m
mm
gggft
m
mm
«■
;
wllgm
wmm
Mm
m
m$m.
•
■
HIiiil
r
JH
1 «
HH
Digitized by the Internet Archive
in 2013
http://archive.org/details/leabharceasnacha1842will
LEABHAR CEASNACHAIDH
OG-LUCHD-COMUNACH AIDH ;
NO
COMHNADH,
ARAON AITHGHEARR AGUS SOILLEIR,
CHUM A MHUINNTIU OG A SHEOLADH AGUS ULLACHADH CHUM TEACHD AIU
MHODH 10MCHUIDH GU BOUD AN TIGHEAUNA.
MAILLE RI RIAGHAILT
COI'-CHEANGAL A' BHAISTIDH ATH-NUADHACHADH GU
FOLLAISEACH.
LEIS AN URRUMACH MAIGHSTIR EOLN WILLISON,
MINISTEU AN T-SOISGEIL A BHa'n DUNDEA.
AIU A CHUU AN GAELIG, AGUS A NIS AIU A LEASACHADII AS UU.
GLASGOW:
PUBLISHED B Y D. MACVEAN
1842.
ROl'RADH,
Mu cheithir biiadhn-deug roimh so, chuir mi mach leabhar mòr
ceasnaichidh mu na Sàcramaidean, chum luchd-comunaich a sheòladh
mu 'n gne, gu hàraidh mu Shuipeir an Tighearna, agus mu'n chomu-
nach a ghabhail : Ach air do na ceistean a bha ann a bhi ro-lionmhor,
rgus am freagraidh mor agus do-chumail air a mheoghair, agus an
leabhar e fein air fàs gann, chuir mi r'a chèile an leabhar beag so air
son na h-òigridh tha gus an comunach a ghabhail, far am bheil na
freagraidh aithghearr, agus furasd a chuimhneachadh ; agus tha dòchus
agam, trid beannachadh Dhè gum bi e feumail doibh, mu 'n d'thig iad
air an aghaidh gu bòrd an Tighearna.
Tha e air a dheachda do'n òigridh, a chionn gu bheil àm na h-òige
na àm ro-thaitneach chum stèigh eolas Criosduidh a shuidheachadh,
agus gu fàs eolach air Iosa Criosd, Slanuigh'ear anama. Nam biodh
crann an ain-eolais air a thoirt gu trathail as an rathad, dh'fhaoidteleir-
sgrios iomadh anam prìseil a bhi air a bhacadh. Ceadaichibh dhomh,
uime sin, àithn' agus earalachadh air gach pàranda Criosduidh, iad a
chaitheadh mor-shaothair air an clann a theagasg ann an eolas air Dia,
air an truaighe a thaobh nàduir, agus air an fheum a tha aca air Iosa
Criosd an Slanuigh'ear. Mar bu mhath leibh leir-sgrios na h-aitim sin
a thainig amach as bhur n-innigh a bhacadh, agus nach bu mhath leibh
iad a bhi nam briste-cridhe dhuibh 's an t-saoghal so, no a' guidhe
mhalluchd oirbh 's an ath-shaoghal, thugaibh fainear gun innis sibh
dhoibh mu olc a pheacaidh, ro òirdheirceas na diadh'achd, agus mu
shonus nam fior chreid'each agus iadsan a tha gradhachadh Chriosd :
foghlumaibh dhoibh leughadh, ùrnuigh a dheanamh, agus latha na
sàbaid a choimhead, agus na faiceadh agus na cluinneadh iad uair air
bith droch eiseimpleir 'n ar caithe beatha fein.
Anns an dara h-àite, ceadaichibh dhomh a mhuinntir òg earaluchadh
gu ro-dhùrachdach, 'an Cruthai'ear agus am Fear-saoruidh a chuimh-
neachadh an laithibh an òige. Cuiribh mu thimchioll obair 'ur saorsa
's an aois so, oir 's e àm is tditnich air a shon; tha 'n cridhe ni 's
maoithe, agus ni 's so-aomaidh an dràsta, agus ni 's us' a leaghadh le
bròn ar son peacaidh, agus is luaithe a bheothaicheas gràdh ann do
Chriosd, a dh'fhuiling air son peacaidh, na ni e an deigh so ; gabhaidh
meanglain craoibhe òig lubadh agus sniomh gu h-ullamh ris a bhalladh,
ach an uair a bhios iad sean cha ghèill iad gun bhriseadh. Cha 'n 'eil
a cheist sin a chuir Nicodemus neo-f hreagarrach 's an àite so (a).
Amfaod duine bhi air a bhreith an uair tha e aosda ? Mo thruaighe !
tha peacadh aosda ni 's dlùithe air an dara bàs na tha e air an dara
(a) Eoin 3. 4.
4 ROI'RADH.
breith ; tha cleachda bhi ris a pheacadh, gu ro-thruagh a fàgail na tuigse
neo-mhothachail, agus a' deanamh na coguis neo-umhailleach ; O bithibh
air 'ur faicill roimh !
Tha aimsir na h-òige, air a caitheadh gu diadhaidh crabhach, ro
thaitneach le Dia, agus bithidh e sòlasach dhuibh fein an deigh laimh.
Fo 'n lagh, bha Dia ag iarruidh mar ìobairt a cheud thoradh, eadhon
dìasa glasa arbhair, cruadhaichte teis an teine (b). Cha 'nfheitheadh
e gus am biodh iad làn abaich, a theagasg dhuinn cho deigheil 's a tha
è air toiseach ar n-aimsir, agus seirbhis na h-oige. 'S i 'n òige firionn
ar treud, agus 's e ar Cruthaì'ear is fearr an aithrigh air : cha 'n eil
ceol air bith cho taitneach le Dia, 's a tha guth na h-òigridh, an caoin-
eadh, an urnuigh, am moladh, an creidsinn, an aithreachas, an gràdh-
achadh Chriosd, agus iad a dheanamh coi-cheangal ris. Nach bu
taitneach leinn fein amharc air ar n-ais air àm ar n-òige bhi air a dheadh
bhuileachadh? Cia solasach a bha e do Pholicarp an uair a dh'fhao-
dadh e a ràdh, 'n uair a bha e aosda, agus air a bhuaireadh le luchd-
dian-ruagaidh gu e dh'aicheadh Chriosd ! " Rè cheithir fichead bliadhna
thug mi seirbhis do Chriosd, agus fhuair mi e daonnan na dheadh
mhaighstir ; bhuin e do ghnàth gu math rimn, agus cionnas a dh'àicheas
mi nis è?" Thoisich e gu trathail air seirbhis a thoirt do'n Tighearna,
agus bu taitneach dha fein a bhi smaoineach air. A nis, ma ta, cead-
aichibh dhomh, air ghaol Chriosd, a ghuidhe oirbh eisdeachd r'a chuire,
agus caidreamh chaomhail a thoirt do ghluasaid agus do gheur-mhotha-
chadh a Spioraid, an am na h-oige. C' ar son ! A chionn gur e an
t-am is annsa le Criosd, agus anns an gne leis peacaich iompachadh
agus an gabhail da ionnsuidh fein. Ma dh'amhairceas sinn a measg
pobull De, 's gann a gheibh sinn aon as a cheud, nach ann an am na
h-òige chuir iad a chiad eolas air Criosd. 'S am ro-chunnartach so
do'n anam, agus cha bu choir a bhuileachadh an diomhanas.
Ach, do bhri nach 'eil am air bith an aois na h-oige cho cunnartach
ris a cheud uair a ghabhas sinn an comunach, 's eigin domh gach neach
og a chur air am faicill cia mar a ghnathaicheas iad e ; tha 'n t-anaru,
rnar gum b'ann, eadar dol fodha agus fuireach an uachdar ; ma ghna-
thaichear gu math e, tha 'n t-anam sona gu brath ; oir is am sonruicht
e gu gabhail ri Criosd, agus gu eolas f haghail air ; ach mar gnathai-
chear gu math e, 's bitheanta nach gabh an calldach leasachadh ; oir
tha moran, le'n tighinn gu neo-chùramach air an aghaidh chum a
bhùird naomh so an toiseach, a' brosnuchadh Dhe gu bitheanta gu am
bualadh le plaigibh cridhe, mar a tha neo-thogarraichead, cion durachd,
agus le spiorad neo-churamach ann am feitheamh air orduigh re a
chuid eile d'am beatha. Am feadh a bha daoin eile, leis an deachaidh
comhnadh a dheanamh chum an obair roi-ullachaidh a stiuradh le
curam agus saothair, a' mothachadh o'm fiosrachadh taitneach fein,
gum b'e am an leughaidh, an eisdeaChd, an urnuigh, agus labhairt r'an
cridhe fein, an t-am air n' do thoisich Dia air obair ghrasmhor oib-
reachadh annta, agus drughadh slainteil a dheanamh air an anmaibh ;
agus do mhoran, b'e an t-am 's an d'rinn iad ceangal-posaidh ri Criosd,
'n uair a fhuair iad fios air maitheaneas 'n am peacaidh, agus dearbh-
chinnte ri gradh Dhe, air an do ghleidh iad cuimhne sholasach fad uile
(b) Lebh. 2. 14.
ROI'RADH. 5
ìaithean am beatha ; agus 's minic a bha e ro f heumail doibh an am
teinn, no air leabaidh am bais.
Beachdaichibh gu math, ma ta, air 'ur giulan 's an am so ; oir 's
ann a nis a tha sibh ri coi-cheangal 'ur baistidh ath-nuadhachadh, agus
air bhi 'n 'ur Criosduidh le 'r saor-thoil fein, Tha sibh a nis ri inndrinn
ri bhi 'n ar lan bhuill do'n eaglais, agus g'ur gabhail a stigh gu làn cho-'
chomunn ris an eaglais, agus ri co-roinn a bhi agaibh do shochairean
cloinne Dhe, a chaidh a nasgadh dhuibh ann am baisteadh. 'S ann a
nis a tha sibh ri cloich steigh 'ur 'n aitreabh spìoradail a shuidheachadh,
's e sin, obair 'ur saoraidh ; agus m'ar bi sibh air 'ur faicill gu cladh-
achadh domhain agus au steigh a leagadh ceart, cha bhi an aitreabh
am feasd diongmhalta : Faicibh, ma ta, gun cladhaich sibh domh-
ain, le fein-ionracas a chulachadh, agus gach steigh mhealltach, gus an
ruig sibh fadheoidh air a charraig Criosd, agus air ionracas lan iomlan,
a tha leoir chomasach air gach cudthrom is urrainn duibh a leagadh air.
iomchar, aon chuid a thaobh 'ur fireànachadh, 'ur naomhachadh, no 'ur
glorachadh. A chionn gu bheil na h-urrad an earbsa ris a cheud
cheum so, tha mor f heum agaibh air glaodhaich ris an Tighearna, gu'r
comhairleachadh agus gu'r stiuradh chum 's nach faigh sibh tuisleadh
air an starsnuich.
Tha ioma comhnadh luachmhor air an solar dhuibh chum 'ur seoladh
agus 'ur stiuradh anns a chuis-so; ge d' a tha e na aobhar duilichinn,
gu bheil raoran aineolais a buanachadh am measg ua h-oigridh, air
nadur agus ruin an ordugh naisgte so, air na grasan a tha ri bhi air an
gnathachadh, agus air oibreachadh a chreidimh a tha feumail an am
co-pairteachadh, air an ulluchadh a tha iomchuidh m'an tig iad air an
aghaidh, agus gu sonruichte obair fein-cheasnachaidh. Chum an
t-aineolas so a leigheas, tha mi air mhodh iriosal a tairgs' an leabhair
aithghear ceasnuiche so, a dh'fhaodas sibh a ghleidheadh 'nar cuimhne,
agus gu bbi ullamh gu freagairt a thoirt dhoibhsan a tha 's an am
chunnartach so, toileach 'ur teagasg no comhnadh a dheanamh ruibh,
mun tig sibh a cheud uair gu bord an Tighearna : Mar an ceudna,
chuir mi sios cuid do cheìstean sonruichte air son fein-cheasnachadh, a
dh'fhaodas cuideach a dheanamh ruibh, a chuir deuchainn air cor 'ur
n-anamaibh, agus air 'ur coir am fianuìs De, air teachd chum a bhuird
naomh so ; agus bu deonach leam gun deanadh sibh feum iomchuidh
dhiubh m' an gabh sibh do dhanadas teachd air 'ur n-aghaidh. 'S
furast an ni toil duine, no comhthar o mhinisteir fhaotainn, nachurrainn
breith a thoirt oirbh o'n leth a stigh ; ach na bithibh toilichte leis a so,
no le aon ni eile, gus am faigh sibh caileigin do theisteas o'ur coguis,
agus barantas o mhaighstir na cuirme.
( Agus, airson gu bheil na h-urrad s' a chunnart aig an luchd og co-
pairt nan ceud theachd air an aghaidh, tha e fiachaicht air ministeiribh,
tuille saotheireach a ghabhail orrasan na air muinntir eile, a reir mar
tha e air iarruidh leis an Ard Sheanadh, 1706, seis. 12, a tha mar a
leanas, " Tha 'n t- Ard Sheanadh ag earalachadh air ministeirean eug-
samhuil Eaglais na Rioghachd so, iad a chur deuchainn cho teann 's a
dh'fhaodas iad orrasan aghabhas iad a stigh gu Suipeir an Tighearna,
gu h-araidh m'an d'thig iad a cheud uair ; agus gun teagaisg siad iad
gu curamach, gu sonruichte mu choi cheangal nan gras agus nadur
agus ruin an ordugh sin, mar nasgadh air; agus earail theann a thoirt
6 ROI'RADH.
oirre mu na ceangluichean fo 'm bheil iad le cumhnant am baistidh, agus
brosnuichibh iad a chum ath-nuadhachadh." Agus 's e barail ioma
deadh mhinisteir, gum bu choir do chaileigin do dh'ath-nuadhachadh
follaiseach a dheanamh air a chumhnanta, cho math agus an uaigneas.
Ach a chum 's gun lean sinn seoladh an t-Seanaidh le muinntir m'an
tig iad an tùs air an aghaidh, tha è feumail gun dean iad an rùn aith-
nichte do mhinisteirean, seachduin na dha roi'n chomunachadh, chum
's gum bi ùin' aca am feuchainn, an teagasg, ceangail am baistidh a
shoilleireachadh dhoibh, agus an sparradh oirre.
Ma chi sinn gu bheil iad gun eolas, faodaidh sinn an eomas agus an
toil gu ionnsuchadh a dhearbhadh le ni eigin a chuir mar f hiachaibh
orra a bhi ac' air am meoghair air cheann a leithid so do latha ; mar
tha, 1, An urrad so do cheistean fhaighinn air am meoghair a' leabhar
aithghearr nan ceisd, no an leithide sin, agus an seadh fhoghlum : No,
2, Cuid do chaibdealaibh anns a Bhìobul a leughadh, gu h-àraidh iadsan
a tha mu thimchioll fulangais Chriosd, agus òrduchadh dhoibh a bhi
ullamh gu caileigin do chunntas a thoirt uime. No, 3, Earrann shon-
ruichte do leabhar eigin eile, mun chomunach, agus iarruidh orra cail-
eigin do chunntas a thoirt air. No, 4, Earalachadh dhoibh an aire
chùramach a thoirt do'n cheud searmoin a chluinneadh iad, agus innse
ni 's cuimhne leo dhith. No, 5, Iarruidh orra iad fein irioslachadh,
agus ùrnuigh dhiomhair a dheanamh gu minic 's an am so; agus a bhi
deas aig an ath-chòdhail, gu innseadh ciod na peacaidh mun robh iad
ri bron, agus cuideachd, ciod na nithe a bha iad ag iarruidh nan ùrnuigh,
le rùn teachd gu bord an Tighearna a bhi nam beachd. 'S a chum
deuchainn shonruicht a chuir orra, bithidh è feumail iad a thighinn gu
tric d'ar n-ionsuidh : Agus tha è iomchuidh gun cuireamaid ar comhairle
ris na foirbhich, mu'n giulan agus an caithe-beatha, man d'theid sinn
fad air ar an aghaidh leo.
Agus m'an timchioll-san a tha caileigin do chionfath againn a bhi
toilichte le'n eolas agus le'n giulan, tha è feumail, 's an dara h-aite, an
ceasnuchadh an uaigneas, agus fheoruich dhiubh, ciod am mothachadh
a tha aca mu dhiadh'achd air an anam? Ciod a bharail a tha aca mu'n
staid a thaobh nàduir, agus air olc a pheacaidh? Ciod na smuainte a
tha aca mu Chriosd ? Ciod ris an robh iad air son an anma an uaigneas
le ùrnuigh, le leughadh, le beachd-smuainteachadh, no le fein-cheasnu-
chadh? Ciod an drùghadh a rinn searmoinean air an cridheachan?
Ciod an sealladh a thug Dia dhoibh air a pheacadh, no mu Chriosd ?
Ciod an tioma no a chaomhalachd cridhe a mhothaich ian 'an ùrnuigh,
no 'an aidmheil am peacaidh? Ciod a cheart ni tha 'nan aire no 'nan
rùn an iarruidh comas teachd a chum an orduigh naomh so? Agus
ciod na nithe m'an robh iad ri bron, agus a' guidhe air an son, le è bhi
nam beachd? Agus a chum am brosnuchadh, 'sa dh'fhaotuinn an
tuille dearbhaidh dhiubh, cha bhi e mi-iomchuidh sinn a dheanamh
ùrnuigh leo, agus a thoirt orra-san'ùrnuigh a dheanamh 'nar lathair-ne.
Agus, mar an ceudna, bu choir dhuinn an dian sheoladh mu nadur agus
feumalachd na h-athghineamhuinn, agus mu chreideamh an Iosa Criosd;
agus nadur coi-cheangal nan gras a mhineachadh dhoibh gu soilleir,
agus na ceangail fo bheil iad gu gabhail ris cheana, a thaobh am baistidh.
Tha gach earrann agus cumhnant a tha ann an coi-cheangal nan gras,
a tha feumail do luchd comanaich a ghabhail agus teachd fo cheangal
ROI'RADH. 7
d'an taobh,- air an soillearachadh anns an riaghailt a tha air a chur sios
aig deireadh an Leabhair so, chum ar ceangail a thaobh ar baistidh ath-
nuadhachadh : agus anns an eisempleir gu coi-cheangal pearsonda a
dheanamh, agus tha dochus agam gun toir muinntir og agus daoin' eile
an aire shonruichte dhoibh,
An deigh dhuinn am faotuinn an cail iomchuidh air son comharran
comunachaidh a thoirt doibh, bhiodh e ro-fheumail dhoibh an toirt am
follais, air a chuid bu lughadh, an lathair nam foirbheach, agusa thoirt
orra an creideamh aidmheil, agus coi cheangal am baistidh, leis an
Trìonaid ghlormhor aideachadh, a' cuir cul r'a naimhdean, agus g'an
toirt fein thairis do'n Triuir 'an Aon, Agus fos a nochda gun do ghabh
iad ri Criosd na uile dhreuchdan, agus gan ceangal fein gu uile
dhleasnuis a Chriosduidh a choi-lionadh. Shoilleirich mi an t-iomlan
dheth so, anns an riaghailt roi-ainmichte; agus, le fior ùmhlachd, dh'ear-
alaichainn air ministeirean agus air an luchd eisdeachd mor aireadh a
thoirt doibh.
An deigh dhoibh sin freagradh iomchuidh a thoirt air na ceistean a
chuireadh orra, aontachadh le coi-cheangal am baistidh, a chaidh a
shoilleireachadh agus a mhineachadh dhoibh ; agus gun do ghabh iad
os laimh, an cumhnant urachadh 'an uaigneas ri Dia nam pearsa fein,
fo na ceangail sin, mu'n tig iad a dh'ionnsaidh a bhuird ; tha e iom-
chuidhnacomharran a thoirt doibh, a'g innse dhoibh gu bheil iad a nis
air an gabhail a stigh chum staid agus sochairean buill iomlan na
h-eaglais, agus gu cochomunn ris an eaglais; agus seoladh iomchuidh
agus misneach a thoirt doibh air an àm so ; a co-dhunadh an iomlain
leis an t-sh;agh og sin earbsa ri gras De, ann an ùrnuigh fhollaisich
agus dhùrachdaich. Tha'n coisrigeadh follaiseach a bha gnathaicht am
measg eaglaisean Mhacedonia, air a mholadh leis am Abstol (c) Ach
thug siad iadfein air tàs ddn Tighearna, agus na dheigh sin dhuinne
a reir toil Dè. O ! b' f hearr gum biodh an gnathachadh so air ath-
bheothachadh agus air a thoirt an cleachda 'nar measg-ne ! bhiodh' e
fior tharbhach 'an teagasg agus 'an co-dhaighneachadh gach ball do'n
eaglais. Ciod na ceangail fo'n d'thugadh e iad gu naomhachd beatha
a ghnathachadh, chum an inntinn a thogail bharr an t-saoghail so, gu
bhi 'n geall air cuideachdadh Chriosdui'ean ; agus gu a chèile a ghra-
dhachadh, a bheothachadh a chomhairleachadh, agus a sheoladh? Cba
'n aithne dhorah aon ni bu docha mothachadh a thoirt do dhaoine air
an dairah f'a leith da cheile mar bhuill do'n eaglais, gus a bheil sinn cho
tric air ar n-earaluchadh 's an Tiomna-Nuadh, ris a ghnathachadh so,
agus cha mhor nach 'eìl e air a dhearmad am measg eaglaisean
Criosduidh. Tha dearbh-bheachd agam gubheil dearmad a chleachdai
so air deanamh mor chall do dhiadh'achd, le cuideachadh ri misneach
a thoirt do dh'aidmheil a reir riaghailt agus do leisg, seadh, agus gu
gluasad mi-iomchuidh air ioma doigh, agus gu iomadh mi-ghnatha-
chadh, a dh'fhaoidte bhacadh nam biodh a chuis air atharrachadh.
Tha fios agam gu bheil an gnathachadh so air cùmhnant a bhaistidh
ath-nuadhachadh 'an uaigneas, air a chleachda le ioma ministeir ; agus
rinn cuid e ni 's follaisiche, le mor eifeachd. Bha mi fiosrach gun robh
an doigh agus an gnathachadh so taitneach le Dia, air do mhor chaomh-
(c) 2 Cor. 8. 5,
8 ROrRAHDH.
alachd agus ioma deur aig an t-shluagh og, a bhi na cho-lorg, agua
iad a' brosnuchadh a cheile gu bron tìomhaidh, a rinn mor dhrughadh
air an iomlan do na bha 's an lathair. Agus cha 'n 'eil teagamh air
bith agam, nach robh a shamhuil sin do dh' am na chionfath sonadh do
dh' ioma neach, air iadfein a cheangal ris an Tighearn Iosa, air son an
tabhair iad buidheachas do Dhia air a shon, cha 'n e a mhain am feadh
a bhios iad 's a bheatha so, ach trid siorruidheachd.
