Nostra  dcsiderk. 


Quem  fecerat,  restituit 

a.  Temtn    Monc  No.  880  (3,  261)  am:  11  r  Antiphanar  zn    KatU- 
rtihc  No.  20!*,  Bt,  40,  mtt  dcr  Mrlofhc  (A).  i/«.  ?u  KreHMlingen,  14.  Jnhrh.  mtt 
der  Mdodie  (B).     Ih.  zn  S.  Oa&en  Ko.  54G  (Bramlcr)  f.  220.  15.  Jahrh.  m 
AhJodic  (C).  —  Stcht  auch  iu  tlcr  ils,  zii   IJijisicddn  No.  105.   100.  imd  Eg.  zu 
Hhciuau  Nu.  (Jt  alic  aus  dcm  -//>.  Jahrh, 

b.  LcsarteiK  1T  f>.  Chnatum  ABC,  —  8,  2.  natmn  A.  natu  C.  —  5,  3,  Iu* 
ternas  R.  —  5,  \.  ct  lion.  0.  —  6,  3.  Ilic  B.  hoc  A.,  „da  ca  auf  S,  1  sich  mh 
zitht,  so  tcdrc  quae  hcsscr."  Monc,  —  6t  4.  saeer  C.  —  8,  1.  Veni  C.  —  8,  2. 
Lovfen  Ii    Lnntlen  C.  —  8,  (J.  salus  B.  solvis,  corrin.  in  V.  —  10,  2.  ori  B.  — 

10,  G-  lulvm  li.  —  11,  1.  annonam,  ahcr  corrig,  mmim  V.  —  11T  2.  scd  ad  <     — 

11,  3.  Iwtro  B.  IncroiD  C.  —  11,  4,  quam  B.  —  II,  4.  cxulanlis  C.  ttgutim  £ 
vott  peregrinantis,  abscentis/*  Mone.  —  13,  3.  is  item  ABC.   —    13,  7.  por  fchlt 
B.  —  14,  5.  hia  C.  —  16,  4.  B.  prece  suf.  A.  —  10,  1.  Ac  tec.  A. 

c*  Bcmerk,     Ucbcr  das  llhijthmischc  etc.  spricht  Bartsch  8.  J78.  tBi 


.  Lddislao  regi 
iig  von  Ungarti  W77,  ijest.  30.  Jttli  1095,  :L  JtwiJ 


.  Novac  lamiis  attollamufl 

Ke^ein,  cuius  rxultatmis 
Specdali  Rloria: 
Duld  mellis  now  lav<> 

Dokj  mgl  Ladislao 

Canimua  Enelodia. 
2.  Rerifl  lauili  oil  cUsCQrdet, 

Cuius  liiiiiltMii  non  re mordet 

Coelestis  sy niphonia : 

OonfaBflondi  regem  landeut, 

Pcr  quem  ragefl  libi  gaodent 

Yitac  dari  iiuincra. 
>.  0  quam  fclix,  quam  praeclara 

Varadini  falget  ara 

Tuo  claro  noniino : 

Qucm  precanrar  laodantefl  sin- 

»«uli, 
Qemma  regum  totius  saeculi 

Et  Bpefl  salutifera. 

Cuius  rector,  Baecula 

Mauenfl  sinc  macula 

Lavit  omni  criminc. 
4,  Scala  geotifl  Etttngarorum, 

Pcr  quaiu  scandii  ad  coetorum 

CatLcdram  Pmnoitia: 

Fama  cuius  ceelOfl  triidit, 

Et  terraruin  annprchondit 

Quatuor  eoiifirua. 
•k  iVr  Lunc  vigeut  Bacramenta, 

Et  firmntur  iaiii  iuvcnta 

Ftdei  reBgio: 

Aegros  curans  BanOfl  fc<  ii 

Et  salutis  opcm  iecit 

Virtutis  oflicio. 
B,  Exauditur  in  Lac  domo 

Qnioqnid  orans  petit  honm 

Per  regifl  sufTragia: 

Per  quein  neque  gladium 

Noc  incursus  hostium 

Trepidut  Hungaria. 
7.  llostis  arce  plebs  arrepte 

Preoe  rcgia  est  adepta 

Salutis  piacula: 


s. 


Per  qucm  autor  idei 
Cornu  stillat  olci 
Tostcris  pcr  saccula. 

Per  hunc  gcntes  univcrsas 
Hungarorom  lam  conyei 

Novinius  imperio: 
1'rocul  ense  parent  per  se 
Ferae  gentea  et  udvcrsae 
Nutu  voluntario. 

n,  Sub  ohscuris  sui  iuris 
Iubar  lutens,  scd  iam  patcns 
Reeerat  prodigia: 
Hostefl  ccdunt,  victor  redit, 
Barbarorum  Hungarornm 
Unus  fu^at  millia. 

10,  Ipsc  BUOfl  laudalorcs 
Poeuae  facit  conteniptorcs, 
Morbos  curana  ct  langnoi 
Aufert  et  ihenionia: 

Sed  qui  suam  sanctitatem 
Colnntf  iis  fert  sanitatcm 
Et  ad  vitac  sospitateni 
Rex  reducit  omnia. 

11,  Regutn  gcnus  triumphalc 
Ilungarnmui  salus  yata, 
Non  rcfulsit  iubar  tale 
Regum  tioris  germine : 
Begnm  railix  ehristiaua 
Suuie  laudcs,  fidc  saua 
Quas  exultans  vox  Lumaiia 
Fert  in  iuo  nomine, 

i  '    Assistentes  rcf^is  laudi 
Coronator  regis  audi, 
Atque  servos  sancti  n 
Poet  Lanc  vitam  tui  ^regis 
Transfer  ad  palatia: 
Cuius  laudi  vis  scrvire 
Nos,  fac  laetOfl  cmiveiiire, 
Fac  ad  Christum  pcrvenire, 
Ihi  confcr  et  largire 
Sempiterha  gaudia.    Amen, 


a,  Text.    Clichtov.  IV,  800. 

b.  Lesarten,    0,  4    Bmtf  ist  des  Hcimett  wegett  Hostis  codit. 


—    424    — 


622.    De  s.  Landelino  abbate. 
(Qeb.  zu  Cambrai  in  Frankreich,  gest.  686,  verehrt  am  18.  Juni.) 


1 .  Laeto  cordis  cum  fervore, 
Mentis,  vocis  et  dulcore 
Adoretur  Trinitas : 
Meritorum  ob  splendorem 
Landelini  et  decorem 
Honoretur  Unitas. 

2.  Franca  stirpe  clara  satus, 
Andeberto  commendatus 
Imbucndus  praesuli : 
Praesul  Deo  quem  devovit 
Faex  scelesta  mox  promovit 
Ad  opus  diaboli. 

3.  Linquit  Mystam  et  praedatur, 
Gaedit  et  latrocinatur 
Suis  cum  consociis: 
Mutat  nomen,  normam,  vitam 
Cum  latronc  coenobitam,  — 
Ah,  quae  metamorphosis. 


4.  Ast  Andberto  pro  errante 
Deo  sancte  supplicante 
Salus  reditProdigo: 
Landclinum  visus  terret, 
Quo  cernebat,  quod  inferret 
Daemon  quemdam  Tartaro. 

5.  Hanc  ut  poenam  declinaret, 
Ad  Andbertum  remearet 
Astans  monet  Angelus: 
Quibus  visis,  quo  audito 
Cameracum  gressu  cito 

It,  spretis  complicibus. 

Text.    Daniel  II,  218  ex  Act. 
Backerano  Osnabrugi  servato." 


6.  Ad  Andberti  pedes  iecit, 
Et  malitia  quod  perfecit 
Multa  dcflct  lacrima: 
Praesul  ovem  errabundam 
Viam  ducit  periucundam 
Christi  ad  ovilia. 

7.  Romam  pergit  ter  et  crimen 
Ad  Sanctorum  deflens  limen 
Preces  fundit  largius: 
Hunc  Andberti  ungit  manus, 
Iungitur  Domitianus 
Adlinusque  socius. 

8.  Vestes  illic  auferentem, 
Et  hinc  membris  contrementem 
Prece  curat  sedula: 
Landelinus  sempiterna 
Meditatur,  hinc  quaterna 
Struxit  monasteria. 

9.  Moysis  instar  ut  induxit 
Humo  virgam,  fons  effluxit 
Crispans  in  Crispinio : 
Decumbenti  adstant  crebri, 
Monet  eos,  obit  febri 
Cubans  in  cilicio. 

10.  Landeline,  poenitere 
Et  commissa  digne  flere, 
Obtine  supplicibus : 
Hic  uramur,  sic  secemur: 
Deus  parcat,  ne  damnemur 
Tuis  sanctis  precibus: 
Sed,  post  huius  vitae  finem, 
Ad  coelestis  vitae  limen 
Admittamur  ocius. 
Sanctorum  Iun.  Tom.  II.  p.  1064:   „Ex  Ms. 


623.    De  s.  Laurentio  martyre. 

(Von  Geburt  ein  Bomer,  gest  am  10.  Aug.  258,  verehrt  am  10.  Aug.) 

(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Laurenti,  David  magni  martyr  milesque  fortis, 

2.  Tu  imperatoris  tribunal, 

3.  Tu  manus  tortorum  cruentas 

4.  Sprevisti,  secutus  desidcrabilem  atque  manu  fortem. 

5.  Qui  solus  potuit  regna  superare  tyranni  crudelis. 

6.  Cuiusque  sanctus  sanguinis  prodigos  facit  amor  milites  eius. 


—    425    — 

7.  Dummodo  illum  liceat  cernere  dispendio  vitae  praesentis. 

8.  Caesaris  tu  fasces  contemnis  et  iudicis  minas  derides. 

9.  Carnifex  ungulas  et  ustor  craticulam  vane  consumunt. 

10.  Dolet  impius  urbis  praefectus,  victus  a  pisce  assato,  Christi  cibo. 

11.  Gaudet  doraini  conviva  favo,  conresurgendi,  cum  ipso  saturatus. 

12.  0  Laurenti,  militum  David  invictissime  regis  aeterni, 

13.  Apud  illum  scrvulis  ipsius  deprecare  veniam  semper 

14.  Martyr  milesque  fortis. 

a.  Text.  Daniel  II,  20.  384  e  Codd.  Mon.  5.  saQC.  XI.  (A),  Mon.  0.  saco. 
XI.  (B).  Vind.  5.  saec.  XII.  (C),  Vind.  7.  saec.  XIV.  (D).  —  Cod.  Wirzenbom. 
aaec.  XIV.  (E).  —  Text.  seq.  (F).  Seq.  Dav.  1495  (G).  —  Miss.  Patav.  1495  (II), 
Eychstadt.  circa  a.  1500  (I),  Colon.  1501  (K),  Mogunt.  1507  (L),  llalberstat.  1511 
(M),  Minden.  1513  (N),  Numburg.  1517  (0).  —  Adelph.  75  (P).  Clicbtov.  IV,  208 
(Q).  Torr.  (R).  —  Steht  auch  in:  Codd.  Einsidl.  105.  100.  107.  121.  Rhcinau.  G. 

b.  Lesarten.  2.  imperatorum  P.  —  6.  sanctos  GKNR.  sancti  FLM.  — 
facit  ABE,  die  andern  fecit.  —  7.  lic.  ill.  F.  —  dispendia  G.  —  8.  faces  EFGI 
ELMNOR.  —  11.  conresurgenti  cum  ipso  Christo  satiatus  IP.  conresurgenti  C. 
cum  Christo  D.  conresurgentem  Christo  saturatus  F.  consiirgcnti  cum  ipso  sa- 
turatus  M.  cum  resurgente  Christo  saturatus  Q. 

c.  Bemerk.    Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  7.  77.  81.  84. 


624.    De  s.  Laurentio. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


Prunis  datum  admiremur, 
Laureatum  veneremur 
Laudibus  Laurentium : 
Veneremur  cum  tremore, 
Deprecemur  cum  amore 
Martyrem  egregium. 

,  Accusatus  non  negavit, 
Sed  pulsatus  resultavit 
In  tubis  ductilibus : 
Dum  in  poenis  voto  plenis 
Exultaret  et  sonaret 
In  divinis  laudibus. 

Sicque  chorda  musicorum 
Tandem  sonum  dat  sonorum 
Plectri  mini8terio: 
Sic  in  choris  tormentorum 
Melos  Christi  confessorum 
Dedit  huius  tentio. 

Deci  vide,  guia  fide 
Est  invictus  inter  ictus, 
Minas  et  inccndia: 
Spes  interna,  vox  superna 
Consolatur  et  hortatur 
Virum  de  constantia. 


5.  Nam  thesauros,  quos  exquiris, 
Per  tormenta  nou  acquiris 
Tibi,  sed  Laurentio : 

Hos  in  Christo  coacervat, 
Huius  pugnam  Christus  servat 
Triumphantis  praemio. 

6.  Nescit  sancti  nox  obscurum, 
Ut  in  poenis  quid  impurum 
Fide  tractet  dubia : 
Neque  caecis  luinen  daret, 
Si  non  eum  radiaret 
Luminis  praesentia. 


Fidei  confessio 
Lucet  in  Laurentio, 
Non  ponit  sub  modio, 
Statuit  in  medio 
Lumen  coram  omnibus: 
Iuvat  Dei  famulum 
Crucis  suac  baiulum, 
Assum  quasi  fcrculum 
Fieri  spcctaculum 
Angelis  et  gentibus. 


—    426    — 


8.  Non  abhorret  pninis  volvi, 
Qui  dc  eaine  eupit  solvi 

F.f  nini.  CfariBtO  vivrrr: 
[ue  limet  occidentes 
Corpus,  scd  imti  praevaleatee 
Aiiiiiiaiii  octidere* 

9.  Sicftl  vaaa  figulorum 
Probat  fornax  et  eonira 

H>>st;mt iain  : 
Sic  et  i.miis  hunc  assatum 
YVIut  testem  solidatunj 
lilit  per  constaiHiam. 

io,  Nani  cum  vetttfl  cornuupfrtnr, 
AJter  honio  rcuovatnr 
Veteris  inceudiu- 
Fnde  niuiis  nmfortatus 
Est  atbletae  principatui 
In  Dei  scrvitio. 

ii.  Ilunc  ardorem  factum  fora 
Putat  roreiu  vis  amoris 
Et  zelus  iustitiae: 


Ignis  urens  no«  comburens 
adunas, 
o  imnister  impie. 

12,  Paruio  sapis  vtm  sinupis, 
Si  non  taagis,  a  non  frangi 
Et  plns  fragrat.  quaado  tiaj 
Thus  iniectuiD  ignibus : 
Sic  arctatus  et  assatus 
Sub  ardore  et  iabore 
Dat  odoretn  «i  splendoreia 
Martyr  de  virtutibus. 

13,  0  Laurenti  kuite  niniis 
RegO  victo  rex  sublimis 
Regis  regum  fortis  milea, 
Qui  duxisti  poenas  viles, 
Certattf  pro  iuatitia; 
Qui  tot  niala  devictsti 
Oontemplatida  bona  Christi, 
Fac  nos  inalis  insultaro, 
Fac  de  honis  exultare 
Mcritorum  gratia.    Anicn. 
Clichtov.  IV,  208   (B).  Paoiel 


a.  Tcjt.    Miss.  fratr.  Paria.  1520  (A). 
II,  s2  httt  ,/m  3  erHen  Zeiten*  —  Nach  Mime  y,  391  sUht  dic  Scquen*  au 
r  //*.  dcs  14.  J«lnh.  su  Pommcrsfehlen  bei  Bumhcrg, 

li.   Loiarteti.     2,  4.  Cum  B.   —   n,  1.  conla  A.  —  S,  4.  in  chety  B.  —  4,  2. 
stat  inv.  B.  —  4,  5.  Consolautur  et  liortautur  B.  —   5,  4.  Mos  in  A  (Dr>< 

—  5,  0.  Tr.  tn  pr.  A,  gojcn  ftus  Mrtrnm.  —  8,  2.  cruce  cup.  A.  —    10,  2.  solt- 
«latur  B,  —  II,  0.  min.  institiac  A.  —  12,  3.  plus  fchlt  A.  —    12, 

—  12,  &  arcL  sitb  lab,  B.  —  12,  7.  ctat  odorcm  pteniorera  B. 


625.    l)e  s. 

L  Stola  iocuoditatia  alleluia. 

3.  luduit  hoilie  doininus  militem 

suum  Liturentiiim. 
3.  Solito  plamlat  alacrior  concio 

laeta  tiftclinni. 
i   Bodie  martyr  in&ignis  Imstiam 

Deo  placent(iu  OOtulit 
Bu  llotlic  tormentum  (guia  graviter 
kminatua  pertulit. 

6.  Animatus  ad  certamcu  monitu 

beati  scnis 

7.  tiiavi^simisnonrefugitcxbilirrr 

membra  poenifl 

8.  Antc  regem  accersitur 
Et  de  rcbus  convcnitur 
Occultis  ecclcsiac: 

Sed  non  cedit  blandimcntis, 
Emollitur  haud  tormcntis 
Eius  avaritiae. 


Laurmtio. 

9.  Luditur  Valerianus 
Et  Levitac  larga  manus 
Dum  petit  inducias: 
Dat  miuistra  caritatifl 
Paujwribua  congregatis 
Facultatum  COpll 
in,  Furit  igitur  pracfectus, 
Et  paratur  ardens  lectus, 
lusultantis  viscera 
Crates  urit  aspera. 

11.  Sudat  martyr  in  agonc 
Spc  merccdis  ct  OOTOnae, 
Quae  datur  fidclibus 
Pro  Christo  ccrtiBitibus. 

12.  De  cuius   milttia   coeli  gaudet 

curia, 

1S.  Quia  vicit  hodie  rainistros  ne- 

quitiae. 


—    427    — 

14.  Ut  hunc  ergo  per  patrouum 

Choriis  noster  laetua  csto. 

Ckmaequamur  vitac  dontun, 

locundum  in  eccleefa 

In  illius  die  fosto 

Decantans  alleluia  allcluia. 

a.  Te^*.    Mone  No.  1024  (3,  890)  aMt;   Hfc  fu  Graf;  -  ,     ff,  Ja^fA.   >mi7 

Neuwnt  (A).  —  Daniel  1IT  163  c  HiflB.  Braiirtenliurg.  sner.   XVI.  (8), 

1».  Lesarten.     I.  stoUm  A,    —    3.  afocriiis  A.  Mone.    —    G.  accOTSitUS  ;t<l 

A.  Mone.  —  8,  5.  aot  tmm  A.  Mone*  —  1»,  L  Va  h.  A   -                           \.  Illius 

die  t<Mt:L  Mune.   —   14,  4.  Chorus  n.  liiftitin  A.  Mone.    —     11,  6    dtCftntMMU   A. 

decantet  Mone, 

c.  Bemcrk.     Ueber   das    Ehythmischc   etc.    ttpritJ>   Bsrtsdl  B                  "/ 

141.  171,  17f>. 

626,     Dr  8,  LanmUitj. 

I.  Adest  diefl  gloriosa, 

Inter  mtiltos,  qui  vncantm 

Dies  laeta  et  famosa, 

Kt  bantisuio  consecraiititr; 

Diea  magBi  gaudii : 

Domiu  est  HippolytL 

Diem  istum  eonsecravit 

4.  Donius  eitis  tota  ered.it, 

Saaguia  sacer,  qtii  manavif 

Quam  pro  Cliristo  Caesai  caedil 

Martyris  Laurentii, 

Dira  pcr  supplicia: 

2.  In  Komana  sode  CfaristUB 

Post  haec  nmrtyr  Bflt  nssatu.s 

llune  perfeeit,  qunndn  Xystus 

Et  per  igaefB  comprobatua 

Papae  locuin  tcniiit: 

tntrat  ooeH  gaucHa. 

Hic  theeaaros  sibi  daton 

").  Ad  quetn  sua  Ba&cta  prece 

Disper^endo  fecit  gratoa, 

Nns  muntktos  dilpae  la- 

Nil  stbi  retinuit. 

Dacat  Dei  filitts: 

SigDO  crueis  caeci  vident, 

^>ui  pro  aobifl  fuit  y.\ 

Mtilta  Btena  forifl  nitcnt, 

Et  pro  quo  est  igoe  assus 

Crescit  fides  «lomiui : 

Levita  Laurentius. 

a.  Text.    Mone  No.  1023  (3,  381»)  am:  Hs.im  Seminar  zuTrieut ,  //   Jnhrh. 

mit  <h  ,   MtloMe* 

h.  Lesarten,    2,  2.  quanto  Hixtus  Hh.  —  3,  6.  ypoliii   // 

(Vll.     De  8,  Lftmrnfio, 

1.  Martyris  cxiniii 

;L  Bapti/antur  parifc 

Levitae  Laurentii 

Decem  novem  circiter 

Coleotefl  sulennia 

In  tltitno  vicaria: 

(irahilemur  p&riter, 

Ducit  ad  jmperiuiD 

Petasam  suppliciter 

Levitam  Laumitium 

Illius  suffragia. 

Fideli  custoilia. 

4.  Douantur  indnri.n- 

2.  Cuius  sentis  mcrila, 

De  rebus  ecclesiae 

0  Lucille,  reddita 

Omni  diligeatia; 

Tibi  solis  gratia: 

l  wue  <lie  tertiit 

Jnspiratus  coelitus 

Et  levita  staliilita 

Credidit  Ypolitus 

Die  claudtis  atoue  caecos 

Cum  sua  fainilia.                               Ducit  ad  palatia. 

t 

—    428    — 


5.  Istos  offert,  illos  profert 
Miles  Christi  dicens  isti, 
Sunt  thesauri  gratia: 
Mox  illusa  et  confusa 
Tyrannorum  et  pardorum 
Fremuit  insania. 

6.  Huic  minantur, 
Hunc  precantur 
Excclsorum  ut  deorum 
Colat  sacrificia : 

Et  noleuti  quicquam  horum 
Omne  genus  tormentorum 
Parari  iubet  iinpius 
Athletae  Christi  Decius. 
Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


7.  Cedunt  rei  sacrum  Dei 
Sed  maiora  parant  ei, 
Cratis  paratur  ferrea, 
Torretur  caro  rosea. 

8.  Scande  cratem  o  Laurenti, 
Quae  est  horae  vel  momenti 
Et  confide  de  mercede 
Coelesti  et  gloria: 

Ora  Deuin,  ut  tormentis 
Mundet  sordes  nostrae  mentis, 
Et  nos  tegat  atquc  regat 
Dans  aeterna  gaudia. 
Amen  dicant  omnia. 


G28.    De  s.  Lebuino. 
(Ein  Engldnder,  Glaiibensbote  bei  den  Friesen  wid  Sachsen,  gest.  12.  Nov.  773. 


1.  Lebuine  confessorum 
Praecellens  flos  qui  polorum 
Regna  scandis  ardua: 
Linquens  orbem  validorum 
Cor  plenum  portasti  morum 
Tu  pandis  miracula. 

2.  Domini  voces  audisti 
Transi  raare,  leges  Christi 
Resera  Saxonibus : 
Alme  pater  sic  fecisti 
Iussum  Traiecto  tulisti 
Verba  dum  Gregorius. 

3.  Praesul  novit  Lebuinum 
Servum  direxit  divinum 
Huc  toto  conamine : 
Populus  cis  Yllam  credens 
Deitati  mox  accedens 
Servit  personae  trinae. 

4.  Numine  templum  fundatur, 
Quod  Wilpen  convocitatur, 
Fecit  hoc  gens  crcdula: 
Sanctus  vitiosos  mundat, 
Baptisatis  praemissum  dat, 
Cluit  dya  gratia. 

5.  Huc  transit  confessor  gratus, 
Patria  gaudet  vexatus, 
Daventren  credit  pia: 
Plasmatori  terrenorum, 

Qui  iusta  sua  coelorum 

Dat  praeclara  gaudia. 

Text.    Seq.  Day.  1495.  —  Daniel 


6.  Lebuinus  vir  censatus, 
Prudens  mitis  et  beatus 
Signa  fecit  plurima : 
Diffitentes  superavit, 
Quorum  mentes  permutavit 
Per  verba  salubria. 

7.  Saepe  turbae  convenerunt, 
Generale  dum  fecerunt 
Pariter  consilium. 

Ulic  presbyter  transivit, 
Hunc  laesissent,  sed  abivit 
Rcliquitque  populum. 

8.  Tandem  illaesus  meavit, 
Namque  rex  ipsum  salvavit 
Cordis  noscens  condita: 
Fiet  quaevis  caro  cinis, 
Viva  venit  cito  finis, 

De  dulci  migrat  vita. 

9.  Christi  nomine  formavit 
Oraculum  plebs  quo  locavit 
Valde  corpus  nobile: 
Confessoris  Lebuini 

Nos  conducat  recto  fini 
Rex  plenus  dulcedine. 
10.  Preces  funde  cunctis  horis 
Genitrici  salvatoris, 
Quod  poenas  sumpsit  duras: 
Crimina  quod  tollat  verus 
Plasmator  validus  herus 
Disponat  mentes  puras. 
II,  220  hat  die  1.  Strophe  aus  Torr. 


-    429    — 


De  &  Leot 

(Crn   818  rrirh   ifrh..  rrhrt   nm    &   t)kt.) 

(Auctor  Notker  B;ilbulus  habetur.) 

1.  Solemnitatem,  fratres  charissimi,  colimus  almatn. 

2.  Martyris  egrsgiaa  virtmis  Laodegarii,  episcopi  civitatis,  provisore 
tali  beatae, 

3.  Laudibtis  hanc  sedulis  a^aiiius.  cf  ruudeni  pontiliccin  crebris  precibus 
enma,  ut  nos  ciiristi  pacc  repleat 

mh  iL"ii  dubitainus  regcm  militi  suo  prompte  anuuere,plebisquotiens 

tidelis  necessitates  suggerat. 
5.  Qui  nieritis  probis  teinplum  pcetorc  suo  spiritui  sancto  castum  prae- 

buit,  reviucens  oblectatnenta  corporis, 
6    PfQfl  I 'i  nmdeshis  mansuetus  iuterventu,  fidetis,  strenuus,  ab  ille- 

cebris  umudanis  aninitim  prnpriuin  conservaus  iolaesum- 
7.  rracsul  hic  nou  solum  praefatam  dtocesin  salubri  etudio  proeura- 

verat,  sed  totuiu  Pranoomm  imperium  prudenter  regsbat 
8*  Hic  pauperibus  largis  refcctor  moerentiumque  solator,  viduarum  ct 

torphanorum  defeasor  exstitcrat; 
9.  Sed  muneribus  mundo  tam  piis  antiquus  iuvidens  hostis  coutra  illum 
ceu  singukiis  niox  dentos  exacolt. 
0.  Iam  quidcm  veneno  satellites  draco  squaniosus  infecit,  atque  secmn 
in  furoris  uefas  coBspiravisse  iWiL 
1.  Nec  mora,   eoinprcnsum  tn  vineuta  virum  beatum  trnserat  pietatis 
ncseia  inatius,  ac  tormeutis  alleeerat; 

12.  Claras  lumiuis  dcmpsit  fetiestrus,  oris  excidcrat  organum,  neiustitiae 

lauiiibus  rceitavisset  dominum. 

13.  Sed  mox  conditor  vocent  reddidit,  et  pro  luiuinibus  erutis,  coelc-ti- 

►  bus  lituic  radiis  iaiu  rireninscpsit  iti  tcrris. 

i.  El  niiuistri  Belcebulis  illtini  eernentcs  post  vulncra  esse  validiorcm 
cxpavcrant 
15.  Kt  pectoris  stuporem  iu  iram  vcrtentes  sentcntiam  decernunt eapi- 

talcm  super  eum. 
lii.  BpiritOI  pctit  aulam  gaudens  angclicam  et  corpus  triumplialis  viri 
stetit  ceit  vivi. 

t.    Morel  No.  I8&  81  985.  aua:  //s.  t*  Einsiedetn  MTo.  121,  A).  /oAfft. 
;  von  Notker  (?)  schtint  nickt  gon*  richtig  ab$\ 

a  0»fi   Forsnun  \  herzmtellen.     Im  Ue  wi 

cm   Banae  g\  int   amch  hicr  euwg  >icr 

fthyihmm  m  liegen*    JedenfoUs  ist  di<-  Sequens  wtgen  ihr&MUrs  schon  mcrk- 
wurih>j:<     Morel. 


■ 


680.    De  8. 

Adcst  namque  dies  sacra, 
pcrlueida  atqtic  forjuosissima, 
ornata  Leudg&rii  ttcee  sancti, 
Quj  plurima  commiserat 
iii  hae  vita  saeculi  miracula, 
invirtas  semper  etiimdendo  pre- 


Leodegar 

2,  Cui  Christua  gratiam 
contulerat  aon  modfcam, 

ut  vinceudu  vineen  t 

malignaa  astuti  firamles  e^hibri; 

Qui  post  inultuui  prutectum 

popuiia  prodamautil 

atquc  conteslanli 

ad  sedcm  innvebiturpastoralritL 


—    430 


3.  Hic  iu  Aedua  rex  erat 
pastor,  ovile  suum 
miuistraiis  scdulo 
documentorum  pabulo. 

Post  hiuc  sponte  comprenditur 
saevis  ab  inimicis 
et  vinctus  privatur 
oculis  sancti  capitis. 

4.  Deindc  labris 
oris  abscissis, 
lingua  dcpraedato 
iam  palato 

canit  Christo  gratias. 
Capitis  quoque 
libenter  suffert 
sacvam  scntentiam, 
recto  stante 
una  hora  corporc. 


5.  Qui  capitis  vulnera 
per  sacra  est  poli 
culmina  adeptus, 

In  quo  miles  candidis 
cum  choris  martyrum 
domino  est  sociatus. 

6.  Apud  quem  nostra  mundes 
crimina  atque  cuncta 
tergas  inmunda 

vitae  nostrao  delicta 
Ac  supplices  protegens 
famulos  tibi  toto 
corde  subiectos 
atque  inente  devotos. 


7.  Signifer  invicte, 
nos,  Leudgari,  tuere. 

a.  Text.    Mone  No.  1028  (3,  392)  aus:  Hs.  zu  Coltnar,  11.  Jahrh. 

b.  Lesartcn.  1.  dies  sacratissima,  gegen  das  Versmass.  —  2,  4.  astuli. 
Mono.  (Druckf.)  —  3,  3.  scdula  Hs.  —  3,  4.  papula  Hs.  —  3,  5.  comprehen- 
ditur  Hs.   —   5,  3    ,fchU  ein  zweisylbiges  Wort."    Mone. 

c.  Bemcrk.    Ucbcr  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  30.  81.  96.99. 


631.    De  s.  Leodcgario. 


1.  Sauctam  praesentis  diei 
sollempnitatem 

ln  laudibus  actcrni  crcatoris 
tideliter  ducamus 
Illiusque  athletae  fortissimi 
pracconiis  pariter. 

2.  Redemptor  niundo  subacto 
vinculatoque  principe 
regreditur  triumphaus, 
Millia  ducens  millium 
captivarum  catervarum 
restituit  patriae. 

3.  Qui  Christum  sequi 
in  omnibus  promptus, 
divinac  legis  strcnuus 
obtempcrator  effcctus, 
eius  implere 
praecepta  studuit. 
Hic  castitatis 
sanctac  videlicct 
providus  custos  permanens 
augelicis  spiritibus 

haud  ullo  modo 
impar  extiterat. 


4.  Patriarchis,  vatibus 
compar  erat  praedicando, 
quae  post  haec  probat  eventus. 
Apostolis  socius 
permancbat  praedicando 
fortiter  dominum  Ihesum. 

5.  Quid  de  socia  dicam  virtute, 
qua  est  martyribus 

Sic  coniunctus,  ut  splendeat  inter 
illos  vclutrosa? 

6.  Ereptis  primum  oculis 
carneis  lumen  aeternum 
Gunctis  beatis  liquidum 
coepcrat  intus  videre. 

7    Post  haec  assuetis  divinas 
laudes  rcboare 
labellis 

Ore  abscissis,  linguaque 
simul  dcpraedato 
palato. 


-     431     — 

8.   Elrvat  nain  pf&BSd 

Saucte  Leadgari,  Dai 

loaigiiia  sedulas  prei 

V<  re  iuilcs  nubiiis, 

liu                   <t.a, 

veuiam  depo 

Ati|iir  pjas  grafa 

roa  hids  et  cogooaee, 

feivbat  dominc  Christo 

rt  nos  rirgiuis  fflius 

organo  gutturia. 

tuis  Bexus  predbiis 

9-  Peraecutor  timens 

tecum  donet  regno 

eiua  reviviscere  virtutes, 

coiigaudere  sempitcrno. 

dauipnat  stiitciitia  eajiitali 

[iriinitus  invictum. 

;i    V*Xt     Ifoofl  No.   1029    (3,    393) 

itu> ;   tmem    Murbachcr   Mmkuch   des 

1   ('ohnar.     Daraua  hat  c»  < 

inch  Pitrrt  JN  tttticr  tibtoirc  dfl  s.  Leger. 

P.iris.  B40.  R  5108  abtlruckcn  latsrn^   abtr   nicfti    ohne  LcqfMcf,   tmd  okne 

Zeilcnabthcilung  der  Hs.  itrma  l><t.ul><haUen   mhr   tfi  metritch  su  berichtigen. 
Moue, 

b.  Lcsartcn.    5,  3*  iuler  /c/*/£  <frr  //4*.  —  8,  8.  scu  22*. 

l     Bcmerk.     Uebcr  das  Iihgthmischc  etc.  spricht  Bartsch  &  U>.  102. 117. 123. 

632.    Bi 

Leodegario. 

1,  Iocundetur  eeelesia. 

senno,  ^ressus 

grata  Deo  praeco&ia 

nil  periiossus, 

cordis  orgauo  solveus, 

decollatur  praesidiis 

lioriimi  digne  rosarium 

capitifl  veri  fisus. 

inoruiii  LeodegariuiD 

I»ia  kuule  revoivcns. 

5.  Affert  mundu  stuporem 

2.  Huuc  nobileni  proeapia 

hic  tam  dignis 

rei  regun  pcr  principia 

poUena  stgnis 

prima  nubilitavit, 

vitft  saruius  et  obitu: 

a^ons  fonnu,  niatcria, 

resumunt  uam  vigorom 

lb,  virtua,  peritia, 

aegri  lacti, 

quot  in  &0  probavit. 

■acra  froti 

3,  Nam  stirps,  saoa  res,  aniiua, 

sua  preee  vel  aditu. 

corims,  actus  Imuc  optima 

vitae  dote  probavit, 

6.  0  pastor  bone, 

ncc  tidcs,  spes  huic  deftrit, 

dux,  iiatrone, 

qucm  caritas,  qua  forbuit, 

leni  pieemn  [lur^atiouo 

in  niortem  aoiiuavit. 

nos  aegrofl  citra  vitiis, 

4.  Excaecatur, 

ut  non  subieetus 

mutilatur 

intellectus 

pedibiis,  lin^ua,  labiis, 

sit  canii,  scd  purifl  refectua 

scd  vigct  mentis  visus, 

primae  formac  dolitiis. 

a.  Tcxt.    Moue  No.  1032   (8,  395) 

r/»>     H  .                                          ien 

L  *fej.  14,  Jahrh.  mit  Musiktwtcn,    — 

Uaiiiel  V,  313  hat    §m  Tcoai  «utf  Mouo, 

mit  einigcn  Abwcichungcu. 

h.  Le  sarten.     1,  i.    Qrtum  //.s., 

001    iu,i!.   i<n-  rickHa  hdM  mU  A 

kh<                rtura  est  roBiiriiiin  niuriitii   Le 

odcgarii.    —    2,  4.  „ugeuti  tonna  Ui  1 

Stelle  schcint  fthforhoft"  M 

oue.    MLogtnduoi  videtur  agar:   p*- 

cnuraerat  orauia  doua,   ooae    obtigeraul 

Leodcgarto,   B              •■rmitnt  praedia.41 

Dauiel.   —   8,  1.    faua  Hs.  Eama,  rea,  « 

tll  I»  ui.  hstn.    —    r>,  Sk   ,.i                  at 

Jrann  tittcA  tot  atafan."  Moue.  —  Dauia 

.    <     aeger  Hs* 

—    432    — 


633.    De  s.  Leonhardo  abbate. 

(Sohn  eines  frankischcn  Edelmanns,   stand   am  Hofe  Chlodwigs  I.   in  grosst 
Ajischen,  starb  als  Abt  dcs  Klosters  Noblah  am  6.Nov.559,  verehri  am  6.  Not 


3. 


Venereniur 
Hac  die  solemni 
Sanctum  Leonhardum. 
Postulantes,  pro  nobis 
l-t  interpellat 
Regem  rcgum. 

Ortus  ex  parentibus 
Extitit  nobilibus 
Vir  praeclarus : 
Sanctum  scquens  Remigium 
Mundi  sprevit  fastigium, 
Chri.sto  charus. 

Qui  contemsit  vilia 
Huius  vitae  gaudia 
Et  honorem : 
Mundi  famam  noluit, 
Ut  quaeramus  monuit 
Meliorem. 

Text.    Morel  No.  471.  S.  2<>6  atis: 


4.  Ut  miles  egregius 
In  fide  non  dubius 
Praedicavit: 
Cinctus  armis  fidei 
Viriliter  arva  Dei 
Seminavit. 

5.  Mores  habens  humiles, 
Visitare  debiles, 
Revisere  carceres 
Nunquam  tardus: 
Coecis  visum  reddidit, 
Mutis  vocem  tribuit, 
Carceratos  eruit 
Leonhardus. 

6.  Confractor  carcerum, 
Pro  nobis  dominum 
Digneris  orare  supremum. 
Te  sanctum  novimus, 

Tu  nobis,  petimus, 
Posce  veniam  peccaminum. 
Hs.   zu   St.  Gallen  No.  546  (Brandei 


Bl.  202.    Die  letztc  Strophc  scheint  spaterer  Zusatz.    Morel. 


534.    De  s.  Leonhardo. 

In  laucle.  Christi  congaudc  caterva  christiana  in  Leonhardi  festo  etc. 
Text.    Dicscn  Anfang  hat  Daniel  V,  117  e  Cod.S.  Gall.  No.546  (Brander) 


635.    De  s.  Lconardo. 


1.  In  supcrnis  resonando 
Iubilemus  laudes  daudo 
Regi  dulcis  gloriae: 
Qui  bcatum  Leonardum, 
Libertatis  almae  nardum 
Et  florem  ecclesiae. 

2.  Sanctitate  decoravit, 
Quem  beando  proclamavit 
In  terrarum  finibus 

Per  signorum  ubertatem, 
Quae  ob  eius  sanctitatem 
Fulgent  in  hominibus. 

3.  Eius  prece  fons  manavit, 
Quem  natura  denegavit, 
Dans  potum  indigenis : 


o. 


Aetas  hoc  non  habet  parem, 
Quibus  illum  compararem 
Miris  in  miraculis. 
Nam  regiuae  laboranti 
Et  in  partu  desperanti 
Contulit  auxilium: 
Invocatus  vinculatis 
Et  tormento  deputatis 
Confert  adminiculum. 
Hic  regaJe  spernens  latus 
Et  pinnam  pontificatfts 
Exiit  a  propriis 
Arvum  petens  Aquitanum, 
Ibi  degens  non  in  vanum 
Inmunis  a  vitiis. 


—    433    — 


Pie  fusas  preces  flentum 
Exaudivit  se  petentum, 
Laute  nimis  et  talentum 
Sparsit  sibi  traditum, 
Utriusque  dando  bona 
Pascuae,  donec  corona 
Triumphalis  atque  zona 
Cinxit  eius  spiritum. 


Ave  spes  o  captivorum, 
Relaxator  vinculorum, 
Consolator  miserorum, 
Forma  vitae,  via  morura, 
Adiutor  promptissime ! 
Preces  audi  te  rogantum, 
Iesu  Christe,  per  hunc  sanctum, 
Festinantes  ad  te  tantum 


Nos  ad  thyma  duc  balantum, 
Coeli  ductor  inclite. 

a.  Text.  Mone  No.  1035  (3,  398)  aus:  Hs.  zu  Frankfurt,  No.  31.  f.  319. 
15.  Jahrh.  —  Daniei  V,  821  hat  den  Text  aus  Mone. 

b.  Lesartett.  4,  1.  laborantem  Hs.  —  4,  2.  despiranti  Hs.  —  6,  6.  Ubi 
digens  Hs.  —  6,  4.  sparsi  Hs. 

c.  Bemerk.  7,  9.  ,%Das  Enjambement  (der  Uebergang  einer  Strophe  in 
die  folgende  ohtte  Satzabschluss,  hier  aus  1  in  2)  ist  bei  den  jungeren  Sequenzen- 
formen  cbenso  ungcwohnlich,  ah  cs  bei  den  altcren  Regel  ist."  Bartsch  S.  177. 
—  „Thyma  balantum,  die  Waide  der  Schafc."  Mone.  „At  non  video,  qua  via 
V.  D.  hanc  notionem  eliciat.  Aut  thyma  genuina  scriptura  est  hoc  sensu:  de- 
duc  nos  ad  odoramenta  et  prcces  Sauctorum  (Apoc.  5,  8.):  aut  legendum 
thema  i.  e.  ad  provinciam,  partem  ovium."    Daniel. 


636.    De  s.  Leonhardo. 


Salve  mitis  et  benigne, 
Leonharde,  Deo  dignc 
Tnis  sacris  actibus : 

Tcxt.    Daniel  II,  224  hat 
Oermaniae  superioris. 


Meruisti  hic  in  terris, 
Ut  cohaeres  sis  in  coelis 
Cum  coelicis  civibus  etc. 
diesen   Anfang  mit   der  Bemerkung:    In  libris 


637.    De  s.  Lcopohh. 

(Geb.  zu  Mblk  in  Oberosterreich  am  29.  Sept.  1073,  Sohn  des  Markgrafen  Lco- 
pold  II.,  regicrte  seit  1096  und  starb  am  15.  Nov.  1136,   vcrchrt  am  15.  Nov.) 


Regem  regum  veneremur, 
Scriptum  cuius  habet  femur 
Dominus  dominantium : 


Rumpens  hostis  potestatem, 
Quam  tenebat  usurpatam 
Contra  coetum  peccantium  etc. 


Text.    Diesen 
Pataviensi  usitata. 


Anfang  hat  Dauiel  II,  223  mit  der  Bemerkung:   In  dioecesi 


638.    De  s.  Liborio  episcopo. 
(Aus  cincr  edcln  Familie  Frankreichs,  gest.  im  J.  397,  verehrt  am  29.  Juli.) 


1.  Eya  militemus  Deo 
Cum  contentu  iubileo 
Cum  affectu  cordium : 
Delcctetur  laus  in  eo, 
Qui  mirifico  trophaeo 
Donavit  Liborium. 

K$hr*in,  Sequenzen. 


Stirps  elongans  et  praeclara 
Mundo  grata,  Deo  chara 
Protulit  hunc  saeculo : 
Sed  excessit  genus  clarum, 
Tanquam  sol  iubar  stellarum 
Fide  morum  speculo. 
28 


—     434    — 


8 


9.  Hinc  locandus  dum  portatur, 
Daemoniacus  curatur, 
Mulier  erigitm  ; 
Incurvata  per  natumm 
Surdus  atque  inutus  curam 
Puer  adipiscitur. 


10. 


11 


3.  Nil  ultra  potens  natura 
Transcendit  creandi  iura 
Talem  creans  puerum : 

Aetas  in  quo  tenera 
Vili  pendit  scelera 

Contemplatrix  operum, 

4.  Mundo  placens  adolescens 
Flos  virtutum  fmctum  crescens 
Dedit  pbilosophicis 
Disciplinis  operam, 
Nec  meus  egit  perperam 
Imbuta  raagnificis. 

6,  Lux  honestae  charitatis, 
Sedis  gemma  sanctitatis 
Addit  pontificio: 
Non  remissus,  non  elatus 
Deifice  praesulatus 
Prosedit  officio, 

6.  Non  sunt  linguae  tam  facundae, 
Quae  depromerent  abunde 
Eius  beneficia. 
Nam  . . .  quantorum 
Sit  crebra  miraculorum 
Declarant  indicia. 

7.  Annis  postquam  quadragenis 
Praesw  vixit  et  novenis 
Urbi  Cenomanicae, 
A  Martino  visitatus 
Est  humatus  aeternatus 
Hierarchiae  coelicae. 
0  pontificis  beatum 
Cuius  corpus  elevatum 
De  recluso  tumulo 
Passim  diffundit  odorem 
Aromatis  suaviorem 
Circumfulso  populo. 

a.  Text.    Misb*  Mogaat.  1507. 

b.  Leearten.    6,  4.  hier  fehlt  ein  Wort.  —  10,  4.  hier  fehU  cin 
10,  7.  Qui^ue  hat  der  Text. 


12. 


Virgo  tribus  poenis  data, 
Per  daemonium  vexata, 
Surda,  muta,  tot  curata, 
Gaudet  -  .  doloribus. 
Ecce  lumen  oculorum 
Sumit  curam  languidorum 
Quinque  niultis  afflictorum 
Corpora  languoribus. 

Practer  tot  et  plurimorum 
Ostenta  miraculorum 
Temporibus  modernorum 
Signis  evidentibus 
Claret  per  morborum  curas, 
Aufert  calculi  torturas 
Infortunia  pressuras 
Sibi  se  voventibus. 

Sancte  Libori  tu  patroue 
Salutaris  fide  bone 
Sta  pro  tua  cautione, 
Nos  in  gratiam  dispone, 
Cassa  quaeque  noxia: 
Hostium  seda  nunc  furores, 
Corporum  saua  knguores, 
Animabus  da  mirores, 
Posce  mundi  post  moerores 
Coeli  nobis  gaudia. 


Wort. 


639.    De  s.  Ludgero  episcopo. 

(Geb.  auf  dem  Gute  Wirum  bei  Dockum  in  der  holldnd.  Provins  Friesh 

J,  746,  ge$L  am  2  .  Marz  809  als  Bischof  von  Munster,  verehrt  am  26,  Marz). 


1 ,  Incly te  psailamus 

Omnes  Ludgerum  venerantes, 
%  Quem  sanctum  et  benignum 

Glaro  carmine  dignum 


Devotis  mcutibus  recolamus 
Nam  praemoustrabat  ritc 
Cunctis  exempluiu  vitae 
Praefulgens  opere  et  sermone. 


—    435    — 


3.  Hic  Deo  dilectus 
Presul  clarus  et  rectus 
Virtutum  flore  florebat 
Et  signorum  luce  praefulgebat. 
Daemones  fugavit, 
Cecos  visu  beavit 
Et  claudos  gressu  donavit 
Et  mortuos  vita  reformavit. 


Nunc  ergo  plebs  cum  clero 

Corde  flagitet  sincero, 

Ut  conregnare  queat  Ludgero. 

0  Ludgere  tu  dignare 

Christum  exorare, 

Ut  prestet  nobis  tecum  regnare. 


Text.    Bartsch  S.  172  aus  dem  Graduale  Monasteriense  f.  236. 


640.    De  s.  Ludovico  IX.  Francorum  rege. 

(Geb.  am  25.  April  1215,  kam  1226  zur  Regierung,   starb  25.  Aug.  1270,   ver- 

ehrt  25.  Aug.) 

(Auctor  CBt  Adam  de  S.  Victore.) 


1.  Laetabunda 

Psallat  plebs  cum  mente  munda 

Christiana 

Deum  more 

Collaudet  gens  lacto  orc 

Gallicana. 

2.  Qui  post  regnum  labile 
Ad  inaestimabile 

.  Sublimavit 
Ludovici  solium 
Turmisque  laetantium 
Sociavit. 

3.  Hic  licet  ex  gerraine 
Primae  natus  feminae 
Delinquentis 
Fugato  peccamine 
Mansit  in  dulcedine 
Piae  mentis. 


4.  Coeli  rex  delicias 
Filiofamilias 
Reservavit: 
Invitavit  filium 
Pater  ad  convivium, 
Quem  amavit. 

5.  Fulgentem  in  habitu 
A  coelorum  ambitu 
Cum  ruboris  exitu 
Non  proiecit: 

Quem  sanctum  miraculis 
Crebris  in  articulis 
Provectis  et  parvulis 
Patefecit. 

6.  In  vitae  miserae 
Lapsis  itinere 
Ludovice  rex  compaterc : 
Prece  resuscita 

Quos  facta  premunt  illicita 
Favente  Deo  fiat  ita.  Amen. 


a.  Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1620   (A).    Clichtov.  IV,  218   (B).    —    Daniel 
II,  84  hat  die  ersten  3  Zeilen  ohne  Angabe  der  QueUe. 

b.  Lesarten.    1,  5.  ore  laeto  A.  laetiore  B.    —    2,  5.   Ludovicum  B.    — 
5,  3.  pudoris  B. 


641.    In  festo  s.  Ludovici  regxs. 


1 .  Regem  regum  vcneremur, 
Et  de  regis  gloriemur 
Ludovici  gloria: 
Et  Francorum  regni  cura 
Beatorum  regni  iura 
Possidet  in  patria. 


Ipsum  Christo  conformatum 
Magnum  fecit  et  bcatum 
Virtutum  immensitas : 
Longa  fides,  amor  latus, 
Alta  spes,  sed  non  elatus, 
Profunda  humilitas. 
28* 


3.  Vultum  habens  David  Regis, 

5.  Certus  dcmum  dc  corona, 

Ezechiae  zelum  tegis, 

Maris  undis  dempto  Iona, 

Et  losiae  studium: 

Coeli  portum  tenuit: 

Doetus  verae  lucis  dator, 

In  extremis  successorenj 

Vitae  custos  et  amator 

Informavit  et  cultorem 

Iu  Christo  viventium. 

Esse  Dei  docuit 

4.  Orbis  signis  illustratiir, 

6.  Vita  vivens  Beatorum 

Capto  regi  restauratur 

Felix  regnat  Rex  Francorum 

Hostis  praeda  praeditus : 

In  beatis  sedibus: 

Vita  datur  morituris, 

Supplicemus  Sancto  Regi 

Claudis  gressns,  lux  obscuris, 

NosSanctorum  iungi  gregi 

Et  captivis  reditus. 

Piis  eius  precibus.  Amen. 

a.  Text    Neale   p.  171.   e  Miss.  RedoneuBi  1523.    Daniel  Vt  299  hat  den 

Text  aus  Neale. 

b,  Lesarten.    3,  8.  Liber  Josuac,    Sed  de  Regibug  agitur.  Neale.   „For- 

tasse  etudium  expugnandi  terram  sanctam  iiitelligendum.u    DauieL 

642*     Be  s.  Ludovico  cpiscopo  ordinis  nostri. 

(Der    Sohn    des   Konigs   Karl  IL    ion  Ntttptf.  geb.  12&7  zu  Brignolcs    in  der 

Provetui,    tntt  m  den  Franziskanerordcn    md    karb  als  Bischof  von  Toulouse 

am  19.  Aug.  12H7,  verehrl  am  19*  Aug.) 

1.  Plebs  tidelis  iubilat, 

Felix  es  Marsilia, 

Quia  sidus  rutilat 

Magna  prumens  gaudia 

Novae  claritatis: 

De  tanto  splendore. 

Ludowicus  pontifex, 

4.  Minorum  religio 

Egenorum  opifex, 

Hoc  ditata  BOGfo, 

Ardor  caritatis. 

Qui  regnat  in  coelis. 

2.  0  regalis  soboles, 

De  insigni  gratia 

Sanctitatis  redoles 

Dans  Christo  praeconia, 

Placens  condmientum: 

Semper  sit  fidelis. 

0  decus  ecclesiae, 

5.  Coruscat  minteulis, 

Decore  coiiscientiar 

Testautibus  populis, 

Boni  fundanaentum ! 

Quos  curat  a  morbis: 

3.  Tu  Tolosa  civitas 

Surgat  a  criminibus 

(iaude,  quia  militas 

Eius  sanctis  precibus 

Sub  tanto  pastore: 

Sauciatus  orbis. 

a.  Text.    Mone  No.  1037    (3,  400)   aus;   Geschriebcnen  Zusatzen  zu  einem 

Messbuch  dcs  15,  Jahrh.  zu  Neuhausen  be%  Pforzheim. 

b.  Lesarten.    2,  \.  0  fehlt  dcr  Hs.    —    1,  b.  decore  ist  *u  lang  und  als 

Wiederholutig  nicht  gut,  viclleicht  sollte  tlore  stehcn,  weil  redoles  voraus  geht. 
Mone. 

643.     De  s.  Ludovico  de  Marsitiu  con/cssorc 

et  Tholosano  episcopo  ordinis  minoruuL 

1 .  Ludovicus  procreatur 

Iciuniis  maceratur 

Eegiis  natalibus, 

Corpus  ac  verberibus, 

Adhuc  puer  occupatur 

Facto  voto  sociatur 

Salutis  operibus, 

Habitu  minoribus. 

Hunc  invitum  sublimavit 
Offiriimi  pracsulk 
ln  quo  suas  oves  pavit 
Sr  dat  magnis,  parvulis^ 

Text    Mi&B.  flratr.  Paris.  1520. 


II ic  pauperes  sustentavit 
Obsequiis  sedulis. 
Felix  vitam  consummavit 
Coruscans  miraculis. 
Oret  pro  famulis.  Amen. 


644.    De  $,   Ludovico  de  MarsiUa  confessore 
et  Tholosano  episcopo  ordinis  minoruiu. 


1.  Praesul  ave 

Corde  toto 

Praedaris  moribus, 

Psallat  Marsilia, 

Cor  suave 

Quod  pra  voto 

Lux  in  minoribus 

Cernit  magnalia 

Effulsisti. 

Cum  cffectu. 

Regnum  superis 

4>  Auris  redir 

Pro  fratrum  cordula 

Et  vox,  auditui 

Quia  cernis  Christum 

Turba  eredit, 

In  ipsorum  regula, 

Resurgunt  mortui 

Quani  novisti. 

In  virtute. 

2.  Fit  mcndieus 

Obloquentis 

Pro  rege  gloriae 

Facies  vertitur, 

Ludovicus 

Poenitentis 

Haeres  ciciliae 

Versa  revertitur 

Sic  ditatur 

Cum  salute. 

Informatus 

S.  Iam  uon  latet 

Minorum  Btudile 

Lumen  sub  modio, 

Adornatus 

Cuius  patet 

Divinis  gratiis 

Gloriticatio, 

Praesulatus. 

Tot  per  signa 

3.  UrbsThoIosa 

Elevata, 

Regali  praesule 

Ad  regnum  Filii 

Oloriosa 

Prece  grata 

Plaudat  nunc  sedule 

Nos  huius  lilii 

Ex  affectu 

Duc  benigna,  Amen. 

a,  Text    Miss,  fratr-  Paris.  1620. 

b,  Lesarten.    2,4.  ciciliae  d.  i.  Sic 

tiac.  —  5, 1.  Iam  non  lumen  latet  # .  Tex 

645.    In  tramttaHmd 

s.  Mammeti-s  martyris. 

L  Nobilis  flos  Uraeciac, 

Annis  puer  btaMrfa 

Speculum  Rurgundiae, 
Mammes,  et  refugium, 

Minis  preceque  poenis 

Non  tiexisti  cor  piuin. 

Mulsisti  lac  a  fcris, 

3.  Carceres  et  verbera, 

Missis  noviim  dans  feris, 

Fusa,  tenta  viscera, 

Alexaudri  prandium. 

ignis  refrigerium; 

2.  Ad  conspectum  praesidis, 

Loquens  leoquo  mite 

Hinc  plcnum  hranuidi.s 

Tibi  pandunt  tc  vitae 
1  v>se  solis  radium. 

Ductus  es  exitium, 

-     438     — 


4.  Ariano  reliquiae 
1'raesulis  ecclesiro' 
Tibi  Lingonensium 
Cadderunt  mauihtts 
Voto,  titulo  quibus 
Cunctis  fyit  gaudium. 

Mone    No.    1041    (3,    402)    <m 


5.  Mamraes,  regno  ^v 
Positus  nequitiae 
Excusa  tia<ritium 
Nostrae  tuis  precibus 
Ac  tuis  confratribus 
Te  praebe  propitium. 
Hs.    su 


&.Tezt.    Mone  No.   1  am;    Hs.   zu    Fommn-fthfen    o. 

14.   J<r 

h.  Lesartctt.    2T  2.  pleni  Hs.  —  2,  3.  d.  et  poniiciuni  Hs. 
r.  Bemerk,    ,  \bige$   Wori  unrd  im  llcim  amf  der  lei 

auf  tler  vorJetztru  bctont,  pium:  exitium  (2),  qitihus:  mauibus  (4).u  Burtsch  & /Af. 


646.    De  s.  Martino  episcopo  Tm-onnm. 

(Geb.  wahrscheintich  315  cu  Sabario  iu   UtH§Wh  371   oder  375  Br 

ron  Tours  uud  stnrb  am  (i  nler  n.  Nov,  400,  rerehrt  11.  A 

(Auctor  est  Notker  Balhulus.) 

1.  Sacerdotem  Christi  Martinum  cuncta  per  orbciu  canat  ecclesia  j» 

catholicae, 

2.  Atque  illius  nomen  omuis  haeiTtieus  fugiat  pallidus. 

3.  Pannotiia  lactetur  genitrix  talis  filii, 
1    Italia  exultet  alitrix  tanti  iuveniB, 

5.  Et  Galliae  trina  divisio  sacro  certet  litigio,  cuius  esge  debeat  pracsul. 

6.  Sed  pariter  habere  se  patrem  omnes  gaudeant,  Turoni  soli  eius 

pus  foveant. 

7.  Huic  Franeorum  atque  Germaniae  plebs  omnis  plaudat, 

8.  Quibus  videndum  invexit  domiijum  iu  sua  rttte. 

9.  Hic  celebris  est  Aegypti  patribus,  Graeciae  quoque  cunctis  sapien- 

tibus. 

10.  Qui  imparcs  se  Martiui  meritis  scntiunt  atque  eius  medieamini. 

11.  Nain  febres  sedat,  daeiuonesque  fugat,  paralytica  meiubra  glutinat, 

12.  Et  tnortuorum  sua  prece  triuin  reddit  corpora  vitae  pristiuae. 

13.  Hic  ritus  sacrilegoa  destruit,  Bt  ad  Christi  gloriam  dat  ignibus  idola. 

14.  Hic  niulis  wysteria  brachiis  conficiens  praeditus  est  coelesti  lumine. 

15.  Hic  oculis  ac  manibus  in  coelum  et  totis  viribus  suspcnsus  terrena 

cuncta  res]iuit. 

16.  Eius  ori  nunquam  Christus  abfuit  sive  itistitia,  vel  quicquid  ad  veratn 

vitam  pertinet. 

17.  Igitur  te  cuucti  poscimus,  o  Martine,  ut  qui  inulta  mira  hic  ostendisti, 

18.  Etiam  de  coelo  gratiam  Christi  nobis  supplieatu  tuo  semper  iufuiida^. 

a.  Tcxt.  Mone  No.  1072  (3,  432)  aus:  fl#«  f*  Colmar,  o.  No.  11.  Jahrh. 
vortt  in  einem  Messbuch  (A).  Antiphonar  von  Beichemau  No.  209.  Bt.  37.  eu 
KarhTuhr  mit  der  Meladir,  14.  Jahrh.  (B).  IIs.  *u  Lichtenthal,  ILJahrh-  tO 
Hs.  *u  iStuttvtrt,  Bibl.  20.  f.  09.  1.'.  Jahrh.  (]>).  Hs.  tuGrat*  ^  P  ,.  12.  Jahrh. 
(E).     Andete  Hs,  d  13,  Jahrh.  {¥).     Hs.  von  S.  Gallai  No.  378.  p.  278, 

unter  den  Notkerisrhen  Sequemen  [G\     11  \dtarchiv  eu  Slrassburg,  mit 

Ncutncn,  12.  Juhrh.  (H),  —  Daaiel  IIt  27.  384.  III,  287.  V,  118.  e  Codd.  Mon.  6. 
mt.  XI.  (I).  Mon.  11.  saec.  XII.  (K),  Vind.  3.  saec.  XI.  (L),  Vinfl.  5.  saec. 
XII.  (M).  Bero],  L  saec.  XI.  (N).  —  Schubiger  No.  33  e  Cod.  S.  Gall.  No.  546 
(0).  —  Cod.  Wirzenborn.  saec.  XIY.  (P).  —  Text.  seq.  (Q).  9eq,  Dav.  1495  (R). 
—  Miss.  Mngunt.  1462  (8),  Brandenburg.  initio  saec.  XYL  (T)t  Patav.  H9i  (U), 


►lon.  1504  (Y),  Mogunt.  1507  |W),  Halfoerstat.  1611  (X),  Mindcn.  1513  (Y).  — 
AdeJph.  99  (Z).  Clichtov.  (a).  Torr.  (b).  —  Stcht  auch  in :  Codd.  Einsidi  113* 
114.  12 1.     Rheinaii.  9. 

b.  Lesarten.     1.  canit  Q.  —  2.  fug.  pavidus.  Du  M^ril  ex  Mss.  Reg.  fiibl. 

—  3.  laetatur  T.  —  5,  certat  BOQSUWXY.  —  &  Et  par.  RZb.  —  corpus  eius 
N.  —  7.  Hinc  CZb.  —  Franchorum  G.  —  plaudet  Q.  rutilat  N,  —  8.  inspexit 
H.  Du  Meril.  —  9.  partilms  EFHMO.  Dan.  —  cunctis  quoque  OR.  —  10.  medi- 
camine  LQ.  —  11.  cedat  R,  oft  vorkommendc  Schreibweise.  —  13.  et  fehlt  R. 
ut  L.  —  14.  nudus  cum  divina  mysteria  celebraret,  globus  igueus  apparuit  Nl». 

—  15.  col.  atque  Z.  coel,  ac  a»  —  respucns  H.  —  Ifi.  dcfuit  BC.  sine  iust.  BQS. 

—  17.  de  c.  Q.  (Druckf.).  —  ut  vor  qui  fehlt  EF.  Dan.  —  18.  gr.  nob.  Chr.H, 

c.  Bemerk.  Uebcr  das  Ithi/thmixche  etc.  spricht  Bartsch  S.  11.  31.  44.48. 
50.  51.  52.  54.  56.  78.  Si.  99.  im.  182.  —  9.  Daniel  findct  darm  die  dgyptisehcn 
Zauberer  und  die  sieben  Weisen  Griechenlands,  welche  alle  von  dem  ht.  Mar- 
tu;us  iibcrtroffen  wcrden.  Mone  icei.st  mit  Mecht  diese  Ansicht  suruel.':  dte 
patres  aeg.  sind  die  iigypt.  Monche  und  die  sap.  graec.  diejenigent  welche  Paul. 
1.  Cor.  1,  22.  nennt. 


647.     De  s.  Martino. 
(Auctor  est  Adam  de  S,  Yictore.) 


.r». 


1    <;audeSion,  quae  diem  recolis,    4. 
Qua  Martinus  conipar  apostolis, 
Mundum  vincens,  iunctus  coeli- 

colis 
Coronatur. 
Hic  Martiuus    pauper    et  mo- 

dicus, 
Servus  prudens,  fidelis  villicus. 
Coelo  divcs,  civis  angelicus 
Sublimatur. 
%  Hic  Martinus  iain  catechuminus 
Nudum  vestit,  et  nocte  protinus 
In  sequenti  hac  veste  Dominus 
Est  iiidutus. 
Hic  Martinus,    sperncns   mili- 

tiam, 
Inimicis  inermis  obviam 
lre  parat,  baptismi  gratiam 
Assecutus. 
3.  Hic  Martinus,   dum  offert  ho* 

;  tiain, 
Intus  ardet  per  Dei  graliam 
Supersedcns  apparet  etiam 
Globus  ignis. 

HicMartinus,  qui  coelum  rescrat, 
Mari  praeest  et  terris  iinprrat, 
Morbos  sanat  et  monstra  supcrat 
Vir  insignis. 
Ttxt    Clichtov.  IV,  224.  —  Daniel  II, 


6, 


Hic  Martinus  uec  mori  timuit, 

Nec  vivendi  laborem  respuit, 

Sicque  Dei  se  totum  tribuit 

VoluntatL 

Hic  Martinus,  qui  nulli  nocuit, 

Hic  Martinus,  qui  cunctis  pro- 

fuit, 
Hic  Martinus,  qui  trinae  placuit 
Maicstati. 

Hic  Martinus,  cuius  est  obitus 
Severino  per  visum  cognitus, 
Dum  coelestis  canit  exercitus 
Dulce  melos. 

Hic  Martinus,  cuius  Sulpitius 
Vitam  scribit,  astat  Ainbrosius 
Sepulturae,  nil  sibi  cooscius 
Intrat  coelos, 

0  Martine,  pastor  egregie, 

0  coelestis  consors  militiae, 

Nos  a  lupi  defendas  rabie 

Saevientis. 

0  Martine,  fac  nuuc,  quod  ges- 

seras, 
Deo  preces  pro  nobis  offeras, 
Esto  memor,    quam  nunquam 

deseras, 
Tuae  gentis,   Amen. 
89  hat  die  2  ersten  Zeilen. 


—    440    — 

648.    De  $.  Martino  episc.  Tur. 

1.  Tuba  nostrae  vocis  elevetur. 

2.  Ascendatque  super  astra  sonitus  nostri  clamoris. 

3.  Quo  devoti  festa  sacra  colimus  sancti  Martini, 

4.  Qui,  adhuc  catechumenus  cum  esset,  vestiebat  leprosum,  diviso  suo 

pallio,  quo  usus  erat, 

5.  Et  unde,  cum  iaceret  in  lectulo,  hoc  ipso  indumento  Christum  vidit 

infulatum  sicque  loquentem : 

6.  Martinus,  nondum  baptismo  lotus,  hac  veste  me  texit, 

7.  Ast  ego  eum  induam  vestibus  iocunditatis. 

8.  Hic  comparatur  apostolis  sanctis,  qui  merebantur  dominum  videre 

atque  loqui  cum  eo, 

9.  Qui  gratia  habitus  est  dignus,  ut  mortuos  tres  resuscitavisset  per  vir- 

tutem  domini. 

10.  Precamur,  athleta  Dei,  qui  reddis  animas  mortuis 

11.  Et  pauperibus  adiutor  fuisti  optimus, 

12.  Ut  mentem  mortuam  accommodes  Christo, 

13.  Et  sic  incessanter  canere  laudibus  condigne  valeamus 

14.  Tuo  nomini,  sancte  confessor  eximie, 

15.  ludeque  dulcem  vitam  possimus  percipere. 

16.  Hoc  praesta  nobis,  Martine. 

Text.    Morel  No.  505.  S.  287   aus:  Us.  zu  St.  Gallen  No.  546   (Brander) 
mit  dem  Titel:  Sequentia  bona,  tituli  metensis  minor. 


649.    De  s.  Martvno. 


3. 


4. 


Ave  summe  presulum,  eja, 
o  Christi  gemma 
meritis  inclyta 
virtute  lucida. 
Nos  audi  tua  festa 
colentes  annua 
mundo  celebria. 
Alme  pater,  vox  nostra 
te  cantat  laude  sonora. 
Tu  pro  nobis,  spes  nostra, 
Martine,  deo  supplica. 
Te  Asia 

notum  et  Europa 
laudat  omnis  et  Aphrica, 
gemma  celi  fulgidissima. 
Te  Gallia, 
te  patrem  Francia 
tua  supplex  ac  Frisia 
colit  te  fide  catholica. 
Cecis  das  veniam 
mutisque  loquelam : 
tu  nos  adjuva. 


Mundans  immunda, 
fugans  demonia, 
nos  hic  libera. 

6.  Qui  suscitator  triura  mortuorom 

fueras, 
laxa  nostrae  mentis  vincula. 
Qui  infirma  jam  curasti  corpo- 

rum  plurima, 
sana  nostrae  mentis  vulnera. 

7.  Qui  Christum  tua         chlamide 

partita 
tectum  videras 
nocte  secunda, 
Fac  prece  tua         criminum  ut 

solvat 
nobis  debita 
Christi  gratia. 

8.  Laus  tua  Christus  erat 
quem  tota 

semper  mente  colebas: 
hunc  pro  nobis  implora, 


—    441    — 


10.  Trajecti  te  chorus  iiagitat, 
o  Martine, 
presulein  cum  clero  deo  com- 

menda, 
Per  tua  nos  ut  suffragia 
mereamur 
perfrui  jam  tecum  luce  superna. 


Ut  lapsis  remedia 
tribuat 

Erestans  culpis  veniam: 
aec  precibus  impetra. 
.  Lux  super  te  effulsit  angelica 
dum  libas  mystica : 
nos  per  te  protegat 
Christi  dextera. 
Mortis    metam    qui   tuis    pre- 

dixeras, 
nil  mortem  trepidans, 
a  morte  animae 
tu  nos  libera. 

a.  Text.  Bartsch  S.  136  aus:  Hymni  et  sequentie  von  Torr.  (A).  —  Seq. 
)av.  1495  (6).  —  Daniel  II,  172  hat  1.  17.  18.  aus  Torr.  und  Adelpbus. 

b.  Lesarten.  1,  1.  summa  AB.  eja  o  fehlt  B.  —  4,  2.  in  Europa  AB.  — 
>,  5.  qui  fugas  AB. 

c.  Bemerk.  „Ich  tcitt  als  Probe  dieser  tnit  innern  Reitnen  versehenen  A~ 
Sequenzen  diese  ganz  hersetzen.u  Bartach  S.  136.  —  In  B  (und  bei  DanielJ 
itticf  die  einzelnen  Verse  toie  Prosa  gedruckt,  und  zwar:  1.  (hier  1,  1—4),  2. 
'2,  1-3),  3.  (3,  1-2),  4.  (3,  3-4),  5.  (4,  1-4),  6.  (4,  5-8),  7.  (5,  1-3),  8. 
'5,  4—6),  9.  (6,  1—2),  10.  (6,  3—4),  11.  (7,  1—3),  12.  (7,  4—6),  13.  (8,  1—4), 
14.  (8,  5—8),  15.  (9,  1-4),  16.  (9,  5-8),  17.  (10,  1—3),  18.  (10,  4-6). 


650.    De  s.  Martvno. 


1.  Gaude  gemma  praesulum, 
Gaude  mundi  speculum, 
Dulcedo  fidelium : 
Gaude  calcans  saeculum, 
Gaude  Christo  sedulum 
Exhibens  obsequium. 

2.  Impetrator  gloriae, 
Velox  dator  veniae 
Desolatos  visitas : 
Stella  fulgens  veniae, 
Exemplar  clementiae 
Tres  defunctos  suscitas. 

3.  0  Martine  medice 
Spiritales  abiice 
Pestes  graves  cordium : 

Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


Hostes  procul  deiice 
Atque  tuos  respice 
Bone  pastor  ovium. 

4.  Tu  es  lima  scelerum, 
Sustentator  pauperum 
Pietate  unica : 

De  qua  vestis  miscrum 
Christum  tegis  iterum 
Clamide  dimidia. 

5.  Pium  est  nos  cantibus 
Pium  est  et  fletibus 
Nunc  Martino  obscqui : 
Eras  pauper  opibus, 
Nunc  cum  coeli  civibus 
Gaudes  opes  assequi.  Amen. 


651.    In  translatione  s.  Martinu 

Nos  audi  tua  festa  colentes  annua  mundo  celebria  etc. 

Text.    Daniel   II,    180  hat   diese  Anfangszeile.    „Affert  Chemnitius 


(Ex. 


Conc.  Trid.)  hanc   sequentiam  in  A  decurrentem  velut   detestabilis  hajriolatriae 
documentum."    Daniel. 


—     442     — 

652.     De  s.  Mc&erno  rjxisropo. 

(Wurde  von  dem  Apostelfursten  Petrus  nach  Trier  geschickt,  starb   abcr 
W$fBj  verehrt  am  13.  Scpt.) 

1.  0  Matmie,  pastor  alme  Christique  clare  hierareha, 

2.  Qiii  Uallica  rura  replesti  sacra  doctrina 

3.  Cuui  sociis  sacris,  cnoda  nostra  piacla. 
4*  Tu  priucipis  apostolorutn  executus  es  praecepta 

5.  Euchario  Valerioque  subiuyando  pia  colla, 

6.  Nam  comes  itiueris  Galliam  docturus  praeveniris  morte  tua, 

7.  Sed  tainquam  convioli  lugeant  te  sacn  vere  libera  saecula, 

8.  Deponeris  ac  pausitas  hic  quater  denos  heu  iam  soles  sub  querela. 

9.  En  repedant  consocii,  iussu  magistri  te  suscitant  voce  cl fl 

10.  Surge,  Ifaternc,  linque  funcbria,  fortis  adesto  Christi  iam  vernula, 

11.  VietBFtU  successu  totidoin  annos  cpiseopi  sacrA  cura. 

12.  Quis  non  stupescat  tauta  miracula,  tani  inaudita  tamquc  deifica, 

13.  Quae  Christus  pro  nostrae  causa  salutis  per  te  fecit,  0  toparcha? 

14.  Tu  celebrantibus  servulis  clemens  tutor  esto  tua  festa. 

a.  TexL    Moue  No.  1074  (3,  435)  aus:  Hs.  zn  Darmstadt  No*  545. 14.  Jahrh, 
irut  dcr  Melodie.  —  Daniel  V,  305  hat  den  Text  aus  Mone. 

h.  Lesartcti.    8.  soloa  Btt,  —  10.  mortis  adesto  Hs.  —  12.  naro  inaud.  ifc. 
Bemcrk.     Ueher  das  Rhythmische  ctc.  spricht  Bartsch  S.  14.  124. 


653.    In  octava  s.  Mnnrifii  rpiscopi  Andegavensis. 
(Wird  am  19.  Sept.  vcrehrt.) 


1.  Eenes  nostros  praecingamus, 
Et  lucernas  praeferamus 
Ardentes  in  maoibus: 

Ut  sic  caro  castigetur, 
Quod  et  alter  illustretur 
Lucis  ex  operibus. 

2.  Voci  vita  conformetur, 
Si  vox  vitae  reluctctur, 
Laus  est  sine  pretio : 
Laus  in  ore  peccatoris, 
In  conspectu  conditoris 
Sola  superstitio. 

3.  Ergo  labe  propulsata 
Mens  exultet,  provocata 
Lioguae  ministerio : 

Plebs  devota,  Regem  coelestium 
Venereraur,  pereune  gaudium 
Praestante  Maurilio. 

4.  0  quam  felix,  quam  colendus 
Est  sacerdos,  reverendus 
Plasma  Sancti  Spiritus : 
Cuius  natalitio 

Psatlat  cum  tripudio 
Coelestis  exercitus. 


5.  Ecce  novus  hic  Helias, 
Cuius  implet  preces  pia> 
Ignis  missus  coelitus: 
Foenum  urens  idolorum, 
t't  expiret  malignorum 
Vis  elisa  pcnitus. 

6.  Saevit  Satan  in  praedonem. 
Errabundum  agasonem 
Agens  orbe  devio ; 

Nauta  febre  rapitur, 
Dum  nec  prece  flectitur 
Pro  suo,  nec  pretin, 

7.  Ob  insigne  sanctitatis 
Mundialis  dignitatis 
Contempto  fastigio, 
Praesulatur,  sed  honorem 
Transfigurat  in  laborem 
Fidelis  opilio. 

8.  Euervata  vinaturae 

In  foecundum  mentis  purae 
Foecundat  oratio: 
Mente  capt&  liberatur, 
Sed  et  lumen  reparatur 
Cedente  daemonio. 


■■ 


Stant  parcntes  cxpctentes 
Nato  sacruin  per  lavarnint 
Fidei  caractercm : 
Dum  ad  horam  facit  moram 
Vir  beatiis,  reccns  natus 
Poenam  solvit  vctcrem. 
10.  Sibi  casum  vir  uscribit, 
Sui  iudcx  se  proscribit, 
Mare  legens,  Baxo  scribit: 
Hic  transit  Mauriiius, 
Duiu  pastore  viduatur, 
Terra  fructu  vacuatur, 
Mox  per  claves  revocatur, 
Amissamm  conscius. 
Situm  ponens  et  rigorem, 
Suum  terra  per  pastorem 


Foecundatur  post  marcorem, 
Pleno  turaens  ul" 
Tumet  uva,  seges  crescit, 
Putris  caro  renoresclt, 
Dum  inferuus  obstupcscit 
Renatum  resurgerr. 
12.  Intus  facti  qnod  tol  foris 
Clamat,  ope  oonfessorfa 
Imploremus  Comiitoris 
Openi,  vitae  melioris 
Nobis  praestet  gaudia: 
Fons  immensae  pietatis, 
Jesu  bone,  praegravatis 
Ouus  duplae  vctuslatis 
Tolle,  tuae  novit 


Largiens  duplieia.    Anien. 

a.  TexU    Neale  p.  184.  e  Miss.  Andogavenai  1523. 

b.  Lcsartett.    2,  L  Liber  vitiose  voti.    —    7,  6.    Liber  perpcram  ttdeJL 
8>  1.  Forsitan:  Enervatfi  vinaturit,  la  foecunilam  inentis  pura  Foe^nndat  oratio. 

(,  —  9,  L  Ita  ex  conicctura  pro  expectantes  dedi.  N. 

c.  Bcmerk.    „Haec    prosa    miDime  dubito  tiuin  Adami  &it,    praesertiui  cum 
Missale  Andegavense  cius  sequentiis  abundet.1*    Neale. 


654.    Bequentia  de  &  Mauritio  marUtrr. 

t  dei  thchninchen  Legion^   starb    tnit    seinen   iiefuhrten  d?u    M 
um  das  J.  ?  \ri  22.  SeptJ 

(Aurtor  est  Notker  Balbulus.) 

Omnis  scxus  et  aetas  festa  Thebaeorum  martyrum 

Hodie  honorc  sumnto  certatim  celehret. 

Nutuerus  perfectus  quam  legioneiii  integrat, 

Quae  thus  ferre  diis  et  liba  ctim  uoluisset  ftiDdere, 

Sancivit  rex  impius  per  summam  decollare  deciniam. 

Contra  sacros  domini  milites  pugnant  acris  firtei. 

At  illi,  praemoniti  a  saucto  primate  Mauritio, 

Impenderunt  se  neci  ccrvicibus  submissis. 

Primicerius,  quorum  omnium  Mauritius  tide  catholica  vicerat 

Exuperius  miles  campi  ductor  ftierat, 

Innocentius,  Deo  charus  ct  Foronimus  cunctae  militiae  praefuit. 

Ex  his  erat  senator  prudens  Candidus,  Christo  amabilis  nimium. 

His  Victor  occisis  superveniens  palmam  martyrii  meruit.. 

Sigismunilus,  rex  saiictissimus,    inter  fontem  Agaunensium  alque 

rupem  sanctissima  inartyrum  corpora  coudidit. 
Ibidem  BUper  piguoru  sacrosancta  templum  statuit  sumptuosum, 

miraeelis  seinper  miriticis  fioridum. 
Matiritius  triumphator,  cumsociis  esto  placabilis  omnibus 
Culentibus  ritc  tuam  solemnitatem ,  quem   Christus  bis   partibus 

Eoropae  miBerat 
icrifl  B08  preCibUB  oranes  miti  domino  commendes,  o  niater 

Christi. 


—    444    — 

Text.  Morel  No.  508.  S  288  aus:  Hs.  tu  Einsiedeln  No.  121,  Notkers 
Sequenzen  aus  dem  10.  Jahrh.  und  No.  113.  114.  aus  dem  12.  Jahrh.  m4t  der 
Melodie.  —  Daniel  V,  167  fuhrt  den  Anfang  aus  Cod.  S.  Gail.  No.  546  (Bran- 
der)  an.    Die  Hs.  schreibt  immer  Mauricius. 


655.    De  s.  Mauritio. 
(Auctor  est  Notker  BalbuluB.) 

1.  Laetetur  ecclesia  iubilans  catholica. 

2.  Prole  mater  inclyta  sed  fidei  dote  virgo  pudica. 

3.  Quos  ut  puerpera  parit  hic  per  tormenta, 

4.  In  coeli  regia  conspicatur  cives  laeta. 

5.  Nam  legio  martyrum  Thebaeorum  sacra 

6.  Haec  sanguine  roseo  compsit  solemnia. 

7.  Cumque  Maximiani  iussa  trucis  spernerent  fortiter  pro  Christo  turpia, 

8.  Ut  diis  nollent  ferre  thura,  corporum  subeunt  dira  supplicia. 

9.  Hinc  Verona  novenis  splendet  rairifica, 

10.  Tripudiat  victoria  et  victrix  Troya. 

11.  Hos  inter  plurima  Gereon  cum  turba  dux  praesidet,  te  fovens,  sancta 

Colonia. 

12.  Huius  sociorumque  meritis  freta,  laudum  Deo  debita  refer  praeconia. 

13.  Quae  vox  omnigena,  dulci  melodia,  martyrum  pro  hac  victoria 

14.  Personet  in  alta  nunc.  Amen.  Alleluia. 

Text.    Hs.  zu  St.Qallen  No.  546  (Brander),  mir  inAbschrift  besorgtdurch 
H.  Morel.  —  Daniel  V,  93  hat  aus  ders.  Hs.  den  Anfang. 


656.    l)e  s.  Mauritio. 
(Auctor  eBt  Notker  Balbulus.) 

1.  lbant  pariter  animis  et  ducibus  imparibus  agmina  dominica  et  hostis 

atrocissimae  phalanges. 

2.  His  praefuit  dux  optimus  Mauricius  perfidis,  crudelia  crudelis  Hercu- 

lius  dictat  iura. 

3.  His  est  votum  domino  omnium  corda  subdere,  his  persuasit  caecitas 

diversis  monstrorum  nugis  servire. 

4.  Dum  profanis  ritibus  plebs  Dei  nollet  pollui,  obstinatos  iussio  severa 

caede  fecit  decimari. 

5.  0  quam  fortia  militum  Christi  suprema  sorte  pectora,  igneo  fidei  tuta 

clipeo. 

6.  In  sex  millibus  sexcentis  sexque  ac  sexaginta  sociis  mens  una,  par 

votum,  consors  gloria. 

7.  Quo  putas  hostem  dolore  premi,  tanto  de  populo  cum  videret  nullum 

posse  decipi? 

8.  Quo  credis  aulam  coelestem  regni  festo  iocundari,  tantum  decus  cum 

de  terra  mittitur  ? 

9.  His  etiam  vetulus  iiorido  robore  Victor  se  coniunxit, 

10.  Ac  ne  fulgido  pontifex  ordini  deforet,  postea  felix  Hemmeramus. 


—    445    — 

11.  Nunc  deprecamur,  beata  cohors,  cuius  cuncta  Ghristus  nomina  caute 

tenet  notata, 

12.  Ut  nostra  plurima  facinora  crebra  prece  roges  deleri  nosque  piis 

ascribi, 

13.  Candide  Maurici,  Exsuperi,  Innocenti. 

a.  Text.    Mone  No.  1075  (3,  485)  aus:  Hs.  zu  St.  Gallen  No.  378.  p.  262 
mit  den  Neumen.  —  Daniel  V,  93  aus  ders.  Hs. 

b.  Lesarten.    1.  hostes  Hs.  —  7.  Mone  hat  nach  premi  dasKomma  weg- 
gelassen  und  es  nach  populo  gesetzt.  —  8.  aula  coelestis  r.  f.  iocundatur  Hs. 

c.  Bemerk.    Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  17.  28.  79. 


657.    De  s.  Mauritio. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Sancti  belli  celebremus  triumphum  laude  debita, 

2.  Quo  christicolum  decens  fit  victoria. 

3.  Dextrorum  casta  Mauricius  ducit  agmina. 

4.  Contra  scelesta  Herculius  auget  proelia. 

5.  Goniurant  saevi  contra  felicium  vota. 

6.  Conspirant  sancti  subdere  colla  devota. 

7.  Decimum  iam  quemque  coeli  suscepit  regia. 

8.  Mox  et  subsequentum  clara  visura  millia. 

9.  Quorum  precibus  tua  nos,  domine,  regat  gratia, 

10.  Tanti  ducis  ut  mereamur  sequi  fida  monita 

11.  Spatia  vitae  per  cuncta. 

a.  Text.    Mone  No.  1076  (3,  436)  aus:  Hs.  zu  Munchen,  Clm.  14845.  f.  14. 

12.  Jahrh.  (A).  Hs.  zu  Freiburg  No.  66.  15.  Jahrh.  (B).  Hs.  zu  Colmar, 
11.  Jahrh.  und  andere  Hs.  daselbst,  12.  Jahrh.  (C).  Beichenauer  Antiphonar 
zu  Karlsruhe  No.  209.  f.  33.  mit  der  Melodie,  14.  Jahrh.  (D).  Hs.  zu  Kreuz- 
Ungen,  14.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (E).  Hs.  zu  Stuttgart  Bibl.  20.  f.  68. 12.  Jahrh. 
(F).  Hs.  zu  St.  GaUen  No.  878.  p.  260  (G).  -  Daniel  II,  57  hat  die  1.  Zeile 
aus  dem  Cod.  Mon.  11.  saec.  XII.  und  V,  92  die  ganze  Sequenz  aus  dem  Cod. 
S.  Gall.  No.  546  (H).  —  Cod.  Mon.  6.  eaec.  XI.  (I,  mir  inAbschrift  besorgtvon 
H.  Christ).  —  Miss.  Colon.  1520  (K). 

b.  Lesarten.  2.  Christicolae  CEF.  decus  EF.  sit  B.  —  3.  casta  A.  oastiga 
B,  alle  andem  haben  castra.  —  4.  coelestia  B.  —  hic  tuleus  B.  ercuUus  I.  — 
auxit  B.  —  5.  coniurat  B.  —  c.  debilium  E.  c.  fidelium  I.  —  6.  subd.  corda  B. 
—  7.  necimnm  iam  quinque  E.  —  8.  cl.  usratur  B.  —  10.  t.  iudicis  B.  —  fide  E. 

c  Bemerk.  Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  7.  75.  116. 
133.  134.  135.  137. 


658.    De  s.  Mauritio. 
(Auctor  Notker  Balbulus  habetur.) 

Hanc  pariter  omnis  etc. 
Text.    Diesen  Anfang  hat  Schubiger  S.  46. 


—    446    — 

659*    De  s$.  MaurUio  el  socits. 

l.  ln  thebaeorum 

5.  Ouranua  pingitor 

Triuinpbo  coetUS  angeloruin 

Coeli  florfb 

Oaodel  et  sanrtorum. 

Et  rorihus 

Horum  mens  invicta, 

Intingitur. 

Bacro  duce  Bfauritio, 

Ministri  scelerum 

(  ifsaris  edicta 

Gaudent  poculis 

Speruit  plena  tiagitio. 

In  OCilliS 

Xam  eontra  Christum  iunnr 

Tot  funerum. 

lhim  non  obtemperant, 

8.  A.ivenit  Vietor, 

Mortis  ad  palmais  praedarae 

Vocat  hunc  lictor, 

Deeinii  properant. 

Sed  horret  crimina  contndic 

VLqx  ense  punct 

2.  Dum  BOQ  terrenlur, 

Pari  spe  funct 

Mox  recensentur 

Sonon  martyrum  est  adinnci 

Et  nuruero  mox  decimus  interit, 

lli  sub  Diocletiano 

Dum  rex  hortatur, 

Quae  suut  sursum  q 

rt  morea  spernat  cum  sociis 
Kt  socios  iugerit. 

sapiunt, 

Oh  hoc  sub  Maxiini 

llinc  Exuperius 

!um  violenter  rapiunt 

Legionem  iuclytam 

men  hoc  terribile 

Confortat  uborhis, 

Et  immobile. 

Monet  siraul  Caudidus 

"•  Catididus  asti 

Superstitee  constare  viriliter. 

Iam  in  castris 
Fulget  angelicis. 

3.  Nam  dcsiderio 
Sacrac  mortis 
Regia  imperio 

Turba  fortis 

Purpurata  legio 
Murice  regio, 
Pbalanx  tnumpbalia 

Fit  aequalis 
Ovihus  coett 

Non  paret,  oon  pavet, 
Enses  sitiens 

8.  0  quara  decOFO 

Christo  regi  dux  uiiiliir, 

Vitamque  despiciens. 

Pro  quo  gladio  punitur 

Rubrior  ostro ! 

4.  Grex  ergo  sternitur 

9.  Nostro  semper  pro  roatu 

Cum  dulcore, 

Pio  supplicet  precatu. 

Mors  ipsa  spernitur 

Nos  verae  viti 

Prae  amore 

Mauriti, 

Coelestr 

Foecundo  palme 

Scelesti 

Tecum  inserat 

Ruunt  milites 

Cohors  quam  mors 

Iu  Christi  satellites. 

Non  separat. 

Text.    Morel  No.  500.  S.  289   aus 

Zfo.  *u  St  Gallen   No.  646  (B 

Bl.  352,  okne  Melodie. 

660.     Infesto  s.  MaurUu 

(de  martyribus  tbebai 

1.  Redeundo  per  gyrum 

Quibus  modum  nimirum 

Circini  annalis 

Aequinoctialis 

Thebaeomffl  martyrum 

Dies  iste  factus  I 

Kefulsit  natalis. 

1       Dies  aeternalis. 

—    Ul    — 


Dies  sine  vespera, 
Nocte  non  sepultus, 
Queni  non  sol  per  aera, 
Sed  divini  vuttus 
Illustrat  sercnitas, 
Tali  statu  fultus, 
Quo  senes  sunt  iuvenes, 
Nemo  sit  adultus. 
ln  hac  se  Mauritius 
Maurura  diffitetur, 
In  hac  niger  Candidus 
Caudidus  habetur. 
Ubi  Exsuperius 
Numquam  superetur, 
Et  victus  victoribus 
Victor  societur. 
Llbi  innoeentia 
Vitara  dat  Vitali, 
Beans  Innocetitium 
Praemio  \italif 
Quo  neuter  iam  moritur 
Tutus  a  vitali, 
Uterque  mb  alis  se 
Dei  novit  ali. 


5.  Senas  seni  procerefi 
Numeri  perfecti 
Collegistis  acies 

(iressu  callis  recti. 
Ad  collem  iustitiae, 
lolla  licct  secti, 
Iesu  vestro  capite 
Nequivistis  pleeti 

6.  Ut  ad  thronum  gradibus 
Senis  ascendamus, 
Bissenos  leunculos 

Vt  imu  thneauius, 
Ot  sex  improperia 
Nunquam  audiomus, 
Vos  scni  succurrite, 
Vobis  aupplicami 

7.  Senas  alas  tollite 
Nos  ad  protegendum, 
Seni  duces  Israhel 
Ad  benedicendum. 
Ascendistis  in  montem, 
[dem  est  agendum, 
Nobis  benedicite, 
Amen  est  dicendum. 

It:  H§.  su  Admont  No.  717,  14.  Jahrh. 


,  T§mt    Mone  No.  739  (3t  U9)  g 
vi tt  der  Melodie  (A),  —  Neale  p.  188.  e  Misa.  Wolfenbiittclensi  ms.  (B), 

b.  Lesarten.  1,  2.  triceni  B.  —  1,  4.  effulsit  B.  —  1,  5.  Q.  mundi  nu- 
merum  B.  —  2,  5.  illustra  B.  illustrat  Neale.  —  2,  6.  Tal.  fato  A.  Btfttu  Moue. 
TaliB  factum  vultus  A.  ,in  hoc  versn  ktet  ulcus"  N.  —  2,  8.  fit  B.  N.  —  3,  3. 
Nig.  caud.  Candidis  n.  N.  —  3,  5.  Exuperius  ,  .  Et  Victor  vict.  VicttiB  soc.  N. 
—  Nach  3t  8.  hat  Neale:  Ibi  Innocetitms  Innocens  tenetur.  Et  Vitalis  munerc 
Vitae  satietur.  —  4.  fehlt  bei  N.  —  6,  1.  Senas  senas,  proc.  N.  —  6,  5,  ealletn 
N.  —  5,  7.  I.  nostro  c.  Non  potestis  pl.  N.  —  6,  2.  conscendamus  N.  —  &  4. 
Et  non  N.  —  6,  5.  improp.  N.  —  6,  8.  suc.  Nobis,  sup.  N.  —  7,  1—4.  fchit  in 
N.  —  7,  7,  vobis  A.  nobis  Blone.  N. 

c.  Bemerk.    Ueber  das  Mhythmische  etc.  spricht  Bartscb  S.  184.  185. 


861.    De  s.  Mauro  abbnk\ 

(Geb.  510  i» /?0m,  Abt  im  Kloster  suGlanfevit  iti  Fratikreich,  gest  am*15.Jan. 
584 1  verehrt  am  17.  Januar.) 

1.  Beatus  igitur  Maurus,  clarissimo  genere  ortus,  Benedicto  sanctissimo 
duodenis  traditus  est  uutriendus.  Euo. 

2.  Qui,  dum  bouis  iunior  polleret  moribus,  coepit  magistri  fortis  adiutor 
semper  maucre;  hunc  Bencdictus  beatissimus  prae  cuuctis  dikxit 

instruxit   Euo. 

3.  Hic  autem  post  magistruni  sic  moribus  omjies  exeelluit,  ut  dilijjei  etur 
carius  uuiversis.   Ebo. 

4.  0  beata  obedieutia  qua  et  nuigistri  virtus  ostenditiir  et  iliscipuli  meri- 
tum  comprobatur,  et  bumanos  grf08i8  undis  fercntibus  iniribi- 
Uter  puerulus  liberatur.  Euo. 


—     448    — 

5.  Sanctus  denique  Maurus  dum  longius  cum  fratribus  ad  opera  esset 

reversus,  invcnit  quendam  puerum  claudum  et  mutum,  in  itinere 
iacentem.  Euo. 

6.  At  ille,  piissimus  ut  erat,  lacrimis  profusus,  in  orationem  prostratus, 

hunc  sanum  et  incolumem  continuo  reddidit.  Euo. 

7.  Unius  tantas  Maurus  miseratus  aerumnas,  restituit  claudo  gressum 

rautoque  loquelam.  Euo. 

8.  Ilacc  autem  dum  sanctus  pater  Benedictus  audiret,  in  magna  deinceps 

iam  veneratione  coepit  sanctum  Maurum  habere,  quem  Deo  ita 
proximum  esse  videbat.  Euo. 
0.  Beati  Mauri  cognita  praesentia,  caecus  precatur,  ut  lumen  recipiat; 
cuius  vir  sanctus  prece  motus  nimia  orando  sibi  quod  deposcit 
impetrat.   Euo. 

10.  Vir  Domini  beatus  Maurus,  detrahentium  sibi  iusta  dolens  supplicia, 

lacrimis  et  precibus,  ut  eis  Dominus  misereretur,  obtinuit.   Euo. 

11.  Ita  per  Mauri  meritum  vini  redundat  vasculum,  utuni  quod  vix  satis 

cst  tot  sitientes  satiet.  Euo. 

12.  Sancti  Mauri  compassio  solo  crucis  signaculo  a  foedo  cancri  ulcere 

mire  salvavit  hominem.  Euo. 

