Google
This is a digital copy of a book that was preserved for general ions on library shelves before il was carefully scanned by Google as part of a project
to make the world's books discoverable online.
Il has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often diflicult to discover.
Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the
publisher to a library and finally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to
prevent abuse by commercial parlies, including placing technical restrictions on automated querying.
We also ask that you:
+ Make non-commercial use of the plus We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-commercial purposes.
+ Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.
+ Maintain attribution The Google "watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.
+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a b<x>k is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means il can be used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.
About Google Book Search
Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers
discover the world's hooks while helping authors ami publishers reach new audiences. You can search through I lie lull text of this book on I lie web
at|http : //books . qooqle . com/|
d«^&W yi«- Km. -**J*At f **4, m.i*.
1 603. '
. M A G N V M
SPECVLVM
EXEMPLORVM,
E X T L'VS £ V A M C E N TV M
vtFCTQRIBVS, PIETATE, DOCTXINA ET ANTI-
qtaute veaerdnMsyytrifJqtu hiflprijs., tfjtiUubfU & HbeBit excerptum , th
Ancmmo qtudsm; ijuicirciter anhmmpfmm i+Se. vbcifle deprekcttitiw.
Opusvarijs notis, AuterujnqucciuciouibusilJuftraturo, & centum fexaginW
excraplis locuplctanim , quap. fteUulas * Cgno dignofcuntUC. Audio R. P.
Ioasnii Maiobib Socicwtis Itsv Thcologi.
Hdc nzMijJitnA elitient eiiatitwbm , & ex FloribusExcmploram,/J*Catechifino
hiftoriaii R. P. Ioan^is DavhovTU einfdtmSoc. Thcel.ftUEHtribiu, fM
tmlndtcefidUUs ** defgnatur ^tuUnm; cni interitlia fuu lock, que, in timoficmda,
4*i Manipulus Exemploru infcribtkainr,necnon en qnt, in Ap pedice.it* *ccMrMte> ■
»i tjHtcqttjm miliui i&idtfider*ri vixpojjit, quod bis netulU prtpojitit tdejigtatnr.
CVM ' IMIS.
© v a c /;
Ex Ofidna IVactazabis Belleki Topograph! iurati, Tub
Circino Auieo , A n n o i 6 3 3.
^
s • -* •- 1
s ~
" *Aty EMPTOREM.
■ . *
« • . » ■ *
Qui quondam confttfus etat > nunc ordinis apti
Rcdditus hie liber eft commoditarenouus..
Haroput, CttitttulM MA&KVTff SvzcrLru ExBiwtOKVw, t*»> r*«w ** fo-
' cos commutes rtdaa*m ,citAPt<>nibm aHtbotHm, &vhi9fm«mt nem^Anf
dim iH^rMum, M ctmtum fexnginns txtmptv Usnj\H*tum ter R.P,Ioan-
KEM MJaiomm Societal Ibsv W>folo£*m , cum mfffi* kpntium vttlttMe
itnmcxeud* }ojf*etn[nt.Ackm D.**c*x& XwfalSo7* ~ . .
1 !•.;.„ • . Qeorgivs Colvinerivs S. T6eoLDo<St.
. : ' •" ' • ' V & Profeflor. in Acadcmia Duaccna li-
broium Vilitatoi:*
' ' ' » .
SVMMA. TRIVlLtQtl.
ft
• •' •
Sermiss. WcbIdvcvk PaiNcir«M BEi(tfc£, Uteris aclcge cau-
turn eft, ne q£» cftra volun'tatem Baitazaris'BeljiEW , Typographi
Duacenfis fexfekb ptoxinio iatptiroad, vfcl alibi inSpdgyra in has dmoncs
JLw, vcnSR habcat librumi qui inferibicur : «^*W SfecubmEx-
Zplorum, fa JfcJfeMNi ****** fi*** P-Ioawkis^aioris ftc. Qn,
f«fo$ faxit, cElfcMpc libro^uro;, & gram pan. mjpabuux, vt latiu*
t>atet in rittcri&ais'Braxell*. . (
• * • - » • ' »
1 . . • . * * « • • I *^ j • »
$% DE ^R^MXiDL
<»
«. » A. - -
*
P. IOANNJS MAIORIS
AD CANDIDVM LECTOR EM
PRiEMONITIONES.
4
*s£ praambula notationes tibi erunt nonfilum ptamonitiones , fed
at am pramunn&nes ad JkcHiorem cognitionem obfcurorum Amo-
rum, vet opufculorum, ex quibusCd&eaor buius operis exempla de-
fromfit. Quinetiam muhis alijs intelligendis, quorum non paruddubi*
tatio ejfe pojfet , lucem udfirunt,
Dc hnios Speculi Colic do re, 8c cius actatc.
Qv i sham fkern buius Speculi CohUor, & cuius nominis* ndtionis,& condition!**
**n anfim offerer*. Ferifimiliter tamen, quod ex diutini obferuatione animaduerti , i»
medium yrodncam. Gerwanus vidctur is fuijfeex Belgio Teutonico , nempe GueUrta,
*elZntfbami*>aut Xranfifilana, vel ex atiqua parte Getmaniapropinqua his prouin-
ojs. Warn, cum de iff, qua in iftis locis contigetune , loquitur • tduquamilld profit c*~
gnouetit , & in ysfep* vet fatus faerie, fitis clare infiuuat. Aliud veriftmiUorgttfmfn^
turn ace edit, ipfim fapiffime inculcate Je hoc, vel Utndexemplum9 cuius nan citai auto*
rem, m Tcwontcalt libro inuenijfe fcriptum , velin Teutjonicis. tra&atibus legijfu vn^~
de apparet vrmaculam tpfius linguam Temonicamfmjfe. Nam dc operibm altolmguo
fcTiptis,Laemam exctpio , nufquam ment ioneminsfctt. hub tea fetfkijfe90$malicuius
fdy m motrem inturij mots frne/la &horre*dd accidit , decUrot , tituL Dejperatio,
txcmfl.j. Nee mirum , fitent tnim occoU inferiors* maris Germanics, vel non longe
ob e# dtjfiti , quotes fint HoUandi, PTtraieSenfis, Gueldr*£& qui center mina* prouin-
cias inhabitant , ex vicinieribus portubus fiUseutes adnobilt tliud Ger mania emporium
tray cere, (mm amemderemotiortbus locis , ejr emit at thus firmo incidit , dubitanter
tanqnom de fibt ignotts & incompertis , emmesot. Quemadmodom tit. Bond inutile
acqmfita exempt. i 3. ito ait. Vir quidam in ctuitate Gripcfv voldcnfi , quae ai
fellor in parribus Saxonias fita eft. ldeminaliorumexemplorumnorrasione,qud
Ungmme/fet enumerate non obfturejignificat. Hit addipotefi, primam omnsno im-
ptegianem huius Speculi ab eodem colUblore , cuidam Dauentrtenfi tjpogtapko com*
mtfam fwflc , quam jequuto fint Colonionfis , vtpote loci propinquioris , deinde
%Argeniinenfis , pauBo rcmotioris , & pofirenio ea , qua in cimtate Hdguenaw pct-
aSa off ; vt mox dkdm . Vixit autcm nofter coUeSor , vtin titulo buius volumims
prcnetaturycirciter annum 1480. nam ex dUtoribus9qtU eodem, vel non proculabilU
atdtoflorsscrunt^exempla Hon pauca recenjet , vt Dotlor lacobo de Paradtjo , -' Carthum
fane, %obezt* de Licio, quorum prior vixit anno 1466. poiler tor 1480. Hue decedit
fcrtpeorem nu£#m, altquod exemplum ex hoc Speculo citagh, ante *nnumjfaptd memo-
. ^. . * ^ . ■ mum
/ -~
'U //■■■■ '
Speculum Magnum Eiemplorum, ex plusquam centum AuctoribuB ex- ■
cerptum, cum Notia Jo. Majoria, 4to. neat, 10* Gd Duaci, 163;I ;
- ■*
W
1 ■■ ■ ^»^PSW»W
^^^n^m
«• ;
^aAujl^l^C *4*i<
f
f
\-
M A C N V M
SPECVLVM
EXEMPLORVM,
EX T LVSQVA & C EN1VM
L^rCTQJtfBrs, PIETJTE,' XfOCTRINA _ ET ANT1-
qutute •uenerdndistytrij/qtu htflorys, t?A&dttbus& libe&is cxcerptum , db
Arummc qua/Urn, quicirciter Annum T)tmm 14J0, •vtxijfc deprehendttur.
Opufvartjs notis, Auterum^ueciutioaibusilluftraturo, & centum fexagirua
exemplis locuplctatum , quae ftellula: * Cgno dignpfcuatur. Audio R. P.
loAsHi* Maiobi6 Socicutis Ifcsv Theologi.
H*c iu*i'jfim*ed'itioMciiAti»xtbM , t*r ex FlofibasExcmploram./J* Carechffmo
bittoriili R.P.IoanUis DavrovIii tiMfdfmSoe.Thtol.feUBhribmi, qmA
n Indue fidMute * * def.gnatur ,au£l*m; cut interiecta fuU lock, qut. in ttmofecundo,
3*1 Maoipulus Exemploru i*fcribtkaiHr,ntcnon r* qnt in Appedice.itd tcturtue, •
nqnicquam mtlim iilideJiderdrivixpoJftt.qtudbunotfduprdpttJfiistdeJi^itdtHr.
CVM ~ IMIS.
' » v a c /;
Ex Ofi4na Haiiazahis Beileki Tfpographiiurati,fub
Circino Aureo , A n n o i 6 3 3,
CFM qKATIA ET VXIKIIEOIO,
N
• ' " e^0 EMPTOR EM.
i « . * 4
Qui quondam confbfus ctat * nunc ordinis apti
Redditus hie liber eft comm£>ditace nouus.
Hrtoput, cnititutM Magsto Specvivm ExBM-rtORVtf, i»thrumrinto~
' cos tomm»hesreJa8m*,cttAPhntbm*ittkdMm,> & vh* tfus** , »w* $«*«/=-
dam ttlujlrttHm, *e cm*m fexnglnta extmftu toHfhtrtlm fer R. P. I© an-
rem NJaiomm . $*cietatU lzsv Tbfologum ,cttm m*gn* kgemium wtlttatc
4tun<h.e»sudifoffeenifHi.Aa¥mVmcixZ.Augufthi6o'i. -
T
, ' '\ t Qeorgivs Colveneri^s S.TficoLDodt*
' » / & Profeflor,. in Acadcmia Duacena li-
brorum Yilitatou
Serehiss. Mcbibvcvk Princi*** Bei^ca, JJkteris « lege cau-
turn eft, ne q&. cftra volurftatcna Bah azaris'Bel&er* , Typographi
Duacenfis fexlSiife ptoximo iotpriiriat!, vkl alibi irfprtfem in has dmones
: ,„ vrnC lLbeat librum; quv inferibitur : t%>»» SftcnUm Ex-
oatct in Kttcrij«aisvBruxell*.
A
Sw De -Crj-maibh*
P. IOANNInS maioris
AD CANDIDVM LECTOREM
PRiCMONITIONES.
4
«/£ prdambula notationes tibi erunt nonfilum pramonitiones , fed
ctiam prdmunitjenes ad frctUorcm cognitionem obfcurorum Auto-
rum , vet opufculorum, ex qmbus CtUcttor kiius eperis exempt* de-
prompt. Qmnetiam mult is alijs intclltgcndus, quorum non forua dubs*
tatio ejfi poffet , lucem ddfiruns.
De hnias Speculi Co He (Store, 8c etas state.
Qvisnam fkertt buius Speculi CoAeftor, & cuius nominis*natieniti& conMtionie,
non amfm ajferere. Veripmiliter tamen* quod ex diutina obferuaeione animaduerti , in
medium prodsuam. Germ anus videtur is juijfeex Belgio Tcntontco , nempe Guehtria,
velZutfbamia,out Xranfifilana, vol ex aliqua parte Germaniapropinqua his prouin-
ojs. Nam, dm de ijs, qua in ifiis loess comigerunt , loquitur , tanquamilla ffofib^ cf-
gnouerie , & in ijs/opc vcr/atusfuerit> fitis elate infnuat. Aliud verifmilearg^mfUf
turn ace edit y ipjkm fdpijftme inculcate ft hoc, vol iJbdexempIum, cuius nen citat auto-
rem, m Temonicadi libro inuenijfe fcriptum , velin Teutmicis. traftatibus legijfe% vu^-
de appartt vernaculam tpfius linguam Temonicam finffe. Nam de operibus alto kngun
fcriptis , Laeinam exeipio , nu/quam mentionem iusjett. Lubeca (i.frtjfe , c*m aJicuius
fly m mmrem iniurtj mors fanefta &horre*da accidie , declarat , titul. Dejpcratio,
exempt, o. Nee msrum , filent tnim aceold inferiors* marie Germanic*, vel nou longe
A en dtffiti , quotes fins Holland*, VTtraieQenfee, Gueldrtfffr qui conterminae prouin-
aae inhabitant , ex vicimoribus partubus ftlmutes ad nobiU iHud Get mania emporium
tteijccTe.QumamemdercmotioribusiociSi tjr cimtatibus Jermoincidie , dubnanter
tasquam de fibi ignotis & incompcrtis , emmesat. Quemadmodum tit. Bona iuijrflc
acqmfito exempt, 13. itaah. Vir quidarcxin ciuitatc Gripcfvvoldcnfi, quae ni
failor in panibus Saxoniae Gta eft. Idem inaliorumexemplorumnarrajione, qua
Ungrnm effct enumerate non obfeurefignijicat. Hie adds pbeeft , primam omnsno *«-
freffionem hums Speculi ab eodem colleSore , euidam 'Jbauentrienfi typograpbo com-
migkm fiutffc , quam ftqnuta fint Colonienfis , vtpote loci propinquioris , ieimla
%Argenttncnjis , paullo remotioris , & poftrcmb ea , qux in eimase Haguenaw per-
aSn e&; vs mox dkam . Vixit autem nofter cotteSor , vt in titulo huius voluminie
prensuaurycirc$ter annum 1480. nam ex autoribus9 qui eodem , vel non procutab ilU
exatefloruerunt+txempla non pauca recenjet , vt Dodor Jacob 0 de Paradijo , ' Carthu*
fono, %fibauo de Licio, quorum prior vixit anno \^66. posterior 1480. Hue accedtt
fripterem uu&um, aliquod exemplum ex bee Speculo citage, ante *nnumfypra memo-
. "". * a •; • • ratum
/ -^
m*.m
**XMMS JTu. rat-r>*-, *>)+> jr.\
* • A
•A0 -lit tor e »
ratnm. Pofirttm ut.EttchariHia, exemprzi&. menpinit. cuittptam miraculi virtntt
Enchariiiia pKtrati, circa Akmariam HollaridU famefom opptdymin hie verb*.
Eo tempore, quo triuaiphisclams Dujt BtKgtipdi^ Phftppus, ficut & cseteras
fuae ditionis fubic&as prouihcias,eiindem Comitatum nbn ambigua prcuiden-
tia admimftrabat , Sec- tJHortuiu ejl autem inclytns hurgmdi* & Tirabantia D*x
Philippm cognomento rBonns9a»no 1467. Deniqnecum Richard** Paefreed print am
imprejfionenr<jtnno 148 1 . perficertt, atquc eodem tempore , qua excuderet^ ab hoc nojiro
eoHectore vimnteafceperit^vt ex verbis conclnfionls cenftat 9 wdttbie mamfeflnm etm-
ditadpradiftosannosipfumpcrtigiffe: verba ant em ex qnibns hoc dare connincitur3
hniufmodi feint* Hasc cxempla,prourcicognoui, nOn' tarn verbis Verba, quam
Tenfum fenfui reddens conferipfi, & plurahisfunilia, vel ctiara potiora (criptis
cornmemorafTcto, nifime rmpritnentis & accelcratio, &proprij corporis ad-
uerfa valetudo vetuiflent*
Dehuius voluminis lantiquis, fteratifque imprcfliohibus.
" P r 1 M Aomnitm Daacntia cxpleta efl per RUhardnm Paefroed, anno 1481./^
liaihqne vigebat ftndiornm exe? 'emtio , qua annis oQoginta ante cctpta fncrat , vt ex
mThofoa a Kempis co*flntin vita dim Amilifde Bnrcn, qua in fine opernm tiuflcm
Thorn a a Kempis repent*** <Prima huim impreffionis exemplar , Collegium hoc no-
firnm Dnaeenfe Secietatis lefr pefftdet. Stctmda Colonia perfe&t eft atrno 1485* per
ioanvem BteJhef, ctnem Cvlouterfm. Tertia argtnterati wn* 1487* Qggrta ibtieip.
•anno i^^f Qutttta in ciuitate Hagnenau ' anno xjrej. per Henrunm Kranabfolut*
eft . Sic paulaxim ex loco prima imprejfienis, &, vt preftabiliter conifcere licet 4 na-
tsnrtatts , vel habitations CcUeSefis exemplornm hnim Itbrt , etrcnmqaaqne , in vj-
etnas vfbes & opputd proreptns diffnfaeH , & iter at is imprejftombni Jwm Specqti
eognit* vtdkM. .»•>■.-!;..•• x
De. tttulo fcuius opens*
Maokvm Speculum exemplornm nukcupart vifim , licet otimjtvifticiter Spe-
tnlum exemplornm votaiffetmr^dnflicem ib cajtjfam. Prior eft, vt dtfecmatur a mino-
" ribtit dlifs Spocults IxtmpUmm, quAdMem CtUeSotis noftri aniecejfirunt, ex quibne
exempiadtfitmpjit^vtipft plnrtbus\in lecis affirmat. Ttyterfor erh^nodnumerofttate
-exemphrnm exnbefH9Wquvt^not fnteade tali mater ta far ipfcwnt) exfitperet. Nam
fiitnma txemplornm* qua decern di/Un&ionibne cemptexns eti mfier CoUeSorjtd 1 2CO»
*& IS.ajfuf&it^Uibiafi migantur recenter i6o.addtta,cfficiunt 1375*
*
. pc dcledu habendo inter exempla huius libri > cumleguntur, rel
. . alijs propohuntur,
P r VJD t n s Coneiotiaiorry Cattthtfia>vtl narrator ciratmfpette feligttex hisex-
emplis, qua vtilia & conucnicntiaindicabit , pcr(inarum,loci*tcmporis, <*rfimilibns9
bene
• .»«•
~ PlLAMOKlTI ONES*
hi confiJeratis ctrc#mji«ntijs> nam alia dot! is, aliapmplicibus, rvrfim alia Cathfc
he* aha bxrcticisydeniqnealiajecularibus, alia religiofts magis qnadrabunt. Deindefi
qua mcredtbilta , vel frbulofi , vet tantunrad ciettdam rifim ejpch videntur^ qualia
fiMciffiw$*fint,filmttrm nauigijs* vebicnlis, menfs veliucundis congreffxbus narrand*
pT*M*r* nam etiam ill* finSu fno non carent : vaUnt enim ad aliqnam moralcm do*
ilrmam elictendam , & sx narraitonis fcopo eommoda aliqtta applicatio coUigi potcft.
D:xi,fiq*a in*re&ibtlia%.vel fubule (a vidcntur,quia aliquando Jimilia, Jipevitusexcu-
UM*r9remera fieri potuiJfe,minimepertinaxaliquis fnteri cogetur, v.g.tit. Pcrtina-
cia. txcmplo \.& %. cumdicitnr mulierem iracundam in aquam praieGam , cum
jsqns non pojfet, & iam fibmergeretur , extra aquam digit os erexijfe , & in modnm
vriifu ce»ferm*]fey(lrc. Vomit enim damon, emus rabiofi ilia fee mina pradaerat*
ttfmt arnculos m earn firmills cpmpofaijfr.
Dc vita, fan&i Hicronymi adfcriptaxuidamCyiillo > gcfta 4 Diuo Hieronyrao
ad Bcatum Auguftinumfcf ibenti,& de fcrmQQibus ad fratrcs in cremo.
Ha ct e n vs inter of era Auguflini intent a pint ba Bpiftola CyriUi ad Anguftinum,
<T victim Anguftini ad CyrtUnm : fed merit o ab operibns Augufiiniperjpicaci Dotlo-
mm Lamantcnfwm cenfura reieila [unt , qnemadmodssm firmones adfiatresinefemo,
vtpote antrum amhor non fsemtllnHriffimm & fin&ijfimus tie'DoUor Auguftinus.
Qnta tameu eajfua Ultnc defkmpfit CoieBor borumcxempUrum, nee bonis moribue of-
pctant, uecfide* ChriHiana repugnant, ideo non aufer endured toleranda viridaUi ccn-
fycrmnt.
De Ecclefiaftica hiftoria Eufebrj,
V E r s I O huh* hijloria, qna vfis eft CoUtftor bnim Speculi,cfl antiqua Ruffmiv
Dclibro,quidicitur vkacPatruou
Mvtavihvs inter dam vulgatum titulum bnim libri , & ems loco fubtt-
timt* anttqHorurn*nomtncLatifint{. heda in fm Martjrologto \<). lulifvocatverb*
fmiermm. Dorotbans^fchimandrita Bomil'ta 4. ad Retigtofos\ fintentias atque
krmames fimorum. Sopbronm in pra$o fpirituati eap.ff. hbrum eoneinentem gefia
fummy & cap. 2*2. ttkas Pat mm & fintentias. Recenfiores ficundum partem huiue c-
perm9 Afopfobegmata Tatmm refienmenparnnt. Continet enim brettet & acuta* Jen-
temtia*, dicta & rejpwfi illnHrinm iUornm pair urn & coram fpiritahm doUrinam*
& fraclnra virtntnm exemplaproponit. Liber hie de exemplis & doblrinis pan am ab
**tiqmisfit vocatns , qmeme jeeundam partem obtinet in opere quod vita Vatrum
ikumr, credttur a TaUaJuo conferiptus , vtrefirt Gentianus Hernctus in prafatio-
Laufaca btfioria prafixn , Muflrijfimus Cardin. Baroniusinfuis not is ad
* 3 iM*rtj»
P*X.M0NITIONBfe
tSWtrtyroloiUim %*m*numpromitttt aliquot annot at imes in het tibros, quia verm,
dum eft ne aliquando commaculatifrerint ( a nefcio quibus ) infirtis eerumgtfiis^ui A
Nathalie a fide t tramtte recejferunt ; quorum aliquot nomihat D. User any mus hpi/f,
ad Ctefiphontem.Fcrum CoUiSornofterJpefatafidei, &prudentik nulla intultt in hoc
Jpeculum, qua aliquem in erroris pracipitium impellere pojfint. D. tBenedt£lus tnilit**
tern doUrma qua ex hoc libro hauriri potefl, commeudat fris Monachis, dieens . £ate-
Hkn ad perfect tonem conuerfitionis quifeflinant, funt doRrinafinBorum Patrum . quis-
rumobferuatio duett hominemad celfitudinem perfeUionis . Coltat tones enim Patrum
Cr infeitma, & vita eorum> quid aliud (itnt nifi bene viuentium9 & obedt ens turn mona~
chor mm exempla, & inftrumenta virtutumf Regul. D. Bened. cap^y
Euagrius Monacbus poftea Epifcopus Antiochenus, primus vitas SS. Patrum fcri*
ft is commendau$t;deinde S.Petronius Epifcopus Bononienfis , qud inttUigendum efl
deprioribus Patrum vitis: nam peSlmodum huic voiumini , quod 1, it as -Patrum nun-
tjupatur^ adiunttafintgefta mum Patrum & Sanftorum, qui multis posl annia vixe-
runt: nan? Anaflafms Btbliothecarius etiam vitas mtdterum Patrum firipftt, enter
qua* vitsm D. Ioannie Eleemefynary e Grace iufirmenem Latinum tranfttdit.
De Climacho* '
E * T antiqua verfio, qua praceflit earn , qua eft Ambrojij Camaldulcnfts. Angela*
de Cingulo , Jiue Clarenus ordini* Minoritarum ante trecento $ annos diumitm Grace
Utnquam alter Epbrem edotlus vert it etmdvn CUmaekum*
De Palladio.
Est Hi ft or i a Laufaca PaUadi/ fecundum antiquamverfionem, quam ckauH ante
ere cent os Annas Guihelmus de Teraldo Epifcopus Lugdunenjis ferm. i. Dom.^fo/l
Trinitatem. H4nc pojtea eleganter Latine tranflulit Ljentianus Heruetus , frit bee hi-
fiorta Heracltdi Monacbo dim adferipta, & Htraelidi* Paradtfu* nuncupata . Hoc
sntiquaverjio TaUadij eft etiam diuerja jtb eaquam IacobusF/iberStapulenJtsedidit
anno 1J03.
De Pctro Damiano, 5c eius Epiftolis.
Vincentiv-s BeluacenJisinSpetulolib.zf. a Cap. 53. vfquead 6^. inclnfine,
flaraque ex ei* fimffit exempla. EpiOela autem ha Petri Damiani in tome 3. B#W/o-
tbtca SanHorum Patrum inucniuntur,filio 6y;.
De Viris illuftribus Ctftercienfibus.
Qv&fib huiufmoiititulo exempla cttantttr collefta fin* ex geflU Zftremm ft*-
jirtum or dints Ciflercienfis, & antiquis monuments*, *tquc arcane febedis vdrierttm
meflafttiriorum cfujdem ordinu*
De vita
_•
Pramonxti OWES.
Dcvita&adibusS. Francifcw
Script vm fkit hoc Chronicon per Leonem » Rnfftnum , & Angdum Toner edum
ifdfuUs 5. Franc ifciy & conjanguineos S. Clara,
Dc libeHo, fax tra&atu, qui dicitur vitas FF. Praedicato'rum.
Edit vs bicefi kfratre Gerard* de Francbette injfm Humberts Magiflti Generate
•rlmtt PrsuUcmormm, ex multis qua in ordtnepervarias mundi partes centigcrant, &-
Mr class fucrc in comities GcneraUbus eiufdem ordsnis, celebratis Parifijsanno 1266.
Dc libro dc feptem don is.
Avtor ejf Nicotaue Dinckel$ihclGermanus> Viennenfis Aeademit %eflor in fit-
em Utteris cxpLcandts prompt ijjimus, atone in PMofophta acutijjimus, qui in Cone tin
Ceuttansicnf ad epeod mtjfusfuityfttistllqiremfcpreftittt.
Ex geftis FF. D. Auguftini dc Ercrao*
Vita fr strum Eremitarum D. Augu/lini, fcripta fiterunt per Jordanum a Sax4+
ma emfdem ardipis-
Dc Seal* casli.
>
S cm Tivsbu; liber frit a F. /eanne quodam ord. Trxdicatorum, qui stoanne G*.
rui*elscsturIos»*et 9s£gtdias9a DoHore Antonio Senenjiin CbronicoPradicat.voea*
tmrlusttnes Iunior, vki aithmc ItbtUum, qui dicitur Seals cali, fuijfc Flma in Ger ma-
tt* e+emfumanno iqHo.manufcriptam ad me mifirunt Crucifirt Leedtcnjcs.
De cxcmplis quibus nulla ciratio additur * nifi haec, Coilc&or
Spec all cxeroplorum;
Atthgrvm quorundsm horum exemplornm nomma nouimus , fed optr*
Urum ad mantis noftras non pefuenerunt , ideo non potutmus numerum Ubrorsem,
*d**fitmmr vtl alsarum fitiionum adfiriberc . Altorum exempUrum quidem,
opfctUortem , vel trafatuum Sttuli ponuntur'> fid Ambornm uomina non ponun*
tar , qnalia fine ex jpeculo exemplorum , ex tJfcariaii 3 ex Chronieis Imperato-
rnm , & qua ex fimiltbus eXccrpts fane , in ambus etiam numerum librorum, ca-
jumm y vol Ji milium adijeere non potutmus . Nam quamuis ab amicis & varus,
Btblmbicis; ill* perquificrimm r, batlcnus jameu nana fa eanon licuit. Quamobrem
obuMamur omnes boni communis ftudiofis , fi qua buiufmodi apud ipfbs lateane,
, vel nobis cdends communicent. Inter c* Colk&eri bums Spcculi fides*
tdkibmd*
Ad xectore.m Pralmokxtiohss*
adhtbendd eft, quern repertmw inalijs fiJelcmreUtorcm fefe femperprdbuijfe. Denize
terti) generis font qnxdam exempt* » qnd viutni dm verijfima relatione didicit , *ut m
Itbrit Teutonics* fcripta inuenit , vei tpjifrcla cognovit , quemadmodum i/filem verbis
declarant cum wio, difltnttionem frojktm eft.
^fc*-W»— 'fci I* «-
TYPOGRAPHVS
CANDIDO LECTORI S.
MAgni Specvli Exemplorvm, o&auamacnouiflimamedi-
tioncm penicus terfam, illuftratam, & cxcmpljs ( quorum germanos
authores infimtis paene locis vltima fua induftria R.P.Ioannes Maior
Soc. I £ s v Theologusappofuerat, nc fua vcritati dcefTct au&oritas) audam,
inlucem emittimus. Porronequisnoftramcditionemfalso obtrudat, Can-
dide Lector, quid in faac preftitum , paucis cape. Excmplaad calcena
praeccderitium complura fuis lnlocis&titulisattcxuirous. Sele&iora aliquot
ex Flortbut Exemplar urn feu faecbifmo biftoridli R. P. I. D*A vrovth ciuf-
dem Socictatis Theologi hac illacque fpariimus .Indices fidclcs inftituimus.To-
jnum fecundu ad codicem ms. emendatum, & Appendiceal* fuis & ciufdc tomt
fecundi exeplis ad fuos titulos apto ordine reportatis in parte* f:daminterieci»
mus; pluraque quae prae manibus babebamus ad noftri Speculi iiitorem 8c orna-
snentu pcrtinentia, demu producimus. Qui bus interim dum vtcris, cauebis vt
his tnelionbus form is Exemplorum reicCtis, alias vitiofas,quas noirnullf ( prout
compcrimusfepenuaicro) (upcrciliofi & tamen imperitilibrorum editores di-
uendercfatagunt, fumas. Prxftant enim purgata & Candidas ac fidcli cHarcas
commUTa verba , ijs quae mendofa & fubnigras fluidasque papy ro infpcrfa fci~
mus a multis , qui fpectofo titulo , quo Lc&orem alliciant , qutiquilias , &
thefauri fpecic crabrones contegunt , emptoremque fallunt. Interim, Cas-
jdidb Lector, vt pramonitut horum , fane vale , fudoribufquc noftris
lubemcx frucrc
€*T4-
»»
dtakgus att&orum, ex quihus exempU votumwu hu~
itu excerpt* fitnt 3 cum ttate eorumdem.
AH Dl a s Apoftolorom tempo- 1 Gauzuinus de iJpflu cantor Villarien-
re. fis. *
AlkmnKrantiusvixttan. 151l\ Gcrardns dcFranchctto ord. Pnedi-
ilkmi? Patauinus ord. Eremit. D. catotum. 1260
feaguft.. 1310 1 GoruafiusLibiftinus. *
Alupius Lipomanus. ljoo Gotfcbalcus Holien ord. Ercmitarum
Ambrofiul. 380 1 D.Auguft. 1460
Angelas Ttncredus ord. Minotum Grcgorius I. Papa. 000
difcip.S.Francifci. 1246 Grcgorius Ha%ianzcmiS* a8»
*Dtomm. J 1450 Grcgorius Turonenfis. 600
AagnffiuM. . 432 Guiliclmus PariaenGs Epif. 11)6
Mjolora.dcPifisord, Minor. 1380 1 Guiliclmus de Lugduno onLpriedi-
Wt , 710 catorutn. ' 1276
fallow. ' .1140 HartmannusScedcl, Genmnusbtfto-
faaui. dc Bufio Ord. Minor, j riographus. 1494
14B0. Helinandui monachus ordin. D. Be*
tauueattra. lafo nedicti. I02O
LjiEodorui. j2d ■ Heraclides Anacfaoreta. 380
Partus Heiftcrbachccrtfis oxdinil Hcnnannus Petri Cartbufi* .1418
Cifterctcnfis. .. 1200 Hinctnarus Arch. Rhcmcnfis. 840
CaiciiorexckiploramhmtisTuluQU- , Hieronyraus. 422
i". circnet Annum 0. 1480 ' Hugarius fine Hungarus Minor.
Cirrioftomus. 380 j 1497.
^cinurus. ' * I Hugo dc S.Vi4ore. T130
Et&tniu CzfaricnGs. 330 Humbertui j- GcneraLUord. Pnedi-
*^f)fus feu FulgoGus. 1483 catorum. • 1254
fUadiuHarlcmiusCartbuf. *|
\ • • Usobus
lacobus Genuenfis Archiepifcopus
ord.Praed. 1298
lacobus deParad.Carthuf* / 1466
; lacobus Guytrodius Cartbu . 1472
' lacobus de Vitriaco. ,1 220
loannes CafEanus. 435
loannes Cliroacus. 340
Ioanifes Damafcenus* * 734
loannes iEgidius, fiuc lunior, ordio.
Prsdicatorum. 1406
Ioanncs d'AifigmesCtftercienfisord.
1603.
Ioanncs iEdcus Mi noma. " * (
loannes Algrini de Abbatis villa, ord. ;
x D. Bcncd. Epifcppus Sabinenfis, '
Cardinalis. 1227
loannes Herold, ali4s difcip. ord.Pj:^
dtcatorum. x 470
loannes Nauclcrus, 1500
loannes Nyder ord. Pracd. 1438
loannes Raulinus ordin* D. Bcncd,
1480.
loannes Salesberienfis^ Anglus, EplC-
copus Carnotcnfis. m • 1182
Ioanncs de Sconhouia Prior deGru*
nendal, id cft> Viridis Vallis in Bra.-
bantia,ord. Canonic. S. Aug. 1420
loannes Trithemius. Abbas* prdin • D . l
Bcncdidu 1508
toanne* Valcis fcu Valcnlis, ord. Mi-
nor* 1270
lodocus Badius. 1526
Iordanus u General* ord. Pradicato- 1
turn. . 1264 \
Iordanus Saxo ord. S. Aug. x 4 to
Iulunus Pomerus diaconus Toilet*
1090*
Laurentius Surius CarthuH 1575
Leo ord.Min JDifcip Jan AiPrancifci
1246.
1
Ludotiicus Granatenfis ord. PraeJi
to rum. 2 c
Martinu* Polonus ord. Preck x 3
Marulus Spalatenfis. 14
Nicephoru*.
Nicolaus Dincke/pinel. ' 14
Orofius. ^
Palladium 4 - *4
Paulus Diaconus Aquileicnfis, 7'
Pclbartus Thcmcfuar ord. Minorui
1496.
Petrus Alphorvfus. IXC
Petrus Cantor Parificnfis. 12c
Petrus Damianus. 1 05
Petrus Darlandus Carth«f. 15c
Petrus de Natalib.ord.Pwfcdieatorun
1490.
PetrusSutor CarthufianWJ • 152
Petrus Vcnerabilis Abbas Gluniacen
fisord.D.Bened. 114.
Robcrtusdc Licio ord. Min. 14&
Ruffinus ordin. Minorum difcipul. S
Franc* - 124*
Sigcbcrtus Gcmblaccnfis ordin. Be
' ncd. xi ic
Simeon Mefaphraftes. 79c
Sulpitius Seuerus. 42c
Thomas de Cantip. ord. Pisdicato-
rum» ' . • 2278
Thomas & Ketnpis Canonicus regula-
ria ord. D.Aug. 1471
Vi&or Vticenfis. 540
Vinccntius BcUouacenfis ord.Praedi-
carorum* 1256
SvVineentiasord.Pr*d. 1408
Werncrus dc Laer Rolcnnick > Car-
thufianus. J494
Vita Patrum>
Vitas Sandoruixu
»
3£<*&:*£cocc*:««ttr*:»ra^^
mm&m
Jndtculus oferum ignotorum, <vel quorum auHorts ign+»
rantur a nohu , e quibus Colic ft or hums Sfeculi
exempU Jumgfit.
t «*
Ibcr de orto, fiacOrirj domns Carthufix.
ginc Carthufienfis f Chronica Cappucinorum i-
ordinis.
Liber qui dicitar vita Iesv.
Liber exemplorum.
Liber exemplorum B. Vir-
ginis.
Liber alias cxemploram B.
Virginis, quicucitur Ma-
riale.
Liber qui dicitar Specalam
hnmanx falu adonis.
Hiftoria Anglorum. t
Chronica Priorum maioris j
diomate Lufitanico fcri-
pta.
Gefta fummornm Pontifi-
cum.
Chronica Imperatorara.
Chronica Epifcoporu Leo-
dierif.
Icinerariam Dictmari.
Magna ' Legcnda S. Hug.
Lincolnienfis Epifcopi
ordin. Carthafiani.
♦ ♦ 2
VlTiE
**»
* »
VITiE SANCfORVM, EX QVIBVJ
SVMPTA SVNT EXEMPLA, ET DIES MENSIS
quo eorum memoria celcbraturin Ecclcfia, qu^
vitae rcpcriuntur in Speculo hiftoriali Vinccnti
Beluacenfis or<d. Prajd., & plera?que earum a Six
rio & Lipomano defcfibuntur. Quamobrem n
mireris , fi cicationes exemplis fubiundta: fum
ptae fint ex Speculo Hiftoriali eiufdem Vincen
tij Beluacenfis.
ABRAHAM JEremitd l$\ bSobr. Etbbmf, i£. tfttobrk. . '
Agapts9CbhnU&UfcM'(kkfrmm^ E*geni] Cdrth.Epifc.i^Iuly.
3. April. " - --
%4ltxy 17. /*/y.
Ambrofi)) 4. -/fyri/, 7. Decemb* *
Arrtulpbi deBrnxclU, $OrJm* ,
5. y4/f /*> 23 . l*n*Ar. .
AttdU, 10. Mdrtq* •
2fafrAe Epifcopi, 24. lanmrif,
Bayly, 1 4. /*»*/ , 1 • Iatmiriji
Bernards, 20. Angufti.
Brigida 1 . February .
CoUtmbani, 2 1 . Nowmb.
Cmbarint, 25. Noncmb.
Catkarma virginu & vid$U} 22» 3A*r«
J)tk*U>i%Aanu*ru.
Dowinici, f.Amqti.
Dunflani, 1 9. &^f *y«
Edm$mdu 1 °< N$*embris.
Elizj&ab, 19. Noutmb.
EpiUtci) 0* AStonu, 8. /*tt •
Faronv 28. Ouwt.
Fi*erij>$a.A*gnjti.
EidUy6.0aobris.
Gcrm*uh?&.%%4*f*
Go4ris96.Iftlif*
Grcgortf.Papd, 12. tittitty.'
Hugenis Lincolnimfis^ ij.N*mmbrif<
lAwbiApoftoUy+SJul^
IgMj Martyr is, i. February.
leanuuApottoti^y. Decembr.
hamis Baptijta, 25 . /*» y .
/**»»& EUtmofynari], 23. /*b
/*/;«*#, d Bdfil$f499. lanmarij.
Karilclpbi^l.Iult/.
Launomari, 19.
Leonards, 6. Nommb.
Lidmna.
jLjauwa.
Lucia, i^Dicemb.
Ludgeri, 26, tftf *r*y.
tSMtcbm
'fcM«Inwi, 15. KtmmMt',
MtguUdi, 16. QSibrie.
MmUcbt* Epifiofi, j . Ntmemi.
MdmmtxafMtri, 15. Antrum 17. A»*
JtOrtmi,
, 11. Ntutmlrris,
Mtritd'Oiffuti, 23. Imij,
Mtmrilif, 13. Scfttmbru,
HicmUu* 6. Datmbru.
7*cb*MH), l^Mdlj.
Tiuricij, 17. Mmruj.
tttri AUxsmbau, 26. Tit*,
fkrr^virj^mu, 7. Dteembrii*
fntrtmit, 28. OQtbru.
FncniJ, 4. Iuhj,
hg*li, 30. Aftmji '
Rmtprti, 4. Fekr,
X.mig'j, i.OBcbru,
Rtgertj frmu Mmtrum, 4. ltuurij.
Snmftnis, 18. /«#/.
fytm Frdtrmm Mdrtjrtm ttmftrt
Ditcletimi, $./«*,
ThttdtjU Vtrpiti4r 2. -/tyr#.
Thtnutdt Aquino, 7. Mtrtif.
Tbtmm C*Httt*ritnjis, 19. Dicemk,
Tycbonis Efifitpi,x6. Imij.
Vmeentij erd, frsd. J. ^pr»/.
mUtkrirdi, i.NQuembrit.
Ex hiftoTi* Pmrificttitnv , Annmu'u^
titnis.Vifitttitnit , t*T Nmmtmit B,
Virgin*. •
Ex bifttri* dt tmniktu Sdnffit,
Ex kifltris Ctmmtmtrntionit tmrnnrn
d*f*H&entm.
S,Cmnf<Um mihsu.
* * )
NmoAm
Sfymina dftas *ttthorum> ex quibus adtc&itia exempU
dej>romptafuutK
• 3t^ Nias Syloius wit anno 145*
/\\ Albcrrus frramius vjxkanne 15*7
* '**** Alexander ab- Alejandro. . 1 49 5
S.Antoninus. , "* ?**4i?
Antonins $eiienfis ord. Praed. *' I $ 7 1
Annales Hannoiiix. • .
Baptifta Fulgoiius. 14**
Pernardmus.'de Bufto* . I48°
S- Bernardinus. «44J
S.Brigitta Vidua. , *37?
Brcdcnbachius: . * v *.***
D.Bonautncuku. 1156
Chronica Imperatorum.
Chronica Miuorurn.
Chronica pfaedicacorunu
Concilium Niccnum a. . 7*°
D. Conrardus. . • \ ' #
Dorotheas Archimandu&a* * JQ*
S. Ephrem. , J 74
Jortunatus Epifc. Pictauienfis. 5 5°
Francifcus Turriarius £ Socictatc Ii«y» 1 584
Gabriel Incin. Cano. Latcran.
G*brietPratcolus. *
Gobelinus Alemanus Carmcl. . 1305
Gotfchalcns Holcn ord. £remk.,p. Auguiti-
ni. «4*>
Guiliclmus Baldefan*
Guiliclmus Lindanui. .15s8
Heraclidcs.
Hieronymus Platus Soc I is*. - 15 J<>
Hiftoria Ecclefiaftica.
Hugarus fiue Vngarus ordinis Minoritarum.
M97-' . *
Iacobus Strada.
Ioanncs Albcrtus Widmanftadias. 155S
Ioanncs picftemins filcras. <4*f
Ioannes Euiratns Mofchus. *i*
Ioanncs Gcrfon. *4*7
Ioannes lunior ord. Praedic. . Mo*
Ioannes dc Langocznoa Abbaa in Britannia
Gallica. *3 5°
loarines Magnus.
Ioanncs Naoclerus. . M°°
Ioannes Nydcr. *43*
Ioannes ThauJerui.
Ioannes Tritheroius*
Ioannes Vafacus...
Ioanncs Nieglerus.
Iodocus Clicthoucus.
Iuliatnis Pomerius Diad. Tola. -
LaurentiusSurius.
Lcgenda magna S. Domini ci.
Lucas Pinellus Soctct. lis?*
Lndolphus a Saxoaia. v
Ludouicus Blofius.
S. Mechchiidh.
Ludouicus Viuea, ■
Martinus Delrio. i -
Michael ab Infulis ord. Prssd.
S. Nilut Abbas*
Ode de Cicerone* '
Oforiu*
Papyrius Maflbnus.
Paulus iEmilianus.
Pecrus Canifius Socict. Iasv.
Pccros Cluniacenfis Abbas.
Pettus Marthcus.
Pecrus Thyrxus.
PofGdonius.
Robcrcus Bcllatminus Cardin. Societal. Ies>
itfo;. '
Rodericus Archiep. Toletanu* i
Seraphinus Raziut ord. Prxd. x 59.
Sifridus Mifnenfis.
S igebcrtus Gem blacenfis, n- 1 x 1 <
Speculum Spiritualium. 14 y
Simon Berti ord. Prxd. ' 149*
Thcodoricusde Apoldil ord. Prxdjeatoruoa
1188.
Theoleprus Philadclpiat Epifc
Thomas Botzius. 159
Thomas a Kcmpis. 147
WoHangus Lauus. 155
Yincentius Bellonacenfis. nj
Vita IoannisDama(ceni«
Yiridarium S actor urn ex Metueis Grxcorux
tranflarunu
Yuo.
Em
1350
1508
lj*9
*90
*57S
• 599
1180
1540
147*
410
1180
»
X598
114c
1591
I
Enumeratto author urn s qui ex profcfi exemptorum Itbros
firipfirunt , wljuis operibm crebra exempla interfyer-
ferunt, atatcs filum eorum pofuimus , qui non mm-
niunturin pr&cedenttbus catbalogu.
TT" GitfciM anrinbcr Canbuf. ebijtanno
Alann* de Rujc Domini can u J tiiit
10001474
Alberrui Senior Cart hufie Wcfalicnfis, Car-
nW.riiitanDO i-ifo. fcripfic Refctcndarm
acmploium, Icpicm diftmctionjbus difle-
fira. & in daos tomos diuiGim.
Alexander ab Alexandra.
Andreas Eborccenlif Tixitanne ij*?.
AJojfim Lipotnamjt , rmio tomo hiQoriz ia-
ftomuinmliadiuoriim miracula infauic.
D- Ante-mot, in (innmiltuhiftoriali it iheo-
logica.
V P. AntoniaiDauerouIc Societaris Iisv
Gallicc nobij protulit duo volumina »£•
plorum anno 1600.
*- P. Antonins Smcnfii, D. Theol- ord. Pie-
dwatorum, inCbrooieo Pr;dicatornm.
A»roDiQs Gclcfgcnit.
kptftiM* a bid la, Augtiftinianus, qui So-
nde anno 148 <f. fcriphT libtnmprfnotacum:
IitrnplaTirtQium & vici oru m, qui fine an-
ion* nomine circamfcrtar.
ntakolonuni PiGuiuj oidinis Miocrum in.
Jibio qui idtut LC6fotmita:t * faofli Fran.
ti£jadChri(lur»- **•
Ctffln HcifKtbachcenfit ord. Ciftcic- *
s Docodwu Arcbimandritainfuiihoiiiiliii
fci Moaacho*.
En*^fim CuthofiaDas cfamit anno 1471.
in fuit botnili js Ocopuitnlii.
FiortiprarccptorumDei. Eft opuj ab laonf-
moquodam Gal lice Ccripiutn: Lti fiturs det
tontmanJttmtai i* Dim, ejcmpltt rcfeniffi-
mum. *
Gerard old* Fcachetto I.cmouicefis ord. Prar.
in lib quioreititr «ta Fratruro Prardicacor.
Gurl.halcus. Hollenord. Ercraitaruni D. Au-
guftiniinfuis fermonibuj, & in Dccalogu.
D-.GrcgoriB* Papa, in fro Dialogs, & bomi-
liji fcuangeiicis.
S: Gregoriuj Tutonenfii , in fibril de gloria
Maiiyrumii Confeiiuiuin, «£quaruorIib.
de mirarulis faticti Manini.
Guido quidam de Fontenaj Biruricenfis , ex
q«o Andten Eboiacculis raulta fumpfit
exempt a, t ill.
F, Guihclmns Religiofiw Hilacccfit ccenobij,-
fcrm.tfS.fuperorat- Dominic. ijB.eiepiU
aoiplificauii, viiii anno 1469.
Guilielmui Ghent cxcmpla collegit de Eucha-
riftia, yixit anno 1 5^4. •
Guif. Pepin. orti.Pt ardicatomm, in fuithorai-
hjs, Jfc prxcipue in Quadrageliraali, fupet
Confiteor, 3c in Rofaiio Tirruium, fiuebat
anna 1519 nipftde fetcftainr in fincex-
poiiLioriLS in 7. Pfal pecnit.
Helinandus Monachal oid. D. BencdidiJQ.
liiaiiiftoria.
Heiminnus: Petri Canhufianni, in admin.
bili fcjaaiidiu eiuolitious oncionUDo*
minic*fingulishomiIijs((unc autem 50 J
tr ia exempli ad fc rip fit.
Micron/mux Piacus e Societatc Ibsv, in libro
qui de bono flatus Religion* nuncuparif r .
Horatius Turfelliuus t Societatc Ibsv fenpfit
hiftoriara Laurctanam exemplis plenam,
annoHoft.
Rugarus fine Vngarus /viinoritain fao Qua-
dra^efimali, quod Gemma fidei dicitur , &
fuper 10. prarcepta, 9c in duobus tomis fcr-
tttontim , qui dicuntuc Biga fllutis , mulca
cxempla adfert, cum folum Quadragcfi-
male 89. continear.
Iacobus Gujtro dc'Carthuf. in lauacro con-
- fcicnris> ten Speculo>facerd o tarn.
Iacobus de Paradifo Do&or Carthuf
Iacobus dc Voragine, ord. Pi*d. in legsada
Lombardica, feu aurca.
R.P.F. Iacobus Bourgeois ord.SS.Trinitacis,
libt. dc miracuiis Eucharifti*, Galliceedi-
die, anno 1600.
Ioannes Baptifta Egnatius,vixitarmo 1 54}.
Ioannes Baptifta Fulgofus Cue Fulgofius.
Ioannes Boniracius Sociecacis lis v dc B.Virg.
Maria 8. Librosfcripfit,quorum trespoftc-
-. riores non nil! mera cxempla coarrat,i*o$.
dc cadetn B. Virg. ^
Ioannes Bronaiardus, ord. Praedicatorum 3 in
fua fumma praedicantium* antto 140*.
Ioannes Cafltanus , infuis collationikus PP.
& dcinftitutisrenunciantium.
Ioannes Ic Comte ,j. Comes Miaoritx xij cxS-
plagallicade B. Virginc Maria in labellum
quendam Partfijs anno 1503. imprcflum,
comportauic.
Ioannes Ciimachus, in (hit gradibus.fcu fcala
paradifi. w
Ioannes d'Affignies in duobus comis dc geftis
illuftrifi virorum 9c mulierum ord.Ctftera
mulca praeckra cxempla propofinu
Ioannes Garetius ord. Canonicocuro Regula-
xiumD. Aug. fingi^Hscentenarifsautofita-
tum. pro vcritatc Eucharifti* plurima cx£-
nla fubiunxic anno 1 559.
lolnes Herold, alias Difcipuius in (his borai-
lijs. 9c proptuario eieplorum i jfde' (ubie^o.
P. Ioannes Maior Socict. *esy addiditappen-
dicem exeplorum buic maeno Spccul© an-
fto i5o). quom A. i*Q7- piuxiboj auxit.
loanftes iEgidius fiue lunior, ord. Prajdic.
libro qui inicribtcur Scala catli,.
Ioannes Nidcrordinis Prardicatoruminlib
quern Foftfcicarium nuncupauit f quern e
cluditDuaci Baltasak Bbllervs, am
f 6qi. cfi luculcutis nocjs Docliif. S.Tha
Licenr. D.Geo rgij Coluenerij.
Ioannes Mofctius Euiratus in Prato fpiritua
quod dedicauit Sophronio.
Ioannes Salcsbcriefis Anglus, Epifcopus G
no tends, in fuo Policrato recenfet excrap
lordanus Saxoordinis Ercmiraru D. Augu
vitas Fratrum fui or dihis fcripfit, creberi
ma cxempla aggerendo.
M. Ioannes du FayGallus.CoenobijS. Ama
di,Epifc0pacus TornacenGs ordin. D.Bci
di«fti Monachus , grande volumen comp
fuit,cuj titulus eft, Manipulus Exemplor
floruit anno i;li.
Ioannes Valcis fiue Valcnfis, alias Vile'fis.oi
Minorum,dcobicruat. in communiloqui
compendiloquu^&breuiloquiojclaruita
noiaTo.
Iulius Fulcus in tra&aru dc fru&ibus eleem
lynx, anno 1584.
luo Magiftri,ocd.Min. de obleruantia, viric
rium exemplorum noVisGalliccexhibu
Laurcncius Surius Garthufianus 7. tomovit
rum SS. appendicem exemplorum adiec
Lucas Pinellus Sociecacis Ibsv in meditaci
nibus dc S « EucharifUa.
Lucius Domicius Brufonius libcos 7.' faced
rum muhicudine exemplorum referfic
Lud .Granada ord. Prard tradatum de Rofai
B. Virg. 9c Carechifmum (hum frequcn
bus cumulauitcxemplis.
•Marcus Anconius Coccius Sabellicus, flon
anno 1404.
Marcus Marulus.
' MarialcB.Manar.Virgiuis audoris incogni
quale repericur manufcriptum in monad
rio S.Sepulcbri Cameraccnfis,& alibi.
Martinus Poionus ord. Proedic. Cms homil
prom pcuari urn exemplorum adiunxitnc
nulla adherens in lua chronica fuccincl^
Mauritius dc Villa probata ord. Predkarori
in noua corona Virg Maria;, vixit, 1^1 r.
Michael dt Infulis ordin. Pr^dic. in Rofai
a.Vfag.
Nicola
4otiQf ^HampGiord. Prxd. qncm vix3Tc
iaao 1195. ait D. Amouios Senenfisin
Chronicis Prxd. & SixtumScnenfcm falli
^uirrjecitCQinfn annum 7430
exemplarcm euufgauir, a«ao t #r.
Siluanqs llaziuc frater nacu maior/upradid {
Serapfaini , centum & (exagiautriarnira.
col* dc B . Virginc co! legit.
NxoIaosdeNjfeord. Minomjn.ia&oepes 'Speculum Spirjtuaiiam auctions anonymi.
re quod Gemma pracdrcanriom dicitar.fio- * piornptuariolum cxcmplorum adfincm fut
roitanno 1475. opens coDgcflk.
Sic^acsOijicfce&ihel feadati/fimum tra&a- Sermoncs Patatiab anonyrao quodam fcripti
1 nm Je (cptendoois eJaborauit,quem fie- crebra exempla continent, fioxuit qui fours
T fxotibus exempt is ornauit . eft fub Paulo 1. anno 1464. UTeferc jp(c in
railadiusinLautiacaliiftoriaqua; olira/Hp- iconoucd* Pra?tcntattf>ne<B.Yirg.
raclidi monacho aflcripca , & 'Heraclfdis Til qj annus Brcdcmbachius irtfuir UtrfecoL
paradifiis di&aeft. lationibns. .
/clbirmsdeTemcfuar in foist rrao mam po- 'Thomas Bo2fu$ in Hbris 3e (ignis ecclcfiaj
merijs,&iaftdlario fi.Vkg.
Icons Cantor Parificnfis.
D.Pctius Damiamis.
Pttres Claniacenfis -Abbas, dilhis ▼eherabi
fa, in duobuslibrts miracalornrh quosim-
pctffit Doaci B JJeUeroa anno ny 9 5 .
fetrcs Dorlandns CarthttC inftxtp lib.chro- I
nicx (uloquuotur.) fui ard. multa attulit
cxcaipU,qoc; poft echortatorium nouitio-
nuxDi 0117 fij Carrhufiani muebiuntur.
ftnw Sator Cartbnf in faii libris quos dc
naCanhnfiaqa feiffk 9 multa excmpla
mfperfe.
^alippss Maria Rofredus confiliarius Dffci's
Sainodiae in hiftoriadcB. Maria a monte
Regaiifloruir 159-5.
Aabenns dc H an- port , in libetlo Gallico
Doada Baltaavo Bclkro exevffo , anno
'.&:+ nominaco »Ze trioBpphcduCicl, &
(Tkarrcde Af arie % contenant les mira-
**i adocno* e% CViapelles dc Tongre,
Cimnbron, 4c Chieroct.
:£aragdos Abbas otd. S.8encdiAi in. diade
cue rcligio&nun
Dei multa. Excmpla appendit 1 5^0.
Thomas a Kempis in fermonibus ad nouirios,
& la vitis Patrum & Fratrum fcgttkrium
clcricorura ic communi vita. ,
Thomas a Cantiprato in lib. Apnip. quern im-
4 pre/fit Baltafearus Belleius, t)usci anno
1597. rccogaitum, & deMrisrcnjs itluftra*
turn , opera O. Gcorgij Cofueoeri j. Saticl.
Theolog ticenc.
Theodorus in Religiofahiftoria.
Yincentius Beluaccnfis ord. Pr*d in fpeculo
fuolriftoriali & morali. .
Yk* PP. iEgijfciorom..
• ^
Hkfojfunt *ddi.
, Chronica Minorura > tam Gallic*1 quim La-
- rini.
Chronica Prsidicatortira.
Hifioria dc miraculis 3. Virginis mentis Sex*
ratiinHifpaoia,
Epiftolae PP. Societatis Ibsy, India? Orien.
talis , vcl Iaponia:, Philippine, Chinenfcs,
Ormutio*, dc Indie, occidentalism Brafi-
lien&s, & Peruana?.
^unasRaziasord^izdJtaKce hottulu
^patanwRoHiriani Yirtatum ^CTitiorum.j Hiftoria jniraciilocttm *B. Vhrginis Marie
montis-acoti iuxta Louaniumfgallicc.
INDEX
v*v
^
M AGNI S PEtVIil EXEMPLOftVM,
. SECVNDVM dRDINEM-, AtPHAaEtl..
jFli Actit**.
Aducrfuas* ,
AjfeOnu.
Amicus.-
AmMiChrifti.'.
Amor. JlUcittu .
Angluu.
Anfmt* .
Apjtttai',
AtrUnus.
Afcenfio CbriOi^
Aftutt*. .
Attritip. ,
Auauti*.
Augur turn.
<K
1
yCakeiriFirtti.
io Cantuij
12 Capttulnm*
1*2
/OJ
Hid.
Cruris jignum. . ibti
Cruris ftgti virtus, x 4 \
Culpa.. 14;
19^ Qarmum *bfti**nti*< ibid- Damnatns;
xo\Camts tent at to. 106, D4rv.
jo.Cartbufienfis ordo
31 Caflitas.
j^Cstflrare.
^4 , C<xlcf}Ugl<fri*+
jd Cham as . .
50 CJEwf*.
62 C meres fiery.
io? iiebtta. .
iqj T>ectm*+
119 Dedicate
no l'£hfimB$w.
ij2 Dclnif.
1 42 Damon..
147 Deridero.
1 48 » Defperatio.-
B1.
Btptifmus*
Bobedtttio.
df Cvrjmmflanti* ptccatori. Defoci
<Jj Clementi*. .
6$ Commmio. .
Confirmation.
Cmfecratio. .
Con/ilium.
yilConflantia.
r
7 j Confiutudo.
Beneficing ttckfidfli*ii.\Contemplmio<
•74* Cvntrith.
77
Cpnucrjio*
Beneuolentia.^
Wyimia* 8 8 ! Corporals*. .
BUfpbcmt*.. toCorreHh...
Bondininfio acquit* 94J Corripm.^
I Czina.. .
DetraQio* ~
ibid. Detv.
ibid. Dsfamarc.
1 60 Ddettio Dei.
189 Dmittere offenfa
19' • Difcordia. -
191 D.MKX.;
-196 Doctre.
\$7 DoclrtuA. .
19?
2Q1
21.1
j? 6 SbriiM+*
Ecclefia.
tleemofyna
Epificopm.
*4*
2J<
-274
z8<
30c
3o
JO'
joi
J"
j»:
3*<
' 5*'
53'
3?
1 W.J
35
3}
34
Erwefct
lumm*wcdtt&9
hwflum.
ixirr.
£*tm§T4L.
'X^oYBwUBT.
3*5
$»8
<ikid:
Hord cantnica,
H*ff,taUus.
Hifpcrit*.
ibid.
464.
ibid.
•■47'
limb**.
ftmilmrtuv.
ftmma.
URasttim.
Idtlum.
flcimimm.
*
IgMTdmid,
ibid. Imfctnitmti*.
ibid.\tncantath.
Mi Vaurdbilis Sacr*-] Inconstant a.
mmimBitmio. 400 Indtfcr&i*.
fym.
fetor.
/A.
%
Ilauu
hg§u
Itpre.
Indulgmid
Infernus*
IufirmttM.
Ingentofi
4*7
.488
ibid.
491
492
ib$d.
.509
4^.
Xaroltu 'M^gnm. jjSf
Labprdre.
Lafciuia*
tarns diuind.
Ldtiiia ferfcfla,
Libcrtas .
Li*#*. •
L*[m.
LnxttrU.
M
407
4'5
SMI.
410
421
424
42f
4.26 Iniufiitid. vCjq Mitaculum.
tJMagiftcr.
jn Mdtcdiecn.
$2^ MaUttd dmbkiofii
5J4 Mar gar eta.
535 <B. Mar id forgo.
Inturiarum remijpo. 556 Martyr
Imartas fern fdticuter
ibid. MtRhildis.
ibid.
S9<*
ibid.
59*
59*
602
611
<?I4
;6i$
ibid.
(jliridcdlefti*.
5krid bmmmu
^ttuu agero.
Odd.
Rdritus jMosutcbalis*.
45'
4J5
437
Bmcidnm.
Innocent id.
Intbedsentia. 545
Intent to. 5^2
Interpretatio tadida.ibid.
tnutdsa. 55 j
44l|/*0t*tf Baptifla . 563
44zl/r*. 564
IJudkmm Dei. tf>%
ludix corrupt us. 575
Indicium temerarium. 576
Judicium dtutnuut) <c8/
htrare. -ibid.
lufltttd. 585
4 59 Ayft'** **/«*# 586
46f
ifciJ.
5)9 Mtracuium. 676
ibid. Mifericordiam fdU fires.
Aid.
MiftricordidVti. 41 f
Mtfa. 6*6
Monacbus. 6yf
Menidlcs. 598
il/m &M&ri. ibid.
MorttficdtiofuK 7X5
Msmdm. ibid.
Mswdsvdrtitai.
JVegan Chrtftum*
Negligentia.
yNomtn I est.
717
718
7'9
Of)
Obediential .
Qtcafioj,
Qculi.
todmm. .
Qdcr,
Proffer ha..
P*tr left**.
Puer. 'A
711
Pulchritudoi
7ivP*rg4torium.
1*0
Gfficittm &Af*rU. ibid. Onies.
Qratio;. 741 '
Ornam veTlmm fupcr^
flntv*.
Qimm..
R
ibid 4 SpetfnoLnti*w
811 Stmnti
&)}'S$4t*t#m,.
ibid. Studmm.
\S*fr*gwm..
I Super bit.
S*JPfcio.
8i?
*1
u
ibii
U
8*
St
E
IH&atiQrem redder e3
Jj6 \Recreatio. -
Reges tres.
77°
71 1
7«o
u
Ftp* Benedi8tU4.
Ptrttdlttas, '
Farentes, .
PaJJloChrifti.\
Pallor bonus* .
BMtcnxta* ■-
Fdtronm.. \J7A> .
fy*fcrt4t. - . . . , 77.7*
FcenitemUd .
Penttcofit . .
:eregrmne. .
*eri*rwm<
ferfeMK
Templm**
ibid. Tempos.
&18 Tentatio.
frftTcQufnlfia..
Religiofe, %t\i&> & fa Ten Amentum.
, /""'nfecHrstiu.. ibi&T*rnt4mtnt*m^
7*4Rti'q*US*na*rw.S*\T* *d<tor..
'hd.Sefotutio. ' a,,t : TrtfrUti*.-
Refurreclio*
Rtdere.
&ef*riHm.
81 S Trttuttu*
829'
&J0
8
8:
81
SI
8
ft
"t
»• ». ,
Saeerdos.
J&lSanSorttm culttu
I *
.Jf^ndiiofrdndnleuuic
ttcnditiQ mfla . . . #£]
t%6,Vendtuo vertx. ibi
838 Veniali* peccat** ibi
ibut. S^piemia .
79' Sc*nd4Hto
791 Sc tent id.
Ferfenerdntid in pf cents. Scrnpnlne.
{&epttire.
796 Seruire Dto?
7^4 ScriptorpiorumlibrornmJ'Ftrgo
A44 rerbifdcriprfdicaporXs
% \yVcfiimcntum. ibi
%+6VinAQU di*in*+ s
*;79S
Eireinacfa.
Ppeta VtrgiliM % '.
Polltoion&UHrna.
Predicate* .
Frtldtuti.
Propop}um..
TxofrUuriHU,
797 Silentium. ,
ib^d. SiTHontft,
798 S implicit dim
'800 Societal.
808 Sofa mid.
8. j£y Solicitude*
846 ^tftones defuuHorum. 9
848<*L>0/*i». o
%H$Vf*r*. 9
ibid, Fxorumphtde in warn
850
852
8,4
<£ Ifbtrts*
Z
9-
9<
m<iiEx CJTECHIS
G*fvt I. *De fide. jPcriurium. 7^1
SICNyuCruds, 238 Blafphemia* 88
Fidci Chriftianj ccr-l - Ttrtmm prdccptum.
titudo* 4V6 Tcftoru obfcruatio , vcl
Trinitas. %fyt violatio,tit.Ftffu-407
Kofocn Iesv; 720 QuartHm prdccptum. *
PaiEo Chrifti. 770 Parcntcs# 765
AfccnfionisChrifti arti- Filij obpeccata parcntii JDecimae- -
cuius* 67 puniuntur. 4*0
Rcfurrcd ionise amis ar'- .Quint nm* prAceffnm.
riculus. 828 Homicidmm. 459
yuari$im prsftpt**!
Ptccacorum confeffio, •
jrerbo Confcffio* 160
Qjhntnm pttftftum.
Communio. 149
Euchariftuu . $yf
IudiciJDciarticu 1^,565 Scxtum pr*ccp(*m. Confirmation . 189
Capvt II. Dcfre. - - • - .......
Spcs de Dei mifericor-
Aduicerium.
Luxuria.
Excommunicato, 98)
CaiAV.Dc S4cr*mftis.
Baptifmus. . ft
U J buchariftia. 367'ft vcr-
601 L boCbrtfmunio 149
ducotradefpcratiqnc Soflpoua. , 9*16 luftttu tie FcftiV<S acra-
finnanda, titul.I)e£| Stpttw^mprictptum. \ fntn^* "• 4<iQ
pcrarip vitairda. 303 Furcum. . 4*6 Mtjflae tctyivt, exemp.
Orarionis Dominican 5. Simdnia, * ,850- . *ij.xiij,.<& niv* 6b6'
pernio* tiiul.Dimit- Ekneficium Efdefiafti* Dc pcenitentiae virtucc
tcrc. ' 316* \Cuipt., ., .. /}. 74 .-& Sacramento* ^78 1
iPetitiQ, ti.TeCitio.873. Bona ihiul^e ajCfjuifjtaj rP« attritionc. . ' <fj «"
Uutatio Angelica. #40' 04 .^: ; J?« confeffijne. .160 •
Capvt III. D* t^ri-. Vc^liuofraudulcta. 8^a[D^circunn:ai«tij«pcccl«
r-ne &D*calogci. lyfura. - ,.., •■.;.-iWi
CuritasDei. $16 Ofttunm pr*,ctpmm~.
Chritas proximi. 132 Teftis fajfus, f.: J3$d
Miriaccukus. 61 5 Iudiciumtemeranu.^7^ Do rcftuu- ione« • S17
£*air* prtmnpt pr&ccpti Ijjdexcorruptus. ,: 575 JDc Purgatforio*' 813
Decoltgij A~4 uocatus. - 19 Pro defunciis ofatre> ;Ci-
. $orum. ,r r.'-lif^ '
J?enitentia- ,r 78*
Angaria* 70
Iecaatatioaes. 50 5
Iiiaabotninanda. 488
Ro&iium • • 830
Calms San&orum. 838
Imagines * -49? &' reli-
quue. . 822
/egelornin cultos; 36
Sumubtm fr*c*ft*m.
Jaarc. . 5$!
Detradio. $03 , bo EKffunAi/ * 15& '
D* prtctptk Etokjff. Yi^ftta^appastttones
Ecclefia. 35 8| defundotum , * ^14
- frimHmprtceptum. J & Icquentibus. •
Pe feftis cekbrandistit.jDe 'indulgentijs. -
' Feftum. •• 407 Matrimomum . •
Secundum pttceptpm. • jVxor, - r
AuditieMiUaf. <$86 Ordo. •
Tertium pr&ctftum. ■'■ I Epifcopus.
Ieiuniorum obleruatid. Saccrdoccs,
5"
675
3Tt
8}6
^
— *T .
*»*
5
SECVN- "
<SE<tSVNDA PARS
4c4uftitiaChrifhana.
vCa*vt I. De ficcatis Inuidetia fratcrn*
.morttltbw. I ritatis,titJnuiclia.553
• - • 1
i
ftum^Dcfpcratio.iS^jPr vtrmibtu contrm
Vcritatis impagnatioVj ftfcatii mortaltbrn^
vide Hereticus. ;4?i i
dementia. i;
Contecnptus.glorue^
cha-<
'Pcccator,
iPerfeucrantia in pecca-
780 ' tis.
&imilitas.
«5
328
V
^ , ., 79J
De luperbia, titiSuper- Impcenitentia. tot
' bia. . ^7! '
Ambitio. 30 1 Dtpeccdtis in coelum cl*~
iGloriavana. .457I mantibta.
Auaritia.
Diucs.
Luxuria.
, Lafciuia*
•Otium,
.Ornatus Ycftium fupcr-
.fluoa. 75*4 De triplici genere bono- Obediential 7
Pollutio no&urna. 6$i] rum of num. (Religio. 8
Mulicrum familiaritas, Ieiunium , titul. Abfti- Habit9 Monachalis. a
.tit.Femina. 797 i nentia, iJApoftata.
Homicidiu voluntariu
verbo Hon^icidium.
510
602
756 Sodcmia
Liberalitas, titu.Mifc
9 cordia in pauper
676 .1 .
Temperatia, verbo A
ftinentia.
Caftitas. r
Patientia* 7
Tribulatio. I
f9
)d(
9 1 6 De conJWjs Euangelu
\
^Chorea.
.Delici*.
Inuidia*
Ira. .
iDifcordia.
Pcrfcqui.
Malediqere.
<Jula,
Ebrietas.
Cibus.
Axgdfcu
142
271
79+
Peregrination cs> 790
Oratio, tit. Oratio. ^41
Eleemofyfta, "' 341
Mifericordia in paupc-
res. 6j6
Dimittere offenfas.7 1 7
61 1 J Ininriarum rcmifEo.$y 6
442
:147
f>* virtmibtu CtrMnd-
Ubut%
Iuftitia. ^03
_ 9 Iuftitiae zelus. fttj
Peccata vvenUlia* ,890 Temperatia* verbo Ab-
iPcccata itt Spiritu San-j ftinentia. 2
Paupertas. 7
Caftitas. 1
Virginitas, titul.Virj
jox
De Qngtmr nouijjim
Mors. <
Iudicium.
Infernus*
Damnams.
Gloria coeleftk.
Saiuandorum pauci
titJDamnatus.
JQ. FR/
*\
T>. FRANCISGI MO'SCHI SflVE;
GELLATttS I. V. L. ARM EN TAR I AM- "
BCCLESIJE PASTOR IS, 1
0£DOASTICO?{.
Tutdres fidei, nuUo non tempore fcriptis
kfemere fiis ,motUm 3<vitAque beat*
Exempt* , vtferosdoceant hoc arte nep'otes;-
Concio babenda nbi? mceror tbllendus-ab' /tgrot'
Vromendum'oe aliud vita communis in fufumf
Qbuia fine tibi fint islhdc faradigmdt'a Lettot*
Scdulttas, qmdotta P atrum , quels nomen Ie'sv*'
Omen 9 & aufpicium tribuit , pro munere donati-
P. IO. MAIOR1S;
Ad hmc llbrum Trofqpofmai
Accipe vcloccs } Jibcr accipe procinus alas i >
£c vaxias curfu praepete carpc yias. •
Tqua Sol lucem , tcnebras qua Vcfpefus adverts
Qga Boreas fpirat , qua vehit Aufter aquas:
Inuenics qui *e voliiant , > & &pc reiioluant, .
l^tencujque fuos te fotiijffe iares; -
UCdo namque tui potis eft vaga tajdia vita-
/
Di/cucerc , & cufas attcnUare graues.1
It^Ml
~
../ D E M, i
. !h& facri verbi adminifttos.
,' 1
iVetba mature fiktrt dun penetfd&d tordit',
Afl exempla irahmt , dtmt>iantqae magts.
Qmfquis es deftm caleft'ts prtcofalutis,
Stpius huftc vigtli ferlege mente Itbrum;
Mine itbt geflorim narratto mult* paratur,
Jg»a y*Uns homhtts concilUre £>co.
J DE M,
J4 cptemliket Ledorem.
En tibi Bellerus Speculum memorabile profert^
In quo quae fugias, quaeue fequare vides.
Sedulus errores pperpfa fuilulit arte ,
Abftergens nitidis horrida menda typis.
Scabriciem rafit multo fudorc vetuftam ,
Luce librum faciens icradiare noua.
Define velle quen , ne non fis arbiter aeqaus,
Qggdam (i fuperent emaculata minus ,
Sorde quis oppletas, primoconamine,cauIas
Augias penitus mundiiicare queat?
Calchographi potius laadare memento labotes,
Diflicile aggrefli codicis huius opus*
Qijare gratus emas exempla e pluribus haufta,
Difcere quae profit , qu$ recitare iuuet.
P%0
•
i
<P ROLOGFS
COLLECTORIS
IN SPECVLVM
EXEMPLORVM,
ft
Ex diaerfis libris in vnum hboriose collegium, in quo anti-
quitas, neceflius, vfus, at que vtilitas exemplorum
do&e, folidifque rationibus declaratur.
MPRESSORIA arte iamdudum longe Ute% per or-
bem dsffufi, multiplicatijque libris quarumcumque fork
matenarupt, frequenter admiratsu jttm qua ex refaflum
fit , vt nuBsu vnquam hue arte infignii librum aliquem
in lueem protuUrie , 3 ui ex pluribm diuerjorum aufto-
rum opufcutk in vnum corneals exempt* contineret , prd-
__ Jertim cum fere omne hominum amplijpmum genus ad
rermn gejfarum cognitiones vehtmentius a$iret% nihil Jit quod humanuma*
mmrnm abumLntius , efflcaciufque ad imitationem prouocet , quam gloriojafa-
Simaiomm. J^uamobrem, vttejiatur Valerius UWaximus, Confutes Romania
& hi qui Reman* Reipublicaprodefleconatifunt, vtnedum ephabam adolejcen^
tmateaem,vernmetiam omnium Jhdia ad metier* pr inherent, legefanxe-
rm% quatenus cant ores in conuiuip praclara pracedentium Patrum faSa ingenuis
vatmn carminibus comprehenfaconcinerent. Et hoc apud Ethnicos , apudludaos
outmpariUvoto,JMMJpmiUfidevirckrijpmus UMathatias, cum merit urus
led* decumbent y congeflis in vnumfilqs , vt corum audaces animos ad fortiter
^dUndum pre patrij *s tegibus condtarttt pracedentium Patrum gefia commemo-
'«, est ; Memcntotc opcrum patrum quae fecerunc in generanoni-
bus
* * ##
k
► N
Prgloctj
bus fits , ft accrpietis gloriam magnara, & oomen sternum. Sic Tofiu
fie Gedeon fa forttjftmw Qucum <JMachabau$> cum veUent finguli militum/uo
rumjphitus fiducia vaeMante fatemtos tnprstttum animate tn concmsemcita
tis bcllaturU fortijftmc aft a maiorum rectUtunt . guofiebat 9 vt necfragor ar
morum , nee citans ad be&um tembila tub a, nee rubens infanguine crude Itor ha
fia, ilaprouocatosficios deterrent; quin pottus mutatis ammis , nonfoUsm horns
nesyfed & bejttas feroosjfim4f>& muras ferrets paratieffentpenetrare. Neigitu
•Chriftiana gens , & totius humani generis tlktfiiior portio nac tamfiruttuoja r
fola careret borum tnfignium virorum tramites infiquens , vtile duxi ex dtuerfs
Pat rum htfiorijsj partterdr ekemplorum Itbrts vnumquendam librum colligert
per quern legentium animi nonfolum reruns gefiarum diuerfitate deleft arentu?
dr fitmmi opifick in fists fantlis miraxentur effeftw> fid etiam prdclaris y (j
gloria dtgnis opcribns incitarentur ad probitatem . Et hunc librum > noi
abs re , vt arbitror. Speculum exemphrum ftatui nominare* eo quod facile qui
cumque in eo legere contendere , tanquam in purtffimo fytculo , aut decor en
fisum poterit , aut deformttattm conjptcere . June eerie cum fe> autfimilem vide
nt Potrifm > qui in hoc facade ok vsrtutum infigma dignis lausbbus extcMtsntur
sum cmemmtfifinfititytiys dtfardaHim, quorum in eo ipfi nulefafla carpun
tur: rogp, igifarte mmpftitett** fuptrbe* qw vt ufctintulum monftres , tequ
magps quam CbriftumpradiWypcrfubtiltummatcriarum faftigia volstaus> in
irfUm &fimp&cm ckrtfii pkbcculam confisndis* tuminformstsx Rogpjnquam
U.fieihpaubdumek^untfiUnlU vertticm%(jr tutgidumhumanis fauonbm pa
flus uhUwl Pom tapttituo,parce Uboribm tuis> &ilias magis materkv plebsuu
smtbrnrngm* per quit nap tarn in tusulaudts* quam in dtuinum amorem , ^
fib viu com&tonem affufgoM , At quia ad luu nilefiicacim, niUte fortius mor
Utinm monies > qua** ex&npl* proponent % fis licet Hotter Theologus , non v*
uarey qsufis v*um> tut dm > vol ad mouse tria ox hoc Specula exempla coke ft
materia pKtdtcawb in/erere: 04 quod neofimmm ilLe Pontifex^pr^cUrtfJim^
Ecclcfue Dotta* Gxegotm verity fit p4puU andituxo exempla prstdicare . N,\
tUudfapttntU vofl*facra*wm Chriflus erutuerit GtkUqrum ropentimm interi
tstmi&mpaHmfintmepulonity & Lalgnhnnudium fcrre . Vadeigitur, <J
t»fac finuliotr, qui* exempla mantem cptattk movent, memarUfirmm hi
fomt+miedkSfafstiibkK^ fautut ajfe&um* remanent tstdi^
vttam informant, maresinfiruamt^f^dssmfiamMUatefit^m^rmukent^ 4
ditfimpradicatorifimnoUmuimfugant. lempus me nan ante deficiet.fivoluet
arnni
CollICTOfclJ. . #
«r^M^/«^^. JrdtitetMtpmtmemfterem sb emftione pr*.
ss^^hS^ «**• **" -» *;*"*?
vujmben f>uc* eyac , jj • i m$ui: „e me Um guflorem effi-
«rmtqmam rederem iw ,,[.■ aUAm ve,idica atiorum relatione
TV *^r „Z ZbdriUs nm fere omnium bommum ejr dtnerjos gffeffm,
vt etjdtm W **""'"£ T. "V muUos h.blurum n>aoJftm.& frtfens opus
« 49* #*wwl* f .£"£ 'finorem , «*» >" Uboregrtmm debueranttgr*-
t^X^^ boc^perensMore
y, rrUsvM promt ieprecmdignetur, « de cttero m omm-
^"rt™/mfib'mf"J"JZd ictnium proLumcU, umqueferuidis
«& oJsBensotera ar&enda weehtturMg"M™*»iem on , J
mZJZmslZZe /c*»tr*fi*»tttrv»i«crf4 moderantemb^bemo ere gtr-
Z?^Z^r*lm%t»m mentis fecerit arua virere, fed f*m*d*ndu gUbu
^T^um^menubiUc^ demerit. Hon igim vereborfub tab dnce
wet mbrtumgntus **—w* J R . /4/r4wW. Sed dtut qui/que
mtrtSqSeos unes btU»m tntre fmper Jtne r*ufne"ir\ , atlueak-
t*JL*ap&*;*g«>l"*«> reprehend*, &*m *»****-
J
PrOLOCV* GOLIRCTORIS
f€rf*ciendam> triinwdAmc^jmffediCACitrcfogM , qm
htmtnibw pUcere centendtnt , contcmptKf&**nbHstam<yfugMbw> ad U
4cm Deiy Mnmtmmipe froftftw hoc online *pHi4ncifi*m.
/'
Notatixo, ad ilia prima verba Jhroiogi ( Imprctforia arte iamdudu longe latequc diffi
Cclcberriraa hare arsimprcflbriacccpic anno 1440. iuuenta aloannc Qtcnbcrgo Argentina
in vrbe Argcutitia. ibiqucprimumattentaca ficincceptacft. IndeMogitiam veniens, cand
foclicicercorapleuit, & cjuafi eolophonem impofuk, acccdcnttbus duois adiutonbus , ale
Joanne Faufto, & altera Petra Scarfcr. Sk Caicograpbix inucntx lauGcrmam* debctur ,
▼ere cccinit Bcroaldus in quodam Hendccafyllabo. •
. > -
V Germama mnncris rtptrtrtx,
£hM nil vtitius dtdit vctuftas:
Ijhmferiberctqutdoccspremcnd*.
KMONITIO i^iD LECTOR EH.
Ne mirerif* CandideLe&or, G aliqua exempla hnliquo infra Cc
pro authoreiamnoninueniantur, potuicenim fieri Colle&orertih
rum exemplorum incidiflc in cxemplaria au&iora ndftris. Solec cni
fubindc aliquid addi> vel adirai multis operibus , cun frequenter i
cuduntur, vel defcribuMur*
Obferuaiccm nosjjundem ipfum prologum, quenantiqua edit
prasfcrebachuevfque refcruaflc, habica ratione antquitatis, & aut
ritacis noftri Co Heft or is , ne in meflem aiienata libeiter falcem m
cere vidcreraur,
INC
INCIPIT SPECVLVM
EXEMPLORVM, EX DIVERS IS
IN VNVM LABORIOSE COLLECTVM.
DE ABSTINENTIA.
EXEMPLVM I,
xAbftiatml Honormto pifcis iH.montibHs fit*Ub*nJ}*Kofftrtiir. .
t Ensaty qaondam Ta- aquim , piCcli fltiilitn intrauit , ReOeTfuWq"n-!
5 tiicijiflSamnij pailhW mancipi&ni ante ("i difcumbtmiunrl'p-fccin
l villa fuit , in qiu colo- cum aqiiifudit , qui ad toiiui di*i viftumpo-
} nuiduifiliom Honora- tjiflet'HonoHfofuffictte. Mitatl funiomno,
mm nomine habui t, qui totaque ilia paf enium iirifio ceflaWt. Coeperc
k, ->mii» pueiilibuj ad amo- namque III Honoiato «neiari ab!line-irinm,
I Kit coelellii pairiz pet quaro anct dcridebaiit, lictJuea'Dcihomine
I abttineniiaei-jiGt.Caq; 'ir'tifioriia dele t fit oppiobiia piTcis' de mo rite,
iam magna cbnuetlario- Quitum magnii vjiiuiibuJcielceret, i pras.
"apd duto DominoTu'oli5e[ta(edoriaiuteR,aiqu«
-'tt* id'loco.qiii Fuhdi'j dicitui, itionade'iurri con-
rthie (hitxit,in qlio'duKDIoium fefi! rtonaf/hbruia
=«3j( pale' extiut- Ibique vifa ill'iui eftiiumquaqiic,
nsaj cxempla detfit eximigc eohuetlationij. JpanV
'tiit qua Jam die'e* to tinonte, qc'i 4\&t mo'mbt'iiqi
Ki-'ui ' in exccfrof fominet.ftge'ntii'tix'i Si'Mes erupta,
Kafti ' ed, qui pel deuexum montulatus vtnknt.to.
i tospi liut ruinam cellar, omniumquefiatium inter!-
erCn j Inm minabaiui t Quam ciim venieiitero defa-
M It pet vit limQul vidiftei.Fieque n'ei voce C hiiflt
W:r li nc-raen inuocam, exienfa mox dextera (ignur*
lata" eictuciaoppofiiit.eamqueiniffodeueiimon-
fjn tithteie cadcnuin, nxii, fkni itlhgiofutvi--
\ Abftincntisu
Laweittjus pcrhibct. Et quia locus non fuerar,
in quo inhacrere patuifiet, afpicitur itt vmuac E X E M PL VM" Ml*
vfque cerneritibus momem , cafura pcndere
videatur. Gugor'm BULUi* fiim+Af, i. MfiimmU/kM M«b«lm minium Thabn
yqpamrum menMtberxm tonfnda.
EXEMPLVM IL
E Rat autem 6V alius quidam Macharii
Alexandrinuspresbyter.in loco habiran
U*dit%T Atuotonim. qui dicitur Cellia : a* fan&us Mac hi nut at
diens quiajnagnam cornier fa ti on em , & rest
ESt etiam nunc a pud nos Athanafius ptef* lam difciplioat Thabenneftotc moaachi habi
bytcr Licaoniat , qui in die bos fui*Licao« rent, mutato habitu^accipieofqu* indumeni
nif rem terribilem nanatcueiYifte.Ibinamqae, /luftici per dies xv\ a&enditio Thebaidem pi
re ait, quoddam mojiafteiium.Congalaton di- folimdinem* £t ingreflus monafterium Th«
cituc, in quo quidam monachusmagnaraeftK beiinefiotatum quawebat. Abbatem , vt cii
mationis habebatur. Bonis quippftccrnebatut pracfentareturafpe&ibus, virum fanftum Pj
motibus , atquc ituomni iua a&ionexompaiu chomium nomine , pjobatiifimum famului
tus : fed , ficut ex 6nc res paiuit* k longe aliter Dei, gratiam prophet's habentem , rui occui
quam apparebat fuit ; Nam chin feieiunate' tatus ctt nutu Dei adueufus Macharjj. Repr*
cum fratribus demonfttaret , occulte-mandu- fen tat us etgo dixit ei * Deprecorte, Domin
care confueuerat, Quod eius vitium rtatfes"* fanftc Patei , fufcipe me in monafterium , \
omqino nefciebant. Scd corporis fuperue? efficiar monachal. Dixit ei Pachomius .• lac
niente moleftia.ad vitarextrcma perdu&us eft. fene&ute pieueftus abftinentiam non vales ft
Quicumianaefletadfioem, fratfesadfeouu ftinere: fratresenimconainentiffimj funt, I
net, qui monaftetio intrant, congregari fecit, non fete** eotum laborem, & fcandalum pal
auHi tah'.vt putabant, viro moijeme^magnum fus*.regredieiis detiahendo cis , £t non fulcc
quid, ac delcftabile fc ab co audit* ctedide* pit cum nee prima, nee fecunda die vfque a
xunt. Quibus ipfeaffli&us , & tremens com- 6ic$ feptem. Cum ergo perfeueraret etiari
pulfuseft prodere,cui hofti traditus cogebatui ieiun (is permanent, port hoc dixit ei : Sufcip
exire. Namdixtf: quandome ieiunace vobif- me Abba 9 & fi non ieiunaucro (icut alij fra
cum etcdebatis, occult c comedebam , & nunc tm , operauifque non fuero Ocut & illi , ton
eccead deuotandura draronifum datus, qui iube me ia&ari foras. Hscc audiens Abba:
cauda fua genua mea, pedefque colligauit: ca- iuffit fsatribus vt fufciperent eum. Eft autea
put veto fuum intra meum 01 mittens , fpiri*. congregatio vnius monaQerij mille quadri
turn meum ebibens abftrabit. Quibus diftis genti viri. Multorum enim monafteriorun
ftatiro defundus e(t , arque vt poe^itendo (c oeatus Pachomius pater erat,& multorum mil
liberate potuiflTet a dracone, quern yiderat, ex- Hum monachorum coagtegatib erat, Ingre(Tu
peftatus non eft- Quod nimirunicpnftat,quia . eft ergo monafterium. Tranfado autem pau
ad folam vtilitatem audientiiim viderat , qui co tempore, fuperuenit quadragefima, & vidi
cum hoftem , cui traditus fuerat , & tnnotuit, (ingulos quofque addentes ieiunijs , 6t abfti
6rjLW cuaiiCt Grifftim DM* tib* 4* c*p. |S. nentias. Quidam enimeorum^oft duos diei
icficiebant fc , alij autem poft quinqne dies ca
piebant cibum , alij verdper totaro ooCtem vi
gilames orationibus inilftebant , pet diem au
tern opera manuum exercebant. Hicverofan
Aus Machariua ft a bat in angulo tarn diebui
Siam nodibus, pon difcedens quoquam vfqu<
PS xl, complcrentuit Aducoii ft Pafcha,
sicqm
Abft
nutpfeTtfDC panem su ftauie,nee aliud qoo'dque
• pulmentum.niG folia tantiimdecauHbus , &
noc fcmel infeptimana, in diedoroinica fume*
* bat i nee difcedebat de angulo illo, vbi elegerat
fbfc.mft tint inn cofporaTif oecdfitatif caiifs,
£c ftatim feftinanter rcuertebatut,6e claudebat
ofttam fuper fe , fit oihtt penitus Joquebatnr,
fed in Glentiotart iim labia eis moucbanrur,fic
Bonccflabat cominue.flcfineceflatione in cor-
de Too eloquia Domini, diuirfim que fcriptune
coBunemoratiooem meditari , & opera ma-
noum inceflanter eaercete, multo amplfuf,
quam alij frames. Haecftattes videntcs , pene
oames fcandaHzati funt, murmur antefque df-
"xeroot pracpofitofflooafterij.'Vflde nobis h%
adduxifti ,<anquam fine <a me degerttem , ad
•condemnationem noftfam?Proijcecum , cou
fCnofht quia valdc fcandalizahtut fraires in eo.
*H arc audiros pi apofitus monaftetij , admirans
tamdiftri&ara conuftfationem eius , orauit
Domtnum dicens ; -ftfairifefta mrni peccatori
ieruo too, Domine.quid agere deoeam?Et re.
veiatom eft ei.quod ipfe efiet Macharius. Eda.
xh astern earn foras to oraroriutn , vbr altare
poGram crat , fie ampledens oiculatus eft
ctnn.flc dixit eirVerc vrrbeatufw,ian&e Ma.
cnari.fic latuifli'nos. Olim enrni ex multo tem-
pore defi den bamus videre fan&iratem tuato*,
6c gratia* agimus Domino le(u , quia in fpiri-
tuanbiis bonis f maximtfque in virtutc abfti-
jieodar erudiftt nos , fit parados noftt os non
t)ra tapeie in conuerfatioae fua. Reuert ere er-
go ad locum tuum,nofl enim parurn cdificafti,
not bear jffime pater, ficota indefinenter pro
sates* Pmfadkm, viis *©. teatbtrij AUoum?
EXEMPLVM. IV.
must.
Rlfctebaotquidamfcatreide Abbate Ni«
coa.qui rait difcipukis Abbaris Siluani,
quia quaodo in cella fua in monte Sina dage-
oat, moderate abftinebat pro neceflitate cor-
poris :*quaisdoauteni Epifcopus ordinatus eft
ttFaraa , oiais coaftiuuit fcipfum diutina
inchtia. $
abftinentia,* in vigHijs propenHuf ,atque hi
orationibus imenfius agebat. H*c autem vi.
dens difctptrlus eius, dixit ci. Quid eft, Do*
mine, hoc, quia^uando in eremo conuerfaba->
*rnur , non tantum in abftinentia laborabas.
ft ef pond it ei beams vir,dicen$:Confidera,fra-
ter.quoniam ibi eretnus 4rar, fie (ecreca fits, ac
paupertastnunc autem egrejfi de eremo , cum
lecularibus conuei/amut nominibus,& raultas
ac variss nobis occafiones occurrunt,&idcd u*
tneone in rTne titac meae aHqua occafione
Deum'offendamus. Si enim fan&ui Apoftolos
'Paulus, qui Cbrifkwo in fe loquentcm habe*
*baf,Ac qui tant$s vinutc* animi polftdebar, tc
vfque ad teltium corlura adhuc in corporc po-
fitusafcendere, tamen di cebat^lacero cot pus
mcum,& fetuituti fubjjrio , nc forfiranaH^
praedicans , ipfe repro bus iaueniafrquid nos
ijumilcs.fic peccatotcsoportetfaceie .' «* 44«
fttoutm *U* 141.
EXEMPLVM. V.
^Jtftiiuntisdae Mklifantu motimMgutUgerik
ytkm (ommtffoificm litUt:
FIcui de Mareota? Lybix panibni , vclut
rem ante in loco illo non vifam, ciim qui*
dam Abbati loanni ceconomo in eremo $cy~
thi demHflet , qui difpenfarioncm ipfiuj eecie-
fiactempoiibus beatt Paphnutij Piesbyteri ab
eodem ubicrcditam gubernabat.hicconfeftirn
eaa ad fenem quendam,qui in interiotibus de*
ferti mala valet udinc bboiabat,per duos ado-
lefcentulos mifit. Siquidcm dccem&o&o mil.
libus longer abecclefia commanebat Qui po.
mis acceptis , cum ad-pr acdic^i fenis tendetent
eellam,quodibi petfacilefolet ctiam feniori*
buseuentre, irrnjfa icpcme dcnfiflima nebula,
tsamitem tcCt't idneris perdtderunt. Cum<*
C^ue rota die ac node difcuirentes , per a.
uiamercmi vaftitatem , nequaquain potuiC
(tat argrotantis cellam repeiite , tarn itine^
rislamtudine, quamiaeo'ia, Clique confe-
tti, fixis genibus in oratioois officio fpiritum
Domino reddidcrunt. C^ui pod base veft igio.
sum fuorum indices diutifttmc* perquifiti^
qua: in iocis illis atenofis ranquam muibua
A a ixuptcf-
/
Tt ■":**■
••
AMMflepia,
tiaunuenu lunc ncu* intact* > vc »c«p«»n* U4peu*iajicc p?i«»u **» ycacm, vcjauua quic
leferoafle J cligentes fcificet , animam magis quam fccum,prjttex fyndonem, qua em ami
qaamftdcm deflofitVprodflte , vitimque pci- ^us/ejehau Cum ergo Jriunus vfquead quai
tiiii amiueie tetqporalem, quamfemoits vio- tam dicmj>rrueoiflet , efcrire foititei cocpii
late mandatum. CtjJuMtytU $nfiiti0u.r$w&- Nihil enim peius illo ieiunjo . qaodextoique
4uatiimM $tCMf.iO. tur ioutto,ex cuius necefluate farpius eiia pel
fidia procedit * fteth ergo fupei colliculum vi
EXEMPLVM* VI. " bis.vbi primates eiufdempppidi confilium ba
bere confiieuerant t & illuc manus fuas pcrcti
JMitHM Sir Mpienvt proximo* AmutrtM , /&/>- tiendovira femaxiraam par i damabatjdiceni
fumv*ndi4it9&ommkmf*fIi9n&wdi»i8itt Ainfnien/ctviti rucctmite. Concurrences ita
— ___.X« -d^^_ ... -**.»-.!* i^ ma» A^/Ki ^kia«»< »^M Alia illMIll AIMNflC ttfllltl* •» kMtrla ■« Ji>>! .....
T#f*tU*Hm vtntruji aw p$fi*[*t*?*** '**•
,/e/aw*
iVidam vie nomine Serapsoa,qui &tyo»
'donins,quia veftcnon alia^quam $vado<
que fimulorones j>allijs,3c bytris induri, quae
fierunt vnde verifier, vel quid pad dicercr/ lit
ttfpondit: ©cnwefum-dEgyptius, conuerfa
tione monacbua >, e*quo autem tj? patria me
vera difecflr, iiH riuro faeneratqrum manu
ijevcebatur, ApathesetiamJ.impflSbimvo- incurri, quorum duos quidem quocunqu,
cabatur , qui nullum poflideodi detideuum mododebiuimfojuent pot ui euadere , tertiu
pariebatur » & abiiinentia-nimia omnium ce- autem adhuc tetinet me, nechebco vnde pof
mm , 6c iiigi medttatione diuinotum libto.v fura ei fatisracerew Illii autem quit eflet vel vb
him , viiiui celfula> quicte non poterat efle degecctreqiurenrtbus»qiiiseimo}efiuie(fct,ii
contcntuf, fed per. diuerfa trahebatur meni omnibuaidiutQicsfepoHicentibus, fihocei
n quodati
.e paganis- „ -_~, — ^ ^ r r~ -, —
initio petmanfeit ,iu vt eii pedes quoquela* Bxquiiws ptimoi duos euafifle iam videor
ttaret^doneceosChriflianosjeflrteret, & 4 lea* necvItfamibimofeAifumrtettiumver6ferr<
dis theatsalibtu fepararet t nullumque cibunv non poflum, cum enim quarto die iam ex ne<
nifi panem,fic aquam fumet e con(ueuerat,nec ceilttate ieionem. vrget me fetieritiSmus forne
diuinas fcripturas legete ceflabat. Illis am* -ad tator exigeni deb>tum,6c nrfi reddidero.morti
profe accepeiat, — , -,— , r «r.-,««, .w ..w» r-«
dit eis, diceos : Quia pet me Beus in vobis im-. fe&us eft,& nunquam poftea in earn reuerful
pleuit cnlbd volebam , nunc anrvm quod pro, Circa Lacedstmonis loca veniens. vnom il!i<
me dcdiftii , ttclpite v vt aliqi quoque , qui. de primoribus vibis , bonum in caetetis rcbui
Inn fubuenite poffim.teperiam. Cumcjoe ro- vicum , omnefque de domo Manicbcoa cfli
gatus(adqui«(cere nollet , vt cum eis tanquam cognouit, & iuxta fupetius txemplum fe ven
pater eoium 6c Dominus remanecet : Daots didit, & inter duos annos ab cxectabili fcfla
etgo.inqniunt, auium Mud panpetibus . quod tarn ipfum , quam coniugem eius 9 toiimqui
nos, velut arias quaHam pro fakatenoftra de. ftmiham a bftrattes .Ecdefia tradidit. VSncm
dt(fe cogtioutmus. At iMe : Date.ait.vos.ego ifmlib^^ c*ft %$. JfKtMft. $x fkr&m H$r*
enim aueaaspeconias non do. Saltern , in. tiiik%
quiunt.hocprecamur, vt vel poft asm circuit
nos Athettis requital* Itaqoe feraus Chrifti IXkVL
peregrinando mqnentei HaUadam venit # a* . • -'
Abfiineptia. $
^ pium eft* impleait , & patter foTJtum. parum-
EXEUVLVKC VII. perfect; i:ns*lei cam Ulibui tritii idmiTcuir.
(confueucrat autem edcre aggreftta olrra , fie
Mfliwtmia ibmBr a , 'for **•[** &fs9Wejpci~ alias hetbas prater oleum. ) Ciimetgopiarpa-
tm %amiia fu*hcr*f*U dtfrw, dtfnmk iaflet,aitadfeaem : Feci quod paternita? tua
& 4*i& vaiurtt/ Unperauit * ciimque poft orationes bcatui Pa*
kmon acceffifletad menfam, yidifletque ap-
AD con&roandam fenitatem nihil effica- palatum cum falibuj , fricans ma ni bos caput,
ciua » quam cibi fie point ideniitas coo- fie vbertim lachrymal fundcjis , ait i Dominui
Jeraata. Vaiia enirn fcrcula vasiarum (unt meus erocifixus ett, cV ego nunc oleum come*
Auararum. Omnia autem talis farietas pant dam ?Ctimqueiogaxeteum Pachomios , vt
homofiun iepugnantiaa>,cV omniihomorum modicum quid ex ep perriperet,nuUatenus ad*
tepugnamia tepugnat feniuti. Vndee)eg2- quteuit.{*£C/to'£ PmJmmtj $A.invit*J>}>
tidimc, fie ptudentsffiiprtefpondit qui dam
de noftf is adolefceotibus Beluacenfi Epifcop© E X E M P L V M. IX.
eura iniereoganti , vade conogerat quod la-
niorf & palrariof efiet in cbuftio, <qaam lb* , 4lflwntH futrti hfrs d*o\ q»nft$ t*8um%
Icbatefle ioJecoJo.'qaia » ioquit , vniforoiiiet futru mwmmmm'Am^n iQmtdermU
?iuo,fic dcJtnxtt. De quotum pqmo habeo,
n Cuius Gsswde (ecundo,vt pulchcr fim , in ft* A tia qnoqqc vice (anftus Pater cum ad
cnlo entoa vioebam cam defoimjier , quam *\quoddam monafteiium fuum pioperaf.
ssuJtifof mitet , de quorum piimo tarpitudo frt,occurierunt ei fratiea congregatiemjs tllius,
nafcitui ctiam coipoialJi* de iecuado,aqgiitu> rt fumma ilium venciatione fuJoperent. Inter
do.perrexitqaaefeieidiceiis. Quid ergo cp? <W°» eiiam iofaatujus quidam iHius monafte*
nedtfti hodie?SathiJoquit»QttidlietiiSimilK *>j occuiiena.tlamaiecoBpit ,ac dicerc. Vet 6
to fctis. Noi quacrojjo<iait,de qpantitat/B, M H**<r ex quo htoc ambulafti , nuilusolerajaut
de cuialitatc. Quid coroedi&i heri,quid bpdicj legumen ad hue coxit. Ad quern (an&us gia.
fieri ,inqtm , cmncdipuaficoJara, fie hod*, tamente, jrefpondit. Noncontiiftciiifilimi,
eleia & ptfa, etas autem , comedam pifacum ego iamcoquam* Et ingxeflus monafterium,
okribusipoft olera com pifis. Vide ago quam P<?ft ora^onem, coquinam ioixauit , & iouo-
p!chxo drcutru eandem fententiam drcun* nieas fratrem.quicoquinae praterat pGatos , i+
daxit , rt yaiijs modia oAeodeaet eadem ft ra«ttas,opefaatcm,aitadeumtDfcmihifrater;
fanperd&eta vti.quae praeftac corpoti faoita- Quantum tempot is babes, >x quo non coxifti
*mjDt pnkhikudiaem* Vtmmt. tik. 39. t*fa fratribus olei a,vel legumina. Qui xefpoodit:
\\U Sunt fcrc duo menfia | fie dn&us: Quare con*
^ tia praeceptum facere voluifti,?t tanu fratrum
EXEMPLVM. VIIU ncgli£eieroc vtilitas ? Qui humillter lefpoo^
die : Opuoeram quidam . veneiabilis Patert
aim- «i j- * ,l * t . 9tt^««*»P^««wwft«f«M»r«dqaiaquic.
Akfiwm>?MUm*»tnau Psftbd tumUthymm quid coquebam, non confumebauir afiaui-
*U*mc*wtdtnftcu{*uit. . bus,quiaomnesab(bnciit , (bliouippe pueri
coclum peicipiunt ,nc tanto laoote paratas
A^ ,. , ^ . p»i}cticntuiaxpe<^,pfonteiean(mcoxipul-
Doexieiataliq^telaciatiffimas dies Paf. mentum*Acoeocioruscflpm,pCatoiclegica
dbs . ft ait ad PaeKomium (enior Palx- fiauibus te^e«.fcicoi vnum de bis, qui mini
m*£_J&*&2* iVP**** Cn,»fti»aoiuia deputati funt.adopuj ouiuimodi poflc fiiffice-
t»Jiff(ali«aiftareQittitts, nobis quoqoe pa. re.vtpatpas efcai/.oJiuas, velbesbulasad t§m
taqosooftro rfoi fis«ct)Dgrea.Taj?c prom- feaionem.fuuibusappauretHjrcPacbomiua
r«»dc4>tempcniidttm,^qa^(lbi|)ar^ a^ud^^^ad^lutosquioge^o^quoi
A3 tacs>
/
I \
* Abftihcntfei.
feceiat fnterille, Ac ornna fecit com buri, di- copi fcilicet, & fruiares ill}, &Jjoc airt
cent eis : Sictw vol traditamvobisergadifpen- quinqbagciimam. Vifitames igitur fratre
fat ion cm fratrum legulara defpexiftis, Jfic ego ipfds , & inuenientet aliquos Tenet & debilt
Jaboresvcftrospaffimcojicremaui, quatenus carcntia camium , hoc ex pietare fua impo
cognofeeictis , quod pern iciofum fit patrum ncntes,in(rabantobnLxeapud Priorem vtol
inftituta conuellere, quas pro animarum falute reucrentiam ip(btum,de carnibus,quibus totu
prouifa funt. Ao ignoratts^uod gloriofum fit mundus illo tempore vteretur.debifes aliquot
temper abftinere a prxfentibus ? Namfiquis haberentTeTociIlamentallegantes , pro con
ab care, quae in eius poteftate eft.diuina confi- fcientiaTriori facienda, mulros do&os viio
deratione fe continer,magnnm confequttut & ' timuiffe de nimia in hoc ordine~dorit ia.' Quo<
Domino praemium: Ab ea vcr6 re, cuius vten- dum Prior tana nam magnum nefas in lira c
dl licentiate non faabet , quadam oofcitur ne- abhorrent ornnino renuiffet , ipfi quafi ceden
cefliratecohiberi, 5c ided propter neceffitatem res fibiin hoc , pro feipfis falrem atteiri carne
coaaarn fraOra videtur expe&are mercedem. inftabatit fortius , propter cainifbriuium in<
Dcniquecura plures efqe appofirse ftier int. fi 'ftafiseiscarerenolemibus. 'Ethoctanquarri
i ratres parcius bis vtuntur propter Deum, flbi prudentes viri ex indo(iria;1peranrcs priorem
maxixnarn fpem reponunt. be cibisautem' prarfentibuscarnibuscmolTO. Poftea aflentit
auosnois vident,necfacultaseisad percipicn- Prior,Iicet inuitus, importunitateeorum vi
um vlla tribuituc , quomodo pro parfiroonJa 6us. Igitur coonertT vadunt ad Gratianopo*
pntmium conceditur ? Idcoque propter exi- liro,multas,ac diuerfas pro tantis Dominis ,di
familia adojreentes carries, Kiira res : fteuerfi
iperitmtur farcins , inueniuwur iliac earner in
vero*,&optirt)os corrtmutatas pifces odore,co«
iote,faporc,Qup vifo,exbihratus fpiritu fanflo
Prior in talia,vcl dm ilia prorupit vetba, Vi.
detisclat* venerandi Domini, quod Dominus
non volt noscamibuft vti ? Stupcnt & Domi-
ni, flcoceatfonenatta fie gauifi.toti de licentia
> ' partis miniftrantcomientui. Et quotquot illis
LEgitutinvita fancti PratieSi, qo6d 6it Vcfcebantur infirm i , fanati funt,& conforcati.
quadam Pafcbae, curoipfeadasenfam iri Domini tamen ills venerandi adbucmodicz
folario cum multit alrjs refideret, tres inter eos fidei de re tarn mirabili fafla volentcs certifi-
aderant qui a carnibus abftmebant,quos cum cari, mittunt cum conuerfis illis fide dignos de
alij deridcient , fantWPrarie&useos admo- fuia* Qui reueriiteftrficati font coram Deo,
nuit»vt quos venerari debeant , irridendo nop .quomodo carnifices iurauertmt carnes fe verat
iocrepare nt. Sed cum Hli nbn fe corrigerent, vendidtfiea6c nullatenus pifces. Sicque Do mi.
fucitdpauimentumfolaiijcumirrffbribus ce- niilli valedi&isfratriburreccffenfnr, benedr-
cidit.tantumque Praeieftuscum abfiinentibus centes Deo 6c miraculo,quod fievndique pra».
L" ' —-"'-- dicauerunt de fratribus Cattbufienfibus fan*
&& , 5c Deo dcuotc ac placenter vsuentibus,
fit r m S*t*r CdHtmfimm U. u JsvitMCsr.
guos fumptus tanta fratrum non debuit inter,
mitti commoditas;ieW.$.43«
EXEMtLVM. X"
: AUHmntHOh fimQi Pfdi*8i & ftchrum tim
dtridtntn , cdtUnte/oUric efprejfi
funt.
Kmanferunt.fffetf'0ftJii Mm.^.1 3, cap. 1 19,
EXEMPLVM. XL
1>mbfkm*$nu hi Cbtrtnjm cmtnu tomtim
> vctttf&Mi. grid ft$4*i&orii C*rtbu(it»(ti
$*tn$i in pifces anmrti m*r$mmt,
• • •
L Igitur in libro deortuCarfhufienfi , quia
venerunt non dio poll fundationem ordi-
iismagni Domini inuiferc CarthtHiam, Epifr
EX EM.
r
Abflincntbi
IXtMfLVM. II L
irate ofudituT. .
LFgftnr in libio qui dicitur Scale cadi ,
quod draco pdfioius deuorabat homines
fltioaieata , Deeper virtutcm armorum , oec
pet virtutemhominum expelli potent. Quod
attendens quidam fan&iu Epifcopus , dixit.
ChanfCmi „ virtus draconis non eft fortjor,
quam virtus dxmonis, led vittos datmonis ex-
pdHtai per otationem, & teiunium / £c idco*
afBigamus carncm nofhampei ieiunium 6c
or atiooein , vt Deus mifereaiut ooflri. Quod
cum per decern dies tectfteot , conuocato vni-
uctib populo dixit : Vt cognofcatis quanta fie
vntas ieiunij 9 voto vc omnes expuatis in
pcluiau 'Tunc ipfe accipiem fputa, fecit circu-
lum -circa draconem, qui non valens egredi ex
tuncmottaus eft ibl Tone file fan&us incipit
cUtnare 8t dicere: Sicut villus ieiunij corpora-
Us inter fecit ilium d caconem, fie virtus ieiunij
fpinmalis ex pell it omnem viitutem 8c tenia,
riofietn dannonis. Non ieiunetis vt daemones,
qoi mjoquam comedunt t fed voluntatem ma-
lam feraant. Npn ieiunetis Gcut Iudati , qui de
die abstinent, fed de node crapulis 8t immun-
Aiiar vacant. Non Ccut medici , qui ialutera
corponms qaarrunt, nee ficut auari, quico*
Mntuf boffam replete. Ipanms &ydiw , alias
bmior ardsmm Pr*dti*S0TMm> author hum libri,
***K*tmrScaUc*&.
EXEMPLVM XUI:
Jkfimmtsa carat** Prdlatm quidam , aaidtli*
tfi affbum uu*U & cirpt* dgrptauit*
LEgitm in Scalaccnli quod quidam Prsels-
tat fair , qui deliufs afflucos erat Jangui-
dwfc mifer, nee mediants potent curati.
Cut* ergo femel kgi&t, quod abftinentia
corporis 8c anime , 8c ipfe totus
eat corsuptur in corpora 8t inmeate , vt ex
Um oedkiaa vtamquc taitattm faabexet, fj|.
miJlt delitias , 8c pompas mundt -, ac otdinenr
Ciftercienfemuurauit. Quod audiens quidam
Archiepifcopus,ad vifitandumcumacceflit,8c\'
reperie^ipfum toxalketcuratum. dixit tlbi: Mi-
tot multum qiiomodo delitia:, 8c medicine no-
cebant, fabc & olera vos cuiaueiunt. Cibaria
abhorrebatis delicata , & nunc comeditis ficut
lupus. Tunc iHe tefpondit. Domine vetum di-
cis, fed ego feci Gcut facit lupus, ficut facit fee-
pens, 8c aquila, 8c ceruus, Quidumgrauantur
coiruptj&humoribus,8c voluntvetuftarcm de*
ponere,abftinct,8c iciunant.ficego feet. A liter,
ficut ilia a vencno, ita 8c ego a vetuftate pec*
cati fuiffem confum ptus* ldtm loin** 2Egiiu*\ .
EXEMPLVM XIV.
j
j&flincw quidam ctudAu arguitur , quid cat'
nibrn ptcorum abflm*nt t fid hems.
hum carnibm vefarctar.
LEgitut in Scala cceli.quod quidam Trsefa*
tus femel erat, qui non comedebat car*
nes,tamenfaciebat multas imuftasexadiones.
Cum igitur femel exhf tedatTet vnam viduam;
ilia cum filija fuisin bracbrjs acceffir adeumv
dicens i Dominfrtu noncomedis corner moi-
tuas.fedcomediicaines viuas,quia cum depre*
datiooibus tuis inteificii & deuoras omnes tub-
drtos tuos. Deuora ergo etiam iftos duos filios
meos, 8i comede eos. Quod ille audiens » 8c
compundus , reftituit ei omri^ia^ Patet ex hoc
abftinentiam acarnibus nihil hominiprofutu-
ramefle, neaue vllas caftigationes corporis, (T
homo non abftfneat a peccatis, & praefertim
ab oppteffione pauperum , quia non prodeft'
bonum fJcere, nifi abftineatutamalo. Sunt
enim due partes iuftitiar f fcilicet, declinarea
malo, 8c facer e bonum* Uanass lunif.
ITEM PLY M XV.
Jfywnodo fatmma dt aamltitU gtamffim} ttfh
tola %abfin**tUnt*4dk Ubiratur.
LEgi aliquando in Tcutonicali libto . quod
erat in ciuitate lanuenfi virgo quacdam
pulcberiima facie, nobilis genere , diues rebus,
boncflii otu paxemiboi # nottipe Marina.
H anc ctmvqoidain ditiflimus atque honeftifli- Dagmannum ante domnrn toim frequei
mus vie nomine Aronus , ia matrimon'tum penranfire videbat, vnde inter rogatab anc
accepiflet:& aliquamdiu cum ea in fumma di- ouifnam, qualifiitcuet vit Jlle.qui tarn ini
le&ionevixiflet, frcretiiis earn in thalamum decus, 5c corporis 6c motirai petferrer. Vt
ducenuScis, inquit, dolciflima Marina, quo- ' cumaudifiet eum in viroque iore dofloi
modonegotiattonisauxilio,fe$,famam,hd&o» dot a m m que in gent i fcieotia, amplius
res, & vniuetfa quae habemus , accepimuf, 5e coepit amave, feucem fe iudicans, & nitr
pet cam in hunc foeliciflimum ftatuoi acceffi- beatam, fi talis viii amplexibus quandoqu
mus* Vndc quia in Alexandria res , 5c caufsfc contingent. Vt jgitur ttxeret laqueum i
quas cum ceteris huius officii viris habuUnor- $cnti , d mat am fulgida vefte feante fore
-dinat* reliclac funt t nifi tibiacerbaefletmea' mu*fua*quotidiea Dagmannovifccndai
abfentia f vellem tlluc pergere, 5c singula ske* pofuit, vtfuo dccorc.tanquam veneno per
ordinate, Etficteueitiadte, nunquamate, lbs DagmanniprsteretrntisraiuV^coxfau
nifi pet monemvfeparandus. Achate Marina amore vulneraret. At veto Dagmannui
ingemifecos: Et fi grauis eft mini , inquit, tua f rudenscum efict &>fapiens,ntirnquats a<
abfentia, fit cum te non videro.erit omrietem-. vel modicc tntuendam oculum vcrtit, fed
pus loogiftimum , quia tamen tibi vtile vifum fui;que rebus intenrus , raaturo vultu fe
eft, placet quod concepifti. Age quodliber, prsrerijt. Videos ergo Marina occultis
tantiim oe rebut diTpoilcis ad me defertS fpon • fc non pofle ptoikere, vi a&a amor is & pi
fam tuam reuenite cun&eris. At A tonus? vacillante.adapeita certamfnafugicbatj
Vaum, inquit, eft, 6 Marina, quod toicaufa mifitnuncium Dagmanno,peteosvtad
expaueo. Sciunt enimiuuen«>ci adolefcente* nirenon cun&atetur* Dagro annus verb
ciuiut is huiua te foeminam decoram elTc , fit (iniftte fufoicarus, venit ad earn', ratus qi
pukhris fore pulchriorem, vnde tiraeo , fi me cum de auqua caufa iuris haberet con
abfentem audierint, &telegitimimatiticarere Quem cum Marina inthalamum mere
rutore , parabunt laqueoi pudori too , & te in ciiltu ornatum induxiflcx , poQ multas v
fili amore (totudibusconabuntur allicere. Qu*4 turn ambagea ft eius amore captam indi
fi agerent , vt tu pudoris oblita in adultetium petij tque inftatiiis, vt mutuis amplexibus
.laberetjs, certc tehonore, 5c mevitapiiua- rcntur. Quod vbi audiuit Dagmannus.v
tend Ad quae verba Marina in lactymasrcfb- que pudiciiCmui,ingemuit,miierabi1e d
luta : Ne timeas, inquit ,6 Atone : ego enim tantum decus tarn indebitis anions pn
mallem vita derungi.quam rem cam fceleftam apirari, doluitcjue vebementer tarn vaiti |
admittcre. Pergeigitui fecurus, non eft quod ns armarium adulrerinis connubijs cofei
in bac parte formides, quia Deo fcrenteprxfu Verum vokns eius vulneri adbibere i
dium, prarter te, nullum amatoremadmittam. dium , amotem reciprocum (imulamr.
Tali refponjo accepto Aronuf , rebus difpofi- fclicero , inquiens ,6 me fauentibus fati
tis in Alexandriamnauigauif. Vbi eum abefte turn , quod in earn hbram rnnSWenire c
Cum proceres ciuitatiS TanuenGs cognouirTent, fum eft, vt tanto decore frui Iicerer/ Et c<
ofdinatisantedomum Mating choreis/inttitu- fusad Marfmrmt SrVfefix ptfic hetrim a
tis ludis , rcXor^ntibu#-camiIciii«/ «#r Marina; aa, que te printam ad nuhrfmodi amore
aire bantu r euehete* ded M'arina vt fponfio- tulifti. Noueris tamen huius con i unci
nem mat ito fadamaUibaf am feruaretj claufit qu|amvtrtqi|e oiUmus 4 4e«6-rferepag
fdres, fencftrat omncs obtfruxit , oculos (Imtrf atque cejer^uis t^mooeDdmu % ^upd qui
5c aurei quantum' pratualebat auertitCiim igi- a.mica e(3e«ppifti . libemius mtknalio, vt
iuc poit multas infidiaacaftum Matmf neenst in quo tibiiom^M fefe£*oUavefit . caul
vulaetaxe non poffent , £cretque fcemioa da latlonia agnpfcai. Qkm Bonofuar in
accepto tropna?o I iberior, cuUodiamiolitarn vjtam agafe«A, oootigM-qitaelam viceft*
mitigauit .Qjiprfdufh faccret,qBendam virum] f^itionenrii WcHMe* k In qua? fodttion
fjuioSeitimum , ptOccrum formal «omine darn mVidem vukieiati iont# quidac
\
«.f
Abftinentia^ Acedia. 9
«iam moffe pre-ftrati. Quibus ica fictitious cBaritatKintimarngQademOfiftfat.JDa'gfflaiu
irma'i practices in tuniohum militibus vallati mis vcro monuiteam, vt con flan ter agat , ft
cacumnrat t 5t nonnuUos t ftudentibus cap* inchoata ieiunia com plea t,atque fie recedes*,
nuantcs in carcerem proicccrnnt. Inter qoos poft feptem dici reuertitur. Rediens autcm vi-
& ego ducebar , tan qua m vnus ex cis. qui cam' die in ca paulo ante rubentia ora,ex inedia pa4«
cracntam fcditioncm in vrbe conciraflent. Vi- luiflc. Vndc inpeofiiis earn coafolans, fuadet.
dcasergo me carceria caligineretineri v 5c fer
nan ad pcenam , voram voui Domino .qui
confcientiarani latebras aonit , quod n me
hoist fccleris cxpertcm, liberom & incolu-
■son ad patriam foltun redaceret, reddcretqae
viaqm parcotHjus, per hucgri anni fpatium
cade , illibatc^uc riacrem 9 ac per idem tem-
pos in pane & aqoa iemnareiQ. Fault voto
conditor rerun), 5c mc miraculosc fatis vin-
cuhs , qatbos intuftd ligabar, abfoloit , reddi-
Aitipc libcrum parent iba* , quod paaio aote
vehemencibs flagitab*m. Qpaproptcr oetanto
liberacori iagraou cxifterem, 5c4pon(ioms
neat istfauftos infractor, ftatim vt carcerem
liber cxifiVm , ieinnium profniftununchoaui,
ftccoofq^hodieprodu&umeft, vt Lx.tancum
-icifi»i jdics exiftimem fupercfie, qui bus tranf.
ac?K; vt cit>6 facieot, in tuos amplexus dulcif-
fima Marina perucniam. Tu interim fortiter
age, & anions noftri faces foueto. A d bate ver-
ba alca ferensftfpiria Marina $ ait : O tempos
atmis loogam,6c dies txdiofot animo diligen -
ti(coepit^ae aoxiari vehem enter. Quod videos
Dagmanous, dixit foeminx: Si igitur tibi ni-
gu lorgi video cur lii Lx. dies , rumecum hoc
teaasns divide. Sumcttbixxx. dies ieiunij, 5e
ego xxx. dies ntihi ipfi refernabo ^quo fiet vt
infra xxx. diernm fpatiu copidis amplexibas
perfruamur N »m ita voti met qualtiatem mo-
deraoi^vt per interpofitam pcrf >nam vrgenti*
bucanfislatisfacere valeam fponfioni. Dice-
baiifta vircafttw5cfapiensf oooeoquod ali-
qjid mali opere adimplere cogitmc y fed ve
tcctatasn fcearinam abfiinentiar remcdiolibc •
rarer. Ad h^ofmod wgitnr confilina vuho 5e
aaimo exhilarata, promptifsima voluntatc pro
Dagmanno ietamam fcemina inchoauit. £f
Ibgaft&nas.iuc quidem difcefsit abea,f«d poft
tccsdtef ad cam rcuerfus eft9vifuras quid age-
tec, dc-vtmm a0omptam ieiuniam prone pro-
■ufarat nmiolatom f<:niaret.Quf itatim vt vi-
dtf venfentcm. aflurait imraati. Adcm locat.
nc ieiania tibi daraexiftimct^per qua; celcrius
coniungantur. Et rurfum poft monitionent
abfcefsit.Hediens antem tercibdecima quiota
die ieiunijtinueoit earn vfque adc 6 imbecillcm
facia rn^vt vix aflargerc pneualeret venicnti^
vfque adeo hi ea fanguinem frigaifle,vt pluri-
mis licet veftibus circumamjdaciTet , nullatc-
nus tamen calcfccret. Quara vtpri us conform
tatam derclinquens Dagmannus, xxix. die rc-
nertitur Scinueniteam inleclo recumbentem,
& omnibut viribus vfque adc 6 deftitutamJ vt
vix anhelitum ad foquendum fufficientem re«
tcntafTct, Quodvbi vidit, Quomodo, in quit,
nunc tecum agitur, Marina dulcifsima : Nun
inter frigemia membra adhucad me feruidum
amore peclutobfcroas? Tunc Marina ad fe re-
ncrfa, intclligenf^ae prudentem viramthuiuf-
modi confilium, adfibi medendum»inuenifie.
Grates , inquit f tibi , fapientifsimevirorum^
millerefttndam ,necvei ficpoftum tuarchari-
tacis infigoijs fatis eflet quibui non honori
meo, fed ctiam amplifsime pudori prouidifti.
Tu igitur vale , & me tibi debitrieem ccneroa
ouiatuismoneribut, induftriajConfilio , non
lolum ad te irreuerens amor rcfriguit, fed 5c
•mitis illiciti am or is f ieiuok) faluberrimo
medente , Vfque adeo ardor aaotauit , vt ma*
ritoreuettcmi caftra pudoris inuiolata fcrua*
recoRtendam. Ad quod me iauabit Dominus,
qui (itDeusbcnedictus infecida, 4m&pt fr-
A C EDI A.*
IxEHPtVM I.'
a •
At$iUmf*<Mfkp«*$. ^•t*luT**df*t*r*m
gkriMm , vtl foumn mjLQiu
ALterfrater reqnifiuit fenem AchillefflL
dicens s Cur fedeos in cella mca paciof
acediaVcoifcncxait. QoiaQecdom vidifti re.
10
qujetn, fill, qoam fperamw t ncc tormenta,
quae timemos.Menim cadiligcater infpi ceres,
ctiamfi verm i bus plena eflct cellula taa vfquc
ad collum,tu tamen in ipfa iacercs fine acedia,
£* 06. StnUntUntm tttrum p*p*g. 103,
EXEMPLVM, II.
Acedia, .
nunc qucm tarn multis annis apodte fouenV
atqueexilladiclibcraracft virgo abillonc-
quam fpintu. In vitm urn *fud Snr. t§. i . f eh. u
EXEMPLVM. IV.
X
'JMoUfatttiotiof* dam m**fat*r$$% c&ivkUhm-
tut vitti iff Mgms.
t CfigUMii* dttrw cruet at w ($• turn* gfarid fvffi*
tit *d vitandam setdUm*
V/*NVidamfraterperrcxitad Abba (cm Ale-
Iduuoenem, mquit Thomas Btabantt- V^/
out, cuius amarifsima relatione mem in i
r 'quod fubiungo. Hicpiorum fratrum fuorum
laborcmaauura viuebat: ipfe vcro fegnis otio
▼acabac & txdio. Et fa&um eft animaduetfio-
ne diuina : vt cocum patre & fratribus ad
mcafam fcdenre,cibi (ficut ci foli videbatur)
Ycrtercntur in angucs,fcpore tamen rerum de-
terrent ium non mutato. Hoc cum per ali-
enor diescontinuaretur in peius tandem mu-
rato vita; propefito , libera jus eft & faaatns..
TfcflMP CMBtspr.' Jib. 2. Apum. e. p. />. a.
EXEMPLVM III.
5. Jtripd* i Stttia vitg$ , virgimm a&iritu *ff -
v
aOidencem vidic. Ait autem virgo; Vellcm &C fatpius ilium corriptebaf,& hortabatordicens:
ego, mod© fieri pofsit, yidere ilium. Non eft. Fratcr foil ic hud incm gere pro anima tuaj ha-
Irgo qua? dam S. Brigida inuitata , cum
menfxafsiderct, 5. Brigida dzmonesn ei
tan drum ipfius mo na fieri; Abbafis.Cc-
rartmiducem &air illi: Abba, yolo ex eo loco* -
vbi habito,difcedcre;valdcenim acedia, & ta;-
dio animi laboro.Refpondir ei Abbas Alexa*
der : 1 ftud, fiji, (ignum eft f qaja ncc regnum
caelorum, nee aeterouro cruciatum in mento
habeszaam JiiAa follicita iatcntioue cogita-
ret , nuliaxn in. cclla tua accdiam (entires*
Sefbmu £**/. Sftfik ta,f.. 142.
EXEMPLVM V.
r Monachal audiofus purgatorif patnv luiu
SEnexqnjdain narrauit nobis ,01m Thebai-
dem venificmus, quod fenex Vnus mora*
batur extra ciuiratem Antinoum, magna vir-
tues vir9 qui in cella fua egerat aonos feptua •
gi nra. Era Qtau tern illi difcipali decern ,ex qui-
bus vnu? era t v aide negli gens fui. Sen ex ergo
-*iftuc,inquit Brigida, impofsibiic: fed prujso-
culot configna tuos, tc eiut afpecluxn ferre
queas Ilia (igoo crucis munit oculot^idet df-
rnonem tctcrrima fpecie, immani & vafto ca-
pire, &- per foramina & rimasomnes capitis
flam mas fumofque crampentes* Turn Brigida,
Loqucrc, ait, nobis darmon. At illc:Non pof-
fum^nquit^tibi loqnitfan£ra virgo ,nec tamen
taa iufla con temnere,«qnandoqu idem tu prx-
cepta Dei non con tern n is ,& paubenbus ac in-
fra is qinbufqucaffabilem tepratbes.Cur vcro,
ait ,S- Brigida, hue accefsifti? Apud virgincia
hanc^nquit, demorandi ntijri fcfpatiura & o-
portunitatem prarftat eini deildia. & torpor.
bet emm mori, & ni(i te cmendaucris in fop*
plicium tendes. Frarer autcm iile Temper feni
htobedienserat,aeceaquar ab ipfodicebintur9
admittebat. Contigit vt iftc moreretur. Con*
tri flatus vcro /eqior, fuper illo valdc (Tcicbat
en im quod in magna dcHdia,& negligcntiade
farcolo cxiiflci) o€epit orarc^diccre: Domit
nc Iefu Chriftc vcrax Ucus noftcr feucla mi<?
hi, quid fit circa fratris anima. Afpcxit autem
intexce(Tu mentis cffec*l£i fluuium ignis ingen-
tcmqDciB ipfoigncmultitudincrn^ac mediuni
ilium fratrem ad solium vrquedemerftim.TuC
ait illi fenior: Nob oe propter haccptpnam o«-
rabam> vtcuram antmar tuaeagarcs,Fili* KcG*
Coaacria ad Tirginem SJUigidajvidcjincjuit^ poadit fr§tcr#6t ait fesu; §caxias ago Dc©,pa-
**>
Acedia , Aducrfitas. xt
ter, qood tel caput mram requiem habct, Per etiam fit de perfona alionun. Co? cum dixiflct
orationes coim tuas^ fupra caput Epifcopi flo
ExEMPLVM VI.
t AtodU&mtm fmwwb rsfijlmdtm.
Abbas: Non cctarbauic , quodmiles talis nu<
per grangiam no ft rain inccndtt f RefpondiC :
Non. Totum enim Domino Deo commit!. Si
modicum habeo 9 cam gratiarjitn a&ionc acci-
pio. Si mulcum , iterum gratias ago Domino.
Etcognouit Abbas, quod caufa tantac virtu lis
cftet amor Dei , & contemptus rcrum tcrre-
CVm incipient in eremo comnorari Ab- aarum. Csfmim tt& 10. c. 6. "
bati Moifi omnium Jaadorum fammo
dixiflero , me sgritudine acedia; heftcrao die
granifsimc fnifle affli&um, ncc ab ea poiuiflc
alias liberari ,n ill ad Abbaicm fanfaoi prod*
ms cocurriflcm. IIlc: non te, ait,abca libera*
fti, fed magisci readdtc>um,acfubditwnpre«
baifttigrauiusenim te vtdefcrtorem acfugi.*
tiuam dcinceps aducrfariusimpitgnabit, quem
de conflict fuperarum protinoj aufagitTe
confpexiC; oifi de cartcrocommtiTacongref*
£ronef non defertiooe cellar, velfomni torpore
ingrnentes aft as cias , laborem ad horam cua-
porare malncris Ifode cxperimentoprobatOm
-cftf acedia; impujgnationem non declinando
fagicndim t fed refiftcBdofuperandam. /m*.
Csjfa. hb. 10 c ay.
f#r
AflVERSITAS.
EXEMPtVM I.
K*f9t*d***pi , neqw frejptru mrtmfrtti
multit miraCHlu tUrmt.
REralit nobis nnper Abbas quidamordinis
noftri dc*quo'dam monacho , cm tanta A
Domino conceita eft, gratia, vt virtu te vefti-
aca coram eins multi fanarentar. Sxpe,/i fa-
mco adhac vmit , dusn ft^tres veftes eiur in
daunt, rel cingulo fe cinguot, fan an tor. Quod
cum quodaoi tempore eius Abbas confideraf-
ftrc9oec aiiqnd fpecialitatis in illo vidiflet,hi«
terbiseam fecretibsallocutuseft : Dicmihi,
fili , qna? eft caufa tantorum miracnlorum I
Refpondit ille: Nefcio, Domme, non plus ce. •
tens frafribt'S oro , non plus vigilo , non plus
ieiano, non plus labor6: fed, vnum fcio, quod
rat non poteft cxtollcrc prbfpcritas, ncque
I ncjerc aducrfitas , Cue de pcribna moa - fioc
ExEMPLVfc II.
2to mburfi Mi D$um in tfa}tU*nt.
VVenceflaus pobemiar rex cum totoexer-
citu profligato, & vifibus fraclis, cap*
riuus tepcretur, rogatus, quo tnimo cflet, ref-
pondit : Numquam meliori. Quum enim in*
quit , omnibus humanis prx/idi;'s tallatus ef*
fern , vixic Deo Cogita'ndi fpatium dabator":
nunc ilfis omnibus exut us Deum fclum cogi-
to, &ineo*fpemmeam omnCm collocoJ qui
me , fat fcio , non deferec , fed inuocantcm
cxaudict. &mtu Si!u. in hifl. Bobtm.
EXEMPLVM Iir.
• r
t Jdmffim ctrpmt vmlituihum ad fsamuUm
mutton ditamtm smmiiti.
•
CVm aliquando B. Petri difcrpnh in ardi-
bus eins femel ederenr y vnus ex cis Titus
nomine Pcfrum interrogauit j Cumpefmulci
a te curentnr, cur Pet< on i Ham filiara tuam pa*
ttn$ ex paralifi decumbere i Cui Petrus : Sic
enim et expedit Ne quis tamen putet me his
verbis indicare volui/ie , fieri non pofic vt fa-
netur , vol© vt furgat & mmiftrct nobis. £c
mox ilia furrexit lncolumis , expleto autem
xninifterio , iufsic cam Apoftolusrcdiread le-
clumfuum. Poftquam autem inDeitimore
cacpit efle perfecla , non modo ipfa curata eft:
fed et jam permulcis alijs fuis precibus perobti-
ouitfanicatem. fix a8h SS. N$r*i & AihttUi
m, o.S«r« 1 1, M*ij*
B a
£ZEM<
IX
Adukcrium.
IxEUflTM IV.
J htdifmMuHvaktndt sdrntrf* vtlfrtjfttM put
U
Atrona quatdam orbis Amfterdamenfif
in Hollandia f multo tempore decum-
knsexiniirmitate, votum facramento fecit
pro liberacioDc ab infirm itatc fua. Dcdu&a
igitur abfente ma si to, ad facrum locum ( id
cnim eft nomen tcroplo f in quo miracula fic-
tant) fanitatcm quam fimpliciter petcbat,ob-
tinuitj & fan a domum redijt. Man to vero fuo
domum reuertenti rem geftamnarrauit#*llle
jnox pctijt num poftulaffct cum conditions,
Sianim* fiia? faluti prodefict refpondit ilia*
fmipliciterfe fanitatcm petijuc. Kedire illara
ad lacrum locum iufsit 9 eV hoc adeo petere
quod fas faluti magis compcrerer 9 8c ecce
mox eadem qua prius infinnitate correpca eft
** btuu UcL AmfttnUm.
ADVLTERIVM.
ExEMPLVM I.
»
4d»dttTiumfr*Hdec9mmiUins quam borribiUt
CVm apud Parmenfe opidom degerem,
ibie^ue libcraliom artium ftudijsinfudi-
rem , quoddam mccontigitnolTc t quodnon
inutile vidctor, ad pofterorumnetitiam, flyli
currentis articnlo tradere. Ad occideatem fa-
ne prardi&e vrbis eft quaedam extra muros fita
bafilica,gemino beatorum martyrumGeruafij
tc Protafi; tirulo decora t a. Node quadam,qu£
videlicet eorundem martyrum natali ti a prece-
de ba^virquidam maturius furrcxit,bouef<j«e
fuoj adpafcoa remotiora deduxit. Cui conui.-
cjnus quidam, fUmma nequifsimae h bid in if
inflamatu$,inl>diatu. eft, vt eius vxorcm poi-
lucre moliretur. Eadem ergo node ad domum
einscallidus explorator accefsit & occafionc
repcrta non diutiut poftquamillecum pafee*
dis animation, abijt, illc lcbricitare,diaboljca
anachiaatione fe confingenf , in lemm ipfiui
vxoris vir fimulatos intra: if. Com^ue velat
fngefcens fntremeret,dentium ftridorcs emit*
terct 9 & crebrius /ingultaret $ in foci ix mulicr
taaquam atgroto viro compatiens, ccepit eum
Vlnis aftringcre, lodice contcgere , &quibus
valebat impendijsrefouere. At llle vt dolorem
mcnteeonccperat.peperit iniqnitatem: violac
itaque artenum thorum , fibi^uc procurat in*
teritom jinox^uc concitus abi jt. Sed ecce vis
breui temporit fpatiaelapfo maritusredjjt , 6c
ftratum repetit. Cui protinos yxor vehemetcr
exprobrant>ait:Optime'poterti hodie fanclo-
rum martyrum, que. tibi tarn contigua cftVEc*
defiant ingred*, & cum ex tens Chriftiaait
diainis intercfcmyfterij&Cumque vir attoni*
tw, quid ilia Ioquereturt inquirerct, cucntum*
^uc rei, ficut contigerar , per ordincm cogno-
mffct , yfrique f&deprchendentesirrifos , ac
turpifsima ludificatsone dc infos, intolcrabili
dolorit anguftia conftcrnati funt. lnierea dum
populusad-'Ecclefiam hinc inde confiueret, Tt
nofturnxlaudif officium deuotus audi ret, tan-
dem ^illirefumpiofpiritu nihiiominuscon-
uenerunt, atqueomnis vcrccundiat ruboiedc-
pofito , querelam fuam coram omnibus depo.
foerunt , pracfertim mulier laceros crines coeU
lens,& vberrimif lachrymif triftia ora pcrfun-
denf , logubres emittebat vlulatu's in coelum, .
dicens: Dominestu cordajaoftihominura, to
confeientiac meae teftis et ,quia hacfanclifsima
nocle etiam propri; thalami amplexus abhor-
rui , alieno me prxfertim mifceri viro penitut
ignoraui. Tu ergo, Demine9non afpicias oro
peccata meav(ed placeat coram te> vt fanclorfi
uorum vlcifcaris iniuriam. In confpeclu er-
go pepuli tui nunc ofteode ▼irtutem>&ad gle.
riam fancWsimi nomiois tui prode raceperdi-
tionii authorem : producatur in medium, Sc
iromunitatcm cru5tifsimi fceleris de fuo firau-
dis aufugio non lucrctur. Cum que multa hit
£milia mulicr amarofpiritn non clam, fed vo^
cif crando profuaderet , 6c populut ei pio mce-
rore compatiens,cifdem votis 6i precibui diui-
nam clementiamimploraret , author fcelerit
▼bilatebat , demomacofpirtturepentccorri*
Citar,& in rurorcm nimium atque vcfanii ra-
idus cfibtnauirimoxque in Ecclefiam populo
Matter obftopcfccatc, profiliuit , omnciquc
Adultcriam; ly
hi(ai^imimi6ncmfzmttipCvimhn\2ndo9sLc ego cc iniarior,& ft rides/ Cuijuienit ait: Et
difcerpeodo coouertir. Dans ftaque fremitus 9 non vit vt rideam,cum tribus innis roercedem
ft rogitus,propri;s fe manibus crodcliter lace- dedcrim , Vt quidem hoc pa/crer quod hodiet
libit f volans quodammodo 9 & raalfa profi- Tunc dixit lenexci : Ing/edereergo cimtatl;
liens, dcinde fcgraaifsim© impctn krimst dc quia di gnus ts.rfec auten^ folebat abbas IoJU
merges* :6tmodo in pariete capttc concuticnr,
xnodo in pauimentom infamendo profter-
ncBS,omnia vifcerafua miferabiliter conquaf-
Arbac. Hoc it aqae maligna* earn fptritus mo*
Jo collidcrc npn ceflauie, donee infoelicc fpi -
ritual coram populo qui aderat,dc corpore
caulfir. Videntes autem qui aderant, immensa
aathori iu ftiria? Deo gloriam refcrunt, qui &
impuoc paflus non-eft abire peccan tern 6c inr-
uoccntcm coofelacus eft mulierem. Qpando
swteni mtbt hoc rcaelatum eft,videbantur ad-
Imc fexa TiderHn quibus impcgenat , fanfe il-
lias A cruorc rubentia. B.Ddmum*$Gb.Mpifi;
EXE-MPLVM VI.
ddriufmn vKtrmPbibfobi ^jmA pctnsja c*r*
wwa<<
f A Bbas Ioaancs dicebat qnrbafdanT fratri-
*V bos, quia foeranttres Philofophi amicj,
quorum vans moriens, alteri reliquitfilium
Uann comneoiatam qui in state iauenili
freae&us 9 nutritoris iai adulterant* vxorcm,
qto fcelerc cognico mtflus eft rotas? Dcindo
csa plarimum poeniteret,non ei cencefsic re-
nes referre.Et his ipfe ctiam addebat ; dittos:
Ha*c eft Dei porta, per quam pat res noftripcr
multas iniurias, & tribulationem gandentef
ingrefsi funt cruicatem Dci.£xfi6r* 5. «*/*.£&
PP. *am ftficmuUtm tdbiomm Cttmmjm mmt
1*4*
exemplvm. nti
Adulter* qiuuUm f*ft morttm*k $qnitt q*9:Um
gUdU ttmmftditut , <> jkmmis vrtndk inijth
**r,& equti tBttf*$ go mid* pnpttt fnce*t*p*>
m*istHr,fimif*i&omt$Mubwpttb tdiftmru
HViofmodi eques efatitle, qacm Carbo^
nanus raonftrauit Comiti cuidam Ni*
rternenfi.Erat cnim Carbonari** ifte vir pan*
per in fxculo/ed diues in Deo , religiofas &
eiment Dcunr,obrquod fa miliar is erat praefato
pomiti. Huic no&e quadam cum vigilarct,&
onftodiret fo/Tamiuam Carbonificam inceni*
acritcf,ecce quoedam foemina nuda cutreosap.
paruit,& pofteanvcquescquo nigro infidens^
euaginaco gladio yelocicer equitansfvc fugicn*
tern apprchenderet mulierem. Qua dum fu-
giensfoftam circumiret , comprehenfa eft ab
eo, & perfosTa gladio 3 fac^a eft quafi mortoa«
gTz§am9fcd ait illi: Vade , & efto tribas annft Quam iHc proiecic in igDem9&exuftam rurfut
isierdaniiiacof9qui mctalla in flumma depo- cxtraxi^Ac pofurt ante (e fbper ecjaimiy&abiic
But ,& he indulges cH>i culpamtuam. Cur Hzc rifiopluribas noAibus illi oftcafa eft.
reaerfo poft tres annos , cum iam de peccat*
larafeciB^t ,djcit ei Pbilofophus , Nee nunc
tua adbocindttlgeo,iHfi ali/s tribus anuk mer-
ccoas dedcris his,qui (ciaiurijs & c6uiti;s af-
ii^tocQuod ctiamcom xlle compleftbt , re«
■iiSopeccateerut^icicci magifterfuut:Veni
jnoio^otiagredere Athenieafium ciuiiatenvvt
ilbcCapkntiam difcerc poftis.£rat as tern imc
qaidam Ccnex/apienri* ftadiofiis , 6c fedebat
ad pOTtam^omnefque iagredkntescxperiendi
casfaconoif i ft afiligebar.Qflod cum eidem ia *
tesiiagredknri faccrct^ille exorco cacbinno
gfcCiri fco^x dixie Ciiid^ft hoc ^odagisa
Cum autcm quadam die dehniufmodi Tifione'
tarn freqoenti nimis anxius cogitaret^c togt*
tabundus ,& triftis oboiamt comiti. Miratus
Comes trax it cum in partem,^ feeretc requi*
fiuic ab eoAqnid habtrer.dlceasrSi quia tibi re«
cit iniuriam9 Tel molefliam nbceknerif ego
te vindicaboiSi is egeftate c*; ttcrfibt fiibuc*
niam.Qairefpondit:Nihil.DtCeflchabco> dc
nullo conqueror, fed hat , . Be haw toties ridi^
Sc Ttinam TidiflcstCerte,inqun Coaef#cecoa
vadam,&videboTHninemhancmagoam. I*
gitur Gomes confeffus omnia poccau fua,ma«
sathabituw.&affumitfecum Caibonaxittmv
> 3 *
C4 .-. V Adq|t#itfm.
jc abj/t cum cO .(bios i a tVitaai.Et cum vigjla* tiam. Paululum^tjh is qui mrfsi fiicranr ex -
teat , circa mediara no&cm audiiit queoJani pcltatc.doncc, comppfita vt deect % & oraate
tuccinantcm fortitcr , & fignauit fclc to* pro^dam.Dehinc ingrefla cubjculum cum
tuqu Et cccc mulicr ilia accur^cai aude, ficuc prius <J<jfixi? genrbus praflet , tanquam pudici -
pxiu*t caspit fofiam fugiens circjjmirc , q/jafli tiam fuam Deo iffimolattira, pectus ac vifcera.
cques i}fc mfequcas , & comprctiQndens , gla^
4io pcfcmit 9 & in igncm praiccit, ft itcrura
fefumpftt , qua fupcr equum ante fc pofitf,
<pum Fogwc vxliet. Comet adiurauk cum ia
flomjnc Qomjiu, vt ftaret, ftdiceret ci q'jp
cftet, & car hoc face ret. Tunc ilia fubfjftcA*
ait:Ego fum vefter illc miles , ft hxc eft ilia
muliernoJrilU,v*erflUtjsmi|jtis/JQctn pro a-
morc mco interfecit., vtliccntius atque frc-
qucatius meoeoncubitu friierctury ft in hoc
peccato ambo morrui fumus.nifi quod lieu jfc-
c 6 tn hac ipfa morte posnitoimus, nunc atztera
tale tormenturn pact tot % quod fingulis nofti-
bus A mc iofcrficitur , & combnritur. Tanjum
cnim d*4«rcm patitur i&u gladi/, q'io cam fd-
ti&'9 quantum vlliMvnqiiam in roortc paifus
eft , & nvilto maiortna in combuftionc. Ad
kxc Comes: qui! eft illc equus iupcr qucm fe*
dcs>.Diabolus, inqpit,quidam eft/jui no* in-
cffabilt vcxadooc torqac^Poflct nc vai^ait;
iifqiris {"uccurrcrc/Poffct, in quit, fx facercs in
cqntlis ccmgregationibis , *jua? ribt fubiec'rai
fast , orarc pro nobis t ft £ -presbieeris cclc-
bran mtflas t ft pfalmos k clcricis decantarj,
Vtnuntiw Ub. i9 a i $p« *
"'. EXEMM-VM, IV.
. . • ■ - »
Mubttium ucttrat* nobilU fctmm R*«*jiA,/r# •
frmmfiiSits mfi ttamfidiu
Sllere aequum nonputo nobilifsimsfoemi-
tttc in vrbciRoma mirabilc fa&urn Sofro-
nta cuius virprarfcclasvrbis Ronixfub Ma-
xeo«i0 ty raooo age bat. Qjii cbm de. fupradi -
^a fpemtna? pdchrinidiitecognouiflet f vtci
tnos cratvmi fit (tapraroram m mi ftras, ducr ad
fefocmiaam iu bcc.illa rem ad marittftn detn-
lit>q\ii chm compc*iffet malta fecom volucns,
«d vltimum alcwsingoraifocnsrEt qoid^nqaic
faciema^cpibui aucharc tollcrfbila fqm ,aut
•nito*' p^atnda, Turn ilia , *t ratri rsnr vidit
Btcw mortis ' pertcrritum piodifkiTe pu£ci«
carrepco/mucroiK franfucrberat^eztremos hu-
iufmodi nuncios ad ryrannum perafsiften-
tes famulos mittens. Tate % ait , magis pla-
xe^nt ChxiAianar fines tytanaof /A S. £«/#^w
EXEMPLVJH, V.
MMluranummiUumM tt*tifie*mfAcum4hoini~
nestbefti4,pecMdts , ;#« dtrnonum fnginnt m*le •
di8itm,fed mftfficm ttmtdi* piHtnikm faiti
t$ium rtcufertmu
QVantum au/em malum & quam defor-
ce luxuria fit > & fupcr omnia aritiltc-
r'vjra: Dcus jomnipotens in quod am nnlite
Tcutonia?demonftrauit. Hie dc latere cqniu-
gis intempeftae ««di$ iilentio exurgens^ v*ont *
plcro cum aliena flagitio , domum luna iuccn -
teredibar. Cuius faciem perreneftram intran-
tis vxorcaiiinis iprtrcmplau, clamai hdrrif*-
c^; Adcuiu»ckm6ren«sMciHa* domus, & fa-
muli concur rentes , max ad cootnitum Do-
mini paritcr clamaueruzit , quafi £ confpcclu
dsmonis deturpati.Q.uod vt miles vidit 3 ani-
inaduertit facte ih fuam a propria forma reccf-
iiflc^duiino iudicio fecundam vilifatc p£t«
cati confuiionh ignor^miam induiflTc, Ergo
vbi delimit vfque mane , pf opera t vcrfus Ea-
cleGam t vt coofeiTus facerdoti formam pro-
ptiam reciperc mercrctur y cui cum vaccae , &
pecudcsvillapprocedentesad pa fen a* , longiusr
obuiarcnt,moxdiro$dederc mugirui, & quaft
Aabit^minaci fubninc contcrritx , quo pof-
Aiatdifiugiuat: idem pa ft ores ft obui; quique
feccrant.Sacerdos a u tern in oftio Ecclefiae ai
dicendas horas rertde^c , rnox vt ilium vidit,
fignauit fe.ft intransEcclefiam^iumpoft fe
clan fit. Turn mites proftcrnens fe ante fores
Ecclcfiaj.Mifcrere^oquit^ pater fanclc, mi-
fessre miferrinri peccatoris. Non cnim fum
illeqoi vi door, fe* hoc mihi peccatismeiscxi*
gctpibus^ccfdtr winJXK qaali Urualis faciei
videa»
Videim; fed petal ten ti iniunge quod ris 3c
£c de me quod Deus vol a er it ex pc da bo. Nee
roora,vbi miles cam mira coarritioiie & U-*
•rrmit <<ft coofeflbs, cone initd ■ lartia lis ill*
con ratio dec eria eft, depropriun facrcm cam
fua Lotcgritate rccepit. f * f. 2. Afum t*p. 304
EXEMPLVM. VI.
Jtfmhm p*€€*mh glaih e§*jpititut p*f9td% '
NArrator de qnodam milice habenre vxo*
rem boo am flcdeooram, cum qua in om-
a\ amore,& p#x,& aifcc"tu maritali mnlto tc-
porcfixit. Tandem fuggeftione diabolkaa-
damaait mi'es iHe vidiiaai luxia fe manetem,
vndcipfa fibi confenricote, clam in propria
kortofab quadam a/bore pulchernma adol-
tcriom commiiit, & ex tanc de propria vxorc
fua qoifi doo coraott.Cito autem poft factum
iUndacci4ztt vt node quadam mites ifte cum
propria vxorefua dorntirct.Et ecce circa mc-
diasiioclem acpit vxdr cias rcrrefac"ta forti-
xer ckmare Cum illc ipfaa excitai7ct,caufam
tannctamorisquatfiuif, Coiilhi:TeTrifa(m-»
tjuir) foi 10 fomms.Rurfum obdormiuit, Do-
■uco fao vigilante adhuc. Et eccecitb poll
A dul tcriom; 1/
Qu i enm rcBtifler, Sprit euna miles fab arbore*
pra*di£ta, vbi cum lachrymis exceftiuirvna
cud a.ijs dictum pecoatnm eft confefliis. Et
cum paratus eftct graoifsiroam agere pttnjfc**
nam, video* con fefsor eius figtta into mmi4
contrition is, pro omnibus pece aril futsjnion^
xitfibidicereqainqaies Ane Maria; non v*«
foit ei plura iniungcre , cbm ramen ipre cum
lachrymis multo grauiora petm/let. Poftea
cum difios miles, & eius con feflbr eodera did
in prandio feci flent Nomina A fomno excitata,
cum magno inipetu aulam ingrefla eft, dqmi.
bubo fuum frequenter ©fculans, & amplexan*f
Cuiille, Quid (inqoifjtibieft, nanquain in-
tetantamimpudentiam confidcrauif Cui ilia
refpopdit Nou (inquii}*pofsum me continere
prae gaudio, quia cblita fum dolorem prifti-
num, quern habui in vifioncno&e prorceden-
te^Cum cnim mod6doTmiui,vidi apcrtifsimc,.
qoia ib. fob tali arbore venit quidaro jnedi*
cils, & pqfuit quinqtie flores in vulnerc^ yodtf
cor tinuo fenacus es,hxc cf\ caufahetitiznieg*
GoIUHw facutu '
,' EX EMPLVM VlL
, Ashlars grauijfim* fmtiM vlfi pm *£u&
tzpiraltiLs clam are. Be illc iterum ilIamex-»- J
citans, dixit: Quid eft tibi ? volo omoino vt4 f* Egitur in libro de feptero donis , tflhi
dkasmitiifomniumtuum. Et.ijla: vide%aiby JLr qaidam valde bonus homo, fan foe vitg
(io^ta) mihi quod tu eras in horto Tub tali Jtbon2COnfcienti2,ei]mpro vxOre fua mori
arbore, &vnus tyrannus veniens per medium,
cordis tui cam gladio accutifsimo tc pcr/ora-
ts. Qflod chm v idiffem de vita tua te pericli-
nri,q!)a famine dilexerami fumme contriftar
kir( qui lethal e vulnus iVppmino if.eb afpi-
tias. Quo *udito> aduertit jOc zllud clTe. vill-
as peccati animae ip(iui. Ee a'ltUU. Secure^
iamiormias vfque maoi, quia in bono* ftattf
km. Maoe autem facto dixit yxo/ifuf: Non
kbuifti req iem b«nam lira node, 6c ideo co
fob vt mi (Tarn audiast&p^eaaJiqaid,co,pie-
iai.K tunc dorm hum vadas & ego Kofpites
tua mulfum iollicitus efTe^ ekemofyms, ft o-
rationibus falntarrbus de ftatu eius, ilia ei ap*
parens ^xit: Sequere mc.Et dam illc fcquerc-
turram,videbaturcjmulier fubitomutari in
ferpentem horn bi lem. Cbm aotcm ipfe timfs^
ftgeret.aitmulicr: Noli'timerc, iam videbis'
quidfaciufn fitcirtame. Ipfa autem eoccrti^*
te tranfiuit per qiiodjam foramen aTAum^val*
de, & dcpofttapcllc rcdij* ad priore e/r1gicm#
k fie diixit cum in domum tetcrrimam,in qu4
vidit perhorrefcendos dxmones a^portantet
fartagioem igneam ,' in cjuam proieceront
tiprdabo. Quod At faclum eft. Statim.^uemi- atfimatn cuiuidam confinis (bi bene fibi notip
fttDootinttf pro* cotofefTorc fuo' Tratre flfiTzV Bi ammafti'vtoris cuiufdam alterius ctiam ft •
cct akwc, 4111 non maitmn dtftabataS <o. bi not^firioi veriabanturJ & com bare ban tur
1
%6 Aclultcrium.
fineinctfrlallo 8c fine in btilf iehtl mctallo. £f
ait mulicr: Cum iftis quos ? tdest& -bene noui-
itiduniviuerent, ego torquerer mad 6 f nifi
ipeccacomeo me, Dei mifericordia per pceni-
teatiamreuecanct. Ipfi cnim thoro, legitime
Itlifto.arnereadulteriao (ibiinuicem adhatfe*
tunt.Sed* illis in pcccato fuo moricubus Chri*
eiutatu caput faftulit, 8c diligenter cnfio'dirtrt.*
Fado vcro aliquo incemaiio temporis Impe-
rator Otho c6ftituit diem iudiciariam,in qua
Tcllctrcddcrc vaiquique raftitiam. Occur re ••
bat 8c Txor Comitis, implorado iuftitiam im-
peratori s, dicens* Screnifsime Friaceps, quid
alii eft faciendum, qai iniufte* condemnat 5c
ituspaenitcntiam meam fufcepit,& ha»c dicenr occidit proximum Aium i Cui Imperator rcf -
euanuit
t$m4e*is.
OmkilfnU AHtbttUbti 4$ fa
EXEMPXVM. VIH.
* AiuUtrium eccuhe ctmrnitttntti tUttgimtur &
pi$mw*tHr,&f*lf9 bum triminis mcetifiuiim-
n*t$nti*,f*ft moft$m iniufii infiQtm , figw
mirocmltfr d*cl*T*t*r*
IMPEMTO& Otho.j.TxorehabuitMariam
dc Ara^onia focrainam fterilem^& impudi-
cam. Ilia lauenem mulicbrihabita fecum cir-
cumducebat, quo abutcbatur, dum cubicularix
DoroicelUe officium gereret.Hoc cum pio 1m-
peratori imiotuifletjinultis principibuj aftan
pondit: Tali* reus, eft mortis. Cai vidua: To es
ille,qui iniufte meum occidifti raaritum.Ecca
caput innocenteroccifum: quocL probata fiia
igaemancatill*fum,& ego fimittter maneo
illaefa, adquoi Imperator ftupefaclus expur-
gationem vidua; admifit copiofum ignem pa*
rari fecitaia quo igne ipu vidua vna cfi capite
fuiyiri illaefapermafit. Tunc nfultum impor-
funis precibus inftabat 8c mortem Imperatri «
ci$ poftulabat Videtw ?er6 imperator quod via*
wris mortem declioare Txor fua non poflcr,
tnducias xriijMcrii pctift, Interim imperator
caufsi ComitiiocciH diligenter perfcrutaba-
tur, 6c Cornice innocentc,& impcratrice ream
mortis tauenit . fit ipfam publicc igni combuf-
fitt«d ▼xorcm Conmis mulris muncribus dita-
tibus4ve(tibasiuucoisfpoltatur9atqueprofoe- uit.atqneterritorium eiufdem Cotnitis qua.
tnina mafculus deorehenditur vnde iudicio - ^,0- ¥altdifsirais caftris ampliauit. Ubn 2.
Ckr$nktrW*imf*Tmtotum, Gotfch*ltmHoUnftr-
snina mafculus deprehenditur , wide iudicio
damnatus viuus exuritur, cum autem I mpcra.
trii amicorfc intercefsione veniam impetraf-
fet, in Italia circa M«tinam, Com item quen*
dam degantifsunx forms, fed viru optimum,
ia'fuiamorem pelliccrc conata eft. Qui tatc
nefas rccufauit, dicens fe omniqo non Telle
thorum Domini fui Imperatoris maculare*
Qaapropterindigoata fuit cotra cum rcgioa,
ftaccuubat cam coram Imperatore ( vt 10-
fephum olim vxor PutipharisJ quo mode ip-
Tam tiotencer roluit opprefsiuef& banc accu-
fationcmfaKisprobauit teftibus. Commotus
Tcrb Imperator9.ipfum iufsit decollari, non
obftante quacunque contra^i£tionc. Tempo-
re vero decoljationis , Toqauitadfc comes t.
zorem fuam lcgitimam.dicens. Ecce TXpr mea
prardilefta; innocensfumhuiaseri minis. Sed
modo tplle caput meum , & diligenter few*,
quia coram Rege debet facere meam expurga*
lionem in igne, & fie meam coram omnibus
4eclarareinnoceAtiam,qaia nunquam c6tra«
^cunialiquaadultcriimaculajn.Sic ipfacum
23. pAftis hyummlm tirtrnfinsm, Jscikus Strtd* in
Th*f*Mro lmp*r*terum> Genr*du$ LitofUnu in
Tl**tf* munii Albirtm KrtntkwM. 4. StxonU
c*p. 16. AniommfMrf 2. tit*. 6. cmj>, 1 p*r*g 2.
: / ANNOTATIO.
tacobus Strada, Albertus Krantius , 8c alij
fiiftoriographi diedtpoft Coxitis mortem v-
xorcm candeoti ferro mariti innocetiam pur*
Saflc: Forte potuit npa folum vnico figno, fed
uobus.Dcus oftendere imperatori fuum gra-
ueerratum9cui durum erat atque difficile illud
agnofecre, & yxoris propria infamun prodc^
cc eamque-tn01'^ dedcrc.
EXEMPLVM is.
tepid* Mi *d*hiT*
QVidaaivIr habuit legitimam ▼xorem
cum duabos amafijs^ qui f oluit ire pro
mci-
1
•.
. 1
Adultcrium.
n
^Berciniooijs verfus . Colerolara. Prima con-
cubina rogauit cum quatcnus ei cmcrct pct-
licmm dc. pcllibus filucftrtbus. Secuoda roga *
cu cum, quatcnus por tare tcidc nobiliori pan-
no pre tuaica vna. Qui anauit ifta faccfcjfcd
de vxorc propria parum curauit , ihtcrrogauit
cam camca quiddebetetei porcarc'Refpondit
quoddeberer ci portarc fenfire, & fapientia ad
rtrrahendum cu abadultcrio,quod ctia aiKr-
isanit. Qui Tcniens Colooiam emptii mcr-
caac»/s,cmitamaftjs fuii Tt promiterat, fed
fenfos ic fapicariara emerc non poterat , tjaia
ibidem noo vcodcbantnr. Qui tandem con-
fclait bofpitem futrai , dicensei, qualicer pro*
roififlet vxori (us , qitoddeberet ei emerc pro
trtbas Mauris Colon ten Ti but fen fus & fa pica -
nam, q utcnuseum re (ra he re poflet ab ama*
f>s Qii dixit, vendara tibi , & de.li tcitalcm
frufum ^poftq'iam reuerfus fueris ; debes acci-
pc re gal la at f & eum oceidere, & cum fanguine
gill i cc debes total iter nuculare in facie f 5c
ig ijcfc debes vcftimenta vctcra ficq^ic ire ad
donvjjn prfrox aroafiar, diccodo ei v quod (is '
yjlicratus, & fpoliatus, & amififti onyiia cpe
Libuiftt , poftraodura eodem modo debes ire
r- fcctindam , &eciam ad prcpriam vxorem.
ETCEMPIVM X:
i
Herrendaw mmlierem Untieram dim foil
mot urn vindtd*.
Nterres cum magna fanfiitatit opinion^
a S. Marccllo Parifienfi Epifcopo geftas;
illud de nobtli a J a dam matrona narrator?
qua? per ornnemtcrcvi tarn ncfarix Kbidinis
con fagione turpi te"r polluta $ tandem obnoxia
criminUvitacxccfsit. Cuius cadaner in tu-
mulum illatom ferpeus immariifiimus.frc-
quehtare ccepit Hoc cogniro bcatus MarceU
his cum ferpente pugnaturus ad'locumacccf-
fit: cumqj coluber dc filua ad tumulom,obuio
Marcello, rcdiret; coepit fupplici capitis
blandicnte cauda Ycniam prtcari. Tunc vfr
faqclus baculo caput etus tcr percuttens, bei-
luam Tcccdereiufsit. IHafanfcifsinii viri ina-
perionequaquamrefifterc aufa fugamcoepit,
qiam populus prxcedente Pontifice, tribui
icrc milibus profecotus eft.* Deindc.acriore
increpatione adhibita : A^hac ,inquit,diet
aat defcrta tene aut in marc te demcrgito;
mox^dimifla bcllua euamiit.&populus cxul-
«ih omnia fecit, qjando intraucrat domunv- tantcm, O. Domino laudes canentem leliquit
prins* concubinx, 1 amenta bi liter coepit vlu- .-...-- — .
hre.diceasei: qiod omnia Fua bona am ififTct,
te 6c ▼ulneratuscuafilTct. Qua? audiens euoi
ertdepaupcratum t cum dedomoexptilit di*
ccas^Rrccde'matedic^e^vade ad vxorcm^ro.
friim tvam : quid ego habeo agere tecum !
Otiose* accefsit ad^ecundam amafiam , co-
<hm modo, ficuc ad primam dixit t qua fecit
ei frcot prima. Vlttmo tenit ad vxorem pre-
7Tiam,flt ficur prima* amafia: ,8c fecundar, di-
x?rat^etiam ei dicebat, Qusei fuit corapjfla,
6;iTO^kxafa eft corn ,dicensei : Equo ammo
rlot6 perdidifti bona temper alia, lucrari vo-
J'jores alia. Yfdens vir eias benignitatem ,
ztinmioritnaait ei qna* finxi/Tet , 5c fie vidic
V$ttun. Epifc. in vit*t$M*tudZ*thMtUm L*tp.
EXEMPLVM XL
Adulttr vifoJpiZro botnndo afctUn fifitit*
INdus quidam alebat domi flix in ocutis
coniugis concubinam , non tarn veoerera
vt expleret^quim vt coniugem irritaret: huic
per tencbras no&urnas vifam efle aiunt horri-
bilenicatcruim da?monum,q'ii cubantis pre*
mentes fauces an imam intcrcludcrent , vtne
manum cjuidem admoqere poffet ad impri-
mendum pecloricrucis figaum:Yerum iropto-
concwbinartHW infidelitacera: 6c de poftad- xata a cohiuge Dei Marre, melius ei cflc fa*
kafit ▼xorHba: : 8c alia omnhemptacoucu-
bisis .Jed if ei & fie adeptus eft fcnfnt f &fa-
p^rmiamfibi, Sc rxori fus. G$d(cbalcui BtU*
clam. Poftcro die pofitis rite noxis fie deinceps
eft immuratus, vt non cognofcas eundem eflc*
AnnaL fitiet. anni f5« $ mmrff GhUbimMmfnb
Tt**, hdtxhd. vid$ ctUtn tit. Eux*rU & Z*4e*
mm*
C EX EM-
*8
Adulterium.1
JXEMPLVM. XIL
* S}ump*kB$rhintttgT*t*tn fit ttoUttiiim*
VtUltHT*
NObilcra aliquando nooi & deootnm
mi litem, qui vxorcm pulchram habuir,
dcceptam occult & paulifpcr 4 quodam adul-
tcro9 cuifatisconglutiaato amoreaffe&a eft
& infefla. Expcrtus illud mark us miles pro*
deqs, qui an imam perdu* vxoris curare vo.
lebat t fecrctc vxorcm acccrfiiiit , vultqra.
cius (v* mi hi miles retulit ) horridum nimis
vidit : ei fan ft is & pijs monitionibus coa-
aotcmpolluta es^onfinet Deusfatere fedus
fuum. Turn ilia, cum intrepid^ iurando f fal-
fosrumores defc fyarfos aficrcrct>& illos bea-
tvviri fermanes con teraneret,vecordiaeque af-
fcriberet; incun&anter in font em manum in-r
iecit. Ecce autem fimuLatqac lapillura ad fe
recrahere conata cftf membris omnibus obri*
guit^abftraclaq; a digitis ic brachio,quoufque
aqua pertigcrat, cute, nihil aliud mifcra nifi
repentinum internum expeclabat. Tunc Gan-
duJphus ad earn: Optaram quidem, inquit t fv
fidemferuafTcs omnia tecum vitxhuiusdifcri*
imnaperpeti,&profpcra.atqtie aduerfa om-
nia^vtcumqjfdrs tulitfet, aequo animo fufci-
percrfed quandoquidem hoc te fcclctc obftrin-
xritionem fuper rcclerey& poenitentiar fa- 'xifti, morte quidem digna cs, fedmeis mani-
bus nolim tibi nccem adferre , diuino potius-
tc iudicio reliriquo. Et fi quidem dignos £ru-
clus pcenitentic/cgcris 9 veniam a Deo impc-
era bis : fi aotcm tanta? nequiriar £nem non-
impofueris, com authore cius diabolo , flam*
mis gehenna? inexcinguilibusconcremaberis.
Meofanc deinccps contubernio non frticris.
Habeas au tern tibi, vnde pofsis tibi vitam fu-
flcntarr, mcam propter nuptias donationcm.
Bisdiclisad Auabcfc tcrritoriuprofcclus eft.
Lour* Sur. to, 3. 1 u fAatf. Fulgof. lib. z, c. u
EXEMPLVM XIV.
* Adultetiumpuniuefum mtximetff* mpublicitl
cramentum fsafit, & per Dei gra tiara ad
hoc exequendum vfquepcrduxit. Qao fa&o &
facramcntali furfipta poenitentia a facerdo-
ie reccdens, cafto marito militi vifa ell prxiii -
nam rccuperafle faciei fpeciem total iter,
quam antea fcnfibiliter per d id iffe videbatur.
Jhmms Nider lib* 2. Formtiarijc; 10.
EXEMPLVM XIII;
* JH-muHUn mk+cub m *fbi!t$rfo -
dtfttbmjiL*
SAh£H Gangnfphi vxorrnpta coniugij fide
nefaria commixtionc fcfe polluit. Cuius
rei indignitate pcrmotus vir bcatus debit as ab
ea> poena* exigere flatuebat : fed veritus, nct A Nao Chrifti i528,accidit Bafilex quod'
i\ illicaufa neciseffet, fupcrioris vitae innO— f\ cijuisquidam honcftus& diuc« Chrifto-
ccatiam alieni fceieris oatuo obfeuraret ; tan- phorus Bogartuerus vxorc fuam de adulterio
demrem totam diuino iudicio com mi fit. Ac- fufpeftam haberet. Earn fufpicioocm auxit,
cidit interim Tt die quodam cum Tola coniu- quod in famuli fui fufpefti indufio lignlas fe*
gepracli;fiDCsIuftra*Tu!o circuiret, &adquen- ricasinucnir^ quas fuas efl'e none rat. Extox-
dam fontcm veniret : vbi vxorcm his verbis, quct Vi abyxore1vt fatcatur fc cum famulo
comfellauit.Multa quidem dete^onianx^paf-. re.habuiflc: id fi ncget^p rap feme mioatur mor-
te. Ilia fatetur quod non fcccrat/cx mox fagic
ad fororcm in pagmn. A teamen amicorum in-
tercefsione niulier cohciliata mar-itotredijt ad
aedes illius. Ea nolle ferturad com^one ad-
En foushicpropofituseft,nec frigidns va'de, miflacubilc: atqoi vcro altera die; qoae crat
jy»c imn\pdice-<a'ld»s. In hunc igitur manuna Dominicaablcgara famu'a^ hberiscxpriorc
ilW^itte & 9 /undo labium cxtrajie & G qui- conmgcfufceptis,primvi gjaM*4i vxorcm con-
dem i culpa esaliena. nihil mali pa tier is > Jia fodic.inde fiiiam vix qoadrimamaaoxepiiio-
. n ' z ii Ian*
ijmferuntur feed a & indjgna nataltfm* tuis#
qnat vcranc, an f^alfa {int%ccttb mihi non con-
fiat, feddiuioaprouidentia, quam nihil fugi^,
vt fcfe res habcat,ia certis declarabit indicijs.
Aduocatus.
lam fcripfit ad fenatnin>& ter iauocato nomi-
ne Iefa, h romma xdiuna fuarwn parte fe prs-
cipicem dedit, fra&is ceruicibus. BpiftolailU
cootinebat 9 qttid , & qbomodo, 5c qua ammo
id fecifiet. Porrodeeo, licet mortuo 9 graae
eftfampram fapphciara. Jj^#4»r.i*Ctr#j^
ADVOCATVS.
IXEMTLVM I.
*
* AAuot*t$ m*li fm*M.
REfcrt snagifter Odo de Seritone ,• quod
qui dam Aduocatuslaboraait m extremis^
&cum orJcrretarci Ebchariftia,rcfpondit:ia.
dicetar primo aniuftam fit vt camaccipiam.
Dixeruot^ucaftantes.$os hoc iuftum foreia-
dicames. A d quod ilte: Vos qui pares eftis mi -
bisindicarenonpoteftis,quia vtdicit lex: Par
ioparem nonhaoetimperiumT&ficexpirauit
fiac comma ni one corporis Domini &corifcf-
fiooc. Not a quod lftc Aduocacus punitus fait
in duobus. Primo in priuatione confefsionis
1c meriio , quia qui lingaamante f cm per ven-
didit, cius oftlcium, com nccefle ha beret ^mi-
tt. Secundo t in carentia commnnionis 9 quia
vascooreotionisnon conocnit authori pacis
fcqaiexis. ^Mriey. Sfictib Jfriritustotm **/• d*
ExEMPLVM II.
* JJ*ocMti mmlt eft • immtSa puunU , ($• defh*
ctuui4,fruBr*t9 tlludin.
IDcm Odo refcrt deqoadam vidaapaupere,
^sconftitaitfaiariumcum quodam caofi-
dkodafldo illi nooara bigam Parslibi aducr-
fa dedit illi bouem : hie igitur placito ioftante
aUtgaait cgregic pro parte viduse , in fine ta-
me* contra cam conclufit direclc, ad quern
viJoa: Dominc male va lit biga: Gtncaufidi-
cas oportet omnino quod fie intfedat, quia bos
traWitcam. DcnlitorquidaM*gregie#*vc.
nKuctTcrfificam dxcit ;
• R*re tAufiiict mr tffefidtm^ q**qu4 died,
Hofl't fro modi f0 fit rnmkmt & bofth mmk$.
Timeant talcs quod fcriptum eft in Deo ter*
Makdi&isqtN pcraerutiudiciajttadutaa?>4&
popitti,«cvtttojr.
3EXEMP1VM III.'
+ C*nfjdirstM rtpttftnutiont f*ci!u r> ctebri
luAkum & ProcurstorMM md infernum dtf.
€tn]m , iMTuDttiortd uhgtftio vit*m cm*
utriituK
F Rarer Ioatraet parens, q*i fait primus Mi-
niftcr general is poi? fan&um Francifcom,
religionem ingreflos eft viuente eodem fan*
£lo : Hicdumcflct in faeculo % Doftorerat Iu*
ris t 9c iudexcinitatis Caftellonix Prouiticia?
Romans, vndeeratoriundus. Camfemclvef*
pferi profpiciens £ fencftra domns fua? laborem
porcari; in adigendis ad porcile fuibus attcn-
tiusconfideraret , andiuit foci urn porcari; di-
centem:£i vis vt porci citius intrcnt,inclania:
Porci, porci, intratc veftrum ftabalom,codcrn
modo quo Procaratores 9 & Indices defi:en«
dunt in mfernum quibus verbis i fubulco pro*
latis9 fues abfque vllo ftreprtu confeftim
porcile ingrcdiuutur. Quod cum videret In-
dex , magno iuftitix diuinar metu percitus,
iudicatune fuat munosdeferuit9'&rac^as eft
frater ordinis Minora m cam Filio, qui vitam
admodum exemplarem in oracionibus , ic la*
chrymrs in reltgioneegit9 adcoque afper in re*
Irsnanda carnis titillationefuit, vteo tem-
pore quo mini ftri generalismnnerefungeba*
tur: vniuerfa Ordinislocanoditpedibos cil-
cnmicrittatque ita factum eft, vt cxverBo io-
co£bf & fpectaculo iocando ferias fua? conaer«
fionis cogitationes fufcepcrit. Ex a. Vebimiiu
Chritiiwutn FrAftHm Uinmmtik. io. c*f *U
t .« ..
c *
Ex£H<
' ♦ »
iO
Aduocatus. Affe&us*
IxEMPLVM IV,
sUf4tt in ntottm on intuniri pan four ta%
NArrauitmihi ante paucos nenfes aliqois
facerdosde Saxonia ,duens: Nupcr in
terra noftra quidana Decrctifta nominatus
mortuus eft, qui cum hiarec, lingua in ore
cius defundi n<>n eft inuenra. Etmcritolin
5 sans pcrdidit moriens, qui lllam farpc vendi-
crat viuens. Licet in illo diuino examine,
^^iapertteranc libri, & Hierufaiem fcrutabi'
fur in luccrnis , nullus aduocatorum , ncquc
fro fe$ neqae pro a I i;s ,afiigna re poterit aliqra
alfalocaexlegibus fioc decrctis,iuftaumen
Dei indicia, ad tribunal Chrifti iturus, lin-
goara, qua tyraltos vel iniufte accufarat,vel cc-
iner2.defcnfarat,ajnifit. Ctfaiiu lib. 1 1. cr+6.
* x E M P L V M • V.
Aiuttttm immi/triccr(tifiimsii,*d indicium -
Dei vtnin tusiuu
LEgitur in SoalaCoeli, qiod quidara
Aduocatus tempore Canftiae, neaudiret
voces paupcrum ad quandam haereditatem
iaxta Eccic/iam accefsit, vbi necdefuitpppu •
lui damans fame opprcflus , quorum voces
cim audiret, refpondit , non dura bo cum i ftis
canibus. Et fecit poni menfam in-alia camera,
fcftatimodportas armatus quidam.pulfauit,
& dixit: Nuncius Dei fum, & volo loqoi cum
Domino veftro. Et cum fcrous dc roandato
Domini fui cumaflcrcrct ibi noneflc. Mcn-
tiris ( inquit ) in ilia camera fe tran ftulit-, ne
ipfc andiret Voces pauperom. Et nunc cito
•um , vt corn par cat coram Deo redd 1 turns ra-
tioncm de commifsis. Statim autem Aduoca-
lus infirroatar, hortatufejue abamicis vt con- -
fitcaxur, fed renuit , & finaliter ad damn a no -
Bern pcruenit, Ummm Imum ordims fttAktto*
AFFEGTVS.-
jexemplvw r.
JftUum umuiUmm p*ft*tmmtTium}k*ni Abba*
tmficT pto fiko (otetis k iuttie* compreinnfo inter*
€tdere nelutt , nu indium [uffiptrt voluit + v$
vMasm gtortim fugctitm
4
Dt fauflo Paftbre refcrcbanf alfffancli
fen tores dicentes: quia qiodam tempore
cum audi (let iudex prouincia? fan clam opi*
n ion em faocli Paflons ,*defidcrabat vidcre
cum , mi fit que nuncium depiecans vt fufcipe-
retcum. Beatus autem Paftorcontriftatuscft
valde, cogitans apud femciipfum . quia fi cor*
pcrintperfonarnebiies venire ad f-lutandil Ac
npnorandum me , manifeftum eft , quia & ali;
luulti popu lares homines frcqucntabunt roc,
& ncceilc eft vt pern* c turbcturfecreta vitae
me*, conucrfatia , & humilitatis gratiaiu,
quam cum tanto labore , auxtliante Domino
Deo noftro,iiuucDtutemca ftuduicuftodircf
ior(itan furripiente maligno diabolo perdams
& vana? g)oriae laqqeosiBCurram , quoseffu-
gerc valdt difficile eft . Hie ergo apud femct-
ipftim cogitans, definiuit } quatenusexcofaret
magis, & nOHfufciptrctiudiccm. Contiifta*
tus ai/tem iudex quia non fe fufcepiflet , ait
ad offkiarium iuum , quia non merui viderc
homioemDei, peccatismeis imputo. Verun-
tamen nimis^lcfiderans perquamcumqtie oci
cafioncm v idcte fanclom nrum , excogitanic
huiufcemodi caufam, qoz occaJTioncm ei prs*
beret videndi eum. Compr«heodens cnina
filiu fororis bcti Pailo^is, mj/it in carcercm,
vt per i ft am occafioncm^ut fufciperet iudice#
autrcerte^ad aarcetenf ipfc vent ret adrogan-
dum ludicem. Dixitcjue ad offkiarium fuum:
Vi non contriflctur feniorfanclns ,• mandate
ei, fi voluerit ad me venire , nrcefie eft vt fla«
tim educamus cum dc caxecre. Talis eft enim
caufa cius, qua? non pofsit impiine trat fire.
Audiens autem hoc mater mucnis, & fbrpr
fat&i Paftoris,abnr incremum , vbi farclus
fiatcr ciuicraf , ftahat^ucadoftium cellu'a?
ctus com multo Acta & vlulata^agans eum, vc
i T . deXccn.
JcfctnJcrct ad iudicem , Be rogaret pro filio
fro. Beacas autem Paftor cod folum nihil aj
cam dixit jfetL nca o ilium aperuit, vt ingrede-
jeoar ad cum: tunc ilia coepit raaJcdiccrc ci yic
dicere: Darifsime,ac ia>pi;fsime,acfcrrca vif-
ccragcrcos t qaoaiodote taoeus dolor flccus
wieiooo flc&it ad mifcricordiaoi ,.quoniam
ipfcjn vnicum filtum habeo , quern in mortis
periculo con ftuu turn video. Tunc fenior ma*
dUuitei per fratrcm, qui fii>» miniftrabat, dr-
ccas:Vadcydi€ ei: Paftor filios noif gcmiit,ide&
Boadokc. Hare autem audicns iodex , dixie
amtcis fuis : Scribite ad turn % vrepiftolam
^recacoriam faciat ad me, quatenus poftim
com dimitierc.Tonc iam quam plurimis fua-
<fcofibns , fanclus fenior fenpfit ad iudicem,
diccos: ltrheaCQobilicaf cuadiligenter requi-
xcrc can fa m illius 9 & ft quid dignum morte
admifit , jnoriaiur , quateous ia hoc pracfeaji
feculo exoluat crimen peceatifui, vreuadat
atternx ac pcrpctuargebenna? pcenas. Sinau-
tcra nil dignum mortc com mi fit , quad iu**
Bum fidefur legi , ita de eo iube diipoaerc.
EXBMPtVM. It;
i
Jfe&sim fsr**lem vitil Phr , quife tlaufts otulk
[Qioriofiendili
F Remit a quidam Suit nomine Pior de-att*
tiquis Patribus f qucm beat us Anroniuf
adoJefccateoa in fa nc"h> propofito monacho**
rum ioftruxit. Dcmoratus eft autem apud
bra rum Anconrampaucosahnos.Ccmquevi-
pati 3c qninqne cflcr anoorun^abije ad aliuni
fecretum eremi locum, vc folirarius habitarc^
kocciiiTi ▼olcflfe& confentiente B. An to-,
tao.Dixu c*u«? diclui A ntonius ad cum ; Vade
Pwr &habif* vbl volucris,0c cum libiper all-,
ceam rationibile occafionem reuelauerit po-
nrrvas ▼cotcs/ad roe: Cum autem perucfti/Tct
hit ipfc Piorad fpcom^qoi fhuscft inter Ni;
triaxn & crcinum. 5cy rhi,cibdic puteun^cogi;
ta apld Arnlrpiipfbm; qtiooiam qoal^racumv
^KaqoaminMenerOyOporcei meipfa coot entd
•CeiQpo<lfc faA"mcft,&ad augment^ tirtu-
fa & araara rauenta eft aqtii, vtfi quit ad earn
vifitidi gr*tiaNv«ttiret ; in pnOptio ▼afculo a*
quafibi portarcf. Rcmoratus eft ergo in eodS
ltcoanuistriginta- Dicebantcrgo ei fratfefc,
rt reefcderet do ipfo loco propter^amaritudmc
aqua%Ipfe»a«item dixit eis : Si amaritudinc,,$C
laborcm abflincnti* fugiamos ,& Yclimut re-
quiem in Jibe mundo habere,poft ex i turn tUbi
huius non pcrcipiemus ilia art crna,& vera bo*
aa , oec frucmur ill is per p etuis beati Paradifi
dclici/s. Dicebant ergo frafres, ooia^vnon
tantam paximaoium , Be quirt que oliuac in ci*
boaccipiebai:& hocdeambolandoforis fitiS
& hoc affirmabanc de co muhi faoclorum Pa*
tfum^quia triginta & coamphus annis, ct quo
cgrcflus eft de domo parent vm fuorum , nun*
qoamci fuaftnl foiile, cfiamoum dcfunfto»
audi Act pareiHctf fuo* t vt pergerec ad reqoi*
rrdum, fen vifitandum propinquos faos. Vc*
run ta men foror eius cum efTei vidua ^ habecs
duos folios iam adolcfcetHulos^mi^t cos in ere-
mum ad requi rendu fratrcm fuum Piorr. Qui
curndkierfa monaAcria circaiflent requircn*
tcs cum;tandem vix inuenjeote^ illum^ixcrOt'
ei;Nos fih; foror is tux fumus , quae nimiode*
(tderio optat te vide re ante exicum fuum*lpto
verc^non adquieuit -petitioai corum. Pcrre-
xeruntergoadolefceiites adhomincm DciB*
Antonium^odicantcs Cipro quacaufa venif*
font. Mi fit autem B< AntoniusA& vocalic cum
ad fe^dixitque ei:Quaretfraterl tflnto tempore
non venifti ad me/ Qui refppmiens, dixit ei#
Praeccpifti mihi^bearifsime pater; vr cu per a-
Uquamoocafionem reu«laret.mihi D ©minus- .
tunc veuircm ad tc.&eccc vfque haclcnusoQ-
mihircuclatfi eft. Dixit ci B. Amonius;Vade
vtvidcattc foror ttia. June aframpfir-fecum^
a4ium mbnac4ium(dc: perrexit a<f Idcum, & do*
mu fororis fqpr,& fons propoiaauaatri; clau«-
fis ocuiis, vt non *iderer fororemfuanf % ftetitt
illaautcm venienSjproiccit (c ad pedes chis^,
jplmicft enim gaudio i^goftiara eft-.D ic^t ei By -
Pior,£ccecgo Aim Pior frater tuus^vide* ergo7
jnc quantu yolucris. Ec poft hoc ftatino reuer« -
^ fus eft in ereiBu ad ccllifua, Hoc autem £tcic(
aderudiendum monachos^ vc non-darecurcir
liceu fta,cum libitum cis foerit, vifitare patria^.
umuus talis valulc occafio.Tantfi cnim fa]« -vcl parcntes fuos . Ix Ub. Stntntwum pfrf- i+
l>
^x£J*%
ZA
AffaStos,
IXEMPLVU JIL
J
jtf*8*m e*m*B*m dmiarsan vkit Ummt , $*J
/## trig*** ^MKMf mma Hmqmm (***&**,
n#B fiftrtri ofimdit*
—>
A Bias loaoBcs , qui commancbat in mon«-
tc, qui vocatur Calamus, habcbatNforo-
rem^qtKe ex infanfia in fan&opropoittoconb
uerfabatur. If fa cnimerudinit, & docuitfra*
trera fawn cundcm Abbatemleanntm, vc
rcWnqueretvanitatemfxculi huius , Scingrc-
dcrctur monafterium. Cum autcm ingrelTus
fuerat in monafterium , per viginti & quatuor
an nos noo eftegreflusdc monafterio,nec vi-
(itauit fororem fiiam* lllavero nimisdefide*-
rabatvidefceum, Nam & frequenter fcri be •
bat,&mittebatadeum ep&oUs, pctc barbae
• Vtaqtecxitarn anima?ciu» decorpore veniree
adcam,vtinchantatcChriftidepr*fcntiafua
Istaretur. I Uc autcm excufabat, noiebafque
demonafterio egredi Vcncrabi lis autcm fa-
Jnula Dei foror eius iterum fcripfit adcum,dt-
cens: Quia ft nolucris veni read me^ccc flee ft
Vt veniam ad cet vt poll tanta tempora mcrear
^adorare tuam fanAam charitatem.Hex autcm
cum audiflet fupradic'his Abbas Ioannes, con- »
, triftsrtuseft nimisJ& cogwabtt apud femerip*
fum, dicens: Quoniam ft permifero^ vt ad me
Tcniat foror mca 9 dc catero licentia dabitur,
%t& ali/parcntes,acpropinqui noftri veniant
ad vifitandum me. Idcoque tractauit apud fe
vt magis ipfc pcrgeret 9 6c vifitaret fororem
fuam. Acccpitaotem alios fecum duos fratres
de monafterio. £t cum veniflct ad ianuani
tnonaftcri/ fororis fax 9 cxclamauit $ dicens :
Bcnedicite, 3c audi te peregrines. EgreiTa eft
mtitem fororcios cum alia famula Dci9 &at>e-
ruie iannam, & penims non cognouit ffa-
trem faum. Ipfe adeem cognouitlbrorem fua,
fed non eft locutus verbum 9 ne fond in voce
cognofccrct earn. Monachi a a tern qui cum
ipfo venerant , dixcruntad cam. Rogamus te
domina mater, vt iubcas nobis aquam dari ad
bibendfi, quia de itinere fatigati fumus. Cum
autem aceepi(Tent,& bibiflent aquam/acien*
tei orationem . & gratia* agentei Domino
Deo ooflr»,wctfferuiit;&"Teiieffi font ad mo.
aaftcrium faum. Poii altqoantos autem dies
&xipt1tadei>m foror fua/vt veniret 9 & vide.
Ttt cam ante exitumfuam, & orationem fa.
ceret in monafterio, eiut. Tone illcrefcrip-
iitadeam 9 Sc dire* it cpiftolam per motm<-
chain demonafterio fuo, dicens : Quiapfx-
fiante gratia Chrifti ego veni ad te , & mil!**
me agnoait.Tu ipfa veroegrcfla ad nos, & dcr-
difti nobis aqoam,&accepidc manibus tt>is,£E
bibi ; & grattas ageos rcoe^rfus fum in mona-
fteriura. Sufficiat ergo tibi quia vidifti me 8c
vlterius non lis mihi molefta 9 fed ora pro me
inccllantcr ad Dominurn Deam noftrurn.
£xltbx$**ttnt4*THm fp $.%i.
EXEMPL.VM. IV.
Jftftum cmntlium vincm amitdnm Xbtodc •
tf4d,0> m*uw* visit ^ (or ct em.
E Tiara de beato Theodoro oportct nos
cxcropla virtu turn prpferre. Hie itaque
fccatus Theodorus difciptflus fu it fanclx fJa-
chomi; viride fanclis Patribus, qui/oit Pater
infinite multitudinis monfachorom ,multo-
rumque moDaftcnorum Pater in partibos
Thcbaidar. Cum cnim in omnibus fanclitatis
fulgeret virtutibus ,.etiam prophctix gratiam
a Domino meruit. Multa en im futura ei reue-
lauit Dominos. Quod am vci p tempore fopu-
dicli beaei Theodori ftfror germ ana vent tad
monaftcrrum , in quo conuerfabatur idem
Theodorus , vt poft multa tempora videree
germanom fuum. Cum que nunciaiTent ei de
aducntu fororis eiusfmiiit continao duos mo-
nachps , qui obfefdabant ad ianaam monaftc-
ri^mandauitduepereosfororifuy^icensiEc*
cc foror audifti, 8c eognouifti quia vruo ne
contrifterisautem quia m mime me vidiftijfed
magis confidcra vanitatem U inftabilitatcm
przfentis mundiJ5c conucrtc cor tuum, & ap-
prehend c fanft.e vita conuerfarionem vtper-
ttcnirc poflrs ad scternam vitam , & ad ccelc.
Ilia bona,qua?prarparauit diligeotibns fe Do-
minns%& facicntibus mandara eta's, Tradra er-
go ipud tc , quia hate fola eft vera , 6t tWia
fy**trt faciat homo pnecepu Dei 9 ri mcrea-
~ tur
Affcftus, ^
tnTpemaire *i gloriofa ^ deatcma promiffa obfcqunitt. Ad qtiat* cumexHTctfcneXjcU*
Domini noftri lefo Chrifti. Hxc aotcm ilia
camaadificiyfiatimcoinpaada corde^lachrj-
jB4s fmdcbat in coofpc&o Domini , & pjaft
paaluluta iogrefla eft mooaJicrium virgin urn
famalaram Dei,qned in codem yico fitum eft,
& precedence tempore mnltrplicabatur in fan*
clopropofico famuU Chrifti. H»c autem ifta
xit ei ilia : Abba die filio meo,vt exeat adine^
& videanrcum. ingrcfTufautcmfcnex, dixit
et:Egredere,rt videat te mater tua. Ulcautem
veftjtns erat facto fcifloA rcconfuto panics,
& caput atqoc facicseint tift&a fimo&fuligu
ac coquiac erat. Qui propter obediential!*
A bbatis cgreflus eft quidem t fed claafit oca*
geffacznn and i/Tce- mater coram, deprecataefr los fnos,& ita fatutauit matrera foam t & cot
EpiTcopossde deruntque ci cpiftolasad fnpra-
di&om fioclam PachomiumPatr em mpnafle-
rionm profiliocius.Cumque vcni(Tet,appli«
cuit in moaaftcrio faroulartiro Dci,& djrexic
epjftolas ad patrem monaftcrij 9 obfecrans vt
vtderec filiumfuum. Bcatusautcm Pachorrmis
rocauicfiliu ciusTheodoru,& dixie crAudioi
£Mt quia mater tua aduenit propter te. Iraq; •
propter Epiflola* Epifcoporumvqoi fcripferut
ad me , vade % & videat te maier tua. Dicif ei
Theodoras: Prcccpiftt mihi D online, vt vide!
martem meaim, fi ergo . abiero videre earn poft
taatam fcientiam fpiricnalem , vereome cul-
pabiUs iooeniar a pud Deam. Et coim openc-
bar me f on itudi mem animi mei adexemplum
aliornm f rat rum demonftrare, Et dixit ci Pa*
cbomios:Qnia fi dob tkdut non compel lo re.
Sicqtsercmanfunon cxicas. A-udicnf autcm
aatcr cias t quia non adquieuit videre cant, .
aimioaifc&a feruens in £iium,noluit remea-
xeu domon* foam, fed permaiifit inmonafte-
no virgin am .dicensrQponia (i bJc permanfe~
ioctiam farpe videbo filumrmeum, ciim inter
alios fra i res egredctur ad neceiTarias moaa-
&r//caufa#, &-cihortationibtis ems pro fie etc
pofsu in fan&a couerfat.one, do&rinaquc eius-
fptricojlis coafi'mabi* corrocom % vtmcrear
pcrucnirc ad arternam requieir^quampromirrt
Domians nofter Iefus Gbriftns diligfiibus (c.
E X E M P I V M. V/
AftBum lAmtrh Utftm vkU , q*$ veflitm fait,
fmdssmfum0iiUufi>0Cf»luftmatr$vidt9-
dam txbibuit.
V
Enitaliquando mater fupradifti Marci,
Tt videret cam, & habebat feeum plarimii
qui venerant com ipfa, dicdn<:Sani eftote. Et
nemo ex eii,ncc mater fuacogrrtai tenia, quia
tpfe eff^t. Qu» iterttm mifit ad fenem di*
cen$: Abba, rnittc filium raenm vtTideaiir
enm. Et dixit Marco : Noone dixitibi : Exi
vt videat te mater tua? Et dixit Marcus :Egref-»
fus furaiuxta Ttrbant tu urn ^atcr^verun tamo,
rogo tc,nc mihi vlrra dicas illud,vt cxeam, ne
ioobediens tibi videarefTe. Et cgreiTus fe«
acx dixit matrieios': I pic eft qai eziuit ad
vo$9 & falutauit vos , diccm r Sani eftote, St-
confolatus eft earn , Oc ita diftcdere fecit, r
ZxM.D*8.?Atrum,nH2* '"■".'
EXEMPLVM. Vli
J$*anf* fiUsUm vuit hdmim, quitd pfietputip
f>*tr$d vnUHmjiitum^nfiumtn m8sm dt&rfuiu -
ABbas Mucius abrcoonciare dcfidcraor
huic muQdo,tamdiu prx fori bus monaftc-
rij excubans perdurauitt donee immobili per-
feo^raBtia fua> contra omnem confuetudinem *
ccenobiorum , cum filio paruo, qui ofto circi-
tcreraxannorum, vtfufcipcretur , clkcicf.
Cumque tand.m recepti fuifTcnt, confeftim
nonfolum diucrfis prxpofitis traditi, verba*
ctiam ccllae habitatione feiunc^i funt : ne fcilir
cet iugi vifione paruuli reminifcerctur pater'
ex ooani fuatquam abrenuncians abiecerarf fa-
coltateatque affc^ionc carnali fibi fa Item fi--
lium fupcrcfte: & quemadmodum fe iam diui* -
tern noncflc fcicbat , ita ctiam patrem fe cflq "
dedifceret.Qiiod vt plenilis probarctur, vtruin
videlicet pluris Secret affcclionem fanguini**
a,d faorum vifceram charitatcrii, an ebedicn-.
tiam $ctmortificationem (Jhrilri t cfuam xcf
nuncians quifquc procius ha bet amore prsfi- *
fer^de induftt ia>negligebatur paruulus^pan-* -
nif-:
H
'Affc&as.
akpotrat^aam teftimentisuiJattis , ford i bus
qaoque ita obfitas ac foedatus/rt oifcnderc<po»
Cias quim delegare pater nos oculos pollct9
qooties ab oo fuiffttatpc&tis : etiam colapbis
4tqne af apis expOfitus diuerforum , qaas* pie-
romque fabobtatifcas fuis innocent i paruulo
ctiam |ratU*cerocbar tnferri, ita v< nunquam
Senas tins f aifi Uchrymarum ford en ti bus vc-
ligijsvidcrctinfec'Us. Cum que tali tcr in fans
pet dies itagutos fob ocuUs cms ageretur , pro
aasorc nihilominusGhrifti, & obediontiat *ir-
tute v rigida Temper atque knmobilia patrt?
vifce'ra parmanfcrunt. Non enim repurabat »$-
(bom filium , qnem fee urn pari tcr obtulera?
Cbriiko.neccorabatdeprefefttfbus eius iniu-
rtj^fed pociusextiltaba^qtiod c*s ncquaqua m
iqfrudtuose tolerare ceraebat,param cogicans
dclachrymisciusi fed de propria humilitate & -
(perfe&ione iblicicus. Qiam diftri&ioncra
siieQrh iflius t atqic immobilem rigore pr««t -
deasxxmobijicMtor , ad com pro bin dam pic-
nus anirai cius conftaatiam.cum plorare q«ia-
dam die ▼iiifTct mfantem j fimuUns fc ai-
ncrfus earn commotum.pnecepit patri 9 vc tol-
lens earn tairarct in flumen. Tunc illc ( vetat
k Domino ftbihocefTet imperatam)confeftim
celcricurfu rapiens filium, vlnis pcopri/s vf-
quc ad oram flam in is lactams a {ucxit.
Quod profceto feruorc d iti f & obediential
cius foiflct opcre confummatum t ntfi procu -
rati fuiflenc de in juftria fr.itres f qui folicirc
|ripara fluminisobfiderent, prote&umque iaro
& quodamraodo defluminis alueo paruutani
fapm0ent,&confummationcm prjrccpti ob-
feqtiio patris ac dcuotiooe completam t ab af -
fe£tu operis atque ipfo fine reuocaflent. -Haiti*
fides atque deucnio in untum Deo fuit ac-
cepta^vt diuino ftatim tcftimoniocompro-
batafic. Reuelatumnaraqueeft continue fe-
aiori , baccum obedie fia A bra he Parriar-
;chr opus implefse. Cum^ie brcni tempore
trfrifaclo f idem Abbas cccnobi; de mundi hu-
m commoratione migraret ad Chriftrtm,
hone prgponenscunclisfrarribus fuccefiorem
fui , atque Abbatem monafterio dereliquit.
CA§i*nmhk 4« di/MHtttu wnmtwUMm. */•
EXEMPLVU. Vlt.
AfiBurn. u»n*tinm *ntit*wm vhtfUtMfhm^
tiMTMifbi «6 hi miff** m ig*m tH~
m**du fniuis.
y
NEc minus hoc quoquc opus fratris caJ
ibfdam crga purttatem fui cordis in tea -
ti , & erga con tern plationem diuinam valde
foliciti*, commemorare valdc neceflarium
reor. Qat cum ei port annosquind^cim, patris
aenmris ; amicorumqucmtsltoruradc Pro-
uihcia P-onti camp lores epiftolx delate Tuif-
fent^ accipitns grandem fafcicitlum littera-
rura,diu<j->c jpud femetipfum voluecs ; Qian-
tarum t inquit, cogirationum caufa crit mihi
harum lectio t qua; me vela J inane gaud hi m^
vel infraciuofam trittitiam impcllcfct , quot
diebusborum recordationetqui conferipferur^
intenttonem pectoris mei appofira concern- ^
plattonc rcaocabuot. Pod quantum cempori«
digcrenda eft hxc mentis concepts confu/io#
quantoc] te laborc rurftis iUe traoqiillitaris re4,
parand iscft ftatu«:(ifemd iitterarum animis
permotas a&clu , corumque recenfeado Tcr-
moncs,& vultus, qiios tan to tempore dcrelt-
quk ,-iterum eos rcuifcrc, ipfisduc cohab^tare
anirao,& mente coeperit intercUer Quospro.
fcdocorporali'crdeferuirTenihtl prodcrie, -fi *
corde incipiat intucrieos^ac memoriam, qui
feculo huic ren mcuns qa ifque vcUjt mo.- ruus
abdicau^it, reuiiri^cens can-Jem rurfus admTe-
ric. H re voUcnsia fuo pr&ore, non Tolum
nullam wfoluerc cpiftotamdefiniuit, fed ne
ipfum qui -Jem fafcicnlum rcfignarc : ne fcili.
cet corutn qu fcripfcruht^cl nomina recen-
fend osvel raltas recordado}i fpkitns Cui intc-
tionc ccflarct Itaq, vtcum conftriclu fufce.'
pcrat,igni tradidit concremandu.lte^ioquies^
cogitauoncs pjtric pariterconcremamini^ec
me vllatenus ad illa-^ui fugi reuocare teteris,
Cuffinnm lA.$sd$$»fttiutii rtnHw&niiHm c*,$z+
£xEM-
A
Ane&itf* {' %j
les adhuc carperet auraf ~ ierrigefandi grafia
ffequ£are<foiebat, vbianixqum omnium aidr-
dcntium curarum {ftibus defitigaturo tclaxaf,'
tamo libcrius, quantofccrerinscaaporarcfi*
jsebat. Cuius rclaxatiooiscoDfuctudincjn (iic-
xeflbr codcmmodo tencre icccrnens , locum
freqaentabat ft ipfc. Vna vcr© dierum ctun fo-»
Bba* cawCdam coenobi; monaxfe&iqnctt- -Uco more ad pnrdiitom locaro accedcret , aa«
damaepoccm firamapueroeMisriera*, ft diuitdiiafiic£indo?ooti&voccmlach jaiabi*
HEMB1VM VIH.
^gtSkn urmsS jMm morismmcmfnguhmnn
/bum m Abh*$§m (mbftimms » gtmA SifimOm
rfqtc adfpc£abileamoresprotfexeimt.ContU
gjtvcro Tcidein Abbarextrema; fortisarti-
cak> fibi imminente^Tiam-vauicrfa; catnif in.
{rcffants ciTcc. Fra tribot itaqne,. quos fiib cuta
Tea habuesat , ddHmtioaemfusa lugentibus
( fucrat caim virprodcni)cumdcfubftitutio^
srcakcrios tra&aretur, diucrfif diner fa fen tie*
s ibus,nc forte ex ftndijspartium res in c6tesn*
t iooem ▼cairct s commons confcnfu decretnm
eft qaaccoa* vora loa ipfi, vt patn fpiritali cfi-
aitmeat,.qoi confidential fiagulonim plc«*
avitsDosTcc, ftquem ille fibi £uiceflbrcm dc-
pramercCfbonc abfqac refragaiiene vnanimw
set in Abbatcmcligercnt. Cumantem predi-
cate Abbas in ilia horn *rexn£da cxitusfui mc*
liter plangentis , ft heu , heu me mifcrum, in-
geminantis. Terrain vcro vchementer,* con-
^ernatus^ybiproDius acccfiir,diljgcnnijs auf-
cnltans B hanc eife prscdecefforis fui defunct*
Abbatis voccm ex olimnota fibi qualitatc vo«
cis rccognouir. Tunc ver6 crementibus prai
Hupore hbijs, quxfenti quifnam cfTct,qui iU
lie ita plangerct} eadem vox quafi dc Tub aqaii
reipandit, dicens: Ego slim ille confaogui-
neus tuns quondam Abbas, nunc autem roife-
rabilis fpiritus , cui tu ad multam confufio-
ncm,ftiafelicitatem meam , ad regimen mo-
naftcri; littius fuccefsifh. laterrQgatus, cur ita
plangeret, quia-ardeo, inquit. Rurfus interro-
gator, enrarderet, cum religiofa Vita ipfiua
i tic Dei felius/c pari fc- qaam in coiporegdfleratfrcquicm roagis quain
caadttia Desna poram fibi exaibenxibwobc- tormenta mcruiffe viderctur. Tu, inquit, in-
htmtmm cocfulerc , earnis ft ianguinisalTe-
6toac matt tlle&a^anic fatum-nepotem fuum
fsstribns illis deAgaaoit , dicens coin bene effe
ccbgtofisAi , & in excerioribus negott/s proui-
^BB^Ccoossderatam, QsodJiccrex parte ye*
ran 6u&t/)usa tamen nequaqoam fiucera in-
Cfstioac^irarrusn videlicet vtiliutibosconfu-
Icarfo^^oaiUiomdedcrat^ fed quantamcxpsi-
aa v tsasfoUecaca eft ,. intclligi datnr magss
eoiatntta. vt pamicela ipfius nepo^it (hi pra.
iUaftriorfeddefotur , quimdiftriclas
cendijmei caofa es. £t et Abbas: Ego? quare,
Wtl quomodo? Quia, inquit fratribus, quibus
indigous praccram , perfonatti animarum fua-
rum faluti pro£cuam qaxrentibus 9 ft m ihf
poll Deom9 vota & coofilia fua committenti*
bussheuta£finitatisaqua mihi conionclus eras^
fcnocioio coecatus , nonfecucdum timorem
Dei , led fecundum propria? voluntatis iofi-
Cieotiam dedi con/ilium , vt re ad apicem
uius dignitatis prouehereni. Idcirco iufto
Dei iadicio in hoc aquae alueolocruciatibut
SeaceotSKp'^ hoc reacu fuo moriensaddituj addidusardeo^liquefco^deficio^ftin nihilum
Cjcni redaclus 9 ad eadem tormenta rurfus toN
randa reitauror. Quod (1 ccrtius probarc vfi
triaola n n eflca qua? aadis , facafrerrixande**
labrumr jcuai, ft lentafubmifsione in aquam
•nvitcu : >x pnrcipiente Abbatc, aDatomell'
candelabrum arneum, ft fenfim in aquam mif.
funs , Hupcndo miraculo ita a facie frigidae
_ iUiosaqas liquefaelum eft , (tent flu it cera 3
ftooBloaattendeniinm mulct? «facie ignis, ftc. £*bt* dt vhk 13*8, $rd. CJ-
bu. tVsnc iomrn jcfimAus Abbas dam via* fiiwmfc
. >D^ HEM.
JUvD«aHna* eidem facceffori minus canonici
adept digtkatis demoollrare iigoatus efta
2s*t sam^itc in eodemmonailerio locus qui*
ncaiis,4tad refrigeiandumaccommo-
<foc tfi ifCo localbfts perspienuf -flucnti
xcfcMonesflui pcrcrepidioemalucoli
fm lcxar iantibos herbis iocondus, tam viuaci-
casefisi , ^sam<tiam bttbaHim^ratiafa viri
r
16
Affcdtai.
IXEMPLVM IX.
id** panwttm & Mmuorum AlbiHwfauw
vkit, PtdduMtor tffici$*r,&p4r %um mm flpA
Fxlcbtr TbiitimUw ctnutrwuu
SI in ili dcaotioae,ecfl uont1miliamte,quia
adultus magis , Albcftui pucr nobilifsimas
swnorum'cjredcciai 9 in Theiitonic parti bus
jfuit. HicnfiusConrihs Flankcnbercn a ma*
pre miflus eft ad rcgcm Francis cognatum
luum t cam cius fili/s cdacandus. At quoniarrt
mot cA, maxim £ in alicnii partibas % compa*
triotas fibi inuicem congaadcre accidie vt
idicWpuer beat ifsimae memorisr fratrcra lor*
danum ,. magiftrusn Otrdinis Prasdicatorum j
aatione Tcutonicum , co tempore Parifijs
commorantem, & alios fratres Teuton icos
vifitarct. Cumijue id fspius , & diutiut face-
ret % ex collocuciooe fan& viri , pucrocccpe-
runt ter rcna vilefccrcr& placerc torleftia,conw
cepiique intrare ordinem ,& apud roagiftram
Iprdanum occulte pro ordine petere, Erat au*
tem puer parumper imbutus litterii* Sed ma*
gifter inconflantcm duceoi affeclum pueri;
. cam ad regimen Comitates fui , cuius folus
puer legitimus hatreserat, vt manfuetudme
fubditos gubernarct, potius hortabacur, Fa&us
ergo puer aonorom fexdeeim , per # koines
nuncios a matre mandains eft, quafi du&unis
vxorem nobilifsimam , & Comitatu*-gubtr-
nacula fufcepturus. Pater en im cius iam longa
actatc feoacrat. Dicit ergo puer milittbus f &
fcruis fuis : Earn us vide re compatriotas no*
Uros fratres ordinis Prardicatorum Parifij*,
tntequam reccdamus. Vcnicns ergo cum fuis
domum Fratrtrm , in conclaui fcorfum magi*
Aram vocauitlt fratres, quorum pedibus pro*
UQlutus, dixit: ContcflorDcum coram vobir,
quod hodtc paratus fum mundum defcrcrc,©*
vobifcum in ordine Chrifto Domino noftro
icTeruire, Qudd fi volentcm refpuitis', videat
& iudicetipfe Deus, & non iaultum ire a vobis
jncum fanguihera patiatur. Hsc vt dixit puer,
tnagiftcr fleuii & fratres, flc attoniti verbis
cius , arftati font fpirito , & foli Domino ne.
eotinm commifexusu. Conuocato coaucntu.
caufam & verba pueri dilig^nter expofuerunt ■
& recep rum flat im habiru ordinis indneruort
Quod vbi fuis innotuir, planxerunt valdc, 6c
ad patriam repcrfirumorcs triftifsisnosparcsr-
titiwdttulcrofjt. Cuius pater fenex aflumptss
copiofa muicitudine , venit Parifibs , c* cum
fihum yiolenter extra here conarctur, fere X
couitijs fratribuslaceraturmembratiinAad pa.
triam infeclo negotioeft rcuerfus.Erat autcin
eatempeflate Parifiji Archidiaconus qui.dam
Theutonia; , fpeciofus forma prat omnibus
clericts cfuitatist Theodorictis nomine , ret;
absre,pufdierTheuronicuscognomento. Hie
ex matre dicli addlefcentis airanculus crart cms
tad>atusgrauiter dc confob'rino , din diftuur
videre ilium. Tandem cum patriam rcpetcrc
deberet^ mandanit ei per clericum fuum, qucx?
ad videndum earn fequenti die venire t. Q, oj"
vt audiuit f rater Aibertus; cucurritad magi*
firum , cucorrie etiam ad fratres magis fpiri^
toales, fuppfi care omnibus vtpro auunculi fa*
!ateA qucm /inceriusditigebat^ D'ominumex*
orarenr: Quo faclo t venit auunculuV elus , ft
in capellaadtolloquium confedeTuat. Et mox
obortis lachrjmis, dix it puero:Quomedo hoc;
charifsime , facere potuiAi; vt matrem tuam^
fororcmmeam.qui tefolumci fr1i)rfupcrfli«
tem habuit , 5c me auuncnlum tuum4 qui te
pra; omnibus diligo, defereres ? Et nunc , vt {
audio , mater tua prat tri/titia moritur : Ego
astern poll ingrefTum tuum fere moriturut j
elangui : nee vnqtiam vllo folatio rcuelabor,,
nifi videam te intra ansianrprobationisjicito i
ad feculurn rcdeuntetn. Cut puer cum mira
oris gratia refpondens, quacrit-: Ecce trium
imaginum figurar piclae in feneflra titrea co-y
ram nobis,qnina funt i Hi, charifsime, qaorum
memoriam repraefeotant ? Nonne Chnfti , Sc
matris fax, & loarmis confobrioi cius inter
cattcros przdirecli ? Ex his vere conijeiat,
quod eefi Ghrritusmaltumdikxerat macrcjrr;
& tantnm expafsionc cerneret cruciari,vt ani.
matn crusdoloris gladitrs pert ramjet : confo.
brfnum vcro dileclum loannem Euangcli*-
ftam, grauatum vltra qaAm credi poteft 9 do-
Ions adkietate videret , tamen cum potuiflet i
decruccdcfcendcrc^oloit propter illlos, fed 1
incruceperfiitirsAOrifiiruat A hmili me fcias
charif
*
€kadfsimehoinsTeHgionis 5.cn?c£cu Chri- . pc prsceperat cam inon vioJentandom, fed fua
j\ot Scpro ipfo Chrifto Domino confecodif- arbitrio rclioqucndura. Scd Chrifti miles, nee
{e& licet matrcm monvideam pra do\o'rct6c blandimcntis feducitur^ nee tcrronbus con-
tc chanfsime pcriclitarijin crace tasien v{qne "cutitur. Demura vero cpm nimium lie eilcaC
i3 mortem immobilis permancbo. Et ban* ip Feftt, ipfeintendensvexationem rcdimcre^
qui^cm/icredismihi^rccndes&iorDCtcrofl* jixftfe del i berate vcllc, & quid 'Deaf (ibida-
&i hoius, vt ccepittdamnabilii labyrinthus^in: retcligendum apparere debcret hora profi tcft>
txoluar. Quid plura? ftefoluiut Ardiidiaconus di. Lartt efficiuntur fatcUites diabolic fpcran-
ifi maxima* lachrymal % cor3c compuogitur, its hiaenem i fuo propofito refilii arum. Con*
confcicoiiac ftrxuulis agitatur, &non Valcbat
refiftcrc fpiritui,quiinpuero'laquebato9. Su-
per hoc ioftitit oration ibus iuueiris, & tSdem
p*trcis dicbus Archidiaeonum flexit ad ordi-
fltm, mirante clcro &populo ciuirafis, quod
cam cito leonituum ammum ad can tarn h u mi-
ll ituto ergo tempore & boraprofitendi, coq-
fiuunt mnlti proceres, & nobtfes rc£ni*itercV
tes Tecum pretiofarure veftium appacatu', qui«
bus idem iaoeois indueretur. Stabant autem^
confanguinei fui, & amici fecundiim fcculum.
ad voam partem, & ad aliam partem conftitu*
liutcm verba pucti d omnifont. Creuit autcm ' tus fuit Prior cam fratribus fui*# pofitacj, erit
frater A Iberttts in virwn per/eclum &'bonum: veftisnenta fecalaria pretiofa ad voam partem B
it vfque hodie, Prxdtcator nobilifsiraus de- ad aliam iaclbat habitus brdinis. Ipfc. vero
le, hits mortar frater ordiois, quam ?l!o vnqua
Ipifcopatos hoaore fablimatus. E* Afum Ub.
X£jf.*ar/*Ji.ix»i3*
EXEMPLVM X.
AVdioi de quooam iauenc fratrc noftro,
nobtli quidem generc, quia de prefapia
Comrfoin Aogliac, fedanimi virtute nobilio-
li. Hie diuino afflatus fpiritu^ pompis fj-
cnli rcnoocians f ordinem Eremitarum fan-
6i A ago ft in i eft ingreflus, quem amici eiut
Cccoodum fjtculom : fed ininaici fecundum
Dtu (cjii ^a)4c hocdolcbant) retrahere nite
basmr aid Arcutcimipdfliceates magnos bono- .
rait dioitias, & poteotiasin regno :fcd iuue
nis m Dei imore 6xoty hate omnia viltpende •
bK.& fie in boni< pnncipijs rcligionis perma*
iitbflcxtoilis per totam annum probationis.
TeTDJino-igitbr profefsionis adueniente, ami-
ci fortius ih£ftunt, murare molientcs iouentf
»ioom9 8c ouDct>landitiiseumat]iciunt,ntic
autis, aonc tcrroritas concatiunt. Hex quip*
quomodo oportet eum vnum cligere de duo-!
bus, vcl ire ad amicos# & itidut veflibus iflis
pulchris, Telmancre in ordme^ & indui vcftc.
defpicabili propter Deam. Confcflim iuaenit,
{precis conlarTguincis,& amicis muhdanis, &
illorum veftimentorum pompa,& gloria, Ai«
■-"-■■ "tie brachl/t
&profef-
qaantus Be-
tas multorum ? FlebaC aotS fratrcs pnr amore
congratulates faluti iuuenist& t'amelcganti
exemplo prarftito in hoc faclo9 flcbaot amici
feculares prx dolore, nonnulli vero flebant ex
piaquadac6pafsiooe>& deuotione, e6 qn6<{
tamnobilisiuoenis tamardenter, & alacriter
ad Chriili miiidam conuolarer. Videntes atu
tem amicifui, quodaliud non reflaret , pieta-'
te.motifipfam Priori commendabant, & fra-
tribus. Ipfe veroiuuenis profefsione facia, fl«
cpt jo oouiciaru coeperat aclibus deuotionis
infiftcrc, fie nunc profcfTus, Auduit femper de
bono in melius proficetc. ExpitbftMrum Era*
tnUtTumD.Amutt.
D*
ExEM-
ifr
Affc&us.
EXEMPtVM XI.
; jmu Jut&mtit ,_& trMufoft m*ttu**ppfi>
twt. " y
PAftaeit fob Dioclctiano apod Cafartwn
PaleftineTheodofia virgo, de eadem ci-
nutate, nobiiifsimo gencre orra, anno r4i
>arentibus tnica, Deo confecrata, elegant is
"ecici. Dignum qnippc crat in call fabrica
ihriiTi palatium fabricari. Hare igitur ttefcig*
tibus parentibus ad martyrcs in carccfc rechi*
lbs confugit, eif&ue fe coniunkit,& vt orarent
pro carogauit. Quod, cum facerent , faAacft*
fox dc ccelo 9 dicens. Ego earn olco athletar
f>erungb,meo6j fpiritocoafifmo advinc6das
Mines crucianones. Delude interrogata I
prfcfide Vrbana, libtriac prudemet ad omnia-
i^fpondeba^Pfalmaf^frcquemtrruffiinabat.
poft hoc ftipitecapillis fufpeftfa eft, in quo cu
ntida ftarct nutet nftea appartrit, quae illam,
velauit. Vrbano aaterti tfrio*ntt fe acriora fup-
plicia illatUfurt, rtfrondit: £»irge, Vrbane^
- xrtxllum deparat6 mini prandiorercuiuin frau-
det. In omnibus itaque rormenris fuis quafi
doloremjion fentiebat, quia aninia eius in
corona coca pendebatt Ataatbr,inquita cafti*
tatis in honc/h's Voltibt»habiiat; fruftraqno*
que rnihi miharis cortoptiOhem, qniaroon po-
teft c*ro cprrumpi, nifi ulcus fuerii ante cor-
rupca,Poft hare ait itofo.ftcbellcmvirginem
in ariguftutrj rtcronem coardkte, & ciu* collo
gjauifsimum faicum altifcate, eam^uein mare
j**ciJ>itate.Quod cti faSti fdiiTef ,aK A ft pel i J
aa* terrain redu&ae1t,faxum qUOdeiad cofium
pependerat, man i bus repon an f. tod haee di-
"liiifsi Aln tad earn leopardus & toga la , lcnita-
' tis fnar figria demonftranfes; Sc nihil earn la?fei3
runt.Tandemdom dccoirarettifjtifaeft dfcore3
eius exire col umba, auri fplcndore pvlchriof
ad caelum conftehdens.Eadem veri no Ac pa*
rentibps fuis cam rrragno chdro-vfrgihtJ appa-
niit, indnfa eyefade niuea, crucem auream in
maflibaSj&coroaajB hi capite geftans, & dx«
cens: Ecceqoaliseft gforia, vndc me priaarc
yolcbatii. CtlUStr fjfic*U ** vHk&mBotim*
BXBMPLVM XIV.
JfiUHmp*rt*tump*g*mmm9 vif*ihri* Chrbi
ft$, Cilfw pM4r tpmtA mafffsnimkttg a*.-
t*vpj*nt.
VI anttn ^trftentroiris ingrantfeente ;
oratfes wartiarmf fanftum Iultanum^
poft dira tormenta, it dinerfii pcenis affli-
clttm,ft Trnculis fetreis per oaine corpus one-
ratom, i«6 it fob roce praconis<:iuitacem cir-
cumire^dicens: lja?c merenrar Deornm fcbel-
les,fitPnncipumcontemptore$. Etctun vtni«
ret ad locum, vbiCclfus vnicus filios praefidi*
ftndebat, ait puer ad condifcipulos fuos: Kem
ittauditam video, ilium fci licet, Chrifliaaum
<jocm ducunt, com multitadine albatozft col-
loquenten , &: coronam foper caput eiu« ex-
gemmii& anro, cuius fulgor exececae huinu
acfis lacem,& alios cres viros albefcentibur^
cotnii^alarom^iTolatain /imilitodincm aqai*-
lirutfv, foper Cam excubiatcetebrantcs Et hoc"
naihi vidctur^oiadigaumeit tali Deo feruire^,
qui fuos fie tuctur^ & tali decora-ctrcundat.
Hoc audiences dlfcipuli &magiflereins9 blao*
decorripientes, cum ab ioceotiofle reuocace
conati Tunc. At ille doAorum volumina abij-
ciens^ciam veftes qoa.s indntas cratt abiccit^
dicem: Nudum me mater fndit huic fccolo9
quod mundicib mundo relinquo. H«c dicca^.
per platens ciuitatis carfum arripoitA donee
rbi unlru* Iutianus torquebatur Tcnicns 9 pe*
dibus eius prodratui ait; Te fecund* natiuira -
tis, quam tmhi Cnriftus oftendit, patrcm*
agnofco : Martianum ver6 gtnitorcm meuna -
TcrUatisinimicum detpicio.Totaautem ciui-
tas concurrebat, tc Bliam praefidis fie Tulocra..
martjris oTculanftem^mirabatur.Si quisautcnV.
Toluiifet ex pnecepta praefidis pnercun ilulia-
ni coptatu auellert, ftatim nanus eius & bra*
chia contrahe^aatur.Prstfentatis ergo eis pra>
fidi#axt Iuliano Praefcs:Spci meat fruftum ma-
gicis artibus aufcrre contendis, & ip(bm par6--
sum amorem negare compellis. Hoc eoJicen*
te aduenit & mater com naultiplicata familia^
crinc foluto & nodatis vberibus damans.
CaodridciuTiitfcs.clamauJt fci&is ▼eftibus
ad
AfFofhis. ^
ad Inb'inam .-Ioliaac crudell* a/pice ,dolorcm qu$f© fillot ac mixitiimfi. regis iiifidonif imW
«atris&matri»>& plan flam tan tat famili*,& plcrcfcflioapreccptutB,vtimroincfltiaa3bo^
**
imagjcis artibas innocent cTolae,&ego impc-
tarohbesfaggeram, vt itlsfus abftedas. Cui
ilk refpoodit; Suffrages tuis opus non habco,
nee dijxrtui defidero* Eccc adeft, qoi A-te na-
tuj^modocrcdcQdo roecum renacut eft ~ ipfc
tibi&raatjirefpoodear. Rdpoadit poet : De
idiots rofia nafcuatur t ace rofa nata de fpinis
•dorcm faaniftimam.nec frutcx , quirofas ge-
xaut,amittrt aculcos foaram poena rum* V c er-
go coofueftu pungitc, fcjneodorein fuauita* fe laloataiiu Fifl*r Vtknfi
ns credencibos propiaajc permittite. Vobii fsrfco,
obediaat, qu ipcr ire para ti funt, me imiteatar,
Si dc cencbris ad loeem Veaire coatendoatt 1XEMPLVM X I V^
;opro ChriSoTOtparcatetaego &pervi-
taxn tcmporalcm vkam acccrniam adquiro.NoT Jjfi&umm*n& **§** $***»* F* Cbriih urn
torment* Iucrcri*, fimul & mihi doncfis,* ft
peris noftris*Sed ilia net filiomm fletas, accf
fcrj^nthandicai blandimciuaj aflcdwn oca*
loruraalti&s dedans i tOTafmoadnm com fait,
defidcrijs contcmacba*. Qpam ciim cojHianfe)
to fufpcndiocojrfpictfem mortaam, depoibe*
runt previa* omul parte reaqimaram* Qtai
£oftea wtuUt,^«aiidaiufibivirgiacinaAiunre4
atone tetigiile membra fintaU, & allied fiuf*
poflam m vospta* c4Te,& in me crudelis .-Quid
asoraraf Qpa/i incredfclsf 5c crodelis, no qua/?
Jtbraium,pateniisrQaaibu* apprcheode g|a-
4tum,&vittiroam offer filium. Vani fun t rui-
ns veftri 9 falf* lachry ms ab hac confefsionc
pimusnemomevakbtt deftaagcre, Moxer-
§jo nibccar io teaekofum carcerem Verm i bus
fcatarfcatctn iodadL Qncm inereffus ftatim
teaches Tcrtonior ia loccm, & ebullient poena
dlfparoit. Hoc vidcateimilites viginttcoa.
■erfifuit. JfrndSmimntti. s. J/w*
INciaitate vero Cuiafieana non yafco qvs
geftafoatnuaciare, * ipfam qaantitaccm
■aitfrnm^Tcl etiam cojafcflbram nomini im-
ftf&mkeftfapprtare»Vbi quardara matroa*
taftrixXixi oornini* Victoria, dura io confpe-
Aa talgj epatisraata^ufpeodio cpacromare^
tor ,iauurjtoiam-pci<dito , nHiis^prsfcatipus. nofter.foduscft Cartffiaa*s; AxiJU; Vikasa*
ttmntrt frnmiH* qnd*m mtriium fitum $B*
ITadeffiijsmedidTcacrabilis liberarifa^
AtnMeiTeprefaatur, Nam iuHu Regit con*
vxore.de liberii ad e^iliam mini iubetor, to*
girauit impictas Arriaaa iparentibus panm«
lot fuos iaparaxc, &pfrpictat« afictfumvix^
totem pxoAcrncxc. DifiuDgoniar teaeca w*.
gaora Riorum* Qtu cum tcIIci Liberatot la-
chrjmaf nuttcrc, au&oritaje vxaria incfepa*
tui,inipfo meatu cximsfui illico lachrymf:
ficcaoeruat.Ait cairn ei coniux: Ec propter fr-
lioa9 Liberate, perditaxui ci an imam taam #'
ComputacotnonftufTenatQi* Nam & ipfo^
iuiica^arai amniaocft Chriftus, lAojini yj^
deseosclamaotes^ diceatec: Chxiftiaai fy*
mu»?Sedhafcmalier qa» jacppipcftti iudkju^
cgcrit, tacendurnnon eft. Naipcum ipfao^-
marltiM, ii<?ct feorfom, carccru cpftodia^ t«^
nercntnr, ita vi fc penifu* aoia vidcrcnt, maa-
da^urmulim,4^ttir^vic,iJH.S9lueiam dori*
tiam taaro, * vir tans patuit impeiio regis, ^
taiii«rogabatarvQqidpatcritcooiu^? S^mc
de^ciiaVclhor(iquof gcDoidimirerere, I|»-
aariailonim, qqarc oblmifceris vter i tui, 6c
bio mhilo docif qaofcun^oe gcmitDpcperi-
Ah Vbi fuert fcedcaa cbaJHigaUi amoris > Vbi
fecktatia ▼iacola,qa« inter nos^oj um iionc-.
iibm/aciam 4cx^a quoi ycrkicrit Peuf . £4ft*
^igitardccarccrciAjLiQaitvirfi 6mm ft%cg|f
cum iageati mulr itudinc pra tnburujituf c6-
ncxncn,& v4Btamajftima««<oiqiod ^aycraat igir
mi'c;iti«i«ftamaau afiprcbcajept vcRimcu^
c wftutuuripro^ima, videntito ajsAibuf^f^
Ait»inxc fibulae racnmt confcriptx*IUrpWL focatatcwm^dicci: Pcrditc&reprobc gratia.*
Del ft mifericordiacias indigne, a\iare volui-
iti a>}oiodicnm gloriari ,&m sternum pcrircf
Quid tibi aurum proderite quid argentum/
Nunqnid libcrabunt tedecanjinogehenn* f
Dixit ft alia multa. Cai maritus refpondic :
Quidpaterismajier ! Quti tibi videtur ? auc
quid deme audirc fort* potuifti f Ego in no-
oiidc Gbrjfti Catholicus pctmaoco dcc all-
quando araittcrepotcroquod tcneo/ Vbi h«.
retici raendacij fui confci^&detcfti fallaciam
fiiam colorare minimi potuerunt. Tandem
Hunericut iadicio Dei percuflas , fcStcns vcr.
itiibtif miferabilitcr cxpirauit. y&fa VHanfo
AMBITION
/
EXEMMVM I. *
tmbutontm*
. >
REiti fttf f notata dignam hie lubei rcferre,
quia quo loco conuenientios illiui tori
queatmemorianonnoui. Accidie Neapoliia
conucntu noftro Sanfti Dominici (funtenrra
ibi prster hunc fdx vcl feptem conuentus alt;
ctiam noftri ordinis ) vt poft Comjrtetorium
refeclionis locum ingrederetur , cni erat illius
cufacommifia ^.qui mox in ingreffn videt il-
ium fratribns circumquaque refcrtum ft i!K
cappashabebantiodutas , fttanquam hora fo.
m cotlationis faciei* ft ilUm expeftarer fe-
4ebaot. Accurrit ille fine mora vlla ad Prior?
ft iftod illi aperit. Prior frairem dcliram putae* '
vel omnia narrantem, attamen dum vrgctur*
Tadit^idct ft credible ille quoquc turbatur,ft
rern mox confer t enm monaftcri/'grauioribus
Iiatrlbus 9 ft nnidearioribas , de quorum confi-
io facras veftcs aflumit,ft factum Chrifri cor-
Mfrefcrendo^ totoconuentucomitanfefe il-
iac confert , ftad fllnm fermbnc direfto 9 qui
honoratiori loco fedebat, eo$ ad jurat, vt ape-
rial : quinam fint , ft ad quid* venerint' ft quid
yeliat:ft vt ad h*c refponjeant, illis prsccpit
tii nomine illius Domini quern geftabat in ma*
aHwjJ Vt aatem qaaado Prior coram iflii c6-
paruit cum venerabili Sacramento omnes af.
• •
A
Atiibino.
farrexcrunt q'wdem, ft capita jnclinarnntrca,
putiatamcn {alircrdinmtcntcsf vteuta mini-
ma ?idercnt> ft hoc fafto itcrum federunr: itav
iufsi a Priprc vt refpondcrent ad propofita,.
inclinarunt. Tandem qoi inter cos videbatur
prapcipuus, fefpbndcns dixit; Quodipfiom-
x ucs fuerant ciufdem prdinis rehgiofi f &pr©>
maiori parte Magiftri, Friores, Suppriorcs^
Baccalaurei, Lcftores, ft ali/s officios dona ti*
ft quod omnes dam nationis fentenciam acce«
pecan c, quoniam ambitio mnlta., fuperbia,
inuidia, ft alia haius generis vitia eos fee era nt
damnatione dignos. Sed quod diuina permit.
tente dementia ,iufsi fuerat iliac venirefvt eos
ft vniucrfos ordinis cul tores comonefacerenr
vt % vocation! facerentfatisfn$iHiquia mi 1
Dime id pratftitcran^omnes damnatt eranr, 8c
flam mis cremabanturfleternistin cuius fignona
cuncliiaeosafpicerent. £t hoc dido omnes
illi cappas aperucru t,& fingoli eorum flam mis?
circ&cincli&.inccofi vifi fnere,*: tdc idepre*
cipuasmanu inmeofa flgnum dedit ft fie ilia
vifioeuaooit, ft totus conuentut mifit timbre
con ft cm a to i. iftius reiadhuc perfeuetat me-
moria in itlo conucntu jioftro juafi per tradi -
tionem recepta aJb antiquis.Nec da biuntqu in
maximns eo tempore ibi , ft alibi fucrit ex vi-»
Hone itla fruclus fubieqtiatus , & multa regu-.
laris vitxinftauratio.Ncc talis viMoarbitran-
da eft propter^ onuentnm ilium Jtantummodos
ibi accidifTe, fed propter vniuerft ordinis
alumnos. Sicuci f£ qua? fononia? audita eft
vox in facelto D. Dominici Patris noftrt,
concinentrbus'Fratribus:Orapro nobirB. p«
Dominice, ftc. Vox ilia infonuit^inqaiens:
Nee ego Pater nee f os fili;, propter vnxuerfos-
noftri ordinis Fratrei accidiflc credcnda<(h
Quemadmodum enim in poll iticor<?gi mine a-
liquot locis folemnioribus fieri folent earum
rerum proclamationes^ qTrepopuIo intimaadat
veniun^fiC ft in iltist&c.fingu laris e<iam qui-
dam amor dluinus crga illos oftenditur &pro-
teclio apud quos concingunt fimilia. Et ncuc
D. Dominici Patris noftri cunt a quam Bono-
nienfis noftri conaeneus habct , afcribi debet
quod vox ilia ibi ipfonuerir : Nee ego pater,
rice vos fili j, ilc quoque noftri Angelici poft..
D. Thorn* Aquinatis fingalaxi procecliont
• *"" / - • quam
--/
Ambitio,
qvamiMios cooaeatus rcgijNeapolitani,quod
jd illo taKi Tifio contigcnt ad noftrorum
omnium inftruttionetn 9 & emcndationcm.
IrMtmAntcmm Snunfis inCbrtssto BrdduMitrum
EXEMPL7M II.-
tWs J» d*mn*tion* btrdtrum
IBidem anno i$$9- cu qpadaro die fr. Tibe-
rias Tirfan&as fab nodera tratres iouifc-
retfan in lefto de more accubucrint t tranfiuie
per triclinium : vbi vidit pteraqtoc lamina 9 8c
Tocem hominis de foperiere loco Icgcntii l \i*
dit ptcrofque minrftrantes. Tandem qui uipc-
rions loctnn tcaebae , facie fuper menfani ff-
goo9 fie locuras eff: Ambitio & crapula diixe-
rut dot ad tartara.Et none eiiam fupcreft vclut
cicatrix in roeafa,pcrinde ac (i ignc facia cflcf .
Jtdttia. Dibit t§m }.D'fiwfii.M*iicMb.6. *» a.
£8.}.$: 3 4* 159-9*
e-xehpivm: in;
t^teteimr , faiphU&*Xiif*mv$tUrmn flu-
ftmbmnximfltm*
Circa annum Domini 1570.1a Condtntd'
cjaedam S. Dominic! accidit, vtpoft cd'.
pUtorium refe&ionis locom fratcr ingredere*
*ur,esierat Alios cura comrniiT* t qni moxin.
iugrrfa Tidct ilium fraeribus circumquaque
reftrtucn,& ilticappasftabebantindutas,& ti-
91am forcthora collationisfaciendx&illani
expedarent, fedefeant. Accurrit lifeline mo*
xaad Pnorcm^ & illbd ei apcrit. Prior fra-
nca cklirom potat/rcl fomnia narratitcm:at-
ym elutP*rgcmr>vadit>vidct& credit :& il?
jeoootji torbatar & rem mox-conrert cfi mo*
aaloit graniorioW Patribot & Drudeotioxi*
bcs,dc quorum confilio facra* tcAcs afTumi t;
fttacrom Chrifti corpus- defcrendo % toto con~
ocstu comitaotc fe iliac confer*,* ad'illu fcrf
none direfto, qui honoratibre loco (edebaf*
coaadiorat^r apertant quinam fint,& ad quid
«aerac/C quid vebnt^fic vt adhxc refpon-
Amicus. fr
deantillisprarcipir id nomine iUins Domini
quern geftabat in mauibus. Vt autem quando
Prior coram illis apparuitcum venerabili Sa-
cramento , illi omoef aflurrexcrunt quidem,
& capita inclinarunt , caputia tamen ta liter
drmittenrcs yyt cum minime Yiderent, & hoc
facto, iterum federunt : ita iufsi a Priore Vt
refpondcrent ad propofita^nclmanint. Tan«
dem qui inter eos videbator prxcipuui , ref-
pefldens,dixit. Quod ipfi omne*fiicrantcinf»
dem otdinis religiofi r& pro maiori parte ma-
'giftri^Priores.fuperiores^accalaurei , Lcfto-
res9& aliji officijs donati,& quod omnes dani-
natioois fentcntiam acccpcrant : quondam
ambitio multa a fuperbia , inuidia , & alia hu*
iut generis vitia eos fecerant damnation^ di-
a^nos : fe8 quod diuina permit ten tc gratia^
iufsi fpcrant hue renire , vt cos & Tniu/erfi
ordinia coUopes^ommonofaccrentytt fna* vor
cationi facerctfatis. Nam illi qui minime id
pratAiterant^damnati crant, & flam mi* ere*
mabantor astern: s ,6c in (ignum haius cuncli in
eos afpicerent. Et hoc dido omnes illi cappat
aperuerunt,* fmguli contra flammit circum*
cincli&inccnfi vifi fiiere,fctunc idem prarcU
pnas manu in menfa (ignum dedit & /ic ilia vi-
fio tuAnuit. Ant*9$*mn.m Cfaon. Ord, Tr. ft**
A MIC VS.
1XBMPJLVM. ;Ii
Bimmk>& Tpbi*dmidxUmTyrMnnmint*ftm*
> finstmUm mortu ></##«*•
DAmon& Pythias Pfthagoricarprtidetsar
facnrjnitiati.tam sldelitcr inter fe ami-
citiam iynxeruot^vt cum altcrura ex ijs £Xio.
ny^os SjracufanuiiaU rficeTOVciIet;5c is tern
pasabco,eao priufqutsn perktt, domum pro
fedus res lnarordinaR^Hnpetrafct, alter va
dem fepro reditu ciusdare n6 dubitauit. Om*
sec ergo,& isnp.rimk Diooyfius, nous Ic aiW
capitis reicxirf fpecqlabaHir, Appropinquate
^croC 456nJUadie,nec illoredcuotc , vnofquif*
que ftnltitiai tarn tcrocxaiium fponforem da-
3> Amicus,
eo,ad kcuntium perre*it amknm , ctti & ait*
Recordarc amice quantum accepifti a roe h«-
oorii,ti: .gratia?, hodie vcro corrucns in tnba-
lationem, & aduerfitatem auxilurorc opus
habeo f quantum verd vales fubuenire naac
iadica mi hi. I llcvere ait: Non ▼ ocae mibi ho-
die, vt tecum fu bc.ua agoacm 3 cutis cnim 8c
follicitudinis circundor, & -in tribulationc
fum:madicum tamea tccumpctgam, qaaraais
*ibt noa fit prafuturum , & ftatim domum re*
ucrfus ptopriis vacabo negott/s, Vacuis ergo
maniburinde rcucrfqs^ndiqucicfticutas, 1»*
Xmieif*!Jifimlpetcdt*,m$todHi , (5- duMutifd mentabatur d'e vana foe iogratorura amicoru
smut vttifunt *>*"**" ^W***' &dcinuti!ibuslaboribus?ques fspcproeoru
tuttmkemft*, furtinuit dile&ioae, Pcrgit ttgo ad tertinm a-
S * aucum^dequo aunquam curam habait. ncc
Injiles firatamatdfCf fccotafium dclcaa. focium la?tit<* fu* nunc aduocaoic & ait ad
ttonom fc^oi hawm dolwdiiic illid^ comcenfufo^ in terram vajtudcm'iflb: Noq
<ttrf,itque fowmfc (rabikbus fluida,* fragtlta lubco os loquendi ad te % Xttgnofcoeaim di~
ptacfcmfat^hdtnitri qui tresatmew haWyta- ] jgcn tef ^ <jaia nuaquam tibftce feci ncc
¥am^daetn;tec^pt*c6TdialtH*f«c affedhro- amicabilitcr circa tehabaimCi fed adackta*
nabacAfisnihilfc de tmiciconftantfa me-
Were pfatdica bat. feo'dem 'aattfti ftiomcmo 8c
trotaa Dion y falcon ftitata , qui cam acccpe-
Ifct.ftiperaemt. Adrairatasarnborum ahimum
Tfranttus fuppttciatnlidei rerailitj infuper^ae
•<eo% togatrit , *t fe iaforitratem amiciti« ter-
^tidm gradtrm fodalitij voa culamrmfcerteuo.
"lenria recrperent.HiJ. jf**.W. 4. tMf. 7.X*Uim
tiun multo ferebatttr dtfpefta f otqoc bono- vcl modicum impendtre , nc tardei memor
«, rreque dectnti turn aliquamio gratificaas ignorant!* me*. Tunc itle refpondit ci hi!*.
tfile&torje, Trtfrqaaridam roodicamadeutrrfi.-
natans atnicitiam. Venerunt ergo tcrfrbffes
die qoadato rnilftes, acceleranres banc ad i*\-
peracorem dp cere f rationem redditotum pro
debt to decern milium talencorum. Coarclatus
▼cro tile quacpebat adtatorem ad fubacnien-
dunrflbi in CcrribiU ratibnis pofitione apud
Xcgem.Currens igitar ad prlnfuMi pfrar omni-
bas coram amicum , dixit ci:Nofti, 6 amice,
qftMoio animam meam femper pro te ^o-
iti!faanc autamittdigcoauxiliottioin dicifta
detmentc meneccfsitate.Quomodoergo pro-
ftriftffs iniaf nttacaa^ilUn;&o1«x aptTd tere-
p«6fiu eft unfit ^o» 4il«6HfsicM f Refpoadeaf
ttg#Hft , aitrN6niu»arriiciJsi««s , ^ homo;
Tiexjaefero ,^s'r1«*hab<*ettifo'aKo*^i<<6t9
torn qaibut opotter lire hodiel*tati , & ami*
«rtiRc*aroodo{*ftiiMK>. Prabcotarnen tt-
to^kioladttO,*tfctfbeaf tain Via qui amba-f
ht;qaattameiraiHl tfbf pYodettitit t4c bttllam
aUaai^pemlAefnsAotorls. H^-aorfiens i!^
le^^cUffijkirt'deaBic^io^odf^ ab
ri^ fercno valtu : Gene* amicum Meum du<
rifsimum te coqfiicor</Te ,Ac modici illius mi
ibcnefici; non imroemor , cum rfura retribuara
ctibi^ ne timeaf ergo , nc formides ; ego eaiaa .
praeccdatn te,ego idterueniam pro te apudRe-
pmt k B9n tradafcn te in .manibusjnimicom
tuorumf confide ergo dile£tifsimet & nen tri-
iteris. Tunc compua&uf illct dicebat cum la*
cbrymis:Heumi1i!yquid prius lam ca tabor ant
quid poriusptangam f vanum affectum meuaa
rtprenendam^quem falfis exhibui amicis, ak
amentiam meaia plangam.quia huic vcro , &
germanoamiconullam ofleadi familiariut&
Primus amicus eft diqitiammpoflifsio oro
quibus homine's mulcum laboraot^ de quiMr
nihil accipiunt in mortc, ntfi vilespaniiculos*
Stcundus9YXolr4filij,&amici9 qui ooapjergut^
nifi cum mortuoad'fepulchram. Tertius ami-
cos bona opera funt 8c yirtiH^qua? defeaduar
ods coram i^i^Vm^nt'm lib. 1 *•**. 16. $p*.
Up. ^ ". '
Ex£M-
1
XXEMPLVM IH.
Ikdmohm JMifimit ami fit <p»r*mim*i Chrl.
GtnnliJn mcefftiMU fubutnttm,
trfUnu mdfiim ***{* fnitm
T^ Rat 9 vtmemini , parum ante ooftra tem-
JDoara, ioueois:quidatnf fagaxingcnic>,diues
rajic, qui Duncios Taos pcrdiucrfas mundl
parres caufa mercattonis jnittebat. Vtautcm
veoenzm qjidarn cripfn in parrem Orientis,
j-epercroiu Gcntilero qucodam io omnibus
coptjs , & rtbtis muodi fuper oronem ntad'tfm
Amfcus. •■'...-'->., -3$
quid in dicta iunencula perdidiflet \ grauarj
ccepit anirao vlrra q ram credi pot eft , fie pau-
latim prae triftitia contabuit in cofpecicsat*
qucfeufos. Dc die aatem io diem , de an no in
annum, dc tempore in tempus dccrefccns re.
«bof Younii nihil coram de omnibus qua habe-
re* mndpnad<str«m?rn mifcrtam deaenkni;
cxulde pttria ,: qaafi infatuatus pulfus.-cit *b
inimici*. Qai cum quid age ret lgnorare^infrfr
die cordi cius amicum (uum v 1 (i tare dc berfj
pn> qua ifla pertuterat, ace pofle credere cuai
futurom fui immemorcm > & cunctantipia*
call apatenipcorcm. Aggrefius ergo iter, vcoit
ad locum vbi iUc:manebat.Puifaok ad pot urn
dmfcisntuii , kberalem in omnibus & fid clem, aowoi £\ii , dixit quis dfct ^ neglexit irinxius
QpidplaratNootiaac illi fe habere ulem Do-
romum. Vaduoc&redeunc , manera ex parte
Domini fai Gcntili daferunc ,referuntq; raa-
iora iaoeni Chriftiano, Inde taotum amore
admiraiioae^ue (uccendifur, quod prepcrac
cum raolto-comitatu t4crAunertbtf*iA Orien •
tcm, videre Geetilcra. Qucm ille cum magna
gloria 4c exokattone fufecptum expertus eft
JkooeAum hominem moribus , Ugacem inge-
fik>9 4c fix omnibus libcralern, fecamque tenet
utem noojuruo tempore, aec par u is expeofis.
Ef c«m rcdirc dehberaret ad patri am , cum ad
vcrbura, non intromifTus eft. Quofa&o^GcQ'
tilis conrriftatus ad mortem ,veipcrc ?enicnte#
fa per vaftum Ecclcfia? atrium fe proiecit. In-
tempefto ergo no&is filentio , latrunculus in*
fidiafuacuida traofconti, occidit .turn, clam <}|
difcefsit. Mjne aucem inuentus eft hom.? oc-
cifusiuxuGentilem, Gentilis ignotuscapi-
tar ,4c ligajos, ndbilibns, 4c populo ciuitatis
offer tur, & . alii factum imponicur. Qui cum
defperatione fraftus , homicidium,nori ncga-
rat-, jllcquondaai araicus-cius , flans diutius
ftupetaclus , contemplatus eft hpmii)cm.r4c
Orciaucos iDcomparabilfs iruroduxin fed ctaa cognouity ftatimque profilicns, cum illeduce-
aaqsid *JI« accipcre rc^ufarctcor»ftantirjime, rotuf ad rnostem, clainauitr lonoccns tftc'cftj*
union oftcniit illi feptem pucllat virgtues Jgo fum qcH factum fbci^Ncc mora,dum c.im
tacoQclaui, nobilifsimas generet &pulchcrri- maximo clamorc ,& morrore popuii procua\«
mas^ecore 9 quas -fecundum rimm fuum da- beret decbllandos, iile qui fa & urn fcccrat<pro-
cere propooebat tempore opportuno ,4c dixit uidentia diuina, ventus ramoobilem & inoo-
ci. £rbts cibi v nam cljgas in rxorem. Nee, centem hominem deperive t in medium profit
icora : taocnis fupramodura unimoraptus 4c Ueas.cxclamauit: Innoceniqi am bo. ;Egoium
aculif, roam elegit prarilaottercm moribus &
decorc. Cui Gcntilis} OpcioDcm, inquk,dcdi
tibi ,& tu quidcra mini prx omnibus diloftif-
foam elegifti. Etiuquidem , vt fapiens ; ex •
peneni quid dederim tibi : &ego , vt minus
iapieos propter tc, quid dimiferim non caufa-
bor. Hrc die ens, rponfae tradidit condigna
moanTcala, & earn tradidit Chrkft iano. At ille
ad propria veniens, fponfim fuam magna glo
ille nequifsimus, qui homic idiom pcrprtraui.
M^x iudex Sc proceres ciuhatis mirabi liter
#ftupe£acli ,(imulcapiuntdiclos tret viros , &
faclum diligeotius perfcrutantes }cum vcrita-
tern per omnia cognouiifent , innocentes ab^
folaunt, & ipfam reum prxadmirationepia*
cali dimittunt* Chriflianus autcmilleobqijf
mauibus, 4c oculis amicum fukeptfU ir^aitat
ad fidem , annuirillc, baprizatuieft : accepic
iiibap(i2ausntaccepic vxorcm t&muliei:em vxoiem. oobiiem confobrinam amici : 4c co
cirx fjrtnris irruenit. Ipfeaatem au&usglo- eogenic , dimidia cum illo bona partituseft
iu&diaiti;s in v» ram pro fecit maximum qughabebat. Cm*tiptMU*fi$ z.L Afnm t*f, to.
citiitf*, G en tilis au tcm IFreq^cjitcrXcco^^ p&ts,**,;.^' < ...'.;.,
^ "'" — • ^ ^ " E X E M«
54
Amicus , AinorCfirifli, Anhor illicitus.
/
EXIMPLVM. IV.
ptce*m*m *b hiqAstmt ridmfr
DVo fibi ioniccm jnrauerant y ac alter ab
altero fcpararcttir, crcmmn inqtia cran*
defar*ntc$. Vnus peftea tcntatu* ad fecdUim
rtdire volutt f & ltbidini taduigtre, iequi*
fur ahcrf Tt fa Item perpctr a to peccato, ad
crcnantn earn rcdbcerct, & e Uipanari cum re*
dcuntem complectitor, ebfccrans vt in eremit
fecum/edeat;Illo nihilomirras.in peccato per*
jfifteate; manct etiam in eadem cuiitate aWerg
quotjdie maaibus labor ana , dc luxuriant* lb*
ciolaborisfui .frudum cjuoridie largicni,'ip«
femct ieiunans, & pro falutc fratris feipfuoi
nffligcns. Hac tanra charitate compuacVs
tandem alter flagiiiofam vitam decent t Be ad
crtmum cum fratrercuertitur. laprm&jpfU*
§Mf* 97*
AMOR CHRISTY
Jtmtrt Cbrifft tartttftf* *m*r<m vinten the*
imrvirgp tudum mChfifip^ Mi dsh£*t ftdiM
firmofuiy <>ft
difparuit,& pucllam inomnf pace& gaodieftc
gratlarum adlioneab omni tentatione libcrri*
nam defeliquit. item tyumltk.i utf.f 4f.a;»
AMOR ILLICITYsi
^XEMPLVM I.
"Jfimeto ittkktm yuitm fwemin* in Unium-
$xbottmUt vt maltitit iH tmhUu* tollirs,
' qn&m fornutru
TFoaporc MaJcirniafti per fee u tons , pul-
chtrrima puella 'fuit ancilla cuiufdam ,
qnam multis inuifan* prom if* ion i bos Domi-
nuscms, deciperecanV non potuir Nouifsimd
autem exardefcens in iracundiaro , trad id n
earn tunc con (lituto prafe&o Alexandria? in-
tcrfkiendam ,' quart Ghn&iunam blafphe*
naritem, & Deoi & Impeiaforem.In ipfisve-
ro pcrfecutioaibus fummitreas ei quofdam
campecuntja, dixit, 5ic0n(enferfsvoUintati-
meat, apcenirtecuftodiam : fi autem^erma-
nes in duntia tua, rogabo mdicem vt torqueat
re vfq^e ad mortem 9 vt non viua defideas Vo-
iuatatcro meant, Addoda autem ante tn bu-
rial iadicis , diuerfa [ten-arum tormenta con-
t«mneb<t, cohfciehtia bonamunita Id qui-
FRat paelta qdaedam hi lfraSastiir parti- bus r or mentis & caldariafr magnamplcnatn
bos inter proccrcs geaerofa , <{ux in a *# fcracoti pice iufsit foccendi iudcx. Fcmentc
morem cniufdam iuueais per tnultos annos ergo pice, & nirris cxardefcenteproponebat
mtro darmonum {linaulabacur infultu- Hare CI iudertdtcenf: Vadeyaut fubdere voluntatis
cbm tniht frequenter cum multi« Lachrymrs in Ddmini tuiyaot ccttenoucri«,€[uu in banc cal-
con^ftione dtabolicaa infidiasaperiret ^.coa- dariam te iubeo rhittt.l lift autem refpondi^di*
lului9 vt fumnaopere .caucret f nenutu, anr dent; Noo daat atiquahd* tale* indices, qui
verbo iuneni wntationis occafio prarbcrctur*. mbeantfuddi JtrxNirue. Frenrej ergd lafsit earn
Paruit ilia diltgeilter Vt monui. Cum^ue adeo ^xpoGtam mini in c a War lam ferueotcm pice,
grauiter ten tare tur 9 vtTomni&cibi perderrt
appetuum, accidit no&e quadara>vt tan to
darmonnm agitaretar impulfo^ quod fuper«
neniente aurora fargere cogitaret, & clani
adire iouenem^i in vicinio raorabatur. Nee
^aora : vbi fiirgcns oculo»apcrait,vi(litChrit
lllaautememifit voceAi,dicens: Ber caput tut
Impcratoris re coniuro> quem colis, 6 ftatui-
fti fie tortjacrc me , jabe me paulatim deponi
in caidafram}vt videas cjdanram mihi patien-
tiafti dooauitCbrifttts^uem tu ignora«,3c norr
tognofdt.Etdepotttapanlatirn in preparatam
fttttik quafl plagis recehtiba^crocifixum , leni fcruentem cacabum>eaden horarcfrignit pixA.
lermone drceotem fibi lingua patria : Mcdili- ovm-circa collora etus peruenH.Q.uam plurimf
gas, qui Turn forinoftis^bonQS, dDlcts} genero- autem videntes ta^le miraeuhim , coofirmati^
fat. Vn(kverras:DU^eft>nui)fum,daiccTnM font in £He Domini nomri lcfu Chfjfti in
^uc, bonum^generofnm^ H asc vt dixit^repcnic A*eXandrika Jkctefia, ^aidigni focrant terrat
man-
Amotillicktfs.
manfteformn ,ficm elicit Dominns in Euan-
gclio : Belli roan foe ci t queoiara ipfi pofside-
, boot terram. Ex P*IUfa , rtfin ColUfor buim
is
EX EM PL ?M. II.
4Lmm &&• unUUmftttj? ,vt fortius Ltnsr*;
nrnw, &fl»i*xUt9f»*V4&fatoU#*-
9tm frnfertxit*
JTemaliosfratererat in crcnao, babitabat
antcm io loco # qai dicitur Ccllia, 3c inipu -
^nabanteum daonooes in pafsione/ornicatio-
nis. Cogitabat anient. apud feme tipfum, di-
ceof s Qpia for fi tan •portet me snagis opere
mai»umiaborarctrt cxtenuctur carnajis fca-
ftts mem. Erataocem idem f raster arte figulus.
Exargens aatem fecit inluto , & plafmauic
^ttji fignram nraljcris, Jc dixie cogitationi-
flR"tiis:Eccerxorcaa. Neccflarium eft ergo,
^t Caper confaesqdinera addasta opere ma-
-sunns mannn. Ei pott aliquant** dicsHcrum
similiter fecit ex luto, & plafinautt qaafi filia
fibi „ Ac dixit cogUationibus fun. Ecce genc-
raaic Txor tua filiam , ncoeflarium c ft ergo, vt
tragi* magitque ampliusexerccas opera ma*
mom,Tt pofsts pafcerc,&,veftirete, vxorcm,
acfiltam roam. Ecicaprsraimiolaboremace-
tmit corpus fnura, vc non praraalercr iam fap-
fnttatc tantumUborem. Tunc dixit cogita-
mona fieri; hsc ems ten ratio perfafa fuiflert
hacille cum arte ferua nit : Imperairit cuidam
viro graui ftafpero , vt iurgiis , atqoe conui-
t& iiife&aKiuxadole&coicm , & poft irroga*
tarn ioiurian) prior yen tree ad quenmoniam,
Cumqoci rape rata fibi perficerec t infuper to-
cati mres pro eo loquebantur, qui* coo tome*
liana (eccrat a/Jolefccnti. At illc Here ccepie
contra roendacium. Qaot jdie gqmitm t quoti i
die Ucbryaia? fl jcbant. Sedcbat foltu quia
amantadine repletuseft, omoiquc auxifjudc.
AitQtas ad Ie(u pedes iace*bat. Quid raulcaJ
Itatotus annus deduftus cft.QuociplecOj in*
cerrogatus adolefeens fuper cogicarionibuf
priftmis ..vtmmneadhuc aliquid molefte4 fu-
ftifKre^Rcfponrfens dixi*.* Papc% Ttoere raihi
aoo licet , qiicmadmodum foroic.irilibct, Ira
ergd per, banc artcm fpirjtaalj patre procu-
rante adolcfcent fuperata libidine faluaius e(r»
Ex l*b.St»$$iU.F FJ.207.
EXEMPLVM IY.
r
1 *
Amsn iUUii* UnUtur Ammtnint vA vno iu
p*uf$tHr*tm$*
QVodam vero tempore in cremo sdifican-
ci Aramonio ccllam , fuperuenit qn;dam
frater9& dixit ei : Car in tali ardorc arftus af-
fligis teipfom Abba'.' Refpor.densqtic beat us
Ammoniu«,ait : Credemihi , fraterqoia do*
«i9*tbos fms:Quia non prarualcs nimium illii .naote Dei gratia Scriptural faedas memoriar
/a/f mere Uborca^ nequc mulierem requtras.
Videns aatem Dcasfcrucns propofitum men •
tn cms pro certamine ca^itatis,abftuhtabeo
motcftiam impugnacionis darmonqm , jSe.glQ-
rificanit Dominom fuper m-gaitodine gratix
tisx&t isi*S**ttwt PMlrmm^t^
EXEMPLVM. I II.
Ittidf uaunm GtMm *d*bfans trUhU-
cornmendaui.Nam&vctus, &nouom tcfta
mentum ab ineunte aetate ad plenum didici,
nee non ctiam (anclorum antiquornm Pairum
orthodoxorum facerdotum Domini fexcentas
myriades expo/it ionum in lege diuioa con-
fcriptas perlegi , ficut tcftabamur ei de bqc
pepeomncsineremo patres , & fivno die fa-
tiatns fuero pane9& roioimc in opere me cxer-
cucxo, extollitur fcnfu$ mens, & velut irra-
uonalium animaIiumefficitar.£^F^i/^w.
ERatqnidam-Grarcqs adolof<eas in iJBigf -
pti qoodam ccepobie, qui nulla contioeb-
tsa.mUa operts magnttudine flam mam car-
at* pokxat exU^gucrc. .CiWque ad pa?repi
» *
\\\
£ i
IxEM-
J
3*
Attftff illkitus, An gel us,
EX EM PL V U V.
EXE'MPLVM VI.
>'
Amort \Utttio\ab%tUf q*id*m fehsxquUfatmi**
«
SEnex qaidam fedebat in longinqoa e^moj
qui habebat vnamparcnfcm , qusedefide-'
rabateum poftmuhos anno* vidcre,& exqui'
fii^h io qtrb toco habitant. Surrexit; & vcoib
ia Viam cremi illi;s y& inueniccscameUriosw
adiunxit fz cum illis , & mgrcfla eft in ert*
mum cum eis. Hare amcm trahcbatur a diabo-
lo. Qua? elm venifTer ad i arm am fcnfs (ignis
coeprt indicare feipfam,d teens : Ego film ilia
parens tua, 6c manfit apud cum. Era? autem
alius monachut fedens in inferiou parte ere:
nn,qui imp 1c bat fibi funfeuUm aqna } it hora
qua manducarc toliiifTct t fubtto' verfabatur
furifcula^fiuc vafculum aquarium; & f undebo-
tur aqua. Qui infpiranxc Deo dixit in femctip-
foclngrcdlor ctemum , Srdko hocqiod mini
euenit dc aqua , fenioribus. Eifurgcns abijt.
Et cum fcrofa'&um efTet \ Jofmiuif in tttfeplo
qaodara idolorum Itixta -viatii ,& vidit nofte
aacmoncs^diccntcsrldanodc praecipitauirr.us
ilium monachura in fornicationcm. 0p6)J
cum audiflct triftattfs eft, 8c peniCBicns ad.fc-
ncm.inuenit cum lriAenv& dicit ci: Quid far-
ciam Abba, quia imphro n ihi vjfcnlum aqna^
& in hora manJucandieffunditur. Er dicrt ei
fcncx.Tu vcbift'i intcrrcgare me, qnufurifcu-
la tuaverfatur ;& ego quidfacram ? quiahac
noftecccidi infornicationem. Cuirefpondit:
£ccgo cognouLEtdicit ei : Vnde fcis ? Qui
. dixit: Doimiebam in templo.&audrebam da
xnp'ncs lo uentesdc te. Et dixit fencx: EcHc
vade adfxcultTm.lfleantem rogabatcum^f-
cens:Non pate*r;fed pcrmane in loco ifio, mtt-
licrcm autem dimiuehinc. Ht>c enimex iri-
curfu iniroici contigit. QuoauaVtofencx fd-
ilinmt cxtendens Kaggraoanfc connerfation^m
fuam cum lachrymis , donee re.Jiret in prio
XCQ3 ord nem Cuum^ExUb.DfftJP.HLdiforni-
iMiinH*Hm*99
Amort illicit* Lpfut inobtdUm ftntx tunrftut* *
x una titer,
SEnex quidam erat'in Scete, qui cum in-
curifTet argritudinem magnam , feruieban*
ei ffatres', fc-vMVns firneX quia laborarent tdi~
xit:.Vado in /Egyptmn , vt atrfbliTam fratics
iftos a laborbus fnis. Etdicitci Abbas Moy.
fe$:Non va<fasf qnia in fbrnicatiotyemincur*
furuses.1 lie autem comnftatus ,dicebat:Mor.
tuumeff corpus mcrm , & tumihiifta dicis:
Surgcns ergoabfjt in ^gypfum. Quod cum
andiflent horn ifres -eir com quaquc habitant cs#
offirebant ei muha. Venit ciiam ad eom qux-
cTam vitgo iidelts volens obfequium foum fc-
ni ir.firmanti impendere. Et port aliqjantu-
tum temporis , cum paulufum de argfitu(^|fc
•q^a^eneba^ur; melius ha btfifErt, incurri^ro
cam t& ilia concepit. Interrogata autem a vi-
cinis !oci,Trtdeccmcepi(TfctfIlla rcfpondii: De
hocTerie. llHautemei noti credeba'nt. Seres
▼erodteebat , ego feci.'fedcuftoditeinfanrem
:quemparirufacft. Qux cum genui flfet puerfi,
'&2b'aclatu« foiflet f tulit fencx infantem in
JVumcros {h\Ht$t die qrta erat feftiuius in See*
teioccnrritibl^ infrauitiu Ecclefiam coram
imrltitudinc P^atfum.lUi aut5 videntef euro,
fleuerunt: quiardixitfratrlbti«:Videt!s infant^
hunc , filius eft inobe^fientix. Cauete ergo
fratrcs:, qnia in ''fcncctufc hoc fcci& orate
pro me Et vergcrvs ad ccllam A aad imtium
prima? conuerfau'onis fux reoerfus eft. kxUk*
Dc&XfAb. dtfctnutt.nkm. 12.
' * ^ r . . 11
ANjG-EL v & • • ■'
:iXEMPLVM. -1/
Atigihfwn mnhitudinemft tintr* tbmtnis ttn*
tamenta tUuart fkratAtn-Abha* Mej/j* vtaiu
B^Eato AbTtoti M^yfi , tftt't hafbftabat^in W-
c6;q»4i upptW. batdr Ptna qoodam tem-
pore in tantun* pofuit darifsimam impi gna-
' tiotrem fbfrt icawoi is- 4a »O0i vt 00a prxualc-
xct
ltt tcdere is cella tat fib abfjt ad fan from Ab-
battss Ifidonun , & resulted vioJcntiain iro-
ptigoationis fax Cumc^ dc Scripturis fanclis
.Abbas Ifidonil profercut teilimonia confofe.
Tctar euo>.& vt id cellular* raucrteretur/oga-
rct can , noluit Abbas Moyfes pergere ad ccl-
Angclus.
que inter fc loquercntnr, ftatim Affgcli fan&i
recedebant longibs, indignanteft contra cos.
Veniebant aut cm porci fordid*fsimi 9 & nor*
bo plcni, & volutabant & inter cos. Dsrmo-
nes coim in fpecic porcorum dcleclabancur dc
fuperbi* & vana.loquela eorum. Beams *«•
Vulaa faajn.Tunc Abbas lfldoros par her cum* Km Senior harcvidens abijt in foam celhilani.
Abbatc Moyfc , afcenderunt ad fupcriora.cel-
kla;& dixie ei ifidorut: Rcfyicc ad occiden-
fern, tc vide. Camq; rcipicerct vidit innume*
xabdem multitudincmdarmonam vehementer
cum furore pcrtarbari,& quaff zd premium pnp-
paratoa, feukutcrcj; fugnarc Dixit ei iterum
A bbas Ifidorus : Rcfpice ad orientem, & vide.