Bhiodh e na chuis ro-ion-mhiannuichte nan gabhadh an t-Ard
Sheanadh gu'n comhairl e, agus gum moladh iad a ghnathachadh gu
coitchionn air feadh na h-eaglais ; ni a dh'fhaodadh, trid beannachadh
Dhe, a bhi ro-fheumail aleigheas ar n-eucail spioradail, gar dlu-chean-
gal ri cheile, agus crabhadh durachdach agus cumhachd diadh'achd ath-
bheothachadh nar measg.
'S e ni eile tha mi 'g earalachadh san leabhar so, air muinntir og,
chum 's gun gabh iad an comunach air mhodh iomchuidh, agus gun
gluais iad gu suaimhneach maille ri Dia; 's e sin, iad a dheanamh coi-
cheangal diomhair eadar iad fein agus Dia, m'an d'thig iad air an
aghaidh. 'S gnathachadh so a tha gu mor air a chliuthachadh agus
air earalachadh le Gutrie, Gouge, Allein, agus le ioma neach eile. B'
e so, cuideachd, an gnathachadh a bha o shean aig na naoimh a b'
ainmeilebha aig Diasan tir so, agus ann anionadaibh eile do'n Chriosd-
achd : Bha e na mheadhon air mor shìth agus aoibhneas a thoirt doibh
an co-lorg creideimh, agus bha e na inneal air am beothachadh agus air
fois a thoirt doibh tre dheuchainnean agus chunnairt eugsamhuil an
turais tre'n fhasach so; agus bha cionfath aig ioma neach do luchd
muinntir Dhe, air ainn a bheannachadh, air son an runachadh gu coi-
cheangal trathail a dheanamh ri Dia : agus tha eagal orm gum faodar
dol air ais crabhuidh r'ar linn fein a chuir as leth dearmad a dheanamh
air a cleachda so.
Ach a chum 's gun tuig sinn nadur na h-oibre so, agus ar barantas
air a shon, ni 's fearr, thugar fa'near na nithe so. Air tus, Gu bheil
gach aon againn air deanamh cumhnant ri Dia, air aon doigh no doigh
eile. Tha gach aon neach a tha sir a bhaisteadh air deanamh cumh-
nant ri Dia, le aidmheil fhollaisich agus le toirt suas o'n leth a muigh ;
agus rinn gach neach a thainig gu h-aois iomchuidh, a chreid gu firin*
neach an soisgeul, agus a ghabh ri Dia ann an Criosd, cumhnanta ri
Dia, cha'n e amhain o'n leth a muigh ach d'a rireadh ; agus am measg
na muinntir, sin, tha cuid diubh ga dheanamh gu h-eifeachdach, agus
air barail dhaoin eile, agus tha cuid eile ga dheanamh a reir riaghailt
gu soilleir. Tha iadsan a tha gu treibh-dhireach a' gabhail ri tairgse
an t-soisgeil, agus a'gabhil ri Dia ann an Criosd, ni is e an lighearn
a roighneachadh mar an Dia, agus gan toirt fein suas da, a' deanamh
cumhnanta gu h-eifeachdach ri Dia ; agus tha aobhar againn a bharal-
chadh gu bheil an staid-san tearuint a tha deanamh mar sin. Ach a
bharr air sin, tha doigh riaghailteach agus shoilleir air cumhnant a
dheanamh ri Dia, 'n uair a tha duine gu follaiseach ag ath-nuadhachadh
a cheangail a thaobh a bhaistidh, agus a tha e air doigh shoilleir ga
cheangal fein ris an Tighearn as ur, le bhoid fholJaisich no le a
ghealladh : agus faodaidh sinn so a dheanamh air ioma doigh : an
darna cuid, le gniomharra na h-inntinn o'n leth a stigh, agus le dol
a mach an anma an deigh Dhe ; no le cainnt beoil o'n leth a muigh ;
ROI'RADH. 9
no le a tharruing a mach ann an sgriobhadh, agus ar lamh sgriobhaidh
a chur ris : agus mar dhearbhadh air ar creideamh, a soileireachadh
ar coir air Criosd, agus a chum ar cridheachan a dhaighnechadh agus
a shocruchadh ni's mo do Dhia. Agus tha barantas gu leoir againn o
fhocal De air an iomlan deth so : Oir, an uair a tha Isaiah a roi-
innseadh iompachadh mor nam peacach a dh'ionnsuidh an Tighearna,
a thachair an cuid, an am do na h-Iudhaich pilleadh o Ehabilon, agus
ni's ro shonruichte leis na Cinnich a philleadh ris an Tighearna an am
t-soisgeil, tha e cuir an giulain an ceill air a mhodh so : (d) Their aon.
is leis an Tighearn mise ; agus ainmichear fear eile air ainm Iacoib ;
agus sgriobhaidh fear eile le a laimh do'n Tighearna. 'Se sin, gun
ath-nuadhaich iad uile gu suilbhearradh toileach an coi-cheangal ri Dia,
cuid air an doigh so, agus cuid air doigh eile ; cuid o'n leth a stigh,
agus cuid eile ni 's foUaisiche ; agus brosnuichidh cuid an darna h-aon
an aon eile. Their cuid, Is leis an Tighearna mise ; 's e sin, Gum bi
iad a mbain leis san, gu h-iomlan leis-san, agus leis-san gu siorruidh ;
bithidh e air son a bhuannachd, fheum, agus a chliu. Their muinntir
eile, Ainmichear mise air ainn Iacoib ; 's e sin, gun d' theid iad maille
ri pobull De, gun ceangail siad iad fein ann an aidmheil chrabhach,
agus gun gabh iad orra fein giulan agus suaicheantas teaghlaich Dhe.
Cruinnichidh iad le cloinn De, agus giulainidh siad iad fein a chum am
math agus an leas. Ach tha daoin' eil ann, a sgriobhas le'n laimh do'n
Tighearn ; 's e sin, theid iad mu thimchioll a ghnothaich so gu ro-
churamach follaiseach ; agus cuiridh iad an lamh ris, a chum a dhaigh-
neachadh agus a dheanamh cinnteach, mar ni daoine nan gnothaichibh
saoghalta ; agus a chionn gu bheil daoin ann an cuisibh eile a' gabhail
na h-urrad shaoithreach, an e nach gabh sinne e anns a chuis is ro-
chudthromaiche, eadhon, anam sinn fein a thoirt suas do'n Tighearna ?
An uair a thairneas sinn amach ann an sgriobhadh an ni a bhios sinn
dol a dheanamh, 's a chuireas sinn 'ar lamhris, tha sinn a toirt fìanuis gu
bheil sinn gar gnathachadh fein anns a chuis so, le smaoineachadh, le
deoin, agus le run-suidhichte. Tha sinn ullamh gus na ni sinn le
cainnt beoil a dhi-chuimhneachadh, ach chumadh sgriobhadh 'n ar
cuimhne cumhnant ar n-anma ri Dia. 'S ann air son an t-samhuil so
do ghnothaichean cudthromach a sheol Dia do dhaoine innleachd
luachmhor so an sgriobhaidh. Agus cha 'n 'eil aon neach a
bheir le ro-dhurachd fa'near mor-luach an anma, uabhas siorruidheachd,
agus mealltoireachd an cridheachan agus am meoghair fein, nach meas
gu bheil so ro-fheumail. Chi sinn cho soilleir, phoncail, agus dhur-
achdach 'sa bha Maois, Iosua, agus Nehemiah na leithid so do chuis :
an uair a bha 'n sluagh a' dol a dh' ath-nuadhachadh coi-cheangail ri
Dia, thug iad fa'near a sgriobhadh agus a leughadh 'n eisteachd an
t-sluaigh. Cho-aontaich an sluagh leis, a reir an seoladh-san ; agus
chuir iad suas carraigh chlach mar chuimhneachan air na rinn iad (e).
Bha iad cho fiosrach air di-chuimhn agus air mealltoireachd cridheachan
dhaoine, 's gun do mheas iad so uile feumail chum a sparradh orra ;
agus a chumail suas an fheum a bha 'nan tabhairt fein suas do'n Tigh-
earna chum a sheirbhis. Agus cha ghabh iadsan aig a bheil suil ri
onoir mi-thlachd ri daighneachadh a thoirt seachad ; agus cha mheas
(d) Isa. 44. 5. (c) Ecsod. 24. 4-7. Iosua, 24. 26. 27. Neh. 29. 28.
10 ROI'RADH.
iadsan a tlia fiosrach air cealgoireachd an cridheachan fein neo-iom-
chuidh an tabhairt seachad.
Ceist. Nach e cumhnant a dheanamh air mhodh pearsonda an t-aon
chuid 's a bhi creigsinn ?
F. 'S e ; ach amhain gu bheil coimeasga taitneach do dha' ithreachas
agus do ghradh ann, nach 'eil creideamh slainteil uair air bith as eugmh-
ais. 'S e creideamh gras mor na h-aona'chd' a tha toirt Chriosd agus
an anma co'ìath ; 's i an lamh a tha deanamh greim air coi-cheangal
De, 's a tha g'ar toirt fo'n cheangal aige. Ciod e cumhnanta pearsonda
a dheanamh,ach creideamh slainteil a chuir gu dulan air doigh araidh,
na gniomha eugsamhuil, air mhodh durachdach agus soilleir ; mar tha
bhi gabhail, cuir air leth, co-chur, agus toirt suas. Ciod e creideamh,
ach dol a"mach an anma a dh'ionnsuidh Dhe, trid an eadar-mheadh-
onair ? agus ciod iad na dol a mach so, ach an t-anam a ghabhail ri
Dia mar a Dhia, agus ga thoirt fein suas da ? ni is e coi-cheangal
pearsond' a dheanamh. Agus 's ann air a shon so, a tha creideamh
air uairibh air a ainmeachadh, leis an Tighearn aideachadh gur h-e
ar Dia-ne e (/), air uairibh, le geill a thoirt do'n Tighearna (#), agus
sinn fein a thoirt suas do'n Tighearn (h). Air uaìribh, le ceangal-
posaidh a dheanamh ri Criosd («), agus a bhi posda ri Criosd (j).
Seadh, tha e air a ghairm, sinn fein a cheangal ris an Tighearn ann an
coi-cheangal (k), agus coi-cheangal a dheanamh ri Dia (/). Air chor
'8 gur e bhi creidsinn agus coi-cheangal a dheanamh an t-aon ni : tha
mi ciallachadh creidsinn ann an seadh farsuing. Agus tha gne creid-
imh slainteil a ciallachadh coi-cheangal a dheanamh ; oir cha'n e a
mhain gu bheil ann co-aontachadh na tuigse ach mar an ceudna co-aon-
tachadh na toil, gu gahhail ri tairgse Dhe, chum slainte trid Chriosd.
Tha ann lan toil an anma a dh' ionnsuidh Chriosd, cha 'n e a mhain
mar Shagart agus mar Shlanuigh'ear, ach mar an ceudna mar Righ
agus mar Uachdaran, ni anns an eigin ceangal an anma gu nuadh
umhlachd a bhi.
Ceisl. Cionnas a lan-thuigeas mi a chuis so ? Tha air iarruidh orm
air uairibh, coi-cheangal a dheanamh ri Dia, gun iomradii air bith air
Criosd; air uairibh eile ri Criosd a mhain; agus, air uairibh eile,
teachd a chum Dhe ann an Criosd?
F. Ge nach 'eil ainm Chriosd gach aon am air ainmeachadh anns na
cuireachan a tha air an toirt duinn, gu coi-cheangal a dheanamh ri Dia,
gidheadh tha e do ghna air a chialluchadh ; oir tha chuis cho soiller 's
an sgriobtur, 's gu bheil e air a bharalachadh gu bheil fios aig gach
neach a tha fo shileadh an t-soisgeil, nach 'eil gnothach air bith r'a:
shocrachadh ri Dia, ach ann, leis, 110 trid Chriosd an t-Eadar-mhead-
honair. Uaith sin, theirear gu bheil Dia reidh ruinn ann an Criosd
(m), gu bheil mor thlachd aig Athair ann an Criosd (n), 's gu bheil e
gabhail ruinne ann an Criosd (o). Agus uaith so, tha e air iarruidh
o'irn teachd a chum Dhe trid Chriosd (p), agus creidsinn ann an Dia
trid Chriosd (q). C'ar son ? A chionn gur h-e Criosd ar n-aon
(/) Deut. 26. 17. (g) 2 Eachd 30. 8. (h) 2 Cor. 8. 3.
(?) 2 Cor. 9. 2. 0") Rom- 8. 4. (k) Jer. 50. 5. (I) Salm 50. 5.
(m) 2 Cor. 5. 19. (n) Mat. 17. 5. (o) Eph. 1. 6.
(p) Eabh. 7. 25: (?) 1 Pead. 1 21.
ROI'RADH, 11
Eadar-mheadhonair, agus mar an ceudna an Dia dhuin' an aon phear-
sadh, 's e a nis fear-ionaid Dhe dhuinne, agus an t-ait iomchuidh
coinneamh eadar Dia agus sinne ; agus 's ann annsan a mhain a dh'-
fheadas sinn Dia a choinneachadh. Tha ainm, nadur, agus iomlain-
eachd Dhe ann an Criosd ; air chor 's an uair a tha sinn a' gabhail ri
Criosd, tha sinn a' gabhail ri Diaann-san : 'S e Criosd, mar gum b'ann,
an lamh f hollaiseach a tha Dia a cumail a mach ri peacaich ; agus 's i so
an lamh a's eigin duinn a ghlacadh 'nar n-uile ghnothaiche agus
roinn ri Dia ; agus uime sin, 's ann a mhain ann, leis, no trid Chriosd
a tha sinn ri gabhail ri Dia, mar ar Dia agus ar cuibhrionn.
Ceist. Am faod ar cumhuanta pearsonda, no coi-cheangal ar baistidh
ath-nuadhachadh, bhi air a mheas gu cumhnant air bith eile a thoirt a
stigh a bharr air coi-cheangal nan gras?
Freag. Cha 'n f haod ; oir cha 'n 'eil ann an sinn a dheanamh coi-
cheangal ri Dia, ach ar co-aontachadh ri coi-cheangal nan gras, no
innleachd ar saoraidh ann a tha air a thairgse dhuinn trid Chriosd, an
t-Eadar-mheadhonair, nì is e creidsinn : ionnas nach faodar ar cumh-
nanta personda a bhi air a mheas na chumhnanta a tha 'g eadar-
dhealachadh o choi-cheangal nan gras, ni 's mo na sinn a chreidsinn.
'S e ni is coireach ris na mearachdan, am mughadh baralach a tha aig
cuid mu choi-cheangal nan gras ; oir theagamh gu bheil iadsan a mhain
ga thuigsinn mu ghealladh grasmhor Dhe dhuinn ann an Criosd, agus
gun amharus tha e air a ghabhail 's an t-seadh sin air uairibh 's an
sgriobtur (r). Ach tha coi-cheangal gu bitheant air a ghabhail ann
an seadh farsuing, air son an iomlain do dh' innleachd ar saoraidh trid
Iosa Criosd ; agus an sin tha e 'gabhail a stigh uile dhleasnuis na
h-aitim a rinn coi-cheangaì ri Dia, cho math ri geallaine Dhe dhoibhsan
(s). Chunnaic Dia iomchuidh lagh nam modhanna a gahbhail a stigh
do choi-cheangal nan gras, mar riaghailt beatha do gach neacb a thig
a steach ann, 's a gheibh co-pairt d'a gheallana ; ge do tha mi, 'sa
cheart am, ag aideachadh gu bheil neart gu umhlachd a thoirt do'n
lagh so, na bheannachadh air a ghealladh ann an coi-cheangal nan gras,
cho saor ri aon bheannachadh eile a tha ann. Nis, an uair a tha sinn
a' co-aontachadh le coi-cheangal nan gràs, na gabhail greim dheth, cha
'n e mhain gur eigin duinn gabhail ri geallaidh air maitheanas agus
saoradh trid Chriosd, a tha air an tairgse ann, ach 's eigin duinn mar
an ceudna co-aontachadh ris na dleasnuis a tha air iarruidh ora-san a
tha ann an cumhnant ri Dia, agus a ghabhail os laimh an deanamh : 's
eigin duinn gabhail ri Criosd mar Uachdaran cho math agus mar Fhear-
saoraidh : agus tha Dia a' deonachadh an toil so againn a ghabhaiì
mar choi-cheangal air a dheanamh ris, agus tha e toilichte leis (/), ni a
dh' f haodar a ghabhail mar dhearbhadh air a mhaitheas iongantach agus
air a mhor aontachadh, gum biodh na h-urrad mheas agus uram aige
air ar fann oirp'-ne. oir, faodar a radh gur h-e Dia a tha deanamh a
choi-cheangail agus nach sinne, a chionn gur esan a tha ga dhealbh,
agus a tha trid a shaor ghrais, gar deanamh-ne comasach air aontachadh
leis a choi-cheangal, agus gu earrann air bith dheth a dheanamh.
Agus leis mar is gras an t-iomlan do'n choi-cheangal so, 's eigin duinn
a bhi cinnteach gun cuirear cliu ar saoruidh as leth gras Dhe ann an
(r) Salm 115. 5. Eph. 2. 12. (s) Salm 78. 35- Eabh. 8. 10.
l(t) Salm 50. 5. Jerm. 34. 18. and 50. 5.
12 ROFRADH.
Criosd ; agus uime sin 's f heudar dhuinn an aire thoirt nach iad na dleasnuis
ris a bheil sinn g'ar ceangal, no eadhon creideamh fein, an cumhnant air ar
taobhne ris a bheil gealladh air maitheanas agus saoradh ceangailte : Oir, ge
d' a tha iad sin air an iarruidh oirn agus gur eigin duinn an coi-lionadh, air
chor 's as an eug'ais nach 'eil aon saoradh ; gidheadh, 's eigin duinn a ghna,
bhi cuimhneachail gur e a mhain umlachd agus dioladh, no ionracas Chriosd
ar n-urras, is cumhnant air coi-cheangal nan gras, am fianuis De, air ar fir-
eanachadh agus air ar saoradh ; agus 's ann a mhain ris a so, mar an cumh-
nanta mor chliu-thoiltinneach, ris a bheil uile gheallaidh a choi-cheangail gu
ceart ceangailte.
Ceist. Ciod an seadh ma ta anns a bheil creideamh, aithreachas, no nuadh
umhlachd, air an iarruidh oirn anns a choi-cheangal so ? '
Freag. Tha creideamh air iarruidh, mar am meadhon araidh chum coir a
thoirt duinn air fireantachd an Urrais : agus tha aithreachas, gradh, agus
nuadh umhlachd air an iarruidh mar dhearbhadh air a chreideamh so, agus mar
f hianuis air ar taing do Dhia air son a shaor ghraidh dhuinn ann an Criosd ;
ach cha 'n 'eil iad air aon doigh, nan cumhnantan a cheannach trocair no
beannachadh air bith.
Air dhomh mar so nadur dleasnuis cumhnanta pearsond' a dheanamh a
nochda, agus ar barandas a chum a dheanamh; a chionn nach 'eil ann ach
oibreachadh gniomha eugsamhuil a chreidimh air mhodh follaiseach agus soil-
leir, ceadaichibh dhomh earalachadh air gach neach og, ann an neart Dhe, iad
a thoirt oirp air an dleasnas, air a mhodh is riaghailtiche agus is soilleire, cha
'n e a mhain le cainnt beoil, ach fos le sgriobhadh. Tha mi fìosrach gun do
mhi-ghnathaich cuid an cleachda so, le earbsadh an-danadh a dheanamh as
ach cha bu choir dha sin a thoirt oirn cul a chur ri feum laghail a ghnothaich
air son a bheil na h-urrad bharandais againn, agus o'n d' f huair na naoimh na
h-urrad do bhuannachd agus do sholas. Agus mar bu shoìlleireadh a bha iad
an deanamh a choi-cheangail, an earbsa ri neart an TJrrais, is mo a bha do
thoil-inntinn agus do sholas ac' ann.
A nis, ma ta, a mhuinntir og, air a bheil a run an comunach a ghabhail,
ciod a tha sibh ag radh ris. Am bheil sibh deonach air a choi-cheangal so' a
dheanamh ri Dia, no nach 'eil ? Nam biodh sibh fiosrach air an t-sochair agus
air an t-solas a tha ann, cha bhiodh sibh leisg mu dheanamh : am b'u mhath
leibh coir a bhi agaibh air sochairean coi-cheangaì gras De, agus 'ur coir air
a dheanamh cinnteach ? Tha e na inneal sonruicht air an da chuid a dhean-
amh, le bhi ag oirpeacha gu durachdach greim a ghabhail air a choi-cheangal
air doigh cumhnant soilleir a dheanamh ri Dia. Agus cuimhnichibh, 'n uair
tha mi toirt cuire dhuibh gu dheanamh, nach 'eil mi 'g iarruidh oirbh tighinn
fo cheangal air bith a thuille na tha oirbh mar tha a thaòbh 'ur baistidh ; oir
cha 'n 'eil anns a chumhnant tha sibh ri dheanamh an drast, ach a cheart chumh-
nanta ris an d' aontaich sibh, a rinn 'ur paranda as 'ur leth : ach a mhain gu
bheil sibh, a nis a co-dhaighneachadh le'r saor-thoil fein na rinn 'ur paranda
as 'ur leth ; agus gum bi sibh caileign ni 's soilleire'adh agus ni 's mionaidiche
's a cheangal fo'n tig sibh; agus ma chuireas sibh cul ri so a dheanamh, cha
ROI'RADH. 13
bhi tairbhe air bith dhuibh nar baisteadh, ach 's ann a bhios e 'na f hianuis nar
n-agaidh. Cuiribh ma ta 'ur lamh air 'ur cridhe, agus smaoinichibh ciod a ni
sibh ; oir tha Dia fhathast a feitheamh oirbh, agus ag radh, Deanaimh'roghain
an diugh co d'an toir sibh seirbhis : C'ar son a tha sibh a stad eadar dha
bharail ? Thigibh cosmhuil ri Amasiah, a thug e fein gu toileach suas do'n
Tighearna (u). O ! a luchd og comunachaidh, teannadh 'ur cridhe ri leagh-
adh, agus 'ur deoir ri sruthadh, air son cho fad 's a rinn sibh ar-amach, agus
a bha sibh neo-thoileach air sibh fein a thoirt suas d'ar sealbhadair ceart. Ma
tha Criosd a'teachd n'ur codhail a' sruthadh fola, 's iomchuidh dhuibh-se
teaehd na choinneamh le iomadh deur air son 'ur peacaidh. Ma tha sibh a
teachd a nasgadh cumhnanta, seallaibh gun cuir sibh tur-chul r'a uille naimhde ;
bristibh air ball an reite bha eadar sibh agus am peacadh, an diabhul, agus an
saoghal, agus thigibh agus thugaibh sibh fein suas do'n Tighearna, eadar anam
agus chorp ; agus deanaibh e air an doigh is durachdaiche agus is soilleireadh,
agus bithibh cinnteach nach cuir e cul ribh, agus nach tilg e sibh a mach.