Text.  Daiiiel  V,  228  e  Du  Meril:  Poesies  Populaires  anterieures  au 
XII  siecle.  I.  p.  173.  Bibl.  Roy.  ms.  8778.  „probablement  du  X  8iecle.4<  —  „Ver- 
siculi  paeno  ad  vcrbum  desumpti  ex  vita  S.  Mauri,  conscripta  ab  Fausto,  socio 
eius.  Act.  Sanct.  Ord.  S.  Benedicti.  I.  p.  261—281."    Daniel. 


662.     De  Narcisso  epkc.  (de  ss.  Augustanis). 
(Kam  in  der  diokleL  Christenuerfolgung  aus  Spanien  nach  Augsburg.) 

Ut  servus  pro  architecto  laborem 


0  Narcisse  promisisse 
Tibi  Deum  dum  tinxissc 
Fertur  tunc  rudem  Vindelicam, 
Sed  nunc  urbem  Augustinam 
Fore  sobole  divinam. 
Ileroem  seniper  puerperam 
Pacto  tali  superbus  redemisti, 


E  vestigio  paratus  dolabrum  tene- 

bat, 
Latus  iam  succinctus  gnomonem, 
Felicem  artis  accessisti 
Consciumque  docuisti 
Locum  quem  destinabas-etc. 


Text.  Cod.  S.  Gall.  No.  540  (Brauder).  —  Daniel  V,  169  hat  nur  die  1. 
Zeile,  eine  Abschrift  der  andem  Verse  vcrdanlte  ich  H.  Morel.  Das  Ganze  i$t 
in  barbarischcm  Latein  abgcfasst. 

6G3.    Be  s.  Nfcolao  episcopo  Mir. 

(Geb.   280  zu   Patava   in  Lvcien,   Bischof  von  Myra,  wohnte  der  Kirchenver- 
satnmlung  zu  Nicaa  im  J.  325  bei,  starb  6.  Dez.  352,  verehrt  6.  Dez.) 

(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Perpes  laus  ct  honor  tibi,  summe  pastor,  qui  tui  curae  gregis  clemens 

ac  pius  sic  prospicis, 

2.  Ut  caulas  tuas  talibus  credas  pastoribus,   qui  totum  suis  muniant 

ovile  meritis. 

3.  Inter  quorum  praecipuos  emicat  Nicolaus  praesul  inclytus,  quemjkb 

ipsis  dicaveras  cunulis  tibi  sacra  mox  asmonia. 

4.  Hic  nefas  vetuit,  auro  puellas  eximens  stupro. 


—    449    - 

5.  Poutifcx  tuo  factus  uraeulo  ceu  sidus  claruit  inuiido, 

:;xiis  praesens  fluctus  compescit,  a  niorte  iuvenes  solvit. 

7.  Pessunidat  cautus  fucum  daenionis  niugicum,  cffugat  faniem  aucto 

coelitus  tritico. 

8.  Eius  c  tuiuulo  proftuuin  sanat  languidulos  oleum. 

9.  Cnius  nunc  pia  prece  aegris  crimine,  Iesu,  medere. 

'      Monc  No.  1088  (3,  450)   aus:  ifr.   su   St.  Gallen   No.  380.   p.  l'71 
mit  Neumen,  11.  Jahrh.  utiter  Notkcrs  Scquen^cn.  —  Steht  auch  im  Cod.  S.  Ghtli 
No.  64  ti  (Brander).     Hst  su  ttinsiedeln  Miss.  118  au&  dem  12.  Jahrh.  S.  59  mit 
Mdodie    und   andcrer  Versabthcilung   ah   hei  Mone.     Daraus  theilt  Morcl 
S.  296  die  Var.  mit:  2.  eins  fiir  tuas;  6.  compe&cuit. 


664.    De  s.  Nicolao. 

Laude  condignissima  ilies  anuua  reddit  gaudia  praesentu. 

2.  Quae  cocli  agniiua  instatitjssima  senipcr  celebrant  frequentia. 

3.  Hanc  Nycolai  pontiticis  Christus  consecrat  ex  meritis, 

4.  Ut  praeeibus  bdelissiinis  ipsum  rogitet  pro  servulis. 

5.  Hic  matre  progenitns  gretia  infantia  degens  imiocentissima  artabat 

iam  corpori  lori  spiritusimponensiuraluxnsquedoinabatinedia. 
«j.  Ipsum  vox  praestituit  coelica  antistitem  Mireae  signis  praecluem, 

7.  Qui  prior  quae  docuit  fecit  subditos  ut  pastor  regens ,  non  ut  mer- 

ccunarius  neglcgens. 

8.  Pcfcnsor  cunctorum  hicmiserorum  condeinpnatos  iuvenes  cripuit  tres. 
\i  Uuni  baec  et  talia  studuit  plura  senectutis  integros  attigit  annos. 

10.  Tactus  morte  eorporis  spiritum  vitae  remisit  coelis  laetatunwi  sedulo 

patris  rcgrio. 

11.  Eius  tumbae  marmore  oleum  mox  cepit  emanare  salus  egritudinum 
niultigeuarum. 

l.  Oramua  sanrtissime  pracsulum  te  supplici  voto,  tu  nostros  praecatus 
suggere  Domino, 

13.  Ut  ipsius  gratia  per  tua  pracseutia  festa  deleantur  cuncta  crimina 
nostra. 

Text.    Dftnfol  II.  56  hat  die  1.  Zcile  aus  Cocl,  Mon. 6.  saec.  XI.    JJie  Ab~ 
schnft  dcr  ganzen  Sequenz  verdanlce  ich  H.  Christ. 


665.    Dv  s.  TSRccHao  cpiscopo  Mir. 

1.  Congaudentes  exultenius  vocali  concordia 
Ad  beati  Nicolai  festiva  sollemnia, 
Qui  in  cunis  adfauc  iacens  servan*Io  iciunia 
A  papillis  coepit  summa  promereri  gaudia. 
\doiesccns  iiinplexatur  litterarum  studia, 
Alicnuij  et  immunis  ab  omni  lascivia. 
Felix,  cuius  dignitatis  vox  de  coelo  nuncia, 
Per  quam  vectUfi  subtiniatur  ad  snuiina  fastigia. 

3.  Krat  in  i-ius  animo  pietas  eximia, 

Et  <jppressis  iinpendebat  multa  bcneticia, 
Auro  per  eum  virginum  tollitur  infainia. 
Atquepatris  eaiundem  lcvatur  inopia. 


•29 


—    450    — 


Quidam  nautae  navigautes  et  euiitra  vini  fluctuum 
Et  saevitiain  luetautes  navi  paenc  dissoluta 
Iam  de  vita  desperantes  iu  tanto  periculo 
Positi  et  condamantes  vocc  dicunt  oinnes  una: 


8.  Nos,  qui  suinus  iu  hoc  roundo 

Vitiorum  iu  profundo 

Iaui  passi  suffragia : 

Gloriose  Nicolac 

Ad  salutis  portum  trahe, 

Ubi  pax  et  gloria, 
!i,  Ipsain  uobia  unctionem 

Impetres  a  domiuo 

Preec  pia. 

Quae  sauavit  lacsionem 

Multorum  peccaminum 

In  Maria. 

Cuius  fcstum  celebrantes 

Gaudeant  per  saecula, 

Et  coronet  eos  Christus 

Post  vitae  curricula.  Amen. 

Sahnannsweiler  Hs.  zn  Heiddberg 


10. 


5.  0  beate  Nieolae 
Nos  ad  portum  maris  trahe 
Demortis  angustia: 
Trahe  nos  ad  portum  mari^, 
Tu  qui  tot  auxiliaris 
Pietatis  gratia. 

6.  Dum  clamarent,  nec  incassum, 
Ecce,  quidam  dieeus,  assum 
Ad  vestra  praesidia : 
Statim  aura  datur  grata, 
Et  tempestas  tit  sedata, 
Quicverunt  maria. 

7.  Ex  ipsius  tumba  manat 
Unctionis  copia, 
Quae  iufirmos  omnes  sanat 
Per  eius  suffragia. 

a.  TexL  Mone  ^o.  1093  (3,  455)  (MM: 
9.  XVII.  b.  auf  einem  Vorsetsblatt,  13.  Jakrh.  tnit  der  Melodie  (A).  27*. 
Stuttgart  Breviar.  No.  123.  f.  204,  mit  Neumen,  12.  JaJirh.  (B).  Hs.  at  Lichtc 
thal,  1L  Jahrlu  unUr  den  Notkerischen  Scquenzen  (C).  Andere  H&.  ausgleich 
Zeit  (I>).  Du  Meril:  Poes,  ant.  au  XII  siede  p.  170,  nacheincr  Hs.dcs  ll.Jahrh. 
(EV  —  Cod.  Wiwenboni.  saec.  XIV.  (F),  -  Miss,  Mogunt.  1482  (G),  Colon.1604 
(H),  Mogunt  1507  (I),  Basil.  1510  (K),  fratr.  PariB.  1520  (L),  Mogunt.  1602  (M). 
—  Clicbtov,  IV,  189  (N).  —  Dauiel  n>  76  hat  die  1.  Zeih  und  V,  125  denText 
aus  Cod.  S.  Gall.  No.  546  (0). 

b.  Lesarten.  t,  2.  votiva  sol.  D.  —  1,  8.  servabat  A,  —  1,  4.  A  xnam- 
milla  A.  A  mamilla  K.  Ad  mauimilks  BGl,  Ad  papillas  CDE.  A  papillis  N. 
Mone.  —  summa  fehlt  E,  —  2,  3.  FeJix  confessor,  euius  fuit  dignitatis  vox  de 
coelis  nuntia.  Mone.  Fel.  conf.  c.  f.  d.  v.  d.  coelo  n.  CFGIKLNO.  —  2,  4.  Pcr 
quam  provectus  pmesulatus  subl.  ad  sum.  fastigia  FHKLNO.  Mone.  P.  q.  pro- 
fectus  prcsulatus  s.  ad  sum.  vestigia  L  P.  quem  periectus  A.  Postquam . ,  prae- 
fiulatn  E.  —  8,  2.  Quae  op.  L.  —  3,  3.  tol.  virg.  I.  —  3,  4.  eorundem  I.  — 
4,  1.  nautae  naufraganteB  F*   —   nov.  et  contra  tluctuum  saev.  luct.   kabea 

nur  M  hat  obigen  Tcxt.  —  4f  9.  Nam  AB.  —  desp.  in  tanto  positi  periculo 
clam.  haben  aUe,  nur  M  hat  obigen  Text.  —  5,  2,  mar.  port.  B.  —  5,  3.  A  mort. 
B.  —  6,  L  non  inc.  A.  —  6,  2.  dicit  Mone,  alle  andern  dicens,  —  7.  fteftf  M 
Mone  nach  8,  fehlt  AN.  —  7,  L  Ex  eius  L.  —  8»  1—3.  stehen  nach  8,  4 — 6  in 
ABGN.  —  8,  3.  naufragium  G.  Tot  pasai  D.  —  8,  4,  0  beate  Nic.  D.  —  8,  5. 
Nos  ad  portum  niaris  tr.  I).  Nos  ad  sal.  G,  —  8,  G,  Tibi  p.  E.  —  pax  et  gaudia 
Mone.  —  D,  L  lllain  Mone,  alU  andern  Ipsam,  —  9,  2.  Imp.  ad  dominnm  E, 
Mone,  ulle  andern  a  domino,  —  9,  3.  Praecipue  B.  —  9,  4,  Qua  FHKO-  Mone. 
Quae  G.  Qui  CL.  —  sanasti  EO.  —  laesiones  KM,  —  9,  6.  maria  E.  „Ea  ist 
Maria  Magdatena*li  Mone.  —  10.  fehlt  ACGO.  —  10,  1.  Huius  N,  Mone.  Cuius 
alle  andern,  —  10,  3,  deus  fur  eos  B.  —  Ut  corones  eos  Christe  K. 


666. 

L  Laude  Christo  debita 
Celebremus  inclyta 
Nicolai  mcrita. 


Dc  s>  Nicolao  episcvjw. 

S,  Fovit  illum  Graeciu, 

Novit  Dei  gratia 
Sanctiuu  ab  iufantia. 


—     451     — 


3.  Res  miranda  nimium 
Infantuli  ieiunium: 
Doctus  Dei  digito 
leiuoat  bis  in  sabbato. 

1,  Mira  sauctiDiouia 
A  lactis  alimouia 
Abstinet  infantufus, 
Miratur  oniuis  populus. 

5.  Sacer  a  cunabulis 
Ckruit  iniraculis 
Seculorum  seculis. 

6.  Civis  urbis  Patorac 
Clarus  erat  genere, 
Clarior  in  opm\ 

7.  Ptter  carnem  domuit, 
Adolescens  studuit 
Verbuax  Dei  addiscere 
Bt  in  opus  vertere. 

8.  Verbo  fugat  dacmones, 
Infirmos  curat  homiues, 
Fascens  ralgUS  famelieum, 
Adauxit  prece  triticum. 

9.  Voce  lapsa  coelitua 
Factus  cst  divinitus 
Dignus  episcopio 
Coeli  testiinonio. 

10.  Ilomicidam  visitat, 
Tres  occisos  suscitat, 
Tres  ereptos  vinculis 
Fert  ad  domum  consulis. 


11 


12 


Aurum  claru  exhjbuit, 
Bed  pakiu  prohibuit 
Voluntatein  criinimnn 
Patria  atque  virgioum. 

Auri  dato  pondere 
Festinavit  tollere 
Malam  et  nefariam 
Famem  et  iufamiam. 


13.  Vocatur  iu  tempestate 
Fessis  uautis  quassa  rate, 
Dicit:  Assuul  Silet  matt, 
Dat  ad  portum  remigar& 

14.  Taudem  bene  meritum 
Coelo  reddit  spiritum 
Fruens  Deo  libere 
Liber  earnis  onere. 

15.  Sepulcruni  marmoreuin 
Sacrura  stillat  oleum, 
Dnde  salus  languidis 
Veuit  multis  multimodis. 

16.  Caecis  visus  redditur, 
Claudus  inde  graditur, 
Illuc  perge  debilis 

Et  sospes  inde  resilis. 

17.  Depulso  per  odium 
Cesftat  stillicidium, 
Iteverso  pontitice 
Manat  hoc  mirilice, 

18.  Mague  Deus  Adonai 
Nos  tit  nauUs  Nicolai 
Duc  de  niuudi  turbine: 

Io  hoc  uuindo  Huctuamus, 
De  profundo  clamitamus, 
Nos  exaudi  Doniinc 

19.  In  hoc  feato  tui  praesulis, 
Nunc  adesto  tuis  famulis, 
Salus  in  pcriculis 

Et  peccati  vinculis. 

20.  Ut  inortale  pellas  odium, 
Salutare  stilles  oleuin, 
Oleum  lactitiae 
Medicinaiu  jurratiae. 

21.  Unde  nos  divinitus 
Unge,  sancte  spiritus, 
Munda  cordis  oculunr, 
Salva  cunctum  populuiu, 

22.  Fac  nos  ipetUD  tc  videre, 
Hoc  est  totum  vitae  vere. 


a.  Text.     Hone  No.  1094  (8,  456)  au$:  H*.  :a  Lichtenthah  14,  Jalirh.  (A). 
zu  Stuttgart  Bibl.  2i\.  f.  221.  thettwcis  tlcfect    (B).     J/*\  dca  histor.   Vereins 

Ktagcnfurt,  15.  Jahrh.  (C).  Hs.  9U  Ihimhcrg  Ed-  III,  &  ll\Jahrh.  (D).  H». 
von  S.  Pctcr  m  Sahhurq  flt  2u.  14.  Jahrh.  mU  <kr  Melodie  (E).  Andcrc  H$, 
da*.  IX.  11.  IJ.Jahrh.  {¥).  Bre?iar.  Herbipol.  1~>.  Jahrh.  (G).  Ih.  cu  Admont 
No.  751,  13.  JaMh.  mit  Neumcn  (H).  B&.  fM  QtOtl  ^,,  1&*  Jahrh,  mit  Ncu- 
men  (I).  Ei.  ra  Mitnchat,  Clm.  1104.  £  123.  U,  Jahrh.  (K).  —  Daui^l  11,  262 
ahm  Uf  QuiB*  (L).  —  Mibb.  Basil.  1610,  oll  Anhatttj  beifudbritbtn  (M). 

—  Stvht  auch  itt.  Cod.  Kinaidl.  106.    Cotl.  lUieiuau.  21.     Cod.  S.  Gall.  No.  646 
(Brander). 

b,  Lesarten.    2,  2.  vovit  F.  —  Str.  4.  *tiht  in  I  vor  Str.  5.-5, 
6,  1—8  in  B:  Clarior  in  opere  urbia  eratPatero  civia  erat  generc.  Hicrauj 

29* 


—     452    — 

Luekc.  —  6,  1.  Patherae  AD*  Patere  M,  —  Str.  7,  stcht  in  I  nach 
7,  2.  dum  stud.  F.  —  7,  3.  Bei  verb.  HM.  —  7,  4.  coiiYertere  Mone,  alle  andcrn 
vertere.  —  9,  2.  Datus  I.  —  10,  1 — 2  lauten  in  I  so;  Regem  somno  terruit, 
6tratilates  eruit.  —  11,  3.  vohiptatem  I.  onormitatem  E.  —  12,  3 — 4.  sind  »er« 
stellt,  womit  B  aufhort.  —  12,  3,  nephariam  M.  —  14,  2.  retit  II.  —  15,  1.  S. 
in  armoreum  0,  —  15,  3.  Inde  L.  —  15,  4.  Manat  L  multigenis  F.  —  16,  1.  C. 
lumeu  LM.     —     16,  4.  resulis  H,   et  tst  des  Vcrncs  wegen  in  E  ausraditrt.   — 

18,  I.  adonav  M.  —  18,  2.  Nos  precibus  Nic.  I.    Tu  nos  naut.  A.  nauta  H.    — 

19,  3.  saius/eM  F.   —    19,  4.  A  pec.  G.    —   20,  4.  Medidna  AFGll    —  21,  L 
luuV  Ol.  —  Jl\  2.  donum  fur  tot.  G.  Mone,  aUe  andern  totum. 


667.    De  s.  A 

Laus  et  gloria  Deo  sit  in  saecula, 

2.  Qui  nobis  Nicolaum  tradidit  sanctum  praesulem, 

3.  Virtutuni  donis  plenum  ac  suae  laudis  cupidum. 

4.  Mumlana  mater  quem  profudit  Patera, 

5.  XJrbs  quondam  clara  in  te  pollens,  Graecia, 

6.  Mox  infans  mundus  semel  uiammus  suxit,  bis  in  sabbalo, 

7.  In  quarto  atque  sexto  die  vacans  abstinentiae. 

8.  Hic  iuvenis  tiorens  limina  frequcntavit  ccclesiae, 

9.  Spiritui  corpus  nobile  subiicieudo  sedule. 

10.  Electura  oumiuni  conscenrlit  pontificiuni, 

11.  Ex  divino  munere  praeditus  adit  gloriae. 

12.  Hic  patrem  de  filiarum  stupro  tractantem  menlepatrianiiseratu 

13.  Condoluit  auri  pondo  formae  virginum,  quod  clam  intulit  noctis 

tempore. 

14.  Hic  tres  iuvenes  insontes,  morti  destinatos,  eruebat  liberos, 

15.  Durum  praesidem  ac  delatores  increpavit  sub  verborum  stimulis. 

1 6.  Tempore  famis  copiam  f rugum  auxit  precibus. 

17.  Ovium  vitam  tutari  cautus  pastor  studuit. 

18.  Hic  idola  destruxit  vauu,  erigens  Christi  templa  lucida, 

19.  Simulacrum  Dianae  fregit  ac  fraudes  maehinatas  cruit. 

20.  Paene  periclitatos  lututa.s  tranquillo  mari  fcicto  contirmaverat. 

21.  Regem  somno  iacentem  propter  mactandos  strati  latens  deterruerat. 

22.  Tumba  illius  oleum  emanat,  quo  si  debilis  dclinitur  aliquis  recedit 

incolumis, 

23.  Ilunc  vox  omnium  efflagitet  supplex,  ut  in  prccibus  sacris  nostra  cri- 

mina  dissipare  satagat 

24.  Antistes  Nicolaus  electus. 

a.  Text.    Mone  No.  1060  (3,  451)   aus:    Hs.   su  Stuttgart  Bibl.  20.  f.  70. 
/J.  Jahrh.  mit  Neumen.  —  Daniel  V,  221  hat  den  Text  aus  Mone. 

b.  Lesarten.     12.  patre  H$.  —  14.  insortes  Mone.  (Druckf.)  —  20.  piri- 
ditatas  H#.    —    21.  lates  Ih.    —    22,  incolomis  Hs. 


668.    De  s.  N&olao. 
Beatus  Nicolaus  pontificatus  infulis  iudutus  etc. 
Text.     Daniel  V,  221    hat   dicscn    Anfang   aus;   Du  Meril:   Poesies  Popu* 


]aires  anterieures  au  XII  Biecle  p, 
monte  an  X*  siecle." 


173.  Bibt.  Reg.  ms.  5583,  „dont  Pecriture  re* 


1.  Sospitati  dedit  aegros  olei  perfusio 
Nicolaus  naufragautum  affuit  praesidio. 
Relevavit  a  dcfunctis  riefunctum  in  bivio. 
Baptizatur  auri  viso  Iudaeus  indicio. 
Vas  in  mari  mersum  patri  redditur  cum  ftlio. 
0  quam  probat  sanctum  Dei  farris  augmentatio. 
Ergo  laudes  Nicolao  concinat  haec  concio. 
Nam  qui  corde  poscit  illum  propulsato  vitio 
Sospes  resiliet. 

8.  Text.  Mone  No.  1102  (3,  464)  aua:  Hs  tu  Mtinchen,  Clm.  10909. 
15.  Jahrh.  (A>,  H*.  von  St.  Peter  su  Karhruhe  No!  32.  15.  Jahrh.  ate  Prosa 
(B).  —  Daniel  II,  266  ohne  Angabe  der  Qnelle  (C).  —  Text.  seq.  (D).  Adelph. 
102  (E), 

b,  Lesarten.  1,  3.  revelavit  AC.  —  Revelatur  a  d.  defunctus  D,  —  1,  4. 
auro  A.  —  2,  1.  uiare  C.  versum  A.  —  2,  2.  Aquam  A.  —  2,  3.  laud.  incola 
roncinit  B.  —  2,  4.  possit  A. 


670.    De  s.  Jffita 


\ .  Salvc  pater  et  patrone, 
Nicolae,  pastor  bone, 
Quem  in  benedictione 

MiraDeus  cxtulit; 
Est  exemplum  castitaris, 
Speculum  huraanitatis; 
Virtus  tuae  charitatis 
Multis  opem  attulit. 

2.  Fauce  pressor  relevasti, 
Neci  datos  liberasti, 
Naufragautes  tu  salvasti 
Maris  in  discriiuine : 
Text 

Bl.  336. 


fttorel  No.  620,  &  295  am: 


tiressum  claudis  reparasti, 
Visum  coecis  procurasti, 
Muitos  morbos  effugasti 
Def  uiedicaniine. 

8«  Ergo,  pie,  nos  exaudi 
Assistentes  tuae  laudi, 
Ne  subdamur  hostis  fraudi 
Nobis  fer  auxilia : 
Nos  ab  omni  malo  ducas, 
Via  recta  noa  couducas, 
Post  hauc  vitam  nos  inducas 
Ad  aeterua  gaudia. 

Hs.   tu  St.  Qallcn  No.  546   (Brander), 


071.     De 

8,  Nicotao, 

1.  Sancte  Dei  pontifex, 

Perlustrantem  aequora 

Sis  reoruni  opifex, 

Siste  ratem  anchora, 

Nicolae,  praesulum  lucerna : 

Nostrum  sumcns  votum,  Nicolae. 

Sanctus  ab  infautia, 

3.  Sublevando  debiles, 

Kx  divina  gratia 

Gonsolando  flebiles, 

lllustrando  seculum  superna. 

Exorando  veniam 

Reis  confer  gratiam,  Nicolar  : 

Audi  pracsul  ad  te  flcntes 

2.  Salus  in  periculis 

Adiuvesque  precibus, 

Tuis  esto  fuiinili-, 

01  uos  suo  prece  tua 

Gemma  sacerdotnm,  Nicolae: 

Collocet  in  solio,  o  Nicolae. 

Morel  Nc                m  aus 

Bb,  M  St.  Oallen   No.  546  (Brander), 

Bl  3< 

—    454    — 

672.    De 

s   Nicdtao, 

1.  Ilodierne  gloriusi 

4,  Nicolaus  tam  beniguus, 

Praesulis  et  generosi 

Quod  sit  omni  laude  dignus, 

Agitur  memoria: 

His  signis  ostenditur: 

Qui  salvari  meruisse 

Caesis  visus,  nautis  littus, 

Scitur  et  niira  fecisse 

Claudis  gressus  et  auditus 

Christi  dante  gratia. 

Surdis  a  quo  redditur. 

2.  Recens  natus  per  se  stabat, 

5.  Quem  sic  Christus  exaltare 

Maminam  sugens  ieiunabat 

Dignatus  est  et  locare 

Q,uarta,  sexta  feria : 

In  suo  pallatio: 

Ab  incestu  liberavit 

Illum  laudet  omnis  homo 

Tres  puelias  et  salvavit 

Affectans  in  lucis  domo 

Ipsas  ab  infainia. 
3.  Est  coeleste  regnum  nactus, 

Vero  frui  gaudio. 

G.  Nicolae,  pater  sanctc, 

Et  ex  Christi  nutu  factus 

Pastor  pie  mediante 

Pontifex  Mirrensium : 

Te  nostra  miseria 

II  ic  a  nautis  ut  vocatur, 

Laeto  fine  terminetur, 

Assum  fatur,  et  sedatur 

Et  optata  nobis  detur 

Mox  tempestas  marhini. 

Cominissorum  venia. 

a.  Text.    Miss.  HalberetaL  1611. 

b.  Lesarten,    6,  5.  Ltber  dono. 

673.    De  i 

?,  Nieolao. 

1.  Nicolaum  confessorem 

5.  Hic  ad  thronum  praesulatus 

Lauda  pium  ct  pastomn 

Tanquarn  Aaron  est  vocatus 

Militans  ecclesia: 

A  Dco  felicitcr: 

Tanto  patri  iubilare, 

Tanto  gradu  non  elatus, 

Dulces  hymnos  personare 

Mitis,  clemens,  cunctis  gratus 

Docct  cuin  laeticia. 

Vixerat  humiliter. 

2.  Maguum  signum  sanctitatis 

6.  Fulsit  ut  sol  Dei  templo 

Et  futurae  castitatis 

Verbo  doeens  et  exemplo 

1'raehuit  infantia: 

Fidern  Christi  populo : 

Qui  se  statira  abstinebat, 

Vita  sua  fit  doctrina 

Scmel  sanctum  kc  sugebat 

Quasi  stella  matutina 

Quarta,  sexta  feria. 

Lucet  omni  seeulo. 

3.  Hic  renitens  sublimatur, 

7.  Tunc  prudenter  vigilavit 

Laus  insignis  ei  datur 

Et  talentum  dispeusavit 

Et  honor  divinitus : 

Creditum  tideliter : 

Praesul  cum  efficitur 

Cum  pudorem  conservavit 

Et  dignus  ostenditur 

Virginum  quas  clam  ditavit 

Voee  missa  coelitus. 

Cum  parentc  Iargiter. 

4.  Quam  felix  et  quam  praeclara 

8.  Dei  culmen  amplicare, 

Quaetum  summo  Regi  chara 

Sacra  limina  frcquentare 

Talis  est  promotio: 

Devote  studuerat : 

Quam  non  favor  honiinis 

Idola  destruxit  vaua 

Neque  amor  culminis. 

Nec  non  fraudes,  quas  Diana 

iSed  vera  devotio- 

Machiu             it. 

—    455     - 

9,  Quod  naturae  denegatur, 

12.  Ligno  fracto  fraus  probatur 

Hoc  vir  sanctus  operatur 

Aurem  cernens  baptisatur 

Singulari  gratia : 

Iudeus  cum  suscitatur 

Qui  frumentum  augnieutavit, 

Defunctus  in  binio : 

Quod  a  nautis  postulavit 

Innocentes  liberati 

Farais  in  penuria. 

Daemones  et  effugati, 

10,  Ac  adiuvit  nnvigantes 

Caeci  claudi  sunt  curati 

Piis  votia  implorantes 

Sacro  stillicidio. 

Eius  patroctnia: 

Mox  tempestas  est  sedata 

Visa  dulci  aura  grata 

13,  Nicolae  lux  iustorum, 

Suaque  praesentia. 

Forma  gregis,  norma  morum, 

11,  A  paganis  puer  captus, 

Pro  salute  devotorum 

Alter  undis  maris  raptus 

Funde  preccs  famulorum 

lugulatus  puer  aptus 

In  coelesti  patria : 

Ternus  a  daemonio ; 

Ora  patrem  atque  Natuni 

Cunctis  istis  suffragatur 

Utriusque  sacruni  Flatum, 

Et  itnago  verbcratur, 

Ut  per  tuum  deprecatum 

Plagas  monstrat  et  minatur, 

Nobis  finem  det  beatum 

Furti  fit  redditio. 

Et  aeterna  gaudia. 

Text.    Miss.  Minden.  1513.  —  Daniel  1         3  hat  die  1.  Strophe  und  tuqt 

bei    In  Missalibus  Germaniae  infcrioris. 

674.     De 

s,  Nkolao. 

1.  Plebs  fidelis  iucundetur, 

Opprobrium  puellarum 

Et  ab  ea  veneretur 

Tulit,  ct  patris  earum 

Praesulis  memoria 

Exemit  inopiam. 

Nicolai,  euius  vita 

4.  De  supernis  voce  lapsa 

Mundo  fuit  inaudita, 

Tandem  ei  est  commhsa 

Odit  transitoria. 

Praesulatus  dignitas. 

2.  Vir  pracclarus  abstinendo 

Quein  virtutum  tot  honore 

Docet,  aiitequam  loquendo 

Perornavit  iniro  more 

Quam  Deus  mirabilis : 

Divina  clementia. 

Quarta  die  hic  fet  sexta 

&  Ergo  sancte  pater  audi 

Sentel  suxit  hora  certa 

Nicolae  tuae  laudi 

lacena  in  cunabulis. 

Astantcs,  et  iinpetra, 

3.  Est  pracdarum  et  insignc, 

Ut,  qui  fccit  te  beatuiu, 

Castitatis  ustus  igne 

Nobis  praebeat  dueatum, 

Quod  per  auri  copiam 

Ubi  pax  et  gaudium.   Anien. 

Text.    Clichtov.  IV,  188. 

675.    De  s.  Nk 

olao  Tolentinate. 

(Geb.  1249  eu   8t  Angelo   hci  Ancona 

in  Italien,  gcst.  10.  Sept.  1308>  rerehrt 

10.  i 

i.  Tibi,  Cbriata,  redeintari, 

2,  Tibi  nostro  pio  duci 

OStre  vero  salvatm  i, 

Et  totius  mundi  luci 

Sit  laus  et  gloria. 

Plaudat  oumis  spiritus. 

—    456    — 


4. 


Te,  Christe,  coeluui  praedicat 
Terraque  laudes  replicet 
In  Nicolai  canticis. 
Iam  a  fine  saeculorum 
Vitac  duccm  ct  luinen  morum 
Nicolauni  pruvidisti. 

5.  Nicolaus  verus  frater, 
Vcre  uustcr  bouus  patcr 
Ilodie  resplenduit 

6.  Pauper  vere  pauper  Christi, 
Verus  servus  lesu  Christi 
Et  eunfessor  uptiinus. 

7.  Castus  florens  tunquam  lilium, 
Lux  et  specimen  fidelium, 
Cunctarum  lunieti  inentiuin. 
Salus,  lux  et  refugium 
Et  morborum  simul  omnium 
Curator  eximius. 
Caeci  vident,  clatidi  pergunt, 
lu  profundum  mala  rnergunt 
Pii  per  hunc  coelitem. 
a.  Te xt.     Daniel  II,  259  e  Misa. 


B 


10.  Audiunt  surdi,  muti  fantur, 
Mortui  surgunt  et  laetantur 
Hoc  divitio  muncre. 

11.  Oumes  gentcs  accurrite 
Et  devuta  mente  quaerite 
Ex  hoc  fonte  remedium, 

12.  tte  pii,  sitnul  quaerite 
Et  qaaerendo  inardescitc 
Nicohti  laudihus. 

13.  Ille  noster  est  patrnnus, 
Pius  paator,  pater  bonus 
Et  pietatis  fonuuta. 

14.  Ilie  lioster  vst  protector 
Gloriosus  et  assertor 
Per  cuncta  pericula. 

15.  Nicolae  pastor  bone, 
Dulcis  pater  et  patrone 
In  Chrisio  viventium : 

1G.  Tu  nos  rege,  nos  guberna, 
Ducens  tecum  ad  aeterna 
Paradisi  gaudia. 
Eremitarum  S,  Aagnstmi  1497. 


b.  Lesarten.     3,  2.  Es  ist  des  Meimes  weyen  vielleicht  replicat  tu  lcsen. 


676.    Dr  s.  Nicolao  de  Tolmtino. 


1 .  Salve  decus  singulare, 
Siclus  novum  et  vernale 

Sacri  nostri  ordinis: 
Celibate  Nicolae, 
Te  nunc  sertum  virginale 
Adoruat  in  superis. 

2.  .  .  .  . 
Tollentinum  irradias, 
In  coelis  qui  tripudias 
Mirandis  fulgans  signis. 

3.  Vota  solvunt  itineris 
Nicolai  praesulis 
Limina  visentes: 

A  Deo  prece  postulant 
Prolem  qucm  euutriant 
Huius  olini  parentes. 

4.  Cernunt  visu  concite 
Pontificem  mirifice 
Thyara  decoratum: 
Prolem,  inquit,  impetravi, 
Vota  vestra  adamavi 
Hunc  habitare  gratum. 


5,  Meo  fungatur  nomine 
Diviuo  fretus  numine, 
Fit  sanctitate  magnus: 
Pucr  promissus  naseitur, 
Ab  alto  donis  pascitur 
Inuocentiae  agnus. 

6,  Frequentat  sacra  limina 
PueriLis  infantia, 

Ut  rosa  sine  spinis: 
Cernit  Iesum  rutilantem 
RLsu  ei  applaudantcm, 
Dum  interesset  rtiviuis. 

7.  Recti  atque  innocentes 
Et  in  bono  persistentes 
Mihi,  iiiquit,  adhaerebunt : 
O  Iesu  iocundissime, 
Amator  innocentiae, 
Iusti  tecum  mancbunt, 

8.  Augustini  magni  uormam 
Atque  sanctae  vitae  formam 
Assumit  humiliter: 

Fit  ministcr  sacer  Dei, 
Et  in  veritate  rei 
Ministrat  sinceriter. 


457 


9,  Salvat  turbam  animarura, 
Vota  donans  hostiarum, 
Celebrans  devotius: 
Hunc  Beluil  saevissimus 
Ut  hostis  malignissimus 
Perturbat  frequentius. 

10.  Dum  castigatur  ferberft, 
De  humo  oequit  surgere 
Christi  pugil  invictus: 
Resurgit  mente  fortior, 
Sed  hostis  fit  debilior 
Per  sancti  fcrtefl  ictus. 

11.  Vires  dum  desunt  corporis, 
Sprevit  suasura  a  medicis 
Fidelis  in  omnibus: 
Queui  sanat  incdicainine 
Maria,  mater  grai  i 
Pietatis  domina. 
Stella  morteiu  demnnstravit, 
Stella  ftilgens  dum  intravit 
Chori  doniicilium: 


Decumbit  senex  lectulo, 
Solvi  cupit  a  vinculo, 
Cernens  Dei  filium. 

13.  Euge,  inquit,  serve  bone, 
Qui  eertasti  in  agone, 
Dignum  sumc  bravium : 
Adest  coeli  impcratm 

Et  moestorum  eonftolfttrix 
Fratris  ad  solatiuin. 

14.  Sic  sancta  petit  aiimi 
Parata  sibi  gaudia 
Cum  coetu  angelorum : 
Quam  iubilandn  stisci |>it 
Et  gaudenter  respicit 
Caterva  confessorum. 

15«  Bia.  fratres,  jubilemus 
Et  festive  oelebremtta 
Nicolai  soletnnia: 
Ut  prece  iuvet  humiles, 
In  hac  valle  pauperes 
Depromentea  carmina. 


TexL  Daniel  V,  158  hat  deti  Anfang  aus  Cod.  S,  Gall.  No.  546  (Brnnder). 
tinc  Sequenz  in  Branders  Sammhtng7   die    aher   nur  eine  '<-  Legnute 

lltf  ist  80  regellos  und  hhterhafl,  da$i  ete  hier  keine Stelle  vtrdient^  filorel 
597.    Die  AbHchrift  tchenden  Sequene  verdanke  ich  H  Morel. 


G77.    De  s,  Notkero. 

(Gcb.  eu  Heiligenau  im  Thurgau,  ge$t.  6.  Aprit  912  im  Khster  8.  Galten,  ver- 

ehrt  am  7.  April.) 

(Auctor  cst  Francianis  Gaiaberg.j 

1.  Sancti  spiritua  assit  nobis  gratia, 

2.  Quae  sauctos  suos  seniper  facit  esse  couspicuos. 

3.  E  quibus  hic  diviuus  exstat  Notkerus  Balbulus, 

4.  Doctor  pracclarus,  stirpe  rcgia  natus. 
B.  De  sacro  pago  genitus  est  hic  saccr. 
&  In  divi  coenobio  Galli  piimo  tiure  pollebat, 

7.  Quem  Grimaldus  abbas  suscepit,  suuin  inonachum  IVni 

8.  Ysoni  magistro  conimendans  libros  divinos  docendum. 

9.  Qui  doctus  in  brevi  taliter,  ut  sequentias  Eteeret, 
10.  Quas  singulas  papa  Nicolaus  canonizavit 
U .  Et  mandavit,  per  mundi  climata  essc  canend. 

12.  Hic  sanctus  aggressus  est  diabolum  in  crypta  Coluuibaui  patris  nc 

13.  Combotain  eiusilcm,  quani  in  eo  fregit 
li    Tcste  creditus  qui  notavit 

15.  Rex  cocli,  terrae  succurrc  nobifl  per  virtatea  Notkeri  dileeti, 

16.  Ut  superare  valeamus  inimicum  in  nostrae  nnstjfl  tcmpore. 

Text,     Danicl  V,  171  e  Cod.  S.  Gall.    No.  546    (Branckr)   hat  3  Vtr 
andern  hat  H.  Morel  tnir  in  Abtchrift  geschkkt 


—    458    — 


678.    De  s.  Notkero. 
(Auctor  est  Laurentius  praedtcator  monaeterii  B.  GaUi.) 

Resonent  angelieae  laudcs  confessori  Notkers  etc. 
Text.    Diesen  Anfang  hat  Daniel  V,  171  e  Cod.S.Gall.  No.  546  (Bran 


679.    In  festo  §.   Olavi  IL  regls  et  martyris. 

(Kuniq  In  Norwegen,  fiet  durch  Mcitchelmurderhand  in  der  Schlacht  bci  Stiklt- 
stad  am  29.  Juti  1033,  verehrt  am  29.  Jult.) 


I 


3. 


Lux  illuxit  laetabunda, 
Lux  illustris,  lux  iucunda, 
Lux  digna  praeconio: 
In  solemnc  gaudium 
Prorumpat  fidelium 
Sincera  dcvotio. 

Gloriosus  hodie 
Christi  Martyr  gloriac 

Sublhnatur  solio: 
Pro  aeternis  brevia 
Gommutavit  gaudia 
Felici  commcrcio. 


R, 


4 


Instgnis  martyris  iusignis  gloria 
Dulcis  est  gaudii  dukis  materia. 
lusiste  cantiris,  mater  Ecclesiaj 
Coelesti  iubilo  tangc  coelestia. 

Inter  curas  absolutus 
Rex  Olavus  constitutus 
In  regni  fastigio, 
Suspirabat  iti  aeterna, 
Pervolabat  ad  superna, 
Mentis  desiderio. 

!j.  Christi  tractus  in  odore, 
Christi  languens  iii  amore, 
Vires  sumens  bx  lauguore, 
Cordc,  votis,  factis,  ore, 
Quem  amabat,  coluit: 

Tcxt    Keale  p.  140.  e  Misg 
Text  aus  Neale. 


Hic  nec  miuis  nec  timore 
Mortis  fractus,  nec  labore, 
Idolorum  ab  errore 
Multo  quidem  cum  sudore 
Gentcm  suam  eruit. 

6.  Tulit  ab  impia  gente  ludibria, 
Minas  et  odia,  pocnas,  exilia, 
Scd  niente  stabili, 
Mira  constautia  devicit  oinnia, 
Felix  felicia  migrans  ad  gaudia 
Cum  palma  uobili. 

7.  Ante  diem  passionis 
Ad  instantis  vim  agonis 
Animatus  visionis 
Divinae  solatio, 
Quod  amabat,  praegustavit, 
Praegustatum  plus  optavit, 
Plus  optatum  vindicavit 
lllustri  martyrio. 

8.  Rex  et  martyr  triumphalis, 
Tutor  noster  specialis, 
Tua  proles  spiritalis 
Sit  ab  buius  mundi  malis» 
Te  tuente,  libera: 
Quos  infestat  vis  carnalis, 
Corruptela  gcneralis, 
Pestis  potens  ct  letalis, 
Nos  sub  tuis  tutos  alis 
Tua  salvet  dextera,  Ameu. 

Nidrosieasi  1619.   —   Daniel  V,  282  hat  dcn 


680.    De  s.  Qlavo. 


1.  Postquam  calix  Babylonis 
IUudcntis  fel  dracouis 
Ebullivit  pcuitus: 
Olla  fervit  aquilonis 
Oleo  devotionis 
Per  Olavum  coelitus. 


2.  Fert  olivae  florem  avis, 
Requiescit  Noe  navis 
Montibus  Armeniae: 
Cum  Olavo  fiat  suavis 
Spirans  nardus,  coeli  clavis 
'"cat  Norvegiae. 


—    459     — 


3.  Rex  Olave,  qui  regium 
Nomen  habens  egregiuin 
Unctionis : 

Cuius  nomen  est  oleum, 
Effusum  per  aculcum 
Passionis ; 

4.  Rex  Olave,  nos  exaudi, 
Assisteutes  tuae  laudi 
Oinni  quarta  feria: 

Text    Neale  p.  142.  e  Miss. 
Text  aus  Neiile. 


Quia  tui  tunc  agonis 
Et  felicis  paasionta 
Colitur  memoria. 
5.  Christi  ttartyf  liauc  cohortem, 
Pro  qua  subiisti  mortrm, 
lunge  coeli  civibus : 
Delictonnn  nos  a  faece 
Tua  purga  sanctn  \nrvi 
Cunctis  et  a  sordibus,    Amen. 
Niilrosiensi  1519.   —    Daniel  V.  283   hat  den 


681.     De  s.  Oswaldo  rege  ei  marfyn\ 

(Qcb*  €04,   Sohn    dcs  Komgs  Ethelfricd    von  Northumbcrlattd^    jM   OM    5.  Aug. 
642  tn  dcr  Schtacht  bei  Maserjield,  verehrt  am  5«  Attg.J 

(Auctor  est  Notker  Bnlbulus.) 

1.  Sollemni  carraine  tuosOswalde  rex  et  martyr  spleiididepraeconamur 

laudes  hodie. 

2.  Generosam  sobolem  te  rcgio  oriumdum  stemmate  Britannia  felix 

ediiijt, 

3.  Felix  plane  tam  nobili  germine  tanti  regis  atque  lmirtrris,  tanti 

denique  pignoris  conservatrix,  altrix,  genitrix. 

4.  Qui  sceptris  potens  anglicis,  sedibus  exaltatus  est  angelicis,  cum 

tripudio  coelitum  triumphale  gestans  bravium. 

5.  Quem  regui  gloria  praecelsum,  quao  virtus  et  pietas  et  iustitiac  sum- 

mum  coram  Deo  reddidit  et  homiuibus. 

6.  Quem  sanguis  inclytus  aeternis  adornat  fastibus  pro  salutc  fidelis 

intcrceptum  populi  sorte  bellica. 

7.  Hic  patriac  pater  et  reetor,  hic  fonna  regnandi  unica  bonitatis  spcc-i- 

men  et  speculum,  dulce  fidei  signaculum. 

8.  Ilic  subditis  Christum  gentibus  exemplo  et  verbo  praedicat,  liic 

nos  manibus  inexhaustis  affectu  pateroo  recreat. 

9.  0  vereadmirandam  et praedicandam  tantae  sanctitatis  grattam  Christi 

munere  pio  regi  praestitam, 

10.  Ut  vita  gloriosa  hic  rcverenter  functus,  mortem  dJgDissimam  siguis 

coelitus  attestetur  maximis ! 

11.  Cuius  adhuc  dextera,  pietatis  cultu  semper  praedita  corruptelae  viget 

nescia. 

12.  Cuius  almi  ciueres  et  loca  sacri  couscia  certaminis  nunquam  supcrnis 

wLcatit  raedelis. 

13.  Laus  tibi,  fulghlc  raartyr  et  regum  piissime,  laus  o  tuis,  Oswalde, 

sempiterna  meritis* 

14.  Laus  regi  martyrum,  qui  te  corona  victoriae,  qui  splendidis  ornavit 

paradisi  laureis. 
16,  LgUfl  trinitati  per  saecula  cuncta  regnanti. 

TexL    Daniel  V,  83  hat  die  1,  Zcilc  aus  dcm  Cod.  S.  Uall,  No.  546  (Bran- 
Abschrift  dcr  Sequcn*  aus  dicsem  Cud.  verdtwke  kh  IL  Morel. 


—     400    — 


682*    De  $>  Oswaldo* 

1.  Potens  virtutum  tu  sator  rerum,  moderator  temporum  cunctorum, 

2.  Gloria  iustorum  martyrumque  victoria, 

3.  Qui  tuis  in  sanctis  praedicaris  mirabilis, 

4.  Tua  haec  virtutum  suut  praeclara  miracula, 

5.  Qui  protoplaati  delictum  io  te  reeoncilians 
6*  Reddis  per  lignum,  qui  deperierant  per  ipsum. 

7.  In  fundamento  matris  et  sponsae  heredes  adoptasti  per  gratiam 

8.  Dignaus  pusillos  facis  auimos  virtutum  praepollentes  in  signis. 

9.  Numero  de  quoruni  David  de  caula  ovium  eligis  parvulura, 

10.  Regni  firmans  fascibus,  spreto  fastus  culmine  Saulicae  gloriae. 

11.  Ex  quorum  collegio  praecipue  Gswaldus,  cuius  festa  coliinus,  virtate 

praeeelsus,  ffde  ineritus,  opere  glorius. 

12.  Regum  hunc  nobili  prosapia  tibi  felix  profertRrittannia,  exeulta,coI- 

lauda,  plaude,  Scotia,  alitrix  regia. 

13.  Fide  imbuitur  puer  hic,  sacram  dat  scandere  paedagogus 

14.  Viam  coclis  trixam,  quam  praefert  iu  se  Qswaldo  athletae  Dei, 

15.  Humilitatem,  matrem  virtutum,  quae  regni  proxima  solio. 
1G.  Huie  laetari  das  in  virtute  nunc  tua  regum  rex  domine. 

17.  Huoc  AogLia  plus  exaltat  apicem,  qua  regni  floridum 

18.  Idonee  gubernavit  patriac  virtutis  stemmate. 

19.  Verus  hic  christicola,  dum  temoit  terrea,  coeli  factus  haeres  adojiti- 

vus  regnat  cum  domino. 
80.  Pauperum   ioopiain   sublevans  largiter,    nunquam  marcens  dextra 
testatur,  quia  vivat  cum  sanctis  perenniter. 

21.  Magna  hunc  laudc  coetus  martyrum  extollat,  tanto  glorians  concive. 

22.  Haec  toa,  Deus,  haec  miraeula  sunt,  tua  qui  das  meritis  coronam. 

23.  Doxa  tibi  sit  pcrpes,  salvator,  intermina,  regnaoti  per  saecula,  nobis 

pande  coelestia. 

Text.  Daniel  V,  8S  hat  die  J.  Zcile  am  dem  Cod.  S.  Gill.  No.  546  (Bn» 
der).  Die  Absehrift  der  Sequcns  am  diesevi  Cod.  verdanice  ich  H,  MoreL  Dtt 
Titel  lcintef :  Alia  pulchra  sequentia  alieiiiua  nostromm  anliquonun  de  S,  Ol- 
waldo,  tituJi  locunda. 


683.    De  s.  Qswaldo. 


1.  Ilegi  regum  immortali 
Nostri  regis  in  natali 
Personemus  gloriam: 
Qui  dat  suos  triumphare 
Ac  de  hoste  reportare 
Mortem  ac  victoriam. 


Mortem  saevam  sed  vitalem, 
Dnm  per  mortem  temporalem 
Vita  perpea  qnaeritur: 
Vita  perpcs,  diuturna, 
Cuius  ortus  est  ab  urna, 
C&ro  dum  atteritur. 


3.  Rex  Qswaldus  Christo  vivit, 
Cui  regi  rex  servivit 
Atque  vitam  concupivit 
Per  mortis  dispendia: 
Mortem  sanctam  subit  iste, 
Nos  a  morte  mala,  Clm 
Tui  veri  agonistae 

Salva  per  suffragia. 

4.  Sanguis  altus  hunc  Anglorum 
Procreavit,  quein  Scottorum 
Educaruut  studia: 

Regni  fasces  ut  possedit, 
Gens  in  Christum  tota  creilit 
Eius  diligeutia. 


"                                                   -    461     — 

Quidamis,  doctor  sanus 

7.  Larga  manus  et  bcnigna 

Laboral  in  vinca, 

Largitatifl  servat  djgi 

Contra  geotefld  barbarorum 

Ex  virtute  Dei  di 

Belluin  init  in  armorum 

Nuuqiiam  carie. 

Zelo  iustitiae. 

Itex  Oswalde,  rac  Anglorum, 

Gtm  pt€  Qkristo  militatur, 

Nune  coneivis  angclorum, 

Christi  martyr  ileclaratur, 

Audi  preces  servulorum 

Stratus  a  barbarie. 

Supplicantum  bodie. 

6.  Humi  ruit,  cruor  flwit 

8.  In  natalis  tui  festo 

Loca  per  grarniuea. 

Plebis  tuae  memor  esto, 

Gleba  bibens  sanctum  rorem 

Et  patronus  nobis  esto 

Morbos  fugat  et  laiiguorem. 

Apud  rcgem  gloriae, 

Sanitatis  dat  vigorem 

Quem  sine  fine  laudant 

Mi  dieando  varic. 

Oinnes  recti  cordc. 

Text    Daoiel    V,    157    hat    die   2   tfttm    Zetlcn    au*   dem    CoU.    S.   G*11. 

No.  54t>   (Braader).    IHe  Ahudirift  der  Sequcns   am    diesem  Cod.  rcrdanke  Uh 

JL  MoreL 

684.    De  9.  Oswaklo  re/jc  et  martyre. 

L  Rex  Oswaldus  ab  Angloruin 

Ilic  devicit  morte  mortcin 

Regno  regnis  angelorum 

Christuni  sequens  fortis  fortein. 

Est  invectus,  nec  victorum 

lamque  coeli  eapit  sortcm 

Palma  victor  caruit : 

Nobis  factus  speculum. 

Omni  fulgens  sanctitate 

3.   Regi  regum  rex  dilecle, 

Sed  praecipue  beatae 

Cuius  coelicus  etfecte 

Pietatis  largitate 

Nobifl  Christuiu  regem  flecte 

Huiua  dextra  claruit. 

.  Piis  supplieatjbus; 

2.  Ob  hoc  manus  tam  beuigua 

L*t  a  culjiis  absolvamur, 

Nuuquani  nmreet,  ut  haec  digna 

Et  ad  iiona  din^miur. 

Tantae  targitatis  sigiia 

Tenebrarum  ne  tradamur 

Maueant  in  saeculum : 

I>iiis  potestatilius, 

Temt     Dauiel  U,  101  c  Cod.  moii.  10.  1*6*.  XII.    „Yerba  strophae  Lertiae: 

cuiub  coeL  ef.  corrupta  duco."    Dtnkl. 

685,    De  s.  (Mmaro  abhnte. 

(8.  No.  582.  732.) 

(Auctor  est  Notker  Balbulug.) 

1.  Eii  hatrcs  can  testivitateui  sancti 

1.  Otmari  patris  agamus,  exultantes  gaudio  sancti  Bpifittyfi, 

3.  Cuius  gratiam  jier  eius  meritum  nos  consequi  posse  credimu>. 

4.  Laetctur  Suevia  prolis  tantac  glorioso  partu,  feeuuda  doinino, 

5.  Exultet  iuvcnis  tauti  nutrix  Curiensis  lietianoruin  regio. 

6.  Ecce  iste  estt  qui  sacenlos  in  diebus  suis  Deo  eomplaeeiis 

7.  Legem  Christi  custodiendo  reconciliavit  luuiidum  dimiiijn. 

8.  Candclabrum  ponite  fratrcs  lucernae  huic  aureum, 

9.  Ut  Viblime  posita  clarum  iocundius  Bpargat  lumen, 

10,  Et  diabolicos  radio  louge  pellat  crrores, 

—    462    — 

1 1 .  Coelestis  patriae  semitam  monstrans  plebi  credentum. 

12.  Hic  igitur  Otinarus  spiritu  sancto  plenus  in  Scottigena*  Galli  cella 

verendi 

13.  Goenobialis   vitae   tradidit   instituta,    Benedictus  ut  castro  fetit 

Cassino, 

14.  Studiis  hunc  locum  fovens,  exemplis  irradians. 

15.  Itaque  cum  lupis  caulas  domiui  vastantibus 

16.  Auctoritas  viri  optimi  zelo  Christi  obstaret,  raptus  est  ab  eis, 

17.  In  insulam  Rheni  fluminis  est  detrusus  diuque  misere  tractatus 

18.  De  carccre  huius  vitae  coeli  regnum  petiit, 

19.  Inde  suis  supplicibus  pacem  Christi  tribuens, 

20.  Qui  nos  Deo  semper  commendat. 

a.  Text.  Mone  No.  1118  (3,  471)  e  Cod.  S.  Gall.  No.  378.  p.  281.  mU 
Nevmen.  —  Dauiel  V,  120  aus  dem  Cod.  S.  Gall.  No.  546  (Brander).  —  StfU 
auch  im  Cod.  Einsidl.  121  mit  der  Melodie. 

b.  Lcsarten.    8.  aureolum.  Eins.   —   17.  qui  fur  est.  Eina.  —   20.  am- 

menda.    Mone. 

c.  Bemerk.    Ucber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  14.  79. 


686.    De  s.  Otione  episcopo. 

(Geb.  in  Schwabcn,  wurde  1103  Bischof  von  Bamberg,  gest.  2.  Juli  1139,  wr- 

ehrt  am  3.  Juli.) 

Exultemus  regum  regi, 

Qui  fidelem  suo  gregi 

Pastorem  constituit  etc. 
Text.    Daniel  II,  93  hat  diesmi  Anfang.    Polyc.  Leyser  hat  die  Sefum 
gefunden   in  einer  Hs.  aus  dem  13.  Jahrh.  in  der  Paul.  Zlibl.  mu  Ldpzig.   & 
Altdeutsche  Blatter  etc.  11.  Band,  2.  Heft,  S.  201. 


687.    De  s.  Pancratio  martyre. 

(Geb.  in  Vhrygien,  wurde  in  Bom  getauft  und  starb  daselbst  den  Martgrertoi 
304,  verehrt  am  12.  Mai.) 


Superni  regis  laude 
Sacra  exultet  terra, 
Quae  prole  pudica  natorum 
Frequentat  superna  polorum, 
Ex  quibus  in  vitae  dotem 
Pancratius  martyr  iuventutem 
Corruptis  moribus  ovem 
Immunem  dicavit  creatori. 


Nobili  ortus  parentum  sanguine 
Decoravit  genus  virtute, 
Persecutorum  rabiem  superans, 
Fide  pura  Christo  triumphans, 


Martyrum  coetibus  coniungens 
Sociatus  capite  caesus, 
Quinque  talentorum  cum  fructa 
Denumerans  domino  lucrum. 
3.  Huius  precibus  conformes  tibi 
Coelicolarum  coniunge,  Christe, 

plebi. 
Stratus  congaudeat  totius  orbis 
Passionibuspoenarum  mitigatas. 
Martyr  Christi,  exemplo  provo- 

cans, 
Prece  simul  semper  insistas, 
Ut  tremendi  iudicis  faci^m 
Intrepido  corde  spectemus 
Et  tibi  conregnemus. 


—    463     — 

Text,     Daniel  V,  65  hat  dic  %  ersten  Zeilen  aus  dem  Oo&  S.  Gall  No.  546 
(Brander),  mit  der  Melodic  nnd  dcm  Bcisati:   De  s,  Pancratio   Mffrfti    rhristi 
pulcbra    anticjuorum    no&trorum  leouentit,    tituli  Romaua* 
Scquenz  aus  dicsem  Cod.  verdankf   ich   JL  Morel. 


4. 

5. 

6. 

7. 

6. 

0. 
10. 
11. 
12. 

13. 


688.     De  $.  Pantalcotu:  mnttyre* 

(Geb.   jm   Nikomedien  in   Bithgnicn,    ffff,    dffl    Martyrcrtod  805»   verchrt  am 

Vn  JuliJ 

1 .  Celsa  lux  Sioo  ave  uiartyr  Pautaleon. 

2.  Clare  lucifcr,  qui  puer  senatorem  patreni  speruis  idulatram, 

3.  Summi  tilius  nt  patris  esses  praedulcis  adoptivus  in  coclis. 
Athleta  quani  fortis  iassa  regis  tu  contenipnis  Maximiani  prineipie. 
Vexilla  Domini  crucis  alma  nunc  secutus  pulera  sanctorum  curia. 
Iussus  artem  tu  metlicinae  corporalis  edoceri,  docilis 
Morbos  curas,  mentes  informas  praepotens  divino  mcdicanrine. 
Puer  purus  ac  bemvolus,  initis,  clemens,  misericors 
\ 'inculatum  solvis  puerum  scrpentino  ligainine, 
Vas  electionis  futurus,  omni  sorde  purgatus, 
Bnmpdisti  pneuuiatls  munera  digunfl  ante  baptisma. 
Erroribus  gentilem  eiuancipans  parentem,  sana  fitle  pcrhcniii  reddis 

parenti. 
Et  medieos  de  tcrris  tv  aemulos  prosternis  paralytici  gressu  caeciquc 
visu. 

14.  Ignis  inceudium  superans  tide  flammivomum, 

15.  Despicis  ferarum  morsus  victor  ferociuni. 

16*  0  gemma  martyrum  splendida,  cunctis  portus  salutis,  candelabrum 

lu<  < 
17.  Qui  mari  deditus  ac  rotae  colligatus,  es  tandem  eDM  it  collatus, 
ls,  Kos  commenda,  nos  proprios  regi  reguin  servulos, 
19.  Quo  nos  tccum  in  coelorum  ducat  clcmens  regiam, 
In  qua  sibi  laus  est  aetcrna. 

a.  Tcxt  Mone  No.  1118  (3,  475)  atw;  Hs.  zu  St.  Gallcn  No.  328.  p,  349. 
13,  Jahrh.  mit  Neumen  (A).  —  „Stcht  auch  in  dcr  St.daikr  Hf,  No.880.p.ftl, 
11.  Jafrrh.  mit  Neumen  ohne  Abwcichung,  nur  dass  hier  cftf  Arqpfa  18(18—00) 

V$i  gcthcilt  ist"    Mone.  -  Miss.  Colon.  1504.  f,  S34  (B).  —  Dauiel  Y 
hat  dcn  Tcxt  aus  Mone. 

b,  Lesarten.  1.  Panthaleon  B,  —  4,  quum  B.  —  coutemuis  B.  —  7.  ru- 
rans  B.  —  12.  emancipas  B.  —  18,  detorres  B,  —  14.  Supcras  t  namxnifomum 
B.  —  17.  es  statim  ense  B.  —  18.  reg.  nimulos  B,  —  11».  Quos  .  .  regina  B. 

«     Jicmcrk.    Bartsch    S.  124:     „Eine    Nachahmung   der  beliehten  Sequcns 
No.  10,  sie  tecicht  im  Eingang  von  dem  Original  ab: 
Eja  recolamus 
kudibus  piis  digna= 
Cclsa  lux  Sion  atc, 
martyr  Pantbaleon. 

Der  crstc  Absat*  lautct  im  Qriginal: 
IJujus  diei  carmina 
in  qua  nobib  loi  oritur  gratissimu. 
Noctis  iutcr  iiebulosa 
pereuut  uostri  criminis  umbracula. 


—    464    — 


fhtihmung  ist  abgctheilt  (bei  Mone): 
Clare  luciter, 
<iui  puer  seuatorera 
patrem  speruis  idolatrara, 
Summi  tilius 

nt  patris  esses  praedulcis 
atloptivus  itt  coehV, 

Ifnr  harmonieri  u  Versabtheilmg  der  Stollen,  nach   t$t  Ueberctn- 

stimmung  iml  >lrm  Originak.     Beides  wird  erzidt,  wenn  man  schreibt: 
Clare  lucifer  qui  puer 
senatorem  patrem  speruis  idolatrara, 
Summi  tilius  ut  patris 
esaes  praedukis  adoptivus  in  coelis.14 


10 


11 


689.    De  3,  Pantafeone  martyre. 

Poli  gyrator,  terrae  sator,  sigillatim  corda  fingens  et  praeccpto 

laborcm, 
Spiritum  snscitans  Pauthaleonis  litteris  imbutum  intellectus  prosapia 

venustum  corporis  per  decorem. 
Sed  virtus  transcendit  vultus  splendorem,  datur  mediciDae  puer,  qtii 

sanat  animas  gcrens  in  corde  Dei  timorem. 
Quem  Ilenuolaus  capacem  doni  cognosceus  invitavit  ad  fidem  iua- 

ternalis  legis  pium  sectatoreni. 
[psjus  prece  serpens  crepat,  puer  nece  liberatur,  baptismi  suscepit 

hivacrtim  respuens  errorem. 
Caecum  curavit,  genltorem  convertit,  idola  fregit,  thesauros  dispersit, 

mire  paralisis  sanavit  lariguorem. 
Sathanae  livor  tyrannum  liic  excitat,  dat  eculeo,  lampadibus  urit, 

Christum  habuit  pocnanim  extinctorem. 
Manus  torquentium  aridae  fiunt,  missus  in  sartagine  phimbum  can- 

dascens  refrigeravit  elementorum  factor,  ut  in  camino  temis 

quartus  similis  Dei  nato  flammarum  fornacis  destruit  ardorem. 
lactUS  mari  petra  solula  solus  natavit  ad  littora,  fcris  traditus  velut 

DanieJ  feonum  ora  striuxit  rota,  sanctum  non  laesit,  perfido» 

stravit,  terra  tremuit  excelsura  babens  protectorem. 
Postremo  gaudens  addictus  spathae  vinctus  ad  olivam,  liquevitgla- 

dius,  tictor  credit,  orans  exauditur,  nomen  mutatur,  Chrjstus 

hunc  vocat  multum  miseratorem. 
Portus  nautarum,  fractor  laborum,  curator  aegrorum,  et  hostis  dae- 

moniorum,  dictus  anhelans  dctruucatur,  fructum  datarborcor- 

pus  nimium  lactis  sudat  liquorcm. 
0  snncte  Panthaleon  iunetus  Deo  per  arooreni, 
Aureoia  fretus  martyrum  consecutus  tiorem, 
Serve  fidclts  iinpetres  oinnipotentem  veniac  nobis  largitorem, 
Qui  te  donorutn  gratiae  dotis  virtutis  gloriae  fecit  posseesorem, 
Precc  merito  Christi  testis  tu  mundum  carnem  diabolum  dona  vbk* 

cere,  quod  coronac  sanctorum  nanciscamur  fulgorem. 
Text.    Miss.  Basil.  1510, 


—    465     — 


7. 


690,    De  s.  Pelagio  mariyre. 

hutzheiliger  der  Domkirche  tu  Konstans) 

Guines  devota  mente  veneremur  (Hga€ 

Immensa  domini  sacr&mentA,  mirandis  signis  edka, 

Quae  rite  praefulgcnt  in  beati  actione  Pelagii. 

Hunc  christiana  progcnituui  de  stirpe 

Enutrieudum  testem  fidei  pius  suscepit  Uraniu 

Cuius    doetrina    mundi   oblectamenta   quae  possedit,   ut  Btercora 

respuit 
Cumque  dtiodeuos  peregisset  iam  aetatis  anuos,  patris  morte  deponi- 

tur  ini?ere. 
Plurimis  pracdiis  fhnriliae  tunc  traditis 
Hominum  libere  de  servimiue  iussit  Christi  laudibus  adesse, 
Hic  spretis  mundanis  fastibus,  fulmine  sacro  meute  plenus, 
Ad  iudicis  ultru  properat  tribunol,  Christum  liber  ?ocat 
Carceris  tandem  traditur  tenebris  innocens,  sed  Christi  lumen  mox 

inibi  dat  splendorem. 
Coraitis  iude  feritas  fustibus  validis  ac  patibulo  fidei  martyris  tor- 

menta  parat,  fervens  oleum  fudit,  quod  mente  firma  pertulit 
Fragraenta  testarum  infesta  vis  tortorum  iterum  adhibet,  quae  secure 

perfert 
In  poenis  talibus  dum  permanet  illaesus,  credentes  barbari  nomen 

laudant  Dei. 
Victoriam  digne  niartyris  rleindc  tortor  finit  ense, 
Sic  spiritum  tradens  superis  domini  coepit  esse  civis, 
Pro  nobis  supplica  ei,  quem  amasti,  martyr  Christi, 

a.  Tezt.  Mone  No,  1120  {3,  477}  aus:  Beichettauer  Pcrg.-Hs.  No.  200- 
28.  mit  der  Melodie,  U.  Jahrh*  (A).  —  Daniei  V,  86  o  Cod.  S.  GalL 
M6  (B). 

b.  Lesarten.  5,  testi  A.  testem  B.  Mone,  —  10.  fascibua  A.  Mone,  — 
tribanal  properet  A. 

c  Bemerk.  Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  8,  15.  75.  83. 
,  132. 


69 1.    De  s.  Pirminio  episcopo. 

'ahrscheinlich  im  GaVicn  geb.t  legte  die  Abtei  Beichenau   auf  der  Bheininsel 
bei  Konstan*  ant  gest.  am  3.  Nov.  754,  verelirt  am  3.  Nov.) 

Melodura  dulcedo  resonet  in  altum  cum  laude  maxima  sancto  Pir- 

niinio, 
Q.uem  Suevis  Gallia  pronum  misit  pium,    divinae  legis  docilem  et 

comptum  miro  dogmate. 
Hic  Augiensem  insulam  Dei  nutu  intraverat,  quam  multitudo  pessima 

detinebat  serpentiura. 
Intraiik'  Ulo  statim  squammosus  festinanter  exercitus  aufugit,  ampli 

lacus  natatu  tergua  tc§es8  per  triduum. 
Gaude  nunc,  Augia,  tali  frcta  antistite,  ipse  te  reddidit  hinc  6ecuram 

tantae  cladis. 
6,  Ergo  nunc  omnes  fratrum  pbalanucs  melodiam  harmoniae  in  eius  festo 

die  cxultcnt  concincndo  plus  solito, 


—     466    — 

Et  plectrura  ligulac  resolvat  harmoniam,  ut  nubis  vcniam  preceris 
apud  Deuin. 
8.  Te  praesul  almc  poscimus,  nos  tuos  audi  famulos  inuic  et  semper, 

a.  Text.  Mone  No,  1127  (3,  482)  aus\  1!  m  81.  (MKM  No.  546  (Brao- 
der),  Bl  261.  15.  Jahrh.  mit  tkr  Melodie. 

h.  Lesarten.  L  beato  fiir  sancto  Hs.f  tjegen  das  Versmass.  M.  —  8.  ser- 
pentinn  Hs.  —  4,  tergit  fiir  tergus  Hs*  —  7.  besser  precetur.  M. 

c.  Bemcrk,     Ueber  das  Bhfjthmischc  etc.  sjiricht  Bartach  S.  11.  63.  98. 


692.    In  fesio  s.  Quintmi  martyi 

(Geb.  in  Eom,  starb  den  Martijrertod  an  fer  Somme  in  Gallien  im  J.28?y  Hh 
ehrt  am  31.  Qkt,,  anderwdrts  am  10.  2V< 


1.  Per  uuius  casum  grani, 
De  valle  Gethsemani 
Graua  surgunt  plurima: 
Orbem  terrae,  coeli  gyrum, 
Ornat  rosis  Martyrum 
Una  Christi  vietiina. 

2.  Praestat  vires,  quibus  frcti 
Cuncta  possunt  perpeti 
Tormentorum  genera : 
Nec  formidant  poni  cibus 
Coeli  volatilibua, 
Suspeedi  per  aera, 

3.  His  indignus  erat  mundus, 
Dura  diei  portant  pondus, 
Et  aestus  incommoda: 
Fracti  corpus,  corde  recti, 
Mori  possunt,  sed  non  tlecti, 
Sub  strage  multimoda. 

4.  Hi  certamen  certant  bonum, 
Qui  ut  Christi  passionum 
Suppleant  rcsidua: 


7. 


In  melotis  circumire, 
Casus  omnes  sortis  dirae 
Mente  ferunt  strenu&. 
Sed  hanc  sortrm  uemo  minus 
Declinavit  quam  Quirinus, 
Quem  produxit  stirps  venusta: 
Gloriosus  in  Roraanis 
Fatigavit,  Ambianis 
Dt  quiescat  in  augusta. 
Propter  iugum  Christi  lene 
Premunt  compes  et  catenae 
Carcerali  clausum  ceM : 
Sed  triumphat  bonus  bene 
Dniversum  genus  poenae, 
Famem,  frigus  et  tiagella. 

*F  T*  -V  ^ 

Sublatum  ab  area 
Sic  fertur  ad  horrea 
Granum  sine  paleft, 
Cuius  contioentia 
Gloriam  et  gloria 
Parturivit  Allehiia.   Amen, 


a.  Text.    Neale  p.  195.  e  Breviario  Tornacensi. 

b.  Lesarten.  3,  1    indignis  Br. 

C  Bemerk*  „Friorum  versuum  permira  est  ratio  metrica.  Quum  enimoculo 
homoioteleuton  {quod  vacant)  duplex  exhibeant,  nihil  mmus  rehabent;  arsi  h«T 
tbesi  inde,  respondente,  Maxiniam  subtilitatem  at  infruetuosam  hac  in  re  ex- 
hibet  poeta.  .  .  Omitn  (post  Btr.  6.)  Sancti  Martyrium,  quod  reliquo  indignum  e&t 
carmine/*  Neale. 


693.    Jn  transtatione  s.  Quirini  martyris, 

(Starb  mit  seiner  Tochter  Balbina  zu  Eom  den  Marttfrcrtod  am  30.  Mdrs  130, 

verehrt  am  30.  Mai\y.) 

h  Romana  Quirinus  stirpe  procreatus, 

2.  In  vera  Christi  fide  doctus  iufantulus 

3.  Antiqua  Martis  bella  sprevit,  nova  petit, 


1  Yrxilla  crucis  urripit,  victorem  mortis  adnt, 

5.  Et  calce  tenua  sprcverat  trausitura  mundi  bona, 
h\ae  possrdnat.  dedrnU,  nicrcaturus  pcrpetua. 

7.  Romulizanti  regJ  congressus  agonizans  vtetorizat, 

8.  Martyrizandum  corpus  tradebat  vivens  bomo  pro  itomiuo, 

9.  Signifer  ut  Christum  sequerelur  sceptrigeruni. 

10.  Lethifer  hunc  ruit  mortc  victus  exercitus. 

11.  Superna  turma  gaudet  cum  Chliato,  huius  aucta  cousortio, 

12.  Gaudete  vos  terrestres,  quos  servat  ille  precis  tutamiue. 

13.  Communi  corde  et  voce  plebis  concinite, 

14.  Popellus  atque  cunctus  clerus,  vos  unMiachi : 

15.  Quirinc,  martyr  domini,  commcuda  preces  populi  Christo  Dn>, 

a.  Text.    Mone  No.  1130  (S,  488)  aus:  Hs.  zu  MUnchen,  CJtn.  14083.  £.20. 

II.  Jahrh.  mit  Ncumen    (A).     —     Eine  Abschrift  aus  dtt  Hs.  verdanke  ich  H, 
Christ  (B).  —  Dauiel  II,  57  hat  die  1.  Ztilc  itnd  V,  263  den  Text  aus  Mone. 

I*.  Leaartetu     10.  Loetifer  hinc  B.     —     13.  Mone  las&t  et  weg  und  hdlt 

c.  Bemerk.     Ucber  das  Rhythmischc  ctc.  zpricht  Bartsch  S.  11.  20.  *3.  98. 

III.  —  13.  14.  ,/Aum  Ktrchcngcmng  wirktcti  ztttammcn:    1)   das  Vulk  (commu- 

>x  pltMt),    2)    <Ht>  Chorknaben  (popeJIus),    3)  dic  WeUoeisUkhkeit  (clerus), 
4)  dic  gcmtUchai  Urdcn  (monachi).     Vgt.  No.  44,  18.  19."   *Mone. 


694.    De  s.  Qw< 


Summo  laudcs  creatori 
Voce,  corde,  puriori 
Creatura  personet: 
Qui  pracdestinatos  vocat 
Et  vocatos  fide  locat 
In  coelesti  cuna. 

Ab  boc  ergo  vir  divitius 
Praeeleetus  cst  Quirimts 
Ante  mundi  tempora : 
E  re  nomen  est  sortitus, 
Eidem  quod  divinitus 
Clnisti  eonfert  gratia. 

Nain  curator  est  Quiriuus 
Pictatis  magnae  sinus, 
Hunc  dum  quaerit  Peregrinus, 
Fide  sanus  prosilit : 
Oranem  morbura  et  doloreni 
Fugat,  sedat  ob  ardorem 
Sacrosanctum  et  honorem 
Christianae  fidci. 

le  credit,  coiititetur 
Olt  sanctus  et  ridetur 
[a  ab  hominibus: 
Tcxt.    Act.   Sanctor.  Tom.  III.  p. 
II,  164  hat  daraus  die  3  ersten  fttfiW. 


Inde  lingua  dum  privatur, 
Siue  Hngua  laudem  fatui 
Cre&ton  fabflans. 

5.  Ilinc  suspensus  flagris  fractus 
Et  in  partes  cst  redactus 
Diadema  vitae  nactus, 
Mcinbris  caesis  oranibus: 

Sic  politus  lapis  vivus, 
Miserationis  rivus 
Ad  salutem  nuuc  proclivus 
Est  aegrotifl  oznaibj3& 

6.  Bibant  ergo  tide  plena 
De  tam  puri  fontis  vena, 
Quo  morborum  hoc  catena 
Suis  linquat  lneritis: 

lt  pcr  ipsum  restituti 
Praeoptatae  iam  saluti, 
Di^na  Deo  delibuti 
Iubilent  praecouia. 

7.  Martyr  Dei  pretiose, 
Nos  commenda  studiose 
Christi  regis  gratiae, 
Ut  a  morbo  peccatorum 
Et  a  pla[zis  vitiorum 
Absolvamur  propore, 

814:    ex  Mjbs,  Pergftmeno.    —    Daniel 


30 ' 


—    468    — 

695.    De  s,  Eemach  &  Galli  Patt\ 

(Qeb.  612   in   Frankreieh,   653  Bischof  in  Mastricht,   gest.    *u  Stablo  um  da$ 
J.  668,  verehrt  am  5.  Sept.) 

1.  Laude  celebri  dignum  mater  ecclesia  sanctorum 

2.  Hodic  beatum  concinat  laeta  Remaclum, 
8.  In  eius  festivis  reboans  inelos  gaudiis» 

4*  Multorum  saluti  gratia  quem  profuturum  domini 

5.  Ortu  prolis  tantae  beanda  geimit  Aquitania. 

6.  Per  omnero  curstim  vitae  qui  crucem  Christi  portans  pectore 

7.  Et  in  veri  lumiois  radium  semper  tendens  animum, 

8.  Fromeruit  patruin  laudc  coli  priscorum, 

9.  Prophetica  inente  benigua  absentis  sibi  praenosccns  desideria. 

10.  Hic  vitis  supernae  creditur  palmes  vere,  apostolus,  aeque  operis  ac 

dogmatis  virens  fructibus  laetissimus, 

11.  Hinc  quanta  cum  Christo  regnet  gloria  probant  quae  facit  miracula, 

12.  Ad  eius  sepulchrum  nulli  venia  negatur,  qui  pie  precatur. 

13.  In  membris  contracti  cunctis  hic  sanantur, 

14.  Stricti  cateuis  liberantur  orbatique  vi.su  luminibus  laetantur. 

15.  Hic  linguae  claustra  tacitae  reserautur,  atque  febrium  vis  sedatur,  ac 

spiritus  immundi  rabies  premitur. 

16.  0  talibus  sublimate  honoribus,  Remacle,  sacerdotum  decus, 

17.  Tibi,  pater,  supplicomns,  ut  iugibus  nos  in  eulpis  heu  prolapsos 

erigas  precibus, 

18.  Et  tecum  sponso  redeunti  occurramus  albati  veste  nuptiali. 

TexL    Cod.  S.  Gall.  No.  646  (Brander):    ,,Pulchra  sequeutia  antiquormn  & 
Gallensium,  tituli  Mater."    Bie  Abechrift  verdanke  ich  H.  Morel. 


696.    De  s.  Rocho. 
(Geb.  um  1284  zu  MontpclUer,  gest.  16.  Aug.  1327,  verehrt  am  16.  Aug.) 


Gloriosus  suffragator 
Sanctus  Rochus,  cousolator 
Cunetis  venerabilis : 
Doctus  scriptis  sancti  Pauli 
Coepit  corpus  castigare 
Adolesccns  nobilis. 
Oppida  paterna  liuquens, 
Pera  baculoque  gradiens, 
Exul  quaerit  Italos; 
Romain  aliaque  loca 
Pestilentia  vexata, 
Cruce  sanavit  aegros. 
Prineipatu  se  abdicans 
Et  aegris  distribuens 
Paupertatein  eligit : 
Placentiae  pestilentes 
In  hospitio  degeutes, 
Morbos  cunctos  subigit 


4.  Percussus  febre  acuta, 
Transfixus  coxa  sinistra 
Galliam  visitavit: 
In  paternis  ut  traditor 
Quiuque  anois  maceratur, 
Carcerein  sustinuit. 

5*  Tricesimo  et  secundo 
Migravit  de  vita  anno, 
A  notis  ignoratus: 
Tunc  oravit  ad  dominum, 
Ut  invocans  nomen  suuni 
A  peste  sanarentur. 

6«  Omnes  peste  laborautes, 
Ad  Rochura  confugieutes 
Trucem  evadunt  mortem ; 
Haec  in  tabula  descripta 
Latere  eius  reperta 
llanc  continebat  sortetn. 


—    469    — 

7.  Roche,  pater  eximie, 

Medere  nostris  mentibus 

Succurre  epidimiae, 

Expulsis  languoribus, 

Quali  truei  vexamur; 

Ffffft    Morel  No,  631.  S.  304  aus: 
Bi  251,    Mit    da-   Aufschrift:   Sequent 
bencw  Twtc 

Dt  tecum  gloriemur. 

Hs.  zu  SL  GaUen  No.  546  (Brander), 

ia   in   octava  b.  Latirentii,    uttd  rerrfor- 

697.     In  s 

.  llochum. 

1.  lo  honorem  salvatoris 

Parvus  canis  paues  portat 

Sancti  Rocbi  confessoris 

A  Gotardo  et  reportat 

Agatur  memorU: 

( !ane  viru  regula. 

Qui  de  coelo  praenotatur 

S.  Sic  vir  sanctus  confortattir 

Et  ad  matrem  nunciatur 

Dum  Gotardo  consolatur 

Salute  angelica. 

In  valle  miseriae: 

2.  Qui  de  ventre  matria  natu.s 

Et  per  angelum  sanatur, 

Signo  crucis  et  signatus, 

Qui  a  Deo  mittebatur 

Quod  sioistra  patuit: 

Raphael  in  nomine. 

Quarta  sextaque  feria 

9.  Postquam  in  Longobardia 

Semel  lactans  indiria 

Provincia  Angleria 

Sanctitatis  praebuit. 

Ponitur  in  carcere : 

3.  Uti  mundo  qui  cum  posset 

Ab  angelis  fovebatur 

Et  mundanum  fucura  nosset 

Et  de  coelo  laetabatur 

Mundus  nvundura  tenuit: 

Visus  miro  lumine. 

Omni  spreta  re  paterna 

10.  Rochus  ibi  vitam  tinit, 

Mcntcm  tendetis  in  supcrna 

Cui  Deus  dari  sinit 

Omnia  deseruit. 

Tabulam  per  augelum: 

4.  Ac  post  mortem  sui  patris 

Quae  divine  scribebatur 

Et  decessum  suae  matris 

Scriptis  auri  et  ditatur 

Peregre  divcrtitur: 

Manu  Dei  siderum. 

Et  ad  domos  iufirraorura 

11.  Nomcn  Rochi  infra  scriptum 

Peste  dira  perpessorum 

Quod  a  Deo  fuit  dictum 

Fe&tine  ingreditur. 

Ut  qui  eum  decorant: 

5.  Iesum  Christum  Deinn  clamat 

Pestis  ulcus  depellatur, 

Siguo  crucis  omnes  sanat 

Sanitasque  his  reddatur, 

Sua  providentia: 

Qui  eum  commemorant. 

Ad  quem  venit  vir  beatus, 

12.  Tu,  qui  Deo  es  tam  charus 

Prorsus  fuit  hic  sanatus 

Et  in  luce  valde  clarus, 

Divina  potentia. 

Sacra  tuos  famulos : 

&.  Civitatcs  Italiae 

Et  a  pestfi  uofl  defende, 

Itomae  Longobardiae 

Openi  nobis  ac  impende 

banat  suis  precibus : 

Contra  morbi  stimulos. 

Hospitali  Placentiae 

13,  Vir  tam  potens  tam  beatus 

Percussus  pestis  silicc 

Cum  honore  coelocatus 

Abicctus  e  moenibus. 

Iu  coelcsti  curia: 

7.  Languens  dum  iu  silva  sitit, 

Voto,  voce  veneretur, 

Fontem  Deus  sibi  mittit 

Ut  per  ipsum  nobis  detur 

Praeostensa  ncbula : 

Cbristi  frai  gioria.    Amen. 

Text     Miss.  fratr.  Paris.  1520, 

—    470    — 
698.    De  $.  Rndhnio  (Buperto)  c}> 

(Stammtc    aus    dem    kiinigL  Geschlechtc  der  Franken,    Apostel  in  Ba§ 
am  Osterfeste  623,  rcrchrt  am  ?/    Mm:.  anek 

Dhriste,  genitorifl  et  spiritus  sancti  glorfa, 
2.  Veniae  spes,  salus  niundi,  vita  perpetua, 
X  Sidera  et  arva  palmo  metens  et  inaria, 

4.  Qui  tui  per  orhein  benigne  verbi  dispensas  seiniua 

5.  Galliaeque  corda  Italiaeque  fovens  sterilia\ 

6.  Qui  inoduio  insuper  imraudo  nova  raittis  lumina, 

7.  Dt  cunctis  ex  gentibns  codestes  vcncrentur  inoolafl. 
8*  Ex  runnibus  illis  nos  kodic  coliuuis 
9.  Egregia  merita  sancti  confcssoris  atque  pontificis  EUldberti, 

10.  Qui  Galliam  liquit,  dulcia  arva  patris, 

11.  Spargendo  doctrinae  semiua  et  edidit  lucratam  domino  Noricam. 

12.  Qui  meosuram  tritici  servis  domini  bene  curavit  dispendere, 

13.  Talentuin  non  fuderat  ternie  creditiuu,  sed  reddidit  ceutuplicatum. 

14.  Et  sicut  praescus  affuit  disciplinis,  ita  variis  absens  signis  miracula 

promulgavit  saluberrinia. 

15.  Ad  tumbam  cius  daemonea  eSugftntar,  miser  caeculus  atque  surdus 

et  debilis  reddita  sanitate  gaudent 
1G.  Te  angeli  cuin  prophetis,  aposloli  cum  confessoribUB  celebrantp 

17.  Christicolae  tibi  oinnes  cariniua  sonant  pro  nobis,  ut  supplici  pra 

postub 

18.  Quae  Christo  conquisisti  lucra,  te  sequi  mercantur,  beate  Ku«l: 

a.  Tcxt,  Mone  No.  1144  (3.  403)  aus:  Hs.  #n  Mntuhcn,  Clm.  11004.  f,  116, 
11.  Jalirh.  (A).  Hs.  su  GfaU  *%  12.  Jahrh.  mit  Neumm  (B).  B$.  zu  Admont 
o.  N.  15.  JahrL  (C).  lls.  su&Peter  in&alzlmrrj  IX,  il  24.  Jahrh,  (D),  A 

Hs,  das.  XII,  7,  12.  Jahrh.  (E).  —  Daniel  V,  255  htft  dcn  Tcxt  aus  Mone. 

b.  Lesarten.  1,  Christus  A.  gloriam  D.  —  2.  Veniet  R.  una  perp.  E.  — 
3,  Maria  A,  —  4.  Q.  tu  A.  —  5.  Palliacque  C,  fovent  B.  —  6.  rautis  B.  — 
7.  Et  c,  BC,  venerantur  ABE,  incolae  hahen  aUet  Mcim  und  Simt  fordcm  m- 
colas;  beeser  wtire  jedoch :  baberentur  incolae,  Monc,  Daniel  hat  incoUe  und 
fasst  vener.  passivisch.  —  9.  e  gregc  B.  Rudb.  E.  —  10,  GaUia  AB.  —  11 
doctrina  A.  —  13.  fodit  hahen  allc,  fe#en  da&  Strophemnass.  M.    —    14.  L 

C.  prom.  celeberrima  DE.  —  15,  Et  &  B.  caecus  B.  debiles  C.  —   18.  acquisisti 

D.  lucratae  B. 

c.  Bemerk.     Uchcr  das  Hfajthmi&cke  etc.  spricht  Bariach  S,  15.  84.  134. 


699.    In  translatiotw  s.  Rudperti. 

Gloriosa  fulget  dies,  exultet  ecclesia, 
Angelis  et  hominibus  pax  et  laetitia. 
Immortali  translatus  emicat  memoria 
Rudpertus  pontifex,  spes  nostra,  salus  et  gloria. 
).  Gaudet  coelum  inclyta  praesulis  ex  anima, 
Terra  nierito  corpore  triumphat  felix  luvavia. 
Suavltatis  odor,  fons  fivus,  coelestis  gratia, 
Unde  profluit  aegris  virtus,  moestis  cousolatio,  lapsis  venia. 
Sanctitatis,  vitae,  doctrinae»  signorum  tropheo, 
10.  Quibus  claruit  pastorali  sede,  canit  Noricorum  provincia. 


—    471    — 


0  Rudperte,  praoclara  pietatis  oliva, 
lloc  palmite  plurinnim  afferente  fructum 
Floruit  apostolica  lutius  viuoa. 
0  sancta,  innocens,  viva  smnmi  patrifl  Imstia, 
Quae  spiritus  gladio  inmiolata  Dco, 
Mcruit  triumpliaiia  martyrum  pracmia. 
Ad  angelonnn  cotreortla 
Vita  provectus  angelica 
Omn  sanctis  pascitur  intiraa 
Lucis  aeternac  theoria. 
Unde  nunc,  pater  nptime,  oos  respice, 
Vasa  gratiae  ex  vasis  nequitiae  tmnsfer  et  emunda. 
Precantes  reconrilia, 

Salvifica,  vota  susripe  et  nostra  praeconia 
Deo  fac  iocunda, 
Ut  nos  tuae  translationis  inunerc  de  siuistris  exeepti  gregibus 
Ad  dexteram  collocati,  transferamur  in  pascua  aeterna. 
Ubi  stola  iucunditatis  aurea 
Infilatus  cura  tuis  paribus  celcbrem  audis  vocem: 
30.  Euge,  intra  in  gaadia  aeterna, 

0  Rudperte,  Christi  sjiemlntum  gloriu. 

t    Daniel  II,  175  hat  die  L  Zeile  mit  der  Ueberschrift :  lu  traualatione 

Lilentini  und  der  Bemerkung :  Sequentia  iu  A   desineus  cxstat  in  libria  Ec- 

elesiae  PaUvicnsis.  —  Monc  3,  495;  Bie  Ih\  tm  Mtinchen  Clm,  1104.  fl  2.   dcs 

13.  Jahrh>  enthalt  einc  Sequentia  ss.  Ruperti  et  Virgilii,  die  aber  sehr  verdorben 

ist  und  »0  anfungt: 

kGloriosa  fulget  dies,  exultat  ecclesia, 
angelis  hominibus  (que)  pax  (sit)  et  Jaetii 
Imnortalis  (1.  —  i  narn)  translatus  emicat  memoria 
Rmlbertus  pontifex  spes  nostra,  salus  et  gloria. 
Gaudet  (jani)  eoeluui  inelita  praesulis  ex  anima, 
terra  meritis,  corpore  triumpfaat  (felix)  luvavia. 
Suavitatis  odor,  fons  .  .  .  .  coeleBtis  gratiae  etc. 
]h»  oben  aus  dem  Cod.  S.  Gall.   No.  546   (Braoder)    mitgetheiitea,  rielfach 
vwdorbcnen  Text  verdanke  ich  Jf.  MoreJ. 


15. 


20. 


25. 


700.    De  s<  Sebaltfo  cremda. 


lebt  in  J)acienr  kam  im  8.  Jahrh, 

Niirnberg,  rerehrt  am 

1.  Coiidnamus  pariter, 

Et  Deuin  landemuB. 

Scbaldum  alacriter 

Votis  provoeenius. 
2*  Hic  de  Fraucis  gcuitus 

IVopinquos  postergat; 

Quamvis  natus  inciytus, 

Ne  in  nefas  vergat. 

Merito  Viucentiara 

Eremum  elegit, 

Vincat  ut  raalitiam, 

Se  Deo  subegit. 


nach  Bayern  nnd  htde  in  einer  Eintide  bei 
39.  Sept.  andertcdrts  26.  Aug.) 

4.  Paucos  contubernio 
Eremo  assumit, 
Vivit  soii  Domino, 
Abs  quo  uil  praesuniit. 

5,  Visitat  miraculis 
Hunc  Deus  frequeuter, 
Notura  fecit  patulis 
Factis  pertinenter. 

0.  FameiD  iiatientibus 
Fert  refectionem, 
Sitim  sustinentibus 
Miram  potionem. 


7.  Aquaru  vertit  in  vinnm 
Dio  duraturum, 
Panem  opus  alivinum 
Praeatat  opportunum. 

8.  Mortuus  deducitur 
Rudibus  iumentis^ 
Norimberg  perducitur 
Divinis  fomeotis. 

9.  Stant  in  loco  humili, 
Nec  abinde  cedunt, 
Donec  loci  populi 
Locum  sacrum  edunt. 

10.  Transferri  se  coeperat, 
Nil  per  boc  secutum, 
A  Scotis  redierat 
Corpus  revolutum. 
Text.    Daiiiel  II,  201  aus: 


11.  Ad  locum  divinitus 
Primum  vehebatur, 
Factum  illud  coelihis 
Uuiictis  propalatur. 

12%Illudentis  facies 
*  In  plaga  notatur 
Mulieris  species 
Passa  commutatur. 

13.  0  Sebalde  propera 
Tuos  hic  tueri, 
Et  devotos  munera 
Vultu  Dei  veri. 

U.  Tibi  laudes  agiinus 
Triplex  in  Pcrsonis, 
Cuius  esse  dicimus 
Merae  actionis. 

AcL  Sanct.  August.  Tom.  III.  p.  7G2. 


701.    De  s.  Sebastiano  tnartyre. 

(Geb*   zu  Narbonne   in  Frankreich,    starb    den  Marturertod   atn    20.  Jan. 

verehrt  am  20.  Ja»,) 

1.  Dignis  extollamus  laudibus,  carissimi, 

2.  Regis  aeterni  gratiain,  quae  dat  palmam  martyribus  et  gloriam, 

3.  Et  per  triumphos  martyrum  confert  nobis  solatium  et  gaudium. 

4.  Ex  quorum  numcro  vir  beatus  micat  nobis  Sebastianus  iiiclytus, 

5.  Amictu  chlamydis  obumbratus  et  occultus  sub  militari  habitu. 

6.  Dei  veri  cultor  honcstus  gratus  erat  et  acccptus  oinnibus, 

7.  Gratia  perfusus  divina  placuit  in  tota  Romae  curia. 

8.  Hic  amicus  erat  principum  ob  tidele  servitium, 

9.  Idem  iam  Christo  sedulum  exhibebat  officiuu, 

10.  Et  Deo  reddebat  animas,  quas  captabat  satanas, 

11.  Athletas  domini  defessos  reddidit  intrepidos. 

12.  Eloquio  careuti  hoc  bene  credenti  facultatem  loquelae  reddidit  pr 

13.  Geminos  quoque  fratres  et  martyrum  quam  plures  cum  agonis  corona 

misit  ad  alta. 

14.  Imperatori  tandem  vir  Dei  est  proditus, 

15.  Ut  reus  sistitur,  sagittis  totus  configitur. 

16.  His  plagis  curatis  ocius  sanitati  perfectae  postquam  cst  redditus, 

17.  Ultro  se  offerens  iterum  inter  ictus  fustium  emisit  spiritum. 

18.  Christi  miles  fortissime,  palmam  gestans  gloriae, 

19.  Promptae  tibi  clientelac  clemcns  reminiscere, 

20.  Martyr  clare  Sebastiane. 

a.  Text  Mone  No.  1150  (S,  498)  aus :  Hs.  von  S.  Peter  m  Saisburg 
IX,  11.  12.  Jahrh.  (A).  —  Miss.  Bastl.  1510  geschrieben.  (B).  —  Daaiel  V,  160 
hat  den  Text  aus  Mone. 

b.  Lesarten.  2.  exterai  B.  —  martyr.  fehU  A,  Mone.  —  3,  At  B,  —  $. 
clamidts  B.  —  EK  Et  id  wdre  fiir  das  Versmass  besser,  Mone.  Idem  Umen  Chr, 
seduluB  B.  —  10.  At  B.  in  ojias  A.  sathaaas  B.  —   11.  athletas  A,    atbletaaque 


—     473     — 

dei  Mone.  —  12.  Aloq.  car.  mox  b.  reddit  B,    —    13.  Geminoaque  B.   —    quam 
plures  AB.  quam  hat  Moue  wcggelassen.  —  14.  imperatoris  A.  imperatoribus  .  , 
perdituB  B.  —  15.  At  B.  —  17.  fusctum  B.  —   18.  ebrist^  A.  p*lln*i  B 
c.  Bemerk.     tleber  das  Rhythmhche  etc.  spricht  Bartsch   ff.  J 


702.     De  s.  Sebastiano. 

Militis  itivicti  laudes  sonant  Sebastiani, 

Fidelis  sub  chlauiydc  Christo  servit  fervide, 

Finnat  sermonibus  bellatures. 