Curr.^i rcfpiceret, vidit itraumerabilcm mol.
tiiodinem Angclorum/arictorum, gloriofum
fpi cede ntero fopcr lumen foht cOelefrium vir-
tatan cxcrciam Ait autem «i Abbas I fjdo-
ras : Eccc quos in occtdentc vidifti, ipfi funr,
qui inpugnant etiam Sanclo* Dei. Nam qaos
ail orient cm emfpexifti % ipfi funt, quosad
ad tutor iuro lancets foil mitru Dominus.Cog--
nofceergo, quia plurts foot nobifenm ,• ficut
dicu Ehfatos Propheta. Vcrum etiam & fan*.
£cas Apoflolurloannei dicit : quia maioreft
qui in nobis eft, quam q«i in hoc mundo His
aoditis co nf or cat us in Domino fane? us Abbas
ttoyfes , reaerfas ef! ad cellnlam fuam gra-
tiasagens , cV glorificans Domini Iefu Chri
iibenitatis potentials. Ex lit. Sinttnt'vnum
BlIMPLYia II.
jkMitU fimBi f$ fttttikm
FVit joaidam vir magnus dc fan&is fenic*
ribus , cui talcm grauamdooaucrat Cbrv
fta, reaelance ei Spiritu fanclo , vt vidcre
po&t, quod ali> nonvidebanr. fceferebant
ergo fa nth feaiores : quia al quando quam*
phuimi fratrcs fedemes fimul loquebantur
latex fe , cV confercbant <Jc fan$is Scripjuris,
qo* ad faiucrmpercinentanimarum. Stabanr
aatcm circa eo* fanlH Angehl&tanccs 9 in hi-
bnvuUu €dn(iderames9 dclcclabanmrenim
dctlocjaio Domini, C umcjq« almd qnodcnm*
& per totam noclemcum grandi Acta , & via*
latugemendo deflebat mifetias noftras. Ex.
horubaturantero fanclos Patres permonaflc*
rii, fccominonebacfraues^dicens :Cohibete
fratrcs, i moltiloqoio, & ab otiofls verbis hn- *
gaam , quia mains interims an i mac generatur,
& non intellig mus quoniam per hzc & Do-
mino Dco,& fanclis Angclis odibiles fumus,
Dicit coim Scriptura cHuina,quia in multilo*
quiet non effugies pcccaiumrhatc enim yinfir-
mam & vacuam ct ficiunt mentem , atque ani-
mam noilram. £« HL Stntmtitrum Pttrnm*
135.
ZXIMFIYM lit:
Anylm Vomuu A*t*mnm docmt mMnihm
SAnclus Abbas An ton ius cbm federet a!f-
quando in ere mo t animus eius tzdium , 6t
confufioncmcogitationum incurrit $ cVdicc^.
bat ad Dominum : Domine J yolofaluusfierrj
& non mepermittant cogi tati ones roe« : quid
faciam in hac tribulatione/ Qnomodofaluua a
ero J & modice afiurgens ccepit forasire, &
vidit quendam taoquam feipfnm fedentem .
necnon & opcrantem t dcindc furgentem ab
operef & orantcm,& iterum fcdentemJ 8c pie*
^ram $c palrais facientem^ inde rorftis ad ora»
tionem furgentem. £rat autem Angelas Do«
imnimifTus ad^correptioncsn & cautelam dan-
dam Antonio: & audiuit voccm Angeli dH
centis: Sic fac , & faluus eris. Hie autem hoar
audito magnum gaudium fumpftt ;atqucrtdn>
clam. Lib. difttunt & firtitud. n*m, u
? t
Ex EM-
I*
Angel us*
ExEMfLVM IV.
XxEMFJLVM cvr;
SEncxqaidam fedebat in eremo % qui longfe
habebat aquam a cclU fua xij.'iniliiaria,
vbi (kuxi fennel iret haorire aqua<n , dcfccit,&
4ixiN Qaidjacceffecft t vt nunc labsrem.pa-
tiar , reniam , & habitabo circaaquam hanc.
JirciunJioc dixi/Tet, conuerfus eft, & vidit
• qucndam fequentemfe ,frnumorancemycfti-
gia foa. Intcrr«£auitauteracum,<liccns:Qujs
« tu/ Et dixit: Angelas Domini fum, &mif.
fus fum numerare veftigiatoa, & dare tibt
mercedc Quod cum audi Get Cenex ; f orti ani-
xno fa&useftpromptiar, Scadhuclo«giu«po-
laic ccllafiuynab ilia aquaqujnqucmilfiaria.
£x lib. d<&. Be. lib. d$ fmumU &firiito. **.* •
ExEMPLVM V. •
Angtliu infirmo fnttl f$pttm dkbm d$k9-
tifjiwU mmi§h*m$. .
JCGrotiuit aliquandofenexqtridam/pri fe-
titarittt habit aba t f & quia noahabiiit qui
< ci fcruirct, furgcbat.eVqucdcumqueinueniflct
in ccUa fua. manducabatr Et dam per aliquot
dies ifta facercc , nemo veuicbat ad vi(itatio~
jncm eiut. Tranfactis autem triginta dicbus^
audio venience ad cum, rnifit Dominus Ange-
lumfaam, qui min ift rare tei. Etciim fie fieret
©er feptem dies, recordati funt fratres,& dixc-
tfunt ad inuiccm: Earn us, & vidcamus^ forrfc
atffirmenir illc fenex. C iim autem veniflen t, 8c
futfaflTent, dtfeefsit Angelu&ab eo..$eneicaa-
teade intra cUmabat: Difceditehinc frairew.
Jlli vere leuantes a cardine oftium t intraue*
rant, 8c mterrogauerunt cum $ quare_c1amauc-
*ir. Etille dixit: Quia ;o.dies habui laborane
•in iofinnitatcmea,& nemo mevjfitauit. Eccc
iam feptem dies fast tex quo Dominus Ange-
lum fuura mifitminiftrare mihi. Qui cum vo-
fiiSrcti^rcceftit a me, Et |>arcdtcens,dormiuic
in pace.Patres autem vilde roirati funt,& gl&*
*lfi<?ancrunt Dcum ilicentes : Quia non dere-
linquit Dominus fperantes in fe. llid. nu. 10.
AngHk MPimMm p*tkmtu ftMru / qui *b thrior*
fwM»TH<ffift ik avium d$dHX4t*nt. 4
DIcebant quidam (ennui , quodaudreriot
ab aiiquibus viris faoflis iuuenes cflTc
^ui Ju&um prxbeafii fcoibus in hac vita. Et
narraucniot diceiites: Quia crat qnidam fener
ebriofut ^opcrabaturrnam matiam indie
& vendebat earn in vicmo yko, & bibebat
quod accipiebat de pretiacios. poftca verb re -
uk ad cym vhim frater f & manebat cum i pfo
qui rimilitcropetabatur& ipfe«,attam vriam!
Tollebat autem earn (enex , & vendebat, atn .
bamm^oc matrarum prctiufnexpendebat ia
vino# iUUuccm*ftr€bat tantum pancm fcro
& ciim triennio iugitcr feciflit , nihil locutuJ
<& frater illc. *oft hoc ver^ dixit frater illc in "
icmetipfo : Ecce nudut fum 9 6c pancm cum
Ugeftate comedo : furgam ergo, Adifccdam
^imc Itcrum autem cogitauit in femctipfo
^iceos : Quo habco ire? fedeo ego {jic propter
DeuminhacWtacommuni. Et ftatimappa.
tiiit ti Angciu* Domini , dicens : Non difce-
das: veniemucenim eras ad te. Et rogauit fra-
ter fenem ilium ipfadie, dicens: Nondifcedas
htncalicubi , quia venient hodicmci tollcrc
vine. Cum ergo fa&a fiiiflfet hora, qua folcbat *
fcnexdefccndcrcadvicum, dixit fratri : Nori
vcoiunt bodic fili 9 iam cnim tardJ eft. Et illc
dixit ci modisomalbasquiaveninnt. Etcum
ei loqucrctur , dormiuit in pace. Scucx autem
flebat , diceos: Heamefit^quia multis annis
fub negligcntia viuo, tuautemparuo tempore
faloam fecifti per patientiam animamtuam.
Etex illo dicfadus eftfenexfobriai dc proba-
ta*. Ibid, num, 13.
EX EMPt VM VII.
4*g*kt de ten*irjt(me ptccsiorum Uunta
itiditftdtu Simplex.
BEat* mcmori« Pauhis Simplex , difclpij.*
lot Abbatis Antoni;,narrauitfratribusta-
km.rem. Quia ali^juado ?cni in mona^erium
Tifltandi
\
Angela^
<rtntandi gratia,& pro fratttom inftr nclione,*
poficoefuctafnad wmceoo collocucioncm,ia-
■eaoerunt in Ecclefiam Dei, vtmiflas more
{olirocekbrarent, ipfc^mtem Paulas i a tucas
rsomqncmqueiatrceuntiam Ecclcmun, quo
anicno lotrarer; habebat cnim flcnaac gra tiara
fibtdacan A Deo, vtfic VD^mquemq-ic cuius
,antmi c/Tc^agnofccrct ,/icot & oos faciei no-
&ras Tidemns inuiccm. Iugrcdientibus ergo
emnibos clara facte & fplcndido vuhu , fed &
vaw/cuiufquc Aogelo gau den tecum ets, vaa
vidit nigrum ft obfeurura toto corpore , &
drmoncscx vtraquc parte cum ten cotes f &
crabenccs adfeipfos, capiftre in naribus cius
sr.ifio,fanclu vera Aagelum eiosde longi, In*
gubrcm & trifrcm , fequcatera eu. Paulus vet A
Jachrymans a & maau frequenter pectus tuo-
deoSjfedcbat aate Ecclefiam ,plorafis valde cfi
q ji talis ei apparuerat.Qpi autem videbant cu
qjodfacirbar 9 & ram celetcmeiusmutatio*
cem& lachfymas & Incluns , iatcrrogabant
rogantcseum vc diccrec, quid cflct quod vi*
quia potenf eft peecata dimitrere. Ada an*
vocem eins , omnes fcllichc incur rerun* , co-
pi en ics audire qua? dicebat. Et convenient*^
bus omnibus re /ere bat Paulas qua vidifet,
anteqnam in Ecclefiam intraieot , & qua* po-
itea. ltcrum interrogabat ilium virum ,*cv*
diceret ci caufam , pro qua ei tan tan fbbito
snutatioaem Deus donaucrit. tfcano-ergoil-
le conuiclus a Paulo,coram omaibo* qui cir-
ca ipfum eraat , aperti narrauit,dic«ns:Hctt<f
pcccarorfom,6c multo tempore ia forcicatio-
ncvixivfquenunc. Ingredkos autem roodo
fan&m Ecclefiam Dei , audiui yocem Ifaisr
Prophets, cum legerctuf , mapis autem Dei
vocem Icqucntis in eo,vbidurr : Lau&imnf,.
mundi cftote,aufcrte malum eogifatioorm de
eoimabus veftris coram ecu Ik meis , difcite
bene faccrc:& fi fuerint peecata veftra ranqu&
fenjeiom , vclut nix dcaJbabuntur;&n> voloe*
ritis 9 & audieritis me , bona terra? comedeti*;.
Ego inquam, foruicater id hoc fcrmone con-
puacStusfum nimts,& ingemifcebs, intra con>
debar. , timentes ncquid in rcprchenfionc om- feicntiam meam dixit ad DetimrTu Sens, qui
sioin viditfcr.proquo hoc faccrec Pofiulabar
ctiaaf vc ad miftas intrarct cum eis . Paulus
as rem repcllcnseos , negabat feingrciTurfi, &
fedebat foris tacens , & ploraos nimis ilium,
qjt ei calis apparuerat. Poft paulolum autem
diroiflo Ecclcrla* comientu,itetum Paulus at*
teadebac iiagulos exeuntes, Tt quorum in*
troirnn cognoucrattfcirer quales exirent : 8c
vidit iltom virtun nigrum & obfeorum toto
corpore pri as , exeuotem ab Ecclcfia c latum
eaiiemrQltu^candidu corpore, daunoncs au
▼eniftiinhunc mundum peceatoretfalues fa-
cere , 8i qui etiam hxe quar nodo letta fune
promififtiper Prophctam , compJeefTcclu 4c
opereiame peccatorefic indfgno; Ecce cnim
amodo prom itto tlbi, & fpondeo fcrmbne 9c
corde coorlteor ; quia iam -non agam vltra iK
lud malum , fed abrenuricio omoi iciqaittti,
& (eruio tibi amodo in .confeientta murida.
Hodieergo Domine in hac horafufcipepce.
ni ten tern, & incerpellantem tc; & rcmincian-
tem omni peccaro. In his ergo pretnirsiooi*
iea>qai earn ante tenebant , poftea delonge bus egreflus-fum de Eccfemi, ftatuensin ani^
Jeqacacessfaadom verb angclum iuxta ipfum
attbolaofem Ixtum & propinquum , & gau*
deatcm Asper earn Tatdct Piulua vcro exHieas
cftagatufio 9 clamabat benedicens Deom , &
dicees: O tae&bilis Dti sni/cricotdia Sc bo-
rrtas :6dininx m(eratipois etuk innumera-
%flis bonirat. Currens autem tfc afcendens fur**
per tlmm graJom^magoaToee dicebat: Veni^
te, & Tidete opera Domini , quam terribilia
rW,&of»ni nSipored^na. Venite % 6c vide*
aeetmi , qui full emnes homines faluare t 9c
atd agaiuoocah Teritads venire :. venite ado-
ific procijainnc -antcensn 9 & dscamws^
01a me» nrhil vkra malt agere coram ocuht
Dotniar. Quod cum audifTent omnes , ckma-
neruntvaa voce ad Dom'num.dicemcs : Qufr
magnificata funt opera tua Domine, omnia in
fapientia kcifkiMtk Prmukmut num. 5.
- EXEMFLVM. Vni.
J&&U petegrmtm frttnm vmitmtm €mflm>
Dliif qnidam fcoex , quia cran rei view*
4uo&acxe<9VDiitpKgriautJA mas i^
chAiia.
/
*;aorif. Eftt autera Hleperegrimis modicum
4iegligencior .• ille vero inchoris ftudiofus val-
,de, Concigit autcm vc dorm irct i lie peregrj-
nus io pace. Ac illcfencxvicinus coram .'cam
cflecprouidus^vidiemultitudinem Angelorum
deiuceotium arum am ciut. Et cam pcrucoif-
fct.adc^lu« vcintrajctjfa&acftqturftio de
.eo,&venitdcfupcrvox ,diceps.« W an i felt urn
cft,quia modicum negligcns fait, fed propter
•pcregri actionem cius aperireei. Etpoft haec
iormiuit ille i<ichoris , 8c venic omois cogna-
Cio eius ad eum . Ccrncns vcro fcncxnoir ve-
nire Angeloi ad deduceodam animam cius
jfniratus eft 9 8c cadeos in facicm fuam in con-
fpe&u Dei, dixie : Quomodo peregriaas ille
cam oegligeotior fueric , talcm gloriam pro*
tneruic&^hiccura efTec ftudiofus, nihil huiuf*
.modi meruit I & venic ci ?ox,dicens;Hic itu-
diofus,cum veniflct vc dorm irct, aperuieqeu-
los fuos,& vidic parent c$ fuos fientcs, 8c con .
lelaraeft anima eiui. Pcregnnus vero ille, li-
cet ncgligentior faerie , nullum fuorum vidit
Sc ingemifcens flcuit , 8c Deas confqlarus eft
EXEMPLVM IX
i
i
fce*Uenii*m£r4uifim*mquid*mfr*tir foftftt-
nicAttonem nuitu i*cgd$ndcptngut& AngtUu
uturilliHS4gT0t*ntu ennifum tUHnd*n%& r*«
* $mpC8tns,f*Mi wnitm*
NArrauic quidam folitarius fratribus , qui
crane in Hcicjm^bi Tune feptuaginta-ar*
bores palmarum in loco , quoapplicuit Moy-
fes cum populo Ifrael , quando cgrefius eft
de terra JEgypti,fic dicens: Cogitaui aliquan-
domedebcre ingredi ininceriorem ere mum,
<i ferc£ inuenircm aliqaem interius habiraotc
in eremo,&ferureneem Domino noftro Iefa
Chrifto.Arabulans autcm quatuor dies & no-
etc*, inueni fpelmcam: 8c ciim appropinquaf.
fem,refpexi ineus, & vidi homincm fedeneem,
ficpulfaui fecundusn coafuejudinem monacho-
rum vt egredientem falutarcm cu. Ac ille non
mouebaeur: rcquicucratcnim in pace. Ego au-
lem nihil dubiuos,introiui , 8c cum teniiiffcm
fcapulaf ipfius, confeftim diffoluuis eft , 8c fa.
Angelas..
c*tus cftpaluis . Dcihdc afpicieut vid«044l
bium hue tunicam fine manic is pendentanu'
Ciim vero 6c hoc tenuiflem, diffolutum eft 9 9t
innihilum reda&um. Com autcm &de hoc
hefitarem.cgrcflusfum inde vc peranabttlareoi
dcfcrtum;?aquorurfamaliam inuenio fpelu-
cam , 8c vctf igia hominis ibidem* Fac"tus fara
autcm alacrior , 3c appt opinqaans ad ipfani
fpcluncam , itemm pulfaui sSc iter urn nemo
mini obaudiuic , ingreffufque nudum inueni.
S tan sau tern for is fpeluncam f dicebam intra
mcipfum , quia hue oportct venire hnnc feruu
Dei vbicunque fuctit* Cum vero iam prauerif-
fct dies,vidi babalos v ententes > 8c ilium feruu
Dei venientem cu eis nudum,&,dc capillis fnis
cooperientem qua? inhonefta eranc corporis
(uLQuiappFOpinquarlsmiht , ftftimabat me
fpiritumette,6cftctitadorationem Nammul-
turn tcntatusfucrata fpiritibusvficut ipfepo-
ftea dicebacegoautem hoc io tell i gens , dice*
oamci:Serue Dei ,& ego homo Qim:rideve-
ftigia mea,& contrc^ta me ^ quia caro & fan*
gtris fum.Cum ▼eropoftorationc>dic*toamena
re£jpexi(Tet mc,&: confolatus fuiflet A iatrodu-
Kic me in fpeluncam,& intcrfogauit mefdices:
Quomodo hue venifti?Cuiegodixi:Requirc«
di gratia feruos Dcif veni inhanc folitudinc,
ic noivdcfraudauir me Deus a dcfiderio mco.
Rurfus autcm ego interrogaui cum , dicens:
Quomodo & to hue venifti f 8c quantum tcm-
poris hie habei ? auc quod eft alimenCum tu fi ,
vel quomodo cum cu quidam fis nudus , noa
tndigei veftimento aliquo / Qui refpondens
dixit mihi:Ego in ccenobioeramThebaide^
opus men m erat lini eex-tura. Subincrauieante
in animo.meocogitatus t vt exiens inde finpn-
lariter fcdcrem,& poflem quietus cfTe,& fufcx-
pcre percgrinos , ac plurimam mercedem pof-
fiderem ex eo q»iod adquirerem de opere mco*
Vc autefti confen(i cogitacioni huic , & ope-
re perfecieam^cxiensatdificauiniiht monafte-
rium , ibicjuc veniebant qui mihi iniungebanC
opus Cumauc iam multum eflec quod congre-
gaueram, feftinabam pan peri bus ac peregri*
nisillud diftnbuere^ Sed aduerfarius noftcr
dia bolus inurdens mihi, ficut& feraper:& cue
futuram raachinabatur retributioncm auferre,
co quoi feAi&aba laborcs mew Deo offem.
V ideas
Vlicaf aiitcmvnam Virginem facram iniun-
gcntcm mibi fpecies, & as tne perficientem
atq*:ereddcntein, itrrmifoei vt rurfusmihi a-
Ins demonftraxct fpccics.At vcro vbi iaxn co-
isctudo facia e(t,& fidocia maior f poftrerafc
etiam taltas manuum, & rifas, ac fimul con-
ucfc^adTltunpm concepimusdoIorcm,& per-
fecimos ioiquitatem. Cum autem manfificm
cameain eadem ruinafex menfibus, poftca
coz'mui mecuni dicens: Quia aut hedic.au t
c:iilino> aut pod rnultos annosmorti addi-
c:c5j sternum habeo fopplicium. Si cnim qui
i xorc hominis vielaucrit^etcrnis pin is fub?a-
ctbirtquantis torracmis dignus cu\qui Chri-
l:i ftupr-uit fponfam? £t fie in banc ereraum
Cvculicrccarri^omnia relinqacns tlli malicrt?
Vcaicnshuc inueai fpcluncam hanc,atquc f6-
ttm huncf & iftam palmam affcrcntem mthi
cctrionesdaodecim dactylorum: per fingulos
nenfes afFert vmxm botrioncm,qui mihifuffi -
cit per dies tnginta>& pod hone alias matti-
refcit: Pod tempus afftem multum crcuerunt
capilli mei^ cum quidem dirumpcrentur ve-
ftimcnta raca^de ipfis quam decee partem opc-
r:o corporis met. Dumauttm rurfus intcrro-
s^rern. fiinprimordijsdifricultate habuiiTct,
*ic mibi ait: In iaitijs valdc afmftus fumdo-
hrr iecom^ra vt humi iacens non pdflem (las
p'dmamdicercjfedproftratas in terra clama-
1,13 ad Alrifsimum Cum autcm in fpelunca
f'zm in dolore valido arquc dcfcclionc, vt
cruo^gredi iara non poffcm t vidi virasfi in-
(rjzrem^aciuxtameftanrertt.&dicentcmrai-
h;:Qa id patcris > EgoautcrrTconfortatus ab
co modicum ,dixiei : Epardoleo. Qui dixit
r.ih:: Vbi doles f Cum vcro oftendiiTem ei, di -
j.tci mantis fux in dirc&um coniungens,di«
^. 'locum illamtanquara gladio % 6c euellens
* v r/oftendit mibi valnera, &rafo iecore
r - *j faafin panaom ipfas fcabies mifi^atque
r-rf :'& ipfana iecur imponens manibus fuis,
:oc<?m ipfam recluiit , 6c ait mibi : Ecce fan us
tif: as es , fcrui Domjno Iefa Chriilo ficut o-
p ' :tct.Et ex tanc fanus faftus fum , & finedo-
ior^itm iara hie. Ego autcm multum rogaui,
*r faaoereai in interior! fpelunca & aitmihi:
Voa potes HifFtrrc davnonum impetus* Et
igufcoc ipfam conftkrans ^ rogabam vtota*
Aiigtlus.
4t
ret pro mc^c dirrritteret' me. Qui earn oraflet
Dontinum lefum Chnfrutrtjdimifit me. HxC
vobls narraui aedificatioois gratia. Lib. di
Extmp.& doft.viu SfiritkMlk nu, 15.
EXEMPLVM. XT
Angtlt Michtul & Gabriil Mnimsm peregrini cm
canttcii in caelum *t to Hunt, <$• ffom nwuuhw -
*d mfirn* tUfortatut. *
F Rarer quidam intcrrogauit renem,dicenjf
Nomcncftquok faluar,an opus/ Refpodic
ei{cncx:Opus.EtaitrcBcx:Scioenimfratreni
orantem altquando, & ftatim exaudiebatur
oratioeius. Subintrauif autem io animoeius
cogitatas^elle vidcre animam iufti, & pecca-
toris,quomodo abfrrahantur i corpore : 6c no-
lens Deas contriftare eum in defiderio cjus^
dumTcdcrct in cella faa t ingreffuseft lnpus<ad
eum}& tenes ore A10 ▼cftimcnta ipilus frafris^
trahebat cum foras. Fratcr autem illc fcqucba-
tur com. Lupus autcm duxit cum vfque ad ali-
quarfl ciuttatcm y6c dimittens ilium fratrem^
recefsif. Cum vcr.ofcderer fons ciuitatemfn
monalteriOjin quo erit quidam habitat^, qui
babe bat nomen qtafi magni folitari;, ipfe vc-
ro folitariusinfirmuseratjexpcftans horam
mortis fuac,fratcr illc, qui ibidem venerat^vi-
debat multam pracparationem fieri ccrcorumt
& lampadarum propter folitarium ilium, tan*
quam per ipfum Deus pancm & aquam lnha-
bitantibus ciuitatcm illam prxftaret^atque fai-
uarct cos^diccbat^uia fi hie Anient , omnet
fimal moricmur. Faita autcm horaexitus il-
lius^vidit fratcr illc tartaricum infcmidcfccn*
dentemfuper folitarium ilium fhabentem tri.
dentem igneura ,& audiuit voccm , diccntemt
Sicut anima iftame non fecit requiefcerc y vel
ma bora in fc , fie nequaquam tu mifcrcans
euellens earn. Deponent ergo tartaricus illc,
qucm tcuebat tridentcra igncum in corde fo«*
litari; illius, permultas horas torquensenro,
abftrax it animam cias. Poft hscc autcm in-
greflas fratcr ijlc in ciuitatcm, inuenit homi-
ncm pcrcgrinum iacentem in platca *groturoa
non babentem qui ei curam adhiberet, 6c ma-
{it cam co diem vnuon Etciim tcnuTet hora
P dor-
ft
Angclus!
donriitibni* eiu*,cbnfpicit fratcr flic MicKac-
lem, & Gabriclem dependences proptcr*ani.
mam citfs, & fedcns vnus a dcxtris , & alias a
fin i fir is cius ,rogabant animam cius , vt cgrc-
deretur , & noncxibat, (juafi aolcns relin-
qucre corpus fuirm. Ditie autcm Gabriel Mi-
chacli, A flume iam animam iftam , vtcamus.
Cui Michael rc/pondit : Iufsi fuimus A Domi*
»of vc fine dolorc c^ciatar , idcoquc hon p'of-
fumus nos vi cuellerc cam. Exclarriauk aut'era . w ^ . . . WMM_ r. WJ. .v , V,UM*«^ **u -
Michael voce magna ? dicens rDominc ,qui,d mcrgum, autccrte" vigilantes claufo ore vanis
Vis de animahac , quia oon adquiefcit nobis, aot noxijscogitajionibus nonex infirmitate
tatis vfum in pfafmodia , licet oon cum mulra
dcuotionenotabant, Scdquiaqua fcribebant
cxprimc bant cos qui fomnolentia feu pigritia*
frcfsifivcl vanis cogitationibus a feabdu&i
videnturquidcmaliquid fignarc, fed corco-
rom abftraclum prorfus non concordat voci.
Cartcrum illiqui niffcribfcbaflt ^lamentabilem
quorandam cordis duritiam redarguebant^qiii
obliti prQfefsionis fuayimoris Dei imtnemo-
res, autlcthalifomno pronafevoluntate im-
tt egrediatur? Vcnit eis vox i Eccc ruitto Da
aid cum cithara , & omoes pfallentes Hieru-
falem^taudienspfaimodiam ad vocem ipford
cgrediatur. Cumtyic dcfccndiiTcnt omncs in
circuitu animar illjus cancan tcs hynjnos; fie
cxilicnsanima illius feditia mariibus'Michac-
lis^&aflumpta eft cum gaudio.i£jrf.»w. )7»
. EXEMPLVM XI.
'JbfgtR folicite , fed disterfimtde vidente Beat* B#r-
fc .» Btrdotrationes fratrum tcripiit*Unli
w
V
A
INtererat aliquando' nojhxrnis yigilijs pa*
ter (anclus Bcrnardus-jea puritate 8c dcuo-
tioncqua folcbat- Deo tantum nora &fibi.
Cumquc niorofa pfalmodix modulauo vigi-
liasproiclarct ,apcruit Dominus oculoscius.
Etccccrcfpiciens vidit fihgulos Angelos iax-
tamonachos :(tantcs , & quod quifquc corum
pfatycbat,.ipfchedulis more notariorum tarn
diiigenwrtxetpientes, ve nccminimam fyl-
labam, quanquamncgligcnterprolatarn, o-
mittcrcnt. Scribcbant vcro diuerfo modo,
namquidam corum fcribebant auro^alij ar-
gento, nonnulli atramcrtfo , aliqtfi eciam
aqua quidamvero p^nit us nihil fcribebant,
Spixitusautcm qui haec rcuelabat f intelligen-
tiam diuerfitatis fcrTptura; cbrdi cius infpi-r
rabat. Qiii cnim aut;o fcribebant, fcrucntifsi-
inumin Dei fcroitio ftudium , & abfolutam
xordis intentiancm in his qua? pfallcbant , fi*
gnificabant. Qui, autcm" argent q, minorcm
quidem fcruorcra, j>uramtamen pCailcntiurA
ferdex voiuntaria intenrione occupantur> in
confpcftu Domini contralegis praeccptun^ap-
parerevacui oon pertimefcunt. Pater itaquc
fanclus^qui hxc vtdebat recordatus fen ten ti at
illius , quoeiam omncs admmiftratonjfpiri-
tus x funt in minilterium mtfsi propter eos,
quihxrediratcmcapiunt falutis, ficut profi-
cientium congtatulabatur fcruori , /ic pater-
no pictatis afieclu denxicntium mifcrabaiur
tepiditatis.Li^.^ viris iiUiflribm ordink Ci/7<7-
£X EMk:VM *X"II-
Angtll cxcUai>sntfrAtre$ *ddeuot%cA»endum
TeDtkm&c.
CElcbrabantnr aliquando folemnes viga-
"lix t& vir Domini cum cattcris^fratri-
busadcrat. Cumquchymnus, TeDcumlau-
damus, cantaHtur, vjdit fanclos Angelos
multa claritate fulgentcs, rhiraetiam vultus
alacritate dcuotos; qui vtrumquc chorum
pcrcurrcntcs, modohunc, moda ilium exci-
tabanr. CantantiGus adcrant^ quaff con-*
gratulantcs aftabant. Et vt djutiusille hym-
huscum deuottonc percantarctur ,mbdis'bm-
nibus elaborare fatagebanr. Intellcxrt quo-
que vir fan£its , hymnum ilium vcrc efTc
familiarem ipfis, quos tanta inftantia vidit
opcram dare , quatcnus a fratribus ad heno-
rcm Dei cum fcruorc dcuotionis cantarc-
tur.f Cuidainetiam fratri fpirituali vidcrc
mcnio Mntiwiam qubiundam bon.t voldttw Ttpf/qUoa-abottincipiebtis-flamipa ««gn»
Angclus. 43
fpkndoris erHtnpebat>& furfum confcendebat. fcnclof , de quo in requiem afiameildo A ngcli
tx tibn qui dicttur Exordium et dints OBercunfis faa&i nouam feftiuitatcm, & nouum gaudium
-op»&* cfleat illtc6 cclcbraturi. ibid* ""
EXEMPIVM. Xlli:
. AMftb nwtunu qmUm ftdtft iworsum
tefis & hkji umBtmarmt.
QVidara^dc fpirituatibus fili/steoerendif-
(iroi Patris Roberti,cum nam anguftam
&arduain, qua? ducit ad vitam , indeclmabili
fljdio cucarrilTct, tandem placuit Domino la-
bonbuscius finem impenere, vtin pace in id-
ipfam dormiens rcqaiefceret, vnde nunqnam
diet reccflurus. Cumquc tarn inftaret hera,
in qua dc buias mundt ftadioeuocanduSj&ad
cilcftc brauium eflct inuhandus 'dorainus
Abbas cam cartcris fratribus gratia quiecis m
kefalo Cao fe collocaucraf , & ecce fopordo>
mixsi irrjjitfupereum, viditq^ in fo ranis duos
pulcbcrxiinosadoiefcefites vohu &hab<tu in-
fig niter rclucemes t qui qaali iilia 9 rofas , 5c
t to las , ac diuerfi generis florcs in choro Cla-
rmailcoficopios^rpargeban^ira vt pauimen-
tsm Ofntiepi&utn s ac varijs color ibusvenu-
ratum efle videretur: quo vifo miratas eft $ &
<mfi fimplicitatcm erdinis zelans dixit ad
cos ; Quid vobis viftfm eft ( 6 boni iuuencs )
c^^tracojifiietudinem noftrum pauimentum
ho; floribus ftcrnerc,& roonafterio huiufmo-
d: aftiiutc indoccrcJIlli vcr&dixerunt ad eu:
Noli ifta mirarx ,. neque moled us nobis /is i a
>acexctotioncoffici;noftri, quoniam rood 6
urn til chore ifto cclebrabitur noua cuiufdam
roui fancti feftiuitas, dc cuius folenitate gau-
ctbant Angcli 9 & hymn as Domino decanta-
Uxor in S)On. Adhucloqucbanturilli, & ani-
?m ▼Kkflth & audientis hsc admirationc
n^tfbant. Tunc eccc concitatus tabular1 ft re-
pirii excitat dormientem , & vt feftiuitatem,
qsam celebrandam intus in fpiritn cocnouc-
titM fons fecund um dignitatem officii (ui exc-
c ;eretur , figno confuctudinario inuitatur.
Accurrcns ergo- com cseteris fratribus , propc-
t inter ren it ad cam, & cam magna deuocione
ccsaendanit animam eius , ccrtiAiroe crc-
dcasatquccoafidcns, quia hie cxatnouusille
ExEMPLVM XIV.
Angihrum dulcijjimos tsmtm fiat$r quidtm m
fnfoltt'ftum /** ttibuUtionu uudmit.
NOai fccrctiusCanonicum ordinis Regis*
laris » qui afsidue orationibus & medita-
tionious deditus, & ordinis fui fcrupulouT.
fiinus obferuater,Tix poterat prslatos fuof
ergafealiquateousmitigare. £ contra obfe-
qnrofus in omnibus , & deuotus tcntabatia
bono vinceremalitiam/ed non poterat. Vcf-
pcrc ergo quodam, fuper id quod fcrrc poterat
tribu)atusy lachrymas amarifsimas fudit9 $c
ad exorandos faae^osmartyres , quorum dies
folcmnis inftabat^ Mauritij Ifcilicct , focio- ,
rum que eius 9 vt corum mereretur confolari
precibus &iuuari, fcproftrauit. Nccmora,
vbi poft longas vigilias intrauit cubicaluna^
yix fomnoleuifsimoreleuatus^ audiattchoroc
angelorumcantantium in fubhmi:Gaudent in
coelis aniens Sanctorum, qui Chrifti veftigta
fantfecutij & quia pro eius amore fanguincot
fuum fudcrunt 9 ideocum Chrifto regnant ia
sternum. Dixit autem mihi jquia defceufus
notularum in ipfocatu, quosGalljcc nuaUsVi
dicimus^ tants melodia? 6C tants dulcedinisf
cxiftebant, vt nifi Dcus aliter ordinaflct, fcrc^
eius animam extra corpus fine reditu rapuif-
fent. At quoniam illo tempore grauifsimain*
firmitatc detcntus erat9 in fola delefotioBe
ipfius cantus t& corpore^ & fpiritu ita integrd
fofpitatus eft, vt vix cum poftea vlla pcrtur-
batiot quantumcumque magna, Isdercpotuif*
fet. Ctntif* I x. A fume. 1 1.^. 3-
EXEMPLVM. XV.
Angilm UntMtum Lifardum fubulcum p$r fa
p$rbUm, cflenju m or lucrum fipulcbrit rtuo*
etuis.
IN Hemmenrode Conuerfus quidam futt
nationc Colonicnfis , nomine Lifiardus,
" J " " Fa vir
44
yir fatis hmtiitit; iciwiwfbet^lialitf ttavtrf-
ficij foes taonafteri/ cuftodirc. Circa fincm
vitseius flea tmtiii let ultt Dominus Hcrman-
nus tunc Abbas illius, taliordmelentarus eft
A fpiritu (hperbiar. Cton cfletfeqex, ^ diii
porcos pauiflet, talia coepit in cogitatio/nbus
4uis tractate. Quid eft quod ago ? homo fain
benenatus, fed propter hoc vile officium, on\-
nibus mei* araicis defpe&us, non ero diutiur
in hoc loco fubulcus ad illoram confufionem.
Ex quo aalcm raihi non parcitur htc,secedahT
liinc. Qui cum fixum tcnerct in ammo \ quod
nunc recede ret dc monafterio, tentationes
diutius non. valens fuftinere>rjoc"tc eadem cum
in lcclofuofcderct ,& vigilarct^perfonaqu*-
dam referenda illi apparuit ., & vt fc fequerej-
lur masu fignauit.Mox ilie furgc5,calccamen^
ta induit , & pratcedentcm fecutus ad oftium
dorm i tori; venit, quo cceliiu* pat efaclo, /imuJ
ad ianuam acceffenint Eccjefjar , qoam eadem
potentia confideransapertam , fimul ingre&i
ibnt. Ira enim ci figniscrat importunus , v*
son poflct nonfeqai prxcedentem. Cumque
ducerecurper medium chorum Conucrforu,$c
coram altari S- loannis Baptiftx tranfiens ,
profundi inclioartt more ortiinis , inclinauit
St illcdiccns; Bcoe fecifti fie profunda inclu
»ando. Venicntcsque ad mcridibnale oftium
Ecclcfia?, penfuod itur in clauftram, viderunt
lllud oftium fimiliterapcrtum, qnodducitad
ccemkcriam. Vniucrfehascoftia noclibusetia
clam bus firman tur. His vifis, f rater JLiffardus
jn ratus eft valde , nee tameo aufus fuir ilium
xntcrrogarcrTu q^ises, vel quo mcducisf'In-
grefsis eis coeraiterium , ftatim aperca font fe-
pulchra omnia monuoru. Et cum Conuerfum
duxiffet ad homincm reccntcr bpulnim.dice*
Vat illi: Vides hunc hominero,cjt6 talis en?.
Quo vis ire? Qqc cumadhucduccpevelict ad
jflia corpora patrida,muhi»mqiic fceteiia, coe-
pit Conucrfus renin & clamarc : Farce mini,
D omine, parce,non enim illapoflum videre.
Cui duc*tor refpondit: Si non potcs hoc, quod
citocrts videre, vt quid propter modkam fu-
perbiamvis deportu faluru recedcrei Si ergo
▼is vt p j ream tib^promitte mihi quoa no re-
%cdes ab hoc loco :5c promi/it. Que cam Ttda-
cexct, »oxcUuiaXunt fcpulchra , claufa fant.
poft eoroftja finguta ,# cam franfircranfe aK
tarcCon«crforam, jbiq} inclinaxet. denno dc
hoc eu coi^endaujt/atis oftendens, quod Deo
placeret inclinatio profunda. Ingrefsiseis dor-
jmitorrum , ftatim poft dos clauflim eft oftium ,
Mox verd vt Conuerfus in fuum lecKi fc recli-
nauit, perfona du«nti< difparuit , & abilla
hx>ra tentatio imriifla ceftauit.C*/ir,/i6. 4.^.4*
»
Wilhthnw Comes IkHtcertfii poft mcrttm , in"
clttjd lui&Am ttrtibili flrmsiAffartt , qui cum
viueret dnUi(pmos Angelcrum umtkt *ktiiM\
nee tAtntn uteo conutrjus eft.
ANnoprateritocanonicus qurda Aquen-'
fts rccuhtmihidccodem Wilhelmo vi-
{lonemfatis tcrribilcm Poft mortem, inquit
(bam cuidam inclufat t cui bene fecerat $ vifi -
biliter apparens vuhu lurido ac macilento
ait^ Ego Aim tnifer illc Wilhelmus^juando-
que Comes luliacenfis.Qucm dum 1IU intcr-
rogafler dc ftarufuo,- refpondit : Totus ardco.
Etciimlcuaflerveftem vilifsi mam ,0,11a indu-
tus videbaair, mox flamma erupit : & fie cum
eiulatu difparuit. Huic adhuc viucnti Dens,
q'jimifcrkorseft^vteumipccc^tisreuocaret
aliquid gloria Cux ofteitdit. 1 n 6ic quadam na-
talr fui> in canone prioris mi fix voces fuauif.
fimas,cum melbdiadulcifsima, quad in coelo
eumaudirepermifit Qnimox interrogas Do-
minum Engilbertum tunc maioris Eeckfia:
in Colonia praepofitom , nunc Archiepifco-
pumjft voces eafdem bene audiret,& illc fe au-
diuiflc negarct,ampliusmirabatur. In canone
ver6 fccund» miflar f necnon & tertixeafdem
voces, quz diucrfae erant xtatis, audiuit. Cum
hxc recitata fujflcnt Domino Hermanno A b-
baiilocifancla: Maris, Comitcm adijt,cxore
cius quzdicla funt audiens. Inuocauit idem
Comes teftcm Deumfnihil fementir^harc ad-
dens cum iuramcnto:qijiaM adhuc fcmclmihi
taliaconcedercnturaudire , omnibus mew pa.
ratus cflcm abrenunciare:Mqdtcum fa men coe-
leftisHzccoafoU'tio illi profuit;pecc axis cius
maximis im pcdicntibus, l^Ukii. c- 5*
Ex£M*
V.
IxEMPLVM XVI I.
TJbt£dm * M*fft9 *d }ort*m putfan Mduit , &
JtMittm Btnuffdumfiumen ir*nfu*xV:fufitTbus
*uum Btlta* Vumtms Or dink & FramiJuAn-
lilxmf*&*»ii, & U*dem apojlatMuit*
IN principio ©rdinis , quandb crant pauci
frarres, & adhuc non efTcnt capta loca, fan-
£ui Francifcus iuit ad vifitandum fanclum
2acob£,dac<ns Cecum aliquos focios, quorum
vrws cnt f rarer Bernardus. Cum autcm ircnt
par iter, inucoerunt in qtiadam terra vnum iu-
firmum^cai edpatiens 5 Francifcus>dixH>fra-
c:i Bernardo: Volo fill, cjobd remaueas ad
i'crujendum ifti infirmo. Qui ftatimflexis gc-
n-b'JS , & capite ioclinato , fufccpitreuereoter
cbed.entiamfancliPatris.S. autcm Francifcus
re. ict of rat re Bernardo cum ditto infirmo,iuit
ad faotlum Jacobom cam a I i >s focijs. £t cum
naxct t &adorarer in fan&o lacobo, fuit ilbi
re-.eUtam a Deo, quod caperec loeaper mun-
it :m ^ cp q^od debcrer cius ordo in magna
nulticudiocdi (atari. Vude & runccx diu.no
impcrio coepir locacapcrcciTcurriq'*aqije.Rc
c:r as aatc S.Fxacifcus per viam primam,imie.
j«u fraf rem Bern ardu,& infirm 11 fibi com ifluni
fafecrc/jnaturn Vndcfequenti anno cocefsit
f^i S. Francifcus > quo i f rater Bernard as iret
si j. lacoburri. Interim S. francifcus rcdijt in
**iAr©5polctanam.Etcum ilarcr in quedam
Jxodtfcrto ipfc t & frater Mafleus , & frater
Htimjk. q<tjdamali;, quadam die S.Francif-
cjs loit in filuam adorandum; foci; veroeius,
Kbcnies cumin magna reuetwja , timebanf
tj:s orationcm aliqualitcrimpcdin , propter
rr^nalia, quae fibiDe.is in omnibus. faciebat:
Kti.iii qtied qjidara valde puLheriVneois,
•*x**£fagt relict quafiad an.bula^um paratus,
^u if pot.iro ,& pulkuit tam fcftinanrer,
&d u ,o/icd fine infotitum. Acccdens autem
fraier Ji ideas ad porum, ait ilfc iuueni: Fili,
LcrAcm ce- credo ad portam fratn;m fuiflc,
i[ iinefctf moieratd pulfare. Et juuenisicf-
evmJic: Qoomodo debet fieri? Cui dixit frater
Ataffieus: PuJfa tcr , &rarovnam puliationcm
Angelas; 45
Pater nofttrfi reniat id tc, & fi in hoc inter*
uaHonon vcnit,ta iterum pulfa.Iuucnis autcm
xefpondic : Ego magnam feftinantiam habco,
ideo fie pulfo,nam habeo faccre magnum iter;
veni autcm hue, vt loquercr fratri Francifco^
fedipfemod© eft in contcmplatione in filua^
ideo nolo cum impedue : fed vade mitte mihl
fratrem Heliam, audiui quod rpfc eft valde fa*
pieas,& ideo volo fibi facere vnaqucftionem.
Frater autem Maflcus,c urn dixiilec fratri He-
liap, vt iret ad cum , tulit ruolefte, & noluit ire
fuperbicns,&irafccn$. Frater autcm Mafleus
nefciebat quid faccret, quia fi dieebar quod no
potcrat ire , men tic bat ur: fi vcrodiccbatqucd
erat turbatus , timebat nc ha beret malu excra-
plum» Et quia interim tardabat venirc^ftc iu-
ucnis iterum pulfauit,?t prius.Tuncvcnit fra-
ter ad portam , & ait iuueni : Tu non fcruafti
doclrina meam in pulfando lfle autem iuaenis
erat Angclus Dei, qui anticipas rcfponfioncra-
fratris MafTci , dixk : Frater Hcliasnon vult
venire adme,fed vadead fratrem Francifcum^
& dices quod ego veni ad loquendum cum eo,
quia veronolo impedire ipfum , dicas quod
mihimittat fratrem Heliam.TCic frater Maf-
feusiuit ad fratrem Francifcnm ftantem , &
orantem facie elcuata in coelu(&dixitei totam
ambafiatam dicli iuuenis^&refponfione fratris
Helise.Tunc S. Francifcus , ncc fe mutando dc
loco^nec faciem declinando a Ccclo^ixitiVa-
dc, & die Hcliae fratri , quod per obediential!*
Aitim vadatad com. Frater vco Hclias iuir
ita turbatus ad portam , quod in apcrieudd
oftium cum impetu , fecit validu ftrepitum 5C
rumoic, dicecs mucni:Quid vis tuM He autem*
iuuenis ait: Caue^charif&imc, quia videris tur-
batus^um ira mipediat anjmum,ne pofsit cer*
cere vci urn. Tuc frater Heliasait: Dicas quid
vis*Et illc:Quaro a tc, inquit/vtrum obferua^
ton bus S. Euangelij licet dc omnibus qux ap-
ponuntur, prout Cbriftus tradidit^anducare^*
6c vtrum alicui lwmini liccatobrcruatonbus
S. Euangelij contrana imponercEi»angclicgr
hbertati, Frater Hclias refpondit fuperbi r
Bene fcio ifta, nolo fibi diccre, vadepro fa-.
clistuis? Iuuenis refpondit : Ego fcirem me-
lius ad iftam quxHioncm refpondere, quam'
po& aiiam 3 poilea expec^a donee coraplcat tu. Frater vcio Kclus daufit oftiu cum impe<
wr:
46 A nee las.
ta, Scrccf fsit. Et cum cogitaret intra fc dedi
tta quae (hone , hxfitauit, nee cnodarc fciebat.
Ipfe cairn clim cftct Vicarius ordlnis,prxfum-
pferat vlcra Euangclia^fic rcgulam ordinare, Sc
cbnftitutionem iam fecerat f quod null us f ra-
ter in ordine carnes manducarct,iu quod dicta
quaeflioerat tetaliter contra cum. Vndc cum
nefciret dcclafarc, confiderans prxdidti iuue-
nis modeftiam y & qubdetiam t dixcritqux-
ftidncm prxdi&am eo melius cnodarc t rcdij't
ad portam, aperiens oftium , Tt ab ipfo iuuene
diet am quae (Hon cm libi peteret cnodari. Scd
aperta porta, nullus apparuie , nee circumqua-
quc qujefituspotcrat reperiri. llle ailtcm iuue-
nis erat Angelus Dei , qui propterea ipfutn
noo cxpc&aodo recefsit , quia fuperba mem
non fuit digna habere colloquium aogclicum.
Quibus pcraclis S . Francifcus, cui Qmn ia fue-
runt reuelata, rediensdc filua, acrius redar-
jguit ciim clamorc valido fratrem Hclianr, di*
rifsimc^iffcrs vhra fluuium tranfireMUfpon-
dit: Quia pcriculurn timeo % propter profundi -
tatcm aquarum quas video. Et Angelus dixit:
Tranfeamus fimul noa dubites. Etapprehcnfe
manu cius, in ic~hi ocali fratrem Bernard urn in
alteram partem fluminis incolumcm pofutr.
Cerncns hoc fratcr Bernardo*, quod iflceflct
Angelus Domini , cum magna dcuotione f ac
reuercntia , ac gaudio dixit : O Angcle bene-
di&c Dei, diets mihi, quod eft noracn tuumf
Qui refpuditrquid quxris nomen meum, quod
eft mirabile? Et hoc diclo difparUit,&reliquit
fratrem Bernardum valdeconfolatum , ita ve
totam viam illam cum gaudio ambulaait.lpfc
verb fratcr Bernard us diem Sc horam notauit
quando Aagelus apparuit.Et poitquam pcrue-
mt ad locum » vbifanclus Francifcus cum fo-
ci js prxdiclis morabatur , omnia illis per ordi -
ncm recitauir. Vnde ccrtifsime aducrtcrunc,
qu6d i fie idem Angelus &ipfts& illi cadera
die & hora apparaic. Antonitu ?. p. tit. 24- r>
ExEMPLVM XVIII.
cens : Male facis fratcr Helia, &fuperbe, quia
repel lis fan&os Arjgclos % qui veniunt ad nos .2. QhtonUi Gatlici L 5. c. s.&hb. 1. c. 109*
vifitandos & inftruendos. Dico autem tibi,
qjbd timeo vehementer, ne tua fuperbia extra
iftum ordinem faciat te fieri. Et ita fibi in po.
flcrum accidit,ficut Sanecus Francifcus fpi-
ritu prophetico ante dixie. In eodem autem
die & hora t qua i fie Angelus a fraire prxdiclo
recefsit , apparuit in eadem fpecie fratriBcr- *T Egitur quod Angelus iacorporc afTumpto
nardo redeunti de fantto lacobo^ (tatim iux- L & ercmita gradicbantur finuxl , & appro-
Angtliu nam fztorem tec tat or um fupet
omnt cadamr ex horrent.
fa quendam magnum fluuium , q'ieflrtcaafiic
non poterat/alutans fratrem Bernardum idio'v
mate proprio. dixit : Deus det tibi paccm , 6
tone fratcr. Et fracerBcrnardus admiransdc
pulchritudinc cius 9 &dc lingua fibinota , 8c
de Calutationc pacificaa to de facie lxtat inter-
rogauit cum. Vnde te habco t 6 bone iuocnis?
Et llle refpondit: Vcniode tali loco^ vbimo-
ratur S. Francifcus, & iui adjcolloqucndum
cum eo , fed non potui , quia (la bat in filua ad
contcraplandnm diuina. Et (labat cum eoin
illo loco frater MaflTeus^ & fratcr /Egidius , &
- fratcr Hclias. Et frater Maffeusdocuit me lo-
oarc ad porta m veftram , fratcr verb Hclias,
quia de quxdione , quam fibi feci t me audirc
cpntemp(it,quando podea fibi pcenituir>& vo-
Juit roc audirc, & videre.non potoir. Et hisdi-
£tii,ait Angelus fratri Bernardo: Quarc^cha-
pinquaueruntcadaueri, quod iam per pi u res
did iacebat , & foctcbat. Eremitx autem obtu •
ranti narcs, dixit Angelus ; Qua re nares tuas
con firings- Atillc:Npn valco foctorcm illius
cajaucris fu^Mttcre. Paul6 poft iuuenis qui-
dam pulchcr /wnatus fertis florcis cumpha-
lcris^ fella aurca cquitandotranfibat,& cum
adhuclongc clTct, Angelus coepitobturare ha-
res corporis aflumpti. Cui Eremiiavaldc ad-
mirans^ ait : Quare nares ita ftriugisf llle ref-
pondit : llle iuuenis lafciuu^&faperbus plus
fcetct infinitum coram Deo & Ang&lis, quam
quodcumquc cadaucr coram hominibus.
Anton, p. (ummaTheoU tit.i+.c*6. §.u
£xEM-
\
Angclus.
EXEMPL VM. XIX.
'Jiplm vtfmiftj£Utimm*hmit iimnoun-
JfrtSut reutypstir efftrrt,
■ •
LEgifor qaia in monaftcrio Saaicnfi Tub
_ TctrcratnM Patre eiufdcm monafterij Se-
rine contigit 9 quod relatu digndm credimus.
Nam die quodam cam fratcr quidam diui-
. .47
rigoregrauaueris, pretties. Prcfla enim ia fn«
bhmc rcrri non poiicnt. Modus tatnen fecun-
dum Quintilianum in huiufmodircmifsioni*
basjllc fcruandus eft, ne ant odium Audiorft
facianc aeg&ta^aut oti; confuctudincm ninuar.
Quidam igicur eiufdcm oppidi fc ho lares hac
faa congeftione vtivolentes, eo paclo Infuri
campos intraucrunf y vt hi qui Indent cs amit-
tcrent,bibendam illo vefpere ccrui/ia foli fol-
ncrcntsfuof«ft; victores abcxpofitione rotarcr,'
co fuagcretur officio, veniens ad ilia verba: *Cumq;huiurcemodi lufibusdicm duxiflcnt in
fjpplices,terogaitHr* omnipotent Dens: iu-
bz hoc perferri per manus fancli Angeli tui in
fiiblimc afraic tanm , inclinans fc iuxra more*,
& fupphcanSjVidit Angeli cos ciucs in circuitti
»?r*nsaftantcs h Hares & iucandos, & ftolis
mrxpakhxitudinis indutos : Inter quosvnus
lapereminensapparebac forma fublimior, St
nlra vcunftior, qui & prae cztcris folus deal-
tanfacramhoftfaai accipiebar,- fdlus furfum
i.-fcrcbat , & folus diuinis confpelribus prx-
fcitibat. Cxteri vero qui aftabant in tantum
. H Angclo cQngraruIabantar ac C\ quifque ho-
rum accepcre^fidcfcrre^fi prsefentaret, Re-
rl xss oculis faccrdos ad altare repoiTta repe-
*»♦ ,tniifa fumpfu fanftiflcantia fe & fciticlifi-
t.u 9 6c fie pletms gaudio agenda iropleuit*
• <U3er magni fcftuU Exemplor.
EXEMPLVM XX.
*
«£W«p£ Antrim Dtmini tkutnem -quendam,
e* ?n>d fro** {ociji (e iunxifftt , dot* tlapa tot'
uxiu
ZWolis oppidum infigne Traicftcnfjs
dioecefit eft, vbi quod diclurus fum , fir-
ir. iiiict relatione coiuigiffc. Erat ibi , ficnt
U acxicris fchotis, non argueoda confuctu-
co^tfehofaribus ibidem frcquentantibas vno
*r. icabas dicbus in feptimana concedercrur
c crn'ibas ludis tenfumfhidecdi rigorcm
p;-!jjam rcfaxarc, A fi nimiam iuucniles
a^n-.o* indcfciTa^ftddio/itatc' Iafcfccrent;
vcfpcrurn,ac fufficicntc fymbolo faclo remca-
dum vidcrcnt, vnus ex lllis 9 qui corum figni-
fer atque duxadinfolcntiam vide batur. Quo.
niS,inqu:t,fufr1cics fymbolum lufuum iudicio
factum eft , abundaf q; pecunia hoc t^fpere in
pocibus coafumenda , nunc quia vrgentibus
tenebris eft oppidum repcicndum, vel femel
adhacea lege ludamus, vt quifquis noilrum
victor cxtiterit % quodcunquelibucrit copaclo
ali;simperctf vtqni imperantis iufTaimplerc ;
contcmpferitf vnus & (olus futurx coenx fol-
uatiropendia , atque fie lucrata haclenus pe-
cunia in aliud tepusrcfcructur.Placct omnibus
coccpta propodtaq^e inuentio t & rcparato lu-
do^tiifquc^vt fie piaccipcrccxteris licea^arte
atq; indutlrjaqua poreft elaborat.Venim quia
frcquctcrfceliciora fata pranis arridct,folcat-
q^ic improbos comitari fortuna fecundior , if
qai omnibus nequior erat , imiantc vicloriai
praeceptor effeftuseft. Vndefolemni ctlebri-
qac cccnacomplcta^cunclis imperat fefequa-
tur.Quo impcrato furgit neqoaa coena.exit^ .
ide pracccditrcxtcrijignari &. nefci; quo iturfi^
fcclcris duccm fubfcquuntur.Hcu res ncfanda! %
ingrcditurlnpanarinfauftus!upus,&poflquain
c6pleta libidinc exi;fsct f vt fimilitcr vicifsim
omncs facercnt fub pan a lis pacli euafionc
turpisbellaa imperauit. Parent omnes nefado
praceptolibenti animo^na libidinc a: ft u a bar .
quod agcre iufsi funt adimpler-ut. Vnus tamea
ex eis,qnem nedum forma corporea,quar in co
efegantifsimaerat.decorumeffccit^vcructiafn •
probitasSc honcftas^ncc non 6: virgincos qui-
a-i fcholx failidium ; aut fenfuum pcrturbaca * da rubor pule rifis rcddiderajt pulchriorem , ad
ratine inenrrerem demroentum •, nam ilcut
d jratastrabct (i nimium flexcr is, (ranges t fie
t^GcraadblcTccntam iogenia t fiimmodcraio
cjJitiaic prarcepiu exhorrens, pallentibuf genii •
intremuit, petit fodales^t liber ilbi prcberc
"tor egrefsus : maximcquia haclcnusfemaftet *
inuiola*
48 Angelas.
inuiohta caftra pudorit , firmafletq; animo fc ainSumc hunc nammum , & fecretnm Kabc '
• ^ 9 « « • | • ** f ■ * . . I I * # f^A « _. J ^-. f £ ^ " • • 4* • 1 ■ •
vita potiut,quam virginitatem pcrdituru. His
adolcfcentis verbis non conapfi£ti,,fed prouo-
cati fodales , vi abftraclum S collopalliolu tc-
ncnt, nee fe ilium reddicurum affirmant , nift
expe&antis fe focminz amplexibus iuhgeretur.
Num tu • inquiunt , fcruata caftimonia vnns
& folus do dram oiuniu lnxaria* irridebis.'Tum
iuuenis , vt obftinatam fodalium malitia vi-
dit , non igoarus confilij Ixtosatque fcftiuos
reinduit vultus,Sc laccram doloribus animura
ferenafronte difsimulans : Si omnino,inquitt
libctmc vcftris amplexibus habere conforcc.
Valeat nunc foelix virginitas,& ciim id tempus
exegerit , memorem fc faciat , quod ha&enus
eft fumma. veneratione in mcis tic laribus ho-
fpitata.Et cum h*c dixilTet,rapido cur fa fe ad
cubile meretricis , quaficoenbiturusingefsit.
In cuius limine cum introituras confifteret,
verfa in tergum frontc^vt minus notaretur.fo-
dalibus,inclamauit. Num (o\i$ virginibas Cce
nulliqj pandas; quod faluis virginitatis figilhs
abs re hachora feceflerim , alioqufi (i fodali-
bus resibxc ; innotefceret,fe in mca cjamna ar-
maret.Accepit nuramara prltrftituta feminaj&
vidcspudicitiaiuuenis*vcrecundamq;effigics
admirata eft vehemcoter adotcfecnte'm tene-
rum aonis,tanta morum honeftate, & verboru
grauitate (tare confpicuum,vt.ncc in cam, ncc
inquahbetpolluticubilis partem pud i cam lu-
aen'dificccrit. Vndcadhortataeftcum f nc a
propositi fui puritatc decideret 9 ferefecretam
re ten tu ram fpopondit , & in pace abireprzee -
pit. At iuuenis cu adfociosexpeclantesrcdijr*
fctf& pod infolentes difenrfus t & varios pla-
tcarum circuitus.tcpus profundi noclis quicf-
cendum prarciperc^abcisdiuifus ,ad propria
commeauit. Vcrumquiaindcccns fuerat tats
probitati, tam'improbis fodalibus fui przbcre
confortium,non eftpaffus pi/fcimus Dcus, qui
femper quosdiligitarguit 5c caftigat^hanc of-
li patebunt? & non etiam poft adultcria Dauid, ' fenfam impune prattergrcdi, fed tanquam be-
&plurcs ali/regna meruere raanfura? Adha?c
fodales inrisu" concitati,p!aufum fecerunt.Ip*
fe camen anxie fatis in in t irais cordis fui pc-
netralibus Domiou noftru IcfuraChriftu prx-
£abatur,QC caueam fcorti^naufragu m videlicet
pelagus virginei pudoris ingrciTus caftitatis
difpendia paterctur. Atque fie introicns,h"rma-
tisfollicicius foriura feris,ne quid cum fcemi.
naloquerctur, expc&antcs prjeianuis fodales
refcirent,&gefticntein fuos amplexus fcemi-
nam paululum declinans,huiu(modi verbis af-
fatur. Quoniano ignoro infoelix foror ,quod
ce in hanc mifcram,infamcm^ue vitam no ta
pudicitias odium , quara capiendae pecuniae a-
oior cranfmiferir.aafus furrv introiread ce , &
nunc amotis arbitris colloqifi tibi , cu tamca
longi fit animamea.vt teed (inpudicitixva*
itum pcricalum)vclim quicqua peraerse agerc,
vcl virginitatem mcam, quam gratia Dei vfq;
adrnorte inuiolatam tucbor, tuis aliarumvc
focminaram amplexibus coftaprare.Quia igi-
rur me ad te non cam lafciuia inucxit, quac6-
pulit temcrata malis praaa focictas ^redimcre
inalotquam viola re pudorcm. Interim apercis
marfiipijs non contemnendi valoris argentcu
nummum protulit, qucm fcemina? tribucns>
nignifsirrtus paftor balantisauiculx fua? hoc
rnodo emendauzterrorem. Gradiebatur folus
per viam,vc irec domamAhaud pa rum in femct-
ipfo admirans,quod potuidct illam metuenda:
Ic^na? caueam illzfusintacluftj; euadcrc. Cu-
quetalia memorans,gyracoin obliquum gra-
^in alium vicum diuertifTct*, qui rcclo itinc -
re ad fuum hofpitiom dirigebat a fubito vidic
ante fe per horrenda*noc*tis caliginam perfo-
nam quandam,cuius virilis facies(nam vir vi *
debatur) micantium aftroru lumen reuinccs,
inutfaplateam luce pcrfudit. Qui appropin-
quans, dcxtcra raanu tato i£tus impctu in ma-
Xillara iuuenis palmam fixit, vt vi verberis in
terram relifus palpitarecsdicens : Vcl hoc ver-
beredoflusprauaefodalitatis virulenta conta*
gi aver care. At iuuenis cum poft breuifsimam
horam cafus fuirefurgeret, vifurnsquifnaipsu
tarn violentaalapa conftcrnalfct, nullu prxter
fe circa fe vidit Qua ex re Angelum fuu fuilTe,
qui diuino impcrio ipf^pdc errore com mi /To
corrigercr.non ambigua acftimationc arbitra-
tus ad hofpiciumalacer repedauit , non minus
deprodigiofa&profutura fibi correclionega-
uifus, quam de verberis acerbitate foHicifus.
Ca-tcxum ncphatafticum aliquid circa fc con-
tigiflc
Angelus. 4 49
t\gif«tDocni5crcJcrct}&romoiorcmagisdc- bcatorum atqne Sanclorum. Siniftra autem
ccptaxn ciTc#quam re gefta iflftraAuni ciTc pu
larct, diuioa difpenfatione fa&um eft, qued
pcrplorcs dies cacfa maxilla in tan*um diftenfa
pclli romaerir, vt ad aliquot die* in publicum
procedere tanta genaram difparilitate verere-
tur. O fchx iaQi rigor is,& c celftfsimis ccelis
raifraceoiura ! qua? dam vaius crrorcm digno
vtrberececidifrijCuxdcnsdcdifti documentum
po#crif, quantum Deo, AngeKfquedifpJiccat
partc;quid fcTidiflc retulir,non fat is martini*
Euigilauit,&fomnium fugi t/an turn que deil-
lo, quantum dc fomniocogitauir. Aliavero
rjocle^ecce idem ipfe iuncnis cidefnrurfusap*
paruitAatqueabillo,vtrum cognofcerctHr 9 in-*
terrogauit.Refpondit ille, quod cum bene pla-
ne que cognofccrct. Ncc memoria? defuit^ quod
iftc i dent idem* refpondcrct > toiumqac illud#
hymnofque San&oruro > ad quos audieudos eo
infomem adolefcea torn seta tern infolentibus ducevcncrat^quiareccntifsima, recordabaturj
/ojilibtis coramifceri* Sed nunc in fine exem-
pli cuibas te vcrbirdigne Ucerc nefcio^fcelcfte
prrteptor^qui dam pratuia conuentione & pee.
naK paclo noucras omnes fodales pracccptis
nis parituros^ & non aufuros tua violare im-
perja4quare non iubendo docuifti floremis iti-
oca rati? di go ifs imam indole virtu tibusaninru
dane,inaiolata fcruarccaflra pudoris,& diuinis
n?agi; qahn taif iufsis.cofda infle&ere': nifi
ciod 4 magiftro diabolo idcirco iubererissam
: 3 audi rum ludum effingerc, vt te fodalefque
uos fxuus paricida ftuprata virginitate peri-
seres. Scd cxpe&a paalifpcr,3c videbis to tui-
^cfcqiaces^uimnpetucndus iudexa?gr£ per-
:-.ene, animas roteo fangutnisfui effufione
r-irmptas tais iufsibus 9 exempli* & confiliji
EXEMPIVM XXL.
G.K9M*m (mnHta vir, intmm de vifsfittHr*
d*kan , mb An&to *d wrtip.dt is dofttmtun
GEtmadias ergapauperum coram impigra
xntfericordia , racillimocme animo,dubi-
*«uraIiqaando cum adhuc euct adolcfcens,&
. clermofvoi* fementifsimns^v crura cfTct vlla
«;ti pod mortem? Huius igitur mentem per
: rcramifericordi*, qaibtu intentus erat,quo-
r um Dens nullo modo defereret, apparuit illi
;r Comnis confpicuus iuuenis, & dignns inten.
r.\az\ipz dixit: Sequere me.Quem durn fcquc-
xcunB venit ad quandam ciuitatem, vbi audi re
crpu a dcxtra parte fonos fuauffsimos ^aotU
tfo« vltra folitura, .notamque fuauitatem*
facile narrauit. Hie illc percontatuseft, vtru-
nam id quod narraucrat, in fomnis vidifie^ an
▼igilans.Re/ponditinfornnis At ille:bene,in«
quitjecoliSjVerum eft, ilia in fomnis Tidirri.'
Sedctiam nunc,in fomnis te vidcrc fcias. Hxc"
ciimaudi/Tct ifte^itaeflecrcdidit atqucid rcf-
ponfioncfirmauit. Tunc qui homincro docc-
bat y adiunxit 9 & ait : vbi eft > inquit , corpus
tuamflllcrefpocdit^incubiculomeo. Scifne^*
inquit illc % codem corpufculo nuncilligatos^
&claufosy& otiofos oculos tuosy nihilque illis
oculis te viderc ? Rcfpondit ; fcio. Tunc iller^
Qui funt ergo oculi >quibus|inquit,me videsi
Ad hoc ifte non inucniens quid refponderet^
obticuit. Cui htefitanti illc 9 quod his infer*
rogationibus ^occrc molicbatur/aperuit :&co-"
tinuCiSicurJnquit^oculi illi carnis tua?,vtiq»Te
inleclulo dormiente nunc vacant necaliquid
operantur,& tamen funt ifti, quibus me intue-
risf&ifta vtcris vifione: Ita cum defar.clus:
fueris , nihil agentibus o cut is tuis vita tibi
incrit, qua viuas , fenfufque quofentxas. Ca-
ue iamdeinceps^nedu bites vitammanerepoil:
mortem, lea tibi homo fidclis ablatam dicit
hu ins rci dubitationcm.X>#^^«/f. Epift, too. q H4,
eft ad Imodium EfiftofHm.
j
ExEJVIPLVM xxll.
f Ve piwrino m vU k S. JUpbuli Archtngeb
ApridonibuiUbttatQ. <
Dr Vm quidam Auroliancrtfis ad S. Iacobu
. peregrin aretur, A ngelo Raphael i , quern
in.dcuotionc habebat, quern ducem & cufto-
T vac kteoto qaidtMrfri clTct, ait : hjqinofc^c. dem audicrat3fe fpcciahter oorxJmcndauit.C ii
G autcin
fo Angelas,
&uteat erraflet invia, &appropinquans filuat
prardones fupcrucnientct confpicerct, feftina-
re copit iter , vc cos euaderet.Et cam aliqoaa*
tnlum prarcefsifler f quidam fe quafi comicem
vis cooivaxic , 8c caafain tantat feftiaationis
quxfiait : Cum autem caufam expofuiflet f &
hoftesfe infeqnentcs oftendiiTet, ille cum hor-
tari ccepit ne timeret : quia ipfam fine Ixfionc
ad viam redam reducerec. Et cum hoc loqtae-
tctur, fuperueneraat adfluuiumjCom^uc ille
nee pontem 9 nee nauera ad tranfeuadum con-
fpiceret, nee viam tranfuadandi fcirec , admtc
ttiagis timuit,& fe a coalite deccptum putauit:
Et cccc, cum prxdonibus irraentibus omni
deftitutus auxilio fe Aagelo Raphaeli com-
nendaflet % fubito ex alia parte fluminis fe
tranflatum vidit; 8c hoftes circa flumen mira-
tcs rcliqait ,fubitoqueei comes ille difparuit:
fic^ue viam profecutuseft. Cumq; iterum re-
diens ad locum ilium appropinquaas , in eof~
dem hoftes irruere dubitaret t graui fopore de-,
pre(Tus,fub arboredormitauit.Cum in fomnis
ille Comes,qui eum trans flumen eucxerat ap.
paruir,fe^ue effle Raphaclem Archangdum,cui
fe commendarai,alTeruit,qui eum in via cufto-
dierat, & vfquead domusn faluum ducere in-
tendebat. Euigilas ille fe ad vnam dietam pro.
Cciuitacem fuam repcrit , & f aluus rediens,
ato Archaogclo gratia s egit. Ex Csttbp
[*n8o. Petri 4* N*t*l /. 4. c • 1 4 1 ,
ExEMPtVM XX I IT.
I De •fororibm & Angel* i*&i$ , & en hoc
. mm gtudu fetfitfis,
ELizabeth de Grauia apod Niuellam in
Brabantia virgo deuotifsima fuit. Hxc
cum foci a deuota & bona de Niuclla in Lenlos
ad duo feremilliariaproperabar, &contigic
inviaqtioddeuia funtfecuta. Qoibus ficr.tj-
but vehementer M fubito iuuenis apparait co-
ram eis. Erat autem imienis, vt mihi earundem
Tna narrauit chnc crifpe 8c croceo , alba in.-
dutus tunica, fealbopariter collobio fooer-
dnfto. Saiuratifaotem illis,ab eis, quopcrgc-
rent, inquifiuit. Refpondentibos vcro illis- in
& cabs ue veUemas:fi ?iaitifciser,iuquirancr
Anima.
Et ille; SciOjinqnir, mefequimini. Moigitur
cum (iientio pteicdtnte f fequuntur & irlc; nee
fuitaliquacarum, quxaliquid loqui poterat#
prxnisaio mentis gaudio velihipore. Atvbi
propcrantt* vide runt vitlam , fubito in idu
oculi duclorem iuuenem perdiderunt. Quae
snox in terram proftrant amare cceperunt Ac-
re, quod du&ori tanto nihil amplius funt lo-
cutx. Ad cor autem poft lacrymas redeuntcs
Deum magnified colkuidauetuat. Thorn* C*n~
Up A. t* Jfumc*. 54. f*r. 10.
EXEMPLVM %XXIV.
t In m*rtyrbvu!nerAt/44 Ctn&amim Epijccfw
0b Angel* Dei wumxm cttrttier,
GVniB. Conitanttum Perufinac ciuita tie
Epifcopum Daaabi in tormentisa qui-
bufdam Marci Imperatorismilitibus ei iafli.
^is vires iam deficerent , ad Drum to to corde
conuerfus-fufcipe iam^raba^fpiritum mcum,
Domine , requiefcat in te , qui pro tca ipfo
tuuante^mni tempore laborauir, yixdum pias
hafee voces cmtferaf, cfem cccc prxitoe(r ei
Angelus Doming affltclum his verbis con for-
taoSjNoli timcrc,Con(tantifegofum Angeluc
Dei:mifit me Chriftus, viplagis tuis curatio-
nem adhibeam , ac dcinceps tibi adfim in om .
njbus vi}s tuis: & illico omnisplaga curata eft.
Tunc illeAngelicofolatio recrcatus, Gratiac
tibiago.ai^ppmtne Iefu Chriftc^ui per An-
gelum tuum me in atrgttftijs pofitum confor-
tafti & corafti vulnera mea^aunc vere fcio^ ce
quidem nunquam deferere fpcrantes ia te.
In vita eim npud Sur. 29. 249. to* 1 .
ANIMA.
EXEMPLVM I.
AniiiMto pfcpfiam quitUm three fw dimwit veo-
ditUt , &*be* va* turn corpore md mfernum
dettebitter.
•
INgluuiet , iuramentis^ 8c malediftioni«
bus in loquendo Gallia prat cartcris, fere tcr«
tit ftudet auidius. Inhac, vtifratrc Ordinis
Prat-
Anima. Apoftata* x $*
TrxJ!ca<oSina!iiiiii,acciJitipo<3 fnbiungo. mans vrbis maenia condidit,. finer Jjaidam
Sedebanc viri quidam in tabcrna honeftt
quantum ad fccalum,&bibebant. Etcurn in*
caiaiiTcnt mcro,coepcrunr confersc de diacrfts
ad iaaicem,3c inucctaseft fermo quid futurum
fie poft hlc vitam.Tunc vnus; Vanifsime,in-
a parentibas , vt Deo danccps mill tares,
oblatus eft. Qui poftmodum duiri iasnado*
lefcerct egrcflus dc Monaftcrio ad feculuin re*
dijt, vxoremquc fibi nuptiali fosdere co«
pujauit. Deinde cum iam ad iuuenilcm ▼€•
quic,a ckricrf iftts decipimut, qui dicunt aoi- .niflct statem % diuioa fentcntia repente pet
max fine corporibus viuerc poft banc vitara.
Hoc difio in rtCosi omnibus caoci talis, adoc*
mt homo fiaiara fortis & magaus, & rcfidens
cum fllis,vinum poftulaba^bibi^quatrit quis
iir fermo inccr cos. Dcanimabu*,jnqBU ille,
qw fopra. Si qais ciTct, qui earn vellct cmcrc^
foro optimo diartm eam,& deprecioeius in
comomni omnibus ad bibendum. Turn: omni-
bus cichinniti bus, ille qui fuperuenerat : Talc
icq Jit.mcrcatorc qaaero , paratat su ca emcrc,
4:ci<o/pancidabisfEciHeelato ▼ultu:TaDti,
lq quic. Mox conneoicntibos cis in prcck^fol .
ojc emptor fta rim pecan iaru,& laetamtbusom-
a i baa biberani plcno calicc, n6 curancc ad pri-
aiam tiloquod animam vend idi Act. Vc/pcre
aaccm facto: Tempas eft , in quit emptor , ve
qaifqne no drum ad propria reuertatunvos ta -
men aoccqaamfeparemar date iudiciom : Si
cuiacqmimcmeritcapiftri vinculo alligatum,
*so quid cum equo.inius enentis cede ret &
ap'ftram/ Coiomnee par iter rcfpondcrOnt:
vaqcc cederet. Ncc mora:vcditorem,qua?ftio«
sis & rciponfionis borfore t rcmeoteiri,emptor
cuiaaima £tcorpore ridentibus omnibus far.
hm leaanir i ft atra,& fecum,vt ccrtum eft, ad
ifi/ernaprotraxit dtabokis emmcrat in horei-
nk fpecte. Qois eni m alios fe animaru diceret
aicrcatore, ni£ ille ta cuius figura olim ad A -
Vraha di&utn eft sDa mint anisnas.cxtera colle
«
APOSTATA.
4 • *
EX EM PL VM. ■ I.
4pfl*um**ni* * Btmto jn&K* &Be*to Grtgom
frMMturJUgetlatur, turn ob Apo&aJUm t turn
1
cuflus eft in gat cere, ccepitquemorti, langao*
ris ingrauefecnte molcftia, appropinquate.
Tandem male fugitiuos , vt ad Monafterium
deportaretur , expetijt, ipique pctnitudincm
de ibis grauitatibus , habitumque monachal
accepit, cumquc vxot eius cum nonnuliit
alijs lcclo iacentis infifterct t catpit ille
grauitcr gemere, ylulatus emittere , & tan*
quamphrenefim pateretur^ inordinata rocifc*
ratione garrire. Percontantiboi autera eis#
cur non ille quiefectet : Nonne , inquit, vi* /
detisbeatum Andream Apoftolom 9 fanclum-
qae Gregoriam acerrimis me fois verbctibat
iromanirer fiageltantcs? Vlulans itaquerur-
fus, ac flebiles voces emittens , paululum ref-
pirabat, atque dicebat. Modomevcrberaue*
runt, propterea quia monafterium dimifi f
TXoremque duxi. Interim poft fletas, & rugi.
tus ad momentum quiefcensA aiebat. Med 4
mecaftigauerunf^quiapauperibusmendican-
tibus^ maziaie Scotigenis, -non modonihil
dedi,fcd eos etiam^quod flagitiofum cft^if irfi.
Kurfus ingeminans ftridores tc gemitust ai*-
icreba^cjuoniam fez nummos a vidua quadatt*
paupercula mntno accept , & reddere nolui #8t
quot pedum pafsibus ilia laborauir, dumcat
ad nie veniendo rccjuircret, tot ego nunc icluV
a (anftorammanibuspertuli, dum me par iter
verberarenr. Vtfciatisautem quia non men*
tior perendie -hora fexta dc hoc feculo m igra-
torus fom. Erat pofro tancfextaferia. Node
vero qua Dominions illufccbat dies^qui
dieitar inramispalmaruro , de lec^o* cunctia
mirantibas non fegniiis ex i liens , Ccapularer
atque ciliciam, qua* iuxta fe crant, repenti ar»
„ —~-. , .-„„ ~ „.~j-.„ , — •_ ripnit.moi^ue Ecdcfiam bcati Andrcaratto>
mit£SavidM4 t^^]oUettt*xumdmufn nitns ac feftinns intraoir , vbi ilrato compofi-
mmdfsuffrti mnubtMti hruttttU m s his «^ui aderant fratrites ait : late San-
•'•»,•• "ftonmavefb^ibnsflagellaiDf, itadecorporc*
N Moflaftcfiov q«^d CKnot Scapri dici* ^gredior 'p^ificatus^ ficnt de fontc baptif-
tB^ttod^nc.beatwGrcgarrta infra Xo^ snatii maidas cxaui. Inter miflaxum igitor
facrofan&a fofenoia Dominica vixpafsioua
perle&a, hora qua pradixcrat, Deo fpiritura
reddidit. Nudato autcm ad lauandam cxmo.
xecadaucre,fic vibiccs ac ftigmaca in eiusmc*
biis vndiquc videbantur^ac fi corpus ciusma-
teJtialibus.fuiflct.allifum v erbcri bus. Petrtup*+>
manw lib>ulpifl* «?« 9. *d XuoUutm a. Voti^
Max.
EXEMPLVM II.
* Apoflata.
jfyollattre nolens propter guUtentathuem, *fpa\
rente Chrr ft* (ajf^p* panem [upgtiine (ho, tin*
Mkmoff'trenurtjipmu
carnis testation cconualu it, &£ in magna Crarr-
ijuilitatc fpiritus rfqnein fincm vitar pei-man*
fit.Quidmirum?Hordeaceuscnimpanisaufte.-
ri ordanis mella Chrifti iatcris pcrfufionc \U
nitum tfLCMftipratenfis U, 2* c. tf.f. z6.
/ . . .
EXEMPLVM IJU
Apoflatnmtnachiu & facer Jos latro ffficitnr , &
pHrg/kiorium dttorum miHtnm annorum a fttpfer
jibt impomtur , (eitduobtu *nnuyf*3ti pro ax
- ifr*tUM9& aliji bum Paribus liber atur%
IVuenisquidanobilJsconuerfuseftinquad*
domo ordinis noftri, habdbatautcm Epif-
, Epi
SImili prope mo !p cuidam milffi ad Ci-; copum quendam cognatum^ quo vnice ama-
ftercienfcm ordinem trafeunti Chriftusia batur.Qui cognitacius coniicrfionev ad mo.
Vi/ionc fuccurrit. Nam cum ille grauifsinac, naftcrium venit^vtredirctadfeculumverbij-
idiabolo, ad exituin tentare'ur1& dc nojclcin, quibus poterat fuafit f fed perfaadercnon po -
noctcrn mcditarcturapoftatarc per fugatn^ fc* tuiu Anno • probations txplcto % fa&us *eft
aicTparatoad eximna, & quafi commodiorem • monachus, &nen muhopoft gradatim afcen-
horara in le&ulo prarftolanti,& femi- vigila^tr, , <fcns in facerdotcm eft ordinatus. .Qui fuaden -
Chriftus apparuit in forma pcrfonatifsjmivit tediabolo, a quo primus homoeie£rus eft dc-
ri.Etciimab illo quxrerct.quid fie iacens ha-
fceret maly-cfpondit illc: Doloreru cordis ha»
kco>&rnagnumdefec*tu debilicatis in membriv
Cui Dominus groflum pan'em hordcaceu pffc-
rcnst dixit ; Sijrge 9 & coroedepanem iftum.
Quem ille tarbatus intues: Quomodo , inquit,
pancm iftum groflum comedcrcm , qui panem
iimitagincummandacarenon poHum- 1 Tunc
Dominus dcteclo latere^vulncre peftoris,rin *
kuineflc fanfeprofluenti 9 hordeaceum pancm
admouit,& tali profluuio madefac*rum iubec
comedere langucfcentem, Moxillccum hor^-
rprc difsilicns : Heu^inquit, quomodo talitei:
pollitum comederem^quem impoUutum rccu-
fabam^Et Oominus quad minaci vultu innucs
viefutanti : Oportct^inqui^vtguflufaltem at-
;te|ites quLl fapiatpanis ifte Cumquc diffugiu
tlIlcn6nliaberetJ& fufecptum pancm trcmc-
•tundusfummisvixlabiis attigilTct-,- Ten/it in
*pane fuper omnem fuauitatcnijdiil^dinem mi-
rabilerh.Qucm hiantiquidem ore conjrcclas,
paradifo t oblitus voti - oblaiis/acerdoti;^ 6c
quod pcftimum-oft, crcatons fut , orHincm dc •
fcruit.Et quia ad parcD^csrcdirccrabuit^rx-
donibus fe coiunxit.Qui ita daeus eft in rcproj
bum fcnfum,vt qui prius bonis cratmclior}pp.
ftcaroalis iicrct dcterioK* Accidit vtinobil*
dionc cuiufdam caftri $a\o percu/sus^fic pcrfof.
fus ad citrcraadcMcairflt^Dcportatus.eft a Co*
cijs in quandan) villam# adhitnis quibufdam
quiei rofntftr.aycn^Etsum imllafpcscfser e*
uadeodi mortem temporalem, hertabantur act
confefsionem, vt faltcm illius beneficiomorte
cuadcrct xiemanw Quibus >refpoodit ': Quid
mihi prodefsct coafcfsio,qui canta & tam.in-
numcra feci mala $ qui ta enormia comifi fce-
ccra? Ad hate illi riyiarortft Dei RiifcricTrdia^
quiim iniqultastua. Vix tadem iraponunitatc
\iclus illoru.aifcyecatc facerdotcm, Qui cLm
-vocatus adefset, & coram infirnaofedcrct,pius
Dominus %qui potcs eftaufcrre cor lapicTeCi , 8c
dare cor carncum .tantamcordi eius contolit
tbtorri fubito cum mira auiditatc ^omeu'jf. Ncc *contritioncm,v;t C$pj> xonfefsionem incipcrct
t hioraVDomino difparcrite , ^nia^tus Jllehd fe & propter lachrynias & /ingultus in voce dc-
' rkerfuscft^&'quid viciinct;&^r;fl^t finccro .ficere^^Jan^cniijoHcit^fpiHt^j^ hniqfpio-
^cOrde rctraclans a &ab^qai ^SlSBSt^S*^ -rfj vS5^?K?ruFiu Oo/uincjpcccauitipcrare.
na.£t
iufnmariVj&monachus fum ordinis Cifter-
ciccfis> in ordmc faccrdos faclus ordincm
petcatismciscxigentibusdefcrui, & nonmihi
fctfrcit quod apoftauui, fed & prxdonibus
ire cociunxi, quos incrndelitate fopcraui :
cutbjs illi tollcbant fubftantiam ego abftuli
vstam. Nemini parcebatoculusmeus. Si illi
quaioqjeparccbathumanadu&imiferatio-
ne, tgo cordis mci impellentcmalitia, ncmini
qiuatum in mc fuitfparcere potui. Muhorum
Txorcs^fihas violau^incendijsplurimava-
ih<jj.Enumcrauit&: alia quaro plurimaquoda
zsnodo naturam humanam cxcedcntia. Talibus
ficcrdosauditis, peccatorum ciuscnormitatc
icmtui, ficutftultusfuie, ita& flulte refpon-
dit: Major eft, inquit, iniquitas veftra, qiiJm
Tr venia mcrcamini, Refpondit illc : Domine
litcratus su,facpius audm^Sc legi, quia nulla fit
coparatio humana? raalitia? ad diuinam boni.
utcm. Aucnin? pcrprophetam Ezcchielcm:
In qaacuqochora peccator ingcmuerit/aluus
eric. I tcxn,Nolo mortem pecca tor is^ed vtco.
Lcrratar& viuat. Rogo ergo vos intuitu di*
tins mifcricordia:, vt afiqua mihi dignemini
rirsitenciam iniangere, Etfacerdos: Nefcio,
Apoftata.
potcft, & contritus ohijti orationibus Ecclefls
metenon carebit. Etetiocanspra?latos Epifco-
patQsfuij Abbatesfcjlicct,Dccanos> Priorcs^
Paftores Ecck/iarum, qtiibus commifli fucrae .
cura ammarum , & hoc ipfum demandans mo-
naftcnisfanclimoniaiium, rogans cum mulfa
hamilitate9&infrantia, viya voce pre^cntes^
littcris abfen tcst vt omncs fpccialcs orationes,
quasipfeiniunxi^ilio annoanims iam dicli
defunfti impenderenr, tarn in mifsis^ quam in*
pfalmis. Ipfc verb prater miflas, &cleemofy-;
pas, ac orationes peculiares, quasproeo fecit^v
fingulisdicbus^oiiiam falutarempro abfolu-
tioncanima?cius immolauit rquodfi forte* in*
maxima necefsitate, vel infirmitare, hoc per
feipfum facere no potui^altcr defectum ilium
fappleuit. Annocomp!cto,in fine miflx poftj
altareftes defundlus^pparuit Epifcopo^palli-'
dus, cxih^macilentusin veftcpulla,vultu ha*
bkuque (latum fuum bene declarans. Quern,
cum interrogate^ quomodo haberct^vcl vndc
veniret, refpondit ;Inpcenisfurr>j &dcpcenis
vcnio^fed gratias ago charitati tua?,quia annus.
ifte propter clecmofynas& orationes tuas, at-,
que bcneflcia Ecclcfiaetuarmihi cxhibita, ab-:
c::Jribi ioiungere debeanr^quia homo perdi-' flulit mihimilleannorum poenas,qua$ fufU-;
x:! es, Refpondit monachus Domine>ex q:io
n?3 fum dignufi a vobis recipcrepoenitenriam,
Ltomibiip/ipoenirentiaminrungam.Eligoc-
r^» duo isillia annorum efle in purgatorio,vt
jzz ilLosmifcricordiam inueniam cora Deo,
Px^ao ergo ocgatis mihi medicinam fatis-
ra.'Tjo2:sj pc to9 vtnon fraudct is roe a viatico
hzrz comunionis. Rcfpoditci flolidns facer-
co»;Si ubt aufus no fifi miungcre poenitcntia,
c:omcdi> prapfumo tibi dare Chriiti corpus
&. fanguincrn? Et cum ad neutru adquiefecret,
^icam tandem rogauit pctitionem , dicens :
S'lturamcum 10 fchedula fcribere volo^ vol
drttite cam debctis tali Epifcopo $ cognato
rcr^ex nomine cumdefignas)fpero quia pro
ffrorabif. Etpromifit facerdos. Wortunscil
ttcmacbus, fie ad purgatorium deportatus. Et
T«3tt faccrdos ad Epifcopum^defunfti littcras
e-. drfcrens. Qi*z cam IegiiTct^marifsime fle-
•-'t^ixitque faccrdoti:Nomqoam tantii driexi
totritxiein^oiar deapoflafia3doieo dc mortem
ci»cii vinam .. dilifio nonauoi ;- quia iuuaji
nerehabcbaminpurgatorio^uodfiadhncvno-
anno fimilcm mihi impendtjis opcm, omnino>
libcrabor. Audicnshoc Epifcopus, Icetus effe-
c^uSjDeo gratias egit^ifsifque littcris ad cc*
clefias^fiucmonaftcria, vifioccm omnibus ex*
pofuit, & vt adhuc vno anno iniun&as fema-
rent orationes obtinuit. Epifcopus vcro an-
num fcquentem praccedenti continuauit, tan*
to in exhibitione fcruentior, quanto iam deli-
beratjone fecurfor . Expleto anno, cum Epif-
copus miflTam pro eo eclcbraret, itcrom adfnie
illic in cuculla riiuca,& facie fcrenata , dicens
fibi omnia optate fticcedere>& ait Epifcopo*
Remunerct Dcus omnipotens charitate tuam^ .
fanclifsime Pater^ quia propter taam follici-
tudiocm ereptus dc poenist iam ingrediorgau*
dium Domini , & eccc ifti duo anni reputati '
funt mihi pro duobus mill j bus annorum. Et :
son viditcumamplius. lAttnlibti%tat*u .
I.
V
EXE MPLVM. IV.
Apoftata.
Dws in aduento vcftro viiirauit cor mefi.Cfii
fanclus : Expeclame^ &cgo pcraclonegotio
ocyusrcucrtcnsducam temccum, Timcns illc
mortem, quam prins oon timebat , rcfpondir:
Domine,timeo interim mori. Ad hate illc: Hoc
pro certo fcias % quia fi in tali contntiooe , ac
propo/iromortnus fueris, coram Dcomona*
chus ioucnicris.Recefsit/cdijtjillum rcccnter
mortuumtacfcpultumaudiens,fepDlchrum a.
BEatm Bcrnardu* monachum 'quendara pcriri prxcepit. Dicentibus qui adcrant quid
habuit,qui fuadente inimico habitum dc- fam vclict# Tcfpbndit: Vcrfo vidcrc vtrum in
pofuic , & parochiam quandam codcro coopc. ftpulchijo iaccat roonachus.an clcrkas .Clcri-
4P*fl*1a tnon*(hui &firnicariit4 rurfae s B Bet-
nmtdo conuettitur t & propojitMm bonum ha-
btm po(l mortem in hub tin reUgiofo inuenu
**r# turn t*imnintUru*ti ttadsiw ejfet frfd-
far*
zante rcgedam fufcepit. Eratquippe facer d 05
Et quia fcpc peccatum peccaco punitur,defer«
tor ordinisin vicium labitur libidinis: concu-
hinam > ficut multts confuetudmis eft /ad fibi
•ohabi random accept t % de qua & libcros gc-
snuit. Accidie aute,vt poft aanos plurimos^i-
ftraate Deo,qui ncaiinem vulc perire,&oc'tot
Abbas villam in quamonachashabitamt^tra-
Irret, & ad doanum ill i us hofpitandi gratia di •
ticrteret. Q,uemilleb?necoguof<.ens>& quad
proprium patrem cam muhareuerenth exci-
funs , denote miniftrauit , & tam ipfi quim
loci js , ac iumentis neceftaria copiosc procu-
rauit no tamen rccogmtuseft ab Abbate. Ma-
de cum vir fanclus, diclls macutimsparatus
cfTet adeundum , nee pofiet loqui facerdoti,eo)
cum^nqaiun^tfi habita c 1 erica li fcpeliuimuf.
&cie£ta terra t son in vcfteftjua fepulrus fuir,
fed in tonfura & h'abitu monachi con&isap*
paruir. Etinagnificatus eft ab omnibus Deus,
qutvoluQtatcrnpr©faclorcputat.i^/73/.2,f,3.
r
EXE MPLVM V.
ApoflatMtt vtkm q*id*m mtMltm vifttnem it
dutbm vip bfibuit*
ABbas Philippus oVOttiburg retolit Ab-
biri noftrode qnodara Too nouitio ten-
Utionem iaris graucm , & Tola Dei renelatio-
ne fedatam Cum enim idem nouitiustigraui-
ter elTct tent^tus 9 vt a nullo hominum poller
quod matunis furgens iflet ad Ecclcfiam , ait coafolari, & nrmum ccepiflet propofitum re-
filioipfius faccrdo* is ; Vadc , defer mintium
Mud Domino tuo. Erat autempacrmutus a
Bfltiaitatel Qua prscepto obediens , At etiam
prarcipiefttiiviruHcm in fe fentiens adpatrem
cucurrit % 8c fanc^i pawis verba f verbis valde
abfotutd txptthii, dtcens.-H^c , & hate naandat
tibi Abbas. Pater primam voccm £li;audicns^
*£ prae gaodio lachrymaRS , vt fecundo & tcr-
tioeadem vtirba rcpeteret admonnit , & quid
fibi ^bbasftecrk/^iligentcrrnqutfuirt. Cum
jUetNtbil ahiidtnifcrfedit*, fed r&lfimodoTcr-
bit dixit rnihi : Vadfe, die Donviao tud verba
hxc. Ad taltt cuidenc mit^culumfaeerdoscqmi-
fottclus, fcftinantertod faoclwm virum . venit,
cedendijCadem aocle^qua de mani ad feculurn
redire volait s talcfomnium vidit. Vifum eft
ei, quia ilaret ante oft mm ports , de qua duar
kincindecon/tderauitvias cxire. Vnacx illis
vergebat ad dexteram , altera ad fmiftram,
vtraqne tamen ducebat in filuam oppofitam.
Skantc nouitio in biuio,cam dubitaret^qaana
ilia rum eligeret, fenem quendam cominus fla-
re confpextt.Cm fie a it. Bone vir,fi nofti , o.
ftende mhi quarex hisduabus vijs lit rcclior9
cVad ambulandum commodior. Ad quod illc
rcfpondit:£go plcnccV bcn^teexpcdiam. Via
harc^qnseft Xdcxtriijin nemorrpcrbrcQe fpa-
thim fpinofa eft, iniqualis , lutofa , & afpera,
lequecum lachrymtft ad ped^s iliius pnottrab- pofteafequitur campus amcenifsimus, longus4
uit.EXomine pafter^fiqaityflBOtoaiehus^cftcrcah- planustvarijfcjue fionbua decaratus. Via vcro,
lis.actalisfui^tafitcporeamoQaftcriorccci- .qaateft aiinaft^is, aniiloaqoideni commoda
URogoigiturpatrrMiatcm ve(tram,vtliccat cir plaiia'/icoi^a&bcne trita;faiiffquc deli-
pjihircdirevobifcujji ad monaftcrium $ quia iUoiaA£bdnQolonga,i cui campus raoxconti-
nuatur
«oifsf foagof /copo1ofas,tatofbs,*rpcrr)n)tis,
«f iam tpfi vifui horrendus.Ecce lotom prxdixi
tib», quodcamqacvolucris eligc. Hocdicto,
sovmnsexpergcfa&ut eft,noa dftbitans vifio-
oem propter fe iaftam, vtpotc bene fug teata-
ttonicongrticQtern. lllmUb. aw
EXEMPLVM VI.
Jptfl** itnmrfiu dmofefi but fieri Zpiftefm f
c«i« fftftottpiutr, &f*Jfrind$tur.
IN Camp* doroo ordiois Ciftereienfir, qtte
(tea eft io Epifcopam Colonic nfi,ficat au-
chini quodara facerdote ordiois noftri, ho*
mine vcridico, qocoi res oon latuit.Conucrftis
q ndim fuir,qui imonachi^ cumquibus lo-
o Jcbjfur in taatumlitteras didicerar vt tcx-
turn- Alcxandri legcrefcircr.Huiufmodi occa-
sion c illec'his , Acdcceptus , libellos fibi ad hoc
idaoeos occtilte fecit cenferibi , cozpitqucia
viiio proprietatts delc&ari. Cara^uc huiuf-
modt ft odium eidem Coaucrfo ad hoc aim is
coaoerfo prohibcrctur^amorc difcendi apofta-
fiun iocurr it, modicum tamen propter eta tern
pro fecit. Dcinde ad monafterium pceniteati
•tto* rcdiensk& hoc vfqoe tcxtio acritans,nuc
ai flholas fee u lares exeundo,ounc reuertendo,
c ibolocop'ofaiu in fcprxbu it materia m de.
c.ficodi Vifibilitcrcnim illiappareos in fpe-
cieaagcliraii:Difcefortiter,quiaruturumefty
& i Dee diffinitnm, vt Halbcritadcofis fiat
Ep/Zcopas. Stultusille diaboli dojos non ob*
fcruans t fperabatin feantiqua renonanda fore
r:i:acu?a. Quidplura? Oicqoadam feduclor
Conoerfo fe ingerens.clara Toce , fir hilari fa-
^c.diccbat:Hodie Epifcopas HalberAaden/is
•Mttsdus cftt fed na venire io ciuxtatcm^ui 2
Bso Antilles deftnatus es. Ipfius enim confi •
lummararinon pofeft. Statimmifer demo-
caiHnofilemcrc'xicni, no&eeadem indomo
cuiafdam hooefti facerdotis iuxta oppidum
Xantcnfc hofpitatuseft. Vt aatcm gloriosead
fedem fuana vcniret.nocle ante loeem furgens ,
cqcwnhofpkis valdeboaura (trauit, cappam
cirfkin ioduit^afccndi^&abiit.Mane familia
domttftdaaino cognito ,apoftacam infeqjens,
-ppfchcndii : ad indicium fccalarc cam furto
Apoftata.
55
cra&as , & per fenten tiara damnaroi , non ca%
thedratn vt Epifcopus f fed (tent far patftu*
lajnafcendif. Mtmkb.f* <«i6.
EXIMPIVN VII.
jtf*flst*m ttmurfm «* Cntuti we&m bngm
[ibiviumfrtmittiMtitm nmum.
NArrauit nobis anno prxterito beatss me*
morix Thobaldas , Abbas Eberbacen-
fis , quod quidam Connerfas % cum nefcio
quo teaderet t & aiiem qui Cuculasdicimr £
voce nomen nabens,crebrius cantantem audi*
rct^viccs interruptions cnumerauiti& viginti
duas iouenient eafVj; quail pro omine ace i pies,
pro annis totidem vices eafdem iibicdpataait.
EiaJnqoitjCerte xxi/, annis adhuc viuam, vf
quid tanto tempore mortificem me in ordinef
Rcdiboadfcculum,& fecuto deditus , viginti
annis frnar deliti/s eins# daobus annis qui fa*
oerfunt peenitebo. Haud dubium, quin diabo*
lus1 qui fupra di&um conucrfam, vt Epifcopus
ficrct ad credendum ihduxerat , a pert 0 fermo-
ne}& huic fuafcrit; vt tali augurio fidemadhi-
beret occulta fuggedione. Sed Domioos, qui
augunum odit , aliter quam ille ordinauerat
difpofuit. Nam duos, quos pcenitentiar depu- .
tauerat annos eum in fxculo viuere perm 1 fit 0
& annos viginti delicijs ordinatos lufto fuo
iudicio fubtraxir. Ecce tales fuat promi(sio«
ncs diaboli ex. Idem lib. s «£•
IxEMPLVM VIII.
Jfojlat* Dec iudici prd(*nt*tw , MHt peutt*
(*t*$rtt autinfifnumneftdtifitw.
TN Anglia rector , cuiofdam Ecclefixpeca.
mofus t & luxuriofus, infirmatus grauitcr#
timore mortis habitum fratrum Prxdicato-
rom fufcepit, & cum aliquamulum conualoif.
ict,rciecit,&'cbmfemultisexporuilTctcrimi«
nibns,a Deo pio patre corrccros eft haiofmodi
vifionc. Videbatur cnim fibi foporato in hora
ma<otinalitq.odvideretChri(tum Dominant
inaerefedentem ad iudicandum,&omnia pec.
cata fua fupcr caput fuum esTe fenpu , & in«
ferntim
1
J* Apoftatai
fcrnumfubrushiantcm ad fe rccipicnau.Cum-
que cerricus ad Chriftum refpicicns clama-
ret,faciem eius vidic terribilem,& C\bi plus in-
tollcrabi!cm,qaiminfcrnum ipfuni. Pofthxc
apparuit ci quidam in habica fratrum prxdi-
catorum,diccns Chrifto: Domine,quid vis dc
i(|o! Ex Dominus: vtfoloat prccium pro pec-
catis,autin infernum radat.EuigiUns ergo,&
hxc Cecum reuolucns , peccata foa cum mult is
lachryrais confeiTus eft fratri Marcino lectori
fratrum % & habitum cum multa dcuetionc re-
fumpfit. £t poft menfera iter am inn* una tus
eft , frater autem confefior eius cum vidcrct
cum morti propinquum curbari propter pec-
cata fua,dixit:Noli timere chariisimc,fcd au-
daclcr przfume dc mifericordia Dei. Ego
q'licquid boni in ordine feci, tibi do, dummo-
do firmitcr fpercs. Ec infirmus hxc audicus
confortatus , gratias egit. £t perccptis Sacra-
mentis cum multadcuotioncraigrauic Poft
eius obitum , vide bat di£tus frater vifioncm,
quod dittus reclor fordidifsimis vcftibusTpo-
iiabatur, & candidifsimis induebatpr.Etroga-
bat cum confeflor fuus frater illc, vt veftes
fibi co a fi miles irftpetraret i Chrifto. Tunc
refpondebat defunc"tus; Charifsinie pater, iftae
fufficiuntmihi, &tibi. Hoc autem dixit,quia
fibi x: once florae bona fua qux data non mi-
nuuntur, fed magis accrefcunt. Ex Ub.viufr*-
trum Frtdjcat, par, yc. j.
EXEMPLVM. IX. *
Jpoflttdiu Ermsta per ohfeftonw tUmonk
ad eremum vocatur*
>
ADolcfccns quidam in Afiapnediucsopi-
bus, iiencrc clarus , habcn3 vxorem & fi
• • ._? * __ • ir^ .~ —:L~ CT— c
ftudiovirtutisaequauerat. Tunc interim fubijt
cum cogitatio inuc&a per diaboldm,quod re-
ctus cflct vt redirct ad patria, filium^ vnicu J
ac domum tota cum vxorc faluaret,quod vtiq^
efset acceptius Deo , quam C\ folum fc faeculo
eripcrec6tentus>falutem fuorum non fine im-
pictate negligeret. Iftiufmodi ergo falfx iufti-
tiat colore fupcratus % poft quadnennium fere
cellulam fuam atque propofitum eremita dc-
feruit. Scd vbi ad proximum monaftcrium,
quod a multis fratribus habitabatur ^accefsir,
caufam difcefsion is atque consilium quaere n-
tibusconfitctur. Renitentibus cuncHs,&prac-
cipuc loci illius abbatc, male animofixa fen-
tentianon potuit euelli. Igiturinfclicifeob-
ftinatione proripiens, cum dolorc omnium di-
grefsus a fratribus^ixcxcofpccluabfcefscrar,
implctus adarmonc, crucntafquc fpumas ore
prouoluens , fuis dentibos fcipfum Ucerabar.
Deindc ad idemmonaftcriam fratrum hume-
ri*" rcportatus , cum in eo cocrceri immnndus
fpiritusnon valerct , neccfsitatecogcnte fcr-
reis nexibus aiUgatur^pcdes cum manibus vin-
ciuntur. Non immcrjta poena fugitiuo y vc
quern non cohibucrat fides, jcatcaarprohibc-
rent. Poft biennium demum orationc Sanclo-
rum ab immundo Spiritu liberatus,ad ercmum.
vnde difcefserat moxregrefsus , & ipfc corrc-
cluseft^aliispoftfuturuscxcmplo^cqucm auc
falfas iuftitijevmbradecipiat, autinccrtamo-
bilitas inutihleuitate compellat fcmclcapta
defcrere. Setter tu Sulpitisu diaL uc*p 15,.
EXEMPLVM X.
jipo/latars volem Archidiaeooui k [#nBo Dut-
fiano vfym ad mortemfttcMitHU
lium paruum cum in JEgypto tribQnusefTct.fiC /T\ Vidam Archidiaconus Lundoniapcouer-
frcqucntibus aducrsum Blcmboscxpcditiom'- V^fuscft in monafteriofancli Dun(lani,l]t-
busquxdamlocacrcmicontigi(rct,{an£toruia terarum fcientulus, &ccepiti^ligioscconuer.
ctiam tabcrnaculat;omplura vidtflce, a bcato fari. Poft annum quo monachus faauscftfe-
▼iro Ioanneverbumfalutisacccpit. Nccmo-* creuri; officio funclus eft, & coepit paula-
ratus inutilcmroititiamcum vanoillohonore tim a religionetepcfccrc, duro maioriliber-
contemncrc ercmum conftantcr ingreflus^ tatccaucrispotirctur Tandem fugaaa parabac
treui tempore in omnigencrevirtutom pcrfc- cumquodam iuuene/ibi confcio, tam^n ad-
ftuscxnicuit notes ieiuniis,humilitatcconfpi- hue ammo flu&uabat dc hoc quod faclurus
cuus fide firmus facile fc'antiquis monachis crit. Statuit autem apad fc/c non difcefsurum
- * *' * - - amo-
Apoftata. 57
-ItBtNBCeriof neHcetiiia faiifti Dunflam: ve- poterat amequam hoc eonfeflus fuiflet. It ae-
on tuque ad tumbam citis , querela m facie ns cepta paenirrntia & benedi&ione a Piiore icd-
4c diis, & loam bencdi£ionrm petens, & vt didst fpimum. Vine. BtUt. Info* lib. 24. t. 9^,
iter Anmi pro&qoeretur, dixie fc ipfius fetuum
futurism quocooque petgeret. Venieiw poft EXEMPLVM JCL
chorom iooecit roonachum quendam rcoe-
teodiffimuoi virgam tenentem, cVeiinnixum OrAtiontbeatu* Bafilim t*fnf*u*bmmi*inu
fiances , & fe inuidis cftrulis intuentem , quo furon Ikliani UfariHT, tp/o *}*&*$* hmtnto
vifo expautc, £cabeo dinette re voluit; qui twrtt f unite.
virga oppefita am qudvadis? Innuinllc non
eile ioqueaduoa. Ai ille: Si )oquar,nihil ad te, T N illo tempore , luliaaus per gens ad Perff.
dic^ovadis ? Quoinquit, mea mterelr. Ac 1 cum bellum.venic C a: (areata :B;ifiiiu*autem
faodui . Nihil eit , rcueiteie ad fcpulchrom, cum fuis obuiauit ei, & obfulit ei pto beiKdi-
rbi okodd fiiiih t 8c mutata voluntate intemius ftione tres hordeaceos panes : Imperatot ao-
011 Reoeifus ille ocaait (icut priiis oraucraf. tern iuflit (uos quidtm acopete panes, cV ted-
Rediens obuium habuit quern prius eodem dcre ei foenum dicen* * Hordeum eibui eit ill-
loco, qui quo tenderec tequifiuit. Cui ille: men torurn, quod obtuht nobi*, recipiatc* ip.
Qjid ad 'e? Multum, inquit, quod Sc tu, fi te fe foe num. Quod fufcipTens dixit ca Nos qui-
n jacof lexer if # in proximo ex pencils } nunc dem,o Imperator,cxquibut comedimuSjOb*
ergo sedjitexura, cV muta mentem , ckmuta tuiimustibi, tu veidexquibus nutrisirrano-
precem. Cum que ille tranfire potius conare- nabilitatern nature feddididi nobis, lulianui
tai.qaam icdite, ille vibrara contra eumvirga autemhainfaniam verfusadixrtci;Fa(tir>{<rni
redne ilium cocgit Qui redtens muhum paui- jftuis fine oblatione dabitur tibi , qusndo au-
das ocaait teitio elide m fermonem. Et tedient, tern Per fas fubigens reuerfus fuero , defolabo
ten irtaenit cum qaem priiis inueneiat , pu- ciuitaiem tuanr, cV arabo earn , vi fiat farrifeia
tiosqaelebeneoiafle,* piopetaofc ad oftium roagiiqua'm homifcra. Non enim ignoroau-
uaottci , vbt offecdit qucm prius offender at, . daciam populo a te fuafam , vt a me adoratam
rcbato rultu contra fe flam em, & imenogan- Deaoi poftquam earn ftatueiiro , confringetcs
*«esa9 quo pergeiet. Qui refpondit Qui 5^ es tu, vfque in finem Et bsc dicens pergebat ad Pet-
qu mc tanta aodot)tatecon{iiingis?ait.Qua:- farum regionc^ediensautem Bafihus in riui* '
tu, quit? audi : Ego Turn Dunftanus pcflcflor, tatem , & conuocans ornnem multitudinem^
& Atduepiicopus buius loci, amatof iHorum, narrauit ei Imperatoiis veiba.Et confolans po«
fit aiiwor . qui vere funtfilij huiut Ecdefix. pulum, atque conGlium dans, dicit; Pecuniam
Et toqt»modo (uffiagium meum quaern,qui fiat res ad nihil vtilem repu tames, faluiis vefircj
tsc, & locorn iflutn visdeferete ! Mea hcentia ~ proiiidrnriam facite,vt li datum fuerit tern pus
fljacnorjqaafnexibis, Ked velisnolisbicrema* tyranco Imperatori , muneiibus eurr ptaic.
fiebit, hie moiicris , & quia -me audue con^ mus. Quiabeuntesindomcwfuas, quxh^kve^
tex.fiftt m ecce in poena tua piobabis. quod non bat vnufquifq^ cu tota alacritatc attulit ad efl#
^coe tecittkEt leuans virgampeicuftircuin ter- auii fcilicct^cV argentijapidurrtq- precioforum
obacxiterJ& iotetramproiWauir.Oc difparuit, infinitam muititudinem.Qui vides alaairaten
Me aceoa illic inueotus eft & deporutus in eoiuro, pofuttea in tbefaurario , fupeifcnbcni .
i carina ton urn > fit coepjt quotidicaugmentari vniufcuiufque nomen dicens * quiapoicns eft
icfuatias , nee poterat dignofci quali* eflet. Deut. 6c illius fuiOiem a nobis aufcite. & vo-
Uleavein reuelaxe nolebat, tandcoi pofiios.eft bis veiha reilimete. Starim ergopraenrpit rlc»
Aiper abcTum, & ccepit Litapia\pro eo dici. to, & omni populo cum rhu4ienbus , A infan*
Oaoicj; djccretuT bisiSanAeOunrtane ora pro tulisakendere in montem Ditymi, in quo ho*,
eo, to^aojt fe fupci leftum poni^ dicens fe mo- norafui Dei geniti icts merootabile terrpluint
do 000 onorttufuai.Et acceifito Henrico Frio* & tribus die bus ieiuni fuiiinentes , pnitulaue-
«, coctfesTos eil a omnia j & qudd moti non mt Peum, diiCpari iniquum Imperatons pro*
H pofiium.
J*
po&um. Et ccce, adhuc poftultimibus 8c viei- ocyus aduenit aenuncianj implam mortem
hnribusillisinoratione.viduBafiJiusin vifio. toliani, 8c dicens. Ouia clim fecus Huuium
DC mulcitudinem militia; c eel eft is hinc inde.in effet Euphrateiri, & reli&a nodcfeptima exc ti-
me dio eorutn fuper thronum eloriofum fc- biamilitcscuftodircnt cum, yenit qvicram ig-
dentem quandam in muliebri habit u, 8c dicen- notui miles in armis, & iaacea,valido 6c .ten i-
Um ad proximo fibi aft antes. Vocatc noihi bill impcui peifodit cum , &{ubitont»fquara
Mcrcuriurn, 8c abibitintetficere nobis lulia- coroparuir. Ipfe aurcm roifenimam vocem
erat in muiiebii habitu , magnum Bafilium, die ptascepit omnibus Bfrfftus recipere pecu-
dedit eiljbrumhabcntern^nhiftoriaomnetn nianv Qui vna voce dtxerunt ad cum : Si
nmndi fa&uiann, dextioifum vcro hombiem mortal* Impeiarori hfcc trtbuercv6Iuimu3, vC
roimatum a Deo* In ptincipio autem libw - non defolaret noitram ciuitatcm, multomagis
(cfiptumcrat, Die Tn fine autem- eius vbi plaiV Cbtifto immoitali Imperatori opoitetoJTerri
uiabatur homo , Parce $ fufcipiens autem It- ea , qui £ tanto ihiesitu qos liberauit. Ecceirr
brum in prsefentia ciuslegitNvfquead fufcri- manibus tuis omnia funt; faedceis, vt tibi
ptionem, Parce. Efeontinuo abfquefomno DeusiulTetit_facere.Qui mi ranspopuli magna-
fa&us eft fub timore 8c gaudio conuentui. nimitatem , etiam nolentibus tertiam partem
Stmilem Veto vifionero mortis Lilian's vidit reddidit. Etdereliquts vettiuit omnepreaby-
etiam eadem node Libanius fopbitta, cum tcrium curaciborio. Altare autem auro puro
eflcttum co in Perfide. Expauens vcro vifio- 8c gemtnis preriofis decorauit. In vita S. Bsfi*
( «em Bafiliftscum Eubulo fanclo euigilans, ve- lyjcript* fer Amphilocium *}ui$tounnr
sit in ciuitatcm , adienfque mattynum fantli-
Mercurij, in quo 8c iacebaf, 6c arma ciuscon-
£6ruabantur,qu2rens ca, 8c non inu* nient vo* EXEMPLVM XIL .
cauit# cuftodem , 8c fcifcitabatur abeo vbi ilia >
fuiffem. Qui cum Sacramento dicebat ilia ibi Apfamvdw Utr*ihmmfma\k t«*h -
veipen fume, vbi perpetuo comcruabantur... mitttiw*
.CrediditeigoindubitanterBafilius, quia vera .
eft vifio, 8c giorificans Df urn , qui non defpi •.
rit confidences in fctrcftinatiooe muha 8c gau. A Lio quoque tempore dum in die natali-
dio incnarrabili recurrit in montem , adhuc t\ tjj Andrea; Apoftoli meridianis horis
omnibus dorraientibus,quos excitans ad o*a- frartes quiefcerent, fu bit 6 quidam fra tec
tionemhortatoseft,cVgaudenseuangehzauit< aieros oculis cxpit trcmcrc, voces ingentes
Deo reuelationem fibi fadam 9 quia ifta node emittcfe4 quibus vocibus teftabatur ferre fc
interfeftut eft tyrannus, Et gratias agens «- non poflequod pafiebatur. Concurrrntcs fia-
ueifus eft in ciuitatcm. Et veniens rurfus ad tresviderunteumoculisapcrtistremcntcm 8c
nurtyrinm fanai Met cmij inuenit lanccam il- clamanteno^a ^fibus alienum#nim!qi quod
lius fanguine madidam. Et iterum cum om- fbris agi poterat , fenuentem. Hunc in manu
nibui gratias agens Deo , imperauit cunltos leuaueruru atque anre altare Sancli Andreas
Venire in magnam Ecclcfiam , 8c partictpare Apoftoli iuffu bcati Gf rgorij pro'ecciunt ipfi.
dirinaeadmim ftratijni.Et bo Mat us eft omnem que pro co in oration* proftraiifuht. Qui fta*
populura ibidem fcptem dicbus in oratione tim ad fereuerfirs, confciTus eft , quiafenex
mancrc. Populo autem cum omni clero feftiui. quidam ei apparucrit , 8c cane nigrum ad eum
litem agente , vfque in finem feptem dictum dilaccrandum dimifir.^cenr Quarc fueercvo-
emoibua in Ecclefia congregatrs.ccce Libanius lutfti de monaftciio ifto ? Curr.que euadeie fc
lubam queftor fuga vfuf, venit in ciuitatcm ,8c canismorfibus nullo rrodo valuidcm ventrut
dlTcens populi cpngregatioAcm in Ecclefia , quidam monachi, t\ cudem (encm pro me ro-
gaueruat.
f snout Qoi fatim luffif citsem abfoedere,c<
fie ipfe ad me reuerfuaium. Hie autem f rater
ftrpccoBrcffus eft poftea » quod co die, quo
ifta pemrieiar* con/ilium habueritde monafte-
xjofugiendi. ExvUmS. Gr#j#r. lib* i **» 12.
EXEMPLVM. XIII.
Af&sltot wkmqtiuUm} dimonioptftittUT.
AUosquoqiicnionachus difcedere demo.
aaJrerio feeati Giegorij Ittcnter voluit.
Cumqoe hoc mente ira&aflet, voluit ora*
tonam ingredi , fed dacmone couipiente n$-
quttttt. Reltnquebaiur a darmonio quatndiu
exita orator iu en ftabat. Si vero ingredi cona*
barur, ftari«n malignofpirituitradiHs vexaba-
tuc. Hoc dam iatn fa? pi us fierct , tandem Grc-
gonodifcpiireme , fe de monafrerio fugere vo-
latile confeflu* elk i euifque pet triduimi cum
fratrum precious . ita pietafe Oei coram* eft,
vt ad earn poftmodam tn align us fpiritas ne-
rujquam accedcrc tentauidct Dicebatauttm
it B. An dream dum vexaretur vidifle,fcque ab
to increpatam efle , car de tnonaftcrio vcilet
sfa&edete- ibdUmnum. 13.
E2EMPLVM. 217.
A^l^U cjmf* faunas d* menaflma btmti Gr$-
jevy wmmmteii inmnti, mifiti rtdufti font.
ALii quooue duo fratfes de eodem mo-
aa&euo nigeitmi, arque aiiqoa pni» fra-
fnbui colioquendo Ggna dedeiunt, quod
pervitin Appiam dcfiendemes Hierofolymam
tetticreat. Qarexefenicf diuettcronr de itine
re , & vi airqucnubus fe minime inuenin po-
tu&at . fctffufascrjpcai iuxtaflamifseam por-
ta^ lnucflknfet in ei» fe occultauerunt C iira
voo vefpcrtini* horis lequifiti minirac in con-
grcirioocefleat imifiui , afcenfi* caballit eot
qui Jam tot rum fecuti (unr pet Metronir por-
ta ro exeamtes, vt eosta Latinara, vel Appiam
\ i am teqacrentuf, SubM ei* con fi Hum ortum
e.i »tco* is Salatia icquircrent extra ciuitat era.
J guar pergentet dettarerunt io SaJariam.
Eo* vae minimc inneoiemes per portam
P^QUQca/B tfccictftrum icogni. Cumque
ara. 5*
• renerterentur, cnox vt eaui eenim iste ciyptas
. illas venerunt , qui bus fe abfcondciant , fixe*
runtgradum, Pulfati & com^ulfi paflum rro-
uerenoluerunr , confiderauerunt monachi rem
talem fine myfterio cfle non poffe Attenderilt
ad cryptas, Oc videiunt eaiunr aditus rrtaceri*
cfle damnatof , fed caballisfuts nufquam eim-
tibusdcfccndcrunt. Depofueruntlapides, qui
in orccrypt^ pofiri erant, c< ingrcfli funt, €•(•
que in tcnebrcfis eildem latifruhs rcrrae con*
lrernarosinueneiunt. Qui zd monaOerium re-
dugi, ex eodem miraculojra mdiorati funt#vt
cis muitum pofiea picfucut ad parum teonpo-
risdemonailctiofugiOe. Ibidi&nn. 14,
EXEMPLVM XV.
4poB*t*M fcrotis tmere turn t*dim *b
inui(a beflis Itceratur.
IEgitur in libro de ortuCatthufienf? Noui-
tij i in ufdam (oror nobili. venit ad portam
ctauftri fl«n$ t & eiulans pro eo quodipfam
defolatam reliquerat fcculo. Confuht Pridi
quod ipfam non videac , ne forte ab ea flexuf
tecedai. lite e contra ftulteprcfumen* de for-
tirudine fua earn adijc^ & ftatim mifercum,
eareceflit. Pergentibus ipfi* infimul, & non
longe a clauftro nemufculum quoddam in-*
grcdicntibiu, videnr ruftici arames, & pafloref
beftiam de filuis venire rapturam , prius non
vifam. Qux mora in nemufculo facia modica^ .
ad locum red jjt, vndevenit. Mirantesilhquod
fecit bfftia, cununtad n-nVifcnlum. ft eccc
inuenemnt membra eorum djhniata, 6t fnpc
inde difpcrfa- Quod cum nunckflent fi a" tub us
in clauftritplangcba't mifcrabilem illorum t xi-
tum , miramei Dei horrendum iudrcium. Ex1
juao hb. Chfcnicor. Vitti DcrUndi CtnftkuJmU
EXEMPLVM XVL
JpoPafiift'tritu ttnUHU prctMMticnt digboli *
duem Ahreoi in ctlUinneMt. "
T N do mo prope Treuerim ordinis Cartbti-
X fienfis quidam Nouinus Meynaidus nomi-
nefuic a diaboioientatus. fed no iic iup, latui.
H a .Nam
Co Apoftata.
^HL^SS^J *v?d£l »"«J«ntulu pe, .fcueia in ,Wpte. Wemlmwl fidefem pei.
cunt* habiiiflet ftatim exiuiflet, vnde ex abun«
dantia cordis etiam oread feipfum dixit: Si
habetew decern aufeos,ego uon manerem hie
diutius.fedexUcnfl. Et cum in ceiUfua nefcio
quid qu*ieret,in quodam loco iiwicnita'ecem
tiurcos qua fi receoter monetatos , & bono*.
Quo* cum ioucniflct, & fraudem diaboli co.
gnoui{fct%confo«atu»fuitin Domioo,& pro-
feflionem faciens,& compluribushocadardi-
ficationem narcans,perfeuerauit in ordinc xiiL
innis vfquc ad mortem idem tbidtm*
EX.EMPLVM. XVII. /
r
i*j{litg**t(ijkmAtre defmSa ttk$CAtur!
LEgitiir in Hbro de feptem donis.quod cum
jotdoCiJUrcienfis prima inc«pi(fcr in mul.
ta Ugorisafpcritate, quidam cundem ordiocm ^^T" T "TOiW!ai',f- s°«« autem eius
intramt.&cumdiii * acriter tentatus fuifTec ^",^cc»,^h'ymis beat* Virginem inuo-
ftin«e , proponcbat «i! £5 LTf^U/ auf.cm *">""*<>*<» pallio fuo
temptirai i firmitci promiilr.fic fidelitcx *d.
EXEMPLTM; XVIII.
Jf*M'&*'*'* ttntAtu, fr»t« tfMimJluifo*
ERtntduofchobres remradamM fccolo.
& clauflium ingrediebantur.DUbolus ml'
tern teotauit raultum vnum eotom , vt ad fe-
cuUm red,r«. Qoi twationi r.fifl«e no„ va-
km.dixit focio (bo.- Redne a* opo„e, ad .
fecu am. Quern ille tetmere non valens , aft:
Ven. p,m,ad altare ban Maii* Virg?ni, "t
falu.emus earn. Cumq{ duHonero f««ft, file
qui«en«,ba,t.,a,ed.abatUr orare. qaiaco te u!
nor , valen. dintiu,Tu,lin«e , proponcbat «i! f* "J iSiS ™ "" •'" v,di,Ma'»«" P»".o fuo
K. Cut appatuerunt pater fuus,8t matet, qui TZlTtx Me,P,eJ»,«». & filio fuo often.
f«erant mor tui . Alubiim fibi i «itum d ffua- r/"™ I? °£Tem'? Mdfflme fili mi, qui
dent*. Ci,m ia« tenia vice omnino concl Sf 'H. H'*"." ,e ««*»««« ,'/„"!
"■ff— -----•■ c.'Pe.bas lachrymal f«ul tui, & eflWWDeli
w.oim. luiiinwe qoacnmt matet G poff« at ci" "iV?" "2 w B"u,« 'omnoeuigilanj , fo.
peritatem infetni fu«i„e,e>etiam ad minimum . ?^d™ s JS12?1 eleu»! »' * ?d P'des ejg,
•lUstotmemum.Ciimautero.illedicefet: quit ^„'".:a t.?od,5me'',ls& »achtTmiStuia
»fcnuM.toido i»t* auft«i,ati,, & durl, aftb^ ZT^T^IT ,,b^""- * ■•» da«-
effet cu,us quafi pepco,. filen,iuni aceibjffi. J™" «d«mu* . & bear* Virgini fetuiamg,.
inu.fltatum fet?etim, rigor afpe»tim« cibua »«•>*. mmplmm„ *
inlipidus/Rcrpondit mater; Vis experiri vnum
iteodi<;um toimcnium infcrni?Cuaurcm dice
f«, vo^audiuittamfjoncndum grunnitum
pprcoium^.quoij nulla potcrarci tormentum
comoaran.Vidc^turautcmfibi.auodcaluin
icmderctuf.accaderet fupci caput eius. Et cum — '•
praetimoreclamarct&.dcriccrcr. conforrauit T v... • .j .
cum mater flc ceffauit ilk fonitus! Item S I dZZTt™ tel®°»™ -«* in ftcula
tw(«d eum: Vis audijre vnum minimu wadifi fui^a fu " DUtritw' * idw ™<*«am vi,3 -
«autfit,m?AciIIe:valde Center. EtTudTu ivo- S&fii^01™ ,MHii* P^"em „ !
«stan«du!cedinis acfuatutatis-.quodexcl Kii^W '
IXEMPLVM. xi^
AWiVtny&ni buenh.ptr ChtifiumKhi v*I.
Apoftata. 61
neifto , fed nsagts roga Deum , vt perfeuetare iuuare.fed fenex cum indignation* m'mia pro*.
ooflxsenan ahjs , qoia fortaflU tematiadiabo hibuit diccns, non poflcs banc mag nam crncc"
it eft* Meautcm tempore breui a dquieu it , &t porta ic mecura,qui non potesbancJeuemca-
rteram tentams eft , U rnutato habitu iuit ad pam pro nomine meo poitare. £c flatira •
iVculom. CuieuntiapparuitChriftusin (pe- difparuit , Ma gift ci expergeraftus , & pec
cie cuiafdam iauenis , oc (equcbatuf eunv it- banc vitlonem cruris confbrtatus propoGtum
k wo feftinabat quafi defperatus, nefcteni' /nutauitflc inotdincvitamlaudabilc' duxit, 4c
quo iter, Cbhftus autemiclamabat ad cum di- laudabiliter (intuit. Senex qni apparuitftiit- S.
cens;Expe&a roe. Ulc veto amptiuscurrebat. Vtinci(eas,uft*3 Aas*B.$.p biflju* 24. cmfc.l.
Tunc Dominas vocauit eum nomine proprio, §• u
ds£ti»:Frater;expeftame,& ibo cecum. Tunc
isatuiilk.quod etm fratrem nominauit , ad* E2EMPLVM,' XXI.
roiransqub ei dixiflet nomen fauna » fortius
ceepit cusrese , & alii us Cfariflus coepit cla- Jgutmodo filim *mor* ($• fttfuMpom pttriitf**
mate* - Tandem cardio vi&us exTpeclauit eum. fi*tm vnkcum (tin ttpUtw* meri$p$rt*£.
It Chriftasrad earn , quo vadis.'Cujille: Quid (math
ad re? Ego tranfeo viam meam , ficui tu tuam.
Tandem aur?ad preces,iuuems dixit ei, quod T£ ^at qui dam adolcfccns qui pa*entibuf,-
diroiijflet relsgionem,& iret ad feculum.Tunc XI cognatis,patt ia,domo rebus telictis , con-
Chtiftus eleuans vettem Sc brachiam, Jatus- gfegattooem quandam deuotorum ftatium de'.
diicoopcrusr & viditeffljere fanguinc ex vnl- comr^uni vita ingieuus , ceepic Domino in
neribusChri(li,6c dixit ei ; Reueitere ad mo- humiliutU fpiritu dcubtus defer uire« Vetunv
nafteriom tmioi,5c panem dimim,& alia one* cum pater, cuius ( ni tailor ) vnicuscrat, refci- .
fofaordinis intinge in latus tftad, cV erit tibi * oifletamabilc videlicet pignus fiium in aliena
toram fuaue-Qaod fHeaudiensftedijC , &fan» pauia detineri . peicuibaius doluit vehemeo- ,,
etc yixit. Amber fttt+txim* xtx , or grauiter tulit exofam abfcntiam amatse-
piolis , vnde nee amoie vitac peicnnis , nee let*
EXEMPLVM XX, . . sore pauendi iildidj , nee astctni fupplici j ti-
morepotuit probiberi, nefiliumfuumab in-
Sim&fire vtfiw magiQif AUxsmiit rtiiffo* car pto fajutii ttineie t euocatet. JFxendens jgU
Btm*£rediciU*i»iikprt}oJiii txmitfiaH r#- tur , & ita tlagtans fecuni* ddfetetis pectus,.
tfMMtur* • quafi vrfaiaptiscatulis per viam ffuiebat.Ver-
uenitur tandem adrluiijp , exjtum fuadet,non -
FVttqaidam magtQeff nomine Alexander audit ur,multapromit tit, fpeimtur, minatur.
de Ales , qui fuit magnus & egregiu* cle- . detidetur. Effundit interim lacbrymas delitus >
ttcm, hie intrauk ordinem f ratrum Minoram. amor, beu ^pei .visiles patris batbas efTemtna.
fed flarim propria fragH irate remurmurance, tis gut lis itiilaniibus , militis Chiifti ccepeie
diipofuit finrto anno probations exire. Super vises mollefcere , infriogi robut , propofitum -
quo fiacres non modicum dolentes vnanimea vaciWare, Quod vbi viderunt dettott aili fra-
pro eo precesiudesont ad Dominum,vt eum tres , commilitoncs fcilicet iuuenis; admooi-
in or dine confortaret. Accidit cigoquadam toprimumpacre, vtindccorasfibilachivmaa ,
eaOe vt ifle magi (let iaceret in ftrato fuo . & cohibeiet , detraclo paululum a patris latere
videtet io fomnis vnam fcbalam ereOam a ter- iuueoi per fuafefunc 1 Age nunc fortitf r , 6 in-
ia vfiaoe ad coelum , & ecce aduenit quidam genue tyw • & noli qua2umus tcrga pt ssbere
languinolentus cum migna cruca volens fcha- ttelis hoUilibus.£ccf tremit contra te malignua • •
lam afcendere . fed prae. ninsio ponderajcrucia hoftis , & per ptetatis arces mcenia tuac falutif
noa potuic,5c fie muhis vicibus i nee pit. Ted ni- oppugnat. Qua propter fta.vince , vide ne cef«
W profecic* Tandem ifte magifter accurrens feris. Virilibus nunc age bella lacertis , nam te*
app/dundit Yftom cotnu aucii V9lc^is ipC^pa^ ^itui io cgsicftibus pulchium diadem viftosiV
H-| M*
EXEMPirM XXIII.
Um item kmtndATheotirni Jp*{l*t*.
ALius item Theoteuras & ipfe * no fir a ad
Giascam religionem prolapfus , rarne
fo ApoftaUr Arrianus.'
M contra 6 ad patrb nerariam Tuafionem
Chrifti lefucrucem proieceris,frtque vet fa vi*
ce flagrancem Sodeaiam degeris reuidere , vi.
de tie defextum per te Cfatiftum contra re
prouoces, vide ne patri redditua, te,patrcmque
tunm Chfifto fumpiai. Vide neapottatisde-
birana feucri iudjciscenfuiam lacunas » fotet
emffl Dots duiiori apoftatasvir^aferiie. & eiuaomni-putiidaclirie t«nrunraTv«mim
So* feme* viola ram amicmam tnpleftiot ho. materia faftus eft , & oculis itlorum morfibui
iicxiirere* Sed , t> tnltabiletn exitum i erum ftrnifn* mAtUmruii.iM.:.. .
mortalium / la&aruntin ventum fraties ver-
ba falubu'a ; uiuenis patrem ad fsculum fe-
3uiturmoriturus. Vbicumlongos fuauefque
v iei feft habiruiot infimul potauiflent, i*.
uieps Pent in vlttooern perfidy, primo*
proximo menfe nondum pertranfito, repen-
tina roorte vtrofque percbflb* ad iudicium ve •
nire citauit. In quo quam feuerum in inuicern
partjeidaereceperecenfotetn, qucm ltrenuum
iudicem, quamaceibumhoi^en , quicrimi.
nismoiem intdiigit,non potent ignoiar^.Tefo1
ergo qaofcuntque patres, ntfilioft fuo* a mili-
tia Chriftt veirnt ret rah ere , neipfoscum fill ji
in fimilem ruinaro contfngat dcuenirc. &Jk*
Un M*g.$tc. txtmpL
EX EM PLY M X*II.
• ■.: i.v .-•
Hittn txfyip^o AfoBMa mifetl mvrhm*
* *■• • •
HErooem Thebh. ^ypti;s ortum , qui
Eprfcopus c*eatus\ caf u quodam ad Gre-
cam fapetftitionem defecetat, fubito putrida
inualu argritudo , quae totum 4ilJus corpus de-
pafta; abomfnationetii turn omnibus reddi- ^|Wcu»«-««,„,«uinr«menifi ciaulas Ec
dir. ^propter rebu. omnibus dtfperaiif in defe iamiat tffringere paratu,/ fed repent
V,V"^r°IC£h,Sr nu,U»lrt* ^.quopiam cuna*fimol porta. \mwtoco^*%£
mife^atrtmemconfectitui. Chriftiani namque a/fque longius Yerii apettarfum \ que cum
pehnde atqne ptaeuium eum funt auerfari* magVo fonnu fMfTZdtrmli^TM
"P Lu?!udl CTm '"^S^ tSnoi*- e*tin** rlicruntlampadea accent fun? Ar!
rum &Her6nqtiidemacerbJfflmc&mifetri^ iia„„8 vetd ftpifcopus-qm vimfXuTadn^
•*/ ^/- *9. ms iam raanibus ad fuum habhaculum redu.
- »i?Ut' 2^l9d duro L«»R0bardi in eadem reRio.
> Bc^omiomnesagnofcerent nequaquam vl.
teriua prarfut»pfcruot citholica fbca tentera*
amtiTis t moriensper infoniacr, qua; eum cor ^
ripuit.fua fibi dentibus a bfci (la Jin gua,e graoi-
bus , ad lon^e deterjofe* rnaiorefciue-ciuciaiua
migtauit. lMmltid.
A R R I AN V S.
BXEMTLVM, I.
Eakfttm v$ intrjtre vehns qiddam Arrhwm
kpi{tcf«+iHbtt*nt* CACtUtt fercutitur
CVm ad Spoletanam vrbcm Longdbar-
dorumEpikopua, fciJtcet Atrtanus ve«
nittct t & locum illic vbi Tolemnia iua ageret
oonbaberet , cocpit abeiua ciuiratis Epilcopo
Ecclefiam petere , quam rtso crrort dedicaict.
Quod dum vaWe Epifcopna negaicr . idem
qui venerat Arriahus beat! PauliApoftolnllic
Eedefianv cominus fitam fe dre ahero vio«
lenter intraturom elTe profeflus eft. Qudd
eiofdem Ecclcfix cuftos audiens feftinus cil-
currit, Ecclefiam claufit, fens muniuir Fafto
autem vefpereomnet lampades extinxit, feduc
in inrtrioribua abfeondit ; in »p(b autem fub-
fequemis lucis <*repiWcblo Amwus Epi(cO.
pur cbllecfomultitudineadueni*, claufas Ec-
• Arrianus, Afccnfio Chrifli. ufy
f& Mtrd**enrromoo\> les gcfta eftt vtquia cumcclebrcs. Adquod ille imperf en it us ma-
csufdem Arriani caufe lampadcs in Ecclefia neni fpilcitatos e*ft , qui eftent. C her u bin ac
beatiPaolt fuetant extinAar, vno eodemdue Serapbjn,inqujunt, fumusi cVrefpondequid
tempore ocipfelumen perdctet, & in Eccle- vclia? Tunc reirxmdit ilk rKodie dies folcm-
& lumen lampadei ipfce iccipecenC D. Qtegft* niffirnus eft, 5c incumbit mini pane veibi Dei
tsf,29* W. %• plebem reficere , 6c oftendere illi quomodo ad
gaudium poflit peruenire , proptci quod 6e
EX EMPLVM. IT. multi conueneiunr , nee debeo decipeic illos.
l ocideo hodie ^venire non porTum. Qui dixc
Auttijfaf* Jh€uuitf Eplfiofi Ariuni, ipwifcrtntm tunt : Eia paratui efto in die Sabbathi, prcfto
m*t*jfct ,*%H*tuank$u fis hinc nobtfeum Romam venire, ft coram
fummo Pontine* Sau&us , Stnftus, Sandta
TEtBpore Anaftafii lmpei.xvi.& Symma- ssrernallter caoere. Aitnuit >lle& uii lecedonc.
chi Papa; vj. Sub annum Chrifti Domi- Leclo igitur die ad mHTano Buangelio locutut
ai 50*. Deutexius Aria nor um Conftantino- eft ad plebem qualiter nuoquam locutut fue*
poli Epifcopns, cum Barbatcm quendam, fie rat , & reucrfus adalrare celcbrauit myneria.
dictum, baptizaret, re pro bat a forma,aufus eft Vbi autem ventum eft ad benedi&ionem fit*
inaef bapci2andum direre, Baptizetur Barbas per populum , iterum ab altari prardicaturus
in nomine Pattis, per filium in Spiritu Sao&o. tegicdimr 9 .vt non bominem, (td angeiurn lo*
Qpodi£totaqjaexCoiymbeuaeuanuh; Bar- qui putaret. Iterum ad altarc reuertitur , &
has rei 6 arrepta foga exiuit , & miraculum, data benediftione iter urn ad populum redlc
hoc cun&is figmficauit. B*ro. t& 6. mm 506. ix cun&is ftupentibus , 6c mox vt ad toquendum
Tb$0dn*Ls&et*t&2!ik*tbtUb i6.c.$j. osapertrit, tanta clarjrace vultus tins rcfjMcn-
duit, vt nemo incumintendereponct , obi*
tumque fuum illit inftare dixit , promittens ft
ASCENSIOCHRISTI. ilia nunquam defuturum; octuncad menfam
Domini icgrcflut eft. Eadem die cum-i mend
EXEMPLVM L fumpto ctbo, funexiflet,«ffatorjum petift , dc
dc fignau it iocura, in quo fc voliiit fepeliri.
Jfua&um dis foiBm DmRmm *dt<*UB% r#- Mox vei6 languor eum «nuafit,(cxta fetia it€to
tmmm im&mtm venire nnuit , pmttuUm decubuit , omnei que aduentantet ad fequenda
tgumnrmpu veltigia Domini inchabat. Sabbato iterum
communicatuseft , 5e cum hoiamauam expe*
AKno Othontr fectij quarto mortuus ell ftaiet % fubitd cum ledp , in quo iacebat vfq;
fanaus Dunftanus , cuius vitam defcti • ad fuperioia leuafus eft, & ttabibus obfiftenti.
pfii Of Ut nui Cantuatia: cantor, nulli noft 10 bui leniter demiffiis eft ad terram f hoc vfque
tempore a itylo fecund us , in mufica omnium terfio faAum eft. Time ait ad circunftahtes.
r.im M, hie O^beinu* de mortc eius fanai, fie Vos videtis quo voc©rvii vultis mecum ir«# it*
fcribit: Intbbat , inquit, dies Afcenfionis Do- via qua inceili, Deus qui me vocat.ipfe dirigat
minica? , flc peraaia vigilijs remaniic in oratio- corda & corpora veftra ad fuam voluntatem in
ae folia in Ecclefia Dunftanus, & vidir. Et cc- pace, & refponfoab omnibus, Amea»tfanfiju.
ce innusocra candidatoium multitude core. VinuMmMi 24.^ 94« W»
aas suteas in capitibus-geftantium inacftima.
bib: fulgore micantium , per Ecclefia? ianuam
irrampens, ante ipfum conglotata conGftit,
vna voce eum falutant ,boc modo: Salue Dun- « v * xr
ftane oofter, falue. Mandatnbt quern pic defi* *» * **! N
detas filtOs Dei, quafenus fi paratus as, venias, v
* dkm bancad cuiuigaudium fufpirai nobif- ;>N
\
*4
'AfccnfioChrifti,Aftuthi.
t
EXEMPLVM IL
Hifl. Angl mx Ad*m*no tontefo, S. tmtUtm
UoUntu tfift. 1 1. *d Stutrum.
Afcenfionit Dominic* lu* vifittm nimium tnf*
ctntk Mmoru defidtrti {tiff* end* coelos *f-
t$ndi$.
LEgituttfHibro exeraplotum , quod fbit
quidam miles, qui in parubus vltramari*
nis omnia loca, in quibus Saluator noftei fue*
rat , fohcitc cum lachrynus vifitauit , & dam
omnia loca fatta deuo'te* perquiftuiflct, vltimo
venit in montem Oliueti , vnde Dominus af-
cendit , vbi poft iongam orationem cum la-
cbrymii dixit: Ecce Do mine vbique quxfiui
te dili&enter , nunc cum venerim ad locum,
vbi ccelos afcendifti , nefcio vbi ampliua te te
qui ram. lube ergo (pi ri turn meum fufcipi,vt
ad dextram pattts tui vidram te tefideniem in
gloti*. Et hii diftftifprtiuirnftiuoa fine dolote
reddidit, 4fc focij eius videnteteom mortuum,
add uxe runt rnedlcum, vt fciicnt quomodo
.hoe contigifiet. Etait Medicus: Cuius com.
plexionit eratfRefpooderunt: focundus valde,
& in atnoft Dei fait. Ec ait Medico* proptet
tDtmium gaudjumfciflumeftcoteios. Et apo-
.1 ienrcs illud inuenetunt in eo fcriptum: A mor
jmeus lefua Chtiltus- Sic 6c nos Dominum
.pec (ingula ft*| opera 6t vittutum exetcitia
quasramjus, vt tandebvad eum afce ndere va lea-
rn us i 6c federe cumeotd Hex te ram Dei. in die
judicij. AuttMm*g*ifotHl'ttxtmplQTHm.
.EXEMPLVM III.
MWacuU in Urt ex ^up Cbrs/ha Dominm
t<cbs AjwMt. ..
DE loco Afcenfionis dkit Sulpitius Epif-
copus . quia ibi ciim poAea acdjficata ec-
clcfia eflei , locus ille in quo extiter unt veftigia
Chufti afcendentis, nuriquam fteini potuit
pauimento, imo reGliebant marmora in ota
collocantium , calcati etiam puluerisa Domi-
no hoc dicir db document urn , quia veftigia
iitipteflatetnuntur, 6c eandemadbucfpeciena
vclutprertis veftigijs terra cuftodif. Inhiflori*
fcblsjlti* par.?. c*p 5, p$ds 64. ;• '*!- *•■
ASTVTIA.
Afluttu & verfipeBis infetnalibut dractmbm
circumcin&m , nullum inutmu pctuit($)*-
gium, «
««.
IN. Longobardiae finibus virerat vcTfipellfr
ingenif , 5c acutiflimz lubtilitatis , duplex
ammo, fermonelepidus , concinnandisfabri*
candifque comordijs edc&uf , in reperiendis
coofilijs vebenaenter altutus. Nunquamenim
erigebat brachia contra toi rente m, fed ex quo*
cunquc latere round 1 eum tutbinis aura perflt-
bat , [lie protinu* aptum calliditatis at que ver.
futix pallium opponebat, Accidit vtquidarn
frater nofturna vtftone confpiceret lacum qui
'Ctatigneus, qui flam mi uom is euaporabat in-
cendijs t & ctepitantibus ignium globis teui-
biliterceinetibus incutiebat hotrorem. Quem
locum trabalis cnormitatis videbanrur obfi-
dere diacones » vaiiaq$ fcrpentum genera hinc
inde per dtcuitum fpatiari. Vir autem ille,
quem dixtaius,hripfa flammarum flridentium
vora^inedetentus tenia bat quidem coar&atus
effugere, fed obftantibus beftijs dolebatadu
turn non pacere. Modo fcilicet ex hac parte fa*
gam parabat , fed tcce ferpensobuiusadbxre*
bat: pet aliam pattern erumpere fatagebat, led
tcce rurfus.alta beitia laxo gutture/rendens oc-
currebat: Ille rurfui fie alia ad euadendum loca
.tcntabat , fed infargenttbus belluis omnino
<t»eatusaufugij non patebat:Porro autem rum
Veritas dicat: E^dem menfura , qua menfi fue«
litis , remetietur vobis: hoc slim iufto Dei iudi-
cio-comingebat. Sicut enim ille per ca mails
a ft uti* van it a tern ex quibuflibet bulusfeculi
fc noucrat la.queis expedire: ita poft mod una
ycrfa vice ruilo valebat ingenio fupplicium
quo cruciabatur , cuadere. Fettm V*m*nm
tpijl. 14. ad DtftfUiium £.4*
1 /
Attritfoj Au&itia;
if\
ATT RITIO.
'\
*\
itst9cpnir$tmt & veufwuitiM tffieitur.
\t\ I.: . U-U vil.:.. '. 1
COtfigft in Rherow qttajammilitem in-
bnnan rf que ad mortem* lniiindtf dta-
boh idem miles, G bene memini, ha be bat
auoaeult filiam ctmeobioaot , <ou tamo con"'
glutiwciwfuerat amote, vi oonadfuooiiione^
Deque excom muni cat ionc, neque aliqua yele-n
cundja humana potter, vcl Fcllet.abiea feparav.
ik Ticfioce auiem mortis voeault GwetdoWav
fati*pmaro#& cum larh/ymii dc orjjntbtts fui£
pecrau* iHu ,facicns confrilloiftem.Qiiefii curtr
facerdoimonerety~vttam illicitarn abiiiiaact*
cjanmuriooem , tpfcmque perfonam cognav
can foam teUQquere*ai4(pondittDaminetfiom
poduav EtiUc: £i|fni*li voluntas martini*
faeih, gaadioc*)rfitc?Ude p*imhm$v £cr*i
recnarormentaie fafcip ient. Mjliteiaifcailpto
ftmatione pei£e4jeia/i^/ueeflt;riaco(iIaa}0Mm)
coxpoK Dcmufi^quod/ccu.detulerat ad cOcn*!
mxmicaaduiu lnftimum. Nutu aoteiddtniiHV
txuadomum face idoti occur fit (antloa JJci-;
nardus A^baa.QlaiaruiJUi^Qvi.Wm imeiffti
• ga&t, quarc infirm um'non com»VHHtefl«U
ca&lamqoe, quae nota erat'omnibu3,inteIIcxif-
feuit Uc«rdori:itae/c4rQdi£ttiro?d 11 firmu.
Heaerit funr. Cum aufc fan&us vir miliu iam
noiimio qus'fahjiji(ieta»ifuade)etl& itteprf ,
ter iftaai folam rem^ ^m diftapK . in omiubuf
obedientiam fporideret , houifEme fubiunxit.
Nirngmd no^ dole^ 4*114 ifan: poteai.hab^ie
volaouiem ieWdtf 4*a> iU*/JWpcmditfc Hfcfe
nuoe ratde dolcaraedeiiocflo»!pQlle>5k>lerei
Aadico hoc vpebo Abba%, i»#x dicir.facctdo
ti, vt corpus DomioMttifcifififmp' Mitttiteij
fbttm vt SaJuator inrrauit , /a 3a eA faJuibuip
coroux AbilUeniif>hofa.iam:perfeOe.muMtti
eft volanta^ eius fcweifa. v» f fan^u* odire*t
quam ttlkue amauetat, Hant^rvcip vt**m)ni
mains Ittiuy mis -dice*?* :$ra;Uf agfr D*0;>
<Joi me iibcrauH.quia^mbidJjbeiMibi videfcrn
wjfonem, quSm iUam, .Sicque in bona confer
?ooef & petfcQ* cont ijtione migrauit adJQo*
avari tia;
1XEMPLVM. »I.
r>
IjJ
«<
! -1
.' tjfeitjtr; quiftr Jto*A*W4mtr* JfiofarM*
COnftantius presbyter nepw Booitacij in
ciuitatejqua;: Fcrent^ fhqw. Epikopi
praccipua:landitati$ viu , equum (uum duo-
decim aureis vendidit, quos in propriam po-
rlcift'fr(*ain,'ad exeifendom ifhjdopw iftlcefr
irtt-Tufci <\lbi\d ad* *Eplft:0|ftfm ^Qperetf *e*
nctunt. qui importune precabantuf;Vte^Yir\i-
Aus vie Bonifaciui Epifcopusad confolatio-
uem fufc inopix aliquid jaigitt debuiiiet *Sof .
vrfiDei'qma quodtiibutfral «bo habebat,«(Wa*.
te ctarpmrn: cogiiatione^ nsab oofanpetet J^a*-
cmex»«ent.(CUi.'rep^tbadmenwpam5ifldi>tf'
4aiDiibatfSkiorMtsb^m«rpos d w^cpinaDj
qoemiedwcconfueuciatv veodjdi^et;atq}lhxid
ipTum riieuum in area fa* habeiet. Abfcnta
ctgoeoifcm nepote faoarceflit ad arcanv#,5c
pie viol eotuf dauAta a rex comminmt; duo*
4ecifli aurcos^utoi eofquc indigemibui, vt pda-
etMf, dim fit.« I toque Cortftanuuaptetbyscexre^
m»ittSB3fc^peie atcattt fiaclam feperici^5c ca-
baltifur pretirum) quodiUtcpofucrar; lioi^dit^
aenir. Caffpit /ra^na voce perfti epcre, cc cirnt
furare^iMnioialero'are: Omnes Juc viubnr^ fov
lot ego ih bae donttt'vruere non poflum^Ad
jonmmiMiitf vt^ef venil Eplfcopuj, ormnef^
eimi'iVfi JW:>ocbuWie5b!inda^(J«aix© uoiati»
fot/carpftlllecunv i6¥gk> tefpondWe •dwensr
OamesieeuH^viuunf, eftofotus hie aite w
vioe«nx>flpoflum, tedde mihi folidot mae^s.
Qoibuxvocibuscommotui Epilcbpitf, beatae
Macia&Virgtrrit EcdeOam iDgreil^a.cftrflc
ekuatu mahibua^wtcnfo-' veftim^U>; -ftflhV
docxEpitotar^Dominum/vt^i t4drftfi^-Vn4
dc%tetbyteaprirreiir>$imitfgare iftfifciflrtrpo*?
tuifleC'Cumqiftf fomi^ad vTcttimrnTumJfuons
ocnlos imecextenf^brachia reduxiflef, tepctw
tcinfiqu iuo duddecim aaMos inuenit. Qui
max da icdcCa egt e^e^a^ fimimiarentia;
I Tiesby*
£6 Auaririai
Presbyten pioiedr, <Hcr nt i Ecce habes foli- fodicntem femur, glorificauit Deum.qui rad-
ios tuos,quos quaefiftitfed hoc tibi motum fit, didit ei fanitatcm. £«6*\ DaSrftu. JPJ>. Hk eV
quia poft moitem meam tu huic EcclefixE- f/wfprfsttn. 7.
pifcoput oon etis, propter auaiitiam tuam*.
Ex qua fentemiae vetitate coUigitM,quia eofc • EX EM PL VM 1 1 L
dem folidoa Presbyter pro adipifcendo Epi-
fcopatu preparabat : fed viri Dei fetmo pia*v jb^idiMkuMnmskw^rmtqumbm *d IxfifJ
ualuit. Ham idem Coo Aantius in presby teia* »« d$utbts$*t t> ** th, turn Dtstm mmttit
tus officio vitam finiuit D.Gh#rmjMf,9Jibw- mor$$m> tUridan^
Dixit iterom qui fuptt de qoodam fene.
EXE M P L V M. IK* • ' •*^clui* vcn'1 aliquando in ciuitatem, vt ve*
nundaret vafa qua* operatus fuerat* Et chot
..... _ applicuifletea, contingiteum federe ante ia-
j^mptam$*meoU%0mt*Usw>1*ttt**> nuam cuiuWam diuitia; qui jam moriebatur.
p$r$bmdMr$ «m[mm#, t#njpm> ***** SedeoiergofenexiUeviditequoi nigtos, &
ctrrigitm ^ afcenfores eorum nigrot, & terribilcs; haben*
. s tes (inguli baculos igneos in roanibus ftiis. Cu '
NArrauerant fenet de* qoodam hbrtuWno; veto peiuenitfent ad ianui illam, (Iraueiuot c-
qui!aboraret,&omnecn laborem fuum auosiuosforis, & ifttrauit vriufquifque cum
Colligetjbialiquantam pecuniae*^ nec«mfe^ quando tibiiblobfcutaruieft, qyare vfquc in •
iHietii#aut*grottucti*»opt» habeas ad cxpen* bodternum diem nod exquifioim cum , dam
fas, & collegia & impleuit lagemm de nuna- adhuc tibirplendorctatdiei ? nunc autem »a
anil. Contigit auterav earn infirmari, & pu < ha c bora non eft ti bi poitio Tpei,neque confo-
tfefieri pedem ems , o> expendit tip medico* \at\oni9.Ex Hk.d*$X4mpt*i& ditlriimvitdjfrifc
qoodcolIe^tuinfuefat,otnibUei'prodaflep<ri tkmslumite
tnit PofteavcravenUqwdawdeexpettunie- * i
dkia^&dixiteii Nifi incident -pedem tuuro,* EXEMPLVM IV\
totum corpus tuutn putiefeet Et conftituerunt
vt incideient ei pedeo*. Ilia autem no&e redid AuMtfrtonutrfrnm ttAUfrtm Sttiiuuldenfa dmh
in (emetipfum, & poenitentiam agent de hit, t*m*f«*», *mm*fit*tmn*fu* d*f*/mt>
qoa5geflit#tngemuirt&flfeuit,^j«ermMemot'
cftoopeiummc^umpriot&PenitBt^quaHa* Jt *°^ rnonaflerium S. Chryfanthi Scbo-
«iebam cum labor* in* bor wv ex«rao.De)upe)i* £\ bfticus quidam fail, vtr magna; pruden*
busminidraiiamv ItctthocdixifleMftim An* tiaeatquefctefltiae* natione GaJlicus, nomine
gelus Domini, 6t dixit eu Vbi tunc mimi,quof - Vlricua , cui ciim redditus fcholaflene non '
collegidi ) 6t vbi «ft fpee tua, de qua toAafti / - Aifficeient, neoeflecrat. vt debitti obligarctun
Tunc intelljget, ; dixit: Peccaui Domine,tgoof* Quidam autem ex fratribus Steinueldenfia*
ce mini , & amodd hoc vlterius non- faciarm momfterij ordinia Presmonftratenils, e6 quod
Tunc Angelua Domini tetlgit pedem eiur» & vitum' magna* littetatutat ilium con(picetet9
fanatai eft ftatitn.& furgena mane^ abijt in a* frequenter monuit, vt ad domum fuam gratia «
(ctrm opetaik*. V-enit er go> medicua fecundum conueifionis it tram ferret. Tandem ille diui.
tionftitutum tempus cum- feiramentir, vt feca- nitoj infpiratus in naec verba refpondit t Pe-
att pedem eius, & dicunt cuBxiit mane opera* cuniam aliquantulam debeo, foluite illam, cV
liinagrum. TuncadmiratuimedJcut perrexit- veniamad vol. Quod cum intellexHTct Prae-
ui agrqiii vbi opcxabauu iik,U vidmi^unj ppfitui p;a;diai aofiiAciij9 pe^uniam liben-
Xtrarita; 6?
'tiffim* folait,* Scholaftienf ftatrm habitum mo/frequeata olitottam.vt ffleanSoc]; poSTs
fofcepit qai non multo poft eiufdcm cccnobij peccata tua deplangere, expe&a paulifper, Be
fa&us eft Przpofiws. Nondum enim hi *>rdi- *fcabebre fads tense fubtui te , Be fupra « , Be
ne Prarmonftratenfi ecaot Abates. 5cfea& H. *iuxta te.quia puluis es,Bc in pulaerem reuerte*
Jccam officio animas fe*regendas'fulcepifle, lis. Kate audientes quidam ex fratribus fe-
hoq pecora , non poueffiones , operam debet nioribus, dixerunt: Domine, (I Conuerfui ifte
«cxtirpjiidssyitijs.iioQpeciinittOODgregantiif: 'fueritamotus 9 d oralis noftra fubfi&ere non
ideas auariciam radice* efle omnium maloram jwterir. Ad quod ilie refpondit : Melius eft, vt
Be nnonim. Habebat ante* mum conuetfum domui pereat, quam anima. Be non acquaint
in adminiuVrationeexterioram ita friolum, 6c 'petition] eorum. Tempore illo, qub Reinol.
cJtamfpe^ain.iufoUicitamotpeifedum.Tt dus fa& us eit Colonic. Arch iepifco pus, Bted
omnia per eaanoreitn tranfirent , Be cortibus lent Epifcopi ledditus obligati, corteiq* dcfola-
tcdefue » qoa? neceftaria ersnt txm m aratrit, tae/uafum. eft ei.vt ex diuexfisdomibusordinis
qnamiopeconbujfiueexpenfisipfequafi fo- Ciftercienfism'arctfis fua? conuerfos, fiielee
Ins vwuerCa prouiderer, omnia ipfe etat difpo. ?tque prouidoi accommoda rct,qui & coiti bua
nens, nihil negligent, agrum agto copulans, Be ' ptgeflent, Be annuo* redditus fua induft t ia re-
viaeam vinear coniimgens. Przpofitus ifta co- f otmarent.Qui cum confilio tali acquieuifler.
fidetans, Be in fcriptts legens, nihil aiiaro eflc 'Be tarn ex C2po,qua1n ex Montevdomibus re-
rceieflras.cfieqaad^ConAierfum atf fevocas, -ligioGs, Conuerfos aliquorcoUegiflet, fuafuna
mt;MoIH barbate,qnare venetimadordinemf eftei.vt etiam prardi&um Conuetfum aflume-
Qom non bene exprimerepottHt Thentbnicfi f et. Pro qub cum honeftum mifhtet nuntiutri,
idtoma,habcxe nd pottiit verba ornate, Be ideo A Me ex parte Epifcopi falutaflet Pracpofitum,
qoioqtrid loqocbatur Conuerfttt , videbatuc adiecit: Dominus meus modicam pctitionera
efte pemerfam acq* diftottum. Refpondit Co- petit a vobis. quam ei negate non debetis. Cui
nerfos:Nd noui xfomroe. Tunc ille i Ego did cum Fratpofitus refpondiflet : Non eft Domi»
tibi. Ad hoc enim veni.vt peccatameainhoc nimeitogaremeafedpra*cipem.Sumunxit ft.
loco dcnWm* Quare ergo tu venifti? Refp6« le: Petitobnixt, vt tafem Conuetfum ad talet
dateeo:DomineGmJ]idecaufa.Ait Pratpofi- vfuseiaccommodens. Ad quod vetbum Pre.
tec Si venifti peccata deflexe/formS debueras pofitus fatis humiliter.conftanter. Be manfue-
peenhendf tencre^lioceft, vt frequenter Of in te refpondit:Habeo ducentas oues in tali gran-
oratorio, vt vtgiles# * ieiunes , Deumquepro gta.in aiijs verd tot, 6c. t<Jt, fimiliter bouet, Be
accotisctfia tngiterexores. Non enim pceni* equory Dominuiraeur tollat ex litis quantum
teotis eft quod ru facis, vktnos exbaeredare#Bc volueiit: Conuetfum veto animf meat com.
dtnrumlatum contra fe congregate. Ad bare miffumad^aieivTusnon habdbrt. ^goautent
Conoerftts refpondit: Domine, J>ona ilia ' qufj -non de euibut Be bobus, fed de commiflii mibf
comparoya^rii vel* vrneia ecdeiia; noftne coti. animaburiummo paftori in die iudiciy ratio,
anarnx. Et Prxpofiuii: Bene. Cum ilia fuerint nem redditurus fum, Be non concefllt ei.Reli-
empea, necefle eft* vt etiam emas ilia quae em* quit Be aliud fine ttberalitatift indicium cootie
prJiCBrisatigutuL Kofti quid dicar Efaias? Vat, auaridam religiofotHm vtik fatb exemplunu
eaqoic, qui iungm>domum ad domum, Be a* Diequadam antequam amotus eflet praerata
grnm am copuUtia.Kunquid habitabitit modi fupradiam Conuerfui ab adminittra-
voa fait m medip terrc? Tu verd auatiti* tu* tione foatf Prarpofitui ad vnani grangiaid fua.
solium tenninum ponis 9 ctim omnia quat in rum venit, in qua pulium eqninum pulchtuna
liac pfottinda funt,a te ruetint compara1ta> flu- "fitis vidit, de quo larri di&um (ratremf cdiui
men Rkeni pemanfibii pede.Ddnde procedct -tifct, vel vnde veniret, btettogauit. C|i2 cuna
vfqjuead montana9 nee fie quiefces, donee Conuerfui refponderet9 talis homo bonui Bt
ferneojaxad mare. Pmo quia ibreradfi fiftet, tidclrt amicu/ nofter morkns eutn nobis le^
aoqndd Prlagos fit latu Be fpatiotum, greflnfl gauit. Ah Pr(pofims: Vuum ex deuotionrvel
uioj £tftua# Maal eigi ta cfiuttro exaiiquo iuie Wuit cum4? Rcn>ocdft Con-
Xa iKsfiA
>
f<&
. A uarid^.
\
.Niaifuv B^<kce(Tu illlu»jci«etfiuljla rxor eiu*,; .:f^onefcrpqud mififlet, in'erlm esTpirauk^'-
^o^iiajcnit defiaulia noilt^jurecm medjx . Eadcm hoxa, cum ilie expleto negoiio tedt-
villunj pbjuJit, T^ociile moutns caput.refpon- . xef » piani ante lucem caieruam if iferabiletn
^jdi^^\yAi^um: Qyj^ bonus homo, ^ a oil- Jinagto<omennplaty;s eft, Sedcbani horn met
* ijtii npfler pdcju eui» ,'idcicco vxpr'c eiui Tpp* ijti^inentivfn ore caudas h^bentes.vcifis dor-
jjiahyj^eidejeigo iccminac deflimtar/ejquujiv 'liiad-capjia jtlorum, quos lordaaus cuculla
IT.q/jiajq pina ell, ali.eqa r/pe^e.vel retinere, tuui induru*. nqdii pedibus fequebatur , duobus
'•-"-—-•■ da?JT)On i bus le-dedut em ibu», in quorum afpe«
t&ii.du juua^iut.oirnis h^neret, ciamauit Car-
dihaljs; Pandolphe, Pandolpbe^ Subiiftentc
.clfcriroMv& diceme: Quises, aut quidcUrr.as?
ciuaiantea non fait. £x Cd/triol 4. *. 6i9
EX E M PL VIM. V.
' jiuarm *vfurarm d*m e*m'fi»fe8o, fUnffteimU
i! ppuitki fJ}ttU^ibhtiyfJfju»lcDr nusfHunM
JN ciuitate Metenfi,ficut mihinarrauit A6-%
bai quidarn 6rdjoi» ttf&ri, vlurariusquida
^cfundgsritiauaiuSDii^^Qui curt) mOritd.
juaj?flci.Jiipp|icauU y^ori.'fuas, \t crurncnam
<Uc!a riis** iaf crtam j uVfa ,f& ^on<f et in 6 p'ut-
chiuW Qttodcum iffa fecifjei; quanto fecie-
tiui po'tuuler^ ra'men iateie non pottyt; Acre,
denfcialiquirepufchiumlatcdtct.apefaerunt',
& ccc* dubs ibi.cpnfpicantur bufohes, vnum
inpfc crum«n^, alferum in peftdie Ilfe'dena-
lios in oje qiqfhena^^lralie^ iJtc Jiifcrpiepj
Jtcfppndit illc; E£0Lfum lordanus Don? in us
tuus, P< motum* Turn. Djctme jllo : Q 6 Ju-
'c»n>inirRcfppii^it,.ante-tfibunaf Chnfti. Ec
ilie. Noftis quid de yobis fit futurum ? Non
.nquj.irjquit.Detis fc it, fed cum illuc venero JJ.
PetruVde 1 ardinalaiu meam pro me redditu*
rus ett rauonem, fanAus veto Benedj^ns de
"cfixuUat qupd fi illam mihi obrineie po<erir,
-TaluabbVj fin aufero, da rr, rubor .- ficque oculU
xm* iubtia£lu5 t&»C*f*titulib. 1 1. c*pt 22.
t
EJTEMPLVM, VII. -
' Am Arm ttoitdiatt mt gent urn ctmuknf
^i> r:
libs petunia '(jnabimus cor tutinh i ^ikf^abife. X% XfeuVnTJsi/jci loannes Nider tn 1
^ . . * .->.-•««• in 4,j:.^«^ y^.; T^ f aria', rTde. dignorum relatione ,
Formi*
didrVri
c.x;«aOot cprcli eVus in^itiiiu6aV'I| ac"f? vJiceref :
libs petunia ^f^nabimus 'cor tiiunh :lj*f^rt >l i2
Quibui viih'ifti tirpore. perculfj Yefiafri
ciente^fug€f4'D>. Qjj/d ^u»as anittiant hu'ius V^ortro tempore Tuiite vjrum qutn'dam pecu-
pafnn^Dfernp^ vpinjli^simrro'rtajilbus; (i \$ ilijs aht'iqif's rcfertum . 8f in'e^uir. , rece-
nortenda io eius corporedenhohltti^afunliri p/»m pro D!roi/i*bc'(bitaIe cimwtis Conflaa-
SrSsW'^T; ^;..' '.•' •■W?:*?».
<•■
-\-
Hi'.
•J r •
«**MIM*y^«:.rV..l1^.
<n
n
•r
\AA*t*t Ut4*7iu* CAnkn*lu mifttnda.tfli^
ttenfti. Qui' cum dudum fibi occ^leafTet ex
iuaHtia rnaj2na(y> muhiiudioerp denartorur^
Bynargf mi^ J< Veter^ni. deutnifad exuema,0c
de farina a yepa? Jibi pulnjeatum ffrpatAerxifo
ftir^ 1 la^hiabat ptacpaian^um. Q^uod cum fa.
rfirVi cfle^ fedii ai^ioruf .folits it»oic (olito in
lecYo ^ Jocojrnicar^in. paD45,m_U)waijm fpai*
|e»c .^jifpit i<jeaVjp;j* qup^ pcciiltauerai \a
C|ui d^ bifjine qubndafb '^iftiffcfeiSfi afluriipuis
«S«/^f«* vitatoWfrtj M'^mrrti^ econr ordai
I^t!' )?#aV entm anafiis varde, ,' fid?r a qood4rn
Ab&aieiudi'iii 'ttabtoai srVrv^notiWoir ; noi
EXEKt
C.i
ja.
;'..ii*u
ftl
Auaritia,
«5>
HEMPLVM VIIL
jauu *bf* tflct reUgursu.
fet, & de ifs nihil pauperism vnqua difperfit
.etyauiJ)ijspiciaM*orlictJ3 ircpenrfiflet, fubr-
ta morte raptus eft. Cadaucte auccm eiosA
paicntibm oc amicispiacfeniibusapeno, viajb
,ij*difpiccr«*ur, quaroamiam tepentina moc«
• tis caufa fuiflet, cor in <o nbn iuic irujcntunu
» ' rVndc admitaiiooe wpii finguli adierunt. ad
REfert magifter Robertas de Licio in fuo . moiiui cubiculijm,vbi t belauiu* etui crawaiqj
Qpadtageftopalt. VidiqueBdarmnextre* .ciftaapertacorhominis imieniunt inter 014.
mislabor ante ra, qui dititlicnus erai. & diujuas , mis daemon i$, qui in flat diaconi* fu per hoc fe-
noo fine peccato eongregaue»aT. Cumq* mo* debat, ac.in varias partes difcerpebat ; dixitq-
Herein cumkvt ipfc tarn ammo; Jalutetn quaere. . aftannbus. Rocauiut* & ar^entum preuuip
ire, Don hbenter aiubebat huiufmodi veiba. .eitcordia, quod mini veil Jidir ; amicii* veilec
Quuurao in Icclulo. in quo iacebat, fe volueos ideoque iurr rneum eft, toque pro a 1 aitij#.yri
poflum, Gabriel. Incsno Canonic Later EccL
fttm. i. di fwitaii iordk tx ?rcjfrr$ lib. d$ don*
timoru*
fufpuabat. gemeba<,JO}6rugi€bat, daerip : O
quantum LabQraiM* vt jhefaurizaiem , & alif
gaudebuni dethefauriftmei*.' O diujiiac wczi
d petunia? rneacfoioGolra mea Jqais vospofli.
debtc, & quibvsvos reJinquaoi \ Etinhjsve]
frniltbo* i.etuiffj)ftct»i) &~a>njfl»um milcmaiuf
cxpifamr* * • -. - -..*
EXEMPLVM IX.
.*
jMMrm S*e*r4#prt€*t0 mtrhuri.pTOpUr ttjuum
tnjt Tt*ituwtftrufhtduiim Zt'fitfa 0 dim*.
BtbmHr**t*r* it •
rV-,Vi^it» peticatot ia&rmaf j» , & de , fa) u/e
V^Muaq-iafi defperan* , vjfitatus fut.c a luo
canto, quicuiacuf-ueptdaiiti iqfiimo .dixit*
qagdfi vcllet fjbt daie cquum (uum , ipfa re*
tipctttpeccatafua&iper fe, Quod dixit^ noa perunt,fcd nee pulfannbus, nee voaferanti*
propter Ca4tf#tfii4fji(fiitjed vt cpuum, haberet. bm vllum.dabatur rdponfurri tandem effra*
Qtf«M(foriffO9«»0C£tpt#Mir. * R*£0,.™0 4*: -clis fotibu* iriuirpeoie* inuenexunt euro fia-
footf ua rft% Ctunque Sacetdo* tacw indutus £t, ce ruicibus, colore . terra, exanim<jn lpfrf
refttbus c*fftci*m furMcale pro ip^o facerat, vi- thefauris fui^ /nijetabilrm in mi¥ium; inc,um-
iibfliter ccwam popuio educlu* fait furfuni bentem* t amfors ^tha/miHr, Mfkd&mjQ.iii
per ceftudwerp fccclcfia:, fa^a in eadero 4nar ^,4 j)0m 1067.^3* ^ .;
gnokMamiaeioteAudtne, ficpoftca idem Sa.
rtrdo» nufqoam corripaiuit. tyU+Mer^ini
IXEMPLVM XV-
1
• - * *
!} KunaUdcdnwZftfHpiumfirtkHirtpirittfri
REginhf rus. Mifivnfis Eprfcopus dum fuf-
cepco Epifcopaiu Goslarram vemfTef poll
lefei^ioncm in cubiculurn, vbi thefaucot
iuo^. quorum nirpit arnator tut , nulla con*
'fct&infoderat.tqufii paulultim rcquiefcc/e vo-
■ Iens.l^ipcliirit. Cuirque um die vrge»te in
vefperam ptarrer rpoo^um.confuetudineoRque
fuamfomooindulgete videretur: rem infoli*
famtn^ante^cubKulaiii, pulfate oitium cce*
EXEMPLVM, XII.
;- .1
J11
tn
UEMPLVM. Z.
Or *00rHUdk*tMP»JU ft Ada di*bok.
, t AH9Titi4dtditAmul'teT.*uro exiititHri
j 3l yff Vherqijat,datn fubtpecie religionts va>>
j\fl cabat icmnii^oiaiionkbMsinlilffbat.vi.
tK VatuaiquiCpiam jacvnix/amantiflimw, ^lUbarpcrtinaciter, ac Ipta fanda deuotionf
J\ ppft%V«A PUufcP?-Ur diiumui joiyjJftV^ ^SPK^(^ ^uikt*1 ^^u V Cttmqj in hoc cola
7& Auaritia.Augurium. ,
re iuftitfss duraret , -ImmenTas opes \ multis muliens ampliui non fuot audha* t?rg».3aj«
fufcipiebtt, congregabatauruin quotidie, 5c t*j$M.udtGkr.M*rtyKt,io6.
quod deuotioChritttana pro tedimendis por-
tigebatcaptiuif.loculif addebaturocculris, 5c AVfl/R IVAI
quae dabantnrinopti nece(Etatibu»prorutura« <n * u VM V JVl.
iniquismarfupiiscondebancur, NamaJici ef-
fofa homo in medio cellular oilam iromenfatn 2*CM*t*titnibw J*tttMfammsiA& tctk/U m mA
impofuittrbicjj cu aliquid datum fyiflet recon- ,defm8* Uattt, 4 eUmon&m §xtrm9m , t>
debat diligeoter, & lapide fuperpofito claudes #? «* infinutfi imfrfit*, cum cl*mm*dinft-
Tt rrolli patcrct occultum. O t^f que quatei que *#* trMtnr*
ftc obiter execranda cupiditas, quas luce frau-
dSs homines demergirin reoebras / Quid pin- % M Vlierquaedamepud'BetbeKam Anglke
fa? Ciitn olla impleca fuifletnummishuic mu- JLV1 villam. tempore Henttd teiti j impera*
lieri tempus refolotionis aduenit. Mortua ve- t6ris, auguratrix95c malefica fuf t, quae cu qua.
f 6 Deo, migrant in inferno fepuita eft$ poft damdieconuiuaretur; cornicula quam babe,
cuius exequiu facerdotet qui aderant9puellata bat in deliti js, vocalius fob'to nefcio quid cor-
eiusfamiliarcminterrogenr, quid de tanta re- nicata eft ; quo audito , dominas eultellus de
ciflet pecunia , aut din eaeroganda temporis manuexddit, & vultuspalluit, 5c ingemifcen*
fui per mi fit fpetium. At ilia refpondir,tuinqui diutiffimfc ait: Hodie ad vltimum fulcum per.
fe vidifle, quod vlli inopum manusmifericor* uenit antrum meum 9 hodie audiam 5c perci-
diae porrexiflct: aut quid pecunia data deuenif- piam grande incommodum, Adhucea loqufe*
fet, ignorare feconfitetur, vmim tantum fcio: re venit adeam nuntius, dicer* : Hodie mot*
air.* quod in cellula deporutum, regrefsu foras tuuteft filiut ruus,5c tota famiJia fublta morie
vltia non vidi.Hascaudientes deriri ftupet, 5c interijt* Quo audi to, continuo dolore faucia
quid ex hoc fa&um fuiflet,diligenter inquirik, decubuit, vocarique praecepit, fuperftites libe-
totum^s ciebrii idibut pa ui me turn tundenti- cos monachum, 6cmonachatn,quibustifigul«
but, locus in quo occulta iacebat pecunia tin- tiendo air.* Ego miferabili quddam*rato meo,
return ded it impulfuf^cumqj refonans prodit darmoniacis artibus Temper inferaini, ego
quae latebantj fit ftatim remoto tapide'inueni- vittorum omnium fentina,5c illecebrarom ma-
Cur auti congeries •• 5c derici ftupentes rantae giftra tui, 8c fperans tittum in religione veftsa,
•fJibtilitatis peruerfitatem, Epifcopo quid a&tf I meipfa defperaui. Kunc ergd (So daemones
fuerat, indicant. IUe veto comotus, iufllt refir* me habituram exa&oresin poena , quoi habtti
tato fepulchro, pecunia fuper corpus exanime luaforcsin culpa. Rogo vos per materna vif-
proijei, dkensr Sint rua tibi quas congregailir cera, vc mea rentetis alleuiaje temnenra, nS de
Mnperfbus vero Chriftt non deeric , vnic fit* anima fententiam damftatrbnis non reoocabi-
fientftuff* Ned mom.cum prima quies notour- -tts. Corpus ergo meum infuite inemiocerui*
•no ttpote dau fiiiflec» audifitur voces & tumu- no, 5c indudite in iapideo lareophago » 5c o.
lo»flettts 5c viulatus immefaf: inter quas voces perculum &rro,5cf Hlbo conftringite, tt lapt ,
Jiocmaximire(bnabat# fe mifeta,fe infelicem, dem ipsfitiibutmagnisciarenls djpundate. Si
quae auriconfumebatur incendio.Deniq; cum tribal no&ibu*it»fecur£ iacuero t quarta die
per triduum bss voces adueniente node refo; infbdietistne m^humo , quanquam verear ne
Darentlpopulisnondurantibus,adfacerdotem terra nolitme redpere pro maletldjs meia,
venitur. Atilleaccedens, iubet gimuli oper* Pfalmidnes quiaquagtota £nt tribus *odi-
torifl amoueri : fubmotoqi videt auru quati in bus, 5c miflsr cantenrur pro me tot diebus. Fa*
fornace refolutfijn oa mulieris iogredi cuflj* £rum eft. vt praeceperat,5c nihil ^aluit. Primia
tna fulphurea. Tunc (acerdos orauh ad Domi- enlm duabus noftibut di chori dec icorii pfal-
num/vt quia maJitiacius populis fuerat deda- moscanerent circa corpus f iinguli darmonea
iau, tandem Domjntts poenam iuberet eeffiire ofttum Eoclefiss immani obice dlufum lent
icorpoiej 5c opcrto tumulo dilietf t, toccty pegotio conft»&«ntc«* *»i cauemai cstenaa
ikxuf<-
Baptifmuy; 7*
Ampumi me&l*~, qtttf liboriofiu* elaborate iuxta leflom run fadcctret* dixemnt Quid
doqIii«
, illafaata durauit. Tenia node circa galli- ad no* mififli, filiole? At ilte iam non dm
caatom Areprrn adocnientium hoftium oaoa i*v * fi8ct fed exputocoide refpondit : qui*
noBatttritrtn 4 fundamenco rifum eft moue* giautm Cfciiili confequi cupio, per quam rc-j
ri. Vow autcm caeteris vultu tesribilior , 8c natus libeiei a tuina iniquitatum meat urn*,'
ftarmcelfior, knots maiori vi concnfias inr Cumquc Sacrametttoium myfteua complex
fragmeotadeiecit^ & arroganti geftu accerlrt i*cntf & vcftibus albjs eflet J&dutus , quaff pet?
a^Mfcopbagnm, inclamato^ue nomine, vt Iudumamilitibuseft rapcus, Ac adfimilitn*
Inrgcrer pratcepiu Qpa refpondente, Nequeo dinem fan&otum, de Cnrifti nomine difcit**
prat rinauit* Solaeris, inqait , & malo tuo,. tlendus Impeiaioi i eft exhibituj ;<ed citm ad*
JlatimqsecateiMm^quaEcaxerorttrn fcrociam ralfamadttucitur patlionem, adveram accef*
dniaai, antloconamine vt ftupam dirupit, fit'confeffioncm. Afcendcns namque baSm**
4c appuehcnia menu palam ab Ecclefia tra* vbi ftatua fuerat Veneris, ita concionatuseft*:
xir ad fores, vbi paratus crat equos niger Audi lmperator,& ononis exercitm,faj>ientef,
iopeibcbianienstyncisfeii^is pet totum tcu ^c populi vrbishuius. Egofcroper CntilUanuV
gam piefws,fopeiqueni«ireia ilia ioDpoAta,' nomen exborrui , & to confeffione perma.
a&oculis intuemiumcum teto (bdalitio difpa? nentibus infultaui , ac fuper eoi accendcbam
fuit. Aodiebantur tamcn clamores pec qua- furias populi. Parentes quoque mcos, & af-
tvof rerfc milliaxia miierabilcftj FSetsafc Aria* fines cxecratus fum caufa nominif Chriftia*
Uk z$. *(*• Z6.J&K, bifkrudkt ni, & in tanta denfione Cbiiftianos babul, vt ■
coram fecreta myiteria dili&cter ptiquirerenv
B APT I S*M. V S*V nonvtacdefcmfcdvtdehiilodiifD,4ctiruni
- vobisexhiberem. Mpxautetn vbi me nudum.
inconfpedu veftio aqua ilia perfudit, & in*
EXE M P L V M, K terrogatus credere me refpondf, vidi fuper me
manum de ccelo venientem, &' Angefos Dei
JkfihMim Imfirm MdCMfiismfmumChmfiu xlammea fadiantcs afpeftq iuxta me ilantev
wrimm cvuHTtittt, &(u+* tbeAirt «d mmr» qui omnia farinora mea, quae a iuuemute mea
rjrmm^ d$m0^dfimmfmi0aiit^. . commifi fcripca libra recitaBtcf,- dixerunt'
rnihi.* Aqua bfcdclet omnia iflai ouas te fe*
^T* Enporsbos Dioclcriani^ & Maxlmiani cifle cognofcis. Citm* ergtf aqua baptizatus
JL parlnscft Horns martyr Genefius, qui fuiflem, fimul & liber ille^erfurar; nine can*
"N " Ax in Ttbc magiftcr artis mimicae, qoa- didior eftedus eft, ita etiam vt iignum Icri-
£e voluit Imperarort • Diocletiano hi- ptursr piaeteriiar non* demonftraret. Itaque
cxbibetede-myftedisobferuaatiae Chri- dum vobis terrenif Imperatorrbus placere
e. floius res gratia fpeAante Imperato- concupiui , coelefti regi complacui# Cc dun
ie.4caauri popnlain medio tbeatri, quafi a^ omnibus xifum extorquerc ftudtlJ, Angelia
grosne dccumbens; ft tnpibari depotcir # & rifum feci. Nunc ergo, a imperator, & voa~
* in baec verba prompiii Eia* noftri omnes populi, ficut his finctit myfteiijs per
me fentio, leob fieri vola Qui refpeW ignprantiam mecum. reftitiftis increduli , ita '
: Oposnodo kuem te racimos, nun«- mecum ab hac irr'Cone ceftare, credentca
quid fabri Tumm» & ad rancinam te mitTuri verum Deum efle Icfum Cbrifhim Domw
xamof 9 flk verbis populo in rifum excitato, oum, httnc efle verum lumen; veriratem, pie«
Oendras i Domino vifitatuj , air/ Vefani.' tatem,falutem, & peripfumvosad indulged* -
Chriftiamiadefidcsamorv Quare. inquiuntr tiam pofle'contmgere; Tunc Imperator ae*-
He^ioqnicille; in Ala dteVcTut fugitious inw ceofosiuroie; iuiut orttntsqui cumeo>lufu9^
- ' Hoe Diodetianns audioit,& rifum te- meditati fuerant, ante fe^dddci, & virgu? fee;
acre notnir. Tone ficut fuerat ordinatum in- titer ccdi,xilimans eos ilrniliter crederei At4
tMar fariyit cwi riflaa^ » pic*bymum, qui iUi rarpcxuntAonafanftubbfpbcinare.ain^^
1
Bapttfmiis;
exprobratiorie dicentes , nos alitor mtditati
fbfous ifU aute*m infanus {ad us Iswiaro fuam
dtmt(it.& plan&umfibi Cbiiltta ni tarts all urn-
pfit, ac per hoc folus experiatur , quod folut
frtrit. Tuiic toiptfafotfaroiens in Gentfiwm.in
C&fefye&i* poptilt iiiili' cum caetfi fulhbus, tta-
drditcjue?Uirtanobra?fe£to, itfbenseum tor-
mentis ad facidicia cogi. Ciim que diuin ecu-
leb pdfjtus, vngulis attreAarus , larrpadibus
inn* aroma t us, in fan&a confeflione per fitter er#
dictsbat'ttidJci^'Si centuphtaiieris contra roc
ifri lot menta, 'Chrittiim mjhi de ore , rpfunv
ndtfi'de corde nan -poteris aufene. Haf c om -
■ia iclaofuntrmperafori^i ipffi t eum occv
d i. Sicquc eHimga ud to 'corona m matfyrij, ca*'
pit n obtruncatione ptomcrdtr , %, Kalenda*
Septemb. Vinetn. Belt/Jib. fi.kifi.t*}. 104.1*2/0*
€ii*m ttt> Arr'taHMtx iij • ' {
aqua fucrat :nf6faf itefari haptifma non del*-
le, fedadimpletiea, qua? a Sacerdonbus mos
eft. Atbananum veid atquc cos, quos ludus ft:'
level pre* by tcf os habere vi (us fucrat, vel mi-*
mftro's, ron/otath parentibus-lob Dfi obteV
(htiorie tfa'dit Ectftfiai fttiiftehdo* * /a £/#*.;
Icekf lib.io tuo- Simile in PrArr SpiriiffiJi it*'
pbrQrijfAUtlvtnnisMtfciEuitttk
T •
« EXBMPLVM I IX
tMendkut>9*ptifir.*m [hfcipkni t Mtn&dd-
J- pmit>mtxiilAi9&fosi*jpdJder4t$trm
MEndicum quendampodagfum rneadem
vrbe fcilicet Canhagine, qui cu dedilTet
nomcn<ad Baprifmum, & piidic qua baprira-'
-' rcfurin fomnisa pueris nigris rirratis, e^iiros
• '- imeliigebat da?frtones, bapnzatieodem anno
">* piohibitus fuiflet , eifque non- obtempeiant
« '•'.• ".« '. ... -> )i etiamconojlcanabuspctlesTciot , ^in dolorem
Xaplifmuietitfm *binf*n*ihu* Keajforifi *dhi' acerrimum, q'ualem nunquanTexpertus eflet,
bith icllaim tf£ v*lid*t. <- magis quam eos vincens lauacro rrgencratio-
ni&, vr noueratablui diAi>ltflct t in baptifmate
T Em pore quo apud Alexandria, Petri Mar/ ipfo non folum doloie, quo vltra folitum cru-
tyiirdiem Alexander Epifcopus agebat; <Jiabatur, verum etiam podagra 'carurfte, nee
cum pod fokmniaconuentofd* ad cotiuioidrtf ampfcifs, com drti poft^a.vixffter, pedes dohrif,
«lericos*xpcaarct, in I0V6 Mat i vicrno , vidit ie nouimos* & iA£gt dsCmki Dtthb.jt. c.°&,
cminuspueiorum fupcr6i»m:tf>arii ludu imi-
^XEMPLVM. II.
IWtiam, vx fieri foler, Epifcopum,<eV ea quae
geti mos el\ in Eoclefi js «Scd c\m tntuentiuf
pueros fpeftarer, vtditabeisgeii qucrdaetiam
ibeMiora.- Peiturbatus illico,*-vecari cleiicoa
iabdt; dctromptahenibs pueTosad to ad duct
jubtft, cum que adtlicnC,quiscis ludus, vel quid
egiujrnt, vel quomodo.togaP. Hit, vt talis ba^
Btff aetas.pauidi rwgaucre ptimo, dehmc rem
vEXEMPLVM iY.
+ Qdmon ixit* vifm ifl,& ffititm fimBut d*{<f.
jkiiinfU€thmqtob*f\iiAbklttr%
•*z
CVmaliqoahd^in pago Nitwjtf, J^bpc*
Niucflaw.c* ipfa MairtOgmac^nWpfae-
fchttf, puer q%iid*m adottium'ecclefiarc'atechi-
I
eftam per ordiaem parfdunt ,' & bapt jzatos a (aretut, vidit impunint dgemorum a puero il|o
c elle quofdam citecnumenoj corrfitentui.fcj. cum magna igmmiinu feredenteiti : cundem-
licet per Athanafium poflmodum magnum queefacio fonteleuans, aperm oculrs vidit
do&brem, 'AlexaKdrinum Epifcopom; qui !«• ^piiiium fan^um in ariimom^ius dtkefiden*
eft illios puerllis Epifcopaii fuetat llmnlaluffi xtm, AngelorumqO^ beaioiUm cjrea ilium
TumiflediligenferinquirrnsabijMjuifuerant lenatum iicqucmiiM.lxuc*. VrtifaCatdMm
baptiiati, qme faeraot interrtfgati * quiduete* 2.w$m haAtuX)£i^tstd^^^r^. liMSre-'
f^ondervntsvbi viderccioxra religion is noAr» Atmbihb* \,*t §a^r '
itmmcunftaconftare, collocutucx^m condo . ,...: j.. % .. :> ' >
l\dcleiicorum Oatuide traditur, UliJ qiiibut -m.i
kitegut intcisogajtioaibqa ^ rcfpoftfipaibui •. — V v
ft .» H
ItEM.
■* *
Baptifmus. -Benedi&io.
ExEMPLVM V.
73
-tf DtfaemmM « Damn* j*t baft/fmum M04JM.
IN Bungoan. ij£6\cratfattm«agentilisi
Daunoncobfefta: huic indicatQm eft 4 Pa*.
monelibctarinoapofle,nin'iieret Chriftiaoa;
jchm illaannueretJ& a<J baptifmum Te pararct,
no&c infequenti daemon ei di flu aft , nc fierce
Chriftiaoa , dicens : ha&enus tanta farailiari-
tate,tanto tempore mihi ct coniuncta, 8c nunc
«ne deferis ? non abibis profcc"to inulta. Dor-
xnkaci itaqne dc nihil fentienti abfeidie ca-
pillot f vno tantom capitlorum flocco relic*to.
Ilia Terecum fnmmo mane deprehenderet fibi
adempramcapillam, & arondini Iec*to oppofi-
T* imptatnm ^catcar ea frauds fibi additum pu-
*jnit t ti citint aduolaret ad baptlTmi antido-
tom : quod & fa&um eft : atqae eo fufcepto
xaan/it ab omnibus darm on is molcftt/s imma*
ms. Ex lis. lop. P. Lh L Frok, am* 1/90Y
EXEMPLVM. VI.
f B^tifmd ue* knotuutaH fanat/tr.
ACcidit Ottibcmulieri qoavobSaaftita*
tern pijfsiml colitur, quod circa annum
Domini Septingenteftmum t caeca 4 nariuitate
pn baptujtiurovifuro recepcrif.cxercueritque
poflci monafticam vitam in Alfacia. E* Afar-
Ural. Bar. t3.Deumh
B ENE DICTIO;
EXEMPLVM I.
Vm&tom o\ B Bttntrd* hfantu uYutpam mi-
htot *d Damnum fubito cenutrji funs.
Dloertit aliqaando nobiliom cohort mill.
rtimadClaretiallcm^Ttran^ram vidcrenc
Abcatem^Propiaatemeratiacrum quadrage*
Gm* tempo*, & tiliomnes fere iuuenes dedrti
milirnc feonlarr, circuibanr quarrcnfci cxe-
cnbilcs ilUf nandtnas 9 qoas vulgo taroc-
rat Tocam^Ccepieiraqiic abillrs peterepaucos
jitos^ui antequadragcfimanifupcre/antdicf
Be armis interim TterenttrK Qoifent obftinat,o;
-aoimo eius adquicfccrcjnonitisrcnuentifcujj
Confido, ait, in Domino,quoo iom ipfc dabjc
mihi inducias, quas,ncgatit. fit acccijitofra-
trc, iobet eit ccruifiam propinari , benediceas
cam, & diceas , vt potioncm bibcreot anima-
nun. Biberuntetgopariter qaidam inoiri prat
amore/atcuU ^ metucntes earn , quern poftea '
funtexperti diuio* virtatis cfleclqm. Vtenim
cgrefsi funt monafterij fores 9 mutuis fcfc cos-
perunt inflam mare ferm On ibut • quia cor cornet
ardent eritcis. Infpirantc ergo Dco't & velo-
ciecr carrentc vcrbociut, cadem hora reucr/T,
& conuerfi a vi/t fdi$,fpiritali militiac dextras
.dedcruot, quorum .quidam adhuc militant
' Deo > quidam autem cum eQregnanr t carnif
TiacuIitabrolutLi*^*^ Bernard* (. u$. m
EXEMPLVM II.
f Di menials a) Daman* oh(<ff* <p«iUamAm
amttfa btnadiftiona tamtdtfftt* ■
j
QVadam dievna Dei famula ex cdmo*
nafterio virginum qui pracerat Eqairiut,
hortum ingrefla- eft / quae' laclucam confpi-
cieot concupiait, eamque iigno crucis bencdi-
.ccrc oblita9 auidc momardit, Ted arreptal
Diaboloprotinutcccidit. Cumque vcxarcrur
Equicio htiias monafterij virginum Patri fub
celcricate nun (ia turn eft , vt rcnirct concitut y
&orandefuccurrerct«'Moxcjue hortum idem
-Pater vtjngrcffut eft t caepit cxetutorequafi
fatisfacieas ipH qui hanc arrtpucrat diabolus
clamarc, dkent; Ego quid feci .'ego quid feci/
fedebam ifci fuper laducam , vcpir ilia, & mo-
morditme. Cai -cum graui incrcpatipne vir
Dei pratccpit vt difccderectf& loed inomnipo-
tentit Dei famula non ha beret. Quiprotinua
abfecftit, neceam.vltra contingcrcprajuaiuit.
J). Gng. lit* if Dialog c. % u
EXEMPLVM lit
i DipmlUadamombHiarripta^HQdmalMmgt^
natum ntgUfta btntdiftiona edtfftt.
EAdcm ratione in Cioitate Bonoaiempucl.
lam A duobutipiritibuf immondis & ma.
K " lignk
74
Bctteficium E<5tle(rafticumi
lieotf trietafc* tc**hinJoiffe Ic gimns. CurtU ficiorum, & omnia beneficfc fua,exccpto tw;
*ue a quodaiti pertto Volcotc illostaimexor- , inraanus Pc'defiatrefignaret, hac condiiione?
cifmii 8c abiurattonibos ab human*- corpore mediant ficonuaicfcerct, cifupplere vellct d*
tsdlere^iqtertogatentu*, qaaiitermulietis cot- fee proprioqaod ditni/if et. Renuit illc.cxpe-
ctts intrafient, nefponderont, quod fedebaot in riri fe vdlc dicc*,vtrum effct damaabilcbcne-'
-auodam maio gtanato, quod ipfiim poella co • ficia plora tenerc* Mortuas eft ergo fie, Poft
suede'rat: cjat ta&detn rirrateadiqrationoin ab paucos dies, elm difius Parifienfis Epifcopua
tiumaho corpott ftccfterant. GmU fTw. ttk 6. fiaitii matutini t*rarc vdlct - vidit inter fc 6c
lamcn qua/i vmbram hemiais tctram nimif.
Eteuataergo roanu configaat fc , & fi ex parte
l>ei fit,prccipit yt laquatur.Cui refpondit ao-
pareas.-Alienus A Deofcm,fed tamen mifer ta-
cturaeius.ErprafulrTn qui es, inquit ?Cui illc
refpOndit: Ego fum Cancellarius illc dudum
SUftai.*.***
WNfiHCIVM ECCLESIASTICVAI,
txXMPLVM f.
Jk fthMfeft* hmjiti**m ftnttmU T)&inmb miftrrimus. Rurfus Epifcopus clato ah i us ge-
' «£ qHomub barfwnm flmd*** thi&ft* mim: Et quomodo, inquit, tibicft ficjoicntif
SitfiiTSU
VOlo vt qmcunque hare legerit fciarme
anno ab .incarnatitme lAmiai M. do.
amtviij. fiiifle Parifijs, vbitcaerabiiis Guil-
Jttale, ait, imo-quam pefsime, qui? damnatus
funtanernamorte,EtEpifcopu$:Hcu,aitJcha-
riftjme, quae caufa damnation it tittreft ? Tres
fuot, inquit, caufar quart morte perpetua fum
damnatus. Vna oft , quod rccrefcentes fru#ui'
aanuos contra pauperes timidc rcieruaui, Se-
liclmus ParHicnfis Epifcopus conuocationem cunda eft, quod c6tra frntcntiamplurimorum,
feccrat in fratntm Priedicatorum capituV*
dmniani magiftroram, Propofitaergo quac-
Itione de pkiralitate bencficioram ■, folcrti k
^Talde bngadr^pataeioiie probatumeft^Qobtf^
at ficia, dommodotwim Vilcrct qdndecim li«
brat Parifienft* , te&eri cam ftlAre animie noa
w)ffc. Hoc deeenninaoit prafdi^us Epifcopot.
Hoc frater Hugoordiiri* Prjw!icarofuin,poft-
ttioduRi Romanac corif C ardinalis. Hoc frater
C^erricas,* friter Gaufridui eiufdem erdiftis :
y. Ioaimes de RdptSU ordinis frfltnimHtno-
>md Jk alij camplnres toagiftri Thtologi^ de-
fc mslnauehilit in fcholis propri/r ft*cefsiu*\
FtteHt wiceai habiea difpatwiolongavvalde,
Si m*ltdfofettmiof , antrtret anaos, in qua
«txam , omnes magtftri Theologke r except it iM% l9. p#. 5. & 6.
Jaobas, deterfhlaaiTe probaatur idem per em.
aja,quod& fupra: qttoratti va«f foil magift^r
PhiUppas Cancellarius Parificnfis , & alter
jaagifter Artfoldw ppftmodum Epifcopus
Ahibianenfw; Quid aatem de ift* Philippo
cootigerit) audiaiaut. A'goniwnttm in morte
jiftus Guillielmus Panficofts Epifcopus pa*
wna follicitudine vifitauir.rogauit^ ; eum, yt
Aigalati opinio^! cetoc t die pluraUUTc bent-
defluralitate benefit lorum quaft licite tcnen-
dorum, opimonem propria m defcnfaui, & io
hoc mepericulo mortahs culpa commit .Tcr«
tia tftt & ilia graui&ima omniam, quod abo-
ininabiU carnis vitio-in fcandalum multoromr
multo tempore laboraui. Et ad Epifcopum
rooxadiunxit : Eftnc inquit , finicus mundot/
Et Epifcopus; Mlror,ait, telitcratifsiroum
quondam virum hoc quterere, cum me adhuc
viuum cernas; & omnes aos ytuentcsradhuc
mori neecile sit antequam mundus iaftante
iudici6 miiatur. £t illc, Non mirens, inqrjit,
quia nee fcieotia, oec opus^ec ratioeft ad io-
feros venienti. Et hare dicen*,vmbraaboculis
tnirantis^euauuit. CdntifrMtinfi* lib* 1. A}HV*t
BintJUimun- pbtnlittum ^uuUm pen mctum
*ffA*im , duck (*hm e£$ (**f*m jut d*m**-
Slmilimodo, cum quidam clericus roaxi-
Xaa litcraiura?, pro me; agonizaas in
moi«€
-\
?inoYien^al!afft;5f consilium qncrcret qoafi in
.proximo roigratQrns 9. redojciciadmeuioriam
difpatationem illamfolcrnncni/t detenu ma-
• rtonem de ploralitatc bencficiorwn P$xifij$ ia-
. 6am,cai aUc interfocrat doctor magnus: coo.
IkncEcium licclciiafticum, 7/
mane vnem illorum homini idoneb confer*
retur, & hoc propter Tita? inceft* difcrimen.
Super hoc etiam , narrante fratre Bernardo,
quondam pocaiteaiiario Domini papar, & fra«
trc ordini* prsdioatoroin1ciini beaciisinix mc~
faloiqacilli cam magna ioftantia lachryma- morke PapaGregoriosnonus intcrrogarerar,{f
poiTetdeplcnitwdiuepottftacis foaecumplorU
mornrn bencficiaram detcoeoribus diiptniarc*
Itafpondit: Non polTum^qquit,pi(i fuacr vn«
xatienetanaimdecinGBtiufndifpenfare. Qaj«
crgocritfapteBi.qutfallatfe,* flbi fuperdif?
ram' t vi vnam prsbeadarom dimittcrct # quia
. dial contra anunam foam tcanerat t quarum
▼oa ad camera ▼icy copiam omni ckrico fuf-
ficerepotoiffct. Tone ille facie conocrfa difsi-
xnoiaei t hoc canc5re refpondit: Qrace4>onii«
nam, tt infpiret- Nccdui poftca cbm recefsif* pcaJ^aae aiiquabladiaiur
fern , & temufsimo fpiritu vix hxrentc , hoc
idcoi ouod confulncram ei qnidam confobri-
nas fans ioaencalua com maxiroia lachryrait
inctamarcr, cum voce non poflct y manu in*
notes expirauic. Poft cuius obitam, cum qpi-
damexooftris-ftapefae'rascogitaret, cor can-
tos homo, & tanuisclcricus,/) mortale pocca-
tnm eflct plora bencifcia retiacre % in tali (rata
moitomexkirTec :mox qaaii frmiuigilanri dc-
faniros apparent y dixit : Hac folaprzbeada
ExEMPLVM IIT,
Bsajfcr* luh jUnk* pittas ,&fl*t* ktbmm
E Go-in qoadam cioitare Eptfcopalj annit
vadecim adoleui, vbi fexaginta doo cano-
nici Tub prsbendir pingujfsimis ducenfarwn
ram caula eft* pro qua iofclix ego artcraalitcr ^rc librarum Panfieojium iaraatricc EccUna
fom damnarni idun ibidtmftru 7,
IXEMP1VM m.
Jsaafrnt plw* hden, Jmmm4$ vMtmamfrtem
if 4 «•* vifkum , i*uUm Cmr&mm/m nmitwm
Axis tfi pucutum mmM* &flmu sbjb-
SVper haceadem qnxftionecum beaeame-
jnoriz Iacobua de Vitriaco t tnacquidem
4chooenrts Epifcopas poftta vero Roman*
curiae Cardinalis magittfura quondam Thco-
logist probatiftimoai Aobertum de Chor-
tkonft Romani apicis Caxdinalcoi morientem
ante prtmaro Damiatar ciaiuns obfidionf m
raterrogaret, refpondit: Dicoianrmigratoras
4 rita^qoodmortalc flcdamoabtle eft .ditmmo.
do Taom competent fit , plura beoencia reti«
aere. H oc idem magifter Pctras Cantor faaclg
>urix PariftenG* dixit, Sc (crip/it. Hoc idem
tnagxftcr Caiatdus CameracoiffMs fipifcopus
▼erbo eiafotodi con€rmauit : Nollem , ia«
9 air 9 pro totoavro Arabia voa taotum noAp
duo kcacfeia retincrcJ licet ceMttscficm^qnod
feruicbant 5qooram pluret erant beneficiorum
pluriam decentores. Vide ergo quakm viodi*
cram vidi in ipfot turpes dctccorcs. Mihi tefttt
Aciadexfit fandra Trtnitas vausBca*, quod
pau cos coram vidi commani mortc defuogi,
led omnef fobit6,ot reprobemori:ita vtquldi
coram audi co-quod ynus focioium noc>e fanot 9
manemortuus inuentoseiTet, c6plor1i manibut
dixeritfquid vuhis^&candum vfaaia6c confuc-
tudinj Ecclefi* mortuut cft,vt videtis. Vidi
ego ipfe ihEcclefiaeadem infra paucfi umpuf
quatuor Archidiacoaosfic defungv Vide ergo
lcc^or,5c mirare miraculum. Pamoseorum de
eqao phalerato ftgrandi cecidit^ot fraftis car.
nicibut expiraait. Sccundus, mane in cathedra
fedens, morcuus eft repertus. Terciua in choro
fian8tcum ad miftam cleuatio corporis Cbrifti
£efet9cecidit rcfupinas, & fubiracla loquela
cam rcnfliyqna(i bratum animal 9die tenia iine
facramentis Ecclefiafticif eft defuai>us.Coiar«
tua confe&ionem peccatorum , & facrasneoca
recufanf ^mortous eft, 5c extra cttmitcrinm Cct
tvlwUmOkt p.10.
X %
Ixzu
7*
Bcneficium Ecclcfiafticum.
EXEMPLv*M V.
accepi,ecce vitam stern am pofsidto. Pcrfc^r*
' bat autem in dexrriciusfecclcfum adrcarnroi--
ri artifici^&dccoris, finiftravero cordis lo»
StntJichT»mpt*rMlitatim ,pukhr4v1fio»eU*rU comtegebat. ll!evero*vimis*fopra<juanj did
dt OignUi ihtAcit ejfi viimitm. poteft exhilaratus 9 ait: Cur mi dafcis f rater '
Gerardc , in mamiTua ha reuercnter gens Ec.
QVidam interamicotfoos canto B. Ma- ckfiamfquareetiam cortuutn cclis; iblitadi-
riaedcOigniescharior.qtiantohumilior, kftione cdicito ? Intrepidus , ait, audi .quia'
cfc habere* prarbeadam voam (ibi rncdiocriier confolari re reucrfus fbm. Nofti quia Eccle •
iufficicntem , mulfit dcoj&us precious- reci- ' fiama meis mihi fumptuoTe procura tarn cum
pit aliam , qw* & dignitate maior , & reddi.
tibtti abandantior erat.Cnm^uc ille prone de*
uotusfatis, & timoratus crat, ChriftianciU
lam Mariamde OigniesconfuluiflTct , vtrum
Peom in hoc faclo offendifiet , ilia modicas
eios honore1& com mo do -y a more perfecliohis '
Euan geiicx;&nm ore perrcuir,qaod eft in cur a
animarum , r eh qui. Quare fupcr omncs regesr
terra?, cun&as icculi diuitias cam beatis a»-
teraa liter exulto. Tui autem a more cor mcum •
flnorefuorefpondendi quatrenrindueias,tand$ cclo y quia ipfum prchofo lapide tanti fplcn-
diuinitus infpiraca., Sc .diainit renclationibBS
abfque tIIo dabietatis fcrupulo certificata. Vi«
debam ( iuquit ) hominem veftibus albis in-
datfi,&fatis ad cur fiimcxpedr turn, nigro pat*
lio faperinduiSc farcina inuttlionerari. Clim
hxc,& his fimilia alia dixifict; ille qniiamia-
Domino prsfenferat , id quod ilia diuinitus
proferebat,priaram-ftbi fufficientem rerinuitr
6c aliam fine mdra.ne locum alterius ambitio •
se* occuparet virprudens, & Dcum timeos, 8c
ialubri confllio adquiefccnfl,rc(ignauit.Zit# «.
vsU MarU do Oignioi t*p, 6.
EX EMPLV'M" VI.
Xgne/kivm 2tckfi*fticum pt* Domino utinyunt,
qkJMtttm $H a Dommo romunetptm*
DVo clerici vno coraV tntrabant mona-
fterium,& tam exemplaritcr viucbant,vr
omncs cot dilfgerent. Poft xij. annos vnus
jnoritur. Cui minor ait : tecum pro Dea pa-
rentes >& patriam reliqni i (olare ergo meunv
exriiun tuo reditu , vtfciam quid meruimur
famniarelinquentet. Faciam,mqtiit 9 6dimt-
dium cordis mei Deo propitio/Tu autem dili-
gemortuurn, quia Throe te efficaciter ficut mar-
trem dilexi. Moriturergo qua/idulcker dor-
Dttens. Et ccce die feptimo redijt roortuus io«*
enndaft fplendcnte facie* ,diccns : Mi fratefc
Hcnricc^ficut audiuiraus fie vidimus inciui-
utcDoraini Yinutum.D&duJB iam centuplum
dorisdecoratur , vt vifus tuus mox ex illo cce-
carecursqood confeentus fum a Domino meo '
Icfu ChFifto(qnia eius pafsronis 9 & Incarna-
tion is beneficium quotidie deuotus rum in arc
foleba.Si diligtsfinquirjme/ollccito manum,
libenter pro hoc video do vntim oculum cxpe -
damjquoddixir.&fecjt^Cum autem nimis ar«
dentcr pro tanto gaudioetiam alreropriuari*
defiderabat.ait illi beatus : mea interuencionc
trice(imo die mihi inngeris, & gaudium no-
ilnim nemo toilet a nobis. Interim die fratri- -
but,qaia magna eos praemia mancnt^crao tc*
pefcat. Fratcrvero /le difponebat domui foe;,
i. conrcieatjx, vt nihil libarec ntfi cibum ani.
mar.Flcntibus autem pre a more fratri bus eins9
trice/imo die iocundi cifdem valedixit atquc -
tnilT*uit;CclUft9TmM£wfoinli txtmfUfumv
FXEMPLVM Vllv
Blmfitjjs EctitfUf?ichpfomo$i9m ntpotes flUs tpif*
topui, in ie&o motto v*JH* tfi inftrnmh tmtnrm
UBiittifi*
LEgiturenim in 1ibro,qni diciturvita Ie-
fu9quod carnales amici in bencficiorum
collationc ali;s*diguioribus y & melionbus-
pracferuntur ; qoornra pro^otonbus vat dam-
nation is Propheta comminatur.Va (in qui ens)
qui aedificat S ion in fanguinibus.Nota v erf us;
Cum factor rerum priuauit femine clcroro^
Adfathan* votum fuccefsit turba nepotum.
Vodc
»
Bcncficium Ecclcfiafticum. Beneuolentia.
ViA ooca vifioacm dc quodam pontificc ad
carnaJcs amicos aft €te , qbac ftatim poft
mortem ciosroftenfa eft coidam legato cede.
foe in *ja iam pofit6,quodam enim mane cim
idem legates extitatus a fomno vcllet orarefvt
coofoenerat ,fabmiftus eft qoidam lcclus in fu-
ecrficic aorcis rapetibus circomfepeps inca- «.„._. ..,_ ^ -~w-
men Tbi qakfeebat, io quo refidcre ▼idebatut ribilis poena tibi data a Deo ? Tunc Decanui;
jpfc deftmtius ad modum Pontificis oroato* , Hi font duo cqui ignei, qui infjrirant igncm
77
▼na malcta. Cumque fan&us corruerct prar
horrore vificrni* y ille Dec an us coepirdiccicr
Qnaie voeafti me mtftrum, cum non vis;
mihi loqui ? Cumque refumptisviribus' inter*
rbgafTet, qais effet ? Refpondif :Ego fum talis-
decanus malediclus, & damnatas quondam fa*
mi liar is tutfs.Tunc San£tus:Quar eft ifta hor
& in gjro ciBS,molti de genere Too per efi pro -
moji& ditati choreamducebant,& cantilenas
Jugobres can tan tea in hunc modum proclama*
bant.Malcdicla promotio & exaltatio toa.Tu
od» wnoftr? perdstMnis caoia llle veto cir-
cunqu-quc refpiciens f maledictionem ciaii-
militcrimprexabatur, dicens; Malediclivosa
Deo, quia propter tos t radiros fum ignipcr-
petoo. Et boc dicens coopertorium aurcum
cleaank , & flamma de U&o cum fumo fceti-
di&imoafteadit. Etfic vifio difparuit. Hax
aorem >ifio przdi&o legato auunculo llliits
oflenfa eft, vtipfca JimilSbusabllinerer, qui
dcfaa&i facceffor crat futuruf. Idtm*
IxEMPLVM VIII.
Sauffais iJtleJUfiicM sami&ttr cenfttmns '
forrtmUfaen* 4*mu*tuf,
per omnia membra mea,& conterunr,& come*
dunt omnia meaofta, ficut ego comedifub*'
ftantiaspaopennv Vnusportat peccatamca,
& alter peccata populorom, a qui bus oblatio*
net 9 decimas % aaiuerfaria,*: prxbendas recepi. -
Tone 9an£tus: Mirorcum fucris mundus ho*
mOjdifcreruSj&ecclertafticu^quare fie es dam**
natus?Tonc_Dccanus:nOd mirerisde hoc/ed
mirarequomodo clcricus habem ceclefiam po«
teft fafuariXum^ucillcadiurafreteum,vt di.
ceittcaufam,dhric: Amende ad ftabulum clori-
corum,& ad ecderiam. Hind coferuatur I pin--
uia, & a contraries ,& ecclclia rait. At tend c ad '
pcrticas,£c adveftesclericorum,6c (acerdota-
Ics. Numeras primarum pra* moltitudine igno- •' ,
ratur/ecandae autem nulla? funt, vcl fie f racial '
ant feet ida?, quod vixpoftunt portari.AtteriaV
ad mcTam coram,* ad aha re Chrifti In men-
fa eorum vafa aurea,& ar gen tea, in altari Del '
rix cal?x ftanneus rcperitur. Scuttferos>& mc-'
LEgtcurin hiftorijs Aogtorom , quod firir retnccsinduunt,<& paopercsfpoliaattac hofpi^
qntdam Clcricus Caqonicus in diucrfif talitatem Aigant.prxdicationcmabhorr^fed
ccclcfi &fic Decanus in vna. Cumque infirma* lafciuiam 0c mudum amplexanrar,obliuifcun-
rpfurgraaiicr y ▼ifltatori quodam fan&o viro 'tor diuinom offlciu, & rejmemorat cantjlenaf.\
ftmiliari foo. Cumque inccpilTct cum rooncrc Et ha*c eft porta damnatiqnis , & precipitin
cleritortfra. Tunc ffamtna foMidifsima De-
canam cum equo eleuans cum mirabilt dolo- -
rriprsfcntiaiancHiTiri eu^nuit. Idtmi
BENEVOLENTIA.
EXEMPLVM I.**
BifiiMttortU MaebtTiijconutTtittit, quidsir&virt
bisdife$pk!ieiuts»furor*m$XATftr*t;
falacn9moxobfcurataeft camcra,& vox
aa-akilis terroris audita eft, Surge, /urge , fa.
tn lege ^xpolia tor Chrifti, & interfcaorpan-
r^rnm^Teni^&accipcindornentom, Cumque
ilk fob«to cifpiraflct 9 & corpus cius nigrum
tanquam carbo fuiffctdimiilum , fanftusvir
com Horror?, & timore ad fuum monafteriuffl
pcrrcxit, flcrogabat Dcum, vttidigoarctur
ofteodere iudjeium illius clerici.Et vno<j|i*eo
oranteaDpamitfubtali forma. Duo cquiignei
cum felhs ftabaot xuxta curn^vaus ante 8c alter
retro % & firmabaar Pedes an terrorcs fuperhu-
woetot, & dentibus rrangebant offa 3c omnia m m„ M, ^_ *,,...«. —v.
5™k5 55?*^ * !? Y^ti^Mlacqui ft^bat lolfuo Tt ipfu» prsejrct, impcrauit. Qui cum
TE'mpore quodam abbas Macharior, dbnV
adinontem Nitriac afcenderet > difcip«-»
± 3
ilium"
ji Beneuolentia.
ilium ptftiret v obuiautt illi quidam faccrdo*
idolonim f curfu conctto veniens f & ligaum
gtande porcans f cui excUmaas ait : Quo cur-
risdamon: Ac ilk irapis,tantis cum plagis af-
fccit/rtexanimem pacn£ rclinqueret:& reli&o
co factrdoa idolorum currebac icerum:progref-
fufque parom obuiauit beaco Machario* Qui
aitadeum:Salueris laborator,falueris. Atillc
a^miraus, ait: (laid in me boni coofpexiitt*
viiamcfalutarcs?Caifcncxait:Quu vidi cc
Uboranccm^ curris ignorantcr. Cui facecdos
AjiuEc ego ex falutationc tua compnndus ^ma-
gaum Dcifcraum teefiecogaoui t nam alter
nefcioquis mirabilis monachuioccurrens mi-
ni iniurias fecit 9 fed ego illi plagas pro, verbis
inxpofui. Tunc tcnens pedes fao&i Macharij
pcoclamat diccnsfNi6 monachummc fcceris,
non deft (lam. Pcrgcntcftjae pariter.vcnerunt
a4 locum, in qao eacfus fratcr iacabat. Qiem
▼criqqc tollcntcs , quoniam inccdere non po-
tcra^manibus in celtam pertulerunc. Cu ante
caeteri fratres vidiffeat facerdatem ilium bca-
tum Machariom comitantem , ftupefaftimo*
nachumcutncumadrairationc perficiunt, ac
multi propter illfi ex pagan is fa£i funt Chri-
fiiani. Diccbat ergo Abbas Macharius : quia
.*» j* * « i ^* • _ _ • <*
Quomodo flc a quia nobis rogantifeus notaiftt
facc^ 3c huic dixifti : ego faciam tiba : Rxf.
pondic fencx : vobis ideo dixt non facio quia
nee mini yacat,& oon contrifUbimini. 'Huic
antcm (i non feccra, di&iruscfr , quia de *•
piniane mea qua* mala eft t audiuir fenex, idea
noluitmihi faccre (agenam \ & incidebamua
funem ad fedandum animam eius, ne fri (licit
a^forbcrctar huiafmodi. Ubjg dsjcrtUins mm*
mtro$*
EXEMPLVM. III.
Bn*mkmi*fmm Mtnkbim kmtkm ortbtbxm
ERat quid am fenex ia Jigypto habican*
in deferco loco. Brac eciam alter longi ab
eo Ma nich«us,& hie ehu pres by retftexhis quoa
ipCi recant elcftos. Qui cum vellcc pergeie ad
quendam eiutdam eiroris homioem , compter
henditeum nox in loco alio , quo erat vir ille
fan&us, Qcorthodoxus fie anxiabatur volcna
pulfare,& intrare,&apod cam manerc.Scicbat
enim quia cognofceret quod eflct M aniens us*
Et reuocabatur i cogicatione fua,ne Forte noa
fermo fup*rbu$,fitraalu* etiam bonos Tiros co - adqiiefceret ftfeiperc cum Compalfus tamem
txercit ad malam :Scrmovero hqmtlis , & bones
etiam malosmutat in mckus. J^/asftatiariMP
ff.fiao*
necefsitate , pulfauit i fc aperten* <i feoex , fie
cognofces eum.fufcepiteum cum hilaritatc, Sc
.ooegiteam orare ; fr. reficieos com callocauic
vbi dormiret.Manicharus autc cogicas in fe no*
iflcfmirabatur,dicf 5 ; Quoniam nullamfafpi-
/cionem fcabct in mc,ver£ hie Dei Teraus cft.Et
Wi9imltmkffmt A\Au Acbilt$sfr*trit qui m*- furgcos mane cecidic ad pedes eius, dicens: Ab
EXEMPLVM. IL
Urn dtfifrnffUbrnm btkidtflwun uttrk.
VEncrqntaliquando tics fencs ad Abba-
tem Achillcm 9 8c vnus ex eis babebat o-
pioionem malam. Dicitanccmei ▼nusde fe-
jiibus : Abba, fac mih't vnam fap7enam ad ptf.
caadum.fic ille dixit: non facio. Et alius dixit:
Fac nobis 9 ▼tKabeamusmemoriam dc mona-
Aeriona(lro^Etrerponditillc:Non mi hi va-
cat. Dicit ei tcrtins ille,qui ha be bat opinionem
malam : Mini fac9 Abba 9fagenam vt ha beam
4c maoibus tuis bcncdfftioncm.Et ille refpon-
Jit ei .* Ega tibi faeiam. Dixcrunt aucem ei
dvopriorss fecroce4quibasnon acquicucrati
bodie orthadoxus fumt& non reccdam a tc, tc
deinceps rcmanfic cmn eo. Uk 4* faff tub**
anttho.
ru put*
EXEMPLVM 17.
uum ptSLm fm**it
Q Enex quidam erat in £gypto , antequam
u^ vcaircc illuc Abbas Pallor, lllearfttm ba^
bebatnocitiam hominum. &raultam hono-
rem. Cum autem afcendiUet Abbas Pallor dc
$cy tbi cum fuis^dimifcxunr homines ilium fe*
new.
k
Bencuolentia!
ae»,fc naettmt ti apbatem Paflorcm. Inui*
4ia item nclusfcnex,inale toque baturdecis.
Eocaodieas Abbat Pallor, coittriftabarur, ft
dixk fratribac fiiis Quid faciemos de fene ifto
magna, quia not in tribulationcca mifcrut ho-
eninc* dertliuqueates fc&cm,& *d notA qui ni-
hil fonvt, accedcotet. Qpomodo ergo poflu-
nrastaaaic cum/ £t dixit ett : £aciteeuAi aii-
qoid gaftare, & tollitc vafculu vioi> ft damn*
ad cam, ft guftcmui fitnul/orfita per hsc pof-
foisas fanarc animatn eios,TuJerut ergo que*
paraoemn t cibos,ft perrexerftt ad eon: ft dam
pol&rant eft iam, refponditdifcipulitciiitjdi-
cen*-- Qgieftit/ Ec ilia re/pooderant : Die atV-
tnu,oaia Pallor eft, ft defiderar per yos btw
sediciHttC autem ouncjanteeidiicipaio eiu»t
ille mandaait ci dicens: Vadc, quia noo vacat
jsihi. I lli autem perfeucrantcJin caumate,di-
xerunt NondifcedenHis, nifimerucrimtiibe-
aKdi&ioncin feoi*, Senex aoiem videni per*
icucraaciain coram, ft humilitatem, com pun*
&pt aperQii eit. £t intraates guftaveronr cunt
co. C 60 anient ma odu carte*, dixit fenex : I a
Ttritate dicojmina* eft quod aodioi de vabis,
ccntaplu eft eatm quod video in operc veftrc.
Facias eft ergo c'n amicus eft irladie. L$k 4*
tbmuo* am.*
79
ftodiam ltteraru»:qaod iea denote peragebae,
rt roam manum obedienris porrigeret, altera
Ferbpfalcerium ferret.Cum autcxn in extresn*
vitarlaborarct,TOcauit pium patr e^fingularcm
fopphcans locutitmtto.Cuicfcm vciisft pctcrct,
interrcganit, fi in alrquo petit monachal*1 ex-
ccfttflet. A t iilc:Nodo cuida te jgnerante^fnem
culpa tunicai&noAramtnboi, ft f uncm fitis
contextam dectllario abftuli. Qtrcrncisn in-
terrogauct,quid ex to reciftet,Refrcafdo, in-
quit,ragiuuiem,quam dodfi mate c6traxi,vett«
trera means ex cocircutnlig«rai. Tuac ftopefiu
c"ru* pater, dim turn a vifcerifcn* eius fotaefe"
veilct,cutif qoas ei adhfcferat vna cti fanic fo-
cuta eft.Pojl hacaditcit,& aicHac nojftc pa-
ter in cae&s per vi/ione'eieirus fasn,ft oboiauit
mini glorronTsimaperfona, qw ait : Cogno*
eifne me/ A t ego: Neqoaquam, Domina : At
ilia refpodit: Poft triduum veniet hue tali ho.
ra,quod ft faftfi eft. Nan term hora qua 61*
EXEMPLVM Vti
MmrnkmiMfiudh Frtncifei itet l*r«*i r***trfi
fims^qm *ltirius dutm ttrriftiaufittr^mt inMm
gnmt'ti qmotum vnm tmkfitm &bri*m vidtmB
fu6T*m 4Unum •bkim 4&*
EXEMPLVM, V.
H*fM»8lOdenU cmmrth*r to* , qm
j*BMimom*ebmtgB!dimPii*m tomm vcUm,
mmum*ff*m kutM Vng*.
QVodam die dam fanclui Odo Clunia-
cenrtf Abbas iuxu praedonum fiaec iter
haberec, quidam iniigaifsimoflatro iuueoii
iatucna VMltnoiranCli^aftibilitattm, illico*
cotnpvnclus eft corde^ft pedibus ciusaduola-
m»9 ▼ t (111 OBifererctar humiUter dcpre<abatur.
At ille: Vadc; inquit, ft priul more* tuo» cor-
rigcq ft poflea mooaflkaA Titam appete.
Camqqe ilk ioftaret^prsccpif ei, vt xl moaa*
ftcriom cum praecederet : quod ft faituoi cih
BMftvs eft ergo uionachus.ccllario ad obedie-
daoi (bbditus eft. Et cum idiota effet vutrque
ci unpofueriiat, fcilmt obcdmuai iugtimt ft
CVmfeinet tranfirct per montcm Cafa.'
lemcailrum, quod eft in djftricTu Burgi
SaBcliScp«lcM, rcccpit vbt vnum iuuencm/
aobilcm de Burgo dicto, qui elm ▼cniflet ad '
beatum FrancifcunyUxit ei.Pater ego vcllem
libcntifsimc ef fici fraicr reflcr. Sanaui *c*6
Francifcufrcfponditci:Fili,tucfvau« iuue*
nit delicams , ft nobilis, ft afperitaiein nO-j
ftram ft paapertatem ooo potcrit full inert.
111c vcro ait : Pater, nonneyoicftis homines'
ficutego? SicrgoxjQi cftis oici fimilcs fufti-
netis, fie & ego com adiutorio l>ci potcro fu-
ftioere. Qa» refponrio^multijm placuit fanfio '
Fraocifco^ ftatitn recepitcom#ftienedixitt •
ft fratrem Angelumappellauit. Qui ita gra-
tiofefc habutt, quod paulopoft ipfdm in prat-
dicta mote Cafaii Gardianom ioftituit. In il-
li» autem dicbus crant trei fambfi latroncf ia •
partibos ilhs, qui vndiq; multa maleficia per-
pecrabaiK. Ifti lactone* qqadaip die ad pr{di^
/
P s
ftaralocom venerunt rogantes fratrem Angc
ium Gardianom, vtcis dc come fti bill bus pro-
Utdcret,Ipfe vcri Gardianus rigida reprehcn-
fioneeosredarguens/lixiteis: Vosfuresfiefa;-
uifsimi homicida^ non folum nod erobefcitis
labores alioru" prxdari, fed infuper pratfumitis
jVtcffrontes,cleemofynas fern is Dei exhibitas
,deuocare, cum non litis dsgni, quod vos terra
fuftineat, quia & nullum hominem reoeremU
-ai, fie Deum qui vos creauie contemnitis. Ice
ergo pro fa&isvcftris,fiehuc ampliusnfiqaam
.ftccedatis.llli vcro turbati valde cum indtgna •,
aionc maxima receffcrunt. Etecceeodcm die
-fanctus-Francifcus ad locum redijt, portansde
qaxfta> quam cum focio fecerat,vnam taftam
.panis, fie vnum vafculum vini. Cim autcm
Gardianus (qoaliter illos latrones repulerat)
ffetuliflet/an&ns Francifcus dure redarguit ip-
ium,4icens quoi impi£ gefsit^qnia peccatores
melius reducqntur cum dulcedine pictatis *f
quaovnerepatiooe crudcli, Nam, fie Chnftus
inagifter nofter,cuius cuangelium feruare pro-
imfimus:N6,inquit/>puseft valentibusrnedi-
: cut, fed male1 habcntibus.Ec,Non veni vocasje
iuftos, fed peccatores. Etideo frequenter cum
.peccatoribus manducabat. Quia vero contra
char ita tern, contra exemplunvChrifti feci ft i,
per fan clam obedientiam prscipio tibi , quoi
ftatfra accipias taftam iflam pants, fie vafcu-
lum vini quod adquifieram fie-folicitd per m6«
tes,fic vallesdi 6fcbs latrones qusras donee in -
ueniai,fie panes iftos omnes,fie viou prxfenta-
\i% eisex parte mea, fie poftea coram ill is genu
iicclas de incuriaiitate'fi: crudclitate tua.dtcas
quam humiliter tuam cu)pam, fie roga illos ex
parte mea,qnod ampliiis malaifta no faciant,
Bcncuolcntia.
vulaerando, fed etistm eccidchdo, Setamen de
cam horrepdis fceleribus, & homicidijs null*
Dei timore, fife compurvctiooe confeientis fti-
mulamur. Et ecceifte fanltas frater,qui venit
inod6adVnos>proprer aliqua-vcrba valde iufta,
propter noftram malt tiam-ki not irrogatam/e
<Jora nobis tarn humiliter accufauit.Et infuper
tam (aocli paths 1 iterate promt Gum retultt^flc
panis, fie v-ini beneficiu atttilit charitatis . Vc-
reiftifuntfandiDei, qui ooeleftem patriam
promeretur, nos filij perdition is acterna?, flam*
mas vltrices quotidic nobis noftris nefandis
fccleribus,cumulamus:Nefcio*vtrtHt) de patra-
•tis facinorrbos, fie commifsic flagiti/s poflla-
musa Deo mifcricordiam inuenire. Vno vero
illorum pratdic*ra verba diccnte, reHqni duo 6i-
xerunt: Quid-ergo facie dum eft nobis? Et tile:
Eamus ad faiiclum Franc ifcumjnqu ttf& fi^p-
fc nobis con fidentiamtribaat, qu&d pofsimus
de magnis peccatis noftris mifcrtcordiam in-
uenire a Deo,quicquidip{emandauerit facta-
mustvt pofsimus an i mas noftrasdc inferni ba-
rathro libera re. In quo confilio omnes tres c6 -
cord iter confenferunt, 8l venerunt feftinanter
adfanciqm Francifcumydiccnces: Pater, noe
propter raulta, ficpefsima peccarx noftra non
confidimus po(Te mifcricordiam Dei iouentcty
fed fi tu confidis, quod Deus tad CitMmvnifcTti
cordiam 116$ recipiat, cccepafatt fomus tecum
poenitentiam faceretfie in omnibus, qua? nobis
Egccperis, obediro. Quos /anctas Francifcus
nignc,fic c ha ti tat me fufcipiens,cxenTplis cos
fnulcjplicibus exhortando^certos de inuenicn-
da Dei mifencordia reddidit,^ infuper fe illis
adquifiturfi a Domino ipfam mifcricordiam^
fiegratiam rcpronfifit, inftruens illos etiam9
led Deum timcat, St proximos non orTcndaot. quomodo diuinarmifericordiae imraenfnrabi -
; Et fi hoc feceriut, ego> promitto cisde necefla- lis magnitudo^cuno^a peccata noftra (etiam fi
rijs pro eorum corponbus continue prouide • infinita efTent)prarccll it. Et quomodo teftante
re. Etcum his ha?c humiliter dixeris9 reuerta-
ris. Interim fanftus Francifcus rogabat Do~
minura, vt iltorum corda ad poenitentiam c-
molhrer. Vndc factum eft, quod cum clccmo-
- fynas illas a fandlo r^rancifco trafmiflas Iatro-
' ncs illi cemederent^d inuicem conferrc corpc •
rut^&dicere.Heanos miferos^ infekces/jua
durusfie infernaliscruciatns noscxpeclat; qui
pergimus, non folum praedando homines £
Euangctiofie Apoftolo Paulo : Chrrfta*bcne-
di£lusin huncmundum pro peccatorjbas ve-
nitredimendis. Propter qua; falubHa horta.
menu , tres dicli latrones abrenunciauerune
mnndot fie recepti a fanlto |>atre fibi tam ha.
bitu quam aninm adh*fcrunt. Duo aurem
illorum pa rum viuentes , poft mutationem
laudabilem ; de prarfenti feculo> Domino vo«.
cantemigrauerunt,T.cruus ve*4 fiiperpiaene
' confi-
- - Bcneuolentia.
coQfidem*mnba,dfc-aiagna peccata-que fccc*
rat, oiiporaiccotia fc fubegit^ood pcrqtitn-
dcomanaos, cxceptis communibus quadra*
gdkw, tpiaificaf alij, facfebat, continue ter
m fepumaaa panem tantommodo > & aquam
jnandocabac , 4ccOAttnttzs yna tunica inccde.
fcar di&akiarnf ctatintJi , & poft matutioom
jiaoc^aamdomkbai. Infra illud qmndcciin
8t
diqucdxmonef cum farcif Igoithaftlret ,que
differentcmintrare,cttm ipfo furciscumiabi*
to impuleruut. Quicumipfum igncin intraA
fct, & ad fpatium aHquod ibi fteti 0e t; A ngelua
cxpuhteum extra fornaccm,diccns : Praepara
teadeundum , quiaadbuc babes horri bile pc
ricuium pertrafire.Cui illcdicebat. O duri fu-
me dn£or,qui nulla compafsione moueris,?i^*
anoOTasi texspm tanftof Francifcus tranfiuie des quod fuin quafi torus cornbuflut , & dicim
ichocmaadorndfatrtm ccrlcftcm , com an* veni adbac ad horribile periculum. Angelas
tern di&as Crater difhftdioncm banc posuiten -
tie aasis pluricms tcnuifler^qadaniao Ae pod
ffiatnttnnm tantaforanoicatiafsbi fepcrucniff
qadi nuUUargumentis potcrat fonraarefifte-
re , oecproatcoufocucrat vigilarc. Qqi ciim
rcU&ari requrrcret t nee Talcrct ora*c , ccota-
tioai faccnmbens,iuie ad le&um, vr dor mi ret,
ftat?ra ancecn y t pofuft capae in lc&o ,fuit du-
ds* in fpirita in montem cxcclfom vaidc % in
rero, tangenseum, perfect c fanauir,& duxit
cam ad quendam pontem,qui tranfuadarinon*
potcrat abfqne ingenti peri coin, quia crat ni-
mis exigunt t & excefsiue politus. Subpoate
ver© Auuiuttcrribiiisdeflucbat , fcrpentibns
fc draconibus, fcorpionibus , & bufojiibus f6fc
horrendis foetoribus pknut^ Dixit Angelas:
Tfanfi pontem iftum , quia peni tut conuenit
tc tranfire Ilk autem refpoudit : £i quomodo
q to crat profuodift ima ripa, £ bine inde faxa. pertranfire potero,quin cadam in tam perica-
prsropta 9 o^diocrfi/eopoliinxqualitrr prate-> lofum fluuium/Rrfpodit Angelus/renias rfoft
Kioetites. Illeaquoducebatur, impulit cum
dccacismine dHhr.ripce.ij'ii in pratceps ruendo
per (ax a , collifiones de ropibus in rap i bus fu-
titaendo , qaandb ad fund urn rspx pcruenit ,
• oiaffiaTidcbantarfuamcmbra difrupta,5co(Ta
confra^a. Qti dam iaccrct fie male collifus, a
• fao d-ftore vocatur Tt furgcrct, qui* magnum
a>l!ttc iter faccreoportcrctrCui f rater relp»n«
dit:t3oros homo& indifcfetiH rider istquia cu
mt Tineas vfqac ad mortem contrituai,tamen
dkis qw>d firgamj qui ductoraccedcns, &
tiogcai eooi>(tatim ab omni membrornn col-
li (jonc perfect fenaoit. fit ttmc oftenditci
nugnam ptaniciem acotit laptdibus &fptnis
&tribalif plenaro, tndciltom oportebat dtf-
calctatvin lAcedcre , &ad fiocm illius ptanic iei
accedere, ▼bieraf qiardam for n ax ignira, qua
i tongc TidebaWr, in qoam d.bebat infra re.
Cum amtem phtakjemillam cam multaanga-
fiu pertranfifiec,' & ad fomacem ri!am perue*
ctifec; dixit A ngelus ad ilium. Ingrc fere for*
Dacem iffirn/juia fie eft heecfiariuni 1 He fra-
rtr refpondit : Hen qirlm daxus duclor e$f qui
ciun videasme prr iftam anguft tfsimam plani^
crtm tam poenaliter trtbutatnm ,quod maxima.
me,& pone peie tuum^vbi videm poni mcum^
& bene tranfibts. Qui incedens pod A ngelum
fuum , pedem ponendo , t/bi prarcedem pone-
bat, perucnit vfqoc ad medium pontii cum U«
lute. Cbm effetm medio pontis, Angelutro*
laodo recefsitj frafcendit in ahum ad qnodda
habi taenia mv aide mirabile in altif$imis col«
locatum> 5c bene notauit qnomodo Aogelua
aduolauit. $ed cum rem an fi Act abfquc duce in
ponte, & ilia terribilia animaita fluminis tant
capita eleuarent}addeuorandum ilium fi cade*
ret, fl-abatin tanto terrore , quod nullomodo
fctebatquid faccrct/juiaucc potcray retro^neo
ante procedere. V nde in tanu tnbulatione^flc
periculopoMtut , inclinauitfe, & amplexauia
eft pontem,Et ridens quod non crat refugium
nift Dei,6ocpitcx inrimis cordis inuocare Do*
tninum lefum Chriftumyvtperfuam fanclifsti
mam,ac pijfsiraam mifericordlam ftbi fubue-
nire dignaretur. £t facia orarione, vifum eft
illi, vt ipfcxmittcrctalas. Dequo gauifus val-
dc,expcclauitdonec crcfccrentafe.fperans ex-
tra fluaium ad locum, quo votaucrat Angela*,
tranfuolare ^edciim nimisfeftinaflet volare9
quia alar non plenar crane, 4 Volatu deficient
o^ietc indigeam4& to dicb intra in fbrnacem/ ceciditfuper pontcm, Be omnes pennx infuper
C urn ancE afpiccrct circa i ornaccma ymUc vn* <ecidcrttnt. G^ii tcrritos valdc, itenun pon tern
" L ample-
ti Bencuofentia.
*mpleftens, Chrifti mifericordiam lachryma-
fciliter implorabat , & iterum vifuseft fibi, vt
exnitteret alas J fed fiout priiis ante perfections
alarumad volandum feftinans , fee undo ceci-
jdit fupcr pontem , & pen a* vi prius fimiliter
pecciderunt. Qui attendens quod per feftinan-
tiam pcrfc&e volare eon poterat,dixit in cor-
ck fuojfi alas tertio emifero) tamdiu expefta-
toram ciuitatem illam radl/s iUuftrare. Frater
vcroBerhardus, habebat in cap ire cc*ocam
ftellarqm puIchcrnmam.Fr'itcf ciiam Agidiu*
totus erac valdcmirandolufivwie decora tusj ft
mulros alios faftclos fratres.JMin ores ibidem
cum fan 60 Francffco gloriefiK,<juos4auquam
-vidcfat, recognouit. Licentiatusdile&usfra-
fer,. qu*muis cum cxdio ad mundurn-rcdj/t : «Sc.
]>o, donee amplius nondeficiam a volatu , Qc cum rcdiftct, fratres pnlfaiienint ad prim am,
"Vifumeft flbi quod inter pnmam^&fecundam,
&tertiam mifsiooem alarum per annosietum
<quinquaginta,& amplius expect after Cum au-
jtem rideretur fibi , cjuod alas optimccomple*
tuflct , hac tenia vice leuauit fe valentcr in al-
ium>& vfqueadpnediclum habitaculum, quo-
(volauerat Angclus Jpfeaduolauit. Cum vcr6
iad illius admirabilis habitations ianuam pcr*
ijcnirc^dixit 1 11 i portarius: Quis <-s t^qniliuc
venifti/Qui rcfponditi&go fum frater Minort
Expecta, inquit,vt ducaTanc^amPrancifctim^
ii te recognofcit. Cum autem illc iret pro fan-
fro Franc ifcoji ft e cap it muros illius ciuitatift
mirabiles rcfpiccrc:& cccemun 1II1 tataerant
claritateperfpicui , quod cuncla quarintns fie -
tarn, & chores fan&orurnmira biles qui intus
•crane; clare cernebat Etcurn refpiccrer, eexe
Meatus Francifcus,& fan ftus frater Bernardus^
& frater ifsgidius, &poftfanc~tum Francifcum
tanta muli itndo fan ctorom>& fancrarum Dei,
«jui fecuti fucrat illius vcftigia, qaod quafiin-
uumerabilis videbatur:£ccum ranclus F'ancif-
tins vcniftctadeumtdixit portario: Pcrmittas
cum ingredi , quia de frambus meis eft. Et
tuc fanCtuSyFracifcusduxn cum i»terius,tnul ;
ra eimirabilia oftendendo; Srarim autem, vt
Slluc ingreflus eft f cantam confolationem &
ilulccd 1 ne fenfit t quod oblitus eft omnium tri-
J>ulationum,<quxante prxcefseran^ac ft nun?
quam in mundofuifset Poft hatc.dixjt fa net us
Francifcus:Oportette fili^edircadmundum,
M feptem die bus morari ; in qmbus prarpara tc
*>mni prsparatioae qua vales j quia poft. fep-
tero dies ego pro te veniam , & tunc mecum
Ventes ad locum mirabtlem beatonim Saoclus
prancifcus erat cblamyde tota ftcllis pulcher-
Tirois decora tus,& qtiinqueftigmartaeiuscrSt
ficnt qainque fplcndidiAimx ftcll»:qa* tanta
non plus autem temporisftuxetat, nift poft
matutinuro vfque ad ciu fdem nodHs acroram,
auamuis ftbi vidercturpcrplurimos ancosab-
tuifle. Ipfe autem prsdiclus frater ptsrdtclam
viftohemf& terminum fcptemdterum Gardia-
nefuopfpordinem recitaujt,cJc ftatim febrici-
tareco?pt>&i*irfeptima vex6:dic vcniens beatus.
JFrancitais cum gloriofaconvitiua fanftorum>
animam illius fratris in \iftooepra?di^ray An-
gelo deducentc purgatam duxif ad gaudi« bca-
torum.iw Cbmhico G*Btc > Minkam 6b, u€*t&6m
BXEMPLVMi-'Vlil/r
^ennuhntU , & otat'tontjfk* f&hwmu y petutf+
. (um pattern M<i fiuAun tfym&wnm tMMn tU
QVidam iuucnw nomine. Sihtanus ^e See-
na id eft de ludis fcenkis 9 conuerfusad
fandum Pachominm venit % voleos in mona-
fterio commoran aui cbrn fufceptuseftet) in.
fe;iusperuerfa coniuetudinefecul^nuliis dif-
cjp]jna?rcguli pdrerat cccrccri , talucrmque
propriam Dcgljgen^fiUkVripitatjbu* priftinis
atque irgwhs fc occupabat adco/vt nonnul*
los> ex fratribus euertercc. Quod ptunmi noa
fc rentes, fanlro Pachomio tuggcrunt , vt com
de monaftcno pclli prxcipcjet. Ad quam rem
noncisaonuifjfcd aq^mmjtcr fcrens, admo-
nuit praefatum fratrem » vt'fe corngerct , & ab
antiqua conuerfatione rcuocaret. Pro quO
etiam Dominum tugiter exoral?at , vt ei com •
punclioncm cordis folita pietatis abundamia
largircfur C urn que membra tus luucnis in pro-
pria pcrftfteretprait^tate, & alijs cxenipl u per.
ditionisoftcodtretfad poftremu vifum eft 9m.
nibut ^ vtaian/jba-tongregatipne vclut ind;g,
luce & claritatc i uJeebanc., quod videbantm: oifs^mus axccrcuir. Sed Fachomius hoc ctcdi*
0 . onto
Bcnojokmia!
Affcftndam..Qaem etiammitifsima atqoe fa*
pieatifsima correptionc conuehiens,&ccclc(U*
is? erudicns inftituiis , ita diuiao rimore fuc-
cendit,& ficaniraa ejus futurorum de fide co-
fraada efl, vt fc deinceps a Iachrymis coniincT
re uoo po/Ier . Emendatus itaque per ooiuia;
.magnum ceteris documen turn cxhi bait i . quia
ia oani loco, & to omni operatione flebat iu-
•gKcrt& lie tone quidem, cum cibum infer fra-
xresxaperer, a lamcntationc cefiabat, quae res
permouit ctiam raultos ex monachis/jui &di-
xcrant eLTaadem w.a planclu cohibc , nee ia
uncam <^)a;fumus9,affli&ionem deijeias. Qui
rtfpondit : Conor qiudcjn,(icutiabetis, a Ia-
chrymis temperare, necpoITum. Pectus enin>
mcum veluti quzdam flamraa com bu reus,
q liefmn me cfle noh finit.Rurfus ipfi dixcrut.
«3
de fracribus qai mecum fane, vcl faetttat y ho.'
militate* ratam fee n turn effe cognofco 9 nifi
vnum tan turn mod o .Quo fratres audiro , non-
njilli putabant hunc Theodorum , ali; Pctro*
niura, ali; Orfifium. Curacjuc rogaree cum
Thcodorus, vt qaicflctdepromcret, & fan^'
clus indicate dinStrrct , rarTom cum Theo«
dorusyebementer vrgebat. Ali; ex fratribus
maiores plurinram precabatur, ytdiccrer, qui*
efsec , cui tale teftimonium perhibcret. Tuna
refpondit Pachomius, Si fcirem cum denuoj
vaoae glorias ftimulis incicari, necprorfuso^
ftendcrem, fed quia procnl dubio credo , qtsoc?
pergratiamChnfti, qaaacum ci laudes accrc*
uerint,tantumipfeaiunushii(xiilitatis adqui-
ret,idcirco,vteum pofsitis imitari,palam bea«
tifacere non defino. Tu quidera Theodore, 9c
A pud ce in fecreto tuo , vcl ccrre in orationi -. qnicumqae t»i funt fi miles in monafterio cer«
bus plangito ,cum Tero conuenimus ad mens*
cibum fumcrc 9 debes A fletu abftiocrc , quia
p?ure< c fratribus video teste plangere,mada-
care nonpoflant. Etillicogebant eum fatcri,
car ita fe fuis di lucre t flee i bus. Tunc ait ad il-
los; Von valtis vt plaogam , cum vidcam me
Bolttc foucri obfequi;s fan&orani patru.quo*
ram & puluic pedum roihi venerandus eft, aec
ett mccoofertc obfeqqia dignum prorfus,cxi-
{timo.Nbo ego plan gam, q«od homo de fcena
maltis peccatif obnaxius , officia tanta perct-
piasuTimcovalde^e ficuc Dathan 8c A bironf
me qaoqac prophaaum hiatu fuo terra dcglu-
tiatjlli namquc ioipijs aufibus 0 manibufqoe
poi/ifti*,prifnatum (ibimct v fur pare tentarunt:
egp rero poft rantam cogniti oocm diuiai mu-
Bemanima? me*falatem dc/idiofa conuerfa-
tiooc negfeiL Ideo qnippe huiufrnodirecoles
aoocrubefco flcrc coram omnibus -9 quia fa-
ciaora mea malta e/Te cognofco , qua; iuftis
lachrymarumfontibustiebeoetpiare^ qood (1
fpCazumifcram animam , per lameatadiffun-
dcrem9oil facerem magnum , quia aulluro pro
fa£lis meis ia prsfenti dignum poflam repcrire
tantes^diabolum fort iter viciftis vt pafscrcro,
& fub Veftris pedibns allifirtif cu ptr Dei gra*
tiam concnltantes vt puluercm.Scd C\ , ( quo&
abfit) neglcxcritit in aliqno^confurgens is qui
fubvcftigijsvcftriseitaduerfum vosgraui hi-
tore debacchabitur. Iuucnjs fautem Siluaou^
quern dodum de monaftcrio pellere vplcba*
mut,ita proftrauit inimtcum ,8ci fenfibus fui*
effugauk.vt nufquam coram eo apparcar,alta^
que humilitate fupcrauit per omnia. £t \os
quidem fratres habeotet opera iuftiii* in his
q>;a? gefsiftts }glorios^ confiditis hie autenx
quanto fortius pugnat, tahto fe inferjorem in-
dicat ex toto mente, totaque rirtute inutilein
fe reprobumque pronuncians:Ideo den i que , dc
lachry mas ha bet in promptu quia femetipftim
cimishumilut & inclinat^nec ahcuius m^
menti quod gerit exiftimat. Diabolum autem
nilreddit ita inuaUdum^ficbt humilitasde cor-
depuro vcui tamen corredtionis opera proba-
tur adiuncla. Sic itaque v tilitcr antefatusSil-
uanus per oclo annoruai curricula Deo mi litis
curfuro vita fux tin hit tin pace: decujus exim
teftatu* eft beatus Pachomius , quod multim-
frrpplicium, Cumquc per dies (mgulos t idem 'dofanctorum Angelorum cum magna lactitia .
frater ad raehora pro rl cere t, omnefque prope- fumenteseius animam,vehit eleclam ho ft i am ^
mo jam io humilitate fupcraret, ita deeo fan- Chrifticonfpeclibusobtulerunc. Vil*S,PMth:
etss Pachomius ccepit omnibus dicercTcftor $nymviti$BV.p*t*i*i%» ^
frafres,ac fili^cora Deot& Angelis eius,quia
ex qaocflenobinmiiocfandatamcft, nullum **' 1* ^ ExEM-
>.
*4-
EXEMPLVM VIII.
WmtvkMisfim Abr*h*m Etmit* iximhricA vi*
t* tcduxit btpttm [ua*h
>
Cvm vir fanctas Abraham Eremita forr
tifsiniqs athletaChrifti in omoi virtute
fcfan&itace fenuiflet , res apod cum gefta eft
kuiufccmodi. Habait vir beatus propinquitate
fjcrmanam ,quo defuado vnica riusfiliaan-
tfeorum fcptem relinquitar. Qnam cam parcn-
tibus orbaca^amici f notiquc eius patris intuc-
rentur , ad patruum perducune. Camque can
Senior ccrocrct,iacelia exteriori concladit E*
rac autem intermedium eorumfcueftra modi-
camper quam doccbat cam pfalterium^accnoa
ic reliquas fcriptvra*. Com eo kaquein Dei
liwdibos vigilabat, conciaebat pfalmos , & in
omnibus virtotibas eurn armulabator. Atque
fie is. annis in diuino fcruitiofcdntodeuota
proficient diaboli cantra fe prouocauit inui-
dram. Eratenim qnidam profefsionem tan*
Bencuolenua-
rat. Melius ergo mihi eft abtre td atiara pi*
- triam, vU twluis eft qai me pofsit agnofcerc/
Yt ibi mutato habitu merpfara amatoribot
multts proftituasn, per ana morkuram f quo-
niamfemcl mortua Aim, ace reman fit mini
fpes future faloeis. Et catiforgcns protinas
pcrgit in aliam ciartatcm, vfet io publico hof-
pitio fe proftituensi de fornication? fumptum
tocrabator. verum cam hax ruina memoratar
focminatcontigiffet, talis vrtib viro fao&o a-
rVcnfaeft^viddbatdracohem tern bi lem at que
nnmanem valdc\afpe&u fcrocifsimo in forci-
tudincJibilanttm, exeuntemde loco quodam,
& vfquc ad eel lam foam venicntem , rcperifle
veroibidemcolumbam, & deglatifte earn , &
itcnim in foucam fuam icmeafie. Expergefa*
£tn$ autem contriftatas eft nimts , & flcutt a-
mare , cxifti roans ne force perfecationcm'Eo
defiae futuram hxcvifio denjearet. Cum que
hare dubia meoce rcdoTocrct. , poft duos cues
viditcundem draconemeodemmodoin fuam
ceUam adt»ciuffc,& pofuifle caput fub pedibus
feis, atque iilico dfruptum, corumbam quoque
#u monacbi habeas qui fubobtentu vcilicatis il lam, qnam tleaorauerat,viuam in ventre eius •
«d beatfi fenem fc perrexi/Tc fimulauit. re aute cfle repertam , & cxtendiflc manom fuam , 8c
a/era illam beatam contemp!ari,& inlniamo-
jem trahere ni rebatur. Ardor quippe libidinis
cor eius vehemcnteraccendcrat. Quod cum
per integrum annum facerctentauifTet.tadent
^aperient feacftrasn mifera fcemioa defcendit
ad eft nefarie conftupranda. Monachus autcm
srotinas vt earn polkiilTet f folam 3 5c pcccaii
receplfla earn viam nuHam in fe maculim ha*
beiem.Expergefadus autem Hie, vocatiit earn
femelatque i(firumJputaseamefife in ccUa^ua9
fed cum (ibi non refponderet , animadvert it
vifionem fuamccrrifsimc ad earn pertinere.
Tuncingemuit.&rleuit^amafd profundent
Uchrymas^aitrHeu mc quia agnam mcam era-
■oonfufiooc defolatam reliquit, & difcefsit. Vi- dclifsimns lupus dirupit , 5c 6\ii mca captioa
jslens igitor feconfufam & contaminatam, ge- facia eft, atqatile attentifsimc rogans Domi
ajMiitt5cdit.Keraas cilicium% quo induta erat,
awopriam faciem verberauit , & coepir eiu>aaa
<Jicerc.Heu me mifcram , quid feci \ Heu quid
maJiperpefTa faro infehofsima foaminarum!
quomodo obfeurata eft mensmea in ilia bora,
quando Deum mcum exacerbaui , pat mom
anciim triftitiarum acutifstmo eni« ttansfodi9
metpfam interfeci , quanto opprobno operui
animammeam^daernoncs omnes ia?ti6caoi!
quid agam > qu6 ibo ? quo me vercam ? Non
smdcboiamcoelum infpicere 9cunvapud Dcu,
^ & homines me mortuam fciam , nee ad fcne-
Aram iUampropipqtjari amplios va!cbo> ne
forte ignis ejiicnr ex ea nuptccatricem cxm-
num , vtad fc fuam agnam couuencret, per
duos integms annos in dolorc^ triftitia per-
man/it,nihilpercipiens, quoniamabi;(Tei hxc
foemina. Poft duos vero-annes quando ifta
praedifta contegeraat (qui bus hare colnmba in
ventre dr aeon is a bforpta tcnebatfr) vbj e(Teta
& qaemadmodamfe gertrct t yir fan£h)s com*
perit,& protinuscxiens cellam, rrkitauirliabi-
tum,cilicium exuit, military veftcm rcinduit,
velauit faciem qaantum potuit^ equum con-
fcendens ad locum, vbi erat fcemina i/) a , p r-
uenit. Ingrcdiensiiiiturdomum vbi erac , fo-
licitos oculos hue illucquc rotaoit, enpiens ea •
Tidcxe £odcum multa h«4apertran/illcf,&:vi-
dendi
Beneuolentia.
jkadi earn minim c daretnr occafio, fubridens
aitad &abaUrimD9f\oc Dotniafi demos. Audi-
«i9 6 asntcCjCtnod habes hie paeilam pulchcr*
fMiam, quara £ iubeict lifaeatcr Tiderem . Qui
ccmaxatissostcaakkm ia'tocaetar fene&ate
Jtaaaa, qoosi ofc kntuxiam aim cupcret o6 fpe-
aaas^tcdelitfjbi cefp&fam: £ft,ioqtiit,vt t*bi
copettametk admodfi fpaciofa, & peni fapcr
id qaodnatura ezigitac po&alat, forma pul-
duitadtnu malttim decorata. Cotnque fenior
aoacBfe^aifCfCt^dariaroT«carifiUe refpen-
dtr. Tine hilari vuku tnqttjt, Qusfo, ▼£ cius
arefcatftS mihi eaatbeas , v? cam ea hod* va-
JcacpaUri. Qoat ciaa-vacata adefict, & in ha-
lf ra mcrctricio ta&as cius patfuui cam vidif-
fetjxnc* totom eios corpQf pr* dolore folutum
eft,amaruud incqoc lato.valtu eclauu, 8c la-
chrymal crupctcf virili feza rctinumnc forte,
manfi eiai ,qaafi qui vcllct deofcnlari cam , ic
anfet cs vclamemii,qoo fefnc facile agnofccff «
cor, operaerat, crupit in lachrymas, & eft cia«
lata he aittfiliamca Maria , no mcagaofcu?
Vifccra men, none ego sfi/joi tc catrtuir Qajs
tc Alia mcaiocerfccit ? Vbi qna£bcft habitat
angelicos! ?bi contiaeotia tua/vbi flctnt/'vfca
vigilie/qaoinodo fie a cclilfs imo cork) viqae
ad internum collapfaci'Quare dulciff ima filja
cfan peccafti, non mihi iilico rctuhfti ? & eg*
pro tc poeoitentiam peregiffcm, qois fine pea-
cato c», njfi folas Deus f Cumq; hec iUa au-
di flet ,& patrafi fofi A brahi agaouigee, quaii
lapis ciTeclaiatcrmanojfeKactisoferiguif ic
io terra corruens nihil refptdic.At vir faacfQf
tjotus ia lachrymas rcfolutuf,adiecif. Nan lo-
qtjeris mihi filia mea Maria .' n6 loqucris mihi '
pars Vifcerti mcorti ? No oe propter tc filia mea
at<afii£QmHoacogneaifler,reibgcr(t^profe- hucveni?Mipermefithocpcccatu tnum, cgp
rent 4caarinVhofpm,r1ue Domino domus tri- . pro eo fatisfacia, ego io die indicij pro tc filia
hair dicci : Facito nobis, qnafo, o am tec , op- mca rati oof red J3. Vfque in media1 itaque ao-
timacceoa vt epulari pofsimcti puelta hac. Per c"tis bniufecmodi fermonib9 cofolabatur cS, 8c
fongu caim iter caofa dos amoris adaeni. Pa- cu lachrymif vberrimis admoncbat. Tfic chm
rator tgicur coenaA6c cam inter cpalas foemina paululu refpiraflett& rediiflct ad fe1 velur tor.
beamniTinim fuiflct amplexata , aefcioquo rcntemlacbjymaacfFaodc*, aic Nonvaleoin
fpiriin cac>a-vchcm€ccr iagcmoit,& qaaft -?i m tc proptcrcon fufioncm sulcus mei intedtrcf 0c
perpeHa iotrin(ecus in hac verba prompit. V*
Bfihi(ttHpir)mifcnrroli. Tunc qui prarerat
doawi obftftpcfaclas, ait : Quid domina mi
aftfafobnoin ta grauifsimo fofpirio prorn -
pifti! Hodie daobas asms hie peftaaots , &
niqoicx tegemiras> Yd triftior fermo aodi-
rofcsl. fieata, ioouit^tia cfse/i ante hoc tnc^
aiu dcfuncla fuifkra.Et bcatus fenio^uc cog-
acfccrcrnr,qoaf] cum quad& feacrttate, ait ad
cataOttodocum \3titi* interfyoMis, tu pecca*
ta toa Tcnifti comcmorare^cohibchos totcm-
pcftiuoaiiagaltos^&fcreoa fronc^tua qaoof-
qti omddo pedum oratioccm l)co fuodere, Be
fponfum mcfi que dcreliqui infpicerc ? Magna
aimiseftiniqoifasmca^non ppteft mihi fper
•crTcfalutis.AtiHeadca. Super mefit (tnquit) >
iaiquitas tuasfitia mea^zmcis manibui Dco$
hocpeccattiTeqniratjtaufamvcai mecom, A ♦
rediin locum tuum. Quae ak ficadefirSicnisn 5
fcislquodfbfstmDmitentia,agorc, &/atwtia-
cliooe mcam fulcipiat benign ifoirous Dcuf, ^
ccce v 1 iubes ego aducnia. £t hoc dice^poaena s'
caput ad pedes eius> tota node deflcbat^ & d|»-
xit: Quid tibi pro omatbusbeneficijs tun re^
qaeabiero,& tfic f\ ltbct lachrymis made. Tfie tnboS,quia fit mei mifcrtui c»: &^cniftif hua
spfa qojetfor facia, rcliqnii coma; com gaudro vt me cz voragine jmmfidilia hutnt educeres*
cclcbraoit.Poiltpaigitur epnlati ftatfi^ pro
aocafaat cam poctta,vc ad cubt undum cubicu-
Ima iiitroirent. Ac ille cum intraflet^ernit ie»
4kim to fubiimeconftruclum.fn quo alacnut
coo fc Aim confedit, diccna fcemina*. Obfera
iil»gCQ(cr,3c veoi aceipiam tc. Quod com ilia
feci (Tct: Domina (inqutt^Harta^appropinqua
jBtlu. Cuqac approp Hiqualkt toaiut araMiar
Diiaculo fado ait ad^am.S urge filia ,& eamoa '
hrncadcellamiK)iiram,& impanens catafa*;
per equum trahebat prarcedcrrs/ft vebementer
caaltabat inccdcris.Ef cum peraooiAct ad pro*
prmm locom^Ulam qnidem vbifucraf ta iato*
riori ce Ha coaclofitjpfc verb rn cxtertori per* •
mantlt. Haw: itaquc ciliciorciodaiaia aamiV"
li tat iooc cordis. & oculorum pcrdurabai , vi**
v..
t6
Bcneiiolcntiii
£iitf*,atque ftri&ffsimis abftinenti/s ferae tip -
film conficies, lachrvffiabatar ctiam peccatum
faam, fie ita vcheracntcr fuam ruinam lamen-
tabatur, vtfiquisvel faxeum pectus habeas
ciut lamcntationem aaditfet, in lachrymas
folotbatur. Quo factum eft, vt Dominus in
flgnqm acceptata? poenitentix 9 & Tenia? im-
jlctratse muitas'fanitate's per earn pcrficeret.
Beatus autcm Abraham poil hacc adhuc de-
cern anno* in hac yitapcrdurans, fccernens
©ptimampcenitcntiamcius^gtorificans Dcum
feptuagefimo vita* fua?ann»quicuit in pace.
Vixit aatem beata Maria alios quinquc aanos
©oft obi tu patrui fui,diebusac noctibus in la-
J meatatione maxima fie lachrymis perfcucrans.
Hora aatem dormitionis eius o nines prefentes
propter fplendorem in eius vultum in ten-
dereaon vaientes , gloriam Deo retulcrunt.
In vituPP. vit* S. Abraham eremiu.
EXEMPLVM IX.
_; Xeneuolentifconfratrhquidam pojlfotmcattonem
ad patnitentiAmredijt , diumititfqtte p*uls poft
Zpifcopo cuidam nttnt$*tur, regbmhus imbrtnm
ptnurtA Ubortnttbut non *hur pluuim danaju
*//$, qntm ipfim pridbui impttratss.
REfert Chryfoftomus ad Amittcum,qao-
niam qaidam frater poftmultos la bores,
quo* in folitudine poirtusdefudaucrat, ha bens
iccum vnum vita? habitation* fquc con for tern,
'Angelicam vltam ab adolefcetia vfquead ip-
fam iam pcrduxeratfencc'hit«n,&«ncfcio quo
< diabolico inftinclu quafi dormiucritpaululu,
& ingreflam in corde fuo diaboio prxbuit, at*
qiieindefideriummuLcrisexarfit, qui nee vi*
derat fortafsis vnqaam mulierem 3 ex quo ad
aiooachorum fecontulerat vitam, Primocrgo
rogare illum,qui feeam viuebat,aggreditur,vt
vinti & fibi carnes ad. vefcendu deferret. Qao
cunftante^comminari ccepit defecfurum fe ad
ciuitatem,aon quoi vefci car ni bus delegare -
tur, fed vt occafionem aliqui defiderij fui in-
ueniretcxplcndi. Super his collega illc nura-
' tui, & fcrcttf ,ne fi forte hacc negaret, maiori-
butfetraderetmalis, quaepofcebac exhibuit,
& defidcrio eius fat isf ecit.Scd ilk vbividit oc-
cafionc fibi fraudis cxclnfam, a pert £ iam imi
pudenter reuelat deftderium fuum , Sc ad ciai.
catem fe omaimodis-defcenfurum fatetur. Ilk
vcro vbi multa obijeiens retinere non potuir
ad vlximam dimifit Jemima tamen fubfequens
obferuauit, quidagcrc,autquoire velit. Vbi
autcm procai pofuus cerniteum lapanarin-
greffum, & defideriura cohtagionc mcretricis
expleflc, confidcrans vim natural if inhomine
legis qua? in huitffinodi del i^ is fcfeitatur , c-
greflu ftatim refopinis manibus ampleltitur
& continuo deofculans^nec omnino increpa&s
pro lapfa, roganit vt explcto iani defiderio fuo
redeataderemifoIitadinem.At ilic tan tarn in
eobenignitatem»&clementiam videns, eru-
buitr& quafi.tclo vesborum, gcftorumq; per-
cuflus eft, ac femetipfum pro his qua? commi-
ferat notans, mifencordem & optimum colic-
gam , fcquitnr ad mQntem. C unique iiluc per *
ucuiffent,exorat, vt fibi in fecretiori ccllula
cooclufo, adituqueobftf ucloapane tantum in-
teriedis die bus, aquamque prseberet. Siquis
autem de.eo fequifiiTe^dcfunclum fe cflc affir-
mant. Qpibas impetratis, femetipfum con-
clufi^ibiquc nuniitaieianijsy& orationibus^a^
lachrymis peccati fui diloit fordes. Tempore
autcm i ran (ado non mulco, cum pra? penuria
imbriumvicinasregiones ficcitas vrcret, &
omnes qui habitant in terra ilia higerct, qui.
dam Epifcopus admonctur in fomnis adire v;«
romfquierat intra ecilulam conclufus, yt ipfc
oraret pro cis, necaliterdaodas cflc pluuias
mfi iliius precibus impetrata$.Cumq$ afTumpl
tisfecum nonnullis abi;7Tet , & collegameius
folum vidiljct, & percontabatur de illo, quern
vifio mandauerat perquirendum, vbi vcrd dc-
funclumefteaudiuit, falfum fe opinabaturia
fomnis vidiffcRurfum ad deprecadum-Deum
reuertebantur omnas t &iterum eodem quo
prias appareoti fibi eadem moaentar. Tunp
exorabant Dcum,vt fibi oftederet virum,con-
firmantes fead viutQtcnr, non ad. mortuuta
tantge vi^onis audloritate tranfmiffits At iilc#
vbi peccatum-rcfolutumdioinitus vidit> dn-
xit cos ad homine Dei. Ad quern cum ipgrefsi
fuerunt,prociduntad pedeseins^atque omncm
rei geftx fcricm pandentes, obfecrant f vt nc«
cefsitatieorum orattoncfubucnirer. Qui pri.
tub
Beneuolentix
ta&qaideiiiexaifabat, procnf feeSeabhuiaf.
modi mentis afferent. I ta cnim lngebat pee'ea-
tarn 9 tanqaam super ad mi flam ( & ante oculos
pofifan. Tandem fameta fatigatns a flan cam
ppccibof ^intef Iigcns Dei efie volonrarein.fc ad
fiippltcandam Drum fix is genrbus coooertir •
8c ftathn iogeos copia fubfecuta eft pluuia-
rum , qaibas 6c terra & hom'tnesrecrea t[fnnt.