Ar bhur sonsa a tha eolach air an dleasnas so, a rinn coi^cheanagal mar so ri
Dia roimhe, agus theagamh a rinn e le cailegin do riaghailt agus do dhur-
achd ; ceadaichibh dhomh 'ur n-earalachadh gun stad 'an so, ach sibh a rann-
sacbadh 's a dh'athnuadhachadh a choi-cheangail gu minic. Air libh gur e
'ur dleasnas'ur n-aithreachadh urachadh, agus c'ar son nach ath-nuadhaich
sibh oibreachadh creidimh ri Dia? 'Se sibh a bhi toirt sior oirp air
a dheanamh a chuidicheadh gur creideamh a neartachadh, agus gu fianuis
a thoirt air tairbhe na cuise ; oir mar is coir do Chriosduidh buanachadh ann
an aithreachas a dheanamh, gus am bi fios aig am bheil e fior ; 's amhuil is
coir dha creidsinn agus creideamh a chuir chuige na gniomha eugsamhuil ann
an taitneachd, an co-chur, an culachadh, an gabhail, an cuir air leth, an toirt
suas, agus an striochda, gus am bi fios aige gu bheil e da rireadh a' creidsinn.
'S e sibh a bhi toirt oirp gu minic air iad sin ath-nuadhachadh air mhodh
ollaiseach an doigh is fearr air sibh a dh' f haotainn agus a ghleidheadh fraodh-
arc air 'ur coir air Criosd. Agus air son a chreid'ich a tha 'gearan air bhi 'g
imeachd an dorchadas, agus a tha air a ro^churadh mu an-amharus mu thim-
chioll a' chreidimh, agus mu thimchioll a' choir air Criosd, cha'n aithne
dhomh aon seol is fearr no an gnathachadh so. Dh' f haodainn iomadh am a
mholadh a bhiodh freagarrach chum sibh fein a thoirt suas, a<ms a dh' ath-
nuadhachadh 'ur coicheangail ri Dia ; mar tha a bhi ann an cunnart no ann an
teinn ro-mhor ; no 'n uair a bhitheas sibh ciontach do pheacadh no do chul-
sleamhnachadh mor; no 'n uair a thuiteas sibh ann an dorchadas no ann an
iomagain shonruichte mu staid 'ur n-anma : tha e mar an ceudna ro iomchuidh
air laithibh traisg, agus aig toiseach gach bliadhn' uir, agus gu h-araidh m'an
tig sibh a dh' ionnsuidh bord an Tighearna. Tha gach am dhiubh sin iom-
chuidh do phobull an Tighearna gu eoi-cheangal a dheanamh ris. Mar chomh-
nadh ruibh anns a chuis chudthromaich so, chuir mi sios eisempleir aio- deir-
eadh an leabhair so, o' m faod sibh cungaidh coi-cheangail a dheanamh a
(u) 2 Eachd. 17. 1S.
14 ROFRADH.
ghabhail an iasad ; agus faodaidh sibh a mhughadh, agus focail a ghnathach-
adh is fearr a f hreagras do pheacaidh, do dh' uireasbhuidh, do laigse agus do
chor sonruichte bhur n-anmaibh. An uair a thairneas sibh a mach e, na bith-
ibh ro ullamh gu dheanamh, ach leughaibh e thairis agus thairis, agus leigibh
a chuis gu breith 'ur coguis mu thimchioll gach ni, mu'n cuir sibh 'ur lambh-
sgriobhaidh ris, agus an uair a thuigeas sibh gu bheil sibh toileach agus suidh-
ichte gus a dheanamh, an sin oirpichibh a dheanamh leis an fhein-aicheadh
agus an durachd is mo ; rachaibh air bhur gluine, agus leughaibh thairis a rith-
ist e, a meoraieh air gach earrann fa leth dheth, ag amharc suas ri Dia ann
an Criosd air son neart, mu'n aontaich agus mu'n abair sibh 'ur n-amen ris;
agus an deigh dhuibh sin a dheanamh gabhaibh am peann, agus, mar gum b'
ann am iìanuis an De uile-leirsinnich, cuiribh 'ur lamh-agriobhaidh ris do'n
Tighearna.
Dundea, 1734.
LEABHAE, CEASNACHAIDH
OG LUCHD COMUNACHAIDH.
Mu thimchwU Staìd Nàdurr*
an Duine.
Ceist. Ciod an staid's an robh
thu air do bhreith ?
Freag. Ann an staid bhròn-
aich thruaigh, a dh1 easbhuidh
iomhaigh agusdeagh-ghean Dè,
a blraig"1 an duin'' air thùs ; a-
gus le nàdur peacach, so-aom-
aidh chum an ni a tha olc, agus
do-lùbaidh chum an ni atamath,
agus buailteach do chorruich
Dhè, araon anns a bheatha so
agus anns an ath-bheatha.
C. Cionnas a thachair e gun
robh thu air do bhreith 'san
staid so ?
F. A chionn gun d' thainig
mi o Adhamh ciontach, a thuit
o shonus le cùmhnant a bhritse
ri Dia, agus tighinn fo?n phean-
as a bha dligheach air a shon ;
leis an do chaill e an t-iomlan
da ghràs agus neo-chomasach
air e fein a thearnadh.
C. Am bheil an duine trid an
leagaidh, air fhàgail gun dò-
chus anns an staid thruagh so ?
F. Cha 'n "eil ; tha cùngai-
leighis luaclror air a sholar : Oir
ged1 a tha cheud chùmhnant'
air a bhriseadh, agus air a
chur fa sgaoil, tha coi-cheangal
nuadh ro-ordheirc air a dhealbh,
seadh, air fhoillseachadh, agus
air a thairgse do pheacaich
chaillte.
C. Co iad na coi-cheangail
a rinn Dia ris an duine ?
F. Co-cheangal nan Gniomh,
agus co-cheangal nan Gràs.
C. Co do'n dà cho-cheangal
sin leis am faod thu bhi air do
thearna ?
F. Amhàinle co-cheangalnan
gràs, ris an goirear an co-chean-
gal Nuadh.
C. Co e co-cheangal nan
gniomh no nan oibre ?
F. Is e cordadh Dhè ri
Adhamh agus ri Eubh, far an
do gheall e dhoibh beatha, air
chùmhant 's gun tugadh iad
ùmhlachd iomlan da lagh, agus
bhagair e iad le bàs an co-lorg
an eas-ùmhlachd.
C. C'ar son nach faod thu
bhi air do thearnadh le cùmh-
nant nan oibre ?
F. A chionn nach urra dhomh
an cùmhnant a cho-lionadh, no
am peanas a bha'n lorg a bhrist-
eadh a ghiùlan ; 's e sin nach
urra dhomh aon chuid ùmh-
lachd iomlan a thoirt do lagh
Dhè, no f hearg a tha dligheach
air son a bhristeadh a ghiùlan.
C. Ciod e cùmhnant nan
gràs leis a bheil thu gu bhi air
do thearna?
F. 'S e 'n cùmhnanta gràs-
mhor e a rinn Dia ri peacaich
thaght' an Criosd, anns a bheil
e deonachadh gu tròcaireach
slaint a thairgs' agus a gheall-
16
tinn dodh1 uile pheacaichbhoch-
da do shliochcl Adhaimh, a
chreideas'n aMhac IosaCriosd.
C. Co iad sin a tha gu firinn-
each a creidsinn ann ?
F. 'S iad sin, iadsan a tha
mothacliail air an staid chaillte,
a tha toileach gabhail ri Criosd
mar an Urras agus an Slanui1-
fhear, agus a bhi 'n earbsa r'a
fhìreantachd agus r'a dhioladh
ceartas diadhaidh, mar an t-aon
stèigli chum am firenachadh
'an làthair Dhè ; 's a tha cur
rompa 'na neart-san, an creid-
eamh a nochdadh le gràdh dùr-
achdach agus ùmlachcl do Dhia.
C. C'ar son a theirear cùmh-
nant nan gràs ris a chùmh-
nant nuadh so ?
F. Chum eadar-dhealachadh
o chùmhnanta nan oibre; far
am b1 e caileigin a bha'n duine
ra dheanamh, bu stèigh firinn-
eachaidh dha; am feadh is e
is stèigh firinneachaidh dha ann
san nuadh chùmhnanta so, ni
eigin a tha Urras r'a dheanamh
air a shon: agus fòs a chionn
gu bheil an t-Urras fein, agus
uile shochairean a chùmhnain-
te, nan saor thiodhlaca ghràs-
mhoir, ata air am bùileachadh
air creutairean neo-aithridh mi-
thoilltinneach, nach b1 urrainn
a bheag air bith a dheanamh
chum ain faotainn.
C. Cionnas a dh1 fhaodas an
cùmhuanta so bhi gu h-iomlan
o ghràs, 'n uair tlia creideamh
air iarruidh oirn mar chùinh-
nant air còir a thoirt duinn air
a shochairean ; agus mar an
ceudna, deadh oibre, chum ar
creideamh a nochdadh ?
F. Ge d1 a tha 'n dà ni sin
air an iarruidh oirn, gidheadh
tha'n gràs a chum a1 chreidimh
agus nan deadh oibre sin oib-
reachadh annain, airaghealladh
dhuinn anns a chùmhnant so,
cho saor ri aon bheannachadh
a tlrann ; air son am bheil e gu
tric air a ràdh ris a chùmhnant
so 's an sgriobtur, tiomnadh.
C. C'arson a theirear Tiom-
nadh ris a chùinhnant so ?
F. Air son gu bheil gach
beannachadh agus gach socliair
eile, a tlia air an gealladh ann,
air arn buileachadh gu saor air
na daoine taghta mar dhìlib air
fhàgail aca, 's air a dheanamh
cinnteach dhoibh le bàs losa
Criosd, an Tiomnai'ear; agus
fos tlia gràs air fhagail ac' ann,
chum gach dleasnas tha air lar-
ruidh orra a cho-lionadh.
C. Ciod iad na dìlibean sòa-
^11^^11^ a tli' anns an tiomna so?
JP. Maitheanas peacaidh, sa-
oradh o fheirg, sith ri Dia, uile
ghràsan an Spioraid, agus
buanachadh ann gus a1 chriooh;
tearuinteachd tre'n bhas, ais-
eiridh chum beatha, agus gìoir
shiorruidh.
C. Cionnas a tha 'n cùmhnant
no an tiomna so air a dhaigh-
neachadh agus air a dhean-
amli cinnteach dhuinne?
F. Le bàs agus fuil Chriosd,
an t-eadar-mheadhonair agus
an Tiomnai'ear; agus leis na
comharran agus leis na seulan
nasguidh o'n leth a muigh a dh1
òrduich e blii air am frithealadh
dhuinn, le searmoinachadli an
t-soisgeil.
17
Nasgaìdh a Choi-cheangaiL
C. Ciod na nasgairìh tlia air
cùmhnanta nan gras?
F. An dà Shacramaid, Baiste
agus Suipeir an Tighearna.
C. Ciod a chrioch man d'òr-
duich Dia an nasga sin ?
F. Gu bhi na 'n comharran
naomha, cuimhneachain, agus
dearbhaidh air a thròcair
dhuinn, trid losa air a cheusadh;
a chionn gu'm b1 easan an t-
urras mòr agus an ìobairt, ris a
bheil e air òrduchadh dhuinn
sìor amharc air son maitheanas,
gràs, agus glòir
C. Car sòn a theirear nasga
cùmhnanta nan gràs ri Baist-
eadh agus ri Suipeir an Tigh-
earna?
F. Do bhri, mar chòraichean
glaiste, gu bheil iad a1 daigh-
neachadh agus a1 deanamh a
chùmhnainte dearbh-chinnteach
dhuinne agus gach beannachadh
tha air a ghealladh ann ; agus
gu sonruichte gu bheil Dia deo-
nach ann, agus trid Chriosd,
gu bhi na Dhia dhuinn, agus
ar gabhail mar a shluagh.
C. Ciod e Baisteadh ?
F. ^S ionnlad naomh no cra-
thadh le h-uisg1 e, an ainm an
Athair, a Mhic, agus an Spior-
aid Naoimh.
C. Ciod a tha crathadh so an
uisg1 a1 ciallachadh ?
F. Glanadh ar n-anama o
pheacadh, le fuil agus Spiorad
Chriosd, agus sinn a dh' inn-
drinn a steach a measg dheis-
ciobuil agus luchd-leanmhuinn
Iosa Criosd.
C. C^ar son a tha thu air do
bhaisteadh an ainm an Athar ?
F, Mar fhianuis air mi rogh-
nachadh agus a dh1 aideacharìh
Dhè an t-Athair, mar m' Athair,
agus mar fhear-dealbh inn-
leachd an t-soisgeil chum daoin1
a shàbhaladh trid losa Criosd.
C. Cav son a tha thu air do
bhaisteadh an ainm a Mhic?
F. Mar chomharradh gun do
roghnaich agus gun do ghabh
mi ri Mac Dhè mar m1 Fhear-
saoraidh agus mo Shlanui^ear,
na uile dhreuchdan, mar Fhàidh,
mar Shagart, agus mar Righ.
C. C'ar son a theirear ar
Slanui^ear ris ?
F. Air son na laimh shon-
ruicht a bh1 aig anns an t-slainte
ris a bheil fiughair againn ;
shearmonaich e dhuinn i, mar
ar Fàidh mòr, fhuair e dhuinn
i, mar ar n-ard-Shagart, agus
bhuilich e oirn i mar ar Tigh-
earna agus ar Righ.
C. Car son a chaidh do
bhaiste an ainm an Spioraid
Naoimh ?
F. Mar fhianuis air mi dh1
aidmheil agus a ghabhail ris an
Spiorad Naomh mar m1 Fhear-
naomhachaidh, agus a tha co-
chur na choisinn Criosd rium,
d^an dreuchd chreidimh slainteil
agus gach gràs, oibreaehadh
anns na daoine taghta.
C. Ciod na ceangail fo 'n
d'thainig thu le d'bhaisteadh ?
F. An Trionaid naomli a
chreidsinn agus ùmhlachd a
thoirt doibh; agus cùl a chur
ri trì naimhde mòr, an diabhul,
an saoghal, agus an f heoil; agus
mo bheatha a chaitheadh mar
Chriosduidh, da rìreadh, a sìor
chuimhneachadh an ainm leis a
bheil mi air mo ghairm.
18
C. Cionnas is còir do Chriosd-
uidh, no do neach à* chaidh
bhaisteadh, a bheatha a chaith-
eadh?
F. Mar neach a tha gu foll-
aiseach air a choisrigeadh do'n
chreidimh, agus do dh* ùmh-
lachd do*n Trionaid naomh;
agus gu h-àraidh, mar aon air
ionnlad ann am fuil an Uain,
agus nach gabh os laimh e fein
a thruailleadh le peacadh, ach
a dh* oirpicheas a bheatha a
chaitheadh mar chaith Criosd
a bheatha.
C. Nach 'eil è fìachaicht ort
do bhòidean baistidh athnuadh-
achadh, agus an gabhail ort
fein?
F. Tha e : agus tha mi dean-
amh sin gu follaiseach, an uair
a tha mi 'gabhail dara ceangal
a chùmhnaint, àgus a co-pairt-
eachadh do Shuipeir an Tigh-
earna. „ *
C. Ciod an t-eadar-dhealach-
adh a tha eadar Baiste agus
Suipeir an Tighearna ?
F. Cha 'n 'eil a cheud aon ri
bhi air a fhrithealadh dhuinn
ach aon nair, ach tha *n dara
aon gu bitheanta; tha a cheud
ni a' ciallachadh ar breith spior-
adail, an dara ni ar lòn spiorad-
ail : *S e baiste dorus tighe
Chriosd, air an eigin duinn dol a
steach ; ach 'si Suipeir an Tigh-
earn am bòrd aig an èigin do
chloinn Chriosd am beathach-
adh agus neart f haotainn.
C. Ciod an rùn mòr bu chòir
a bhi agad ann am frithealadh
air, agus co-pairt a ghabhail do
a Sàcramainte sin ?
F. Chum leis a sin gun nochd
mi mo spèis agus inùmhlachd
d'an ùghdar, agus gum faigh mi
dearbh chinnte air a ghràdh
agus air na choisinn e dhoinh.
Mu Shuipeir an Tighearna.
C. Ciod i Suipeir an Tighear-
na?
F. 'Si aran itheadh agus fìon
òl air mhodh cràbhach, a reir
òrdughChriosd, aguseisempleir,
mar chuimhneachan air a bhàs
agus air fhulangais air ar soin-
ne.
C. C'uin a dh* òrduich Criosd
an t-Sàcramaid so ?
F. Air a cheart oidhch* air
an deach a bhrath, agus air ball
an deigh dha Càisg nan Iudh-
acli itheadh le dheisciobuil.
C. C'ar son a dh'òrduich e 's
'an àm sin i ?
F, A nochda gun deachaidh
a Ciiàisg a chur air cùl leis an
òrdugh ùr so, kgus gun d'thainig
Suipeir an Tighearna na h-àite;
agus fòs a chum am barrachd
impidh a chur air a shluagh
chum a coimhead agus fritheal-
adh oirre.
C C'ar son a tha 'n t-àm an
d-òrduicheadh i a' cur na h-ur-
rad impidh oirn chum a coi-
mhead ?
F. Air son gu bheil an àithne
agus na seolanna thug e dhuin
'san àm sin, ri bhi air am meas
mar earail dhurachdaich ar
Slanui'earabhadola dheanamh
barrachd air ar son *s a bha 'n
saoghal uile comasach air a
dheanamh.
C. An d' aithn* Criosd an t-
ordugh so mar uallach air a
shluagh ?
19
F. Cha d' aithn idir; ach 's
ann a dh' fhag se e mar shoch-
air shonruichte agus mar dhìlib
luach'or do'n eaglais, air dhoibh
fhaicinn mar chuimhneachan
soilleir air a ghradh, marchomh-
arradh cinnteach air a theachd
an dara h-uair, agus a chum na
grasan uile a bheothachadh.
C. Ciod na duile no na comh-
arran a tha air an òrduchadh
's an t-Sàcramaid so ?
F. Aran agus fion.
C. Ciod atha iad sin a noclid-
adh ?
F. Corp agusfuilChriosd,leis
gach sochair agus gach beann-
achadk a chosnadh dhuinne leis.
C. Ciod a tha air a chiall-
achadh le bristeadh an arain, a-
gus taosgadh a mach an f hiona ?
F. Fulangais Chriosd uile: gu
sònruichte bristeadh agus lotadii
a chuirp air a chrann-cheus-
aidh, agus dortadh fhola, chum
ar peacaidh a thoirt air falbh.
C, Ciod tha air a chiallach-
adh leis an aran bhriste, agus
an fhion thaoisgte a thoirt do'n
luchd-comunachaidh ?
F. Tha gu bheil Dia gun
teagamh a buileachadh, agus a
toirt thairis Chriosd air a cheus-
adh, leis gach sochair a choisinn
e do luchd co-part a tha creid-
sinn.
C. Ciod iad na sochairean
sin a tha air an toirt thairis,
agus air an deanamh cinnteach
dhuinne ?
F, Tha maitheanas peacaidh,
saoradh o fheirg, sith ri Dia,
sith coguis, uchd-mhacachd do
theaghlach Dhè, fàs ann an
gràs, buanachadh ann, sochair-
ean agus trioblaidean air an
naomhachadh, agus coir air a
bheatha shiorruidh.
C. Ciod tha air a chiallach-
adìi leis an luchd-comunaich a
ghabhail an arain agus an f hion
'nan ìainhan ?
F. Tha, gu bheil iad a sine-
adh a mach lamh a' chreidimh a
ghabhail ri Criosd air a cheus-
adh, mar an Slanui'ear, 'na uile
dhreachadau agus le uile sho-
chair, mar tha e air a thairgse
dhoibh 's an t-soisgeul.
C- Ciod an dòigh air an còir
Criosd ceusda a ghabhail aig a
bhòrd ?
F. Le mòr irisleachd, le fein-
àicheadh, le taingealaclid, agus
le dhreuchda agus iomlaineachd
a cho-chur gu dian dùrachdach
ri feumalachd m'anma.
C. Ciod tha air a chiallachadh
leis an luchd-comunachaidh a
dh1 ith' an arain, agus a dh1 òi
an f hiona ?
F. Tha, an dlu-dhàimh ath1
aca ri Criosd, gu bheil co-pairt
aca do shochair a bhàis, an toil-
inntinn mhòr a tha ac1 ann, an
neart spioradail agus a bhea-
tha a tha iad a faghail uaith.
C. C*ar son bu chòir do
luchd-comunachaidh co-pairt a
ghabhail do'n chupan, cho math
agus do'n aran ?
F. Mar an tuille daighneach-
aidh air an creidimh 's a chionn
gun dubhairt Criosd r'a dheis-
ciobuil, Oluibh uile dìieth.
C. C'ar son a rinn Criosd
roghain air aran agus fìon, mar
chomharradh air a chorp agus
air f huil ?
F. A nochdadh am buaidh
20
clium luchd-comunaich a tha
creidsinn, a bheothachadh agus
a neartachadh ; oir mar tha aran
a"1 neartachadh cridhe duine, tha
fìon ga dheanamh subhach.
C. Ciod na briathran a
glmàthaick Criosd 'n uair a
dh'òrduich e 'n t-Sàcramaid ?
F, Labhair e càileigin mu
thimchioll a chupain, agus càil-
eigin mu thimchioll an òrduigh
uile.
C Ciod a labhair e mu thim-
choill an arain ?
F. Thuirt e, Gabhaibh, ith-
ibh ; \s è so mo chorp tha aìr a
bhriseadh airbhur sonsa; dean-
aibh so, mar chuimhneachan
ormsa.
C. Ciod a thuirt e mu'n iom-
]an d'on t-Sàcramaid ?
F. Thuirt e, co minic 's a dh-
itheas sibh an t~aran so, agus a
dti òlas sibh an cupan so, tha
sibh afoillseachadh bàisan Tigh-
earna gus an d" thig e
C. Am bheil co-pairt againn
an so, air mhodh corparra, do
chorp agus do dh' f huil Chriosd ?