Quos  videns  deticere,  properat  reficere, 
5.  Reddens  tortoribus  fortiorcs. 

Geminos  confinnat,  quos  ttctus  patris  turbal. 

Horum  pareutes  instruxit 

Cmn  Zoe  mutam  lingua  reduxit. 

Aogclus  hic  astat  fidem  dum  manifestat 
0.  Sanantur  aegri  diversi, 

Duni  baptismatis  unda  sunt  mersi. 

Sagittatus  dum  vincitur,  sed  toriuentis  invictus, 

Cunctis  Christum  palara  fatetur. 

0  martyr  Sebastiane,  pestcm  fuga  prece, 
15.  Tu  nobis,  Christe  rex,  misererc/  Alleluia, 

Tcxt    Misa,  Athenac.  1681.  f.  166.    Die  Abtchrift  verdanke  ich  II.  Morel. 


703.     De  ss.  Fabiaw>  et  Srlmstnnio  mart. 

(Fabian,  auch  Flavian,  Papst  236—250t  starb  den  Martyrcrtod  am.W.Ja». 
250 ,  verehrt  am  20.  Janj 


1 .  Invocetur  in  hac  die 
Militiae  gesta  piae 
In  exemplis  ceteris: 

Ob  honorem  et  decorem 
Regis  summi  et  amorem 
Commendemus  veteris. 

2.  Huius  fortis  agonistai\ 
Quia  pro  te,  Iesu  Christc, 
Tyro  sacer  extitit : 

Nam  ad  tuum  ciiltum  veruin 
Tunc  hic  geretis  cor  sinccrum 
Tuis  devotis  adstitit. 

3.  Nomen  cuius  non  in  vanum 
Pater  hunc  Sebastianuiii 
Nosse  sursum  tendere : 
Namque  verax  iu  sermone, 
Fidus  in  commissione 

Te  Deum  quit  ostendere. 
4-  Erat  strenuus,  praeclarus, 
Honestate,  sensu  clarus 
Cuuctis  et  amabilis : 


Sacri  legis  ooaltando, 
Te  sub  chlamidc  celaiulo 
Lapsis  stans  aflabilis. 

5.  Lorica  tcctus  charitatis, 
Vibraus  eusem  vcritati s 
Diniicat  immobilis : 
Assunipta  galeaspei, 
Scuto  fidei,  zelo  Dei 
Qui  res  pugnat  nobilis. 

6.  Victor  toracem  induit, 
Iustitiam  etinibuit, 
Pide  tun  nescios: 
Ciuxit  de  fortitudine, 
Freno  moderamine 
Motus  pressit  noxios. 

7.  Hostes  sic  vincit  avnlus, 
Tela  iacieus  providus 

E  pharetra  prudontiar: 
Ergo  miles  sic  armatus, 
lam  triuinphas  laureatus 
Regi  placcns  clementiatv 


—     474     — 


r,  vencretur, 
Sic  medetur,  nce  laedetur 
Letali  epidemia: 
Nocivus  quis  niorbo  pe&te, 
Urbi1  propapia  U 
IpstUfl  vi  eximia. 


Omnts  homo  dicat  ainen, 
Ut  per  sacrmn  Dei  flamcn 
Et  per  hunc  atbletain  forte 
Fabiamim  et  consortem 
luipetrenius,  neque  inortem 
Tutic  secundani  sentiamus, 
Sed  et  nunc  et  tune  vivamus 
Kt  euin  sanetis  concinamus 
Sanctus,  Ainen,  Allcluia. 


I 


a,  Tr  rt.  DanieJ  V,  i$  hai  a>i<  fam  (  o<l  B.  Gall.  No.  f>46  (Brander),  mi 
dtr  Htm  ZeiU».     Bie  Abschrift  der  Sequent    <  ick  B 

Morel. 

l>,  Lesarten,     4,  4.    VieUeicht  ist  zu  lesen :  Sacrilegos  coarctamlo. 


704.    J)r  >•,  Bervatio  episcop0. 

(Bischof  zu  Tongcri)  in  gen  Nictlerhvtrtat,  gest  13.  Mai  384,  vercJnt  13.  Mai. 


i.  Lux  praeclara,  lux  solennis, 

In  quu  vitae  lux  perhonnis 

Illuxit  Servacio : 

Felix  vita  eonfessoris, 

CuiuB  mcrees  est  laboris 

Vitue  retribucio. 
2.  Servus  prudens  et  fidelis 

Hic  promissum,  sed  in  coclis 

Becepit  donarium: 

llauc  adeptus  est  mcrcedem, 

Hacres  regni  cohacredom 

Fecit  meroeuarium. 
3*  Christi  miles  et  rcgnatus 

Stola  fulget  candidatus, 

Qoam  figurat  lilium : 

Miles  regnftt  iam  cum  rege, 

Queni  cognatum  carnis  lege 

Adoptat  in  tiliuut, 
4.  Ad  externas  regiones 

Et  ignotas  nacioncs 

Pcrcgrinus  exiit : 

Pro  aeternis  ad  extcrnas 

Ab  cxteniis  ad  aeternas 

Mansiones  transiit. 
&.  Pauper  Christi  revelatur, 

Angelico  praesulatur 

Electus  iudicio: 

Visa  tandem  visione 

De  pedanda  regione 

Formidatur  ultio. 


G.  Roraam  petit  oraturus, 
Petrum  peti  petiturus, 
Intrat  oratoriuni : 
Petro  preces  sunt  oblatae^ 
Scd  cor  getitis  obstinatac 
Vcretur  contrariuin. 

7.  Revertendi  clavis  datur 
De  mauu  clavigeri  ■ 
Per  quam  duplex  designatuj 
Pietas  propitii. 

8.  Clavem  secum  doctrioalcm 
Vir  discretus  detulit: 
Aestum  captus  aestivalem 
Obumbratus  poriit. 

9.  Obumbrantem  aquilam 
Rex  ut  vidit  Attila, 
Poenitentem  Attilam 
Visa  redit  aquila. 

10.  Ad  fidem  convertitur 
Viso  rex  miraeulo, 
Fidelis  effititur 
Gentilis  a  credulo. 

1 1 ,  Baero  fonte  renatus 
Et  in  fide  confortatus 
Cessit  ydolatria: 
Kevocatus  ab  errure 
Confessorem  cum  honore 
Remisit  ad  patriam. 


—    475    — 

12.  Regressus  ncc  distulit, 

18.  Serve  bone  fac  Scrvaci, 

Sed  Traiectum  transtulit 

1  t  iu  bono  conservati 

Sedeni  praesulatus : 

Servi  tui  sint  salvati 

Furtum  clavis  eilulit, 

In  sanctorum  nuuieio 

Quem  fur  homo  coudidit 

In  secundo  nos  .nlventu 

Avium  volatus. 

Tuo  scrvcs  intervcntu 

Daninatorum  a  cunventu 

Et  a  verbo  aspero. 

Amen  dicat  oninis  eCCtaHUL 

Text.     Miss.  BaaiK  1510  im  Anhang  gexchricben,  —  Daniel  II,  221  hat  d 

1.  Strophe  mtt  dcr  Bcmcrhung:    In  Germania  superiori  pasBim  ojjtafa. 

705.     In  transhdhne  s.  Severi  presh. 

(Lebte  um   530   fa    Italieiu    Den   Ltib   des   IU.   beuahrt    dic   Pfarrkircke  eu 

crungxbezirk   Coblenz.    Sein    Feat    bcgeM    dii  1>  azese 

Trier  am  15.  Feht  \ 

1.  Summe  bone  et  suavis, 

4.  Bone  leau,  in  Betero 

Qui  Petrum  de  remo  navis 

Ut  ostendas  norniam  dero, 

Vocasti,  ut  esset  navis 

\t  probatur  rig&ft  vern 

Rector  sanctae  fidei : 

Uxore  et  filia; 

Publicamtm  tu  traxisti, 

Fac  nos  tibi  Deo  vero 

Peccatori  spem  dedisti, 

Gravi  more  et  severo, 

Et  huic  hunc  pracfecisti 

Tota  meutc,  corde  mero 

Lumen  evangelii. 

1  Vrre  laude  dulcia. 

3,  Tu  de  lana  transtulisti, 

Quem  ad  lanani  assumpsisti, 

Hunc  columba  ostendisti 

5.  Uxor  cius  nohis  iuucta 

Praesulcni  cum  gloria: 

Nos  dcfeuset  pellens  cuncta, 

Cuius  nomen  est  Severus, 

Quac  sunt  nobis  felle  EU&cU 

Quod  est  signum,  quod  severus 

Sub  melle  latentia. 

Debet  esse  pracsul  verus 

Sit  et  nata  nobis  testis 

Cuncta  spcrnens  levia. 

Super  cunctis  nostris  gestift, 

3.  Huic  uxor  marilatur, 

Sit  et  mentis  nova  vestis 

Fortitudo  si  iungatur, 

Pulchra  innocentia. 

Ut  peccato  resistatur 

Nomine  Vincentia : 

Filia  Innocentia 

6.  Ut  nos  fortes  corde  pnri 

Pro  salva  conscientia, 

In  hoc  sacro  pugnaturi 

Ut  cedant  mcntis  vitia 

Hoste  victo  permansuri 

Est  praelato  propria. 

Tecum  simus  ptTpetim, 

a.  TexL    Mone   No.  1153    (3,  501)    am:   Hs.   von    S.  Peter  eu    Karl  ruhe 
No.  16.  p.  360.  tn.it  dcr  Melodie,  JLJahrh.  (A).  Miss.  Mogunt  U82  (B),  Mogunt. 

1507  (C).  —  Daniel  V,  319  hat  den  Text  nus  Mone. 

b.  Lesartcti.    2,  5.  Iluius  C.  —  4,  7.  corde  vero  C.   —   5,  &  Supra  C,  — 

5,  7.  nostrae  vestia  Mone,  —  6,  2.  boc  saeclo  C. 

—     476    — 

706.     De  s.  Severo  presb. 

1.  Recolatur  laus  Severi, 

Rusticanum  viri  statum, 

Servi  Dei,  qui  se  vcri 

Tam  repente  sic  mutatum 

Signura  probans  operura,    t 

Amnuratur  femina. 

Per  columbara  triplicatus 

4,  Sed  dum  missa  celebratur, 

Gregum  curam  Ravennatis 

Super  nova  disputatur 

Gerit  ordo  vellerum. 

Viri  magnitudine : 

2.  Nec  fotite  Pyerio, 

In  diversis  sacramentis 

Nec  Parnassi  sompnio 

Sese  simul  exercentis 

Fit  magister  subitus : 

Ravennae  et  Mutinae. 

Sed  in  mentis  acie 

5.  Speliri  praeter  morem 

Spiritus  scientiae 

luter  natam  et  uxoreni 

Conteinplatur  coelitus. 

Adhuc  vivus  sustinet : 

3*  Usum  scolae  uon  atteudit, 

Eius  et  earum  prece 

Literasque  coinprefaendit, 

Nostrae  Deus  meutis  caecae 

Quarum  nescit  nomina: 

Tenebras  illuminet. 

Text.    Morcl  No.  535.  S.  306  aus:  Graduale  des  14.  Jahrh.     Hs>  mu  dem 

Severusstifte  in  Boppard  atn  Bhein. 

707.    De  s.  Sigismundo  rege  et  marttjre. 

(War  der  Sohn  des  Konigs  Gundobald  von  Burgund,  kam   510  zur  Regicrung 
und  starb  den  Martyrcrtod  524,  verehrt  am  1.  Mai,  tn  der  Strassburger  DifatM 

am  27.  April.) 

Ad  clara  festa  regis 

Currit  ovans  Christi  gregis 

Psallentes  cum  laetitia  etc. 

Text.    Biese»   Anfang  hat   Daniel   V,    154    aus:    God.    8.  Gall.  No.  646 

(Brander). 

708.    De  s.  Sinqurto  rpiscopo. 

(Wurdc  im  J.77S  Bischof  von  Augsburg,  gest.  das.  l3.0ht.S07f  rcrrhrt  H.Okt) 

'  1.  Splendor  gloriae  paternae 

3.  Segregatus  a  spineto 

Iubar  lucis  sempiternae 

Viciorura,  fiore  laeto 

Repraesentat  sacculo 

Illustratur  titulis: 

Festa,  matris  ad  supernae 

Dote  morum  insignitus, 

Suspirare  nos  intenii 

Lapis  intus  est  ignitus, 

Prolis  docens  speculo. 

Sacris  plenus  poculis. 

4.  Hosteni,  caraem,mundumpres- 

2.  Haec  auctori  copulatur, 

sit, 

Dum  S  i  ra  p  e  r  t  u  s  operatur 

Et  triumphans  rosae  gessit 

Potenter  miracula : 

Pubescentis  speciem : 

Qui  fulgore  meritorum, 

Cuius  vigor  flagrans  late 

Coetu  cinctus  supernorum 

A  regali  dignitate 

Carnis  caret  macula. 

Prodit  in  hanc  aciem. 

—    477    - 


5.  Augustanae  decus  natae, ' 
Patris  fovit  charitate 
Instar  novi  syderis : 

In  qua  lucens  lucis  more 
Stellam  vincit  in  fulgore, 
Portans  arcam  foederis. 

6.  Omni  digna  res  favore, 
Constitutus  in  honore 
Christi  tulit  stigmata: 
Monstra  saeculi  contrivit, 
Nec  turbari  praesul  sivit 
Corda  carnis  sabbata. 

7.  Gregis  surgit  incremento 
De  radicis  fundamento, 
Tanquam  cedrus  Libani: 
Hoc  processu  dilatatus 
Super  rivos  est  plantatus 
Vices  agens  platani. 

8.  Nunc  in  Christo  contemplatur 
Oculo  quod  signabatur 

Olim  sub  aenigmate: 
Cernit  super  firmamentum 
Spei  nostrae  nutrimentum, 
Nescium  fantasmate. 

a.  Text.    Morel  No.  536.  S.  307 
B/.  357. 

b.  Lesarten.    10,  2.  orbe  Hs.  - 
jaudium  eu  lesen. 


9.  Cherub  aspicit  extentum 
Et  sedilis  ornamentum 
Seraphina  facie : 
Trinitatis  hierarchiam 
Simplicemque  monarchiam, 
Currum  simul  gloriae. 

10.  Sanctitatis  hoc  decore 
Lucet  orbi  solis  more 
Dans  salutis  radium : 
Morbus  omnis  medicinam 
Ab  hoc  capit,  et  ruinam 
Infidelis  stadium. 

11.  Huius  plane  virtus  promi 
Nequit,  vice  cynamomi 
Redolens  et  balsami : 
Lapis  eius  puriorem 
Sudat  olei  liquorem 
In  dulcore  calami. 

12.  Clemens  igitur  antistes, 
Noxas  omnes  pelle  tristes 
Et  incursus  hostium: 
Et  quod  semper  exoramus 
Per  te  pie  capiamus, 
Verae  vitae  gaudia. 

aus:  Hs.  zu  St.  GaUen  No.546  (Brander), 

-    10,  5.  Bapit  Hs.   —    12,  6.  Es  ist  wol 


709.    De  s.  Stanislao  Crac.  episc.  ei  mart. 

Sesepanowski,  geb.   in  Polen  am  26.  Juli  1030,  wurde  1072  Bischof  in 
Krakau,  starb  den  Martyrertod  am  8.  Mai  1079,  verehrt  am  8.  Mai.) 


Laetabundus 
Plaudat  mundus 
Plaudat  Deo 
Cum  tropaeo 
Decus  omne  saeculi : 
Solemnizet 
Et  hymnizet 
Die  ista 
Per  haec  festa 
Stanislao  praesuli. 

•Boleslaum 
Qui  profanum 
Arcet  regem 
Ut  in  gregem 
Domininon  saeviat: 


Dum  vesanus 
Mittens  manus 
Oves  Christi 
Dente  tristi 
Yelut  lupus  laniat. 

3.  Execratur 
Et  damnatur 
Scelus  regis 
Iure  legis 

Per  censuram  praesulis : 
Augens  malum 
Inhumanum 
Lac  mammarum 
Feminarum 
Dat  sugendum  catulis. 


478 


\ 


4.  Hic  athleta 
Mcntc  laeta 
Sprevit  metum, 
Subit  letum 
Sitiens  martyrium: 
Gaudet  laesus, 
Ense  caesus, 
Transit  metus, 
Cedit  fletus 

Et  dolor  in  gaudium. 

5.  Guius  ossa 
Terrae  fossa 
Vigcnt  signis 
Et  coudiguis 
Pullulant  virtutibus : 
Cuius  vita 
Redimita 

Muudo  fluxit 
Et  iliuxit 
Gloriosis  precibus. 


6. 


7. 


Caeci,  claudi, 

Surdi,  muti, 

Neci  dati, 

Desperati 

Spem  salutis  obtinent: 

Qui  hunc  totis 

Poscunt  votis 

De  bonis 

Freti  donis 

Impetrata  possident 

Martyr  age 

Stanislae 

Ut  rex  pius 

Ac  benignus 

Iesus  tuis  precibus 

Nos  in  fine 

Sine  fine 

Regno  donet 

Et  coronet 

Iungens  coeli  civibus. 


a.  Tcxt.    Daniel  II,  239,  ohne  Angabe  der  Quelle,  bloss  mit der Bcmerkunf: 
Apud  Polonos,  Moravos,  Bohemos  al. 

b.  Lesarten.    6,  8  fehlt  ein  einsylbiges  Wort,  vietteicht  et  —  6,  10.  pofr 
sidct  Dan.  (Bruckf.). 


710. 


Dc  inventione  s.  Stephani  protomart. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 


1.  Christi  Domini  militis  martyrisque  fortissimi  proelia  voce  pari  caaa- 

mus  extollentes  ad  sidera, 

2.  Qui  signifer  bellicosus  extiterat,  valida  manu  tota  prosternens  dia- 

bolica  commenta. 

3.  Quando  daemon  Domini  famulum  se  putaverat  lapidando  vincere, 

devictus  tunc  recessit  in  tartara. 

4.  Et  qui  Saulum  fecerat  necis  illius  auctorem,  Pauli  nunc  ecclesi&e 

doctoris  eiusdem  tremit  praecepta. 

5.  Nam  cum  martyris  undique  corpus  immensus  imber  lapidum  preme- 

ret,  lacerans  membra  rosea, 

6.  Ipse  corporis  allisi  poenas  amore  Cbristi  libenter  sustinens  fuderat 

verba  talia : 

7.  „0  Christe  potens  et  omniparens,  precor,  ne  statuas  illis  ista  ad 

peccatum  crimina." 

8.  Haec  ait  atque  commendat  suum  spiritum  in  manus  summi  patris 

linquentem  terrestria. 

9.  Nos  igitur  poscimus  miseri,  alacer  Domini  athleta, 

10.  Nobis  veniam  iugiter  postulans,  ut  nostra  deleas  cuncta  delicta, 

11.  Et  mundes  omnia  facinora,  ut  per  tuas  preces  possimus  liberari 

de  poena 

12.  Et  coeli  praemia  perpetua  cuncti  tecum  laeti  tenere  vita  semper 

beata. 

13.  Stephane  signifer  et  protomartyr  invicte. 


L    Mone  No.  1157  (3,  507)  aits:  Hs,  zu  St.  Gallcn 
mit  rter  Melodie,  10.  Jahrh.  (A).     Bb*  ra  tfSmdkm,  Clm.  14088«  f.  212.  mii 
men,  11.  Jahrh.  (B,  Daniels  i1od.  Mos.  6,  fHftfl  dun  H.  Chritst  mir 
bcsorgt   hat),    beide  im  Textt   alsicMautekd,     —     Daniel   hat  II,  53,  ¥ 
Anfuna.     —     Xtcht  auch  hi;    Codcl.  Einsidl.  121.  saec.  XI.  S66\    MM  XII.    tfftd 
Cod.  s.  Gall,  No.  B46  (Brauder). 

h.  Lesarten.     1.  sydera  B,    —   4.  aecclesiae  B.    —    7.  praecor  B.  —  11. 
praeces  B.  —  13.  promartyr  A.  protomartyr  B. 

c.  Bemerk,     Ueber  das  Bhythmische  etc.  MrneJW  Bartsch  $.  17 
96.  M.  102,  132.  136. 


7. 

8, 

9. 

10. 

II. 


71 L    De  s.  Stephano  protvmart. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Hanc  concordi  famulatu  colatnus  sollempnitatcm, 

2.  Auctoris  illius  exemplo  docti  beuigno, 

3.  Pro  persecutorum  prccantis  frauiie  suoruttr. 

4.  0  Stephane,  signifer  regis  suinme  boni,  nos  exaudi, 

5.  Proficue,  qui  ea  pro  tuis  exauditus  iniiuicis. 

6.  Paulus  tuis  precibus,  Stephane,    te  quondaui  persccutus  Christo 
credit, 

Et  tecum  tripudiat  iu  regno,  cui  nullus  pcrsecutorappropinquat 
Nos  proinde  nos  suppliecs  ad  te  clamantes  et  precibus  te  pulaantes, 
Oratio  sanctissima  uos  tua  seniper  Couciliet  Deo  nostro. 
Te  Petrus  Christi  ministrum  statuit,   tu  Petro  iiormam  credendi 

astruis, 
Ad  dexteram  summi  patris  ostcndendo,  quem  plebs  furens  crucifixit. 

12.  Te  sibi  Christus  elegit,  Stephane,  per  quem  fideles  suos  corroborct, 

13.  Se  tibi  inter  rotatus  saxorum  solatio  manilestan*. 

14.  Nunc  inter  inclytas  martyrum  purpuras  coruscas  coronatus. 

a.  Text.  Mone  No.  1159  (8,  609)  aus:  Reichenauer  Bs.  U.Jahrh.  No.209. 
Bl.  3.  tu  Karhrtthe,  mit  rtcr  Melodie  (A).  Hs.  su  Stuttgart  Bibl.  No,  20.  f.  62, 
12.  Jahrh.  (B).  Ms.  zu  Bamberg  Ed.  UI,  6.  12,  Jahrh.  mit  Ncumtn  [().  — 
Dauiel  II,  6.  383.  V,  42.  e  Codd.  Mon.  6.  saec.  XI.  (D),  Mon.  10.  saec.  XII.  (E), 
Mon,  12.  saec.  inc.  (F).  Yiud.  2.  saec.  XI.  (G).  Vind.  S.  saec.  XI.  (H).  Vind.  7 
wiec.  XIV.  (I).  —  Cod.  Wirzenbom.  saec.  XIV.  (K).  Text.  se«j,  (L).  Seq.  Dav. 
1495  (M).  —  Miss,  Colon,  1504  (N),  ttogufit  1507  (0),  Prag.  1507  (P),  Baeil. 
1510  (Q),  Halberstat,  1511  (R),  Minden.  1513  (S),  Numburg.  1617  (T).  —  Adelph. 
7  (U),  Clichtov.  IVt  157  (V),  Torr.  (W),  —  Steht  aueh  in:  Codd.  Einsidl.  105. 
106.  107.  113.  114,  121.     S.  Gall.  No.  546  (Brander). 

b.  J^esarten.  2.  edocti  V.  —  8.  precatus  R.  —  4*  summi  regis 
KMNQRST.  sunimi  boue  DEIKMNQRSTUVW.  summe  boui  Dan,  Mon.  ex 
aliis.  —  8.  das  zueitc  nos  fehti  U.  —  9,  reconciliet  LR,  —  10.  ministerium  L. 
credendo  P.  —  11.  dextram  ABC,  Dan.  stim.  paroutis  H.  patr.  sumrai  B.   osten- 

l\.  —  12.  Te  tibi  K.    Te  stbi  Dau.    Te  Chr.  LU%  delegit  DGH    0   w  Ste- 
©  fehlt  aUin,  Mone  hai  es.  corroborat  T.    —     13."  Se  wW  Bolitfl  inter  rot. 
x,  man.  D.  rotatos  W.  pro  vor  solatio  fehlt  allen,  Mone  hat  e#,  manifestas  F. 
manifestat  IR. 

Bemcrh     Ueber  das  Jihijthumche  etc.  spricht  Bartsch  5.  14.36.38.123. 


—    480    — 

712.    De  s.  Stephano. 
(Auctor  Notker  BaibuJus  habetur.) 

Festa  Stcphaui,  protomartyris  Christi, 

Sancta  per  orbcm  ecclesia  veneratur, 

Eiusquc  sacris  in  laudibus  hodie  gratulatur, 

Ordo,  quem  sacer  apostolicus 
5.  Christi  levitam  censuit  fore, 

Ut  agni  sanguinis  propinator  fieret, 

Imponatque  manus,  aptet  et  altaribus. 

Hic  signis  coepit  pollescere  crebris, 

Iam  virtute  et  gratia  plenus  divina. 
10.  Hic  in  synagogis  disputat  sancto  pneumate  fretus. 

Literis  legales  docuit  cunctos  Christum  sonare. 

Coeli  per  ianuas  vidit  ad  dexteram  patris 

Iesum  stantem,  se  corroborantem, 

Quem  plebs  lapidibus  prosternit  impia 
15.  Pro  se  flexis  Christum  genibus  orantem. 

Exemplo  doraini  morientis  in  cruce 

Pro  lapidantibus  intercedis  Stephane! 

lam  nostri  potius  miserere  precibus, 

Qui  tuis  laudibus  interesse  cupimus, 
20.  Levita  Christi  praecelse. 

Text.  Morel  No. 538.  8. 308  aus:  Hs. zuBheinau  No.  182.  & 68. 11.  JahrK 
—  Steht  auch  im  Cod.  S.  Gall.  No.  546  (Brander),  tcoraus  Daniel  V,  42  dm 
Anfang  anfiihrt. 


713.    De  s.  Stephano. 
(Auctor   Notker  Balbulus   habetar.) 

1.  Protomartyr  Domini  Stephane  nos  pius  &udi,  colimus  festa  tua  sin- 

cero  qui  pectore  et  ndeli. 

2.  Qui  linea  extiteras  martyrii,  sustinens  lapidantium  immanes  et  per- 

sequentium  furores. 

3.  Persequentes  diligis,  veniam  rogas  impiis,  ignorantiae  illud  delictun^ 

non  facinori  adscribis. 

4.  0  insignis  pietas,  quae  precum  offert  hostias,  reminiscens  exempli 

quod  fixus  exhibuit  Deus  cruci, 

5.  Pater,  inquiens,  dimitte  illis  nefandum  scelus  criminis  hoc,  quianesci- 

unt  essc  haeresin! 

6.  Ita  Stephanus  miserans  rogat,  hostes  pro  imbre  lapidum  cruentos 

merita  (ne)  poena  puniat. 

7.  Domine  Iesu,   absolve  horum  dicens  carnificum  huius  noxae  me 

petente  debitum. 

8.  Hae  preces  Paulum  persecutorem  nobis  effecerunt  pium  atque  omni 

.  tempore  celebrem. 

9.  Sic  precibus  nos  tuis,  Stephane,  adiuves  prosperis  cum  rege,  cuius 

vexilli  gerulus  poteras  hostium  iacturam  audax  sufferre, 


—    481    — 


Nos  persecutores  fcrte  sumus,  cum  nil  digoum  Deo  gcrimus,  sed  tu 
iave  posciuius, 

11.  Qui  lapidantibus  te  populis  misercri  malleos  genua  inclinasti  condo- 
lens,  milites  domini  martyrisatos  praecellens. 

a.  Text.    Jforel  No.  540.  8,  309  aus:  Hs.  su  St.GaUen  No,  54G  (Brander), 
54.  —  Daniel  V,  42. 

b.  Lesarten.    6.  ne  fchlt  in  der  Hs. 

c.  Bemerk.    nVer  Anfang  ist  um  eine  Silhe  tu  kurz"    Bartsch  &  17. 


% 


714.    De  s.  Stephano. 

(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


Heri  mundus  exultavit 

Et  exultans  celebravit 
Christi  natalitia: 
Heri  chorus  angelorum 

Prosecutus  est  coelorum 
Regem  cum  laetitia. 
Protomartyr  et  Levita 
Clarus  fide,  clarus  vita, 
Clarus  et  miraculis : 
Sub  hac  luce  triuraphavit 
Et  triumphans  insultavit 
Stephanus  incredulis. 
Fremunt  ergo  tanquam  ferae, 
Quia  victi  dcfeccrc 
Lucis  adversarii ; 
Falsos  testes  statuunt 
Et  linguas  exacuunt 
Viperarum  filii. 
Agonista,  uulli  cedet 
Certa  certus  de  mercede 
Persevera  Stepbauc : 
Insta  falsis  testibus, 
Confuta  sermonibus 
Synagogam  Satanao. 
Testis  tuus  est  in  coelis, 
Testis  verax  et  fidelis 
Testis  innocentiae : 
Nomen  habes  coronati, 
Tc  tonnenta  dccet  pati 
Pro  corona  gloriae. 
Pro  corona  non  marcenti 
Perfer  brevis  vim  tormenti, 
Te  manet  victoria : 
Tibi  fiet  mors  natalis, 
Tibi  poena  terminalis 
Dat  vitae  primordia. 

KiArtin,  S*quenx*ru 


7.  Plenus  sancto  Spiritu 
Penetrat  intuitu 
Stcphanus  coclestia: 
Videns  Dei  gloriam 
Crescit  ad  victoriain, 
Suspirat  ad  praemia. 

8.  En  a  dextris  Dei  stantem 
Icsum,  pro  te  dimicantem, 
Stephanc  considera : 
Tibi  coelos  reserari, 
Tibi  Christum  rcvelari, 
Ciama  voce  libera. 

9.  Se  commendat  Salvatori, 
Pro  quo  dulce  ducit  mori 
Sub  ipsis  lapidibus : 
Saulus  servat  omnium 
Vestes  lapidautiuni, 
Lapidans  in  omnibus. 

10.  Ne  peccatum  statuatur 
lis,  a  quibus  iapidatur, 
Genu  ponit  et  precatur 
Condolens  insauiae : 

In  Christo  sic  obdormivit, 
Qui  Christo  sic  obedivit 
Et  cuin  Cliristo  seinper  vivit 
Martyrum  priinitiae. 

11.  Quod  sex  suscitaverit 
Mortuos  in  Africa, 
Augustimis  asserit, 
Fama  refcrt  publica. 

12.  Huius  Dei  gratia 
Rcvelato  corpore, 
Mundo  datur  pluvia 
Siccitatis  tempore. 

31 


-     482    — 


Soio  fugat  hic  odore 
Morboa  et  daenionia, 
Laude  dignus  et  honore 
Iugique  niemoria. 


14.  Martyr,  cuius  est  iucund 
Nomen  in  ecclesia: 
LaDgucscentein  fove  nmndum 
Coelesti  fragrantia. 


a.  TexL  Dauiel  II,  64.  Miss,  Praemoustrat.  Paris.  1530  (A).  —  Miss.  fratr. 
Paris.  1520  (B),    Clichtov.  IV,  158  (C). 

b.  Lcsartcn,  2,  1,  Prothom.  B.  —  2,  3.  in  niir.  B.  —  4,  6.  sathane  B. 
—  5,  6,  Quem  t.  B.  —  10,  2.  His  B.  —  12,  1.  Eius  B.  —  14,  1.  iocond.  B.  — 
„Str.  11—15  non  possum  quiti  in  suspirionecn  adducam."    DanieJ. 


715.     De  9. 

L  De  Stephani 
roseo  sanguine 
inartyrii 
vernant  primitiae, 

2.  Eliminant  pristiiKm 
mibem  scripturae, 
patent  tigurae 
legis  obscurae, 
irradiant  paginae 
luce  gratiae. 

3.  Erant  futurae 
signa  pressurae, 
quod  Abel  iure 
fracto  naturae 
Iratris  obiit  acie. 

4*  Culpa  non  est  sub  caligine, 

clamat  saugujs  fusus  hodie, 

non  celatur, 

quod  monstratur, 

ulli  dubiae  culpae; 

turpitudines 

iu  dies  et  viudices 

de  crimine 

clamant  anxiae 

Sion  filiae : 
5*  „0  domine, 

sede  in  pulvere,  pro  filio 

Sion  conquerere." 

Querelae  planctus  asperae 

et  ploratus  audio 

vocis  ct  loquelae, 

mixtae  sunt  suspirio, 

planguntur  a  Hachaele : 

a.  Text    Mone  No.  1161  (3, 


Stepfmno  protomartifre. 

6*  „Surge,  pugua  tute, 
tuos  cum  virtute 
hostes  contere, 
surge  libere, 
pulsa  servitute 
agnuin  sequere, 
hic  rex  gloriae, 
stola  cursfts,  bravium 
victoriae, 
hinc  pie  conpleeterc, 

7.  Spera,  crede, 
nulla  caedc  cetle, 
iuxta.  de  mercede 
nullum  metuo 
nullique  cedo. 

8.  Non  permittat  Deus 
te  succumbere.u 
nullus  pharisaeus, 
nullus  pMJistaeus, 
nullus  gebirzaeus 
nullusque  ethaeus 
contra  Stephanum 
poterant  praevalere 
eique  nocere; 
sederuut 
et  devicti 
sunt,  afflicti 
manserunt, 

9.  Esurientes 
et  sitientes 
vixerunt, 
omnes  perierunt. 

511)  ait$:  Hs.  zu  Grat*  *%.  13.  Jm 


Nenmen  (A).  —  Wackernagel  IT  160  am:  Carmiua  vetusta  aute  treceutos  annos 
scripta,  quae  deplorant  inscitiam  Evangelij,  et  taxant  abusus  cercmoniarum,  ac 
quae  ostendunt  doctrinam  huius  temporis  non  esse  novam.  Fulsit  enim  semper 
et  fulgebit  in  aliquibus  vera  Ecclesiae  doctrina.  Vitebergae.  Anno  MDXLVIII. 
Heramgegeben  und  mit  einer  Vorrcde  beglcitet  von  Matth.  Flacius  IUyricus  (B). 


-    488    — 


b.  Lesarten.    2,  1.  Eliminat  B.  —  2,  6,  irradiat  B,  *—  2,  6.  lux  AB.  luce 
Mone.  —  3,  6.  obit  B.  —  4,  6,  turpitudine  B.  turpitudinis  A.  torpitudines  Moue. 

—  4,  7.  indiceB  B,  was  wol  richtiger  ist.  —  5,  3.  eonquere  A.  conquerere  B,  Mone, 

—  6,  6.  voces  B.  —  5>  8.  plangitur  B.  —  6,  3.  conterit  B.  —  6,  9.  fructus 
victoriae  B.  —  6,  10.  hunc  B, —  7,  2.  certa  streoue  certa  de  in.  B,  —  8,  1.  per- 
mittet  B.  —  S7  4.  n.  lebusaeua,  n.  Philistaeus  poterit  reeistere  c.  St.  non  po- 
temnt  pr,  ei  qui  noc.  eed.,  sunt  aff.,  si  iuncti  mans.  B.  —  9.  Ferientes  et  fu- 
rentes  perierunt,  omues  defecerunt  B. 


716.    In  inventione  s,  StephanL 


1. 


Exultemus  et  laetemur 
Ac  in  Deo  glorieniw\ 
Qui  est  vera  gloria : 
Per  quem  nobis  sunt  beati 
Hac  in  die  revelati 
Sancti  plena  gratia. 
Ut  per  eos  renovetur 
Homo  vetus  et  formetur 
In  cordibus  caritas; 
Et  vae  duplex  deleatur, 
Rore  coeli  conspergatur 
Nostrae  terrae  skcitas, 
0  dulcedo  peccatorum, 
Stephane,  persecutorum 
Reconciliatio ! 


& 


Protomartyr  Christi  mitia, 
Pietatis  veravitis, 
L&psis  relevatio  t 
Tua  prece  nos  emuuda, 
Lava  lacrimarum  unda 
Nostros  actus  terreos : 
Corda  resera  serata, 
Potestate  Deo  grata 
Vectes  frange  ferreos, 
Qui  sunt  pudor  confitendi 
Horror  satisfaciendi, 
Amor^  timor  saeculi : 
Sic  infusum  virus  cedat, 
Ne  seductor  nos  plus  laedat 
Fraude  sui  iaculi. 

Hs,  su  S.  Faul  in  Ktirnten  Ko.  48. 
Str.  aus  dem  Miss,  Patav.  H9I  (B). 


a.  Text.  Mone  No.  1164  (3,  514)  aus: 
15.  Jahrh.  (A).  —  Daniel  IIf  213  hat  die  1. 
—  Steht  auch  im  Cod.  S.  GalL  No.  546  (Brauder). 

tb.  Lesarten.     1,  2.  Et  in  B.  —  5,  2.  Honor  A. 
c.  Bemerh.    2,  4.  vae  &,  des  Leibes  nnd  der  Seelet  oder  auch  derTodder 
f,  der  mors  duplex  genannt  wird.    Moae. 
717.    Infesto  $.  Stephani. 

1.  Dnus  amor  et  una  concordia,  una  est  et  eharitas. 

2.  Unum  Deum  amat  dileetio  uua,  singularis  charitas. 

3.  Tantum  ea,  quae  nectit  unitas,  servat  charitas. 

4.  Quae  dissipant  lis  et  discordia,  fugat  charitas. 

5.  Martyria  et  eleeniosjTnas,  angelorum  hominumque  linguas,  praestat 
charitas. 

6.  Manent  tria:  tides,  spes,  charitas;  tnaior  horum  extat  coaeteroa  Deo 

Icharitas. 
7.  Ut  Christus  nostram  vellet  gestare  fonnam,  suasit  charitas. 

8.  Ut  coeli  claram  Stephanus  intret  aulain,  facit  charitas. 

9,  0  Domine!  o  quem  fecit  nostra  petere  ima,  insita  tibi  charitas! 

10,  0  Stephane!  o  quem  dedit  celsa  scandere  aethra,  impensa  tibi 
charitas  t 

11.  Credit  cuucta,  suffert  universa,  atque  sustinet  cuucta  charitas. 


—    484    — 

12.  Non  est  vana,  non  ambitiosa,  non  quaerit  sua  lucr*  charitas. 

13.  Et  ipsa  est  flamma,  lampas,  ignis,  carbo,  charitas. 

14.  Et  Pater,  est  Patris  doxa,  Flamen  sacrum  charitas. 

15.  Monas  trinas  est  charitas. 

a.  Text.    Neale  p.  83.  e  Miss.  Leodiensi  1513.   —  Daniel  V,  176  hat  den 
Text  aus  Neale. 

b.  Lesarten.    13.  et  (nach  flam.)  omisi  metri  gratia.  N. 


718.    De  s.  Stephano  prothomartyre. 

1.  Laetabundus  gratuletur  cleri  coetus 
Alleluia. 

Prothomartyr  mortem  spernit,  subit  laetus 
Res  miranda. 

Stephanum  constantia  sua  replet  gratia 
Sol  de  stella. 

2.  Cuius  per  suffragia  patrantur  prodigia 
Semper  clara. 

Satrapis  ut  sistitur,  angeli  conspicitur 
Pari  forma. 

3.  Martyris  incidium  mens  errore  testium 
Fit  corrupta. 

Hostiam  se  dedicat  hic  et  Christum  praedicat 
Valle  nostra. 

4.  Dissecantes  despicit,  Iesum  stantem  suspicit 
Carne  sumpta. 

Legem  novam  comprobat,  synagogam  reprobat  menteque  eomprobat 
Esse  caeca. 

5.  Assistenti  populo  legali  propatulo  convincit  miraculo 
Haec  praedicta. 

Condonat  scelera  mente  quem  effera  saxis  obruit 
Gens  misera. 

Possidet  aethera  vitaeque  munera  det  quem  genuit 
Puerpera.    Alleluia. 

a.  Text    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 

b.  Bemerk.     Vgl.  No.  13.  158.  587.570.  718.  726.  773.  780.  781.  803.  822. 
828.  824.  875. 


1.  Creatori  creatura 
Voce  clara,  mente  pura 
Melos  canat  gloriae: 
Incendatur  thus  odoris 
Et  in  laudem  Creatoris 
Vox  sonet  ecclesiae. 

2.  Hic  est  enim  fundamentum, 
Petra  simul  et  crementum 
Fidei  constantiae: 


719.    In  inventione  s.  Stephani. 

In  hoc  ergo  qui  fundatur, 
Fidus  esse  comprobatur 
Paries  prudentiae. 
3.  Hic  accepit  incrementum 
Vitae  simul  et  fomentum 
Prothomartyr  Stephanus : 
Qui  virtute  charitatis 
Membris  orat  conquassatis 
Pro  se  lapidantibus. 


J5     — 

4.  Laetus  intrat  in  agonem 

6.  0  quam  dignus  deitate, 

Christi  sequens  passionem 

Plenus  tanta  charitate 

Prior  per  martyrium : 

Contra  carnis  vulnera : 

Extra  portani  eivitatis 

Genu  tiexo  Deum  orat, 

Propter  fidem  veritatis 

Impetrato  quod  implorat, 

Ductus  in  opprobrium. 

Coeli  cernit  gloriam. 

7.  Perpetrato  quod  precatur 

5.  Lapidatur  a  Iudcis, 

Ad  quod  vicfit  elevatur 

Christum  orat,  ne  det  eis 

Post  carnis  victoriam : 

Qualitates  criminum  : 

In  cuius  victoria 

Per  hunc  Pauius  appellatur, 

Laus,  honor  et  gloria 

Qui  tunc  Saulus  attestatur 

Deo  detur  et  debetur 

Sociorum  scelera. 

Per  aeterna  saecula.  Amen. 

Text,    Um.  fratr,  Paruu  1520. 

720.    De  f.  Stepha 

no  rege  Pannomae. 

(Stephan  L  K&nig  von  Ungarn,  gek  971 

i  jsu  Gran,  ubemakm  $9?  die  Ecgierung. 

starb  15.  Aug.  1038,  verehrt  £.  Sept.) 

1 ,  Corde,  voeef  mente  pura 

Huius  carnis  tecta  velo 

Solvens  Deo  laudum  iura, 

Mens  iutenta  scmper  coelo 

Idolorum  spreta  cura, 

Laetare  Pannonia: 
De  supernis  illustrata, 

Ardet  tota  Dei  zelo, 

Instat  evangelio. 

5,  Per  hunc  Christus  praedieatur, 

Verbo  vitae  satiata, 

Turba  credens  baptizatur, 

Crucis  Christi  ferens  grata 

Fides  Christi  dilatatur 

Libens  testimonia. 

Iu  tota  Pannonia ; 

2;  Ergo  per  quem  tibi  datur 

Hic  adinstar  Salomouis 

Salus,  eoelum  reseratur, 

Struit  templum,  ditat  donis, 

Via  vitae  demonstratur 

Ornat  genimis  et  coronis 

Et  iter  iustitiac : 

Cruces  et  altaria. 

Huuc  extollas  digna  laude, 

6.  Ad  docendum  hie  praelatos 

Huius  festum  colens  gaude 

Viros  ponit  literatos, 

Et  gaudenti  iam  applaude 

lustos,  fidos  et  probatos 

Cantico  laetitiac. 

Ad  robur  fidelium : 

3*  Hic  est  Geysae  dulcis  uatus, 

Hic  talentum  sibi  dutuni 

Visioue  praesignatus, 

Deo  reddit  cluplicatum, 

Ante  ortum  est  vocatus 

Ab  aeterno  praeparatum 

Stephauus  a  Stephano : 

Sibi  seandit  solium. 

Credit  pater  et  miratur, 

7*  Ubi  Christu  sociatus 

Parit  mater  et  lactatur, 

Et  ab  ipso  subliniatus 

Infaus  crescens  cxaltatur, 

Kcgnat,  scmper  coronatus 

Ut  cedrus  in  Libano. 

In  superua  patria: 

4    Nam  ut  puer  adolevit, 

Hunc  devoti  veneremur, 

Mox  virtutum  douis  crevit, 

Hunc  ex  corde  drpremnur, 

Coelos  amans  ima  sprevit 

Ut  iier  ipsuui  sublevemur 

Haerens  Dei  filiu: 

Ad  coelorum  atria.   Ameu. 

Text.    Clichtov.  IV,  211. 

—    486    — 

721.    De  s.  TheobcMo. 

1.  Lauda  plebs  Alsatica  dominum, 
Solve  vocis  et  cordis  organum, 
Si  scis  dignas  laudes  solve, 
Quantum  potes  tantum  volve, 
Quo  laus  plena  prodeat. 

2.  Sonent  cantica  consona  mentium, 
Plaudat  populus  undique  gentium 
In  hac  die  singulari, 

Ut  Theobaldus  venerari 
A  suis  valeat. 

3.  Sed  quae  mens  poterit  concipere, 
Vel  vocum  modulis  lingua  retexere, 
Laudum  praeconia  Theobaldi  dicere? 
Ista  mens  meditans  nequit  sufficere. 

4.  Illapsa  coelitus  divina  gratia, 
Arcana  pueri  lustrans  praecordia, 
Spernere  docuit  mundi  mendacia 
Et  ad  perennia  tendere  gaudia. 

5.  Mox  zelo  fidei  totus  accenditur, 
A  temporalium  amore  solvitur, 
Spe  supernorum  avide  tenditur, 
Et  charitatis  flamma  perfunditur. 

6.  Nam  fundamento  virtutum  posito 
Aedificat  mentis  proposito 
Septem  columnis  super  imposito 
Opere  miro,  decore  disposito. 

7.  Sic  septenario  munere  praeditus 
Aeternitati  est  totus  deditus, 
Carnem  et  aemulum  calcavit  penitus 
Mundumque,  spiritu  Deo  regenitus. 

8.  Paterna  respuens  saluti  dubia 
Horret  proposita  sibi  connubia, 
Guncta  declinans  saeculi  devia, 
Ghristum  prosequitur  regula  praevia. 

9.  Hac  immutatus  veste  canonica 
Et  honestatis  vestibus  tunica, 
Cum  Deo  gratior  illa  sit  unica, 
Mandata  cuncta  perficit  dominica. 

10.  Pius,  prudens,  humilis,  sobrius,  pudicus, 
Largus,  amans,  hilaris,  pauperum  amicus, 
Yitiorum  omnium  durus  inimicus, 
Carnis  flore  rituit  puer  et  antiquus. 

11.  Imitator,  seminator  omnium  virtutum, 
Indigenti  non  petenti  tribuit  ad  nutum, 
Largitate,  charitate,  sanctitate  plenus, 
Decus  morum,  odor  florum,  hortulus  amoenus. 


—    487    — 


Sed  a  Ionge  cernitur  civitas  iii  inonte, 
Ipsa  discens  omnia  de  virtutum  fonte, 
Illum  sedi  praeficit  Rubigeoe  sponte, 
Mystico  charactere  consignata  fronte. 
Factus  custos  ovium  dominici  gregis, 
Cogitat  parabolam :  Homo  fac,  quod  legis  I 
Summi  tenens  sagittam  mandatorum  regis, 
Pro  his  ponit  aniinain  ad  verbum  legis. 
Ne  fera  bestiarum  incursu  laedantur, 
Sed  ut  tute  cum  salute  domino  reddantur, 
Fridericum  inimicum  dira  coinminantem 
Mitigavit  et  signavit  ipsum  postulantem. 
Dum  in  vita  definita  sanctus  iste  de^it, 
Multa  signa  Dei  digna  virtute  peregit, 
Fessus  mundo  cum  iocundo  occursu  sanctorum 
In  hac  die  scandit  pie  moenia  coelorum. 
Cui  laus  et  gloria 
De  mundi  victoria, 
De  nobis  memoria 
Sibi  sit  per  omnia 
Saeculorum  saecula. 

Tezt.  Daniel  V,  155  hat  die  1.  Zeile  aus  dem  Cod,  S.Gall  No,646  (Bran- 
der),  Bie  Absckrift  verdanke  ich  H.  Morel.  —  Der  Text  ist  voUer  Fehlcr,  — 
5,  1.  hat  die  Hs,  Vox,    16,  2.  Nulla. 


13 


U 


15 


16 


722.    De  s.  Theodorico  martyre. 


1.  Trinitas  in  unitate, 
Unitas  in  trinitate 
Nunc  et  semper  veneretur : 
Hoc,  quod  Deus  est,  nos  scimus, 
Qui  est  ultimus  et  primus, 
Summus,  imus  adoretur. 

2.  Iste  sanctus  est  presbyter, 
Qui  caecatis  praebet  iter, 
Hic  per  statum  militantem 
Deo  totum  se  submisit, 
Dei  ritus  et  divisit 
Propter  vitam  triumphantem. 

3*  Ergo  Caesar  Iulianus 

Apostata  fide  vanus 

In  hunc  furivit  primitus, 

Roraanorum  imperator, 

Persecutor,  diffamator, 

Rancorem  sui  spiritus. 
4'  In  fugam  dat  christkolas 

Tam  accolas  quam  iucolas 

Theoderico  permancnte : 


Cui  fecit  insidias 
Et  reales  fallacias 
Cum  sua  perpesse  gente. 
Virtus  Dei  operatur, 
Iste  martyr  confortatur 
Diris  tormentis  positus : 
Sacra  docens  eloquendo, 
Dei  ritus  sic  doeeiulo 
Nos  avisavit  coelitus. 
Gallianus  et  Gennanus, 
Graecus  qui  est  christianus, 
Et  omnis  christianitas, 
Iubileo  corde  tonat, 
De  hoc  sancto  sancte  tonat 
Fidelis  ac  humanitas. 
Theoderieus  pati  volens, 
De  non  fidis  tidus  dolens, 
Nam  Desciunt,  quid  faciunt : 
Titulum  descripsit  eis 
Christianum  sanctae  legis, 
Quam  multi  sic  respiciuut. 


—    488    — 

8.  Cuius  lex  nos  informavit, 

Quorum  sanctum  angelorum 

Custodivit,  roboravit, 

Ct  det  nobis  rex  sanctorum, 

Lex  haec  fides  orthodoxa : 

Impetret  hoc  martyr  iste. 

Fortjs  hic  in  tide  bona, 

10.  Ibi  nos  nostrasque  gentes 

Per  quam  sunt  aeterna  dona, 

Modo  paventes  permanentes 

De  hac  tide  nulla  noxa. 

Colloca  in  solamine: 

9.  Qua  versum  format  ave, 

Triumphos  intrepidantes 

Dei  mater  caoe  ave 

Concrepemus  ut  iaudantes 

De  hoc  ave  lesu  Christe: 

Sacrosanctum  verbum. 

Text    Mise*  Mogunt.  1607. 

723.    De  s.  Theodoro  mariyre. 

(Th.$  mit  dem  Zunamen  Tyro^Anfdngert  Neulitig,  aus  Syrien  oder  Armeniet 

starb  aln  Martyrer  zu  Amasca  in 

Pontus  306,   verehrt  am  9.  Nov.) 

1.  Eia,  devotis  mentibus 

3.  Passionis  potirio 

Et  suavibus  concentibus 

Usus,  ignis  martyrio, 
Sic  tandem  laureatus, 

Laudando  sustollamus 

Theodori  magnalia, 

Sic  regi  suo  dederat 

Et  quanta  sint  et  qualia 

Et  se  et  quod  possederat 

Pie  recenseatnus. 

Sanctus  praetitulatus. 

2.  Stirpe  natus  de  nobili 

4.  In  coeli  domieiliu 

Hic  pectorc  immobili 

Nunc  ceutuplum  a  filio 

Sic  Beum  diligebat, 

Dei  sibi  donatur: 

Quod  corporis  delicias 

Pro  nostris  ut  erratibus 

Et  temporis  divitias 

Suis  oret  precatibus, 

Ob  ipsuin  conteiupnebaL 

A  nobis  supplicatur. 

Text.    Morel  No.  543.  S.  311  aus: 

Bs.  lu  St  Gallen  No.  546   (Brauder) 

&  m. 

724.    De  s.  Theodulo  episcopo. 

L  Collaudetur  rcx  virtutum 

In  qua  geraina  sacerdotum 

Gloriosus  et  ad  nutum 

Pracsulatus  praoter  votum 

Faciens  prodigia : 

Praefuit  officio. 

Gratuletur  urbs  Sedunum 

4.  Hic  est  ille  pastor  bonus, 

Et  in  trino  laudet  uouni 

Pater  urbis  et  patronus, 

Cleri  consonantia. 

Cuius  patrocinio 

2.  Urbs  hacc  inquam  gloriosa, 

Vita  membris  destitutis, 

Qua  pastoris  flos  et  rosa 

Vita  datur  dissolutis 

Claruit  Theodulus: 

Dei  nutu  praevio. 

Cuius  ope  spiritali 

5,  Quod  peccavit  rex  peccatum, 

Morte  datur  dc  mortali 

Soli  fuit  rcvelatum 

Rex  cmergi  Karolus. 

A  coclorum  solio: 

3.  Haec  cst  dics  digna  laudc, 

Luxit  enim  lux  superna 

Speciali  plausu  piaude 

ln  lucenia,  ne  lucerna 

Sedunensis  regio : 

Lateret  sub  modio. 

—    489    — 

EL  Cum  gens  tota  quaereretur, 

8.  Prae  ostensa  visione 

Quod  in  vite  mentiretur 

Dc  Thebaea  leginnc 

Fructus  exspectatio: 

Non  parum  sollicitus, 

Aqiias  multas  saporavit 

Ossa  solo  coromeudavit, 

Uva  praesul,  quain  sacravit 

Quorum  Deus  deportavit 

Manuum  expressio. 

In  superna  spiritus. 

.  Res  rairanda,  res  iocunda, 

9.  Gemma  cleri,  flos  paatoruin, 

Viuum  merum  sapit  unda 

Schola  iuris,  vita  morum, 

Praesuiis  imperio: 

Sacerdotum  gloria: 

Dumque  bonus  meliorem 

Prece  tua  tuos  munda, 

Transit  liquor  in  liquorem, 
Felix  est  transitio. 

Ut  amore  nos  foecunda 

Dei  salvet  gratia. 

a.  Text    Morel  No.  544*  S.  311  aus:  H*.  $u  St  GaUen  No,646  (Brander) 

Bl.  367. 

b.  Lesarten.     1,5,  trinum  Hs.  — 

c.  Betnerk.    Die  merktourdige  Le^ 

4,  4.  destituti  Hs. 

lende  dieses  Heiliqen  siehc  in  H.Murer: 

HL  Schweiierland.    Poetisch  ist  sie  bearbeitet  von  J.  J.  Reithardt:  Geschichtcn 

und  Sagen  aus  der  Schweif.    Frankf.  185$. 

725.    Jn  translatione 

s.  Thomae  Aquinatis. 

(Geb.  1226   auf  dem   Schiosse  Boccasicca  im  K.  Neapet,  gest   7.  Mars  1374, 

verehrt  12.  M&rs.) 

1.  Ad  exempla  triumphantis 

5.  0  quarn  purus  adolevit 

Sanat  laeta  militautis 

Puer  sauctus,  cuni  quo  crevit 

Vox  et  laus  ecdesiae : 

Mentis  innocentia! 

Nostri  chori  iubilantis 

Hunc  divinus  adimplevit 

Psallat  coetus  pro  instantis 

Spiritus,  in  quo  quievit 

Causa  nunc  laetitiae. 

Ab  eius  infantia. 

2.  Laus  est  cunctis  generalis, 

6.  Vitae  viam  tune  elegit, 

Exstat  tamen  specialis 

Mentem  puraro,  quam  subcgit 

In  Praedicatoribus: 

Ordini  Dominici: 

Si  vis  scirc,  quanta,  qualis, 

Mundum,  caruem,  hostem  fregit, 

Numquam  minor,  sed  aequalis 

Sic  triumphum  victor  egit 

Cum  sanctis  doctoribus. 

Cum  corona  triplici. 

.  De  illustri  A  q  u  i  n  o  r  u  m 

7.  Ad  profectum  sanctitatis 

Stirpe  prodit  lux  doctorum, 

Transit  decor  puritatis 

Thonias,  doctor  inclytus : 

Iu  affectu  pueri : 

Decus  orbis,  fons  hortomm, 

Sub  tutela  paupertatis 

Solis  iubar  tlosque  rlorum, 

Fragrat  fios  virginitatis 

Fluri  Christo  insitus. 

Cum  mereedc  uberi. 

4.  Revelatur  a  prophcta 

8»  Novum  munus  triumphorutn, 

Virgo,  doctor  et  athieta 

Dum  per  manus  angelorum 

Spiritali  flamine: 

Puer  sauctus  cingitur: 

Fitque  nmter  inde  laeta, 

Sertum  pignus  praemiorum, 

Cuncta  cernens  adimpleta 

Principes  Apostolorum 

Miro  Dei  ordinc. 

Videt  et  alloquitur. 

9,  Dei  mater  hunc  affatur, 

12.  Ut  praedicatorum  aedi 

Redderentur  ut  haeredi 

Cruciiixus  consolatur 

De  mercedis  praeraio: 

Thesauri  tam  inclyti : 

Uber  vitae  ei  monstratur, 

Vexum  iubet  sic  concedi 

Stella  micans  protestatur 

Hoc  Urbanus,  et  sic  credi 

De  vitae  corapenrlio. 

Vi  rescripti  conditi. 

10.  In  in^ressu  iubilei 

13.  Sed  Helias  ad  mandatum 

Sui  doctor  requioi 

Corpus  sacrum  sic  donatum 
In  Tholosam  transtulit: 

Liber  intrat  patriam : 

Ubi  fides  speciei 

Ubi  Deo,  quam  sit  gratuiu, 

Cedit  spesque  longa  rei 

Quam  acceptum  sit  translatum 

Ardoris  in  latriam. 

Signis  crebris  extulit. 

11.  Nexu  carais  sic  discessit 

14.  Nunc  te,  doctor,  invocamus, 

Doctor  sanctus  et  concessit 

Intercede,  supplicamus, 
Apud  regem  gloriae : 

Condi  sub  deposito 

Fossae  novae,  sed  expressit 

Ut  ad  illam  veniamus 

Instrumento,  quod  notescit 

Dulcem  vitam,  quam  speramus 

De  eius  proposito. 

De  valle  miseriae. 

Text.    Morel  No.  546.  S.  313  aus:  H$.  £u  St.  GaTlen  No.  546  (Bratider), 

bi  m. 

726.    De  s.  Thoma  Aquinate. 

1 .  Laetabundus  exultet  nunc  fratram  chorus, 
Alleluia. 

2.  Tumba  Thomae  odorem  profudit  dulcem, 
Res  niiranda, 

3.  Thomas  lumen  populi  circa  finem  saeculi 

8ol  de  stella. 

4.  Doctrina  eius  sapida,  mens  ct  vita  lucida, 

Semper  clara. 

5.   Sicut  verbis  monuit,  ita  vita  docuit 

Pari  forma. 

6.   Nec  io  verbis  veritas,  nec  iu  factis  pietas 

Fit  corrupta. 

7.   Crescit  sicut  lilia  florens  per  miracula 

Valle  nostra. 

8.   Testantur  haec  plurimi  sanitate  languidi, 

Carne  resumta. 

9,   Thomas  thecam  exuens  ambulat  regrediens,  nec  plebs  ultra  poterat 

Esse  eaeca. 

10.   Gaudet  nunc  cum  superis,  virgo  ttore  corporis,  probat  odor  funeris 

Haec  praedicta. 

11.   Depone  vetera,  sordes  et  scelera  Thomae  meritis 

Gens  misera. 

12.   Crede,  quem  sidera  colunt  et  aethera,  ipsum  genuit 

Puerpera. 

a.  Text.    Morel  No.  545.  S.  312  aus:  Hs>  zu  St.Gallen  No.  546  (Brander), 

Bl.  298%  mit  der  Meladie.    —    »Ber  Anfang  ahmt   eitien  Hymnus  auf  St.  Ki- 

tharma  (s.  witcn  No.  825)  nach.u    Morel. 

b,  Lesartcn.    8,  1.  Test.  ista  Hs.  —  8,  2.  carne  suropta  i8t  zu  Uscn. 

c.  Bemcrk.  Vgl  No.  13.  158.  637.670.  718.773.779.780.803.822,824.875, 

—    491    — 
727.    De  s,  Thoma  Aquinate. 


5, 


Doctor  Thoinas,  mundi  lumeu, 
Velut  paradisi  flunien 
Lrrigat  ecelesiain : 
In  diviuitatis  lumeu 
Mentis  figer&t  acumen, 
Hausit  &ic  seientiam. 
Ordinem  Praedicatorum 
Intrat,  consanguineorum 
Vi  raptus  et  proelio: 
Ab  incepto  non  nratatur, 
Turri  licet  includatur 
Biennali  spatio. 
Insurgunt  certamina, 
Mulier  temptamina 
Dum  infert  personae: 
Sanctus  victor  exstitit, 
Mulierem  expulit 
Ignis  titione, 
Pressa  cruce  fleus  oravit, 
Sibi  dari  postulavit 
Donuni  pudicitiae: 
Angeli  adstautes  ei 
Hune  ciuxerunt  iussu  Dei 
Zona  continentiae. 
Petrus,  Paulus  advenerunt, 
Iguoranlem  docuerunt 
Declarantes  dubia: 
Hi  viventem  instruxeruut, 
Morientem  deduxerunt 
Ad  aeterna  gaudia, 
Text.    Daaiel  V,  247  e  Miss.  Aboensi 


Dum  orat  devotius 
Doctor  hic,  subljraius 
A  terra  levatur : 
Crucifixus  loquitur, 
Quaestio  proponitur, 
Deus  merces  datur. 
Dum  completur  vitae  meta, 
Nova  panditur  cometa 
Ex  fulgore  rutilo : 
Id  sepulchro  dum  quievit, 
Fragrans  odor  redolevit 
Ex  ciusdem  tumulo. 
Augustinus  protestatur ; 
Thomas  mihi  coaequatur 
In  choris  coelestibus : 
Hunc  ego  pontificatu, 
IHo  vero  coelibatu, 
Utrique  praecellimus. 
Claraa  magnis  gemitibus, 
Ora  devotis  precibus, 
Voce  pleua: 

Ut  cum  summis  spiritibus 
lungatur  coeli  civibus 
Plebs  egena. 
Insistentes  tuae  laudi, 
Sancte  Thoma,  demens  audi 
Orans  prece  solida : 
Ut  possimus  servi  tui 
Tecum  diva  luce  frui 
Per  aeterna  saecula. 
Ecclesiologist  0.  Febr.  1854.  p.  29. 


i 


728.    De  s.  Thoma  episcopo  Cantuariensi. 
(Qeb.  21,  Deg,  1U7  gu  Londo»,  gest  29,  De$,  1170,  verehrt  29,  Dee.) 

Iuramenti  poenitens  nunquam, 

Regum  rex  summus  sibi  sacerdotem  statuit  perpetim. 

Qui  suae  lucis  clarus  baiolus  luceseat  in  domo  doniinL 

Landonia,  de  tanto  nobilis  nato,  iubila. 

Huic  Anglia,  quae  tantum  vegetas,  plaude  iuveni. 

Kathedrato  praefulgens  praesule  Canthuaria,  gaude  eins  referta 

virtutibus, 
Monastica  degens  sub  regula,  huius  excipe  pocula  faausta  dulcore 

merissimo- 
Huic  praesertim  applaudat  praesulum  ordo  sanctissimus,  quibus  vi- 

vendi  formam  se  praebuit  hostia  factus. 
Hic  ovibus  donans  pastum,   caulae  Christi  vigilans  lupis  ipsum 

opposuit 


10.  Furantibus,  ut  mactarent  colla  simplicium,  iure  multato  ecclesiae. 

1 1 ,  Haeresiarchin  extirpans  invisa  . .  , 
12*  Victus  saccumbit  cariiifex, 

13.  Athleta  Thomas  recipit  vitae  bravitim. 

14.  Hic  palmam  victoriae,  rosco  perspicuam  sauguine,  martyr  gestans 

tioridae, 

15.  Testautur  miracula  plurima  quam  sit  Christi  proximus,  quam  vivat 

nunc  verius. 

16.  Nam  mortui  rcviviscunt,  caecati  lumeu  rccipiunt,  leprosi  mundantur, 

claudus  resilit, 

17.  Venti  silent,  mare  quiescit,  tdluris  non  premit  sarcina  oppressuin, 

per  tanti  patris  meritum. 
18«  Pontifex  te  vivum  offcrens  tu  libamen  Christo  nato  nuper  ac  renatus 
nos  tuain  mirantes  lauream,  paradisi  facias  florenti  collaureari. 

Text.  Morel  No.  547.  S.  314  aus:  Hs.  eu  St.  GaUen  No.  646  (Brander), 
&  ftS.  —  Daniel  V,  46  hat  dic  2  ersten  Zeilen  und  liest  2:  suinmum  .  .  per- 
petuum.  —  Der  Text  ist  kier  utid  da  fehlerhaft 


729.    De  s.  Thoma  ep.  Qnit. 


4. 


Caeci,  claudi,  surdi,  muti 
Sunt  ad  usuin  restituti 
Diviua  dementia: 
Non  est  raorbus,  quem  noncuret, 
Dum  morbosum  non  obduret 
Tarda  diffidentia. 


Hostes  Christi  Christo  cedunt, 
Signa  signis  dum  succedunt, 
Argumenta  fidei: 
Ergo  martyr  invocetur, 
Ut  per  eum  nobis  detur 
Ad  aeterna  provehi. 


1.  Spe  mcrcedis  et  coronae 
Stetit  raartyr  in  agone 
Ad  mortem  obediens : 
Iforte  Christum  imitatus, 
Fide  firmus  et  tirmatus, 
Firmu  gressu  gradiens. 

ii.  Furit  furor  militaris, 
Ut  vir  sacer  sacris  aris 
Immoletur  hostia : 
Quem  occidunt  saevientes, 
Introducuut  nescientes 
Ad  acterna  gaudia. 

3.  Christi  felix  hic  athleta, 
Qai  subire  iuentc  laeta 
Mortem  non  abhorruit: 

Ut  sit  salus  infirraorum  6.  Ad  coeli  palatiura 

Et  raedcla  peccatorum  Tuuin  nos  solatium 

Gratiara  promeruit  Relevet,  o  pie. 

a.  TexL    Mono    No.  741    <:;,  153)    aus:    Hs.   von    S.  Peter  su  Karh 
No.  16.  p.  397.  mit  der  Metodie,  14.  JaJtrh.   (A).    —     Neale  p.  220   e  Miss, 
Ordinis  S,  Bcnodicti  Spirensi  1498  (B).    —   Miss.  Mogunt.  1507  (Q,   Basil-  151 
(D),  Halberstat  1511  (E),  Mindcn.  1513  (F).  —  Clichtov.  IV,  227  (G).  —  Daniei 
V,  148  e  Cod.  &  Gall.  No,  546  (H). 

h.  Lesarten.     1,  2.  Stet.  Thomas  DF.  —  2,  3.   Et  v.  .  immolatnr  E,     — 

2,  4.  oc.  et  scientea  CDEF.  nt  Bcientes  G.   —    3t  1.  Chr.  fortis  CEFG.  —    4,  3. 
Div.  potcntia  CD.  —  4,  4.  curat  AH.   —  4,  5.  Si  m.  aduret  B.  ohdurat  All.    — 

4,  6.  Plagam  dif.  G,  4,  4—6  stehen  vor  4,  1—3  in  G.  —  5,  1.  cedant  .  .  - 
dant  AH.  —  6f  2.  Et  fideii  mento  credunt  C.  —  5,  6.  Ad  superna  CE.  —  6.  SUht 
blusa  in  AIL 

c.  Bemerk.    ln   DF  ist   die  Sequenz  auf  das  Fest  des   W.  Thomas  bc- 
slimmt,  in  den  andern  Texten  lautet  der  Titel:  (In  commoni)  do  uno  martyre. 


—    493    — 

730,    De  s.  Tliorna  martyre. 

1,  Atl  lnuinreiii  sumini  regis 

Innocentum  assecla: 

Defensorem  suae  legis 

Frans  et  virtus  conflixere, 

Cnllaudet  ccclesia: 

Spinae  rosam  contrivere, 

Post  tcnebras  et  moerorem 

Ius  pressit  inuria. 

Fit  in  plausuni  et  spiendorem 

4.  Sed  iam  pressit  quo  presisse, 

Thomae  tolerantia. 

Recedit  liyems  orto  verc 

Vernat  signis  Anglia. 

2.  Hunc  natalc  verbi  Dei 

£st  asilum  hic  salutis 

Causa  euins  fuit  regi 

Claudis,  surdis,  caecis,  mutis 

Misit  ad  supplii : 

Thomae  sanctimonia. 

Fcrvet  furor  militaris, 

5.  Laesos  leuit  et  Ianguent.es, 

Sacro  gradu,  sacris  aris 

Procul  sitos  et  praesentes 

Non  arcetur  curia. 

Martiris  memoria : 

Ergo  Thoma  o  benigne, 

&  Cuni  nasceute  Christo  stratus, 

Chare  Deo  praesul  dignc 

Stephano  concoronatus, 

Nos  conserva  in  hac  valle 

Cum  lohaune  Dco  gratus, 

Ac  coclesti  sponso  iunge. 

a.  Text.    Miss.  HalberstaL  1611, 

b.  Lesartcn.    2,  1.  rei  fur  regi,  kommt  wcgen  der  Aussprache  auch  sonst 

ttor.  —  4,  Die  Stelle  scheint  vcrttorben. 

73 1.     lu  festo 

?,  Thonme  cmiL 

1 ,  Laureata  novo  Thoma, 

5,  Nunc  ut  vulpes  fraudulenta, 

Sicat  Petro  sno  Roma, 

Nunc  ut  tigris  violenta, 

Gaude  Cantuaria: 

Tentat  omnes  aditus : 

Imo  tota  sit  devota, 

Nuuc  minatur,  nunc  blanditur, 

Pia  laudum  solvcns  vota, 

Ille  nihil  eniollitur, 

Militans  Ecclesia ! 

Idem  manens  peuitus. 

9,  Thomis  istc  dum  tuetur 

Legem  Dei,  promeretur, 

6.  Rex  eompeitus  non  terreri 

1  ram  regis  Angliae : 

Virum  assertorcm  veri, 

Ergo  puisus  urbe  cedit, 

Nec  frangi  propositum : 

E3t  transcurso  mari  credit 

Oves  armat  iii  pastorem, 

ti  ro^i  Franeiae, 

Cohortatus  in  cnioreiu 

3.  Qui  gratanter  et  condigne, 

Cohortem  satellituin. 

Tarn  devote  quam  henigne 

Sicut  patrem  visitat: 

7.  Ergo  nequam  pirridda^ 

Ibi,  velut  no vus  tiro, 

Tam  infandi  quam  infidi, 

Thoinas  in  fervore  miro 

Libertatifi  ut  patronum 

Itegi  regum  militat 

Tollant  et  usurpent  thronum, 

4.  Tandem  pace  refonnatii, 

Ruunt  in  ceclesiam: 

Pace  dolis  palliatft, 

rraesul  orans  in  seeivtn 

Regressus  ad  propria : 

Palam  prodit  hoste  sprcto, 

Iura  servans  Deo  servit, 

Nec  turbatur  quies  nnutis 

Inde  Baevit  ct  protervit 

Turbae  metu  saevientis, 

Hostis  arte  varia. 

Sed  procedit  obviam. 

Sancti  caput  sacerdotis, 
Exoptatum  mille  votis 
Sanctae  matris  gremio: 
Ferrum  bibit,  cruor  manat, 
Et  ibidem  caecum  sanat, 
lu  tuniultu  medio. 


11. 


9,  Quid  loqaamur  quae  sequuntur V 
Per  se  satis  eloquuntur 
Ubique  miracula: 
Daemon  cedit,  mors  obedit, 
Desperatis  salus  redit, 
Leprae  fugit  uiacula. 

Text.    Neale  p.  86.  e  Miss.  TornacenBi 
Ttxt  ame  Neale, 


10. 


Angulose  rex  Anglorum, 
Regem  nescis  Angelorum 
Universa  singulorum 
Ponderantem  merita? 
Quisque  metit  id  quod  serit, 
Irapunitum  nihil  erit, 
Nec  capillus  ullus  perit, 
Nedum  ipsa  capita. 
Cleri  gemma,  clare  Thoma, 
Motus  nostrae  carnis  doma 
Precis  efficaci;» : 
1 1  in  Cbristo  vera  vite 
Radicati,  verac  vitae 
Capiamus  praemia.   Ainen. 
1640.     -    Daniel  V,  178  hat  den 


732.    In  festo  s.  Thornae  canL 

1 .  Solemne  canticum  hodie  resonet  in  terra, 

2.  Ad  palmam  Martyris  exultet  superum  caterva. 

3.  Quid  facia,  turba  iucundaV  gratulare  cum  superfi. 

4.  Iubilet  mens  laetabunda,  psallat  Christo  vox  libera. 

5.  Colebat  festa  Dominica  devota  Cantuaria, 

6.  Instaurat  iussa  tyraanica  turbulenta  militia. 

7.  Dirae  leges  et  mandata  insolenter  sunt  prolata, 

8.  Loca  Christo  consecrata  prophanavit  vis  annata, 

9.  Sed  Christi  sic  in  vestigio  stabant  Thomae  pedes  recti,  ut  nequirent 

inde  flecti. 

10.  In  sui  Regis  obsequio  arbitratus  lucrum  niori  caput  offert  percussori, 

11.  Gaude,  Thoma,  de  cuius  victoria  ortus  Christi  cumulantur  gloria. 

12.  Martyris  declaratur  gloria  crebra  per  indioia. 
13-  Curantur  per  eius  suffragia  languidorum  millia. 

14.  Trucidatur  flos  pastorum 
Inter  sanctuaria, 

Nec  dieit  nec  locorum 
Obstat  reverentia. 

15.  Stella  maris,  quae  laetaris 
Te  lactasse  Filium, 
Hunc  precamur,  assequamur 
Ut  Thomae  consortium 
Eius  prece  gloriosa.  Amen. 

a.  Text.    Neale  p.  89.  e  Mibb,  Sarisburiensi  1555.    —    Daniel  V,  179  hat 
den  Text  aua  Neal< 

b.  Bemerfc    5.  I.  e.  festa  Nativitatis  Domini,  —  11,  Rubrica  Sarisb.:  ,A'lfl 
sequens  verBUB  tor  dicatur.41    Ideoque  reBponBorio  caret.  N. 


—    495    — 

733.    De  s.  Udalrico  episcopo. 
(Auctor  est  Notker  Baibulus.    S.  Nr.  619.) 

Laude  dignum  sanctum  canat  Udalricum  Suevia  mater, 
Talis  nati  profectu  gratulaos  semper. 

3.  Hic  vehit  sidus  eximiuni  placidus  Deo 

4.  Inter  fraternas  caliginea  rutilaus  micat. 

5.  Hic  lesu  Christi  praeceptis  paruit  promptus. 

6.  Hic  eius  membris  subvciiit  minimis  largus. 

7.  Nunc  suae  perfectae  vitae  se  testem  exhibet, 

8.  Debiles  eurando  atque  fovendo  supplices, 

9.  Hunc  iam  coetibus  coniunctum  sanctorum  cuncti  precemur, 

10.  Ut  nos  fragiles  semper  conciliet  domino  Deo, 

1 1 .  Qui  regnat  trinitas  sancta. 

a.  Text.  Mone  No.  1112  [3,  471)  aus:  Hss.  znMUnchen,  Clm.  14322.  f.S8. 
//.  Jahrh.  mit  Neumen  (A).  4Hs.  das.  14815.  f.  57.  12.  Jahrh.  (B).  Hs.  su  St, 
Gatlen  No.  378.  p,  343.  13.  Jafirh.  (C).  Hs.  das.  No.  546.  f.  207.  15.  Jahrh. 
mit  dem  Bei&atz:  b.  Notkeri,  tituli:  Meteuais  niinor  fD).  Bs.  su  Kreuxlingen, 
14.  Jahrh.  mit  der  MeJodic  (E).  —  Danie!  0,  28  hat  dk  1.  Zeile  atts  Codd. 
Mon.  5.  saec,  XL  (F).  Bba.  §,  saec.  XI.  (0).  Mon,  11.  saec.  XIL  (H)  itftd 
V,  120  oul  dm  Cod.  S.  Gall  (I).  —  Schubiger  No.  1.  am  dem  angefiihrten  Cod, 

ilL  (K).  —  Miss.  Ba&il.  1510  (L).  -  Steht  auch  in:  Codd.  Einsidl.  106.  121. 
Rheinuu.  6. 

b.  Letarten.  I.  M,  hat  nur  h  und  Eiosidl.  106,  alle  andcrn  Othmarum. 
—  8.  sydas  L.  s.  eximius  E.  pladtus  ABCDI.  placidus  EKL.  —  7.  Himc  BL. — 

faac  E.  —  11.  tr.  summa  BCDEKL. 

c.  Bemerk.    Sonst  ist  die  Sequenz  uberschriehcn  De  s.  Othmaro  s.Nr.685. 

Khythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  7.  30.  43.  48.  62.  75.  76.  77. 
81,  83.  96.  101.  116.  130. 


734.    De  s.  Udalrico  episcopo* 


Udalrici  benedici 
Christi  regis  ut  amici 
Meruit  memoria : 
Xste  flos  Alemannorum, 
Sed  praecipue  Suevorum 
Decus  est  et  gloria. 

Editus  a  generosis 

Simul  etreligiosis 

Claruit  parentibus : 

Languor  hunc  sugentem  iaedit, 

Causam  vir  praesagus  edit 

Verbis  non  fallentibus. 


3.  Abiactatus  convalescit, 
Eruditur,  cnrrens  crescit 
Christi  per  vestigia: 
Papa  viduatam  maodat, 

Augustae  Bedem  scandat, 
Fugit  haec  fastigia. 


4.  Pari  voto  sanctus  tandem 
Curam  susCipit  eandem 
Electus  ab  omnibus: 
Mox  pastoris  tenens  legem 
Pascit,  servat,  fovet  gregem 
Studiis  insomnibus. 

5.  Nocte  Rachel,  die  Lya, 

lacob  isti  iungitur, 
Practica  cum  theoria 
Dum  viciswim  tungitur. 

6.  Multis  multa  revelantur 
Futura  praesagia : 
Sanctum  sancti  qui  sectantur 
Sed  eius  ob  merita. 

7.  Dum  in  pascha  reverenter 
Pascha  nostrum  conficit, 
Visa  maous  evidenter 
Rem  cum  eo  perficit. 


496    — 


10. 


Bh 


Pextra  ccrnitur  secundo 
Die  coenae  similis, 
Quod,  ne  palara  fiat  mundo, 
Prohibet  vir  humilis. 
Afra  sancta  dormienti 
Petrura  monstrat  in  ingenti 
Sanctorum  concilio : 
Praedicantur  ibi  plura, 
Et  quae  regi  sunt  fntura 
Didicit  opilio. 
Cautius  hinc  vigilatur, 
Sed  a  lupis  impugnatur 
Orex  et  pastor  pluribus : 
Hinc  fatlaces  christiani, 
Illinc  Ungari  profani 
Frendent  pares  paribus. 

a.  Text    Moral  No.  550.  &  316  <ma 
351  ohne  Meladie  (A).  —  Miss.  Basil. 

b.  Lcsarten.    10,  8.  past.  ovium  A. 


1L  Instat  hostis  fremebundus, 
Obstat  losue  secuudus, 
luirnicus  sternitur: 
Ut  Hebreus  flumen  transit, 
Nec  in  carne  gutta  mansit, 
Nec  in  veste  cernitur. 


12. 


furium  A.  —  12,  2,  quaa  B,  —  12,  6.  vorticem  A. 


Plenus  denique  dierum 
Ct  nux,  quam  habebat  rerum 
Totum  ponit  corticem : 
Dum  languore  gravi  pressus, 
Sed  bis  missa  dicta  fessus 
Mundi  transit  verticem. 
13.  Miro  mortuus  odoro 
Claret  et  miraculis, 
Cuius  mundet  nos  amore 
Christus  a  piaculis. 

&*  2u  SL  Gallen  No.  546  (Brande 
1610  (B). 
—  10,  5.  prophani  B.  —  10, 


735.    Be  s.   Vmcentio  maritfre. 

(Gcb.  mu  Saragossa  in  Spanien,  gest  22.  Jan.  304f  verchrt  22.  Jan.) 

(Auctor  est  Adatn  de  S.  Victore.) 

5.  Post  auditam  fidei  constantia 
lubetambos  pertrahi  Valentia 
Sub  catenis: 

Nec  iuveni  parcitur  egregio, 
Nj?c  aetas  attenditur  ab  impi< 
Sancti  seuis. 


1.  Ecce  dies  praeoptata, 
Dtes  felix,  dies  grata, 
Dies  digna  gaudio : 
Nos  hanc  diem  veneremur 
Et  pugnantem  admiremur 
Christum  iu  Vincentio. 

2.  Ortu,  fide,  sanetitate, 
Sensu,  verbo,  dignitate 
Clarus  et  officio: 

Hic  arcem  diaconi 
Sub  patris  Vaierii 
Regebat  impcrio. 

3.  Linguac  praesul  impeditae 
Deo  vacat,  et  levitae 
Verbi  dat  officia: 

Cuius  linguam  sermo  rectus 
Duplex  quoque  siinplex  pectus 
Exornat  scientia. 
4f  Dumque  fidem  docet  sanam 
Plebem  Caesaraugustanam 
Comitaute  gratia: 
Saevit  in  ecclesiam 
Zelans  idolatriam 
Praesidis  invidia. 


6,  Fessos  ex  itinere 
Pressos  ferri  pouriere 
Tetro  claudit  carcere, 

Negans  victualia : 
Sic  pro  posse  nocuit, 
Nec  pro  voto  potuit, 
Quia  suos  aluit 
Christi  proYidcnti;i. 

7.  Seniorem  relegat  cxilio, 
luniorem  reservat  supplicio 

Praeses  acerbiori : 
Equtileum  perpessus  et  ungulat 
Vineentius,  conscendit  cra"' 

lam 
Spiritu  fortiori. 


—    497    — 


8-  Dum  torretur,  non  terretur, 
Christum  magta  coofitetur, 

Nec  tyrannum  reveretur 
In  eius  praesentia : 
Ardet  vultus  iuhuinanus, 
Haeret  lingua,  tremit  nianus, 
Nec  se  rapit  Datianus 
Prae  conlis  insania. 

9,  Inde  specu  martyr  retruditur 
Et  testiculis  fix.ua  illiditttf, 
Multa  taraen  hic  luce  fruitur 
Ab  angelis  visitatus; 
In  lectulo  tandem  repositus, 
Ad  superos  transit  enieritus, 
Sicque  suo  triuniphaus  spiritus 
Est  principi  pracsentatus. 


10, 


Nnn  commnni  sinit  iure 
Virum  tradi  sepulturae 
Legi  simul  et  naturae 
Vim  iacit  malitia: 
Text.    Clichtov.  IV,  192 


Angabe  der  Quelle.     — 
MoLe  3,  554. 


In  defunctum  iudcx  saevit, 
lliuc  defunctn  Iaus  accrevit, 
Nam  qun  ?esci  consuevit, 
Refonnidat  bestia. 

11.  En  cadaver  inhumatura 
Cnrvus  servat  illibaium, 
Sicque  sua  sceleratum 
Frustrutur  ititentio : 
At  prophanus  Datianus, 
QiKut  consumi  uequit  humi, 
Vult  nbseondi  sub  profundi 
Gurgitts  silentio. 

12.  Nec  tenetur  a  molari, 
Nec  celari  potest  niari, 
Queiu  uunc  laude  singulari 
Venerari  voto  pari 
Sata^it  ercle>ia; 
Ustulatuni  enrpus  igne, 
Teira,  niari  fit  insigne, 
Nobis*  lesu,  da  bcuigne, 
Ut  cuni  sanctis  te  condigne 
Laudeinus  in  patria.  Aiuen, 

—    Daniel  II,  77  hat  die  3  erten  Zeifen    ohne 


Steht  auclk  in  einer  11$.  zu  PummerafeldLn,  14.  Jahrh. 


73G.    Dc  s»  Vincentio* 


1.  Trinmphalis  lux  illuxit, 
Lux  praecltira,  quae  reduxit 
Levitae  solemnium: 
Onines  ergo  iocundemur 

Et  vincentetn  veuereinur 
In  Christo  Vincentium. 

2.  Qui  vincentis  hahens  nnmen 
Ex  re  probat,  dignum  omen 
Sui  fnre  nominis: 
Vincens  terra,  viucens  mari 
Quidqtiid  potest  irrogari 
Pnenae  vcl  fnrmidinis. 

3.  Hic  effulget  ad  bis  tiucti 
Cocci  instar  et  iacincti, 
Cuiua  lumbi  sunt  praecincti 
Duplici  munditia: 
Hic  retortam  byssuui  gcrens 
Purpuraeque  palmam  quaerens 
Stat  invictus,  dura  fcreus 

Pro  Christo  supplicia. 
L  Hic  hostia  lnedullata, 
Vervex  pellc  rubricata 
Tegens  tabernaculum : 


Pio  scrit  in  moerore 
Et  vitalem  iti  sudore 
llfportat  manipulum. 

5.  Ad  cruenta  Daciani 
Dei  servus  inhumaui 
Rapiuir  praetoria: 
Pracses  tciitum  precc  tentat, 
Nuuc  exterret,  nuuc  praeseutat 
Huiuana  fastigia. 

6.  Miles  spernens  mundi  florem, 
Dona,  piTces  et  lerrorem 
Elatae  tyraunidis: 

Eculeo  admove lur, 

Quetn  dum  torquet,  plus  tor- 

quetur 
Spretus  tumor  praesidis. 

7.  Flarama  vigens,  ardens  lectus, 
Lictor  caedens,  sal  iniectus 

lu  nuiiuta  viscera: 
Siuml  torrent,  simui  angunt, 
Nec  athletam  laetum  fraugunt 
Tot  poenarum  genera. 


i 


8.  Antro  clausum  testa  pungit, 

Feria  dato  custos  datur, 

Membra  scindit  et  disiuugit, 

Mari  mersus  non  celatur, 

Sed  confortat  et  perungit 

Sed  hunc  digne  veneratur 

Coelestis  iocunditas: 

Mundus  sibi  redditum. 

lllic  onus  in  bonorem, 

10.  Claruerunt  ita  dignis 

Caecus  carcer  in  splendorem, 

JElementa  cuncta  sigois, 

Flortim  transit  in  dulcorem 

Aqui,  tellus.  aer,  ignis 

Testarum  asperitas. 

In  eius  victoria: 
Summe  testis  veritatis, 
Ora  Christum,  ut  peccatis 

9.  Collocatur  molli  thoro, 

Nofl  einundet  et  mundatis 

Sursum  spirat  et  caooro 

Vera  praestet  gaudia, 

Angelorum  fretus  choro 

Ut  cautemus  claritatis 

Coelo  reddit  spirituni: 

Coheredes  alleiuja. 

a,  Text.    Mone  No.  1201  (3»  552)  am 

*  H8.  mu  Colmar,  12.  JahrK   Bl  18. 

—  Daniel  V,  231  hat  den  Text 

Mone. 

b.  Lesarten.    2,  6.  irrigari  Hs.    — 

8,  2.  Iac«  /dr  hyacinthi,  des  Beimes 

fcegen.  —  5,  4.  temptat  Hs.    Diese 

Schreibung  verdirbt  das  Wortspiel  mit  tea* 

tum.  —  6,  4.  atnov.  Hs.  —  8,  6.  honus  Hs 

737.    J)e  $. 

Vincentio  martyre. 

1 ,  Martyris  egregii 

5. 

Torquct  in  eculeo 

Triumphos  Vincentii 

Sublimatum  ferreo 

Celebrat  ecclesia: 

Poena  sub  diutiua : 

Qui  certanti  praefuit, 

Rapit  ab  eculeo 

Vires,  arma  praebuit, 

Stridens  igne  flammeo 

Regi  laus  et  gloria. 

Candens  ferri  machina. 

6. 

Raptus  a  patibulo 

2*  Hic  aetate  viridis 

Clauditur  ergastulo 

Daciani  praesidis 

Testae  super  fragmina : 

Currit  ad  praetoria: 

Testarum  asperitas 

Verbum  verbo  redditur, 

Florum  fit  suavitas, 

Dc  fide  conseritur 

Coelo  datur  anima. 

Grandis  controversia. 

7. 

Bestiis  exponitur, 
Videut,  stupent,  figitur 

3.  ,<Nil,  ait  Vincentius, 

Alitis  custodia: 

Nostra  fide  verius, 

Mari  nautae  dederant, 

Ego  sura  christicola : 

Perdito  tripudiant, 

Deutn  unum  astruo, 

Sed  iam  tenet  litora. 

Deos,  praescs,  respuo, 

8, 

Sic  ubique  victor  est. 

Nob  deos,  sed  idota. 

Coeli,  terrae  potens  est, 
Gaudeat  ecclesia : 

4.  Te  minantera  rideo, 

Dies  est  victoriue, 

Te  parcentem  doleo, 

Dies  est  laetitiae, 

Saevitorque  lania:a 

Nobis  dans  sollemnia. 

Praeses  ira  tumidus, 

9. 

Tu,  o  inartyr,  sanguine 

Tanqiiam  fera  rabidus, 

Culpas  nostras  ablue, 

Inteudit  supplicia. 

Reddens  prima  gaudia.  Amen. 

—    40D     - 

Ttxi.    Mone   Nn,  1202   (3,  6531    <*'«:     Jfc.    *w  5fc  Gatfen   No.  883.   p*  59, 

13.  Jahrh.  mit  der  Mefodie.  —  Daniel  V,  49  hat  die  3  ersten  Zeilen  aus:  Cod. 

S.  ftalK  No,  540  (Brander). 

733.    De  s.  Vinceniio  martyrc. 

1.  Laetabundus 

4,  Cedrum  altuin  Libani 

Nunc  totus  decantet  mundus 

Quam  succidunt  montani, 

Duke  melos: 

Stare  vident: 

Miles  mundns, 

Sonum  huius  tympani 

Sensu  coelesti  foecundus» 

Cuin  advertunt  iusani, 

Iutrat  coelos. 

Dente  stridcnt. 

5,  Isaias  cecinit, 

2.  Nomine  Vincentii, 

Cum  clamautis  meminit 

Gradu  diaconii 

Vocis,  quae  non  desioit 

Designatus: 

Loqui  vera : 

Vicem  sacerdotii 

In  huius  sermonibus 

Fert,  doctor  eloquii 

Et  meria  virtutibus 

Sacri  datus. 

Currit  sanctis  pedibus 

Mens  sincera. 

3.  Sicut  sidus  radium 

6,  Vincenti  propera, 

Diffuudens  cloquium 

Fac  nova  vetera, 

Gloriatur: 

Ne  deficiat  gens  misera. 

Velut  sidus  radio, 

Duc  nos  ad  aethera, 

Sic  martyr  martyrio 

Quo  regens  sidera 

Decoratur. 

Stat  cum  virgine  puerpera. 

Text    Morel  No.  662.  S.  324  aus. 

Hs.  tu  St.  Gatlen  No.  516  (Brandcr), 

5*  72.  mit  der  Melodie. 

739.    De  s.  Vincentio  lcvita  et  martyre* 

1.  Vincenti  verbo  Dei  vincis  vircs  serpentis, 

2.  Qui  statum  numinis  divini  dum  te  satellites  eius  affecisscnt  tormentis 

iniqui,  incestis  aclibus  impingis. 

3.  Suadentes  tibimet  verbis  toxicati 

is  specie  sub  mollis,  quatinus  divis 

gentium  litare  spurcissimis 

proficereris. 

4.  Maximi  regis  cunctorum  conteiiiptor  mandatorum  ac  exstitisses,  et 

contra  dimicas  auctorem  lu< 

i\s  patrem  eiusque  natum. 

5.  Qui  solus  ac  verus  est  Deus  iusta 

ntius  tu  es  confessus. 

8.  Ob  boc  carceres,  angulae  testa,  lectus  ferreus  artarunt  te  gaudentem. 

7.  In  his  positis  obtoris  fessas  maim 

3  lictorum  minasque  tormentorum 

8.  Hic  te  sumptum  saeculi  tenebrls 

credit  Cbristo  des  solenuia. 

9*  Quo  collectis  petimus  populis  fac 

ias,  hunc  esse  placatum,  victor  con- 

stans. 

Tezt    Miss.  Mogunt.  1507, 

%¥> 

—    500    — 


740.    De  s.   Vincevtio  ord.  praed. 
(Geb.  m  Valencia  in  Spanien  1357,  $e$L  5.  April  1419,  verchrt  5.  AprilJ 

1.  Gaude  mater  ecdesia, 
Laeta  ducent  soleninia 
Huius  almi  confessoris : 


Qui  in  coelis  coronatus 
Est  patronus  nobis  datus 
lesu  dono  salvatoris. 

2.  Zelo  tractus  supernorum 
Statum  petit  peift-ctorum 
Sub  sancto  Domiuico: 
Hunc  ingressus  et  professus, 
Per  virtutem  est  progressus 
Ordinc  mirifico. 

3.  Vincentius  recte  dictus, 

Per  queni  hostis  est  devictus 
Mira  cum  victoria: 
Lucis  armis  investitns, 
(Jruce  Christi  insignitus, 
Nulla  pavet  iacula. 

4.  Sic  in  studiis  profecit, 
Quod  profunde  patcfecit 
(Hicj  arcana  divinorum : 
Laurea  digna  insignitua, 
Plene  invcntus  eruditus 
Super  multos  magistrurunL 

5.  Veritatis  praedicator, 
Sacrae  legis  aemulator, 
Verbi  fulsit  gratia: 
Mira  virtus  iti  sermone, 
Splendor,  calor,  ut  iu  sole, 
Cuius  mel  eloquio. 

6.  Nulla  mens  ita  obscura, 
Nulla  corda  ita  dura 
Teuebris  malitiae : 

Quae  non  mutet  ac  resolvat 
Ac  illustret  et  inducat 
Vota  ad  poenitentiae. 

Text    Morel  No.  563.  &  325 
S.300. 


7.  Hic  errores  pravitatis 
Verbo  vicit  veritatis, 
(Luce)  sapientia 
Sicut  verbo  firmaraentura% 
Sic  exemplo  ornauientum 
Factus  est  ecclesiae. 

8.  Quatn  illustrat  et  adornat 
(Et)  dilatat  et  foecundat 
Gentium  multitudine: 
Voci  vita  coricors  fuit, 
Iroplena  quidquid  ducuit 
Morum  pulchritudine. 

9.  Et  stupemla  patent  signa, 
Tara  post  nuuteru  quam  in  vit 
Divinaeque  potestatis: 
Qu;te   naturam  dum  transcen 

dunt, 
Argumenta  clara  reddunt 
Huius  viri  sanctitaf 

10.  Vita  fuucti  reducutitur, 
Caeci,  claudi  reponuntur 
Ad  inembrorum  offir 
Surdi,  muti  restaurantur, 
Aegri  cuucti  liberantur 
Per  ipsius  suffragia. 