Ckryftl *d Amttoicum <vt ttftn XhtttB. magnt
FXEMFLVlf. X.
BtamriiMi* ftniarmm qmuUpi, qwp€rfm*ftfami'
twmm CMnuUimm •rtmum difttiietitfft mult*
ftciM* mi fmrnttmum rtmestur.
CHryfoftomns in epiftolaad A man ti com.
Adolcfcens (inquit) quid am Vrbanifi-
lios Phocmcis Prouincia?,a parentibusquidam
poiillus dcrcli&us eft, fed d iuitijs, famiha, ar-
geato 5caaro, ac poflefsjonibus locoplcufsi-
mos. Hie q-aidem con tempt a omnj pom pa c!a-
tioois 9 & laclantia* quam adelefcentia prarfn*
mere folcr, &: abu ndiiua miniftrarc/ipfis ctiam
imcru libcralibosdereliclis f. ad hum 1 1 cm vi-
tam.&indumcn/a viliaconuerfus, ad monies,
&dcferta fecefiit , atquc ibi per continent!*
Pnilofophiam exercitatus etiam fuper eta<em
Cjam vie* nugnornm , & admirabilium viro-
mm YiTtntibos fe coformabat. PoA hux eciam
fa'cu bapcifmi royfleriuiii confccutiis , multo
jaigti a ft en de bat ad - incjemenja virtu turn.
87
ic&a funt pariferfrsna caftitatiiabeb^cnicfi
delirijs fttluxuria nullum potcrat cfieconfor-
tium. I nde iam obfcanU a morions capit irre*
tin, & in omotin turpitudinem captiuari % ita
▼t nullushominum foit a qui non (alutcm ejus
penitas defperarct. Circumnaliabant namqac
cum examina parafitorum,circondabarit adal-
torum grcgespu (ilium adolefcentem diuitenu
1 Hi ante qui ad reprehendendu omnia prompt!
funt , illud ctiam culpa bant f cor omniao vel
pnrfafnpfiflct qaidem quod obtinerc non pa-
terae. Cum ergo bsc apud quofque dicerentor,
efletquc fa&i huius ingenspadordeuotis, fan*
&i qui dam viri hoias venation is pcrtti/cicn-
tes nihil eflc defperandurn , armati corpora nt
com obfernarcfolicirius, & flquandoinpla*
teis occurrttiet , acccdere cum manfuctudiqe,
& fa lu tare. £t llle primo quidem equofedena,
de alto vix Tefalutare, aut refpondere eis ex la-»
tcrc inccdentibusdignabatur, tantumimpro-
birati« , & clatioms affnmpfcrat. Scd viri illi
faoc*ti nihil aorum i maris arbitranfes M illud
folum in ten turn profpiciebant, quarcnusag-
bum pofientdedeoubus luporu cucllercCiinr
igitur frequenter hoc facoent t aliqnando vc-,
lut ex amentia quadara in fe rcgrcflus, adolef-t
cens benignitatis eorum erubuit pcrfcucran-
tiam, &:cocpit primo , cum eos cm in us occur-,
rere (ibi vidiffct,cquodefilnc, & inclinatoca*
pite qua? abeisdiccrentur, and ire, ac proce/Ta
temporis matori ergaeos vti rcucrentia.Etita
per Dei gratiam , & eorum admoottiones ^
cuclis mortia.ncxibus (Q^Tibus confiriclus fue^.
L^rabanrur omne$> & Uqd-bant Dcum, quod rat.cuolatns^rQrfus ad folKudi^em , rurdjsaif
ix t. ntis diuitii$natusytanttq«ie generis &pri-' raontes, -&cxercicia prioris pKilofophiat re-,
sazxtatis adolcTceni fujytb omnis vita? tern pedaoit. £c in tantum«unceuul£tt vt poite-
poralisTaniiace (.alcita afcendere de/iderauir rioribosexercitijslong^ illafupcf grcilus prio-
axera* vitx fafligia. Cum etgoin his exer<?i- ra fit. Didicit autem nunc quae fuerat lapfus-
cir> vcrfireaur , & in admirationc effet omni~ ^ fui occafio , ilia videlicet , quia non feconjunv
bu$t quidam cor rupcx menus homines iirrc prxcepturoeuangclicum,qufiubuit vend^dit^
coslanguini talis proxim afcendere ad cum & pau peri bus croga u it , vt thefautumfuum ad*
primo ▼ifend* graiia cceprre.Po A hzc afsidui - ccelos transfgrret , fed quia lubuit egreflus ciV^
taic colloqut j oiali rurfus eum ad ca^qjat Tpre^ • Nunc* vcro omnia refpuit q«ar habuit-, atquej
txcrafv reuocarunc ; & abfcla omni ianlfcitate pauperibus erb gauit^ idco nunc omnj folici-^
( qoasn affampfcrat ^demonteafcenditadfo- tudine prarcifa , calcHem vitam incedens a<L
rom- Tone per medium ciuitatis cquo veclus> omnem nrtutum perfect ooem caurior ex ca-
^curforibys &ir arus-c^pit iaceiere^oramquc fo % & emendaiiaae- penienit* ldtmibid. reft*'
vbcm quaii folitaoa>&c«uitansambirc. Ab- rjvttfttm*^ %
»
B I G A M I A.
Hgmum luatm Ttfamtfynnrim nttptoductntk
mQ&mynotij* trstici, &ctalumeti<%mtdfc
M**riwl*$t*rdt»Mr$.
INaJftiraibili multitudine fcrgientium 1
Pirn's adaeniente Alexandrian) , 8c fieri-
litaternufoi etiftente in Alexandria fe© qudd
ndftfabiret fiuuios NUusfecundumcoufueta-
dioem , Ac auro cun&o erogato qaodpoflede-
-xat Patriarcha , mifit f ft accepit mu:u6 a
ma It is Hdetibm circa decern cent«aaria. His
*qtem iterant confumptis, fcadhuc fame ma-
Bigamia, Blafphtfrfiia.
cence:Etia Dom in*, mi fit rinses forai anient
cor j » omnibus contendere, & coepit tbcere ai
cum-Oblatio qoidem ttta,&jnuita, & tempori
occcflaria , fed aaculoiaelt, Ecnofti qood in
lege, otiis, fiue parua , fine magna, nifi hnma-
culata eflettin facriftcium son offcrebatur. E*
ideo ad facfificiam Cain non refpexic Dfcut .
Qyoniam ver&dixifti frater, jquod ex necefsi*
tace, & legis tranllatio fiat a dt lege veeerc koc
dicit Apoftolus: Na ait f rater Domini laco*
bus, quod quicunque obferuaucrif tot£ legem,
offendat an tcm id Vno, fa&us eft omniu real,
De fratribas vera meis egenis,&de fan&a JEc-
clefia, Debt quieosmttriuitantequain ego9 SC
to nafceresnur, ipfc 8c nunc nutrit eos,tantum
ttente, nullo^ucdccactero mutuumeidare vo- £\ fermones eius il!*fos cuftodierimns. I lie
lcntef fed omnibus pertinaciam famis timen- cnimqm tunc quin<juc panes multjpliciuit.
tibuf,cbtt> comprimeretur Patriarcha nccefsi-
tate eorum, qjiabeoalebaatur , & in multa
cura 8c oratione perfeucraret 9 ftnfu quidam
ciuititit habitator cam (que. circtidederat fan-
^:ifstmumitlnm)omnimodamcgeftatcm»Qu^
bigamus exiftens, defideratDiaconusfa-n^fffci
Ecclefi? ficri,& per nccefsita tern (que fan&um
vndiquc Patriarcham circuadederat ) volebat
fuadcreeijVteuraconfecrarct. Pecititaque ci
potcft 8c decern horde! inei modi is benedrce
re. Quaproptcrilluddico ad te , fili t quod in
a&ibus Apo4toloruRidic1umelr.N"n eft cibi
portio,neqtfeha?rediras in parte hac. Cum cjue
jiunc triftem^ fine efiectu dimififlet, nuncia-
turei duas magnarum nauiunv Eccle/ias ad ter-
ram e(Te fubmiflas , quasmiferatin Sici'iam
propter frumentu Hoc aurc audiens beatos rile
cadens in terra grarias agit omnipotent!' Deo.
deprecate one m perUtterascontioentcm ita.In slices: G rati as tibircfero Domine.quonil non
^•" 4 • 1 t - » #^1*— .--.ill*— . _- •^•/%*^. ^ *• t •
facie qaippc_ei nod audebat tale aliquiJ dice-
re. SSc*rifsimo&tcrbeatopatripatrum loan-
sti Vicario Chri(!i, deprecatio ^pbftulatioi
Cofma indigno feruo (eruorum fanclitattf
feftrat. Edifcens,fanc^tf$imc Domibe, qoW
obtines honorandom caput tutrm fecundum
Domini permtfsionc', im6 pro peecatif noftrw
cfcarum penuriam , non iuflum exiftimaut
feruus tuus in refec^ioneconneffaH t D6mioo
rhco manente in defeftti. Sunt igituf indigno
ftraotuo frumenti ducentamilliamodtoramJ
9c auri librae centum oftogi nta, ^uat ego rogo
dari Chrifto per te Dominum meutn , tan turn
ejo indignos' miniOerio vtftti diaebnatas
permififti feruo tab pecunijs venderegratiam
tu5. Vits S,loa*w tUtmof. in vim PA/aftg. i$\
BLASP.HEMIA.
ElEMPLVM I.
SUfiltimim ptum &f*n3kmPetrumg*lbi*m
Aforemutnte , left* &ftrjUtkt$ cum flufift**
tiiMt* gftuantnt.
PRudentis 8c honorati tfptrd fccnlum cu-
iufdam diaconi didici narratione quod
refcro In Bononiac.inquit.patribus^uo qui -
dam viri, qui 8c amiotix tnuicem foedere % 8c
ferfrni mcrear, vt ptr tatemcum te Domino' compaternitatis f- fi riti recolo, necefsitodfne
iancllaltarifminiflratioDcm^munJeratJec-
catorum meorfi luxoria.Dicitur enim vere per
fanftum Apoftolura^Quoniam ex necefsitatt,
& tegis tranflatio fit. Hxc fufcipiens Patriar-
chit8c viril adoota\aitad eC.'Ttx es quipreccs
nobis per notariti tufi^firfiUG mififttt Qaodi*
tenebantnr, in conoiuiodifcunrbebant. Qui-
bus in menfaffl allatuseft gallur, quern viddtw :
cet membratim vnus coriim arrepto cultello^
vrmoseftjin fruftadrfTecuit tritum quomre
piper cum liquamtne faperradif. Quo faclo
pratinai alter wt: Profcd^ comparer, fie ex-
' plicuigi
, BlafphemiaL 89
^licmili gatkm ifiom, v t ipfe S . Fetros, ctiam fpeculatiooc per penderctfac fibi celerirer nun-
6 vdic reintegrate cum noo pofsit. Cui xnox ciarct. Fort£ tunc clerical mi flam cam his qui
istuluillc: Flani sonmodo S.Pctrus,fcd& dimicatuncrantfuiifautoribusaudiebat/Cu-
£ipfcDeasimpcrct , gallas hie perpetub non epead euangelium veniretur, in fine lelrura
retarget. Ad haoc vocem gallus fepeote vinos eft: Omnis qui fe cxaltat htiiniliabitur $ & qui
&plomi5vadjqae.coopercusexiuit, alas per- fehuaiiliatexaUabitur;illico clcriculinhanc
conic , ft ceciait , pliunas deniqueconcafsirft facrilcgam voccprocinus crapit : Heet inquiry
tocum liqnotccn fupercot qui vefecbantur af- fententia vera noa eft : nam (i ego roc mcis.ad«
pernt. liijco facnlegium biafphemas terncrita* ocrfarijs hamiliter inclinaflcm, hodic tot pof-
tisdignapotna fequiturvttionis. Nam ftaf- fefsionnm atque clientiujn copias non habere>
perfioocpipcris lepra pcrcaffiAiot ; qui ride* • Rcuerfus autem auocius Domino ftjo fideli*
Lett plagam noa aiodb ipfi vfque ad obicum tcr sctolic^noo raodo quod in belli apparatione
pefOncniB
ncraaooes vclat quoddainlutrtditariumreli-
querant. Vndc factum eft , vc in famulatum
aobadi fine Canfhr Bon on ten fit Ecclcfix .qua?
▼idcikec bcati .Fctri Apoftolt eft infigoita
▼ocaholo. Quorum progenies , vt relator aflc-
xnit , hncafqoc lepr o(a $ hoc illationis canone
ceoiita eft, vt ex operibos manaam faarum in-
fant Ecclcfia? capiftcria. Sic nimirnm da*
piicu jweuac, leprae firau!, ft fcruitatit f addicli
fiqpplicijTt inftnrantur,vt iam temcride diuina
jmaenfia non loquaatur. £ t gallus qui dadum
argoerat Ferry m in terra negantem , tone pro*
baait Fctram cum eo , quern negaoerac t in
cccb regnantem. Ifift^U^ UvZfifUrium Ab-
SxEMPLVM I4T.
&U&Umm Cknem fmumUm HUm 9 tmnbqm
ACcidtf vt in Burgandi* partibot qoidam
clerical cflct fuperbus nirois ft tumidus,
noamodd carnalis vitar feculanbas.deditus ,
fed contra foam ordincm terribiHtcr bcllico-
fts. Hie itaqae cLmUcclcfiam S . Manricij in-
tlvum ptadjjs , ditionibusiuis vfurparct^po-
teas aotem qudam c diuerfo fui luriscflc non
fine magna liaoris atque certaminis animofi
tate concenderet, tandem telli dief vtrloqae
pacifccnt^ ftaruifu^i moltis hinc indc frcmc-
l mm armatorom agnainibus conucnitur Poces
coufpexit 9 fed hoc^etiam, qaad.ex ore dcrici
tumidcloq(icntisaudiuit. Tunc tile plaudena
in Domino^lactus efficitur9atquead fpcm pro-,
cul dabioobtioendac ticloriat militcscohor-
tatur. Conglobatis itaqae ditierfoiuincQneia
armatorum, ex vtraqoc parte belluncommit-
^itorA vires vinbas oppopuatnr^denfa tetoruna
filua deponitur, ft humanis infltda cordibnt
annagrauantur,HabebatauteTclericas:eqaaai#*
qui videlicet prartiafurus afcenderet, tantf vc«
loc|utis ft roboris , v^niilttis viderctor equus,
autmulus ei in dioiicando pofte pneferri Ca^
fu,imo.Dco difpoDentc; contif eratf Vt pracce*
denti node iamentuxn tllud folotam procal
abfcederet^aceruomqae&lisinoeniens t ex eo
plarimu comedifTecClericas itaq; cum in acie
confligeret 9 ac fupcr aquar riuulum deueniret^
ibi^j cominas ad ucr fan ti um armisarma con*
ferret, i amentum , vt erat aflumpti falis copia
fitibundum , frarnum dc mano rocloris violen*
ter extorfit,fuifq; toeom virrbui vcndicaait9ft
pnrfto caput aquis ad btbe'dum inhianterim-
Bierfit. I lie vercVdam ca manu,qna fcotom te«
nebat^confligi^ hoftilibos iacata faciem^cot*
clui expofuit. £t ecce repente gladius 01 cios
fulminismore transfixit , talique vir improbaa
vium fuam fine cooclu(it. £t quam congnii
in ilia pertaht parte corporis vindiclam , qua
nigri fellis inJDomioo vomoerat blafphnnia.
£t cumpropheta de tali bus dicat : Fili; homi«
num den teseorumarnva,&fagi tear: ft Hngui
coram machxxa acuta : qtii lipguam fuam , ft
dentes adoerfos Dcum gladii mortc vibrauitf
digne per eadeoi membra tnaterialis gladii
m otem tile, qutm diximus , nuncinn ad hofti- pccnasexoluit. Dsmumm Mf$H$U 14* miJDifi*
Xucaftraducxit^uiappaxaiaffl belli iolleiti iaumMMm.***.
/
*o
EXEMP1VM III,
QVidajn inner smpagnabafoY
biafphe«]*,6c eiubefccbtc dicercE? c6
ttbicunqnc aadiftet saagnos feaes, pergebac
ad cos , v t iilis dedacaret t & cum perueaiJfot,
vox ferccundabacnv. Ciimergo frequenter ad
'Jkbbatcin Pocmeaera venrret, vidi* cum fcnc*
COgitacioncs babeatera, dcticdkitci : Ecce
frequenter *eaisad roc habeas cozttationcs;
fcfoitrtumremcastriftis cecum ilJas repor-
taos.Dic crg6 «ibi -illiquid babes? At ilk ah:
In blafpheraia impagnat mediabolos, &cru-
befcodicere. Etmox vtaperaRciuTafn,lenior
ctus itbpagnatioapparuit, dt dixit *i fenior;
NettMerisfili 9 quaodoenimadtctarccogi-
tatiovemt, die: Egobaccaufanonindigeo:
bUfpncmia taa fupcr te Sathaaa. Mane enim
Blafphcmia*
dam cordis^ & ousciusinJrracW, im&vero*
deftru&or diabolus, cacogjcabac. A ft ?bi Dei
& hominirDoraioi omnia mem braiuriofb, 8c
blaipfoemo ore coofcasp/u, adiecit ad cumuli*
foae^amnati&tiSjetiasto wiarandfmatrisems
(an&isiraa»cnbra ivrafe tembili aimis fata-
gens cesnericate voioerfa figtll^tini , atque ft-
mtmrreooaato dente difcerpere, itavtfanae
mentis oiracsqui aderant i facie blafphcman-
lis" & abiequentis awes obftracrefit, & peclo-
ra ttmdercar* Necdum iarsmenfa omnia fa-
crilegusiuratoreipJcucrat , ecce repente vkio
digna & diuina, inaiirbiti, & quafi falmineo
i&u feriens, df perforins fceieratum, raaiefta-
tis iratar tembtre dedk experimentum. Per*
cuflus itaquc blafpbemus corruit, & putanr
qaod aliquis eum matcriali gladio confodif-
fct,horreodo gemitu exdamans,ait: Heu, bed
nifer9qais4s quimekterfecifti'Curoquediu-
tias in terra palpitant , & mortiferos gemituf
efflant^ voluraretur, tandem Vrgente maHgno,
«ui<traditos fuerat^abominabilemanhnam tar«
caulam anima mca non \n\t9 qnamcumque tarcisignibusconcremaadamexpuit. Nudato
autorn caufam anima notaerit v non diu per*
jrunebit. £c ita fanas&&u* fraccr di&e&it.
£x Ub% Smmmum PP. §. yi,
IxEMPLVM IV.
'BUfthmm iutmn ft* mmbt+.ChriftifrMmi*t
tmk&igUdto vdtMTAtuto
ERat tirpartibus iltis haino quid! <araalfst
qui dam aleis aliqdando luderet , ft tefsc-
ns fibi malecadcatibus perdcret , quicquidin
itaque corpore ad leuandam , inaenta eft in
dorfo eius piaga recent, tcrriUli aperturade-
hifcens^ ac ft aliqaa fecuris ampliftimsvibidenv
rmmerfa fuiftct , ita vt penetralia cordis , he*
pacts etpnlmoais funditus apparereat. Quo
vifa conterriti font inratores , videntes quia -
zclus Domini exc#citanm tarn grauianiroad-
nerfionemalftauit iuratorem impium ,atqae
bia/pbemuin. Comq; rumor velocius pctuo.
bins ; TTcmc/a^rosTndiqgc vicinos traheret ad
videndums qaidam de yicinis eidstneftus ac*
celerabac ad ilium. Huic autem itinerant! ap*
baccam derujntis vtniebat9 ore furibundo ^>aru it quid am monous horn o, qucm viucn tern ■»
kttabat. Cuoi6ae sam poenoomnia amiit Act, >pfc cogoooerat & ait: Agnofcis ne me ! Ego
alias nefandos quidam aleatoraccefsit , & tu-
mida ilium indignatione commonens, air.
Cede iners , cede , ego lodatn pro ce t qtiia tu
nefcis ludere^ ncque iurarc Guraquc 6c ipfc( vt
crat ftliuS pcrditionis ) /} miiiter perderet^dia*
bolico furore inflammatus-, coepit omnia Do-
miniuoftri lefu Chriftimembra^tam exterio-
ra ,quAm interiora, quail perordinem iurafe;
aihil painino intumtu dimittere voles. Profci
rebAr^jgitoriurationesqoafdato, {eubiafphe.
anias horribiles^ acquc iwrtditos, qacmadmai
sum iile dcfonclus olim tibi non igaotuicNoui
ergo quo tendas, fed incaflum te fatigasj iatu
enimmorteabforptuscft, quern viuetem inuc-
nirc tc putas. Porro vrium ell , quod ic latere
nolo, quia Dominus 1 efus Chriftus a fuis con*
tumeliofis , multas iniurias , & pattiur paticn-
te^&expeclattanqnam patiens creditor, vc-
rumtamen immaculate genitricis Aiaelzfib.
ncs^ique conuitia non racile foftinct fed an.
prsfenti fupplicio citiiis punit , aut U fort&
refauat in poftcrum. catutismalis acerbius
■- r -- » feit.
locpebacarcuaouif. If vcro ad locum perue-
0tea*,aaHC!im sam mortaom iuxta-mortni ra-
tiaoiwa rcpcair, & rejfereos quod audicrat,
terrorc tcs*oti,4c miracolom mtraculoadtecit.
-£* Asttr.4 asw Mtflrihm tium Qtkntm.
£lEMPtVAi VJ
Slafphcmhu ' *)t
fei^Rtsitaqvcperaratis , defuaOos ilk qui populum jofatoaoit. Secandft Chriftu* 1 fuo
nomine Chriftianos.Tcrtid gerilem populuin
Mahumetus. Nee mora. Eucrfis oculu pro
humaaa voce mugitom cmifit/c epilcpfla fta-
timeli(iisinterram,die certiaciuldcm morbi
▼indiAam accepit.Plaga ergo infanabili com
percufsit omnipotent , & omni fcientia vfque
ad prima litcerarum clementa prioatrit: fed
grauiori io aoima cam hac plaga pcrcuflua
eft, cum ffqae io diem mortis faar qaafi mo-
tat, comparatus eft iumentis infipientibus, 88
to iuxut iarotditate pcnuanr7r.rErvide fyqmz
I Tarn alioaa cmcodam imatorem Unpadcn-.;
tern, fitexecra bile circa fines cioitacis-Car-
doctj faiflc affirmabat veoerabilis ' Abbas
-Oherebaldtxs , qui com beacat & intcmeratac
Dd Gcaitricis, & tirginis Maris; facrata, 5C
fecrcta snembfa o*e fporet&imo iufare *pr«-
fsmcrct, mox immondo (juritui traditus, da*
xiftima pattone dta vexatus aique diftortus
eft. isarcocatifeucrfis, & facie totaenormi.
teriatmnefccaic, Imgoam ardentcm , acque
etflftaoi iosgtus abore porrigeret, Qai cum'
ka faiffiec loago t At horreodo tormento ex-
, tandem innfi i abilem aoimatn dav
(ptafeibas icddidir, liftgoamsjue ef-
fnrnani qoiejacaacciaf,ttgc io morce retraxit.
miraculfr.Aleydem Jbrnkariam/
ceo, fitexecra bile circa fines cioitacis-Car* concubinam fuam nominare poterat, 8c fcie-
aat,ftoenumverodeTrtnitate, quiiuxraeura
ad fpeAaculum pooebatur, qoem ©lirh corde
tenas{cterat}poftiodtcamplaganr, necnomi-
riarenooerae, nee valebaf. Non tranlgrediarif
ergo rerminos conftirutos , & pium tnodum
feniper habeas io fcriproris. Ufa Jtfum Tbo*
EXEMPLVM VII.
E.XEMPLVM VI.
Safi*K*& frimri* tftflmtmtlnxtmcf** , & W*f
MAgifter Simoo de Toroacor Patifijs ia
Tkecdagia legebat. Esac excellent do*
Aor too tempore, icd contra decentiajn talis
•faeij iocontineat U fupcrbus* Hie cbm
taper owes do&ores cmkacis auditores. ha*
beset. It id fehola coram omnibus de humili-
ate aicitViaiardo&rmx' Chrifti, quaftiooem
ai^pwatsoiie prfbabica terminaaer,ta fine tan*
aem^danatinreprobam&nfism , in excanin*
dacoam Chriihun bla^uemias irerba prom-
fni:TrBS foat, inqait;quim nudum §c6tis ibis,
U dogoiatibus fobrajatont , Btoyfer, Chri-
£h*9 m Mahumetw, Majt» prima iaadaiami
ctrport & §n*m* *d wfniutm fit tUmouri
dttn&m iff*
IVxtameam ^inquir CyriMos ) fn qua ha*
bito Hierufalem, adem^obiliMmusqui*
dam fait miles traofieorijs 0fmfbm1ocuples9
qui vaicum habeas filiurn eiuidem ftulcifsimi
amorif coecttacepercunos^onTolum k prauis
oon earn cotrigere , fed etiafti sum ipfemet
praue* inftruere cooabacur. Patentes farui, ft
iftr ftmiles,menCHfquatfo,oculosliac tnclrti^r;
Tt qui* finis eaeoiac, noa ignorenf.mulci enim.
homines magnas, in corporis iociderunt rui'i
nas, ob prauorum parenfum infipieatil. Cref *
cttasnamque iiliasmihmfilms cuftclis bonis
moribufdeftkatus, dedis in diem peieraodo;
Sotum fuam tempus amittens in ludif & blaf-
phenn;s,cu6Hs tmmtiditijs pafreaccofarean*.
nuffl atligit xi ;,qoi quodam adnefperafc^ce die
folitis cfi patre Iudis infiftens, ludG eodem ( vt
gkfcebat;n^5 habente , primo proropit in hare
verba:Siquid ilfe potVft Hieronymus, qai Itf-
do* pahioct, iam extrceas^nsni fe innito hinc
Ma nifi
/
nifi yiftorndn tfxurgam.Verum hocduntaxa't
profequente,ncquam fpintus. in teterrimi ho»
minis fpecie, cun&is video ti bur locum io quo
ludebant, veloci gradu adieoseundempuerii
infoelicem rapuit, fed quo cum detalit » nulli
hominum ha^cnui eft compertum. Vcrum vt
putocumdetulitininfernum. Bpifi^U CpUk
EXEMfLVM VIZi:
i
* BUjfimi (kptrtom wfi mumtitqui trimd-
cult 9 Don mirskilitir $hdit & €cnfmubt.
IN Hifpania quidanr homo lent* ludebaf
caxillit,& ludo procedente coepit pecuniara
foam amittcre , dolens igitur de pecuniar a-
miftioDc , corde orabat Deem, yftibi darec
lucrum,vel faltempofietrecuperare amilTam^
Stquancoplus Dcum rogabat,taotoplus amit-
tcbat, ettam vbi lucri fpes apparcbat. Amifsis
Ecunijs , vcftibus&pene omnibusttunc con-
fiisjamentasde, Ceo quod ipfomnon adiu-
ocrit, infipiens, non intelligent , quoddiuina
bonicas nop patrocinaturenmini, hie domura
furibundos accefsit , & atmis fe induens quafi
ad pugnara procedures , afceMens-equum pro.
ccwit ad plateam vbi multivalentes crant con-
Sregati , & omnibus aftantibus* quafi amens
ixit.Si quis eft amicus & fidelii Dei, qui dicat
Deumcffcaliquid, yadat& fearmet ; & con-
grediatur mccum in nomine Deifui , & ego
Blafphcmia.N
ter ilium inoafit,nec cefrauit,quouJqoepuDlr-
ce bhfphcmiam , auam ore prophano proton
lerat, omnibus audieotibus cum cordis gemi*
tn reuocatiit.Qui etiam dixit, quod Dens folor
habct Tcruirteire-, floe coins cue nullum ens*
pdtcltcifc, qtfrnoltit;iafanian feblafphe*
miam nitniam per tnaiorem creatoram punim
fed ad meam maiorem confufionem meodeui.
cit per ynam smjfcam,quo di&o ftarim mufca
earadcreliqutt/le.quocunc'fci qui aderantlaiu
dabant Dcum , qui eft bcnedictus in*farcnUu
Hugtrim fim vig*rm idhmrit* firm. so. m «#•
pfuSymb, qtutititmr Q*mm* FuM-Puk •turn
Sii.iajkii**.. <
EXEMPLVM IX.
iBUjpkimm kfa
vfp*
IN Cioitaie Comhardi* f qusrvolgo Lodd
dicitu^quidana ignotus tatrcticus in quo-
dam hofpitali chronica argritudine grauiter
laborabar. Cum^uevideret cubrenftos rpfiua
hofpitalis quaOin vliiosit laborare9caspic torn
blandemonere, vt vocato Presbytero , loque-
rttutcumco snore potnitentium , & corporis
& faaguiuis Domini fao-lH&imum acciperot
facramentnm. Cui refpondens haereticus cum
quibufdam quafi fiifpirijs, dixit: Be quis dabir
mihi corpus Chrifti , y c adorcm & accipiam f
Hofpitalis dixit ei vocabo Prcsby terum faccl*
ipfum occidam fine Deo % & tntelligee quod lanurti ,&dcfcret corpus Domini. Rcfpondcns
nullus Dens fit. A ttonitifingoli fupcr talia ne- hxreticus dixit : Ho presbyter nondefcre cor-
ianda^ulius tamen illi refponderc voluit. Scd
cui non rcfp6dit homo', Deusprotinus rcfpo>
dit, nam Qui olim flageliaucrat Pharaonem fe
C* tentiat lusr opponentom non vrfis & leoni-
Sjfed ranis & mufcis,iromifit Dcos huic ve-
fano vnam mufcam Jicet cflct tempushyemis^
^uar- cum in facie fie inuaijt,& fie inter galcam
9c faclcm feopponcns,aculcis fuis acriter eum
la?fit9it%quodoportuiripfam galeam depo-
ncrct& ad tcrram proijecre. Atvbijnufca li-
bcrum habuit acceflum^fic eum in facie ferie-
ba^quod^edefecdere non valens ,de cqoo ad
urram ceciditvfaciem verfns terra firmans , vt
Bofleifctucriimufca. qu* cciam ibi iorti*
pus Dominicusn^fedpaacm toftum, Pofthxc
cacpit harretscof idem quafi furere & blafphc*
maroineftabilefacramcntum* Et eccequidam
catus mitifsimus & manfuetifsimus domefti-
cusfubii^ profiii jt in hgreticum , feguttur &
labia blafphemi hcretici cgpit dentibus &
Tnguibus4acerare , ita quod vix bofpiulis po.
tuit^atum abh^reticoreroouerci Tunccundi
qui aderaat intelligences quod miraculose*
catus propter blafphcmias in hercticum in*
furgeba^dixcrfitillijAgoofce^ifer^adicium
Dei, &.Ecclefieycnuccm, & noli blafphc-
mare facramentum, in quo falus noftra confi-
ftit. Vide quoniam catus pugnat propter vc«-
w ' *~ ""' tiuteasv
Bbtphemia.
ntaKatQsifcfpafldit. Cams ilk rabic fetor
* noo poteft quielccre. Dixeroat ei : nihil in
fc mali pat irur catns,&ai(i cu blafphemaacris
iaqaicxe folica pcrmaaebit. Taciiit hacrcti'-
cos, fc cam* , ▼€ coniatueut $ crac quietus.
Tranfaaii tandem aliqoantis horis, adfnit
Prabjrcr,& kortabamr coaiaecspciepcenite*-
tiam., & Sacramenrom corporis Chrifti in
remi&oocm pcccatorum.H arret icos aatecoe-
pitUafpheaiare, & in/accrdotem fpucrc. Scd
cans 10 ami profiiteos virtate qua pocerar
tefttkum laniabat,* in cancum iilimole!
/ham intulit, quod fetepesuenit v fquc ad ar-
tkakratmorti^volefatPresby ter amoucre ca-
loro/cd cioca,qui coueocraoc vt viderent mi-
1XEMPLVM XI.
f Btijfaaiktr+ptrtmhmmr.
DVo amici & aompatrct, in Bohoohr pir£
ubai,com difcuberent in codnioio, alia-
tu$ eft galluscmn pulmetojVnuscorom arrcpto
gladio in frofta diflecuit, ttftumq; piper cuna .
liqoamincperrudit,quo fafloalcer'ait; Profc-
— j r ,^ _ v
&ocompater,fic explicuifti gajlum iftnm ,*c-
S. Pctrus,fi ?ellet,reintegrarc non poflct; G«t>
alcer fu bin tu lit, plane, nonmodoii S.Petruf/
fedfi Chriftus ftppcraret , gallus iftc in perpe-
tuum non rcfurgerct. Ad haorc voccm galtor
-_,-_ ^ ~.~^,,«jWt wavwuni^i Yiaerenc mi- uuim son rxiurgcret. jia nam; voccm gainr^
racalimi^aiiaimi pcrmittebaot. Tamcn amo- rcpentc vinos coopcrtus,plumiscxiliuit ,alar«
to* fait catns , & in qaadanrarea mclufas , ne pcrcufi it fc cecinit,fc plumas excaf* it, roram*
ipuib pcoittn inferficcret. Hxreticor aotera $uc liqoamcn fopcr cos, qui vefecbantur af-
perfiftens in blafphemia fba fonditus explra- pcrfit. Illico facrikgi ttafphemi in afperftoa*
oit;& extra cinicatem longc a cemctcrio fide- piperis lepra pcrcofsi fnnt.D. Ammx 2. /*r? /kg'
liiim Jcpnituf* Poft becextrabentes catum dc jwTht'tt.l.c.?. §.y Vinc.mfiec. bifior. NittL £#••
as^cumadioaujnaccedem,tbiiacnerat *- fimd$ci/.$ot.$x Ptt.IMm>Ef$fl.i7.l*b. i.#tD*r
grocss ha?rctkos,fc cam nop inacnirct , fc hoc J?*"'**! Abb*t$m.
illoc^ac dioeticrct ad qtuereadam ipfom : cfi-
aae<ad locom vcoiret vbi fepultos crat , ccepit
Ixnt vnguibos tcrram fodere,& tamdio , muftii
videatifaus , in ccpto Ubore pcrftidt, doacc
BXJBMPLVM x,
LEo qpidam Siaaaicofis qui nominif foi
uoqoamlco crat in omoi cupiditatc fx-
EXEMPLVM XII.
A Vim a qoodam Conftanti de ciaitate^
Augo^cnii , quf btafphemi* habituatur
▼itiOjfibi paenam calf in dixit, vt qaotics blaf-
phemiamproDunciarc^ftatiat, velcadcm die
proprij* manibus gnttara fanguinii' graphio;
fine ftilo fenrco mediaate extrahere relict, fe-
cit igitur & faoacos eft. Alios item videns fy
rl . 1^ ""• ■"• v««« fcujuBiiait-i*- «ic i^icurob lauaRiicxr* Alius item viacflf 10>
aif*u»as,feitorqaadaJU ▼iccdixiflc,qoodiMar- ad blafphcmias afTuetum, vooit,qaoticfctim-
tmut & Mamahs confefTorct Domini '. nihil que Uafphemiam diceret.vel Dei noraen irrc ;
mciviriboiytiler^lirfhi^n» c-j a~*:~ ~^1 .^MM*^MAM: *— — j j: a.
— ——•———•• -•• Mivt»uu«(.rcoii cma mucr
ad Bafilicam fanOi Martini Taronos^celcbra*
nit ▼igiliaj,dedit mnncra , fed non cam refpe-
xi^lrtutconfoctajcumipraenimqua vencrat
inimaiiatcref^cfiys cft,^. Ikr. lib* 4, M*
luatfcl6, . ' "
^- » — — "-
u r
*ONA^-
9& Bon*ihrofl&a«quifira.
BONA.HnvST.B ACQVftsiTA.. . EXBMPLVM If.
ExEMBLVM I.
Aflat i*M* 4iqmfit*ntim>* Cmn t*m *&*(
1\H Tcutonicis partibuf Comes quidam di»
aeaac poepotea* f fed ( quod in Ulo ordine
'hpmiaujnprodigiwn eft) bona? apiaioai*,6c
iaflticeafitviu»,pcoiuliafnaaiimdc cuiszfH-
matioae cnt iudlciujp , ante decenoiucn vera
aVfuadus eft: Port cuius obi turn quidam ceU-.
giofu* Tic per fpiricum ad interna defceadit,
nrsEatum^ue comitem in fupremo gradu cu-
*u£lam fcabc poficum ridir. Aiebat oamque
qniafeala Uia inter ftrkfentes , 6t crepiuacet,
wrifiis racendij flammas videbatar,ereda ••-
<yie adfafcipieadoi omnes, qui ex eiafteai co-
imckgpaealogta:derceiiderent>c6Aitu<a. E«at
autcnm tartarum tmm«ne. & infinite paxeaa,
atque in profunda dtuerfura ,. vade fcala pro*
du&a forgebae. Hoc igitur ordine fucccdenti
vni fibimctferics ecxebatur f *t cute quis corf*
nouat accederec , primum interim fcala? tcne-
rctgradum:uamema^iiliicrepertu*em, a-
lijquc ottincs ad proximoruin (ibi graduum
' itnadcfcenderent.CumqueaIi/,atquc alij ex
eodem getieoe homines poft carats opera ad
prafauua fcalam per temporom iacetualla
«aaAutrea< f ah/- protiauscedeiites, ioeuua-
btK* necc/skate iudici j ad inferior a nigra*
b*nt.Pla«eYaina rir/iuitwcaiitemphbatar,
cafl^ww haiat horceada? damnationis mquire-
let 9 5c pesfcrttm oat illc coam. fiii ten) pot is
puatretar,qoi 4zm iut%&,tain honeftc , t*nque
deceatervixifkf.auriiait, quia propter quau»
dam pwedij poifefsiaoem Meteofi* Eccleflar,
quam B\ Stcpaano pcoaaus eturabOmlerarAetit
▼idcUcctiam iAedcctmus in aaredirate fuc-
cefsit,oomc* ifti nan dutcrik* ibppCiciodepo*
tati font, fit ficut cos ad peccandum non di/par
auaritia? culpa coniuoxit:ita nihiloroinus ad
wrarfercad as at roc is ptjeaat iircendij commune
fupplicium copulauit, J)*mi*nm EptlioU ad
Sum iniufU far mmm petty miRth ntbnnt
C*mH .Jmibik §p§ mfofitm *d tnftrn*
furfur*
TAliscqu«seratfquemafceadit infclii il-
lc Macifconeafis Comes, dequs refest
Petrus Abbas. Ctaataceafi* iibro Jcjcando mi*
racuiorura cap.^iodciimmiluem quendam
ibiufte occtdiflfet, & bona etas occapaat % hs*
redes eiusexhzrcdauat, appanmet miles oc-
cjfus terribilitcr fencllc iceruoi,admoncns,Tf
fcUcnt ablata harrcdibus fuis reftrc.ueret. Quod
cum dixifietaliqtubus de fuis, illihpc fpm-
nium &friuolum rcputaoerunc.Tunc tenia vi-
U wnr ibiUua apparcas, a&gnauit ei diem qua
\»Jlet^noiUt tuanofetur alibi refponfuru^ Tuc
tenirus vocauit magnaouiuiUitadiaeoa arma.
UKum.vifa. exponeas, & rogans, rt 6 aliquant
vitfleatiam fib* vidcrent fieri , fubuenireofi
Cum ergo afsignaiadiein proprio pa!atil> rc-
fiderct aiultit milrtibut diaerfi ordiais con-
ftipatus, repentc* ignotus komo in/idcns>quot
Cr odium palati; mgreffns , coacria vidcnM-
s,& aduairaatibas tCtfae ad ipfum peineatt;
diceas (c velie ei a9lloquitts6pcrans ei a vt fur*
gerct#& fe fcqueretur Qui innifibtli poicatHt
non valcns rc{irtcre>furrcxit,& vfquc ad oftifi
domus procefsic,ib»cqoBnvparaium inuenir,
^j iem iuflus flatim afcendit^ cuius habenas il-
U accipiens« qui; acoemr^ ▼vkrcifiMma curfa
peraeracun&is videnttbus fcrri coepit. Ille
autem anresabiirtercUmaii»:SirccurTrte ctueaa
iuecarrife, totam ctuirat^commouit. Omnes
antemcurrcotcm eum per ae'ra confjpexcrunt,
quamdiu natusali ocutoruoi acie poraerunt,
Sicquc taodeni Aibflra^us frfibus hominum,
facraaeft xternss fociui daemroum.
t>«arl$at«a/*£a9*l; i lobiff*
EX£M-
Bona iniufte acquifita; gy
ZXEMPLVM III. ^ EXEMnVM IV,
Vlli , Sc cognoui ioococfti in Brabantia
partitas fcacrofiwn, qui quimuis cflet
fealadcdiitts tocaliter, beats tamen Vkginfs
Man* denotes , quotidk trcsdi&u qmnqua-
geaaf ia falafatiroitoexoiocbar, intiraatns
t^ucm ad cattreniapcfducl us eft, Gnrrj^Qcptt
boras 4k i plarknat bhkhmis iacoiffrt , reuixjt
l~abud#Jc forori moniali; qua iuxta fedebat,
riamanir , dicens : £*rorccccredi/ a citi adoo-
cm facias faccrdotem. Stirantibus omnibus
presbyter adaoeai«r , & in maxima cordis lasi-
ria pabco omaibutcaniketur , dicens: Ad fri-
leoal Carifti indkk cac*us,cara in tribes ma-
limi i dannoftthif accnfaucr, ferricjuc doberct
fateotia contra me, piTfiima mater Cbriftt
fogawtitlftHB, Ttadtlorpusredacerer, locum
poniifcntia? fiHceptiiras. Nee mora, factum
eft tc roganit. Vtmra dc pcccatk, pro quo
dsaanaawfas^rata, exaotdcctma t<puadt bonis
ft agris -soczs iczbtraxcram facerdouVSeconda m
qvod com fodalibut mets pi fee* quowndara
reUgiofornat furctu£ fnbtraxcram. Tertium
spodfcgetes & false* paapcrunt comcanibot'
venatkk vagabondus defhnxeram. H$c cum
cons omnibus loquerctur, qoidam ex man-
Gooarij* dixit. Et eor^nquk, pro damoo-ifto
caetcaaadamnanduscras, cum not ilhidtibt'
parocordcrcmifeinms? Et ilk : Mi hi qutdcat
vcftra remifsio oeqaaqoam facccffcrat ad fa*
lacem, comcopiohor ciTcm vobi* ininiusi/*
icraodcndif , quim rot mi hi in iniuri/s dimit-
ccsdtf. Etnocdiccns.reftituendadamna pro-
don* a&iguae it , ffcluicdifponencrebus &do-
mni , in fpe & pace mirabtii fpiritum exha«
knsc 12m*. Qmtuf.U a. Afumu 29* /. fr
, £aajr ki*yWf pt? mettAtibnn ptrtntum attptfah
enuirita Muter Umitb Oignm 4l*n*kur
ft dicit d*mn*t*m, "* v *r
MA HI A deOigftie* fmftifcina maler*
cuius vitam venertbilis lacobas Acito*
ncnfis quondam Epifcoput , poftea Roman*
curia Cardioalis, difertofcrmoncconfcripfi£|
aoimabut v^ldc comparkns, qoainpurgato*
rio torquebanrur 9 foper anima quoque ma*
tris fuaedcfunclae folic itatatur in fpiritu. Sed'
hocfruflra,vt tarn pa tcbie.Hanc propter clee-
mofynass5c honci^ar vita tnodft^quo inter m(i«
danotipfaqnoquemundapa vixcrat fpcrabat*
quidem pofle fatnari,(ic tamen quafi per ignc.
Super hoc tamen 4U^°» ^m ^a timeret:-
quia rudicia Domini abyifuf.multa, rogauic
Dominum, vt earn certam reddere dignaretur.
Cum^juc multas in hac re lachrjmas funde«
ret^cciditdieqoadam^rad miflam in Eccle^
fia iuxta altare, quafi ad pedes Domini Maria4
fedcret, & ipfa horrorepcrcufla , videret pro-
pcfc- fpiritum tencbrofura ad flare. Qua mox
Agnocrucis timore fugato, audacler quis ef*
fct interrogat. Et fpiritus : Ego, inquit, fum
mater tua. Cui Maria: Quomodo, inquit, tibi'
cftmater;Tunc ilia. Male, inqait. Nihil mc
tua iuuare potoere preces, cum me daranatam
perpctuoinferni clauftra detineant. Mox filia-
elato gemita: -Heu, inquit, raaur, qua cauG*4
damnationkxua/ Cui ilia: Enutrita, inquit#
fui^ & yixi in his qua per iniufta mercimonia# .
8c yfurac acqaififa fuerutA& confeia mihi ma*
liabtata non re Hi to i : Non curaui, aut aduer«
tcre volu^quid contra Dcum in meo hofpitio,
& amti$fubditi»agererurA fed tortuofat mun-
di vjas ingrefla, indignum mifera iudicaui1
pro gem torn m meorum veftigia dedinare.
Sprcui a^guentcm tc fupcr his $ fc alijs malia1
meis fncc in illo pcenitui, & idco infrucluofaai
vitam rrrortc commutans, a futura ftcoli vita
deperij. Hac dicens mater repente difparuir.
Ancilla vero Chrifti confideratis pet ordincna
omnibus, etiam in ma ire damnata influro Dei
indiciD Benedixk^ec flcuit amplius perpctua
jaorti
9<&
morel (radium , per qui carnis initia fumpfe- 'Judicium, quia f\ fidci meae reVomiferis/ince*
Bona inlufte acquifita.
• /
rat, quia ratio intcllctfualisanima^quam Tolas
crcauit Omnipotens,iudici vniucrforum Deo
fiibdita concordabat. iMm W. a. %j. ft*.
lum^ tc illuc ducam,huccj; reducam.Ponit cle-
ric us propter fracrem anima fuam in maoibus
fn*tf collum dxmonis afcendit, qacm infra "
breuc tempo* «nte porc«m inferm depofuir*
lntrofpiciens ckricas , contemplatus eft ioca
nimis horrenda, poenarumcjiie diucr fa genera^
iMiWa^i M&UtM ntiutm Luickkm Uatgt*- ,*- dauuoncm quendam afpcdtu terrible' fupcr
opertum pateum rcrldentc*. Cleric us vt Ijarc vi-
dSt, totus cootremaic 1 6c clamauit daemon illc
ad daemoaem baiulum. Quit eftille, quem tc-
dcs io cotio ? Adduceum hue. Qui refpondit :
Amicus noftcr eft, 6c iuraui ei per vfrtutes
coat magnas<quia earn non krderem g fed aoi -
mam Laotgrauij Domini fuiofteftderem, vt
omnibus tuam immenfarn prardicct virtutero-
I He vcro ftatim operculum igncum , cui info*
die, araouu, 6c tuba *nea puceo immifsa tam
valide buccinauit , vt vidcrctur clerico totus
ttemerc mandus. Foft hortn^'vt-ei videbatur^
mmis longa puteo eruc*tante fiammas fulphn-
reus, Laotgrauius inter fcintillas afcendentoc
fimulafcendens, videndam fe clerico collo re-
nusprxbuit.Ad quern aitrEccc prgftofum mi.
fcr ilie Lantgrauius, quondam Dominos tuqftf
&vtinamntmquamnatus. CaiCkricat.Alif-
miniis malut 9 tale dictum propo/uit : S i ali • fus Turn a fiko veftro , vt ei-renuaciare ppfsi
(EXEMPLVM V.
$wv4rtv¥*mf*rn*lij>*Mcnm4r$it$tr.
LAntgrauius Thuringia? .Ludouicticpefst-
mu$ ryrannus fibi commiftttai popolum
indebitis exadionibus de^rimebat,poUcfs to-
nes etiam Ecclefiarum iniuftd vfurpabat # &
{iuraaUa mala faciciat, vndc frequenter & rc-
igiofif viris adtnoqicus, refpondebat: Caelum
Cali Domino 9 tcttam autem dedit filijs bo*
milium. U cum in fuis peccatis moreretur 4
$no$ filios reliquit hatredes * Lodouicum fci li-
cet , qui in prima cxpeditione Hierofolymi-
tana ,qu* fa era eft tempotibus Frederici Irope-
r?toris,defun&us eft, 6c Hermannum , qui ei.
4cm in principatu fujecefsit 9 qui nuperobijt ,
Ludouicus yer6 qui fatis erat tracrabilis 6c
humanus, 6c vtyerius <lic*m, cactcris tyrannis
quis eflet, inquit, qui vcrisindicijs vera mihi
4e anima patris mei dicere poflct, bonam cor*
tern a me rccipcrce, Audiebathxc miles.qui*
dam pauper , qui fratrem habebatclericum in
jNecromantia quandoque fatis expedi turn. Cui
cum verba princjpis indicafTet, refpondit rile:
Bone frarer, Aiabolum aliquandopcr carraina
YOcareconfueui/fcifcitabarabillo qua? volar,
iamdia eft quod eius coHloquijs artibufque re-
de ftatu veftro , & fi in aliquo poteftis iunari^
mihi dicere debetis. Kcfpondit ille : Sracura
meum bene vides ,-hoc tamen fc,ias, quia (i filn
mei reftituere vellent tales poflefsiones tali una
ccclcfiarG/projpri/s nomimbus^as cxprimens)
quas mihi iniufti vfurpaui, 6c fub citulo harrc*
ditario ipfis reliqui, magnum anima meat con •
ferrentremedium.Ciim Clericusdiceret: Do.
minesnon credent mihi: Refpondit: Egodico
cunciaui. Inftante milite opor.tuni, importu- jtibi /ign(i:quod ncmonouie pnecer me,6c 6liot
ne^ad memoriam eius reducens propriam
Caupertatem ^promiflumqueheaoccm , preci-
us eius tandem clericus viclus, dxmooemvo-
cautt. Vocatus9quid vellee inquiiluit. Refpon-
dit clericus. Pccnitct me taneo tempore recef-
fifle i tc. I ndica mihi obfecro , vbi fit anima
Domini mei Lantgraui;/ Atdxmon: Si vis
mecuna pergere , ego ilium tibi ofteodarn. Et
ille: L ibenter ilium viderem,{i fioc periculo vi.
Cat meas ilium videre pofsem. Cui diabolusrlu-
ro tibi per altifsinmni 9 6c per trcmendom eius
meos. Accepco figno, 6c Laotgrauio eo vden-
te puteo immerfo , per damonem reduclus eft.
Qui licet vitam aon perdiderit, ita tamonpal-
lidus 6c languiduf redijt , vt vix agnofecrctar,
verba patris filijs retulit^gnaoftendit/cd mo-
dicum itli profuir. Non cnim in hoc coafep>
tire voluerfi t,vt poffefsiones reftitucrcnr. Ref-
pondit tamen Ludouicut Lantgraui us clerico:
Signacognofco,patrem mc£i te vidiu*enondti«
bito,propofitum tibi praemium dare n6 rcnuo*
Ad quern iUetDomiaecortis veilrt vobiima-
neat,
Bona iniufle acquifica. 97
^at^efftcagrtaboqujd aftim** ma expcdiat. emit enthecam.At mi fit in {Maine Mot acci*
-Rdidisoaraibiu , fe&us eft monachal in of. dii, vt extra poitum naufragium pertuhflet.na-
due Oiftescicafi • contcrbneru omnem labo- uem veto non perdidit. Acccfltt ergo ad cum,
ten faftiaete tempoiaiem.dummodo pocnam & de bona eiui volunute praefumens , dixit:
Mifereremei.vtDeus mundt roifettusefl. Cui
ille Patriarehadicit: Crede frater, ni fi mifcuif.
- fc$ pecunijs Eetlefia* tUas pecunias, qua? tibi
"\
cuadcBtactcinam. Csfarim /. i .* , 1 4*
EJCEMPLVM. VL
'Jim aaodft raiiaem Qnmn(m , ttyutm emit *
C Onset fat quidasti cam die qua dam raif-
fnsab Abbatefuo, nauigiotranfiret per
remaoferant , nulla ten us naufragium pertulif*
fes De roalif enim Inbuilt i eas, & perditas Tunc
cum eis qua* fcerunt ex bonis. Vetiu» prarce*
pkdenuo dari ei decern Itbras auri.denuncianS
ei ne commifctret eif alias pecuniae Etnens
ptattetea enthecam^&nauigansvno die vemo
flauaai Aibimtqui fluitper Saxoniam, nauta valido flame, proiedus eft in terraro, & omnia
abeonauluna requifiuit. Qui cum diccret ,«i- per drdit , ;6c ipfam nauim, 6f non funt faluatae
hil fead rr/anurp habere pecuniar , tefpondit li- nid anionic tantuov Voluir ergo prat con fa Go*
lc: Dare roihi piopignorecingulutn.veicultel- ne, ftcangufba idem Naoclerus nccarefeip.
lam vcllrafii.Noa poi!um,inquit,carete his, 8c fum <fed Oeus quifemper faluti hominum pro*
noxadiecft ; Ego promttro vobiscom ordine uidet , reuclauit hocbeaco Patriarchal. Et cum
meo, quod dimidium denarium vobii remit* audiuiflet quod accidcrat ei.nunciauit ei,vt vc-
«rd , Sl dimiilr eum nauta. Aecedens ab eo niret ad fe nihil omnino d ubitant.Tunc afper-
Connerfaa,e6 quod res modica videtur , pro- (it fe puluere A accedit ad eum. Comque vi~
miffiam paruipcodir. Nihil remittees, Non diflet eum in tali habitu ille fan&us , redarguit
omltd poll inhrmatus , cum omnibus qui ad- eum, 6c dixit ei: Mifereatur tui Dominus. Cre*-
eraattaoctttitB videretot, animaegrefta , cum doenim quod ab bodierna die nequaqoam
a4 requiem afcendete veUct,>>praedt£tum dimi • naufragium incides, vfquequo moriaris , hoc
drnai denarium , cuius hi contcfljooe non me" vero tibi coot igit , c6 quod & ipfa nauis tua
raiait » ante ocu&ot habebatrqui adeocreuit, vt ex iniuftitia eflet poflefla. Mox ergo Patriarch*
arandomaioc videretnrf cumquefutfam in- iuffittradi eivnam magnam nauim plena m
ieaa-motrfttoet,nequ«aliud eflet quod im* "icy men to viginti milltum modiorum , de alias
peditet#ad Aogdoruin petitionem perminaeft nauibusqua* Ecclefiaeminiftrabant, quam re«
teditcad corpus- Mirantibus cunc\is9vi(fOficm dpiens exijt ab Alexandria , At affitmabat #p.
rendu : Be miflas eft ab Abbate nautac integer fe Nauclenu alTeuerans , quoniam viginti die.
dtoarmt fob omoi celeriiate , quern yt ille re- bus ac noc>ibus nauigauimus vebememi ven-
cepit, cadem hora Conuetfus cxpitauic I dim fo, no n> valences omnino -feire, quoeh%mu>.
<&.\L€M} 1 5. neque per iiellas aur jQcum , excepto , quod
gube'rnator videbat Patriaccham ilium fecum
S2EMPLVM. VI I. tenejntem gubernaculum dicentem fibi : No
timeaSy bene nauigas. Ieitur poftvigefimum
BaMimmfU tuittftUm Ktutlm omnia fttUrfy, diem apparuimus in InfuTts Britannia:, 6c def-
^^ mimifii ds iu/Hf boMt HfirMeftM ditiffi. t cendentibus nobis in terram inuenimus illic
mm e&efidm. famem magnam. Cum ergo di>ifiemu* primo
s ciuitatii, quod frumemum in naus portare*
musf dithsBene Oeus adduxit vos , quicqoid
vultis eHgrfe, aut per fingulos modios pumif*
ma vniim,aut eiufdem pondcrii accipite flan*
ifnt lacrfmis , vt comratereturei , ficuwtfc numveiigtmu9 itaqoe dimidium fie. Naui pra*«
OAoibua. Prarcepir ef g6 cum accrpere quirt* terea cum^audio Alexandtiim reuetfiaj^uie*
qae hbsa* anii. Cum accepiflct k**, abjea'i niarus^ a^ortauk Nauclerus dc iHo Wnno,
N ytva-
NAocleras quidan peregtinus damna pes*
toils, Sl accedeoa Patriavcham tog* bit ca
I
\
j
r ~ .
5*
Bonamiufte
vt venumdaret illud. Habebatenim illic anti-
quum focium in negotijs petentem ex eodena
ftanno . & dateiin faccoquafi qoinquagiota
librai. At ille probate volcns fpeciem il bom
elTct.faluit illud in igncm, &inuenit argea-
taxn purum,putauit fe efle tcntatum,retulit ei
faccum dicena: Deut indulgcat tibi , nunquid
inuenifti me impoftorem erga le , quia argen*
tum pro ftanno tentando dedtfti mibi ? Expa-
ucfccnscrgo de fermoneillo Nauclerus, dicit;
Ccede, quia ego pro ftanno illud babeo,Si ve*
to qui fecit de aqua vimsmipfe per orations*
Patriarchs, fecit & ftannum argentum , nihil
mi rum. Et vtfatisrlat tibi vent ad nauim, &
vide. Accedentes itaque inuenerunt ftan-
num argentum optimum fa&um. In vitit
ft. PaU$ i. Invito S. Uambh -----
SXEMPLVM. VHL
Jf4/4 matU. maritttTd fmmhu tihrei *ffl*tu
jbbttlimitig*kUt& vnscum omnibm fan*
kii $im txrqut*} ctlebrmiitt , 9*4 tumtn mu-
Iter qui* ^Htdtm ip'tufft acqmfit* nonufti.
tM$ttjHfg*tmum tiemmMmiUJIinMiti
QVadam vice cum religiofa quatdam vi-
dua, qua; diu in fan&a vidnitafe Deo fee-
irierar,& filial fuas in fan&a, virginitate fpon*
focoeUfti integras cuftodiebat , in extremis
apud Willembroec iuxta Niucllem labors*.
ret, vidit Maria de Oigoies bcatam V^gincm
fan&ae viduae afliftentem , quae quail qupdan*
fiabello euentando eam,feruorem caloris, quo
totquebatur.mifeticorditet temperabar. * Cum
autemeiusanimade corporeiam egieJi vei-
led turba darmonum infidjancium, nulla ora-
tionum inftantia difcedere voluit,dcnec claui*
Set aetbeteu* , cum.vexillo aucifixi confufoi
loieiccit Cumautem vidua ilia iam defun-
fta effet , vidit ancilU Chnfti beatam Virginc*
jyim muhitudine coeleftium puellamm pfal-
lentium , 5c laudantiuoTDe urn circa corpus,
quail in duos charos diuifa. Cum autem fa.
cejcbsakmofe debiio exequias defun&orum
pctlpftiet, tuncfummusfecetdoi cum fan-
acquifita;
ctonim muhitudine offlctom (vt videbatuc el)
complebat 9 & mitabiliter Ecdeiia? militantl
Ecclefiatiiumpbansrefpondebat. Cum autcm
iepulturs corpus eiua riaditu eflet , vidit Ch ri-
ft i ancillaetiam earn, quas nondum in hoc fae»
culo plene purgata fuerat/in purgatorio quod
ei deerat , confuenmare • Nanv-maiitus eius
mercator fuerat , & quatdam more mercatotu
peifraudem adquifierat, Quofdam etiam de
familia Ducu Louanienfis inhofpitio retepc-
rat , quideiniufte adquiiltis mulra in domo
fua expendebant , Et quia de buiufmodi not*,
dtim perfedfc jcftitutionem rccerant, dicebat
feadhuc in purgatorio detineri. Quod cum
nunciatum effet filiae fuas deuotas Virgtni Mar.
garetae de Willembioec . 0c eius foroiibus,
multasei orationes adquifierunt , & pro poffe
fuo reftiuitionem freer unt. Vnde non multum
pQJianima viduae vitro puri or , niue candi*
dior , fole fplendidior apparuit ancdias Chri-
fti.cuin iam ad arternai epula»gaudens9& gra-
tiaf agcnf.inuitata afccndeict.fic quafi librum
virar. (vt videbatur ) in manibus tenens , fum-
mimagKhiTac^afchoIarisleigebat. Videant 8e
attendant diligentcr , qui afeatorei& taxilia-
tores in domot fuas recipiunt»vt ex eo pollunt
quae ft urn aliquem habeie • qutc^ue domoa fuas
lenooibui ,p & meretricibus locant adinhabiw
tandum r quoniam deeif procul dubio graue
fupplicium fumetur , fi honefta iHa vidua pro-
pter faro 1 tarn ducis hofpitaram in cants tot*
menta mifta tQL l*cobm d* Vittimp & M4Tf4ak
Qignk* Ub.iAtp. i.Mfki Suri*m.
EXEMPLVM* IX.
B$n* EaU/U/tfrM vUlmttr **ferens Eetkfi* &
Aniru9frimo f*bTlbtii9dd*dt mn-
temkl&Mtmefl*
CVm Pnrpofttus cuiufdam ciottstii agrfi
S. Andreas abftuliflet9 6i ob hoc grauif-
ftmi»febrtbus orante Epticopo fuiflet arrep-
tuf , ille Epifcopam rogauit vt pro fe oraree
6i agrum fibi redder^, &d cum orante Epif*
copo fanitatem recepiflet, agrum irerum vfur-
pauit. Tunc Epifcopus orationi fe dedit , &
omnes lampades ^ccleilar fregit, dicens : Hie
lumc non acc£dctux donee Dominui fe de fuo
iflinuco
i
Bonainiufte acquifita. 99
hAafaymii&t,4itcdeGautti quamamifit accipi© fuperabundo, cV Deo* bcoedtxic me.
lecspcret. Et ecce Prcpofituj iterum grautffi* Pergens autem frater indif auit hate omnia que;
mit fcbribus la bora int. Mifliqiic nuncios fada foe rant feni,fic dixit fcnex : Ncfcis quia
Ipifcopo, vi pxo feoraret , & agrum fuumfie opus monacboruro ignis eft , & vbicumque
thorn fimtlem fibi redderet. Cm cum Epifco. ingreditur confumit. Hoc autem vtile eft Ira-
farte/pondere*. lam oraui, & audiuir me Do. tri tuo , vt de labote fuo mifereatur , & ora>
minus* Ipfc ad Epifcopum fe portari fecit , & tionem a fah&is viris accipiat , cV ha benedi.
vt EcdettMB intrarct ad orandum Epifcopum Aiohem confequens mukiplicabitur cius la-
coceit. Erdum Epfcopoi EwleGam ingredi- bor Ex Ubtkdoathu tt.tibt* dtbofiittlitaH
ear, tile fabito rootitut f & ager Ecdefiac refti. awn; 9.
imwf, Imiahm Ankiipifwfm Gtnutnfii #*wi«
i«i.4*«. IXEMPLVM. XTr
EXEMPLVM, X, few*V monitor? tniuM • fit aim rtptnt* pMuptp
" &mi(irtfiicttMTjtdDei$Hduium*gn6fctnt%
-- Jtae rtbgtoformm (unlanbm data , awft V//*»i btntdictw, (*% hnmihani, & Utera** ,pau»
fi9 fid magu dtf*mf:T*nt% latin tvpit nfntitn.
MOoachos quidam erat habeas fratrem .T^Haccliens qui dam natus exrufticis, qui
feculafem paupercuUim, fie quicquid jZ in ditiftmo monafteiio patruum habuit
iiboaabat pratbebat ei * fed quantum illepne- aflumptum a monac his in Abbatem. Vocatus
bebat , tantum ille paoperiot fiebat. Pergens autem a patruo, eques ire didtcit , qui piiitf ire
naoflachus ille , ladicauit hoc cuidam pedes confueuerat. Ad menfas feruire ineptu*
fcni Senex astern dixit ei : Si me vis audire, ppnitur , cV qui folum aratrum con tor to collo
suml vlua pratbeas illi, fed die ei:'Frateiquan- regert , fie leneredidicexat , ereda ceruice ci»
eohabui, dedi tibi , to ergo mode) labor* , fit bos inferte pnncipibus cogebatur. Quid plu-
aeo,qood4aboraueri*pfaebemihi, ficquic- ra? Exrufticopanperefaftuseftdiues, fit in*
ti attuletic, accipeabco , A vbi fcia pe» clytust demur domum coniunxit^redditusau<
segrsnam , aut ^enem pauperem t da tllud , 6c xit redditibuv , agro agtum diftentius copu*
soga eo», vt otent pro eo. Die autem frater au- lauit. Hinc villas emit & prf dia » & qui oljm
- dtem hoc m fecit- ita. Et vcniente'ad fe illo fe. fuit vnus ex lufticis, fa£tus eft Dpminus ru-
cuUii ftatfe , locutus eft ei quemadmodum di- ft i coram. Tandem eum ad hoc foituna fa Halt.
xesat (encx : & difcetlit trittis. Et ecce , prima erexit , vt fpreto'connubio muberum fimplf.
<fie toiWns deliorto minuta olera attulit ei, cium, raclus miles, vxoiem fibi nobilemxopu-
Acdpieaa autem frater dedit fenibus , fie ro- laret. Nee diu.poft in -had eo gloria conili-
ganir eoa , vt orarent pro eo. Qui cum acce- tuto 9 pes ei fuccifus eft, cui innixus ft a bat , &
pinet bcocdi£tiooeo> , teuerfus eft kx domum recidit mtfertanto cjeieOius, quantofubli.
foam. Poftea veto attulit olera fie aei panes, mi us fuerat deuatua. Sratim eoim mortuo
St rtarcr eius fecit ficut pfiiis, fie confecuta Abbaeepatnioeius, fpernitur.eijcitur/ueatui
benechdione iterum difcetlit. Tertio veniens ab omnibus 9 fie ab Abbatefucceftoredetuncli
enuiic mulus expenfas , fie vioum , fie pifces: velut monafterij depr^datpr im petit ur.C on ui-
qaod cam ridiflec ftatei elus , miratus elt , 6c €tu$ autem in plurimis minoratus eft ; fed ta«
vocaoit pauperes f fie refecit eos. Dicit autem men drues remanfiftet , nifi eum fortius infor-
iili feculari fiatri fuo : Kon opus babes alt- tuniumadpaupericimpuhflet.Moxenioi con.'
quafltispanibus / Et ille dixit •• Ron Domine» tagia pecorum.agrotum flcrilitas, ruina ardifi-
qaemiamquan do acripiebam aliquid ^ te, ve- aorum , ingraritudo fuorum fubfecuta funti
lot ignis iotrauit ter domum meam , fie confu- vt null! dubium'elTet,tufto Dei iudicio tamana
jBcbaciliud ; nanC autem quando k te mbil infeehciuura ex iniufte cqngregatii dhmiif
1 «* fucceffiffe.
\
ioo Bona iniufte acauHiw.*
focceilitfe. Cxtremo ad tantaro tralamitatem tauir, de cartero nibiireel ni*s ab eo, 6c <fcfro*v
dico, qwodadhucfupereft, wgottare, videbif*
que manum Domini fuper te Donatn i quio
quid autem lucrstus fuem , medietatem fratif
tuo reddes, de reliquo tu rioes, & hoc tamdtu >
facias , donee omnem pecuniam momfierrj
fibi datain alii leftiruas. Mica dementia Dei,
obedient homo conreflbris fiii cofilio, in breoi
adeb ditatus eft, vt ipfe'abundarer, & ftatri tc*
eepta rertituerct. Cui cum A bbat dhreret tVn«
fcleuenit raifer ille , vtnullus eius miferererur,
A nullusetvelde paruo fuccurreret ; 6c digue,
^quia ex minimo fere indignefeextuleratfu*
pec magnos* [n fe ergo ctfi tarde.reuerfus, iu-
ftuminfe Dei judicium benedixit. MiGt vxo-
tern cum patuulis ad parentes , laborare pro-
Srijs manlbusipfecoepit, & in fudorecome-
erepanem fuumsquod vt videtuot fui,&mo*
nachi, quibui Abbas pattuusfuus bonus exfti
tetat, hominihumiliatoin pluribus bene fie i de tibiittardiuitiaefrater? Refpondit: Quara-
exftiterunt, Paulatim ergo tarn per laborem, diu fubftantiam fratrura tuoruoi secepi , fetn* -
quam pec iuuamina ccrpit refurgere, & paruo per pauper, St mifer fui,& tu grauiter peccaftiv
tempore fati* habuit pro ftatufuo. Tbtmmdi non tua mihi largicndo, & egoaliena reci-
Q&tif% W. u Afumr c i 8. *ar, ai piendo. Ex quo emm de bis pcenitui , & fur-
turn abhonui , benediceote Domino noilxo *
abundant CUfaimlik 3. t. ?6.
EXEMPLVM XI fc *
Bam m$naflerjj k gtrmtno (tto Ahbtt* tM*fl*M-
tipitns dtfM*p$r*tur , 4*14 (km nddtrei , ice-
fit dtiefcen.
INmonafteno 5. Panthalconis in Col on ia
Abbas quidamfuit.fratrem habenseiufdem
ciuifatis conciuem , quern carnaliter diligent,
faepe pecuniam monstterij ilh occuhclargie-
batur, quam propria>fub(tantia: admifcens, &
in ea negotians, quocumque perrexit f Temper
cum >iamno rc^ijt. Factaque eft ei , licet non
aduerteret , monalterij pecurira tanquam ig-
nis, fie fubttantia propria quail ftiputa. Etrum
cflct in raercatiombus fatis gnarus , atque cu-
cumfpeclior carteris fuis fbdalibus , illoium .
profperitarem, iuumque difpendium miraci
son (ufHciebar. Compaflus eius infeiicitati
Abbas, cum Temper ei da ret, Ac alii non pro.
ficeret, imo femprt minus haberet , tandem ad
pauper tat em deucnit. Cui Abbas : Quid eft
fsater, quod agts? Quare tarn vitiliter confu-
tnis fubftantiam tuam ad confifionera tuam,
itque meam? r<fponditHie*Va1deparcevioov
ttercatum meumdiligentiiTimecuftodio, &
quid fit quod circa me agitur penitus ignoro.
' Tandem in (e reuerfos, venitadfacerdotemtei
omnia circa fe gefta apeaens per confetlro
nem. Cut <iixit (acerdos : Vtere confifijs
fneis9 & cito diues ens Pecunia fratris tut
feaxwncft, &ip(a fubUauiiam tuam dei*o-
EXEMPLVM X1IL
Jgucmotb iifln*f*icf THm*ns/k*ijmsm/tlp$ffi«
denh m famnibiu knrtmt* qu*d*m mutond
infiroM in tqu§ duubitmr.
VIr quidaown ciuitate Grtpefcbwoldeii*
fi , quae ( ni fallor ) in parti bus Saxon'rao -
lira eft , diues erat rebus , fed , vt res proba-
bunt, nde pauperrimus. Is cum in eadem ciui-
tate monaftenj cuiufdam, vitorum ne(ck>, ^
an monialium conftttutus etlet in rebus tern-
poralibus difpenfator, monafletirtes , quan-
tum fine nota potuit, in fuos vfusdiftraxit * Cc*
adfuar attaruia: pafcendas faces tnfatiabiietdi-
rupta fidelitate congeflit. Quod cum diutiiia>
peregiflcti leftomorirurus decubuit. Veriim
quia nonnunquam Calybea pe&ora immi-
nenre morte , timore fran^untur , 8c confcreri*
tiarum tenebronffiin|latebraediti caciatas fce-
dltatei eru&ant , vir ifte iniuftar am ret una
mole peTteirieus , filium fuum , quern (rn fal-
lor) vnicum habuit. fectetitts aauocatum ad
fe, licaffatur. Ecce fiH morirurus fum t eV iu*
dici Domino , quern nullum later fe ere rum ,
praeferirandus. Vr igitur non meat mo do , fed.
etiarn tuae faluti prouideam \ indico tibi me
monaftenj , quod noHi^ nonnullas res iniulti
ha^tenus poflediiTe * quas njfi reddideris te pa.
lite* , 0c mejecdica faJutc damrubis. Reddc
iguux
Bona ituuile accfuifita* jot
igfcuqiodtnniii non eft , ne id quod tuum teijcjtor/peruium her patuif proditoro, Ac
efJEe paieft . fi iniuftus faerii , regndm amittat. cum egreflus q*n fcpiilms fuerat vi differ equt-
Nam ego id Itbcnter efficcrem.ufd nuncingra- tern ilium , ecu ouis trepida vifo If one , intre*
-odceatfe oaotbo racefe prohibeo*. Motituc muit, & ciicumplexulpalurn, quiillicconfti-
poft face pater . & in cacmiteiio p*f fact mona- terar , oe abduccrctor, nrirerif pretibus poilu*
Acni fepuJturg locum accenir.Sed quia durum lauit. Turn immitis equcs con tempt a fpicia-
eft fend naffc patta tclinquere, rerinert po- que prece, vi aoulfbm pafo eiurantem atqne
tcntem, film patris admonition* contempt*, rem rent em tecum frecocgit. Vcium vtotnni-
qood pater Jausite congeflii , in rufous ipfe re- bus manifeftum ficret , qoam gr ambus iniufie
liouauO cea ninais hottenda, & merito pauco- adqui fit* turn rerun farctnis mifer ille onufhi*
da tanteifis patriboa , qui vt Aits filijt if rum incedetet , quamque ponderofa damnandot
let reaaran coptam rcimquant, vfiii a,fui;to,ra- rum hominum futura lint corpora, fa&um eft,
pine ,a*qoe molrit fimiliDus atqtthatis iura di- vt vbtcurnquepet casmitcrium iens pedempo*
srit ) fere vfque ad
Snt. reodum annua* vitimmo pectio, 5c ftte* it , fere vfque ad genua per durai atenaa
qae proles, options vitam aeternam pro* dftnitteiet infel 19 gleba vefl tgje , C iim igkuf
nidete deboerant , jo pereonet flammai fkui tarn tsediofo itmeretd cn pe&aqtem prat carmw
parncads detofqoenc. fCarteriam , vt incatpt* tarioeqoum peruenifen vproiccifteKpje equet
atotVq«amar. Eratnoo longca cemitetioiilo, banc roiferam piacdam , difpcnfatorem )o*
mquopff i^nvirfepohmiacebat, motendi-* qoor, indignamer ioequum, tanto imperii
nam qooddara , per cuiua fenetlraa, cum it vetfua taitaacas domoJ beftias egit, vt tribua
Si arolendsno prarerat vagot ocntat circum* remotiffitma faltibus piimum io terram datia,
ret , vkkt equitem qaendamterribilem vul- sam G me non faUit memotia qoindecim cu-
ta, bjbrrontgnsm.nigroeqaorubueelom#dtt-' bitta a it(t dtftabaot » reliquum iter librarae
catena quoque adlatus fuum abtsm qnendana pet acta tenibiiobefti* aqailarum rrore vo-
eqwanvnon irrinasfao terribilem. Pofievter- tantrum contain mar unt* At ne res'ftafriuo*
que pet vices, tgneat quafdam ftammas pet lam de audientibua fidem exhiberet , djuiB%'
aaiea oca doe dmuderat, vtmrnacemppqua, difpenfatione Caelum eft, vt palua amburliiaf
qaani beftias asftimarea. Tcrtetuc /primum viri complcxibui , proie&a tumulo cminua
inatlb piodigio hare inruens bomo, fed de- petra, viri, beftiarumdue preffa vefiigia , nee-
mm cum cquitem ilium rapidocuifu vexfui non & vacua cadauere bians fofla , narratf rei
ea9amriBmagjconfpiosret,& loco qui ineraa vf^ue adpraefenttm diem itrefragabiJes reflet
atoiamaScf. Quifnamefleti6£ qudperoerct in- emftant. Cartexum via ille , qui bee videcat,
qnifiaruTactut aquet ad pr imam qiif ffionem, tarn boxrendi prodigij mokm non retens,po(l
led com iUe teenndd^ertjo , iteram arqoe ite« nouem dietum aceibaqa facia snrumifatem
rnfli , qnonam pergeret , continuant vocibnt defoncltia eft v & nefcio quo diutrro iudicio
clanutaffof, in viromterribile lumen equea in* nnk vitar iubtiaQur* Videant ergo qujeum*
tofoacjjt. Qpidmer%luit , inquiry quatftioni.' que difpcnfatorti , nt ret fiw rufclitati com.
batlaccffia ? Tace ne inter rogallequaqdoque miuaf iniufle aut congregent , aut iniufte
ptcniteac. Ec poHbaec vidente vtro adcaemi* congregatas pofltdcanu CaArtfar* Mdq>*Mm
tertMa ptarlatum proeenit, vbi' cum^nte in* Sft$*ix$mp.
ttonoaa, vnam (etlicat vacuum feuorcequum
reJiqurifef , cum reliquocui iniidebat adiepul-
cbtum pcatd tc^i dioitis pcaccipiti grelTu fereba-
CBi, quo turn veniffcttanto vocia fragore fe<
Cko, vt locat prodcat, trnpeiauic, vt vclu t ve.
mentiititaio quodam toojtruo caelum terta* K| CAfL^
4jme pcnd^iia (iatione contrcmeret* Stupenda
re / 5uf tm hjc voce complcta temouetur fa*
poUo mperpolaciu lapii f bmiMia injc&i bBm~ p
j
101
Calcci roilrati.
exemplvm rr.
UB*t* mfium Mittrtm fuitUmpt.
ERat in dJcecrfi Moguntina facerdos qui*
dampaftor Ecclefiae* Qui dum in quodam
feitodiecapta occafione, accibc fatis contra
ioltratos calceos inue&us , fcimooctn protela-
• CALCEI ROSTRATI. •
EXEMPLVM L '
■m
CmIuu roflratu ind*t* fitmina p$f mertm *f~
. p*tu$l$ qui* i» vUAtisAbufafuit.
COncubina cuhifdam facerdotis , cum w
eflct motitura, ficut a quodam religiofo ret , vir quidam de? arochianis fuis aite futot
didici t cum roulta inftantia calceos fibi , praefeusaisitetat, fie is,fellecommoto, intna-
nouoi , fie bcoc ac pulcheuime rofttatos fieri ledi&a pronimpens* patria voce ad piebera fibi
petiuft, dicens : Sepelite me-in eis, valde enttn afiiftentejn aiebat. Deui det hoic facer dot i
mini erunt neceflaii j. Quod ctomfaftum Fuif- epilepfiam , quod dicitiu morbus caducus , ra
fct t nofte (equenti , longfc antelucem, luna corona m fua-m j nefcit <pfe alia praedicare,
fylendente, miles quidam cum feruo fuoper quam de roftratts calceis. *t- indignabundua
Tiam equitans fcemincot - eiuktut audiuit. rapido grcffii Eccleilanvexsjtj fie abfceflir. Ve-
Atirantibus aurem illis valde , quid nam hoc ' rum quia plerumque in (uot redeunt maledicsa
eflct, ccce muliec rapidiflirao curfu ad eo* magittroSjCumviriiifeKx medium iter ad pro*
pioperans, "clamauit. Adiuuate me, adiuuate. pria tneaturueexplkaret , ccceobuium habnit
Mox mi lei deequo {uo-defcendens , ck gladio vkum quendam ftatura procerum vifo tertibi-
aiculum fibi circumducts , foeminam bene lem , vcftitu oigertimum ( daemon hie crat^
notam tnfra ilium circulum reccpit.-Sola entai qui cum furenti-adbjic 9 atque tutbato ammo
camifia, fie calcci* prstdi&is induta erat. Et piocedenti proximaflet, arreptum per capillos
SKce, ex remoto vox quafi venatorii terribrli- maiedi&umhorainem tanto impetu , violenv
tet buccioatitif > necnon fie latratus canum ve* tiaque in terram deiecit , vt vi a&us glomerate*
naticoium praecedentium audiuntur. Qui but eminus viro daemon auuliam cum fuapelle 0c
audit is, i)la dum nimii tremeret , miles cogni- capita comam ,■ manu tettnuerit , & languid
la ab ea catila, equum feruo committens , ui- neam coronam rnifcro duiua barbitoitfor to-
las capillotum eius brachio fao (laiftr o cir- fonderit. Cumquead horamperditisfenfibiia
cumligauit, dextera gladium tenensexten- in terra iacuiflet, noua corona propbanusfa*
turn, Appropinquante inrernall illo veoatore, cerdos , veniunt ad fcum , qui»eum pauJo ante*
ait mulicr militi t Sine me currere , ecce ap- inEcclefia malcdicemem audierant , fie de re*
propinquat. Illo fortiua illam retinente^mifera pentina viri plaga nimis attoniii , femineceni
diuerfis con at i bus militem pulfanst tandem toto verticc-cruentatum ad propria rctuleiunt,
roptit capillii, effugtt , qoam dia bolus infecu- vbi cum poft tongam infantam tandem perdi*
tus ecepit, equb fuo earn inijciens:ita vt caput tj ratioaii vfum recepiflet -, omnibus ordinem
c«m*bracRtjs pendetet ex vno latere, crura ve- circa fe geftae tei amiUncians , de cetero du«
fdex ahero , poft paululum militi Qcoburana riori vet bare doclam linguam a malediclione
captam pracdam deponauit. Qui mane ad vil- facerdotum cohibuit. CclU&tt hum Sfic$t&
lam redieos . quod videtat expofuit» capillos ixemfltr, vuk&tis. Vtftiwttmumtx 2«,*>f •
oftendit , & ciim- minus seferenti crederent,
aperto fepulchro foeminam -capillos fuoi pec-
di^ifle lepeterunt. Hare contigerunt in Ar- g
dMepiM>patu MogunUDtofi* Cdftrim lib. \z.
Mtr*c.c*f.2&4 fCAK«
€>antus;
*°J
CANTVS.
EXEMILVM. L
Om^mkftM nm*m inJUQtndo in dittmitbuh
Mbm*dtm9MinidfM\
Dfctbat Abbas Kofimandeofif faifle mo*
aadusm quecUtn in voodeccenobijs-Ci*
Aetacnfisofdiais , qu* dono nobibflim* vo.
riferafaas ,Yigot£meiutmoaiai!aDOfe fer-
dinis no(hi,ad earn gratirvifitationis aliquant
do veniffetjinter duleia aeteioa? via colloquia*
ccep it Abbas atttmius rogare,quaceeu* eadena
Dei famula diuiiMtm fibi reuelari depofaerec,.
quid in ordineCiftercienti puritati vers reJi*
gionis magis contrariirat per ncgligentiaro if -
icpfiffei M 11a verb poftacctptas inducias, fu-
fasque ad Dominum prece*,ita refpondit;Scias
Domine rria efle in ordinr. que (pecialiter o»
culos fummaemaieftatif otlcnduni , rouhipli.
catio agronim,fupef fluitas ardiBcionim.atquc
lafeinia xfuum.Exvitmvitor*miUkJi ordtnu,
tmrj Oca eapendere dedtgnabacui « fed magls Cifareitnfit. Ibidem vidt &ti*m tit, Angtlm,
pcopnan glortaatcapt afts;feftiua quasque ccX« txtmfb 1 4 0« 1 *«.
poafofia, qoae pro (ir -ulari priuilegio vocis
bzipTi adigoabaarur , lartus , Ccd non timo: EXEMPLVM. TIL
raws, fetlatis . fed minimi deuotus fblemoi*
Z2aiocascabat.FaduA«ftaufeminquadacst Q*ni*ntihu$ #> difktnUmtibm tanonitit film1
fdhooate dam in omnibus » qua* a coouentir fjuum txtudvm ejft, laeUili voce frottft**
fiainunadlaudeai Dei, decantabantor f velut t$m
natuf & eUnguis fartct, 6c veifura refponfoi i j> •
l«B6plan€ing^auib*is/edinacutis,velpotiui TVf Gallia memorabile quoddam circa rem~
ia aoathlinai* voce quatiendo,tionuIos modu-. J pus Philippi Regis fill j Ludouici canonizati
los Aextbis itate vocis for mando folha lafciuia accidifle tefettut. In quadam Ecclefia conuen-
decantaset. Qju© fioito, vt a quo me* cw ridicu - tisala cononicocum fecular ium pratcipua fandi
lofi cantos fpesanda efkt,imclligeret,tam ipfo, euiufdam fcftiuitas agebatur* In Completorio-
oaiai carter is, qui circa ipfwn ctant > videoti* inter Pater nofter , 5c Credo, refpon fori um jl-
bmapparuit da* muncolusteter , &fufcus in ludijn paccinidtppim9clericiscantantibuj98e-
Bodam^oert»livqaimanibns impuris facient d*fcaniantibus,iiatinjjrtM fecundam repetitio*
pbufan , 6c iniro modo each in nans axclama- nam poft, Gloria Patri,fi nierunt . & Symbolu
uk, daoena: O,6,beoe, bene cant auit , optirnc fidei, Credo, fub (ilentio diceredebueiunt; vox
caatattm e(l. Ex vitu virotum ihufl. Of- ccelofti* omnibus audicntibui dixit : Nullua
tMgmfklOm
Vtdi $%um titub Angdm
EJCEMPLVM. II.
is vngo qtudsm cqnoftit m ra-
kgMfa D<# fkttUlittrdtfttliitrt muhipluMtio-
wtm a£kr*m,4difitMrkm(*t*TJlmt*Hm M &
OVod etiam noflris temporibus exicnlas f e-
ugkmas , fie fpecialis abftinentiae fanfta
Vugo quacd am de hac lafciuia cantusdiuina
teaeUnone inftrucla prodiderit . non taccbi-
ma Com emm Dominus Abbas Ciftercietl-
^,ij«i eft patcx PattiatchaJii (gum iaofti oi«
exaudito^nifi raucus. Stupcfadi ergo omnes«
aduetterunt derpedutn quendam cum voce
Jugubri & difcoidanti inangulo coaftituTe*.
Nee altouts ambigebat , cum fuper quem vox
defcendcrar.excitine TbtmfeCaHfyrtttnfn lib*
AfHm.ctp 40/ar/Vio.
EXEMPLVM, IV.
Ctnttms turn tUthm *d benediBUntm wti
...,r ftfibsto a ddmpnibm rtftw
r * ifijiusau.
MOriachus qui dam erat in monte Cafli-
no voccm habeas (uauiflimam. Hie
cp w vlgiiw P afchs in vcfte Lcuitica ce-" >
f 04 fiantus* ^
ren m benedtawt , & vtet Wdffima dulculi- qua dulcedine, ft. quia delioHn pwrfcntl ff.
mam «iu Wcm benedidionis mclodi»m rdona* tanoneguTcc poenitcnnam , per qu'mdecim
tec, 8t vox dui in autibus oaraiu,vt muflca in dies debcret puniri in purgatono\ VUrtntim
cotraiuio*irii,beiicdtclo otteo, aliotfum t*2G» HsrUmuH <btthufuwmhffn$aUn*CbT§fti*m
latus . nufquatn compataic , & nefatuc vfque ht.2.(*f. is,
in hodternum diem, a quo fit tianflatus, vel ia
quem locum depofuus-Puto tamcn qudd An* £ X fi M PL V M. VIL
gelus Domini cam non tranttuht , quia qui '
Vitimeiuf noueraot,talefibi teiiimomutn n6 $*nQmlgnAtiw***tiyrt>itm tint* rtuprnf
dederunt. Magis timeruc quod catifs laptus \*HAm*i%ftitu*\h*mumtXimp\*%
eiusrtotirvitiumtubotVx ciatioitia, nonau*
fern meiitum deuotionia* Cdftrtmi* 4.««/l« T Egitur in Manytologio de S. Tgnatro mar-
'<L,<yre,qui fuit teftius poll B« Pettum in Ec-
• defia Antiochena,qui femel ad vftam bcato-
£2 E M P L V M. V. fUm taptos fuit , 6* audiuit ibi Deum laudari
. . . * ' . - cantafcciprocodulctifimo,qu!ciimfuerat ad
Canttntti *I*mwt* tUruitdtmQnu[«tim fereuerfus,moxinu^tuitficDeumlaudarecan-
tmfUuituut^ tureciproco. Sic deGrseisvenit ad Latinos,
*$ic legitur quod in monafterio FuldecG in tre-
TEiupofe»quodam dexicis quibufdam in ccmisannis nunquam ibi filuetit vox hum ana,
Ecclefia quadam fcculari fbrticer ,<t da* cum cantu rcdpcoco. Grthfthalcm Htltn. Or.
tBOfosd, non deu'otlcaritantibut,* voce* iu* ttinit Enmiumm 1>>Aug- p*t**ftiu*lifiT. 4*
mukuofai in fublime tollentibus , vidit noma ku$tmG.£x Sofcmenil.G. lufi, UH c. a.
3uidam teiigiofus,qui fond tunc adfui t,quea-
am daemonem in loco eminentiori flam em* EX £ M PL V M. VIII.
faccum magnum 5c longum in finiftta man a
renete.quicantantium voces dexteralawuaeic-; Mtthfn'mbmtl €*nt*ntibutdhfoliH*pp*rtU
tenfa rapiebat , atquc in eundem faccojn miu'
tcbat litis expletocantu intei fe glotiantibus, «% yTOderrits tern poii bus in oppidd Bardrt
tanquam qui bene & former Deum laudaf* lVlLamiDenfisdto:cefis,cumfiatre* noftri
fent> refporidit lite qui vidit vifionem. Bene 6tdi nis Eiemirarum D. Auguftini leues & in-
Sutdem cantaftis , fed faccum plenum canta- deuoti, quadam no&e rum infolentia . 6t tru-
js.MlrahtibusiHis, or interrogantibus , cur phismatuttntmicatitafent , aperte viderunt
hoc diceret, vifionem eis expofuic Ca[«Uh diabolnm in forma gigantfts teriibili afpeeta,
M 4.Xir*c.£ap t* cum; claua chocun> in trare.acfi tales fratresle-
ues vdler occidere. <£uod videntes frarres nt-
E X E M P L V M. VI. mio teuore perteii iti , ftatim dcuotionem re.
fumentes , fanAumque 'Pattern Augoftinum
C*ntmthoriK*miHmcHm4tiA%i*U audsmsfi* inuocantes r tandem Jwflis ille awiquus cum
toTJtnfit Damitni, quifnham datum pur- ckua faa ignea fuper fedem percuflir , quae vc-
i&erioafpijitur. ,. ^ fligiumcombuftioois in aflfcr^ horribile rdi-
"' * ;* * ' *•''* " ^ quit.quod Hgnum adhuc ibi inonftratur , fe-
LEgitut1 qu6d fmor S. Damiani appatuit fichoflisille cuznuiulftwMdtm litttTAG.
poft obi turn fi6i/ 6c 'dixit feede in maxi* '
mis poenii. ty ipfe S.Damianus cjuacfiuit, ob
quam caufam e(Tet in tantis pacnis.cum tamen
Tan^e vn»t6)(Ict?Mfp6r$ijrfljlnc &*Pr IX* M-
fa^Vqwdcf fthjcl fletitfetin camera (i/a, «c iu.
.d^Jii ^ plaVa cantui cborrtamAr^ cum alU
1
r
x
S
c
Canras. Capitulum; 105
git ipfuro, vt fibi dicerer, de quo fralfes in cho*
EX K M P L V M IX 10 tentarct. Jlef^ondit iFacioeoa tatdc venire*
cVcitoexire. Deinde duxit ad doxmitorium ,
^ , ^, ^ . > «, de quo ibidem fratres tentaret, inquieas. Qui
CBUr^mcirjuBp^tctBfM^iitr.imm ait7Faciocof miottS dormire, tatdc furgeie,
W« MM0 ^m» Mpa*$*m. fic<||IC eof aiiqiMD<jo a diuioo officio remane-
ic, & interdum immundes cogitationes habe-
Antoi qnidam ad inttar afini peflimfc cS* re Deinde ad rcfcclorium duxit cum,& de qua
tab* , cum tamea exiftirnarct fe optjme jbi fratrcs tentarct, quaefiuit.Tunc daemon pet
caiiaff9miikiifnquciovoceiiiaafiaiiudele^a* menfas falicnsplus & minus fepios repcten*
baiDf, qui cum femel cancarer prarfationem, do,diccbat« Qoemcum S. Dominicus, quid
aiuUer quzdaro incaepit dure Acre, & lachry- fibi hoc vclkt interrogaret, ait: Quofdam fra%
man, quod percipierts cantor , putabat quod tics tento, vt plus comedant , & (ic nimia cibi
fleiet pteoocata ad fletum, & deuotionem ex fumptione d cl inquant, quofdam vt minus fu-
cantutuo, fit dulci fua mdodia, & ob hoe-ma- mant,& tic in Oei feruitio.& ordinisfui obfer-
giseWuabat voccm fuarn,& mulier alriiisflen« uatione debilesfiant. Inde duxit cum ad locu*
do daaubat * quarc in caataado habutt mag- torium, de quo ibidem frattei ten caret inqui-
naaa vanarn gloriam, & ftatimfinito cantu vo- rens. Tunc ille crebro lingua m reuoluens, mi*
cauit earn coram toco populo , cV pctijt ab ip. fsrabilis confufionis fonuro ptomebat. Quem
faqaate itt dtiscileretf Cut dixit mulicri Do. cumfan&us, quid hoc vellet, interrogaret, ait:
mirte ego fata* ilta iofceli* mulier, quae perdi. Hie locui totus metis eft* Cum enim ad Io-
dic altera die afintsm ftitim, quern comederunt quendum fraeres con uen turn , eos tentare At*.
kpt, & qtiando audio voccm veftram 9 recor- deo, vt confuse loquanUir,& mult urn fefe inu-
dot afini mei quia voshabetis vocem cantan- tilibusveibisimmifceant , & vnus alium noa
&, admodaro afini mei. Ideoquando audio expedet, Poftremd dnxit eum ad capitulum r
voi,u>nouantur dolores mei deafino amiflb, fed cum ante oftium capituli fuiflet daemon*
6; fie coram omnibus fuit coafufus , litem ibi- nullatenus intrare voluir, (c4 ait; Hunc locum
dtmtktof* H+ nunquam ingrediar: quia locus maledi&ionis
eft,8i ibi amitto,quod in alijs locis lucror.Nam
CAP ITV L V M« cum aliquc ffatrcm per aliquam negligentiarn
delinquerefccero, moxin loco hoc maledi*
U&m Thminums fUmowm interne 4t, de qui* &*<*** de ipfc negligentia fe purgat, 8c coram
hmffiTBs UMtMTst in ibn; iu dotmttorio, m omnibus fe ptodamat,& fie totum amififie me
wfifi#r*, in loaaorb , fiittkitnbm itmn doleo. quod alibi me lucratum gaudebam. Et
mtmt aaltdt. bis diftis euanuit. L$b 3 ■ VtU S. Demi/mi c. 1 2.
, 5. Antoninm 3 . /. hid. tit. z\. (*p. 4. }Ar*g, 6*
OVadam vice dam S.DominicusapudBo* , * « ^„i .
oooUm conOituttis in Ecclefia perno- CARNIVM ABSTINENTIAJ
Bascf, diaboliu in fpeaie fratris eidem appa-
arit. <^ue«n vie Dei fratrem arltimans eidem Obedient frater egrms ex ebe&enti* eomedem A
uumebar. vt cum -carteris fratribus ad quief- infitmtute liber *t*r, qui cum uerumob in fir -
cradora per gercu Illrquafi deridendo eidem " mifoteto cornet ederecegetetur.erMMS , r>y?4«
l&i Autibas refpondebat. Tunc Dominicus tim ajfa* ptrdsx teuiusfcem, tuoUwt.
q'Abiafli eflet, qui ficeius mandatum contem-
neret (ci/e volens, candelam accendit, & refpi- H Tern de beato ftatre Nicolao de Tolenti«
c»cs ioe«m agnouitquod eflet dia bolus. O^iem 1 nofertur , quod cum femel grauiter infir-
comiocxeparct.mox daemon de fta&one filen- matus eflet. ita vt fratres de vita eius dubita-
tn lafuitase ccepit. Dominicus antem vt pote rent, vocatus medicus juflit eum carnes come-
(ami magiOio fibi loqui liceie afleiens , coc- deic,quod ipfc lecufauit, donee riioi qui erat
O m
\
\
106 Carnium abftincntia.Carnts tentatio.
in loco hoc fibip race pit. Tuncanguftiatusvir omnipotent* Deo rr medium contfnuts preci*
ftn&us vocato Priore loci dicit ei; Generali bus qoaereret, node quads m alfiftente Ange*
omninoeft obediendum. hoc eft quod promi- lo eunuchizati fe vidit % eiufque vifioni appa«
fi, hoc eft quod Satuatori meo, fuc; fancttrlim£ ruir, quod ornnem motum esr gc nitalibus eiut
genitrici, & beato Auguftjoo primo obmli, & membrisabfcinderet, atquc ex eo tempore it*
vfque ad mortem feruare cupiuf. Cum ergo alienusexutitatentatione, acftfexumnonha-
Pr ior, & infirmarius carries fibi offer rent co- beret in corpbre.Qua vinute fretus ex Dei orn-
medendas, ipfe omnino obedire voiens.accep- nipotentis auxilio,u< virts ante piaeerat,ita con
la parua particufa femel 1 a turn guftauit de car. pit poftmodum foe minis prarefle. Nee tauten
nibus, dicens: Ecce obediui, nolite me am pi i us dtfcipulos fuos admonere ceflabar, ne fe exem-
de virio gulae moleftare 9 quia meliorii mechci plo eiu* in hac re facile crederem ,& rafuri ten*
adhaefi confitio. Et tunc celeriter eft fanatus. tarent don urn, quod nonaccepiflcm.Gr^M.
Quod cer'tc non efut tantillae carnis, fed cede* l • Dimlog t*f. 4.
ftismedici medicamini, & mento obedientisB
adferibebatur. Item fertur de eodc.quod cum? EXEMPLVM. 11.
qua dam vice in infirmitate fua voa perdix af-
lata ad manducandum fibi TuitTet appofita $ 5c- Csfim effieitxr Hits** mpnaebmtre/fgiofarnm ;«•
ipfe de ea comedere recufaflet, pratceptum fute r*mgettmt Angtlernm mintflim*
fibi a Priore per obedientiam, vt manum po.
neret ad manducandum. Atille voJens obedf- T Egiturinpuadifo Eraclidis, quia S. He-
re ihgemuit, & eleuatit oculis in caelum facta Ly lias monachus a mo re vitiutis fuccenfus,
crucis figno manum ad perdicem pofuir, 0c- & foeminei fcxusmifcratipnecommotus, de-
ccce perdix reuiuifcens protinusauolauit.ti6 s • uotarum Deo virginumcuiam habebat, & in*
4*p*i. ex vim FF Ertm$tarum D.Aug, ftriptit quodamgrandi monafteno vfquead trecenta-
fsr hrsUnxm * Ssxenm eiufemerdiMts. turn fceoiinarum numerum colligebat.earum-
que conuerfimonem ordinabat. led cum per
CARNIS TENTATIO*. SufSffiA: SS'SSS-
temationem patfiiseft, rcli&oquemonailerio,
E2EMMYM. I; dum per folitudines iugi biduo ieiunwerrarer,
ait.* Domine Deus aut occide.me, alit a me ten.
Cdrnis tenuttone vexstm Eqmcius 46 Angitit tationemiftam<exciude Vefpereigitureifortw
iunwkizAtu*, f> f*min**um regimen mate* nusirrepfit, 0c ires Angelosad fe venifle con.
nens flump fit qu*m ewuubixAtm feri (exam foexit, dicentes: Cuces egreffiis de mooafterto
won jenfiu raminarum? Q.viicum timuifle fe dicerer, ne
aut fibi, aut illii noceret, i)li dixerunt s St bu«
FOrtunati viti venerabilis Abbatii mona- iufmodi metui periculo, per nos libera tui fuc-
fierij , quod appelUbatar balneum Cice- tit9 rutfut illarum cuiam fufcipia ? Cumque li-
t onis.aliorumqueetiam virorum venerabilium bcntei adquieuiffct, & hocipfum exigent ibuj
didici relatione quf narro. Vir fan&ifliraus illisiurameniisfiimafict, vnuaillorum maoot
Iquicius nomine, in Valerias Prouinciae parti- illiustenuit, & alter pedes . tertius vero noua«
bus, pro vitf fufmcrito apud omnes illi mag- cula tefticulos eius abfcidit.non quod veic hoc
nx admirationis habebatur. Oui nimirum E- raceret, fed quod facere viderecur. Angelia an*
quietus, pro fuf magnitudineianditatrs, tnuU teoi inteirogantibus,an aliquid fibi profuifle
toium in cade m prouincia monatieriotum pa* fenfiffet facldm fuum, Vehementet (inquir)m-
tet exilftit. Hunc cum tempore iuuentum fuae tdligo quoddam onus mihi eflc fublatum , 6c
tcti certamine carnis incentiua fatigarentnpfae fatis credo raeomni, quam formidabam, mo-
fuse tentationis AnguQiae^adorationisttadium leftia liberatum. Igitui poll quinque dies e>
fcUiuuoxcm fccciunt. CuaKjuc hac in xc ab greflSt^ & mosailciiu lugeociuis faminarum
iogrefluj.
Carnis tentatio. Catthuficafis ordo. 1 07
tagfeflaf, 10 eella quadaro illic habirauir, 5t a. ter ifta prodigia fere1 tota ciuitat conuenifler,
lioi quad ragi ota anrtos vixit patribus afteue- 5c funuscundtsprsparatis vcllCt ad tumulum
taos, quod nunqoam in coreius cogitario ta. depot tare, de fundus ficut pitiis iam tertjoaU
lisaitxaderar. PalUdsusvit* }$*Vaut*t*$thmc tirfima fit maftiffima voce pcrfonuit : luffo
ktslhb. 17* t. Si. Dei iudiciocondemnatufl fum. Qua hornbili
lfententia audita quad omnes irrmtnfb fuerunt
CARTHVSIENSIS ORDO. Torc * f ccmo;c Pc.IcuIi?-. «rM *ai *e fccn"
« » w i-i^w v/AXA/v/< deronanonctanti vm.qui inter ahoi & fupec
alios videbatur honeftatac vitac,claritate fa mar,
lMJk#Deif*m9fks De3or PaHfimfis ducufatut, dignitatis exceflentia, 5c muluplici fcientia &
iatfurar, t*ndem**tHT t <$• Brunt cam rtli* fapientia prasfulgere. Ea tempeitate ibi r rat ma-
qtmt ja* CMfthufii^m crdi*tm iwcktm* gifter JJruno Doctor famofus , oatione Theu.
rtmt,ienwTUtttr* tontcus,de ciui rate Coloniaj non obfeuns pa-
tentibusnatui.Ecdefla: criam Remenfis cano-
LEgttur rn libro de orta Carthufienfi,quod nicus, 0c ibidem (cbolanutn ma gift* r, qui f u-
anuo 10S0. vel circiter , quidatn Doctor piadiftis vocibus falubiiter territus atquecOm-
pratripaos, 5c vita ( vt videbatur) & fama do- pun&us, alio cut us eft quofdam focio> fuos ibi
trrioa arque fcientia inter omncs Doctorea pia? femes infra fcriptis, vcl fimilibus verbis di-
Farjfienica exceUeoter honoratus, -5c mirabilt* ceni j Eia chanflimi, quid faciemus.omnes G-
ter gcariofus, graut 5c vltima infirmttate,ptaN mill peribimns 9 non (aluabitur,nifi qui fugcriu
uemas, non dia declibcnt.die claufit extremu. Si in viridi hoc fir, in arido quid rice? Si homo
Cumq. ttiu die ilia qua defunftus eft morre, tantar dignitatis, tan 'a? litteratursr, tantae fcien-
PariCeniiin aula funere in feretro decumben- tiae,qui videbatur ta honeftat viut.qui erat tarn
te fajflrnt catata officia defun£toru#tn craftino Celebris famae, fie indubitatexcft dinatus, quid
nsane congregata ibidem Vniuerfitate Pari- nosmiierthomancuiifaciermftfSilugubrivo*
Geafi, cam fcholarium, quam Dodoiu, vt tarn Ce vnius homunctonis tarn hoiribili,ac ftupen-
honorabili viio folcnis, 5c venerabilis ptarbe- do timore ac cremore concufli , ac irupefalti
retaifaneralisolKcij (epultura. Cum igitur re- fumus,quid faciemuscurrriugitus Leonj>,cum
acrendtvuiferetrurn.inquo funus iacebar,ele- extremi ludiaj tuba in aures noftras percre*
uare -client ad Ecclefia defetendum,fubito cii- buerit, cum omnes audi emus, Surgite mortut,
ctii ftapenribu* qui morcuus videbatur & erat, venitead iudiciu I Quomodo in tarn honibili
ekaatocapirerefed it in feretro, ac omnibus iu.djcio> vJbi colurrmx cceli contretnifcent, 5c
audicnnbos aha 5c terribiri voce clamauit : lu - Angeli terrebuntur, 5c teniii purgaburitur, ap-
fioDef to'dicio accufatus fum. Et hoe'dicto ca- parere poterimus.vbi tunc latebimus? InTpoffi-
pot depofoit# 5t decubuit mortuus ficut pniis. bile crit latere, inroletabile a p parere. Fugia^
Qua voce cun^i attoniti 5c tetriu deliberaue- mus igitur I facte gladij,prasoccupemus faciem
umtipfum illo die nullo modo fore fepelien* Domini in coofefijone. venitcadoremus $ 5c
Aim, fed vfque ad craft inum refetuandum. procidamusanteDeu, ploremuscoramUomU
Mane ergo (equeti cum muhitudo magna con- no quilecit not. Pottqua igitur voce ems audi*
aenrflct, dicrumque fumis ficut prius vellent utmus,nQiK>bduremus corda noftra, fed exea*
ai Ecdefiam deportate, defunchis ficut prius mus de medio Babilonis , egrediamur Penu*
cleoafo caipite dolorofa 5c tetribili voce into- polim igne 5c fulphure ia fuccenfam, 5t exem-
Bart: Iufto Deiiudicio iudicatus fum. Quam plo beati Pauli Eremita:,5c beati Antonij, Ar-
vocem multitodo audiens 5c intelligens , ftu- fenij , 8c £uagrij,5t aUorum Sandorum cum B.
pot plus quam pt ius.£t aherntrum interroei* loanne Baptifta antra deierti cjuaramus, ia
tes, quid velient etiam fibi tnnuete tarn infoiiti montibusnos faluos faciamut, vtaeterni iu-
5c m expeni deruncti damores.adhuc determi- dicis itam 5c fententia daoationis arterrut eua*
naacranr ipfom vfque ad aliild craftinum nuU damus , 5c peruenitfe portimus ad portuma 5c
tams tumuianduau Tcxtio ?cid die cu ptop* ttaoqaiiUtaicm tfiatis artef nar. His ft fimili-
^ Oi bus
i
io8
Carthuficnfis otdol
J
bus verbis 8c feqtenti}s , feipfum 8c quofdam
(ocios fuos alloqucns 5c exhortans, deliberaue-
lunt ipfe, & fexalij probi viri fecum abrcnun-
c|are m undo; 8c omnibus pompis eius, 8c ad
perfe&am poenitemiam peragendam, eremi
defer ta com petentia quasrere, 8c ibidem icli-
clis omnibus diuiti js & honoribus huius mun-
di accipere finguli cruccs fuas,8c nudum Cbri-
fium nudi pel ar&am viam fequi.quae ducit ad
v^tam, 8c latam ac fpatiofam defereie, qus a-
matores & fe&atores mundi perducit ad fop-
plicia damnatornm. Et quia audierant famam
fan&itatis S. Hugonis Epifcopi Gratianopo*
iitani, qui pciusaltquo tempore eiufdem ma-
gifter Bcunonisin fcholisfocius credituc cxti-
- liffe, Spititu fan&o infpirante.ad memoratum
fan&um epifcopum fimul accedere decreuerut,
& eiufdem auxilium 8c confilium requirere.vt
in eius dicecefi (quam audiuerant muitis defer-
tismontibusabupdarej locum congiuum ob.
tinerent,inquofuurnfanc\um 8c falubre pro*
pofitum poflent erfe&ui mancipare. Septem i-
gitur fanfti viri infra fcripti praefatade caufa
ad prxdi&um fa^um Epifcopum duce fan&o
fpintu peruenerunt. Etjtvtaromnino veibis
fcriptis inlegenda vitaf S. Hugonis Epifcopi
memorati, perfummum Pontincem tanocen-
tium, qui eum canonizauit, approbata 8c con*
firmata,Adeftmaj>ifter Bruno, vir rehgiofus,
fcientiaque famofufimus: honefiatis 8c graui-
tatis,ac totius maturitatis quad quod dam (l»
mulachrum. H-bcbat autem iocios magiltrum
Laduinum, qui poftcumextitit prior Caithu-
fiac,8c duos Stephanos, hi fan&i Rufi canonw
cifuerunt, fcddtfiderio vitae folitariac eis fcfe
coniunxetunt* Hugonem quoque, quern cog-
nominabant capellanum, eo quod folus ex ip-
lis, facerdotis officio fungeretur, duos quoque
laicos, quos appellamus conuerfo*. And ream,
8c CarrinumQuaerebant autem locum Eremi-
tic* vitas, congruum necdum repererant. Hac
igitur fpe (Imul 8c fuaui fan£be conuerfationis
odorettahente venerunt, quos Epifcopusncn
folum gratanter, fed & reuerenter fufcepit: 8c
tra&auit 8c voti compotes fecit. Ipfo nam que
confulente, iuuante 8c comitantc ,. Carthufiae
folitudinem intraueiunt atque conftruxcrunt
anno M Ixxxiiij. EpifcopatasverbfdJltifanlH
Hugonis quaito. Vidcrat autem piasfatus fan*
ftus ?pifcopus circa idem tjpu* pet fomnium
ineadem folitudine, Deum fuae dignationi ha-
bitaculum conitruentem, ftellasetiam feptem
hincris fibi ducatum pneftantes. Erant verohi
feptem, quapropter non iftorom tantum,fed 8c
coru qui fucceflcrunt ci», confilia libenteram-
plexus eft, 8c vfquead mortem Canhufiz ha-
bitatores confiliji femper 8c benefices fouiu
Licet veto 8c primxtus diuint amoris totus ar.
deret incendijs,non aliter tamen ad difciplina?
coeleflisexercitia eorumexercphs ac famiiia-
litate inf etbuit, quam fi flamatx quis faci plu-
ies alias circumponat. Erat autem 8c cum ei«,
non vt Dominus, aut Fpifcopus, fed vt feruus
8c frafer bumillimus, & ad conltorum (quan-
tunvth ipfo erat) obfequia parat iffimus , adeo
vrvir venerabilit V Vilhelmus tunc Prior San-
cli Laurentij,pofteaS>Theofridi Abbas ma-
giflro Brunqni etiam ipfc religiofa depot ione
nonmediocrjreralligatus, beati Hugonis con-
tubernalis, bini quippe tunc per fingu/as habi-
tabant cellas, apod magiflrum Brunonem non
lcuiterconqueretur, quodpenc omnia ad hu-
militarem fpeclantta intra cellam fibipraeripe-
letofficia, 8c Epifcopushon faltem fecum vt
focius, fed potiusconuerfaretur vt famulus. In
tantiim autem eremum deuotus incofebat 8c
- fcdulus, vt eum master Bruno nonnunquam
cxire compelleret, jta direns: Iteadouesve-
flras, eifque quod debetis exoluite. Pitrut Su*
m Csuhufianm It. i.de vita C*uhufi*n* trAa.
2. *. 2. fuifft Theologu DoSium hum miftrum
& dtmnttum hjpocrttswi ajfrunt C*rthufi*ni.
Hirmamta Petti fet 12 in or MtianiVamsmcAm,
& latolns Guyttode ttpite 6,Specn!$ Stutrdotum
[tut Uuatri An/cientid, verba tins (untficut n*r-
tmuerunt f atres noflri , fuit magntu Do3ar (J.
presbytertregtm aBu Parifis in Tkeologim, magnl
nominu &fam* ftdlubncmat^uipeeeaiot 20.
Alij vo<ant lurijperitum, vttiaue vetum Mcer$
pojftmt Fieri enrnpotefivt in TheoUgia & /«ra
fimui Doilor extiteris, quern mdrmdnm noflrofa-
tub tales tepttiumur. G alius trot natione &
Mtymundm nomine fttpt a mtmerateuDoflorvt
{cribst Erhardtu Wmheim Cartkufuam in S*.
crarie vrbk Jgtippm /**. 2 1 3 .
CASTI-
:~~* *~ Caftitas, . 167
mine mi/ DimHTa funt mihi peccata mea * Cui
C ASTIT AS ille, bcnigniffimi vt eft vultus, inclinato capitt
L - # annuit, dicewrDimifTa, vcni. Sed quia quan\
» dam fan&imonia!em focminam in eodem mo«
UEMPLVM I. nallerio prae cztetis diligebat, illicd Galla f ub.
iuxit* Rogo vt foior Benedi&a mcctim veniat,
CjtiUth *w%*trix GsIIm fiamiM mAtrlmcnmm Cui Hie tefpondit.-Non, fed ilia talis tecunvve*
ti£*t » & *(**&* Pttro vifoti* MduUtttm niat. Haec veto quam petis.die te exit tticeiimo
Jfyq/km Uim pmtxit. fecutura. His ergo expletis, A poftoK vifio affi-
• fteotis & colloquentis ablata eft. At ilia pro*
IKtetea neque boe Glendura arhitror, qood tinus cun&z congregation!* mat rem accerfi*
mihi perfbaarum grauium atque Hdelium oil ; eique quid viderit, quidueaudierit indica-
e£ relatione rompcrtum. Gotborum naowjue nit. Tcrtio a u tern die cum ea quae fueratiufla
tempore biiiuavrbisnobiliul ma puella GaUa, foror defun&a eft. Ilia veto quam ipia popof.
Symmachi coniblts mc patrici j Uliaf inter ado- cei at, iricefimo die fubfecuta eft .Quod factum
kfcfenua? tempora marico tradita , vnius anoi1 nuncvfqtie in eodem monaftetio ma net me-
fpatioeius eft morte viduata. Quam dum fer- morabilc Sicque hoc a prsecedentibus matri-
ceote mundi copia ad iterandum thalamum.fic bus traditum, narrate illic fubtilitei folent ju.
opei, fit setas vocarent, magis elegit fpitirua- nioics,quae nunc funt fanftimoniales virgincrft
iibus nuptip copulari Deo, in qui bus fr lullu ac (i lib in tempore buic tarn grandi miracu-
incipftur „ fed ad gaudia sterna perueattur. lofic ipff arTuiflent. Gngorms Sbro 4 Di*l cm}*
qua carnalibos nuptijs fubij ci, qux a lacuna * c- 1 3. Vide H$*m, *mcriUk$tw9€xmfbft$m*
pet incipiunt, fie ad finem cum lu&u rendu nt.
Hok aotetn cum valdeignea confpeifio cor* E X E M F L T M JL
poris indict, cceperunt medici dicere: Quia *
nifi ad am plexus virile* rediret , caiore nimio _ .. . . . , .
contra naruram barbam eflet habitura. quod i Csfistttu mertto duo umugttt tn mtntn tkclm
ta poft taaum eft. Scd fanfla mulier nihil ex- /*»#* W** fr^onHntHr.
tatoris deformttaus timuit, quae inferiors .
(food ipeciem amauir, nee venca eft fi hoc* in 1P\ Vo quidam patrum togauer ant Deem,
ma foe da ret or, quod a ccelefti fponfo in ea non jL/ vt ottenderet eis, in quam peruenerint
atnatetnf. Moxergo vt eiusconiux de fund us menfuram, 6c veniteis vox, dicens : Quia in
eft, abie&o feculari babicuad omnipotent is villa ilia quae eft in ^gypto, eft fecularis qui.
Dei (erajtiuin fefe apud beati Petri Apoftoli dam, Euchariftus nomine, fie yxor eius vocatur
Ecdeuam monaftetio tradidit , ibique muhis Maria , nondum peiueniitis ad menfuram ip-
anntf fimplschau cordis atque orationi dedita, ' forum. Exurgentes autem illi duo feces, vene-
brga indigentibus eleemofynarura opera im- runt ad vicum ilium. Qui percontantes inue-
peodit. C unique omnipotens Deus perennem . nerunt celtam ipfius, Sl vxoiem eius, fie dicunt
urn encrcedem reddere eius laborious decre- adsrjlierem: Vbieft virtuus? At illadiciteis:
ortiet cancri vlcexe in mammilla perenfta eft. Paltorcft ouium,5c illas pafcit.fic intioduxit
Noduino aatem tempore ante ledum ill i us eosindomuro fuam. Cumveco faftum eflet
duo candelabra lucere confueuerarrt : quia vi- fero, venit ipfe Euchariftus cum ouibus, 8c vi*
deboet arnica lucis non folum fpiritaies, Ctd e- dens illor leniores, paiauit ilUs menfam, miilt*
tiam corporales tenebras odio babebat, Quae • que aquam in pel uim, vt laoaret pedes corum.
dam Aocxe quadam ex haceadem iaceret infirr Qoi dixerunt ei .* Non guftamus quicquam ,
mitate farigata. vidit beatum Petrum intra v- mfi indicanetis nobis operationem tuam.Tunc
tcaqoecaodeiabra, ante le&ulum fuum aititif- jlle Euchariftus cum humilitate dixit eis : Ego
le, nee perterriu timuit, fed ex amore fumens Aim paftor ouium, fie hsc vxor mea. Cum «.
aadacum cxukaoJr, eique dixit, Quis as Do- go perfeiietaxem iUi fewore*, r ogantes eum vt
O 3 omnia
V .
no Caftftas. ^ •
omnia denunciareteis , & cum nol let eis dice, gratiat retuli Act, neque fe vnquim de fru&i*
te, dixerum: Oeus mint nos ad te. Audita* but aliquid vfurpafle, mfi prius Deo primitias
Autem hoc vetbum, timuit, & dixit eis: Ecte eotum,acdecimasobtub(Ietv & nunquam* le
oues ifta* habemus a paiciibus nottris, & quic- bones fuos per alienae meiTi* traduxifleconfi-
quid ex ipiis donauertt nobis Deus , facjmttt nium, nifi-prius ora ctaufiiTet, ne vcl par urn
tics parte** pattern vnam pau peri bus, & vnam dimni pec incuriam ems ptoximus fuAineiet.
partem in fufceptionem pcregrinorum» & tec- Et cum hocquoque Abbari loanm necdum ad
tiam pattern ad vfutn no ft rum. Exquoautem compa rationed uotas gratia;, qua eum Obi
accept vxotcmeam, neque ego pollutus fum, prsclatum eflecerncbat,idor*eavide«ntur,at-
.neque ipfa, fed virgocft. Sjnguti aureus a no- que ab eo quidnam eflet illud,quod tantsegra-
bisremoti dormimus, cV nodequidem indui- u* mentis content podit , fcifci tan* fcro tare -
mus nos facco, die verd veftimenta noftra, & tut, alia reueietia tam folicitas inquiiltioBisad-
vfque nunc nemohommumhecnouit. Cum- fhictus, vxorem fe paremum vi i roper toque
que auditTent illi patres.admiratt funt, & rcccf coropulfum. cum profited mooachum vclle*,
fctunt glonficantes Dcum. Lib* dttxtmplis ($• ante xj aiinosaccepiiTeconfeutueft, quam ne-
Jo8rsMvstd.JptrstMd&s numtr* i . A visit ttm miae-etiam nunc confcio forons loco a fe Wr-
gincm cuQodiri teftabatur. Quod factum cum
audiftet fenex.ranta eft adnmationepermotus,
, EX E M PL V M II I. vt coram ipfo publicfe prociamaret. Non im-
•merito dacroonem, qui fe defpexerat,illiu$ m»n
Cfijlivtriprtfatitm dtmen hmgii , quam mi- tolerade prscfenii am; cuius ipfe virtutem non
rtta lotnnis Abbntii exhauit. folum in iuueturis ardore, fed ne nunc qui dena
line difcrimine caftitatis audetet appetctc. Caf-
SOlebat A bbas loannef t non ad imitatio- f*nw$elUt.4. c*pj.
nis fbrnfulam,fed tantummodo proadmo-
mtione ptoferre.quiacjuidam veniensad praj- .
di&um lenem -habitu feculari,ciim ei quafdam E ^ EM PXY M I, v.
ftugum fuarum primitiasdetulifletfefociflimo
quendam daemon,io arreptum ibidem repent. CmHU/UU Amtre nobslis faemiitA cmnfiSslm f*h
Qui cum Abba us loan nis obteftationes ac flkmi7ii(*mirgtndAiinuc*r$i*t.
praecepta defpicie ns, tefjtarerur fe nunquam ad
,t)lius impeuu decorpore quod otrfederat mi- A Dmirabilis qufedam fiiit; & veneranda
gratuium.huiusaduentu pertetritus, cum re- /) fccmina,pulchritudine pariterfic pudici-
.uerendillima nominisillius inclamatione dif- tia fbrmofa, genere nobiiis, copiofa facuhati-
ceflit: cuius tam euidentem gratiam fencx non . bus, eui erant duac filiae virgines feK>netta?»5c ad
inedioctiieradmirans(*eoque amplius obftu- maternarpudicitixregulam-nuirita:, fpecie(i-
ptfeens, quod hunc in habitu ceineret fecula» mul, & moribus fmula fiba ptobitate certan-
ri, ceepit ab eo virac.ac ptofeflionis eius otdi. te$, quai religiora^mater fecund um prseceptum
*etn diligenter inquitcte. Cumque ilte fecula- diuinum in timore Dei educauerat. Sed pro his
rem (e , atque vxorio vinculo obligatum effe qua; fupra diximus vel naturae, vel inftitutioni
dixiflct, beatus loannes excellentiam virtutis bonis, prauor um hominum multa erga virgi.
ciusf & gratis , snente pert ra dans, oaaenam net, earumque matrem contencio exagitaba.
illieUetcoauerCitioattentiiJs explorabat. Ille tur, 6c fummo (ludjo fummaque diligenti*
fe rufticum, & quotjdiano manuum opere vi- petquhebantur. Cumque declinandi turbinit
€tam qusrrete, nee villus boni feeflfe confeium gratia fui abfentiatxi procuraflent , agitnr om-
tcftabatur.nifi quod nunquam ante ad juris o- ni intentibne vt earum ptatfentia fierce , tn ifll
pera mane exeicenda procederet, /neque vef- inbocipfum milites repertas eas venire An-
pete domum reuecteretuc f niil in Ecclefiapra tiochiamcogunt.Sedcum perurgentibus mi.
quotidian^ vita: commealtt Jargitoii fug Deo litibiu^ehiculo impofitf iter ageicnt , talibna
idi-
\
Caftitast m
teligiofc ft podlca mater ad fflias vtitut ver-
ba: Sdbsdulcnfimat mibifilias, quomodo in
difcipiau Bes vot educauerim , iciiis quod 4 EXEMPLVM. V.
pacanfe nobis Deusnutntor, fie infti tutor ex-
ftiterk, & ca&itatis bonum, im mecum patitei Jferj* ftrlnm ad in8M$*m sutmenls pafblMtnt
dilexiixi*, ▼< oc ocukii quidero vcftci vnquam, vmfitfimm iuutmis mhmbilit^r conu$rtiturt <►
ficat-vobticara confcia Cum. Ufctoioce fue- mir*btliwftTM*ruimad emktti* ngni v+*
lit macalams afpe&u. Quid ergo nunc agi- trim* *
nuu rtdettS, quia omnis ifta via aota Deo
dos ibdst, aw aV pudicitia fetnrare. Profit- T Vneftem futile noftro rfpofe io Germaniav
tnenrat etgo publicis lupanaribus membra, J^ par tibus certa relatione didicimus, qui moi*
qua: acr pent ipfe publicus haboit incogni* mis patentibus prauoium confilio dcpra-
ta I None qnsefo filiac, quia oec tarn paioa no* uatutf, haercditattfoi p rare) a ram in ludo teflcra-
bis io Oeo fides eft. vt mortem penimefcamos, rum fie tabef nis totaliter diillpauic. Hie vaga-
ncc tarn 4efpc€U pudicitia, vc vruete etiam bundus fie mifer per patciam ferebarur: qui ctfi*
cum tarpttadine cuptanotts t praraeniamus car- alias (lultus, caftitafem tamen corporis obff r.
oittcmn unpuias manos & impadtcorum prat- uabat. Quern qui Jam miles, patruus eius, non -
t'tpumms montius, mundumque bunc, qui nos modice miieracus, obuium die quadam alio*
aiiropatani & impudicam compcllit, ac pet* quitur, diceos: Malc^te com pet it , coofobrine
uahit vitans,para ac pudica morte damnemos, chariftime, taliter oberrarc, qui darus gen ere
Cumqat talibus exbortationibus filias ad (imi- probum visum, fit magnum efficere potujfles,
k ptopolicom videret accenfas, ad flouium niftte talis iofania rapuiflet. Cuius verba cum
qveodaminitincfepofitum venerunr, vbife quafi muliebria iuuenis derideiet , fubiunxit
fcaroanac oereffitatis caufa defcenduTe cum fi- miles: Eftnc a liquid, care fill, quodjtro me fa*
nKriafleac, fit paululum cuftodes cogente natu. cere curares? Cui ille: Eft vtique. fcui miles*
rah reueseiitia, feteffiffent, abdu&s dili genu iis VoUrergovt glortofam Dei genitriccm Ma*.
htocindeveihbus.riMoacif fe fluujj rapidis in- riam felutes ouinquaginta vicibus omni die.
iflcae ftueotis. Sed fie alias- dux virgines pet Cut cum cacbinnsndo refponderet: Hoc/?-
ooioja infignes forores, genere nobilcs, vita melfaciam, fie non omni die. Patruus inftitic
mira biles, prima? adbuc anaus fpecie pole brae, dtcens : Hoc te facere omnibus modis oporte-
ficaasma pulcbriores, ornatis moubusmagis, bit, Ci quando teoculis miferu-ordta* fuse glo-
<saim mooilibua . ftudirt appi ime probabiTes, no/a Virgo refpiciar , fit pro tua miferia fi«
oon(ereacovk>bri publicis edi&is ac legibus lium fuum imei pellet* Ad buiufinodi verba
caftjfatem> maitnis fc flu&ibus demetferunt. annuit iuuenis, fie receflit inde. Port annum
Im/&.&. t, €*f. 12. V§d$ ttUm JUnkmum contigit patruum vide<e iuuenem , quern ao
ixtmfU 4« promiflum femaflet interrogat* Et ille : (eu
naui, inquit , Cc nollem me vllatenus noa
Anootatlo. Hbm dibit qmfitimartttomfri{€ir& obferoafle. Remiifius entm miht eftx quam
*itmtwd*m fmdUitimm , (id bs & stufimiks ante in vanitate mundane Cui patruus cum
mtdtmimixiMfiuiBtiSfhkmfmudi boeficif- gaudio dixit: Ergo io fequenti anno feral*
fit & itm m* fiicmgiu S*9&m* Tkwm aj. tium tuum Chtifti main in falutationibus du-
^M/«tf4*^^»i* plkabis. Et iuuenis r Fiaty, inquit. Exatto
autem fecondo anno reaerfus eft ad patcuum,
diceos t lam fuffragante matre Cbtifti f om «
nh vecotdia miferrimi mei ftatus eoanuit, fid
S|^ " filmo benefaciendi propofito , voluntatis mear
j..- - ' ' cooftantrt ftabilitur. Cui panuus cum la-
chrymis dixit j B^nedifra fit pietatis ma*
ter9 fie tibi qnoque cbauflime gtaiias lefe-
**
lit
XO,quod fclubticonfiliocredidiftu Nihil er-
to icftat,nifi vt anno prafenti propofuQ tuum
xumexpcriarf6c fi dignum inueneto, con*
dignai tiki nuptiasprocurabo. Tu autern me-
dio tempore auxiHatricem tuam in falutationi-.
bin tnumquuquagefimarum vcl quinquage-
natum&dulus. hoaorabi?. Confentit iuuenis
fiabilti inuentuseft.&reuoluto anna perfecit
patruus quod promifit iuueni, coquifiuit nup-
rias, ocinftauratoconuiuio, ex vtraque parte
conueniunt patented. Pofitis mentis, 5c lot is
tnanibus, ciim iam fponfus6c fponfa comeftu
Caftitasi
exemplvm. vr;
OckUfkm'tnftuuntiumft Isfciuum vnittufA
&puUh$rrim* mhliir9p$t^t *D§mino dsfor-
m*ri, qtu rur[um ttttune frifimsmfirmMm
tectfit*
•
IN partibusSueuise , quai Alemania con*
tinet ficuta fratre VValtero super audi*
ul, mulier deuotiffima erat,vxor militia, 6c no-
li pariter confediffent i ex inopinato memoc bilis,.pulchertima etiam fecundum camera in«
fponfus nondum fe fponfionis debit* feluta- ter omnes patrfar fuae foeminas reputata. Ad
Crones ilia die glotiofac virgini , occupatus a* banc videndam cum multi nobiles, 6c potentct
lijs, pet foluifte, repente fur gens , fufurrat pa- facpius con ucni rent, 6c ilia pro vifitatione ha«
truo vt paululara iaduciet fezcula miniftranda. iufmodi grauiter farpius torbaretur, ne fcilicet
Quo annucnte folus iuuenis intrat thalamum, curiose videntibus occalio fcandali praebere-
foluit matri Chrifti quod vouerat tan to deuo- tut; quia fecundum philofophum,magoocuni
tiiis, quantole dementi us probauerat exaudi- perUulocuftodrtur,quod muitis placer: ora*
turn, jlec mora, vbi extremam falutationem toriumfolafuum femelintrans.fufisad Deum
teniae quinquagenaeiam compleuit, apparilt lachry mis dixit * Video mini Chrifte lefu ex
illigloriofa virgo lucidior fole, ties togas in came, qua induifti me, alijs peticulum iromi-
fua tunica igueni, vnam anteriorem , & duas nete. Licet emm an i mum meum fortiter fixe*
lateralesoftendens. Ecce, inquit, falntationes ris, vt nulla prorfut vanitate commouear : ta-
tuaslitterisaureisfcripta?, quibus tribus quin. men nonmodicum'peitimefco dare me po(Te
quagenis me fedulus honorafli. Et quoniam in caufam debiHbus, vt tentationum cupidinc a«
tuo coipore,licet ran us 6c vagus, virginitatem liquatenus agitentur. Rogo ergo te mifericor*
confeiuafti, mox te febris lenta corn pie t, 0c ad diffime pater, 6c Domine,vt fpeciem meam in
me die tertia fine vlla carnis corrupttone per* taotam fceditatem commutes ,vt carnis miferas
uenies. Hoc di&o gloriofa virgo difparuit. Iu- turpitudo in horrore potior fit. quam pulchri-
uents autern egtefius , hortatut omnes la?tari , tudo fuerit in honore. Hoc dido , ftatim foe*
cpulari.fic gaudere:fe veto appetitu comeden- diflima lepra contabuir vultus eiua : eruperunt
di deftitutum, 6c ad pi* fens cum eis eflie rion v puftulae : oculi tumuerunt : os lacerum inepte
pofle. Singulis ergo ad menfam confidentibus, patuir; nafufque gibbofa defonrmate contor-
6c comedentibus,iuuenis interim le&um afcen- cus, alienam penitus faciem demonftrauit.Nec
dtt, 6c fa&o prandio,fponfam fuam, pathium, mora. Egrediente ilia occurrit maritus. Qui
6c amicos in tbalamum conuocauit:6c eis quid vix earn tantum per habitum agnofcens, qui-
fibicontigefit,6cdi&u fuerit imimaoit. Mor- litfiipfafit, Etea dicente. Ego Turn. Mox 6c
tuuseft tertia die, vt pracdixir. Sponfa vetd e • ille totus inhorruit, 6c vt vidic familia , omnes
ius nulli poftea nubere volens, in fanfta virgi- fimul exdamant inplan&um , orirantes prs-
riiute petmznfa.Tbom** OmtiprMttnfis L 2* A- cipuc, quid tarn fubito Dominae con tigi fief.
fumt0f.Z9*f*rt$fr Turbatis paremi bus illius, notifque omnibus
' 6c amicis, confulitur phyficus-: refpondet in*
'curabilem ptic lepram, nihil aliud cfle con-
filij . nifi quod extra habitationem homi-
£ num collocetur. Quod vt faclum eft, 6c au-
- dkiit Frater ordinis Praedtcatomm , qui eiui
l coafeffionem audixc folebat, yenit ad illam
"Caftitas. nj
: It mM ganaeoreminuentenf / qnarrit caufam
* ioopfitfa ft fabiti moibi Quatn vt ilia per or. EXlMPLVM VII
, ojneoi eaanatiit : fater ilk turbatus 5c mira.
tusoaamodice incfejmkiam 9 dkenf : O mi. Xbfttfimi Efifrpfi taJm itum fR *««Mfc>
scrrima ft fiulnffima mulieniiii;quarra eantu- . jeafa *mw uUigm* mmfnmt.
. mebam ft ia perkulum viii cut opus Dei in te ^
pram iaftantia deftraxtfti , ftatentes -ft ami. Q Anftus Ludooicos Cathalanenfium Ipifc
eoseaoe, qui Beam laedancrant tig veoeiatt J/copns , firit vie corpofc venuftiflimtn Ac
font, late ad blafpbemandum noacper tale pifdicut. Quern vt vidit quatdam .GaUiarum
iofmauHin cocgifti • Age nunc chariflima, tegina ocukw coniecit in cum , 5c opoituno
inGfe paecibaa , 5c ad contrarium rei geftar looovocatutn.adconcul^jtumimiitauju^uaiii
<{i oaan mifericotdiarn interpella. Hoc dido, ille torno voltUi'ft oculo indignant! defpicienf,
nreftit tracer. Ula autem totaliter in lacbty- verbis mi ri fids confutauJt* Cuius oculut pott
b» fidblutm , otauit Dominant , diceo* rDo- moitem , etiam in ficco cadauere extingui 5c
mine pacer & dominator vitae mex , vt Jibe* caligari non poterat,fic mrhi 5c multis all js an-
fiori neate 5c potiors fpiriru feruirem tibi, dientibus MagtfUr Ioannes deFirmitate Ab-
bocasiei rlageHuai lepix a'tua bonitate ex* bas quondam regularium canonKorumin ea*
pcttoi : fed quia audio a patre meo fpiritoali, dem rluitate , qui ipfum oculum quaO ayftzU
cai tot* denottone coratnifi me , contra falu* lam lucidifllmum vidit, poftmodum enarrauit*
rem taearo hoc a ce omnium Domino petuiif- Interfuit ifte Abbas cleuationi dtc*ri fan&i cor-
i*, rogo te per roam benignifltmam chari- .porta, quod annis plufquam quadringencis in
tatem, vt me roam plafma reftituas iecon- terra iacucrar, 5c iuftequidem oculis etiam ia
dim quod mac placuerit voluntaci. Miraress mortuo corpore extingui non poterat, qui
vii verba com pie nit , -5c in tanta claritatecu- contra mortificantem hoftem in fragili vafcu-
tii 5c elegantia rormae (ubito faciei reliiruta lo viuidus.petmanebau2^rtw^/</. cap.io*f.33»
cfl, Ttoccineavniui rugae veftigiura , velftf-
tern ceaaiaTifDa macula remanerei. Quo vifo
gaodec miles. 5c vxorem repurat fibi quaii >£XEMPLV M. VIIL
redflfcaoa vedfoiuam. Exultat f am ilia, fama tei
gedar digunditmt : hctant ur atnict , applaudit C*8* fiemins vttuUm ft dtcipne vcUntem aaj*
& patrb, fie rod yta ChriQi pi etas ore omnium, &amjTKW*Hit sftswe.JUplUfi.
coUaadawr. Et vixqu idem miles anno dimi -
idiofupnaixir. Et inclyta miHier-ciusnonim- T^ Rat homo » vt fratet ordinis Prardicato*
memorbensicatis Chrifti,cunrr6Iia vnica quam' drum terulit , fiber Jignarius , admoduna
xubeaat , 5c poflefliombus vniueifif ad mo* tenuis vxorem habens pulcbram 5c bonam. In
eaUenom lorontm ordinis Przdicatorum hanc diues quidampeconia , fed inops corde#
cra*€jr , qaod Hennberch dicitur , eV ineo au» ocolos iniecerat impudicos. MifTa ergo ab
Sore Deo sell giofifEoat conuerfatur. Vide et - eo nefanda vetula , inrrat domum iuuencula?,
go Lcdor.confidera virtutem in fcemina.quas faluut earn quifi incognita m 9 refidet ad ig-
» taatam horrutt oculum impudicom, vt in fe nem.Nec mora, dtcn mdu&is oculit 4fatigatani
precBm ioftasstia leprae plagam accipeset ii#0 fe plangit.Quacrit hinc iuuencula vnde veniat,
tirimtsf. 30. f*r$.*9» autquidquarrat. Et vetula: Si ip(a fis nefcio
talis nominis,ta)ifque matritfilia.quam habere
me credo in ilia vicinia conibbrinam. Cui iu-
uencula. Si fum, defcio , tali qui dem nomine
cerifeor, 5c etiam habui talcm matrem. Tunc '
vetula ilia dolo 5c aAqtiis plena , ruens in of-
cula iuuenculas : Bene, inquit , aflimilaris op*
timae matxi tuas, Tu autem craaiem yiium ha.
I ^^ bat
'<*:<?.
H4 Caftitas!
bes/ Cut ilia: Bonum , tnquit , opere fabrum
lignarium* Mox vetula altius elaro gemitu. EXEMPLVM, IX.
Heu, inquit, optima* matris filia, quomodo ad
iftam miferiam venifti,vt fabium habeas viro, Cafim tpifcofm. titfanttm fifmmintm uJUm
quae tot in parentela tua magnos fie diuites ha- infuum, vi vttbtru dtitU in tm*m»
buifti/Haec dicens, quafi mcefta* nil aniphus ^
locuta rcccfth. Inde quaitt die reuer fa,in«|uit, ?f 7 Enerabilis Joanna Bofnenfis Epifcopi,
Vere muhum folicitor., v't.poftinfotiunium V &pofteaMagifti\pldioJsrf»dicat«turov
faltem copiofius rebus valeas abundare, Inueni vt a f ratre ipfius otdinis pcrcepi, fatlum cam-
ergo viam, qua hoc fieri potexit , 11 mihi coo* mendatiiSmum audiamus , Eredeiicum nuper
lentis. Ed inciuitate ifta vir diues & potens Romanorum Imperatorem luxu corporis iro-
valde, qui tefvt heri mihi dixit,ciim mum in. pudeniilfimum, hie beatus vir fecretius argue-
fottuniumdeploratem) fupcr omnia diligent, bat. Quod licet Impetator patenter audue
concupifcit. Cum ifto vbertim habebitquic- videretuc exterjiis , in cordetaraenindignin-
quid corpori placeie poterit , vel decere. Cui tifljme giauabatur. Prxcepite/gocuidamfux
iuuencula; Bonum, in quit, virum, fie meliorem • pulcherrimac inter catteras concubiiwe , vt fan-
trie habeo. Diuitias aarem cum peccatoaugere clum virum fecretius conuenirct, 6c eurn fi vi-
rion cupioXui vetula quail blando vultu con- lamodo poflct , inclinaret ad lapfum. Quod
gratnlans i Et hlnc , ihquit , magis te diligo vbi ilia fecretius, conuenientius, fie malitiofiiif
chaiiffima. Haec dicens abijt. Etpoft triduum attentauir , clam in infidijs lmperatorc cum
leueifa dixit* Veni mecum chariiIima,ficEccle- pluribus con;uente, vir beatus manum erigens
fiasa paritergloriofae virginis vifiteraus. Nihil in fublime , meretricem in maxtllam cum vif-
tnaUfufpefta (implex iuuencula, paretilli, fie tute percufllt, cV facte tenus in terrain eli fit.
cum vetula vadit. At vbi anteportam diuitis Quo fa&o (antrum virum Imperaror in tanta
tranfeunt, vt praeordinauerat vetula, iuuencula poftmodum teoerentia habuit , vt vix vlli tan-
iapitur,fie protrahitut in condaue. Anguftiata turn in Eccleila fanda ctcdidetit, Uttn ibUm
iuuencula , & eminus ad aures vetulae fe incli- t*p. 30. f. 43*
nans 9 ait 1 Mihi hac node contigit fecund urn *
confuetudinemfceminarum* Adhoramnunc '
liberesme^cognatadulciftima,fie fide data fpo- EXEM.PLVM. X.
deo eras redire* Annuit vetula , confenfitfic
diues. Hinc ergo iuuencula domusn rediens, CaB* prtditAtor ttnttntemft fmmm*m [nptr
quid fiat excogiut-Pracparat de vicinia trcs for- &**» daumbtm inuiut ad iomnbitum.
tea fie validas tocminas , & eas cum fcopis clam . •
in thalamo collocauit. Et quail vellet meliori- 1) Ratdicatoi quidam 6c aaione & of dine in
bus veftibus indui , venientem vetulam , velut 1 Hifpania maximus fuit, qui frater Domi-
ad fuum auxilium , introduxit. Firmatooue nicus didus , cum beato Dominico ibidem
oftio concurront fcemin* , fit nudatam vcfei- Praedicatorum ordinem ampliauinHjcopinio-
bus, percutiunt fcopis miferam vfque ad fan- nt fanaitatis fie gratia acceptiffimui crat Re-
guinis erFufionem. Necceflant a verberibus, giCaflelI*,fic nobiKbus vniuetfis. Quod vbi
donee cluftaato conamine vetula oftium exi- quatdam foldaria, vt Gallice vocantur taler,
luit , Si nuda penitus pet plateas aufugiu Mi- Ted reuera folemnis meretrix vidit, innidit , fie
tantibus cundis , quid factum fit audiunt , fie dixit regi fie fuis. Quidcreditis de ifto nomine,
conlrantem in caftitate iuuenculam per totam quern fanaiffimum reputatis ? Ollendam vo-
ciuitatcm extollunt , plufque lucrata eft in ho- bis quis ipfe fit , fie cum vobis videntibus ad
note fie gloria bona famap,quam fuiffct in on- concuBitum fleaam.Cumquerex meretricem,
nibus copijs fie dhlitijs adeptma* ldtm Ibid, vt vir vrbanus fie nobilis increparet. Si iUa in •
* • l°*t* 37» ' pet iculum vitx fua* 11 non poflet, hoc inftantci
pjomitu^v^^^w^^vtfpopondifti.
/ *
Caftitas, uf
fteftdrs! vbsquodam die vir beatus inprae- to ipfiof Raises fofidtff hroentes.beatiim vi«
dicaciofiefiabat , publics mere* rixad vettigia rum ilneaduftione all qua corporis , aut ami*
ciua am oaiio eiulatu & lachrymis , fpedante ctas.in medi js ignibusxmulierem auiem irri^i -
popcitafcptoJbaurt.Qnodvtillevidit > cxhi- datamad parietemquafi mortuam inueneruf,
larams in fe , quad fopcr poenitentem com- Horiorc igitut , c< admiratione confufi , flexjs
paConislachry mas fadir. Tunc audita confcf- genibuf logant ab igne Turgere fanclum vi-
(kmc*m,& per muitosdies confolabator cam, ium , 0c ftultis foeminx praclumptionibus in-
& a&mjccmdam quod dicebat,mutare ha- dulgere. Quo fa&o,extrabant cum f uroretm-
bimm fiscir. Humiliate etgo & obedientia in fenimam,& ni vir beatus inftamiftimc.&cum
fiaralata, pod multos circuitus fle- dimculrate ci fuiffet przfidio , illam if arim its-
xoo^ quos antiquo ferpente docente tenta* benterege ignibus concteroaflcnr/'lftofa&o
frcrat,ad a&nd tandem inaaditi doli tcndiculu per cotum Regnum Hifpaniae Prardicaiorum
cootfcnic ingeuinm. Fleuit diebu* multis , nee Ordo recent ad hue , & coaluit , & conualuit
vliam bebxyroarum caufam extorquere po. iubumaii2d#m ibidem c*$iU softttt+s, •
tuit vit beams , donee promitietct (vt erat in-
nocenuuimc (implex ) in fubucnttonem falu-
tis tlbus cocalitet fe daturum* Ad hanc vocem E XE M P L V M XL
mexerrix cam cUmore valicio& lachry mis ex- *'
daojaxK> Deus omnipoiens.quomodo roife r- Csfi Hi $***** *b ardent$ fitto mm vritur , fed
riauo&iutaummfeniumtuuminialute^ea . €9nqtmff**tof*t*nfl*p*tutm
ad omoe libitum obtinere'Et illc : Audafter,
ioqair^pete quod vis, & nee. Ec ilia: Vcrc , in- T\ Vet quidam in confinio B urgundiae ill
quidnunc fcio, quia mei mifertuf eft benigous JL mpnafterio ordinis (audi Benedidi apod
Deus: voum folummodo reftat , quo peracta Clumacum ab ipfis fere cunabulis innocentif-
fuat 8c in mortem, & in pee nam ite, 6c fimus ac fimplicifsimus adoleuit. Adultum er-
quxeimquc: pf arceper is experir i.C ui ille. Quid go iuuenem A bbas fuus pro recteatione vel io-
eft, uiquic, hoc ? £t ilia inclinato vulm futpf . co fecum proficifci extra prasccpit. SurTcnan-
fans , quo nihil minus qua a mexeuix vilifsi- dorum ergo equorum caufa, A bbate cum fuis
rm putaieuix. Vcwcuadoft inquit, diccre, antedomum ferrariamdefcendente9 mirarta
qood tamca vita cornice vitarenon poflum. iuuenis eo quod nunquamrale quid vide rat,
iii€ euira vice Tola tuo fruat concubitusmeae ferrum candens nuda manu fine aduftionc vel
ialuui aut vicaefpeseflenon ppteft. Mox ilk laefuxa eleuans contredauit, Stupeta&us Ab-
doiua vipereae mentis inrelligens. Nee hoc, bas, 8c o nones qui prarfentes aderant, innocen-
i&q«fc.fruifraberisx efrocerta. fit bate dicens, tiam in iuuene venerati funt,fic rem iterato ac
aif^oauir ei locum, quoeumfolum fummo pluries probauerunc Poll hoc. Abbate cum
mace pott dies quatuor inuenirec Inter me. fuis alias occupato, iuuenis interiora domicilii
tf js igitua dicbuf vir beatus in otatione con- eft ingrefliis, vbi vxorem fabri cum puero fu-
tjfljius pern o£a bat. Mulier veto regificfuis per genua inueniens miratuafcum paiuulo,
quid actum fir occulte indicar.iubcns eos fuum cut nunquam fimile viderat, iocabatur. lllico
iatrottstn obferuare. Quid pluxa ? Stupefa&o muliet in iuuenem , quafi inexpertum mahtia
le^com fuis, quid fieri debcat praeftolatur. (timulata, fitalem habere veil et.inquii it. EC
2oadorveio Dei a media oo£te ad inftar Ie- ille.libeoufsicne^nquit.Qu* mox nefciumad
&9 ec oarboDibus ignem in cella parauerat. concubitum inftruespuenimfic rTeri promit.
Mane1 ergp pulfante ad oft ium mulier e, i ntro- tebat. Ergo vbi iuuenis poft concubitum in-
Bifit cam vir beatus 9 baculoque confricans nocentia fpoliatus, egreftus eft , ferrum can*
rgnc , vt magis ignefceret, mox fe depofuit fu- dens vt prius exiftimans coaftre£tare , ad u ft us
per igcc, dices : Ecceleclus.taHopare dignus, grauiterexdamauit. Qua exte Abbas tmba-
so hoc cuba mecu, ilium non oabebis. Hoc vt tut . non modicum admitatus , adnimaduetrit
Tiiit mulier , quafi mORua cccidic. Milucs yc- cx inwtioii laefuu aoimac ^uuenem foris lar-
J 2 turn,
n6 Ca&itas?.
fum , & priori tanbcemia , .qua^cum contra nil corporis Ddrririlci.fymifi fat Audi in fpe*
ignem protcxetat , denudatum. Redu&um ec- cie ignis circundamtro pret byrcru«v,& altare. '
to ad mooatUtium iuuenerrv Abbas fuper ge- Ciiir.que communkafienr,&ad domum ledtf*
is diligenter inquiiit , vetitatemque fitrplu fen scorned tubus illts dixit ei S.'BafHius:Enat-
ciffitne con&tetur. , Ei fic^nultjs lacbrymis xa rr.ihl vndc libt tbefauius i(le,& qua; eft vita *
damnum fuum ii<attbui\d\xscx[%\uuldimtiii^ tua ? Qui icfpofldit : Ego peccatoc fum fubdt.
dt m CMfj6.pdf a. tut tub utis publicis, haoeos luga bourn duo,
ynumidtniniftratioflemprregrinoium , alto-
EXEMF LVM XI L r»madminitiratioiKmvetiigalium,&iftamu-
\\tt d\ coaocilla mea minimans paupcnbur,
, Csfim ttetbyltr quantam gr*tUp*pro <afijWU> & imhK Dicit ti {aufttisvVbca earn tototZ to 5,
vukni* Bdfils* mtrutra* ' ficutcV eft,&enauamihtconuerfaiiooem tuav
Qui ait : Non babco quicquam boot , & al'ie.
SAn&nsquoqueBaGliosquodam diefptta* nus fum ab omni viitntcTic dixit ei Bafilius:
dore diuwo illuftratus , exiuit deciuitatc Surge,*anrasfimul '{rduxttclinadvnum de
fua#dicens aliqoibusdifcipolis:Filij, fequimi" celluiii dormis,dixjtque ciiApcrtmibtoftiurm
niose^vt videatis mecum gloiiam Dei, & ad* Refpondit ei presbyter ; Non introeaa pater,
inifemurde difcipulis magi drum. Cognouit quiancceflaiiadQmusfunt. Dixit ei Bafilius:
aute hoc vhtute Spirituflancli presbyter Ana. Et ego in ifta neceflaria vesii. Nolente ergo
ftafius, qui habebat vxorem xk annis fecum in presbytcro apeme , fan&us aperuit lifud fee
Viiginitate maneatcm,&ipfe quotidie in pane mone. Et ingiediens inuenit Ibi lepro.fum pits*
& aqua ieiunabat,excapta die Dominica. Di- iibus membus defluxum , quern nemo fciebat
XH^ueverbotenusmulieri^yAi autem foroxi ibiefle,nifipresbywt,c*eioaforor. Dixit ergo
fust* Ego vado agtjcolati,tu fax ge 6c orna do*- presbytcro. •* Cus voluifti mihi occultaVe the-
inum,cV circa boram nonam tun ibulum,9cce^ fauium iftsirs tuum ? Qui refpondit* Faijofus
ifOiacc)pief,vadeobuiainfanlto Bafilio,qui efi pater;& idcotimuinelabereturin feimo-
ve nit diuertere in domu noftratn peccatoriun. nem.Ejixitei faritlus s Bene certafti in i)lo,fed
Quod cum ilia mnlta cum veneratione Sc/ ti «* line me bac node mini ft rare ei.vt & ego mer-
store feciflet , S. Bafilius data ei bencd&ione cedejn accipiam. Tunc reliquerun t faciAu Dei
ait : Qftomodo habel derr.ina Thcogeniaf - incella cum leprofo , cJauferuntque ofiiutn.
Quae expauens m vocatione nominis fui dixit: ^t Hie tota node fuper eum fariens orarjonem
Bene, fanflte Pater. Qui art : Vbi eft Dominus /inauit illum.cV fie cum fuis reuerfui el| in ci-
Anaftafius frater tuus? Qua* refpondit: Domi- ? iiitaum*i« wU 5, Btfity *pud Swum. %
lie vit meuf e£r, & abijt agricolari. Qui dixit : r
In donao tua noli tuibari. Expauens mulici hr> *
I2SMPLVM. XIII- ; .
CsfijtMUwpefpttmfn B.JUmmd$A^h$fst^
titit rtfi/lmdifrmiTmt* ^
LFgi tur in vita S.Tbomat de A qwno,qu6d
cum ip(e inuitis parentibus & fratubus
oidkiemPrardicatorum sntroiflet, non vaUti-
w . . buseumipropofitoretrahere, dkbolo iafti-
4ehocmini>tvcaiatfan&oiDeiad me. CO- gante pet multas pcifecutiooes fiirttmi futs
4ut abijflent in Ecdefiam iufln Bafilij pre*- fratxibus raptuseft,& in quodam caflro cuflo-
byterftetitadfanAuminiiteriii. Etviditfan- diae maociparof* Prouidui autem adofescent
wcttoquibttfefamdigaii#umpoicclcuaua^ bicuwlvm, ^ biblia ifcauibe* ofdinis pc-
verbis , quia vidit eum omnia Tua fecreta co«
gnofcere.ftupeCrtla cecidit inteuanr , clamas:
SanAe Dei,ora pto hm peccatrice , quia mira-
bites res video circa te. Et fariens eis oratier
nam coram omnibus,*it: Extende pannum in-
tee brachia tua-Ettiim extendiflet juifitinrun-
di catbones de thuribulo in pannumc& fuper-
ponent incenfum ambulabat praecedens eof.
yenientibus autem in domum presbyteri ob-
niauit & ipfei&ofculatui fanfti pedes,ait* Vn-
i. -v
Caftitas. u?
tfit ,8k Ddmiao mottiamc fufcepit. Tn qua bi. earn in smtfaoftivm Guidon* Geraano )o-
tfa tarn profundi ptofecit, vi poftea exicns cauit, viionon iblum aimjs atquc vif title, ve*
carcere in paucis bibbs pundit du- inn gcnetjs quoque no bill tale infigni t ft to*
Umcamvallem quae Tub Cafcntwinomine,ia
Aieunoagroccnfexur .cum comitatus bono*
lev nfque dedit. A quibu»poQea familia ma-
nauir, quae Comitum Guidouiin nuncupate •
Cum a utem a fuis graui media , fii.
goteft penvria atlfrgerettif , nun qua m tamen
emcere poroetunc , vt (ahem tabiuimfufcepti
ocdhus, vd cibos veUetrmitaic.Et bit omoh
buineqnias cogitantcf, per quod potient euei.
Ceie aaiauira iutienilcm , mtferunc ad eurri
qtiaoiam kraenculam pukberiimam , quae'
cum wdacecet ad peccandum. C unique in (c
seafinVt caxasa fttmulom excitati, mox de igne *
ciikmemardemem axiipicns,puellam extra car"
menm e0bgauiL £c accede w, ad angelum ca,-
mciac , (igoute ciucis com fummitace tit ion if
raticiiiiBputiir, fit coram illactucc ad otatjo*
mc pfocambens Deumcamlachrymis exoia-
o »r,vc mtnquatn ftimulum carnisfcntirct 9 qui
fjicrgrrtatean mentis & corporii viola tef. Cuji
queiicotans dsonusobdoranuiflet.appaioe*
nine d dooAngeli,dicentes ipfum aDeo exau
EXEMPLVM. XW "
Vtrpnk caBum tdmurabilk*
Vidimus in Galliae paribus Virgin*, Cttimt
vittutemmirabilem no'cxptdit (notice-
re.H<rc vtioque oboita parente , in domo fra-
tris militia, loco pediflcquar feruiebat. Quas-
tu nulliui viti iocos ptotfas vcllet admitteie*
quadamdieinptspataoda faUatnanibns oc*
_ _ cupauquidamexfateliitibuseamnifuscftoii •
» 5c a pogna qnam habuerat obtinoifle Culari,fed ftuftia. N3 piflillo , quo falfam tew
ttttavpboiD.Qiu etiamipfum circa renetftrin* fCbatt eum in capiie paicuffit, tuncille laefiif*
gooes duccninr.Et parte Dei cingimus te cfc- Oncquifflma.iiiquit , quare me volemena lu- -
gniocaftitaut , qui nulla poffit tentatione dif. derc percufifti.* Cui ilia fubftomachas-Et ego,
kim. Ipfe autcrn in ilia ftriaura fenfibiietn jnquit.ludo. In tali ergo ligore vinum vifgo -
print doloiem excitatiis damaoir. Cuius di- nobiltsperfeueiam adeo famofa eft/ vt Comi-
•mimtmcftefuitadedcfficaxgrafia/vtexeunc thTade Eagoliffimo earn cum filia fuaregina •
nn8<uD femitet ftimulum illicitae volupurtis* ' . - -
1IIMPLVM, XIV*
Anglia, vtiliiusinflfucietuiobfcqurtt , col-
locauerir. Hasccum nullomodo po(\ca vixum '
accipere confcntiret.cum multis tegi|imiintfi>
bus & honor ibui,ad Galliaa eft xeueifa , fit io •
" domo hofpitali apod Pninium bumilis fofOi *
*&?*,& am* ft* pmbnmfamptHlmipr eibaaefihqoam not vidimus eiofdem domut >
***** 2mfc**"*>& M*A rifnmMmfiam* Magifiiam.de' in fertrituteCnriftilabofC *v
'~~ • ** #* Wiijpf Mmfb intltmo di* feu Autc coAfcaam.Ca«i.M. a.«. scM.
E2EKTPLVM. JKVI.
CMtMrntgn* B Lucid*-
IN Ixit beata Lucia Fafcbado : J^ad cs?
J Qivmum > Spirvmf*n3itemf>fumfimt>
Cui Pafcbafiuf. Ego tevfaaam duci ad bipa-
nar, n ibi violationem accipias , 6r fpinmrn
fandum perdas.Cui Lucia x rion violatutcor*
pus nifi de conrenfu mentis. Nam fi inuiran
Yiolaiimc fccciis, ofiitas mini doplicabitiu ■
t 3 - ***
CVm Otbo.^Impefatof, Fferenriatffler,
$L inter multas rorma9atque aetstis flOie
iattjfnci foesatnaa Gualdratam Bettbam , ipfe
pantanamlaadaret, poeUae pater* qui aderat,
BeJbaciooat nomine , obtufit fadutum fe , (i
su adsif tenet jnirnus, vt deofcolandat jpuellas
0053am hai>etet,qiiod cum pueUaaudjflet.rcf*
jue: Haliius voquam •, nifi eius qui
vtr tans etxc (uaoiatn acceptorum , adeo roo-
_ i cafes placnit , vt indignant du*
Qm psanio ftwiitti dimittac.. toque
/
/"
?i8
.^Gaftkas?
ad coronam. <Vo1edteratitem lenones earn c> i»Tr$f4ftitMhtf§rUIUr§frim$tesffft v*r*
traheread iopanar, tantopwndaie eamfixlc Atctm*Vidt9*i*mtit*yifiom
■ Spintus fan ftusw omnes earn mouere nequi. •
vent adbibitis ad hoc mille viris,& mille bourn
paribus, hinm* 4*z<ttdseiufd$m. E X E M PL V M. JKlX.
M$UAcbuA quuUm iing**m putm fito rifciadk
• &*dcsfut mmtrick proyciu
*\
EXE.MPLVM. XVIL
'AatilU qtudtm csfid Domini fuiconutiitittH
mi4fii*imir*biUttr wqtutur.
VIrgioem quaodam anctUam Dominus
fuus varijs tcntam promiflionibus ftu-
ftsare Qoh poiuit , & ob hoc earn Alexandriae
Pcaefe&o tradidit , qui inter diuerfafuppli^ia
%as cfsaol zceum pice repletum incendens ait:
Aut vadeobjempera Domino cuo^auc fciaa tc
hue mictendam , quae tefpondit ; nunquam
cogniloi fit alter talis qui addict iubeat libidi-
tucaftitaten). Per caput, inquit, impetatotis
tui quod veitfis,obteftorjVt (i mehiiforrflen-
tis necare ftuduifti.non (Imul totam fed paula*
tim iubeat mitti,vt videas quantam mibi dedit
patienciam ignotus tibi Chtiftua . Tunc pei
vnius boras. Tpatium in va» aeneum candem
demi&4efecit,vbi pix ebullient ad eiut coll urn
pcmctiit. HirMclidis inlitro qtU die if m F*r*dim
(m /mm l**/i*c4 hi&oria,
..
EXEMPLVfci 2VIIL
JkMmAmoncsftitMttm ftrptiumn cum vxn$
BEatus Amon a Parentibus reliQos cum
adannos az.peruenhTet, inuitusabauun-
culo tuo nubere coa&us eft, fcd poftquam om-
nes i rhalamo rece(Terunt,a le&ofutgit, odium
claudit, proiacum de firm libcllurh puellae le-
git, eique Virginitatis conuerfetionern expo*
(ttit , ita quod ilia in idu gratia Dei repleta
caftitatem libenter ample&i fe dixit. Sic ergo
in eadem cella feparato le&ulo o&odecim an-
nii cum ea vixit , ot pod in folhudine viginti
duobus. In cuius obitu San&us Antonius vi-
diranimameiuscumab Angelis defertetur in
atXuiXLHiTAilidisw liho qui dititut ?*r*d$fmt
AScetes quidam Monacbus cum etpvg*
nariomnino non potuiflet, nullamque
aduetfarijs fpem vincendi reliquiflet , poft in.
numera totmenta in lectovtnculis ligatus re-
ponitar | de mulier impudica ad cum immir*
titur,quse ilium comple&ens, exofculans, rna-
nufque petulanter ad membra fecreta adhi-
bens, procaciffime ad rem illicita, nihil ptot-
fus lafciuia* & illecebrarum prattermittent,
concitat. Hie altud quodfacem ,aon habens,
linguatn ipfe fuam morfu cocci (am , dentibuf.
que coraminutam , in faciem mere trie is con-
(puit. Qtiare ipfe fibi quidem pro vqloptate
dobres9 impudicaeautem illi probrum arque
ftuporemcum acerbiute conaliauie. Nuepht
CAllif.lib.j.brih.ZccU. i3.Dtfl##r.#a vit* Pmm*
liHtnm. >'-
■t»
. EXEMPLVM. XX.
Ctftitas jnftgnu VFcIffani BfifdfL
CVm nobilisquacdam & putchenima fae-
mini S.VVolftanum Ej)ifcopuminAn«
g\ia V Vigotniehlem ad tftrpitudinem prouo-
raret.ille audita^ funelri facmins voce , & fa.
dofronti Crucif fignaculo , dixit : Fuge fo-
mes lafciuiae, mortis filia,vasfatanacr & aUparn
fatminac tanto nifuimpegit , vt crepitus illife
palmaetota domo audiietur , verbifque feue«
nfsimis5e Epifcopo dignis abegiu 2r*$0ni*d
iiHivitdftriptorstri Sur.wJtn,
EXEMPLVM. XXL
C*flita* iximis Strtm Ab$*tu*
SErentss Abbas pro interna cordis e^ -ani •
macaftitttc ooduinis .dioinjfquc preci-
but
CaftitasJ Caftrare. n$t
tai »Mittift4W9ieftCv!giliiMfllatigabilitei menque oculorom eodem nsomtftto adirpn
iofifteai • amtto* atfto* catnaljs concupifceo- tu&Veium tnox virgo fuis precious Deum^AU
tiz tandem per diuinamgratiam fe extinxifie garo placauk , qui rurfus vifum recepir. £*
omtfiu Dcinde sxutori aelo caftitatii fuccen- fiAbr. Uk.4Mm.An1t 2l*«rm\viS4 lmmm+
fa, prefctis vfuf remedi ji, a Deo peiijt. vt in. w/. 2. 4& 14*
tcnomkaopiai* caftitas in corpus leduadaiet ,,-..'.,"$
H
Dcdoao. Fofucmo autem venjeni ad cum fAQTI? ARU'
Aasei«riB¥>Goncni>auro3, eiufque vciut T/ 1: ^ . '.r* .\ >•
aperies* nenun » quondam ignitam, carntt ^ k , >, • , .+ v ^, • - •-, '< T
Jbumaoi de eios vifcexikm eucllens , ac proi j. CdJhtMMu [nffoiMb Epifeapts &{*tom$ ?*** x
deos. farfque omnia 9 vt fteiant locis , intefo, '#" txurnmunuMUM. ^
nardbtoens, Ecca, inquit, incentiua carnis _^ . lb .-.-•'-.
ruzabfcnTa funx , & obcimiifTe te fiouerii ho* C Rater ahquU cod triftabatiiiadaerfusaliuni.
dieraa die perpetuam corporis puritatem, iux- A frati'cm. Quod* audiens ille , venic fatisra-;
u votum, quo popofcJUi 1 vt nc ipfo quidcrq utt '*}• J"c »««■ nonaperuit oBium cellar "
namrali moca , quietiam inparuulis.aique la- fu** Fe«cxit «*go illeatf queridam fencm , &*
deotiboieYciiatax, vlterius pulferis. Iqah.CaT. dixit « <aufam , 5t refpondit ei fenoc : Vide?
fi**i*Ce!Ul%d*AbhMti$47$ni>. «c quad iuftitiam habeas* caufa? apud femet-
ipfum 10 corde tuo , tanquam culpaturus fra-'
trcm tuom , vt tcipfum iuftificci, 5c ilium re-
EZEMFLTM 2X11, prehendas * fed proprerea non tetigit Deua,
coreius, vt aperiat ribi. Veruratamen hoc eft
SimsU fitld* Albttt Equity quod dico tibi , vt vet G ille peccaait in re, po«
' nas in corde tuo , quia tu in ilium 'peccaueri.%
Vac Eqoitmm cum iuuentutis fuae tern* & fratrem tuum iuftifices , & tunc Deus dat in
poreauri certamine carnis incentiua fa- corde illius concordare tecum. Et nariauitei
tzgarent , ipfe fuse tentationii anguftix j ado* exem plum tale , diceus: Duo quidam erant fc
ntionis frudiom (blcrdoicm fecexunc. Cum- culafea leligiofi, & loquentes fecum cgrcffi
q^bac in tc ab omnipotent! Deo remedlum font , & fafii monachi : atmulationera autem
cominuis predbus quaereret , node quadam habentes vocis eliangdicae, fed non fecund um?
i^fleote Angelocuntichizarifevidit, eiufque-. fcientiam, caftraucrunt fe quafi -propter re-
ri&miappatuit , quod omnem motum ex ge. gna ccelorum. A udiens autem hoc AJrchicpif*
aitalibas membris eios abfcinderet , atque ex copus , excommunicauit' eos. IJIi autem pu- '
eo tempore, ita alienus extitit a tentationc, tantes, quia bene feciflent, indignati (bntcon-2
ac fi fexnon non haberet in corpore. Qua vir- tra eum,dicentesi Nos propter regna ccelorum
rose heats ex Dei omnipocentis auxilio , vt caftrauirous nos , & htc excommunicauit not, «
tkii aAtc praceratju cxpit poftmodum etiam eamus, 5c interpellemus aduerfus eum Hiero*
kwin*Yxxeffc.StGrig.PAp4tsb. 1. DiaLt.4. folymorum Archicpifcopum. Abeuntes au-
tem indicaoerunt ei omnia. Et dickeij Ar-
IXEMPLVM XXII I. chiepifcopus Hierpfolymitanus : Et ego vos
excommunico. Ex quo iterumcontii ftari.abie.
C*5k*um vtrpnum ttiam p§r'tnkMada runt A ntiochiam ad Archiepifcopum,6c dixe-
uutwr Dttth runt ei omnia.quat fada (tint circa fe/& ille ii-
militei excommunicauit cos. Ei dixcrunt ad -
Lgarue Regnlus 9 Cutbreda regnaate, fcipfos. Eamus Romam ad Patriarcham , Ip/e
Fridefuidam DudiDidani Filiam virgi* nos Vindicabic de hominibus iftis. Abeuntes
nem Oxoftienfem ad ftoprum cogere vo)enst ergo ad fummrmi Archiepiicopum Romanx
ra^eaterxt petfeqoitai. lib protinus in opp'u ciuitatis , fuggenerunt ei quaefecerant eis me-
^fccetipiciittRegttJopQlUcfcroditui, 1«- pooiaci Arcbiepifcopi , diccntc^; Vcnimuiaci
A
••,
. *-* • % .■» —
IJ95 CaftraEC^CGelcftis^gldri?.
te» qui* tit et caput omnium. Dixit autem humilitatts. Ciim vt$6 eiufcfem *b*uoca*i
cisccipfe: & ego vol excommumcov. & feu . domui eadem elide vaftatctur , idem paer
patxti eftis. .Tunc defecerunt ammo ex com- percufluseft , & vfquead extremom dcdu&us,
ttuinicatt totitr; .& dtxeruot ad feipfos; Ifti .C^Qirubit6rubUtuiipra:faKibua9«cdifts fi-
XpiCoopi fibi inuicem confenfum dedetunt, bique Domioum fuum fecit vocari, cui ait;
& confentiunt , propter quod in fynodis con* Et ego in coelo fui , 6c qui de hac domo mot i-
gegantur. Serfeamusad ilium virum fan- turiTunt,agnouu llJc atque ille mor^turi font,
im Epiphanium EpifcopuoidtCypro, quia tu verd non Cimeai J 4jaia hoc tempore morj-
Pi qpbeta eft , & petfonam. hominum non ac* . torus non es. Vt veio fcias quia me futile in
tipit. Cum aucem proximarentciuitatieius, , coelo verum fateorrccceaccepi illic vt Jinguis
teoelatuseft ei deipus : ^c^c mittens in occur. . omnium loquar. Nunquid non cognitum fibi
fum eorum, dixit: Ne intretisciujtatem tftam. • ftiit , Grarcam linguam^me omnino nefciflcf
Tuncilli infe leuesfi djxer imt : Pioveritatn & tamen Graece loquor , vtcognofcas,an ve*
nosculpabiles fumut: vt quid ergo not ipfof rutn tic quod me omnes lingua* acreptfetefii.
iuftificamus? etiam.iaoos illiiniuftlexcom. ficor. Cui tunc. G facte Dom t pus funs locutux
xnunicauerunt , nunquid & iftc Fropheta? Ec- eft , atque illc in eadem lingua tefpondit , vt *
ce enim.Deus reuelau.it ei de .nobis. Et re- cundi qui adcrant, mirarentur. In eadem .
prehendertmt femetipfos valfcde culpa,quatn ^quoque domo praedidi Narfi (pat an us Bolga* *
fecerant. Tunc videris Deus , qui cordanouir, , tus manebat , qui fcQiel ad a?gtum deduftus,
quia fe pro verita,te culpables fecerant , reue- , ei Rulgarica lingua lpcutus eft , Jed ita puec
laait Epifcopo Epiphanio , fr vitro mid t. £c illein Italia oatus, cknatritus in eadem barba*
adduxir eos , A corafolatus eos fufcepitin ralocutioneiefponditacfi eadem fuiflet gen-
rommunionem. Et fcriptis de his Archiepif- te generatui. Mira*i funt omnes qui audie-
copo Alexandria:: Sufcipe.GIiostuos, quo-
tciam in veritate poenitentiam egetunt. Et ad-
didit fenex»,quinocexemp1umna.rrauit, di-
, cens r Race eft hominis. (arritas , & hoc eft
.i|uod Deus vult, vt homo cui pa m fuam proij
ciat ante Deum. Hate ciimaudiffct frater', fc
bant , atq^e ex duarum linguarum expert*
mento, quas cum antea nefcifle nouctanf,
Cfcdidcrunt de omnibus , quas probate mint-
rue valebant. Tunc pet biduum mors eiuc di.
lata eft, fed dietertio ( quo occulto iudicio
nefcitur ) man us ac brachia , lacertotjaue fuos
>c:t fecundum verbum fenis , 8c pergens pul. dentibus laniaujt, atque itaAcorperc exiujr.
fauit oftium fratris. Ille autem mox-vc fen fit Quomortuo, omnesilli quos prardixcrat, ex
.cum, ptimus deintus pjoenitentiam ge/Ht.ape- hac prorinus Juce fubttac>i funf, nuliufqu«
luitq, ftaii'ti odium, &ofcu!ati funt fe inuicem in Hla domo ex eadem tempeftate defun^us
,<X annuo, dc fat>a eft inter vtrofq; pax magna: eft, qui voce illius deaunciatus non efttGr^ar.
'}. M. FP^tit. deb*miHtfitifiM. 39. Ut>,+ DUI cap. 26.
COELESTIS GLORIA.
EXEMPLVM i
CmMtm gkfism *d hntijjtmmm Umfm txf>*r-
impmr •rnmurn hminum Imgm loqn* duli-
ttrtt.
IM ea mortalitate , quae Patricij Narfi tem-
poribus banc vrbem vehementerafflixit , in
domo Valeriani Romanar vrbis aduocati puer
Armcnurius fait prapcipust fimplidtatis-fic
EXEMPLVM IL
CmXtftm thtitMtem non -nip f§r pmnUemUm
AMno Domini m. ciiij qui dam clericoa
de Vendopeia, cum ftuderer infcliolk
apod Xjigdunum , vfdk vidone noAis vaU
lem fub monte » fuper quern ciuieas pulcbeu
rima Ota arat , cuius afpedus ntmium deie*
c^abat sntuentes/, iu vt quifquis earn vide>
set , ale afbc&u illius latiaiLnon^oflet, & mo«
CttMtjs gloria.
ivtomi&B tabofifer/^omdo.adcaai per.
venire ralerc*. Infcrea vidit fltiuium qaca-
daiB&bpcdcmoxuit .quern dam circQamet
aMXires^oaiDodo ilium traa/mcarct, vidit
{trperripam flaminu daodccim paoperes la-
oaaee&in Asm toe tuaica* /«««- later quo* era*
ooiiaai vcftccaodtdtisisia xadotni , alip dii-
iiaalis, q<riattoad>at alios io maicarii forum
abbuaac,qatr^^v£adinucrac vnam , ibat
potaadia<)S*caJiom.T<uic clcriaas/pii hoc
vsdcba^accefcitad iMonqot coceros adiaaa-
ba^&iixit.Qpat genscftir Tos'Qni ait: Ml
paopests .bosnioes far poBoucouam agen-
ttt,ft£eipcocaci* fats Uuaate*,ftego sfilios
Da Idas Chriilits,fiix«iiii]faoxs!ioac€ ifii#
*ccaUjpolT«tl>esicfaccre. Cum fas iurcpei-
'cJuaquam vidca Paradi&s eft , vbicgo ma-
aeo . fttpuuxioqats tuoicara foaailaucrit.t.
jmuceiiuaaipcrcgcrtc.isiillaBfatrftbu. T«
ipfc (atisd iu tpasJi&i Warn ,qaa it ar ad ilkm;
fed ovlla alia ▼ JMoan iAa duck ad can. Hit
itGta Clerical £ tomno caigilauit :&mirari
ceepicdcrtfioac. Cauaqoe noomoltopoft re-
di&esdefchola is patriaoi,oarrauit Epifcopo
Cifof aacafi aafioocm haac, cut famijjarise-
tar.qaa audita Eptfeopas foafit ei , vt fccalam
xdiaQj9ercc,4cvtligioocinio<taref, cototaca-
dus a fopcr-oumcs ordinal neucUum illam
©Uinta* Ci&oscieofeia. lljcvcait Oft crew
ft icacait lecom iacokiKa ft defcraim , ft fra *
trcsiaftcxbc&aucawc+laaies, Adportam ve-
rb moaaftcn/, qux.dc vjmtnc facia crat , pen*
debar jsalkoa fcrrtus, cuios fopirii ad porta ra
paftafXBs comfcilahator ab lotrare Yokati'
Wtfoc acraYonitaforttriuf vocarut ?e-
aiiadcuni fo ra4*&iocJuianf Tcfalaum it com,
Qpeai ckricoa iptucas , ftatiai recognotrit
cadem rickflciatcr «oi, qui tunicas ia flu—
cmetanabapr a\ogaokque cwn vi duccret ad
Attafeoi. A&bas igitor ft totus coancntos
HI
ExEMPlVM If!.
CVm qtfidam nobilis , adhac geatilis f ia
exerctcoTartaromm fcfcrc acotifsima 4a«
boraret ft materia ad eereb'om afcendente ia
fariam rap to s e/Tec , dormieatibus cmo i bus
qai circa illom crane, aufugit nudus, ft rribua
rjoetibospcrcrenrurn vaftifsimom obcrraoit*
Tenia igirar node , digefta materia, cretica-
oit, ft ad fercdi/t compos mentis : Qui irwc-
ncbrrs horrensfolicudinem , qoid faceret, quo
fe verteret^fcicbat. Et eccc poft iniftans mo-
dicum, di/cu&is tenrbris , vidit in monns ca-
comipe rngens lame. Repe^as ergo man»bus ft
pedibot^afcendit in roocr^ t ft eccc fa per cnj«
ncm folis fulgorem, rcgem admuabilcm vidit
in chronoaureo refidentem t ft ad eius dcxre-
ram regina ^ncomparabili decorcfulgencenu
Vidit etiam mixrim fen i ores ft iuuencs ia
thronis aureis afsidentcs,miniftro/2|; ex omni
parte vultibus ftderets rtitilantcs. Hcc vt vidif
fcntilw/iiper id qaod crcdi potcft , obfttspuir.
Jec mora : vnus miniftroram a rege miflus^
cum veftibus nudum induit,& ad regem dixit*
Cot rex : Nihil , ait , in rebui humanis fimilo
qaid vidirh^Et ilfe : Nihil f inq;iii , Domiue,
fit rexadeuroiEgofum^inqDit, Chriftianorit
Dent. Rex ft Oominus Tempi tenuis. Tn au-
tem red ibit ad populam tuom 9 ftperquirens
inacntes in gentc.Hungarica, qua* immixta
e5/! gentituap,daos Prcsbyrcrps Chri/fianos^
talis habitas,ft talis forma; , a quibus erudic-
risad NormamChrif!iana?fidci. Ha?c aodinit
gentilis/enoir bonorum foe i'c rate fr u ft ran , ft
tnoxad cum Rexrlmpofsibilc e(!,inqnitf talS
teremanere nobifcum : fedfi Chnftianoxum
ft ndliTe tunicas ftxa* in floosiaa laoantcs.
S^iuu^ic-cecidit ad Abbatjx pedes, rogaas
ea» lachrTJBJf ,?t rafciprretur, qaiAifceptus
aob ankd poll £iifais eft poof . ffauMi. Md -
m
cuDdifsima perfrueris. Hoc diclo , miles jfc*
dens in eqooalbofnfccpit illam , ft in cxerci*
turn Tartaroram f populo mirante , reduxit
fuitque apod eum dirbu$ tribos v ft poft re-
pente difparuit Nobilis aotem vMoftiw erat
prcsbrteros quzfi'iit, ft innentt : ftcruditux
ad Wen t cmn multii mihbus Tar tare rum
Q facrura
r
\
V
111
facrum baptifma fufccpif, fcChriftiane ftoft-
fnodutn acfan&eVixie.Veftesautem,qua*, vt
diximus f nudus acccpcrat , praecipui coloris
craned mollitiei : opus verb earum nee plu-
mariura. ;• ex acu factum aducrti poterac,nec
tcxtrinum : fedfuperomne artificiura homi-
Bi» drains vrrtote cod tcx turn. Thorns* G*n&*
ptMafii Ub. z.Jptm cm£ $4-f*rtt 14*
E-XE^IPLVM. IV.
CetUflimglotitrnquidAm merit urm vid$m mk*
HMrr*wt,muUmpf4dtX$t h dmitm cotdium. oc-
rJC Grotauit in Hcmmcnrodc cocnobio fa*
'^ ccrdos , lfenbardus nomine f cuftos Ec-
<lc(ia*, plufqaam tngefimura annum agens in
crdine^ftc ad exrrcma pcrdu&us eft. Media no*
Ac cumfapereiunminiftrorutB vigilarct di*
Jigemia, audierunt cum Icoi fpfurro verba
fonare; rimcntetcjne oc morti proximns aliena
toquerctur.ori loqucntk aurc adfHbita,i0telle»
Xcrunt verba fublimia sedificationis plena , dc
gloria cOelcflium, & inenarrabili lamtiafanv
Aoram. Dignum ,crge iudicantes ceftcm his
idoncum adhiberi , nunciauerunt hare Abba ti,
qui& ipfe graui laborabat lofirmitatc. Voca,
tus Abbas adfuit:Interim cccidit horoiogium
& occafione fumptajic fart ccepit. Ah „' quam
fuaucra no&em cxegi, qaam dcle&abili horo-
logio temperandfr opcrara dedi , quam dulces-,
& qaam fciaoes con cent us audiui , choris , in
Ccelo pfallentium incerfai. Ah .'quam con.
corditcr , quam dclciUbi liter pfallebant In
noftro cantu folet efle diflbnantia, caediom^
lafsitudo, ibi Ion gc* .'liter eft. lh vnamom-
jjcscoBueoiunt melodiam , fuper omncquod
delcclar dulciorem. Infatigabilcs lamJare nan
ccflanr $ & qnanto pins taudant., tantoplus
crefcie amor iandandi :6c mirabili a rque in-
cffabilimodo hoc pro ucn it in vfum grauifsi*
jaz quictts, qi>od nunquam vacant A laudc
creatoris. Ibiemm vidi homines noflri or*
din is fupcr omncs aJios eminere- claritate f &
dignitate ,& gratia prxcellere. Qui enim ma*
cishichumiliati funtmcdiocribus pro ChnL
so coaccDci.gioriofius ibi exultant, abundaa-
Coclcftis gloria
ciorcm accipiences confolatioSem/acicfpIcn^
dtdifsimi * datura celfi , vcfte ctiam glonofi-1
Cumhisautem familiar iter conutrfatus ium;.
& amico refedos col)oquiotapparuerunr cttatt
mini fratres noftri Domiaur Wernhcrut-
prior, &Dominus Michael, & Dominus Ar^
noldus , & DomiuusCunof & Domimis Da-
oid honore cclfi , candidirsimir ioduti ca«
eultis 9 quorum nkor ocuiis meis tarn erat
impenetra bills, quam radius fulguris coruf*
cant is. Tanta gloria veftium delec^ams^fol-
licir^ oMian-ebam t fi talcm ego ha bi torus efi
fem,&dixeronc : Quiviait trreprchcnfibili-
ter , talcm veftem fperarc pot eft : ft verb vi*
tium latueritin conuerfatione , macula appa*
rebit in ilia veffc , culpa enim Tita?maculam
genera t tn vcfto. Immaculatam ergo roerebU
tur ille habere vedem > qnife A tnaculis feroat
immunem»Etdixi :<Ju'a?funt mac»I« Ec illi,
murmurario^ctruclio tinuidia , negligeotia;
& quicquid Mnceritatem cordis maculat &
con fundi t Quiulia agunri in g!6naveftif
macnlam pckiuot. Ttj verb pro mult is la tori -
bus t &yitaho^cffate,fimilem fortieris vc*
flem.His diesis raucibus arefadis , vrribi ?cjhc
exhauftis-, defecit loquens. Poll modicum;
infiillara refocillatusaqua , refmi)ptnc]tic fpi*
rita,adioquendum fe parans , fpem fecit atf--
ditoribus. Btait : Vtinam diffcrrcc me Domi-
nus }Tfquedum complcto opere Dei , Domi*
rris noftris loqut pofsem. Aii qram laeti nunti;
baiulus eflem quam Ixta, q jam ftupenda nar-
rarcm,q»ae vidi,qux audiut, & fenrt , quae pa*
rarafuotditigentibus Deum , & in lude riut
vigil neibns.Et p. bbas : Frater quombdo hate
vidiili / Et-ille : Quaterhacno&eraptus fum
anrc Deum9pcc^us meumapatnm eft , & ani-
mameaeductaeir, & ifatim f«i inter xhoros
Angclorum, & vrdi Oominam no ft ram in im*
menfa cbrttate , cum ft* is lacris virgin lbus^
quxfemihi promific in necefsitaie adfutu*
ram t lis. Michael em cum mulro cxctcitu
Ang lorom pra*parat. m in a xtliuxn mihi.
Nam altari & memoriae fuls horn rem fole-
b^m fempr im: enderc f & inuumerabilem
multitudinem Sanclorum , & qi'os ante non
videram, (Hfim cogno«u. Rurfum fpiritu &
viribttf deficiens 9 Iojjui ccfiauit. Coropulfua
' ' " ~*~ ita^uc
<itaq:ie dcforbftlanculapauxillam ftcccpic 98c
gaftansait : O quam dalcis eft Deminus gu>
Aaaabos/ O quanta? fuaaitatis eft ciusabnn*
daaaa,qaain larga, qaam indeiicicas , & qm«?
niam deliciarnjn copi/sa£flucns , qua me in
hae node xcii cere di gnat as eft/ Odulcedoil*
la,dnlcedo grarilsima, optabilisft pntftaatif-
iiaia! O qaam fingolaris, qnim excellent, Jc.
iaeftabilii! Intusenim incordevtennqaetc-
oeosveibii aotcm explicate Bon valeo. Quam
fenUBt potiri , noa poftum effari,rei niinietate
Tidiis. Tain felicirefc&ioncpaftus, banc re- -
fecuooein Ibperaddere fuperfiuum duco. H*e
breuefc modicum natrimcotum pneftat, ilia
iapetpetonm rcficir,& fagioat. O qaam bead
fmt f qui ilia fine fine fruituri fuaxl lubeatc
.Abbatc.TOcati/um qnidam noaitij, viri quo-
dani in tcculoxlari, virtu fc militari infignes,
qaositaconfolatnscft. Vcro felices eftis , &
ter qaatcrqae beati , qui de vana vcftra con* .
ccrCationc, atque mundana vamtate per diui-
nam mifericordianrvocati eftis t partem in
ccelis cam iaftis habituri. Con/lac caim de
{JlatCYcftra /fi tamtfi pcrfcacraueritis. Nam
Dominos Daoid inde/ineater pro Tobis prc-
ces adDomioum fuadit , quaceaas qood falu-
britcr inchoaftis , fclicicer com pleat is. Vnum
aaieai coram nomine exprim ens deeo dice-
bat>mfi porta* Claufiri ingreuus fmfse^mor-
cu aterne. portas noa eaafifset. . Aderant it
bofpues cooocrtendi gratia de fedibus fu!s\
Cfocatijfed nimio adhuc rcrum tempo raj iam
amoredcteari, rem arduim aggredi dubira*
banc Qoi fiducialiter accedences. ad virum
Dei, men (is que flu cliationcmconfcAi, quod
Tiieiicc* veile adiacerctcis, pcrficere autem
bosom non inoenirent , fapplicabant v< ora.
ttoarbas eias adiuti mererenturinbono fta.
btTiriEcilk : Quamdiu meote adhered* fe-
cuIo^doo poteftis perfe&c placere Deo 4ncc
firmxri in bono $ JubenresYoluntatem fixam
io malo« Quaproptcr reccdite omoino ab his,
vaz i antiliccr amatis, & non dcerit vobisgra.
mSalaatoris.si vidifseeis q')eego vidi , 'om+
cc-ngloriaaimundi vilem repataretis. Dein*
dcnwlra q'lcrebaot, ltle de pat re , illc de fra-
ctf illcdc fta.mfuo futaro illc de pracfentu
SeJ ?ir Dciica fiagulis relponfum tepcrauif,
Ccelcftis gloria. • jxj
vt recretoromrei|elator,&coarcientiaram in»
(pelrorcueprobaretur. Mox vocantc Dorm-}
no, fan&a ilia animacarpc foluta eft , ad do-
lores corporis vltra non rcditura, fed ** credi-
must immortaUtatisiucevefticoda,* perennt
gaadiorum faaniute rencienda. (Uftri* tik%
J1.M/»|*
* •
EXEMPLVM. V:
C*bfjUm ghtimn txfirttu mxA Aft*
t$diiH utu{*b*tur.
ERat in eadem domo fimul hicus coatferfas^
nomine Obertos,virmoribifsornatus, &
a£tione circumfpcclut a prim is adolcfcentia
annis deferaiens in ordihe , ad omne iobencis
impenum bilaris & promptos. H ic dim annk
circiccr triginfa. fracribus tnfirmis tamdenou
torn, qoam fedalum cxhtbuirTet obfequiumj
ipfe quoqae diuerfa .corporis inaqualirare
corroptus eft, ft in magnrs labonbas fa-
pcraiaens annis quaAviginti, longum trahe-
bat martyrium , "vcruntaraen , licet corpora
imialidus, animi proaidentia non deerat fra-
tram necefsitatibas , prudenterdifponens om«
nia* Tandem mortalicatis vrgente procclla^
& languorc inaalcfcente , diem fuum fondtus ,
v i ta rimul,& doloribus ereptus eft . Nq6 e beati
Stepbaai, quar proxima eft natali Domino^
pulfata eft tabola defunctontm pro co y & fur-*
gences fcftinanter aduenerunt fratres, oratioi
nibus munieutes fracris exitam. I acebat au-
tem, vt morii eft,porltui.fapra mattam.cxtre^
mum trafaens fpiritum, Dic>a litania,cbm ad-
huc aliqu id fpiramenci foperefle videretur,
incepci funt leptem pfalmi. Inter diccadura,
tanqoam de leui fomooexcitatus^ reaixit^ir*
cumfcrens oculos, Xciubente Abbate repofi-
ta$ eft in^eclnm fuam , & rctterfifumus. Qni-
dam autem rei nouitace perculfi , manfernnt
circa eum , expcclanfei donee conualefcerec
fpiritui cius, cupientesaudireabeo quid hoc
eflet miraculi. Poftquamaitem fibi redditus
eft, if a dicere exorfus eft. Hie ego quid facio!
eerie hie cfte nolo* Eram inter Angelos , co
kftt^hirmoiiiae fuanicatc demulcebar , dtpu*
talus cram beatoprotomartyri , gloria ipfius
<X a confcn.
H4 » Cteleftis gloria.
fjfthfdff,** e6fkg*fattfo*;i Hicwgoqaidfa- ditcmm quenc^a* tint* gfoffa clecdrafixm ;
cibfcenettdftevolo. Poft modicum, rtcrum
tabula patfata eft, tt fee better obdoTitifeas i*
domino, tt trcdimo*; ire* eft fau><!*ftt 4 d*~
fidcriofuo,f^t€haito«ras iafottt Sttfortfte*
EXEMPLVM. VI.
CaUHii froeejfonis intuit* , nouitlm imrithtm
wSnu pmUi Itmuifti €*k#ten*s wtfats*.
twe(i.
9
QVidattraucnis taMeriobilis, tc delica-
tusjreoit ad ordincm S. Francifci, qui
indutus hdbictt fratrumpoft aliquot dies dia*
Wo inftigaflte,cccpit habere in tanta abomi*
-Wtioncnabitum quem gerebat, qubd videba-
turfibi portare faccum Tili/nmom , & prop*
terea horrcbat maaicas ,. abominabaJur capa-<
tium,dctpfam longttadiuemr»ni«a?, cY du$
oiperitatem tanquam importabilem xftima-
bat. Vncfc fa&om eft, quod orcfeentc rtligio-
nitfa#tdio,<khberauitpcokijs rei/ccre habt-
jRffl, Ac redire ad feculom. Magifter autesn
etas docucrat ctmi, quod qoando ante altate
conueutus traoftret, in quo feruabatiir fan*
£hfsimum Chrifti corpus, cum magna reae-
tentia genibus fiexis , & difcooperto capitc^dc
caocellatis foam bus, fe dcuotoisiroe iocHna*
ret. Didoaautemiuueois Koc femper folicitc
©bfcruauk. Accidie autem ilia no&t, qaa
deliberanctatdimufcrchabicui&,& redire ad
fecuium, quod opo*tcbat euro aUare tranfire,
▼bi^ficut confu*ue*atf genu flcarit, A ftaam
fuitraptutin fpiritu,&oftc»fa fnkfifci ttwa-
tilis" vifio* VidiC cnira quafi moltitiwfcncBiia-
lin it am cora ce proctef»iQaaIicer tranfcuoccin,
oinnes veto , qui in ilia procefsiom: beati t*
ianr,bini incedebact* & crant vcfllti in 'or*
saiiftimisdia/peria. Facie* autem €0rtj,&itia-
nqt,&qutcquid apparebatxfc cotpore, Mt
tplcudidiusradiabat: & ibant cum cantn , &
iubilo Angeloram /blentfrimd, fe-duicifsimc
quod vidtbatue qwafinotws nuies ab onmi-
bus ttngatarirer hooorart. Di&us aatemiuue.
nit hoc ▼idcn«, imrabatur ?aWe, dt nefciefeat
3 aid he* tfflef ,uec iaten^rutratrfcun tet as -
ebtt, ucepdterafflifftia dulcedtae ftopeFa-
cW sed ebm proceff f© perrraftfi (for , & jpfc
adhuc ridcu»**fttm*ft, #eftmvQf atrdaxiam
ettctfrfit,&illo«iwm'agafrt>duii: O charif-
rlmi^rogo t6i qttod diccre placcat qui funt
ifti cam admirabtta, qtros contioet ha*c trne -
rtndaproceftto.llli wrbedoatrteutesad eum
fokadidiftiftiatfacie*, diterout. Koiomacs
fumui fratret Minora , qui fnodb venirnas
dcparadtfd.Eti1ierut<om injerrogaDt, ait:
Qui fttnt tilt duo , qni tam etcdlcntrr i uier
allot rut|iant. Refpondcmot: Illi duo ccceris
ctarioTer, foot beatua Prancifcus , & S. Anto -
unit. Itte autem vititnut tan turn bonoratus,
eft qdidatti fanftut rVafer nuuiter mortaus r
quem -( ejora Tafenter contra teatationcs
puguauit , 9t vfquc ad fioem perfcucfauit in
fsm^o propo(ko)ad gaudia attemi regui cum
gloria eV triumpiro perducimut , non Mum
coinUafitrbof fauc>t$ , fed ctiam hrtaotibu*
Angdis. IftameroTeftrmentadxarperx , quar
ndstafn decdraportamut, data fuut nobis pro-
pter afpera* tunicas , quas in religione patien -
ter detatimus^e gloria? clantas , quam tu vi*
des , dafatfft nobis a Deo propter humilem
patienttem ,quairi fecimus , ^ propter TanclS
pauperracetn & obedient iam , Zc ca ft it at cm
momiiUimam , quam Tiqoe in ftocm hilari
stiente fefuaulmus. Vnde rTli non fit tibi du-
Yumiaccu-rdrgionh tarn frocrifemm deferre;
quiati mlaccoieati fraocifciamore Domini
imftrileitr Chrrftimufidunfperneudo# car-
tittftrtrortirlcando,^ contra dla%o!om dimi-
tatido, viriljtcr re habueris , nobf fcum fimili
*e&cfulgebi$. Ethft ditlis iuuenitad fc rc-
Hit , flt-corrfbrtatui ex ipfa vifione , omncro
teanrionem abrecit : culpam conUn Gardia-
tro, Bcaliisrratribus recognouit ,afpeHtatcm
ptrnitenthe#gc indumenti,vtdiuitias de cxtc-
decantando. Inter cjuos duo nobilrosvs eanerit to concupiuit ,& fie mutants in melius > ia
iiiccdeUfit,ta^maciarttaft velati\qti6d mtran- iktrc^a Tirafioiaitr >4r.Cfcr.G*/i& to. CMf.zs*
4um ftuporem atpicicoeibtts ingrrebant. £t ^iH*mi&B9nt**Unti****0fbf*xtK
qoafi circa fata* as locu^oonts fiadifat M *U
Cceleftis gloria. Of
uti datut pro birmifate lot jfk tljefaarao
tam charoa ,. noa udcberca oialtaai gander* I •
wdftmditS.fnmci&milMkmiBC aoa fundi*'
gnaaram jMriafo<iaefauao0<Bi £>otaiaat >adt
com ait t,€afcde«oac fraior 'mariCce, quia&
ittecft chefiumM'Vnoi^rretiui^ qucwttbt re»
potuu J* t ci none tc iooe&io? ft iit&ta£rmi<%
ta*, At af friario caa air arra jlliue bcati tare&iat;
ri. ToncS. Francifcor eft ?aldciata»cflcftaafc
»X EMHVM -IX. "
Cmkfltm imm imumi Elamfrmtrtm J7>aJft
- 1tfuptr%£Jmt+HbfU% j*ai fdttf^ihu i»4t*%
CVm <pi&*m nooitios laboraree in ex-
tranta in coaacota Argcatioeafi in.
Thsmo*m3 Si frairca rrcommmdartot aai.
aaata ipfios Crcatori , ex inipcrato apcratc
•cokw/bos, ft ait; Audkc.fT*p***aariftfmi;
mfc accidie fipu aiicai.oiati adforoai,
ft pamoprccio mafpaa a*t?c«a cjftcgftL' Bo*-
cc cub tcgoaxo accipio, ft caafita acftat*
aacrifonai. £c hoc di&o rcquieiuc in pace..
*■ ■ »
EX E MP L V M. VIII. "T V*tealiqvamk bcato <hoc Patriarchs ad
XI 'vifitaB^tf panperes in 4ocom qnidicittifc
CmUhm timfmnm aatf? Tt$tmftt*Mni tti- Ccftrinm , cum qaodam JBpifcopo amator*
fak fm&m Frmutfmfrmm- pmmis, dixit beaju* Patriarclia ad earn;
Asa *c bono** featcr Troik I rairci ChrixU A
hoc cniacrai franco. Nuaciaucrar cairn qui*
dam Patriarch* qaod xxx. libra* auri porta*
batiaipft hora. Epifcoput moquam verito*
fiyiuoficmPairiarca^ifl»c(ad toraoicak^
cxJia ioittxaataf f qaid kcenTalu§uaar yidcre Aui,lingQla aonfifmata dari otnnibut fedeo?
CVanS. /rate* Frao^fcaagrau iter patcr*-
tor in ocoiisj ft acoUbt ad fao&unj Daw
oixtaa ftcina ao&ctaai grauiter cilia o-
aaa potctanCiuD argo Aetiffcc in celta L die-
baa ia taaxo dolose ocaiorofa t ft vcxatioac
aauttoUciuin mariom a diabok excitata ;
^Doi die ^ soAo^ne o^iielotfc !»on italcbat,
ToacS. Pater hoc cflc SagaHaai D^rnipi re?
cogaoiccasx -cccpk (^eo- gra<ma^Qre, ft ilium.
totocoffdejk-ore laodarc, ft .ex int jmis p/a?T
toidun Iuiiiii -quod ilUs, ft molto maiori-
O9aogafl49digottsa/l9.£$.€am hocrogabat
Dominx^ 4icojn:Do|Dioeioi« Chriftc^pa-
Aarbape^coa^deB^i ooicoj# um grati4ta
ft *irtefOT,v«in*dUrtribitbtictac, angoftiaf
tibuf fVavibua prccepicci> 4joi ixx, librae iU
laspartabat. Cdericcr ergo huiofmodi quatir
litat arogatoeft. Kecedeotibai argd Ttrifqof
Pairiaralia fcilicet , ft qui iaukam ( ft i»
^kamJckwioryxamTexei^tykrtiit ro;Trojf
kmpaopfarpactnriaaaxi dationcm fabn* JUri
afttaraya, propter qoodio leimmirgroiiii Aftr
Iks docidtf^ inoitatua a Pacriartfea per swafj
ciom Yt fecom praodcret , -vcoiae rosDfa^iv
Frigore enim ft rebre k vexarip no wb o^ia-.
daa»4iicebat. Igttnr com hoc as^iflot Patwar^
fchajmoxagooakcanfiiBi, qui* proot^rclga-
9ei daaoat: a^ce reoadaxi. Ef c» We ^a*4,c^ moi ynam xxx. l«bractvit in£mwUoft eft ilk i%*
iftftaycAad com voxdooa^lc; dictoa: Fraocjfr gajiAai ekemo/jnator t ccat coim r( vr f«fdji*
cc,icfpon<k mild* Si tola KtmaeAet aornov^P clq».cft)Taldc immiiirricarl, ft aiaaaor ppf»<-
ffufc*ft JktfDioa9ft foatcf efloot rbaMa«Jw,ft «iar ■ Koo fu&reoi ergo beataa ft «jn;4c fupror
omaea x»ootea# ft colloJt ft Jbpkkt effect }a> rmeatam seficetc, illiiaiaate* f%pendcfium .gfa-
ftdcaprccdo^ft axioocnifeaaBiMD thefaurom .«itcr cnKiaii.pemcait celeriterad cobi9 ft di-
taoto oobaUoMpj hia oawibw, qtuacft oft xiiademnhii^vphofFacc^afitaacfiliTroji-
aobihoMmam t^iu»<crmyfttba|fajot yam ik. JEftitoabaacjoodHi Terrace tibi dixcrw
o^oa, ft bytjeapi^iQiiy^amilga ^ ft .^flc^ - daxciraitibiiiiiiuiafcejnadi dojMjta. B§9mJ|x
*z£ CoelcftBglbtia*
wlui priftare cit Angola namifmata, propter ui. Proficiens ft ipfehac ie caufa, fadoi eft
Cln^afcftittiutc, fcdqaia-Qoaiubcbatchibi^ enira ex tunrciecmoiy tfaf ius. i&t&fj?p. *.f.
bdiot mcus fufaucntcra quaomatcm, buius invitaS.linmt E<Umoljf**tij $.f< fids «t*usj
relgratiamutuam dediftimihi earn, £t eccc tit.4fF&*st*M#biM* *>'.',■
ssuuti^ibLillasrxiginta Libras. Vt terdvidit ^ > - ►
qaaBtitateni EptCcopus lin honotabili rnana
Patfi*cchxjnedkiacdcuoii£aimi pa ft oris, re*
penteyac fubito febris quidem dtfparcbae, fri#
goaiceccdcbai ,.fof ttcadinis qaeque robar ftr
corporis eius color ad cam rcuettcbartfur, vt
ex hoc oonpoffct latere hanc cfic caufam re*
pcate comp^cn(Jcjiti*flpm aofiriftJUtis.Suf.
cipicas ergo aurum ab hoaoraadis hunibus
Patriatch#) ft whil onteiao < coatradicent ,
cxpefUbatab eo^ cofcrjptionera abrenancia-
tionis. Fecit hoc aatem cam gaadio&rtbons
proprijs maaibns ita. Deus, Domino mco
ioaiKu1*e^i6imol>atriarch* , da tnercedeoi
Otigin u titoamimf <ju* date f uot tityquonriana
4go recapi aaca Haecitaqueaecipiens Sfufft^
pfcfecdmBpifcopli&ad'pTOndiam (vtenhn
EXEMUVII X.
CoeteRemcmnmnftn&f Fidis prepMJfbni&tu 4m-
- mm vitUni CMprtJim Mximatarad fu£**m.
* • - ' • ' ' ' ' ^
T* . E girt* id vfta fao&arFtdisTrrgrais, qn6i*
4-Lp<pfa a cunabilis Ghriftam ditigem # ciim:
pr* farfU fanc*te-vit* Eater* taoo pofTet , com-
prehend itur- ft Dacrano prxfenrata, Cfattftia*
nam feciTcconftantcrre(pondit.Cuin6; Deos
genti*md*monia dfle aflcrens, nee blandi-
mentis, nee nimis y t Chnftum ncgaret potter
induct, iuiTu^rarfijis'faper cratetn ferrcam
diuaricatis mebris fubftratis carbon i bus ex-
cenfacfc'Duftiqf ftopro Cfeftfto tbrqaerctar,
molcos exemplo Yuo conuereit ad Chciftum .
iam di Aram eft )ftatirn fanatnscft. Volensigt- Tunc quoque S. Caprafias 9 qui prat tiffiorc
tor mc*ocdisredditorDcuscorriperc*€om/^*. prsefidisiuxta vrbem inrupis caiufdam fora-
ixiul atuem feadmiferationam ft compafsto- mineiacebat, cun&a qu* intra rauroro in am-
tKmefigere/oftendUcieadcm die dormitatl bitumficbantapert^ videbat. Hie cum Trrgi-
pfeftpMdiomi&fomniKqua racrcede priua- neta tam crudefttcr • poniri cernerejf, orautt
tfreeflcf, Vidii^nxm (vt ait ) domum , cutar prrmft Dcam, vteatn vi&rtlem ccrtatnine fa*
pUlchritndinem »quemagnitu<Hnem acta po
teft-ars dominant imitari,& iaftuam hqius
topun auream, ft tiipra i&nnam >iitukiar cont
fcriptom, Manfio auerna , & reqaies Troili
Bpttcopi. Camergo hoc (itiquieftegtfTemYa*
ilifus fum eo qnod iegeram/cieba.ioeBimi do-
iftfidafU rnihiabimpcratore talis domus epa*
latiodem. Mondam autcm hiiiufiaodc tit&U
iuperfcriptioaemcum gaadio pertegeram , 8c
-ec# qiidam regitis cabiculaaus habeas fecuni
-aliquos otfequij-diuini. Etciim peruen i fie t
-id tatem nitcntic domusianuan^, dixit ad
•ptoprioi Jofficialcsj rdepontfekirolum4& cum
ceret, deinde, vtfibipracmitimmartyrii illina
derhonftrarer. Et ecce yidic protimts colum*
bamniaeam decodo-ddrcenientem, qua? core
namanro, jgemmifque tacentetn fiipcr caput
Virginia; qoam Angelas veftibas fpeciofis in-
d&erat,pDfuitfSC vt circa virgi ocm Dei virtat
ctarior appareret, ipfa columba Tolatu alarfi^
& roretoeleftificigncmcxtinxit, vt nihilxle
incendio remaneret. Hsc ergo cernens Ca-
prafius, qtiafi iam de vlcldria Cecums 9 rupem
fub ^ua manferat dextcra perctsfsit, 6c fonc
proVinus erumpens mentis . Cvti&i Caprafi/
omnibus •inftrmts- vfqiTe nunc remedium falu-
•&pofui(Te)it:itertt«rdiptcis: MuM<oemn,T5% tis impeadir* ExHiens igitur Caprafias, ad
•poaite quern mifit rex ©1-biJ.terraKmi. EaacV locum c^rtam'initf properabit, & Daciano
kulerunr^ ft affixdrantaliud me afpioiente s^ut. CKrtftianum fe offcrem, ranta iubeocis erode -
petfcffpxumt; ita : Alanfioi ^teraa ac requios Urate Uniatus eft , Vt inter cactcros cireum-
-loaaois ArchiepifcoprAlexandriac^mptai lr- ilantes, Primasftfelicianukiratres , propter
-rirlVtrigirv«a.B^umhoc^io^t).iVJditTem, reiiitrpat4amiamt ad Chnftum conoeriT cum
ffarrext J/amnc,: ^TTtaghofpmmo^uc pailoU ipf^ Caprafio ft fide virgiue ptedcrentur.
'fmiif'Gjix.ysz Vifa fonilia iMaiuscLaatra- . Vkkmtm Ulku*t $c/ia« hills* 1 3 1 •
i*/',;"' • ') ' Ex EM-
EXBMPLVM XI.
rmrnvfiMf ni*mpspm*dit4Utm*kt& tempt/Aim-
fe9da*>j*mf4r hiUttu <> immm auunitur. .
Ccelcftis gloria. 117
literis ; tee eft amoenitas Ir mbitiplici tat gao-
dijcoeleft.s.Hanclego vfquc ad Completorifi,
Jcficexpeedo tempos fncumftoe radio* Quo
audio, cacterimoltum acccnfiprofcccruntde
cxtcro & ipfi- Qrf. to*tm#«uk txtmflor.
Mllites trci fibi matao fidcliuecm promir
ferunc , ttin quacumaue neccUitatc fc
«os dcCererenc. Eraot in bcllis & torneamea-
•is irennui , & ad omnia mundi facia probi>
Contigit tandem quadero diciraofiflcfiiuanj
osnncs in fi lent to- Gfcm auijem cflent extra
ftluasn vnos eorurrtdixit: Mir or quare fie ©b,
aoutnimosin traiiiu filux huius. Etdixitvnus
caoiaiQ (ui filentuefte hanc^qoia videos amcer
nitatcm Glux memor fui amoeoitatis calc?
£ti$p qaam caofam etiam cxtcri confefii fua-V
Qaibas fenior dixit : Crcditeaon fit.e caufa
ho* fa Aatxt eflc, fed onto Dcitvt ficut hafto
bus mando t iia none Deo feraiamus. Qua*
propter 4,on fulo, ?t ciauftrom ingrediam*T>&
caatfem rufclitateio Domino habeamas.Quod
lactam eft. £t laudabihter $>ftrcanue per »li-
fuiodtcpiis illic Ti accrunt. Tandculuo.iunjoros
cceperoDt tcpcfcerc . & hoc inuiocm confefsi
£onjLtfic conrolatiosetnadintticrm quffierunt,
Veaemoi ergo ad tertian, dc ftatu qoarxentcs
&o,6i iflocneraotcum Deo teruientcm 9 hi-
Varcm , & dcnotum.- V ideas ao'tem il)e vultui
comia triftef , dixit : Exmohoocio & txdio
eilis trifle* &. /egne*} mibi auicjn totnm tc'pus
Sreor vulccor , quia Temper occupor IUisaq*
lem mi ran u bos qoibasftudi;*,& occupation^-
fais tciDptit impendcret ,ctra ficut ipd iUltcra*'
iaseircc4dsrit:Tres lit eras taotuan inueui,quas
docvit roc nj*gifter mens in icgrefli; mco.quas
legcos qootidienullovnqu5 txdio afficior,(ed
arxdesKlerio legendi deficit mihi ccmpus.Vaa
Scnpta eft nigro colore, qux fignificat pcecata
s*cm,qtisr denigranerunt an i main cam. & falfi*
totem & tnftabilitarcm n.ondi,& pectus infer*
ai Banc lego ainaneviqi eadmifiam.Secua-
da f^ripta eft colot e/ubco ,quarftgnincat paf-
foacaa Saluatons noftri , qui mufea pro nobis
fifticoic Haac lego a raifla vfque ad nooaz*,
jaaaclo cmii fpiriifij Tcrtia fcripta eft aoreis
IXEMPtVM -til. •'< '■J
Cttk/lu iloriA fnfiBit invijhtu f*M Unml
qutpmmm Jtccnm cr$ntnm 4%ct&t. . .
COntigit aljqaando fratrcrn lordatrem
gcncralem Pr»<iicatorum Ioqbt cuidarA
obfeflo. Quxltait a fpiritu immwndo Tbi foret
libentiLs? Rcfpopdierln ccelo, Etcum fcruta-
refur caofam , quarc magis dcfiderarct eflTc in
coelo: refpondit vt facicm creator 11 vidcrer
Qwacfiuit magifter. Quam libentcr ▼ideret \
refpondit fpiritus : Paulo amplini vidi qwam
ad ichmrocnli.fed propter tSdiudeodo y id ere
faaem crcatorii m nouifsiroodic^ yfquead
diem nouifsimum folus omnium damnatorum
fpirituum poena* vellcm fullinere. Quod an-
dient magiftcr expauit vehementer, ita vt non
fiderctur ineofpiritus. Poftea ad fereoerfus
dixit fpiritui. ©prime dixiffi mihi , {tdpro
tc vtalicoiuspiilchntudinis cornparationerh
dicas mihi ad pulchritudincm Dei. Et refpon-
dit fpiricoi nequam : Stuhe quarfiuifti t qufa
-non poteft enarrafi. Sed propter inftaotiam
petition is tuxvnum tibi'narrabo, quod tamea
frroolum eft 9 & peniturnihil refpeftu verita*-
tis. Confidera,inqait, quodii omnes potchrl-
tudmes omnium pulchritodKiuir? tcrtarufti
floe cocrloruro, atquc gemmarom, vhri\ aurif
argenti -f flora m t atqne omnium rne<a!lorunV
&eorum omnium quxpulchritudlnefuavifum
dcic£aBt, redact* eilcnf iff vnutn, » emnh
ftellac , ad fofis f miliradinem luccrent ,&(©!•
prx omnibus ileitis iarr) prxdi&is , hicem ha-
berct 3c offiDcf illi pokhYx ftellx , & fol ra-
dios faos iacYarent iflrpulchritudbenfTDai*:
. Sciashoeprocerto, quod omn is ilia pukhri-
todo homaoam arftimatjonem cxceltcret , «c
tamen ineomparabiHs eftet ilia pulchritude,
ad pulchritudincm creatori^, ficut aoxcum
tertebrofior eft ad diem cnmlucidior eft. Vae
ere6illH qui feparabantur ab ilia inffftiroabiJi
tforiZf ZMftftftflarBtV rmfmpt*kp*Mri*wKem~ vnum fcrculoro 9 de qoo ffiiniftrabjf. Intrant
V4****>. Ui7* **.*7. 6? *t"d£4fi*+M*$4*4AQ* comedentcm incomparabilis pnkhritudiois ;
. ' Et t4kmiict4^iM bottom crac coQuiuiain#:
fit accefsir adcaftn feciut funs iHe mortunr , &
Cahflis ibrU unumvm itUrmm milts iactn- aitilli: Chmfsiac ,*portct te rcocrti in do.
t$t imm 5 *r 4 immitfitsi* IdUti* vix for* &*• mom tuam . E t ille refponjlit : Dim t tte me pro
. jiimsrtiMS**. Deo hioaltqaaototam morari in iftafocieta-
tc: Cnirefpondit focius.Oportet qood to fta-
in Rant duo milites foci; valdc familiarei, tirawedase^ am alto plus moral as es4 quim
jjL-Hqaoram vous dixit ad focium Iquoi: Ami- credit. Tunc rednxit com ad cqaom , & illc
jce , tali die curiam tenebo , <c volo quod la commae afeendtt , & teparari; przecdebaac
jsroBottas mihi quod in earfaruia*. Eulle*cf * eon y fc ventt ad locmn-vbi manferar ille Ere-
poodit. Bt eg© taK die curiam tenebo, & vofo mica cui irfc coftfciTov fnerat, & non inoenir.
quad to fimilificr fcruias , & promiferuot £U nee domain ncc aliquid nrfi mon tie ulum, ia
fnutuo»Amequa,m.vcr6pruTiq«tettcrcxaKi«qi tjuo fuerat domes Eremite, & poftca venic
Tuam , fociut f tins dcfaa&n eft. Conftttutp miles iuxta^i!lamraain96eTiditfiloas ex ftir-
autemdie vow tencbar cumm fuam, 4c«cce patat , villas rtrmratatat t 6c coepit fupraroo-
iniRoiuradiomiJef illcquimorcm^Viatadue- ^m admirari. Tandem perocnit ad domum
out , &miai&fauit. FkutoaiKem.prandiodi~ . foam , ft toueott vbi domusfuafucrat Abba-
Sit focio fuo: Socie f ccee com p lea i quod**** tiam qoandam a?dificatam,& Ycoit ad portam,
jMromin^quiain curia tuaaiiaiftrftui, volo -er* «cTOcaok portarhua. Portariujvcrbqa^iuic
jgp quod *u facias qood ui miht fromififti. I lie ab eo qois ipfe diet $ 9c quid vcHct: ille ?er6
xefpondit: Socie , poanemortttUfcsf *qoo- fefpofditfeelTeOonitBinailliiisloci^cotius
j»pdo pofTumh-c ad curiam cuam* Ilkvtr-o viH^. Portariw ver 6 noftciauit Abbattvctta
«ix Dominica die quapdo Tedibi* cie mifa, milit^.ToDC Abbas retiit ad portamt& fnuc-
jnoeniei ante ianuam -toaro ftaoten alboaa aitibirailitcm, &conotnit conoentus fic'tbta,
-cquam. HifcjUtun? , & duos Wporariot atbot, ^illa. Cumqaetnilet intcrrogarct 9 vndc ram
•4c ipfi te ducent ad curiam rocam , $ic>educeat ^it^veoilCet Abbatia in man^oneeins } Rcf*
Jidc. Priuitamcn dicdiUgciicer4>mptia pepaa- poodit Abbas , qtna plus quim per dncentos
jta, toa, Pomwca autcm die podnufloin uwc- annos iU fnerar.Miltc autem affirmant quod
jnit aaitfts eq^um to Jcporaiios # £ coffCe&iKi eadem die dc Villa ilUdifccfTcrat , & Abbatia
#iceadk equuoi. .faterroganertHif autem qob n^nerat, jeddomusiua. Accef&itaate'qiidam
int. Ego, ioquk , vadam quit [>«0f *«4et , $c ■itnzx. J gm dixit fe audi/fle ab ano patn* fni,
jcucrtar. Tuoc capit fisqui kporatiot per quodquidam Domtnut Kbius villa? quondam
.caanpos & iiuat 4( deferta , 4c eqaes abat cam difcefjerat cotn e^uo albo , & duobmiepora-
?welpciter , <qu^d nee ventospoflet eum fioqui. riji , q«ii dixit fc rcoerftiroro. £t computato
* Jo qaoddam antem acmtw venientet# innene - tempore inueneroac , quod tnHes illc moram
l^unfcdomum««i»fdflm ETemjtjt , vbi fubftitt- * fccerac pins qoam ducentos annot t qm tamoa
. i*uot ^porartj. : Tu«c mile* recegitao* aUqua non credeba t fe moratum fniiTe per vni diem .
neccata , de quibut «on focrat confcfluidef- Tantum emm gaodi'm 9& tanram dclcitatio-
^ pcndit#4P ilU EHtnitae confertus ftiit,4c kcrtHn ncm haboerat in illo conatuio y qqod videba-
iupcr equum afcendit. Potlaa ventrimt ante tor (ibi quod ipfe mor am non fecinet, nifi voa
jnagaum pal a ti urn , & ibi fabfti^er uac. Milet hora, dm tamen per ducentos annos ibi fa if-
•ucemdcMcndit, dc e<ce fociui funs , fcilicat fet.SicpaKet quomodo foctctat Dejeftdelc-
ille awrtutif 9 <gf eflus e ft ei ofaniam , diccns : . #abili*. C*Merm*x»*fi**(i sawM/Zfraaa,
Eccc multum aardaAi > adhoc fcflal tamajn
3EXEM*
EXEMPT VM. XIV.
CJ$m htrmmn* ixUefmm pit autadtm j*h
imsfTm*ftr$ceniii*nni4in mmn
pvtdttrtaUi*
LEgtar in libro cxcmploram , quod fait
qudim monaehuf , qui lcgensijwnatuti-
fljscmaalijs rratnbus : millc anni antcoculos
raoi tinqaam dies hcfterna qa* prxtcrijt.mi*
racrncft nimisquomodo illod cflct pofsibilc.
Eric cnim fancltas & dcuotus, valde.Poft ma-
mmas ergomanfitin choroiofua deuotione
vt con/amcrae s & pewit fibi ilium verfum
rcL-clari i Deo,& iocoepic difecre J & cum fta»
rcfjjis palcherrima antcoculos eiuivolauit
6c aaoUaxt. Seqacbatur earn , quia torus fuit
iatcnms mi vtfionem ciu*. Tandem volauit
txin Ecclcfiam , tamen Temper propi ipfum
•71 puffer videri, & itapropevt poffct appre-
i zkh. Taadcm dedux it cum extra clauftrum,
& Therios deduxit cum ad vnum ncmus
ciodfoitante claoftrum magnum, &fpatio-
(im Tilde. Ec ibi monachum ilium detinebat
per dolccm melodiam per trecentos annos,
r -jaciuo Undo nun o appropinquando quouf-
r.'A omnes mohachi di&i monaften; cflcnt
dJaccU. Etprx dulccdiae cantus dicYrauis
c*ncfattuit,ncc fitiuit,neccomedit,necbibit,
pfctiauauolans monachum dimifit.Statim
/n^xiachas ad fe reuerfus monaftcrium fuum
pc'i/r, <juia prope era t nutans fe eadem nocle
foAaitatinisrecefsiflc.Iam erathora tcrtia
vt fibi *idebatur9& fe pctiuit intromitti.Dixit
fmrius q»iif effee : Qui dixit, fam Sacrifta
1 lias monailerij^ qui poft matutinas egrcflus
din. Portarius putans cum dclirum non cog-
3 3'jKeamomaiiio,tamcnrequi(iuit abeono-
rroi frAtrum/cilicet Abbatis, Priority cel-
lirtj Rxcitauitcrgo nonaina coram, qui crant,
ttmporibas fuis, Sc portarioomaioo iacogni-
t crmt. Etadmirans monachus, quod non
jacrom-itfcreteum , & (imularet fe nefcireno.
mini fxatrum,petiuit vt duceret cum ad Abba*
trrn.Du&ftauteruad Abbatem, nee ipfe co-
gioait Abbatem , nee Abbase conucrfo cum.
£t zuquifmit Abtatemdeprxdcccfiorc foozle
Coelcftis gloria* ji9
ftcinuentum fuit quod Abbat illeeoro ali/g
quos nominauit ante treccntos annos effet dc-
funclus. Tuncoftcndit A bbati, & omnibus
fratribus quid Deus fecum operatus eft per tot
annos in cremo per aucm & ilium vcrficulum
Millc anni, &c.& de gaudio paradifi,& tunc ip.
fum in fratrem recepcruntqui ftatim fumpti?
facramentisEcclefiafticis dulciter obdormiuie
in Domino,&adgaudia viut sterna; perucnit*
IdiWh
EXEMP1VM XV.
QmUfluglorU, & inftrni paenmtum bitmtn nbt-
t*tm nnutimjn it dim pcrduTtmit*
SEcularisquidamdecarnis fuar virftifc fa-
ma? titulum fibi crcxit in Anglia.Hic cum
fccularem agens vitam Deum in multis fibt
redderctoffenfum, compunclus ftaiuit Hie-
rufalcm proficifci , vt de fuo robore , Chrifti
fterncret inimicos.Pcti/t itaqueconfili; cauf*
Ciftcrcicnfe quoddam monafterium,patcfecit
votum. Accepitconfilium fi HicrHfaicm pla-
ce ret inu i fere, illam fubeat^cuius quiedque n6
eritciuisprzfentisHicrufalem vifio nihil co-
fertad falucem. Circumuentus itfique falu~
britcrhuiufmodi fcrmonibus,ab Abbatecon-
uerfus ad Dominum t remanere in monaftcrio
adquicuit. Addcns ergo bonat primordi;s con -
ucrfionisj^nclioris curfum conuerfationis, in-
uidum fpiritum in difciplinrpalxftraexbono
epere ncfcicnsprouocauitadpugnam. Impa-
ticns luci^ cadit avoco, incurrit pcriculum.
Secundoproponitpropo/iium^omnino fe non,
remanere a fieri t Hicrofolymam perrefturu^
quomam vero Abbas dccrat,diffcrtur intcrue-
cu Prioris. Node quadam cum a nece0ari;s
veniens ad propriam diuerteret cellulam, emi«
nusin fimiac fpecie fa per trabcm cell*' vidic
antiquum hoftcm. Sciens in monaftcrionon
haberi huiufmodi porrcn ta ,cognouit efle d*«
monem ftbi fub talis belli* forma apparetem.
Confiierans fe cfiedeprehenfum virtu tis ini-
micuSjprofili/tdc lnfidiaril fpecula, i rru it ,pcr -
cutir,fanguis per os & nares elicitur,& Ac pro-
flrato Chrifti milite auclor fceleris difparuit.
Fracres tarn de fadi fragorc^quam de \zC\ fra.
R * tris
tris clamor* cxcitatij'& vchcmcntcr pcrtcrriti
furrc^xcrunt f & fupcr re gefta,valdc dolcnrtes,
fpdquomodo fueratfaclum, vd quis feccrat
nefcienteSjfratrcm correptum ad Icclum dctu-
lerunt.Pcrcuflus itaqiic iraterfenfibusamifsis
pcrtriduu iacuit, vtplus mortuus,quam viuuf
pocaretur. Cui ficiaccmiapparuit fan flu s Be
ncdi&us dicens ad cum : Bencdiclc. Etnoui-
tittstefpondens fan&o Benedicto > fubiunxit;
Quises Dorame? Cuifandhis: Egofum a in>
quit, fratcrBenediclos, £c hisdiclis fanltus
8enedi£us fuftuliteuminipintu, &dixicci:
Scqacrc me. Cum ambo fimulacra carpcrent,
ad quofdara gradus vencrunt arclos & arduoc,
in fingulisvcrogradibusdacmones bini,& bi-
Coeleftis gtoria.
vclutfol inter fidefa fplendebat. Venicnsau-
tcm beatas Becedi&us , ante cam rcue renter
inclinans,dixitei:Bcncdicite.lltarcfpondeit«
tciDomin^aitfanflus; Domina, cccc noci-
tiumadduxi, quern adduciiufsifti. £tilla:Ex«>
hibetc(inquit)eam'tnibL Cui exhibito^regina
intulir, diccos: Dicito mihi, vis in domo mea
adferujendum mihi, fieurcGtpilti,fcrnper peri
fetterare^'Refpondit; Volo, & nonquama tuo
recedarnrobftquio: Et bcata Virgo: lura t in-
quit ) mini fupcr altare prsefens. Et accccens,
iorauir, &ftatuitcuAodircmandata Dei fui.
Cumautem cflct iurafum , dixit Domina ad
fatiftum: Reducite cum: Qprm rcdu&um fta-
toit, fieut antd, poll odium. Tunc bcatus Ra-
si rcfidebant,qui omncsad fuperiora confeen- pfcaelafTumens oeumum , duxit cum in para-
ckrc nitciitcitembiliterinfeftabant. Quos vt
widit nouitius valde cxpauit : attamen a bcati
Benedict i veftigijsnonrecefsit. AfccndentU
|>us itaquefanc~tot &nouiti© ncquam fpiritus
fanfto nocere nonappofucrunt, fedfubfequc-
*es difcipulum per gradus flngulos grauitcr af-
jlixerunt. Alius enira fuffbeabat > alius vehc-
difum. Quo cum appropioquaflcm , clcuans
nouitius oculos vidii quaii ciuifatis^eauracos
muros valderutilantcs>.& (plcndidos, &por-
tam quandamincnarrabili polchritudine de-
cor Jm, 5e artificio mirabili compoMtani>& per
totum lapidibus prcciofis & gemtnisornatanio
Et introducens ilium ,o (lend it ei amoenitatcm
jn enter impellcbat, alius pugno cum in dorfc paradifr^herbarum varietatem, arborumdi-
eercaticbat alius iflumcolaphizabat, & alius ucrfitarem-,auiumconcentu8, & variorum flo-
allum calumnijs t&cxprobrattcnibusdetcrre>
Jbat.Fatigatus itaqac nouitius,*: tarn de a fecn-
tfionis ditj6cultate9quam de Hoftjum impugna*
tione Qon mediocnter affliclns^carpit mmium
deficerc, & lentius poft bcatam Bcncdic^um
inccdercAnimaducrtcns autcm Sanctus difci-
»uli fequeotis defcclum, corwertens fc beni*
^nc ad cum rcleuationis gratia fuperafflicli
caput propnam pofixit man d. Adcuiurtaclum
mox vires laflus rccepit % & alacritcr po ft San-
ctum afccndcrcfcftinabat. His itaque gradi
rum eolorem, fruclDumabundanriamirpecie«
rum redolciiam, & reli quorum omnium viui-
flex fuauiutis afflutntiam. Erat autem ibi
fubtcr vnam arborum limpidifsinms atque ad
incuendum fons hortorutn gratifsimus^utcus
aquarum fluentiom % cuius fluminis impetus
totam illam iam delcc^abilcm lartificatciuifa-
tem. Etcxeuntcsindecxperuntad d-ifsimilctn
& longe aliam defcendcrc regionem , ad tcr.
r£ tencbrofam & opcrtam monis caligtnc tcr-
ram tcnebraram & miferixperviamprxcipi-
buiafcenfis, & ill is ferenifsimam puri a: t her is- tern & itcrlubricum.Dcindc oitendit ei homi-
regtonem lngredientibuSjapparaitcis eregio- ' * " '
-> ne locus mir? viriditatis Sc anioenitatis^nqua-
qujrdarn capella in acra dependens ninafc; pir-
oitatis vidcbatur,vt nouitius mulium mirare-
tur. Ad quam cum perucniifcnt, & beatus Bc-
nediclus prima* intrauit^ &introduclum no-
nitium poftoft'ium ftare praecepit. Eratauteitv
in ilia capella chorus quafi virorom candida-
torum in circuku confidentium. Cui bcato c6-
ttentui gloriofa Dei genitrix prarildcbat^ &
unquam regina ini?cfiicu-deAurato inter illos-
ncm in iguca cathedra refiden tern , ante qaem
formofac mulicrcs aftabaat,quae ardcntcscc-
ret)$ ineius ora in ft an tcr intorquebant quos
introduclosper vifcera viTiliaextrahcbant.Et
hanepcenam infa*liccm-itcrarc non ceflabant.
Homo iflc-( inquit Angelas) quern fie vides
cruciari f potens in feculo fair [ex carnis ami*
cus^fed animx immicusjhomn \uxuriofus, gu-
la? illccebris % &hbidinum colK.fionibusdedi-
tus. Quodenim videtur reddcrc in cathedra,
vfqucad tit* term in um fignatur cius in flagi-
ti*s
Ooeleftis gloria.
tip perfcueraQtia* Etquia mulierem amator
fdi^pcrmulicram fpecie* i malignisfpiritibus
nuaficercorurrj facibus inflamatur, 8c fie feni -
per iteratis iacedi/s f\ oc fine craciatur. E t qu id
datnrfibi in pxnis, nifi.quod folicite quarfiuit
in rcms/Ignem tjaaefitut,igncinuenir.£t vex-
centes fcad intcrioracaIiginistvidcrunt homi-
nem/jaem tctri fpiritus viufi excoriabant,ex-
eonatnm Tale fricabae, atqucfalitu fupcr era-
tcm ferream ignc fuppofito cremabaot. Hie
(icqmr AngclusJ queen fie Tides damnacum,
potcasfbit in nsoodo habeas Tub fe homines,
& qsoaiam fc litis impiom reddidit,* crndc-
l:m t idco& dam nation if fenteotiam forti-
es eft confimilcm , vc qui immifcricordi-
t:r dotninatuseft hoxninibus , sequa lance a
duriftitnis crudeiirer fpiriiibus torqueretur.
Videraac 8c ahum hominem fuper cquum
fiaaxneam fedenten], fcutumque igneum ad
cnIIam geitantem, qui 5c Taper equi collum
cap ram vnaro portabat p8c habitum mon*chi
ai candain caballi poft fe religatum trahebar.
Deifto dixit Angelas t qaia miles fuit fat is
pauper in mundo,&vitam fuatn fuftcntabat
?t rapto , Tode & capram , qaam ad tcilimo-
&:£airapacitacisgeftabat inpcenis,vni paupc- ro fufcipkntes cminus terribilcm viderune
moaachos & fan&itnoniales fed religionis
&fan$imonix indicia non habentes. Quidam
namquerifuimulto Srcachirmi^atquc verbis
ocio/js dediti crane, qaidam turpiloqui;V &
fa bulis ■ detraction ibus , prauis cloqui/s 8c
oratiombuc infiftebant^ah/ guise fcventri fob-
dici laatioribut cibis & peregrin is pocul is in J
gurgitarc fe fatagebant, ali; immunditi/s 8c
fornicationum flagitijs more bratorum ani.
malium fubiacebanr, non quia port mortem
huiufmodi fpecies voluptatum habeant vert*
ratem, fed ad cumuluro confufionis talibus da-
tar in pcenis vita? prartexitz gercre fimilitudi-
nem. Vnde ex meritopraua? action js videbaa*
turirraereinees, quafi homines tcterrimidi*
uinxiniurisvl tores, qui eorum capita nodo*
fis fuftibuscxdentcs , donee excuflb cerebro,
fraclifqueceruicibuseliderentur, 8c pr* im-
manitate vexationis a propri/s fed i bus oculi
eorum eruerentur, vt qui in Cerris Tub difcipli-
nx iugo noluerunt Deum habere re&orcm
diltanteiuftitia, ncqnam fpirirum, cui famu-
labantfir,dirum in pcenis fentiantcxa&orcm.
Introdultoautem poll hzceo in inferno, in*
feriori,ait Angelus: Eleuafursu lumina. Por-
r: feminar violenter abftulit.Qni 8c muica alia
rraUgcfsit pofitusin corporc, quzdutn po
tuitaon ftuduirdigo£corrigere. Cumaatem
veau adcxitum, fe fieri pcti/tmonachum , no
vetjegratiae pcenitcntisecompunlrus , fed ina-
c- ;s gloria? am oref& humans laud is fan ore dc-
crpras.Non enim habitum monachi accepit,
ft viram monachi,fi conaaluifTet,ducerec, ltd
vt finem fuum,& (i non vita religionis/altem
hibiialaudabilcm demon flraret.Et quia lon-
|e 1 veiie lacra viuendi votum habuit , id'
co longe a f e9fcilicee ad caudam equi , fa crura
hiBitam religatum fe habere o (lend it. Vnde
uc; immerico capram 8c fcutum,cquum &ha-
bitum, omnia gerit ignca.vt tale fentiat dam-
ntionis tormentum , qui ex precedent is vita;
in? merito non obttnuit £ncm bonum. Ex
msla enim vita vix, aur raroqaisbonum fi-
netn (brtitur, fed ex bona femper vita, bonum
fioeiobio finera ononis bme v.iuens meretur.
Qii procedentes iodc in alium locom^idcrut
ciu/i religio&s pcrfonas promifcui generis
"N
rotamtotam igneam, 8c innexum homioccn
fqpeream,qoa;cum rotatu agitaretur horribi*
li, diclum eft irupenti & expaue/centi netfi -
tio. Tern bile eft v aide quod intueris, fed ecce
tcrnbiliora videbit. Etcccedum hacdiceren-
tur, ccepit rota a rurrrmo quo eminebat vfque
in inferno inieriori intempeftmis impetibus^
ruinofis amfradribus t infeflifque crcpitibus
proruere,fa£tufquecft latus fragor in tartans,
acfitotusmundus cum fuis xdificijs funditus
occum beret , & ccelum defuper cum firma-
men to corrucrct. Cumque rota hacc in ptt-
tcum barathri fc icrnbiliter immcrgerct#
omnesanimx que; tencbantur in morte cap.
tiuat,cum mahgnisfpiritibus/uribundis voci-
bus conclamabant, &miferum hominem, qui
inrotavcrtcbatur, infultantes cancli pariter
percuticbanr, detcftantes, & anathema tizan-
tes, &malediclioncs maledic^tionibusfubiuo-
geates. Hie eft (inquit AngelusJ infcelicifsi-
mus omnium hominum homo Iudasf Chnfti
Iefutraditor^quichm eflet de numcro Apo-
^ R % Aolorum.
f
1 3 1 Ccelcftis gloria. Charitas.
ftolorum^uarieis incbriatus vencno 9 magi- ret cum rairabili gaudio, co quod mukipcr iU
flrum fuura ac Dominant, agnum Dei bcnig-
nifsimtim , vniuerfitatis auctorem y & guber-
natorial, hu ma ni generis Redempcorem , Sal-
uatorem,Deum,& homincm lefum Chriftfi,
JDci filium , amicum dulccm, confiliarium B-
delem,adiutorem foreem ., triginta argenteis
▼endidit, atqae vendirum (ub pacis figno,
quati dilc&ionis ofculo, inimicorum mani-
fcusjn mortem era did it y & obtantum reatum
lapfui in barathrum defperationis, laqueo fe
peremi t.Vndc mifcr talem qnam cernis defpe-
ration is fententiam fibi in aeternis ardoribus
acquifiuit.Quoniam quamdiu Chriftus crit in
5loria,tamdiu ludas fempiternapunietur vin-
i&a.Qui ft ad mifericordiam , quam iniquis
*cndiderat,cucurrifseti& mifericordiam a pa-
tre mifericordiaram accepifset, & neqiaquam
in sternum perijfset Poft hacc reduxit.Gabricl
nouitiuml& dixit *i:vifionem iftamnulli mfi
foii Abbati tuo reuelarc prxfumas. statim au-
tem reuixit, qui tribus die bus quart fmnino
mortuus iacuerat A & oblitus mandati pra? ad-
miration e clamauit , dicens : Vidi Internum,
▼idi Faradifum.Et ccce adfuit bcatus Bcncdi*
flus cumbaculopaftoralipercutienseum. Ip-
fc vero iclui manum obi jciens, in manu granc
vulnusaccepit.Cuidixit Sanclus : Latfiisqoi-
dem esfic f&\i$ grauitcr in corpore , fed prop-
ter inobcdicntiam vulnusmultograuius con-
cepifti in confeientia. Et quia loquendo pec*
cauV, nouem diebus poenitendo loqucla care-
bis. Statim autem obmutuit, & prse dolore
▼crberum rurfus qoafi agonizarccorpit. Poft
aouem autem dies iterato conualtut, &foli
Abbati,q«e. viderat, patcrecit. Abbatautem
qui tacendi prxceptum non acceperat,ad sedi-
ficationcm pluriroorum poftea yifionem no.
uitijreuclauit.i</efli.
\
EXEMPLVM. XVI.
CaekBtmsanuam Chrifii pafsiont tptrtsm Ihxh*
ricfi & vani bomtmi rurjm cUhAhm.
LEgttHt inScalacaeli, quod fuit quidam
fanclus , qui'dum femel oraret inextafi
flbfitas, vidi't csdwn apcrtum 9 &duraftarct
lam aperturam intrarf t9 vidit venire duos dra-
cones crudclifsimos , & illi extendeotcs rctc
maximum, & ponentcsantc illam aperturam,
prohibcbant omnes volcntcs intrarc dc pof-
fent.Cumdne ifte Acre t^&onrc tad Doming
vt demonftraret fibi qui erant dracones, U
quid cratillud rete,adtuit ci Angelui,diccns:
Draco Vnus eft immunditia,draco fecundus eft
Tana gloria/cdretc eft lafciuu. & vanus orna*
tus mulicrum,& iftat cleuantur per inane glo-
riam & iromunditiam ,& taotam iacluram in
mundo faciunt,?t aperturam , quam Chriftus
fuo languine fecit, in carlo claudant, ne benefi -
cia cceleftia pofsint afccderc^&'ne ammar pof.
fine intrare gloriam beatorum. Et dico tibi,
quod plurcsdamnantur per illicitas mulicrum
alicclioncs^ per varios ornatas, quam fit du-
merus ipfedzmonum i nfcrnalium. Uannes &*
gidttu limiot Dommcsinw in bbr.qus dUuurSc**
CHARITAS.
EXEMPLVM I.
* Chmtm erga poximes.
LI bet a liquid narrate de eximia mifericor
dta clemcntifsimipatrisFlorcntij erga in-
opes & vlccrofosj atque deformes folatia ami -
corum non habentes. 1 gitur mifericordifsimu3
pater pauperum .exceptis quotidianis elcemo-
fimsin pios racndicantium vfus9cmnianno in
fcfto beati Grcgori; Papxdnodecim paupercs
fcholarcs ad hooorcm S. Grcgori; ad fuum
prandium inuitare folebat, quia bcatum Grc-
goriumduodecim pauperes omni diehabuifTe
legerat. Etcgo ex commifsionc eiusaliqoos
pauperbnominatimmihi exprefibs ad done »1
cius hora prandij introduxi. Qui obo pcrtu-
que refccli alacii cordead fcholas rcdieiunta
&de acceptis bencfici/s Deo laudes, & ma-
gnas grates largifiuo hofpiii fuo domino
Florentio & Fr a tribus eiui retulcruct. Tunc
maniferfti implctum eft quod perPfalmiftam
dicirur, & i multis religions ante bcnediclio.
ncm mcpTa: canitur : Edcnt pauperes . & fatu.
rabun*
runt earn. Ex vita S Pntiyttti D.Flonntij |U<
dtvvsxi t*trk #ir$tu*l$tTk*md a TUmfu^ j<5.
firifu d t*k» TbontA « Ktmfk*
IXEMPLVM II.
Lhniutt saatfta SAnHuls* feiffum pro diacono
tmimitiu im m§ttan , & a fau&o Uanm
Btptfs. <** <**»<*** *TAt, ng zUdip f tr( Ht$r$-
mt friftmMiM*,
SUQcdiatiaimirerUqtrfd in virtotc Do-
mini Sm&ulas vcncrandus vir fcccrit exte-
rn*, andiexvirtutc Domini qualis interius
fnt. Dieetenioo quadam a Longobardis cap-
tci cjuidam diaconus tenebatur ligatus^curr.quc
;p:ir,ai tenocrant, vtinterficcrentcoguabaut.
/.ijcfpoafccDCc aurcm die, vir Dei Sanclulus
abij.'dcm Longobardis pctijt vt relaxari^cique
viiconccdi debuiflctj quod poffc fa cere em- v
n:r.oneganorant. Cumque mortem illiusdeli
Uiillccos cemcrct t pctiuie Tt /ibiad cuftodia
Charjtas. . 153
rabantw \ & Uadabunt Dominum qui rcqui^ Quibus vir Domini refpondtf, dicens.- Id ma.
« _..i_ ,„ _. .. _ nuDeifun^eamortemcocciditc^quaipfeinc
occidi permifcrit.Tunc omnibus qui illic ad*
cram L6gobardis ptacuit,vt cumcapite trun*
care debuifsec, qoatcnus Zinc graui cruciatu vi*
tarn eius compendiofamortetcrminarcrjt.Cov
gnito itaquequodSanctulus; qui infer cos pro
fan&iratis reuercntia magni honoris habeba-
tur, occidendus ciTet, omnesqui eodem loco
inuentifont Longobardi conuenerunt, ficut
funt nimisr crudeliratis, laeti ad fpcclaculum
mortis. Circufteteruntitaqacacies. Vir autera
Domini deduclus in medium e(ttatque ex om-x
nibus fortibus viris cleft us eft vnus^dc quo dtf-
bium noncflct , quod vno iclu caput eius abf-
cinderet. Venerandus ergo vir inter armatoj
deduclus, ad fua arma ftatim cucurrit;nam pe-
t iuic vt fibi paululum licentia daretur orandi.
Gut cum concefliim fuiflet , in terram fc
ftrauit& orauit.Qui dum paulodiutiusorarer,
hunc cleclus interfeclor calec pulfauit vt fur-
gere^dicensrSurge, & flexo genu tendeccrui-
ccm, surrexitautem vir Domini, genu flex if,
j:-:i debuiflct.Cui protmusrefpondcrunt:Ti- cerniccm tetcndit,fcd icfo collo cduclara con*
r. cadcmadcuftodicndumcum damus, fed ca tra fefpatam intuens^oevnum fcrturputlici
:cr-jitiocc interpofita, vt fi iftc fugeritfpro co dixifle : Sar £e loanncs fufcipc lllam. Tunc
.p'tmorieris Quod vir Dei libcnteraccipicns, -clcclus carnifcx cuaginatum gladium tcnens^
pnju&itn diaconuro in fuam fufcepit fidem, nifu forti in altu brachiu percufluruslcuaufr,
c.:ra noclcmedia ,_clm I on go bard os omnes . fed deponerc nullo modo potuic, nam repente
diriguit, & credo in ccelum gladio, brachium'
inflexible remanfit. Tunc omnis Longobar-
dorum tu^ba, qux ad illud mortis fpeclaculunv
aderat, in laud is fauorem conucrfa mirstri
ccepit , virumque Dei cum timore venerariA
quia profcclo claruit cuius fanclitath effet, qui >
carnificis fu^brachium in acre ligafTct.I taque '
poftulatus viforgerer^ furrcxit .'poflulatos vt
brachium, fui camifkii fanare^negauit^dicefi
Bgo pro eo nullo modo orabo, nifi mihi an tea >
iuramctum dederit^uia cum manu ifia Chri«
ftianum hominem non occidet. Sed Longo«
bardus idcm,qui(vtitadicam)brachium con.1
tra Deum tendendo pcrdiderat ,paena fua cxi-
5 p^sbyter fugifle refpondit. Tone illi in- gente compulfus eft lurare fefc Chriftianum-
iat:Scisipfe melius quid conucnit. seruus hominem nuqtiam occidcrc.Tuncvic Deiprf-
aj'taiOomini c^niractcr ait: Scio.Cuidixc- cepit^ dicens: Depone manum deorfum. Qui'
tvm : Bonus homo cs , aolumos tc per varios ftatim depofuit, atq; illico adiunxit: Remittc
exueutas mori^ elige tibi moxtcmi quam- vis. gladium^in vagjnam. Et (tatimremifit.Omnet -
R 3 cry/
— ._ — ■ — » -- — {>-——---— — — — — - -
fcirno grani dcprcllos afpiccrct ^ excitauitt &
2^: Surge,* concirus rugef h beret tt omnipo-
10 bcui.Sed idem diaconus promifsionis eius
son immeraor,refpondit dicens: Fugerc pater
rcn poffoin : quia (i ego fogero f pro mc fine
c-10 ipfemoricris. Quern vir Dei Sanc^ulus
*J fugicndura compali^dicensrSurge^ vadc:
k omnipotcos Dens cripiatmam^t ego in ma.
c- -i-3* ram.Tantu in me pofTunt fa cere, qua-
f i\ in ffleipfepermiferit.Fugit itaqne diaco--
1 « , & fian deceptos in medio fi Jcniflor rc-
^•^At Faclocrgomaoe Longobardi qnidia*
s vjci ad caflodicn^am dederant , vencrunt,
^tmdedcraa^pctierant :/ed hunc vencran-
C!
ergo tint* virtu ti $ hominem cognofcentes,
boues & iumenta quae deprzdati fucraot^ cer-
tatim ei offeree in munere volcpatjfcd vir Du
|alc fufcipere muniis rcnuitrmunus aatem bi>-
njemctcedis quzfiaittdicens:$i raihi vultis**-
Charitas.
tibus cuidam Epifcopo conuiator incederenV
& imminence tarn re fed ion is hora, quid mi hi
dccenterapponercc non haberet, xftuare cce-
pit,&anxie quajrerc,vndcmihi poflfcein if inc.
re pofiturfubucnire. Cumquehincindigcntia
liquidconccdere, omnescaptiuos quos habe- ' ftringeret,illic<.haricasanimam dilatarec, in
tismibi tribuite, vt ha beam vndc pro vobi« ardlo pofitus quid prorfus agerct ignorabat.
debcamorarc. Fa£tumqaea(r,qubd omnesca-
Stiuicumeo diraifsi funtratquefupcrna^graria
ifponentc, cum fc vdus pro vno morti obcu-
Li^multos a mortc liberauit J4ihil in hac re in
Sanclulo mircris: fed pen fa ft poles, ,qqis illc
fpiritus finerit.qui cius tarn fimplicem mensem
lenuit, atquc in cants virtucisculmine crcxit.
Tunccccegrucsrepcnte, vt lineam inakcm
congruences cxprimunt, pariliqqcferie quafi
dmerCa vtcumquefub vno duce caftra com-
ponunt fuper verticem nobis turmaeim vo-
I i tare coeperunt.TuDC in fidei feruore Epifco.
pus conftanter ereclus, ait: Ooraine , precipe
vnam tie gmibas iftis ad nos dei/ci , vt fcruas
Vbienimcias animus fuit quando mori pro ~tuusdebenedidionis tuae munere fa tis facia t
proximo tarn conftanter dec reu it, & pro tern
poralivita fratrisvnius defpexit fuam, atquc
fub gladio ceruicem tecendit. Qua; ergo vis
amorisilludcor tcnuit f quod mortem fuam
pro vniusfaluteproxirai non expauit? Scimus
certe4 quia idem vir venerabilis Sanclulus ipfa
eleraenta quoque Literarum plcn£ n6 noueract
legispraeccpcancfciebac: fed quia plenitudo
legiseft charicas, legem totam in Dei ac pro-
ximi dilec*tionefcxuautcl& quod foris in cog-
mtione non noaerat, ei intus viae bat in amo-
rc, Stqui nfiqnam forcafle fcgerac quod dc re-
demptorc neftro Joannes Apoftolus dixit :
Quo mam llcuc illc pro nobis animam fuam
pofuitrfic&nosdebemus pro fratribus ani-
rna$ poncrc, tarn fublime A poftolicum pr*cc-
,pcum faciendo magis, quam fciendo noucrat.
Coparemus fi placet cum hac no Ufa indo&a
fcieotia illiw do clam ignorantiam. Ibi.harc.
noftra iacct, vbiilliusdifciplinacminct, Nos
.devirtutibusvacui loquimur, & quafi inter-
fruclifera arbufta pofiti, odoramur poir&,ncc
manducamns. I lie virtutora fruclus carperc
houerat.quauis hot in verbis odoraribefcieba*.
Idtm ibidtm.
EXEMPLVM III.
UofftUVts Bpifctput non hnbtm qucd ho/pits *ppc-
Mrtt, volittnumiruim fmsim in ttrr* deijeit.
N
charitati. Mira ^xauditionis diuina? celeritat.
Vix vcrbum ore promituri& procinus non par-
ui corporis grus terra ten us ante ora noftra dc*
mcrgitur, /icqtie fideg, qux per dilc&ionciH
opcrabatur, imptetur. Fetrm DAtmamu. lib, u
Efiji.tpifl. to. *a Alex a* Papam,
'EXEMPLVM IV.
Cbariiatikt mintilrtt dtuotus cxtm ills, qm
ft vifn prtH*H*Tfit .
ADolefceotem me in Faustina vrbc prop •
ter litterarum ftodia cooftiturnm audirc
contigitquodenarro. Inter duos fibi conui-
caneos oborcis inuicem Mmukatibus t alterius
oculos alter cttbdit. Caecus itaque poftmo.
dum cum femtmdomaiiMnutilem vidit% mo-
naftcrium pctijt. Poftmodum verd cum & ip.
feillator iniurix laneoore correptus conuer*
fationis habitum anxiequarrcrct, fed ad idea*.
monaileriuJH deferri/ propter ilium .quern
crudeliterattrcc'rauerat, incongrnum iudica-
retamqnachis fuper hac re fee re to mnfsitan-
eibus, tandem fama negoti; ad a.ccu fa tor is9 vi-
delicet non videntis, peruenit.auditum.Cum*
que illc quod imsninebarfeaius didiciflet^cnc -
pitmoxobnixe depofcere, &qufbus Vale tat
prccibus inftmufsime flagirarc, vt ilium fra-
cres cum omni charitate (hfcipcrenr:rcmctip-
Quarie(is Ecclefixnarraoit Epifcopus. fum in fuper cuftodem ac roiniftram cius ob-
Ciua M inquic in Teutooicorum par- fcqui/t tnfodare iabcfenc. Imp or tun is Cini
mfiftenj?
Charitas. 137
iufiftcuf pttcitoi, tavern obf Inoi^tt ci quem tran flatus eft. Beatns autem Antonio* in fum-
ornislamiflc yidere nonpotcrat , pcr/picao ma admirationc vite eius inftitutioncm,atqae
chiriuusocdominiftrarct.DccumDCQtiita- animi vinutcs habuiile memoratur. 29 viim
cpefcMis miaifterafsiftcre, tegminibus fo. PP. xit* S. AtnmQnk.
were ,nectffaria qijoquc porrigcrc % pcrcipien-
t is erjam alinrcnus perfuafbrid prouocarewa m
& ii digcftionis occultum ^ v c dicebac ur, fepc
fc fcrre &rcfcrrc gaudebat a?grorum. Sic ni-
jc:ruDa}/iC; qui gem in am lumen carnis amife-
nif sbariaic fmiul, & paticntia, quail duobus
id knimx facie oculis refplendebac. Idem ft*
tm Dmumm W.6. Efifi. tpifi 30 tdT^uznttm*
EXEMPLVM' V.
Vtncunim Amtnon ckm crura nudtn flsimtn
iwfmm tntbefitrtt t *b Angtb tranjfrorta-
**'*.& thmimttm Hmmwi mltni ixkifarg
umtlm iemtdsnde , mx turn moituum d$*
ALio quoquc tempore cum v en ifTen tad
Ammonem qaidam f probarevolens ani-
ir.c* ipfonim , ditii dolium fjbi eflc nectfla-
"wu^vbiaquampro aduenientibus congrega-
nt. £t cum polliciti fuiflent pcrlaiuros fcs
EXEMPLVM. Vli
CUatiWius frttm vuum int*Bdt» pt? totMMim
mumfiki inuktm ti#n[m[*runU
TEmpore qoodara cum faoclo Machario
quidam frater vuam detuliflet, ipfe, qui
Secundum charitatcm nonquarfua funt, fed
quae alceriuscogt taret , ad alium fratrem dctu-
litcam , qui infirmior videbator. Tunc infir-
rous gratias egit Deo pro fratris feruitio, &
fafecpiteam : fcd& ipfc nihilomious plusde
proximo, quam dc femctipfo cogitans, ad a lid
earn pcrtulitinfirmum fratrem, & ille itcrum
ad alium*. Et fie cum per omncsccllulas, qua?
longc a femctipfis crant per eremum difperfa?,
vlia ilia circurrilara cAet, ignorantibus eis cpis'
earn primus mififsct, ad vltimum ipfi deter-
tur, qui earn miferat. Gratulatas autem fan-
clus Macharius f quod tantara vidcrct in fra-
tribus continentiam , tantamquecharitatcm,
v^ttipfisgraHcfibiduxit^diccnspoflcpe- ad acriora femctipfum fpiricualis vitg exten-
ts Jiaricamclam fuum , fi ci tarn grauc onus direxcrcitia. 2./. vH. PP. /*"£* *8.
l^for-ercf . & ait ad alteram. Tu ii *is defer,
EXEMPLVM VII.
'^ li -o:ci : ego camelo mco parco t ne mo-
nara:: Turn alter :Mihi, inquit, vtipftnofli,
cinchiijon eft ffed afmus. Nunquid.potcft
Q3% caicclus portare non valet y airnus porta-
m AiiIic:Factu,inquit,vtvi»f tu viden$,cgo
r.z non in ten mam camclum meuni. Tunc
i> c Ego inq'iitj imponam afino pondus^ quod
14 camelo mo onerofum dicis , 3c mcrira l^o-
^-uDeifaciunt quod irr.pofsibilecft *cfTc
p'iibile. Ec i(a impofitum dolium afino per-
.aij vfqocadmonaitcrium hominis Dei, ita
Tf «=: fentiret afinus 11 aliquid oner is porta-
raQicm vbi vidit AmmonrBtne fecifti,in«
V*' /mafmo deferens dolinm f collcgx enim
t£rnorruas eft camclus. Et egreiTus inucnit
'>'^'ihmt\t £r£iix"rat famulus Dei. Sed &
.t«: u ilia per eum Dominus figna oflendit:
N-mi fluuium Nifum cum tranfire vellet, &
^-crcfcernbcfceret, fabitain alteram ripara
'Chmwimu funex negUSa indigint$Mftoptt* ■
CAtntlum aUti'% comtjfit,
QVidam de fenibus ex Scythi difefpu^
lum fuum tranfmillt in Aeyptum , vt-ci*
caniekimdcducerct % quatenos iportellas quas
fecerat portare* in iEgyptum. CLm autexn
deducerct camelum , alter fenex obuius ci
venit, dcdrcicei: sifcifsem frater quaudo iba^
in *€gyptum>dixifscm tibi vt & mihi alterum
camclum adduceres. Quod cum ille fratcr-
proprio Abbatidixifsct, prxnimiacharitatc *
dixit cifcncxc Vadefili , & due et camelum ■"
ilium, diccns:quia necdum parati fumu^cona-
plc necefsitatem tuam , & vadc tu cum ipfo in -
iEgyptuin^ & itcrum rcduc nobis camelum v
13*
Vt3c noftra vafa portemus, Cum ergo hoc fc-
ciffct frater, & iflet ad ilium alium Jen cm, di -
ecus: Abbas Pa~mbodicit: quianccdumparaii
{umas,colle,6c coroplc necefsiutem tuam,Ca-
ricauit fiue ftrauit,&onerauit fenex camelum,
& iaic in /Bgyptum.Cum autcn> fenex difcari-
cafTet^fiuc exoncrafict, &diftrauifiet,iterum
ille frater rcduccbat camelam , & dixit : Ora
pro me pater. Cumcjuc fenex rcquififfct, quo
pergeret,refpondit:i n Scythim vado,vt etiam
noftra? fportellas hue deferam. Quod cum ao>
differ fenex , compun&us cocpit pcenitere , la-
chrymapdo dicens:Indulgete mihi dulcifsimi,
quoniam charitas ?eftra frudum meum abf-
Culit. Ibidtm parage no*.
EXEMPLVM VITt.
CbArUatium \ rater anftu dt\uu $mk nfolum
alitri indigent* tranffntfit, •
DTcebat de quodtm fratre , qui cum fecif-
fct fportas , 6c impofuiflet eis anfas, au-
diuttvicinumfuum alium monachum dicen-
fem : Quid facio 9 quia proximum eft merca-
tum, & noa habeo a a fas quas imponam fpor-
tellis racis? Hie verb audiens refoluit an fas,
quas impofucrat fportis fuis 1 & attuht eas fra-
tri alii vicino ,dicens: Ecce iftas fupcrfluas
habeo t tolle & pone in fportas tuas. Etfccic
opus fratris fui proficere $ proprium autem
opusreliquitimperfeftum. Lib. At tbstilAte,
nnm*+* invituVP.
EXEMPLVM IX.
ChAritAthd tptffons infirmum non vtlenttm
UforATt , *d mtrcedes ctfitndsu •
JHTldici c$mpkUiHnU
Plrrexerunt atiquando tres fratres ad mcf.
fem , Scfufccpcruntcertum fpatium fcxa-
gjratamodiorum, quod metercnt. Vnus autem
ex eis prima ipfa die infirman ccepit, & reuer*
fixt eft ad ccllam fuam.Duo autem qui reman-
ferant, rnus alteri dixit : Ecce, fra tcrv ides
quia incurrit instritudinem frater noftcr:cx-
torque ergo tu ammo cuo-parum , & ego fimi-
Charitas.
liter mco paululum , & crcdamus in Deo no:
ftro, quia perorationcs eius implcbimus cc*
duo opera eius, & metemus partem ipfias Cum
ergo cxplcuiffcnt mcffem totius loci illiua*
qucm fufcepcrant, venerunt acciperc mercc.
des fuas, 5c vocaucrunt fratrcmt diccntcs :
Frater, veni accipe laborem tuum! Et illcdil
xiteis: Qualcm laborem accipiam, quinon
meffui/ficillidixeruntci : Orationibustu is
confummata eft mefsis, veni ergo accipe mer-
cedemtuam. Facia eft ^rgoplurima coutcn-
tio inter eos dc hac re , illo fcijicct diccntc
non accipio, quia non laboraui: illis vcrd con
adquiefcentibus nifi & ipfe accipcret partem
fuam. Abierunt ergo ad iudicium magni fc-
niscuiufdani,&dicitei frater lllcrPcrrexim us
nos tres, vt metcremus in agro cuiufdara ad
mercedes. Ciim autcntvcniflcrausad locum
qucm mcfluri cflemtis, ipfa prima die in xgri'
tudinem cccidi,& reucrfusfum in cellam mea
neevna die metercprsualui cum eis 9 cVnuuc
cogunt me fratres ifti , diccntes : Veni accipe
rocrccdem, vbi non laboraui. Dixerunt autem
& illi fratres: Hcucra tres fuimus, fcperrcxi -
musmcterc, & fufcepim us fpatium fexagioca
modiorum quod meteremus t & fi fuiflcmus
toti tres cum grandi labore vix potui/Temus
explicareillud. O ration ibus autem fratris hu-
ius nos duo vclocius , quim tres potuinous tic
dcmcflqimusagrum^&dicimusei: Veni accipe
mercedes tcias , fcnenvult. Hate audiensfc.
nex,miratus eft, & dixit vm demonachis fuis:
percutcfignum in cellafratrum, vtcongrc-
genturhic omnes.Qui cum veniffent dixit eis:
•Venice fratres,* audite hociuftum iudicium^
& indicauit eis omnia fenex, & adiudicauit il-
ium ,vt accipcret mercedes fuas, &faceret ex
eismfcrcedibus, quod ipfe vcllet. Etdifccfsic
frater ille contriftac us & plorans,* fibi pr«iu.
dicatum tuiRcdUcbAt. Md*mnn. 13.
EXEMPLVM X.
Ck*rii*tm f rains f*n&$ Franeifci pr$ dttirktt*
fcUpidum iStbm 9pfmbanu
T A n(a charitas ardebat in eis , quod facile
ipfis videbatur tradcrc corpora morti.
aon
Charitas. i $7
Bonfolflinpro^rhriftiamore, fed etiam pro temcre fibi iudiciam Domini vfurparet, &
filautniaut t vclcorporam fuorom contra- ahcnum fcruum contra prarccp turn Apoftoli,
trom.Vnde cpudam die, cum duo ex ipfis fra-* qui fuo Domino aut flat aut cadir , vidcrctur
j
ttibaf fiani ircnt, inacncniot qoenda fatuum,
-qucapittaoidcs ia&areia «oo$. Vident ergo
tbui coram tapides iattari in altum, oppofuit
fcflarimi&iba* lapidum vcdens potiuf fc per*
€oti,qoaa fratsem foam , propter cbarifatem
mutoaaj.qaa flagrabac, sic^uc parati erarif
Tool pro alt croponcrcTi tarn foam Era ten im
io hanulitate & charitate fnndati, & radicati
to taatom vc vnos reoererctor alteram qiafi
patron & Docninum , at que ill i qai officio
prcUuocu, tcI aliqua gTatia prrccllebant,
hjmihoresfc viliores carter is vidercntur.O ro-
nes qioqoe fc totos ad obediendum-pfgbe'
hint, ad prxcipientif vokintatem fc continue)
p rxparaates : ooa difceroebant inter in (torn
&iMQfittin pnecepraas, quiaq>jicquidpraci-
f abator potabaor cfle fecund um Domini vo*
toucan. £x Cbnmf Mimritm G*Qu$ ct so.
IXEMPLVM XI.
CeasM* frjturnd ehfemath doeente S. lo*rmi
EMtagiUa* fhffictt *d (ttuttm.