F. Cha'n 'eil, ach a mhàin
air mhodh spioradail:
C. Ciod ma ta is ciall do na
focail sin, " Gabh, ith ; 'seso
mo chorp, tlia air a bhristeadh
air do shon ?"
F. 'S e tha iad gu soilleir a'
ciallachadh, g-u bheil an t-aran
air a bhristeadh a nochda corp
Chriosd mar bha e air a bhrist-
eadh agus air a bhruthadh air
son a shìuaigh.
C. Nach *eil Criosd da rìr-
eadh a làthair anns an t-Sàcra-
maid ?
F. Tha e^achgidheadhch'an
'eil e air mhodh corporra, ach
air mhodh spioradail, a làtliair.
C. Cionnas a tha sinn a co-
pairteachadh airmhodh spiorad-
ail do chorp briste Chriosd ?
F. Tha sinn ga dheanamh
an uair a tha co-pairt aig" ar 'n
anma do shochairibh agus do
thoraibh a chuirp bhriste, mar
tha fàs ann an gràs, comas teachd
a dh' ionnsuidh Dhè, foillseach-
adh spioradail, fuasgladh chui-
bhrichean, agus an leithide sin.
C. Cia fhad a bha rùn air
Criosd gum maireadh an t-Sà-
cramaid so ?
F. Gus an tigeadh e a ris an
dara h-uair.
C C'ar son nach maireadh i
ni b'fhaide ?
F. Air son nach bi feum air
Sàcramaid air neamh, a nochda
Chriosd, do bhri gu bheil e do
ghnà gu corporradh a làthair.
Mu nàdur agus aobhar Suipeir
an Tighearna.
C. Ciod tuille an cunntas is
urrainn duit a thoirt air nàdur
agus aobhar na Sàcramaid so ?
F. Tha e gu soilleir a' co-
pairteachadh do nàdur nasgadh,
no cuirm, agus mar an ceudna
do bhòid.
C. Ciod a th' ann do nàdur
nas^adh ?
F. Theirear gu ceart nas-
gadh, coi-cheangal nan gras ris
a chionn, mar choir naisgte air
a chur 'nar laimh, gu bheil e
a' deanamh thairis, a nasgadh,
agus a daighneachadh dhuinn
coir agus sealbh air uile shoch-
airean agus thoraidh a choisinn
21
Criosd, a tha ann an sin air a
ghealladh do na creid'ich.
C. Ciod a gline nasgaidha
tk' anns an t-Sàcramaid so?
F. Is nasgadh spioradail, a-
gus ro-luachinhor e do bkri
gur e Criosd a dkealbk agus
a gkearr e, agus is e an sgrio-
bkadk a th' air, Criosd g'ar
gràdhachadh ; agus's eis dealbh
air. Criosda" bdsachadh as'ar leth.
C. Ciod a tha do ghne cuirm,
anns an t-Sàcramaid so ?
F. Theirear gu ceart cuirm,
ris, do bhri gu bheil e toirt
seachad lòin, beathachadh, agus
solas do dh1 anmaibh an luchd-
comunachaidh iomchuidh, na
h-aoidhean a tha air an cuireadh.
C Ciod an seorsa cuirm a
tir ann ?
F 'S cuirm spioradail a th'
ann, cuirm phòsaidh, cuirm air
ìobradh Mhic Dhe; cuirm a
rinn Criosd, do ghne iongan-
taich, anns an e Criosd an da
chuid maighstir agus beatha na
cuirm, am fear-solair agus loin,
am fear ith agus am biadh ; Oir
is biadh gufirinneach m'fheoil,
agus "s deoch gu firinneach m
fhuill.
C. Ciod an seadh anns a
bheil gne boid 's an t-Sàcra-
maid so ?
F. A thaobh an f hocail Sà-
cramaid, mar tha e air a
ghnàthachadh am measg nan
Roimheach (o'n do ghabhadhan
iasad e) air son mionnan airm,
leis an do cheangailsiad iadfein,
gu bhi nan saighdeara firinn-
each agus dileas d' an Ceann
feadnaidh : agus tha sinne anns
an ordugh so, ann an seadh a
nionnachadh do Righ neamk,
o "s ceann corp briste agus fuil
dhoirte Mhic Dhe; agus tha
sinn cuideachdg'ar ceangalfein
gu bhi 'nar saighdearan fir-
inneach agus dileas fo bhrataich
Chriosd, arn-Ard cheann feadh-
na anns a chomhraig spioradail.
C. Ciod na nithe sonruicht1
a tk1 agad anns an amkarc le
teackd a chum an orduigk so?
F. A ckumail suas cuimkn1
air bas Ckriosd agus air fkulan-
gais, a ckumail co-ckomum ris,
a dk1 atk-nuadkackadk coi-
ckeangal mo bkaistidk, a neart-
achadh mo chreidimh, agus a
bheothachadh mo ghràis.
C. Ciod na fulangais a dh1
fhuiling Criosd a tha thu r^a
chuimhneachadh aig a bhord ?
F. lad sin a th1 air an cur
sios 'na fhocal,
C. Ciod air a' bheil cuimhn1
agad diubh sin sa cheart àm so ?
F. ''S cuimhne leam na h-
oirpean agus na buaireannan a
thug an diabhul air: am mas-
ladh agus agheur-leanmhuinn a
dh' fhuiling e o dhroch dhaoine
fulangais anma agus a chru-
aidh-spairn annan gàradh Ghet-
semane ; an fhanoid aniochd-
mhor, na buillean, an coron
sgithich, na seile, agus an
sgiursadh a dh' fhuiling e an
tigh an ard-shagairt, agus an
ionad breitheanaisPInlait; a^us
fadheoidh, f hulangaisf huilteack
agus a bkàs cràiteach air sliabk
Chalbhari, 'n uair a bha e air a
thàirneadh ris a chrann-cheus-
aidh, air a dhìbearadh le cJiaird-
ean a naimhdean a toirt beum
dha, agusaira threigsinn le Dia.
22
C. Ciod a 'b aobhar do na
fulangais sin?
F. Gràdh Chriosd, agus ar
peacaidh-ne : air dha le shaor
ghràdh iongantach, a ghabhail
os lairnh ceartas De a shasach-
adh as ar leth-ne, Bha e air a
leon air son ar ciontai, agns air
a bhrùthadh air son ar n-aingi-
eachd.
C. Nach 'eil sinne, ma ta'
fo'n cheangal is mo gu cuimhn,
a chumail suas air na dh'fhuil-
ing Criosd as ar leth ?
F. Gu cinnteach tha : oir tha
ghràdh dhuinne, creutairean
peacach, gun choimeas: air dha
ar cuimhneachadh 'n ar staid
iosail, agus tuille a dheanamh
agus fhulang air ar son na bha
'n saoghal uile comasach air a
dheanamh : agus mar,an ceudna
gun tug e earail theann duinn,
a measg a bhriathra deirean-
nach, sinn a bhuanachadh ann
an cumail cuilnlln, air a bhàs.
C. Ciod am feum a tha againn
air a chuimhneachan so; am
bheil sinn an cunnart a ghràdh
mor dhuinn a dhichuimhnea-
cha?
F. Tha sinn ; oirtha ar cridh-
eachan cho saoghalta, ar n-inn-
tinn cho mi-chreideach, ar meo-
ghair cho meallta, agustha ar n-
aigne cho iomala, 's gu bheil sinn
ullamh gu bhi air ar ribe le
mealltaireachd an t-saoghail, 's
gun leig sinn le Criosd agus le
mhor ghradh dol as ar n aire.
.C. Nach 'eil gnà chuimhne
bh^tlieant' a chumuil air fulan-
gais Chriosd, anns an t-Sà-
cr amaid ro f heumail agus tarbh-
ach dhuinn ?
F. Tha.
C. Ciod an seadh anns a
bheil e feumail duinn?
F. Chumar peacaidh anmhu-
innachadh agus cur as doibh,
gu cridhe cruaidh a mhaothach-
adh, gu buaidh a thoirt air
buaireadh an droch spioraid,
gu gràs a bheothachadh agus
a mheudachadh, agus gu co-
f hurtachd a thoirt duinn 'nar n-
uile amghairibh.
C. Ciod a ghne chuimhne
is coir dhuinn a bhi againn air
fulangais agus air bas Chriosd
aig a bhord ?
F. Bu choir dha bhi na
chuimhneachan caomhail agus
creid'each, bronach, le fuadh
thoirt do'n pheacadh, agus
gidheadh a bhi ait agus taing-
eil air a shon.
C. Cionnas is urrainn duinn
bron agus gairdeachas a dhean-
amh 's an aon àm ?
F. Faodaidh sinn, air son
aobhair fa leth : oir mar bu
choir dhuinn bron a dheanamh
air son ar peacaidh a leon
Criosd/sachuir gubàs e: 'scoir
dhuinn gàirdeachas a dhean-
amli na mhaitheas iongantach,
a ghabh os laimh a blii na Urras
agus na iobairt air ar son, chum
ar saoradh o pheacadh agus o
chorruich : agus air a inheud 's
g'an dean sinn do bhron, 's
mo an cionfàth a tha againn gu
gàirdeachas a dheanamh agus
a bhi subhach ann.
C. Cia mar sin ?
F. Air son gu bheil cridhe
bronach air son peacaidh, na
dheadh chomharradh gu bheil
coir aig neach air Criosd agus
air na sochairean acheannaiche.
23
Mu thimchioll luchd co-pairt
iomchuidh agus neo-iomchuidh.
C. Aai bheil gach neach a
ghabhas co-pairt do'n chuirm
naomh so ri 'm meas 'nan aoidh-
ean taitneach?
F. Cha 'n 'eil idir.
C. Co iad mà ta a tha mar
sin ?
F. Tha a mhàin na Creid'ich.
C. Co iad sin ?
F. Tha iadsan à tha trid
chreidimh, a co-aontachadh gu
cridheil le cùmhnanta nan gràs,
a tha gu dùrachdach ag oir-
peachadh urram a thoirt do
Chriosd, aig a bhòrd, le bhàs a
nochdadh, agus le bhi gan ul-
lachadh aìr a shon.
C. Co iad a mhuinntir a tha
neo-iomchuidh?
F. Tha iadsan nach do ghabh
riamh ri tairgs' an t-soisgeil, a-
gus a tha dearmad ullachadh
a dheanamh air son na cuirm so ;
agus gu h-àraidh iadsan a tha
buanachadh 'an gràdh agus 'an
co-bhoinn ris a pheacadh, am
feadh a tha iad a1 gabhail os
laimh caoimhneas do Chriosd,
agus ag ath-nuadhacha cùinh-
nanta ris.
C. Ciod tha ri bhi air a
thuigsinn le aithridhead na
muinntir a tha 'nan luchd-
comunachaidh iomchuidh ?
F Cha 'n e aon aithridhead
ann an seadh laghail ; oir tha
sinn uille neo-aithridh an là-
thair Dhè air an trocair is lugha;
ach a mhàin a bhi aithridh agus
iomchuidh le ar n-anma a bhi
ann am fonn agus an suidheach-
adh a reir an t-soisgeil, chum
frithealadh air an òrdugh so.
C. Nach feud iadsan a tha
nan creid'ich bhi ciontach do'n
chomunachadh a ghabhail air
mhodh neo-iomchuidh ?
F. Faodaidh iad : ma ni iad
dearmad air fein-cheasnachadh
caidreamh a thoirt do pheacadh
's am bith le'm fios, no gràs a
bhi a dh' easbhuidh oirre 'nan
gnàthachadh.
C. Ciod e dleasnas co-pairt
a ghabhail gu h-iomchuidh,
agus ciod anns a' bheil e a' co«
sheasamh ?
F. Is e, ann am briathra
aith-ghearr, ith agus òl aig bòrd
Chriosd le cuimhne chreid'ach
thaingeil air a ghràdh dhuinn,
ag amharc air-san a lot sinn
trid chreidimh, chum slaint'
fhaotainn, agusar n-anma fhol-
ach 'na lotaibh; a' deanamh
bròn air son ar peacaidh, bu
choireach r'a leon, agus a'cur
gu dùrachdach romhainn, 'na
neart fein, nach lot sinn tuil-
leadh e.
C Ciod a bhuannachd a tha
anns a chomunach a ghabhail
gu h-iomchuidh ?
F. Tha dearbh-chinnt air
uiaitlieanas peacaidh trid fuil
Chriosd air a thoirt, neart a
pheacaidh air a lughadacha,
gràsan an Spioraid air an neart-
achadh, eucail an anma air an
leigheas, amharus na h-inntinn
àir an cur as an teagamh, agus
sealla taitneach air Criosd agus
air gfloir air am faotainn.
C Ciod e peacadh a chomun-
aich a ghabhail gu neo-iom«
chuidh, agus cia anns a bheil
e 'a co-sheasamh ?
F. 'Se sin a ghabhail gun
24
ullackadh iomchuidh roi-Iaimh,
agus gun ruin cheart, no ith
agus ol gun eolas freagarrach
agus urramach ; gun rèite ri
Dia agus rar coimhearsnach;
no gun na grasan slainteil a
chleachdadk, mar tka creid-
eamk, gràdk agus aithreachas :
no, sinn a dhol air ar n-agkaidh
am feadk a tha sinn a toirt caid-
reamh do dk'aon pheaca le'rfios.
C. Ciod an cunnart a th'
anns a chomunach a ghabkail
gu neo-iomckuidli ?
F. Leis a sin tha cionta cuirp
agus fola Ckriosd air a ckur
an gniomk, agus tka Dia gu mòr
air a bhrosnuchadh gu feirg ;
agus tha 'n neach ciontach a'
tarruing a nuas air fein breith-
eanas agus dìteadh, mar bi e
gu tràthail air a bhacadh le
aithreachas agus le tròcair.
C. C'ar son a tha duin1 a*
gabkail a chomunaich gu neo-
iomchuidh, air a chur gu h-
aridh as leth, gun bhi dean-
amhaithne air corp anTighearn
anns an t-Sàcramaid?
F. A chionn nach 'eil am
fear-comunaich neo-aithridh a
toirt fainear, gu bheil an t-aran
a tha'n so air a choisrigeadk
gu follaiseack ckum corp an
Tigkearn a ckur an ceill, ach
tka e ga itke mar nack biodk
ann ack aran cumanta : agus a
ckionn nack 'eil e a toirt urram
iomckuidk do ckorp Ckriosd a
ckaidk1 ckeusadk, a tka ann an
so air a nochdadh, ach a bun-
tainn ris mar nach biodh ann
acli duinne, a mhàin, no neach
eile.
C. Cionnas a chuireas sinn
cosgadh air a chiont1 agus air a
chunnart so?
F. Le inndrinn ann an coi-
cheangal ri Dia, agus ullachadk
iomckuidk a dkeanamk nar
caithe-beatha agus nar gniomh,
ckum teachd a dh1 ionnsuidh a
bhuird naoimk-san.
Mu thimchioll ullachadh gu
teachd gu bòrd an Tighearna.
C. Ciod am feum tha air na
h-urrad ulluchaidh a dkeanamk
gu teackd ckum Suipeir an
Tighearna?
F. Do bhri gu bheil, mar
tha sinn a teachd dlu do Dhia
ann, ro-f hagus agus eagallach;
agus tha Ughdar na Dìiia
naomh, eudmhor, agus a rann-
suicheas an cridhe ?s a gkair-
meas sinn a cklisg:e j>u cunnfas:
agus a ckionn gu bheil fìos
againn gu bheil sochair mhor
teachd air mhodh iomckuidk,
agus cunnart a ckeart cko mòr
le teackd air mkodk neo aitk- (
ridk.
C. Ciod e ar n-ullackadk a
tkaobk cleackdai?
F. Le bhi ann an staidghràs-
mkoir.
C. Ciod an t-ullackadk gni-
omhack a tha feumail chum
sinn a thighinn gu bord an
Tighearna ?
F, Tha e gu sonruicht' a' co-
sheasamh anns an dà ni so, sinn
fein a cheasnachadh, agus ar
grasan a dhusgadh suas.
C. Ciod an seorsa ceasnach-
aidh a tha feumail, m'an gabh
sinn an comunach ?
F. Thaceasnachadhfollaiseach
le luchd-dreuchd na h-eaglais
25
feumail. clium 's nach bi bord
an Tighearna air a mhi-ghnath-
achadh leis an ain-eolach agus
leis a mhi-naomha, agus tha
fein-cheasnachadh diomhair le
'r cogais feiu feumail, chum 's
nach gabhar Suipeir an Tigh-
earna gu neo-aithridh, trid mi-
chreidimhjgun aithreachas, cion
durachd, saoghaltachd, ardan,
mi-run, no thaobli aon pheacadh
diomhair a thasinn a gìeidheadh
suas.
C. Ciod iad na nithe m' am
feum sinn sinn fein a cheas-
nachadh, m' an tig^sinn air ar
n-aghaidh ?
F. Gu h-araidh m' an tri so
a ìeanas, ar coir air Suipeir an
Tighearna, ar feum oirre, agus
a bheil sinn da rireadh iom-
chuidh air a son.
C. C'ar son mu thimchiolì
nan tri nithe sin ?
F. Tha, m'ar 'eil coir againn
air, nach 'eil sinn ach ga ghabh-
ail gu h-an-danadh as ar laimh
fein ; ìnar 'eilsin a mothachadh
feum againn air, cha dean sinn
ach tàir air ; mar 'eil sinn iom-
chuidh air a shon, cha dean
sinn ach a mhi-ghnathachadh,
agus dochair a dheanamh dhuinn
fein.
Mu thimchioll ar cbir air Suipeir
an Tighearna.
C. Ciod i a choir so air Sui-
peir an Tighearna ?
F. Thai da-fhillte: 1, Tha
coir fhollaiseach o 'n leth a
muigh ann a thaobh na h-eag-
lais. 2, Tha coir neo-fhaicsinn-
each o 'n leth a stigh ann an
lathair Dhe.
C. Co iad sin aig a bheil
coir fhollaiseach o 'n leth a
muigh air an ordugh so ?
F. Tha iadsan a tha air am
baisteadh 's aig a bheil tomhas
ioinchuidh do dh' eolas Criosd-
uidh, a tha 'g aidmheil an creid-
imh ann an Criosd, 's a tha neo-
lochdach 'nan caithe-beatha an
lathair dhaoine.
C Am bheil iad sin uile nan
luchd-comunaich iomchuidh ?
F. Cha 'n 'eil; ach tha na
h-urrad do choir fhollaisich
aca o'n leth a muigh an lathair
na h-eaglais, 's nach gabh iad
cumail air an ais ; oir 's ann a
mhain air a choir so o 'n leth a
muigh, a dh' fhaodas an eaglais
breith a thoirt.
C. Co iad aig nach 'eil a choir
so ?
F. Cha 'n eil i aig an aineol-
ach, no aig a' mhi-naomha;
agus uime sin tha iad ri 'n
cumail air an ais o bhord an
Tighearna.
C. C'ar son a tha na h-aineol-
aich ri chumail air an ais ?
F. Air son nach 'eil iad com-
asach air iad fein a cheasnach-
adh no aithne a dheanamh air
corp an Tighearna ; agus leis
a sin, nan tigeadh iad air an
aghaidhj 's ann a dh' ithe agus
a dh' oladh iad gu neo-iom-
chuidh.
C. C'ar son a tha am mi-
naomha ri chumail air ais?
F. Do bhri nach faod iadsan
a tha buanachadh ann am peac -
adh, co-chomunn a chumail ri
Dia; 's ann a tha iad gan dean-
arnh fein buailteach d'a bhreith-
eanais, le iad a theachd chum
26
a bhuird naomh le lamhan
neoghlan.
C. Co iad sin aig a bheil a
choir neo-fhaicinneach o'n leth
a stigh air an ordugh naomh so?
F. Tha, iadsan, cha 'n e
mhain aìg a bheil eolas, ad-
mheil, agus giulan neo-loch-
dach ; ach a tha da rireadh an
taobh a stigh do'n choi-chean-
gal, le fior chreidimh ann an Iosa
Criosd, eadhon creideamh a dh1
oibricheas tre ghradh, agus a
ghlanas an cridhe, cho math
agus an giulan. Tha iad nan
cridhe an lathair Dhe, mar tha
daoine ga 'm faicinn o 'n leth
a muigh.
C. Co tha nam breitheanna
air a choir so ?
F. Cha 'n urrain do 'n eaglais
breith a thoirt air a choir so o
'n leth a stigh; ach 's coir do
gach neach rannsachadh, ceas-
nachadh agus breith a thoirt air
da thaobh fein.
C. Ciod an dearbhadh leis
an tuig duine ma tba e da ri-
readh an taobh a stigh do 'n
nuadh choi-cheangal, agus a
thuigsinn ma tha coir neo-f haic-
inneach o 'n leth a stigh aig1 air
an ordugh so ann am fianuis
De?
F. M'as urrainn da a radh
gum facadh se e fein an cunnart
dol am mugha am feadh a bha
e 'n earbsa ri cumhnanta nan
oibre ; 's gun do theich e uaith
chum an nuadh choi-cheangail,
a' gabhail gu taitneach r'a inn-
leachd uile, agus ri Criosd,
Eàdar-mheadhonair 'n a uile
dhreuchdan; agus ga thoirt fein
suas chum bhi leis an Tighear-
na, agus gu gluasad maille ris
ann an nuadhachadh beatha:
Agus gur e a thoil dhurachdach,
gu 'm bi e o 'n leth a stigh cho
math agus o 'n leth a muigh a
reir reachd agus iomhaigh Dhe.
Faicibh cuid do cheistean
air an cur sios aig deir-
eadh an leabhair so, a dh1
f haodas cuideach 'a dhean-
amh ruinn 'n ar ceasnach-
adh diomhair mu thiom-
chioll ar coir air teachd
chum a' bhuird naomh so.
Rannsuchadh mu "'nflwum a tìC
againn air Suipeir an Tigh-
earna, agus air na nithe bu
choir dhuinn iarruidh 'n uatr
a bhitheamaid aig a bhord.
C. Ciod am feum a th* agad
air Suipeir an Tighearna?
F. Tha feum agam air ioma
doigh : 1, A thoirt Iosa air a
cheusadh, gu h-ur gu 'm chuimh-
ne. 2, A dh1 ath-nuadhachadh
boid mo bhaistidh, agus gu m1
chuir fo cheangal teann gu bhi
leis an Tighearna. 3, Abheath-
achadh agus a neartachadh mo
ghras lag. 4, Gu m1 neartach-
adh an aghaidh buaireadh an
droch spioraid, agus gach aobh-
ar mi-mhisnich. 5, A dh1
ath-nuadhachadh mothachadh
agus dearbh-chinnt air maith-
eanas ann am pheaca 'tha gu
minic fo an-amharus agus ar a
dhorchachadh.