11.  Gaude  felix  Valentia, 
Divina  providentia 
Tanto  ootata  filio: 
Sed  tu  rtagis,  Britannia 
Ingenti  plaude  gloria, 
Quod  tuo  sit  in  gremio. 

12.  0  Vincenti  gloriose, 
Nos  exaudi,  nos  confove 
Pro  tua  elementia: 
Fac  sanctis  tuis  precibus, 
Ut  detur  iu  coelestibus 
Aeterna  frui  gloria. 

aut:  Hs.  zu  St.  Gallen  No.  546  (Brand 


74  h    De  $.  Vito  mariyre. 
(Gcb.  mu  Masara  in  Sicitien,  gesl  303,  verehrt  am  15.  Juni) 

Beati  martyrio  Viti  dies  celebris 
llluxit  exoptata  devotione  maxiina, 
Glorificanda  nobis  caoticis  spiritualibus. 
Iste  est  Vitus,  puer  itle  inclytus, 


-    501    — 


Stenimate  claro  ortus,  sed  incredulo, 

Qui  pucr  adhac  tener  cunctis  munrii  deliciis 

Pro  Csristo  abremmtiavit,  seque  illi  obtulit. 

Hic  septem  annormn  cum  esset,  Cbristum  constanti  pectore 

Fatctur  pro  mundi  totius  redemtione  positum. 
10.  Quibus  pater  auditis  ingernuit  atque  dissuadet. 

Quod  cum  verbis  non  posset,  conatur  fanc  verberibus. 

Adductus  Valeriano,  inquit  promptus  sancto  mutari  ad  proposito. 

lubctur  caedi  tiagellis,  sed  caedeiitium  protiuus  arefiunt  bracbia, 

Praeses  etiam  languente  manu  orat  openi,  quam  mox  confort  omuibus. 
15.  Patri  oculos,  angeli  visu  excaecatos,  natus  sanctus  reddidit. 

Angelo  duce,  Christo  iubente,  ivit  per  maria. 

Hinc  revocatus  daemoncm  regis  fugat  filio. 

Iu  carceris  positum  claustris  visitat  Christua  ipse  puerum. 

Angelicus  pariter  chorus  concinit;  benedictus  domiuus. 
20.  Leo  ad  devorandum  missus  corruit  supplex  ante  pedes  martyris. 

Intactus  de  cumino  exit,  resina  quod  fervebat,  pice,  oleo. 

Hinc  cum  Modesto  atque  Crescentia 

Christo  spiritum,  caesus  ferrea  catasta,  beatum  reddidit. 

lpsum  precibus  exoremus  seduli»  ut  nos  domino  cum  aociis  coramendet 
25.  Et  perennis  gloriae  requirat  nobis  vitam  et  palmam.  Amen. 

a.  Text  Morel  No.  564.  S.323  aus:  Bs.  xu  St.  Galhn  No.  646  (Brander), 
Bl  3G8,  mit  Melodic  (A).  —  Miss.  B*«iL  1510  (B). 

b.  Lesarten.  1.  Sancii  m.  B.  —  8.  spirital.  B.  —  6.  lenocimia  ftir  del. 
B.  —  9.  reilempt.  B,  —  12.  Val.  oequit  penitus  sancto  B.  —  14.,  Preres  et  B. 
—  15.  Patris  B,  —  16,  it  TrinacriaTn  B.  —  2L  res.  quae  ferv.  B.  —  23.  teniui 
ferrea  cathastra  B,  —  24.  sedulis  B.  —  25.  perhonnis  .  .  palm.  et  vit.  B. 


742,    De  $.  Vito. 


1*  Vito  plaudat  omnis  aetas 

Et  pro  Vito  kudes  htetaa 

Christo  solvant  omuia: 

Hic  a  vera  vita  Vitus 

Nullos  mortis  agena  ritus 

Puer  pueritia. 
2.  More,  gestu  transeendebat, 

Cum  pro  Christo,  queiu  coiebat, 

Mundi  sprevit  gaudia : 

Dulces  patris  sprevit  sinus 

Laudes,  iocos  nihilominus 

Vana  censens  omnia. 
S.  Hic  in  brevi  consuminatus, 

Infaos  ct  vix  abkctatus 

Puer  egit  senia; 

Pater  eius,  hoc  audito, 

Hunc  snhiiuci  cursu  cito 

lubet  ad  tiagitia. 
4*  Post  flagella  bkndimentis 

Ebkmiitur,  sed  tonnentis 

Queri  constautia 


Plus  elegit  contorqueri, 
Quam  iniquam  persuaderi 
1'atris  ab  astutia. 

5.  Tandem  praeses  huic  rumori 
Praebens  aures,  Vitum  mori 
Censet  de  iustitia: 

Si  non  esset  defereodum 
Eius  patri,  et  parceudum 
Vito  patris  gratia. 

6.  Hyks  ergo  deiirehensus 
Et  pro  Vito  reprehensus 
Vitae  narrat  gaudia: 
Verba  patris,  dixit,  audi 
Honoraudis  dis  obaudi, 
Offer  sacriticial 

7.  Cogit  poenis  rex  iratus, 
Suadet  pater  desolatus 
Tota  cum  familia: 

Sed  nec  Vitum  deterrebat 
Regis  ira,  nec  movebat 
Meute  pater  anxia. 


—    502    — 


8.  Ciira  in  poenis  victor  starct 

9.  Vitus  puer  in  aetate 

Et  pro  Christo  vitaia  daret 

Senes  vicit  gruvitute, 

Viva  fuctus  liostia: 

Ficiei  conatutia: 

0  iiiirauduin  bellatorem, 

Ergo  Vituin  unploremus 

0  stupendum  hunc  victorem 

Nus,  qui  Vito  deferenius 

0  wira  vieturiu ! 

Vota  spiritalia, 
TJt  per  ipsuin  coronemur, 
Quam  a  nobis  nou  meremur, 
Sempiterna  gloria. 

Text.    Daniel  II,  223  ex  Act. 

Smct.  Iun.   Tora.  II.    p.  1023:    „Ex  Mia 

Cracovieusi,"  —  Steht  auch  im  Cod 

S.  Q±ll  tfo.  64(5  (Brauder). 

743. 

De  s.  Vito. 

L  Christum  supplici  omnes  corde  precemur,  superna  qui  de  sede  Deua 
venit  in  niundum  hunc,  vjrginis  ex  alvo  procedens  homo  genitua. 

2.  Quique  cruore  suo  mundum  redemit,  inferna  praedans,  redivivus 

surrexit. 

3,  Itaque  ipse  supernorum  scandens  manet  cum  patre. 

4«  Deintie  misit  sanctum  sihi  coactenmm  spiritum,  ut  mentes  fidelium 
sua  infusione  emundet. 

5.  Cuius  tu  virtute  vitae  fulges  illustratus  etiam. 

6.  Nam  tormenta  tenero  corpore  adhuc  superas,  multa  atque  diversa  ab 

ipsis  tibi  imposita. 

7.  Manus  iu  te  iniecerunt,  ultione  Christi  statim  aride  facesserunt 

8.  Pater  te  cum  angetis  orantein  tunc  videns  lumen  oculorum  perdidit 

9.  Et  deducitur  ad  gcnua  filii  pater  eaecus,  ltunen  postubms, 

10.  Qui  imposita  cum  signo  crucis  manu  visuni,  queui  amisit,  recepit. 

11.  Admonitusque  ab  angelo  trans  lnare  venisti,  ubi  tyrannus  Cacsar 

multas  poenas  tibi  irrogat. 

12.  In  ollam  missus  es  ferventein,  lavaclirura  lavans  sabana  poscis, 

13.  Leonem  feroceni  bestiam  mitigans  ut  aguum  mansuetum. 

14.  Ergo  poenis  devictis  gaudens  victor  in  pace  reddis  Deo  spiritum. 

15.  Tecumquc  Modestus  atque  Crescentia  triumphantes  gaudcnt  praemio, 

16.  Tuque  omuibus  virtutibus  sanctis  in  coelis  fulges,  ac  sanctorum  con- 

sortiis  adunutus  martyrum. 

17.  Ipse  hodie  famulorum  preces  suscipe  clemens,  intercedens,  ut  sancta 

ac  benigna  triniias  nos  stto  paradiso  restauret.  Amen. 

TexL    Miss.  Prag.  1507.    Die  Abschrift  verdanke  ich  &.  Has*k,  —  Daaiel 
II,  174  hat  die  erste  Zeile. 


744.    De  s,  Wenccjsflao  rege  Bohemiae  martyre. 
(Geb.  908,  gest  25.  Sejpt.  936,  verehrt  Sft.  SepU) 

%  Flos  de  spina  procreatus, 
Wencezlaus  matre  natus 
Nobili,  sed  pessima: 
Patrem  sanctum  imitatus 
Christum  puer  lucrum  ratus 
lndole  saactissima. 


1.  Dulce  melos  cum  concentu 
Modulemur  iu  conventu 
Totius  ecciesiae: 
Veneremur  sub  obtentu 
Gratiae,  vitae  proveutu 
Putronum  Bohemiae. 


-    603     - 


egem  zelat  ut  Helyas, 
Verbi  dtix  ut  Isayas 
Gentis  pellens  tenebras: 
Hic  secundus  Anatii 
Futurarum  nt  Abdyas 
Rerum  pandit  latebraa. 
4.  Quos  Christo  regeneravit, 
Hos  verbo  ciboque  pavit, 
Propago  fidelium: 
Regi  Uhristo  militavit 
Dux  insignis,  liberavit 
Pueros  gentilium. 
Li^na  defert  cgetiorum, 
Usui  mysteriortim 
Se  servuni  exhibuit: 
Dum  ex  manibus  suorum 
Mustura,  hostias^  laborum 
Altaribus  praebuit. 
0  res  mira,  res  praeclara, 
Frons  ducis  fit  crucis  ara, 
Dei  fulgens  lumiue: 
Dux  culp^tur  mora  cara, 
Caesar  surgit  cruce  rara 


7.  lacob  eaiictum  repraesentat 
Wenceslaus,  dum  frequcntat 
Tempia  nocte  pedibus: 
Nudis  terras  hic  eruentat, 
Cuius  fidem  dira  tentat 
Mater  multis  vicibus. 

8.  Ut  convivet,  invitatur 
Dux  a  fratrc,  sic  paratur 
Wenzlao  martyTiimi: 
Laudes  Dei  duni  rimatur 
Nocte,  sanctus  vulneratur 
Et  fit  fratricidium. 

9.  Liinen  templi  petit  iaesus, 
Commendatum  Christus  lesus 
Fert  in  coelos  spiritum : 
Martyr  sanctus  ut  est  caesus, 
Fit  agni  paschalis  esus 
Honor,  gemma  militutn. 

10,  Lux,  medela  peccatorum, 
Salus  aegris,  oppresaorum 
Verum  patrocinutm: 
Suscitator  niortuuruin 
Nos  ad  culmen  beatorum 
Duc  post  hoc  exilium. 

*u  Admont  No.  1\1.  14,  Jahrh. 


Visa  quasi  numine. 

a.  Text,    Mone  No.  1208  (3,  559)  aus:  Hs. 
—  DdLoiet  V,  310  hat  den  Text  aus  Mone, 

b.  Lesarten.  6,  1.  Res  miranda  praec.  Hs,  —  6,  5.  tmee  Hs,  —  7,  5* 
temptat  Hs.  —  8,  3.  Weneeztao  Hs.  —  9,  6.  et  gem.  Hs,  —  10,  1.  Dux  Hs. 

c.  Bemerk,  6.  „Cum  in  Germaniam  profectus  esset,  imperator  conspectis 
duobtis  angelis  atirea  cntce  ad  se  acccdeniem  ornaotibLU  e  solio  prosilieos 
brachiis  excepit.4*    Breviar.  Rom. 


745*    De  s.  Wenceslao. 


1.  Christe,  tui  praeclari  militis  Wenceslai  coleotes  solempnia  adiuvemur 

tua  semper  gratia, 

2.  Ut  eius  exemplo  continue  inhaerendo  morum  atque  vitae  placeamus 

puritate. 

3.  Hic  summus  ecclesiae  gentis  Bohemiae  martyrii  fulgida  donatur 

gratia, 

4.  Dum  matutinum  tibi»  Christe,  pergit  obsequium  solvere  debitum, 

5.  Illum  germanus,  bonis  eius  invidens  actibus,  prostravit  pallidus. 

6.  Quem  protinus  caroeis  Bolutum  vinculis  coronas  victoriao  decorans 
hooie. 

7.  Nam  ioter  plures  coelorum  mansiones,  quas  primitus  credulis  parasti 
populis, 

8.  Concivem  tui  victoris  Abel  iusti  hunc  martyrem  optime  collocas, 
doinine, 

9.  Quo  nunc  praeiudicio  laetus  in  consortio 
10.  Nos  tibi  sedulus  commendet  precibus  iugiter  Wenceslaus,  oramus. 


—    504     — 

n,  Tcxt.    Mon<?  No.  1207  (3f  657) 

1  Admont,  No.  703.  25.Jahrh. 

—  Dauiel  hat  II,  174    die   1.  Zeilc 

dem  Miss,  Prag.  1507    und  Vf  157   den 

Text  mu  M                 *eht  auch  im  CotL 

S.  GalL  No,  54ti  (Brander). 

b.  Lesarten.    9.  in  fehlt  der  JSs. 

sedulis  Hs.    ftgegen  den  Reim*"    Mone. 

c.  Bemerk.     Veber   das   lihythmische  etc.   spriclU   Bartsch  S.  26.  56.  90. 
90.  13Z 

74G.    De  s.  Wilhehno  abbate. 

(Geb.  in   Piemont,   gest,   als   Abt   von 

Mimte   vergine   25.  Jttni  1112,    verehrt 

25.  Juni.) 

1.  Super  flumen  Babylonis 

7.  Sarason  fortis  tu  fuisti, 

Ploraus  sedet  Salumonis 

Caput  Dagon  praecidisti 

Sponsa,  silent  organa: 

Super  liminaria : 

Quia  venit,  surgat  illa, 

Draconis  caput  trivisti 

Concrepcnt  silvarum  ligna 

Et  Golyam  peremisti 

In  hae  die  onmia. 

Vita  heremitica 

2.  Willihelmus  noster  pater, 

8.  Gfferebas  ut  Abel, 

Quam  produxit  Eva  mater, 

Luctabaris  in  Bethel, 

Pr«»les  nuuc  iuvigilet: 

Servisti  Iacob  pro  RacheL, 

Bene  psallat  sapienter 

Refutata  lesabel, 

Cor  cum  voee,  sic  frequenter 

Castitate  Daniel 

Ne  in  laude  dissonet. 

Fis  illaesus  ut  Mizahel. 

3.  Deum  laudet  ooster  chorus, 

9.  Quaeris  non  ioter  parentes, 

Lande  dignus  qui  est  solus 

(lautaris  fugientes 

Et  omni  laude  digaior: 

Domum,  notos,  patriam,) 

Eruetet  laudaus  Dei  donum 

Regem  regum,  quem  ainasti, 

In  palrono  vcrbuin  honum 

Dei  nutu  tu  intrasti 

Vita,  lingua,  mens  et  cor. 

Vallem  Rodis  horridam. 

4.  M&rdochaeus  honoratur, 

10.  0  comes  Pjctaviae, 

Naaraau  lepra  mundatur 

More  regis  Ninive 

Et  Aman  suspenditwr: 

Poenitens  te  bumiliasti: 

Saccus  stola  commutatur, 

Ezechielis  prccibus, 

Sordens  caro  renovatur, 

Magdalenae  tletibus 

Zuchaei  frans  abolrtur. 

Effluens  vitam  prolongasti. 

5,  Arrha  stola  priiua  datur, 

11.  Ad  hanc  tuam,  bone  pater, 

In  bac  die  amplexatur, 

Singukris  ferus  aper 

Vitulus  occiditur: 

Ne  devastet  vineam, 

Agri  cultor  simonisat, 

Transfer  cito  de  Aegyptot 

Dum  ignorat,  quantum  amat, 

Pharaone  sutfucuto, 

Cui  plus  dimittitur. 

Ad  Dei  locaus  dexteramf 

6.  Gratum  fioreiu  inter  spinas, 

12.  Lbi  tinis  bouae  vitae, 

Bonuin  vinurn  ad  convivas 

Ad  quem  tendunt  heremitae; 

Novit  Deus  facere: 

Aeterna  societas, 

Haurit  aquas  mens  doloris, 

Splendor  lucis,  via  vitae, 

Quas  divinisat  saporis 

Pastor  bone,  mina  mite 

Pie  pater  hodie. 

Nos  ad  ogni  nuptias. 

a.  Text.    Mone  No.  1210  [t,  559)  t 

im:  Hs.  znKarlsruhe  o.N.  vomJ.lUO. 

BL  319.  mit  Mnaiknoten.   —   Daniel  V, 

2C0  hat  den  Text  aus  Mone,  aber  mit 

den  Lesarten  der  Us. 

b.  leiorten.    7,  4,  contmisti  H$.  —  8,  6.  ut  fehlt  der  H$.  —  10,2.  Qui 
more  Hs.  —  11,  3.  pastor  Hs.  —  12,  3,  aeteruaque  Hs. 

»c  Bemerk.    Ueber   das  Bhythmische  ctc>  spricht   Bartsch  &  177.  179, 
1 


747.    De  s.  Guiliehno  abbate. 


Iu  aeteruo  regno  vitae 
Supernoruoi  geuus  mite 
Laudis  cantet  modulis : 
Chorus  noster  colat  rite 
Sancti  festum  Coenobitae 
Guileluii  nobilis. 

Qui  Lombarda  gente  natus, 
lam  parentibus  orbatua 
Est  a  pueritia: 
A  malignis  revocatus 
Suernit  mundum  et  reatus, 
Sitieus  coelestia. 

Pedes  nudus,  unica 
Tantmn  tectus  tuuica 
Pro  religione 

Visitavit  limina 
Sanctorum,  ct  crimina 
Vicit  in  agone. 

4.  Caritate  faber,  sospes 
Sancti  prcce,  struxit  bospes 
Binos  ferri  circulos: 
Qui  cingautveutrem  et  pectus 
Sancti,  cuius  erat  lectus 
Terra  propter  aemulos. 

5.  Potus  aqua,  cibus  pauis 
Huius  erat,  de  Melphanis 
Idiotam  docuit: 

Iq  soliculo  castello 
Caeco  patiens  misello 
Luinina  restituit. 


6,  In  monte  Virgilii 
Magui  vir  consilii 

Ecclesiam  struxit: 
Lupus  devorat  errantem 
Asellum  et  pascentera, 
Inde  huius  opus  explet, 
Urso  Sanctus  imperat, 
Nec  ad  fontem  properat^ 
Quem  prius  destruxit. 

7.  Sibi  Christus  in  Laceno 
Corporali  visu  pleno, 
Quem  orabat,  patuit: 

Ad  laudein  Regis  cunctorum 

Doinum  Fratrum  et  Sororum 

In  Guleto  statuit. 
8*  Suam  praesciens  qui  mortem 

Monialium  cohortem 

Sacra  docens  monuit: 

Et  miraculis  infandis 

Factus  vir  virtutis  grandis 

Coeli  regua  petiit 
9.  Ergo  precemur  grandibus 

Guilielmum  cum  precibus 

Anachoritam, 

Ut  suis  nobis  meritis 

Sit  rectitudo  tramitis 

Iam  ad  vitam. 
10.  Guilelme,  Pater  care, 

Pro  nubis  Deum  precare 

Proce  semper  sedula. 

Abbatissuin  et  Conventum 

Regnum  ducat  ad  potentum 

Sulvandos  per  saecula.  Ainen. 


Text. 

retuato.1 


Daniel  II,  249  ex  Act.  Sanct.  lun.  Tom.  V.  p.  113:  „Ei  officio  eiui 


748, 


De  8.  Wtllibaldo  confmore  et  pontificc. 

(Oeb.   704  i«4   Southampton,   Bischof  in  Eichstddt,   gest.   7,  JM  T8$t   terehrt 

4.  Juli.J 

L  Fulget  dies  praeclarus,  cunctis  memorandus  seculis, 

2.  Mansura  quo  Sanctus  sui  laboris  praemia 

3.  Willibaldus  intrat,  aulae  coelestis  municeps. 


500    - 

4.  Nam  reginn  Rex  Christus  terra  luce  hodierna,  corporis 

5.  Eductum  de  daustris,  supernis  associavit  civibus, 

6.  Laboribus  pluriniis  quamvis  esset  affectus  nimium, 

7.  Pro  oihilo  hos  habuit,  bonoruin  futurorum  couscius. 

8.  Hunc  Atiglia  natum,  angelis  attitulat. 

9.  Hic  Spiritu  sancto  afflatus,  dum  vagiret  in  cunabulis,  hostiam, 

10.  Renuncians  pompis  oinnibus  diaboli, 

11.  Et  coelibem  vjtam  ducturus,  se  Domino  velut  agniculum  immolat. 

12.  Transcursa  infantia,  cum  tribuiihus  mox  se  eripuit  patria. 

13*  Nunc  Roraam,  et  Hiero-circum  plurima  loca  iimserat  Solymam; 

14.  Hic  rura  postquam  peragrat  tnmsmarina,  quae  factus  horao  Jesus 

Christus  canialibus  ipse  obamhulavit  pedibus. 

15.  Prospexit  tandem  Dominus  peregrinttm  talem  pluribus  profuturum: 

nos  proprias  illi  coinmisit  oviculas. 

16.  Has  vigil  et  bonns  pastor  uberrimis  pavit  et  satiavit  pascuie. 

17.  Et  florida  poli  securus  scaudit;  virtutiim  insignia  suis  distribueas. 

18.  Ortu  illius,  o  Christe,  a  peccauiinummonstris  nos  tueri  velis. 

a.  Te xt  Dtniel  N,  156  ex  Act,  Sanct,  Iul  Tom,  11  p.  499:  „Ex  antlquo 
Mibb.  Eichstedtenti".  Fortasse  Proaa  iam  taeculo  priori  confccta  eat  (AK  — 
Miss.  BasiL  1610  (B). 

b*  Lesarten.    1.  c.  veneratKliia  B,    —    4.  rex  regum  ,  -  tetro  1.  B,  —  ! 
clauitro  B.  —  13.  Nuuc  et  Romam  bier.  .  solimam  B,  —  14.  Hinc  ,  .  obambuhtf 
B.  —  16.  saciat.  —  17.  florida  polt  regna  sec.  B.  —  18.  besser  Oratu. 

c.  Bcrncrk*  nGch6rt  als  reimtose  Scvuen*  in  cine  frtihere  ZeiL"  BartBch 
&  230. 


749.    Be  *.  Wilhbrordo  episcopo. 

(Geb.  657  in  Northumbrien,  VcrkUndcr   des  Chrifitcnthutne  in  Friesland,  gcst 
7.  Nov.  739,  verehrt  7.  Nov.) 

(Auctor  est  Berno  abbas.) 

1.  Laudes  Christo  die  nunc  isto  celebrent  omnes  ubique  fideles  magno 

tripudio 

2.  Ob  venerationem  patris  exiniii  sancti  Willibrordi. 

3.  Hunc  coelitus  delapsa  cnitens  notavit  luna, 

4.  Qnae  eius  matri  visa  est  per  coeleste  horama. 
6.  Hinc  velut  sidus  clarissimum  sui  iubaris  radium  per  mundi  sparserat 

circulum, 

6.  Dum  tetricas  pcccati  tenebras,  cordi  hominum  iusitas,  verbi  splen* 

dore  fugaverut. 

7.  Hoc  gens  Brittonum  atque  Hibernia  cum  omni  Fresia, 

8.  Hocque  testantur  Franci  et  Germani,  Gallorum  populi, 

9.  Nec  iuclita  iguoravit  huuc  urbs  Romula,  etsi  potens  mundi  domina, 

10.  AngeLico  quando  praesul  doctus  oraclo  illum  subsecravit  domiuo. 

11.  Dehinc  fidei  fervore  succensus  aras  daemonum  fregit  providus, 

12.  Gladii  ictus  attigit  ipsius  caput  aliquid,  sed  non  nocuit. 

13.  Nam  lympha  suae  preci  tradita  iam  multorum  agmina  potavit  in 

arida, 

14.  Tum  vini  auxit  satis  pocula,  infirtnis  per  plurima  contulit  subsidia. 


—    507    — 


. 


Hic  hodie  verus  Israhelita  Aegypti  tenebras  evasit,  vicini  auctua 
spoliis, 

6,  Et  venieus  cum  lucro  fideliter  audire  meruit  gratanter:  euge,  iotra 
feliciter  I 

17,  Eia  nunc,  devoti,  quem  rogitemus  cuncti  ore,  corde  psallentes  ac 

dicentes : 

18,  Nos  tui  qui  festa  colimus  mente  pia,  o  clemens,  clementer  adiuva 
semper. 

a.  Text.    Mone  No,  1215  [3t  562)  aus:  He.  su  St.GaUen  No.  546  (Brander) 
203.  15.  Jahrh.  mit  dcr  Melodic  und  dem  Beisatsc:  b.  Notkeri  sequeutia.   — 

Dauiel  V,  117  hat  denselbin  TexL 

b.  Lcsartcn.    4.  eat  fehlt  der  Hs.  —  8,  Hoc  Rs. 
c  Bcmerk.    Nach  Schubiger  S.  84  ist  Berno  der  Vcrfasser. 


750,    De  s.  Wolfgango  episcopo. 
dem  gr&fl*  GcxcMecht  von  PfulHngen  in  Schwaben,   gcst.   als  Bischof  von 


Regensburg  31.  Qkt. 

In  Wolfgangi 
Canamus  honorem  Christo 
Dulce  melos, 
Dignus  pangi 
Conscendit  in  die  isto 
Praesul  coelos. 

2,  Qui  nascens  ex  Suevia 
Huius  mundi  levia 
Puer  sprevit: 
Mox  excellens  artibus 
In  remotis  partibus 
Fam&  crevit. 


994,  verchrt  31 
4 


m.) 


6, 


Demum  in  Pannonia 

Fidei  praecouia 

Frustra  serit: 

Katisbona  praesulem, 

Caesar  facit  exiilem, 

Dum  non  quaerit. 

Hic  errata  corrigit, 

Lapsis  manum  porrigit, 

Deus  illum  dirigit 

Prosperando: 

Gregem  Christi  pastibus 

Fovet  sioe  fastibus, 

Hostis  obstat  astibus 

Vigilando. 

Fraudis  haereticae 

Victor  prophelice 

Multa  praedixit  mirifice. 

Coelo  ctans  spiritum 

Post  iogens  meritum 

Gregem  defeudat  nuuc  creditum. 

Hs.su  St.Galten  No.  646  (Brander) 

f.  6$ 


3.  Post  scholae  regimen 
Cogitur  ad  culmen 
Decanatus : 

Sed  asperuens  saecu!umT 
Fit  in  claustro  speculum 
Monachatus. 

a.  Text.    Mone  No.  1214  (8,  563)  aus: 
f.  197.  15.  Jahrh.  mit  dcr  Mehdic  (A).    Sacriftcalc  itinerantium  von  1531. 
(B).  —  Daniel  V,  108  aus  A. 

b.  Lesartcn.    1,  2.  honore  B.  —  2,  1.  besscr  natus.  M.  —  3,  1.  scholarum 
AB.     P.  scholarum  regimen  Cog.  ad  columeo.  Dan,  —  3,  6.  tnonacfaorum  A. 

751.    De  s.  Adelheide  imperatrice. 
(Tochter  dcs  Kdnigs  Jtudolf  II.  vonBurgund}  gest.  26.  Des.999,  vtrchrt  19.  Det.) 

1.  Laudes  cgregias  clerus  omnis  canat,  et  turba  popularis  favorem  diei 

praebeat. 

— 


—    508    — 

3.  Praeseutem  vitam  cnmmutans  perhenni  gloria. 

4.  Quae  culmine  imperii  penlita  secularem  sprevit  gloriam. 

5.  Et  conterens  illecebras  Domino  se  mactavit  vivam  hostiain. 

6.  Haec  Pauli  dogmata  sequens  permansit  vidua  vera, 

7.  Activae  vitae  uperaui  tribuit  nec  minus  speculativae. 

8.  Summa  nummorum  nuniero  paoperum  concrevit  meritis  eius. 

9.  Construcns  et  rcstaurans  plura  cenobia 

10.  Opibus  ornatu  quae  fecerat  inclita. 

11.  Miris  virtutibus  fulserat, 

12.  Sacer  quas  tumulus  renovat 

13.  Nos  ergo  flagitamus  eius  raeritis  semper  tueri. 
Tcxt.    Miss,  Basil.  1510. 


752.    De  s.  Afra  martyre. 

(Qeb.  mu  Augsburg,  gest.  7.  Aug.  304%  verehrt  7.  Aug.) 

(Auetor  est  Notker  Balbulus.) 

1.  Laudes  Deo  perenni 

2.  Auctori  redeinptionis,  nostra  praesultet  nunc  harmonia. 

3.  Qui  vult  omnes  salvos  esse,  nullum  fraudans  sua  ciementia. 

4.  Huius  ipse  diei  nobis  consecravit  sancta  praeconia, 

5.  Mundans  vas  ad  spiritalia,  quod  replebat  inimicitia, 

6.  Mutado  dextrae  placida  cuius  apparebat  in  beata  Afra, 

7.  Quam  sordibus  erutam  fecerat  munda  sibi  offerre  thymiamata,  carnis 

ac  suae  sacrihcia. 

8.  Quara  de  luto  aumptam  coclestia  fecit  calcare  pedibus  lilia, 

9.  Et  cum  candidulis  virginibus  fecit  habere  regni  consortia. 
10.  Huius  obtentu  nostra  tergat  pius  delicta. 

a.  Text.    Mone  No.  764  (3,  169)  aus:  Hs.   des  13.  Jahrh.   im  KarUruhtr 
Archiv.    Daniel  V,  ?3  hat  den  Anfatig  aus  Cod.  S.  Gall.  No.  646  (Brander). 

b.  Lesarten.    6.  dexterae  Hs. 

c.  Bemcrk.    Ueber  das  Rhvthmische  ctc.  spricht  BartBch  S.  2$.  17.  24.  39. 
U.  46.  99.  134. 


753.    In  festo  $.  Afrae. 

1.  Grates  Deo  et  honor  sint  per  saecula, 

2.  Qui  in  sanctis  suis  facit  njirabilia, 

3.  Cuius  ab  aeterno  et  ab  antiquis  ordinata  sapientia 

4.  Ovis  perdita  wisericorditer  est  inventa 

5.  Et  diligenter  domo  eversa  reperta  est  drachma  decima 
6*  In  beatissima  Dei  martyre  Afra. 

7.  Hodie  cuiusdam  et  vere  singularis,  immo  coelestis  hominis  filia 

8.  Accepta,  sed  dissipata  naturae  et  rationis  substantia, 

9.  Vivendo  luxuriosc,  sollemniter  revertitur  de  regione  longinqua. 

10.  Hodie  eadem  pulcherrima  tilia  populi  sui  et  domus  patris  oblita, 

11.  Flamtua  saucti  spiritus  iniciata,  sed  igne  materiali  consummuta, 


—    509    - 

2.  Aurem  cordis  ad  fidem  inclinaverat, 

13.  Et  iam  intus  praegustando  dextros  amplexus  viderat, 

14,  Quod  rei  speeiein  eius  concupierat. 
IV  Nam  illa  Sunamitis  et  filia  audierat, 

16.  Quia  coelestia  pater  illam,  ut  reverteretur,  revocaverat 

17.  Sancto  igitur  Narcisso  illi  praedicante  statim  ad  raensam  patris  rediit. 

18.  Et  civem  Ulum,  cui  male  adhaesit,  deseruit. 

19.  Etquae  centum  cados  olei  doiniiio  suo  reddere  debuit; 

20.  Accepta  cautione  sacranientoruni  suorum  scripsit  sibi  quinquaginta 

et  promeruit  esse  tili.u 

21.  Sic  nmlti  in  retroacti*  aetatibus  rediere  a  suis  erratibus. 

22.  Sic  Maria  Magdakttft,  sic  inulier  illa  Cananaea, 

23.  Et  Petrus,  postquam  Cbristum  negavorat,  rediiL 

24.  Et  Paulus  Ohristi  voce  prostratus  resipuit. 

25.  Matthaeus  a  telonio  ipsius  patris  rediit  praeconio. 

26.  Ziichaeus  dat  diinidium  bonorum,  fraudein  redimit  in  quadruplnm. 

27.  Eodem  modo  divina  gratia  post  excessus  nostros  faciat  redire  nos  ad 

Cbristi  convivia 

28.  Tua  interventiune,  o  beatissima  Dei  martyr  Afra, 

a,  Texb  Mone  No.  767  (3*  172)  aus:  Hs.  zu  GraU  «/6.  12.  Jahrh.  mit 
Keumen  (A).  Ife.  eu  S*  Feter  in  SateLura  XII,  7,  12.  Jahrh  (B).  Hs.  xu  S.Oallen 
81.  p.  201.  13.  Jahrh.  mU  der  Melodie  (C).  Hs.  xu  Kveuxlivgen  hei  Kon* 
stat>xt  14.  Jahrh*  mit  der  Mehdii  'D).  —  Daniel  II,  176  hat  die  1.  Zeile  und 
V,  83  den  Tcrt  aus  Cod.  S,  Ga]l.  >'<\  646  (El  —  Neale  p.  159.  e  Miss.  Argen- 
tinensi  1520  (Fl  et  Ratisbon.  s.  a.  (G),  —  Steht  auch  in  Codd.  Eiusidl.  106. 
Rheiiirtii.  18.  saec.  X. 

h.  Lesarten.  1.  Dco  fehlt  A.  f»it  E.  —  2.  ferit  CD.  —  3.  ab  ant.  et  ab 
aet  Neale,  —  4.  perditas  A.  et  mis.  CDFG.  —  6.  Dei  fehlt  F.  —  7.  steht  in  C 
an  der  Stelle  von  10»  und  10  an  jener.   —   8.  Acc.  fehH  A.  —   9.  boI,  rediit  F, 

—  de  long.  reg.  A,  —  10.  pulchra  Mone,  alte  andern  p  Jcherrima.  —  populum 
suum  et  domum  Neale  domuni  BCD.  —  12.  Flammas  ,  .  et  igue  6.  —  mat. 
roncremata  A.  —  consumata  G*  consumpta  F.  —  12.  Aure  A.  Auditum  F. 
Neale.  —  iuclinavit  F.  —  sed  hm  .  .  dexteros  Neale.  —  14.  Quia  rex  F.  — 
concupiverut  .  .  audiverat.  Neale,  —  15.  Nam  et  D.     lam  illa  Canaamtis  Neale. 

—  eed  61.  ACG.  —  17.  iJ!a  F.  „quod  for>an  recte  se  habet.1*  ^>ale.  —  18,  fehlt 
B.  Sed  civ.  F.  Neale.  —  19.  Et  quura  Neale  —  MO.  »uor.  fehlt  Neale.  —  26  hat 
vur  C.  Dafiir  kat  Neale:  Zicchaeum  a  sycomoro  transiens  vidit  pietatis  oculo. 
F.  hnt:  Zacchaeus  dans  dimidium  bonorum  fraudem  reddidit  in  quadruplum.  — 
27.  Dei  gr.  Neale.  —  m.  sapientia  AB.  —  28.  interventioue  E.  Mone,  alle  andern 
tuo  iQtervetitu. 

c.  Bemerk.    Ueber  das  Rkythmischc  etc>  sprichi  Bartsch  S.  53.  6*8.  135. 


754,    De  8.  Afra  martyrt* 


.  Verbum  sapientiae 
Regem  regum  cloriae 
Luudarjt  Syon  filiae, 
Manu  qui  potentiae 
Vasa  contuineliae 
Vasa  facit  gratiae. 
2.  Oves  solitudims, 

Deformes  pastu  crimiriis, 


A  cultura  Veneris 
Suis  reportat  bumeris. 


Docet  pudiciciam, 
Format  ad  iusticiam 
Afrara  et  Hylariam 
Affines  et  familiam. 


—    510    — 


4*  Christe,  tibi  gloria 
In  Augusta  Recia 
Urbe  vere  regia ; 
Cessat  idolatria, 
Floret  tfaeosebia, 
Nova  fiunt  omuia. 

5.  Flos  Narcissus  germinat, 
Verbuin  vitae  seminat, 
Fide  meDtes  illuininat, 
Mortis  nocteni  terminat. 

6.  Regnum  Dei  patitur 
Vim  et  vi  dtripitur, 
Lnx  extincta  revertitur, 
Afrae  cor  accenditur. 

7.  Culpae  quaerit  veniam, 
Spes  inducit  gratiam, 
Se  per  poenitentiam 
Deo  libat  hostiam, 

8.  Hoc  exemplo  rapitur 
Matus  et  conteritur, 
Tota  domus  sequitur, 
Credit  et  convertitur. 

9.  Sathan,  furens  bestia, 
Claniat  cum  protervia, 
Tolli  cum  iniuria 
Sua  sibi  spolia. 

10.  Praesul  contra  dimicat, 
Armis  hostem  implicat, 
Disputat  sophistice, 
Ludit  syllogistice. 

11.  Confutatur  et  fugatur 
Inimicus  relegatur, 
Quera  occidat  draco  datur, 
Fontis  usus  liberatur. 

12.  Fervcns  in  meridie 
Sol  calore  gratiae, 
Discussa  caligine, 
Corda  replet  lumine. 

a.  TexL  Morel  No.  817.  S.  188. 
Bl  323  mit  der  Melodie  (A).  —  Miss.  i 
auch  in;  Ss.  mu  Munchen,  Clm.  39 14, 

b.  Lesarten.     \f  8.  laudent  A. 
0,  2,  Dirumpitur  A.  —  7,  3.  Saepe  A. 
tur  A.  —  11,  2.  InimieiB  A.  —  15,  2. 
21,  1.  Chr.  patris  A. 


14. 


15. 


13.  Consumraatis  omnibus, 
Coutiroiatis  ovibus, 
Virtutis  probatio 
Succedit  persecutio. 
Afra  comprehenditur, 
Tribunali  sistitur, 
Poeua  flammae  vindicis 
Aptatur  iussu  tudicis. 
Invicta  uon  vincitur, 
Tentator  non  fiectitur, 
Ad  mortem  arripitur» 
Flammis  et  incendiiur. 

16.  Mater  malis  nou  turbatur, 
Cum  puellis  immolatur, 
Ardet  carne,  spiritu: 
Ardet  corpus  et  purgatur, 
Ardet  et  inens,  ut  fruatur 
Deo  carnis  exitu. 

17.  pro  peccatis  ardet  hostia, 
Cura  puellis  mater,  filia 
Flagrant  ad  coelestia 
Meiite,  tide  socia. 

18.  In  occursum  Rachel  propera, 
Consolare,  luctum  tempera, 
Exue  cilicia 
Laetis  mala  tristia. 
0  Narcisse,  fons  eloquio, 
Flos  respirans  vitae  praemio, 
Princeps  privilegio 
Mortis  et  marryrio. 
Sulcans  corda  verbi  vomere 
Nos  fecisti  Deo  credere, 
Fac  nos  Deo  vivere 
Fide,  vcrbis,  opere. 
Cfariste,  pacis  iiostia 
Lux  et  iucib  gloria, 
Vitae  vivens  gratia 
Vis  ioformans  ojnnia, 
Fac  nos  frui  cum  beatis 
Tuae  vultu  maiestatis. 

aus:  Hs.  ru  St.Gallen  No.  546  (Brande 
Basil  1510  (B).  —  Steht  (nach  Mone  3,  170) 

12.  JahrK 
—  2,  4.  portat  A.  —  S,  2.  informat  B.  — 

—  8,  2.  Convertitur  A.  —  6f  4.  Contexi- 

Temputur  A.    —    18,  4.  L.  muu  A. 


19. 


20. 


21. 


io, 


—   511    — 


755.    De  $.  Afra  cum  sodalibus. 

1.  Gloriam  Deo  patri  cananius  et  filio,  simul  saacto  paraclito, 

2.  Qui  ab  arce  patris,  Deus  summus  et  humilis, 

3.  Missus  venit  niitis,  intrans  uteruin  virginis, 

4.  Ut  peccatores  sanaret  et  iustos  faeeret, 

5.  Ut  congregaret  dispersos,  liberans  perditos. 

6*  Quosdam  elegit  plebis  doctores  praefectos  et  ecclesiae  pastores, 

7.  Variis  signis  et  documentis  plurimis  qui  converterent  peccatores, 

8.  Proinittens  veniam  et  vitam  credeotibus  in  se  faorninibus, 
9*  Ut  regni  concives  coelestis  partieipes  essent  et  coosortes, 

10*  Peccantes  puoiens  delinquentes,  corrigens,  eraundans  poenitentes, 
errantes  condemnans,  fideles  quQsque  et  iustos  salvificans. 

11.  Qui  signis  reprobus  et  exemplia  virtutum  miraculis  instruxerat,  per 
verbuni  salutis  et  veritatis  incredulos  corrigit 

2.  De  quorum  collegio  confessor  almus  Narcissus  praesul  claruit. 

13.  Augustam  adiit  domum  iguorans  Afrae  et  introivit. 

14.  At  illa  gaudens  pru  auiatore  clcctum  praesulera  suscepit. 

15.  Sauctum   coguosceus,   plorans    et    geinens   pontificia   pedibus  se 

prostravit 

16.  At  pontifex,  ut  percepit,  Domino  pro  illa  preces  fudit 

17.  In  title  sacra  instruxit  eam,  sacro  fonte  et  abluit 

18.  Post  haec  Afra  exquiritur  miuis,  terroribus,  dolis  attentatur,  Chri- 

stianam  sese  protestatur. 

19.  Ad  idola  compellitur,  vincta  addueifcur,  iudici  praesentatur,  Christum 

corde  et  ore  fatetur, 

20.  Ignibus  viva  datur,  flammis  exuritur,  sicque  martyr  efficitur. 

21.  Spiritum  coelo  reddens,  Deum  benediceus,  aeterna  dona  possidet. 

22.  0  clemens  rector  polorum,  redemptor  et  cunctorum,  nobis  dona  prae- 
mia,  tibi  laus  et  gloria. 

*.  Text,  Mone  No.  766  (3,  171)  aus:  Hs.  *u  Pommersfelden  bei  Bamhergt 
o.  2926.  14.  Jalirh.  (A).  —  Miss.  Mogant.  1507  (B).  —  Baniel  V,  210  hat  den 
Tcxt  aus  Mone. 

h.  Lcsarten*  1.  eimul  /Or  aancto  B.  —  4  pec.  Balvaret  B.  —  5,  congr. 
disp.  AB  „gcgcn  den  Bcim<{  Mone»  der  u"igp.  congr.  hat.  —  6.  perfectos  B.  — 
7.  plurimis  AB  „gcgen  das  Vcrsmass"  Mone,  der  daftir  multis  hat.  —  10.  fid. 
quoque  B.  —  11.  instruxerat  AB,  mstruxit  Mone.  —  eorrigit  B.  corrigeret  A. 
correxit  Mone.  —  13.  So  AB,  qui  ad.  ad  dom.  Mone.  —  15.  agnosc.  B.  ponti* 
fitis  AB  ^aus  dem  folgcndtn  Vers  hierher  gesogen^  Mone,  dcr  dafur  eius  hai. 
~  16.  Et  B.  —  18.  attemptatur  A  „nach  der  Sclireibmg  des  MittelaltersK' 
Mone.  —  22.  tibi  sit  1.  B. 

c.  Bemerk.  Ueber  das  Bhuthmische  Mc.  tpricht  Bartsch  5.  106.  119. 
126.  133. 


756.     De  8. 


Domino  decantent  laudes 
Filiae  Syon  omnes, 
In  hac  uie  aolemni, 
In  qua  lugubri  modo 
Resnltat  ^audium, 
ReperU  Aflra. 


Afra  mariyre, 
2 


Haec  reonim  sentina 
Imioravit  divino, 
Narcissi  fletibus 
Lavit  scelus. 


8.  Qui  praesul  dectus, 

5.  Confitetur  patrem, 

Doctor  bonus  et  reetus, 

Prolem  et  spiritum  sanctum, 

Dum  fugit  mortis  edictum, 

Surmentis  cingitur» 

Afrae  subiens  tectum, 

Igue  crematur. 

4.  Obsecrat,  hortatur, 

Peccauiina  panduntur, 

6.  Te  rogantes  exaudi, 

Confessam  lavit  baptisraus, 

Afra,  victima  Christi, 

Correptam  trafait  iudex  scelera- 

Ut  uobis  gaudia 

tus. 

Dentur  aeterna. 

Text    Morel  No.  316.  S.  1B7  aus: 

Es.  mu  St  Gallen  Ko.  546  (Brander; 

Bl  35,  ohne  Melodie, 

757.    De  s.  Afra  martyre. 

1.  Botrus  Cypri  reflorescit, 

Agrum  diu  sterilem 

De  labrusca  palmes  crescit, 

Verbo  reddit  fertilem 

Germeu  aromaticum : 

Fructu  messis  rarae. 

Oleaster  tit  oliva, 

5.  Hostis  doleus  hinc  antiquus, 

Fit  de  luto  gemma  viva 

Eleetomni  iuiinicus, 

Iubar  fundeus  coelicnm. 

Prorumpens  Aegyptius, 

2,  Altrix  quondam  Veneria, 

Causam  suain  duui  defendit, 

Afra,  prisci  ^ceieris 

Malae  causae  poenas  pendit 

Errore  relicto, 

Quomodo  falsarius. 

Pcr  Narcissi  meritum 

6.  ln  abyssi  ne  lnergatur 

Omne  fugit  foetidum 

Fundum,  sancto  coarctatur 

Verbo  vitae  dicto. 

Praesulis  imperio, 

3.  Haec  labrusca  primitus 

Ut  autiquus  occidatur 

Fuit,  donec  spiritfis 

Draco.  sanctus  sed  culpatur 

Saucti  niadens  rore, 

Praesul  de  meudacio. 

Huc  quod  prius  aruit 

7.  pust  insiguis  martyr.  ignis 

Per  fidem  revjruit 

Fers  tormenta,  cuncta  tcnta 

Florido  cum  flore. 

Pro  fide  catholica : 

4.  0  sanctein  Agricolam, 

Tua  prece  nos  a  nece 

Qui  de  rtibo  violam 

Fac  securos  et  mansuros 

Facit  pullulare; 

In  quiete  coelical 

Text    Morel  Ko.  313.  S.  180  aus: 

Es.  mu  St  Qallen  Ko.  646   (Brmder) 

Bh  333,  mit  der  Melodie. 

758,    De  s.  Agathc 

t  virgine  et  mariyre. 

(Aui  Catanea  %n  Sicilien, 

gest.  251,  verehH  5.  FebrJ 

1.  Mens  stupescit, 

2.  Suffert  ictus^ 

Dum  patescit 

Et  afflictus, 

Agathae  martyrium: 

Et  ligni  supplicium ! 

Donat  minas 

Mamraa  torta 

Et  feminas 

Et  extorta 

Beputat  ficticium. 

Horrescit  flagitium. 

—    513    — 


0  quam  dura 

Fit  ustura 

Carbonum  ardentium : 

Ornat  funus 

Puer  unus 

Cum  turba  nobilium. 

Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1620. 


4.  Ergolaudes 
Pellant  fraudes 
Ei  famulantium: 
Nam  qui  corde 
Puro  sorde 
Poscit  beneficium, 
Sospes  regreditur. 


Amen. 


759.    De  s.  Agnete  virgine  et  tnartyre. 

(Oeb.  in  Romf  geet.  um  304,  verehrt  am  21.  Jan.) 

(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


1.  Aminemur  ad  agonem, 
Recolentes  passionem 
Gloriosae  virginis : 
Contrectantes  sacrum  florem, 
Respiremus  ad  odorem 
Respersae  dulcedinis. 

2.  Pulchra,  prudens  et  illustris 
Iam  duobus  Agnes  lustris 
Addebat  triennium : 
Proles  amat  hanc  praefecti, 
Sed  ad  eius  virgo  flecti 
Respuit  arbitrium. 

3.  Mira  vis  fidei, 
Mira  virginitas, 
Mira  virginei 
Cordis  integritas. 
Sic  Dei  filius 
Nutu  mirabili 

Se  mirabilius 

Prodit  in  fragili. 
i.  Languet  amans,  cubat  lecto, 

Languor  notus  fit  praefecto, 

Maturat  remedia : 

Offert  multa,  spondet  plura 

Periturus  peritura, 

Sed  vilescunt  omnia. 
*•  Nudam  prostituit 

Praeses  flagitiis, 

Quam  Christus  induit 

Comarum  fimbriis 

Stolaque  coelesti. 

Coelestis  nuncius 

Assistit  propius, 

Cella  libidinis 

Fit  locus  luminis, 

Turbantur  incesti. 

JTtftrtfn.  8#qi 


6.  Caecus  amans  indignatur 
Et  irrumpens  praefocatur 
A  maligno  spiritu : 
Luget  pater,  lugent  cuncti, 
Roma  nevit  pro  defuncti 
Iuvenis  interitu. 


Suscitatur  ab  Agnete, 
Turba  fremit  indiscrete, 
Rogum  parant  virgini : 
Rogus  ardens  reos  urit, 
In  furentes  flamma  furit 
Dans  honorem  numini. 


Grates  agens  salvatori 
Guttur  offert  haec  lictori, 
Nec  ad  horam  timet  mori 
Puritatisconscia: 
Agnes,  agni  salutaris 
Stans  ad  dextram,  gloriaris 
Et  parentes  consolaris 
Invitans  ad  gaudia. 


Ne  te  flerent  ut  defunctam, 
Iam  coelesti  sponso  iunctam 
His  sub  agni  forma  suam 
Rcvelavit  atque  tuam 
Virginalem  gloriam: 
Nos  ab  agno  salutari 
Non  permitte  separari, 
Cui  te  totam  consecrasti, 
Cuius  ope  tu  curasti 
Nobilem  Constantiam. 

33 


—    514    — 


10.  Vas  electum,  vas  honoris, 
Incorrupti  flos  odoris, 
Angelorum  grata  choris, 
Honestatis  et  pudoris 
Fonnam  praebes  saeculo : 


Palma  fruens  triumphali, 
Flore  vernans  virginali 
Nos  indignos  speciali 
Fac  sanctorum  generali 
Vel  subscribi  titulo.  Amen. 

a.  Text.    Daniel  II,  7G  ohne  Angdbe  derQuelle  ( A).  —  Ciichto r.  IV,  191  (B). 

b.  Lesarten.    5,  7.  As.  proprius  A.  —  7,  5.  Burit  A. 


760.    De  s.  Agnete. 


6. 


1 .  Laus  sit  regi  gloriae, 
Cuius  formam  gratiae 
Solis  splendor  obstupescit : 
In  hortos  ecclesiae 
Lilia  colligerc 
Tanquam  sponsusdumprocessit. 

2.  Ecce,  Agnes  invenitur, 
Et  inventa  colligitur 
Lilium  de  lilio : 
Annulo  cuius  munitur 
Et  in  sponsam  eligitur 
Regi  regis  filio. 

3.  Cuius  fervens  in  amore 
Spernit  mundum  cum  decore 
Blandimentis  nec  tormentis 
Non  mollita  iudicis : 
Cumque  mentis  in  fervore 
Sponsum  quaerit  sponsae  niore, 
Spoliata  vestimentis 
Densis  latet  capillis. 

4.  Tunc  inducta  lupanari 
Cella  fulget  ut  solari 
Splendore  lucis  operta, 

a.  Text.    Mone  No.  773  (3,  178) 
Karlsruhe  No.  209.  Bl.  7.   14.  Jahrh. 

eu  Karhruhe  No.  10.  p.  29G.  14.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (B) 
lingen,  14.  Jahrh.  (C).  —  Danicl  II,  254  (D).  —  Neale  p.  93 
1513  (E).  —  Scq.  Dav.  1495  (F).  —  Miss.  Patav.  1491  (G),  Colon.  1604  (H). 
Mogunt.  1507  (I),  Prag.  1507  (K),  Basil.  1510  (L).  —  Adelph.  23  (M).  Torr. 
(N).  —  Wackernagel  I,  195  aus:  Miss.  Mog.  1482  (0),  Mog.  1497  (P).  —  Sttht 
auch  in:  Cod.  S.  Gall.  No.  546  (Brander).  Cod.  Vind.  (Denifi:  Codd.  theolog. 
Vind.  II,  1.  p.  887). 

b.  Lesarten.  1,  1.  Laus  sit  tibi  reg.  gl.  OP.  —  1,  2.  forma  C.  —  1,  4. 
hortis  L.  ortos  IOP.  —  2,  6.  Regi  regum  HM.  —  2,  6—6  stehen  in  C  an  Bteti* 
von  2.  2—4,  ebenso  3,  6  nn  3,  2  und  dieser  an  3,  6.   —  3,  2.  Mnnd.  sp.  D.  — 

3,  4.  Emollita  ADOP.    —    4,  1.  Nunc  C.    —    4,  2.  Cellula  fulget  boI.  IOP.  - 

4,  3.  luc.  copia  ADOP.  luc.  cooperta  ACL.  —  4,  4.  confortari  D.  —  6,  6.  qnam 
C.  A  quo  HM.  —  5,  6.  Pl.  huic  EIOP.  —  6,  7.  Agnam  F.  Agnen  magnam  C 
Agnen  mag.  E.  —  6,  2.  Nec  agnam  F.  Et  agnem  I.  Et  Agnem  nec  flamnu 
laed.  E.    Et  agne  L.    Nec  agnam  nec  1.  M.  —  6,  8.  E.  oris  ADOP.    E.      ' 


Ab  angelo  consolari 
Meruit  atque  velari 
Cyclade  auro  contexta. 
Illic  virgo  ne  tangatur 
Impudicus  suffocatur, 
Pro  quo  Agnes  dum  precatur 
Reviviscit  iuvenis: 
Pcr  quem  Christus  dum  laudatur, 
Plebs  hinc  furens  indignatur, 
Agnem  magam  protestatur 
Tradens  hanc  incendiis. 
Sed  ignis  obstupens  cedit, 
Nec  Agnem  nec  lanam  laedit, 
Eius  floris  et  pudoris 
Non  ferens  potentiam : 
Cuius  guttur  ensis  caedit, 
Mortique  vita  succedit. 
Ecce,  vidit  quod  cupivit 
Per  sponsi  clementiam. 
7.  Ergo  postquam  sic  triumphat 
Virgo  martjT  gaudens  intrat 
Sui  sponsi  thalamum : 
Apud  quem  nunc  intercedat, 
Ut  coeli  nobis  concedat 
Intrare  palatium. 
aus:  Antiphonarium  von  Beichenau  m 
mit  dcr  Melodie  (A).    Hs.  von  S.  Peter 
~      Hs.  su  Kreu- 
e  Miss.  Mognnt 


—    615    — 

F.  —  6,  4.  Non  quaerens  G.  pudentiam  AL.    —    6,  5.  ensi  Neale  e  coniectur*. 

—  6,  7.  concupiv  £.  —  6,  8.  P.  dei  A.  praesentiam  D.  —  7,  1.  £.  p.  triumpha- 
bat  V.  M.  Bic  intrabat  Neale  e  coniectura.  —  Ergo  Christus  dum  triumphat  C 

—  7,  6.  nobifl  coeli  EOP. 


761.    De  $.  Agnete. 


1.  Agnus  Dei  collaudetur, 
Orbis  totus  collaetetur, 
Ut  festive  celebretur 
Agnetis  martyrium : 
Cantitas  congratuletur, 
Mens,  manus,  vox  incitetur, 
Omnis  aetas  veneretur 
Yirginis  praeconium. 

2.  Haec  est  Agnes  agna  Dei, 
Vas  fidei,  scala  spei, 
Canticum  huius  diei 

Et  laudis  materia: 
Habes  hoc,  quod  imiteris, 
Nec  minus  quod  admireris, 
Sed  si  rationem  quaeris, 
Fit  ex  Christi  gratia. 

3.  Ab  annis  infantiae 
Studet  innocentiae, 
Castrum  pudicitiae 
Servans  illibatum : 
Ipsi  stans  in  acie 
Pugnat  verbis  gratiae, 
Tyrannum  potentiae 
Spernens  dominatum. 

Tcxt.    Daniel  V,  230  ex  Misi. 
p.  882. 


4.  Ab  incesto  casta  concupiscitur, 
Spretus   in  lucem    impugnans 

moritur, 
Orat,  vita  redditur: 
Lupanari  denudata  trahitur, 
Fuso  crine  corpus  omne  tegitur, 
Luce  circumfunditur. 

5.  Forma,  robur,  scxus,  aetas, 
Ad  certandum  reddit  laetas 
Mentes  intuentium : 
Cum  uaturae  vincunt  metas, 
Constantes  servant  athletas, 
Ad  mortis  supplicium. 

6.  Salve  virgo,  martyr  alma, 
Quae  iam  cum  victrice  palma 
Transis  ad  coelestia: 
Agnes  agnum  imitaris, 
Et  ab  agno  coronaris, 
Sponsa  es  et  filia. 

7.  Audi  preces,  vide  vota, 
Quae  tibi  mente  devota 
Plebs  offertfidelium: 
Et  post  huius  vitae  statum 
Duc  nos  tecum  ad  optatum 
Sanctorum  consortium. 

Hafnienai.  Ecclesiologiat.  XCYIL  Ang.  1858. 


762.    In  fe&tivitate  8.  Agnetis. 


1.  Agnetis  solennio 
Psallat  cum  tripudio 
Virginalis  concio 
Nisu  toto : 

In  eius  martyrio 
Respondens  cum  gaudio 
Grates  Dei  filio 
Voce,  voto. 

2.  Agnes  virgo  nobilis, 
Virgo  venerabilis, 
Dulcis  et  amabilis, 
Virgomunda: 


Virgo  prudens,  humilis, 
Fidelis  et  stabilis, 
In  verbis  mirabilis 
Et  profunda. 
Sponsa  regis  gloriae, 
Tu  palmam  victoriae 
In  annis  infantiae 
Meruisti: 

Nunc  gaudes  in  requie 
Permanentis  curiae 
Coram  dulci  facie 
Iesu  Christi. 

83* 


—    516 


4.  Tu  patris  potentiae, 
Verbi  sapientiae, 
Spiritus  clementiae 
Cor  parasti : 
Dum  carnis  lasciviae 
Terreuae  fallaciae, 
Serpentis  astutiae 
Reluctasti. 
Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


5.  Agnes  agni  femina 
Nos  intus  illumina, 
Radices  extermina 
Peccatorum : 
Singularis  domina, 
Post  mundi  gravamina 
Transfer  nos  ad  agmina 
Beatorum.  Amen. 


763.    De  $.  Agnete  virgtne  et  martyre. 


1.  Agno  Dei  iubilemus, 

Per  quem  Agnes  transit  nemus 
Tenebrarum  saeculi: 
Annos  scindens  pubertatis, 
Sponsum  quaerit  castitatis 
Et  amplexus  osculi. 

2.  Tribus  annis  super  decem 
Incupitam  gessit  necem 
Nece  vitam  cambiens : 
Migrat  virgo  non  annosa, 
Sed  nimis  ingeniosa 

In  mundo  nil  ambiens. 

3.  Non  terretur  verbere, 
Non  mulcetur  munere 
Celebris  puella : 
Lupum  sternit  rabidum 
Sui  male  cupidum 
Humilis  agnella. 

4.  Lupanari  traditur 
Innocens  puellula, 

Sed  pudor  non  frangitur 
Latens  cordis  cellula. 

5.  Corpus  hinc  detegitur 
lmpudenter  nimium, 
Capillis  absconditur 
Secretum  virgineum. 

6.  Lux  de  coelis  emicat 
Pudoris  umbraculum, 
Procum  sternit,  indicat 
Virtutis  miraculum. 

7.  Sic  excelsi  dextera 
Vertit  in  tristitiam, 
Quod  crearat  misera 
Cohors  ad  lasciviam. 

Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1620. 


8.  0  mirandam  sanctitatem 
Virginis  et  meritum, 
Vitae  reddit  novitatem 
Secedenti  peritum. 

9.  0  stupendam  caecitatem 
Gentis  nimis  asperae, 
Non  mutat  crudelitatem 
Fructum  cerncns  vivere. 

10.  Babilonis  rabiem 
Attentat  miserrima, 
Ignis  parat  aciem 

Ad  membra  tenerrima. 

11.  Astrout  empyreo 
Sponsa  Christi  iubilat, 
In  iiammis  et  roseo 
Vultu  salva  rutilat. 

12.  Ensis  inde  mergitur 
In  cervicem  lacteam, 
Virgo  sic  recipitur 
In  sortem  aetheream. 

13.  Ibi  summo  cum  amore 
Regem  videt  in  decore, 
Cuius  pascit  visio: 
Ubi  dyo  madens  rore 
Vernat  Israelis  more 
Comparata  lilio. 

14.  Quo  perfundi  nos  implora 
In  undena  martyr  hora 
Desudantes  vineae : 

Et  tu,  Iesu,  nos  irrora, 
Ne  nos  foro  stantes  mora 
Nummo  fraudet  gloriae.  Amen. 


—     517     — 

764,    De  s.  AtDhi  ,n,rtrc  b.  Mar,  virg. 

(Verehrt  am  2G.  JtdQ 

L  Salvc  parens  raatris  Christi, 

3.  Tu  pridem  infructuosa 

Stellaui  quia  protulisti, 

Cunctis  eras  odiosa 

l  ndeVd  eniieuit; 

Tiris  contribulibus: 

Lux  de  luce  prodit  orta, 

Prole  tamlcm  fuccundata 

Clausa  permanentc  porta, 

Es  beata  praedicata 

Vates  ut  praeeinnit. 

Olim  te  spernentibus. 

2.  Felix  ista  genitum. 

4.  Ergo  natam  deprea 

Per  quain  Deus  mortis  iura 

Nos  ut  BUO  commendare 

Dissipare  voluit: 

Kato  velit  precibus ; 

Auctrix  Anna  tanti  boni, 

Quod  praestare  tu  dignare, 

Cedis  maledictioni, 

Bona  cuucta  qni  donare 

Vetus  lcx  quani  statuit. 

Scis  et  vales  omnihus. 

a.  T§mL     Mone  No.  784  (3,  185)    aus:   Hs.  mu  GraU  «3  ,,.    14,  Jahrh.  mit 

Neumen  (A).     Hs.  su  Muttchen,  Clra.  5111.  f.  6.    14.  Jahrh.,    .ytcllrnweise    hicken- 

haft  untt  verdorhai,  nJs  Ilymnus  (B).  — 

-  Danicl  V,  8T6  hm  den  Tcxt  aus  Mone, 

b.  Lesartcn.     1,  1.  matris  fehlt  B 

—  1,  2.  Btella  B.  —  1,  3.  Undift  sol  . 

mie.  B. —  1T  1.  prodiente  B.  orta  fehU  \ 

B.  —  1,  5.  porta  cl.  B.   —   1,  6.  per  te 

B,  et  A.  —  2,  2,  pro  qna  A.   —  2,  4. 

imlrU  B.    —    2,  6.  lex  fehlt  B,  —  4,  1. 

virgo  oata  B.  —  4,  8.  vel  td  B,  —  4,  4 

quid  precare  B. 

765.    De 

s.  Amta. 

1.  Coeli  regem  attollamus 

5.  Mox  in  fletu  consolantur, 

Et  iti  f065fl  erumpainus 

Bona  quia  nuneiantur 

Laudant<s  pcx  cantdca : 

Affatu  angelico: 

Quod  per  Atinam  radiare 

Anna  tamlem  gravidatur, 

Sidns  fecit  salutare 

Et  Harla  generatw 

In  inatre  deifica. 

Ordine  nririfioo, 

Vnna  namqoe  Deo  grata, 

6.  Felix  dies  baec  ct  laeta, 

Gratiosa  sit  fOCfl 

Qua  prophetac  sunt  implct  | 

Diu  mansit  sterilis: 

Prisca  vaticinia; 

Cmn  uiarito  convcrsata, 

Virga  Iessc  generosa 

Prolis  paene  spe  frustrata 

Tam  relucet  fructuosa 

Consternatur  ttebilis. 

Mira  per  insignia. 

3.  Ambo  sic  infructuosi 

7.  Fructus  ille ■  tam  sublimis  i 

Vivunt  tanquam  odiosi 

Coelo,  terris  et  in  imis 

Suis  contribulibus: 

Attulit  laetitiain: 

Bpe  quoque  redarguti 

Tortuosi  nam  serpentis 

Sunt  ab  ipsis  quoque  muti 

Malo  suasu  nos  nocentis 

Templi  sacerdotibus. 

Conterit  superbiam. 

4.  Hinc  pudore  rubricali 

8.  Ergo  tu  cum  inatre  nata 

Ternpluin  petunt  adunati 

Dulci  nexu  foederata, 

Culpas  flentes  scelerum: 

Culpis  nos  absoh  1 

Votum  illic  emisrrunf , 

Tu  nepoti,  tuque  nato, 

Dare  Deo  promiserunt 

Carnis  hoste  propulsato 

eiturum  puerum. 

Interventu  iungite. 

—    518    — 


9.  Eia  mater,  nos  agnosce, 
Libro  vitae  nos  deposce 
Cum  electis  inseri : 


Ut  consortes  tuae  sortis 
Et  a  poenis  et  a  portis 
Eruamur  inferi. 


a.  Text.  Mone  No.  785  (3,  186)  aus:  Bs.  zu  S.  Paul  in  Kdmten  No.  48. 
14.  Jahrh.  (A).  Morel  No.  880.  S.  195.  aus  Cod.  S.  Gall.  No.  546  (B).  —  Daniel 
V,  126  aus  dems.  Cod.  (C). 

b.  Lesarten.  1,  8.  Laudum  haec  p.  Morel.  Laudnm  iam  Dan.  —  1,  4. 
Qui  per  Mor.  —  2,  2.  sit  voc.  BC.  —  2,  6.  Consternata  Mor.  —  8,  3.  Damach 
hat  Morel:  Ius  negatur  his  naturae,  Multis  annis  geniturae,  Nam  carebant  ui- 
bus.  —  3,  5.  ips.  quasi  m.  Mor.  —  5,  6.  Darnach  hat  Morel:  Quae  conclusit  ia 
se  deum,  Ac  de  se  creavit  cum,  Virgo  partu  mystico.  —  6.  u.  7.  fehlen  bei 
Mor.  —  7,  6.  be8$er  wdre  perdentis  Mone.  —  8,  6.  Vobis  omnes  iung.  Morei  — 
9.  fehlt  AC. 


766.    De  8.  Anna. 


4. 


Coeli  regem  attollamus 
Et  in  voces  erumpamus 
Laudum  per  cantica: 
Qui  per  Annam  radiare 
Sidus  fecit  salutare 
Matre  deifica. 
Ave  mater  gloriosa, 
Sponsa  Ioachim  generosa, 
Paradisi  vernans  rosa, 
Mater  matris  gratjae: 
Ave  mater  pulchra  tota, 
Charitatis  fonte  lota, 
Dulcis,  mitis  et  devota 
Vas  virtutum  omnium. 
Anna  Mariae  mater  gaude, 
Omni  semper  digna  laude, 
Mater  tantae  filiae: 
Anna  recte  nuncuparis, 
Quia  gratiosam  paris 
Matrem  omnis  gratiae. 
Anna  parit  tres  Marias, 
Quarum  primam  Esaias 
Praedixit  divinitus : 


Virgam  florem  producturam 
Virginemque  parituram 
Dono  sancti  Spiritus. 

5.  Haec  est  radix  Anna  pia, 
Virga  iiorens  est  Maria, 
Christus  flos  est  inclytus: 
Digna  radix  est  honore, 
Cuius  virga  coeli  flore 
Foecundatur  coelitus. 

6.  Anna  stellam  matutinam, 
Stellam  maris  et  reginam 
Peperit  clementiae : 
Nonne  vere  iam  laetatur, 
Ex  quo  Deum  contemplator 
Revelatafacie? 

7.  Salve  mater  matris  Christi, 
Quae  iam  felix  ascendisti 
Iubilans  in  aethera: 

Iter  para  nobis  tutum, 
Ut  in  Domini  virtutum 
Collocemur  dextera.  Amen. 


Text.  Miss.  Paris.  1520.  —  Die  1.  Strophe  hat  diese  Sequens  m#No.766 
gemein,  und  muss  nach  derselben  gedndert  toerden;  die  3—7.  Str.  eind  No.769; 
St  2.  8.  Nr.  783. 


767.    Infesto  s.  Annae. 


1.  Nardus  spirat  in  odorem, 
Et  spinetum  profert  florem, 
Sed  flos  fructus  dat  honorem 
Regis  in  accubitu : 


Salus  redit  de  Iudaea, 
Qua  salvatur  Idumaea, 
Ex  Egypto  fert  trophaea 
Israel  in  exitu. 


—    519    — 


l  Holofernem  Iudith  stravit, 
Anna  quando  generavit 
Natam,  quae  se  praeparavit 
Deo  habitaculum: 
Coeli  cohors  Annam  laudet, 
Nam  in  coelis  Anna  gaudet, 
Et  rogare  bene  audet 
Natam  et  nepotulum. 

Tcxt.    Mone  No.  805  (3,  198)  aus 


>.    161.   14.   Jahrh.    (A).    Miss.   Mogunt. 
tfeale   p.  130   e  Miss.  WolfenbUttelensi  ms.   (D). 
So.  546  (E). 

b.  Lesarten.    1,  3.  dat  odorem  C.  —  1,  5. 
D.  —  1,  7.  fit  tr.  CD.  —  2,  6.  coelo  D.  —  3,  1. 


3.  Non  avertet  aurem  nata, 
Sed  et  inatris  ad  precata 
Iesus  dona  confcrt  grata, 
Ut  de  nobis  cogitet : 
Ergo,  Anna,  nunc  accede, 
Roga  natam,  nec  abscede, 
Donec  nepos  nos  a  sede 
Sua  sancta  visitet.   Amen. 

Hs.  zu 
1482 


S.  Peter  in  Salzburg  V,  16. 
f.  244   (B).    Mogunt.  1507  (C). 
Daniel  V.  83   e  Cod.  S.  Gall. 


ex  lud.  D. 
avertit  D.  ■ 


—  3,  5.  huc  ac.  D.  —  3,  6.  Ora  nat.  A.  natum  D.  recede  BD. 


1,  6.  Q.  sanatur 
3,  3.  profert  D. 


768.    In  festo  s.  Annae. 


Exultet  ecclesia 
Pro  assumpta  filia 
Begis  ad  palatium : 
Annae  sublimatio 
Nostra  exultatio, 
Nostrum  est  convivium. 
Regni  tenet  solium, 
Diadema  regium, 
Per  Mariae  filium: 
Praesentatur  hodie 
Anna  regi  gloriae 
Cum  hyinnis  et  laudibus. 
Haec  Mariam  peperit, 
Per  quam  Christus  aperit 
Sinum  poenitentibus. 
Datur  in  coelcstibus 
A  sanctorum  civibus 
Annac  salutatio, 
Iocunda  laudatio. 
Laudant  matris  viscera, 
Laudant  matris  ubera, 
Fructum  beatificant, 
Mariam  magnificant. 
Felix  Anna,  ex  te  manna 
Mundo  datur,  quo  pascatur 
In  deserto  populus : 

Text.    Mone  No.   800  (3,  195) 


Hoc  dulcore,  hoc  sapore 
Sustentatur,  procreatur 
Ex  manna  vermiculus. 

5.  Vermem  istum  dico  Christum, 
Nobis  datum,  exaltatum 

In  crucis  patibulo : 
Fit  unguentum  vulneratis, 
Condimentum  tribulatis, 
Salvat  a  periculo. 

6.  Manna  coeli,  manna  terrae, 
Cura,  stude,  nos  transferre 
Ad  lactis,  mellis  patriam, 
Ad  paradisi  curiam. 

7.  Mater  Dei  genitricis, 
Mater  nostrae  salvatricis, 
Per  te  praesens  familia 
Tecum  regnet  in  gloria. 

8.  Nos  commenda  trinitati, 
Fac,  ut  Verbi  incarnati 
Servis  suis  atque  tuis 
Detur  benedictio : 

Fac,  ut  nostra  symphonia 
Et  in  Regno  et  in  via 
Sit  Maria,  melodia, 
Carmen  iubilatio, 
Laus  Mariae  filio.  Amen. 

aus:  Strassburger  Hs.   E.  60.   BL  48. 
Argentinensi  1520  (B).  —  DanielV,  277 


'5.  Jahrh.  (A).  —  Neale  p.  131  e  Miss 
\at  den  Text  aus  Mone. 

b.  Lesarten.    3.  Str.  fehlt  B.  —  5,  6.  solvat  AB.  solvit  Mone. 

c.  Bemerk.    Ueber  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  174.  179. 


3. 


—    520    — 
769.    De  8.  Anna. 


Gaude  mater  Anna,  gaude 
Mater  omni  digna  laude 
Mater  tantae  filiae: 
Anna  recte  nuncuparis, 
Quia  gratiosa  paris 
Matrem  omnis  gratiae. 
Anna  parit  tres  Marias, 
Quarum  primam  Esaias 
Praedixit  divinitus: 
Yirgam  florem  producturam 
Yirginemque  parituram 
Dono  sancti  Spiritus. 
Haec  est  radix  Anna  pia, 
Virga  florens  est  Maria, 
Christus  flos  est  inclitus : 


a.  Text.  Mone  No.  782  (3,  184)  aus: 
Klosters  Bronnbach  bei  Wertheim  (A).  — 
V,  276  hat  den  Texi  aus  Mone.  —  Steht 
Bl.  152. 


Digna  radix  est  honore, 
Cuius  virga  tali  flore 
Foecundatur  coelitus. 
Anna  stellam  matutinam, 
Stellam  maris  et  reginam 
Peperit  clementiae : 
Cum  qua  vere  iam  laetator, 
Quia  Deum  contemplatur 
Revelata  facie. 
Salve  mater  matris  Christi, 
Quae  iam  felix  conscendisti 
Iubilans  ad  aethera : 
Iter  nobis  para  tutum, 
Ut  in  domini  virtutum 
Collocemur  gloria. 

Hs.  des  15.  Jahrh.  des  ehemah] 
Miss.  Basil.  1510  (6).    —    Du 
auch   in:  Hs.  eu  Rheinau  No. 


b.  Le8arten.    1,  6.  gratiose  A.  —  2,  2.  Isayas  A.  — •  5,  6.  Col.  dexten 


1.  Summi  patris  gratia, 
Coaeternum  per  filium 
Vitae  parans  remedia, 
Incarnari  constituit 
Hunc  de  virgine  Maria 


Text.    Morel  No.  336. 
Bl.  150  mit  der  Melodie. 


770.    De  5.  Anna. 

2.  Quae  cunctorum  per  promissn 
Prophetarum  praeconia 
De  sanctorum  est  exorta 
Patriarcharum  genealogia. 

3.  Nam  ipsius  inclyta 
Genitrix  Anna 
Yesse  stirpis  propago  . . . 

S.  198  aus:  Hs.  zu  St.  GaUen  No.  546  (Brande 


771.    De  s.  Anna. 


Luce  lucens  in  aeterna 
Lucis  ductrix  et  lucerna 
Claritatis  gerula: 
Felix  Anna  de  caverna 
Luci  transfer  ad  superna 
Lucis  nos  vehicula. 
Mundi  iubar  luminare 
Novum  paris  sine  pare, 
Sole  plus  illuminans : 
Ex  te  ortum  duxit  clare 
Maris  stella  per  hoc  mare 
Spatiosum  rutilans. 


Orta  stirpe  de  regali 
Super  ortum  speciali 
Gaudes  privilegio : 
Prole  fulgens  sola  tali, 
Quali  nulla  de  mortali 
Sexu  vel  collegio. 
Cella  vere  tu  coelestis, 
In  qua  Trinitatis  vestis 
Est  ordita  primitus : 
Huius  rei  caro  testis 
Exstat  Christi,  quam  in  festis 
Gestat  iam  coelestibus. 


—    621    — 


5*  Carnera  tuam,  caraem  Christi 
Per  Mariam,  quam  tulisti, 
Recta  probat  linea : 
Qua  cum  Deo  coutraxisti 
Genus  omne,  ac  vicisti 
Nata  cuiu  rirginea. 

6.  Tu  terminus  tristitiae, 
Scaturigo  laetitiae, 
Quae  prolem  benedictam 
De  greinio  daa  gratiae, 
Matrein  solis  iustitiae 
Labe  prorsus  iuvictam. 

a.  Text.  Daniel  11,  230  e  Mina 
Mis«.  Halberstat.  1511  (B). 

I».  Lesartcn.  2,  1.  Ex  to  d.  0. 
Qua  gr.  B.  —  8,  i.  pL  donia  B. 


7.  Tua  graudis  est  potestas, 
Tibi  coeii  dat  maiestas 
Matronatus  gloriam : 
Ad  tranquillura  quos  potestas, 
Ad  fluentem  quos  egestas 
Urget,  traiie  copiam. 

8.  Eia  raater  plena  bonis 
Gratiarum,  dita  donis 
In  praesenti  pauperes: 
Huius  cursum  post  agonis 
Triumpbantum  nos  in  thronis 
Loca  donis  uberes. 

BrandeQburg.   initio   saec.  XVI   (A),    — 


A.  —  9,  3.  gaudenB  ,  ,  fulges  A.  —  7,  1, 


I.  Salve  mater  matrjs  Dei, 
Cella  cellae  nostrae  spei, 
Arbor  rami  triplicis: 
Salve  paradisi  flumen, 
Synagogae  novum  lumen, 
Woom  fena  duplicis. 
Salve  vas  conditura  raelle, 
De  quo  fluxit  sine  felle 
Succus  veri  balsami : 
Salve  sacra  legis  gloriosa, 
Veterum  te  raens  umbrosa 
Vi  non  prendit  calami. 
Portae  clausae  tu  structura 
Nuncuparis  sub  figura, 
Quam  vidit  Ezechiel : 
Lapis  templi  praepararis, 
Ioachim  dura  copularis, 
Mittitur  cum  Raphael. 
Foecundari  steriiem, 
Tanti  prolis  haeriiem 
Typus  demonstraverat : 
Rubo  dym  itinititur 
Ifoy&es,  abiicitur 
Prece  quod  portavcrat 
Sic  cOHvallis  humilis 
Terra  fit  arabilis, 
Quae  fructum  parturiit: 
Dei  per  consiiium 
Profert  spina  lilium, 
Reus  hoc  esuriit 


772.    Be  s.  Annu. 


B.  Tu  primatu  geneaeos 
Sectionem  parvulos 
Doces  et  decrepitos : 
Libri  sententiae  Ezechiae 
Canticorum  menti  piae 
Detexisti  terminos. 

7.  Tu  roris  seiuncta  stilla, 
De  qua  loquitur  Sybilla, 
Sceraatisans  inclyta: 
Tu  liber  septiclavatus, 
Agno  solum  deputatus, 
Dt  dissolvat  indita. 

8.  Nobile  in  patrum  zeuma 
Prophetarum  es  propleuina, 
Sponsae  regis  solium: 
Gloriosus  Clcophas 

Hic  secundus  tibi  mas 
Fit  et  capitolium. 

9.  Salomonis  alumna, 

Summa  tempii  columna, 
Tu  Sadoch  tlraribulum, 
Aaronis  vestibulum, 
Philistiim  non  laederis 
Areha  nostri  foederis, 
Abrahac  umbraculum, 
Davidis  et  iaculum. 


—    523    — 


10.  Salve,  cnius  vir  in  portis  12, 
Praestitit  Salome  fortis 
Hostes  stravit  militans: 
Isachar  hinc  admiratur, 
Ex  hoc  multum  et  laetatur, 
Cum  sis  prolis  lactitans. 

11.  Gratia  interpretaris 
Eius  Anna  paris 
Matrem,  quae  fit  singularis 
Regina  coelestium: 
Fructus  dulcis  tu  capsella, 
Hunc  pro  nobis  interpella 
Creditque  maris  stella 
Ordini  terrestrium. 

a.  Text.    Miss.  Mogant.  1507. 

b.  Lesarten.    2,  4.  sacra  ist  su  viel.  —  11,  2.  fehlt  ein  Wort. 


Iesu  Christo  summo  soli 
Ac  Mariae  tuae  proli 
Iuncta  es  in  arce  poli, 
Hic  terrores  atque  doli 
Per  te  cessent  hostium: 
Illum  placa,  qui  passurus 
Ad  nos  venit  et  venturus 
Est  flammis  vindicaturus, 
Ne  nobis  sit  iudex  durus, 
Sed  coeli  det  gaudium.    Amen. 


773.    De  s.  Anna. 

1.  Sanctae  Annae  devotus  decantet  chorus 
Alleluia. 

2.  Cuius  partus  salutem  produxit  mundo 
Res  miranda. 

3.  De  cuius  prole  casta  aeterna  lux  est  orta, 
Sol  de  stella. 

4.  Anna  ex  prosapia  Aaron  est  genita 
Semper  clara. 

5.  Quae  ut  sidus  aureum  decoravit  saeculum 
Pari  forma. 

6.  Amans  Deum  ex  toto  corde  nulla  letali  sorde 
Fit  corrupta. 

7.  Gignens  salutis  fructum  abstulit  omnem  luctum 
Valle  nostra. 

8.  Ex  prole,  quam  genuit,  sol  verus  emicuit 
Carne  sumpta. 

9.  Sol  Christe  irradia  nostra  corda  gratia,  nec  sinas  labe  noxia 
Esse  caeca. 

10.  Quem  nec  Iudea  natum  credit  nec  immolatum,  cum  sint  per  scripta 

vatum 
Haec  praedicta. 

11.  Nunc  ora  et  pia  mater  et  filia  succurrat  tibi 
Gens  misera. 

12.  Ut  te  post  tristia  ducat  ad  gaudia  hic,  quem  genuit 
Puerpera  Maria. 

a.  Text.  Miss.  Prag.  1507.  Die  Abschrift  verdanke  ich  H.  Hasak.  — 
Daniel  II,  196  hat  die  vier  ersten  Zeilen  aus  demselben  Miss.  und  aus  dem 
Miss.  Numburg.  1517. 

b.  Bemerk.  Vgl.  Nr.  13.  158.  537.570.  718.  726.  779.  780.  803.  82&  823. 
824.  875. 


—  m  — 


774.    De  s.  Anna. 


5, 


Ave  Mariae  mater  serena 

Anna  beata,  gratia  plena, 

Benedicta  tu  in  mulieribus, 

Quae  peperisti  pacem  hoininibus 

Et  angeiis  gloriam, 

Etbenedictus  fruetus  ventris  tui, 

Maria  virgo,  niater  alma  Dei, 

Electa  per  gratiain. 

Quara  felix  es  Anna, 

Per  quani  vitae  Manna 

Clausit  arca  gloriae 

In  te  fabricata,  8. 

Christo  praeparata 

Manu  sapieuliae. 

Tu  decus  es  matrura, 

Tu  honor  es  patrum, 

Tu  radix  es  almae  stirpis, 

Per  quam  paimae  spes  nobis  est 

facta. 
Tu  desiderasti 
Tori  fructum  casti ; 
Ttxt.    Daniel  II,  240  e  Mi«9.  MindeD 


Ex  te  quae  processit 
Proles  Christuin  gessit, 
Sed  virgo  iutaeta. 
Tu  forma  es  oninis  iustitiae, 
Tu  digna  es  prole  munditiae, 
De  lacu  faecis  et  miseriae 
Nos  prolapsos  reforma  gratiae, 
Te  collaudat  coelestis  curia, 
In  qua  rtijgnas  dulci  cum  filia; 
Per  te  reis  donatur  venia, 
Per  te  iustis  confertur  gratia. 
Ergo  mater  pia 
Gaude  cum  Maria, 
Quae  solis  aurora : 
Lucem  dedit  mundo, 
Nos  in  hoc  profundo 
Supplkamus,  ora: 
Ut  nos  solvat  a  peccatis 
Et  in  regno  claritatis, 
Quo  lux  lucet  sedula, 
Collocet  per  saecula. 

1513. 


775. 


Mira  proraum  in  altitudine 
De  stellaruru  ordine 
Fulgens  pulchritudine. 

2.  Magis  felix  Annae  progenie, 
De  qua  natae  tres  sanctae  filiae 
Clara  gignunt  sidera, 
Astraque  stellifera. 

3.  Primo  parit  Mariam  coelicara, 
Quae  praecessit  vitara  angeli- 

cam, 
Florens  arca  gratiae, 
Templum  regis  gloriae. 
Haec,  quam  Deus  servavit  vir- 

ginem, 
Verutn  Deum  parit  et  homraem, 
Coelum  sapientiae, 
Solemquc  iustitiae. 

h5.  Hic  pracdulcis  in  suo  sanguioe 
Nos  expulsos  lavit  a  crimine, 
Adnptans  in  filios, 
Et  regui  cousocios. 

Ttxt>    Daniel  V,  278  ex  Miss,  Strengnenai   (Lubecae  1487). 
XCYEL  Oct,  1853*  p.  355, 


B 


Iustum  parit  Iacobum  altera, 
Ioseph,  Iudam,  Syinonem  socia, 
Viros  apostolicos, 
Virtute  magmficos. 

Hinc  Maria  maiorem  Iacobum 
Sequens  parit,  Ioannemque  pro- 

buro, 
Qui  Christi  mirificum 
Scripsit  cvangelium. 

Aiina  Dei  tot  beneficiis 

Coniugatas  praeit  et  gratiis, 

Xot  stellis  Dovitiam 

Ditavit  ecclesiam. 
1  9.  Dele  nostras,  Anua,  miserias, 

Deus  in  tc  monstrat  eximias 

Virtutes  potentiae 

Dotesque  clementiae. 
10.  0  Maria,  dulce  refugium, 

Confer  Annae  per  patrocinium, 

Nos  sanctorum  gaudiis 

Perfrui  perpetuis. 

Eccletiologist 


—    624    — 

776.    De  s.  Aitala  virgine. 

(Tochter  des  Hereogs  Adalbert  vom  Elsass,  Bruders  der  W.  Ottilia,  gest.  7 

verehrt  am  3.  Dee.) 


7. 


8. 


1.  Hero  summo  decantemus, 
Et  pro  festis  exultemus 
Athalae  decore : 
Ex  quo  nostra  est  matrona, 
Et  quod  virginum  corona 
Fruitur  honore. 

2.  Id  nam  quod  possedit 
Propter  eum  dedit, 
Rex  qui  est  polorum : 
Nobifis,  intacta 
Gestaque  et  facta 
Habuit  honorum. 

3.  Ritum  sub  Odilia 
Studuit  haec  filia 
Cultibus  divinis: 
Illustris  collegium 
Adelbertus  regium 
Filiabus  trinis. 

4.  Gum  numero  arctarum 
Dotat  christicolarum 
Copiafrumenti: 
Timuit  servitio 
Dei  sine  vitio 
Animo  ferventi. 

5.  Spernunt  mundum  cum  decore 
Christo  Iesu  pro  amore 
Veniloquia  vitando : 
Fundunt  guttas  lacrymarum 
Pro  salute  animarum 
Psalmodias  recitando. 

Text.    Miss.  Constantiense  1498.    Abschrift  des,  wie  es  scheint,  hier  u» 
da  verdorbenen  Textes  verdanke  ich  H.  Morel. 


Refert  series  litterarum, 
Quod  harum  rectrix  puellan 
Exstitit  beata: 
Athala  generosa, 
Florens  velut  rosa, 
Virgo  speciosa 
Regum  stirpe  nata. 
Multis  annis  sic  transactis 
Felix  illa  verbis,  factis 
Intimat  sororibus : 
Extremum  nunc  imminere 
Sibi  diem,  scire  vere, 
Sanctisque  cum  moribus. 
Reddidit  impollutum 
Sanctum  Deo  tributum, 
Humo  corpus  datur : 
Splendescunt  miracula 
Eius  per  oracula, 
Veritas  ut  fatur. 
9.  Multis  fert  subsidia, 
Eius  per  praesidia 
Caeci  visum  capiunt: 
Artubusque  contracti, 
Febre,  lepro  contacti 
Sanitatem  rapiunt. 
10.  Guius  prece  nos  a  nece, 
Christe,  salva  et  a  fece 
Sordium  emunda : 
Habeamus,  supplicamus, 
Tecum  illa,  quae  optamus 
Gaudia  iocunda. 


777.    De  s.  Barbara  virpine  et  mariyre. 
(Oeb.  eu  Nikomedien  in  Kleinasien,  gest.  236,  verehrt  4.  Des.) 

2.  Nos  consolare  servulos 
In  laude  tua  sedulos, 
Virginum  tu  virgo  flos. 


0  felix  virgo  Barbara 
Ex  stirpe  regum  genita 
Te  laudant  coeli  agmina, 


Text.  Daniel  II,  160  hat  die  3  ersten  Zeilen  aus  Cod.  Mon.  9.  saec  £ 
—  Mone  3,  216  theilt  die  2  Str.  mit  aus:  Hs.  eu  S.  Peter  in  Salsburg  VI,  l 
15.  Jahrh.,  worin  das  Lied  8  Str.  hat. 


—    525    — 


778.    De  *.  Barharu. 

1»  Ave  praeclara  Barbara,  namque  tua  tenera  cst  vita  crudeliter  torta. 
2.  Euge  sponsa  imta,  domino  grata,  aevo  puerili  senili  cultu,  studio, 

praeludio  inorum  doctrix  bonoruin. 
Virgo  legis  fonnam  rectique  norinam  capiens  inature,  futurae  vitae 

siticns,  abiicicns  vana,  iam  senssibus  cana. 
i    Te  domus  patris,  te  suppellex  totamatris  recognOSCtt  heredem,  Are- 

ciuni  Tusciae  tibi  praebet  sedem. 

5.  Te  eontiicturam  Christus  en  triumphaturam  saevos  hostes  praescivit, 
idcirco  te  suam  pugileni  munivit. 

6.  Tu  agnum  coeB  sequens  corde  fideli,  dum  genitoris  tui  furoreB  con- 
temnis,  coustauter  testaris  fidem  trinitatis. 

7.  Tuque  furentem  iudicem  teque  terrcntem  despiciens  penatum  cultum 
detestaris,  tonuentis  variis  dire  cruciaris. 

Hinc  in  carcere  mox  recluderis,  luce  serena  circundaris,  dum  ubse- 

Juitur  incarccratae  coeli  nuntius  tibi  victrici  beatae,  cui  dominus 
esus  Chliitufl  apparens  corfortat  te  nihilominus. 
5andtas  plena  tibi  redditur,  oranti  vox  coelo  mittitur  et  promittitur, 
pro  quibus  oras  solamen,  sicque  decollata  sanguine  roras,  hinc 
abstuleris  Valentiique  mauu  in  mansoleo  deponeris. 
10.  Fac  nos  corpus  Iesu  praegustare,  vulnera  curare  peccatorum  nosque 
solidarcv  ne  superemur,  sed  per  criminum  victoriam  coronemur. 
Fac  igni  fero  nos  et  severo  non  tradi,  sed  vero  reconcilia  nos  creatori, 
dans  ut  temptatori  non  succumbamus,  sed  nocentium  iusidias 
deviucamus, 

12.  Audi  nos,  naei  te  dominus  sponsam  suam  honorat, 

13.  Salva  nos,  Iesu,  pro  quibus  Barbara  te  exorat. 

a.  Text.  Mone  No.825  (3,  214)  aus:  GeschriebenenZusaUendeslS.Jahrh. 
in  eittem  nlten  Messbuch  zu  Neuhamen  bei  Pforsheim.  —  Daniel  V,  218  hat 
den  TeM  aus  Mone,  aber  tnit  den  Lesarten  der  Hs. 

b.  Lesarten.  4.  urbs.  Ar.  Hs„,  dcr  Vers  ist  noeh  za  lang.  Mone.  — 
6.  brsser  et  {statt  en).  M.  —  H  tui  fehit  der  Hs.  —  7,  coJt.  pcn/lfr.  —8.  coe- 
lestis  .  ,  coufortans  lls.  —  9.  Hinc  suti.  .  orantitjuc  Hs,  —  VaL  m.  i.  m.  d. 
lasst  Dan.  weg.  —  10.  Fac  virgo  ante  mortem  corp.  .  .  peccatorum  vulo.  Hs. 

c.  Betnerk.  Ueber  das  Rhythmischc  etc.  spricht  Bartsch  S.  108.  125,  — 
Nach  No.  254  yemacht,  s.  noch  No.  819.  820.  821.  830.  832. 


779.    De  $.  Barbara. 


, 


Laetabundi  cordis  mundi 
Dulce  melos  alleluia, 
Virgo  Christi  Barbara, 
Quae  scandit  coelos, 
Resmiranda. 

Angelica  specic 
Intret  pulchra  facie 
Quasi  stella, 


Solum  Christum  eligit 
Sponsum,  colit,  diligit 
Fide  clara, 
3.  Sicut  agna  rnitis  Dei 
Ictus  suffert  mallei 
Pari  forma, 

Neque  metu  vulnerum» 
Neque  igni  laterum 
Fit  corrupta. 


-   «96    - 


4.  GedniB  virgo  Libani, 
Aurum  martyr  clibani 
Valle  nostra, 
Verbo  Dei  firmatur, 
Gaesa  mamma  flagellatur 
Plaga  sumptft. 

5.  Isayam  sequitur, 
Tanquam  ovis  ducitur, 
Necanda  nec  loquitur 
Gente  caeca. 
Si  non  saltem  iudice, 
Patris  rea  vindice, 
Mutilatur  vertice 
Haec  praedicta. 

a.  Text.    Mone  No.  832  (3,  220)  aus: 
15.  Jahrh. 

b.  Lesarten.    2,  4.  elegit  Hs. 

c.  Bemerk.    Vgl.  Nr.  13. 158. 537. 570. 718.  726. 773. 779.  780. 803.8X18 
824.  875. 


6.  En  felix  moritur, 
Pater  exuritur, 
Flammfi,  teritur 
Gens  misera. 
Barbaram  spiritibus 
Iungit  coelestibus 
Natus  virgine 
Puerpera. 


7.  Barbarae  per  merita 
Mundi  naufragia 
Cuncta  vincamus 
Alleluia. 
Hs.  mu  8.  Peter  in  Sal*burg  VT, 


780.    De  8.  Barbara. 


1.  Regi  regum  decantet 
Fidelis  chorus 
Alleluia : 

Nam  Barbara  triumphans 
Ascendit  coelos 
Gum  gloria. 

2.  Angelus  consilii 
Laudetur  in  virginis 
Victoria: 

Sol,  per  quem  non  deficit 

Martyris  mirabilis 

Gonstantia. 
S.  Virginis  haec  filio 

Corporis  martyrio 

Fuit  nupta: 

Neque  per  martyrium 

Virgo,  florens  lilium, 

Fit  corrupta. 
4.  Verbere  discerpitur, 

Carcere  concluditur 

Neci  data: 


Gaesa  sana  redditur, 
Nuda  stola  tegitur 
Coelo  lata. 

5.  Tandem  plexo  capite 
Novo  diademate 
Insignita  meruit 
Coronari: 

Pater  huius  scelere 
Pro  patrato  misere 
Coelitus  demeruit 
Concremari. 