B Earns loannes , Tt teftatur Hieronyraos,
cum vfque ad foam vltimam feneclutem
tf hcAmourctur , 6c vix inter difcipoloram
rninos ii Ecclefiam deferretor,ncc plura ver-
t* ijccrtpotfec, adquamlibet paufam hocdi-
c*^t:ftiioHmei/iilfgitea1tenitnrm /Tandem
rritres qai com eo crant admirantes, quod
tapacademdiGerct9dixeruntei; Magifter,
ro«e fcmpcr eadem I ©querist Qai refpondit:
quiapraceptom Dom oieft , & Oi folum hoc
fctfeffcit. H$n*n. in Cimmtntariji in Epijli-
EiEMUVM xlf.
m§**imJii ch*f\t*iiuHm kojpiuUrium toucinm-
ht jMgtti *d tmttftn Jabs **d*xtr*nt.
£ Ratio monafterio Crucifcrorom Dioe.
tt&Mooaftericfcfo, lawns quidatn farter
aJ recioicndani bofpttes dcputatas. Et is ae
iudicare, fine omni perfonarum acceptione
bonos & malos, pro bos & imp robot, difcipli-
natos 3c infolentcs cum tanta humilitatc, tan*
taque charitate recepit , pauit, miniitrauit#
quafi omnium vnica mater c£Tet,& fibi foli co-
rum vidererurcuraincumbere.Cum igitur xot
extremis laborarct,& tern pus effet pramta la*
borum rccipcrc, contigit quondam laicumj
fra t rem itcrumadinfirmatorium, in qua in-
firmusdecubuit^quandam dulcifsimam mclo*
diam9c]uaficoncinentium in choro pucroruni
ceu a longe refooantem audire. Quapropter
ftupens f & Yixfeipfum comprchendens inrlr-
matonum ingreditur, & moritarum, vtrrmoe
& ipfe canoras iuuenum voces pertypifTet ,'
fcifcitafur.Acacgrotus>panluIum>inquit> ante
ingrelTum tuam ad me introiernnt hue qnidam
formofi fatis, fed mini incognfti iuuenest qui
cum .duicibus cantilcnis aliquamdiu inuahdt
atque infirmi.corporis mei mitigatTent dolo-
tcs, fufpicatus ego fi fort^ paupercs c^cnt t Be
cantibus eleemofjnaspoflularent^ animo ad
co$dixi : Dulces filioli mei, quamdiupotui'
cum omni charitate omnibus pauperibus qra«
tumpermiiltpaupertas no (Ira libenrer mini*
(Irani: nunc quia vt viderc poteflis ad h?c fa*
cienda vires non fuppctunt^ad cocum pcrgite^'
6c hie 9 quia pius eft, larga vobis manu clecjno -'
f/nam minidrabit* Et in hxc verba diniifi
cosf fed quonam abierun^vel qui fuerint om-
nino non fcio.Quodaudieas Crater cbm hoiaf-
modi iuuenes intra claullramonafteri/pcni-
tus vifinoneiTentfveI Angclos fuiffc,vcialiof
fanftos fufpicatus ^ignam laudcm Deo dc ex-
hibitapictatcrcfudit. Hofpitalariqs veropoft
h*c citifsimc, fed & dcuorifsimi moriens ( vc
piicredltur ) vnacumconcincntifcus Angclit
ad coelefrcm patriam commeauit^dignam rn cr-
eed cm pro exhibita charitate capturus, de quo
fit Dcus benediclus in fccula. Amen. Cell,
*d*gfttc. $xempL
EXEM-
x38
Exemplvm xnr.
* Chat it*' is prittpta trg* prcximttm oh fit nam t
mcx skfubmerfiom in Cdfom mbAn •
gdit Maine it ur.
LEgitur exemplum quod quidam pleba-
nus ficut temporalibus diuitt;s, ira* & vi-
fijsdedituserat, habuit tamen valdedeuotam
con i a gem , ad cuius fuggeftionem rcligiofos
habebat in honore.Contigit auccm vc ad illius
domum diuerterent quidam fratrcs. Itacjuc
tempore prandi; dixit Domina fratnbus:Rogo
vos boni pat res vedicatis aliqua verba falutis,
quia ilia valde funt nobis neceflaria^ Domi-
nusnon aegre ferret, EtDominus ait : Ego Cu
imlitcr pcto vc dicacis , fed breuia verba quia
etiam pr*dication£ta*diofum mini eft audire
propter prolixitatem. Tunc vnus fratrura ait:
Ego vobis dicam breuia verba tarn fruclaofa,
quod fi ea fcruaucritis.in iudicio gen era It ani-
mam roeam qualiuuentote Deo fcruiui, obli-
goproanima veftra. Auilc:Dicite(air) & ego
wreiurando proteftorferaare. Cui tile : Dixit
Saluator in Euangelioi.Quodcunquc vultis vt
faciant vobis hominei y&c vos faciteillivEt.
rurfuipcr Thobiam Spiritus Sanclus aiuQuod
tibi non vis fieri , alter i ne fcceiis.Si haec fcr-
oaueris.procul dub'io faluus cro.Cui diucs.Re-
pete (ait j pater: Quod cum frater feciflct $ 6c
lilc didiciflet#rogit ipfum fratrem,vt ipfa brc^
UitcrdccJararet.Et iflerefpondit : Hie eft in-
tellcctus verborum iftorum. Quodtu ex quo
es magnus Dominus,velis,vt tui tibi cfleot n>
deles, tc ho,norarent, tibiqucdecenter feruirct:
4i,cum Dcut fit Dominustuu^fis fidelis ipfum
fblum adorando, nomen illius honorando , ac
illi faltem diebus fcftiui* fenirendo.Irem ft ei*-
fes pater ^defidcrares quod &li; tui honor a rent
tc,tu quoque (imi liter facitoerga D earn. I tern,
nollesquod quis te occideret , aut. adultcrium
indomotuacommitteret, aut bona toa fora*
*etor,vel falfum contra tc ferret aliquis tcftir
aponium,aut concupifceret bona tua,vct vxo-
rcm:fic tu debet facere,& fi horum contrarium
quandoque quis feciflct y velles vt de hoc tibi
4^tisfaccict.Aitdiucs ; In vcritatc paucaifta
Charitas. * v
verba profundam continent fcieatiamrVerun*
tamen Dcofaucoteeaadimplere curabo. in*
Iteriin vcro coepit hxc verba follicitc rumioa*
ref& inucnit fe in j&ukii iHis xontraria cgi fFc^
nam quibufdam domos, quibufdam molendi-
"cos quibufdam pofFcfsiones in pigbusdiu tc-
tyuifie , plerifque iniuriam & vcrbcra intulitfa
recogitabat. Proclamaie igitur fecit , fe odjdi-
busquibus debitor eratfausfa&urom.Deniquc
cum tnftaretur p/optcr ma gJi am tcmporalium
bonorum diminutionem , aitfuis niilitibusi
Eamas {ecreaiionisergo ad venandu, vndeor*
ca temped ate 6c pluui arum abundatia cum va~
cui rcdirent,vidit in via moledioum cuiufdaia
pauperis^ torrent* difsipari & cuerti, homx*
iitmque cuius ftierat, iufufficietem efle ad trim
teparandum , ait fa is :HcceA qiiodego pro-
mifi feruaturum/i enim efTcm tahs pauper^op-
tareravt potent ior me adtuuaret. Vndc reii*
lientes milites-de fuis equis trabes &. rotam in
locum priftinum iuflu iRiurdiuitis rcpofue-
runt Ra.fus progredientes vherius, repcrerut
qaendam peregrin um paupcrem , qirem dutn
vidifTet^ominus ait fuismilitibus ; Hoc etia
eft dc_ ill is quod ego facere promifi , ft enim
eflTem adeapaupe^opta^em vt aJiquis mihi au-
xiliareiur , & humane reficeret. Dixit itaque
pan peri :.$cquere me, & bene tibi prouideba
de hofpitio 8c vic>o.Cui pauper: Domine fait")
a-prardicatoribos audiui quod Chnftus tale o-
pusmifcricordiaxfibideputatexhibitum 9 6c i-
dco ita rcniuncrat. Venientes pariter ad do*
mufn^ accepta manu pauperis Dominus c© -
lorti ruzait:Enegohoipitcra tibi adduxi^ca-
ram ergo iflius habeto.At iira;In vcritatc, in-
quit.vtilis eft talis hofpes, pro quo Chriflus fc
pbligauitdcbitorcra.Cpmque lauti pauperera
hofpitio excepiflet/croprope cubiculum fuu,
illi pauperi ledum fumptuofum difpofoit, me-
dia autcranoclc coepit pauper fit ire fcdiccrc:
En Mti morior. Quod cum ille Deminus au.
di;fTet y accepto gladio ait .'Domina quid eft
hoc?At ilia . Aufcultemus Domine attcnte, . £c
videamus quid fit, quo facto aduertunt paupc •
rem diccntem:En morior fiti.Tunc ait Domi-
nus. H oc etiam eft qood promifi fcruarc, quod
A ipfe efTcm pauper, & nefcirem inter tot gra*
dus^uo traofirein . vchemeaterdcAderarem
quod
Charitas.
'ipod afiqoiir mflii pofom pratftattr, potum i-
giturponigan^qui accepta camifia iuit ad ci-
ilcrDan pro cap icnda aqua, & in illaroruit
prrccpfrmaaeautcm fa&o, Aercccdentc pan-
pcrc, totorogare coepie Doroiaa famulos {bos
de (JoajiBO 5c marico foo , de quo vnanriter
cibil fcirerefpondernnt. Ac ilia: I te(ioquic)ad
©moci Ecdenas, & monafteria inquirentes dc
illo, quit poft beatom fratrum adacntam co-
ralirer iatJmm ▼irum ( vt fcitisj mutatos eft.
Qaiboi rcdaiDCtbns , nee earn inuenientibus
iit Domiaa: Mittice anchoring in cifteroam,
dc forte Upfoj fit inHlam , quiapotum ferre
ciupehiaerar. Qao fa do cxtraxcront illtun
mortBom, & plangcncibas omnibus, confpi-
ciaotuicollo ill jus circalam aurcum Angeli-
ca naoibos fie prxparatum, quod nee extra-
Jiipoflet, nee i«o&ura illius vllaapparcrcc.Tcd
fenptaam haoc cetioebat. Not Angeli prins
aaiaum iftins doximas in ccelutn, quam cor-
pas fuilTet iofrigidaiam in cifterna, quia in
imfericordizoperibas vitam fimuit. Qoibus
i^\\rskfifi$t vxorconi familia rcpleti gau-
iomagno, tocant Epifcopum ciuiracis & ille
muuboscircalam contra&ans mirabatur , &
protinas hoc miracalam infinuaoit fummo
Poatificij&diaerfis mundi po tend bus. Tunc
norflciisgeoibas aitss9 mifcricors D amine
Eta, gratia* tibi ago quod me tali viro fo-
^fii,'<joi iam ccrcitudinalitcr in tua cc.
cm btatur gloria , adiuua & roe Doiainc
toxttnatfforig 9 yt con/brs illius gloria;
ff&i iDcrcar. Qpx vcnditis omnibus Chrifto
wmraii denote. O igitur diuina lex, quim
^".iqaarnvtiluJ-.O lex Dei immacu-
«! 0 lex chriftiana falutifera! cu con tine*
oiio lege nature, tues plena charicace , cues
flwaoDei gratoitu,tu Tola reel ideas animas,
* «* dncis ad gloriofam vitaro arfcroaro.
anfm fau Vigmw Uttwu* #» ttptfithtu
W
Q
HEMHVM XIV,
* ChMTftAsfiferit put*t* dwuu
Vid Amoa fandtfsimus effecit, cum ad
pm fiacrct quidam veniffent bili atqoc
ira perciti,diccntes: Eia piter inraere mulic-
rem,quz in cella hums fratris cftrBoox Oeus/
qua? mifcrationis Tifcera o (tend it 9 qua o fain
prat fetul it aniroa ilia fan£tifsiisa cbaritatctn,
Cumeniro oou ignoraret.mulictcm iufrpitha-
rio fiue doholo abfconditam haberijatereque
ibi, ingreiTus cellam/oper pitharium,fiue do-
hoium fedit, iufsitqacvt cella vniucrfam fra-
tres perfctutarentor, & quacrcrcnt. Sed cunt
nihil peni tus inueniffent, dixit ad cos. Parcaf
vobts Deus, fraires, Quo faclo pene illos con*
fufosdimifit. prarmonuitque, ne facile quic-
quam ^duerfus proximum cre.dercnr.llluin vc-
ro f rat rem corrcclionc fua mode (turn , ac fo«
brium reddidit. Naclus cnim opportunu fern <
pos, cxpuKis omnibus manum illias apprehend
di^&aitilli: Atteodetibi fratcr,&curam tui
folios habe. lite veto compundus ftatisa
rdlpuit , & fenis humanitatc fanatus eft .
S. Dombtus (et. 6. *d Mtruuhot.
EXE MPLVM. XV.
faRorbonui PmhIsjuh Epifcepw, primp tmnm
(mm, diinie [eipfi$mpr* fmbiiiu dtdiu
DVm faeuieotium Wandalorum tempore/-
fuiflct Italia, in Campaniz parti but dc-
populatatmultiquc cflTcnt de hac terra in A fri-
canaro rcgioncm tradocli, vir Domini Pauli-
nuscuncla quzad'Epifcopatus vfum habere
poteraC,captiuisindigentibuslargituse(l.Cu^
que iam nihil omninofupereflet quod pecen*
tibus dari potuifTct# quadam die quacdam vi*
dua aduenit,qua? a Regis Wandalorum gc-
nero filiumfuum in captiuitaic fuifleduAum
pcrhtbuit,atqnc a viro Dei huius precium pa«
ftulanit,fi force illius Dominus hoc dignaretur
accipcre, &hunc concedcrct ad propria re-*
meare.jSed vir Dei,magnopcrequid percci foe*
roinar dare potuiflct inquircnf , nihil apud fe
aliud ni(i fe inuenit^petctique fcemioe. refpon-
dit9dicens: Mulier, quodpoflum ubi djre nonf
habeo, fed tnemetipfom tolle, me feruum iu-
rif tuiefic prontere,atq»evt filium tuum reci-
pias9ne vice illius in feruitium trade. Quod
ilia ex ore tanti viri audieos , irrifionem po-
tiiiscredidit, quim coropafsioncm. Ac ille,
S X Yt
14*
Charitas,
Vtcrafvir eloquentifsimut , & valde tncxtc-
lioribusquibufque ftudi/s eruditus, dtibitanti
focmin&citius perfuafit, vt audita credere tf 3c
prorecepcionc filij in feruitium trad ere noa
dubitarct Epifcopurn.Pcrrcxerunt ergo vtcr-
aju&in African. Proccdentc autem regis genc-
*o, qui eius filium habebat, vidua rogatura fc
obtulU, ac prius petiuit, vt eifiliusdonaride-
buifict. Qiiod turn vir barbarus.typo fupcrbix
turgidus gaudiotranfi toria?profpcn tat isin fla-
tus non folLm faccre, fed & audi re defpicerer,
vidua fubiunxit dicens : Ecce hominem hunc
pro eo vicarium praebco, & folummodo pieca-
«crn in me cxhibcns^mihi filiu mcum vnicum
xxddc. Cumcjne illc hilari vultu hominem
confpexiflct, qujmartem noflct , inquifiuit.
Cui vir D ei Paulinus rcfpondit,dicens : A riem
'quidem aliquam nefcio 9 fed hortum bene ex -
colere fcio. Quod vir genii] is valde libenter
accepit>ciim in nutriendis oleribus quia peri-
tuselTet, audi.uit. Sufcepit itaque ferunm , &
TOganti viduae reddidit filium. Quo accepto
.•fiduacx Africana rcgioncdifccfsit. Paulinus
Teroexcolcndi horti fufcipitcuram. Cumque
idem, Regis gener crebio ingredcrcjur hor-
tum, fuum que nortulanum qnaedam rcquire-
nt,& fapientcm vaLieelle hominem vidcret,
amicos coepic familiares defercre, 6c fa?pius cu
Juohortulano colloquy atque fermombuseiut .
4cledrari. Cui Paulinus qiotidic ad raenfam
©lera, virentefque herbas deferre confuctieraf,
Jcaccepiopancad cura* horciremeare. .Cum-
que hocdiutius agcretur, quadam die Demi*
nofuofecum fvcretius loqucnti ait: Vide quid
agas,6c V Vandalorum rcgnum qialitcrdiipo-
91 debeat, prouide, quia Rex citrus & cu ora-
pi edentate moriturus eft. Quod illc audicns,
, «nuiaabeodero Regc prar. catferis diligebatur,
•iminime* tacuit,fedqaid a fuohorculano/a-
jjjenti feiheet viro^agnouiflctjndicaiiit.Quod
<ium ReX audi flct,ill tco refpondiuE go vellem
Iiunc,dequoloqucris|" hominem vidcre. Cui
, gener cius.vcncrabilis Paulini temporalis Do-
minus refpondtt, dicens:Vircntcs herbas mi hi
ad prandiuni defcrre coofuouit. Has itaq, hunc
ad men fa m meam depot tare facito.vt qurs fit;
qui mihi hare locutus fit agnofcas. Fafiumquet
aftjEtdamrcxadpraiidcadumdircubuu^Pau*
linus exfuo opereolera qoarque & virenua-
delatufusadueuit* Cumqaehmic Rex fubicd
confpexiflct, intremuit , atque acwcrfito ciut-
Dom ino,fibt per fililpropinquo, ei fecretum,
quod prius abfeonderar, indicauit,diccrjs:Vc-
rum eft quod audifti. Nam node hac in fom-
nio/edeotcs in tnbundibus contra me indices
viditintcrquos iftcetiam fimnl fed e bat fi. fla-
gcllura quod ahqnando acceperam , corum
mihiiudicio tolkbatur. Sed pcrcontare quif-
nam rlt9 nam ego hunc tanri meriti vtrom po-
pulare,Yrconfpicitur,ejTenonfuipicor. Tone
Regis gener fecreto Paullnit tulit, & quifnam
eflct inquifiuit. Cui vir Dei refpon'd it. Scruus
tuwfum/jucm pro filio vidua* vicariom fufce-
pifti. Curoquc illc inftancer rcquireret, vt nca
quid </Iet,fed quid in fra patria fuifTct^indica-
f€t,atquchoc abeo fac^a iteratione frequen*
tisinquifitiOHis rcq«ireret,vir Dei coMric^ns^.
magnxiqnecomurattonibfts, ism non v 3 lens
negate quid cflcr, Epifcopum fe fuilTe tritatu«
eft. Quod poiTotTor etus audiens valde perti-
muitlatque1iDmiliterobtulttx dicens; Pete
quod vis^quatcnusadterram tuam a me cum
magno munere reuertaris. Cui tit Domint
Pauhnus ait Vhum eft beneficium quod impc.
dcremihi potcs, v I om n es ciui tat 1 smea? cap*
tiuos relaxes QuicuiaHi pfotmusin Africana
regione requifiri,cum onuftis f rumen to naui-
bus pto vcoerabtlis viri Paulini fatisfac^'one
in eias comitatu laxati funt. Po(t non multos
vero dies Wandalorum Rex occubuit, & fla-
gcllum, quod ad fuam pernicicm difpenfante
Deo pro fid el tarn difciplina tennerat, ami fit.
Sicque factum efttvt omntpotenris Dei famu-
lus Paulinus vera prxdicerett& qui fcin ferui*
tiom trad id era tvc urn rrmltis aTeruitio ad liber-
tatem rediret, iliu videlicer imitatus qui for-
maro ferui afsumpfi t^ncnoseflemus ferui pec-
cati. Cuius fequens veftigia, Paulinus ad tern*
pus voluncarie feruos fadus eft folus ,- vt eflet
poftmodum liber cum multis. Gngorim Diahgi
^.3.^ it " »
£*£M£
Char
fxEMPXV-M XVir,
*&cil** txemfimm m ftufov Stbtlans *>
fkratjj Bfidntviai *• SfttttmlU . Th$m* k
ttmfk.
• . « •
Slmflifer id menic Maio quacdo herbs
agrrleiaiaxime va lent pro mcdicamentis,
piof paier non eft oblicas paupcrura fuo-
raa/ciensergo ronltoseffe debiles y fcabio-
fa/rvkerof0S,rccir eoiaddorauro fuajnve*
nirt ccno dic&.ho^a pro quadam medicinal
corporali balnea tione in aqais caLidis cam o-
donfcrii herbis fufcipjenda • Quibut bene bal- -
ceatft&iotitje&alana parauit mondifsimum
pro fadoribas coram abftergendis t datoquc
pov'ulo & confolationis vcrbo t cum ingcnci
lztitiaibax ad (ua hofpitia mutuo inter fc co-
facntcs Quaai bonus & pi as bono eft iftc
Domioui Florentine t 6c quasn booi fratres
fat ifticom co babitaotof t qui nobis propter
Beam gratis talia prarftar ^Quodam tempore
n^adragc/iaut cam tempore client aliqoa-
ttous cara, & paupcres mendicantes grauarcn>.
orinopia, muluadfoUtium mifericordifsi-
»i pirns Floreoti; obfecrando confugcrunt;
fpciantes^^QaJccuq'ie fubfidium inaentre.qaia
n:&ov2Ct2QS,oenio inconfoiatusindc confae-
BUibtrc.In tali ergo areiculo mifcricordiaru
F'ercojjdoJait fame affli&is &: pan pen bus
dcaotisf habitoqne 'confilio , cttm fratribus
itasi 141
xi Too per coram qnadragefimaai prcr panperi*
tus^q.uicq'iidjtU^om fenberido lucrarta*
tur9 hoc iniegre coHe&um prouiYori paupe*
rum cradercfvt illeconfcquenter fieceflaxia at
iimeotaea*cret,& indigent ifensfidelkersjiUMU
ftrarec. Hoc-idem fcccrant in slijs Aomibts*
qoidaai fratree fcripcores, & officialeses pro*
pri/s laborious ekemofy nam Deb immolate*.,
(eipfos fpoatecaftigantes , & pauper cs felicif*
fime recreances. Jdiso TUmu * Ksmfii in *i$#
V.Ffamty R*bwmi <sf. 1 6.
EXfiMPLVM XVII.
ritAtt mtrtem *Upi,fi4a&4M tfatmxr*
D, Iequadam a Longobardi* captns quidfc
JJiaconus fcncbatur )igatu*,eumque ipft
interfere cogitabant. Aduefperafcere die, vir
Dei , nomine San&uius presbyter ab cifdem
pcti;f, vt ei vita concedcrctur , quod potTe ft
faccreomnes negauerunt Cum que mortem it-
lius dcliberafle cos cerneret , tunc peti/t vt ad*
cuftodiam fibidaretur:quiprotinos retponde*-
runt : TiJ>t qaideu ad cuflodicod^i damns7,
fed ea conditioneAve & ipfe fbgerit pro eo ipfe
moriaris. Quod vir Domini libeRieraecipi^.
com infuamfufccpirfidcm.Qacm noclc me-
dia L on go bard us omnibus dormicntibus exci-
tauit& ait .'Surge & concitns tade/Liberet te
/ui^qaziioic optimum modti fuccurrcndi ege- omnipotens Dtos. Sed idem Di aeon us pro*
miftionc eius non immemorrefpondit. Fuge-
rc pater non poftum, quia (i ego fugio^pro me
morieris. Qpem vir Domini com pu lit ad fa*
giendum dicens. Surgc&vadc,te omnipotent
-Dcus eripiat. Mam ego in manu eiuf fum. Ta>«
cum in me poffiratfacerc, quantum ipfe per-
tniferit, F*ugit iraqnc Diaconus»Mane Longo*
Bardidinerunt : Bonus home^er, nolomui te
per varios cruciatus mori. Eligc tib*i mortem
au .qui ira erant atteauati rtbur, vt nequc
wazoois, neqaepaoerhaberenc in facellis.
Toronanimsterrratres accenfi ftmt adjuo
«rfnjdo.n pauperum curmisv& prarcipuc in
fam dt&o tempore quadrageMmx^ttaodo a-
gsofordiespcenicentiar, & largiora mifertcor*
Aa&ipendia exuberare debeuterga indigcji-
**t paoem pro Deo rank is precibus poftulaor-
w,ficat in 1 fa iz legitur : F range furienti pa-
iemtqum^egenos vago/^ue indue indomi qnam vis. Rcfpondit. Io mann Dei Torn : ea ,
^affl.CLm videris nudum operi com t &car
■onioam nedefpexcris. Statucrunt ergo fir-
niter aliqui d fibi fubtraherc,& pauper i bus k.6-
mkereoopioflusfatque vltra folitum tempos
ktorn vnaa boxam adijeere quoridiaoo ope-
morte mc occidife, qua me ocenfr ipfe permit
fit. Tunc illis'placuit^vteumeapite truncarl^
arqac ex omnibus virtsfortibus electa* eftv*
nus , de quo dnbium non effee , ejuod vno icto*
caput ciufaMcindoret. I He ergo inter arm a tor
14*
Chorea*
. deductas ad arma fua cucufttt , nam petijt vc
paululu oradi fibt lieenci£daret:Qua impctra.
ttfe prpftrauitt&orauit.Qui cunvpau&dta-
ttas orarct, hunccle&us interfeftorcalcc pul-
fauit dicens:Sorge & flcxo genuceruicc ext en-
de,ouod 6c fecit fad tenfo collo ednctam cotra
fe gladium intuens hoevnum fcrtur publico1
dixifle:Sanc)e Ioanncs fufcipe iliam.Tuoc li-
Itoceuaginatura gladium tenens,adnifu forti
in altum brachiacn percunurus leuauit/cd de-
ponere nallo modo potuit. TunciHi qui adc-
ranc rirnm Dei cum timorcvencrari ceperiit,
quia clarucrat cuini fanditatis effct. EtUrfru,
Penfa vbi animus eia* fuerit^quando mori pro
proximo tarn coqftantcrdecrcuit/ Qua ergo
amor is ¥ii cor tenoit, qood mortem pro falacc
proxiau non expauit/Scimus quod illc San&u-
lut J litcrarum elcmeata non bene nouerat 9 6c
legitprarcepia ncfcicba^led-qwa pletutudo le-
g is eft dilcctio, legem totam in Dei & proximi
dilcttionc feruaait. Esinfr*. Comparemus , ft
placet, cum hac indo&a fcieatia illam do&am
ignoranciam j rbi hare noftra iacet , ibi illius
ditciplioa emmet* Not de rirtotibos vacui lo •
quimur,6c quafi inter fructifcra arbufta pofiti,
odoramur poma nee raanducamuf . I He virtu -
turn fruc^p nouerat carpere,quamuis fcot ver-
bis odorarinefciebat Gngotim Dtikgor.libto
torlio, upUotrig$(moftptim§.
£X£MPIVM XVIII.
Qb tonfmoU cbmritMtii tefl*tion*m mum monmfU*
rij triticnm corrupt urn t& m murtptthUuau
I-N Mboaftcrio Abbfctis Theodofij in fco-
pulo, inter Seleuciam # Rofum Cilicia?,
• confuecudo fiiit 9 vt in Ccena Domini paupc-
rcs omnes 6fr papilli rcgionts haius con flue*
rent huc,& acciperent medium iritici-fexta-
rium, bcnedi&ones tredecim, & fextariura
▼ini, mediumquefcxtarium melks pro quoli-
jbec Ante hoc autem triennium , magna tri-
tici fterilitas fuit9vendcbatur^ triticum in re«
gione haCjfcxtarijdaodecim vno numifmate.
# .Cum ergo veninent ieiunijdies,dicunt Abba-
tinoftroquidam ex Patribus : Noli, Domine
P ater 3 fecundom con fuciudincm dare paupc.
ribas triticum, ne defit monaRerio. Triticm*
cnimnon inuenitur. Abbas autem coepitdicc
refrauibus; Noninfnngamns, filij , charita-
tiuam bcnedfltiOBcm Pa iris noftri Tbcodo/i/.
Vidcte % mandatum feniseft , non expedit no*
bis iilud tranfgredi $ vere lpfe eft % qui curam
noftri gerit. F rat res autem per ft iterant in foa
fentcntia, dicentes Al>bati: Non Topped t no-
bis quod darejpofsimus. Tunc Abbas contri*
ftatus aitillis: I«te , & fecundum quod vultif^*
facice. Non itaque 9 vt confaetum crat p fecc-
runt chart tatem in die fanclo Cocoas & Paraf-
ceues. ProfeAus poftmodam, qui praeerat
horreis(aperuit oftta<&reperittriucnm totum
gcrminalle.Quarc coacli poftea fumusin ma-
re proi/ccre. Tunc ceepic Abbas nofterdicere
fratribt^s: Qui patris noftri monita non facir,
rfta patitur. Laborcs nunc inobedientix mcti-
te, Qningentosmodiosdaturieramns9& Pairi
noftro Thcodafio per obedientiaim ptacui(Tc«
mus, fratrefejuc noftros pauperes confolari
(uiflemus: nunc verb quinque fere millia mo •
diorum perdidimus. Quid iucrati fumus filij?
Quantum nobis ipfis profuimus! Duoprofc-
clomalaegimus:vnum( quia mandatum pa-
cris noftri pneteriuimus , alteram , quia ipem
in Deum non habuiuius, fed in horreo noftro,
Bredemb. cofou* f*er. fiLf. c.-ax* EmSopkn*,
&M #irltu*Ut*f. t$,
CHOREA.
EXEMPLVM i;
Chorum dmeentis ncS$ H*tihst*tu muUiSiif^
ardoti iniiiro unno torriztruni.
COntigit in quadam viHa Colbeche Hal-
berftadenft Saxani*, decimo Heorict
fecundi Imperatoris anno , vbi crat Ecclefia
faoc^i Magoi manyns, tale quid in vigilia na-
lalis Domini. Robertus presbyter* primam
miflam inchoauerat node , At in cxmcterio
•Othbertus.qufdam cum fodalibus oc>odccim,
Tiris quindccim9 8c mulieribus tribus, choreas
ducensj 6c cantilenas feculares perftpepens, ita
lacerdotem unpedicban^ y t ipfe verba eorom
inter
gkAouopfccatus cft,dtcens: Placeat D(S>, *c
findoMagno, vt jta ententes permancatis
vfcpcidumom. Verba. ponduihabucTunt: &•
liosprestyteri Ioannes fororem fuam cantan-
ccmpcrbnchioin arripuit, & ftatim illud~£
corpife xnlfit • fed gutta fangujms indc noa
aioic. I?!a vcr6 toto anno cum ceteris per-
Chorea. 14J
iRmlafiHnyrammfoIcmoia^'nnitntTcfona- vt corpot obfcffom defcrerct. If direr. Ncc
icfencUIlenttndatiic cis vt cacerencqao ne- mora. Vbi d^m on circa vmbilicnm per tumo-
rem feefle detnoaAraai^dicluf puercampol-
licccrticcm in contrarium sjxit : & ficpaoia*.
tim per crucem , verfus os afcendetc compulir,
donee cum in. fpecic hi rfuti vtrmv9 mtra hia*
turn* oris barren tcm Tidir. Quo a miro conato,
ad inferiora rcdirc volente. ,cjajriaji4t populass.
l*uer in fttnter figpum Tahiti* oppofoit^ cum
nujfitciorcamdacensJ& cantitansr& pluuia maxima vrolcntia damtooeia elite coegit.
doo cecidit fiiper eo$ B non frigns a non calor, Eicc"tum crgd in modum hirfati vermis. % puer
audafterdex'tra comprefaeodic f *c in foflanr
paranlaro , vbi aqua plouiali* confederat t
mox proiecif . Qui ftattm e X ocnlit plcbis to*
tius difparcns, lartitim ft lavdit matcriam derc-
liquit. Proin.de manus pueri a conta&u vermis*
nigredineinfe^tarcmaDficScdprocinnsaqnf
bcaedi&fejauajiieato difcefsit. Sacrofan&a
ergo scseft , eifeab bmfli labc'crimioum in*
Docentcm :. fed fimul cfle cotroenit iimpliccm
& prudentcrn. lh*f**t CmUifc sk Jtpibut lib, a*
doo fancSjjion fitis, aoalaliitudocos afiecit:
Indumenta , vetcalteamcnra non-fun t attrita^
fedqwfivecordes canrabant: P rim una vf que
adga»a,dcrndevf<]uc ad femora- terra dc-
mcrfifaflf. Euoluto anno Rerebernis Colo-
Dics£s Epifcopas cos abfolait a' nodo qao
jnanasconunligabantur ,& aotealtare fanctt
Jtagai rcconcitiauit. Pifia Fresbyteri cum
ali/tduabu continued exanimata eft. Cartcri
coodoais tnbof noclibus dbrmierunt, alij po-
ftcaobicniot & mini col is (vtfenur )coruf-
uiirot, qvia-valdepcemtuerunr. Catteri par- <
cam foam membrornm tremore prodiderunr,
Vm. M W>. 25. Cm to. Albtttm Krmntz. 4. lib,
k^Uxnk* cm. $3. Tritbtrtnm in chrcn.mon»Ji.
tiir/fl^Ka/n.
HEMP1VM ir.
fm fibm htmum mtrMiur UbifAUfi thr*
KMtricefto i <Umom $b[ej[*nh
IN Mechlinia oppido Brabantist percepi-
n»s poellam quandam facro die Doml-
r-icocum innenibuschonza/Te diu valdc.Fati.
pnergo domomrcdijt. Nee mora : dormi*
iGmpcrgcnf^dafmonc fie rcpIeta.Quaclaroaa-
te,urgit familia a ligantvinculis ficuicntem.
Mm* ad oratoxiara gloriof* Virginis extra
°pp^am deporeaiur. Frequenter eoim ibi Ma^
na TinQtom operatrix f miracula plurima d'e-
■ofiftrauit. Quod vbi fcbolarcs pocri pcrcc-
P«raat,ad locum vbi vexabatur puclla,in ora^-
toriuin encurrerunt. Quorum vnufannorum
wrcdoodecim $ aodacior cxterit atque faga-
f»^corpit ctmpcllere c^adiorarcdarmonium,
ExEMPLVM in.
CbtfeasJuwefvUta infeMt. btiulo n*9piUfw-
(uttiMf, $cciditur, &iim cotfm *binftrn&
IN villa quadam Brabantiar, vtmihi frater
ordiuis Fraedicatorum narrauit, mulicr
procax & vana omni f eri fefto choreas iungc*
re cohfueuerat. Et factum ei\ vt iuucnibu$vi«>
rif ad faltum iuxta chorcam ludentibus , vni
conim pilam ferireconanci , baoulus de mana
fambucaliscaadcict ,&didam mulieremdu-
centem chorcam pcrcuflam ia capitc mox
occaret. Hare vtvtderunt omocs , confofi
funt t ic corpus domum detulcrunt, & in fcie-
trum pofucruat. Presbyfero vero cum clcri>
cis diclnro vigil i as vcnicnte,ecce taurus nigcr-
rimi|sf imSdaunes pefsimust cam mogituao
currens , lerctrom cam corpore dciecit, &
cormbus, illud difsipans membra tim confo-
dit : ita vt vifceribus bine snde^dii)ieri1S'9
fcetot intolcrabilis fpargeret^r. Fugientjbus
ergo cun&if , cadauer laceratum vfeme ia
*t craflinunv
vt& noftra vafa portcmus, Cum ergo hoc fc-
ciffct frater, & iflet ad ilium aliuro fen cm, di -
ccbs: Abbas Parobodicit: quianccdumparati
{amus,colle,& comple necelsitatem tuam.Ca-
ricauit,fiuc ftrauit,6conerauit fenex camclum,
& iaic in it gyp t am. Cum autem fenex difcari-
cafTct,riue exoaerafiet, &diftraui(Tet,iterum
iUe frater rcducebatcamelam, & dixit: Ora
pro me pater. Cum que fenex requifi Act, quo
pergeret,refpondit;ln Scythim vado,vt ctiam
no ft ras fportellas hue deferam. Quod cum au -
differ fenex , compun&us cocpit pcenitere , la-
chrymapdo dicens:Indulgete mihi dulcifsimi,
quoniam charitas vcftra fru&um means abf-
fulit. IbidtmptrAg. i}6.
EXEMPLVM VIIL
Cb*TU*tUm frater mh(m dtjuk $Mu upturn
ditri indigents tr*n[mt[rt> •
DIcebat de quodtm fratre , qui cum fecif-
fet fportas , 6c impofuiflet eis anfas, au-
diuit vicinum fuum ahum monachum dicen-
tcm : Quid facio s quia proximum eft en ere a-
Cum, & noa habeo anfas quas imponam fpor-
tellis racis? Ille vcro audiens refoluit anfas,
quas impofucrat fportis fuis , 8c attultt eas fra-
tri illi vicino ,diccns: Ecce iftas fu per flu as
habco , tolle & pone in fportas tuas. £t fecic
opus fratris fui proficcre % proprium autem
opusrcliquitimperfettum. Lib. At tbaritAte,
nnm* 4. invititVP.
EXEMPLVM IX.
ChAfitMtlm tptffom infirmum nen vtlentem
Ubortr* , md mercedes ctfieneUu •
.iftTiditl cemfkUtknt*
PErrcxerunt atiquando tres fratres ad mef.
fern, ftcfufceperuntcertumfpatium fexa-
ginta modiortim, quod mctcrcnt. Vnus aatem
ex eis prima ipfa die tnfirmari cocpit, & rcuer-
fos eft ad cellam fuam.Duo autem qui rcman-
ferant, vous altcri dixit : Ecce, frater vides
qdia incurrit insgritudinem frater nofterrex*
torque ergo tu ammo tuoparum § & ego fimi-
Charitas.
liter mco paalulum , & credamus in Deo no:
ftro, quia perorationcs eius iraplcbimus nos
duo opcracius,& mctcmus partem ipffus Cum
ergo cxpleuiffcnt meflem totius loci illios
3ucm fufcepcrant, vcneninr acciperc merce.
es foas, & vocaucrunr fratrcmf dicentcs :
Frater, veni accipe laborem tuum! Etillcdil
xiteis: Qualcm laborem accipiam, quinon
mcffui/ficiUidixeruntxi : Orationibustuis
confummata eft mtfsis, veni ergo accipe racr-
cedemtuam. Facia eft ergo plurima contcn-
do inter eos dc hac re, il!o fcilicet diccntc,
non accipio, quia non laboraui: illis vctb non
adquiefcentibus rtifi & ipfe accipcrct partem
fuam. Abieruot ergo ad iudicium magni fc-
nis cuiufdam, & dicic ci frater illcrPerreximus
nos tres , vt m etc rem us in agro cuiufdam ad
mercedes. Cum autem* vemfleraus ad locum
quern mcfluri cflcmus, ipfa prima die in xgri*
tudincm cccidi\& reuerfusfum in ecliam mcl
ncc vna die metere pratualui cum eis , & nunc
cogunt me fratrcsifti f dicentcs : Veni accipe
rocrccdem, vbi non laboraui. Dixcrunt autem
& illi fratres; Reuera tres fuimus, fcperrcxi -
musmcterc, & fufcepimusfpatium fexagiota
modiorum quod meteremus f & fi fuiflcmus
toti tres cum grandi labore vix potuiflfemus
explicarcillud. O ration ibos autem fratris hu-
ius nos duo vclocius , quim trespotuimus , &c
dcmefTuimusagrum, & dicimus ei: Veni accipe
mercedes tuas , &nenvu!t. H*c audiensfc.
nex,miratus eft, & dixit vni demonachis fuis:
percute fignum in cella fratrum § vt congrc-
gen tur hie omnes. Qui cum veni (Tent dixit eis:
Vcnitc fratres, & audite hociuftum iudicium
& indicauiteis omnia fcoex,& adiudicauit il-
ium , vt accipcrct mercedes fuas , & faceret ex
etsmtrccdibus, quodipfc vellet. Etdifccfsic
frater illc contriftat us & plorans,& fibi prasiu*
dicatum fuifle dicebat. JUdem m% 1 3.
EXEMPLVM X.
Ch*r$tMtiki fr*trtt /*»&$ Tttncifci /» tdtifktu
ftUfidum tQibm off$ntb**t>
T A nf a charitas ardebat in eis , quod facil£
ipfis videbatur tradere corpora morti,
Charitas. i j?
BOaXobtnprodiriftiainorc, fed ctiam pro tcmcrc fibi iadiciom Domini vfurparec, &
falatc aoimx, vclcorporam fuorum contra- ahcnum feruum contra prarccp turn Apoftol/^
train. Vnde qoadamdietcumdoo ex ipfi* fra-# qui fuo Domino auc flat aut cadic , vidcrctur
cribos finml irent, intzcncronc quenda fatuum,
cjui coepit lapides ia&areia «os. Video* ergo
vans coram lapides iaclari in altum, oppofuie
fe Aatimi&ibus lapidum yolens potius fc per-
coti,qoam tractcm foam , propter charicttcm
rnotoaiD.qiu fiagrabac, Sic^uc paraei erant
vans proaltcro-ponercvitam foam Eratentm
in hnmilicatc 6c charitate fond at i, & radicati
in rantmn vc vnns reoercrctur alteram cnafi
patron & Oominnm y aique ill i qui officio
prclationis, tcI alxqua gratia prarccllebant,
humittores fc viliores cacteris vide rentur. O ni-
ce* q toque fc totos ad obediendum p**be»
b-inr, ad przeipientis vohintaccm fe continue*
pntparaotes : oon difcernebant inter in ft urn
fci inQiun prseccpturn, quiaqiicquidpraeci-
iudicarc, fine omm perfonarum acceptione
bonos '& malos, pro bos & improbos, difcipli-
natos & infolentes cum canta humilitate tan-
taquc charicate recepit , panic 9 miniftrauif#
quail omnium vnica mater efietjfc fibi folieo«
rum vidercmrcura incumbere.Cum igicur im
extremis la bora re t^ & t cm pus cfict pra mta la*
bo rum recipere, contigit quondam laicunf
fratrem itcrumadinfirmatorium, in qua in-
firmusdecubuit^quandam dulcifsimam mclo~
diam,qoa(iconcinentium in choro pucrorurri
ceu a longe refooantem audire. Quapropter
ftupens , & vix feipfum comprehendens iofir-
matorium ingrcditur, & moriturum, vtrrmce
fc ipfe canoras iuuenum voces pertypi fFet '9
fcifcitatunAcatgrotus^panlulum^inquic^ntd
piebarur pntabaoc ciTc fecondum Domini vo* ingreflum tuum ad me introicrnnr hue qui dam
inouccm. Ex Chronic* Idimrum G*Qti§ c% jo.
EXEMJFLVM XI.
Chmiirtk frsttrmd cbferuatio doeente S. 1 tonne
£Mix*g4li&* fuffuii «4 f*U$ttm.
B Earns loan net, vc teftatur Hieronymos ,
cum vftjuc ad foam vltimam feneelutem
iphefi moraretur , fc vix inter difcipolortrm
manus ad Ecclcfiam deferrctor,nec plura ver-
tuijecrepoftec, adquamlibet paofam hocdi-
ceaat.-Filioii me^diligitc altcrutnrm.Tandcm
fratres qui cum eo erant admirantes , qu-od
{empa eadem dicerctf dixerunt ei ; M agi iter,
quarefemper eadem loquerisi Qui refpondit:
quia pratcepcom Domini eft , 5c (i folum hoc
fiatfafocit. Hkfth. kn C»mtntnt*rys im Epifli-
ExEMPLVM xlf.
i.
Jg*9m*4e ch*tit&iuum hefrhtMUriitm tontinm-
Stt A*gtli *d imlefia jobs MduxtrtmS.
ERat in mon»fterio Crocifcrorom Dice*
cc£i Mooafterieniit, laicns quidam fratct
a4 recipiendum hoTpitcf deputM as. £t is nc
formofi fatis, fed mihi incogniti iuuencs, qui
cum <dulcibus cantilenis aliquamdiu inualidi
atqne infirmixorporis mci mitigafTent dolo-
rcs, fufptcatus ego G forte pauperes client , 9C
cantibui elcemofjnaspo(tularencv animo ad
eosdixi : Dulces filioli mci, quamdiu potui'
cum omni charitate omnibus pauperibus qra-
turn perm ifitpaupertas no (Ira libencer mini*
(rraui: nunc quia vc viderc pore ft is ad ha?c fa-
cienda vires non fuppctunt^d coctim pcrgite^'
ic hie t quia pius eft, larga vobis manu elecjno-
fyuam miniftrabir. Et in hsc verba dimifi
cos, fed quonam abierunc^el qui fuerint om-
nin6 non fcio.Quodaudieasfratercbm hoiuf-
modi iuueoes intra clauftramooaftcri/peni.
tus vifinoncircn^vcl Angelos fuift, vet alios
fan&osfufpicatus^dignam laud cm Deo dc ex-
hibitapietatercfudit. Hofpitalarius veripoft
hare citifsimc, fed fc dcuorifsime mofiens ( vc
pid creditor ) vna cum concinentiibus Angelit
ad cceleftem patriam commeauit,dignam mer-
cedem pro cxhibita charitate capturus, de quo
fit Deus benediclus in fccula. Amen. Coll,
***i £"* •xmfL >
EXEM-
{
i38
Charitas.
A
ZXEM?LVM xlil.
* Cbariwit pmept* ftg* prcxbnum ebfgruMm,
mox k[ubm trfiont in €4 turn *hAn •
gtlk todutitHT.
LEgilur exemplum quod qaidara pleba-
nus ficut temporalibus diu>ti;s, ira. & vi-
tijsdedituserat, habuit tamcn valdedeuotam
con i a gem , ad cuius fuggeftionem religiofos
habcbat ia honore.Cootigit aatcm vt adillius
domum diuerrerent quidam fratrcs. Itaquc
tempore prandi; dixit Domina fratnbus:Rogo
yosboni paircs vtdicatis aliqua verba falutis,
quia ilia valde Tunc nobis nccc rTaria,fi Domi-
nus non aegre ferret, Et Dominus ait : Ego ti*
ID 1 liter peco vt dicatu fed breuia verba quia
etiam prxdication&tsdiofum. mihi eft audirc
propter prolix if alcm. Tunc vnus fratrurn ait:
Ego vobis dicam breuia verba cam fruclaofa,
quod M ea fcruaueri tiskin iudicio generalt ani^
mam mean qua iiuuen tote Deo fcruiui.obU-
go pro ant ma veftra. AtiUe:Dicite(air) & ego
isjreiuraudo proteftot feroare. Cui ille : Dixit
Valuator in Euangelioi.Quodcunque vulris vt
faciant vobis homines^ vos fuciteillivEt
rur fus per Thobiara Spirit us Sanctis aicQuod
tibi non vis fieri ,a!tcri ne fccevis.Si hare fcr-
naueris,procul dub'io faluus eris.Cui diucs.-Re-
pcte (aitj pater: Quod cum frater fecifict , &
verba profundam continent fcieatiairi.'Venin*'
taroen Dcofauenteeaadtmplerc curabo, in*
Iterira vero coepit hxc verba follicitc rumiua -
re,& inuenit fein snultts iWis -contraria cgiflc
nam quibufdamdomos^quibufdam moiendi-
nos quibufdam pofiefsiones in pignusdiu tc-
twill e , plerifque iniuriam & vcrbera intulifla
recogitabat. Proclamaie igitur fecit , fe omni-
btts quibus debitoreratfatisfa&iram.Denique
cum triftarciur propter raagnam temporal ium
bonorum diminutionem , ait fuis militibusi
Eamos rccrcationiscrgo ad venandu, vndeor-
ta tempeftate & pluuiarum abundatia cum va-
cui rcdiren^vidit in via molcdinum cuiufdom
pauperis* torrentc difsipari & cucrci, homi*
ntmque cuius fuerar; uifufficietem cfle ad trim
scparanduni ,att fuis : Hoc eft quod ego pro*
mifi fcruaturum.fi enim eflcra talis paupet^op-
taremvt potent ior me admuaret. Vndc rcfi-
hentes milites-dc fuis equis trabes & rotam in
locum priftinum iuflu iftiur diuitis rcpofue-
tunt Ru*fus progredientes vlterius , rcpercruc
quendam peregrin um pauperem t qtrem dum
vidiflet,Domimis ait fuis militibus ; Hoc ctia
eft de. ill is quod ego faccre promifi , ft en in*
cflcm adeopaupcr,opta*em vt aJiquit mihi au*
xiliarciur t & humane reficcrct. Dixit itaquc
pauperi : Scqucre me* t & bene tibi prouidebo
de hofpitio& vilta.Cui pauper;Domine (ait)
apnedicatoribus audiuiquod Chriftustalco*
pusmifericordiarfibideputatexhibitum 9 & i-
illedidicifletjogjt ipfum fratrcmtvt ipfabic- deo ita. remunerate Venicntes pariter ad do*
uiter declararet. Et iflc refpondit : Hie eft in - mumy-& accepta manu pauperis Dominus co*
iorti fua?ait:Eo ego hofpitcra tibi adduxi4ca*
ram ergo iftius habeto. At ilfa:In veritatc, in*
tdleclus verborum iftorum. Quod tu ex quo
es magnns Dominns^velis^vt tui tibi cflcnt fir
deles ^tc hjnorarent^ tibiqucdecenter feruirct:
fi,cum Deus /it Dominus tuus^s fidclis ipfum
£olum adoraodo, nomeo iHius honorando , ac
illi faltem diebus fcftiuit fcruitndo.Irem (i ef-
fes pater 9 defidcrarcs quod 61 ij tui Jionpxa rent
tc,tu quoquc iimiliter fac i to crga Deum.ltem
nollesquod quis te occideret , aut adulterium
indomotuacommitteretJ aut bonatuafDra^
xctor.vcl falfum contra tc ferret aliquis tefttr
jponium,aut concupifceret bona tuayvcJvxo-
rem:(ic tu debes facere4& (2 horum contra hum
quandoque quis feciflct, velles vtde hoc tibi
£ausfaccrct.Aitdiucs ; In ycritate paucaifta
qi)it,vtUis eft talis hofpes, pro quo Chriftusfc
obligauitdebitorem.Cpmque lauti pauperem
hofpitio excepiflet ,fcro prope cubiculum fuuA
illi pauperi legum fumptuofum difpofoit, mo
diaautcronoclc coepit pauper fit ire fcdicere:
En fiti morior. Quod cum ille Deminus aa.
dij/Tet , accepto gladio ait .* Domina quid eft
hoc/At ilia . Aufcultemus Dominc attente , . 8c
videamus quid fit, quo fa&o aduertum paupe •
rem dicentem:En morior fiti.Tunc ait Domi-
nus. H oc etiam eft quod promifi fcruare, quod
fi ipfe cflcm pauper , & nefcirem inter tot gra-
ta quo traii/ircm . t eheneacex. defideraretn
quod
Charitas.
139
^tpoi aliqofs mihi pottrat pntHaott, potum i-
giturporrigarn^qui accepta camifia iuit ad ci-
/tcrnam pro capicnda aqua f & in illarnrait
precept: maaeaacem fado, & recedes re pau-
pcre^interrogareccepit Domiaa famulosfoos
de domino 5c marico fwo , de quo voamtier
nihil fcirerefpondernnt.At ilta:ltc(inquit)ad
otnnes Ecdcrias, & monaftcria inquirentes de
illo- qaiapoft beatam frarram adoentam to-
taliter taciturn virum ( vt fcitisjmutatus eft.
Qnibos redcubtibus^ nee cam inuenientibai
21 1 Domiaa: Mittite anchorara in cifternam,
0c forte lapftis fit in if lam , quia pot urn ferre
paupcri inerar. Quo fac*ro extraxeront ilium
- mortenm, & plangentibus omnibus, confpi-
ciam in collo ill i as circulum aureom Angeli.
cis maoibus fie prxpara turn, quod nee extra-
hipo/Te^ncc iuecrora illiai vllaappareret:fed
Jcriptazam banc co tinebat. Nos Angeli prim
animain iftios duximus in ccelum, quam cor-
pus fuiflct infirjgidatum in cifterna, quia in
mifcricordixopcribuf vitam finiuit. Qui bus
aadicts 6c vifis, vxorcom familia repleti gau-
diomagno, vocant Epifcopum ciuitatis & iJle
manibos circalam contra&aos mirabatur 9 Sc
prothras hoc miracolom infinuauit Turn mo
Pootifici, & diaerfts mnndi potentibus.Tunc
Yxorrkxisgeoibosaicaf) mifericors O online
DcQSjgratiasxibi ago quod me tali viro fo-
ciafti, *qui iam ccrtitudinaliter in tua Ce.
com hctatur gloria , adiuoa & me Oomine
Rexxtcrnacglorie, vt coniors illius glorias
effici merear. Qax venditis omnibus Chrifto
ferarait denote. O igitur diuina lex , quim
orcnitf & qoamvcilislO lex Dei immacu-
Uta! O lexchnftiana falutifcra! cu contine-
nt in legenaturar, tnes plena chariute 9 cues
donnmJDci gratniiii.tu fola rctfificas animas,
& eat dncis ad gloriofam vitaro arte roam.
Brngattm fins Vngarus hdiwm* in $Kf^itUm
SijmUliq** &mmsJU$i Jutiurfajo.
o
EXEM?LVM XIV.
# Char it as tpnh put** tlwxM,
Vid Anton fan&tfsimus effecit, cum ad
ctunfxacrcf qaidam veniflcnt biiiatquc
ira perciti,diccntes: Eia pater inraere mulic-
rem,qua* in cella hums fratris eft: Bon at Deus/
qua* miferationis vifcera oftendit,, quantant
prxfftulitanima ilia fanltifsima charitatcrh.
Cum enim nou ignorarct.mulicf em Jub'pitha-
rio fiue doholo abfconditam haberijatereque
ibi, ingreflus ccllam, fuper pitharium,fiue do-
holam fedit, iufsitquevt cella vniuerfam fra*
tres perfcrutarentur, & quacrcrent. Scdcum
nihil pen itusinueni torn t9 dixit ad cos. Parcaf
vobis Deus, fratres, Quo faclo pene illos con*
fufos diroifif, prgrmonuitque, ne facile quic-
quam aduerfus proximum crcderenr.lllum vc-
ro f rat rem corrc&ione fua modelhim 9 ac fo«
brinm reddidit. Nacluscnimopportunu tcm«
pos, expulfis omnibus manum illius apprehen-1
dit,&aitilli: Attendetibifrater,&curam tui
folius habe. Hie vcro compun&us ftatim
refipuit,& fenis humanitate faoatus eft.
& Dombtus fer. 6, *d Monsctos.
EXE MPLVM. XV.
T*floT bonus Paulinus Eprfcopus, prime omnU
'fua, dtini* [eipjum pro fubditis (Udit*
DVm fonientiam Wandalorum tempore
fuiflci Italia in Campania* partibus dc--
populata,multique eflTenc de hac terra in A fri-
canam regionem (radocli, vir Domini Pauli-
nuicunc^a qua* ad'Epifcopatos vfum habere
potcra<,captiui$indigcntibusiargitu$cP.Cu*
que iam nihil omninofupereHet quod petcn-
tibus dari potui(Tctf quadam die quatdam vi»
dua aduenit,quat i Regis Wandalorum gc-
nero filium fuum in captiuitatc fuifledudum
perhibuit,atqoe a viro fei huius precium po-
ftulanit^ii forte illius Dona in us hoc dignaretar
accipere, &hanc concederet ad propria rcw
mearc.^cd vir Dei^magnopere quid petcci foe-
minx dare potuiiTet inquirens , nihil apud fe
aliud nirl fe inuenit,pctetique foemio? refpon-
dittdicens: Mulicr> quodpoflum nbi dare non/
habeo9fed memetipfum tollc, me feruum Ju-
ris tui cfie pronirretatqne vt filium tuum reci*
pias, me vice illius in leruitiom trade. Qued
ilia ex ore tanti viri audtens , irrifionem po-
tiuscredidit9 quim compafsionem* Atille#
S x vt
149 Charitas.
Vtcrrfvir eloquenufsirnus f & valdc in cxic-
rioribusquibufque ftudij's eruditus, dubitanti
focmin^citius pcrfuafit, vt audita crederc^Sc
pro rcceptione filij in feruitium tradere noa
dubitarct Epifcopum.Perrcxcrunt ergo vter-
qutin Africara.Proccdcnteautcm regis genc-
ro, qui ciuf rlUum habebat, vidua rogatura fe
obtulit, ac prius pcuuic, vc ci filiusdonari de-
buiflet. Quod (.urn vir barbarus,typo fuperbix
turgidus gaudiotranfitoriarprofpentatis infla-
tes nonfoltim faccre, fed & audirc defpiceret,
vidua fubiunxitdiccns: Ecce hominem hunc
pro eo vicarium praebco, & folummodo pieta-
tcm in mc cxhibens.mihi filiu mcum vnicum
fceddc. Cumqnc illc hilari vultu hominem
confpexiflet, quamartem noflet t inquifiuit.
Cui vir DeiPauIinusrefpondit,diccns:Artcm
'quidem aliquam nefcio 3 fed hortum beneex-
colcrc fcio. Quod virgenjtiJis valde libcnter
accepit, cum in nu then d is olcribus quia peri-
tu$cflct> audio it. Sufcepit itaque ftruum , SC
joganti vidus reddidit fllium. Quo acccpco
.iriduacx Africanarcgioncdifcefsit. Paulinus
-vero excolendi horti fufcipit curam. Cum que
Hem, Regis gener crebio ingrcdcrciur hor-
*umffuumque hortulanum qusedam rcquirc-
X*t,& fapientem vaUcefi'e hominem vidcret,
sunicosceepic fa mi liar cs defcrcre, &fa?piuscu
fuo h or tula no colloquy atque fcrmombus ciu*
dcle&ari. CuiPaulinus qsotidie ad rnenfam
elera, virentefque hcrbas deferrc confucuerar,
Jcaccepto pane ad curS horti remearc. Cum*
que hocdiutius agerew, quadamdjc Demi*
no fuo Tecum fccretiiis loqucnti ait: Vide quidr
agas,& V Vandalorum regnum qualitcrdifpo-
si debcat, prouide, quia Rex cirrus & cu ora-
pi edentate moriturus eft. Quod ille audiens,
, tjuiaabeockm Rcge prae carfcris diligcbatur,
ciminime* tacuitjedqaid a fuo hortulanotfa-
pjenti fcilicet virOjagnouiflet^indicauit.Quod
dam ReXaudiflet,illtco refpondit: £ go vclkm
fiunc,deqaoloqucri$f hominem vidcre. Cui
s*cnerciusfvencrabilis Paulini temporalis Do-
jninus refpondit, diccns:Vircntcs her bas mini
ad prandium deferre coofueuit. Has itaq, hunc
*d men fa mm cam deportare facito4vt qurs fir;
qui mihi hate locutus fitagnofcas. Faclurnqoe
jftaEcdnm rc&adprande&dum cUfcukuit^Pau*
linus ex fuo epcrcolera qoaqtie & tirenfla-
delatiyusaducnit, Cumquehunc Rex fubitd
confpexiflet, mtremuit , atque acccrfito ciut*
Doaiino,fibi per fililpropiaquo, ei fecretutn^
quod prius abfeonderar, indicauit,diccns:Ve-
rum eft quod audifti. Nam node hac in fom-
fno,(cdentcs in tnbnn-Jibus contra me indices
vidi^nter quos iftc etiam fitnul fedebacj& fla*
gcllura quod aliquando acceperam , eorum
mihiiudicio tolkbatur. Scd pcrcontarc quif-
nam fit, nam ego hunc tanrimerJti virtim po-
pularc, vrconfpiciiur^cflc nonfufpicor. Tone
Regis gener fccrctoPau ft nu lulu, & quifnam
cllct inquifiuit. C«i virDciTefpon'dit. Seruus
tuusfum^ncm pro filio vidua- vicarium fufce-
piftj. Cumque illc inftanter rcquirerct, vt nca
quid c /Ict/cd quid in fca patria fuiffctjndica-
tet,atquehoc abeo facia iteratione frequen*
tisinqui/it lOnii requircrct.virDci coftri&tiSj,
magnxlqnecociurationxbns, i^mnon valens
negare quid cfler, Epifcopum fe fui/Te i cftatu^
eft. Quod poiloflbr etus audiens valde perti^
muit>atquc4homiliterobtulit> dicens ; Pete
quod vis,quatenusad terra m tuam i me cum
magno muncre reucrtaris. Cui vir Domini
PauUnus ait V^num eft bencflcium quod impel
dere mint pot es, vfomnesciuitatismea? cap*
tiuos relaxes-. QuicuitHi protinus in Africans^
regione requifiri}cum onuftii frumento naui-
bus pro venerabtiis viri Paulini fatisfact'one
ineiascomitatu laxati funt. Poft non multo*
vero dies Wandalorum Rex occubuit, & fla-
gellum, cyuod ad fuam pernicicm difpenfantc
Deo pro fidelium difciplina tenocrat, amifit.
Sicque factum eft;vtomnipoccntis Dei famu-
lus Paulinus vera pra?dicefetv& qui frin ferui ».
rium tradiderat.cum mtilris a'feruitio ad liber-
tatem redirct, lllu videlicet jmitatus qui for-
mam ferui afsumpfit^cnoseffemusfcrui pec-
caii. Cuius ftquens veftigia, Paulinos ad tern-
pus volun<ane feruos faftu* eft folus , vt eflet
poft mod urn liber cum multis. Gr$gonm £/*/<$*-'
EXEMi
CxEMfXV-M XV \, -
:
mCktriUUi ixemfUm in f*uf<rv $tb*(ar*s t>
Kempt.
s
Imiliter in sbco/c JWaio quaodo herb*
Charitasi 141
h Too per tafam <joflJf*gcfima« pro pauperis
bus,&quicqni4illabotti fcribendo lucmrta^
/ turf boc intcgre collectum proaifori paope*
rpmtraderc/rtilJeconfcqutatcrnecefFaJia ai
limeotaeaieret,& itKhgeottbasfidelirermtttU
ftraret. Hoc-idem fieccront in dijf Aomibna
g ?idam fratreticriptores, & officialeses pro*
prijs laborious dcemofynam Deb immolate*,.
agrc Acs niaximc va lent pro mcdicamentis^ jcipfos fpoatecaftigaotcs , ftcpaupeics fdici&
pint pater non eft oblitas paupcrura fuo- {ime.rccreaoics.idttoTStfimir AKsmfii fftvjt*
ram , feiens ergo malfot efTc debiles 9 fcabio- DiFkrmHj JU4ivtfJM tsf. 16".
ibs,&vkerofo§, fecit eosaddoraum fuam ve-
nire ccrto die&hotp pro quadasn medicinal
corporaii balncatioaeio aqnis calidis com o-
donferis hcrbis fufcipienda Quibui bene b*l« -
ceatft 5c Iotiitlc&ulamparauit mundifsimum
pro fodoribtis coram abftergendis 9 datoquc
poculo & coofoLattonis verbo 9 cum ingenfi
Izttcta ibat ad {ua hofpitia.mutuo inter fe co-
fc/entes, Quaxn bonus & pius bono eft iftc
Dominus Florentias 9 & quam boni fratres
font i(H com eo habitantes , qui nobis propter
Deam gratis talia pnrftat xQuodam tempore
in qaadrage/ima , cum texnpora client all qua -
teoos cara, & paupcres mend i cant es grauaren-
tnr inopia , m u Iti ad folatium roifcricordifsi-
zsi parris Floreoti; obfecrando confugerunt;
fpcrantes^qaaJccuq'ie fubfidium iouenirc quia
nemo vacnus,nemo inconfolatus inde confte .
sit abirc. In tali ergo arcicnlo mifcrrcordiaru
pater coodoluit fame affii&is Sc pauperibus
denotis t ha bi toque /con{ilio f cunt fratribus
fuis.qoxiSuit optimum modu fuccurrendi ege~ omnipotent Dens. Sed idem Of aeon us pro)
nit .qui ita erant attenuati rebus-, vt neque
auinzoois. nequepanerhaberent in faccllis.
Tone* nam miter fratres accenfi flmt adjue
contndn.n paopernm turmir,£c praecipue in
ram lit&o tempore quadragefima^quaodo a-
fpnt or dies pcenitentiar, & largtora nufencor-
diat ftipendia exuberate debeat erga tod jg eli-
tes, paDetn pro DeomnVtis precious poftulan-
tct , ficut in 1 fa ia legitur : F range furienti pa-
EXEMPLVM XV1T.
f Ssn&ulm froltbtHXii* t*pti*i Vmnni est tfat
ritMt mnttm *lspt,ft4a(>iM IfarAtur.
r\ Ie quadam a tongobardir ctptns quid*
/ Djaconot teocbatarligatut,eumque ipfa
interficcre cogitabant. Aduefpcrafccre die, vir
Dei', nomine Sanclo! us presbyter ab eifdem
pcti)t, vt ei Vita conxcderccur , quod poCe fe
facereomnes negauetunt Cum q^e mortem it-
lius deliberade eos cerneret s tunc pefijt vt ad'
cuftodiam fibidaretur:quiprotinn$ refponde«-
runt ; Tijbi quidcm* ad cuflodiendisjb damiw,
fedea conditione,ve ii ipfefugerit pro eo ipfe
moriaris. Quod vir Domini libenieraecfpi^
enm in fuatn fufcepirfidem. Quern nocle me-
dia Longobardus omnibus dortnientibus eicci*
tauit& ait:Surge & conciins vade/Libcrct tc
mifsione eius non immemorrefpondit. Foge-
re pater non poflbm, quia (i ego fugio,pro me
morierts. Quern vir Domini compulit ad fa*
gieoduin dicens. Sargent vade,te omnipotent
Deus cripiat. Nam ego in manu eius fum. Ta-
rum in me poffbnt facere , quantum ipfe per-
fniferit^ngit itaque Diac onus. Mane Longo*
bardidiierunt : Bonus homoer, nolumus te
per varios cruciatus mori. Ilige tibi mortesti
»em tnum^ egeoos vagof^ue iodttc in domi qiiam vis. Refpondit. In manu Dei fum : ea
faam.Cbm videri* nudum opert enn , &car
Acmtoam oedefpexeris. Statuerunt ergo fir-
SBitcr aliquid fibt fubtraberct& pauperibus u6-
tribaereeopio(ius,atquevltrafoiitum tempos
s%bozis tnata ho^am adijeerc cjuotidiaoo oje-
morte me occidite, qua me occidi ipfe permi*
fit. Tunc illisplacuit^teumcapite t run car It,
arqae ex omnibus vtrisfortibuseleclus eftv*
nut , de quo dnbtum non effct , quod vno icTtr
capat ciutaWciodoret. I He ergo inter arm a toe
S< 3? ^ tVeduftoa*
Cfiorea. HS
iamfacfamilTarem folemola foaitntTefbna- vt corpat otfcflom deferent, trtsirtf. Nee
fe fenccllic mandauit ei< vt taccrent:quo ne-
gk&oimprecatiiscft,dicens: PlaceatDdb, Jc
ian&oMagno, vt ita cantaptespermaittatis
vflqaead annom. Vcrbajpondus.habueruflt: fi-
lial presbyteri Ioanncs lororcm fuam canran-
tcm per brachtom arripuit f & ftatim illud-i
corpore atwifit ; fed gocta faagujnts indc noo
mora. Vbi d^mon circa vmbilicnm per tumo-
rem fc eflc dcmonJi ranir, diclus puer cam pol-
licccroccm in contrariurn fixtt: & ficpaula*.
tim per crucem , Terfus o$ afcendere compulif,
donee ci:m in, fpccfcbirfuti vcrmqr, intra hia-r
turn- oris hzrentem vidir. Quo , miro conato,
ad inferiora rcdite yolenf e ^dajnajjit populat*
cxioic lib ver6 toto anno cam ceteris per* tfuer inftanterllgoumfalutis oppofiiit fix. cam
maafit choream dacens,& cantitan*r&pluuia maxima vrolcntia datmoner* cxire <oc*git.
Hon cccidit fuper eos % non frigus \ non calor, r :-a»— «-a:- -^""" •» •'-^«»i •»•»«%;« Mn*»
oofl fames, non fitis, non lafi nudo eos affecit:
Indumenta , veicatceamcntanoD-funt attrita.,
fcdc\ua(ivtcordcs canrabant: Primum vfque
ad genua t dtrnde vfque ad femora terra de-
merfifonr. Enolato anno Rerebertus Colo-
nieufis Epifcopss eos a bfolo it a" nodo qao
manuseorum ligabantar ,& ante alrarc fancli
nagni rcconciliauit. Pith Presbyteri cum
ati/f dnabns continue exanim a ta eft. Carteri
conriotiis tribos no&ibus dbrmierun^alij po-
ficaobiemnt &miraculis £vtfcnur )ceruf-
carnnr, qvia-valdepoenituerunt. Carteri pce-
namfoam membromm tremore prodiderunr,
tf»r. Mil lib. 2).r. to. AtUrlsu K'**tz. 4. lib.
Imfi. Smxnuc* r*. 3*. Tritbtrfiim in ttom.monmft.
IxEMPtVM II;
qm*bimhm*tem m'&MBtn Bhtrjutjt tUrb>
XAtthtth * ddmpfu ttyjfam.
IN Mechlinia oppido Brabantiac percept-
mot puclUm quandam facro die DomL-
nkocom inoenibuschorita/Te diu valde.Fati.
gataergo domamrcdijt» Nee mora : dormi-
tnmpcrgens $ darmone fit repleta. Qua claroaa*
te, (orgit familia , ligant vinculis ficuieijtcm.
Mane ad oratoriom glorjofz Virginis extra
oppidom deportator. Frequenter enim ibi M^
xia ▼inafom operatrix , miracula plorima de-
Boiiftraatc Qnod vbi fcbolares poeri perce-
perunt, ad locum vbi vexabatur poclla,in ora,.
corram cocurrerunt. Qporom vnat annorum
fbr^dnodectm^ aodacior cxterit atque faga-
cior^coepic craipdlcrc 6c adimarc da?monium,
Eieclum ergo inmodum hirfati vermii ,paer
aodaclerdcxtra comprehend it # U in foflaar
paraolam , ^bi aqua plouialu confederal t
mox proiccif. Qpi ftatim ex ocniitplcbfi to*
tius dtfpareni , lartitim & laudif materiam dere-
liqajt. Proindc manos paeri a conta&u verm it*
nigredine infeclaremanlTt. Scdprotinusaqo^ .
benediclaTi lauamento difcefsit. ^acrofanftaw
ergo resell , cffeabbmOi labc' crimioom in*
noccstcni ; fed fimol efle conticnit fimpliccn
& prudentem. Ibmsu C*ntip. d§ jSfibui lib* x»
ExEMPLVM IM.
CbfiTtMsdMcm filita in feflu% btcuU $** ptU f*:
iutitur, $ctiditur9&*imt9ffm*binf$Tn*m-
I NT villa qnadam Brabantia?, rtmihi firater
ordiiiis, Fnedicatorum narraait, mulier
procax & vana omni fere fefio choreas iangc*
re confueaerat. Et fadameft, vt iuuembus vi-
ris adfaltamioxta choream ludentibas , vni
corom pilam ferire conanti , baonlus de mana
fambu calif euaderet , & di&aro muliercmdu-
centcm choream percuflam in capite mox
necaret. H«t vt vtderunt omncs , confufi
funt r U corpus dosnum dctulcrunt, & in fere-
tram pofucrant. Presbyter© vero cum cleric
cis diclaroyigilias venientc^eccc taurus nigcr-
rimns, im& dimon pefsimus9 cum mogitu«c-
currens , ieretrum cum corpore dciccit,^
cornibus illud difsipans roembratim ^onfo-
dit : ita vt vifceribus hinc inde-difperiis^
foetor intokranilis fpargeretu/. Fugientibus
crgocanftii. cadaucx laccratum vfque in
owintu»
s
Chorea?
cvaftioom MomreUoquituf,qu<rafiqoeeuapo-
ratofoetore, proximi etui intrare potfent ad %
corput.acfoblattwn extra cecmitcrium fepdirc.
MM. lit. *.*•+*. t-iik
\
ex£mplvm; v:
Ghmum duttm frtttru* femius repmhu
merit fmnjfi*jf.
CVmcfletquidam Arnoldusjiaftorctitaf-
dam villa?, & in dte Apoflolorum Petri
$C Panli > eius Parochiani quendatn ludusvan-
Auttixi in chbreis & muficis uiftrurocnti^rcco-
kreat , ipfe habeas, prgdicandiau&oritatem,
chm cfucc adchprcamacccGit, & vtaluda*
GriGo «iUa populoftfckna eft ftta , ia rflatoli reccdcrcnt oinncsmonuit rogauit. 6t
qua ded icatfocelebrata muU&adrpetfaeirlimi prxecpit. Qui ciim in: eodem loco prardicarc
cocpinxt > quldam obed rente* ad praedicatio-
\ EXBMPLVM. IV.
Cfaiztntihb tttkimms £ frhnint pettutltw*
>tmthium ic*rp$¥e iiuttetut* c*rfwtx feful*
tbro*dinjkTn*f*}itMr. • •
M
Archia iotfiandri* acqve Bratontrai dt*
traxerat, &ad luforoi Inter quos qui dam tffci^
ccn erat , qai chorizancet imienes & pftctlas
ialtaeionibu* & gtftkulatioaitas fuisadcar-
miaaobfeorna *c tarpia cwcifaW.Hinccodo
juibibus circa* ^fpekfe-obfouriitt) ^qtiiqiifc ad
Co&ria rediernnt.'$*>ta> au telti ^ibicinejn6dimi
fibus fatiato , per vtafnf ad folit* remeantc 5c
cancntc tibia,ac faltante 8c pofterioftira ftni-
nem cius v entrant , ali; cum indignationc
recedentes , contra choream ftctcrant ,,non«
nulti in Ai'a pertinacia remanferunt. Infer
quos erat vctuta vna ftalta ac fuperba^qux
quoties ad facerdotero Domini in chorea cir-
cumeundo veniftct, contra eum reipiciens
cantando fubfannauit /qua? infra triduum
tibusturpiterinfonantc, duo pucri paftores/ fubitodcfun&acft. quaoovir fan&us fie dj:
vbi corufcatioaes #toaitruajmroincre vidc-
runt^ad dumeta fugerunt %8c eis videntibus in
tibiciqem fulmcq cecidi* , fccxttoxk, *,eiits
fcrachiufei arnputau^.Nec mora,:iiderimt pue-
ti$ quod duo nigerrimf canesex infperajunre-
nc runt, & inter fc pedulum cxtincli brachium
deportatierunt. Vcnicntcs aotem amici , ca»
daucr mortal ad propria detulcrunt. Ailatieati-
tcm dxecate prcsbjtcVo, q[ood in alrib'fideliura
fepeh^ndas non effct, qucm ip fddis turpibut _
tarn ootabiltter iconitruoxri occfdiBct^efpon-
dctant amici : Etfi extin&is fit tonjtrao 9 ta-
Yhen'ad dedicationem IfrcfenV perccrinuf
turn aU;$ occurrit. Perroifit ergo presbyter,
etfi'do'lens, vt in atrio fit ftpultus. Et tide re-
ihrtdrnomdiuiniiudici;. Mini faclo'fepui-
*chrum paten* inoentttm eft,^^^^^ quo
lacneral, tacuus &eic^a$;Cadaucrvero, vt
lopiimfccredipoteA, ficut 8c eiur brachium, 1
d*i«nibiis afportatum eft. Nota ergo leftbr t
quii raii vihdit^a digni fi«irt etfi (eis parccnte
Deo ytalucartw Icmpcr non pdnrat^Qi tu^p?-
tus !dd^c*anti^lS'farrafide^idn) atrial Ec-
cteDalm4nhooforaDt; tM.HA. t-t*f. &**** +
• « »' i " • T~ ' • - • 1 j
ficuit, ac £1 manibus fui? illam . cxiioxifie^
sxEMPtvM, vf;
Cborvu pr* Ckri/fa $erntn$ itifgo tCQtUftt
thou* inter ejfe promtr*tt%
LEgiturin Scala coeli,quodquacdani virgo
militafis & decora valde choreas miro
diligebar a^ec^u. Fratri autexn Praedicaroci
addomumeius venienti 9 ficpcrcunclanti mos
puells exponitur, 8c ci aota Veritas noa
ncgarur. Prater autcm auidus fain tis cius, be-
nignefattsrequiffuitf vt fibi^cfponderet, di-
cens i Si da^etur tibi optio pro carentia gaa-
iij vnius diei, integro anno Tec«indum libitom
toum frai deliti)s, vel pro anni chorea vitan-
da, quamdiu vixeris 8c tibi coniplacucritde-
fiderabilem chorea m mox habere prarfcntem#
veHcfne'eligcre? Qda rc/pondentc :' Vellein.,
Cdnclufit, visergoamdrcm huias tranfitori;
tircaitusdcrpicere^ vt cum Chriflo & bcata
Virgine , & cum omnibus Sanctis eum poftis
percnmrcrjofttdcTC. Iiladiutaciut. Tandem
ab
Chorea.
.^sihaWo trahensTpiritimi refpondit : Pro nulla
* omaino re trarifitoria chorea? delitias abiura-
rcm,fedfolummod6 ca conditione facerem,
Tt tp(a xternalitcr vti poftem. Probate ergo,
fitoftenditemihi , quod in cos lo chorea doca-
. tur,& faciaro qaod fuadctii. Cai (rater , fcrip-
cam eft in Hicxemia: Adhoc ornabcris. tympa-
nic toil t & egrcdicris in ichor o ludencioni.
Item ia Plain. Pracucocruntprincipes cori-
•ian&i ptaUcntibas in -medio ioucncularum,
tympaai ft riarum. .Ibi .~Beniamin adolefcen-
tulas,&c.ltemin h/raua : Qndcunque pcrgis,
virgtocs fctjonntar, tuque laudibuspoft te ca-
nentes curfitant,h7mnofquc.duIces_ perfoaant.
Hii & fimihbas fcriptursr verbis adiecit pro*
babilem ratioaem dicea* : Scifne quia beati.
tndo fanctoram eft in omnium defiderabiliam
copialc fmicione? Siigimr delectaret fan-
dosioarlis chorees duccre f 6c ibi non client,
ponplaaS effentbeaci. sicarercntaliqaoop-
Cabiu, hoc *flct contra fidei racionem. His ilia
anditis,ScinccUe&is porrc&a manu ad ho-
norcm Dei,& fanAifsimar Virgiois Maris* de*
noait.Paremesaurem felici propofito dele&a*
ti,adpctitionem eius religion** fibihabitum
acqairepant. In domo igttur paterna per trei
nonos Deo obedienter, hominibut foe ial iter,
patrihomiHferftuduit famulari.In quarto ve-
rb anno dicta foror febre caitiff ima corripitur,
&devitaeios ab omnibus defperatur. Cum que
iam aroici ad fufcipiendam cxtremam vn-"
ttioncra kpiushomrcntur , refpondit : Inte-
gra Mc,&foinmadeaotione fopplicome in-
tjngi , cam metis pater fpiriraalis, fcilicet con-
teUor aduenerit, qaia ccrta fum , qaod non
inoriareoabfaitc.Kogaaieoimeam, fie im-
petraai & fpoofo animx me* Icfu Chrifto
tamdia induciat vitat mear. Ecccdic tertiofra-
rer nihil fciens dc argrota 1 rcmotis partibus
aduentt,Dci intuitu benigncfufcipitu^huma-
BuMtradamr.Cui ilia: Pater (ait)fanclc t mo-
do debeo vitam commotare, 6c de licentia ve-
fca facice me innngi. Data igitur fan&a
communione 6c vnc*honc, a ccelo oculos non
deSextr. Tandem hiiari vultu fratrcmallo-
q »iWT. Pater fan&e in conucrfione mea pro-
SDiiifli mi hi choream in caelis, cuius promiffi
urn ce hbctum cfsc dico. Nam lefam & faa: habuit/juam ipf a mater plurics correxit , (
M5
fiifsimam mafrem eias vldi cum virgin i bus
&choream mibi perpetaam pratparatam. LauT
date Dominum, quod vnquam na;a fai, in*
toterabilem quidem pcenam fuftinui in his It-
cis , in qui bus v irgincs fe huic fsKulo adapta-
re folent , fed ilia iam dicirur brcui temporis
fpacio terminari 9 8c tunc fine purgatono euo-
labo. Cun£bis ieitor ceraentibus amicii, &pnt
gaudio fientibus cxpiraoit. lomum lum$r>
EXIMPLVM VII.
Chriit Rhwtir %un&*fatmin*h JUmtn^ftpitmr.
&pro€AwU*u tilt* srdtMi m tim imfinii-
PVellaquxdaro in die fefUuo dum. fierce
fermoad populum^tota die in luditk cho*
reis (eexercuit,dcfcro ad domum retierfa re-
fedit in limine quiefcens.Sed com ad dormien*
dum vix oculos claufiTset #i duobus dsmoni-
bus ad infernom delata eftt & fic^orobufla^c
nee capiltasin corporeipfius maneret.'Et to*
turn corpus eius roagnis vcficis occuparum foe.
torem intolerabilcm'exhalauit. Vnurvcn^dat-
mon titionem ardent cm in oseius trudensfdr«
xit:Hoc ha be pro cantilenis , quas impudicd
fxpius cantafti, veftes eius nullum habucrunt
aduftionis fignum, quatclamore & eiulacu cut.
£ilans9matri 6c multis ali;s narrauit. Pod hoc
fcrtur ad bofpitalc, v oca tor faccrdos, qui nul-
lum peccatum morcale in ea inuenit,nifi quod
libenter intermit chorcis 6c ludis. CcUctin.
Sptculi.
EXEMPLVM VIII.
1
Cbcnu fejptfitmin* «d inftrns taftrttur , n$fi
Mmtu Vtrginu Muxifam *xtUm*fftt.
REfert Doctor Iacobtis de paradifo Car-
tbaficnfis.quod quxdam roatrona Beats
Vtrginidenotaextitit, propri as proles infer -
mandoadfimilia,vt ipfam in fuisnecefsiuti-
bus inuocarcnt, dicendo, Aue Maria , quae h>
Ham difsolotam 6c vagabundam 6c faltatriccm
^*>.
146
ft
Chorea.
par am in ea pro fecit a quia pater dilexit earn
prae cactcm fi!i;s , c6 quod pulchra & munda-
rjaeflet, & emit ei pulchras & pompofas vc-
Acs qn£ in vna die Dominica fatigat&ioit aJ
dedit fuper cTauor crucifix!. In fccundociN
cuitu percuuebant vulnera manoutxr crucifixi.
In tcrtia arreptam crucifixi coronam pcdi*
busconcnlcabant.In quarto pi an 61 5 eius dcri-j'
qubddarb pomeriUm , fed ens fljbvna arborer debant.Inquintofacicmconfpuebant.Infex-
volen's refocillari. Coi dra bolus immediate
adfatfdicens:Surge9 venimecum Cat ilia:
Quifnam estu? Et ill': Egofumdiaboluf, cu-
ius propofitum conaris impltre, arma ficrc*
te noftruffi ad animas capiendas , vndc mod©
rccipies pocnam, a© nfolmiv pro pec^at is tui^
fed cciara pro peccat is omnium 9 quos per or-
nament um corporis tui ad ma las concopifcen-
tias mduxifti,Etdiabolus ftatim viotenter ni»
tcbaturcam raperc. Et illaclamauit dicens:
,Tirgo Maria adiuua me, ficut mater earn in
pueritia docuit,&ftatini dixit clara vocc:Atic
jnaria,gratia plena , Dominui ,&c. Rcfpoadit
to latus crux , pcrforabant. In feptimo ipfnm
blalphtniubant Cumqne hi ben is in oratione
ct>nftitutus,& ifta confideraas, furgeret,vt tot
thrift i vi tuptria vrndkarct, ilie qui doccbat
ohoream apprehendit curo^dicens : Tb rogafti
Dctim rt oftenderet tibi qoid plus- iuuenm-
tern ad peccatirm aHiccrci, & ipfum Domi-
aom yifuperaref, & exa*udkit te Dcus;idcirco
ergo ego princcps teccbratoro choreas pro-
curans hoc veni , vt omnia mala chori2atioDir
tibi exponerem.Nam in chorea primo ell mo.
tus pedum, & oftenfio calciementororo , fc-
hoc fit invituperium clauationispednm Chri.
diabolus :maledi£U fit qua; hanc orationem fti.Sccundo eft ibi cxtenfib bra chiorum,& co-
te docuit, quam fi oon'dixifics, iufto iudicio strnclio digitorom f £ hoc fii in vituperiunv
Deiad inferniincendium tctraxificm > vbi bracbiorura Chrifti.Tertio infliodfi corona
cum tuis xqualtbus poenam. condignam pro, circumcunt, vel coronam florum fiue heiba-
omnibus, quos ad peccandum traxifli , inue- rum port ant in cap ice s & tunc calcatur coro-
nifics. Qnx poftmodum nnnquam amplius' na Chriftj. Quarto (not ibi cantus in vitupe-
chorizauit ,& veftes pompofas depofuit , & rium planclus Chrifti. Qpinto eft ibi ornatus.
vitam & mores humilitcr emendauit , & bea-
ts Virgini amplius vfquc ad mortem feruiuitV
&o8or lucobm d$ Paradifa C*itkufi*nw+ V$(U
9tUm tit. C*ntm,tx$m}l* 6*.
1XEMPLVM IX.
JgkAm irtue fit mslum chm* , quAm£ D*& Jifi
pUceAt vijion* diclnrAiHT.
LEgitur in lib.de 7. donis Iuueoirquidana
nobilisDco dicatas ia religi one mul turn
proficiens. Hicdumfrequentibus oratiottibut>
incumberct quadam vice ante cruet morans^
venit in mentem quid cffct# quodmagis ad
pcccatumalliccrctJ& horiori diuino ampliua
dcrogaret^proftratus itaque ante cruceiw dum
hoc fibireuelari deprecarcturjiuuerie quend.m
fpecie intrare yidirin Ecclefiam , & cum eo
chorizantium inultitudincm copiofam. Gir-
curoeontescrgQ,cuminprimo crrcuitu iuue-
ait illc vcnilsct ad cruccin. i&vm magnum
&ifti fpuunrin Chriftum. Sexto eftibito*
titia vana in corde comro, fit ifti apcriont la-
tus Chrifti.Septjmocft ibi tadusimpudicus^
ofcula, & hi blafphemant Chri ft am. Propter
hoc itaque Deus fummd in chorea vitupcra-
tur &contcmnitor.rlgoautemineavtor om-
nibus armis rneis/cilicct^vifu^taclu^locutio*
ne^cogitatione , Et per haivias homines ia
vniucrfa mala corruere faclo. mtioUm Di*
iUfiulu . ' ' -
EXEMPLVM X,
0
ChotixA**ts [ubm*rgttmur% ^mttBtr-fmUt^
mofHht.
IN Gallia iuxta Laudunum , ficut * presby-
tcrovill* perccpimus, quidam chorixan-
te$ faltibus fupcr pontem^difrupto fubito pon-
te fortjfsimo % in aquis valHis totalner font
ftbwerfi. Vrdi * egoadhuc uinenis^ cho«
ins procacifsiniam rahairi^em , qpxmc prae-
fcfitc- poft chorea's infolcnier cum ad< ltero
• - ■ luftaba.-
. — * j
Chorea, Cibqs. 147
il«&abttftf'~ & com cefiaflcr, fubitanea
morte percuffii mifcrabilicer expirauiu EXEMPLVM JLllti
> t AdJmpfiCMtiimm akbf^uU S^ardtik cbcti-
ft*. ' * '.
ANnoDommitoi*. inqnadam vHIata*
xooix presbyter- Ecclcfisj f*n&i Magni
marcyrit primam miflaxn in vigilia N a talis
Domini iac|}oaaerat. Qaxdam vcro mulicres
cum virisiq ccemitexio choreas, ducentes di*
uinum pfficium , pcrturbabant. C unique ad
man da cam Sacerdatis qaicfcere noluitfent,
imprecataseft eis» dicens; Placeat Deo &
beaco magno, vt iic permaneacis vfqaead an*
num } quod & faclusa eft. Toco anoo piauia
flon cecidit Taper cos,occ fames,nec litis , ncc
vcftimcota coram fuot atrita,fed quad vecor-
des ducentes choreas can ta bant. Quidam au-
tem cam cooaretur fororem fuam ' iodc educe-
re,bracaiamacorporeef extraxit 9 fed indc
fanguincnoncxctrotc ipfa fie cum *lijs per-
maaftt. Coiriplcto anno Hubertus Colo*
nienfis Archicp»fcopasaduenicnseos ab hoc
vinculo libera^ it, 8c ante ahare eos reconci*
• liaait, vbi- vna mulier, 8c duo viri (tatim cxa*
.minati Coot. Alii autem continuis tribus dje-
. bos dormieruot : qiidam vero pee nam pcrpc-
tuo cremorc corporis pependerunc, im Sftab
U&or. Vm$m. M. 26. c*f> 10.
.'■ * . C IB VS.
iSo,
AGcbastiirQoalcafes inlubica napti*,
aderatqae frequentifsima virorum ma-
licramqac maltitudo choreas ducentj ignis
incognita engine domum iaaadit penmun-
tar abco centum o&oginta vtriufque fexus,:
foli tpoafi nudi £ le&o euafere incolumes*
Vndef^roacrbiamzNoptia? fcilicct Quaierifa.
jLfaru &*m.M. t .* v*U kifl. cMfiu ia. Mmlm
.uiin. $. lb. «av Dim, 1440.
£X£MILVM sll.
•Clmcm U#f*44iddinif> c*m*tij*mi->
[itimmtut.
LVdouicus Marchio Mlfnenfis t ab Hal-
berfUndenfi^dBamburgenfem , hidcad
ttigdcburgenfcm Archiepifcopatum cucctus,
choreas 8c carmina poo oniifit : plus in ea va-
lebat patriusmos , quam Chrifti rcligio.
Ad dies caroifpriui; vocauit mimfterialium
fuorum pucllas fie* matron as to - oppidum Cal-
cem. ipfeqqeprimis in prztoriofpatiofo cho-
reij iaicrcrat, focminarum reft jm duocnt, D ie
Inns ad hora/n vefperttnam apparuit ignis in
camera lenifsimuf, qui vcl a pucro rcftingui
potaifTer. Nemo ocenrrebat, fed ad g adus
ieftiaabaot vniacrfi (anta contentione, vt
poadcrevicladomus > crcpitu ingenti edito,
fabfiderer^ 8c per fcalas lapiicas Archiepifco-
pas, maaa xeoens doroiaam % cum treocntis
alijs ruerer, 8c poftera diemoreretnr. Ex rcli-
qais cm foli peri ere. idtm Cra94,l 10. UUfjh
ik & M} 10. Six**, Mf. %%
<
<UtHtt f'utmtum bt*u H*ti4 imt*t*n «sn
potato.
FVit item in Clarcualle monacbus qui-
dam, qui quamais homo bon» volunta-
tis exifterct^corpore tarmeo deli cat is, acque
infirmus erat , ck propterea in obferuat jonc
medicaminuracuriofus, acque fupcrftitiofos.
Clemens a.uiem Dominus, qui mUcricord iter
foleterrantes corrigcre, ipfum voluitad viam
▼critatisredocere. taliqucmodo vifitationcra
vfoant fimpUciKr delinquent! propalare di-
gnaiw tU. Afpkiebat idem fratcr ia vifa
T a * riofti*
I48
Cibus. Cineres fieri.
tiottis t & ecce rnitieWitas fratrum quafi ad
laudes <}i4iioi feruicij eclebrandas ad ccclc-
jfi am feftinabat. Porroad oftium ipfius cede-
tlae ftabat ilia -tarn humiiirs , quam fubUmis
mater mtfericordia? pta rirgo Maria , quae
tanquam prcticfi clectuari; pyxidem portans,
fio gulfs frarrib'is oratorium intrantibus, {in-
sula ex co cochlearia dulcifsima fua manu dr-
gnan'cr tribucbat, & mira . diikedine go (ran-
fesrefickbat. Quovifo frater flic gratulatos
eft vehementer, reputans fecam quod ipfe coe-
leftisilius alrmoni* fine obftacyto particcpt
fieri dc beret. Cum que ad manom pi/lsimat
procuratricis accederec , benignifsima dif-
fimulatrix, & vere mitts virgorepolrt earn,
dicenf : Nunquidmeq medicamine opnf has-
tes! nonne fapiens medicos c$ * & tu'imet ca»
ram follicite gerist Vade itaque, vade, & tais
carnificcfn qaendam, hominem in officio fu*
probam fans, nomen illius cxprimens. Hlc
cum tempore quodarn, tenia feria ante cure,
res, cocam pene no&em in comefiationibii*
expendiffetj maae, quafi ad ablaendas-carnet,
cumquodam foo collega tabernam iarra>uir,
Cmnquead officiom mifsap polfareeur;& fide *
let adecciefiam ceroflaerem^oec nd'exeadern
tabcrna, iamque foil hi duo ill'C remanentcs
potarenc, ti t alter carnifici : Ccrtfc modo diii
oimis expeftanimur, camus ergo-ad ecclcfiam
propter facros cineres. Cuiille,mvfreriam ci-
nerum irridendo, rtfpoodit : Scat B ego t ibi
dabo cineres, & fomibi, tollensquc cineres
de latere , ia&auit Taper caput cins, & eccc
roox poena irrifionis uibfecuta eft. Nam fta.
cimcirca*caput, & facrem, ran turn Ten fit put-
uercm, ac fi foil i bus ei infuf flare tur. jCumqtre
medicamenti$~ficuc volaeris vtere , quoniam territus clamaret, tantum ore cineres hatmc,
de his, qui curam foam fuper Dominum , fc , vr pane faffceatns iuitfet. Accurrerunt mulct
flliam mcum ia&anf, cura eft mint. Qnod pla gam tarn mirabilemvidentes, ductus eft in
cam ille audi Act, erubuitf & petens indulgent
ttam,promifiteiquodfeamplius deipfo non
introxnitteretafed totam vita? Cax coram Deo,
& (ibi committeret. Ad quam fponfionem,
proximam infularo , in qua non poluiJ f fed
gramen erat, fed nihil ei profuit, in Rhenovirr
pomerio, in folario , neqne in alt quo loco i
turbine cioerum fe defenderepotuit, a qpib*s
generale rcfugium omnium Ghriftianornm' tandem fuftbeatus pcenam irrifionis loluiu
fatisfa&ioneaccepta, bemgniftime pcenitenti Ctftriw hb. to. t*f. $$?
Ttnianr & gratiam indulfit, & medicatnenti
salutifera? pitantie pabulum impertiuit. Gu-
ttata ergo bencdiftione cceleftisantidoti^pro-
tinusi fua teBeritodine^ .& in6rmitate fra-
tcrille conualuit, fic-abdicatis omnibus#me-
dicamentis 5c ddicatioribus atimentis.ad com-
munes cibos fe trajYftulit, Ideoquecoopcrante
gratia Dei, breni decorem & forritudioem
HEMPLVM II.
$m&4 LjdmrnM Mi AngtU cmtnsruifh;
•
SOlebatS. Ljrduina virgo adtniranda, die
crnerum pro fanclar Ecclefisr more cine-
res ifacerdotis manu fufcipere, fed C\ tar-
enm falute corporis^ anim* paritcx induisr daret facerdds Angelas eins explebat Tices.
Cum itaqhe aliquando coofefsariaseios loan-
nes Walteri ad earn Tenifsct, rogarurus nam
\b. 7. SfttwL htB% Vincint, tmf. 10S.
CINERES SACRL
EXFMPIVM I.
QtairnfrifM d§ridem% tmniftx imffan
is tw*r*m f*f«stw *fl(
REtulit mihi Theodoricos noftcr mona-
chus quondam Comes in Wieda rem
fatis mira&ilcm. Noui, inquit^in Conflueatia
cincre fanfto confignari vcllet, refpondit illa^
ab An^elo fanfto id iam factum eisc.Srupente
illo, quid (ibi iftud vcllet, L^duina dixit, vt
manu tangerent caput ipftus.Fecit ille,& cine*
res fenfic , ijfdemqoe etiam frontem foam
communiuit.Docucrateam Angelus reuercn-
tcr facros illos cineres a facerdote percipere,
aliofque vt idem facerent adhortari. i*ffut»
Btuitum. in vitAtwiftr.u tsf* t**}*dS*r> 14.
1 CIR.
Circumftantiar pcccatoramvClcmcntia.Communio. 149
Pius cercum accendit , voc at untrue ad (c nc«
<8IRCVMSTANTIAPECCATORVM. * potcm fuum quaro primura abtrciufsit extra
Apoftolicx ditionis fines, antcquam ignis ex-
jt*u* mmrm meruit wen* fuliiru -
QVidani fra tcr magna au&oriratis in or-
diaevrta* fie famae , prarclarus in prouin-
cia Lombudix narrauir, quod cum cflct noui-
cia» tempore beatiDominici, ficpoftconfep
fioflco qoadam node poft saatfKinas ante al-
tare paulolum obdorsmfict , audiuit Tocem di-
ccocem fibi: Vadc , fie itcrum fade caput *uum.
Qjii euigilans intcrprctatus eft , quod itcrum
tr onexetur confitcri, fie melius circumftantias
OfDoes. Vnde ad bcatum Oominicum fcpro-
&cmea$ , confdfus eft omnia euro contr itione
e\ maiori aftentione qaanr prius feciiTec. Qui
com poftaiodum paululurnrecepifict quictis^
yidit Aagelom dcfcctidentem de ccclo f fie in
jnaati portzD cem coronam aurcam niiro modo
ornaiam , fie appropioquaos pofuic in capitc
ens. Eoigilansergo fracer,fc moltum confola.
turn inuenit, & gratias egit Deo. Lx visit 7F«
frUuMtoram fsrt* 4- "f 7*
GLEMENTIA. *
** CltmmtsMfiMifttst$t & fimriSM <Um*ti*
CVm qoidam vita Pi/ V. furorai Pontifi-
cis infidiatos effct, deprchenfeque cflenC
liters* eios rei indices, vocatis duobusprsftan-
1 tfsimis Cardinalibus cas cxhibuit , qaas com
reus life fcriptas,ob(ignatafqoc fatcrctor,fup-
plcsqoc procum beret ad pedes SanAifsuni
ieatst ait UliPontifex : optare tuum fit, vis
litre vtar, an roifertcordia f cumque illc lav
chrymans demififtimc veniam peteret , ei vi-
tro benciixit , impoiita reo , fibique , fie tefti-
basqui aderant perpemi Skntij p<ma,ffcd tan*
tam etas beaigoiratcm fie dtmcatiam quis vn-
qotJD tacuifiet? F rati it vcro fui filium i pira-
tiscaptura atquc in Africans aWudumpcca-
niaiedcmit, donauitenje honeftit opibos , ad^
rnooitum nc ijs abuteremr , fir cum illc f*pc
vcrbi* caftjgafns faus obfeqnens no& cttctt
tiopuerctur. Papirim M*Jfvm bk & 4*l$£
top* vtbu m vit* Fjj V*
commvnio:
EXEMPLVM I.
CmmwAtMnitum ncmbm Angela DmimHs*
ment vidm$9 dimtfimw ftriffts.
Vidimus adffltrabiletn presbyterun ntunu
nc Piamoncm , tocius humilicatis fie bc«
Dignitatis virum t ha bent cm etiam rcuelatio*
numgratiam. Denique quodam tempore cun>
Doroiao {acrinxium offerret , vidit Angeluni
Dei ftantem iuxta alure, Bt vniufcuiufque
u taonachorum acccdentium ad altarc fcrjbca*
temnomina in libto, quem tenebat&anibus;
quorundam tamen non fcribentem. Cumqoa
diligenter obferaaflec fen i or qui ciTent, quo*
rum nomina non fcnpfiiTct , poftquam funs
complera myfterja, vnumqucroquc coram*
fcorfum vocans , pcrcontatur quid eis in oc-
culto ooccati fuiflct admiffum , k. inuenit cr'
confeisione vaum quem que eorum peccati
mortalis obnoxium. Tunc hortatur eos pee*
nitentiam agere, fie femetipfum cum cis ante
Dominum proflcrnens. die ac node tanquam "
ipfc coram peccatir eflct obnoxius fiebat, fie
tamdiu permaofit cum eis in poenitentiafic
lacbrjmis donee iteram viderei eund^m An*
gelum ftantem, U fcribentem accedentiuni
nomina, fie poftcaquam omnium fcrip(ir,runc
etiam Hlos exnominibus cuocantcm , fie ad
reconciliationem altarisinuirantem* At vera
vbi hoc fenior vidit , intellexit eorum fufee*
pram cftc poenitentiam , fie fie 00s altari tota
com gratulationc rcftituit. l»viiufP*vit*} w
Saturn****
TJ
£xEM^
1 •
■*J«
Communio.
EXBMPLVM II.
EXEMPLYM lit;
iu9qu*mmut*t*r.
VIr qjidain dEgrptius concupiuit ioge-
naatn tniUercm nuritatam, &nonva-
Ienseam cxpugnare , locutuscft malcficodi-
cens: Facito.ea^vt araet me,& age vt proi jciat'
earn vit eius. Accipico^autem malefkus, fuf-
ficionter vfus eft m*lcficio,& fecit earn cquam
▼ideri. Viiens autcm vir eius veniens foris
mirabatur, quia ia lefto eius equa iaccret % ft
toepit plangcrc 9 Scei'dare. Nam loquebatox
animati 5crefponfufn nondabat.ltaqucpre*
6atus eft presbytcros vici, Icadducens oftendie
eit. Q.unoninucneruatcataaiitatis caufam.
Ilia autcm vfque ad tres dies neque fzmim ac-
cipiebat quomojo equa , neque panera ficu*
ho.no vtroque priuata cibo. Ad vUimum vt
glorificaretur Deus, 5c appareret virtus S. Ma-
charij ,afccndit in cor viri, vt duceret earn ia
folitudinem , 8c vinxiteaavquafiequam, 8c
duxit ia folitudinem. Cam appropinquaret
ergo, ftabant fratres iuxca celiam Macharij
litigantes, 8c dicentes, quid adduxtfti hue
cquam iftara? Dicit cisvt mifericordiam con-
fequatur* Dicuptei: quideaim habet f Qui
refponiit: Vxor mcaera^&in cquam coucrfa
eft, & hoiie habet tertium diem non guftans
quic4juam. Qii retirierunt S. Machario intut
oranti, qui illius aduentum reuclatierat Deus.
Refpondit ergo fratribus , & dicit eit : Equi
vos eftis , qui cquorum oculos habet is. Ilia
autcm mailer oon eft transfigurata/ed folum
in oeulis eorum , qui feducuotur , videtur
eqna. Bt benedicens oleum, a vcrticc perunxit
earn nudam » & fupcr orauit % 8c (tatim fecit
earn malierem videri ab omnibus. Dans autem
ei cibum fecit earn manducare^fc dimifit cam
proprio viro gratiasrjpfcrentem Deo. Etprai*
<cepiteidicens: Ninqdam ceflcs a communio*
ne. Hxc autem ubicucncrunt , q iia per quia.
qje- feptiraanas non appropinquafti diuinis..
InIUim. Idm v'M 19. hUehtry B&ptji.
LwcurhfmfdtwMt vkiti pefsim ftrcmtiturj 4fcu
mine; & <Ute iwmnmto quH de c*te?o 99* C4-
,i$brmt$$, k fan fa Mtilffh c*rta*r.
•
QVodam tempore vifitatioais atque xdi-*
ficationis gratia perrexiego Palladiusai
euni, & inueni ante oftiuinatri/eius iaccntcra
qucodam presbyterunrtoto corpore vlceribo*
plenum, capitis autem eius etiam ipfa ofla
^ompftrueraat : qui tdc6 aduencrat, vtora-
tionibus eius fanttatera rccipcrct, Sed fan*
ftusMacharius non fofcipiebat cum. Ego au-
tem proftraut me in terram ante pedes ciu$# 8c
deprccabar vt fufciperet cum. Rcfpondcnf^;
Yirbcacus, ckxi mihi: Indignuseft vt fani*
iatem rccipiat y fed magi* increpa cam , U
\&dc et vt noaaudcat acccdcrcadfacrofan-
6am altare Domini a 8c off -rrc facrificium
Domino , quia fornicaodo otf:rt , 8c propter
hoc caftigatur. Suade ergo cif vt refipifcat 1 8c
coudignam agat pocnitcutiam , vtmifcricor-
diatn I Domino merracuraccipere.Itaqne ega
egreflusad ilium infirmum^dixi ei omnia, fit
illetercibi liter conturbatu^intremui^iurauit-
quc quia in ex it urn vtise fuz non vfurparec
ad ahare Domini acccdere. Poft hoc praecc-
pit, vt ingredcrctur ,fu/ccpitquc cum , 8c dixit
ei: Credit quia Deus eft 9 qucm nihil latet ?
refpondit : Etiam Domine. Dkitei : N ira-
quid poruifti illudcre/aut latere Dcum! Rcf«
pondit, non« Ait ergo : Si ergo cognofcittan*
ti criminis peccatum tuum , 8c Dei caftigatio •
ncm intclligif, pro quu cauia tantimali p^gA
in corpore tuo eft, ideoquepercuflus es , cefla
a mails tuisy 8c corrigede cxtcrot 8c con fit ere
fempercum lachrymis poenitentis , 8c intimo
cordis dolore inconfprclu Domini peccatum
tuum, vt in die iudici; pofsis aliqaam mifcri-
cordiam ac pietatem Domini inuenire. Dc-
dit ergo facramentum fe nnnquam peccare,
Deque ad facrofan €tam altare acccdere , nee
oblationcm confecrare , fedficat laici forrem
..habere. Itaque poft hoc impofuir-ei manuin,
1c orauit pro co ad Dominum , 8c paocis
dicbas (aaat faftm eft , capilli^ue eius cre-
"r ttcruat,
Communioi
bmnt.&iKjt faaw. T*lU&u vit* it. Mm-
tkATij AUamtu
EXEMPLVM IV.
* 5*
diturfis efi vuhm qutfjtm
/**&* Itfcvpm D*mi» umUot* em*
NArraoU qtiidam fenex de quodam £ -
pifcopo, vt maximi ex eo fi^uciam
accfpitntcSjdiligcntiain habcr erooi itoftrar fa*
kcis. Nunciauerunt quidamE pifcopo qui
apui aoscenfiftebac, ficut h*c ipfe Epifco-
pos referebaf , quoa qua dam fzcuiarium
macronaroni do* eflcntmuhcrci fldelcs , qua?
qoafi impodice vine rent. Epifcopus autem
ex Jus quar ei nanciata fuetanr commotus
eft, & lttlptcacns ne fortcv& aliat huiufmo-
di effent, ad deprecandum Deum (c cornier-
arnicas. Deinde cum ipfe. pari icipatf. foiflent
my fieri;* Chrifti, facia? fun t ficut ilo nine iU
luftratar. Xurfus Epifcopus ad folium prectni
conuertebatur 9 fttpplkans Deo9 difcere co>
piens moduro rcuelaiionoro, qu z ei demo**
rtrata; fecrant. A flint autem el Angelas Do*
n*rni, & de fingulis interrogarcprftcipiepati
San&us vcro Epifcopus continue dc illis <faa*
bus fcifcitabatur muJicribus ,fi vera effet ilia
prima accofatio,an falfa.. Ac vcr&Angelos af.
fere bat vera efle cmnia,que de cisdi&a foerlfJ
Epifcopus quoquc ait ad Angelum:Er quoroo-
do in percepti one corporis Chrifti fp lee didar
crane facics earamJ albas autem ftolasbabcM
ban^lcmire que que fulgebant dob paruo>£r
Jkngelus : Eo quod roenitnertrac de aclibut
fuxSj&difccfTerintapipfiscnm lachrymis, 6>
gemiribus 9 eleemofynis paupernm;&fcr con-
ic fiioncm diuinum oierucrunt numeram cV
de cattero ncqnaqtxain in bis avails ambofare'
fie, indcccrtnscfficirogans; quod & meruit, promittcntes, H quidein deprionbosdeiiclia
Poft diuinam enbn illam at que terribitan
confecratiooem 9 dom accederent finguli ad
participationem fancli my fieri;, per ▼ulcus
toroiD ccaucbar > qui bus vnaquatque an ima
fobiaccretpeccatis : Etpeccatoru qoidem ho-
minora Tide bat facies nigra*, quofdam vcrfc
ipforum tan cj nam ab arftu exuftas facies ba-
bentcs 9 ocolos autem igneos & fangu incos :
alios autem coram c I arcs qaidem facie; can*
didosveroamiAo. Etali; quidein dum acci-
fcrcnt corpus Dom in \\ % exu re bat & incende-
bat cos : ali/s autem fictit lumen efficicbatur
id Ct9 & per os ingrefTam omne eorum cor-
pus illuftrabat. Erant autem inter cos ecia qui
folitariatn vitamelegcrant, & qui in coniu-
guscrsot, qui &iff! itaeflevidebantur.Dein-
deconuerrit fc, fccorpitcriam mtrlieribus di-
jrribueir t vt cognofcerct cV ipfarum quales
▼cniam meitantor J &meruerant propter hoe
diuinam immutat onem,&,icriminibusabfo-
lutar funt f & viuent deinctpsfobne\ pii, ar-
iuA^. AitauiemEpifcopusadAngelum: Ob*
fecro te , die mihi etiam vultmim differential
eorum , qui bus peccatis vnufquifque eorum
fubiaceat, vt etism de his cognokens , ab om-
ni liberet igcorantia. ^ngelus autem Domini1
dixit adeum: Hi quidem, qui fplendidi atque'
hilan funt vuliu^ in fobrie>a(c) & caftitate &
iuliitia viuunt, modcOi cjuoquc, & coodo-
lentcs, ac mifericordes func. Hi yero , qui ni«
grashabient facics 9 fornicationis & libidin'is
operari; funr^ catterorumque fcelcTtim, 8C
delicTorum. Hj veto, qui apparuerimc fan*
gainer atquerubei ,in maligmtate & iniufti^
tia viucntes funt, a mantes detraclationef ±,
blafphemias^ dolcfi & homicide font. Rur«
efent anirnx. Et vidit fimili modo ex illir Cim dicit Angelus : Adiuua cos,^ qufdkmfa«
fen nigrasarque rubcas facies carum , fan- Intern eorum defideras ? pToptcreaieBihj me*
g:ii reasqnoqoe& albas. Inter ipfas autem ad- ruiili orationuro tuartm effeclum /videodo><
otrnerunt& illzdu2rinulierery quae accufatae difcipulorum peccaja , vt per admouitioner
erant ipft Epifcopo, propter quas maxrm^ a<T atque obfecrationcs meliorares cos, & pet
haocprecrm, &. prawidentiam venerat. Cer- pcenitentiam conuertCTes cos ad Deum , qui
nh ctum & 'pfai dual dnm.acccdunt ad fan-
c^tim myftermm , darum habentes vultum,
9l honorificum^ candulis vexoftolis circum«
pro ipfismorcuus eft 9 & rcfurrexit a mortuis,
Qu&tacuniqj'igitur tiSi virtus efr,& frvdium#.
ac dileAio circa Dbninum tuum Ciiriftum;
eorum '
j
Ijl
Communio,
**
coram gereproaidcntiam, vtconaertantura
peccatis propri js ad Dominu: fuadenseis,ma«
uifeftanf^ue 9 quibus delt&is fabiaceant , ae
pfopriamdcfpcrcotfalutcm. Ethoccaimpce*
oireacibai qaidem illis , & conucrtcntibus ad
Doauaum, aaimabu* coram erit (aios& epu.
Utio futaroram bonorum : tibi vero ertt pju-
rima mcrccs , imitando Dtfminum tuum ^ qui
caelos.quidem noa reliqjit t la term autcm
demon ft rat us eft propter filufcm homiaujn.
lib. d$pMudt*ti*i*v'u* P& num. 44.
EXEMPLVM V. .
. OmmumcMns iitmil frMvt mirMtolimoM
csfitii dobnftMUir.
F Rater qoidam nomine Fetrui.Coclcs cixm
io adolefccntia fua 9 Clareuallis , paftmo-
dam ratarus Abbas, in obferuaatia facrior-
dioisfaragerct,quotidtc femetipfum exhibc-
iet hoftiamviuentem f fan&am , Deo placcn •
fem, quoniam omnes pie in Chriftoviuere
copientes, perfecutiones ioimjci fuftincnt,
permtttcnte Deo , qui omnia ad falatcm clc-
ftorum operator, grauifsima capitis pafsione
laborarc coepit : quani pafsionem fort is allies
Chrifti pattentercolerabat, ftudeas Temper iq
dolOre gratia* a gcrc t 8c vipcram propri* vo-
luntatis a murmurecompcfccre. Et licet opu-
jret cam prophera 9 vt ingrederetur putredo in
ofsibot eius % quatenus requiefcefe mercretur
nem. Cumqneiam common ieatufOf ad^gra-
dum altaris acccdcrct, &folitam ibidem vc-
niam fkxls genibus deuoiiifima horn ljtate
peteret, ecce repeote de Venice eius lapfa. eft
quad inges mafsa plambi, que illi per medium
iroatis veaieas t & in pan imen turn cadens
non paraam collifioaem fecit. lUe vcrd ciuC!
deramolis coacafsioncm, atque ruinam apcr -
tifsimeTentteos, fednallam fpccicm videos
dc taora nouitatemiratus, Vebcmentcr obftu*
pjit, fyf & mtra dementia redempcoris no-
ftri! qui ante frater iflc. gcauifsimot quidem
dolorcs fenriens „ fed tamen ob rcaerentiam
facrameneoram ipfos quaii non fenticnsv mox
wt eadem facrameata *fidcli deuocioae per*
cepit, ab omni priftina infirm itate eadem
hora CQnualuit,&iia perfects curatus eft, vt
fiullam deiqeeps moleftiam ex ca fentirct.
Ipfc vero gratis Dei ncquaqiuj ingratus cxi-
flcos, adeo io fanfta religionc pro fee it % vt
paftoralcofrkiumprimum Igniaco, poftmo-
dam in Clarcualle confecutus nomen-Abba-
tisvica & moribus decorauit, fubdicofqne
fcos per viam verar humilitatis perducens,
Chrifti bonus odor Oeo efset in omni loco.
Ex tibro di&; exordium §tdim$ Cifltrcitn. <)» tx
ConcUm d'AJpiniu (*f. 41. frs* Sftt, bUU ca9»
Vtnttnt. Mmmu
EXEilPLVM VI.
GcmmttnicMms fr*t» . 4/ftri corrtpt* frstn &
intonfoUao wn*rit*dm*mp* imwm in m
indie tribilat ton is , proeotamen maeisant-.
no grauabatur,qu6d fp^ritum in eo propf ifsi-
mumadarduaqixquevirtuturo, caro iufirma
pro voto fubfequi non valcbar. Qadamita- C Rater quidam in fanclc religion is obfer-
quenocle Dominica cum facrts vigilijs in *^ uantiateruens, &follicitus,dumaliquan-
terc(Tet,renciensfepraefatoincommodofolito do donnnica die fecundum confuetudinem
amphus (limulari t cogitauit exire de choro, ordinis^ & cbrpori & fanguini Chrifti patti-
& ire wmfatum.Sedmox fpirafitc Deo, ^co* cipafset^vifumcftilh tunc & per tot am dein-
citauif,!?^ propter Dominum vfquead horam
di-i prima mfu ft incrct 9 quoniam ipfa die in-
tern era t is myftert;$ pre 1 10 fi corporis, St, fan-
guints CM^iparticipare debebat Frima ve.
to tranfacla y q umuis doloris immenfius non
ceflarct t propofuit tamen tolerare , nee con*
ttcntomdcfcrcrc vfquc poft raifsam miiorcm,
quatcnuj facram pofsct rccipcrccommunio-
ceps die*rij qood faqum met! is dulcifsimum in
oreteneret Sequent! quoqae dominica duna
Euchariftiam tlmiliterpercepifset per con-
nuum triHu'.Tm fimilem expert us eft gratianu
Tenia vcro dominica, ducn diuinam nihilo-
minusalimoniam reaccepifset , tota iam heb-
domada fcmel indulram fuaoitaten fen tire
promcruic. Et tunc crg6f & ddnceps hanc
paais
N
Communio. i$%
rpaaii tiix doTceJinem rnuftlpliciter ronlto t£- puc igitur in oUatione hoftix falutaris # in qua
£lius immolatur patri vc collar pcccara rnudt,
per facrificium cordis contriti, & fpiritus ha*
miliaiifcmcripfnmin prxfentia fummxdiui-
nitatis maclarc carauic. Habcbac vex© paro-
chianom qucndam qui licet fecularis vitx.ncw
Sotijs implicatui eflct,fidci tamenintcgritate^
euotiomcque (iocericatc paftoris fui merit if
fortafsisimparnoncrat. Eius namqqc do&ri-
na,&exempIo religiose in ft i tutu*, Ecclcfie
limina Hoe cefflatione tcrebat, mi (la rum cele-
bration! fcdultis obferuator iotererat , fancla-
rumque prccfi inftaotiacoclospulfaos, inn*m«[
plicitate cordis fui tcpore diuipi facrifici j,cura
Domino loqucbatur. Volensaatctn Dominui
crcr£inocc>ioms,bumiflimafatbfacllonepoe- vtrorumqucmeritum ad laudem t & gloriam.
porcfen/ir. Faftum eftautcm, vtaliquamjo
quempiam amicorum pro culpa faa obiurgas,
iufix inuc&ionis menfotam fupra modum cx-
ccderct, nee taxnen antequarn diuinorfi facra-
mentorom jnunns ab altari fusnerr^exafpera*
tats fratris conic ten turn per faiisiaclioneni
leniiccnraoit.Vnde factum *eft,vt hoftiam pa*
cificaxn fxatre nccdu pacificato percipere pr*.
jjumcoj J pro mellea fpi ritual is dulcedine fua*
uitatts, qua antea rcfici & recreari confueue.
ratt fuper fet, & abfirithium amanfsima ama-
-litadine- fauces fuas infeclasftremcbundus hor-
rcrtt. Qqocirca rcatum fuum ad m cm or i am
quantocius ' redacens, & pro culpa minus dif-
xri tea riam ages,apoftol!caai illamTcnteiuiam
-de ccccro follicirus obferuare curan it t qua
ait: y os qui fpirituales eftis, buiofraodi cor-
ripitc in fpirira lenitatis. Attendant quxfo
Urudcxemplam qaicunque xmularores or*
diois fact 9 qaicunque zelo luftiux accen/i
fierocot fptritu, ncrerba forte iuftxcorrclho-
nis,in arma Tcrtant furor is % & emendationit
pocuKom, quod fratribus propinare conantur
cam fibi,qulm ali/s per indifesetionem in per*
fltciem crabant,dum & fcipfosaer iram dila-
ceranc % Ac quos emeodare debucrant , dum
cxafperanf,cxnlccrant 9 ft ad excufandas ex
cufatioQCs in peccatis prorumpcrccompcllunt.
Lib. didUfirtbrn vim ofjlnu CsjUttUnps,
ExEMPLVM VIZ.
CmmMwUmvirrHoncilUu fratn futfbs, pit-
uhmm in$*rim$m, $[c$d*m dnltiffimi Itfutca*
SAcerdo? quidareHgiofusfdum pace, qoam
cocli rege in terra nato cceli ciues tcrr ige •
nis anaanciaueront, in proximo fuo viola re
con timuir, admirandam quandam gratiam
rpccialitcra Domino (ibi collatam perdidir9
qjodadcautelam torpentiumdefcribcre non
pigebit.Hic igitur laudabilis vjtx prc*byter%
jgnauiat ncquaquam marcens ocio t faugebat
quatcnus conaerfatioais fux qualitas , ab ex-
ccllcntia^radus ibi aoo difcrcpaict, Prarci-
nominis fui man tfe ft are, laici jllius tam fpiri-
talcs, quim corporalcs apecuit oculos , c«—
pitque infra facrt myftcri; a cl ion cm Ie(utn
Chriftu beatisoculis videre fuper altaretftan-
tcm ittxu caliccm fanclum, qui amborum co-
feientias-pcrangebat roira fuauitate prarfentiae
fuxmifericorditer. Confccrationc \jtrb diui-
norum facramentorum rit^ pcracla, cum pa-
cts ofculum in populum efl'et diirmidcodunt^
& faccrdos iuxta morcm quorundam, facram,
hoftiaro primus ofcularetur, in ipfa hora pins
Dominusaccedens,eidem mini ft ro fuo pacis
ofculum dignatifsimeporrigebat. Is erg6 qui
ad diuinx contemplacionis rcuerc^dum ar-
canum admiflus t uer a t,iuxta prophet a# fecre*
turn fuum (ibirctinuit,& cum frequenter fpe-^
ciofum forma prj fili js hominum vidcrc^nibii
famen presbjtcro indicare voluit^ nc & ipfc-
vanitatis notaretur, ft tantum Deimyfterinm
facili fine magoo poodere rationis propala-
ret, aot illc, cui tanta gratia a Domino^ollata
eratf perelationis vicium,eadem fe gratia pri-
uaret. Acciditinterca, vt hortum prxfati fa«
cerdptis, diuerfis hcrbis & olenbus Tireatcin9
cuhoricjuc fuo ipfa Tiuacitate gcrmitiis quo-
dam mod 6 arridctcm, pauperis cuiufdam por-
ccllus rtiriiuis irruptiombus intrare confucf-
ccret, &^quia in domodomini fui,ob rei fami-
lianspenuriam, vnde vcntruulum fuum, rc-n
plerepo£et non inueniebat aliunde hoc rner>f>
dicare compcllebatur. Itaque faccrdos xeerf.
r^mc fercm hortum fuum ?afiarit cum ^fe«
V qucntex
»J4
Communis
•quenter panperom ilium admonuiflef , quart-
Dili porcam ftwm domi tencrer.ipfumcjac por-
ctim teneras oterum plant as fttflodien tern -cum
iniuria vefbertnt* extra fepta horn farpkii ex-
pqltflet t flee ramen quicqnam proficcret t ad
ciirciTKim dolorc ft imulatos , tandem porctim
occidit. Verqiti panper illeaninialit ftii intcri-
ttJtti cognofcens, admin icohrai fabftaoiieiar
£ax magna ex parte perdidtfle kigentuit : vo-
lenfque agere cum prtsbytero , quatcous dam-
num illatum fi bi , fecdndum leges refticoeret,
illo i cootrario horti (m tacfuram exaggeran-
te ( quoniam pauper vbiqne iacet ) com detri*
memo caafa? iua» defpedhis & feputtos eft. I ta*.
£e facerdot irreconcitiatus maneos pauperi
itrifao, adimmolaodum ▼er*reconci!ia-
tronii hoftiam temerariuf accefsit.Sed Domi*
mis lefus qoi fa&useft nobis a Deo parreia*
iTitra ,redemptio , & reconciliation difcordia?
pefte maculato prsefentiam fuamexhiberedi-
gnatas non eft. Eccenamqnehomo cuius (u>
pramerhinimus , infra facri can on is actionem
ftans 4 & dcuotiftime orans , Hlum , in q<tetn '
defiderant Angeli profptcere, fotiromorefe
vifunun fperabat 9 fed fruftratas fpefua vehe-
ttjenter turbatus eft , confideraiis facerdotem
gratia ribi coltata prorfus no da turn t & q*iafi
Dubilo qiiodam diainc indignationis obfuf-
catam. Quod tgitur vercconda httmilitatc,
fola teftante confeientia , aliquamdiucelaue-
rat, caufa exigente ftlencio premere noluit,fcd
snTtimpto feorfum presbytero, qnalem Ac quan-
tum gratiam perdidifte* fecretius fuggefiit,
ihonens ic obfecrans^yt (i in peccarvm ahqnod1
lapfos fuiflet, perconfefsioniSjft poenitenriz
rem ed Him diluerc itlud qua n toe i us fcftinarer/
H forte1 gratiam amiftam larga rcdemp tons-
no ftri benignitate rectpercmcreretor, Con-
fternfatusanimofactrdos, nullius quidem cri-
mfnafis delicti fc confeium Hbi cfse,fed nee in
Ms, qux in quotidianis excefsibus etitnirc
pofsunt,confciemiam fe pfasTolito rcmordete
fefpondit, excepto dumtaxar, quodhortum
fbtrni pefttindari non futferans, panperis illins
f orciiffl occidifsct eiquc per farisfa&ionis fan*
JnilUa/em needdin reconcilratns fuifset* In-
feU&afcntrit igirur'vtrimje, panperum fnfecpro-
tcm Oottuoum inianam pauperis ftiUaatO:
fcoeriore, quanto oecultiore Tin-dlclapomflor
Fcftinauirque facerdos pufillo Domini per
condfgnam illatidamni cornpcnCitibncm fa*
tisfacere , fedTtmm ftrblimem illam gratiam,.
qnamperdidcrat recuperauir, oeane 9non con*
ftat nobis 9 quotriam fertius Dei t qaieaodem
Cttin illo gratiam , vcl fortafsis prar illo perci-
pkbat , cenforio ftmetipftrm caftigabat filcrr-
tio.nc myfteria Dei pafsim fine certo necefsi*
tatii articulo reuelare prxfurocrct. Ltf. d$ vitfr
iBitRribm friumCifttnitn/u*
EXEMPLVBI VIII.
C$mmunu4m m difcotdU mmfaBum frtfptmr
tujt* * ptfljfa incrtf/itur.
IN monafterio quodam fanclimonialinm^
prflfpofitus eiufdem loci tra^abat aliquan-
do cum fororibas 9 qaandam poflcfsioncm*
ipfitis coenobi; venderc volcos, & vt fieri foler
ex ftudi^ partium , foam fententiam tanqwiro-
faniori fubnixamconilUo defendcfitiumgra-
ujr inter ipram,& forores difcordiaexortaeft.
Veriim prarpofito dicente fibi crcditam efTc
difpenfationera $ totumquc ncgotium prarla^
t4onr$f forores c contrano nitebanturf &gra-
uiter fcandalhatz recefferunt. Erat autem fot^-
mina qtia*dam laica in eodem monaftcno,qoae*
abimmendo fpiritu vtxabatur , procuins It*
bcrationc quotidiana precum inftantia foro-
res in commune laborabant t &Yt pefttferum*
fpiritu in validius vrgcrc pofsent, dominicis*
earn facramentis frequentius participare fa-
cicbanC Poftero iraqoe die prarpoilms para t—
pendens fcandalum fororum , pertarbatos ip-
fr cum grauius turbatis eifdem foronbus, \f
paci fleam hoiliam immolare^ingrefsuseft aJ^
altare.' PeraAa'txmorediuInorum moncrura
confecratidneJ ctiam patientem illam canfav
percipiendx Euchariftix fibi prxfentare fecit.
Tom vero fpiritus coquam nurum in modum
recalcitransA truculenfas,& borrifonas cap it
edere voces -t ipfumcjue praepofiti m aroarifsi-
tna ioueclioneredarguenSjdixit? G mifcn im«:
6t infttlicifsime homuncio^quid facts? Larha-
b yinu' raocoris ,*& difcordias. toro ptrclore
. — fgiranay.
tfptraaft,iareperetiani gram* fcaodali pofillo.
tarn Domini , coram oculis fummx rnaiefta-
.ttfrens,ad coafecrandam , tra&andam , A
inandacandaaa earned alcifaiini impudeqter,
iinatft irreoereiiter irrumpis / Nooeris pro
ccrto, quia coafnl tin* feciflcs ,6 dotmim Dei
i&odsc aos incraflcs , quam taatss pnefuiBprio*
nis caoterio coafcieatiam 4uam vftnlaiTes.
Casnqoe exorcifmsf t A oratiouibns mukis
cogertm^quiccDasdiainis Sacrament is re*
ocrri*iamexJubcn*4ederet,^oadafque ma*
'iier qaam torquebat commanicaflct, per mul-
tas dtfficvlcaies vt&aegi poterat,vtdcmam-
bos liliui ,.qai difTcnltonis & contcoiionis vi-
ho fordebac , Eacaariftiz gratiam cam fillet-
ifescpcmittctct.tt&sm*
ExEMPLVM IX.
e?ia»aaiik«*i*f MigrihtfltAm mm* tclsmbti*
m&BU Jfo/aa*l*fss mfumtm 4mobmu9&f9fi ten-
A Ntepaocos aflttos in regno Francis erat
iacerdos qoidam, qui in ipfa nocle Nata-
lis Domioi tranitre debebac per breuem cam-
poai dc vaa Tilla ad aliaro,vc ibidem fecundli
coolbetiadioem matatinas diccret , miflaf^ue
Commumo. 1/5
beret,qui vjcera foam fupplerct,eadem colum*
ba hora^ua prios,iter um vcnit,Sacramcntum
ab(lulit,& rccefsit. Presbyter non cc flan it a
prasfumptionefua/ed tcriid acccdeos ad alta*
re cclcbraturus mi (Tarn de die, per eandcaico-
lumbaix^eomodo^uoprimo, ftcfecuodo § ei
puer natos Sacramcnmm corporis & fabgui*
nis fui fubtraxit,Tandcm in fc reucrfus 9 & de
corpa9licet indignut , Dei ramen gratia com-
pun&u* , venit ad quendam Abbatero ordinii
noAri^onfefsioaem faciei* taotipcccafi,ea>
pofaic eiom nemordinem rei cum multii law
chrymis. Abbas vero , ficac vir prudent 5* 6iC~
crctus , contritum cum ex toto eorde coafide*
ran* t virtu tem contritioaif probate voleo*,
Knkeatiam fofpendit , & vt ocyiis ircc cete~
ireprsceptt. ltte veroquatl Deo obedient
coascffori fuo,cum molco timorc, & UchrT*
mis ad altare miflam eclebratoros aceefstt*
Quern pius Domious, qui nihil horuto odic
qua) fecit § fed difsrmulac peccatahominum
propter poenitentiam ,mirabiliter Istificauit,
Ante horam fu mp t ion is colurnba rediens,tict
hoftias,qua*figiHaum tu!erat,fimol rottrode*
ferens^corporali impofiiit, & trium miflarunt
liquorcm de gutturc Coo calici iramtfff , ac re*/
cefsit. V ideas hare presbyter gaodto repjertie
eft maximo,gratias agens Deo, qui facie mira<
txkbram. O pera diaboli, vt creditor iuxta il- Htia magna folus. Reaerfufqae td A bbatem,
lasa Ma saolicr occorrit , & quia hoe telle din in 5 ct coi " ' '
foitjtoUfScaai fola peccaoic. Perpetrata culpa
um ac raha , non cam retraxit i maiori con-
4eiiipeaawcoialritconrcieatiat fed magis ti-
mnashaiaaoam ▼ereenJadtam yqnam diuinam
»tiaiis%ire>Ec<kfamin€iraaie>diAifqttc matu-
ciaassjBiflasja dc node in prime galii canto fe-
cnodom morera folemnitcrinchoaoir. Tranf-
fobnanciatiooc facia, panis videlicet in cor
pot t& viat tit faagtfiacm Chfifti % columba
oioea ipfo facerdote afpiciente fuper altaie
drfrasaJia^otnaidoc ebibens quod erar in cali -
0e/oHre> foo hoifiam rulit,& auolauit. Vidcw
iscataceao^/atk^tfinoaialabriccr , eft ter.
tkm$Bcqmd tacem aoa snrosMpesplemDSsca«-
tfassesa fMaear popaknn circoafrastt^mqaaa-
tam ad verba 5c ftgna compleuit/ed froftu ca-
iiooiscaraic.Porl mtflamtdecantatis Iaudibus
^^iM&U de mane diceretu^co quod eon ha-
confolationem reciraair, 8c vt abeO
in monachum reciperetur humiliter fepplica*
uit. Cui refpondit Abbas: Non te hoe tempore
fufcipiam, fed volo, vt mare i ran fcas,& pro
peccato mo tribus annxs in hofpitali in£r*»
maacibus feroias.Si tunc reuerfos futris , nul-
lam i me repulfam patierts, Volebat enim , vt
perlaborem tanti itmerit 9 6c pericula marir
pcenam peccati deleretsat pauperesjnfirmof^;
propter opera miferrcordxa? fibi interceflbrce
Faceret. Fecit tile quod Abbaspracepit,&poft
tres annot rcuertens f habitum rcfigionis in
eiusdomofufcepit CdfrrM.i.iM}- yVHt ttiato
V %
tlt*£
»5*
ExEMPLVM X.
Cortfefiiontmfibi mutua futitntH, qui pmul fm^
cAuirAni, d*mn*nd$fk*ffi*t , usfiahm taafif.
fifmffeni , & iewmtnic*tutm jottemitd^rtft-
fistin mn v*Ui prottdtrs*
IN quodam monaftcrio , facerdot qnidam
nuper defuo&us eft, cut Abbas fuus ob me.
lirum Tits tniunxcrat,quaienusfratrum fuo.
cam confefsioncs audi ret. £rat in cadem do*
mo adolcfcensquidam, qui ad cum confitcudi
caufa frequenter venit, cu quo, diabolo mfti-
zante, 8c humaoa fragilitate confentiente,
idem confeffor femcl Untummodo peccauit.
Statimopcre pcrpctrato,ccepitdoJcrc, & fle-
re amarilsiiucfdiccbatquc iuucni : Mali feci-
jnus,ali;s hoc peccatum confitcri ob verccuo
diam oon poflumus :. fed coofulo , vt cu mihi
confircaris,& ego tibi altcrcjuc abalterofufci*
piat poenitentiam.Quid plura/ Phcuir iuucni
confilium,confef5ifunt peccatum inuicero, 8c
tarn duramvnus abaltero fufecpit pceniten-
siam,qualem nee Abbas,(iuealiquis confefto-
rumillisiniunxiflet. Paruopoft tempore fa-,
cerdos idem infitmatus eft vfque ad mortem,
& com iam in extremis agerer , & ad exitum
valde feftinarct , ttmore gehennx peccatum
t/triufquc Abbati dixiuperfonam ver6,5c pec*
call confortcm non ex pre fs it. Defun&o eoy
Abbas vehementerdoluit, quod fcife non po~
tuit,cum quo peccaiTet. Ait tamen intra fe Ad
aonfefsionem venict tibi,quirquis eft ifte.In-
tcrim raortuus clara dieapparuit adolefcenti,
euro ipfc eflct folus,raciclurida, & etiam vefte
trita. Quern cum ille vidit, mox agnouit, ti-
inuit, 8c cxhorruit, Cuimortutis : $ta9 ne ti-
incastquia propter te yeni M vt indicem tibi de
ftatu meo. Confotrann iuuenis verbis etus 9 8c
animates f cum intcrrogarct vndc veniret, Tel
quid quxrerct/ refponditiUc:In maxim is pee.
ais fum propter peccatum illud taqtum ,quod
tecum commifi. Igneaenim catena genitalia
meaaftringit, quiafufpenfus torqueor. Con-
feftioilla,quam fecimus innicem nihil mihi
profuit,quia nihil fait. Et nifi in extremis
quoquo modo peccatum cxpre/siflem , «cr-
Commtinio,
rial iter damnatas fuiftcm. Cli cum itraenis di*
XiflccEft a liquid quod pofsit vobis prodeflef
refpondit i lie: Si cu ptrre& plene c6feflus fuo
ris peccatum noftrom, tnihimuhum prodcrit;
fin autem,stema poena reiufcipiet, fic^uedif-
paruit.Tertiua iuuenis recent i vifiooc,cum fa*
cere vcllet confefsionem Abbatr^ ncc poiTet
propterAbbatis abfentiam,interim diftulit.In-
tercedente vcro jemporis dilatione, timorcO*.
ceptuscoepittepaccre, 8c verecundia crefee*
re,in wncumqueefterubcfccDtia vic>asfvt dk
Abbasveniflet, nihil ei con6tcremr. Abbas vc*
re non immemor culpa fibi con feflx, cum ad
confefsrodem non veniret, quern quotidie ex-
pe&auit ,cogitauit diligent ifsi mi qualircr ma-
id latentem falubriter deprchendcrct. Prsrcc-
pitcjuetoticonuentui , facerdot i bus ,& ordi-
nisinferiorJs/aftis,infirmis, vt omncs^eftio-
in qua fokmnitate,ad maius altare common i-
carciK. Vifum enim eft ei , quod ncqoaquara
acoedereaudercrreosde culpa ilia. . sedenfejue
contra altare refpexit ad ora (ingulorum. Ado*
lefcens vcr6hoc propter fe factum patanss&
f% fefubtrahcretnotari timens.cum ceteris ac-
cefsit,qui cam propinquaftet^ltari , tantus eft
horror inuafit9tantus timor pcrculit,vt & pr»»
Aimptuofus vctarctur procedcro $ 8c ocytw c6*
petieretorrediret venienfejuead Abbatem^ fe-
cit eifignunrconfefsionis. Qui gaudebs , 8c
exultans, dice bat intra fe:Eia , certe coepimus
beftiam^inoenimos prardam , ifte cninveft. Et
furgens intrauit cum eo capitulum,cuiospedi-
bus iuuenis proftratus, feck de peccato con*
fefsioncm,^ rctulit vtfionera t fufcepitpceni-
tentiam. Sic per prudentiam medrci denodatl
ac fanatura eft vulnus ftolidi argroti, Ci/r^^
NOTATIO.
tern Mb 99 , quo turn diqmn ptummi tmnttiUt*
ftdqutM fdfi dibitM contr'tUp mk$/t » emmriq**
fnfatturcomtlui , idttptmitfisti , & p**fif<M
*u$d$n , v$ i*Ut €9nfi#$fit m*to *+ /*!#**>
SxIMk
<w. <h (§ ->.
mortuam eft. Sanfto vcr& 5amfoni.Of*ntifpt*
rims Domini monftrautt malum fibi fibper
pneparatum. At illede Dei promifsione.con-:
fidens, vbi aiu Et ia mortiferumqujd dcderioty
noncis noccbit ; lauusrefc^tonumcft ifigrcfc
frs yex>'q ;6d ipfc monaftcii; fuit oeconomus*,
pocula fratnbus becedicens, &&sltai cruci* A
fignaculum imp on ens abfquc hafitationc to«.
jwm bibit , nee vlluni vcl parurftimom cordis
dolatcm vnquam ex eo fcofit. fuoc piflpf
raaticommifsi poenicuir , & fratrenTdc liuorii
'malitiaincrepaiiit- fed in obAroaTiopc perdu*
rani , nullum alien fum bono confilio pracboicV
Sed vindi&a Dei vclox adfuit. Nam Domt;
nicadieproxima de manu S»samfonis com*
municans, cum bucella io os eiui intrafec, ca-»
dem hora a darmone eft arreptus,ita Tt pattern?,
irempas ac difcerpens p fcque impudentcr de*»
nudans A Ubiafuadentibusmorderct, 4caliosj
fratrcsabfquc verccundia dcgarrirci. 5cd fan^
£to Sam fonc ei condolence » & pro eo cum la*
chrymis orante fankatem recepir, maliejae
EXEMPLVM XI.
*
to $r&m*imrfmHi SMnrfoB* *!**£* jkper earn
ftdtft vi(m tB , & inmdm prepintm $$ vinnm,
& its tommuwufiJkMm.Qiu fcJMetHt* *
LEgitar in vifa Samfonis, quod ftfc£hn
Papa Dubncius quadam, die venjeoa ad
dorsum Eftuti magiitr* fan&i Samfonis ^cuua
qno ipfc habitabat, Samfoncm diaconum or.,
dinabar, in quo. faclo granok miraculam ia?
icrfaic Trcs tricres ibidem ordiaati iuat,
duo in prcsby ceri/, & ccrcras io diacooatus of-
ficiom. Sed dum ad genua flecleuda iuxta mo*
scm fraires imiitarentur, vidit Papa fan&us
Toi cum magi ft n> Eftoto col urn bam coelituf
miflam per feu eft ram fiirfijm apcrtatn defcen*
dere# ac fuper fah&um Samfonem, nob ( vt
cftmoris) aufugirarc vcl volitarc, fid Tem-
per rlnc vHp pennicula? morn immobiliier
dare. Epifcopo cciam manum ad conmrttian-
dum com diaconum fuper euro Icuante . ilia, coromifsi poenitudinem agens , coram omiu*
miod eft mirabiliu* , in (capula dexters eiui bus fratribus culpam fuam agnouit. Vmc$nt*
defceodit t ibicjue conftantcr manfit iamdiu, bift*Ub. iu c. 107. & ioi.
donee officium aB Epifcopo coofixmarerur
toium. Nee tong& poft ab codem Epifcopo
ordinem prcsbyterij dignas acccpit ft ^ quale
figonmcoeliiuft rifum eff quando diaconus fa-
Aot eft tulc cciam factum efl quando prcsby-
teracss ordinem fufcepir. Quanta aucem in
jnaiort gradu inha?ferat , canto ft in ar&iorit
abftiocntia: tram item fc jnfercbat Qui eriam
tibidmo(a incentiua adolcfcentix, fux flore
Tinceost vorantariam carnismunditiam pro
flanm habebat, nee ▼nquamaliquidalicutui
anima lis in foa tota vita guftabar, Ac duo fra-
tret diaboticis implcti venenis ( & maxime
qnidam mains presbyter ) ci xnuidebanc ,fed
nnllam ineo caufam reacus inucnicbaDt.Vnde
qoa/i cbri;, & amentcs hoc & ilfuc vertcban-
tar. Prater aucem iltius prcsby terj pit? or fa&us
eft monafteri;. Qui accepto maU fratriskconfir
bo t Teuenum fancli Samfonis mifcuit pocu
lo. Tillom quoddam fricaos *-—*- *
Tt ietct probabiliter morti
EUMPLVM XII.
t CmmMWCMfd veUm lutUm m*Ia mttrnkm-
ditumimtMftigfitHr,
IN Eccleiiaquamsdifjcauit beams Syruti»
mc
memoxiim beatorum Ceraaiij 8c ProCaHj.
dum celebrarec idem Poncifcx Syrus, 6c co-
pia filiorum eius , quod ibi Chrifto genuc*
rat, facris intereffet my fieri;* . audenter Iu-
dams maligno inftigance fpixitu templum in*
grerTus, corpus Dominicum inter fidelct de
manu viri t>ciorc immundo fufcepitt8c inlu*
turn proiecit. scd vbi ot^vc eiicerec --aperuif,
digna vltione pcrcuflus r fine affatu Vcrbornm^
cnnclis audicntibus Evident ibusdamarecoc-
pic , habens in gucture fax malitix cruciatum»
Namfubtilius afpicientibut,.roiromodo,cor-»
is ei propinanJc w k. pus Domini iq ore ▼ldcbatur Iudxidcpeode*-
ifcrom parum de . jre^ ▼tflcc linguae fpbter compagi in(iderec, nem
€0 priot animahdedic , quod fcilicet animal defuper immundo adbatrercc palaio. 5ed po-
5 fato M Calwm fniciptiem dedic . & ftacim flulanubus fiddibttipo eiusmijfcii^ TirDei
,«
Commuflie.
Bcatof Sirat, facts Jtachariftts myfterium j
facritego ore abftraxie, diccns : Eccc nunc \i+
beratirt es 9 de cxtero caoe nc quid fimile fa*
ciaf j tudaras aotem oedibus ciut aduolutus
dtmabae, fein Chriftom creditanun , fi facrt
ottnf baptifinttts Vnda perfhuderet, ac piociat
C*ct!tancriberet.Taac Syra*, tib^inquit^om-
aipotcas Deus.graciat ago, qui Iudaicara pcr-
Hditm Hon dedignaris corrlgcre, &c. 1* ty/#
$8. C}ri & iMHtmj c. ia. MpMdSur. 12. Sift*
•4
1.
EXEMPLVM XlH.
t Qmm*mtMri fi vttofimultm
p*»im valgum Uto BmckMrittid }*fism» , in
- . UfHun ftmtii am*irf*m.
Ir 4a^am feftator barren's Macedonia'*
wx% ciufdem feft« vxorem habeoat,
Mc cam loa-nnem Chryfoftomum de fm*
cer* Dei religion* differ en tern foTte«audiffct;
doftrioana asiplexus , 8c vxorem quoqoe r<
fibt cooientirct, hortattts eft. At quontam
rHa notaram oralierum folita confuctudine
capciaa reneretur , v.t maricus quamtris admo -
nuiflct farpe, nihil tame n proBceret. Nifi, in-
quit ille, in raligione fmhi contort fueris, ncc
id vita qaidera communionc pod hac cris, ibi
matier data fide fe id faAnram, enmancrfla
quadam , quam fidam arbrtrabatur tdc hac re
communicac ; camque fibi ad fraudem facjen-
dam marttofociamadiongie. Iraqaetentposc
comnraniomi,ii!a, quod acccperat^coti tinenf 9
fefa? oratora procotah. Famtrla antetn i n te -
tim stfranf ftirtim porrigit id qtrod manibut
cdueniens fere bat r quod qnidem fimtr! arque
fcruatur. ScttmM.t MJl.Etil. C$.& Xscepfi.%.
^,7. Pmt****. 400. Jojfr* |.
BXEMPLVM XIV.
t CemmMmt4rs*onp»t<fi txummnnuMtm;
IN vitetiori Hilpaoia in terra Forme ft*
.d.cecefis, Epifcopatus potentia? accidit,
.ft homo nomine Pereferaode quofdam num.
inos cuidam deberet, cum nulbm habcrec
*tam exigendi ab eo quoad fentcntia excom-
monicarronii ftbi obltgduie f qua e.s alienunt
diflbluerecoacta fait. Cumautcm cxiftima-
ret hocjnodo fatisfecUTe 9 cenfurx abfolutio.
hem petcre neglexk. Ad mortis terroinora
perucnit hie homo • facerdos ad ciim fanc*tum
^acramentum perrubr moltagente comitacus^
U Cohtit petitiomba«facli| > cum vcllct ci Sa*
cratbentum adminiitrare^ qaodinpateoa c%
argento habebat 9 autla via aiK diligeatia po-
tdicabea amouere. Qoaretam itlc, quam c«-
rer^qui aderaflt^commoti Oronet /oras vt ire t#
facerdos iufsit , exiftimans fieri poflc, vc id
tfliquo magfao peceato occiAifkt, quod confi •
tendum illi rehqauta efTec. Hoc autcm ab ilia
pctijt,* atfdiuii (c nuIUiis pfecati fuifle reum#
Juodminimecodfcfloi fie. Tarn igitur facer*
osNquam zgrocos maxima molcflia affccli
taat i & facerdos argttftum intcrrogauic , nun-
quid in .aliquam locJdiflct excoromunicatjo-
nem cuius abroluxioqem non c/fct.confccu-
bos. Tunc xgrofanti in mentem fupcn'or fua
negli^entia venf^& abfolucus >alja oftia illi
admimftrara f uir^cum ilia prior ad perpecaam
hutus mifaculimemoriam conferuetur. Quod
dentrbas admottmi fuit in lapidem mdururr. adhocextat98tfanAifsimum Sacramencum in
Turn mcrlterrrmorecondernau t ncquid fibi eadem pateoa fine ffla corruptione eft fan*
vratriu* eoctriret ob tantum roiraeultfrh in ft quani fi nunc tarifum confedom cfTct. y jfitur
diainit«edfttaii,cumfeflinatictticad Enrico*, hocfanftifsimummyftenum i mulfis geati-
fum accartft 9 feipfam itfdicat 9 ac lapidem btrt. Et egO.ioqdlc hiftoricus Illerciis, licet in •
oRenJit, qui manrfrfla veff igra morfas ; fed digrtffsimut in mcis niauibus patcoam maxi-
materiam rgnoram Sc inaiitanxm qittbdani
totorem rrfcrrbat. Comcnie profirnx lacfiry-
l^itYUirra^rmpetniiFet^cum marito deyncept
toncerrt rfxftv^i crS atirtra verrfaiitareifeiidn
Yideottir^eftii e^ft ipftf tot* , cuf ctfahi hodifc
fsctr <^Jbtf^nopQhtaiti>f!rttdnklfatoit«.
macumadrntfatioQc^ cum vldcrem panisfpe.
dex Incorruptas pefmanere ad hue ctntum 9c
tiginti sUMift .Ac. Ex k.Mr.'iiWlii,
.!«.;: x>
1 1 .\» n«"
t
Communio*
*»
1XEMPIVM XV.
auulifti, ad fidarem fofciperc meretr A ficajp
KCOU
$ **UmH%mtwto*tlmM*
huius xei, quae mihi obi/citur, altquando
pam dob iacurrti Ha<rpresbytcr rcfpoftfiflnr
credafut raddHOi , . L>tirami<an) <ci comaso^
nioafm Ua? fecarya-tradidit.Qpii on fmiccpf K
. glwieodt wrtu* rgro protinoi aUata cft.Najtf
CVro cpidam qui ouper fidcm foftepera«» cum pauio ante qtiboiltbct eriaj* groftiortH
mocathos coumanicarc vididct, & hoc but cibss facilia eflct ad una defbrafof # hoc
nioimeliccrccogQoaifict,ftao* contra aka- paruiftiaHim hoftiar fragroen, mod £canr
re commooicaodj dcfidcrto, iuipitaotc.-& eece ftoajachum, (cd ace eciara guttur Tel pautft*
piaf Domiaus fine iaccrdoti* cniaiftcrio y do tap airiugerc potalt. Hoc Jeoticni die , nit*
altari per Sacra meat urn defceoderedignatot ^kaatum poiuit f cap it, Tftjtad glutirc va*
eft woseios;qpiiDoxJioAi£apetto*ore often* torn* Qp«d dom mokoties conareoxr, t*
4cas, & cao/amjata? gratis maaifcftaas, cot* fruflrari Temper Aiot cooatus ccrneret , aoa«*
60s qui aderaat in ftoporcm coaacrtit : «ao«
dcmcaim hoftiaro defaiftc repercrfic ioaitari*
(UftriM lik** Mir*l i+. IJ* ■ x
IXEMUVM XVl,
t Cnmmmnumy sitbflmu impure vit*M$h
m
E Rat in Teuton ids partita* iaueo it Bifida*
daoar vkac dcdkusr & vi iq ilia aetata ho*
KuncsCaleatJ Tolaptattrrjniarclaxaos. Qaj
cam dia dclcroirct, cooijgit cpm fuper qua*
dam toarrtaca muhcre- itmtric nota- adiinri:
Com per aliquantalum tanpOMt oafiilpici**
Be apod vicinos quofqae~ teoerctur, aceidit , yi
iacorreicetaofani agritodineln, qaa» da vita
eki homines cogerct daTpferare. Cfcai cam lc*
drodecum beret, 4c iajo iast^oe m©rti proxt*
mas ficrec.inuif atuf aft ad cum more ficckfia*
ftico presbyter vt eiot coafeftiQnco) iufpipc-
rat & ei morion tj viatkom fata ci« horaanat
praberctXum vero veniflct, hortarj cam car-
pi*, & cennjmoncre i Disaster, vtpcCDjfa &a
coafitcri sen erube/c*rer$ tf. imcit^a e-.jllad,
▼ode fpccJalircr infematui fuertt/altibrt con*
fc6tiooemaoi£c(Urtt.Aoquieott tile; &cen&4
aerifcclcrav Ata ftudioii aggaeflbs eft. Qpod
dam expieftec9 ft rturfos Coper prapralocriari^
jicl presbytcfo tDtcrrogarctor; mentttw e%
Jtceoft fe> iade &QUa«c»05 teumief e; €iiH^nic
^robyter ^ioii«obnniioirtiUaim/mpjcio^
Auaipragluciendumpotcntla, ioxta 2cclojnr
quo decumbebar, iiiod expaendo proiecit*
Caiotreicucntavalde territua, prcsbytetumr
qaidtfeeffcrat, adfercuocari rogaoic. Rcdijr
ergo presbyter, &iofimanireaifcn*, oar ia
teoocaflet^ajrfiuit. At ille^rito Dei agent*
compuo6>ttff coofefttif eft female egiflt j ft
DcomeocicQin fuifle veruiriooe, qood atit^
ocgaaerat, elTc. Quem cum multo gemito parv
niieacemi&iaiitfacK^teni, it qui adococraf
presbyter;: jonient, aooipafrw' coafiteoci > 6t
mosT*tecoofe&otTt mortt t& abfolui^ ac«»
%ue rarfus Domioico cdroore refecit. Qao
Aifaeptq^cum taota triad libcrtate fufcepit, y£
verc tfic apparerer.ad cafu/ed vmute diuioa,
oe ante hoc ftifcipere poflct, prohibicfi fuiiT*.
Ixf*t<Vi*tT*bs4i6,\.Miw. *. ?. p. ?mm Caao^
fim * tf4f4t. Mi Cmm »* &B**dmb.ltik
IX EM PL VM XVU.
•Jt C$mmimic*ntuit$thp*lltonftj[ionmfi8$'
fo&*m f(aaaj
ERut peuc eadem teaipttre irarer quidag?
in monafterio, quod io f laocia apod Tur-
rim fopcr Materoam fob iure noftro eft, cui
odraeio/dem loci conunrifii arat. Qm dilrtur-
flsa«gritndioif necefaxrate aoaftvt 9 Xadut-
phnrottMiG Abba tern mwwftail Catdkanett-
jh , prober medeUm.tatrr aoinwr, qaam coa-
ae coaAot f ak mqaWi ttontr mm dlefiaetct f ak pons, qaarom xtlc ret om non igoaxor erat.ad :
AU;Sic|)«qqjt# iiop D6aaaitforp»> cpeod i%T^irwoi^it. AdqacwiacohpiUtcprO-
* ~"% ~ ~ uacataa;
r
i^o Communio. Gonfcilio.
nocatu* 9 venire non diftulit ; 5c veniens mox libus in feretro iacuit. Com6ue tranfaflis Jar*
agraoi fitarecuraoit. Cum^ue non medio- miflarum ex maiori paHefolemrrtjs 9 A gnu*
enter cam grauari infirmitatc cerocret, hor* Dei iu^ta rcgularo diccretur : ecce repent e qui
tarieam ad coniitendam coepit. Qaod ille fe mostaui iacebat in medio, anima redeuntc
libenter agereorofefliis 9 couficeri peecata fua, fur rex it. Stupcfadti f<mt fratres/& nona nimi*
ied aba iafimplicitare fpirkus aggreflus eft: admirationeperterriti , nimirum quera fune-
aam grauiora 5c mortifera ftulto pudore retu ris officium perfoluentes exrulerant , nunc vi ~
cent % quotidiana tantum 5c qua? leuia vide- talera fpirkum recepifse videbit. Atcbm pro-
bantux, timore Dei poftpofito, fatebatar. pius accefsifsent , verbalrae audire ex ore eias
Qua palliata confefsionc completa, corpus auidiuf inlwarent, ah fcelus/ maledi^a& con-
Dominic am fibi aiferri deprecatus eft. Quo ramdiatinDenmccepitefrunfae,benedTclam
allato 5c prxfumptuofo ore fufcepto, cam dt# nomeo Sataatoris imple blafphemare^viuifice
muUum^ucilludtrai/cereconaretur, nee va- cracis lignum vt ofcularetar bblatom facri-
fcret; cam vino, qaod fufceperat 9 fru ftra cm • lego ore cod fpuere, intemeratam qaoqac Dei
oil comminati corporis -Chrifti 9 in vas qaod geoitriccm ignominiofis non tknebat oppro-
ori eius fuppofitum fucrat 9 rerandere coa&u* hrijs Ucerare: Quid, iaqutens , pro me pfttlli-
cft.Hoccafu, i mo dim no iudicio Abbas; qui tis, vel facrificiorum ho ft t a* offer re ten tat is!
adaeoeral pennotus 9 5c segrum non plene con* Ego eoim in ipfa flamroaatia tartari profunda
fefsioncpnt garum ratas j rupfui cam a draone^ defcendi ; ibi^uc mens magifter , tc dominus
recspit vt fi aliquod facinus retictriflTet 9 vera: Lucifer me irreuoca bilker deputaoit. Coro-
fibiconrcfsidncreoelarenonerubcfceret.Qui, aanvplan^ fuam stream incxtinguibili femper
5c hortatu eius , 5c diuino in ftinclu coropun- ardore can den tem minion capice pofuk 9 ciuf-
£tat$ ad cor reuerfus eft : & quicquid peftts jem qaoqae metal Hchlamyde > qua indueba*
intus latebat 9 eu omens 9 crimina qua? ante le« tar ipfe, me vcftiuk. Eras autem chlamyt tarn
tali pudore celaverat vitali 5c vera confef- longa , vt calo tenos flucret , & tarn fctoenter
fionc; non tam/field, fed veracker, corde con* tgnita , vt liqaerUfta gottas emitreve viderc-
tritd 9 5c humtliato patefecit. Cum^ne omni tur.Cum^ue fiat ret euro, vt pcenitentiain age*
feceiniquitatis per antidotum peenitenti^ par- rct^tque vt -occulta fua in medium pro ferret,
gatua fuiflet, 5c vera confelsioneper A bbatem voanimiter hortarentor , ille anathematiza-
praediftum abfolutionem meruiilet : Euchari- bat, 5cWafphemabat 9 6c non ibliim pceniten-
ftiam , qnam prius rciicerc compulfus fucrat f (is rotnedium^ed 5c <mn m redemption is n o-
•tiatam deuoti fufospit 5c aUqae vlla di ffi^ ftratmy fteria ore rabido , atqucrfacrilego con-
cultate , vt fanifiimus afiquis , glutiutt. Iderh detnnabat. Monachi vero-femper ad adiutricia
Mi. iMf. 5. orarionii arma pio-ftodio reeurrentes 9 coepc*
root abiedts Indumentis t corpora fua fcopis
CQNFESSIO. tllidere , pognis peelora rundere ; pfalmodisr
->* atqoe omnium quibus valebant precum gene-
EXEMPLVM I. «bus iofodare; Cunelis itaque 'fratribns to la*
ftaofiroratiotiibus, 5c leiuntjs* eon^ttotit 9
'Cvnfeffioni qtttiAm A$$f>fi ftrl hfirm dimJtrU «c fob diuio(e°ptctacis expectatiooe fufpenfis#
-•■ t$Mt*H#,n***k frMhimi *diiHmf*trAU candemfuperoae virtotisfplendoremicuit.Ec-
1 ce edim defperatus iHe t 5c voragine maris
IN monaftcrto beati Silueftri , quod in Vr- hiantis abforptns , ad Aiperrlciem redijt. Dei
binati conftitutum eft t err i tori o qnidam . quippe(aluatoris omnipotent i am laudttt/ne*
sjnonachusobfrt 5cabittcipienregalitcini;no- nqoiftixrAs fathamt tndincationibus abfermri.
c%irnalisartioifo9 vfqiadfecaadaradreihora ciat, cmcem adorat/poshireotiam Hagttac
jca^aujer exaoime locatnm inxta morem cou- Coprefsnt eftaustm^ quia poftabrcmwciatior.
fuctum^qsie £cairabutcircumquaq«o pfattcn* scqi (covix ia ?£aaicatiubem.eeptiii , quam
". "\ • ramen
Confcifio;
cwncn catenas nutfi penlrai per confefsioais
rjdicmm pare fecit Laudans igitur, &benedi-
ccn* Dcam vfqac io diem alteram vix.it t fie-
qje creator! fuo mtrabilicer reftitutus, in safta
dc hcKfccuioconfefsionctnigratfic.Sic minim
f rat crux oration is rradus eftf oruic. Qaae vide-
1*1
licctoratio ex iprts geh-nox yiiceribus , prat*
dam rapair, 3c dc flammaram ftipola in ftra*
&dracct»cftit Hicrufalclapidc viuum pofuit.
^. Prt^DzmUau Ub. u £/«£• ifif. 9, tdStcoL
a, Smm*£*mu
IIEMP#IYM If.
ZnxwU&mmifimi temstmr indifcrrtut finuxt qui
frjttrtm fi*mc*U*as Untttnm^ fitit de/persr*.
TkJ.LmXMrim wiTtxa*w dibit ht ixuaplnm
Mftrib**
F Racer qaidam eratoranin^ in conoer(a«
rtoae foUtcicas. fit cum valde a foroica*
tioci is damme, corbaretur, veoxcad quendam
iaHjk retolicei cogitauoaesiiias. I lie autem
anitens.q Jta incxpcTtuscratjndigoatuseft, 8t
nufcrabilcm dicebat effe ilium fracrcmJ& in-
dtgnaxa mooachinabuu, qiippcqai huiufmo-
di cogttati oaes reccperit. Hoc aacem audieas
fratcr, defperaas in feipfo , rcliquit propriam
acllam.&ad fccuiomrcdtbat:iccundujii autem
difpo6iiooeini>ci occurntei Abbas Apollo,
Jc tu& cum pert a rba turn, 8c aimmm triftem,
iotttrogaait earn, d teens: F* ili, quxeftcaufa
Unix triftitia^IHeaurcmex muttaconfufioae
anion (hi oon refpoodit ei qjkq.iam. Poftea
y cio cum multumrogareturA fene, quae circa
U agerentar, confelluscft, dicens; quia cogi-
rioaet forsicar ioois wquictantrac^iod coa
f cflas fam illi feni; & (ecaadum v-.rbum eiui
dob eft mini fpesfclatis; Defperaas ergo mc-
ipfam.ad fccalum redeo.dcc Pater Ap%lIo au-
difos yelrufapieos medicos, multum rogabat,
ft roonebai cum, diccn*: Noli mirari fill, neque
defperes in teipfo. Egocnim in hac scare at-
que coao-rfaaone vaide abhuiufmodi cogita.
nootbss inquietor.neergodericias huiufmodt
occafionc quae son taium hum ana follicitudf
ne.q rantam Dti miferationccuratur.Tantum
hodtc dona mint <jfwd pcto3&r cuertcrc ad ceU
lam mam. Fecit autem fie. Abba* sotem ApoJ.
Io difcedeos ab eo9 perrexit ad ccllam fenis iN
lius,quiei defperacionem fecerat,& flans fori*
deprccatus eft tJominum , cum lachrymis di-
cens: Dbmiucquitentationes vtilitcr infers
connerte bcllum, q:iod patitur frater ilic in
huncfene^vtperexperimentum in feneclutc
faa difcat, quod tempore longo noa didicir
quateauscompatiaturhis,qui huiufmodi tea**
tatiootbuspertarbantur : Qui cum orationcm
complenet,yidit stthiopcni (lantern iux*a ccl-
lam,&fagittasmittentemcoutra ilium fen cm -
Quibus qua/t perforatum, ftatitn quafi ebnui 4
vino illuc atque Kuc rerebaturt6c cbmn6 poiv
(cttolerare(egrettutefrdecella> eadenv^je via^*
qua&illeinuenis>adreculam rcdibat. Abba*
autem Apollo intelligcns quod fa^um erar4
occurritet.&acccdeafad eum dixit. Qaova-
dit+ & que eft caafi turbationi* qasobtinet
te? 1 He autem fentkns quia incellcxit yirfan-
ciusquxei eueuerant, prat vcrccundia nihil
dicebat. Dixit autem Abbas Appollo : Rcuct-
teread ccllam tuam^fic dc ca?tero agnofce infir-
mitatem tuam, & habe apud tcmctipfum, quia
aut ignoratus (is i diabolo yfqoe modo ( aut
contemptus,propter quod oon meruifti fecun-
dum yirtutum yires habere contra diabolum
luAamenta. Quid autem dico luc>amenra, qui ■
nee vnodicaggrefsionem ipfiusportarc potni*
{til Hoc autem tibi cont igtt,quia iuueoem il-
ium a communiaduerfario impugnatum fufpi-
cicQ$,cum dcbuiHTcs eum contra diaboli ceru-
men confolatori js monerc verbis, ctxam indc«\
fperationem pofuifti , oon cogi tans illud fa*
picntifsirnumprxceptura.quo iubemur cripcrc
eos q*ii ducuntur ad mortem: Ccd neque para*
bolamSaluacoris noftri diceatis : arundinem
quatTatam non debere confriogi, Sl lignum fu-
migansnon extingui.Nemoenim fcrrcpoflct
ioiidxas aduerfari;, neque bullied tis naturae
ignemextiogucre,yel retinerc9 ni(i gratia Dei
confortaret infirmitatcra hnmanam , qua* in
nobis falutari difpenfationc hum ilia tur : ideo
communi orationc Dominumde'prcccmur^yc
aduerfom cecmitTum flagellum aocrtaturfquo«
niamipfedolorem facit,^ icerum faluti rcfti* '
toit:percatit 8c manuseius fanant^JHaec dicent
orationcm implct ,& ftatim ab illato fibi bcllo
X fcnex
ifo Conftflio.
icncx ille liberate* eft. Quern commonnit Ab procidit quidem contimio in fac iem trtmefa-
bas Apollo, vt pctcrct fibt ciari J Deo lingium "cl'js.c* lotu. tiniojc conteirnus lerrarquc pro-
cruditam,vt fcirer trmpi.s%qno oportcat luqui
tomoncm Ex Itb.Decl ft.Ub.de fow*n.$.> , ,
EXE^PLVM HI.*
Confeffiontm corum duuntkjratribm tptrUmf*
£t*9t , vidsnu p*tn pttCMiotum /ttor*m <kU*
tionemUtrepromtrkU.
COntigtt qaendam exprsedali ordine- ad
raonafticara conu<-rfatio4iem accedere,
qaem Abbas eiufdem mo na fieri; ad con tern*
plationem cius inftitutionis , quae crac in loco
Aratiis^pjuimcntum lachrymis in igabat: Per*
rnitutur itcium, admir*bili medico fatutcm
ipfius 10 vniuerfumncgotianre}& forma ra fa-
luns mamfcitarue t & efficacis humiliratis
omnibus exhtbe u te, diccre omnia ab ipfoafta
fpcctfue coram cun6u , quicompatiorc vni-
tterfa.confltcbauir per fingula omnium aujiiui
pcregrina,non folum corporalia fecund u nam-
ram, & praercr naturara in r. tionabihbu* &
ctiam in lrrauonabilibus animalibus tomifsa-
verum qunquc & vf que ad vencflcia & homi -
cidia quae a« dire vol ftripto tracferc non eft
fas. lgiturconfcfsuni iliiim tonden pcimittu
ittff it per fepeem diet cum quictc pcrfrui.Pcft- atq,iC cum fraCribus numerari Sapicutiam vc-
fcptem vercv dies Pallor eum* fcorfum adfc
v Vocaos interrogate an fibi,cum ipfis cohabi-
tore placcrct explorat. Cum vcrc?manifcflc
confpexifet ipfum morari velle , cumomni
Jtttegntate, rtirfiim inter rogac .* Quid incon-
gruura aut inhoneftum ab co factum fuiftct ia
mundo Mgtturvt vidicipfum ad verlvim fi,
anul vniucrfacoDfitentcm, iterum tenia- dixit
ad cum: Volo re hoc coram vniucrfa fraterni-
tatc propaJarelllc veroTcre In urn odiens pec*
catum ,& omncm confufioncm contemners,
indulitamcrfpopondireriam fi vis,ait,in me-
dio Airxandna? ciuitatis. Dcindc congregat
Paftor vniuerfas in Eidefia Dominica oucs
sramero ducenfas triginta . &diuioa perfecta
fynaxi in die I lomimca pod Euangdi; com -
picmenrum induci coranvomnjbi'sfacu ilium
Zinc querela obnoxium a quibufdam ex fratri-
bus i raclum. temperate pert u (I um mambufcjue
Ktro vinclu,<^ wilicino I a ceo veiiuum afj er-
fnmcjue palucrcta, ut habentcm , ita quod ex
ip fa en am contemplarjone confeftim com«
mutaucrit in plan£tum,& cmlaium vniucr/os
llupoire replcos , non cnim aliq >is noucrat
quod fcc bar Dcinde cum ad Etclen*? portas
prope venifiee , fan&um llU'd bemgni iujtcis
caput clamat ad eu magna vocc:iila>indignus
fiamqnccs mgtciTu rn hxc fancla. iitupefa>
Aus eft igitur fupcr Pa-ftoris ex fanclnano ad
ipfum llkta voce.oxiftiroauit cn»m, fecui dura,
ljuod fratrciicrtficauit »ouifwme facramen
tit
ro sthns fancli admiratus, fcorfitn ipfum in*
tcjTOjuuit , cuius rei gratia, talc peregunum
fpcftaculum percgifset. Arqui vec mcdicof
crat duoromiftorum gratia . ait. Primo qui*
Scr^ vt confefsum praefenti confufionei f"tu.
racommurarcm : Qfod & faclum eft. Non
cnim f« rrcxit i pauimento f 6 frater loan nes
quou/qtit omnnJro indul^entiam eft fortius
& neque difficile crcda$.N<<ni aliqms ilJu cx-
iftentium fratrumiu me confideus dixit: quia
horribilcm Tidi quendam, charram tcnentcm '
fcriptam & calamum v & quando peccata in-
qtn^proftratusiftc diet bat ipfarr illc alamo •
crancellabat,* confeq-cnteT^ixit cnim;( on*
fticbor aduerfum me iniqunatcm mean Do-*
mi no, fie tu rem ififti iniqunatcm peccaii mci.
Secundum veto eft, quoniam quofdam pofii.
deo non coiifcfsas ofTcafioncs.hdbenres illof
igitur per hunc cxhortabor ad confcfsionemt
fine cj'ia niillusindulgentiamfQrtietur.C/iiB»«^
ehm Grtdu 4. At obtdunita*
- ExEMPLVM IV*
C$nf'ftomm ptotr ahem tfiikikd^mcmfif cull- •.
turt & dtjptrant atjungtmr.
AT contra fair quidam in prouiacia Mer-
ciorurarC"i<u viftorcsac vc^banccnonSc
conuerfatiq plurimisffedpojaiiMa>ct ipfi pro*
frit, Fuirenrmq'iidairmr umporibus Coen*
b6 hoi»mu vocca/cdtonitruii^u^uji^e; rcdi,qutpoft £diir«diuarqgQAUM vu w\+^o
Confcffio.
habito t«eqi2e officio rriiiitari 'pofitus, fed
quantum proindtiftria exreriori Regi placensj
tantampro interna fuknct-ncgligcnna dif-
plicens. Admoocbat ergo illona . fcdule rex,
vt confiteretar , 4c ernendaret ac rehnqoeret
t*3
quae opere vel vetbo , fed ctiitn quae renotisi-
ma cogitationepcccaui.m^nifrftifsimi inco
terris cU'c littcris fcripta. Dicetatqucad i\\o*t
qui fnihiaffederaf, vjros albatos, & praeclaros:
Quid fai£ fedetis, fcicntes certifsimc quiano*
fcclcra, priufquam fubit© mortis foperneatB, , tier eft iftc? Refpondenint:Vcrum dicitis.Ac-
- tempos ©nine peenitendi, & emendandi per
deret. Vcrtun ilk frequenter licet admomtus,
fpcracbac verba falocis ,* fefe^oc tempore fc-
quentipcrnitcntiani acWam promittebat.I fl-
eer hare taclus in firm irate decidit in leclant,
at que acri carpit do lore torqueri. Ad quern in-
grrifnsres (diligcbatenim cum) roultum hor-
tabatnT,vt vel tunc antequam morereeur pee-
citentumagercret comrmflorum. At illcref-
pondit,con fe tunc vcllc confitcri peccata fua,
fed cum ab infirmitace rcfurgere^ne forte* ex-
pro bra ret fibiconfodales, qudd timore mortis
fjccrctei qua? fofpes facer, nolucrat; forticer
qnidein, vt rtbi videbatur locurui, fed mifera-
bil uer( vc poll patuit) dxmomaca fraud e feda-
6hw clfc. Carnquejnorbo ingrauefcente denuo
ad cum vifitanJum.ac docendam rex intrarct,
chunanic ft a um mifcrabtli voce: Quid vis
mold? quid hoc venifti? Non mihi aliquidv-
filitafis aut fa lu us potes vtrra conferre. At
ttletaquit: Noli italoqtii, vide vt fapias fa>
nam. Non^inqaitjofanio^ed pefsimam con-
cipifie,& mcumulum damnaftionis veftrac du-
ckc.Quo d»c>o^ftatim difparuerunt. Surge oxes
veroncquifsimifp incus, haben res is mam bus
candens ferrum, percufTcrunt me, vnos in capi-
tes alias in pede, qui videlicet magno tor-
men to irrcput intcnora corporis mei.Mopqne
vt ad inuicemperuentent f moriar, & paratr*
ad rapieodom me dxmonibus in infc-ni clato
ftra per trahar. Sic loquebatar miferdefperans,
& non malt 6 poll defumftut pcenitentiam,
quam ad breuc tempos cam fruclu veaiat face-
re fuperfedit -atternom fine fruftu pee n is fubdu
tusfacifc. De quo conftat, quia (Ticut Papa
Gregorius de quibufdam ait) non pro fc ifta,
cuinoR profuereffedpro alijs viderit,quici'Js
interientn cognofccntcs, diffcrrctemputpcc-
nitentisdum vacat trracrent y ne iroprooifa
tandem mortis articulo praraenti, imporniicn-
tes pcrircnt. Quod a a tern codices dioerfos per
bonos/taemaiosfpiritusfibi vidit ofierri, ob
idfuperuadifpenfatione factum eft f vt me*
mincrimus facia & cogitationes noftras , non
fcieotiaxn mihi cert us prae oculis habeo. £t in venturo deflucre, fed adcxarrienfumrni in.
qni^mqnic)hoceft? fauloanrc (inquit) in-^ d
tra cront domum hanc duo pulchernmi iuue-
lies, 6c refederunt circa rnef vnos ad caput , &
vnos ad pedest protulitque vnus hbellum per-
pa!chromtfed vehemeatet' modicum, ac'mi^i
legcndnm dedit f in quo omnia qua? vnquam
bona feccram intuens/cripta reperi,& hare ni-
tninm crane pauca 3i modica. Recepcrunt co-
dicemvnequealiquid mihidixerut Tuncmul-
titudo fnbito fuperuenit malignorum, & hor-
ndorum vulcu fpintuum , domumque hade
jnox & extcritus obfedits & intus maxima ex
parte rrfidens impieoit.Tancillequi & obfeu-
ntate tenebrofa? faciei, &'pnmatufcdis maior
elTc vi Jebatur eorum, profcrens codiccm hor-
xcudc vifionis> & raagmtudinis enormis) <8c
pooderis pasne" imporeabilis, iufstt vni exfa-
telfittbus fa is mihi adlegeduro dfcferri, Quern
com IcgifTcnynucni omnia (celexa^non foliim
diciseanclaferuari,ee Mueper ami cos bonos
Angelos in fine nobis oftendenda, fioc per ho.
lies. Quod vcro pniis candidum codieempro-
tulcrant Angeli, deinde atrutn datmones, iUir
paruum, ifti enGrmen^ammaducrtcndumeR^
quod in prima aerate bona aliqua fecit,qaar U.
me vniuerfapraue* agcrlo iuuenis obnubilaqit.
Bed* de gifltt Ang Urum I. $ . *» 1 4*
EXEMPLV'M V.
Csnfijfiontm impttftS* faciens fmminm, nifiBe*.
t* MatUJabusntfftt, in dt$rn*m pri/jftt.
ip Kat in territorio Limoniccnfi matrona
£2 quxdam rcligiofat valdc conuerfationis,
qnz licet maritali vinculo tcnereror, tarr.cn ie-
runi;$,6iorationibus, atque ckemofy nis# c«-
tcrifquctcligioiis ac\ibus in f» ft ens, io habita
X % fecu-
1*4
Confeffio.
.' ^
iecutari Titam regutaretn quodimmodo duce-
arc vidcbatur.Veruntamcn in adolefcentia fua
piaculum quoddam grade commi ferae, <Jc qjjo
▼ehementer erubefcens ,nunquamillad alicui
homini prarnimiavcrcciftidia confiteri vole-
bat. Qooties autcm presbyterocorifircbatur,
paUiatam de ipfo. crimine mentionem facic-
fcat ,ita coofefstoncm foam concludcns. De
omnibus peccatis meis , qua? modo protuli, &
gpaenon protuli , culpabilem mefateor coram
X)co, & ce. C unique hunc in fine confefsionis
veluti figillatim fermonem emitterct.trahebat
ex tmo cordis longa fufpiria , & tot a protinns
in lachrymis foluebatur. Hoc igiuirciim per
anoos pluriraos frequenter atque vni form iter
a£titabat,Sacerdos v Tteratprudens>&fol!ici*
tos,aduertitaliquid peftiferum [latere in corde
ipfius. Vndectiamtentabat m u his argum en
. Us idipfum ab ea ^cr confefsiooern cliccre. Sed
dam nihil bac follicitudiae proficeret,monuit
cam vicini Monaflerij Calaccnfis adirc Prio-
ltm,& ei unquam viro fanclifsimo fuam c6\-
fcieatiam cotam expoacre. Porto sacerdot
candem Priorcm fuper huiufcemodi verb© fe-
cretitis praemunire curauir.Cum ergo veniTset
ad earn raulier , & ipfi coB&ter-etur, brhil ab ea
potuit extorquciXj nHi quod presbyter folebat
. audire* Fa&um eft autcm vt infirmata, & mi-
»ime conrcfsa,morercttir,Cum diutins mortoa
iacmfset,tardanfe filia cius^a* de alio retfto-
ttori vico ad materoi corporis -exequias voca-
baturj dilata eft interim fepultura. Qua? cum
tandem concitogradu a dueoiens magnis ciu-
laxibus fierct,& omnes qui aderant ad lamcnta
conuerterec > repence m'fcricordifsitna Dei
Omnipjotemis virtute, fatnaina qug defuncla
crat,iam reoixit,&redeunte in proprium cor-
pus anima , pod trifle mortis diuortiiim , fa-
Hum eft dulce fpiriias & earn is confortium.
Tone quafidegraui fomno cuigilafrct, flcnti
M lamentanti filia? fie locuta eft. Noii timere
£lia,cefsent oculi tui,quia iam miferante Deo
rcuixi. Difcinge velaminom impedimenta,
quibusamicior,Ycfurgercqucam. Solutis ita-
Seomni velocrtate ligamentis , cre&o.capite
rmina refedit. Tunci'Ja iubmtc , faccrdos
properaoter afcifcitur , 6c fecedentibus cun&is
contagion* vencnofuai protiaus per confefsio-
nem emUritur,atqoediluicar.P©ftea verocS-
fiuentibus populis ad miraculum intuendasn
ipfa muiicr inarftimabilisgratiacDei in fefa&f
tcftisf&prxflunciatrixeifcc"ra,rei gefta? ordi-
nenicunlrisexpofuK, qualiter per internal*
fionem Dijfsinwe Dei genkricis & Virginia
maris libcrata fuiftc^aocmododicens : Ego
miferabiJis peccarrix-, dam inkac vira cum
hominibus conuerfarcr f propter bona qua? fa-
cicbam , & religiofam coaucrfationem quam
prstendebam r videbar quidem coram oculis
hominum ftare/ed coram oculis Omnipotent
eis Dei in ruina mortis iacebam,cuitic rr andaii
przuaricaerix die impia tcmeritate non perti^
mui. Conftitukenim infanta EccIeMa Aia
BemincabfqucconfeTsioBepofte faluari, ego
aucem mifera^licct decarttrispeccatis me is pu»
ram frequenter coafcfsionem facerem.tameB
quoddam grauc peccaram(quod in adoitfeetta
meacommifi, prx nimia vcrecuodia nulh vn-
quam hominum aufafui confiteri, propierea
opera bona quae facicbam .fofrucluofa & inuti-
lia mihi redd c bam. Vcruntamen cundem la^
pfum me4im folcbam Mngulis fere dirbuscon&«
teri Beatifsimc. Dei genitrici Mar4arcoram ip-
{ius altari9vel imagine, feu vbicunquepotcram
pornitendo,lugendotdc fiendo, & ipfSusmiferi-
cordiammrferabili quxnmonia implorate^ nc
me pro hoc peccato meo , patcretur xteraas
damnations fententie fiihiacere. Po ft quam
autem mortis debitum folui , pro t inns imalt*
gnisfpiritibus vndiqj vallatacrudeliterrapie-
barJrrpelJcba^difcuticbar^cumamarifsima'
cxprobratione peccati ipoj, ad iaferni foppli-
cia damnanda trahcbar.i taque omci c6(iho 8c
auxilio deftituta^ecordatafum, quod hoc ip«
fura peccatum nieum, proquoiuftam damna*
t ion is fen ten tiam cxcipjcbam, Beatifsimae
Dei geoicrici Mari^ fleirdo & eiulando frc.
qnen cer con fi teri folcbam ,& continuo modi-
cum fpei adquid concipi^ns ipfam veram ma-
trcm mifcricordi?,&Tnicam lpcmmiferorumi
nememifcram in fummo neceisitatis articuio
conftitutam derclinqjueret > votii magisarque
f n fpiri/s, qui m verbis orabam. Nee mora eadc
confolatrix'& proteclrix omnium ad /c confts-
gicniium , ranquam ftella matutina & f ulgor
peridianus aducniens^tcrruit^dcincrcpaQit d^ -
mones,
k _
Confeffio.
aamiat,qnirnibi iUodebant, qdodfnamancil-
lam tooadcre prefampfiffentjiufsicqu^qoanto
cttifedeponerc prsfdasr, ibigae dimittete cam,
donee a Domino egrcdcmur fcntcntfa, quid
«<5
ca qo* in facie fen ^competent is religionis &
honcftx conuerfationis ciTc videbator, led
hcu! foris per hypociifi m fobrium t paramo-
nixquc arnaioiem /ee(Ie(Imulabatf intnsve*
iadeiaberet fieri. Cwncjucdi&ochiuf paruif- ro,in fecrcto fu© gulsr.& voracitati laxanrba*
footncquain Spiritus, ipfa mater mifericor- benas, obfoniumquod forth fnauius infirm is
di* aw*e&oss>dbcfie4»6uAF ilium fuura, ait:
Obrccro mifaicordiam toasi , frli , ne tradas
bcfiipaaimaiii illam, qusfuam tranfgrefsio-
acm cofam imagine nica toties deplorauit.
CpiDomtoua: Noftidilccla mater, quod fiac
cooJcTmoqc faloari non^poteft qntfquam* At
Ufa : Doniioc, tibi omnia pofsibilia ftmf, nc
qof focooruadas factem.paupercula? huius/juc;
Jidaciam habflk in me,& per multa bona & in*
Am opera faciesn loam , licet non fecund inn
£ cicattam.pUcare curaait. A it Dominuj; Quo *
aiam fas non eft ^ vt pro ejuau i$ pctirioce . rt-
pulfaxn a mc patiaris,& quo mam extra earn em
locus confitcodi, & pornitecdi non eftt placet
"vebxeaoitsta proprio corpori reddita , quod
vale dcliquict& pcius apud fc rctinnit , humi-
litcr pcenitcndocoofitcatur.ftatiir cjuc rcducla
debito candem orpine mifericordiam confe >
qoarur. Mox itaque Domioo impcrante, fie
pijfsifoa DominanoftrafoUiciic procurame,
miffoa eft ad me A ngelus bonus .qui me dcom-
ai cxpectatione Spirituum eripiens, proprio
corpen (ficat cernitis) rcftiiuic. Nunc' ergo
confefsioocpera&a, tempos eft, vt abeam mi-
nimi ismrcdinira, fed* in a^rnum mrfericor-
6x*m Dei canratura, qui me licet iadignam,
tresnedofuo iudtcio,cadem mifericotdia prat-
ncnientey& fubfequeme cam dignanter fubcra-
xit.CLm hoc ilia dixiflet, caput in fcretmm
aecUaauit, Stfigoaculo cruris fc muniens,fp£i
ritnoi exhaJaojt. U& dt vim Mufl. srA Cifitf*
EXEMPLVM IV. •
CsafutivlmUmprHrtbtm AlUi in jUfpsratk*
umm duxa.fcdmtftTtbuUsT ptfl alUta* jib* md-
tjtjfitnis inutMm Mcctf$t.
IN Tne ex monafieri/s ordiois Prxmonffra-
tcnfis 9 quidam de fracribas aliquant in-
£rmariioificium forucaieft^qui ftcuodiun
pratparafiet, cibolquedelicatioreifidei cioi ob
ncccfsitatcm infirm orom creditos,non venros
judicium Dei, fcclcra tifsi roc infumebat. Con-
tigit vcrot vt cum huic nequifsimo vitio pa*
niendo tcmcrialiqi'an diu fubiacuiflet#neicio
quo iodic io tempt r.clus ad 'horam , ^oofitcri
dcliberaret. Itaque in facra vigilta Pentccoiles
circa horam nonairijcfm 1am Abbas eiufdera
loci ad celcbrandum ofrlcium if (ius diei facris
Veftibus ornanduseflet, acccdens ad cum.figna
confefsionis^cut morts eft conficeri volenti-
bus, fecit. Abbas autem ptstans cum de quoii*
diams ncgligenttis aliquid habere die ere, rc-
noittfigmfic4nsvr com pcteniiorcmpotiirs ho-
ram ad conficendu quxrerctt fed ad celcbranda
fa crofancla my Ileria incontinent iclTc proccf-
fatum.Rcpulfusigiturabi;ttriilis t eo quod
. fcelusomni confu?ionct& ignominia plenum
didiurus, cfTcclum con fefsion is haoerc non
. meruiffet, fimebarcjue ne force igmculus illc
timons Dei^ qui ad przfens iu eo accenfus f uo*
ratthac dilationc tcpcfccrct. Tali igitur moe-
roreaffeclus^tque ad defperationem procliovs-
incedebat JDemqucab hora qua repulfam paf-
fus cft^vfque ad horam vefperam ficlione Dz«
monum van>$ 6c pemiciofis cogitationibuf-
fluclnans, faclus eft infipiens, clongaius a fa.
piencia Dei, & Indam prod i core m ,. qui corlo
tcrrzquc perbfus infer vtrumcjoeperijc, iofa-
licifsima dementia ftatnif imitari. lam facra-r
ti fs i m ac fo lem b i ta t is vefpertina fynaxis afra-
tribus agebarurt& illc quart pro inftrmaotium'
folatiorcmorarcturtftationeni fuam deferens,
caetui fracrum fc fubtraxitanon intelligent mi-
fer.tanco fe malignorum fpiriruum infidijs fa*
ciljus decipi potf c, quanro fe a conillio & con-
gregacionc iuftorum Deum laudantium $ ma>
gis elongare prarfuirebar. Quid plura ? VU ;„
Sus tandem tidio & defperatione^ ipfius quo.
.que vitatfuai odiom incurrcns,inijt ftultus pa«
clum com mortc, & foedus cum inferno pepi«
git, atqnc in ipfa fanfta noftc Pcntccoftes^
X 3 cul'tronx
166
Confcffiol
caltrum gtittnrijCoius voluptati dedecorofo 1c-
nocinio fatisfec«r*t immcrg- n$ eundcra in
fccleratifsima intcrfe&ione fui inccntorcm
habutt, cuius inftinclucic'lopicam voracitatc
fectari non timuit : Tunc vcroapoftatar fpiri-
lui, ocquifsimo tripudiantes gaudioyqjofpe-
c rah us & profundi us ex u] tare folent,fi quando
aliquem denumero rcligio forum fupplantarc
potuerint, tgnorantefqic prgefumptiooc fuam
dmina txnfura eclerius cfTe rcprimendam,
tamquam iam plena victoria poeiti, confilium
inicrc t quatcnusfic feminecemde medio to|.
1c rites abfen taren r , ne forte antcq iam- pen i cot
expirarct , inuenrus a fratribus, quacunqie
pieratis arte ad coafefsionis, & ptenitenrts
fubfidium rcuo'caretur , ficque pnriamnefa-
riam tartarciprincipes amutcrcnt, Caueriim
%cum nequc ia vcfperis,neqic in fac.ris vigili/s
fratcr ilfc in ordine fuo mchoro appareret,
recordatus Abbas figai coofefsionis -quod re-
cent^ repulf* quam fuftioucrat, totus infre-
muie f & q lafi iam prxfagiente fpiritu fuo^ (i -
bi nt for^S fierctqaod factum cflc nefcicbat,
grauifsima cordis confufione coepit vercri.
Veloiitcr igitur quibufdani fratribusaccitis,
ad inquirendum earn pauidus & anxiusmifje.
Qixfitus itaqie in infirmatorio ^ carfcrifque
locis, in quibus inucniripoflc fpcrabatur,mi.
nime repcrtus eft, fed fandcmcuriofiiis his
qii mifsC fucrjiu ctiam obftrufos qio-flfbct
angulosvperfcnnantibis, in neceflarijsiofir-
monimtculter horrcndi fcelcris miniftcr cruo-
reinfectus f pauimeatum quoquemultofan*
guinc rubcnst triftem euentum recentcfad-
miffi homicidij, indubi/s declanaierunt in-
dici/s. Quo vifo , expaucrc , expalluere fra-
tres, ad inqiircndum deftinati, atque illius
qui ab initio homicida eft,crudeleir) malitiam
aducrfus frarrcro pufillanimem prxualuifle
ingemuerunt. Scd cumquidnarn de cadauere
vt putabaotextinclo, factum fuifletiabdita&
obfcuraquaeq::elo;a pcrluftrando &perfcro-
tandodiligcntius explorarent, nee vllum*m-
niao'velhgium viueruis, vcl defuncti repenrc
valcrent, maiorc ftuporep^rcufsifurj^cclcri-
terque regrefsi t lamcntabilcm fratris exiiij
euentum Abbati,& fratribus pajere mutorauc*.
mat. Oritarmox moeror, & luclus^ omnium
voxvna fratftsrufnam pro ceiripafsionitaf*
&&u plangenrium/ed is pre ceteris unpatien.
ciiisrogebat, qui paftori* uomen& officinal
ceaenf^ifefjbili^uicalaepcTditiooisoccafio-
ocm dedifle notabatur. Illuxic iotcrea fediua
deuotionc cojendas dies Pearecoftcs>& fratres
optata? diei rcuercntia miffarum folemnia
dcuon&im£ celebrantes , omorpotentis clc-
men t iam fupplicitcrpo Aula bant, quatenusfo-
litapietate,qoidnam de fratre lilo factum faif-
fet, ip(i« man ifeftaredignaretur. Ereccedum
facramyfteria cclebrantur,quidam de fratri-
bus feorfum ft«i$ fub turn , qace cam pan w
fuftentabat $ furfum forte refpexit , viditqoc
hominem tllum fui ipfiut infoeticirarc vere
miferum, fed pland magnifica Dei gratia bea -
tumf fupermurunoquendamprxruptum, pro*
num iacerc,ita vt renibusdeorfum de ipfo mu*
so pendens 9 incontinent cafuTDseffe vidcre-
tur. AttOnitus his qui viderattacqtiec2tteri cu-
riofius con/ideranres, ipfum cfle deprch«D-
dunt , quem fraudibus inxmici circum^cntum,
corpore & anima perijflc repotabant. Rari ve-
rocadaucrextinctum'fefe fotummoda reper-
turostallati$ fcalis afcenderunt, fed miferatio-
..ncilli'is qui neminem prardeftinatorym fooru
pcnrepatitur,fpirantemadhuchomioem in-
uenerunt.Quod poftquam clamorc mixtogua*
dio ab his qui afcenderanc cxteris innotuir,
exultantibus omnibus, prarcipu^ tamen Abba*
. te,qaiilens)8c eiulans mortis illiuscfle fc rcuiji
. clam'itabat. Gloria tibi Chrifte Deas, gloiia
tibi SpHtus Deirs 4 cunclis ingeminatur. Dc-
-htneprxcipieote Abbate fumma cumcautela,
diligenti3que depofitus in infirmatoriom de.
latusefr^cunclifqucin gntrure ipfius horrcndi
vulnerfc hiatum cernentibus, &miraoribus
prx gaudio f quopam modo fie mutilatus vi-
uercpoflet ^inleclulocolfocauiseft.Curoquc
paululum i conquieaiflct , accedences fratres
apcrtoram hiantis eoormtter gHtturis9^iani-
bus compreflere t ne ftatovs-.fitalis confrario
meato erumperet $ tentantes > fi vel hoc modo
qualitercumone verba ederc pofTet. Scd mife.
ricors Dcus ci, quem de tyrannica hoftis anti.
quimalitiapotcntereripuerat , flaminrs quo-
que ofrlcium ad laudem glori* fax contra vim
deficienris natural # coafefsionis gratiam con-
cederc
\
Commumo,
ctdcre dipatos efr. Quod vbi pia exploran-
tium rVatrumcurio/itas a^ucrtii , contra om •
ncm^rem mortalis natures , eriam fratrcm
il!ctnfaoHarircftittti,mox cedentibus canchs,
Abba* coofcfsioneiit incaure dilatam >m vcr£
magna oiaacrc Dei ftupendo miracnlo tan
dor rctcpit. Copficenti qk>cqt?e p ceo Hem 1 am
congroaminjunxit t vx plenum & abfolotum
c Jet don Mi, quod SparituiTanclus , qui pic tat
Dcidicita^cxcdleDtifsimo U Icmnitatis fuat
Jicprarogarc dignatus cil. Qui tantopropen-
icy
fui intlinauif aiTenfum.Qaa quidem qtwerulos
g«nifus ingtminarc cdepit,& flngultibuscon-
cufio peitore, cum lachrymis dixie : Quamuif
molcfledalcifsiirti vultustui fufhueam abfen>.
tiam,hoc follm ramen amaricati cordis habeo
folauum & gloriandi priuilcgium/juod ajnoxi
mcofclum video przponi Chriilum. Etquia
votumhc*fauc"tifsimurn fcio* hbcrum tcdi-
mitro tantum. vt ^morecafto me corde rctU
neas.lllocxultante & in gaudiovilhiciscojw
fcientix cxultante . forte materfilias foluta a
lii^&deuotiuspuxkaieni fantiar conuesiatio-' lege viri, iam licenuus que; Chrifti erant co«
cispoftmoduttatmubtns eft, qua nto internet*
ipio emius expertus fuerat % Lcuiathan fcr-
penris ami qui virolcnris pat ere morfibuscos,
q ji ichemaic religion is infignm,confcientias
fuas laicbrofis fcclcribns macular e uoa ycrcn-
EXEMPLVM VII.
(State & B.VirginUtuxUi* nobilk tfind*m
jat«cM, qui fam&ktum mar it 0 vix*t4t^& pofi
um a{it/j*m tn gtkuiMptcua* teaatra:,$i$juo
FVit quidanr diues* Roma? cum vx-qrefna,
ftcrquc generc nobilis % moribus hudabi*
lu , faUcrs proles decrat t cim ad votum cse-
teracttkrent vniucrfa, conuerfiquc aH Domi-
nant poihilabant filotn, cfluli in mi fen cor,di/s
pa-;p<rtim , cofDfueodantes fe ad omnem con
tiocotuin f«cQar)um Deurn, Dens igiturvi-
deu affliclicmcoa corum 9 dedit muljcri con-
ceptual, & pepcxit iilium, qaonato regales ap-
peraotor dclitia? , fionaot organa , chori ordi-
tuntor. iocerta dam dc charo fi lio patrr minus
uutoamorcgratulatar, cbaritatea carnahta-
(eahqaanttsper luffocata , non ita deuor£ , vt
prilsiadatora gioriarn aaTorgit t ve] ^rariana
quam. Aliqnocje$?amen ad fe rcuerfus com-
pungebatux, nee xllios csl inaii tat is- impurrf a -
Um terebar^ cflc tmpumtam. Tanden> pepigit
gitahat^ &lihcrtatem in paupcres exerccbat. '
jntcrcaparuulum fuum Hade fufpenfum, a J
cumsabftradlum propenfiusnutnebat^ deli-'
tijurcficicbat.-omni dieaurmatrisligtebar gre-
mio, autpecdebat a cqllo.omnj m>c1e iBier
matrisvbera niorabatur, oenni in loco in me-
rnoria verlabatur- Sicfi^ccedentibus infantix'
pwciitia, & pueritiac adolcfccniia.ctiam tunc
mater non cum ab amplexibus arccbat^oon
ab ofculo re pel I c bat, non ctiam i leclo. Quid -
plara ? Carnalis amor, cui rion inuigilauit
tautcla,(c inclinauit coTuptela? : filius pro
marito a^mitutur y concepto fbetu mater mi -
fcra 9 corde & corpore anguAiator , & impcU
knte hincinde vcrecundiz & doloris aflu^ .
pxneindefperationemlabitur_Spe autem ?e-
nix docla, & aoimata , non dcfiAebat a leiu-
Diis(orationibu$} vigilijs ,cleemofynis. Inte-
rim vefte ad hoc congrua , ventrit celato tu.
more , & per fallam hilantatem vultas cordis
difsimulato dolore}ventum eft ad diem partus^ ,
& tone magna velut mare contritio ejus*
Hioc cnim dolenti fuadebar {tlentium Cimor9 .
& verecundia t hinc impcllebant ad plan-
clum dolor & angnfha : iic nafciturinroeljx*
puer fumpturus de ortu occaft m , de initio-
fine n>. Nam fxora Tigris vixbene natum arri* ,
pic iff Aiffocatfir , & (ufrocareimrn ima latrine
proijciens s propcra fcpultura da-mnauit. E%
tunc quidem homines tarn grande piaculura *
laiuitf fedmundi prioceps cum in anima ca-
fecjiscum Deot yt famptis pennis columbet^ ptiuam raulie*cm tencret, cogitatiit Vt com-
ia pCTcgrniartgroncmjel iouiam foluudinem rrmne irophasum de ipfa ftatoeret.volens ctiam
ajnlaict, vbi ignptus vtueret s^poritatist at in earn ritiive«flaigeHis , qux fibi feruierat in
, que pacts interna? foiiditaicm fetuarer^ ^ed flagitijs. Sumpto igitur dxmon fcholans clc-
^quiaaiiigatascjraifxoiijcoreiusad^aipiopo- ricifohemate Romam ?cnit>curiam4iif4uitr
prpce«J
fv
6S
ConfefGo.
proceres blatant, Intsrrogitas , qiis cflct*
Clericas , in quit , fum potcns in fcriptis ^nul-
lurmiht (imilis in qjxltionibus foluendis , in
fecretisediczndis, Ec vt pcritias racx cerum
hat>catis experientiam , dicat qiifqjc qiid-
qaid pardidit, 8c ego ill i manifeftabo furti
au&orera. Additifqie omnium caufis f cccco
vcritatis fcfponfo ftaguUs fatisfacicbat,& fur-
ti reum.fugam cctam t ft far aufugtftee, propa.
Ubat. Al no li famira contc&aris tarn cxtcri,
quam indig:nx con<ieniebant i latronct fa-
gicbaftt ^auc effe quiet fueraot , definebant.
Interea dum fie placcns Rcgi , & optimatibus
CHis,plcbi fua lamna referaret,Rcgc ipfo pr* -
fentetubam circum ftantc m fie allocucus eft:
Si voscredulos s&attcntos pollicercniini au-
dkoret , mira loq lerer, 8c qaiddim^vix credt*
bile auditu, hornbilc dicV.i, crudele adVi vobi*
eiurrarcm. Mifericorpia Domini,, quod non .
cftti eonfumpti, quod Roma fundi t us non
corruic 9 ac omnino pcr» jt % cum facialis prat
omnibus deteftabtle in ea perperratum fit.Mu -
licr enim ilia ,q jam fan&ifsimam dicitis, quar
iavrbis veftra? placets ficangulisfibi per hy.
pocrifimfamTcituhunerexit 9 fceleratifsima
eft , fc omnia tn crudeiifsima foerninarura.
Commificenim crirotn qioddam non folum
liorrend'im retatu,fedetiam turpifsimummc*
moratu. Nam deproprio filio conceptumfi-
liam fpropri;t man i bos trupidauit, & ne vidc-
retur , in latrinam proiecit. Adhanc vocem
omnesconfternati : Noliyinquiunt, blafpema*
XH muoditiat facrarium , piccatis tcniplum,
- Mult* enim faming congrcgaucrnot virtu-
turn dinitias,fed h$c fupergreila eft vniucrfas.
Hoc eft, inqainlle, quoldixi , quia difficile
crederetis mihi ,veniat vr exaaiinetur,& inte
rim rogus in media platea paretur 9 in quo ft
con fella, velconai&a fueric , viuens inceoda-
tur,fin autem.ego ligatts manibusa tergo me-
dijt inijeiar flammis.Placuic Regi, 8c .^acrapts
confiliumeius, 8c mifsis fatcllmbu* iuXsit earn
honorific^ introduci. Cui intranti palattum,
omnesafTurcxerunt. Rexautecn ipfefedem ei
?»arari fecity& fibi confidere iufsittfa&oquc ft*
entioait ei:Non te latctnoui fama vattf^q*c
fufcitauit Deus in falutem Romans gentis;
qaoiautcm nonf arum dolemJ^ , in muUjs. te
accafat,5f nonfaiiscredibiRa oo%is eonrraie,
dicit teftimonia. Coofitcre ergd ft quod fcriAt
peccatum ,3cda^lonam Deo t vclpurga te k
cri mine okie^ro. lof* f autcm a fpint j fan&o
edofta refpondit: Quoniam grauis eft caufa,&
nil fine confilio faccredocet Uptens , nee ego
tiitum fore credo coram Rege y & proccribus
cms fiaeconfjliipatrocjoio allegattonem mea
exercere^fic (inedcliberat«onelmc de obiectis
mihicnminibus purgare. ACceptis ighor in-
ducijf egrcfTa eft, non coofifa in homine a fed
tato cordeperpornitentiamconfugitad Chri*
ft urn. Virautem wx vencrabilis Lacianus9
vel Lucius nomine, tunc teoporisRomaoam
ornabat Cathedram , cuius pedebus prooolu-
ta , cum gemitu cordis , & torrente lachryma*
rum, calamitatis fuatrcceafuit hiftoriam, m.
ptif^ie vcftibus , & euulfis cr in/bus trcqtnfiuit
abco vtrum per quodcunque malagma poc-
niccntix curari poflet rulnospeccatricis con-
fcicntiae. Atille vjdens compunclionem cius
vehementem , totisluptr cam ptetafis vifce^
ribtt? affiuens, confifasdc Dei mifcricordia,
reatus ventam , 6c vine remediiun prom kit,
dicens : Antmsequtor cfto rllfa, quia maior
eftDeipietas,quam qocuis'iniquitas.Natn 8c
Fetrus per lachryraas non folem itatns fut
ventam , fed 8c Apeftolici principatos obti-
nuit dignitatem. Sic Maria Magdaleoa per
fan&i&cationem iachrymarum de jrafe con-
tameliat merait effc vas gloria^ Matrcm vcro
'IefaMartam confniovt pra? omnibas inuo-
ces^amqueafsiduis precious freqnepres« Ipfa
enim vnica fpes humanar rcconcilwtionit,
ipCa pnecipua caufa secerns; falottsr Nolo; an*
temtibimulca iniungere,' quia tempos habcf
breue, fed Dominica oracio tibi /it abfohitio
propectato. H is fersnonibus animata snulier
manus in coelunv cor ad Mariam louabat orans
earn raulto fietu, vteias liberaretnr intenien*
tu ab impetirione aduerfarij, 8c a cofufione c6-
muni.Statutaitaquediecuro familiaribus per*
rcxit ad curiam, 6c erat eiu« fpevde coclcfti ad*
sotorio pendens, & cor maximi in Maria fidu»
ciahabens. Nee decile potuit mater mifericor-
dia* tam mifcrabilibus fofpiriis poeotientisa
fed inttifibihtcrcara protepens praefitmia fua?
maicftatist iudicandi aftitit ante tribunal
tcrreni
Co'nftfGo.
i€f
terreai iadic4s.Hac igitur fccata comire molicr malia cuffc tetefrima, & paroa, cmafi vitiorum
iatranitcoiifi&oiianij&a Rcge,6cpopulore- feptera Da?monia/leorcfimuleiecic»Mira\rci:
frcreateraccepc* , confcditin medio omnibus
facta fpeftaculam. Tunc omnium oreclaufo,
& auttaperfa. Kex ait dericoiEn qtiam accu-
fafh Domtaa prseftns eft » narraf fi quid habes.
Ac ille inpntns inuUerem, mirabacar quar haec
*flet. Rcucra enim non ipfa era! qua* prius'fed }*r* 2. Kr^t Mimo r#/. Afofl*i+ excmfU tmh.
altera.qoia per gratiam Spiritus fan&i altera •
vix modico fpatio temporis intcrieifco , id ta.
bem animations refolutts refiorerc carpit caro
prorfus & faciei pcenitentis , mentc^uc&cor-
pore integemme foQ>itatns, multis^ue poftea
profuitadexemplum.T. Cmhuj lib. a. 41/1 59,
u. Cam^ne omnc* in ft area t vt loqueretnr,
Non eft, ftocjoit , hxc inceftuofa, 8c homicida
ilia q<ianr acenfeui. Hate eft enim fan &at hare
fpccioCa inter filial Hierufalcmrquod enim di-
cerc time*, & tacere noo pofttun; Maria mater
Iefoafsiiht, eamque coofooet, &cuftodit.
Ad hac voccmomocf in ftuporem reWi, iron-
ies fqas vcxilio crocis armaue'ranr, fltdiabow*
virtuiem figoi falataris non fuftinens t quali
rumos cuanuit exocuTlseonimjOinnifycba-
cjo gaaiens , Maris iara gratiarajn perfoluit,
Jc mnlter fie tiberata a macula confeienffa? 8c
iama* a coram popalo tmicnit nomen grande,
iuit* «omeo magnorunf qui foot in terra.
.9%* VvUrtimmtiu Ad*Jsm*m€Ximfb 5.
EXEMPLVW VIII.
Cutftgmm infirmm m c&fir* pmdtur*
Vlr mat tit notos 6c cUras in Burgundi*
parubo* aliqaanto tempore in iuuentute
Jjocenter conuerfr tat , poftea a virtnte tl^ef-
cent , corpse ad vitacn malaro declinare Nt c
mora, fqaalenti mentt tabefceo* , incidit in
iugnovetn, Ptctamen Dei manum caftigantit
agoootf , fed mala«ialis akcumulans, pallore
▼uUus Sc mack, <piafi horrto ignis acterni mi-
EXEMPLVM IX.
dnftjpttispiurdoi in HAnU Mb infupUifof-
nicMtkm mpitkt*
«
Miles qaida in villa habi^oit, cnias txo-
rem eiafdem ▼illae facerdos per adulte*
riom macalauit.Di^om eft militi.quia facer-
dps rem haberct cam vxorefua. IUe^cumw
▼aide prudcof effet, nee verbis £acitt crederet^
nollam mentionem facere voluit vxori\fiueta«
ccrdoti, veritat«n veriiis volens experiri ,oon
tameo fine fafpicionc fuit.Cootigit vt in qua-
dam villa uoomultum i militis villa rcjnota^
quidam obCeduseflet , in quo dannoniam tarn
ncqoamerat, vt coram aftantibus impropera-
ret peccaca, quarpcrconfefsionemvcram noa
fuincnt tr^ta. Quod cum milet exmultornm
didiciflet relatione , rogauit fufpcQam fibi fa-
ccrdotem , vt ad colloquium quoddam fecum
^ire oon r^ cufaret. Et acqnieuit facerdos. Cbm
veniftentiimal in villam vbi erat obfeflus^con-
fcius ipfe fibi facerdos , fbfpedrum c^pit habe-
re militcm, quia nonlatebat ennv#quod obfef-
fu$ A tarn qequam darmonein eadem villa ha*
bitaret.timenscjQepericulum vitatfuar^fi a dar«
mooe proderctur, necefsitacem naturae facer- *
dos fimulans intrauit ftabulum ad feruum roi-
9 ^__.. D litis. Ipfeqic pedibus eius proftratus ait: Ro-
xcrabtUccr habilitabator adpoenam. Cum que' go te propter Deum, vtaudiasconreAionem
nulla mcdicorum cura proficeretfoecfaltem
langucn tts Yftse caafam ei aliquis aperiret 9
tamdefD in ft lenerms s foLam miferic corpo-
raiis caafam, Ian gnorem ahtmxdiuioa mifcra-
tioncpraraentut^pfxnicosifiteltextt. Confcflus
<rrg6com lachrymiicuidam faoclifsimo facer-
docta ftafim vbi beneficiam abfoluttonts acce*
pit, fimiHradiDcrn feribafonumhabentiain
facie , icd dioe^l£cata pofterius 9 feptenraai;
racam. Qqem feruus expaucfcens,Ienauitt an-
dkns quae ab illo dicebantur. Facia vero con-
fefsionc.cbm fibi feccrdos ioiungi petcret poe-
nitentiam,fcruusfati^pruderiterrcfponditilli#
dicens: Quantum alteri facerdoti pro tali cri-
mine ioiugeretis^hoc (it fans faclioyeftra. Sic*
que exiens ]S fccurior,cu milite ad ecclefia ve-
nit,in qua da?moniofumoflcdenres,rrquifituf
eft a milite in hxc Verba ; Nofti aliquid de mcf
hoc
j 70 - Cbnfcffiffc
hoccnim ex ioduftria&ftumeft^vt iam ditto
facer do ti tolkrct fufpicionem. Cui cumdx-
- snon nefcio quid refpondcret , adiecit : Quid
tibi videtur de ifto Domino ? Refpondit ilffcs
Nihil deeofcio. Ec cam hoc dixiflet lingua
7*hcuronica,Latine a\px fubiunxit: in ftabulo
iuftificaius eft. Nutlus tuoc aderat cleric orum.
Non eft perm ifl us loqui Theutonice., ocmi-
•les factum i nteUigerctfncc turn, tacere Ucoir, vc
Virtuiem confefsionis facerdoti oftendera.
CdfAt- Hi. 3. c. 2/
Noutio.ftj; iuftfficMtipotuit non vi Ust*fs&4
• tinftffionisl cpunontR (atrammulu tffdvtrtutt
p$rft&4 conttiiiomi , qtu eluctt in $th $ qui tonfii+>
thr ahum Ism ex msgn*bumilstAt$ & v*r$t&diAk
EXEMPLVM X#
Virfoqutddm, mifihkt P&fuuifrtusdtnmuik
mmMtn virgmt*tu(*flintdt9 &p*ttmut con:
gansiil«m fan*bt cruets figritcuIO'V'eTjienscjBa
ad facerdotcm, rcuelauic illi daemons* kifidia^
a quo fat is edocta ne rraligno confemirer,
reuerfa eft iodomum fram. Darmon veropoft
confeftionem cam omniao qcd de&tens^de re-
mote taroen aUoquens,i!>taa](r» ilkm vcxauit;
vt quaflibet imj&unditias ia eius fcutellam
mitteret cummaoducarct', vndc &mu!tcroai
cuftodixci adhibit x futU. In quacunque do-
rnoilla fuir,il]ic<dxmoi*refp6radcdir.Ad era*
oibus qutdem audiebatur,fed a Tola puella vi*
debatur. Era (que tarn hequain idem fpiritus^t
prsfijntium pecC4tadettgcrct,cr imiria i id pro*
peraret, oecahotiodpcccatUHveumlaterct, ni-
ftquod vera coo fe($!0 tegcret.OftendU & alia
fignanequitiaefua?, ftercora , o Masque confra~
Ihsfiavo plonas fuperconflucntes-fpargebat*
Dixcruntciquidam: Nofti, cVdiabole, Domi*
nicam orationem? Refpoodentc illo: Optimi
jiffiont mttmUim UtuUtnr m tUmoiu , qui cum fcio,rogatus eft illamdicere. Et ail: Pater no
son confuderat.
FVitin Bfabantia pucllaquaedam relfgiofa,
U voto virginitatis glonofa t orra de Ni-
uella: inuidens diabolus tan ex virtuti in fpecie
viriadmodnra pulchrr, fatis decent er vcftiti
apparensvirgini, esc pit illaai verbis arnato.
fter,qui es ia caeUs:nomen tuum, fiat voluntas,
& in terra , paneov-noftrum quotidianotn da
nobis hodic, fed libera nos amalo. Et explo-
res in eadem oratione feci Act faltus atq;toar«
barifrnqSjCliachjonidofubianxit: Eccc ik vot
laicidicere foletis oratione veftram. Reqaifi-
tus ctiannde fymbalo, dixit fc}>ene\lc optrtnd
iijsfollicitare, clenodia offer re, taudareconio- fcire^c incipicnsrCredg Dcurn patrcmorotii-
^i; foecundiratem, virginitatis vituperarefte- potcotcin, CuicLmquidadicerctdiceredcbcs.
rilitatem. Cui virgo9 nefctens quis effet , ref- Credo in Deu,illecj; fubiuogcretrCredo De*,
pondit. Virum ducere non propono ,r Chrifti
am ore nuptias carnales poftpooo , & concern*
no. Cumquclafciuusfpiritus nimisedet irru
portunus , jh diuerfu locis ad ijlam veniens:^
fciens paellas moltas effe virgincs fe pulchrio-
res, nobiliores atque ditiores, cxpit aroatorem
phantafticum habere fufpc&um, ita vtci dice-
set: Bone Domine t quis , vel vnde es , quod
santo mihi defiderio copulari afTcc*taris? Cu<^
ille inaitusfeproderet,& virgo tantopropen*
fiiis inftaW j tandem darmon necefsitate com-
jwlfus^confcflus eft, dicens: Ego fum diabolus.
Ad quod verbum ilia expauefcens9refp6dit:Vt
f«^uid ergb exigis earn ale connabium, quod na-
ture t use dignofciturcontrarium? At ille : To
tantunv mihi confenti , nihil enim aliud i te9
nificopu be conrenfiimrcqairo.Adcpod paella
icfpoaiitrMod^ omoinotibicontradico. fa.
S
viri literati, qui tone erant prarftatcs , diaboh
verbum notantes t 8c vim accufatiui intclligc-
tcsjtinftiterut vtiicerets Credo in De(i,& nom
(toterant earn ad hoc inducerc. Salutationeis
yer6 angclicam idem da*mon ine ipere non pev.
tuitt cbm tamen fe illam fcire profitcretur. I a«
terrogatas idem dxmon : g$r ita raucam habc^
rcttoccm? refponditxjuiafempes ardeo. Fnk
in vicino vir quidam, qui fopra dtAum darmo-
nemaudire nimis dcfiderana, propter torpta
qqaedam qwr cominiferaivpecotta .appropin-
cpiare non audebat , traiens fibi ilia coram om-
nibus improperari : & venieosad facerdoccm
confeffusoft vniucrfa, volontaceiamenpcc-
caodi retcnf a, facluscjue ex eadem confefstooc
fecurior t ad domum venit. Mira res f mox vc
limen attigit cV introfpexitf damon in acre
damauit: Amice vcoilhac. vcni.ceui ce bend
-.....- * ^u
'datlhaft?.£t flatthi coram omnibus omnia
» etas poocsta rorpia,licet confcfla prod id it, vc.
hemeaier iIIoib confundeos. Triitii efic&us
& coafckntia accoiaote in fc reaerfus t ad fa*
ccrdoccmrcdrt.qaar gefta fane fetulit , confef-
fiooon iterant, Sl qoiade relief* anendarius
Confcffio: X7J
maroru's earn (bl!ici(areeeepit Qo* com con -
tradiceret, intclligens fpiritum turn cflc ma*
lignumsrefpondit ille: Bona Atheydis , noti
fie diccre, con/cot i mihi, & ego tc habere fa*
ci am wfi honeftum,probu nobil£, draircque*
Quare fame crucias tc in hoc loco pauperc.vi-
▼i acre vcilctdecordc poIKcitat eft Deo*c fa* silijs, alijsquc maltit lncSnsodis ante tcput tc
ccntou. Tancfacerdo* : Modo „ioquir, reticr-
tercfoarayioa te«onfaadct amplius, Et fc*
cjcficforaateeo do/nam,quidam ex circun-
ddcntibu&zmoni dixerunt;Ecce amicus toot
iferoaretut.Quibus ipfcfefpoodtt : Quis eftf
Ilk , toqoioot, coi paulo ant* cam turpi a pec-
mtcrficiendo. Reuerterc ad fccnl<2,dc Ttere dc-
lici/s, qoas Deut homtnt crcaoit $ nihil tibi
me dace dec (ft potent. Tfic ilia : Dole© quod
tarn dio te fetor a fum. Recede, quia t£n acqii*
efcam tlbi.Poft hare verba dxmon fuum nafunt
cmaogens, contra earn ipfaro immanditian*
cati improper? (It, JLcfpoadit dtmoar'Ego ip- adparietem tarn fortirer proiecit, Tt pars ali-
£ nihil iatpropciaai 9 ocque aliquiddeeo noui qua rcfi liens ▼eftimentociajadhsreret, ticque
mili Et aftimauertmt datmonem meatitom difparuit. Eratq}emu6lioipfa(icutpix niger-
fujflc hi qui homtn it ignorauer$t cofefsione, rima,& tantl fottoris, vt toicrari non polTef*
Deinde cum fpiritos ille nequifsimus die no-
Auquc cflct ei inrcftifsimus, fuafcrant qoae-
dam ex foronbus, ? c aqaam benedi&am fem-
pcrparacam habere r/ qua venientem afperge-
rcf«Aliar vefo, ▼tjucdera,fiaquam non time-
- . . .. , . . , # - a . ret, thurifi caret. Omnia qnidem h*c teotaair
lHaST^ JSW** ^SLT^lS' ^d^>Aicum « profuit. Nam qaotiei <8cra fc
tiam, (iaethurificationcm, admodicum qui*
dem ccfsit,fed ftatim redi;t. Tunc vna ex cat-
tcrif fororibos state maturior, arqueprnden-
tior^raa/iteiqaatenut datmonem proptht tc*
oedcrefineret, ftcjuncalta vocefalutationem
angelicam incius faciem iacularet. Quod cum
leciiTct, Oiabolas ac /i fagitta eflTet percuffas,
vc\ turbine impalfuf,anfugit9nec vnquam pro*
pi us ciexillahora accedere prsfumpdf . di-
cent, tc alibi babctur : malus diabolut in boc-
Sicquc per firtutc coofeff ioms ipfecuafit no*
Cud maxima: coafaiioait.,C4fcr.$4 s«m/ 6*
EXEMPLVM XL
3f il4 dar U fmbttmium vtrtw <Ummb ABnykm
lwmcUm»ttm* imft&u non frt*st, *6 $tm
vrxMtbmur
BOtMcioitate diacefa ColonieTi* facer-
4<Hqoidaoi fvit,oominc rectus, eiofdem
Ecckfi^-icarias. i Gtc nefcioquo Dei iodicio,
io uwm&atp&io fc (bfpcndit,caiua coaco-
bioa, A\hcj<iis aonine^am horr&la eina mof
ttterritatfcculum dcfcruit,& iacoroobioqao-
dam riodimoniaiiiuD(qaodXancyvadc dxct-
mt religion u habctom iuiccpiuDic quadam,
flnnftaniindormitorio# de fencftra.profpi-
«ict,conicmptacaeAiaacaaD# imoin louc*
ctdamoaeia^ftantem iuxiapatfOfn muro doc-
mitmi cootigaom : qui ca ▼Mcnte ?num ,pc-
^^ptrUgoum, quo amfarbatgy putcttt^
pofi)iitft akcrum qoa/i volttaladoadip£unin
fcocftiamdepofuit :Qoamcfe» caicjua maw
cameiot, qui tc hoc docuit. Sanclimonialif
Tero tali iaculo roonita, d^monem ab ilia ho*
tz yidit fine rcrrore,& andiuit fine timorc.Die
quadamdehis lcquent cum viro quodam re«
ligiofo,fuafitcnlie, dicent : Fac Priori too
conicfsioncm genera]em9pure9 plene, ac deuO«
&iiberabc-
tCjinqoaotum occurnc memoriae f
no per caput rapere conarccor, icrrUa retro- xisommoo adxraonishoiusinfelratione. Coi
fiincecidit#^lcramauit patnc exanimif fa^taf cum cotfrllium tale placuiflec , mox accedens
Audno eioa clamore, accurrere forores, in le- ad Pnorcm^rogaoit fibi prafigi locum . & hot
flom fuum.il lam rrclinantei* Recede n,tibuf tam^adiendat confefiioaia. MaoedicWma-
iliu cum psaalulitm rcfpira/Tet/folaque iaccret tntims ilia fe prarparaas t fcftinat.'it ad locum
^ daemon ifcrumadiui^ dc y crbi quibtiidani a- pfaixam,capcllam fc^licet mooafterio adhat-
V
/
rentcm.
•
x7*
*cntem;vbipHofexpeftabat. Etcecc daemon
occurrcns in via fefiinanti , dixit : Alheydts,
quo vadis'Et ill^: Vado confuodercmc,& tc.
"Tuncdffmon.'O Alhcydis, noli, noli,reucr-
tcTC/cucjtcre.Refpondit illa^arpius co fundi*
ili roev, ego modo confund«m tc , nonrcuer*
tar.Quim cum non potfet blanditi/s , fiue mi-
nis retrahcre,fcquebaturcain vfque ad locum
confefstonis", ficutmiluusw acre fuperipfam
volitans Quae moxvt genua coram Priorc fle-
fteas ad cjpfefsio.nem os apcruxt^lllc damans
cuaDuit.fi ec vnquam ab ilia hora ab ca vifus,
▼el auditus eft. Eccc hie babes manjfeftum
cxcmplum.quanta? virtutis fitcon&fsiopunu
EXEMPtVM XII.
Gohftjfto,
tascaepit ?«*▼»{!& 4tQft»i vtfceft&ift pH&
catorttm euomere,vr anres human* etiam ho**
rerenMUidireJgira clement Dei; moxvt maf«
(am iniquitatjs per coofeisieitem ekcit ^ mare
furens filuit?Wac*f* eft tranqualicas magba,lm
yt onanc*mirarcricur.Miris miraada faceedflr^
ftatim vt oaws ad Utos perncnit/Kodita pecca -
ta Dcusdemcmoriafmgularomdelcuu. Bene
parmifit t vt quandiu erant in naui cooclofi,
confuodet etur in conspefiu illoram/«d ac cx-
eunces forte ciunpeccatapropalarent ^c? im«
propcrare«t,ifidoxit«iiooliu»oBcm,Bcm:Tetw
nueruntfejn man fuifTepcriclirafos; Komi*
nemaliqncm foiflcconfeJIum, fed quid dixif-
fccprorfusign^rautruat.C^™* lib.%. csf.i**
C*9f*ffio*$c*$Mfdsm9imp$8m maris txciwtcU
«
PEregriai quidam ( ficuu^agifter Ioanoct
Xanteniis populo rccitfait fub ftationi-
buscracem prtdicans)cum tempore quodam
transfretaxcot in fuccurfum tome fanlie, ore*
eft in. man tempeftas tarn valida, vt nanisip*
fa openretur flu&ibus. Frcmebaat venti, ex*
citabantur fluctus turbulenti, autabant viri
f oriifsimi, fpes onrais nautarum defecit , vi*
dentes ante oculos mortem J#ccepcruat fog* -
li vnufquifquc fibi vicino de peccahs fuis face.
tc confefsiODem,&merito. Nam propter vnius
hominis peccata, Dominuscandcmcxcitaue-
rattempeftatem. Erateaimin naui ilia, ho.
mo quidam mifcrrimus,homo, fcetidifsimus,
cuius peccata fuere tarn grauia , tarn turpia,
tamhorrcnda,tammquanritatc,quamin qua-
litate.vt nee ipfum mare pondusijiorum pof*'
fct portare. Cum eriim natura eius fit eijeere
immunditias quaflibct corporate*., quomodo
arcjaanimiter fuftineret tantas immuadutas
fpirituaks,id eft,peccata crcatori fuo concra-
jnaJTimcns homo llle peccator vitat fux,finuri
& animx,& propter k omnes alios ptricluari
• «onfidcransJurrexit,& ait; Audi tc fratrc$,au-
jditc'fj propter pcccaia tempeftas hare bra eft,
* go occa(Jafum tantipcriculi ? rogo vt audia-
fis confcAaoncm mean. Taccni^s omair
«r
EXEMPLVM XIII.
Confijffrns viJem di*bclw bvmmn cartdfiUri, ve-
» ♦
S.Acerdos quidam cbm tempore qqadfagc-
fimali in Ecclefia fuafederct ,& fibi com-
miCTorum eonfefsiones audirct, ahjsiectden**
pbus, atquc alijsvacccdcntibusf inter cxpe-
clantes quidam ftabat, quantum ad ^pparcn-
tiam corporis iuuenis & robuftus , confitendf
tempos cxpeAaas. Omnibus tXfcditis , ipfe
t)om{siBiasacccfs4(J coram feecrdotc genaa
flcxit,& adeonfefsionem os aperuk, qui tan*
ta &{06rmiaconfeilmfftcrimina, tammut-
ta homicidia^forta, blafphemias(pcriuria9dir.
corch»reminariat& alia his Emilia. quorum fc
aac>ot«cmjiocchtorcm,finciuggeftorcro dice,
bat^vr facerdos tamhorrorc , qaam tardto co-
rum grauatos,dicerct ad ithtm : Si milk eflcs
aonorum, nimis efet, tarn grauia & ram mnl*
ta tecommJfi^Vppecata. Ad juod verbum ille
Tefponditf Asrtplfui Turn quam miUeannorut».
Tunc *ntphus Itrrkus facerdos, air : Qois er-
giresi Refpdiniititle : Datmon ego fbm vnus
ex his, qorfcum Locifero ceciderunt j peccata
mea ex minima parte confdTus fom , fi voiles
flttdire rcfidua, qcur font innumcnibilfa, para-
tuscfTcm ubi'coDfiteri Sciens faterdos pecca-
tnindiabeli fore infanabifc, dixit r Quid cibi
commune rum Vmfefsione , 6 diabolc? Rcf-
pondit-dfltmon^ubamcx-opporltotur, vidi-
ConfcifiOi
^e^tecatatesad te acctdere, ft inftos rcdu
re, aaJcoltaiuTalde diligenrer quid ill i dixe*
xim/pitoci*refpODfuinfitate,& quodpoft
gtauu peccata promittitur cis indulgcntia, vi-
ta^oe sterna. Ego veto fperans idem confe-
qui, rmipcccara roca confitcrL Sacerdos yer©
cxepio S. Martfni,diabolof1duciaKtcr refpon-
dit: Si voloeruvti coc£liomeo,ftagerepce-
sntenriam dc peccatis tuis pore, (icuc hi quo*
ibacexire vidifti, fimilcm indolgeottam coo-
fcqueris/Reipodicdxmon: $i tojerabilcni nsk
hi inianxcris fatisfa&ioocm.parcbo tibi. Ego
inVytit (accrdos raldesnodicain t & minor cm
tut,qni ante te c&Tefsi fnnt, tibi iniungam pce-
autcatfam. Vadc & tribes rkibus iti die iacla
te ifltcnasD,ficqucproftratosdicas, Dominc
Dens creator mcus,peccaui tibi, ignofce mini;
lioc folsmmodo fit pcenueotia tua. Cnm^uc
diabolas diccret: Non poilum hoc faccrc, ni-
mis cftxruhigraue: refpondit feccrdos: Opart
in tarn, modico grauarisi Nonpoflum^inquif,
me id taotQm hnmiliare^aliud quidquid iniun-
xeris, libeps fiifcipiam.Tunc indignatus facer*
dot/ubiaoxic:0 diabolc,ft ranta eft cordis tui
foperbia,vt ncc vclis,necpofsis re in tam mo-
dico humil iare creatori tuo,rccede 4 me, fa ja
ncqucjiic Deque in futaro mifericordiaabil-'
lo cofeqacris. Ad quasi voce mox ille cuanoit,
XXEMFLVM XIV.
>7J
HEfmaajins Decanas Bonnenfis , qnan-
dop'ebanus fuit ad (antrum Martinum
in Cokooia > venit ad cum quxdant muhcr
tempore quadragcfimali peccau fua confite-
riFlcftcos coram eo genua, quicqoid fe bo*
fii mensincrat conunifiBe y ccepit cnuroerare,
ft com Phariraro^aaogelicoiofti£care#/di-
cens: Domioe,tot«fcxtis fcrijs foleo per an-
num in paoc ft aqua i ciaoarc,eleemofynas da-
ic,Ecclefia»f*rcquentarc,ftmulta inbuocjno-
donuCui plebaous dixit; Ad quid Doflrinavc*
aifti/nuqatd pro iftis openbus vultisfafcipcre
jceaitcn tiajnJ<parc non dicitis peccata vcfjg?
RefpondenreiiIa:NfhiI mini coafcia fom.ait
plebanusjCuius eft is officii rcTpoadit mulier:
Ferrum vender* foleo. Ad quod ille: Soletis a-
liquaado rajnores fcrri particulas in ligataria
maioribus intermifcere,vt fie totum firaul v(.
datif.'Diccnreilla: soteo^refooodit.* Eccchoc
mortale peccatum eft, quia dolus. E t adiecit ;
soktw aliqsaodo raentirs,iurare, penurarc,a«
mulis veftns maledicere \ refpondit ilia: Quia
in taltbos f*peexccdo.Plebanus dixit 1 6c lfta
omnia funr peccata mortalia, Mc nifi pcenitea*
ti, megeritii condignam , ocyus rbitis in ge-
hcanam.Territa ilia in verbu cius> pec carte fc
recognouit, ic quid de caeccro connteri dcbe«
vet did icit. Cdfsriw A. |. t*fa ft
EXEMPLV'M XV.
CtofeJfisnttUmon iff* frttturvirti fits fih
p$r $mnU numuau
MAgifter Thomas Theologus > cum in
prxftnetexpedidonein caftro pcregri-
norum in camera quadam lefto decumbens
eflet moritunn/vidit diabolum in angulo
(lantern : quern cum cognouiflet, voce Mar*
tini allocutus t& eum.dicens : Quid hie a fas
cruenta be friar Die mihi quid eft , quod ma«
xime vobis noceat? Cumque ille nihil re*
/pondem,iftbiunxit:Ad2uro tepcr Deum^ qui
ludicaturus eft mortuos ft viuos, ft fetulum
per igncm^tdicas mihi huius interrogation if
ventatem Ad quod daemon refpondit : Nihil
eft in ecclefia , quod tantnm nobis noccaft
quod tic Tirtutes noftras eneruet , quim frt-
qaensconfeisio: quand^enim homo, in pec-
catis eft peccatis dico mortality omnia
eius membra ligatafont, neque tunc poteft f%
Diouere. Cimver6 peccata eadem cooflretur^
ftatim liber eft , fttnobilis ad omne bonum.
Qpo audito d oft or ille bonus; ft crucis ChrK
ft i fidclis prggdicator lxt» expiraoit. (Uf. Ukr*
?3
ZXIM-
*74
EXEMM.V/A XVI.
/fori noleht, nsfiferjj^ns tmu*m% Utrfis *(*
FVitqutdam frater honefta** fan&xcon-
ucrfationis cxterioris , quidie aoAa^ac
Yidebatnr follicitus circa orationem, 6c Men -
tium fie obferuabat continuum, quod ali^aa-
docG faccrdoticonfircretur/olis infignisqM-
bafdam, &non verbis con fitebatar.Tta eniai
▼idebaitorcfledeaotw, & feruens id dtto&io*
nc Dei, qaod fedensalicJKando cum fratribut,
licet non loqucrcfur, audiendo tamen bona
▼erba^intcrias 8c exieriosTOirabiltterhctaba-
tar, ica quod ex hoc fappe ad deuotionem fra-
(res ajios.atttahebat. C bin inecm plqribufl an-
ttis in conuerfatiooe hutofmodi pcrftitiflet,ac-
eidit vtfi. Franc if cot veniret ad locum,vbiil-
Jcmancbae^ qaicumaudifTet connerfationetn
illius dixie e.:S cutis in veritate, qaiadiaboli-
catetatioeft,qutaoon.YnUconfiteri. Interim
ConfcffioJ
iere.ee fratribus toi$x&rnodo vadis difcurrcn,-
do per mundum , tanquairi homo ignosaii*
Deum. illeautem ccepit ets loqui, lurandd
fatpeinfuafide, ficut homines fxculare*. E*
dixerunt ei: Miter hcmoa cur in jS.le cua iotas
vt fccularcs qui con tamiim a verbis, otioftr,
federiam a.b omnibus filebas t fcdtmifaxiut
cum Et parum pdft mormus ell f & vaJde ad*
miraci fuimus, videtitesfic ad liceram ciTe yg^
rum, ficut prstdixerardc illo bcatus Francif-
cus, leporequo re£utabatur(an£roiiUe mifcr.
5. Benami* vitA S. FrMatsfti* u io, in Cbtpnits
\
♦EXEMPUrft! XVlf.
Ccnftjfioni n$mt$usquui*mpecf4(0 [U* $X (fat*
ERat qnidamdeuoras ioaenv qui domo_
cognatis,patria, patreqoe refictis^ (c ad
monafterium Chnftomilitarurus recepit.Vbi
cum fecundum confuetudinem monaftcrij gc-
aeralera de cota fua vica Abbati conrefsiooem.
generahs mini ft er venit iliac vifirare beatom fcciffet, atque arbicraretur fe integrc* confer*
Fraftcifcum, fc coepit illnm commendare co*
rambtato Francifco. Et ait ills bcatus Ptan*
cifcus: Csedcmihi frater, qnoniam A maiigno
fptrituducttur, cVdecipiturttle frater. Dixit
gcoeralis aiinifter : Mtrammihi vidctur, $t
quafitocredibilc^quodpofsit hoc eflede no-
mine, quihabet tot iigna, & opera fanlhta-
lis. Btdititci B. Fcancifcos:Proba ipfum,di-
ccnsillt fratri: Frater volo pen itu$, quod bis,
Velfemelad minus confitearis in hebdomada.
lUe autem pofutt digitom fupcr os fa urn, du-
pent capni, ^c pendens per figna, quod aui-
Jatenus hoc iaccror 9 amore filenti; Miniftcr
vercVtimensillod fcandalisare, dimiliteum :
& non pojt muftos dies egrefTus eft ordiocm
frater illc propria voiootaw, & redi;t ad frcu.
iumportans habitum. fatcularcm. Fattrumcft
autcm,dum quadam die duo ex foci jsB Fran-
cifciambalarcnt pcrquandam viam; obuiauc
runt till, qui ambutabatfotus tanqnam pere-
grtnus paupcrrimus t cui/compatientes dixe-
«un1t;Otmirer> vbieft honefia& fancla con
nerlatxo coaf Nolebasenim loqui, & often-
fem, Ixtus & alacer vefperi Icclom ingredirur^
dicens apodfe.-O/riamme n?ori C9ntingeret^
quam celerker anrma mea, integtaiam& fia-
cera con fefs tone can d id a ta i n puTchri prat mi 1 -
libus jSponfi fit Cbrifti cuolarct am plexus 1
Talibuf Hmilibufque affccltbus infiammatas
obdormiuit. D^rmicnteieitur adojef^entulo^
venrt adetun qutdatetcr(piritus,qui terrrbi-
lem prssferens yultam, & chartujam qnandam
in manu tenens, his iuuenem verbis aitatar: 6
Monache, Monache^ noli nfminm qnafi bene
confc/Tui iaftare fraroa laetitiae. Falleris noja
tammundus esvticrroredeceprus, arbitraris*
Et manu char tolarrf oftentans. En,-inqoit, in
hacchartulaadhuc plura fcelera fcripta reti-
nco^ix tu nulla, aut contritione lauafti^.aut
conlRsione delefti, quibus in cxtrcmo Dei
examine tc habco accufurc. Ad hocitmemis
phm6 perterritus 9 conrfidentia tamen rapta^
eocjood nihil, f-irntcr in confcfuonc cjciauc-
ratrPcto^inquit ad fpiritum) vt modicum vi-
deam chartujam quam oitentans9vt cxpericji-
tiadifcamtc vera iocu rum, aUoquin arbirnb-
bo
Mot fc ad me tcmo Jam nuiufmodi cemmca- v
tlzaremendacia, qaia irxdaxcs/c pater men-
4act j. Ad qaod dxmo: Nunc,inquit,t]bi char-
rtalaai raeara nonpandam, fed iniadicio per
«ai faper ic mortis procurabo fentemiam
tnocenim videbis,an mentitosfum tibi,cum
tedaieto ad tonxienta captiuura. Noui'frai*
dem warn, ft at i in vr ea nofecres 9 quemadmo-
dnra Acattcra peccata to* , ita ficiftaconfcf-
Confcflicx 17 j
ter audicbat.Qno itceote k extremis qocdam
deuota molicr , vidit in cxceiTu mentis, qaod
idem fratcr erat filius perditiooic vfqacdum
iam fpiritum exhalere dcbuii,& tunc Dominu*
mifcrtus&luauit ipfum. Caiusaaimatuncc*
grefla defecdif ip grauifsiroas incendi; poena*,
led ipfa die mortis fua? vidit lachrymas,& ora*
tiones dcuotas denotatum filiarttm faarmn
magnam partem incedi; cio* cxtinxifie, Hora
fjooc ddcret^tq; mihi illudcrcs. Interim ado- autem libcjationis eiufdem fratris dc porgato-
no venit vojptd eadem fororemtdiccs; Proper*
antealtareTancla! Catharinaj, qaia ibihoXif
dedicatio erit. In illo enim altari idem fratcr
(ohms crat cejebrarc^quae iulTa complens vidit
fratrcm ilium duci depurgatorio,& venire (ii<-
per idem altarc r & protinus multi dlij & filial
eins, qui ante obicrant , & ad patriam tranfie**
rant, defcendef>ant de ccelo ad idem altare. Et
flaiiro idem fratcr com cis folcmniter afcedit*'
Exqooexcmploapparuit quambonam & fa*
lubre fit paoperibus & deipe Ait , & dcaotis bci
Befpcere,& cofefsioncsmultorum aadire pro.
pter Qcam, qaia taliu fletibus, & precjbus ifte
fratcr fait cite de porgatorio libera tus. lorimtk
4$ Stxonwjx^ i 3. m vu*F& Eftmis. JkAkgi
FXEM PL VM XlX.
dnfiflmg'jlflienu d*m*n vhrit fit* (fulimfiir
*ffs tonqmttiun
CVm aliqoanda ad hiaricnd&m aqnam
ex flomine beatifsimus Aftion fine iufsi«»
ne vcl cojnmcndafiqpe fenis Epicleti perrc-
xiflct,turpis quedam cogitatio in via cfitc illo '
mentcm ejus fubif o inuafit,&cum per triduum
inc talis,ac taqrus vir non potuiflet de fuo eajni
cordc c^irudere,«imif triftiseffeauseft, 6c
vultuf cias pro hac valde mauebat confofof9
quern iotuent ftnior ait ad earn : Quid eft fili
qaod fie triftem tc tntaeor , 8t infolito moero*
re afpicio confec^um ? Tunc ill'e : Ante hoc
triduam quando- tua venerabititascam homiw
nibus locjucbatur , pudorc vetante , ego tc
nefciente ad haariendum aquam ad flauium
perrcxi eonte vero me in via turpisqaatdam
&fatis iordida cogitatio in mentem alcendit.
fit nunc itaqqe iam per triddun quantum
■ - v^o
leicciff 2elo proprist falatis inftigatus fe in-
cipit crigcrc, & vim vcllc inferre fpiritui 9 at-
qocviolcatercxtorqaere, quQd prccibas'ob-
ttfiercnon potair. Quod daemon vt intcllexic,
hicipic ar&ius mano chart u lam conftringerc)
per donnitorium monafterij fogere manas
itjocow vcllc caaderc 9 fed iuocnis vcfocius in.
ieqvitar fogientem. Cam que fie vtcrque per
prxceps carrerct, & darmon dormitorii defcen-
fa cam impcta per valuas Ecclefi^ fugere fcfti-
narec t Domino fie ordinante t adcoofcraa-
soriaro aqa« bencdifbc impetuo/jui iropin-
P—b?** Prona Mo p'oftcrniturtcbarta mani-
bss tenra vi mine excutitur , & vpti fui ©bti-
atadifaaeniprxDetaracccirus. Nam cum dx-
moots bio cbartttlamillic collapfam ccrncrct,
npsdo enrfbxecurritad cellulam 9 qaam figno
cfucfcmuoitamcraufitjegit^ue quod fcrip-
cameratin fchcdula. Vbicum nououllapcc
cauinocniffcr, quae ipfc confitcri ncglcxcrat
lachryaisconipanctionis totas infnfas Abba*
fem fofcitat , & chartula darmonir inuenta
confitefnr,atquc fie tandem cfaartulam da?mo-
©i legendam reftitoit. Qai vt omnia vidit dc.
kta^confbrus difparoittfcd i mien is fecorior ff.
Ads per confefiionem adqaifitam purxtatem
Mlkiw inpoftcrum nitcbatnr caftodirc. £m
EXEMPLVM XVIII.
Cff*f'Jp#uif>*»p*T»m Ubtnto mudsmt J Ucbrypfu
wtnm$x tmgttork bkrmw.
QVidam alius f rater bo n as Prardicator ha-
beas moltos filios v & filias coufefsionts,
base virtutem habuitj quod paupercularum9
*dc^tarnm pcrfonanim confc&io&es libea:
%
) - • . . ■
"7* - ; ConfefTio/ ' '
valeo com ladir/mis, ©ration*, & mcditatio . quando peccata fua, foUritc percontatnr. flc-
flc fcnpcttraniin laboro ad expellendum earn, ipondit: Neqoaquam. Confi cere icouic Parcc.
* ttullo mod* valeo fuperarc. Tunc Epific Et ilic, ' iniungens pceaitcntiam confitcnti, o -
tui: Etqnareabfqnemealicentia oflmmcel. ranfque fuper cam, vt Dens omnipotent dctea
his cgrcflttf ct , vel fine oracione ftccrdotit ' fpiritum manfuctudinis in nomine Domiot
CMiriitiperrexiftiadflauiumsAnignora$,quIa " '*r ^ ~n' '---■-- ' '*
commendatio przpofitt femper murus inex-
pognabilitiunioribos , & lonca fidet ad cxpu-
gnandam diabofanvexiftit/ & hare dtcens iu-
bec cum fecam paricer in orationcad Dominfi
pr^ftesnere. Cum^uediu, mutflm^ueSalaa*
<ori$ mifericordiam precati fuiflcot , & finita
orationc ex folo furrcxiflcnt, vidit bcatus A-
fiion puerum quendam nigrnm cum igoea fa.
cula de (im* fuo egredientetri, ac talia dicctcm.
noftrilefu Chfiftt , nc vltra irafcator, inbet.
Scqaitur canca manfuetudo^vt nateat omnibus;
non efTe aliad , quim admirabilcm motatio -
nem dextrg Exec Hi Fcrtur adhuc hodie viae*
rc,& tan tar efTe patientig 6c lent tacts, vt que o«
mnesexafperarc folebat, nullis mod is exafpe-'
rah damnis,contqraeliis,affliclionibus quear.
Scd licet Seme iuxta Apoftoium abundarcia
fenfu meo,accipiatqui(que vt volet, ego iftui
morm fufcibitioni ccpfco prxferendfi , quod
CoafcTsio tua-A ftion magna* mcas contriuit exterior quidem ibL hie vcr* Interior vixcti*
liodie vires voa orjfioveflr* m» ;„-..m_m :« t. M tx »_ » * • •. « .- • #,
hodie vires , voa oratio veftra me incrmem in
omnibus reddidit ac diflbfutum. In vtt* SL tyj.
Jletipresbperi, <£■ Affhnis mmnthi Hie hptSetm
prttbyttT &ji{li*n montuhm martyr a t qui ttmpo*
ti DtivUtUpi m6 orunti infirm ScithU venitntes,
ft$fidt Ckrifti fnti, in omitni quibns n^ttikm • ,
tut Urmentis,b4C dtctbtnt: Ckr$fli**sfumut S Ti-
tdum*fi*t vtluntss OH noton $* nobis. Poft vmm
Undtm cruttfitat ctpits trunctti martyr turn con-
(ummatitrunt. Ex antiqtut edition* Vfumrdt M*r.
tynlofij, cum addition* fatia £ Catthufinm* OAr-
nUnfibm nnno 1521. aitbrntHt esrum mtmoua 8.
July VU* eorum lib. udi visit Fair urn jUtJi R,p,
Qiti. Ufa. i.
ExEMPUM XL
Conftftone, & prtcibus MaUch'uiracUntU
frnminn mmn[Htfiffimn tffisituu
FVitquxdamnralier, cai cum fpirittis ira-
ctin*di« & furoris in tantum domtnarctar,
vc non falum vicini & cognati fugcrcnt con-
fortiuaiaus/edipfifilijquoquc vix fuftinc-
rent babitare cum ca. Clamor & rancor, & te-
pcftas valida vbicnnqoe fuifTct, audax & ^rdc«
&praceps, mccuenda lingua, & manu impor-
tabilis &inuifa. Doletes fili; turn pr^o itla,tum
(>ro feip(is,trahunt illamad prefentiam Ma-
achif lachrrniabile cum flctu quaerimoniad
deponen tes. Vir autcm fanc^us , & periculuni
matris, 6c incommodum miferans filiorura 9
icorfum aduocat iilam, fucritoc confefla ah-
homo. Z>. Bitntrdm in vHn S. MsUcUi*
ZXZWTLVM XXi.
Conftfiont nnriatsi pseimti mfi abfeondhi mfirl
mm pntit fnnSi Snmpfwu conuttmt.
LEgiturdeeodc',' quod cum quadam hyetne
pacer cms agrotaret ad mortem,, affirma*
batfenunquam vel monem guibtorum , v^cl
famtarem rccepturum , vel facrifirium ora-
tionis percepturum , gift sampfonem prtmo*
jgenitum fuum videret,per quern pariter & cor-
poris, 3c a nim 2 fanitatem fc percepturum di-
£cbat. Quod bcatus saropfon, vt i nuhtijsi fe
dircclit audiuir% apud (c u\gcn>uit,& *\t : lam
xiilifailor. Agjptum reliqui- non eft opus me
in lpfajn rcdire. Fotcns eft autcm Dens 4 gro-
tantem fanare.Sanclus autcm Piusmifcncor-
dia motosdixit cu Qua re fie dicis, clccle Dei:
coram tc oportct habere de animarum profc-
&ut tuaqic merces grandisent cum Deo? vbi
dum carnal lacrcucrint, fpirituaJia fcmiRcn-
tur. Qui refpondjt: Vtinam vokintas Dei fiat*
Nana propter Deum^&animarumlucra, om-
nibus paratus Turn. I taque faciens nuncios pro*
frcdiipfc fubfecuins eft cum quodam iaucne
tacono fibi ab A bbate aflociato , pergentef-
que venerunf ad Ammoncm patrc" S. Sampfo*
nis» ipfumque xgrotantem in . lcclo inuene*
■ runt, qoi in aduenru eorum' gauifns capitate
quoddam, crifnen#-ad mortem (quod iu«e cx-
laucrat
Confcflio;
\aoctrt in mediant pnbUcatiie ^ Dto^ac fe fcr-
uitanim vfquc in finera fuumdeuouit,5c caput
foam cadem bora tondcri fecit ,vxore fua ma*
xim& frggcrtate , 5c dicente : Nod foluni egtf
£cto,Ysdecec5cconneBitferaiamus Deo, fed*
£c pcmem noftram coram in Dei feruitute iun-
gamos, & omnia noftra Dei tota fi ant. Q#o
affentknte/prarfentatis qoinquefratribus fuis
fan&o Samfooi vna coin fororc fpde paruula
panhilifTn fiicn$>reipondit: Pratres qaidem met
booiftnt, & Deo dcooti , fed hate pufilia ad
m uadanas volnptates data eft , tamen nu tr i ce
cam, quia homo eft. -Coo firmans itaqucfuis
in bonis opetibos, 5c ad monafteria fundaoda
iaggefti*, (anclns Samfon vna cumpatrefuo,
& invnotio, 5c diacono in pace perrcxir. Vm-
cmi.B*k. lik.tu tap. 109* (J» 1 10. PMs tiismtst.
flEMUVW XXII.
-Cmdtfimum hmp*f*&am ftcwu fcimttr fctmm*
(mhttlwMTUm , &drjuoiumttjmt*minboTti«
Wjp*upft mtrttm vuUhuw. '
mulicris, 5c ventrem. Recefsit muliet no con-
feffo peccato , reccdunt & fratres, £t com per
vnam leocam mi/Tent, focius Poenitentiarijei
reuelauit vifionem 9 quam viderat de mulicrc
confitente. Qai territus 5c triftis dixit: Cc-«
lauitaliqaid in bofeffione.£t ebmrcdiflent ye
cam c6ucr tercet, earn fuftbeatam 5c mortuanv
inaenerunt:Qui cotriftati modp mirabili^cunt
iciunio 5c orationibos ccepefunt iroplorare
diuinam clement iam , vt dtgnaretur orfcaderc
quid fignificarerur pervifionem ofteofam.Tcr-
tia die apparuiteis mulier equitans fuper drav*
conem, & duo Terpen tescrudeles acciagentes
collumcius>ruggeo(eseius vbcra, duo kufo~
nes terribiles eranc fuper oculos eius, acde ore
eius ignis fulphureus expirabat, duo dines
deuorabantcrodeliter mantis eius. Etduatfa-
gitts ignitae immictebantur per aures eius \
in capite eius lacertz ftabant. Quaro cum.
vidijlenr fratres , -Xcrri ti corrueront. Tunc,
iUa:Nolitetimerctamici Dei ,nam ego fum il-
ia malcdi&a mulier, quae fui vobis alia die co-j
fefla.Et quia celaui in confcfsione talepecca*
tum.fam adiudicata perpetuo huicpcenae.Tfic
L
Pceoitcmiarius: Adiuro te per Deam viuam 5c
Bgttor in Scala cceli : Duo Pntdicatores verum Chriftum . vt in formes me dc doobo*
ibant per viam , quorum vnuserat Pccoi- dubijs. Primum eft , quid Jigaificat haec diucr-
fitas poenarumrTunc ilhuLacertat capitis font
in ponitionem ornamentorum capit^Bufoncs
oculorom in ponitionem corroptoroih afpe-
ftuum. Sagittal ignitx in punitionem diffama-
tionum, caota<tionum,5c immoodorom verbo-
rum. Serpentet fuggentes vbera in punitio-
nem,quia fuiftinoiimmondos tactas. sedcra*
delitas canom ih ponitionem a&oum iramun-
dorum, 8c quia bona dedi , de quibos fuftenta -
ri paoperes poteraot Chrifti^meis amatoribos:
tenttatiufl JDomini Papa?9 5c fanctus homo , &
altermoUnin innocens & pins. Cud! crg6 irent
per vtam, 5c ad quoddam caftrum veniHent, in
qtio eratmulier , quat adolterium commifcrat
com qaodam de parenteia fua, 5c propter enor- ,
micatea pecciti, 5c efubefcentiam hama-
nam xj. annisabfqueconfefJMonetenOcra^illa
4am vidiflct iftoH fratres extraneos in Ecclcfia
cekbrantcs^dixit intra fe: Ifti noncognofcent
te.ncc Tnqoam redibont ad partes iftas,5c ideo
i iris dices peccatom.Celebrata mifla 9 ad Pce-# Bquito fuper draconem, qui inexprefsibili do*
nttestiariom accefsita5c ft ante foci o fuo ex op- lore cruciat , 5c comburit omnes tibias^ 5c ora?
poiitocum peccata fua coofiterernr,ad qoamli- nia vifcera mca in ponitionem immondarum
bet cxprefsioneta vnios peccati vnus bufo cxi- opcrationum. Tunc Poenitentiariua : Rogo vc
baidcorccitrs, ftfaltando exibat Ecclefiam. . foluas feconddm dubium mcum '9 fcilfcct, quat
Tandem con fefsis omnibus peccatis^ com ve- funt peccata, e\ qui bus gentes hodic magif
niflet ad illod/prat verecundia nofuit confiteri9 damnantur. Tone mulier. Hodie per omncn^
5c dam abfoluereturaPoeoitentiario , 5c ipfa
vcllet rccedere,(bcios Pcenitctiari; vidit,qaod
omnes iHi bufones cum vno alio maiori, 5c
coormioris formal tormatim ingrefsi fuat os
viam peccati ad infernum defcendunt/edmo«
lieres per quatoor genera peccatorum p> pec-
catom luxoriat 9 perpeccatumvaniornatus Sc
piclionis^ per peccatum fortilcgi; \ 5c per eru*
2 befeca-"
>»
178
Confe&o.
befcentiam otfttfefiioiMV dim ergointerroga- wcundiam c^tendK.qtifa nutltfm botrem pr*3>
reterr, (i poffceiuuari, draco ctmxmirabili cm- ficit^vbi virtus confcfeionisderkir.Tuncfiliut •
ciatu Aibitfcekuas cam ad internum portauitv quid (ignificant ifti dracones I Tunc mater;
Utnnts luniof ordmk erddttjttrum. Atcidit bu^ Fcetusquos lactate debui proprijsmanibus ex*
&l**<l*mcMflr*GiUrutvtr*tMliiR.emt*rFT*n-> tinxi, fcirfeofont roihtdatiinwwamatterw
fw Ctf**S*Uumlt(u.. ««t id Mupiif. fa nm9 2*mml«ni»*< r ■ ■ ■ -
qui beam pr§U nwutt
XxEMPLVM XXI II;
CutfeffioMMgUBa+nuB* if*** pittttUAdmw**
tin* fcy/pitu id#*r**.
v
MPtVMT XXIV.
Ftocstttm ftutrn freptirvmcmnRam cmjheri <
mitts, 4tertm&ttf damtuituf*
LEgitw cciam , quod in quodanrmonafle-
rio raonialian> Abbau/Ta -habait, & nu«
triaic neptem foam , quae in amore cuiufdara
* iuuenis exarflt,&confcnilr in attum earn a) tin,
fed qaia coogniitatem temporis ft loci non
-, . . . „ habuiripfum peccatum opere non peipetraoit;
«us coram cw prolem coDCcdcrct , & ipfi earn, jpfr Tcrd poftmodum inrlrmataxum ab Omni-
dwmofcruicxomancipawnr.CumqjicAlittii i tof cafta&fan&a rcpucareror; hoc peccatum -
Dcofihuni habuiflcnt ;.& tranfacla pucritia,, malx voluntatis nonconfitent obijt. Etciim •
nonachum ftatuiflcnt , faoftirsiroc fuo Grea- Abba«ifla ,< credens earn fore fan&am coram* .
tori dcfcruiuit.Et quia pater ahum flUum con Dt0 ^ poft matutinal cam pctcret, vt proipfa •
LEgitar in Scaia coHi Ioannit Itmiortt
Dominican! 9 quod fuit qnidam vir luftui
ichonefiuc valdc, habeas vxarcm iradlcm.
Hogaucrunt ergo am bo Domiojim , vt mifcr
habebar, vna cumvxore fua facultatcsfuas fie
diftribuebantpaupefibu$,vtiam patres paupeV
jrumvocarentur.t Cum autcro quidam iuueait
icruitor Domini vxorfcm adamafiet, ioclinata
ad peccatum ab eo acccpi t iilium 9 & concep *
turn occultauit, continuando> & augmentando
largitionem elccmofynarum. Tandem pepe*
ritfilium, &cxtinxU-propri;s manibus-& tub
lefto proprio fcpeliuit* Tandem morituj ma-
ritus eius. Quo mortuo plus & fine frzno U-*
<hidini ccepit vacaxo. £t ideo fecundbf conce-
pit, filium peperit; &cxtinx!t fitifinaanibux
Acut prtmom* Nee conficcbat&f haro peccara
olicui:fcd in multirodinccleemofjnarum, co-
£fa fine confcrsioncfpcrabacfaluari. Tandem
interccderet, perduos teterrimos adducla, di-
xit fc perpetuo dam na tarn propter 4na!am vo.
luntatcm> quara confefla non nicrat. CbBetU*
S f static
EMPLVM .XXV.
fmtrrvobnii Clmfim MppMttt , & cenfim
net, v$ 4$*bol$ poufi*ttm iffitgiat-
I' Vaenii , qtfUam luxarioTui in tent ionc mala
intrauit fubetum, vbi-crant Mifames mulic-
re»: Cui occurrit diabotm djcemf Vadeanre
te , quia bene tibi foluara too tempore. Qui
diMw intraflet viterios^ccurrit fibi Chriftus in
xmilier infirmatur, monctur adxonfe£uooem; *habi to cuiufdam monacbi, & quo tend ere t re*
led ilia con temnk. Tandem mortna eft, ft in
internum portata. Cuius.obitum audiens mo.
xttcbus, inftanterincorpitproiftaorare, iettr*
caxc^cclcbrare^ difciplinas adcipere. Etduai
qaadam die dcuotifsim^cclebrarer, vidit ma«
trera&am coram fe, 6t duotdraconcs tcrribi-
let % flammillat , & toturn corpus crucian tes,
Cum autem filius interrogailcc • qualiter ci cf-
fyt^ rerpondit quoddamnata c4ctgroptcr ye>
q*i ifiuit^appellaos cum filium,& dtXit:Vos non •
eftis paicr mcus, Atille : Egofuro pater tuns*
Et apcrca cappa , ofteodit ci manut_& latust
qua? am l?o erant cruentata , ficw apud crucifix
xum: folct depingi,diccR;jCrediscrgo oondum
quod ego fum pater tuusA Tunc ille:Dominus
uctu mens. Dixit ei.Chriftus: Vade confiteri,
quia ille qui tibi occurrcbatanrcrubetum .eft
diabplai^expeaat-tc.v; tibifraneat collam.
s
*Gorifeffio. i^f
Qjri cam eziffet it filo* cart propofrto coofi- flgillam mean habet in anntbut fei#. Ilk er.
1 ?J* ' "" goaudxcos accedic ad items, & perfeacraneer
fccofcruimt* litikm*
;EX EM PL VM XXVII.
G&nfttti mUm thmm pmtitentirimmtttu*
tU fid mftrn* dtfmm*
us com noo agnouic.Ecille inccr-
it>gaQi^Mtolom9 dkens: Qucm to expeftaa?
CuidiabolotsCcfieui nones ifte erac tatas
CKv0cr; Jems h* data foit poccftaf /bpereum,TC
xp&mocttdcf«m,tuTor6akcrcs. QoiinteHK
-gcns Oci mifcricordiam circa fe4pfumsin trans
ciao&fiin confdfiu cft#i&ikia bono tium
-fiittait. ids*.
EXEMPHTM -XXVL
PRtflceps quidam/luxitmalam vita, quean
com hortaiccur vxor eiui ad c6fc£io«cni#
diccbat : Hon poffem confircri , 4pHa ti«
Caftffitms nme&ydtri&u mm* Jmtkifa jneo quoAsram* ptentteiHia dabttur mini.Cai
?/W bem*gu,mt(nuotdtfD4i xmfatatu*. t*ot; £t quomodo ft»ft*ncre potcris poena* io~
ftmi, qns gwrtowes flint, quam aliqu* poena*
hmusmimdiJCoiipfc: Putarquod intcrntf$
fitfauc pocnaairqoa,aat di*fcotw,au< vita alia
|»ft ▼ita»hanc?$aecrdflics cnim jftaiaocnc-
zuntvtiimeanttir .• Quae vidcns, qoodnifcii
proficcrec circacum,diinific in pice. Quadam
nocte cam iaccrct in ftratct fuo , dsmones to
nientes, & accipientcs iptum de loco fuo % ad
inferoumportaucrunt. Vxorauccm fuavidens
hoc,quia sScta mulicr etat> orouit Dcum/rtfi-
HMM«0.«M« «»~ v^,*. ., b.~.»M, wvi »utMu wftui* bi reuclaret fiacum yiri fui. Et ecce mane for.
fcoMftcis porta, *riricasc me in diuerfifr figuri*, gens corpus Viri iaacnit qnafi titiontm deni-
* qaicqosd pnrctpuint facto temper, Cum que gratonyn mana literara,in qua fcriptum erat :
JHiusiHonmicrmoncmet faceret , allegando lamceriificatasfum, quiainfcrnus eft, &ti-
^***m*La*9m+»*t» MatBiiikiitt <Mlaa*l «#■!•*««&*»> _.._.. __._.. ■'. «■ . —i k«Ln< «»«J <* mmnr\ slit*** «•«•»•*««.••.* «*,«*«•«
- y Egtt or in £ cala carli I oasis' lotions Do*
J^ misucao^qaoddoa^boni fratrcs obcrra-
bantinsiomiwisHiberiiix, qui t tarn inuevu
sk noo vakncea duswitpiccreoc ante fc, Tide-
fmuqaendam honanam parnx ftacorar. Quern
can ▼ocaficottf«gcrc cos coepit. Qui cum fc-
coti itttfeatcam, feqaifitavianoluitrefpon*
derc. scd com inftarenr, & iuquircreot , qoit
cfiet1dizisjrrTi jinta annisdo?montbus fcroioi,
Junoagii
mor' quern habui ad agendum pceaitcntiam,
mcillac deport auit. Idem.
'EXEMPIVM XXVIII.
aceiiaatcmpotBaruiiiinfefa^viiitateQi pec*'
cattt *iafirmitatm4i«fnpinifehcordiar, ilk
cc»pmat»quvricconfilidm; quomodo po£-
fee &fMrj.Tnne /rArescCon€tcre omnia pec-
CASa-fftta, qnta^virtuf coujkTsiofiis canca t(\s it
fnugu oniicni potdlatcra diaboli, nitiget 'CiMftfafiaeprtpcfitotmewl*, fidixemf
OflinemiTam Dei y &iuduat teomni Ttnute.* fsrumffdtH , & troti* txxikntu input**
Cob ergo i)fc cum perfcAa contritiooc eon> vmtuU dtfhtt&n non ubua.
fdfa$ fniflvc, Aatim tlgillum ^Mnonis-eA ab-
rafum Tunc fracres: Vt cogoofcas^magis vir- /^N Vidam filiur babuit patrem qui oj>i jt#&
turtsn confeftionis^ ftahic tn nemore c6fidcn- V2 ^*as xxx^- annis Pro *nima patris quo-
fera 5c fi dtabolas ,<ai en feci ft i homagid^dum tidie Q>ccialem orationem fecit. Cui pacer poft
veocrit,tt«on cognouerit, Dem tibi indulftc hoc tempus apparoh, dicens (c in magnis pce-
peccara fna. Qui con 6 fas dc mifericordia di- niseHc.Cui fihus: Pro fa it ne tibi oratio mea#
nina dxmoncm expeclauit. £ t poftqoam cum qua x^nc« annis & vltra pro ce oraui ? Refpea.
magis xqoitataris poft receffiun fratrtfm vc- die pacer : Non. Cui filial : firgodamniuoni
ninccdarm6fTnterTOgauithominem M ferouin (vt audio) fubiaces, 6 nihil oratib tibi pro-
corttm ndifft*, fefpondic-BgofttmiHe, qui rbtcV Refpondic: Fili, noo damnatw, fed
m^iafaanoisfcmiuitibt.TflocdxrtioorWtd- por^atorio dacus t ^bi ▼ehtmenier crucior,
tint ocquasn n#a Tidr tc, fed qutroaiam^vi donee peccau omnia vfquc ad notafsimnni
Z % quadrantcm
i8o
Confeffio,
' \
quadranfem exfolaatur. Etait fllju*:Cur ergo
Hon profane ribi orationes meat ? Refponait
pater: Quia Temper per illud tempus-iti pecca-
to morcali fuifti. Cui filius , Qaomodo hoc
pater eifcpotuic, cute annis fmgulis confefius
/am, Sacrameotum EachariAia? fufcipiens!
JRefpoadit pater. Quarouis annis fingulit con-
fefluicommunicafti , iadignc tamien femper
Sacrameotum accepifti, quia contritio cua &
c6fefsio vera non fuit. Quia boo ex charitate,
fedexconfuetodinequadamprocefsiti io fig-
num cuius con fefsionem diftuhfti vfqucad vU
timarofeptimanam quadragefitna^qnaodo pre|
confuflone confefsionem tuam diflcr rev lira
timaifti , 6c in nollo poftad emendationem tc
dedifti. In quo rchicct ia tain tbngo tempore
Jrrmura ptopofit^m emeadandi te non aaboif*
fe Nullum ergo peccawm tuum Deus ubi ia
to tempore indulfit. Qui cotapun&iis, poft-
inodum verfc fuit con trims, & confetf us, am>
~ ciens onirics raundr vanitates in veftifos, &
inoribus, aegeftibas, Deo que de rdiquo fcr-
' qiendo. Qui tunc deuotius pro patre oraiMt,£c
in breui de purgatorio liberanit, ldtm.