C. Ciod iad na nithe sin a
tha toirt dubhar air dearbhadh
air maitheanas peacaidh ?
F. Peacadh araon dearmaid
agus deanadais ; agus gu h-ar-
aidh peacadh le fios ?
27
C. Car son a rannsaicheadh
tu mu d1 uireasbhuidh mu'n
tigeadh tu dh'ionnsuidh bord an
Tighearna ?
F. A ehionn gu bheil Criosd
air a nochdadh an sin le uile
ioralaineachd, a shasachadh m1
uile chiocrais spioradail ; agus
tha e feumail gum biodh beo-
ìnhothachadh agam air na ni-
the a tha dh' uireasbhuidh chum
"s gum bi fios agam air an
t-Slanui1fhear shaibhir so, 'n
uair bhios mi aig a bhord.
C. Ciod iad na h-uireasin bu
choir dhuit rannsachadh mu1n
tig thu ghabhail a chomunach-
aidh?
F. Bu choir dhomh iad so a
rannsachadh gu sonruichte, J,
Ciod na peacaidh is mo a tha
dhi orm a cheannsachadh. 2,
Ciod na grais is mo m' fheum
air an neartachadh ? 3, Ciod
na sochairean a b1 fhearr leam
bhi air am buileachadh orm ?
4, Ciod na ceudfaithean anma
is mo m" f heum air an naomh-
achadh? 5, Co do dhreuchda
Chriosd is mo tha dh' fheum
agam bhi air an cur 'an gniomh
ann am anam ?
B. Cionnas a gheibh thu
mach na peacanna is mo tha
dh' fheum agad bhi air an
ceannsachadh ?
F. Se rannsachadh ciod am
peacadh na ^n truailli'eachd is
mo tha toirt buaidh orm, co
dhiubh is e smuainte mi-chreid-
each, ardan, fearg, cruadhs-
cridhe, saoghaltachd, smuainte-
seachranach, cion durachd, cul-
sleamhnachadh, no aon ni eile :
agus rs f heudar dhomh ^n gleidh-
eadh ann am bheaclid, chum 's
gun dean mi mo ghearan ri m'
Shlanui'f hear aig a bhord, chum
neart fhaotainn, a chathachadh
'nau aghaidh, agus a thoirt
buaidh oirre.
C. Cionnas a bheir thu fai-
near na grasan is mo tha dh1
fheum agad bhi air an neart-
achadh ?
F. Le cheasnachadh co do
na grasa is ro-laige annam, co
dhiubh is e creideamh, dochus,
gradh, macantas, irisleachd, no
aon air bith eile : agus 's fheud-
ar dhonih iad sin a thoirt a dh1
ionnsuidh Chriosd aig a bhord,
gu1!! àrachadh, an neartachadh,
agus am meudachadh.
C. Cionnas a gheibh thu
mach na sochairearn is feumaile
dhuit bhi air am buileacliadh
ort?
F. Lefhaicinnciod ant-aobh-
ar gearain is mo tha agam
^s an am so ; agus ciod na
sochairean bu fhreagaraiclie
dhomh fo na gearain sin ; m'as
e an leithide so, dearbh-chinnt
air maitheanas peacaidh, to-
graiibh spioradail, togarrai-
chead ann an dleasnas, foighi-
din fo thrioblaid, giulan iom-
chuidh an cuisibh cunnartach,
neart an aghaidh buairidh agus
truailli'eachd, saorsa o smuain-
tean mi-chreid1each, no olc mu
thimchioll Dhe, no an samhuil
sin ; agus na sochairean sin 's
eigin domh an cuimhneachadh
agus an iarruidh air Criosd aig
a bhord.
C. Cionnas a dh1 aithneas tu
co do cheudfai'ean t-anma is
mo feura air a naorahachadh ?
28
F. Le thoirt fainear ciod an
togradh no'n ceudfath is lugha
tha air atli-nuadhachadb, agus
is mo aig a bheil do dh" f heum
air drughadh an Spioraid a thi-
ghinn air; m' as ann air mo
thuigs1 a leigheas a doille,
agusgasoillseachadh le beachd
slainteii a ghabhail air nithe
spioradail; no m'as ann air mo
thoil, gun leigheiseadli e a reas-
gachd, agusgundeanadhe umh-
ail i do thoil De ; no m'as ann
air mo mheoghair, gun leigh-
eiseadh e a laigsinn, agus gun
neartaicheadh e i chum focal
De a chuimhneachadh ; no air
mo choguis, gun taislicheadh
e a cruas, agus gun deanadh
e maoth faicilleach i; no air
mo thograidh, a leigheas am
iionnaireachd,chum an deanamh
ni *s deothasaiche mu Chriosd
agus mu nithe spioradail, agus
an socrachadh air cuspairean
ceart.
C. Cionnas a thuigeas tu co
do dhreuchdan Chriosd is mo
air a bheil do dh1 fheum agad?
F* Le staid m1 anma agus
plaighean mo chridhe a thoirt
fainear, ag radh, co dhiu is mo
tha dh" fheum agam air Criosd
mar Fhaidh, ga m' theagasg
agus a leigheas m1 aineolais ?
no mar Shagart, chum mo
sgeadachadh le fhireantachd,
agus gu eadar-ghuidhe dhean-
amh ri Dia as mo leth? no mar
Righ, a cheannsachadh mochri-
dhe dha fein, agus gu buaidh
a thoirt air mo thruailli'eachd
o*n leth a stigh? Agus air
dhomh mothachadh bhi agam
air feum m' anma, 's eigin
domh dol a dh1 ionnsuidh m*
Fhir-shaoraidh aig a bhord, agus
a radh, a Thighearna, thig agus
cuir so no sud an gniomh a1 m*
anam.
Tha ceasnachadh rniCr
peacaidhfewnail irì angc bh
sinn an comunachadh.
C. Car son is eigin duit
rannsachadh co mion mu thim-
chioll do pheacaidh m*an gabh
thu *n comunach?
F. Air son iomad aobhar.
J, A dh* fhaicinn nach bi aon
Achan a1 gabhail comhnuidh
agam a chuir bacadh air lath-
aireachd Dhe uam. 2, Le 'rn
faicinn, chum 's gur feaird a
dh1 fhaodas mi amharc air-san
a lot mi, agus bron a dheanamh
air a shon. 3, Chum rs gur
feaird a leigeas mi f haicinn do
m1 leigh mo leon agus mo àho-
chunn, chum a leigheas. 4,
Chum *s gum faic mi cho olc *s
a tha iad le sealladh a ghabh-
ail air fulangais Chriosd, agus
leis an t-sealladh sin gu *m bros-
nuichear mi gu fuath a thoirt
doibh, agus pilleadh uapa a
dh *ionnsuidh Dhe, agus gu
gluasadmaille ris annan nuadh-
achd beatha.
C. Cionnas is coir dhuit an
obair ullachaidh a stiuradh chum
is gun rannsuich thu gu curam-
ach mu thimchioll do pheac-
aidh ?
F. 'S eigin domh am a chur
air leth fa chomhair, agus nfan
toisich mi air, a ghuidhe air
Dia soillseachadh an Spioraid a
bhuileachadh orm, chnm peac-
adh a nochdadh dhomh. 2, *S
29
fheudar dhomh smaointeach-
adh air peacaidh mo chridhe
agus mo bheatha; mopheacaidh
dearmaid agus deanadais; agus
iad sin an da chuid, diomhair
ag-us follaiseach, aineolais agus
le fios, agus peacaidh mo
dhreuchd agus mo ghiulain 's
an t-saoghal. 3, Chum comh-
nadh dheanamh rium, ìeughaidh
mi an leabhar mor Ceasnach-
aidh air na deich aitheante agus
na ciontaidh a tha *n sin air an
ainmeachadh, le 'n antroma-
chadh : agus rannsuichidh mi
cho fhad "s a dh* fhaodar an
cur as mo leth. 4, Cha sguir
mi do rannsuchadh agus do
smaoineachadh, gus am faic mi
am feum anabarrach a tha agam
air fuil Uain Dhe a tha glanadh
o gach seorsa peacaidh.
Ceasnacha mu thimchioll sinn a
bhi iomchuidh air son bord an
Tighearna.
C. Ciod e an iomchuidhead
sin is coir do gach neach a bhi
aca m'angabhiadancomunach?
F. Tha e da fhillte, an da
chuid cleachdach agus gniomh-
ach ; agus faodaidh gach aon
ruigheachd air an da chuid.
C. Ciod e an iomchuidhead
chleachdach so, no an t-ullach-
adli is eigin do gach fear co-
pairt a bhi aige ?
F. 'S fheudar dha bhi na
chreid'each, ann an staid gras-
mhor, aig a bheil cleachdanna
grais air an suidheachadh na
anam.
C Ciod e an iomchuidhead
ghniomhach sin is eigin duit a
bhi a^ad ?
F. *S e sin 'n uair tha duine,
cha 'n e a mhain an staid ghras
mhoir, ach ann an suidheachadh
grasmhor; *n uair a tha gras
cha 'n e mhain anns a chleach-
da; ach anns a ghnathachadh-
bheothail.
C. Ciod iad nagrasan sin a
dh* fheumar a cheasnachadh,
a bheothachadh, agus an toirt
gu cleachda m* an co-pairtich-
ear ?
F. 'S iad gu h-araidh eolas,
creideamh, aithreachas, gradh,
irisleachd, taingealachd, ciocras
spioradail, agus run-suidhichte
chum nuadh umhlachd.
Ceasnacha mu thimchioll Eolais.
C. Ciod e *n t-eolas sin a dh*
fheumas a bhi agad chum do
dheanamh iomchuidh air co-
pairteacha gu h-aithridh ?
F. 'S e foillseachadh gras-
mhor, agus Dia agus firinnean
diadhaidh athuigsinn, mar tha
iad air an cur an ceill na fhoc-
al.
C. Ciod iad na nithe sin air
am feum thu gu h-araidh, bhi
eolach m* an co-pairtich thu air
mhodh ceart ?
F. *S fheudar dhomh eolas
iomchuidh a bhi agam air na
cuig nithe so: 1, Mu Dhia, na
iomalaineachda feumail, agus
mu phearsai na Trionaid. 2,
Mu dhuine, agus mu a staid,
faraon roimh agus an deigh dha
tuiteam. 3, Mu Chriosd, an t-
Eadar-mheadhonair, na dha na-
dur, agus na dhreuchd thri-
filite. 4, Mu 'n nuadh choi-
cheàngal, no doigh an t*sois-
geil chum fireanachadh, le fir-
30
eantachd an Urrais, air a ghabh-
ail le creidimh. 5, Mu nasg-
adh a choi-cheangail so ; agus
gu h-araidh, mu 1n t-Suipeir
naomha, 'na nadur, a ruin agus
a feum.
C Am bheil eolas foghluimte
air na nithe sin gu leoir do dh1
fhear comunachaidh ?
F. Cha 'n 'eil; 's fheudar
dha bhi na eolas fior, naomh-
aichte agus slainteil ?
C. Cionnas a bheir sinn fai-
near ma tha ar n eolas naomh-
aichte agus slainteil ?
F. Faodaidh sinn aithneacha
le bhuaidean agus le thora'ibh :
mar. 1, Ma tha e teachd o
fhein-fhiosrachadh,agus a1 toirt
air na fìrinnean is aithne dhuinn
a bhi taitneach agus ro-bhlasda
leinn. 2, Ma tha e 'g irislea-
chadh, agus a1 toirt oirn, cos-
mhuil ri Pol, amharc oirn fein
mar an naomh is lugha, agus
am peacach is mo. 3, Ma tha
e 'g ar treorachadh a dh1 ionn-
suidh Cliriosd agus fhirean-
tachd, mar ar n-aon steigh do-
chais. 4, Ma tha e i un-phairt-
each, gniomhach, umhail, tor-
rach, agus rg ar brosnachadh
gu mhiannachadh am barrachd
coslais a bhi againn ri Criosd ar
Ceann-feadhna.
Ceasnachadh mu thimchioll
creidìmh.
C. Ciod e fior chreìdeanih
slainteil ?
F. 'S e gras an Spioraid
Naoimh e leis a bheilduine, air
dha bhi fiosrach air a pheacadh I
is air a thruaigh, 's a gabhail
ri fianuis De mu thimchioll
Chriosd, gu cridheil deonach a1
gabhail ri Criosd, agus r'a
fhireantachd, 's a deanamh bun
as, air son maitheanas agus
slainte, a reir tairgse an t-sois-
geil.
C. Ciod am feum tha air
gnathachadh creidimh aig bord
an Tighearna.
F. Tha e feumail, 1, Chum
aithne a dheanamh air corp
Chriosd, agus air na ruindiomh-
air spioradail a tha 'n sin air
an nochdadh, do bhri gur e
creideamh an t-suil spioradail
Ieis a bheil an t-anam a faìcinn
Chriosd, agus nithe neo-faicin-
neach. 2, Chum Criosd agus
a shochairean a tha an so air
an nochdadh, a cho-chur r'ar
n-anma, do bhri gur e creid-
eamh an lamh a dheanamh
greim air Iosa ceusda, agus am
beul agus an goile a tha air am
beathachadh ìeis.
C. Cionnas a thuigeas sinn
ma tha ar creideamh fior agus
slainteiì ?
F. Tha na comharran so aig
creideamhfior. I, Thaemaoth-
achadh a chridhe, agus ga
dheanamh dubhach ro-bhronach
air son peacaidh, a lot Criosd.
2, Tha e toirt air an anam
tìachd a ghabhail ann an inn-
leachd ant-soisgeilchum slainte,
trid fireantachd Chriosd. 3, Tha
e ^g oibreacha tre ghradh, agus
a cur an anina thuige gu gradh
a thoirt do Chriosd thairis air
gach aon ni, agus a choi-liona
gach dleanais o thogradh graidh.
4, Tha e deanamh duine fior
nmhail agus pailt ann an deadh
oibre. 5, Tha e togail a chridhe
31
o gach suaimhneas saoghalta,
agus ga ghiulan gu tlachd a
ghabhail ann an nithe neamh-
uidh.
Ranìisacha mu Aithreachas.
C. Ciod e 'in fior aithreach-
as so is eigin do gach fear co'-
pairt aithridh a bhi aige ?
F. Is gras o'n Spiorad Naomh
e, leis a bheil mothachadh a-
gainn air olc a pheacaidh, 's a
deanamh bron treibh-dhireach
air a shon, 's a pilleadh uaith
ri Dia, trid Chriosd, a' cuir
romhainn seirbhis a thoirt da
ann an nuadhachd beatha.
C. Ciod na h-earrannan a tha
ann am fior aithreachas ?
F. Tha gu sonruichte tri ;
Geur-mhothachadh, bron neo-
chealgach, agus iompachadh.
C. Ciod e Geur-mhothachadh ?
F. 'S e sin sealladh agus
mothachadh ceart air olc agus
truailli'eachd a pheacaidh.
C. Ciod e bron neo-chealg-
gach ?
F. 'S e sin fior-bhron diadh-
uidh, agus doilgheas cridhe air
son peacaidh, gu h-araidh air
son gu bheil Dia diom'ach dheth,
agus gur e a lot Criosd.
C. Ciod e iompachadh ?
F. 'S e sin an t-anam a
thiondadh o gach peacadh, a dh'
ionnsuidh Dhe ann an Criosd,
air sontrocairagus maitheanais,
agus a chum slighe na naomh-
achd agus an nuadh-umhlachd.
C. Ciod am feum a tha air
aithreachas agus air bròn diadh-
uidh a ghnathachadh aig bord
an Tighearna ?
F. A chionn ann an sin, gu
bheil sinn ri cumhnant ath-
nuadhachadh ri Dia: agus 's
cinnteach gu gheil bron aith-
reachail air son peacaidh agus
cul-shleamhnachaidh a chaidh
seachad ro-fhreagarrach 's an
am so. Tha sinn ri Criosd
fhaicinn air a leon ar son ar
peacaidh, agus gu ghabhail a
stigh 'n ar cridheachan; agus
cha 'n 'eil aon ni cho freagarr
ach do Chriosd briste ri cridhe
briste : agus 's e so a tha e
gabhail a roghain air gach
iobairt eile.
C. Cionnas a bhios fios ag-
ainn ma tha ar n-aithreachas
do'n t-seorsa cheart ?
F. Faodaidh sinn a mheas gu
bheil e ceart, ma, l, Tha sinn
a' cur na tuaighe ri freumh a
pheacaidh, truailli'eachd a'
chridhe agus an naduir, agus a
gabhail fadail gu bhi air ar
saoradh uaith. 2, Ma tha fuath
sonruichte againn air gach
peacadh, 's a cuir romhainn gun
chaidreamh a thoirt do pheac-
adh air bith le'r fios, aon chuid
n'ar cridhe na n'ar caithe-bea-
tha. 3, Ma tha sinn a' teich-
eadha dh1 ionnsuidh fuilChriosd
agus a spioraid, chum saorsadh
fhaghail o thruailli'eachd agus
ciont a' pheacaidh, agus a bhi
'n ro-dheigh air naomhachd
choitchionn.
Rannsacha mu Ghradh.
C. C'ar son a tha gradh cho
feumail aig bord an Tighearna ?
F. Ar son gur cuirm ghraidh
a th' ann, anns a bheil an seall-
adh air gradh diadhaidh flo
pheacaich air a thoirt duinn, is
32
mo a chaidh riamh a thoirt
seachad, agus leis a sin tha e
fìachaicht oirne gradh a ghnath-
achadh ann.
C. Ciod a tha thu a' tuigsinn
mu'n ghradh tha air iarruidh
air luchd-comunaich, agus ciod
na cuspairean d' an toirear e ?
F. Is gras slainteil e, no tog-
radh spioradail a th' air oib-
reachadh ann an creid'ich leis
an spiorad naomh, a tha soc-
rachadh air cuspairean eag-
samhuil; eadhon, air Dia, air
losa Criosd, air na braithre,
agus air gach ni tha giulan
iomhaigh Dhe; agus ann an
seadh eigin àir a chinne-daoine
uile, eadhon air ar naimhde.
C. Car son a tha thu cur
eadar-dhealach, eadar Dia agus
Criosd mar chuspairean do
ghraidh ?
F, Tha gradh agam air losa
Criosd mar tha e na Dhia,
co-ionann ris na pearsa eile 's
an Trionaid ghloirmhor; ach
air dhomli fhaicinn gun do
ghabh an dara pearsa air fein a
bhi na Dhia-dhuine air ar soin-
ne, na Eadar-mheadhonair, a-
gus na iobairt mhoir air son ar
pèacaidh-ne; annsan t-seadhsc,
tha mi ga mheas mar chuspair
ro 811011^011^ air mo gradh.
C. Ciod na comharran leis
am faod thu thuigsinn a bheil
do ghradh do Dhia fior ?
F. Leis na samhuil so ; Mo
churam chum a thoileachadh,
m' eagal roimh fhearg a chuir
air, mo dheigh air a lathaireachd,
mo niheas air a lagh, agus m'
iomaguin air son a ghloir,
C. Ciod na comharran leis
am faod thu do ghradh do losa
Criosd aithneachadh ?
F* Leis na comharran roi-
ainmichte; ris am faod mi a
chur, gu bheil fior ghradh do
Chriosd, fada os ceann aon speis
is urrainn duinn a thoirt d1 ar
cairdean, no do dh1 aon nisaogh-
alta; tha e socrachadh air na
uile dhreuchdan, mar Righ air
a chathair rioghail, cho math a
's Shagart air a chrann-ceus-
aidh ; air a bheatha mar m1 eis-
empleir cho math 's air a bhas
mar iomlaineachd graidh. Tha
e cuideachd a' brosnachadh an
anma gu bhi iomadh uair a-
smaoineach air, agus gu amh-
arc air agus a bhi fo f hadal air
son a theachd an dara h-uair.
C. Cionnas a thuigeas sinn
ma tha tuille gaoil againn air 's
a th' againn air aon ni saoghal-
ta?
F. Leis na comharran so a
leanas ; ma tha tuille meas a-
gainn air a dheadh-ghean na
th' againn air gean-math aon
neavh air bith eìle ; ma tha calì
dealradh a ghnuis a cuir tuille
mulaid oirn na tha aon chall-
dach saoghalta ; m'as fearr leinn
mi-thlachd a chuir air na h-uile
dhaoine na air-san ; agus gu
bheil e na aobhar mor-mhulaid
leinn nach urra dhuinn tuille
graidh a thoirt da.
C Cia leis a thuigeas tu ma
tha do ghradh do d1 bhraithe
fior ?
F. Leis na nithe so; Ma tha
speis agam dhiu, cha 'n ann
air son nithe saoghalta, ach air
son nithe spioradail, a chionn
gur iad clann Dhe iad, 's gu
33
bheil iad a1 giulan iomhaigh;
ma tha mo speis do na naoimh
uile, bochd agus beartach, ann
am meas agus fo mhi-mheas,
coigrich agus cairdean : ma tha
co-mhothachadh agam leo nan
aoibhneas agus 'nam bron, 's
ma tha mi roighneach an cuid-
eachd th1 air gach cuideachd
eile.
C. Ciod an t-eadar-dhealach-
adh a tha eadar do ghradh do
phobull De agus do'n chuid eile
do'n chinne-daoine agus do d1
naimhde ?
F. Tha speis agam do'n chuid
eile do dhaoine, agus eadhon do
m' naimhde, le gradh fiughan-
tach ; oir 's math leam gu math
iad, tha mi guidhe air an son,
a1 deanamh math dhoibh, 's a
dioladh dhoibh math an eiric
uilc, ach tha speis agam clo
shluagh Dhe, a tha dian, tait-
neach agus deothasach; agus
tha meas agam orra mar dha-
oine matha na talmhainn, cair-
dean Dhe, agus puist na tire.
Mu Irisleachd.
C C'ar son tha gras na h-
irisleachd cho feumail duit an
am dol a dh1 ionnsuidh bord an
Tighearna ?
F. Air son gu bheil mi a1 m1
clireutair ro neo-aithridh, agus
tha an Ti ris a bheil mo ghnoth-
ach na Dhia ro-mhor agus
naomha; agus tha speis shon-
ruicht' aige do 'n iriosal Os-
barr, tha 'n gras so feumail
chum mo dheanamh cosmhuil
ri m' Shlanuigh^ear, air a bheil
mi gu cuimhn1 a chumail air a
ghradh; oir leis mar bha e
macanta agus ciuin na nadur,
's ann a dh1 irioslaich se e fein
gu sonruicht1 air mo shon-sa.