6.  Orante  martyre 
Mundetur  propere 
Omni  crimine 
Gens  misera : 
Hoc  clemens  effice 
Natus  mirifice 
Rex  de  virgine 
Puerpera. 


a.  Text.    Mone  Ko.  823  (3,  216)  aus:  Hs.  *u  St.Gallen  No.546  (Brand 
f.  222.  15.  Jahrh.  tnit  der  Melodie  (A).  —  Miss.  Mogunt.  1607  (B). 

b.  Lesarten.    1,  4.  nam  fehlt  B.  —  2,  6.  martyrum  B.  —  4,  2.  recludi 
B.  —  4,  3.  nece  A.  neci  B.  Mone.  —  4,  4.  laesa  B.  —  6,  1.  plexa  B.  diad. 
ruit  praedicta  A.  Mone.  —  5,  6.  perpetrato . .  promeruit  A.  Mone.  —  6,  2.  n 
demur  B. 

c  Bemerh.    Vgl  Nr.  13.  158. 537. 570. 726.  773.779. 803. 822. 823. 824. i 


—    527    — 

781.    De  s.  Barbara. 


1.  Gaude,  Barbara  beata, 
Summe  pollens  in  doctrina 
Angeli  mysterio : 

Gaude  virgo  Deo  grata, 
Quae  Baptistam  imitata 
Es  in  vitae  stadio. 

2.  Gaude,  cum  te  visitavit 
Christus  vita  et  curavit 
Plagas  actu  proprio : 

Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 
(Brander). 


Gaude,  quia  meruisti 
Impetrare  quod  petisti, 
Dante  Dei  filio. 
3.  Gaude,  namque  elevata 
Es  in  coelo  et  delata 
Nobili  martyrio : 
Te  laudantem  familiam 
Trahe  post  te  ad  gloriam 
Finito  exilio.  Amen. 
Seeht  auch  im  Cod.  S.  Gall.  No.  546 


782.    De  s.  Barbara. 


1.  Martyr  Christi  Barbara 
Mundi  linquens  lubrica 
Tendit  ad  coelestia. 

2.  Annos  pueritiae 
Subtrahens  spurcitiae 
Libat  pudicitiae. 

3.  Regem  castimoniae 
Contemplatur  hodie 
In  decore  gloriae, 

4.  Ipsius  qui  vivere 
Iunxit  individue 
Nuptiali  foedere. 

5.  Mira  virtus  virginis 
Ovat  in  suppiciis 
Velut  in  deliciis. 


a.  Text.    Mone  No.  828  (3,  217) 
f.  228.  15.  Jahrh.  mit  der  Melodie. 

b.  Bemerk.    Aehnliche  dreiMctl.  Strophen  8.  Nr.  603. 


6.  Ad  praeceptum  praesidis 
In  obscuro  carceris 
Latet  stricta  vinculis. 

7.  Non  terretur  Barbara 
Minis,  nec  per  verbera 
Cedit  a  constantia. 

8.  Nervis  sanctam  cruciat, 
Cilicinis  confricat, 
Castam  veste  spoliat. 

9.  Unde  tibi  laudes,  Christe, 
In  honorem  agonistae 
Hr.ius  canit  chorus  iste. 

10.  Supplicando,  quod  tuorum 
Consors  fiat  gaudiorum 
In  conventu  supernorum. 
au$:  He.  mu  St.Gailen  No.646  (Brander), 


783.    De  s.  Barbara. 


1.  Ave  martyr  gloriosa 
Barbaraque  generosa, 
Paradisi  vernans  rosa, 
Castitatis  lilium: 

Ave  virgo  pulchra  tota, 
Caritatis  fonte  lota, 
Dulcis,  mitis  et  devota, 
Vas  virtutum  omnium. 

2.  Ave  criminis  ignara 
Sponsum  audis  voce  clara: 
„Veni  pulchra,  veni  cara, 
Veni,  coronaberis:" 


Ave  Barbara  serena, 
Clara  quasi  luna  plena, 
Singulari  cantilena 
Sponsum  agnum  sequeris. 

3.  Ave  Barbara  beata, 

Quae  cum  sponso  praeparata 
Nuptiarum  ad  optata 
Transiisti  gaudia: 
Ave  fulgens  margarita 
In  corona  Iesu  sita, 
Tam  in  morte  quam  in  vita 
Sis  nobis  propitia. 


—    528    — 

a.  Text.  Mone  No.  824  (3,  212)  aus:  Strassburger  Hs.  K.816.  BL194(A). 
Karlsruher  Hs.  o.  N.  von  1440,  Bl.  5  (B).  Beichenauer  Hs.  No.  36.  BL  195 
(G)  und  noch  einmal  Bl.  149  (D).  Paar:  Nucl  devot.  p.  319  (E).  Antidotarinm 
animae.  Nic.  Saliceti.  Argentor.  1491.  f.  142  (F).  Hortulus  ammae.  Lyon  1516. 
Bl.  141  (G).  Hs.  eu  Mainz.  Aug.  No.  439.  Bl.  199.  15.  Jahrh.  (H).  —  Daniel 
V,  124  hat  den  Text  aus  Mone.  —  Steht  auch  im  Cod.  S.  Gall.  No.  546  (Bran- 
der).    Hs.  su  Einsiedeln.  15.  Jahrh.  Miss.  Basil.  1510  im  Anhang  geschrieben. 

b.  Lesarten.    1,  1.  Av.  virgo  B.    Ave  mater  G.  Av.  virgo  generosa  D.  — 

1,  2.  0  puella  gratiosa  D.  que  fehit  C.  —  1,  3.  rubeng  ro.  B.  —    1,  5.  rota  F. 

—  1,  6.  font.  cast.  B.  —  1,  7.  mit.  ac  B.  mitisque  FGH.   —   2,  1.  criminum  E. 

—  2,  2.  audi  £.  —  2,  3.  veni  fehit  B.  —  2,  6.  castitatis  rore  plena  D.  praeclara 
A.  pulchra  EFGH.  pulchra  quasi  uva  plena  B.  —  2,  7.  tu  siog.  H.  —  2,  8. 
magnum  B.  agni  A.  agn.  spons.  D.  —  3,  2.  cum  fehlt  B.  —  3,  3.  aptata  G.  — 
8,  4.  introisti  D,  wol  die  beste  Lesart.  transmisisti  B.  adoptata  adiisti  £.  trani- 
tnlisti  F.  transivisti  GH.  transmigrasti  Hs.  Eins.  —  3,  5.  ave  ist  in  modo  ver- 
andert  D. 

c.  Bemerk.  Im  Miss.  Halberstat.  1511  und  Numburg.  1517  (Daniel  II, 234) 
ist  die  Sequens  uberschrieben  De  S.  Martha.  Darnach  sind  nun  einige  Worte 
gedndert:  1,  1.  Ave  Martha  gl.  Sponsa  Christi  gen.    —    1,  5.  Ave  Martha.    — 

2,  8.  V.  sponsa.  —  2,  5.  Ave  Martha  plus  ser.  Pulchra  quasi.  —  8,  1.  Ate 
Martha  iam  b.  —  3,  5.  Ave  Martha  marg.  —  Str.  1  s.  Nr.  766,  2. 


784.    De  s.  Barbara. 

Novae  laudis  harmoniae 
Coeli  clangant  hierarchiae 
Pro  Barbarae  victoria: 
Quae  processit  ut  aurora 
Solem  prima  lucis  hora 
Noctis  ducens  de  scoria  etc. 
Text.    Diesen  Anfang  hat  Daniel  II,  223  e  Miss.  Patav.  1491. 


785.    Be  s.  Barbara. 


1.  Recolamus  piis  digna 
Laudibus  mente  benigna 
Barbarae  solennia : 
Decantemus  in  honore 
Eius  cordis  cum  favore 
Laudis  et  praeconia. 

2.  Salve  virgo  generosa 
Nitens  paradisi  rosa 
Sicut  sol  et  sidera: 
Venerari  tua  festa 

Nos  compellant  tua  gesta 
Perhenni  memoria. 

3.  Iudicem  non  timuisti 
Saevientemque  sprevisti 
Tu  minas  et  verbera: 


Idolorum  tu  culturam 
Letale  Christi  mansuram 
Praedicasti  libera. 
Yirgis  caesa  stas  illaesa, 
Dum  torqueris  confiteris 
Ihesum  super  omnia: 
Denudaris,  carceraris, 
Plagis  plagat  et  te  sanat 
Christus  in  custodia. 
Manu  patris  decollata, 
Es  ab  angelis  sublata, 
Et  cum  honore  deportata 
Ad  coelorum  sublimia: 
Ubi  fulges  coronata, 
Virginibus  sociata, 
In  Ihesu  Christo  fundata 
De  meritorum  gratia. 


—    529    — 


Virgo  pia,  miserere, 
in  via  nos  tuere. 
ator  votuni  chori  totum 
Clementer  concilia: 
Te  cautamus  hic  iocunde, 
Et  ro<ramus  preces  funde, 
Ut  etheos  oinnes  reos 
Mundet  data  venia. 
Tcxt.    Miss.  Colon.  1604.  f.  286. 


Ora  Deura  pro  peccath 
Nostris  fonte  pietatis, 
Ut  per  tua  meritfl 
Nos  non  sinas  condemnari, 

conoedat  corouari 
Iq  coelesti  curia. 


L  Angelorum  militia, 

Sanctorumque  cnnsortia, 
Tota  coeleatifl  curia, 
Una  cum  ecclcsia 
Trinitati  individuae, 
Unitati  perpetuae 
Decantent  ciun  frequcntia 
Laudes  et  praeconia. 
2.  Cuius  fonte  saturata 
Barbara  se  ei  grata 
Obtulit  immaculata 
Vivum  sacrificium: 
Text.    Miss.  Mogunt  1507. 


786.    De  s.  Barbara. 


Dum  parentes  et  gaudia 
Mundi  sprevit  labentia, 
Et  mente  voluntaria 
Subiit  martyrium. 
3*  Ave  virgo  sublimata, 
Laeta  coelo  coronata, 
Videns  Cbristum  aeternata 
Castitatis  gkffi*: 
Supplicamus,  o  beata, 
Laude  Christi  immorata, 
Posce  nobis  ad  beata 
Pervenire  gaudia. 


787,    De  s.  Brigttia  vidua. 
(Gtb.  in  Schtccden  1302,  gcst.  23.  Juli  1373,  vertbrt  1$.  Mi.) 


Insistentes  cantilenae 
Conformemus  Philomenae 
Voces  et  praecordia : 

de  mundo  Philomena 
ans  volat  ad  amoena 
ndisi  gaudia. 

2.  Nos,  Brigittain  venerantea, 
Decet  eiN  sic  laetantes 
In  eius  solemniis : 
Dt  ipshis  imitemur 
Actus,  mores  commitemur 
Cum  dignis  obsequiis. 

3*  Haec  eat,  cui  insinuatur, 
Loti  templi  revelatur 
Admiranda  formula : 
Felix,  cui  manifestatur, 
Felix  aqua  confirmatur 
Salvatoris  virgula. 


4.  Matri  Samuelisf  Annae 
Similatur  et  Susannae, 
Cor  figens  in  domino : 
Reveiatrix  secretorum, 
Sine  fine  beatonim 
Gloriatur  premio. 

5   Haec  est  doctrix  disciplinae 
Dei,  eartofl  i  raiott 

Mundanac  periculis: 

ta, 
Fi«i  ira  vita, 

Ciaruit  iniraculis. 

6.  Gravem  fugat  spiritalem, 

Febrem  peilit  crimiualem, 
Ltprae  purgat  inaculam. 


7.  Dura  plasphcmus  delionestat 

9,  0  Brigitta,  niater  pift, 

Sponsam,  iudex  muTiiiVstnt 

Contristatffl  in  hac  via 

Vindictam  blasphemiac : 

Pia  dfl  remedia: 

Sed  i  ferifl  agitatus 

Port  hoc  tenebi-'            -ivv 

Reoognostit  hic  reatus, 

Doc  nos,  quo  possunus  clare 

Locum  petens  vcniae, 

Videre  coelestia. 

<  i  Yident,  currunt  claudi, 

AUeluia. 

Congaudcntes  eius  laudi 

Reviviscunt  mortui : 

10.  0  sponsa  Christi,  redolens 

Aquis  raaris  conquassatns 

llt  myrrha  suavissima, 

Plures  reddit  consolatos 

Pro  nobis  preces  offereus 

Voluptatis  portui, 

Patrona  sis  mitissima. 

a,  Text.     Morel  No.  373.  S.  213  Q                  <t  St.GaUen  No,646  (Brander), 

BI.  302.  mit  der  Melodic.    —    »£fri  wciterc,              in  1?  drcizciligen  Stropfien 

vtcht  im  Samticale  itinerantiura,  Oppenhemi  1521.  fol.  46  und  fdngt  so  ctn:  In» 

siBtentes  cantilenae."    Mone  3,  243« 

b.  Bemcrk.     In  Str.  ti.fchlcn  3  Ver&c. 

7§a    De  s.  Brigittu 

1.  0  Brigitta,  mater  bona, 

3.  Confer  vitae  sanctitatem. 

Dulcis  duxtrix  et  patrona, 

Corpori  da  puritatem, 

Nobis  for  sufiragia : 

Nos  languentes  robora: 

Naufragaotes  in  hoc  inari 

Vitae  nostrac  regc  cursum, 

Tuo  ductu  salutari 

Post  hanc  vitam  transfer  sursuui 

Duc  ad  vitae  hravia. 

Animas  ad  gaudia, 

2-  0  pracclara,  tu  dignare 

Ubi  Deum  contemplari 

Delictorum  impeti 

Tibi  quoquo  sociari 

Nobis  Christi  voniam : 

Possimus  in  gloria.  Amen. 

TJt  possimus  racpirare, 

Et  cxcessus  emendare 

Consecuti  gratiain. 

Text    Morel  No,  372,  S.  213  aus:   Hs.  su  St.  Galkn   No.  546   (Brander), 

Bi.  3G:J. 

789.    Bc  Patroms  Regm  Sueciac  (Brigi&ta), 

1,  Exultant  Angelonim  cltori  hierarchiae  triplici,  ordine,  nuine.ro,  officio 

uiultipliti  conditi,  eonguiti  Dei  virtute  simplici: 

2.  Ruit  pars  ad  ima  de  prima  spiritum  origine: 

3.  Gratia  diviua  ruina  rcstauratur  ex  honiine. 

4.  Quam  flebilis  Angelis  perditis  haec  est  permutatio ! 

5,  Amabilis  tiliis  horainum  in  regnum  successio. 

G.  latn  illic  ascendit  victrix tribus  inctyta :  iam  ius apprchendit  triunipli 

ecclesia:  railitat  in  terris  filia. 

7.  Quam  dulci  amore  vernans  suscipitur, 

8.  Quae  tanto  fervore  ruinae  reetaurandae  ad  ventura  concupiscitur. 

9.  Te,  coeli  hierarchia,  oranis  natio  orbis  replet  inissis  nuntiis . 

10.  Te,  mundi  monarchia,  sacro  raunere  recognoscit  datis  filiis. 

—    531    — 


11.  Iiim  tandeni  tibi  devota  gens  Suevorum  priuiitias  dat  patronoruni 
cont  Cbristique  martjres,  viduas: 

Quos  plebis  sexus  sequitur  utriusque,  dona  praesentat  cor  cuiusque, 
iustructunim  coelestis  muros  Hierus&leSL 

13.  PurpuraUs  rosas  vernantes  martyrum  offert  paticntia, 

14.  Confessores  sacratos  tiores,  et  pnuisentant  virgines  lilia. 

15.  lllustris  iustus  devotus  rex  Ericus,  iusignis  praesul  ac  Heniicus  tri- 
umphali  decorati  sunt  martyrio. 

Eskillus  martyr  triumphat,  et  Botvidus,  David  eoncertat  et  Sifridus 

Apostohts  doctorali  privilegio. 
Sublimata  coelesti  dace  m&ter  Bcaudit  Helena  solium: 
Illustrata  divina  luee  ioentis  aflort  Brigitta  radiimi. 
Ecclesia  nunc  Suecomni  te  exorat,  te  collandat,  coeli  curia^ 

20.  Intervcntu  patronormn,   o  piissima,  precatio  te  supplici  iuiplorat, 

Maria, 

21.  Ut  sibi  auxilium  circa  Christuin  Dominum  essc  digneris  per  aevum. 

a.  Tcxt.    Dauiel  V,  327  mu:  Ecclesiologist  CL   April  1854.   p.  llli.  • 

C  psalieu&t.  „Cum  commeinuretur  tatei  patronos  B.  Brigitta,  de&ideratur  S. 
Catharina  Yastanensis.  Carmeu  conipositum  est  intra  annos  1301  —  1.174."  S,  noch 
Nr.  810. 

b.  Lcsarten.    b.  hominis.  EccL  —  16.  apostoIiB.  Eccl. 


16 

17 
18 

19 


790.     De  8*  Vaemlia  virgtne  et  martyre. 
(Geb.  au  Bom,  gest.  280,   verehrt   am  22.  Nov.) 


Doctrix  creaus  martyres, 
Istic  fulgens  martyr  es, 
Hioc  Jidelis  tristi 
Morte  quam  sufoisti» 
Tor  percussa  gladio. 
L  Krgo  trino  pracmio 
Deitate  trinae 
Hoc  coore^nas  sine  fine. 

5.  Sic  currens  per  stadium 
Dignum  sibi  brarium 
Fratres  doees  currere, 
Sic  et  idem  suinere. 

6.  Biois  his  rlas  tercium, 
Con&etTsa  ut  socium. 
Vides  prius  niiniinmn, 
Post  rcvocas  maxinum». 

7.  Hiflqae  hmcta  sanctis 
Nos  Christo  reconcilia, 
Preoe  luiicta,  <]ua  Deuiii 

1'laces  Gaeciiia. 

H*.    zu  No.  546  (Braiuler) 

kr  Aufschrift:  Se«juentia  heati  Notkeri  profundissimi  doctoris. 
bedurfte  genaucrer  luasion,"    Morel.  —  Daaiel  V,  122  hat  dcn  Text  am  ders. 
iicst  abtr  Vn.  1.  gaudens. 


Sponsa  Christi,  gaudeas, 

Coeli  convivia 

Quac  meruisti  cuin  spouso, 

Felix  Uaecilia. 

Minas  sperneos  liominum, 

Coeli  potens  dominum, 

Sapientum  inconcentu  virginum, 

Huic  obviae* 

2.  Exclusisque  fatuis, 
Tu  decorem  induis, 
Accensis  lampadibus  tuis 
Intras  ad  nuptias. 

3.  Tti  putatum  socium 
Tln»ri  et  Tiburtium 
Fratres  sub  Almachin 
His  ascribis  epulis, 
II is  pudoris  fiosculis 
Candens  in  convivii», 

Text.    Morel  No.  37».  S.  215  aus: 


U* 


—    532    — 


791.    De  s.  Caecilia. 


1.  Benedicta  es  virgo  Caecilia, 
Quae  spernens  mundana  gaudia 
Nunc  tenes  coelestia : 

Fide  plena   mentis  semper  tu 

serena 
Sapienter  intus  obscoena 
Carnis  assumpta  pecia. 

2.  Valerianunisponsumprophanum 
Convertisque  Tyburtium 
Demonstrans  ei  angelum : 

Text.    Miss.  fratr.  Paris  1520. 


Rosas  vernantes  mire  flagrantes 
Te  cum  sponso  coronantes 
Recipis  et  lilium. 
Almachium  devicisti 
Et  mendacem  ostendisti, 
Tandem  ad  coronam  transisti 
Per  ignem  et  gladium : 
Nunc  virgo  te  deprecamur, 
Quam  devote  veneramur, 
Ut  per  preces  tuas  vehamur 
Ad  coeli  palatium.  Amen. 


792.    De  $.  Clara. 
(Geb.  zu  Assisi  im  J.  1193,  gest.  11.  Aug.  1253,  verehrt  12.  Aug.) 


1.  In  perenni  gloria 
Clarae  nunc  memoria 
Claret  Clarae  Virginis: 
Quae  post  transitoria 
Carnis  cum  victoria 
Regnum  subit  luminis. 

2.  Clara  Dei  famula 
Rosa  fuit  primula 
Virginum  rosario: 
Quam  Franciscus  nomini 
Consecrando  Domini 
Iunxit  Sanctuario. 

Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


Clara  custos  castitatis, 
Pia  parens  paupertatis 
Meritis  clarissima: 
Iam  in  coelo  coronatur, 
4Et  in  mundo  declaratur 
Signis  insignissima. 
Ergo  virgo  tam  beata, 
Sponso  iuncta  et  dotata 
Fructu  centenario : 
Pro  reatu  miserorum 
Preces  offers  in  coelorum 
Summo  secretario.  Amen. 


793.    De  sanda  Clara. 


1.  Sospitati  dedit  aegros 
Crucis  consignatio, 
Virgo  Clara  contra  rogos 
Affuit  praesidio. 

2.  Hanc  Christus  ens  in  hostia 
Solatur  eloquio, 

Inde  fugat  prece  pia 
Turcos  ab  Assisio. 
Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


3. 


4. 


0  quam  probat  sanctam  Dei 
Panis  augmentatio ! 
Virtus  patet  Helisei 
Olei  infusio. 

Ergo  laudes,  virgo  Clara, 
Tibi  dat  haec  concio. 
Nam  qui  flagrans  cordis  ara, 
Te  mulcet  obsequio, 
Sospes  regreditur.  Amen. 


—    533    — 

794.    De  s.  Blandina  virgine  et  marttj 
(Gest.  su  Lyon  177 f  vtrehrt  2.  Juni.) 

Laudes  Blandinar  ntinc  paagat  eccle- 

2.  Haec  corda  oostra  Christo  faciat  babitacula, 

3.  Expellens  ab  eis  vitia  sua  per  merita. 

4.  Ipsa  impetrans  spiritus  sancti  dona, 

5.  Tenebras  fugans  cimctaque  daemonia, 

6.  Praeservat  a  glande  noxia  et  raorbo  pestifero, 

7.  Aeris  temperiem  nobis  impetrabit  cougruam. 

8.  Haec  admirabilis  in  fide  fuit  et  in  constantia, 

9.  Lumbosque  acciuxit  suos  fortitudine  praeclara. 

10.  Haec  consortcs  suos  hortans  et  praedicans 

11.  Ad  martyrii  triumphum  instigat. 

12.  Haec  in  cruce  elevata  ferocibus  bestiis  tradita  manet  UiteCte. 

13.  Haec  Deum  verum  confessa,  gentium  dcos  dkit  esse  daemonia. 

14.  Haec  natum  suum  Ponticum  firma  fide  munivit  simul  et  oruavit. 

15.  Haec  peccatores  morti  traditoe  ad  vitam  vocat, 

16.  Sibi  devotos  perseverantes  vere  protegit. 

17.  Haec  truncato  capite  suo,  iam  martyrum  residet  iu  choro, 

18.  Idolatras  ct  tyrannos  confuudit  tide  sua  et  devincit. 

19.  Ergo  nos  supplicamus  011, 

20.  Ut  preces  nostras  Iesu  Christo  praesentet, 

21.  Siue  quo  ante  Deum  cassa  atque  inania  sunt  opera  nostra. 

22.  Tu,  quae  martyrum  refulges  laurea, 

23.  Fae  per  poenitentiae  crucem  cuucta  nostra  deleat  crinrina. 

24.  Ipsa  hodie  Athanatenses  tuos 

25.  Omnesquc  Ltigdunenses  cives  a  peste  praeservare  digneris, 
96.  Hunc  diem  gloriosum  celebrantes,   Alleluia. 

Text.    Morel  No.  367.  &  210  ans :  Mias.  AthMiateiiac.  1530.  fol.  41 .  Appenthx. 


(Geb. 


795.     De  $.  Dorothea  virgine  et  tnartijre. 
urea  itt  Kappadocitn,  yest.  das.  304,  verehrt  ft  Itbr    S  AV  U^l.) 


L  Gens  fidelis  iocundetur 
In  hac  die  gratuletur, 
Dorotheam  veneretur 
Dulci  cordis  modulo: 
Linlorum  nam  cultores 
Christo  reddit  et  errores 
I  tiit  rcmittendo  itores 
Coelestes  Theophilo. 

rgo  prudeus  vigilavit 
Et  cum  sponso  subintravit, 
Nam  sagaciter  ornavit 
Lampudem  cum  oleo: 


mrtipsam  abnegavit 
Christum  sequens,  queni  amavit, 
Cruccm  tollens  stolarn  iavit 
In  tormenti  dolio. 

3.  Sic  vestitur  dupla  veste, 
Alba,  eastitate  teete, 
liuiiia,  paggtonia  pestc, 
\  incto  diademate: 
Palmam  manu  iVit  victriccm, 
Dignc  sequeus  adiutricem 

tram,  Christi  geiiitriccm, 
Virgiuali  seheniate. 


-     534    — 


Praesta,  pater  atque  nate, 
Confer  spiritus  beate, 
Amboruin  nexus  ordinate 
Cunnta  regens  saeeula. 


4.  0  casta  generatio, 
Preeamur,  ut  oratio 
Per  te  iti  beneplacito 
Sit  Christi  patris  niore: 
IJt  coeli  fecumiet 

Bore  foris,  intus  mundet, 

HCti  spiritus  iuuudet 
Oorda  nostra  dulcora 

a.  Ttxt.    Moue  No.  89S  (3,  273)  aus:   Hs.    su   Stutigari  Brev.  101.  f.  71. 

15,  Jahrh.  U).    Gropp:  Script.  \Yine1>    8,  904  (ftl.    —     Daniel  V,  244  hai  den 

Mone.     —     Sttht  lcln  No.  81.  15.  Jnhrh.   und 

\±r.  Coustantiense  1499.  fol.  228. 

1«.  Le&artc  w.  !,  3.  Dorotbea  A.  —  1,  4.  eorde  A.  —  2,  B.  doleo  A.  — 
8,  1*  Hi<  A,  frMtr  \\\ne.  —  3,  1.  iunrta  B,  tettr  vincU.  Daa  Brev.  Const.  lyit 
iuncto.  —  3,  8.  scemate  A,  gewohnhct  f  nttfj,  stemmate  B.   —  4,  4.  patr. 

iii  nre  Brev.  Const.  —  4,  7.  sanctique  AB.  —  fy  l    bessir  hoc  et.  —  5,  3.  oewr 
quorum  —  6,  4.  oesser  regit, 

c.  Blmerk,    Mone  Aa£  No.  1199  (8,  550)   dcwelben   Text  mit   u 

/1  S  Veren&e  aMK:  ffs.  stt  &  Paul  in  K&rnten  No.  13.  f.  113,  15.  J 
mit  fotffenden  Varianten:  1,  7.  emitt,  4fe  H*.  hat  Bt  enitt.  —  2,  4.  hMtfa 
—  2,  8.  doteo  Jfo.  —  3,  4.  iunta  diad.  JEto.  iuncto  M  —  3,  5.  palma  i/.v 
4.  Salve  casta,  mimdaT  mitts,  Pia,  dulcis,  plena  vitis  Et  virtutum  gemma,  ditie 
Aspersa  coeli  rore.  Eia  coeli  nos  fecundet  Rore,  foris  intus  mundet  Corda  u.  «I 
Die  Hs.  hat:  Salva  c.  mundi  .  .  .  aspreta  [fiiT  aspersa)  .  .  et  (fur  eia). —  5,  3. 
ornate  M.  ordinate  Hs. 


796.    Be  $.  Dorothea. 


1.  Psallat  coucors  symphonia, 
Laudes  pangat  annonia 
Cum  sonora  melodia 
Cordisque  tripudio; 
In#huc  festo  lactabundo 
Domtheae  corde  mundo 
Sono  plaudat vox  iocundo 
Neumatum  praeludio. 

2.  Generosa  Cliristi  vcma, 
Labe  carens  et  lucerna, 
Mundo  lucens  ac  pincerna 
Vina  donans  mystini  : 
Paradisi  tu  eolona, 

Quae  pro  jnalo  redilia  bofift, 
Scribae  inittis  coeli  dona 
Rosas  mala  pistica. 
S.  Vitam  ducis  augelorum, 
Duin  in  carne  praeter  fonim 
Carnis  vivis,  spernens  thorum 
Viri  propter  Domitiuui : 
Martyr  Christi  quae  profanos 
Deos  sternis  ac  paganos, 
Fide  vestis  et  sic  sanos 
Mores  facis  hominum. 


Puklira  coruscans  puella, 
Iu  aetate  nam  tenella 
Tr  succinguat  dira  bella 
Sub  dttce  Fabricin: 
Vinculata  carceraris, 
ithasta  craciaris, 
Vultu  caesa  tiagellaris 
Omni  carens  vitio. 
(xens  pcrversa  malae  spei, 
Quam  dum  docoa  verbum  Dei, 
Luuien  tuae  faciei 
Conterit  cum  baculis: 
Fureus  auget  tormentales 
Poenas  saevas  et  letiil 
Dum  tnaniillas  virginales 
Tuas  crcmat  faculis* 
Supplicamus,  nos  tuere 
Et  peccata  fac  timere, 
Martyr  sancta,  confer  vere 
Tcmpus  poenitentiae: 
Virgo  bona  crimen  tege, 
Victum  dona,  mon 
Ne  damnemur  gi*avi  lege 
Causa  negligentiae. 


—    5S5    — 


PogH  Christi  Dorotbea, 
Tua  nos  virtute  bea, 
t  t  purgata  mejite  rea 
Digni  simus  praemio: 


Deum  nobis  fac  placatum, 
Ut  post  huius  incolatum 
Nobis  locuin  det  npiatum 
In  coelesti  grcniio. 


a.  2\     I      I  m niel  TIT  236  ohnc  Angaln-  ekr  QueHe  (\)\  V,  50  Varianh 

dcm  Mlss.  Prag.  |B).  —  Miss.  Basil.  1610  (C).   —  Steht  auch  in:  Cod.  Bheinau. 
24.  Cod.    S.    GalL    N.-    646    (BraiidiT).     M&vchmcr    IL<.    Clm.   5347, 

l ;>.  Jahrh.    und   au#   rfcm   Witrzburijcr    Mcsahutih    bci   Gropp:    Scriptor.  Wirce- 
krarg. 

b.  Lesarten,  1,  1.  sirapb.  C.  —  1,  7,  platidet  C.  —  2,  2.  Nevo  car.  C.  — 
2,  4.  inist.  C.  —  2,  0.  malis  B.  —  8,  1.  ducens  A.  —  3,  %.  spernis  A.  BperneHfl 
BC.  —  ".  \.  propbanof  C.  —  3,  5.  et  pag.  C.  —  4<,  8.  succedunt  B.  —  4,  4.  Duce 
suk  B.  —  4,  5.  V.  niaceraria  C.  —  4.  li.  <  atlmsta  C,    —     Statt  4,  1—4  hat  K. 

mauens  speriosa   Velut    rubeos  fragrans  rosa   Ad  contiictum  roborosa    |£i- 

Fabritio.  —  ft,  6.  Ia  te  dfctat  tor.  C.  —  6,  ff.  cr.  terge  Dan,  (i)tit< /;/.)  — 

,  1.  Sponsa  Chr.  A.  Pngil  BC.    —    7t  3.  4:  Cor  in  uobis  mundum  croa  ]  i  aj- 

riemur  beatte  ln  coudigno  pr.  C.    Ut  soluti  a  peccatis  Assoeiemur  beatifl  eum 

ondigno  pr.  B.  —  7,  4.  Sed  et  Jec.  A. 


797.     De  Sn  Borothea. 


Ave  virgo  generosa, 

Ut  testatur  gloriosa 

Salvatniis  filia; 

Ave  tu,  quac  cuin  decore 

Lumen  spargis  cam  splendnre, 

Ut  rosa  inter  lilia. 

Legein  vitae  conservasti, 
Cmn  praestare  denegasti 
Fabncio  couiugium: 
Verum  spousum  dilexisti, 
Cum  sic  cuin  despcxisti, 
Nil  thnens  eius  iurgiuni. 

Eoce  dignuni  nunc  moraris, 
Et  ab  agno  adaniaiis, 
Que  inundi  tulit  criiniua: 
Ferens  sertum  castitatis 
va  cum  palma  caritatis 
Coeloram  scundis  limina. 


Ecce  Bpoasa  summi  Dei, 
Oinues  facti  suinus  rci 
In  hora  nostri  cxitiis; 
Leva  poudus  pcccatorura 
Et  ducatum  angclorum 
Confer  nobis  coelitus. 
TexL    Mies.  MogttBt.  1507. 


5.  In  agone  passionis 
Coelicis  fuisti  donis 
Consolata  dukiter: 
Iesus  Christus  tit  legatus 
A  te  scribe  dcstinatus 
Cum  rosis  kuinaniter. 

&  Omnes  actus  nostros  rege, 
Nr  de  tali  simus  lege, 
Quae  tendit  ad  intcritum: 
Rege  visum  et  ol&oUua, 
Virgo  sancta,  rege  tactum, 
Fructum  da  nobis  coelicum : 
Ora  virgo,  ne  damnemur, 
Sed  CfUQ  iustis  rapiemur 
Ad  commodum  angelicum. 

7-  Dt  tecum  semper  commeusuri 
Et  cum  Christo  regnaturi 
Coelorum  in  pallaUO: 
Hauc  securam  maiisionem 
Mercamur ;  om 

Sine  longo  spati 

B.  Cor  contritum  fac  habere 
Et  cum  iustis  possidere 
CoeU  secreu  iu^ri! 
Kcat  uinnis  sic  lidiiis, 
Qui  iv-ti,itv  vult  ln  coelia 
t  uin  Cliristo  percnnitef. 

)&  Miss.  Mogunt.  i?.  MB'2,  f.  211.  hat 
auch  etn  amlcres  Lied  auf  sie  mit  diesem  Anfang ;  Ave  virgo  generosa,  ut  testa- 
tur  gloriosa  etc.  17  dreizcilige  StrophenJ*    Mone  S,  274. 


—    536    — 


798.    In  festo  s.  Dorothcae, 


1,  Hortum  regis  gloriae 
Celebris  raemoriae 
Es  ingressa  Dorothea; 
Beue  tecum  agitur, 
lesus  tibi  loquitur: 
Veni»  veni,  sponsa  mea. 

2.  Ei  fideui  couservasti, 
Gui  spoiisarn  te  probasti 
Virginali  corpore : 
Anior  Christi  te  allexit, 
Ad  coelestia  provexit 
Aeternali  tempore. 

3,  Tempus  tetrum  ut  amautis, 
In  agone  decertantis 
Demonstratur,  si  cernatur 
Dorothea  nohilis: 

Ad  tribumd  ducebaris, 
Sed  tiec  ininis  terrebaris, 
Sponso  umndo,  rubicundo, 
Permanens  immobilis. 

4.  Diatessaron  es  digna, 
lusta,  prudens  et  benigna 
Virgo  fortis  viribus : 

a.  Text.    Nealo  p.  111.  e  Miss. 
Text  aus  Neale, 

b.  Lesarten.    3,  L   Te   tuam 
test."    N. 


0  quam  fortiter  vicisti, 
Memor  sponsi  tui  Christi, 
Florida  virtutibus! 

5.  Rosas  tres  et  poma  tria 
Impetrasti  mox  in  via, 
Quae  misisti,  ut  dixisti, 
Dubio  seholastico: 
Ob  hoc  ille  admiratus, 
Et  se  crederc  testatus, 
Captivatur,  decollatur, 
Signo  tam  mirifico. 

6.  Unde  prins  multo  passus, 
J  ormentatus  et  non  lassus, 
Sed  invictus  cst  addictus 
Ungulis  atrociter: 
Tu,  beata,  praecessisti, 
Mirabilia  gessisti, 
Nam  in  poena,  ut  aiuoena, 
Stabas  immobiliter. 

7-  En!  te  homo  decollavit. 
Atque  Deus  coronavit 
Angelorum  gioria : 
Apud  quem  nunc  intercede, 
Ne  sint  mentes  nostrae  foe< 
Peccatorum  scoria.  Amen. 
Traieclensi  1513.  —  DaeieJ  V,  243  hat 


l 

010 

zt  den 


Ms.    —    6,  5.   Tunc   Ma.    „quod  ferri  po* 


799.    De  beata  ElisaMh  Schoendttgiensi. 
(Oest.  als  Abtissin  im  Kloster  Sch&nau  1165,  verchrt  18.  J 

1.  Salve  felix  Eliaabeth,  odorifera  rosa, 
lu  Dei  mirabilibus  virgo  satis  famosa. 

2.  Salve  viarum  Domini  devota  eontemplatrix, 
Simulque  individuae  Trinitatis  amatrix. 

3.  Salve  Mariae  Virginis  filia  singularis, 
Nam  ab  ca  in  extasi  crebro  visitabaris, 

4.  Salve  cuius  aspectui  sancti  apparuere, 
Nam  eos  festis  aitlgulia  meruisti  videre. 

5.  Salve  fons,  plenus  rivulis  scientiae  diviuae, 
Guttas  stillans  mellifluas  deificac  doctrinae. 

6.  Salve  vcrnans  arbuseula  silvae  Schoenaugiensis, 
Circumdata  ruimisculis  visionum  immensis. 

7.  Salve  cui  coeli  tanuae  apertac  vidobantur, 
Secretaque  coelestia  inibi  monstrabantur. 


8.  Salve  absque  ruga  speculum,  iu  quod  desiderabant 
Coeligeoae  prospiceret  nam  multum  te  amabant. 

9.  Salve,  quae  clausum  pyxide  Saeramenti  vidisti 
Clam  verae  earnis  specieiu  corporis  Iesu  Christi. 

10.  Eia  nunc  bcuignissima,  in  coeiis  sublimata, 
Quae  es,  (ut  pic  credimus)  sis  nobis  Advocata. 

11.  Defende  hoe  coenobiuni,  nosque  inhabitantes : 
Mei,  rogo,  memineris,  nosceque  te  amantes. 

12.  0  virgo,  fac,  ut  iugiter  nligio  accrescat 
In  nostro  monasterio,  ne  profectus  decrescat. 

13.  Repelle,  quaeso,  daemonum  cunctas  illusiones, 
Angeloruinque  nohis  obtine  munitiones. 

14.  Cuucta  nobis  contraria  tu  ora  mitigari, 
Prospera  quaeque  tempora  exopta  nobis  dari. 

15.  0  virgo  devotissima,  virtutibus  decora, 
Apud  Deum  altissinium,  rogamus,  elabora: 

.  Ut  nos  ad  se  recipiat,  cum  hinc  egrediemur, 
Praestetque  nobis  praemium,  quo  aeterne  laetemur. 
L7.  Deo  patri  sit  gloria,  eiusque  sacro  Nato, 

kAequalisque  Spiritui  gloria  sit  beato.   Amen. 
Ttxt,    Daniel  II,  195  ex  Act.  Sanct  Iun.  Tom.  111.  p.  605- 


800.    De  s.  Elisaheth  Thur. 


(Geb.  1207  m  Presburg  in  Ungarn,  Tockter  des  Konigs  Andreas  II,  GcmahUn 
des  Berzvfjti  Hermann  von  Thiirmgent  gest.  19.  Nov.  1231,  verehrt  19,  Nov.) 


1.  Gaude  Sion,  quod  egressus 
A  te  decor  et  depressus 
Tui  fulgor  specnli : 
Rediviva  luce  redit 
0  et  alpha,  quod  accedit 
Iam  in  tine  saeculi, 

2.  Poma  prima  primitivos 
Deus  sanctos  adhuc  vivos 
Vidit  in  cacumine: 
1 1  extremofl  addat  primis 
Quamvis  stantcs  nos  io  imis 
Suo  visit  lumine. 

3.  Sed  prae  multis  te  respexit, 
Odor  tuus  hunc  allexit 

Et  sapur  et  puritas : 
Ut  de  regum  ramis  nata 
Iuste  vere  sis  vocata 
Tu  Dci  saturitus. 
4-  Gaudent  astra  matutina, 
Quod  in  hnra  vrspertina 
Ortu  uovi  sideria 
Cocli  sidus  illustratur, 
Tu  quo  terrae  dcsigualur 
Novi  signum  foederis. 


5.  Vere  sidus  tu  praeciarum, 
Quod  a  sole  differt  parum 
Et  luna  lucidius: 

Tu  quod  sole  sis  amicta, 
Carne  probat  hic  relicta 
Lucis  tuae  radius. 

6.  0  quam  dignis  fulges  signis, 
Vasa  rapis  a  malignis 
Possessa  daemouiis : 
Leprae  muudas  labe  tactos, 
Claudos  ponis  et  attractos 
In  peduui  officiis. 

7.  Quod  uegatum  est  naturae, 
Tu  virtutum  agis  iure 

Et  potes  ex  gratia: 
Vita  functos  tu  reducis, 
Caecis  reddis  membra  lucis 
Et  menibrorum  spatia. 
B.  Eia  mater  nos  agnosce, 
Libro  vitue  nos  deposce 
Cum  electis  inseri: 
Vt  consortes  tuae  sortis 
Et  a  poenis  et  a  portis 
Eruamur  inferi. 


—    538    — 

a.  Text.    Daniel  II,  158  e  Cod.  Mon.  10.  saec.  XII.  nidht  richtig,  eherl 
odcr  XV.  (A).  —  Mone  No,  903  (3,  285)  aus.  Hs.  *u  Lichtenthal,  ll  Jahrh*( 
Hs.  zn  Miinchcn,  CJm.  14126.  14.  Jah  u  S.  Po 

htrg,    VII,  20.    14.  Jahrh.   mit  der  M  No,  ftl. 

Lk  Jahrh.  mit  Neumen   (E).     Strassburger    H$.    E,  GO.    BJ.  7M  (F),    m*rau 

im  Textus  sequentiaruni  (U),    Sammlung  von  Gaman  u  dewi 

ilfessfeiicA  de$  1s.V«f&.  Bertholt  von  Blaim  (H)«  Gropp:  Scriptor.  Wirceburg.  2 
(I).  —  Seq.  Dav.  1496  (K>.  —  Miss.   P*Uv.  1401  (Lj,    Colou.  1504  (M),   Mo*unt. 
1507  (N),  Halberstat  1511  (0),  Mindeo.  1513  (P).  —  Adelpb.  103  (Q).  Torr.  (Bl 

—  Wackernagel  IT  L56  oi*t:  Miift,  Mog.  U  KojJ.  14t)7  (T),    Latoirik. 

L4B0  (U),   Magdeb.  1493   (V).     Text.   seq.    (W).     -     Sieht  auch  in     Ood. 
Khemau.  9.  Cod.  S.  Gall.  No.  546  (Brander). 

b,  Lesarten.    1,  1.  Lauda  Sion  A.  —  I,  3.  fulgnr  EL.  —  l,  4.  0  fchltK 
et  fehlt  Q      0  de  fti  C.  remlit  B,  —  2,  1.  Norma  pr.  M.  primi  Q.  —    2,  5.    In 

rtehi  jinn  fur  nos.  —  2|  <«.  Suo  /eJw  Q.  —  3,  1.  pr.  cunctia  iL 
permultis  F.  e  cunctis  M.  pro  cunctis  P.  —  3,  2.  lianr  L.  hunc  feldt  0.  — 
3,  3.  sapor  et  alle  ausscr  L.  Mot  -rifl  pur.  habctu    —    B,  4.  Tn 

de  KMOUW.     El  de  EL.     Ac  de  F.    Quae  de  Q,  —  4,  4.  sinus  B.  —  4,  E 
monstratur  P.  —  4T  6.  Sign.  noY.  Mone.  —  r>,  4.  To  fltti  F.  —  5,  5.  bacc  F.  — 

5,  ti.  radium  F.    —    6,  1.  luces  KPR.  lucis  I).   fulget  M,  die  andern  fulges.    — 

6,  3.  obsessa  GW.  dominiis  D.  —  6,  4.  mnndans  BF.  —  6,  5.  claudis  fi.  coa- 
tracttis  H.  contractos  KMNOQB8T-  —  7,  l.  negatur  H.  —  7,  2.  virtutis  KK. 
Monc,     In  victuns  Q,  alte  andcrn  virtutum.  —  7,  9.  potens  H.  —  7,  4.  vitaeL, 

—  7,  6.  reddas  G.  —  8»  2.  vitae  libro  W. 


801,     />  f(  EKsuMh. 


1.  Florem  mnndus  protulit, 

Cuius  odor  contulit 

Spem  salutis 

Constitutis 

In  valle  miseriae. 
"i-  Fructus  huius  flosculi, 

Olanu  ut  carbuuculi, 

Cor  accendit, 

Dum  perpendit 

Gustuni  poeniteutiae. 

3.  Fragrat  mundus  ex  odore, 
Exardescit  in  aiiu»iv 
Corde  toto 

Pio  voto 

Surgit  in  praecooia. 

4.  Claudis  gressus  reparatur, 
Caecis  visus  restauratur, 
Quies  fessis, 

Pax  obsessia 
Eius  per  suffragia. 
a.  Text    Daniel  II,  208.  e  Miss- 


Magnus  et  mirabilis 
Deus  et  laudabilis 
Novuin  refecit, 
Duui  refecit 
Muuduni  tot  auxil 
Inter  quae  haec  famula 
Elisabeth  pec  saecula 
Regnans  orat, 
Dutu  explorat 
Oustum  in  deliciis. 
Cliristi  et  cccb 
poenitentube 

Be  i mujcrsit, 
Vini  abstemit 
Fietus  et  tristitiae. 
Huius  Cbriste  precibus 
Placare  tiileliims, 
Ut  cum  illa 
Ad  tranquilla 
Perducamur  gaudia. 

Numburg.  1M7. 


7. 


B. 


b.  LesartetK 
eingefuyt. 


B,  4  v.procul  dubio  vocula  excidtLu    Baniel.    lch  haht  pto 


—     539     — 

802,    Be  s.  Vma&beth  Ungarie  repts  fitia  tertii  ordinis  sancti  Francisci. 

1.  Concinat  ecclesia 

3.  Leprosis  obsequio, 

Celebris  momoriain 

Langnidis  suifru 

Elizabeth  hodie: 

Moestis  fit  in  gaudium: 

Quae  ni  eoeli  curia 

Pauperum  refeetio 

onaiur  gloria 

Fuit  in  hospitio 

Stirps  rejjis  Ungariae. 

Cunctis  patenfi  hostium- 

2.  Pro  Francisci  cordula, 

4,  HospitaHs  domina 

Ma&tello,  tuaicula 

In  tuorum  agmiua 

Purpuram  depofuit : 

Nos  hospitcs  elige : 

Tandem  mogisterio 

Nostra  dele  crimiua 

Multis  focta  lectio, 

Kt  ad  coeli  culmina 

Stella  niuudo  clurtut. 

Pedea  nostros  dirtge.   Amen. 

a.  Trx*.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 

b.  Le&arten.     2,  5.  fcta  *fo/ii  »m  Tezi. 

803.     Ito  9.  EUsahdh  vidua. 

(Tochter  iii    Kdmg*  Petcr  III.   vott  Aragonien,  geb.  1271,  gest.  4.  Juh  1336, 

rhrt  8.  Juh.) 

1.  Laetabundus  EHsabeth  decantet  chorus: 

Alleluia. 

2.   Regis  natam  sanctificat  regalis  thorus, 

Res  iniranda. 

3.   Manmnn  consilio  vixit  toec  in  stadio, 

Lueens  Btefla. 

4.    Carnis  ortuin  respuit,  quum  egenis  praefutt 

Mente  clara. 

5.   Sideri  vespertino  paupertatis  eamino 

Pari  fonua. 

6.   Neque  mundi  gloria  neque  contumelia 

Fit  cormpta. 

7.   Veni  sponsa,  coetibus  fruere  coelestibus 

Iliuc  assumpta. 

8.   Angelis  admittitur,  Christufl  hanc  alloquitur 

Vulle  nostra. 

9.    Spiritum  ut  reddidit,  odor  suavis  indidit  corpus,  et  sic  desinit 

caeca. 

10.   Oleo  perfunditur,  mors  et  morbus  tollitur,  inira  virtus  cernitur 

Vi  v  pmedicta* 

11,   0  mater  pauperum,  ut  labem  criminum  purges,  precatur 

Gens  ini 

12.   Et  008  ad  gaudia  coeli  pereonia  duc,  quein  genuit 

Pucrpcra. 

i    Trjt.    Morel  No.  401.  5.  236  am:  Ih.  su  St.Gaikn  No.  546  (Brander), 

Bl  90$,  mit  der  Mtlodii. 

b.  Bemerk.  Vgl  Nr.  13.  158.  537.  570.  718.720.773.  779.  7dO.  803. 822. 823, 

b24.  675. 

—    540    — 


•Hadnn 

inavit, 


804,    De  s.  Fide  virgine  et  tnartyr 

(Fides,  Spes  und  Caritas,  Schwestern,   Tochter  flfff  ht.  Wittwe  Sophia,    c 
Jen  Martyrertod  unter  Dioclctian  um  das  •/.  303,  nach  Andcrn  unter  T 

verehrt  am  J.  Aug.J 

\ .  Sursum  corda  tendite, 
Fratres,  et  impendite 
Laudcs  salvatori: 
Festa  Fidis  inclytae 
Fidelium  edite 
Qdas  omnes  choit 

2.  Haec,  ut  societur  Den, 
Consignat  se  virgineo 
Castitatis  habitu : 
Et  ut  potiatur  W), 
Purpurari  vult  roseo 
Passioois  habitu. 

3.  In  A  g  e  n  n  o  quippe  nataf 
Generose  parentata 
Stirpe  ciara,  et,  ut  claret, 
Praeclaruui.  in  moribus: 
Cor  inttexit  ad  raandata 
Virgo  Dei  baptizata, 
Labe  caret,  Deo  paret, 
Illustris  virtutibus. 

4.  F  i  d  e  s  fidem  comprobavit 
Et  portentis  dilatavit 
lnsigne  sui  nominis : 

Text.    Morel  No.  406.  &  227  aus 


& 


BL  185.  mit  der  Aufschrift:  Pulchra  antiqua  Bequeutia. 


Aegros  quosque  nam  sanav 
Et  sanando  praedicavit: 
In  Deo  salus  bomij 
Daciano  praesentatur, 
Qui,  ut  virgo  deflectatur, 
Nunc  blanditur,  nunc  minatur 
Infertque  supplicia ; 
Ignem  struit,  sed  frustratur, 
In  quo  mersa,  ne  laedatur 
Nudis  alis,  ales  datur 
Praebens  refrigeria. 
Sed  pro  tide  dimicautein, 
Velut  in  palestra  stanr 

m  quidem  ^anctamFidei 
Caprasius  conspicit: 
Corouari  triumphantem, 
Et  cum  sanctis  hymnizantem 
Vidit  idem  et  qui  pridcm 
Metum  gessit,  abiicit. 
Vera  fide  tu  arridc, 
Ne  nos  triste  quid  de  fide 
FoedlHB  vel  seiimxerit: 
Hac  in  fide  signa  vide, 
Nec  defide,  sed  arride, 
Bonis  cn  cxuberant. 
Hs.  **  8L  Qallen  No.  546   (Brand 


r 


7. 


rander 


805.    De  $.  Genovefa  vfcgiw 
(Gtb,  um  422  *u  Nanterre  bei  Paris,  ge&L  3.  Jan.  512,  verehrt  3, 


1. 


2. 


3. 


Genovefae  sollemnitas 
Sollemne  parit  gaudium, 
Cordis  crumpat  puritas 
In  laedis  saerificium. 

Felbc  ortus  infantulae 
Teste  Germano  praesule, 
Quocl  praevidit  in  spiritu, 
Rerum  probatur  exitu. 

Hic  ad  pectus  virgineum 
Pro  pudoris  sigoaculo 
Numum  suspcndit  aereum 
Crucis  insignum  titulo. 


4.  Genovefam  divinitu* 
Oblato  dotat  munere, 
Iu  templum  sancti  spiritus 
Sub  Christi  ditans  foedere, 

5.  Infantem  manu  fenens 
Mater  privatur  lumi: 
Matri  virgo  compatiens 
Lucis  dat  usum  pristinae. 

6.  Genovefa  magna  nimis 
Carnem  frangit  ieiai 
Terramque  riganfl  lacrimis 
lugi  gaudet  martyrio. 


—    541     — 

7,  Coelesti  rlucc  praevio 

11.  Ignem  sacrum  refrigerat 

[os  lustrat  et  tartara, 

!  mortem  vivcns  meritis» 

Civesque  precura  studio 

Quod  prius  in  se  vicerat 

vat  a  gente  barbara. 

Aestus  interni  fomitis. 

8.  Divino  diu  munere 

Sitim  levat  artitieum, 

Confractura  casu  misere 

12.  Morti,  morbis,  daemombus 

Matri  resiuat  unicum. 

Et  elementifl  impcrat. 

9.  Ad  primain  precem  rirginia 

Sic  Genovefa  precibus 

Contrcraiscunt  daemonia, 

Naturae  leges  superat. 

Pu  datur  energumenis, 

Spes  aegris,  reis  venia. 

10.  In  eius  manu  cltij 

13.  Operatur  in  parvulis 

Reaccenduntur  coelitus, 

Christi  virtus  magnalia, 

Per  hanc  in  sinus  alvei 

Christo  pro  tot  miracnlis 

Redit  amnis  coercitus. 

Laus  frequens,  iugis  gloria. 

a.  Text     Mone  No.  iMO  (3,  SI4)  aus:  Hs.zuIJommersfehleno,N.14.Jahrh. 

(A).     Sai-rinealc  itinerantimn.  1521,  f.  46.  (B).     —     Danid  V,  1«j5  hat  den  Text 

aus  Mone.  —  Steht  auch  im  Cod.  S.  Gall  No.  546  (Brander). 

h.  Lesarten.    lit  3.  aeneum  B.  —  4,  2.  Quinine  B.   —   4t  3.  spir.  fehlt  B. 

—  0,1.  magnaniraa  B.  —  &,  4.  flaudet  fehlt  B.  —  7,  1.  dnc.  priimo  B,   —  7,  2. 

iHus4r.it  A.  —  Bt  1.  numine  B.  diu  scheint  fcMcrhaftt  besser  dives.  M.   —  8,  4. 

resignat  B.  —  11,  3-4.  fthlcn  B.  —  13,  3.  per  A.  toto  B. 

806.    Ik  s.  Hedwige  dttctrke  et  vidua. 

(Tochter  Bcrtholds  IV.  von  Andechs,  Hersogs  von  Merau  und  der  Grafin  Agnes 

von  Eotlcchit    vermahit   mit   dem  Hcnog  Heinrich  I.  von  SMeticn  und  Polen, 

gest.  15.  Okt.  1243,  verehrt  17.  Okt.) 

Consnrgc  iubiians 

Vox  quaevis  hominum 

Laudesque  resonant 
In  ore  fidelium 

In  Christo  credentium  etc. 

T$xt.    Diescn  Anfamj  hat  DanieJ  Ut  189  au$  dem  Mibb.  Numburg.  1517. 

807.    Dc  s*  Helcna  regina. 

(Geb.    der    atlgcmcincn  Annahmc    nach  zu  1>.              fc  Bithynicn,  rermdhlt  mit 

Conttantinus  Chlorus,  Mutier  Constantins  d.  Gr.f  qest.  iu  Hom  £30,  verehrt  am 

18.  Aug.) 

1.  Haec  regina  ter  beata 

Eras  nimis  speriosa, 

Britannorum  regig  nata 

Universis  gratiosa. 

Fuit  olim  unica: 

Nubilis  virguncula. 

Est  in  bello  interfectus, 

3.  Ne  sane  cognoscereris, 

Dum  in  eum  est  dircctus 

Nec  plane  corrunipereris, 

Romanus  exercitus. 

Rapit  te  pedissequa; 

2.  Luctu  magno  lamentatus 

Abiectis  es  officn 

Pater  tuus  peramatus 

Addita  portandis  tiniis, 

Orphanam  te  deserit : 

Amictaque  vilibus. 

—     542    — 


6. 


15, 


Rcx  augustus  Constantinus, 
Is  qui  appellatur  primus, 
Tibi  iungi  voluit: 
Eius  uxor  Casti  mater, 
Qui  est  Katherinae  pater, 
Mortis  legem  tulerat. 
Gignit  ex  te  Constantinum, 
Maguuni  dictum,  fide  priinuui, 
Iure  matrinionii: 
Iudaismo  primo  data, 
Post  in  Christo  baptizata, 
Augusta  sanctissiinu. 
Novuni  domim  tibi  datur, 
Inventa  crux  dcportatur, 
lufers  banc  Ierusalem : 
A  te  tota  honorata 
Est  Alemannia  dotata 
Sanctorum  reliquiis. 

a,  Tcxt.     Mmm  Ni.    M8  (3,  337)  aus 
Jahrh,  —  Daniel  V,  298  foj 

b.  Lesartcn.    6,  1.  uovo  dono  Ils. 


Columnain  eeelesia. 
Quae  septuaginta  duo 
Fundas  monasteriu: 
Vitam  ducens  virtuosam, 
Sponsae  Cbristi  fructuosam, 
In  pace  dormieras. 
Urbs  beata  T  reverina 
Caput  tuum  cum  Matthia 
Tfioet,  quem  advexeras: 
0  amoetta  philoniena, 
0  auiabilis  Heleua, 
Vota  uostra  suscipc. 
Matrona  crueiferorura, 
Patruua  sis  nunc  illorum 
Pium  apud  dominum : 
Atque  tecum  cofigaadere 
Fac,  nos  Deum  Uu&C  videre 
Seniper  et  in  saeculum, 

Hs.  zu  S.  Peter  inSatsburg  VI, 
am  Moae. 


808.    De  s.  Heletm  regina. 

L  Ad  honorem  sunimi  regis  Ad  cor  redit,  qui  erravit 

Nos,  qui  sumus  oves  gregis  Et  adorat,  quod  damuavit 

Spiritalis  pascuae:  Iudicum  saevitia. 
Orc  laudes  attoUamus,                   5.  Iras  truces  nunc  depouit 

Manu  lumen  praeferamus  Et  vagina  se  reponit 

Laropadis  non  vacuae.  Pcrsequentis  gladius: 

2.  Ipsi  honor  sine  ftue,  Licet  quidquid  vis,  Imrtatur 
Qui  Helenae  dat  reginae  Sixtus  papa,  iam  testatur, 
Felici  commercio :  Dispergit  Laurentius. 
Regnum  coeli  pro  terreno,              6.  Sed,  ut  notus  esset  Deus, 
Ubi  ex  hoc  in  hoc  pleno  Et  praeclarum  nomen  eius 
Nunc  eructat  gaudio.  Efficit  in  geutibus : 

3.  Felix  haec  felicem  natum,  ludis  quidciu  et  Iberis, 
Lumen  orbis  et  oraatum  Post  Armenos  iunxit  veris 
Constantiuum  genuit:  Fidei  cuitoribus. 
Et  cura  eo  contra  fident,                 7.  Ergo,  quae  hanc  genuisti, 
Si  qua  lata  erant  pridem,  Mater  eius,  sponsa  Christi, 
Abrogari  statuit.  Saucta  gaude  Treveris: 

4.  Mundi  fides  est  in  tuto,  Et  nos  simul  glatulemur, 
Iacet,  tacet  orc  muto  Simul  Deum  deprecemur, 
Gentium  perfidia :  Deufl,  parce  miseris, 

a.  Text.    Moae  Ko.  967  (3,  336)  aus:  Hs.  eu  Darmstadt  No.  545*  mit 
Melodie,  14,  Jahrh.  —  Daniel  Y,  207  hat  den  Tcxt  aux  Uoi 

b.  Lesarten.    4,  4.    besser    quae.  M.     —     6,  4—6.  ., 

Mone.  —  „Secundiim  strophae  heniistichium  corruptum  iudicM  Moiuuh.    Ex  m< 
Eenteiitia  acdpieodum  est  hoc  modo:    Kudc   licet  y^uod  autea  trahebat  ad  s 


plicium.     Hortantur  populurn  pontifices  iieque  amplius  amguntnr   cruci:    crogant 

ecclesiae  opes  diaeoni  nec  consumuntur  in  craticula.     Duplex   auteui   causa.   est, 

.{iiud  poetft  hoc  affert  Sixti  et  Lanreotii  exemplum.    In   priznii    vesperffl   S.  II-' 

knae  fit  commemoratio  Octavae  S.Laurentii;  porro  iruodgrtvhu  est,  Laureutius 

moribundus  prophetavit  ecclesiae  pacom  et  tranquilJitatem,  de  qua  optime  merita 

e^t  Helena.    Forte  leg,  dispersit  et  6,  3  effectum."    DanieL 

809.     De  Lv.   //' 

1.   In  sanctonuii  tttgi  laude 

Quae  per  orbem  struens  plura, 

Plelis  devota  Deo  plaude, 

Larga  sublimavit  cur.i 

Qui  in  sanctifl  est  mirabilig: 

Kl  au^mentavit  divh 

Inter  quos  splendet,  Ilelena, 

Fidc,  spe,  amore  plena 

4.  Gaudet  ttgO  muiG  in  coelis 

SpODSa  Christi  veneiabiljs. 

I  )ispensut  rix  haec  fidelis 

2.  Hiiee  iiiventrix  sunetae  Crucis 

Inter  angoloruni  milia : 

Adimplevit  Opua  lucis 

In  vestitu  deaurato 

Tio  cordis  desiderio; 

Et  amictu  variato 

Sacrosanctani  passioncin 

Ferens  eharitatis  lilia. 

Crucis  per  inventionem 

Omni  venerata  atudio. 

5.  Sponsa  Christi  sancta  et  decora 

3.  Parent  adhue  sacra  vota 

Christuni  pro  nobis  instanter  ora, 

Dignae  matrifl  longe  nota 

Qui  nos  redemit  in  victoria, 

In  templorum  aedificiis : 

Ipsi  perhennis  laus  ct  ^loria. 

Text    Miss.  Colon.  1504. 

810.    De  s.  Belena  vidua  et  martyre. 

(Verehrt  am  3LJuh,  S.  uoch  Na.?- 

1.  Voce  dulcis  melodiae 

Dum  non  fovit  hostes  Dei, 

Veneremur  in  hac  die 

Iael  uxor  est  Cenaei, 

Helenae  Bollemnig: 

Prophetans,  par  Debborae, 

Quae  post  cursus  huius  viae 

4.  Aiabastrum  comminutum 

Felix  die  theoriae 

Fragrans  fudit  viin  virtutum, 

Migrat  ad  solatia. 

Ut  probant  uiiracula: 

2<  HaecRebecca  tins  deoOfiB, 

Cnecus  vidct,  et  os  mutum 

Hanc  eomiiiemlat  Cordis,  oris, 

Loquitur  ad  eius  nututn, 

Morura  pudicitia: 

Leprae  sedit  tnacula. 

Absuluta  viri  torifl 

5.  0  Sucvonim  advoeata, 

Sprcvit,  ut  Iudith,  amoria 

Posce  reis,  ut  sensata 

rnalis  connubia. 

Thecuitis,  grttiui: 

Maithain  pracbet  se  diei, 

Fac,  ut  Ilcstcr,  elcvata 

8ed  Mariain  requiei 

Ut  gens  tua  Deo  ^rafi 

Contemplando  tempore : 

Mereatur  gloriam. 

1.  TexL    Daniel  V,  284  ex  Miss.  Upsaliensi  {1513).  Eecleslologist  ( I.  April 

1854.  p.  119. 

b.  Lesarten.    1,  4.  KccJ.  qua,    Dies  theoriae  i.  e.  dies  mortis,  quaDeum 

cqnspicit  ueque  ampliua  iu  aenigmate.  —  6,  3.  Vgl.  2.  Sam    U 

—    544    — 


81 L    De  $t  Katerina  (Katherina)  virffim  et  mnrtyre. 

(StammU  aus  kdnigl  Gcblute,  starb  zu  Alexandria  unter  K,  Mayimin  II.,  t>er- 

ehrt  am  55.  Nov.) 

L  Digna  Deo  Katharina,  virgo,  martyr  et  regina, 

2.  Laudum  vota  suscipe,  peccatorum  vincla  solve,  te  laudantes  intuere 

prece  pia, 

3.  Rege  Costo  genita,  regi  Deo  sponsata,  complexu  regio  es  iocundata. 

4.  Caesaris  vesaniara  corripis,  tu  latriani  Maxentii  speroens,  miuas,  poe- 

nas  sitis,  idola  cooteinnis. 

5.  Carceris  inclusa  residens  in  tenebris  Porfyrium  cum  regina  sopbosque 

victos  mittis  ad  aeterna. 

6.  Plagas  transit  verberum  martyr  mente  devota,  rotas  comminuit  virgo 

Katherina. 

7.  Lactis  unda  protiuit,  caesam  gladius  stravit,  qnam  mons  Sina  digne 

Christo  conservavit. 

a.  Text  Morel  No.  451.  5.  254  aus:  Hs.  su  St.Gallen  No.  546  (Brander), 
Bl.  318,  mit  dem  Zusats:  Antiquorum  S.  G-alleasium  monachorum. 

b.  Bemerk.  „I$t  nach  der  Melodie  von  Wipo's  Ostergesang  (Victimae 
pasch.  No.  83)  eingerichtetu     Schubiger  &  95. 

„Kateriim  ist  die  gewohnliehe  Schreibung  dieses  Namens  im  Mittclaiter,  bei 
den  Griechen  mit  dem  agyptischen  Artikel  (ai)  Aikateriiia  un>1  darnach  bei  den 
Bussen  Ekaterina.  IHc  Form  Catharina  mit  Bceiehung  auf  *a&*f>H  (rein)  ictw 
im  frUhereti  Mittelalter  nicht  gebrduchlich,  kommt  aber  spdter  mit  der  andern 
tuweilen  vorS1    Mone  3,  350, 


812.    Be  8.  Katherina  mrgine  et  maritjre. 

(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


1.  Vox  sonora  nostri  chori 
Nostro  sonet  conditori, 
Qui  disponit  omnia : 

Per  quem  dimicat  imbellis, 
Per  quem  datur  et  puellis 
De  viris  victoria. 

2.  Per  quem  plebs  Alexandrina 
Feminae  non  feminina 
Stupuit  ingenia: 

Cum  beata  Katherina 
Doctos  vinceret  doctrina, 
Ferrum  patientia. 

3,  Haec  ad  gloriam  parentum 
Pulchrum  dedit  ornamentum 
Morum  privilegta : 

Clara  per  progenitores 
Claruit  per  sacros  mores 
Ampliori  gratia. 

4,  Florem  teneri  decoris 
Lectionis  et  laboris 
Attrivere  studia : 


Nam  perlegit  disciplinas 
Saeculares  ct  divinas 
In  adolescentia. 

5.  Vas  electum,  vas  virtutum 
Reputavit  sicut  lutum 
Bona  transitoria : 

Et  reduxit  in  contemptum 
Patris  opes  et  parentum 
Larga  patrimonia. 

6.  Vasi  oleum  include 
Virgo  sapien  Iens 
Sponso  pergit  obvia ; 

Ut  adventus  cius  hora 
Praeparata  sine  mora 
Intret  ad  convivia. 

7.  Sistitur  imperatori 
Cupiens  pro  Christo  mori, 
Cuius  in  praesenl 
Quinquaginta  sapientes 
Mutos  reddit  et  silentes 
Virginis  facundia. 


—    545    — 

8.  Carceris  horrendi  daustrum 

Angelis  mox  fuit  curae 

Et  rotaruin  triste  plaiistrum 

Dare  corpus  sepulturae 

Famem  et  ieiunia ; 

Terra  procul  alia. 

Et  quaeeuuque  tiuitt  ei, 

11.  Oleum  Blipfia  manat, 

Sustinet  amore  Dei, 

Quod  infirmos  multos  sanat 

Eadem  ad  omnia. 

Evideiiti  gratia: 

9.  Torta  superat  tortorem, 

Bonuni  nobis  dat  unguenturn. 

Superat  iinperatorem 

Si  per  suum  iuterventum 

Feminae  constantia : 

Nostra  sanet  vitia, 

Craciatur  imperator, 

12.  Gaudens  ipsa  videat 

Quia  cadit  cruciator, 

De  se  praesens  gaudia, 

Nec  valent  supplicia. 

Et  futura  praebeat, 

10,  Tandem  capite  pumtur, 

Quae  dedit  praesentia, 

Et  dum  morte  mors  tiuitur, 

Et  hic  nobis  gaudeat, 

Vitae  subit  gaudia : 

Nos  illi  in  gloria.  Amen. 

a.  Text.    Neale  p.  205  e  Mies.  Antlegiiveiisi  1523  (A).  —  Miss.  fratr.  Paife 

1620  (B).    —    Clichtov.  IV,  225  (C).    —    Daniel  11,  89   hat  3  Zeilen  und  V,  324 

den  Tc.rt  aus  Neale.  —  Steht  nach  Mone  3,  357  auch  in  einer  Hs.  zu  PommerM- 

ftlden  o.  No.  aus  dem  14.  Jahrh* 

b.  Lesarten.     2,  4.  Dmn  A,  Nealc.    —    4,  4.  N.  per  legum  A.  Neale.     — 

5,  2.  quasi  Jut.  A,  Neale.  —  6,  1.  Vagis  AC.  Neale.  —  7,  3.  In  cuias  A.  Nealr. 

—  8,  L  horrendum  A,  Neale.    —   9,  5.  Q.  caetlit  crueutator  C.   cedit  cruentator 

A.  Neale.  —  9,  G.  Val.  suspiria  A.    —    10,  3.  sululit  B.  —    11,  6.  sanat  C.     — 

Nach  8tr<  t&  hat  Noale  tioch  folaende  3  Zeihn:  Quondam  personet  divine,    Et 
laudetur  sine  fine  Christus  raniB  Katherinae. 

813.     De  s.  Catharniii  v.  et  m. 

1 .  Saoctissimae virgiuis votivafesta 

5.  Turbam  philosophicam 

recolamus, 

Vicit  et  rhetoricam 

Venerantes  hunc  diem  praecla- 

Disputando ; 

ram  omnes  concinamus. 

Hiuc  regiua  credidit. 

2.  Proferat  haec  concio 

Deos  vanos  respuit 

Laudem,  et  devotio 

Venerari. 

Sit  Bincera: 

6.  Fit  poenalis  tnachiua, 

Concrepet  organicis 

Pereunt  hac  millia, 

Modulis  et  canticis 

Dum  rotatur,  agmina 

Laude  digna. 

Paganorum : 

3.  Perstrepet  concentibus 

Mox  privatur  capite, 

Organicis  et  vocibus 

Assunt  turbae  coelie 

Noster  chorus : 

Sepelitur  debite 

Corde  supplex  simplici, 

Monte  Signa. 

Sed  voce  multiplici 

7    Ora  pro  populo, 

Sit  sonorus. 

Precare  uro  clcro, 
Martyr  Uhristi, 

4   Hauc  fnisse  filiani 

Costi  regis  unicam 

Katerina: 

Tradunt  scripta : 

Astantem  populum 

Annis  puerilibus 

Precantem  te  clerum 

Sophisticis  artibus 

Fove,  rege  per  saecula 

Est  imbuta. 

Kateriua. 

JTi%r#f*,  S^qatnwn                                                                                                   35 

546 


Per  saecula  alleluia, 
Qui  creavit  omnia, 
(Jneluni,  terrani,  maria, 


Et  vocavit  ad  coelestia 
Katherinam  cum  gloria. 


a.  Text.  Mone  No.  985  (3,  360)  aus:  Us.  iu  Munchcn.  Clra.  9536.  f.  75, 
12.  Jahrh.  (A).  Hs.  tu  Einsiedeln  No.  178,  p.  216.  Zt,  Jahrh.  mit  der  Melodie 
(B).  Bs.  £u  Lichtenthah  14.  Jahrh.  unter  den  Notkerifeehen  Sequemen^  woiu 
dieses  Lied  aber  nicht  tjehort  (C).  Hs.  zu  M»  !m.  1104.  f.  122.  (D).  B$, 
tu  KreuMlingen  bei  Konstani  mit  dcr  Mctodie,  ll.Jahrh.  (E).  Hs.  tuSt.GaUtn 
No.  546.  t  214,  mit  der  Melodie,  15.  Jahrh.  (F),  Gropp:  Script.  Wlrceborg, 
2,  894  (O).  —  Text.  Beq.  (H).  Seq,  Dav.  1495  (1).  —  Miss.  Brandenburg.  initin 
BftCC.  XVI  (K),  Patav.  1491  (L),  Colou,  1504  (M),  Constant  1504  (N),  Mogunt. 
1607  (0),  Halberstat.  1511  (P),  Minden.  1513  (Q),  Nuraburg.  1517  (R).  —  Adelph. 
106  (S),     Cltehtov.  IV,  225  (T).  —  Dauiel  II,  197  hat  <lif  8  crsten  Zeilen, 

b.  Lesarten.     1,1.  Katerinae  v.  EF.  Mone.    Castissimae  v.  A.    —     L  t 
„feriante&  ist  wol  die  richtige  Lesartt   die  abw  kane  fi>.  hat.  hunc  DEF 
andcrn  hanc."  Mone.  —  hunc  d,  praeclarum  DF.  —  convenianiUB/wr  conc  A.  concin- 
nantes  C.  —  2,  1,  psallat  uostra  conc.  B.  —  2,  1 — 3  stehen  nach  2t  4—6  in  B\ 

—  2,  2.  laudes  ABGHI  laudet  B.  —  devotlouem  D.  —  2,3  u.  2,  6  wcth*n 

D.  —  2,  3.  concrepeut  ABDt  alte  andern   concrepet,    —  hlt  in  cinigt» 

Texten,  Str.  3  in  INQ.    —    4,  5.  art.  eoph.  BFGHIMOQS.    —    4,  6.  fuit  clan 
AEGHIMNOQS.  sopb.  art.  fuit  clara  T.  —  5,  1—3  atehen  nach  5,  3—6  i«B.- 

5,  2.  vic.  fehlt  A.  —  5,  3.  Katherina  ftir  di&p.  Q.    —    5,  5.  D.    fakos  Q.   renuit 
ware  besser.  M-ne.  —  5,  6.  venerare  H.    —    6,  1—4  stehen  nach  6,  5—8  in  B. 

—  6,  2.  hac  AEFNQt  die  andern  ac.  —  tot  m.  0.   —    6t  3.  rotantur  BEO.    - 

6,  5.  truncatur  EFGMT.  —  6,  6.  S.  vertice  Montis  Sin,  MT.   vertice  Monte  Sia 
P.  —  7,  3.  mart.  virgo  D.    —    7,  4.  Cariasima  fur  Kat.   E,    Sanctissima  V 

7,  6.  regnans  E.  regem  A.  regens  N.    Laudantem  HNOPT.  Mone,  —  8,  hat  n*r 
Mone. 


814.    De  s.  Katerina  v.  et  m. 


1.  Katerinae  sollemnia 

Sancta  colat  ecclesia, 
Super  cuius  victoria 
Congaudet  coeli  curia. 

2.  Hacc  est  virgo,  quae  dilecto 
Novum  cantat  canticum, 
Quia  vere  et  sinccrc 

Dei  vidit  fiUuiu. 

3.  Haec  id  mundo  vicit  roundum 
Et  carnis  lasctviam, 

Quam  dicarat  salvatori 
Servans  padicitiam. 

4.  Et  tameo  in  virginem 
Exercet  tvTannidem 
Crudelis  Maxentius : 
Naiu  mittens  in  carcerem 
Dei  pirait  martyrem 
Innocentem  noxius. 

5.  Sed  nec  prece  neque  minis 
Flecti  potest  a  divinis 
Katerina  laudibus: 


Quae  dum  Christum  confitetur, 
Refrajzari  non  veretur 
Idolorum  cultibus. 

6.  Ipsaiu  tandem  arguraentis 
L<  '-iicorum  cunei 
Artant,  ut  de  sacramentis 
Convincatur  tidei. 

7.  Sed  triumphat  in  agone 
Firma  utens  ratione 
Virgo  constantissima . 
Oratores  victi  cedunt 
Et  in  untim  Deum  credunt, 
Salvi  post  incendia. 

8.  Et  quid  plura?  decollatur 
Virgo  sancta,  quod  testatur 
Lac  fundens  pro  sanguine  : 
Cuius  corpus  angelico 
Sepelttur  obsequio 
In  Sinai  vertice. 

9.  De  sepulcro  stillat  liquor 
lucessanter  olei, 
Quo  sanantur  delibuti 
Qualescunque  languidi 


—     547     — 


10.  Ergo  virgo  praeelecta,  Ora  Deutn,  ut  salvemur 

Quae  et  inartyr  es  effeeta  telictis  et  muudemur 

Agui  sine  maculu  :  Cum  sanctis  in  gluria. 

a.  Text.    Mone  No.  987  (3,  352)  aw*:   H*    zit  Mumhcn,  Clm,   17140,  f.  66. 
fahrh.  in  einer  MetBi  auf  dic  Reiligt  (k).     Hs.  :n  ^tuttgart  Bibl  20.  f.  80. 

mit  der  Melodic,  13.  Jahrh.  \B). 

b.  Lcsartett.  2.  fehlt  B.  —  4,  1.  Sed  virgine  B.  —  4,  4.  qumn  B.  — 
5,  1.  quae  nec  B.  —  6,  2.  potuit  B.  —  5,  5.  refrenari  B.  —  ti,  2.  cuneis  B.  — 
7,  1.  Iam  tr.  B,  —  Et  tr.  A.  —  8,  1.  Ut  q.  B.  —  8,  2.  V.  pura  B.  —  8,  4. 
angeloruTfi  AB.  —  10,  1.  Haec  est  v.  B.  —  10,  2.  est  B.  —  10,  4.  mundi  .  . 
ealf.  B. 


815.     I)t  s,  Kathtrnift  t\  ei  m 

L  Christi  sponsa,  Katkerina,  Flagellatur  irretita, 

Rosa  rubens  sine  spiua,  Sed  non  maitet  inipuiiita, 

Virgo  veruans  et  regina  Plebena  sternit  caine  trita 

Costi  regis  filia :  B i itarun)  eonfraet  io 
Regi  summo  subarrhata,               3.  Baec  traasfertur  Sjna  monte, 

Sibi  soli  copulata,  Rivus  manat  uiiro  fonte, 

Coelo  plandit  collocata  Sepelivil  euni  sponte 

Virginali  gloria.  Angelorum  legio: 

2.  „Mundi  tandem  spreta  laude  Ex  regali  stirpe  nata 

Ac  suppressa  caeea  franda,*'  Fundat  preces  Deo  grata, 

Inquit  sponsus,  ^virgo  gaude!"  Noxas  pellat  et  peccata 

Carceris  ergastulo :  Virginis  oratio. 

a.  TexL  Mone  No.  089  (3,  353)  aus:  Hs.  zu  St.  GaUen  No.  467.  &  133. 
13.  Jahrh.  (A).  Karlsruher  Perg.-Hs.  o.  No,  15.  Jahrh.  mit  der  Mrhdie  (B).  — 
Steht  auch  in  dtr  Hs.  VII,  2.  15.  Jahrh.  zu  St.  Vctr.r  in  SaUlatrg 

b.  Lesarten.  1,  5.  &ummo  rege  B.  —  2,  6.  mann&  A.  impuuiU  fUf  iuulta. 
—  3,  I.  Et  tr.  A.  —  3,  6.  funde  B.    —    Dicse  H&.  hat  atich  foia 

der  nicht  *u  dem  Liede  gehort :     L;ius,    honor   Bponso   virginum   Et  nunc  et  in 
perpetuum,  Qui  nos  K»therjmie  meritis  Coirittllgat  coeli  gaiiriii*. 


Shi,    Jk  *t  Eatherina  v,  tt  m. 


Salve  nobilis  regina, 
Regis  sponsa  Katherifla, 
Regis  reguui  omnium : 
Salve,  quae  luiindurn  vicisti, 
Vera  imitatrix  Christi 
Ferens  rosam,  lilium. 


Salve  fortis  in  a^rme, 
Praeliatrix  cuni  dracone 
Uua  eum  Maxentio : 
Salve  verbo  supenttos 
Mittrns  coelifl,  sed  probatos 
Tru<?is  tiaminae  cremio. 


3.  Salve  caesa  verbere, 
Caeco  clausa  carcere 
Coeli  luce  perfruens: 
Salve  eum  militibus 
Reginam  coelestibus 
Disciplinis  imbuens. 

4,  Salve  iaeta,  Christo  freta, 
Spcrnens  mundi  titulos, 
Salve  rotana  vincena  UHain 
Y<  i  -  un  in  incredulos. 
lalve  ferens  mammillaruin 

Avulsis  dispendium, 

j-ut  librans  carum 
Deo  sacrificiuni. 

35* 


—    548    — 


6,  Salve  decubans  in  Sina, 
Salutaris  medicina 
Prece  te  quaerentium : 
Salve,  cuius  tumba  manat 
Oleuni,  quod  morbos  sauat 
Cunctorum  languentium. 

a.  TexL    Mone  No.  988  (3,  353)  aus: 
mit  der  Melodie,  13.  Jahrh.  —  Steht  auch 

b.  Lesarten.    2,  6.  gremio  Hs.  —  6, 

c.  Bemerk.    ^Setbststdndigcn  8chhui 
achU  und  twei  siebensilbigen  trocMischen 


Salve  sponsa  tam  beata, 
Sponsa  . .  .  grata, 
Poeoe  nobis  gratiam 
Criminumque  veniam. 


Hs.  tuStuttgart  Brev.  No.  123.  f.  76. 
\m  Cod.  S.  Oali.  No.  546  (Branderl 
6.  bcsser  oleo. 

hat  der  Schlusssati  (7),  der  aus  zuct 
Versen  bcsteht."    Bartsch  5.  176. 


817.    De  s.  Katherina  v.  et  m. 


1 .  Salve  sancta  Katherina, 
Flos  intactus  carens  spina, 
Gemma  nitens  gratiae : 
Lux  Graecorum,  dux  regina, 
Sponsa  Christi,  crystallina 
Species  ecclesiae. 

2.  Splendor,  laus  alexandrina, 
Virgo  martyr,  ferens  bina 
Munera  victoriae : 
Seductorum  medjcina, 
Vicit  virtus  feminina 
Sophos,  regem  gloriae. 

3.  Confitentes  repeetina 
Voce  Christum,  leonina 
Regis  victa  rabie : 
Fide  stans  adamantina 
In  tyrannum,  ut  ruina 
Sit  idololatriae, 

4*  Doctos  stravit  Katherina, 
Quos  sanavit  binis  bina 
Methodus  iustitiae: 
Fit  conversis  cohimbina, 
Quibus  fuit  repentina 
Virtus  temperantiae. 


5.  Huius  corpus  servat  Sina, 
Quam  sacravit  lex  divina 
Aute  tempus  gratiae: 

Hic  lex  data  moysina, 
Hic  signata  fuit  trina 
Manu  sapientiae, 

G.  Pater  scripsit  et  indixit, 
Flanien  scribens  docuit, 
Natus  scribens  utque  libcns 

Quam  implere  voluit. 

7.  Ergo  laude  iugi  gaude 
Turma  Christi  sedula, 
Erubescat  et  tabescat 
luda  gens  incredula. 

8.  Gens  quae  saevit,  quae  decrevit 
Regem  lege  solvere, 
Non  dclevit,  sed  implevit, 
Quam  venit  evolvere. 

9.  Hie  regina  Katherina 
Monte  dnrmit  Sinai, 
I ii  qua  Sina  manus  trina 
Legem  scripsit  Moysi. 
Reichenauer  Antiphonar  tu  Karls- 

Melodie   (A).    Hs.  tu  Lichtenthalf 


a.  Text  Mooe  No.  992  (3,  365)  aus: 
ruhe  No.  209.  Bl  39.  14.  Jahrh.  mit  der 
14,  Jahrh.  mit  der  Melodie  (B).  —  Steht  auch  im  Cod  S.  Gall.  No.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.  2,  2—3  stehen  in  B  ah  2T  5—6  und  diese  an  der  Stelle  von 
jtnen.  —  3,  4.  stat  B.  —  8,  6.  fiat  idol.  AB.  —  6,  4.  impleri  AB.  monuit  B.  — 
7,  2.  Christo  B.  —  9,  1.  haec  A. 


818. 

Venerandam 

veneremur  invictam 

virginem,  intactam 

est  castam  Costi  regis  filiam : 


De  s.  Katherina  v.  et  m. 


Quae  devictos 

quinquaginta  rhetores 

in  fide  firmatns 

supernam  perduxit  ad  gratiam. 


—    549    — 


2.  Maehinaa  fregit, 
rotas  deiecit, 

tortores  saevos  interfecit 
digna  Dei  uitio: 
Sanetain  salvavit 
corpus  humavit 
iu  nionte  Sina  collocavit 
angeloruin  concio. 


Iara  virgo  salutifera 
cum  Christo  vivit  in  aethra, 
iam  suia  dat  vitae  praemia 
mirii  Dei  gratia : 
Rogamus  ergo  doinina, 
deleto  nostra  crimina, 
nos  transfer  ad  coeli  liraina, 
ubi  pax  et  gloria. 

12.  mit  derMe* 


a.  Text.    Mone  No.  994  (3,  357)  ans:  Hs.  eu  Coblen*  No. 
lodie,  14.  Jahrh.%  gehdrte  fruht-r  dcn  fannriiten  tu  Boppard. 

b.  Lesarten.    3,  2.  aethra  M.  naetliera  Hs.  gegen  das  Versmass.u  Mone. 

c.  Bemerk.     Ueber  das  Rhythmischc  etc.  spricht  Bartsch  S.  31*80.88.133. 


819.     De  s.  Kathcnna  v.  et  w. 

1.  Ave  praesignis  martyr,  dignis  colenda  laudibus,  piorum  tu  gemma 

sanctorum. 

2.  Euge  regis  nata,  domino  grata,  aevo  puerili  senili  culta  studio  prae- 

ludio,  morum  exemplar  bonorum. 

3.  Virgo  legis  forma  rectique  norma,  cupiens  mature  futurae  vitae 

sitiens,  abiiciens  vana  iam  sensibus  cana. 

4.  Te  domus  patris  et  suppellex  tota  matris  recognoscit  heredem,  urbs 
Alexandrina  tibi  praebet  sedem. 

Te  conflicturam  Christus  et  triuuaphaturam  saevos  hostes  praescivit, 
idcirco  te  suam  pugilem  raunivit. 

6.  Tu  agnum  coeli  scquens  corde  fideli  tu  Maxentii  contempnis  furorem» 

martyres  superans  facis  doctores. 

7.  Tuque  furentem  rotam  teque  terentem  abiiciens  et  sternens  in  fide 

paganos  roborasti  christianos. 

8.  Hinc  gentilium  dux  convertitur,  quem  regina  credendo  sequitur  et 

obsequitur  incarceratae  coelorum  coetus  tibi  victrici  beatae,  cui 
dominus  lesus  Christus  apparens  confortat  te  nihilominus. 

9.  Hinc  manna  verum  tibi  redditur  orauti,  dum  vox  coelo  mittitur  et 

promittitur  pro  quibus  oras  solanien,  sicque  decollata  lacte  rorans 
hinc  subveheris,  angelorumque  manu  in  raonte  Syna  deponeris. 

10.  Fac  fontem,  viva  quem  ut  oliva  fundis,  haec  laesiva  peccatorura  vul- 

nera  curare,  nosque  solidare,  ne  superemur,  sed  post  criminum 
victoriam  coronemur. 

11.  Fac  igni  fero  nos  et  severo  non  tradi,  sed  vero  reconcilia  nos  creatori, 

fac,  ut  temptatori  non  succumbamus,  sed  nocentium  insidias 
devincamus. 

12.  Audi  nos,  nam  te  domious  sponsam  suam  honorat, 

13.  Salva  nos,  lesu,  pro  quibus  Katherina  te  orat. 

14.  Da  fontem  tui  lateris  nos  emundare  penitus  a  labe  criminis, 

15.  Quo  haustu  indulgeutiae  ducamur  ad  coelestia  manu  cleraentiae. 

16.  Christianismi  donuin  fac  nos  bonum  custodire  teque  sic  sitire,   ut 

mereamur  post  exiJium  auctor  ad  te  transire. 

a.  Text.  Mone  No.  998  (3,  361)  aus:  Hs.  su  S.  Paul  in  Karnten  No.43. 
14.  Jahrh.  mit  der  Melodie  (A).  Hs.  wu  S.  Peter  in  Salsburg  VII,  2,  15.  Jahrh. 
mit  der  Melodie  (B). 


tartett.    2.  ruJpa  A.  —  7,  terrentem  B, —  8.  gentiura 
Jehlt  A.  —  10.  iun<Lis  B.  —  sed  post  hos  tui  iasidias  devinc,  A.  —  14.  tel 
leris  B.  —  IV  binrto  B, 

c.  Bemerk.     „J«  Dappch*  ich  Mom  ihmg,    olen 

-tollen  >iiehtt   dcr  zweite  Stollen  (71  weicht  «&." 

Bartsrh  ft  IA&  —   V$  I.  77s.  81\ 


De  s.  Katheruta  t\  et  m. 


1.  Ave  praeclara  Catharina,  imm  tua  tcnera  est  vita  crudcliter  torta. 

2.  Euge  regis  nata,  Domino  gratft,  aevo  puerili  senili  culta  studio  prae- 

ludio,  niorura  doctrix  bonorum. 

3.  VirgO  legis  forinam  rectiquc  nurmam  capieus  mature  futurae  vitae 

sitiens  abiicieus  vana  iam  sensibus  caua. 

4.  Te  domus  patris,  te  supplex  tota  matris  recognuseit  tiaeredem,  urbs 

Alexandria  tihi  pracbet  sedeni. 

5.  Te  conflicturam  Christus  en  triuuiphaturam  saevos  lmstes  praescivit, 
idcirco  te  suam  pugilem  munivit 

Tu  agmim  coeli  sequens  corde  fidcli,  dum  Maxentii  contemnis  furo- 

martyres  superaus  faeis  doctores. 
Tuque  furentem  rotam,  tcque  terreutera  deiieiens  et  spernens  paga- 

nos,  in  tide  solidasti  christianos. 
Hinc  gentium  dux  convcrtitur,  quein  regina  credens  sequitur,  dum 

obsequitur  incarceratac  coelorum  coetus  tibi  victor  beatae,  cui 

DominusIesusChristus  apparens,  cunfortans  te  uihilominus. 
Hinc  manna  veruin  tibi  rcdditur  oranti,  dum  vox  coclo  raittitur  et 

promittitur,  pro  quibus  oras  solamen  sicquc  rlecollata  lacte  roras 

liinc  subveheris  angelorumque  mann  iu  monte  Sina  deponeris. 
l*\u:  fontem  viva,  quem  ut  oliva  fundis  ex  lesiva  peccatorum  vulnera 

curare  nosque  solidare,  ne  supcrcmur,  sed  per  terminura  victo- 

riam  coronemnr. 

11.  Fac  igni  fero  nos  et  severo  non  tradi,  sed  vero  reconcilia  nos  creatori 

dans,  ut  temptatori  non  succumbamus,  sed  nocentium  insidias 
devincamus. 

12.  Audi  nos,  nam  te  Dominus  sponsam  suam  honorat. 
18.  Salva  nofi  lestL  pro  quibus  Catherina  te  orat. 

14.  Da  fontem  tui  lateris  nos  emendare  penitus  a  labe  scelei 

15.  Quo  hausto  indulgeutiae  ducamur  ad  coelestia  manu  clementiae. 

10.  Christianissimi  donum  fac  nos  bonum  custodire,  teque  sic  sitire,  ut 
raereamur  post  exilium,  auctor,  ad  te  transhv. 

a.  Text.    Miss.  Mogant.  1507.     —     Daniel  il.  189  hat  die  2  erstcn  Znlen 
aus  dem  Miss.  Numburg,  1517. 

b.  Bemtrk.     Vgl  Nr.  254.  778.  810.  820.  821.  830.  832. 


. 


& 


B. 


9. 


10. 


821,    Be  s.  Kathvrhm  v.  ct  ro. 

1.  Ave  praeclara  margarita,  nam  tua  tenera  est  vita  crudeliter  torta. 

2.  Euge  virgo  Christi,  te  praeseutasti  ad  manus  cruentus.  ut  falsa 

nuuiina  ostendas,  quod  tofi  sit  in  his  salus,  affirmans, 


-     551     — 

Virgo,  decus  mundi,  tu  superasti  falsos  oratores  praemittis  roseos  ut 

flores  igne  crematos  ad  coeli  choros. 
Te  plenani  lide  scimus  spe  et  caritate  blandimenta  et  minas  derides 

et  plagas  regis  exuperas. 
Te  liguuin  vitae  saturavit  sempiterne,  "quod  ad  flammam  nec  famem 

nec  regis  exameu  nec  mortem  paveos. 
Tu  agnum  regem,  terrae  duminatoretn,  sapieutia  divina  testaris, 

dampuosa  numina  regis  execraris, 
Tuque  furentcm  Leviathan  serpentem  proiectum  coelo  demersum 

profundo  humani  gecerifl  csse  inimicum. 
Hinc  gentilium  concurrit  plebs,  regina  credit  et  Porphyrius,  et  Maxen- 

tius  furit  ac  fremit  reginam  iugulari  atque  diieein  praecepit, 

aeternalitcr  coronandi  transeunt  ad  coelos  victoriaiitcr. 
h  Hinc  manna  verum  martyriluis  datur  in  aevum  in  coelis,  ut  Kathe- 

rinae  fructus  accrescat,  iam  rotae  praeparantur  ad  hatic  laeeran- 

dam  ac  mox  prosternitur  raartyr,  regis  illaesa  hiis  diris  cru- 

ciatibus, 
Fac  fontem  dulceni,  quem  Katherina  martyr  praegustavit,  degustare 

cum  sincera  fide,  et  te  sic  arnare,  ut  confitendo  tuum  possimus 

amorem  invitare. 
I.  Fac  igni  sancto  nos  iuflammari,  quo  hanc  inliammasti,  ut  ardnn- 

tirmiter  possimus  ct  te  collandare  et  collandando  tuum  possimus 

amorem  incitare. 

a.  Text.    Mone  Ho.  990  (3,  363)  aus:  Hs.  zit  8.  Paul  in  Karnten  No.  48. 

.  Jahrh.  mit  der  Melodic. 

b.  Lesarten.    2.  nomma  .  .  in  eis  Hs.    —    7,  Leviatam  .  .  dinicraum  Ht, 
8.  gentiura  c,  populus  .  .  et  Max.  .  .  iug.  ac  Hs.    —    9.  hiis  niart.  .  in  coe- 

stibus  .  .  lac.  virginem  H«,  —  10.  et  conf.  Hs  —  II.  te  pos.  coll.  Hs. 

c.  Bemerk.     Vgl  Nr  fc  819.  830,  821.  83 


822.    In  festo  s.  Katherina  v.  et  m 

Ad  honorem  superni  cantemus 

regis 
Alleluia. 

summo  fidelis  vox  psallat 

grt 
Mente  pura. 


Laudes  tibi  dcditas  rex  perenms 

suscipe 
Die  ista, 
Qua  triuinpbat  coelitus  de  ter- 

reno  principe 
Katherina. 