BXEMPLVM. XXI3& .
Jgutmodo Sfhitm f/mSm AtfpiHfium amt-
mm rnJfpcm vtnUJH* btmgntt*it $r*xu.
ERant duo fratrei vtetini honeftis fat»
orti parentibus, qui caufa difcrndarum li-
teramm mifsiad ftudium PaTificnfc,etfi parili
votociuttatemiiuraueranr, difpari eaoocn, #
fiitrtif contrana vicaincedebant. N»m iunior,
vtpote timens Deum , ncgotiom ob qiuxf ad
/tludium venit, diligentiusprofequcns. Uteris-
opeiam dabat, in ft a bat le&ioni, denotiooi a-
jiimum iochnabat & (ne fete aheoamalitu a1>
ingeeicaprohibitacefubuerterct) prayoru fo-
dalitia,vt pcrnitiorlfsimam falutis fua? pcftem,
Jtaduit euit are, ornabat rooribus puerilcs aq-
nos, attatem virtate vincebar. Senior v<r© per
alios tramites t non tarn incedens > quarn dc
Hians, velui erraticaouis per vitiorum atifrav
{tus>fcrebatar,& dimiflb ftudio ob!itaq«( cau
|a/>bquam & vencratf:info!ctibtis qiuboftam
f ociis iuaftu* , nabile tempui lofibos deduce*
bat, vacabat potibus, frtit Us patent fubftatr-
tiamdiftYahcbat, & (quod his omni but in/cli-
cius erat)vfquc adeb femora fua irferetricibcjs
tncbaabartTtyehittflgentem quandatn ia&tz-
ram paffus ingemeret, fi quauis ooca&onevd
•vrram die abfque fbrnicatibnis criminrtranl^
ceiffet. CufDq»icllccontinaata malitia mifcx
phirknof diet peragerec-, crefcerctqac. vehe-
ment mf femel inchoa^a peroerfitas,co6pit ua-
probaiuaenis fama aercm ipfum wfi ere pa-
riorem , & ad ontuiunx narel cam horrenduta
J|uendam fcelerum foetorcm ingereretTt non
olum. ftudcotcs , fedetiam plcbeia jnultitu^o
rcprob-m cius vita-inciperetabborrere. QtioA
cum iunior frater didicilTet,femcl,bis ,ter,itc.
ram atqae iteram fratrem podulabat, vt intuiw
•ta tremendi rodicij a tantnfccicribosaiiirr.um
reuocaret. 5ed cum ille ferrco quodam feu a>
nio peAore falubcrrwna molb ta in dies refu fa-
tet, nollecque finemdare untas mifcrie, iouc-
ois xelofraternac falutis acceafus lathrpnatat
e(rt dkens:Spornis9 germane ddcifsime, fpi*
ritum Dei'y te tunc pctf-meadnaoaentcai,5c
qua(i tudum paruulorfi qtiicqutdmina<arkirri-
dcft:venict,veoKtdicsilla, & citb veoicf ,q4.»a
H Spirituifanfto tarn obftint(amentc/cftitif-
[c pccnucbit. Er his diesis trifiis aWcefsiu Jo-
ferimtamenansciofatispctensDomiaum , v<
ipfe dnrifsimum fratris animum ad pceoncn#.
tiam omolliret. Oominoj aatem qui non fpcr-
.nit vota piorura nolens piifsimunr luoeais anU
mum lamacerbis tnftit#rfi proccllisdiuriae
agitaf i.rcpetina & gauifsiaia infirmiutc fra«
Wm perct fli m ad ITOum proftrauit , in quo
'cum wcerct, fie pauida men te quae feci Act rc-
coleret, tncvpit mtfer muhuudine fcelerum
prcfTus ad barathrum defperationis proruerew
QuadaxaigituV nvcle vrdit virum qt6Jam vo
.aerandatecluin caoicie^vultu dccorum}& fill*
(gida ftola vefticum fibi afsiihre, fofeque feuct-
nus incueri. Vnde quia femper prxfumit fawa
pcrtntbaiacQnfcicniiai auimo& mente con-
^fternatos^coepjt rotocorpore ue mere, 4c ter^
r'lis himiribus in feniorem vei(i; (quifnam eC.
fct qui iutempefte. ooclkcali£inc ad fc terrcn*
;dum venifle*, ioqujrere. Et Icnior. Egp fom
(ioquit) pater coet ftitt qui tecum noncflcs
crcaui, qui tabidii tuis membris vitacvinfadi^
Confeffio,
/.-
1S1
«iaoifliiflrt>otenii j*& corpus (emlbni ilia- pal la it quondam ilia faciei decora , ft folitum
ftram,qai fefem , & hraam , & fidcra ad tuum robur fortifsimi amiferelacerti/ Quid tibrfa-
•bfcqusffl cxlis infixi, qui ft nimia charitat e dum eft fracer mi, quod me iam nunclUa mi-
dibgeas,* defers* malitia virtotibus anirounf ferabili fro ate deterxcs > quam paulo antedcnV
cjara,?! agcrespoenitcntiam, vtcorrigcre* vi • dcrauerfit oculi inuiferc pacliarmn? Quoabijt
saa frequenter admonoi. Sed nunc, eo quod purpureus illc rubor genarum toarum ; quern
mercclamaatevclutaccrbombqueumfccmi-
oeipodoris ante ocolos fcrcbat ooncinentiom
in chord faminarum* vbi funt none ill! info*
leotifsimi fodales tui magiftri , qui te toties i
mco latere rapocrunt ,& none in barathro cam?
vaftat defperationis reliquerunt I Oportuerat
cert&,fratcrim, fa 1 uberrima ilia raonita meaj,
qui bus tcpaulo ante A-nefandis o peri bus nice*
bar cohibcre, nontcfclli y ne in banc miferan*
iafturamfiorentisiuuentutis dcuenircs. Vide
ergo nunc an me fal Ann varcm acceperis, cum>
te Spiritni fanclo reftitific doliturom non tam
dixi,quam prophetaui. Die tameq raihi'f quid
eft quod confternata facie &trcmuhs memorit
tamo fudoremadefcis? Si aduerfa valetudo inr
eaufa efforts ammo cfto , plures e graoiori«
but etiam infirmitatibus conualuerunt. Si to
peccata terrene, propone r men da c ion em , Ve«
niam pete, dole , non defpera : quippe eft clc-
mentifsimus Dorninus omnipotons £>cu* t qui
in puncto tempornpomitenti latroni non mo*
do \ en iam tribuit , quin etiam paradifum fpo«
pondit. Ad quaeveiba paululnm erigcas mo*
hbundum caput , & omncm reigefta; narranr
hiftoriam.Damnauit(inquit) me fcclcftum fi«*
hum cacleftis pater % Cbriftuslcfusfilius Dei,
cruore in meum vultura proicclo $ fanguinest
pro meeftufumomarno ac pcanus pcrdiuim
deiignauit.Quo circa dulcis germane non va-
lee fob tan t is tcftibus damnationirm€ac,ctiai»
fangoincra fieuerodc faJute prgfumerc, flat
tcre craorem manu comprehenfum in iuuenir nam que firma fuper me *»t crnil udic is cenfura,
TQltom protecit. Sume>inquit,in confufionem lemediapornitentkrvaciUabant. Tunc frajter
prcfiofom fangoinem , qui carter is in redemo- cum ingenti fiducial t fi tefinquit) pater , cub
tiooem cftjfof eft, & h*c agens difparaitv' afcribitur veritasjsnparnitentemaahuc d^nr*
Tone iouenis omni' ▼ J gore corporis amiiFo; nare vifus JU,&filius Dd,ciiia!signatur iudicij
pe^dita fpc obriguit.trcmuit, expalluit fit quo' a«ultas,te in peruetfa voluntatc iacctcm faa-
fcittztcro vcrteret ignorauir. Mi/it, tamen guinisfoi'participatione indignum ratus fit,
"~ nee vol flc defperandum eft iHi,cui tern pus da-
tum eft pctnitendi. Adquiefcc igititrvel fei^
moaitii mcis , & proponens emcndationcm,
fcclerum nucuiaf pio laciuyaarum imbre do»
obfticau mencc mooira fat u lis haclcnua lent *
per atoccris,veni ad tc% yt dicerem tibi quod
tlsfiliosoonii perpetual. Hac iginir refpon-
£oxKcoani/um&gTaui fudore madentcm re-
ItftitComqac mifinr per totum reliquom no-
Ais&pofterim diem timens,ac tremens,illam
horrendam boram expedarct y qua fecundum
ci left is paths oracolom ad aeterna fueratfup-
flicia jnemuns prozxroa no&e, venxt ad cum
rcocaif (joidam Tiro priori vultu baud multum
diTjjmilifjDDduscorpore , coronatus fencibus^
cracisgrauifsrmam trabem ferens in homer if
<joi Dcr lacerom vurnerrbpsjrcc'rus abundc fa*
la fjogutnem videbatnr cifundere. Hie cum
propiasaccefsiffcr,& hiocnezn9vrrumnefeag :
lofcerec^ocerrogaiTct^refponditiUe : Non a-
goofco,red roeo iudicio illi,qui hefterno vcf-
pcmiladenonciatione detenruit,videris efte
imilliraos.Et illcrNonmircris^nqoit, rrcfi
miicm illitcam quo mihieft vna diinnit as?ar..
qia'os gloria coatterna maieftas.Sacnim Chri-
ftas lefusflhis Dei, qui humani generis mi fc -
fetu mores deceit fedibus in intcmcratu Vir-
gtnisvteram defcendi^Tode tanquam fponfus
egrcFnsde thalamo, tevtredimerem. roifero
appirajmfidOy vbi poft famem.fitim^lgorcm^
tuden^ captus fnmf i^dicatus rum , roorte rur.
pifjuuactJndemnatusfum.Vcrum quia^rn in-
fsuxuotis bene6cii$ te prsboifti rmrnemo*
ttm^oncveni std tc,vr filiuro mortiraetcrna?
frowmciarero.Et his diclis, proflucntcm a la-
none in mad frarrem fuum , quicamycnirlet,
viMerquc flcbikm fans iratris effigiem con-
enfsis vehementer tifceribuscum eiulatutplo*
% ^rv^modo^inqkuieasJtajDYciociter ex-
1 8.1
tcigc,lagtibtTOi£, profundi* fufpirrjs presby-
tero vulnera detege, quis fcit , ft Sptritus fan.
ftus^aftcfte Bernardo, eft benigmtas Dei,
icidemipfe Deus,ita pcenitcntera abfoluat!
His verbis fattris paululum confolatus ,iui«jt
odefle preabvteram.Quidum veniffet totusin
kchry mas refolutas ^cum tan to dolore, anion
fua peccata, «qutbus Dcum oftenderat, confef-
fus eft, vt interrumpentibus fermonem gemi-
tibus, vtx mentis c6nceptum valerct exprirae-
ie,TixlaceTata & fcmirtipta verba proferrc*
Qia coofeftione tixh celebrata,&facra vD&io*
nciJc participation* Dominici corporis muni-
tixs ; tempos quo ex hac vitaeffct migraturus
cxpecrabat.Sequeoti jgitur noifce veoit adeura
alius quidam vir prioribos nondifparem ha.
bens vultum.fiilgcnxi alba v eft it us , habeas in
dextera fcapala niueam-quandam columbam*
Is cam propins accefsiffet,^ici:qt]a<fombe-
aeuolcntia vultum fcrcnans, elementes ocalos
m inlirmum co ntor.fi t. Quod cum iuueais ad-
iieuiffiet, turn ob veram poenhen.tiam , turn e-
tiam ob bencuolentrfsimos vultus perfoa* ap«*
parentis, animsquior facias eft. Quises.tu,
D amine ,in,qu! ens ,,qui ad me venire4igoatus
os,quippe me tam pi/s confpectibus cunfolari
videris^ffioribus vifionibus pertemtujn/EtiU
k:Ego fam^nquit^Spiritus fanc~hisr qui a Pa-
trc fihoquc procedens vnius fuxa cum. ipils po*
ten tut, & idcirco nunc Ten i ad te , vt nuncia-
rem tibi dimiua cflc peccata tua,& peruiumi*
ter patere ad regna cxleftia ttanfituro. Ad jqiuc
Ooflfcffio.
fti,drfpooe doroui tv* , * eirtofibjit quibw
potes interim thalamum orna , poft triduom
venicmus ad te , v tan imam tuam fupra aftra
fereates gaudijs,ceeleftibus iaochtfrnus.Et com
bis Spirits* fanftas difparuit , ioucnis porVtri-
dmjmobi/t,&ad regna cceloftia,obvefaavqa*
babait pceaitcatiam r ' - *
EXEMPLVM XXX-
tmn v$km wfiuriA fami* mubtttt.
E. Hat qaacdam faminai goat poftquam om-
nia peccata fua iq confefsione dctaxifsee
ynum fplum peccatumiacorderctinuit,quod
pr£ mala vcrccundia noa audebat reueiare,
Confcieotia tame propria laceraf a vfque adoo
£rauabatur,vtiens ad eccjefiam^aate.quoddam
altare/etotam lachrymisinfufam proflcroc-
xet,Dominumpoftulans,vvtfibi lllad pecca-
lum t quod nolli homiaum auderct aperjre ,
abfque con fefs ionis remedio remittere digna-
retar. Qaa in fufpirjjs pcrduraate & fletibus^
vidit faccrdos^qui tunc ip'Ecclefiaaderat^dat-
raonem queudam fupra hanc faemioam. hue
au|ue illuc rolitarc,& prae immoderata laptitia
no potuifle cahibcic cacbinnos.,V*dc dartno-
pern per nomea Iefu Chrifti coaiuraw; Cur,
iaqui^malignc^ia tan turn exuliasf& cum tan*
ta iofolentialaxasfrena laetitizf Oic^uid vi-
des/jood te tan turn cxhilarat / Rcfpoadit d*-
vcrba quafi ex \barathro defperati0ais retur- Jn9* '< Qpomodo non roerito ridcrem videnc
geos,ait:0 patippauperuui 9 o cofoUtorsfiee-
remiumanimorum^o omnium roifcrum dulce
aefugium, quid eft quod audio? nam patebunt
Coelcftcs valuf raihi^ qaem Pater fcFiliusreu
Xttortis cCtt conteftati taot9 cui perenncs flam-
mas mtoati funt,a quo tam crebro $ tamijnpu*
dcotcr oftcnfi funt? Numhacrneacxiliporni-
tcntia hoc terribile decretum iacommutabilis
Teritatis poterit immutari ? Adquat Spiritus
faactusrefponditiForti animo cfto $ neede fa-
lute Vacilles , validos habet pom i tent i a vera
lacertos.Ipfa terrific? maieftati violcntiam in-
itrt9vincit inuiosibjlem,mtuat tocommutabi^
Icm^placatiraiccotem.iQd ne tcdiun'uspro^
jKaJuini^pcriciijcfiaf mpocaieenXia quatxwpi-
quod hxc mulicr plorans acciulans,. currit ad
inferos ; exiftimat fatua fletibus peccatoruni
fordes n on con fciTasdi lucre, ad inipofsibilia
fudat>irrifjonegno,n rcmifsJocedigniUurja.Sa-
cerdos igitur Jure audi ens ad fosmioam tranfi r>
vifa pandit, ad con fefsionem Integra pauidam
cohprtatur?& valuir. Nam foemioa ftatim pa*
dorisfui viclrixefFecla/peccatumquod rate-
nus mal^ cclauit^humiliter&cnm lachrymis
eft confeffa. Quod ecrnens darmon^ cum cla~
more valido,& tctro in Ec<jlcfia faetore dimif-
f o ampUus ooa vifen^us diiparuit. Una.
ZxEu-
sxempxvm xxxr.
SEdltillud quod apodeundem 16cum itre
firaili conn git 9 (ilaodam non eft. Erat ibi
iaueois muadaaar vaoitaii , & vt in illaartate
lk>mioesfoleottvoluptati farna rclaxans, Cai
chm dio dcfcrairet % coo tigi team fuper qaa-
dtm maxitata muliere to f ami* notaaduri. Cli-
que per aAiqoanram temporis ac fufpicionc
apod vicinos qoofque teneretor, accidit,vt in-
camret in rantam xgritudincm f qua? de vita
etas homines cogerct defperare. Qui cam le-
Itodccumbcret ,&. iam , lamquemorti proxi-
jdqs aerct 9 inaitatus eft ad eamt more Eccle-
/taftico presbyter, *t ctus confefsionem fufci
ConfcfOo. 183
rom,qui difcefleraf ad k revocari rogaoit Re*
dijt ergo presbyter & ir. firm am remicnsicur fe
reaocafiet quaefiuit. A t illc Spirifu Dei agent*
compt*clui,confefius eft fe male cgiflc,fe Deo
mcntitumfuiiTc,verutr>quc quod ante negauc-
rat cftc, Quern cam mulco gemira pcenitetom^
& fatisfacuntcm is , qui adueocrat presbyter
in t wens, compaitus conrj(endi,& moerore con-
fcclo, cum vt moriseft abfoluic , aiquc rurfus?
Dominico corpore rcfecit. Quo fufcepto com*
tanta liber tate glotiuit, vt v ere tunc apparercr
non cafu/cd vinate diuina, nc ante hoc fufci-'
pere poflct, prohibitum roifse. Poft banc igi* -*
turrcatus confefsionem t & corporis Chnfti
perccptioncro , paululum fuperuiuens in pace
qoicuic. Hoc non i duobus ran turn , aut tribuf
teftibus didici; fed af riorciam ditfi loci ho.
ncfto, & fide digno viro ,& fratnbui eiufdcmr '
monaftcrij , ac muhit ali/s quorum qaidam To
pcret> 4c ei morienti viaticum falutis human* Jwc vidifte 9 al i; a presby tero fe audifse teftati '
przbcrec. Cum ergo veniflct, horrari cum copv font. Et quia de confeftione fcrmo incidir,
pit & comoncrc inftantcr , vtpeceata fuacoa* qoanta in cafit animarum vrilitas, alioadhuc
fiteri non erubefcaret , crimenque lllud , mdc excroplo mocftrarc curabo, tttrm Vtner, Abba**
fpecialiter infamatus fuerat, fJlubricotefsio* Cbmu*. U^ i. Mbit. ia£+ 3.
ne manifeftaxet. A cquieoit illc, & corner i fee*
kra foa ftudiosfe aggreGot eft: Quod dum ex-
ple(Iett & rurfus Toper prat fa to criminc a pies-
by tcio ioterrogarcur , mentitus eft dicens fe
nulhtenos rcumeffe. Ctimqoc presbyter diu>
tica hominis inramia fufpicionc aclus^ abin-
quxrltiOoe dob defiftcret t ait illc: Sic (inquit)
hoc Domini corpus quod attulifti , ad falatem
iufeipcre merear; ficat huius rci, quae mi hi
obi/ciraralioaandoculpam non incurri. Hac
presbyter relpenfionc crcdukuredditus, Do*
misicam ci commanionem iam £:curas tradi-
dit. Qgia ore fofcepta, gluticodr virtus xgro
protxnosablata eft. Nam cum pauloante qui*
IxlMPLVM XXXU.
-frDe ob'uu ffMhis cHirfd*mt & ni^ltmum^
ADmonafterium S.Ioannis Adgcliaccff5,
quod in Xantonenfi pa go, (itum presby*
tcr qaidam G'ilbertus nomine ad coucrtloncm •
venitfatque ibi per ali qua atom teporii, quoad '
▼ixit denote conuerftt us eft* Contigit autcm
non multo tempore' elapfo 9 cum ex infirmita*
ce, qoamincurrcbat ad extrema venire. Cum*
^ne ficot nros Chnftianorum,& maximemo-
bvflibecetum grofsioribui cibi facilis eflet ad naohorum in fubftrato cilicro#^& cinere a fra*
ima defccXas^hoc paruifsimum corporis Chri-' tribus compofirtis iaceret, at que horam yoca-
ftifragmcn,nondica (tomachum.fcdnccctia ' ttonis fuac eipeclaret 9 fratres monaftenj, vt
gutfjr 9tc1 paululum attingere potuit. Hoc eiuscxiiumoratiotiibus<ofnmendarciittvcne«
JetmcosiMe,oiti quantum potuit , coepif, vt*' runt, & eum vndiquc pfallendo circumftcte*
illudglotire valerer. Quod dum multoties co- runt. Qui cumvt defoogcrctur expc£tarcnt,ec-
naretur , Sc fruftrari (eroper fuosconatus cer- - cc fubito refumpto fpiritut& apertis oculis ac-
ncrcttcoac^us ipfa glutiendi impotentiaviuxta clamare coepit profefsionem fidci, qnx quoti-
Icctam quo decumbebat , illod expuendo pro- die decantator, hoc eft , qukunque vult ialuas '
recitfCuiturci caento valdc terr^itus^prcsbyte* cfsc^&c* Ec cunvprius idiota^ impemuj lite-
~ '* ractijft'"
184
Confeflio.
\
rarum fuifle ab omnibus agnefcereoir , ita di-
ftin£te,&apertefinguiaproferebat , vti ncf-
cieatibus, H forte adeffent f peritifsimusin u*
libvsextitiftecrederetur.Qua de cau fa, onirics,
qui a ft aba at ftupefa&i euentum rci admire*
bantur, Qii ctim diu admirantes hjefiflcnt f
tandem Prior Grcgorius nomine, cuipraecfle-.
teris hocincumbebat, vir bonae religionis, in-
tetUgcus eumaliquid in occulco vidifle, ad
cum fe inclinauit, 8c qua? caufa clamoris effet,
Tel ft quicquam quod cos latcret vidiffet t in -
terrogauit. Ad quod ille: VAdi (.ait ) perfonam
renerends fornix , candidi habitus , 8c vene-
rands*miciel pauld aate,vas cum aqua afFer-
re^mihiquedicere. Noaeris caafam aduentat
mci ad te hanc efsc t vt pedes tuos , qui inqui-
natifuntabluam ,&cis ablutistotum temun.
datum reddam.Cumque admirari me fupcr his
quae dicebat cernerer, adiccit. Non nofti (ait)
ad purgationem tui hancaquamefscnecefsa-
, $jam,qui talc quod ipfc no ft i crimen commifi-
iti, quod de induftria celans nulli ha&enusre-
oelare voluifti? vnde fciens te nullatemis pofse
ialuari ; nifi quodpernkiosc celaueras^(alu-
briter ftudeas conficendo manifeftare , Dens
vcro multa fua mifcricordia, neque pro tamo
etiam rejtu , te perire permittens , ad fenfus
corporeos teredire permit tit, vt de tantocri-
mincconfiteado poeaitcre, & paenitendo fahi.
temconfequi merearis. Hac igitur de caufa, 8c
a vobis abtui, 8c ad vos redire perm ifsus fua.
His itadiclis, alijs remotis, Priorem aduocans
pecgacum illud ei confefsus eft, a quo huius,fc
omnium peccatorum fuortim abfolutionefuf-
cepta, fcqacntt die prima hora dieiaftaatibus
8c orantibusfratribus, Ixtovultu, bono fine
quieait. Hoc non abalio, fed a moaachoeiuf-
dera Monafteri ;; Lc&o nomine , qui h*c om-
nia videfeat, & audierat agnoui, Hie enim po-
- ilea Gluniacum gratia deuotionis veoiens
fcriptor nofter.dc filius in Chriilo charifsimos
fuit. Idmtitfcm wf. *•
feXEMPLVM XXX-fIL
V
i
*
Rat pent eodem tempore Frater quidam
J-^tnmonaftcrio, quod tn Prancia apudtur-
rim fupcr maternam fub tore noftro eft,cui co~
raeiufdem loci commifia fuerat.Qaidiuturnej
argritadmis aecefsitate coa&is. Rodulpham
tunc Abbatem monafterj; Catalauocnfis, pro-
pter medelam tarn animxquim corporis, qua-
rum illcrerum aon ignarus erat , ad fe venire
rogauit. Ad quern ille charitate prouocatus,
venire nondiitnlit,8c venjenimox stgrum vi-
fitarecurauit. Cumque non mediocriter eum
grauari infirmitatc.ccrne-rct , hortari earn ad
confiteudum carpi t. Quod ille fe libenter age-
re profefTus, confiteri peccata fua ; fed non ra
(implicitate fpiritus aggrcttus eft. Nam gra-
uiora 8c morcifera ftulto pudore rcticeos^
quotidiana tan turn , 8c qux leqia videbantur
confitcbatur. Qua palliata confefsione com-
pleta. Corpus Dojninicum fibi afferri depreca-
tuseft. Qnoallato, &prsfumptuofo ore fuf-
cepto , cum diu , multum^ue illud traijgerc
conaretur , ncc valeret cum vino , quod fufec-
perat, frufta omnia comminuti corporis Chri-
fti in vas, quo*d ori eius fuppofitum fucrat, re-
fundere coa&us eft. Hoc cafu , im6 diuioo iu-
dicio Abbas, quiaduenerat permotqs 8c x~
grum non plenc confefsione purgatum ratus^
rurfuscum admonerccarpit,vtfialiquod faci-
nusreticuiflet, vera fibi confefsione reuelare
non erabefceret. Qui 8c hort^ta eius, & diuiao
iqftinftu compun€lus^ 8c ^ cor reuerfus eft, 6c
quicquid fctm intus latebat euomen^s , cri-
mina quae ante Iptali pudore cclauerat, vita-
U.,& vera confefsione non iam ficle , fed ve-
raciter cordc contrito , 8c Rum ilia to patcfacit;
Cum^ue omoi farce iniquitatis per antido-
cum poenitentia: purgatus fuiftet , 8c vera
confefsione per Abbatem prardi&um abfb-#
luiionemroeruifTet: £uchariftiam,quam praua
reijeece computfus fuerat , allatam deuot~&
fufecpit, 8c abfque vlla difficultate , vt fan*
c*tifsimus aliquis deglutiuit. fit vt de mittca-
lo oouiisdubitatiotollpretur^ .qui particulate
corporis
•*
.*."
>►-*
»■•»'
Confcffio. 1 87
seotpDni Cluifti, qoam deglutirc non poruit, oit earn diccns : Indulgentiam & rcmifljoncm »
tcijcertpcr friifta compuUus fiierat: poftco- &c. Staum (crpen'tes euanuertnit, & cadaucf
fclfioiig.DOD^oium corpus Domini, (cdctiam Jiquefa&um cftad infbr niuis prarfente fo!c.
eibos alios aMquc vllo itnpedimento fufccpit. Gotfcbtlcus Helen or Minis Ert mttarum D.A*g%
Sic igitw coflfcffionc, ab(olutione,Sacramen- y#rm. 1 8. ^«r/u /?ww. Ji/«rji C.
ti faaip none fratcr iJle in Domino conforta-
"" " Eximplvm XXXV.
tus^ribupoftea tantum dicbut fuperuixit, 5c
fie defuo&as eft . Hocab codem Rodulpho
Abbate cognofcens cundis legentibus , vcl
aqiienribw cotnmunicare curaui, £ajfai» /.a.
Exihplym XXXIV-
* J^uaWi fKCMtmm sliqmad fubticntttt qn*
ITMMitcr ptmiu fmt.
PAiochianiS. Hilarij,defcrcbaemortuum
adEcclcfiam , vt fepelirent cum, inuene-
fuotouaiidaai mulierem integrant fub terrain
ttcentcm, & duos ferpentcs iugentes langui-
<£ de mammillis cius . Vifo hoc miraculo
plorimi coaenrreruntad S Hilanum qui tunc
iflEccfcnaerat, & rrauciaucnint cijliccntes.*
tt vcmret Ac videxet miracola Dei. Qui, vifo
(orporcfieuk amar£,& profternens fe ad ter-
wn orauit Dominnm > & rogauit populism,
vt cameo mifericordiam Dei innocarent; vc
*pk#gnireairf Quid hoc corpus male cgifltt
in mottio, oftendere» quod non potuit mafceri
c°ffl tern , & quarc fcrpentcs fie iugerent.
Rc&jt (piticos ad corpus : & leuauit fe coram
ooMpopulo, diccns: Sande Hilari, mifererc
ftihipeccatrici,** confitenripeccatafua. San-
^* Htlarius aicDic mihipcccata tua.Et cer-
P0* « • Dominc filiafut voius nobiiis , & te-
acreottrru in dorao patris mci , Ac quidam
ittoemicoBciibuit inccuin,Ac genuiab eo duos
poeroi,&illosoccultc interred, Ac illud pec-
^UBeelaui pra; verecundia, timens infamiam
tommonij nee illud peccattim fill iconfefla
proprer minium pudorcm , fpcras illud cmen-
d*K* k confircri in fcnelcute mea > led ego
nontpranxentafam , quia non fum confefia
liiud peccatum ,nunc D omine mifcrerc mei ,Ac
°fapro me » quia ego confiteor tibi peecata
*°Momni populo.Etcum hxcdiiitfh: S Hi-
^«»po£urfnuwittfiipcrca^ut«ius,^caUbl.
* Exemplum iuiufdamfemin* *d infsrot torn-
d$mn*t* froftfr quoddtm ftccMummfi prs
fudm mcovftjfione iptfiincultatum*
IN Italia; quadam ciuitatc quondam fuit
nobiiis quadam fxminarfua? prout extc-
riori iua cdnuer&tione prx {ercrcbat,ez om-
nibus tanquam fanda reputabatur, Jnelecmo-
fynisfaciendis liberalis erat , Ecclefias frequcr
tabat,& familiam luam in timore Domini gu-
bernabat. Cum ergo fub tali pietaris nomine^
apud omnes bene audirct, vbi adextrcmum
vitae peruenit, poft mortem fuam re li quit, in*
rer alias,filiam vnam valde piam,& deuotam,
qu^ pro prxdicla fua matre in dies fingulot
paxcicularem apud Deumfundebat oration e.
Poft aurem aliquot (eptimanas cum ipfa Tola
quadam die effet in cubiculodidx pucllx.ac-
cidit , Tt fubito, eoque inufitato corriperetur
tremare membrorum . Et conuertens oculos
ad oftium eubiculi , vnde ipfi videbatur fe
audiuifle quondam ftrepitum , pcrcepit mon-
ftrumhorribile vifu,porci excoiiati fpeciem
pre fefcrens, igncm» & fztorem grauiAimum
vniecjuaque emktens . Vnde cum graui timo-
re coufternata , furrexifleta loco orationis,
ad drcli eubiculi feneftras citiiTime cucurrit,
Vt fe deorfum praecipitaret, & fie urn crucn-
tx beftiae prxlcntiam euitarct. Verum audiens
ilia vocem quanda in hxc verba poft fe emif-
(am; Sifte gradum filia, filia fiftc gradum, ipfa
a Deo noftro confortata immota fubftitic,
audiendi caafa quid prardi&um informe , &
horrendum monftrum tpfi propone re yellet.
-Qo^od voce humana talibus cum cafe rmoni-
ousegit. Nunc intelligas filia, me efleeheut
infclic^,cV malcdiclam matrem tuam,qux non
obftante vita irreprehenfibili,& inculpata(nec
non &jpia conuerfatione mea , quam femper
inpratteijcia homiMum duxi, nihilominus ti*
A a men,
/
186 Cbnfefllo.
men , propter quatdam enormia, & dcteftan- jnihi recitarameft viua voce Retiere'di Pittie*
da peccata, quae cum patrc tuo fcediffime* F. Alezandri Capa.ioEcclefia fan&x Mariatv
pcrpetraui, & prat verecundia nunquam con* nouae in vrbe Florentina circa annum Domi*
fella fum > accernis inferni igni bus deputata ni 1560. me ibidem operam nauante ftudio
fum , , & proptcrca nullas pro me deinceps ad Theologian. Qui, pater \ 5e rtater Alexander
Deum fundes preces , Cumquepraedi&aeius; virfanctus*. prom in eiu* vita dcfcripfirau«».
filia ab ea petijflet , qualia forenr inferni to**- probe* nouit in Longobardiae Prouincia prx*»
menta refpondit: Priuationem vifionis diui«- di&um Patrem fratrem Damianti ooftriordt-
nae prae omnibus maximum effic: ftrpoftea* nis quondam ciccllentiilimum prasdicatorcna-
cogitationcm qua apprehendunt damnaci fe Etpoftea. idem etiam>ezempl urn periegi($)aaW
nunquam libcxando&apanis^.Qmbusadiun- uis non exprimatur nomen Fratris DamiamiJ
sit damnatorum exercitium blatphemare, 8c in tra&atu quondam jRefurreftionis, & Alccn-
maledi&is profequi diuinam iuftitiam , quae fionis Dominic* impreflb Audio, &indaftri*
eostam acritcr hiice cruciabar , &torqnebat R. PatrisD Scrap hi ni Bolonienfis Cauonici
fupplicijs. Denuo imerrogata> dc tempore in- regularis Do&or Straphinut Kwm in hortmi*
. tcrieclo- a die mortis eius > vfquc ad tepus quo - txempUrum.tit- Jeconfejf. c>l*
in earn damnationis fuae. definitiua<prolata eft:
fentenba in hunc modum reipondit ; Station Ex eup lvu: XXXVL
atqua fcparata fuit anima eius a corpore , fi> . a
lie-,, vt di&um-eft,praeuias coofelfionedebita, fh in confefumt feelers f*btic$nSidifiri&ogl*i**'
rapta fuit ante tribunal lefu-Chrifti per ma- i» fomnis t$rr*tur , (jpintegrc cenfeffns Ubc-
lignosfpiritus* tecum ipfeeanuracundovul- rmtuu
ni iufpexiflet , iudicafTet,atque malediclionis*
fintentiae. addixitfet , fuitin inftanti pet. ca- A Ntio Domini 1 584;. Quidaar etini in
cod $m ones prase i pi rat* in. inferni teterri^ jt\> confrflione piures annos grauia fcelcra*
mum. barathrum.; &cum ipfam raonuiflet,- rcticcrct, per quietem fe vidiflc narrauit > ax-
ne quid earn vlter.uis- interrogare*,. aliquo* denteminfe diftringi gladium , adafpc&um
faltufrfaciendo fu per areas, & fcamna, quae lev borribiiem : Cc verb perterrefa&um fuftuline-
lUcam circumflabanr, & eifdem. fua reftigiau clamorem* Deoque, xt iibt igaofceretl£bppU«
impri mens tanquam quoddam fcrrum can- cafle, promii&one facia integre eonfitcndi.
densforet , ab ijfdem d»monibus denouo ad: Tunc gladius in; vaginanv rcconditus efr^ nee
infernu tranfportaca (bit. Puellaautemdam- Wpiam amplius* apparuir. Vififidcm fecit a*>-
nati one mi ferae matrix fuae admodum affli-* cu rata con fcflio , & iconccptaformidinc cxa-
clapofteaquam quibufdam linteis haeefceti* minatio tanta,vt tanquam raox cxpiraturo fa—
.da vcfligia cooperuinfctf fimulcjueprxdiclami eramenta nouiflima nnt adhibica . Sed vtin*
cubic ul urn obkran'lt., confeilim ad Eccle* coofeflione peftem euomuit , inomento con-
fiam fecontniit,ac conuocari fecit pra^dica* oaluxt. Hoc in 'Hifpania accidit in ciuitatc--
toremqui tot© quadragefimali tempore ha- Toletii ExLitutimms Lf 84. 2»lo.Qfir+M*c*i*
buerat conciones adpopulum, Patrem videlir 4*. Cenfejf. torn. 4?
cet Damianum Bousfole territorij Cremone*
fis^cui rem tottmprouraccidcratplch^enar* Ex i m p ltm XX XV 1 1*
.rauiu Qnofafto, fe(e transfert. ad. dictum cu-
bic u I urn 8c vbi viditr monjjfcci veftigia, ftmulq; +:Ptr Pfiram confeftontm peccat* Utivm$s
fociidum praccepit odorem, locum bencdixit,, cmmfdmmdtUmmr-
& fup.radiiflam confolatus eft: filiam , quacilli
.licentiam fecit hoc exemplum publice annuiw #^\ Ymlatro qnidam\ monacbir futanta^.
*iand1, quod) & fjcpiuspracftitittnanfine ma> V^# peccata omnia confiterctur^confpc&us;
gno£ructii,&:cmolumer)to.. lllud aut£ grimcY fiiit a quodajn /p.irituali Janftoqac viro pro»-
fieraf* '
Confeffio.
uterus qtridam ac terribilis , qui Confcriptam
<chirtam 5c calamum tencbat; 8c cum latro il-
le hunt proftratus pcccatum confitens pro*
nunuarec , hoc tlic calamo ddcbat. lomnnn
C/nM- Hk. fmi Oritur CltmscfiMiftsU cctli.
ExiHFLYM XXXVIII.
t" ?*usts emtfittns hiftitm % sates msnnt
rtm&n&ismm fsffm fsnstur.
1 N Cajxteracociaitare Epifcopafi infra hoc
* cpunquiniihim plures hacretici compte
fccofi (one, qui omncs timorc mortis iuanr
pcrfidiam negauerunt . MuTus eftabEpifco-
_po clcncus , qui negantes per caodens fcrrum
cxamiaaret, aduftos hercticos effe fence ntia-
*cc • Examinati funt omocs „ 8c cembufti>
i|oi cum ad pit nam cfahercntur , vnas ex ijs
yir oobtlis (knguine , refcruatur a clcrico ad
▼itam 6 forte ilium quoquo modo reducere
foSct adpacnitenciam 5 cui fie dixit : Homo
nobilis cs, mifereor tui, & compatior anims*
tux: rogo & moneo, Ttadhoc de taota pcrfi-
dia refipifcas, Ac de errore ad vericatem redeas*
ne per mortem tempo rale m mortem incurrac
seteraam. Ad hare ille refpondit: experimeoto
didici me erratic fi fera pcenitentia mihipro-
defle poflet, oom renuerem coofiteri. Cui cum
ille diccret, poeoitentiam feram nunquam ef«
fe (cram ; vocaoit facetdotera> confeflus eft
homo peccatum /bum , ex coto corde Deo
promiccens , fi vita concederetur, (atisfa&io-
aiem . Vtautcm pius Dominus vim oft end em
coofeifionis, mox vt peonitens caepit peccata
da coofiteri ,caeptt 8c ip&combuftura in ma-
tm peoitentis paulatim minui,qu£ in tantum,
coa/pjcicncc, decreuit, in quantum confe/fio
profecir. Medietate confcfiioms perada , ma-
dia pars plagz fcnataeft: vtautem confeffio-
ncm tocam compleuit , 8c virtus ipfa confef-
fioois combufturam, tarn io colore , quam in
dolore deleuir: 9c manus priftinam fanitatem
recepit - Vocarus eft vir a Iudice ad ignem:
ad quern clcricus Quaretum vocatis ? vtar-
dear, inqnit , eo qtiodTn examinatione com-
buftus eft: tunc clcricus oftcudens manum
ih
eias faniulmam liberauit cum a pectus, catce
ris igneconfumptis. Cdftr. CiJl§r.Ub.)Mir*
tsf. if.P.Delrh tom.u Difquif.Msgic. lib 4
•V-4.J4-
EXIMPLTM XXXIX
\ Toft conftjfitnem $mnibt4* sngnibutlibtrs*
tnr tome fscinorojus.
ADmiranda facinoro/i pcrditicjuc- koici-
nis y virrutc confeffionis , refipifcentia
fuit.fub Reuereado patre Leone Conimbii-
genfi Rcdore. Is peccatorum turpitudinc
ac multitudine quod am modo obrutus, atque
oppreflqs ferre lcipfc non potcratj & vt fui/p*
iiuf iudex 8c carnifex eflct, fibimct exitium
atque pernitiem veni* defperatione parabar9
vencnum aulerat , 6c plenam hebdomad am
fine cibo tranfegcrar, vt per inediam vitam
finirct . Cumquc multisfui interimendi vi]s»
nulla, Deoprobibeiitc & mtferenre , proce-
deret9ad eitremum'fe fachao^ dedidit. to*
tufque ei (e& animo & corpore mancipauk.
Mox eius tyrrannidem>cuius mancipium fcfe*
cerit cxpertus eft : tot tantifque ex ilia die
corporis doloribus tonusjtot animi cruciatua
angoribus vt ad cius inconditas voces, & mi-
ferabiles vlulatus , omnis vrcinitas expauefce-
ret. Ea re cognita Religiofi Cqnobirx quida
autores foere propinquis atqne domefticissvt
cger deduceretur ad noftros* Quern vt Leo
Rector afpexit, 8c quern mifer denenifietia
locum petcunclando cognouit ad diuiua pr^»
fidiafecontuIit}preces indixitfuis,& ip^e tup-
plex hu mili (que Deo mifericordiam elicuit.
Deinde aggreflus hominem de fpe deicdhim
crigit)& ad fpem reuocat,agit de animo com-
ponendo, 8c (aucio pe<florc perfanando, redi-
tum in gratiam cum offenfo Deo, qui beni-
gnus 8c mifcricors eft, 8c placabilis fuperma*
litla.pollicetur, modo humiiem per conft/TiOw
nem, 8c antea&e vit^ detcftationem, virus e-
uomat peccatorum : quod vt pacatius faciat,
. libcrationem etiam-angorum atque doloruin,
quibus confliftabatur exorat, mducias impe-
teat, & Tpe bona com plctum excipit pacnitca*
tern 8c confitcntem. Ab ea confeifionc omnia
Aa a de
/
iSS Confeflio.
de cxtero et fucre tranquilla > conualuitque varia tentaflct , denique lctjatibnenr alto*
corpore paritcr & animo , initoque vita: me
iloris initio, per feu c ran tiara magna fpe (ala-
tis c.tcrn$,adextremum vfque rctinuit.£x A*~
n*l.S octet an. i j 54./* 3.
ExEMPLVM XL.
f Confejftone f*8t* Indus quuUm * fsnttjis
Jfceftri liktrst*r..
praetcr earn, quameilacerdosnoftexatcalit,
non inuenit Monuit Pacer prius delendas cfft
maculas peccatorum, ft fe tranquillum redder
xc& adxmonibustutumvcllct, Cumparnif-
£cc , dc cunt reliqua ft familia frequenticon~
fefEone purgafTet , tandem Chrifto Daemon*
& luci tenebrae conccflcruut. Mx ijflUmlit.
1 58 5.1V* Preuinc* Rhtni.
Ex b mp nil: XLIB
•h Per confejflonem libertttnr quiiama dixtim*
UngMom d» triftiti*..
E Rat Indus cum caster is>vitijs,atque omni
dedccore uifamis > tarn cbrietatc potiflir
mum . Hunc bene morata vxor , egregiaque
Chriftiana monebat aflidui, caueretdiuina* *
hj&sj fed vbi fenfit nullum) admonitionibufr rj Ratvif mukis-norra it clarus in Burgmv
relinqui locum., precata^aDeo ell, vc curam **• dix, parti bus, qui qindem aliqaantotera-
cpniugis ipfc fufciperctr, cxcamque eientem; pore iniiuuentflce fin center conuerfatus • po«
pro> caqua folct bemgtiicare» nullls etiam la- ilea a virtute tcpcfccns , carpit ad vitia dccli-
cefEta mentis illuftrarcc . N.on lpreuit diuina. narc. Nee mora fqualcnti mente tabcfcens,in-
bonjtas. aquas mulieris preces . Vir cum ma- cidit in Ianguorem.ncc tamen Dei manamca
xime iaeeret in luto, no & 11 que ambularet in
publico, ccce tibi Sathanas, cuiillefenonfe*
melt addixerat, horribili moIoffi,fpecie , vaito
ecj& htaivi ad deuoraudum expedicus: ac mibi.
cajidtdi quidao* vt ipfe tcftabatur , adolefcen-
tss exurniae pulchritudinis accurriflcnt,immar-
nemque belluam ab eius corpore continuif-
fent. confclra reseflet. Hoc ille vifoperter-
ritus , & pene alienatus afenflbus , fimul ac
cpmmodumfuit.femianimis venit ad noftros,
adco pauidus, vtquotics gradum fa cere t, fibi
in enormes illas fauces' vidcrctur incidcrc Ex-
po fu it peccata com deteftatione fietuque plu-
rjmo.vix vtfari pr* fingultibus poilet Ex*
piationeautem animi facial abijt illaformido
& illepauor. &c. Ex lit.ann. fociet./m. 1.584.
Colligij PmfcHar,. ? renin. Mexican*.
EXIMPLTM X L I'.
ftfgantis agnouit , fed mala malisaccumulam,
pallore vuTtusflc macie , quafi homo ignis ae-
terni miferabi liter habilitabatur ad ^poenam-
Cumque nulla, medico rum cura proficerer,
nee laltem ei languentis vita caufam aliquii
apenreti tandem in fe reuerfus, folam miierix
corporalis caufam , languorem animx, diuiua
milcratione prxuentus , poc ni tens inteliexit.
ConfeiTus ergo cum lachrymis cuidam fan-
diffimo faccrdoti , ftatim vbi bencficiumab*
folutionis acccpit., fimilitudinem ferebufo-
numhabentium in facie, fed diuerfificata po*
itcrius, feptemanimalia, cure tetcrrima , $c
parua, quad vitiorum feptem darmonia, de fe
fimul eiccit • Mira res, viz modico remporifr
ipatiointerieclo, intabem animalibus reiolu*
tis, reflorere cxpit caro prorfus, & fades pec-
menteque fc corpore integerrim&
mtentis , mui^^ub rv wuij/uiw imvcviuiuv
fofpitatus, multis podea profuit ad exemr
plum. Thorn* G*nt*fr*t* lit, iv. djmm* f*£. 5
^Conftjfnne item pers&a> immunis fit quijUm f*r.i»
Ab inftfiationibui fommum .
Vir quidam boneftus & clarus, cum affi;
duas daemon is pateretur iniurias , (pe-
trbatur cnim crebro lapidibus , nee quies,
tUa. dami forifquc dabatur J cum multa ac*
Etlih*
ExfMflTH XLIII.
* C*ftfmf*€*MtMd*ftriftsd*U*$*r<
Confcflio,Confirmario. 1S9
annos faerie calamitatis damnum peruentu-
rum, cum vicinorura agros procclla ncqui-
dem atrigcrit Ex lit ■ tmn ficitt. ij$ 5 in C#//#£«
MMrtim. Vrmm. Jr*x°>
CONFIRMATION
EXlllflYM
Ctnfirmttw € etc us mnpotuit, vt mtutdk
c$loribuL iiuticsrt*
VEnerabilis Bonifacius, quondam Launu
nenfis Epifcopus, mc audience tale quid;
narrauit.Erat in villa quadam coccus, qui vac.
cas tocius ville in pafcuiscuftodiebat, repel-
ADokfcen* quidam parifijs operant ftu-
<lijsaauaiis,poftdiutinam & ncfariam
▼iom, raitareccptummorem Hteris incum-
befldom ft omnigenas tcntantium axtes, fo-
lutumodo vt tempos fallant, tandem in votit
babojt/kianKBtaluer fcclera fua expiate : at
conftjTos coram (accrdote ea ciprimereeru-
bc&cbat.Prodens Penitentiariusplurima ten*
tanitnauadiuolucndis dc precideodis pudo-
ris immcofinriibus. Que inania quamquanv
pluxinHadiulwiflct, aducrtens, falutori inito- ..__ _ t ,
confiliomouuit(criptis^Jfararc peccau. Qjjp1 kbat a frugibus , ' 8c ad cetera loca palcuis-
pcracb, bortarus eh raaniucto ea ore prorer"~ vbcriora duccbat, 8c , quod maioris erat pro*
re ; cornque mhilooiiaus non auderet, eo pre- digij, colores 8c ftatum (ingularum vaccaru m«
fence Acaudknte, pcrlcgit petutentiarius, de~ (fecial iter difcerncbat. Verbi gratia, vt fi vac-
fiueoabw interim ab oculi* penitcntis nore cam talis coloris ab bomine pctiai/Tcs j fine
UchryausJed lachrymarum riuuiis, 8c ab ore difficultate vaccam talem tibi apprcbenfam*
tnunpeocibos , non. fufpirijs , fed flam mis. eornibus* obtuIhTet. Ad locum autem ilium.
Qmbotpcrledif dc eius licentia cofulendum? ciim quidam Epifcopus adueniuret,& de ccccq
dout contcnanuaiupchanuii fuper iniungen- audinxt tali a ^ 6c probaflct , quefiuit ab illo, fi»
(iajxmtcnria i-axant enim atrocia 8c enormia1 ConfirmationirSacramentum fuftepifTct ! At
mala cfimjna] atque delata: & explicate dc flic: Non, inquit. Nee mora 1 Epifcopus con*
ipfmuoofcoui coram Prelato fcripto, nequi- fcflum confirmauit ccecum, 8c mox ab co vac-
carum difcretiocft fublata , quoniam demo—
aum operatione 8c miniftcrio noc fieb*t. Tb*i.
C*uiif. lib. tMApibtts.c9tf.pst.}l
demioa act character vnusvifus eft: nam
DmhcrpBit ft. peoitcntia adolcfccnm,
Beowiionkricordi luapietate de)euerat,'&
eloenraKadax pridem in cbartaexaratas. Ex
C<f*ritPJul. M*xArim*si» Pfrl fo.ftot.al;
KAti&Utmi r*ddk*mf*r BMtnriatm ?*-
^Jrmifi,
EztMPLVir XLVf.
umtts.
fl>*mftfi9m$
SVb an.Dom. 15^5. accidit vt in oppido
quodam omnes confitercntur , preter
paacos 9 qui diuitijs frcti, quafi Deus illorum
•pes vereri deberet y religionett iilam ncgle*
xexq&tantaczlitus in coram pra?dia&oli*
oca dimuTa tempeftas cftjvt non £blum pre-
feoaiannifruclus interieruntj fed ctii frac^is
dcjcdxfqoc aibonbus,adinfi:<lucntcs quoque.
EX1MPLVM II.
Wuitcdcutfr Confirm*ti*nis Sacrsmentwm
SAnclus.Rembcrtus fecundus BremenCsec-
defie Archicpifcopur , qui viuebat ante:
nos circiter o&ingentos, cum in Suediaou
profeclus eflet , 8c ibi Pontificaii more (aero
Chrifmate cecum inunziiTet, vifum luminjts
ill! reddit. Afud S*r. in vits S. Kemb4rti+9
I$b. torn I*
A-a 3
i$o
£ tlHt t T M
I1!.
Jliut it$m fuercAcms per idem S*cr*m*nt*m
C$nfirmattoms fmtatur.
Vodam pafchali tf pore cu facro Chrif-
mate popglam B» Faro Mcrdenfis Epi-
fcopot connrmaret. quidam pucr csecus inter
alios aceflit ; qui vbi ChriGnatc vn&us eft,hi-
men cceli, quod nunquam antea viderat,iu-
Cundiflimus afpexit, hmulquegratiam ipiri-
riras fao&i ca Conftrmationc (ecum scpor-
tauit. In vits eius *pud Sur. torn. .). 0##4.*f *
x.tViuctnt.in hiR*
IZIMMTM IV.
ft. MsUbu* Zpife* f*c" Chrifmtti luntthum
curat*
SAnftus Malchus D. Bcrnardi prseccptor,
e raonafterio VVintonicnfi, voi in habitu
fcpropofito monachal i conuerfatusfuerat, ad
£pifcopatum in Lcfmor ciuitatem M unionise
smumptus.pucrummente cap turn, ex bis quos
Confirmatio,CohfcCratfo.
vtrum ficprocederer, rcl eipe&artt, tames
quia aliqu,ando fenferae fiiruJc ♦ ft Do minus
ttn turn tempcrauerat , 'quod ob hoc non di*
mi ferae miflam > vtcunquc confidebat pofTc
procedure , nihilominus timebat quod cue*
nit, quia tales infufioncs diuinae non funt in
hominis poteftace . Cum ergo ptoccfliflct
vfque^d prsefationem £cate, Virginis, creuk
tanium ilia illuminatio & gratiofa fuauitas,
quod yeniens ad, Pridie-quampatcrctur, vie
ilJam (uauitatom fc duiccdincm potcrat fu-
ftincre . Pcrucneo au tern ad , Hoc eft corpus
mcum, irtgeminans • Hoc eft, hot eft,£c mul-
tum frequenter, ita -quod quafi deficiebat prac
tnagnitudine corum , <qua? lam {enciebat in
•onima . Vnde Gardianus loci fiiccurrens an*
xianci , ftabat ioxta euro, & Irattrehamcura
cereo acccufo poft cuoi , ftantibus 6c timenti-
bus casteris ftatribitt cum«lijs homimbus 8c
mulieribus mulcts , cum qwbus cram aliquae
maiores de prouincia, que. omnes cxpcltantes
& timentes more mulierum plangebant. Ipfe
vero frater loanucs quafi alicnarus bcatiflima
6c fuauitfima lasritia , ftabat tmprocedens is
confeerationc (ancriJfima complcnda , quia
fciebat -quod Dormmrs Iefus Chriftus non
lunaticos vocant , inter confirmandum ucra intrac hoftiam , vel pocius hoftiaoon tranf«
•taclione fanauic. D. Bern, m vits & MtUck* fubftantiatur in ipfum donee adiungcrct, cor-
4.J.& U.6. Nomim. 5«r 5. ]»us mcum. Et non ▼aiens ferre tan tarn maic-
ftatem Chrifti clamauk, corpus meum . Et
C O N 5 H C X AT I O. ftatim cuanuit forma panis , & apparuit Do*
minus Iefus Chriftus Dei filiusbenedi^us,in-
Eiivfltv X. carnatus,& clarificatus, <&oftendit ei humili-
tatem, que eum fecitincarnari, & facit ipfam
C**ficr***0**i v*rbMprofgr*nsIoMnm$ it M- venire quotidi^ in .manus ftcerdotis Dido
U€tn»% ftus infi amor* lt^u$fctnst txtmfim autcro,hoc eft corpus mcum,mox mirabiliter
fajfus ds fecit
CVm quadam viceloannes de Aluerna^
4iuedefirmo,adaltare acceffiflct ad ca«
lebrandum mrflam , quam cantare debebat,
ampliata eft fibi gratia . 6c creuit ineo amor
^iuinus , & datus eft fibi quidam fenfus de
I co ineffabilij Be ineftimabilis , qucm fuis
▼erbis nullomodo poterat ctplicare, £c ti-
snens ne crefceret tantum lenfiis ille & fer-
ttormirabilis , quod oporrereteum dimitte- -gatus auxemquod percharitatcm Dei, qu*
xc miflam , ncfcicbac quara partem di^gerct, feufcrk dignarecur diocre: Di«icqu6d in <oh*
£cicndo
poft fececidit retr6> &d a Gardiano qui fta-
bat iuxta ;eum ne rueret in terram, fuftentatus
eft. Be concurrcntjbusfratribus,^ ali/s homi«
nibus,& mulieribus,qui in£cclefiamorabao-
cur, tanquam morruus ft) lacriftiam deport*-
rur, Eratenim corpus eius frigcfa&um , ficut
corpus hominis mortui , 6c digiti manuume-
rant contracli tarn forcitei, quod vix valebant
diftendi , vel mnueri , & (it iacuit quaficxa*
Aimis amanevfquc ad tertiam magnam Ro*
Confecratio.
Icieribtsinmeoriuum eritliquefaftomad
modun cerjc valde diftemperatc. , Aecarofiia
vUcbanir tfic Got oflibus , raliter quod nee
memba nee manus poterac quaii leuare ad
faciendum ctuctm (up cr hoftiatn, add£s quod
inccaoam fierce faccrdosj fuit fibi {oftenfumt
qaoadckbtt.lic deficere in mifTa,fed quia
mulcts miiEuicgerat, & non cuenerat , quod
IJt
E'XIMFLYU III.
?*ffcr$t tuium verbs conficrmtUnh tmnlfn*
ferintts ignt cmUfii con{*muntur>
FErunt* cum olimafta voce profcfrctuir
Canon, omnes fere per anjdouro yfum il-
fberat ante pirdi&um , pucabat fe in hoc "fore, lum memoria ter/uifie,atque i n vicis & compi-
deceptDin. Sed fere qoinquagjnta diebus ante* tis pablice decantarc folitos cflc j vnde curai
AifamprioDem beata: Marix Virginis , in qua - quidam paftores , quorianr aufu • temerarioi »
pane fuper lapidem pou" to in agro verba con-
fecrationis hoftie. protuliflcht, ipfi mot igncv
caclitds ir) cos dtroifTo, diuino iudicio fuut ah*
fumpti . Qupd'ipiunvquoque atteftatur Mi*
cbael Bucbingerus Colmanenfis in fuo Tytaw
cJnio dc focri altaris myfterio. ludocui CUfto+-
Mi*$J.$> Elutidarf EccUftaBici.
aoc irerum haboic ,iuit fibioftenfum , quod
hoc debebat fibi conringcre circa Aflumptio*
ucm»CedcmobIicu$ iluucpromiffionis. Ex
Mfttiw 5. IrMcifiL-
III UP
Lt
£*&* k»Bi*n§n*U U$ ctnficrsTuU.
F Rater qoidam cratin ccenobio Cuziba,vr
nobis Abbas Gregorius Seholaft ic us re -
win, qui fendx oblarionis verba, ri cum que
doctor. Die ergo quadam miflusvt bencdt*-
&oca ferret T cum tain icdirecad monafte*
ns°^ verba (ao&aroldationi*, quafi verfur>
i^ojcaoerec, dixit;. eafdera vero benedi*
^«ttimpofuerunt- Diaconi &n&o altari.
Q«* am Abbas loaanes Prtsbirer oftertet;
WhnCxOuex Paleftin* Epifcopus fuit
** wto,vt folieuserat* S^piritus aduencum:
wacaWqac valde, & cogitans ne. quid for*
ttpecaffet in n^tcsacque ideo & Spiritus far*
fzitfPLTlt IY.
RvJticusptr tudibrium panem cenfnrant+pibU-
tsmt* mortt txtinguitur*
T N Pago coi nomen verus vicus Ialera. rem-
ACc actam teftes docuere. ^Bditous qui-
dam milieus perferebat fcriniolum plenuxh
paribus conlecrandis , ouas hoftias vocatorj
• Huic comes trat alter rumens , qui quondam
fuerat a?diruut>. Vbi ventum eft ad vicum
iarn dictum , libuitibi bibercin diueriorioi
pcti t comes illcab xdi coo hoftiam dona. Mo
cun&ame<aecepic» & incipit per ludibriurh
^JacrtiiTctjiiigrcffus eft (acrarium ploransr, -oemfderare, Cau(ionaria videns increpat i Illci .
^raupciafaciem fuam.Apparuitautem ei nihil) iriquictuaierert j abi, apporta vinum.
^e/'iiD6niini>diccnst Qooniam frater ilie Vbi rcdic mtftitr , videt homirtcm Jcollap-
^ oblaiioncs actulit , verba fande obiatio* fiim;rogat quid babeaerRefpondent ibipotan--
tiuo Tia di xit, fanc^ificatx iamac perfec^r ter in alia mebfii : Forfitan habet ilium fyn-
kx- Extuncigitur ftatuit ienior? vtfnullus cope, MUlier adferc acetunr, admonent fifdt
^Bceps addifcerct fancJa? oblarionis verba, fruftra ; erat pianemorwus.ih/. Bud, co.f*..
^fi ordinafusad.hoceflec, ncque pa(Bm bi*c**6 ' [
a*B(piam dicexcu Stfihr*. Zrtti ftirit. • . . . ^ * • •'
uh\ CONSIi.
\
JSPJfcS
guis mgcntifrktrum labore fuifieteitra&us,
. . C.O N S I L I Y M»> ^ vitam die terdafintrarus , quod his detenu*
cft,itain deceptionis fuse obftinationc pcr-
ExfiMPivu I« manfit , vc ci ne expcrimcnto quidem mor-
tis fiue potncrie perwaderi , quod rmtfet das-
Co*fipjs frstrum n$n *dq$uefcens,C0nfilUdd* monum caUidiutc detains . Quamobrcrn
JPM0J1 M$^ksti»fmmtmfifr9U€i$. ' pro mentis tantoium laborom , tft aanorura
nurneroficate > qua iaeremo tanto tempore
^O Vper geftum oculorum veftronim vidi- perdurauit, ac rniferationc *c hnxnilitate ftim-
XN ftis obtutibus fcnem, videlicet Hero*, ma ab his, qui ciua compatiebantur cimot
nem ante paucos adraoduram dies illiifiooe vixapresbytero Abbate Pafnucio potuitob*
xabuli i jfommis adima iadum, quern quit* nneri vt oon inter biothanatos reputaru*
5[uagima annrs m hac eremo commoratum etiam memoria Sc oblatione paufaotium iu-
mgulari diftri&ione rigorcxn continentke dicarctur indignqs • Csjj&uuu uwlUtM d$f>
tcnuifie memimmus, & lolitudinis fecrctavL- *r$t'un* csp*i*
tra omnes hie commoraates mixo fcraore te-
statum. Hie igitur quo paQo , quavc ratione Exiupiyk II,
poft tantos Tabores ab infidiatorc dclufus 9
grauiiSmo corruens laplu cun&os in hac ere- ConfiUft prsmU q*id*m mgtigtmfrttiriftr
mo lu&uofo dolorc pcrculiti Nonne quia utnti^ribmfrasribmvtm^nMfitrimmtxtrtni
minus difcretionis Tirtute poflefla fuis diffi- : ferfittfit.
xtitionibus regi.quam confilijs,veicollacicmi- ^J Ouimus rratrem, cuius enam nomen,£
J>us' fratrum, atque inititutis maiorum maluit X^ amplius aliquid ex hoc inftru&onis ac-
obedire/Si quidem tanto rigorcimmutabilem eedcret, proderemus, qui cumia coenobio
ieiunijs cantinentiam temper exercuit, & fo- laoraretur, cumque oeceultas coar&ttxc, v«
litudink <cellatque tea iugiter iecreta icctatus ftatutum opens peninmquotidie ceconomo
eft , vt ad participationem ineundi cum fra- tradcrct, nein maiorem operis modtS alicuiut
ternitate conuiuij,neveneratio quidem dici propenfius laborantis cenderetur , vel con-
Pafchalis aliquandp potuerit obtinerein qua Fundcrctur, cxemplo.cum in cocnobio quem*
cum fratrrbus cunclis pro anrnucrfariafokm- pumfiatrum vidifietingxefluin.quiardorefi-
tiitatc in £cclefia rctematis , folqs oon po- 4ei vcllctaliquidamplias opens conlignace, fi
terat aggregari , nc quanmlumcutaque per- clandeftinis enmperfuanonibasJieuocarc ab
ceptione leguminis paru; a]fuo videretur muufmodi iiu^onc minimcpotuiflctjC^Gli js
propofito rdaxaiTcf. Qua pre, fiimpttone dc- ptauis acfiirairarionibus ad tranfmigrandura
ceptus, Angelum fathan; vclut Angdjum exmdeperruadebaty&quo^raotliusalporta*
lucis cum uimroa venera^ione fufcipiens, jet, fequoq^iamoHmmukis excauus ofien-
ciuique orarcepto prono obediensfaamlactt, £im confingebat a cella<kfccdcfe,fifolatiuin
lemetipium inputeum, cnius profunditatcm ttinem>velcomiasffeperiAt:Coni^ eum ad
oculorum non attiorit inmitus , prarcipttem xonfennamocciildsoWftationibusadexean-
^edit, de Angcji (ponfione .non dubitans, qui A\im clauftramonaflcrijpdlexiflctjcondicens
eum pto mcrito virtutum ac labotnm fuo* & horamquaxicmonaftc«odebcrctcxire,vel
rum nequaquam pofle firmauerat vJli iam locum quo fc prarocniens ecpcdarcc, ipfc ve-
difcriminifubiaccre. Cuius rei fidem vt ex- tut illico fuWccuturus ibidem fubfiftcbat 111©
pcrimanto fuse fofpitatis euidentiifime com- quoqueiampro difceflusfui verecundianoa
probaret , in fupra dictum (e puteum node audente ad monafterium , de quo aufugerac,
iotempefta elu(us iniecit, magnum fcilitet v her ids aggregari, infelix fugae eius auctor m
virtu tis fua: mcritum probaturus 5 cum hide cocnobio refioebat , Cajji**. it i*flit+ rtnnn*
cxirctillefus # De quo cum pene iam cxan- iUn. L 10, r«io«
Ex EM-
IriM FXtM lit.
dnjify fms n*Um mcqui$fctr4 i* futium fe
vidit froiiBum.
Grcgins quidam adolekeruluB Ac parti-
bosGcrmanue oriudus,comita'nte ma-
gi ftiofiiofbdiorum gratia Parifios" adibat,
qui cum sranfitum habcrem per do mum Cla-
rcualiii,inagiftcxillius videos loci couentura
& ordinem ( nefcio quo Dei iudicio ) com
mvttu 1 93
continue de profundolacn, libcrum eum abi-
rc pcr«riferunjt:.Mane igitur fa&o poihilauit
(k quancocius prarfentari^ I eato Bernardo,
quem cum antca nonvidiffet, rnox ilium io
vultu & habitu deprehendit ipfum pro cere*
cflc > quem tran facia no&c fub condhionc
conucftendi fe liberatorcm habere incrucrat*
Proinde miraciTs vehementer,atquj& compun-
&us,protinus eidem fanclo viro (e reddidit^
quo benigncfufceptus.mox in xtate tcnerio*
ri grauitaris , & 6picnti* canos cuodis mi*
rantibus, induit*. ^Porro prcjdietus magifter
fundus ad koram pctijt & obtinuit, vt fufci- cius, a propofito bono citius cornies , & cun-
pcrcrai ad conucrfionenu Cumqucrojgarcta- dem fecura cuetterc iattgens , fund a rum id
dolefcesrainin vt lecum icmadcret , penitus Chrifti amore tyrunculurn mouere nort po-
doq icquieuit . Multum fiquidem abhorrebat cuit.Hic ergodeltcatus atque tenerrimus ado*
aton/brcw fimul 5e colloquio Ciller cienfium le(ccs,cum cflet anno rum quatuordecim ma*
jDoflach.orum,facpiufque rogabat Deum,nun- cum fuam mifit ad fbrtia , 6c lartantibus An*
qam fibi dari roiuntatem ad ordinem ilium gclis & hominibus,iugum Chrifti fuaoc pot*
tandum aggredkur>&quafi agnus ad aratrum
caufaconucrfionis veniendi , fed magiftro,
rVitribufqaa monafterij adhortanribus cum,
don ecrakcrefiftens, nullispracdicationum
mochidh poterar expugnari . *Eadem itaaue
node, camprxdi<£tus adolefccns monitarra-
trom mente reux>lucrct,ra&a eft vox diuinitus
ad cum.dicens: Sihinc recede n$ Jariiloy ve-
neris, rfquc ad Pentecoftem morieris,& fine
dabio moricris . Ad banc vocem iuueucutus
ille multam obftupuir,necdum tamen potuit
duniii cordis eiut cmolliri . Porro tequenti
node, cam fopori membra dediflct, vide ha-
ter Ubi demerms e(Tc in limo putei profundi.
Cnmque ibidefperatut iaccret, fubito appa-
rnitei defnper ad os putei B.Ioarmcs Euan-
gelifta in vultti & habitu S. Bernardi , tunc
adhucvioentis, cum alio quo dam (an&o, qui
&ip&JimUlimus videbatur cuidam religiofo
OODicho nomine Ccrardo, portario Clare-
tallj^uot cum rite tiemnlus & anxius vidit-
fo, rogauk attcntitis^yt fui mifererentur,'cui
bearus Ioanncs refpondit : Tu iano confilio
adqtuefcere<contemais,& opem flagitas a no-
bis/ Cum-qnc ille promitteret fc eflefaclurura
quidqoid iIHs placets ,cantum vt imrninens
pcricuiam cuadcre mcrcxemr-Vis, inquic^fie-
(ufcepti ordinis applicarur . Mifcrantc vera
Domino ab ipfis rudimentil conuerfionit
fux> iumemifortitudinem induens, fed agni
manfuetudinem retinens,tanta charifeutum
cminentia'a primis annis cnituit, vt coauer*
Guionis cius clegantia atquc fragraxia conto>
bernales cius vehcracnter arTecli congratula*
tcntur, (arwftarquc deuoxionis 6c humilitatia
(quae in ip& reluccbant)cxempli$ conforma-
ri certatim njteremur. Hunc poftea piu« Do-
minus ip multis & mirabilibus viGonibus Jf
confolationibus benign^ dignatu« eft vifita-
re vt patet in libro oiiginali. Ex libra d* virii
$ll*ft.ordtCiBm~Vid**ti*m 4 it. Ajf$8*s • #**
EXSMPLVM IV*
Ctnjiliofrttm Germ*nifed*&m Tstm vxtrem
dttxity qm*m vo* cum.gtrtfumo tnfe tittup*
UetbetAm latr* ftuus tffrtttur 9f*dquis 3.
Hitronyme tUuptuf txtitit>. tiuJiUm Mixiii*
turn fotijs mire wnmrtitux*
| N ciuiute Candia qaidam pulcherrunnf
* cxtitit iuuenis ^ Titus nomifie9hotieftisffl9>
ri monachos in monafterio Clareuallis ? fit
ille : Etaara Dbtnine mi , libcntiflimt volo. ribuiloculentus , camali ponignobiliori na-
Quod aim fixmicer p olticiwsini^ex^du^&ua tus ptogejuc^rardiucs vaidc, totam pcene de-
Bb uorioncm.
194
Confiltam*
motion* & fiducianabensinbeato Hierouy-
no.Hic fiquidem iuuenis virgineo ou£f can-
dorc in ciufdc fan&x virginitatis propofito,
vfque ad vtgefimu annu probis vita: moribus
Jerdurauit, quo xtaque tempore cuiufdam fui
irarris nefando contilio incitatus , fpretis tarn
nobiliifimis virginitatis gemmis auri prccio.
fiflima metallum calcaus ad carnis fpurcitias,
& latum ac foe to rem luxurix vehementec de-
cltnaDs.pucllam quandam omni putchrirudi-
metcatorts fe mon/tramt, tie illo (b!uramc<fo
habitx deuotioois premijs priuaretut - Nam
ille quanquam tot, ft tanca vitia abhonenda
continue exerccret,tamcn in bcato Hiciony •
mo deuetionem aliquam cetinebat; it* r c ci-
demquotidie (c commendans', boot aliquid
diebusfingulisad cius honorem facercnuUa>
tenus poftpouebac • Cern€s igitur Titus mcr-
cacorcm, ncfandis focijs ad tolitanequitix o-
pcra conuocaristconcito cvm eifdem pcrgpns,
ne corporis renirentem , fibi hi matrimonio concitoeurfu , vibratis lanceis Hieronymo
copulauit, in cuius amoris xetibus ita fe ca- mercatoris inftas obuiac veiiienti.Moxque is
pits quod aliud prefer i pfam potetax minimi cu m infurgens a foci js eunde prxcipit teneri,
cogitarc. Vnde de die in diem cocpit diuina donee ciuslatcri jgladius inngatur. Dcindc
obiequra obliuifci . At quia mifcr derelrquic ' marram cteuat interfickndi gladium retiocn .
iaftitiam,& oblitus fuit Dcura (e aIcntc,obii- tern rr fcclus tantum iam vaJeat cxplere . Ad
tns Deus fuit fibi mifereri. Compieto namque hoc Hicronymus. Amore, inquix Hierenymi.
ann o, quo cu puella iuuenis intenfarus ftcte- quern tu diligis , loquendi aJiqua breuis liecn-
sac, non Tt in matrimonio, fed caufa cxplcdx tia detur mini: poftraodum fi Tolucr*s,facrto
libidinis cepuiatus,fuggerente diaboftca aftu- id quod op us. Ad bxc Titus . A more citts*
cia, frater iuuenis puelTx amore iHaqueatus,
autdi diu quxrens ciufdem amptexibus fruij
tSdem qux optauerateftadepcus.Huc accux-
rans iuuents , 6c cxempto iuuenis tint aftuti .
lnunt nota iuueni viro pucile, iara pcrac~ta,ta«
Cens idem cogttat auidc quo valeat modo cer-
titudinem repcrire.Expeltans dicbus aliquot*
fe fimutans hoc ndfeirc.Aft die quodam ordi-
nal vrbera deferens peregre proncifci, 8c lates
pet diem in ciuitate nocte media domura vc-
suens referatis pfti js a. paella leraithce, clam
(vt tmusfimul ordinauerant ambo) ?fque ad
thaiamum (in quo eius frater ft Vxor in Icdo
fbbanr^procedens fibi petit aperiri.Miranrur
illi,& timoreperterriti TchemetLpuIranti ne.
ggont thaUmi oftium referare.Tandem con-
v€&s fcris thaJarai, iuuenis ira 5c furore ni-
miofornacis ardends inftarvndecunouein-
Aammams, vxorc piimo euaginato gladio io-
terfecitdeinde fub thoro proprium latetem
fratxem inueniens interemtt. His inqi geftis
ex ciuitate cxiens mutto tempore per mundfi
huc>illucqicrrans,cum quibuidam alijscotpit
quofdam ttan&nntes in itinere depr?dari,ac
ctiam iugnlare. Permancnti iuqne eid£ Tito
fcrxx.annostalibus negotijs implicato gIo«
nolos Hieronrraas dlubre refugifi, 8c ritalc,
dieo^cKUmaducipcnu/ccAttlu4c> in modum
quern nominafti^ loquendi, 5c yju^di Itcejr-
tiatibi^vt poftulas) concedatuntanttim qua?
portas mercimonia iam depoitd At Kierony-
musgloriofus.EgoipCefum Hicronymus hie
propter tuatn fiberationem venirne mihi £ ce
tmpenfa obfequia in racuum ptaeterirenr. Te
tot qux gcfEfti peccaminumiam pceniteat.ad
teipfum redcas , ne formides. Hue vfqoc mc
noueris propter tua (alutcm,& animx 8c cor*
poris fuppficem apud Deum erga imam diui-
nam iuititiaro extiti(Te,nc in te dignas tihi ex*
crceret&uitias. Ad pocnitentix igituiquam
citius perge ceUam>5c peccatorum oncra iam
depone,alioquin me tui cuftode* & fupplicem
nonhabebis His dtclis Hicronymus glorio-
fus ab illorum ocujis difparuit.Ad bxc ftupe-
facluf Titus, & qui cam illo crant timore, Ac
admiratione ram ingenti ad terrain proctdes.
?rrhoram nonpotuic eleuari. Tunc fubito m
itum , 8c qui cum iQo erant Spixitus fiuiCiti
gratia eft cffufa,& tuxieosccelicus iTluftraui^
qui protinus in Tiros alios iam murati/prctia
cunctis ipurcitijs vidoru, adpcenitentix t«t-
mitem rcdicrc. Deinde ad ercmoru antra do
uia, ftignotaproperantes» inmagnisfe cor-
porum afperiratibus,& vita (andriuima tradt-
dcruaul* £J>i8.CjriU$ *d Amiu8i—mlitn+
J.
*x«,»-
SxrurtTM V-
Jgymodo ftrikuix immense & nd mmetmm
(mfltaseftexibtfis, m*U morse deperijSm
NOainneae honeftifCmi fcabini filium,
afianun i ngenio,4cd propria; prudentie,
pitufuamfiam sctatcm deccbat, animo per-
cuadsi inharteotem- Iscdm if* quarto loco
Daucotrienns fcholx refidercc, nefcio quo
iptriia mflamnanis.Prcdicatorum.'otdincm,
qoi tunc foot & none noua rcfonnationc
aboodc icforuit, 6c rcformationis fiiae pal-
nutcj looge latcqne diCpcrfir, intrarc diipo*
fuir. Aadkrnnrhoc qui dam, qui juuenis na-
tuaiDaeJinj , quim if (e fecit, perfpexeranc,
cmaau banc rem inconfoltam fibi vidcrcnt,
luauiuotTtftudiufn (bum cotirianaret, & in-
Confilium. l9T
uentum diflblutiffima: vitar, 5r vbi omr i* re*
# gularif obferuanrig difciplina deperijt, com-
meauit . Vbiautcm cum ad bieuc tempus, 5c
ad pauciftimos dies, cum infolcntibus fratri*
bus iDfblensipfcinfolemerfatis viramtrant
egillet, reprobam & fubitaneam monem, at*
que borrendum. omnibus terminu,tauquain
pexcinacia? fuardebiraprssmia ccrpit. Siquid£
cum quodam vcfoere poft cbrietates 5c inde*
ccntia fratribus cutfbluta coouiuia tectum in*
troiflec fubicus cum horror inuafit, 5c premc-
rc ccepir grauis 5c inopinata tnfirmitas- Qua*
proprcr nefcio quo iturus furgit cxlecto, 5c
cum fuper gradut dffcenfiirus perueniflec,
corruit atque fine confclEonc , 5c alijs after*
nx vita; remedijs pertinacem fpiritum effla*
uit. Pofteradie aim cum inter fdlitosfiio*
conuentus fratres non ▼idcrent , quonam a-
bijiTet , aut quo declinaiTct | ▼ehementer co>
tciimdcbacrcmatnrtQs dcliberaret. Spernit permit admirari. Quarficrunt ergo eum cum
imeDis confulta maiorum 5c proprio (enfui lumma diligentia,6c tandem poft mulcos cir*
cuicus fuper gradus mortuum atque dcfuridfi
horrenda quada & terribilieffigie iaccre coo*
fpezerunt . Porro oculi in capite inuifb quo-
dam modo fubuerfi funt* 5c lingua fuliginc
nigrior 5c quafi gehennali flam ma exuftaef-
let,per mctum mortifera tabc faedatu ad pal-
lidum peclusdepeitfera^vtTel mortuum fa-
rms oftenderet qua poena apud inferos mifcra
anima torqueretur. Fratres ergo Ychcmcnter
ad tarn pauendam tragatdiam perterriti>cor-\
pus cianimc tetras commendabant. Rogo er-
go quofcunquc iuucnes,Yt adquicfecntes Sa-
lomon is Prouerbijs , omnia faciant fecun-
dum confiIifi,ne poft factum ipfos pccnitcac-
CoUeSor Speculi,
?#r ids verb* (qui tunc ficut 5c nunc noua
reform atione abunde refloruit)viW#/*r Cotte-
Bor omnium exompUrum hssius volssmsms aU
Isidore ad bin as reformat tones ft Bat ordinie
Tradhatorum , qusrum prior ptrftBa e#f$r
f.loanntm d* Turretremsts Cardmalom, &
D.dntonium Archiefifccp$un Ilorentin$*m^&
V. Guidontm Triorem contnntus Amnicnrnpt*
& per F.ifttoUum do Cbttfs CardinaUm qtd
Vionyfimm Qatthupanuml cUufiro tdu&um
mans credens, coram bene ?i(a contemnit.
Moatt ftudium,parentibas valcfecit,ingrcf-
fMeft ordinem,mores pariter 5c habirum im-
niataait, & urn profperis velis atquefecun-
to Tentis primos annos rraofhauigattvt coe-
^neotGjos, nedum promptiflBmavoluntate,
led caim fcienharum profeou praecelleret.
Vuicstct hare fratres fui , iuueni aggaude*
M*>ftcos qui fibi conrraria confulere aufi
uocqoafiiunini erraoiflent, irrident . Quid
flant Adftndinm Tniueifalc Roftockenie
ai^Qavdo in do&orem creandtis deftinatur:
^aocdrnTemflec . Ttjputa fubtilis & acer in-
pu* pne omnibus iodHbus fuis in omnt
Fjrtc profecir. Sed,prob dolor? quia difficile
wdifltne bonnmr 5c non ootuit eius perti-
ttdj iffl^unira euadcre> ficut in co fcienua
eteoir , fie infolenria natiter 5c malitja accre-
w^UK.Pcrceperunt fratres conuentus fui iu-
°ciiem videlicet ilium raptis difciplina; ac
profcaaris fa-deribus per abrupta ferri ritio-
™n> Scribttnc literas, nuncios mi trunt:&vt
«feto ftudio adconuentnm reucttaturcx-
poftalaut. Scd iile ficut pcrtinax & nullius
fcieos parcrc imperils, CDntemnit fcripta, re-
mimtctiam ^acuos nuncios , in conuentum fibi in \ fotium afciuit sd t*m fan&um opus r$-
kbcous tecuiat, & paulo poft ad glium con- formations pr*gUsm%9* ftcnlo quo hie nosier
Bb a exempt**
/
t$6 { CkHiftttitla..
dxemplorum CeUeBer vitistdt.VUmfupradicll, nis buroanusyfermo* notr poterir crpticarfc.
tegular it vita fuerunt firenui , <$• suursti inr Qui tripudians, Coclicitctxonfiimmaiif mar*
ftaurattres. Deinde elapjis aliquot snnit nempi^ tyrialem coronam accepit. V&*t Vtictnftt l**+
cireiter annum 1 4*0 .fecut a eft titer* reforms* -y.de perftsuiune VVandaUc**
$lo mult e rum Mwafferierum regni Catlell* in,
Mijpani* e/ufdem ordinh Demimcani per frs-
trem Uannl Di*z.*fr aUqi Poru»gMllos,inalijs>
we regions bus per F. loatmem VerceUenftm*
que mad mod* t radit R . F . Magi ft er F, Anten'mt
Lufitsnut eiufdem Dominican* familia alitnut
libji . Cbrvni(iord.?Y*dic* it prior e quidem ad
annum^+ACpag. 141. 143*144. {J» itkut Dioni-
t Jguemedo quidatn gfrmanum fuum si *
JlantUm gxk*rt**uieB+
A Pud Tabaenfcm quoqbcciuitaterngerta.
quis queac, ft cerumina martyrum cx-
fyCartbujiam vitd qu&poft comment aria itliiu plicarc , vbi duo gctmani Aquifrcgienfi* ciui-
in 4»Sententia*um Ubruwreperitur. Vepeft*- tatis fibi fecuridc Domino inukcm iurauc-
tiort inftduratione mult or urn ConueMuum ord" #runt,vt rogarent tottorcs vc vna poena, pari-
Trddic+meminit idem- R- D. The* hgU Doctor que fupphcio torquercntur . Etcjum prime
T.Antonius Sentnfiteodem lib. Chronic i Prddi-
"- bstarum sd annum 1480, fag. Z64. 167*
CONStANTIA. "
EXEMFLVML &
Hinftant preeonful Carrhaginir nee mi fits ^ne*
pr+cibus. netsmunerihut obi at is per Dommu
* ftutm sdArisnsm hereftmpotuu injUfti*
•
QVaffter autcm A drum itana* ciuitaris- ch
item Vi&orianum tunc proconfulcnv
Carthaginis pr^dicem nefcto , deficient
♦ibut verbis , quo in A fries partibus nullus
4ttior futt .. Q^cttam apod impium regem
pro rebus fibi com minis fidelifltmus habeba-
tiir.Mandarur ei a regc famiJiaritcrvcIiciturq;
quodeura babiturusefletprae omnibus, ficius
Jtrasceptpracilern commodaflctaflenfum.Scd
Slcvir Dei,mtffis adfe taiededir cum fiducia
' magna refponfimv. Securus (um de Chrifto*
I>e© -y. & Domino mco , 8c base rcgi dicatis*
Sutrigar ignibus,adigat befti js.excrqciet om-
nium, tormenro rum gcnere,fi confenfero fru-
ftra (um in Ecclefia baptizatus Nam fi bacc
fcla prar&ns vita fuiflet , ft aliara- (qua: vera,
tftj non fperaremus ercrnam, nee ira feciffene
ad modicum cemporaliter gloriari,& ingratas«
«xifl«r6 quifuam mihi fidem contulit Crea--
•ori. Ad qpod ryrannus excijaius quantorunV luftris- (lmul , vt vidirin foro crudelia edicla
-tecmcntottUD; it quaucis cum afflixcrit j>ce» f eudcrc , calorc nimia fidei igoitus, public^
* populo>
(ufpendio molibus kpidum pedibus-alligaris
toco die pendcxent, vnusiilorum peciuic (c de-
g oni, & fibi inducias dan . Cuius fratcraliup
) metuens ne fidem pegarer, de fiilpchdio cla-
mabat . Noli , noli fracer , non iu iurauimus
Chri(lo,a(cufabo tc, cum ante thconum cius
serribilcm venerimus? quiafupcr corpus ft
fangutnem eius iurauimus, vtpro eo inuicem.
paciamur Ifta di ecus & alia,confortauit gcr-
nianumadprasliumpoUioniSiqui damans in*
getui voccdicebat. Adijcita lupplicijs qua*-
cumquevultis , cV pocnis Chriftianos arclaic
crudcIibus,quod f rater me us facluruseft.h^c
etiam ft ego.Quands iam laminisaduAi Tunc
ignitis, qualibus vngulis cxarati, quibus cru-
ciatibus torti 9 ipfa res docet, quod cos ip£
tortores a Hia facie proiexcrunc, dicctes.Iftos.
imitatur voiucrfus populus, vt nullus ad no*
(ham re ligionerrMMlHtus conucrtatur £t pr^>
cipue quia nulli Ilubrcy. nulla poenaiem vc^
fligiaineislpenuus vidcbwiux. ibidem*
E x a it s t y u ."^-14 U
Bdnobili Chri/hano qui nimie fidei caUr*
9£nitusyedi3a crudelia pnblitl difierpfis9
ey mult iflicatii torment is ne qui-
dim triftis videri potuit.
ETcnioi apudNicomediam vir ouida de
nobilibus bono re ft dignitate teculi il-
•opufo id^daaceimeda manulibrum ini-
q\xz kgis&traxit , ax miautatim difccrpfit,
Augufto to eadcm vibe fimul cum Cacfare
contbcato. Ad quos ciim rclacum effcc, con*
tioub 10 cam oaini crudcli catis gcncre dcfe*
ojfnffS oe&lum quidcm efficcre quiucrunr,
▼team awrftum aliquis viderec in paeuis:fed
!*co aajoebiim vultu, cum iam vifccia fup-
piinis defetiflenc , fpiritus tamcn ietabatur
Confuetuda t$j
dam donee (ciam fiDomfaurroifirebiair hu«
ius fenis, Curnquedicbosquinqueieitmaflct,
venit vox ad Andraram dicens : Obtines An-
drea pro icne, fed ficut ieiunijs maccrafti tc,
fic& ipfcfc affligat ieiunijs, vt falucrur. Sic-
que fecit, &tex menfibus in pane &aquaie-
iunauit,& poftmodum plenus bonis opcribus
in paccqmcuit.Vcmtigitur vox ad Andraram^
dicens Per ora none m mam N i col aum quern
in rblro.Et quo corioies fui grauins crucia-. perdideram, adquifiui. Abdims Ufa. 3. /*#/?0r
bawur,quod omnium fuppliciorum genera Apofi*
coD^ummabanc in cum, <qnemnec tnftem,
quidcro ex his reddcre poterant.Antimus au-
tern ipfius vrbis Epifcopus in Icfu confeflione
ptrauraos , martynj gloriam capitis obtrun*
canonc promemn, huncautcm tanquam vc-
rcboDorapaftorem vaiucrla pozn$grcgis fui
mulutado prosequitur. Zuftbtns. Li .* , tw£ 5 ..
ktjl.Esiltf.
CO N S VET VD(D..
Exbupltm. L
Gi/iprfirs im luxmtUftntx Nscilaus <p*M*t*
it§c*U*f Muudstuj fit
I Ejprariavtfa£n&i Andreas , quod qui*
»-» dam fcnex,nomine Nicolaus^ ad 1 jt Apo - fejf, Anguslini tap 8
ftolum , dicens.* Dominc , exec iam Ixx. anni
(an Fitx nec> in qui bus temper luxuria: de-
fcruiai .Accept autem aliquandn Euangdiura
orani Doonnum , rt mini amodo continen-
tnmlaigitcur Scd inipfo peccato inuetera-
ns^amalacbncuptfcennailledus , fUtim
adoposfoliiumreucnebar* Quadaro igitur
vice coocupifcemia inflaenmatus , oblitus
eoangclium quod fuper me pofueram. adlu-
f«nifim Stat imque meret fix dixit mih*. E-
ptdere fcner, egrcdexe, quia Angelus Dei cs
tt.Demecoodngas, neque hue acccdere pras-
fcoas> Tideo cnim fuper te mirabilia. Stupe-
fachtad verba rncrctricis , recolui quod me*
com oiangclium detuliffcm. Nunc igitur fan*
& Dei pro falutc mea,tuapia ©ratio incerce*
dar.Aadiens hoc beams Andreas, fle re cccpit,
* 2 tenia vfquc ad horare nonam orauit, 8c
^posiiolttitcomcdcxe^cdait. Mohcoom*
ExiMPtY^ I r.
Cfinfuetudinis fu* impttum'fiqutnrftttttp
C Imiliternarrat Auguitinos.quod mater fii*
aJiquando pud la ad menfam parentunt
bibebac vinum modicum , &.ita ad iftud mo-
dicum modica quotidians addendo, in earn
confuetudinem prolapfa eft, rtplenosmero*
Galicesfaciliter & hianccrhauriret. Vnde cum'
ancilla quacdamcum ea quadam &\t lirigarer,
obiecic ei hoc crimen vocatis earn mctibibu-
lam. Quo yerbo tanra verecundia eft percu£
la, quod fecditatem fax confuerudinis refpe-
xit,&: de cauerofein hoc coxtcut.Ltb.p .&}&
EximHvm I II.
CsmmoditAtihus corporis infirmus reVgiofm
mjfuetus , cum difficultate ad conutriium t&
infirmrtorto rediiat.
TTIdi enim qnemdam dcuotum* rctigio^,
• fum, quiciim fuifl'ct in infirmatorio ali-
quanto tempore, & appropinquaretci dies^n*
t\ua oportcbat cum redire ad conucntum*
aduertens quod angebattir in an i ma fua dixit
in quodam folatio ic hilarit .te,, quod ita, vi-
de bat urei difficile redire ad conueimim, fie or
a pnncipio ielido farculo intrare ordinem.-^
V aide ergo cauendum eft viris fandtis abhu^
iufmodi Ulcqueacionc. AuBtr Specnli.
Bb 3
Ex£ljl%-
I>t
ExiicriYit IV.
Confuctudo.
necaudeo quidquam aliud p oftclare . Aio *4
cum: cur Abbatcm tuum non adis, & Deceit
tatem tuam illi infiouas? A it illc: pudorequi-
demteneor, ftcerubclco. Vis inquara ego il-
ium couaeniam , & cuam ipfius neccfllcaceat
illi infimicmPAgcJnqui^vt lubecpatct. Con-
ucniitaque Abbatem , & rcmilli toum (vt
crat) cipooo . A bbas veto: fac, inquit, vt bo-
num tib^vidctur, & curam Miushabe. Tunc
afliimpto illofratrc, ad oeconomum mc ceo*
fcro, & aio ad cum* Quacumquc bora tracer
hie ad ce veniet, da illi vc edat quantum vuir,
nihilque prorfus ri deucgarc velis • Facicbar
hoc illc, vtiufleram . Noo rnultos verd poft
dies venit ad mc iccrum fratcr illc, Ec igoof-
cc,inquit,mi pacer,icerum coepifarari,& fur-
ttmcomederc.Conucrfus adcum,cur hoc,in-
quam, agis fratcr? Num oeconoraus dcocgar
• Confustud* vhhfd , & hmtir*t*p*uU-
timcxftirpMnda.
LEgirar in vita S. Bernard i, quod quidam
nobilis io partibus Francis in tantum
vitio luxuria? crat afiuetus , vt ncc vno die
poflet concincre , admonitufquc crcbriusab
codem fan&o , vt apeccato ifto feabftuicrct:
Refcondit ce fe noo poflc. Tandem die qua-
dalau&us dixit ci:Si no vis facere pace cum
Deo, (ahem treugas trium dierum facias tan-
to tempore atuo peccato pro Dei amore.
Quod ipfe annuit & corapleuit. Quibus com *
plctis ait ad cum iterum (anclus : alijs tribus
dicbus itcrnm abftine pro amore B. Maria?,
quod & fecit. Et hoc fa&o dixit ei (an&usrtcr- tibi quoefpetis/ait illc. Nequaquam,imo quic-
tio : Alijs tribus dicbus abftine pro amore quid peto , libenter cxhibet , fed ego potius
omnium Sanctorum ,< quibus continenter " '
tranicurfis , venit ad (an&um dicens: Nolo
cantummodo treugatneum Deo facere fed &
pacem perennem . Comierfus igitur ex toto
corde ad' Dcurn reliquum vita; fu« tempus
bene peregit Ex y ptrtt Sftculs Spifitu»lium
CMpM tenfrttudint.
Exiuplvu V.
* Confitetudo ohfirmtta furAditv§l alter $ms v#-
tirfdftjponis h*bitw>diffi<ile cwrigifoujt.
VVlris enarrcm vobis de quodam fratre
qui in habitum pa/fionis miferrimc. dc-
lapfus erat? Auditc igitur rem, multis lachry-
mis prolequendam. Ciim eflcm in ccenobio,
cocperunt fratres nefcio quo pa<fto , ioconet
an lerio, fortalfc ioco , cogitationcs fuas ad
sue deferrcQuin & Abbas dc (cniorum £uo»
mm confenfujfianc mihi quoque prouinciam
iniunsit,Quadam igitur die venic ad me qui*
dam cfratnbus Sc dicit mibi,da mini veniam
obfecroDoraine,6c orapromc.Quoniam>&
furtim furripio, 6c comedo. Aio ad cum, cur
iftud agis?Efurjfne,acfame laborasfRcfpon-
dit, ccrte equidem.* ncque cnim mihi fatis eft,
quod in commonifracrum rncnlaexhibetur,
erubefco.Tum ego, crubcrcercs, inquam, de
me/ Refponditnon ; Vcni igitur inquatnt, ad
me, 3c fumc»quicquid velis: fcnoU amplius
pofthac furari . Forte tunc mihi cura erat in-
nrmorpm, & egrotaotium . Accedcbar igitur
ad me,6c quicquidilli opuscratfumcbacPoft-
modum vero poft aliquot dies, cocpit denuo
furad, & venit ad memccrore U triltitiacon*
fc&us.En, inquit, pate rdenuo furor- Ctir in-
quam,mi fratcr, num denego tibi aliquid ex
his> quae vis, & pctis/ Ait, nihil certe.Cur igi-
tur, inquam, furaris t Refpondit : ignofcc mi
Pater: nefcio cnim cur id facio. Reucra , in-
quam, die mihi quid agis ex his que fararic?
Refpondit, Afino appono ea,atquc ita inuca*
turn eft. Furabatur^nim fabas,palmuias , fi«
cus,ccpas, 3c alia id genus, qu^ poterat inuc-
nirc. Quas quidem omnia partim fub Ic^ulo
fuo, partim quocumquc alio in loco poterat,
otcultabat. Dcmum cum quid ex eis agerct.
prorfus noninueniret, vbi corrupta ft purri-
da effedta erant, «fino>& iumentis ea apponc-
bat.En fratres videce quam miferu fit paflio*
nes habere iam inotctas, atque in habitu pro-
lap(as.Con£derate»obfecro,qu^ mifcria, qua
anHiAio, qui cruciatufjqo* denique fttanxic*
tas, in habitum fcilicet , aticuins morbo&ac
vitiofar paffionis dcucoire, Sciebat cnim ia-
falix
. Conrcmplatio. ijj
fceUt ilk malum hecelfi: * hod ignorabae fe mca corpore caftior, & fnrerc dclidjs mcisl
pcrucrfc, ftneauam agerc* ]ugebat,cruciaba- hk veto impudicus exeat dotnum re polluac
cox & tame oinf eeli x ab Ula confuecudinc thalamus^ diccbai ergo : Quisnondcberct
m<ii<csa*hei^r,qaamcxpr(cedcnti focor- timere refpiccre fponum Chrmi>ftc«fo chr**
dia& iocoriaiib! comparaucrat. Vndc probe4 jut* minorum i^iicoUl.jMp 34.
diceta Aftis Ncftberon . Siquis trahifei
morbofo attc&bns , ft paflionibus patictur, Eximhtm II* .
fu£uram,u fcreui fiat frruus eaiudem paffio-
nam, tnttocipiara vitiorum . Libcreraos CohtempUtia San&i frtncljti qusksfmtx <$»
Dcas , pxo Taa booitace , ft ptctatc ab hu- quomtdo v*t* tris tiligioflrum fab Jf**i*
ludxiodipafioititiDbabiubus , ftprauiscon- MMrei dtntrij fiti D*h$ k B€*t9 frmuifc*
faaadimbos. S. Dervtb.firm. 1 1 . ad M$na- vtluit offtrru
ACcidk antem quodam tepore.antcquam
^ habere* ftigmara Saluatoris , quod dc
ralic Spolctana recedens , is Romandiolara
Exmuvii I. pcrgcret.In ipfo autem kincre,cdm ad quod*
dam caitrum Montis Feretre perucniflcs^elc-
Jfymd* [m&*gWrM*ci(cH* puichritmdmim brabatur tunc ibidem militia? none, magna to *
& mndhiMm btmeftstis smsmrit, &fr*- lemnitas* <Jood cu didiciflec peer (anctus ab
trts *mm* dtcmerit* sncolis.fratrTkconi (bcio Too d txie.Eamus ad
iftos,quia cu adiacorio Dei inter cos aliquent
IKter alia Yirra«es,quas difigebat>& defi- fratrcm facicmus. I n dicta autem folemnitate
fa&atefle in fratribus, poft fundame'turn crane multi nobilea de dioerfis partibus con-
G^bumifimis, dili gebat'prfcripue pal- gregati inter otios erat quidain de Tufcia do-
cimnxLioem & mnndiciam honeiratis. Vndc xninus>VrIandus nomine vaJde dines ft nobi-
Tokosdocere fratres habere oculos pudicot , lis, qui propter miranda, que de &nfto Franr
fblcbat tali arnigmare confingere oculos im- cifco andierat,magnam dcuotioBcm ad ipiliaa
imcKos.Rcxpins ftpotensmifitadReginam conceperat, enmq? andire>ft viderc cupiebat*
duos DQnciofl fiicceffioi : reuctritur primus* SanHuaaotem Funcifcus cum pratdi&um ca*
k rcibii tantum Tcrba repertat , & nihil lo- (bum intraflet, *t commoduis a mulcitudine
fiicir dcrcgina,n!qnidem oculos fuos tcnue- andirctur , fuper quendam murum afi:endir»
minofhe fapicnter nee afiqualiter pronV & ibidem tftandmulciaidinipraedicauit. £t
faerant ia reginam. Redit alius, ft poft pauca pro themaxe propofiw in rufgari fuo.id cft>
nrbalongimderegiiia; pulchritndine texi( GalHcoquod fie fonat in LaiinQ»Tantun» eft
biftoriam : Vere*, ioquit, Domine, rfdi pul- bonum quod expedo, quod email poena mc
ciKtrimam mnGerem,forlis qui fruitur Ula.Ef deleclat. Et fuper hoc vcrbo tarn deuoti diui*
m ad iuoin: To. (erne nequam,in (pon(am aacloquia per linguam tms cro<fUuit Spintut
Bcmiecifti oculos impndicor , patet quod fanctus probado (ciliccc ilia per pcenas Max*
pra^t^a&btniteremere rofuifti Jnbet crg& tjrum,& Apoftolord maxtyria, ft dura* pee*
Kaocartprimum.EtartiUi.Quid abide re- nitentias Confcflbrum, motcafaueUribuIaf*
{iaa ▼fdctnr ? Optimi, inquit , mini rtdotnr* tiones. Sanc\orun>i quod omnes aXUbam fdr
£ia libcoter, ft paricnteraudiuit, ipfa refpa- penfa mente, qoafi Angelum attendentcs^ loW
%witer,& aitilli rex: Ntrnqnid formou> ter quos Vrlandu* prardidu* gauifiis valde dt
cttcpidrn inert cxVRcfpondit UJc : Domine cpiitz Gmdi Francifcipraefentia^ie tac^usjin-^
fiu* tmnn £t hoc intpicere,menm aotem*fuif tits de ilUut prardicatione mihfica, propofiiic
ytd« prorerre . Fertur a rege fcntentia r Tt>, omnino cum (ando parre de anima? Gxx faltt*
myut fata, oculos caftos cfto in cjuacrft tc txaiUrc.Yude px^icaiione 5naij, doit fins*
6»
^FrtncifcorPateryejjoaliquAYtncm tecum afcenderet montem cuta flits Ibcijs 'bcncdi-
de lalute animx t radar c. San&us vcro Fran- <ftis, 8c aliquantulum qniefccrcnt ad pcdca
cifcut totos difcrctionis faJc conditut , dixit cuiufdam qucreus , rnulritudo diuerlaruni
| ad cum; Doininc, vade hoc mane, & honora
' amicos tuos,ttim tc inuitaucrim ad/eftum,&
poftprandium loquemur quanta cumque vo-
lueris. I He autcmfrflcitticns^poiVprandium
curafandto Fracifco de faiute animx fux pie-
Shis oxdinauit , & in fine dixit : Frater Fran-
cifce,ego habeo mum montem in Tufciade*
uotiffimum , & folitarium valde , & vocatur
mons Alucrrux, multum aptus his, qui foli*
tariam vitamdefidcrant, denim ribi, & focijs
tuis mons ille placeret , libcmifllme pro am*
mac rnex (alutceum vobis donarcm .Si veto
Fraocifcus affcduofilTime dcfiderabat loca
auium confluit ad Jieatum Franc i feu m cua
hilar! tatc, & cantibus, & alarum ioco,& ali-
qux j)oncbaiit fefupcr caput eius, aliqux to-
per icapulas, aliqux fupcr genua , aliqux in
manibus fandti^patris.Quoii mirabile uouurn
•cernens S. Francifcus , dixit focijs &is: Cre-
do, chartiEmifratres mci, quod Domino no-
ftfo Iefu Chrifto placeat vt,locuinhoc mou-
te folitarie capiamus;vbi tantam de ad uentu
noftro *ptxtendunt ixritiam forores noilix
auicule,.Et furgens tocos Ictus in ipiritu,per-
rcxitaddi&um locum, vbiadhuc nihil erax,
nifi pauper rim & illud cugurrum deramisar*
folitaria inuenire , ?bi poflet commodiiis di- borom. Et prouifo folicario loco, vbt ab alijs
uinx : contemplationi\vacare j ita quod audita fequcftratus oraret , fecit inibi paupercularo
cblatione prefata, primo refcrens laud€ Deo, cellam in latere dic"ti motis,& prasccpit quod
qui per iuos fideles prouidet fuis Auicults,
•deinde gracias agens dido Domino Vtlando,
1 ita refpondit; Do mine, cum rcdicritis ad par*
tes vcftras , ego mi team vobis duos de focijs
meis, & vos montem ilium «is monftrabitis,
cullus ad cum irctde focijs fuis nee aliquera
olium permrttcrcntire.jufi fratrem Lconcia,
<juia • incendebat ibi facerequadtageiimam ad
honorem Archangeli Michaelis. Ipfe autcro
fratri Xeoni impofait, vt non nifi fcmeJ in die
& G aptus videbhur, libenti/Eme vefrra cha- ,irct ad eum cum pane Sc aqua,& femel in no-
xiratiuam oblationem acccpto. Prxdic*tusau- * #c hoia matutinali,in qua bora nihil loqucn-
xem Dominus habitabat inquodam fuo ca> doacccdcrct , icdiblum proferrec : Domine
fttfofrropc montem Aluernix. Completa igi- labia mea aperies . Ft fi ipfe refponderet i Ft
tur lolemnitate prxdicla & domino ad pro* oS meum ahnunciabitlaudcm tuam:ilmul di-
|nia rcdeunte.S- Francifcus mifitad eum duor ccrcnt matutinum. Si vero non reiponderet,
de focrjs fuis, <]ui ab eo tanquam Angeli Dei Hatim frater Leo reccdcrct. Et hoc ideo pr*-
<haritatiuc & libentiiCme Cant rcccpn,& qua- cepit.quia erat aliquido in tanca cxtaii men*
§ cum quirtquagmta armatis,& forte propter 'tis,qu-od per no clem & diem loqui non poce*
feras aflbciati, ad didiirn montem Alucrnia? «t, ita crat abforptus in Dcum.Quod prxce*
addu^ri font . Qui perqui rentes vbipoflenr. p turn frater Leo atcemiffimc obieruabat, ni-
^ro habitaiulo properare,inuenerunt tandem hilominus tamen filenter quantum paterae*
ibidem paruam planiciem^bi in nomi«e De- quidfanttus faceret, exp!orabax:& aliquando
mini deliberaucrant commoxari.IUi yero fe- jnucFicbateum extra cellam eleuatum in acre
culares qui fratrcs conduxerunt, cum fpathis pcr tantutn Ipatium, quod poterat tangcre pe-
famos arborum incid entes , de ipfts ram is ^cS cius, & jtuac amplexabatur cos, & dcof-
<juoddam jrogurram conflruxerunt. Ef capto Cu4aj?atur cum lachrymis, dicens; Deus pro*
ibilk>co, tuerunt pro fanclb Francifco,annun* pitius efto mini pcccacori £c per mcrita buius
•ciantes dictum locum efle valde remotum,& fancliffimi viri fac me tuam mifeacordiam
apt urn contemplationi diumx.Sanclusvero inuenire* Aliquando yero inucnicbat eum
Hancifcus hoc" audi ens > Sc Jaudes Deo refe- vfque ad medias fagos eleuatum a terra. Era tit
iens affnmpto fratreLconc,fratre Maflco,*:
Irani; Angcto quondam milite, flmul cum
ipfis a4d*clum monrem axccAit- Cdm altera
autcm ibi de di&isarboribusprocera: abitu-
dinis valde . -Aliquando iuuepit cum in taata
alcitu^ine aeiis jcleuatura i xcrra , quod ^ix
cum
/
Contemplation aofc
«» vidcre valcbat , Be tunc bonus frarer Leo erar a mor & fides, qnam faabebat ad fiuiftoro,
£cna fietbbat: & totum fe extendebat in ter* quod fineipib nolio modo viucre confidebat*
•ram in loco'fd licet, vndc Janctus Pater o ran- Et propter boc quartdocumque aliqui Joque-
do era* in alrum affumptus, Sc idem bonus fra* batur de (an&is ,frater Leo dicebat: Chariflirat
rer Leo orans ac rogans per merita fan&i pa. snagni Tunc orones iancli, fcd S .Francifcus c-
tris vtprios (c Deo rccomraeudans,per maxi- tia eft de magnrs.propter miracula que^Dcu*
mas riioncs dnnnx gratia: fenticbat.Et pro- operator per ipfum. Quem ian&tis rccogtiof*
ptcr ifta,qa* dictus tracer Leo fxpe de fa mi to certs. Frarer , inquit, PccoreHc, ad quid hoc
aducrrerar, rantaai deuotionctn adipfomha-
J>cbac,quod flniltum ftpecum Gui&a cathdi-
tacepernoAem 6c diem occulta S. Francifci
ftudialcrotabarar.Vndc accidie, vt frater Leo
feme! ad matocinum ad faoclum Francifcom,
iicot lolebat iter require re. Et cum ftatim in *
troulct,6c dixiflet-.Domine labia mea aperies.
yenifti? Nonnedixitibiraultoties,quod pro
•me explprando non vadas?Dkastrrihipcr o-
feedienriam, fialiqtrid vidiftifRefpondit- Pa*
ter, audiui teloquentem,& diccntcrn,fc com
rnulta admiractone frequenter orantem. Quid
vs,tu,dulci(Bme Dcus meus,& quid Turn ego
▼crmiculus, 6c paruulus feruus tuus?£ttunc
Sec rt a fao&o ruerat ordinatu,6c (anltus non * vidi rlammam ignrs dcfcendcnrcra de ccelo re-
xeiponoVret.lucentc luna aduertit,qot>d (an- cum loquentem, Be teilli pfurres refpondente'
&u# non ftabat incdla, & cogitas vc oraret>& * & manum illi terrio extendenrcm,(ed quid di-
per Aloam nine indc refpiciens, audiuit eurn
]onvcrjrem,ac appropioquansvtaudirct quid
4iceTct,ronar famine indicanre, vidit (an&um
f TanciCbufn ilantem genibus flexis, & facie e-
leuata in corlom,ac roanibus extenfis ad Ded,
& diceotern bare verba: Quid cs ru,duicifllme
xcris ego ignore Et genu fledtens frarer Leo
cum valde magna rcucrentia rogauit fan&um
dicens,Rogote, Pacer, vtcrponasnrihi verba
2ux audiui, & doccas ilia qua: non audiui.Et
inclos Franci(cu5,quia multum diiigebatfrt-
crern Lconem, propter puntatcm Be manfuo-
Dcns mens, Be quid fum ego vermicuius, 6c tudinern,ouam habebat dixit ei. O frarer Pe
parous feruus rous? Be hoc facpe replicans, Be corellelcfu Chrifti,io his quae audi(ti,& vidi-
altud non dicebat.Et . rc(pici£s vidit vnam fla- rti,erant mihi aperta duo lumfha, quorum v-
mam ignis pulchcrrimam,& valde rplenden-
cem,Scdeleclabil6 oculis.dcfcendente a fum-
mis ccelorum vfquead caput Francifci.Et de
ilia Ainu vox cgrediebarur,& loquebator cu
{ko£to Ftancifco, & faoclus FraciUus refpon*
debar Jequcnti. Scd f rater Leo rimens cela-
nit(e retrotneimpedirecfanclum in tarn £ui-
c^is fi^rttfs, tta quod intelligere non poterat
qox verba nunc diccrer9vidit tamen quod S.
FranciJcoscxfeadit manum fuaati terad prqdi-
c*iam flaxnrrum.pl am ma vcro reccdente, frarer
leo incepit recedere planene sctiretur a fan*
^o,iedaadiensS Franci&usfonitam pedum
eius , dixit: Prccipk) quifquis c« in virtu ce
Domini noftri lefu Condi, quod ftesfixus,
Jiec re tnoucas de loco. On frater Leo, dixit:
Zgo sm pacer.Et dixit poftea frater Leo,quod
< jflefnic canto terrore perterricus.quod n ter-
ra fe apena i{Tet,rbiiel ibentcr a bfcondiflct, ti-
me bat enicn «c fi faodum of&nderet.gratio-
£ua ibcictaccm eros amUtcxct. Nam tantus
num dl de cognitioDC Creatorit, Be aliud de
cognitionc eumeipfius. Quando ergo dice.
bam.Qmd es to,*Domine omnipotens Deus
meus»& quis fum ego, tone eram in quodam
luminecontemplationis , in quo videbama-
byfTum ' infinitx bomtatis diuinx Be profun*
dum lachrymosu vilitatis me^»propterea di-
cebam: Quides Dominc, (iimmd upiens*, Be
fumme bone,&fumm^ clem^s,vt vifites me,
qui fum fumme vilis,& vermicuius vnusmo-
dictisabominabihs 6c deipeclus.IIla vero fiS-
mafuit Deus, qui in fpccicillamihi,(icut woy-
fi inflammaloquebatur.Et inter alia. qu^ mi-
hi Deus tunc dixit, pettjt a me, quod ego fibi
oblationes tres face rem.. Cuiego refpondi:
Domine ego fum totustuus, & nihil habeo
ni(itunicara,&cbordam,&focmpralia,&iita
tuaflm ili ter font. Quid ergopotero deootius
tnagnttudini tu^ orTerrc/Nam eclum & terra,
ignis, ft aqua , Be omnia qua* in eis finttua
iuotjDomioe^uis coim habct quic^i am ni(i
C c ruum?
S
aoa Contemplation.
Uium? Qjue ercotqa flint reddlnuis cibi,cura lic.Alijs tcro fctnrorum pr*/tienttam,eju* fi.
ajiquid;tibi ofrerimus, Qw& ergo potero tibi;
offcrrc,Domiu£Dcus,tcjc caoli & tc*tc>tc rni*
uexfic creauiwc : Et tunc Deus duit mini:Mk-
x te man urn in iiruam tuum, & offer mihi.quic*
quid ipuene.ris.Qupd euro fcciilcro,inueni t-
nam.monetam de auro cam maguam, &tam
ftilgemem>& t*m pulchram, quam nnnquam
videram in hoc mundo: & tunc obtuliillarn
bi propria ctMmpcrciri dignatus cft.Sed bear
to pamFcaocifoo,vt fibj pccaliariter dilecto,
coneulit « u^ttnftgttfarciucpcr ftiguutum
fofcepiioneiB,qood am oris, dilcctiomt,&a-
micieiae wurt ac ccrtiffimimi teftimomum
eft. Tunc vcro frater leo receffit vakc beae
confolatus-In ilia veto eadern quadragefima,
apparuit in ipfo ra6tc,cuca fcftum exalt«io»
»^- — — •—»-■ •». — T-^H -••w«--»ww, w (Mini V »»»»»•» •»■—-»-• WW«*«I<* «»• AfAW «MWWy w— w~-~- — — — — - — - —
Dcp.Dur it vero iterum Deus .Offer mibi itcru. nis f*n<foe Cruris, Cbriftus in fpecie Seraphio
ficuc prius.J^go autern dixi Dco:Domine,eg4t alatu«,& vciuti crucjfixus imprimens tarn cU
non habco, nccamoluec volo «i{i tc,& prop-
ter amarcm tuum,defpexi aux(L>& omnia: vor
de.fi all quid ampliusinucnrtur in finuVtu po?
fuifti.ilJud,6c tibi domiimoriomnium reddo.
Et: hoc. fecj tcr. £c fadta trina oblationc , ego
genu ilexi, & benedixi Dc urn* qui mijii dedtt uV^<^^>»^> •HViUM»,r->v... , ^~ r- r-
quod oflfcrre valorem >Etftatim fuit mini d*r iila cum grcgibus vigriabant-Quare veroim-
turn iotciligerc.quod ilia trina oblatio figura- prcfla fuerunt Aigmata. ilia facta, (ando Fran-
ttataurearn obedientiam, paupertatcm altiiE- cifeo, nondom per omnia innotuit, Ccdt Ticut
mam, & iplendidiffimacaftttarcra, quas Deus., ipfe foci jtreferebat, hqc prxfertur myftcrium
jjcr gratiam fuam dedit mibi, ita perfe&e fer- ipfucurom Hanc hiftoriam habuit frater Iaco-
nare, quod, in nullo me confcientia.reprehen^ b.us, dc Mafla ab ott fratris 1, coots & frater V-
«ios,quam fWgmaca in manibu^^c pedibus,ac
latere (audi Frao^ifci prout dicit legenda, &
•vnptruit cum tanto (plendore de oocte, quod
iHuminauit motes, & vallcs circunquaaucdi-
ftipdos,ampUus qua fi folis daricas afruiiTct,
dc qtto«tfltc^ fuerunt.paftere* » qui pe> parte*
~P<[»t»» |rw«*«4^»)ty« ««v«««» «•■»•»• n^«M« .fV»«kS •««*•«•
in Aoimaj quod dc omnibus bonis mibi ab ip*
(o per fuam fiinc^ii&rnam hooiutcm concef^
risiemper cum ore it corde laudo 3l magnifir
C0oHc,c ergo fuexunt yerba,quac & audiui, &.
rjumiumexteafio quam vidifti.Sedcaue tibit
frater P.ecorelle, ne va^as poft medeinde cxr
p{lor£dci,&. rcuerrere ad cjeliam warn cum be*
nediftionc Ed 8c habeas de mecuram folli-
cltamj Nam^ad paucosdies faciei Dominus
tam ftupcnda.dcmirabiliain hocmonrt,quod
•\dmirahitur cocus mundusf Faciei ertim noua
•quaedani , qua; nun quam in hoc muodo fecit ^
ajicui crcarur^.Quod ^c pofteaeiFec^usiubic'
cotiooe maniferle apparuit* Nunquajm cnim-
Deus ante id temp oris , quamois multisian-r — — .«.„„.. w«v.«u. .- «... — :
cltisjnulus'gtatias,^ amicitix pignora often-, quae multis-animabus perditiofuiti Frequcti
4c;italicui corum ftjgmata, fuorum benedir ter ergo moncbant fenes ilium fratrcm,& m
Qpwm.vjilnefttm imp.reffic» AJijs onim dedit: potuertuu pcrfuadere ea> vtL veniret ad earn,
^ktyitcm morbos corandi,quinullorum mc4i? quatcnus per admonitionem foam polTct pec-
caminum ope curajri potueruQt>Alijs gratiam catum , quod per eam,fifhae» viucexe. Duffl
c^rpellcndi,malignos lpiritus.ea.bQmmum oh> autcm veniret ad locum, quidam ex norii \w
ftJJWuaacarp^ribusinafiucia*pi^nw^c dens cum, p(r*cci2t>^,nunuauu inuii^ldl*
Vgolina, viri per omnia tide digm
Qti.Aittonims $J*rti hift*ri*t tiil^c^-f^
& frimt p*rtis Cbnnni Gsllict Mi**r»*<>
C.ON.HLI:nO»
ExEMPiVM I|
CPHtrhitnis vthtvttnti* merttrixtmimfi f**
titur &fin*furg*t9rio tu$Umt *d t<*Um>
Vidam frater fedebat in cellar fifft'
co»i» magna hnmilitate pr»cipuus»H*-
bebataatemfororem in ciuitat< meretriccm,
'-<•.'•?
Conrrirjo'. ^ 5o>
dictnsrEccerrater tuus vcnit ad tc de ercmo. fcicns nimirum confefllone oris ablque" con-
- • • i • » -t •
Jlia aotcliaxaudics.praigaudio reliclis ama-
toribos tide, qoibus mimitrabat capitc dilco-
opcrroaioc^orrcDdam fratxicercHa eft. Et
cum ?icM"cr enm,dum tenure t ilium com pie*
cb,;dicic a iilc. Soror mcaxhariflima , parcc
fam kDima} rua», quonia propter tc multi ppr-
CUDC-, couiidcra quanta babes torment* p«e-
parata,nifi citopornitc re fcftinaucris.il la au-
tem concrcmi fees, elicit adcurmEt fc is frater.
tricionc cordis ad promerendam veniam mi*
mis fufficientcm coram Deo iudicariCumqj
Tolumcn timoris Dei ,in cjuo fcriptae fuiu la-
meutationes,& vac, falubri amaritudinc ven*
trem confeientia? cius aliquaudiu amaricaflcr.
diuina tandem adlpirantc gratia ..membrana
charitatis Dei,in qua fcriptum,cft carmen, fa-
cta eft in dcuotionc cordis citis, tanqaam mcl^
dulcis. Cccpit namque primitits quafdam ia-
^aiacftmihiGdu«vllaannon/Cniillcdixit:fi. borum fuorum praeguftate 3 & experiments
difcere,quoniam (aenficium fpiritus contriti,
&humihati cordis .Deus non defpicit . Nam
cum in tan ta amarmidine,quam prc;diximus»
continue c6uerlaretur>noc1:cquadam vidit in
vifione Dominum noftrum Icfum Ch rift urn
tanquam.Gicerdotalibusornamcntisindutum
mi (Tarn cclcbrantcm . Quo tics vcro iuxta ri-
tum iacrifici),(e ad populum coftuertebat,tol*
lens manibus fuis caiicem dcaltari, cunclis
ouiaderatvidendum offefebat, Porroinjp-
localice nihil aliud cratquam lachryma:,qui*
bus Beata Maria Magdalcna , nedes cius in
cjomo Simonis fledo,&, peenitendo rigaucrat.
Cumqi'prardiclusfratcr, circa pedes Domini
poi?tus,ifta videret, pre,contatusefrcum, di-
cens-Obfccro^Domirie, vtquidoftedis iiq«
inuciiitcaBimorcuam,& vcftigia pedum cius bis caiicem iftum cum lachrymis qua? in eo
plcna(anguinc,eratcoimdifcalceata.TuxiciI- iunt? Vtvideant (inquit) & fciant vniuerfi,
jc flens, A: ci4jlan$^ nun ciauitfenioribus pa tri-
bes omnibus quae facia fuerant At illi con-
ttndcbant intcx Cc de faluationc cius.Manife-
ftauit astern Deus vni feni de ip(a, co quod
nulla ci curafuit de rebus corporalibuSj fed
▼trolons propria m fanaret neglcxit omnia
fna, & fufpkauit graurter, & flcuit pro pecca-
H>ibo,propteia Deusfufceptt pocnitenxiam
volucris.eft falos tifci adhuc Ilia autem iadtas
k ad pedes fratxis luipetebat rtcamfecum
dcducerctindeferuHn Cui frater dixit: Vadc?
& coopcti caput twim,& (equere me: Cui ilia
refpondic Eansitt vclocitcr,oportct cnim me
magis dcfonaaxi,8c inter bomincsnudo capi-
tc ambulate, qnam in offi cinam peccati mei
itcruni ingrccU. Bum autem paritcr ambula-
rcnt.mQnebat earn fratcr ad pceoitentiam Vi-
dens autem iflc,quia frtt res quidam obuiarct
fibi.dicuad cam: K^uorriam nccdum omncs
Caum^auodforor mcaci,panim dcYiafecede
dooccifii tranfcatit.Quodcum feciffet, poft-
<juamtran£entnt illi, vocauit earn fratcr luus^
diccm: Veni foror ,camus viam aoftzam Ilia
autem non iciponditeiPerquircns ergo illc.
£xiu nvM
IL
Cmrum* fro ptcfjttis deuotus f rater , rcpetitis
vutijts mirabiltterJiDomijM cop/tlaim*
F Rater quida duxc pro peccatis fuis , qui-
b^sOcumnjmis offendcrat, pauidus^ft
a^Hjunota dic;coutri{lat^s.ingxcdcrc«irf ifc
^laUlajncaus&iicm imponerc rccuCibax,
quantum mihi placet contritio cordis, &poc-
nitcnti* lu<ftus,qui ad cicpTum pcenitcntium,
tamdiu feruaui lachrymas buius peccatricis
ad pedes mcostlcntis.cVpanitcnris, Quanta
ergo diuinx maieftati acceptabiliores citb la-
chrymas poenkentix didicerat, tanto magis
incitabatur,& inHammabatur fpiritus cius in
ip(b,ita vt legeudo,pfalhndo, meditando^ni-
hi I aliud qua: rcret, nihil aliud iutendcret, nifi
vt mentcrn ad lam en ra formarct,& compun-
c^ionis gratia m in (e ctcjraret, fcicns quoniam
xcgnum calorumvim patitur,& violcnti ta-
libus armis diripiuntillud. Addidit autc Do-
minus adhuc confolarifcruumfuura.qui ma-
loium fuorum pecni^tudine in frixorio difrf-
plina? continuae maccrabarur. Vidit namque
in vifu noclisfcquafi in lacu profundiflimo
ilucluantem, ac perichtantcm t Cum que iam
cuadendi fyes nulla efletfubi to iffuitadiutor
Co x in
so* Contritia.
iu oppotfonitatirki* Demiaas noftci Icfii*
Cbnilus midij pen*ibus ambulaus fupcr aquas*,
qui cuni ad cum YcniiTt^cxtraftum deaquis,,
dignairteHcuauir hujCcrurn m finumfuum.ac
pofuit in prato iucundiffimo viriditatcamcc-
no.Coniiderans autem fratcrillae tacx digna-
tionis gratiam, procidit ad pedes- Domini le-
ftist pra: immeufitatc Ixtitisgciticns ammo,,
ex pit infariabili pietatis defiderio aftringcrc,
3lc deofculari pi a, veltigia faluatoris.Cumquc
euigilailcc , fagaci difcuilionc examinans. Jar
cum, in quo fubmciius fuerat,prbfundum vi-
Wx iiiPLvir. IIL
Cent tit u% in vltima expirAtione miUtfteltr*
tJts <}haI$ ' fur gttor turn ftrtulit.
VEnerabilis & Deo digni magi fir i Boni*
facij quondam Laufanenfis Epifccpi
relatione cognoui' vcridica , quod quidam
nobilis fux diceccfis venacum circa m on res
Alpiumpcrgens, familiam fuam, incline
iam die, cum canibusperdidit , (blufqucio
r tior urn, fin um gratia? iu quern dig name r leusu , Ulua eft relidus . Ilio ergo horrentc loliru-
tus cix^rcmiujonemiiidulgcntixjprarum flo- dincm, & fi cjuidaudiietdiutiur, cx'pccbuite,
tidura in cjuo tranfpofitus eft,xternae quietus
Yiridiratcm intcrpieiatus-eft.Et propcerea to-
caracotcconucrliis adDominum, canquam
f rxtcriti labores 'fyfius parui fuiflcur,in ante*
riort fecxtendere cccpit,ieiunijs,orationibuV
continuis, lacluymis, & gemitibusincnarrar
biiibusa Domino po(iuIans,quatenus indul-
gcntiai ipfius largitatera.vifionis imagine ft hi
prjc,olleu(am,dulci gratia in rei veritatc expe-
nd mcreretur, & vt hoc ei aliquantis. indicijs
tandem duos ex canibiis latrantcs aufcuJut.
Qups vcnabuloinfonantc confortans> rep-
tando mauibus & pedibus, ad locum cooatir
afcendere vbi latrantes caniculos audicbar.
Ac cumilluc cumdifficuhate perucnir, in-
uenit locum planum , pulchrum atquegra*
mineum inter montes.In quo quad hominem
magnum & elegantcm fo una, facie tenus pro-
ftratum videns, duas clauas fcrreas ad vtrum-
que latus iacentes horrencibus'oculisintue-
diuina pieras infinuare dignarctur. Dominus. tur.Hunc miris plagis & vulneribus crficnta*
Tero vircutum omnium diuributor, 6c earum
moderator, cum Iaborantcm continue in gc-
mitu fuo, & panem doloris aifidue comedenr
tern confolari decerncreoquadam no&e deft-
dcrio, quo fupra diximus valdeaiFcdus/rir
trum vigilijs intexcrar, & cccc fubito p fallens
tu.dic*ri duo canes venatici latratibus circui-
bant, fed moxad confpeftum Domini fui mi-
lids obmutuerunc . Poft horrorem autem
a (lump to (piritu, dixit profVrato: Si ex p«*
tc Dei es, lbquaris , & quis fis, aurvndc ve*
ncris- dicito. Cuiille; Ex parte Dei fum, &
& ouns venit in mentis cxcefsii, & ridit Er ordinatione diuina tibi talis appareo, vt
ecceoArfona quxdam nouaculamacutam,& in me. mifcro pecnitentiz fum as eicmplum.
quafubfenfibilcm lenitcr ac fuauitcr ducens Mortnus Cum , licet tibi corporalis appa-
Jencaput ipfius, in momcto, in ic*tu oculi vc ream, miles Tur viuens , peccator immaBif'
Jutirafiteibarbam^ollum^coronamjdiui- fitnus, ea tcmpeirate qua Richardus Rtx
nxbonitatis indulge^ bonitatem figno hoc Angli* contra Philippum Regem Francix
flenti 6c fufpiranti declarans,verutamen pau^ prsclia concicifcit. In ilia czpeditione , qu£
cospilos vno tempore deferens)vtreoj:negli- a Brabantigenis in Piclauia* 8c Gaftonia «•
Sentiarum, fine qujbusifta vita nonducitur, ^^ *A -«- •~*?-»^ i..*"«« k/tmJcidfifouc
omini dcnotauit . His St huiuCnodi confo -
lationibus idem frater farpius recreatus, mr
fpirante. Domino didicit in fpe venia? refpi*
c^a eft , ego infelix luxuriys honucidijfqu<
debacchabar ; nee in^his1 alicurconditiom,
ycI etiam fcxui flexus mifcrationepcperci,
Medio autem tempore valid iflim am febrtm
jare, 3c dc ^erceptis beneficijs gratias agen's,, acutam incurri: & taracn rrcc tunc coutntu^
\Jiill»fir.viriiard< film , nee confcfTus, nee Chrifti corporis u-
«d amplioia.fufpirare.Z./ii
cramenta fufcepi. Infrante autem horamor*
tt*obmutui, fceccefuprafpem mifcricordia
iiuina Pr*ucntu$fum,&.yaJidacontriri0Dff
£crxno^
Contrmo, 2of
eenfiow qui Ikct fequi non poflem, ramcrt res.Tamam horaeadem pius Dominus, cuius*
laxhrymas cicuffi,& in his viram,Dco pro pi-
ttance, finzui. Noc mora, defunct us fum , &
duobosdac mo tubus craditus ncquiffimis,in-
{rarclauanimiftarjim fcrmanun, tormen (is
vfqucindiem iudicij cruciadus-Ethodic qui-
dem per afecnium momium iftorum meam
rmfcram aoimam impulcrunt, 8c itcrum per
abrcta cocam cam cam di&isciauisferreis
prxcjpitcm depulctunt. Scias taracn tormen*
ram iftud ram magnum & cam diuturnum lpe
venix quam io fine mundi habitants fum,mi-
rabJitcxrcleuari. Ncc mora ; vbifpiruusillc
hxc verba finiuit. corpus quod videbatur ae^
ream cum diet is claoisfcrreis quafi fumus e-
naturaboDius eft, cuius voluntas poccftas eft,,
cuius opus miferjcoidia eft, cord i cius contu-
)jt conuitjonem,vtquoties confeifionem in-
ciperex , tones fiugultibus intercept* vox- de»
ficcreMn oculis lachryme, .fufpiria in pcclorc>.
iingultus erancingutturc Hxc vt vidit Prior,,
dicebarfcholari : Vade,fcr J be peccata tnain
fchedula, 5c defer ad me . Placuit confilium;
iuueni, abi7ttfcripftt,die altera redi;c,& fi con-
fiteri poflec itcrum tcmatus> vt priiis,defecit»
Er ciim nihil profiecrec, fchedtila Prici por~
rexit. Legit Prior, 8c obftupuit, dixitoue in>
ocni: Nonfoffici© tibi fotus dace confilinmr
vis vr oftendamr Abbati/Et lrcentiauit ei.Vc~
eauuit . Miles aotcm qui hate viderat (k au~ oit Prior ad Abba*em, 8c porrexst fchedulans
dicrst, irapints pauperum &. mala vita con
ocrius concc2ius amodo vixit , 8c multos a-
iios pctcatores ad ezempia pcenitencie, fua>
narratjonc permouit. Csntifrst* d* AfibuiL
legend am , rem ci per ordinem c*ponens~
Quid dcindegeftum (k,audiant pctcatores, Ac
confolcntutjdcfperati,3c rccrecntur. Mo* e-
nim . vr Abbas- chartulara ad legcndum ape*-
rait.totam cius cotinentiam deletatn imieoit-
Et ait Abbas Priori: Quid legam in ftbeduio*
ifta? Nihil in ca fcriptu eft. Hacc vt Prior ao>
diuit, fchedulam fimul cum Abbacc retpexicr
dixitque ad illume Scxatproccrto patcrnitas-
▼e(trat(upradicxum iuuenem in hac fchcdula:
fcripfiflc peccata fua, 8c ciim a me fuiflent lc-
c"ta«,vobis etiam donaui lege da: (ed,vt video,
AViris religions 8c literatis,vt ilint Abba- mifcricors Dens qui maxima iuuenis contri •
tes 8c S cholaftici, contigiflc Parifi js ve- nonem attendit»oilpam urn fufficienter puni-
xackex intcllexi . Erat ibi iuuenis quidam iir tam, iu(U dcleuit . Deletio fiquidem ipim*
Audio, qai, fuggcrente, humani generis ini- fcripti, abolitionem fignificat tocius delidi.
mi co, taiiaqux dam peccata commiferat,qu« Et aduocantcs fcholarcm oftenderunt fchedu-
obftaote erubefcentia nulli hominum ^onfi- lam,dicenteseius peccata diuiniens elTcdole-
t€ti potoit. Cogitans tamen qua; malis prat- ta,qui com perfpexiflct, & ex fignis bene cog--
paratafaot tormen ta gehennar > & quae bo-, nouifler, in tantum cor eius cx.magnitudincr
nis abfeondira funt gaudia perennis vitas, gaudiicftdilatauro, in quatum prius ex mag--
ElIltPLTU I V-
lUtm woio fripeditut tHMtnii conlriturp ec-
est* f*s ttofittri mn friumltm , infefa-
dmU defcribit & wiratulosedekmur.
timeos etiam quotidic iudicium Dei fuper
&, iotus torquebatur morfii confciencia?r
8c forts ubeucbat in corpore. Quid plura?
Tandem mile ran te Deo timor ille ieruilis
Terecnndiam vicit . Vcniens ad fanclum Vi-
c^orero.Priorcra yocauit, 8l quia coofitcn-
di gratia veatfler , indicauit;- Ille paratus ad.
tale officiutn^cut omnes/bntfratres eiufdem
monafteri j , ftatim venit in loco ad hoc dcr-
potato , (edit, prxmuTaque exhortacioneiu*
Bcncni confitcriroloitcm expe^uue;. Mixai
nitudine tiidivx fueratangulratum;& nul-
lam ci ioiungentes fatisfadionem^onuerunr
quatenus Deo de perceptis beneficijs gratia*
ageret^atque de cascexo cautiur nvctct*C*fa~
t%m /.***. ia
Cc
£x£»to-
actf
Ex IMMTil Y.
Cettriticne vehement* mulier inajkum cum
•fi>*i* CQmmiffnm conftjf* Pop* ve»Um
feccAtornm Accefit.
MVlier qnxdam ignc libiiinis fucccnta
proprium adamauic filiu, dc quo con-
ccpit &peperiifilium,alterum. Tcrroretam
ocfaria: comrntXtionjs pcrcufla>qualibct mo-
memo timt)$ 1c tradi iachan*,vel morte fu-
bitanea inter ire. Deo miferante,defatisfactio--
nc anxiari coepic praehabito' prius confilio
(acerdotii foi infaiKoitim lecum tolleos,Ro-
mam Venit, & cum mulca importunitatc Do-
Gofcrritio.
Tandem omnium orarionepurgatur Carditis*
]isj»didicit-in fuavexatione,diuina; raiiericor-
di* dtcztcto non oblatxate./itj* ££ .a.r.T i«
Eximplvk VI.
Centritiennn. mk.exttA merit urns oJlet^dej»s
fed in. eerdw ft op fit am emtmUtUkt
non babens, damnatur.
PArifijs in Ecclefia (anlta Dei genirricie
Marie, Canonicusnuperobijc;qui mulca
habens ftipendia , dclicatifTimc vixcrat - Ei
quia. ex dclitijs maxime ,& dems que,adgula
pcrtinct libido nafcltur,nata nutritur, & quo-
cidianis cius incitamentis augmentatur,idem
mini Innoccntij Papa; oculis feingeflk, cum iuuenis valde cunicam carois lu« maculauir,
tantis Iachrymis &c clamoribus, cun&is au- & tamillo,quamalijs fuis peccatis,ira Dei ia
dientibus facjjens coofeflioncm,vt omacs yct-
tcm in ftuporem, Geflauic in bracbijs infant
tenucommiffifacinpns teftem. Vidcns Do-
mixiufi Papain mulieretamam contritionem*
3c quia vcrc cflct pceni tens, mifericordia roo-
txis fopcr earn, ficut prudens medicus, volent
anfirmam plcnc* & cito fanare, contritionem
ctiara probarc„pra:ccpic Ytin tali vcftc ibi apr
)pareret,in quali venerat ad filium cum pecca-
rccllla cor*ufionem auernam temporal i an?
(e prouocauit. Tandem peri nfirmiuccta^us,
timore mertis coniefConem fecit, pec cata. dc-
rleuie,& cracdationcmpromilicviaticijra ac-
ccpicvinu<ftus eft,& hominemdepofutt: cuius
corpus, vtpotc viri n obi lis, cHuitisque, cam
magna pupa (ecularisglorise tumulatum eft.
Etcrat in ilia die ratale re nita$>vt ipfea'ereiiia
obfcquijsfamulari vidcretar.Dixerunt homi-
nes adinuicem : Multabcuu prxftktt Dcus
ho mini ifti , nihil enim ci defuitlioTUm,qu;
tepqnens,mox & eiuicveftesp o(uu,in camit* .homo Chriftianus habere dehuic. Dominicis
lia redijt,& quam parariflima forct ad.omnem Sacramctis raunirus eft*cuni magna gloria (c-
&tisfalrionem in talj obedientia faris often-
dens. Confiderans vir literaciffimus, tali obc-
dietix , rali -verecundix, tali pcenirentix,nul-
Jius peccati pcenam pofi'e refifte re, coram om»
nibus dixit ad mulierem.Dimimim eftpecca-
turn ruu.Vadciopace,&nihil amplius iniuxifi
ci Audiuith^c quidaex Cardinalibus,& cum
Pharifeo contra Papam murmuraus, iudiciu
cius reprehendit, dicensad tan tarn culpa, tarn
ibieucm poenitentiam minus furricicntcm.Cui
illerefpondir Si ego iniufte egi cum muhere
ifta,& infufliciens eft eius coram Deo pee ni-
tcntia,potcftatem babcatdiabolus ihgrcdieu-
di corpusmeum,& coram omnibus mevexct.
Si vcro tu iniufte me reprchendis, fimile tibi
•fiat. Statim diabolus Cardinaicm cundem ve-
*arect3Epi8, per cuius vexarioncm perfeftam
iiudieris pa^niscntiam Dcus palam oilciadii.
pultus cft.Sed homo vidct in faciei acus tutcl
intocturcor Poftpaucos diescuida (ibi vaMe
familiari apparenssdicebat fe en% damnatuxxu
jCumqt)cmirarcturille,&expaucfceret>pceni-
tenciam cius, $ confeflionem , fiierametiain
communione, ftinunclionem c5memoransy
rcipondit defun^tos : Vnum borrum mini de-
fuit, fine quo nullum horum /qua* enumerate
funr^mihi proderTe potuit. Quid c(rillud,in-
quit^Refpondit mortuus. Vera cotritio Licet
enim Deo promifcrim cofilio cofefloris con-
tinerttiain, fiucalia quar falutis funr,tamcn di-
cebat mihi confcicnwa,quia f\ coualueris ob-
feruare non poreris.Et quia cormagis dccli-
nnbatad tranfgreffionein , quamad voticb-
fcruationem , nulliuspeccari mcrui remiflio-
ncm , Deusrequirtt fittnn propo itum pxm-
rcndi^ dtrn hk, i,r*ii. Vide tu*m tit . A: rrii t9»
Cotttritio*
Brill v itll: V It
Exi M f t T M X I I I-
Catrkim* mmgwtmthk f'ttcMtrbc )fUid*fh
mnf fnftjjimtm imritnr fubftrmone , <$•
fofi 3tfsri*sfsl*Mtsmf* iffe fignsficM **',<$»
iriptfM Xrtsmmmts Z pkrgaterio liber atas,
fr trip*** tres ptct stores public os iuflifitan-
dti"Hr*tHbi*i't VVicbmsimi mrtinSit tie-
V Ir Dei F. Vfricus die ammardm de mane
iu Roma Tbentotricis pwc di cauit, fuper-
uenknufquedvae tancrctriccs.vna alceri dixit.*
Audianrasiric vcrbum Dei ab ifto. Altera ve*
ro rcoocnrc,& abfeedente prima ad pedes fra*
ttis prardkantis fe locauit.Modrco ergo fa&o
rnrcraaJIo , aha voce clamare caepit Obfecro
tos Do mine per mifericordiam fchrifti( cuius
glonam prardicatis ) quatejms confeflioucm
metra onatocius audiatis mifera? peccatricis.
QcKidcm refpotKlens ait; Modicum fuftine,
filfi. ftatim remans, £c te audiam.llla* parti m
qoicfccnreeadeni quae prius cum clamore re -
penjt lUeque vt pries (upplicauit.Tcrtiavcro
vice poftmodicucn filentinm vahdius quam
ptiuspraemina verba proferens, coram omni *"
bus prcfcnrjbus fpirirum exhalauit. Quod vir
fcocfos frarcr Ylricus viden9 accurrit, & earn
morraaa. iooeniens pre ci bus fupplicibus cu
populo prxfeotea Deo reditu vitae illius im-
pecraoit. Quar refnfeitata refpirans, fratti,Vl<-
rico dixit: Nofcis frarrem V Vicnmanmi|n .
PrioremRuptoenlcm/ Qfci air: Noui.At ilia:
Hachora, qua ego ♦ (pin turn eihalaui, anima:
fimftiillinsi corpore egrcfla ad ceelum,Deo
vocaroe eft perda&a Cuius mentis dementia
Saluatoris Omnipotetis, xxxiij. animas de
(Higatorio (ecnm"trapimittens a poenis libe-
iwtt. Infuper 6c xxxii. peccatores publicos
cotnicrtcndos* iuftificandofquc mentis ciuf ?
dem condonauir, quorum ego vna fum. Sicq* ,
peccata faafratri Vlrico confieeos, & vitam
hadabiliter finieas»inbreni port itr Domino
feHciter rcquieuif . Ex vit. TrtttumVrtdic.
Fistttimuh. BttHWiltnUM exempt* 7. .
V0ft peteatumcontfitm qttidsm monulliriS ifr
> trdt.&fw^itentU'aBihuffnUUuminfifiws^
Jsficcati remiftone diuinitus certifieMtur.
REfert Grcgorius inhomilia dctdeccm
drachmis. Ndftris partibus^ Vi&orinu*
quidam cxtitit noninbpis fubftantix, iuxrai
tnediocrhatcm vitae. Sed quia regnac plenim-
que in rerum opulentia carnis culpa,in quod*
dam facinus lapfus cft,£ debuiffet valdc per*
timefecre, ac defuse mortis immanitarcco-
gitarc. Reatus igitur fui confidcratione com*.
pun&us erexit fc,mudihuius omnia rcliquhv
rnonaftcrium petijt.In quo tantac humilitatis,
tantac difcretionis cxtitit, vt-cu^i fratrcs.qai-
iJlic ad^amorem diuinitatis excreuerant, (uam.
cogcrcntur vitam defpiccre, dum illius pceru>
tcntiam viderent. Studuitnamquctoto meli-
us annifu cruciare carnem , voluntates pro--
prias frangere,' furtiuas orationes quxrerc.
quotidianisfe lachrymislibarc,dcfpedumfuil
appcterc, oblatam a Fratnbus venerationeinj
timerc. Hie igitur nofturnas fratrum vigilias-
prxuenire confucuerat. Et quia mens, in quo>
rnonaftcrium (itum cft>ex vno Iateac in fecre-
n'ori parte promincbat, iliac confiictuainenr
fecerat ante vigilias cgrtdi » vfft quo ti die in«
ftetu pecnitcntiat quanto fecretius, tanto li-
berius maclaret . Contcmplabatur namque
diftridioncm futuri iudicis fui,& iam eidem
iudici , concordats , puniebat in lachrymisi
reatum facinoris fui.Qoadam vero node Ab-
bas monafterij vigilans, hunc latcnteregr^-
dientcm intuitus,lento foras pedc fecutus eft-
Qucm cum in fecrcto montis latere ccrncrct-
io oratione proftratu, expcclarc voluitquau-
> dofurgcret, vtipfam quoque l6ngafiimita-
tem orationis eins explorarec. Turn fubitp>
carlitus lpx emi/Ta fuper cum fufi. eft , qui itt-
oratiojie ftratus iacebat,tantaque fe in loco il-
lo claritas rcfpcrfir, vt tota pars regionis illiu* J
ex cadem luce candcfccrct . Quam Abbas vc^
vidit, intremuit & fugit.Cumqj poft loogun**
hor? (patiura idem f rater ad rnonaftcrium re*
dijfict , Abbas eius vt difccrcc an fuper<i(e~
x
►
3oS Cootritia*
tanti cffufionjcmlu mints agaouifTet, inquire re
cum ftuduk, dicens: vbi fuifti. Atillc latere
pofle fe credos, in monafterio fefuhTe refpon-
<1lc. Quo ncgante Abbas compulfujseft dice-
re quid vidiuet *. At ille videns fc cfle depre-
tejQium,hoc quoque quod Abbatem latebat a*
peruit, adiungens . Quandofuper me vidifti
fucexB de catk> defcenHere, vox etiam pariter
ireoit, dicens: Di milium eft peccatum tuuro.
Etquidem omnipotent Deus peccatum ejus
potuic tacendo laxarc, fed loquendo per vo-
ce in radiando per lumen, exemplo fua: mife-
ricordix no ft r a ad poenircntiam voluit corda
^onuertere. Gregorms hem^+JnEHMng.
i
Dimcnes bnpediuntsontritiotvmicanfejfimum,
& rtftttutiontm*
£\ Y^am <kmouiactis du&uscratad quen-
dam (anctam virum , <]ui prasccpit dx-
moui vt cxircr,& nomas fuuna diccret; No€
(ait ille) furrras tres , qui habitaraus in ifto
Jio mine & ego rocor claudens cor, & officiu
mourn eft cor pcccatorisclaUdere,quod oon
poflit habere contritiosrjemlSi vcro contritio-
nem habuerit , tuncfrater meus, qui hie roo-
xatur vocatur claudens os.qui laboratad hoc
vi homo non point cunfitcri . Scd fi cofitetur
Sc conuertitur , tunc rcmus frater mcusqui
hie moratur, vocaau claudens burfam ne pe-
cuniadeficiat3ac incidatin paupcrtatem, qui
laborarad hoc, vtnon fatisraciatreftituendo
ablata & iniufte adquifita • Etiilc plurcsoo*
Bis omnibus adqu in t, quia licet contezunrut
quandoque, 8c confitcntur , tamen raro vet
nunouam omnia plcnc reftituun^ & fie feip-
Cos damnant,quia peccatum , oon dimirtkur,
nifi xes ablata reftituatur , CtlU&fr SpttulL
Exi
MP X. YM
XL
Ell MFIVM IXr
Ctntfttionis rtmedio jamftr dtmones in aers
fubuecius, grauijjimorum ftccatorum
ven'mm net fit.
QVidam tabernarius propinans vinum,
oranertam bonos, quam malos in foam
Nomura rcccpit,& per ml tic ludere,chorizare,
blafphcmare, inebriari,Ie nones & meretrices
in fimui peccarc. Semelvria die Dominica,
c?m vinum de cellario porraret, ante i arm am
detuht hc*pitibus extra domum fcdcntibus,
quiadomus erat plena hofpitibus, eccc ven-
tus turbinis eum violenccr rapuit , & furfum
in aera leuauit in conipe&u totius populi, &
cum fie adxmonibus leoaretur, clamauif
compuo&o corde. ® Deus, quidfietdc ani-
xnamea?Tunc daeraoncs pcrmife runt cum
caderc invnocampo, dicentes •• quiaoblitus
csoroniatranfitoria«&corpuspropriu,Deum
Iblum proanimatuacompuuAo cordcroga-
fti,ideo non pbflumus tc vltra c6ducere,quia
Omnipotens non vultpennittere noftram in
teexercere voluntatem , co quod compundo
corde inuocafti eum,fc fi hoc non fecincs cum
fcorporcfic animate ad infernaduxi(Tcmus.£t _ ...0 .
' hoc diclo difparuerunt.&inucntusin campo in fingulis peccata fingula cognouiiiet *&
reportatus eft ad domom,fi: poftquam conua- peccatis egrcgicpr^dicauit,& quomodopro*
luit,fcem6dauit,& tabeinam amouit,& am- pterpeccaxumhabct diabolns inhomiucdo-
pliusnonpcrmifitajiqucm indomofualudc- miniu in tanturo,jjuud noDpcrujittiieum.a'
je,vcl blafphcmare, yc! chomare, fiuealia cere bonum ncc'audirc Dei vcrbiirn. Saio-
malain domo fua cxcrccxc. QtlUB. spes. aioriinquit.lniquitates fux capiui»t i rp'uw.
Contritl$ntsl*chrymis pstcatorum
catsns dirupt* *fi*
TJ Vit quidam homo in quadam famofa ci-
JL uitate, qui pracdicationi verbi Dei nullo
tempore voluit inrerc/Tc Quadam awem die
contigit,quod quidam famofus pracdicator in
ilia riuitatepra:dicarct>& cum magna populi
multirudo conflueret,ille abaljjs traclus q^
inuitus ad fcrmoncm vc nit, quern, Yenientsm
intuens prxdicator.viditdiabolum retrahep*
rem cum cum cateiu,cuius circuliex peccatis
fingulistexcbantur, & intuens circulos,ciin>
Conrritio. . 2oj>v
ronibus pecouonxm laoram conftringinir adolcfccnsquidam erat boneftis nates paren-
tibos , fed is, vtpltrumque cootingic,parcntc-
peccator. TuciHc vniuerlapeccatarde quibus
illc prxdicaucratveracitej; in fe rccognofces,
ciim poAeaaadl(ict abeo,omni vcri pceniten-
ti quantumcumquc peccatori veniam a Do-
xtuno repromitti, contrituSjValdcccepit Here
amari&me.Tuucpra? icatorvidit vnam la-
chrjmam ab ocults eius cadcrc fupcr catena,
fjuxlachijmacatcuaia dirupit. idem.
Eximfuu XII.
Ceatrisiem* remedie miles quidamiam meri-
fecemtermm itccufit.
T\ Exert Roberto* dc Licio in fuo Quadra
lam fuam luxuria/urtis, ebrieeatibus,iitibus>
ali/tque vitijs defesdabat, taliterque fe in om-
nibus agcbac.yc ctiara homines unguin^s fui.
imo& jpfeparentes fui.velrotandu eum,vd
coiifuubilispatibuli crabc in to ti us generis fui
dedecus fafpendcudum timcrent. Quapropter*
latius arbiuantcs^vtnullo lciente,veIadmo«
du paucis,improbitatis fuc. pecnas exoluerct,
quam totam progenicm mac u fare t. Cap turn
igirur occulte iudici tradiderunt . Sumc , in-
quiunt.o ludex,huncfilium perditionis, im-
probitatis aucrorem , fornicacium, ignauum,
furem,taxillis afiuetum, Sc temulcntiz dedi-
tum,& damaquis inicctum merge.Mclius.eft
«*V. gefioali^quod quidam nobiiis,fed crimi- enim, vt clandestine amicis tamum fcientibua
tniDoGn, quodam teporc ab inimicis fuis ca-
poiscix,dcquiavalde«rantimiidiou' ftcexofi,
vi(um eft cis expedire, vt jo inftanti occidcrc-
. cur.Ccmeus vir nobilis mortem fibi immine •
re, & nullum cflc remediu vitac,fupplici voce
dint ad iIlos:Hogo vos intuitu Dei, vt ad mo.
mortem mcam dirtcrre digoemini , vt
pereat2quam vt mudoprsfentefeknte, atque
intuente, auc rotetur, aur pendeat. Iudcx im«
pietatiseiusfama? nonignarus, cum ligatum
roaaibus,& pedibus in lac cum fubracrgendfi
mitteret, proftratus in terrain, ait: Dimittc
mini pro domino , quodtc, iuftitia ageoce
_ {nam fcejeribus mortem met uiftij fubmej-
alien iaccxdotipcccata mea poflim confiteri. gam. Compatior cnim, & Domino ttl\c, ad
Rcfpoadcrom^iili dilationem illam minus acerbos tuos eucntus contrUtor '. Adolelccns
■ataoi.cdiD poffit interim ab amicis eripi dc *er6 etfi ccrncret fe mortis imperii cuadexe
snaaibnt coram. & fie ficrct error nouiffimus
fcior prior cCui cum prttcepiflent,vt ad dc-
-coiandam fc proftcrncret, dixit boc yerbum:
Deas uiosvolnntatem mcamEtfubiunxit:
Aoimani meam virginis fiHocommendo»(ic»
que decoiatus eft. Eratautem quida obfeflus
inendtate, cui cum diccretur, qnod de tanti
jnortcn/rannigaudium magnum complices
faabcicnc cumxacinorofus fucrit miles. Ref.
pondirdjcmoo-Ncquaquam.Vnum enim vex-
bum dum moxi debuit,procuiit propter quod
ialuatnsc&Xf/taffpr Sfccvtitx Robert* dt Li*
tU er dints Him$rMm+
EXEMPLVM XIIL
J§*$med*iHM£W3 qmdam mfelintiftmA *tefM4
JitUfli&m* vin invlumoexfirstioMsJk*
v*ri etmtriuu ad i*l*8i*r*in*
IN cuhu&c cjoadam Bxabantix , jrout io
Tcotonic^iqaodaxn Ubro fcripto inueni*
nonpofle»par€tibuf fuis, cognatis 6c proprio
(anguine contra fc vehentcnter appellantinas«
obiUnato animo ingemuit & lachrymis infu*
fus iudici dixit: £tia fi obid perenniterdanv
nari debeam, nee tibi tamcr^ncc me,accu(an^
tibusatque tradentibus veniam dorto^Quibus
didis/acco immittitut obftinatus ad vcniarn^
aquis mori torus inijeitur » mortuus rurfum
aquisextradus,fecretius (cpetitur.Eadem no • -
&e cumiudci ob(Unatum animum iuuenis
mirarctur,& cum damnatum eflc pro tot fcc-
lcribus pro ratohaberet, fubito rcipiciens ad
Ic&uli (ni latus , cum qucm occiderat ante ft
poiltum vchemctex cipauit, &|quamprimum
animo refumpto loqui potuit«Pamnatus in-
quk, ne es,oadolc(cens, an ioftitia Dei ant
miiericordia Domini referuatus ad gratjam/
Rcfpounditilie; Qpamquam aclu accrbiflunif
ppBaaruagar proceTlis, Sc Cupra quim lingua
ertari poteft, iuftis fceleribus nicis tormentis
fatigcr»ingratiatam5 mortuus ujm,& xternae
D d quictis.
<^
Jio x Conrrkibv
euietis fcdcfp ezpe&o Et iudex :Miror ft vcrai ram hominem, qu&fnever tam in tl'ladictrr
xateris > prxfertim akn cotus: muudus tc dlr menda, cum ante iudicem iuitum iudex ipft
gnum gehe^na dcccrnat,5cmaxirae ego, ami*- inioftus airabo,qqiTnfontium cruorem fcclc-
ciquetui, qui tein tantaobftinatione, ira, & ftior ipfedamnaui?Atmonachus , vt eumal-
odio (piritum efflarc confpeximus. Cum, in* tius fuipiranrem , atqueamariii* iachryman-
quit,adolefcens, fubmerfus in aquam palpi ca- tern audiuit;Quidtu,inquit, fratcr, turbans!
z€,6l mom^mcincipercnc angpftias coramo- CciTent nunc tux qucrcIaBimcfundcre-lachry-
«cre,diuin^graci^.luiniflc.irtadiatus}plus cce? mas fine Pond tu vt frcularis iudex. corpora,
pitdolere mc,quod obftinarione, ira,Iuxuria,/ aliquando moritura peremifti>fcdJicu,cgo in-
cxteiifquevjtijs diuinajn clement iam often* dignus paftor animarum , in feculo exiftens,
4iflem,quam quod fubmerfus vitx,difpendia. malomeo exomploatq, iroproba vita aoimas
fuftincrcm.Vnaealto clamorc cordis mei in* per xua vi&uirasfc^iusparicidaiugulaui.Quo
ter acerbas- mortis anguftias banc orationem
Domino fudi: O pictatis fons indeficiens* &
fcclcribus^ortalium bonitas inuincibilislpo*
nexruccm Ac mortem tuam inter peccata mea.
ft iuftitiam ruam.Indulgcmihii quxfo ofTcnr
ftn , quia nunc pro amore tuoj omnibus qui'
me. often derunt libenf offeu&s dimitto . Exr
padfc niuic brachiatua>amor anerne, & pecca- &hulam *x xmhtmttijfimttotritwu merit**
tricem animani meam in finu tuxvaftiflimx;
fcrmonejanimxquior fa<ftus,lc diuinx milen-
cordix commendauit , & Domino in magna
compun&ione vfquc ad mortem fcruiuicGai*
Exsup. Lfu x.r.Yi
J>ietatisxecolIigc,quod (I in pofteru vita dare-
tor non reamodo tantis vt haclcnus feci feeler
riBus lacerate nv. Et inter hate verba fpiritunx
ctnjttenS)gietatis<diuinx ianuas aliquando mi*
hi aperienda?.agnoui. Audits hxc iudex atto*
nitus- ftabat, & ad'tam ineffabilem pietatem:
ffnpefadus aiebat:Tibine Deus veniamdeditf.
Tibinc xtcrnum regnum ipopondk/Tibi,im
2aam, lubrico, tibiimprobo.tibi non gratia,
d fijppJiciodigno? Atiuucnis: Itafccit, in*
quit. Tunc iudex totus infufus lacbrym'is;
Nunc, air, infelix dctperatio vale.Siquidcm fli
Ij^us tam pius eft', ad eiiis mifericordiam per
mtus pergo, & peccacorum licet me grauifljmi
faftes premant, qui huic quondam lcelefH(u>
mo iuueni veniam dedit, mini quoque poem>
tcnti Tcniam non negabit. Difparuit interim >
adolefcensfubrneifiis,& iudex pofthxctribu*
nalfbus valedicens., mundanos prunes faftus
depodir^cul'um cum fliisdclltijs dereliquir;
& Carthuflenfium ordincm nceniturus intra*
Q Vod* noftra tempore in Gallix partibut
accidie, fiddiflima relatione traditom
non illcbo Ad ilium venerabilem Magi*
iYrum de Corboel Seuonenfem< Archiepifco-
gum qui dam peccator, qui propriam filiain
violentcr opprcflerat., coufemonis* gratia vc±
nit. Confeflbs igitur in maxima ft xnirabili
contritione 5c. lacbrym is ^uxliu it fi vnquarn
vllo dolorc vel pcenapoflet a Domino veniam
impctrare-Cui prxfulilta, inquic; indubitan*
ter,(i cantimali pocnitentiam fubirevoluerir*.
At ille vcbementer exclamans? volo/inquir,
etiamfi millc mortes me fuitincrc ' vplucris.
Collacrymatus ergo infelici.imo iam felicif-
fimo peccatori.Et ego>inquit,reptennem tan*
tilm pocnitentix pecnam impono; Tunc ille:
Quid eft,ait,qu6d pcenitemiam mibi rlagicio-
fiflimo fcptennem tantum iniiingis, qui ft n*
uerem vfque ad fincm mundi, tantum facinur
poenis innumerabilibus dilucre non valerem?
Cui Prxfill;.Yade,inauit>& tres dies tatum in
«it. Vbi ciim quadam vicecuq>alio monacho pane & aqua iciunabis Tumamphus ille plo*
fcrmonem mi(ccret,& cum multis lachrymix. rans,& contundens fe, rogabat vt pcenitcntia
caufiirejtnr? quod (ecularis iuder exiftes non- iniungerec faluurem. Supra modum ergo ad-
•uUbsin^ntcsxhomihesifauore, prece, vel mi rat us & ex bi la rat as Anriftes.tademdefini-
jieriovidu5s, viu priuauerit; in fletus vehe*. dui prxcepic vt abirct,& vnum tantum Pater
Aomffimoi:xoaimQtttts9 aichat/ O xne mift- ooftex diccrct, fcirctqnc, pro ccrto peccatum
fibii
I
Contritio. Cornier fio. ill
£bi dTcTCmiflum "Nee raora.'dirum illc emit • fuum moribus ft conuerfatione ralde religio-
*cos clamorem 3c in terrain procidens expira- Turn nccciEcate magis, qaam v ol fit ate fecutus
mk.Necdobia fides,ficut Deo dignus Eptfco- cft.Cui nimirum grauccrat,fi quispro fuaali-
-puspofteaprxdicaui^quin idem pe nit us Cue quid falutcloquerctur. Bonaaut£ non foltim
Tlia alia parga tori j poena, TalidiJEma tan turn noniacere, fed & audi re non potent- Num-
eomriuoneporgatus , ad gloriam cooUucrit. quamfe adlan&c. conucrfationis habit urn ?e*
Tb.Cs9t.Ub.UiUvniM4rf04.$if*7. > nire turando.irafcendo.deridendo teftabaror*
In hac autcm pcftilentia,qux nuperiiuiusTr*
£xixriTM XV* bis populum ex parte magna confumpfit^pcr-
cuilusin inguine, pcrdu&us eft ad mortem.
%Dtwmli$rt q*t trifmirttimm in m*U* cXcb* Oumquc eitremum lpiritum agcrct,c6ucne-
nidijttm remxitvrfecrsta comfiitretmr. tut &arres,Ttcgrelsu anime, iftius orado pro-
J N Fraaciftinoram hiftorijs legimus, non tegcret lam corpus cxns abe xtrema era t parte
longe poftillius ordinis iuitia contiguTc, prxmortuu, tniolorantummodo pcttorevi-
quod tempore, quo Bettoldus ru ciufiicm ft- talis adfauc cator anhclafcat . Cundi zuti fra-
miux infigots, inGermania inter ptatdicaa • eres taoto pro co ccccrecccnixius orare,quato
dam Dei verbam acrius in vrtiunKjuoddam cam iam videbant tub ccicritatc difcedere.
mucduseflctj mulier.quxeo vitio tcnebatvr, Tunc repent^ cceptr ijfdem rratribas afljftcn-
panitemt* ac contrkionis vt,in media cob- rib us clamare,atq; magnisTOcibns otationes
cione mortua concidit* Verutn eum-omivtbua eorumintcrrumpere dic&.'Rcccdite.ecce dra-
in prccos procairjbcmibuc,paulo pod reoixik coni ad dcuorandum datns fum , qui propter
&t, oarrauit mortis caulam , iuflamque le ad prxfentiam rcftram me deuorare non potcft.
corpus rcdire* t t peccatum iilud confeffioae caput meum in fuo ore iam abfarbuit : date lo-
expiaretiadieckcwam turn alia muka,qux vi- cum vt me non ampliiis crucxet ,fed faciat
derat nun illad imprimis horribile, 8e dj&u -quod radnrus eft. Si ei ad deuofandum datus
cria mkabile,cum ip(a«d Dei tribunal accef- turn, quarc propter tos moras patiorf Tunc
iiflet, addu&a £mul etfe-fe*aginta animannn f rarres ei cccperum d icere.Qujd eft quod lo-
nuilia/jaein^mnibo* mundi partibucfideiiu <]uerisrrater? ngnum trot Gmcjta: cruris impri-
& ioUeliam varijs cafibus cxcclTcrantex bac me. Refpondebat-ille magnis clamoribos, di-
'via, atqoe ex hie omnibus trcs tanrum addi» cens; Volo me fignare, fed non pofium, quia
^asputgatorio,rcUqua$omnecad ignexcer- {quamuis hums draconis prembr. Cum que
unm danmatts: ^num astern ex Francifcania hoc rratfes audirent, proftrati in terram cam
fratnbo»codem ipfi) quoque -reports artkulo licbrymis -cosperunt pro ereptione rllids ve-
dcfiwda,perporgatorifqoide«i locum trans^ iiementkisorare : & eocc fubitojeapitxger
tile. <&d camoii non modoibi diotras non c6* magnis1 vocibus ckmare, diceos: Gratias ago
moratom ^reram ctiam par animavum, qux f>eo,ecce draco,-qui me ad deuorandum acce-
prxcipoa com coamicitia fuerant coniutfrx, perat, fugit, orationibus veftrk expulfus eft,
ferumincaBlamabduxifle. PJii>.F/4/M#/^ Aare non potuit,pro peccatis meis modoin-
iMl*mjh*m$ TiligUfLcap^ ■ terecdite,«qufa conuerti paratus^fiim^ fccu-
iarem vitam funditws telinquere . Hie ergo
CONVEHSlOr qui, ficat tarn didum eft , ab extrcma fuerat
.. •» • - -'»' corporis parte prxtoortnus, rc(craatus ad vi-
£iSMPti« !• .; tarn ^oto adJDeam corde conuerfus eftj 9c
poftquam mucus mente diu eft flagcllis ateri-
dmurtitm firmer fu* ThuAorut dr*c$m 4*tm 4 us, tunc ctus anima carne foluta eft. Gre^t-
*d deutrmndmm. > run 0*1*1 c^j. lib- +•
1 Nqaiemt raldey Tbcodonxs- nomine, padr
faiti qai.ia meum monaftaiiim fiatrcm
Ddi Exem-
112
Conuerfiot
ConHirfiontm protrthtnt vfy*s sd mcritm*
&**m vtpinit$ntUm nemimni sudsffet^
ikdermiwt yqmfrdUtU dtfwndis RtU*n$
dinkoU [$ (Udidtrm + <$tjfc imfcmitaHAd
inferos difctndii.
IN fcerufino moaafterio , 6ndi videlicet
Saluatoris,qui nupcrSc ipfi pracfui, quida
moaacbus paulo antefuerac* nomine Cu»
nizo»a(lutusnimis 8c catlidtis,&cuiaribas ax*
gumcnu*,ac litigiofi $ comenuonibus vehc-
mentex interims. Hie itaque dan fcininnnu-
tandis Abbatibus , 8c fratribus pertuxbaadis
aeQuasBoAquiefcc£tt,adbocTfque pcrucuir,
Ttdiaboliadfiipctandos, aemalos-patrociniu
quaaxje* &eftis(editioni etiam corporalitex
maodparct: cui tamen fedudot fp incus cxi*
^cuanie p£omifit,quodtextiodie priiis quan
norexetur fuuiu cxitum ubi uanciarct.Crcdit
tnfelix, 8c diu poftmodum vioens.ita fob hac
decepcoria fecurkatc permanJit . Tandem in
atgritudinem laplb adeft fidckiflbr imquus,&
poft fiuurum,£cut fpopodcrat.obimni inno«~
xc£it>Pxoxinas aduocatis ilite fratribus cualU
tuec, qua cum ncquiffimo peptgetax fpiritu,,
pec oidincm aarrar:cumque ill* mftaieiit.di'-
ceiitesefhicc«feirui,agep<snkenuam:repcfi« ,
te~ illeobdocmiuit, 8c uaepulGuitnis»fiue clfe
matibusetiigilarenonpotcxac. SiJverdveliJU
cotkc&czentjvel aliua quid prcux paenkenr
ciam Soqui vcJlent.mox tflc expex£*£l4us ia*
utccn loqwcbatur; (cdmAs audit© Bomifle
•muteou procinas ofarigefcebat inicttfibik
xopare corrcprus^doncc korr cdV modi txadW
xus.ad eom,cui dcuotioae fecer ac, fitin/eJict-
ter deuolurasFoftnaodu veto per pluses nc**
Acs nigra canum nirmaaon ceflaaie (cpultit*
zx cm auSftcic, & qpaii dtp*£tum evftaditt*
jta tt noftnunimo vidente* horxocc concix*
terentux. Ex Pitr* V&mmw. Vimttum tiL
Qmriiia txtwfUi.
£xs u*l vj* III;
Cfivusrfaum 'BuMgrim fimtl & iurum dtflm*
tit, fid $*$*&£* a* JLngtU incs*c*tatmb
> monism , 4fiwt***nt* dsi* ixum^tfoSi
compltmt*
B Earns Etutgriuf prirao tecHora Bafilio,
dcinde diacooQS aGregorio Nazianzc*
ao «rdijutuscft.Hicc^clletiniltw£Uflimii$
in diuiaisfaipuuix^ontra omnet- be>e(csica
fl©*ebat> vtia magna cjuitarc Genftaacjoo-
poLicaaa ob; cioquiunj poteutifltfpum ab om»
nibtt* in honore 8c dikciiooebabcretax^Vodt
tzCciaaxio nugacUaus diabolieae.qaat iofeda-
tur oWcurarc booaimnificiacoc eius eogica*
ttoocs dc^dcrij- cainalis-coacupifccntiff^aitt-
UcbcU, Deniquc u^cuc poftmpdum nobis tple
icfcxebac^uiajiouiteiim nmlicr/jutcxac ma*
gaifici euiofdam de. prima tib*w palacij viri
Txor. Euagrius autem tirocasj6eum,& vetes
piopriam coftfeicmiam, ac pes ocoli& pones
magnitudinem confufionis, raajumcquc gau-
dencesbuetedco^ Doaiinum otdbac depxecas
Salua£0ccm Ghriftutt^vtimpcdiDcoircam rar
bid* nralietis coiura (c iiiilamia* Namipfe
quidem volebas tcccdcxc^Ied uo vaiebat,col*
Ugationibus oix(equiaruniciusdet€tiii« Poft-
quam autem mulcif precibus cxorauitDomi-
ntt,vt libcraret cuoi a peccaxo maxkno, quod
opc« p*n^ perpcuabatur ,a<tfuiLjCL Angelica
vifitaiio ibecic rniiimm pratfedi , 8c ttpkti*
mm pwdwiuLapraccoritttn praefeih^ac mifie
eDm|iacttAodiaa% carcesix fcrxeifque cateoij
cec«ic€ 8c aunnswuscolUgatiu.Sedqtiacau-
fa hoc paxecenx^on. diccbat ei.lpfc aucem ia
c^nici&iafiu noueiat,quade caufa boc fuftir
neret^Arburabaxoxenimquod vkilliusna-
croox interpcHafTcc, accuunsewnXum ante
rchemcntecanecrcnu ("auditbai eninx ftrepi-
tamcV voces aliorum, qui diucrfis fopplicij*
corquebaror apod. Iudiccm , pro* criminali-
bus caufis) ideo-permancbat valde tetricus &
«ontrem&cn*» Com autem txanxfigiuaflet
(c Aojgclus,quL vifioncm conctonaucrac, qua-
iii»n«xaaieiuxamiei, quiralde dihgebac
con^dixn c^cim tenexciui inTUKulisintci
- . qua-
Conucrfio. — »$
^salragiott ttofuat pc^i6na*,Quid hie tcne- facicc rec»« nHfcrieordiam, & iirlicfc Geculo,
rta , Domiae Diacone ? Rdpondxt Euagriu* & in future fit refpondk princeps latronam:
dkens ; la ventate tibi dico non noui qua- Et ego credo in Deo, quia ex hoc non faciam
propter kk ceacor : fufpicio autem mihi eft> alkui quiequam mali . Et lucractis eft (cue*
qpaavuille magmficuscrpra&dk intcrpefc- emne collegium latrontt riorum per id, quod,
lame coocza me indices) usacienabtficer zete fe propter Deum <Kmi£c voruntaci coram. &r
pcycufias, ottimco oe recrte pecunija iudcx Ub. &*&.?? Mfhmritttt mm>6*
G*rrsffu»> totmentia me fubijeiat . Refpoo-
dcn&dtxkci: Standi* meamicum rooa, now Exihfitv V-
expe^ktibiiavciaitate k*c conttcrfari . Re*fc
poaicn*aitccm Euagria* dixk:(Si Dew ii be*- Dtfaijs earmt mmh indulgent fmmm* tn im-
cwera mc dcanga&ia, ar cixcunwctioae bac, /*«•# dtrmgiinr , fidtnrgc iffiutfili* 'ot-
ic vtaVrii mf Conftawnnopolis (cic*quiaiu~' vifton* gloris ttntati fairi*/**, &fnfipli-
fte fufttaco pfleaaSwAk ci: AfEet euaftgeliumv $mmm musris eonutrtttw.
Jt ituamtkt to Euangdio, quia recedes dc ci-
aitaxehac , vtJJbliciras fis de (alute aniriiar l^J Arrauit quidam (cncx dkens , qui*
mac & hbcrabote ic hac ncceiEtaac - Detune XN. erac quacda virgo proue&a a«ate,vaidc-
cxgocoaiigelkiro, A iuuuk dkens, quiavna «jue prorecerat ia rim ore Dei. Et interrogate
{older* die , ?t veftirncaea po/fim in nauim * me, quae res earn ad hatie perdu xir conucr-
amccece^emosoc. Et (acramenco daco, rcdijt fiuionem , iilaingemifcens itacaspir dicere~
4c excelTa v quern perpefius- node fucrat , & Mihi qaidem, 6 mirabilis Wry cum adhuc c£-
exurgemg coghauic apud (e , quia licet in ex * fen paruula, crat pater modeftu* ac manfiie-
cc£n fuk facxameocum, fed tamen iuraui, & tfis moribuff.dcbiiis vero dc infirmus corporr
mkscBS quar babebat in nauim, Vcnit Hfcro* qui ita vixit,curam fuam ageiis,vt vixahqua-
IbifmaauSufcepit autera cum beata Melania do vrderctur ab his qui in eohaBirabantvico.
ajartnefam SeaatrixRoma&a, cuiusfiltj&ne- Terrain autem foamaffichie opcrabatui; , 8c
potcsfiuitptimi in ieimw)nuncautcm famuli ibidem femper occupabat vitam fuam . Si
Chr&ivctz. PmQaMw vita.14*. • quando forte fanus fuifret, frudus cultural
viae domum portabat . Piurimum autem rem-
liiuiiTir IV. pons in kclo languoribus decinebatut , tan -
caque ei erac cacirurnttas,Tt ignorantibus eunv
Utfcumfieij* , Tsfrmfh eomrm Grit voce crederetur ciTe. Mater rero raea erac
fimm vini f*li**m-f9tantt* e cemtrario curiofa ablquc modo>5tqur vltra
omnes quae cram in regione hac rurpiorefler^
DTcebac dc Abbare Pafhatio , quia non Sermones yezo eius haad vniuetfos meme-
cica-biberet vinum . Ambulans autem bantur>vt putarctur oranc corpus eius lingua;
afiqrjftndo fiipcrucnic in conuencum latro« eiuserte. Lites frequendus committcbantuc
srom,4t inuemt eos bfbemes.Cognouitatirem .ad omnes^abipia In ebrierate autem viniacum>
earn qui erac primutlatronum, & fciebar quia- -riris luxuriofis demorabarur.Difpcnfabar aa-
non biberct vinuimVides ergo eum de multo tern & ca quae domi eranr tanquam mcretrir
laboie.implcmtcaiicemTimiaiiatnainitenuir peuima vt ctiam fubftantia mutta valde noti'
glaiium cuaginatun^lfc dicit Seni: Si non bt - potuiffet nobis fufficere. Nam & huic a patre
bas, ocridam re. Scrjer rero fctens, quia|man« mco dclegata erat cura domus- . Corpore au*
danun Dei YulefacereMt Tolens cum iucrarir tern fuo ita in turpirudineabntcbatur,vr pauci
accipct Sc bibir.Illc vero princcps latronum de vico illo potuiffet efFugerc Iibidinem eius.
pcenirentiam e^itapud eum dicens* Ignofce Nttnquam corpori eius morbus, rcl aliquai
Abba, quia contriftaui tc. Ec dicit ei fc- infirmitas occurrit,nec dolorem aliquem fen-
ou.CxoloisDcomeo^quiaperhuccaiiccm £t, fed a oatiuitate vfqac ad vltimum dicnv
Dd- t fuum
1
*i4 'Conuttrfro.
fiMjm integrum, fanumq; corpus fim po/fide- manifeita &cognita funt,& riihff pr*tcrnfle^
bat.ucc ciquicquam aduerti, quod voluptaic terc . Et ciim placuiflet mihi mifera: eAus me
'• cius aliqua ex parte minueret accidebat Inter conftitucre vitx, fuperuenitnox, ic continuo
hate contigit, rt pater mcus longa aegritudiiae mini fopor accidie. Poft hos fermones aftitir
fatigatus morerctur»& continuo+aer commo- mihi quidam)grandistjuidcm corpore a(pe&n
tus eft,3c pluuia,& corufcationcs.atquc toni- autem terribilis. Delude intuendo me»perter«
truaaercm concurbabant, & ncque dicnequc
node imber ceitans triduo, fupcr ledum fine
fepultura fecit e4m manere}itavt homines vi-
ci iUius mouentes capita iua admirarentur,
quod tantum malum vniuerfos lateret,dicen -
:tes: Sic Dei inimrcus erat ifte, vt nee terra cii
xccipiat ad fepulturam ,£ed came ne intra do •
mum membra cius duTojuta, ingreflum habi-
stantibus prohiberent >imminenxe adhuc acre
turbido ic pluuia defcendentevLxaliquando
.cum fcpulturae tradidimus. At vero poft hav
mater meaaccepta li centime urn improbitate
maxima corporis fui'.v?ebatur|Ubidine,& pro
ftibulum dcinde faciens domum fuara,in tata
luxuria visit atque dclitijs,v.t dum paruula
eiTe deficerct nobis fubftati&noftra. Vixautc
aliquando cum timore , ficut mihi videbatur,
raortc ill! aduenientc tamen _ meruit funeris
.profperjtatem , vtctiam putaretur acrfimul
iCxequijs deferuirc funeris eius. JEgo ante poft
.obitum,eius.puellarumegre{raexatcm)^:,defi-
dcrijs titillationibufquc iam corpus mcum
fermouentibus , quadam die ad-vefperam, vt
. crj folet , cogitarc cceui atque confederate
jcuius vitam eligerem iequendam , vtnim
jatris , qui modefte' £ manfuete ac Tobrii
,vi \ it;fed rurfus xecogitabam .illud , quia ni- trahens me rurfus per manu, qui co.me'duac-
hiliuvita fuaconfecmuseit J>oni , fed per rat;|Veni,ait, oftendam tibi*& matremtuam*
omnc terapus in infirmitare & tribulatione <qua: ignj exuritur, vt fcias ad qUem horu ve-
.confumptus eft , & ita vita: fua: fincm acce- lis declinare viam mam. Statucni autem me
.pit, v.t nee fepulturam cius tc,rra recipcret. Si * in domo tenebrofa atq; obfeuraomnino per*
jgitur bona cflec huiufmodi conucrfatioapud rturiptione, ftridorqque repleta oftendit mihi
Dciim , quare ergo taotorum maiorum pater fornacem ignis ardentero* he pice fc rue nte, $
jneus pondus effct confecutus, qui lie viucrc ,ouofdam illic .terribili afpedu ftan.tcs ;fupra
elegit? fed .ficut mater J(cogitat.us mcus in- forqaces* Egoautcmiufptciensdeorfum, vij
.quit) bonum eft viuerc, & tradere voluptari- dco mat rem meam in fornace vfquc ad collu
bus 8c luxurije.corpus, ac hbidiiii. Etenim il- demcrfam ftridentemque dentibus, & igni ar-
ia nullum. opus turpc prauermifit. Inebrieta* dentem, & rcrmium multum fgctorom fieti-
tc autem omne tern pus incolumis atque pro- Vidcns astern me ilia, fi^iam me vocan$,
fpcre degens , ita vitam fuam expleuit. Qui<t .cum vlulatu clamabat; Hcu me, inquic,fili*>
Crg6?Sic oportct me viuerc ficut mater. Me- deproprijsopcribus hoc patior.quiaquafidc-^
^iuseftemm proprijs .ojculis credere his, qu£ .liramenta mihi Yulcbaurui yniuer/a> Sux l*c
' ' * .fobric^atc
reus iracunda vifione, ac afpera voce intcrro-
gabat me.Dic mihi,inquit pudla^qu^ func cch
gitationes cordis tut? Ego autem ab a(peda
cius 6c habitu tremefaua, nequc aipicere in
eumaudebam .Maiori vcr6»voce iterura iuHit »
v^ eaqu^ mini plftcueraQt.pronuBciarem.Ego
autem prat rim ore diiToliua ,& omuiu^m^oblira
cogitationum ,ninil cfle. dicobam I lie vero ne*
gantc me, reuocabac in memoriam vuiuerGi
quae incorde mco tradaucram . Ego autem
oonuida,ad,preccs couucrfarfupplicabam ve-
niam confequi, Jk caufam.cLnarrabam huiuf-
modi cogttatus. Qui ait mihi: Veiu.igitur,&
vide vtrofque,pauem<#& mati>c*.& quam.vo-
lueris vitam dciode cligc tibi. Et apprchen-
dons manum, trahebat me . Ducens autem in
quendam campum paradifos multos haberte,
& diuerfojsfrudus.variafquearberes,^ pul-
chritudincm inenanabtl^&lntsoduxit me iU
lux. Occurrcns autem mihi pator mcu$ , anv
plc*atus eft4 6c ofculabatur me>filiam me vo-
cans:Ego vero xhrcumplcxa cum, rogabam yx
manerem cumco. Atille: Nunc, inquit, non
potes hie e(Te, fedfi veftigia mcaXequi volue-
ris,vcnie$huc non poft multum tempus.Cana
aute adhuc ego deprecaret manere cum ipfo»
Conuerfio.
aif
ffitirietate erant, opera autem fornicationis &
adultcrij non mihi vidcbaatur cfle tormcnta.
Ebrieiatem vero {& Juxuriam non arbicrabar
cfle pcctus,& cccc propter libidineavparuani
horrendara recipio fiaoimam,fuftineopcenas
Ecce propter exiguas delitias, quanta exoluo
tormcnta. Ecce pro eomemptu Dei,quales re*
cipio mexcedes. Apprchenderunt me vniucrfa
innurnerabilia«nnala Nunc tempos auxilij, fi-
lia: nunc recordare outrimentorum,filia,qux
aiQeconfccuraes'-nuncrerribuebeneficiuniyfi
quid boni aliquando a mc accepifti; Mifcrere.
ergo mei,quac ardeo in igne3& ab ipfo confu-
nor. Mi fere re rnei quo? in huiufinodi cruciar
tibus exanimox. Mi fere re. mci filia, & porri
Eft cnira locus xplc ercmifongi a Nitria, ha*
bes interualJom itincris diei & nodis Eft_au-
tem grande pchculum eun tibus ibidem . Si
enim modicum quis abcrraucric,vagacur peri*
clitans pereremum Suntautem ilhc pcrfc&L
omnes vin, nee aliquis imperfect us poteft ia>
code loco tamfcroci perdu rare>quiaomnino
aridus eft, &. abfque vlla cofolaciooceor u qufc
neceflaria Tunc. Hicigitur vir.praedi&us Ma-
car i use dm eilct homodeciuitate,coniunclus>
eft aliquando Macario maiori ilia Et cum vc.
niflct ad transfretandum Nilum fluuiu,con»
tigit eos ingredi. inuauim maiorem , in qua*
tribuni qui dam duo cum mulra intrauerunc
ex to Hernia , habentes intus thedam tot am.
gensroanurn ^tuam educ me de loco lfto; Me «rea,& equos quibus frena an tea er£t,& ob<
antcm recu&nte hoc facere propter eos qui,ihi. fccundantesjquofda milites &pueros torque*;
aftab'ant/, rurfus cum lachrymis clamabat: habsntes , axque aliquos aureis vtejites cin*
Pi lia mcaadiuuamc, & noli deipicere Actum guJis-Vidcnres autcm tribuni illi diiosmona*-
xnacris tux. Memento dolorismei in -die par- chos, vetercs<pano$ indutos, & in angulos fe-
turieruis re. > & nc medefpicias", qua* in ge- -deuces be atirlcahant exiguitatcm illoru, conv-
henna ignis depereo. Egoautem voceeiust fidcrantes eos frugaliflimos cfle,fe aute mul-
lachryniis commota,humanum aliquid patie>
bar, & ccepi cunrxlamorc condolensei ingc-
mifcexe . Ex urgen tes vero hi qui in domo
crant me cum, & accendcntcs ignem* cauftm
mugjtus mci; interrogabanrmc . Egoautem
narraoi eis oraniaquc. videram.Sic iam vnum
deli beraui' hoc, vc patris meiiequerer vitam,
ccrta. ra&a per incffabilcm mifcricordiara
Dei*, quxpeenz repofux (tint his qui mali-
cum diflimilcs eis.Vuus autemex cribunis ill is*
att ad illos ; Beati eftisvos, quia huic mudoil—
lufiftis,Relpodens aucem illc Vrbanus Maca-
rius,dicitadeos:Nosquidem mundo iftiillu/-
Cmu5,vobis autcm hie mudus illuficScito ca* *
men, quia non volens hoc diiiftijvcriquc enim*
bead dicimurv ideft Macarij.Ax illetribunot*
compun&us verbis eius^egreflus domum, ex-
po! iauiHe veftimenta fua, & ccepi telle mo<
gn£visere volunt. Taliafi qu idem ilia beat a nachus^ faciens eleemolynas. multas. Ex lib-
Virgo ex iptavifione cognofcens , multam
eflc a Deobonorum operum retributioncm>&
malorum aduum>& turpis vhc. max i mas eflc
pceuasannunciabac . Ideoque efficiamurme-
lioris confilij nobifmctipfis, vt po/Iimus beati.
fieri. Ejc Ub.DoQ.VMtrUm iib.de Frotudentia**.
I, Vide et Urn tit. Angjps exemflo 7m & tit.
JbtMritis$exemfl. 5 . .
EXIMPLTU VH
Ctmurtkttr trihuhus humiUtate iuernm
Macarierum*
T^ rtfTurirpatresrm(reqoedamMacarf{i,
Jt^c^»i in Scychi primw inonjfteriufecitt
D08.PPMb.de exemp. frdoftrinis vittftirit*
». iJB Vide etiam tit. confef. exempt
En j*p ltm. Y IX
Coituerftonem. different fab'er ferrarimt, infer*-
numyidit vptrtum-.
^1 O'ui etiam fratrem quendam (quern ▼tf*
4t^l nam non nouiflem, cuius nomen etrann
ffhoc aliquid prodeflet , diccrc poffem) po-
ll turn in monafterio nobili, qusimuis vitax
ignobili,& ipfura ignobi liter viuentcm. Cor,-
npiebatur quide fedulo a fratrribus acmaio-
ribus loci, at que ad caftigatiorem vitam con—
ucxti adinonebatur,, & quamuis eos audire
Moloiflc'v,
>
art • Cormerflo, -x
Dolniflet)T6lcnfb«tttr tarn? abeis longanimi-
?er ob nccefTicatcm opcrum ipfius extcriorum £n)i?lTa 7111. v
(cratcriim fabriliarte fingularis ) Scruiebat x
ftutem raultum cbrictati,Ac canerrs yitc. rem if- Cenatrtkur Alexander p*r fifcemk B*m?*
Horn illeccbris , magifque in officina fua die Bernardo benediSum. '
no&uque rcfidcre,quam ad pfallendurn atquc ^
orandum in Ecclcfia,audiendumquecum fra- \ Pud Coloniani Agrippinam (quaecftin.
tribus verbum v it x concur rt re confueuerat:' Jt\ fignismctropolis^crmanixjruit magi-
Vode accidie iHi <f fo|cnt dicerc quida Quia Act qui dam, Alexander no m roc, canonicus,
qui non vultJEcclcfix ianua fpocc humihatus <ioclorquc famofilfirnus in eadem vrbc, Acci-
ingredi, necefle habet ianua inferni non fpocc dit autem vt Dei famulus fteatas Beroardns
<damnatus introduci Pcccuflus enim languore, Clarcuallis Abbas » iubentefan&o Eugeofo
atqiieadex«rcmaperdu&us,Yocauitfratrc$,& PapaGermaniaminspedercmr.Hiexofolymi.
suultum mcerens ac damnato fimilis ccepic tanum iter Domino Conrardo Imperatori,5c
• narsare,qaia viderct inferos apertos, & (atha. populcacrrx prxdicauuais Cumq; ibidem a" •
mmdemcrfam inprofundum taitari.Caipha guts & virtutibusinnumeris corttlcarct.videi
quoque cum ceteris qui occideruntDominu I mperacor mirabiiia magna que Doaii dus per
iuxta cum flamis vltricibus txaditumln quo- cum ofte«debar,compunc£us corde,Cnrcis G-
rum vicinto , inquit,heui mifcro mihi locum gnum de manu illius accepic, Hierofblymara
confpicio xtcrnx perditionis cfTc prxparatu . profc&urus. Nee diftulit hoc idem faccrc ho-
Audicntes hxefratrcs cceperont diligenter ex- minum rofinica mulritudo,ita vc incredibili fi-
kortari , yt vel cuncpofitus adhuc in corporc ' dci aid ore fuccenfi, fimbria* de veftimctisf*-
poenitcntiam agetet.Refponditillc defperans. muli bei,qui propter hoc ipfum aoua fxeque-
Non eft mihi cempus mutandi yitam,cum ip- ttt accipere cogebatur,yndique certarim diri-
ft yidcrirrl iudicium meum iamcJfe coplecum. percnt, feque infclices a'rbitrabantur,quicun-
Talia di ecus, fine yiarico (alum obijt, & cox- que de indumctis eius cruces habere non me«
pus eius in v hi mis eft monafterij locis huma- rcrentur Multi quoq-, ex eis nobiles & fapic-
• tum,neque aliqui pro eo mjflas faccre,yel pfal- tes viri per marmn^illius fefe Domino reddi-
tnos cantare,'y el fa Item orare prxfumebant. O derunt , 'qui in Clareuallem ab co deductj &
«juam grandi diftantia 4iuifit Deus lucem Be monachi tacti, maximum deinceps in Eccleua
tenebraS.BeatusprotomartyrStephanus paf- Dei rructumDeoattulerunt Equibus eriam
furus mortem pro vexiratc , yidit ccelos apcr- crat vnus fupri mcraoratus > vir nobilis Alc-
tosTvidit gloriam Dei,Icfum ftatcm a dextris xander , qui eo tempore iuuen is, Be fccularis
Dei, &c vbi erat fututus ipfe poft mortem} ibi fcientix typo tureens, diuiriarum quoque Sl
•oculos mends ante mortem, quo lamoroc- eranfitorij honoris initdis adornacus , nihil
cumberct^niftcAt cotra, faoct iflc tenebrofx minus quam couerfionem cogitabac,(cd Dcus
mentis & aclionisjimminetc morte vidit tar- qui comprehend t fapientes in aftutia.mirabi-
tara yidit damnationcm m'abolt & iequaciuni li hoc or dine ( ficut (cquentia declaiabunt)
eius Vidit etiam fuum infeelix inter tales car- adimpleuit.Gum enfti bcati/Hmus pater JBer-
cerem, quo mi(erabiliusip(e defperata fahite nardus, ipfum deconuerfionc montriflet /ille
jierirer, led yiuentibus qui h?c cognouiiTent, {ecularifcientia vcl opulcntia turn ens, refpon-
caufam,falutis fua perditione retinqucret. Far ^itjfead prxfens nil minus cogkare,ycl yelle«
•dum eft hoc nuper in Prouincia Berniciorum quam habit um fun^ere monachalem. Eadem
ac longe late-que drffamatum multos ad agen- igitur node aim mebtafopori dcdiflct.appa.
dam & non dirferedam fcelerum fuornm pee* xuit ci in vifione iciem homo Dei, etiges cum
xiirudincm prouocauit. Quod v tin am ex hac <le grabato.in <juograqitcx Jongues iatterrri-
ctiamn,ofVrarumle6tionclitteracumfias BeJa <debatur. ac reuitnensfauitati : Deindexubc
Mydegijlh jlnglei urn c.i 5 tab-itum fuum quo ipterat iudutus c» quo
contcxit
CtwiuerGo,
•ontexit Afexxadmai. QridaaMdecB-ha^
btcuot Jeadt, fc Jccaodo rfeeclum ab Jmmcrit
todignaotet fepoliflet , term tandem *icc
collocia*iiii«c"hira, & corppri fioleocer aftrir
ctao compoiJat eft -retoaerc. Dtinde pate*
fao3a*»acmuti&»c|0eai maou tencbatf , ipfusi
manoi ttadcntjfatune prsUtioaia gratiam
denoram^flc teaabire pracccpit, Edigtlansau*
ttm Aleianier, nihil ad hue pro huiufmodi
reoelariooe nroUefcere potuit, fed ia eadem
anuni darifia perfiftebar., Eadcm veto dk
cam ilk beatt&imus abbas ad menfara cecum*
feextt , oblatus eft ei pifcis (qui pare* notni*
MturJ ?t ex co reficeretur , quo v ifo , vir Dei
erc&ii in coefoai oculit fopcr «andem pifcem
diuua* orasit y ac benedi certs ilium pracfato
Alcxaadro pro picantia tranOaiftt , Baa. tain
fopienscorpDfcjfis, quod pcaicuruoa^ ficroor-
uleeft,pifce illo cibarb /quara animamqu*
iminortatis«ft'> 6c in perpetoam vi&ura , fua
omiooe cooaextere. Qpem cum ille guibaie
loc.pcrct 9 ad prxrauro illico mffrium ,_mcruk
in femenpfo fidelircr experiri quanta? virtucis
efiet oratio farouH Dei. Nam "repcate mu fetus
in alteram vinsm , compan&ns dk .valdt:y &
coepit vbtrtim foper euodem pifiztfm tachry-T
mat faodere* Mirabarurvero fcipfiim , oef-
cieot ({Did habere*, *ei oar flcrct. Tandem re-
cording vifioocitl quam ao£b& practeritSa viv
dcrat , iatcllexit a* Doroino gtatnita chis mi.
feratkacfe cfe pwrocotmn :.1radt:fcpernx
▼ocariooi ex ioriiftocordiff gratia* a geni,bra-
to Dei tanolo iacotftiftcmiiic reddidit, i qup
btaigocfafceptnf , £tin Cljtroualte monachus
63*1 f & dciade' Grande rltaac paitor ciTc-
^3ft adeo feracutcr in fanAiiate vital profe-
«*• vtpoftmodam ncnt Ciflcrcknfiscaeoo-
U; abbas, ac totrai ordwus pter vnhArfali*.
H*c no»ficu«afcco%m;DeifamaU> Akxaiir
dio sudiajimrs:; r fideji* relatione deprompftr
DW5. /a €*»tUu$ fir urn *ot*itJittm *rdto.
Cifttrei*nfis caf. 3 i.*# /#£„ ^ jm ditrtut ***r-
4«» Qrdi£.Cift4TKin*
».?.
E«M*LVSl IX.
C*mu*rfi*K is profit mm r*lint)mm* /*«**?/
YaUntU tpifctfu* , /#»« /awf Wf'/i>r»
m>4 deUtm*
VJr vitxvenerabilis loannes Epifcopn«#
qui de ordtne Cificrcienii afilimptus*
Valeunnamfatis firenuerexit Ecclcfiani^duiii
adhuceflet fccnlarii % propofuit in anim© fua
vauitatemnBCuhabiiccre^ hakim rchgiooii
acccpto fcruire bomico in crdinc & demo
CiftcrcicniiXumq, hoc, quod fahitr iccx pro.
pofueratjpcrnegligcti^ni differrettcorpit pau,
latim iu mcate ipiius feruor ilje booa?imcno-
nistbpcfccrc. Intcria) \cro proftclrrs^ft ad^
faocluia I acobum ^raticmV gratia. Qui cufa
ab ljlaperegrinarione regrc/lu« futilc( domum
fuaro ^cadem noc"tc af para it ci per vtfoncoj
Domioui Idas Chn0u*,cum bcaria^Aprilo-
U's fi;is Pctro & lacobo. Porro 6. lacobua ba-
be bat 1 1 brum qucrdam pule herrim una, ov em
& apertum coram Dotnino tenebat 9 in quo
einfdem noo^en clcnci erat <;onfcriptuoi. E^e
ajt uominus ad faaclum Pecrom'.Dele oomen
e?us Ac hbro me© f quoniam rjfiliuii i propo.
fito fuo. AccedensautcmB. lacobus ad Do-
minum, aif: Obfccro Domine.parce illi^quia
peregrinus ro'cuscft, ian q;feipfmn corrigcre "
fcftioabmCumq- prxdifius cleruuspauearft
tremens hoc jpfum ^fiirroaodo prooutrerer
Domiiiusait:Btquisa)eiudc/ecurum tacier/
Refpor.dit beat 11$ Iacobus : Domineego fi-
dciolibr iliiua fum»£uig*Ja»sautem iricin cle-
ricss % dtim fecirm ilta mirareturjirerum mox
obdorrrtiens vjdit eandem vifioaem. Ccmquc
Ecatus Pctrus fiipradiftum librvm tenereret
apcrjumxoram Don^ino^ m loco vbi fuerat
norocnclcriciexaratt;in yapparuii huiufrrodi
inferiptio. MnrcncJas aufcas faciemut tibi
.vcrniicnfatai^rg^to.Traofacla vero vjfione)
cxpergcf*au$ , & gratia Dei vocancf fe, toco
animo rccutusjeJiclis vniucrfis mundi yaoi-
tatibcu^addomom Ciftcrcienfcrn feftinantcr
accefsit , ibiqne.probatus.& fidelis iuuenttxs
nionachiciiBi habMunpAifcepir^ Ir qua etiam
dom©treligione,:& fa pic mi a ploftcicos/aaBS
tftpoAmodum Abb4« Eonsuallit. Inde vcro
E c affumptus
2l9
Conncrfid.1
aftumptus eft*tiain ad Epifcopatuin Valeria:
vrbisf que per aanos pluriroos ftrenue regens,
multas ibidem aducrfitatef pro defenfione iu-
ftiti$ tolerauit. Attendant quatfo jftud,qui
bonialiquid facere proponunt y & ad'csTccrum
produccrc negligum ,qui nollo fe ream con-
ftringi putant t ft boo urn , quodiaccrcpropo-
fuerunttiioii foluunt f dummodo nbn voucant.
Cam mauifcfle'B. Grcgoriusdoceat , quia ft
qui* in minor i bono conftitutus, maius ali-
quodbonum facere proponar , iam fibi minus
illad bo nam illicirum fecit . £t ft non foluat
quod propofuit , quamuis in oculis faoroinum
in minorifcono ft arc videaurr, iam umen in
ocnlts omnia cement is Dei , A maiori bono
cecidtt , qui non folum opcrum $ verumeciam
cogitationum & ititentioaum cordis * Judex
venturus eft: Certc iftc feruus Dci,de quo lo
quimur;nuttum votttni feciftefcitur^fed tam£
quod fimpliciter propofuerat per aegligcn-
tiam dt{hitiAet,ei tame fubtilifftmus rile fcra-
tator cordinm hoc ita penfauit, vt cum delt-
bro viucdelcreprarcepiil*ct3nift botium quod
Imcnec conceperat , quantocius eifcerui snan-
dare curaiTcc Ex Ithro qm did tut exordium,
feu HMtrsth Qrd Giftirt*
£XEMPLVM X.
KZimtifttit btttm Bernard** flmdentts fari-
fi)s m*fmo nmmrro dtMotsfrtcey qanprim
nfitfotMitfrtdicstiob*.
Q. Vad* pratterca vice .cum Wr Domini
Bcrnardus caufa cxigcte Parities adiif-
fct , rogatu clcncorom ingreftus eft de
.more -fchoias eorum , qui bus often dem for-
mam yerxphilofophia?, moneboteos attea.
tiutde mundi contempt a t & fubeurfda pro
Chrifto Domino voluntaria pavperratc. Ex-
plicuo verofermone,cum nemo ex eiseon-
4jcrtcrctar-triltts cgreflus eft % co qaod prar-
-tcr votum & prseicrfolisii id ci accidiftccve-
sucnfqnc donvum cuiufdam Archidiaconi#qui
.torn ad hofpitiumfuumtraxerar 9 feceffttin
*<>ratorium ibidem conftttutunv Cumque c*.
-pilTct orarefpiri to Vchcmerrti, valid ifjfima c6-
puncrione tocus in lachrvmas rcfolutui eft,
itavtgcmitus&fingultus^uoscokibere non
poterar , foris audiri contingent : quo com •
perto pracfatus Archidiaconus a £©ciis ciat
xnquirerc corpse , quraatu eflc^tanu caufa
utoeroris? Refpondens autem vans ex eis vir
rcligiofus, quondam Abbas Pufciniaci , no*
mine Rcioaldus ( qui fecrctorum famoli Dei
magis confeius erar t & eius etiam relam ifta,
cogaouimus ) dixit adeum.* Homo lftc mira-
bilis , totus ignccharitatisacceofuSj &. tot*rs
in Deo abforptus 9 nil altud til muodo dcilde-
rat tancummodo-vc valeac errantcs ad viasn
veritatis red u cere ,*c eorum animasChrnlo
conquirerc. Etqma modb vcrburo ritat , fe-
cnioauit in fcbolis, ficde con ucrfi one cleric o-
riwn fruc>um verbs foi hob recepi^Dcim ribs
punt tratum, cuius kodic in fua pnrdicationc
non praffcniit refpcclum. Hiuc titaprocetla
gemituum }hinc efriiito lacrymarum # pro in-
dehuic ceniisisnefpero^quod hodieroam Ac*
rilitatem craftinxfa<isfac\.onis vbenas grids
for n ore compeaf«ii>ir. Mane itaque fa4>o4cum
fchoias repetiftet pratdicator egregius, ad da-
tum Domini nauepraedicacioois duxitin aU
sum^Sacrat Scsptora? rctia laxauit in ca-
•pturasn. finisovers) fermbneplnrtmiex eiQ
demclcricis per manum illius rcfe Doming
ucddidcrunr, quos ilk protinus dc mundi pc-
riculo tanquam de marinis flucribus extra.
•c>os, & vehicults cenduclis impoiitos> in faU
natorium Crarcuallis infcrre noo diftulit.
Tandem egsetTut dc cittitate cum cotnit am
•fuo ?fqOc ad viUasnCancti Dionift/ veni^ilsi.
<^nc pernodauit. Summo vexo mane com cam
vecto icinere profecturum fratFes illtas arfti-
niarent , dixit : Rcdeondusn eft nobisomrji-
bus Pari(iosfqaia funtadhuc ibi aliqui ex
itris t qaos eti^m oportet nos indc
& iungcrehuic ouili D^minico, it fttvnat
grex 6c vnus pa ft of. Cum ergo ccepiiTet io-
troireciuitatcm^vidit clericostres ilong^ ia
occuiiuni cius vementes, dixiiquead iocios
f«os : Expediuit nos Dominui t iam in viasn
noftram proftcirccmur , En iHi funt cleric i#
propter quos venimus f llli verb accedeatca9
cum cum adeffe cognofcerlt, gauift funt gau-
dio magno , & dixerunt .- O quam deft Jeratos
adueois t beatifsiiue Pater , qoia propoftttuxt
A noftrum
voftriierttadiRtc, ~*e vixputabamus abcun«
tcracoiifeqiu petTe* Qjii refpoodcns, dixie ad
ilta : Etego|o<meram dilcctiftimi, propterca
fc&ifubua com panibas occurFcrc fugicnti-
bas vobiSjgradiemar itaque fimul , eroque per
gratum Dei du&or iciocfis veftri. Adiun&is
ergoczteris fapra noroioatis % fecati fane ho-
miaan feodum, adharrcntcscis & Tub difct-
pliaamagiAcrij eius fpiritalcm militia m ex-
erccoratcao&iadietat vita fuse. Ex hb.dt si*
lufi.-jtr'a *td.Ctftir* it* ft .
EUMPLVM XT
Cnutrtit btrntm Btrnardus Utr**em *du-
Bmm *dfm$tndium.
COotigit aliquando cnideta Dei fama-
him Beroardum prequibufdam negotijs
adirccomitcJoTbeobaldom. Cuniqueappro-
pioquarct oppido 9 voi ille tunc erat f obuiam
habait tutbam bominum copiofam,qui iu-
Connerfio* 119
omnium tormentorum acerbitare digmiTi-
mum> non rr.c ergo exiftimes huiufcemodi
peccatorcm impunitam vcllc rclinqucre:qoin
potias cogito ipfum tor ton bus uadcre t &
dignam cxeocapcre vltioncm , que, Ttique
taoto dignior eric , quanto diuturnier. Tu
enimuero ilium decreuera.s breui fupplrcio t Be
moraentaoeo interim conftmmare • fed ego
cum faciamdiutnrno cruciatu , & mortc lon-
gifsima mori. Tufurcis appenfum per vnv»m
aut per plurimos dies trior town in pacibulo
manere permit ret , ego cruci affix um per an-
Mosplunmosfaciamin pora is iugiter viuere
icpendere. Qpo andiro^ Princcps Chriftia*
oiiiimut conticnit >ncc anfus eftvhra con-
Cradiccrc icrmonibus fan&i. Pratfnus ergp
bearifsimai Pater exuta tunica ft,* > ex cain
duit captiuutn fuum y& atton/a,.coma capitis
civf, fociauit ilium ouili dominico t dc tupo
faciensagnum, & de Tatronc converitim. Qui
vesicas cam eo ad ClarcualJem f fadtns eft
3einccps obediens vfquc ad mortem > pulchre
kaic cornice las rone m quendam /arcofum ad nominis etymologiam exprimens in conftan
fopphuuxn perl ra he bant : quo Tifo clerrten
tiflimui pater appreheodens manafua lororo,
qaocrat mifcr a ft rictus , ait tortoribus eius:
Dunittc mini (icarium ilium, ego cnim volo
mambusmeu fufpendcre cum". Audi ens air-
tem come* aduen cum hominis Dei feftinauit
illicooccurrerccu Mironamque deuotionis .gnatuscft. Ibidem
atTcdafcmpcr earn dilcxit atquc honorauit.
CuoKjue fiderec funcm in mamieius , cjuo la-
troncm poft Tc trahcbat,exhorrtiit vehemen-.
ter,4dixit , Hcu tcnerabilis Pater , quid eft
<pd facere voluifti? vt quid enim furciferum
lfam milliea condemnatum i porta inferi re-
•ocilti; Nunquid eum faluum facere poteris,
cjuiiam toms diabolus. fa£jtu« c&? Defperata
cftpocnitutcorrcdio itlius ti>cc ▼oquam.be-
dc facere poterit nifi morieudo. Sine ergo,
Domiac Pater p fine perditionis homincm
pcrdiium ire> quoniam de pcftifcra vita ciusf
moltoram vita pcriditatur : Melius enim cH
per tins loortcm muhoruro vitam faluari^
^aiapcreias vium rqultos v.ir'a priuari , &
uunoncm Jncidcrc. RcYpoqdcoi-aufeJB'Pa-
<crraa^ai dixit: Scioquidcm(virefUm^pti-
»0 fcio banc latxonem cflc (cclcratifliaina
tiapropoiltifui, Conftantinus enim vocaba*
tur. Itaquc triginta ( ni fallor} & eo am-
plitu anncw 'in ordinc fuperuenjens ,rnigra-
uitad Dominum9quieumpermerita beatif-
fimi Paths noftri i duplicj mortc, corporis
videlicet & animxmifcrxcorditer eripere di*
ft. Ibidem*
EXEMPLVM Xlr.
Conner ft one fits perfefta Atnulfhus m*£-
**1» confoUtionem in mcrtt pnmefuit.
D
V M Reuerendifsimus Pater Bernard
das aliquando prouinciam Pfandriar in-
trafTct f & retia vcrbi Dei quaquatierfum
in capturam an im arum faxaret , $c ne biles 8c
tittcratos viros muhos de flucljbus fxcnli ad
Iittus conuerfionis attraherct, inter carteros
iltuftrisquidavir Arnnlphus nomine de Ma-
iorta diucsfic dclicatus nirais ^ecreto in na-
nij^useius fe reddidit. Fuit auteis vtriu/que
confiliumrem filentio tegcre^roptcr qufdam
impedimenta fzculi, vfqae advltimum diem
quo cgreflTuS effet dc terra, & cognatiooe fua.
E c i Erat
iio Connerfio.
£rat eniin magna* paterfamilias ornatos fi .
li;s &fratribus , &dittitiifirretitus{ vtabf-
<jac fuorum dam no , & fcaodalo gram abram*
pcre ft non poflet , riifi priasdomi fapienrer
& caut£ difponcret. Interim tero. dam area-
qi huius nsgotijcaufam , ipfi' duo folum in
nwn 'o,fcircnt , f^iumcll vcrbum Domini
ad quem dam rufticum Arme'tariumjcumbo*
dcs duccrct ad aratrum 5dicens : Vade, die
Arnuiphodc>iaiorta ,vt fecum ducat rein
Clareuallem , quo ptoxime iturus eft ad con-
jierfioncm f & tu cum eoconucrtere. Audhm
verb Tocem t fed nemincm videba^ fac*h au-
"tern Kac vocc^atpit pamper illeattcntilis ora-
te, vt fia Domino fcrnio fuiiTct % reuclaret
ileruta. Etadiecit Dominiis fccundoloqui ad
jjpfum rcpeccnc eundefn fcrmonem. Acccpta
itaquefecundatoce 9 oraculo venitad prae-
taxatum virum k & ait : vcrbum mihi e ft ad tt
'Dominum meuoi. A quo cum fniflct ductus
in partem 3procidit ad genua eius, diceni:
Qb.'ecro tcper Cbriftum Dominum noftram
vt ducasme ad Clareuallem , vt fah.es tecum
"animam meam; & fifcircdcfideras, Dominus
piut & mifcricors 9 fecrcta tua ,caufa felutis
mca^mihircucUredighatuscft. Audiens au;-
tetnnobilis iile pater familial verba iff a,mt-
tatuseft, & laetatus valde ,acccptiinYcjueho
ihinem conduxit ad fcipfum , quern etiam
poftmodum indiuidmii com item inherit
pariter &. conuexfionis .habens.^habituras
( vt crcdimut ) confortem artcrna? rCmbunb-
njs. Explicit!* itaquc negotiis pro quibus
moram fecerat . venit Clareuallem : tarn Tub-
trerfa, quae in Mnd* centra*eraf t B . Bernar.
dot intuenrcordrs eiut amariftimain contri-
tiovem , Be mi *mne optis bontrm (pontaocam
volnntaterri- iniaoxit ei vt Fader noAcr ,. tri-
bus vicrbusdtceref 9 atquc infoo propefite
dcrnceps vfque" ad mortem perdwaret. Quo
ille audifo^cmuiftatu^refp^iidn.' Nequxfo
irriHtasfarrrulum touro , beat iffane pater. Jo
qnb te.ait^rrrideW At ilk ak : lcianiaftptem
armorum , vel decern optt faftccrctK mini,
etiam bumiiiato in facta tccinere,^tun:ihi
pr?cipis,parer noftcr tcr diccrc M & in ©rdinc
perfeuerare! Et fan&ut ad earn: Ergonctu
melius nofti , quod teoportet faccrc, vt fal.
neris 9 an tibi fore parmn v iderur ordinem re-
nerc., & in ipfo vfque ad mortem perfeuera-
re i Ille vero re fpondit : Abfit ab animamea
tarn iniqaa prarfrmptio /fed-propter Deum
obfecro 9 bc mihi parcas in pnrfenr^ vi me-
lius parcat in futuro , &talem nunc import
pccniten<iam/qaarenus paft mortem cuircrs
ad requiem fine pcena perueniani. Cui l-eams
Pate/ ait": Fac vHocarns fom f & fecurum tc
fa cio t quia depofna {tno\t corporis mox ad
Deurli finemoleftiapertiotabis. Hocnamquc
refpomfo quafi dioinitw accefto ^onforta-
tus eft nimis, adeovt dcincepr nulla rema*
tionum viokntia , nulla Infirmiratis molcma
pofleta curfudefrderi;(ui /quo torus in Deum
pergebar ^aliquarentis retardari. Eratautcro
Cue* obferuaribnes'ordiuis ; 8c euftbdiam
cordis follicitirs, ^ rimoraftis nimis ;iiavt
neminem me vidiflc fecolam tarn ftudioAmi
confeientiae propria? mundatorem M in ban
mifliis hum ill fate , quam fublimis dhii'iafunv tur omnespnefertim coufcffionom auJitorcs
afflueinia , niQltaqoe cidem mo/iaftcrip de
fuis facuhatibus contulit , fed & aljjs non*
nullbcoenobi;s dona etiam largitus eft. San:
tins vero Bernardus de conuerfione eius
multum cxhilaratust talem dceo in conucntu
frarrum fententiam protulit. De conuerfione
quotidianam inftantiam> vel porius importu-
nitatem , qaaeos q ore fee re non finebat 9 ficut
nee ipfe requiciccrc poterat confitetido,
plangendo, pforando, ncm folbni deociofo
fermpne aut fi^no, ( ft qoindo lllivclra-
re furriperer ) veru/n etiafn fuper vana 6c leat
fratris Arnulphi ,ncc minus admirandus, ncc aliqua cogitatione , quod csttri hominum
minus glorificandus eft Chriftus> quam de exceptispaocisperfcctii pare i pen derefolcnt,
rcfurreclionc La^ari jquatridoani : eo vidcli- (bipftim fciopillofirtim^ dfiVdic^bat, & quafi
cetqucxlio delitiis tauMs claafus t atquc fe- de crinHrac* arguebat, Qttia/ veto Veracitcr
pultos velut in tumulo iaccbar, & quafi vii fcripttrmeft: Quern diligitbominusf ccrrt-
uens, roortuus crat. Huic autem con fi tend pit ,flageT!atantcmt>mnerh filitHn^emre-
xuip geroitv 8c Uchryrriis multii dclic^a voi- ciprr , nunqoam huic Vcnetabili Tito pftternc
* mifc*
Conucrfio.
221
tntferUorda correpiio deAiit ,fcmper in ca
caro* yiiia refccans t & vir totes an i mar pul-
luUrcA: fui&Uicare faciens. Dcnique per pla-
ces annas *fquc aj exitum (bum gram bus &
dintwais lacommodis flagellars eft qua o-
mnia 000 foliun * qua aim iter tolcrabat,veru
etiamg}or abator io illis , ficut in omnibus
d>uiu». Fa^umeft qaodam tempore*; duni
Wflfloafiatos & debilitaus cflct vfqucqua-
ouc#isavt aoa fine daloreinchuis ftaxc pof-
ief# ace propter hoc vnquaro.omittcret " vt
naaadomnem gloria? decantationem profun-
defc denote duiiax nuieftati inclinando re-
Qcrenriam cxhibcret $ vt vefpertina finaxis
ioEccJefia eclebraxetor. Ipfo vcro ftautc in
futochoro iuxwi qAKmdaiu monachum vi-
rQjnaquc\fai>&ffjinqmy ccce Angelas tiomi*
siapparaiubi in fpcwAeptilchexrirm mona-
cal a&kfcentis.,cacu ilaindutus'niae candi-
d»oref quern caxneo iftc Arnulphus minimi
v&bat.Casnq icjnorc foluoad gloriam p(al-
ou denote fcmcLnaretj Angel us Uoinini fta*
bucocaineo^ M fupplicantis caput fuppofi-
iujaao»UisfuilcDtaibat,quemcunipriclidus
awmchu* collaterals cia/dem iratris.Atnul-
pbicertief«€9£c<xfuJgore valtus, Si. habitu
Augclaoieflcjdepfciicoderctjlguius eft v„l-
dc Coper angel ico afpcctu ,acceffitquc ft te-
ncreicom, & denote amplexaretnr. Cum que
cjpaofe maaibos vcllct mere, atque con-
Jtriagefc f ilk fob i to cuanefcens receffit ab
^, fed fabitoicerurn apparent, ftctitin alio
loco. V'deot vct& ilium monachus dcntio,
cocorrifadeufn & ftmiii modomtebatarap-
prcocodtre cum ,iedrno*Angelo difparente,
& prot inus alibi reapparcntc t fruftratus eft
humo a conatu A10. Quod cam planes fa-
ctum fui/Tet , tandem an gelus ex toto difpa-
tait , & qui fc videndum obtalerar , teueri
omoioo non pertujjt. La bow bat alsquando
atklrta Dei A rn alphas doloribus vilcerom,
outfit frcqoc&m sjisaiam-arAabatur, & crac
laogoer.forcifiMnut9 ifa vt deficient* vicaii
tyirift^qoaii vfqqt aAttoncmangqftia.rctUT.
Cttmque aliqoamdiu mntus& infcnfibilis ia-
ccrei,d»vita ipfi«KkfpcTttam cilt^rcp|«t
trootc*tt)firraQii)min*r^fct&, Atxb* prii
bmub tdgkatc pottus^ cfiumpens.^ voccn^
confeffienfs Atlandls , tit : Vert font omnia
quae dixifti Dominc Icfix. Quod cum fspius
iteraret t ftopcritibos qui adetjnt /ftpercon-
taniibus quomodo fejiabefet ^aut qua re ifta
diceret ,nibil aliud refpondebar^ nj/i quia rci
rafaut omnia quslocutus eft Dcus. Qui dam
aueem ex ipfis dice bant ' % quod prac acerbitatc
doloriscercbroturbatus eflct^ 8c qutfiajicna
loqueretur. Quibus ille refpondu : Non eft
ita fratres % Ted fa no capitc & mente fobria
dico , quia Ycra funt omnia qua: locutui eft
Dominus Icfus. A ilfi dixcrunt « Etnbs hoc
vcrUro'cfrcfatcmur, fed tu cur ifta commc-
ntoras f Refpoadit : Dominus dicit in Euan, -
gelio /y quia H quis arTeclibos parcatuni, & di«
uiti;s mundf propter amorera ipfius rcoun-
ciaoerit f centuplum accipiet in hoc ff ciilo, 3c
Titam arteroam in future, ego itaquc yia\ fer-
monis huius inpracfcflti cxperior, & ccqtu.
plummcun? iamnuricinhacvua rccipio. S;- >
quidem immenfa doToris iftiusacerbitas adco
mihifapic, propter fpcm diuinx miferauo-
ni$,quae i\: e,a rcpofita eft mihi^ vt hac ipfa ca-
ruifle me nolim 9pro cencuplicatamundi (ub*
ftaatu,q»iam rcliqui jquod fi'ego peccatorin-
dignus adco Utjrkor^cuam in anguHiis meiV
quomodo fan di & per feci i viri cripudiant&
exultant in confolationibus fuii vere etenim
fpiutalegaudium4 quod snodo eft in frcj cen-
ties milliesc^fupcrat fecularegaudinm t quod
nunc eft in re. $\ quisauicm fcculuha refin-;
quens m 6; ai conaerflonenyveniens t ccntu-
pjum.iftud accipcre non mcretur^conftaf pro- .
fcclo , quod adbuc pcrfccli omnia non reli-*
quit , fed ex propria voluntate , qusr eft mala'
proprietaSyfecum rctir.et aliquid. Hociljodi* *
ccntc, nwati font vniueril p abhomine laico
& illitcroto/eotentiam talem effe prolatam,
njfi quodnianifeft^ dabatitr mtelligi ,quia.
Spir itus fax £lus, qui eom "rlagcllari in corporc
grauiiex permittebat^ intns fuauiterin antma
vngebat. lbidtm- Vtdt •tiiun tit. C$nfilium%
extmplo £. 0» tit* Bt»tU9U*ti*> $xtmflo 5.
; 1 t .
1 ' j
1 . • 1
• « •
222
Conn*
E&EMPLTM XIII.
erfio.
ticula per loca fingula faccrcnt* arqnc Roma^
no. ritu oration is caufa conflucrent. Scd ipfc
raultd magis eacfcra faeere f 6c it* carterosco-
t:onutrtitHt Injis tdfiitm ftr CMptiun Zfi* Kortari , fauore tic bcjicnVijs lemitar*; prarfta -r
, dium fr JPr *rn tnt in m. j c q u ik qu fd oporton am t o i flee , loca £6i fie i js t
aliaquc nccdlarx* prxberc , & omaimoJc gc-
M^hodoms qiu'dam Philofophus infpi- ftjre , vt Chrifrianorttm inibi ferocn exurgc-
} cicridorum locerum , & vrbes pcrfcru - ret. i'eicurnadoieuiflet Regioi paer,cui pro-
taodi gratia yltcrioremdicitur Indiam pcue- ctfrationcmrcgnigercbamrexplem omnibut
craflc^cuias exemplum imitatus Mctropiiia, &ex fi'ic traditis^ omlrum licet delineations,
quidam Tyrjus Phflofophus , fimifi ex ca'dfa' 6c rogantibus/vt manercnr f regina,* filio,
adire Indiam vdtuit ,* habeas fceum dubs par. ad orbemtamen denuo no ft ram reaertancttr.'
uulos/jiiosIibcraHbus Uteris rvcpotc propin- Et Edifio , feffinante Tyrum pareates 9 pro-
quosyinftituebat; quorum *nus, qui crat iu-
nior £(idius,altcr Frumcutius vocabatur. Igi-
tarperuifis ; oVronotitiam captis his ,quibus
animus pafcebatur,curii Philofophas redife
cccpifTet , aqua: vel carr crorum necefTarjorum
caufa ad'p or turn qiiendam nauh qua vcheba "•
turapplicait. Moris eft inibi barbarorfi fvt fi
quando fcedus fibi cum Romanis turbatura
viciaia? gcates nunciauerint, omnc$ qui apnd
cos ex Romanis inaenti fucrint iugulcntur.
pinqnofque reurferej Frumenthis Alexan-
drian! pergit , dicen* xquum non effc opus
occulrare dioinnm. Igitur rem omnem,vt gc-
ftaeft a expooirEpifcopo^ac monct , rtpro-
uidcat aliquenVdigoow virum , qoem coogre-
garis iam plurimts Ghriftianis,& Ec*lcA>
conftrnclis m Barbaric© folo Epifcopntn
mi teat. Turn Tero Athanafias( nam is nupcr
facer dot inm fufceperat) at ten tins, & propin •
fius Frumenti; hate di&a ,gcftaque cooitde-
Inuad(tur nauis Philofophi f cun&i cum ipfo rans, in confilio fccerdoram ait : Et quern a-
pariter perimuntur. Pueruli repcrti fub arbare' Hum inueniemus talc, in quo fit fprritut Oei9
^neditanies 98c 1e£fcioriesfuas Ugcntcs , barba-
rorum miferationefcruati/ducuntur ad &e-
gcm. Horum ltlc alteram, id cft^fidiurn, fibi
pincernam fecit. Frumentio rero^aem quaH
perfpicacioremdeprcbcnderat t fcprudentio.
rcm 9 rationcs fuas fcriniaqvie c«mmifit# Ex
ficut in te , qui hxcita pofsit implere t Et tra-
drtoei faccriotio ,redire cum cam Domini
gratia iubet, rode venerat. Qui cum Epifco-
ptis perrexifTet in Indiam , tanta ei dataeffe a
i>co virtqtirm gratia dicitur, vt figna pee cum
Cerent A poftohca,& inhnrtus CHjmprus Bar*
Quo&iu, honore mag no apud Regent habiti barbrum coituerteretur ad fidem. Ex quo in
iuntt & amore. At vero moriens Rex9vxorem
com paruo filio rcgni reliqiit hxredem vado .
lefcentibusautem q lid rcllenc . agendi libera
deditfacultatem.Q;iostamen K.giaa fupp li-
cit cr exorat, tanqeum qux nihil habet in toto
regno fijelins t Vt fecum tfqucquo adoltfcc-
rift ftlius^ rcgeadt risjni gubernaculo pociren-
tff^prxcipue Frumcotius , cuius prudentia?
ad moderandum fufficerct regnum. Nam alius
fidem puram,5c fobriam mentem fimplicitcr
cxhibrbat. idque cum agcrcnt^Bc regni gu-
bcrnacola F rumen tins habcrct in minibus
Deo mantem eias&aoimoi in ft igaotc, requi-
red fbincicus cocpit , fi qiii inter ncgotiatorcs
Romatios Chriftiani cflent, & ipfia potcfta-
tcm^maximaafrtiarc^acmonere $yt coaucn.
Indixpartib«, & poptili Chnftianorura ,*c
Eccleftx faclx fane , & facerdotittm ccepit.
Qua* nos ita gefta non opinione Tutgt , fed
Edilio Tyrt prcsbytero poftmodum facto, qui
Frumenti; comes prmsfucrat 9 rcfcrcatcca-
gnouimuf. tufty. lib, iQ.c.$.
EHMPLVM XIV.
Oration* cTptiua mul'ur Re]rSm*m ,(*»**&
gintiUmfm***U ,& tctmrnftntem Hik*-
i „
p
E X item rwipusetiam ttibcronim
gens' qna* fub axe f ontico iacet ,vcrbi
Bci Rtiera.ac idem. f atari fufecpit regni
Haius
Conuerfio
mulser qu«-
iam Gaptjna , qaat apujLcos rcpcrta , can fi*
oVlcm,&£cftbriaai riumduceret ,ac pudicam,
toufqoe diebpt, ac no&jbas obfecmtiooes
Deo peruigiks cxhibem, admiral teni cJTo
ipfa rei nouita* barbaris cocpit , dc quid hoc
fibt vdii €iiriefuts perqukcbaat. I Ua fimplici-
tcrrt rescrat Chtiftosi Deam (choc ritu
colere fatcbaror, nihil ex hoc batbari am*
pliasprxtcr noaitaccm nomiois mirabantur.
Vctiimfvt fieri folet,ipfapcrfeueranna cnrio-
firatcm qaadam muliercuUs infercbat , (t qujit
cmolosncoti ex canta -deaotione capcretar*
Mos apadcos cfledicicor ,vt4i paruului *-
grotct,£ marrc circonferatur per iingulas,.qtio
kiLvet (i aliquid reined i? noaeriot # coafera-
torxgrotaati. Casque mulicrquacd;mpar-
nutum (bum per omnes circumtuliflctex mo -
re.aecaliqoid rented); cu&aidoniosloArado
coepifTct, veoit ctiaot ad Cape mam , ▼.Hi qoi4
icitct o (tenderer Illafehumani quidem re*
me4i; nil fcire teftator ,Doum tame* from
Cariftum, qttem colcbat , dare ei defperatasn
ab bona in i but Gdttfempoflc confirmat.Cum-
qoecUrcio fuoparuulum fnperpoforfict , at-.
que ipfa defoper oratiooenv fudiflet ad Do-;
mtnum, tantun mam reddidit « n fan tern. Scr«
mo defertor ad pforcs , fadiqae faroa -fnagni-
£ct ityeadtaires Rcginst prolabitur . qua?
dolotc qoodam graoiftimo corporis affliclas
& in dcfpcratione>B»aximiro|atadfc Capci~
**t* dedoci. \ Ua ire ahouit,ne prsfamerc am
plio* aliquid, fcuim fcxot fineiet $ videcctur; ,
ipfafercgina tcrri ad Capua* eel InUmia
bet qaasn Similiter fupcf ciliciumfuam pofi*
tarav inuocato Chrifti nomioe,continu<> pail
preces raaam ft alacrem fecit cxurgere.Chri-
ftom effe Dcum , Dei Com mi filium,qui falu »
tern haoc cooculcrat , docct ; eomque qui fibi
an c>orfmiktincoliimi taxis fc vies commo-
oct inoocaodiia, ipfuna c(fe qai & regibus re-
gna di (tubus t.,& mortal i bus viram; Ilia cum
brrkia doroom regrefla , marito pcrcun&anti
caafam urn fubitx-faiutatis^peruit: qui cam
pro falate coniugis l«tusmu)ieri muncradc.
Jerri iobcret,itta : Horom , inquit, 6 Rcx,nil
Capcioa digaatar , a^ram,dcfpjcit,argentumr
rtfpuir, in ichraio qtaaiiicibopafcicur, hoc
223
folum manerif dabimuc,iicom, qai me ilia
inoocantc fanauit Chriftum Dcum coUmaf«
Ad hoc Rex cane fegaior fair, & interim di-<
flu lit ; (xpins litciab txorc admonitus^do-'
occ afcidit quadam die Ten ante co in ftluis'
cumcomitibui fuis obfedrari deofiffimis tc-
nebris diem, Ac per terra no ft if horrorem Itr- '
ce fubduda coccif iter grefsi but dencgari. Alij
alio diaerfi ex coaiitibasoberrxat, ipfeTolai
denfifsittia obfearitate circurodatu^quid age-
ret #qu6fe vertcVet nefciebat ? ,Tum repent^
anxios faluiis defptstione animos cogi('4no
talis afcendit : 61 v<rc^ Dcus eft Chriftui rile,
que vxori fnar Captiuaprzdixerar^ nunc fede
his tenebris libcrct, vi ipfum cxioc omiftis
jomnibas coleret & adoraret. lllico vc hoc n6 -
dam vcrbo^ fed (bJa mente deuoucnat # reddita
mundo dies, Rcgcm ad vrbemperduxit ioco-
lumem A &Rcginxrcmiprotlnl}s>v^ge(lac(ta,
pandit 9 to, dixit euocari umfamejue Capfrua^ '
& cofendiritum rt (ibi tradcret eKpoicit, ncc
fevltraaJium Deum,quam Chriflum vene-
raturuai eflc coafirm abat- A deft C*ptiaa,cdo-
cct Chriilum Deum/upplicandi xitum vene-
tandLqLicjnodum , -in quantum de hisapcriie
fas era t Coeirifns, pandit , fabricafi ECckfisim
mo net }formamque defcribit/lgitur Rex t6.
tins gent ts popalo conuocato^rem ab initio
qux ergafc ac Regihara gefta k. fafta fucr'ac,
cxponn, fidemque cdocct, & oondum inicia.
tus facris \ fit Apoftolut fu( gcotis & populi.
Creduntvirrper Rcgem, foeminjt per Rcgi-
oam,cun<^ifq^c idem Votentibus ficcteila c6-
Aruitur indanter^ & eleoato iam pern ic iter
mororum am bun % tempos crat quo column* -
collocari dc be rent Cumquecrejfta prima tde
fecuoda, Tcatum foiiTet ad terttam, coufum-
ptis omnibus mach in is ,&. bourn, bominum-
*}uc viribus, cum media iam inobliquG fuif-
w crcita,;& pars%rel;qua null is machinis eri-
^erettir,A repetitis Cecundo & tcrtio,ac fa?,
pius viribus g otc loco quidem axtritis omni-
bus moueri potuit. Admiratioccat totiuspo.
puli, Regis animo/itas hcbcfccbat,& quid fic-
ci debcret omnes fimul late bat. £ed cum in-
teruentd qoitis omnes akfcrfwTent.cuncticmc t
mortals , 9c ipfa o^cra cefTarent, Copjiua 10- '
lain oraUoncpcrnoAaos man fit intrJHfecus'
Tom
Turn ecccmatufimit ft anxins cam fills o.tj-' fumpti fiducia , contra tyraaho* atterrerfe*
nibus ingrcdicns'Rcx, tidrtcblumnam f qua in ftinantes, fpe Gia prtuati non (but. Nam Rex
- cot maclnnx ac tot populi moacre non cjui- Hunortzm # noronmr $u*atns ,'fcnm pernac*kn»
ocraat jCrcOara^ iupra feafim fuainii brace* fiiimVrTfborunY n*mia vofracitiue corrcptu»t
^ _„>:'_ — ^ .™v„ i\i*H*a**ii* Cm* *u^': ^UrgnridiODefr geotctn thimtcam fine D&ce
tptirichtcs'&paad-priritw^rcfi'ftchtci , fa*
populi cWtuenteV tt fa congr^ffiooe nicenmt. Nam com eiTcnt
roagnificantes D>um;veramcflVRegis fidttti'" tria miUi^circad gem millia peremcrunt. Ec
lcCapuu«Tcligioncm,pra;(cnfisBiiracuIi te.: ex )H o die xiin&ajgcnf fertfcntiflimeMn Chri-
ftknonio' perhipcjjant. Ecc|c adhuc mirantiV ftianiratepcrmanfit. Bwfelli&.ti. hiBXrtJ*
bus&,ilupentibus cuaclis ' in, oculis eorum *. Vidttriam th.JfFeftusi txtmtloQ. &tit.
fcofiro &pra bafim fiiam n'ulfn contin ^ ""
c.olutnna dcpofi ta (iimma ttbratione eou
Poft hoc rcliquus numerus columnarum' tahta.
facilitate fufpeofus eft ,vt omnes qua? fuper-
fuerant ipfadictocarcntur. Poftea vcroquam
EccIcnVmagriiflce conftru&a eft ? & popfirli
bcjn^cm*roa[6re ardore fuiebint ;C»ptiuac:
mantis ad Jraperatorcm 'Coflftaotlmim'tb-'
tins gentis legatio mittitur % res gefta exponr'
tur jaccrdotes mitt ere cxhortatur, ^ui cceptfi
erga fc Dei munus implcrent'.Qni}>u$ illc cum
omni gaudio & honore tranfmisl is, riiulto am-
alius ex hoclactatui eft, quam fi incognitas
brum 4. Vidt triam tit, Jjftftusi txtmflo 9* 4*
fedir.1 ' •'* • • • ■• '
EXEMFLVK XVI.
CortU4ftit9iT perhittum Birnsrdum orstitn*
'Wtnricus, Gtrmatm Rtgu FrmUfid.
» » «
ACcidit tempore quodam , vt Henficu*
Germabils llcgis Frici* venire* in Cla-
ramuallem 3 locuturus beato Bernardo fiiper
quodam feeulari negotio. Totum ettam con*
uentum rift tans # illius fe o rati 001 bus com-
mcodauit. Cui venerabilts Abbas inter csete*
ra vnx falutaris monita refpooditrConftdo
in Domino, to ndnmoriiarum in eof in quo
nonces ftatu t fea*velocucr cxDerimcnt^pro-*
babis, quantum tioi profit lftortrm orarto^
' ' '* quoscxpctifti.Qaodcodemdieprobammeft.
G»»H*rtisur gi*i Buriunftonum , f quad Nam mdtiifoiritttalibaf vim exulcantibut
Dentn CbriftUnorumfHtrumfitkUm *d- decttts conoerfitne, fei turn lugebtutt , Si tan.
iutfiftm iff* mmdierit. -..»•**. «^«^-«^ A^rt#H.^t i#^ ^^wr^i.k;h»*^
R.on>ano jmpcrio eeotcs &' rcgna ignota
iunxxfipck£ii/^./. io.f .xo.
BxEwPtv m xv. ' ;.
QV*dam ^chs vltra Rbenom flbuhim
Burgundionum ritam quictam agunt,
& pene omnes fabri lignorum fun t, ex
qua mercede pafcuntur : quorum regionem
quam mortnom <>etiiercrt^ita mcorifolabihtet
eitrlabant. Cittti fooijactora femilia Henri*
cum , rtiara dixi^deplangerent^ Andreas qui-
dam Parificnfis, ex nimia imparientia dofont
quafi in furorem verfus , Dominura fuum
cbrium , iwfanam ^mentifquoinapotem roci-
up* vaft absmt crcbra tnuafitfne, & plurimosi fcrabat % neque conuittis \ ncquc bkfphemiit
occidebant. lni.licctittxietate^onftticli.ad^ parcens. EtcuntHenricus->iramfan£tum4e-
•ullum le'tameo hominetti conculcrunt , fed1 precaretur, ft pro Mitts conucrflooc operant
alicuiDco fecommitterccogitibantt Etan-^ dafe^rcrponditJNefisproillofoMicittrt.ani*
dieotes quia Romanorom Deus fortiter adu-
KatfetimeQtes % omnes commnniconfilio ad
etedulitatcm Chrifti co'afugiatic venientes
in vnam ciuitatcm Galliarom.vtab Epifcopo
Chriftianorum baptifma rjcf erentut. Illecof
feptem die bus facient Icianarc , & imbue ns
fid^baptizatoiotlaaa dieabireprarcepit.Qui
ma eius mod 6 in amaritudine eft , turn eft il -»
le.Etcum repctcret^audicnte Andrea, hoc ver-
bom,ilIe fanclam reUgiooem plurtmum ab<
hofrens,talia in cord* fuo tacitus voluebat,fi*
cut poftea confelToseft. In hoctc nuevfrb faU
fum eftc prephetam ;de hoc enim certus fum,
quod iocutus es wbum , & non lie t. Hoc tibi
coram
coram rege fir principibos,& cclebri conucntu
iroproperabo , vt faliiras tua omnibus innote-
feat. Etcum altera die recederct % mala omnia
roooaftcrio imprecans , & valdc fundi to? fub-
ruj deiideraya ipfaaogc vifto**« quafi vin-
crus } craheaic fc gratia , vim facicnte fpiritu
Dei /ii diem cxpc&axe potoit,& admonafte.
riumreucrtcn*, cun&is miranubus,alierum fc
exhibefldoSanlom bcato viro fe dcdit. Cdf*r.
L \.t i% Vidt etUm tit. £*** imi*B) *f f mi-
fifg,txfmfU 5.
BXBMPLV M XVII.
Qmtrutur D. Btrnardus burnt li c$nuet-
f*ti*n*B. Franc*fci,& d0minus Syluefier
emfd4mfir**r*,& dtmim Birnardi/an*
8tt*ti.
Vm fan&us Francifcai ad hoc eflet in
c
fpcfoculidefpcraius1& propter pcenitentiam
totvsdcformis & fqualijus^ua vt a multii pu-
tarctar ufaniis,pcr magnum terripus He cundo
per Affifium^loco & lapidibus tam afuis,quam
abexaaneis innumcris afficiebatur iniurijs.
Ipfe vero patietiffime, vt furdus 9c mutus, in
oranitmspcrtxa/ibat hilar i facie. Demi n us an-
te Bcroardus dc Aflirjo.qui crac de nobiliori-
tasflUraertbus, & fapietioribus de tota ciui-
tatc cuiuicocfili js omnes acquiefcebant^con-
fiierarcfapienter iiicepit tam altfi mondi c6-
remprajD in&n&o Franc ifco, fc untam con-
JUntiam in iniuri js,& tan tain loganimicatern
in roterando , ita quod quafi per dnos aonos
ficaboamutus 8c defpe&us ab omnibus, fem-
per conftantior vide bat ur. Dixit incordefuo
dt&us OominusBernardus : Nullo modo pof-
fetcflc, quod iflc Francifcus non babcret gra-
nam Dei. Etinfpiratus a Domjno, iuuitauir
faB&um Fraocifcu, vt ro and u caret cum eo de
fcro. Cuifan&tts Francifcus humi liter aflen-
tiens, iraodacaujtcum Hlo eo fcro. Dominus
acicm Bernard us propofuit in corde fuo velle
cxpcririfancl irate fan&i Francifci , vndc in-
nnauit eum,vt ilia noctc in domo fua quicfec-
ref. £t faofto Francifco humilitcr aflnuente',
domiao* fi ernardos fecit parari lc&um in fua
camera propria # inquaiagitei de node lam*
Conuerfia. ti$
pasardebat. SaoftusauieFrancifcw re intra-
nit oamcram,vt abfeonderet diuinara gratiam
quam habebat ftatirnpreicctt fe in Jeciumro-
flendens fe vefledormirc : dommosautc Bcr-
naiduspofuit in cordc fuo ilium latcnter ob-
feruarc de node. Vndevfus eft tali' cautcla,
quod cum aliquantnlum in fuo Ic£fco tyiicnif •
fet, tfnxit feahedormire, £)>refundiiT!n.2
(lenerc-San&us autem Francifcus fecrctorum
Dei fidelis abfeonditor, cum seOimarcedomi-
num Bernardo m profundi dorm ire, in profun-
do noclis furgit de lc&o,& cleuata facie in c«-
lum,& eleuatis eria man i bus & oculis Jkd Dcu,
totus intentos}& fcru enter ignituj J deuoii/TL*
me orans 9dicebat : Deus mens & omnia Ec
hxc verba cum tan fishery in is in gem in abac
ad Dcum, &cum tanta moroilrate frequenta-
bat ,quodvfque admatutinumaliud non di-
cebatyni(i : Dcus meu$ & omnia. Hatcautem
habitn fzculari^tamen totus dcipc&us,a dice bat fancies Francifcus admirans diuinje
maieflatis excqllentiam ,qua? periclitanti mu«
do condefcenJere videbatnr, &per ipfum fuu
filium dc faiute panperum difpooebat remedio
prouidcre. Spintucn»m prophetic* illumina -
tus4prxuidcpdo magnalia ,quac pet ipfum fun
ordincm Deuscrat raclurus f 3c code m docen-
ic fpiritu foam infufficieatiam & paruitatcm
virtutisconiideraas, inuocabac Dominum.vt
quod ipfe noo potcrat, ipfe Deus perfitercr, ,
line quo non poteft humana fragtlttas :pr/>p-
terea cficebat : Deus mens & omnia. Dominus
autem Bcrnardus, lampade ibi luccnie, cuncla
vidcnsy& pr^rdidra verba difigenter , & fancli
deuononem v jgili obferuatione perpendens> a
Spiritofan&oacccnftis in medullis cordis in-*
crinfcciTs} datim mane faclo aduocat fanclum
Francifcum9& ait:Fratcr Francifce^gopeni*
tui propofuirelinquere mundum p &7equi ad
quxcunqucmandaucris. Sanctus autem Fran.
cifcus hxc au^icni cxulrauit in fpiritu, & cum
gaudiomagno , ait : £)omine Bernarde,iAud
efl opus tam arduum , quod de hoc ell Domi-
ninoitri lefu Chrifliconfilrum requiredum
vtipfedigncturbcneplacitumfuum nobis o-
itendcrc,qualiter illud perrlcere debcamus , dc
ideo pergamus (imol ad Epifcopatum/vbi eft
vicious bonus facerdos%&faciemusdici mifsa
quaaudita^orabimus ibi vfqoc ad tertian. In
F f oratione
• /
216
oratione ante noftra petemus i Domino no-
fir o lefu Chnfto^vt dignetur nobis oftendc-
rcin tcrna apertione mifialis viam fibibcne-
placitam ,quam debeamus eligcrc. Dominus
autcm Bcinardas dixit Placetxjuoddicis luc-
runt ergo ad Epifcopatum, & audita mifla, de
Watione vfquc ad tertiam pro tela ta , fumpftr
iaccrdosprxdi&us miffale adrogationemsa-
&i Fracifci, 8c domim Bcrnardi,& fignocru-
cirfc muniens % apcic Euangclium in nomine
Domini noftri lefu Chrifli, in qua apertione
prim 6 occurrit:Si vis pcrfecluscfle , vadc, 8c
Vcnde omnii quar babes , 8c da pauperibus. In
fecund a apertione occurnt ; Qui vult venire
poft mc> abucget fcmetipfum,& tollatcruccm
ftiam.In tcrtiaoccurrit: Nihil tuleritisio via.
Bt his vi(is,dixit fanclus Francifcus Domino
Bernardo : Eccc fignurh Domini, qaod habc-
m is;vadc & perfke qua; audiAl s 8c benediclua
fit Deus noftcr lefus Chriftus^qui dignarusXt
viafua euangclicaderaonftrare. Stat mi an re
Dominus Bernardus cufta'bona fna diftraxit,
quz erant valde rnagni valor»s,Sc omnia pati-
peribas tribuebat , portans plenum gremiunt
pecunia 9 8c viduii t 8c orphanis perf grin anti-
bus t 8c Deo fcruicotibus a f flu enter 8c libera*
liter difpergebac ,fan£to Francifcoad omnia
fupra dic*hi ipfura fociante4& fideliteradiuua -
tc. D om inns auteSyluefter dum difpergi vi-
de ret hare omnia^auaritia ductus, dixit fanclo
Fran:ifco:Tude quibufdam lapidibusprocc-
clefijs rcparandis non plane foluifti San&us
autcm Franc i feus admiranseius auaritiam,6c
nolens cum ipfo contehdefe^r verus Euangc-
]i;obfcruator, omni pctcnti fetribuens, mifit
manum fuam in finom Domini Bernardi , 8c
plcnam pecunia pofuit in finum Domini SyU
uc(tri,& ait ; Siadhucptuspeta* pins darem.
Illeautemcontentus ^rcceffit. Pofthxc Do-
m nusSylnefler,cum redifletdomum^&dcfc-
ro cogicafict quar feccrat in die t redargtiens
"a jaririam fuam ,& recogitans feruorcm Do-
•rnm Bcrnardis& fanc*tiiatemfanc>i Fracifcrf
in prima , fecundate tenia noclc oftenfafibi
fuitcruxsurea^rocedcnscx orefancli Fran-
cifci^ cuius fummitas caelos tangebat, &c bra-
chiaprorenfa in latum vfquc ad roundi fines
Vidcbantur extendi. Propter quod ta&us a
Conuerfto.
Domino,cun&a bona fuadiftraxit , & panpc*
ribusdedit, 8c fac*ruspoftmodu f rater Minor,
rants faitfaac>ifatit& gratiae,qtjod loqucba-
cur com Dco#ficut amicus cu amico,(icat fan-
clus Francifcm pluriescftexptrtusr Dominus
vcro Bernardus omnibus, fuis difperfis pro
Deo9& ommuc* pauper Euangelieus fac*tusJ
tan tarn gratia m a Ucoproir.eruir^.quod fa-pc
rapiebatur ad Dbminum. £t fanclus Francif-
cusprardicabac eom rcacrcntia dignum, & di.
cebat quod ipfc ordinem ilium fftdauerar, pro
co quod Euangc'icam pauperratcn t omnia
panperibus dirtribuendo^iple primus >"ncxpitf
nihil pcnitusfibi referuans^ fed nrdum fc c flc-
r6s brachi;$crucifixi,qm eft benediclus in fe-
cula feculorum. Amen. S* Bcnau.ia nit a S.
Fr**tifcic. j. & tsb.t.Ckron Min.G*ll. 17.
& c.l.Vidt tti*m tit.Benet4olenti*texetrip.6.
EXEMPiVM XVIII.
DefunBi anims pe/l centum P*t$r ncBtr
frstris Conrsdi , liktrmtur af>ccais,&pej}
* Itbtrntionem , Ulifrstri gratis* e±it f>rt-
ftir conuerfionem &Ubtr*tfntm.
ZElator Euangeltca* regwlarbeati patris
noftri S. Francifci fanclus fiarer C6>a-
dus dc O ffida foit rcUgiofx v1tc,& memoric,
tanti ajmd Deumyquod ta in vita ipfius, quam
mortc Dominus lefus cum mulnplicirer ho-
norauit. Kam cfi adhuc viueret, dc vt forces
"ad locu Oftidg venrtrct,fratrescurogaueiur,
quod a more Dei cuidam fratri iuuenculo prar-
dicafettqui tarn inordinate , & tarn pueriliccr
fe agebat, quod fenes , 8c iuuenes de ilia faxr.i -
lia plurimum conrurbabat t & dc horis canom-
cis, &deali;s rcgul/e difctplinis ya<-t pa rum
aut nihil curabat. Vndefrater Coradus com*
patiens illi iuucnculo> &ali;s fratnbuspro-
pter ilium multipliciter tribulatis,ad prcces
ill ore m humihter inclinatu^ , vocauit ilium
fcorium ,6V in vifccribcscharitatis dixit fibj
vcrbi caeffkacia 8c diuina> quod ftatim fae'ra
eft manus Domini fuper cum iuucculu^mu-
tatus eft in viruma.lrciu,jtaquodfac>usc(t de
puero fenextitaobedies,ita foIlicitus,& dcuo*
tus>itapacificus 6c obfequiofos^ ad omnia
* vinuof*
Cohaerfio;
virttjcfa open tea ftudiofuf , quod ficut ante* *
per ipfum iota familia torbabatur t ita omnet
pofi plcoamcooacrfioocw^uara in virtue ibus
fccerat,c*utfabaiit,& dile&ionem adcu qua/i
ad Angclwn fcrebaat. Poft hade vero conucr-
fionempaocisdicbufrclapfisinfirmatus eft &
m grauit ifxcaVo,dc quo rratrcs muUum do.
lucrant. Poft mortem vero illius cum fratcr
Conradus, qui conucrtcrat euril^ftaret in ora-
ricoe de noclc ante altarc dicli conuenrus,ccce
tcoic aoimaeius ante fratrem Coeradum^a.
quiin patrcm euro deuote falutans ,qui ait;
Qpj frames tuf Rcfjpondit. Ego fum anima
iuBCDisoaperdeibnai.Cui illc:0 fvli chanf-
fimc| quid eft de re? Rcfpondit : Pater charifsi-
roc jratia Dei,&do£trina? vcftrx bene mihi
eft, quia non fum damnacas^tamen propter a-
liquas measculpas non plcne pttrgatas, prop .
icr modicum temporis quod habui , magna*
fulliQcopurgatoriaspcenas, fedrogo tc pater,
ii ficat tva pictate rolhi dutn viucrcm fuccur-
rifti,ita nunc in meis cruciatibus digneris fuc-
currerc, vc dicas pro me aliquot Pater notter,
qoiaoratiotua valde acceptabilis eft coram
Deo. F rater vero Conrad us libcnter aftentics,
dixitfemel Pacer nofter^cumf Requiem aeter-
nam. ) Quo di&o, anima ilia dixit : O Pater
fao&c^uaatiim profuitmihi, rogo quod ite-
nun'miai dicas. Et cum dixjftet iterum, anima
iiiaait: Pater fanclc ficut oras f tota.alleuior,
& rogo quod orare non cefles. Fratcr vero
C<3raju«fe aliens quod anima ilia fuis pratio.
nibai muabatar , dixit fibi centum Pater no.
fler.Qpjbuf diesis, anima illadjxit: Ex parte
Domini aoftri gratias tibi ago^ vt ipfe de hac
chin t ate ubi-mcrcedc £ tern am tribiat , quia
propter orationem taa ego Turn a pocnis om-
nibus libcrau,& pcrgam nunc ad gloriam pa-
radifi.Et bit diesis pcrrcxi tad Dominum Fra-
tcr vcfc Conradus vt ktifkaret fratrc«,tot«jm
rciita'ritpcrordwem^quod in noclc pr^ccAc-
ratfvode lpfi & ali j fuerunt plurimum cofola -
ti. BMrtheUmausde VtfisLi Cenfermitatum
D.Francifti ad Cbrijium t.i\-
227
EXEMPLVM XIX.
Cenuertitur mmgifier Rolandus , omnes deli'
cias cuius tranftre cenjffieieas.
CVm magifter Rolaodus Crernoncniis in
fc'ftoquodam de fc&rlef ico panno habe*
rcr nouas & preciofas veftes, & fclcmnibus c-
pulis interftnffet cum focijs f & totam illam
diem in tufibut & vanitatibus ,& huiufmodi
vana gloria tranfegifletjin fcroad fercucifus>
tacite- intra fc ait :Vbi eft fcftu qued fecimus,
& tota ilia lztitiaquo abijt/Vidcns ergo quod
omnis mnndi txtitia tranfit cito, & ad dolore
conucrtitur^fequentidie ordincm eft ingref-
fus,inquo multis annis deferuiuit Domino
fanclitate/ama,fcientja&doc1rinaprarclaru5.
£x v it is ft a! rum Predicant urn parti 4.*. 8.
EXE MPIVM XX.
Verhum Dei andiens doBor Monet a , eon-
clones nt cenuerteeretur fugiens conuerti-
tur& flutes fue exemfle ad eenu^ffienem
incitauit.
CVm fanc*tar memorise fratcr Reginaldos
quondam Aurelianeniis Dccanus B ono-
nis frequenter ptacdicationi in/ifteret , 8c pla-
res magnos clcricos & magiftros attrahcrer,
Magiftcr Moneta ( qui tunc in artibus Jegens
in tota Lombardia famoHor erat ) vifa con-
uerfionc tantorum , ccrpit timcrc multu qut)d
caperetur in fermonc illius. Vndeeum in qua-
rum poterat declinabat,& omnes fcholarcs
fuosverbo & exemplofuoauertebat 4 praedi-
cationeeius. in fcftoaotem S . Stepbani cum
fch^Ures prardiclum magi ft rum ad fermonetn
attrabcrent, nee ipfe propter fcholarcs , nee
propter honorem Cc abfenrarepoflcttdfxiteis:
Eamus prius ad mi/Tarn. I ucrunt ergo > 8c non
tantum vnam^fed trcs audierunt Tunc inftan-
tibus i[\is t ait: Eamus nunc ad fcrmonem. Ve-
niens ergo inuenit cum pracdicantem,cV maio-
rcm Ecclcftam ita plenam,quodintrare nopo-
tuit. Vndc ftansad fores Ecclc/iarv& aufcul tas
in primo vcrbo captus cftrquod tale cratrEccc
Ff 1 (inquit)
V
128
Comieriio.
r inquit)video cxlof apertOS.Et inquit,in prae-
icnti apcrti funt caeli ad introeundttm. Qjiili-
bet qui vult poteft ianuas<apcrtas in era re , vi- t
dcantft timcant nuferi negltgentes, nc jjs qui
claudunt Deo cor fuum , & os, ft manus^rcgnu
coelorum claudatur 3 ftintroire oon pofsiat.
Quid ergo tardatis ch'arifsimi/Ec^eaperti sue
caeli. F inita ergo prardicatiqne 9 venif ad cum
nugiilcr Moocta compunltus verbo Dc^ft ei
{latum fuum,& occupations exponas- in ma.
nibuscius proreflfuscft. Et quia era t multipli-
Citcr impeditus, delicetiaipfius fratris Regi-
nald i per an niim & amplius re man fit in habi-
tufaeculari, non tamen jnutilitcr. Sicut enim
multos prius ab cius prxdicattone auertcratf
fie pdftca quam plurcs non folum ad praedica-
nonem/cd etiam ad ordinem adduxit. Trahc -
bat cos adfermoncm, ft modohunc Kft modo
iUun$ ad ordinem induccbat f ft cum fingiHis
quafi de nouo profitcbatur Ingreflfus autcm
ordinem qualis in omni fanclitarefuerit, qua*,
turn in verbo & doltrina,& hxrefum confuta-
tionc profeccrit 9 non de facili poflct fcribi.
Ltbri q*i dicitur vitas FrMtrum trddifati-
THmtfAftl 4. Cap, 1 o.
.EXEMPLVM XXI.
Ctnmirthur qaidtm foltmnis mtgifttr hm-
fqili *dmomth*tp*(torH /*"'•
>
F Rater quid am f qui magnam locom din
tcnuitinordine,cum miflus fuiflet fati*
iuuenculus Parifiosad fcholas,& tridiflet fatis
ordinem Prxdicaioru tuncexurgcre, ft fami-
liarjscfletotdini Ciftcrcienfi (cuius orditus
fratres folebat repcriri indomo p. trnfuj) fre-
quenter in oratiombus faispetebata Domino
Vtconccderet fibi mori in ordine Ciftercifc'nfi
vcl fratrum Prsedicatorum. Licet autem ex
dono gratia? diuins caueret ft a muttis pecca-
its alterius moucbator ad ingreflbm orJicrr*
Cum aat€ po ft quam rcierat in artibns , audi*
ret iura canonica , interdum ie mane ( foci js
foisnefcientibus) ibac ad fcholas Theotogiar.
Contigit autem iif quodam die fcfto, audirif
vefperis in Ecclcfia S.Pcm,in cuius parcchia
tone mora batu^redeunti bus all/s fcholartbus,
ipfum remanere in vigili/r defun&orum.Cuni
autem ventrnn cfTet ad leclioncs legendas > in-
coepit capellanus dic>ae Ecclefis^qai fatis (im-
plex vtdebatur ft bonuSjipti loqui in hftc mo*
dum,eharifsime,tu parocbianns meus?At illc
refpondit:Dotnine, moror in rfcli domo. £t
facerdos; Bepc t e fat ergo parocbianns nteusi
Bt ideo rolo liberate a mm am tftcam de vobia*
fit poft/Scirisenim quid vos promififti* Do~
mino in baptifmo? At illc : ft quid promifi?
Et faccrdos.'^os, inqffit , promifiAis , vos ab-
renu«c.iarefathan*, 8c omnibuspomphcios*
Hie qui vos portabat leqocbaturprovobis, 6t
refpondebac , abrenuncio. At illc: Qomrcdici*
tis vos hare? Et facerdosrCharifsime, propter
hoc, quia mo It i font fchofares, qui multum fe
cruciant 1 8t multa fuftineot longo tempore
Parifi js in fttdentfo , quod nihil eft niti poni-
pa fathanatjdicuntenim in cordefiioyquand»
ftudncris Parifi;s, 6c fueris magifter ia ilia t Ac
in ilia facilitate, redietit ad terram tuato cris
f amofus t ft reputaberis magnot clericot v ho-
noraberis ab omnibus, dabuntor tibi bcoefi*
cia, afctndcsad dignitates, Be huiufmodi. Ec
quid eft hoc nils magna pom pa fa thane/ Cha-
rifsimetcaueatis vobis k tali mtenrione in Au-
dio veftro , ft vidtte qoomodo molri magni
magiltri}ft clerici relinquunt mfidum aduer-
rentes nunc t quod fere^mHia, quae fcquunror
homines in mundo^rtincn tad pompam fa*
thansr.Cum autem hec diceret facerdos, cccc
finita lec^iope vna.clericus tnccepit re fpon fo-
ri um: Heu mihi Domine , quia peccant nimis
in vita mea. Quid faciam mifer,vhi rugta^nifi
tis4 &c propter fpcm fa Juris interdum portaret ad teT>eus metis* ft fie verba ntcerdotis ck vna
cilicium occu!te}ft aliquas eleemofynas face* partcfft cantus prsdicli ejerfci ex altera,quafi
ret,ft ad officium diuinum non infeftis tantu,
fed qnafi omni die ad Ecclcfiam beatac Mari^
& ad fcrmoncs quafi femperft libenter veni-
re teamen nee %d prcdicationem magiftri lor-
daai, qui tuuc multos oommooebat^nec alico-
dux tubse intrantesad cor eras ,commooctudt
cum in quandam inufitaram coaapunclienem
magnam , abunJantiam lac hrym arum, Re-
eedens ergo inde quocunque ibat 9 vbicumquc
ipfe ftaba^deuotiisimc geitabat verba pratdi-
Conuerfio*
219
rere^non fiftenf1 gfadam #hoc fotam refpon-
dcbat: Ego yado ad Dcum. Veoieat autcm id
locum ,vdi fe receperant rratres(qoia nondam
ibi domain habebant)& inuenions magi ft ram
lordantim & fratrcs congregates 9 proie&o
quodam mantelloferico f proftrauitfc in me*
M d illif aotem dicbus cam more diam quafi ebrios, nihil aliod dicens,nifi hoc:
hetad Bcaram Virgin cm adorandam, EgoTnm Dei , ego font Dei. Magiftcr autcm
Iordanuf nulla fac*ra alia eiatninatione 9 vcl
Ga in vi&crifca»,fr prsetpoc ilkd ver b*ra rc-
fpoofori/pravii&i.Qaidfaciam mifcrfvbi fa-
gum, oifi ad tc Don meat / Co* a ate hoc re-
uolait qnaii continue in corde, videbatur fibl
quifi qaadam vox in anima foa refponderc,
qao fctgici, nifi ad iaolHt lacobum ad fratret
folito
taotataafuit ci multocies graria compficlio
fro,&deaotio lachryroarum , Ac aftei&io cordis
tocoafocta, quod vitro dc/ipienie (ibi mando
poft paacos dies , iuit ad fratrcs fibi notos ad
laodani lacobam , 2c ordinauit cam eis de in •
greflafao, poft fola tionem debitorom qoo-
rtiaidam. interim autcm locutui eft Domioo
Httgoni $ qui £a&ascft poftea Cardinalis,qui
fait magiftcr fuus,&reaclauit (ibi propofitum
fanm^ooSdcos^uia cum non impcdiret,auia
boons homo fait v & Baccal aureus in Theolo -
git, Quo audi to. ipse gratiam agens Oeo9 c6-
ftrtabateam dicens: Sciati* magiftcr, quod c-
g« hoc idem propofui1, fed oon pofiom ftatim
tttnrcy<pua habeo expedire qoaedam negotia
doauaimct Wilhelmide Subandia 9 com quo
naacfam,ficiic fcitts.Sed iotratcfccarc/c fitit
fccari, oood ego lot (cquar in sefto bcati A n -
dieclpfe^CdomuNB Hugo in fequcnti qua-
dagtfona in Cathedra bead Petri ordinem
fat iagrcfli. Einfdem lihri qui dUitmr Vitss
fr4trm fT*d*€*totmmp*r. 4«t .10,
. EXEMPLVM XXII.
Ctmfjmm ftdmlimm fmrttm prtutcstw Jim
hwqmd+m+tff §ii&$$ Uhrit >q*+fi i*fm»**
*d trtdicAfrum wdimtm fifiinsmit , £»
tqmmitmr Gmtrritm timer* mtrtu, qmis
MmUmittwntt mmiqmtipmttu v0i*rms+>
FVitetum Parifi/s alius magna* clerical,
J&*ia ioc* pcritns, qui aodiens ingretfum
flooruda fchoUciai amicoru fuoru, oblitus li-
Worij (borf,«aosantc ft tcnebat apcrto*,quos
etiiaoaclaoiu,oblitas ctii quae in domo fua
tebebat, f»tas ^oafi amens fa&uy ^carfn feft i -
o^btr ad fratrcs. Cam aaicm obaiaftet cuidam
**• Gki, Ic qpsrect qaomodo Ac fokf cur-
reiponiione prsrmifta , hoc foluro refpondits
E^qoo cftis Bci9 6c not in tint nomine con*
iignamus vosci. £t furgens indutt cam. Hart
aute duo narrauic qui intcsfuit jUist4c hate vi-
dit & audioi^g vnot ex illis fuit frater Gucr-
ricus, qui din in draer/is locisfec>ans ftudia 10
Logtcatibus, & quadriaialibtts,& natoralibns
te in Medicina,& cxccllcqter poft rex it in of-
dine in Theologia Pari/i/s^retali^ introitusiai
hancfuilTecaufam. 5 em cl cairn dam andtret
legi in Ecclefia: Factum eft omne tepust quod
vixit Adam , nongentitrigintaaani,&mor.
tons eft; FaAi funt dies Seth nongenti dnode-
cim anni, 3t mortoos eft.FaAi funt dies Enoch
nongenti quinque anni, 8c mortnus eft, & cs*.
tcra quxfequuntur de mortibus corum ,q*i
tamdiu^^c tantum vixenint^qaid fackmus9ot
nosetiam moriemur? Hacergo vcili Ac fancla
cogitatione compficlns, ordinem deootifsimc
intraoit. Coiusetia vita ooam fanc>a dodri*
na,quam vtilis , 8c clara tueritanotom eft toti
ordini, 8c Ecclefia; Dcltttdtm €. 10 & 11 d§
Gu4rrit9»
EXEMPLVk XXIII.
Conner tit ur qmiJsmprd tUiitip, immmfm-
nifntUm mbb*mns,€um sudijfet tfubut
u fltrBitmr tints &t.
ERat quidam fcbolaris fionofiia: nirninm
delicatus , de quo femcl/ecaodo, u. ter-
tio vifum eft cuidi fratri , quod fi moncrctar,
ordinem inrraret. Verixt ergo ad Soppriorem
{ratrem^quieias compatriofa encode qupd
ter viderat/euclaoit.Itle aotem refpondit:D W
uitijs& deliti;s pkovs.vix poterit defererc vi»
era adolefcca:la? fax. Cam frater Deo omnia
poftibilia aftereret, cogiffif Supprior quod k*
.*
230
Connerfio^
J Domino fierctcoafcnfitl& iuitad do mum
illius Scd cum iutrarct camcram, fc eiusdcli •
eat 10 ncm in lcclo ,& vefhmen'tis aticnderct^
expauit:HecVQhiitaliquidfjbiloqui,icdfcho-
laris timcnsquod ipfum ad ordincm duccrc
Vellet,ait:Fwer,fi villus aliqujd mihi loqui,
nolo audijfG,aifi promittatismihi, quod nihil
de Dcomihidicatis.Tunc Supprioi;refp6dit:
Loquamur dc patria,& dc parcntibus noftris,
& in fine tancum duo verba dica vobisdc Deo.