C. Cionnas a bhios fios agad
ma tha t-irisleachd ceart ?
F. Leis iad so a leanas ; 1 ,
ma tha smuainte neo-luachmhor
agus suarrach agam umam fein,
fo mhothachadh air neo-aith-
ridhead ; agus ullamh gu radh
leis a mhac stroghail, " Cha 'n
aithridh mi tuille gun goirte
do mac dhioni ;" agus leis
a mhriaoi do mhuinntir Cha-
naain, "'S fior e, a Thighearn,
" is mada mise.11 2, Ma tha mi
ni 's deigheii1 gu mi fein a chur
an teagamh, na gu cron fhaot-
ainn do m' nabuidh*, mar na
h-aon-abstoil-deug aigan t-suip-
eir. 3, Ma tha duilichinn orm
air son an uabhair, agus an
f hein-speis a tha 'n taobh a stigh
dhiom. 4, Ma tha mi cuir cul
ris gach fìutbair a bh1 agam o
m' dhleasnuis fein agus ga m'
earbsa fein gu h-iomlan ri
Criosd air son fireantachd agus
taitneachd.
M u thaiìigealaclid.
C. C'ar son a tha taingeaì-
achd chofeumail chum an com"
unach a ghabhail gu h-aithridh ?
F. Air son gur e priomh run
an orduigh cuimhne thaingeii
a chumail suas air gradh an
Fhir-shaoraidh ; agus a thoirt
buidheachais do Dhia air son a
thiodhlaca do-labhairt ann an
Criosd : Agus uaith so, theirear
buidheachas ris.
C, Cionnas a bheir thu fain-
* Choirsnach.
34
ear ma tha do thaing do 'n t-
seorsa cheart ?
F. Leis na comharran so;
1, Ma tha mi ga m' mheas fein
neo-aithridh air an trocair is
lugha, agus measail air maith-
eas neo-thoilltinneach Dhe. 2,
Ma tha mi meas Chriosd mar
an troeairisro-luachmhoire, ag-
us sruth-chlais gach sochair
eile. 3, Ma tha gradh treibh-
dhireacli agam do m' charaid is
fearr, agus ag oirpeachadh a
thoil a dheanamh. 4, Ma tha
mi gu tric a meoraich cionnas
a chuireas mi 'n ceill mo thaing
dha, ag radh, le Daibhi, " Ciod
a dh' iocas mi do Dhia air
son uile thiodhlaca agus a
shocairean do m' thaobh ?"
C. Ach ciod is urrainn duit,
na a bhuineadh dhuit iocadh air
son losa air a cheusadh ?
F. Ge nach 'eil anns gach
ni a th' agam ach neo-ni an
coimeas ris na sochairean a tha
mi faighinn, gidheadh bu choir
dhomh bhi toileach iocadh do'n
Tighearna ; mar tha, J, Mo
thograi'ean ionmhuinn. 2, Mo
bhuidheachais ard-labhrach. 3,
M* aithreachas neo-chealgach,
agus m' ath-leasachadh. 4, Mo
bhoidean a cho-liona gu firinn-
each. 5, M' eudmhoireachd
air son a ghloir. 6, Mo run-
suidhichte cridheil gu fulang
air son Chriosd, a dh' f huiling
cho toileach as mo leth-sa.
Mu chiocras Spioradail.
C. C'ar son a tha ciocras
spioradail cho feumail 's an am
80 ?
F. Air son nach bi meas aca-
san air nach 'eil ciocras air
cuirm ; agus 's iad na h-acraich
agus na tartmhoir a gheall Dia
a shasachadh le nithe matha.
C. Cionnas a bhios fios agad
ma tha do chiocras no do thc-
graidh spioradail do 'n t-seorsa
cheart ?
F. Leis na comharran so ;
1, Ma tha aiteas orm ri cluinn-
tinn mu chuirm Chriosd, agus
air son cuireadh fhaotainn
d' a h-ionnsuidh. 2, Ma tha
mi meas a chostais, 's gu bheil
mi toileach air gach saothair a
dheanamh a dh' fhaotainn loin
do m' anam ; 's e sin, urnuigh
a dheanamh, ceasnachadh a
dheanamh, mi fein irioslachadh,
agus cul a chur ris na peacaidh
is annsa leam. 4, Ma mheas-
as mi an lon so ro mhilis agus
taitneach do bhlas m'' anma.
Mu run-suidhichte chum Nuadh
Umhlachd.
C, C'ar son a theirear nuadh
umhlachd ri umhlachd na 'n
Creid'each ?
F. 1, A chionn gu bheil e
sruthadh o ruin nuadh, creid-
imh agus graidh. 2, Tha e
air a chuir an gniomh air mhodh
ur, 's e sin, tre chreidimh ga
thaice ri neart Chriosd chum a
chomhnadli gu dheanamh, agus
ri fireantachd Chriosd chum
gabhail ris gu taitneach le Dia.
3, Tha e air a dheanamh air
son aobhair ur ; cha 'n ann a
chuir a bhuannachd shaoghalta
fein air aghaidh, ach a thoil-
eachadh Dhe, 's a chur air
aghaidh a ghloir.
(7. Cionnas a bhios fios agad
35
ma tha do run-suidlriclite gu
nuadh-unihlachd do'n t-seorsa
cheart ?
F. Leis na comharran so;
1, Ma tha mi cunndas a chos-
tuis, agus faicilleach 'n an dean-
amh. 2, Ma tha iad iomlan,
gun soradh air leannan peac-
aidh. 3, Ma tha mi 'g an
deanamh fo throm-mhothach-
adh air m1 anmhunnachd fein
chum an coimhead, le lan
earbs' air Criosd, m' Urras air
son neart.
Mu bheothacha Grais.
C Cionnas a gheibh thu na
grasan sin a chaidh ainmea-
chadh a bheothachadh, 's an
toirt gu gnathachadh togarrach
m' an tig thu chum a bhuird ?
F. 'S eigin do gach meadhon
a dh1 orduich Dia chum na
criche so a ghnathachadh : 's e
sin, leughadh agus eisdeachd an
fhocail; co-chomhradh ri Cri-
osdui'ean : beachd-smuaintea-
chadh an uaigneas, urnuigh
dhurachdach, agus athchuinge
mhinic a dheanamh ri Dia, air
son beothacha druighteach a
spioraid naoimh; agus eigheach
leis a bhana-cheili, " Eirich a
ghaoth a tuath, agus thig a
ghaoth a deis, seid air feadh
mo liosa, rachadh faile cubh-
raidh a spiosraidh a mach."
C Ciod is coir dhuit a dhean-
amh 'n uair a tha neo-thogarr-
achd spioradail abuanachadhan
deigh dhuit gach meadhon a
chaidh ainmeachadh a ghnath-
achadh ?
F. 'S fheudar dhomh dol ni
'3 faide air m' aghaidh an irios-
lachd agus ari urnuigh, agus
beachd-smuainteacha le tuille
durachd air fulangais Chriosd,
agus creideamh a ghnathachadli
air, mar thobar mo thograi"ean
chum beatha, agus a bheothach-
adh mo ghrasa tha gun mhoth-
achadh, agus cuir romham gna
earbs1 adheanamh as, chum na
tha feumail domh fhaotainn a
reir a gheallaidh.
C Cionnas is coir dhuit ur-
nuigh a dheanamh 's an am so,
chum 'a gun soirbhich leat?
F. 'S eigin domh urnuigìi
dheanamh le irisleachd, creid-
eamh, durachd, agus sior-iarr-
aidh ; air dhomh, bhi mothach-
ail air na tha *s a chunnart, an
da chuid a thaobh gloir Dhe,
agus slainte m1 anma fein : 's
eigin domli cumhachd, trocair
agus saor-ghealladh Dhe a thag-
radh, maille ri toiltinneas losa
Criosd, a Mhic ghradhaich.
C Ciod na nithe araidh air-
son ain bu choir dhuit urnuigh
a dheanamh m' an tigeadh tu
chum a bhuird naomha ?
F. Air son na nithe so: 1,
Air son ullachadh a chridhe, a-
gus gu sonruicht air son gras
naomhachaidh, agus suidheacli-
adh spioradail anma. 2, Air
son beothalachd agus togradh
do gach gras feumail, agus
air son comhnadh spioraid Dhe
anns gach earann do'n obair.
3, Air son leigheas do dh1 eucail-
ean m1 anma, agus maitheanas
anns gach failinn. 4, Air son
dìu-dhaimh agus co chomunn
ri Dia aig a bhord. 5, Air son
latliaireachd ghrasmhor Dhe an
da chuid a bhi aig ministeirean
36
agus aig a phobull re am a
chouiunachaidh.
C. Ciod ris am bu choir dhuit
a blii air feasgar Di~sathuirne
agus moch-thra Di-domhnuich
roi *n chomunachadh ?
F. A bharrachd air fein-che-
asnachadh agus brosnachadh
grais, tha mi cur romhaui
moran do*n uine luachmhoir
sin a bhuileachadh ann an dean-
amh coi-cheangal ri Dia air mo
ghluine" a* gabhail ris mar mo
Dhia ann an Criosd, agus ri
Criosd an t-Eadar-mheadhonair
na uile dhreucha*, agus anu mi
fein a thoirt suas eadar anam
agus chorp do*n Tighearna, gu
e dheanamh rium mar is aill leis
a nis agus gu siorruidh. Mar
an ceudna, ni mi na earrainn
araidh do m* ullachadh, a thoirt
fainear cionnas a ghnathaicheas
mi fein *n uair theid mi chum
bord an Tighearna ; ciod ris am
bi mo chreideamh agus mo
ghradh °s an am sin ; ciod na
cuspairean air an smaointich mi,
agus ciod na peacaidh air son
an dean mi bron, chum 's nach
builich mi 'n uine ghearr a
bhios mi 'n sin gu mi-riaghail-
teach.
Mu ar giulan aig bord an Tigh-
earna.
C. Ciod an suidheachadh a-
gus an run iomchuidh inntinn
leis 'm bu mhiann leat dol air
t-aghaidh gu bord naomh an
Tighearna ?
F. Bu mhiann leam dol da
ionnsuidh le suidheachadh irio-
sal, creid'each, agus caomhail
anma, le caileigin do bhron
diadhaidh agus do ghairdeach-
as, a tha mi meas a bhi na run
iomchuidh an arn comunach-
aidh; 's e tha mi cialiachadh, ,
bhi ri bron air son mo pheac-
aidh, bu choireach ri fulangais
Chriosd, agus a* deanamh gair-
deachais ann an Criosd, a thain-
ig a dhioladh ceartais as mo
leth.
C. Ciod ris am bi thu *n
uair a bhios tu a d1 shuidhe aig
a* bhord, *s an uair a bhios tu 'g
ainharc orra, agus a gnath-
achadh nan duilean ?
F. 1, *S eigin domh beachd-
shealladh a ghabhail air fulang-
ais Chriosd, air mo shon 'na
anam agus *n a chorp ; agus gu
h-araidh, *s eigin domh cradh
anma a chuimhneachadh, 'n
uair a bha e fo f heirg Dhe, air
son mo pheacaidh. 2, *S eigin
domh sealladh a ghabhail air
trocair agus ceartas De, agus
air gradh Chriosd air a nochd-
adh anns na fulangais sin.
3, 'S feumail domh creideamh
a ghnathachadh chum gabhail
ri Criosd ceusda : agus an co-
chuideachdadh creidimh, biodh
aithreachas, gradh, buidheachas,
&c. 4, 'S feumail domh a bhi
fo thiomadh iomchuidh leis an
t-shealladh iongantach a tha fa
m* chomhair. 5, Tha mi ri boid-
ean agus urnuighean adheanamh
an deigh dhomh co'-pairt a
ghabhail, m'an eirich mi o'n
bhord.
Faic an cunntas aithghearr
a thugadh roimhe air dleasnas
co-pairteacha gu h-iomchuidh.
C. Do bhri gur h-e creideamh
an gras is feumaile an am gabh-
aila
L'.i 1
P
RDÌl
Chri
f
37
ail a chomunachairìh, ciod ris
an coir dha a bhi 's an am so ?
F. A chionn gur e creideamli
suil an anma a dh1 fhaicinn
Chriosd, lamh an anma gu
gabhail ris, agus beul an anma
gu beatha tharruing uaith ;
tha e ri bhi air a ghnathachadh
's an am so air a mhodh is
tulchuisiche, an dearcadh air
Criosd air a thogail air a
chrann chum eucailean ar n-
anma a leigheas ; an gabhail
ri Criosd mar ar n-urras agus
ar Fear-saoraidh ; an teicheadh
a dh' ionnsuidh a lota chum ar
dion, an co-chur fìiola chum
ar glanadh, agus an tagradh na
foìa so ri Dia air son ar n-uile
uireasbhuidh.
C. Ciod iad na nithe ion-
gantach tha air an cur fa d1
chomhair aig bord an Tighear-
na tha ris na h-urrad dhrughadh
dheanamh ort?
F. 'S iad so iad. J , Olc ana-
barrach a pheacaidh, agus
diom neo-ehnochnach Dhe 'na
aghaidh. 2, Dian-thagradh
ceartais De an iarruidh dioladh
air son peacaidh. 3, Gradh
neo-chriochnach Dhe do pheac-
aich cliaillte an solar urras a-
gus iobairt air an son, agus gradh
gun choimeas Chriosd ann an
gabhail an da chuid os laimh
air an son. 4, Mor-luach an-
ma neoD'ias ahor, agus an
t-anbharra chosd maitheanas a-
gus gloir shiorruidh. 5, Criosd
a1 basachadh, agus gidheadh
anns a cheart am sin a"1 ceann-
sachadh uachdranachdan agus
cumhachdan, agus a1 toirt
buaidh oirre air a chrann.
C. Ciod na mionnan bu choir-
dhuit a thoirt aig bord an Tigh-
earna ?
F. Gun oirpichin trid neart
Chriosd m1 urras, gun seach-
nain gach peacaidh air am b1
fhiosrach mi, agus gun cuirinn
an gniomh gach dleasnas a tha
fiachaicht1 orm. Gu'm meas mi
diadlfachd marant-aonnifeum-
ail, agus gur e Dia a thoiì-
eachadìi gnothach araidh mo
bheatha.
C. Ciod na nithe tha thu Fa
iarruidh 's an am so ?
F. Air son gras, chum mo
shuidheachadh togarrach inn-
tinn a bhuanachadh agam ; air
son neart a cho-liona mo bhoid-
ean ; air son gliocais agus
seoltachd chum am feum iom-
chuidh a dheanamh do shoch-
airean bais Chriosd an deigh
laimhe ; air son neart a chum
giulan le deuchainnean : air son
buaidh a thoirt air buaireadh
an droch spioraid, agus air
peacadh ; air son trocair do
m1 dhillsean, agus do'n eag-
lais ; sgus air son meudach-
adh rioghachd Chriosd air feadh
an domhain uile.
C. Ciod an suidheachadh inn-
tinn leis am bu choir dhuit
eiridh agus dol a mach o "n
bhord naomh so?
F. J, Ann an suidheachadh
mor-ir ghnaidh agus taingeil, air
son gradh saoraidh. 2, Ann
am fonn iriosal agus faicilìeach,
a thaobh gach cunnart agus
deuchainn ga'in bheil mi buail-
teach. 3, Ann am fonn creid*-
eachaguseisimealach, an earbsa
ri Criosd chum mo stiuradh fad
mo chuairt 's a bheatha so.
Mu ar giulan an deigh dhuinn
cO'pairteachadh.
C. Cionnas is coir dhuit thu
fein a ghiulan an deigh do 'n
ghnothach a bhi thairis ?
F. Theid mi gu diomhair an
uaigneas, sgus bheir mi gu dur-
aehdach air mo gliluine fain-
ear ciod ris an robh mi aig
bord an Tighearna. Athnuadh-
aichi mi ìno roghainn air Dia
mar mo Dhia, agus mo ghabh-
ail ri Criosd na uile dhreuchd-
an, agus mo cheangal gu
bhi leis an Tighearna. 2, 'S
coir dhomh a ghuidh gu 'm
buanaich an suidheacha fonn-
mhor inntinn so agam. 3, 'S
feumail domh cur mu thim-
chioll fein-cheasnachadh m1 am
ghiulan figus mar shoirbhich
leam aig bord an Tighearna.
C. Cionnas a dh1 f haodas sinn
caileigin do shuidheachadh tog-
arrach inntinn abhi againn an dfc-
ighdo'n chomnnach tlol thairis ?
F. Chum sin a bhi againn,
'S eigin duinn. J , A bhi fo eag-
al roi Shatan, roimh anamian-
na ar cridhe, a tha deanamh
fatli-f heitheamh a chum an slad
uainn. 2, Fhoghlum an doigh
air ar beatha a chaitheadh tre
chreidimh, ogus beatha a tharr-
uing a Iosa Criosd ar ceann-
ard, chutn ar beatha a riagh-
ladh. 2, Sior-iarraibh beoth-
achadh druighteach an Spior-
aid Naoimh, chum ar tograi'ean
a chumail suas an aghaidh oirp-
ean an diabhuil agus an t-saogh-
ail. 4, Gabhaibh tlachd do
chuideachd nan Criosdui'ean
deadh-bheusach.
38
C. Cionnas a dlY fhaodas
sinn a thuigsinn ma bha ar giu-
lan freagarrach aig bord an
Tighearna?
F. Faodaidh sinn misneach
a ghabhail, ma's urrainn duinn
a radh. 1, Gun robh smuainte
suarrach agus diblidh againn
umainn fein, agus m'ar firean-
tachd. 2, Gun robh ar cridh-
eachan bronach a cuimhnea-
chadh air bas agus fulangais
Chriosd, 'n uair a bha na
comharran agus cuimhneachain
oirre, air an cur far comhair.
3, Gun robh mor fhuath agus
gràin againn air a pheacadh bu
mhathair-aobhair d' a fhulan-
gais* 4, Gun do ghabh sinn gu
suilbhearra toileach ri cumJi-
nantan a choi-cheangail.
C. Cionnas a thutgeas sinn
ma shoirbhich leinn, no ma
fhuair sinn a bheag do mhath
o 'n ordugli so ?
F. Faodai sinn a thoirt fain-
ear le1n samhuil so do nithe,
i, Ma f huair sinn tuille dearbh-
chinnt air gradh Dhe. 2, Ma
tha tuilìe luath sgainn air a
pheacadh na bha againn roimli.
3, Ma tha'n tuille meas againn
air Criosd. 4, Ma tha barr-
ach tlachd againn 'nar dleas-
nus. 5, Ma tha ar tcgraidh
ni 's treise an foir air naomh-
achd-cridhe. 6, Ma tha 'u
tuille tlachd againn do dh1 or-
duighean agus d1 am bladh, a
cur romhainn a bhi 'n comain
Dhe air an son.
C. Ciod an caithe-beatha is
coir bhi againn an deigh an
ordugh naomh so ?
F. 'S coir dhuinn gluasad gu
39
iaìcilieaeh, agus gu h-iomch-
uidh a thaobh frithealadh agus
buntainn an Tighearna ruinn,
co dhiu bha soirbheachadh a-
gainn no nach robh.
C. Cionnas is coir dhoibh-
san iad fein a ghiulan nach d1
fhuair a bheag do shochair o 'n
orduoh so ?
F. 1, 'S eigin doibh an cion-
fath a rannsaehadh, agus fhaic-
inn am b1 e neo-chreidimh,
leisg, fein-speis, no aon pheac-
adh a choigil iad, agus bron a
dheanamh air a shon. 2, 'S
eigin doibh dol gu grad a dh1
ionnsuidh fuil Chriosd air son
maitheanas agus gu bhi air an
glanadh. 3, 'S coir dhoibh
amharc a mach air son cothrom
air comunach eiìe, agus ullach-
adh fa chomhair le tuille dichioll
agus fein-aicheadh ; agus faic-
ill shonruicht' a thoirt air a
mhearachd sin a tha ^n coguis
ag innse dhoibh, bu choireach
ri "n cion tairbhe aig a chomun-
ach mu dheire.
C. Cionnas is coir dhoibh
iad fein a ghiulan a fhuair math
aig a chomunachadh ?
F. 1, "S coir dhoibh bhi taing-
eil do Ughdar na cuirme, agus
cosmhuil ri clann Shion, a bhi
ait nan Righ. 2, An t-sochair a
fhuair iad a ghleidheadh nan
cuimhne chum 's gum bi e feum-
ail dhoibh, ma thairngeas Dia
uair air bith, lathaireachd a
ghnuis uapa. 3. Oirpicheadh
iad a choimhead, le earbsa ri
Dia, agus iada ghluasad gu h-ir-
iosal faicilleach 'n a f hianuis. 4,
lad a ghabhail truais dhiubh-san
a tha fo mhi-mhisnich, sgus ur-
nuigh a dheanamh air an son, a-
gus a bhi ullamh gu 'm fiosrach-
adh fein a run-phairteachadh
dhoibh, chum comhnadh leo. 5,
Deanadh iad an dichioll chum
Criosd agus diadhachd a chliu-
thacha do choigrieh, le caithe-
beathe naomh, neo-chiontach
an lathair nan uile dhaoine.
C. Ciod e an caithe-beatha
naomh iomchuidh sin bu choir
do luchd comunaich oirpeacha
bhi aca?
F. Is caithe-beatha riaghaiìt-
each i, a tha freagarrach do
dh1 fhocal De, do 'n aidmheil
a rinn iad, do na chunnaic iad,
do na socìiairean a fhuair iad,
agus do na boidean a thug iad.
C. Ciod a chliuthaicheas ar
caithe-beatha am fianuis an t-
saoghail ?
F. ^Nuair a tha sinn ga
dheanamh taitneach le irios-
lachd, le fior-ghloine, le ceartas,
le ciuineas, le foighidin, le
striochda do tlioil De, agus le
sinn a bhi toilichte anns gach
staid.
C. Nach 'eil a chuid is fearr
do shluagh Dhe an cunnart
tuisle an deigh a shamhuil sin
do dh' ordugh naomh?
F. T3ia, mar tha e soilleir o
ghnathacha Pheadair, agus a
chuid eile do na deisciobuiì,
an deigh a cheud chomunach-
aidh.
C. Ciod leis a bheil sinn an
cunnart ?
F. Tha e 'sruthadh o na
nithesin; 1, Oneo-bhunailtich-
ead nadurra ar cridheacha. 2,
O 'n tearuinteachd, agus o 1n
fhein-danachd sin, gus a bheil
40
sinn buaìlteach an deigh dhninn
sochairean fhaghail o Dhia.
3, O mhi-run agus o thapadh
an droch-spioraid, a tha leis
gach doigh ag oirpeachadh a
thoirt oirn peacachadh an deigh
a chomunaich, chum 's gum
faod e, m'as urrainn da, cur eadar
Dia agus sinne.