Haec  est  sponsa  domini 
Virgo  iuncta  virgini 
Semper  casta: 


0  pudoris  lilium, 
Votis  te  caneutium 
Semper  asta, 
Haec  est  virgo  regia, 
Quae  regum  palatia 
Sprevit  alta : 
Cuius  sapientia 
Rhetorum  facundia 
Fit  obtusa. 
Caesaris  consiliura 
Ad  commune  praemium 
Traxit  haec  perplurimum 
Cum  regina: 
Tandem  per  martyrium 
Supernorum  eivium 
Subiit  palatium 
Christi  sponsa. 


—    552    — 

6,  0  flos  purpureus, 

Protinus  supplicia. 

Splcndor  virgiueus, 

11  cantemus  tecum  canticun 

(•hristi  thalainus  aethereus, 

Allduia,   Amen. 

Suscipe  cantica 

a.  Text,    Neale  p,  203  e  Miss.  Pragensi  1522.  •-  DanieJ  Uy  170  hat  d$t 

Zeile  aus  ders,  Miss. 

b.  Bemerk,     Vgl.  Nr.  13.  158.  537.570.  718.                    779.  780.  803.  S 

823.  824.  875. 

823*     De  s.  KatJierinti  R  et  m. 

1  *  Regi  regum  decantet 

Rota  candens  penitus 

Fidelis  chorus 

Igne  misso  coelitus 
Est  consumi 

Alleluia: 

Katherina  triuniphaus 

Ascendit  coelos 

5.  Apertis  miraculis, 

Cum  gloria. 

Conversis  incredulis. 

2.  Angelus  coosilii 

Mens  regis  nou  desiit 

Laudetur  in  virgints 

Esse  caeca : 

Victoria : 

Tandem  plexa  capite 

Sol,  per  quem  non  defici! 

Novo  diadematr 

Martyrum  mirabilis 

Coronari  meruit 

Constautia. 

Haec  praedicta. 

3.  Virginis  haec  filio 

Corporis  martyrto 

C.  Orante  martyre 

Fuit  nupta : 

Mundetur  propere 

Neque  pcr  martyriutu 

Omni  crimine 

Virgo,  tloreus  lilium, 

Gens  misera: 

Fit  corrupta, 

Hoe  clemens  efti 

4-  Rhetori  concluditur, 

Natus  mirifiee 

Virgiui  non  parcitur 
ValTe  nostra : 

Rex  de  virgine 

Puerpera. 

a.  TexL     Morel  No.  449.  S.  252.  autt:    Bm.  tu  St.  OalUn   No.  M6  (A) 

Miss,  Mogunt.  1507  (B). 

b.  Lesarten.     2,  3.  6  wechseln  B.  —  8,  6.  candens  lil.  B,  —  &,  S.  met 

Mens  coepit  Esae  c.  B.  —  5,  6,  nova,  Mor,  —  6,  2.  mundemur  B. 

e.  Bemerk      Vgt.    Nr.    13.    158.    570.    718.    726,    773.    779    780.  903.  i 

824.  875. 

824.     De  s.  Katkeruia  < .  et  m. 

1.  Laetabundus  exultet  fidelis  chorus, 

Alleluia, 

2.  Katherina  Maxentii  vicit  fraudes, 

Res  rairanda. 

3.  Oratores  superat,  docet  et  illumiuat, 

Tanquam  stella. 

4.  Manet  et  sub  verbere  plena  Dei  mwiere 

Semper  clara. 

—    563    — 

5.  Sicut  sydus  radium  Katharina  gladium 
Pari  forma. 
9    6.  Neque  sidus  radio,  neque  martyr  gladio 
Fit  corrupta. 

7.  Ecce  iani  purissiini  flagrat  odor  balsami 
Valle  nostra, 

8.  Dum  virtus  altissimi  famulatur  virgiui 
Carne  sumpta. 

9.  Agnus,  sponsusYirginum,  sponsipanditgremium,  turbatur  gentilium 
Turba  caeca, 

10.  Nesciens  prophetico  ore  vel  dominico  tempore  non  modico 

Haec  praedicta. 
11*  Huius  fert  oleum  sacrum  mansoleum,  per  quod  sanatur 

Gens  misera. 
12,  Nunc  virgo  propera,  nobis  confoedero  hunc  quem  genuit 

Puerpera.  Amen. 

a.  Text.    Morel  No.  452.  S.  254  aus:  Hs.  *u  St.  Gallen  No.  B46  (Brander), 
Bl  3&0. 

b.  Bemerk.     Vgl  Nr.  13   158.  537.570.  718.  726.  773.  779.  780.  803.  822. 
823.  875. 

825.     De  s.  Katherina  v.  et  m. 

Laetabundus  exultet  vjrgini  Catharinae  etc. 

Text.    Diesen  Anfang  hat  Daaiel  V»  123  e  Cod.  S.  G*1J.  No.M6(Braiider). 

826.     De  s.  Catharina  v.  et  m. 

Hac  in  ilie 

Laudes  piae 

Coeli  iungunt  armoniae 

Plausus  et  tripudia  ete. 

Text.    Diesen  Anfang  hat  Daniel  V,  123  e  Cod.  8.  Gall.  No.  546  (Brandtr). 

827.     De  s.  Katherina  v.  et  m< 

1 .  Gaude  virgo  Katherina, 
Quam  refecit  lux  divina 
Ter  quaternis  ooctibus : 
Gaude,  quod  tua  doctrina 
Philosophos  a  ruina 
Traxit  cum  rhetoribus. 

2.  Gaude,  quia  meruisti 
Confortari  voce  Christi 
Post  preces  divinitus : 

Gaude,  quia  convertisti 
Sponsam  regis  et  vidisti 
Rotas  fractas  coelitus. 
3.  Gaude  serto  coronata 
Et  in  Sina  venerata 
Olei  stillamine : 
Esto  nobis  advocata 
Apud  Christum  virgo  grata 
In  nostro  certaminc.  Amen. 

a.  TexL    Mone  No.  1008  ( 3»  372)   aus:   Strassburger  Hs.    E.  135.    Bl  68, 
(A)  und  K.  516.  Bl  191  (B).    Beiehenauer  Hs.  No.  86.  Bl.  XOi.  206  (C)<    Hor- 

—    554    — 

tulus  animae.  Bl.  141  (D).  Nova  Legenda  b.  Katherinae.  Argentor.  1608.  t  63 
(E).  —  Miss.  fratr.  Paris.  1520  (F).  —  Steht  auch  im  Cod.  S.  Gafl.  Ko.  646 
(Brander). 

b.  Lesarten.  1,  4.  G.  quae  F.  —  1,  6.  philosophorum  B,  das  Fdtgende 
fehlt.  —  1,  6.  traxisti  erroribus  E.  traxit  et  erroribus  ABF.  —  2,  1.  G.  quaeB. 
—  2,  3.  per  preces  DE.  —  2,  6.  rotam  fractam  C,  alle  andern  rotas  fractas.  — 
3,  1.  sertis  F.  —  3,  2.  Sinai  locata  C.  Synai  F.  —  3—4.  E.  nofltra  F.  —  8,  6. 
Ap.  deum  CF. 


828.    De  s.  Katherina  v.  et  m. 


1.  Cordis,  oris  digna  laude 
Katherina  virgo  gaude 
Summae  consors  gloriae: 
Gaude,  quae  ad  viam  lucis 
Excaecatos  tu  reducis 
Fumo  philosophiae. 

2.  Gaude  dulcis  Katherina, 
Spreto  rege  fit  regina 
Per  tefide  stabilis: 
Mortem  subit,  nec  tristatur, 
Et  cum  ipsa  decollatur 
Porphyrius  nobilis. 

Text.    Miss.  fratr.  Paris.  1520. 


Non  te  terrent  flammae  rotae, 
Nec  evellit  a  Christo  te 
Bex  prece  nec  precio : 
Lac  effudit  pro  cruore, 
Aegros  sanat  a  languore 
Olei  perfusio. 
In  supremo  Syna  montis 
Tu  sepulta  veri  fontis 
Quo  frueris  poculo : 
Ut  nos  potes  Christum  ores 
Et  corenet  nos  minores 
Hon  finito  saeculo.  Amen. 


829.    De  8.  Catharina  v.  et  m. 


1.  Costi  regis  filia 
Tua  te  familia 
Veneratur 

Et  precatur 
Tua  patrocinia: 
Virgo  pura, 
Fac  futura 
Nos  frui  laetitia. 

2.  Tu  de  tribu  regia 
Producens  exordia 
Sola  Christi 
Delegisti 
Subire  connubia: 
Virgo  pura  etc. 

3.  Adhuc  annis  tenera 
Suspiras  ad  supera 
Etdevota 

Mente  tota 
Tendis  ad  coelestia: 
:Virgo  puraetc. 


Pro  fide  catholica 

Flagella  non  modica 

Pertulisti, 

Nec  tlexisti 

Mentem  per  supplicia : 

Virgo  pura  etc. 

Pum  gens  Christo  crednla 

Cogitur  ad  idola 

Adoranda, 

Tunefanda 

Probas  haec  daemonia: 

Virgo  pura  etc 

Conclusos  in  propria 

Artis  eloquentia 

Das  peritos, 

Requisitos 

Per  multa  coufiuia : . 

Virgo  pura  etc,  :   . 


Qui  dura  complet  ultiraa  »   Mira  Dei  gratia 

Per  ignis  duci  iri  ima  Rotanuii  dum  pondti 

Coma,  veste  Dissolvuntur. 

Simul  teste  Conteruntur 

Nou  pateut  bcendii  Impiormn  millia . 

Virgo  pura  etc,  Virgo  puni  etc. 

per  te  regia  10*  Duni  lictoris  spicula 

Regis  cum  tnilitia  Subis  post  pericula 

Christo  credit  Pro  cruore 

Et  se  dedit  Novo  lnnre 

Volens  ad  uiartyria  :  Lactis  manant  rtuniina : 

Virgo  pura  etc/  Virgo  pura  i 

Text.    Danie!  II,  242,  e:    „Re1iquiae  Antiquae  scrapa  from  Aocltot  Manu- 

ipts  etc.  edited  by  Thomas  Wright  and  Jaxnes  HftlllwelL     London    1839—43, 
roll.  I.  p.  104,  from  Ms.  Egeston  No,  613  in  the  British  Muaeum.4* 


830.    De  s.  Katherina  de  Senis  virgme. 
(Geh.  1347  zu  Sicna  in  To&kana,  getf.  cu  Bom  29.Aug.13Hh,  vcrchrt  SO.Apni) 

1.  Salve  beata  Katherina  de  Senis,  filia  Acosti  sic  coogrue  dicta. 
Adhuc  vix  quinquennis,  in  te  ostendis  tui  iioininis  rein,  tteeti 
fundens  precem  ad  ChriBtum,  nee  non  ad  eius 

3.  Annos  septem  geris,  dunrte  astringis  coelibata  Christo,  uptuns  hmc 

sibi  et  matri  affectu  puriore  coniungi. 

4.  Te  duodennem,  viri  thorum  respuentem  afflixere  iudigne  niultis  iniu- 

riis  noti  et  propingui 

5.  Sed,  qui  te  pie  dignatus  est  eligere,  sponsae  suae  post  bella  dat 

pacem,  illustrans  virtutum  et  donis. 
I  aro  mactatur,  spiritus  impiuguatur,  abstinentiis,  excessious  incritis, 

disciplinis  diris,  vigiliis  saeris. 
7.  Vestis  inculta  durioraque  strata,  quies  modica,  refectio  parca,  haec 

tua  studia,  quibus  insudasti. 
Hinc  ordinem  poeniteutiae  sororum  subis  celerrinu i,  a  be  plurimum 

dudum  optatum,  bis  decem  annos  agens,    Quautum  proffctum 

illuc  apprehenderis   fidem   vincit,    excedit   luunanam  vifflndi 

normulam. 
Sic  corde  ferves  tuum  ad  sponsum,  ut  cogites  niliSl  proter  eum, 

sponte  aegligens  carnk  debita,  ac  si  existas  tota  ta  spirituni 

cuuvcrsa:  crebrescunt  hinc  raptus,  divinaque  fiunt  ttott  tibi  sic 

mysteria. 

10.  Sed  itagaudes  spiritu  bonis,  ut  non  eximaria  a  flagellis,  quibus  exer- 

ceris  tam  mente  quam  carne  per  advcrsnruw  casus  varios,  ■ 
mundo  et  ab  hoste. 

11.  Suntarma  tua,  quibus  triumphas,  humilibus  cordis  robur  mentis, 

spes  sanctae  BMeedfe  com  oimtione.    His  fulta  nullos  paves 
hostium  insultus,  o  athleta. 

12.  Tuis  ims,  virgo  sacrata,  virtutibus  jlhistru,  qu*  -tta  etiam 
es  sortita. 


-    556    — 


13.  Tu  patreni  et  matrem  salvas,  tuque  desperatissimos  Deo  concilias. 

14.  Et  nostris  ora  pro  culpis,  iam  iuucta  sponsi  intimi  castis  amplex 

15.  Utmereamur  tecum  perenniter  exultare,  felices  in  coelis,  qui  tuas 

laudes  pie  in  terris  resonare  gestimus. 

a.  Text.  Morel  No.  4 62.  ,5.  3G1  aus:  2Zf.  iu  St.  Gallen  No.  54G  (Brander). 
Bl.  302.  mit  dem  Beiaats:  ut  Ave  praeckra  (No.  2&4).  t,Die  Prosa  ist  ohne 
alle  Rucksicht  auf  Metrik  und  Wohfklang  der  tiltern  Melodic  angepasst."  Morfl 

b.  Bemcrk.     VgJ.  Nr.  254,  778.  819.  820.  821.  830.  832. 


831.    Ve  $.  Catharina  Suecica  virffitie* 

(Geb.   •»   Schwcdent   Tochter  der  fd.  Brigitta,  gest.   aU  Aebti&sin  in   dem  ron 
ihrer  Mutter  gestifteten  Kloster  Watjsen  24.  Mdrs  1381,  vcrehrt  22.  Mar*A 


1.  Recensemus  in  hac  die, 
Cum  concentu  harmoniae 
Catharinae  gloriam ; 
Quae  virtutum  harmonia 
Et  devota  theoria 
Mereabatur  gratiam. 

2.  ln  aetate  haec  tenella 
Coepit  exercere  bella 
Cuncta  contra  vitia: 
Mundi  rebus  resignavit, 
Hostis  fraudes  superavit 
Divina  potentia. 

3.  Licet  viro  eopulata, 

Non  est  virum  amplexata 
Carnali  connubio : 
Sed  effecti  Nazaraei 
Laudibus  insistunt  Dei, 
Non  laesi  contagio, 

4.  Ut  divinis  sic  propinqua, 
Se  ferebat  in  longinqua, 
Spreto  solo  proprio; 
Suam  matrem  iniitata, 
Ubicumque  est  morata, 
Et  parens  imperio. 

5.  Vitae  ducem  sequitur, 
Laetaque  complectitur 
Sponte  crucem  Domini ; 

Text    Daniel  II,  162   ex: 
vetustiaaimo  miiiali  Sueco" 


Se  armat  ad  praelium, 
Frauclem  cavens  hostium, 
Nulli  cedens  Immini. 

6.  Thecuites  probitate^ 
Est  et  Anna  castitate, 
Templo  vacans  iugiter ; 
Ubicumque  erat  nota, 
Pro  beata  et  devota 
Habetur  veraciter. 

7.  Haec  est  schola  disciplinae, 
Vas  valentis  medicin 
His,  quos  morbi  pungunt  spinae, 
Fundit  medicamina : 
Caecus  videt,  mutus  fatur, 
Paralyticus  curatur, 
Et  defunctis  vita  datur 
Huius  per  precamina. 

8.  0  beata  Catharina, 
Aegrotonim  medicina, 
Serva  tuos  a  ruina, 
Vera  vina  tu  propina 
Perpetuae  laetitiae : 
Sis  et  nobis  recreamen, 
Placans  Patrem  atque  Flamen, 
Ut  finale  post  examen 
Sanetis  nos  coniungat,  Anien, 
Salvator  Rex  gloriae. 

Act.  Sanctorum  Mart,  Tom.  IIL  p.  608:    „Ei 


832.    De  s.  Kunigunde  regina  virgine. 
(Gemahtin  K.  Ecinrichs  II.,  gest.  3.  Mtirs  1040,  verehrt  3.  Mdrt ) 

1.  Laetare  mater  ecclesia  cum  sancta  filia,  quae  clare  fert  lilia. 

2.  Castitate  ludens  ut  solari  flos  iubare,  bonitate  prudens  salutari 
uectare. 


—     557    — 

ultis  tutela  medela  languentis  agminis,  dote  divina  regiua  tiorcntis 
geriniuis. 

4.  Inraaculuta  ut  inaritata,  viro  signata  ut  viduata. 

5,  Sponsus  pudicus  sanetus  Heinricus  sciuni  tenore  mire  vivit  more. 

tus  tibi,  Kunegundis,  lesu  Christi  famula,  habitu  virginum. 

7.  Tu  sibi  sanctis  niundis  servivisti  sedula  luniini  lummum. 

8,  Prudenter  omnia  possedisti,  solum  felicia  dilexisti,  mundana  et  vana 
transitoria  tua  mens  respuit. 

Ergo  cum  vomeres  transivisti,  ut  rosas  tangeres,  hoc  sensisti  inusta 

,  .  .  hoc  prudentia  tieri  potuit 
Qualis  potentia,  qua  contraria  sunt  tibi  socialia, 
Ignis  caliditas  et  frigiditas,  ut  eana  sit  virginitas, 
Divinis  signis  ut  frigus  ignis  non  urit,  permanet  cum  calore. 
Tua  potestas  potest,  quad  aestas  noii  fuerit  solque  stet  cum  splcndore. 
Per  exteras  nationes  muJtuna  veueranda  cultibus, 
Vnciferas  optiones  Christo  piis  mamla  precibus. 
Ut  tua  festivitas  uostra  sit  sanitas,  corpore  et  mente  te  petente 

Christi  det  bonitas. 
Ob  tuam  clementiam  Christi  fac  gratiaiu  nos  pie  salvare  et  vocare 

ad  summam  patriam. 
Laudetur  tuus  status  luminis  cum  matre  summi  iubilu  indito. 
Laus  tibi,  qui  es  natus  virginis,  cum  patre  et  cum  sancto  paraclitn. 
Laus  tibi  trinitas  ahna,  cum  palma  sanctitatis 
II,  Da  nobis  te  cernere,  gaudere  cura  beatis. 

a.  TexL    Mone  No.  1017  (8,  384)  aus:   H*>  iu  Frankjurt,   No.  81.  f  310. 
y  Jahrh.  -  Steht  auch  im  Cod.  &  GaU.  No,  646  (Brander). 

b.  Leaarten,    4*  at  viro  vid.  Ih.    —   5,  ten.  »c.  m,  Bcivit  Hs.  —    H.  Chr. 
ala  H*.  —  7.  lumeo  lum.  H*.   —    12.  oermanens  Hs.   —    13.  pot.  quid  Hs. 

it  ift  gcgen  den  Eeim  und  Sinn.  M.    —    8,  stat  Hs.    —    21.  Das  Versmass 
langt  doaa.  M. 

c.  Bemerk.     Vgl  Nr.  354.  778.  819.  820.  821.  830. 


833.     In  festo  s.  Cuntgnndis. 


1.  Iubilemus  Deo  trino, 
Qui  iam  tiue  vespertino 
Viaitavit  saeculum : 
Nos  e  Throno  visitavit, 
Mundi  tbrono  dum  locavit 
Virginale  speculum. 

I    Yis  naturae  subiugatur, 
Dum  Regiua  coniugatur 
Virgo  Regi  Virgini: 
Virgo  manet  haec  et  ille, 
Nam  carnales  sunt  scintillae 
Clausae  manu  Bominh 

3.  Flamma  carnis  est  sopita, 
Fama  tamen  est  mentita 
Fictft  stupri  fabula: 


■rn 


Sed  cor  flammae  non  accendunt, 
Ergo  pedes  non  offendunt 
Vomerum  piacula. 
Fit  purgata  famae  nota, 
Virgo  sancta  solvit  vota 
Templum  Deo  fabricans: 
Rachel  tandem  fit  ex  Lya, 
Et  ex  Martha  fit  Maria, 
Se  cum  mundo  abdicans. 
Throno  demum  summi  coeli 
Huic  Mariae  seu  Racheli 
Thronus  suus  ponitur : 
Ibi  procul  a  procella, 
Sponsum  sponfia,  solem  stella, 
Agnum  agua  sequitur. 


-     558     - 

6.  Sup4r  ooelos  exattator, 

Surdis  natis  dat  auditum, 

Terria  tandem  delegatur, 

Pedum  Bolvit  compeditum, 

Df  iii  te                tvtnr 

Cunctis  morbis  expeditnm 

Virgo  plena  gratii; 

Porrigit  auxilium. 

Ista  fidein  aigna  plura 

Uiri            eoniectttrfc, 

Locna  rion  eaC  a  aatnra, 

1  Regina,  de  sentina, 

a  potentia. 

De  ruina,  de  pruina 

7,  (             isu  ilist itutis, 

<  riniinuiii  nos  eruc : 

Claadis  gressii,  voce  mutis, 

Ue  profundis  ex  his  undis 

lledteinam  tert  salutis 

Cuneguudis  nos  iucundis 

Virginale  lilium: 

Atriis  constitue.    Amcn. 

Xeale  p.  113,     —    lUniel    V,  916                   faatf  ai«  Neale.   - 

nHfcs.  Sahtbtrrg,  (1515)  Sequentiatn  in  lie  s   Caaegundii  noa  habet,  sed  tractim, 

quip;ie  <jni  infra  Septuagesimain  necesse  est  cadat  At  Marcus  Hansizins  iu  &»• 

mani.i  stiii  sirra,  tom.  11.  p.  1031   prosam  sequentem,   qiiam  longe  pulcherrii»i8 

appellat,  in  e.lit.  1610  exstare  tes?tatur.u  N. 

b.   /                       J,  3.  Liber  imperite  virginum,   tf.   —    8,  9.  forsitan  dedit 

poeta      Miprum.  N.  —  5,  6.  Liber  sine  sensu  idoneo  agnus  agnum.  N. 

834.    Z)«  sanda  Lndmilh  vutua  et  mart$ 

(4m    Boftmai,    Gemahlin    £fe    Herzogs   Borziwoi,   gent.  16.  Stfp*.  00ff.    wr#W 

/5,  &#*.; 

1.  Pleno  cantu  cordis,  oris 

Fortem  basim  iniirmorun}, 

Laudes  cantet,  inttis,  foris 

Et  solamen  niiserorum, 

Christiani  cunctis  horia 

Matrem  dulcem  egenorum, 

In  Ludraillae  gtoria: 

In  datido  praecipuam. 

Namquc  terrae  lit  patrona 

3.  Tanta  matre  iugulatfl 
Et  iam  terraecommendala, 

teta  beata  matrona, 

Clara,  fulgena  in  corona 

Si^na  facta  sunt  et  j 

Pro  mortis  ?ic£oria. 

Ipsius  ad  gloriain: 

2.  Lauda  coelum,  laudans  gaude, 

Ilaiicce,  Christe,  mente  prona 

Sinml  terra,  dignaui  laude, 

Te  rogamust  nobis  dona 

Mitem,  castam,  siue  fraude, 

Omantem  coronam 

Gratam  Deo  viduarn  : 

Post  mundi  miseriarn. 

;.,  TexL    Morel  No.  476.  fi.  269  aus.  H&.  su  St  GaUen  No.646  iBnnto'- 

b.  Lesarten.    2,  L    L.    c.    digna   laude,    Siranl  t.  laudans  gaude    Bs.   — 

3,  5.  Hunc  quam  Christus  mente  pr.  Hs. 

835.    De  s.  Margarcta  viryine  ei  martyrc* 

(Geb.  260  zu  Antiochien  in  Pisidfm,  Tochter  des  ObergtitMcnpriesters,  gezt 

eerehrt  30.  Jn/iJ 

1.  Luce  mentis  et  deemr 

2.  Eiu8  formam  conctqxh 

Virgo  nuctis  io  clamorc 

Haec  est  enira. 

Surgit  apta  lampadc : 

Thorum  per             m: 

Patet  aula,  rex  in  porta 

Tenet  illa,  quem  dilexit* 

Byaso  videns  hanc  retorta 

Uanc  dilectam  rei  i 

Ornataraque  cyclade. 

Iu  cellam  vinariam. 

—    559     — 

3.  Empta  pridem  margarita 

6.  Haec  est  dextra  deitat 

Sic  probata,  sic  polita, 

DftOfl  infirmifi  dona  gt; 

Regis  auro  redimita 

Monstrat  opus  novitatis 

In  gemmarum  ordine: 

Virtutum  magnalia: 

Lubens  caret  enipta  care, 

Sexus  levis,  uiollis  aetas 

Fit  emptori  luminare, 

Legem  subit  aste  BMta&1 

Fundamentum  angularc 

Nam  doctores  et  prophetaa 

Tali  gaudet  lumine. 

Tenet  in  memoria. 

7.  Et  in  carnis  obitu, 

4.  Vis  de  forti  muliere 

Sacro  valens  spiritu, 

Scire  verum?  haec  est  vere 
Digna,  nomen  hoc  habere, 
De  quo  scripta  praedixere 

Orat  pro  ecclesia : 

Pro  bis  abundanrius 

Sua  speeialius 

Libri  sapientiae: 

Qui  petunt  suffragia. 

Fusum  rorat  Margareta, 

8.  Spondet  precem  BBdHtt  Dei, 

Vitem  colit  vino  freta, 

Rex  ulludens  spcciei 

Deo  servit  carne  spreta, 

Tamquaiu  sponsus  favet  ei 

Spemit  itidicis  decreta 

Pro  adulescentulis: 

Cultrix  pudicitiae. 

Hanc  precemur  spe  salutis, 

Ut  in  hora  senectutis 

5.  Caesa  fiammis  usta  piceis, 

Nos  defendat  a  versutis, 

Peudens  uncis  fracta  ferreis, 

Sponsuni  placans,  osculis. 

Imbre  fuso  sanguinis: 

9-  Tanta  sit  victoria. 

Fide  cincta  cruce  praeviA 

Summo  regi  gloria 

Bella  superat  hostilia 

Et  sponso  virginum 

Daemonis  et  hominis. 

Sonet  alleluia. 

a.  Tcxt.    Mone  No.  1050  (3,  411) 

aus;  Reichenauer  Antiphonar  ru  Karfo 

ruhe  No.  209-  BL  22.  U.  Jahrh.  mit  rter  Mtlodte.  -    Daniel  V,  BG  hat  im  An- 

fang  am  dem  Cod.  S.  GalL  No.  546  (Bn 

inder),  —  Stcht  auch  in:  Hfe  m  Rheinau 

No.  9.  fol.  105. 

b.  hc&arten.    3,  5.  Nubens  caren 

s  St.     „Nach  Matth.  13,  46  ift  aber  der 

Sinn  dicses  Vcr&e*:  wer  die  Pcrk  theua 

*  kaufty  darbet  gcrn,  dahcr  kann  nubens 

nicht  stehen  bleiben."  M.  —  4,  6.  „rora 

t  pa&xt  nicht  su  fusnm,   wol  abcr  rotat, 

der  Vera  bleibt  dennoch  dunket."  M.    - 

•     6,  6,  lege  Hb.    —    7,  1.  Erga  carniR 

obitnm  Hs. 

c.  Bemerk.     ^SclbHtindigen    Ehiftl 

\mtts    hat    dcr     Schlusxsat*     (Str,   9)S( 

BartBch  S.  176. 

836,     De  s.  Margaretha  v.  et  m. 

1 .  Regi  regum  iubilemus, 

Quali  virgo  sit  agOQ€ 

In  cunctis  magnificemus 

Consecuta  ipem  <  unuiae, 

Begentis  magnalia: 

Celebret  memoria 

Quem  laudanduru  Margarete 

3.  In  decurc  puellari 

Praedicat  in  coelis  laew 

\  ultu  Bplendet  stellae  pari 

Martiris  victuria. 

Vel  lunari  radio: 

2.  Haec  est  Margareta  grata 

Nova  R          na  vice 

In  regalis  conservata 

Agnos  imtrit  Bub  QUtrfC€ 

Thesauri  custodia : 

Agno  Dei  praevio 

—     560    — 


4,  Christi  nominis  effecto 
Gontemptore  haec  praefecto 
Placens  est  Olybrio : 
Qviuin  raptain  de  grege 
lungi  sibi  thori  lege 

Qui  cupit  in  gaudio. 

5,  Sed  dolet  saevus  repelli 
Nec  a  fide  poese  velli 
Virgiuis  fiduciam : 
Claustro  carceris  reclusa 
Non  est  ab  hoste  delusa, 
Se  Deu  dat  hostiank 

6,  la  alto  suspeusa  duram 
Verberum  vineit  trituram, 
Speruit  ydolatriam : 
Ferro  carne  laeerata, 
Hinc  poeuum  subit  delata, 
Carceris  angustiara. 

7,  Orat,  apparet  antiquus, 
Eam  vocat  inimicus 

In  dracotiis  specie :    . 

a.  TexL  Morel  No.  492.  S,  2 
Boppard. 

h.  Lesarten.  1,  6.  victoriam 
Sinn  gibt."  Morel.  Meri  fmsst  wol: 


Ventre  rupto  bestiali 
Et  egresso  corporali 
Laesa  nil  effigie, 

8.  In  virtute  Dei  spernit, 
Ligat  daenionem,  queiu  cernit 
Hominis  in  facie: 
Vocc  sponsi  confortatur, 
Sponsa  Christo  praesentatur 
Praesidis  perfidiae. 

9.  Iguis,  ardor,  vincla  cedunt, 
Martyr  gaudet,  turbae  credunt, 
Subeunt  martyrium: 
Precuin  tempus  impetratur, 
Virgo  capite  truncatur, 
Apprehendit  bravium. 

10.  Ibesu,  virginum  corona, 
Tuis  da  mercedis  bona, 
Laboris  solatium: 
Margarethae  da  mereri 
Preoe,  quod  te  nostrum  .  .  . 
Videamus  premium. 

aus:   Hs.    des    14.  Jahrh.     Gmduale 


Hs.  —  10,  5.  nofitruro  noeri  Hs.  ftwas  kein 
rcin,  lautcr,  also:  dasa  icir  als  Beine  sehen. 


837,    De  s.  Margaret/ta  v.  ct  ■§. 


L  Gaude  virgo  Deo  cara, 
Sponsa  Cfaristi  tam  preclara, 
Dira  ferens  et  amara 
In  mortali  corpore : 
Speciale  ferens  sertum, 
Currens  mundi  per  desertum 
Et  ad  locum  tendens  certum, 
Regnans  sinc  tempore. 

2.  Palma  ut  florens  haec  iusta 
Et  in  igne  non  conbusta. 
Virtutum  donis  onusta, 
Vitam  teneos  coelicam: 

In  delicto  quae  nescivit 
Thorum,  duris  carnem  trivit 
Disciplinis,  sic  adivit 
Patriam  angelicam. 

3.  ROnum  certamen  certavit, 
Dirum  hostem  superavit 
Et  occisa  triumphavit 
Haec  in  sexu  fragili : 

TexL    Morel  No.  493.  S.278 


Stolam  suara  vmo  lavit, 
Mundum  carnem  quoque  s 
Et  thesaurum  conservavit 
Haec  iu  vase  fictUi. 

4,  Ave  virgo  preciosa, 
Nigra  tu  es  scd  formosa, 
Passionis  vernans  rosa, 
Castitatis  lilium : 
Salve  virgo  speciosa, 
Quae  nunc  regnas  gloriosa, 
Assis  nobis  non  morosa, 
Placa  Dei  filium. 

5.  Sponsum  tuum  nunc  iraplora 
Et  devote  patrem  ora, 
Lt  nos  iuvet  sine  raora, 
Cito  fer  auxilium : 
Ave  duicis  et  decora, 
Apud  Christum  tu  labora, 
Ut  nos  salvet  mortis  hora 
Et  post  hoc  exilium. 

aus :  Hs.  su  Engctb.  No.  %v  BL  57.  14,  Joi 


—     561     — 

838.    De  s.  Mu                  et  m. 

l*  Regi  psalinistae,                           6.  Eductam  carcerc  spirans  ira- 

Cytharistae,                                       runi, 

llbi,  Chrirte, 

Minarum,  mactat  vcrbere. 

lubilo  psallaiuus, 

Martyr  ievatur, 

Ps.ilJentes  promainus, 

ne  mactatur, 

Dein            -  gaudeamus 

fVcerbifi  ungulis  carpiuatur, 

Virgima  athletao 

Inearceratur, 

Ad  honoreui  Murgaretac. 

Deuni  precatur, 

2.  Regis  in  temph» 

Tyranno  hostj  ilcmoitstratur. 

Reginae  virgmes  astitere 

Pugnat\  exaniplo 

Sub  fine  pOBteris  quac  foere  ; 

7   Draco  ferox  exilivit, 
Virginem  qui  vivam  deglutivit, 

Quarum  de 

Signo  crucis  sc  munivit. 

Fortifi  athletu 

Crepat  anguis,  illaesa  exivii 

Victrix  extitit 

Iuelyta  Margaretha. 

3.  Pro  Dei  !■■ 
Legisque  vita 
Bosta  restitit 

s   Belcehub  victus  spernitur, 
Crux  Chrfstl  cernitur 
Piomkans  ab  acthra, 
Unibra  tetra 

Coeli  Margarita. 

(areeris  stemitur. 

0  christc,  sic  tuani  snbolcm 

9.  Coluinbae  colloquin 

perpetuam 
Aniplas  ecclesiam, 
Duin  vitae  ipeculo 
Vis  liaue  nasci  scculo, 
jtiuin  tiliam, 
4,  Nutrici  traditur 

VT      l      "             1 

Bepletur  gamlio, 

Nil  memi>r  plugarum: 
Lampadarum 
Duleessit  ustio, 
Vasis  iu  unda 
Mergitur  profunda, 

Nutnenda, 

Salva  solvitur  lactabunda. 

Nutricem  sequitur 

Revcrenda, 

10;  Pracscs  bachatur, 

Pidfelia  e  coele  rore  tingitur 

Iubet,  martyr  decollatur. 

Spiritu  imbueuda. 

liim  spiritu  gloriatur. 

5.  Pgacit  oviculas 

Athleta,  bravia  freta, 

Agna  Dei, 

Iam  laeta  Margareta, 

Struit  tenticnlaa 

Ubi  stas  in  gloria 

Lupus  ei, 

Nobis  aasi-p  memoria. 

Quem  vicit  et  vincit 

! 

Fide  penitus  caritas, 

11.  Sanctorum  tuorum  UhriM*1  co- 

Magnae  Bpei 

rona, 

TraiiNit  Olibrius 

Dona  bona 

Cupitquc  visam,  rcvisam  ttrget  ! 

Nobis  aeternaliu 

acrius. 

Pit  ipsius  sutfragia. 

TcxL     Morel  No.    19                                       UJo   *j^SL35    iLJahrh. 

—  Daniel  II,  19i5  W  rft>  ^  fr*te«  £etfr«  «ti*  -                                      inufficiis 

NumbnrgensiB  ecclesiac.     >fDcr  Text  diescr  II*.    n                on  Fchltrn."    Morel. 

K§kr*i*,  Stqataxta.                                                                                                          3Q 

—    562    — 
839.    I)e  s.  Margareta  v.  et  m. 


Gratuletur  orbis  totus, 
Praesens  coetua  rit  devotus 
Iubilans  io  gaudio 
Ad  honorem  Margaretae, 
Quam  locavit  in  quiete 
Sua  grandis  passio, 
Plaudit  phalanx  supernorum, 
Quod  conscendit  ad  polorum 
Haec  felix  palatia : 
Laudat  turba  virginalis 
Verbi  sponsani,  nam  sub  alis 
Sanctasunt  solatia, 
Ista  sponsa  sumnii  regis 
Expers  erat  falsae  lcgis, 
ClirLstum  colens  doiuimim: 
Boror  Sion  filiarum 
Unionem  fatuarum 
Haec  contempsit  virgiuum. 
Inter  quinque  sapientes 
Puellas  hane  reponentes 
Veneremur  laudibus: 
Huius  lumcn  oritatis 
Ex  Jiquore  suavitatis 
Ardescit  lampadibus. 


5.  Haec  in  annis  iuventutis 
Excultrix  viae  salutis 
Vana  sprevit  idola: 
Cum  praefecti  vota  spernit» 
Mox  adcsse  poenas  cernit 
Haec  dulcis  christicola. 

6.  Constans  fide  carceratur, 
Nec  a  Christo  separatur 
Tenella  vieguncula: 
Praeses  ut  hanc  imperavit 
Caedi  virgis,  non  expavit 
Christum  orans  sedula- 

V.  Fortis  haec  in  passione 
Pugnam  gessit  cum  dracone, 
Quem  scidit  per  medium : 
Post  haec  demum  cruciata 
Est  ardore  concremata 
Lainpadum  ardeutium. 

8.  Virgo  vitam  ferens  mundam 
Poeuam  vasis  perfert  undam, 
Collum  tradens  ingulo : 
Ergo  landes  hymnizemus 
Christo,  per  quem  nos  videmus 
Haec  signa  in  populo. 


a.  Te.rt.  Mone  No.  1045  (3,  407)  awt:  Hs.  zu  Freiburtj  No.  66.  IS.Jahrh. 
(A).  Sacrificalc  itmerantium.  1521.  t  52  (B),  als  sequentia.  —  Daniel  II,  211 
hat  die  1.  Strophe  mit  dem  Beuatse:  In  MissalibuB  Germaniae  superiom  tmd 
V,  164  dcn  Text  aus  Mone*  —  Stcht  aucli  m  Cod.  S.  Gall.  No.  546   (Brander). 

b.  Lenartetu  t,  2,  flt  Dan.  —  lf  3.  gaudia  A.  — 1(  6.  gr,  gratia  Dan.  — 
2,  1,  psallttt  chorus  fi.  —  2,  4.  plaudat  B.  —  2,  5.  veri  eponsi  iam  B.  —  3,  3. 
deum  A.  —  4,  4.  claritatis  B.  —  5,  2.  est  cultr,  B.  —  5,  6.  hic  B.  —  8,  2.  pro- 
fert  A.  fert  per  B, 


840.     De  s.  Margareta  v.  et  m. 


L  Gaude  virgo  gloriosa, 
Margareta  speciosa, 
Rubricata  sanguine: 
Gaude,  quae  praefccti  spreto 
Voto  mali  corde  laeto 
Gaudeus  Ghristi  noroine. 

2.  Gaude,  quae  incarcerata 

Daemonem  es  contemplata 
Iu  draconis  specie : 

a.  TexL  Mone  No.  1048  (3,  409)  aus: 
201.  15.  Jahrh.  (A).  Hs.  zu  I&unchen,  Clm 
dotarium  animae  Nic.  Saliceti.  Argent.  1491, 
1.  Str.  aus  dem  Cod.  S.  GaJl.  No.  546  (D). 


Gaude,  quae  eum  fugasti 
Pede  saoctoque  calcasti 
Feritatem  malitiae. 

Gaude  demuin  tormentata 
Igne,  aqua,  decollata 
Cum  palina  victoriae: 
Fac  uos  fore,  virgo  pia, 
Qui  te  colunt  in  hac  via, 
Cives  regni  gloriae. 

Hs.   zu  Main*7  Aug.  No.  4B9.  SL 

,  5021.  f.  50.    16.  Jahrh.   (B).     Anti* 

f.  143  (C).  —  Daniel  V,  81  hat  die 


—    563    — 

b.  Lcaarten.  1,  2.  Margarita  A.  —  1,  2.  pretiosa  BD.  —  t,  6.  bessir 
gaudes.  M*  —  2,  4.  quod  C.  —  2,  6,  Der  Vers  ist  zu  lang,  vielleiclit  hesser 
fomitein*  M.  —  8^  4.  fieri  AD*  —  3,  6.  cjuae  A. 


841.    De  $*  Margaretka  R  ri  w. 


5. 


Hargaretam  preciosam, 

Sponsam  Christi  generosam, 
Veneremur  hodie. 
A  gentili  patre  nata, 
Fide  Cfaristo  desponsata, 
Ipsi  regi  gloriae. 
Rectam  fidem  dum  sectatur, 
Domo  patris  propulaatur, 
Nutrici  se  contulit. 
Generosa  oves  pavit, 
Q.nam  praefectus  adamavit, 
Sed  haec  Uhristum  praetulit. 
Ad  tribunal  praesentatur 
Et  exuta  flagellatur, 
Fluunt  rivi  sanguinis. 


6.  Ridens  gaudet  passione, 
Confortata  iu  agone 
Nutu  sancti  flaminis, 

7.  Ex  contemptu  provocatur, 
Aqua  iussu  praeparatur, 
In  vas  virgo  mergitur. 

8.  Tyrannus  videris  illaesam, 
Clausit  antro  virgis  caesam, 
Daenion  terrens  ceniitur. 

9.  Ad  mucronem  cervix  tensa, 
Orat  voce  cum  immensa 
Pro  se  venerantibus. 

10.  Mox  spopondit  regUUlO  eoeli, 
Proniissum  pacto  fidcli 
Cunctis  te  laudantibus. 


a.  Text.  Morel  No.  488.  &  274  aus:  lh.  zu  St.  Gatten  No.  54G  (Braml>'r|. 
Bl.  141  mit  der  Aufschrift:  Pulchra  sequeutia,  cuius  prima  littera  verBiitim  80- 
nat  Margaretam  (A).  —  Miss.  Moguut.  1507  (Kj.     Clii-htov.  IV,  206  (C). 

b.  Lesarten.  1,  1.  Margaritara  A.  gloriosam  C.  —  I*  2.  upeciosam  C.  — 
—  2,  3.  Christo  reg.  B*  —  3,  1.  f.  insectatur  C.  —  f>,  3.  b.  spiritus  A.  —  7,  2. 
Index,  aqna  BC,  —  10,  2.  Pr.  Cbristus  C. 


6. 


842.     De  s. 

1.  Regi  diVino  um>  et  trino 
Laus  perhcunis,    dccus   sit  et 

gloria, 
Miro  tcnellam,  gratam  puelhtm, 
Margaretantfqui  ditavit  gratia. 

2.  Stirpe  haec  clara  nata  Fernalc, 
Stimulis  annis  primaevac    ae- 

tatis 
Coepit  carere  luxu,  fidef 
Cepit  amorem  et  castitatis. 

3.  In   quo  persistens  et   non  dc- 

sistens 
Odia  patris  ut  nulla  expavit. 
Post  geuitricis  mortcm  nutricis 
Simplex  ut  agnus  oviculas  pavit. 

4.  Quam  OlibriUB  videns  iinpius 
Mox  in  ipsius  exarsit  aniore. 

Text.    Morel  No.  489.  £  275  «u* 
Bl  141.     Hs.  iu  Kinsiedetn  No.  10* 
beiden  Hsb.  verdorben,  und  hieraneinigenStellennothdurftighergcsteltt."  Morel. 

36* 


Marffttrrta  v.  et  ro. 

Nam  et  roseo  ac  eburnw 
Virgo  pracdulcis  micabat  can- 

Quae  duiii  prursidis   et   tyran* 

nidis 
Promissis  et  niiiiisiionsedutitm, 
Variis  poenis  et  suppliciis 
In  carcere  torquenda  recluditur. 
Non  sinit  flecti  se  a  recti 
Traniite,  non  oberrat  duni  vin- 

citur. 
Est  virgis  caesa,  igne  ill* 
Patiens  in  cruce  rernihir, 
7.  Ictu  gladii  passo,  gftttdii 

Gonsors  uranici  eflfecta  est  laeta- 
Ghristi  filia,  non  associa 
Laetitiae  aeternae,  oMargareta. 

Hs,    zu  St.  Gallen  No.  546  (Brauder), 
Miss.    des   15.  Jahrh.     „l)er  Text   ist  in 


—     564 

843.    De  s.  Margarda  t>.  et  m. 

1.  Virgo  Dei  Margareta 

5. 

Hanc  iratus,  plns  quam  credi 

Hae  in  die  coeli  laeta 

Possit,  praeses  iubet  caedi, 

Scundit  a*l  palat 

Sed  in  vanuni  cacditur: 

Ex  hoc  mundo  quam  vocavit 

Nam  licet  incarceratur 

Et  in  coelo  collocavit 

ulisque  laceratur, 

Pia  Christi  gratia. 

Non  taruon  dcvincitur. 

2.  Haec  virtute  Dei  plena 

b\ 

Ignis  ridet  ustioncm, 
Horridnm  calcat  draconem 

Fuit  ex  Antiocbena 
Civitate  genita: 
Carnis  per  nobilitatem 
Fulgens,  extra  eivitatem 
Ad  alendum  posita. 

7. 

no  cnicis  praevio: 
Aqua  magnum  vas  impletur, 
In  quo  mergi  dum  iubetur, 
Exit  sumpto  bravio. 
Martir  dum  stat  in  agone. 

3.  Sed  nutrici  commendnta 

Credunt  Christo  spe  coronae, 

Vlrgo  non  est  dedignata 

Nec  terrentur  passione 

Eius  oVes  pascere: 

Gentis  qninque  milia: 

Quam  ut  transiens  praefectus 

Quae  tyrannus  decollari 

Videt,  amat  et  illectus 

lubet,  quibus  sociari 

Cupit  sponsam  ducere. 

Imperatur  poena  pari 
Tandem  lncis  filia. 

4.  Cuius  iussu  comprehensa 

8. 

Cuius  preces  agonistae 

Nec  per  minas  nec  immensa 

Noa  a  nece  salva,  Christe, 

Per  promissa  flectitur: 

Mundi  per  nanfragia: 

Se  fatetur  Christianam, 

Ut  nuindemur  a  peccatis 

Deos  spernit,  fidem  sanam 

Et  salvemur  cum  beatis 

Christi  dum  amplectitur,. 

Eius  per  suffragia. 

a.  Text,    Mone  No.  1046  (3t  408)  au* 

:  Strasshurtier  Hs>  E.  60.  Bl.  78  (k\ 

Daniel  11,  226  e  Miss.  Eichstnedt.  8.  XVI. 

(Bl    —    Misp.  August.  1510,   im  An- 

hanff  geschrieben  (C).  —  Steht  auch  itn  Cod.  S.  Gall.  No.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.    1,  f.  Margaretha  C.  — 

■  2,  2.  Antiocena  C.  —  2,  6.  al.  tra- 

dita  A.  —  3,  2.  desigTiata  C.    —    3,  4.  Hanc  C.  --   3,  5,  Vidit  A,  videns  C.  al- 

lectus  B.  —  4,  4.  sed  f,  BC.  —  5t  4.  incarcerata  .  .  lacerata  C.  —  6,  5.  In  qm 

m.  A.     A  qno  m.  C.     In  quo  deergi  iuk  Dan.  (brmkf.  itatt  demergi^.   —  7,  2. 

Cedunt  C.  —  7j  3.  tenentur  B.  —  8,  1,  Huius  C.   -      8>  3.  Eifcfi  per  suffragia  B 

Mundi  post  a.  C.    Mundi  per  n,  A.  —  8t  i 

>.  r.um  salvatis  BC.    —    8,  6.  Mundi 

post  n.  B.  Eius  post  suf.  A, 

844.    De  s.  Margareta  v.  d  m. 

1.  Margareta                                     3, 

Blandimentis 

Fulgens  et  inelyta 

Nunquam  seducitur. 

Caroe  spreta 

Nec  tormentis 

Vitat  illicita 

Illatis  frangitur 

Viciorum. 

Aut  terretur. 

2,  Decus  mormn, 

4, 

Detinetur 

Flos  piilcliritudims, 

lu  atro  carcere, 

Fons  hortorura, 

Sed  tuctur 

Manna  dulcedinis 

0  Christi  munere. 

AttrahentLs. 

Fit  secura. 

--     565     — 

5.  Iq  obscura 

7.  Post  haec  signa 

Loci  custodia 

Snbit  martyrium, 

Virgo  pura 

Sed  benigna 

Drachonis  taedia 

Poscit  suffragtum. 

Non  horrescit. 

Precc  dari. 

8*  Fac  in  mai  i 

6.  Invalescit 

Praesentis  turbinis 

Contra  periculum, 

Liberari 

Pertimesck 

Virtute  numinis 

Crucis  signaculum 

Margareta 

Vis  maligna. 

Vitae  meta.   Ameu. 

a.  Text.     Miss,  fratr.  Paria.  1520. 

b,  Semerk.     Za  beachten  wegen  der  Reime,  dureh  icelche  die  nachfotgende 

----'--■ 

Vgl  No.  603. 

845.    De  Mm 

ia  uegyptuirn. 

(Lebte  um  430  in  der  agypH&ehen   Wilste,  verehrt  am  9,  Aprii.) 

1.  Ex  Aegypto  PharaonLs 

&  Laetare  tilia  Thanis, 

In  amplexum  Salomonis 

Tuis  ornata  tyinpauis, 

Nostri  transit  filia: 
Ex  ahiecta  tit  electa, 

Lauda  quoudam  sterilis: 

Gaude,  plaudc  casta  uiunda, 

Ex  rugosa  tit  formosa 

Virtutum  prole  foecunda, 

Ex  lebete  phiala. 

Vitts  meri  fertilis. 

2.  Stella  maris  huic  illuxit, 

7.  Te  dilexit  noster  risus, 

Ad  dilectum  quain  conduxit, 

Umbilicus  est  praacistta 

Pacis  oectens  foedera : 

Tuus  continentia 

Matre  Dei  mediante, 

Aquis  lotam,  pulchram  totani, 

Peccatrici,  Christo  dante, 

Te  saiivit,  te  coudivit 

Sunt  diniissa  scelera. 

Spousi  sapientia. 

3.  Vitani  ducens  haec  carnalcm 

8,  Septem  paunis  involuta, 

Pervenit  in  liierusaleni. 

lutus  tota  delibuta 

Nuptura  pafifico: 

Oleo  laetitiac: 

Sic  exeluso  adultero 

Cocco  rubens  caritatis. 

Maritatur  Sponso  vero 

Bysso  tincta  castitatis, 

Ornatu  mirifico. 

Zona  pudicitiae. 

4.  Dei  templum  introire 

9.  Hinc  hyaeincto  calciaris, 

Dum  laborat,  mox  redire 

Dum  supcrna  contemplaris 

Necdum  digna  cogitur: 

Mutatis  affectibus: 

Ad  cor  suum  rcvertitur, 
Fletu  culpa  submcrgitur, 
Fletu  culpa  tergitur. 

Vestiris,  discoloribus 

Cubile  vernat  Horibus, 

Flagrat  aromatibus. 

5.  Locus  desertus  quaeritur, 

10,  0  Maria,  gaude,  quia 

Leviathan  conteritur, 

Docoravit  et  amavit 

Mundus,  caro  vincitur: 

Sic  te  Christi  gratia: 

Domus  patris  postponitur. 

Mcmor  semper  peccatorum, 

Vultus  inentis  coniponitur, 

Et  cunctorum  popnlorum 

Plaude  nunc  in  gloria* 

a.  Text.  Mone  No.  1052  (3,  414)  aus:  Hs.  zu  Darm&tatit  No.  545.  mtt 
der  Mclodie,  14.  Jahrh.  |A).  —  Neale  p.  116  e  Misa.  Leodietiai  1513  (B),  — 
Miss    Colon.  1504  (C).  —  Daniel  V,  25*>  (D). 

h.  Lcsarte».  1,  J,  Eg.  BC.  —  1,  2.  amplexu  alte,  amplexuiu  Mone.  „Hoc 
corrupte  legitur.  Forsitan  In  amplexum  Salomonia  Noatra  fenitfilia.41  Neale. 
—  1,  3.  N.  rlaiisit  BC,  —  2,  1.  hanc  BC,  —  2,  2.  quem  A.t  ouam  Mone  wiwf 
dic  tmSem*  —  3,  2.  Iherusulein  M»ae.  —  3t  4.  Hinc  ex,  Mone.  —  4>  6.  teritui 
Mone.  tegitur  BD.  tergitur  C. —  5,  4,  forsan  praeponitur,  Neale.  —  0,  5.  rir- 
tutem  C.  —  7,  3.  Carn.  cont  B.  —  8,  4.  croco  Mone,  croto  A.  cocco  BCD.  — 
8,  6.  Cincta  b.  BD.  Bjaao  ttncta  AC-  Bys.  cincta  Moue.  —  9,  l,  Huic  jacinto 
Neale.  hyacintho  Mone.  iacinto  Dan.  —  10,  2.  et  ornavtt  C. 


846.     De  s,  Maria  Magdalena. 

(Auctor  est  Godescalkus.) 

1.  Laus  tibi,  Chritte,  qui  es  creator  et  redemptor,  idem  et  salvator 

2.  Coeli,  terrae,  maris,  angelorum  et  homimun. 

3.  Quem  solum  Deum  confitemur  et  hominem. 

4.  Qui  peccatores  venisti  ut  salvos  faceres, 

5.  Sine  peccato  peccati  assumens  forraulam. 

6.  Quorum  de  grege,  ut  Cananaeara,  Mariara  visitasti  Magdaleuain. 

7.  Eadem  raensa  verbi  divini  illain  micis,  hanc  refovens  poculis, 

8.  In  domo  Simonis  Ieprosi  conviviis  accubans  typicis. 

9.  Murmurat  pharisaeus,  ubi  plorat  femina  crimiiiis  conscia, 
10.  Peccator  contemnit  couipeccantem,  peccati  nescius  poenitentem  ex- 

audis,  emundas  focdam,  arlamas,  ut  pulchram  facias. 
IL  Pedes  amplectitur  dominicos,   lachrymis  lavat,  tergit  crinibus,  la- 
vando,  tergendo,  unguento  unxit,  osculis  circuit, 

12.  Haec  sunt  convivia,  quae  tibi  placent,  o  patris  sapientia. 

13.  Natus  de  rirgine  qui  non  dediguaris  tangi  de  peccatrice. 
U.  A  pharisaeo  es  invitatus,  Mariae  ferculis  saturatus. 

15.  Multum  diraittis  multum  amanti,  nec  crimen  postea  repetenti, 

16.  Daemoniis  eam  septem  raundas  septiformis  spiritus. 

17.  Ex  mortuis  te  surgentem  das  cunctis  videre  priorem. 

18.  Hac,  Christe,  proselytam  signas  ecclesiam,  quam  ad  tiliorum  mensam 

vocas  aiienigenam. 

19.  Quani  inter  convivia  legis  et  gratiae  spernit  pharisaei  fastus,  lepra 

vexat  haeretica. 

20.  Qualis  sit  tu  scis,  tangit  te,  quia  peccatrix,  quia  veniae  optatrix. 

21.  Quidnam  haberet  aegra,  si  non  accepisset,  si  uon  medicus  adessr 

22.  Rex  regum  dives  in  omnes,  nos  salva,  peccatorum  tergens  cuncta  cri- 

mina,  sanctorum  spes  et  gloria. 

a.  Text.  Mone  No,  1054  (3,  415}  mts:  Hs.  zu  Admont,  o.  N.  12,  Jahrh 
\k).  Hs.  des  histor.  Vereins  ztt  Klaqcnfurt,  15.  Jahrh.  (B).  Hs.  su  Mxinchen, 
Clm.  14845.  f.  41.  12.  Jahrh.  (C).  fft.  zu  S.  Gallen  Ko.  380.  1L  Jahrh.  (Dl 
Hs,  das.  No.  878.  p.  231.  1$.  Jahrh.  (E).  Hs.  zu  Krcuzlingen,  U.  Jahrh.  m\t 
der  Melodie  (F),  Hs.  eu  Karhruhe  No.  209,  14.  Jahrh.  f.  23.  mit  der  Melodie 
(G).  Gropp:  Script.  Wircek  2,  893  (B),  —  Schuuiger  No.  58.  e  Cod.  S.  OalK 
No.  546  (I).  —  Daniel  II,  39.  384  e  Codd.  Monac,  5.  saec.  XI.  (K).  Mon.  6. 
saec.  XL  (L).    Mon.  II.  saec.  XII.  (M).    Vind.  3.  saec.  " 


XIV 


Vind.  8.  saec.  XV.  (P). 


(N). 
Text.  seq.  (Q).    Seq.  Da*.  1496  (B). 


Mifts.  Braudenbur^  initio  saec.  XVI.   (S),   Mogunt.  1482   (T),   Colon.    150#  (U), 


567 


f 


Mogunt.  1607  (V),  Prag.  1507  (W),  Bastl.  1510  (X),  Halberatat.  1511  (Y),  Minden. 
513  (Z),  Numburg.  1517  (a).  —  Adelph,  70  (b).  Ciichtov.  IV,  207  (c).  Torr  id) 
.ndec.  (e).  —  Wackernagel  I,  108  aus:  Mias.  Mog.  1482  (f),  Mog.  1407  (g), 
ttbeck.  kurt  nach  1480  (hj.     CJichtov.  1516  (i),  —  SMtt  auch  in  Codd.  Einsidl. 

9.  80.  92.  105.  119.  114.  121. 

b.  Lesarten.  I.  et  vor  red.  fehU  LN.  —  3.  aol.  dominiim  BD.  et  domi- 
nura  fur  hom.  FHlSTYb.  —  7.  ill.  mitis  h.  rosoneus  Bf  amieis  fur  mic.  F,  —  8.  doro. 
pharisaei  statt  Sim.  E.  —  10.  exaudit  emundans  0.  exaudi  B.  exaudit,  emuudat  f 
adamat  N.  amas  Dan.  Wack.  —  11.  tegit  cr.  N.  lavanda  tergenda  ACDEFGHL 
MNOf.  ungiieudu  h.  —  unguit  E.  uugit  ABCDEFe.  Monet  die  andern  unxit.  — 
oculis  Ub.  osculans  R.  —  13.  N.  ex  virg.  KN.  a  pecc.  BWbcde.  —  16.  mundaua 
DFINORYbc.  —  septiformi  spiritu  AEFHNORXYZbC.  —  17.  te  fehlt  BFQV.  — 
resurgentem  BFPUZg.  —  resurg.  te  das  i.  —  18.  Hanc  BDFPQRTXYZabcd. 
Christus  B.  Christi  V.  —  siguans  BDEGQTUV.  —  vocans  G.  —  Hanc  Wack. 
Hanc  in  terra  P.  —  pharisaens  BDEFHQSTVXYb,  —  factus  e.  vastus  Z.  —  19. 
Iepra  fehlt  B,  quam  fur  lep,  F.  leprara  haereticam  G.  —  vexit  h.  —  20.  sit 
fehli  Q,  —  teuue  pecc.  B.  —  quae  tarogit  te  H.  —  21,  hab.  erga  Q  (Druckf.). 
—  22.  in  unum  fur  orauea  B, 

c.  Bemerk.  Ueher  das  Bhythmische  etc.  spricht  Bartsch  &  10.  12.25.27, 
32.  36,  48,  49.  51.  52.  53.  54.  61.  82.  83.  85.  94.  9&  10L  106.  119,  121.  122. 
m.  133. 


847.    De  s. 


Maria  Magdalena. 
3. 


1,  Gatide  pia  Magdalena,  3.  Gaudc  primo  digna  frui 
Spes  salutis,  vitae  vena,  Visu  rederaptoris  tui, 
Lapsorum  fiducia:  Surgentis  in  gloria: 
Gaude  dulcia  advocata,  Gaude,  quae  septenis  horis 
Resurgendi  forma  data  Es  ab  antro  vecta  foris 
Miseris  post  vitia.  Ad  coeli  fastigia. 

2.  Gaude  felix  Deo  grata,  4.  Gaude,  quae  sic  subliinaris 
Cui  remissa  sunt  peccata  Et  cum  Cfaristo  gloriaris 
Speciali  gratia:                                  In  coclesti  curia: 
Gaude  lotrix  pedum  Christi,  Fac  nos  ita  poenitere, 
A  qno  tanta  meruisti  Ut  post  mortem  lucis  verae 
Amoris  insignia.                                  Sortiamur  gaudia. 

a.  Text.  Mone  No.  1060  (3,  421)  aus :  Es,  tu  Maint,  Aug.  No.  439. 
BL  201.  15.Jahrh.  \A).  Strassburger  Hs,  E.  135.  BL  69  (B).  Hs.  das.  K.  31«. 
BL  164  (C).  Antidotarium  animae  Nic.  Saliceti.  1491  (D).  Beichenauer  Pap.- 
H$,  No.  36.  BL  205  (E).  Bernardin  v.  Siena  als  hyranus  ad  laudes  (F).  Hor- 
tulus  animae.  BL  136  (G).  —  Daniel  V,  82  hat  3  Zeilen.  —  Steht  auch  fmCod. 
S.  Gall.  No.  546    (Brander). 

b.  Lesarten.  1,  2.  vera  D,  (Druckf.).  —  1,  6.  poeuitendi  ACDG.  — 
1,  6.  Mi».  propitia  G.  —  2,  2.  dimiasa  ADEFG.  —  2,  6.  aqua  B.  —  3,  1.  prima 
CEF.  dign.  fehlt  E.  —  3f  3.  cum  gl  E.  —  3,  4.  aeptem  D.  —  3,  5.  iecta  AD. 
—  3,  6.  vestigia  AD.  snmmi  regia  lilia  BF,  —  4,  1.  quod  sub.  B  quae  nunc 
sub.  DEFG.  —  4f  4.  Fae  hic  sic  ACD.  —  4,  6.  Qnod  et  p.  BC.  —  Die  3  leteten 
Verse  fehlen  in  E. 


848.    De  8.  Maria  Magdalena. 


Salve  felix  Magdalena, 
Crucifixi  zelo  plena, 
Nos  perducus  ad  amoena 
Paradisi  gaudia : 


Dona  nobis  cor  amaruui, 
Fac  repletum  lacrimarum, 
Sit  lamentum  nobis  carum, 
Et  plaoctus  laetitia. 


—    568     — 


2.  Magdalena,  rms  plor&l 
Seraper  tecum  suspirare, 
Crucitixum  fuc  amarc 
Cordis  desiderio : 
Magdalena,  ims  taere 
Affectantes  tecujn  flere, 
Fac  riderc  et  langunv 
Amoris  incendio, 

S.   Magdalena,  quac  fuisti 
Sic  amica  Ihesu  Christi, 
Fac  nos  tiere,  quae  flevisti, 
Sit  iu  fletu  gaudium: 
Quod  audistiT  fac  audirc, 
Quod  scnsisti,  fac  sentire, 
Fac  oor  imstrutn  Entroire 
Lugubre  suspirium. 

4.  Istae  laudcs  Magdalcriac 
Quasi  dulccs  cantilenae 
ttunt  suaves  et  aumcnar 
Cordibus  tidclUim. 
Magdalenac  cor  ardebat 
(Et  merebat)  et  Remebat, 
Nec  quiescere  valebat, 
Quaerens  Dei  filiuni. 

5.  Propter  niagni  vim  amoris, 
Pleua  niaximi  doloris, 
Aestuabat  intus  foris 
Voce  lamentabili: 


15 


a.  Text.     Mone  No.  1061  (3>  421)    aus 


Stabat  iuxta  monumentutn, 
Cuius  COr  erat  interituin 
Circa  planctum  et  lumentum 
Corde  miaerabili- 
u  guam  fdix  tu  fuisti, 
Christi  pedes  cuni  lavisti 
Lacrimandoquc  tersisti 
Ttiis  sauctis  crinil 
O  discipula  beatu, 
Quae  fuisti  Deo  grata, 
Christi  pedea  osculata 
Tuii  unguens  mauibus. 
0  eiempta?  poeniteatis, 
Quae  gaudebas  in  lamenns. 
In  qua  fuit  ardor  mentis 
Anxia  rtoloribus: 
Magdalena,  manda  zeluni, 
Quem  babebas  sic  auheluiu, 
Quo  perducas  nos  in  coelum 
Tuis  sacris  precibus. 
Magdalena,  mala  dete, 
Tui  planctus  sint  medelae, 
Semper  nobia  sint  tutelae 
Contra  carnis  vitia: 
Magdalena,  dele  mala, 
Tua  salva  nos  sub  ala, 
Esto  via,  dux  et  scala 
Ad  regna  coeies! 

Ih.    ;u   Venedig    Cl.    III.    cod.  32. 


Jahrh,  —  Danicl  V,  273  ka  >l  OUS  Monc. 

b.  Lesarten.    4,  4.  Condibits  Mone  (Druckf.).  —  4,  5  t  bei  Mone. 
More!  theiU  &  94  dtee  4  Vme  ans  dm  Mies.  Rom.  1543.  fo!.  270   mit. 

c,  Bemerk.     Tn  Htr.  4  fchU  (totMone)  eim  Halbitrophi,  S.  BartBch  5, 182. 


849.     De  s,  Maria  Mayhihnn. 


1 ,  lesu  vena  veniae 
Magdalenam  gratiae 
Undans  mundaus  roribus: 
Post  lapsum  lasciviae 
Spreta  carnis  carie 
Morum  floret  tioribus. 

2.  Iesu  corani  pedibus 
Iacens  hos  moeroribus 
Rorat  plorans  largiter: 
Lavat  tergit  crinibus 
Ungit  arotnatibus 
Qsculatur  dulciter. 


3.  Facta  mox  apostola 

Fragrat  velut  viola 
Virtutum  odoribus: 
Iesum  audit  seduia 
Humilis  diseipula 
Eius  haerens  gressib 

4.  Christum  victum  sociat 
Christi  crux  hanc  cruriat 
Nec  sepultum  deserit: 
Dum  languet  amoribus, 
Hunc  videt  prae  omnibus 
Et  in  borto  reperit. 


—  m  — 


Per  hanc  poenitentiae 

Formam  spem  clementiae 
Iam  consorteru  gloriae : 
Text     Mi8«.  fratr.  Paria.  1520. 


Nos  emuudes  maculis 
Sertes  vitoe  fKseulis 
Iesu  vena  veuiae.   Amen. 


850.    De  8.  Martha, 
(Des  Laiarus  Schwester,  verehrt  29.  Juit ) 

1.  Eia  iubileinus  carmina  Deo  digna, 

2.  Chordas  curdis  tempereinus,  sit  pro  chordis  cordiunj  ronenrdia. 
Dulce  raelos  dcmtis,  cuius  laus  sanetorum  mereee  est  gratisstroa, 

3.  Hodie  memoria  iocunda  veneratur  matrem  Martham  sant  tisMtii,tin, 
Quam  factor  omnium  factus  pauper  coelo  reguans    terris  elegit 

hospitam. 

4.  Sancte  pedefl  fovet  Maria,  haee  procurat  sobria  convivm 
Grata  Deo  Marthae  actio,  Mariae  laudatur  contemplatio. 
'iaudet  ille  foetens  La/arus  se  vocatum  ab  inferis, 

Caeci  visu,  claudi  donantur  gressu  sanelac  Marthae  meritis. 
6.  0  Martha  tiitnium  beata,  vita  cuius  admiranda, 
Fide  firma,  spe  robusta,  caritate  inclita. 
Mirabilis  in  illa  emicuit  gratia,  ut  et  apostoloruni  sit  apostola. 
Mortuos  resuscitat,  daemonibus  imperat,   serpcntes   tollit  \   fcieiu, 
lepratn  cmundat. 

8.  Beatum  praedicatit  patrem,  angelos  qui  cibavit, 
Martha  beatior,  angelorum  quae  panem  pavit 

9.  Postremum  decurso  stadio  praesentium,  fruitur  regtn»  sidrreo, 
Pro  parvts  donaU  iiiaxirnis,  pro  terrenis  praemia  eaptans  coeleslia 

10.  Christi  cara,  prece  tua  nobis  detur  venia, 
Ut  ad  illam,  qua  speramus  te  gaudere,  patriam 

11.  Pertingamus  ope  tua. 

a.  Text.     Mone  No.  1065  (8,  425)  aus;  Hs.  zu  Munchen,  Clai,  4t»17.    f,  72. 
nt  Neumt  !<rh.  —  Daniel  V,  280  hat  den  Text  am  Moik\   II,   174  die 

Zeile  awt  dtm  Miss,  Patav.  1491,  worin  das  Fest  auf  den  17.  Okt,  ftittl 
h.  Lesarten.    8,  dem.  eius  Ms.  —  6.  vacat  fur  fovet 
c.  Bemerk.    Rechnet    man   Eingang  und  Schluss  (1.  11)  ab,    so  Ucihcn  9 
zweiteilige  Strophen  uhrig,  dercn  Verse,  mitunter  rcine  trochaische  Tctrameter, 
hier  und da  durch  richtige  Beime  verbunden  sind.  —  Bartsch  5,  5.  14,  133. 


851.     De  s.  Martha. 


1. 


Ave  Martha  gloriosa, 
Coeli  iubar,  mundi  rosa, 
Salutaris  bospita :    5 rf  \  u 
(tfelodia  uraudios& 
Praesens  decantatur  prosa 
Tibi  laude  debita. 

Tu  sola  virtute  Dei 
Morbum  regis  Clodovei 
Curas  incurabilem; 


Unde  reges  et  reginae 
Tuam  laudant  mediciuae 
Virtutem  mirabilem. 

3.  Orta  stirpe  regia 
Regem  regum  propria 
Domo  suscepisti: 
Feminarum  gloria 
Cuncta  volatilia 
Pascentem  pavisti. 


4.  Per  te  serpens  est  subversus 

i 

Corpus  tuum  Tarascone 

Per  te  iuvenis  submersus 

Sepehvit  cum  Frontone 

Vitae  restituitur : 

Christus  manu  propria, 

'    Per  te  cassantur  errores, 

7 

Ora  pro  nobis  domina, 

Per  te  decorantur  mores 

Per  te  nostra  peccamina 

Et  fides  extollitur. 

Deleantur : 

5.  0  oliva  pietatis 

Impetra,  Martha,  gratiam 

Ecquis  tuae  sanctitatis 

Hte,  qui  tuam  memoriam 

Dicet  excellentiam  ? 

Venerantur. 

Vitam  fratri  meruisti, 

s 

,  0  Tarasconis  patrona, 

Ex  aqua  vinum  fecisti 

Tarasconi  pacem  dona 

Per  divinam  gratiam. 

Semper  et  lae.titiam : 

6*  Animam  tuae  sororis 

Cursuque  vitae  perfecto 

Audisti  supernis  choris 
Ferri  cum  laetitia : 

Nos  ducas  tramtte  recto 

Ad  supernam  curiam. 

ft.  Text.    Mone  No.  1067  (3, 

127)   au* 

r;   H&.    iu  Pommersfelden    No.  2926. 

2&  Jahrh.  (A).    H*.  das.  2888.  15 

Jahrh. 

(B).  —  Miss,  Mogunt.  1507  (C). 

b.  Lesarten.     1,  3.  hoatia  AC.  —  1, 

6.  decautetur  C.  —  2,  5,  laudent  C. 

laud&ntur  B.   —   3,  L  iuate  st.  B, 

vita  st. 

C.    —    3,  2.  regum  feMt  B.   —  3,  6. 

bruta  toI.  B.  —  4,  1.  serp.  et  AB. 

-4,  4. 

damuautur  BC.  —  5,  2,  et  quiaABC 

ecquia  Mone,  wol  be*scr.  —  5,  3, 

Dandet  exc.  C.  —  6,  2.  audis  B.  audis  iu  sup. 

C.  —  6,  3.  neri  C.    —    6,  4.  tharastone  .  . 

francone  C.    —    7,  5.   his,    qni  nunc 

tuam  gloriam  meraorantur  C.     qui 

tua   sollemnia  A.    —    8,  1—4,    In   angusta 

(angustia  B)  mortis  hora  Nobis,  precamur, 

implora.  Peccatorum  veniam   BC.    — 

8,  2.  Tarasconis  A.  —  8,  4.  fine  perf.  B.  - 

-  8t  5.  ducat  B.    Tramite  uo»  ducai 

recto  Ad  5.  patriam  C. 

852, 

De  8. 

Marika. 

L  Redemtae  gentes  pkudite, 

4 

,  0  quam  delectabilia 

Cum  hymnis  laudes  pangite 

Geruntur  mysteria 

Christo  redemptori : 

In  tam  dulci  mensa  I 

Diligenter  intendite, 

Et  qualia  mysteria 

Et  nunc  grates  impendite 

Praesignant  haec  convivia, 

lesu  salvatoii 

Pie  lector  pensa. 

2.  Qui  uatus  alvo  virginis 

6 

.  Biformis  vita  discitur 

In  caroe  velat  hominis 

Et  exemplis  ostenditur 

Diam  maiestatem : 

Hic  contemplativa : 

Ut  labe  terra  criminis 

Si  autem  res  discutitur 

Reformet  Adae  seminis 

(Melior)  quae  quaeritur 

Primam  dignitatem. 

(Est)  protinus  activa. 

3,  Infans  idem,  dum  nascitur, 

e 

0  Christi  felix  hospita, 

Mariae  lacte  pascitur 

0  Deo  digne  placita, 

Et  sinu  fovetur: 

In  coelis  beata : 

Adultus  hic  ingreditur, 

Tu  pietate  solita 

Aede  Marthae  suscipitur, 

Nos  peregrinos  visita 

Ut  refocilletur. 

Et  fac  Deo  graU. 

—    571     - 


7.  Solemnia,  quae  gerimus, 
Et  vota,  quae  offerimus 
I o  his  tuis  festis : 

Text.    Morel  No.  502.  S.  985   aus: 
Bl  3t2  mit  der  Melodie. 


Cum  tui  meminerimus 
Et  ad  te  confugeriinus, 
Cedet  pulsa  pestis. 
Hm    eu  St.  Gallen   No.  546  (Brander), 


1.  Mi 


2. 


853.    De  8.  Martha. 


Mundi  decor,  mundi  forma, 
Qua  vivendi  datur  norma 
In  vita  sollicita : 
Ad  haec  festa  tam  sacrata 
Nos  invitat  Christo  grata 
lusta  Dei  hospita. 

Regera  regum»  quem  portavit 
Virgo  mater,  qiiem  iactavit 

Propriis  uberibus : 
Totis  hucc  humanitatis 
Recolendae  pietatis 
Excepit  visceribus. 

Huius  Deo  servientis, 
Huius  mentis  tam  ferventis 
Circa  ministerium : 
Vim  amoris  honoremus, 
lesu  domos  praeparemus 
Et  cordis  hospitium. 

In  laboris  actione 
Mens  in  contemplatione 

Requiescat  dulciter: 
Ut  administrans  sedentem 
Satagensque  ministrantem 
Adiuvet  fideliter. 

Sic  sit  amor  cum  labore, 
Quod  se  labor  cum  amore 
Mutuo  respiciant: 
Tanquam  soror  cum  sorore, 
Hic  ne  maior  cum  minore 
In  via  deficiant. 


6,  Ad  superna  dura  respirat, 
Illa  frequens,  haec  perquirat 
Quae  sunt  nccessaria : 
l)um  laudatur  pars  sedentis, 
Non  ad  opus  satagentis 
Reprobatur  alia. 

7.  Eius  a  Deo  accepta 
Cura  Deo,  ut  adepta 
Sit  felici  munere : 
Ipsius  se  sepulturae 
Hospitali  quodam  iure 
Quod  dignatur  iungere. 

8,  Hospes  sua  in  hospita 
Dum  in  morte,  dum  in  vita 
Praesens  esse  vohiit : 
Ostendit  quae,  quanta,  qualis 
Virtus  esset  hospitalis, 
Quae  tantum  promeruit. 

9.  Summi  regis  bonitatem, 
Iesu  Christi  pietatem 
Curemus  expetere : 

Post  praesentis  finem  vitae 
Duloe,  mite,  quo  V  e  n  i  t  e 
Nobis  velit  dicere. 
10.  Invocemus  sanctitatem, 
Imploremus  charitatem 
Charae  Christi  hospitae : 
Tandem  cursu  nos  perfecto 
Inoffenso  pede  recto 
Expeditae  semitae, 
Ad  se  ducat  et  perducat 
Martha  duce,  vera  luce 
Lurainoso  limite.   Amen. 


iu  SL  Qallen  No.  546  (Brander), 
1510  (B).     Neale   p.  137  e  Miss. 


a.  Text.  Morel  No.  601.  &  284  aus:  M». 
Bl.  310  mit  der  Melodie  (A).  —  Miss.  Baail. 
Salzburg.  1516  (C). 

b.  Lesarten.  3,  4,  araoris  vim  BC.  —  6,  1,  d.  suspirat,  Ilia  fr.  hic  perq. 
Q.  Bint  C.  —  6,  5,  Nura  ad  .  .  alia?  BC.  —  7,  1.  E.  a  deo  Mor.  —  7,  6.  dipie- 
tur  C.  —  8,  2.  tara  .  .  tam  C.  —  8,  4.  Qstenditquo  qnanta  talis  Neale.  Ostendit- 
que  quanta  qualis  talia  C.  Ostendit  quanta,  quae,  qualis  A.  —  8V  6.  v.  exstat 
C,  —  8,  6,  quantum  C.  —  10,  4.  profecto  C.  —  10,  5.  inoffensos  dfcdi  pro 
Uoffengo.    Neale. 


—    572 


854.    Dc  $.  MaiiJwu 


1.  Fulget  dies  haec  praeclara, 
In  qua  Martha  Deo  eara 
Triumpbat  m  gioria: 

Mole  carnis  est  erepta 
Angelosque  est  adepta 
l\>lorum  JD  patria. 

2.  Gaudent  cfaori  angelorum, 
Atque  turuiac  beatoruro, 
Kt  phalanges  populorum, 
Polus,  tellus,  maria : 
Nam  clie  hac  coronatur, 
Stola  vitae  adornatur, 
Ante  rcgcin  decoratur 
Martha  poli  curia. 

3.  Ilaec  est  Martha,  quae  cibavit 
Regciu  eoeli  et  potavit, 
Diligenter  focillavit 
Sacra  lare  propria: 
Christum  pavit,  mundi  decus, 
Quo  pascuntur  homo,  pecus, 
Ales,  piscis,  aeger,  caecus, 
Kt  poii  familia. 

4.  Regeui  coelis  celsiorem, 
Orco  et  profundiorem, 
Ponto,  terra  ampliorem 
Exeepit  sub  tegmine: 
Hunc  quidquid  coneipi  polo 
Compreheudi  aut  in  solo, 
Quique  cuncta  tenet  palino, 
Solo  clausit  foemina. 

5.  Marthae  erat  soror  pia, 
Nuncupatur  quae  Maria, 
Quibus  nobis  patet  via 
Ad  aeterna  gaudia: 
Stans  ad  pedes  Salvatoria 
Haec  Maria  lege  moris 
Eius  audit  verba  oris, 
Et  Martha  parat  prandia. 

a.  Text.    Neale  p.  133.  e  Mias, 
den  Text  aus  Neate. 

b.  Lesarten.    3,  1.  Liber  diligentem 


6.  Martha  nobis  corporalem, 
Et  Maria  spiritalem 
Monstrat  vitara,  qua  ad  patrec 
lucedamus  messiae : 
Qui  egenos  nutrierunt, 
Et  propria  qui  liquerunt, 
Martha,  Maria  fuerunt 
In  sedibus  gloriae, 

7.  Prece  Marthae  vis  Doniini 
Resuscitavit  Lazarum : 
Reddendo  damen  corpori 
Expoliavit  tartarum. 
Torrens  antro  hic  Lazarus 
Quatriduanus  foetidus, 
Molem  aigiiat  peccauiinum 
Quadrifidain  peccantium, 

8.  0  quanta  mysteria ! 
0  motae  miseria! 
Prava  cogitatio, 
Inanis  locutio, 
Mala  operatio, 
Sedula  transgressiol 


9.  Haec  est  mola  quadrifida, 

Quam  scindit  poenitentia. 
Suscita  nos  a  vitiis, 
Christe,  qui  Marthae  merii 
Resuseitasti  foetidum 
A  bina  nece  Lazarum. 


10. 


0  Martha,  vera  hospita, 
Pro  nobis  Christum  rogita, 
Quo  vivamus  in  gratia, 
In  perenni  laetitia. 
Amen  dicant  orania, 
Xanctonensi  1491.    —    Daniel  V,  23 


I 


N.  —  7,3.  Liber  reddendua,  > 


855.    De  s.  Monica  vidua. 

(Mutter  des  h.  Augustinus,  geb.  um  332  in  Afrika,  geti.  367,  verehrt  am  i 


1.  ln  hac  valle  lacrimarum 
Claruit  lux  viduaruin 
Sancta  mater  Monica : 


Fuit  vidua  haec  sancta, 
Casta  ac  religiosa, 
^Mitis  atque  sopria, 


—    573    — 

2.  Nec  non  fervens  et  benigua 

6.  Haec  largiter  tribuebat, 

Patiensque  et  tnodesta 
Existebat  moribus: 
Assidua  ac  devota 

Infirmorum  liniebat 

Cicatrices  vulncnim: 

Aliuienta,  itionimcnta 

Fuit  quoque  seniper  tota 

Anirnabus  et  fonrenta 

Io  orationibus. 

Corporibus  pauperuin. 

3.  Viro  namque  viduata 

7*  Haec  est  illa  bcnedicta 

Vixit  in  viduitate 

Vidua  evangclica, 

Annis  sedecim  circiter : 
Christi  iugo  mancipavit 

Quam  laudavit  dominus, 

Quae  plus  nmnibus  imbuta 

Sese  totam  et  vacavit 

Duo  mittendo  minuta 

Deo  summo  simpliciter. 

In  gaznphylacium. 

4.  Christi  amor  vulnerabat 

8.  Duo  suttt  ininuta  illa 

Mentorn  eitis,  iiatn  portabat 

Augustinus  et  Monica» 

Crnceni  eius  iugiter: 

Corpore  et  anima : 

Sed  et  Christi  passionem 

Quae  susccpit  pius  Iesus, 

Corde  sno  et  agonem 

Qui  est  sanctis  potus,  esus 

Fixam  habens  firmiter. 

In  coelesti  patria. 

&.  Haec  Augustimnn  doctorem, 

9.  Salve  gcmma  viduanim, 

Ecelesiae  sanctuni  lumen, 

More  stillans  olivarum 

Protulit  praefulgidum: 

Oleum  misericordiae: 

Muuus  hoc  pater  luminum 

Qui  te  matrom  dcprccantur, 

CuntuHf,  quod  totum  mundum 

Verain  vitam  assequantur 

Feeit  praeclarissimum. 

Post  finem  miseriae. 

Text.     Afone  No.  1084  (3t  447)  au, 
bach  bei  Wertheim,  J5,  Jahrh.     ^Eeinn 

?;  11$.   des  ehemalitjnv  Klosters   Bronn- 

l  und  Versmass   sind   nrcht  tjenau^     — 

Daniel  V,  259  hat  den  Te+rt  aus  Mone, 

*  856.    De 

s,  Mmica, 

I,  Pange  dulri  simphonia 

7.  Odor  vitis  sacro  tioiv 

Angelorum  hierarchia 

De  vinetis  ouni  vignre 

Modulans  in  hrbilo. 

Serpentem  exterminat. 

2,  Corde  pleno  amionia 

8.  Vetus  hostis  virtute  stemitur. 

Ac  sonora  melodia 

Saeva  libido  pellitur 

Nostra  sonet  concio. 

Castitatis  germiue. 

3.  Coelum,  terra,  arva,  mare 

9.  Puerile  uichil  gessit, 

rromant  melos  salutare, 

Timor  Dei  quani  compressit 

Laudem  Deo  conciuant. 

Sacra  ab  infancia. 

4.  Corda  plaudant,  psallant  Dra 

10*  Prece  studet  virginali, 

Vivafc  vocis  dulciora 

Aula  spreta  patcrnali 

Laudent  mentis  iiitima. 

Frequentans  erclesiam. 

5.  Paugant  laudem  sors  sanctorum, 

11.  Se  devovit  castitati. 

Nam  iu  horto  beatorum 

Sed  parentum  voluntati 

^fova  planta  germmat 

Reservat  arbitrium. 

6.  Inter  vepres  pravarum  geniiuiu 

12.  Cum  pudore  maritali 

FIos  candeseit  decorum  liliuni 

Nubet  tandem  baec  gentili 

Candor  sanctae  Monicae. 

Nobili  patricio. 

—    674    — 

13*  Cultum  Christi  toleravit 

20.  Sic  sokta  viri  cura. 

Hic  gentilis  et  amavit 

Soli  Deo  placitura, 

Morum  reverentiain. 

Mente  calcat  ruitura 

14  Viro  servit  reverenter 

Ac  fruens  coelestibus. 

Sperans  tandem  quam  clemen- 

21.  Ave  raater  gloriosa. 

ter 

Morte  Christi  lacrimosa, 

Assit  Dei  gratia. 

Quam  transfigunt  amorosa 

15.  Gaude  inater,  quae  sanxisti 

Crucifixi  stigraata. 
22.  Pane  coeli  saturata, 
Stasa  terris  elevata, 

Fructum  ventris  nutrivisti 

Sub  cultu  altissinii. 

16.  Tu  maritum  lupura  ferura 

Mente  transis  haec  creata 

Agnum  tandem  mansuetum 

Coeli  claraans  gaudia. 

Gregi  Christi  inseris. 

23.  Gaude  raater  quae  planxisti 

17.  Anuis  sic  quindenis  castam 

Augustinum  corde  tristi, 

Deo  studes  et  intactam 

Prolem  carnis  tecum  sisti 

Servare  patricius. 

Conteraplantem  vultum  Chris 

18.  Thorum  spernunt  in  delicto, 

Electorum  regulam. 

Fructum  sperant  in  respectu 

~±.  Tu  ab  urbe  Tyberina 

Saeratarum  mentium. 

Coeli  transis  ad  arooena, 

19.  Viri  tandem  morientis 

Pietatifl  raater  plena, 

Poenitentis  et  geraentis 

Pia  prece  nos  suprema 

Carni  cedit  spiritus. 

Transfer  ad  solacia. 

Ttxt.    Miss.  Basil.  1510,  im  Anhang  geschriehen.  —  Der  Texi  gcheint  fct 

und  da  vcrdorhcn* 

857.    ln  translatume  sanctae  Monicae. 

1    In  angmento  magnae  spei 

5.  Forma  panis  alteratur, 

Magna  virtus  inagni  Dei 

Et  in  came  iiguratur 

Pullulat  in  seculo ; 

Pro  fide  credentium: 

Tanto  signo  tam  benigno 

Ad  haec  Deus  operatur, 

Mens  delyra  iam  respira 

Quibus  error  elidatur 

Quolibet  in  populo. 

Sacra  obtrectantium. 

2.  Ecce  signum  Deo  dignura, 

6.  Visum  enim  confert  caeco, 

Signum  clarum  signum  rarum 

Claudis  confert  gressumequc 

In  Augusta  claruit : 

Pedibus  insistere : 

0  res  mira,  res  mirauda, 

Quis  non  credat^  lepram  sed< 

0  res  vere  veneranda, 

Febreui  pulsani  et  evulsam 

Qua  sic  fides  floruit 

Cemitur  excludere. 

3,  Sed  rem  quandara  dictu  foedam, 

7.  Sed  quani  signis  rex  insignis 

Rera  insanara,  rem  profanara 

Res  emundet,  res  fecundet 

Furtim  fecit  femina; 

Moribus  insignibus: 

Nam  ab  ara  nostro  more 

Illud  non  nostrum  nosse, 

Panem  vitae  palam  ore 

Sed  est  notum  illum  posse 

Surapserat  haec  femina. 

Mederi  languoribus. 

*.  Sed  clara  sumptum  retrahebat, 

8.  Ergo  animo  solerti 

Et  in  cera  recondebat 

Ab  errore  iam  reverti 

Celans  in  quinquennium : 

Studeat  mens  omnium : 

Tandem  Deo  disponente 

Et  pro  novis  nova  signis 

Fit  confessa  pura  raente 
Daemonis  ludibrium. 

Et  Augusta  iam  insignis 

_ 

—    $75    — 

9.  Visa  vere  carae  Christi 

10,  Versa  vice  pater  pie, 

Veri  dici  raeruisti 

Reduc  in  nos  in  hac  die 

Vera  icherosolyma: 

Cor  misericordiae : 

Quae  sit  dicta,  quod  auctore 

Mos  informes  nunc  informa 

Pacis  videt  vitae  fore 

Informando  tu  reforma 

Vitae  vinum  anima. 

Reos  tuae  gratiae. 

Text    Miss.  Basil.  1510,  im  Anhang  geschricbcn. 

858.    De  &  Nobtirga  virgine  ancilla. 

(Auch  Nothburga,  geb.  1265  su  liattenberg  inTirot,  gcst.  1318,  verehrt  i.Sept.) 

1.  Laeto  corde  resonemus 

5*  Deiun  trinum  unum  docet, 

Et  in  arce  iubilemus 

Saevit  pater  et  non  nocet 

Ad  ipsam  cum  caoticis: 

Statim  eius  gladius: 

Et  qua  manant  arguendi 

Sponsa  Christi  quia  redit,  • 
Murum  transit  et  non  laedit 

Modi  recte  et  vivendi 

In  figuris  coelicis. 

Velut  lucis  radius. 

2.  Quos  ad  primum  tunc  reduxit, 

6.  Flagellata,  concremata, 

In  Nopurgam  dum  effluxit 

Eculeo  tormentata, 

Universa  gratia: 

Afflicta  suppliciis : 

Iu  qua  nulla  reperitur 

Inter  poenas  tam  amoenas 

Negativa,  sed  vestitur 

Veri  sentit  foutis  venas, 

Mentis  carnis  maeula. 

Inmixta  deliciis. 

3.  Ut  extremis  carne,  mente 

7.  Patris  de  domo  eiecta 

Centro  verbo  inhaerentc 

Terram  circuit  dcspecta, 

Per  amoris  vinculum : 

Denudata  penitus; 

Sic  conclusit  omne  verum, 

Coelum  orans  dum  aspexit, 

Cura  ens  primum  clausit  rerum 

Stola  munda  hanc  protexit 

Per  illapsum  coelicum. 

Formata  divinitus. 

4.  Martyrio  et  doctriua, 

8.  Eia,  virgo,  nos  agnosce, 

Castitate  quasi  trina 

Sacraraento  nos  deposee 

lu  figura  disputat: 

Salvatoris  refiei : 

Vertex  eicus  crucis  signo 

Vita  ista  dum  gravamur, 

Dum  rnunitur,  cum  maligno 

Ut  aspectu  mereamur 

Hoste  cervo  dimicat. 

Creatoris  perfrui. 

a.  Text.     Mone  No.  1106    (8,  467)    aus.    Hs.  *u  S.  Peier   bei  Freiburg  im 

Brcisgau,  15.  Jakrh.  (A).     —     Dauiel  II,  218  hat  die  1.  Strophe,   aber  mit  der 

Ueberschrift:  De  S.  Barbara  aus  dem  Miss.  Numbiirg.  1517  (B)  und  V,  826  den 

Text  aus  Mone. 

b.  Lesarten.     1,  3.  Et  ipsa  B.  —    L  4.  manat  Hs.    —    1,  5.  recti  B.     — 

2,  3.  universalis  Hs.  —  2,  6.  macula  der  Hs.  kann  nicht  stehen.  Mone.    Daniel 

tchldgt  cor  mentis  vor  mundit,   vel    simOe    quid.     —    4,  5.  munitus  Hs.    — 

7,  1.  domo  de  Hs*  —  7,  2.  ut  deap,  Hs.  —  8,  2.  sacramenta  Hs. 

-     57« 


859.     In  die  s.  Iiao 

(Tochter  &  og$  Bartar   von  Thiiringen,    Gemahlin    *lcs   Konigs   Clota 

von  Soissans,  gest.  13*  Aug.  587,  verehrt  am  13.  Aug.) 

1.  Laudet  laudc  spetioaa  qui  divina  gratia 
Liheratus  a  reatu  tendit  ad  coelestia. 

2.  Ad  quae  certa  spe  coatendeos  despicit  terrestria, 
Quae  sub  sole  vanitatis  vanttas  suut  omnia : 
Decor  Iradis,  vitaa  inodus,  legis  observantia, 
Quae  virtutum  diversarum  fit  uiunificentia. 

I     Nam  id  tftOC  opitulatur  elegans  prudentia, 

Et  dispcnsans  agendorum  causas  temperantia, 
5.   Fortitudo  resistendi  contra  quaeque  vitia, 

Et  quae  sua  stint.  reddendi  singulis  iustitia. 
fi.   Omnis  aetas  et  utcrque  sexus  salutaria 

Ivo  speciosae  laudis  offert  sacrificia. 

7.  Nenio  jirorsus  est  expertus  ab  bac  laudis  hostia, 
Qui  vel  inente  legj  Dei  aervit  cum  hducia. 

8.  Sic  beata  Radegumlis,  cujus  haee  solenmia 
Celebramus,  mundi  fastum  eiusque  contagia 

9.  1  Velinavit,  et  probrosae  vitae  lenociuiu, 
Carnem  suain  cruciBgena  cuin  coucupiscentia. 

10.   In  hac  valle  lam  inarum  cuncta  trnnseuntia 

Aeteriiorum  charitatc  reputavit  vilia, 
1  L    Habens  gemUum  pro  cantu,  hymnum  in  tristitia, 

Congaudere  eimi  electis  meruit  iu  gloria. 
I2i    Quo  nos  cuncti  festinemus,  ut  post  haec  exilia 

[psa  intervcnicnte  laetemur  in  patria.    Amen. 

TexL    Neale  p.  167,  e  MiBS,  Hedonensi  1523.    —    Daniei  V,  293  hat 
Text  am  Neale. 


den 


860.     De  88. 

(Verehrt  am  21. 

1.  ln  supernis  concors  choris 
Melodiae  dulcioris 
Canticum  depromitur: 
Ibi  iugis  et  aeterna, 
Somper  nova,  non  hestcrna 
Laus  divina  canitur. 
Ihi  triplex  angelorum 
Hierarchia  caeterorum 
Consonant  tripudio: 
Istis  agmen  virginale 
lunctum  carmen  speciale 
Summo  constat  studio. 
Illic  Dei  famula 
Praecentrix  est  Ursula 
Voce  delicata : 


Vrsuta  cunt  soviis. 
Okt.    S.  noch  Nr.  455.) 

Vacans  Dei  laudibus 
Cum  suis  sodalibus 
Quihus  est  praelata. 

4.  Quam  uxoreni  rex  Anglo 
More  petit  Barbarorum 
Suo  dari  filio: 
Minae  graves  apponuntur, 
Nisi  fiant  quae  poscuntur, 
Certo  misso  nuntio. 

5.  Ad  baec  pater  consternatur, 
Nata  suadet,  diraittatur 
Virginum  collegium : 
Fide  sponsus  infonnetur, 
Informatus  tandera  detur 
Sibi  post  triennium. 


—    577    — 


6.  Congregatis  navibus 
Virgines  sub  milibus 
Confluunt  undenis : 
Ductae  Dei  munere, 
Bomam  pergunt  propere 
Vultibus  serenis. 

7.  Ubi  sanctos  invocantes, 
Papam  sibi  sociantes 
Veniunt  Coloniam : 

In  qua  sunt  ab  Hunnis  caesae, 
Cultris,  ense,  telis  laesae, 
Deo  dantes  gloriam. 