Qui ait ,B:ne , fed caactc ne plura dicatis,
Cumigitur Junius fuiflcnt familiantcr locu-
ti furgcnsS'Jppfio^cit : Rccedo, rcdibo, fci
ilia duo verba quae promiferam dicam. s.citis
vos t Domine Reein aide, qua 1cm lcclum ha-
bebunt in alio fcculoqui hie non poem tent in
iftofeculo/Rcfpondir! Non. Atille: Efaias
prophcta oflcndit/Jiccus : Subtus re fternetur
finca &opcrimcntum tuum eruat vcrmcs,ex-
ponens ci hax verba , licentiates ab co , rcdi/t
ad conucntum. Hie autem in rata mediratione
reman fit iftarum tinearum,& vermium, quod
nihil aliud pocerac cogitare. Quam cogitatio-
ncm volcns per rifus,& ludosa& folatia focio-
rum rcmou«rc a corde non potcrac t fed magis
ac magis ci illabebatur 5 tcquc amaricudinem
cuam ex hoc icnticbat fcrrcno fuftincns,poft
dies aliquot ordincm intrauit,cligens in Icclo
dure , acpaupcrercfidaum vitarpcrtranfire^vt
fofk mortem incoelum portareturab Angelis,
magts quam hie lafciuire in ftatu fuof& poftea
fcpcliri in inferno cum tinearum^ vermium
corrofitatc pertnnt., fiororo hie nee per dies
aliquot cogitationcm potuit tolerare. Emdem
ftrti + c.il* . *
EXEMP.LVM XXIV.
m
Ccntitrtitur quid am quis vidit ttneritudi-
ntmf**m inf$rni p(*n*s tflirsrt »$*p*f<r.
Arraoit bcatC; memorise ma^iftcrlorda-
^^ Qusdc quodam iuuene nobih, pulchro 8c
•delicato , quod cum iurraffet ordincm Praedi-
cacorum '.fiiadcbatur fibi i quoda.m magno, &
litterato, & amico pareatum fuorum, vt ordi-
©cm exircr, 8c diccbat: Melius eft vt modo fi-
4jc peccato excas ,4c finc*ota , quam poftca.
Tu tencrrimus es , tarn durum ordinem no po-
teris tolerare. Cui iunonis illcrcfpondit: Cau-
fani,quam mihi aflignatis ad cxitu> banc fcio
mihi fuiflc mo.tiaam id ingreffum. Cogitaut
enim apud me dicens 3 Si mrltam* afperitatem
poffum patitq fseculo , qiromodo ilia* poen-s
intolerable! & innumerabiles fufferre potcro
rn inferno ? Ideodecreui in przfenci iftam fu-
ftinerc afperitatem, vt in alio faecu lo*tero am
non patiar: fed hiccu pauperibus pauper firn,
vtdiucs in regno ccclorom efficiar. Ead.ptr-
te 4. c. 12. '
' - EXEMPLVM XXV.
Fraudulent!* quadsm pi* quidam fidstem
Jmuminfileuttm in fptlmnca inelufit, &
mt *ac hum ac tremitsm ejfieit.
Rant duo boni focij dc ordine vagoram
3S5 qui diu hiflrionica libert3te permundu
fuerant diuagati , quorum vnus demnm can-
punclus latenter fe a focio fao abftraxit a & in
quodam incluforio. quod erat in ncm ore , fe
recepic.vbi per aliquot aanos poenitcntiam a-
gens , deaotiose fedala Domino feruiebac. AC
vcro focius cios vehementer admirans , quoaa
iftc deuenerit^cotam illam circuiens region^
folkcitusipfum requirebat. Qui tandem an-
diens 9quomodo quidam homo ignotus in ta-
li nemorckin quadam fpelunca ioclufus habi-
tarett cogitare ccepit, an forte ille focius fuus
cfTcc ,& gradu concito illuc propcrauit. Cog*
nito quod ipfe cflct t non modico exhifaratus
gaudio , coepit velle eum a Ulcere, vt cxiret Ic
adpriliinam focietatem rcdirct, aflcrensquo-
mod© mundusmodomulto florid ior , 8c dele*
clabitior foret, quam prius, & mutta talia ob-
leclamentaei indicauit. Ille vcro jam in Dei
-firaorc fu datus^nullaienus adquieuit Sedcum
ille propulfare aures illius non ccfiarct.iHc
tandem an ti quae artis ingcnio,vcl forti diui-
no nutu cogicans , qualirer vexationem fuam
rcdittiere^fc arte arte falleret,aitei : Si to po.
teris lapidem ab ore (peluncae remouerc,& ex-
trahere tecum, ibo. Erat enim fpelunca ilia
vndique claufa, & non nifi defuper per vnum
foramen introitus^ 8c exitaspatebat: quod ta*
men
■N
Conuerfio.
231
men foramen grandi lapide claudcbatur.
Quod iflc aodicns Ixtus etifeiiar , quafi iam
dun foci;adepto confenfu, nee mora afecn-
du fvperius f lapidem 1 mouit, & focium ingc •
nioqaopotoit 9 extra xit. Cumque fimulper
semus pergcrcnt,dixit illc qui fucrat loclafus
ad foemm fuum. Ah/quid Aim oblitus/cmafit
in cella /accas pecunix , vi* vt reucrtaraur, &
tollainof com. f Qni refpondit: Omnino tolla-
mm com nobifc em. Rcdeontes ergo cum Ve-
0i Act ad eel lam /dixit ilk qui prius intus fuc-
ra<:EgoV>nga fcfsione dcbilitatus son bene
valeo aicendcrc, afcende ergo tu & intra , Sc
pecuojaoi ad caput lc£tuhquxras,Etcum illc
jorraflet, i|)c poft cum afcendent , lapidem ad .
os fpclmicc aduoluit/ociumqnc iotus inclufit
&dcfcedcnsad feneftram, ail: Care focic,cgo
fpero in mifericordia Dei quod iam emenda-
ucrim peccata mca,fcde tu hie per tantumdtna
tariporis,& emenda peccata tua,& ferui Deo,
quia fatis din diabolo fcruiuifti, Scd lftcpu-
taDseiTe iocum, rogaoit,vt exircf ermitteret,
illcaaecm fortius obicrans fpclunca, dixit ci,
qoodaoimumfuBm ad hoc applicarct 9 quia
comindenuliatcnuseflct emiflurtis. Hortaba-
tor aqtem cum quotidic verbis fan&is 9 & fc -
dale miniftrauit ci. Ipfc autem primitus cum
magna tmpatientia, oV indignatione audiuit
ram.Scd ilk) crebrius orantc pro eo , &. falu«
bribos aonit n ,& cxemplis fan&erum Pa-
tron eoinconrinuoexhorrante,paulatim ver-
bis aborran sis animumadtubcre coeplt. £t
tandem acccde&te Dei gratia nccefsitatcm in
▼olontatem Tcrf it, & fie ambo in fanclo pro-
pofiio perforates vitam faam forlicitcr termi-
Baoerunr Ex vitisfrttrum Ertmitsrum /mu-
fti dnguflmu
EXEMPLVM XXVI.
Onutrtitur I hitdermt iimnorum bemficio-
rum c**fid*r*tien* eempmnftus.
POft hate angelica admonitione Pacho-
mius edoclus, ad locum ,cutTabcnncnfe
yocabolumeft, fc contulit,atquc multi-
phcatis ibt aliquibus ceil u lis cccpit adunarc
difcipulos. Talis igimr & tanfafaucli patris
conuerfatio longcjfatequc crefce'ns,aliot qai.
demad agendas Domino gratias excitabat,
plures qnoque ad a more m monachicx con*
uerfaiionis f era enter acceodit, inter quos St
TheoJoruta.doIcA.ens annorum fere Xlfll.
Chriftianis,atquefecundumfxculum prxtfa-
ris onus parentibus , hoc modo conuerfus eft#
Oclauoiduslanuarias quxdam apud /Egyp-
tum celcbrabatur ex more feftiuiras. Cerncus
itaque Theodoras domum fuam amplam
fplendidam & omnibus bonis abundant em
per gratiam Dei compun&is corde tali a fc-
cumcceptt euoluere. Quidtibi proderit infos-
lix Theodore, fi totum mundum Iucratus foe- *
ris,& tcporalibusvtens Tfqucquaque diujtijs
ab illis x tern is donis, & immorulibus exclti-
daris:NuIlusentmpoteft & prxfentibus defr-
tijs perfrui , &; perennis glorix prxmia pro*
mercri . Super his ergo fort iter ingemif-
cens penetralia fua? domus ingre/Ius eft &
procidens in faciem fuam cum iachrymisaii:
Omnipotens Deus , qui occultorum escog*
nitor , tu fcis , quia nihil horura qua; fun(
in hoc fxcolo amori too pr.rpono 9 prop,
ter quod obfecro te f\t jllumioans anitnam
meam , dirigas , ne in arternam mortem obtc-
pebrata peccatis obdormiat , fed redempta
tuo muncre per omnia re collaudet , arque
glorificct. Hare eo orantc Ten it mater il-
lius^ft videns oculoscius plcnos Iachrymrs
ait: Qpis tc charifsime contriftaurt , ytfe-
qucftrcrhi oobisf Solhciti ac dolentes vbi-
quctcquxrebamas> vt nobifcum paritcr eptr*
lcris. Quirefpondir. Pcrgc % qn^fo- mater, 5c
cibum fume , quia nunc ego manducarCimflJfc
poflum. Et cum ai fcholas ambuj*ret vt litte-
ras difceret, ieiunabat vfqucadvefperum fre*
qu cater t 4c biduana ieiuaia tranfigebar per
duos annos, ab omnibus prcciefis & deficauo-
nbus cibis abftinens, feque ad perfcclam con-
tinentiam, quantum xtas ilia patiebatur ,ex-
t^ndens.Cecpit ifaque intra fe traltare quatc-
nusmonafteriumpeteret^feque fanclx rcgu.
Ixmanciparet ^& deferens omnia qux habe-
bat9 quofdani religiofos viros repent optima
iuftitutione yiuentes , habirauitquc cum cit
in D-ominiamorcproficiens. Hie poft attra-
23*
Conuerfio.
&us famar bona? conucrfationis Pachomi; &
fratrum ipfius^perucnit tandem ad eos, vbi
V rcceptus intra monaftcriu' qnam pcrfcftc4 9 at-
qucfollicitc Domino fcruieritatqucparences
- cum omnibus , qux mundi funt contcmpfcrit.
# Invitis fat rum txgtslu S* P*<A/>»y §.io.
, EXEMPXVM XXVII.
Conner t it ur magi ft it Sill vifapmntdifci-
full Jul £»dio' van* & fylbg'fti-
c§ nimis inttnti,
MAgiftor Silo quemdara funm fcholarcm
argro,tantem obnixe rogaait } vt poft
1 mortem ad fc rediret t & ftatum. faum fibi re-
nunciarct. Pod aliquot igitur dies fibi ap-
ruit cu capa de pergameno tota de fophifma-
tibus defcripta, & intus flam ma ignis tota co-
tcc"U Qui rcquifitus a magiftro,quifnam ef-
Cct^ait :111c vtiquc fum,qui ad tc redire promt'
fi. Qui de (lam fuo reqaifitus, ait : -Hare capa
fuper me ponderat,& plus me prcm it, quam'fi
vnam turrim fupra me haberem. Etcft mihi
data , Tt earn portem pro gloria , qaam in fo -
phifmatibus habui. Pprro flamraa ignis f qua
cooper tacft,pellcs funt dclicat* fit varix quas
fercbaro,quz flamamccruciat & exurit. Sc&
cam magifter illam pcenara facilem iadicaret,
dixit cidem<kfiincla$,vt manum cxtendcrcr,
6c fie facihtatem fuse poena? fen tire poflct Cli-
que manara extendiuet^lle guttam mam fui
fudoris dimifit rqua? prxdicli magi ft ri manfi
fagittacitius perforauit ,ita quodeniciitum
[irabitem fen fit. Etait: Talis totus eft ignis.
igitur magifter ex illias poenc acerbitate
Jterterritus faeculum deliberauit deferere,& re-
igionem intrare. Vodemane fchelaribos co-
gregatishosverfus compofuit, Linqaocoax
ranis, eras corai$,ranaque vanis, Ad togicam
t>ergof que, mortis non timet ergo. Et fie fc-
culum deferens ad religioneoi confugit. Ve-
trut Cantor Psrifienfis, & ex iodem Ucobut
d$ Vtragin* , & Petrus d$ Nstalitus /if. i<o.
**/. t.indit c9mw$mQT*ti$nx Animarum*
/
exemplvm xxynr.
ConuertitHt Iofeph Iud*u$ Midi t us, liquid
kestus Bafiltus vltra cur(um nm%ut€vi*
tamfuMmptr dtemprtltngAUirir.idfj xjtfo
ilH us cenutr tends.
Ofeph quidam Iudsusegregitts in arte
Medicinalisdifciplmac, furama fcientia
habebat in. taclu vena? prarfcire antetrcsvel
qninque dies,fi quis debecet de hac vita cranf-
ire. Sanctis autem presbyter Bafilias freqaca-
ter cu vocaiadcoltoquiu^docebat cum viam
falutis ambularc. Rogabatq- cum vtperltap-
fifmum indacrct Chriftusn. Qui son adqutc-
fecbat^dic^s^quia in fide qua natusfum, inip-
fa&finiam. Quaode autcm faactos Bafiiinc
deberetde bis trans f err i tumultibus , Toctait
earn ad fe occafione rredicinalisdifciplioxJ&
dicit ei:Quomodo vides qux erga mefuntfli-
le antem ad tadum venx fentiens eias mortem
immincrc^ dixit ad domefticos cius : Qua? ad
fcpnlturam funt ei vefttmenra neccflaria.prc-
paratc ci;ipfcenim iam moritur. Dicit ei ma-
gnus Bafilius:Ncfcis quid dicis. Dicit ad earn
Iofeph Hebrxus.Crede Domine/ol cam folc
occidet hodic. Dicit ei faac>as;Etii non mo-
riar vfquc ad matutinum^quid? Dixit ei Hc-
bratus t Non eft pofsibile^ Domine y hoc 6ktu
Vix enim rnahora erit animal ua in tc. Scd
difpoae iam EcclciiSrua^rcs tuas. N6eaim
oblcnrabitur dies hodic is tc. Dicit ei Sa&us*
Etia mofiaris peccato. Et (i vixcro ip craftu
num yfqtie horam fcxtaquid facies ? Qui aitr
Ego monar. Dicit ei Sacra* : Euam moriaria
peccato , Tinas autem Chriftotuo. Dicit ci
HcbrzusrScioquid dicit : Facio iofsioo^ tua,
fi ficut dicis, fit : com iuramesms promittens,
quia fi vtxerit Dei difcipulus,omoino accipc-
refeSpiritniTanfti gratia. Dei cuitor ergo Pa-
ter softer poftalauit Deum additioaem vit£
dari fibi,Ttillum fatoarct. Mifit erfio fao&ut
mane y 8c rocat Hebraram. Qui difndensad-
uenit putans cam omnino morcuam. -Et wi-
dens ilium viuentem , in ftvf orem facVss , 8c
proijeiensfe ad pedes eitrs^dixit : In verocor*
de dico ,noo eft Deus raagant, ficat Deaf
Chriftianorum& aon eft Deus ampliusco«
' ■ , - lube
lobe ago fine omni dilationc aum aanin
Ckrifto figaaculuin , ft Jaadam bapttfina ft
tori domfci mee, jpicit ci Santos Chi i&jEgo
manibas mcis baptizabo tc, & omn€ dpmum
tuam-Procidcas ergo iterum medicus^flt can-
gent maaam dcitciam ciatdiiiKLaflx xa&x
tone virtarcs tasdomihe, ft muxn defeat.
Dkit d Sanc^: Habcnni* natur a Creator*'
confertantem not, ft fargcas venit in EccJc-
ConucrGo. s)|
ah. Lcgiboi vofoptaris reaicio, ritpnttm me
virginis alias bucufquc fcruanittvirgin*n> ma
xegiuavirginum habere. Mosaccito Epuxo*
p6 ppftulat fibi jpdilati rcligioais bcncdi&i#.
ncm dari . Tunc Epifcopus Ixtitia pcrfnioe
moaacbali'eom, ft (acerdotaligratiapromo*
tm,EcdefixB.Vrrginis Ma rise atritulans.cur
cum ab initio parencumfuorura fponfio dica-
ttk» Cumquc cum contra diaboliinfidiasia*
Cam, Jfc coram ornrri populo baptizauiteiiai ftruxiu'etjdimiu'teum.pcr gentem ad genera
tionis fux principium , ibi in Ecclcua beats
Virginia man£tabat, opcrans eaqux pix nof-
ma rclirioais caigebat . Cui etiam adbxren -'
rem ccTlam fiuc (pcleum propriji laboriboa
aedificamt, qua; non cam humani habitatfuli,
quam forma gcrebat fcpulchri. Vc cnim too\
qui «4i xftimo. iongitudo ciHS,non amplma
imexnqucpedu^ latitude ver 6 .duos,ftfemipe*
Jem babec. Pocroaltitado ftaruram homini*
eiprimit^ft mamfSrftat,*! qui* indefo/Tatea*
ra conftuctit. Alitercnim nequc frtisadpe*
&us poitigxui medium ofcofi, fcncftrellasi
apcrit; per quam lumen operant! irradiacVe*
rum diabolus nunc fanctum oupquc dcpeUere
oirimr tugurio. Fallax ergo rallaccm adopcr*
tu$ hominis imagine fab obfeuro vclpcre ccl-
lam adolefccntu petit immiflb capite fcae* .
cum sou domoeitts^ecaa nomen ejus Ioaa-
*K9,*4i)acmcamouiU(uo.NEt poftboc itorfi
recambcas le^ro, graciasegir Domino inpe-
reeriaationc acorpore ft nde mcdici.Et aim
•dLucgracije eneac in^oredotreddidit fpiri-
tum.lw x*4MS,BsJil$>vtk*kit0r im visit Bl*
$.t V9dt*ti*m$i$+B*n*mofam*i ****}. 7*
Exim^itm XXIX.
lj*mmm titm IhutfismuirmU mfirmitstt ctpuL
jm.fr MUmmtlfi dd*»m*m cmrmUihrn v#r-
PRofc&as eft badkat Donftaaus ad El-
Jphcgom cognarum {bum Veatanix Ec-
eJea* Foobficem. A qaq cum frequenter
logarctnr, vtmonachatum inJueret, quarc- ftraeincumbit, ecrnens ilium fabrilj'onert
ims qui angelicas nue initia habcret, pencue* enparum, aoftulauit fibi quippiam operis fa*
ranciammlkabitu monftraret, Refoondit ille: bricari. Cuius ilk cajliditatcm non aduenenr9
Exceilcarioris efle gratis qui in fxculo con- opcr,i quod poftulabatur animum intendit*
aenocnr, ft mmen que digna font monacho Interim cccpit hoftis verba peraerfit eompo*
ficcenr cooti Jc monaftcno dedit, ncc quic* fitione faccrc, muliercm nominain(ereie9itt*>
qnamaliiidprxtex quam qoodHbiitatuni eft sorians commemorare, delude religionem
poftl^ocmcerc potuit ; aJterom neceffiuti*, oilendere , ft denuo eadem repctere . Tunc
aittramtioextans. Ad hoc Epitopes ait :om- Atbleta Chriftiquis cflctiDtelligcns.tcnacu*
iimams ncceiEtat eft , vt qui ig0cm la,quibus, fcrrum tencbat, cccpit fortiter igni*
▼oloexir etfugcre, ignem con^upifl re, ft. foppreifiqs labijs inuacarc Cbxiftum^
ftudeat eitinguere) qui ndnmulumi- Deinde jfa&6fatofc<&&us eeleriter eacan*
cxtineoinir ££omcntareiu»httmantf ftnfibur deatia 4eigoe rapit, |arualemf^ciem inciudie,
moo wbcrabuatmr* Ad hoc qub4 inmuado- ft totji ^iribusretinencmonftrum intror(ua
pnrcxpoe appethur libemsfaomuiit eft, bac crabjt.iamq* ftado vires fumebat. Cum igitur
cram agrtflacxtcra-ntqucnnc pofideri. Yter - is'qai cenebatur audfo paricte tcnentis (e ma-
ao Deo dea qood rnaiim^ diligit, ilia definat nibqs anfojeret, tales immani mgitu fremena
KabcriCsmqne rtnim%odi verbis Epikopn* vluJatus , O quid fecit caluus ifkei tenui nam#
iiififleaeCyillaminanbi»om&amgiattiui« <pc fid formp(a cx£ariccrat,ft ideo de co u-
oia^obtis taaaa^atqaead delperattoncm vitas': lu damitaoat. Man6 antem congregata.cft ad.
peTdt2zit# tand^ ex infpexato rcaalcfccns «hxc cam propinqui populi mnltijudo, fcilcicans
. G8 9^c
3J4 Conuerfitx
qcis ilk clamor fuiflet , <|tiit tanta eos yehe- Biennio fie earn tltp fuo rtiic , & tandem £
nentfacerruHTtrJ)2monis,ait,raror illcfuit, tttofub licefitiam na^monaftcriut* fangi-
cante* ros abillo agite , quiali Tocemirati roonialiiMn inrron>ft,& mutaim iti gratia Dei
fcrrc non potniftis, focietatera damnariqtio *pfrofecit.i»w*#S.J
paAo fu Ainebitii* Vintint. B*ius.m Jpet.biM. • tk.Bm$diStto. • '
• w. 24. cap 7$i& 74* ' ' 'i
*:*. J
' t
«(»
Ex«ic*'ltu XXXI.
litmdmn rtlinqHtntes it* iuk*nt*t* pr* mlijt
fUritftusvtiUttturin ctlum enfctnJUre*
REtulit fratct Humbertus magifttr oidt-
nis Prajdicator um : quod duo (cholarca
de eadem narionc (bcij,& iuoeaes tchgionern
intrauerunr,& in cadtnvrdigionc bene 8c de.
uoti apttd Deum & bom iocs (c habuerut.Cu
autem alter eorum laboraret in eitrcmis. It
alter coram fleret, dice* fc dcfolacum manere
in atfcoa tenra: Refiwndk. aogcr.qtiod fi hoc
Deo p laceret 8c poffet confolarctur cam poft
raort^cfrtificans eutn tie ftat«i iuo.Cum ante
co mortuo alius cflct in oratione,apparuitt (b-
cius ejus yalde triftis 8L a'rli&us't Et coin iftc
qu;rit causa, relpondit g» pro nulla alia cau (a
patcreturpeco^purgatori/^ifr pro ha&quod
c.u cjarcntur noui foccii retincbat, & orculta-
bat veteVe* centra reguJa* ftatuttHtt,* fttadtxic
eraht abfconditi adpodteiedi 'fui> 8c rogairk
eum,vtebs ibi acei£crct)& Abbatiicdrieret,&
ttibluta, etfi peccatrix femf (inquit) pro tali- rogaret Abbaccm, vtcum de hoc in capitulc*
bus Chriftus rnorruus eft. <j[uia enim ptcca • abfoluexct , 8c orari facerce,quod 9c ilfe fecit.
Wx lum, confiliura fir colloquium bonbnim Poftea apparuit ei lsnl&anis 8c fplendidifli*
feqw*, 3c fi defptcit Frater mens carnf rneiy mus , rogSa vc ctim to forasegredcMtur. Quo
tioodefpiciatferuusDeiiinimam taeam.-Ve- ra&b, vidit ante earn trapfeuattmrnatinutai
*Mt,prft»ctpiat, & quteqlrid j^ceprrit facet* rr^ItStudi&ettveadidatorumhoniiiium 8c fill*
paTfftafum.HanceTgopromifliorierfi renins,' gemiurtt, &babeochim retro fwer humeros
cxijead earn cum fratribus fuis/ratcr eius. Ec cruces pulcherrimas, in ccelo aicendeotium:
•tpaia cam feparare a viro fuo non poreratipri- 8c ftatim (ecutus eft (ccudus oido long^ pal -
ftlo\crbo omncm ti mundi gloriam iti cUltu ^lrior fulgcntiii hominura, & afceiideiitium
Ytftiuni It in omnibus fakciili poriipis 8£ odV hi -caelum, quorum fingali baoebarfplttndca«(
^k^aribas-fiKerdttcir^ A formam rkc matrix tfcs cruces in mar>ibus^pofthos fequebanirter*
fotprntjua multarcnVp'e^e viikctt viro^ in^ tius ordo pnlchertimus homsmtm tandidaco-
dix/t,&(icc.imifedihiifit lllaveroobcdicn* rum, 8c quiHoct eonim iiabcbat rnfi Angela
tifiime parens prexepto redfjt ad ptiopria.Scu- fibi praeambutam , qui crnxem fulgentem 8c
pebant autem omnesadolefccntalam-nobile fpeeiofiffi mam ante eos fercbac, 8c tranfibaae
delkata, fubita mutationc &habicn,&viclu- aiccndentcsincatlom. Cum6uc Ulcouxrcrct
^irtnicdiofccuJiviraducefe eremitica , iaftarC afocio fuo^quid' fibiveilechoc ? relponditr
EXBMPLVM .XXX*
CorfUtrtitHr firor fmn&i Bernard* &rmkmht$
& *fb*onitwniltm etms. x
Tt Abebat autem Bcriiardus 'cum fratribus
•I X fuis forofem, qua poft co^um iagteflum
ad mouaftcrium,manebat in fxcuIo,cratcnim
in fatculo nupta, 8c faeculo dedita, quae com
in dniitijj & delitijs feculipericlitaretor* tan-
ademaliquandbinfpirauit ciDcu*, vtfratrcs
•fiios vifitaret. Curaqj vemflct quafi ▼iftoa>c*
nefftbilcto frarrem fuum,?c adciftt cum'cc«at-
tatu 8c apparatus per bo ille deteftabs & exo
rrarts cam catiquam-rctc diaboli ad capiendas
am mas nullatenus adqiiiefcere roluf t exiread
^idendum "carn.Quod audiens ilia coofuf* &
copunfta-Ychcrncnccr, cdm hullusei'ftatrani
fuoram occurrerc dignatetur f 8t a ftatre filb
Andrea publice, obvefttam apparatiim i-tbit}
€&s-inuoiutum argucrctur, rota in lachrytrias
Yij;iHjs & ieiunij*, ^cotinbis oration ibus.^C'
«Arota|ii facftlop rorfus tcfefaottt alicnaflJ>
C
Priores crant qui' iwraacfunt ordroem in
ftocftute, fcwn4 qui io tioIi *taxe , 8t ttnip
Cofiunflo.
qui iuadolefttotia fiia, 8c cum'iftii depurabe-
ris.fi pcrieucraucri's in incepto,6c beams eris,
& ego comas per Dei gratiam aicendo. Ec
hoc dido alios fceutuseft, Angelo preceden-
ce, & cruccmeius bai\ilintc.C0lU8ffr Speculi
ixHamUrto ird.Frdd.
* V
ajf
Eiimmvk JckXiir.
Ccnntrtitur latro $xemfU fccnitentU nwp#*
€intit frairh f rouoc* $us*
LEgitur in Scala coeli, quod in qua dam
regione qui dam princeps Jatronumha-
bitabat,qui tantx malicia* 8c tame, ferocitatit
fuit,vt omnes rranfeuntes iugularet. Hoc au*
diens quidam fan&us Abbas, cu bono equo,
(c cum bomsindumemis ad locu in quo mo*
CVm Abbas Serapion tranfixer pet qucn- rabatur[pcrrcxit.Etcaptu$ ftatiro ductus cftad
dam victim Ecm>tu& videret Ynain me* principem latromxm . Et cum intcrrogaflct
cum,~quidve!ict,rcfpondit'ktr6s Equum, 8C
▼eftex veftras > Tunc Abbas: Iuftum eft hoc
quodpetis, quia i'fta Deifurii 8c communia.
Etided cum muitis annisfucrim vfus, iuftum
eft vt & tu vtaris.Scd volo vtdicaf is mihi quid
farietisdecis?Rcfp64iclatrq: Vcndemus, 8c
ememus nobis1 vicrai ncccflaria Tunc Abbasr
Fili> quare cum tanco labore 8c pcnculo quj*
ricis vidhma 8c veftituni veftru/Venite mccu>
8c ncccflaria vobis miniftrabo.Cumq^ille re-
iraeret, ex eo q> non pbflet comedere fabas,
--^^ v*-*-.~— ™— -. ~r diifcJAbbas:Dabo tibi carncs 8c pi(ces,vinura
fcnexincxpitlegcrcApoftolum orado (imi- elect u,6epanem,& ledum optimum, &idco
bta.McrctrixatitcmintclIigerw, quoctnon (equereme. Qmadquicfce's,aumcfletinrno-
ptoptcr peccaturo ad cam yenerat.led propter nahe'rio ffatuic ci feruitorc*, qui quotidic mi-
niftrarct omnia promifla.Etpoft du latro do-'
mederettmonachusinprx(ctia illiusde matf*
4aco Abbacis in terra fedenxcomedtbat panel
fie aquarn.Et rcquifiuit latro cauiam elf 2 pas
Eximpltu XXXII.
IxtmfU Sersfisms mtntrix luxuriojk
c***ertismr.
Vm Abbas Sexapion tranfixer per qucn-
dam victim Egypti,flt vidcret vnam me*
ittricem ante oftium domns Gix ad capita.-
dasanimajpr«paratam,diciteiicnez: Expc
& mcfero.Yolo ad te de node venire. QpJ
cum expefraffet, exedens quod aliquid tecum
finei depoitaret , 8c neccflaxia ad efiim , ve-
mcos claufit oftinm cum illa.Cui dixit fencx*
SofHnc parum vfqucquo ' legerim quod ha*
bco.Iacipiens aucem (enior p(altexium-,finitit
pbimis ungulix rogabat Dctmwtillam coo*
ueneretad pcenicenriam . Quod cum videret
mnJicr, Deum pro ca (enem orantem,incepit
craoae& oraie iumfoicm.' Finite p<erio
craconpcifioneTO , compuncla eft , -8c roga-
cuproicnta,Tt duceret earn ad locum, vbi
faciendo cosdignam pcenitentiam (aluaret
wunia/n (vim. Tunc (enior duxit earn ad mo-
»v*%* *tt «JUO«YCUCC . ^UmUUlUUS kUUilUUibV %iUliJ * m1«)T( UUIUIIKIU IM»VlUC(lUI)«Ub YMtjU*
per paacos dies, vixens conueriationem 8c vi» carne' meam luxuria fcedauerim.quoniam in
mn afpexmm aliirtrm , ate didx matri : Ego hoc monafterio ab incuntc mea xnte conucr
fo Rocft; qu6d earn in modicam cellam in-
duderct, ybi per modicam feneftram admini-
ftnrct opus fibi cdndignutn quod teem pro-
pttrmaxitaafrcecfcrafua, quod ilia fecit. Vi-
<^a lutein mulicr* tc4kjfaflm tempurijrrriagna
ftaftitteeTixit \<Wk*frtytvVu '»*•**• -
lAfdlx^qHi totfurta,tot h6rnicidia,toc adulte
ria,tot lacrilegia fcci.nuquam iciunaui, quo-
xnbdocrgo Deum propitium habebo?Et pro-
uolutus cum lacrymisad'pedes Abbati^,uc-fc
affiixit in pcenitcritijs, vt omncs in abftincn
tk/uperaret.- Uamtt ffgiiiui, *li*t lunhrr
G g % ExtM-
Vcruntamen cum cxindc exitiet, zclo facer-
dotalis auctoriratis acce&fu* fxoti quicuit: fed
mox in patrcm iaculum public 9 excommuni-
citfoiih cxtorfir. O ver£ digAim *egic* gene.
re Saceidotem,qut-fn caofa Dci*it>flf imperia-
lefaftigium, non pattern urn recogriouic affc?
£tuin led ctfm pit'etnam ad regiam auctdnta>
tcminfolo Deo conftituit, nunc honrincm
<ius legibus refiftentera a fe prorfas extra-
licum rejjuraait. Dixitautem patri-. Tu arbi-
trari s the aduerfiint te violeoter agcrc, te ve-
to pnbiudichim fuftincre. Scjto prarnofcens,
tjuia die fanclo Pentecoftes* vterque fimul
ftabiimis ante Dcum , tbique vcntilaBltur
inter uos librata iuftitix lance litigium ; ibi
Iticeclariris apparcbit * quis noftrum equita-
tisliheam tencat, quis' Dei lcmbus contradi-
cat. Factumque eft ipfo, qui arctas eft> (acro-
ian&B (blemnitatis die, dum pratfatus Atf*
guftus imperiaiibus infulis rcdimiru*,inuke*
rumque ' Fontificum cboris fiue procerum
/ ValJatus agminibus , miffarum fofemnijs in-
-CRVCIS SIGNYM.
ExfiMFLVM I«
Gulof* fatmina la&ticam come Jens ndn f*&*
prius ftgno cruets obftdeiur.
f\ Vodam-vcrd dievna Dei famula ex
eodem monafterio virginum , hortum
ingreifa eft, quaela&ucam conipicicus con-
cupiuir, cam que figno crticis beoedicerc
6blita> auide momordit: fed arrepta a diabo-
loprorirnis cecidit . Cumqac diu vcxarctur,
eidem patri Equicio Tub cclcritatc nuncia-
mm eft, vt vemrer concitus , & orando fuc-
curreret.Moxquc vt hortum idem pater in-
greflus eft , ccepir ez ore eius , quau farisfa-
ciens, ip(c qui hanc arripuerat diabolus, cla-
maredicens I Ego quid feci! ego quid feci?
Scdebam , inquit, hicfuper laducam , venic
ilia, ft nidroordit me.Cui cum grauiindigna*-
tereffe^repentioofupereumvenienteiudicio, n'oue vtr Dei pracccpit, dicens, vc abfifcac*
jnuentus eft mortuus. P#/r#; Dmn'umus tpifi. ret, & locum in omnipotentis Dei famula
tdDefideriumcMp.io* nonhaberct qui protinus abfccflii , ncc eajji
Tltra comingerc pracualuit; Gfjgtr, 2?;*Ag
CHINES.
Ma.t.f*
» *
* Crme$94n}& iutrdinatipe&wMHdtfiB-
min* ptfHnt ignee fi fft mort$m *
vifaeilpiftinsre.
NArrat dominus VVilKctrnus ParHic^-
fisin traclatufuode vniucrfo, qualirer
Jnaedara mutter talibus Ifijperuacuisornati-
us intendenf dura viueret , poft mortem
apparuit cuidam pecleos crines (uos lamen-
tabilitcr pe&foc ^rahdi', fcrreo & flammco,
diceut (ehzepati deberc in perpetuumpro
.xncrccricio ornatb capillorum.cui intendebat
.imxuodemtte *dum viueret . U*nns$ GmUnfis
kee ttiam wwttt M ctmrnxmbqui**, - fori*
EXJEH P LV M I I.
Tdmitu cohsbitstts Andretu TuruUnt ciuitmtjs
"Epifcvpus proximo* Upjui effuitttr, & lv-
d&fififh* Gratis mumtus k icmimmii*-
turfs tutut'fuit;
■..■...•• -'. •
SEdtcce dam fadafortium virorum narr
ro , repente ad memoriam venic quid
crga Andream Fun dan a: ciuitatis Epifcopum
diuina mifericordia fecerit . Q^od nmen ad
iioc JegentibuB Vc-,va!eat exopto proficere,
Suatenut qtH corpus fuum coutrnebtiaf dev
\t*H , habitiite cdm'fcrminis ti6n ptrlB-
tnant|B$faiiift m'entcm taptottpentinafiirri -
piat , quant 6 ad hoc qnod mal^r > concupff-
cetur , etiam pracfentia concupitxformxfa*
mulatur. Nee res eft dubia quam narro, quia
pene tanti in eatcftes funt , quanti & eiuf-
dem loci habitatorcs cxiftum. Hie namquc
yenera«
; Crucis fignum. ' a£
vcnertbUisTirtdmYiummuItispicnamriT- ouicondis illic obfeqaentibas ftfcerat; iuiV
turibus duccrer* fcq/ Tub facerdotali cuftodja uim eft, ?r requirercnr, quifnam efTct ille,qui
incoutinemix atce cuftodiret, ouandam (an- iacerein tempfo codern priftmmTct. Quern
clhhenjalem foe mi nam, quarri icctim hg.bac- malign! fpiritus pergcntes,& fubtilids intue-
rat, Dolui; ab Epifeopatus fiii cura rcpcllcrc, Tcs^rtrcifc mjrfterio hgnatutn Yidcruht.mirair*
fed certus de fuai erafijue cominentia, Tecum tefrdixerunt: V4r vac, ras vacuw m, fed ftgnatu*
banc permifit habitare. Ex qua re adtum eft, Qmbus ho<J denunciadtfous curi&a ilia mali-
▼tanriquushoftisapud eius animtim adiruzn • gnorumipirituum turbadiiparuit.Iudcus vc-
tencationis exquircret . Nam cccpit fpeciera to qui banc vidcrat illicd furrcxit,atquc ad £•
illius ocnlis metis eius imprimere^vt ille&us pifcopu aim reftiharione p crocnit. Qucm in
neranda cogitaret. Quadam vero die ludjjus Ecclcfiafiia reperiens* feorfum tulic. qua ten*
quidam ex Ompaniafpartibus RomaWSre*
niens Appia: carpebat iter, qui ad Fundahum
cliainm pcnieniens, cam iam di£ ycfpcTafce-
re ccroerct,& quo decfinare potfetmmime re-
pexiret: itrxta Apollinis templum fuit, ibiq*, (e
ad manendum con tu lit. Qui illius loci facri-
legium timens,quamiris (idem crucis non Ha-
berec » fignotamen crucis munitt fecura&ar.
Node antcm media it>fo folitudihis pauofc
enrbafus , peruigil iacebat, & rcpente confpi-
ctetis vidit rnalignorum fpirituu rut bam, quail
io obiequium cuiufilaitt poteftatis pr^ire,eum
tcro qui caeteris prarerat, in erufdem gremio
loci concedffle, qui edepii fingo forum fpiritun'
ob&queimum fibi^caufasacluf^ue difcutere7,
oracntis taafqmlque quantum rrequirre. egiG
tatione vrgeretur inquifiuit.Cui confitcn Epi-
'fc opus tentationeni fiiam verccundus nb-
ltiit . Com yeroilH dfecret, c*»in ilia tali Dei
famula praur amoris oculos iniccifTct, aequo
adbuc Epifcopus negaret, adjunxit dicens:
Quare negas quod inquireris,qui ad boc vet
pcre hefterno peidurfus cs , vtin pofteriora
eius alapani retires/ Ad qux nimirum verba
deprehenfixm fc Eprfcopns intucns,bumilitcr
confefTus eft, quod priqs pertinariter negauit.
Cuius ruins & verccundix idem ludcus con-
fulens, qualiter hoc cognouhTet , vel qua; irj
conucntu ^marrgnornra ipirituum deco au^
diuifTct, indicauit. Quodille cognofcens, fi>
fc prorinur in rerfam inorationem dedit,
moxquedc fuo habitaculo noh fofuraeando
ttt tnoetriret. ConlquC finguli fpiritus id^in- Dei Famolam^cd 6c oirinem quoquefocmina,
^nifittonem eius exponere ne> quid operatiico- qua: in eras ilhc obfcqoio habitaba't expufit.
tra bonos fniflent , vnus in medium profflijt, In codem TercV teplo Apollinis, beati Andreas -
qui in Andte^arifmumjper (peciem dnclimcrf [ Apoftoli repente ofatonum fecit, atque ornni
naiis feeimriar,q^ in Epifcopatn eius babita- ilia tent a ti one earn is fundrrus caruit: ludxa
bif, qoandam tentationcth carnis ct^rmrtouip Vero cuiu^s yrfione atque inc repationc faiuatus
eft:ad aeternam Talutcm traxit. Nam Sacra.-
-mentis fidei imbutum;atque aqua baptifraa—
tis cmehdatum, ad lands Ecclefir g rem rant
perduxit.Srcque factum eft.yt Hebrarus idem
Hum aliens Uluticonfulu it , perueniret ad
ihani > Aromnipotens Dcus inde alter um ad
bdnam vitam perduceret , Tnde in bona vita
w,<7ifiUMuun tcntationem carms currrmouii-
let, aperaitr CtxmVercV^ntalignus^fritus mri
prserar, noc inniateVaudiret,*: rant6libifkfc
\o-
diun lucrum grande crederet.quato fandia
m Tirx animtim ad lapfum perdrtrohii incFr^
aaretrtnciHe fpiritus qui harcfacebatur.adin-
iit^qiria adit(q; hoc quo<Jiie dieptsctetito tcf-
pemm fco^a eius mentc traxi,vrintetgaciuC»
deax lanc^tnoiitaKs fizm'tfix blandiens afapj afceruih cuftodlifct, Gftg.di*M$b.i*.j.
daretiToiic IrmHgnns fpiritus , atqhebumant * • , '
generis antiquus inimicus exhortatus- huric ^
olxnAeeflyVt perfi cere t quod ccepifTct, qua-
tcottt raioz ilkus lingularem inter caetcros £%1M^
palmam tetaetef. Cumqucludacus qui aduc*
«ertt boc r^lanscerneret, dtmagnsrormt* r ' . w '
*ais anxiedte palpitaxct, abcodem fpiritu^
«• * *
/
*4o
* '
H ■>
I'xiuftru III.
*ffioum Chrifli U[*ft*qun**t imcorA$4^
form fTurt*pttofijfim*m crm*m f*ft ***•
ton i»pe#or$ hmUrg dtcernhmr.
T*\ E Priorc ordinis Pnedicatorum in Ar-
X^/ ecntina ciuirace Theaconiac , rem mi-
rabiliflunam & deuotam proprijsoculis*t-
di. Hie ,ttfratresmihi teftaaffima yen'tate
. naxrauerunt, temper fere, fiue gradiens , .fine
iedens poIJicc figiwm exueis in pedoredc*»
,pingebat . Contigic autcm , vt Mogunriam
tctuens infirmicate decumberet , 6c ingra-
. ucfccnce morbo, cam rniraalacritate fpiritu*
morcrctur , & apud Francs Minora fepeli-
xctar ibidem . Nondum cnim tunc Francs
Praedicat ores ineademciuitatc locum habc-
faadt , Quo audito, Francs Prxdicatorcs Ar *
genrincnlcs duos francs pro fracris defundi
- corporc dircxerunt, fed fruftra , quia Fracres
Minercs&pultum reddcre noluerunt* Conti-
git poA paucos anuos ^ Tt Fratribus. Mino-
nbus ad lpcum alimn tran&untibus , Franc*
iterum Prardicatores de Argentina duos fra~
tres Mogonriam picvjdido Prions corporc
^deftinarent. Qui fine contradidiouc acccpris
vclaflumptis o/Ebus Argentinam pro/pcrc*
icdkraat. Quid pluxa I Ofiadiligenciiisfra-
txes ablucntcs , os pectoris , cui ex vtxaquc
pane coherent coitx, fuperius infigpitum
crucc opcro^ffima reperiunc , & hoc quafi
fcurum cordis inrerius , Eras autem era* [vt
ipfc ad hoc videndum quadraginca milliarir
bus laboraui, & vidi oculis) in oflis medio,
ex fiibftancia odea fpiflitudinc emdentiflima
cleuata , tribust uperioribus brachijs crucis
apqualis longitudinis , 6c inferior! brachio
decenciflime longiorir extremitates verb
trium brachiorum (upcriorum inftar repan*
0 A\ Jilij rccuruatas , & brachiam inferius,
quafi trunco debcrer infigi , exacuatum ha-
oobat . Quid igirur in figno corporc* crucis
in ofle pectoris , nrfi mortis Chrifti in men-
te priiis habita ftigmata paffionic? Ec quid in
fofijs rcpandi lilfj in crucis excremitaubus dc-
fignasur , nifi xaundiffinue caftttatis infigne9
fignuta*
quod com memoria mortis Chrifti rundatifi*
roc fisuDPgecebac in came. Ti§ Cs*t$p.l&. x .
c.il.t*tV*U •lism tit. Chirpy *xsm}U i.
ExikriTK IV.
r
Qtmu figffim&us francifcta Ufi rsfMtfimi
f*mtuu»mitii*mt.
ACciditquoddammirahilc,& celehri roe-
moria dignum apud ciuicatem Eugubi-
uam cumadhuc riutrctlafuftus Pacer Fra»-
cifcus eras in ccrritorio ciuicacis ciufdem qui*
dam lupus cerribilis magnirudiue cot pons,
ic fcrociffimos rabic famii., qui noulbium
Jtuimalia, ied homines , & farminas dcuora»
bat : ica quod omnes ciues in canto tcrrore
ccocbat, quod omnes ibantmuniti cum cgro-
dicbantur cerram , acfidebcrent ad bcUafu-
ricfta proccdere : nee ramen fie armaa Talc-
banc didi iupimordaces^dentesaccroculca-
cam rabiem euadcrc; qui eidem per inform-
nium obuiabanc . Vnde uncus terror omnea
inuaJic,quod rix aliqnia extra pojtam ciuita*
tis audebac iecuros exirc.Volens ancem Dcoa
notificare Lancritaccm beauFmnd(ciciniba«
{upradi&is , ciimipfe beams pater cuacteia*
pons cflec ibidem, compatiens ill is, di(pofuic
cxirc obuiam dido lupo, cui ernes dicebant:
Qanc Pater Francifce » ncportam exeas: quia
lupus qui iam mukos dcuorauit , pemtus ce
' occidec. Sandus autcm Franciicuswerans in
Domino kfi^Chrifta9 quivniuerue carnif
lpiritibnsVominarur : non dypco protcduS)
tcI galea, led figno landas crucis le mnnient
cxiuitportam cumiocio totafiduciamfuam
iadans in uomino. Esfic fidcliffimsspatec
Eranciicnsincrepidus exiuicad lupuattJfc ecos
multis cernenribus de facis, in qnibus ad ipe-
clandum afcenderantv lupus ilJc cccxibilis co-
cra (andumFrancilcum>ft iociom aperto ore
cucurrit, contra quern (andus Pater opoofuic
fignum crucis, 8c cam a le, quam d focio rir-
tucc diui0a lupum compeicuiCi 3c curium re-
cinuic}&os trucuientec apcrsnni/Conclufic^Ac
dtmumaduocans cum, ait : Yens admofrav-
ter lupc-- &cx parte Chrifti ribi fuwcjpio*
quod hec mihi , ncc alceri noccas .Mirabile
dida
Cruris figmim. aji
tttAnlbcimbfltcmeecMictuficos illud ter- uK deciuiraie coepcrtinttAcmcotcr mirari
*ibile : 4c feclo mandato ftatim 1c ad pedes 4k oouitashec ftatimpcr ciuiratemtotam iat
£uidi iam tactus qua/I agous C* lupo, capite fcnuk, ita quod omnes tam viri , quim mu.
indicate proftrauit. Sic autem proftraxo ante lieres, raagni>,g£ parut ad platfcam (imul coo*
&7dixir{aa<fhisFraiKifcus.' Frater lupe, tu fa- ucnerunt, quiaS. Francifcus ibieratcaoi
cis malt* darana inpartibus iftis, 4c horrcuda lupo. Conjgregata igitur populi maxima mal*
malcfiriaperpecrafti , creaturasDci fiscmt* tttudinc lurgens (aultus Francifcus, feck il*
£ricordiadcitruendo,noafo]umaotemirra- iismirabilem prarcKcationcm , dicens iotct
tionalta ammalia deftrurs, fed, quod dctefta- alia,quomodo propter peccaca rales peftiten-
tiorisaodacUe eft, occidis, 4c deuoras homi* tic permittuntur , 4c quanto fit periculofioc
nesadtmagin£ Dei fa&os: rode cu es dignus vorax fiaramagcheBoje , que; fcabct in anem*
borrenda mortc nuitilari tanquam pracdo, ft dcuorare damoaros , quam rabies lupi, qua
pdfimus hoxnicida: propter quod omncs con*
tra ceiafteclamant>& murmuram,tic cotaifta
cruitas eft inimica . Scd frater lupe, ego volo
inter re , 4c iftoa facere pacem , ita quod i «e
ipfi non icdaacnrampitus;4c. ipfi tibioroqeq)
oneaiain pracccritam dimitteutes, nee homir
ncs, dcc canes ce amplius perftqucntur. £t
lupns geftibus corporis 4c cauda; 4c aurium,
ac capias inclinatione, naonftrabac ilia, quae
laottasdicebat, omniroode aeceptare. Et ait
non poteftoccidere » mfi corpus, 4c quam fit
pauendu in barathrfi inferni demcrgi, quaa-
dotantammukitudinem vnam paniumani*
mal in tanto pauore , 4c periculo detincbat,
Reucrtimini igitur chariuuni ad DomimunA
4c facite poentcentiam dignam, a lupo libera*
bit yos Deus in pr$tcnti, 4c in futuro ab igiiis
barathro deuorancis. Et his diesis ait : Audita
chariffirai, frater lupus , qui hie coram vobis
aftat.promifit mihi» 4c de promifiione fidem
iunun S-^Franct&us: Frater lupcr ex quo tibt cxhibuit , facere pacem vobifcuna, 4c nun-
placet facere paocfuiftain: ego promicto tibi, quam vot in aliquo l^dere ii camea vos pro-
-quod raciasa tioidari cxpenfas quocidje do- mittitis fifai quocidie experaas dare , U ego
t^c ▼ixcris , per homines iftius ciuitatis, ita pro rratrchjpo fide iubco, quod pactum pa*
<p2od aunquam famem amplius patierisf quia cis firmiter obfcruabit. Tunc omnejs ibi con*
ceo fcio quod quicquki male facis , propter grcgati cum clamorc valid o, ptomiferunt lir»
xanonrfainis facis Scd fratex mi lupe,ex quo fum nutrire co&tioui. Et (kneius Francilcua
adquirasnnbi«aletii eraciam , volo quod tu coram omsibus dixit lupo .Et tufraterlupe
promitxat minis quo3 nimquam aliquod am- promittis fcruarc pactum iltis > (ciIicet,quod
xnaJ,veiirominefn l*das, promittas mihi ifbu
£t lupus £gnam euidens inclinato capitefc-
ctct quod promfttebat facere ilia , qux£bi
impooobantur a fancto- Et S. Francilcus ait;
Prater lupOjceo volo quod tu des mihi fidem,
▼t poflim «uid enter crcdcrc, quod promittis;
Lroimext^duTct&siclus Francifcus manum
pro redpknda fide^hipus etiam leuauit pe-
dexnanteriofcm dextmm, 4c bland c, 4c leui~
tctpoGrix fnper manum (anfti Fracifci,figno
<fno poccrat fidem dando.Tunc (andus Fran-
€J(cu£ ait : Fearer lupe , praxipio tibi in no
mmc Domini noflri left ChrilU , quod vc.
oiasamodomecmnnil dubicans in oiuitatc*
ad raciendam pacem iftam.Et lupus obediens
rratim ccepis iter cum faixfto macifco wn-
oec animal aliquod , nee personam alicuiuf
I^das? £t lupus fc ingeniculansicum indina>
cione capitis, 4c ^clnbus corporis >4c cauda?
4c aurium blandimcnri$ fe feruatuKom pada,
Stromiila omnibus euidenter monftrauit El
anclus Francifcus ait: Frater lupe, ego volo
quod ficutde hoc dedifti fidem, cum eflernu*
extra portam , ita & hie coram totopopulo,
inodes mihi fidem, qqodifta oblcruabis ^ 4q
in fidciuflionepro te facia minime delinques.
Tunc lupus {leuato pede de^tro, dedit fidem,
in manu S*n&i Francifci fideiuflforis fui co-.
ram cundis aftantibus, 4c facia cd taqta ad-
miratiOr4c gaudium omnium, tam pro deuo^
done Sandti , quam pro nouitate mir^culi,.
quam infuper pro pace lupi,. 4c populhv t pm-
fuaxn nsanrucdffimusagnus , quod videntes qcs clamaientad hdcralaudaDtcs, 4c ocnedi-
Hh
cenccs
S42 Cruris figftutm
center Do ralhtxn itfum Cbriftum, qui cos rapepigimus, & mutoa fumut toHabitAtion*:
mcrmsillius Gui(fli, de ore ferae pcffimx liber contend, fclaec ipfisfimuf loqucntibus, fie fi*
tauit, & de horrt ndapefte, in pace pofuit, ft. gnum ad matutinas,quo<Lvbi dawn 5 audiuit,.
cptiete. Ex illo igitur die, lupus popuio.ft po- Heu mifcrum3 (inquit)fi capuciati ad diuinaoa
jmlus lupo pacta per fan&um Fraucifcum or> laudem conueniunt , diutius» hie permanexe
dipata fcruauit , ft lupus per duos, annos vi» non poflum, Sicquecum ciulatu fratre cxiens
ue*n», ft per.ciuitatcm oftiatim vi&itansne* femiuiuum rdiquic. Quern Beams D om in i-
imnem latdcus, necipfe Ixfusabaliquo, fuit cus fuis prccibus priftmae reddidit fa nit ati,
curialitcr nutritus. £c mirumeft valdc, quod, nunquam in poftcrum fine cruce , ft benedi-
/
nunquam l'atrabat canisaliquis contra cum.
Tandem lupus ieniens,mortuus eft, de cuius
roortcciucs plurimum doluerunt; quia diclL
lupi paoifica, ftbenigna paticntia , quando-
cumquc per ciuitatem pergehat, tmtant fan&i,
Erancifci viTtntcm & fanttiratem. mirificam,
inmcmoriamreuocabati 1.x Chronic* Mine-
tum.Galiico.lib.x . cmf . .59. & Latino lib. io.
Ai9v &> B*rthoU>mtHS de tifit lib* i.£*r$isi.
ctnfprmitAtum fru&m icu.'
Ex.lM.PLTM. Vi-
Cruris fignofnuerfiu vinum bibtndo non,
btncdictns s itmont fojfidttur* ^
*tf Emporc ITcati« Domihici Patriarch*
Prxdicatoiura erat in monafterio fuo
quidam conuerfus., qui quadam vice fine li-
«ntia:in ciuitate extra conucntum, ft bene-
didrone uulJa prasmifta, ncc yJ la. cruce confi*-
gnans pocauit,quo facto repente ceepic palle-
ts, vultum ,fpumare ora, ad terram proruere*
ft> omnibus, membris palpirare.Intimatar hoc
Beato Djbminicby.qui celcrius accurrit, iuffit*
qyedarmonefatigatum > ad Ecclefiam depor-
tariivbi cum vix a decern fortifllmis viriscH
iet addudus, viiico flatur omnium inibi lam-
padum lumen extinxic, euideus dans.fignum
fe principem tenebrarum limpidi lummis ra-
dios* ferre nonpofle.. Cxttfrura adiurateum
fin&us per, Icfum Nazarenum, vt.quarc fra-
dionc bibiturum Iactbus Epifcofus Genntnfits
invito S. Dominici 0
ExiMf LTM. V't.
Cruet nt Zdmundus fe fign*rtt,di*b9lus vtrnfi
qw manuseius cohibend* conHrinxit.
HAbuit* etiam S.. Edmundus pro con(hc~-
tudinc qualibet die^vcl node Domini-
ca: pa flionis infignia meditando rccolere/ft
in cis fuauiftime. deleft* ndo , illis medullitus*
inhxrere. Quadam itaquefeftiua die multis
occupationibus, 5c curisfatigatus, cum prx-
uidere non pofTet Icdioncm crailinam , fe*
quenrem noclem in vigilijs expendit fer^to-
cam. Vndc, circa auroram irrumpence fomno-
eius occurrit memorix > quod' in nulla iliios
diei hora meditatus fuiflet iuxca mo rem de
Dominica pafflonc^ Timens ?er6 ne gratiem
capitis dolorem incurreret^fiantcquam iret
ad Ecclefiam, & ad fc Kolas no dormiret,cgit
aliquajitulum quiefcerc, ac folitam contemn
plationcm in ipe gratia: Dei tunc irrumpere;
Cum ergo fe inctlnafiet adJecltim, apparuic
ei hoftis antiquus tctrum vultum exhibens,
ft horredum. Ynde territus dertram-manum
leuauit, vt fignum facereti quam daemon ap-
prchcnfamtciiuit,ne leuaret. Ipfevero conn*
ius in Domino , quafi ambidexter (tuiftrant
crexit, vtidem faccrct fignacullim,(ed diabo-
lus ipGi fimiliter apprehenfa,quafi faccus gra
tremruum.ccepit laccfiere,faceatur Quid mc uifiimjiscecidit fiiper cum . Tunc deficient i-
xVuftra-,inquit,dx-mon tuis adiurationibus fa.- bus fibi viribus corporis^ orauit in fpiritu Do-
tigas ? Hie homo quern tcnco.rinum fine lir minum in fua virtute faeuientem comererett
cemiabihit,& nulla cruce. con fignans me'par inimicum.Sicquc daemon ab eo auuUus,fubi-
litct cum.vino potauit, Defifte ergo a violcrf* 40 cecidit inter ledum , ft parietem proxi*
Oiuua^ft noli me meis quatfo (embus, pellcr mum in momento . Surgens igitur ccleriter, v
«iajiuUnim ad ic cft.fi inoiccm pacis fcede* ft (c ^roft^atum ioucaiens fcmonem, con-
/
Crucis fignum. .44)
SoNtttfs fofcicipram ecepit iggrcdi velut ho. per idem tempus Ecclefix tflius Epifcopus
iftcm.^earaqne per horribileguttur citis arri- erat.is vbi eunclitcm regiuam, atquc omncs
If oit,& i/tod ftringendo for titer, iw dixit: Ad- par iter qui aderant,?idetv Adfe i te, in quit, hue
wrote per after uonem (anguinis Chniti, Yt iotas, qiKcrepertae (uut Cruccs j & quccut,
jmbiuon omittas diccrc , quid fit illud pec qua: portaucrit Domrnum,nunc<nobis apcrict
\
Deus. £t ingtcfius cum Regina pariter & po-
fulis ad cam, quae decumbe bat, defixxsgc tu«
bus.huiuicemodi ad Dcum precemfudit. Ttt
Oomine qui vnigemtum filium tuurn faJutcin
•humano generi per f> affionem Crucis confer-
*e digoatus es, Sc nunc in ooutflimis tempo*
*ribus afpirafti hi cordeanctlla: cuxperqoirerc
'lignum beat um, in quo falus noftrapepeuditi
<oJtende euid£tet ex hrs tribus.qu* Crux fue-
ficad Dominicam gloriam, vcl qua: extiterit
•ad feruile fupplictum : vt hare muHcr qua? fc-
mtuiua decumbit, ftatim Yteam Hgnumlahi-
tare contigerit, a mortis ianuis reuocctur ad
?rtam. Et cum hate dixiflet , adhibuit prime
▼nanvcxtribus,& nihil profccit:adhibuit fe-
cuiidam & ne fie quidem aliquid actumefl,vt
vero admouif tertiam,repente adapercis odt-
lis mulierc6fiirrexit,& Habilitate virium re-
cepta,alacriormulto, quam cum (anafucrat*
tota domo difcurrere,& magnificarc Dei pq*
tcntiam cccpit.Ex KuffioM.i .kift. Eecl. o<if%
Bar*. tc.yjfn»$i6^y,
IllKflYK IX.
<rood tibiTakam plus noccrc,c< a mcis infe*
dUnoflifeoscoerccre. Et diabolus ait; Per il-
jJud quod nunc nomirfcfti* J£t Gc diabolus vi-
-chisdi^aHiitjfevidlum doiens ab co, quern
foil riocendum vinous aftimauit. Ex vits S.
Sim vivu VII.
$Jdm$tmm S. Crueieadsfferjllud r*fi*gH.
CVm rrcs pariter Graces , rt quondam
fix* Domino & Jatronibusiteterant,
icpcrtx fairTcnt/graculatio repertarom corpit
aoiia dubitatione confundi iufto piorum
mem ne forfitan aut pro Cruce Domini pa-
tibulam latronis eligerent, autfalutare lignu
profhpttciatronis abijeiendo violarent. Kef*
paitpias fideliter acftuantium curasDomi-
fiw,* jpfi poriffimum , qua; tarn .pix follici-
tudiais princcpg crat,hnius confilij lumen in-
tu&ditu aiiqucra recent mortuum inquiri &
inferri inberet.Nec mora,vcrburafactum,ca*
danettUatum eft: deponitur, iaccoti vna de
Crucibox admouetur 3 fed carum ligna mors
fpreoit. Poftremo Dominicam Crucem pro- ■* Cruets Dominie* infant mir*culum% tufnb
djt refunectio : & ad faiuraris ligni tadum
morteproruga^funus excuflum & corpus ere*
^buii eft: tretnefadifque yiuentibus, ftatim
mortcos^fuRebribus, vt Lazarus quondam
viocalis expeditus ; ilico inter expe&atores
Tuos Fcdiuiuus inceffic£x Psulino Epift. u.t*.
iBtllwt.Seuer. Smlfitiut biftMb.x&twnat*
^umaLmh. QAniUi )4^ ^>&^
^ AiemtM&um S.€rueHf*mbf*fimim*rtun
inttlnmit redditHr.
ACetdrt irveadem Yrbc,prrmarjam qnan -
dam loci illius fceminaro graui xgritu-
^ux <Qa£z£bm jfeminecem iaccret Mac^axiss
Litbusnis lF*l$ni**$ort*tur*
SVban. Dom. *370- Lhhuani excurfiont
in Poloniam fa&a,maximas Praedas egc-
re^monafteriummontis Calui, diripuerut,
Inter alia autem poxtione Crucis Chrrfli au«*
roinclufam afportabant.-.fed cu perueniflent
ad Poloni^ fines, plauftrum, qiroilla vcbeba-
»tur,<nu'lla vi^neque iumcntorum,ncquc homi*
iiummQueri poturt: quin fubito concidebaot
exanimati homines, cqui, bones, & quicum •
que illud attigifienr . Cumquetithuanorum
duces petterriti aRufFo-quoppiaincladis ca«-
fam cognouHTent> Crucem cum nobili capti-
1)0 ad ruum te'mifere, ik iter propofitirm mot
• cundH incolomes tenuerunt. Martin. Cromer*
H h a. EzSX-
4
fAdprdftntism imsginisS. Crack f*g?*d*>
m*»>& corraU fimulacbmm*
CVra Chriftiani aliquando proceffiont
folcmni iu occur fum Epifcoporum per-
uenifient ad locum in quoerax fimdachruoi
Quels &pxaml
idpetabtmda* cf otnnm -tc Jicnr pert *n»te*
Slum iter £acU* IbUaJuatoriaxrucjfiii irnagi'-
oera con(picaai«,ira & furore ulenu*, Gutum
arreprum violenter fronti illtiit..Miracutos4
jgiturjfaxuminvulnerchxfic(& copipfuslan-
suis profluiir. Cwnitcno vicious habitafca*.
Ipnius fcne* podagricus, isperquicteYtfccm,
iaccrtam audit: iurgertt, $c culrro proftiruura
qucmuw fibi oboiam faducoorodejKL Quam
Veneris Maanoreum , quad erat fuper.arara. vx>ccra cum tcrtio uciataro muUiaoum mini*.
maxmoream y portarcnt autem venerandaro in (lantern audinifiec, parcre docrooit. JtaK^Ufc
lignum Chnfti.hoc e(r,fieiuim Crucisj vide*, cum prius ne rriouerc quid& fcfe le&o poflct,,
daemon qui habitabac in (tatua, ncc yiderefu- impigretirgc^IaniarJQ cttUtoacrcpto.in cx-
'txinens fignum quod fcrebatur, turpiter egret miterium defcendens., aJcatorem infeiicem '
iusezmarmore, dciecitipiam ftatuain , $ £wibui>dqm (ibipbttomia^ijm.calj^o^o«fi^
coufYcgitcam in mulrairagmcnta . Accidie xit . I^oc pacrato facinore indicia cdes-acce-
vera vt duo idoJotarr* ftarent propcaram* dens, adiwm AccoUo^uiupoAuiar. ludetno
in qua lhbar ftatoa » 8c corru«ns, vnius quir credere , fed phantafma da:monis arbitrary
dem caput frcgit in duas partes , altcriu&ait- Tandem admiilu*, foroniu & cazdem mdicat*
tem bumerum & brachialc: flabant aucen* iCumtam.illuxinrec4adc^miceriuconueniunc»
ambo&n&um populum &b(annanccs>. Ex. cadauer citcumftant. Interim darmoncs. cam
(erribili vlulatu, in fublime caprum cadaaec
cxhominum contpe&n abftuieruut. Ea res,
Erarter vulnus crucifixoillatum,altatoris per-
diam arguit, &laniumaperic4llolrbeiatrife
MAr>G*be**Ef>tfc>Bst#. r#. 5,. Amud^
ExftltPLTlfc XX«
fJEdes J}c8w sgt**u pit Crucit imtginu
Ubtraiuur.
A NnoDom.T5^.conrigkin/S.Paur#ci-
JT% uitare India: Occidentals , vxindomi-
bu» quibufHam moraterur quidam a Cbrifyi
eultu alienufr, & ex co quicumque ufillis lo«*
ci* habitabant, tcrnficiaquibufdamfpe&ris.
xtagitabantur, a quibus v*fe liberaremvCra-
cibus ligneis circa illas atdes defixi* locum
circumdedenim, & nibil poftealiorrifici. fcn*
fanmt*Tho Box,, lib.} d* fig*. c. v.
Exbhpivm, Xlt
tfHPUm tmitttny^
BVdar, Pannoate ▼ibe, dbctal«at0tes ica
ConucocraAt > vt alter io.Dei nomine, at
ficr in nomine dLitbolUudcns Qui Daum nc-
<lMitiat fautortm f ackbac, pecuniae . omnet,
<p^Bic Tcftc^ amj^» iniw|cttfcii#ft&
Tilm BndtmL liK}.C:oJlstjAcrxsf.i.}.mx il
EziilPfrTM: XtlL
t GtMtif fignairrita$ ttddb insM*t*tionm
S.v*d*ftm>
QTidamnobtlis Francua pownda! darur,.
Octnus nomine, Reg^CJotarium Rcgi*
tlodouci filium, qui tunc tiporis rcgni
Pobi liter teterax feepcta^ ▼ocauit ad pr^odiu
oppd magflo apparatu io.domo fua,Rcgi*c
fiiis parauerai^ptimaubus-fCogatus quoque
eft (andus ad conuiuium. Vedaitu9.*qui doma.
intiani,mDte/ibi:l*oJieo, (ie^tcraextenu9om«
nia fanc^x Cruets vexillo figaauit. Quxdam
.vcrowafcolaibt ccreuifia aftabant pKna, fod
male gentilleiroce dasmoniacis iorantaooni*
bus inreda, ; qua mox ob potentiam fanc^r
Crucis: dafov&ti crcjnicruotiA quidquM ii-
«|tioti« babutnra^ in ccflram eiFudinuit.^tti-
CrucisfigmniaJC^uclslignivirtu^ *4£
Iximilvu X 1 V. dxmonc , orationcm Domini cam, & fymbo •
fans fupcr caput pucri iegerc cccpit Mox^cio
f £>/ Wacfhf vktttrikw^QmrmmnUtrmlttrMM cUtmen hac oration* terr itus, diuinoque vcc*
rtaw jfr fign+ntfim t*Mr*4mitr+ tnitk** here tortus in ▼efpctttl{oncm urticatus egro
fmltmm* ifvyt* rfinir . £t quia imnourjdiflimut fordidum j«-
* ducra* animal , immundum non immcrit&>
pcftac {pauisiogruir, cum sonitrno & quofan&u$ Pcacful k>ngi Jabore itiocris&fi
£^giuc,4t^e alter iUgcum fcugircoloian* fttsleuari'foJfcbat, videmibus c4i&i« qui ade*{
ftp CrBCifJW^tf&mo (uhnfiUaaonmicka jgtat~cum affurrrp tit Vtfpertflionir formain*
iDaniuir, alter cum irridens, Siccine *iaquit, gtrdiroluit . Sed <rai <jtfor*dan>, quod nator*
to roufcar a nafo coo abigcre / (nam huiuf* negftoerat, afinrim huinanrs vri cocgitJoquc-
modi facetip^np&cjttaudific&rj & eccc fis> huoc afrnam fiinfti Rcgvrfi m«ritis,ralptiiJ
proriuus dcouo ccclum iutonat, idemquc ille. vrxiHuffli-qt^irun^uam cogaoutrat, coav
iaitforxYitaiine pctxttflixs emohcur,at(exaifto poncre docuir. Warn podd crocisfignumm'
v.^'
cruce fignato ugufttatne jnancnte , qui naox
rem geftam per totam Gcncuara diuulgauit.
Ad joflaaon progr efltun t inqujt Tertufljanlfs
atqoe pcornotum ad onjnem aditusn ' fc<cxi?
pioT, ad veftkum & calfccatuin,ad lauacra.ad
incii(a5^aiilumUa,ad cubilia* adledilia,quxf
CBinqoc bos eonucriatio cxercet , iiontcm
enicx*(ig^$Q$mmus.ljtim..&red*mbL. lib* t lo.cap-io.rideOratii.cxi*,
terra figurauit* &quafi Dcum adiutorem flbii
inuocarct^eie^o in caelum oapite plus folitar
ruderc capita Sicquc diuinapotentia fan&i:
Prxfuiis auburn ab iniquo hoite libcrauitt
Tunc magna pars infidehs adhuc popuh ore— "
didit , cofqueomncscumpuero > a'qwodac—
rnonium eieccrat}baptizauit. Vincent.hiffMi^
ElfJiFLVU! XV..
Qr*tin*l>4f»smt0i .,& fymbolo JpofttUrsim;
9m9mu*fc fi&n*»s*M*hifiemd4mQnisimt>
ftUtieBtdtftlUltUT*
T Egiturrin vita fancViHeguli Siluane&cn<
€ R VC IS SIGN! VfRTV**
Ex* MP L V M. L
Crm*citmmt9$nten*dfcens facmina itdimn*
tufffdttur..
REfcrt magiltcr Joannes* Nider , quod '\k*
Coloma pudla xvj. annorum in dorno-
cogaatx fucfrcgit cafu oltam tcrttam , obi
^quod cognata cius grauitcr mdignabamr..
Puclla aatcrnyxb nkniam tram cognat^nol€s:
comedcre, tadem cpmpuMa a cognara dixit:
Sirae oportet edere, in norpine diabolifiat.
fis£jpifcopii qui £uit a iando Ckmentc
cum fancto Diouy fio in Galiiar dtftinatos, .
quod cum iftc vir Saodus a vi/iratione Jtin-
formarioncL Wcinarum ciuitamm xediret ad'
Siloaocclum^& a^hwein villa extra ciuitatcm
oonftkutus cflir^ etat in praedida iciuitatc. Sic menfam accedit \ bencdi^onefn menfa>»,
manor* quacdam, X^allicia nomine habenss <pim benefciebat', dicere neglexit: in prima*
vntcam filium, quefnfijbito diabolus g»ur^ niorfcJlo,Tt puubat.mufcam ori iliatam len-
fima. caepjt yevatione torqucrc AuAcns aa* fit, qnam cum nulla arte ei jcerc vakret;, de-
cemqood in tali riHa effetianaui Rcgalusj glutmit, St immediate obfefli fuit . Semper-
^JCurjitadeuna.rDuhiim defi deraosqnatcnuss tamen r&mrationis bonumhabuit* Hcet»f«-
^iiamocj^SvadciumteiBfrq>eraret,vnicum- pe fatis veraretur adajmane, CumautcmittJ
qaefiliam foiima«o^etnpnii»obfe£Soneiibe*^ dbmumparemumcummagnainacftitk^
nm£bi>ndi€m ^^uduhirj^tiu^comi^ cactw,^, diutiiEmi nulla* rcpexcriwx qbii
j
*4& Crutisfigoi.viirmi- •
earn liberate jfdfa^tkridtm quidam -f*ajcr. ^uod imagcrtn iUam itcrum. partem octitat
noftriordims nunc magifter Gotfridus Siuf-. rcflexiflct Y fciupcriiotariilfa &xos babcrct.
ifct (acrs Thcolugi ae.Profcflor, calamjtati pa- Rurfus fecit eum ftarc ad partem fiuiftram,3c
, jreoturo &,pucll*e corapatkn$,Ic dc eius- ex or- oxce-tteruni imago ocuios voloit,& notarium
cizationc iatromUitfpa&o tali pracuio,, vt (i *t pxiucdignamer aJpexic ♦ Tunc adiuraro*
liberaretur nihil tcrreni exorciftae daretur, fed, a Domino , vc fibi dicerct,quid apud Oomt-
puella in caftitate fotita , ii vcllct libera , 3c nun* Dcum meruiflct , propter quod Gc cum
nofiin matrimonio»d- cattcro Deo militarec, imago refpiceret, dixit'fc nuilius boni con*
XcgU igitur Pater praefacus mi flam ,& obtulit fcium cfle, nifi ojiodcum coram diabolo nc-
pro obfefla oblationcm confuetam , cadem gare noluiflct Sptenli CoU*dor<& l**dmt d*
wterfuit officio, & in. nilllo Texan videbatur. Vorspn* i» UptuU s*r$* infefio imt^mtiomk
Finitoque officio poflfatis diutinum exorcit S^CmcU.
rniadlum,membris omnibus virgiuci corpo-
ris paene prxcontufis cxijt daemon, & ita vir- Iximpitu III.
go deinccps Domino in caftitate fcruiuit.
Z,ikl*V*rmic.capai. . . Cfuciifignatuloquid*mddmon$mpk*m*~
tttiHmc0JlTHmf*bmcrtit+
EXBMPLVM It, ' '
LEgitur in Scala cceli,qu6d fuit apud To-
to 0 Uram quidam maximus Necromancus*.
JEthfafU*turba dsfparMt9& imago crucifi- ad quern accedens quidam fcutifer pauper,
xi not at turn eundem uffiuro vif* off, propter diuicias ie eiusferukio mancipauiu
Cum autem die quadam vna cum magifte
f\ Vanta* fit virtus fanftx cruds. patct in .Domino fiio ad ncmus cum aue venatica ve-
^Villo fideli notario, quern quidam ma- ni(Tent,vifumfuitillircutircro^qu6dadHpan3L
gnus deccpit, & ad quendam locum in<qucm cuiufdam fiumints venifleut, vltraquoi erat
dxmoncs aduocauerat duxit , promittens caftrummiral^ilislbuc^uilB.Oum^ueretjuifi-
quod eum multis diuitijs faceret abundarc. uiflct magiftrum, cuius efletiftud caftruro.
Etecce vidit quendam magnum JLthiopem RefpondifcDominimeieft, & cum coperno-
Xuperaltum thronum fedentem, & in circui- dabimus , parate ad faciendum ho magi urn
tu eius alios jEthiopes cum lanceis & fufti : -fibi . Cumque iucoepiflent ambo trarifirc flu-
bus frames. Tunc illc magnus i£chiops ma- -men, fpeculator clamaBi^qutcfletHjui flumet
jgum pr$dic*him vocauit dicens : -Qujs eft ifte tranfirct. Refpodit magi fter: Ego amicus Aim
puer I Et illc refpondit; Domine (eruus vefter Domini Regis.Tunc aperhnr pons fornatilk^
eft . Et tunc conuerfiis da;mon ad notarium ,inclinatur ei,& xi.iuuencB cum torticifs oc«
Ait: Si vis mc adorare, & ieruus meus cflc, & cur runt, 5c etiam milites infiniti.Cumque in-
Chriftum tuum neeare , faciam tc federein trodudi fui ffent palatium,& rex defcendiffee
dcxtera mea, & multis copijs ditabo re . Hie <dc aureo folio , iugta (e pofurt magiftrum, At
autem mox fignum ciucis edidit , & fe Chri- qu^fiuir caufam (ui aducius Et magi fter: I deo
ili feruum libcte ptociamauit, ftatimaue om- ivcni vt dites focium meum ^prarfentem , & ab
nis ilia multitudo euanuitJ?oft hoc cum tcm- . eo recipies homagrum.Cumqucpro'homagfO
plum ianAoe Sophia: prardiclus notarius cum fuiflet tsquifitus , Tt abnegarct Patrcm & Ft •
Domino Xuo intraflet -, & ante Saluatoris <lium,& Spiritum fan6tom,iuuenis ftupens,&
imaginem ambo ftarent, vidit D ©minus eius dexteram manum eleaarrs, fignauitie/&>att:
•quoi prardida imago fuper notarium ipfum Ego reddo me Patri &c Ii\io9'Sc Sptritai^anc>o
.oculos fix os haberet & ipfum attente refpi- Tuocfubito ilia tota»curia cum rege Be magi*
ceret. Quod videns Dominus admirans , iu- ftro in abyflum-defcendit.lflfio iuuenepcrtex*
\ucnem ex parte deztxra ftarc feck, viditquc jitoiemaacnte. h*mus2umm*rA.*r*di*«
r-
Eieumtu IV, CVtpA.
TttUmmApBttmfarfipMm Crmss figpc
dd$BPB9t.>
J Vlianos Apoftara imperialia fccptra dcfi*
* derails * rates qoaerebat, refponfa redden*
tcs^oofulens an ad Imperiura pcrocoirct.In-
uenitqnc rmun quiilli desiderata fe dicere-
farcreenr. Is perducens earn ad quendamido-
iorvm locum , & intioducens madyturn, •&-
doexoxes dxmoncs euocauit. Quibus iblenv
nicer ap parent i bus tcrtorc compcTlitur Iulia*
nus, iorrome foa Crucis formare fignaculutri.
Tunc dxmoncs tropjixi Dominici figuraru
relj> icier, res , & fe viclos. recordati, repent i
difparaerunt.Quod agnofcens Magus, cocpit
inculparelalianum At illc & terrorcm fign*-
ficauic , 6c. de Crucis le dixit obftupuiflc vi*»
tote, eo quod videmes hoc fignum dacmoncs*
euanucrant* Porro Magus? Nod hoc (ufpicc-
ri$ {inquired bone fir, eos timuiiTc > ficut
ais.fcd abosninaci iilod potius fignumabfecf-
(emnt: & iracapiens miferum odio repkuic
Chritrjani figpaculi Iulianum . In tripartita
bijtfMhr.tcmf.i.&Gregerivs Nazj*wnus
«r«f. \Jn ItiliMttMM.Stzjm.lib.i tap.y.Ecflef-
btftpr nutphAiftAib.lo.CMf-j, Tbtodtrttlib-
7sb$BtMf.i*
Elt U7LTM
v;.
i urctnt ftttilentitm fir iettnfitnim
emphmm in medum Cruris.
AKno Conftantini quant, Imperatoris
ar.Tnrci aCafpijs portis crumpentes
Armenian! infeftant : inqnorum patria cum
aotiqoo tempore peftilenria fuiflct, luafn
Chriili^oomm in modum Crucis. fc toton*
dcronr, Sc quia per hoc fignum Crucis patriae
ralos reddica eft, hunc tondendi ritum tenue-
««. S*tih*rtm in Ckronithsd *nnum-76*~
F
Exiuuvu X. .
<C*lf*n* kumilitt confejfu* iwfcsns EuUUtm
meruit quhd mtttafu* ign* crtmsri now .. >
fotuit.
Vitquidam fratcr in monaftcrio, nominee
_ Eulalius.siimh virtu tc humilitatis orna-
tus: G quid ergo, vtfolcnt, culpabile admiuT*
.fent ncgligentiorcs fratres, excufantes, culp**:
fiias., fupradittum fratrem affcrebant. «t
c,ulpabilem.Cuxnque arguerctur a fcnioribus;
fratribus non negabat, led proftcrnebat feia*
tcrram,& adorans eos,dicebat fe peccafle.ne-
glrgenterque fecifle. Cum autemiterum, ac:
frequenter, accufarent cum, & fee im dura re*
gulam monaftcrij biduana , ac triduauaiciu*'
. nia ei indiccreotur, illcomnia patiencer tolc-
rabatrlgnorantesautcm frarrcs,quiahe,c onV
nia humilitatis virtute patientcr fuftincrct*.
cpnueiiientes paritcr mxxime feniores ad pa*
trcm monaftcrij dixcruntci> Confidcra pater
quid agendum (it, quamdiu cnim fuftincrc
pofluroos ncgligemias, Sc damiu, qua: fratcr
Eulalius facitinrnonaftcrio: iara pcene oniar
vaia Sc vtenfilia monaftcrij confrada funt, 8c
exterminata per negligcntiam eius: quomo-
do ergo iftc talis tolerandus eft ? Refpondtc:
autem pater monaftcrij, & aitr Interim fratres-
paccos dies iuftinete , poftea ordinabitux
?>uid deeo compctit fieri: hocdicens dimiftt
ratres Ingrcffus vero cellulam proftrauit fe*
inorationem , obiecrans mifericordiam Dei,,
vtei manifeftare dignarctur , quidordinare»,'
aut quid diffioire poflct de fcpradido fratre:
tunc reuclatam eft ei quid ageret . Conuoca-
"uit ergo omnes fratres Abbas & dixit cis::
Credite mihi fratres, quia magisoptomaf-
tam fratris Eulalij cum humilitatc &. patienv~
tiaeius,quam omnia opera eorum dumtaxat>>
qui murmurantcs in cordibus fiiis operant ur^
inmonaftcrio . Vt an tern oftendatur vobis,
quale meritum apud Deum habcathic ipie».
praccipio vobis, vc deferautormihimattula;:
omnium fratrum. Quasciim detuhflent, iu£»
lfitkvtacc6dcrent ignem, & mifit inenm-om^-
tmm\
*4% y - Ctfpl
•alum frarrum martufas , mix ftatim omnec
corabuChc func/ptetermattuIafracrisEuJa*
lij,qux intcgra reperta eft, flc non eftcombu-
- fta. Cumcjife hoc Tfdilfentomrks fratrcs, ti-
ingerunt valde, & proftcrncntes fc in terrain/
Vcniam & fndulgentiam ' £ Cnrifto Domini
poftulabam , *c lolfaudantts adttfrabamur
tli.mis pocnitCDCiam Ac hixmifitatem fratris
EuJahj . Dcniquc ex co honorabant & mfc-
gnificabant cum tanquam *vmim demagrik
patribus. ilftos autem honores & laudcs non
potcratfuftincitf rater EufaUus, dicens * V*
"nribitnfelici}qura perdidi humiikaoem meant,
•quam per mutt* tempora adquirereaaxi'ianr-
to & adinuaate me Cbrifto feftinaui Confer*
^gens itaque node, cgreflus de monafteriojfu-
gitineremum.vbi nulIuseumagnofcere£ fc
jbi in ipelxohabxraunvnoluit cram tempora*
^lcshominum laudes, fed cfle!cftcm,c,ternara>
§ue glorram a Saluatore noftro Cbrifto iti
futuro percipcre (xculo. Ex lib. StnUni. P4-
X'xivptta II.
&tpmt tn*nd*cem fe effifttetur , & fnftir
fuperbimm dittx* nenpotttt: DomintDtus
tnems peccMuJgntfct mib'u
^7ldiin Brabantia mulierem quandam
^ diuitem & honeftam , poflcffom a dx-
monro Quam cum rogantc presbytero rch>
fiolb Tiiitarem. i no enim us earn a vcxatione
xmonit quiefcentem, & fenfateJoquentem
*\ fa nam .. Tunc occulte , nullo aducrtente,
Cerium cantici Moyfi in Denteroncwuo, le-
•cunddm quod oltm a fan&o quodam riro aa-
dieraniitcrtid repetiui,ad prouocandum dx-
monium inobfefTar Deum qui ce genujr dere-
Tiqnifti , & oblitus *s Domini creatoris rui.
faec mora: mulier patlere corpit labrjsatqrto
Vaftu,ft dux venr in coilo civil ad grofltticm
ipollicif intumefecre. Tunc ego: Quarepeffi-
ine ve are faeminam prcfumfifti/ Et dx-
jnpnr Mortuo, inquir, viro fuo compafla, in4
fubfidiunVHttn* animx contulitquicquid bo-,
•nrfeccrar inhacvita, fltcx hoc na&aocca-
ifioncTas^acuum mo* int^uuCuLegotMcn**
tin's mifcrxjme, ex hoc enim ou#d 3cdk
diante cfaarifate cumalatom dtfaonnm etna.
Et ille cum cacbinno : Mendax,inquif,itini»
rice- mi rum n* metftior . Kfox ego .- EftneiHa
tam pulchra,(icut dirftur,*celeltis patria, qua
perdidiftif Etrefpodit; Inin£nitupulchriort
quam* diearor . Erego : Vcllefnc redise a^l £!•
Tam patriam fi pofles?EtiI1e.* Vetlem,iriqaic,
£ poflam, ec(i me vfquc-ad diem iudicij om-
nia excogirata fupplicia (bftinere qportercx.
Cui dtai: Ec ego promirtotrbUn periculum
(alutis mex prominx fi men dux inuemax, it*
lam perditam^oriam reiuperare tcpoffe>fi
tantum hxc dixeris;Domtne Deus metis pec-
caui, iguofce mihi. Et mox itle contorto coi-
lo exdamat honorific^ . Do mine , Domine.
XZumq, hoc;(xpius cumclamore validoper-
fonaret, nee v It r a in •verbis procedetet , (im-
poffibile enim fciebam illi , Tt iDeum fuum
Dominum rccognofcerct,& fc faterctur pec-
caffc , atquc Cbi prccaretuf ignofci) tandem
iubiunxit-DomincDcus Margaretx(fic enim
obfe/Ia rouliervocabatur) Deum-recogDofcc-
re Dominum fuum indignaruc. Tunc egoaj
ilium :0 infceliciffime omnium creacurarum,
fuperbia cliCit te, & de ccelb depufit, tCTcdirc
incxpiabilis fuperbianon permimt.Nec mom
ssl , confufus obmutuit . Et poftf aOcos dies.
4iontaroontunc,fceminarndereliquit.CiWj/fpu
lib. x.cAp.tf. parte 6j.de propritt. Afum9VUk
4t ism tit. CoJlrMr*.
DAMNATVS.
"Erem'rts qutdam vidh ammss hominum fiatt
nines ad infirns tUcidere , & t*mHm tret
md cccUffiaregnsxemmtstt..
L^gttur in libro ie'Ortu CarthulTenfi,
quod Innocenti us feitussPapa path's
Xemouieenfc canonifta prxcipuus, cumad-
huc Cardinalis cflet, fan drum quendftm vifi*
tare folebat eremitam. Qnadam vice venien-
trbus fc,&fuisil!uc, & fortiter pulfamibus
non audiebaturyox^equefenfus Tamicm ir-
xuentibua clicntibus in ccllam vij& ipfum fti-
nnilando
Damnatus.
trrtAjftio.&qtttfimornmm txcuantibusul*'
cnauit voce magna , dicens; O mi, 6 mi? Vir
dti mifabilia.Tidi hocribilia^aifritaatcautem
Cardinak diligeater qua: fider at, refpordic*
Uuchis-ad infernomvidi iAOidcifi animas ficot
iriues dcu&Einasaefcin obnubilates.. Ad put-
gatoriom tcto ficac niuem rariJaunam.Sed ad
paradifiumcaocam trcs incroiicvidi aoimas,
jlhusfalicct Epi&opi, Ic iliins Prions Car-
xbuficniis, ac iliius lidux Roman*, iingulas
nominas peribiias.Caicbdaltssgi^irTfr pro-
dec* , Ycritascm fcue voices. viuoois « msuls
hincinde nuntijs compcricaoimas illascadcm
hora corporc £olutas. Src^uc Cardinalis, qui
pr jtis timuitaliqualiter derumio rigorc Car*
thnficnfiuai , maxiroc propter carcmiam car>
«4f
tus BcraajtfntY ft ego fumut &l«atit tret def-
cendeiant in. p ttrgatorium, alij orones ceci*
vdemot ill ioretiniat* Hit di&is dtfparuir«
IdemnMrrstb* Vhm9thV'*rdmar2r*dicM-
r*mft*.L.dtf*pm*fr(b»*« it Mmtmm to-
bmm.tatjiiem mrjL Brsd.infuo Premftmmri*
ixtmfUpmm c*p. i*. '
£ x i M p l r
IIL
* G*r*i* Ctlui impertttris ttrribtlis vt
- . . drnmnmiwrn multttum <mmg*atmm t*m rc~
xltfpmfiUoxwm^H^mftcnUriHm.
pXemplum ponicar in Spec. hift. 1. 1. ctp*
^«4j?,dcCacoloiuniore Caluo Imperatore
mum, propter euoiauotxm iliias Priorjsra?- idjjecatc.dq fcipfo:£go Carolus Caluus,lmpc~
&Qscftamicastcorum, nouafoptpeis ptocu
xans fieri domain. Fftrwracr ^oUmutkQmrr
thufijtnm idem rcftrt *»/*• T*ftttuU t*mf+-
mm *d mnnam 1 343-.
xb ur IT
1L
vj
Ear trigiai* milibnt Mfmt&nkm t* dm 44+0
- btatms - BtfWMwdm ohqt , duo fini fmrgatbwto
& fra tumfmrgMftio t/mtmm.f*kik»imr.-
* ■ *
15 lEfert Doctor, Iacobua die Paradifo Cai>
^^ xbufenfis » quod ilia * hora. qua 1 beam
Bctnardas dchoc fecuioielkitetr migraine^
rrigmtanulbabonirmim: doc*Icitint}.fttittr
qoos rakqaidam Dccairas EeclfcfeiLingo*
nam's iandabilis vitas dum vixitHsomouda*
no* honors* fngiens vitam folitariamalegit
in qnadam ercnio, in qua pet. sx^aonos-cpo*
ucrutas eft. *Obijt ctiam code die quo bcatus
Beroardas,hic.Dctadbii Ebft mortem autcm
apparoit Lingonen/i Epifcopo cum magna meorum . Quc>scuiDpa#eAs interrogarem:
giori* p*o ^)toa B^^tv^iv feV>u*inmMl car tarn grauia paterentortormenca. Refpon-
peratoc dono.Dei kex G<?rmauotum, Roma*
4»>a2m> fioKperaror > (acra,DOcle daei Domi-
nica? .poft <ekbratum nocturnum diuinum
officium^duin iremxepauiare>& ycllcm fbm-
num capett,.vaoit ad me vox terribilis,dicc$j
(.Carole txibi a te modo fpiritps tans iq hora
-tjoomodfcan ibtu&qtiehu raptus: in fpintn ,
t4ciquitac fuftolir aa^ caodfdadlmus; tones in
nlqftu /in. gLotticreni liocuhi , ciartffimum
iumtnit , lubat etnittentcm, fiout fokotco-
ns«car, faieere /qoando apparent, cxpitqac
iiiom diflolueic, 4c dixit ad mcc Accipe
flotoetis n^oantis.aiam , , & liga^ & aoda
rmiaer in*ppllit* tu»maourdcitxxat,.qDia
per ilium doccii>i» Jaby tintbias i&fcoionmi
poeoas;* Hoc ditto , pteceffit mo valoaitec
diftorquens filum lucifiuiglomeris , duaift-
quc me in profundiffimas valles igneas ,
qua* erant plena: .punas/ atdentibus pice , 6c
iwpbure , plumbo , cera & adipc, & ibi in-
tfenidfettilim'patfliaVfaci , 3d a*to«Ci*l^r»a
aodieiitiiinadlnovitrpiic^ dtceot ci; Agctpce-
nitenoajn/enieali^iiam^ comgeMdoxdcivn*
ttam,di^ii tt» iufet MamnVni Sc aaaritwhali -
tit uonqoaro babebis cocIeflcto'glorianpWon
cairn tarn facile eft&luarj homine, ficut cre-
^umvlt^ontimT^nf7^i»^r8B6M tof
Ti-taSo Deiiud&iov»^wdt)bttrigiim
ha a&iinaiunu de quorum numero Tirbea*
d^nint^oiinaisEpc^opipatiistiK^iioorim
nionun , ds dUmdebmmnci iilos ic spopuKim
do pace, 9c de concordia. adniooerc/emina j
itinsiiadnxordiai^funnurinccotorcs malo-
rMk<; iiicoiftotic inc^ndlnniri^'tftistatta-
rtwipojni«.T*:fii^^bicijaf nosj, to'di?, hbmV
e4dianm<Jitripibani«i;atT)atorcs :Hu« {4C>
tuiEpifcopi, dcfatellitcs venient qui idem
I i faciunt
"\
a jo Damnatus.Darc.
faciunt.Dctnde traxit me ft per motes ieneo?, detent. Quamopruiri nofoites fiifepit.qirat*;
de quibus oriebanrur paludes, &#imina fer> to piusxharUaris pan peri bua eabTburt* unto
nentia, (c omnia meeaUorum genera bullienv illi & domui eius Dominus ampliu* benedt-
tia, v bi repcri umumcras auiitui homtaum, .xic Poft ciu stmoctcra! facccflor ciui ftirrmla*
etiam principum patrismei,- U fratrumcotu ens anaritia 9 pktatis of&cMbus amotis, Sc
wnnacifas vfque ad caprllo* , alios vlqncad icis^nos tcnaciorc* nouecat inftirotis, ait?
memom, alios vfquc ad vmbilic4jm,&»ciama- -Praedeeefibr roeus nimis*rac daputis fie in
ucrunt ad mc ciu land o, Dum vixiraus j ama-
•uimus cam patre tuo, & fratribus tuis facere
prxha,3c bomicidia.atqucrapinas pro cupi-
ditate terrena Ideo per ifla bullicntia flumi-
na, fie metal iorum diuerfa genera torquemu*.
Ercum adhos timidus accederem;audiuire
difcretus , eius officiates nimis prodigt, fie
ordinate debemus expends monailcrij atqne
tempcrare, tc £ forte leges noftra grandinara
ruerit fie tempera, chara cmer&sint , babea-
mus vndepaupcribus fiibueniamus . Huiuf-
modi verbis aoaririam foam palbans hofpita-
tro me anxmas clamare .• Potentes potentcr bcacem prorfas exclu£t, fie confuet? benefi -
tormetita patientar. Et vidi fupcr ripas flu mi- cia panpertbus fiibttaxit: cnaritate fubcracla
nisbuUientcs fornaces piceas , firfulfbureaJ, proficere non potnit monafteri) fubftantia,
plena* magnis draconibus, 8c lerpentibustt) imo.in brcui ad tantam dcuenerunt paupcrta-
nerfi generis. Vbi etia vidi aliquot patris ^mot -tcrn^rvt Mix bahercntquodfraares maudura*
principcs, 8c fratrum mcoruro, 8c auantuUft rent. PtcqaajdaarTit quidaavveneraridat ca-
ram meoruro,dicetcs mibtsHeu nobis Garo*-
lei vides quam grauia jiabcmus tormtn'ta
propter nofframrnalitiairj^fit fuperbia, fie ma-
la confilia, qua: regions noftris>, 5c ttbt deds-
mus propter cupiditatem. Cumque dolendb
\~ ingemifcerem , ocenrrons zd medtaeones a-
pertisfaucibus plenis igne» flikphure 8t pico,
▼oientesmedeg)utire,£ddnc)ormeus ttifll*
cauit (upeine Slum, a cuius ciaritati* radi js
fuperata Tunc ora eorum ignea. Vidit etia pa-
tre ra funm Lndotticu, in quondam doliople*
no rxrncLjsaquc^Sc mnltaalia;que; nimis Ion>
.gam effetcnarrarc GtifsbMUmfsriijMttWM
J>.p*rtt3 4flMM*liu Ex rtmwmf Spit; hi ft. ftjf
%4 c 49. qui §x Gulitlm§ Otitic**** 410 .osftif
tmpnstQrum/criffit^idittfumpja. ■< ,:>■'>
. ' ' i ' ' ' ' )
.D:A 1^ .:!, t . •
D* (*#**&+ &* CbtiBi it>fmini>iu&*tii&
ABbas qnidam%Tt pnto, coordine nigro»>
ficnt ex relatione . cuia&aoti Abbaiia
ordinisnoftrididki, bofpitabs cratvalde^ 6c
cirtapauperes imiitttm raiSricors, da quiainj
opcfTbos mi&rico* diaefernetis fnitv tales^iiA
f^n/atores dornmordinarefbduit.ioqnrnjoii
etusftnorem impedirent>£s4rnagtsitKcn»>
ntcidi venis a4pocttrium,qua;finitoofpitinra.,
Qaem ille qnidem* clancqlo, 8c cum timotc
col legit atque bofpi tali tatis oiEcia propofic.
£c tempore 4 Hi ezbibens, adiecit. Non te fca-
dalizare debci^bone vir,quodttit negtigen*
terte procuro , quia neccflitas in cauiacft.
^AJKquando viditalemftacitliuias mohafttrif»
-y* iinrcoitTec EpiixopuS) cam magna cbari ra-
te 8c abwidantia fuiflfct fufcepcus. Etille.-Qu©
fratres cxpulfi funt de ifto monafteno,nifi il»
li fueriht tendril, nunqnam boons rrit Aatus
ciuSrVnus^Qf um vocatar , Date: ^c Dab rtnr
^obts .^: votatux. airjriLiiicqodi ab ocbliseins
rencidir . 'iBoiiariiis aatem,ctitn cflctickricijs^
nomina xidtm reti nuit ; Abbati fie fifat ribuo
audita jemauit ReuJimptaeftboipisaIitas,6e
oorpitmoK Dorniflnaeisbcnediccre,vtpriua.
.l:
a') » l-1
«i i •
li
- :l9riQ foft mtrtem dffitpttir: Etq#*&m*ni-
-<m*inj*niMtOTH> tx*lk*hAt* j mis #i reueU~
turn ir+t**tim#*€mm* Mcnms frimitij*
Ar&mtj^fattptLi otdtttis iPr«d»tcfto-
TUSH his tcibis ajrtUpv ^«r ^c »>^f a*
N
Dcbita. Decimal
tonal comffiiKconcm futitn virurn cUuiteni
4c potcmtm inirnicicias excrccns, fabrura
fcabuit in vicfmo , qui cquos fuos > & eomm
qui Cecum crane , multo tempore (btferribac
foil hoc fiber cccidic inlanguorem , Sctx-
petuas per obliaioncm vel incur lam nail us
fcbrolbluir. Mortuus cftautem poftanuos
fere1 tn^inta. pacer mcus , Sc apparuit rnani-
feftc per die ra cuidarn fidcliflimo (eruo fud,
gerens in manibus flammantia ferramenu
<^uorom,diceos : Dicas vkori me« , vcfol-
oar ralihomini tale debit um , quoficvexor.
Pofthoc noo mulci dies crfiuxcrant , ficecee
fcraus illc cum amariffimts lachrymis venit
ad roe, icquid vidilTtt czpofuit. Collachry-
miros fcruo ambo ad matrcm ingredimur.
Audit ilia quid adorn fit, addit & lachrymas.
Acceuir fabruro diutina rabc propc con-
iuxnpram , quae run" pater mcus a in aliquo
monens teoebatur Tunc illc cum lachrymis
fufpirans , dixit ; Hcu charitfima Domina,
tmoctiamin vpa raarcha : fed afTe&us longo
txdio tnonedi poftmodum incidi in magnum
Jaaguorcm,4c fie filui vfque modo Nee mo-
ii,mater fbluit pauper i i meg rum dcbitum,&
mot&lutoiftocu alijs raulcis debitis: vt mi-
ni ilia (ccretenarrauxt y ei pater mcus in hunc
xnodum apparuit Yidcbatur ei videreiilumin
balncoilummo capitis vfque adima pedum,
qua/tfeftelongatotalitcrinnolutum.Cux illc
diijt.Apprchendcfun£m,& foluasme. Mox
ilia iuitiom funis accipiens,paulatimligatum
exoluit . Ec (laiim ilhusfolutioni c oxigram -
has. &gratiasages Sicinquit, priusfueran
obligates in poena, quoadufque lolueres quo
fcDcbar. Vcridica valdc relatione didicimus,
quondam defundtum fubico, 3c ad purgato-
rium tran&untem cuiufdam fan&ifljmi vjri
prccihas rcuocatum adviram Hie tale quid
ayt
no datum eft: in hoc inftaaci puerum natum»
qui longe poft futurus eft presbyter ,. in cuius
MifTa prima quam eclcbrabit, ab bis poems
ad requiem euolabo. Cant if lib.t.cap. 5$;
parte 17 & y 1 de Apibns.
Vidtttiam ti$. Apottata exempt* 1.
DEtltyJE.
m
Ex S M PL VU* I.
• Dteimd maleperfrluU dim'tnutientm tritici%
benekutem pr*ftiut eimfdem muhiplicati*
nem atttdtrunt.
LEgitur io vita fan&x Anfclmi Catuarxen-
fis Archiepifcopi.quod qui dam Balliuuf
fecit colligi fructusautumnalcs cuiufda ma*
nerijieu przdijfui , non reddendo decimas.
Cum igitur fan&us veniflct, horrea fua inue-
nie vix fcmiple*ia,& diabolum fedentem fupci
vnum bladi cumulunv Quarfiuit ergo a Balli*
uoquare cumuli illoaniio non erant plcni.
Rciponditille: Qupdde hoc mirarctur, aflc-
rens Qmhiabladamanerij ibifuiiTe repoilta,
ctiam iineprxftitionc dccimarum.Quod au.
dies famftus ftatim fecit omnia excrahi,& de~
cimari,%& iterum reponi , cura rcponcrentur
poft decimationem , ita multiplicat erant,
quodca horrea vix capere potcrant . Ex Spe-
cub Spirit haUum cspde tietimis, j. parte.
-, ElIMPL VM II.
• JQuidam qui dtcimss diligent er darefoUbst,
fruBuum abundant i*m fnfiqm'mr*
Miles quidam in dandis decimistantae
fuit diligentix,vt ei elTetfummum ftu-
vifura Zl audituin purgtono refcrebat Aui- ' dium eas foluerc, fine mora, 8c fincdolo,ha-
roa cuiutxlam , quern priui in vita cognooe-
racgraDifljmc torqucpatur . In medijs ergo
igDibas. fubito exultabunda, clamauit. £ia
uifcricordiffiine Deus , nee infinem oblitus
es^iei . Cui anima confors in pana : Vnde,
inouit, tibi mifcirima , in tarn horrendisfup-
phcijs cxnlratio?Etilla: Merito, inquit, ex
bebat cnim Tineam quandam, ex qua circiter
decern carrucas colligere^confueuerat singu-
lis ann is. Tempore quodam magis ex diuina
difpenfatione, quam ex aeris iwep-rie , poft-
quam cpllelhe cxTent vusc, vinumque c \prcf*
fum|, vnatantummodo caruca inucuta eft-
Quo audito,milcs feruo fuo,terbum memo
ukabuada tripudio , quia mibilcirca Domi- jda dignurn rclpondit .- Quod Jmcum>inquir,
li a crat
9ft ., l^i^fMp-Pcdicatfex
erat Dotninu*tufit; ego ilH portionem fuarrc
non aufcram, radc, 8c. da (acerdod carucan*
banc pro deciraa.Eodem tempore mi litis ger-
msrius facer do*, quid am, iuxra prcdkH traaf*
icm vineam.cam vuisrefecram vidit.moxquc;
ad mi litem mtrans,dc neglige da4l4urnargui«tr
dicens: Quare nondumcoHtdta eft vinea,vc-
flra?Refpodir.Dk collcttacft. Sacerdos fub-
iurtxit t Ncquaquam yfed illam plenam vid*.
Quae fitum eft, &inueinum,*quod nupquam-
Ybcriores alioaono fru&usdcdiffet. Ex quo
parcr, quomodo decimarum, folutio bowi?
ncm diter. GotfchalcriHolen firdinj* E remit a-
rum D Attg.fer 99- Utter* P.pArtedfliHatJ.Ex
Cdfjirij lib. LO. c. 1 }..
ExiRrLTH V¥+
EXEMPLTM II t
.t.
DAn*r*m decimal dtfrfiminnimm fatrxUjturn
$ublua famtvUijetiHT Detts. .
CAnutas Rex cam fummo ac pio ftudia
coritendcret, vt Chrifti miniftrislibcra.-
Sti* & commodius de dccimis & primitijs
D Ira feme* Gallia*, Rhetios, Noricos 8c
alios BorcaJcs populos vcxan$ ita pro*
pulfatur aS.Seuerino. Chics ex oppido tau-
riaco,crcbra quondam S-Seuerini cxhortatio*
ne commoniu, licet frugumdecimas paupe-
ris offcrre diftulcrant . Quibus fame con-
ft'ndis umjiriaruricate mcfljuni flaucfcentc; vi»
cina fubfidia monftrabantur. At^bi robiginis
improuifa corruptiofrugibus nocitirra com-
parutr?mox ad ipfum coimenerc proftraci,pc;-
nasTux contumaciam cenfitcuresj miles vera
Chriftr Scuciinus fcilbs verbis fpiritualibu*
allcuabatjcficcDSiSi decimas obtuijflctis, 1100
folum Sterna mcrccde frucrerrirni, vcrueriam
com modi s potietjsabundare prc,fentibus:(cd
quia cdipam propria confeflione caftigaris,dc
Domini pictate pollkcot, quod rubigo prar-
icntis temporis tarn valida, penitus non no-
cebitj tatum fides vcftra vltcrius non vacillec-
prouidcrcturjinfignicuiuQamBlacconisper- Ycrum ciuesad perfbluenda* decjmas Jiarc
Idia traditus,ab infanaplebc trucidatur-Quo promifliq reddidit ^rbmptiores. Tuuclvtfc*-
fa£o tanta frumentorum penuria vniucriam fcbat .hortatus eft indici ieiuniurrr* , Quo cx-
Daniam inuafir , vt maxima populi parsali- pleto,placidus imber defperatae meffis ampu-
meniorum inops incdia coafumercturEnim- tauit incommoda. Eugipius in vitn S. Sifitrwi
uercrabunde leges finitimis erac . vt priuata
fends non publica tcrrarum vldo viderctur.
arte tarn, cuidens poena alijsfruge abundant
tibus}Dani# prruatim iugruens,& patricidam
noxam, & perempti innocentiam Ifquido ar-
gumentatacft. Nccpriiis Dan;cis ftgrisfaC'
cunditas reftituta eft , qtiam populus ad cor
reucrfus, fc tarn (anduni regcmoccidiffcqui
taminfta 8c honefta pro Cfcj^fti minifl^is
poftulaflet. Jamcjue experimenco didif erant
Iciufle nouemfrumencorum pattes amihlte,
Suidecimam ex cis Dco^jc Dei miniftris red*
ere noIui/Tcnt.i0. M Agnus in Goth.hijl. 1 1 8.
s>l$.Td.Sax*%: Gratn.lt. 1 1 . hift.Dtn.MMrtyrol.
Vf»*&ld.luLlo.Mol*Ti.er*t.x & ^.de dectm.
dtpndendk.lwMejtrM y.hig.J?U.*n*io%t*
c.ll.Apnd B*ro.to.6.*dsn.47y
DEDICATia.
Ex EMPLTJt L
QorrifUur vexatione tUmonit mutter. t**4
tecedente node curnis voluptttepollutn, Or*~
torium, S. SebMani in dit Deduatiauis
ipfius iugredi frtfumpfit..
MAtrona quae dam nobilis inTkinis Tuf-
chix partibus babebat nurum , qua? in-
tra breuetemp'us , quofilium cius acccpcrat,
cum eadem locru fua , ad Dedicatiooem O-
ratorij bead Sebaftiani marryris fuerat in-
uitata- Node vcro eadem 9 qua fcqucnti die
ad Oedicationem prxdicli Oratorij fuerat.
{XQCcfliira, voJuputc carnis dcuifta, a viro<
* DecBtatio;
uo fcft abftinere noo potuit . CuinJjue mau£
£a&o confaemiamdcterrcretperpctrata car*
oisdelc&ario , proccflionem vcro imperarct,
Ycfecadra.pluscrubefcens vuJtam homjnum>-
aalm Dei iudiciu meruens,cum (ocru fua a4
iedican J n moratorium proceffit Mox ver?
vt reliquiae bead Sebaftiani martyris Orato-
hum mot ingrcflx,eandem predtdc. marronc,
nurum fpirirus malign us inuaut,& *ora om»
at populo vexafcecaepit.Eiufdem vcro Orato •
ri; presbyter dam hanc vehement! Aim c yexari
confpiccrct , ex aluri protinus- iyndonem tu*
lit eamque cooperuit . Sedhunc repeoti dia<*
bolus inuafit. Et quia v 1 era r ires voluitquic-
quam praetumere, compulfuseftin fuavcxa-
done cognofccrc quid eflet. Hi ergo quiade*
a#
ExiUPIfM tlv
Jkc&/7* Arriana dedumtur *fim&* GrtgorU9.
qutpropttr iLmom in fyecij forci tsm 9xh*
iempellitur>&sli4 mult a in tadtm ZctUJi*
cfitnduntur.
SEd neque hoc Gleam., quod ad>iufcjen*
damnationcm Arrianx hrrefis in hac
quoquc vrbc ante biennium fupcrna pictas*
mooftra'uit . £x bis quippe qua; uarro, aliud-
populos agnouit,alia autcm faccrdotcs 8c cu4
ftodes JBcclefix fe audifle & vidifle teftantuc
Arrianorunr Ecdefiain rcgione vrbishuiusv
quae Suburra dicitur,ciim claufa vfqu,c ad an*
4 _ aminmanibusab oracorio fublatam. te biennium remanfiffcrrplacuit vt in fide ca-
ad dorauro propriam deportauerut. Cum que cholica introduces illic bcati Sebaftiani * St
hanc antiquu* hoftis ycxatiorie continuave- ian&x Agathx virgini scarry rum rcliquijs.
hementcr ?ttererc£> propinqui fui earn carna- dedicari dcbuiilet , quod & fa&um, eft, Narjv
liter ^amances^tque amando perfcquentcs.ad cum magna multitudine populi venientes,ac~
obtinendum falutis re medium malencis trad if qui omnipotentis Dei laudes canentcs , ean*
derunt , yc eiusanimam fundi tut cxtingue- dem Ecdc/iam ingrefli fumus. Cum que ianxi
rem: cuius carui magicis artibus ad tempu> in ea miflarum folcmnia cclebrarentur>& prar
prodcfTc conarentur.* Ducla itaque ell a.i eiufdem loci anguftia populi fe rcprimercC
ftuuinm; atquein aqua merfa ibique diutius multitude , qui Jam ex his qui extra facia-
incantarionibus agere malifici raolicbantur, rium ftabanrporcum fubito intra fuos peder
vc is qui earn inuaferat,exiret Sed miro orani- hucillucquedifourrerc ftnfcrunt:Quem dum
poceucis Dei iudicio. dnm perUer(aartevnu» vuufquifquc friuirct, & iuxta fe ftanubus in-
abea rcpcllitur, in earn fubito legio intrauit
Coepitqueex ilia hora totmotibus agitari}tot
vacibusclamoribufque perfonare,quot fpiri-
tabus tcoebatur. Tunc iaito confilioparcntrs
eius fux perfidix culpam fateutcs, hanca^t
Ytrum yeoerabilem Porrunatum Epifcopum
duiexunt, eiquc reHqierunr, qua ille acccpta
multis & dicbus ac noAibus irrorationibus
dedit: tantoquc annifu precious incubuit,
quae to & in vno corpore contra fcafliftere
legionisf acicm inuenit. Turn non port mut-
tos diespra (anam atquetncolumem reddidit,
ac f\ in earn proprium ius diabolus nunquam
hbtii&t^S.Gre^.Dialogi M.i^.io*
dicarct , jidern porcus Ecctcfia; iauuaspetijr,
Be omncs per quos tranftuit inadniiratioucm'
co mm quia fed, videri a millo potui^quamuts;
ijentjri poouilTct , , Q^od idcirco diuina pie-
tas refpondit . yt cundiis-patefcerct, quia dc:
lbco eodem immundus habitat or ex iret. Per-
a da, a u rem. mifTanim celcbratione recc/H-
mus,(edadhucnodecadem ma^nus ineiuf-
dem Ecclcfise teclis ftrepitus fa&us cft^ ac &
in cis aliquifr crrando difcurreret. $equenti;
autem no<fle grauior fonitus excreuit . Turn
fubito tanclo cerrorc infbnuir, ac R omnis illai
Ecclcfia a furdamentts fuifTet euerfa : Sc
protinusreceflirac nulla illic vlterius inquic-
tudo antiqut hoftis* apparuit: fed per terror is
fonuqm quem fecic. innotuit , a loco querns
diu tenuerar, quam coaclus cxibat. Port pau—
cos voro dies in magna ferenitatc acris (u.«
gex altaie ciufdem Ecclefix nubes calitusd^
li i fceiiditc*
'*&*
m- *
Vtt V'NCTI.
Xx*M ?ITH . I.
*' «
prariories filths pro- dcfnnft* mttrt n&nex-
PVcr' Domini Bernatdus Clareuallenfis
EcclcC? pcftmodurn primus fucurus Ab-
ias , cum aped Ciftcrqum adhuc nouitius
*fset, folicus erat diebus fingulis pro anima
rnatris (uz lepeem pornitcnciatcs pfalmos in
Dis huius mifeaWw YfrfcmoTtfiiinteiqcnic*-
tefubtracluseft,/. Quo 4cfuncl» facrifta H-
lius dpmus noftc quacfam imn>wietttc tempo*
j:c vigi liarum v dutu prarftoiareruc lignum ho*
rologij/vigilans iedebatin lc<3o fuo.Tunc cc*
ce fpiritus ciufdem defun&i fratrrs tanquani
folido fcpalpabili corporc veftitus, cepen*
teaftitit coram ip&>, (icquc lame nca bill vo-
ce allocutufrcft c.un>£>omiflc facrifta,cg© Cam
il^lc facer nupcx dqrftn&ui , Ted ait ad tc venc*
ran T quasfo vt pjetatis intuitu pealare,dtguc-
Egoenira d um a.ifeuo efieia in corporc,
m
pcem pcnitentlales pfalmos in Jicce per graiiara Dei vigilante* fans in ob*
Ulentio di cere. Die vero^uadam cumfupra: fcruantijs ordinis meipium exercicarem , in
di&bJ pfalmos poft Comprctbriuaa inchoaf- yno tamen grauitcr deliqui , quod (cilicet
fee, omtfit cos per obliuioncm> nefcio an facrum diaconatus ordinem.carnauter coo*
per fomnolcntiam . Anxequam aucem abfol- enpiui, 8c vtad bunc bpaoris gradum afixn •
uifscr,vciuenradftratum fuum, quietcfopo- herein fine rcfpc&n ttmotts Dti* raldeio-
rifcra membra rerecit, & folitam refedio- quietus fuj ..Quod^juc adhuc gran iusabfqut
ticm parcmiplenenon impendit. Abbas ve*
to Stephanos cognita per fpiritum negli*
gentfa, dicpoftera cbnuenix cum, dicens:
f rarer Bcraaxdc, vbvjam quxCp-illQs pfalmos
tuos heftcrna die dimifiui, aut.cuj epscorri •
peudaftbquod audiens aioJefccns>v* erat ye-,
£C.cundus ic timorarus, crubuit: 9c ccepit in
<ondigpU oeenitcntiabuiu.*<Uli/fti, dc corpo-
rc cxiui , quia nee taau poaderis Loc fore
putabam, quanti poft mortem imierri . Scd
pius Do«tinns mihi ttbi apparcrc eooceific,
quatcnus, qui iam pec mcipfiini meren nil
poiTura * fracrum ' noftroruni qui adhuc tarn
fibi>quam alijsDei mifericordiampromcrexi
ira fe mirando cogitare , dicens : Domkie polfunt orarjionibus debeam.adiuuari. Uaqae
obfecro per pietatem Domini noftri -Iefii
Cbrifti,qaacenu$ calamjtatxm. meam Priori
cspooas » ipfiim roges vt in cafiitulo me laiw
ibfiKtis, gencraicm.ortuopcm pro mea libe«
taciofie fratribus ioiungerc dtgnetur . .Vcatt-
tern noucris hecqua: vides & audis phanta.
JDcus , quomodo palara factum eft verbum
iftud , de cjuo mihi iplus confeias exam ) Ec
intelligens iyirofpiriuli 3 fc ciTcdeprebcii*
«im#procidir ad pe^les eius ? aegtigcutia coo-
pteps»& icdulgenciampccen$? qua facile Tnv
j>etrata,<urauic dcinccpsin huiufmodi tarn
j>riua(js,quam publici« obieruariouibus Coli* fticam nequaquam effe iliufionem,iiiaagm^-
cjtior inucairi , & qua) confulce ratiooc (er« turn verkaci$>p(aJtCHumquod poitarius ante
iianda^propoiunfscnt, , non facile tranfgredi, aliquot dies in capituloreqaifiuit 9l nobdam
^ Rowings ^Ajfenies RelipofayQAmbron*»fi$ ~
inuenit: illud tali ioto rcpofirum lnocmti,
Vicrtim enm lacrifta hxc audiret> 6c «idejet,
4c rattUunr miraf erur cam eirifoiitam nouia**
t§mtei% taoKn cuorcflef hooBQ. maeuH con*
filq^ipfo die neminiquicqttar»fuper hoevcr-
Wlocutus eft, zfiputans. ncforte tanquam
6»rmiiafiojf auta» dartttf>uibi» «iHof«wlerifiii-
iabeoetWi Noc^ovcie £qudnds xlonWicur
fniusy vigtlans^& fedcbsrandeAo lio ^ de his*
*KA Onachus qui dam Cifterdenfis ordinis; qB^fibL^rrt3eTi««Loftcrfbiingefair ^ Vtttb^
-*-▼ J reJigiola admodum conuerXatione vi* sittsioogtiarccs ritffusallo^iafiiiafhisvdeisnui^
^j^(fTy cofifiimcnsjtcntarionibttf ,3c aerom- tea yigtlanti & ftupenti apparuk, jdixitqoc ei.
Noa
BllMMLYli II. • »/ . ...
Crime* fdcros smbitm grant f**Mtor'i, #£4Mt
fithificuti , frfr strum fuffrsgispoftjtltuit*
Von ic&c agh,domrne imifta, non rede a- tus , atque obfirnamia mandacorum Dei pro
gis crgamc.qui iram Domini porxo , quoma modulo fuo deuotus Iutcr extern vero bona
pcccauici, in cuius manus quam horrendu fie que, vel publice\vcl priuatim folo Deo tciraii-
iocidcre, vtina 8c tu non cxperiaris.O fi fcirc tc facicb.it,ta]em fibifecerat confuctudincm,
po/Ics, quam grauiseft dam minima poena vt ari Ecclcfiamvadcus.vel indc rediens, leu
antrna? i carnc folutx, profedo uon cam ne- quacunque alia occafione cocmitcrium trans-
glrgentex ageres, £cd cons viribus fuccurrcre iens .pro animabus fidclium ibidem paufart-
iatagescs- Quapr optcr etiaro atque ctiam con- rium deuocam Domino preccm Jibaret . Cott*
tcftorte propter Dcum, ne vltradiuj mules, git ver6,vteipletotcporcvicx fuxhoc fecu-
led petitioocm mcam effcclui man dare fcfti- Jo nequam migraturus leclo dccumbeiet,
nes»qm'a fpc^mc per orationes fracrum no-
ilrorum, apWclcmetiflimum iudicem Dcum
mifericordiam adepturum . Vcautemcotius
dubietatis fc rupulus decorde tuo tollatur, &
meipiiirn effe T -quern paulo ante viuenrem rn
carne bene no u eras, non dubitcs,ccce tolle de
manibus mcis pfal cerium , quod porrarius in
capicuio quxfiuit, & necdum inuenit. Tulic
itaquc iacrifta de mam bus cius p&iterium,
tequam raigratui
cumejj iam morti fe vicinum fentiiet > medijs
nodtis tcnebris mint ad presbyter u ,>ogam vc
ad vifitandum fc cum Dominico facramento
venire dignaretur, Presbyter verb fcgnitie
preiTus,& hcu!plus diligens carnis fux com-
modum.quam ulurcmanimx parochiani (uit
pergtre recofauit, diaconum tamen fuum, no-
mine Daniel cm, bonx conuerfetionis virum,
rice fua deftinauit , qui libenter obediens , &
(upcrraminaudrtjsmirabilibus Dei vebemen- iufla celeriter complens poftquam moricnti
ter obilupetaclus ■ Porroipfe idem facrifta
fcitc volens vtrunc foIid*rm,& palpabilc eflet
<orpu*,quod vrdebat vtrumnc-4ubiaccrct ta-
chn,ficux vifui.ciMn haberctpt ope (c virgam,
xulk cam.& quifi cangendo erpericntixiatis-
fa&urus, leui iclu vibrauit iila,fcd mox nullo
peoitos obftaculo re (ultate, quail per vacuum
acrcm, -fie per corpus quod apparebac cra(Hii -
<2a cft.Macc autenn facto Priori, Acfrarribuc
-qux ridetar, 8c audicratinnotutt, pfal cerium
ctiam cjiKxtaccepcrat , tanquam veritatis pi-
goes protolk . Sicque fratris ilJius anima per
communes fratrum orationes, & mi (la rum ce-
lebrationein poents (vt crcdimus) abfoluta,
beatimdinrs xternx confortium Dcomifc-
raate promeruit . Ex lib. de vim illuftribu*
•rLCtslerc.
v
ExiMPtVK HI.
Dtfun&tru maim** Domini qkoties per tmmu
lertu ir.tt (tmmtnd***, quanta itunnditaU
pefimertem *b if fit animabus [ufctftm fit.
T N partibus minoris Britannic erar ali-
quaticio homo fccularis , qui licet fcculari -
bus negorijs dedicus , curarque rei familiaris
viaticum tradidit,ad propria redire non diftu-
lit.Mox ergo vt paupcrculus illc, fed meritis
diues jnHrmuspcrpctuJ' finitatis no periturq
diuiciarum largitorcm ChriAum Dominum
ad munime fui rccepit lxtus,homincm etuitt
& cum illo;vt crcdimus , qui pauperu fufcep-
tor fieri dignarus eftparadifi portas iogreffus
lucidas bcacorum fpiricuum roan/iones acce-
pit.Diaconusvc|6 red iens ,vbioftio Ecclcftc
appropinouatflrinuenit illud apertum, quod
ciaufum nrmiflSmtque obferacum dimiferat.
Vndecum multum obftupuiflet, & ancipitcs
mente verjarct cogirationes, mot diuina vir •
tute in eodem loco defixus eft,vt fe inde mo-
uerc non po(Tct.£ceccc repente in cocmeterio
illo audita eft vox clamantis, & dicetis: Sur-
gitcfidclcs vniueriiquatocyus &exitedetu*
mulis vcftris qtiotq"uotincocmiterioeftis,vel
requiefcitis-, vt couenicnTes in Ecclefia com-
medemus animam huius defundi charjfTirai
noftri & rcpendamus ei viccm bencficij fui,'
quotics cnim per hoc cccmitciiumtrafirefb-
Kbar, toties pro nobis orationcm fpccialem
facercconfucuerat. Ad banc vocem defundti
cccpere vclocitcr exurgcre mortui fadufqujC
eft fragor atque tumultus grandis cum cgrc-
derentur de tumulis fuis Porro in Ecclcfia vi-
uxcnmsctttt , crat tamen fidclis & timorac^rdebantur cccei D*ulti hinc incfe paxictibus
affixi, quieandera badlieam copiofo Iui
illuflrabatit quam ciim defuh&i illi ing]
fuiilent, coepcrunt mdodia fuaui ibiDomi-
num in com muni laudarc & commendationis
. ofrrcium fol cm niter decautare, itavtvnodi-
ccntc collcclas.Sc orationcs alij fubiungercut
amen, cancrafqj reiponfiones , quemadmodu
in choro p (all enrium fieri folct . Commcoda-
cionc vero completa clamacum eftdenuo> vt
finguli reucrtcrcturad loca fua. Quibus cgrcf-
(is de oratorio, fa&us eft iteru fonitus Sc col-
lido tumulorum , quando ic in cis rclocauc-
runc,tunc paulatim cceperut deficerc lumina-
ha illa.quzin Eccieda videbantur, quoufquc
• penitus extzngucrentur His iraque completes
lblutus eft clericus ille dc loco ilIo,in quo fi -
xm hatrcbar , & intrans orarorium rcpofuit
ibi facramcntalia vafa qua: Tecum detulerat,
qui ciim ad manfioncm presbyteri xcdiflet,
ille trutina inertia: fuc, meciens alios, & ncmi-
nemptofunda node facile vigilare reputans,
pro Iabore rogabat cum citius ftratum repc-
tcrc, ac dormire Cui ille reipondit: Non eft.
mihi modo paufandura , fed cibi potiusfui-
gendum atque lab o rand urn. lam enim defun-
5us eft apger , ad cuius obfequia pfoccdere
cos oportec. Viz verba finierat , & ecce nun-
cius yenit fupradicti viri obitum nuncians,
aduc^itumquc presbyteri flagiuns . Surgens
itaqj licet inuitus iacerdos , cum diacono fine
mora pcrrexit, 6c debitum pio funcri obfe-
quiumimpendit. Porro diaconas illebencfi*
cio gratia; Dei Urn dignancer fe v id tan cis
aequaquam ingratus exiftens » led de vidonc
qutm vidcrat afrc&us vehdmenter atque com-
pun&us, omnia qua? vel in re, vel infpe ha-
bere poterat rcliquitexicnftjue dc terra fua,
& de cognatione iua , Turonis in monafterio
fan&i Martini rcligionis habituro fufcepit,
Vbi etiam rcligionis vitam agens,fidcliumque
defun&oxum memoriam a gens > proficienti-
bus mentis eiufdem Ecclciwe pcftmodum
Priot-conftitutus d&3bidtm .
efun&f.
Ex 1M t LTM IT.
Defuntiorum animi militem profeortr* cow*
Juetum ah initnitomm mam bus liber srunt.
Miles quidam in actn vel habitu ieculari
(ecularem animum bonorum opcrum
ftudijs reprimere fatagebat , feque mortalem
cfTc, & tempore fuo moriturum fori crcbro
recogitans' , mortuorum memoriam apud
Deum prece & deuotionc q^, poterat Fre-
quentiusfacicbat. Decreuerat namque vt nuf-
la vnquam nccc flit ate , nulla fcftinatione a*
trium Ecclefue trandens prxpcdiretiir,vt non
ftans facie ad orientem verla , Domirlicam
orationem pro fidclium animabus interne di-
ccrct, Dominumque defunctorum mifcrcri
fupplicirer exoraret . Contigit vt'Jb inimicis
infidiantibus dbiquadam viccita repcteck-
cumucniretur , vt aut in inftanti pericnlum
mortis incurrere , aut vitam fug* praeddio
turari necciTe cflTct . Curfu icaque rapidiflirao
fugiens cadi acci "fit, vt ad claufuram qua cce-
mitcrium cingebatur,curre'dodeueniret Quia
vero competentiorem compendij femiram
ad cfFugiendum quos fugiebat noninuenic-
bat, citis (altibus claufurae introitum per me-
dium coemitcriura trandens cacpto curlii an-
hclus tnftabat . Ycrum inter currendum'reli-
giofe confuetudinis fuae, quam longo tcpore
ilIibatamLcruauerat,recordatus,coQCiditcor«
dc, 8c qnid dbi in tanto return difcriminc fa-
ciendum efTet xftuanti mente penfabac . Aut
enim debitum fpeciale etia cum periculo ri-
te fidclium animabus tunc perfoluedura crar,
aut debiti praeuaricatore' coram iufto-indice
Deo > qui in feconfideptcsinquamifliberne-
ccfllcatis articulis (cruare poteft , confeientia
rerum teuebac. Sedquiaintanta temporis 6c
difcri minis anguftia diu cdiberandifpatium
non habebat , vieit cito pieras fidei meram
corporeac fragilitatis,decreuit(]ue contemjpta
morte fidelibus defundis folitum prccum tub-
ddram nequaquam fubtrahere,fed fi ita place-
' ret altiffimo , fupra tumutos cofdpro qui bus
orabat.gladijs inimicorum confoflus occom-
bcxcltaquefupprcflb cuxlu gradumfiftit tur»
batum^uc
rwfunfti.^
Vv
Vnum^ae tianqninanf animum , facie ficut
{olebar, ad oticntem vcrfa Dominicam ora-
tionem tamo finccriori pictatis afFecto dicc-
rc cxpit , quanro 1c has nouiflimas ad Deum
funderepreces>& qua/i vltiriiUrn vale fi deli bus
defuncts otferrc eu/Hmabat Interim veto
crudeliffimo factaHs.odi; liuorc exagitati,rapi*
dis pai&bus aduolaiit mimici , cerntntefque
reucrcmcr llantcm virum , cuius languiae in
fiocbant , mctu mortis, diriguifie pucabanc,
& quaii iam voti fui crudclem efFe&um ha-
bituii , dc fcclcic incontinenti > vt fpcrabanr,
perpetrando, impie quidem, fed non impune
rhpudiabajat . Namque vbi praecipixatione
fan bond* in infaniatn verfi fepta ccemiterij
irrumpcre, immunitatem Ecclcfia? Dei viola •
re, 6c hoftia fubmifla cetuice inclinato capite
ftamem tmentione primi fratricidas immola-
te feftinabant,ecce repctc vident armatoruni
multitodincm magnam totum ccemitcrium
iepIefTc : quasi defundorum animas fuific,
*$9
ab altertttrum mvftcrij Tcritace , Dominuro,
qui fecit mirabilia magna folus ,' magnified
collaudabant, & tam ipfi, quam etiamplures
alij, qui tarn grandc miraculum pcrcipcrc~po •
tuerunr, ad orandum profidclibusdciuiictis*
con mediochter accent! funt. ibid,
' EUMPLVM V-
Defunclorum ansmd ftcerioti orstmi pn eis,
JLmen rtfyorulerunt.
A Pud Prouinciam qua? Ger mania traof
Khenom dicitur, vulgoSaxonia>xncce*
nobio quod de Clbniaceafi Ecclefia infra
muros PadeburnenGs ciukatis conftrud'um,
nominifandorum Apoftolorum Petri & Pauy
li intitulatum cft,fuit prifcis temporibus dura
adhuc Cluniacenfis ordoin ftatufuo vigcrct,
monachus quidam Vamanio nomine,' iccun~
dum nomen fuum Chriftum amans, ciimcf-
proquibus illcorabat , -non improbabiiiter. fetiacerdotalihonoreprceditus,officiumfan-
credimos, qui interccflorcm fuum fHpata co-
rona am bicntes, vt orationem , quam pro eis
inchoaucrat , abfqueirapcdimcnto perficere
poflctian&a folicitudine obferuabant. At ve-
xo Dcoodibilcs illijfolo maligno defideri;
TOtohoroicidx, videntes tam fubitam muu-
rionem, & armatofum turbam fibi imminen-
tero, ftopefadi, & mente conftcrnati fugam
velocttcr ioierunt, & qui alicnam vitam cru-
dcli occifioneperimerc vcnerant,emolumenti
max imi loco icputabant, fi fuam rugs prar/i-
diolernare potuifTent . Deuotus autem iile o-
xator oil tempo rale videns aut fentiens, poft-
quam orationem fuam coplruit.curfum quern
pie tat is intuitu tantas neceflitatis articulo
conftrictus omiferar, repetes; peruia celcritate
yclut in&qucntium inimicorum manus fu-
gpcns.properc aufugit 8c quigladios furenciu
cuadere potuitict , miratus expauit-Carterum
poft aliquantulum tern pons pace inter partes
ftabtlitcrre integrata , cum familiaritec inui-
cem qoarrercnt,illi quidem quid caufxettitif-
4ct, qood mortis pehculo fibi imm inline fie
iramobffis /tans in loco moms non fuifTct, il-
Ic car ritx tpftns pepcraflcnt, cum oportuni*
utcm pexdendi cum nacli fuiflent , cogrita
r
6tum moribus fandis adornare curabat}& dA
uina myileria dcuotione,quarfpiriuIem mfm-
ftrum deceba4Hebrabat. Vt autem tanto de-
qotiiis, quanto fecretius incotaminatum fa*
crificium in area cotriti cordis offer re poffee,
capellulam quandam in honore S . Alexij con-
fccraram,& ab oratorio eiufdem loci cacmite-
rio tantum interiaccnte remotam » caufa di»
cenda: mijpefrequeure folebat. Vnde&ipsu
ccemiterium recjprocato itinere aflSdue tcrc-
re neceiTe habebat. Ad facramvero xdem va-
dens,aiitinderediens, deuoteo rati ones abfq;
taedio porrigcbatfidelibus defuclis 6c quo lo«
co fc t ran fad is dicbus fuis incinera^um fore
recogitabat , eoincineratorum pericula pii
penfans, corum fupplicia mitigari fuppliciter
precabarur. Factum eft autem vna dicrum,
dum eclebratis Caciit myftcrijs rediret fandas
orationeshis, quibus eum debitotem pietas
effccerat,(icut folebat perfolueret.completaos
o rati one in conclufionc fubiungeret. rcquiet-
cantin pace, audiuit manifefte multitudinfs
turbam refpondentem : A men, a men. Quod
vbi audiuit totus iutremuit, cV has voces efle
animarum proquibnsorabatputas tam con-
tiguas fibi rifibiliter efle miratus expauit,bo-
Kj k t . narque
a£o . " # * Defanfti*
nxq-y conCuttuiinis ▼(um,qaeRT denote* eat«- euro hoc Abbati Odilom, 8c fratri&ueeiQr re«
ttos fcruaucrat, tanto dcinceps propenfiori di- tuji Act idem pater Odilo,pcr omnia monafte*
ligeiuia profecutus eft, quaco deuotioni's fox na fua general e decretum cenfticuir, vt Gcut
©blequium acceptable Deo, fidelibufq; aoi- primo die Noucmbris omnium San do rum
mabus gratu & fruduofum cxiftcre, cam inu — iblemnitas agicur, ita fequemi die i&p&lmi*,
fitati miraculi nouiratc lactus agnouk, Sanda eleemofyim, & prarcipue mtfiarura folernnij*
ergo, & falubris eft cogitatio pro defundis •trmiumin Chrifto quiefcentiura menork
exorarc,vt a peccaris foluantuc. Ibidem. celebrarctur.Pfa**;i/.&4.a4,c. 105 Sfgckifi* /
Ezuflvk V L
De fun thrum anims. a S„ Odilone, &futsfrk-
tribus a dtmmwn m*nibas liber tntur 9 4fr
defttnftarum lommtmtrrtioin/tituititr. .
QVidam religiofus reuertens a Hicrofoljr-
mis, dum mare tranfiret , cum^ue cum
- ali js multis ventorum horror impel lerct^
applicuerunt ad infulam quadam,velrupem,
ybi quid am fandus mancbat incluius Ulic er- '
go aliquaraditi tranquil htatcm maris expc*
dans,duro cum ill o i,n Ju£b frequenter xoUo*
quiG haberet.rcquifiruscft vtrum ccenobium,
quod Ciuniacum dicitur, & Odilonem eius
abbatem noiTettoptime ft nofflc perhibuit:quo
(ciCcitate, curhocabeo (emus Dei inquire ret.
Sunt,inquit,vicinaloca nobis >ex qui bus gra-
ui/Hma Eammarurn cuomuntur incendia , in
quibus etiarn locis auima: diuerfa luunc pro
rnexitorum qualitate , tormenea, ad quorum
temper exaggerania fuppiicia lunt innumera-
ble* dxmoncs dcputaii.qui intokrabileseo-
rum pa?nas.qubeidterenouat,& cos ad rcdiui-
ua fuppiicia indefinentcr inftaurant;quas egt»
frequenter audiui qucrulia- iamentarionibu*
eiulantcs , quod orationibus, & elceraofynis
cjuorunda, frequenter ex eorumjmanibus ert-
pcrcntur am in at damnatorum . Inter cartcra
quoque permaximam dcCluniacenu*ca?tu,&
coram Abbate querimoniarn faciuot , quia
quamf^pepcreosfuimriSYcrnacuIo9pcrdut
Quamobrcm te pet Dei nomen obtcltor, vc
tancWftarribus illis.hxc que, tibi dixi,fidelt-
ter rcferas.Et noftra quoque parte denuncies,
▼t orationibus* Jc elcemoiya-is ma&is ac magi*
infiftat,j»rx(tr»un hujus intetionis inruitu,vt
dc manifeurdannonu eos3qui ab illis crucian*
r, e4ucact.inecrgoJtcgrcirusia pauutn,
EriMH Tie VII.
DefunQi Benedict Vafr* anim* merltit Sm*8i
OtUUhis.a pnrgAtfirw Uberstur.
BEncdidus Papa dum viucret,fendum 0-
dilonem affect uose dilcxic, & Apoftolo-
rum liminafrequentanti, neccflarios fumptus.
farpe miniitrauit: qui ciim deceffiflet, ioanni
Portuenfi Epifcopo,& alijs duobus per fpecic
nodufnae vifionis appafuit,diq> quiainpec-
nalibus tenebris confti tutus euet , tpdicauiti
hoc infuf>er addcns.quiabeafi OJilonisineri*
eis cum luperna>cefiiraliberaxedecreuitator-
' mentis.Protinus idem ioanes Ef ifcopus Pa-
piam venit, 9c pet monacbos ccenoini fandi
Maioli omne (ando vito Odilonifcrie vifw
nisexpoDit.qui moxpGalmodiaS) &oratipnca
ab onibus in «ionaftcrioCluniac€fi fieri, ele-
rnofynas !argiri,& (aenficiu J>eo mydcrijia-
lutaris ofFerri pro Hlo prascj^pit. Per oniaquo*
q; rcgiminis fui monafteriaews sadioniscdu
damadauit Curoq.-, fratres inftantiflima de-
uotione hoc facerct,idelbcrtusmoqachu»,qui
hoc obediecia; fungebatur officio , (ci licet vt
ioopesaieret^ neceiTaria miniltrarec,perC>-
porcm yidit quendam pule brum & firrenura
afpcdu raagno candidatorum agmine confti-
patum ingre'di monaderiura » qui capitulura
vbi pater Odilocumfratribus rcWebatjmtra-
uit,3c ad cius genua caput humilker flcxit, tc
ei gratia? egit. Cumque frater Ulc Edclbcrcuf
inquireret, quifnam ille cficc : retponfiim eft
i^li,ipfiHne/IcBenedidnmPapam,quiidcircd
viro Dei gratias age ret, quia piji eiu«,(an do-
nimcu fratrum precibus, 8c rartari cruciacum
euauffct. & cum beatis ciuibusquicturus fu-
perBae Hieruf-.lcm tngrcffiun mcruiflct, iki-
lUmlib'tJkciQ.).
y
Exiicrtr* VIII.
B*fim&0ram*mmd in tqmnnftrmttibw vif*
fmnt i^mitare.
T> Eferebat Elebandus , Henrici quondam
*^ Remcafis Archkpifcopi cubicularius di-
cens:Dominusmeus Archiepifcopus mi etc bat
oieAtitbatam Dom autem circa meridiem
ouodda nemusappropincjuafleraus.ego & fa-
mulus meus,qui me pr^cedebat,celerius cqui-
raos, vt mihi pararct hofpiciu, audiait ille tu-
mahum magnum in nemore quafi multiplices
tcvariosequorum fremitus, armorufohitus,
6c vclnc voces multicudinisimpetu prorucris
tn bell a. Expaoera&us ergo ipfc & equus eius
cotinuo rcgrcflas eft ad me. A quo cum quae *
terem quarcTeuerterecur.ait.-Equus meus nee
fufte,ncc.calcanbus cogipotcft vt procedau
ego ctiam adeo cerritus fom, vt o rani no pro-
cedure non audcamyiniratnim vidi,& audiui:
nemos enirn iftud defunftorum animabus>&
dxmonibus eft plenum . Audiui atitem illos
damage, 61 diccre. lam habemus praspofitum
DcfunftiJ 2<fi
equum animal eft iupcrbom , $t eomumax,
contentioniSjAt belli cupidum.rcruens ad co-
icum, &in iibidineprsrpotentem. Dcmones
igitur in equos transforraatidemonftrant fcf-
(orcs (bos fe huiufmodi fceleribus oble&afle..
Vincent At *%$.c. n*),ex Helinmndo*
Vide it ism tit * Adult tri mm exemflo $ .
Exi MPLYU IX.
Defun&orum miff** nmnihu* dUbm /#£«■/,
infimtsi animsrnm msnms ft9 ft tor Am
Epifcofo fideinbtnUt habuit.
P Rat presbyter quidam admodum palmer
*•' & tenuis , fed deuotos valde erga animaa
qua; in purgatoriotorquebantur,adeo vt om-
nibus dicbus nullo ezcepto,miuam profidcli-
bus dcfun&is celebraret. Accufatusergo pro
aliqua re apud Epifcopum,citatus eft,& con*
femis veticatcm fimphciter,conipclIabatur v*
mahdato ftaret Epifcopi, iurarctque $ fidc-
iuflbrem ponerctprocmcttda . Iurauit igitur
presbyter , fed anguftiabatur vbi fideiufforcm-
accipefet.qui pro lpfo tefponderet, nee mora*
Dcorca^ri proximo autem habebimus* Archie- Oculi Epiicopi compcllentis iumaperti, &
piCcopvm Remenfem .Ad quod ego refpondi: pfafquam mitle manus in acxe quafi ad fpon-
Sigmrai Cracis noftris fromibus imprima- dendum pro presbyt?roviditexten(as. Quo
mus,& ftcuri procedamus Cum ergo procef- vifo prarlul attonitus,diMt:fufficienccs babes
mTcm, & ad fiemusperuenitiem, iam vmbre qui (pondent pro te, vadc, & de bcncplacno*
procd!cranc,& tamen voces quafdam cofufas Dei & meo miflae officium pro defun£is ex -
audiui, & fragores armoruir^&equorum frc- erceas/icutprius.C**fi/>/#f4*iw lii.i.cap.<>y
miras,fcd nee vmbras vidcre,nec voces inccl- farte 14 M Af*bu$.
lizerc potui. Cum autem rediflenius,iam Ar-
chiepiUopum inuenimus in extremis,iiec pod
has voces quioquagi lira dicbus fcperuixit,vn-
de coifcirureu a (piritibus raptu,a qmbus au-
dit€foerairapi6da,Hincapparer ouales equi
fine illr, fupcr quos aliquando defunc^orum
ElIMUVVt X..
DefmnBifilij pwrfem nimittm defen* nuttf^tt
in mi fit fro to UcbrymssfHnd*ti*dmonet*r.
ammxvidenturcquitare Suntenimd$mone* *\A Atris relatione didki,quod narro; Aoiai
(c in eqQOS transformantes, qUOftfm {efforts AVI mea fiNnm nrimftorntrnm kabuit itido.
sutanim^ miferrimepeccatis oiKratae,taqua
armis quibufda & clypcis onuftac, fed re u era
propri js fceleribus in formis talibusonofta?,
iuxta illodpropheticum: Defcendcrun t in in-
fetniun cum armis fuis, id eft mebris fuis.quae
feccruntarma iniguitatis peccato , nolentes
eafacereacma inftitixDco. Certu eft autem
mea filium primogenkum habuit tndo
iein(tgnem,0cdecoreprarcipuum Quo roof
tuo inconfolabi liter doluicrnecforte fine pr(«
{agio futuri mali. Nam r oft ilium babuiralii.
qui pompa vanitatis illeclutjdilapidaxor reru>
fuit.Matreergo, vtdietumeft ; primogenit&
incoh(blabi liter lamentante apparuerunr ei-
iflucncsinviaqqadam,vtvifijm eftei,cumiif
Kkj gcnti
o£2 Defunfti.
gcnti gaudjo gradierites.Cumqne memof filij (lie diucrfig monafterijs 8c pauperibus diuift
cum inter lllos cJje non vidcret & fie ret, ccce
poll alios filium iuum lenro gradulubfcqucn-
te a*nouit. Cui mater cum giaui cUmorc di-
xit. Et quid eft, fill, quod Joius , &. non cum
alijs graderis rctardatus* Cut illc.in toga late-
ral! magnu aquxpondus oftendeus:Eccc,in-
Jjuit.matcr Jachrym$,quas pro nie inaniter ef-
udtfti,quarum podcreab aliorum profcquu-
tione retardor. Ad Dcu ergo lachrymas com-
mntabis , Ac in prarfentia facntkij corporis
Chnfti cumcleemoiynis pauperutn pro me
cor pium & dcuotum cfFuudas>& tunc Iibera-
boub incommodo,quo nuc grauor Nora ta-
mffl lector 'difpcnfationediuina, vel ad^con-
folationem,vel ad correct ionem m arris, fe di-
Xiflc mortuum iuuencm inanibus lachrymis
a comitatu fodalium retardatum:q»ia meritis
quidem viuenrium.defunctorum animx adiu-
©ari-pofiunt/ed prorfus non poflut demcritis
imped in. liidem Itbi.c.^. parte 17.
Exbmpltm XI .
i
■
fctnitet in motU Ottho imperdtor,& emni die
ftuerdotibut Chrifii eerpus fumm ttadidit
fiagelUndnm^ & poll mortem or at tones d*-
' motor nm proje fieri poftulauit.
rat larga manu Nee mora : MifEs nuncijs vt
prexepcrat matcrtcre^negotium eiusab omni-
bus (urn ma cum deuotione fulccptum eft, &
perfectum.Apparensergodictx marcitcrc, ad
cundem locum feneihe;, quern diximus, in au-
rora tauta clahtate circudatuseft, vtillanul-
lo raodo ccrnercrcu, fed audiuittGratias red-
do tibi, & pro me miiciicordiflimp Domino
gratias age, quia ia a panusereptns fura, fc ad
gloriam rranicofempiternam Nee mirexis le-
ctor quia ab illis audiui,qui intcrfuerunt diu-
tino laguori eius & morti, quod omni die fa*
cerdotibus Chriftifuu trad id it corpus flagel-
landu, Sc eius contritro-tanta tuits vt ille verc
dignus Conradus HildcXemSfis E pi fc opus te-
(taretur,vixfe poiTc credere, quod Ottho Im-
pcrator pod tantam contrition is poemtcn-
tiam,vel ad horam pp(t mortem purgatorium
fuilineret, • ibtdem lit *a. 5 $ .far. 19.
EXEMPLYM XII.
jyefumBus centra milium qui equumpaupfri-
but dandamfibi retinutrat tdurius imtehitmr*
INgeftis 5. KaroIiMagni Regis legimuf
quod fubiugo Eidcm regi miles quidam in
armis ftrenuus fe rule rat annis multis. Hie
OTthone Imperatore mortuo, qnxda co- ad cxtrcma pcrductusad fe confobrinum fuu
gnata eius in monafterio virginu prae- chentem , quern fblum habebat fuperftitem,
e rat, qua: zclo caftimoniac circa fubditas miri cuocauit, dicens:In comitatu regis annis iara
ferucbat . Obferuans ergo die quadam fene- perftici fexaginta, nihil in rnudo proprij pot
ftram loquutorij Turn mo mane quendam Icni-
tcr pulfantem audiuit.Qua apertaxece Impe-
rator apparcs materteraedixit;Defunctus ego
ffi,& in purgatorio poems excrucior- Dirigas
ergo nuciosad diuerfa & deuota ccei)obia,&
dectes millc pfalteria pro me legi facias.-ita vt
ftdfingulos pfalmosaccipiatur decern ictuum
difciplioa, & ad vnumquemque verfum adda-
curfaiutatio Angelica, Aue Maria, & oratio
Dominica, Pater noftcr ; pfalmus vero, De
ptofundis quando accipitur difcipltna, diea-
tnr.'f alibus rcmedijs poft mortem viuens me-
cot liberari . Et nota quod idem Ottho beni-
gniflimus Imperator, anno prarcedmtimor-
ccm fuam^finitam aunonam tempore chari-
(idens,ni(iquod ad militia pertinebat:& ccce
felum cquum optimu habco,& ex hoc ftatuo
teAam6tum Me ergo mortuo,rendcseqauml
& pecunia pro anima mea totaliter erogabis*
Pollicituseftcliens.vtei praeceperat auun cu-
ius.Mortuo ergo milite, tarclles viditequum
vatidum&audacem^cVeum.necvendidit.nec
pecuniam pro eofoluit, fid eum retinuitYita-
tutum auunculi paruipendens . Circa dimidij
vero ahm t ran (actum fpatium anima defuncU
apparuitfatellitimanifcde dices Noncura-
fti face re, quod pro anima mea ftatucra libc-
randa,& idco medio tepore.quo per clcemo-
{ynas liberati debucram , pallus iumgraues
pceiias Sc,d ccce nunc Judicium dedit operum
pondc-
yoodcmor omnipotcsy& omncs eias altcffo-
xcs AugcliciJc luituraclccreuerunc , vc am ma
meaad requiem tranfeat, fit am ma cua pceuas
tecjpiat. quas exacturus aanuc fueram id cor-
metis. His di&isrepcnccdiiparuic,& moxfa-
tclles grauiffimarn infirmitatem incurrens,
qux geita erant cofefius eft facerdotil& tnor-
tuus pacnas quas mcrebatur exfbluit.Vide er-
go lector , quant u peccacam fit & delictum,
suuicoru aut pareutura tar dare, vei negligerc
teitamentunv.quz G cfFc&um haberenc, acce.
lerarent ad gloriam, G son habcant, a gloria
&$cttixtAbi(Um lib. I c*p s$.p*rte a j.
VU* ctiamtit. Dehsts, & A{#ftMaexem-l*
ElEliPLTM XIII.
DofunBo fro fcUuinia frxjlits erntitntbm
no* fuc current i tUmone vtrbtratur.
A Nee ill* d rempus, quo occifus eft Con*
radus Epjlcopus Hildinshcme (is, pere-
grines qui dam in villa quadamxnoriens, fcla-
Deftm&i. 2*5
ftcm.quafi infoctidam^tque buflicns lixiuiii
incinxit.de qua cum raciem,fc eollum (acer-
dons peicufu/Ict , lllceicitatus , fo niter cla-
mauic. Adiuuate, adiuuate Quern cum figno
vocis compefccreucreipondir, £n morior,cn
incendor. Tuncfurgentes, inuenerunc capuc
cius cotum inuftum Sicquein infinnitorium
dcportaucruDC fcmmiuumNullam enimfecc-
racde eadem ncgligentia coufcifioncm . Csf.
lii.c.+i.Vtde €tt*m tit.Cowurfio. txtmf* xf»
EXBMPLVM XIV.
ViffmBorZinfinitat ammss Umnos de Aluirn*
teUbT*m%*furg*torio in cacti vidit euolare.
c
Vm di&us fraier Ioanes de Aluerna ce-
lebraxct miflarn in commmemoratione
omnium dcfunCtorum,obculit cum tato cha-
ricaeiraiFe&u,& compailxone pietacis illud al*
ti annum facramentum (cuius efficaciam fu>
per omnia fuftragia defider ant animse defun-
ctorum) quod liqucfiebat lotus in dulcedinc
uiniam fuam facerdoti legauie, animam fuaru piecatis, U melliflua dile&ione ftiperna. Qua
illicomraendaus, quam veftem (acer Jos qui-
dem fiifcepft, fed de aaima modicum curauic,
ferui veto /iuc pueri no&ibuvfc ilia ccgcbajit.
Non mul&o poft, idem facerdos in ordineno-
ftro fa&us eft nouuius- N#d:cquada in dor-
jnicorioiace's,& dormiens, per vifioncm rap-
ruscft.ad locapcenarum, in quibus maxim us
erard-emonumcocurfus 6roccurfus,aIi;aiM-
mas adducebant, ajij adductas fufcipkbat, w
fufceptas tormentis debitis immicrcbant. Ma-
gnus iliic crat clamor & tumultusjgemitus 5c
plandus. Interim pfzdidrus Epiicopua clau-
(ins iafernalibus pr^lentatur, led princeps ce*
uebrarum voce Iugubri pra:lentanses/ic affa*
tnr; RcduciEC,rcducite ilium no eninMofter
eft, ionocenter occifus eft. Sacerdostalia vi-
dens^&paues; poft oftiumfc otcultauit . Vi-
derw diabolus, pracdic^am in angulo quodam
(clan iriiam, dixit :Cuius eft veftis ilia. Refpo-
Jernnt'Sacerdotis illias, quiftatpoft oftium,
^uam curs a quoda peregrino in eleemofyna
rccepifTct, nihil beneficij animx illius impen-
dir. Ad quod diaboIus:Valde occupati furaus,
espediamus nos ftatim ab iIIo.Tollen% vc-
dp ergo in di<ftadeuoca mi (la corpus Domini
iandiuimum leuaretin altum, oftcrens illud
Deo Patri, vt amore illius qui in cruce pepen-
dicanimas illas ||^ipft> creatas , & etiam re-
demptas de'earcere miferi cordite r liber a ret,
vidit quad infinitas aiumas de purgatorio e-
grcdi , quafi multitudinem fcintillarum de
ignira forna.ee prodeumium , & vidic illas ad
cxlcftem patriam ad uo tar tes, propter mcrita
Chrifti , qui pro bumana falute in cruce pe-
pcndit.^»^fl.^r.3./i/.i4 c.%.§.i$. Ex Qbro.
minor wn*
Exiupitu XV.
EtfunSi anima a quindecim annorum fur£*-
t trio per vn*m tnijfamliberatur \
F Rater Iuo,natione Bri to, quondam Prior
prouincia I is in terra fan£ta,humjlis,gra~
riofus,& deuotus,(emclpoftmatutinas crat in
Ecclcfia orans.Cumqj eleliarTct oculos yerfut
Iampadem chori , vidic vmbram quafi fratri*
Aantis in habitu for dido, &: pcregrino.Cum^,
quauerc^quis cflct/xcfponoittEgo Turn frater
talis,
254 Defuft&i.
taUs.quinupero^, &Viuensipeciali tibi fui ycfpcrcfolarium *<lpaofin<Ju. Eteeceinop-
s.
amoreaftridus.Etxjue^rete fracre luonequo-
modo flbi eflet ? Refpondit: Male & dure in
' duriffima poena debcoeile per quindeciman-
nos. Cumq; qua?rcretabco,quarctamdiu,&
tam dure deocret puniri, qui ram religiose, &
dcuote\ & feructcr vixiflct? Relpontw: Non
quaeras quarc, quiafecundiimiudicium Dei,
quod tquitfirmim cit,bcnc mcrui tantam pec-
nam, fed rogoicvt mihi fubuenias. Quod lc
iibenter pro vi rib us fadurum promiiuXum-
quedies illuxiflct carpiv didus frater luo pro
prcil j&o defundo ofrcrre Deo ho ilia m faluta-
rem. Cumque iaro confecratam teneret in ma-
nibus, oeepit rogarc Dominum , qualtfubhis
verbis Dornine lefu Chrifte,fi Soldanus J3a -
byiqnix teneret vnum captiuuro in vinculist&
camerarius eius quiannis viginti leruiuiflct
ei.quando furgeret , quando int rarer ledum,
pro feruirio foo didum captiuu peteretdari,
Soldanus ei de facili non negaret , Domine
aiones durior Soldano Saracenoru. Camera-
•tjus tuus fum, aftiti cibi iam per multos an-
pofita domoiperdiuadolefccntc5 ad fuuus dc-
fundi conucnera^& obfecenis vacates lufi-
bus vigilabant Hare vtaudiuit frater ,flerc ca>
pic vbcrnme, pra-didoru infanias mifcracus,
Nccmora , vticdepofwitfuper ledum , qui-
dam aftitit ei, vt iibi vifum eft, dicens: Lega-
tione fungor animaru in piirgatorio purgan-
darum . Hare enim mandanc fuis hi dcrehctif
pofleflionibus conftkutis: mifercmioi mei,
mifcremini mci, la Item vosamici mci , quit
nianus Don joi cetigir mc Ec aft fratri?£x his
verbis eras tibi&rmonis themaaccipies,& re*
fdlcs ludos cxccrabiies,quos vidifti,& indu-
ces homines ,-vr defundorum amicorumpie
fubueniantanimabus . Necdiftulic frater in
crafhno fepulto corpore iniunda Jegattoncm
conueniencibuspopulisjndicaccTaiuumquc
in illo fermone profccit,^r onirics a rnimrno
vfque ad maiorem ad ran tam lachrymarura
abundanti am comouerct, vt feruor mirus cx-
eitarctiff in populodefundisjrroxirnis fubuc-
oiire.Ec ludos execrabilec (quos.prjediximus]
nos,&- dcuolefemiui.Tenc* quaii captiuu il- rcmouerunt Etdem lib.par^ cap.7
ium dilcdumfratrem meum,igitur prolerut"-
*io meo petoiHum mihi dari aclemetia tua.
Cumque verba ifta cum multfs kchrymis i£
non icrrtel'tatum,vcl bis,4<i plurics inculcaf^
•fct, poft rtiulcas lachrymas mifTam flriiuit.Sc-
quentivcronode fcans inoratione poft ma-
totinas, didum fratrem viditftantcm antefc
in habitu candido,&pra?claro, quaefiuitabco
♦quiserTetfrQuircfpondit: Ego (\jmfratei:,qui
apparuit tibi heri . Cumque quscreret ab eo,
^uomodo ci tfflcc . Refpondit: Bene'pergca«
ttiam Dei , petijfti enim me a Domino, & de-
die me tibi, & Urn Itberatus a purgatorio va*
4o ad focictatem fpiriruum beaeorum.Et hoc
4ido ftatim diiparuir, lib. ytidiciturviti
Ex em p i-y m XVI.
tetfunftoTHm animd ab htndibut fuss ft 8*-
lant tdiHuari.
F
Rater quidam ad pra?dicandum miffus,
villfim quan4amintrauciaC;&afccndcrat
Videetidm tit. Contritto . txemplo 7 .& tk»
Confeffio exemplo 1 &,
&X4HFLV-1C XVII.
Dcfun&orum animd ; bfficistm defunHorum a
fratre qm&nm profefoftnLwt ciUbrati,
Ij^Eatus Nicolaus de Tdlcntino cum ihret
^-^conuentualiter cum quodam cremitario,
quod Valle ma ncs dicitur^ropcciuicatem Pc-
ffaureifiem,ex magno dcuocionis feruore quo*
tidic mulcum tempeftiue mi^Farn fuit folitus
celebrare . Cum autem «quadam vicefuiilet
fcrip#spro hebdomadario ad mifTam coucu-
tualem, node dici Dominicx eo in ftiato fuo
♦quiefceme, ccce anima qua: dam voce magr.a,
& eiulatu miierabili vocauitcum> dices.* fra-
ter Nicolae virDei.rcipiccin me.Q^uiin ipsi
rcipiciens, & recognofccrc fatag6s,ied no \a-
lcns,quis cflee>cocitus requifiuit Qux relpo-
dir,drccs: Ego.fum anima fratris Pcrcgriiu dc
AuximOjqucviucntcferuii tuunofti, nucau-
t€.cr(!cioiiuhac£ama,in qua meDeumo ad
, pcenam
£?oenftm cterfiam 'ejuara;ii!ernj,ted ad tempo*
ralemporaamde lua imfcrkof dia deputautc. Exb M m>« - XV I 1 1*
' Tc ergo buxailitcr deprecdr vf fcoAie dignetis
mifia pro mbrtois cclebraic,vt cripur ab his T>tf**&or*m *hieaUf fepultnr* requiem, t*U*
Hainan* . Qai refpondrt; feiuer tc', fraccr ;• wfi, briorvtro fmrnsm *vn$mnq*afiltt inducer*.
SaluatornKas, cuia& (anguine es redemptus, ' -
* ego ante, qui ad cenucmuakm mUTam cere* ,,^~VVm SiPachomius monaftcria (quorum
• brandum turn depwa ens, prgfertim die Domi- VV*^ ruram gereba*) quadam ticc inuifercr,
<xuca,caius officium matari non decct,m<flaiii^ concitigic vt cum mi extipfis approprnqua£~
pro Mormts cclebrare ubnp6fiutn.Ac ilia ait: • (ct, quod ciiiafdam fratris exeguijs occurric,
Vcni,Vcncraiidcjpater,veni, & refpice^ vtfum ^quivitatn fuamncgligcntcr cduimpferat.Fra-
tc deceat adquiefccfc tats muititudinr miter* t ties autcm monaftenj funus honorific e profe-
ri mar, quern memrfictuam mifcrieordiam im- cucbaatur p(almo*folito concinentes , prae-
plorarc. Ipiamigftur adalterain^partenme* 'lentibus defunctiparentibusac propinqu«.
mitorij ductus ,quandam planiciem iuxta Pc- ^Qui turn yidiflent Pacbomium , fere trumde-
iaurum ex oftendit, vbi erat promifcui {exus ponum.rt pro mortuo,BCc non fecprofe Do-
multaiamattatum,ftacuum,acetkm otdmtfra minofgpp!icaret>C^mox vtorationem de-
dxaexfoamiBtmoierabifis muItitudo.Mtferc- bitam pcrVoluit,conuerfus ad fratres , ait. * Dc-
rcinqmttpater, miierere turbr, cam' mi ferae, 'finite pfellere, pwecepitq; defuncti Tcftimcn-
Yrileruum auxilinm expc&anti. Nam ft pro 'taiplendida(quibos ioducus erat) auferri,&
. nobis dignatus fueris cclebrare) maxima pars coral omnibus cxui,& ita cadaucr efFcrri ionic
ab his atrociflimis poents eruetur . Enigilans iprxteraljquam p&lmodiam , atque Tcpeliri.
< ergo tit iaa&os, magna horunrpictate morus, Fratres igitiir enm parentibasrftc vniuerfis qui
• dim maxima lachrymaru effirfion;cfcttpit pfb tunc aderantprecabaturfencm, ft coriiuetam
* omnibus Saluatorem omnium! ex6rarerManc 'tuper cum pulmocham celebraii per mi tterct.
. aacem ante ttiorem fiium reucrenfer proftra- <j[uibus cum non adquietcerct, ccepcrunt pa-
tus.&euitans ia&anriam n«n plehc>Ttvfde- 'rentes dicere.'Oujd eft hoc (pe&aculum no*
xat,ied aliqualiter cum-opportunirate oraculu -numt Noli quarfumus inferre mortuo , quod
rcicrauit.iupplicani vt iplum pro mortuis ilh 'nee ruam penirus c6decet£mctiutem. Nam
hetxfomadapcnnitterctccIebrarerC^uidcoQ- & nos bine maximo notamur opptobrio.
ti$ eius pre'eibus annuel >alimi£fubftitu,it tide <Quibus reipondens Pachomios: Verc fratres
eius- Ip2c retb per tbtafh . hebdomadam pro acnti; plus yoi>is,qu*am pnefemis mortui mi«
xnorruis cekbtras,di«i ac no«fte pro oftenfa fi- ^ercorj quia robisae vihbili re, ac temporal!
•bi muldtadinecunrprecordialibaslachxymrs curantibus.* ego deinuifibili eius fubftantia
affc^uofiulmc exorabat . £t ecce tranfa^a follicirudinem geram „ 4c idcirca b«c cunt
bebdomada iila, eidem d ictus frater Percgri- cum fieri iubebam. Et vosquidem maiores 3-
xms sppaxuit^dc iam impetrata mifericor- 4i dolcrres per jidnc honorern quern putatis
diagratias-^^a/Terens fecum magna parte ad<juiritis, ego autenr quantulamcumque rc-
pnedictae roultitudin^s a pdenis atrociffimis quiem vcl r6tisfaftlonum' per haticininriam
Ddmifoicordra, ^cipfius facrificijs libera- prxparabo. Sepclite ergo cum fine pfalmis,yt
ros efle, &^ j coeleftem gloriam conuolallc: *dixi. Potens eft Detii benignus pro fupplica-
LibexaAi^iiKjuit^psdc amigentibuc fnos, dc tionenbftrae paruitatis turn in arrcrnam fuam
odienrexHo? ■ confiidifti.E^ vithfrttrum En- -requiem cdllocare^Hasc cum dixuTet;sbier'ut>
<mit*rMmMbj..c*trt%m ^^ficut vencrajpilis pater pracceperat fece-
vuut* Xxzejlk S.ttuhomij ftftg.tf*
• • > - •'
Exmi M|M X.IX.
foefle, quorum, cura nuflatenus . hafccbatir
lu/Cc.ergp rr omnia iftaSuauno Powifici in«
tiraam, vtpoft fefhwn oinniujxt.fanftonim
$ejtafu* desMtlctttbjtntihw fsnRi grjH*$ ,dicm ftatuccct.auiaurum,v*iilum gcncralia
. magna* refer** vififuni> (£*mm4 pwgfto* % fucFragriap;Qilli* Ula die ficreni; qui fpccjar
r*/ aux ilium mendieare vif*fitnt90> com mi- . lia habere ncqui rent., laccbut Arfkieftfiofm
mor*ti*.dtfunfarHm fieri, inbetwr. . Genuenfn mftfio omnium San&mm & P*
Urn de H*i*ltbus lik ia ex.,
CVm in die omnium 5an&brum,Eccle&e
S Petri cufto's ex deuotione 'omnia alta-
. jiacircuiflet.Sc omnium San&orura fuffragia
, imploraifrt* &, demum adaltaieSanfti Petri
rcdifict, ibi panlulum conquicCccrts- extra fc
xapitur » Et exec vidit Regcm.rcgum in, folio ,
fubiimieonliftcnte, &omnes Angelas in eius
circu*tu.cammcuaiucs.,Tunc Virgo virgipura.
in djadsunatc prarfulgcnti : aiucnii, quam . hi*
Ex.i.H.P. l r Mi XX.,
Deftm&isneneft defrmkendum.fed eispt'ut
, ftdwenievdum: &fl»s valeat eis eratimt
i^jtorumf mgsun im^Urum*
DVmquidam miles in IcftocuYxorcfiia
effct^ & luna valdc Jucens jpcr. . rimasin-
numerabilis multitude viiginum &. council- . uarec* micabacui.qttonio.do homo, rariouali i
tlum fcqueoatur. Huic rex P lotions aflurre Cieatari non patcrec* cum cidcrn creature ir-
*it,& pofito (olio iuxtafe, federc fecit. Pod rationales parercuc Et dum quidam militidc-
hoc aducnitqujdamfc^ftitus.pjhscai^clbri, fundlo, qui fibifuerac faigjtiaris dctrahera,
quem (equebatur multitudo vcucrabilium £e- fubuo illc qui mortuus fucxat tlia(amum in*
Xuorum.DcindeadutnU alius Potificali baty- trpiui^dixixqjilli: Amice, uoli makiiilpica-
tu decoratus, quern aliquoru colors in. babi • ji de. aliqno ; . Ac condona . snihi G quid ar tc
tu confiraili fcqucbatur. Poffca vcropjoccflic jictoau^Cumque fupcr ilatu &Q imcrioj;arc«
ifinumerabilis militia: rauitifuda. fpft quos tur,d{xiiu Yar^ ^ tyl'}*
ad ucnit turbadiuerfaru gentiu infihita. Om- _tf lc ccejmtcrium violaui, & fbi qaendam vof •
pes igitur aute Regis foSiun^aduenc/unt, & .1*PUi$j cum cappa fua expoJiaiii, quxmihi
ipfum flcxis genibus adorauerunt rjs, aurcra wpcrflonh'iir>& vno mote magis me premit.
qui in P.ontificali habitu crat, matutipas.cactq- Rogapi^que vt pro it qrationes,. fieri facccct,
ris profequcntibus iachoauic: Anccii^fauccm -^/Q autemiUe fibi dice ret, an teller cuodi
qm'pr^diftum cuftod£ duxcbat> qdcm.txiiof ,fa!i> A tali laccrdotc ip&s ^oratibne* taccrct
ncm cxpofuit, afleres virginem in prima ack ficri^illc ad bpc nihil r^Ipondens, cipot mor;
Hatrc Dei e(Ie,yeitiiura dc pilis camelorum, tcnuentis con cu flit >. Dcindc duit , fi vellet
IoannesJUpciAa. cum Patriarchis pariter , 6e.
Prophctisi Pontificati oxnatu habitu, Pctrum
cucactcris Aportolisj mlliccs Marrvrcsj tur*
bam reliquam,Confcfibrcs« Qu^idco omncs
ante regem rcnerunt , vt»pro honorc. fibi hac
die a morulihus cxhibito gratias age rent, A
pro otbc vniucrfo orarent Deinde ad locum
alium ipfum duxit, & vtriufqj fcxus homines,
alios in ftrausaurcisjalips in menfls giudcn-
tvs diuerfl? dcllajs, alios nudos $c inopes au-r
xilium bendicantes oftendit. Dixit aatcra.
buncpaxgatorij locum eilc. Abundantcs yCro
animasillaselTe, quibus ab amicis pcrmulta
Affirajiacopiose iubuqaicbarur. Egentcs vc-
quod talis cremita pro (c o rare t . Cui illc
Vtinam ilie pro me orarct . Qupd, cum Tc
faclurum promitwrcr^aitillerEtegodico tibi,
quo? ab hac die yfque ad dud»annos tuctiam
morieris . Sic illc difparuit, A.milcs vita fua
in melius mu^ata in Dominp obdormiuit*
Idem Itcebut Cenuenfis ibid. .
EXEKP LYM: XXL
Difun&sm fereremfanB* MmUiI** &$*'
deuotis i pnrgttorio liber*****
HAbebat Cmcliffimus Malachias fororcm,
qua; tanquam carnalis & ignaxa coram
3itta?{pirittft Ttei 1mm, fpirimm falutisatqoe in hoc fotem iiianustJonHm ftpcr eu eKten-
cruoris omnunodis to fxaue laborabaftextin- ta, fed adhuc in flagcJIis doobtis vno corporals
.gucrc , ftd trinniphabat virilis Maiachias dc_ altero (piritnali •Quotiens enim roaabat audi-
termini ,*ccute pro auiini virtuticms primum cum toniiwi ferre • non va lens fere v fque ad
• guidem ad dtaconarus, deinde ad laccrdotalis *e*itum animx turbabatur. Sed eV gutta,quam
*cuimumapice eicuatuscft. Mortuaeftintc- wfeam vocant, certis temponbns itaiaciera
tim foxes bos ilia qnamprasfati fumus. Nee eius exulccrabat^rtpropter afpetl:uslfcedi.tate<
pTZfercandx viuonc*,quas Vidix deea. Hums dnfirtnacociu farpios & diutiut ' tcnere cogcrc-
'** tat. Cumck hac infirmitate grauatusquadant
liquidcm fanclus caxoalem cxhorrucrat vit£,
fc tamo zclo, vtfe vouerat non vjfurum cam
-in caxnc Yiocntem. At ilia came foluta folutu
eft *osum,& ccpir viderc in fpiriru, qnacn in
corporcnuloit. Quada nocfc audinit per so-
Dam tocob fibi dice mis , fororcnv eiitt ftare
f*tig io atrio £cclcfiav» U per totas xxx. diet
nihil £ttftaiTc. EtcuigiI«>ritointcllexit cuius
tkae media rnarccrec , & diligenter difcuflb
numcro dicrurn qaetn audierar,ipfara effe re*
.pcrit.c* quo proeapan6.de ccclo viaum non
obtulafict: Turn i lie qui fororis non am mam
odexar, (bd peccatu beneficientiam. cuam in-
tennifctat, rurTumadordirur^noqi idfruftra.
Non multopoft&ccce vi& eftilli percentile
ad limen Ecclefix, nccdum tame' poflc intra-
re etiaxQ in vefte pulla. Cumqs illc pcrfeuera-
set coram ne qua die fraudaretux folita ftipe,
fecundo viditeam in vcftc: fubcadida.ad rraf.
tarn qoidem intcare Ecclefiajn&dalrare con-
tingexe non permit ti . Tertio tandem vifa eft
<aggrcgari ccenii candidatorum «> in vefte cadi-
-da . Videos autcm quantum valet deprecatio
iufh* a/Sdoa, ait: Vere regnum cceloruro vim
.patitur,& violentirapiuntillud,D.B«ff7Mr^«#
in vita S. AUUfhU affid Surinm.
IZIMPLIM XXII,
DefnnSi fr*tns. ctufanturfe in f cents tjf§ , oo
qucdvsui frstresv.gilt4$t4> C4t*ras or *t ti-
nts denote non perfiluerunt.
FVitquidam monacbus Ciftercienfis or-
dinis, bene rcligiofus fecundum datam
noAe poftmatutinasi/uct cubitum, increpa-
baranimam fuarn.ptr dororem compu<fHoms
in fe&nlo corporex quietts Paacis autem die
has ante euoluris, brcui remporis internal!©
mouaftcrijpatremcum mortactois fere quin-
deeim ^c corporc Chriftus vocanerat. Du ei-
go ille in orationibufrrigilaret^nextafi fadus
vidian medium infirmatonum cradrc cxerci-
tum monachorum, inter quos Abbatem fuum,
ftmonachos illo$,qur paulo ante obierunt re*.
cognouitr quorum vnus ad eum diuertens , 6c
-ante ledu eius iubiiftes.ait: Prater rbariflime,
-nos qoiJiic cranrtmus in monafterio, dum in
hoc corporc viucremus,c6uexiari fumus,om-
ues quidc gtoriamurin fpe,fcddifFerjmur ad*
bucarcgui introitu propter quorudafratrura
neglige tiam, quoruahj tard^,alijtepidc, vel
omnes ingrate foluuc pfaimos &orationes,
quasdebentpro apimaons noftris.Necfalii^
modo rei futapud nos,fcd ipfc Chriftus mul«
ta habetaducrfus cos. Ipsu enim prouocat St
excitat ad vomitum,dum tepjdi vocum vitae
putioris xmulantur,& fanclar prxecpta regu-
lar finefcrupulo conkientis tranfgrediuntur.
Ipfis Cqutefcm conucoientrbus invdutepore,
Sc loco orationis & pfalmodiae iaoon eft Ipi-
rit«alem>ercam manducarc,dinrt .viit^quirque
pr^fumit cordevaniutcad dcle<frarlum, &a-
nima eorum naufcat fupcr manacxlcfti quail
leui cibo & cotemptibili.Hoc autcm ira Dei
<naxime prouocat, quod in ilia hora, in qua
fratres obreuereuaTrinitatis inclin2t,aliqui
cachinn^tr3c dc otiofisocculte fignificat.AIij
fibi gratiam in beat ^ Mar ix feruitip yaldc dc- corporc & corde rigidi vix poflqu a, Gloria pa
vorus.Huic vt in calore religion' propofitico zti di^ru eft, kiclinar, fed nccdu.Spirituisadro
vtilios . quo humilius defudaret , iifcitaujt ;di<fto ere£ti curiofi per parictes vagantor. Alij
^Chriftus aemulnm rnum de conclauftralibus in modd ftatuaram ad oranduftaces He fom-
iuis,qai in omnibus qu^ ageret calumniam ei no fcpulti Hint, vc nefciat quid aganr circa fe
Jiat uens, verbis & fad j s cumiufe&arccux, noc & nihilominustarncinquruat fe,& criguntii-
11 * cut
**&* Defiiriftii.
cur cxtcri mifcra quaJS cfroftc^ioe. Vadc, , noftcr cflcc fajunbs aurnra^cmiferac cffctitt
5c .die Abbati ci pacw noftsa,Yi corrigere fa- atWarge&tea«/4toj».j.
tagat has negligenai fratrum quibus ad hoc ;
fjeculacor a Qomino.daui* eft > Ktatinunctct . i, - Ex* m* lv m XXI V*4r J
cispcccaraipforum. Sicdifpatcntc defun&o i
cnonachus latenter (urges perwxit adEcclc- i lt*m*ti*& M iad4m*t*titnt*c
fiara, 3cantcquoddam alrire priuattim toto • •-? • : . , •-
atfc&u cordis orarexcepit . Statfm^ac fui£ in * ;TV . Egitar inlibfo del feptetn-dbms^ quod
ipiricu)&.KrpicicDspec£eacftra^n) quatTuper . JL*:4uitqux^£dciiota matiooa, 4U* *n £c"
altateerat, viditincaiidefccrc radifi fi»lis.£t . clcfia xjuadamcacheckalifolcbat.oiarc,& in
cccemirxpulc^rupdiliis mulifcr*pcrjplafnfe> angulo iecrero.profttata >cumjnaximadcuo-
neftram intromit* Quae ftans turn cam, dixie . aooc dicebac Pate* noftec* & Auc Maria, &
eifNoftigqaifuineg^/cjubrcrpbodeme^Nef- (kedomDcum}lachrymis rotaJiqiiefccns, &
cio« Ego fumfuiquit)- Maria ma^cr idfa^cjua^ - mtUmeotumpf^niiettsvEpircopasaiiteinil-
veni vt confoler gcmitiis tuo*\3c,ienbem ' do- iwb loci homo fan&x wk -ridit *clttmbl dc
lores r^os, Vidicoim Jachkymastuas^^ct)ca- - iHaloveiucnceiti^rlachrymas illas colligcn.
tioncscuas,Etfaclucft ,ciih3Bc diceret,fra-< tem,& defer entem in«oelum.fitctim harevi.
tcibus in cboro ad GJoria PatriymorefuoJe . cibu^Qiulci&vidtfiec,vecataia»niiiailIa,qu£.
incuruaotibus ipfa cacellausmanjbusrcuer6«: <4iiritabea, qua* eflet o ratio ciur. Quarcum
ter,& profundi vfquc dam diosr€tur>Sicut«e~ rclpondiirctrtib* ;d&it JJpifcopus.-Quamfchr
ratinprirtcipio,4ncuruauitic. Ec rurfum ere*. -cffeMi pfalreriunfcieircS; Quod cu didiciffct,
£a,di>ntei.- MoBachusillcraortuus, quiper- & oraree , Epifcopus deirfcepf non vidith-
fc<]aebaturtc mukiplkiter fecudom moltiru- chiymas , nee col dm bam ♦ Vnde .abftokt ci
dinem malignitatis,quateperfecutuscft,pce- • p&frerium pr&cipiens > vc ad orationcs con-
Das rcccpic.Ec vt yerum me diccrc jcrcdas^efto fuetas redirer . Quod cum fcciflec,ridit Epif-
lanusah hatdupiiei qui fuftines infirmitatis ,copu*quoddeuorio pnftina& lachrymal
pcfte.Ectergesmanicaveftimenti ftiifacicra,j cojumba proriotis tedierue NicvUm DuuU(-
.cuaquit ab oculis ipfius In crfcftino^ero ab- fuU* Vtd+*Tt*r*tst. Conft$$ txemfU i%. .
biati rtmfc^rae reopens ,indicio faciei muta- - '
toe fidemipfi,* cxteris fratribu* fecitad ho-> ? E^c a Hf lth »• XXf.:.
«Orcm Regin* Angclorum, & Dominx cccr
lorura . Speculf huwt (*lU&*r» . TtofmHtomm tmmmbus dux Unfohim mijfts & '
- elM**fyni6 fa*enKnt>tkt$tm*dint9rio >& '
OrMti* Dminir* f*Jk*i tffirnx fit frf 5 1J EmWobis* refero-fratrcs ; qoam fidcli ar •
vifiis & def unfits.. . XV probabili relatione audiui modcrois ac-
cidi(Tetemporibus, qncnos elcemofynaram
Qi
Vidam Epifcopus detiotus ▼idit in Com- yirtutem doceac,& ad eas yigilanter excrcen-
^nispeeram pifcanrem deporeo cum ha-, das acccndat,qu«fci licet clecmofynatno fo-
mo aureo 9c linea argentea, & inde pertrahe- lum pofftis in carnc profunt ad indulgentiatn
bat Tqam pulchram mulierem Et Epifcopus peccatoru,fed 8c defunc^is,quibus locus poc-
rcufgilans viditeandem pucramin cotmicerio nitentiaenon eft in {alutcm>& redemptioDcm
iupcrvrnamtumbamorantem, Et quasfiuitab , animarnm . Duo duces varia pugnaiuterfc
co, qradfacerecrefpondit: Pro anima maths con fligebant, quorum alterSardinenfis, alter
dico Pater noftcr,& mifcrcre Et in tell exit ?ir: Sicilienftscrat.DuxSardiniaj Eufebius- Dux
fa^his, quod animai Hi ns mulieris liberataef- Sicilian Oftorgius vocabanir.EotautcmEtt-
^ fcrapurgaiorio weejbus illios pqtri, ^ Pater ; febiofumrau ftudium circa defunftos nice-
4: -..' r* v lebxawofl*
Defundi.
cbhriofle«)iKinim;in fargitionibas eleemo-
f^narum , in dectmia omnium rcrum fuarum
folucndis, Pxanerea vnam ciuitatum fuarum,
qnam abundantiorcm habebat, Deo, & libc-
randis tiddium aoinabus conftituit, ncq; in*
dealiquidadiuum Tfumaccipiebat,im6 vcro
decimas- cotiusregni atque pplleifiormm co
conduct facicbat. Ibi pauperum maxima tur-
bam coDgrcgacam iugitcr reficiebat acq; vc^
fticbar, jmilarum tcxo celebritas paifim per
Ecclcnas ficbar . Alter vcro Oftorgius, qui in
segno & exercitu-dirior & porcntiorillocrar,
fed in hac parte virtuTss.iongc' inferior Eu&~.
bio,ncqucei in omnithe&uro mundi compa--
rand as, qui iibidcjcdemptis captiuis quauw
ncfcius.maiorecopiam parabacjficurin con*
fequcoribus res nianireftabat . Igitur Oftor*
gins in vrbcm banc quam dixi. Deo ac curis
animaru difpofita, animum h>tendit,eamque
infidijs aggicflus ccepit. Quod vbi-Eufcbius'
2**
tcndcreprefumebat/& idcire© ammttm erigc*
bat, quia vero audierat acie bcllo inftrudam,
ne quid hoftile fibi minarentur mutuebat.Ita-
que confultis primatibusfuis , quatuor ido-
ncos viroseo praemmit, qui percontarentur
eosjvnde & qui fint,quo tendant, paciticiue,
an hoftes adueniant? Appropinquantibus cis,
fimilitcr dc agmine ilio candido quatuor equi* -
te$ obuiam mirtuujur, qui adeoium inquifi-
tionem idoncam rcfecant reiponfioncm. Oc
currentes igitur fibinuncij Ducis falutant,re~
falutant & llli ofHciose. Lcgatis itaque Ducis ■•
Eufebjjcau&maduenrus fui talis, tantiq; ap-
paratus icifcitaneibtis,n&ci/illi partis altcrius
audientes prim 6 eos,noua vifibne perterritos •
hac arnica confirmaut- reiponfione . Conftan •
tcr agite, nihil titneatis, nihil ou&emini erga
yos pacifici>in holies vcftros venimus armati. •
Nos cnim de familia fummi regis firmus, 6c
nunc domino veitro ad dcbcllandum h^ftcrn
tunc aniens per nttneium audiuit, grauiter a?~ rciiimus adiutores fidelitfimu Nunciate itaq; •
grcqucfcrebat*itavt dicerct fe maile dimidiu
regnumami^fTc, quam hanc ciuitatem (vt fa-
cebarur) Dci-Cobortans ergo fe & fuos,quid
faciemus (tnquit) 6 bonimilitcs, inultamne
dtnutccmusiniuriam Dei, & noftra'Congrc*
dtamaicum dlis virilirerin nomine Domini,
Ttncax qucm ipfe iuitus & oennipotes ccjircx
rmcecodifpoiiiit Nam eclihoiti vicloriaccf-
fcric nobis pro diuina protections occumbe
ptincipi vcftro»nc ad noftrum colloquium tc-
nirccundctur.ac de caucio nihil vcrcatur.Re-
greffi cum multo gaudio nucjj, referunt prin- -
cipi ordincm rei.Continuo quaiTdc fcpulchro *'
timorisatque doloris in ipercuiuifcensexul-
taCjtriumpnat^amque quad vidoria parta^lli -
occurrerc non t rep i da t. Qui vt appropinqua-
uit,quaruor&ip(ccxercitus illiusequitcsob*'
uiam habuic, cofque interrogans , idem quod
recritpalcherrimum- Adeavcrba coufpiran- - priorcs Iegatiretulerunt^diuit Aquibusin-
tcac fauente fuorum £requctxa. Dux exerciro- terrogatus^ an pro iniuria ciuitatis ab Oftor-
vndiq; aduocato , hoftem infequitur.eumque cio ablata? dbleret? Refpondit nimium fe do-
loco monuiffimo donee ipfe (c(coftcndcret,- lere, ideo maxim c quia Deo & faluti anima-
operitnr. Interca deputari cuftodes caflrorum rum hanc contulifTeLlam finquiuut illi) vltra
incmincntiori loco fiti, longe lateque pro- non dolcas , quia quod Deo omnium bo*
fpeftum terra: patebat, accuriofis circum qua-- norum largitori dederis , vel daredifpofiie-
qbc oculisperluftrabat.Tnm ecce alba to rum ris,quicunque cafus furripucrit,tibi non pcri-
facies milttnm a loge apparuiu Cuftodes hac
rifionedc hoftefufpec"ti,foHicita prxflolatio-
nc ftabant intenti Cumqj quos vidcrum pau-
iulom appropinquaret, tandem plurimam ni-
sei exexcicus acicm in niueis equis cu niueis
Tcxiliorum figuis,&.cadidaarmatura aduen-
tantemadnertuDt ftatimquc atam ihopinata
reanoniti , principi anxio nunciare conteu-
dant. At illc inter fpemv metumque poficus,
quad dlbos audicxat, fpq nihil fiaiilxi cos pro •
bit,(cd ccntuplicatum in ccclo femper mane-
bit.Scd ne felicitum tc longius trah a mas iara <
nos omne ius tuum ab hoftc duplicitcrexige- -
mus. Inftiper autfubijcietQrtibi , autvinclus •
tradetur tua: poteftati.tantum nos audi,& or-
dinato exercitu fcftina nos (ubfequi . Tunc *
princcps dansCe eorum voluntati.&fidcijre-
uerfus,e» his militibus auos habere poterat r- -
nam tantu legioncm inltruxirfit contra fe*a-
ciuta milia feenrus de diuino auxilio ad hell a l
giutamilufccnrus
L»»
pipceiit^-;
A?0
•Defun&i.
.proccdit. Quem excrcitus albatorum prxcc-
deus,quadraginta (vt vidcbaturjmillia.tcten-
dit acicm contra Oftorgium. sOftorgius vcro
vbitali apparatu fibi imminences agnouit,
.cant* rci uouitacc pcrcuflus, qui fine, quid ve
peranta& ipfc per legatos inquirit. Rcfpondit
ms,quod & pnoribus, fe de fain ilia Dei ciTc,
& Yt ipfum Ducc lllorum Oftorgium capiant
invltionem diuinac iniurix fc venire nifi fibi
occur rat , & Dco> conlbrtique iuo Eufcbio
fuper inuafa ciuitate (atisfaciat. Poftquam ca
auucij vci agnouerant Domino fuo rctule-
„zunt,illc pauefa&us nimis, confiliunrfuorum
petit, atque vt cos audiuit, quo iuflus erat
cum omnibus fuis copijs acccflit, percoratuf*
que Yiros dc niueo excrcitu fibi occurrences,
quod alij atque alij defarmlia Dei audicrunt,
& ipfc audiuit.Addidcrunt & graues in ilium
minasdicentes, diuinamiram imminerc illi, xccupatus. Collsftor Jfreculi.
.qui ciuitatcm fibi donata aufus (it fraudulent
tcr 3c infidiose fubripere. At ill e hoc terrore
compulfusrogat paccm, promittcs temerita-
tis Uix quancamcunque vcllcnt (atisfa&io-
ncm v ventum eft igitur ad cxercitum , &
cece inter colloqucndum Eufebius cum fua
copiafuperucnit, ftatimque Oftorgius quic-
quid vlpiam tulerat dupliciter reftituit, atque
infupcrfefc cum fuis omnibus Eufcbio fubdi-
dit . His itaque pacificatis , ille candidacus
.cxeicitus fotis farniliarieer allocutus Eufe-
bium interrogat vtrumnc voluntari eiusfic
fimul^c fidclitati melius iam/ deteliquofa -
tage,vtcaptiuos, quos apudiuftum iudiccm
libcras, apud cum inter ceflbrcs eos habeas,
qui enim pet tc liberati, longara tibi vitarp 6c
falutem propterea oraoc, 6c vt alij muki per
te redimendi adhuc in pace requiefcant, qui
tibi yna cum liberatis indulgenciam, 8c
gratiam ipfius iudicis auerni-expofcant . H«
v diclis ppltulata Ducis temilHonc itinere quo
venetunt , vifi funt re dice . Tunc vcro ille
pjius tanti inexpertus lucri deinccps quaurus
circa defunclos elcemofvnacor acexquerit
coniedaripotiuspoterit) quam-exponi Hscc
ex relatione domini Abbatis maioris , iapcta;
.& furamae aucloriutis viri a&nita habemus,
qui in contentione horum uuorum princi-
pumcaptiuusfuit abdudus dum circa Ab-
baiias, quas in illis fiuibus diipouobat , cflst
£ X,E MUYM X-X V 1 *
Dejunftorum officiumftpe UgenUm fuJpemUm
Epifcopusyi turns per cccmiterium *cri um*
minttiont* dtfunctis ttrretur.
PEtrus Cluniacenfis Abbas dixit, quofl
quidam faccrdos confueuerat fingulis
diCbusanni miflim pro defundis eclebrare,
fciiicct, Requiem acternam. Quj cum dc hoc
accu&tas, effet apod (bum Ejmcopmn , fuf-
latisractum At ille vbi multa cumgratiarum , pen die cum ab officio. Cum autem Epifcopus,
actionc fufficerc fibi rcfpondit , ipieqooque inquadam fc'ftiuitate magna ktt ad matuti-
.quiefTent, fubtiliiK fcifcitari acceflic . Nee nos , tranfiens perccemircrium vifumeftei,
mora , illi refpondent ; Nos *(inquiuntj fu- Quod omnes mortui, qui erant in cormitcrio,
rnusdefunclorumanimarjquas ru is benefices 'uirgerent contra ilium fub itlo fchemate,
.& eleemoiynis larga Domini donauit indul- cuius officij^uilqueruerat in mundo, dicen
gentiaj quibus iam liberatis a peccati , 3c
di aboli captiuitatc , lucidas mjnfioncs tri-
buir in attcrna requie.'Vnde hoc non pigeat
pro nobis fecifle , quia gratiam Dei & om-
nium fidclium dcfiinclorum pro tamo ha- libentercelcbrauit, idem ColleB. Spcculieii*
.bcs bencficio , St nunefcito > quia nos om- »v Petro Venerabili Attatt Clumacenfi. Vid*
jics quos vidcs.eripucris ,& adhuc multos% etiamtituLviJionesdefunftortim.
per benignam Domini prouidentiam eripics,
.fiabhac tua intentione non defiftas . Age
.«rgo, & qubd prius benefaciebas ex bona
rv.olufltatc , iam uoftra admoniius orationc D Eli-
tes . Ifte Epifcopus nullas miflas nobis d(et»
in fuper faccrdotem noftrum nobis abftu I it>
^edccrccnifi emendauerit morietur Qui^non
folum faccrdotem abfoluit>imo.pro mortuic
DELITI-*.
ExiMUtH 1.
Dcliri*^ 37*
oftendit Etquxlibet hominis carojquac nunc
virere confpicitur,ncquaquam de fe poft obi*
turn putredincm gcncrat:fcd quaefcmpcrfuc*
rat, tunc fe tanturamodo putredincm mani-
fcTlc dedarat. Pttrus Dmmimm* lib. 7. Efstl.
if til. 1 9 *d BUncam Comitijfam.
Gulofm fdrntst* careSophU noMis fitmiiu
grmuius fxitt.
PErpcnde ergo quia caro,qux nunc accu-
rals dapibus enutricur , paulo poft vcr-
mibusfcararirccoropcllecur}, ipuqj tunc
cTcafit rodcntiuin,que; nunc delcrtabi liter fa-
ginarur iucunditateciborum:ac ranto grauio-
rcm cxhalat putrefa&a, fcctorcm,quanto fua-
Bjorem fibi procurauit educatamolhticm.Ec-
ce domifta defcribimus. Sophia nobis ad mc-
moriam rcdi/t.duorum feiheet Marchionum,
Vgazonis foror , Ranerij filia, quae ante hoc loquar) fcfc iccunditatcmulccbai , vt c tiara
lUMP LTU IE
Odorum ftumtatibus nimis indulgem vxofr
ducts VenttA9dtMn* iudicio percujf*
horrendiuifeetei.
DVx Vencriarom Conftantinopolitanat:
vrbis ciuem habebat-vxorcm , qux nl*
minim tarn ttneri , cam delicate viucbat, Zc
nonroodo fuperftitiofa.fcd artificioia. (vt ica>
tcrc (cxcnniuni,dum fana ad hue c (let 3c inco-
Iumis, Abbatem mo nailer ij S Chriftophori
nurtyris, vtlibi fepulturara c 6ft mere t,petijt»
I'lo quoque rcnitentc, 6c earn delirare pcrhi-
bente diracilius. impetrauic- Faclumquc intra
monacborum clauftra fcpulchru moxuin.
greffa conlpexit, nefeioquo iudicio ,in argri-
tadiiiem corrt»t,ac£aulo poft aborcijt,& ob-
j;t. Ciriusprofc&o-rumu}u$,cfi effetgypfcus
co mm u nib us feaquis dedignarctur ablucre,,
fid eius lerui rorcm cocii faragvbant vndequa*
que colligere,ex quo laborioTum fat is fibi bal*
neum procurarent~ Cibosiuos man 1 bus noa
tangebar, fed ab eunuch is fuis alimenta quae-
que rninutacojucidebantur in fiufla,quc. mox
ilja quibufjlam fufcinulis aurcis , atque bibcn-
tibus qrifuo liguriens adbibehat. Eius porro
cubicuium tot tymiamatun* , aromatumque
anificiofifq; coemenrariorum ftudijs vndiquc, gen crib us rcdoIebat,vt & v obis narrate
commiUHtu$\tanum fectoris illuute per con* cus fa tear, & auditor forte, non credat ,
dede-
per con* cus ratcar, & auduor rorte. non credat , Sed
t.DuuaDtucirculum circitcr cxhalauit, vtto- omnipotenti Deo quantum hui us foe minae«
lcrari vix poffet> ncc fratres-quiefcerc in tora. exofa fucrit . fupcrbia* manifefta docuit vlcit
clau/biiiliuuncdieuteperrnittercr • Et cum ccndoccnfura Vibrato quippefu per oarhdi-
tnoita circutnquaq, (cpukhrafubfiftercntvca- uiui mucronc iu<hcij»corpus ciiisomnc com- '
cemque minora fans iimpendia percepitfent, purruir jita^vt membra corporis vndiquc cun-
iwllam p raster hoc folum, molcftias nanbus da marcefccrcnt, to turn que cubiculum intol *
ingcrcbat:vt luce clarius innotefceret, quonii lcrabili prorfu* fectorc complerenr nee quif-
fccmaw caro, quaco teneriusac mollius cdu* --- r .._.:._:.._: -^
catar, tamo dcicrius in putredincm ac nauica
venirur. Enimuero fratres cum me cur id fie-
tet loqaififTcntyqiiod mini vidcbatur,expofui.
Hoc, inqutm.ad&Iutem vcftram.vt opinor,
dkinims agitnr« vt in vno illo corpore quod
cam pulckrum & venufhim vidiftis? quid ctia
tin de carteris mclieribus in t£tationc luxuna:
fcoriri dcbeat,liquidocoIligatis:quoniam ca-
ro/lla &runc putredoveraeitererat,cumad-
ipeclaudutn Iubricos intueatium oculos pro-
ftoobatiquid cnim tunc fiacrit nuc cuidcnicr.
piam lantani perferrc naiium tniuriam potuit,
non comcfU,non feruuluSjVix vna dumtaxat
ancilla, non Hne fpecici rcdolentis auxilio, in .
eius obfequij (trdulitate permai)fit.£ademtaA-
men raptim acccdeba't, ft protinus fugiens*.
abfeeuebat: diutius cnim hoc (anguore deco
cla , & milcrabilicer cruciata, amicis quoque
la:tantibus, diem claufit extremum.Qujd er-
go fit caro, doceat ipfa caro, quodquc perhi-
bct mortua, teftctur 0t viua./^iW*
£xiJti-
Ex I M F LTK - II !•
$€find*lizAtum in fe Mgjftium frsttemfenex
Rom*nm rttione fimdet *dijic*re
*?a Delhi*.
in agro eram.Et dmtci. Erg*aoteqoanv»o-
nachus cffcs quid operabarisi in poiicdk>oeia
qua mancbasfEt rcipoditr Cuftoscramagto-
rum & dixit iilt: Vbi dormieba* ? Rcfpondit:
In agro, Et dixit: Habebas aliquod {tratumf
:Rcfpodit:Ego in agro rndc potui habeicftrt'
VEnitahquado monacfaus quidamab *r- mctain quibas dormircm?Ei dixit. Quo mo •
be Roma, qntib palatio ma gnu locum . do dormicbas?relpondit:In tctra ouda.Et di>
xitrQuid manducabas in agro<-aut quale vj-
num bibebasmerum refpondit: Qua fur* cj-
c£,autquaiis potus in agro! Bt dixit: Quo-
modo ergo, viuebas? refpondit: Manducabam
habuic, & habitabat in Scetc ia vicinitatc Ec-
.-xjefije. Habtbat autc feed vnum feruum, qui
miniftrabatei. Yidcs autcm prcsbyrer Eccle-
ila: infirmitatem eius, & cognofcens- quia dc
.dcJitijs cflctYirille ,cx co. quod ei do nab at panem fie cum, & fi inueniebaaliquiddcfal-
i intrabat, tianf- .famentis, &bibcbamaquam..Et dixit fenex:
Deus, tcI quod in Ecclefiam
roittcbarei. Qui cum feciffet viginti quinquc Grandis labor . Etiterum dixit : Eratibibal
annos in Sccte, *fa&us eft vir cootemplator, ' " " ^ "
prxuidens & nominatus. Audiens autcm qui-
dam de magnis monachis Jsgypti js opinione
jciusjvcnit vidcrc eum,iperas conueffationem
. corporatem plus apud cum arduam inucnirc.
^Qui cum intraifcr, falutauit cum, 5c facientes
,pracionem£edcruiu.Vides autcm cum <£gyp-
ucum inpoflcfionc vbi lauarcris?Sc ilk Akit:
Non,fcd influminc lauabar quado ▼olebam.
Curaq; omnia abeofencx per fefponfioncm
cius exegiffet, Sc cognbuiflet m'odum prions
ritx cius, atque laboris, voles cumjproficcrc,
narrauitci fuam vitapraetcritam* quam babe-
bat cum cfTct fccuJans dicens: Me mifcrum,
cius vcftitu moiUbus rebus, & matta depapy- . quern vides,de magna ilia ciui tare noma fum,
ro,&pellcm ftratamfubipro,& madicumca- , habeas in palatio magnum locum apud Ira1
pitale Tub capirc cius .fed & pedes mudos ha- . peratorem . : Et cum audiffet JEgfftiusiitnai
iizatus eft intra fede vcrborum eius , componc'turcft, & follicitcj
; bcntc,cu caligulis, fcadali
eo,<]uiainlocoillo nonerat confuetudotali-
terconucr&ndi, led magis dura abftinentiaxn
habere confueuerat. Senex aiitc illc Romanue
liabcns contcplationis,fiuc preuidftix gratia,
intellexitquiafcldalizatus fucrat >£gyptius
rnonachusinco,& dixie mimftrofuo:Fac no-
bis bodie propter Abbatcm qui vcnit,bonam
Jtic:8c coxitparua oleraquae habebat«& fur*
g^tes boracopetenti comederunt:habuit etia
Sc modicum yini propter infirmitatc fuam,&
illud biberunx. Et dum factum c(Tct, ve(pere
dixcrunt duodecim p&lmos, Scdormierunt.
Similiter auxemk no^le Etfurgens manei£-
-gyptius dixit: Ora pro rncEt egrefTus eft non
asdificatus m eo. Et cum paululum difceffiflct,
▼olens eum Icnexille Roman us Cinarc, mifit
^)oft;ipfum, 4c reuocauit ilium. Et cum venif-
XetjCumgaudioitcrum fufcepitcum, .& inter-
rogauitcum dicens: Ex qua prouinciaes ? Et
illc dixk:iEgyptiusfum,Et dixit ci.- Cuius ci-
uitatis? Et refpondit:Ego omnino non fui in
&uit»tejt)ec hajbiuui aliquido in cuiiUtc,fcd
0-
qua; dicebantur audicbat.Et illc adiecit.diccj?
Rcliqui ergo Roma, & veai infoIitudiDcm
Ifta. Et itcrum dixit? Ego qucra vidcs,habtti
domos m^gnas , Sc pecunias mulus; &- con-
tempt OLS& ?cni in iftara paruam cella .Itc-
rum ait? Ego qu£ vides, leclos vcftitos ex au-
ro habui habentcs p re cio Mimas vcftcs,& pro
his dedit mihi Dcus mattam h2c depapyro,
M hanc pcllcm:fcd & veftes mc* incftimabili
prctio dignas eram,& pro bis vtor his vilibus
,«bus.Etiterum dixit: In prandiomeomulta
.auri c^pctlcbaturjfc pro illo dedit rnihi-Dcirt
modicum olcris,& paruumcalicem vim.'Erat
autcm de qui fcruicbant mihi plurimi fcrui>&
cccc pro j His iftum tnum compuxitDeus.Tt
miniftret mihi •• pro balneo autetnprofuwio
mod ica aqua pextundo pedes mcos,3c cafigu-
lis vtor propter infirmitatem meam-Et rurlus
pro calamis.citharis VccUli© muficorum opc-
re, quo dclcclabar iu conuiuijs mets;dicoroihi
xij.pfalmos in die,& xij.nocxejEtpro pecca-
,tis mcis, qua; ante tacicbain,j5c modo, cum
•jequie
Delhi*.
] xcquic exhibco paruu m & inutile minifteriu
Deo, Vnde rogo Abba, rtnon fcandalixeris
i propter infirmitacexn meam. Ethxc audiens
jtgfpcics, atquein femeripfum reuerfus,di-v
-xit: Vx mihi,quia ego de mulca a ibulatione,
« & dc plurimo lab ore feculi magis ad paufan-
• duro in conucrfatione monachi veni, 8c quod
. noo habebam tunc, modo habco:cu autcm ex
mulca delectatiouc feculi volunucc propria
in tribulationera venifti: fc ex multa gloria,
atqua diuitijs veniftiin humilitatem, cV pau-
pertarem.Ex quo multumproficiens difceuit,
8c fad us eft ei amicus , ic fepeveniebatad
cum fax vbktatis caufa.Erat enim vir difecr.
ocns,& icpletus bono odore Spiricus fandt.
"Ex lib Do&.M . n ton >i<>. Vide $t$*m tit. Con-
mrfieexemph 5.
EZINPITU IV.
Dtlitijt buius ftculfmtendenieSyilUfimiUntur
*7J
rem, &cum quzrentem deuorare,' deorfum
vcro draeoiieminmaiuem.&arbuftulam cico
excidendam, & pWes (bper lubricam bafcm
& infidclcm pofitos,untorum ac talium ma*
lorumoblitus , fcipfura illius mcilis mod ici
dulcedini tradidit . Hxc fimilitudo coram
eft, qui fedu&ioni przfentis feculi adhefcrut.
Cuius cxpofidoncm tibidicam. Vnicornis
quidam mortis figuram tenet > qua: temper
perfequitur 8c comprehendcre vult genus hu •
manum. Barathrum veromundus eftiftema*
lis pfenus & laqucis mortifcris. Arbuftula,
quae i duobus muribus inccflanter inctdeba-
tux. quam apprehendimus vitx noftrje men*
fura eit,qux confomitur,& diriraitur per ho*
ras diei 8c no£tis,6c incifioni appro priat qua-
tuor veroafpides dequatuorfragilibus,& in*
ftabilibus clcmentis conftitutionem human!
corporis fignificant . Quibus inordinatis, 6c
concurbatis corporis compago diflbluirut.
Cum his crudefiflimus draco terribilem in-
f*j vnicernemfugiens in barathrum pto- ferni ventrem figurat cupiens fufefpere cos,
Uffu$ propter metiu gut tarn periiulnm qui prefaces dcle&ationes fnturis przponuc
QVidam araciefurcmis vnicornis, non
fcrcDs fonum vocis illius, 3c cerribilium
mugitumn>fortitcr fugicbat no dcuora-
rerur abeo.Dumergo vdocitcr curreret , in
magnum quoddam barathrum decidit. Dura
autcm cadcret, manibus extenfis arbuftulam
qoandam apprehendit , dc former tcnuit, ic
Safe quadam pedibus impreflis.viium eft fibi
in pace 3c ftabilitate dereljquo fore . Rcfpi-
ejensergo vidit duos mures mum album, al-
teram nigrum, corrodentes inccflanter radi-
cem arbuftulae quam apprehendcrat , & iam
propecrant vt eamabfcinderenrXonftderant
bonis. Stillaveromcllis fignificat dulcedinc
mundi , per quam fedu&or ille fuos amicos
nonfinit propr!amvidercfaiutem.tfjv*j»/ijif
lib. 15. cap. 5. hitter. Spetmli. Vide etism tit.
Conmrfi* exemph 19.
Eximpitm V.
Dims quidam fecundnm qu&iuttm deletta-
tionum^uMlitaUi tjtfnun rectpijft pxnaru.
REfcrc Petrus Tcneribilis Abbas Clunia-
cenfis, quia monach us quidam cum in
extremis vitac fixx effet animalua duda fit an-
cxiam ipfius barathri fjindum.vidit draconcm ^c infcrualcm porta. Qux cum ibi tot diuer-
afpedhi terribilem, igncm (perantem 8c fera- (Itates poenatum corifpiccret.Tltra^quam dici
libus oculis ipfum afpicientem , ofquc tcrii*
bilirer apericntcm, 8c deuorare cum cupicn-
tcm.rntucnsyerp rurfus bafem illam pcdrbu«
cius fuppofitara,contemplatus eft quaruor *C*
pidam capita de parictcprodeuntia, Vbi cop-
^i^cbat.£!cuans autcm rurfum-oculos < yidit
dcramis at boftulx modicum mel diftillans.
ipotcftrttemcrc, 8c horrefcerc cocpit,quod ne
faceret Angelus prohibuit.1 Ibi reroaliquan*
:diu morantc co^idit quofdam dxmones pr?-
•currcntcs,^c nimium cachinnantcs depcrdi-
^tione animaeeuiufdam diuitis.quamfocijmi
ie cum in barathrum dam nationis attraxerut*
Venicntes autemad priiuipem d^monioru*
Dimittens ergo confidcrarc qtfse cxreudabant '.daerunt fe animam amici fui curt eaudio
com jnalifcilicct (bifiun vnicoxne inCuiicn- unagno ^ttrahcrc Quibus cougaudSs S gau-
M m >duxm
Deliti^Dfmon.
V
a74
iium infclicitts diet poteft (ait) Accipite, 6c
pomposc, ficut folituserat, in cathedra fede-
refacite,induenteseum,(icutfotitus crat.ve-
ftc honorifica . Et federc turn feccrunt fuper
fedem itaincxtinguibi titer ardentera, quod &
coram mare perfunderetur, nuliatenos cxtin-
gucrctur Pallium vcro,quoeum circumdede*
runt,nonminorisflagrantia?erac. Illo in fede
mifcrabiliter collocato 6c infclieiiis veftico,
princeps ad foos (eruientes ait: Ice, & Gait dc-
cens eft , tali amico noftro poculum noftra?
delcctationis prop in ate. Tunc canquam xreu
liquorem candenrem omni generc foe tons.
mixtum,oricius appofoertit,& appofitusper
omnia membra eius in flamis difrufus effuu*
debatur,quo potato iocukto res da?moqes,qui
ei toculareirur , ad mi fit. Qui accipientes duo
cornua igni bu* plena aun bus eiusappofue-
xunt, ftccornicnlari incipiences fcintiljas per
oculos eio&,& pern arcs 6c per omnia forAu-
■aeius emittebanc Deindc iu camcram mifit,
'▼t contra d electa* i ones caxnales quas folebat
cam paeljis (Turn adhuc yiucre* excrcere , in*
females pareretur amaritudines,quz omnium
ferpentu gencribus cratrcplcta, & itanimio
calojc incefa, quod candentis ferri fans euin-
cerctardorem, a quibus exceptus, quamhor *
ribiliter amplcxatus , qoamq^ dcdccorosc of-
culatus,quamq-, miferabilircr fit cotrc&atus,
& per omnia membra difcerptus,a nobis pius
parer rcmoueac, quod nunqoam experiamur,
& contra quaequc obIeltamentacarnalia,qaa;
prius habuerat viuens , (insula tormenta in-
\ Fernalia inrercbant. Hoc vifo am* ma monachi
ad corpus red ijt, &quicqutd viderat obvti-
Jitatem audientium plurimis enarrauit. CqU.
Sfeax Vitro venertbiU Abbtte Clnniscenfi.
." . D AM O N. *
ExlMPLVM t
7>Mm*m$ n$nrin* vtcaps msmsfiwn fitum Sf»-
fha»*t fusbyttr^vt fi difc*lce*ret , ftttim
fepfit tbabolka aBione tsligMs difligtru
k\4V4T,
ncrabilis Stephanas^© mine, Valerias prouuv
cia? presbyter ruic,huius noftri Bonifacij dia-
coni arquc difpenfatoris Ecclcfiae. agnationc
proximus . Qui quadam die de itinerc domura
regrcflus, mancipio fuo negligenter loquens
pracccpit, dicens.: Veni diabolo, difcalcca me.
Ad cuius vocem mox coeperunt£c caligarum
corrigie.£umma. velochatc diflbluere, vt aper-
xe coaitaret, quod ei ipfc. qui vocatus fucrac
ad extrahendas caligas «diabolus obedifTet.
Quod mo»vtpresbyccr vidit , vehctnenter
cxpauit , ftugnifque,vocibus corpit claroarc
dicens: Recede mifcr, recede, non enim obi,
fed mancipio meo locutus fom.Ad cuius vo-
cem procinus. reccflit : ita vt- ( faut inueotx
fuut) magna iam ex parte diflbfut* remarife-
rint • Qua in re colligi poteft , quia amiquus
boftis>qui tam praefto cftfadis cotporalibus,
quam niraijs infidijs noflris coeitarionibus
infiftat. Greiprifu r.io./i^.j.DiViI*
ElEMftVU I L.
nnniibus inuitis fphitusUm mititUm *£-
grtjf* virgo exhtredsts ypvftea dtmt-
ntmex ohfeffb eiftit.
T N Spoletana yrbe paella quaeda iam nubi-
lis • cuiufdam primaxij filia , cceleAis vur
defiderioexarfir, cique pater ref? ft ere ad viam
yita? conatuseft.Scd contempto patrc fkadx
conuer(ationis habitum quatfiuit, ac fu fee pit.
Quact rcfadum eft, vteam pater fox Tub-
ftantix exhxredem faclrer, nihilqs illi aiiud>
nifi fex vncias vnius pofleHiunculx largirctor-'
eiufque cxcmplo prouocatar cceperunt apud
earn multae nobilioris generis puellas couerti,
atquc omnipotenti Deo dedicau virginitatc
fcruirc. Quadam itero die Elcuthcrius AM**-
vir virar venerabilisadcam gratia exbortatio-
nis atque a?dificationis accelTerat, 6c cum ca-
dem verba Dei colloquens fedebat, turn re-
pence ex eodemfundo , quern in fer rncias a
patrc perceperat, cu xenio rufticusvenit Qui
dum ante cos aflifterct, maligno ftiritu cor-
reptuscecidit , fatigarique nimis Itridoribus
( atque balatibus coepit. Tunc (anclimoo>3,js
Yidartt qui nunc nobifcum font, rim tcemina furrexit, atque irato vultu magnis
tcftantur,quod yir yiiz \+ clamoribus impcrauit eidem, dicens; £^ '*
cNiamnario
c»
Daemon*
to toifef ; exiab co miter . Ad cuius vocem
mox per os vcxati diabolus seipondit,dicen$:
Ecfi dei/rorxco, in quern intrabo ? Cafii au-
tem iuxta porcus paruulus pafcebatur. Tunc
laocbmODialis fecmifu praecepit, dicens/ £zi
ab co,& in hunc porcu ingredere. Qui ftatim
dc homineexiuit, porcum quem iuflus fucrat
iQuaiit,occidir,& rcccflit. Ibid.c2.1Jib.}.
ExiMPLTM III.
J>smnes de umtsth fr*tribu% Xschmiui
Mudiuis rvlloqntutes.
RErerebaot nobis (ancli patres de eodem
beadffimopatrcPachomio, quifuit (vt
dizimus) multorii raonaftcriorum in regiooe
Tabcnncnfiotarum pratpofitus, guoniam fre-
quenter dic^bat fratribus; quia, a cut teftiscft
mihi Dominus Dcus, fr pc audiui immundos
fpintus dzmonum loqucntes inter fe diuerfas
ac vanas artes fuas.quas cotra (cruietcs Deo,
& maxim £ contra monachos habet. Quid am
cnimcx his dicebat,quenia ego cotra duriffi-
mumhomincm cert amen babeo,& quotiesei
immittoperuerfas cogitationcs ille ftatim fur -
git & profternit ic in orattonem cum gemitu,
orans fibi adcfle dimnum aux ilium : ego aute
ilioexnrgente cum grandi confufioue ab ipfo
cgredior. Item alius daemo dicebat,cgo ad ii-
knxjucra obferno, cum ei cogitationcs in
<orcicmifcro,confentit, & fafcipit *_& facie
eas Sarpc cnim exardefcexe eum in iracundia
facioj At in contentioncs > rixas, & pigritiam
oranonis, & dormicationem inptalmodta,6c
100 contradicit mihi.Idcoq; rratres mei dile-
diiHaii (ernpex oponct,vt cuftodiatis fenfum,
& am mum veftrum inuocantes nomen Do-
mini ooftri. Ex LSentens, f strum f .34.
Ehmpiym IV-
Dd /nines or Antes fr aires vtdente Mscsrio,
muht fluiter iUuffrunt.
*7*
Q
Yodam tempore noclis inlpecie mo-
mcbi, daemon ad oftium cellule. S.Ma-
Macari,&€amas ad colle&am, ybifratres ad
vigilias congrcgatur. Sed ille gratia Dei reple-
tus falli non potuit , intellexit cnim diaboli
fallaciara , & ait: O mendax>& veritatis ini-
mice, quid tibi con for ti j , quid tibi focictatis
eft cum colledta & congrcgatione fantlorum?
Atillc ait : Latet ergo te Macari, quod fine
nobis nulla collccta agitur,nulla congrcgatio
snouachorum? Vcni tu denique>& videbis ibi
opera noftra.Dixic autcm Macariusjlmpcre*
tibi Dominus daemon immunde . Et conucr*
(us ad orationcm pctijt a Domino, vtfibio-
flenderet , fi boc yerum effer, quod gloriatus
eft daemon. Abijt ergo ad collcdam,ybi afra-
tribus vigili* celebrabantur,& iterum in ora*
done Dominum deprecabatur.vtei vcritatcm
verbi huius oftenderet, Eteccc vidit per to*
um Ecclefiam quafi paruulos quofdam puc-
ros ^Ethyopes nigros difcurrere hue atqut il-
luc, 9c velut volitando deferri . Difcurrente*
autcm illi -dEthyopes pueri Singulis quibufqj
fratribus in oratione pofitis, atq; plalletibus
illudcbant ;& fi cui de eis oculos duobus digt*
tis comprcufinrent>ftatim dormftabat>(i cui yc-
ro in os mififlcnt dieitum , ofcitare eum fa-
cicbant Item p oft p (aim am cum ad orandurn
£3 proieciflent fratrcs , pcrcurrcbant iterum
fingulos,& ante alium quidem iaccntem in cW
rationequa/i in mulicrum fpeciem vetteban*
tur}antc alium quad aedificantes , aut appor-
tantes aliquid,aurdiuer(aquaequeagenrcs ap-
parebant;& quxcumqj dasmoncs quail luden- l
pes formaffent , bare orantcs illi in cordis fui
cogitationc ver(abant. Abaliquantis tamen
rratrU>us,vbi aiiquidhorum ccepifTcnt.quafi
violenter repulii prarcipites deijeiebantur/ita
Tt nee ftare ante eos, aut rranfire audcrent. A-
Jijs etiam iuxta ccruiccs & dor(a ludebant.
Hxc cum vidiflct S Macarius, grauiter inge*
muit,& lachiymas profundens ad Dominum,
dixit; RefpiceDomine.Jc ne(ilras}nequemi«
tigerisDeuSi fed ex urge, dedifperganeurini-
micitui,& fugiant afacietua , quoniam ani-
manoftra repletur illu/ionibus . Poft oratio*
nem autcm examinandavveritatis gratia feor-K
fum euocatis fingulis qutbufque fratribus-, an-
te quorum faciem viderac daemones diuerfo
caxi; pulfaueut , dicens ; Surge Abba babitu,& yarijs'imaginibus ludentcs /requi-
M m a . rit
*7* - Daemon*.
tit ab cis, fi in oratione, vcl gdificmndi cogt- catorum vcl crimirium fubrum-i Cfenfti Do*
tationcs habuerin^rel iter agendi.vel alia di • . mini pietatc mcrcrcntur accipet e:uunc autcm
uer(k, quivnjcuiquepsrdxmonesimaginata L ttaduntur ad snferorum ten c bras \bi cftflc-
viderat. Et finguli corum ita confifebanrur tu .♦ tus, & Jlridor demium prat nimictatc pecuan
corde Ajo fuiiFc cogitationcs, ficut illc argue • nun Ktcmmim.FsUadius vita 17. .
bat.Et tunc vere intellcctum eft, quod omnes ,
malar & fupcrflua?,ac van* cogitationes.qtix .; E'x iupi.yu; TL.
vcl pfallentibus, vel fomniorum , auc oratio- 1
num tempore occurrunt > quafquc.vnufquiCV . Luxuriant em filikm fJum Innocent ius Abbv
Sue in corde conceperit, illufionc $c inftindu ; a dtmoniopofttiUuitfxffideri. .
xmonum fiant Nam ab bis, qui omni cufto- -
diaferuaBtin tiraorc,&amore Dei cor fuum,, T>EatU9 Innocentius presbyter in montc
illi tcnebrofi itthtopes, & bar? qua&immit* X>*01iucrifuit ; rfte (implex fupramodum
tunt, cogicationes repclluntur . Chrifto cnim > erat.Nam in Palatio clarus in militia fuit.Ve-
mens coruuncla, praxipue tempore orationis . rutamen initio imperii £on(tantiniabrenun.
interna, nihil malum, nihiiquc iupcrfluumie*. ciauitfeculo cum vzorc fua* Hie habebatfi-
cifit'lbidtw $19. . hum nomine Paulum demefttcum, militant
tem.Htc inftin&u diaboli peccauit cum filii
EjfiMPLTM Y*. prcsbytcri-QOodcttmaudiirct patex eius In-
nocent ins, orau it Dominum >di censr Dominc
D^msn Animas in tmlum v&Ure volenti in t Dcus amator ca(Utatis,da ei talem correprio.
Jpeci$ gigantt* ffhibwt* . sis fpiritum,vt iam non inueniattempus pec*
candi in carne fiia : melius* cxiftimans n ma-
in Tiam hoc refcrebat nobis Cronius, quia- gis demonio vexaret«r,quam luxuria Quod
^noclc ouadam i dum vex bum Dei proli*. 8c factum eft. Nam vfquc nunc in Jnontc Oli-
xius nos doccrct S ■ pater Antonius:hoc intu- ucti fcrr0>tn£tus>tenetur,quia vexatur abim- -
lit dicens;quia per annum integrum oraui, Tt ; mundo Quriru crudelitcr.i6*/.x>#7«.lo}.
rcuelare mihi dignarerur pcrgraria fuaraDo,*
nunus locum inftorumfic peccatorum. Et vidi ^ EIximp l/ui ' VII. .
cxcclfum , quendam gigantem vfque ad nubes t >
pcrtingeqtcm t manus extends babentem ,. & . Tintationibus monmckum ad lapfitm imfellens
fupercum ftagnum *clut oucc,& ignis flam-, damon afrinciptfu* multo honor* & k*it
niabat , feraebatqu* vclut caldaria * & tide fr.a uteris ajfccitur &jn*gnifice coranatitr.
bam animai fpecie auiom volantes,&quani
txeuraque quidemfiiperuolabant matins cius, ^TV Ic'cbat quid a de Thebeis (cnibni, quod
Sc caput, falnabantur,& vfouc ad ccelu peruc- \J ipfe efTet filios (acerdotis idolorurn, &
nicbant^ quant* autcm vCque ad roanus eius narrabat>cumparuulus firderem in templo 6c
pemeoiflcntnon vaJctesUjperius vol are, per- vidi (Tern pattern meu frequenter ingredi, & h'
cuticbatcas minibus fu is, & allidebat, cade- erificia orTerrc idolo.femcl occultc poAipfum
b^ntquc in (ragnum feruens . Audini quoque : intraui , & yidi Sathanam fedentcm, & ora*
vocem dicentcm mibi has elfc aniroas pecca- nem miliriam eius afLntcm ci ,- Sc ecce vnus
forum,' am illas qn^ gigatem ilium fopcruo- - de principles eius veniens a orauit cum-
iant,ip(is eflc animasnnftorum, quas pondus Cuidiaboius dixit; Vndc venis io?EtilIcrcf-
peccatioon-graoat,.V ideo pofTunt abaltiora ; ponditlnilla prouiiKiaeram,^ (UTcitauiil-
confc endere , qux in paradifoDci (aluantur. lie bella, Sc pert urbationes pUin mas, &c^a*
Alix ^utem funt . peccatorum, quae in inferou ; fiones fanguinis faciens, &vcni nunciarcn-
Jemergmuur, quianon cgerunt poenitentiam - bi . Etdiabolus intcrrogauit : In quantum
A*mM corppre crane , vt indulgerttiam pec tcroporis hoc focifki/ Ecille xefpondu : trI'
Dxmotu
Sf)
girit* diebus. Et dtabolus Juffit cum flagella*
ri dicensr Tatito tempore hocfoliimfecifti?
Et ecce alias reatens adorauit cum,& ipfedi-
xit: Vndc venis tul lit refpondit daemon : In
joari exam, &fufcitaui commotioncs , 6c dc*
mcru" naues,& ra altos homines occidehs vc-
ni nanciare tibi. £c dicic ei diabolus: Quanto
reficcresTidcbareum Abbas eius , & mfraba-
tur,& benediccbat Dominum inabflmcntia,
6c laboreipfins. Comigic autcm poft ah quod
tempus , ccepit frater ipfc fupplicare Abbati
iuo,dicnis:Rogotc,Abba, vtdimictas roc, &
vadamin crcmum. Dicit ci Abbas : till noli
hoc cog^ care , non potcs fuiFL'rrc talcin labo-
tempote hoc fecifti ? EtiIJercfpondit.* Sunt' icm propter ten taci ones diaboli, 6c vcrfutias
dies Txgtiiri. Ethunc fimiliteriuflit flagellar],
diccBs : Quarc taotis diebus hoc folum feci*
foiEx tertius venieos , adorabat eum . Dixit
autcm &. huic*Et m vnde venis?Et refpondit:
laiiJaciuitatc fui , 6c dura ibificrcnt nuptise
excitauilitcs, 6c multa* efFufiones fanguinis
fcci,in(uper& ipfiim fponfom occidi, 6c veoi
nunciate tibi. Et dixit ei , qoantis diebus hoc
fecifti* Et refpondit , decern . Iodic autem 6c
hone qui moras fecerar* Magellan . Venit au-
tcm 6c after adorare eum , 6c dixie ei- : Vnde
vems? Ec refpondit: In crerao eram , & ecce
xl awn (but quod impugno monachum quen-
dao , 6c viz node vna prxualui vt facerem
eum fbrnicaxi. Quod diabolus audiens furre-
xit^&ofculatusefFeum, & toUenscoronam*
ouam ipfchabebat , pofuit in capite eius , 6c
fecit eum fibi confide re,diccns!Magnam rem
Sc fortem cgifU. Et hoc ego eum' vidiffemvvel
eius: & fi com igcrit tibi tccatio, non inuenies
ibi qui te coufoktur a petturbationc inimici,
qua: tibi illata fucrit.llie autc ccepit ampliu%
rogare.rteum pcrmictercc abire. Vidcnsau-
tem Abbas eius, quia cum retinerejionpote*
rat, facta oratione dimifiteum . Poftmodum
dicit abbari fuo: Rogo tc( abba,vt concede
mihi qui oftendac iter quo pergcre debeam.
Etordinauitcum eo duos monachos,& abic-
runt enmeo-. Ambulanribufcjuecisper ere-
miimvnam diem 6c alteram, defeceruntprs
3rftu\5c proijeientes fc in terrami ace bant, 6c
foporati modicofomno , ecce aquila vfcnit,
pcrcurienfque cos- alis* fuis prarceffit procul>&«
fedit in terra v 9c cuigi femes aquilam vide-
rum,& dtxerunt ei. Ecce aagelus tuus,furge,
6c fequcrc eum . Et furgens , valcdiccnfquc
ftatribus, fcquebatur cam, fictenitvbi flabat
aquila ilia : Qui foot furgens1 volauit vfque
audiucm , dixi intra memettpfum : valde ma • ad Yfium ftadium , 6C iterumfedit . Similiter
gnuseftordo naonachorum. Et itaplacuft 4 fcquebatur cam fratcr ille, & itcrum volauit,
Deo ialutem donare mihi , ingreflus film v & & fedit non longe . Factum vcro eft hoc per
fa&B5 Cam moaachus. ibtd.nnm.i 7.
EXEJt PITH YHI.: --
f&tinMx tU con fUi a fenitntm twttnh%tib *qwi-
1+ duett mr ffed foffmedum a ddmehe mifer
ftdtuitnr*
QVidani (ceular \% erat adolefcens ,babens
patrem , & defiderabat fieri monachus,
ledum multum fuppl i caret pa tri fuo> vtdi
mirtereteuconuertt}nofi acquicfccbat, poft-
moJu rogatffs a fidelibus amicis vix adquie-
mt Et egreiTus frater ille adolefcens tntroiuit
monaflrriam, 6c faduy monachus ccepit om- :
fiesipus monafteri; perfect c perficerc, &ieiu-
mrc quoridie. Ccepit ettam 6c biduanas'ab--
ftioere, fimilicer autcm icmel in htbd9mada
hbras trcs ; Poftmodum autcm dum fequcrc-
fur earn diuertitipfa aquila in dextetam par-
tern leqnentis fe > & non comparuit . Frater
rero nihilooiinu? fcquebatur earn . Et refpi-
ciens vidit arborcs palmarum,& fonce aquar,
6c fpelun:am,& dixit: Ecce locus' quern mihi
"parauit Dominus . Et ingrefTus ccepit fcdere
incafumens cibum dac^ylorurh , & defonte
* aqux bibens. Et fuit prxdiclus frater ibidem
a nnos fe v ncmincm -videos . Et ecce vna die
▼edit ad eum diabolus in (imi)itudine cuiuf-
dam abbatisieniorisjliabens vulrumterribi-
lem. Vidensautem cum frater ille timuit, 6c
t procidens in orationem furrcxit , 6c dicit ei
diabolus. Orcmns iteruro frater, 6c cum fur-
rexifTenr dixit diabolus- Quantum temporis
habes hie f Et-refpondir :■ Habeofcx annos.
Dicit d demon » Eccctericinumhabui &
Mm 3 aod
<l
278 \, D«nr^n.
non potui eognofcerc, niG ante dies quatuor, , cinus patris mi« filTusiHia*. Quomodo au-
quod hie babi tares , & ego uon longius a tc . tern? non eft dictus pacer tuus talTnomine, fie
habeo. imonafterium, & ecceann* (que vnde- & mater tua tale no men non habuit ? & tu fie
cim,quod dc monaftcrib nocxiui, nifi hodie, non vocarrs i & mane i pi a ilia & ilia fie non
quia cognouiquod hie mihi in vicino habita- funt di&a? Mater vcro tua, & foror tua ante
res,& cogitaui^mccum.diccns'Vadamad bo- trcfarmos mo r tux funt. Pater aute tuus mo-
minem Dei iftura, & cum co confc/a& quod do defunct us eft, & te fecit h a: red em,di ecu sj
potcft prodeife faluri animx me*. Ex Hoc di-. Cui habeo dimirxercfubftantiam meam, nifi
co , frater , quia nihil proficimus fedentes in filio mco viro Undo, qui re h quit feculurn,&
cell is i (lis, quia cptpus& fanguincm Chrifti. abijtpoft Deum ? Ipfi dimitxo omnia bona
noupcrcipimus,& timeo ne cmciamurcztcri yrnca.Mod6autemqui timet Deum ,6c Tcit vbi
ab eo,ii nos ab hoc myft^rio clongaueriraus. eft , dicat, & veniens diftribuat & erogctea
Sed vbi dico) frater, ccce hinc tribus miliaxi- paupenbus pro anima mca & fua, 5f perrexe-
bus eft mona.ftcrium habens presby tcruna,ea- runt multi requirentcs tc, & raimme1 inucne-
xnus ergo dominico die, aut poft duas hebdo- runt . JEgo auxcm veniens ez occaiionc pro-
madas , & accipiamus corpus 8c fangninem pter quoddam opus te hie coguoui cfle. Vndc
Chrifti, fcrcueitamur ad cellas noftias. plar una facias moras, fed vcui,& vende omnia, 6c
cuit fratri illafuafio diabo!ica,& venicntedic fac fecundumvoluntacem patris tui. Refpon-
dojninico, ccce diabolus venix , &dicit : Vc- dens frater illc dixit : Non needle habeo re-
niamus^quia horacft £t excuntes pcricxerut nerti ad fecuLum . Dixit ei diabolus .• Si nou
ad prardidum monalleriu, vbi ilkpicsbytcx , veneris , &depcrieritfubftamia ilia, in con-
crat, & ingrcfli monaftcrium , mifcrunt ,(c in fpeclu Dei tui exinde reddes ratio nem. Quid
orationcm,& exurgens ab oratione frater illc enim mali tibi dico , vt venias, Sc eroges cas
refpiciens non inucuitqui adduzcrateum co, paupetibos, & cgenisquemadmodum bonus
& dixit. Vbi putas perrcxit/ Num ad commu- difpenfator, vt non a merer ricibus & male vi-
ne neceffariumarnbulauit?& cum diu (uftine. ucnubus cxtricccm qiiod paupcribus dimifc
xet.non venit, Poftmo^uxnautemexiensfo* fumeft. Aut quid onerofuineft, vt venias, &
ras requirebat eum, & cum non rcperiuet, di- facias elcemoiynas fecund um voluntaxcm pa-
sit ad fratres lori illius, interrogans cos. Vbi tris tui pro animaeiuss ne bona fudore eius
eft abbas fenez illc, qui mceum ingrcfiuscft parta, quorum tu haeresconftitutus es,in ma-
in Ecclefiam'Et dicunt ei. Nosneminem vi- nus diflipatoruin perucniant, & poftea reua-
dimus alium nifi tetantum 1 Tunc cognouit can's in ccllam tuam? Qui multa fuadens.fr a-
fratcr illc, quia dxmpnfuiflet, Sc dixit 1 Vide trem depofuit in fee alum , «& veniens cum co
qua argutia diabolus eiecic mede cellar fed yfque ad ciuitatem, rcli quit cum. Vjoluit au-
tamen non poenitet me, quia ad opus bonum rem frater illc ingredi domura pattis fui.tan-
veni.Pcrcipio corpus 8c fanguinemChrifti , Sc quam iam defuntro co,cccc ipfe pater eius vi-
fic rcucrtar in ceJlam meam • £t poft mifiaf uus cgrcdicbatur,& vides eum non cognouit*
volentem reucrti, tenuit eum abbas mona- Et ait ad eum, quis es tu / Ipfe vcro turbatus
fieri j illius, dicens Nifi refeccris, non dimit- nihil p oxer at rcipondere, Et coepit eum itcra-
timus.te, Et Cum percepifiet cibum,& regrcdi xis verbis pater eius inrcxrogare , vndc clTcc.
vellet in ccllam fuam , ecce itcrum venirdia* Tuc confufiis dixit ei: Ego (urn filius tuus.Et
bolus infimilitudinc cuiufdam iuuenis fecu- aitilli: Vtquidreuerfus cs : Qui. erub'efecus
laris>& ccepit cum reipicere a fummo cap ice dicere quod verum crac, dixit ; Charhas tua
vfquc ad pedes, & dicere. Ipfe eft lftc non eft jnc fecit reucrti % quia defiderabam tc:6c re-
hie, 8c cospit eumconfiderare. Et dixit eifra- madt ibi. Etpoft aliquantu tempoxis incur rit
xcr. Quern fie rcfpicis?At illciit: Puconon in formica tionem, to multis fupplic)sfanHiclus
me cognofcis t Tameupoft tantum tempus . i patrc'fuo , infclix ipfe aliquam no egit pce-
^uomodo mc habts cugno&exc? Ego/umyi- jiucnt4al(edxciuafitinrcculo./foW.ii9i9.d* 5°
' Exem-
Ext UPLTM IX
Dfmon. 279
mihijblus adquiefcU,& quado vidctmc,con-
>ucrritur ad mc Yclut* vcntus. Senex vero ei. Et
qui v oca tar ille fraicr/Relpondit ci:Thcopcn-
tus» £t cum haccdixiilct, trafijt. Surgen* au-
tcm Abbas Mactrius, pcrrcxirad inicriorcm
cremuih.Quod cum vidiflent fratrcs, acccpc-
runc ramos palmar u,& occurrcrunt ei obuia»
8c Tinguli coram ^arabant ceilas fuas, inceni
ad quern dcclinarer.'Scncx autem inquirebat,
quis inter cos Theopentu* * vocarctur in loco
ifto;& inucniens cum.imrauirjn cellam cius.
Theopctus vero fufcepit cii, cum gaudio Cum
ergo ccepifleht fecrete loqui, dixit cifencx.
Quo mo do circa te eft frater?Ettfle dix it* In-
terim orationibus ruist^ene. Dixitei fencx:
Non impugnanr te cogttationes.'Et ille dixit:
Interim bene fum.crubcfccbatenLm dicere Et
dixitci (encx:Ecce quot annos habcoin con-
ucrfauonc lociiftius,& omnes honorairc mc,
Dim** mform* Chrifti fawn humiUm &
dnuimm dtcifere nonfotuit.
VI Arttuerumdeq*wdarnfeDe,quiafodcm
XN inccllafua, & furtinens tentationcs.vi-
debit dxmones manifefte , & contemnebat
eos. Ciim autem diabolus videbat fc vinci a
fej>e, recur &oftenditfe ci, die ens ; Egofum
Cbriftus . Videns autem cum fcucx cfaudr! o*
culos Taos. £t dixit ci diabolus: Egofum
Chnftus ^quare claufifti oculos tuos? Et rcf-
poodens fencx, dixjtei: Ego Chriftum hie
•uolo yiderc, fed in aliavira.Audicns autem
<lubolus,aon_coippaxuit./^^/w »ww \7*
• *
i
, III MPLTV ^.
& came in hac fenectute mca infeftus eft mihi
Vimon emm pluribus ampullis fratres tent*- fpiritus fornicationis Etrefpondit Theopcrv-
turns perrextt.
ABbas Macariusbabitabatin loco nimis
deleno,erat enimfolus in eofolitarius
Iaiafcriori te to parte eratalia folitudo , in
Wbabitabaut plurimi fratres'. Obfchiabat
aiircmftncxadircr, & vidxt Sathana venicW-
ttmmhabituhoniinis,vc cranfircc per cellam
ons. Vidcbatur autem qua/Ltuntealinea in-
duce* ?aldevetufta> fic'tota perforata ,& per
omnia foramina eius pedebat ampullae, Et di-
tus, diccos iCtede abba,quia & mihi . Senex
autc fimulabat & alias co^ttationes effe mole-
ftas,donecfacereteum confitcri-Deinde dicit
ci:Qoomodo iciuna*.' & dlcit-Ad nonam Et
dicit ei fen ex: Ieiuna vfque ad refpera, & ab*
ftine,& command a Euangcjia vt memoriter
rccincasea.fed 8c alias refiduas ex animo me-
dicare fcripturas: & (i tibi afcedcrit cogitaxio
mala,nunquam dcorfom afpicias,fed lemper
furfum, 8c ftatim Do minus adiuuabit tc Ec
corrigens fcnei.fratrem ilium, reucr&s cftia
citeifenex:ohchiaiorquovadis?& iMe'ditit: ipli'tudincfuam.Et cum obferuaret, vidk
Vido comouere fratres Scnex autem dixit ei: "" rum dxmonc illu,& dicit ei: Quo vadis
K^tc-
itc-
Adqaidtibiampullasiftas^ 8c dixit: Guftum rpm?5tillc rdpondi^-Commouciefratrq Ec
frarribus porto.Ec dixit ci Scnex.'Et totas cu abijt;Dum autem rcucneretar, die it eifenexr
guftu portassEt rclpondit: Etiamt vt fi vDhm Qupmodo funjt fratrcs HUrEt refpondit illc:
alicui non placcat,6rTcr am aliudifi autem ncc Male Senex aute dixit: QuarcfEtillerefpon-
i^.dabo &xcrtium, & ita per or din em, vc dit?Qbia toti fanc^i funt,& maius malu,quia
wodisomiiibusvelvnumplaccatcisiFtctnn ; ^cvmrm quern habui amkum & obcdicntem»
^« dixiifec, traniijt: & obferuabat Senex cu- mihi, etiam 8c ipfc,nefck> tame vnde fubucr-
^odicus ?ias, dohcciTlc iterum remcarct. Ec '%j?eft,& nee ipfe mihi adquiefctt ia, fed ora-
cum vidiflTet cum (cncx,dicit ei. Saluus fis.Ec
refpoodic : Vbimihi falus ; £c dixie eifenex^
Q^a/e? Ec refpondit: quia modo omnes ian-
^ncatifunt,& nemo mihi adquiefcit Ec dixit
ci/enex; Ncmincmcrgo habes amicum?Rtf-
pocdtf:Ynumtaucuiri Sabcofratrcm ibi; ipfc
nibus {anctiorfallus eft. Et propterea iuraui
mc iam nop calcare locfi ihfum.njiT portion-
cgu tepuSjO^hocdices^ tranfijt rclinquens fc-
n6 Sandus vero fenex intrauicin ceflam fua
adorans 8c gratias agens Deo. liiL nnm.tL
Vidi §tuuHtit,AngelH$$ximthj.
23o ,JD*mon. * '
''• " ' mom auream.&nianhonem pulchernmam,
C-xiurttK X1. qua tibi promitto. Euigilaw ^b<n|u*n«-
rauit cunfta S.VVlfranno.Qui dim • ilraforc
tndifatWftir dUhlica {u«f,oneJ,dH!l**' diabolum fibi velle illudere : . *<*«"£
1 filLn interim LLiJ ,fefaturumCbr.ft«»n^Ji .Hapulchxa-uulo
face
film interimer* unl.m,. ,fctuturumcnmnannnv u «f U'\»*-""T
f * • jemonftratetur Cbi a Deo fuo. Miuuurergo
Vid etiam deillo commerflorcm , cuius ftatim qmdam Frifoex P"^™'*^™
, norninis, quia adhuc fupereft , nolumus diaconu* « parte S.VVlfrMM, qm cum piu-
raccrementionem , qui dum Ipngo tempore lulu* ab oppido, ?<°«m™>;*}™™Z
dxmonefufcepirtet in Angeli daiitatc, rcue- bueiunt quendan,.»tu,ensxon«te.Bqui dun
larionibuseiusinhumeristepedeceptus.cic- eis? Properate cito .Nam ■•*»»'««
diditintcwuneiucfleiuftitix. Naroeiccptis pulcherrimam ^manfionem -**™» *"
his.ctiam per omnes nodes in cella eius l.mc p«paratam.Ilti autcm P«gcnria vu« . Uofi.
abfq, vilius lucern* prabebat officio . A<lex- ,!nam.& loca ignota, viderunt <&****™*
trernu iubetur a dcmode.vt Deo filium (bum, diuerforum generibus ™m?\a£™°Tm
qui cumeopariterinmonafteriocomanebat, ' xedecoratara , vidernhtque.a to>«"ton™
2fferretvt fci!iccthoc,(acrificio Abraham pa- „quafiaurcam,& petucnerunwd ?^£i
triarchy meritis arquarerur. Cuius in tantuin ante domu« erat, quafi win in 6e^'s'"a
eft perfoafione fcducWt parricidium ope- tarn iutranfcfqut dbmam, ™^/«™ *°™"
re riciflet.nifi eum Tidens puer cultrum extra roira: pulchritudims ,* incredibil.s fplendo
confuewdinem .acuendo prSParare, & vine.- ris & inca thronum mir* ^g™™""* ] £
la, quibus eum velut oblaturus ad iromolan- , duftor itinens ait ifl»s:H*c <*»»' ° ?um
dum conftringere difponebat. wquirere.pre.- ;rata Rathbodo duci. Ad bee **£»*«»*,
fagio fceleris Futuri. peoerritus aufugifla. jjefcens ait: Si a Deo facta font igv P«Pe™
■J&ffimm uUm. i.d* difrr.ti.** c*fi7- Inaneant G k diabolo.^c.to *&»*.. £ «»
. \fignaret Te %^o (anftx crucis , duftor.mt
Ex.* p tYM XJ.I. <ttlnfijtindiafolum,8r domus auream»
Jlemanfitq-i diaconus.& Fnfo .n medio loco-
Pimm Rathk>dumRt£tm pulchr* fib, m*»- rum paluftrium.qux plena erant ">ngimm»
fim }»mfjT* Ltfi*. . virgultis & carreflis Triduoque immenQ «
' • . ^rTsconficientesiter.reuetfifunt.adopp.
;r\ Vidam Ratbbodos1 normrtc.*er Frifue dum.&ducem mortuumHiuenetunt. Nam
^quomodo idiabirod'eceptus-fteritittiw- ruenintquST'derantS. VV ftanno,Fnioiu
. Ouo puerFrifius aS. VVlfcSno' amortc ,tcmbaptizatus elt.q«ud»cebatur Ingoroatus.
;ta. In quern cum Kawbodus mtendeiec , diut ,,. VtActi
ad Cum dfabolus yirorumfortiuime|,'qu;sja "f.*»©a'?f:
leduxitte,?tiicuftura^c6nimvefisfccederec . . ..
Nolihoc facerc.fcd manein his qu?didiciftj, . . .',' Ix » M P. . i ▼ m i.l !•»•
,& venias ad domes aureas.quas tibi ^ternali- ' t - a-^httm
ter proiimi fum daturus ..Crasigituraccerfe &*mon in#*ii*m»nt*Utmfitf ejtmntKm
VVIfrannumdoaoremCnriftiawru.jn.,&;'i»b . , '.. ..Ungiorii ipt.ifrmiJ^tntdK^trt'
eo qua;re,<iocnand i itdlla'njaKo xtcrnac dari- , • .., " , ■.„«„t.
,aus,quamtibip^ollicetur:quim>dmm.aft4- t? Rat quidlnobilis in VVeftpha!.? P»«^
te nequinerit,vtriufque paras mittantur le'ga- -C» bus.vir armis ftf enuus,* -pr«potes '
M.i* ego mo dux itineiis, & demonftrabo do- toos-Hie noclc $uadamj>cr filuam tuI*t
Dxmom
28c
trarjfie^au diuit Tocem mulieris quafi in vici .
• no camaans.Et dixit mis: Eftnc quis vcftrum
qui mecam radar, muliercm vidcre cantantc?
Omnibus ergo /imulantibus & diffimiilanti-
basM prohibcntibus ilium, perrexit folus,6c
inucnit ftantem fob arborc quafi nigrara mo*_
nialcm extenfis in ccelum manibus cantante.
Quam cum iaterrqgaflet quid agerct,reipon-
die* Hie laudo Dcpm meum • Credens autcm
illcaltqucmfanftofumcflc, rogauitcam, di-
ces.'Dic mihi obfecro quid futurum eft mihi?
Ee ilia: M ulta^inquit, mala fecifti, & adhuc fa-
des, & deuiftis inimicis tuis cruce' tranfma-
rioam fufcipies.trasfrctabis, & in Chriftifcr-
uino moricrisA3 bate verba gauifus ille, re-
Teens, Prxdicatorum ©rdinem itttrans,multa
conftantia feculum dcrcf rquir. Cmnt. de Ap It*
%.c.tf.f*rte 6 1. Vide ttiam tit.Cu!pA9txem.j*
Ex I UPL7U
XIV.
tbvntm ptjlortm bonum primo propbetia mef*
tit itindt aIIjs pirn ibus tent Ationlbm
decipcre lrb§r**iu
E. Rat quidam facetdos admodum religio*
fus,&obvita; meritu muleisditecl^is, in
parti bui noftris parochiam regtns. Inuiden*
gratis eius ille artifet diabolus, noicbae cum
apertis tentationibus molcftare/fperans ilium
fubipccie boniadfuura confiliumefficacius
ceflit. Et, vtilli prxdi&u eft, facia cxde ho- inclinare. Id angelnm lucis fe transfigurafls
• • » • « . . ^^ • \ A a • »./1 • « I ■ ft J • /* /• t
minuro, ioimicos dcuicit. Qui c lira prarftola*
retur crucis fignationem,vt trasfretaret,inci-
ditinacDftflTniam febrS Rogantibus ergo dc
cooiulentibfis phyfiris,&araicis, vt contere-
tur peccata, 9c jpceniteret , communiretque fe
JEcclcfiafticis facramentis, quia ei pcriculum
immincre videretur , noluit itle,nulIo modo
rcputis fe morituru.Cum^; fuper hoc: phyficj
fmrarcmnr, fratrem illius carnal em magnx
indolis clericum mandauerunt Cui fratrispe-
miniftcrille tcnebrarum, cftendit fc facerdo-
ti,& ait:Amice Dei,miflus fum ad te.nuncia-
rc quae venturafunt, atqueeucnienttibi.Pra:-
para ctenim te,quia hoc anno moricrisSaccr^
dos autcm, nullam habes de aogelo malo iu(«
picionem, fed ita crcdcns eflt fururu , vt pr«-
dixerat cccpit fe diligenter quafi ad mortem
praparare , confeiennam per confeflionem
mundare, corpus ieiunijs, vigilijs, a/Cduifqtie
orationibus caftigarc,annona fuam cum fup-
riculum in dmantcstfupcrfalutcanimae illius pclleclili egentibus erogare . Cumque mufti
admoncoduiD inftantms cSfulebant Mox ad ab co quercrcnt,cur tarn indifcrcte fua diftra-
fratremiogrefTus^lericus, arguit periculofiiis
infirmaote Cuiait miIcs:Et tu vtalij, ftultus
ioQas mihi, -qui optime' feio,quod modone-
quaqoam moriar. Cuiclcricus cu lachrymis
diiit:£cTpde hoc habes frater chariffiroc/ Et
beret, vni illorum Tub typo confeffionis cau<
(am apcruit>dicens:AogeIus Domini reuelauit
mihi, quod hoc anno moriturus fum. Hie vc-
ro.cum hoc minimc poiTetceiare.altcri cuida
fibt familiar"! dixit, he que per eum ad notitia
illc tandem. Sic, 6c '-fie diclum eft mihi, quod totius parochix peruenit.Anno complete, (a-
crnc^^ceepturus turn , eV in terra (anc*Va mo- cerdos non eft mortuns\& i nuent'us eft falfus
rircras in Chrifti (eruitio.Ad h^c verba frater
cius tadus dolore cordis intrinfecus.Vere in
quitjfrater chariHime, ille atiquus hoftis dia-
bolus nzo none infidiatur calcanco, qui men.
daciofuo te nuc niritnr dectper^e moriturum.
Age ergo falutis caufam, & p<xnitcrc,& im-
propheta diabolus. Et quiaeleftis omnia co-
operantur in bonum, in eo in quo vir fanclus
videbatur a diabolb deceptus , eft promotus*
Nimisrtcnim de tarn dolofa cirttinuentione
erubefcens propter homines ad quos verbum
peruenerat nee habes vnde viucret, feculu tfi
pleaa quod rogaris. Nee mora .decubens pe- parochia dcferuit,& in quadam domo ordinfs ,
, poftulatvcniam, cri- «oftri, cuius nome excidft fccouertit. Faclo
tiraduocari prcibyteru
mina confitetu/, ftatuirtcftamenrum, recepie
corpus Chrifli^inungirur, exhalat fpiritum,&
fuuf trcdimus a"b infidi/s ckemonum libera-
rur. Nee diupoftea, dcfunOi frater clcricus>
boniratcm Ourfli in fratre moituo rccogno •
eo riouiriOjitcnl diabolus adfuit,& huiuimo.
di verbis j> rardiclu dolum palliauit . Ne tur-
-berisjnquit, homo.quod mortuus nones, Vt
prxdixi, quiaDeusfuaprouidetia vitam tu2
drftulitadxnukorum ardificationcm . Miflus
N n fum,
\
a8a D?mon
fumab illo,vttibraffifbm,inftruam & cufto-
diam.Et credidit ciille. Circa quern diabolus
frequenter verfabatur,& fcmper , ficut poftca
notauit, adeaqua: ad c6 modum carnis funt,
eum bortabatur Cum eum feruor quandoque
impcllerccamplius orare,vigilare, fiucmam-
bus laborarc arguit eum,dices:bifcrctio ma-
ter vircutum elt,diuadhuc potcris vfuero,3c
idcQ tibi dcbcs parcetc, vtpoftis Deo diu (er-
uirc Quandolapidcm leuaic voiebac maiorc,
. itcrum diccbat.'Nmiis eft magnus.Lcua iftu.
Cum fad us effet monachus , ait: Rogaprio-
renr, vt concedat tibi ire ad fingularcs laboies
quatcnus libcrius vci poffis cblloquio meo,&
ego tuo.Et licetiauit ei Prior, vt caufam cog-
' nouit. Node quadam volens diabolus dolura
diu p rot radium pcrducercad effedum, intern*
pelfca node ad ledum monachi acccflit: Do*
minus, inquics, vultremunerare magnos tuos
labore$,vadead earner am priuatam, & in tali
trabe zona tua fufpendas tc,vt fie rnartyre re*
cipiat re. Audito hoc verbo , monachus expa-
uit,& contra diaoolum crebriiis fpues.clama-
uit: Recede iniquei me, recede, modo noui
qui (is,Et figuans fe.fugauit ilium. Statim fur-
gens ad ledum Prions acccflit, & doimieu-
tem excicauit, lignum ei facie nsconfeflionis,
illo innucntc,vtcxpedaret vfquc mane, cum
nonacquicfccret,furrexit atquc cumeo capi
tulum imrauicMoxfc monachus proftcnies
ad pedes prions, confeflus eft, qualitcr adia-
bolo fub angeli fpecie fitmuho tempore dc-
ccptus,& per consilium fufpendij a fc deprc-
henfus-Cpufcflus eft & alia peccata fua . Cui
cum prior aliquam pcenitcntiam iniunxiflet,
&ytdecattero cautior force , monui(Tet,ad
ledum fuum rcdijt. Monachus vero ob nccef-
ficarem nature priuatam afcendens,dum in
rna iectiuiri fedem,dcjnonera per confcflio-
ncm cxacerbatum cum arcu extcnio,iagittaq;
jmpofita contra fevidit (lantern, & claravece
dicentem: Malo tuo confudifti me, ecce ideo
nunc occidam te . Cui cum illcxeiponderct:
Vade malcdjdcfiam non timeo te ad^gnum
crucis cuanuit, iicque per virtutem coiucflio-
jiis liberatus amplius dacmoneiu non vidit*
£« lib* mtACuUrnm Cdfarij.
i
i
EllMPLYU XV/
D<mon«t caflaidi Domini vtrhernrtmt fath
Hum Francifcum apud dominum Hofticnfem
m4n*ntem,vndv propter frttrum *dific*tu*
nem receden vqIhU*
QVodam tempore hearts Francifcus iuit
Romam.&vifitauit Dominum Hoftie- ♦
fcm.Et cum ftctiiVetaliquibusdir.bus cumeo,
vifitauit etiam dominum Leon cm Cardinal
lem, quierat beato Fraucifco valdcdeuotus
& quia tunc erat tempos hycmalc, & omnino
incptum ad ambulaudum , propter frigu$>&
vcntos,&fluuias,roeauiteum> vt dicbus ali-
quot maneret cum ipio, & vice vnius pauperis
vidum abcorccipcrct cum alijs paupenbus,
qui in domo fua quotidie comedcbat.Hoc ati-
tcmdixit4quiafciebatbeatum Francifcu fern*
per velle recipi tanquam pauperculum , vbi-
cumque hofpirarcrur: licet domirtus Papa, &
Cardinales cum maxima deuorionc & rcue-
rcntia ipfum reciperent , & vencrarcntur vt
(andum Etadiecit:Oabdtibi bonam domum
remotara , vbi poteris orare,& comedere > fi
volucris. Tunc frater Angelus Tanciedi, qui
eiat vnus deduodecim primis fratribus, qui
ctia morabatur c a dido Cardinali, dixit bea-
to Fraucifco; Frater, efthic J>ropc quxda tur-
ns fpeciofa valdc & remota, vbi potcris tan-
quam in eremitorio permanererquam cum vi-
diflct beatus Francilcus,placuit libi,& reuerli
ad dominum Cardinalem, dixitei: Domine,
forfita manebo apud vos per aliquos dies: E^
gauifus eft valdedominus Caidinalis Iuit er-
go frater Angelus & parauit in tuni locum
pro b ato Francifco,& focio eius.Et quiabea-
tur Francifcus nolcbatiftdedefce'dere, quam-
diu maneret apud Cardinalem, nee voiebac
alique intrare ad ipfum.promifit & ordiuauit
Frater Angelus quotidie portare fibi & focio
vidum. Cumque iuiflet illuc beatus Francif-
cus cii focio fuQ, in prima nodc^quado vole-
bat ibi dormirc,venerut d^moncs,& ipsu for-
titer verberarunt: Er aduocas fociufuu,dixit
eir Frater verbcrauerunt me daemones valde
for titer, & iam volo,vLmaDcas iuxta me, quia
timco
Daemon.'
timeo ftare iotas:6c noAeilla raanfit iuita eu
focius cms. Nam cocus crcmcbac bcatos Franr
cifcus.ficnt homo qui'patiturfebre.Vndepcr
coram nociem v igilauc rut a mbo. Interim di-
ccbae bcatus Francifcus focio fuo. Quarc vec -
bcraucrutmc dfrnoncsMc car data ci til lis po-
teftas a Domino floccndixnihi!Eraic:DaEmo.
DesfiMtcaftaldi,id cft.prc.tores iiueexecuro-
resioftitic; Domini nofiri.Sicuccnim poteftas
miait caftaidum fuum ad puoiendum llluim
qm peccaoit, fie Dominus per caftaldos , fcil.
perdxmoncs,qui id hoc mudo luteins mini-
ftri quecuoqj diligit, corrigir 6c caftigat.Mul-
roeies cnim igao ranter pec cat ctiam perfe&us
rcligiofus. Y ndc aim non cognofcit peccatii
fiioni.caftigacar per diaboium,vt diligeter vi-
dcac, 6c confident interius & cxtcrius ea, in
28)
qui etitn eo fiiimus vfque a<l die mortis eim %
quotiefcunque ea legercnt, vel ad mcmoriam.
rcduccrct, non poflent fe alacluymis corinc-
re, & omues rribnlationes. & neceffitates cu
maiori pacieucia Sc gaudio (uftineret.Dcfccit-
dit ergo beatus Fracitcus fummo maac de cur*
ri,& luitad DominumCardinalem.narraset
omnia quae (ibi accideranc* & qux conculcrac
cum (bcio fuo,imo etiam dixie ci : Homines
me putanc efle fanftum hominem,c< ecce de.-
mqnes me de carcere eiccerunc. £c plurimurn
laetarus eft Dominus Cardinalis cum ep.Vc
rfitamen quia fciebac & venerabacur eum cap-
quam fanctum, noluic concradicere fibi>poft-
quam ibi noluit permanerc.Ec fie beatus Fran-
cifcus valefacicns ci, reuerlus eft ad crcmito •
rium defontc columbarum iuxca Reate. S.
quibos offedit, quia quos diligit Dominus de Bonautntura tn vita S. Francifii ca 6.1 ac thus
veto amore, in hacyvifa nihil eis reliqu it inul - Efifcvpus Genutnfis in vita S. Franrifci.
uun. Ego Tcro pec nulericordiam & gratiam
Dei, Don cognefco me in aliquo orrenditfe,
quod per coafelfionem 9c fatisfaccionem non
cmeodauerim,imd per mifexicordiam fua h©c
donum coculic mini Dcus, quod de omnibus,
ici qmbus placece, vel difpliccrc (ibi valeo iu
oraaoneclaracognitione recipio. Sed poteft
cflc, quia per caftaldos fuos nunc me caftiga*
ucrit, quia licet dominus Cardinalis libencec
mini mi&ticordiam faciac,8c corpori raco,fi-
cue neccflie recipece habec rccreationcm, fra* lecrare Domino difponebac.Sed diabolus hu-
tccs roei.qui vadune per mundum, fuftinendo mani generis inimicus hoc aduercens , vnurn
tamem & mukas ttibulationes, Sc alij fratres de ftruis pra?di£ti Protcrij in amorem pucllae
Vid* §tiam tit. Cafitulum.
ExiMFLYU XVI.
Ddtnpm homsgiumfaciins fmnitentia & or4-
t tomb msfanfo Bafilij liber at ur.
LEgicur in vita S.BaGli/Cac&rienfisEpif-
copi.quod vir qui dam vencrabilis nomi-
ne Protcrius.filiam vnicahabebat, quam con*
qui moracur in eremitorijs Jc pauperculis do-
mibus,cufn audierinc quod maneo apud Car-
dinaJem, poterunt habere occafione murmiu
iandi aduerfum me,dic6ces .* "Nos fuftinemus
cotaduccGi , & ipfe habec confolaciones tuas.
Ego autem ccneor illis fempcr dare cxcplum,
quia ad hoc dacus fum eis. Nam magis atdifi-
canir frarres)cum maneo in pauperculis locis
inter ipfos.qui in alijs,& magis paciccer por*
tanx cribulaciones fuas, cum audiunt me idem
tolcrare Hoc icaque fuic fummum &comi-
nuu ftu^ium patcis noftn\vt in omnibus pre.-
bcrec (cm per bonu cxeplum,N alijsfratnbus
tclUrct occadone murmurandi defc Et pro*
peer hoc (anus & tnfirmus tot & canta pail us
cit,quod quicuuquefratrcs fdrcut,ficut nos,
plurimum inAammauit.Verum cum impofli-
bilecerneret>vt!pfc,quifcraus eracin ample-
xus ta uobilis pucllat accedere poflct, ad vnu
de malefic is acce/Iit,promi teens ei multa pe-
cuniae quantitate,fi ad hoc eum^iuuare veller.
Cut dixit maieficus: Hoc ego age re no pof-
su,fed d vis mitt 5 ce ad dominii mcfi diabo-
Jum,& (i feceris ea qua: ipletibi dixerit,defi*
derium tuu obtinebis. Et dixit iuuenis: Quae-
cuque dixeris mihifaciam,Illcerg6 maieficus
epiftolam addiabolu fecit, & earn per pr$di«<
dumiuuene in hxc verba ttanfmifit Quonia
quide,mi dominc oportctme feftinater cV fol
licite quofq^ a Chnftianorureligioneabftra-
here, 8c tuc, adduccrc vo!utati,vt pars cua quo-*
cidie multiplicetucmifi cibi hue iuuene' crpi*
No* dicate
284
Demon;
ditatc in talcm pueAam evarfum>cY poftulo vc
fuuro defidcrium aflcquatur,vtfc& in ifto gio-
rier,&; alios tibi de cctero EdcKns valeam a;-
grcgarc. £c dans eiepfftolaflWi *it ; Vadc, 8c
talihora uo&is ftaluper motufcacmum genti-
lis & ibidem d^moncs acclama 5c banc char-
cam in acre cxalta, 8c aderunt tibi ftatim.Qui
vadens dacmoncs inuocabat, & banc chartam ,
per acrem eijcicbat> £t ecceadeft princeps te-
nebraru vallams multitadine dxmonu. Qui
cum epiftola pcrlegiflct, ait ad iuuenem.Cre-
dis in me vc cuam complcam voluratcmlQui
ait: Credo, dominc. Cuidiabolus.£t abneeas
lore ad inferos. Illaacctamabatdiceli?, Patrr
mi, aut cito defidcriu meu«ncomple,autpott
modicum mortuam me videbis. Cum autc iU
la amarsuimi floret , 8c quaii infamret, pater
cius in magna dciblarione ppfirus -, 4c amico~
runiconuljjs deceptus&am voluntatcm com-
plcuit,6t earn pucro in vxoreia dedit, ac v-ni-
ucrGun fubftautiam ei tribute > dicens : Vado
filia mea ver£ mifera.Ciimcrgo fimul pcrma-
nertnt-iuuettis illcEcciefiam nontmrabar,ncc
iibi crucis (ignacolum faeiebat,ncc Deo fere -
commendabac. Vridc dehoc a noaauliis nou-
tus,qui vxoja fuaedixerunc Scis quia virtuus,
Chriftum tuum? Qui ait ^Abnego. Dixit ei dia-, quern tibi elegifti, Chriftianus no cft.nee Ec-
bolus . Perfidi eftis vos Chriftiani, quia quart*
dame opushabetis a^ me veniris # quandb
autcm deiidcrium veftrum aftecuti cftis, fta-
. tjm me negatis,& ad Chriftum veftrum acce-
ditis Hie autem quia clcmentitfimu* eft,fufci-
pitvos. Scd fi vis vt complcam tuam volun-
tatem, fac mibi manu tua (criptum, in quo te
conficearis abrenunciarc Cbriuo,& Baptilma-
ti,& Chriftian; profelEoni,vt meus (is (cruus
& mecum in iudicio condcmpandus.Quifta-
tim mami propria fcriptii fecit, qualiter Chri-
do abrenunciarct,& fc feruituti diaboli man -
ciparct. Continuo igitur diabolus accerfitut
fcirirus, qui eraotfuper formcationem, abip-
w adtentandum homines deputati,rabeiis eir
vt pr*di<ffcara puellam accendcret, & cor eras
in amorcm iuuenis inflammarent . Qui acre*
dentcs,cQr cius adeo fttcccnderut>vt puella fe
al tcrram proijc€tet,cc ad pattern lamentabi*
liter cxclaraarct.Mifcrerc mihi, pater, mifcrc-
*e mini, quia dure torqucor propter am o rem
talis pueri noftri . Mhxrere pater vifceribus
wis, 8c patexnu mihi amorcm oftendc, & pue -
xum quern amo, 8c pro quo crucior mihi con-
iunge.Sin autem poft modicum mortuam me
videbis, & pro me indiciudicijrationem red-
-*- des.Patcr autem eiulans,dicebat.Hcu me mi-
fcrumquidcontigitmifcra? fill at me*. Quis
ciefiam ingredicur? QuodiHa audiCBSvchc-
menter exttmuiC 8c humo & profter-nens vn-
galisreipfam difcerpetc ccepic , & pectus fuu
tundere,ac dicexe. Hen me mi(cram:cur nata
fum & Data contf duo, raptanoo(um/Cam er-
go viro qine audierat retulifTcc, & rile, necjna*
quam rem lie cfle aflFreret,fed'Omnino ralfom
quod tp(a audierat affirmatet/nf illa.Si vis vt
credamcibi, ego 4c to eras Ecclcfia ipgeedia*
mur.Videtisillc quod latere non poflct,narra-
utt ei tot urn ordinem gefta? rei. Qood ilia au-
drens yehememeringemtrit^ 8c adEeatwBafi-
ltum properauk, ciq; omnia qux Viro fno Be *
fibi concigerant,enarrauit.BafiliBS aatempue-
rum vocans,v & omnia ab eo andiens,dixtt ci:
Vis^Iireoerriad Donwrium?Qui ait. Vriqwe
Dominefed no valeo quia diabolo (urn pro-
£eflus,& Chriftum abnegaui, 8t aboegarionis
mex fcriptum feci : 8c diabolo ipfiim dcdL Cm
Bafilios Non tibi (it enr* Beni|nuseftenim
Dominns, 8c te pcenitentem fufcipict. Et con-
tinuo apprchendens puernmtfigftum crucis in
eius fronte fecit, 8c ipfum per xrcs dies rcdn-
£e*poftc^eum vifitauit,ec dixit. Qupmodo te
habes, 81i? Qtnait* in magna fum, Dominc,
defcdicincjiicc lufFcm clamofreseoru,^ tcr-
rores (eu dilapidationes poffiim , tenentes e-
n»m manufcrjptara mcum caufanturdiccntcs*
m+m • ft • 1 - 1 - *V " J ^ #> "■» »
mnuatheiaurum furatus eft t Quis dulceli* % Tu ventfti ad nos, son nos ad te.Dixit S- Ba-
j|aen oculorum meorum eztinzit/£go te vo-
lebam catleiti fponfo coniungere,& per'te lal-
nari putabam, 8c tuin amorcm lafciuiar iofa-,
nifti.Sine filia, vt te, ficuc dilpofui, Deo con
inugain, nc ducas fencclutcra mcam cum do •
films. Noli timere filt, tantummodocjede. Ec
dans ei modicam efcum,fati€(que fignu cru-
cis irerum eumreclufit, & proeo orauit.Poft
aliquot dies iter (i cum vifitauit,& dixit, quo-
modo.ee habes fil^ Qui aic Pater ilongc cla-
morcs.