C. Cionnas a chuireas sinn
an aghaidh cul-sleamhnachadh,
agus aomadh le buaireadh Shat-
ain an deigh a chomunaichaidh?
F. 1, 'S eigin duinn stri a-
gus saothair a dheanamhgu mo-
thachadh iomchuidh air gradh
Chriosd a ghleidheadh 'n ar n-
anma. 2, Faicill shonruicht
a ghleidheadh air mealltair-
eachd ar cridheachan, agus gun
an leig an earbsa riu fein uair
air bith. Criosd ar roi-ruidh-
fhear ardaichte a chumail do
ghna 'n ar beachd, agus bhi air
ar faicill naeh caill sinn seal-
ìadh no smaoineach air. 4, 'S
eigin duinn ar n-anma earbsa
ri cumhachd, agus trocair Dhe,
le h-urnuigh iriosail aguschreid-
'ich, mar ni an naoidhean an
glacan a bhanaltruim.
CEISTEAN.
Aìr son fein-cheasnachadh.
Ceist. 1 . A m faod mi a radh
gu bheil curam mor orm mu m'
anam, agus mu m1 staid shiorr-
uidh, air chor 's gur e tha na
iomaguin orm " Ciod is eigin
doinh a dheanamh gu bhi air
mo thearnadh ? Ciod is eigin
domh a dheanamh chum bhi
air mo bhreith a ris ? Ciod a
n i mi do 'n Spiorad Naomh,
chum e theachd 's a dh' oib»
reachadh atharracha slainteiì
orm, agus mo dheanamh a^ m'
nuadh-chreutair ?"
C. 2. An robh mi air mo
shoillseachadh air mhodh spior-
adail a dh' f haicinn truailireachd
mo naduir, agus andiadhachd
mo chridhe agus mo bheatha,
air chor 's gu bheil mothachadh
agam gu bheil mi gu h-iomlan
mar ni neoghlan 'am fianuis De?
Ci 3. Antugadhormpeacadh
fhaicinn mar an t-olc is mo, a-
gusfhaireachdainmaranuallach
is truime, air chor 's gum meas
mi bhi air mo shaoradh uaitìi
mar shonas mor ?
C. 4. A bheil mo spiorad
ro-chiuin agus iriosal an lathair
Dhe? A' bheil mi da rireadh
diblidh agus suarrach ann am
bharail fein, fo mhothacha trom
air mo neo-aithridh,ead, agus
air mo neo-thoilltineachd, air
chor 's gun glaodh mi, leis a
Cheannard-ceud, " A Thigh-
earna cha'n fhiu mise thiis' a
theachd a steach fo 'm chleith :"
agus leis a CJiismhaor, " A Dhe
dean trocair ormsa, peacach ?"
C. 5. Am faca mi am feum
anabarrach a th" agam air losa
Criosd, chum mo shaoradh o
pheacadh agus o fheirg, a dh'
aiseag dhomh iomhaigh chaillte
Dhe, agus a thoirt gras agus
gloir dhomh, air chor 's gu
bheil mi deonach dealachadh
ris gach ni air son Chriosd ?
C. 6. Am bheil mi lan-toiì-
ichte le innleachd an t-soisgeil
chum peacaich a shaoradh trid
dioladh Chriosd ? Agus a bheil
m' anam lan toilichte leis an
41
doigii fhein-irioslachaidh, agus
gras ardaichte airpeacaich asha-
oradh le fireantachd neach eile ?
C. 7. An d1 rinn mi roghainn
air Dia ann an Criosd, an t-Ead-
ar-mheadhonair, mar mo Dhia
agus mo chuibhrionn ? Agus am
faod mi a radh, gur e sealladh
air diomhanas a bhi 1g iarruidh
fois do m1 anam a measg nan
creutairean, a bhrosnuich mi gu
so a dheanamh ? agus gur h-
ann 'na bhi a mealltuinn Dhe
a tha uiie shonas a co-sheasamh,
ni a dh1 fhaodar ainhain fhao-
tainn trid Chriosd ?
C. 8. A' bheil ard-bharail a-
gam mu Iosa Criosd ant-Eadar-
mheadhonair? A' bheil e ro-
thaitneach le m1 anam? Am
faca mi maise gun choimeas 'na
phearsa, 'na dhreuchdan agus
na iomlaineachd; agus gu bheil
iomlaineachd na Diadh'achd
ann-san, agus an t-iomlan air
fhoillseachadh gu saor chum
math na muinntir a thig d1 a
ionnsuidh ?
C> 9. An deachaidh comh-
nadh a dheanamh'rium gugabh-
ail ri tairgse Dhe anns an t-
soisgeul, agus gu gabhail ris an
Urras agus ris an t-Slanuigh1ear
dhiongmhalta so, 'na iomlain-
eachd, agus ^na dhreuehdan mar
fhaigh, mar shagart, agus mar
righ, agus a mheas gu h-iomlan
ro-ghradhach ?
C. 10. An do chuir mi romh-
am mi fein a thoirt suas do ^n
Tighearna, gu bhi air mo theag-
asg, air mo riaghladh, agus air
mo shaoradh trid-san ; Agus an
tug mi thairis gach ni tha agam
dha-san, gu dheanamh ris a
reir 'a thoil? no am bheil mi
toileach so a dheanamh air
ball?
C. II. A1 bheil mi toileach
cul a chur ri m1 ionracas fein
ann am firinneachadh, agus rinr
neart fein ann an naomhachadh,
agus gu amharc ri Criosd mar
m1 Urras, agus mo Cheannard
air son an da chuid, ag radh,
" * Sann a mhain's an Tighearna
losa a tha ionracas agus neart
agam r11
C. 12. An e beatha Chriosd
aig m1 anam mar righ cho math
agus mar shagart, air chor 's
gu bheil mi cho deonach bhi air
mo riaghladh le reachd, 's a tha
mi gu bhi air m1 f hireanachadh
le ionracas ?
C. 13. An d^fhuair mi foill-
seachadh ur nach robh agam
roimh, air nithe spioradail agus
neamhuidh? A1 bheil mi faic-
inn dearbh-chinnt air ath-bhea-
tha agus gioir, uamhunn ann
an siorruidheachd, faoineachd
anns an t-saoghal so, luach 'ain
anam, olc anns a pheacadh,
rnaiseadh ann an Criosd agus
an naomhachd, nach faca mi
roimh ?
C. 14. A1 bheil mi ni's deoth-
asaiche an deigh air gean math
Dhe trid Chriosd, na tha mi an
toir air aon sonus saoghalta ?
C. ìo. A1 bheil mi deigheil
air an ni a tha taitneach ìe Dia,
agus a tha chum a ghloir a
dheanamh; agus a1 bheil an
ni a bhios a chum a chliu-san,
ni :s roighnicheadh leam na
buannachd an t-saoghail no na
feola ?
C. 16. An e peacadh a bhi
42
faghail buaidli orm, truailli'-
eachcì agus plaighean mo
chridhe, is fior aobhar broin
domh ? A' bheil mi ri dian-stri
agus spairn nan aghaidh, agus
a' gabhail fadail gu bhi air mo
shaoradh uapa, a' glaodhaich
leis an Abstol, " Och is duine
truagh mi, co shaoras mi o
chorp a bhais so ?"
C. 17. Am faod mi a radh
gu bheil mor mheas agam air
uil' aitheanta Dhe ? Gu bheil
mi gu treibh-dhireach a* coi-
liona gach ni tha mi meas na
dhleasnas domh? Nachgabh mi
do dhanadas dearmad a dhean-
amh air dleasnas, no peacadh a
churan gniomh,andeigh dhomh
bhi fiosrach air ?
C. 18. Am faod mi a radh,
leis mar nach 'eil do dhanadas
agam dearmad a dheanamh air
dleasnas, gu bheil co beag dan-
adais agam mo thaic a leige ris?
Gu bheil mi toirt fainear feum
aig m'arnuighean air maithean-
as, agus aig mo dheoir air bhi
air an ionnlad am fuil Chriosd ;
agus uime sin, cha 'n urrainn
domh fois fhaotainn ach ann
am fireantachd iomlan Chriosd ?
C. 19. Am faod mi a radh
gu bheil fuath aig mo chridhe
air a pheacadh chionn gun lot e
Criosd, agus gu bheil mi ull-
amh gu litir-dheaìachaidh a
chur'an laimh gach anamianna,
seadh an laimh mo ìeannain
peacaidh, a' cur romham gun
chaidreamh a thoirt do dh' aon
air biih dhiu, no do naimhde
mo Thighearna ?
C. 20. Am faod mi a radh,
g;u bheil gaol agam air Criosd |
le m' uile chridhe, agus gu 'rn
faod mi leige gu raidhe fein go
bheil so fìor, agus gur h-e a
ìughad fath mo dhuilichinn ?
C. 2ì. Am faod mi a radh
gu bheil mor-dheigh agam gu
bhi ni's mo a reir Dhe 'am
chridhe agus 'am bheatha: "s gu
bheil mi 'g iarruidh naomhachd
cridhe, ni's mo na aon ni saogh-
alta? Agus gu bheil mi gu
minic ag radh le Daibhi, " Och
nach robh mo shlighean air an
stiuradh a choimhead do reach-
dan ?."
C 22. Am faod mi a radh,
gu bheil mor dheigh agam air
conaltradh agusair co-chomunu
a bhi agam ri Dia, ann an dleas-
nuis chrabhach ? Agus gu bhei!
mi measna h-urnuigh, an t»sear-
moin, agus an Domhnach sin
caillte, anns nach mothaich mi
a bheag d'a lathaireachd ghras-
mhor ?
A nis, rachadh an og-luchd-
comunachaidh ann an uaigneas,
chum na ceistean sin a chur
r'an anma fein, mar an lathair
Dhe, agus feitheadh iad gusan
toir an coguis freagradh dhoibh ;
ach thugadh iad an aire gur
ann 'n uair a bhios iad anns an
t-suicheadh inntinn is fearr a
ni iad e. •
RIAGHAILT,
Do V* Luchd-comunachmdh og
chum boidean am Baistidk
ath-nuadhachadh.
C Ciod a tha ga d' bhros-
nachadh a dh' iarraidh gu bord
an Tighearna ?
F. Ordugh an Tighearna,
agus gu bheil toil agam cean-
43
gail mo bliaistidh ath-nuadh-
achadh, agus mi fein a dhean-
amh a' m' Chriosdui le m1 shaor
thoil fein, agus mi fein a
cheangal ris an Tighearna le
m' shaor-dheanadas fein.
C. Car son tha toil agad sin
a dheanamh ?
F. Air son'n uair a fhuair mi
ceud nasgadh a choi-cheangail,
's e sin baisteadh, cha robh fios
agam ciod a rinneadh air mo
shon, cha mho bha mi comas-
ach air co-aontachadh le gniomh
mo pharanda ; ach air dhomh
a nis bhi air teachd gu eolas a-
gus comas, tha mi deonach a
nochda gu bheil mi a' deanamh
roghainn do dhiadhachd chum
mo bheatha a chaitheamh da
reir.
C C'ar son a tha thu teachd
cho trathail ? Nach bi e luath
ni 's leoir dhut diadhachd a
chuimhneachadh ad'shean aois?
-F. Cha bhi, oir, os barr gum
faod mi bas fhaghail og, tha
iadsan a tha deanamh dearmad
air crabhadh ; agus gan toirt
fein suas do '11 t«saoghal agus
do 'n fheoil an aois an oige,
buailteach do chruas cridhe, a-
gus is ro-thearc iad a tha tear-
nadh uaith.
C. Ciod an t-am is taitniche
gu eolas iarruidh air Criosd
agus air crabhadh ?
F. Am na h-oige ; air son
's an aois so, gu bheil an cridhe
ni's taise, agus nach'eil cleachda
uilc air an taladh cho teann 's a
bhios iad an deigh laimh ; agus
gu bheil mor-thlachd aig Dia
ann an crabhadh trathail.
C. Ciod an sealladh a f huair
thu ma ta air do staid a thaobh
naduir ?
F. Tha mi faicinn gu bheil i
na staid pheacach, thruaillidh,
bhochd, gun chomhnadh ; tha
mi air mo dhite gu dol a mugha
fo throm luchd do chionta agus
do chorruich, air dhomh coi-
cheangalnan oibre a bhristeadh,
nach 'eil mi comasach air a choi-
liona; chuir mi corruich air
ceartas De, nach urrainn mi a
shasachadh; agus chaill mi
iomhaigh Dhe agus m' anam
luachmhor nach urrainn domh
a thearnadh. "Och ciod a ni
mi chum bhi air mo shaoradh ?"
C. Co uaith tha fiughair
agad ri cobhair f haotainn ?
F. A mhain o Iosa Criosd,
a ghabh, o shaor ghradh do
pheacaich chaillte, os laimh bhi
na Urras agus na Eadar-
mheadhonair anns an nuadh
choi-cheangal, a tha air f heuch-
ainn agus air a nasga do chreid-
ich aig bord an Tighearna.
C. Ciod am beachd a fhuair
thu air a choi-cheangal sin a tha
air a nasgadh aig a bhord?
F. Tha mi faicinn slighe na
slainte air a comharrachadh a
mach, trid urrais agus fireant-
achd losa Criosd, gur innleachd
ro-oirdheirc a tha ann, air a
dlieadh riaghladh anns gach ni
agns cinnteach. Tha mi ga
mheas aithridh air Dia, agus air
gliocas neo-chriochnach ; tha e
taitneadh rium, 's mi a co-aont-
acha leis, agus a miannacha m'
anam agus mo shonus bith-
bhuan earbsa ris.
C. Ciod a bharail a tha agad
air gradh Dhe o 'n do shruth an
nuadh-choi-cheangal so?
44
F. Tha mi ga mheas anabar-
rach iongantach: Tha ioghn-
adh orm ri gradh an Athar
'na dhealbh agus 'an cur a
Mhic ghradhaich ga chur an
gniomh: Tha ioghnadh orm ri
gradh Mhic Dhe, 'an gabhail
os laimli bhi 'n a Urras agus
'n a iobairt air son peacaich
chailte do shliochd Adhaimh,
'n uair a bha na h-aingil a
pheacaich air am fagail gn dol
am mughadh am feasd : agus
tha ioghnadh orm ri gradh an
Spioraid Naoimh a ghabh os
laimh an t-saorsadh sin a cho-
chur ri peacaich chaillte thagh-
ta, le geur-mhothachadh, iom-
pachadh agus creideamh an losa
Criosd oibreachadh annta.
C. Ciod an suidheachadh
agus an run inntinn leis an tig
thu a dh' ath-nuadhacha cuuih-
nanta do bhaistidh ?
F Tha mi 'g iarruidh moth-
achadh a bhi agam air mo
chionta ann am bristeadh a choi-
cheangail so, le mi theicheadh
fo bhrataich Chriosd, le mi dhol
dh' ionnsuidh caimp Shatain,
agus le cluas-bhodhar a thoirt
cho fada do chuireadh agus do
thairgse Chriosd. Agus tha
mhiann orm a nis pille ris an
Tighearna mar struidh/ear aith-
reach, agus mar chul-shleamhn-
aichidh bronach, le m' aghai ri
Sion, a' caoine mar tha mi dol
air m' aghaidh, deonach maiìle
ri cach air boidean mo bhaistidh
ath-nuadhachadh, ag radh,
" Thigibh, ceanglamaid sinn
fein ann an coi-cheangal sior-
ruidh ris an Tighearna, nach
d' theid am feasd air dichuimhn.,,
Agus an aon fhocal, tha
mhiann orm dol a dh' ionnsuidh
Chriosd reubta, le cridhe briste.
C. Ciod i a bhoid baistidh
no an coi-cheangal sin a tha
mhiann ort ath-nuadhachadh ?
F. A reir a cheangail agus
a choisrigeadh fo 'n tainig mi
ann am bhaiste, tha mi 'g iar-
ruidh gu durachdach an t-aon
Dia beo agus fior aideacha,
mar mo Dhia ann an Crioscl,
mar tha e ga thairgse fein domli
an coi-cheangal nan Gras ;
agus gu mi fein a thoirt suas
da eadar anam agus chorp,
chum bhi leis-san, agus gun
bhi le neach eile. Agus tha
run orm air a mhodh is follais-
iche dol agus cul a chur ri uile
naimhde na Trionaid bhean-
naichte, an diabhul, an saogh-
al, agus an fheoil ; agus a
nochda gu bheil mi 'gabliail ri
Dia an t-Athair mar m'athairsa;,
ri Dia am Mac mar m' Fhear-
saoraidh, agus ri Dia an Spiorad
Naomh mar m' Fhear-naomh-
achaidh, gur h-ann na ainm
beannaicht' a chaidh mo bhaist-
eadh, agus 's ann a chum a
sheirbhis agus a ghloir a bha
mi air mo choisrigeadli.
C. Ciod a bharail a tha agad
mu losa Criosd Eadar-mheadh-
onair an nuadh choi-cheangail?
F. Tha mi ga mheas mar
neach gun choimeas, agus mar
Shlanuighear ro-luachmhor a-
gus uil-f hoghainteach ; agus tha
mi deonach air gabhail ris na
uile dhreuchdan, mar fhaidh
chum mo theagasg, mar shag-
art a dhioladh agus a dh' eadar-
ghuidhe as mo leth, agus mar
45
righ, chum riagliladh annain,
agus os mo cheann.
C. Ciod a bharail a tha agad
mu d' ionracas agus mu d1 neart
fein, a thaobh do shaoraidh ?
F. Tha mi meas m' ionracas
agus mo neart fein neo-dhiong-
mhalta a shasachadh lagh Dhe ;
agus, uime sin tlia mi cur cul
riu agus a' teicheadh a dh' ionn-
suidh Urrais air an son le cheile,
ag radh, " 'S ann a mhain 's an
Tigliearna Iosa a tha ionracas
agus neart agam :" Agus tha mi
toileach agus a' cur romham
neart iasaid a ghnathachadh,
clium mo dhleasnas a cho-liona ;
agus ionracasiasaid,chum gabh-
ail gu taitneach rium.
C. Cionnas a tha *n doigh
fhein-aicheanach so air peac-
aich chaillte a shaoradh, a" cord-
adh riut ?
jP. Tha mi lan toilichte leis,
a chionn gu b-heil e ga m' fhag-
ail am feasd 'ann fiacha do
shaor ghras, a chionn gu bheil
e cur cul ri uaill agus fearas-
mhor a chreatair, agus a* cur
cliu mo shaoraidh as leth Chriosd
a mhain ; a chionn gu bheil e
toirt a chruin, mar gum b' ann,
bharr mo chinn fein, *s ga chur
air ceann aghmhor Chriosd.
C. Cionnas a tha dreuchd
rioghail losa Criosd a cordadh
riut ?
.F. Tha gu math, agus tha
mi deonach air gabhail ri Criosd
mar righ chum mo riaghladh,
cho math agus mar shagart
chum mo shaoradh le fhuil.
Cha 'n e a mhain sin ach tha
mi deonach air e theachd mar
righ, agus a dhreuchd rioghail
a chur *an gniomh ann am
chridhe, gun cuir e as do m'
pheacadh, agus gu 'n ceannsafch
e m' uiF anamhianna ceannair-
ceach agus mo thruailli'eachd.
C. Ciod am beachd a tha
agad air an Spiorad Naomh, an
treas pearsa do "n Trionaid,
agus air a dhreuchd an saoradh
anma*?
F. Tha mi ga mheas mar an
t-inneal ro bheannaichte gu an
t-saorsadh a choisinn Criosd a
cho-chur rium, agus tha mi
'gabhail ris air a shon sin ; agus
tha mi toileach mi fein a thoirt
suas da, gu mothachadh a thoirt
domh, gu m' shoillseacha, gu
m'ath-nuadhacha, gu m'naomh-
acha, agus gu m' stiuradh;
agus tha mi creidsinn gu bheil
easan cheart cho ullamh gu
chochur, 's a bha Criosd gu
cheannach: uime sin tha mi
deonach a chuis earbsa ris.
C. Ciod a meas a tha agad
air nithe an t-saoghail so mar
chuibhrionn do 'n anam ?
F. Tha mi meas gu bheii
gach buannachd, urram agus
solas a tha ann neo-chomasach
air tograidh an anuia a shas-
achadh; agus nach 'eil annf
ach diomhanas agus buaireadh
spioraid : uime sin cha socraich
mi mo chridhe am feasd air an
t-saoghal mar mo chuibhrionn :
'S e a mhain Dia a mhealltuin,
agus e bhi reidh rium trid
Chriosd, is urrainn lan thoilinn-
tinn a thoirt do m1 anam ; agus
's e so amhain g'am bheil mi
deanamh roghainn mar mo
shonus agus ido chuibhrionn.
46
C Ciod a bharail a tha agad
mu 'n ath-shaoghal ?
F. Tha mi ga mheas fein a-
gus gach ni a bhuineas da uamh-
unnach, cinnteach, agus ro dhlu
do laimh ; tha mi ann am barail
gur i Ifrinn aite comhnuidh
nan neo-chreideach ; ach tha
mi meas gur e Neamh duthaich
agus ionad comhnuidh luchd
leanmhuinn an Uain ? agus tha
mi deonach air bhinan co-chuid-
eachd a dh'iarruidh na duthacha
sin, agus comhnuidh a ghabhail
leo gu siorruidh.
C. Ciod a bharail a th' agad
air beatha naomh agus chrabh-
aich?
F. Tha mi meas gur i beatha
chrabhach, no beatha air a'
caitheadh 'an seirbheis De, agus
'an co-chomunn ris, a bheatha
is taitniche, agus solasaiche is
urrainn duin' a chaithe 's an
t-saoghal.
C. Cionnas a shaoileas tu
ruigheachd air naomhachd, leis
a bheatha so a chaitheadh ?
F. Tha mi 'g amharc air Iosa
Criosd mar f hear a cheannaich
naomhachd cho math ri sonus ;
leis mar fhuair e le bhas, an
Spiorad Naomh a thoirt an
nuadh bhreith gu cricli, agus gu
iomhaigh Dhe a dhealbh na
shluagh. Agus uime sin tha
mhiann orm teachd a dh1 ionn-
suidh Chriosd agus fhola chum
naomhachaidh, cho math ' as
chum fireanachai ; chum a bhi
a reir Dhe, cho math 's air son
comas teachd am fagus da gu
co-chomunn agus companas a
chumail ris: agus guidhe mi
air gun cuir e a Spiorad Naomh
do m1 anam, chum naomhachd
agus uile ghrasan an Spioraid
oibreachadh ann.
C. Ciod am beachd a fhuair
thu air geallaine a choi-cheang-
ail agus air am feumalachd ?