8.  0  quam  sanctae  praedicantur, 
Hostes  urbis  dum  fugantur 
Brevi  noctis  spatio : 

Text.    Morel  No.  551.  S.  317  aus 
Bl.  396. 


Quarum  ossa  terrae  dantur, 

Et  in  tumbis  collocantur 

Cum  ingenti  gaudio. 
9.  Laudes  ergo  virginibus 

Personemus  tot  milibus 

Voce  clara : 

Quibus  datur  coelestibus 

Choris  iubilantibus 

Laus  praeclara. 
10.  Hae  puellae,  Iesu  bone, 

Nobis  semper  sint  patronae 

Contra  quaeque  noxia : 

Ut  post  huius  vitae  cursum 

Coronemur  cum  his  sursum, 

In  coelesti  patria. 
H8.  su  St.  Gallen  No.  546  (Brander), 


861.    De  ss..  Ursula  cum  sociis. 

Magne  Deus,  mirabilis, 

In  sanctis  tuis 

Qui  infirma  mundi  eligis, 

Fortia  quaeque  confundis. 

Tibi  soli  digna 

Laudum  persolvimus  praeconia. 

Tua  virtute  turba  virginea 

Hoste  devicto  fert  trophaea. 

Fovet  chorus  nunc  illas  syderum, 

Premit  hunc  carcer  tartareus. 

Victoriae  haec  sunt  primordia, 

De  nuptiis  fit  regum  concordia. 

Nam  Ursula,  Brittorum  filia 

Stabilit  sua  sic  sponsalia, 

Ut  undena  lecta  milia  virginea 

Secum  vadant  ad  coelestia. 
.   Casti  ludi  dum  frequentantur, 

Germaniae  portubus  classis  sic  appellitur. 

Cisalpina  tandem  littora  Bheni  premunt, 

Trieres  deserunt,  Bomuleam  arcem  adeunt. 
.  Hinc  naves  Bheni  sunt,  et  via  mirabili 

Te,  Christe,  praeduce  Coloniam  usque  redeunt. 

Quas  obvia  felici  nece  das  gens  barbara. 

Sed  victrices  has  sponsus  evexit  ad  aethera. 
.  0  quam  digna  palma  virginum, 

Fructum  ferunt  nam  centesimum, 

Novumque  canticum 

Besultant  agni  post  vestigium ! 


«\ 


—    578    - 

8.  0  largitor  summi  praemii 
Nostri  sola  spes  solatii, 
Virginum  gloriae  consortes  fieri  nos  tribue, 
Facque  tua  visione  frui  nos  sine  fine.  Amen. 

a.  Text.  Morel  No.  552.  S.  318  aue:  He.  zu  St.  GaUen  No.546  (Brander), 
Bl.  353. 

b.  Bemerk.  Der  Text  echeint  verdorben.  Daee  die  von  mir  gewdhUe 
Strophenabtheilung  richtig  iet,  wagc  ich  nicht  eu  behaupten.  Morel  hat  keine 
Strophenabtheilung. 


862.    De  s.  Ursula. 

1.  Iesu  Christe,  patris  unigenite,  natus  ipse  virginis,  amator  castitatis, 

2.  Te  inspirante  mentes  tibi  devotae  annos,  sexum  superant  viriliterque 

decertant. 

3.  Inter  stupenda  quae  facis  mirabilia  magnum  dat  spectaculum  trium- 

phus  feminarum, 

4.  Quae  splendida  castitatis  lilia,  ut  sic  magis  luceant,  fuso  sanguine 

purpurant. 
JS.  Inter  quas  sancta  cum  sociis  Ursula  ut  rosa  in  Iericho  floret  coram 
domino. 

6.  Haec  limina  petens  apostolica  conduxit  (e  patria)  undena  secum  milia. 

7.  Illuc  instructae  sacrae  sedis  a  praesule,  Agrippinam  redeunt  ibique 

martyrizatae  sunt. 

8.  Ergo  lauda  Deum,  sancta  Colonia,  qui  te  tantis  milibus  ditavit  pig- 

noribus. 

9.  Laus  Deo,  gloria,  honor  et  victoria  sit  patri  et  filio  spirituique  sancto. 

Amen. 

Text.    Morel  No.  554.  S.  320  aue:  Hs.  eu  Eheinau  No.  133.  Bl  643. 
15.  Jahrh. 


863.    De  s.   Verena  virgine. 

(Geb.  eu  Thebd  in  Aegypten,  gest.  eu  Zureach  in  der  Schtceie.    Im  J.  1308 
wurden  ihre  Gebeine  in  der  St.  Stephanskirche  eu  Wien  beigesetet.    Verehrt 

am  1.  Sept.) 

(Auctor  est  Berno.) 

Laetetur  ecclesia  iubilans  etc. 

Text.    Dicsen  Anfang  hat  Schubiger  S.  84. 


864.    De  s.  Verena  virgine. 

Dies  adest  revoluta 
Quae  praefulget  instituta 
Multitorrai  gratia  etc. 

Text    Diesen  Anfang  hat  Daniel  V,  88  aus  dem  Cod.  8.  Gall.  No.  646 
(Brander). 


—    579    - 

865.    De  8.  Wiborada  virgine  et  martyre. 

(Stammts  aus  einer  ahen  Famitie  aus  Schwaben,  gest.  in  der  SchweiM  nahe  bei 
dem  Klobter  St  Gallen  2.  Mai  925,  vcrehrt  15.  Mai.) 

L  Gaude  semper  serena  felixque  genitrix  ecclesia 

2.  Devota  laudi  Dei  assistens, 

3.  Qui  temet  sanctorum  pro  iniouto  sauguine 

4.  In  coelis  coodonat  muuere  perhenniter. 

5.  Hodie  anmia  frequeuter  gerimus  solemnia, 

6.  Quo  dei  famula  devicit  seculum  Wiborada, 

7.  Ut  nos  iugiter  prece  sublevet 

8.  Eiusque  scilicet  preeatibus  intervenientibus,  nos  Deo  oranipotenti 

semper  commeiadet. 

9.  Qaae,  possit  aspectura  illius  ut  promererit  terrena  tempsit  virgo  per- 

severans  immaeulata 

10.  Seque  laureis  compsit  martyrum, 

11.  Haud  pavens  populi  Ungari  supplicium, 

12.  Pro  Christo  quod  victrix  soreverat  intrepida. 
13*  Huius  nos  precibus,  o  talium  solidator  operum, 

14.  Nosmet  iam  tuere  pace  dulci, 

15.  Salvator  mundi.   Alleluia. 

Text.  Morcl  No.  566.  S.  327  aus:  Hs,  mu  St.  Gallen  No.  646  (Brander), 
Bh  104  mit  der  Aufschrift:  De  saoctissima  patroca  nostra  virgioe  et  martyra 
inclusa  pro  dei  amore  Wiboroda.  sequittir  pulclirum:  Alleluia.  —  Daniel  V,  65 
hat  die  1.  Zcile.  —  „Hs.  £u  Itheinau  No.  125.  Bl.  249  des  12.  Jakrh,  wendet 
diese  Sequem%  die  in  BrauderB  Sammlung  fur  die  hl.  Wiborada  ailt,  auf  St 
Margaretba  an.  Wahrscheinlich  wurde  sie  spater  erstaufWiborsid&ubeTtragen,1* 
Morel  S.  280. 


866.    In  dcdkatione  ecdesiae. 
(Auctor  est  Notker  Balbulu&t) 

1.  Psallat  ecclesia,  mater  illibata  et  virgo  sine  ruga  honorem  huiua 
ecclesiae. 

2.  Haec  domus  aulae  coelestis  probatur  particeps 

3.  In  laude  regis  coelorum  et  ceremoniis. 

4.  Et  luraiue  continuo  aemulans  civitatem  sine  tenebris, 

5.  Et  corpora  in  gremio  coufovens  aniniarum,  quae  in  coelo  vivunt. 

6.  Quara  dextra  protegat  Dei 

7.  Ad  laudera  ipsius  ditu 

8.  Hic  novam  prolem  gratia  parturit,  foecunda  spiritu  sancto. 

9.  Angeli  cives  visitant  hic  suos,  et  corpus  sumitur  lesu. 

10.  Fugiunt  universa  corpori  nocua. 

11.  Percunt  peccatricis  atitmae  crimina. 

12.  Hic  vox  laetitiae  personat, 

13.  Hicpax  et  gaudia  reundant 

14.  Hac  domo  trinitati  laus  et  gloria  semper  resultant 

a.  Text.  Mone  No.  253  (1.  323)  aus:  Beichenaucr  Hs.  No.  209.  f.  43. 
H,  Jahrh.  mit  der  Melodie  (A).  Hs.  ru  Stuttgart  Bibl.  Nn,  20.  f.  70.  12.JnhrK 
(B),  Hs.  das.  Brev.  No.  128,  f.  203.  mit  Neumen,  12.Jahrh.  (C).  Hs.  su  Frei- 
burg  No.  66.  15.  Jahrh.  (D).  —  Dauiel  11,  23«  384.  e  Codd.  Mon.  11.  s&ec.  XII. 


—    58D    —  - 

(E).  Vind.  2.  saec.  XI.  (F).  —  Schubiger  No.  31  e  Cod.  EinsidL  Fr.  1.  (G).  — 
Cod.  Wirzenborn.  saec.  XIV.  (H)..  —  Text.  seq.  (I).  Seq.  Dav.  1495  (K).  — 
Neale  p.  247.  e  Miss.  Augusto-Vindel.  saec.  XV.  (L).  —  Miss.  Colon.  1504  (M), 
Mogunt.  1507  (N),  Prag.  1507  (0),  Basil.  1510  (P),  Halberstat.  1511  (Q),  Minden. 
1517  (R),  Nuraburg.  1517  (S).  —  Adelpb.  114  (T).  Clichtov.  IV,  184  (U).  Torr. 
(V).  —  Wackernagel  I,  100  aus:  Miss.  Mog.  1482  (W),  Mog.  1497  (X),  Magdeb. 
1498  (Y),  Liibeck.  kurz  nach  1480  (Z).  Clichtov.  1515  (a).  —  Steht  auch  itn 
Cod.  S.  Gall.  No.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.    1.  Ps.  tuae  gloriae  eccl.  L.   —   3.  cerimoniis  Mone.  Wack. 

—  4.  in  lum.  0.  —  5.  convovens  PR.  veniunt  I.  —  6.  dextera  ADLU. —  9.  hic 
fehlt  I.  -  10.  corporis  GILMPQRSTUV.  —  nociva  L.  —  11.  peccatrices  AS.— 
12.  personet  EGHLMNXZ.  —  13.  redundat  DIXYZ.  resonent  L.  —  14.  dono 
M.  (Druckf.)  —  ac  domo  F.  —  Hac  in  d.  a.  —  trinitatis  B.  —  salus  et  gl.  N. 

—  resultent  HIL.  Mone.  —  resultat  GIPT.  resultet  A. 

c  Bemerk.    Ueber   das   Ehythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  4.  9.  25.  47. 
50.  53.  57.  60.  61.  71.  82.  99.  100.  129. 


867.    In  dedicatione  ecclesiae. 
(Auctor  est  Notker  Balbulus.) 

Tu  civium  Deus  conditor 
Et  sanctificator  coelestium, 
Et  mansionera  eorumdem, 
Intra  templum,  maiestati 
Nominis  tui  consecratum, 
Tibi  populum  congregatum 


Tua  gratia  sanctifica, 
Ut  tuo  dono  largiente 
Tibi  fieri  gratum 
10.  Templum  mereamur, 

Nunc  et  seraper  et  in  aevum, 
Deus  qui  neminem  vis  perire. 


Text.    Morel  No.  105.  S.  63.  aus:  Hs.  eu  Einsiedeln  No.  121.  10.  Jahrh. 
mit  der  Melodie:  Unde  supra  adorabo. 


868.    In  dedicatione  ecclesiae. 
Cuiusdam  antiqui  patris  S.  Galli,  forte  S.  Notkeri.) 

1.  Clara  chorus  dulce  pangat  voce  nunc  alleluia 
Ad  aeterni  regis  laudes,  qui  gubernat  omnia. 

2.  Cuius  nos  universalis  sociat  ecclesia, 
Scala  nitens  et  pertingens  ad  coeli  fastigia. 

3.  Ad  honorem  cuius  laeta  psallamus  raelodia, 
Persolventes  hodierna,  fratres,  illi  debita. 

4.  0  felix  aula,  quam  vicissim  confrequentant  agmina  coelica. 
Divinis  verbis  alternatim  iungentia  mellea  cantica. 

5.  Domus  haec,  de  qua  vetusta  sonuit  historia, 
Et  moderna  protestatur  Christum  fari  pagina. 

6.  Quoniam  elegit  eam  thronum  sine  macula, 
Bequies  haec  erit  mea  per  aeterna  saecula. 

7.  Turris  supra  montcm  sita  indissolubili  bitumine  fundata,  vallo  pe- 

renni  munita. 
Atque  aurea  columna  miris  acuariis  lapidibus  ornata,  stylo  subtili 
polita. 

8.  Sponsa  mea  speciosa,  inter  filias  formosa,  super  solem  splendida, 
Caput  tuum  ut  camelus  et  ipsius  comae  tinctae,  ut  regis  purpura. 


—    581    — 


9.  Oculi  nt  columbarum,  genae  tuae  punicorum  ceu  malorum  fragmina. 
Collura  tuum  ut  columna  turris  et  eburnea. 
Mel  et  lac  sub  lingua  tua,  favus  dulcis  labia. 
Ergo  nobis  sponsae  tuae  famulantibus,  o  Christe,  pietate  solita, 
Clemens  ad  esse  dignare  et  in  tuo  salutari  nos  ubique  visita. 
Ipsaque  mediatrice,  summe  rex  perpetue,  voce  pura 
Flagitamus,  da  gaudere  paradisi  gaudia. 

Text.    Mone   No.  266   (1,  327)   aus:   Hs.    zu  St.  Gallen  No.  383.   p.  124. 
13.  Jahrh.  mit  Noten. 


10. 


11 


869.    In  tedicatione  ecclesiae. 

1.  Sollemnitatem  huius  devoti  filii  ecclesiae, 

2.  Nimirum  vestrae  matris,  colite. 

3.  Quae  vosmet  ex  alvo  spiritali  genuit, 

4.  Qui  partus  terrenos  coeli  haeredes  facit. 

5.  lgitur  celebris  haec  cunctis  festivitas  maneat, 

6.  Istius  qui  matris  se  natos  esse  pro  certo  sciant. 

7.  Oremus  omnes,  omnes  oremus, 

8.  Ut  matri  coniunctos  catholicae  omnipotens  filios  faciat  in  Hierusalem 

celsa  iocundos, 

9.  Ac  pacis  aeternae  consocians  visioni  coetibus  angelicis  coheredes  esse 

tribuat, 

10.  Amen  et  amen,  fiat  et  fiat. 

11.  0  sancti,  haec  domus  quorum  artus  continet, 

12.  Salvator  hoc  nobis  precibus  nostris  donet, 

13.  Quod  nullis  meritis  cognovimus  nos  mereri  propriis, 

14.  Ut  puta  qui  terra  sumus  atque  tabescens  cinis. 

a.  Text.  Mone  No.  252  (1,  322)  aus  dem:  Murbacher  Messbuch  zu  Col- 
mar,  12.  Jahrh.  —  Daniel  V,  101  aus  dem  Cod.  S.  Gall.  No.  646  (Brander).  — 
Steht  auch  in  Codd.  Rheinau.  97.  11.  Jahrh.  S.  Gall.  No.  376.  p.  305.  No.  376. 
p.  381.  No.  381.  p.  497.  11.  Jahrh.,  wird  von  einer  Hand  des  15.  Jalirh.  dem 
Mdnch  Waltram  von  S.  Gallen  sugeschrieben. 

b.  Bemerk.  Ueber  das  Rhythmische  etc.  spricht  Bartsch  S.  16.  28.  56. 
61.  76.  81. 


870.      In    dedicatione    ecdesiae. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Yictore.) 


1.  Hierusalem  et  Sion  filiae, 
Coetus  omnis  fidelis  curiae 
Melos  pangat  iugis  laetitiae 
Halleluia. 

2.  Ghristus  enim  desponsat  hodie 
Matrem  nostram  norma  iusti- 

tiae, 
Quam  de  lacu  traxit  miseriae 
Ecclesiam. 


3.  In  spiritus  sancti  clementia 
Sponsa  spousi  laetatur  grati&, 
A  reginis  laudis  cum  gloria 
Felix  dicta. 

4.  i)os  ut  datur,  crescit  laetitia, 
Quae  dos,  quanta!  triplex  po- 

tentia 
Tangens  coelum,  terram  et  Sty- 

gia 
Iudicia. 


—    582    — 


10. 


Mira  loquor  et  sana  credere 

Foederatam  tam  largo  munere 

De  proprio  produxit  latere 

Deus-homo. 

Formaretur  ut  sic  ecclesia, 

Figuratur  in  pari  gloria 

Adae  costis  formata  femina 

Hostis  Eva. 

Eva  fuit  noverca  posteris, 

Haec  est  mater  electi  generis 

Vitae  portus,  asylum  miseris 

Et  tutela. 

Pulchra,  potens,  partumirabilis, 

Ut  luna  sol  fulget  spectabilis 

Plur  acie  multo  terribilis 

Ordinata. 

Multiplex  est,  singularis,  una 

Generalis  et  individua 

Oinnis  aevi  sexus  simul  una 

Parit  turmas. 

Haec  signata  Iordanis  fluctibus 

Haec  quae  venit  a  terrae  finibus 

Scientiam  audire  cominus 

Salomonis. 


11.  Haec  typicis  descripta  sensibus, 
Nuptiarum  induta  vestibus 
Coeli  praeest  hodie  civibus 
Christo  iuncta. 

12.  0  solennes  festum  laetitiae, 
Quo  unitur  Ghristus  ecclesiae, 
In  quo  nostrae  salutis  nuptiae 
Celebrantur. 

13.  Coetus  felix,  dulce  convivium, 
Lapsis  ubi  datur  stlatium, 
Desperatis  offertur  spatium 
Respirandi. 

14.  Iusti  inde  solvuntur  praemia, 
Angelorum  novantur  gaudia, 
Lata  nimis  quod  facit  gratia 
Gharitatis. 

15.  Ab  aeterno  fons  sapientiae 
Intuitu  solius  gratiae 

Sic  praevidit  in  rerum  serie 
Haec  futura. 

16.  Christus  ergo  nos  suis  nuptiis 
Becreatos  veris  deliciis 
Interesse  faciat  sociis 
Electorum. 


a.  Text.  Mone  No.  254  (1,  324)  aus:  Hs.  des  ehemaligen  Klosters  Mar- 
bach,  jetet  eu  Colmar,  12.  Jahrh.  (A).  —  Daiiiel  II,  74  ohne  Angabe  der  QueUe 
(B).  —  Clichtov.  IV,  184  (C).  —  Steht  auch  im  Cod.  S.  Gall.  No.  546  (Brander). 

b.  Lesarten.  1,  1.  Ierusalem  Mone.  —  1,  2.  om.  coelestis  A.  Mone.  — 
2,  2.  normam  A.  —  4,  3.  coel.  tang.  Mone.  —  4,  4.  iustitia  A.  —  5,  1.  loquar, 
sed  b.  Mone.  —  5,  2.  foederata  A.  —  6,  2.  figuravit  Mone.  —  7,  2.  electa  Mone. 
—  7,  4.  tutera  A.  (Schreibf.).  —  9,  1.  m.  et  Mone.  —  9,  3.  una  Bim.  Mone.  — 
11,  1.  Sic  t.  instructa  sen.  Mone.  — 12,  2.  in  qua  Mone,  der  Str.12.  vorStr.ll. 
hat.  —  13,  2.  lassis  ibi  Mone.  —  15,  4.  providit  Mone.  —  15,  6.  profutura 
Mone. 


871.     In    dedicatione    ecclesiae. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 


Quam  dilecta  tabernacula 
Domiui  virtutum  et  atria  I 
Quam  electi  architecti 
Tuta  aedificia ! 

Quae  non  movent,  immo  fovent 
Ventus,  iiumen,  pluvia. 

Quam  decora  fundamenta 
Per  concinna  sacramenta 
Umbrae  praecurrential 
Latus  Adae  dormientis 
Evam  fudit  in  manentis 
Copulae  primordia. 


3.  Arca  ligno  fabricata 
Noe  servat  gubernata 
Per  mundi  diluvium: 
Prole  sera  tandem  foeta 
Anus  Sara  ridet  laeta 
Nostrum  lactans  gaudium. 

4.  Servus  bibit,  qui  legatur, 
Et  camelus  adaquatur 
Ex  Rebeccae  hydria: 
Haec  inaures  et  armillas 
Aptat  sibi,  ut  per  illas 
Viro  fiat  congrua. 


583    — 


5.  Synagoga  supplantatur 
A  lacob,  duin  divagatur 
Nimis  frcta  literae: 
Lippam  Liam  latent  multa, 
Quibus  virfens  Rachelfulta 
Pari  nubit  foedere. 

6.  In  bivio  tegens  rruda 
Gcminos  parit  ex  Iuda 
Thamar  diu  vidua : 
Hic  Moyses  a  pucllaT 
Dum  se  lavat,  iti  tiscella 
Repperitur  scirpea. 

7.  Hic  mas  agnus  immolatur,. 
Quo  Israel  satiatur, 
Tinctus  eius  sanguine: 
Hic  transitur  rubens  unda, 
Aegyptios  sub  profunda 
Obruens  voragioe. 

8.  Hic  est  urna  manna  plena, 
Hic  mandata  legis  dena, 
Sed  in  arca  foederia: 
Hic  sunt  aedis  ornamenta, 
Hic  Aaron  indumenta, 
Quae  praecedit  poderis, 

a.  Text,  Mone  No.  249  (1,  316)  aus:  Hs>  *tt  Wurgburg  Ms.  theol.  fol. 
Ko.  139»  aus  dem  12.  Jahrh.  auf  dem  ersten  Blatt  mit  den  Mwiknoten  (A). 
Westheimer:  Lib.  eccles.  carn.  (B).  Clichtov.  IV,  186  (C).  —  DanieJ  II,  75  hat 
die  2  crsten  Zeilen  ohne  Angabe  der  Quelle  und  V,  102  die  ganee  Sequenx  aus 
dtm  Cod.  S.  Gnli.  No.  546  (Brander),  von  Clicht  nur  abweichend:  9,  1.  2.  Urias, 
Barsabee. 

b.  Lesarten.  1,1.  tabemacla  Mone.  —  4,  4»  in  aures  C.  —  5T  2.  evaga- 
tur  A.  Mone.  —  5,  4.  Lvam  lip.  AB.  Mone.  —  5,  5.  Raeh.  vid.  AB,  Mone.  — 
5,  6.  nubet  A.  —  6,  1.  Hinc  hier  u,  so  fort  A.  Mone.  —  teg.  unda  B.  —  7,  8. 
Eius  tutus  san.  A.  Mone.  —  8,  4.  sunt  sacra  ©rn.  A.  Mone. —  8,  6,  podereAB. 

—  9»  1.  Varias  C.    Ur.  iudicatnr  AB.  Mone.  —  9r  4.  Hac  A.  regis  B.    —    9,  6. 
deaurata  A.  —  9,  6.  Sic  et  A.  —  10,  4.  nigra  est  .  .  myrrha  et  thure  A.  Moue. 

—  11.  1.  Sic  f.  A.  Moae.  —  11,  5.  psalllmus  B.  —  12,  1.  teaet  A.  t.  principium 
AB.  Mone.  —  12,  5.  laudet  A.  laudent  Mone.  laudant  BC. 


9.  Hic  Urias  viduatur, 
Rersabee  sublirnatur, 
Sedis  consors  re^iae : 
Haec  regi  varietate 
Vestis  astat  deauratae 
Sicut  regum  filiae. 

10.  Huc  vemt  Austri  regina, 
Salomonis  quara  diviua 
Condit  sapientia: 

Haec  est  nigra,  sed  formosa, 
Myrrhae  et  thuris  fuinosa 
Virga  pigmentaria. 

11.  Haee  futura,  quae  figura 
Obumbravit,  reservavit 
Nobia  dies  gratiae : 
lam  i.n  lecto  cuin  dilecto 
Quiescamus  et  psallanius, 
Assunt  enim  nuptiae. 

12.  Quarum  tonnt  initium 
lu  tubis  epulantmni 
Et  finis  per  psalterium: 
Sponsum  millena  millia 
Ona  laudant  iiielodia 
Siue  tine  dicentia 
Halleluia.   Amcn. 


tl.  Rex  Salomon  fecit  templum, 
Cuius  instar  et  exemplum 
Christus  est  ecdesia : 
Huius  est  hic  imperatoi 
Fundamcntum  ct  fundator 
Mediante  gratia. 
2,  Quadri  templi  fundamenta 
Marmora  sunt  iustrumeuta 
Panetum  paria: 


872.     In    dedicatione    ecclesiae. 
(Auctor  est  Adam  de  S.  Victore.) 

Candens  flos  est  castitatis 

Lapis  quadrus  in  praelatis 
Virtus  et  cuustautia. 


3.  Longitudo,  latitudo, 
Templique  sublimitas, 
Intellecta  fide  recta 
Sunt  spes,  fides,  caritas. 


—    584    — 


Sed  tres  partes  sunt  in  teraplo 
Trinitatis  sul»  exnuplo: 
liua,  sunnua,  uiedia. 
Ima  Bign&t  vivns  cunctos, 
Et  secunda  iani  defunctos, 
Redivivos  tertia. 
Saxagenos  quaequc  per  Bt, 
Sed  et  partes  universae 
Habent  latc  cubitos : 
Harum  trium  tres  conventus 
Trinitati  dant  concentus 
Unitati  deditos, 
Tenipli  cultua  extat  multus, 
Cinnamomua  odor  domus, 
Mynha,  stacte,  casia: 
Quae  bonorum  decus  morutn, 
Atque  bonos  precuni  sonos 


7.  In  hac  casa  cuncta  vasa 
Sunt  ex  auro,  de  thesauro 
Praeelecto  penitus : 

Nam  magistroa  et  ministros 
Docet  doctos  et  excoctos 
Igue  saucti  spiritus. 

8.  Sic  cx  bonis  Saloraonis, 
Quae  rex  David  praeparavit, 
liunt  aedificia: 

Nam  in  lignis  rex  inaignifi 
Vivit  T)Ti,  cuius  viri 
Tractant  artificia. 

9.  Xani  ex  gefite  Iudaeisque, 
Sicut  templum  ex  utrisque, 
Conditur  ecclesia : 

Christe,  qui  hanc  et  hos  unis, 
Lapia  huic  et  his  cominunis, 
Tibi  laus  et  gloria. 


Sunt  significantia. 

a.  Text.  Morel  No.  102.  S.61  aus:  Hxs,  zuEnaelb.  *fe  fol.  21.  U.Jahrh. 
(A).  Neale  p.  248  e  Aliss.  Traiceteusi  1513  (B)  et  Andcgavensi  1523  (C),  — 
laniel  Tf  106  aus  Neale  (D)  und  V,  10G  am  Cod.  S.  Gail.  No.  546  (E).  — 
Miss.  fratr.  Paris.  1520  [Fj. 

b.  Lesarten.  1,  2.  Qnorum  C.  est  ex.  A,—  1,  3.  et  ecc.  E.  —  1,  4.  CuhiB 
hic  est  A.  —  2,  1.  Quadra  B.  Neale.  —  2,  4.  c.  ct  flos  C.  —  2,  5.  q.  unitatis 
F.  —  3,  4.  (fides),  spes  et  char.  Morel.  —  4,  4.  Prima  s.  CE.  Neale.  —  Ima 
signant  B.  —  4,  &  Sed  sec.  Morel  —  5,  1.  Sexagintn  duae  per  se  Et  bia  t:in- 
tum  universae  Habent  alti  cubitos  C.  Sexagena  quoque  per  se  Sed  et  partes 
universae  IL  lati  c.  E.  Sexagenos  ^ueottO  (d.  i.  quaeque)  per  se  Et  tres  tamen 
un.  H.  alti  c.  F.  „Refertur  ad  Sanctuui  Sanctorum,  de  quo  1.  Reg.  VI,  2.  Id 
enim  sexaginta  cuhitoe  habet  per  se,  id  est,  ratione  tam  altitudinis  quam  latitu- 
ditiis  et  longitndinis  capta.  Sed  partes  universac  idem  habebant  quod  lati- 
tudo:  id  eat  viginti  cubitos."  Neale.  —  5,  o\  debitos  CF.  —  6,  2.  Cynamomus 
AF.  —  6,  3.  stactis  AF.  stantem  C.  —  cassia  A.  —  6,  4.  bou.  domus  m.  A.  — 
7,  8.  praeelecta  A.  —  8,  1.  Haec  ex  F.  Hic  ex  E.  —  8,  4.  His  in  F.  res  ins. 
C.  Neale.  —  8,  6.  aedificia  B.  —  9,  2.  ab  utr.  A.  —  9,  4.  Christus  A.  —  9,  5. 
hinc  A. 


873.    ///  (htUcatione  ecdesiae. 

1.  Plaudant  chori  haoc  diem  praeclaram,  omues  concinantes 
4J,  Mente  tota,  sincera,  insta,  devota  ac  bemgna. 

3.  Concrepet  organicis  modulis  et  canticis  laude  digna. 

4.  Proferat  haec  concio  laudem  atque  gloriam  summo  Deo. 

5.  Qui  creavit  sidera,  CGeluni,  terramt  maria  et  omnia. 

6.  Qui  et  reis  veniamT  lapsis  indulgentiam  dat  contritis. 

7.  In  bac  domo  hodie,  quae  est  suo  nomini  dedicata. 

8.  Ibi  omnes  angeli,  ibi  sancti  decantant  laudem  Deo. 

9.  Haec  est  domna  domini  tirmiter  fundata  ct  gemmis  pretiosis  decorata. 

10.  Hic  locus  terribilis,  laude  ineflabilis  vereque  laudabilis  omni  genti. 

11.  lesurex  benigne,  tu  nobis  tribue  remissionem  peccatorum, 

12.  Ut  tecum  viverc  valeamus  semper  in  regno  tuo  per  saecula. 

Text.    Mone  No.  255  (1,  326)  am:  Meichenauer  Perg.-Hs.  No.  209,  Bl  44. 
mit  den  Noten,  14,  Jahrh.  —  Baniel  Y,  214  hat  den  Text  aus  Mone. 


—    585     — 

874.    In  dedicatione  eeclesiae. 

1.  Ecclesiae  desponsato 

8,  Hoc  Iohannes  contemplatur, 

Laudum  sumrni  Patris  nato 

In  hae  plene  coniungatur 

Decantemus  carmine : 

Qptod  sponsus  eeclesiae: 

Hanc  qui  silii  desponsavit 

Qui  nos  suae  commensali 

Atqne  sui  fabricavit 

Det  in  veste  nuptiali 

Lateri.s  cx  sauguine; 

Coniungi  praesentiae. 

Ut  ex  Aciara  quondam  costis 

9,  Matris  huius  nos  renatos 

Evam  fabricatain  nostis 

Bacramentis  tibi  gratos, 

Soporis  in  requie : 

Fac  pater  dementiae : 

Dum  ex  liguis  arcam  scidit, 

Nec  nt  olim  mercatores 

Huius  Noe  tuuc  praevidit 

Nos  excludas  peccaton 

Figuram  ecclesiae. 

1  i.ribus  ecctesiae. 

3.  Quara  ex  lignis  sanctae  crucis 

10.  Huius,  o  compago  laria, 

Fabricavit  auctor  lucis 

Christe,  lapis  angularis, 

Ad  salutein  oinnium: 

Fac  nos  sic  hic  vivere : 

Per  hanc  oinnes  creduii 

Ut  possimus  in  illa  te 

Supernatant  saeculi 

Sine  fine  civitate 

Flehile  diluvium. 

Superna  conspicere, 

4.  Auri  nitor  et  gemraiirum 

11«  In  qua  non  insidiatur 

Opua  avcbae  fecit  clarum, 

Fraus,  nec  ira  comminatur, 

Quaiii  Moyses  edidit: 

Nec  dolus  iniuriatur 

In  qua  legis  tabulam, 

Cuiquam  vel  invidia : 

Umam,  manna,  virgulam 

Sed  frequenter  sollemnizat, 

Florentem  recondklit. 

Iocundatur,  symphonizat, 

5.  Geinmis  sic  virtutum  crescit 

Ac  tibi  iaudes  hyranizat 

Teniplum  nostrum  ac  splende- 

Tota  coeli  curia* 

scit 

12,  In  qua  chorus  prophetarum, 

Auro  sapientiae : 

Concio  patriarcharum, 

In  quo  legem  summi  regis, 

In  tuum  vultum  praeclarum 

Drnam  vmi,  pania,  legis, 

Meutis  figuut  aciem: 

Florem  virgae  Mariae. 

Hauriunt  te  sitiendo, 

Arcimin  peecatorum  mundat 

Fruuntur  esuriendo, 

Cruor  Cfaristi,  sanguis  undat 

Cernunt  non  fastidiendo 

Hoc  templum  quotidie: 

Tuam  semper  faciem. 

Per  hoc  coelum  quod  intratur 

13.  Ibi  perpes  lux  diescit, 

Exul  Iacob  contemplatur 

Nec  quis  inoeret,  nec  languescit, 

Scalae  sub  effigie. 

Nec  terretur,  nec  senescit, 

7.  Haec  regina,  David  teste 

Sed  prorsus  eclypsin  nescit 

Aurata.  polita  veste 

In  tui  praesentia: 

Dei  stat  ad  dexteram  : 

Ubi  gaudet  cum  Maria 

Haec  Christi  stupeseens  bonis 

Sanctoruni  consortia 

Lesu,  veri  Saiomonis, 

Atque  triplex  hierarchia 

Sophiae  dat  operam. 

Coram  sua  monarchia 

Per  aeterna  spatia. 

a.  Tcxt.    Morei  No.  95.  S.  58  am 

:   Hs.   eu  SL  GaUcn  No.  546   [Brauder), 

Bt.  133,     iJJicselbe  hat  einige  offrnhart 

i  Fehter,  e.  B*  3,  4.  quouiain  creduli  8. 

istius  seculi.    8,  2.  plebe." 

b.  Bemerk.     Ueber  das  Rhythmisi 

:he  etc.  spricht  Bartsch  6'.  178.  184.  m. 

—    586    — 

875.    In  dedicaiione  ecclesiae. 

1.  Laetabundus  exultet  fidelis  chorus 
Coeli  curiae. 

Cui  iucundus  ornatur  reginae  torus 
Regis  gloriae. 

2.  In  tali  connubio  nubit  lappa  lilio, 
Soli  stella. 

Cum  miro  consortio  aminae  fit  unio 
Dei  cella.  . 

3.  Celebrantur  hodie  Christi  et  ecclesiae 
Castae  nuptiae. 

Sicut  iungit  spiritum  homo  Deus  subditum 
Iugo  gratiae. 

4.  ln  hoc  matrimonis  caro  Dei  filio 
Nupsit  nobili. 

Ipse  vero  filius  summus  et  eximius 
Cessit  humili. 

5.  Imum  summus  petiit  et  sponsam  expetiit,  quam  de  nigra  gestiit 
Candidare. 

Fit  quod  disposuit,  quia  foedam  potuit„quando  sibi  placuit, 
Emundare. 

6.  Ancilla  propera,  ut  fias  libera,  cum  viro  regnans 
Sceptrum  gere. 

Sponsum  considera,  quem  velat  litera,  ipsum  revelat 
Fides  vera. 

a.  Text    Daniel  V,  215,  icelchemNeale  denText  mitgetheilt  aus  dem  Miss. 
Sarisburiense. 

b.  Lesarten.    6,  4.  ist  tcol  vere  des  Beims  wegen  su  setzen. 

c.  Bemerk.     Vgl  No.  18.  168.  537.  570.  718.  726.  773.  779.  780.  808.  822. 
828.  824. 


876.    In  dedicatione  ecclesiac 

1.  Salve  festa  dies,  toto  venerabilis  aevo, 

Qua  sponso  sponsa  iungitur  Ecclesia. 
Salve,  etc. 

2.  Haec  est  aula  Dei,  pacis  locus  et  requiei, 

Hic  et  eunt  inopes  ad  Salomonis  opes. 
Salve,  etc. 

3.  Filius  ille  David  qui  nos  sibi  consociavit, 

Hac  in  matre  domo  et  Deus  est  et  homo. 
Salve,  etc. 

4.  Copula  coelestis  vos  spiritualiter  estis, 

Si  servando  fidem  esse  velitis  idem. 
Salve,  etc. 

5.  yUrbs  nova  Hierusalem  descendens  spiritualem 

Attulit  ornatum  lucis  ab  arce  datum. 
Salve,  etc. 


—    687    — 

6.  Hinc  fidei  fructum  sacro  baptiamate  ductum 
Dat  Rex  iustitiae  coelitus  Ecclesiae. 

Salve,  etc. 

7.  Firma  David  turris,  huc  si  pede  perpete  curris, 
Inveuies  in  ea  pignora  siderea. 

Salve,  etc. 

8.  Haec  est  arca  Dei  credentibus  auxiliatrix, 
Quae  vehit  ad  portum  quos  vehit  uuda  maris. 

Salve,  etc. 

a.  Text.    Daniel  II,  184  ex  Procesaionali  Eboracenai  (Hymni  Ecelesiae  etc. 
Tom.  I.  Proll.  p.  XV). 

b.  Bemer k.    S.  No.  117.  134.  161. 


877.    In  dedicatione  ecclesiae. 


8, 


9. 


10. 


11. 


12. 


13. 


14. 


1.  Sanctae  Sion  adsunt  eocaenia, 
Desponsatur  pracsens  ecclesia. 

2.  Stans  amicta  virtutum  gloria, 
Passini  organa  sanant  dulcia. 

3.  Rorant  coeli  inisericordia, 
Pluunt  nubes,  stillat  iustitia. 

4.  Sponsus  adest,  uatus  ex  Maria, 
Sanaos  niundum  indulta  venia. 

5.  lungit  sibi  Christns  Ecclesiam, 
Septiformeui  dat  ei  gratiam,    | 

6.  Sacramenta  fiuut  paschalia, 
Propoiiuutur  vitae  ciboria. 

7.  Ad  has  Agni  coelestis  nuptias 
Vocat  suos  Paterfamilias. 

Text.    Keale  p,  252  e  Misa.  Nidrosieasi 
Text  aus  Ncale, 

1.  Ad  honorem  ecclesiae, 
Cuius  ornatum  hodie 
Celebramus  solenniter : 
Resonet  vox  laetitiae, 
Vox  purae  conscientiae 
Christuin  laudans  concorditer 

2.  In  mauufactis  aedibus 
Et  politis  lapidibus 
Adoramus  te,  Domine; 
Sed  in  coelortim  sedibus 
Cum  sanetorum  agminibus 
Regnas  in  coeli  culmine. 

Text.    Miss.  fratr.  Paria.  1520 


Adest  Abel,  fert  inoocentiam  ; 
lutrat  Noe,  portat  iustitiam. 
Melchisedec,  pro  sacerdotio 
Benedicens,  scdet  in  medio. 
Hic  Abrahae  tidei  veritas, 
Spes  Isaac,  et  Iacob  caritas. 
Stat  Moyses  cornuta  facie, 
Solem  tenens  triumphat  Iosue. 
Puer  David  trucidat  Goliam, 
Rex  Psalmorum  pangit  melo- 

diam. 
Simul  astant  Lex  et  Prophetia, 
Confirmata  per  Evangeiia. 
Foederantur  terris  coelestia, 
Complet  Deus  omnibus  omoia. 
1519.    —    Daniel  V,  216  hat  den 


878. 


In  dedicatione  ecdesiae. 
3 


Nos  ergo,  qui  te  colimua, 
Devoto  corde  poscimus 
Laudes  canentes  debitas: 
Remitte,  quod  peccavimus, 
Da  regnum,  quod  amisimus, 
Ubi  maior  est  charitas. 
4.  Ubi  cives  angelici 
Et  omnes  chori  coelici 
Deum  semper  prospiciunt: 
Illicque  prece  supplici 
Fac  omnes  tecum  adiici, 
Qui  digne  tibi  serviunt.  Amen, 


—    588    — 


879.     In   missa   pro    defunctis. 
(Auctor  est  Thomas  de  Gelano.) 


1.  Dies  irae,  dies  illa, 
Solvet  saeclum  in  favilla, 
Teste  David  cum  Sybilla. 

2.  Quantus  tremor  est  futurus, 
Quando  iudex  est  venturus, 
Cuncta  stricte  discussurus. 

3.  Tuba  mirum  spargens  sonum 
Per  sepulcra  regionum 
Goget  omnes  ante  thronum. 

4.  Mors  stupebit  et  natura, 
Cum  resurget  creatura, 
Iudicanti  responsura. 

5.  Liber  scriptus  proferetur, 
In  quo  totum  continetur, 
Unde  mundus  iudicetur. 

6.  Iudex  ergo  cum  sedebit, 
Quidquid  latet,  apparebit, 
Nil  inultum  remanebit. 

7.  Quid  sum  miser  tunc  dicturus, 
Quem  patronum  rogaturus, 
Cum  vix  iustus  sit  securus? 

8.  Rex  tremendae  maiestatis, 
Qui  salvandos  salvas  gratis, 
Salva  me,  fons  pietatis. 

9.  Recordare,  Iesu  pie, 
Quod  sum  causa  tuae  viae, 
Ne  me  perdas  illa  die. 
Quaerens  me  sedisti  lassus, 
Redemisti  crucera  passus, 
Tantus  labor  non  sit  cassus. 


11.  Iuste  iudex  ultionis, 
Donum  fac  remissionis 
Ante  diem  rationis. 

12.  Ingemisco  tanquam  reus, 
Culpa  rubet  vultus  meus, 
Supplicanti  parce,  Deus. 

13.  Qui  Mariam  absolvisti, 
Et  latronem  exaudisti, 
Mihi  quoque  spem  dedisti. 

14.  Preces  meae  non  sunt  dignae, 
Sed  tu,  bone,  fac  benigne, 
Ne  perenni  cremer  igne. 

15.  Inter  oves  locum  praesta 
Et  ab  hoedis  me  sequestra, 
Statuens  in  parte  dextra. 

16.  Confutatis  maledictis, 
Flammis  acribus  addictis, 
Voca  me  cum  benedictis. 

17.  Oro  supplex  et  acclinis, 
Cor  contritum  quasi  cinis, 
Gere  curam  mei  finis. 

18.  Lacrymosa  dies  illa, 
Qua  resurget  ex  favilla 
Iudicandus  homo  reus. 

19. 


10.  Quaerens  me  sedisti  lassus,  19.  Huic  ergo  parce,  Deus 

Pie  Iesu  domine, 
Dona  eis  requiem.  Amen. 

a.  Text.  Das  Miss.  Mogunt.  1507  und  das  Miss.  fratr.  Paris.  1520  ent- 
halten  den  Text,  der  von  dem  vorstehenden,  welcher  heute  der  kirchliche  ist, 
nur  in  der  Schreibung  einiger  Worter  abweicht.  —  Wackernagel  I,  137  aus: 
Miss.  Lubeck  kurz  nach  1480,  hat  3,  1.  sparget.  — 10,  2.  cruce.  —  14,  2.  bonus. 
—  14,  3.  perhenni.  —  15,  3.  statuens  me  in.  —  19,  2.  lhesu.  —  19,  3.  D.  eos 
requie.  —  Der  Text  soll  auch  im  Cod.  S.  Gall.  No.  546  (Brander)  aus  dem 
15.  Jdhrh.  stehen. 

b.  Bemerk.  Ueber  diese  Sequenz  gibt  es  eine  zahlreiche  Literatur,  inder 
neueren  Zeit  besonders  von  protestantischen  Schriftstellern.  Die  Hauptschrift 
ist:  Scriptores  ordinis  minorum  ed.  L.  Wadding.  1650. 1732.  Vgl.  weiter:  Lisko: 
Dies  irae,  Hymnus  auf  das  Weltgericht.  Berlin  1840.  Daniel  II,  103.  395. 
V,  110.  Mone  1,  408.  Luft:  Liturgik.  2.  Band.  1847.  S.  154  f.  Diese  Se- 
quenz  ist  sehr  oft  ubersetzt  worden :  im  19.  Jahrh.  entstanden  allein  55  deutsche 
Bearbeitungen.    (Schlosser  I,  181.  184.    Bone  S.  501.    Nickel.) 


880.     In  die  omnium  ammarum,  pro  defunctis. 

Dc  profundis  exclainantes  audi,  Christe,  nostras  voces  in  coelesti 

caria. 

lefUQCtis  iidelihus  ad  te  clamat  iiuncomuibus,  te  supplexEcclt 
Fiaut  ergo  intendentee  ut  audiant  tuae  aures  vocis  haec  sutfragia. 
Yux  [utec  orat,  Rex  gloriae,  fidelibus  ut  hodie  concedas  remedia. 
Peccatores  qiiamvis  simus,  sustinere  nec  possimus,  si  observes  vitia, 
Fiat  tamen  ealutarie  quao  offertur  nune  a  nobis  pro  defunctis  hostia. 

quam  Patri  obtalisti,  olfcrimus  et  nos  ipsi,  sit  eis  propitia. 
Propitius  esto  eis,  solve  vincla,  Iesu,  reis  in  tua  poteutia. 
Pmpterlegcm,  quam  dedisti,  te  sustinent  quos  fecisti.averte  supplicia. 
Te  sustinent,  eruantur;  in  te  spcrant,  educantur  ad  coeli  palatia. 
In  te  sperant,  in  te  credunt;  ad  te  tendunt  et  suspirant  de  faecis 

miseria. 
In  te  die,  in  te  nocte,  iu  te  mane  et  vespere,  sit  eis  fiducia; 
3.  Sit  apud  te  quam  rogamus,  pro  qua  tibi  quam  rogamus,  pietatis  copia. 
14.  Ut  rediinas  eas,  Christe,  supplex  rogat  coetus  iste,  ab  omni  nequitia. 
Reginarum  imperatrix,  tua  roget  te  genitrix,  fiat  horum  irapetratrix, 

quae  rogamus,  Maria. 

16.  Bone  lesu  Rex  gloriae  oinnes  sancti  praecipue  te  rogantes  sint  hodie 

pro  eorum  vcnia. 

17.  Qui  per  Cruccm  exaltatus  peccatorum  es  misertus,  audi  preces,  queis 

devotus  ad  te  clamat  noster  coetus  cum  misericordia, 

18.  Per  te  vincla  confringantur,  portae  mortis  destruantur,  diaboli  con- 
fundantur,  et  animae  consequantur  sempiterua  gaudia.  Amen. 

a.  Text.  Neale  p.  109.  o  Miss.  Leodiensi  1513  (A).  —  Miss.  fratr.  Paris. 
20  (B).  —  DanieJ  V,  320  hat  tlen  Text  am  Neale. 

b.  Lesarten,  2,  fid.  orat  uunc  mater  omnih.  B,  —  4.  hic  or.  B.  —  5.  nou 
ss.  B.  —  7.  8.  propicia,  propicius  B.  —  10.  deducantur  B.  —  11.  in  te  cred. 
te  sper.  B.  —  13.  Sic  .  .  quem  rog.  .  tibi  eupplkamus  B.  —  14.  eos  .  .  rog. 

chorus  iste  B.  —  15.  horuni  imperatrix  B.  — 16.  Dedi  Rex  pro  Christe.  Neale. 
rex  hat  B.  —  17.  quas  B. 


88  L    In  missa  pro  benefactonbus. 


2, 


Ave,  crucis  dutce  lignuni, 
Ave,  triumphale  signum, 
Quod  solum  fuisti  dignum 
Sustinere  Dominum : 
In  te  Christus  exaitatus 
Mortem  vicit  ad  hoc  natus, 
Ut  Isaac  immolatus 
In  salutem  hominum. 
Ave,  scala  peccatorum, 
Qua  ascendit  Rex  coelorum, 
lit  ad  choros  aiigelorum 
Homo  sic  ascenderet: 


In  te  vitam  reparavit 
Auctor  vitae,  proles  David, 
Et  bic  se  humiliavit, 
Ut  mundura  redimeret 
3.  Ave,  signum  novae  legis, 
Et  vexillum  summi  Regis, 
In  te  culpas  sui  gregis 
Bonus  Pastor  abstulit: 
Ipsum  habeamus  ducem 
Ad  cuelcstls  regni  lucem, 
Qui  cruore  suo  crucem 
Consecrare  voluit,  Amen. 


TexL    Neale  p.  258  e  Mise.  Acad.  Cantab. 
Ttxt  aus  Neale. 


—  Daniel  V,  183  hat  den 


882.    Sequentia 

eontra  Turcas. 

1.  Sponsa  Christi  et  decora 

9.  Loca  et  regna  Cbristianorum» 

Funde  preces  et  exora 

Potestates  populorum 
Debellare  ambiunt : 

Saucta  Dei  ecclesia : 

Salvatorem  exorare, 

Iam  ntinc  clama,  iam  nunc  ora, 

Ut  te  velit  liberare 

Deprecare  sine  mora 

A  Turcarum  rabie. 

Sancta  Dei  ccclesia. 

2.  Congregati  sunt  potentes 

10,  Tempus  instat,  vigil  esto, 

Terras  nostras  invadentes, 

Deprecare  corde  muesto 

Furore  et  gladio ; 

Redemptorem  omnium: 

Subiugare  iara  coeperant 

Qui  te  sanat  a  pcccatis 

Et  Bizantium  tenerant 

Et  redemit  cum  renatia 

Magna  cum  potentia. 

Suo  caro  sanguine. 

8.  Sacras  aras  profanarunt, 

11.  Qui  inferni  portas  fregit 

Templa  Christi  depraedarunt 

Et  peccatum  iam  subegit, 

Tanquam  canes  rabidi: 

Ut  te  salvum  faceret: 

Sacerdotium  extinxerant, 

Qui  itt  Petro  petram  duram 

Vasa  Christi  rapuerunt 

Te  fundavit  permansuram 

Sine  reverentia. 

Ipsi  soli  supplica. 

4.  Sanctos  Christi  exhumarunt, 

12.  Perscrutare  et  interpellare, 

Beata  ossa  dimembrarant 

Quantum  possis  recordaro, 

Proiiciendo  canibus: 

Quod  nunquam  deticies: 

Fidem  Christi  ibi  colentes 

Vestis  Christi  sic  sortita 

Occiderant  et  videntes 

Neque  scissa  nec  irrepartita 

Deriserantmittentes  in  exilium. 

Fuit  inconsutilis. 

8.  Detiorarunt  inter  aras 

13.  Quae  haereticos  prostravit 

Et  vastarunt  Deo  caras 

Et  schismaticos  damnavit 

Et  pudicas  virgines : 

Vult  quod  scis  perpetua: 

Parietes,  ubi  Cbristus 

Muros  tuos  fortes  fecit. 

Cum  sua  matre  erat  pictus, 

Scutum,  arnia  in  te  iecit 

Deleverunt  continuo. 

Sanctoruni  roartyrio* 

6,  Deturbarunt  sauctos  omnes. 

1*-  Si  fideli  et  dcvota 

Et  campanas  et  ambones 

Snpplicabis  mente  tota, 

Dederunt  silentio: 

Cbristus  te  exaudiet ; 

Subverterunt  continuo 

Non  vuit  mortcm  peccatorum, 

Canes  isti»  o  quam  rei 

Sed  reatus  delet  horum 

Facti  sunt  in  omnibus. 

Vere  poenitentium. 

7.  Surgunt  rarsum  praepotenter, 

15.  Omnes,  qui  in  eurn  credunt 

Dimicando  incessanter 

Et  ab  idolis  reecdunt, 

Quasi  totam  Graeciam 

Erunt  filii  liberae : 

lam  invadunt^  iam  affliguut 

Quotquot  vero  Mahometum 

Tristia  nos,  iam  constringunt 

lam  sectantur  indiscretuin 

Servire  idololatriae. 

Delebit  exterminatio. 

8.  Congregantur  in  furore 

16,  lesu  bone,  Iesu  pie, 

Nec  dimittent  intrare 

Preces  nostras  in  hac  die 

Contra  Christum  dominum : 

Quas  fundimus  exaudi: 

Tibi  Christo  comminantur, 

Tu  qui  potes,  tu  qui  vales 

Petri  sedem  detcatantur, 

Adversarios  nobis  hosles 

Et  Christi  vicariuin. 

Tu  contere,  tu  comprime. 

—    591    — 


17.  Vide  ecclesiam  profanatam, 

Fidem  tuam  conculcatam, 

Nisi  desuper  adiuves: 

Tu  ex  alto  mitte  eianum, 

Hunc  rebellem^  hunc  profaDum 

Canem  Turcam  profuga. 

18.  Dominator  es  cunctorura 
Terrae,  inaris,  rex  coelorum 
Tua  est  poteutia: 
Siue  te  nihil  valeraus, 
Nec  resistere  possumus 
Sine  tuo  suffragio. 


19.  Ergo  exaudi  nos  elementer 
Ie.su  pie  et  poteoter 
Inimicosdestrue: 
Tu  nos  rege,  nos  defende, 
Nos  conserva,  nos  inteode, 
Hostes  procul  retrude. 


20. 


Et  nobis  des  victoriam. 
In  iabore  consolare 
Nosque  fac  regoare 
Et  oos  omnes  numerari 
In  coelesti  gloria. 

a.  Text.  Daniel  II,  257.  V,  848  e  Schultingio,  qui  in  Bibliothecae  auae 
Tom.  111.  p.  93  ex  vetuBto  Mtssali  lectortbus  communkavit.  —  Dti  M6ril:  Popu- 
laires  Latines  du  moyen  age.  p.  28. 

b.  Lesarten.  4,  2.  schlagt  Daniel  vor  sacra  ossa.  *-  12,  4.  hat  DuMeril: 
nec  partita.  —  13,  3.  hat  Du  Meril:  sia. 

c.  Bemerk.  ttDer  Schluss  (20)  ist  unecht.  Bie  Sequene  hat  neunsehn 
Strophin,  hei  Daaiel  itt  sie  gar  nicht  in  Strophen  abgetheiU."  Bartsch  5*  213. 
—  „Vic  dubitari  potest,  quin  haec  Sequentia,  Missae  votivaecontraTurcas  inter- 
serta,  eo  tempore  confecta  ftit,  quo  tristis  et  funestus  nuntius  perferretur,  Con- 
atantinopolin  a  nefando  Turcarum  grege  esse  captam  (1451).  Cecinit  poeta  sine 
arte  carmen  incomptum  atque  impolitum:  pectus  tamen  fecit  eum  diserturn  ita 
ut  moerores  atque  iras  Cbristianae  gentis  nativis  coloribus  eum  eipressisse  con- 
cedas."    Daniel. 


A  ii  1 i  a  ii  g. 


Die  Abechrift  der  nachfolgenden  Sequeneen  verdanke  ich  Merrn  Dr.  H* 
Sprickmann  -  K e r k e r § n c k y  Kapl m  e u  Frecken h o rst  in  Weetfalen  (Re* 
ierungzbeiirk  Munster).  Die  Nr.  379.  414.  497.  826.  88$.  884.  885.  886.  887. 
889.  stehen  in  einem  auf  Pergament  geschriebenen  Graduale  Frecken- 
horatense  vom  Jalir  1530;  die  Nn  890.  891,  892.  893.  894.  695.  steken  in  foU 
gendem  Buche:  Gmduale  omnta  Sacrae  Missac  Cantica  per  totum  annum  ad 
usum  et  consuetudinem  Ecclesiae  et  Dioecesis  Monastenensia  coutinens;  jam 
primum  expressum  et  emendalum  Anno  Domini  MDXXXVL  Hunc  qui  aprrii 
et  volvis  librum  Et  ne  Jaceres  caveto  Mundas  habeto  manus  NoduloB  eiiam 
©odeste  attingito  Folia  leniter  vertito  Et  semper  linrum  nene  claudito.  Ex- 
cudebat  H,  Alopecius  Expcnsis  Capttali  Majoris  Ecclesiae  Monasterieusis 
MDXiXVI. 


379.     Vincula  Petri.    Sequentia. 

Lesarten,  abweichend  von  dem  Texte  S.  272.  —  2,  3.  Praevaletque.  — 
2,  6.  ligas  illic  lig.  —  3,  6.  Iudices  ut.  —  4,  3.  precio.  —  6,  6.  Redktegrat.  — 
6,  8.  puras.  —  6,  4—6.  fehlen  in  der  mir  sugekommenen  Abschrift.  —  7,  4,  Tu 
vindis  liber  laxatis,  —  3,  3.  S.  Antiocbiae.  —  9,  6.  int.  Amen. 

414.    De  sanctissinw  lacobo  apostolo,    Scquentia. 

Ltsarten,  abweichend  von  dem  Texte  S.  296.  —  3,  8.  dupL  gloria^  was 
den  Vortug  vor  venia  und  praemia  verdient  —  5,  6.  ap.  Amen. 


—    592     — 

497.    Sequentia  s. 

Anthonii  Abb< 

Lesartent  abweichend  von  dtm  Texte  S.  346.  —  2.  iniserorutti.  —  3.  An 

thoni.  —  9.  nomentis.  —  10.  dicente.  — 

11.  tacto  t.  feretro.    —    Sathan&s.    — 

12,  Agyos  v.  ros  in  die  flos.  —  13,  yschiros.  —  14.  val.  ac.  —    15.  Quos  mis,  — 

16.  0  fehlt.  —  tuoa  servos. 

826.    De  sancta  Catharina.    Sequtur 

1/  Hac  in  die  laudes  piae 

Nescit  verus  declinari 

Coeli  iungant  arraoniae 

Deus  per  pluralia. 

Plausus  et  tripudia : 

8.  Unde  diis  plura  tuis 

Qua  conscendit  ad  divina 

Dans  articularia, 

Christi  sponsa  Katherina 

Miser  a  divinitate 

Sublimi  victoria. 

Transis  ad  daemouia. 

2.  Virgo,  dolens  Christianos 

9.  Resipisce,  resipisce, 

A  profanis  ut  profanos 

Veritatis  viam  riiscc, 

Subici  martyrio: 

Chrislo  te  concilia: 

Christura  palam  confitetur, 

Caecus  caeca  veneraris, 

Neque  propter  hoc  veretur 

Falso  falsa  deprecaris, 

Opponi  Maxentio. 

Similis  similia." 

3.  Cuius  victus  documentis 

10.  Rex  ad  ista  perturbatur, 

Et  conclusus  argumentis 

Furit,  frendet,  stomachatur, 

Quaerit  adiutoria: 

Latrat,  exit  hominem : 

Graecos  quaerit  oratores, 

Rota  fieri  mandatur, 

Et  in  graeeis  meliores, 

Paganorum  dum  rotatur 

Hinc  surgunt  litigia. 

Sternit  multitutiinem. 

*•  Ad  certamen  accersitur, 

11.  „Hinc  hinc  vanga  rapiatur, 

Locus  datur,  disputatur, 

Hinc  venetica  trahatur 

Succumbit  rheiorica : 

Ad  squalorera  carceris : 

Virgo  gaudet,  rex  inflatur, 

Assunt  mox  apparitores, 

Credit  et  martyrizatur 

Mox  lanistae,  mox  tortores 

Turba  philosophica. 

lussa  complent  sceleris. 

5.  Virgo  decus  pucllare, 

12.  Virgo  caput  et  mannllas 

Virgo  proles  regia, 

Qffert,  comitatur  illas 

Formae  tu  provinciales 

Insigne  prodigium : 

Vincens  elegantia. 

Nam  mamilla  dat  cruorem, 

6.  „Sna  stet  in  ditione 

Caput  lactis  sudat  rorem, 

Res  imperatoria, 

Commutando  proprium. 

Tantum  diis  ne  detractes 

,  13.  Tibi,  Christe,  laus  perhennis, 

Dare  sacrificia," 

Decus  et  impei  ium, 

7,  Adhaeevirgo:  „Quid  Maxenti, 

Tu  beatae  Katharinae 

Quid  dixisti,  bestia, 

Nobis  da  consortium. 

a.  TcxL    Morel    No.    450.    S.  253. 

aus:   He.   *u  Enaelb.    *(<&    U*  Jahrh. 

Dieser  Text  ist  oben  S.  553.  ubersehcn 

worden. 

b.  Lesarten   am   dctn    Graduate 

Freckenh.:    —     1,  1.   mentes  pi&e.    — 

1,  2.  hannoniae.  —  1,  5.  Sponsa  Christ 

i  Catharioa.  —  2,  2.  propti  ut  proph.  — 

2,  6.  N.  super  hoc.  —  3,  4.  quaer.  adii 

itores.  —  4,  1.  cert.  provocatur-  —  4, 

Datur  loc.  —  4,  4,  Gaud.  vir.  —  5,  3. 

Formu  eomprovinciales, —  f>,  1.  Pia  stet. 

—  7,  3.  declinare.  —  8,  2.  Protinus  a 
sua  falsa.  —  9,  2  f.  fehlt. 

diis  iste  Cliristo  reconcilia.  —  8,  6.  Fal- 

—     593     — 

883,     In  festo  eaaltaiioms  &  Cruris  diatnr  hnrr  sequentia. 

1.  Septiformis  cnicis  Christi 

Consequcnter  longititdo 

Triumphali  plausu  dignis 

Qua  signatur  sanetitudo 

Proscquamur  lamlUms; 

Perseverans  eolitur. 

Tota  Deo  pcrsolvaiuus, 

4.  Pars  sublimis  manifestat 

Dnlce  signum  opponamus 

Quod  in  coelo  nobis  restat 

Iuimici  fraudibus. 

Certa  reproinissio ; 

2.  In  hoc  signo  gloriari 

In  profundo  quod  non  vides 

tfoe  oportet  ac  mirari 

Ne  praesuniat  cantat  fides 

-  circumstantias : 

Cesset  jnquisilio. 

Crucis  eniui  qundratura 

5.  Ista  crucis  sacramenta 

Sacri  cultus  in  figura 

(  nnijncheudat  mens  intenta 

rit  observautias. 

Vttae  propuguacula : 

3,  Quo  sub  ritu  forma  priina 

Huius  ligni  per  virtutem 

Caritatis  exprcssiva 

Vos  perducat  in  salutem 

Latitudo  ponitur: 

Agnus  sine  macula,    Amen. 

884,    Be  plurihus  martyribus,     Prosa, 

1.  Alroae  coelestis  niilitiac  signifer  rei  martyruni  virtus  et  gloria, 

2.  Quos  rosaruut  veruantia  decorant  laurat  audi  tuoruni  precauiiua. 

3,  Laeta  ovantes  Iiyttiuologia  purpurati  proccres  iuhilaudo  laetamiui. 

4.  In  voce  psaluii  hymnite  domino  et  exaUantes  regein  reguni  exultate 

iusti. 

5.  Et  gloriae  tro|ihea  summae  nacti  palma  martyrii  gloriamini. 

6,  Omni  honore  digui  omues  recti  diligeutes  Deum  ex  corde. 

885.    I)e  confcssonbns,    Sequentia. 

L  Ave  gemma  confessoruni 

Tu  vir  mnndus  vita  totus 

Micans  in  alta  polorum 

In  amoris  fonte  lotus 

Vitae  virtutum  et  monim 

Pius  fervens  et  devotus 

Exemplar  egregium : 

In  Dei  servitio. 

Tirprofusus  coeli  rore 

3.  Gaude  quia  refulsisti 

Paradisi  floa  decore 

Velttt  sol  in  templo  Christi 

Viucis  balsamum  odore 

Queni  quaerebas  invcnisti 

Candens  plus  quam  lilium. 

Super  astra  gloriae: 

2.  Salve  lampas  et  lucerna 

Ora  votis  charitatis 

Luce  lucens  sempiterna, 

Fontem  omnis  benitatis 

IV  Hierusalcni  supcrna 

Ut  det  uobis  cum  beatis 

Ttecepit  cuui  gattdio : 

Sua  frui  facie. 

Text.    Steht  anch  im  MHmterischen  Graduale  von  1536, 

Ktkrain,    £*qq«nien.                                                                                                                   «^ 

-     594    — 

886.    De  sanch  Ofriaeo  fieg 

(Gestorben  ah  Marti/rer  im  Jahr  3Q3}  rerehrt  am  8,  Aug.) 

t.  Ohriatj  milea  inelytus 

>    Martvr  clarus  nec  ignarw 

Giriacus  pr&editns 

Quid  labatur,  quid  sequatur 

Fldci  cniistantia : 

Scuiulit  ad  perhcnuia: 

Etege  fretnfl  praevio 

EoC€  pellis  rubricata 

Felici  commertio 

Architceto  ooeli  grata 

C^e8eens  cdestia. 

Protegeoi  tentoria. 

2.  Mumii  clatiso  stadio 

<>,  Graves  ictus  foris  passa 

obtinct  cum  bravio 

Bolia  aestu  satis  assa 

Virtutum  stipendia: 

lhim  defendit  lilia: 

pjiiiilit  Sion  Rremium 

Au1  rosa  rubieunda 

Et  agiwscit  filium 

Quam  crnoris  niunilat  unda 

Multa  iutcr  uiilia. 

Stella  ilecoris  rutilat 

3*  Ilic  inater  viveiilinin 

Caeca  propellcns  nublfa» 

Florum  nun  marceiitium 

7.  lu  Buperm  regia  ara 

Latc  plogit  atria: 

MjTrlm  fiagrana  sed  amara 

Hic  cst  qucm  concinimus 

Necis  amaritudiuc 

Milcs  clcctissimus 

Fuso  vapnrans  sanguine. 

Queni  rex  invietissinius 

8.  Salve  inurtvr  Ciriaee 

Cornnavit  gtorifc, 

Victor  vera  vernuus  pftGQ 

4.  0  quam  regem  «livitem 

Vere  dives  fac  uos  cives 

Quam  valentem  militem 

ln  manenti  patria: 

Quam  praeclaruni  coelitein 

Sociorum  beatortim 

Kclix  haec  militia: 

Largi  conaors  et  stnaragdi 

Ouinfi  lnia  eet  acclh 

Nos  exaudi  tuae  laudi 

\ crae  vitae  pnstquam  rite 

Persnhcntes  munia. 

Cadunt  transitoria. 

Tibi  chare  gloria. 

887.    De  sat\ 

eto  BoHifadd 

ccclesiae  nostrae  pati  oti 

j  dteitur  hacc  Sequentia. 

(GcJ                  600  zu  Kirton  in  Enghuu 

!,  Apostel  von  Deutvchland,   tvurac   i 

Krzhhcho)  iu  Mainz  und  crliU  am  5.  Jttni  755  am  FluW  Bunla   M  Dorcum 

durch  dic  Friesen  den  MartyrertwL                <u»  5.  Juni.) 

l  Bouifuci  tu  patrooe 

Solve  reoB  n  peocatii       ^ 
Et  solutos  vergc  gratiai 

Noster  prece  Iesum  raone, 

Ot  hic  aobia  in  agone 

Qua  fous  suniinae  bonitatis 

Pct  peccati  veniain : 

Kst  et  cocli  douiiua. 

Hinc  perduc  ad  fontem  vikic 

3.  Audi  nostrafti  contionem 

Veneraiitur  omncs  qui  tc 

Ivt  da  consolatioiicm, 

Lue  scelua  et  dic,  ite 

Ut  per  hanc  collatiouem 

Metura  vos  ad  patriam* 

Itcis  iletur  vetiia: 

2.  Altnc  patcr  Bonifati 

Pastor  bone  martyr  Christi 

Fac  ut  per  tc  siraus  grati 

Te  patronum  coluut  lati, 

Deo  simul  ct  beati 

Ut  quos  inorte  mcruisti 

Tua  per  precamina : 

Tecum  siut  in  ^loria.  Amen- 

m 

% 

-     595    — 

888»    De  saneto   Victorhio  et  Ftoriuno. 

(Fhrianus  crtut  mn  4.  M<u  990  im  dcr  Enns  bci  Lorek  iu  NUderddmreteik 

den  Mm                —    Welcher  VQdorinm  hier  pememl  i*t.  ipeis*  ich  mcht,  <la 

t9  vcrs<              Heilige  dieeee  Namem  f?tl>tr    VieUeidti  ist  u  der  Jii&chof  V 

torinus    von  rcttau    itt  Stci*  rmark    QM  dcr  Ihau.    </<r    m  dcr  BiukictiantHChnt 

ohjung  als  Martyrcr  gcstorhcn.) 

1,  Eya  laete  iam  eantemus 

5.  Charus  Dco  Florianus 

Et  ad  inentem  revoeemus 

Toto  corde  fide  sauus 

Martyrum  certamina: 

Seee  spoute  obtulit: 

Victorinusfide  pletuis 

Fuste  iicnipe  tormeiitatur, 

Tonucutorum  vicit  genus 

Dirisferria  laceratur 

Dei  per  iuvamina. 

Et  constanter  pertulit 

2.  Orliatus  hic  parentibus 

6.  Supcr  pontm  collocatur, 

Relictie  cunctis  ontibus 

Collo  lapis  alligatur 

Clam  desertum  iniit: 

Eius  ct  submergitur: 

Qtiod  sitthau  mox  pcrcipicus 

In  moerorem  vergit  risus, 

Pueliac  fonaam  induens 

Cum  tortorum  crepunt  visus 

Dulciter  hunc  adiit. 

Kuiuor  latc  spcrgitur. 

8.  Cum  quo  sanctus  hcu  pcccavit 

7.  Corpus  en  beati  talis 

Mira  puena  castigavit 

Aqnila  defendit  alis 

Caruis  petulantiam ; 

A  ferifl  ct  avibus: 

Post  a  plebe  postulatur 

Laudat  Deum  nunc  iu  coelis 

Et  sic  pracsul  consccratur 

Miles  prudens  et  tidchs 

Vitans  arrogantiara. 

Canticis  suavibus. 

4.  Hiuc  tyraono  praesentatur, 

8,  Victoriue  Floriauc, 

Iubet  is  ut  Bospeadatur 

Ne  hic  laborcmus  vam\ 

Lncum  supcr  putriilum : 

Vos  oramns  supplices: 

Erectis  sursuni  pcdibus 

Et  ut  nobis  cum  beatis 

I  nitiiL-  coeli  sedibus 

De  tliesauro  maiestatis 

Sertum  fercns  floridum. 

Dcntur  dotes  duplices. 

Text    Die  Sequcnz  stcht  auch  tn  dem  Miinstcrischen  Gradualc  von  1 

889.     De  saneta  Ceeilia  eirtjinr  Seat«ntt<(, 

1    Virginum  rector 

VA  Viilcriunum 

Virginis  feeto 

Siunurpic  gertnanum 

Pius  protcctor 

Ambos  convi  itisti 

Miseris  csto. 

J.  Ut  collaudautcs  Dcum  triuum  et 

uriuin 

L  0  flos  virginalis 

Auxilium  scntiamus  opportununa 

Martyr  spccialis 

Per  prcces  Ceciliae: 

Quac  sponso  dans  rtdem 

Quae  sponsa  Christi  nuptias  car- 

Tc  iungcns  eidein 

oakMi 

Saiiiiniiicui  per  proprium: 

Cito  mutavit  in  spiritales, 

rrudcns  vigilatrix 

1 1  felices  nuptiac. 

Vera  settiinatrix 

3.  Virgn  Deo  grata 

IVr  scuiiuutn  fructus 

BfOBSO  adainata 

Nostros  vcrte  luctus 

luvenem  contempsisti : 

Iu  pcrenne  gaudium. 

W1 

—    596    — 


Tu  sponsa  es  regis  aetherei, 
Immobilis  colurana  fidei, 
Tu  cellula  floris  virginei 
Lampadem  portas  plenam  olei. 


Tu  ilutiiiua  de  noctc  metfl 

Cum  lampade  oecurris  uhvia 
Fclix  cui  panduntur  ostia 
Ad  acterni  regis  convivia. 


8, 


Alina  Cecilia 
Interventrix  pia 
Miserofl  exaudi: 
De  hac  faccis  lue 
Educ  virgo  tn 

tentes  laudi. 
Tt  cum  vero  Salomnm: 
Sint  in  exultatione 
[ufttonug  tabcrnaeulis 
In  scculorum  seculis. 


890.    Im&geri  q  oqumtfHL 

(Geborm  auf  dem  Gutc  Mirum   bci  Dockum  in  Frieflomd    tm   daa  fahf 
Apostel  dcr  Sachsen,  tjestorbcn  26.  M&TM  90$t  verchrt  am  20.  M< 

QJeri  decantet  contio  Dei  fainulo  digna  praeconia  Ludgero  mentepia. 

Qui  regi  pkcuit  suinmo  virtutis  ob&equfo. 

Quo  iani  promeruit  Bacrifl  ascrilii  eaclieolis. 

Ilie  priinus  pontilex  suo  praefutsit  oppidulo,  quo  praesulc  plaudit 

t.crra  tali  coneive  elara  coeli  gaudet  curia. 
Qnis  tantus  vineac  cultor  doiuini  eat  ct  rector,  quis  in  domo  regis 

suuuni  procurat  zelo  ta.li  familiaui  doinini. 
llie  est  spceuluin  praelaturur  prineipuiti  dana  aequatu  posteris  for- 

main,  qua  regant  ecclesiam. 
Idem  iunior  parsimoniac  servator  exclusit  a  se  luxutn  vitae  vacans 

theologiAe. 
Qua  Deo  templa  construxit  et  ydola  destruxit,  nam  docendo  tidctn 

lvrtaui  perversam  convertit  Bectatn  fugans  ydohtriaiiL 
0  quantus  erat  gregi  pustor,  quain  piits  infoniiator,  quam  hilaris  iste 

dator  susteutabat  veste  nudos  ciboque  famelio 
llic  saeer  antistes  ut  sol  refulgens  itt  templo  Dei  sauavit  debiles 

'l< -speratosque  reddirfit  spei. 
Qui  meris  virtutibus  inirisqiie  signis  ttoruit  lucra  de  talentis  quina 

quinis  obtulit. 
Et  ecce  doinmus  hunc  sanctuni  qnani  pulchre  tniriticavit. 
Qui  eaeeos  oculos  potenter  reforniaiis  illuminavit  curani  paraliticis 

claudisque  gressum  tribuit  et  surdis  auditum  saue  restituit. 
Quenidam  iliscerptiun  inenibratim  atque  necatum  collcetjs  membris 

reduxit  ad  vitae  statum. 
Alterum  vero  quemdam  suspensum  patibulo  mire  solvit  a  mortis 

laqueo. 
Insuper  quam  pliiriina  fugavit  daemonia  coelesti  praepollens  gratia. 
Quis  tanti  gesfca  praeclare  plene  cornmcndare,  quis  cuncta  pensare 

signa  poterit. 
Quo  trina  regio  claret  cuius  jille  doctor  defensor  et  rector  fidus 

extttit. 
Hoc  rectore  laetatur  nunc  Wcstphalia  gens  gaudet  Brabautina  laeto 

canore  plaudet  Pbrisia. 
Nam  per  eius  doetrioam  et  solatium  post  huius  vitae  cursum  eapiunt 

verae  vitae  hravium. 


—     597     — 

21.  Ergo  tanto  fcstiva  laude  viro  psallcns  noster  solcninizat  chorus  roce 

clara  consonus. 

22.  Lt  pcr  eiua  solemnia  tcndnmus  ad  ainoena  paradysi  festa  de  mundi 

miseria. 

23.  Ludgere  patronc  sanctissitne  pontifex,  BUppedita  nobia  curam  in  hac 

via  lubrica,  ut  noa  pef  tua  uuuiiamur  a  cl&de  suffragia. 

24.  Per  quae  nos  oramus  ad  patriain  ritae  redud,  ut  angelis  aoi 

mereainur  inclytis  quibus  ardua  tc  gaudemus  adisse  fastigia. 

25.  Nos  gaudere  tecum  fae  in  atriis  angelorum. 


891.     De  smida  trimtate  sequentta. 

1.  Laus  patri  gloriac,  qui  suuni  filium  gentibus  tt  populo  revdans  israhel 

nos  sociat. 

2.  Laus  eius  filio,  qui  suo  sanguine  nos  patri  concilians  supernis  sociavit 

civibus. 

3.  Laus  quoque  sancto  Bpiritui  sit  pcr  aevuui. 


892.    Deeem  mUlium  martynm  srqumtia. 

Adriams  rex  prophanus  congregatia  pravitatis  sex  rcgihus  ex  lcgibus. 
Sic  baeehatnr  iruc  datur  scrvos  Christi  laeto  trtoti  quod  dederat  qttoe 

oderat. 
Sub  tormento  aoudum  lento  Iios  qui  Jaesit  hys  adhaesit  exercitus  in- 

doinitus. 
Sunt  tcr  dcna  milia  horiun  qui  invidia  hos  erucifixcrunt. 
Slist  ter  dcna  milia  sanctorum  supplitiu  qui  sustinuerunt. 
Inter  quos  en  passus  fideiu  Ghristi  fassus  Hermolaus  qiiscopus. 
Cliristum  jiracdicavit  ipaos  baptizavit  praesulatus  servans  opus. 
Ipsos  una  dies  una  dicta  sexta  feria. 
Sub  tormentia  pravae  gcntis  clausit  meta  funeris. 
Signa  Christi  passionis  cuticta  visa  sunt  agonis  martyrum  in  stimulo. 
Telliis  trcmens  est  quassata  et  lux  solis  obscurata  non  micabat 

seculo. 
Quos  gens  prava  sauciavit  Christus  sanctiens  sanavit  hos  soktione. 
Hii  in  carne  lacerati  a  Christo  sunt  perarmati  fidei  umboue. 
In  amoenis  postquam  poenis  atque  minis  venit  tinis  consuniniationis. 
Petiverunt  tenuerunt  non  defectum  sed  elfectum  mox  pctithmis 
Sancti  Dei  qui  trophei  dignitatis  sanctitatis  gaudctis  victoria. 
Sitis  grati  advocati  nostrae  dirae  die  irae  cuni  censeutur  vicia. 
Ne  perire  obinutire  pro  peccato  perpctrato  nos  cotitiiigat  miscre. 
Sed  in  tbrono  summo  bono  coiircgnarc  laudes  dare  viileamus  liberc. 
Immortali  aeternali  regi  in  pace  sedula  per  seeulorum  secula. 


—    598    — 
893,    SMtiti  Lamberti  g  scqnentw. 

(Gcbaren  su  Mastricht,  tcnrde  am   17.  5mI.   W  fafi   lrandm    mit 

Wutf§pie$M  durchhohrt,  vcrchrt 

i.  Pange  Bjron  raleniptori  sub  alterni  forma  cbori  gratiarum  opcra. 

2,  Dulcor  piae  symphootac  melodoruiia  orgaaorum  grata  solvat  pignora, 

3.  Votis  a  tripudio  non  discordet  actio  vitam  gerens  stabilem. 

4.  Oria  enim  aemula  purae  mentia  fonmila  &onuai  pingit  abilcni. 

5,  Celebremua  hodientain  iiiein  scamlit  ad  supernain  qua  Lambeilu* 

patriam. 
B.  lhun  craoris  fuso  rore  dirai  carais  de  tortore  nuetus  est  vietorium. 

7.  Qflri  clarus  genere  annis  duin  tenerae  Viget  infautiac. 

8.  Literis  traditur  rivis  imboitur  inirae  scientiae. 

9.  Hinc  se  iugo  dimimitus  ardesiens  Christi  subiicit  et  in  sacra  radicittis 

doctrina  quia  proticit. 

10.  Ilinc  orbatam  pontifioe  sedein  ad  Traiecteiisjum  tanto  iuiieUinnii 

apicc  cleri  trahit  suspirium. 

11.  Quo  throni  pracsidi  0  sanctuin  Dei  pruesulem   hostium  detractio 

fugans  facit  exitlcni. 

12.  Flagrum  ergo  coelitus  datum  gerit  patiens  et  sordentes  ambitus  vitat 

orbem  odiens. 

13.  Rigor  monastici  subitur  ordinis  in  quo  multiplici  iam  septem  tenuinis 

virtutc  inicuit. 

14.  Ncc  ultra  tcnditur  dilatio  priori  redditur  hie  pontifkio  quud  ftltef 

tcnuit. 
IV  Per  queiu  tidcs  dum  increseit  ct  muligna  vis  algescit  nepbas  in 

contra  legem  pef  Franconun  actum  regera  moiitur  eattiaguere, 
10.  Ilortans  ipsuni,  ut  a  tali  thoro  oedem  iHegaH  eelebs  nia  rum  uxore 

vivat,,  ne  sit  in  robore  cohaerens  adulterac. 

17.  Rem  novit  Alpaidis  et  Dodononi  perfidis  usa  vcrbis  inficat 

18.  Qui  frcnilenti  iaculo  sanctum  in  oraculn  inssmn  caput  traiicit. 

19.  Sic  felici  martyrio  mumli  revincens  aspera  niartyr  vectus  otUD  gaudin 

sacri  coetus  ad  uethera. 

20.  Binis  sertis  coronatur,  quia  earne  triumphatur  et  talentuin  contra- 

ditum  fit  cum  lucro  repositum. 

21.  Ctiius  nos  patrocimo  nientis  piato  vicio  sanctorum  contubermn  sacra 

mnsiguct  unio. 

22.  Mortis  ut  post  nnufrugia  polorum  ad  palatia  ditcti  diva  praesentia 

fungamur  duce  gratiu. 


894.    De  sancfo  Bbfmymo, 

I;  Cum  fiducia  pergamus  nunc  ad  thronum  gratiae,  gratiam  ut  acquira- 
mus  et  condignas  valeamus  Dco  laudes  hodie  dare  de  Hicronymo. 

2.  Vita  verbo  qui  monstravit  viamt  quae  ad  patriam  tcndit,  quam  prae- 

ambulavit,  ut  sequanmr  nos  vocavit  veram  lacto  gloriam  ut  iu- 
trcmus  animo. 

3.  Sacris  cum  virginibus  virgo  hic  Uieronymus  in  vasc  sumpsit  olcuni, 

ut  posset  sic  in  gaudium  cum  dontitio  intrai  r. 

4.  Virginum  praefulgidam  portat  nunc  aureolam  cautans  carmen.  qaod 

omnibus  non  licet  scd  virginibus  dumtaxat  dccanta 


—    599    — 


5.  Dt*i  fCHt  intorcidiMitis  hic  flaminam  est  libidinis  et  vox  cedros  con- 

fringentis  superbiu  ut  hoiuinis  deorsum  inelinetur. 

6.  Vox  revelans  est  COndan&a,  ut  oiunes  tlicant  ploriam  gratia  iuiiic  pro 

impensa  purgaute  eulpae  scoiiatn,  nt  penitus  salvetur. 

7.  Lux  sieut  in  mernlie  adhuc  sie  kicct  hodic  per  vitam  et  dot tiinani. 

8.  Ne  quis  in  hoc  exilio  sit  sine  lucis  radio,  ut  eavcat  ruiuam. 

B.  Ergo  tucem  dum  habetie  voa  iu  luce  ambulctis,  ut  lueis  sitis  filii, 

10.  l!t  :ui  illam  quani  optatfs  vitam  vcram  veniatis  de  lumineliicromnii. 

11.  Quae  ligno  fonte  quae  vitae  hic  retieit  eeelesiam  uh  lioe  unmes  liunc 

adite  refecti,  ut  per  gratiam  Jiatis  reviveutcs. 

12.  Atque  deoreceinur  ettin  nam  praeato  est  precantibtts,  ut  pn>  nobis 

oret  Dcuiu  hune  ymnuiu  decantantibus  humilitcr  dicentes. 

13.  O  [>ater  amantissiuic  penlulris  dux  Hicrunynie  iu  via  far  uuxilium, 

nc  muudi  per  exiliiuu  ruamufi  tu  pericula. 

14.  Bed  tiTiiin  ut  in  patria  possiiuus  tVtii  giatia,  ubi  tunc  regem  umnium 

uos  iu  decore  iiielytum  videbiums  iu  secula. 


895.     De  sancto  Bemigio. 

um  this  Jahr  439  auf  iem  BMoue  Laon  m  Frankrdchf  Apottel  rfer 
Franfcen,  gcstorhai  am  ]:>.  Jnn.  533,  verthrt  am   1    OkuAtf,) 

1.  Laetubuinlus  Remigio  decantot  chorus  alleluia, 

2.  Regi  regum  fidele  qui  legit  lucrunt  res  iniramla. 

3.  Per  virtutis  inerituui  depulit  intcritum  voce  trina. 
A.  Depulit  daemoniu  ab  ubsessis  yalida  vi  divina. 

5.  Corpora  tlebilia  sanat  per  Buftagia  litiie  concessa. 

6.  Non  ubstabat  caeeitas  vis  nee  imbeeillitas  iudefossa. 

7.  Froplietarum  BOClUS  m  luiria  apostolus  valle  nustra- 

8.  Martyrum  vestigia  sequittir  per  omnia  canic  sumpta. 

9.  Lejirosos  purificat  Fnuieiam  corroborat  per  htlem  quod  dcsinit  l 

caeca. 

10.  Clautlis  grcsstim  reparat  nuva  mira  suseitat  quae  colit  erclesia  fide 

digna. 

11.  0  patrone  piae  plebi  miserore  dncail  agatmatba  coelcstin. 

12.  Dbi  eum  sopbia  laeta  sympboaia  decantemus  alleteia. 
Btmerk    V<jl.  AV    r.\ 


13. 


N  n  c  h  t  r  a  g. 

Di'  n aiivita  fr  I  htn  i  ni . 


c.  Bemerk.    S.  31.  Zeile  0  vor  Nu.  779  ist  beizufugen  No>  537  und  nach 
No.  fi  ituf&gen  No.  895. 

367.    Dc  stweto  Shnetme, 

2f  4.    JJas  fehiende  Wort  heisst  Vivcns.     fyL  Luc.  2,  26. 


Verzeiclmiss  <ler  Sequeiizen 

nacb   den   A 

nfutigsworten. 

(DIp  ZablM»   <l*ut*n  *uf  Jlfl   Nr  ) 

Ad  celebres  rex  coellce  168. 

Alma  virgo  Christum  221. 

Ad  clara  festa  regia  707, 

Alme  confessor  497* 

Ad  roenam  uberem  80. 

Altissima  providente  204. 

Ad  coiiceutus  animarum  560. 

Altissime  I»ksu  Chrisie  98. 

Adest  beata  sulennitas  431. 

Amor  patris  et  filii  totius  132. 

Adest  dies  celebris  quu  liituen  380. 

Amor  patris  et  filii  vcri  137. 

Adest  dies  celebris  quo  placatus  36. 

Angeloruin  liierarchiae  171. 

Adest  dies  gloriosa  626. 

Angelnrum  mtlitia   i 

Adest  dies  laetitiae  340. 

Augelorum  ordo  sacer  L#& 

Adest  dies  olivarum  412. 

Animomur  ad  ngourm 

Adest  dies  quo  firmatur  188. 

Ante  throuum  virginalem  22< 

Adeat  namque  dies  sarra  630. 

A  rea  virgo  prilDM  255. 

Adest  nobis  dies  alma  438. 

A  solis  occasu  539. 

Adesto  diea  recolenda  165. 

Auctum  Maximine  530. 

Ad  exerapla  triiimphantis  725. 

Audi  virgo  mater  244. 

Ad  honorem  ecclesiae  878. 

Augustine  pater  509. 

Ad  honorem  matris  Dei  293. 

Augustiuus  humilis  512. 

Ad  honorem  snmmi  regis  def.  730. 

Aulae  lueidae  100. 

Ad  honorem  snmmi  regis  nos  808. 

Aurea  virgo  primae  255. 

Ad  honorem  superni  822. 

Ave  candens  lOium  230 

Ad  honorem  tuum  353. 

Ave  caro  Christi  156. 

Ad  laudes  salvatoris  465. 

Ave  cella  novae  269. 

Ad  Maroois  mausoleum  393. 

Ave  crucis  dulce  881. 

Admiranda  sed  favoris  489. 

Ave  Dei  genitrix  246, 

Adoranda  veneranda  618. 

Ave  gemma  sacerdotum  466. 

Adornata  laudibua  620. 

Ave  lesu  Christe  45. 

Ad  superna  suspirautes  520. 

Ave  Martae  raater  774. 

AffJuens  delieiis  256. 

Ave  Maria  gratia  264. 

Agnetis  solennio  762. 

Ave  maris  stclla  323. 

Agni  pascbalis  esu  79. 

Ave  Martha  gloriosa  coeli  851. 

Agno  Dei  iubilemus  763. 

Ave  Martha  gloriosa  sponsa  789* 

Agnus  Dei  collaudetur  761. 

Ave  marfcyr  783. 

Agone  triumphali  443. 

Ave  mater  de  qua  8. 

Alleluia  Christo  decantet  555. 

Ave  mater  Iesu  220. 

Alleluia  uunc  decantet  374. 

Ave  miles  regiae  441. 

Alma  cborua  domini  140. 

Ave  mundi  gloria  288. 

Alma  cohors  una  503. 

Ave  mundi  spes  289. 

Alma  mater  ecclesiae  483. 

Ave  nostrae  spes  290. 

Alma  redemptoris  mater  29,4. 

Ave  plena  dignitatis  262. 

Ave  plena  gratia  263. 

Christus  eccleaiae  365. 

Ave  plena  singulari  262. 

Christus  hune  dicm  119. 

Ave  praeclara  Barbara  778. 

Clara  chorus  868. 

Ave  praeclara  Catharioa  820. 

Clare  sauctorum  369. 

Ave  praeclara  margarita  820. 

Claret  orbi  57 l. 

Ave  praeclara  maris  stella  254. 

Clemens  et  bcmgua  295. 

Ave  praesignis  819. 

Coeleste  orgauum  7. 

Ave  sidus  lux  291. 

Coelestis  te  laudat 

Ave  stella  ortus  994 

Coeli  celaut  613. 

Ave  sumraa  praesulum  649. 

Coeli  chorus  527. 

Ave  sumrao  sita  12H2. 

Coeli  enarrant  368. 

Ave  verbi  Dei  211. 

Coeli  regem  attollaiiui>  76&  706, 

Ave  verum  corpus  Christi  65. 

Coeli  regem  ,  .  ave  767, 

Ave  verum  corpus  natum  157. 

Coeli  solem  371, 

Ave  virgo  genero&a  797. 

Coeli  terrae  50. 

Ave  virgo  gloriosa  coeli  275. 

Coelorum  dulcis  179. 

AvC  virgo  gloriosa  nftMM  285. 

Coelura  Deus  2M> 

Are  virgo  gratiosa  279. 

Coenam  cum  discipulis  57. 

Ave  virgo  smgularis  coeli  286. 

Coetus  noster  laetus  598. 

Ave  virgo  singularis  tnater  250, 

Cullaudantes  exultemus  363. 

Ave  virgo  virgimnu  987« 

(Yillaudent  devote  152. 

Coliaudetur  rex  724. 

Beati  martyria  Titi  741. 

Concentu  parili  217. 

Beatorum  innocentium  349, 

Coucentus  rox  452. 

Beatns  hic  aervus  462. 

Concentu  veneremur  490. 

Beatus  igitur  Maurus  661. 

Conceptio  Mariae  176. 

Beatus  Nicolaus  668. 

Concinamus  pariter  700. 

Benedicta  efi  coelorum  201. 

Conciuat  eeelesia  802. 

Benedicta  es  virgo  791. 

Coucurrite  huc  391. 

Benedicta  semper  sanna  139. 

Congaudeut  angelormn  247. 

Benedicte  merita  515. 

Congaudentes  exultemus  66f>. 

Benedictio  trinac  143. 

Cousurge  iubilans  806. 

Benedicto  gratias  123. 

Corde  voce  mente  72o. 

Benedictua  dominua  383. 

Corde  voce  pulsa  386. 

Bernardinum  salutemus  518. 

Cor  devotum  180. 

Bibe  nunc  Samaritana  126. 

Cordis  oris  digna  828. 

Blandis  vocibua  345. 

Cordis  oris  Bimphonia  542. 

Bone  doctor  519. 

Corona  sanctitatis  485.  ' 

Botrus  Cypri  757. 

Costi  regia  829. 

Creatori  creatura  719, 

Cantemus  Christo  403. 

Cuius  laus  secundum  357, 

Cantemus  cuncti  44. 

Culter  qui  46. 

Carmen  suo  dilecto  111. 

Cum  suprema  373. 

Celebrcmus  in  hac  die  212. 

Celebri  regi  gioriae  423. 

Decet  hutus  (bymnum)  213. 

Celsa  iux  Sion  688. 

De  parente  summo  41. 

Celsa  pueri  348. 

De  profuudis  exdamantes  880. 

Christe  domine  97. 

De  profundia  teuebrarum  6M 

Christe  genitoris  698, 

De  quinque  prndentibus  479. 

Christe  sauctis  581. 

De  Stephaui  roseo  715. 

Christe  tui  745. 

De  Buperna  hierarchia  169« 

Christi  domini  710. 

De  torrenle  pasaionis  543. 

Christi  martyria  535. 

Dum  lesu  Christi  214. 

Christi  miles  495, 

Deus  deorum  541. 

Christi  sponsa  815. 

Deus  in  tua  virtute  398. 

Christo  inclyta  336. 

Deus  locutua  eat  80. 

Cbristo  laudes  405. 

Deus  qui  pcrenni  105. 

Christo  regi  laudem  400. 

Diadem  salutare  47. 

Christo  regi  regura  540. 

Dic  nobis  103. 

Christum  supplici  743. 

Dic  paraphonista  193. 

—     602    — 

Diem  festum  420. 

Festa  Christi  24. 

Dies  adest  revoluta  864. 

Feeta  Steplmni  7i 

Dies  irar 

Fcstinemus  omnes 

Dies  iste  celebretiir  186. 

Florcm  mundus  601, 

Dies  laeta  celebretur  186. 

KJnrem  spina  52. 

Digua  Deo  811. 

Flore  vernat  409. 

Diguas  loseph 

Flos  pudicitiae  299. 

Dignis  pxtulhimns  7m. 

Foecunda  verbo  235. 

Dflecte  Deo 

Fraueisruni  laudubileni  572, 

Dllectui  Deo  460, 

Fregit  vietor  5b'5. 

Dlxlt  dominus  ex  384, 

Fnlgcns  pracclara  95. 

Doctori  gentiuni  392. 

Fulget  dies  eclebris  477. 

Doctor  Thomus  727. 

Fulget  dies  baee  H54. 

Domino  decantct  766. 

Fulget  (iies  praeclarus  M& 

Dnifl  verae  sunt  396. 

Fulget  mundo  37. 

Duke  Hgnum  68. 

Dulee  meloa  714. 

Uaudeanius  hodte  300. 

Dulce  nomen  34. 

Gaudcut  Hispania  415. 

Dulci  co-rde  461. 

(raude  Barhara  781. 

Dulcis  ave  297. 

Gaude  canora  15. 

Dulcis  Icsus  33. 

Gaudc  caterva  357. 

Dulcis  sunet  49. 

Gnude  Christi  417. 

Dum  supremn  373. 

Gaucle  coelestis  480. 
Gaude  coclum  568. 

Ecce  arbor  67. 

Gaude  Dei  301. 