D*mon. 28;
mom coru audio & minas,fed eotnS video . O monachc Ingrttes quomodo fie ftas credo
colloJCur nomnclinas te cum frarribus?non •
neaudisquod cantatur,quod Deuspropterte
factus eft homo. Si propter memiiecum tan*
turn feciffct , ego ubi in perpctuum inclina-
tan*Sf<c, hums ^JkBot.
Etdaa* iter ficiefca,& n*gtian$,& Claude's o-
ftiom abi/t,& pro eo orauic. £c quadragefimo
die icdicas *ii: Quomodo ce tubes? Qui ref •
poudens. Bene me haheo, (anctc Del Vidi e*
nun tfehodie in vifij pugnatem pro mc,& dia-
boium Tiucencem Port boc cum educes, 00-
flem denim & reiigiofos,6c populum conuo-
canit. & omnes pro eo orarc ad mo nu it . Te-
DcofqucmaDum pueriducebat cum ad eccle-
Cjun.Ei ecce diaboius cfi multitudine daemo-
naadeumrcnix, e* inuifibiliter appreheades
pocnim conabatur cum rapere de manu eius.
It ccepitclamarc pucr;Sl&e Dci,adiuuamc,
& taueumimprobus inflanria aggreflus eft,
Tt ctia fancrti impeller « trahci puerum. Oui
ait ad earn. lmprobiffime,no fufficit ribi
EXI M P L VM XVIII*
t>imonts multi uttmm vnius trtmit* b^ub*
tant ,J$d$ntetr*m ciuitstim vnnsregir*
c<m$Uitur*
IEgicm in vitis Patrum,quod quidamc-
^rcmitadudus eft ab Angelo ad quendam
Iocum,vfei erarcongregatio monaehorum,&
vidit maximam multitudinem dacmonum vo-
lantium ad modum mufcatum in omnibus* v
officijs corum.Venicns autcm ad quca am lo-
cum ciuitatis » vidit in ciuitate vnumfolura ;
da:mo*em iacxs ociofum fupra portam cim •
tatis Qajrenci autem,vnde hoc efletfeit An-
gehis, qui eum ducebatjQuod' omnes in ckii-
tatCToluntacemdiaboIiracerent>&ideo vnus ;
diaboius adeorum cuftodiam fufficiebat.Iri
^_ ,WM Abhatia autern omnes diabolo refiftebant, &
tcd<bsCcriptu Et orate B»Bafilio,&ttfndente ideoipfos monacbos tarn multi d*m tones im-
iDcalioianus,cccechartaperaer^dclataab ptfgnabant Facitcnim Lucifer id.quodpru-
- *' ' " ' dens Imperator faccre folet , qui tt habet
multos hoftes fibiaducrfantes,quosvinccre
cupitj&debella/e;miuitadeos multitudine
nuiitura.qui cos fupcrare poflxnt Vbi vcro vi •
difunt hoftes U fuperati, & deditioncm iam
, W„.M , _„„ . _ fecerunt, promiferuntqtic fe imperatalibc'tcr
ftraeoscum,& regulamcidans,toro reddidit • facluros , vnum cis pra?ficit, qui eosinobe*
nmUeri.i»wfc.F«*r*i»/.x invi.$.BAf$tijc.<>. dientia &fubi«clionc confcruet.Conitdcrate
&*t*d$*rium M.i Vid* 4ti*m ContritxAO- qu*fo omnes Chriftiani, cui imperatori pec-
caroreS fubicc*Hfunt,a quo defecexunt . Deis-
cerunt a Deo gloriofo, quo nihil fubHrni us, »
nihil pr$ftantius, nihil gencrofius nihil fubli-
mius, nihil fublimius , nihil deniqile melius •
cft,«c fubicccrum fe viliffimo & immundimV
ino fpiritoi3quo nihil abieclius.fiihil fcediue,
nihil dcniqocdcteriirs eft. Erubefcite tandem •
diabolo paxerc, Be a J Deum a quo defeciftit *
rrdite,cui parcre fummafelicitas fumniaqi li*1
bertas eft. Sptf* ColUft.tx vitis ?i».
lmprobilhme,nd liiflicit nbipct-
diuotua.nifi & Dei mei tctcs plafma/Diabo-
lus autem dixit a4 eu multis audi6tibus Prae-
indkas mihi, 6 Bafili. Tunc omnes clarnaue-
rum:K7riceleifon. Dixitq, ad efi Ba/Ilius.In-
ctepct tc Dominu^diabole Quiait;Pr^ii}di«
casmibiBaiiii. Nonabi; ego aTetim,iedip(e
TCfflcadmc. Abnegauit Chriftum (bum , &
drofeflbt eflmihi,eecefcYiptum citiS in manu
bbco.Quiait. Noaxcflabimus orarc donee
omnibus -rifa venit, it impofita eft in maaus
Bafiiij.Quam Alt fufcipifis dixit puero.Co^-
oo&ishas litcras fratcr/Et ille. Etiam Domi
oc/Maim enioi mca (criptae Cint.lt frangeni
Ba61ios feriptu perdueiteurriad Eccleua,&
digou fecit en Cuicto minifterio. Et bene in-
ETSM»ttU*XVl^
Vtrnt* d*t *UpA& frMtri non hnUmntt fi'%
rum iantmritmn Et htirtfaftm til.
BYidam monacbus quadam vice ftetit fn
chore cum catarctur, Incarnatus eftde
Spirito lando &c. Et ciimalij fratrcs inclina-
rrt)t,ipfc ftetit cum crccto collo, & fe non in-
cJiwuit. Adfuit diaboius dans ci alapl diccas:
NJ«>
£ZEK*
28*
Daemon.
EXBMPLVU XIX.
D&monfon feptenncm tentationem Tapam in
fornicationem profit atum , fandalio eius fro
figno viSorU accept ojuoprincipi nuneiauit:
fed Papm mirabiUter ad p*nitenti*m reuo-
catur. --•
"O Efert Sigebertus Gcmblacenfis inchro-
*^ nica fua.Antidios. Bifontioncnfis cpifco-
pus aliquando cercia feria port palmas tranf.
lens pontcm Duuij fluminis, xidit agmen dx •
monum gcfta fua principi .fuo referendum,
& inter cos iEthiopem iu manibus fandaliura
proferentem ad indicium , quod Romanum
prxfulcm (cuius hoc erat) per feptem annos
impugnartfm tandem ad lapfum traxeric, qui
. vocausad fc iEthiopem in yirtutc Dei, & fan-
Ihc obedientix, fuper cum afccndens,co vc-
clantc Romam venit feria quinta, hora cclc-
brandi offici j,& darmone preforibus expc&a-
te Papc, rem retulit, negantem per fandalium
ad pocnitcntiam mouit, ft mifla vice eius celc-
brata,& parte chrifmatis a fc cofcerati aflum- N
pta , reucttante -<£thiopc ad Ecclefiam fuam
rcdijt Sabbatho fanclo horacelcbrandi officij.
Sigebertus inChronologiafuaadan. 411. Vide
titXbrietas ex^S*& tit.Rofdrium^x.i.
ANNOTATIO.
loannes Raulinfyeolegid Do8or>& doclif
fimus t *ncionatortqui vixit anno 1 ^o for -fetid
quint dposl Dominicam terttam quadragefima,
dicit abeffeomnem magic 4, artisfujpicionem ab
hoc fa&o &..Antidq%quia fan&i vtipojfunt ali-
quando demonis opera iUi imperandejuxtapo*
teflatemfibitraditam * ChriBo, dicentei Ecu
dedi vobis potefiatem fuper omnem pot iff stem
inimici.Sic D. Deminicus coegit ddmonemtan-
deUm tenor e donee her arum penfum abfeluijfet.
Malefici autem abutuntm opera ddmonumeos
muocando , eifque fe fub'tjeiendo. JQuamobrem
aliud efi vti opera ddtnonis more fan for urn, ($•
aliud abuts more magorum.
ExfcMFLYtf XX.
\ Ddmonem Luther us exorcifare volensjn
fummaspereum anptfihs redigitur,
ANno 1545. addudacft puellae ditioue
Mifnix V Vitrembergam ad Lutherum,
& hare erat dxmoniaca,a dxmone pcripfum
liberanda. Quamuis autcm Lutherus ad hoc
demirandum & magni momenti opus initio
oqn parum difEcilcm fe oftederet^ac tandem
tamen iuflit puelladuci in Parochianx Ecde-
fix V Vitembcrgcnfis iacrariumj illicqi coram
alijs plcrifquedo&oribus & crucfitis vxris (in-
ter quos tunc quoque iuuenis magifteradera)
d^monem incafpit adiurare & exorcizare, fed
id tamen more fuo, «on co qui apud Catho-
licos receptus & v/itatus eft. C dm autcm diu
multumque ille coniuraflet dxmone m,cedcrc
illc noluit, fed cas in aguflias,ut venia vcrbo,
caligas Lutheri redegit.vtis quamprirnu e fa-
crario fcptoripere vclleu At quid accidit?Ma-
lignus ille demon vfque adco factari j forci
obftrinxerat.vt ncquc fb rinfccus.neqj intrin-
fecus aperiri po/Tent . Qua: res Lutherum in
maiores auguflias ctia ad3uxit, ita y t ad fene-
ftram iam propcrarct , iperas per cam fe poflc
fugcrc & cxilire» rerom obftabant illi cacclli
fcrrei,/icquecompulfus eft vna nobifcum tan-
tiiper inclufus hasrere.donec per cScellos fcr-,
reos abedituo nobis cfTctoblatafecuris>mihi-
quefcuiuuen^viro tradita,vt ea fores efFrin-
geremrquodequidem turn conatus fum,& ad
cfFectum perduxi. Intcrea vcro vifu admiranr
dum erat , vt Lutherus angoribus correptus,
furfum deorfumque curfttarct , atque inftar
ouis parturientis hue ill ucque fefc iuuerteret.
Fridericus Staphilus in abfoluta Refit*- contra
lac oh urn Schinidelm. VVilbtlmui Lmdanns
Diali.aubitantyc*.i.3redmMbjjotl*tf*<'
''•40.4ft 1547.
Ex»m-
\ _•
Exxm pivm XXL
f Datum multnm infidimtur umfori oratiapis.
N
Odequadam S- Robertus Abbas ridic
raaligoum ad chori adit urn confifterc,
& conari ouidcm ingredi.fcd fruftra tamen.
Habebatformam ruitici prseciu&i nudis loo*
gifq; nbidijs fcreinis a tcrgo (portulam 6c ad
petfus jjgoum funibus inn exum. Carpi t porro
produdo co Ho circuire choru,oculos infra.
trcs artcmcjcoriccrc : £ quid poffet forfitan
gratum fibi in aliquo ccrncre. Ac viro Dei in-
fWiu^orantc,& fracres a torporc excitante,
improbos cxplorator din fruitra expedans,
cumnilulfeproficere videret, indignabuiidus
ad chorom fratrum conucrforum le contulir*
illicquoque cqd&os curiosc* contemplans,
fi quos vidcrct fonuiolcocos , cachinnans
rprcuit : fi noxijs cogirationibus occupatos,
mimm in modum tripadias applaufit. Tande
inter nouirios- repcrit iuuenc quendaanimo
adillicica euagantem,ncc nifi folo corpore li-
ke pf *feotem,imo etiam cladeftinam fugam
meditantem.-Animaduertens igitur ilium fux
fortue(!e,fu(anulaapprchenfum in fifcellaxn
ujji proieck & cclcritcr indc fc proripuit . Gcr-
nesisurfaQctus, multu pro fiunte ipfius an*
suos&fbilicitiis, mane diligctcr iumc ilium
io^uri.Sed iileaiiteaurotam vagus. & profu-
gu>exauTofuaui iugo Chrifti>fecutuserat
iniflriewn. Adiunxitautemfc bomioibus fee*
lexatis , deditufque lacrocinijs non diu pofl:
captDscft, & capite plexus, miferrime evita
tiaf&t. Mart. Dtlrn Difa* Magic, fo.i./i,
ExiMPtTM XXII.
t Dim* ChriStum fidicens B. Martina
TmmnfiEpifctpafparrt. %
^Eqne prxtereundu ridetur, qnata Mar*
^^tmudiabolusartetentauenc . Quadaih
Cftiadieprcmiflaprarfe, & circunteclusipfe
ioct purpurea, quo facilius clarirateafTumpri
niigoxii illudcrct,vcflc etiarcgiaindu«s,dia-
D$mon. &7
donate ex gfrnisauToqiredimiruSjCalccis au-
roilIiris,fercno areata facie, vt nihil minusj
qua diabolus putarctor>orati in cellula aflititf
curaqiMartinus primo afpcc'r.u.cius fuiilct h£-
bctatus,diu mukumq^amDo filenuuceouerilc.
Turn prior diabolus; Agnofce, inquit, Marti-
ne, quern cernis, Chriftusego fum,dcfccnfii-
rus ad tcrram, prius me cibi manifoftarc yolui-
Ad ha:c cum Martin us tacerct , nee quid-
quam refpofi refcrfet, iter axe aufus eft diabo-
lus profeflionis audaciam. Mar cine, quid dn-
bit as credere, cum vides. Chriftus ego Turn-
Turn illc rcuclante fibifpiritu , vc intelligent
diabolura eflc,non Doroinum;Non (e,inquit,
Dominuspurpuratum, & diademate reniten-
tern venturum eflc prxdixit; Ego Chriftum,
nifi in eo habitu formaquc,qua partus eft, nifi
Crucis ftigmata proferentem, venitfe non crc-
dam. Ad banc ille vocem ftatim vt fumus cua-
nuu,cellularaquc tanto fa: core complcuit,vt
indubia indicia reJinqueret, diabolu fc fuiflc.
In vita tins apnd Sttr. 1 1 . Ne**mB.c. 1 5 .
EXIUFLVM XXIII.
-J- Tramfiguratur dimtnin Angelum lucis, vt
fu*fi$n*boni hominem f*Uat.
B Earns Simeon Monachus Treuirenfis,
in verticcm mbntis Sinai iufl'u fuperio-
rtim cum miffus fuifTct , ibi habitaturus, no-
clurnis boris ill i fpecie Angelica dxmonap-
paruit , & Vt mi (Iara celebret hortatur . Ipfe
nee plane dormiens>nec perfec^e vigilas,con-
tradicit, non debere fine presbyceri ordine a*
liquemhoc mtnifterium implerc, contra i ni-
micusinitat,fe Dei legarum efTe^hriCtu hoc
vellc, nee decere (anctum locu minifterio ta-
li diutius priuari. Renitentem ergo & contra-
dicenremadiunc^o fibi confortio altcriusd^-
monis,deleclulo educunt, antealcareiam ri-
gi Ian tcftatuunt, alba induunt,dc (tola vtrimqj
altcrcantur hoftis morc'presbytcri, Simeon
more diaconicotendebatfibi imponi debere.
Tandem Dei famulus ad fe reuerfus , virtute
oration is, 6c figno Crucis immicum repel lie,
feque del^ium ingemifcit. Emrunius Abb.ni
kifi viu*iM*t*dS*r*iJHnij»c*4'
Ex*m*
488
ExBMPtTM XXIV.
f lngtnsVdffHmistd
verfuti*.
Dxmon.
fed nullus homo fine periculo corporis potcft
cum vidcrc Quo contumaeitcrreipondciite,
voio eum vtique videre, & fidciuflbrcs ftacuit
famfo&m, Necromantic© nc in aliquo I xdcretnr, Iuuo-
dudus eft igicur in cjenaculiim, ibi parties re-
fidentes vidcnt/Jiofnincm afpedu nigrum* &
defoxmem, introeuntera quo vifo Dux dixit:
fatiseft, dcftatim ad Jtdu dedudus mortous
cfiJnsddi. *d LM***T.Sc*fn*hJinM9: ijaj.
QVidatn ,. Malchus nomine , cultui 6n-
dorum admodum addtduif , in regto*
nemlonginquam profedurus, vxorcm
Deo ic fan$is Cofrox & Damiano commeo.
dauit ; eique pro figno dixit .• cum volueric
Deus.mirtam & accerfam re . Fofthxcprofe*
dus eft iter fuum , & vxor eius domi re&dit. *+ tnuoctti dtmvms in it*
ElBMPLVM XXVL
Interiedis auce paucis diebus,fciens diabolus
fignum quod roaritus dederat, transfigucauit
•fc in hominem & dixit vaori • Eccemaritus
tuus abilla ciuitatc dircxit me, vtadducam re
ad ilium, Cui ilIa}noles ire,refpondit$Signnm
quid em agnofco, (ed non poffiim hoc faccrc,
quoriam iandis Co£mae& Damiano comen-
dauit me Sed fi yisytvenia tecum, accede, &
cornu altaris tene, ticiurate nihil mali fadru-
. rum raihi,vt credam tibi-Tunc iurauitdiabo-
mir* ftciuwt.
frtttofunt &
IN Silcfia quidam flobrlis , cum inainuTcc
conuiuas,& hoiaconuiuijiaminlrante, Ac
apparatu fado, fpe frultratuscflct, excu-
fcntibus (c conuiuis , cur non coroparcreot
prorupit inters in hacc verba , veniaiat igitur
omnes dcmonts.fi nullus hominum mccum
efle potcft His didis domo egreditur in* rem -
plum, ybi paftor Ecclefic. concionem habebat}
lus > dicens per virtu tern fan&orum Cofinas .&> vt iracundiam concoquat , aufcultat ali-
& Damiani, nihil mali faciam tibi3feuincolu- »quamdiUi dum vcroin«mplo morarut, vc-
, mem mariro tuo te, reprcfentabo .His didjs niunt equi tes in aream, magni 2c nfgn,.*riu-
(ccuta eft eum.. Et cum veniflcor in quendam cfcenrfefuum doomsm dominum fuum aduo-
.locum fecretum,voluit cam de'iumenxo pra> cet, eique fignificct , adefiehoXpites . Senilis
cipitare, v* imerficeret. Illavcro elcuatisad
ad caelum ocu]i$,voce magna clamauit: Dens
>xari&orum Cofmar ,& Damiani adiuva me,
vobis enrm credtdi U iccuta (urn cumrfeftina-
. te in adiutorium naeu, vr Iiberetis. me dema-
:nu ncquifiimi diabolic Statim appamcrunt et
fandi.in habiru equitum,eum mulritudinc al-
/batorum..Princeps autem iniquixatis, hoc. vi
>fi>,prxcipitem fe dedir,& nufquam coparuic
t'Ex*ft.SS.Cof.&D*n>.cmii. Sm^-jAepu
EXI3LPLTA4 OCXY.
jt Ltopoldus vifi Atmon* ftatim moritm.
•
LEopoldus Dor Anftrra multa mala cum
pcrpctrafTet itaobijt . Cum quidam Ne-
cromanticus fibi prxfenrarus fuifler^, inter-
rogauit cum, fi pcfTct fibi diabolum dxmon -
ilrarein^piopriaperfona.AcilJc^poflu^nqui^
conftcrnarus abit in tempi urn, & indtcat hxs
Domino fuo, qui nefcius confilij paftorcm
. confulit . Paftor.abrumpens concionem hoc
. confilium dat , vt . rota familm domo exeat.
/t^uod cum ficrct, & £ttauli& aiKiilae prope-
rarent, forte ©blrtiinfantera in cumsiac«Bt^,
dc dormientem fecum non auferunrCDarmo'
/ties incl piunr eommefiari & vocircrari, prof.
picereque per fencftra*formis vrforum , lu-
porum,fcJium_& hominum ,& moaftrarepo-
cula vino-repleta', a&curas & pifecs. Hxc vi-
cini,nobilesr paftor,&alij cum yidcrent, Afa,
rinquit^ pater, ybi infant meus ? Vix com hxc
^ixilTctj vnus exdxmombus vlntf fuis infan-
■:tem ad feneftras geftat , quafi monftracurus
parenribus . Nobilisprofiusconftcrnams 3c
folliciius. de.ineolumitate i of amis, fidum ha-
bensfcru urn, quern interrogat; Quqfo tu 4kq,
quid agam/Secuas, Domine ,iuquit>c6tncn-
dabo.& commitum vitara mcam, Deameo,
A in
V
Daemon. DcridcrcDofper a rio. iff
fc in Mttint Domini ingtcdi»r,&Ttiofaatc capitis fupcr fcapolaf . Hare dicen* faciem
aufcram,auxiIio4c beneficio Dei vidcbo.Be- contoriitcKaduertb, ft ficfaciescontortarc*
aieV nqoit oalnlisiDcus recti fit, ic iuaet te,
iumuraq;abicoafoxmet. Serum accepra be-
nedi&one a Paftftie, Jt rdkjuis,ingrcditui,4:
aace conclaue. in quo crane dxmoncs con£re-
gati.procidit io genua, ft £c Deo commendar,
& hoc atumo apcrit ianoam,& videtde,mones
horribtti (pecir (edentes,ftantc*) obambuian-
ics^rpeotcs,^ Tfioirapctu accurr&es ad fc,
manfittoco cemporc ticx due. CsntifMb.if*
ExiMFLTK II*
Ikrid§*$9$fmmfimBwm MtfiUMmm k Dtff
A rocife?ancc«;Hw>bui(ruqmdhic tibi?Il- F EgitucinTitafim&i Magnobodi Ande-
,al- *-^gaucnfis Epifcojpi . Quia aim idem vie
kne'tus dicecefim nbi comrniflam luftrando
circumiens adptaedium quod Quartiniacuf
dicitur,pcrucniflct, pucri garruli ncfada con-
oitia ludendo jadabant • Quos illo intuente
fubito YnttJ ezeis pulueri mixtus cum orani
Ernicitate raorus peracris vafta, more globi
cillacque fercbatur: Tone fodalcf cumpa-
rentibus trifles ac territi,perda?uia qucque ac
ropiam 5c valliu aofra&us (edates nihil pro-
fccernnt. Iamq; defperatione tandem pec de-
uiaac dumofos traxnites fatifcentespoeru re*
pcreriic inter condenfa veprium (emianunem*
6c vis exilem anhclitu trahentem. Quern pa-
rentes cu ra valde magno gemitu palho inao-
lutu& pxoe cun&is artobus difcerptamja
praefeatia Sancli viri obtulcnmt. Qui appre*
benfa manu cum !euauit,& vita; prxpotem ac
valeuteraparentibas reddidit VtjuAb.%^.)tm
Vide etiam tit. Jptfldtsiximp. l.&tit.AbJH-
ntntis extmfle io.
lefiidans ,& tamen djuinttus confirmatas.
loquitur dasmonem , qui infante ra geftabat.
Ta inqatt,aitni infantcm trade. Nequaquam,
refpondic rfrc, iam mens ifte eft infans , die
Domiao xuo rt rcniat, & acciptat infantcm.
Coi (extras; Fgo fungor ii officio m£z voca-
tioois.in quaDcus me collorauir.Ac (cio quid
quid in hoc officio facio.id Deo graturn cflc.
Qparerattone officii mei;dc aaxilio, nomine
<& virtue Icfu Chriiuaufcro abs tcinfantc\&
patricius rcftitao Atqucitaipfi: apprehend it
infantcm,* brachijs fuis aplexus eft. Ifti ni-
hil afiud refpondent,ni(i vociferates: Hui ne-
bulojiai neba!o,rclinqac infantem,relinque,
alioqoite di(cerpimus»lfte nihil curas minas
^iubolica$,abijtincolurois,& incolnmcm in
fante patri nobili reddidit. Daemones poftea,
aliquot dicbus clap (is, cuanucrunt.vtinasdcg
denuo migrate corn tota familia nobitis po-
tucrit. P.Mmrtm.t)tlrio /#.&. Difquif. Magic.
lib.^.q.j.feB.iex Gtrm. i«C. lib.iJU Lsmijs.
£MjUm*hti* Dtmenis.
DERIDERE.
ExBMPLVU I.
Diriikns Zjuhuicum rtgtm Triads ctntortt
<ollo plaz*tur.
COmcs Oetflria? Ottho curlbrem cum Ii-
teris Paxiiios mifcrac7curfu prarpeti redi-
cnium . Qu^em rcdeuntem Comet' Ottho in-
terrogans,quxfiuit fi regem Fr:ncia: Ludoui-
cum TjViflet ? Atille, vbi more fubfan nan tis
conrorfitcollumrViHiinquicvidij/Iummife-
nunpapcUardnm regcm^capudumhabcotcm
DESPERATIO.
EXSMPLYM 4. J
Taewittns infefnkhro I ddmonibMS f*rcmtitwr\
edditur , UctrMtur , & tatdem vitfar cU»
mantis audimt, Vuifii not, viti&i.
FVit quidam vir in hac proxima cioitate
vitam turpi (Tl ma per omnem facinusda*
ccn$» iuvt opinatiffimus in flagirijs habere-
.tiir.Hic aliquadoDei mifer.nione copundui,
«rd pcenitentiam vcrtitnr & intra fepulchrum
fc quoddam condudens > pnorum fcclerum
pollutioncs lachxymarum fontibus diJuebat,
Oo dicbus
/
if* Defpaatio.
fi.cousacBoAIbosinfiicicmproftraiuit^acc grauioribus earn ttrberir cracianr* fed
jdJeuare quidein aufus oculos ad coclum, no*
que- vocem cmitcere, & nomen Dei tiomina<-
xe,lcd in folic gemitibus &fieiibus perdura-
"fcat,& tanqua viuens fepultus de inferno qua-
dammodo iam mugitu cordis gemituq; rcd-
debat. Cumqi in his eo pofito ieptimana vna
tranfiflet, no&u veniunt ad cum dsemoncs in
fepulchro,clarrutes,& dice tcs: Quid eft quod
agis, impuriflime, & fiagitioftlime / Poftqua
emnifpurcitiaomnique impuricate faturatus
csnuc nobis caftus,& religiofus proccdis:Ac
poftquamfenuifti in fcclcribus, nee iam furti-
ciunt vires ad facinora , nunc Chriftianus vi*
dcri viSy&'pudicus^ pcenitcnsvquafi alius ti-
biiam vlluspoflit dari locus fatiato in malis,
oifi ille> qui tibi nobifcum debctur : vnus ex
nobis et) alius iarn eflenon potes,redi ad nos
J&agis>, redi 6c <p fupereft tibi tcpus in fruen
da voluptate non perdas> pracparamus tibi af-
fluences dclicias.prarpaxam us fcortum nobi-
lKGmum, & cun&a alia quae florem tibi pof
fiat rcpararc graciflimac iuuencuris. Quid te-
snetipfum vanis & inanibus rffligis crucian*
bus/ Quid temetipfura ante tcpus fupplicijs
tradis? Quid cnimaliud efles paflurus in in-
ferao^niunoc quod nunc tibimetipfi infligis*
Si tc poena dcle&at,cipcclapaiilulu\ & inue*
Dies paratam Nunc interim fuere munehbus
uoftrif , quxdulcia (cm per & grata duxifti.
Hare 6c.his fimilia plura cxprobratibus eis,illc
iacebatjmmobilis,.nccauditum fuum couet-
' tens ad eos>oec vllum penitus fermonem rcf-
pondens. Ctirnq; illi facpius cadem rcpctcrcnt,
, & alia duri ora . nee ille omnino mouerctur,in gyfti eremiu, qu4 h*U**r in vitis FB
furorcm prolapfi dasmoncs, vbi vidcrunt fua
contcmni verba, verberibuseum coficercag-
grcflifurit,& multis cum fupplicijs excrucia.-
tum. femiuiuum reliquerunt . Nee tamen in
cottauttfqi cruciatibus moucri falccm potuit
2 loco,in quo orationis caufa iacuerat Pofte-
radiequidafuorum requirenccs eum humar
iritatis dura xat gratia, iriucniunt penis in-
credibilibus affeftum,& caufam percontatet,
cum didiciflent,rogabant eum,vt.cune gratia
renortari. fcad dornum propriam pate ret ur,
Abnegat, Sc in eodern permanct loco • Turn
veto & iequcnti noftc repetemes dasmoncs,
be quoque moucri potuit loco , melius cflc
ducens ie moncm future , quara vitro darrrio.
nibus obcdircTcrtianibilomiuus node mul-
titudo conuenit damonum, & abtq* vllaou*
feratione inucntes in cum* omnibus poems,
crueiatibufquc conficiunt. Cumque jam cor-
pus defecifTet in fupplicijs, extrcmus tamen
fpiritusobftabat irnperiodamionum. Quod
vbiimpijperuidcnint,cxclamantcs voce mav
gnaf-Vicrfti , inquiunt, vxcifti- Et mox vciut
quadam virtutcccclitusipfi ciFugati,prxcipi«
tes abfccdunt,ncc ei vlcraquicquam iuae art is
aut fccleps intendut Ipfcveto in tanturu vir-
tutibusanimi profecit,& ita onutus moribus
crTedusefl, acita diuina gratia replct us , vt
omnishzc regio quafidcccelo lapfum eum
vidcrit,& vnum cflc ex numero crcderetAn*
geloru , omnes pen c iimuLatque vno ore di*
centcs.H^c eft mutatio dexu^excelfi.Quari
cxcrnplo ctus, qui iam femctipfos defperauc-
rant,rurfus adfpemfalutisregreuiiunt. &c-
mendationem fur, quam priusdefperaue rant,
pr*fumpferunt ? Quauti admiracione eius dc
ipfoiaminfernopcccatorumretracli feut, &
ad yirtutum indolcm reparation o namq- tau
immutatione conucri7> omnibus omnia vtfa
funt poflibilia . Nonfohim enim emcodatio
morum florcbat in co, U afTumptro v irtutura,
verum & gratia Dei plurimaci collau elV
Signa enim & prodigia , qua; ab ipfo fada
funt quat que Deus per ipfum ranquam fuu a^
micu operaridignatureft, quatum apud Deu
haberet oncrititcfcib2ntur.lnvits Soamts JE~
EZIMSL V/U. LI.
Virgtnk d»mumJ}otimr* voUns Uutim Usn
WMMTtitUT-*
P Rat quidam vir nobiliffimur nomine Mo-
^ tius. Hie autcm primo gentihYfuit latro-
num maximus>& fcpulchroru violator .atquc
in omnibus flagkijs opinatilCmus. Ad quel ta*
li modo occafio faluris aduenit • Node qua-
dam ad domum cuiufda virginis Deo facrarx
cxpoliandi caufa pcrucnic. Cumque machi*
nhqui'
Defperatio. ajr
ais >quibo£iam * qo* hmuimodi artjficibus Tidcrcrarcflcinobcdicni,TnSapuJcotc»ig6«
&u sboix four, dorous cius teela confccndif-
fct.querensquali arte3vel quali aditu in pcnc-
rialiacios irreperer , dinVulcate perpetrandi
-opens innexus , plurimum no&is tempus in
xcdis pofitos fine vllo effecta tranfegic Poft
snultos Tcro animi conatus froftra adhibitos
^clutifeflusfomno opprimitur, fie per vifum
fibi ajfiftcrc vidic quemdam regiohabitu di-
ceDcem .• Define iam ab his fiagitijs, fie ab cf-
fufionc huoiaaifanguinis cciTa, atqne ab cxe-
crabilibus funis ad Jaborem religiofum con*
uertevigilias,£e fufcipc cnclcitem>angelicam«
que mi Imam, atqueex hoc iam animi virtu-
tibus vine , & ego te huius militiac ducem ac
principem faciam. Ac ille cum gxatancer qux
fibs oxrerebahtur audiflct , oftenditur ei grex
inonachorum,fie£rincipatum fuper cos tcne-
rc uibererln hiseuigilans , aftantem fibi vir-
gincm vidic , fie requirentem quis cfict, aut
▼ndc.vej cni illuc vcnnTet?Atillc quafi aniens
effc&us, nihil ei rc(pondit,fed tantu vc Eccle-
iiam fibi oftendcret , rogat. Ilia vera cum in-
t ellexiflcc in re aliqoid diuini opcris eflc,ho
mint perducitadEcclcfia , ac presbyceris of •
(eic. Ad quorum ille veftigiaproniens , rogac
Chriftianum fc fieri, fie ilfico fibi pcenitentia
daxt Picsbyterivero cum cognofcerent viru
hunc effe omnium flagi riorum aiftorem, mi
rarar £ hare veralooueretur Et cum perfcue-
xantia fuifidem rci tecifTct , monent eum vt fi
b j c vcllet,i]la penitus omixteret D chine cum
itligionis inicia fufcepiflet, orac fibi dari prx-
cepra,qmbus yiam faluxisdeberet incedcrcAc
fili cres ei primi pfidmi verfkulos trad ut. qui*
hebdomadam.rurfus ad ere mum pcrgit,atque
ibiper fcptcra cocinuos annos in omni abfti*
ncntia degens iplenitudincm grarix confcqui*
tur 4 Domino , ita yc omnes pene fcriptura*
rnemoriter' retinerct. Pancmvero Dominica
die taatum fumebat, fie hue diuinicus delauL
Nam cum otara>furg£s ab oracionc inuenrc
bac panem pofitum>quem nemo deculcrat ho-
minum.Hunc vbi cum gratiaru a&ionefiim-
pfifTct, fuificiebateivfque ad alteram Domi«
nicam.E* vitis t strum vits o '. S.Copretis*
EXIUPITM III-
Lhxmtsm Ispfm frster contra defyerationtm
feipjum snimam, dixit, Non peanut*
F Rater quidam abijt '.haurrre aquam de
flumine, fie inucniens mulierem lauatera
veftimenta,peccauit cum ea. Hauriens an tern
aquam ibat ad cellulam.Infilierunt autem in
eum dxmoncs per cogitationcs, fie concxifta-
bantcum jdiccutcs: Decxtero quo vadis? non
cfttibi vlcerius Talus , vcquid etiam (ecu Iran
!»erdis? Incelligens autem fratcr ille, quia vo^
unt cum omokno perdetc, efigens fc vti liter
pcrconfidentiam , dicit cogi ration ibus fuis:
Vndc ingrcflx cftis in me, eogitationcs malas
& contriftatisme, volences me omnino per-
dere?Nonpeccaui Etiterum dico,nopccca«
ui. Et ingreflus in cellulam fuam.concinebat
fe/icutheri,fie nudiuftexrius.&euclauicautem
Deus vicino eius feniori quiafrater ille rues,
& in ipfo cafu fubruidet diabolum, & vici/Icu;
bus ille difigenter cofidcrans furBc^re iibi air * Venicns autem ad ilium fenior^dicit illirquo*
~ mo do habes fratcr Ille refpondit bene abba:
Dicitei fenior\fie nonespafTus triftitiam his
die bus /Refpondit ci fratcr non Dicixci ft*
nior:Reuelauic Deus, quia ruens fubruifti dia-
bolum^ vicifti.Tuc fratcr, rctu lit omnia ilU
quae fibi aduehirTcnt: Senior aut eai dixit. Cer-
tef rater difcrecio tua contxiu it vktutem im>
cos ad yiam falutis, tribufque die bus perm a -
nensapud eos,ad ercmum proficifcltur , vbi
plurimo tempore demoratus, &. die ac.no&e
inoratione cum lachrymis perdurans, cibum
ex radicibus capiebar berbarum.Regreflus au-
tem ad Ecdefiam, tresyeriiculosp^Imi,quos
perceperac a presbyteria, nonfblu verbis. fed
fe rebus atque x>pcribus reddidit • Prcsbytcri mici. PaB*diut in fine lib ^.m 41.
vero mirabantur, quod fubito couerfus accr* Vide $ti*m tit.CenfiJfio, *x« *.& 6,
nmam ftatim iniccerit fibi abftihentia fie in-
ftrucmes eum pleniiis ex diuinis fcripturis, .
honabancur cum iccum dcmoiaxi • , At ille nc Oox £xsk*
*p*
i.
Ez IMF ITU IV.
Dcfpcratio.
labor em in affiffione pgnftentit demonftiar-
re,& fupplicarc Deo in flctu 8c planclu. Et icai
itdijt ad monaftcriuin Ilium. Etdamnas oftiu;
celiac fux,ficut lolcr frpcr mortuum ,ita flebar
fupplicans Pco kiunaus autem & vigilans cu
omni anxietateettenuauit corpus fufi,& nee
fie fatisfaclum pucabtt ammo fho,cjuod con-
grue pocnuuiUct Fratribus aute fxpc venien-
(ibusad cum vtiiitatis caufa , 8c puKancibus
oftiu m;ipfedicebat; no fcapcrire poiTc, dices :•
Sacramento me conUrinxi pervnum annum
deuote pcenitentiatn age re, fed orate pro me.-
Nee cnim tnuciucbat quomodo fetis cxcu>
faret: quoniam iili fcandalizabanturhxc au-
dientesde co, quia era t apudillos hohorabslis-
8c magnus valde monac us feciicjuetoium
annum ieiunans intent c\ & deuote poeniten-
nam agens. Die autem pafclpf nocic ipfa Do-
minies refurredionis tot lens lucerna noua,
8c reficieseampofuitiii cacabonouo,& coo-
periens opercuIo,afcro fnrrcxitad orationem
dicens.' Mifericors 8c miferator Deus, qui 8c
barbaros faluari ?is, Sc ad ycritatis agnitioue
iMxuris lapfus finex quid*, fceniterti *amir*>
cnlofum lumin in dii Fafik* promtruit*
MOnarhus qpidarn folitarius antiquus\Sc
in conuerlaribnc proficiens , fedebatin
JDontc in parti bus Antoni; , cuius verbis 8c
a&u multi proficicbant.Et cum talis elle, ex-
citatus eft diabolus adinuidiam contra eum>
ficut 8c contra omncs viros virtutu.Et itntm<-
alt in animam eius cogitation em tale,vt ei qui
in tali conuerfationccdet, nondeberctferuiri
abalio aut minifteriueihibcri,fed magis de-
bt re ipfum alijs miuiftrarc. Quod h* ahjs nom
crhibcrer roiniftqriu fa! tern fibi ipfi fcruirct,
dicens: Vendeerga in ciuiratc fportellas quas
fiicis, 8c erne tibi quai opus Hint 6c re u en ere ad
locu ruu^ 8c nulli fis onerofus. Hoc autc fog-
gerebatatiquushoftis diabolus xnuides quic-
fi eius>& oportunae vacation! eius ad De\i,8c
▼til i tat i mulrorum: tndiqjcnim diabolus vc- o
carieum,& capere&ftinabat. Hie vero taqua venire, ad ce confugi. fidelium faluator mife
bonas cogitationi adquiefcens, defcenditde rere mci quiaplurimumreexacerbaai,& ini-
monafterio (uo,& qui erat omnibus ad mi r a- micu mcu gaudere £ccit 8c ecce mortuus fum
dus ignarus tame huiufmbdi infidiantis aftu- obediens ei: Tu Domine 8c impijs, & his qui
tiae.netus autc 8c famofus omnibus, a qui bus funtfinc.mifcricordia mifercris>fed 8c proxi-
*idcbatur,ciie'$,cu non pod longu t£pus mu- mis mifericordiam imp€di prscipissmi/ercxe
liercm TidiiTet.pro incautela fua iupplantatui bumilitatis mea: Apud te enim nihil i mp offi-
cii, & incurrit in cam. £t veniens in defcrtum bile eft. Quoniam tecufrinfernum diflipara eft
tocu; feauetediabedo vcftigiacius, intra flu-
me' cectdit Et cogitas quia gauifus eftimmi-
cus de ruina eius, voluit in fe ipfb defperare,
quiafpirirum t)omini cotriftauic ,& tandtos
Angclo»,5c renerabiles patres quorum multi
•tiam in ciuitatibus habitantes fuperauerunr
diabolum Et com nulli horum fc facere ftmi-
l^pofle^contriOabatut ?alde\& no rccorda-
(lent puluis anima mea. fnc mifericordiam,.
quia benignus es , & mifericors figmento tuo,
qui 8c corpora qux non funr in die rcfurre-
ctionis fofcitaturu* e$. Exaudi me Domine,
quia defecir fpiritus mcus> 8c infoclir anima-.
mea, tabefa&um cil 8c corpus mcum , quod
coinqumaui. 8c iam viuere non valeopro co
quod non credidi Ignofce peccatori per pee -
batur, quia Deus ell qui tribuit virtutem hisr nirentiam duplex habenti peccatum ex deipc-
qui ad cum deuoriffime conqerrutur. Etcce- rationed viuificame contritum > 8c igne tucr
catus%& non videns peccati fui cura»voloit fe praecipe hanc lucernam acccndi.vt & ego ac-
in flumen uc^are.n perfe&um gaudium face-
rctinimico. Ex multo cnim animi dolorein^
firmatut-eft corpore, 8c nifi poflea mifericors-
Deusauxilium prxftitiffct ei,ad peifec^lu gau-
dium inimici fine pcenitcntiamorcterur.No-
wfime autem mfcrcucrfus,coguauit.maioie
cipiensfiduciammifcticordias 5c indulgenriar
tua?,refiduo tempore vitc. mea? quod mini do-
nauerir, mandatatua cuftodiam 8c a timorc:
tuo non rCccdam, fed deuote fcruiam tibi ana-
pliiis quam primo Etharc nodlcipGiRefurre
fiiouis cum multis lachrymis diccs^frrexitT
vtvilmt fiacecnfi cflet laecrna. Ec dctedto
cacaboriditquia iron effet acce£a,& cecidit
itcrum infacicm fuam, rogans Dominum,&
dicen* : Sao DomineqiiM ccrtamcn fa&uro
eft,Trcoronarer, dc nonftcriin pcdt bus, ma-
gi scligcsprdp tec carnis delc&ationc torme-
tis impioru adijcs , ptrce ergo raihi Doraine*
Eccecnimitcruincofitebortuas bomtatirur-
pitudiocm meam coram angclistuis,& coram
iu/ris omnibus, & mfi quiakadalizaripofTct,
criam oni bus bomini bos confitercr.Dcus,mi
Dcfpewttor
*9J
nuens qmlibet qaantumfibct reus, tmuquam
iodulgcotia Driuarctur. Ec cum necdumci
hoc modo Utisfaccrc poflcc, adiccit, &ait.*
Ego (alucis tux fidciuflbrem mo conftituo,&
annua meapro cua requiratur, dummodo o-
bcdicns peruueres in ordincifto . Haccrgd
promitfionc .tracer ille magnified roboratus,
ipiruumdiiiidentiae,£ qao iinpugoabatur.pc*
nitusespugnauit, &exultas in Domino, cum-
tremore mi&ricordiam Soudicium deinceps
catare c6n£ueuit. Qui cum cflct nobilis gene-
fere mci, fc^rt alios erudia Dominc viuifica K,nullamgcncrpfiuucmaibitrabatur, nifi pro-
inc^uitatribus Ticibus eras, exaaditus eft, & ' Chrifto pauperem ficri>Srfcruxrc pauper ibus,
iiirgeiisinuenitiucernam claie ardentem. E« ctat (erum infirm arias pauperu iu hofpitio*
«*uItasiofpe,c6fortatus eft in gaudio cordis deputatus) quibus officiofiflknc fuperinten*
admirabacurq; dc gratia Dei .quia & peccacis dens,non ficut cxrrancis & medicanribus fcr-
tina iodalGtySc latisfccit iuxta pctitione eiua uicbar, fed tanquam Domini* fuis, & tanqus
Sc aoimuxn ipthis, & dicebat; Grarias tibi ago
Dominc, quia criavitx (eculihuius indigno
mificrrus cs,in magno & nouofignoboc ndu-
cia*tnbuens.Parcis cnim &mi(crcrisanima<-
bus^quaa crcafti.Ira autem perfeuerante eo in
cofeujonc illuric dies, Sc Izrabatur in Domi-
do obliroscorporalis cibi. Ignfaute lucerna?
iilius toto tempore vir* fua: ffcruauit, oleum
fiibinde fiiperfundens,& faciens dc fuper quo
minus exeinguerctur.Et ica rurfus diuinus Fpi-
nrus habitauit in co,& fa&us eft apud omnes
inGgn£s,bumilitatcm exhibens in confcfllonc,
fegratiaram afftibne Domino euro lanma;
tanquam
raembris filij Dei. Si quem inter cos morbi*
dum, fi quem vlcerofum i & vermibus fcatu-
ricnte afpiceret,huic omne pie tads opera im-
pendens, abluendo,tergedo>atque rcfocillan-
do,quau* mater xgrotanti filio iugiter affiftc-
bat.Diihxc, & his innilia Dei famulus agere
non ceiTaret , contigit vt mortalitas fa: mens
quarnplurcs fratrum inuadcns , pertraherct ad
mortem. Cum autem viderctfociosfuos quo-
tidie fubtrahi, ipfe defiderabat defidcrio ma-
gno dillblui, & die cum Chrifto . Pius vera
Domxnus>qui femper pracfto eft corde contri*-
tis>& fpiritu contribtfiatis&ruulis fuis, dec re-
mil ctzam ante aliquot dies mortis Cux rcucla^ uit adimplcre defidetium cius Oborra vero*
cum eft dc tranfitu fuo. Ex libris dettrin4j>+~ febricula parua,cum tcnuirer xr^rutare ccepitr
1:1 j.a^.....,.. . fetJc&uIodccubuk.Cum^j Domains Abbas
introiflct ad vifitindu ilium, mirabarur quocf
homo fcrociflimus tarn leui occafionc led^
dctineretur, Tnde & fubridens aiebat: Neti-
UumUb^tf$rnicnUon$ nmxo.
m
V^
Befyermtion* tmtmtm fratmr, fromiffitni Ak-
litis Pttiti dtftluUfu* c*rtwefficit*r.
F Rater qnidam magna? rcligionis inCla*
rcualledege bat, nomine JBcijiardusihic in
prunordio ^conuerfionis fij* dum peccato-
iam fuornm enormitaxcm, diftridiq, iudicis
scquiurcm atrcntius intueretur, tanta formic
meas,mifrater Eernardc, quia modo uo mo^
riefis,fed adhuc comefturus es nobifcum de-
fabis& oleribus noftris: Ipfc vcro refpondit:
Non dmco pater, non timeo , fed comido io1
Domino, quia minimi iam fraud abor a defi-
derio meo . Qui^d multa ? Poll: quatuor auc
quinqjdicsfcintillulacrcuir in incendiu ma-*
gnum, & fadaeft peremptoria febris, qa«^
dinemotus cft.rtindcfperationcm propemo- ephemera putabatur. Tunc proprium iudiciuv
do laberemr.QHP coperto vencrabibs Abba* Abbas reprchendit,& fiatrisfentenuam quaro>
ipfius Potitus exemplis X monicis, muitis ci defcipfo protulerat,praeua4crc cognouits Ap*
{erfiiadcxe conabatur, quia^onfeffusfcpoe-- Piopinquante autem bora cmigrationir, in^
/
Dcfperatio^
/
-394
nnclus eft fraterolea&cram Stall Explcta au-
tcm vni$oiic,fadus eft ftati m iulpiritu,& ra-
ptu* in cotemplationem, per multum tempo-
ris (patium iacuitfine (eolu , & fine motu, ita
vt pene morttfo fimilis videretur. Cumq; per
multam horam,vcIutexanimis iacens fecrcta
coeli,non prc/umptionc,(ed gratia duccrima-
retur , tandem ad ft reuerfus , ipfa hHaritate
vulcus.vbinafuifTct, Cutis indicauit.Ad quem
' pius pater accedens , interrogauit quomodo
haberet? qui refpondens Bene (inquit) mi do -
mine, mi pater , per indulgentiam Dei . Ec
nunc , chanffimc pater , abfoluo te a debito
fponfio'n s tua?,multasgratias agens fohcitu-
dini tux circa me peccatorem, Abbas autem
priftinae illius obligationis , qua fefe pro ciuf-
dem fratris (alutcrefpofalcm feccrat,oblitus,
mirabatur vnde loqueretur. Tuncfrater ex-
preflitis coram one fcut ilium, & ait: Ergone
excidittibi quemadmodum olim faluti me*
refponialem te cbnftituifti/ Abilla ergo fide
iulEoue fecurum tc facio, quia iam de falua-
liotie mea per mifericordiam Domini noftrt
Icfu Chrifti (ecurus exifto Tync vcro Abbas
fohcita inquifitione ccepit ab eo indagare,
quo nam modo id potuifti agnofcerc / Quod
.cum modis omnibus diccrc recufaret,cernens
Abbas nil fe precibus proficere,in nomine
\Domini per virtu t& obediemixpr«ccpit,qua-
tcnuseaquse vidiflet ad edification^ & con-
folationem multorurn exponcrct, quo audito
inter cos miferante Domino iam nuc fortim-
rus fum,pra?uidi. Cum crjgoifladixiflet^obti-
cuit,ftatimquc felicem animam reddidit. Em
M. devtrss ittuftriws irdinu Ctfitrcitnfis*
£l£VPlTM YI.
Difptrmt HiUebrMndus tattv,fropt$r defptrA-
tionem maximi <Umn*tumfe ejft diets, O*
Bertolfhus fine ordin* fccerdotq nuumrm
Mm ixeqmens ,' nimis ttrutus JtCHlumd^fe*
tit, <&* D*ofunit*r.
Hlldcbrandus habitant in villa quadara
dicecefis Traicclenfo, qua; dicitdr
Holchbyjl, die quadam filuam cum alio
auodam conciue fuo intrauit, quera , 6a-
deritediabolb, cum foli effent , occidit . fue-
rant enim aliquando inter cos fnimicitis, fed
tunc temporis penitus -erant fopitx .. Reuerfo
Hildebrando in villain, iiiterrogabant cum
amicKoccruVbi efletf<5u^re(pondit:Nelcio.
Expecrantrbus die illo, &*aItcro>cum*non re*
diret, qui iam re dire nonpotuit, fuipe&um
bsibentcsiam dictum Hildcbrandnm propter
antiquas inimicifias. coram iudiccin caulam
t rax e runt , crimenq; homucidij impoiucrunt,
quo timide1 negante , cor pit ipfa facics cum
p rode re. Et cum inflamibus illis iam negarc
non poflet.confefius eft quia hominemocci-
diflet.Statim data fuper cum fqtitenria,pO£nx
frater illeinfirmus ita cfFatus eft . Quo n iam *otali adiudicatus eA. Cumijue duceretur ad
virtus obedienti? ycritatem me filereprobi
t>et,rem-di<fturus fum vobis^ui fortafiefidem
dubiam c^hibebiti* vfed yt teftimonium hoc
credibile faciam, fcitocc, qnia cum finedicti,
ctia^n finem vita; accipiam. Nouertt crg6 di~
lectio veftra, me licet miicmm, & indi nura
Domino fuifle prsfentatum, cuius bcatiffima
indulgent** remiffionem peccatorum atcepi,
& (pem fcelicitatis x tern a: per gratiam ip-
fius in (inn meo repofitam habeo . Ex ipfius
ctiam {an&iffimo ore audiui. quiaomnes qui
obedientcs in ifto ordinc vfquc ad mortem
-per&iierabiwt , falutcm ascetnam ab ip(b
confecuturi funt fratrcs autem noftros qui
deleculo migrauerunf, in magna beatitudine
oaalatites alpeu, & meum ctiam locfi, quern
mortem, iaccrdos eiufilem villa; Bcrtplphus
cum alio facerdote, qui vocabatur Ioannes9
traxcrunt reum in partem >fatis diligetereum
monenres deconfe(fioBe, atque <ontrition«
cordis Et quia mifer homo per fe furgere ud
potuit occ manum fe fubleuamem fctnit, mi-
fcrabi liter refpondit : Quid mihi portent il la
prodefle? Homo enini daoinatus (um.Rcucra
refpodit fi cut homo induratus, & detperatus*
Et ait illi Acerdos : adiu rote per Pat rem, 6c
Fjliiim,& Spiritum fandlu, vcii^fia dies xxx.
mihi apparcas,& fineomni periculo vic^mc^
de ftaturuo me certifices. Refpondit Si mihi
licue'rit,Iibenter hoc faciam. Sic^j rotalipae-
tia plexus, de tormrnto corporis tranfiuit ad
tormentom actcrp* damnauoois. MoAe qua-
dam io
DeipcrAtib.
Xftniiffra ftarutnm tempos Berrolpho dor-
mknte in ftrato fuo,catus cflc < cepit circa do*
mum fxagor arbor um , cam vehc mens flatus
Temorum , vtipfa animalia ftuperent, &-vix
fin's Joci»infra clauflra ftabuJi rctineri pofl6t.
ExpcrgefactusBcrtoIphus ,rcfpcxit ad oftiu
domur>& ecccianuaeqoafi vcntorum impulfu
aperkbantur , v iditque Hildebrandum in ca
*9S
ExiMfLTM VII*
t)tff f/msvjnr trim* ab infernal* iqw sdUcm
fosnmrum deu*hh*r.
tniooardente rtfidentem, fibiq; ccleriiis pro^
pinquamem.Territus autem fupra modum fe
ugiiauit, fis yi ilarec Tub inuocatione diuini
nomini$,prcxcpit Ecccbic fum.ficutpromifi,
cnquitSciCcitanfcillodeftatu (ite* refpondit?
AEternaJirer damnatus fum-, aueriuique in-
ccndijs propter defpetationes maximt dcpu«
tatus. Si fecuadu tuum cofikura-cgittem poc-
nitentiam, pcrpocnam temporalemeuafiAcn*
seterna. Hoc aurem fcito, quiafi noofuiflcm
Tiuor ire adiuratus ne tibi mortuns noccre,
malo coo hue aducnifrem Confulotibi,vt vi- ,
tam tuanvemei)dcs,nc pod banc vicam fi miles
}>cenasrecipias. Erataa ten? idem Bertolphus
acerdos nofnjne/ed no re. Nam vfque ad iU
lad rem pus fine ordinc prcsbyterij celebrauic.
EO tempore quo magiftcr Toanncs Xao*
tenfis Scholafticus,5c magiftcr Oliucrus
ColonienfisScholafticus, crucem contra Sa-
raccnos prxdicabac in dictcefi Traic&efi.erat
ibi quidam ruflicus, fi bene memini>nomin€
Godefchalcus,operevfurarius. Iftecura cete-
ris, Eton cxdeuotione, vtpofteapatuit, ledcr
circumftatium importuna adtnonitione, cru-
cem fufcepit Gumquedifpenfatores.ex man*
dato Innocentij Papa?, pecuniam redemptio-
ais colligcrcnt a fenibus>pauperibusJ& infir-
mis, idem vfurarius le pauptrem mtnties,cm-
dam difpenfatoricircafhnimam quincjuc ta-
iemorum dedit,talique dolb facerdotc circu-
uenit.Teftati func poftea vicini eiUs,quod de-
dilTe potuiflet quadragiucamarcas,nec tamen
exhseredaflct liberos tuos, quodipfe preten-
debat,,Deus autem, qui fall i non' potuit,eiu*
Qui cum adbuc miferu atnpliiis interrogate fallaciam poftca tcrri bilker coclufit. Sedebar
Tenet, refpond it , non licet mibi hie diutius. aiiCbrintabernis-Dcuprouocaseiufcjuepere-
morari,quiamuIti darmoncsforisantt oftiti griniscxprobians in hunc modum; Vos ftoli-
prxftolitor reditum meum.Hoc di&o,(tatim dv maretranfibitis, fubftansiam veftra cxpen*
impauut,8t expulfus.cum ftridorc & vlulatix dctis>vitaq> veftramultis perioiliscxponetis:
xnsximoabfo difccfTtt.tranfienfquefecus (la*
bo I urn , animalia, ficut priuTS, in ft u pore m &
cbmmotionem conuertit • Bcrtolphus vcro
timorc ca horrendat vifionis fecnlu defer u it,
& indomo quadamordinisnoftri,teligionis
babitu fufcepit. Abbas loci illius> eo quod in*
te fieri Act cum virum efTe litcratum & clo-
ego verocuvxore& Iiberis meis domi reu>
dens propter quinquemarcas, quibus redemF
cruce mea, fimi^e vobis habco merccdt!. Std
iuftus Dominus, v t pala oftendcrcf quantum*
placeret labor, <rexpen(xperegrinaatium, 8c
quatum eiusoculis difpliceret dolus, ac blaP
phemia dotrahentis, homine raifcrrimutra-
que tern, vt ei ad ordines liceret accede re >fatis didit Sathana?, vt difceret non biafphemare*
apudDominum Papam Innocentiu labora-
uir, fed obtinere non pocuit . Ante hoc bien-
muniA treat mibi reculit Prior dc Campo > in*
manu, quam extenderat temcre ad area Dei,
graui morbo,qui anthrax dicitur punituyeft.
Quae cum ei, quad pro rfcmcdio ,eoquod
morbus Terpens - fit abfeindcretur » nihil illi
profoir, imo dolori dolor additus mortem ex
potitisaccelerauit. Voluiteum Dominus, rt
^>eropunire in prarfenti, ne puniitt in fufu-
so; Cdftriutlsb, %.cs* 6*
Node quadam dormimtc eo cu vxore fua in1
proprio molendino domui fu^ contiguo,mo^
turn quaff rot^ molentis audiuit. Clamanfque'
ad pucru, dixit ei: Quis admific molendinu/'
radevide quis ibi fit. Iuirjpuer,3c rcdijt Ni-
mioentmhorrore percuflus ,-proccdcre non»
potuit.Cui Dominus7 Dicquiseft ibi / Res-
pond it: Tautus horror ad hoftiu molendini-
me inuafit , vt compclleret redire . Et ille:
Etiam fi diabolus ibi lit, ego vadam & videbo.
Iaic£taq« togafcapulis, co quod nudus efletv
•dmo>
*
1
z$6 pcfperatio.
ad molendinum venit> odium aperuit, intro- hortaretur. Qucm citm&eaAos monerct, ft
fpcxit in quo horreudara vifiooem vidit Sta- contritionem habere! de pcccatis fiiis , 4c vT
Bant ibi duo equi nigerrirai, & vir quidam de- puram racerctcofeilionejri, dicexw nenuncm
formis eiufdcm colons iuxta equos,qui dice- dcbexe dc Dei mifcricordia dcfpcrarc. Rcfpo-
L _~ _ J _.-/l- r« «.• _ _/* 1- «i-/l J- ./^ .1 J" 1_.!A..Vt /TL -^
bat ad rufticum.-Feftina, afcendcequu iftum,
quia propter te adductus eft. Expaliuit iile,&
contrcmuic,quiaiubcntis voccm minds Jiben-
cer audiuit. Cum que ad tale obedicntiam im*
paiatus eflct, iterato damat diabolus; Quid
tardasfproijee veftc,& vcui.Erat autera crux,
qua fulcepcrat, eide vefti afluta Quidplura;
Yirtutcm diabolic* vocis per defperatione' in
cordc fuo fen ties, & iam re h ft ere non valcns,
yeftem rciecit.in molendinuintrauit.cquum,
imodiabolum,afcendit. Afcendit& diabolua
equum altcrum>j& fubmulta eeleritate fimul,
deduc'ti funt ad diuerfa loca pcenarum . la
qutteus homo mifcr, patremtifc matremmifc-
rabiliter vidit, alipsq; plurimos, quos defun-
#os ignorauic. Vidit etiamibiquendam ho-
neftum militem nupcr morcuum.Heliam no-
mine de Riningem. Burgrauium in caftro
Huift,vacca?furenti infidenrcm aducrfbeor-
pore,ita vt dcorfum haberet ad cornua vacce;,
cua: hue llluc^j difcurrebat, & crcbris ictibus
dorlum militiscruetabat Cui cum vfurarius
dice ret: Domine,quare fuftinetis tantam pee-
nam?Refpondit; vaccam iftam rapui fine mi-
fcr icordi a cuidam vidua:, & ideo unemiferi-
cordia onortet me ab ilia pee nam hac iuftine-
re. Oftcnfa eft ci in eifdem locis ignea ledes,
in qu 2 nulla potuk'cflequics,featcffio pce-
nalis,& pcenaimerminabilis.didiumqieftci:
Modo re^crtcris in domum tuam, poll; ires
flu rem dies exuto corpore reuerteris inlocu
tuum,& mercedem tuam accipics infedeifta.
Mox a d arm one rcductus , & in molendino
depofitusipgneexaniiftjs rclidhis eft. Inuen-
tus Jibi ab vxore ,(& familia , atquc in ledum
deportatus, cum requirerctur, vbi eflct, vnde
veniret, refpondit: Ad loca infernal ia ductus "
dit.*Qridprofunt verba ifta?Non poflum co»
fnerijluperfluum iudico confiteri, quod de roe
diipofitum eft, necefie eftimpleri. Sedes mea
parata eft, poft tcrtium diem illuc veniam, tic
iecundum quod geffi recipianvT Sicque fine
contritione>fine c6feflione,u*ne' viatico,6c ia-
era vnctioncj tcrtio die defunclus, in infer no
fcpultuseft. Idtmlib.Zf.ca.7.
« Vid* etiam tit. BtneuolentisMxemple %.&
tit .Cent rifiiorfxMmfU j. *
-*?
fUMf 1VM V I II*
VeJptrMtus fixator moritmruSycbMritate & *-
ftmti*f*nftiiumit4Adfp$viu rsdudwtft.
QVidam delcctationi carnisvacauitin ta-
tum , quod nuili peccato carnali quan*
tumcumque turpi vnquam fe negauit > nliam
non dimittcbat propter matrem, nee e con-
uerfo,nec (brori£ue mafculis paxecbat Ciim
autem appropmquauit morti, fuit vocatut
ianitus quidam cremita,vt eius confeffionem
audiret. Tunc iftc ait.* Vadc,quia maior cftini-
quitas mca , quam Dei milcricordia . Tunc
tan&us Ercmita Filifait) cbariifime, noli fie
diccrc , quia tanta eft viVtus confci&onis , 6c
pcenitcnti* , vt fi doleres de pcccatis omni-
bus, tibircmittuntur a Deo. Tutic illc pecca*
tor. Magnum eft quod die is. Tunc ait Eremi-
u : Fac hoc quod dicam tibi. Ego (inquamj
ipoliabome omnibus bonis & mcritis meis,
& tu ipoliabis te omnibus peccatiituis, & fie
non oportettfcdubitare, nee defperare . Cui
cum peccator confcnfi(rett& am bo cambium
feciflcntjdixit eremita peccacori: Nunc narra
milyi quae tnalafecifti, vtfciam.dc quibus ha-
(ui hasc.atque ha?c ibidem vidi.-oftenditmilii bco fa cere pcenitentiam . Qui cum infinita
in eifdem locis duclormcus fed em ritam, 8c
dixit, quiamihi forct prxpdrata, & quia poft
ties dies receprurOs cflcm mercedem meain
ea.Vocatuscnfub celeritate iacerdos, &ro-
gatus ab vxore, vtpufillanimcm confortarer,
dc^>eratum crigcrct, &adca quae funtialutis
peccata exprcfluTett Be nullum peceatum fc-
cum recinuifTex^ ait Eremita : Tu doles de
iftis, & vis quod facrameutalis fitconfeffio
tua? Ke/pondit peccator. Sic volo tunc Erc-
mita;Et ego te abfoluo in nomine Patris,&c#
Ciim ergo mortuus fuiflct>poft menfem Ere-
mite
Defperarfo. x . «97
"mite appatnit, 8c dixit ei, quod is ria 6Jaa- 'ae in tam Ttftam qnam ifie Je qoo diftnrns'
%ionis erat. Cum autem Eremita repair em,
<quid~c(Tetde meritis fuis, de Ijuibus fpohauc-
rat fc.Aiz mortuus: Dcos ribi e* referuar du-
plicata,c6 quod abftulifH dcfpecatione mca,
fum,pcrditionis Carvbdim laberetur. Scd nc
aare hiftoriadiffluaraus, nunc res. eft incbo£.
da.Erat ifte tertius iuucnisfdc quo (tip fa nar*
rationem iiicepimus) clegas forma, decorus
<Jtfi£num maaimx chariratis tnihi demon- facie, ingcnio accr, rcftcprcciofus, diues
€tiaSi.Specitlibmtts Colltftot* bus;(ed amore foeminarum nimis effafus
JEiimmvu IX.
Jgwtmede invents quid* oh irreutrettiajnp*.
rcntibui exhibit*, fr illicit urn mmorfmfee*
ms9srum in\d*fp*r*t*m mortimperutmt.
| N imperiali atque mcrcibus plena ciuitatc
* Lubiccml quxdam venerabrtis matrona at-
queconfulis vxor erat , quae vnopartu crcs fi-
ll os fbdie, Quorum vnus elephantine morbo
pcrcullus eft, alter fubmerfus eft,tertius veri,
<dc quo nobis eft (ermo, propria manu perem-
ptus eft. Scd quo ordine,quouc modo,quo iti
merit© boc factum (it,cgo qui ipfum^fimititet
4c germane* fuos, & omnem paretelam opti-
rne noui.brcuiiis atque fuccin ft ius quo pote-
ro,inrimabo,vt huius excplo iuuenc* floretis
iuuente. state confpicui,& facile in quamcuq*
parte flexibiks difcant , &parentibus debira
▼eueratioaernimpenderc, & fua: laiciuia: in-
domitam concupilcenciam refrenare.Difcanc
rrcrum,& iterum difcat foeminarum deuitare
conibrtia, cum nee rubens in (anguine belli*
ens enfis roc milites ftrauerit , quot pudibun-
dos ianencs puellarum confortta proftituere,
Hxc (an&iJOmum Dauid polluit,h*c (apien-
ux vaftura (acrarium SaTomonem infatuauit,
hxcrotwftiuimosSamfonislaccrtosvicit, vt „; . ?--^ — . / "l
euidens dareturargume'nmipoftcris, nullam vfus cedercmeretricis,& nihilominus dulcis
landJtaiem, millam(apientiaim nullu robur * pignorisfui animum.nec xre,nec precepoffe
due potenriam inter fecmiaarum cofortia in- zcuocari,cor obduraait, claufit manus , nihil
demncs remanere. 0 v tin am nunc mihi con- tribuit paupertare grauato* Satius cnim diixit*
ccdercrur in tan fublimis altitudinis moten^ filium vnwn 8c folum cgcre, ^uam ip(a fimul
contendere, vbi ornnem a^olefc€tum virgi- cum filio indigere ". Videhs igitur adolefccnt
------ cum fade fimul 8c animil matris circa fcefli
rautatwn,nec agi res cumeo vt hcri 3t midiu^
fterViuSjegcftatc & meretrice naliscofulitof
vfu5,non%mel,aut bis,ftd pluries,autmultii
vicious nudar© enfe in rnatrem irruit,(borreo
diccrc,fubpedibus ftrauic. Minabacux item fe
p f coll*
re-
Vn-
de poftftupravirginum , poft multos abufus
(corcancium mcrctricum., tandem impegit in
vna earura,qua: forma vincexe diccbatur omr
ncmpulchricudinem LubicEfium puellarum.
Ethaec tam forti amorrs vinculo ligatutn mi*
fenim in fua diixit caftra captiuum ,vt ncc ; per*
ditio familiarium rcrum,nec refracl? lxbidine
vires metnbrorum,ncctimor£)ci,nec gehen^
ax terrors nee honeftas pub^ica, nee ami com
corrcprio priuata com an infaufto mercrric it
concubiru valuerint feparare.Qua «r refadltt
eft , vt omnibus confumptis , arquecummtt
retrice ifladifbadis, rebus necefTarijs inci*
peret indigere • Qupd vbi vidit mater , nam
pater defun&us erat , quando ifta agebantarV
filium videlicet fuumindignam natalibusin-
currifie pauperiem, commotis fuper eovifce-
ribus cbaritari*> qu»a piaerat,femcl, bftr,ter>
. iterum atque iterum npn modicam pectinia -
rumfiimmamiadigentidonauit , monuitque
cum lachrymis, vt memor Dei fui, generis it£
8c honoris, verumettam falutis Cux , taeretri-
ccm de&reret , atque de cztero lafciuiae fuae
impetus virili ammocohibcrct.Sedheu! fulr
(ere cceco lumina , fardo cecinjt pnilomell.
Non enim potuit cbalybeas iitas amor is habe-
nas dirumpcrc,quibus tencbatur fcemine, alii-
gatus.& dura damnationc captiuus. Tandera
cum videret mater quicquid nlio tribueret,in
mul itudinem me andire contingerett
qoimaltis rpcibus proclamaremiO vos om»
acs adoJcfccntca^qui tran^tis per vjaffl,4ttcn*
dise,& rimctc ne hare f ceminei decoris profu-
dtnTma voragO vqs forbeat.ouis fcit fi vcl tnfi
toe valido clamotc cautum effictrem,
29& Defperatio.
collafciffurom,tiifi ocyos data pccunia durif- turbarcPaucada rci I Vidctts-eum fiomat"
£mc fua? nccefDtati fuccurrctct . Macer vera hue i : pc&orc cultrum quantum ex cents fi •
fub filijvclot fub acerbi hoftisgladio intrc- gnis in iunercpatuu tiolcrucr in gyrumagi*
muit, aftri&a ta infperato periculo, inuira Ii- tare, lacerate vLLcera, & fcclcftum animum ttt
cet, quicquid tame exigebatur, donaufeNulli tnauum daemonum non tarn, emitter*, quarn
tame parricidx fobolls (bat audacia atqj cru- fugare. Rcdijc his pax rat is domum infelix fee -
delicacem audebat indicare , tcrixa ue forte* fiL mina, & euro in horco vidcrct dulcem amafju
pri mores ciui tads, quorum in iudicandis cri- £uum iu mortem proprijs marabus conuifle,
tninofis rigida xquitas orbi noftro~patet ,renii intrcmuk, palluit, & in terrain decidit Taud£
tt fa&a crac percipeccnt etia in fuu filiu gca- xefumpto fpiritu cum ad fe cflet reuetfc , im-
uiflim* improbuatis reu (eueravel lent fen. portums damoribus totam vicinura conno>
ccntiam fuLmioaxe.Tacuit ergo & fil£tio qui cauit,& omnibus per oftianuraottbus, iufu(a
ar&iujmo potuit , quae circa ca per filiu age- lachryaus rem vc erat gefta enarrauic . He fie
bantut,cclauic, (cd repent^ nefcio quo prodi- per to. am ciuitatem dc rfTerse iuuenis flebilis
tore tatifaciftoxis fama per omnium aures fe- £ama ferebatur . O quam v.ehcmens anguftia.
tcbatut,quoci£caconueneruntamici9& comr corilhid maternum coraprehendir, fenlit, la*
tnunicato inuiccm confilio, iuueni fub inter- cerauic, in ea hora , qua^ibi a naxrantibus di-
xninatione vitac fiia^ne maue'fuam de carters cebatur. Vcni mulicr,vidc filiu m tuum, iacet
enfc tcrrcrct,pr$ccpcrut At ipfe coercitus at- cnim id horto proftratus>& fpiritu* eius non
que cofufus rieorofo madato,ftatim,exijt do- eft in eo. Ipfe ft fcrro fodit, ipfe fuu (angutn€
no matris.& in cofuGonc totius generis fui, £udic,ipfe nuc in tc exhibits crudclitaus fup-
<u ipla mere trice in publico lupauarideinceps plicia pcndit.Cerneces procul dubio ad tantar
habitaredelcgit.vbipoft commptas (ericas tragediae nuncium, raatrem quafi leaenarn xa>«
teitcs,po(t fame, poit fitim ,p#ft indigentiai ptis catujis, irrueircpalcfccre, ora, totu cor-
ttultas^mceltus & dcfplatus, grauiffimas pri- pus intrcmerc.ad locum racinoris non ta mo-
lnitfcbres.dehincdeiperationg'acerbaincut- deilc ire , quam infokntcr currere, quocum
Xit.quibusper dieru vices crcfce'tibusicfi mo> vcni&et & vidi&ct inter coiufcos roUru flo-
Ic miferiae iuac,diutius fcrtc no'poflet ,mortc rcs.& albefcentia lilia cruorc rubiendum, led
exofis rebus terminu imponcdum aeftimauit. morte pallidum dulec pignus, tan ex mifcriae
Verum ne quu huiufixiodi tragoedia: exitialc onus non ferens^repente in terram corruittflc
efFcclum impedire^excogitata can (a fee mina quafi vna cunvfilio moritura expaHnit. Flebar
& aroplius viuunon vifiiram quopiadeftina. omnes qui iftis intererant, fid ip(aprae nimiar
nit, qua egreflacum fblus &abfque arbitris mentis anguftiaflcre non potuit. Tand€tameT
mifcx domi rcmafifsct,e coquina cuhro supto ,paululu tesupto fpiritu tachrymari vbcrrimi
}»rocem< in hortum, & in omne latus vagum cocpit^ madidisoculis m merctricS rcflcxit .
urn en circumfcr6s, cum nullu viderctfe pro* O mutier, inquit> quid fecifti t Maledida fit
Iiibere porentcm , diftutis Teftibus pallidum pulchritude tua, quae (i generofa? pro lis mear
morbo pectus nudauit, at teto ad lignca horti antea anirau no fodifset,7iodie horribile fcr-
snaceriam fine manubrij, ne fci licet vi ruin a? ruillud eius pectus non i ntraui feet. Varigitur
ycedcret, tanto impctu ft in cultelh exafperata tibi,quavhuius mifenar caufam tribuifti . Hit
^ atquc obuiam acic egit,Yt firmiifimo pectoris igitur,fimilibufquc terbis aftantcm populum
ofse transfofso ferrum TniuerfispcrtranfitiSf in Actus con titauic. Poftcra igiturdieconue-
^eiiam dbrii (pinam.qua? e regionc erat,yi#la- nerunt amici,& multa fummarobtcuta-i iudi*
xet> Tali igitur Vufnere faucius corruirin tcr^ cibus Iicctia.Yt mifcrfi funus fepclfri potnilsec
iara,^ proflu^tem fibguincm ecrnens, reho- fham ftcundd leges flamis dan debucrat) ia
ipentiori cocpit furiat agitari , quod in tanto prophaimm (Xmitcrium, quod" a^partc aquilo-
fcuorjs.ptofluuio, atque interVanr acerbas an- nan catrkdralis Ecclcll^ fitfi cft,luk Tiiia c^ii^
guftiaA exofum fibi fpiriuun non yaicict ex- TCnicntibu s per forfi equorfi vidctur infehceV
jltbaafc
-gUbamiltaMcrr* tribuenrnt. Vbi to per vna
&U>iaVoodc fcpulrus iacui/TcCjtatu in crafti-
«a tomati terra vidcbaturcocidiirc.vt ex hoc
oonuuIJi conijeereat da: moacs qui anima ta«
Jeraot.etiam corpus abftulifie. 5<d quia hoc
probatum nonhabco , tewerarie* non affirmo,
licet ip&vidcrim (cpuJchri congefta areuaai,
«jux tempore humarionis rcliquas terra; cmi-
ocntior reltnqucbatur,in craftmu vfque aded
dccidiilc, vt vix C\ quis ibi ftpultus cflct, pof*
ietagnofci. luuems igiruriuctaJcaccepiccx.
ccisum vt euidens darctur exeroplu p often s,
qoim (cucro iudicio fefe fabijeiac, qui & pa-
rentes inhonorant & /csminarum anion bus
jnconfulti fjxaa relax St. C0tUR.Jpec.Vide etiM
tit . CeutritiOytx. 1 1.£» f if. Cenfejfie,ex>Xf»
£UMF LVM X.
Hemimi dt$p*r*to fuccurrit £, Cstbarin*
S*9e»fis.
ANno Domini i}74.Scniseraiciuisqui-
dam Andreas Naddini,diues opum,fcd
omnis virtutis inops,cundis prope flagitijs
coopertus.tefierarum ludo totus deditus, in
Dcum Ac fancloseius pcrpctim blaiphcmus^c
deteftabilis.ln anno jeeatis fuse quadragefimo
gram coircptas morbo,tendebatad extrema.
Yenenim autcmad cum multi homines pij,
Jc Ttriufqac fexu* coenobite, arque ante om-
nescros parochus: horrabanturque eum, Yt
iba peccata coficeretur Scd ill* mifcr,qui nee
Xacras aedes inuifcrc, nee facris initiates vn-
quam honorare confufsec , admomtiones
omncs xcipuit, fcipfum plane defperans. Au-
di uit hoc F« Thomas S. Virginis Catharina?
Scncnfis£oiifcfsarius,eiFeciique vt eaDomi-
J)um pro hominc pereunte deprecaretur , 8c
quidem fcruetitifljme' atqucinuantiffimc- Sci
Doounus illi refpondic* Illius blafphemi ho-
minis flagitia ad ccclos vfquc pcrtingunt, qui
prxter a/ja fcclcxa, ctiam ubulam,in qua erat
pida imago xnea & Matris meas,atquealioru
fancrorum, ia&auix in ignem,dignusproinde
2ui anernisgehennasnammis exuratur. Vera
Jidtz Virgo falutis animarum fiticntiffima
doJeos lice pcidirihominiSjao ccfiauit i la*
Dcfperario.
a*
chrjmis & prceibus, donee iexotDotmnus
Icfac decumbcci Andrew apparcrct,horUrc-
curcjne earn, vt faa peccata confitctetur, libe-
ral iter ci.fi id facerct, Tenia polliccns Et cccc
illc (aiodutior, rcpente mollefcit, magna vo*
ce poftuJat acciri confe&ariu, dicit Chriftam
Iciumfc vidcre,qui ipfum defacienda confef-
fione admonucrat.Lartantur omnes, curritor
ad (accrdote, ille venit. Andreas cum magna
cordis dolore integrc cofiterctur peccata Gja;
cooditteftamencum,&feliciter raigrat e vita.
Kmmundm C*pu*in vis* S.CdSbaritu Sem*.
*fud Smr • 19 .AftiU
Eximplvu XI.
f Reprobate non ejfe defter*ndum>,fedita lah*
r*»dHmtq»Afi frdfiitms ejfet mdftlutem*
CVidam monacho fiebant crcbrx diuinas
reuelationes . Quod cum aicer eiufdem
monafterij fratex intellexitsct , irftitit apod
cundem, vt Dcum orarct rogaretq ; vt Cibi di-
guarctur oftenderc , andcnumcroCiluando-
rum efseti&!cum ille vix prccibus vidtus ora*
tioniinftando hoc a Deo poftularct,fibi ofteV
ium eft, quod ille fraterde numero damnan-
dorum elsct: ynde metuens fratrem turbare,
per aliquot dies hoc celauit ipfi : Sed tandem
cidcmrcquircii^licctiDuitas) aperuiuille an-
tern hoc audi cs, & fcripturas ixitelligens , fta«
tim refpondit, Bencdidus Deus:nec tamenfic
dc{pcrabo,fed pcenitentiam1quam peringref-
fura rclrgionis afstunpu\dc caetero duplicabo
& triplicabo, donee gratiam 5c mifericordia
apud Dcum altiffimum.quipius eftiuueniam
& poft multos dies iterum fratri prardido dir
uinitus rcuclatum eft, quod ille rratcr de nu-
mero faluadorumcfsct.-quod cum cidemfra-
tri retulifsetjllc lactus cflcdusdc reuelatione
fortior faclus in opere St viniirer agens , de
vircutc in virtutcm quotidic proficiens , per*
ieuerauit in bono fine cefsatione. Lmdolfb* i
SaxonU i.fst.viu CkriHuuu ^.50. , • ^
Pp t
ExiU'
3o*
Exs~ufi,yK XII.
t D' McnMtho contingent* viuere in flat* in?
- nocertftA in defierstionep^lnffa 9 fr d* tiuf-
d*m pccaitenti*.
Dclpcratio.De(pid.
expertus erati non igfioraret,monacku ilthnt
ad ft curauit adduci. Et ecce orance ilia pro
mooacho cum lachrymis flr fufpitijs.cum illc
ante Mifia: iotroitumXonfit or diccict,& il-
ia inftantius pro co orarct, qualv quidamia.
pilli ad finguta confeflioois* verba ex ore mo*
tiachi decidere videbantur. Tain ilia amraad-
ucrtens in hac vifione obfeioacionem defpera-
tionis k trifritiae nigrcdmem a Mooacho re*
ceflifle , Domino gracias egic , qui non vult
mortem pec catorum fed vc conucrrtntur&
viuant.Monacbus vero pera&o(acrifici*,tan>
Qua i login qua rcgionc ad fe reuerfusXhri-
ni corpus acccpic,& ea (alurari perceptame^
diciua perfe&c curat us ed.ytncen^BtUm Ef</*.
MOoacbus quidam Ciftcrcicfisinftitutii,
immoderate quodam imioccntis &
purirati* zelo impulfus,pra: fpiritusfcruore,
adiiatu primi parltis Adx pertingerc nitcba-
tor.Sufcepit ea caurfa laborispfurimum, afflj-
?cbat fc incdia-, vigilijs & precious; fed cum
gc omnia fruftra cflcnt,nec po(Jct ad ilia in*
nocentiam penumirc, primo incidit in txdju
&acediam, Volcbauitc cibum itafumereve, SptctdibiHJib^o.t^^
nullam inter edendum fentirec dcledationc.
Primosfenfisiux porrionis , Hue fenfualicatis.
tnocus, conabacuroon fblum reprimcre , fed.
ttiam extinguerepenitus, Cocendebatabfque
vllo vcniali peccato vitamin perfecU puritatc
tra» figerc,Erat ea tctatio dxmonij meridia-
ni, eum ad impotiibilia inftigantis. Vndefic-
bat immemor llliusdo&rin* fapiencis: Noli
efle iqftus multum Laborabat fane4 per multu*
fed nullo laborc pocuic eo » quo tntendebar,
Jjersingercltaquc prx mstrotc tandem iu dc£
perarionis foueamprolapfus eft, cum perfua-
DESPICt;
ExBMPtVM X*
HnmilisEquuius quantum *b Jnmnibn*
honor Mtur*
* -
*T* Antus- quippe ilium ad colligendasani-
* mas Deo feruoraccenderat, vtficmona-
ftcrijs prxenrct,quatenu& per EccIcHas,per-cat«»
foa, per vicos, fingulorum^ue fidclium do-*
liim haberet.ft in eo corruptions flatu in quo. mus circumquaque difcorrcret, & Corda au-
c/Tct, fatutem nulla pofle rationcariipifci.Vc~ dtentium, ad amorem patriae cxleftis excita-.
oialescnim.culpas.quasinhac vita omnes vi-
tare non poffumus,ilIe morttferoru crimtna
Joco habebatt nee volcbatpropterca fumerc
corpus Chrifti , etiam iHis diebus \ qui bus id
monafticus Canon vult pcrcjpi. En ad quam
calamitatcm, quam horrendam & mifcrabilf
ttimarn fuh fpecie boni hoftis ille teterrinius
ftmpficcro hominem perduxit ita vt in fir mus
refpuerctmedicinam -, & iugum obedientiae a.
ft tepeflcrec qui propria? voTuntati femel nun-
tium remifcrat.Eiusaurem animi morbu pius,
quidarn & bono rum omnium fautor Abbas.
vbicognouit^cum alijsmuItisDominum pro<
illo depr^cabatur: ftd orxualuitieimicus, Ac
quern laquco forti contrrinxcrat,eum fine in-
.ttrmifBoiic.vexabat.Tadem Abbas ille, quod
Jecfoium ancilla? Chrifti eflct amicus , fed
sti&VSt. virrutcm cius- , qpiggc quam in feipfa>
ret>Erat %cro valde vilis inveftibus, atqae ira
dc(pedus,vt fi quis-illum fortafs^ nefciretffa-
lutaras, cum fefafutate>de(piceret. Etquotics.
ad alia tendebat loca> iumento (edere confuc-
uerac,quod dcfpicabilius omnibus ium€tis in
cellapotuifletreperiri. Ijn quo etiam-eapiftro^.
pro fr^no,* yeruecum pellibus.pro fella vtc-.
ba turner femetipfum facros.cod ices in pellt-
ccis faccnlis msfTos dcrtero» leuo^ue latere;
portarc conrueuera^^c quocumquc peraenif*
/ctfcrjpturarum fontc accipiebat, & rfgabat
prata rnentium. Huiusquoque pr^dicarionis.
opinio ad Romans vrbis notitiam peruenir,
atque (vt lingua adulantiumaudirorisfuiani-
mam ampleclendo necans) eo tempore clcri-
ci huius. Apofrolicx fed is Amiftiti adulando>
quxfti ftinc dic^tes. Quis eft ifte rufticus virv
qUiau^ro«tacempr^dicationisiibiarripuit>&:
oficiomi
" Dc/pici . jot
♦ffidiim Aftoftofiri Domini noftri fibimct ciauicJ dem wo Iulianus repute vc vidit Dei
_r. :-j^a«- ^ — r. — r.* m:.~~«..- :~:*..~. Famulum,cx ipfo habicu dclpcxitiCumq; qua*
liter deberet alloqui proterua mcntcpr$para-
bac Mox veroTCleruus Dei co minus afFuit',
eiufdem Iulianianimura imolcrabilis pauor
inuafit,ira vt treracret, atque ad in fin u and um
hoc iplum propter quod vencrat, yix fufficerc.
lingua potuiflct.Quihumiliato mox fpirituad
cius genua cucurhr, orationcm pctijr pro (e
ficri> & quia pater eius Apoftotfcus Poutifext
cum vidcre vcllct, iudicauit^Virautem vene-
randus Equicius cocpit i ram en fas gratias age*
re omnipoteti Dco> aflcrens quod fc perfume-
mum Pontificcm gratia fupcrna vifitaiflct.IIIi-
co vocauit fratres,prxecpit hora cade iumen-
vfurpareindo&us prxfumir? Mittatur igitur,
£ placet,qm hue euexbibcat,vt quisfit Ecdc-
Gamcoi vigor agnofcat.Sicut aute mohs eft,
noccupato in molds animo adulatio valde
furripiat, G abipfo cordis, oftio aequaquam
cithisrueritrepulfa.fuade'tibus derfcts cofen-
Inm Ponrifex prc;buit,vt ad Romanan vrbcm
dedaci debuiflet, 6c qiixna fua cfler menfiira
cognofceret. lulianum vero tunc dcfcnton*m
mittens qui Sabineofi Ecclcfix poftmodum
in Epi&opara prxfait , bocprzecpit, vtcum
roagno bono re eum perduceret , itavt nihil
Dcj famulus ex conuentione eadem iniurix
fenrirex. Quiparere, deeo clcri coram votis
coocitus volcns,feftini ad eius monafterium ta prxparari , atque cxecutotem fuurd cocpit
cucurrit.ibiqj abfentcillo antiquarios fcribc- v^hementiflime vrgere: vt fbtim exirc debujt
tcs repent, & vbi Abbas eflet inquifiuit; qui
dixeruDt: In valde hac qux monafterio fubia-
cetfoenum feratldem two Iulianus fuperbti
▼alde,atqae contumacem puerum habuit,cui
*ix poterat,vcl ipfc dominari.Hunc ergo mi-
£t,vtcam adfe fu be ekritate perdu cere t. Per-
reiitpocr.&protcruo fpiritu pratum veloci-
teringreflos, omnesque illic intuens frenum
fecantes s inquifiuit quifnam elfei Equicius.
Moxq; naudiuit quisc/Tct,eu adhuclonge
poficusafpex it, &immenfo timore corrcptus
eftjfoipitqitrcmore laflcfcere.feqj ipsunutati
greflu »ix poffb porta re* Qui tremens ad Del
nomine' peruenit, atque vlnis fuis eius genua
deofcalanshumiliter ftrinxit>fuumq$ Do mi-
fent,cui Iulianus ait: Hoc fieri nullatcuuspo-,
teft, quia la flatus ex itinerchodic non va!co>'
exirc.TuncilIerefpondit;Goutriftas me, fill,
quia fi hodierno die non cgredimur,in crafti-
no die non exibimus.Dci itaque famulus exe«
cutorisfuilaflitudine coadtus , in monafterio'
fuo eadem uoclc demoratus eft.Turri eece tc*
quenti die fobipfo lucis crepufculo vehcmel-
ccrequoin curlu fatigato adlulianum cum-
epiOoia puer peruenit, in qua ei prcccptii eft.v
nc feruum Dei contingcrcaut mouerede'mo-
nafterio audcre;. Qwem cii illcrequireret,cur
(cntentiaerTctmutaia.cognouit3quiain noclc
eadem qua ipfeilluc executor miflus eft. per
vifum Pontifex fuit vehementer pcrtcrritus,
nnmcioccurriflenunciauitjCuircfalutatoDei. cur. adcxhibcndumhomiBcm Dei mitterc
famulus pr^cej>it$dfccns:Leuafcenum vftide, pr^fumpfiffet/QuI protinus furrexit, feqj ve-
Bftrra^Ci — :. — *.!. : :u. — i-ttt: n^ nctadi viriorationibuscommcnvians,a;t:Ro*
gat pater noftcr, ne fatigari debeatis Cumqj,
noc.Dei famulus audi flee, cotriftatus a it:N li-
quid non die hefterno dixi.quia ii non ftatinv
pcrgercmiiSjia pergcre minimi liccrctf Tunc
pro ehaiitatisexbibitioncaliquautulum exe>
euro rem fiiumin cclla retinuit, eiquc labohSs
fui commodum coado remteutiq; dedit C6*
gnofce ergo Petre , in quanta funt Dei cufto-
dia,quiinhacvitafcipfos dcfpiccrc nouerutT.
cumquibusinrus ciuibus in nororcnumcra*
tur> qui depediforis hominibus enc n5eru-
befennt , quia e contra in Dei oculisiacent,..
qui apud fuos & proiimoru oculos perina—
P.p 3 uiM
porta pabulum iumctis,inquibus vcnifti.Ec
ctcg°i^uiaparurofupereft, opcrccopleto te
fuwequor Is autem qui rnrffus fuerat Iulianus-
defenibrmirabaturtaldc , quidnaefletquod
recite mora retiiT puer. Ttfnc cccc reuerteritS
pwrum confp'icit, atque ^n coll'o eius fecnum,
« prato rcrcntem,qui yehementer iratus coc -
Pit clamare,dscens; Quid eft hoc/ cgp tc mifi
boroinem d educe re, & non fcenu portarc Cui.
"fpondit puer- Qoem quxris ecce fubfequi*
fur,Tfi eccc Dei famulus elcuatis cali^is caU
ciatusialccm fsnariam in colio deferens, ve*
fflebat Quern adhuc tongc pofitum puer do*
*"nofuo,quiaipfc e&t quern qu^rcret,nunr
\
304
Ex t it p tvii IV.
Vetrahifitts fanB* Att*U maU mortt
interierunt.
i
LEgiturin vita S ArraJi,vcl S.Attal{,qaod
idem S. Attalus bcato Columbine de*
hac luce fnigranri fncccdcus.cum egrcgic Bo-
bienfe car nob i urn regeret'.diabolus contra eir
aliqoorum fubditorum corda fufcitauit , <jui
fe dicebanc tanti fcruoris auitcritatem, & ar-
du* difciplma: podcraferrc non polfe. Ac iU
te (aga'citer pia foment* praebere & mollirc
corda tumentia nitebatur , fuadensrcminifci
pftcrcs per niortificationem & conreptu prar-
femis vitas regna ccclorum pofliderc. Cumqi
Xe nihil pioftcerc iam cerneret, pertinaccs ire
permi fie Qu| poftquam ab co (egregaii funt,
cum yirum Dei (uis dctra&ionibus laoiarent,
ynus eorum fubito igne febrium accenfus in-
ter poenasancendij cYamarc ccepit, fc (fi pof»
1 fet)ad bcatum Attalura venire velle,& adnrif-
d cri minis damna , pcenitentix medicamento
lenire. Vixhaec ei dicere licuit, & fubito ob-
nmcuic;& extremuanhelitum dimifit . At illt
quiaderanc videntct iniuriam viriDeiaDeo
vindicari,quidam ad cum cum pcenicentia re-
deunt Quos tile rairo gaudio (ufcipiens, fui*
locis fuas recognolcentes culpas reicicuic. Alij
reroqui datum pcenitenti* locum contcm -
pferant non redenndo ,• diuerfis morbts drf-
rupti funt. Nam vnus coram fecuri percuflus
imcrijt, alius dum parui fluminis alueu traafc
Detrftftio.
emendauic. Et cum ad extrema appropinqaa-
rec,adiuraius a focio fuo promise fibi, quod
infra 30. dies appareret ei (I potter, fit fi Dcus
pcrmitteret,^ fie morttius eft>& pod paucos
dies, Deo permit ten tc, nonprofalutefua,fcd
vt ceteri £tudifcnturcxemplo fuo » apparuk
focio cius , ignirus foris incendioinfcrnali.
Ad cuius con(pec"tum illccum'trcmote ccepit
dcficctt,& dixit ei: Ego fumitteinfelix quon-
dam focius rims, pro quo oras iuaniter, quia
perpetoe dim damnatusEr intcrrogauit.quo-
modo (ibi fucceflit inagone. Rcfpodit Cum
cflem in extremis, ductus fui coram iudice;&
cum obmutefcercm praetimore, vidi animas
multas folc lucidiores ad ludicem contra me
manus cxtcndcrc,& damantes: Vindica Do-
mine fanguinemrjofrrum de illo rocdacc de-
tractorc , qui nosapud homines mendaciter
infarftauit. Acfhanc vocem cum me iudcx in-
ipiceret torua facie & into vuIcu.cpo in cius
conipcdtu territu$ & confufus , &de prolans
contra me malis mihiconfcius, memetipfbm
& maonam mifericordiam Dei fum oblitus,
& fie defperans pcrpctue' fum damnatufc
CwlhSortyecuUhkius.
EXEKPLVM VI.
ZHtrthfntem clericum Efifcofus nm corrigtm*
cum t$ grauiter inpurgntori* jorqwHjr.
LEgrturdcquodam Epifcopo in pnrga-
torio. exiftenre , qui vehementet affige-
batur in fee tore clcricx fui in inferno cxiftctfs
xnearct,iirctitis poplitibus parua vnda necatus & afcendentis ad ipfum, qui dctra&iones fuat
cft.Tcrtius cum fe in mari carina; rradiduTet,
<kmcrujs cb«Vi*ctm. Ub.±)*€*M.
El£U P1VN
Dttrathr miudicio ftnftos omnet vinMtm*
cntr* ft poftuUntes audimt.
FVerunt duo focij clcr'cf5 quoru vnus de-
traclorcrat pcflimus , fie quod de nullo
potent bonum dicere Qui infirmitatedeten-
tut , cum ad pecnitentiam a focio raoncretur,
paruipcndcDfi mortem, in ouUo omninofe
libenteraudiebat, Si cum non fads corri uc-
rat, quamquam eflet in fc fatis bonus Epifco*
fusjdtm.
Exiirptv^ y^'-.
Vitra&cr moriturus hngumtn fuamfertmtiem*
dtxitjfta Ungmafejfima mi l*miw*u.%
IN AngrfaquldaT^teTigiofti'Veitenon vira>
habitu hbii a&d ? dcira^idpibusaflTuetus,
incxtrcmiscxifteW rriouitui cttf . & rogarus
qu#d confiterctur A de ialdte anima: fine fol-
licict
DctraSio. $o$\
lic4te cogitaret. Qui j*fpondit,\quod non fa- per ipfum namque ab "ho mine exputfus fere •
gririi forma alTumpfic, &.cum clamoreince-
cerct, inccrrogatus quarc dixit quori non po-
tcrat.Cum aurcmxnultis verbis ,& pcrfualio-
mbus ; moocrccur.quod inhac extrcma ncccf- :
dure coca mentis atcentione 3 & cum fiducia
fpci currcrec ad diuinam dementia implora*
dam.eitrahcnslinguam, digno pecuflit cam,
& Ainu ipfa lingua pcffiraa me damnauit.
C^jo dido lingua fie intumoit.quod vltcrius
cam repouere non potuitin os fuu, 8c fie hor- *
nbilitcr cipirans omnibus 'detra&oribus ct-
cajplum damuationis offenda. i^ton.
« *
£lB UPLTU Y I II.
betrs&vr foH morum appwtm , lingmtm
igntsm vfyut ad terram dtftndcnttm dtn- •
ufouwroftr>&*Kpmit. - J
LEgirorin lib.quidicirur Fafeiculus no- '
rum>qu©d fccleratus quidam omncsdc- T
tuttiooibas fuis laeerarc confuctus > tnortt
prxoeocus eft, dob cdfcflus -Ncquc eninvme, •
rcbatur Tt ea lingua peccari venerium euomc-
rcc, qua ta&^rcqucritct ilrorum«eSam inno-
ccnuam laceiTenLt.Apparuitautem non longc
poftakmcifc cu&atavvitaVfufc prasmia con<u-
guaofteodcns.Habe bat au tern linguamquafi
igncamabore vfqrie ad terra dependemem,
quaxn crebris morfibus idem ipfc momordit,
correct, dc cxpuit.Gumque particulatim-eam
des pallim qucri ccpit,quod fortunatus Epif-
copus,qui ab omnibus hofpi talis exiftimaturt
fcab hQfpicioexcurbaflet.Hunc quidam, ma.'
lignis rumoribus nimis credulus, ac fimul vt
fc muruficenciore* Epifcopo ofrenderct, do mi
fux excepit.Sed du vnacum iltp ad igncmic-'
dens(frigus enim crac)Fortunato liccntius de-
traxuTet>animaduertit confeflorem fuum nuf-
quam cpmpareret j &filiumparuulu iamafc^
co polTcfium, vertiginoio volutatu inter pru-
nas deijei vitaquc deftitui. Ynici tandem or-
bitatc fill) didicitpitcr, Quantum feci us. fit,&
quia crimen (an&orum nominura vitam vel
cauillari, vel cauillantibus facile credere; ta-
Icfque hoipitio excipere»quivcl lingua Tola fc *
produntquales funt fi.attcnderetur.454&«** .
in eius vita ex Grego* Fsfa.
» ■ ■
. Xx* m p t v m x.y
* D* trihui ditratioribut h maligna fliirit**
correptis & horrende vexttiu
GVm S .Maurus .Abba,s,oratione,& figno
crucis Clcricum , qui caementarii artiy.
prxerat coflifum (anum reddidiflet > quidam
eius artis operari) beato viro dctrahcrc c|cpc-
runt , dicences cum praua du£rum dupiditatc*
npo autem religionis gratia , reliclo £"0** ,
vfipcadruodamepta abCcifsa eieci(Ttt:rurfqs \ nionlftcrio, ad e'as oras VcniflVj nequeuiui^a, '•
ad priorem quanricacem refbtmabarur^denuo ! virtute,fcd pratftigijs quibufdam res admirS- v
corrodenda.Qna:tHiit viwus a mortuOyquidha das gcrere & K6minum oculis fcelerat^ilfa*- :
hoc dcugnarct Qin refpodie. Quoniam dum dcre.Cum hscc inter fe fermoririarentur>& al- "
vifiper hocmembrum maledidum omnes teraltcrum in odium fanfti viri c6citaret,tre* '
p<rlcquebar.Idcirco ab hoc rormento in per- ex illis maligno fbiritu e teftigio cortepri,ta- '
pctuumnon Hbcrabor. Per qui-cnimpecca- * ta crude litate diicerpri funr.,v; vnusanimam,.;
utT^ais.per hate punietur. Ioan.JEdeus Mint- inter acerba* tormenta, cum lugiibri valde eid* '
riu4M3n.F*fck*l*'M*t*rb:& viiiorum. Ja:tu, exfiajarcf. Quod vt adaures B.' Mauri '
pcrueni^ftatim'Iachrymis totusinfufus,ad S".
Ex * 1TP1-.T m : I X. v *• !" Martini oratorium contcndit,vbi tribus horisi
., continuis in orationc cxa&is id homines cx-
* turn quidam T*rtM»*U epifcopo turn d*b*9* trema cilamitate miferos acceffit & cdito co
ntdttr*hirtt,mxfilium ad*mont — M <-- r— '— * K'- ^^ — --♦ ««
feffejftun. *videt.
FOmmatum Tudtrtinje cruitatls "Epuco- ~ piones potc
fumittfkmiiptobrdltttffinr diabbitrf ": volVexationC*atf<Jloat/Crtnc]i illinihilomi
Q_q ua
• . . •
ft
Derraftio.Dctu. 507
•ot aatatrti fiogmoe pxfcitnr , <poi giadio mo,ftupeofque contremuir *& ^itiJ vclk t cfle^
3uod ccrncrct, pauidui inquiuuit . Cot mox
Je Ego,inquir, Icfui vocor Yndique cnn&a
contcmplor; & iftifuntoculi, quibus etiani
fiiem ridt, quam nuper in cauea conclufifti.
Moxqi diiparuit.Illc protinus ad cor redieof 9
diuinam circa (e clemenciam recognoutt , Ac
quod inique^prflrfampferar, &cts£acti<mc jnitt>
gauit. g.Drnnumm *fiB*t*cs.t*
ViutgmtilisfiKtrdetis mftrms f*9ntU% rnfi
Uci*$*$$*smJ*b&* Grtgni* 9 latin **»/*•
~ t*it*fM0 vifo fitter dot UU cmmriitKr*
ITer S. Grcgorio Ponci Epifcopo rtiiffle
quondam pet Alpcf diciturbyemis tem-
pore, Ac cum perucntflec ad fummum Aipium
iogum, nimbus repleta ctaut omnia , aulium
qui ex diframatoribus prior obijt , Actic Wquam diuerfbrium. Fanum ibi tantum Apoi-
per akquod tempos in purgatorio. Cum tcto linis erat,vbi ilia node quieuit-Sacerdos era*
iadc exiuir , crcdidit fe ftatixn ad paradifiia qutdam fanieiuf, coi conlulere fimutachcum
ituru,ar dixie Deus; Non intrabis.quia prim Apollinis mo* cratj & reddcre reiporiia pof-
habes faccrc rcftinuioncm iftius B. Vinc£tius ccntibos>&ci cciam alimooic, qiucltus eflc vi-
HifoaoBs.ordtDis fratnun Prrdicaxoru, (tic debarur. Igitur pofr digrcflum Gicgorij offer*
iftud cfe ▼erum, quod aoima rcdicrit , .quia « confitlta , & refponia poficere uccrdos
Vogue mccu. Aodie&saliquando fratremdc
•igraocem alccrius famam, conucrfusad Vi-
canuro fcHMn,dtxit : Surge,furge, difcute dili-
genrcr,fc. fi accufatuixatrcm inuoceotcm re-
jiercrfs* accu(asf em dura corre&ione cundis
redde aotabilem • Noanunquam rero cum,
qui fracrtm fuumtanue gloria fpoliaret,iudi-
c*b*t habica ipoKandum> nee ad Dbtoinudi
pode ocnlos leuaric, nifi prius , quod abftule*
*ac,rcddere pro poiTecurareu D.BtBs.jmvits
wu tmf. 8 <p*r*z * J-
EXIMPLTM XV.
f DttrtSn $ti*m pHobitum f*m*m4di*nmm
D
Vo 'difraraauerat quendam certium „ 4r
ip£emccfuicdiffamatut,& abjpfo veniam pe- *eiStex more , nihil indc refponfi venicbat.
cjt. h.Vku§nt.f$7m.i M D*m, mjUUi* Repecit Vi&mas.tllcntium pcrmanct iterum*
srquc itefa Jfcat/urdi* infeerit fabuU. Cnnft*
D £ V S. ciueilupoKnboifil^riiaBituatetfiiccrdoa^-
* ctu ci aoiilens in (bmms darmon dicit: QwT4
Exiupira I. me xllic inuoca&>quo iam^emrenon poflumf
Percutanti «au£uxi9 aducnrule Grcgorij dicc-
Xpm §mms videw mjpiri* t*r*pM *}f*r& bu expnUum. Quid nuc remedij darecur,com
tent** kMkmfaicfifhitt&ttofirimeperi- gerquircrct ait. NonaJiterliccrc fibiingredt
km mifiruordid diditum, qui fittm fursiMS
*ra$>*n earn uddittt tdmonmit.
/"\ Vidam aJicnamfuem furtiui (urripuitf4c
^^caacjB clapdeftj uut intrufic : tit camen
iiic ptetatis ootribus incentua eflc cor^Jucue-
xar Intcfca aoWftdiucil!eiiiaioeffigiepaurie>
hs,&ram prolixoiamcrinc ^eformis egebat
arte ronibhs . Illeprotrnus redcrcntcra/Tur.
gens, inter cxterahumaoitatis impend ia, cce-
picipfiim fdrcipibus attondcre: (eddum tor-
mtjaciatagit>eccercpcrieduos oculos in oc-
&t icio Cab cnnibui ladtaruci, Expauit ho*
locum ill(i,nifiGregorius permififlet.Quibns
anditis (accrdos occupat Tiam,muhaapud&«
xnetipsu volu^r , acq* aaimo rccuiante pertra-
daos.vcnitad Gregorium, adortusq; euro r€
pandit ex ordinc, numanitaris iue; atque ho£»
piwliratis admonuittqu^rclaxleptti£ >uminia
pqniU adepta faculuteSTui qweftus deplorat»
atque rcftitui fiW onia in pri(xin6 flat 6 depo*
fcit. Ille nitil morarus>fcribit epiftolain haic
verba GregoriutApoUioi Permitto trbirtdi*
read Jocutuii,fcagcfequie confucuifti Hao
cpidolafacerdos acccpit, Be ad fanum defers
poiuaq,ca iuxu fim^Iachr^affuitd^uicn.*
Qjq * 4cdil
ifi« .• >!- T - Difiainarc.
^cdit^fpSA'pofc^iuTum'iilcinfcmctipfum dixit ctr<3uhrergbpctcaBp(,fabceS tnib1<fi-
>coi)ucf (usvflit^Si Gre gorios iuflic,& DeutiOe ti vxorem Nequeemm ego cro- ex hoc clb-
jdifccffitj Hoo potcosucdircnifiiufluA, ft cur- ricus,nequei^virgo:&waditaeftii*poteih-
rfom iubentc Gregorio reftitufUseft,quomodi> ,-tem le&oris. AecipLens. civp earn ab Epiico-
no niulto melior cftifte Gregoruu, cuius hie f o,dc a patrc eios,comm£rtdatitt earn in mo-
©btempcrat ioiUsi Clauds ergo Unuis iani, iiaailcriummdicruro, 5c deprecatuieftdiaco.-
dcfcemiit ad Grcgorium > cpiftola fcciun qua dnflam, qux trat pratpoflta^lororibus mona-
- j.r _. ^ i^ • . . * _ fufftrtent cam.
font dtcspar-
rgemitus <k>Iorcs an-
cuius virtut&lU's gentium Grcgdfcius impcra- TOtas,acTnkriiaJes<o*m<!ri*orumt dolorcs.ac
bat. Cumq;enixius & pcrtinacius pcrfifteret, « partus non cgrcdicbatur. Tjajifit prim_a diw,
<cathctiHstfiu*iVeoia&ifcdk$o cvm fe*«i fccuxida, tcrtia , & fcptiroa dies. Mulicr pr*
caftiffimaric abftinentiffitaa54©roli&ir ©mm- nimijs dolo\ft>us iafotkrtppr^pinquabac, do
bus non folum erroritmi dxiponum, fed & comeditjuon-bibit, nee doimiuit , led clama-
iccoii adibus maftcipaffct, etiam bapnT^X *at\dlccfejH«u rmhi infcelieiflima^ prticlitir
-confecutus eft* & in tantom vifae memo , ic quam maxim*, quia criminata fum Je&orem.
4idei vircwe1 frdfeeifc Vt fifei bcalo Gregtofb Abeuntesautem dixerut patri cius. Pater vcro
-4n cpifcppttwfucce tfbf exifteret. K+f*+im&&. i^eTfenettp retorted** /-'q^quiaUiiiii-
't; j
■iti..\ l. ?'>.ifiu tpftetfiUuterainnom^fc^fita/necfRrtfebifc
f* D I JFAMARE. .-.1 mv «;? ^et'fedrfcl^urjilirancutn vrtJamorwu-eros
.; **,*i. . j-. *» r .!.,». -A horife^clrtts ftunt Parent *fifcopo,dtt eftrcs, •
* E**;lttP ivM t.' * ••■•' ' jm> TcftatUi<ctomfacrafti*rttt)iftfoBUxi]Ja,<4ania5
-lux*>i*f*fs*mn*lt&ot4m& .>/*'>£*«£»* 4^.Tu1wtaiflt'F£i(cbpftf a*i *IH» dfectorm*
'••'fr.jj !. ; I 2*.r. f4*.?;; •j1>yl cnmirmcas-e* i<fffe autem4 *c<KI*fpdnditefl
•T^ Rcsbyteriacuiufda fiKa ini CatFarea Pate nee odium aperuit. Ex qua^die autem ingref-
if itiaar cettdit infosiicrter de virginicatfr . fusckufcrat fc,dcprctabatl5r Chrifti Domiui
• propofito , Stabeopquieamcorruperaf, mifciicordiam Pergititcrum pater Ad Epifco-
pt*moBitaeftv6io(^oTem^imioarcturXum, pum, & fitirati© in~Ecbtcfia. &nec fie iibc-
ttttteiiiconeepiM^tufc^MortiunMQteflppattiif- rata eft. Surgcns autem EpiC opus iuit ad Ic-
Acc*tme\ca;pic pHteteiiw rdquirwe,^^^. titattt^ftaifrri* nft^/WjBgrrdittfrtt^Wnt
CerrcaorJltxaDtemfUiinvacaufaiitiQ^re^ &x}icitei^Eufadiru^e\*iblMt<j«o*li|^f
Mkc aidxcY pater fifltptesbyter, retu^t£piA \fc cUttl^elinttflct^etiua^c^for edm^prfco-
copo, Epilcopus veto congrcgauit prtsbytea- po, ftatim eniia ck mi>hrer . Prttqafait enim
xavj dq iurfic Tocari ic&orcm. Imer/ogatus>ab depreeatio 8c inftantia orationis ad demon-
3Epy<opc*ieAorjOon confitcbatuf.-quo<Lenim frrartdjiiW-c^lumwam^ar^eti4am4r*^
iion fepcrat quomodo dicor^Indigmiiis idft frfeeWi, Vtfcx hbc ^ a^s,quaBti«^arurffec
£pifcopus^|cM'ter.roredicitrei:NM«<>nfif irVftHHttVoradonum»a^p*ncoJ^l)6^piT^M«
ttr^i^^ix^knmuditiapleiw^c^dud^r ix^td(eifrrfus tfp»*>Ocam caftim poteteriarfr;
kao^Jrxl^Eg^qqideffrqaodcmtVcriiffl.di- *fy*itui'<v%tA\&\^^ "ov\ ''kt ■**''*
ti-, quia norihpbeo caus^, i mmonis eni m Cum I
r » * " »
< aWtemiubts^qubd none^l vatvtix audiri;ee*
ccU/coqumfeci; Hora^««nidi*iflet,fta* . . * : • ? >1 - >! i : -i- j >BxM!
timo^poTuit cam Epifeop^dc gradii leclo* .^ci.M v^n-ninvu: »,<.; - i
j|«/IlJefau»m ^recatuf^ft^pifcopumt^ •- . •7:;*;::I c^a^uk'. *jiit...j *A ^i. . j»j
i
\
Dlffarrmc. < f. r. .„-*>• - . -. ^3Q>
.rogataaparentibus fin*, quare> refpondiv
quiailli inonacho crimen iropofm, & fallen*
implicaui cum, eum ipfe non babeac caufiuat
iediuuenis life talis ipfe mccumdornutti^ic
hoc foci c. Athens ante in verba hxc. mi niftet
mens, gaudens veoic ad me>& dixit:q«ia noa
potuitparcrc. pucllailla, donee coniiteretutt
quia tu nulla caulam incocepcu eiushabmk
les, & quiamentitaiitadueriutn te . Et.ecca
IllMFLYK II.
tiimiffir*} tfilitf.
INreirogatns Abbas Macarios , pro qua
cauia in Scythi habicauerit , dixit uQuan -
do cram iuuems , & fedebam in cellamea in
.£gjpco,tcnueninc & feccrut me cleticum in omncs habitatQies vki illius vol tic venire hue
vico.Ec cum nolle adejuiefecre ad min,iftraxi- jp^cellam r.aam,glorificaroDeurn poaoitentia
dam,fugi in alium locuro>& venit ad me qui- apud *e a&uri. Ego awtcm audicns.tiia aVmi?
cam fceub'ris homo, fed vittrcligic£us,& col- niftro. nico, aeajfiigecmf mehommes, fittce*
Icbatameopus quodfeciikm maiubusmcis, xi,& fugjbucin Scythi. Ec hoc eft principal!
& mmiftrabat mihf quae ncccilariacrar.Con- caufa? propter quam hie babitarecctpi Ex
tigit autcm (tcntante diaholo) v t Yirgo qua:- ^MrDj>. P?.«». 1 1 %
dim in vico illo vitiata aquodam iuuene,ja \
lapfum caderet> 8c cu in Ttc'ro habere ccej»i£-
fctjnterro^ata qui s cflet> d£ quo in vicro na-
ber«ail*<Ucebac. Qufahic folirarius cft»<U*i
jneeem dorraiuic Exectes antcm Ac vied illo
comprdiendcrunt me,4c adducentcs ad vicu,
appcodeniuc collo med cacabos, & olJas., 5c
anias vaforura^fc mifcrunr me circuitc yicum
iljunj^cr vram ea*dVnrcsL,atque dicqqtcs;Hic
nQaachas cotxnpit ,&ti*qi noftram n tollite,
tollii cam, Jc ceciicfUDt incpcnjl vfciue a<)
mortem. Superueju£n&^urcm.quidamfenexl
dixit :jQoamdhi cs&tis.monacbum iftumpe*
EXBK.F1TU III-
Qifafyjins Mtrin&virgimm m d*m*nt fpffidg^
twrifritf* Marin* .\*ni* difftmMtone />*;
tuntcrfHjlirttMtnur*c»iis'e$citMr ghritf*.
P RatquidarafocnUm habcos vnicafijiani
p paruujam . Ipica^cera. couu'efti cupiepj
commendafc«jcam:CuidaiRpareii foo, & *bitf
ad monafcuttjfu qu^ loogeVctaute ciu/t#$
' xnilliaru tfigijnta duoEt inec*fjus peificiejbar
omne opus quod eiae mo»a&erij>ita vt Abba*
regrinam? Hie autcra^cjuimihi folcbat mint; , ciusamplioseunvquaaicaHeroft quicrancU
itare flicctfaria, (cqucbatuc retro cum verc-, • monaftcrio, diligcrec,f o quod fide Irs effct.^c
cuodiaeEunim etianj^pfuiutonturacUjsTnulj
tuajfcjceruni^^es; ^cceipluarius raopat
^ntjitttwcs pucljaj il|iu^:quij% nondim|tre.^
auijcum/donc^dciuTTprem^rxbeac ,fiui.4
p^cctjci Et diiii; illi qiji mihr mjniftrare fo?
Jcbats&dcditfid<sm.Etrcuerfui lum in celia
^c,l^4^.<<* f^anta? habui fppficUas^ di;
""" * f»4f il lasaftjdaiiHiwf^fi me5 n$ta
ic^ioaiirc^ift^nira^^cqj- ^cwi.
obedicnR ^oq<«g« ,ai«pn}p*>ftaUquo4tani
pnr>Yt^«cpK4^^rc^K8tf^^ C^^^P^
pitc^uMT^>atquo^UgUiitftafa.-^.fum^ci-
Jtyilroi dje$ J)oc fa* wti*idit;«i|ai<At>has ci«tt
iic criWlat«ni;4( dtx^tci;Qujd- tabes frace^
cujodficrrid^.ftmbu^si die *nihj>i& J)c«^
qui coo(b)^tur oncs^dabitiibi-auxaligm Tpna
4k pro* idl* cum. !«chf ymifad peMe^ei^^
(CDS.
fa^ic|^m aiirc^jyft^nira^^cqj- ^Wl*. "Vlui-paiwMl.«n),fir rfc^wiaw4:aflJig<^p^oj?«ii
^Wc»ifti»tibk lWte^9P«^ai>cs *m9i°» curt)^ .& iKJiqittihdicflnc-cVkiqupitf ne^fecftm.,
ampliu$l^^a|^1j<jM>arf;a/»eajaar Et op era bat AJ>ba$ vierocius.ipnoxans caufara ^ nplcs eur
coaIbU«n4J|c^clc<U«^ftp<Sq, 4c traa^roic^e^ ami twre- quia ne^eiTariua cratmonaftcf iq,di K
M«.C^mMffmfC»iirct,t^pus inieliciiHi «it^;Sidiligis»c«m> vadf addue cu«i feuc» ^>
Tfparf rc^rasrtifk)«wos;aics ip^olorc, 4c., fit tQWu, Et abicwi ad\i u^iuanb* 4»c*haHi^
jonp^i^ba^ JWconiwgQjq. u<i^ eft ho^ y&xm*, A mmtitoi*d^JM9WUWj9b
ft ilja dixit: ScioquaietorqucorJEtdiu inter* Marxnum^ dedneam ad dilcedas httcjas in-
v ^ . * Q^q > wa
3i o Diffarmre.
ttamonafteriam>ar erat eum ea. Nullufqi dc fligi.Erait: Io t erjtat*. dieo , qoiatnqw n**
fratribus agnouirquod puellaeflct, Sc Toca- malum operatus cs, noh mancbjs in hoc mo-
bant cam omnes Mariruim.Et cum efTct ansa- nafterio.Et iaftaoit earn foras.Ipfe vero nua»
ran quatuordecim, corinuocorpitcam doce- quam vlli confcfla eft tnyftcrium fuuna , Ted
re pater fuus vtamDornini , Sc diccbar ei; Vt— abiens ia&auit fe ante fores monafterij, Sc ia-
dc filia, vc tiutius cognofcat mjrfterium mum cebat fupcr ccrram, in pcenitei.tia am* igens **•
vfque ad finem tuum,3c follicira fit abihfidijs
diaboIi,nefcducaris abeo,& iftud fan<ft6 mo-
naftcrium videatur per not foiui in conipectn
Chrifti,& (anltarum angeloru eius cum im-
pijs,nc etc mam damoadonem accipis>mos.£t
alia multa docebat earn per fingulos dies de
regno Dei. /Dum autcm facia ciret annorum
xxvij. dcrun&us eft pater eius. Remanfit vero
haecfolaiucella patrisfui , 9C erat obedient
omnibus in monafterio,ita ft ab Abbate fuo,
4c ab omnibus diligererur . Habebac autcm
moiufteriam par bourn, & carrum, quia ▼ici-
oum babebat marc vbi erat emporium: dc ibat
snonachi » & after cbanc qu* uecefTaria crant
cnonafterio • Vno vcro die dicit Abbas eius:
Frater Marine,qnare 6c ru oon radis cum fra-
tribus, Sc adiuuacos ? Qui refpondit; Iuffifti
jpater ? Eratautcna in iplo emporio Pando-
cbtum. Cceptt ergo frater marinus frcquen •
ter pergere cumcarro, Sc fi fie bat tardius ad
reuert€dum,mancbatin ipfo Pandocbio cum
caeteris monachts . Contigit autcm perinfi-
clias inimici , »t Paado* illc baberec filiam
frtrgtncm , ad quam ingrclTus miles aliquis
cohcubtfit cam ea,&concepit paella deillo
mi lite , Sc dum cognitum fuiflct a parentibus
eius, cojpcrnntamjgcrejpucllam, dicentes;
Die nobis ,dc quo cocepiiti ?rc(podit eis ? & di •
3tU: Deillo Monachoquidicitur Marinas, qui
hie frequenter cum carro manfit, ipfcopprcfc
fit me,& concept • Stattm autcm perrexcrunt
parentesciusad monafterium, Sc dicunt Ab-
bati : Ecce Domine Abba : , quid fecit mona-
chal tuus Marinus? quomodo deeepit filiam
abftram/ Dixit eis Abbas ; Sinite videamus fi
toanifefta font quae d iritis, k venicnteco, di-
cit ei abbas eius . Frater M arinc ,' to hoc fee-
Jut operatus^ in filia eorum ? Stans autem
diutius,cogitauit intra ft, Sc ingemjfeens, di-
xit: Peccant, pater ,? or nitcntiam ago dt hoc
peccato, ora pro me . Ad tracundiam autem
abbas, iuflit cum contundi , ft a£-
tanquam ipfa peccafl'et , &ab ingredieutibus
fratribus poftulabat , vtvel vhabuccHapauis
ei daretur . Hoc faciens per tres aunos noo
ceflk de monafterio, Panctochis veto filia pc-
perit filium ma(culum» & abl-idauit^ Sc addu*
xit cum mater puellx , Sc dum iaceretibiaate
mona(terium,dicitei.* Ecce frater, Acreliquit
cum ibi,5c abijt. Sanda «ero fufcipieos tan.
quant proprium filium, Ac ipia bucclla pauis#
quam cxigebat ab introeuntibus monafte-
rium nutricbat filium alienum . Fa&um eft
hoc per alios duos annos.Poftmodum autem
vi Hemes fratres, mi&ricordia compunc^i, in*
grefG ad Abbatem, rogareccrperunt , vtcom
reciperet in monafterium, dicentes: Abba, in-
dulge , Sc fufcipe fratrem Marinum » Ecce
quinque anni funt , quod in poeniteotia ante
ianuam monafteri;iacet,&non rccen*ithiuc:
fufcipe eum in pcenitentiam , ficot Dominus
nofter lelus Cbriftus prarcepit.Vix autem irn*
pofitum eft ei,& iuflit eum ingredi,& tocauit
cum ad fe,~& aitrParef tuus fuit rir fan&us, fi
cuti no(H,& paruulum introduxit te in mona*
fterhim hoc:nuc autem ingreffus escumfilio*
tuo,quem de aduherio babes jude oportet tc
p.oenitere,graueenim pcccatumfcciiti:& hoc
tibi iubeo.vt o runes immunditias monaftcrij
tu folusqootidie purges, & aquamad neceih-
ria purganda pones > Sc calciarium ^omnibus
perfingulos dies ra perficias> omnibufque
feruias/in hoc habebis meam gratiam. Saoda
yero libenti anirao fufcipieos omne opus,
quod ei iuflura fuerat, perficiebat . Contigit
autcm earn inter paucos dies dormire~in Do*
rnino .%Euntes >cr6 fratres , nunciaucnint
A b batt dicentes : Frater Marions defun*
dtuseft . Dicit eis Abba's; Vidctc, fratres,
quale peccartim fuit* /qui nee meruit pee-
nitentiamt ftd tamewite , Sc lauate cum,
Sc fepchte loogii monafterio, Et euntes
dum laua nt cum , cognoaerunt qtria foemina
cflct, & tcrperuu! omjiei cmittcic Voces, &
■ T • |uflj
1
Diffartwre. jil
twtentcs ft, clamabaur , quia talis conucrfa- ftudio Temper iniedit'.Tt ei espteri Anacboreta?
tio,ftc pattentiaian&aimientaeft in ca, cuius Bubal i cognomen iodidcrint.eo quod inge-
tojl teriam oof I us agnouit , .& fie ab eis afth- nito(vtita &icrim)dcfideriolblitudiois fem-
ctaeft: & venienrcs cum lachrymis dicuot per babitationegaudcrctJtaque cum tantasitt
AbbatcAbba veni, & vide fratrem Marinum. pucritia fuaefiet virtutis & gratiac , vc etiam
Dicit eis r Quid eft hocj Fracres dicuut ei prcclaxi acfummiid temporisriri grauitatc
iterom ; Vcni,& vide mirabilia Dei, &
vide quidde te agas . Me terrirus perrexk,
& venit ad corpus , & leuans pallium , vnde
coopertom crat , vidit quia mulier ciTct:
& mox cccidit f & caput ilium pcrcutieba*
jo terra , & TOcifeYabatur , dicens : Coniu-
ro ce per Iefuoi Chriftum Dominum, ne me
con detunes ante confpe&um Dei , eoquod
aifiiierim te, quod ignorans feci . Tu domi-
na noo dixifti myftcritfm tuum » & ego nod
cogocmi' in veritate fan&am conucriatio-
nemcaam . Er iufllt fan&um corpus eius in
saonaftcrium intra oratorium reponi.Eadem
▼ero die paella ilia arrepta JUxmonio venit
, ad Mooafterium , & confitcbatur crimen
mod admifrrat, ftdequo eoncepiflet, &
lepama die repaofationis cios in Domino
ibi intra oratorium libcrata eft a dxmonio.
eius & immobilem conftan tiara mirarentur^
e unique licet minor eilctxtatc, pro virtutunf
tamed mcrito fcmoribus«xxquarenc,fuoquo
ordini ducereoc infercudum:liuor illc,quiad*
uerfum lacob Patriarcham frateinos quondx
animos inftigauicquendam dc numero fratr4
edacis zcli igne fuccendit: qui nxuo quodam
ac macula pulchritudinem eius cupiens defor«
roare,hoc genus malignitatisexcogitat, vt o-
portunitarem temporis Jcapcrct , quo Pafnu-
tius adEcclefiam die Dominico procefluruf
abeflct a cella, in quam furtim irruens codic€
fuum inter eius pledas,quas depalmarum fo-
lijs folebat texere, latenter abfcondit:acdc
concinnata fa&ione fecurus, ipfe quoqne ve-
lot pur* ac (implicis confeientix ad Ecclefia
venit.Curaqj celebrataea mor e omnis fuiffet
folemnitas, querclam {an&olfodoro»qui ate
Audiences autera quieraoj in ipfoemporio, einidcm Pafhmium eiufdem eremi prtsbycer
*c vicints monafterxjs mirabilia qux fa$a fuit, coram conclis fratribus derulit: afferent
foerant , acripientes cnices, & cercos , cum
hymtusltcanticis& pfaJmis , bencdicentcs
Deom , vencrunt in illud monafterium: &
oraxonom ingrefli, vbi corpus eius re-
qmefixbat , benedixerunr Deum ; vbi yfque
mod© Chriftos orarionibus fan&x virgiriis
nwlea Jbrir mirabilia ad laudem nominis
fibi codiccm dc cclla furto fuifle fublatum-
Cum que eius querimonia ita cun&onim fra-
trum prxcipueque prcsbytcri animos coin*
mouiflet,vt quid primumfufpicarcntur,quid«
ne deceraercnt non naberent, fummacun&is?
admirationepcrculfisdcram inauditi tllicfa*
cinoris nouitate9illequi detulerat accufator»
Qmaun Patre & (piritn fanclo viuit 6c vrgebat ?t re tent is in Ectfefia omnibus, mifli
^oaiDcos, per omnia fccula feculorum. clcAi quique , cunc^orum figillatim ' f ratrum
f*vi$&&: Msrint virgims **4 f*b m$uscbi
ft •lityfms d$&* fr*t$r U*r*wus 9fnma }*r-
cellas Icrutarentur. Ouod cum mbusftniori-
9i^
uillet
••
IXIHPITH IV.
TAfmtfm *i>urc
bns a piesby tero fuillet iniunclura , vniucr^
(brum cubilja reuoloentes , ad citremum in
Pafnutijcellulam abfeodicum codicem Jintet
pleclas palmarum (quas illi (iras vocant) fi-
cut cum mCdiator occultauerat, repererex
'rffamMtm p4- quern cum inquiiitores confef^m ad Eccle-
]Ui tumdtfs- fiam dclatum coram omnibus protuliflcnt>
>
\tft.
ti j pandamus
lflgois atque
thiotie* ei-e*
fecrctis tantQ
Pafnutius licet de con&ientiae lux fine cri ra-
te {fee urus cflct t tameu Velut quifurti cri-
mes aguofcerct, (atisfa^ioni (c to turn tra*
dxdit i locumque pocmrentia? fuppliciter po •
ftulauit ; hoc verccundi* Tuae modeftiarque
profpicicntft
3#* * Diifomajrc.
profpicienS; ne (i.maculam f rti verbis cona.
rctur abluere, infuper etiam mendacij notarc-
tur.ncmincicilicetaliudquam idquodtuuen-
tum fucrat fuIpicante.Cqmqi de Ecclefia non '
tim hiente dcicdas, quam ludicio Dei fid ens
v protiiiusablccfljflet. profufis in brad one iugi*
tcV lachrymis, criphcacisq; iciunijs, fiimffla fc
efiaui in conlpcau hominum metis humilka-
tcproftrauit Scd & duabusfermc Ucbdomadis
illMPtVU V. J
T)*fama»tti f*n&um NMrajfxm falfi t$fta
A" Nimi virtus quata fucri^in bearo Nar-
ciffo vnoezcius geftis opcrc declarabi-
tur Is namquc cam inter cart era virtutu fuard
ita fc omni cotricioni carnis & fpiritus fubie- • bona cflec valde cottantisanimi, eV iufti,rcdi
cit, vt die Sabbatbi vel Dominico non ad .per- que indecliciabiliter ccnax, quidam homuculi
tfpiendam comm union c facranij fed ad pjto-
s itcrucndumfc inlimoi Ecciefix.atque adve-
ifiam fupplicitcrpoftulandam matutinus oc-
currerct,nequaquam partus eft cum occultorft
omniu teftis& cognitor,Ycl a (eamplius co-
re ri, vel abalijs infamari.Nam quod illeinue'*
tor feci ens, rcifuat fur improbus,laudisalieac,
c"al!idus infamator, nullohominetcftecom-
ipiferat,per diabblum>qui ipfius crimjnis fuc-
- rat fhuentor, pubiicauit Arrcptus namquc a
diriflimo d*monc,cun&as faftionis occulta;
£atefecitinfidias,crirninationumq; & fraud u
idem fuitproditor/qui commcntor.Ita autem
fpirituillo immfidograuitcr vexatus cft,vt nc
Orationibus quidemfandtorumilliccofiftcn-
tium.quidiuinorum charifmatum merito de,-
monibus imperabant.potuerit cmundari;fed
ne ipfius quidem Ifidori presbyteri gratia fin-
guJaris crudcliffirau abco cxclufcruvcxato-
rem,cuitanta erat virtus Domini largitate
nequa male fibiconfcij.metuemcsneerinu-
nu fuorum>Garguer6tur>non poflcnt effugcre
vindi(flam,prxueniuntfadiombus,& circum*
uenire parant eam,cuius iudkium vcrebatur.
Concinnant igitur aduerfusjKi sofam* fatis,
& noxium crimen. Co nucniunr audit ores de-
fies ex femctipfisproducut, qui fubfac ramp-
to iuramcti, quae obijeicbantur confirmarcu
Qjjpxumvnus qrfti$ita,vt igni co£imereror>'
fi no vera diccret^mprecabacur, alius rtrtgio.
morbo corrupcrctur, tcrtius vt lu minibus or*>
barctur.Et quamuis nc iuramentis quide lftrt
quifquam fidelium,& Deumtimftium credc-
ret eo quod vita NarciiG, & initi curio, &PU*
4icitiaab omnibus no fee rctur ipfc tap)5cora
Quxmotafum indjpnitate , acano|c(lianoo
teres fimul ft fcc.rctam ac philofophicim vi-'
cam habere Temper dcfiderans,fubter/ugit Ec-
clcfiac multitudme , & in defcrtis loci*, atquc-
anguhs fecrctioribus dclitcfcit annisquaplu-
collata,vt nevfeji ad liminaquideeius quif- rimis At non ille magnus diuin? prpuidcii*
quam arrcptitius, qui tardius fanaretur, a)i- oculus qnicJ&it inJongu.fcdin impios vltio-
quandd perduclus fit, Chriflo hac adolefc^;i' nern per eaipfa>quaifibi \n pcriurijs (raciierac«.
raTntitio gforiam rcfcruancc, vt illius tantum. malcdicla molitur Primus namquc i lie tefti*
drationibus.qui iufidiatus fucrat purgaretur: pa,rua,ignisfcintiIla4noclisteporc domofua
cV cuius laudi aliouid inuidus inimicus deccr- fuccenla, cum ornni eenere iuo, omniquefa»
pcrc fe pofTc c red id erat , eius nomen procla-' milil flammis vlcricibus coflagrauit.alius re«
itian&>& delicli fui veniam, Ic fincmlupplicij pente ab imis pedibus vfqi adiummu
capitis
fupplicij pente ab imis pedibus vfqi
pixRmii accipcret .* Hacc ergo jllq in ado)e£ venicem morbcr regjo^ qucm fucrat imprcca-
c? tia fua future indolis iam tunc indicia pr^-* tus rep Ictus coiifumitur. Tcrtius aute prior d
ffgOrans, lineas qudfdam pcrfcdlionis illius/ cxut\vidcs,&oculudroinun6fclatuiilepro-
qwx crar'rnatfiriratcaugcnda, adhucin anhis
pucrilibusdefignauit. Siigiturad culmen Yir*
turis eius volumus pcrucnire, talia nobis ex-
ordiorum fuiidamina iaciendafunt . C*Jp4\
n-nsCd8ai*t9.c*p.i<.
. / . . : t
fpicicns prorupit in mcdiuml& audicnub'is
cucTtis icrapcenitenciaviuue^tun cocciuuaa
fcclcrisordinempadir. Tantis autem lachry*
misimmanc corojirqm faciiui9dcflct, v;!a-
mimb^s qibarcrur,^:^cf Sm€,;.iJ toi;buiuLe-
txrM-
Diffarmre. 3*5
. runt tandem, cat tantum relit taciiiu* perpc-
trarc/At ilk; Quid feci roalc,quonia baremfc
ad hoc inuitauit. Quod audicr.s ilia mend ace'
ilium lachiymis proclamabat. Qiu vteos ad
viri Dei odium acrius inrlammaut,talia&ta
horrendacocpit verba profari , vtflliaudire
renucmes, curadur,e exacerbantcs, extra go-
mumviofcgter cii<ertQt.Mai^antcm fado
dediciiserat, vt potius pcJtfime metiretur,<qua emnes Siiuanum Epifcopum hypocnta con-
nonfocos, vcl cohabitintcs iTbi criminibus --clamant, & dignum iriccndio,totaquc ciuitas
iofaroaret Hie ante mortem raptus.iu fnriam Nazareth adco contra eum com mora eft, vC
audito cius nomine quilibet blafphemaret.
Mira patietia & magna: fanclitatis indicium.
,Volat,ad innoxij prc/ulis aurcs tanti fama dit
criminis,os umen cius non mouetur ad initi*.
rias.cormanct immobile, ad nullam vcrtens
impatientiam, fedgratias Deo iemper agens,
fuo fc fatetur hoc criminc roeruiflc , gau-
denfq; dicere confueuit . Nuriqqam tamfeuv
cem, quart ciim le ab omnibus defpici, &
conculcari conipiccrct . Ctcmt tantum eiu$
txiunru VI. "
DifdmsMS mIms msndcse fttribundtit lingmm
pnprtsm dim thus Unimit*
^J Ool online, non re:nomiuc, ntnvadibus ,
^ {accrdotem,<t]ui in tan turn vitio linguae
tautainfe dcbacchatiis eft c*de , vtproprijs
dentibus lingua maliloquam laniarct, &pala
cunctis oftenderet , quod quia lingua fua do*
losecgerac,& venenuafpidii Tub labijs cius,
qaafi fepulchrum patens guttur illius fcexotc
teteriimura cxhalaret.r£0.C«*/. /.i.r.j 7.^.) .
Exim p x. ▼ M ?VII«
Dif*m*re diabdns S. Silvan u ft uduit ,vt fu+
tdifuaticxemfUfcancUlHm pattrentur.
infamia, vt per ciuitates vtcinas vfq* Alcxan*
driam ore omnium dclata fie Ad limen inno-
xij praefulis nemo iamkudebat accedcre. Rc-
uolutp itaquc anno po(t inchoatam'infamia,.
Ttiubditorum paululum fcadalum mittgaret,.
BEatas Siluanus Archicpifcopus Naza-
reth, tanta bcatu Hicrony mu^ifedione
&<kuotione colcbat,vt quicquid faccret,Dei
nomto, & beatj Hieronymi prarmifium in- ciuitatem f^Iazarcthyf* Dei defer Ss, inSccte*
obcaxetlVnde & quad ab omnibus Hierony~ fiam,vbi gloriofi Hieronymi corpus quiefcit
mosnomioabatur. Serpens autem antiquus, humatum tanquam in refugij portu veniertf.
fupcr virifan€ti Siluani nimia fan<ftitate gra-
in ardefcit inoidia, v* jgitur eum infame rcd-
dcrer , quarenus quos bono cxcmplo fubue-
icrat,maIo grauius deijeerentur . No etc fcjua-
damformamlauic'rj fumens nobiliffimae mu-
lieri caidam iarn in Ie&o quiefcenti apparuit,
quacrtns vt fibi ad turpem conpunltionem
coD&Dtiret- Ad quod conterrita mulicr, quid
faceretcum hoc viderct ignoras, diras ccepit
emittere voces, cundos exci tans dorm ientes,
noo fblom fux domusftd 9c vicinarum, qui
omnes ad mn^/fcris thalamum concurrentes,
cjuidhabcrct pauidam interrogant .- Interea
callidus Terpens fub lecto ccepit dilucfcere.^
Reaotemcognita, perueniunt vbiqueqoasr^-
res ad locum vbi latebat Et accenfis candelis,
eondem intnentest Sijuanum Epifrcpum etc*
diden nt.Cur*$i igitur in flKporcru.ycrri funt^
fciebant cnimfamam fanditatis eius.Pcr^oi-
in locum fcpultune (e pofuit oraturus. Qua
duabus horis fie manente5 vir quidam ncqui*
rifle fpiriru accenfus , Ecdefiam. intrans, urr»
ctumquere perkus orantem> ad eum vclutlea
cucurrii , improperans quod honeftas mulie-.
res ad con^nfum fuarfibidinis quotidic pro~x
Ut^caret . Cui agnus jnnocens gaudens Co
defpici , vt hoc i*pe fibi dicerct , inuitauit,
Quod latro illc airdient, extraclum giadium
eleuat,vt in eius guttur immergat Cui cu hoe
T«rbum,fuccurre Hieronymc , fanclusAnti-
(tes opponeret , inproprium guttur gladiunt
immerfit manu rctrouerla Caiu igitur aliua
fuperuemens vir nequam hoc quod diuinavU
tionc factum fueiar^ft vidit,a vir© pei ilium
flrftimas interemptom, cxtraclb gladio Silua-
cum intcrficere conabntur. bcuiter quod pri-
mp,contigerat,axcidit etfam huic Viz fecun-
dus intcrxam cecidciat.fic ecceduo viri cgrc-
. K t diemes,.
J*4
Diflamare.
/
Rentes, videruntquod fa&um fucrat diuini
iguari coofilij'.vnuseorufuria? vcfania agita-
tus,cxclamauit:Vfqucquo vigetcua malina,&
rnulieres honeftas ad cuam prouocas libidin€,
& homines occidis in occulto? Ccrt& ru$ ne-
qukic; hodic finis crit.Et fubito furens, vibra-
to enfe accurric,vt illu cxtinguercrf At vt Sil
tbftam mirabile adorned, gloriofiisHieto-
nymus dextram Siluani adbuc. tenens , ait;
Quid optas Siluauc cbari/Timc,tibi placitunt
mc racturuin / At ilte mi Dominc (inquit) vc
me hie amplius non rclinquas . Ad quera
Hieroriymus : Quod poftulas ait, ica fiat.
Port nic ergo vclocicer.ycni. Haec dicens dif-
nanus iam tcrtio , Gloriole Hicronynic flic- paruit. rntcrfialio autem horx vnius faclo,
curre, clainairet viriile, vtprimi'duo, manu Siluanus expirauit. Stupent cun&i vndiquc
propria fc inrerfecic. Vir autem qui cum ipfo
vencrat ob vrfionem trcmebundus, cum hoc
malcficijs imputarcc, ad fores currens Ecclc-
Ca:, quant um potuic cxclamauit : Hue omnes
accurrice:£ccc Siluanus malcficus non folum
foeminas vitupcrat fedhoiriincs fuis ineanra-
tionibns necat. Fit virorum, atqre mulierum
copiofus concurfus, omncs^clamant eumin-
cendiodignum. Hare vt ego Cyrillus audiui,
pereo flens ad ipcctaculum • Stabat agnus in-
ter Uipos famicntcs, canes rabidos miti/firaus,
& lartus afpexit, nihil dicens aliud nifi, Iufti
hc< patiorrquia in tyrum meum grauiter pec-
caui. Verberator innocens, capitur ab omni-
bns,vt adfupplicia deducatur. Cumqueiam
captus Siluanus extra Ecclcfiam duccretur,
fiibito de loco, in quo iacebat ,gloriofus Hie*
ronymus furgit tanto circurafxrftrslumine, vt
nonpoflet intueri , cun&ifquc vifus eft , iuo
ram deuotiffimo veniens premta donaturus.
Extenfaque manu, dextra Siluani apprehen-
densjhis qui earn tencbant terribifiterimpc*
rat vt dimittantjtantarque virturis voxextitit,
vt omnes prarfemct vi x voce fiuita in terra m
•oto corporis vigore deftituti, ftcrnerentur.
Inter hare dxmoniac* ciua:dam,catenis rerreis
alligata, plurimorum mambus ad Ecckfiam
deportatnr . At ^bi mulicris pes lirnen ta'ngit
Ecclcfiar: diros clamores, Mi fere re, mifercrc
concurrences, lamenratur quilibet fcrcura,
qu^din Siluanum commififient,vcniam ftcii-
bus deprecanccs .^Permanent per no&em in
Ecdcfia gcmcnrcs:Mane aurcmfa&o procef-
fionc ordinata,deportatur corpus cpifcopi ad
Nazareth, tart) illius ciuitatis populo , quam
iftius comitante: atque fie ibidem in Ecdcfia
digno honorefepelhur. £}>/*. CyriUisdAui*
btstr* J$K& R.
EXIMPLVM VIII.
Virgo S. Vinetntim ord. Tnd.i f gemma ads-
mat *s in medio fiamma turn tft */f status, &
kdtmene fatigaritmptafamins% ^uaeunk
diffamsre volut rat, *b eo curat str*
C Rat beams Vincehtius non folura virtu-
" tibus prarditus,iedetiam corporc pulcher,
& afpedtu valde venuftus.Qup ncbat, vteius
virtutes eflcntgratiores , facerentque vt ab
omnibus \ehementer amaretnr . Fuit igitox
Valcntix multer quxdam tarn nobilitatc ge-
neris clara , quam forma corporis prarftans,.
Qtix fuggcrenre diabolo capta cftamorc ip*
fins Vincenti; tam ardenter , quod nullam,
autani mi, ant corporis quietem habere po-
terar, fed fingulis diebus frequent a bat loca,
in quibus cum, vel audi re, vel alloqui poflet.
Hieronyme , nam per tc crueior , diabolus Vincentius licet earn ad te venire frequenter
per cam non ccflfauit emittere . Cui Hiero-
nymus: Nefande fpmtus'abhacexi Dei fa-
naula. & tuas <fetege,quas erga Siluanum egi-
fiifaflacias in Siluani forma,omnibus te de-
jnonftrans. Tunc diabolus , vt iuftus eft, in
Siluani forma, ita vt «b omnibus Siluanus
putaretur , apparuit, & rem quam fecerat ad
dirFamandum Siluanum enatrauit, His didis
diris cJamowbus de fempio difparuit. Qupd
vide ret, tamen nihil tale fufpicabatur,fed ar»
bitrabatur earn altqua deuotione permpuert,
vt a mulieribus fieri .con factum eft , qusefer-
«o$ Dei quadam naturali pietate afieduofius»
qnarafaciunt mares, pijs obftquijsvenerao*
tur. Ilia autem in dies vehementtlltmo feruo-
re amoris agitabatur.Qnx tandem quid face-
ret neiciens , dclibcraujt grauem corporis a>
gritudincm fingcre, vt ficnabcrct oportum-
taieB>
Diffaftwre. ' • 31 j
taitmalloqnoiJicnm^&ddcm znanifcftaiidi fuperhacre itcrum atque irenun togitanti
potiusvifum eft, vtdcbuiJem banc corporis
fiammasardcotis arnoris , qui intriniccus yr
gcbat. Itaqac le&oa?grotantium more dec*-
boit. cctpitque rnuito cum cJamorc magnos
doiorei oftendere , ac demum in ipfo lc&o
bac , & iliac tam miferabiliter vcrlabatur,
quodcundos quiaftabantadfui commifcra-
tiooemmiromio madumprouocabat.Aduo-
cantar media, qui null am xgritudinis figou
in ca cflc cognoUentes t varia iudicia conrc-
rrbaor, afiqpatamen inca argmudo arbitra-
te c/Je. Tandem videntcs quod nimio dolore
torquebarur , bonumeflc confuluntacccriiri
(ktrdotem coi ilia confiterctur , ne videlicet
xgritudinem fingcrc, quo locum tempuique
oponuDum habcrcm, qui bus huiufmodi igoc
pocuiflem cxringucre,& optata voluptate po-
riri: quamobrcm meum corpus > quodcernis
eflc pulcherrimum , expono potcftati tua%
Sume ergo nunc de me vofuptgtem, & prin-
cipium faciamus , vt deiuccps fimus am bo
indiflblubili , ac perpecuo amore coniuu&i.
Haec dicens lioreum, quo tegebatur amouit*
& fcfetotara nudam cihibuit . Deatus verd
confeflbr admiratus impudent is fsminx au*
daciam,acfcdus abominabile execrans, im-
inter tana doloris veheracntiam fine facia primiseam commoncfecit , vtnudatumcor*
confeflione decederct . Eligitur itaqueab ea pus tegcrct, deindeeam de tam ncfando ope-
vir Dei Vihcemius, qui ccleritcr veniens,ca-
BKtam^;ioqaaadccumbebat ingrcflusac can
Ais qui aderant ex moreexclutis, ccepit pucl-
lam exnortari ad pcenitentiam.Mulier in ini-
tio nooaudet manifeftarc feruorem atooris,
qnooccupata tenebatur, feddicit, fecit qjea,
quzpro conliietudiac Chriftian* religion!*,
adiitam pertinent confeflionis. Vcrumtarae
inter loqucnduni (aepe propofuit amorcm,
quo ▼rebaror expritnerc , fed quando dicere
iocipebat pudor verba labijs bxrentia deti*
»tbat,& fie protrahens vlteriiis verba,rcfp6-
debatadca, de quibus fan&us vir confeflbr
iotcrrogabateam . Etpoft multa verba vitro
ciuoq; habita, randem occultum igncm mu-
Lerczlarc noopotuk* ac omni formidine,
teabducere multa cum feueritate conituscft* .
Poftrcmo ei dixit , quod lefu Chrifto a ce-
neirimis annls fuum corpus , animumque
deuouerat, quodque fe perpetuam caftitatcnt
(eruarurum promifcrat, & ob idem omnem
terrenum arnorem abdicauerat , omnemque
libidinem execrauerat , quibus diesis ab ea
protinu*difceflit. Ilia tali refponfo dedigna-
ta nox cogitauitin virum innocentcm obie-
cltare infamiam, & unquam altera Putipha-
ris vxor,voluit clamare,ac dicere contra fan-
clum Dei,qu6d earn violenter opprimerc vo«
luiflet . Seel fumma Dei prouidentia nequa-
quam paflaeft, vtianocenti bomini tam etc-
crabilis rarinoris infamia opponeretur . Ec
quamprimum impudcris muJier volurtvp
f odorequc dtpofitis , ScitOt inqujt, 6 frater cem emittcre* illcidcm diaboius , qui ci ne«
Yiocenti. non me qiridcm corpore/ed mente fandum amorem fiiggeflerat, eios corpus gra-
agram detineri, & oifi tu mini pro tua in me uiflime vetare ccepit* Accurrunt igitur cuna^»
niferatiooc occurreris , fcito meilico mori- qui extra camcram expe&abant , 4c tanu cla-
torain.Iam enim annus eft, quod tuo am ore moris caufam diHgeAtctlcilcuanturTandenx
adeoardenter captalum, vtnon foliim ignijt vids multis /ignis , mulierem adxmoncve-
ardejuis^arnmis cor meum. quafi exuri fenT
turn : fc<3 irequcnuduDnc^rndpiam f roprijf
fflanibus nccare decreucrim. Voluitibi fepif-
Cmc cordis mej feruorem manifJlare , fed
mcpaitim pudor tenuit fceroineus , partfm
oomcnfancliutis, & innocentix tuas,quc. me
fotmidare fecerunt , ne tam cxecjabilcfaci-
«w a'petniflem • Itaque tanqnam dclperans
ncmini meum ignem indicare volui. taciturn -
4«c tfquc ad hoc tempus icicxuaui.Milu vexo
xari perpendizuno • Adubcanturj(taque mul-
ti , qui fciebant darmones adiurare . Adhi-
bentur prxterea multa remedia, quarhvtu^
modi vexatis adbiberi confucuerunt , quae
nihil proficiebant , vt diaboius pelJerctur»-
yet dm diaboius ipfc eis, qui com adiuix-^
balit, hoc p4clb setpcuidebat i Ex hoc.it.Jj
p0re nunquanv mi pdkre poteritis >'• tn&h no »
venerit vir ille, qui in medio ignis pofitus
ooo potttit jgne combu^i . Qusxuot jgrtuc
Rx a omoet
.^^
V
*t6 * Diffimiare-t)ilcaio.Del
omnes quia* refint flbi verba , quae diabolus Jcgerctur?Dihgcs Ddmimim Beam taum ex
: profcrebat .. Poft longam vero huius rci fctf. toco cordc cuo , dec. ilic fubito lurrexit , k
■ ci ratio nem, quidain ex cis qui adcrant in me- duno incipercc recedcrecuu&is^dmiraotfbu*,
rdium fMrgens. Adnocetur, inquic>frater Vin- & intexrogarctur ainagiftro , quid effet (ibi
. ccntius, namque ipfe mulicris huius confef- di&itm,vel factum, <quare dimutcret tcholas
alonem audigic^cft euim vir £^£cienxia, & (an- ,fuas,ille tefpondtt : Nih;l, fed antcquam plus
Plicate infignis, propter qu& ccrcum nobis cf- audiam,iftud volo opexe complete* Et egref-
ic debet, quod nemo fit cjuipolfic nobis ve-
rins illorum vcrborun\figmficantium apcrire.
Confeutiuut onurcs^acmox ad bcaxum Yin*
cencium fcic contuleruut, & rem quae ci ac-
'riderat aperiuntrprccauturque vt digncturvi-
fus,religi6acmimrauit . loAwm tumor D*.
minis mmus.
. • »
.fitarcfcgmiiiam.quae dum valebac , erga eum
magnam beneuolcntiam fefe habere demon-
it rauer at. Ipfetamctfi plurimtim (edifficilcm
.oftendit , tamen ne rem infuetam facere vi-
dcrecur, quoniam quidem ante infirmus.vifi-
-tare conuicoeiat , fecit quod illi volucrunt.
•Sed tamen Tecum multa cogirans , fefcN Iefu
-Chrifto commendauit, eumq ic preeatus eft*
Biligentis Deum fecmin* cor fcffum eftt&in<
uentum ejl impferiptum , JD«/i{*fe, &•
qui* cretfti, redemtfts, & dot aft i me.
ERat craardam virgo toobilis xrv.
rum, quae beats Virgini valdcerat
anoo-
quac oeatx Virgini valdceratdeuo-
ta.Haec gloriofam .virgincm rogabac conti-
nue jfcptem annis.rt (ibi dignarcrur eftenderc
vt pro iramenfa dementia fua dignaretur mi- filium.fuum. Qua; cum in yigilia Natiuttatis
ictcri mulieris, quae a daeraonc non foltira in Domini oracioms cauia fola capdlaro intraf-
Corpore, fed etiam in animo vexabatuc; fet, apparuit ci Virgo pulcherrima, tenensfi*
-Poitquam igitur dcuentum eft ad locum,, vbi lium in manibus,& alloc utaeft Virgine Dei.
jjlavexata tenebatur, daemon vlulacum cc Accipcfilium mcumv& lude aim to. Qo*
terrimum cmittens : En adctt (inqurt) vir gaudens fecit. Cui pucc4}iligu nemc?Eulia:
i lie, qui m medio ignis pofitus , non fuit ab Omnino Etillc. Quantum ? Tunc ilia: Plat
igne combuftus , nee deuoracus . Nunc ergo
tunc difecdendum eft . Haec dicens , proti
Iras abip.Ac corpus femimortuum dcreliquic
Illi veto qui aderantvidentes tamgiandcmi^
faculurh obftupucrunt , ciufquc iaodicatem
inmaiori,vencrationchabueKunt^ Ex vitaS.
Viucimy ordrnis FrddicmUarum /Ai.a/. H.
fpudSMriim.
<i.
DILECTIO -JDEL
' •• , • ■ . .
EiX *U R ttK. . Li • -
Doimnnm Dt*m tuum 9 mudkm in
febfiiis > conmertitur.
1.: EghurinScala cceJi, quod foit quidara
^fctolaris raxiGfsy qtu dc>icrca longitu
qua vtmem * ingncflus id) fch etas Theolo*
giarciriufdaaii magiftri^qaiiegeb at Matth^fi*
Cum^ue pxiaftadic*> quaezus fch ola* iatrauit,
quam corpus meum.Cui puer.-Sicdiligis me!
£t ilia; Plus quam cor me urn. Et Ibsvs ait:
Qoaatum plus cordf tuo diligis me ? Etilla.
Ncfcio diccrc, u:d ipfum corloquatur. Quo
dido, ftadm cor eius prar amore£ci (Turn eft.
Tunc beata Virgo acccpta anima eius in con-
ccntu Angelonrm dcduxkinccelum Ad can-
turn vcro Angelorum £amiliaducurtit,& vir-
ginem mortuam inucnicntcs odoreincnarra*
bili fust rcpleti. Et fratres ^Praedicatores , qui
iderant, cor eius apcrientes fciffiira inucuc-
runx.&ineofcripcum aoreis Ceteris: Dil igo
re plus quara^oe ,quiatu creafti, redemifti,
dotafti me. QdLtlUt spcuU huiw<
Vide $tism Amt Cbttfiu
<;>
DIMIT-
DIMI TXEfc E OSFENSAM.
y
"DiwutUBtifanicidimn oca fori crucifixui Dj-
mkms thims vicibui . aput tncltnst. ''
VIr quidam , vt dicitur , pdtentiorem fc
hoxBincrn interrccit : A cuius etiam fi-
iiO;MorcfccuIi, non Icgibus Euangeli), mul
us molcftias pcrtulit , parerni fcilicct vltor
interim* & ftrages anhclabat hominum , &
rcqucntcr rcportabat manubias rap in arum,
Inter has homicida deprehenfus ai guftias,
impcrialc decrcuic adirc faftigiu, fi quod for-
taflismtotcalamitatibns polfct rcperirefb-
laciuin. Quo corapcrto paternifanguinis1 vl-
tor mfcquitur, & cum, ftue vt tnbunaliu lege
coi\fhingat,fiuc vtrepcntegladijs opprimat,
impigei comicacur,InThcutotiic)s vcropar-
tibus ranc Impcrator degebat . Cum. itaque
prxcedeus modcfte quau fecurus incederct,
iubfcquens autero ccleriiis propcraret, tan-
dem cootigit , vc (ibi inuiccm propinquan-
ccs in mutuos, vterque ducerentur afpectus^
Sedcumis , qui homicidij reus crat,vix qua-
tnor, tel qoinque comitu dncerctur auxilio,
imcr&iivcro filius rriginta ferine cingere-
tur obfequijs armatorum •> quatermo omncs
fuos cobonarur vc fugiat, ille fc profpiciens
Ac perfcqncntium mam bus auolarcfion pofle,
ni/ericordiz patrocinidm petijt, ad humilita-
Dimittefc offenfam. 317.
toris imago,qussin cratt+idcbaTttfexpreflk'
tribus eumvicibusinclinatocapirc Yi fa eft (a
lutare. O quam elorioibm & infigne ptxco"
1 ium, vt ab aactore mifc/icordj^e mcrcrecur
reucremer accipi, qui propter eius reuereritia
omiferac vindicare : & ab co reciperct (aluta-
tionis honorcm 3 pro quo faluti coutrariaoi
poftpofuit vltionem ! Quod pro_tinus ciioi
Impcrator audiuit, hononrica cum &afrc-
&uoia,proutdecebat, affabilitatc fufecpit, &
copiofamunerumlargitatcditauit^. Ex Bttr§
Damta/90. Ctlleftor Speculi huius*
EXIMPLYM II.
Epiphdnius Epifcopus CypriH$~ante fomnUf$m-
per tilts }qU4 bus status f Herat > recfattiabatmr*
MI fit aliquarido Epiphanius Epifcopus
Cyprius ad Abbajem Hilarioncra ro-
ganscum, fcdicens : Vcni vtnbs vidcaraus,
antcquam dc corporc ciraraus Qui ciim ve •
iiiflct, gauififunt ad inuiccm . Manducami-
busautem eis,allatumcfKcisdeauibus quT3-
dam,quod tcnes Epifcopus dedic Abbati Hi-
larioui. Et dicit ei lencx. Ignofce milii pater,
quia ex quo accept habitum iflum non man*
ducaui quicquamoccifum.Et dixit ci Epipha-
fiius Epifcopus: Ego autcm ex quo accept ha-
bitu ilium non dimifialiquem dormire, qur
habebat aliquidaducrfum me, nee ego dor-
miui habeas aduerfus aliquem Et di % i t ei fc-
nex: Ignofce raihi quia tua coucrfatio raaior
eft mea. Ex lib. Do8.PT. UlrJe mortification*
515 unbraculum confugium fecit : ^roieclis
igirorarmis, bracbi/s veroinmodum crucis proprU fenfualitatis nu. 5
extends, folo profternitur, & vcni am miftreu-
tium prxftolatur. At ille iam victor ad reue-
xcntiajD crccis manus rcprimendo copefcuic,
vltra cria ne ab aliquo feriretor inhibuit, po-
uremopaccm intcgram faciens, ad honorcm
*a«Sx viuificar crucis, non modo vitam , fed
fcpatcrna; necis donauit offenlam Hac igi-
<ar indgoi peracla vi&orta, qua fci!icct>iiOD
^^altcaus^uam fui, it vt rtafatcar , non
laxQoofb's, qui prop rij cordis viAor extite*
ttr. ad regis curiam (quia nonproculerat)
accent. Scd moi vt Ecxlcfiam oraruxus in-
grcdinu,rtsmira&nimium ftupcnda^Salua-
EX UPLTM III. *,
Dimittens ruftieo frMternam mortem amor*-
Jm inclination** crucifix* pfmtruiu
1^ Obilis quidanV in Germaniae partibui
fratrem vterinum a qtsodam valdcple-
beio &ignobiliocci(um p(crdideratlu&iente
dc patria occiforcconri^it vt nobifis ille cam
multo comitatu percgre profeftus, imprae^
meditate foli in agro occurreret occifon, qui
x&oi cxtrafto gladio vbi imteicuna cxpetijt^
.**
Ji* Dimitrereoffcnfain.
Jirterram proftranis occifor, clamauit: Mifc
xcrc mci, nobiliilime vir, pro iilo quitui xni-
fertps 5c omnium, mundum iftum iua mortc
rcdcmit.Rcpente nobilis animus in lachrymal
xefoiutus, illam quam extendcrat manum re
traxic . Sed cum hoc ignauia: adferibcretur A
fuis, it iterum manum cxtenderct in pr6ftra-
tum^itcrato rco ob rcmiffioncm peccatorum
ciusveniam pctcnte, fecund 6 manum depo-
iuit. Tertioqucincrepatusafuis, cum mortc
certius intcntaret , 8c mifcrHIc obcuaftontm
anguftiae, quam omnis caro cflct in cxtrcmo
iudicio pcrpcflura,veniam precarctur,refpon-
dit nobilis genere , nobilior mence : £t ego,
inquit,tibi prorfus mortem fratris indulgeo,
Nee mora : cadem die vt audirec miflam Eo
clcfiam|ingrerTus,vbi coram imagine cruciflxi
tertio flexit genua, viftis eft a quodam (ando
Ex IMPLY* Vt
«
Dimittoro nolentes vififuntfi rmuno in ifffer*
no in partss concidere.
NArratJir dc duobus vicinis in proximo
manenribus, Scin continua lite per fcuc-
rantibus, qui nulla rationcpotcrant concor-
dat irao lup confeflbri eos pacificare volcn-
ri,reiponderunt fc potius in luferno pcrmaa-
furos fine fine, quam alter altcri condooaret.
Cum ergo cito port inuiccm mortui fuiilent,
8c illc dcuotus confclfor Dcum rogaiTcc, de
illorum ftatu fcire cupiens , dedudus eft in
lpiritn per Angelum ad quendam locum, vbi
vidit quandam * fornacem fulphute 8c pice
bullicnccm.aquaduo hominos terri biles fur-
viro,ad Jingnlas genuflcxioDcsillius nobilis, rexerunt cum gladijs ignicis inuiccm infru
crucifixus caput luu humilirer inclinare. Seor- fta concidentcs . Qns quidem frufl
fum ergo vir fandus Hie , qui folus hoc vide- lus colligcns in fornacem proiecit •
nt.nobilem cuocauit,quis cflct mterrogat lit* do, p oft pullitioncm cito furrexcrunt iterum,
frufta diabo-
uo fa-
ille ; Miles , inquit, dicoxin terra qua natus
fujn. Etrurfum01e;Dicas,inquit,chariflime,
nihil eclcs: In quoconfidistcmagisdiuinam
raifericordiam meruiffe?Tunc nines : Pecca-
for, in\juit , fum , 8c fcculo deditus, in nullo
prorLus,ni/i hodie forfiran, veniam promerui.
Ethocdkcn6,quidadum fitretulit. Mox illc
quid vid ifTcr exponent, ad actum vitx gratio-
ris,& meriti nobilem eihonatur,Ex Ubpi.gn.
itfnr. i.Tbomi Csnr*
\
EXI M ? L Y M IV.
Dimkteri noUns ojfonfsm mortuus, *udi»it>
Wtc pepcrqt, necfaremm*
LEgirur in Scala cttli,quc)d qutdam Bur-
genfis tantum fuit ran core infedus, yC
initzriasfibifadas nuilo modo indulgeYe fibt
volucrit Qui ciim eftetmortuur, 5c portatus.
adcccleilamic pfalmi & oraciones diccrcn-
rurpro eo.crucifctus retraxit manus dauatas
dcligno,&appofuitauribusfuisi& vox audi-
ta eft: Necpcpcrcit,nequcpaxcaai, lotnnes
Junior Domini C4nw>
8c ficut didum eft (ccundo, & tertio fece
runt. Tunc dixit fibi Angclus: lfti Tunc duo
ilK vicini, qui nunquam paccm habucnintin
tcrris , (ed iftum locum potius eicgerunr.
CtUi&or SptcfiH hnius.
EXSMFIVM VI*
Pinfrttri nolens fecmina Mccepturs corpus Do*
imjfii'VMltum dtjperw juurtir.
Vyl Viier quardam tarn iracundaerat,qu6<l
*▼* vix aliquis cum ca concordarepotuic.Ac
ramen reputabat (e e/Tc fan dam & deuotaro,
quia corpus fuumiciunijs macerabat , &c in
orationibus multum vigilabat, & in alijs bo*
nis operibus fe exercebat , fed hoc ritiom
principaliter in fc habuit> vt quaecunque cam
fcracl ofFendit , illam amplius nunquam di-
Iexit,& nemo illam iracundiam &vindi&am
ab ea remouere potutt . Tandem grauiter in*
firmata pedjt confeflbrem , Sc confefla eft
alirrpeccata , fed virium illud Hon confitcba*
tur. Ercum facerdos pYxidemaperiret , 3c
corpus Domini fibi porrigcre Ycller, tunc o«
luum daufit; tf ad parictcm fc ycrtit dicens:
Bicui
0
Dimittereoffetifam. 319
Sicut ▼ettcbtmme fxpias ab ahjs.qui me of* li&a huius round! miferia , poffis gloria me*
fcadcranc, & nanquam ciscx cordc indulfi,
ncc cos aiuaudo dileai , 8c continue in inu
etindia fteti,& alios cum iracundia mca pcr-r
lurbaui, fie Dcus auertit fc i mc,& me nuu-
qoam mifcricorditcr ref piczct , nee ego com
ixtc videbo, fed cum omnibus iracundis dc,-
mooibus damoabor.Et (ic mifera 8c iracunda
m\)\ieitxpiuiut*Utm.Vidi $ti*m tit.lnmi*-
TMmTcmfjfwex.i.
Exxuyiril VII.
CbriflnsMffMT*tcmdMm9 qm*J $mfir$ frstrit
/hi dimijerMt, amutijms &fr*trtm & }*•>
trtmri idifmrgnfrio hberafs.
\A Agifter Berri S. Thcologix Doclor,or-
^*dmis Pracdicarorum, narratin fuis (cr-
roomtas, qui manufcripti in bibliotheca fan-
cYi Martini Florentine inucniuncur: quendam
homincm occidifle fratrem cuiufdam nobilis
ciuis, &cunoopofTet effugeic-manusipfius
qu*rc«is ipfum ad vindicla Qum omni diii-
gcacia , pcenituit ipfum fadilui, & cofeflus
pitracu homicidiu commedauit fc Deo pro-
<kflti defibcrarione > 8c fponte ex improuifo
illi fc prgf emanit die veneris fan&o,& orouo-
lotus adipfius pedes, fune 8c cingulo t collo
£ilpenio,vcniara rogauic moms quam fratri
ciasinculerar, 5c practerea vt fibi vita donaret
amorc Dei 8c filij eius Icfu Cbrifti,qui eo die
jaflos erat pro nobis. Vifatanta humilitate
fccora dc ipuus dementia , nobilis ille com •
puchisc(l,& illi codonauit pro amorc Cbri-
^H,Tjtamq; largicus eft, & ipfum amplexatus
& ofculatus,dixic? vadc in pace, fracer: Deus
remittal tibi in coclis ficut re mi c to tibi in ter-
ra. Sed audite magna mercedejn quam Ocus
retulit pio ta heroico fa&o ipflus amorc dc-
fignato. Sequent* no&eapparuit Chriftus in
▼ifione, & ait; Quonia hcri amorc mei con-
donafti ioimtco tuo.noucris meanimam fra-
m$ toi occifi ha\c bora e purgatorio liberafle.*
k iofiiperanimam pair is tui prius mortui,ex
cadem poena ejemifle, & ambos.'mecum du«
tific in g!oriamcqpIc(rcm:quin etiam he,c fu-
fexaddiatc Tc inuito in ooauom dttrnjT( re*
frui,& fie fa&u cftj nam oclauo pott die bejoe
praeparatus requieuit fandc in Domino . Ss*
rtphinm Razius infuoirtruexcmfUitpofiir*
dt dtlcftjnimic.
-\
EXIMHTM VIII.
Meretrix kddmon* nrripuur , qmbd frttitm
ftufri t9g*T9t kfaafo GregoruTbsmmMtMr-
go innoc<*t*.
AD caturania beato it integcrrimo ado-
Icfcenti B Gregorio Thaumaturge in- ,
tendandam, producitur avitis fxdeinccftcq&
viucmibus publico infarais fcclcre jnerctricu-
la Illo autem cum viris eximijs in habitu bo-
ncftodcrc quapiam Philofophica di(Tcrcnri»
accedit lena , fequc cum eo ftupri coufuctu-
dinem habuiflc pctulanti fermone oftendit,
fibiqjmcrccdcm qua fuerat fraudata depofcit*
Cxtcrisigitur,quibus ipfius perfpeda caiti*
tas, grauiterin mulierem commotis,ipfe nc-
quc turban rifus eft, ncquecalumni)s,vel gra-
uiore verbo refpondit -Non Cux yitae citauit
teiles, non iureiurando illatum Gbi probrum
deter (it, nccjue huius calummae authores, ma-
Jitic infimutauit: fed quieca & couftanti voce
conuerfus.ad quendam ex fuis familiar i bus/
Hcus,inquit, foluc ei pecuniam , ne amplius
molcftiam exhibens , rei propofita? fludium
intenurbet. Acccpit igitur mercedem f^mina,
8c ccce tibi temperantise huius adolefcentis
iUuftrctcftimonium Vix illamanu mercedem
cxceperat,cum mox a cacod^mone cxagitata,
8c ftridore bclluino prater vocemhumanam
ciu!ans,prona in confpeclu omnium corruit,
8c difieclis crinibus,aucrfis oculis,& orefpu-
mante>horrendum defcfpc&aculum pr^buit.
Ncc priiis eamlremilit . qui dam fuifocabat
daemon, quam magnusille Qregorius Deurri
inuocaflct, 8c ilium ei propitium rcddxdjfTct.
Surius )*l*l j*r D.X2rtgor.Ni/f*n*tn.
Ex I M
J2©
DISCORDIA.
Ell ML PL VM I.
DifcordU tumoreinJUtus presbyter ddnwu fi
fkmuLmn tribmt.
ADuefpefStfcentc iam die in duorum quo-
rundiprcsbYteroru cordibus fol indc-
ciduusoccidebat, eofque aduerfum fc mutuis
iniuriarum , iurgionunquc conuiiijs.auti.ot
difcotdix fpiritu* acccndcrat Cumque pres-
byter presbyterum pro broils con tunic liar urn
irrifionibus lacerarct, & alter altcrum muito
mordacitatis fale, maledidorumqucrclatjo-
nibus confperttfl«t;vnus corum minacitcr in-
to nans, & detitibus ftridens , cortepca lancea
iter arripuit, atque domum fuam logtus cou-
iKtutam fruribudis p rope rare grclCbus ccepit.
Sed cum ilium iam fuperueniescaligo aodis
oburabratet, & cor eiusinteriorcs cencbrx
perniciofiiis poflidercnt , ecce quinque mgrt
•quite* cum caballis aeque nigris obuiat, eiqj
is, qui tnaior videbarur,infulrattSa;pe9inqiuty
inftiti, vt ce mihi fubderes , vt in clienteiam
mcorum concubernalium venires; totiens ira-
que fubterfugiens , iam non potent iugura
tacx dirionis euaderc. Videbatur cnim nobi-
lis quidam vir ciTc,korrunusnomine,qui fre-
quenter cum follicicauerat , vt fibi fubditus
beret. Presbyter itaque nrmij terroris horrorc
pcrculfus, ad praecipientis iroperium manus
vtraiquc complofic, acqueilli manus deditio-
ruro more dcofculans-, le velut in henlis fidci
tuitione commifit.Queraprotinuslllc pcrco-
tans: Scis.inquit, qui aim? I lie praeftdrefpon-
denj»,ait:Nonnc cues Dotninus mcus Roma*
cus? At ille: Abftijabfit: ted ego Turn quidam
Difcordia.
tor aeccflic : cuiraox facerdota lis officio di-
gnitatis adempto, cum cftiuum tunc cauma
' s tcrucfccrctj^c fecundarum mcmunVtepusin-
ftatet, iuxta carinas regulam includoncm cu-
ftodiae carceralis indiximus, annorum pcsni-
ccniiam competent! moderatione pr jcfirirausi
atque, vt fpc ccrtx recupcracionis abfquedu*
bio coualefceret, adhortati horainem luaius.
Vetrm D*mi*nw lib. 4. Epift. epiH. 17. Vid*
*\i*m HuConuerJio, exem*%*
EXEM P LTH II.
Difcordiss grtugs humilis Abhts maw/me-
tudine vuit.
I NGalliarum finibus audiuigeftum fuiflc
* quod refero . Inter Abbatem , & quendam
ftculi prapotentem orta eft non leuis de pof-
fetiionc content io . Cumque apcrtis* vtriufqj
fautoribus minis diu certarctur & lurgijs, tan-
dem vtarmis ageretur vtrinq, codictuni ell.
Etfecularis quidem pararis copijs campurn
praliaxurus ingreditur acies ftruit, cuneos or-
dinat-atquc ad former aged um omnium me-
tes accrrimus cohortatot inflammac Silucf-
cunt omnia gladijs,rubeiitcfypei,voeifcran-
tium clamor attoIlicur,minacc$armoru in fre-
mitus inhorrefcunt , tela ftringuntur, 6c ad •
juerfc partis impetus accenfus ad congrcdicn-
dum mentibus cxpc&atur Abbas autem non
in armis terrcnis fpcm (bam, fed in humanx
falutis aoctorc conftituens, cun&is,qui pro
(c dimicare conuenerant , fuurri prohibuit
com it arum; folosaute monachos fuos cquis,
tmpofuit,capicacacullisopcri prqecpit Sicq;
cumillisvelut galcatis, & !oricatis,fidei mu.
nimento, crucifqj vexillo.ad locum ccrta mi-
nis venit. Cumque virille non fcrrea, vt fpc*
diahplus,cui tu nunc commirfus cs,& indiui- rdbat ,arma confpiceret, Ctd tanquam cocleltcl
dua deinceps focietace confrridus ? fta igirur
in fide, & tenia quod pollicitus es . Et poft
buiufmodi verba, vcl gefta prarfto difparuit,
Tuncilletremefaclus , confufus, atque pcr-
torritus, domum non fine magno trepidatio-
nis horrorc perucnic . Paulo Poflad Epifco-
pum fuum (anclac memorix.Tcnonem nomi-
ne, me quoque przfcnte, pecnitencix flagiia-
& angelicam aciem adu6tate comiousaducr-
ti(Tec,cantus'eumcum luis omnibus dtuint ti-
moris horror inuafit , vtdc/tlicntes dt equis
protinus armaproijeerent, terra: fe hurrilitcr
proftemcrent , fie indulgcnciam *flagitarcnt.
&CC.tdemep$fl. j.*d Firminum*
Exeu-
Difcordi*
J"
Eiiufitu in;
DifitriU mutisms, & Psttm nftrmis Utr$
wmusmpccMfrM AfojUmU mnntti^ftfit.
QVodam tempore ccrtamcn eras defini-
bos inter duos vicos. Hoe com nunciatu
(bilTet Apollonto,feftinus defcenditadcos pa-
cis graria. Scd illi furore contcntionis incco-
fi, nullo gencre ad pads con/ilium Ae&ebatur,
roaxime quia mi us partis populus plurimum
fidotic inviriboscuiufilam latronis gerebac,
qui eiuiHe certaminis figntfer videbatur. H1|c
cum viderct Apollonius paci rcfiftentem, di-
xie ad cum: Si mini, 6 amice, adquiefcere to- .
locris ad pacem, rogabo Deum meum, & re-
mitter tibi peccatatua. Atillc cumaudiflet,
nihil omnino diftulit, fed genibus eios prouo-
Imus, upplicabac ei. Tunc deinde conuerfus
adtuxbaSjQue, eumfueranr(ccuue,fecit oranes
cum pace difcederc. Quibus'difcedcntibusjp-
fc pennanfit cumhominc Dei cxpc&ans ab eo
promifliun. Tunc veto Apollonius aflumeni
cum, 5c cum ipfo iter agent ad monaftcrium,
doccbat eum mutarc ordincm debere vire, 5c
porienxer k Deb quxiere mifericordiam, pro*
mifHonemcpcexndceipcdarc. Omnia enim
poffibilia diccbat effe credenti. Cumque no ctis
tempore fimol in monaftcrio quieuiuent, per
vifum arabo (evident in coelis effe, 5c aulftere
ante tribunal Chrifti. Videntetiam Angclos
Dei, (an&os quoque adorantes Deom.£t com
hxcvidentcs,Deuni etiamipfiadonuTent.vox
Domini ad cos deicrtur, d teens. Licet nulla
£c commnnio luci 5c tenebris, nee fit aliqua
portio fidclis com infide!i,ramcn tibi donatur •
talus iftius,pro quofupplicafti,Apolloni.He.c
& omnia molta com Suidiueot in ccelefti rifio-
oe pofiri,cjux nee iermo narrare fuficit , Deque
anria aodire, fiirrexerunc de fomno, 5c quae
yidcrant, rxatribusindicarunt* Admiratioau*
tern ingens cflc ccepit, cum vnum atqueidem
(omnium vtcrque narrarer* Permanut autem
cum rratribus latro illc iam fan&us , vitam
/(pant, morefquc ad omnem innocenriam pie-
tatemque commutans.taquam in Agnum vcr-
£u c* lnno.fx viti} fl.vit* J.S^lf0lU*ij.
ttlUtlJU IV.
DifisrdU vitimm fup$tM*u* fctmsB*, pstifi-
ctjg vinttti UstsrjwHr it is pronto**.
O
Ranre eodem Abbatc Macario , yenit ei
vox in celja fua dicens .• Macari nondunx
pcrucnifti admenfuram meriti illarum duara
mulicrumilliusciuitaris. Surgenscrgo&nez
mane,accejpitvirgamfoampalmeam>5c ccepit
pergerein ciuitatem.Cum ergo perucniflet in
earn, repertoloco puHauitaaianuam. Egrcfla
autem vna fufcepit eum in domom fuam 9 5c
cum (cdifict, yocauit cas* quae cum venifsenc,
(edcrqnt cu co.Ait autem ad illas fencx: pro*
peer tos tantum laborem pertuli, dreite itaqj
mihi nunc optrarione veftram. At iliac dixe-
rune Crcde nobis, quia hac node non ruimus
in cubili fine viris noftris , quam ergo opera*
tionem po&umus habere i At yexo ienex cunt
fatisfaclione rogabat eas , yt manifeftarentet
a&um fuum . Tunc dixerunt ei: Nos quidenx
recudumfeculumcxtraneaefumus nobis; pla«
cuit autem nobis nubere duobus fratribusfe-
cundum carnem . Quindecim hodie annos not
dux habitanimus in bac domo , 5c nefcimus fi
aliquado litigauimus ad inuiccm, aut turpena
fermonem dixit vna ad alteram, fed in pace 5c
concordia peregimus totu Ipatium hoc. Sub*
intrauit autem nobis in animfiingredi in mo*
nafierium virginum, 8c rogati viri noftri non
.nobis confenterunt in hoc.Cdm vero minime
yalui(scmus obtinerc , huiufinodi confiliunx
difpofuimus ytrseque-teftamentum inter noa
5c Deum, vt vfque ad mortem per os nofttunx
non egrediamr (crmo fecularis Audiens hoc
auiem Abbas Macarius,dixit:In yeriute quia
non eft virgo, ncqjte fub marito agens» nequc
monacbus, ncque fecularis, fed Dcusfccundii
yniufcuiufque propofitum omnibus praefta|C
Spiritom fanctum^i^ra d* ixtmfhs & h^ri*
nisviuftintuths, ».%u
SC
Eixu-
EtSUFtTM V.
7>ifc*r4U eukifd/tm magvd d*ns *€t*£*n*m
qutdrnm fs*8*s Eftfcopus, sfrbssf argute-
rjj patois exoluit f & qui dam tpurgaterio
libtrstnr propter UbtraUtatcrfi.
BAlduinus quidam diucs in (eculo , do-
drinam reucredi/Cmi patris Bcrnardi fc-
m_ cimis, ipreuit vniuerlas mundi pompas,& vo
Juptatcs, 8c in Clareualle viuere ccepit. Cum
auccmiaxn tionfoli fibi viuc ret, fed ctiam roul-
tisali/s vcrbo,& exemplo prodeiTet in &lute,
vocantc Deo, Pifana EccJcfiae ( qua: eft Me-
tf opolis Tufciac ) Archiepifcopatum fortitus
eft. Confccutus vero ampla* hujus dignitatis
Difcordia.
duas partes a fcipfa diuifam,qoam ante con ft-
crauerat integram, 8c fanam Quod vbi con*
fpexit,turbatus, 8c anxius cam mctu,& admi-
rarioncfecrificiumconfurnmauit Explctoau-
tern myfterio>ccteri6}oe dimiflis, folusiorrc-
remaout . Cumque triftis cflct pro figno quod
accidcrat , egrcfl'us foras venit , 8c (Fecit ad o-
riencalem plagam ciufdem Ecolefir , dorlb
ad barrens paricti templi, & facie vcria ad ©-
rientem: qui dura ira pofitus, ibidem aliquant-
diu flareCt&'de re qua: fibi eucnerat, timide 8c
rollicit^cogiurctjinfrcmcicfpiritu, 8c inhor-
ruerunt fubito pili capitis eius. Tuncirrucnrcj
in eum , nefcio qua virtu tc externa, itadefigi.
arque arclari cocpit » vt nullo raodo poflet (c
mouere.Et ecce apcrtis oeuks vidit innuroerg
multitudinis turbas cqucftres,* pedeftrcs co-
eminentiam , tanta fpintalis fapientic, Tuce re- ram eo citatis gre/fibus cranfeuntes > exanr au-
fulfit, tantaque aucr.oritate,ac tpiritus liberta- tern in eis homines promifcui (cans , diuer&
teofficium fuum exercuit, tanta nihil omimis
manfuerudine verum fc monachum in ponti-
fical i culminedemohftrauit,Ttnonfolum Ci-
ilercienfis ordo, verum etiam vniuerfi fideles
intra Italiam gratularemur, gratias agentes
Deo, qui iplendidi(Emam banc coluronam, 1c
fulcimentum inconcuiTum fanctc, Ecclefie, fiic,
temporibus ipforum conccffit.Sed quoniam in
rebus bumanis nihil ex omni parte poflc bca.
turn eflc plangimus, cotigitinftigatcdiaholo,
vt propter ipium inter Piunos, atque Luccn*
fes populos,grafte & nericulofum bellum ori-
jetur, quod ctiam port obi turn xp/ius, conten*
tione partium inflammatum , atque protcla-
Tum per aliquot annos durauit, 8c vix tandem
Md pacts , concordizc]; vinculum reoocari po-
tuerunt. Ouis fuerit occafio huius diifenfionis
nihil intercix, hoc folum dlcimus, damnofum
&,pcenale tanti pontjficis animac bellum illud
cxtitiflc , ficut dioina reuciatione declaratum
eft. Pa(i dormitionem nepc huius beati Prae-
Ctatis 8c conditions , in quibus etiam mtiltot
deprehendebat , quos viucneesin came ante
cognouerat. Vnus ergo ex eis ipfi presbyter*
quonda notus, 8c charus ad eumacceJ&t, 8c 6-
xo gradu ccepit familiariter en eo loqui. Pet-
con tante veto presbytero , Cjuacnam effct , aut
3uid ageret tana turbarum infinitas: Rclpon-
it: Anima:hominurofuntcarhefolura?,qaa5
omnes pro varietate culparum varijs fubditje
pcenis,ita temper difcurm reciproco ronge la*
teque vagantur hinc inde in mundo : quzdam
autcm ex eijs ocyus, quacdam tardius liberan*
d^ (unt , quanindam vero poena: infolubilct
permanent. Durh hare ille loqueterur » refpi-
ciens presbyter vidit iupradi&am Epifcopn,
demifio vulta coram k pr^tereuntem , tan*
quam diftridi iudicis fenteBctamparicoterre-
rentem. Vifo ergo eo , facerdos vebemencer
obftupnit , 8c cam terrore magnx admiratio-
nis exclamauit,dicen$: V» mihi mifero pecca-
tori, quid eft hoc qnod video ? Nunquid ifte
ftlis, aliquanto tempore elapfo, fuit in infula eft dominus nofter Balduinus Pifanus , quon-
Sardinia tacerdos quidam honeftae conuerdu dam Archrepifcopus, de monaftero, Clarcuai-
tionis, qur etiam ubi praccrat, $c coidam Ec-
clcfiac parochiaJi : erataut£ Eccicfia extra vil-
lam sdificata , atque ab omni horoinum habi-
aatione remou. Quadam itacjuc dic,cum mif-
iam eclebraret , horapcrcepuonis inuenit ho-
|tiam fecrtm fiif u corp©rak firadajm^ atq* in
lis aflurnptus? Refpondit is qui loquebarui aA
cum: Ipfccftvere. Et prcsbyttrajt. Hkcint
ergo tant^ prefeffionk monacknt > 8c tancx
perfedionis Epifcopu* deputatus eft pocnist
qu5 nos fpcrabamus iam in ccelo gatfdere cum
AngeUs?lllc yc^o refpondensait: Ccrto {bias;
Di
fefiaMatcnusdubites, quia ipfc eft vecc fan-
cies , cclfique meriti pontifcx, magna eric
gloria eius coram Deo Sedguoniam propter
ipfum inter Pifanos atque Lucenfcs populos
diaturnum iam bcllum vcriatur, propcerea
dirfertux a rcquic donee inter illos ad pacem
di&ordia reuocctur Poft hoc,apparuiteidem
presbytero columna cjfcda iubaris iramenu*,
cuius claritas vlcra communem Solis fplendo*
rem, corxufcarc videbarur, decoelovfqucad
serramporrcda , per quam anima quaedam
Angelico duclu ad fidera contendebat. Scifct-
tawe vero presbytero , quid nam hoc cffctl
Rcfpondic alter: Ip(a eft anima Conftantini
quondam iudicis, & domiui Turritani, quae
per nouentannos vcntis>& pluuijs, & algori-
bus seperexpofhaa die exitus fui vlquenunc
in ftillicidto domus fiiae conftirit, ibique fuo-
xumexceisuum poenasluk. Scd quia mi&ri*
cors, fit liberalism pauperescxtitir, ficiudi-
cium iniuriam par icnci bus fecit, infu per etiam
de malis* quae commiu*t,confcfsa,& parnitens
a corporcexijc, jdcirco mi&ricordiam i Deo
confecura, hodicrnadic raerctur ab omnibus
xnahs liberari, 4c ab omnibus bonis (atianda,
zd sctcrnam bearitudinem introduci. Hxc &
xnulta alia iacerdos illc ridit, & audiuit de fe-
cretisalccxtiis rite,, inter qua? etiam didum eft
ci* (pod eodem annoefset moriturus, id quod
fcbtecuta mors eins,jrerum efsecomprobauitr
Sic Omnipotcns Dens > innotefcerc yoluit di-
kfti fui pontuicis animam quamnis (an&am,
ejaaaedacamejue tamen rubigtoe culpa? fufca-
tam, nonporuifte xegnum puritatis intrare,
oecfulgorem mcridianae lutis,in qua coeleftis
fpoiifiisciibat, intueri-, donee ipfius gratia ex-
piaca*& pax inter diifidemes confirmata efsct.'
Car M'xtTdisiis •riinii Citttt$.Q> in CMf
Eximplvm VI-
J>i[€wiU & dijftnfi$nis tuftor t*%unfni
4* Jsm frtp t n iMBSifotss ttrrihli m§rt$
A Pod prouinciam Germanise , terrirorio
** timnris Yangioimm, quae eft Yormacia*
eitat ceenobium Ciftercicnfis ordinis,dclinea
Clareual!is,quod Germaniea lingua, Schoe-
naugiavocaror, quod interpraetatum lacine\
puichra infula dicituf . In hoc monafterio
ternporibus bona: raemorta: Domini Go-
demdi Abbatis, fa&a eft aliquando initi-
game maligno , grautffimi fcandali occafio
talis. Superior! tempotc per neglieentiam,
feu potius indifcrcram beneuolcntiam prae-
latorum* conluetudo contra formam ordi-
tiis prsefumpta, ineadem domo inoleucrar,
fcilicct vt conuerfis, ficut & monachis an-
nuatim nouae botae darcntur. Cum autcm
pr&dicfcus vir ftrenuus , de altera domo af-
lumptus, inueni&etconucrfos temcrario hoc
faftu dclcdari, laudabili zelo accenfus.prae-
fumptionem peffimam cenfuit efsc corrigen*
dam. Icaqucpriuatim in confilijs, & publu
ce in fratrum capitulis cccpit ingenui de
prxfumpta fratrum nouitate caafari , mo-
ncrc, rogare, tandem etiam prjjcipcre, n
praua confuetudo ordinis redritudini non co-
uenienS) abfque fcandalo difienfionis , fi fie-
ri pofsct, amputaretur. Sed quia vifcus dirae
prsfumtionis carnalium fratrum mentibus
renaciffimo glutino miferae obftinationis fie
inhefcrat, yt abfauc fcandalo auelli ncqua-
3uam poCiet, maluit rit ptudcnj , n fceun-
urn beati Gregorij lententiam , fcindalum
magis oriretur, quam reritas rehnquerctur«
Cceperuntitaque conucrfi, primoquidem in
angulis xufurrantes murmurare, denine con*
^rrationepaularim inualefccntc , (editionem
plftlicam effraenata infania meditari. Totius
▼cro mali incentor , ft conipirationis audtor
exiftit conucrfus quidam , cui dormitorij
fratrum (eruandaram botarum cura com*
muTa fnerat, qui diabolico fpiritu rcpletus,
' omni loco filentium proijeiens, nunc fingu-
los , nunc fimul plures conueniebat, fuade-
bat, hortabatur , vt confuctudinem fuam, in«
(blcntix foraitcm , elationis incentiaum ,
quacunque (eu prccum, feu minarurn occa-
uone fibi non pacerentur auferri. Cum Do*
minus abbas fulurria coram primum deprc
hendiflct 9 praccipit per virtutem obedicn-
tiae, Tt ^uicunque ex eis filentium rurnperet,
fi aatc cibum hoc faceret t codem die. un re-
/■
1*4 Difcordia..
xo poftea 5 fiquenti die in pane & aqua iciu- prxfago (piritu corXomnlbas locates eft. De-
s nam. Quod is, cuius fupra memorauimus,no buera quidS frater, (alutaribus monitis aggre-
conuerfos, C$d peruerfus, nequaquam vututis di cbntumacextitnimum tuuni,fi forte teupit
aroore , fed vt inuidiam abbati fuo fufcitarer, ceres a laqueis diaboli , a quo captiuns teneris
tanqtam coclitus dacam (entcntiam feruarc adipfius voluntatem, fed trabs uiperbia: ocu-
curabat.Nam cum pc,n£ quocidie confpi ratio- Ium cordis tui adeo obnubilauit, vt ca per hu*
— _ rt__ % f*% _ • ^ ^ '•- • ft ■ • •■•' £0+ 4* **_
ncm conflando filentium frangerec , fingulis
chain fere diebus,in pane & aqua iciunabat,vt
vci fie animos fracrum in odium abbatis infa-
rct, qui ram duram,& inhumanam fententianx
promulgafiet . Interca (acratiffima dominici
aduentus celcbriras fuperuenit,& confpiratio-
militatcm rneam eycyy>n pofle prxfumam, &
quoniam fie te fenfii anenatu video,vt monita
noftra irrideas potius, quam recipias ; idcirco
nunc omnibus nic fedentibus de te fiducialitcr
pronuncio, nifi celcrius,& fine dilatione refU
. 1, , r pifcas, atquehumiliato fpirituad Guisfa£hoa€
nis p*rocella clandeftinisfufurrijsaucla&ro- yenias, omnipotehtis Dei tcrribtlc iudicium
borata yndiquc intenabat , iamque publicum brcui fenties.Ecce iterum ac tcrtio dico omni-
icandalum Jc ipfum erauiflimum imminebat. bus hie (arium intelle&um habenttbus, qnonia
Dederat namquepraz&&us-pfcudoconuerfus> ficutpius & mifericors Dominus humilibur
confilium peffimum,fcilicet,vt yigilia NataJis dat gratia , fie terribilis Deus indeclkiabili \i*
: Domini conercgatis frathbus de Grangijs, v- 1 nea re&itudinis fuae fuperbis refiftit . Idea que
. nanimi conlenlu dormitorium monachoruin tu qui pacis, & inftitutionis, qua fan&i patres
: tempore laboris afcendlrent,atque de fingulo- fanxerunt, publicus boftis cs,u in maiicia per*
, rum lefitis botas auferentcs,minutatim eas fer- /eueraucris>duriffimum infra paucos dies por-
: ro fecarent , manibufque difcerpercnt . Licet rabis indicium. Confido cnim in Domino It
- ycro prodigiofa hxc,Sc infamis eorum nequi* . fu,& in gloriofa Virginc Matre ipfiui , cuius
tia vcncrabilis abbatis confeientiam non late- oos inutilcs ferui famus,quia domum iftam ab
ret, diffimulauit. Cartcrum quanto in tantis
.angnftijs longius aberat humanum confilium,
Ranter & au* ilium, tanto enixius diuinx pie-
ratrs-ytfecra ftarait interpellanda, monachiffy
feneralfem orationem indicens monebat , vt
, nguli (ecundum pofllbilxtatem fuam Domini
xniiericordiam peterent, quatenus detantain*
iblcntiacarnaliumfratrum melius aliqui^^fj
poneredeiua pictate dignaretur. Inftabat jam
pr*cipua,& feftiua Natalis Domini folcmni-
tas«£tante paucos dieseiu/dem folemnitaris,
Domino abbate capitulb conuerforfi prat fi d 6-
ipfafiia fiidationefratern? cbaritatis glutino,
laudabiliumque morum difciplina con(jpicuS9
no patietur tua nimia improba peruicacia cor*
rompi • lam preces frarrum iuper inrcftnwe
difcordias tabo gementium , ad aures Domini
Sabaoth afcenderant , & Angelas pominiac-
cepta ab eo femeneia, mifcrum confpirationis
audorem pcrcuffit.ac fine mora extiax^pari-
terque cum eo totius fcandalft turbinem , $c
prarfumprionis nebulam diflipauit . Vefpera
namqne diei vigiliam Natalis Domini prxec*
dentis, dim poll Completorium de dormito-
tcpratdilfcus fignircr diflenfionis , & mimftcr rio defcendiuet. ft innrmarius conuerfbmm,
Satbanf de indifcreta abftincntia , & qua bar* qui quafi fecundarius eiuflem confpirationis
lam fuam nouacula penitus abrafifiet ( quod cfle vidcbatur,cum quo ettam venenata diffen-
_ • 5 « 4* *^i ■ k a • ft « /*a • f* • f\ a -_ * .—
fluidem roifcr Hk intentione commoilendi
Icandali fecerat,aqoibafdam complicibus fuis
nequaquam zclo ordinis, seque fratern^ cha-
ficatis intuitu , fed Audio cxcrcendc. malitiae
proclamatus eftXumque daminas Abbas bla-
do airaru quasreret ab eo, cor hoc feciflet, & ei
tttmidis inordinacif^; rciponfiotribus cius in-
felligeret maliriam ipfius effe com pic tarn, la u-
«abili quodam luiha* zelo acccnfusjuc ad cu
fionis confilia/rcqucnrios traclabat 9 ei occur*
riflet : fubito vocem cum gemitu dolorisvaU*
do coepit emittere , & paflentc facie , naribuf
contracts , oculis etiam de ftatu fuo euerfia
mortem incontinent! afFuturam > triftia figna
dedarabant.Turbatus alter cum iam nutantem
ccrneret, ne forte repentino lapfu terras iliide-
retur» medium complcxus eft. Sed adcofobs-
taneamots fiiit, yt antequam terrain p^^
policy
poftet , inter maun s tencnus fc runefti (bdalis
sniferaiD animam exhalaret. Tunc turbati funt
£rincipcs confpirationis » xobuftos in contu-
lacia foa obcinuit tremor, ebriguerut omnes
diuenfionis & ichifmatis inccntores. Accurrc-
toot yndique ad fignifenim fuum conuerfi , Sc
quem poffcro die ad tnauditum feel us perpe-
trandom, quafi ducem fequi decreucrantjcius,
left bone, cadancrextindum miferabili tu-
malrn in infirmitorium dcferentes»in area, v bi
fratrcj vita crxcedere folent , conftcrnati metu
& trcmore, collocarunt. Non enim pafTus es,
DomitK^acratirlimam folcmnitatcm tuam, in
qoaprjnnim minifterio Angelorum pax terris
annaandraeft^dtfeordi^ & fchifmati/pertur-
batione fecdari . Cumqne tabula defuncloria
figuum dante, vniuerfonjm aures percellettn-
rur, naximc propterea quia ncminem fllxc fie
Ptoximum mortiicicbant, Dominus Thtro-
baldustanc fubccllarius , poftrnodum veroc-
iufdemloci abbas > rchementer admiracus iu-
dicramDei, Dominant abbatem,qui tunc for-
te dedormitorio defcenderat, ad commenda-
rioijii officium defuncto pcrlblucndam qqan-
tocitts imiitaiuc. llloquoquc celerius accur-
rare, cum rcmoto 2 parte capitis operimtonto,
quo corpus tegebatur, faciemiacentis intuitns
eflet, complous manibut, & ex intimo cordis
fcfpiria trabens. Heu ( inquit ) mifcrrime, cc-
ceqaomodo fine poenitenria malitic, tusc,diui-
ooindicio extindusiaccs.Et hocipfam fecC-
do & terjjp ingeminans. Vtinam (inquit) mo-
nita m'ea contumaci animo non fpreuiflcs, vti-
nam rmfericordiam 1/d anerna liter i tenon
cxdafens. Aliquamdiu ergo, quid fibi facien-
dum eflet , deliberans , tandem confulfius efle
Difeordia. jtf
& coacordia haftcnus dnrantem , grattiiliiiu
icaudali cauxcrio cum conwlicibus ?uis> quoi
ardboc fufurrijs, impiobilqucperfuafionitMis
iliexcrat, macblafle nontimuilkt: Quapfft*
ptcr quoniam perucrfitate' omnci fcimus^coa-
fcfiiontm veto feu pcenitentiam ipfius non no*
mmus, corpus eius inter corpora fratrum no-
ftrorum, ncquaquam poiji deberc cenfeo : no*
que boc tcmeritatc aliqua , (ed libraminc iufti
iudicij deccrnere confido. Quoaudito cond-
nuerunt & cxpailucrunt conucrfi: vtqucfibi
cum (enionbus monachis feorfiim loquendi li-
centia daretur , fupplicjter poftulabant. Sane
hoc per indulgcntiam Domini abbatis con-
fecuti, cum in partem diucrtiflem confilij gra« .
tia,poft paalulum reuerfi, & folb tenus coram
ipfi proiiratitam monadhi, quam conuerfi; vx
mifericordia defunclo non negaretur, multa
precum inftantia petierunt.*fpondentibusco&-
uerfis , atque.fub atteftationc diuini nominia
afleuerantibus, quia fi Dominus abbas diftri-
clionem fentcntix teroperaret, ac defiibcto li*
cet minus digno communem lepulturaiy non
ncgaret, fele ad omni intentione concept*
malitix ccflaturos^ cV ioper repetitionc noua-
rum botarum vcrbum ylterius nullo modofc
moturos. Dicebant quidam prxterea de lemo-
ribus, excepto fcrmonchoc, alias virum exfti-
tiflc fatjs probabilcm, nee deberc ab homini*
bus judicium fine mifericordia decerni in cfi,
quern fortaflis diuina mifericordia idcirco te-
poraliter punifiet, ne conccptam malitiam e£»
fedui mancipare pofTct , pro qua aeternalitet
damnari meruiflet. Confiderans itaque domi-
nus abbas ita tempori cx|>edire,cV ne forte no-
ui/fimus error peior fieret priorc , fi conuerfi,
credidit , & commendationis officio ex more qui hac occafione facile fedari potcrant,in ma-
Scrado, corporeqocin Ecclefiam delato, po-
tro die fratrts omnes, wm n)onachos,quam
couueiibs maturins reuocaret , quatenus quid
fibi in tali articulo faciendum cflct.in comma
ne decerncrent. Conuentione autem facia , fie
Dominus abbas in audieneia cunc*torum loco- .
tuseft Noftis^tatrescbarinimitinquamper-
attibpropofitopraui cordis, Sc malitiofir vo-
ius aliquod fcandalum prorumperent , fimul-
que metuens fibi prarpropere aufteriorem,
quam oponeret fententiam dare, quoniam
fcmentia conlpiratorum necdum a capitulo
generali promulgata erat, annuit petitioni co-
rum. Celebradfque ex more miflarum , exe-
Juiarumque folenni;s , inter corpora fratrumf
efun&us frater terra? comendatns eft. Carte-
lonatis fax bomo ifte depecnenfus fit , quern nim dominus Thcobaldus ( cuius fupra men
nifi diftiida diuini iudicij cenfuxa quantociaa bdnem fecimos)cum eflet eidem defunoto fra •
nc medio tuliflct, domumUUm optima pace, Ui , ex antiquo intimx familiaritatis amiciria
S f j con*
$t€ Difcordia.
coniundns, feque inuicem tam in vita, quara que partes paululum Gluiffcnt. Nolite, inquit
in mortc, cum alteram eorum decedere con- o filioli, rationales animas pro mutis animali-
tigiflct . orarionum fuffragijs obflrinxi flint, bus vioIareafraternam paccm quae ft us cupidi.
qtioniam id*in couucrfus, ante confpiracionis tace duTolucre, Dei leges & nature iura pari-
turbiueai, no it coutemucndae religionis cx-
ft j r era t, fciensin furnma necefticatc ami cum
probari, delcufquc valde dc pericuro animac
jpiius, quem in vitadilcxciat, ltatuit apud fc-
ipfum annuam pro ipfo face re orationem In*
it* 1*1* ij**'
cer temcrare: fed vna inecumad or am (tagni
cxitialis accedite, ego iam vos per virtutein
Domini, omui certanaine cruentas contentio1
nis abfoluam. £c cum hex dixiiTcc, in conlpc-
clu omnium v-rgam, quam manu tenebat, ad
crabitanter namque credidit,auod ceil esigen- J>rimas 1 1 cor is vndas dehgit, & ipfc pofiris ge-
tibus meritis prccum impendiadefundo nihil
cmolumenti fcrient, fibt tamen bona: volun-
tatis Cux fru&um perditumite nonpofle. Cli-
que toto illo anno, fupplices pro eo preces ad
Dominum fudi(Tet,reuoluto anni circulo idem
defun&us eiinvifu apparuit, lugubri vultu,
triflcm fcfe fubijiTe ftntcntiam /iguificans .. J n-
cerrogatus quomodofe haberet, refponditXe
lb hora exitus fui vfquc ad tempus illud in vi-
cionem concumaciae & rebelUptiisgrauiilimo-
rum fuppliciorum p&nas luifle, non tamen de
jnifericordia Dei vfquequaquc defperarc* £#•
$d do quibus in hoc oxtmblofit formo,sHt t*L
tontnontn qua cothurni dicuntur. Ex libro At
viris illujtribus ord.Ciltercit»fesp Vidi it iam
fit simmunfotixemfU o&*uq.
EziMfiVM VII*
VifiordU fidnnddCAuf* Crogoriusftagnum
insridnm orniiono tonuottiu
STagoum erat in Ponti rcgionibus pifci-
bus copiofum, ex quorum captura prasdi-
uites redditus dominis pracftabantur. Ifla pof-
ftflio duobus fratribus forte obuenerat har-
xeditatts, fed pecuniae cupidjtas fraternam nc-
ceffitudinem violauit^ Coibatur afratribus
tempore captionis , non ram ad capiendos
Ei fees, quara ad homines capiendos, cedes ac
clla mouebantur, hpmanus&ngtfispropii-
cjbus fundebatur. Sed Dei prouictentia anW
aliquando auxilium.aduentufqtre Grcgorrj:vi»
ditprxlia,& morses virorum,furentelque jrer-
rnanos quid caufac exifteret , pro qua in exuiu
fui,fuorumqne frarrcs accenderentur, in qui -
lic , nullam nifi capturam pifcium comperit.
Turn illc, cumpxp bonorc adtieatus fui Ytrae-
mbuspalmamtenditad caelum, atque bis ver-
bis excclfo -fupplicat Deo.* Tu Domine Deus
pat rum no(rrorum,qui dum tibi primus homo
Adam peccailct, & mandatumtuum practerif-
fec, pcenam culpa; illius moderatus ad terrain
maledictionem detorfifti, diceos: Maledi&a
terra in omnibus opcribus tuis: tu nunc rnife-
ratus horum iuuenumrfratrumque(anguiois,
qui pericliutur , prxcipe vt raaJedi&x fint a-
quseiftae ia omnibus iftorura, pro quibus fu-
rore fuccenfi fraterna; pieutis obliti fuut, ica
vt nunquam in hoc loco vel piCcis apparent,
rclaqua rcfirlcat, fed fit campus aratri patiena,
ac frugum ferax, & cuftos in ^ternum frater-
nas con cor die, pcrftucrct. Statim vt illc orandi
finem fecitj (e vnda fubducens; & curiu tcIo-
ciori rciugiens a confpcdu fuperno iuflirecc-
dcrc, abjlus fuis redditur, 8c arcntem campnni
fermanisiam concordibus dcrcliquit.Sed & ia
bdiernum diem frugum ferax dicitur cfic fo-
lum, quod antcfucratnaiuumierax.£*|/#^iarf
Hkr*jipt$motc»fbi i.$#
EX*H*IYH VIII.
Difcordidt nolens dtfonort ornnt* Intobed*
VitrUco,morbo cmJuco cprrifitur,
XT Eacrabilis Iacobus de Vitriaco crocem
^ Hicxo(bIymiunam db (alutem mulco*
rum in Brabantia prardicauit.Comigit autcm>
vt pacificaturus mortales inimicitias, iniuriam
paflum, primo fuppliciter , deinde proftratus
pedibuseiusl(emel>iterum,9c tcrtio cum mul-
titudine populi prz(epte rogaret, nee profice*
ret in rebellem. Conuerfus autem adpopa-
lum, dixit palam omnibus: Contcftor vos»
qiua qui fpcrnit no*, fpcrnit ft cum qui mi cut
DOS.
r
Difcordia.
L
not. Rogate ergo Dotninum , vt tale fignu ra
oftendar in obftinatum hom intra , quo cun-
Ais pretentions pateat cum hoftiliter contra
fein retentions odij contra proximum hoc e-
gifle. Nee morarvbi vir fan&us oratione ex*
pleoit, mifcrillc euerfis oculis , femcl , 8c ite-
rant ,& temo in terram corruit : oreque cruo-
rem fpumans & fanicm , honoris maximum
fpedaculum omnibus pr.cbuie. Tunc fiente
populo reucrendus vitf r\i(a prece proftratum
ereiit Qui mox integerriroc fofpkatus , vbi
ante (cinimicnm vidit , quafi aliquid amiciffi-
mumrogaturus , cum lachrrmis yeniam peti-
oic , rueofque in ofcula eius , ad lachiymas 8c
laudem Cnrifti omnium corda commouit.
CMMtifrJ.i.c.lZ.p*rs.i*
ElIMPLTM IX.
J>ifc*tdiss fimi**Bi imttr viru &f<xminMk
dtmomihu r*ft* sd inftrnu def$rt*tur. '
EgirurinScala caeli , quod cum qua?dam
retula iter per v jam , iuuenis trims cum
bur& plena denarijs fedebat iuxta arborem.
Qui interrogatus a vctula , quid haberet. Re-
ipoodit: Daemon quidam fura,& affc&o fiim-
roe difcordiam ponere inter talem viru 8c rx»
oremfuam. Et quia locutib humana mihi de-
ficit, qu$ eft inftrumenrum omnis mail , ideo
Bon pofliim aiTcqui quod op to. Scd quia lo-
cutio cua mirabiiis eft, hoc pacta tibi do banc
pearaiam, vt deducas rem ad cfFe&tfm. Qua;
acccdcns ad domum mutieris, affirmabatfe-
cret£,qnod cu quadamadultcrabaturvirfuus,
8c andiflet quod tunc ad hoc veniret iuuencu-
Ja,vt rcciperet runic am pro nefario fa&o.Tuc
acccdcns ad virum fecrcte indicanit 3 quod v-
xor fuaamorcm illicitum habebat cum quo-
dam clerico Ecclcfix cathedralis . Et dum Io-
eretux, retro ynam col una nam me exiftente
i in oratione, audiui eos conuenicntes,quod
in craftinum redirent, 8c ordinareat de fa&o.
En Tctulx peffimae fraudulcntra , quod cnim
magriler omnis iniquitatis diabolus in pluri-
bos perficere non potuit, ilia in breui duxit ad
effcdum.Tunc mifit iuuenculam ad fiifcipien-
dumpannum , qucra vetola erocrat , quando
▼ixo ictulcsac ilia vc rba.Quod aificiens vxor
}«7
£
fuipicata eft omne malum. Et dum in cocna
nollet eomederc, vir conccpit quod de clerico
vctlet cogitare, & tandem ad procurationem
vetulx clericus loquitur cum domiua,qux Io-
cutioviroruitfufpicio mali.RcucxtiturvetuIa
ad dominam, confilium dat, vt de pilis barbae
cum raforiofumat, 8c poftquameos vir in cU
bo comedcrit omnem altam mulierem odio
habebitlterum recedit ad virum vetula,& di-
xit quod de co/ilio clerici per vxore ilia noire
erat interficiendus, &idco cauerernefomnus
opprimcret eumXuque vxor cu raforio vellet
accipere de pi lis baths eius, vir accipiens e-
ius, clamauit. Lumen accenditur, amici con-
gregant ur>difcordi a maxima ftabilitur.Quod
percipiens daemon, dixit vcruIx:Triginta at*»
nis dedioperam, vt banc difcordiam excita-
rcm, 8c tu diebus tribus perfecifti cam. Opti-
mum enim habesliriguagiuminferni,& djgna.
es melius eo, quam ego. Rapuit ergo eam,&
portauit&cum, Dcusautem per diicrctionen>
^vnius (acerdotts declarauit malitiam, 8c vir 8c
vxor ad priftinnm amorcm flint rcduftL/flin-
n*$ Immior $rdin.Br edicts.
«
Exiupltu X.
Difurdi* *u8or nftntin* mtrteftrtutitwr,
»
' A Dhnc autcm in geftis fan&i ApoIIonij.
** fcrebatur etiara de hoc. Lis quodam>
tempore diccbaturexorta inter duosvicos,
quorum alter chriftianorum > alter genulium'
fuit. Procedunt ex vtraque parte armatorum
Wbx plurimx, 8c accidit vt (anc*tus Apollo-
nius fupcrueniret. Cumquc cos hortarctur ad
pacem, quidam eorum,qui inter gentiles quafi
caufa,& caput huius belli erat, homo truculen*
tus &fcrus,obfiftcbatcivehcmcntcrdicc$ non
fe permitterc pacem vfqucad mort^ fua.Tunc
beatus Apollonius ait: fiat, inquit, vt opus*
Nullusenim hie alius prater tcperimcturiScd
8c congruu honori cuo tibi fiet Iepulchrum,n5
terra, fed beftiarum atque vultuxum ventres.
Et c6tinuo fermo eius efficitur Veritas. NulJus
enim ibs alius ex vtxaque parte, nifi (oJuslllc
ja8 Difcordia. Diuej. \
ccciHit.Qnem'cumarcuaobraiflcntmancre- incctof.diSbcUkofumfrartogStibtulaftiid-
grcffi inuenerunt cum a bcftijs effo&im,lania« fum feciftt ffed nos per Dei graciam9 qui ilium
ram* atque Avulturibusdeuoratum. Cumquc gloriofum fecit, pauperibus & indigcnribujs
omnes ad mi ratio habuiflct , quod fcrmo ho- gratiofum faciemus.*& mox reincepta Sequ6-
minis Dei ita fuifiet impletus , conuerfi Tunc tia,foleni ploraru gratiaDei inuocabati#M,
omnes ad fidem Saluatbris Domini noftri Ie- Navel. V0£i.Chrim4jtnnat.)6.aB.ioHm
fu Chrifti , & fan&um Apollonium hominem
Detprxdicabant. Us dim ex vitis Pat rum i»
vita $• AfolUnij. ' *
EXIMPLTM XI.
f Difiordimrum datmnssfape auttiorts.
B Earns Francifcus Afltfius, cum venhTet a-
liquandoadAretinam ciuitatcm', & ibi
(cditionc inter ciucs orta propinquum imuii-
neret excidiam ciuitatis , vidit duos dacmones
exultantcs, ctuefque ilios contra feinuice' fuc-
cenfentes. Cum autem fan&us vir rnandaflct
per focium, vt ex parte omnipotentis Dei &
Iui, dacmones omnes recedereqt , fubito miro
modo cities omnes vnanimiter in pacem afsc-
(exunt. It.Tritbem. lib. i M ttata. Relict J .
EXIMPLTM XI 1,
f D# difctrdia k Ddment txestata $bl$ti
. framintatiam.
A Nno Domini 1055* Henricns 3. Impera-
** tor,natura iucundus, hominibus ifiabihs,
omnibus humilis j hoftibustcxribilis, paupe-
jribus pins & largus. Hie cum (cmelfcftum
Pentecoftes apud Moguntiam cclebraret,dia»
bolo fuadente, inter famulos Archiepifcopi,
9c famulos Abbaijis Fuldcnfis cotentione fub*
oru de locarione, poft verba deuenrameft ad
verbcra, ex quo Ecclefie. pauimentum crilore
xepletnr, fed epifcopis & alijs conuolantibus,
pax intcrdiflidemes reformata eft , templum
purgatum,atquecum multa deuotione Mifla
celeb rata eft Et cum ad ilium ycrfum Sequea
rise ventum eft: Hunc diem gloriofum fecifti,
▼ox ab agrclapfaeft, dicens: Hunc diem bel-
licofum ego feci. Quoaudito, rigentibus om-
nibus > Imperator diligenter intendens laztitiS
diaboli.TUiinquu»omnis njaluix inuentor 9c
DIVES.
EXIMPLVM I.
Dines cat t is hffarenubui mdimferna deduce*
tur, ftdpMuptrcHk vidua snQritMt* k beat a
Virginecoa/elatHf.
/"> Vidam parochis prarerat presbyter in
^ feculo porens 9c gloriofus, fed noti mi-
nus vitijs, quam dimtijs plenus? hie fub cura
fiaa habebatdiuitcmnobilcra,& pauperculam
viduam, qui vno tempore decurabentes, rcf.
ponfum mortis acccpcrunt in femctipfts. Vo-
catus eft presbyter, vt morientem diuitem vi-
£taret, & accepta confeflione, data commu-
jiione, exituram animam Deo commendarct;
qui de rapienda fblummodo Iana, non de one
curanda follicitus, vt diuitis nuncium viditjire
reftinaujt. Intrauit palatium, penctracitcubU
culum,vbiiacebar diues,purpura & (crico cir-
cundatus,aaro & gemmisornatus, fuper plu-
marum molliticmrefupinatns. Ibi inuenit dr-
cumftantem auilritudinem, fedudoriaaduia-
tione diuiti folatia perfoluenttm, cooiux, 9c
filij,atque omnis ramilia Dpminum lament**
batux. Sed it quam plures ex ipfis ad rapicn-
dam hxreditatcm iufpenfi, licet rerbokennf
mortem audaei^.dc prcfumptionis damnaret»
earn umen tacito cogttationum cftn preca-
bantur cuius venire, 9c hominera dc medio>
tollere. Itaque presbyter (ecretum pecijt, ft
oualemccimque confeffionem eitorfit . Deiu*
dc {effioncfirmaca nummi caprator, charitarif
affectum fimulanscompaticcepit, &condo-
ierc, quercrequid vellet» qua? pars corporis
grauius fe habcret. Inter ancipites gladiosfc-
curitatem,& pacem falfus propbetapoliiceba*
tar, verbifque mendacibur iiniebat parietcm.
cuiDominus ruinam minabatur Interim fa*
ptruenit quidam ex pajtc viduas,qui diceret e$
Diues. 3* 9
in extremis agere, & chriftiarix falatis rcmc- jEchiops ille fures vocum violente'r de palpi-
dja poftulare.Scd presbyter cam fc tocu dajret titibusfaucibus cxtrahit, & illc horribil| das
ad ladandam peccatdrcm, nihil refpondit. Ac
draconus propc afliitcs>pio mulicre defolata
axi cor ejus Ioqueqs.ait: Grande nobis piacu-
lum,& fee minx periculu, fi noftra ncgligen*
tia fine ceufeffionis, & lacrimyfterij partici-
pationc cam migrarc contigerit . Requirctuc
calm a manibus noftris tanguis ouiu noftra-
ru,qux nobis a Deo iuftoiudicccrcdite, funt,
ncc minus pauperum,quam diuitu curam ha-
bere ncs oportet, nee minora de illis,»quam
de bis ratio oem fumus reddituri . Propere-
mus ergo > ne noftra culpa fine viaticohinc
paupercula ilia reccdere copellatux. Cui felle
commoto presbyter ait.* O fani capitis consi-
lium pro vili vidua nobilem relinquerc pa-
cronum! Nc turbcris.inquit diaconus, ego fi
tubes infirmam vifitabo. Hie fauente presby-
tcro,macoHus difceflit cito, fumptaque (alu*
tari hoftia ad vidua; tugurium pcruenit, que
xebusquidem vacua , led bonis ope ri bus ple-
na, fupcr humum dnram 9 & paruo ftramine
conftrataxn collidebat membra ieiunijs cxda.
IZIc itaoue iaterno lumine oculos leuans,fa-
mnUe (Ariftiin coeno iaccti vidit exiftere ex-
cubias dc coclo. Mater *nim Icfu Maria affi-
ftebatcu choro virginali, quxjprcferebat lin-
tcolum,dt vuku aegrotantis a ludoribus mun-
4at»s » faragebat circa frequens minifterium.
His vifis diaconus Unpens, ftetiteminus.Sed
carli regma fuo filio toto corpore in terram
proftrara, adorauit cum cum. luis virginibus.
Quibus credis, datafiducia.vir Deiinrrauit.
Maria etiam fedem paraic^ac ne cimerec hor*
taste /edit,confeJEonem. vidua? accepit,.com-
munionem dedit,& pfalmis obi turn ciusprav
muniuit Deindc cum gaudio ad domuro diui-
rispropcraoit,aftan££j; in lisnine,vidit nigros
cattos circumuatlaates ledum diuitis. Qups
Toiler ille videns,& nimis infeftos fencics^u -
giebacclamans. Tollitc cattos,tollitc,mifefo
lubucnice). Vnus tandem jEthiops voce mi -
nax,vultuterribilis, vncum que manibus ge-
Aabat, faucibusimmerfit peccatoris . Infelia
anima nullum in tota couerlatione fua refri-
geriom confcientix rtperiens, pauet & trepi-
dar^niferu mors paulatina occupat • Dcniquc
Yoccm,infeliccmfpiritum dedit. Irrucrutcx-
tcri complices, & pcccatrice anima flagris &
vulneribus aflicientcs , immergunc in locum
tenebrarum, & lacu mortis xtcrnx. Cum hoc
afpiccret diaconus, tremor tcnuit cum, & ca-
dens fa&us eft in mentis exceffu . Sed mox ei
apparens mater regis gloria? . l4e eimeas, in-
quit, chariffime , non tibi diabolica nocebic
malignitas, cuiparata eft beatitudo cceleftis*
His blanditijs rccrcatus, poftquam ad fe re-
dijt, confolauici fux gratias rependit , 3c ex
his reocbrtoniif qs non parum profecit* Vine.
r
1 «
ExiM P LYM II.
Ditiitit fnqtuntir foU'tcitudimbus} Uniantur
• r mm pMtpitn lihrk • tmimU d$dc$ mc/« *d
QVidam diues & valdc pecuniofus habc-
bat domumfuam maxima. coniunAam
tugurip pauperis cuiufdam laboratoris . Cum
autcm diues in loco (bo,& camera prx faturi •
tatc 9l folicitudioa torqueretur , nee police
dornure,audieba^pauperemiuxta ieniculum
fuu cum pueris<lxratcm,& per rcfiduunodis
in pace dormietem, vfque quo manedu yxpr
fiia viz excitaret enm a sono ad labor£ Quod
audiens diue»,inmid£s^ius |*tirix,cogitauit,
quod cum faceretparticipcm follicitudinum
% miferiaru fuarum,Et (urges de node^ ape*
ruitoftium domus* pauperis, quod nooerac
multu ferratu.cV burlam peconi; appendit ad
oftfj cauillam,qua mani inuenib pauper,&
Tides,quod erat pecunia, noluitire ad laborf
felitum^timens,ne ftbi fiirarctur pecunia, fed
genie's 8c foliicitus quid inde facecct,vt vicirri
lui,vel vxorfnanefcir6teum inuenifle UlS,5e
Tnde veniflct^Pofujt ea in ftramine le&i fotv
finggs (e infirmu, iaces fupra pecunia vlquc -
quo deHberafict, quid inde faceret . Etdu pet
plures dies fie iffligeretur,ncc cataretde node
intraurt dornu eius diues quxrese& £t cum
vxor fua aflererct cum infirnrm in renJbus.E*
go, iaquit.fcio vndecur^ cum , Et accedens
adeum^ait ei infecrcto. Reddc mihi pecunia
T t meam
3J0
DiuesDocere.
meam gnam in tali loeoacttpiftiafioquin fa
cia ce lufpendi. Qui, timens reddidit pcemiiS,
cVrccuperauirfolitamlanitiam CoQefor Sfec. *
bniutyitUttUm tttJDtlitU ixstmf.y,
EtlMflTK III.*
Zfitomtu fuidsm mediocribm 9fUms rtSivti-
t$ir,dit*tus 0pprimitpMmp*r$$,*m»iM£erdms
sdprtfttnspMtasis tfficss r<4f** '
LEgitur quod quidam£remitahoQ>!tatas
apudquendam LatomQm,imicnit>qu6d
ynam partem lacri fiii etpendebat iax neceffi-
' tates luas, aliam in Eleemoryuas , tcrxiaai in
hofpttaliiatem.Cdnvautem egrefltis«eft ad eel-
latn,& rogaret vc Oeoi ei bona (uamuktpli-
carec,qnia ea ita beneexpendebat> refponlum
eft ei, quod forte ei non expedirec.LUo autem
bod adquiefcete lice* pro eo fidciubente con-
ceilom eft quod petebajr. Nanfin made La to
mat cum cau(aoperandi,marfiantiquu£ran-
gcret.inocnit magnu auri thefaurum, qiro ac-
ccpto fadus eft/amiliaris Imperatori s& Bal-
fiuus,flc magnus paqticru oppreflbc Quo fa-
do-cremharaptusad indicium , vidit Angc-
Jos de latomo c 6 que rente* . Qu&us felpon-
dctBr.quod fidetdloc r^6debat.Staperadrus
Eromita fupplicabat beata- Virgitfem-, ve-enm
Hie dum plum anno* in aMtincntia yet d*~
saflec,& proue&usceporciamad fcnilcm vc-
niflct x tax e%omni virtu us flore adoniatuv ac
totius continentix magnkudine fublimatus,
eft in orarione 3c hymnisfedule Deo deferuU
xet,tani]uam emerito milici fuoDomiuus re-
munerationem parat:vtpote qui corporead-
hue pontes i nit ar Angelorum>incorporcae vi-
txoffictjs fungeretur, dignumiudicas anuo-
nara caelcftcm prxbere ei in dcferu>,qui cce-
kftem regemiugibus prxitoUbarur cicubijs.
Volens ergo ctiam Dcu£in boc feculo remo>
nctare cim fidclepropofitun^ad prouidentix
fux follLcttudiiic cins quotidian i victus reuo-
cat curl, Vt eoim cibi vfum popofciflcc natn-
rx neceffitas, ingrediens fpeluucam foam in-
ucnicbat menfulxfux panem iuppofitum mi-
re fuauiutis, mirique can d oris. Ex quo reic-
dus,& gratias diuiox ptr (Untie, refer c$,rur-
fiif ad hymnos>& orationes coue^rtcbatur. Ad
quern multx rcuclationes,muhxqucci defn-
tarns rebus a Deo prxmenitiones fiebant-. In
his ergoralibus ac tamis profe&ibuipofcuus,
quia quad gloriari de merit is tuis cor pit, 6c
tceleftis beneficij-munusvitxru'x merit u. do-
xit,c6t nud fubintrat en parna *qu^a deiidia
animi, ram parua quam nexpoflct aduexrjexe.
FoR hoc creuit rrialor negligent! a, ita vt tar*
dioffilret ad hymnos'Xed & ad brabonem pi*
>iiuaret. que. imp"etranft,vc Eretoicaadeu cor- * grids furgerct, pfalmi quoque ipfi non ea qua
sigSdtt. ntitratur. Quod c it facer* vellet becci prius vigilaritia cane re n turfed vbi paru quid
locj&i pofletjled ingcres ft VeA«r«tUt faiflet, exhibitum fuidet folki miniftcrij, anima cins
ucuerfiisad cclla,i cecum jfajpi cur ad iud^cinm, qnafi ntmio laborefacigaca 8c impeditaquicf-
& ficntpriui'acco(asus,il9gi0a earn itmaiHi - cerefcltinabat,qttiafenfiis eius reprobureffic-
bcpatuaeft.Mortuo taadem ttajperalore^aCus ^u>de fuperioribusad inferiors cocrocrar^Ac
' &cted€si)alrluacapertvolufr^ffidil«,c rugt^s, cogiratJone* fu«|^di«erfa eum prxcipitia
& orrmia fur perdet ad priftina official pie- * rapiebarit tfatVi jS^fm in corde fuo clandc *
Xm%tQtt*t*&fCdd$m CdLe&of hu$u$ Sf$c*li> ' flina qUxdam turpis ac nefanda cogiratio,
DOCEiE.
confuetuda tarnen prior, velut d decucrns.
que etiam-cciTante rcmigio adhuc « priore
impeto nauigium ferae, ita Vetus inmttrtiojad
confueta hominem officta trahebac:obqaanx
oaufam & flare adhucjin fuoilatu videbatur,
Mac ergo cum poft orationcs.cibum folito re-
quiGiTetadvefpcram, ingrdTus. eum loci , to.
quo reficere corKiieuerar , innentt folito pane;
Vidam monachusf uit,qui in eremo hac .Tnenfx fuperpo/icum, ex <^uo.refeclaianihil de
qu« piccxrxii*iriltrior eft, habitahar, eorum^ox in coidc fuo ver£d>axux^eincn da>-
rione.
JfrMUtis p**ift tentttttr de virtmihusf*-
firbivi d^sd/kmlM if* difptfuit, fid slios
ad virtuttm txbortMndo conuwtitvr.
.\
Ddfcere. 331
one curaart ,nequ e imnnitationis for damna parre cocperunt verba aedificationis cxpcrtrc,
fc&afiute fpcrncnt'cMc minima paulacim ca- ac monita falutis inquirere, intcrrogare quo*
l'urum non imellexit Intcrea currwgraui iam que eum^uomodo quis diaboli laqucos pot
libidjnis iocendio Atmulafctur , & iiiflammi* fit eiFugere,aut ft quando turpes inicccrit aoi-
rus turpi coocupifccnria raperetur rurfus> ad mecogitationes, quomodo dcpclli poffiot &
{eculum, ilia interim die cohibuit fe, & foKta abijci.Tunc i)lc,vt compuifiis cft,monitafra-,
bfronorum & orationuro minifteria ex more tribus dare,& (alucis cos viain do cere, ac de
f erioieii.atq-, ingrcifus vt cibum Gimerec, pa- infidijs dzmonum.quas fcruis Dei in&endunt,
-nem quidem inuenit mcitlxfuperpofcura,led faccrc fermonem,illos quidem plene* & fttffi-
aliquantuJu Ibrdidiorem.adnuratus cft,& cri - cienter edocuic: fibi vero ipfi ftimulos com-
fris cfFcifos ,• intcllcxit enim quod ad rpfum pun&onis incendir, Sc in femetipfum rcgref-
refpiceret Hoc genus monftti.tame' ciboiura- fus, ait: Quomodo alios ego moneo, & ipfe
f to rc&cxus eft. Die certio rriplicatis vrgeri fti- decipior/Aut quomodo alios corrigo,& mci-
mulis corpicoccupaucrupt euirn cogitauones pfum non emendo? Age ergo, 6 rpjfirr, facito
turn ,quaii iam praefentis , & fecnm pofitae,£e- ipfc prior, quae facere* alios doccs . Cumquc
<umquc accubantis imago mulreris, quam & huiuimodi incrcparionibus .vtereturadueriua
complecti fibi vidcbarar.& ad nxrpesvfu* ha- ' femetipfum, & intelkxiflct fe miferabilitcr
berc pro ft ratam - Proccdens tamco & fcquena fupplantatum, vale die ens fiatribus cpntinuo
die ad fohca pfallcfldi & oraadi o£cia,ftaba€ ft corfu rapidiffimo in ereroum dedit, $c 9&
vagus oculis,& mente captious. Cumque'fo- - it>eluncam,dc qua difccffcrat,rcdijt proftexne's
it to iogrelTu* ad vefperotn requireret cibum, fc Domino in oratiooem, & diccnsiNifi Do-
panem quidem inocnit fupcr menfam ,fed for- minus adhiuifTet me, paulominus habitafTet in
didimmura atqoearidiulmum>& guafi a mix* inferno aniipa mea. Etiterum : Paulominus
ribus & canibus vndiquc corroforxuTunc rile (pf in omni malo, dc paulomirros confumrna*
TtTidk,iogemuit,& lachrymas fudu,(ed non actum me in terra . In hoc vero completum
tt*<xcorde,«cc ita vbercs,qti# portent flam- cft,auod aitferiptura; Frater fratrem adiuuas
mam rami ignis extinguarc. Vcruntaincn ln> ciauabitnr^ficut ciuitas munira & fortis:Poft
oikcibom, ted ncque quatum volebat, neipe batcvero permanfit omni tita fuahilu^tole
quantum (blebat. Tunc itsrum co&cacioncs lachxymis, yidensfe dminirus fibi conceffum
cum tanquam cohors barb arica vndiquc cir- cocleftis menfa? benefciunhperdidiflc. Cocpic
com TalIaDt,& ex omni parte ineum telaia- tnim in laoorc rurfus , & njdore vultus tiii
culantnr ac victual captiuumqj cum ad (ecu- * mandncaxepanem firam.Coclufit enimfie in-
lorn rcuabufit.ExorgcDf ergo cojnk iter age- tra (peloncam.atque in cinere k. cilicio iact>,
re node pec ereJBxxm, dc tendere ad ciuitate. umdiv logens, flen(qnepcnnanfit in ofatio-
Sed rbi dies feclns eft , chik as quidem longe nibus, donee a/uilens ei Angeius Domini di-
adbnc aberac, ipfe vero cum rapidiurmo cihi # ccrct ad euxn^ulcepit Dominus poexjitepciam
corquerctur.flt farigacetor,per eremum vudc* tuam,& repropitiatus eft tibi: fed caue ne wU
quaque veruis connderare oculis ccepit,4c re- tra eiatns decipiahs, TCjnient autcm ad re fra\
qnirete fieobi^flet in vicino monaftcrium,Et tres.cmos tu ipfedocuifti».deirerentes ttbi be*
comoonfpetnTft qoorandam fratnim cellu- nedictionesaquas fu&ipere jDojecufej , & fu-
lam9tendebat ilhic, tc apud eos requiefcerc^, mtns cumcis cibumgritiaa agc.Deotoo.Jn
Quern vbi adeflTe (enfelunt (crui Dci,cotinud „j/4 U$umu Mffftij trpnif4,$i v$ti$ ttfrtm*
' oraecurrunc ei obuiam,.& velut angclum Dei
crcipieotes adorant, pedes lauant.ad oration^
rnoitant,m€fam ponut,atouc omnia fecudum ,
dininummandatnmcopletcharttatis ofBcial / Tt %• £^kH*
Vera Tbirefedus eft, &panlulu requieuit»es
aBote,fnafi ab crudidmiuo atqj opinauHimo
33*
Docctti
/
ExftM*£VU II*
Dtcm alios qmdmm via fa vita ttiamfab vita
* Jua perdititne non potuit.
TO Eniamin Diaconura idem Pcrfarumtm-
U peratorcomprehendens>claulicin carce-
xt.tCumqueduo tranfiflent anni, fupcrucnic
lcgatarius Romaoorum pro alijs eaufis adu-
ru$.£r dum agnoui(Tet,poftulauit a Rege.di-
"*hittereturdiaconus:Porr6 Rcj iuflit.vt pro-
mitcercc beniamin, quia nulli Magorum do-
Ifcrinam Chri (liana m pizdicare praefumcrce^
ft dimittcrccur ex ire. Tunc lcgatarius quidc
cuftodire Beniamin,quac Rex pr ?ceperat,co-
promific, Bcniaminautcmaudiens monitalc-
gatari;; Impoffibile eft, inquit.non me parti-
cipate lomenalijs,quodip(epcrccpi, quanto
cnim fupplicio dignus fit qui talcnta abfeon-
dit,facracuangeliorum tcftarur hiftoria. Scd
Rex tunc horum nihil agnofcens , iu/fit eum
abfolui A vinculis.At ille prcdicare nulJatenus
quiefcebat,& capiens cos qui ignoranti* ca-
hgine tcnebantur, intelligibili loci iugiter of-
ferrcbar. Cumquecran fiflct annus Regi gefta
illius nunciantur. Tuncdcduduad fc,ncgarc
iuffitquem adoram Deu Verdin illerequifi
oitaRcgc, dicens : Quo dignus hono re eft,
qui fiium rclinqucns,iuuadere rcgnu ftuduerit
alicnurtLCumqacdiiiflcc Rex: morte.nbuif.
fimoque fupplicio, fipientiffimusv vir ille ret
ponditt Quid ergo noniufte patiatur homo,
quifattorcm moudique creatorera deferens*
Yiramconferuoru fuorum dcificare volucrit*
ft debitum iili cuhuifti magis obtulcrit His
fermonibiis rex acceafus, yiginti claoos acui,
ft totidem vngaibos digitorum,manuum ae-
cjue pedum eias prxcepit infigi. Cumcjae hoc
fupplicium ab eo derideri confpiceret,&tium
rurlusc aJainum acutum ib eiusfemoic, vnde
faumana origodefcendit itiffieimmitti. Cum*
que crebr6eijceretm>& rurfus indaceretur in*
effabiles ei dolores operabatur. Poft hoc vero «
Lpintu
toremifit, NUtpb. Ub.io.Tripar. hitt.cap,)),
EXIMPLVU [III,
SSdomittCHS 'quidam nobdis tamntttu rept»*
tin* merteprAUintHs clamamt : Va Mi, qui
ma bccdccHtt.
9
ADolefccos adhuc fodalem habebam ip
fcholis parilium ftudiorura, charu vaU
de,pudicum ft bonum, fed heu poftmodum a
magi ft ro quodam fuo per. hui us crimen ?iti;
deprauatum. Admonitusaute per me ft alios
amicos ft familiaxes fuosjcuripfe tautfnobt*
litaxis vir,talis turpi tudinis infamiam pacerc-
tur^ceiTauitille plurics, temper iterum in pri-
ftinura labebatur. Ad hue igicur euentu dam*
nabilem resnefanda pcrueuit. Veneruntad
eum inciuicatem , in qua erat canonicus, vih
nobiles, confanguinci eius» ftapudeum hof-
pjcati funtcum multo feruientium coraitatu.
Facta autcm ccenacumfc locatis hofpitibus,
iuuenis fopori dediflet, clamare ccetucft au-
xiiiufortiter inuocarc. Ad Domini luidaroo*
rem clientes rurbati furgunt«ft rationem nul-
lam in eius clamojibus aduertentes,concano»
nicos ft Dccanumaccerfant.Cocitui illeve-
nit ad lcctulum rcjjdct ciamitantis, confitcri
iuuenem peccataadhortatur, ft-diuinuminon
humanum auxilium inuocarc . Hacc cum De-
cant] sei magitis vocibus inclamaret, tandem
poft dinti nam Decani clamantts vocem.eum
tcrribilibus oculis infpexit.dicenSiV^ illiqui
feduxic tnc Ad quid ad quid fupcr me,diainu
auxilium inuocabof Ecce iam video patulam
infernum^raffcDtcsdaemones.&^ad rapiendu
me terribHiter^nhiantes. Cumque omnes, rr
pbrius cruce fc^gnaret.cum lacbrymis incla*
marenciUc quafi nihil aduertens^claufis ocu-
lis auercit facietn ; ft cum diris clamoribus ;
ammamexhaUuit;ri>. C*miff**M.x.c*.\9.
p*r.%Mpr9pri*tat* Apum.
ExiMf lvu. I V#
*
HUmttis Pscbtmws* putr* non iruiwt dif-
€ir$tquoimdo mxtt*i uxttrtert****'
INgreUus aiiqoando Pachormus, quoddam-
monaftcriura,y€nitJ)oftoratiottcmad fra-
tres.
Docercr 333
net quipfiadioioperabattir^fccIetiCjiCQmcis oes Arri; nouitatibus aduetfabanmr . Faue.
cocpit & ipfe tetere. Tranfiensantem pueru- bant vero ci vixi in qocfhonibus callidi,& ob
lus,qui conftttutus crat ad obfequiu eius qui id fimplicitati fidci adiferfi . Quanta vcro vir-
feptimanam facicbat, int€dit in texerem bca- tut€ habebat fimplicjtas fidci, jjia ex his quae
ram Pachomium ,& dicit ci:Nonbene pacer ibi gcftarcferuntur, agnofcimus!Etcnim cum
operaris: Alio naodo Abbas Theodoras intc- pro ftudiq religiofi Irapcratoris Cdnftantini
xic Ee-rnox confurgens2 aic ad pucru.- Often* ex omni terra (acexdores Dei coifset, opinio-
de mihi quomodo texere debeam. Etcum di- ne coraoti phyfici, dt diale&ici v^ilde no biles
dicifletab corfedirnirfut-ad opos fuum mete
tranquillus,& in hoc fefto foperbias fpiritum
com pri mens. Nam fi (ecundum carncm qua*
tulumctunque faperet>nequaquam pucri mo-
nins adquiefceret, f©d potius increpafleteum,
Euod vleraxtacem fuam loqui pracfumpfiC.
t. Ex -vita's, tmcbtmtj f • 47. § Vid+ttisan tit.
Cmfiitmt txtn.i 1 .
S. Vfatmtius ennui- pr$mifcu* quints
ttiamfmuM doett
SAfldus Vincentius Ferraricnfis , Ordisis
Prardicatorum Religiofus, nulH bominu
ordini.ycl ltatui,nullia:catt, nullilexui nega-
nitrrucMdo&rmx&fan&tatisfua;. Ncqoe
U opinatimmi conucnerut . In quibus quida
infignis in axte diaie&ica per ungulos dies
cofu&ussumi certaminis cum Epiicopis no*
ftris,viris e, qui in dialed canon improbabiii*
ter crudicis mouebat, & Hue bat inges fpecta-
culumcoonenientibas adaudiendum doclis
& literatis viris, nee tamen vllo genere philo •
fophut concludi a quoquam poterat, auc co-
ftringi.Tata etenim dicedi arte obiectis quar-
ftionibas occur rcbat,ytYbt maxime potaretor
aftrictus.velut anguis lubricus laberetux. Scd
▼t oftendcret Dcus.quia non in (ermone ver-
4mm Dei, fed in virtute con&ftit , quidam cr
confeflbribus fimplicifliroe, nature, vir,& ni-
hil aliud fcicnsiiiifi Chriftum Iefum, & hunc
crucifixum, inter carter os auditores Epifco*
pos aderat.Quj,cum vidiflet philofophum in-
etiimdumtaxat xtate proucdos, & fubfimiu fultantem noltris,& callida ie difpucationum
rerum atque difciplinarum capaces erudiebat; arteia&antem , pofcit ab omnibus locum, di-
fed criam pucros-ccrtis ad fe bom euocatos
inftituebar,docens eo$,quemadmodum crace
(c (tgnarenttoratiotiem Dominicam,& Ange-
licam (ahitationera, atque fidei fjmbolum c-
nunriarent. Deum eolcrent, amarcnt parcnti-
tas & proximis quibufque honors babcrcnt,
ftdcbttaofficiaperfblucrent. In dandiscon-
cens velie (e paucis cum philofopho (ermoct-
nari Turarcro noftri,qui (implicitatem viri,
it imperttiam fermonir dutaxat nofftnt pa-
uere cceperunt^c v<elut pudore,quendam pa*
ti,ne forte apud callidos homines rifui effice-
xetur (andafimj»Ucitas:perfticxt ramefenior,
& hincmouit lermonis exordiu in nomine*
«li js, nee diuttes paupcribu$,ncc ignobiiibur inquit,Iefii Chrifti, phHofophcaudi qnx're-
nobiles anteppnebUt 5 fed crat cbarus omni- ra funt. Deus vnus e& qui fecit ccelnm & ter-
bus, ▼tilxs omnibus. pius, benignus, amabiltc ram, qui ^hc homini,qaem de limo terrtt fbr-
deniqne 8c venerabilis omnibus . F. Vetrm raaoerat, fpiruu dedit , vniuerfa quoque quae
RsufrMm trnmrmitMb.^. vin tins in frdftt. ▼idcnrur,& qua; nqn ridctur.virtute verbi Tut
tfmdSmr.ttm. ^.AfiiU
DOCTRINA.
THBrhtm pmfUci fanBi Epifitps Philofipbus
€9muttitwr^ui nmSis doRorum vim urn ar-
gnmenti$fptuit mdfidtm ittflefti.
c
Vm in Niceno Cbncilio eflctconfeflb-
ram magnus numcrus (accrdotum>om-
1
creauit,& fpiritus fiiifimdificatione fiimauic.'
Hoc Vcrbum ac Sapicntia, qucm nos Filium
dicimus,numanos raiferatus erroresex rirgi«
ne nafcitur.^pcr paffionc mortis a perpetua*
nos morte libcrauit>ac refurrec^ionefua ^tcr-
nam nobis comulit ritam, quern expecxamus <
Iudicem omnium quern credxmusefleventu-
rum. Credis hoc ita eiTe philofophe t Atilte>
relut fi nunquamrllum Icrmoncm contradi -
T-t 3 cendii
ccndi d^iffee.ta obftapefadaa vfetutcdi- kirn fecarids fntraftit: * adomq
dorum, mucus ad omnia , hoc folum potutt
/rtfp6dere:lra fibi viddi.nec aliud eflc; quam
quod dixcrar^TumicnionSi hacc, inquit, ita
crcdidifti, furge, fequerc me ad ouiloDomi-
nicum, Afhuius fidei fufcipe fignaculum. Ec
philofophus conucrfus ad difcipulosfuos,&
ad cos qai au/Ucadi gratia conucncrant Audi-
te,inquit,6 crudici viri: Donee verbis mecum
res geftaeft, verba verbis oppofui, & qua: di-
cebantur dicendi arte fubuerti, vbi verb pro
verbis virtus proceflit ex ore dicentis,non po
tticrunt rcfifterc verba virtuti.nec homo ad-
ucrfari potuit Deo . Et idco G quis v eft rum
potuit in his qua: dida funt fen tire qua fenfi,
crcdat Chrifto,& ftquatur hunc fencm, in quo
locutuseftDeus.Ita philofophus Chriftianus
effedus tandem gratulatua eft & vidum. Em-
EBRIETAS.
ExEMPLVM I.
&rms curudh enm wmnKmU^umntx ksptif-
. mat ifu[ct}it>f<nnk turn ,i9henn*ltbutfl*m •
mis txuritur.
Vidatn emails in Valeriana prouincia
iandimnio Pafchali fabbathoiuuencu-
ianxcuiufdam filiam in baptifmatefufcepit.
<^ui poftieiunium domusn reucrfus, multo*
que vino inebriatus,eandem filiolam fiiam fe-
ciutt manexc pctijt.camq; node ilia fquod di-
&n nefas eft) pcrdidit . Cumqucmanc fado
tfjrrexiflet>reus cogiuce cccpit>uad balneum
fetgetet > ac fiaqua balnci lauarcr maculam
jteccau:Perrcxitigicux,Uiiit ccepitque xrepi*
de Ecclefiam ingcedi. Scd fi tanto die ad Ec-
clefiam non iret,«rubcfccbat faomines.-fi vcro
sra.periimefccbat iuditiam DeiVicit iraque
liumana verecundia, perxexit ad EcdefiS, fed,
tremebundus ac pauenc ftarc ccep it,atquej>er
iingula momenta fu(pcdus,qua hora immudo
*piritwtradcrertir,& coram omnipopalo ve-
xarcruc Xumq* vehementexximeret, ei in iHa
fnkTaxom cclebritatequafi aduerfi nihil conti
jit. Qulauus cxiuitj & die alter© Ecclefiam
continuot dies' Janus ac fecuras -procederet,
arftitnans greius fcclus Do minus aut non vi-»
diflet,aut vifum roirericordker dimitiflct. Die
autem feptimo fiibka mortc defundus eft.
Cumq; lepukurc traditus fin flit, per longunt
tempus vjdemibus cnuctis dc icpukhro cius
flamma cxiuit, & tamdiu ofln ciitsconctc *ni-
uit,quoufque omne fepukhium cqnmmerer,
& terra quae in tumulo collcda fucrat defofTa-
videretur. Quod videlicet omnipotent Dens
faciens oftendttquid etus aoima iuoccutto
pertulit, cuius 6c corpus ante hematic* oculos
fiamma confumpfit.Quain re nobicqooque
audientibu* hoc cxcmpJum form id inis dare
dignatuseit,quidauima viuenc aciencics pro
reatu (uoparitur, fi tatoignisfupplicio etsam
inienfibilia ofla concremaucur. Gfgir*M+log.
lib.** c*f)i.
IllHPLtM IL
EhrUfi facerdttk ctrpm fmcromm Ut*rmn fr~
fulturm mdignum iud$c*tnr.
SAccrdos quidamimpudicus ,ebriecatl^t
luxurix deditus mifercin^ dc hoc (kcnlm
migrauk,cuiu< corpore in carteroruntlepulro
baiathro laccrdorum, vrcius puoitio conc^tis
innote(cerct ad exemplum.fiibTcquenti no<5be
tantusin Ecclcfiaeiufdem^micttijfoitftxc-
pitus,quod rumote oimio in illacommorao*
tcs,cxcicati pauore ingenti , velut amentes a4
ecclefia cucurrcrut . StantitaqueomneS circa
ccclefia, ftrepitqs vehementes , campanarum q%
ibnitus audicntes, fed minimi quid videntes,
diuinam esorant clementiayquatenuc cut ifta
fiant debeac reuelare, Ccd nullum ezaudiuonis
Pentium adjuuamen- Dikculo hoc ceflante
cunda qua; fucranx in Ecclefia repcriur rcu6-
lutaidc quafi vndiq; flamis ignium riolara. Ad
hoc ciufilem ciuitaris,fcilicet Candise,p6tifcs
orationes indicena populo, quid fequcnti no-
de eueniat pr$repit cxpecrari Ne mmi)» Aic*
cumbam verbis , (equenti node duplex ftre-
pitus 6c pauoris uibulatio eft (ecuta ; qua de
re replctus populus amaritudine , & dolore,
cernens pullum fibi i Domino adiutorifi eac*
nirc, ficux vulncrati, qui in monumentis pro -
iedi
Ebrietas. 3*5 :
kdi doimhmt exiftcbant . Die autem elucef- ferpentibu* vbtirombus ., Aalijt Ycrmibus in *
corporefcaturicncibus Illevero illohorribili
(pc&aculo perterritus dixittquis cs tu?cui illcy
quod ego tu cris • I lie autcm in fua ebriecate
cente omnibus in Ecckfia pro oraxionibus
congreganj,gloriofus Hietonymus fubito
(ep:ieslolcfplcndidior,in Ecclefiam yeniens,
ad alcarcquc gradiens cun&is videntibus , 6t
nuranubus per bora forte Tub filentio perma-
dcos obllupcnti populo base propter iacer-
dotis iilius mifcinmi cadaucr? facris indignc
Ibcis concilium, ad teriorem peccantium con-
apH'c inamauit : rnjjdans vt cadauer miferum
unarcis pod refurrrc&ioocm omnium man*
tfonibus depucandu dUTepultumflammistra-
dercot protinus concrcmandum.alioquin in-
cocpta pcftilentia son abiree, & fie ab i^tucn-
pam oculis-'eft inuifijs.Quod vt erdina'rarje,-
tabudus populus protinus adimpleuit,&*bea-
to Hicrooymo Jaudes praecipuas perfoluen-
do,peftis poftea ceflaui t . Ex-Efi/toU CjpriM
ZIH1LTM
I If.
JfytuUm bortibili medo ak tbritttte , d» m&*
animatus dixir.-Venias mecum, ego te inuito
ad coenam.Rel'pondit ille, Tade , cV fequar tc.
Glim autcm venifiet ad dornum fuam , dixit
vxori,& familiac fu«. quod qucn dam inuitat
let, quern Don dcbcient intromierere , '& prae-
cepit, vt hoftium claudererur ,ficut & fencftre,
Sedcnt$ilto in m/fa, fores polfauit inuitatus,
quern noluit intromittere Sccudo cum tanto1
pulfauitftrefitu, vttota domus tremcret, &"
aperies oftiu, domum iu cam horribili fpecic
intrauitdkens:Inuitafti me, ecceadfum: eg**
comedam. tccu. Tunc ex ttmore (excepto eo)
omnes fugerut Tu,inquir,inuitafti me ad c«*
nam tuam:fc ego inuito te ad ccenammeamx
tenia die rentes tali bora & fie difparuit.AN
tera die dolore,& timore taftus omniupeccaw
to cum fuorum confcfGoncm inftituir . Adue*
niente autem bora indicia, raptus eft. & dedu-
&us cum corporc,& anima ad locainfernalia,
*bi vidit omnia genera toimentorum.fcilicet,,
potatorum, & guloforu. Dixit veto mortuur-
QVidam fuit iudex, & potator pcflJmttSA Indict? Ecce prandinm, & cccna mea, comede
•bafeeps tamen vxorem valde deuotam; nunc mecum fcrpentes, bibe fulpbur, picemr
. qui die no&uque potabat, habens vitam & ignem. Ille quad pr* timore , & horrore
**Me periculofiun : fedmulier Deum orabat pbenarum (cmimortuus , redudtus eft ad'lo-
qoatenuicum/i tali potatione auotaref dedit cum ,vndc aflumptus fiierat, & apparuit caput
deemofy nam ; orabat fcruenter , accidit vna de crepitus, & ouafi mortuus: qui poftea pun—
no<frc,qadd plenus potu.a po^ina^redirct, ft quam#rifit^fed{cmperlachrymatus eft,& ltri-
tt^afiret per coemiterium . Cum autem cflct diflimam vitam aflumpfit, leque emendauir«*
io foemherio, impegit pedem ia lap idem, stut Ytinam fie contingent omnibus ebriofis,
tmncum.TUnc ex impatfentia ccepit maledi* qu{ etiam Ct emendacent , & pcenitendanp
cere Deo, & fi* Maria? virgini-' iurando per zgetcot Got ft h*U us Hole*, ordinh Eremita-
membra Chrift^.tranfiens modicum vltraritc- rum D^t*£*ftinip*ri* tffuMls^Jerm: ioi.li+-
nm oftndii ttbiam in quodam lieno.tuc* al- trr*T*
tidsblaipjictnaoic Chrifto, 3c eius Matri: m
^opctapoftemata,4c rulheraChnfti. Cum
itcrum modicum irets impegit tertio ocd £ in
lignojtunc.cxecrabiliter clamauit bla(pbema-
do,& malcdi«endoDeo,6t B.Maria? Virgini,
ft omnibus (anAis^dices:Maledidus fit peust
ftCnnftui cum ma#re(uaimalcdrdifimom-
ocs Sandi io regno c<rloru»Tunc mox ci ap-
naroit imago coiufdam hominis mdrtui.ftans
*&it com^in bombili,6t tctribili Tpccic,cum
t*mer$**x9mt„i.
ExiMPLtM IV.
Duspotitsntetb itmont frs&is eitmeibms
tiniitMiisfctmnluum.
DVo mobiles GermanioiHio 1 5 84.111 Afcefi-
dbrni Y*lu«pago, ordlnibut miUtantet
mte»
5)6
Ebrretas.
inter ft conuenerant, vtvino adufto fefttam*
diuingurgitaret donee alter ijlorum cxpira-
ret. Si-quis prior furgcret, in eu diaboluspo-
teftatem haberct. AcciditvtdumftrcnuiiTimi
hac lege potarcnt , mcrcatorem iliac forte
tranfire^uem, vtfc certium adiungerct ; coc-
gerunt. Inuitus illehuc indu&us eft, mortif-
Jruc metu Paulo poft malignus fpirkus ingrcf-
us locum, vbi fedebant , vtrifquc ccruiccrn
frcgit.Pff . Third** do loc'ts infeftis .p*i.c.iy.ex
Mtcbale Jjfed.anDo. 1584*
EXIMP L VM V.
Diakolus aufert corpuo & animam caiufdam
ebrtofi m quo tamon tantum animdtmer*tt
SEdebant viri quid am *in taberna , honcfti
quantum adfa*cuium,& bibebant:& aim
incafuitfent mero,cc. permit conferre de diucr-
fis ad inuiccm, & inue&us eft fermo,quid fu-
turum fit pod hanc vitam. Tunc vnusjVanif-
fim£,inquit,aClericisiftis decipimur,qui di-
cut animas fine corporibus viuerc poft ruina.
• T J * rt •!_ */* ^ • • A
alius fc anrmarfi dicerct mercator£,niG ilk in
cuius fi^ura ohm ad Abraba diftix eft.D* mi-
hi animas, c*t$f* toil* tibi ; Th*. Cknt. I. x *Af.
ca.$6.fa.z.
EXBM PXVM VI.
f Terribfltivltio trium'monschofum ebriofirii.
IN Flandri* CoraiutuPrioratus eft.- ties
ibi nomine tenus Monachi degebat, re ga-
neones,& concubinarij:fua cuiO; crat,nec
pudor vltus adcrat,firhul Kelluari & I ibidinari;
quadam die in feram noclem compotaticne
protra£a,vnus, aui minus feeler ofusrS at, in-
quit, Baccho, libiJiniquc datum . Dcograrias
ftlrem.Ego vcro.fubinfcrt alios procacior,ca-
codaemoni , & agedas cenfeo, cui opcramur,
& cum rifu mc(a reli&a ruit in cubicubuSin-
guli cunvfeorto vix decubucrant, ccce tibi in
triclinium, vi ianuarc(crata,da:m6 rnagiu,a-
tri,fic trucisviri ipecie;habitu venatotio,&*u
co cociduo.paruuli,obabulabat,& k&os ch>
cumfpicittoruo vultu.deiude horrenda voce,
Hoc dido omnibus in rifum cocitatis, adTie- wbi qui mi hi gratia* egit? adfum,refctamu Le-
nit homo ftatura fort is & magnus? At refidens £0 cxtrahit pauitantem, 8c ferme praunctu a-
eom illis,vinum poftulat.bibi^quasritqjquis
ferrtio lit inter eos. De animabus, inquitille,
qui fupta.Siquis cflet qui mcara rclktcmcre,
rpro optimo darem earn, 8c de pretio eius in
communi omnibus ad bibendu.Tunc cachin-
runtibus omnibus illc qui iuperuenerat : Ta-
nimam effiantem . Traditii cocis iubetinfigL
veru,& luculentoigncrprobeauari Parctpro*
pte:aflatiir infelix, cmoritur planiffime, ce,tc-
ri feceprx for raid inc5afli corporis nidorc cu-
biculum impletur.Demu venator ad fupeifti-
tes,fub ftragulis trepidantes, via, viuosjDigui
lem,inquit, mercatorem qusro; paratusfum * vos etiam>ait,pariuippIicio>nec decft volun-
cam emere, dicito quanti dabis. Et illc elato
Vultu: Tantiinquit. Moxconuenientibuseis
in pretio, foluit emptor ftatim pecunia, 8c 1«-
untibus.omnibus, biberunt pleno calicc,non
curantc ad primii illo, quod anima fuam ven«
lidiflet. Velpere autem faclq:Tcmpus eft, in-
quit emptor, vt quiiq}noftru ad propria reuer-
tatur. Vos tame atcquafeparemur, dateiudi-
ciu:Si quis equu emerit capiftri vinculo alii-
gatu,nuquid cu equo inius emctis cederet 8c
capiftru?Cui omncs pariter refpoderut, vtiqj
tederet Nee mora, venditors, qnxftronis 8c
relponfionis horrore trementem«emptpr cum
linima 8c corpore videtibus onibus fursu le-
v:auit in aera,& fecu ad infer na pcrtraxit.Dia-
(>olus enimcrat in homing fpecie Quis cnira
tas mihi. Yctorri maiore. Jnuitus abco,&
moneo: reUpifcrtc, aut*manent tcrribiliora.
Difparcnt laruae, ncc tamenhis alijs animus
redi/t vcl vox*nifi clara iam luce, vbi furwrxe-
re,collegam inueniunt montuum,&(nc vifum
inane putesjplanc aflum P.Mtrtht.Dtlri* to.
% . D fyutf. Magic Ji*) .}• 1 .^.47 •
IxiMPiYM YII-
* Mors quatmr ex vtutfamili* propter viri
ohri$tatem.
ANte paucos dies homo lufui & poculi*
addicliffimus , cum rem omnem in luiu
8c popinis confumfiffee, eum aliquauvio
pociuntem adiuit vxor , tei domeltica: pc-
Ebrieras^ 337
noriam eipofirara -, fed £c iflam rerberibus przbibe, turn Yiderii quid refponfuniJ fit.Vi-
cxcepit prxfi»tibus compotitoribus , vt ceu
moron fit ibi relida.Mifetc tandem rcfurgit,
4C domum reucrfa occurrit duobus puerulit ,
•qui tunc indc il litis veftem apprehend ernes,
trum arripit mifcr,vinoimplct, atque hw ycr-
bis.-Dcus, inquit, prxbeaures, fi vis.tibi cy-
pho plcnopracbibojac pr*moneo,vt poftqua
bibcromihi fatisfacia*: fin mihi iniuriam fc-
Tociicrabarur. Da panem , mater* mater fame ccris.Scd de quo iiifundam , focium mtcrro-
pcrimus.- iam biduum eft, quod nihil fujnpfi- gat,vt mihi tatisfaciat / Vtrumque tibi cftrait
rnus. Ah, pueri mei» vndenam habebo/ pacer 3k,fic vetus 8c nouum , de vtrolibct infunde*
vcftcrcipcndit omnia. Quid agendum?prav Infundam igitur Hornanum , licet receus fie
flax fcmel mod, quam fie fame languere , Sc erudum , (at tamen ipfi bonum. Manuicaque
▼na mo'rte milk mortes rcdimere. His dittos, cyphum accipiens , fie quad volens Deo pra>
▼elutdefperabunda, coofeftim arripit cultru, bibere,ait: Tibi Deus.Rcfponde, minim fi ti-
quo vcrumque iuguJat.Sub crepufculum vero bi arriferit ; fi enimhoc aimo redflTes melius,
nocHt maritus domum rcocrfus.cbrius fir re- bibifTes His di&is,manu cyphum tencns»con-
liooa fubftaotia exbauftus, lcclo fc comirtit, fcftim irriguit omnis fenfus cxpers Qui qua*
Quem vxfomirelbpitirmvidiueteodemcul- uis oculos clauderet ac aperiret » nevcrbum
tro, ea audacia qua tudith Holofcrni , etiam tamen effutire, vel refpirare poteracEo mira- .
inarito caput amputat : Morieris,inqoitilla, culo focius deterritufi,' cclcritcr fugam capit:
cum peracrfe tua viuedi ratio fit tua ipfi us, fie pracfentes vero viri cafum attendentes, qui-
mea,fic pucrorum noftrorum ruina Re palam bus potuerunt modis , eum 1 oco amouerc co *
£afta,ipfa a Magiftratu comprehen(a,fa£ti ve- suti funt,fcd fruftraJtaquc fcabinos inuocat,
xieatem fatcrur . £t tandem morti adiudicata, .qui cum'adueniflent , hominem funibus ligar
ajrpplidum libenter fubit,habita prius ad turn , actrtbus cqu is extra&um ciirant. Quod
. -^_— __/?_y__ •_!_•_•- quidemfa^mjicdnihUcffcdumjnuiloenini
modo indeamoueripoterac^QuocircaMa-
giftratus id iudicio Dei fieri agnofcit : qui
rem impoflibilem reddit poiEbikm, fie adrai-
randam : ita facere poteit,vt hominam men*
tes facile fupcret Re ferio cxaminataacveri-
tati prprfus conform , allatus eft ignis ad inn
cendendum bofprtium vna cum potatorc illo '
Dei Opt. Mai. contemptore: fed fruftra, noa
enim incendi potuit.Atque ita manfit illcali-
cjuanto tempore immobil is non loquens,ne*
que bibensaut mand.ucans^bi aplorimis fat
Tideri potuit, fie vifus eft Gsbr. frutitl t6A%
coningatos anomaone , ne fie fua in aleis 8c
cabexnts diffiparent . Envt gula com alcahis
<quaruor mortem iotulerit. Ioan.Ben*d*8i lib.
+ "De iuohus ehriofis ^quorum alter hlafphe-
mams fubitmmort* $xtin8H*& Uco [ho tune*
neti n*nf9tw$.
DVo homines remum Nekerhouium,qui
in Germania pagus eft; ingrefii hofpi-
cium potumpetunt.Famulusadmodumoble-
quiofus.reccns vinum promit,fed tcnuc,qua-
k eft Hornanum.Gufratum non arridet,idco
aliudqazrttc.quantumcumque cbarum.Puet
morem gerens, vems adfert^quod priore gra-
tius fuir.Vnde cyphis inter fc certare5cacKin-
oari, debacchari , ac delitiaij. Quid edulioru
dect1et,noukDcDs Poflquam vero iradeli-
tSTsiDdulfiflem, certatimque poculis CepiuS
&Cc conialutadcnt^orum aher audador ahc-
ri <irk: Cuinancprarbibam? da confilijali-
^~M^qgo. Quam ftupiduscs, ait alter: Deo
£ziu?ivu IX.
■J- ?9tit*tor$s qu*Us eficiantur*
INdus vino dedinrs cdm panitenti^ benev
ficio naturam tandem viciflet, 8c ad fobrie*
tatcm tandem fe reuocaflci , candid urn di«
citur vidiflc adolefcentem per quietem ,qui
cum pjehenfa raanu ad compotatorum ccetd
coiwiujjjumque deduceret : ibi animaducrtifle
V 1 coram*
$3* # Ebrietas.
coram, qaiaccumbcbafitTulttls^pri mo ouo-
guc poculo haufto, mutari dcformcfquc fieri:
qui vero pergerent pcrpotare, 8c crcbris po.
culis indulgerentj cos focdiffimo ore, fimilli-
xnofquc darmonura cuadcrc ; dixifTequc ado*
lcfc en tern i tales eJEci eos,quifc vino & ebric-
tatibus dediflent j Indus autcm fobrius eflc
ccepitfe, & incredibilem quendam cemperan •
tia^amorcm dicicur ammo couccpifle. Ex
, lit .m* Society 1585 ./«*/. 1 9 j .