F. Tha mi gam meas mar
steigh mo chreidimh agus mo
dliochais, agus tha mi deonach
gnath fheum a dheanamh dhiu
ri Dia, chum gras agus neart
fhaotainn chum gach dleasnas
a choi-lionadh ; agus gu buan-
achadh agns dol air aghaidh re
mo chuairt 's a bheatha ; agus
tha mi cur romham an gnatha-
cliadh anns gach teinn agus
amhghar anns am bi mi.
C. Leis rnar tha thu toileach
gabhail ri Dia ann an Criosd,
mar do Dhia, nach 'eil thu cuid-
eachd toileach thu fein a chois-
rigeadh dha chum fheum agus
a sheirbhis ?
F. Gun amharus tha mi toil-
each (trid grais) mi fein agus
gach ni tha agam a thoirt suas
do 'n Tighearna, eadar anam a-
gus chorp, le^n uile chumhachd
cheudfaith, mhothachadh, bhall
agus mhealtainn, gu bhi nan
inneil chum a ghloir, agus gu
bhi air an gnathachadh leis-san
a reir ri thoil chum f heum agus
a sheirbhis.
C. Cionnas a tha thu teagasg
do thoil gu cumhachdan agus
ceudfaithean t-anma a thoirt
thairis do'n Tighearna ?
F. Air leam gu bheil mi toil-
each mo thuigs1 a choisrigeadh
agus a thoirt suas do 'n Tigh-
earna, gu beachd a ghabhail air
iomlaineachd, agus gu fios f haot-
ainn air a thoil: mo mheoghair,
47
a ghleidheadh cuimhne air a
gheallaine luachmhor agus air
a chornhairlean, mo thoil, a
roighneachadh agus a chulach-
adh, gach ni a reir ri thoil, a'
co-aontacha leis anns gach aon
ni : agus mo choguis, gu bhi na
fhear-ionaid, a dhite no ghabh-
ail leith-sgeil a reir ri sheoladh.
C. Ciod a bharail a tha agad
a nis air peacadh, agus- air na
peacaidh sin a bha roimh so cho
measail leat ri d' Iaimh na ri d'
shuil dheis ?
F. Tha mi gam faicinn agus
gam fuathachadh mar naimh-
dean agus mar luchd-ceusaidh
mo Thighearn, agus mar na tair-
nean agus an t-sleadh a lot e
agus tha mi cur romham deal-
acha ris gach aon dhiubh, ge d'
a bha iad dhomh mar laimh na
mar shuil dheis, cul a chur ris
gach mi-dhiadhachd agus gach
anamianna bha taitneach leam,
agus gun pheacadh air bith a
mheas tuille 's luachor gu deal-
acha ris air son losa Criosd mo
Thighearna.
C. Ciod a nis a bharail a
tha agad air na companaich
a bha maille riut ris a pheacadh,
agus air an dian earail ?
F. Tha mothachadh agam air
an amaideachd, agus tha mi,cur
romham nach lean mi tuille a
mhor bhuidheann a chum uilc, 's
nach gabh mi leo an aon pheac-
adh air bith; ach gun oirpich
mi trid comhnadh grais a
sheachnadh, gach buaireadh
agus gach droch cuideachd ag
radh, leis an t-Salmadair, " Imi-
chibh uam a luchd droch dhean-
adais, oir coimhididh mise aith-
eanta mo Dhe."
C. Ciod na smuainte a tìm
agad mu luchd muinntir Dhe,
agus iad-san a tha 'giulan iomh-
aigh ?
F. tha mi gam meas mar
ailleagain luachmhoir Dhe, mar
dhaoine taghta na talmhainn,
agus a chuideachd is ion-
^1111^^^^^^^ a tha anns an t-
saoghal.
C. Ach ciod a shaoileas tu
dhiubh an uair a chi thu iad
tearc agus fo dhi-meas ?
F. Tha mi 'cur romham, trid
grais, gabhail le treud beag
Chriosd, a tha gnathachadh
urnuigh agus leis am fuathach
peacadh, ge d' a robli iad tearc
an aireamh; tha tuille speis
agam dhoibh na tha agam air
muinntir air bith eile, agus tha
mi gabhail riu mar mo cho-
luchd-turuis chum an Sioin
neamhaidh, ge d' a tha iad tair-
eil agus fo mhi-chliu an t-
saoghail.
C* Ach ciod a bharail a tha
agad air a chrann-cheusaidh
agus air a gheur-leanmhuinn a
tha air uairibh 'an co-chuid-
eachda Chriosd aideacha ?
F. 'S e mo mhiann Criosd a
ghabhail le chrann-ceusaidh cho
math agus le chrun ; agus 's e
beatha fuath an t-saoghail, mas-
ladh, dochair, no aon ghne
thrioblaid no gheur-leanmhuinn
a dh' fhaodas teachd orm air
son Chriosd, fhirinn agus a
shlighe aideachadh.
C. Ciod do bharail air na
sgriobtuirean naomha?
F. Tha mi creidsinn gu bheil
iad air an deachdadh le spiorad
Dhe ; tha tuille meas agam orra
na tha agam air leabhraichean
air bith eile; tha mi taingeil air
an son gu m' stiuradh tre . 'n
f hasach so, gu bhi nan solus do
m' chosan, agus nan lochrain
do m" cheumana, agus mar
ioc-shlainte co'-fhurtachd agus
solais domh anns gach cruaidh-
chas agus trioblaid, 's e mo
mhiann an rannsachadh gu cu-
ramach, agus bheir mi teann-
oirp air bhi eolach orra.
C. Ciod a bharail a tha agad
air latha an Tighearna?
F. Tha mi ga mheas naomh
agus urramach,agus mar fhian-
uis sheasmhaich air iomlain-
eachd iobairt Chriosd: tha mi
meas gur e latha is fearr 's an
t-seachduin, a chionn gur h-e
latha-margaidh Chriosd e do
dh1 anma feumach, agus tha
mi cur romham am feum sin a
deanamh dheth chum lon fhao-
tainn do m' anam a dh' fhogh-
nas feadh na seachduin.
C. Ciod i do bharail mu or-
duighean an t-soisgeil?
F. Tha mi a rneas gur e or-
duigh Dhe am focal, na sacra-
maide, urnuigh, agus moladh,
agus gu bheil iad 'n am meadh-
ona chum gras aiseag do 'n an-
am. Tha mi le taing a' gabh-
ail riu mar chomhna feumail
a threoracha gu neamh, agus
mar ionada coinneamh eadar
Dia agus m' anam, agus 's e 'n
gnothach sonruichte mu bheil
mi frithealadh orra gu coin-
neamh a thoirt dha-san annta.
C. Ciod a tha thu a saoilsinn
mu Shuipeir an Tighearna a tha
agad an drasta 's an arnharc ?
F. Tha mi 'g amharc oirre
48
mar thigh-na-cuirme spioradail
aig Criosd, a sholair e na shaor
ghradh chum anma a shluaigh
a bheothachadh agus a near-
tachadh, am feadh a tha iad air
an turas trid an fhasaich so:
tha toil agam buidheachas a
thoirt do Dhia air a son, agus
gabhail rithe mar shochair luach-
mhoir, a bheothachadh grais
mar chuimhneachan air gradh
saoraidh, agus mar chomharra
gu bheil Criosd gu teachd an
dara h-uair.
C. Ciod a bharail a tha agad
air dleasnas a bhi deanamh ur-
nuigh ?
F. Cha 'n e a mhain gu bheil
mi ga rnheas mar mo mhor
dhleasnas, ach mar chomas ur-
ramach, a chionn leis a sin, gu
bheil comas agaui co-chomunn
a chumail ri Dia ; uime sin, tha
mi cur romham, tre ghras ur-
nuigh a ghnathacha fad mo
bheatha, agus eolas a chumail
suas ri Dia trid Chriosd ; agus
gun d' theid mi a ghnath a dh'
ionnsuidh Dhe, agus gun cuir
mi mo chomhairle ris anns gach
cas agus cunnart.
C. Ciod a bharail a tha agad
mu dhleasnuis eiie a' Chreidimh
Chriosduidh, agus mu gach
dìeasnas a tha lagh nam modh-
aona ag iarruidh ?
F. Tha mi meas gu bheil an
lagh (a dh' uchd-mhacaich
Criosd a stigh do chumhnanta
nan gras, mar riaghailt beatha
da shluagh) naomha, cothrom-
ach, agus math, agus na dleas-
nuis tha air an iarruidh ann ro-
iomchuidh chum gloir Dhe, a-
gus rnath a shluaigh. Tha 'n
49
soisgeul, ni is e teagasg nan
gras, a dian earail an lagha so,
le geimnuieachd a theagasg d'
ar taobh fein ; ionracas a thaobh
ar coinihearsnaich ; agus diadh1-
achd a thaobh Dhe.
C. Ciod i do bharail mu
smachdachadh agus mu amh-
ghair a tha gu bitheant a1 tach-
airt do chloinn De ?
F. Tha mi gam meas mar
smachdachadh athaireil chum
ar math : agus gu bheil iad gu
glic iomchuidh air an orducha
leis-san a tha 'g ioma-dhruid-
eadh slighe a phobuill suas le
droighinn, chum 's nach amais
iad air an sligheachan cama
fein: uime sin tha mi toileach
geilleadhdo 'n t-slait mar smach-
dacha feumail tighe Chriosd;
agus gabhail cho cridheil ra
gheur-mhothachaidh, agus r'a
achmhasain cho math agus r'a
cho'fhurtachd agus ri feith a
ghaire ; agus buidheachas a
thoirt da air son amhghair cho
math 's air son trocairean.
€. Ciod i do bharail mu
chaithe-beatha a' chreidimh ?
F. Tha mi meas gur i a
bheatha is ro-shonadh a tha ann,
agus gur i bu choir a bhi na
beatha lathail aig cloinn Dhe
am fad 's a bhios iad 's a bheatha
so. Agus tlia mhiann orm
beatha luachmhor so a chreid-
imh fhoghlurn agus a ghnatha-
chadh, agus a bhi 'n earbsa ri
mac Dhe, agus gna fheum
a dheanamh da fhuil agus da
f hireantachd chum mo chionta
fholach; agus da ghras, agus
d'a neart chum mo dheanamh
comasach air mo dhleasnas a
clio-liona, peacadh a chiosna=
chadh, cur an aghaidh buaii idh,
agus giulan le trioblaid.
C. Ciod a bharail a tha agad
air a cliomhrag spioradail gus
a bheil Criosd ga d1 ghairm ?
F. Tha mi meas gu bheil an
doigh sin ceart agus urramach ;
agus uime sin tha mi do m'
shaor thoil feìn a1 teachd a stigh
ri fuaim trompaid an t-soisgeil,
chum gabhail a'm' shaighdear
fo bhrataich Chriosd. Tha mi
cuir du-chul ri camp Shatain,
agus tha mi toileach mionnacha
blii dileas do dh' Iosa Criosd,
gu airm a thogail 'na aobhar,
agus cogadh an aghaidh a
naimhde, an saoghal, an diabh-
ul, agus an fheoil fad uile
laithean mo bheatha. Tha mi
cur romham nach dean mi a
chaoidh sith ris na naimhde sin,
agus nach sguir mi chogadh
nan aghaidh. Cha toir mi am
feasd caidreamh le m' fhios do
aon air bith do m' anamianna,
no do m* thruailli'eacJid, mu 'n
robh mi roimh speiseil ; ach fo
riaghladh mo Chinn-fheadhna
ghloirmhor,leanaidh miaircath-
achadh 'nan aghaidh gus am
faigh mi an lan-bhuaidh sin orra
a tlia air a ghealltainn do luchd
leanmhuinn Chriosd.
C. Ciod a bharail a tha agad
orrasan a tha teicheadh o bhrat-
aich Chriosd ?
F, Tha mi meas gu bheil iad
ciontach do 'n chuthach is mo,
agus buailteach do'n fheirg is
mo a chionn nach gabh Criosd
tlachd dhiubh-san a tharlas air
an ais uaithe : uime sin tha mi
cur romham 2"un lean
mi
gu
50
dìuth ri m' Cheann-feadhna,
agus r'a chuis re uile laithean
1110 bheatha.
C. Co an neart anns a bheil
thu cur rotnhad gach earrann
cìo 'n chumhnanta choilionadh?
F. A mhain ann an neart
Chriosd, mo Cheannard agus
m'urras, a ghabh os lainih as
mo leth agus a gheall gu m1
biodh a ghras foghainteach air
mo slion. Uime sin cha 'n eil
earbs' air bith agam a' m' neart
sio 'n m' run-suidhichte fein;
agus tha mi 'g am' earbsa fein
ri g"ealladh Chriosd, nach fàg
agus nach dibir e am feasd ini.
C. An leoir leat aidmheil a
dheanamh an lathair dhaoine ?
F. Cha leoir; ni mi, trid
grais, aidmheil air an iomlau
diubh sin an uaigneas an lath-
air Dhe. Agus aidichidh mi
mo dheoin leis g-ach earrann
do cho-cheangal gras De, air
a mhodh is durachdaich agus is
fein-aicheanaich ; agus cuiridh
mi, trid grais, mar fhiacha orm
fein an coimhead, le inndrinn
ann an ceangal diomhair ri Dia,
trid Chriosd, m'an tig mi a
ghabhail nasga seul a cho'chean -
gail. Agus an deigh sin, g-abh-
aidh mi do mhisitich, 'na neart
fein, na theid air m' aghaidh
chuin a bhuird naomh a dhaigh-
neachadh a chumhnainte so an
lathair dhaoine agus aingle.
EISEMPLEIR
LUCHD-COMUNACHAIDH OG,
Chum coì-cheangal a dhcanamh gu h-uaìgneach ri Dia, m an tig iad air an
aghaidh gu Bord an Tighearna.
O Dhe Uile-chumhachdaich, agus a Chruthai'ear nan uile nithes
chruthaich thu an duine air tus ionraic agus sonadh; ach dh' fhas e
peacach agus ro-thruagh trid an leagaidh. Tha mi 'g aideachadh a
thaobh naduir gu bheil mi am' eas-caraid duit, duine-cloinne fearg-
thoilltinneach, agus am thraill do'n pheacadh agus do Shatan. O'n
bhroinn bha mi ciontach do d' lagh a bhristeadh, agus 's iongantach an
fhoighidinn a rinn thu rium, 'n uair nach d' rinn thu o chionn fhada,
cuspair dhiom air do chorruich ann an ifrinn. Och ciod a ni mi fad
siorruidheachd ma bhuanaicheas mi 's an staid so? Chuala mi gu bheil
trocair aig Dia do pheacaich chaillte trid Iosa a chaidh a cheusadh, a
tha toirt mor mhisneach do m' anam bronach. Och an urrainn an
trocair so ruigheachd air mo shamhuilsa do dhuine truagh? Ach 's
cinnteach air a pheacaichead 's ga bheil mi, gur fearr an cothrom a tha
agads air saorsainn do ghraidh, agus eifeachd fola do Mhic a nochdadh;
agus ma bhios agamsa co-pairt do na sochairean sin, seinnear laoidhean
molaidh gun sgur do dh' Uan De as mo leth. Tha mi uime sin a'
teachd chum mi fein a thilge sios aig stol-coise trocair neo-chriochnach,
's a chum tagradh air a shon a reir do gheallaidh tre Iosa Criosd, do
Mhac gradhach.
EISEMPLEIR. 51
O Athair nan uile throcair, agus Athair nio Thighearna Iosa Criosd,
tha mothachadh agam a nis air mo pheacadh agus m' amaideachd, le
cur a' d-aghaidh, agus a chionn mi dhol thairis gu camp Shatain : tha
mhiann orm pilleadh mar stro-f hear aithreachail. a dh' ionnsuidh m'
Athair neamhuidh, ag aidmheil mo pheacaidh, agus deonach air mi
fein a cheangal ris an Tighearn, an coi-cheangal siorruidh nach di-
chuimhnichear am feasd. O Athair, pheacaich mi 'n aghai f hlaitheas
agus a' d' lathairsa, agus cha 'n f hiu mi tuille gu 'n goirte do leanamh
rium ; ach 's toilicht a mheasainn mi fein, nan gabhte a stigh mi chum
an dreuchd no 'n ionaid is neo-inbhiche a' d' theaghlach. Tha mi 'g
iarruidh do shaor ghradh agus do ghliocas neo-chriochnach ardachadh,
le innleachd na slainte chum peacaich chaiìlte a thearnadh, trid Eadar-
mheadhonair, agus le d' Mhac siorruidh ro-ghradhach a chur gu bhi
na Eadar-mheadhonair agus na Urras a shasachadh do cheartais air an
son, agus a cheannach gras agus gloir dhoibh. A reir t-aithne, tha
mi deonach urram a thoirt do d' Mhac, agus gabhail gu taingèil toil-
ichte ri innleachd so na slainte chum peacaich a thearnadh. O gabh
truas do d' chreutair fein, obair do lamh ; theirig thairis air t-obair a
ris, agus cruthaich mi as ur air son Chriosd, a reir t-iomhaigh fein,
chum 's gu'm bi mi iomchuidh air son do sheirbhis agus do ghloir.
O Shlanuigh'ear bheannaichte, tha ioghnadh orm le d' gradh gun
choimeas, an gabhaiì os laimh bhi a' d' Urras agus a' d' iobairt
air son peacaich chaillte, agus le t-f huil luachmhoir a thairgse, chum
mo leithid-sa ionnlad. 'S e do bheatha agam a Thighearn Iosa! Tha
mi ann an so a' cur cul ris gach doigh eile chum mo thearnadh, agus
a' dol a t-ionnsuidh-sa mar m' Eadar mhcadhonair agus mo Shlanuigh-
'ear, tha mi 'gabhail riut a t-uile dhreuchdan ; agus ga m' thoirt fein
suas gu bhi air mo thearnadh, air mo theagasg, agus air mo riaghladh
leat. Tha mi gabhail riut mar m' ard Shagart mor a thoirt dioladh
air son m' anma, agus a thagra mo chuis ris an Athair, trid do bhas
chliu-thoilltinnich, agus t-eadar-ghuidhe chumhachdach. Tha mi
cur glan-chul ri m' f hireantachd fein 'an cuis m' f hireannachadh agus
gabhail gu taitneach rium le Dia, agus tha mi amhain ga d' aidmheil-
sa mar an Tighearna m' ionracas ; tha mi gabhail riut mar m' Fhaidh,
agus ga m' thoirt fein suas do d' theagasg-sa, chum 's gum bi mi air mo
threoracha leatsa trid an f hasaich so, agus mo thoirt sabhailte, gu
neamh fadheoidh ; agus air son gliocais a leanailt do sheolaidh. Tha
mi 'gabhail riut mar mo Righ, agus a mionnacha bhi dileas duit, agus
lan toilichte le d' lagh agus le d' uachdranachd ; cuirear suas do rìghl
chathair ann am anam, agus deanar do naimhdean ann nan stol-coist
dhuit. Tha mi 'gabhail riut mar m' Fhear-posda, agus tha mi a' co-
aontacha le cumhnant a phosaidh anns gach earrainn deth. Tha m
gabhail riut mar mo Cheann-feadhna, agus tha mi gabnail mar shaigh
dear fo d' bhrataich, gu cath a chur ann a d' neart 'an aghaidh t-uiL
naimhde. Tha mi toilichte le uile chumhnanta an t-soisgeil ; agus th:
mi lan toilichte leis an doigh f hein-aicheanach a tha air a thairgs' ann
Tha mi deonach air bhi gu siorruidh an fiacha do shaor ghras, agu
gun cuirear cliu mo shaoraidh gu brath as leth Iosa Criosd m' urras.
O a Spioraid naoimh, tha mi gu taingeil a' gabhail riutsa, mar f hea,
co-chur na cheannaich mo Shlanuigh'ear ; agus a deanamh do bheath
chum do dhreuchdan a chur an gniomh 'am anam, a dh' oibreacr
52 EISEMPLEIR/
creidimh annam, a chreidsinn an t-soisgeil, a thoirfc m'an cnairt athar-
rachadh an nuadh bhreith, agus a dh' athnuadhachadh m' uile cheud-
faithean. 'S ann a d' chomain a tha mi air son gach gluasad agus
togradh a tha air am brosnachadh annam ; O deonaich dhoibh buan -
achadh annam, chum 's gun toirear an deadh obair annam gu foir-
feachd Tha mi ga d' roighneachà mar m' f hear-beothachai, mar m'
f hear-naomhachaidh, agus m' f hear-stiuraidh trid mo chuairt. Tha
mi a' striochda do d' thograidh agus do d' ghiulan, agus a' miannach-
adh an aire dhurachdach a thoirt do d' ghluasaid agus do d' gheurmhoth-
achaidh, an co-liona mo dhleasnuis, agus am fuircach o pheacachadh.
O òibrich gras annam achum na criche sin, agus neartaich mi do ghna
a dheanamh agus a thaghadh an ni sin a bhios taitneach leat.
A reir boidean mo bhaistidh, tha mi ann an so a' cur cul ri uile
naimhde na Trionaid bheannaichte, an diabhul, an saoghal agus an
fheoil ; agus tha mi ann an so ga m' thoirt fein thairis dhuitse, Athair
a Mhic agus a Spioraid Naoimh, aon Dia, gu bhi leatsa, agus leatsa
amhain ; leatsa, agus cha'n ann leis an diabhul : leatsa, agus cha 'n ann
leis an t-saoghal ; leatsa 's cha 'n ann le m' anamhianna fein ; leatsa,
's cha 'n ann leam fein.
Agus air dhomh f haicinn, gu bheil thu, os ceann gach ni, ag iarruidh a
chridhe, tha mi leis a so a' tairgse agus a' toirt thairis dhut mochridhe.
A Thighearna, gabh e, agus dealbh e fa 'd chomhair fein.
A Thighearna, cha 'n 'eil neart na comas agam fein a gleidheadh no
a choimhead aon ni a ghabh mi os laimh ; ach a' gabhail an iomlain os
laimh ann an neart m' Urrais, an earbsa ris-san amhain ; " 'S anns an
Tighearn Iosaamhain a tha ionracas agus neart agam ; O Thighearna,
bi 'n urras air t' oglach clium maith." Thoir dhomh do ghna na dh'
iarras tu. agus an sin iarr ni 's aill leat.
Mar f hianuis air mo threibh-dhireas anns an aidmheil, a choisrig-
eadh agus anns a cheangal f hollaiseach so, tha mi toileach mo lamh-
sgriobhaidh a chur ris do'n Tighearna, a reir 's mar tha barantas
agam (a). A nis 's leat mi, a Thighearna saor mi. Amen.
(a) lsa1ah,xliv. 5.
CRIOCH.