Erce  dies  celebria  88. 

Gaude  feliv  Agrippina  plaude  B6ft 

Ecce  dfea  praeoptata  735. 

Gaude  felix  Agrippiua  sancta  450. 

Eece  dies  spccialis  469. 

tde  ibire  257. 

Ecee  iam  rotfra  16, 

Ecce  sollemni  hae  UU 
Eeec  venit  lux  666. 

*  iiiiide  gemma  660. 

Gaude  Maria  templum  302, 

Gaude  Mttria  virgo  20, 

Ecce  vocibiis  carmina  96. 

Guude  mater  Anna  766. 

Ecelesiac  rfesponsato  874. 

Gaudc  rnater  ecclesia  laeta  7to 

Egidio  psallat  488. 

Gaude  niater  eeclesia  recoh  *>o7 

Eia  thristo  424. 

Gaude  matcr  luminis  303. 

Eia  devotts  723. 

Gaude  muter  nobilis  619. 

Eia  fratres  685. 

Gaudens  ecclesta  551. 

Eia  harmoniis'U9, 

Gaudc  pia  847. 
Gaude  nrole  546. 
Gaude  Uoma  381. 

Eia  iabilemus  86& 

Eia  laudes  578. 

Eia  militemuH  638. 

Baude  semper  865. 
Gaude  Sion  de  601. 

Eia  recolamus  10. 

En  regnator  121. 

Gaude  Sion  et  606. 

Epiphaniam  domini  27. 

Gaude  Siou  quae  617 

Efc  sicut  liliornm  85. 

Ex  Aegypto  Pharaonis  845. 

Gaude  Sion  nuod  800, 
Gaude  Bponsa  417. 
Gaude  summi  280. 

Exnltant  angelornm  789. 

Exulta  Sion  569. 

Gaudeto  iusti  585. 

Exultemua  .  .  et  Andreae  399. 

Gaudete  vos  28. 

Exultemus  .  .  et  in  Deo  716. 

Gaude  turba  224. 

Exultemus  in  ista  545. 

Gaudo  turma  447. 

Exultemus  regum  686. 

Gaude  virgo  dc  coelis  245, 

Exultent  filiae  474. 

Gaude  virgo  Deo  837. 
Gaude  virgo  gloriosa  840. 

Exultet  ecclesia  768. 

Exultet  omnis  218. 

Guude  virgo  gratiosa  976. 

Exultet  plebs  615. 

Gaude  virgo  Katherina  827. 

Exultet  pohis  411. 

Gaude  virgo  mater   Christi   239. 

240. 

Ex  virgulto  181. 

241.  242.  243.  244 

Felix  muudus  776. 

Gaude  virgo  quae  237. 

FeUx  saucti  470. 

Gaude  virgo  salutata  304. 

—    603     — 

Gande  vir^o  spcciosa  305, 

Iluius  diei  504. 

Gaudti  primordiuni  2u;t. 

llunc  diem  2C. 

*8  sollenmitas  805. 

Ilymmts  laudis  606. 

Gens  fidelis  795. 

(iloriara  aeterni  534. 

Ibant  pariter  i '£><;. 

Gloriam  Dco  755. 

Ibi  cordis  272. 

Gioria  sauctorum  300. 

lllibala  mente  208. 

Gloria  virorum  573. 

Illumiuare  Ilierusalcm  508. 

Glorietur  totus  461. 

Iraraenso  angeloruin  611. 

Gloriosa  fulget  099. 

Immortali  translatus  529. 

Gloriosos  pugiles  897. 

Imperatrix  angelorum  271 

Gloriosus  Buiiragator  G9G. 

Imperatrix  gloriosa  ~'7n 

Grates  Deo  753. 

Iu  aeterno  reguo  717. 

Grates  honos  59. 

In  augmento  857. 

Grates  nune  6. 

Inclyte  psallamus  039. 

Gratcs  salvatori  104. 

ln  coelesti  hierarrhia  &\\>. 

Gratulare  plebs  fulelis  307, 

ln  Deuin  exultct  128. 

Gratulare  plcbs  modesta  175. 

Induant  iustitiam  259. 

Gratulcmur  ad  404. 

Iu  Francisci  rilio  499. 

Gratulemur  dulci  567. 

Iu  hac  die  490. 

ttuletur  grex  507. 

In  hae  valle  .  .  claruit  855. 

Gratulotur  hodie  574. 

In  hac  vallc  .  .  susc.  173, 

Gratulctur  orbfs  totus  pr.  839. 

Iji  hoc  festo  009. 

Gratuletur  orbts  totus  sacri  277. 

In  honorcm  salvatoris  097. 

In  laude  Christi  084. 

Hac  clara  die  222. 

Innovcntur  hac  492. 

Hac  die  testa  31. 

In  occursum  praceursoris  909. 

Bic  dio  venerunda  410. 

Iu  perenui  e^loria  792. 

Hac  in  die  gloriemur  558. 

\n  profundo  tenehrarnm  608, 

Hac  tn  dic  laudes  820. 

lu  sanctorum  iugi  6 

Hac  in  die  triimiphali  592. 

In  sapientia  disponens  92. 

Haec  concordea  504. 

Insistentes  canttlenae  787. 

Haec  eat  dics  suninie  38. 

lu  superna  civitate 

Haec  est  sancta  sol.  inaign.  82. 

lu  supernis  concors  B60. 

Haec  sancta  sol.  regi  74. 

In  supernis  resouaudo  035, 

Haec  regiua  807. 

Inter  natos  mulicrum  350. 

Hanc  concordi  711. 

Interui  feati  gaudia  502. 

Hanc  dieculam  530. 

In  thcbueorum  059. 

liane  diern  187. 

In  tripltci  hierarchia  170. 

Hanc  paritcr  6 

Iuvictnm  Chrtsti  533. 

Iblisabcth  Zachariae  359. 

Inviolata  integra  (intartn)  283. 

Hcri  mundus  711. 

Invocetur  in  foac  die  703, 

Hero  summo  770. 

In  WoJfgangi  7NX 

Hic  est  dics  449. 

[|  rjui  prius  112. 

Hic  oeulis  464. 

Ute  dies  eclcbris  25. 

Hierusalem  et  Sion  870. 

lesse  virgam  198. 

Hi  sancli  4G3. 

lesu  Christe  802. 

Ui  sniit  isti  370. 

lesu  aii  308. 

Hi  sunt  lumiuaria  533. 

Iesus  dulcis  308. 

II"«    die  festo  216. 

Iesu  vena  849. 

Hoc  in  uatalitio  588. 

loanncs  lesu  402. 

Hoc  loco  venerando  582. 

locunda  Deo  455. 

Hodiernae  festum  .  .  cst  453. 

locitndare  plchs  .  .  cuius  4S 

Hodiernac  festum  .  .  et  54. 

locundarc  plebs  .  ,  t« 

Hodiernae  lux  .  .  martyris   1 

locunda  rcsonent  51. 

Hodiernae  lux  .  .  matris  902, 

locundemur  et  800, 

Hodiernae  lux  .  .  sacram  160. 

locundetur  ecclcsia  032. 

Hodierna  lux  .  .  viri  498, 

locuudetur  ex  affectu  439 

Hodierne  gloriosi  672. 

Iubar  novum  005. 

Hortum  regis  798, 

lubilemus  cordis  145. 

—     604    — 

Iubtlemus  Deo  633. 

Laudes  Blandinae  794. 

luhilemua  in  hac  die  310. 

Laudcs  canamus  593. 

Iubilemus  omnea  5. 

Laud<'s  (hristo  cum  591. 

Iubilemus  salvatori  14. 

Ltodej  Cbristo  die  7-T».. 

Iudicem  nos  inspidentem  103. 

Laudes  Christo  redempti  92, 

Iuramenti  poenitentes  728. 

Laudes  crucia  C<>. 

Eaterinae  sollemnia  814. 

Laudes  debitas  476. 

Katerinae  virgiuis  813. 

Laudes  Deo  con» .'ina(    IQSt 
Laudes  Deo  devotas  Ut 

Laetabunda  psallat  640* 

Laudes  Deo  dicat   10. 

Laetabundi  cordis  T7:> 

Laudes  Deo  pange  601. 

Laetahundi  iubilomus  448. 

Laudes  Dco  perenni  752, 

Laetabundis  har  dic  419. 

Laudes  Deo  persolvamos  612. 

Laetabundus  Baptistam  365. 

Laudes  Deo  referamus  339. 

Laetabundus  decantet  Ui* 

Laudes  domino  550. 

Laetabnndus  Elisabeth  803. 

Laudes  egregias  761. 

Laetabundus  exultet  .  ,  coeli  875. 

Laudes  salvatori  81. 

Laetabundus  exultet  .  .  Kat   824. 

Laudet  laude  859. 

Laetabundus  exultet  nuuc  726. 

Lautlct  omnis  597. 

Laetabundua  exultet  .  .  ,  regem  13. 

Laudet  te  Dens   l: 

Laetabundus  exultet  virgini  825. 

Laudibus  nuuc  31 H>. 

LaetabunduB  tidelis  537. 

Laudum  quis  101. 

Laetabundus  Fraucisco  570. 

Laureata  nova  731, 

Laetabundue  gratuletur  ,  ,  Ioanncs  40G. 

Laurenti  David  623. 

Lactabundus  gratuletur  . ,  protomartyr 

Laus  Deo  146. 

718. 

Laus  erumpat  169, 

Lmetalundus  nunc  totus  738. 

Laus  et  gloria  667. 

Laelabundus  ptaudat  709, 

Laus  sit  regi  .  .  formam  760. 

Laetabundus  resonet  364. 

Laus  sit  regi  .  .  rore  68. 

Laeta  coeli  207. 

Laus  tibi  Cbriste  cui  342, 

Laeta  mente  110, 

Laus  tibi  Christe  .  .  quem  341. 

Laeta  quies  516. 

Laus  tibi  Christe  ,  .  qui  es  846. 

Laetare  mater  832. 

Laus  tibi  Christe  .  .  qui  hodie  342. 

Laeture  puerpera  19. 

Laus  tibi  Christe  .  .  qnt  humilis  344. 

Lactare  Sion  442, 

Laus  tibi  Christe  rerum  358. 

Laetemur  gaudiis  85. 

Laus  tibi  sit  109. 

Laetetur  ccclesia  iubilans  S63. 

Lebuine  confessorum  628. 

Laetetur  ecclesia  iubilans  cath*  655. 

Ltgnum  vitae  195. 

Laetetur  ceclosia  nam  387. 

Luce  lucens  77  L 

Laetetur  hodie  39. 

Luce  mc-ntis  885. 

Laeto  corde  reBonemtts  858. 

Ludovicus  procreatur  643, 

Laeto  cordis  cuin  622. 

Lux  advenit  219. 

Laudantes  triumphantem  94. 

Lux  esfc  orta  18. 

Laoda  plebs  721. 

Lux  illuxit  dominica  89. 

Lauda  Sion  et  467. 

Lux  tlluxit  laetabunda  679. 

Lauda  Sion  hunc  526. 

Lux  iucunda  128. 

Lauda  Siou  salvatorem  150. 

Lux  praeclara  704. 

Lauda  Sion  salvatoris  35. 

Lauda  sponsa  210. 

Magne  Deus  86L 

Laude  celeberrima  133. 

Magnifkent  confessio  70, 

Laude  celebri  695. 

Magnum  te  Michaelem  167. 

Laude  Cbristo  666. 

Maiestati  sacrosanctae  .  .  de  triumpho 

Laude  clara  446. 

590. 

Laude  condignissima  664. 

Maiestati  sacrosanctae  , .  sic  ver^etLir  30, 

Laude  dignum  733. 

Maue  prima  93. 

Laude  iocunda  471. 

Margareta  fulgene  844. 

Laudemus  Christum  600. 

Margaretam  pretiosam  841. 

Laudemus  domioum  484. 

Mariae  conceptio  178. 

Laudemus  omnes  421. 

Mariae  praeconio  312. 

Laudent  te  505. 

Maria  virgo  311. 

—     605     — 

Martyr  beate  435. 

Omnes  una  164. 

Martyr  Christi  782. 

Omnipassa  filio  225. 

Martyrera  egregiuto  594. 

Omnis  sexus  654. 

Martyris  Christi  433. 

0  Narcisse  662. 

Martyris  egregit  737. 

0  panis  dulcissime  154. 
0  Petre  beatissime  372. 

Martyris  exiraii  P»27, 

Martyr  railesque  589. 

i 1  praesul  verae  548. 

Mater  patris  313. 

0  quam  roira  120; 

Mater  solis  317. 

O  (jiti  perenne  87. 

Mater  sumrai  251. 

Orhis  totus  273. 

Matri  consolationis  267. 

Ortttm  sacruro  377. 

Matris  melos  361. 

0  sacrata  caro  153. 

Melodum  dulcedo  691. 

0  stella  maris  316. 

Mens  stupescit  759. 

0  Turegum  561. 

Mente  pii  iubileraus  510. 

0  virga  265. 

Mentis  piac  propul&o  440. 

Miles  iuctyte  434. 

Panem  coeli  159. 

Miiitis  inclyti  702. 

Pangamas  creatori  84. 

Mtraixdum  coramercium  274. 

Pangat  chorus  416. 

Misit  Ilcrodes  347. 

Pangat  hymnum  610. 

Missus  Gabriel  200. 

Pangat  nostra  456. 

Miltit  ftd  Yirginem  199. 

Pange  dulci  856. 

Moestae  pareutis  229. 

Past<>r  bone  524. 

Morsus  auguts  155. 
Mulier  laudabilis  481. 

Pater  ave  576. 

Paler  da  per  135. 

Mundi  decor  853. 

Patrera  natum  144. 

Mundi  renovatio  et  654. 

Paulus  Sic-n  388. 

Muodi  renovatio  oova  90. 

Perpes  laus  663. 

Nardus  spirat  767. 
Nativitas  Mariae  194. 

Per  unius  692. 
Petre  suromc  394. 

Nato  eanttut  oinnia  9, 

PL&catUS  quaesumus  136. 

Nato  nobis  salvatore  23. 

Planctus  ante  226. 

Ntttus  aute  saecula  11. 

Plaudant  chori  873. 

Nicolaum  confessoretn  f*73. 

Pluudiit  eoelt  55. 

Nobilis  et  inclyta  914, 
Nobilis  flos  Graeciae  645. 
Nos  audi  tua  $61« 
Nos  Gordiani  552. 

Plaude  coetus  517. 
Plausu  chorus  376, 
Plebs  ndelia  iocundetur  674. 

Plebs  ftdelis  iubilat  642. 

Nostra  tuba  43. 

Plelrt  parentis  378. 

Novae  laudis  attollamus  621. 

Pleno  rantu  834. 

Novae  laudis  harmoniae  784. 

Poli  gyrator  689. 

Nunc  crucis  61. 

Populi  fidelium  382. 

Nuuc  lactetur  174,                        % 

Post  partum  virgo  325. 

Postuuam  calix  680. 

G  beata  beatorum  445. 

Poshiuam  hostem   115. 

0  Blasi  dilccte  621. 

Potens  virtutum  682. 

0  Brigitta  malcr  788. 

Potestate  non  184. 

0  coelestis  harmonia  454. 

Praecursorem  sttmmi  354. 

0  decus  mundi  334. 

Praecursoris  et  360. 

0  dilecte  (Deo)  domino  580. 

Praesul  ave  644. 

0  felicem  genitricem  315. 

Pretiosa  mors  616. 

0  felix  virgo  777. 

Profitentes  uniutem  142. 

0  fons  almae  614, 

Promis&a  muudo  12. 

0  ignis  spiritus  127. 

Prompta  mente  138. 

01  im  mundo  500. 

Propc  est  claritudinis  3, 

0  Maria  stella  260. 

Prntomartyris  domini  713. 

0  Materne  pastor  662. 

Pruni^  datum  o24. 

Omnes  devota  690. 

Psallat  chorus  corde  376. 

Omnes  gentes  118. 

PsaUat  concors  790. 

Omnes  sancti  335. 

Psallat  ecclesia  666. 

—    606    — 

Psallat  laete  528. 

Salve  crux  arbor  75. 

Psallat  tnae  867. 

Salve  crnx  laudabilis  76. 

Psalle  Ittdem  261. 

Salve  erux  sancta  arbor  64. 

Paallcus  Dm  436. 

Salve  cru\  saucta  salve 

Paallite  regi  352. 

Salve  decus  siugulare  676. 

Ouadrifbrme  erucis  71. 
wm  terae  Bunt  396, 

Salve  dies  dierum  108. 
Salve  felix  Elisabeth  799. 

Salve  felix  Magdatena  8 

Quuni  dilecta  B?l. 

j i  «.                                   j.      1   ~-M  * 

Salve  feBta  diea..ad  eoetoe  117. 

Quam  tgiirat  189. 

Salve  festa  dies..de  coelo  134. 

Quam  mira  sunt  120. 
Quem  invisibilitcr  457. 
QnftBi  non  valent  29. 
Qui  banedici  513. 

Salve  festa  dies . .  ecclasta—  16L 

Salve  festa  dies  . .  sponsa  876. 
Salvo  fratrum  dux  577. 
Salve  Hgnum  77. 

Quicunque  vult  147. 

S.ilvc  lucis  almae  31*. 

Qoid  tu  virgo  432. 

Sahe  mater  gfarioaa  276. 

Qui  procedli  130. 

Salvc  mater  matris  772. 

Qui  regii  aoeptra  L 

Salve  mater  salvatoris  248. 

Qui  nuit  isti  B7Q, 

QuimI  inventum  531. 

BaWe  mater  spetiosa  276. 
Salvc  mitis  6 

Rcccnsemus  in  lmc  831. 

Salve  uobiUa  regina 

Recolatnus  pili  7 85. 

Salve  nobilis  virga  320. 

Recolumus  aaeran  161. 

Salvc  parens  matris  764. 

Retolntur  laua  706. 

Salve  patcr  Augustine  507, 

Recordare  sanctae  62. 

Salve  pater  et  patrone  876, 

Redomptac  gentei  85% 

re  pater  Hos  601. 

Bedetmdo  peir  gynmi  880* 

Stlve  porta  chrystallina  266. 

Rogen  regum  ,  .  et  »le  841. 

porta  perp.  249. 

Regem  regura  .  .  srriptum  637, 

Salve  proles  Davidis  231. 

Regi  eocloruin  69, 

salutis  ianua  253, 

Regi  diviuo  h42. 

Salvc  satve  sanctn  196. 

Regina  coeli  326. 

Salve  sancta  Christi  328.  329. 

Regi  psalmtstac  838. 

Salve  sancta  facies  56. 

B egi  rcgum  deeantet  ,  .  Barbara  780. 

Salve  sancta  Katherina  817. 

Begi  regum  deca&tet . .  Catherina  823. 

Salve  sancta  parens  319. 

Regi  reguni  faanortali  683. 

Salve  gplcndor  556. 

Retfi  regum  iubilenius  iu  836. 

Salve  eponaa  183. 

Regi  regum  iubilemus  insti  367. 

Salvete  agni  840, 

ftngniiitifirn  scmpitorua  2. 

Salve  Thoma  dtdyme  430. 

Rcgnum  tuum  425. 

Salve  Tboma  gloriose  429. 

Renes  nostroa  653. 

Salve  virgo  278. 

Resonent  angelicae  678. 

Sanctae  Annae  773. 

!■:.  sultet  teJJus  387. 

Snnctae  Sion  877. 

Rcsurgenti  tuo  236. 

Sanctara  pracsentis  631. 

Rex  Deus  113. 

Sancte  confessor  511. 

Rex  omnipoteus  116. 

Banete  Dei  671. 

Rex  Oswaltlus  684. 

Sancti  baptistae  351. 

Rex  regum  Dei  118, 

Saucti  belli  657. 

Rex  rcgum  Deus  459. 

Sancti  martyris  festum  42ti. 

Rex  Salomon  872. 

Sancti  martyris  Viti  741. 

Romana  Quirinus  693. 

Sancti  merita  514. 

Roma  Petro  395. 

Sancti  spiritus  . ,  quae  rorda  124- 

Rosae  pulckritwlini  327, 

Bancti  suiritus  . .  quae  sanctos  584. 677. 

Sacerdotem  Christi  646. 

Sancti  spiritns  . .  quo  209. 

Sacrosanctae  crucis  72. 

Sancdsaintae  virginis  813. 

Sacrosancta  bodieruae  401. 

Sanctissimi  pontificis  553. 

Salus  aeterna  1. 

Sanctitatis  nova  566. 

Salvatorem  concordi  437. 

gancti  iriiiuiphum  491. 

Salvatoris  mater  182. 

Sancti  visu  482. 

Batre  beata  Katherina  830, 

Sancto  Celso  582. 

—    607    — 

Saucto  Dei  579, 

Triuitatem  reserat  407. 

Sanctorum  vita  522. 

Triumphalie  lux  736. 

Sralatn  ad  coelos  473. 

Tnba  doinini  385. 

Serpens  antiuuus  78. 

Tubam  bcllieosum  411 

Scxta  passus  tWia  107. 

Tuba  uostra  648. 

Stcnt  passer  soliturtus  467. 

Tu  beatus  es  379. 

Siraplex  in  es&entii  129. 

Tu  civium  Deus  867. 

Sion  telix  603, 

Turbam  bellkosam  441. 

Sit  lans  tibi  lesu  414. 

Si  vis  vera  frui  73. 

lulalrici  benedicli  734. 

Si  vis  vere  gloriari  53. 

Uuus  amor  717. 

Sollcmne  rantieum  752. 

Urbs  aquensis  617. 

Sollemni  carmute  681. 

Urbs  imperialis  562. 

^oileranitas  saucri  38!i 

Uterus  virgineus  330. 

Sotiemnitatcm  iratrcs  r>2!t. 

Vas  elcctum  547. 

SolJemnitatem  liuius  860. 

Venerundae  venustatis  608. 

Sonent  regi  nato  17. 

Veuerandam  venereinur  818. 

itpitatJ  uVdit  aegros  crucis  703. 

Veneremur  crucis  ligrium  68. 

plUii  tledit  aegros  olci  669, 

Vnieremur  hae  die  633. 

Speciosus  forrna    1 

Venenmiur  virgmem  genitricem 

331. 

Spe  aeroedis  et  729. 

Vencremur  virginem  per  258. 

Spiendor  gloriae  708. 

Veni  rnmter  KfHtfte 

Splendor  patris  21» 

Vent  praecelsa  doraina  206. 

Sponsa  Christi  et  882. 

Venl  potentisBimi  586. 

Sponsa  Christi  gaudeas  790. 

Veni  sancte  spiritus  125. 

bat  mater  223. 

Veni  inirittu  aetornorum  131. 

Stans  a  longe  163. 

Veni  virgo  virginum  281. 

Stella  maris  321.  322. 

Verbum  bonum  268. 

Stella  solem  324. 

Verbum  Dei  408. 

Stirpe  Maria  192. 

Verbum  sapientiae  754. 

Stola  iocunditatis  625. 

Vergente  mundi  252, 

Sume  lauties  587. 

Veri  solis  408. 

Summa  laude  563. 

Victimae  pascbalis  83. 

Summo  bone  et  706. 

Vrctori  Blasio  525. 

Summi  patrie  770. 

Vincenti  verbo  739. 

Snmmi  regis  172^ 

Virginalis  turma  456. 

Summis  conatibus  544. 

Virgines  castae  476, 

Summis  tiunc  diem  118. 

Virgh               'iac  478. 

Summi  trtumphum  114. 

Virgini  Mariae  laudes  conc.  Chrisi.  2 

Snmmo  laudes  694. 

Virgini  Mariae  laudes  conc.  iam 

232. 

Sinnmo  regi  494. 

Virgini  Mariae  laudes  int,  .  Eva 

234. 

Summum  praeconem  350. 

Virgiui  Mariae  laudes  int. ,  uattim  2 

r  tiumen  Babylouis  740, 

Virginis  rn  gremio  332. 

Supernae  matris  338. 

Virgiuis  iu  laude  333. 

Saperni  regis  687, 

Virgini*  mntris  238. 

Suxgit  Christtis  227.  228. 

VirKiniB  veucrandae  472. 

Sxu-jprit  radix  177. 

Virgo  Dei  843. 

Sursum  corda  dirigamus  596. 

Vrrgo  parit   197. 

Sursum  corda  tcmlite  804. 

Virgo  virginum  190. 

Synagoga  praeparavit  48, 

Vito  plaudat  712. 
Voce  dufcis  810. 

Te  iibata  mente  208, 

Voce  iubilantes  148, 

T<  mpore  sub  gratiae  559. 

Vos  o  Michael  168. 

Tfbi  Christc  675. 

Vox  darescat  140. 

Tibi  cordis  272. 

Vox  sonora  812. 

Trinitas  iu  uuitate  727, 

Zebedaei  iilio  413. 

Trinitas  nnitas  141, 

Zyma  vetus  91. 

Verzeichniss 

derjenigen  Wdrter,  welche  in  den  rdmischen  Klassikern  gar  nicht,   oder  in  ab- 
%    weichender  Form  oder  Bedeutung  vorkommen. 


(Die  Zfthlen  denten  »uf  Nr.  nnd   Stropbe,  dM  einpekUnnnerte  (V)   deutet  en,  dnee  dns  Worl  U 
der  VulgeU  der  Bibel  vorkommt.) 


Abbas  179,  11. 

abbatissa  747,  10. 

abdicator  mundi  565,  3. 

ofoVi*  (hab.)  893,  4. 

aWocfcrttw  (V)  91,  7.  784,  3. 

abre  59,  15. 

abyssus  (^uvtfpf,  V)  maris  44, 12.  Hftlle 

139,  9. 
acetosa  spongia  bei  der  Ereuzigung  49, 4. 
acherontis  atria,  VorhGlle  63,  3. 
acrisia  (kxptal*)  561,  7. 
actuale  crimen  225,  2. 
adinvenit  (V)  passer  sibi  domum  428, 1. 
adiutrix  242,  6.  795,  8. 
adiuvamtn  56,  4.  545,  17. 
adnihilat,  annichilat  169,  5. 
adolescentula  (V)  231,  11.  835,  8. 
aoVwat  (V)  140,  2.  143,  10. 
adunare  (V)  92, 5. 124, 18. 184,  8. 605, 2. 
advocatrix  273,  4. 
acncsi8  (£<vc<rtf)  92,  7. 
aeternaliter    45,    11.    207,   9.    254,  8. 

307,  1.  341,  12.  821,  8.  892,  20. 
affamen  Christi  497,  7. 
affectanter  imploramus  339,  2. 
agalmata  (8y*X/t*)  168,  15. 
aggres8or  luctae  497,  1. 
agios  (iytot)  veris  ros  497,  12.  agierex 

143,  10.  agio  pneumati  513,  6.   agio 

pneumatico  891,  6. 
agniculus  748,  11. 
agon  (&ye*v,  V)  praesens  (Lebenskampf) 

68,  4. 
agonia  (&ywv«a,  V)  472,  5. 
agonista    (&y<uoc<rrw)    452,   8.    683,    3. 

703,  2.  714,  4.  782,  9.  843,  8. 
alfa,  Namen  Gottes,  140, 5.  alpha  143, 9. 


alitrix  278,  13.  514,  5.  646,  4.   681,  3. 

682,  12.  altrix  veneris  757,  2. 
alivinum  opus,  panem  700,  7. 
allegium,  collegium  219,  9. 
almifica,  almiphonay  almivoma  potestas 

168,  10. 
altarium  crucis  58,  8. 
alteratur  homo  reus  77,  2. 
altithronu8  dominus  139,  13. 
amartyon  (u/iotpn&v)  59,  11. 
ambones  882,  32. 
amicabili8  mater  331,  4. 
amor  sacer  (der  hl.  Geist)  590,  10. 
amorosa  crucifixi  stigmata  856,  21. 
amphisepire  (umschliessen)  29,  2. 
amplexio  omnis  creaturae  265,  7. 
amplicare  dei  culmen  673,  8. 
amygdalum  (V)  divini  floris  254,  5. 
anachoritam  (&»«x<u?'>'nfc)  747,  9. 
anastaseos  spes  (fcv&*Ta<jcs)  113,  10. 
angaria  59,  15. 
angelica  (Y)  agmina  16,  5.  caterva  100, 

17.  creatura  170,  7.  dignitas  189,  11. 

doctrina  387,  3.  laus  141,  4.   manus 

421,  10.  officina  167,  7.  plebs  168, 10. 

species   780,  2.    turba   559,   6.  vita 

474,  7.     vox  9,  4.     176,  3.     194,  3. 

826,  1.  —  angelicus  adspectus  460,  1. 

chorus  519,  8.  741,  19.  coetus  159, 1. 

400, 10.  angelici  cives  338,  8.  348, 22. 

chori,  210,  1.  spiritus  205,  4. 
anguis  (diaboli)   morsus  155,  1.   8.  co- 

fuber,  serpens. 
annichilat  s.  adnihilat. 
annuatim  357,  1. 

antistes  (V)  59, 2. 667,24. 691, 5.  708, 12. 
antropon  (&«fy«««v)  350,  11. 


—    609    — 


ura    (V)    membrorum    (Wumien) 

8. 
i>  (Stfttn)  59,  11. 
apOCahjpsiS  S.  loh.  (3nro*a}^K,  V)  427,  1. 
apostota    (&ito9T0>ij),    Maria    Magdalena 
372,  14.  apostolus,   apostoli    (ifrdrr*- 
Uu  V)  209, 13.  372, 14.  373, 1  4X4,  3, 
428,  3.    458,  8.     536,  6.     apottolica 
7toj</5>)    dignitas   401,    10,    fides 
117,  1,    vinea   492,   2.    apostoi 
culmen  560,  2,  dogma  535,  6.  aposto- 
latus  (Y)  416,  4. 
hcca    {xn&rm,     V)     charismatum, 
aria  275,  7. 

opiet  (V),  ne  ap.  quispiam  200,  3. 
ea  mortis  620,  b\ 
nqclus    (i^«yy«^««i  V)     17°»  '*■  *>. 
7l/3.  172,  L  199,   1.  21!»,  1    336,2. 
17, 4.  archattgelico  (tpgmtlciMf)  ora- 
lo    218,   4.     archangelica    phalanx 
68,  10. 
iaterr  archiatrum  (xpxtxtpof)  50,  8. 
84,  13, 
archimandrita  80,  9, 

(&/?x*()  patrum  59,  11. 
arcula  Koe  96,  9. 

«Umonia  (fy^ovte)  69,  L  170,  1.  171,1. 
179,  1.  440,  I,  454,  1.  550,1.  560,2, 
604,  9,  856,  2.  armonica  (&fpo»t«fe) 
tuba  326,  1. 

\htm    («pwuat,  Y)    cellula  331,  9, 
arowatica  (ipw^.*rwo«)  cella  33<> 
d  01,  8. 
V)  mortia  180,  5. 
14  H77,   1. 
it  angelis  351,  12. 
Oihanatos  (£SA>«ro«)  113,  10.   140,  L 
attitulat  htinc  angelil  7 18,  8. 

r  fcsti  212,  5.  houi  764,  2. 
upc  (Y)  christiauorum  552,  4, 
cntatur  mtmerus  558,  2,  augmm 
panes  615,  4, 
•colas  (Y)  aureas  habentes  47: >,   \. 

trw  563,  ia 
or«  eonsurgens  5=  Maria  318,  S. 
Itorto  credentibiu  ^76,  8. 
o«  (aCu^ot,  V)carues479,  l.  d 
nis  113,  4.  asymts  veritatis  epule- 
ur  154,  5. 

a  0***™^,  V)  26,  7.  117,  5. 
8.  185,18.  42l,:i.  546,7,  600,8. 
11,  702,  11.  87< 

W  (fimtifiif,  V)  25,  8.    26,   11. 
8,  3.  173,  5.  380,  3.  392,  5.4 

3.  504,  3.  506,  2.  511,4,  590,4. 
3,  8.  626,  8,  647,  2.  648,  6.  755,  4. 
(SxKTvrrinj  V)    26,  9.   861 
"360,  1.  12.  361,  1.  363,  1. 

IfUtmtlQm  V)     25,  4.    86, 
7.  116,  8.  344,  7.  356,  2.359, 10. 
>»,  Bo^ueiLian. 


360,  12.  13.  362,  9.  363,  4.  391,  8. 
627,  3,  663,  1.  720,  &  804,  8.807,5. 
haptisarc  431,  10.  560,  6.  7.  628,  4, 
673,  12. 

barathra  (£*£x3f  on,  V)  tremunt  cum  10, 5. 
bcatijicarc  (V)  768,  3. 

iritum  (V)  795,  4. 
bcniffnicula  aphesis  69,  11. 
bxcnnali  spatio  727,  2. 
biniutn:    suscitatur   defunctus  in  biuio 

673,  12. 
bissena  gaudia  276,  1, 
blasphemiay      blasphmtus      (^w^fc, 

£i**?^uo»,  Y)  787,  7. 
boancrget  boancrie  (V)  42,  14. 
batrus  (^dr^ui,  V)    59,  13.  70,  3.  73,  & 

88,  5.  91,  11.  230,  7,  231,  10.1 

r,  1. 

bovinam  formam  427,  2. 
bravium     (MeaM*,  Y)     176,  5.    191,  & 
237,    2.     416,    10.     457,   2.     62«,  12, 
540,    16.     554,   4.     562,   5.     567,  10, 
816,  2.  681,  4.  728,  13.  788, 1.  790,5. 
836,  9.  843,  6. 
bursae  uescia  577,  2. 
caeculwi  =  caecus  698,  16. 
cofaootfa  nndas  501,  11, 
caliditas  ignis  832,  11. 

«nas  882, 
candidare  de  nigra  875,  5. 
candidulac  virgincs  752,  9. 
canonicint  {,*vovt!;tt*)  677,  10. 
canopiea  poena  99,  6. 

'<is     congratulctur      (Sarigerchor) 
761,  1. 

cem  886,  1, 
carccrati  445,    i 

M  122,  4.  123,  3.  126,  3,  s.  cba- 
risma. 
carnaJem  (V)  parentem  402, 
carpinatur  acerbis  ungulis  8SI 
cassantur  errores  851,   i. 
catcchismi  (*?  590,  4 

catcchumim4S     64. 
,  4. 
nrizare  167,  9.  101 

>;eli)  7, 2 
cathoti  13.  fides  147, 1. 

395 

dovotio  504,  l.  plebfl  1*J2,  1.  c« 
cmw»  vulgus  534, 
cauma  [Mtipa,  \\   i 
cclJula  (V)  aromatum  331,  '♦ 
cclsitudo  maiestatis  42, 
rni^<iti<*  vir  028,  6. 
tplicato  (V)  jvr 
ccspitat  in  hac  fide  158,  4. 

CCtUS    [*.rJ0i\   91,     11. 

chamo  (x^««)  ora  constriugant  179,  5. 


—     610    — 

charisma    (**f  <*/**,  V)    132,  3.  211,  7. 

cofona  paradisi  70« 

429,  3,     562,  3.     568,  6.    581,   2.    6, 

coluber  iividus  (diabolus)  10, 6,  e.  ancm*. 

carisma. 

scrpens. 

chirographum    (yttptypaf^  V)    70,   4. 

commensaJi  praesentiae  74,  8. 

',   7. 

commercium  176,  5.  194, 6. 274, 1. 290. 3 

chriytnntis    {/pt^a)    spiritalis    unctione 

im  (Uts  614j 

refcctiis  391,  8. 

commixtio   (commistio  Y)   caraalis,  n- 

cJiristianismi  donum  819,  6.  820,  6. 

rilis  4K4.  247,  2.  361 

chr                    722,  6. 

commokstare  298,  8. 

christianus  216,   1     884,  7      chnstiana 

commori  (Y)   vis   431,  3.     romwwrtm 

militia  459,  2. 

113,  10. 

hristicola  694,  3.  604,  8.  657,  2.    682, 

compangat  nomma   141) 

19.    698,  17.    722,  4.   737,  3.   776,  4, 

compassivi  cordis  212,  3. 

839,  5, 

com/                 846,   10. 

rhnstffcra  virgo    178,   5,     chrisiiferac 

com;j?a«^ei  (V)  449,  6. 

sorores  800,  2. 

complue  (V)  n os  388,5.  corn/Wnfitf  mt 

christoanatus  496,  6, 

coeli  290,  7. 

circuit  osculis  846,  11. 

roviticiales  826,  5. 

circumctdamus  (7)  nos  31,  12.  circum- 

omine  219,  3. 

ciderc  crimitia  20,  6. 

co;i£>ear£  618,  22. 

circumft                oputo  638,  8. 

concanora  pttritas  laudt  16: 

circumgirans  dilatare  451,  3. 

concatumtur  pedum  plantn^ 

circ  u  m  l i  v  a  v  i  fi  tt  m  464,   1 

conchristiattos  38-J 

circumpltwat  hunc  213,  5. 

conciris  890,  4. 

citharista  (x&aptvxrx}  Dnvid  605,  2. 

concJavari  in  cruce  29~ 

citharwmus  (*&xpi>;uvf  Y)  458,  21. 

coiu                  manus  57,  10.    ctmeh 

tlarijlearc  (Y)  44,  21.  581,  8. 

vatus  5« 

claustra  coeJi  255,  12. 

Maria  268,  I. 

iusuJa  materna  16,  2. 

cJericaJis  vita  606,  5. 

coth                 voci  vitam  47,  1. 

cluit  dya  gratia  628,  4. 

\QT  tempnralium  41 

coadiutrix  324,  6. 

mus  168. 

coaequalis  (Y)  101,  2.  130,  11.    169,  9. 

con 

277,  2.  coacquale  verbum  250,  4. 

condesco                            t,  5. 

coactcmtUis  patri  identttAB  143,  2. 

rpianter    commenda    no*   Cl 

coaeternuB  21,12.  31,  3.  142,10.  145,3. 

717,  6.  743,  4.  770,   L 

cowdi                     V)  Limle  6*>4.  1. 

coaeva  (Y)  gloria  168,  18,—  coaevuhs 

conrfoka*  (V)  e 

tuis  342,  9. 

gine    298,    13.                         msanii* 

coaftetf  179,  4. 

711,  10. 

co/Jtca  plebs  (angeli)  8,  5.  caterva  7,  2. 

1.  469,  1.  471,  1. 

turba  813,  6.    agmina  2,  3.     141,  4. 

rdium  299,  4. 

284,  4.  gratia  255,  7.  lux  40,  2.  vita 

124,  13. 

387,  3.  837,  2.  gaudia  559,  5.  regna 

326,  2.  —  coeJicis  dogmatibuB  606,  4. 

carcerum  633,  & 

coclice  rex  166,  1.     cocltci  salvantur 

litcr  382,  3. 

206,  6.    cives  205,  4.     coelica  suspi- 

coWaaw/crc  (V)  351 

mndo  337,  9. 

1,  5.  668,  1.  631,  9.  634,  1.665,1- 

coelicola  502,  3.  503,  5.  679,  9.  604,8. 

687,  3.  T                            B6fr,  11. 

647,  1.  687,  3. 

!9,  5. 

coelioenae  799,  8. 

coeJibata  Christo  830,  3. 

coetitus  126,  1. 

conrr                                                    79,14. 

coenobiaJis  vita  686,  13. 

13.  600,18,  639.  '                   H>,4. 

coembita  622,  3.  747,  1. 

coenobium  197,  17. 

innia  resurgentl   ilomifto 

coessentiva  sapientia  143,  3. 

11 

colaphizat  (*oW£nv,  Y)  eum  389,  9. 
coJJaetari  207,  8.  527,  1. 

consecratio  pontiti                  1 

eontccrator  crucis  68,  4. 

coltoureari  728,  18. 

comtcquenter  (V)  200,  4. 

—     611     — 

conserva  Mariae  220,  8. 

rfcica  caro  agni  416,  6.    phalanx   347, 

consercatrix  pignoris  681.,  3. 

12.  plebs,  proles  255,  5.  deicum  liba* 

consignatto  crucis  793,   1. 

men  615,  :;. 

consimilem  (Y)  sibi  filium  61,  8. 

deicolis  signis  422,  1. 

consobrinae  (Y)  thorum  illjcitum  578,  3. 

deifica  mater  320,  4.  765,  1.     doctrina 

consolaiX' 

799,    5.     miracula    652,    12.     deifice 

nsolatrix  260,  5.  260.  &  281,  2.  297, 1* 

554,  1.  638,  5.  deifici  42,  6,  deificum 

nsone  87,  ■  >. 

numcn  181,  4. 

consul  (Y)  143,  11. 

deificat  407,  2. 
deifiuus  vultus  42,  2, 

cowsttttr*.*?  361,  8- 

C4>wfe*wj)Jtttria:  638,  3.  799,  2. 

deitas  17,  13.  141,  1.  143,  L  13,  149,2. 

contemptibiUs  (V)  375,  5, 

183,1.  186,7.  231,9.  246,  16.  274,1. 

ntorales  (parentes)  189,  2. 

280,  3,    337,  13.   18.    400,  6.    510,  5, 

contribulibus  (V)  764,  3,  765,  3. 

527,  2.  552,2.  603,11.  612,2.  628,3. 

coiire^rio  (im  Kloeter)  747,  10. 

719,  6.  790,  4. 

«so»ee#ccw«  (V)  110,  10. 

deividi  42,  6. 

convioli  lugeant  652,  7. 

deliciosus  est  Iesus  33,  12. 

conririficam  (Y)  113,  10. 

dehjra  (delira)  mens  857,  1. 

convoatatur  628,  4. 

demgrari  (Y)  genere  cnlpae  189,  5. 

cooperans  (Y)  224,  0. 

denum  (decimum)  276,  6. 

cGcrnafa  205,  1, 

depraedarunt  tempk  Christi  882,  3. 

cordatorum  (Y)  insontiuin  necem  499,  2. 

deprehemor  derogantium  366,  6. 

cordiale  33,  7. 

desiderantcr  favens  179,  16. 

corduia    (der    Franziskauer)    499,    3. 

despendia  noxia   destructurus  60,  3. 

4,  1.  801,  2. 

devestitum  Ioseph  fratres  vendunt  55,  2. 

coronator  regis  (Cbristus)  621,  12, 

dfafl  (oia)  maicstatem  852,  2.  b.  dua. 

coruscaiio  (V)  fulgurum  44,  6. 

diapason  (o\«  wHfti»)  458,  21. 

couwtrc  nos  coeli  civibua  320,    11.    co- 

diapcntica  (<?i«  nivrt)  458,  21. 

univit     220 ,    6.     counitum     verbum 

diatcssaron  (&&  Tiffjdtjow*)  458, 2 L  798,  2. 

carui  14,  2. 

diecula  (dies)  11,  6.  551,  1. 

cruciatur  iniperntor,  quia  cadit  crucia* 

diescat  vero  die  360,  1. 

tor  812,  9. 

diffamator  722,  3. 

crucidaris  (s.  trutidnris)  609,  5. 

dijferenter  prolata  7,  8. 

crucifere  812,  9.    crttci/erorum  807,  9. 

diffinitatc  mortis  616,  2. 

cruentator  812,  !' 

thiinanter  suscipe  prcces  11,  11.  301,3. 

/>fa  (V)  cordis  rimantem  103,  1. 

sedilia  diga.anier  constnieta  337,  19. 

cuditur  (Y)  orbis  165,  2. 

dihttatnr  legis  492,  2. 

mdarum  primordiis  544,  6. 

dimembrarunt  ossa  882,  20. 

curator  morborum  675,  8. 

dindima  palatia  coeli  193,  19. 

cyphi  («&**)  395,  2. 
curographum  70,  4,  s.  chirogr. 

dioecesin  («tolKqvtf)  629,  7 

dirriptor,  dirruptor,  disruptor   laquei 

cytharistac  838,  1.  «.  citbar. 

109,  4. 

dV  virgiue  nasri  voluisti  46,  1.  de  pec- 

discrepalis,    discretalis    lux   427,  7.   s. 

c&trice  tangi  non  dedignaris  846,  13. 

decretalis. 

dtalbanda  (Y)  supcr  nivem  293,  1.  2. 

discretio  (V)  personaruni  142,  6. 

dearaentata  (Y)  coiumna  nitesds  501,  8. 

disparitas  130,  11. 

d>                   daemonum  76,  4. 

dixpensatrix  809,  4. 

v  427,  9. 

divinisat  aquas  746,  6. 

t  416,  6.  debriatis  427,  9. 

doctilogos,  doctiloquos  394,  8. 

uhurdum  (Y)  psatterium  452,  6. 

doctorali  privilegio  789,  16. 

tlogi  (ofctdc)oyoc)  lex  452,  6, 

doctrinaUs  gratia  386,  5,  clavis  704,8. 

decanatus  750,  3. 

doctrinale  triticum  508,  17. 

aV                   490,  7, 

doctrix    (Y)     778,   2.     787,  5.     788,  1. 

dectmarum  (Y)  decima  590/5. 

790,  4.  820,  2. 

i  errorum  508,  4. 

doama  (o*oyj*«  Y)  492, 14.  603,  3.  509,3. 

decrctaUs  lux  427,  7.   s.  discrctaUs, 

526,  8.  535,  5.  545, 10.  574,  4.  606,  4. 

aV                D,  4.  324,  3.  dejlorarunt  vir- 

751,  6. 

domata  (T)  136,  2. 

«fefart*  (Y)  194,  4* 

donatrix  auxilii  331,  8. 

dcArmnaita  69,  3. 

ductrix  229,  38.  771,  1. 

w> 

dulaftuus  401,  8.  620,  6.  628,  It 
(lulcisounnti  praeconio  489,  7, 
duldsonUs  148,  9.  488,  3.  693,  9. 

r  (V)     21,  7.     33,  10.     22»»,  1.  2. 

273,  3,  321.  4.  381,  2.  430,  4.602,6. 

l.  708,  11.  728,7. 

8.  7*38,  4.  795,  4. 

rwwi  turbam  frairum  151,  1.  duo- 

damm  gaudiuin  276,  «>, 

dyu  (dia)  gratia  G28,  4.    dyo  rorc  763, 

13.  s.  dia. 

a>tici       (cxx/*j*iaaT<*4f)       germinis 

476,  21. 
effusor  aanguinis  392,  2, 
el,  eloy,  eloe,  ehon   (V.  Naiucn  Gottes) 

143,  10. 
clcemosyna,   elemosyna     (V)     136,  25. 

627,  8. 
eleymon  (ftttyMtv)  59,  11. 
eleyson  Mr^ov)  59,  11. 
elongans  (Y)  &tirp«  688 
elucescat  (V)  dies  360,  1, 
etudia  inagica  27,  16. 
titniitinitcK  emmattuhd  (V)  59,6.  140,2. 

143,  11.  214,  2.  278,  11.  320,  6. 
empyreo  astro  763,  11, 
enaffiipafto  147,  8. 
cncacnia  (V)  877,  1. 

rpminni  420,  9.  805,  9. 
enos  (i*o$)  141,  6. 
ews  143,  5.  858,  3. 
epidemia    (cTitoVl*)    703,    8.     cpidimia 

447,  14. 
episcopio  dignus  666,  9. 
eremita  (ip^ity^)    631,  6.    653,  3.     s. 

heremitu. 
mmm  Up#«>*>  Y)  99,  12.  700,  2.  3.  4. 

s.  heremus, 
essentia  142,  2.  147,  2.  3.  149,  I. 
essentiva  sanctitas  143,  4 
est  (Name  Gottes)  140,  8. 
ethcos  {&tos  ?)  omnes  reos  inundet  venia 

785,  6. 
eulogiam    (ttoeyfe)   tcrrae    563,   7.    eu- 

Jogium  179,  4. 
cidogumcuc  (cC^oyvi^vot)  59,  2. 

'ndrita  59,  4. 
etfji/Aonica  voce  604,  1. 
euphonimns  59,  1. 
ttiphonos  (iifvvoi)  528,  11. 
evawjre/tcus  (cvetyyciii^)   129,  2.    37<i,   I. 

492,  4.  566,  2.  615,  8. 

ctota  (c^yye/cjT^)  133,10.229,12. 

359,  6.  377,  1,  389,  4.  407,  1.  414,1. 

426,  6,  427,  3.  428,  3.  020,  9. 
evangelium  (cvzyyc^coy,  V)  876,  1. 
evangelisare  (tuxyyufgo/igi,  V)   368,   10. 

14,  380,  2.  428,  5. 
evictor  497,  1. 
excessivi  status  212,  3. 


10^ 


(peccatum)  19,  6, 
viae  salutis  839,  5. 
arunt  sanctos  882,  4. 
tftfftti  (V)  se  ipsum  81,  3. 
Ucum  privilegiura  17U,  I. 
expTGitifNk  forma  71,  8, 
cxpugnator   (V),    expurgator    sordii 

132,  5. 
cxspcctatrix,  inspectatnx  278,  13. 
exsplendet  veritas  143,  3, 
cxstantiva  sauctitas  143,  2. 
extasis  (ixvratvti)  799,  3. 
exterminatio  (V)  882,  15. 
exterminii  (Y)  iugum  613,  5. 
cxtinctor  poenarum  (Iesus)  689,  7. 
/adwa   (V.  Gescbopf)    61,  6.    70, 

145,  2.  167,  8, 
fahitas  gentilts  504,  2.  falsitatis  dog» 

mata  491,  14. 
famen  benignum  484,  3.    leve  864,  8, 

famina  inira  2  4U,    1. 
fantasma  179,17.  708,8.  5.  phantasma. 
farinula  (V)  00,  8, 
fdlitac  viae  58,  0. 
festalia  sacrata  336,  1. 
jictidum  210,  5. 
figurarc  fpraef.)  161,  3. 
Jixoria  clavorum  54,  4. 
Jhtgitcmttr  palroclnia  376,  10. 
Jhgramcnta  28,  10. 
Jtagrescit  255,  3.  f.  fragrescit. 
fiamcn  sauctuin,  sacrum,  spiritalo  142,  4. 

200,  2.  204,  10.  244,1.  266,2.  96 

437,  5,  703,  9.  725,  4,  831,  8.  841,6, 
jlammiromatu  sptritu  133,  2, 
Jfammivomum  incendium  688,  14. 
flattU  (V)  ttcer  309.  1. 
flonditutem     tuatn     deus    praeviderat 

265,  5. 
Jiorigcra  virgo  193,  6. 
fluciivagos  idolatras  39^ 
"foctantur  (V)  175,  4. 
fnighiscitffragrcscit  255, 3.  •■  flagrescit. 
fragrantia  (V)  rosae  183,  3. 
fnitrirtiUum   74  ' 
fraudavit  (V)  Iudas  lesum  46,  5 
frigiditas  832,   11. 
fructijicarc  (V)  250,  7.  279,  2. 
fructlfico  laboi' 
fugatrix  inimicoriim  280,  3. 
Julgcntiac  mirae  sol  280,  4. 
fultturosis  muuftril  87,  6. 
gaudimonium  (V)  59,   10. 
ijnudiosa  dius  310,  7.  677,  12.  melodia 

851,   l. 
gazQphylacinm  (y*^o&iy/d*ioy,  V)  855.   7 
V/W<rmm  (V)    151,  11,     152,  3.     316,  1. 

197,  11. 
tfthrunalis  iguis  496,  5.  gemitus 

vorago  382,  b\ 


—    613     — 


M 


rjemmulae  (V)  confesaorum  812,  11, 
'   neratrix  210,  12.  273,  4. 

imuiu    (V)    cius   multiplieavi   86,  6. 
viperae,  viperarum  354,  4.   604,  2. 
(V)  falsitas  504,  3. 
(V)  26,  4.  604,  3. 
t  243,  3. 
(V)  267,  5. 
irta?  doni  207,  9. 
rus  (yvpoi),  aedifica  noa  in  giro  293/4. 
s.  guru#,  gt/rator. 
tjtoriticare  (V)    45,  12.    84,  12.    109,  2, 
233,    8.     473,    20.     534,  10.     020,  2. 
741,  L  744,  3. 
ylorificatio  644,  5, 
gtosa  textus  577,  12. 
tfrandiosam  victoriam  537,  3. 

ifer  279,  9.  731,  3.  749,  16. 
tjratitudo  224,  2. 

HRtH  56,  4.  762,  5. 
gijrator  poli  (deus)  689,   l. 
tft/nim  (V)  660,  1.  9.  girus, 
hnbundatt  593,  3. 
haeresiarchin  cxstirpans  728,  11. 
Aaerests    (*i>i*c«,   Y)    282,    5.    409,  4. 

489,  2.  608,  13.  510,  4.  670,  9. 
Imercticus  (aiptr^  V)  377,  1.  459, 12. 
6j   4.  507,  2.  510,  3.  511,  9.534,3. 
574,  &  606,   7.  646,9,  750,6,846,19. 
882,  13. 

17»,  28,  597,  7.  603,6.600,2. 
746,  12.  s.  oreinita. 
heremitua  rjta  746,  7. 

«mi8  99,   12.  356,  3.  497,2.  511,  10. 
804,  l.  f.  eremus. 

/m  (itpi^,)  566,  6.  652,  1. 
erarchia  {Uptxp%lx)  59,  1.  210,  12. 
angelorum  171r  1.  856,  1.  860,  2. 
codi  65,  i.  207,  1.  coclica  638,  7. 
coelestis  2d4,  4.  606,  15.  superna 
162»  1.  454,  1.  tripiex  170,  L  275,2. 
789,  L  874,  13.  liierarchiae  tres 
160,  6.  ternae  272,  5.  329,  6.  trinae 
604,  8. 

i(  175,  7, 
<  tnm  (ivbxawo-Tev,  V)  590,  7. 
m  {^uooudtov)  140,  3. 
ulus  (homo)  519,  11. 
htmorifieentia  {Y\  580,   16. 
horama  (Apepft)  749,  4. 
homnna  (V)   148,  9. 
humanatur  Christus  292,  3.    humanata 
divinitafe  17,  17. 

it  virgam  Iesse  198,  1. 
(V)  746,  10. 
le  (u/ihN^)  92,  6.  s.  ymnum. 

(wM»«i»yf?itv)    493,  9.  628,  9. 
3,  9.   701»,  L  804,  6.   839,  8,    874, 
hirmnisare  58,  7, 
hymnotogia  (v^oXo/Ia)  59,  1. 


hyperbolicum  (wpaoUxt*)  59,  10. 

hyssopus  (vaa&mof,  V)  113,7.  s.  ysflopus. 

faritotf  {byacinthi,  c«*cv&q$)  736,  3. 

iatriel  143,  2. 

identitas  143,  2. 

idolatra  (idololatra)    124,   19.    209,  19. 

398,  4.  560,  9.  688,  1.  794,  18. 
idolatria  (ttiwXoXoirptlx,  V)  395,  7.420,4. 

431,  8.  546,  6.  735,  4.  754,  4.  idolo- 

hitria  (V)  817,3,  882,7.  s.ydotatria. 
tgnicoma  aeraphim  168,  11. 
iherosolymipeta  (das  uimmL  Jerusalem 

suchend)  538,  4, 
ittihata  mater  102, 
dtaminator  (V)  rordiura  123,13.132,5, 

137,  fc 
iUustrator   cordium    237,    3.     gentiutn 

367,  4. 
itttistratrix  prophctarum  210,  12. 
imher  doctrinarum  423,  3. 
imitatrix  Christi  816,   1. 
immarcessibilis    (immarccscib.    V)    flos 

321,  6.  327,  5. 
immensitatcs  terrarum  44,  13. 
immohititer  798,  6. 
imperatrix   raundi    93,   12.     reginarura 

880,  15. 
impetrator  gtoriae  650,  2. 
impetratrix    horum ,     quae     rogaraus 

880,  15. 
impinguatur  (V)  spiritus  830,  6. 
impraegnari  320,  8.  impraegnatur  209, 6. 

impraegnnta  278,  6. 
impropcrium  (V)  mortis 
in  Alexandria  371,  6. 
incatcata  via  318,  2. 
incarnari  voluit,    venit  365,  1.    446,  L 

incarnatus  320,  2.     tncamatum  ver- 

bum    22,  2.    162.  6,    201,  5.     214,  6. 

248,  11*359,  3.  368,  1.  373,2.  384,3. 

478,  9.  768,  8. 
incastus  presbytcr  179,  21. 
incessabtliter  87,  6. 
incessanter    293,    4.    468,   6.    814,   0, 

882,  38. 
incotatus  (V)  200,  6,  264,  10.  796,  7. 
inconsutitis  (V)   vestifl  Christi   882,  12. 
incorporata  sunt  mirn  324,  1. 
incorrupta  ronter  (Maria)  336,5.617,9. 
incorruptivam  fecisti  naturam   uoatram 

104,  II, 
increatus  149,  2. 
incupitam  necein  763,  2. 
incuriis,  cum  437,  3. 
incursatus  hostiles  109,  3. 
indmmM  et  tnti  70,  27. 
indiscretus   (saevus) ,    Mabometum    in- 

discretum  882,  15.  turba   freroit  in- 

<ii>erete  759,  7. 
tndultor  propitius  422,  2. 


—    614    — 

induperator  172,  13. 

Jaudamen  420,  14. 

induviarum  feritas  604,   i 

I mrca  aurea  473,  7, 

laurcari  448,  7.  489,  4.  491,  7 

ndulus  (V),  27,  16.  230,  9, 

5412,  4. 

;trio   171,  2. 

Javacrum  (V.  baptismus,   Taufe)    26,  9. 

284,  3. 

lecythus,  Icchitus  olei  (>ijxu&©«,  V)60. 

infuiatw  179,  15, 

Jegirupis  nobis  434,  6, 

i   147,  4.  197,  12. 

JegisJator  (V)  77, 6. 162,  3. 549, 4. 568,  2. 

imk&rtntiam  33,  10. 

leni                  K  6. 

ato  musto  26,  5. 

Wxa  IT)  646,  15. 

it>passibilc  corpus  112,  2. 

frcet  incarceratur  843,  5. 

r  62,  1. 

Jigatura  (V)  Christi  46,  6, 

nttahilis  (V)  875(  3.  569,   l. 

Jignum  (crux)  64,  3. 

larabilttrr  511»,   6. 

Zffia  f.  181,  5.  255,  4.  268,  1. 

intacta  mater,  virgo  13,  2.  20,  5,81,8. 

UJiosus  33.   12 

177,  2.  209,  6,  233,  7,  261,2.  308,  1. 

inot/is  eSnkunajMctio  142,  <• 

309,  2.  325,  7.  474,  13. 

Zotrfc  pedum  Christi  847,  3, 

minabititer  59,  1. 

to*u£  (baptizatus)  26«  12. 

totmminuB  dei  filhifi  11,  l. 

Jubricitas  carnis  220,  9. 

tnterventrix  889,  7. 

Jucidatus  493,  8. 

metis,  ne  lioc  int,  mundo  40. 

Juciftua  cleraentia  95,  24.  victoria  69,  4. 

labilis  132,  3. 

oma  nubes  42,  13. 

MtMHtfiflD  crucis  (Helena)  809,  2. 

Judicra  nati  580,  5. 

invincibilis  550,  19. 

Juminarc  iubar  mundi  771,  2. 

iuvisibiJi  (V)  structura  457,  3. 

htminarta  (V)  coeli  (Maria)  286,  L  coeli 

invts.futtft  r  457,  1. 

Iumtn>uutvi  (Maria)  289,  5.  lumhtarui 

ofafa  Maria  261,  2. 

astrorum  iubilant  44,  5. 

ntrotute  162,  7. 

Iuminosa  corda  219,  1. 

nrcpartita  vestis  Christi  882,  12. 

iunattca  (V)  aala  420,  10. 

imUttar  s  irritat  57,  6, 

machma  univerBalis  138,4.  triuamundi 

ischyros  [Um^  407,  13. 

366,  4.  triplex  101,  3,  muudaua 

locimcfaitu  59,  11. 

14.     coeli  11,  2.    124,  14.    coeloruni 

iotham  135,  6, 

337,  2,    mundi  20,  2,  167,  5.   terrae, 

»u6i7a  vox  40,  2. 

marium   124.  4. 

toijmiu  165,  5.  807,  5. 

machinamcnta  perMi  514,  16. 

iV)  famuliintur  chori  82,  6. 

memaUa  JJ)  4G,  19.    148,  7.    158,  6. 

■iuqis  (V)  harmonia  169,  6, 

309,    3.     458,    17.     540,    15.     577,  B. 

iugiter  (V)  44,   16.  48,  4.  62,   L    79,  8. 

644,  3.  723,  1.  805, 13.  835,  6.  836,  L 

98,  8.  108,  9.  148,  9.  279,  13.  307,5. 

malcpotens  imperiura  diaboli  82,  3, 

323,  4.  333,  3.  403,  6.  410,  3.  423, 1. 

malesani  609,  3. 

433,  10.     443,  14.     457,    I.     459,  15, 

matesua*or  102,  7. 

manna  (V)   160,  2.   101,  3.  254,  i). 

465,  5,  470,  3.  473,2.  534,13.582,3. 

684,  4,  710,  10.  745,   10.  797,8.  799, 

mansor  viscerum    tuorum   (fiiius  tuu»J 

12.  831,  6,  855,  4.  865,  7. 

20,  13. 

iustificarc  (V)  163,  8.  11. 

martelluw  46,  17. 

iuvamen  130,  9,  149,  3,  465,15.  614,3. 

fl  {jtafT^iA  plebs  347,  11. 

iuvencula  (V)  188,  4.  328,  3.  329,  2. 

martyrium  (papTupto*)  499,  2. 

karisma  123,  3.  s>  charisma. 

mar                )*xf>rvptxv)    693,  8.    862, 

kathedrato  (*z$itpa)  praesule  728,  6. 

mortyrisatot  713,  11. 

kijrios  [*Jft*t)  140,  1 1. 

watcrialis  irnpositio  427,  7, 

labilis  aqua    90,  2,    vir  178,  4.  ne  nos 

mediante  filio  23,  2. 

Jabilitas  mundana  EaditeflDGaApf&£» 

mediastinus  25.  3. 

cipitet  199,  11. 

mcdiator    (V)    119,   2.    140,   6.    194,  6. 

labioJa  teriuuis  in  laudibus  346,  15. 

235,  2. 

Janeeaiii  Hancro  46,  26. 

mediatrix  8,  10,  210,  7.  235,  2, 

laneeare  (Y)  58,  5.  462,  9.  565,  7. 

248,  4,  255,   18,  278,  7.280,3.287,2. 

largijtuum  680 

288,  8.  810,  7.  36b,  11. 

iarcaria  sedes  paradisi  69,  2. 

medicine  (medice?  franz,  mfcfocw)  162,  9. 

Jatria  (idololatria)    143,  2,  811,  4.     la* 

medutJata  (V)  hostia  736,  4,  mens  220. 

trium  412,  4. 

vota  85,  3. 

—    615    — 


meUifluas  guttas  799,  5.  mellifluo  mu- 
nere  134,  6.  mellifluum  528,  11. 

melodum  cantemus  44,  1.  melodo  cantu 
247,  1. 

merissimo  dulcore  728,  7. 

meritaria  (?)  sorte  559,  5. 

ne88ia8  (V)  140,  2.  360,  6. 

metamorphosis  (/uTafi6p?6>mc)  622,  3. 

microcosmi  (fitxp6xo<jfiot)  113,  9. 

mUitonibus  611,  12. 

mina   nos   ad   agni    nuptias    746,    12. 
(franz.  mencr). 

minorari  354,  8. 

mirificavit  (V)  890,  12. 

niserator  (V)  689,  11. 

miseratrix  297,  1. 

misericorditer  753,  4. 

mna  (V.  mina)  118,  4.  510,  9.  620,  11. 

modulamina  clara  424,  1. 

monachatu8  (jxova/oi)  750,  3. 

monarcha   (jAov&pxnt)   rex  566,  6.    mo- 
narcha  virtutum  577,  10. 

monarchia  (fiovapxi*)  trina  338, 8.  mundi 
789,  10. 

monarchos  (jx6vapx0s)  69,  2. 

motKwetca  (fiovoLTrtx6s)  regula  728,  7. 

motfta/tttm  cohors  747,  8. 

monstrativa  179,  5. 

morbidxdus  59,  8. 

morigerum  520,  6. 

mortificare  (V)   28,  8.    92,  14.   98,  26. 

352,  6.  372,  8.  497,  11.  604,  6. 
multipharia  gemma  520,  4. 
multipliciter  147,  5. 
mundicordes  284,  6. 
mundicorditer  59,  14. 
mysteriakter  254,  8.  497,  8. 
mysteriarches  426,  4. 
mystica  (^u<mx<i«)  dona  134,  3.    161,  8. 
nativitas  (V)  Mariae  194,  1.    nativita- 

tem  tnam  351,  5. 
fiavicuZa  282,  3. 
fKpfcawaa  (V)  604,  2. 
nephas  (nef.)  893,  15. 
nepotulum  767,  2. 

niwma  sanctum   255,  10.    tttfttmaia  or- 
ganica    9,    2.    neumatum    praeludio 
796,  1.  s.  pneuma. 
nocumentum  449,  8. 
normula  Tivendi  630,  8. 
notificare  117.  4. 

noto  (nodo?)  fidelisestrinxerunt201, 2. 
noviter  176.  2.  194,  2. 
fcoy  (*<&)  59,  14. 
nubQat  258.  2. 
nubUet  ne  nos  daemon  604.  9. 
nudula  carne  59,  14.  nudutum  paradisi 

81,  5. 
nutritura  l  305.  6. 


ooatfciire  (V)  42,  9. 

obfuscata  96,  4. 

obrysum  (%<ov,  V)  220,  7. 

observantias  oultus  888,  2. 

obsignaculum  crucie  559,  4. 

obtenta  gratiae  51,  1. 

oot<moram<?>i  200,  2. 

oot«moran?  (V)    22,  9.    41,  7.    263,  8. 

274,  4.  320,  1.  3. 
odon  (636v)  350,  11. 
omnifaria  benedictio  143,  1. 
omnimode  344,  4. 
omnipa88a  225,  1. 
omnipotentia  341,  1. 
omnitenens  24,  3.  187,  5. 
operatrix  278,  18. 
opobalsamum  (6izop*li*fM)  288,  4. 
optatrix  846,  20. 
optimas  (V)  m.  59,  11. 
oramm  538,  6.  614,  8. 
oratrix  261,  3. 
organista  81,  14. 
originale  crimon  11,  5.    180,  8.     ortft- 

ttafoi  macula  80,  6. 
ornarier  (ornari)  191,  19. 
orphanorum  (6/>p«v4f,  V)  601,  8.  629,8. 
orrendum  (horrendum)  444,  2. 
orthodoxa  (6p*63oto<)  fldes  722,  8.  laus 

67,  5. 
ortus  (hortus)  111,  10. 
ovanter  95,  4. 
ovicula  465,  8. 
paciferae  Ierosol.  522,  6. 
pacifica   (V)   mens    502,    1.    j>act/Iein 

Iesus  845,  3. 
paganismi  copula  456,  8. 
palinodias  (ir«;<v4>*(«)  198,  1. 
palliata  dolis  731,  4. 
paUidulwt  110,  3. 
panla  (ir«vr«)  59,  11. 
pantocrator  (navroxparup)  140,  II. 
paracletun    (n*p*xin**t,    V)     185,     11. 
144,    1.    paraclitu*    59,   7.     115,    6. 
122,  3.  127,  1.  180,  1.  135,2.  137,  15. 
140,  6.    146,  1.    196,    4.  12.    240,   4. 
263,  3.   289,  6.   416,  6.  755,  1.    882, 
19.  paraclytuM  116,  12.  126,2.  166,6, 
243,  6.  470,  1. 
paraclivi*  (n*p4t*'/r*i<)  128,  7. 
paradigma  (*«f &£«<•//*«)   12(6,  3. 
paradinun  (ir«f  «&<««*,  V)  145,  4.172,6. 
273,  5.  6.  325.  10.  357,  18.  868,  2.  8. 
390,  6.  40:5,  4.  667,  4.  678,  6.  612,2. 
772,  I.  783,  6.  786,  2.  787,  1.848,1. 
868,  11.  paradyhu*  464,  4. 
paradihiaca   pob»estio    138,   17.    tellus 

337,  6.  praU  44,  4. 
paradivicola*  168,  13. 
ptraiyticati*  (<ir«f«;vr<x4f)  690,  14* 


—    616    — 

paranymphus  (Ttat/saw/ipo^  Gabriel,  Ioh.) 

pertinenter  700.  5 

171,  4.  177,  3.  213,  2.  214,  2,2- 

prrrcrsores  legiB  50(»,  3. 

270,  2,  353,  4.  409,  2. 

phantasmata    (^vravyx,    V)     338,  3.    ft. 

paraphonista  193,  L 
pariformac  legis  566,  2. 

fantasma. 

philomena  807,  8. 

pariles  Iacobi  369,  8. 

1  physis  [ffafl  H 

parthenu  (iraf»<vuj  350,  3. 

picturat  447,  4. 

partialc  hnlocaustum  590,  7. 

i  (V)  raala  796,  2, 

rticipatum  tenere  459,  13. 

pius  (Y)  lesu                  s82,  19, 

parvulus  (Jcsukmd)  18,  1.  24,  6. 

plagatur  (V)  pro  nobtfl 

pcuehu  (V)  ffi.  9.    68,  2.    103,  13.    113, 

plasma   (*)«*,**)    3,  11,    69,  3,    98,  12. 

4,  5,  10. 

148,    10.     145,    12.     164,   2.     184,  2. 

paachalis,  pascatis  79,  1.  80,  2.  83,  1, 

193,  4.  234,  4.  436,  5.  493,  5. 

89,  5.    98,  18.    100,  14,    154,  1.  401, 

plasn%are  (V)  423f  4, 

11,  525,  2.  877,  0. 

ptasmator  26,  1.  184,  2.  310,  4.  549,7. 

passibitis  (V)  41,  3.  62,  3, 

628,  5.  10. 

paternaUter  497,  8. 

ptastes  (*Ji*<rtti  V)  26,  15.  59,  5. 

patriarcha    (V.     nxrptzpxw)     179»     18. 

plebccida  247,  10. 

185,  2.  186,  2.  192,  5.  458,  7,516,2. 

plehcs  247,  23, 

patriarchos  357,  16. 

plccti  =  plectere  108,  4. 

peccamen  186,  11.  295,  2,  332,  5. 348,  8. 

plauirie  137,  20. 

579,  7.  633,  6.    040,  3.    665,  9.    748, 

ptenariter  320,  9. 

18,  756,  4.  854,  8. 

pleniter  341,  10. 

peccare  dctrimenta  3,  11. 

phades   (Y.  pleiades)   micantes  520,  l 

peccatrix  (V)    93,   12.   313,  1.   845,  2. 

ptorationis  convallis  411,  4. 

846,  13.  20.  866,  11. 

pneuma   (nnuux)   sacrum,   sanctum  27, 

pecia  carnis  791,  1. 

17.    87,  10.    101,  15,    134,  5.  143,  4. 

pcrualis  pellis  254,  11- 

149,  1,  168,  14.  211,4.  242,4.254,5. 

pelagus    {ni)%/o^    V)     saeculi     114,  6. 

255,  10.  280,  2.  418,  6.                  613, 

umoris. 

11.  712,  10.  pneumata  organica  9,2. 

penetrat  (V)  ecclesiae  88,  5. 

pneumatico  (itvt»u%Ttx6s)  agio  391,  G. 

perarmati  692,  13. 

poena  (dolor)  266,  9. 

rnthiioms  (V)  filtus  352,  13, 

pocnosus  dies  310.  7. 

perdutcis  dux  894,  13. 

poltescere  signis  712,  9, 

perelectus  409,  1, 

pontifex  (V)  53,  3.  79,  3.  466,  1. 

peregregius  499,  3. 

pontificatus  635,  5.  727,  8. 

perenniter   48,  4.    204,  2.   207,  9,   279, 

ponttficium  550,  9,  638,  5.  667,  10, 

13.  322,  3.  335,  14.  561,  9.    682,  20. 

popeitus  (Chorknaben)  093,  14. 

797,  8.  830,  15. 

porphyro  (nupfjptoi)  lapide  293,  4. 

perftagramt   Ernsmum    ignis    sacri  nu- 

postergat  (?)  propmqUDI  70&  2. 

minis  554,  2. 

(V)  frons  tn  p,  est  illita  75 

perfutgida  stella  282,  8. 

potirio  passionis  723,  3. 

perhennis  390,  7.  410,10.445,8.454,4. 

potissimis  fruitur  118,  7. 

540,    18.    582,    10.    688,    12.    704,   1. 

praeamantissimns  :> 

741,  25,  751.  3.  785T2.  809,5.  842,  1. 

praeambahire  891,  2. 

879,  14.  perhcnnitcr  152,  15.  865.  4. 

pracaptavit  308,  4. 

s<  perenn 

Ijraecanerc  (weissagen)  27,  4. 

periucundam  viam   622,  6. 

praecetsa  pietas  99,  17. 

perlinxit  more  canis  384,  12. 

praecenirix  860,  3. 

pennagnifice  (V)  215,  8.  permagnijicus 

j>ra<rci>7n<>»  (V)  106,  £  395,  12. 

604,  8, 

praecluem  signis  664,  & 

permanentiac  frtictus  372,  12. 

praeco  (V)  loharines  351,  1. 

pcrmarima  regina  336,  5. 

praecouati  sunt  prophetae  101,  8. 

I><  rpes  laus  87,  19.    cum   sua  pcrpe&se 

praeconsors  25,  7, 

gente  722,  4, 

praifCMmr  (V)  174,  2.    211,  4.   853,  I. 

perpetim  705,  6. 

354,  1.  357,  25.  359,  10.  360,  1.4-8. 

pcrrorat  eum  cruoribus  martyrum  453, 4. 

362,  1.  3.  11.  363,  5. 

perscrutator  dei  (Thomas)  430,  2. 

praedikctm  404,  2.  517 

^ersonahs  difereutia,  distinctio  142, 1,  5, 

prardulcitcr  532,   1, 

personaliter  497,  9* 

pracdtix  stclla  262,  3. 

-    617    - 


praeclectus.   praeelecta    73,   3,    388.    1. 
395,  12*  397,  2.  540,  5.  694,  2,    814, 
10. 
praeerectus  73,  B. 
praefigurare  ]01T  7.  218,  6.  426,  S. 
praefulgidam  aureolam  694,  4. 
praelatura  890,  6. 
pratHatrtx  816,  2. 
praemiatur  digne  526,  7. 
praemundavit  308,  4. 
praenobilis  civitas  450,  2, 
praeodoran*  416,  3. 
praeostendit  propheta  14,  4. 
praeostcnsa  nebula  697,  7. 
praepotcnter  882,  37, 
praesentialiter  561,  13. 
praesepium  332,  5.  praesej>e  ablat.  7, 16. 
praestd  466,  5.  480,3.  491,8.  503.6.7. 
508,    22.     509,    4.     511,    14.     51 4T  2. 
544,  7.  545,  2.  546,  8.  548,  1.  555,  4, 
590,  3.  598,  1.619,1. 
626,  3.  629,  7.  639,  3. 
645,  4.  646,  5.650,  L 
671,   1.  672,  1,673,3. 
705,  2.  708,  6.709,1. 
749,  10.    750,  1.  4.    754,  10. 
756.  3.  757,  6.  789,  15. 


558, 
620, 
C43, 
663, 
674. 
734, 
765, 


3.  560,  8. 

1.  622,  2. 

2.  644,  1. 

3.  667,  2. 
1.  691,  6. 
7. 
12. 


praesulatur  653,  7.  704t  5. 
praesulatus    517,    8.     528,    3.     560,    7. 
638,  6.  644,  2.    €73,  5.    674,  4.    704, 

12.  724,  3. 
praetaxat  452,  5. 
praetitulatus  723,  3. 

prccatncn  233,  2.  346,   7.  431,  19.  448, 

10,  458,  23.  831,  7. 
precatum  283,  3.  336,  5.  6. 
prccatus  345,  8. 

presbyter  [*»tf/tf<r«>f,  V)  179,  21.  722,  2. 
pressura  (Yj  62,  3. 
primas  (V)  415,  2.  554,  1.  611,  b. 
primatus    (Y)    ecclesiae    489,  8.     coeli 

curiae  279,  7, 
prtmipotens  378,  5. 
primogenitus  (Y)  140,  4.  263,  4. 
principans  (Y)  turma    168,   10.  princi- 

paris  272,  4.  329,  5.  379,  4. 
probatica  (Y)  piecina  197,  8. 
proclivua  427,  8. 
proficue  es  exaudituu  711,  5. 
profundit  thoriiB  regem  regum  intactae 

13,  2. 

profunditates  (Y)  vallium  44,  11. 
proimpexerat  426,  3. 
prolangaHti  (V)  746,  10. 
promotor  viventium  430,  4. 
promptulis  meotibus  104,  4. 
promulgator  fidei  468,  8. 
prophanos  (prof  V)  609,  3. 
propheta   {■npo^rr^  V)    184,  1.    I 
186,  2.  188,  1,  209, 12.  210, 8.  336,  3. 


356,    2.     357,    17.     359,  9.     960,  11. 

362,  3.  377,  2.  388,  6.  386,  5.  4> 

426,  3.  458 
prophetoUx  scriptura  427,  7. 
prophetare  {rep^rrki^  V)'  133,  8.  181, 1*. 

229,  12.  267,  2.  363,  4. 
prophetia  {«pofnttl**  V)    23,  4.    188,  3. 

191  360,11.409,2. 

propheticus  (t^ e?4Ttxtf{,  V)  194, 6.  826,  2. 

prophetice  863,  2. 
propiciator  69,  3, 
propleuma  {npipltip*,  V)  772,  8. 
proportionati  458,  21. 
propulsata  (interpellata)  271,  2. 
prosagus  30,  2. 

proselyta  (irpofijlviro*,  V)  846,  18. 
prosonare  560,  11. 
protervit  et  saevit  731,  4. 
prot(h)omartyr   {np*rip*pT»i)    710*    13. 

712,  L  713,  1.  716,  3.  718,  1.719,8. 
protoplastes  {Ttptor6itX**Tot)  35,3.  proto* 

plasti  69,  2. 
prothopfaustus  165,  2. 
j)5atfe?re  (fi))«iv,  V)  44,  4.  49,  I.  86,  5. 

87,  16.  145,  1.  169,  L    188,  10,  209, 

21.    214,  8.    218,  1.    221,  3.    261.    1 

277,  1.    292,  4,    810,  2,    326,  I.  848, 

11.  352,  1.  3.  20.  22.  367,  24.373,1. 
376,  L  408,  4.  436,  |.  2.  454,  L 
494,  1.  10.  496,  |.  498,  2.  499,  L 
506,  L  623,  8.  528,  1.  560,  1.596,1. 
597,  2.  605,  2.  615,  l.  640,  1.644,3. 
653,  4.  725,  L  732,  4.  746,  2.  749, 
17.  762,  1,  796,  1.  822,  1.  888,  1. 
856,  4.  866,  1.  867,  1.868,8.871,11. 

psalmista  31,  14.  138,  8.  452,8,838,1. 
psalmodias  (^«J^ufa)  776,  5, 
ptahmis  (frUju^,  Y)  475,  8.  558,  4. 
psalterium  (^eJLtVi»,  V)   169,  6.  362,  2. 

452,  6, 
pudoris  signaculum  21,  4. 
pucllula  763,  4. 

*cra  \V)  8,  11.  13,12.19,1.198,6. 

196,  3.  196,  3.  229,  8.  248,  4.250,6. 

282,  5.  312,  5.  815,  4.  825,  6.864,6. 

406,    6,    570,    12.    718,    6.     726,    12. 
,  6.   779,  6.    780,  6.    781,  6.  804, 

12,  824,  6.  825,  12. 
pucrperium  2Gir,   \.  299,  2.  304,   L 
pmndi  (V.  Cborknubeti)  44,  19. 
puynatrix  318,  5. 

punctura  50,  3, 
purgatrix  sordium  299,  4. 
purificator  ftugittorum   124,  8. 
purttas  (V)  cordium  169,  L 
pusiUammes  (Y)  282,  4. 
pusiUulus  108,  8. 
pmUM  342,  18. 
tptadratario  oiore  293,  8. 
auadratura  cmcia  883,  2. 


—    618    — 

quadrifica  crux  425,  13. 

salvatio  (Y)  267,  1.  425,  12. 

quadrifidwn  mundura  70,  21. 

salvatrix  206,2.  265.  11.  378,  18,768,7. 

quadriforme    signum     crucis     71 ,     1. 

are  (Y)  172,  5.  699,  24.  755,10. 

quadriformes  acfcus  Christi  423»  6, 

salvificu*  162,  9.  495,  2. 

quatriduanus  -854,  8, 

«tlutarc  (V.  salus)  66,  I. 

qucrulostts  (V)  365,  6. 

«amaiw,  samavn  lux  143,  10. 

MMrft  Christi  et  pugil  497,  6, 

892,  12, 

raatcatri*  (Y)  620,  4.     raa*ica<i  620,  7. 

MNietgtaw  (Y)  188,  6.  201,  4.  210,11. 

ramusctdis  (V)  eircumdata  799,  6. 

80H 

reaccenduntur  cerei  805,  10. 

sanctiticator  (Y)  123,  12.  867?  2. 

reaedificare  (V)  70,  91. 

sanctimonium  (V)  59,  11. 

MftOn  33,  7. 

sanctitudo  (Y)  11,  3. 

rcatas  (V)  204,  4. 

sapida  doctrina  726,  4. 

reciprocant  se  horae  et  dies  11,  3, 

satrapa  (a*rp<inw%  V)  coeli  168,  12. 

rccJinatorivm  (V)  543,  1. 

scandalizant  (uxstv^ai^tiv,  Y)  135,  15. 

recommendare  38,  5. 

ac/jcma  (rtff**)  muudi  (eol)  5,  5.  schema 

reconsignare  64,  7. 

virginale  (KeuechheH)  795,  4. 

rccreamen  831,  8. 

scematisans  772,  1. 

rcvreasti  peniitos  terrigenas  123,  4. 

trigerum  regera  (lesum)  693.  9. 

rectttuilo  137,  4. 

schismata,  scismala  (axU^  Y)  282,  5. 

puellarum  776,  ♦'. 

«cismrittcws   (ff^t^KTixbf)    510,  3.   schis- 

rcdemptor  (Y)  165,  3.  179,  13. 

maticos  882,  14. 

tnirc  fidem  operibus  254,  16. 

scios  (Y)  oculos  magorum  11,  7. 

fittvus  fructas  290,  7. 

>ia  (*xtopl*<  V)  199,  3. 

rrjtorens  (V.  resurgeua)  89,  9. 

nmun  (V)   169, 

refragari  814,  5. 

scctas  (V)  gentilium  409,  4. 

refrigerium  (V)  56,  4. 

seductibilts  220,  6. 

HJMfTlll  379,  5.  452,  5. 

seduclor  (Y)  716,  5. 

reiungi  145,  12. 

semimortua  229,  17. 

rcfioio  (Orden)  640,  4, 

seminatrix  889,  4. 

retigiositas  192,  6. 

sempitcrnalis  143,  2. 

mia  diecula  11,  6. 

sempitcrnitas  143,  2. 

rclmiasti  762,  4. 

MfUOJUfl  (V)   124,  6,  810,  5. 

rcjmrator  vitae  162,  4. 

septena  (septima)  dies  165,  6. 

repatrians  278»  11. 

septenttales  culpas  165,  7. 

reprohus  (Y)  reprobetur  414,  2. 

num  t€5,  7.  8. 

resinat  805,  8. 

septiclavatus  tiber  772,  7. 

rrstaurator  virtutum  162,  4. 

septiformis  gratia  129,  I,   409,  3.  spi- 

restauratrix  angelorum  269,  2. 

ritus    135,    L    30.     154,  2.    600,  10. 

resteo  laqueo  suftocatus  537,  7, 

16. 

rcsuscitare  (V)  287,  4.  304,  2. 

vplum  (Y)  spiritam  135,  30. 

retrude  (V)  hostes  882,  19. 

sequipeda  538,  4. 

hitrtx  787,  4. 

tpkieiti  528,  11.  565,  5. 

rtPWfa  (?)  554,  4. 

serata  porta  218,  7. 

rn  tifat  fontem  514,  10- 

serpetts    (Y.    diabolus)    antiquus    78,  1. 

romphaca,    rhonijthaea%    rumpJnica    (V. 

callidus  84,  3.  s.  anguis,  coluber. 

popj*tx)  91,  4.   113,  2. 
tomulisanti  regi  693,  7. 

serpenHnus  morsus  80,  7.  serpcrttitni» 

vulnus  70,  7. 

rubricata  pellis  (V)   886,  5. 

sermmine  liber  690,  9, 

rugiunt  (V)  hostes  victi  33,  3. 

sicca  (V)  produxerit  amygdalum   21,  8. 

sabaoth  (Y)  140,  2.  143,  10.  249,  9, 

sigiitatim  (V)  689,  1. 

sabana  (ua/Sxvov)  743,  12. 

signaculum   (Y)    uobiJe   35,  9.    pudoria 

^&a*«ro  (V)    165,  5.    338,  3.     502,  1. 

21,  4. 

537,  14. 

signanter  608,  7. 

sabbatuas  (Y)  522,  4. 

signativum  veri  Ionae  91,  11. 

sacerdotium  (Y)  extinxertiBt  882,  16. 

similatur  (V)  Annae  787,  4, 

saddai  143,  10. 

simonisat  746,  5. 

saevitor  737,  4. 

stmpftojiia  179,  1.  s.  symphouia. 

saliunnda   181,  3. 

simphQni£ai  528,  9.  ».*  sympbonizare. 

salUtirix  (Y)  354,  7.  361 ,  10, 

«incertfer  (Y)  vivere  99,  11, 

sindon.   syndon    (sudarium,    aivtav,    Y) 

st/ndon  5"                     don. 

55,  3. 

tcdentum    (Losegeld   fiir   die  ErbsutuM 

*i»gularis  (V)  facta  272,    1 

64,  2. 

uSone  892,  12. 

tenehrati  sol  et  luna  449,  6. 

sotemnisare  709,  L   874,   11.    sokmui- 

tenebrcsctt  (V)  boI  46,  18. 

r  179,  18.  452,  1. 

tendhtm  (V)  eorpus  46,  12. 

solidator  operum  865»  13. 

tentio  (martyris)  624,  3. 

m  (Festland) 

tetragramaton  (Tnptjcxjj.p.aTo*)  70,  20. 
thatamus  (Sattajtos,  V)  dei  =Maria  8,  7 

ttophta    (*ov(«)     8,  8.     101,  3.     131,  8. 

143,  5.  162,  1.  188,  3.  210,  12. 

thtmaton  (JMbfttw)  prettoeam  419,  3. 

;o?6<)  172,  13. 

thaurea  haereticorum  616,  6. 

sordidatum  crimiue  delicti  474,  2, 

theatistM •/  hplendoris  319,  3, 

tOUf  (evrric)     140,    1. 

theologi  (S«o>oyos)  507,  2. 

soieria  (^r^plx)  59,  10.  143,  8.  324,  6. 

theologia  890,  7. 

spectare  (exsp.f  104,  3. 

theotogica  {3tei©yweJ«)  symbola  167.  9. 

tpcculatieae  vitae  751,  7. 

theoria  (Stupla)  59,  10.  169,6.  theoriae 

spermologos  (*nif  ,«10)070«)  394,  8. 

die  (Todestag)  810,  L 

spiramen  (spiritus  sauctus)   149,  3. 

ffao*    (&eo*)    140,    11.    141,  5.    497,  13. 

rituatiter  (Y)  676,   1. 

'►.  11. 

rum    ungeloruni     prindpatum 

thcoschia  (Siavipttx)  754,    L 

257,  1. 

theotoco<,  tfaotodtaf    (*ioTd*o«)   191,  3. 

sponsavcras  (V)  tibi  eeclesiam  97,  2. 

jh;    L5.  361,  L  278,  0. 

t  terris  elevata  856,  22. 

Ifteil  s.  theos. 

stayros  (oravf  ov)  59,  3.  70,  23. 

ftyftMI  (:,«  balanLum)  635,  7. 

aris  radius  554,   L 

thymiama  {Suufcjuot,  V)  255,  3. 

,fera  astra  775,  2. 

«  (t<*>*,  V)  53,  3. 

•i  211,  0. 

titione  ignis  727,  3. 

Hiqma  («rfp*,  V)  126,3.  568,6.571,1. 

tottantis  gratia  plena  3~ 

573»  5.  574,  4,  708,  6.  856,  2L 

tormentaJes  poenas  attget  796,  5, 

stiHaminc  olei  827,  3. 

tormentatnr  888,  5. 

Uicitlia  (V)  Mariac  262,  5. 

torriduins  spirat  odorem  59,  4. 

stuperc  super  i,V)  tali  genitura  21,  5. 

toxicattts  739,  3. 

suhanhatti  rcgi  stimmo  815,  1. 

transjujurare  (V)  42,  5.  653,  7, 

tfl  foma  pictus  376»  3. 

trattttuturatio  »7,  12.  39,  1.  41,  5. 

subiugatur  (V)  vis  naturae  833,  2. 

tramgrcssor    (V)    legis    81,  5.    250,  8. 

xuhtaqueatn*  nodis  592,  5. 

354,  4.  428,  5. 

tublevamtn  lapeorum  156,  8. 

Itanxphmtatur  (V)  rosa  557.  1. 

siiblciator   132,   L    137,   1.  466,  %t 

tnbuhire  (V)  898,  7.  404,  4. 

wbl                            38,  8. 

tribuhittoins  (V)  corona  47,  3. 

sublimatto  Anmu*  768,   L. 

tritluatnts  infans  591,  8. 

xubsccravit  illum  749,  10. 

trigora  spinis  sulcala  604,  3. 

suffragaminc  tuo  186,  11. 

itas  139,  1.  14.  141,  L    142,  1.   1". 

"ffjcator  sceleris  169,  5, 

143,  16.    147,   2.   5.    149,   2.    170.  9. 

rairix  220,  9. 

197,  4.  235,  3.  257,  6.  260,8.  281,2. 

SUpcrlimtnaria  (V)  60,  7. 

290,  3.  337,  18.  356,  3.404,9.407,  l. 

12. 

448,  8.  484,  4,  487,  7.  618,  1.  622.1. 

buppedaneoH    118,  7. 

trtitus    in    nnitate    147,    2       trtno    deo 

supphcatibus    piis^  684T  3. )  suppiicatu 

016,  &  trina  deitas  143,  13. 

tuo  646,  18. 

triptieiter  (V)  577,  4. 

surdastrum  312,  2. 

triumphat  (V)  mortem  15,  8. 

rptor  (Vj  meus  86,  8. 

triitmphati rim  273,  4. 

swtcitatrix  mortuorum  260,  5. 

tuuirula  282,  8.  499,  3. 

^olica  (wfifi9>ar.6<)  lux  42,   1. 

turmuia  (eoucio)  305,  8. 

symphonia  (wpfuvut,  V)  172,13. 193,  L 
318,  2.  325,  I 

futon  (toutwv)  59,  1L 

tgpica  (mutic)  lux  360,  4.  victima  99,  7. 

9%MspkoniacQs  voces  578,  2. 

maiestatis  101, 1.  typici  victu^.  H»1.6. 

st/mphommre  458,  16.  874,  lt. 

typieis  contifiii  ^16,  8. 

nagoga    («w^,  V)    48,    1.    91,  11. 

tgpus  (r^c^  Y)  101,  5.  129,  8. 

96,  4.  111,  2.  309,  3.  318,  6.  386,  5.  , 

umhrans  ipiritBI  324,  4. 

389,  19.  416,  3,  satanae  714,  4. 

unanimiter  (V)  557,  4. 

—    620     - 


undenum  gaudium  276,  6. 

unigenitus  filius  (V)  19, 2.  36, 2.  62, 14. 

140,    3.    147,    4.     197,    12.     229,  13. 

244,  2.  268,  4.  298,  5.  808,  3.  886, 9. 
unio  (V)  personalis  832,  1. 
unitas  (V)    189,  15.  141,  1.  142,  1.  10. 

143,  1.  13.  147,  2.  5.  448,  8.  622,  1. 
universaliter  497,  9. 
univit  in  se  duo  41,  3. 
uranica  virtus  168,  10.  plebs  347,  11. 
mia  (obvlx)  17,  14.  142,  2.  143,  7.  168, 

14.  193,  2.  284,  4.  618,  1. 
usitiva  vis  250,  7. 
ustura  carbonum  758,  3. 
vane  (V)  consumunt  ungulas  623,  9. 
vastarunt  virgines  882,  5. 
vena  veniae  =  Maria  302,  4. 
venenea  vis  620,  10. 
veneremus  164,  1.  5.  dies  venerari  debet 

164,  5.  ut  mater  veneraris  271,  3. 
veraciter  831,  6. 
verbigena  168,  15. 
verbum    (incarnatum,    summum)    i.  e. 

Iesus  dei  filius  (V)  7,12.41,1.  58,3. 

175,  2.  176,  4.  182,  3.  194,  4.  196, 1. 

210,  2.    280,  3.    233,    7.    248,   2.  11. 

261,  2.  264,  8.  267,  3.  268,  3.269,3. 
,      291,  1.  313,  4.  318,  1.  324,  4.359,3. 

368,  1.  373,  3. 
versio  (conversio)  332,  1. 
versutias  (V)  540,  16. 
viaticum  (V)  160,  2. 
victimantur  (V)  oves  452,  9. 
victorialiter  821,  8. 
victorizat  693,  7. 
videri,   ut  v.   possit    genitor    a   nobis 

124,  10. 


vigilatrix  889,  4. 

vigorosus  pugil  33,  11. 

vUuerit  259,  3. 

vinatura  653,  8. 

wttu&rtur  Christus   298,   2.    tnncutofr 

principe  92,  15. 
virago  (V)  prima  (Eva)  3,  12. 
t?»r£tt*citfa  98,  2.  181,  3.  807,  2. 
mfror  (Y)  foeni  155,  4. 
tnWnaft*  victor  565,  1. 
virtuosus  IeBa8  33,  12. 
viscerosa  pietate    219,  3.     viscerom 

Iesus  33,  12. 
visibUiter  457,  1. 
t*«»*atria?  210,  12.  212,  6. 
vitalia  (vitam)  tradidit  46,  21. 
mtft/mnr  (V)    124,  16.   213,  8.   372,  & 

452,  4.  567,  5. 
vivificus  195,  3.  887,  3. 
volenter  537,  2. 
vulneratrix  575,  3. 
yasadai  143,  10. 
yaoZa  (id.)  890,  8. 
ydolatria  373,  2.  704,  11.  836,  6.  ydo- 

latrium  412,  4.  s.  idolatria. 
ymas  fa*a«)  69,  11. 
ymnum  611,  2.  s.  Aynui. 
ysopusy  yssopus  113,  7.  195,  3.  s.  Ay*- 

*opu*. 
gabulo  (diabolo)  instigante  553,  3. 
jrtfarc  (Y)  735,  4.  744,  8. 
eelator  162,  3. 
lefote*  (?*la»Tfe,  V)  412,  6. 
*dus  (?i}Ao{,  V)  58,  7. 
*iuma  nobile  772,  8. 
somatis  odores  564,  8. 
syma  ($<>/**)  scoriae  199,  3.  vetus  91,  1.2.