ElIMPlVM X.
fTerribili exemflum tbrittttu.
REcentiffimuro aliud accidit an. 1 55) 5 .Bac-
charach oppidum eft in ipfc Rheni ripa,
inter Conftantiam & Moguntiam fitum ,quod
quidam Bachiaras vocant.cxvini prxftatiftu
mi nobilitate ionge late que celcbre. Hie 1 4.
Martij natum eft monftru horrendum 8c ma-
xime prodiogiofum , anteriore iuperiorequc
parte homini, poiterioreinferioreque (erpeti
fimilc , caudam habens tribus vlnis longam;
see diutius vixit quam quoa^ munerc fuo,
propter quod mi(lumcrat,pcrfundum cflet.
Cum cnim pater, homo irapius, contemptor
Dei & hominum* ebrioiufque Dominica
•Quinquage/ima* in cauponam abijflct, vt fe-
<undum confuetudinc fuam ad vomitum po-
taret,Iuderetque alcis, 8c omncm improbita*
tem excrcerct j, vxor vero illins partui vicina
cum fecuta admoncrct, vt ab iita zmpictate
abftincret, homo impius non tan turn moni-
tricis, verba contempnt,fcd earn mifcre pcrcu-
tiens,praecepitcurn viuo fuodgmone, quern
Ttcro geftaret , 8c qui illi in partu opitulare*
jur, domum concederet: fi non paiear,fe gla-
dium fuum capulotenus in ventrcm illiusira-
padurum. Ilia vero, eia,mi vir, egone vrjum
gero d*moncm?Efto,igitur,ncc pfura locuta,
domum rcuerfa eft: maritum inter combibo-
bc$ aleatorefque relinqucns.Cum domum ve-
ni(Tetrnulier,doIores partus fcnfit,& tertibi-
le hoc monftrum, omnibus qui aderanthor-
rorcm incutiens , pepcrit . Phcax autcm iile
cum libidinem fuam potando, ludendoque (a*
tis cxplcflct, 8c ipfc domum rcdijt. ingreflof-
c
Ecclefia?
que eft vbi 8c puerpeti , 8c partus Jacobs*
Monftrum inftar falconis in eu m illatum fibi-
lans,caudz fuse implicatum homincm, venc-
nofis i&ibuseum in modum pupugit , vt toco
corpore tuberibus contufionibulque plcoo
paulo poft infcelicem animam xxhalauerit.
Marito mortuo puerperaquoque extin&a eft*
8c tandem monftrum viuere defijt.Af ichael 46
JffeU.lib.it. Mercury GttUbilgUhtfi.im*
ECCLESIA.
EZIUF 1TK L
Ecclefiam violate vo Units Loiqpbdrdii dime*
ne poffidentur*
Orpus, huius (an&iriri'dum in bead
Laurentij martyris oratorio cflethuma-
tum fupcr lepulchrum eius rufticus quidam
arcam cum frumentopofuic, nee quantus,
qualifque vir illic iaccret pcrpcndcrc, aut vc-
hcrari curabat . Turn rewrite turbo coelitus
fa&us , rebus illic omnibus in ftabiiirate fua
mane nti bus, arcam qua; fupcrpofitafepulchro
eiusfuerati cxtulit, longequc proiecit,vt pa-
lam cuadi cognofecrent quanti cflct menu
is,cuius illic corpus iaceret. Eandem Valeria -
prouinciam.Longobardis intratibus.cx Mo-
nafterio Reuerendidimi viri Equicij in prs-
dictum oratorium, adfepulchrumeius mona-
chi fugerunt. Cumque Longbbardi fzuientel
oratorium intraiTcnt, cocperunt eofdem mo-
nachos foras trahere, vt eos , aut per tormen-
ta difcurereot, aut gladijs necarent. Quorum
vnusingemuit,atquc acri dolore'commotus,
clamauit: Heu Sande Equici > placet tibi vt
trahamur foras, 8c non nos deffendas* Ad cu-
ius voccm prbtinus fa:uientes Longobardos
immundus fpiiitus inuafit> qui corruentcs in
terram tamdiu vexati iunt > quoufque hoc
cun&i, ctiam qui foriserant,Longobardi co-
gnofecrent, quatcnus locum fandum temera*
re vlterids non audercnt . Sicque vir (andtuf
cum difcipulosdefendit,etiam multispoft-
snodum remedium iUic fugicotibus pracitidt*
£xiit>
Ecclefia.
)»
ZxiliflTlI n«
• #
ttfUfitm imprt $r*tioni$ txtnu menathm
hliBwu tr*bitur>ftd virg* ftrctfjftft i
brstt ItntdiHo tmendMfkr.
T N yno autem ex Benadi<fti monafteri s,
1 qux circarrfquaque conftruxerat , quidam
mooachus fuk , qui ad ojationera Hare, non
potcracjfe'd mox >t fc fiacres ad ftudium ora-
nonis iDclinaftcnc , ipfc egrcdicbamr foras,
& mente yaga ,• rerrenaaliqua & tiaoficoria
acehat. Cumque ab Abbatefuo ficpius fui(Tet
admenitus, tandem ad vinim Dei ductus eft,
qmipfe quoque eius ftultitiam vehementer
incrcpauir>& ad monafterium rcucrfus, yix
dnobus dicbus viri Dciadmonitioncm tenuic.
Namterrio die ad ▼fain proprium reucrfus
vagari tempore orationis cocpic. Quod cum
fcruo Dei ab eodcra njonafterij patre quern
conftitucrat, nunciatumclTet, dixit. Egove-
niam, euraque per mc cmendabo . Cumque
TirDciTcniflctin idem monaftexiam,& con-
ftituu bora expletapfalmodia fefefratresio,
orarionem dedi(Tcnt , afpexir quod eundem
monachtjra , quimancrc in orationenon po
rcrat, quidam niger puerulus per ▼eftimenti
fimbriam foras trahebac . Tunc cidem patri
Monafteri j Poropeiano nomine ,-& Mauro
Dei famulolccrcto dixie Nsnquid non afpt-
citis, quis eft qui iftum monachum foras tra*
hit? Qui refpondentes dixcruntjNon. Quibus
flit. Oremus vt vos etiam vidcatis, quem ifte
monachoskquitur.Cumquc per biduum effet
oratum , Maurus monachus vidit, Pompeia-
nns autem eiafdem m on after i j pater , videxe
Aon poruit.Dic ergo alia ex pic ta oratione,vir
Dei oraiorium egrefliis ftantem foris mona-
chum reperit , quem pro ccecitate cordis fui
tirgapcrcufiit . QuiexHIodic nihil pcrfua-
fionis vlteiius ani^ro iampucrulo pertulir,
fed ad orarionis ftudium immobilis perman-
Ct. Sieque antiquus hoftis dominari non au-
fos eft in eius cogitatione, ac fi ipfe pcrcufl'us
AjiOct tx Ycibczt Jdm c*f. ylib.u
EriMHTU III.
StoUntUfub h&rk nimh indmlgens k ddt*ou*
eqmt*SHrf &turfis afoftAta §fficitur.
"P Rat in monafterxo Ciftercienii Euerfa-
~ benfi iuuenculus quidam » Henricus no*
mine, Argentinenfis natione , robuftus & ve-
getus corpore> fed fpiritalirriacte[fccdus&
debilis corde, quales heu noftris ternporibus
multos videmus & dolcmus, plus form tdan-
tes temporaliter macerari, quagehennaefup-
plicijsoeputari • Qnjiuuenis licet in cun&is
obferuaiitijs ordtnis legnitici & incfBcacitc i
caeteris fratribus notarctur, grauius tamenia
executione diuini (eruicij del inquebat, quod
modis omnibus negligebftc, cum vtiqucmul-
tis-alijs validius idexequi potuiflec, & infix-,
per (acrarum vigiliarum colie&am quad cau-
la infirmitaris & doloris frequenter dcicrere
folebat.atqueadrcpaufandam mifcram car-
ncm cubitum irenonerubefecbae. Huius dc-
teftabilcm ncgligentiam venerabilis prior pa*
texnafblicitudine nunc qnidem publicevnuni
vcro priuatim monendo , obfecrando, redar-
guenda, ianare cupicbat, led fruftra, ipfb
quippc pluris aeftimante carnis fiias cornmo •
dum , quam adimx requiem . Accidit intcrca
ytidcradiflolutus fraterlaboris ic difciplina;
fugicans. ftationem vigiliam ficut folebat de-
ferens , choroexiret , quatenus infirmorurn
matutinisquanto breuius poflee didis, toIu-
ptatis carnis* fust cubitum le collocando (itif-
facerec. Dominus autem volcns oftenderefo-
licito Priori quam iufto zelo moueretur)qu2«
taque eflct pernicies ncgljgentix , vei potnlt
contemptus,& fuperbix fratusillius.apcroic
oculoseius,vidira; fratre illo de ftallote mo-
oente,& ante gradum altarisfolucapitc mo«
dicu quid inclinate, oftiumq- chori egredife*
ftinate tetcrrimu dc, mon6 collo ejus inftlicn-
tcmjpfumqj vfque ad introitum inflrmirori;*
miris modis geiciculando atquecachinnado»
Tt verbo inufitato^nertisque digno Ioqnar»
cquitantem.Poft modicum vcroocinfirmito*
rio eeredienris humeris ferus agitator rurfuft
infilijt, ic UcquS vere irrationabilciumentfi
V a a capiftro
J4<* Ecde&£
capiftro fbcordlr traftttm fttgello tur^iffime,
molliciei vfqucante fpondam lc£tu!i,inquo
snato (uo paufare geftiebat,dedajcit. Denique
quia nullus corrigcrc valet cum, qui tirnorcm
Dei negiexit,mi(er iilc optimi prioris que, de
co vidifTct intima'ntis monita ipcrncns , occ
clauftralis difciplinz rigotem,necfalutem fu-
pcrficic tenus tencre curauit , fed (cflor;s fui
mortifcra confilia fccutus? ordincm defcruit,
factus apoftara vilis,vt in falfis bonis, vd po»
tiiis corruptionibus huiusmundi duceret dies
fiios, & inpun&o ad inferna delcendcret* Ex
MM llluHvirii ord. Cifierc.
E XI MM Tit T.
Eccleptrnfrequentsms dines efficitur, Uberiefi
vicino eiufdtm officij *d indigehtid ptruen'Ou*
T*\ Voboscalccamcntafacicntibnj.&iuxtt
Exb uplym IV.
EccUfiamexemtem populum ante Jtnemdiui-
nerum letnnes .ZleeimfynAriw extern , &
fc laborantibus , vnus quidem habebat
filios multos , & vxorcm , & pacrcm, 6t ma«
trcm. Vacabat vcro Ecdefia? fine iotermiflio*
ne.Sc omnes propter Dcumalebatdc arte fua.
Alter autem quamui* do&iot lilo clTct , eo
quod non permanerec in Ecdefia , fed ctiam
Dominicisdicbus laboraret, nee feipfum tin*
cum natrircvaiebac. Inuidcbatcrgoifte vici-
no (uo, &vnavice nonfufFerens inuidiam,
dicitcicumira : Vndetufic diues fa&uses?
ego veto vacaos plus quam tu arti mecin
iffiy imtf ees fedens cerrex$t.:& quemod* in pau pert a tern deueni. Dicit ergo d volcns fa-
icclefi* loquentes eehibebmt.
LIbenter habuitPatrxarcba >. vtpopulusin
Ecdefia perfeucraret; vvaenim dicrum
volens multo* refrznare , vt non egrederen*
tur poft folutionem fan&i Euangclij de Ec-
clefia,& ociofis fermonibus pro oratione va-
carent,quidfecit? Reliquit mox poftquam le
cere eum vacareEcclefias.Inuenio pretium in
terra, & inde paulatim diues fac*his fiim r fed
C vis.fcrapcr.yoco te, veni mecum , Ac quic-
quid inuenerimus accipics dimidium . Cum
ergo iilc adquiefceret,& fequeretur eum cun«
tern ad Ecdcfiam> fine intermiilionc, benc-
dixiteiDeus, ficdiuitem Fecit* Propter hoc
crgofanclus Patriarcha fecit ilium bonurn
QumeiYEuangelium Ecdefiam, 8c ipfeexijt, confiliarium presbyterum tanquam dignum,
& (edit cum turba* Omnibus vcro obftupef- erac enim lector. Ibidem / . 481
centibus, dixit ad eos: Filij* vbi oucs, illic 8c
gaftor- Aut intrate intro 8c ingrediar,aut nia-
sere hie ftthicmanebo. Ego propter vos det
Ccndo ad Lan&am Ecdefiam, nampotcrajnfa-
f ere mihimetmiiTa»ih EpifcopioScmel erg a
9c bis fecit hoc ipfum, & erudiuit in hoc ple-
bem magnificc, & emendauit. Timebant enim
neiterum idem faceret as itlc . Loqui autem.
infacrarioneminem permitxebacfed in con-
(J>edu omnium foras mittebat eum , qui to-
quebatur,dicens.' Siquidem vt orares venifli
Ex iuplvu VI*
ZttUfi* locum ftbulationibw ptcfsnsntikm *
ddmene facer dospeccttafcribi vidit .
LEgitur in Scala coeli, quod fuit quid
iacerdos deuotus, qui celeb racariaiffa
1 id am:
qui celebraca-miiTa re-
tro altare vidit diabolum fcribentem in per*
famcnolongiflimo.Cumqucpergamenum d
eficeret,coepitcum dentibusampliare more
huc,in hoc mentem tuam, & os mum vacare iutorum, vt maiorcm poflet sedperefcriptu
cxopto.Si vero propter locutionemt(criptum
eft.Domnsmea, domus orationis vocabitur,
noli ergo> earn facerc ipeluncam Iatronum>
ram . Adquemacccdens facerdos in virtu te
Iefu Chrifti diabolo pnecepit, vtin prrfen*
ria populi diccrct.quid ibifcripfiflct.Refpou-
dit daemon: Hie fcripfi omnia-pcccata,mcda'
cia,dctracliones, afpedusimpudicos,cogita«
tfones immundas, vanitate»,& omnia ptcca*
ta populi tui, quae hodie in ifta Ecdefia com*
mifcruDt,
EcclcGa.Elccmofyna. _ J4i
toifarmc^qmahaccfeftainEcclcfijs multum polliccm cumproximis duobus digitis qui*
~ ' "" bus folcmus litteras pingcre ,- nulla ratione
ignis, licet identidem infiammatus, abfumere
potait. Quo.infigni miraculo Dcus,maj*yrt
£uum cauiam bonam tuendam fufcepiflede*
clararevoluit; Caufaenim,vt refti ait Augu*
itinas,martvrcm facie non poena . LoHtentius
Sarins in brent-Corn men. return in orbemgefta*
rum ad annum Dom. 1535.
Deamofitoduoc ,& Ixtificant 00s inimicos
Dei. Tone faccrdos aflumpto pereameno, 6e
peccatis lcdis , populo nunciauir. Cumque
admomtione (accrdotis perfect fuiflent con-
feffi,i I la rota fcriprura fui? de pergameno dc*
[aa.Ec fie daemon confufus receffic Joanna
lanier ard.Pred.
ExiuMru VI.
IccUfid primariam auBoritatem non ad quo/*
(umquefid adfummum Pontificem fcrline.
re miraculo declaratur*
INtereosquos Henri c us VIII. Anglorum
Rex mortem uldtari iuflit , proptereaqaod
conlboter affererent fe nolle ab Ecckfia Ca-
tholic* deficere, &validis rationibus,& fcri-
ptui$ teftiraonijs oftejidcrcnc,Rcgem fibi non
poue vendicare Ecclefiafticam auctoritarem,
&pp/icio quoque afFecti font Ioannes Tra-
vtttiiuGLctx Theologi? Doctor in Hibcrnia,
& Ioannes Toneus Auguftinianus Cantuarias
in Anglia.Toneus quidem tenebatur aliquant »
diu iocarcere ibique adfolita Cbriftianorum
arma confagiens, prccibos & ieiunio tridua*
do fincintcrmiffionc fe dedit Ibi com ad cum
raifla eft vox licet nemincm videret,que. eius
appellato nomine iuffitcum infracio animo
pro ca,quam profe/Tus erat,fententia mortem
oppcttzet. Multum illc indeconfirmatus per-
maa/itconftans, nee vllis vel minis velter-
ronbw potuit a fcntentia deduci roaluitquc
writer meri pro iuftiua quam regis parere
▼oluntati . Porro Trauerfius fcriptis quibut
damRomani *Pontificir primariam audtori-
tatem cum defcndiflct , eo nomine accufatus
™* : Acraptusad tribunal, , non ncgauit , fed
extends digitise His>au,caconfcripfi nee me
«us fadi voquam vel pecnituit , vel Deo be.
^propirio pecnitebic Igitur di&ata in cum
mows fententia eft, grauiaque dc more fum-
pta ilpplicia, Accidie ibi res admiratione
^g11*. quam narraxunt illi, qui prafentes
naicfpe&aculo interfuerunc . Cumcarnifex
fnaniix&iUamaroputaiTet&ipcdante populo
is igDcm cooicciflet , rcliqua parte exufta*
EXIMFUM VII*
' Diabolut dejtruit Ecclefiam pecunfi vfurarjj*
conftru&am.
CVmquidam vfurarrus Eeclefiam de vfu^
ris & raptnis conftruxiffct , Epifcopuni
ad eius dedicationem inuicauit. Epifcopo^er*
go cum fuo clcroofRcium colecrationis per-
agentcjvidit diabolum poll altarcin Cache*
dra ftancem in habitu Epifcopali » & dixit E*
piicopo : Quare tu EccleGam meam coufc-
. cras?CclTaiam; quia ad me eius iurifdiclio
pertinet> quia dcrapinis& vfuris aedificata
eft. Cum ergo Epifcopus cum Clcricis tcrri-
tus fugcret, diabolus continuo! ipiam Ecclc*
£am cum grandi flrcpitu deftruxit. In aurea>
Itgendafuotit. dt Dedication* Eccleft*.
Vide etiam tit, Dedtcatio tit. Arrianm , &>
tst.Dedicatioiximp.xJit. Conuerfio cxemp.i*
Et titXapitulum.
ELEEMOSYNA,
ElBttFLYM L
Mercidem fuam in hac vita recipere nolkit^qm
Vomtnu fuis inuitk annua ptnfionem foluit^
Dlcebantfan&i feniores Patres de quo-
dam monachoiam feniore in Scythi*
eremo commancntc, "quia feruus quorundam<
erat, & per fingulos annos defcendebat de
eremo in Alcxandiiam , vbi commauebanc
Domini eius , deferens eispeniionem ,u*cu&
folentlerui facere dominis luis. Sed Domini-
eius magis reuerenriam pro timore Dei ha-
benecs circa, cum, Vonorabantoccur rente s,fe
Y«. j ialutamcsi
342 Eleemofyna.
fclutantes emu , petentelque cum , vt pro cis
Dominum exoraret . Illc auccm mitcebat a*
quara in peluim,& feftinabac lauare pedes do-
minis fuis, cum omni humiliate obfequium
cisf upiens exhibcre . Ipfi vcronon adquicf-
©cbanc , vc pedes eorum abiuerec , fed dice-
banc ei : Noli beatiflime pacer grauare animas
rjoftras* Ac illc refpondens, dicebac : Ego fee •
Uusvefterfiun.Nam vos dominos rocosom-
oipotcus confticuic , & gratia* ago domino
veftro , quia dignati cftis me permiccere , vt
feruiam Deo viuo & vero . Crcacori, ac Do*
minacori coeli & rerrar , & ideo detuli vobis
/
Exturi.ru II.
EUetnoJynam datam a f*n8* Mtlmtut Abhm
Pmtnbo \u)lmt numtrart, vt turn rmtif mi*
litis Dominos numertrtt.
R Ecu lit mihi beata Mclania , quia in pri-
mis cum aducniflem dc Roma Alcxan-
driam , & auditfem de Abatis Pambo virtu-
tibus Ifidorum referencem (qui eciam perdu-
lit me in lolitudinem ad vifitandum undos
P aires) obtuli ei vafa argentea treccBtarum
penfionem fcruitutis mea? . Domini auccm librarum, deprecaiis cum , *vcde rebus mcis
cius comendebanr nolences accipere , quam accipercc adcrogandumpauperibusJpfc ve-
detulerac penfionem- Refpondens autcm mo-
nachus , dixit cis. Sinolueritis accipere pen*
alonem mcam, itadecreui vt tion reuercar in
cremum , led hie in pracfemi permaneo » &
icruio vobis •• Hxc audiences Domini eius
ftdquieuerunt fufcipcrc penfionem , ne con-
triftaretur , fed vt magis rcucrtcrctur ad loca
crcmi in cellam (uam . Illud auccm quod in
ro (cdebac > & cexebat de folijs palmar um
iportcllas . Benedixic auccm me dicens: Do-
minus Deus cribuac cibi merccdem , Ec dixie
difpentatori Gio Tbeodoro : Sufcipe, & dif-
peniahocin omni Libya, &intulisfratriba$i
nxc cnim monaftcria magis indigent Prxcc-
picqj ei nulh in iEgypto dare, e 6 quod abun«
danrior cflet prouincia . Ego autcm ftabam
penfionem fuam ctiam nolencibus dabacdo- cxplttans quad honorari , aut glorificarifu-
minisfuis, ftacimvc accipicbant paupcribus per quod obtulcram & nihil audiens ab co,
exogabant . Interrogates autcm eundem fc- dixi : Vtfcias Dominc quantum eft, trecexica
Diorcra fracrcs, dixerunt ei : Obfecramus ce pondo tunc. Ipfe vero nee refpiciens me , ref*
pacer, vt dicas nobis, cur cum canta intencio- pondit dicens ; Cui obculifti hoc» filia, pon-
ce pro icruitio cuo penfionem eciam nolens derare opus non habct . Qui cnim pondexat
tibus , & nimis refiftencibus ribi dominis in* monccs, & omnem molem terra?, mulco aro-
fcififti. Ad hoc refpondens fenior , dixie cis;
Ego fracres ideo reftinq pro feruicio , quod
tanquam dominis mcis deDco,penfionem per
fingulos annos adimplere cis, vtquicquid iam
cum Domini adiucorio in iciunijs,& oracioni-
bus, feu in fan&is YJgilijs* vel in omni opere
ipirituali . Chriftp Domino adiuuante labo-
faucro.hoc mihi in artcrnam ritam & falutem
juiimae meas proficiac .* ne forfican fi penfio-
nem pro (cruitio meqminime inculcro, iam
focus fpiritualis labor meus ad illorum mer-
ccdem proficiat, qui me pcrmifcrunt Chrifto
Domino fcruirc , & fpiricualiccr ronferuari. I Tern Frater quidara incerrogauit Abbarcm
BxlskSinttiUitfHmtt. f .16. . L Paftorem dicens : DimiiTa eft mihi hxrc-
dicas quid faciam ex ca ? Djcicei Abtxi;> Pa-
llor: Vade, &pofttres dies veni,& dicam
tibi.Ycnit autemficuc pracfinmit , 5c dicicei
rcacx. Quid cibi habeo diccrc frater/ Sitii-
k xcro
plius nooicquancitacem buiui argcnti.Sicjiim
mihi hoc dedifies , -bene mihi oiccrcs iquan*
cum eft , fi aucem Deo obculifti , illc qui vi-
dua; minuca non deipeiit pauperis , ncc
cuam oblationemcradecobliuioni* PaUadim
vita xo.
EXIUFITM III.
tlttnufynAm da^dAmpAttftribmpotimqukm
amicit, 6* Ectliji'ysl Abbas ptttor mjfermit. ,
^/
Elcemofyna.
xerotimVda cam Ecclefo , clerici fibi fa*
ciunt cotmioia ci ca : & autem dixcro , da
camparemibas tuis, non eft tibi merces : fi
autem dicara , da pauperibus , lecurus cris.
Quicqmdcrgo vis, vadc , fac : ego cau&m
non habco • Ex librt D$3ri»4 V Mr urn nu-
9
M*r.i$*
H>
Ext up it x V.
Zletmofynam fymcnUci fsctrdttis StefbsnM
Mas nulUunus scqmhuit fufrfpen.
Ezimpltu IV.
lUtmofynam tributns p*uptrtbui fenex mhun*
d*uit fmmhut^umnd* ten ax frater sdindt-
2*nsi*mdHr*m peruenit.
SEocx quidam cum alio fratre agebat com-
monem vitam. Erat autcm fenex ille mi'
fcricors. Conrieit autcm vt ficrct fames , 9c
ccepcrunt quidam venire ad oftium eius, vt
accipereotagapem : fenex vero omnibus vc-
fuentibas miuiftrabat paocm . Videos autcm
fraur quodficbax>dicitfem:Damihi partem
meam de paiiibus , & quod vis fac dc parte
tua.Sencx autem diuifit panes, & facicbat no-
te folito elecmofynam dc parte fua . Multi
autcm concurrcbant ad fencm, audientes quia
E Rat abbas Stephaniis rcligionis, pauperta-
cis , & difciplinae reguliris ardenti/umus
amator,& rtdcliffiraus xmulator, etiam ante-
fam abbas ficret. Mtmiiri cnim me audiflfe
agiftrum Petrum Cantorem Parificnfero
virum iuftiflimum , atquc do&iffimum refc*
rcntem dc abbatc ifto Stcphano Ciftercienfi,
quod cum ci quadam die nnnciatum effet a^
iuo cellario , nihil haberi in fuo monaftcrio,
vnde vel vna die illafratrum paucitas fuftcn-
taripoflet.rcfpondit: Srcrnite nobis duos a(i»
nos. Qui cum ftrati fuifTcut, fecit fecumaf-
cendcrc conuerfum voum , & iuififcei , vt in
quodamvico panem mendicaret oftiatimad
opus fiatrum , 9c ipfe (imiliter in alio face-
ret i Et poftquam fie feciftent , ad vnura lo-
cum qucm ei delignauerat , conuenerunt.
Factum cftita . Tunc ecce abbas vide ns fac*
cum conucrfi multo pleniorem.quamfuum.
emnibasdarc't. Vidcns autcm Deus propofi- lubridcndo ait : vbi mendicafti ? Yt video in
turn voluntatis cius , benedixit panes. Frater
autcm ille , qui acceperat partcmiuam , &
nuili dabat , confumpfit panes fuos , & dixit
(eni:Qopniam modicum eft adhuc quod ha
beo depani^ns mcis abba,fufcipe me ad com*
muoem vitam . £t dixit ei fenex: Qupmodo
vis Facio? & ccepcrunt Hmul cfTc, & commu-
nitcrviuere. Facia eft itcrum penuria vidua*
Iiom,& veniebantxterum indigentes, vtacci-
percnt agapem.Contigit autem vna die,vt in-
traret frater ille, 9c videret quia defeccrunt
crafCori p la tea collegifti , quam ego': vbi
obfecro coll^fti ? quis tibi plus donauit?
Refpondit conucrfus ; Presbyter ille quern
opfime nofti , lacculum meum impleoit
fere* folus totum • Quod audiens abba*
fogemuir, &ait: Vac tibi,quareibi aliquid
accepifti : nefcicbas , quod presbyter ille ibi
fimoniaci ordinatos fit v & quod accepic,
eft lepra & rapina : Viuit Dominus , quod
dc omni quod dedit nobis nil guftabimus.
abfit enim quod pec cat um illiuscomedamus.
panes : venit autem & pauper poftu Ian saga- -& nobis incorporcmus . Conuocatifque pa
pemjenex vero dixit fratri illi: Da ci panem, ftoribus ouium > qui non Iong£ erant, to-
Et dixit: I am non habeo pater Ec dicit fenex : turn conuerfi (accum in finus eorum euacua-
Inrra,& qazro. IngreiTus autem frater atten • nit. fx Sfeculo kifor. Vinctnt. Btlusctb. lib*
4it, 8c vidit report tionem, in qua panes haberi i t.capit. x.
iolcbatfittreplctam panibus. Quod cum vidiC
let, thauit, & tollcns dedit pauperi , atquc its
cognofcens fidca, 9c virrutcm fenis, glorifi-
€*mt!><m.ltidim»»Ml ' '
Eximp tVM V I
344 Elecmofyna." - .
ftatim habito, tunicam pctiuit , qnam rt C«-
*ncs dedit, remaniit in loieis- Cui pauper: Vt.
des, intuit, 6 Comes, quod caput habeam ra-
fura,& nudum , da A: pileum. Tunc Comes
paululum crubefcens (caluus enim crax.}
„., ,, . . Nunc, inquit, chaiiilimc,nimis infiflk,oaia
Vidam ctiam paupcrcs ftudentcs Epipha- hoc ipk carcrc nou pofTum . Hoc diflo, reli,
mum arte dcludere, vt as aliquid daret, • dis veftibns, pauper euanuit. Comes vxro de
tUmoJynMn *b Epiphawo per iUufionemfiBm
tnorte recipert voles>ver* morse defnngitur*
Q.
dum itcragerer.vnuscorum (upinumfepro-
ftrauit in terra, alter ftabat quail mortuti dc-
flens.ncc habeas vndecura fepclire potuifTetJ
Epiphanius autem fupcrueniens orauit, vt Tub
quiete dormirct: Jc fepulturac neccfTaria pra>
buxtjdmulquc confolatus eft flcntcm.diccus.
Qutefce fiU a lachrymis , non enim flctu re-
fulcuari poterit , eft enim incuitabile quod
cuek|ic. Cumque difcefliflet Epiphanius, ccc-
pit ille pul(arefocium,vtfurgeretEtcum hoc
fcmel,& fecundo feciflct, dicens? Surge, ho-
die tuis laboribus cpuleraur , & ille penitus
son fcntiret.cognofccns vcrc1 mortuum,~con-
curritad Epiphanium flens,& petens> vteius
fociumfufcitaret . At ille confolatus eft cum*
hortansne ferret grau iter quod euenerat,non
Cameo defunctum denuofufcitauit.floc enim
cquo cade&s,recitlarneutabilcm planckim,&
omni tempore poftea tale, quid caucn$,oniw
petenti tcib\iit.Thom.CA»$i. defropriet.ApHm
liHr.i.ca* t^fsrte 14.
Eximpitic VIII.
Eteemofynam ob v*n*m glorUm miUsfacinu,
fcrtnni infer ni poena damnatHr.
NOn raulti annifuntelapG.quod qoidara
ditiflimus minifterialis Ducis Bauatix
defunclus eft. Node autem quadam caftrum,
in quo vi or eius dormicbat,fic concuflum eft
vt tcrr«mottts fuilfe videretur . Et ecceoftio
earner x, in qua ilia iacebat , aperto quodam
gigante nigcrrimo cam capillis impcllente,
credo prouide geftum , vt miniftri Da. nou % maritus eius ingrcflus eft Quern cum vidik
facile4 deludantur.E* Ecclef. & Trifar. hifieu
iib.p.cap.+t.
E'XIMFIVM VII*
fe, & nouiflet.ad fc iudicem v o cans, fii per le-
dilclc&i fui refidere fecit. Nihil veroccrrita,
«6 auod frigus cfTet>& illcfoU camifia indu-
tus ruiflet,partcm operimenti fui fcapuiis eius
fupcrpofuit. Quern cum de ftatu too inter ro-
gaflet, multiim triftisrelpondit . Pccnis v:rc
jetcrnis deputatus fom. Ad quod verbum ilia
* valdc mul turn tcrrita,refpondit? Qtnd enim
V Lluftrif Domini Alcidis Carnoten/inrnac eft quod dicitis ? honnc clcemofynas magna*
* Blefcnflum Comitifla mini de auo fuo re* feciftis/ oftium veftrum peregriois omnibus
tulit, dices • Nobiliffimus ac potcntiflimus in patuft, non profunt vobis beneficia ifta ? ref-
Batonibus Gallia? Comes Carnotenfium ac poadit.Nihil raihi profunt ad.vitam a? tern a,
Blefenfium Theobaldus , liberalifCmus om • caquod ex vana gloria, & tamen ex charirarc
nium fuo tempore extitit in donando . Ifte ilia amefa&afirot.Que cum.de alijsiu terro-
JLUemofyntm Comes Carnetenfium ism fit*
pjum vfque ad csmiJiamJpolisMit.
hyeme media, quae run? folitomagis inhor-
ruit,perviam cum miiltitudine tranfiens,ob-
tiium habu it paupcrem nudum. Quo claman-
te.rcfpondit Comes: Quid petis?Cui pauper:
Da mihicappam quamhabes induum.Nec
mora, Comes extraclam cappam pauperi de-
dic^dicew: Si quid vis amplius petas. Et pau-
per: Dai fupertunicaje quod babes • Quo
\
gare vellctitcrurcfpoiiJic: ConcclTum eft mi-
bi tibi apparerc, fed no licet morari. Ecce du-
ctor meus diabolus foris ftat>expc<ftans mc.Si
enim ouia folia arboris verteretur in lin£uas»
torm^ta mea exprimere non poflem. "Port hoc
euocatus, dcimpulfus, in eiusabfceflu totum
caftrum, vtprius, concu tit ur , voces eiulacus
eius diucius audiuntux.Cf/Sir./.ii.c.it.
ElccmofynaT yHf
Quid, dicens : Vietebo fi mitttt mihrDeus , vc
■ cfi^tit, c^nipIa.Et cum tcntaffcm Dca male fii*
ciens, ft fatisfa&Qm effet mihi diuerfis modis,
*U*m(fm*m f+ci*n*f**&ut torn*** El^m** dixi;- Ccffa mifera anima tentado Deum. Tht-
fi9*ri»s ci*ium mmmi/matmm iitmtnrsm (atihis cnim d iuitiaru Def immeTus eft, plnfc?
EXSMPLVM IX.
pMts vidit
ia$*tii vir- Dcui poteft dare,quam cu d iftr ibueie. Ex vitu
Ff.p.i.im vitmS. Udnnit E/eMt/ylMfry. §. t„
LOcpiebatnr GmAus loannes Eleeniofy*
nanus his qui ei confidcbant.Cdm eflcna
( inqiueus ). in Cypro adiiuc iuuenis quad an*
noru» quindecim, vidt rna no&ium irr fom*
aispuelkun quadam, cuius, fpecics Taper folcm
fplendebar, ornaram fupcr omnem kutoanum
ico&m Qua; venu, 6c ftetit ante ledu, 5c pul-
ftuitme in latere. Expcrgcfa&us vidi com, $c
idimaui cam efle muliercm.Figura ergo cm-
cis figuatuf % dixi ei; guises tu,, 6c quomodo
au(a es intraie ad raedu dormirem? Habebat
EnuriTM X.
El*rf**ty**tn wftt fnufiri bftnt U*n*9* t«
litfn$ly**ritu flurits didit%ditim : Se f$r~
t* Domhtui meusfi*.
QVidam peregrinorara videns taneam
cius compafijonem , voluit tencare cum.
£t 4ixfutus veftimenco vetch, adijr eum came
acLvifitandos, infirmosv qoiin hofpjrati iace-
bant, bis enim per hebdoraadam, ycl ter ibat
& coronam deolmaru ramis fuper caput (uu. ill ire , 5c dicit ad cum: Miicrere mei, ^uotriam
Tuoc tlWulari vulttt, 6c fubrrdendo dicit mi-
lu,Ego Cam primafiKaru Regis- Cuniqac hoc
aadjuificm.fta.tim ado raui earn. Tunc dicit mi*
hi: ft me poftlderes amicam,ego te ducerem in
coofocdu Imperatoris: Etcnim nemo habct
potdlatera apod com, ficucego. Xgo quippe
feci eum in terris homincm fieri, &&Iuarc no*
mincs.Ethxc dicens difparuit. Ego itaque in
me reuerfus iritellcxi vifionem, tc dixi. Crede
quia compaflio 6c eleemofy.ua eft, & idco ha-
bebat incapitcex oliue folijs coronam. St-
emm veraciter eprapaflio, & beiiignitas erga
homines Dominum carneveftiri fecit* ftattm
ergo veftiui me, & nullum domus mea! exci-
rans, in Ecclefiam abij.Erac enim iam aurora.
Et cum lretn, obuiaui fratri frigore vex at o, 6c
cipoliaot me indumento caprino, & dedi ei,
dixioac intra, me: Ecceinhocfciara, fi vtique
t era fit vifio',qdam vidi.ah daerooniaca. Etre*
ritate acteftante, nondum Ecclefiam intraue-
ram,& fubitoobuiat mihi quidamalbisindti*
tttSTcftibus, dans mihi ligaturam centum m>
rfiifmatii, dicens.* A ccipe hoc frater, 6c difpefa
Tt vis. Ego autc p«e gaudio ftattm h^e fufci-
piw^euerTus Cum voles ei reddere ligatura il-
Jaoi, quail nihil indigens • £c amplius non vidi
ai'qucm Tunc dixi: Veraciter non crat pha ta-
fia. Es UU ergo bora faepe daba confratit -ali*
captiuus fttn. Dicit loannes datori fuo: 'Da tx
fex numifmata. Deinde cum hare accepilTct,
vadit &<nutat hatitum,& obuiat ei aliunde, 5c
prbcidit ei, dicens.* Mifererc mei, quia coar-
do^Dicitdenuo Patriarcha datori: Uaei (ec
aureos oummos. Cum ergo i(Tet,dicit ille di-
ftributorad aurem Patriarchy , Per orationes
tuas'Dominc.idcm ipfeaccepit feenndo* fecic
vero feipfum Patriarcha tanquam ncfNiret*
Vcnit itaque tcrtio idem aecipere , &tetigit
Pgtriarcham qui aixrum fercbit , • fignificans.
quod ipfe efiet. Tunc refponditei Dei amicus
ille veraciter mifericors : Da ei duodceim nu-
mifmata, ne forte Chriftas meus fit, 6c tcnttt
me,i^ii. § 9*
Eximplvm XI.
Etetmtfynam datmrms S*wspi*nt vifiinHntsi
Z***£*lium>& fiiffum vtndidit.
tr Aide diligebat eloqut loannes Patriar-
' chadea&ibus fan&orum Pat rum, A: co-
rum qui eleemofynae cultores fuerunt. Vnde
vria dierum recitat deviufancli Serapiomsr
quia i nuenitur amiclum fuum dedifie egeno,8c
iterum paululum proccfliffc, 6c illic cuidanx
fcigus ptcientiobuialTe ; 6c ilii cunicam prx-
& • Xi buiffc,
}4* Elccmofyni-
builTe , & quia nudus fcdcbat tenens fandum Vcti xl«xTes eleemofjnator , non relinqtxetet
cuangclium intcrrogatus a quodam : Quistc ce Deus. Statui ergo per fingulos dies dare
cxpohauit Abba ) Demonftras fandum Euan- quinque agrees nummospauperibus , 8c cum
igclium,air ; Ifte. Et alio tempore hoc ipfuxn
cuangelium vendidit , jk, dedic clecmofynam.
Difcxpulp aucemfuo diccnte; Abba , £uang<*
Hum vbi eft / Rcfpondit : Crede fili hoc quod
dicitur mihi, vende quae babes, 8c da pauperi-
bus>ipfum vcndidi,& dedi ets;vtia dieiudicij
fcabeamus fiduciam abundantiorem ad Dcum.
. Alio autem tempore vidua quaedam ab eodem
&ndo Serapionc cleemoiynam petit,, quia
efuricbantfilij eius, 8c nonaliud habeme co
Serapion tradidit ci fc , vt vendcret eum Mi*
mis , quos 8c Chriftianos fecit in paucis die-
bus. Hxc legens&ndus defando Scrapipne,
8c miratusfandi induftriam , totus lachrymis
itifcdus^vocans omnes proprios difpenfato-
xcs9 legit eis omnia defando Serapione , 8c
•dicifcad eos : V*, ve., 6 Chriftiani, quid pro*
•deft homkii colloqucnti de adionibus fan-
Aonim Patrum .' Credite mihi quiavfque ho*
die putabam,quia vel aliquid facerc dans quas
( habere poflum pecunias > nefcicbam autem
2uod & texpfos vendiderant qiudarn, compaf-
one fupcrati. ibid. § .23 .
ExiMPLVM XII.
TtntMtus quidam it susriti*,fe ntfcittt inf*
fit dmri eletm*fyn*m , & #* smflim dittf
\t*b*t,qnoflHS irtlwtss.
\C I veto aliquando audiebat fapicntiflimus
^ Patriarcha , quoniam elcemofjraator c(c
talis., adducebat eum mhiIaritateleorfum,&
dicebat ci : Quomodo faclus es elcemofyna-
' tor, natural iter, anipfum te violenter cog€s?
(Vodeq(iidam qui ab^o ixiterrogabantur vcre-
cundati occulcabant, quidam autem dicebant.
►cocpiflcin dare , ftatim fathanas •prohibebat
mc, dices: Vcrc quinque nummi ifti furacxuut
domuiad okra,aut ad balneum percxpifdum.
Et ftatim tanquam G de faucibus natorum
meorum priuarem cos , nihil dabam . Cum
ergo vidiiTem , quod fupcrarcra vitio , dico
puero meo : Per fingulos dies fufare me ne-
(cicnte quinque nummos , 8c daeleemotyna.
Ilie vero beneraciens ccepit furarx decern,
quandoque, 8l filiquam. Cum vidillct autem
quia benedtcebamur, 8c diuitijs abundaremus,
ccepit & tremilTes furari 5c dare. Semelicaque
admirans bencdidione dixi ei .* Vcr£ raultuxn
profueruntfiji quinque nummi illi> volo ergo
vt des decern * tutfe dicit mini 8c puer fubri-
dendo- Vade , & ora pro funis meis. Navcre
hodic non baberemus quern manducallemus
panem.Sed u* eft furiuftus, ego fum. Tunc er-
go dixit, quoniam trcmiiTa dabam, 8c flliquas
etiamjcxftdeilliusalTucui , dominc, dcani-
mo dare. iEdificatus ergo fandus v aide , di-
xit ad eum: Crede mihi, quia multas cornier*
lattones patrum lcgi9 talc aliquid noaaudiui.
EXIMPLVM XIII.
Zlttmofyn* fcHtill* trginttd, q**m U*tu$
Grtgetim »*ufr*go dtditjromiHfri in P« •
. psm premerfiit.
"*- • -
QYadam vice dum in monaftcrio fuo Grc-
gorius,cni Abbas prreracquatdam fcrip-
titarct 9 Angel us Domini in fpecic naufragi
fibi adruitjiibiqj mifercnlachrvmabiliterpo-
ftulauit. Cum igitur Gregorys (ex argenteos
fibi dari fecixset. 8c abijfsct, eadem die iterum
Propter qtiod vnus intcrtogatus a fando xedijt, fcque mulraperdidifsc.paucavcrorc.
ttfpondit tta. Crede mihi, ctomine, quia ccpiiscpcrhibuit.Quicuraabeot«tid6argc-
nihil do , aotfacio boni, veruntamenhoc ip
fum quod facio , 8a prsbeo ex quibus Deus
8c orationes tuat largiuntur^itafaccrealTueui.
£ram pti^s v^lde immilericos 8c crudelis,
tcos recepifsct, iter u tertia die reuerfus. railc-
rcri fibi importunis clamoribus pofhilauit.
Scd Gregorius cum i procura tore fui moxia.*
iteri/didicif&et , nihil dandu prater fcutel la rri
8c femel damna pcrtuli , 8c in paupertatem argentea,qua mater fua culegu mini bus oil ttc-
ficucni. Coepit cogitatio mea diccte mihi. ifiolcbat,qu^inmpnaftcriorcmafiiict,illam
" .- ' ftatira
ElccmoCytUL $fj
ftatim dari ftxctpit. Quam itle libenter acci- Dei, U luper ahare pecuaiam depofirft Gran*
picnsjztus abfeeiEt.Hic autem ABgelusfuit, diejue ftudio vnumquemque oammum ap-
uxQtipfeeidtm poftmodum reuelauit. Nam prehendens macro re uoluebat, Acgenufxpiuc
com iam £apa eflct effectus, quadam die prae- Aeclens orabar. Tandem^ue vnura folidum,
cepircancelJariofuo, vtduodecimpercgrinos queminfpirim mundum,& non exraptnaadfc* *
velpaoperesad prandium inuitaret^Qui per* quifiium cog&oirir, vfibus fuis retinuit, tefi-
" *" • • ^ #. i i.i* quo$ autem gerulo tradidic, & ait: Ohom*
pecunra ifta iniqua eft, 6c diuinain non poteft
mutare fementiam,fed nee pcccatorumremi£
fioncm impetrare, nam victims impiorurn
abominabiles funt Domino. Sic ille rcuerfcs
ad Dominum fuum, adhuc eum viuentera rc-
pent. Sed: morbo inualeiceute at hac luce-eft
gens ioflk cofflplcuir. Dum autem fimul dif-
cumbecent, intuens Papa numerauit. Ec accer-
fito cancel lario , cur contra ioflioncm fuam
tertiam decimum inuitare prarfumpftrat, in-
qui/iuit. Quos cancellarius numerans,& tan-
tura xn.inueniens,ait: Crede mihi,pater,non
funt nili xi i. Aduercir ergo Grcgorius virum
propiusdifcurobctemvultum crebro mutare,
& minc&adolclccutem, nunc vercVvcculum
fob quadam veoeranda canicie fimulare. Fi-
atto conuiuiojillum in cobiculuminduxitsve*
hejoenteradiuxans, vteifc, nomenque faum
prodert digoaretur. Qui refpondens ait;Ec cut
iocerrogas de notitrne uico, qnod eft mirabile!
yeraatamen fcito, quia ego font naufragus il-
Iqhuicatellam argen team tribuifti, quam tibi
miferat cum legumtnibus mater tua. Et hoc ti-
bi procetto fit cognirum, quiaab illo die,quo
mint hoc dedifti, deftuYauit te Deus Ecdefix
fax Pr^fulem fieri* 8c Petri Apoftoli fucceflo-
K.Cai Gregorius; Et tu quo mod o hoc nofti,
2 nod t«c me Dominus Ecclefic, fax pre/ulera
cddcftinauit?Ac ille; Quoniam Angclus, in-
quit, cius fum Et rcraifu me tibi Dominutjvx
te femper debca protegere, & omne quod pe-
ueris,per me apud ipfum valcai impetrare. Sta-
umque ab eo difparuit.£* vis+B. Gregfrij Ps*
ElSKPLTH XIIIL
EltmoJjB* d$ imiufi) scq mi/it is f*&* nn vt-
B$sm,B*c it st i Mm frpmerttur.
EZEMPLTIC XY-
ZUimtfy+MriiArnulpkoporti im mstuUtits*
• • *
LEgkur in rrta (an&i Arnulplii dc Br«->
xeilamonachi Ciftercielis Ooucrfi ' ViU
larienfis,quod quodam tempore cumi*
Grangia(cui Certum nomen eft) mora rctur.id
officium impofituntfuit cr\ vt tamuk> fibi ad*r
iunc^o gaptiefcumque ncccflc^flec fruges fac-
cts ioipofita*,ad monaftehumcarrucaret^te*
tumqueiaeiurdem(accis panes, qutfratribut
Grangia; certis per hebdomadam diebus fuifi-
cere pofTent, repprtaret. Concigit autem flic.
quadam cum cum currufrugibus oneratoad
monafteriupr/lftienuTe. Cumquc ante molcn-
dinum faccis acfrugibus euacuatis curruna
fuum cToner^fretjcnm eodem curru ad pj?oxi-i
mam Grangiam ( quae Noua Curia dicitur )
prorectus eft Vbi aim negotium pro quo iliac
icrat,exple(Tct,ctiam duos porcos,quos a pr^- -
lato fuo licentiatus, dare pauperibus propo*
fiierat, in duobus (accis includens(ora facco-
rum ligauit, eifqucin curr.u locarisadmo-
T Egitur in vita (andi L^momari carno- nffteriumremcauit. Curoqueiaro port* mo~»
^teiifis, qupdeidc^i virnobitisEfmoadut nafterij apptopinqua^et , eideraque porci.
inaoguftiacpnftitutusmifit^xl.folidosobnixi taoquam ammalia inquieta importune grun--
pctcnt , vt interceffionis cius merits fpesei (a- nircnt, timens vir Dei, ne forte quifauam
lutis a Deoprcftarctur Qui acciprrc tccujaua, huiufmodi occafione in rufpitionem labcre-
tandem tamen latore perurgeme fufcepic* tor f brutis animalibus tanquam rati one v -
InoteuTufque oratoriumt orationcm fudit » vt tentibuslocutuseftdicena: AuditejJosci, au*
oblado riri accepubijis ferc^ incon(pefiu di^e yorba mea, ft dUpUccwp o^uli^ JDci, nc,
Xx x a fi«*
r3!48 Eltcraofyna.
ficuc ptopofui in vfts pauperam tos expcn- tainurn faora earn faJniKa ft* tota ggietaft?
dim, liccntiam habere grunnicndi , Cicutdc .tern dignarernr mifericorditt* vificarc , ©ft-
.facitis,St vcro graurm eft, & acceptable Deo ' rentes fifei duccntos folidos? quosipfe mi tee*
4m90 , rt per me decatnibus veltrisauklapau- bat,pctentes vt 'cos accept*!* dsgnarctur. Toe
Jtorum reficiacur eiurtes,preTipio vobis in no*- «fanc*u5 Gcrmanus-aie * Diaeone, accipe<qvae
tniuc Domini., vt penitus abrbocinopoTtuno tradunttfr , & intelligc? tefrapdem fecifiepau*
grunntcu ceffctis. Res mica : Continue porci peribus.Si enim trcs denarios paupcribascro-
ilii qui diu, multumijue intra faccos clamira^ gaffes , iam nunc trecento* folidos rccepiflcs.
uerant > prxcipicntis obediences adiurationi, Pcrrexit ad do*m militis , & omnes inficmoi
atqucimperiogninnire ceflaucrunt. Tunc vir in ea fanauit. VinftUl.iotkift.ttpA}.
Dti filentibus pc*rcis mouafteriunvingrcfTas -
adpriftinum vfque perrcxit , vbi faccos iuos Eiempi^vm X Y 1 1.
paribus, impfcuir. Quod dum faetuiuifTet, $
ijdem(accid|perporcos ia&arcntur ,t qui in EUemofynM trihmtns mftifrt* per fins psu,
duobus laccis inclufi habebantur, miro rnodo peribtts Ludouieus Rex FrsmUy dixit i Hi
ac fi mortui effent incicari ad gruhnitum mi- - fmntfiiftkd$srtj,qufpre ntbit fujfrsut. •
nime potueruot : quoniam Dominus nofter
oranfpotene* qui p feci bus famuli Toi cos quo- T Vdouicus Rex Franciae dixit optima tct-
daramodo dbmtrtcfcere fecit, non nifi permit ^ bum , ciim pajuperes cflent congregati in
iione eiufdem natural cm eius grunnicum red; c'tiria fca, expectances elecmofynam,4t crcde*
. didft rgiturpanibus oncrato currii, inviafli returqliddip{c-dor»trct in camera fua^ alijs
fuam profe&us eft.Cumque iam longe" remo* dormicntibus ipfc exiuit de camera faa4abs4
ins eflct a muro raonalterij , porcis luis Ktert* cUm vno famulo portante maximain <manti-
fiam grunnicndi ( ft cut antca con fueuc rant) tatem denariorum , quam in habitu fcocifcri
rerbo reddidit , qui ftatim inquietudincfoliti diftribpebat manu fua egenis , &*)argiascis,
ckmorem emirterires . donee ad Gtangiam quos credebat magisegere.Qup c5piero,cdm
▼cntdm eft , grim n ire 8c clamoribtrs mHtiir* ij*fe retrndetet ft in cameran* afa » oceurrit ci
rldh ceflaucrunt. Etifdem autcm potcos iTcur ftater quidam , qui hocde feneftra ififptxCrat
propofucrat paoperibus dedit. £x Gaufmno d(ccnsci: Do mine Rex, ego bene vidifaddm
di Bt>jf*r*H%neViU*TU*fi. "' veftrurh.CuiRex fatis vewcurid* ait: Ift funt
' -K\ ' ftipcndiaYi;,qui pro nobis pugnant contra ad-
'u : Ex afM f i v M »Vl. uWferids noftroV, & fertiant nobis regnuoa
x> 1: .:- . l ■*«'-»■ ' » Francis r^pace,c^ibus-ri6*fotWmw ftipco-
2l*Hinfaktoidtordiae*n*s'f*MPGfri*aitr dia vt meraeruut. CtlUftor Sftcukhmht^
' duhturti- denk+iirum dktt*t&4 Unttioi rt*
pent* ruepity trecento* rtctptMru* tfisus Ex i MP l*ft \ X VIW.
d$n*rhi% vi t*M*t*r , dtdijfet.
EUem*/jn*s Urgiftmns trshttns Tihrims
Y Egrtttf in vita faftiH Germani Antifiodo* imperMtor Hn* vit* tb*f**r$s stfifdit**
*+n*1i9 Epifcopi y quod-oim pauperek fibir meruit inutnir*.
4 occomflenrelccmofyittim poftu«UfWes;;qDat^-
»k-a^iat6no,quanium haberet ^(amptibas. •' T Eg?tftr etiam in Chronic is Imperaroium,
Qmtanttirhtfetdcnariosfcbabert 'refpodit, *"• quod Tyberius feenndos Chnftianiffi-
quos &a£h** Gcrmanus panperibus-crogari mus Impciacor.quiimperauitannoquingcrt-
nfflndanit Diaconus Tero , quafi prouiduside teftrao, oclogc(imo, ]argi(Iimidedit eleemb*
fnturis, duos rantUm folidos crogauif, 8c vnu fynas -| ih tantnm vt ctiatn imperarrix ipfam
fonauit.Ciirti veto ambnlarent, eqtftey in via! feprcbendit 8c a^rffttit . Cni ipfe dulcittr ref-
^frotciiirtrttW/rygantcsGerrixajium/V^Do^ |^rdity qo6dhoodcbcr« turban, ^uiaDomi-
mis abnndanttwlebertt prdui dere, qood & fe-
cit. Nam quadim vice ambulans in palatio
fuo> { cuius pammentum foirex lapidibus di-
ucrfitnode anificialiter fcolptis ) vidit inter
alios TDum,cui fignumcrucis fuit infculptum.
Etftaos dixit hxclc fimiiia Tcrba: Ecccfi*
gown cruris, quod pingimusin froncibus no*
itris, pofitum \t pedibus conculcctur. Et prc,-
crpicftatim ilium lapidem erui,fub quoinue-
otraliam lapidem, & fub illo tcrtium com fi-
xoili figno. £r cum omncs tres Japidcg eflcnt
cruti fie amoti,inuenit plus qoam mille ccntc-
narij auri, fie pofteain loco illo inucnit ctiam
tbe&urum maiiinum* Sic a u tern centuplum
rrcepit iuhacvita, aeternam expettans in fu-
t tiro. Faulms Di*c**ms. US* 3. btji. it Ttbtrio
ExiMtnu XIX.
ZlttwufynM l*rgiffimJtqMstti*r milUhiu }m**
ftrum trikuU Lrdiciw vni *mdiuit caelejlt*
LEgiror,in Chronlcis,qo6d cum Erdicius
Roraanorum Senator efict in Burgudia,
agens rempublicam Romanonim,tepo-
porc Theodofi j lmpctatorif ,cum fames maxi-
ma Borgondiam opprefliilct.congregauit apud
Lxngoos quaruor milliapauperum, veiam-
puot .qoi non poteranc habere, vnde fibifamis
tempore protrraerent,fic pauit cos ibi quaradiu
maiom tempos durauit,quo ceiTarite, fecit cos
ad Joca fuacum vehrcuus deportarLfit audiuit
▼oecm dc ccelo dicentem fibi.-Erdici tibi 9c fe-
rn; ni too panis non deficietin sternum, quia
me in famis tempore in pauperibus raembris
meis Tc£ccifti.Gregor$MS Tmtontnfit lib A >hift*
Fr*mc»?Mf*4.
ExiMiLTM XX.
Orttintt fmuftris •ftr*ri) nifi qmAdmiiuu
*dmtmfkiffttt fmbitams m*rU fircuJftH
iBdttrMmfinjJJit.
LEgitordc quodam panpere operario, qn
pattern pro fe& pueris fuis locrabatur
• a J* * a • 9* - % I •
Eleemofyna.
*49
irct ad locum, rbi conduccbantor operarrj ni-
mis mane. Tone cogitauit quod iret a4 cede*
fiam audit? mi flam, & audiuit mi/Tam dcuote,
rogaus Deum,vt daret ei literati honefto la bo*
re luo:tta quod poll'et le,vxorcm,ficpucros nu«
trire in hac vita fine peccaro. £t cum dcuotio*
ne detencus ibi diu reraafiflet.redijc ad locum,
rbi conduccbantur operarij nimis tardc ; ita
quod omnes erantiam condu&i.Tunc fuit de-
legatus, ficut ille,io cuius domo noneratfor-
rafiis panis, necargentum. Etdumtriitjs dc
loco conduftionisrecedcret , cogitaus quid
poflctfacerc,obuiaaitcuidam diaiti Burgcofi,
qui que,fiuitabeo,cur non erat conductus. Qui
dixit ei,quomodo fibi conrigerat,& qoomodo
audierat miflam, & oblitus crar feipfum ibi.
Tunc cogirauitillc diues, quod orationes ciut
eflcnr bona;, fie dicitcu vade itcrum ad Ec-
clcfiam tota die, fie dabo tibi rantun^quantum
dabo cacteris opera rijs mcis,fic ora bonocorde
pro me Ilieaotcm gaudens, quodinuenerat
vbi pofiet lucrari, fait ibi tota die manibus
complofis, 6c genibus flcxispro diuite rogans
Deom. Et diues mi/itfibicomedcrc,lkutcx-
teris opera rijs. Sero rcdijt?& habutf decern dc«
narios, ficut & alij,6c ad hue ynum panem vl-
tra Et cum redirct ad domum fuam,eV ad puc-
ros fuos, obuiauitei Chriftus in fimilitudinc
homintsfeni|hone(tit &beneinduti, ft dixit
ei.* Quantum dedit tibi diues ilia die pro fcrui-
tio tuo?refpondit:Doodecim dcnarios,& vna
panem.Tunc dixit ei: Vade ad euo>,& die ei,
3u6d male fohih\& nifi melius foluat, c^ptut
et tibi,malc exit fibi* Tone ille redi;t ad diui-
te^ dixit ei;Vnus fcnex,cui obuiaui.remittit
me ad TC^dicens.quod yos non dediftis mihi
fufficicmem merccdem^ dixit mihi, quod di-
cerem robis, quod nifi melius foluatis, ma! 4
crit yobis.Tuoc dioes dedit fibi quinque Pari*
fienfes. Et itlc receultj At itcrom obuiauit feni,
ic dixit quod adhuc non foluerat fufrkienter,
ct quod red iret, & diceret fibi.qu 6d adboc da -
ret fibi plus. Et tunc ille redijt, & diues dedif
fibi centum fol idos, & ▼ nam veftcm. Et eadem
node apparuit ei Dominus invifionedieens
ei, quia nifi pauper operarius rogafiet pro co,
mortuus fuilfct ilia node, & daronatus-Tunc
juaxubua fiu$« Acci^iiattic» quadam dic^yt- ille diues compunctus, meliorauit ftatum fie
j Xx , j ritam,
- \
\
jjo Elcemofyna,
vitam,& coepit dare eleemoQrnas Iargas,& Ec-
cleGas frequentare, & bona opera taccrc, Jca
quod poftmodum in bono ilatu cnortuus fuit.
C$Ut&.J}><culi buiuu . ^ ■ * Bl$imoJyn*mprAb*ns>fmn*r*tuT £#»<
Eximpivm XXII.
ExiMPtVM XXI.
Zlttm$fy*Amf*C€re noltm vfur*rim,fetMtut
liquif»&*p9CHnis audit dimwit dictntes%
*Hyum fitiRi&urum bib*.
A
IAcobus de Vitriaco rerert, quod cum qui-
dana fcencrator non poflct induci a facer*
dote fuo, quod reftitucrcc totum, vocauit
vxorem & filibs & amices >& ait ciseSaccrdos
dicky quod non poflum faluari, aifi reftituam
totum fecundiim voluntatem eoruuia quibus
accept, fed quidquid dicat, ceo cum Deo fa*
ciam pacem. Feci c ergo talc rcTtamejitum.Di-
uifit pecunias in tres partes, v nam dimifit vxo-
at, aliam pueris fuis, tcniara reponi fecic in
lacjeo, faciens fuos rurarc, quod fecum eas in
fcpulchrofuo reponerent, vt cum cerneretiu-
dicem/iimpetercteumdcaliquo, haberec vn-
4e poficteum placare orTerendoei. Eo autcm
fnortuo>& faclo vt prxceperat.pedhTcqua do*
mus facii confeia dixit cuid am, quern amabat,
'quod fi earn in coniugio duceret,docerct cum
quomodo diues fierce, & cuillo pafto firma-
to fecrctum ei reuelauit. Cum autem iflc vc-
niflet dcno&c.ac apcruiflfet fcpulchrum,inue-
sit bufones di clx pecuute denarios at dentcs
per os eius proi jcientes,& de ventre itcrum ex-
crahcntes,& iterum reponentcs,qui eo vifo ti-
muit, & claufo fcpulcnro fugit factum denun-
cians. In quo perpenditur qualicer dacmones
eius animam in inferno torquebant cum pecu-
niafua,frfic torquebant corpus eius in fcpul-
cbro. Alibi le^itur quod dxmoncs pecuni£ in .
fattaginibus vifi funt liquefacere, & in os de-^
functi illius refqndere, diccntcs cum horribili^
clamore.-Aurum fitifti,aurum bibclftud bene
attendant auari vfurarij, quifpemfuam po-
ouat in pecunia fai>C9lli8$r&4c*lib»i*3.
CVmin Samoinfula efTemus, narrabat
nobis venerabilis .pauperu cultrii,Ma-
ria mater Domini Pauii candidal, dlr
cens;Cumeuem in ciuirate Nifibix, erat ibi*
Chriftiana mulier virum habeas Gen ti lcm.
Erant aucem pauperes, habebant tameo quin-
quagintanumilmata, die vero quadamaitvir
vxorifiuc. Demus bxc numifmatafaeneratori,
vt ahquod folatium ex eis capiamus: ca cnim
iigillatim confumimus & deficiunt. Rcfpon-
dens autcnuilia bona vxor > aitviro: Si pla-
cet ea fecnerari, veni, demus ilia fub focnore
Deo Chriftianorum. Dicit ei vir eius. Et
vbi eft Deus Chriftianorum, ve demus ei? At
ilia: Egotibi ipfum oftendam: fi enirn huic
dederis ca, non folum -non ilia perdes: fed &
vfuras tibi perfoluet, & capitale duplum red.
det. Qui, ait ill i: Eamus, oitende mihi ilium,
Cc demus ei. I(la vero afluniens virum fiium
adduxit in&nclam Ecclefiam, habetautera
ilia Ecclefia quinque magnas ianuas.Cum au-
tem adduxifiet ilium in Ecclcfi* porticum,
oftertditei pauperes dfcensriftis (I pracbuer is,
Deus Chriftianorum ipfaacccpit, iftienim
omnes fui funt. Qui mox cum gaudio numif-
mata coepit crogare paijpcribus. Reuer£que
fun tin domum luam. Cum vero poft merries
tres necefUcatc fumpcuum auguftiarctur, ait
vir vxori fu«: Soror, nihil vt video, daturus
eft nobis Deus Chriftianorum ex debito illo,
Sc nunc anguftiamur inopia- Refpondit mu-
lier, & ait illi: Profcclo dabit,vadc vbi ilia de-
difti,& exhibebic ca tibi cum orani alacritate.
Qup^iudito, ille currc^ns abi)t in faudlam Ec-
clc(iam, venienfque in locum vbi erogaucrac
numiftnata ^pauperibus , & circuicus totam
Ecclefiam, ucmincm vidit, Qui fibi debit urn
reddcrct.nid folos paupercs dehuo fedentes,
cum ergo cogitarctiu lcipfo, cui diceret all*
quid, vela quo exigeret, Ifpexitante pedes
luo« in marmore iacere numiCna vpum ex il-
lis,qu^ pauperibus ipfe erogauerar.indinafq;
fc,& accipiensillttdyabijtin domum fua& ait
. coniugi
Eleemofyna.
coaiugp foarEcee profeAus (bmin Ecdcfiam,
<c crcdeinihi,inuher,& Dcum Chriftianorum
non vidi,vt dixifti.nullufque roihi aliquid dc-
dit,ni6 quod hoc numifma ibi pofitfi vidi,vbi
ego prius crogaueram.Tuc ait ad cum mulier
ilia mirabiiis.Ipfc eft, qui tibi hoc inuifibilitcr
prxftjiit: I lie cnirn inuiGbili potcftatc man us
fuxdiiponithaucmodura:Scdvad«, Dominc -ruit? Agnofce igitur quia non eft Dcus alias,
dedit ilia rxori fuc. dieens:tanto ft ilium vedi-
diffc, ilia vcro fummam diuinc bonitatis clc-
mentiara, admirans, dixit ci: Eccc Deus Chri-
ftianorum,qualis eft,quabonus,quam gratus,
quam diucs.Vidcs quia non folu quinquaginta
numifmataribi reddidit, quxtuilii mutuafti,
fedpaucis diebusipfa tibifcjtfuplicatareiti-
mi, croc nobis aliquid? vtcomedamus hodie,
niriusquerptcprouidcbit nobis. AbijtiJle, &
emit fibipancmi & viuu, & pifcem,& veniens
domum dedic vxori. Qua? accipiens piiccm,
carpitipfumpurgare.* exentcraulquc ilium in-
uenitiivvilceribus eiuslaptdem valde roirabi-
Jem, ita vc miraretur mulicc illius pulchritu*
dinem.Non tamen fciebat,quid eflct.icruatuin
lutein oftendit rcuertenti viro, diccnsr^Eccc
hone lapidcra m pifcetcperi, Videns aatcm &
ipfe miratfls eft quidem ipfius pulchritudine,
ignorabat tamen quidcilet. Cum autcm co*
meduTet, aie vxori: Damfki lapi3em, vt va-
dam, Ac vendam ilium, fi quid fortams pretij
de illo accipere contingat. Ncque cnirn, vc di-
xi, tioueratSc ipfc quid cflct, vtpote Gmplex
& rudis. Tulic itaque Iapid£& abijt ad crape-
zitam.cuius eracproprium taliaemere,& ven-
der*, inuenkque ilium % iam claufis omnibus
cgredientem {ad velperam cnirn iam dies erat)
Sc ait ilii: Vis cracre hue Iapid€?Dixit ci; Quid
vis, vt ribi pro eo foluam? Accipe,inquit,quiu-
quenurnifraatarputans autcm vcndnor,quia il-
ludcrct u*bi,dicirei:Et tantiim vis pro illo pcr-
nequc in terra, ncque in coeio, nifi ipfc folus.
Iiicvcfo miraculo admonitus.cum experim€-
to didiciflet flc ipfc vcritatc,efFe<ftus eft repece
Chriitianus5& glorificauit Dcum, & Saluato*
rem no ft rum Chriftu cum Patrc,& Spiritu si-
clo plurimas rcferens gradas prouidenri/Iima:
rxori fuc^pcr qua vera Dei notitiaipfi in vert*
tate conceflacft. FratHmfiiritualt Stfkmiy
ElIMPlVM JICXIII.
* Epifioput funttur ante mnttmfmifertqus
vitamfinimtt t§ a mod defierit oUtmofynam
date^um d*r$ foUbM»t prtdict flora ipfins .
LEgiturinchronicis EpifcoporunrYfna-
burgenGs Ecclefije quodfuerit quidaal
Epifcopus illius Ecclefic, Beno nomine, anno
Domini lotf S.qui ftatuit ecru ftipem, & clcc-
mofynam dari per Epi£copum propter glircs,
Interim ouod illx dabantur, ounquam in ilia
dioeceii gtireS) vcl catti potucrunt confiftere,
Dum autcm GodFridus tie Arusbefg, Epifco-
pus,illam eleemofynam dimitterct,ltatim gli-'
foIucrc?Exi(timans trapeiita quod ita illc per • rum cooiarcdijt. Anno Domini i348.&Epif-
ironiam loqueretur,ait ipfi.accipc decern pro ' copus ille mifcrabilitcr vita finiuit, Gotfebsl-
eo Jramifmata. Venditor iterum fe irrideti ar- cm Holtn. ordinis Ertmittrum D.Auguttini
birratus, tacuir. Dicitilli trapezita: Vieinti partuAiusli far 19. liars C. Videetssm tit.
numifmata accipcjillc autem taccbat nihil reA jtusritis, ixtmpU i.Tit. dart, Tit.def unfit*
pbndcns: Cum vcro ad triginta, quadraginta extmpb.i}-& titCaeltfih glori*ttxtmplo o.-
nunufmau emptor afccndcrct, & fe d am rum
ci ioramento aflSrmarct, ccepit ilie amplius la-
pidem zfti marc, Paulaciro vcro emptor afecn-
dens vique ad trccenta numifinata peruenit,
deditque ilia tendenti.lpfc igitur datolapidc,
acccptaque pecunia, Yenit adviorcfuam gau«
dcus; Quae cum vide ret ilium exultantem di-
xit: Quanto ilium vcndidiitij?Putabat autcm,
3[uod ilium quinque vcl decern minutis vendi •
iflct:Tuncillc uccfu aumifmau profcrcus,
Eximplvm XX1III.
* Ehtmofyn* inuito p*tre data « SJTytht*
nt,multis mtdii Dtibtnefitiomultiplicatur.
«
ADmodum puer adhuc S. Tycho, ipatre
panes acccpcrat( nam artopola erat ) quo*
in roro vcndcrct.Tcd puer omnes in egetes di*
ftribuit. Quod vbi pater refciuit. indignant
rem arbitratus, grauibus pucrum conuitijscft
iufec^a^
Y
9ft Elccmofynat.
tulc&atw: qut'dixitfc Deo pines dediflemu- tens adduxit vi<Jo*m y t\ux lXxpYtt fcriptnm
tuo, & raox rcceprurum, eiutque rei fyngra- quinque c€tenariorum,& dixie ei: Obfecro ce
pham habere. Et ecce di&um factum :granaria tantum quingenta talenta voluifti^dare Chri-
^uippc mox frumenpo pleniora funt reperta, fto.an aliud aiiqutd'Cum autem (enfiflet Dei*
quam tunc erant, cum pater , pod collc&am ferum Ilium cognouiffequodfecerat, timorc
meflcra horrea imptcrat , nee inde quiequam comptefTa dixit: Perfcicnrias & Domini mci
adhuc eflet depr ompru, Ex vit* S.Thichfipts
Mpiftopi Amuhftini it* ^.yfro%i6.1*nip* viri-
d*ri* SS*9xgr4t9 ttanjltt* injttin&firmont*
EllHPUM XXV.
$**&us Unnnu *leemofyn*riut, minus *eci-
pityqu*m Mcctpijpt, ji difiinfttor tan turn
qnsninm fmnStus infer *t,*rog*jf$t.
DEfcendente aliquando (anctiffimo ifto
in Ecclefiam Dominica die «, acceffit ad
cum homo, qui muItaspofTederat facultaccs 3c
furcs ingreludomumeius difpoliaueruntcum
vfque ad ftramentum.Et cum muttainquifitio
fa&aeffetj&non inoeauTet qui hoc,pcrpctra-
ueraot, compulfus eft mulra nimis piupertatcv
deptecari (anftiffimum ilium Patriarcham ,
dicens ci calamiratem fuam Mifcrtus ergo ll*
fius multfi ( fuerat epim exclariflimis & ma*
gnis principibus ) dicit ad aurem illius>:cuiau-
xum c reditu m crat, vc daret ei quindecim li-
bras auri Cunrautem hasdatarus abiret&ex
diabolica opcrarionc inuidens n5 deditei,niu
quinque libras. Cum aute rcuerrerctur de col-
legia id effi honorabiliffimus Archiepifcopos,
dedit ei mulier vidua quinq; centenarfbs auri
Oimfcedula quadam quanritatera auri con ti-
ne mem. Cum autem fufecpiflet conuocauit
difpenfatores, 8c dixit eis;Ouot libras dediftis
illi qui ad me acceffit Qui dlxerunc Domine
vtiuflit facratiffima (anZtitas veftra quinde-
cim libras. Cum cognouifTetperinhabitantem
in fe gratiam illo$ cfle mentitos, adduxit eum
qui acceperat, & inter rogat eum quid accepif-
fet. Illoverodicentcquinque libras, proferens
de honoranda manu ille Sanftus fcriptum,
quod fibi traditum fuerat, dixit difpenfatori-
bus fuis. A vobis exquirat Deus, quoniam G
dediffctis quindecim libras ( vt dixit humili*
cas mea } mulier que. attulit quinque c£tenaria,
quindecim darct.Et vt certos faciam vos mit«
orationes quindecim ccotenaria fcripfcraai
mana mea in pi&ario, Sc ante vnam horam cu
ftarem in finaxi, vtdarcm tibi hoc Domino
meo, diftblueus itlud imporruue legi, & inne-
ni decern delctaa feipfo.Turrcftupcfa&a intra
memctipfam dixi: Vtiquc eft voluntas Dei f c
dem nifi quinque. Dimirtente autem Patriar-
cha reuerendam illam feminam ceciderunt ad
pedes eius difpenfatores, qui tran/grefli Tunc
voluntatcnveiuspetentesindulgcntia, 6c alfir-
mantes nihil tale fe vlterius faduros. In vitn
lot*. Eltemcfynarij § . 1 1.
Eximplvm XXVI.
Mir* 5. Eliz*bttb in tgtnis mifericordim.
Elizabeth nondum man to Lantgraaio
viduata, "ebaffiduam in panperes beni-
gturatem, marer eorum cognominabatur# Sa-
nis vie* fubftdia mittebat, afftr&os confolaba*
tur, zgrotos vifirabat, mortuis fumis fua pro*
curabat impenfa. Quos inplebe magis inopia
preflbs animaducrtcbattex his compatruos at*
qaecommatruasfibi comparabat , vc eis libe.
rius fubueniendi eau&s habcret.Si quando pe-
cunianon fuppctcrtt , veftimenta vendebatj
cernens pauperculum quendam nudum effrrri,
detrafto fibi capitis velamine, inuolui iu/fic
cadauer. Quo tempore fame, laboratum eft,
vimmagnam frumenti diuifir. Etidquidem
abfentc viro,& rnconlulto, vcl quia approba-
turum fperaret, yel quia quod vnius erar, ati js
quoque commune efTe deb ere, facile pcrfiiafc-
lerat neceffitas multotum, Denique cum^(set
Regis.Parmonum filia, 8c Turing* Domini
coniux^ncre^texercfuere fuis manibus non eft
dedjonata, vt de laboris foi peculio clecxnofy-
oas dare pofset.CMr«4jui0 vi$*$inu
E X X M-
£XEM?LVM XXVII.
Zlamojyna prtftanda fetim in vita auani
in morte.
EVrycia fzmina nobiliflima Syracufana
um montura dixie Luc x filrat fuae. Om-
nia qua; foot patris tut dcfun&i ante nouem
annos , imaminata cuftodtens > ampliaui po-
tins, quam minor ia pauimonio Mea veid
quae funt, vcl rile pouunt, ipfa melius no-
Hi. Tegcoculos rocos, 6c quodcumquc tibi
placuent, deiftis ficultatibus facito. Lucia di-
ait: Audi, mater, consilium mcum; Non fatis
Deo charus c(t, qui ilh hoc dat , quod fecuoi
ferre non poteft , & quo ipfc pcrfrul non po •
tcA Sed H to ?is gfatum cue Deo, hoc ilh da,
quo poteristu ?ti. Moricns cnim oullo pote-
xis vti: & quod das', idco das, quia tecum ferre
oonprxuales. Viucns ergo,& falutem tui cor-
poris habeas , da Chrifto quod po Aides : &
qoidquidte mihi daturam fpoponderas , vcl
criam cogitabas, Chrifto incipe tradcre. Igi-
tur com quotidie de his fermocinarctur vir-
go cum matre , ficbac return diftradio , &
quotidie neceffitatibos pauperum impendc-
bamur . In vita S. Lucia apud Sur. torn. 6.
13. Decemb.
.BXIIIFLTM XXVIII.
Ofuaidi Regis manus in pauperis liber* lis poH
mortem non puxrefciu
Elcemofyna. 355
rim diuidi prscepit . Quo rifo, Pomifcx qui
a Aide bat, deledatus tali faclo pietatf* , appro-
benditdextcrameius, &ait; Nun go am inuc*
terafcat hsec manus. Quod Qc iuxu *otum be-
ncdi&ionis eius proueait. Nam cum im cr fe-
ci o illo in pugna, manus cum brachto a caste*
ro elTent corpore icCcdx , contigit vt hadte-
nus incoiruptac perdurent • Denique in vrfec
Regia, qua* a Reginaquadam nominc.Dcliba
cogaominatur , iocolo inclufa ♦fgcntco, m
Ecclcfia S Petri feruamur , ac diguo a ciui-
bus h on ore vcncrancui. Ex Be da lib. 3 . hitter.
AngUc, ctp. 6.
Empore quo dam cum Ofualdus Anglo-
rum Rex die fan&o Pafcha? cum Aidaao
T
Epifcopo confedilTet ad prandium, pofitufque
effcr in men fa coram eo difcus argentens re-
gal ibas epulis refertus, iamque eflent manus
ad panem benedicendu miffuri, iotrauit fubitA
Exemplvm X & I X.
J>>Hid*m Moguntinui * iatnonibus murium
Jfitcie necatus, auod pauper tbus infeilus fai/fet*
ANno Chrifti nogente fimo decimo quar-
to Qttone magno return poticnte, cum
dira fames Gerrhamam iofeftarct , Epifcopus
Moguntinus, Hatto nomine , plurimos pau-
peres in horreo congregatos, ca fpe, quod cf-
ca?f ycI panis non oihdxx Epifcopt liberalitato
accepturi eflcne concremauit, dicens nihil dif-
ferre eos a muribus , frugibus tantum con Tu-
rn eudis natos. Quam tytannidem Dcus proti-
nusvltusefc. Pr^cepit namque muribus, vc
cateruatim ilium tnuaderenr, ac diu noduque
ft/Higerenr, viuumqac deuorare fcfhnarent.
Itaquein turrimin medio Rheni, iuxtaoppi*
dum Bringium extrudam,& ab hoc cafu, mu-
rium turrim vocatam , auftigit : fed nee ibi k
txtorfibus murium tutus effc potuit. Nam mu-
res facloagmine per Rhenum natantes in tur-
rim contendere, iuftum Dei iudicium exectx-
turt • Quod agnofcens mifer horrenda morra
inter mures pcrijt. Ferunt quod mures nomca
quoquc cius dclcntes a parieribus , & tapeti^
bus abraferint. Ex Cofmografh. Man fieri, lib.
mtnifter iphus, cui fufcipiendorum inopum yMnrianaSeoto. Geneb. lib. 4. Chronograph.
crat cura dclegata,* indicauit Regi,qnia raul- fub an. Don. 970. vide etiam sit. Hu mi lit as
tituop paoperom vndequaque adueniens ma- exemp. x*> & tit. mifencordia inpauperes.
xuna, perplateas fedcret, poftulans aliquid
clecmofynar. a Rcge. Qui mox dapes (ibimet
apfoGu* defcrri pauperibtTs iuffit, fed 5c d:Ccu
•igcntcum coftfemgi, atquc iifdea minuu-
Bxim
m
Ehmhvm XXX.
t Mirtculo demmftfatur retribute futur* fro
tleemofynainvittbttta.
NOn multo poileaquam baptisatus eft
quidam Jiuagtius per Cyrcncm Epifco-
pUm Synefium,dedit Epifcopo auri tria cente-
naria m Yfuxn pauperum, diccos: Accipc aurum
iftud, & diftribue illud pauDeribus,& fac mihi
cauuonem mann taa, quod Chrifbs niihi ip-
Aim reddct in fucuro facculo. Qui ftTcepto au-
ro, prompteilli, ftpettbat, cautionera fecit,
Vixit itaque pofc baptifmum annos aliquoc
Euagriu5, ac tandem infirmaius eft admortc.
Cum tcio raorti proximus cflet, dixit filijs
his : Qua n do curabitis fundi meum , char-
tarn iftam in mcis manibus ponite , & cum il-
Ja me fcpclkc . Mottuo autem illo, fecerunt
filij ficut ipfc eis przeeperat , fepelicruntque
cum cum chyrographo. Tenia vcro pott fc-
pulturam die,«apparuit EpifcQpo Sync do no-
cle quiefcenti , dicens: Vcni ad fepulchrum
Ybiiaceo r Be accipe chyrographum tuum.Ac-
cepi enim debitum , fatisfa&uraquc mihi eft,
arquertcertiorejus rci fias propria fubferipfi
xnanu. Ignora.bat autcm Epilcopus. quod chy-
rographum illud confepehfTent ei . Mane aute
iacxo acccrfitis filijs cius, dixit.* Num aliquid
cum patre veftro,in monumento fcpeliftis,auc
Elecraofytwu .^
eonoufcerminu philofophi ftbfcriptom its:
Ego Euagrius Philofophas tibi fancxirlimo
Domnoi Synefio Epifcopo faJatem : Accept
debitum in nis literis nianu tua conferiptora,
fatisfaclumque mihi eft , Be nullum contra tc
habeo ius propter aurum quod dedi tibt, Be
pcrteDeo Chrifto, Be Saiuatori noftfo In
prat, Spirit. r. X95- Huge tthertMnw lib derf
greffa anim . ab infer is cap, x J . lean. Zenar . 3 »
Annul. Bredemb. lib, 8. c% x.
EXBMPLVM XXXI.
f tUemeJynas in pan feres Tyberij Cafarhttiam
in hacvita Deus comfenfat
SOphfar Angufrac imperiumtegentiTibe-
cius C*far iapiens , clcemofynarius, pau-
perumque egregius defenfor fubeligirur, So-
phiac autem con querent! quod ntmis multas
faceret eleemofyaas, inter cetera ei refpondit
Tiberius: TiicfauriMte robis thefaurosia cce-
lo, vbi neque erugo , neque tinea corrumpit,
Be ?bi fures noncftodiunt nee furantur • Ergo
de quo Deus dedit congrcgemus per paupe-
xes in coelo, vt Dominus nobis aogere digoe*
tur in facculo. Et quia raagnus ft veros Chrt-
ftianus erat, dum hilars diitributione paupcrt-
bus fuhminiftrar, magis ac magis ei Domiuut
praeftat. Nam deambulans per palatium, vidit
in p anim en to doxnua tabulam marmoream
pofuiftis? llli putantes quod cosde pecuaijs ^ vidcJ.vnicam c. Neminilicere fignum Sal-
ioterrbgaret, djxeruntei; Nihil Domine, prat
terpannos confuetos. Quid igitur? nunquid
Tclehartam aliquam conlepehjltis ei/ Tunc
xecordattilli^ignorabantenim qoodde chi-
xographo diccret ) dixerunt ei: Ita fane, Do*
mine. Chartam enim quandam moriens dedit
nobis, fc ait: Quando fcpclictis me, chartam
iftam mihi in rhanibus date, nullo penitus
uatoris Chrifti humi vcl in filice * Tel in tn ar-
mor e , aut infculpcre, autpingcre^ crux Do-
minica erat fculpta . $ ait: Cruce tua domine
fronjem noftrom munimus,cc peclora, & ccce
crucem fab pedibus conculcamus. Et dicxo ci-
tius iufsit cam aufcrri , defoflaque tabula ar-
que erec^a,iBueniunt fubtex Be atiam hoc dgnix
habentcm « Nuntiantefque iufsit U, illam au-
fciente. Tunc dixit illis Epifcopus fornpium, fcrrc.QUa amota reperiunt & terriam: iutluque
quod node illariderat: fumenfque illos cum
clcricfs ac primarijs ciuitatis, acce/Gt ad Phi-
lofophi rum ulum. Quo a pet to, inueneruntia**
cenrem Phitofophum,chyroeraphumque raa-
xm Epifcopiconfcriptura fuis manibus tenen-
tern . Accipientcs autem chyrographum ex
illius manibus, apcrucrunt, inuenexuntque in
cius Be banc au femur . Qua ablara inueoiunc
magnum thefaurum habentcm fupra mille an.
ri ccntcnaria. Sublatumque aurum pauperibus
^dhuc abundantiuss?t corifucaerat, fobmi-
ni'Orabat/ nee ei Dominus aliquid deficcrc
pcrmittebat pro bona voluntate fua . Quid
ci Domiaus in poftcrum jranfmiferit , norx
omittam^
Elecmotyna,
otnirram. Narfcs illc dux Italia: cam in qua-
darn ciuitate domnin raagnam haberer, in
Italian cam multis thefaurisegrcflus, adfu-
pea meraoratam vrbem aducnit: ibiquc in do-
mo/baocctihc cifternam magnam fodit, in
' JDQica miUia centenarioram turi argentique
rcpofatt, ibiqae interfeAis confeijs, vni raj-
ranimodo Temper iuramentum conditacom-
mendaojr. Dcfaucxoaue Narfetc hacc fub terra
latcbanc. Curaqoc lopradictus fenei hujiis c
leemofynas aJfidu£ cemcrct, pergitadeum,
dicens:$i mibvnquit.aliquid ptodeft, magna
rem ribitC*lar,ed!cam. Cm iJie, die ait, quod
volueris. Prodciit cnim tibi, fi quidquam no-
bis prorutHrum effe natraueris . Thcfaurum,
ioqait, Natfetis reconditum htbeo, quod ill
CKtrcroo rir* pofitus,celarenon poiTura. Tone
C*fcr Tiberius ga«ifiis,inutit vfquc ad locum"
faerotfuos. Przcedentc vcri fenc.hifcqutin-
tat atcooiri. Peruenicntsfque ad cifternant,
deopercam ingrcdiontur. In quatantumau-
ram argeutoraqac rcperiunt, *t pet raultos
dies Yiicuacuarctur a deportantibus. Ex hoc
UlcampHus hilari crogationc d'fpenfauitege*
fits. Greg.Tur. lib. 5. c. 19. htft. Franc EU~
*"t* /. 1 7. return Rem.Paulus Diac. hitl. Lom-
g*b l* 3. c* 6, an. D#w. j 76.
HPISCOPVS.
ExiMPlTM I,
Ipifcefm 8# /#rtf Ammonias Alias surer*
fibiprecidit.
QVo&iam fupra modam era Jitus in om-
ni parte crac Ammonia j, tarn in fcicntia
feripcararBm^aameuamfezmoniSj dam
ioqnadam c>iratc Erffllopus defunaus effct,
.matorcs Ammonij fuggefferuat Epifcopo
Alexandria? petemci , n Ammonium cit or-
dinatet EpifcoDum , Dixit autem eis Arcnie-
pifcopux: Addacitc mini cum , u ordinctur
Eptfcoptn . Ilii autem feftioaates perrcxe-
nmt com adiutorio ad com Cum autem ridif-
fer fe pramcntaai deprecabatur cos, -de cum
Sacrameato affirmants non fufcipere fe ordi.
aem Efikopatos , ncquc jc ercmo cgrciTa*
* * —
Epifcopusr jjj
ram. Illis autem non conccdentibus, fed ?io-
leoter inftantibas, prsfeatibut eis accepit for*,
cipcm, & aurcm fuam finiftram ab imo abfet-
dit, dicens eis : Vel ©one ccrti cftotc quia im>
poffibile eft me fieri Epifcopum, quia lex pro*
niber debilcm in aliquo membro fieri facer-
dotem. Tunc telinquences cum receflerunr.
Abeuntes autem dixcrunt Epifcopo? Etait eit
Epifcopus:I(la lex obferuabatur apod ludeos,
rmhi autem etiam cum , qui nafum abfcitTum
habet.fi adduxemis,iratameo ordmatum no •
ribus, ft dignus lit facerdotio ordinabo cum,
Abeuntes ergo iterum rogabant cum. Ipfc au-
tera iurauit , dicens: Quia ilmecocgerius,
etiam linguam meam , propter quam dilfgitis
me , abfcindo . Ita ergo telinqucnres cum re*
ceflerunt. Pall ad. vita 11. Vide et Urn tit. Ab-
Jlinentia exem, 4»
EXIMP LVM I I«
•
Henricus tertius Imperater clerico qui exuUre
quam JLuangelium foil ptceat mm precedent*
. neSte commijfum legtre maluerut, Efifeopa^
turn dotMHtt.
IMperator Henricus tertius habebat cleru
cum (atis lit tcra turn, 6c bonx yocis, fedri-
lcm meretrieulam amatem ardentius. Cum
qua node quadam folcmni volutatur , miner
admiffam Impetatoiis afiabat, Impcratordif-
£mulata fcicntia mandat ci , rt (e ad Euange-
lium legendum paratct, quod fcilicet eius me*
lodia delecxarctur. Erat autem diaconus ille.
Abnuit ille, vt male fibi confirms: rrgct Impc-
rator rt probarct eius conftantiam , ad exue.
mum renuentem parere, tubet a pacria cxolare*
Quam fententiam amplexuf ^ continud recef"
fit. Mittitur poft_eum,qui iam compilatis om"
nibas, in farcin alafque compollris, itermatu*
raucrat. Violentcr ergd tetraduf, ante Impe*
ratorem fiftitur, qui lartum fubridens, Probl,'
inqiit, fecifti. Et ego probitati tuac gratolor!
qudd timorcm Dei pluris pendertsl quam pa*
tiiam, plus iram Dei,quam meam:qoapropter
habc to Bpifcopa torn , qui primus inimperio
racauerit , tantum indecenti amori rcnuncics.
Lib. ii.c*p.i& Vincent ij in fttculebift.
V; a ERY-
n*
ERVBESCERE.
Teccare fcemina coram ho minibus cum If rem
trubuit, fed coram Deo pea are non erubuir.
TRanfcunte aliquando Abbattf Effrcm,
vna proftituta ex immidionc cuiufdam
coepit ci blandiri, cupiens cum fi p offer ad rur-
pem commixtionem inclinare , vcl d hoc non
poflct, fahem ad iracundiam prouocarc, que*
niam nunqaameum vidit quifquam irafcemc,
▼ci iitigantcra Ipfeautem dixit ad ca: Sequcre
in c. Cum venifle camera in locum populofum,
iicit ci; Vcni hue, dcut voluifti , coromifceor
cecum. lilaautem vidensmuhitudinem, dicifc
ci: Quomodo hie poflumus hoc fa cere in tan
ta multirudine aftaqtium? Conf undimur enira.
Jpfc autcrn dixir: Si homines crubefcis, quan-
to magis crubcfccrc Deum, qui rcnclat occul-
ta tencbrarum.debes? Hkautcm confafa , &
Xe{urata, recedit abfque opcre voluntatis fuas,
Ex lib. Do&rma Pat rum numtro 6*.
ESKILLVS.
■
XikiBm foflsa Dacorum Epifeepus,defod*mona-
thus cenuertitur, quem B . Virgo tqttbd non It ■
giffet Aue Maria, dnrius incrcpanit.
ylr magnificus , & cumomni rcucrcntia
nominanduSjJBsktllufl, quondam Daco*
rum Archiepifcopus, poftea verohumilis Ci-
xlercienfit ordinis monachus,cum adhuc eflet
•dolefcens annotum doodceim , tranfmiffus
eft a parcotibus caufaftudijjASaxoniaz nobi*
Kflimam ciuiratem Hildcnicmenfem, vbi tan*
dem in grauidtmam incidit valctudincm Cum •
qucdiu le&o decumberct , tandem omnium
nicmbroruai, & fenfuum officio deftitutus eft,
iu vtferc rnortous potaretur. Ex cm pens ergo
carnis fen fib us, duftua eft in fpiritu adqnan-
dammanfionem totam interius quad clibanum
atdentem: Ad quam cum propius accedens,
curi.ofius in Cpic ere vellet, fubuo crumpens va
Erubcfccrc, E&kUlus.* -
nihil mfi mortem, & ignem arernum fibi fa-
. percde cogirarer , ecce mitcranre Deoappa-
ruit ei in vno diucrforij latere, meatus quidam
quad cramitis angufti , de oflio ad oftium du-
cens, qui ctia<i> flam mis vacuus cflc videbatur,
quem cernens & fpeeuadendianimatus,cona-
tu quo potuit reptans , ad locum ilium rcfri.
gerij perucnir, & per ilium ad oftium ten deaf
ecleriter exijt , & fagit palpitans & tremens,
Moxque palatium quodda regale, & amplum
repenens, & illud ingrediens, vidit rcginam
. coelotum in thrpno glorias reddentem ad qua
pauidusaccedcnStdagitabar obniie vt fni mi-
fercrerur, Quem protipus ilia dedignanter af-
picicus, atque mi uaciter illoquens, quddaa-
iusfuidet inconfpc&ueiusapparere: man da r
quant ocy us egredi, & cruciandum ad ignem
reuerti Pond inter alios matrimifericordiz
afliftentes,apparebant ibi trcs viri veuerabilcs,
fan&us Epilcopus Hildenfcmends, Decanus,
& alius quidam nefcio quid gerens officijin
cademeccleda. Hositaqueiinucns, & icco-
gnofcens lachrymabiliter deprec3baturt qua*
tenus pijdima? Dominx pro tpfo fupplicare
dignarcntur.Quod cum deuotilsim^ facer cm,
miricordifsima difsimuJatrix refpondii eis,
dicen s: Quid eft quod rogare prarfumitis pro
ifto adolefcente yanifsimo , meo con fp eel a
indigno; Hicicnimpcruerfus, .% lubricos na-
quara honorauit me, nunquam falutationem
meammihi,vel vna vice rcprajfenta Die Cum-
que in fta rent, vt dclida iuuentutis* & igno-
rant iam cius, (olita pietate dimirtcret, & ipfe
Cc de cauero emendarurom pronaitterct, ac«
cefsir iteium tremebudus adolcfcens earn, di-
cens? Mi(crcremei,pijfsima,Domina quia pa-
racosfum amodo tibi vfque in fempiterDum
fcruire, Sc tefuper om|Mpoft Deum, vencra-
ri: quodd genitor rae^iftam calami tarfmca
agnofcerer, maxima anri pondera pro mea li-
beratione libentcr iropenderet. Talia itaque^
dum lamentabili voce dcpromeiet, mater mi-
fericordtaj ferenata facie xefpiciens euro, dixit:
Quid igiturf Putafnc quod valeas tcipfoan a-
pudmccondignopretiorcdimcre? In hoc e«
ppr^nccndij apprehendit incau^um, moxque iiim fortafsis placate me pouxs, d^ongruum
in illam foipaccm flammhiomam traxit inui- nsihi pretium pro xua redempriooc pertolne^
tu> Qui durA'putinuvaidexc CQcpidctiiarnqnc xci. Turnilicnonmoici cxhilaxatusinver-
k
Eskillus, E
boifto, 6<taci«lins acceffit, diccus: Etiam
atque etiam clemcatiflima Domina, ego me
opumcrcdimaro , & quicquid mihi donatio
tua pnrcepenc, iibentifsimc4 faciam, tamum-
ttodvtlto mihi propitia, nee in ignem am-
fhus cruciaBdaai remittas. Coi Tirgo bcata
Rcfpoadjt • Volo igitur vc dc quinque geoeri-
bus anaenx, quinque modios mihi non negli-
gasieddere.Qupillcaudito > gratanteracce*
pit, refpoadcniqoc alacritcr dixit: Charum eft
jBibicharifssniaDomina , quod imponis y 6c
ego menfuram bonam,& confertara, 8c coagi-
taram, & fapereffloentem , daboin horrcum
tvtm . Quod cam fide fua. fiimitcr promifif-
/ct,datis tidciofloribus prc,di£tis imerceflori-
bos, dianflus eft , atque bcatc, Mari$ Vitginis
intercefsioBe, ab ignc ereptus eit , 6c ad parol .
temiam agendam ritac ami foe reftitutus. Rcd-
dirm itaque fibi , confeftim aperuit oculos,'
fuitcxii,& (edit inlc&ulo. Moique in iu-
bilam erumpens , clamauic com gaudio ma*
oo, dicens .* Benedict us Dens, ego hbcratus
urn, & aropljui non ardebo • Gratias ago tibi
fan&a Maria , quia de incendio liberafti me,
& amplius non ardebo . Videntcs itaque qui
flderanr, ilium de mprtis ianaareuocatum,
gudiogeftientem, atque clamantem, fcifci-
tabantor ab co cantae Ueritiar caufam . Ipfe
vcrd per multum temporis fpatium , dicer e
oil ya!ebar nifi tantum, Deo gratias, quia am*
plius dod ardebo . Et cum far pi as illtrd repe-
tiffcr, conuetftrs tandem ad albantes, quid vi-
diflet per or din cm indicauit. P on 6 in pra?di-
cla vifionc fignificawm eft ei , quia pra?di&i
tffs ve&crabiles viri , quos interccflorcs ha-
l>Qit,diim adhacin cartrc degeret , code eflent
anno de corpore migraturi , quod & fa ft urn
eft. Proceffa yerd temporis , cum pre, fat us
adoiefcens artate, paritcr & fapienria crefcrns,
flflumptus cflct ad regimen Ludcnfis Ecclefias,
qo* eft Metropolis* Dacia*, non immemor ro-
ll fei, nadus oportuniratem de remotis gal-
liarom partibus , tbi fentem religionis efte
eognooem, non folum quinque: fed c,tiatn
f lures fpiriralis profefsionis cofiuentus euoca-
re eofauit , inter quos etiam duos ordinis Ci-
ilcrcicnfif obrinuit. vnurn de CifteterO*, alium*
de Clareuallc . Poftquam autcaudifTctfarriaia
uchariftia. 35-7
fan a 1 Bernards, con con tent us ipfura viocre
in filijs, expofiris peuculis fe & fuis omnibus,
Clareuallem venit peifona huroilis, atque fu-
blimis, rbi cum magna deuotionefaciensdiea
non paucos-, tunc quidem cum fandifiernar-
dibrnedidione, in patriamreuerfuseft. SccT
petft, audita morte beati Bernardi, telidis om-
nibus, atque altcti coromiflo Epifcopatus effi *
cioj cxul dcuotusClareDallem venit, atque ha*
bitum ipfum rcligonis accepic, vbi quanto fe-
cr cutis ab omnibus ncgouij* vacabat, taoro
dcubtius diumis obfeqiHj* intcadcic curabat.
orationibus vacare , pro pec cat is prjeteritis
my n ham contrin cordis Deo orTerre, & gra-
tiam (upernar benedidionis folhcitus implo*
rare. Lib qui dicitur nxrratio orditis Cifter. <x
coficl*. d* Ajfignia cap. 40.
BVCHA*ISTIA.
El BMP LVM I •
TLucharifliam In form am futrlmutatam^ frah
Angela in parte 1 feftatn quidsm dubitansfi*
- nex afyexit. " ^ ♦ .-
NArrauit Abbas Daniel , qui fuit jdi&ipa-
lus Abbatis Atfenij , dicens . Dixit Ab.
bas pater nofter Arfeutns de qnodam fene,
qui etatmagnus in hac vita, (implex autem in
fide, ft evrabat proeo quod erat idiora, & di*
cebat non efle naturale corpus C brill i panem
quern fuminMiS) <fed figuram eiut effe.. Hoc
autcra andiebtes'duo fenes, qudddicerct banc
fcrm6ncm , 9c fcientcs qaod magnus eifet in
vita & cont9crfatione,coguantcs vcro qpia in»
oocenter & fimpliciterdiceret boc, renerunt
ad euro, & dicunt et t Abba fermoncm auditti-
»asc«iiifdam infi'delifc , qui dieit qnia\panis;
quern fumimus, non natnrale eft corpus Chr>
fti , fed figura eft eiug . Sen ex autem dixit cist
Ego fum qui hocdixi. I Hi autem rogabant
* cum, dicentes; Abba ,noa(ic tencas , fad ficitt
Ecclefia Cathohca tradidit : nos autem crcdi-
mus , quia panis iffc Corpus eft Chrifti, Ar ca>
lix ifte-faneuts Cbrlfti , Secundum Teritatem,
non fecunduni figuram . Sed-ficut in prin^ipio
f aluerein dt terraaccipre«st plafinauit bomi-
Y j 1 acm
3^o
Euchariftia,
dtt hxrcticus , cadcns in facrtm adoramt. Di-
ftus autem Rater i mm ©t us ft cut: fed tamo fpe-
claculo vehementer obftupuir* Etmoz adeu
conucrfusharrcticus: Quarc,inquir,filium Dei
incuens, non adoras? Pionns&cccdensadora
quem viidcs, & ab ore cms fidci noftrje fecrcca
fufcipics. Tunc fratcr accedens pfopius , ex-
traxit pyxidem, & obtulit rcginar in folio reft*
denti, dicens: Si rceinaes mater Chrifti, ecce
Alias tuus, qucmfiftifccperis, te matrcm Oei
coguofcam. Cum hac protinus voce to turn
ilium phaBtafticum concilium euanefcit, 8c
adnilulato fulgore tanrat tenebras denfuerunt,
vt viz fratcr cum dn&ore fuo aii montis cxi-
tum regredi potuerint.Connetfus ergo bxre-
ticus ad fid cm rcdijt*, & miram dxmonis aftu-
tiam Ih.pcfa&us eipauit. Idem lib. 2. cap. J 7.
pAftt 13 .
. . \ . ■
« . - BxeiIplvm V. *
EncbariftU Sacrament urn vener antes apesEc-
ile/tam rnirss opens confiruxerunt.
MVlier quatdam cam apes naultas nutri-
f?t, & iliac nen proficcrenr, iroo pa dim
morerentur, cum contra hoc remediam circu*
xiuaque qua?rerct, diclum eft ei, quia fi corpus
^oririiiiinter illas locaret , mox luesipfa cef-
^ctT(^fac'ecclciiamadiens,&recomiDunica-
re vdfciiroulas, «oilpos:t)omini fump fir, quod
iiatira afaccrdotcrcoeiknicxtraxir, Be invno
cxalueolis iUud locauit'/Alira Dei potentia,
yermiculi Creatorem agnbfeentes , de fauis
fuis dulciflimis hofpiti dulcifiimo capcllulam
xnirx ilru&urx fecctunr, in quaaltarcciufdcm
maceriei crigentes, facratiflimum corpus fupec
ilfud pofuerunc. Et benedixit Domiousopeti*
bus eorum. Pfoceflu temporis cum focrnina
idem vafculurnapcruilTct, & iara dictum ora-
torium confTdcrauic, cxpauit, currenfque ad
faccrdotero confeflaeft ei omnia, & quacegit,
£rqux vidit. Tunc il!e affumptis parochianis
fuis, ad vafculum venerunt,apes circumuolan-
tes, & in laudem Createtisrcfonames abege*
lunt.capeltulx parietes, fencftf as, tcftum .cam-
panile , oftium, &altareadmirantei, corpus
Domini cum laadc & gloria rctulcr ant. Licet
autem mirabilis fie Deos in (an&is fuis, mira-
bitior tare en in his minimis pr&dicatur. Ctfa-
rius lib,$m cap, 8.
EXEMPLVM VI.
Euchariflit.v'irtuto miracula htreti eorum Albi-
genfiumfuper aquas ambulant turn ctffase-
runty & ipji in aauis jxffoeatifunt.
TEmpore illo quando ma nifeftari cape-
runt hxrefes Albigcnfes , quidammali-
gni, vircute diabolica luffulti , quardam figna
arque portenta ofleuderunr, quibus & eaf-
dem hxrefesroborauerunc, &mulros fi del mm
in fide iubuertcrunt. Super aquas ambulauc-
rqnt, 5c non funr fubmerfi. Ccrnens hoc fa-
cerdos qui dam, fide catholicus & vira rcligio-
fus, fciens rera figna cum falia do&rina clTc
non polTe, corpus Dom.oi euro' pyxidcad
flumen, vbiilli populi luas oftenium ieranc
virtu ccs, deporcauir,dixitque in audientia om*
nium: Adiuro ce diabolc per cum, quern in mi*
nibusportOr ncin hocrlominead huins po-
puli fubuerfioaem per hos homines canras
exerceas pjiantafias, Pofth*CTciba; illisfu-
pcr vndas flutninis ambulanribus, vtpfitis, fa/
cerdos turbatut, corpus Domini cum pixide
in fldmeniadabacMira Chrifli potentia.Mox
enim vc element urn tetigic Sacramentnmtpha-
tafia ceflit veritati, & pfeudoilli fandi quad
plumbum defcendenres in profundum, tunc
iubmerfi. Pixis ver6 cum Sacramento ftatim
ab Angchis fublata tt% Videos facerdos hxc
omnia, dcmiraculoquidemexultauir, fed de
iadura Sacramenci doluit. Tocam veto oofle
in lachrymis &gemiru rranfiens , mane pui-
dem enm Sacramento tcperic fuper altare,
idem lib. 9 , cap. it.
1 1 * « *
El'k MPLYM VII.
*
'Euchariftiamk Deo iudtx iuflusrecepit, quern
fibi Epifcopus negauerat.
ERfcenbatdus de B urban virnobilis crat &
potens, cantos amatoC iufcitia*. vt mil lam
in iudicijs rcfpiccrct pexfonam. Hie aatem cu
grauitcf
Euchariftia: i *»
grimter lnfirmarctor , le&oq*e deeumberet, ncgaueris, ego illi corpus & anirram mcam
10 proxioa camera tomultum > clamorefque
femineoi andiuit. <£ui com de caufa fcifaca-
retnr,B alias eicircuoait annum vefitateoi drce-
re pr*famp(it. Tunc mittens vnum ex pueris,
air-* Pr«cipio tibi fub incerminatione oculoru
taorom , vt dicas raihi mcram veritatem. Cui
ille paaens refpoodit : Domioc, domicellus
rocQsfiinu forons veftre foeminam vi oppri-
nierctoieir, & haecfuit caufa dam oris . Ad
qoodverbam valde commotus , dixit militj-
buj Irc>& fafpenditeillam. Mihtcsobedien-
ram(i>zmlames9 p oil qua en rgcefsifuat, diie-
xent ad inuicem: Si occidcrimus liiuencm hunc
nobriem, ic Oominns nofter , ficut opioabile
eft,mortuus facrit.vcl morte mul&abimur,vei
crtmtts extones. Omnia tamen iuueniintima*
tc$,& n przfcDtiaj auunculi fe fubtraheret co-
mouentes , poll boras ahquas ad Dominura
faum ingrefst , fe ems impleffe man datum a£»
firmaiierunt. Qjiinto verodie,iuaenisaeftimas
etrancqliim de culpa effc placatum, ycl immc-
morem, apercp oitio tmrofpexir, quern vt in-
fifmus coafpexit, verbis blandis luxta fe federe
przeepit. Vno ?cro brachio coJhjm eiusftrin?
gens, & manu altera eultellum fuum ciam ox~
uahens i gatccricius infixit, fcoccidir. Qui
ca« plan&u 8c dolote mnltorum elatus eft, 8c Tubtraxcrit.In tali dcfe&u pofitus,cum corpus
committo H*cautem& dixit, cV egit propter
exernplum; neitjftitix&iudicio derogarevi-
dcrctur. Vix Pontifcxhroco domus egrelfuf.
fucrat, & eccezgrotus cum i reuocauiti dicens;
Reucrtimint, Domine Epifcope, reuertimini,
▼idete fi in pyxidc habeatis corpus Chrifti.
Quod cum feciiTer,nec aiiquid m ca reperiffct,
fubianxit illi;£ccc qucm rothi negaftis, ipfe fe
roihinon negauit, apparoircjue hoftiainoro
cios. Et impletum eft in co, quod per fapien-
tcirt diclumeft: Diligite iuflitiam.qui iodicatis
terrain. Semite de Domino iubonita;?, & in
fimplicitate cordis quauite illu'm, quoniam in -
uenfturab his^uinontcatant-illum, apparcc
autem cis, qui ndem habentin ilium. Epifco-
pusvero pauens, tantum miraculum vbique
diualgauit. Idem lib. 9 . cap. 38.
ElIMPiTM VIIL
ft
"*** * 9 • >• ^
JLuc hart ft iam v tram ab boftiamn eonfeftat*
deuotus Efifcopus ncptt difcernere*
MAgrfter Mauricius !>arific.nGs Bpifcopus
ante mortem foam tain grauircr infirma-
tus eft;vi materia rapta in cerebrum, fc'nfum et
ton ptouinciae incufsit horrorem Sed Erlcen-
baldoaddttusefr dolor dolon,adco vt xnualcf-
cciirc infinnitatc, pro Epifcopo mitterct, pe*
temtaerum fibi Corpus deferri. Qui cum ve
miTei, iUe cum muittflachrymis & contritione
cordis omnia peccata fua confeffus ell, tacita
taoien inueois intcrfcc^tone : fuper quo Epif-
copositatus.rcfpODdit : Quare fubneetispar-
ricidtom,quodcommi(iflis innepotem venru^
Dicctuc illo: Fuitne hoc peccatum ? Subiccit
Epifcopui : Btiam crudclenimis Bt ille; Ego
ncquc peccatum ludico, jieque,^ Deo mihire-
mitti depoCco. Refpondeote Epifcopo;. Ego
vobis Chrifti corpus non tradam, mu parxici>
diufl) idem confitcanhni , fubiubxit vix <u>bt-
I* $ ciaris- Dp mine, me 000 ilium occidiflc ex
aliquo rancor efiue motu irac, fedfolummodo
ei Dei rim ore , xeloque iuftitia; Nunquam a-
Iiqois filiuai fororis plus diligere potuit,quarh
e^o dilcxiillom. Si mihi corpus Domini mci
Domini cum ioftantia poftulatTet, &lncjui
circa eum cram propter feofus inopiam iltud
ei darenoaauderent, procurauerunt cum fa*
cerdotej vt holtiam non benedidam apporta*
ret* Qui cum vcniiTet, cammultareuercntia,
qualitex decebat Epifcopum communicare9
mox vt limen domus facer dos attigit, Epifco-
pus clara voce claraanitj Tolle, tolle, non eft
Dorninus DeuSiReuelauerat Dcus ad auricula
cius, vt intclligeret quid circa fe agererar Stu>
peotefacerdote, pec non 8c alijs quia aderanit,
reuerfus eft , verum Chrifti corpus deferent*
Qnpd com verbis catholicis valde atque eom-
pundis adorans dcuotc (ufcepic, cum quo 8p
fenfurn 2d gloriam Dei fubtrac^um perfecxd
reccpit Sicque in bona cod fcfsi one, plenus fi-
de, 8c charttate migrauit ad Do m in am noftra
lefum Chriftum. ld$m Ub% 9. cap. 4)»
% t
Ex lie*
J*A
Euchariftia.
Eximmvm IX.
ExtuP i r u X.
jtHchari&iamvenerajts milts, vtBimtntM, in
lutumprocidcns, non m*cul*uit.
T Em pore fchifmatis inter Philippum 8c
Ochonem dominus Vuico Cardinalis, a-
Jiquaodo abbas Ciftercienfis,cum mi (Jus fuif-
fec Coloaiam, ad coofirroandum eleAionem
Othonis, botfam iliic confuetudinem iuftituU.
Praccepit coins, vc ad eleuatioaem hoftise om-
nis popolas in Ecclefia ad fonitum nolac ?cnja
pet exec, ficque ffquead calicis benediclioncai
proftratus iaceret , przeepit etiam, Ytqupties
defcrendum eflct adirifirmum , fcholans due
campanaiius facerdo tern pratcedens pet nola
illnd proderet , toque omois populus, tarn is
ftratis, quam indomibus Cnriftum adoraret.
Retuht eis eodem tempore cafum fatis mira-
culofumx Miles quidam in Francia fait tan tx
dcuouonis, n quotieiciihque Chrifti corpus
cleuari, fiuedefcrri viderer, proftratus illnd a*
dorarct. Gontigir, tt die quadam veftibus fuis
pretio Gs in dutus, intraretciuitatero. Cumqut
platca in qua equitabat, nimis effet lutofa, e*
impronifo obuiu haboit Corpus Domini. Quo
vilo, modicum intra fedehberansi ait: Qujd
fades modo? fi in taota profunditate te pro-
ftraucris, pcrdita font fcftiracnta tua haec deli-
cata. Si vero non defcenderis, faluberrima; co-
fuaudiniskranfgrciTofi femper accufabit con-
fcienria.QuitJplura? Prarualefcente deuotione
de eqnoprofi liens , in lotum (e mifit, in quo
flexis genibus, eleuatis manibus corpus Chri-
fti adorauit. Et quia dolcifiimus Dominus ho-
DOrantes fenon (oJam in futuro rcmunerat, i-
snoetiam in prarfentinoonunquam rehonotar.
hocegit/mpotentia, tt ratios luti nee ?na
^uidem guttata reftimenus cius adh«reret>
Tunc cquum cum multa admiratione reafcen-
dit, 8c amplius in fide coofortatus Dtmb glo-
rificanic. iitm lit. 9. c*f .11.
tucharsjtu obtath eaptiui cMeuds v/»-
(uU^ue dim fit.
i
Orraliratealiquando cioitatem cotrprc-
hendente, ibat 8c ipfe (andns vt ridercc
funetum obfequia . Value cnim dicebat cflc
proficuam fcputchrorum confiderationem.
Multoties confiderabat cos, qui morituri ve-
xation etn inexitu aoimx patiebantor, 8c co-
rum oculos prophjs manibus cJaudebat, mc-
moriam habere ex hoc vol ens fempiternam 8c
cur am propri; ciitus. Prxcipiebatautc &col~
latiobes pro defun&is impigre' perfici. Etenim
dicebat, quia ante paucum t em pus captious
du&u* eft quidam ad Per fas, 8c defcendens ad
Perfidem retrufus eft in carcercm.qui appella-
tor tatheba , hoc eft, obhuio. Quidam ergo
fugientes illinc, 8c renientes in Cyprum inter-
rogati a pareotibus illius fi forte vidiffent cum.
Refpondentes dizerunteis: quia nos propri js
manibus fcpeliuimus cum. Non autcmerati-
fte, de quo intexrogabant cos, fed alios alia it*
mi lis Dixeront ergo eis mcn(cm,8c diem ipfius
obitus. Illi vero tanquam pro mortoo racie-
bant ei tres colleclas per (ingulos anaos. Poft
qoatuor annos itaque yenit in Cyprum faga
la pfus a Pcrfis, dixerunt ergo ei u»i * Verc {ra-
rer nos audiuimus, quod mortuus tffc$,8t me-
moriam tui faciebamus ter in anno. Cum ergo
audi Act, quod in anno rccerunr pro eo memo-
riant , mterrogauit eos in quo die, 8c in quo
menfehoc cclcbrarcnt.Etillis dicentibus, fan-
disTheophanijs,ar Dominica fan^a ante Pel-
tecoften. Dixit ille: Quiatribusiftistempori-
busanpi Teniebat quidam candidates , ^t fol,
8c diffoluebac me inuifibiliter a rincolis ierreis
8c cuftodia,lcmoucbax deambulandototadic,
8c nemo cognofecbat me, 8c in cxafHnam in-
veniebar Yincula fcrrea^onans. Dicebat igi-
tur fan&us, quia^x hoc difcimus habere dera-
il os raqnic quando pro eis coHedas facimus.
Ex vit* loannis EU$tnofih#rij. f*r*i* x 5 .
Sxiu-
~\
ExiMFLYJt XI.
Mijfmmm fiUmnijt quidsm captiuus ads at us %
nmlUvi vintulorum fotuit UgtktHS rettneri.
IN prarlio Egfridi regis contra Edilfredum
re gem Mciciorum , in quo occifus eft rex
Ekeini. qniddanxmirabilc fad am cite con*
flat, quod neqaaqoarafilentio prsnereundum
arbiiror, fed maltorutn fafuti , fi refer a cur,
fore proficiendum. Occifus eft ibi inter alos
de militia eius iuuenis tocabuIoYmma. Qui
com die ilia ft node (equente inter cadauera
ocriforom fimilia mortuo iaceret , undem re-
cepro fpimu rcuixit , ac refidens fua vulaera
*i potuir ipfe alligauit . Deinde modicum re-
quietus furrciii , ft coepit abire ficubi ami cos
Euchariftiai S*}
quia ille me intctfc&ujm putat effe , ft pro me
miflas tfelebranfacit , ft G mine in alia Tita cf.
fem.ibianimamea per eras inrcrccflionem fol-
uerctur a poenis . Dumquealiquanto tempore
apudcomitero tcncretur,auimadttcncrunt qui
cum diligentius confidcrabant ex Tulto ft ha-
bitu ft fermombus eius, quia non erat de pau*
pcre rulgo ( vt dixerax) fed dc nobilibns Tucc
lecreto aduocans cum comes » interrogauic
intentius ?nde eiTct : promittens fe ei nihil fa*
duru pro co.fi fimpliciter fibiquis fuiflct, pro-
derec : quod dum ille faccrct, mimftrum regis
fe fuiffe manifeftans, refpondit comes. Et ego
nee fingula tua refponfa cognoueram,quiaru>
fticus non cras.ft quide nunc es dignus morte,
quia omnes fratres ft confangmnci ft.tiogna-
timei tniuexfi in iHa funt pugna intereff-pti,
te tamen non occidaa: ne fidem mei protrifli
qoifuicuram agerent, poiTct inucnitc, quod perdiderim; Vt ergo conua!uit,vendidit cum
le captus a viris . Lundoniam Frefoni cuidara j fed nee ab illo,
dum faceter, inucntus eft, acque capt
hoftilii exercitus, ft ad Dominumipfoiu co-
mitem ?idelicet cdilfredi regis addudus. A
quo raterrogatus quit eflct, timuit femilitem
regis fuifle confiteri: rufticum fe potius ft pan-
pecem , acque vxorio vinculo colligatum ref-
pondit, ft propter vidom fnilitibus afferedum
ncc com llluc duceretur rllatenus ailigari po^
tuit. Verum cum alia vinculorwn ci genera ho-
ftetfimpofuiflcnt, diffolutafunt, Cumque *m
difTet qui em era t vinculis eum non'potuiffe
cobiberi: donauit ci facultatem fefcredimcudi
fi poflet- A tenia enim hora quando mtfTssEefi
in eipcdirionem fe cum fui fimilibus yeniffe folebant, facpifTirric Tincula foluebactur.Atille
teftaros eft. At ille fufcipiens coram Tolncribus
egit, ft (anefcere ccepit; nodeeum^ nccfFu-
geret, vinciri prseccpu . nee tamen Yinciri po-
tuic Nam mox ? t a]>icrc qui vinxerant , eadem
hora e ns fane Tincula foluta . Habebat enim
germanum rratrem presbyrerom ft abbatem
monafterij, qui cum eum in pugna peremptmn
•odiret » ▼enit quxrere G forte corpus eius in-
venirepoflet, innemumqve alium fimillimnro
illi per omnia , putauit ilium ipfum eflte, quern
ad monaftertnm fanm deferens honorificc fe*
pefioic , ft pro abfojutione animse eius fe,pius
miffas tacere curauit„. Qoarum celebratione
xa&um eft n nullus eum Vincire poflet , quia
continui ioluerecuc • Interea conjes qui eum
teuebat, mirarifl ft imerrogare coepir.quareli-
gari non poflet. an litteras folutouas , dp qui-
chu tabula* ferunt/ apud fe haberet , propter
ousifgarittonpoffeT At ille refpondit, nihil
ie raiium attiem noffe: fed habeo fratrem, in-
quic , presbytcumin mea f rooincja, ft fcio
dato inreiurando vt'rediret . tcI pecuniam et
pro fe mittcret ; ?enit Cancina adregem Lo-
theri, qui erat filios fororis Edildrudx regina*»
quia ft ipfe quondam eiufdem regime mimfter
erat: petijt que ft accepitab eo pretiura faatrc-
demptionis, ac fuo Domino pro fe , vt promi-
fcrat, mifit, qui poft hoc ad patriam teuerfus,
atque ad fuum fratrem pcrucniem, repli*
cauit ex ordinecunfda qux fibi aduerfa, quxre
in aduerfis folatia proueniflent : cognonitque
reference eo illis cemporibus maxime fuiffe
vincula folnta , quibls pro fe miflarnm ccle-
brata fberanc folemnia. Beds lib. 4 cap- n. d*
gtHh AngUrunu SimiU eft in Gngnio lib. 4.
Dm/, csj>. cr.
2x»
IXIM*
)H
EllUHvK XII.
* #
TucfasriftiM propter increiiulamulierem beat us
Gregorius oraiiine fua cpnuertit in digit urn* .
MAtrona quaedam bearo Gregorio Ungts-
lis dicbus Dorainicis panes offcrebat*
Qai .cum poft Millar um folennia corpus Do-
mini fibi offerrer , 6c diceret: corpus Domini
noftri Icfo Chrifti cuftodiat te in vitam aster-
nam, lafciue fubrifit. llleContinqo dcxtcram
ab cius ore conuertens, partem illam Dorainj-
ci corporis fupcr altare pofuit.foftmodum ve«
ro coram populointerrogauiteam , quamob
can fa m ridere pre/umpfcrit . Ac ilia: Quia pa-
ri em (inquit) quern projprijs manibus feceram,
tu corpus Dominicum appetlabas. Tunc Gre-
gorius pro incredulitate mulieris fe in otatione
pioflrauir , 6c furgens particular illam panis
inflar digiti carocm fa dam reperir , 6c fie ma*
tronam ad fidem conuertit . Orauit itcrura, 6c
enroem illam in fpeciem panis cenuerfatiwi-
dit, 6c matron* fuanendam tradidit.E* vitaB.
Gregorij ?*pA I x. c 41 .
£ I1MP I T M XIII.
Esieharijfiam accept *m in die fafch* 5 ftattm
fosl Pafiha coriz.qtionumv*nitatibu$ deho-
neff antes, horribili pUga C4dhntur.
LEgiruringeftts fumrooram Pontificum,
quod quidam in die Pafchae fumpta cotn-
munione dederunt fe lafciuis chonzatjonibus
& cbrictatibas, yndcira Dei cecidft fuper cos.
Nam de ore coram exibac faeguis fcetidus, Sc
refiexus ad interiora, fubito forrocabateos. A-
Euchariftia.
proditoric* , quid deberet tali racer* Tmpera*
tor? Cui llle: Talis deberet inrerficj,& mutilari
membratim. itcrum dixit Angelus: Propono
tibi aliud dubium . Vnns acccpit pyxidem , in
qua referuatur corpus Chrifti,& in rcetidifEino
Into in prasfemia multorum cars proircir, ft
ablcoadic,- quid ergo debet fieri tali? Reipon-
dit fan&us: Deberet creraari tanquam hacrcti-
cq$. Tunc Angelus: Tales font dues iftiui ter-
ra? , nam filiura Dei pofnerunt in fcendiflimo
6c obfcurifllmo car cere, & v I ten us pvxidem,id
ell , cord* ip forum , in quibus coalnetum eft
corpus Dominicum reponi, proiecerunt in la-
tum , &in fimo foetidiflimo ranitatam,chori*
zationum 6c itnmunditiarum. Etideonoa eft
mirum fi ifti* vel maicribus puoiantur, Quod
cum audiflcut a fando Pontifice, poca itcntiam
agentes liberati fum. Co lie Hot fieculihwtts*
E X E M P L Y M * X I V.
Encharifiiam quidam deuotta mirtcuUsefufce-
fitt fed tacJu experimtntum caper e nifus , id
quod fen/it amodo nvnfenfit.
REfert magifter Ioaoaes Nider ordinis
prxdicatorum in Formicario , qupd fait
qoidam, vir plebeius laborator, firoplex rniin*
do, fed Deo reuera prudentior in ciuitatc Ma-
re.nbergenfi^Bambctgenfis diceccfis,a3eo tem-
pore ciuis , modo non noracn proprinm , fed
Titar bona fama occurrit. *Tilius confefllonis
hie extitit prauiccefloris mci in priorait^ No •
trnbcrgenfi frauis Eucrardi. Hie igitui ujnpli-
cianus temporali qurdemiubftamia son acq*
dicus fnit , fed rebut viuebat fecund urn feca-
km mediocritcr . Ad dmina fui.t deuotcs pla-
rimam. Nam fipcrib us miferi cordis ,de laborc
qua fiuc pluuia fie inundauit, rt difcorress^er icxcjbns proprijs paupe.ribus crogabat Jargiter,
omnem tcrram corum omnia vircntia penitus. pcfegripationiJ)us JjOUgis aliquptiens cprpns
Cuertit, .dracooes peitiferos in via dimifit, fie ipacjsrabatacfiur, & in.meditatione Domini-
quod nu lias potcrat ingredi vel egredi fine pc • c* palHonis fe exercore folebat mojtipltciter
riculo. Cum ergo quidam fanclus oraret , it
Deus placaretur huic populo , vel faUcm de-
mon ft rare t caufam tanti flagelli , apparuir ei
ADgelu^&propofuittaJcm quaeftionem Sia-
liquis acciperet fi Hum Imperaioris, 6c ponerct
in fziidifimo carccic^ k obiuriffinao, 6c hoc
Etqwi.a ex his pijs operatiooibus ad Deora
dfctim eius animus cocpit ioardefcere, idcirco
defidqrium aliquotieni iaaono fumendi dioi«
nifiimum Eucharift'as facramentum in co non
deftitic crefcorc. Vcium in prat fata civitate
xxufcnlinus fexna farms quam fscroincus ad
Eacbaiiili«
Euchariftia.
fscramentom folct accedere > for-
midabaipropterca Dei famulus fa cram cm urn,
quod cordis acftu affedabat, contra ©or cm
crebrios pctere, oc lingularis vidcrctur , iuxta
illod mcraot andum beati Bernardi • Qui facie
quod nemo, roixaoiur omnes. Ezcogitabat ta-
incadiuino natn modam aliquem , quo me*
dianceadqoircret perarquipollenriam, quod
fomcrc ncquibat per lacramenti pratfentiara*
Sriebat enim quod temper Dei mifericordia.
volootstem bo a am pro tafto acccptat, quan*
do propria negligeotia opus eurinfecom noo
vetat. Fecit igimr quantum in fc fuit, qoicquid
potuit,fcad iacramentum Euchariftias pr^pa-
raodo, die prxfertim Sc bora, qoa» JBurhariftia
habere verilimititcr a faccrdotc proprio non
vsloit. Nan primtxmn* opottnnitasauiferat,
lacranuntsliter pracconfclTus eft. Cibum prse-
codeori die furapfit moderatius rice iciumj,
deindedeuo done vera per meditati ones fan -
cits is ara cordis coram Dei viuentis oculis
mac1are(c,8r aptare fokbat folficitius quo po-
rntr. Et tandem infra miliar officiurn, & potif-
umc commnnionis bora omnt defidctio quo
poterat a diuina petijt dementia, vt Ac le tanti
(acramenti participcm efficcret , & bonaro vo-
IpDtatem pro facta acceptarct. In cuius euide-
tisn, vt cozpns fubijeertr fpiritui , Sc vt dioina
' boniras bona* voluntatis mnnns acceptaret
profado , idcirco cum facerdos ore proprio
facramenram fob fpeciepanisfolcbataccipe-
re, ifteDei famulus tunfo pc&ore toncetiam
fua labia aperoic Bt ecce mita res Nam dioino
(vt pie1 ctedi potcftj rairaculoaccidit,vtqoa-
do ita fc dfpofurt,ilhco lingua* eius h oft if c6-
fecratsquardani particula adhacrcre ccepir de-
note » dulcitcr, Sc fenfibilitcr,adeo vt necefla- •
rifi vidererar ci, ant iftam cuara fenfit particu-
lam de ore ( quod vcrebatur) poncrc>aut qood
facicbat perceptam dcglutire De quo cum mi*
raretur ftpius ,fc tandem dubitaret,an illudad<<
ucoiret diointtuf , quadam die cum dioina' au-
diffct, & percepiflet ( vt prartadum-cft ) finito
a ffas officio. certiorari volen* digitum oriim-
pafuit , lingnam tangcre vofu>t, fed digit o a] -
baqvardam particula ,Tt vifus oftendit,inharfit
feniibilitet, qoaro ori reim^ofitam fump(it> vt
ambled deuKCps per dccuifumfu* vitarjau*
kj
quam fimile meruit perdpere, licet a bonis o-
peribus nou minus quam prius defiftcrct; L$k.
i.Fermie.csp. i.
EUMPLV
XV.
Zuchtrifliam frangens in mi \ffm presbyter, vifia
tftMpueroqutdtm mf**t$infruft* tencibre.
LEgitur in Scala corli, auoj fxater quidam
familiaris cuidam nobili viro , domum
eias frequcntabat, Sc filium ems vnicum pltw
ri mora diligebac, Sc quiaeiiocalia pucriliaaf-
fercbat, pner fcqucbatur eum rbiquc. Et cum
ad Eccle/iam fui/Tct cum fecnius , vbi (rarer
continue crlebrabat, ftanspucr iuxta fratrcm
vidit manifefte in eleuatione corporis pueiuna
inmanibus dicli fratris, vidit poftca£radio-
nem, Sc futnptioncm, & ideo fugit, It abiconW
ditfeist terra* Quxfitos autemlt inuentus,
nullatenns venire volebar, Comqucfratct iftc
iuiffct, & eum addu^eret, puer damauit: Sal*
nate me> faluate mc,quia iftc vuitmrcomede^
re , ficot hodie comedit vnum pulcjicrrimuna
puerum. Inqoirentes vero cauQm dicli, inue-»
neruntquod de facramcmoaltaris hoc vidifJ
(ct, Jeannes lunior. *
lit M P L7M XVI-
Euchsrtflid facrMMentum eb fewer fi facer da tit
perfidtMrn iu carnem ctmmHtMtur.
LEgiturin legenda fancli Hugonfs Lin*
colnienfis fipifcopi ordinis Cartbufienu>f
quod in Francia quidam facerdos fecjilarisio
quadam villa celebrauit , qui mate fttturpiter
vixicCom autem veniflct ad hoc, vt facramc^
turn Dominicmu eleuatum fupcr calicem dini-
dere deberet, dubitarc cot pit, an hoc effet ve*
cum corpus Chrifti, Sc hof fpccialii cr propter
reprobam vitam fuam hac(itansy (ci licet vt rum
talis peccator, qualcm fc cognouit, confecra*
re poller . Et ecce ftatim iplum facramentum
in manu fua pro medietate verrebatur in cm-
dam carnem , reliqua parte ejus tcnentcjforraj
panis priftioam » 6c tamen manfit quafi conti-
nuum quoddam 8c iudinifum Quo vifo later*
Z i I dot
$66
Euchariftia.
dot perterrirus totnm dimifir in caticem.fic fu-
bito facramentum fanguinis fuit mora tarn in
cruorem , acfi dc altquo corporc profluxiiTet,
fir tunc facferdos illc coofirmatas id fide «f cr
tot am vitara pcenitentiam egit. Cotle&or Sf§-
tuli. Ep magna legends Sanfti h*gom$ Lin-
t*lniinfit E fife opt.
Exfifef LVM XVII.
/
Jjjhtomodo luddi corf** Chrifti in Partes ft$~
dtrunt, & mirscttlofus ftmguis do oodom
corf ere frorufit.
Vanquam iara non loqnatur propheta,
_^ ficpeneceflafle videatur omnia miracu-
la Dei , mundufque ipfe chatifmatibus diuina?
dementi* vidcatur orbatus, ne cameo ptarum
•tquc fimplicium menrium fides circa tcrnfi-
cunat facramentum corporis Iefu Ch ifti vacil-
Ict; pariatque errorcs , cti'am vfque in noftranx
fttatem memoriam fecit Deus rnirabilium fuo-
xum<irca efcam, quam dedit timentibus fe, ft
tfque nunc tarn ftupenda miradaque circa fa
pcum, ?t cra^ adorarent j perfidiludsieri
forte in fuis lynagogts latefecntes hoc vide.
rant , cceperant inuicem arridcre, eonfqoe Jet*
licet proceffifle Chriftianam fioipiicitatcm ft
earn ipfam hoftiam , quam hi ipfi Chrifttaui
man a confcccram , ignis flamma decoxe-
rat, ferrumcgitin formam, crcatoreni cali &
terra: , marifquc confiderent . Vndc.inuicera
communicate concilto ftatuetunt ie non par-
cituros pecuniae , dummodo haius rei vciita-
tem portent cxperiri . Pertranfitis igitur son
multis diebus , cum quodam vefpere fere ▼-
niucrfi ibdii prxnominata: ciuitatis in vnam
domain coogefti cflcnt , eclcbraflentquc Uta
conuinia j pra?buit finum pericoris aada-
ciam , fie vocantes ad it cuftodem in intem-
pefta no&is callgtnc , ( erac cnim bora nodii
quafi vndcciraa. ) Eccc, inquiunt, in hoc too
ftathuius quern cernis facri cooucntoi fnm-
ma concili; , rt experiri vclimos , vttum )ila
hoftia , quam Chriftianiadoram, Deos fit,
vtrum quoquepams ilk materia , re , foimi,
fir datura rcclamantibus , in carnem tiaufi«
nit fie fanguinem ; quid igitur dabimus cibi,
Vt tu, cui huius hoftia; eft commifla cuftodia,
nobis earn tradas ? Stabat attonitus hacoooa
crofandam Euchariftiam prodigia fulgent, vt. petitione infelix cuftos , 8c varijs cogttano-
etiam perfidas animas Iudaicae plebis fui ful-
gotis claritatc rcuerbcrct , innataque Hebrstis
caltg«nemmagis,magifquc difcutiat Scd quia
ndhuc iacent in tenebris prodigia lucis , me
icribenre, etfi non vniuexfa , plum tamen pro
>ie6>o longms modio fopra candelabrum om-
num proccllis acfruabat. Dine euro a nerando
comraerao retraxit timdr ; illinc attraxit aui-
da nnmmi execranda cupiditas , atque fie *•
(loans expedantibus Iudasis protelabat ref«
ponfum Dicunt ergo ei ; Quid ageris fruftra
cogitationum Audi bus, & nobis ingrarasmo-
aibos lucem fufora locanda funt Ec in primia ras intcxis? Si vis nobis tradere ho ft iam qoam
de his quae circa venerabi'lcm hofliam faila optamus, non te id gratis adnrom rere , quia
funt in Vrariilania , qua; Teutonice Brefloa
tiuncupataeft(& in regione Bohemjc fita, lo-
ouamut. In hac fiquidem ciuitate ( nefcio qua
ceceiliiate ciues comnulfi ) in illis quacuor
tern port buy, que poll teilu crucis venire folct,
folemne f'ti* proceff poem rleri ftacuerunr , in
qua ( vt fact lias ofFcnfoa ocutos diuinc maie
ftatis ad clementiani prouocarent ) corpus
Chrifti Iefu Filijfui, cui pro reuercntia nihil
sotx. aureos dabimus cibi . At cuftos audicni
fc pto exili hoftiola tanta capture ra, breoifli-
ma confultationraum vxore prarhabita, ( nam
fit ipfam adduxerat J data manu infauilu tm-
ptoribus commercium fceleftorn firmaait, es
umen lege promiffa , vt rem fecrctam refer*
narent. Phtcet vniuerfis prouida , velpotias
perfida virj conditio* Vnde miffo cum cuftode
▼nc/ex eis, qui haftiaro ferret, xxx aureos tri-
negandam arbitrati funt, cum debita vencra- buerunt Pergunt igitur ad Ecclefiam fimal,&
tione portauerunt . Qnod cum facerent , it referans tabernaculum alter ludaa Domioum
deuotx plebes padim per I oca in tetram pro- Deum . fir creatortm fuum perfidi Iudsri ma-
xoetent, Ic cxilcm hoftiam ecu Dominuxa ni' sdcfetcdomaiEgnauit. HiaKaqueparxa-
-
1
w, atffteoftoa in dorsum fuam, fed ludatus fee urn infigne prodigium Iudstoran^qui base
com ad cos qui fe miMcnt intraflet, eleuato
infiiblimccorpore Icfii Chrifti. Hie eft , in-
quit, panis ille, quern Chrifttani id carnem
aantuTcdicunt& faoguinem: Vidcamus igi-
lorooncineo quid la teat. Pofita eft ha que
ncoGijinpoficaqoe hoftia, qoam blafphcma-
vidcrant , qaidam qaidem ad fidem conoerfi
funt,& facti baptifinatis vnda renati; qaidam
▼cio in fua perndia permanences vfquc ad cea«
turn quinquaginta ffi ramenjnenumerusnoa
fallat ) flammis inie&i funt, & tragcrdiae per
fefaclxdigna fupplicia fufcepcrunt. At vctA
aernnt>confpoerunt,& incidentcs culttis at que < cuftos, vt'in nullo a magiftri fui ludx iucccJG*
lioccolis perforaqerant, ftcficrurfum FUium
Dei ctoanxeroot* Cumque hare coot in u at o
forare pcragerent, fiercnique foreado fcuio-
res, cospit exieus moln hoftiola tarn copiosi
craofcm^parlim per incifionese&undere, vc
per madentem f anguine menfam hoftiat por-
ticoes hac illacqoe difflocient. Quite pctfi-
da aaukitodo in clamorcm cdncuata, quid-
namhoceffct obftupuic. Ad quorum clamo*
rem dioino oata vigiles , qui coftodiebant ci-
uitatcm, excirari, la&o per feneftrarura rimat
vifc, rem vt ra&a erat drdiccranc; qoaproptcr
inUchrjmaa refoloti* info litis clamor urn itre-
piiibos, dormientes dues czritabant. Qui
cam quid factum effet cognouiflent, vlulatu,
busdeuia/ei, eiterrens populum, horrendia
quibufdamyac defperatiooe nlents clamor ibut^
vna cum vxore fcelerii contcia,laqueo (ufpeaw
ftts intcrjjr ColU&or Sftculi eius.
Exiuplvm XVIII.
J^uomoio diaboli qui itdf^Bifuni^ vt nullum
vttirtntur, dtuins virtnu compulfi far**
wento corporis Domini nottri l$Ju Ctmftiri*
uerentiam cxktbuerunt.
• •
EO tempore, quo triumphia darns Dos
Burgundis Philippuf ,ficut & carteras fuej
ditioni fubicdas prouiocias, Comitatum H oi«
nWa,gemitibus totam duTtatcm pertutbabat. landiae non ambigua preuidentia admimftra*
Adfant fubitd vezilla Chnfti cum crucibut, ie
acccous in breui non paucisluminibus, vt gta-
si ioioria ofFenfum ceelt tcrrsqse creatotcm
demulcerct, concinens cleruf proccdit. Sed
dampropius accefDucnt, atqucipfi vidiflenr
Rcgcm gloria? in proprio fanguine fluitare,
proicdis Tcxillb & cracibus fete per prona in
terrain proijeiunt, vbi can ti bus coruoi in ge-
nitascommiiutts:0 gloria* ?aP* factarium9
ioqoioncvqoia ce tarn graoiter f utBeraoit/Qujf
£iaguinem tuum tan immanitei fudit t Quia
cetam atrociter in panes diflecait/ \9t illis in-
ceitismasibnsy quae te generofum (anguincm,
iJat , circa Alcmariam einfdem Comitatus fa>
nofum oppidum, in monafterio Regulariua,
Eilo volgari vocabulo norainacum, nrmiiEma
relatione didici conttgtile, quod fcilicct quo-
dar&v tempore, du cuftof prchti xrionaftcri; ia
hora furgentii aurora; fratres ad primas conci-
nendas campanas compulfu conaocaxet, audi*
oit poft tergum numcrofx cutufdam muJtitu*
dinif ilrepicom infooarcEtcam fcire cppererf
qui o am hi effent, qui citra aliorum bo»inun%
confuetudinem moteque ea bora ad fuam ec-
cleGam commeaiTeiitx paululom in obliqoom>
refleza ceruice ( ne forte indifciplioato intuitu
mortalium oralis yidendum prsrbucrunt. Sa« intrantemBcclcfiaplebem fcaodalixarct ) ▼!•-
not enim fuiffet te fub cegumento facramctua-
iiam fpctiexam, famine fid ei , quam corpora-
bbos oculta intucri. Cumque bate , hi fquc fimi-
lta (aoo) dolore diziflent , furgentes a terra
menfam ipfam cum corpore in (anguine pxo-
dic venire qiendam procerum ftatuta virun
nigra, pendulaque tuntcaindutum, & fcapulif
more Picardico tumentibus, pilcum fublimcna
in capite deferentem , habentem quoque Am
pedibus longiffimia roftris calceos prstmi-
fiaente, miitis cantu fletibus ad ecciefiam deA nentes , ft ramiliam fe fubfequentem roul-
taletunt, Vbi cum debita veoeratione collegia
corporia partibus, & congtfto in vafculum si*
gOMse?mcn(am ipfam in publico loco omnibus
vifcfldam fufpedunt, Vcium nc&aftra daraif-
tarn nimis: Quern cum prxdidus cuftoss)f
liquem princtpem ob ducts negotiaezequen*
da ab Haga Comitif miffum fulpicatus eft , 9c
officium iachoatum implcuit , Sed dum codu
pulfum
j«8 Euchariflia*
f aUutn csmpana? diutius protelaret, pertacfi
datmonet (aa illi eranc quos viderat) odiofam
vocem, fubito per valuas choricum fragorcit- /
rumpunt, raptas fedcs, fcamnaque conrufe ob-
dine in proftratum terrore monacham iaci&t.
Quo ftdo comprehcnfam nonftranciam , in
qua Chnfti corpus fumma veneratione digou
rcfidct, manibus violeter contra itruieem pref-
£s , ecu fluidam glebam infra (upraque vfque
•4 corpus Icfu Chriftiiudigniuscomprcflerut.
Corpui camen ipfum, in cuius honore ©trine
genuHe&enduni eft, quod eciam barathratre-
munt, inta&um inuiolatumquc rcliqueiunt, 6c
IXIMPLTM XIX.
Jguomod* quidam i dtmonepercujfui, virtuti
vtnsrabilis S*cr*mtnti mirac*loi}j*HAtus tjl.
SVnt iam ( ni fa 1 lor ) elapfi none* anni,qaed
quidam rir in villa non longc a Traicdo
infes iori fica, fefperi dum fol vergerct ad oc-
c^fum , qaippiam falturus fol us cgrederctur
in proximam domui Aluam,vbi cum eflct, neC-
cioquoiudtcio Dei, v coir quidam gigamea
rnagnicudints vir tcrribilem habens vulcom. Is
fie aquilonari chori vitro, ita vt ncc reliquiae . pugoo per cu flam fub genibus virum ciulaa
rem altius» & auxiiium mclamanter* proftra-
uir,abtjt, nufquam com^aruit. Quofafto, fa-
milia domas ad flebilcm viri clamorcm per-
tcrrha furgit, acingrediens(Huam,Yiram quz-
riCjtcinucnit Gum que pallidum vulcd pcrdi-
U voce, 6e verfis horrendius luminibns ndcict
quidem remancrcntf fecum fumpto, cum in*
genti tumultu coca ilia dasmonum mult ita do
rcrfus feruidum tempeftatibus marc fcrebatur.
Ac vcvefanifnroris fui vbique tnfigaia rema-
nerent, totum iilud vfque ad mare ab ecclefia
iter tragoedijs replet.Siquidem hie euullam ra-
tiicitus arborem ftrauir, iliic pendulis frondiu ^iacentem ( quoniam mortalia fc deferuere pre,
lacinijs, 6t vi f raft is ramis falicem reliquit, hie ~*fid!a ) ad fand|orum auzilia recurreruttt. Per
prodiga laAis vacca rcpentina clade percufla ~a — :~: — ' ' ' J r '— A"
eft, illic pafcens equus interclufo dentibus gra-
mme terra? relifus becifus eft , vbique praua?
rnaieftatii infigoia relinquebant, Cuftos vcri
diuino prsfidio fenfibus rcddlcus, vfque hodie
( mfi me fallat opinio} mirandum orbiprodi-
fium volentibus audi re den unci at. Patet ex
oc crude!! fa&o.quanto adio malignifpiritus
Uagrcnt aducrfus genus humanum, quorum
rota* cbnatus eft genus humanum fecum per-
dere, rtcbmfpfi miferi fiat, mi fen at focioi
quamplurimos habere po flint, cumiuxta vol- Tcptiirineris non modica portione, KmfteUr
f~ atum prouerbium, Solatium fit miferis fociu damum Hoilandiat parttum non incognitam
abereinpoenis. Qpippc qui maH font, & tan- ciuttatem veniflent, vfque aded languor inoa-
ta malttia pleni, vt a roalis inferendis abftinere luit, vt ceo celerius moritarum homing fquo-
noopoflint. Quomodocnim ignis, qui call-, niam aliud congrnentius in tali necefwate
dus eft non potelt nen calefacere id, cui ad- hofpitium non apparuit) ad hofpitale cogeie-
4motusfuerit? & quomodo fol qui lucrdas eft, tur dcfrrre>vbi cum fere per fex leptc mve heb-
imo fans luaiinis, non poteft non illuminare, domadas mortis imperia aoxius eipedarcr,
*acrem cui prjtfto eft. Ita etiam mal'gni fpiritua quadatn node pulchcrrimam vultu; &#fu'gccti
amalofaciendtfceflatcnonpofiunr. nifidiai-,#fto!avcftitam virgiuem, aureum diademain
cuftum igitur, iacentemqae virura ad faodom
Gcronem ( qui in Egmunda vfque in praffeoi
miracults claret} cum fuifficientt oblationcdc-
fereoduin deuouerunt. Quo voto non ambi-
fuis fpe,fide,fr charitatc rufof virom.ctfi me-
rorumviribus deftiturum,loquenrcm tameo,
& fua infortunia enarrantem, ad do mum ba-
iolaront, donee ordinatis his qua: ad viam nc-
ceflaria eranr , paucis diebus inter current ibus
ad prarnQminatum fandum inualidum virtun
dcucherent Cum que pcma&fita pofitaqucar*
aa bonitas eos faniire prphibeat Id. ex initio
huiuscap patet quoeircitcrttmptrt Cetle&.ht-
iumexttnp.vixtrtt.
capire proferentem , Cbiaffillerc vidir, &ci
dementi piiulmae Virginia afpedtu fonros
audaciam: Quarnam es ruf'inquir, pulckerrima
mulierum , quae non verita pauperrimi fcomi
aismifcram fortcm, hue inuare di^nara cs
prajfertim
# Euchariftia. 3^
prxfcidnienmTuJtUiinccini.habituaainiam, tcr grauiter ferret, eumfum ma copaffioneo-
mortalium decorcm foslix deuiceris. Ad qu* culos in caslum iaciens.O Chrifte,inquit,pa»
virgo: Ego fum^nquit, tlla humiilimafacmi- ftor bone, 6 colics peccatamundi Agnc Dei,
narum,niifcrorum forte rcfugium,cui»s|&o- qucm hodie in cibum fumpfi, banc captiuam
minus humilitatera refpictes,imiio!ato pudo-
re matrem Dei conftituitEt buc Due veni ad
rc.vt dicerem ribi, quod fi faintatern recipere
placet; ce ad fanttumlocufcrri pra:cipias,vbi
circumduct us per yencrabilis facramenti infi-
gne tabcrnaculum, celeriiis amifium robur X
/ra&as vires recipics, & his didis ft in cccld
virgo rcccpscAt vir mane fado.aduocatad &
mulicrem,cui infirmorum cuftodia incumbd*
bat, perijtvt (cindurum veftibus ad fandum
locom eclerius dcportaxet.Miratur illaad pc-
tuionem inlblita, & anhclantemvirom.mor*
tiqucproximum vcl paululum moleftare pa-
ueiiit. Admonuit igitureu,vta nocitora ftbi
poftulationc defiftens , Domino, vr animra
citids abiroram inccelum dcochcret,fup plica -
ret.Sed cam illequid vidiflec , auduTetcJ-, foe*
minx jmimafletl5c ipfa. rem a Deo agi perci~
pcret>aliorum fretaauxilio,yirura.vt perijt ad
laodmn locum (fie cnim nominabator Ec-
cJcfia ilia, ybi yenerabile (acramentum pr*
cxtexis locis jn& diuinitatis potentiam dc-
mouftrauit) ^Bjrcbant. Ybi cum cum, yt di»
diccrat,circa tabcrnaculam(cmel,bis ter^dn-
xiiTcnciogyrum, quolibec circuitu adau&us
vinbus, tandem integrg fanitaris beneficium
repoxtanit.:& bis qui fe iliac detuliflcnt agi-
lior.exuitans & landaus Deum peregrinatio-
sem ad fan&um Geronemyrt youcrat, adin>
plcuir. Idem CtlUfor bmut Specuti.
EXIMFLVM XX.
QufWftd* virint 9 vtntrskitis Sdcramtnts cm
« luf tdtfts mir*c*lose UbtrAt*r.
Rat in monafterio quoda dcuotus qui*
dam faicus paftor ouium,fimplex Be ti-
neas Dominura Deum. Is cum quadam yice
poft perceptionc corporis Icfu Chrifti, circa
cuirodiaouiunvfiiarum follicitus cuftos affi*
fterer, Tiditfubitoycnientem cfiJua Jupum,
qui rapcam i gtegc morditus onem deucnens,
Warn qua vcnitiecuxrit, Quod cum laicus fra-
ouicuiam tibi comfnendo.tuferuacomiflam,
nam ego cam rapwm vidcre poflum , iuuare
non poffum.Mira res, hacorationc fufe, eda*
ciflimum animal nee au id irate cibi.nccinglu-
uie fui ad hoc induci potuit, vt oue tali tutori
commfflam aur laederct, aut voraret. Illcfam
igitur inuiolatamq, reiecit. Quam paftor in-
eenti gratiarum aclionc Deo rcTufa,grej[i re-v
ftituit, & recces geftum miraculum patribui
cnarrauit.Ij<M» Cell* ftor huim SfecttU.
WIRACVLA TRIA PRO
COMH&MATIOMB ElDXi
'Eucbarifbx.
EZIMF LVK
XXI.
it Chrittm aff>*r$t in Sscrsmemi* *U*fk J»
f*rn>4 Ipeciofi fucri.
I.
«
ACcidic, vt rir quida fidelis occulta im«
pugnationc diaboli tctaretur in fide, qui
de Sacramento altacis caspit quodammddo
dubitare de veritate corporis Chrifti. Is exgo
cum ftarct ad audiendam miflam alicuius de*
uoti (acerdotis,r^pe ingemuit, dolens depra-
uaimmi/fioDefpirinisroaligni, orauitq^ Do-
mihum,vtfui in bac vacillationc dignaretiit
mifercri Sed mifcricors Deus,qui animaruut
(aluti yarijs, ac miris modis occurrcrc folet;
pr^fatum yirum noua, & infolita vifione iu-
ftcuxit,atque in fidefuauiter cofortauicVidie
namque inter manus (acerdotis fibi.apparere
non (peciem pamsjfed formam (pebiofi pueri
prxnlijs hominum,& nimiumirupgs.actre*
mes gratias cgit, &: Deu benedixit. Saccxdos
vero de his nihil fciens, officium miffac.folito
more cum benediclione copleuit : nonenim
propter«um,qui fide,& gratia plenus erat,hc.c
oftenfa funt,fed propter infirmum in fide ro-
borandum.I* vit* ventrandi S acerdotis Hen^
fici Brunt firifts prThomim kKimfi* t*>7*
Aaa
Exim-
no
Euchatiftia*
EXEUFLVU XXII.
ExiMPLVM -XXIIT.
* Kurfiu afpMret in forma hominis, m4 tolUn- *■ Neltrts rm'tturo cfenfam proximo , nonpo
J J I • • . . • • • - I ' I M J* • I ^^1 • «-» • • i£. ^
d*mdubii*tion*m mulioris, ortam ob'dor-
fefium fiientid* vel bon* vits eonfocramh
. Stctrdotic.
A
r
XL
*4? vidire corpus Chrilii inm*n\btu factr*
dotii miff*mcolebr*nth , qui mox vt mm
condon*wt , clarfoUud confpemt*
II L
gT quiafcrmode vcnerabili Sacramento
MmJ incidit, ad hue refcram confimile factum
dcqtiodamlacerdote in parti bus EriGac , fed
minns laudabilisvite,.Siquidem bonf memo-
ri*,Fratre noftro Alardo narrantc cognoui,
2uod crat cum eo qui dam presbyter parua:
:icnti*,& famac non clarc..Iftccum Ecclefia
intraret, vt diuioa eclebraret, boncfta qiueda
matrona,qux ejus imperitiarh cognouic, cce-
pit intra le dc eo fuipc&e* cogitarc, ac mur-
murando dicexe.Quid tu imperite vis fa cere,
& quoinodo tuindigne poteris tarn magnum
fcacxamtntum coancere? Hxccacoguante,
presbyter ceepitcelebrare, & diuina myfteria
tradarc & confecrarc.Ea&um eftautcm dum
venerabile Sacramentura ritu Eccleiiaftico
<on&cratum- elciiaretur, & ©ranis popirfus
hocflexisgenibus fideliter adorarcr* matrona
fupradi&a vidit in eleuatione, apcrtis ocuiis
figuram homiais Cbrifti, nimium ftupida,&
pcrplcxa. Einitaitaquc mifla banc vifioaem
ah cri facer dotifcercte expofuit,& quid mali
de cclcbrame antea cegitauerit, bumi liter
conreflaeft,^ui diligentexgefta rei ordinem
&viftoircmexaminans, matrons? refoondit'
HocDeuspro tua faiulc fieri permiUt, ncde
caeterd male de facexdotibus cogites, nee de
veraconfccrationc dubites* licet malae fam*
£ne,&indignf vita. lllahatcaudicns firmam
fidem tenuit , & Deo iudicium de facerdoti •
kms eiuscommifit.
li'tdiminfimoforum Thorn* kKempis*
C Ed nontepigearaliuditerum miraculom
^ dc boc fummac venerationis Sacramento
a\idirc.Eo namq; tempore, quo monafterium
jnonris landrae Agnetis illic rnoracurus intra-
«ui, quidam deuotus clericus , mccumdiuin
codem loco habitans, pro quadam caufla ad
vtcinum monafterium pcrrcxir. Cumqjioiri-
nefc cffcc,iunxitfe il li quidam Ocularis, com
eo focialitcr vadensac ramiliarker colloqucs.
Fa&umeftaucem, dum paritecambulaientl&
de Deo conferrent,ait iile (ccularis clerico Te-
cum comitanti: Dica tibi,amicc dilc&e , quid
mihrin vita mea bccuitcracctdit . Loogofui
tempore quod intrans Eccle£am uunquam
potui Sacrametum altaris in manAus Saccr-
dotisvide~re. Exiftimas au tern, quia nimis re
mote tunc ftarcm , & pra: canine oculorum
non pofTem bene videre.accti^ropius quan-
tum aufus fui, & licuit; fed nihil peniois pro-
fuit mihi^nihilq) inter manus (acct dotis cod-
(pexi. At ifhid etiam vkra* annum mibi eueoic,
A: quade caufla noniarisperpendoMandcin
mereucrfiis, & multum perplcxus, ad Saccr-
dotem me contuli,o*c cun<5ta ei in coafeflione
denudaui. I lie benigne me audiens>, & caote
iccreta perquirens , inucnit me ftarc in odio
euiufdam proximi mci, cui pro nulla re volui
ofFcnram, qua me offendcrat, dimitcere- Am-
maducrtens bonus & difcretus confefTor cuK
pam mali tie, meae , increpando dc admooeodo
perdocuit me, alTerespchculofum valdefoic
intaliduritia ftarc, nccpoflc aliquandovc-
niam promercri, nifi ex cocde dimitterem of*
fenfas omnes, atqueidckco mihiiftudacci-
dere, quia non clicrn dignus diuinum Sacra*
mentum ocuiis malignis intueru Auditis bis
J&cris monitis,acquieui confilio (acerdotts,&
toxo corde compunAus , xemifi ex integro
iniuiia^
miurias>nolcns meipfum dc carter 6 vindicate,
quatcnus pofl'em Deo rcconciliari , &gra-
aara peniiram rccuperare. Tuncdemum Sa-
ccrdos me abfoluit / 6c impoiita pcemtentia
abirepermifit. His geftis ftatimad Ecclefiaxn
inrraui, & miflam audiui, Deo mi hi prop mo
iado,6ttum Q>rpus Chrifti inmanibusfa-
cewkuis oculis mersclariffim£ vidi Acgratias
agens, Dcum in mirabilibus aperibusfuis
bcncdiii.ldem ibid.
Eiimplvm XXIV.'
Euchariftia.
37*
culca Dco^Iufquefaccrdoti abs te nuper tri-
bute) , gtatiam tibi, poftcrifque tuis cumula-
ti/fifne rcferctomoipot.es Deus,& nc ee van*
fpe induci a mc fufpiccris , nouenariu tempo-
ris niimerum.quoribirneae buius pratdidtio-
nis cflicax fignum oftendctux diligcntex ob-
feruato, Rudolphus igiturnoucnis, & diefeus
& menfibus clapfis cipc fua, ad.nonurainde
annum quo Romanorun*Imperatordeclara«
tus fuit,sctatc proceflh>quibus religioaitlan-
&x initijs Romani imperij amplitude in Au~
ftriacam domunt profecla, ccrtis pietatis ra-
tionibus con(eruata>ha£tcaus fait J dim loan'
*lllufiro exempt* inmrificldedu&*>&*dor** nes Albert us Widmanjladiut . Otigints pu§
uEnthariftia an.1264. m Rudolf he Cem'ui Chronica antiquitatum S*euU , doRot M*t»
Hashufico^ Aufiriace domus primo Roma* thame Galen us Cat echo fi III.
norm Imperatore defgnato anno 1 1 7 5 . £ar
Uanae Alberto VVidmattadio lurifeonfnito^
Senator e Regie , & Hepnrthia Orientate,
AuRrU Cmcelbmoin prefatione ijtD.Pauii
fyiSyrtMCcoditMS) & MaximiUano Booms 4
Rigs pofieaRamano Imperatori huim nomi*
• nu featnde t dedicatas anno 1555.
CVm Rudolphus Comes Hasburgicus
antequarn Romanorum Impcratorde-
fignatusdlct, vnacum Rcgnlo Kyburgenfi,
propinquo fuo adanufatidtca, in (acra Hcl-
aetiefolifudinis celIaabditam,reiigioni$ cau-
£ proficifccrctur, atquein via facerdote' cum
EXIMPLYM XXV*
*}{obilis Germ anus Ofwaldut Mulfery in fat •
craUommunione nolens communi laicoruni
hotlia content us ejfe.fed maiorem% qua facer-
dot is celebr antes vtmntur, requirens, mira-
culosereprejfs&eft
AN no aNatttritate Domini 1584, qui*
dam Germanus,dictm Ofv valdus Mul-
fer, cx nobili or tus profapia in Sweld , due
Scefclt, ft ibidem in caftro vulgaritcr Schlo-
Icla Chrifti (acroianclo corpore , vt cxitu- fperg, nuncupate refidens, tempore Pafchali
rocuipiam exhacviu inproximacalaviati- "* n' ' ' " «/?- --
cam pratberci , iter pedibus ingrcdicntem in-
aeniflet, deequo defcendit , Saccx-dotemque
impofiruxn vna cum propinquo fuo (qui pic-
tatcipfius commotus ^dituoquoque arden-
qno Chrifti ndclcs ex praccepto Ecclciiat ad
communionem Euchariftix accedere folcot>
maiotiHo(tia,& nonvt c'as teri laic i,' com mu-
nicarcnirebatur.cxtimore itaquehuic facer-
dos perniciosc aflentiri volebat. Sed dum tc-
tcmcereum, & ^r is campani crotalum , fiue^ nerabileSacramentum fupra lingua, anted!
tintixinabulum pracfercnti3equufuum conccf- &i Ofvvaldi poncretnr, eccc miraculose ante
fcrat) vfijuead aegrorum tanqoam i pedibus,
frcDifquerrumfter deduxit , indeque ad sdem
(acraratciii(acerdos pr^fidebat, reduxir.*iquo
cum taoiriominis prefatiorie,ad Rudolphum
dnfeue profjperitatem omncmpcrtincntc,di-
alfare terra ie aperit , ac fi ipfum Ofwaldum
prorfus deglutire vellet, & in illam vfque ad
genua cecioitiille vero manibus latusalcaris
apprebendit : fed altare iftictotiinftar ccrx
moliclcere coepit , manibuiqae ceffit . Ofv-
niiffiad£acraraccllaincontender4jnt,vbiado- valdus prarfentem Dei vindiAam praHen«
rato Deo > mox reiigiofam anura , magna; tieos , mox pauite^ntia ducitur , veniam i
propter virae fanctitatem, apudomnes vene- Deo precatur • Cumque hoftiam dggjuti-
rationis,laIutat.Quxveluti plena numine ad & non poflet , Deo id non permittente,
RudoJphum conuerfa; Pro officio, inquit, & Sacerdos earn in factarium reponit , qua;
A a a 1 ctiam-
etiamnnm hodie fanguinco colore diuinitus
tincla & ex lingpas laliuanonnibil eontra&a
confpicitur.Vbi etiamiam indc ad noftra vk
que tempora plurimafiut miracula. Ego TiU
manus Bredembachius ex vrbc in Germania
reucrfurus^ raonitus a R. D. Marti no Iiifen-
greinio, vt ad locum iftum diucrterem a I tare
ipfam 8c in eo manus Ofvvaldi vcftigia vidi,
ic contrcdaui,ac iuxta illuci terras hiatu,quo
abforbericoepeta^modd ferreis cancellisob-
te&um, denique ipfam hoftiam , & caftrum*
in quo vixit, confpexi. Porro Ofvvaldus ifte
fie diuinitus correpcus , in moleftam incidit
. sfcgritudinem, j>eenitentiamqueagens,& con-
fefTus,aliquanto fuperuixit tempore , demum
mortnus in Domino. Accidit hoc miraculum,
v ait R.P.Lucas Pinellus,in pago Sccfelt.tribus
milliar ibus ab OEniponto in Germania. Ab
aliquot tamen annis tamhoftia, quam lapis
aItaris,metuha:reticoru, qui vtinimici huius
Sacramenti, folent fupprimerc eius miracula,
fuht tranflata OEnipontum Excerptum *x ta-
bula. 4tua qua ad perpetisa rtj memorid in tt-
fhpagi Seueld.no promt ab Oenipot$ infinibm
tomitatm Tirolis eft ere&a^onfpiatur. Brtdeb.
crf.fMcrM.i.ca. lvt& T.Lucas ?in$ttm Societ.
Itsrinfno i%beOo%M$ditaU%nu de Etuhariflia,
€apM Miracults Eucharifi'u exempt
fxiMPLVM XXVI.
* SanBiJftmH Sacramtntu turn ipfifaero repo -
^toriofHrtiuefublatuJafii^fupnmnlMim^
fofitii extra fircwaerupity ac in atra hfbU-
naturae h Are t mirificofpltudorccorufcans.
ANno 14 5 j. quadara feria quintal fcx-
to die Ianij circa horam lo.grande, vir-
tute facratiffim* hoftia^Turrini vifum eft mi-
raculum, prout vidcre eft in Iirtera quada au-
tncntica , auxinhunc v(que diem extatim-
preffa, 8c adhuc in prajdifta ciuitate imprimi-
tur,intanti, ac ftupendi miraculi perpetuam
memoriam. Hiftoria autem talis cft.Exiftcn-
te difcordia quadam inter Fracos, Sabaudos,
„ 8c Pedemontanos , rattone quorundam merca*
5°ram, qui vna cum mercibus fuis retenti, $b
imcrccptifueranc Ifiulle,,accidie locum ilium
Euchariftiar
euerfmn,ac pleni denaftatum fuiuVlnteratta
autem accidit 8c hocquendam fcilkcccX Ec.
clcfia fuftuliffc tabeinaculum areentcu in quo
requiefcebat (an&a hoftia contccrata, quam
8c in faice quoda occukauitj ille veto prxdi-
c*tam fare i nam mulofuperimpones,re£ra cum
illo proceilit per Sufam Viglianam , & Riuoli
c.r o »• -w* • *___ J • *»
Sufinam, Scvbi Turrinumdcuenic, per porta
templo S.Silueftri proaima mulus fcfc in tcr-
ram pronus deiecir, & abfq;huroano vllom.
terueniente medio, & cooperatione,illa (arci-
nula mulo fupciiniccta Icipfaxn miraculd$c
rcfcrauit,& fimul fupradic^um tabernaculum
ex eodem pro/IIiuit in aera^fe fublcuans, per-
Kiagno fplendefcens lurninc -, itavtadioftar
folis cuiufdam,folares radios cmittere vidcre-
tur.Hoc primo vidit venejabilis quidam vir,
nomine Bartholoma?us Cocone ,.quicontc-
ftim adijtReuc.rendilSmum LudouicuroRo-
thagnam pro illo tempore Epifcopom Turri.
ncnfem>qui crucis vexillo comitatusjnec non
cV omnibus Ecclefiaflucis perfonis circumcin-
ctus, folic mni pompa locum petijt ^ Qup vbi
peruenityftatim in genua proruit.idem omnf*
bus facientibus^ui tarn in folitoadcram (pc-
ftaculo & tunc mifabiie diftu> ipfum repofi-
toriumin terram decidit , ipfa tola hoftiam
acre fufpenla, fthzrcnte^fummeiplendef.
cente. Propter quam cauiam Epifcopus cali-
ccm deferri mandauit, & flans dcuote hofti*
cum fuppofuit, cumipfi hoftiain eum proti*
nus defcendit9& tunc magna cum folic milita-
te , 8c reuerentia earn in cathedralcm Ecclcfia
detulit, in qua poftcafabricatum efttabcrna-
culum admodum nobile, 8c fpeciofum, quod
perdurauit vfquein tempus, quo innouara eft
cathedral is Ecclefia. In.cuius facli ptam, fan-
dam que memoriam exrru&umfuitxnpra-
dicla Ecclefia fanAi Silucftri,facellum ucra-
tiflimi Sacramcnti, in quo depiclum conlpi-
citur praedidtum miraculum, ftcinfuper ibi-
dem , dcuotiffiraa confratcrnitas crc<fla eft,
P. Seraphinut RazM Doft. Dominic anm in
hcttnU fito txmpUrum , titnio EucbariMs
vamp }i.
£xmh-
IxiictLtM XXVII.
* Ubtadum iUuflu it EttchariftU.
IN Vtfcati* regno anno Domini 1159. ma-
ximas Barbaroruexercitus abuerfus millc
Coriftai>os,qui in paruo crane oppido , ve-
ucruDt. Ciim auteipfi vidcrcne fe ta paucos e£
& vtindeauxiliumlperare non licerct,& fieri
Don poflc humana ratione,quin fuperaretur a
ri nuraefofo cxercitu>nifi pre.cipuo.Pei mira-
calo)&gratiadefedere'tur:curarutmagnoperc
?c fex ex prxcipuisducibus, qui in illocxerci*
tucrant, banc gratia impetrarent,fuapeccata
confitendo,& fan&iffimum facramentum fu-
meiido, quod pauci facer dotes ibi, & hoftes
vicini^eque iaris ttporis, quo id omncsfa-
ccret,ipfi aucem vbi cofelfi funcpeccaca, mif-
Jaaudicrutja (exformis cofccratis,quas ipfi
faracrct.datu fuir fignu iam Barbaros^oppiau
°?pugnare,TndcncccfrcilIi$ fuic communio-
5*81 relinquere,*c ad armafeconferre.Tunc
«cerdo$,qui miilam eclebrabar, maxima cum
celexitatc in Corporalibus lex fbrmas inuol-
ui^&fub quod am faxoabdidic.Deus autem
CDIniliorumfideIium Ducum preparation^
bonam rolumatcm fufcipiendi lacramenti
^fpexinet, cumque confidential, quara in illo
Hbebantrationem habuifiet , & auxilij quod
ab copoftularunt 9 itaeos animauit , & alios
illorum caufa , ft breui Barbaros diflipa-
rent, ftillorum innumcrabiles occiderent,5c
tliquifc in fugam darent , ipfi vero viclores
roertentcs & beneficij accepti non ingrati,
yiod cc£perant,perficcre vol uerunt, quod crat
fumerc facratiifimum Sacramentum . Tunc
fccerdos n abdita corpor alia expromcret,(c
conmlit,& cum in alcari ea cxpli caret, form as
fagmneaiperlasvidit, & cum Corporalibus
Euchariflia. 37$
vicinosinarmit efle roluerant, & iterum in
Chriftianos (e contuleruot,Ipfi autem bencfi-
cio accepto corroborati mandarunt facerdo-
ti,vt in loco cminctiori (c cum Corporalibns
ira collocaret , vt ca omnes milites inruetj
pofTemvvt.indc vires fufcipercnt '. Qup fa-
cto in nodes maximo impetu irruerunc,&
tantopere cum ijs pugnarunt,vt omnis humus
illic efTet fanguine,& mortuorum corporibus
contc&a Habirahacvic"toria,&eo bcUocon-
fctfto, quxftioorta eft>quonam loco ilia pre-
cioGi res collocaretur, quifque enim earn Ce
honorarc velle (uftinebat . Dux autem gene •
ralis prude ti (Time dixit.quod cum illud opus
Dei eflct, adeum quoque fpedhrc locum , in
quo fit collocanda, declarare. Hoc xquum
vifum eft omnibus, & in eo confenferunt, vt
Dei voluntas forte cognofecretur. Tcr igitur
fortcm extraxerunt , & femper Darocas ob-
rigit, dequo loco eratille faccrdosj, quk
illasformas facrarat. Neque hoc conteuti
fuerunt, fed ad aliam viam confugerunt,
hoc eft, vt mitis inquireretur mula., qua?
non amjplius per terras Chriftianorum deam~
bularc lolita eflc* t & Corporalibus in area
pofitis, &ea bene ligata fuper ilia, mula
permitteretur quovelletire . Ybi veto con-
quiefcerct , ibi cflet illi preciofo depofito
locus . Mula pra;ibac , facerdotes fequeban-
tur cum cereis accent's, poft illos ordine
iequebantur milites cum fuis Dqcibus.Dum
in hoc itinere «er&bantur,c vicis egredieban-
tur facerdotes , & gentes Deum laudantcs,
6c coram mula frugcs,& trifolium, aut hcrba
raodicam, & aliahuiufmodiponentes , vt ibi
comederet, conquiefceret , &illis facratis re
bus fruerentur , mula tamen nufqoara con*
quicnit quoad Darocaperuenit,& cuiufdaxe-
nodochij, quod extra ciuitatem erat , portas
ifigrefia eft, & ibi aliud miraculum conrigir,
mula enim ecclefiam tngreffa ', ibi genua fixity
cooglatinatas , vt hoc tempore cernuntui. , &itamortua eft . Noluitenim Deur, neque
Qop myfterio declarato , & Corporalibus confcntaneumfwt,vtquaebcftiaintali re fer-
rctcdis maxima fuit ad miratio,& deuotio,& uieratad alium humane vita? vfumferuiret.
lackrymarum vis,quas ibi profuderunt. Deo Hoc igitur modo ilia Cotporalia Daroca:
granas agendo, gloriamque dando quod pro permaofcrunt , eo reges, & principes conue*
ilits tans admirabilem rem feci£fet.Hoc tern- nerunt, & al j j primari j viri, vt illud miraculu
pore Baibari vires fuas colleger unt, 5c omncs yidercnti& adorarenr,Deum9 qui in illis eor-
Aaa j poralibus*
374
'poralibus eft . Tunc legati ad Vrbanum Pa-
pain quartum p vc de ea cum ccrtiorcm facc-
renc , iuerunt, qni multasconccfluindulgcn-
tias ijs.quiiftas rcliquias vifitarcnt. &. alij
fummi Pontificeseafdcmconfirmaruncf& &u~
xcrunc rt in Ecclcfisc Darocxarchuioappa-
ret. Viginti autcm annis pod hoc miraculum,
feftum corporis Cnriithuftitutumfuit.Hxc
fcft huius miraculi fumma , cuius Veritas , vc
eomprobetur , null is , iiifi oculorum ceftibus
indiget.eorumfcilicct , quiquotanniseapro-
prijs oculis cernunt, cum<eacxpromunt. Cor-
poralia, vc in illis Deus,qui in illis eft ado re-
cur. Vbi duo cernuutur rniracula . Vnum cftt
adhuc illas formas incegras , fine vllacotra-
ftione eiTe iam trecentist trigincaannisela-
pfis.cxquo illx forma: facratx fuerunc , quod
aacuraliter fieri non potcft,artcrum eft ciTc fan
Euckariftia.
Eximpltm XXVIH.
* Mind Mirtculwn*
ANno 1458. trim quidam presbyter &•
cratiilimam mi flam Parifijs eclcbraret
infacello quodam aulx Rcgix,populoqueo-
ftcndendanv diuiniffimam Eucbanftiam fuf-
tuliflct inaltum, pro fpcciepanisplunmi qui
aderanc formoGuimum confpexere pueram,
quocir canon null i rogarunt presbyecrum, u
tamdiu in altum porrc&is manibus fiftcrct,
quoad Rex accerfcretur . Certior autcm rami
miraculi faftus RcxLudouiais, negauitfeco
profedturum , quod non credent rb us hxc fr
gna exiftcrent> fibi vcro perfuaiiflimum, vcrc
in Euchariftia Cbtifti corpus cfle . Vidt Tht-
guine infectas, 3c aipcrfas. De hoc miraculo mum Bojium lib. 14. de notts EccUfiifoL 1 71
icripcus eft liber ad inui&iffimum Caroluna exViUaneo, qui circa t
icripcus
huius nominis Imperatorem quirrtum , & ad
- gloriofam Imperatricem iliius rxorem , qui
ea vifcrunt,& Dominum, qui in illis eft ado-
rarunt.Narrauit mini inciuirate Antuerpicnfi
(dicit Reuerendus Pater Guardianus Fratram
Minorum,oppidiTraiedeniis ad Mofam hoc
anno 1601. quivicario domus Cornelij rrion-
cif apudLcodium hare rniracula propria ma-
nufcrrpta cradidic) iiluftris admodum, ac jge~
netofus yit Latnbcrtus V Vy rs, qui cum Para-
nymphi officio fungeretur,duxiflctqne Impe-
ratoris magni filiam Regi Phrlippo II.Hilpa-
nix fponfam Terfus Htipaniam do mam pc-
ucnens per regnum Arragonie,,ciuicarem Da-
rocam lntraurt, anno 1 571. propri/s oculis
idem Corporalc afpexit^racfentc Imperatorc
Rodolpho , & eius fratre gcrmano Ernefto
Afchiduce.Scripturn quoque hoc miracuium
eft, a Reuerendo Patrc Lndouico-Granatenfi
S- Th.profeflbre Domini cano Irb. j, dcrcli-
gionis Chriftian^ pra ftantia fol. ;8i. in cdN
tione Colonienfi anni ijSS.apudGcruinum
Calcnium,
qut area e*d*m umfor* dicitur
dart4ijfstlil>.6.cap.6'j.
EXEUPLTM XXIX.
* Aliui mirttnlmm*
ANnoreparatx (alutts humanx 13^ i>
ducacus Brabantix rcgimrne exiftcmc
Uluftnuuno Domino Domino VVenccflaa,
filio Regis Bohemia?, & eiuspia coniuge Do.
minaloanna , fiiia Ioarinis texwj Ducis Bra*
bandar, circa feftum Diui Bauonis , Archifj-
nagogus quidam ludxorum , nomine Iona»
thas , triginca argenccis vulgo dtclis Mou-
truen,eft Viluoercfchc Noucrcacn , emit thc-
cam , fiue ciborium quoddam quo concinc-
bautur 1 6. confecrattK hoftic , inter quas v-
na hoftia erat maiufcula , hanc cum'ab im-
probo quodam cuftode facelliDiux Cathft-
. rina; virginis, Sc niartyris, ^ri fob paro-
chia Diui loannis B apt i ft a: , extra muroso-
pidiBruxcllefis, naclam furto abft4ililTct,caf-
demfacraskoftias adfuefxeis homines, in
alijs lock comraorantca mifit, vt ad Dei
contumeliam cafdem horrendis modis vili-
penderent.Fadtiim eft autem, cdm ipfa die (a-
era Parafc cues, qua fc Chriftiani in memoria
Dominic^ paffiouis in admiranda pietateBc
ipiritua-
Euchariftia.
J7*
fpiritualis deuotionis culta cxerccre iolent,
dum Iudci ia vnum locum BruxcUis conflitu*
tum,ruigoquc dictum ter Arkcn flrarul conne-
uiflcDcpugiOnibus, & cultriscafdera ho/lias
transfixcrunt & contumcliofe pcrtraftarunt,
adeort saguisindevbcrtim,nou fine ftuporc,
&incrcdibili etiam maiime perfldorum lu-
dxorum admiratioBc efflueret, quod cum vi-
diiTenc quidam corum,vclut cceleftis nu minis
rindjcante iuflida,in terra vcluti morcui cor-
rucrunt.Cc.tcri hoc cam admirando miraculo*
8c portento percuul , 9c confternaci ab impi jf-
fimo fcelcrc dcititerc. Cum ante nullani inite
fecum rationcm poflent, ad huiufinodi occul-
random miraculum, nuUurnquenon moueret
lap idem , impedkndo dc ad Chriilianorurn
prurcipuin,aliorumque nobilium aures pcruc-
aisec , ftatuenrat aduocarc matronam quan-
datn, nomine Cathaxina,a Iudaifmo ad Chri-
fcclus id inauditum ad aures V«nerabilis vir*
Domini Ioaniiisde Ifcha, prxdi&x Ecclefia;
Diux Gudulx Scholaftici > & Canonici , nee
non Reuerendiflimi Epifcopi Camcraccnfis
pro tempore Vicarij gcncralis,qui ad fe voca-
taprxdidaCatharina, vc amplids omnia co-
gnofcat,eam madatarc'ta/dctkicri cuftodia^vt
fie to tius- rci ferics manifeftius cognofcatur.
Madac interea llluftruffimus, fc Screniflimus*
Dux Brabantix VVcnccflaus,Bohemix Regis
filius, omnes Iudmos in ciuitaec Bcuxellenft
tunc temporiscommoranteS)& infuburbijs,
& Focis circumiacentibus moram trahettes,
capi, & in publica facinorofotum hominun*
cuuodia poni.qux vulgo dicitui die Stcen-
pocrte^ibtfracvari/s tormentis adacli facinus*
confitenturY& proccflu fuper eorum facinore
exacto , 'flammis viai adtudicanwr combu-
rendi, in loco ditto den Wolcndrics , extra-
ftianam, & Catholicam fidem ante cornier- ' antiqua mccniaprxdi&amuiratisconftituto,
fazn,qiia comparente magna pecuniae fumma poftquam curribus~per totam 'ciuitatem
einsanimum cxpugnare conantttr , ccrtaque iuiflent-vec'ti-, &forcipibus ferreis candeu-
quaotitate numrnorum ci oblata hoc effece-
ruru, vt licet non italibenter , tamenamore
pecunic,GiDcraiafccuaufenct ciborium cum
trans foflisnoftjjs; qttas pugionibus,& cultris
fais tiansfixexant,& indignis modis cotume-
liolc tra&arant . Interim , cum nollet diuina
maieftassv c tantum facinus & immanifliroum
fcelusinDei (acrarinimum corpus ^pcrpctra-
rom quempiam )ateret7ftarim Catharina prx-
di<fta,acri confeictix ftimulo ccepitexagua-
ri, & propterea cum nullara pacandi cordis
lui Ttam reperire poiTct,(*n6 dubium quin fua-
dente Docv& certo ab Angelo prxmonitaj-
ftatnit fc conferrc ad fuum farochum, Itaoue
cum fab fi gil I oconfeffionis omne fcelusfuo
Paftori indicaiTet, todulquc rci geftx leriem
apermfict > rnonet earn Dominus Pctrus do
Heda,(fic enim is Paftor vocabatur) vt prima
etiam dau oportunitate ciborium ad (e vna
cum hoftijs transfixis deferat Qnibus rece-
ptis, aduocat ille-Dominum GerardumSpi)-
Jccrmari) Ecclefix S. Gudulx Supplebanum,
ft altCTfus pottionis Capellx Diui Nicolai
Bxuxcflenfis Rec>orcro> quattnns inncgotio
ram axduo quid fac^o opus fo ret, confiRo fi-
mul ituio fecam ftatucrcnt. Interim peroeoit
tibu9 coram cames laccratx. fada eftau-
tem hxc animaducrfio , hi Vigil ra afcen*
fionis Dominicx aim. 1570. Eorum quo*
que bona omnia fifco Domini Ducis mere
adiudicata , quemadmodum liquet ex ratio-
nib us redditis id temporis, per Godefri-
dum de. Tcrnis , qua?uorcm eeneralem di«
di Domini Ducis , in diftrictu Bruxelleu-
fi , quarnm iumma aflcwatur in Camera*
computus* ^
VidittiAmtit.Dimittert , extmplo €%
Exim pcth XXX.
-kEuthariftU S my Amentum * t*nm*tioni*
4ttr*4 occtfione liber**.-
XT Efert Iacobrfs de Vicriaco , quod furr
*^quxdam mulicr, qux mirabili modo>
ic fui fuipeofione tentabatur . Cum autem
captailettcmpus, & locum, & horam , dum
miila dkebatur,& ones fuos occlufifTct i do*
mo, funcm ad trabS ligaflct, oftiumqne clau*-
fiflct, ftatim dum vellet fc dimittcrc fulpen^
die i audiuit fignum pro eleuationo corporis*
Chriftt,.
57*
Eucliariftia-
Chri(H>& fieot ton&eaeratdicere, dixit: Icfu
Chriftc fili Dei viui,miferere mcijftatim trabs
tract* cft,& darmoncs magno cum fonitu do-
mum dinmtentcs clamaucrunt; virtus corpo-
ris Chrifti te liberauit a damnatione arterua.
I Cannes lunior tnlibro qui dicitur Seal* ceti,
hoc refer t verbo Euchmriftia ex latobide Vt-^
triaco.De renelatiene facia de inilituendo fefto
vmerabihs E*cb*ritti4,vide infra tit. Fejh
\
ExEMFLTU XXXI.
f Mtuhariftis apparet in effigiepueri in EctUfis
D. Amati Duaci*
DVaci in Ecclefia S • Amati Epifcopi, cum
Sacerdosin Pafcha communicato popu-
lo corpus Chrifti fupcr nudam tcrram ftupe-
fa&us iuucniflct, & flcxis gcnibus clcuarc ten*
taflctj mox per fe in acre fubleuatum,panni-
culo, quo confecratos digitos iacerdos de-
terge re folct, inhaefit. Clamans ergo presby-
ter Canonicos vocat: accurrunt illi, f pedant
in panno corpus Yiuificum in (pec le faciei
vemiftiffimipuerf.Et mox conuocarojpopalo
adfpettacuium prsfentatui; & indifrcrcnter
nulli ta ra cxlitus rifio denegacur . Hxc
cum audifTem,fama Vulgante , veni in oppi-
dum quod prxdixi. Accefliad DecanumEc-
clefie^cuioprimc* notus cram :pctij vide re mi
percilia arcuata,octilos fonpliciflimos,& de>
miilos habebat. cftfaric longam fuperhumc-
ros defcendentcm , barbam intonfcm , & fiib
mento curiiatam.cxterminatumquefub ri&u
iucundiflimi oris, ex vtraq. parte roenti nndas
propea pilis habebat valjicaias, vtiutieoibus
apparerc folct, qui a pucro barbam iiutrteruc,
fronrcm lactam, maxilentas genas, &collura
longu cum capitc parum inflexum Hoc fchc-
ma.hic decor benigniflima? faciei. Earn ante
diucrfimodefub vnius horac (patio vidcrc fo-
Jebant . Alij in crocc cxtenfum, alijquafiad
iudicium venientcm.-plerique , & hoc ex ma-
gna partc,fub pneri forma. The. Cantip. W.x.
■jipnm. ca.+o.p.i.an.De. 1467. Bredemh.lib.
x ColUt fact. cap* 45 .
EllMHYM XXXII .
JLucharittid pats media apparet carnea , titer '*
infpecii pants remanent e.
ZElotypa quardara mulier habens virum
ex adultcrij fraude fufpedtura , quaJiter
eum^bi vendicare poftet proprio toco con*
centum a vicina pctijt muliere confilium.
Qua: nimirum peruerfa, & vltricibus flam mis
cuicfenter obnoxia , hoc cam facrilcgiunx ve-
nenata ferpentis antiqui fuadela pcrdocuit,
vt corpus Dominicum quad communicacura
raculum^annuens ille prscepkvt fierctjapcr- pcrcipcrct , ^juod caute re fern an s viro fuo
taeft theca,cucurritpopulus, moxqucvbipi- «oftmoSum non fine quibuGiam malcficijs
xis reuolnitur, clamant omncs: Ecce lamvi- propinarctvQupd videlicet dSaccrdotc per-
j /• • • „ . « .1 ceptumjvftjucdumoccafiopraberenirjpallio-
lo rcfcra,tum, non fine magno dedit ftupore
deo,cccc cottfpicio Saluatorem . Stabam ego
attonitus nihil videns, niil tantum ipeciern
panis albiulmi, nihil quidem confeius mibi,
quarcfacrof4ndum corpus cum caetcris non
vide rem Ncc diu mccum ifta volucbam, cum
ecce vidi faciem in menfura xtatis plenitudi-
nis Chrifti fpincara, habennem in capite coro«
nam , 5c duasguttas fanguinis defronte ex
Ttraque par^e nafi.per faciem defcetidentes.
Mox igitur genibus flex is , cu lachrgmis ado-
raui Surgetis aUtcm nee corona in capire,nec
fanguinem vidi: fed faci€ ho minis fuper ora-
nemerfigiem honoracam> counerfamad dex-
Cram iti vix oculus dexter videh poflet. Na-
fut erat admodum long us^drxeAus Yaide; fu^
miraculum. Hare cnim particula Dominici
corporis inucuta cftvfque ad medietacem in
carncrn conuer(a , altera vcro medietas panis
fpeciem non mutauit. Ctfar* Baron, torn. \U
AnnaU Xctlefi*8. adann. 1059. 10. *x. Ex
Pttr.Vam*fc.i*Epifl-*d Vefid.AkiiUm C*f~
fihenfenu
Efi
IH'
IxiUFlTM XXXIU
Ewharlfti*. > n?
prar ci pi tern Adit. Scd cut minim in modum
ipfa, qua$ manilus Angelica* porta rctur,ill«-
udcuendit, &mox adfidem Chrifti fcba-
Mnth»'JtUkluUuiiut99fikmi^ft£^i4^r ptiimieoQlvptStfwidMstrukiit. . If tf #•
gwMsmtjfmmdis* 4ut.Q4m.11?).
Etimhyk XXXIV.
AVfid* inKceno amun*7j. contigic,
quod, qupdam mulicr, aim (iimpuflec
oreEuchariftiam, non dcgluxijr, fid ftrttatam
tecum deculit, vt illarterccur ad amorcm ma»»
riu coacUondum fibi per vcncficU- Qua»ob~
rem 6c raaltf artibus cdocla, fupcrpruuasin
Kgul* rcpofitam proiecit; quo ra&o ( mirar
hue djftu ) cspic Eucbarifita apertiflimc' in
carncm conucrft, fAnguinem emittcre, ita vt
pruoas extift%Qri!,nequc cphibcri potuit cruo*
ris cruptio, donee caiidueruntcarboncs, qui*
uis mulicr nihil non-egerit, inijeiendo cinc-
rem, puhiercm, ceramic appooendo. Tarn
vero eucntu attonitajinteo tegulam cum car-
nc dituna 5c Anguine inuoluens, ftabuli pra-
pinqui Atrcoreinfodir. Latuit res anno* (e«
ptem, quamuis aliquot mirabilia euenerinr,
<Juac vndenam na(cerentur,alios quidem lace*
bat>muli*rem nonita,&&i & fecttr i$ tiucoa*
fctem. Ijs ema^is ilia tandem apes tut rem ga*
ftam&cetdoti, qui cum ft co contuUftct, rcr
perie intadaro carnem fanguinemque recen*-
rcm/limeumquo ill*(um. Miraculum pacer
factum cunfttfque diuutgacum ex omnibus
locis inaumcros ad fui fpe&aculum common
uitySc commouct a/ihuc poft annos trecetoa,
& fcxdccimVi0turcninicaro,vi(iturranguif
vicicis ampul lis inclufus* ad tanta; reimemor
nam fanpitcrnam; aeque poft tanta tempo -
nun (pat ia quidquara ex ijs eft cormptum, auc
ubemdum. Tkm. Bifid* famis £ccUft.n-€.
7«*a\.*wuwi*7f«
A Noo njo. perfidiJEmi ludjri corpig
** Cbrifti factum in node faacti Pafcbatis
*mp rain a cuftode Ecckfiat in ciuitace Fran-
tooia;, qu* Roeringem dicitur, per dtuct&fi
ciuiurcs ftcaftellaalijs Iudejs diftribucrunc.
Qucdam rtligiofic muJieres,tuue facias vigi-
lias adtumulum Crucifixi obferuabant, fi-
cttmoriseftinTcutonia, enmbocamatuti-
narumde Ecclefiiprodeuntc*, irentadexci-
Kndura Ecclcfia? prcsbyterum, rt Crucifizum
tie monumento ante matucmas iccunduro c$ -
rMtodintm uibteuarer , vidcrunt (Sip?? 4om(i
lndcj> qui Sacramentiun emcrac, mio rucila*.
tt loauaaria ; cuniqueattonittr ftarcne , *c ft-
cum quarcrcnt , fupexnenient p resbyece, inter-
rogatquid coaferaBC: videnlque cum ipfis lu^
tsioaxia^ eonipercoqiifi quod ludxus cum cu-
ftode io Ecdeu&iuiJfct , & iuxta altare , cautc
vocarlurfieera ciuitatis» & quoCJara de ciui-»
boj,qoi conuencf s io domum Iudci,ipfiim 4c
cuftodtm Eeclcfijc ccepttrunt.C^uj, ftacim co*>
clifacinuf perpatratum confeiTt lunt. lam v«»
rb,Tt dictum cft,corpus idem Ckrifli per di*
ucrias Iudeoram diJpcrujm fuerae manfionea,
"qui fspe dictum corpus' ChsUti fandliulmqni
acubvs fit (iibulis'ptfngentcs,& in^mortartoiis
tuadenttt, 6c pet itlas punAuras & tunfiones
iiogiaueni elici con^iciencefj tandem in di-
TK it* locis fiib terra fuffbderunt. 5cd Dcos
SacaoMotum (ahitis mu)tis mtraculis prod6-
tibus, '(bis fidelibus propalauic Quapropter
ChriiBani infurgetRiea contra Iud^os.eos per
dioerfasciuitates cVloca turmatint occiderut.
Contigit vt multi IuoSei ad caftrum quoddam
xonfeMeni, -vtfe ibi defenfacent; Cumcjue
Chnmani .ad caftrum illud eapugnandtini
fommtnu coDueBifTent, ec illud vallau%nr>
<p?fam Tirgoludatade eodemcaftro impor-
toBii damoribus regabot Chriftianot, vt ipsa
iaeVeripcrent, debaptizarenc. Iudcisipuua
dcorfum tranctitibos, ft increpantibus, ilia dc
nanibuj eotum «lap(at dcalucudiae caftri 4
BkV
IXBM-
»*
EiiMPiru XXXY.
* "Ehc k*>;fii*i»f** t*g i»* #j^ir# ftuflvm *i*
nifm Jm ;*wx, mot gladio pupmgit, ex qn*
fang t is efflux it.
ANno i2$o. inPajifiorum vrbe quidarn
*** ludaetis , per inopem multcrculam, cui
veRcm quamab ea oppignoratam habebat,
(e gratis eftitucurum promiferac , -Chriftia-
namhoftiam in Pafchatc aflccutus; ciimac-
cctvfo igticin fartaginc vcllctaflare , vt per-
cent earn non mutareforraam, neccolorcm*
gladio eum pupugic,ex quacdnfeftim fa ngu is
manauic Re autcm dctecla, fuperuenicntibus
Chriftianis, hoftiain loco ci dicata refticuta:
Iudtidomus intemplum conuerfaeft, qu$
ttiam nuc Saluatoris bullientis nomine com-
pel latur, vbi hoftia gladiufque ctiatn nunc
often dumur.£<*jf iff* FulgoU i. fatter. memo-
f*b.c.6.*n 1290.
ElEMPLTM XXXVI-
'* EHchnriflialudikrieexpefit** Indus, &
pngienibus tonfoff* y fimgnmem copied
• emit at.
frlgnus habebat male, & impute ▼ic$(a-
1 * cerdos quidam Petras cognomento Da-
li us apud ludeum ; cui no men Elcazarus j
AquoPetrus (extamem aurct Rhenaniacce
pcrat, C lira fans locuples pignori reddendo
Don effet, & tamen omnino iibt illud reftitui
cuperet , alias atque alias cogitacioncs fouc-
bat , multumque angibacur. Obferuat hoc
ludgus,petic fibi duas hoftias confecratas da*
rrpro pignoris rede mod one, offerens infuper
dimidium aurei* Offerr St afFerr facrilegus
hoftias. Judaroseas adfuturumfilisefuxnu-
'ptianlm/ tern pus. aflcroatj nolens his nnpeias
filke reddcre fcftioiores Non latuit res.hatc
aljos Iudxos Ergo cum iamin nuptijsnu-
ftiali conoiuio propemodum finis eflet im-
*pofir6r;expetontilft hoftias. Illepadus cum
( ijs fidem filemijeafdem product in quas,qua
oUaiio Chriftuna^coBciuieiantiamtyrannidc
feciercituros* Proijcitinmenfam Eleazatw
hoftias, primus Vugioncm in illas ftHngitj (cd
mox (anguis vberiim effluens, per tnpliccm
paunum adfupcrnarn aflulani menfc perue*
nit. Miraculo perculfi omnes vix Cibi Tunc prz-
frntes. Jileazarus yero afTumpco ammo alios
ad fimilefaeinus inuitac quidum parenr,ma-
nantcm rurfus cxfcoftijs fanguinem confpi*
ciut- P.Pit.Tbjrd.tra&.z.dt afparis.fatrsm.
Eximtlvu XXXVII.
* Euchari/iia a Indus item in PoUnUpu-
gienikms c on f off a fanguinem profnndit,
Nno 1^6. in Poloniar regno raulicr
* quidam vilis Dorothea Lazezha no*
rainc v profeffione Chriftiana, in oppidulo
quodam cui nomcri Sacbazeco, Epifcopa*
tus Pofnanix, diflito ab arce Louitz fpatio
trium miliarium Polonicorutn,cuidam Iudeo
nomine Bisheim,vel Bencdic^o, aliquot annis
feruierat. Hanc Iudxus illc f^pius interpclia.
uic, vr (acro(andtu Cbrifti corpus more Chri-
ftianorum cum exceris acceptuipfi perfcrrct}
in cuius flagitij prat mi urn psomiede mulicii
tres daleros, & crocotam ruoro colore tin&a,
aefcricis fimbrijs obductam , fcoroaumlc
daturum. Foe raina fcclcrata condicioneoi ac-
cipit, acio ip(o pcruigilio Pafchc annocur-
rentiabijt in pagum Gaczo ddluro, Epifcopo
fubicftum; vbicum cateris omrounicaotibus
menfam Dominicam im^cemtens & finecon-
feifione acceflic, ac in Oar Iudac percipic Ea*
chariftiam, ac paulo pod citra&am, fudaho-
lo iuuoluic, ac feria tercia Pafchq Sachazetum
reuerfa Iudaco herofuoillam cradidic Quo
fa&o tres alij Iudqi huic oppidulo vicini.puta
Micbalerus, Sacbaus, Alofephus ad memo-
ratum Iudxumveniunt, ac (acro(andam Eu*
chariftiam in fuamfynagoganT deferunt, acq;
cam pugionibus & culcris tonfodiuatj &ecce
ionfeuim ex illahoftiamultus <emaoat cruor,
quern perfidi Iudjciin calicem yrfreum colli •
gum- Nondiu latere potuit cam atroz facinos;
anteomnes mulicr illafcciefti Sacbazecicom-
prebcndKur,indc Judeus vius hcnlii qw con"
fitenrur
Etidiafiftj'l 47$
fitentor omntm rem geftam. Per id tempos Jigenter ob&raarat, vSi hofti* con^ecrata;
Polonusrex Sigifmuixius erat Vilna* era* eft
l4ruanie,mctrdpolis,ac eius rei ccrtior raclus,
znandac huins oppiduli pixfefto fecundarip,
tc rem cam diligeorer imieftigct, ac fi earn ita,
vt deoonciatum erat, fe habere comperiret, in
onirics eius flagitij coofcios extremo fuppli*
cto animadnertat. Itaquc Dorothea & Iudf us
habita quatftionc , die Veneris poft Chrifti
Afccnfioncm publiceflammiscxufti funt. Pri-
mar jus ac generalisilJe Praefc&us D- Andreas
Palatums Raucnfls,iurifdi&ioni prxdiclae vr-
bis obooxius, rejiquos ludacos lofephum $
Sachanm ( nam Michalerusfuga iam erat cla-
pfiis I iniuper 0c Iacobum Benedifti Iudaei
'czufti filium ( quicximpiailla Dorothea pro-
lcm, fed fine baprifmo defunc'tam > 8c paterno
inhumatam fcpulchro fuftulcrat^ifecundario
Prxfe&o ceteris rationibus adaufto Placcn-
nam Poloni* dimiiTos ( vbi primarius ille
Prarfe#us moram trahebat ) intenfa a&ione
criminola, ad eitremum edi&o regio, impie-
taris pnmumconuiftos, mortis rcosdecernrt,
& prodnexos in Plozio Calendis Iuni j ignibns
coniumit. Nee veto quemquam latcat, quod
cum di&a Dorothea abditam praedi&o modo
gererct viuificam beftiam, 8c Gotzlauta inviU
lam lathram, iter demum Tcrfus confoctora»
veraffet, a canibus Georgij coiufdam Lazazht
patris famllias intcrcepta $t,quJ tanto fremiti^
▼cftes illius inuolabant, & lacerabant. vt p?nc
ad terrain profterneretur»diuino forte1 permif-
fa.-ncc abiuiflct illat(a,ni(i fuccurriflcnt famu-
li domus.£* Remri Ponts»i r*rum mtmer.l.
1.& C4mm*ut.L*u.$*r. return in fh* gift**
rmm*Tilm BndM i tf0l.fs.C0 50.49.x 556.
EriuPLTM XXXVIII.'
* jilsMdJtmil* Frsg* ixbibittin Zucbtri*
fits.
T Vdatns quidam Leo nomine in omni ge-
*oerc Knguarum esercitatusa Pragaenupct
in Boemia ad fidera conuerfus, 8c Chriftiano-
ram (arris initiatus , familiaritate cuiufdam
Erancitcaai Petri Rodanij, cui cpra infirm* -
cum etat concredita > quique moriendbus
reponcrentur, 8c alTeniabantur. Initio iraquc
mentis Septem. Iudacus hie Chriftianus fa&us
( vc 8c fermeomneshuius far in r rccutiti )iu-
daizans, huiufmodi hoftias tres cla furripuir,
chartx inuoluit, & Prcs burg lib in Viigariarn
profi?ftus, ad Iudasum in hofpitium diuertit*
cumque aliquot dies hie commoraretur* feije >
cum boipitc de. Incarnatione Chrifti deque
Sacramento Corporis &. Sanguinis eius dilpu-
rauit. Iuterrogauit tandem holpes Lconcm an
afiquanjo Sacramencum hoc percepiflet?
Refpondit Leo fe percepiflfe. Tandem co pro-
ucrfa eftoratio, yt Leo tres confecratas ho>
ftias Pragae rap.tas & finu deprorapferi^ & Iu-
d^o fpeftandas dedent Iud^us vi&s hoilijs
obnixe Leonem oraait , duas (tbi donaret.
Quod cum illerecufarenonpofletf Iudxos
acceptas Ho(lias inarculamrcpofuit, 8czcai~
rate cuftodiuit, donee Leo Prxsburgo Ni*
brels burgom^roficifceretur. £0 abfeatc Iu-
dasus hie alios fux k&x homines conuocatr
ijs hoftia; cshibet, ac quomodo eas adeptus
cflet commemotat.Collatis hi confilijs nlures
Iudaeosad fcyocaiitj vt experiantur% utneii\
Chriltianoram Sacramentis dolus, an ootius
ea rera fine Eftundunt Hoftias in menUm, 8c
pone eas cultrum. Hie Vnus eorumarrepto
cultro; Si, iuquir, vere Cbriftianorum D)eu*
fis>hic virtutem tuam cxere.Simul ac culcru in
Holtiam adegit, eztemplo copiofus fanguis
eflfluxit. Territis hocrni^ac^lo Iudasis^mos
▼index Deus adfuit, &fulminedomumcoi|r
cufilt, quf i?necorrepta>cum hofpite, vxore,
duabus filiabus,muitisquc alijs Iudzis fundi-
tus exarfit. Tres tantummpdo incolumcs eua^
(brunt- Menfa & hoftix in medio ifto incen-(
dio (aluac,intadxque rcaianferunt. Gubc ma-
tor yrbis.qui extra muroshabiubat,tam Hjufi
videos incendium,.mifitfamulosiuosin vr-
bem, vtcaulam incendi; inquiranr, &illui'
curri oppidanis reftinguant. Qui cum in vr-^
bem veniflent, didiccrunt . Iudxos aliquot
inxdibuS iftis coDgrcgatosfuiflci quid veto
egerint nexnini conftarp; multts igne abfum-
ptis, tres cuafifle. ReadGubernatorem relatat
ues illi Iudari quasruntur, & inucnti invin-.
Cdutai« viatixuw^rmiiii^abar, vtjcbatttr.Di~ xula c9tHJcioB(ur,. HabicaquaelUone > cun*
.: * B 6 a dm
r
din ftc7tf s tocifcfrarhft, tafrdtrfl! ptoeNene voa- fccndtm Ment , * hofrida via* itinea, trior
^H, rem geffcrfn ardtne haTfaue*ont. Gubet- bMjfeewi dirtt*© file pcnie&rt.ltdam firm
nator vt tatrtuhi fcelus debitis ptcnis e»prsret. ittpterem, vtiwraret per perttoca labia ata-
Iudaro* iftos excpiifitiffimfe tormentis crcar- ue»/eJfi*itteiab6r*bat* MmiitiJkrffriiPrio-
ntficari, tertidtjdt die ada&s per corpom fe- eet* Tbomat Oxomenn* Due, Tatjciegni
tniuwapalrstn riz regia cedlocan prarccpit. Carreclteitt*> &*idk prodig-iem. Atpredi-
An.Dtfrn i5$r. Michntlmb tfth it rehts »* fhia Archfefiftopoa ftatim fargei* aim alijf
M$tgi§£tJlist9m.l.sn*.tW Tiim.Bitlemlr. -erpomt ottldi ilfiecellcdo popafo, quid ▼!-
/•7 C*J.r. *o<#x fcfipft Vh**4 A*fhi4 C*r+ tnx «iam» Domini faceret rn bfafphemara.
towmtitjfii imfrejfi. - Nee mora, <pii pre^vofiflknar carni Agni pm-
legit araneam, p«tcatficem catntm foam fii-
Una detfttandaO) amifit , vteflttfeoilfa prior
aratitft. Tho.rv*M4*tmtr* le+n.Vvkitfk
l**».Q*rttim l.wtft . t*rp Ghrifti t»£«d*
<Cen*ur.ti>& Brtdgmt.i.u CiUm.fi*. c. je.
^.1514.
EUMPLY^ XXXIX.
+€***§ dtm$r**t 4m»thgr9tto9,priipjls p*
4tnm Zu%b*rifth*tnpnifc9rA*t.
•
VRbanus Porttienfis * Felit Idkrenfia
Epifcopi Donatiftarutn iafletimt Eu*
ehariftiam ranrbns fundi, Bon fine hgno <Mni*
fti iudicij. Nam ijdein canes aceenfi rabie, i|M
fos Domfaos fuos cjuafi latrones (audi cor-
poris rebs, dente vindicc, tan<juata ignore*
ee intmicos ianiaueraot. £* Op##« Mthnh*.
tpilcLt.ctHttm vtmttif.Brtd.t.i.c.ly S*t*%
#»».«.****. $6*1.
Ett«>ifK XL.
- b*TtHAmr*m*d*frimitti*
Htttbriatn ttfeto, <j«tm ftp prfcfcns tidi
ocultscatnis we^ineatbedraliEcdefia
feifti Pauli Loftdtai, *fci vtnetattdQ* Cantna- .
iletiBs anriftts fclfch ittotdatfeni* Thofettfc
Ahmdelttts Efio* A -fratcr Cbrtrarnita pro
Idea iodirij ( affiftcmrbn* fifct Noruieenfia
Ecclefi* tn&e Pr*firle Aletandro * alijs )
xvfideos fyifctyiH firde, Ytrti *)o t^fti ft
ihteitogatitmi» pftyoticbat tft <de Bu<lha*
ilftiat adi^Ktidatt fatottifc dt ptrtibus Wf«
S6nsi( dquttebfijw, 4ttha*te£.Coftri}<icit*
Homniiio ndtipdlTet, rtkeraliwi^uam befte-
di&um f fnetti. fiemffintim HoOttm ^cm
Mat appdkit, re! crtffcrt, tanftem mffirt ft-
etre teuetentiaitt fcofthc^ n?fp<rtidJt Biaf-
^hio*: TtUt, iir^uh, dignior fcft atatiea tc*
Escimpjlvm XL I.
+E*chArifii* $m ign*> & in iwcudi mdhk
f*rt»ff* i*t*i*a permmmu
f* Akimito& gent Hebreornm 10 oppid^
^^dauanie, nomine Osricendorf , vto ta
litore DanUbif , maieftatem loft Cbn% in
diuinitfimo Sacramento mfrora in modom
€0»ftmpfitf H: peUgronetti noftra»itiufit:id
pcjft vaiias pun^ione^ , inforDaeeicmipo4
wewmt, iitefiim amen ab igne manfti: in ift*
cade o^iotam malleis pcrcufleront. Qpa it
dhnno nnra cognita, Vtmft&ut oppidiHar*
tmamtns dt Degembcig coin cioib*»oppi<M
Iudjeonwi domuf inuatenmt, nonfezninoo
ftatt parventea , Tcritact cog»ica,debi«ifa-
nM-amneronc, 6c neti dtdertnitSacraintmani
obferuatnfn in Ecdofia fcpukbri Do»ku »i*
raculis yari;s in eo oppido honoratur. B*
ChronVrmt^Til BrtUtmti+GtiUt. Smt*
ExiiiPLVft XLIL
GCtttti hon(ti«M ealartironfima«f In*
aty douMimean.14pt.die 1a.OA0br.ia
tieitbeia, *t fflic* Aralto tuteitoe ttOi4* ^p^^ttomiback/iib doiiiiiaJowipa»i.
Magw>:
Euchttiftffc.
XUgft^ekafNU mftilio Petri Accrdotis,
Ekazat IndaoB Ic complices fat, Sacrajncn-
turn Ifhariftwr i»«il&imai pec hdirmi
maiareat fcauaorcinob&oenacs%liaspcr4b-
raratylc civc«ifccopro(Uijt,quoliaccttai pcc/-
pa&aarubofemaccepit. Qpo farraculo tee
£*I
talibvs ipecScfaot vetajom, afc ijwqno Tendito-
xecmic* Vtcunqpc *&um fit, jnordet rcum
feeluf comnifiiia), timetquc (cnipex fania 4c
pcnubaucoD&icatia/agic mercarox isiauiG*
iinya ad V Vcndot, vbifama peruoJante fa&8
ioDOMik. Rcycitbs ad propria lacrilegus, ca-
cti ad Petrmn id defarunr^Prmcipcs astern d- ptus atque io cortnra pofitus( crimen confite-
tur,ac rcigcftx ordincm recirat. Iudxus ve-
ra qui OoaioiaiiD cjotpnt tmeuac, ad nudam
fuperpofitum menfam, pugionc faepius'vibra-
to traosfororetGntabat, fed Deo voleate »Kr
tot ptrnctionc* hoffca permanfie Integra*
Quodvidens mah'tia ercarcatus Iudacus, in
ftinama&us-.Si, inquit, cues Chriftianorum
Deo*, rBanfofta tc in nomine miltedzmo-
fliorum. Quo didocitiustin exes fci (Tapanis
parttcula (aoguineoper circumfercntiamim-
maduitfuboic Tertius Iudcus particulaspan-
faftresBaMiarrardt Magnuafratrcs, recomr-
fccu»CDttvcfiigxaTi]lficniiirr quatrcmanfc-
taat, ccraeraot, Jadcoscrcmari iccenmr $o.
ooflKxo.PctrasTCto prcdi&as&ccrdos ieiUir
Tendidifiecoflfefliiseft, & qnomodb poft pS-
dBmlodxiSacramencum crteneam>£c pat**
no umorotom fibt refbroexunt,dc quod duffio-
dcrit hi terrain: vbr, eo rndic&nce 9 imteottmr
cftcruore confterCanu Saccrdos degradatas.
It inrineratu* fertut. Irtcodem aatem loco
bodsenmica Bant miwcuhuEx lorn*. NmtuUm
Cbrt* ftmT*?s.lrl.Gr*d9mh.L'7.€$lLfM€T.€~ noitroolutas, aljjs Brandcbwgi & Stendelip
%9.ttrt**mmm £>#*». 149 a. meraottbus* ftnguias particular raittitj tcrtia
tibrrc£bruaca,qtiain rurfum menfar important
ExiuTzT** XLlll* faponc confuit, vnde (angumij guttulacdi-
,manahtnr. Corjfteroattts>tk,& ycjuus lepro-
\2mb4K&tMm wmfum fm/mgitlmtUms§ tx idmira ifi> faracutatm abfomcre niticur, fkf
qm* *t**m {**$*•$ im****. nonvalecr deiniaitrit 4n aquam* atillaena-
xat.* tcrtio kiignem proi jcit:&4 oibil icrhbfttc/
A Nno M io- aneaftt Febr. die 4. imeaape- «occr. Ad ex tfemurn fob Patcbatis (bkranit*-
**flse nodrs bora, cirettef vdgiltam no- fernafcymos^oxir panes, pamcularoque maf-
$• Jccundani, fauno qstdam ftcnlcgtis, ac*- fuias atpm? pants immiKtam in fucuurn ia&a-
aiae Paoiua Forin*. patria Poaiaanua, N£cw <nit , mox^nc fnrirataiioqnr obfconw *cfplc#-
ciefiam fortius intnuit* atqnc cibotrum per- ^iuk , ft «a£nia ilia in iudaci facicm inhlqit*
rnagens, captcUafli to qua weflcrabil6jSacra> -Nono iUc terrore eorceptna roaffulamillajp.
PcntLna£ncbahfti« xerondit am fornabatuc, ^timpattkolaajteriluda^caidUmtTitnfmiii^.
deamaenm^ can koftij* & parttenlia daabas Jaates cratpiolatajn publicum ,^t Match^o*
caafecratia fbratnt eft. 6eqoenti anteai die Indaroa omocr in ipiii^ dkiona ^aorantca
fbrti preciao AiftiinaDs ,. mpnftratik <unv Bcrltooni oeciai , it in ▼iaculia tcneri tsfit.
panicula vna Iudxo cuidam emendam obtu- Habttaaateme* iUisquvftione , jiratxcralla
lit. Nana antea particulam aluram indtgnua iiagkiaaoaparam muloi, fafli funrie int^ai
forcifcrdegittunerat, Indieus srtco capfulani* paucos admodum annoi £mtew CbriftianA-
fiuc monftratifc confiderans, maius, air, & »Tuminfantea actibos ^^un^i^nibutoefcauf"
•alto cfletraaio*, -qood Ins .inoMbm foic lerfgccnrlaeainiHo!* fentm«ia,40.flanftini^ t^i-
Tafcolis| quod fi poctanoa, digno pretio rede* dttiinm . Tret aU; ted^ibapcifiii^petc^pe*
niflco. At (acrilegos ilk ex exeat us malitu> -mot quicken r ,&i ^poftffardia (hjo ^pjtc ,pk-
define akctam csnabcMiiiofttarm lochno^ap* «i fi^ t«itiuapiuu)K^OTO^o ro^mtjbus vi»
fvniandamriadicUa.'VafQiB ludim appenro jadooacui , EK dBranciiia inftievtujn Berlipii
▼i'i pretio, 9oaom groffit , quotum doo 4c icompletnscft.Porrd terex«cra»d^f ill^ iaccc;
trigin'ta Jorewrm Rbenmfrm facinnt, Do- Uc^ftiarproditcirPa^vsIoQn^adcritiBusdi-
9l (aiuacohs aoftii corpus fub Saeiamer> fcerptus fcrrcis^n chrerem voracibus rcdadna
Bbbv t&
"■\
eft flammis%t)cmcjue omnes In&ii i tota Mat- comempcutt tremendi rnyforij , auda&tr di-
chionis ditionc ita profcripti func & cttruu\
-\t Tub poena capitis omni cis reditu interdidu
fit. Nicol. Bsfet. in tddir.ad Ckron. U.NmhcL
RouerPont.Li.reTHm mtmor.& L*ur.SurJ»
C<>m.r<T»i* orb* G$fr*.*». 1510. BifimLn.
drfignist*7****6*
EXIHFLTU XUV.
T MemotMbtlis biftiri* de q**d*m btritic*,
MSS.EmehtritotkUJphtm** itufyuihir-
r end* inter it *>
ANno i5^i. antequam Gcnficus. furor
effrenatius erumperct , nou mints hoi>
rendum, quam memorabile lignum circa vc-
ncrabilcm Euchariftiam cdidit Dcus Opt.
Max.Nouioraagiad Wahalim fluuium,qu*
•ciuitasinducatu Gcldna:,* antiquitatc & po-
puli frequcntia, & mcrcimonijs priuilegijfq«
cclcbcmmicft, accidit ibi feria i.Pafch«{qu*
tunc incidit in 7.diein April. ) circiter hofam
diei 9,vt fermonc in Ecdefia Parochial i.fimul
eVcollegiata.qu* Protoroartyri Stcpbanefa-
cra eft, abfoluto, alter Parochorum nomine
Antonius Vorftius,vna cum xdituo feu cufto-
xitadfodalem fuum: Ego ouum itlud, quod
manuteneo, cirius deglutiuero, quam aegro-
cans muliercula Dcaftrum ilium ( teutonic^
das goedren ) dixit, & protinus ouum hians
in osimraifit.volcnstraijccrcillud pcrgulam*
Scdecceprxfentiflimain Dei vindidam, qua
pnepeditus nullo modo ouum tranfmjrterc
pocuit. H;rente autcin iiio in faucibus , cum
mrfer homo fc fuffocatum iri , nee fpcoa viec;
reliquam videret, ocul is horribi liter contor-
tis coufpicit candelam febaccam ex clauo pen •
denterm Arripit celerrimcfcbaccum,& abfq*
mora iriijcitori, cupiens conanfque caodela
tali prdtrudere ouum, fed fruftra.Nihilcnim
aliud effecit, quam quod {ebo candelx in gat*
ture apud ouum re lido, ellychnium feu fila
nuda retr9x:iic. Hicfpe fruftratus humi pro-
cumbit inltarbouis nadati, racmoria, 1d-
quendique facultate omnino priuatus: Erfu>
pinus iacens, fuligrnofum & velut jEthiopi-
cuai induit vultum , & gutturc diuina vltione
confrado triftiiCmam efflat animam, Paro-
cho memorato cum facrofando illo pane, ex*
li adftate.Is cnim fimulatqueinfirmamcora*
munionis participem fecitiet , ex ilia domo
rediens, audit mifcrabiles voce*, ex taberaa
detempli Ioanne Hacps acccrferetur ad at- ixfonantes.horroreperculfus introcurrit curtl
crotautem mulicrculam qua: in folemni die venerabili Sacramento* rogat quid illic fit n*.
faichse ob corporis imbecillitatem in ceroplo — « -«-«— — — &«...« ~i «.«-«. i—
ion communicarat. Dccumbebat au'temmu-
lierin plateaRegularium,fic dida,quod viail-
• la per fundum Canonicorum regularium, in
cavrbecommorantium iara ohm fit munita.
-Porroinahiorevici parte propc vallum op-
pidi tabcrnacrat mcritoria, in qua parum ho-
Beftc tunc temporis diucrfabantur viri duo
* iuocnes: vni Nouiomagumpatria erat, alteri
Tsaiedura fupcrius ad Mourn/ vtroque ibi-
dem turn ouum Pafchale, quod vocant, (biito
inorcelixum manibus tcnente, periculcrhau-
rte'di poculicereuifiarij,vtcr fuum priusouum
fiutirc queatlnterim aducntat . Paftor pr*di-
tus,cum vtncrabili Sacramento ouiculairi lua
- infirmam in vicinia commoratcm refedurus,
♦Audita per plateam nolaj qux przfcrcbatur
Euchanhi^altcrillc.qm Traiedcnfis erat> in
goti j, audit ex ore prxfcntium rei (criem* ho-
miaem diuimtuspercuflum vidct humi palpi-
tantem, &cum mortecertantem , flcpaulo
pbft cxpirantis guctur fradum: ouoanncin-
ftar tubsris intercuunci in alcero colli latere,
& non in faucibus refidenri Tilm Bredtmb.im
Coll*t.fmcA.$MfACr*m. Emhmr. cm. 8.«».
Eximplvm XLV-
* EH(ksri8iaml*tumpr*$4&*Jpbnd*r*m
imittit.
MOnachus .quidam generc Melitineofis^
Ifidorus nomine, hneintcrmiffionccura
.eiulatu fleas, cius cauiam banc reddidit : vc-
raciter nullum inueni inter homines fimilem
mini
V.7
* ^
Eucbartitia, Excommanicatio. jSjl
mihtpercatorem* nulltfmcjue maius delictum fi promilla duccrcs ad ctfcftnm. Gauifus hae-
quam meum.Et vc eognolcaus, me verapro
leqoi,auduc pcccatum meum>vt & vosoretis
fto mc Ego cum eflcm in fe,culo, vxorem ha-
ul.Eram us autem am bo Scucnani dogmatis.
Cum ego die quadam vemilem domum, non
mucin vxorem meam. Audiui aucem quod
abi/flctad vicinam mulierem, vt illi comuni-
carcc ( crat autcm ilia Catholic a: religioms &
fidci ) cucnrrique protinus volcns probibcrc.
Profedtus aucem domum inueni earn comma*
nicafle. Quarc indignatione concitacus > ap-
prehendiguttureius ,' fccique illameuomere
iacrarn coromunionem.Sumptam dcindc par*
riculamtan&am hue i Hue que iactabam>donec
jnlucum cecidit, Mox aucem vidi corrufca
tioocm in codem loco (anctam aflumpfiflc
commtuiionem. Pdft biduum vcro afpicio vi-
rumquafi utthiopcm femicinftijs vcftitum,
diccntemque mihi; Ego, & cu fimul in vnum
fuppiicinm condemnaci fumus. Et ego ad eu:
Tu,inquam,quis <rs?Refpoiidif: Ego fum, qui
Condi torcm omnium Dominum Icfum Chri-
fhim in maxilla percuifi paffionis tern pore, at-
quc hac de caufa a fletu temperare non poflu.
Ex Spfbr0.frat*Jp$r'i.}Q.B*r.t0 6 Anntl.
Eiiuutm XLVI.
f EucbsriffU pr */***$* fufst cenftffum
dsmonum*
A
Nno 1 13 1. prardicantc in Teuthonia
Magi ft ro Conrado contra hxrecicos^
& ab eiidemfelici morte percmpto:haerericus
quidam ( vt per fratrcm Conradum Prouin*
cialem fratrum Prxdicatorum pcrTcutonia
ante mnltos annos accept) fedu&us a daemo-
nibusfratrem quendam Ordinis Prxdic a to-
rum ad haircfim inuitabat. Quern cum vid&~
ret infiaotiffime renirei)temydizit fratrl: Per*
rinax es val Jc in fide tua, nee tamen de hac,
nifi pcricripta quardamaliquid certiusinipe-
xifti- Credere autem d velles dictis meis 9
Chriihim cibi & matrem eius & (an&os oc*
culra fide monftrarem Mox ille illulionero
da?monumfuQ>icatu$, volens-tamcrj probare
quidc&c; Nonimracrito, inquir, crederem
rcticus. diem iratri fiatuit. Frater vero pyxi-
dem cum Sacramento corporis Chrifti clam
fee urn Tub cappa portiuit. Duxit ergo fratrem
hxreticus in fpecu cuiufdam moutis in am-
plum valde palatium, quod claricate mirabili
reluccbat. Nee mora vbiin,inferiorcm par*
tern pahtij pe'rnenerunt, inueneruntthronos
pofitos quafi ex auro purilfimo, in quibus ie-
debat Rex fulgorc corufco circundatus, &
iuxta cum Regina fercno vulcn pulcherrima*-
& ex vtracjuc parte fcdilia.in quibus feniores,
quafi patuarchar, velveluc Apoftoli, aftantc
per maxima mulcicudinc Angelorum-cV hi pm-
nes luce tyderca corufcanres, vt nihil minus",
quam datmones putarentur.Hos mox vt vidit
hfrcticut, caucus in faciem adorauit. D ictus
autem frater immorus ftetit: fed tanto tpccla-
culo vehementer obftupuit, "& mox ad cum
conuerfush^reticus: Quare,inquit,Dei filium
intuens, nonadoras? pronus accedens adora,
quern vides, & ab ore eius fidei noftra? fecre-
ta fu&ipies. Tunc frateraccedcnspropius(ex«
traxit pyxidem, & obtulit Reginx in folio fc-
denti, drcens: Si Regina es Mater Chrifti, cc*
cc filius tuus,quem li fufceperis, te velut Ma«
trem Dei recognofcam. Cum bac protiuus
voce to turn illud Phantafticum cuanefcit, &
adnihilato fulgorc, tame, teoebrx denfue-
runt, vtvix frater cum ductorefuoad monds
exitum regredi potuerunt. Conuerfus ergo'
h^reticus ad.fidem redijt, Sc miram dxmonis
aftutiam ftuptfactus cxp2uh.Thdm.B0zi us to'.
zJ ii.defig.E0cU.}.ex Tb*.C*tttipr.lib. i.e.
EXCCfMMYNlCAlTI O. '
*
E< m plvm I.
Pnjhytir quidftm jptuiterpunitur, eiqutd
ixcommH»ic4tiotitmJ>arMn)curar0t.
C Anclus Eligius#excommnnicauit qdcodarri
^prcsby scrum, & prxcepit ci,vt nuWo modd
miflara celebrarc pr*(umcret, Presbyter re^
ro Epifcopi fuiprohibitionem paruipendeni
poft aliquot diet cum vcllct ccJcbrare, & ad
alrare
r«4
altareaccederet, fiattmad terram cadcns c*.
pirauic, Patioris iwtur exconununicatto fiue
iufta, fiuciniuftahierit, ftrnper timenda eft.
quia qui iniuftam cxcommunicationcm pa-
wwtcr fufcrt, cceicftcra mcretur coronam,
Gotfcbtlcps H$li*9rfl.E?n*it*rum D.A*£».
p*rt€ kyt*b-fir*Sx litters C.
IXIUPITM II.
* ri# *xc<rmmunhMticnht& m ctrfMsftt-
fi»t tximfb<V**f4*m muiUris in corftr*
fofi TnorttmfmnhtyoftenditHT*
VIdi ego €otfcha1cns Holen tempore
quo cram ftudens in conucwu Senaram
in Italia corpus cujufdam mulicris effoflurn,
quod iacuerat annis icptuagiota in terra, 8c
adhuc irrtegcam in membris omnibus 8c ca-
pillis erat>^uodfurcercclum admurum, ad
Excommuflieatio. '
reram 5c debitamfai^i&oMmifevoMslia-
bemus, ita fab intermioatione anatbematis&
e^comnronicatk>np^obisinhibeo, nc dc ex-
cetoftuAttS> vel res aliquas prod ucatis vnde
gaudea&c , qui rot nobis iniuftc afcftulerunt, &
ex cunc filua arurt,5c Aagntrm fterile pec maa-
{it.loaawts Inn tor trd.Prtdictt* JZt*G$*ftb*&-
-CHSfMrthbyim.ftrA&Unfrs C.
£xim?itv IV.
2xt9mmumi<*turpT9fmrto4$rMMst*iftr* or»
fit infirmitmf fbttntim itficer*.
I N Saxonia erat momaftorium 1 Ludotri-
* co Iropcratore rundatum , <quod Coibia
noua appellator. In hoe tnonafterio terapori-
bus pia: memoriae f redcrici Imperatori$,erat
Abbas quidam, nomine Coorard us, qoi Secun-
dum pompaticam confuetudinero Impcria-
sjuod videndum con&nebat tota ciuicas. In lium Abbatum, inter canerasfeoilaiis gloria?
media vero node, facrifta voiens intrareEc - iliccebra?9annalis aureis vrebatur,lengcaiitcx
clcfiam, & aoccnderc-laropadera, pro raatuti- { vt credo ) arrcdus, qua millcvere^ pauper, &
nocantando. £o egrediente illud corpus Te- humilis fpiritu ClarcuaHis primus Abbas ,
quebaturenm, clamando: quia in excommu- quern ( ficut de co fcrfbitur } pins deledabat
nicarionc fuiflet &pulta, firidcirco tefolui raftrum, & fatxulus,<quara tniataacanaulors.
nonpolfeu Vade<rgo ad Xegatum Papas, vt Concigic vero, vt quadam Vicehaberetaoou-
mibi beneficium abfolurionis iniungat: tunc lum aurcum> qui'Cratilli prctioius. -Qucm
refoluar. 'Quo fa&o^mox eft abfolu ta, & cor- cum viia dierum fedes ad mcrrfam,iuxta rno .
pore aiperfo aquabenedi&a, protinusfuit id rem curij cauiaablnendaram mamium depo-
jcfolutum incinetes, ideoqucvaldc timenda fuiiTet, nugisnefcio, an ferijs interuenienci-
& excommunicato. CrtfchmlcwHoltn. §nL bus,aliquanto negligentius ficiuper rnepfam
*rtm{t*rum D, A*g*8M $*tf kjtm.'ftrm
*i litstrs C
IxcmmftnjemtMjil** 4bft*ppmm**ruu
delictus eft. AduoYans intere* doracfticus ajes
flbruus, quern curiales Abbac js in delitijs ha-
bebant, nullopenicus aduercenterapuit ore
annulum, nee rurtifcreurh cflc inrelligCDS,
peruio volam imridulum ilium afportauic.
Ycriimpoftquam xxempu eft fames epulis,
menfrrqucTemotis, 'Tqrrexereomnesj AVbas
LEptur in 5cala coeli > -quod in dicecefi damnum fuura inreiltgeps, mrniftrorumcjuc
Qalleuallenfi xjuxdam eft aridafilua 8c hegtigentiam culpans, annulum quaqua ver-
fierilc quoddam ftagnumiuxta filtiam. Cuius fum quxri ocyus iijbct, Sed audore fceleris
^afffVr^ aiTemntincolaeloci talen>Milcs qui- confeientias ^omnium iflu^ontc minimi re.
; n --. y-i n ^_..:~i— — ».„_ * 'uas.'qaam miuiftros
.rraujque indignaijo*
kbanis oppidi, ^uod
iupcrarc poffct ablatam fibi poiTeulpnem, ampliffimum & ditiflimum hand long& a roix*
ycnijadlucum diccas filu* 8c itaguo. .Sicus cis ccxnoW j ficum , Abbaris fiibiacet ditioni.
^uatcnm
v /
Excommunication
^uatenqa acerrimam exeommunicatibnis fen*
icmiara puclieiint.orqueremm com , qui fe
hocfcelcre mac u I arc no timuiflet.Quo iado,
ccrpit improbiis qiudem»(cd rameneftlpa fu$
wfcias {urpau|atimlai>gucfcjert,cibumfafti-
dirc,ludicras crociutioncs, caeterafaj irratio-
oabdis crcaturaMneptias, perquas ftultordiri
homiaam timorcm Dei negligcntium ammos
oblc&are folebat, fcgnius cxcrcerc » Dehinc
ctiam ptnnas proijccre,adextremum vero ip-
fis quoquc pJurais tabefccnris cacnit coiru-
ptioocm fDgiaitibu$,mifcrabilu cfrftsiecer-
neotibus apparcrc.Fa&um eft autera quadam
**;
ExiuitTM V-
£xc$mmunic*t* j**fc* k Beat* Btrttkrd* rsv
pmtiu*mfteperfauim*nta fttrnuntur.
INuenitur ctiam in geflis bead patris. noftri
Berturdi,quiacum ad dedfcationem nowj
bafilicae lufciaccnfis ccenobij inuiiatus cf-
fet, cam immmcrabilis multitodo cnufcarum
propter fartorem oouarcalcis in Ecclcfiam te*
ceas Units cooDcncrat, tantamque inquictur
dinem intrantibus gcnerabat t vt fratres vald*
di!lj^0,n CIS- •**•"* 'P^0 pf*^11* de tarn ^imercnc,oc forte dcdicsuionis folcmnitas quf
prodigiota alias illius immutationc infer fe poftea die cclcbrarida erat, carum improbity
quarrentibus, rcmqac cam inlblitam ncqua* tc impedirerur. Quod cum parri (anclo inti-
quam fine cauia fieri poflc .aijcucramibus . vt
ynus fie qoafi iocando diccret. Confiderandd
nobis eft.Domine, nc forte ifterfit, qu£ qwe>-
iis,& h^c bbrrcodaplagaquam ccrnis»vincu-
loanadiemaris, quo iopodatus eft , iudicium
dc t . Attooicis ad hoc verbum cupdJs,vDi ex
miniftrii praecepit abbas arborcm> in qua cu-
bile alitis illius crat.feflinato afcendeie,ftra-
tQmftipula,& farmetorum repugijs foborna-
tumdjiigentius reuerfareQiii idqx vtafcen-
dit rcpertum anuluni ob iniuriara fotdidum
vendicauit, ucc fine ftupore omnium qui adc*
rant manibus abbatis rcftituit.Ita mifero fii-
R5qui acroci/Emasfurtipcenas 1 ue bat,nec ta-»
ttcn funi fc rcum jntelljgebat, diuino vt crc-
dimus uuru prodico , aX confilimn difcreto-
rum Yirorum.DotDinns abbas his, qyi ejeoqa
matum rniflet/olicacofidcntiajquam in Dcii
babebat, v&s , Excommunic^ (in quit) ea$.
Maneaucemrac^o , yniuetCr mufca: iti$ artl-
thematis fpicalo percu(T*#& moijtuar, ita pa*
uimencum omoe rcplcucruot , vtpalis eas in
congeriem aduna|i gerulifquc csportari ne*
ceflcfuerit. i^iW#»».
Eximpum NVL
. Exsimmmtit/v* miUtis p*nm mum cs&t
DE militequodamaudiuimus,qui obpra*
uitatem fuam publice eicommanicari
meruerat ,' qui cum (edens ad meofam panem
canibus prpijcerct» canes fob odore polfuti
mumcaqonis lencentias dc4craqt , mandauit .panis c* territi, retroce4ebant,^c cum tangcrc
quatenus anathema, quod rco intorferant, re- nullatenus acquiefecbant ?§trm psjnisa. ty
ttitutodamnocelcriusrelaiarcnt.Quodpoft- i.*d Hildehsndum P*t*m,
quamfadumeft^filucpriuspaulatimdcficere, ^
pcftiferaque ubc de die in diem langucfccrc ExiMPLTM VII. .
puediclus alca fffus fucrat r -ita poftmodum
Mijjcrcmcnca retfiuiUere quodam roodo, f ixcommmicati dctnum €x$tfrnitn cicmi*%
dfH^euire{cere cccpit, quoad y fquc priftinac : . fuos nidot ad alias domes tranfiuUrunt, ,
rbtox> fanitati^ue am irf* , non fincmagno.
Dei mzraculo, integralicer rcfti tutus eft. Lib. 1^ Arratur quod cum Papa Grcgoriusix.
dt Itbftnvm* ifdiMS Ctftmi*nfti* < A ante Papatum legatus fedis Apoftolic*
Hi Lomi ardia jnurnit in quadam ciuitate
n»iores copugnantcs.qui proceflum eius im-
pedicbanc- Cum altera pars ftaret adarbi-
iriom eius de pace reformanda, & altera con-
C c c cumax
n ;»
)S4
tumax rjolletconfentire , atque eicommuni*
caflct Capitaneuai iHuisdixTc&ioms,aui folus
pacemimpcdiebat, & illc excommunicato-
nem concemnem>cicooi* multa^quacxtidifi-
caucxam fuper tunes Ac cftmkios domus das
rcceflcrunc,& nidos fuos tranftulcrunc ad do*
mum akexius Capitaneidi&e. g*exx*>qui pa-
xatus exasftaxe Aub maodaco prsedidi Lcgaii.
Quod videos illc contumax, rtumibauit cox
(bum ad abiolutionem procuriadam , & ad
voluntatcm di&kgati faaendam. Quoab*
folate* didac ciconie. nidos foot taper domain
illius deportaucrunt. Gitfihsiafs fx>A»,#nt.
Ertrnksmm Dw£*f tfjftai fwrf u hytm.fmB*
faiirfriG.
ExiMFtTM. VIII.
DtRijp nmmtmtomt* &*f*Uni* tnm Cs-
, »*/# *x€*mmmmh*t4 , awrx* m$ti$m**
> •
Vidam Comet Anglos illicitum con-
txaxexat matximonium:quod com Epif-
copus fciuus Dei Cedo prohibere & corri-
gexe non potlet, ettommunicauit eum>ataue
omnibus qui fe audixe vcllcnt prxcepit nc do*
Mum tms iDttartttt, Deque1 de cibis lilius'ac-
ciperenc. Contempfit hoc Rex przeeptum,
Jcrogatus £ Comire intrauit cpulaturusdo-
tnumeius. Qui cum abijfletobuiauitei Anti-
lles At rex intuens cum,mox tremefa&iis de-
Jiliuit de equo,eeciditque ante pedes cius,ve-
iuarnireatus fui poftulans. Nam & Epifcopus
Jaritcr defiliuit, tederat cuim 8c ipfe in equol
ratus autcmtetigitRcgem iaccnvem virga,
quamtenebatmaxra, & Pontificalituthorita-
tc protcftans; Dfco tibi ,inquit, quia noluifU
te continete £ domo ptrdtti *c damnati illius,
tain ip&domo mori habes. Scd credendum
tft, (Juia talis mots veri religiofi, ncmfol&ra
takm culpamdilutrir,fcdttiam mtritum eius
auxerir.£#d« lH.i.HiItor.J*gb.csp*%i?Jp§d
ExixiiTH t X.
A Nn* Domini if 09. Albuqutxcto ladic
pxoxege clafie eius intra fauces Erithxcas
conftituta vci ex incempexie cceli,vel [ex inla*
ltibxiuxn ciboxum fucco acrox morbus nana-
1cm toxba inuafit. Vulgo inter hafum vet quo*
ttdiana misiftexia repencc exptrabant . In ijs
miles vnusin mare pxoiec"tus>ioge'tem terro-
xcxn omnibus attulit: noduquippe>inrxa fen*
finam pulfus frequentes cxaudiriceptii qucm
ad ftxepitam cum arxeptafcala vigiles defecu-
diflcnt,implcxum carinxfub ipfo gabexnaca-
lo derunctimilitis corpus ortcndirot.Scilicct
cundis ptlusinborruit. Vbt es pauorccolle-
gexe fcfc, xes ad oauaxchum delaxa: nee dubiS
quia cadauex tranflatum in littus humo <oo-
ttgcrcDt Quofa&o, poftxidic tupex ipfum
t^olciimmruHusinrmmatusap^ariitt. Eatc
arxooki etindi cum apud & cauiamexquire-
xent. FrancifcMsdeoique incercum ex qua ra-
milia monachus^ qui condtonatoxis aruncre
xutigebatur, tagaci conkduxa fitfpicaxus etc
nomiuem aliquo inierdicli Tel %nache«atis
vinculo conftxidum e vita exceffiflfc. Itaque
in terram egrcflus lanftiflimi viri Bcnedtcxi
Abbaos excmplo, cPontificia formula con-
ceptis verbis animum moxtui ritiexmsruiti
eiquevenhun a Domino pxecatns eftMjrrum
dicttt: abeb mvftexio rtddita morttropax Be
vaga oflain tumalo fuo tandem quieucre.
?#rM*ff4m ftift.Imkt* t$b. yttfi
VUk rt$smfr*lstuii9x*m\ij.
£xnutt\H X. ^
t MxMrthmi'ttm mmtfrij ***** **9r**'
Vodam pertectmooum Pxjfcoram tern*
_ pore^nioxi ,Ecclefiaftico ab Antiftite
(actisinterdidusfuit- Cum %utem fenioi ilia
quandam ob caulamneceflariamaliquo pro*
xcftus ciTct9accidic vt abethniciscojDprcben-
Cis,
ExGommjanicato.
fos,tcftimonio fto Yeritacc ttbfignaret. Huic
tcmpluuco loco co&ditur,& rcndualia pcra-
guacur; Cumquc Antiftc* hacc verba pronun*
tiarcr;Pax vniucrfis; Sandapila templo cxecf*
fcidqae non (cruel fed bis terue £tdum. Huic
per aaietcm Antiftiti feoior oblatus}; Abito,
ioquit,& Epifcopo mco fit author,Yt hue yc*
niat, mequcYinculis exfoluatj Nam officio
me&cro excIuut,ideoque facri* intcretfc ?o
bifcum ncqueo.TcftimoMJ quidem coronam
coa&cotus fancied Dei faciem necduxn con-
fpexi.Qaod fi me ipfc praefc&us non cxfol-
uerit,alius exfoiuere nonpoterit , Quum igt-
tar his obtemperatUm eflct San dap; la tcmplo
exccdercdcfijcjkto&4t/ GlpcbUs lib.4. Annul.
BrtdCdUt.fMtrMb. 5 .r. } 1.
s»r
Exiumtr XXI-
tx~
^>&tgrAuijfima & insndti'ss ijfe&ilui
ftrnmunicMMMS in Leafoldnm Aufirit 4n~
cetnproUta* t
j
A' Nnon$4.cum Leopoldus Dux Auftrje,
Ez*ki|x,yic XI
\Zxamwnmif*tns#Mt*i> &m Uc* fiur* fi
pdtwjnirncnUs* •xtrniUum tiftitHT.
adhuc permaneret 10 fententia exconv
municationis , quam Dom, Pafa Caeleftinuf '
HI. in cum tulerat , propter captioncm Ri:
cjbardi Regis Anglix,nec,panutcrc^IageUa-
uitDominus terram fuam iu hunc^nodum,.
Imprimis quidem iocenfa; fuot omnes ciuita*
tcs terras fua?,necalicui uotafuitcaula raced -
dij, Secundo ex inuudationc Danubij fluuij
fubmcrfa eft quasdam terra adiacens , in qua
decern miIliahominura,Tcl eoamplius perie-
runt.Tertio>cum in media fcftate foIeat,& de -
- beatomnis terra v ire re , tou terra eius tunc
temporis contra folitum, &debitum curfum
cxaruit, Quarto* cum (cminafrugum deberft
Vidam deexc6municatis eqttcs in no- in hcrbam proccffiflc.in vermes coucr&func.
ftradi^Bcefitnterfeclus eft, quern ego Qujnt6 , nobiliores terrx fu* mortalitate
percuffifuntEtquamuijtot&tadsrlagcH^f-
fet Pominus tcrram (bam plagis , neluk ta-
men pc.nttere,(cdjnduratuin eft cot cius.adep
quodipfeiurauie quod ofnnes obfides Regis
Angliae>quos ipfc babebat>capialem (bbirettt
fentenn am . nifi i n nroximo Dcrficerentur ei s\
r s
roganribusaixiicis, fit propinquis eius,nulla-
tcmisfoluere ▼olui,Yt ctfteri metum habereV
graoem enim culpam pratdancis habuerac
JraQuefine ftcerdoris obfequio 4 militibus
spud quandasn Ecclcfiam S. Petri , non mc
inbente fepukas e&Mane autcm fa&o,corpus
eiuslonec extra csemctcrinm proic&um > 8c
nudum fiiper faciem tins Wrr* inucntum eft:
tumulus autcm vbifcpulraram habneraijinta-
dus , & ita vt dimiflus fuerat rcpereuseft*
qoemiferutn milicesapcruerunc,& nihil in eo
amplius nifi TeAes quibusinuolutum corpus
fucrat>inuehemnt.RDrfus cadaucr ibidem (e- propofrtum. QuT cumveniffct* mtfertus ilia-
fepelierunt,&diligcnter tumulumfub enor* ~ " "' •"* " * ' ir%*"
mipoudere terra; 3c lapidum clauduut. fed
die altero prdiecxum cadauer»ft tumulum in>
ttdiun, yt^bpraafprciunt. Qoinquicsfepc-
liunt $ toties eodem cie^rum tenore contuen^
nr.Tancodemum vidifruporccorpus Ionge
accmeteriaEccIefix terra obruunt . Qup
terrorepercaliipriacipcs miUtije.pacesn no-
bis.Tdot oprabamus.rormare nequaquam di-
ihjJerunc.fx«stM i.CtndLimtmcJ&M+JP'Zie
(entenciam , nifi i n proximo perficerentur <
Rege Anglis omnes conucntioneatquas cum
illo feeeratVride faexum «ft quod Balduinus
dc Benin, qui ydus ex ilHs, quidadfuerant
Duci Auftria? pro redemptione Regis Aogli*
obfides9cx communi obudum confilio mifliit
eft ad Regem AngU(»*d indicandum ci Ducis
rum Rex9tradidit eiRcx foroccm Archuri Du -
cisBritannix,&£liumImperatoris Cyprijad
ducendum eas ad Ducem Auftri*, Sororem
fciiicet Arthuri ad maritandum filio Ducis
Autoiae^fic filiam Impcratoris dcCyprotca-
dendamin manus Ducis Auftrias quietam.
Rogerius in Annul. An^li* VVilhtL Nembrigm
/
JExsaI-
)88
r
EXIUPLTM XIII.
' Arbor p$r txtommunic*tio*$m *ridaf*#*r
LAtro quidara vas argcnteum furto fubla-
tum abdiderat in exeauato truco pioce-
rx, & annofs populi propc B. Magdafenam
iita Interea cam ab orefacerdotisineum qui
vas fatripueAt,attt retincbat, eicommunica-
rionis fententia quafi fulmcn emitteretur, rc-
pente a>fccrc capit arbor-fed yafe poftea for-
te repcrro , & ci cuius crat , rcftituto, natiu*
▼iriditas,acpulchritudo arbpri ledditaeft.Ex
hiff Fontif. per lie/cam fart. z. cap. 14. Ludo.
Gra»at .i.par Cattth. c 17 p*rag.j.
EXEMPLVM.
ExiM P ITU I.
leueam circamqtiaqiie t Sreqamplius, quafi
dies effet clariflima, in hicem fubitam nodis
tenebra? ▼coercntur. Quid mirumf Ilium xc.
cederc fine luce no dec u it", qui mulcts illuftra-
tis cmcmplcraltioris vit*,vo!atus pri mos fec-
it rite r vcndicauit.Fa&aeft in morte bean viri
di&acorrufcatio lucis, &ffijkperpatria,pri.
ma bora no<ftis,adhuc vigilanribus plurimis:
& ipftrai lumen cmiflom mulca milliahomi-
num vadecunquc vidcrunt, qui ad maioris Ac
gratioris agnittonis, it vericacis lucem in vi-
fionc tanti miraculi profecerunc. Beams ergo
ille prarlatus , qui (ubdicis fuis viam vitxex-
emplaris oftenderit, & volatus altioris erer*
citij vindicaacrit principatum. C*ntifr*t**»u
Jipum Ub.ic*pi4-t*r*.
QdUfus bonis exempli* fabditos prouocam ad
K metior*tmori$mrut maxim* iHCtperfiwditur.
Dlle&um valde focium in fcholis habui,
coaroumfcre,& propc pariiium ft udio-
rumHic a puerovfqucad finern vit* a mulic-
ribus incommixtus omnino femper fuit. In
•dolcfccnria&cetdos fa£us,in Brabatiae par-
tibus fufcepit regimen animarum,quibus tarn
d3igenti,tam fincera aQrapraeruit, vt quos in
bono vinccre admonitione non porait.malci-
modit prouomeftudej>acexcmplis-Alijs co-
medentibus, ieionus ipfc manebai : alijs dor*
miennbus , manebat infomnis v atque alijs
intends adaleas, ipfeorationibosincubebar;
Quicquid in fuog rfiis deputarumeft , com-
mune paupcribusfaciebatSi quam exoutbus
aberrare Tidebat, importune & oportune ad
leuocandum iuftabat r hare foris, prater ilia
qu* inAiofocus maiora lactbant . Tabbus a*
&&mt fcrmi viginti anrris cunctis i mi rand us
*micuit!& cum Alriflimo placurt,uli finedc-
functus eft.Fcbre acutiffima per aliquot dies
kboranit £ ccce, vbi facramentis (alutaribus
(>ra?munirus,dc attenuato (piricu animamfce*
icem emifit, mox fine yIIo interftitio corru-
fe*ti0ttndlumii>is, xeiplenduit, yt pcrvnara
EXfiUPLff II.
Jguadam fan&a hipotrifi btatus Dommicm
dotmt homines adfan&am vftMmprotmaru
SCiens Dei famulus Domini ciisfecutfriu
cordaplus exempli$,quam verbis moneri,
ideottaequam plurimos, (bbdolahxrecicoru
tbpemitione illec^os penrahi ad errorcm.ex-
*ogitauitexcmplis,e;xempla rcninderc,& Vei
tiSTirtutibusfopbiitiicaSexpvgnare . QuaTdS
enim nobiles nominas incredulbrum farnilia-
resadijt,&apudeashofpitio reccptuscft, &
per tocamqaadragefimam ibimanne.Igitnrvf
& ipfe eas oftenfioneTanctitatisallicerctitan-
ta ieipfum cum (bcietacefua cxpit aufleritate
afecere t quantam fine auxilio diuinae gratue
(uftinerenequaquam kffirmiras htimana po*
ruifTer.ttenim cum fibi cibi raorcfolito para-
tt>ab ipfis hofpitibus prapfcrrentur. Nos,in-
quit , huiufcemodi nunc alimentis non vti-
murjpanem nobis tantum.ft aquamcxhibcte}
8c fie in pane 6c aqnarir nei cu focio fuo per
totam quadragefimam iciunauitvfqueadPaf.
oha.Stratus quoq; cu fibi pararetur adqUief-
cendumidoneus. Non, inqnit > in hac molli-
tie.ied fuper tabulas quiefcimus. Stratts itaq;
fibinudii tabulis accubuemnt quotidie nado
dormientes in ligtio,excmploeiusquifomna
•mortis fufcepit in crucis patibalo . Somnus
autem bead Dominici«& fuifocij breuiserat.
Surgcbaoc
s
Exire. 3*9
Stirgebantemm <pam cxtms,& amicipabanc ilia te expuli, & Vttiin dehae te effugarem
▼igilias.otaaoubusinfiftentes AUocuruseft
aocembeatus Dominions aliquas ex domina-
bus illis,& rogauit Yt fibi, & focio fuo cilicia
2Q2icrcm. Addiditque: Nemo fciat, fcructur
crctom. Hxc autcra-raciebar vir fpiritu Dei
replctus.non vtfibifauorem laudis human*
adquircret, fed vt mentesiofideliu ad amorf
Catholic* rcligionis alliceret. Htnc nonnun-
qua pater illc sadtas admonebatfrattes fuos,
vt cum apud feculares efTent, ad proximorum
xdificaaoncmaliquam oftendcrent in fe ipfis
virtutis apparcriam in abftinentijs,& vigil ijs,
Ycrborom quoque ac geftuu difciphna, & fie
eos qoadam (an&ahypocrifi ad fidei reueren-
tiam,3c virturis amorcm propenfius inuita-
rent.Vndcdc Apoftolus iumptus recufabat
aceipcre, ne qaod ojFcndiculum preftaret £•
uangelioChrifti,virturesetiaro fuas,6c labo-
rcs, oecnon, 6c Dei rcuclationcs enumcrat, vt
plates iucri faciat/tf i ,c*p %.vht* Ssn3i Do-
minitiMpud SuriunkVide ttinm tit. Conmrfio
txt jtyat.3 a* & iy€*UHkgUfi*, exemf. 10.
& tit. Cenfrffie ixtm. $ .
E XI R E.
EriMPivM I.
IxireaUmn/mnBusNsthanael tmtiius fu*Jk
frdfamfJityptffqHsmfw d$ is ditMic* fa*
8i$U9$u&itm cognouit.
REfctcbam de Abbate Nathanaele prexi-
poe qai tantam habebat paticntix virtu-
temin cella, vtnon moueretur a propofito
Cognofc6s autcm quia illafus eflet,reuertitur
ftatim ad priorem cell am , ic complcns in cat
triginta & ftp tern annos, non tranfiuit limen
oftij cellulxj, conrendens contra daemoncnu
qui toe ac ranta eifecerat,vteum compellcret
egredi i cella, quanta refcrrc fads longumct
fct.In quibus obferuans leptem Epifcoporuoi
fan&orum virorum vifitauonem, Cue ex Dei
permiffione fa&am,fiue ex t€tationc maligni.
propemodum fecit eum excidere apropofita
fuo, Epifcopi enimpoftquam oraflcnt, egre-
dientes , non deduxit eos Nathanael , ncc
paflum pedis Dicunt ei miniftri, ideft diaco-
ni fu per bam rem fecifti.u nendeduceres E-
pifcopos.Ipfc autc dixit ejs. Ego & dominii
Epifcopis.omniquc feculo mor-tuus fum.Ha--
beo enim occultum propofitum mentis mcar,
fcit Deus cor mcum>qua de caufa non deduxi
eos. Expauens autcm daemon de circumuen-
tionehac, fubornauit fcante noucromcnles "
mortis eius,& efficitur quafi infans noue an-
no rum , ducens afimim portantem panes in
copbinis Et propinquas vefpera profunda ad
eiuscellam, nnxit cadereafinum , & clamant
quafi infans j Abba (inquit) Nathanael, mifc-
rereme1,& da mihi man urn QuUudicns vo-
cem quafi infantis aperuitoftium, & ftans ab
intus, dixie ei: Qujscstu, & quid vis, vt fa*,
ciam tibi/Dicitci. Illiusfumpucrulus,& pa-
nes fcro, quia conuiuitm fratris ipfius eft, 3c
craftino fabbatbo illucefcente nccefTaria eft
iftaoblatio;deprecor ne defpicias rnc, he for*
tii beftijs & leoenis comedar, multx enim
funt in illis locis. Stans autem 8c ftupent
4 , beams Nathanael, commotis vifecribus cpn-
foo. Io qua tflufus initio abeo, qui omnesil-" turbatus cogitabat intra fc , dicens quia, aut
ladcreftflinat,&dedpit,d?monc,tardioquo* de mandato habeo cadcrc, aut de propo-
damopprel&if, egreflus eft de prima cella, 5c
aliain conftroxtt tibi propc quendam vienm.
Poftqnamaticem pcrfecitcam,habitauit in ea.
Poft ties vero menfes-affuit dxmon quadam
nocle,taorina petleindurus,ftcut carnaexsin"
donenromhabensqiiafi roilitis confutum, &
edensftrepitas taurina ilia pelle. Ad qnem ait
btitnt Narrianael: Quises tu,quia talia ptac-
flunisiuper hofpitiolum meum; Refpondens
aotcm dLanuon}dixitewEgofom, qui de cella
fito . Poft hoc autem cogitauit ; Afcliuseft
me non tranfgrcdi , quam tantorum anno*
rum propofi turn perderein confufioncm fa-
thanse . Et cum oratfet , dicit loquenti ad
fe quafi infanti : Audi infans, credo in Dcum»
cuiferuio , quia £ ncccfTarium fit tibi ad--
iutorium , tranfmittec tibi Deus . Ac neque
lexna nocebit tibi , neqne aliquis . Si au-
tem tentado, confeftim rcuclal?it Deus. Et
daudens oftiuai intromit . Confufus autem'
C c c j daemon,
cc
V
fpa Exirc.
daemon, Tjtria fupei2tttS<ft> in turbinem rcfo-
iutus eft cfuafi onagri exilicutis, & fugientit,
fit fonosemutemjsJ&triurophus bcati Na-
thaniel fuit, & hare, conucrfatio, fie hie finis.
i
->
£x/rt r#A#i» Jifffa* MMcarius in liming ctlU fi
proiecit%dUent:Tf*biU dtmojus. tr*httt>
REfcrebat autcm idem Macarius ,quod
quodam tempore nirnis ci :-icita:fuc-
runt cogi tat ioncs van* glori 9, (cilice t Yt qua-
licuoquc modo eijeerent eum dccclla eius,fic
de (ecreta eremi conucrfittione , fuggerentes
ci, vt xdificationis gratia ad remedium Sc fa«
nicatcs hominum Romam pergcrct pro faluce
aniraarum mukarum . Incrac euim ci gratia
Domini contra immundos fpiritus • Et cum
diutius infiftercnt ei huiufmodi cogitationcs,
fie nee orantc co ceflarent, ia&auit (c pro n us
in^erram , & extendic pedes fuos foris limen
oltiiccllulx'fua: damans fitdicent :JTiabitc
dxmoncs.trahitcego enimpedibusmeis non
vado, fed fi poteftis, mehincabducice . Ego
cjuippe teftorDcum, quia hie iacco vfquead
vefperam. Poftmodurafurrexitadconfuetum
jf>pus%Domiiii* ibidint*
EXIMP^TM HI.
%xirc t**t*tu* /rattr. *d c$nfil'mm fenit riutr-
fu4 , dtmones vocifirmrtts sudiuit , Vicitti
n$tjn***ch?,vici&i.
F Rater quida in cellis infuridebat palmu-
las&as.Qui cum fediffet facereple&as,
dicitei cogi ratio tua, vtiret ad quendam fenS
vifltarc eum. Etitexum cogitartsin femetipfo
dicebat,poftpoucos diet vadanvEt dicebat ei
cogitarus fuusi-Si inter hxc moritur quid fa-
ciam? fed vadc modo, vt loquaris ei propter
srftinum tcmputjSc iterum dixit intra fe.* fed
non eft modo campus. Iterum autem cogita-
nit dicens:Sed<um iocides fcriptu ad marras,
fit temput . Rurfus dixit: Expcndo palmulas
,& tunc rado . Rurfiit dixit in femctiffo*
Sed hodieboimmac'rtm£icu9ecfurgemre]i^
quitpalmas in tufas, & toilens mclotcm /iue
pelliceam veftem (uam ibat.Eiat auttra fenex
quidatn vicinus ei vir praeuidens. Qui cum vi«
duTct eum in impetu ambulantem , clamauir,
dicens:€aptiue,captiue>quo curris?Vcni hue
ad me. Qui cum venuTet,dicit ci fcnex.*Reuer «
tere in cellam tuam . llle autem frater narra-
uit ei Huclus, quos pertulcratin cogiiauoni ♦
busfuis.fic ita reuerfuseiliuccllam fuam:Et
cum ingreffus fuiflct in earn , proftrauitfe,
& pceniienuara cgit. Hoc facto, voce magna
dibitodxmones clamauerttnt, dicenres:Vici«
fti nos,monache, vicifti nos Et facia eft mat*
ta eius fupra quamiaccbat velut iguc vftulata.
Daemones autem veluj fumus exterminati
funt . Sicque frater il!e didicit veriimas ilio-
rum. ex M. doftiintptirum num. 10.
EXX M P L V M IV.
Sotitus difcurrer* & mikdiens frater ddtmm
per ohedientidm pr+cipiems, vt abibfijf* #x»-
tity ab todtm d&ncmtirridttmr.
QVidam frater folitus fepc difcurrcrc ad
ciuitatem , , rcftricliis eft a priore fiio, ita
quod no nifi in cafii occeffitatis deberet exirc
Conuentu: fedillctot cauflas neceffiratisfin.
xit,nunc prxteudendo (e vocatum ad infir-
mum, nunc ire ademendum pcxgamenurrj,
nunc ad candelas> nunc hocnuncilTa qux ti-
debatur neccHaria fie proficua, fie fubcblamy-
dc ulis licentiae iuit . Hie frater quodam die
traafieos per Iocum,vbi erat homoarreptus a
dasmone qui grauitcr corquebacur , rogatus
abincolis loci>vtaccedcret»fic per coniuratio*
nes^fic orationet dacmonem expclleret » 00a
vafens rcfiftercpetCBtibui, venitad ilium, fie
€4im tegiflet initium fiincxi Euangelij Secun-
dum Ioanoem,aIiaquc quae fibi legenda ride-
bantur, (ubiunxit Pmctpt^tibi invinutc lao-
€tx obediential, vt exeat vafculum iftud-Tuc
dxmonrefpondit,quid ta mihihabet precipe-
rein virtutc ian^obedicntiaj.qaijMinquara
verus- obedient fuifti. Quod illcaudteas vc-
recundatut} fie confufiu abfeeffiui-i*. !.*«?.».
vita FI&tmiJ)«d0gJtr l*rdmnmd* SMtc*-
nim%
fateriota. Exul.'
wh.vUk *im Ht.Jf$8m » 4*mfUy
»"
EXTEMO&A. v
ExiMPlfH I*
<■•■-
TidttimkmfnMldidlMi *H*s , juivixsB
ami** momiMinj •mlUptmyutim txttr.
urn *jf*tmr.
j
Afihss S.Matkic noittfterij Treterea-
fi^viraooiiis, SeAirpisTegiar, partem
& fiaticm daces iilaftre* babuit.Hic ab ado-
JefccaamottBipuhfaceinnoce'tisJ & contc'-
bofpitandtrmruftt. Camqut eluGfem foci in*
colaediccrenc, ineabuncmanerc con Doflii
quia multis iam annis hanc diabolus exbabi-
taret,atque tdeo vacua remSMilfet.vir reuera -
bilis Dacius rdpondic, dicens : Imroo ideo
bo(pitarirn<k>moeadem dcbcmus,finacfai*
ritus maligaus inuafit , & abca bomrnum in*
ba bitationcm repulit: Io ca fibi igitur pracjpa*
rari ledum prarcepit, fecurji%iuam,ar)tiqui
hoftis certaxnina toleratnrus,intranit/ltaque
intempeftz nocty fikntio cum vir Dei quief-
ceret^antjquus'nbfris immenfis vocibus , ma-
gnifq; cTamo'ribns- carp it imicari rugitus leo-
oum,balatu3 pecoru, ruditus afinorum, fiW-
plamucrice rucrat edocatus. Electus ergo i losferpcntum, porcorum grunitus, ftridores
iais omnibus in Abbst?, annis pluribusadeo rbricum.Tunc repente Dacius tot beftiarum
deditutroicadibos lpiritualibus,& monaftt- vocibus ejptatus lurrexit.rebementcr iratus.
cis otdlai$di(ctf Hots^c cita difficuluce non
modica, nifi maioribus vrgentibuscaufis, ab
abimdauftri porcrat cuocari. Quod vidit,&
ioaiditdiaboiiis,* (bos officiates hoftilitcr in-
ffigauic,uquafi impertuots impulfibus Abba-
temabipfo&crct* Titarcsleftisdetrahcrcnt.
Qopdillcquidcmiii primisgrauitcrpertulit,
fed paalatim exterioris vita? deicftamentis il-
fcdtt totas tandem terrrenis a&ibus manus
dedit-ipfetamenadhucbooeftate fcruata, &
lpiritoales dilieir, & rirtutis decus in ali js bc-
acdicn. Qflod Ytique etfi bonum in ali js eft,
& contra antiquum boftem magnis ccrpit vo-
cibus clamaie, dicens: Bene tibi contigit mi-
fcr,tu ilk es ^ui dixifti. Ponam fedem meam
ad Aquilonem , & ero fimilis altiflimo . Ecce
per fuperbiam tua , porcis & foricibus fimilis
ra&us c$,& qui imicari Dcum indigne yoluifti,
ecce Tt dignus es beftias imkari . Ad qua eius
vocem,vt itadicam dcie&ionem fuam Jp«i-
tus malignuserubuit.An non cmbuit.quieaji-
dem domum adexbibenda moriftra quaTcon-
fueuerat,rl»erius non intrauic ? Sicqi poftmQ-
dum fidelium babiraculum Fatta eft , nuia dfi
means tanen 6c optimum fibi,& fuis, tarn in earn vnos yeraciter fidelis ingrefl'us eft, ab ca
rSporalibus, craimin fplrirualibus extitiflet, protinus mendax'Spiritus, atquc infidclisab*
ugrattoristitaeprimordia tenuiflet. T&mmv ftd&t.GT$gJi*l lib. i.e. 4.
"Cmfr&te.iyfM*. x.& t . & A$it*t.
TACI'ES DJEMONV>I.
^E X V JL.
ZmMtfyfivm propter fidtm wxuUns, dim*-
■ mm i mw9 tfumtUm d*firt**jf*it.
Iy*«&iam principis tempore cum Dacius
Mcdicdawnfis nbis Epifcopus cau(a fidei
«adusad Conftanttnopolrunam vrbem
r^^m^ormtbumdeucrdit . Quj dum lar-
gtrndomoni ad boipttandum quarrcret, qux
comitatum ilHus rotum ferre potuiffcc,& rix
"*Ki»im,a(j>eMt eminus domum congruen*
tii magmsndina, camqae fibrp»paxari ad
- EXIH ? LYM I.
focus dtmotum btrriUUfwu fi<*t*
*
QVidam religiofus dedudus vfquc ad c^*
cremnmyic^t £19, bombiii(er clamauit:
Malcdidtabora.inqua religiofus fadusfui.de
filuit Etpoft oauca fack (ocru dixit: Non,
imo benedicla bora, qua inurauiin ordinen^fe
bencdida maicr Cbtifti^quaaa^empcx daiejH,
Et iterum tacnit . JEuctcs x)ni in circuitu eius
erant audicntcs base, cum lachquni* /ojslbant
pro co . Poft duas .boras dixit frfttris-aAtaci*
vocafratres noilros, quoniamDomirius cx-
audiptt
fcpa Faraa Bona* Famina,
audiuit oxachwH corum. Ingrems autem fta- qui in conucnca Colonicnfi eodcm die dcfcm
tribus dixit. Vosex primo vcrbo mco quod
audiftis curbati fuiftis , fed h«c eft caula cla-
morismet, apparuexunc mihi duo dxmones
terribilcs parati ad recipiendu animam mca,
& prac tiraorc extra mc raptus maledixi diet
meae. Et dico vobis, fi hie fa&us fuifiet ignis
ex xre mixtus cu iulphure,qui durarec ab bac
hora vfque ad fin£ mundi,flc daretur mihi op-
tio,vtrumper ilium igne vcllcm tranfire,aut
icetuin dxmones in fimiii forma videre,elige-
xcm potius per igucm traufire . Poftmodum
ftute venic ilia Rcgina cceli, mater mifericor-
di£ , 3c fugauit dlemoncs, & ca vjfa concepi
fpcm,& prac gaudio riii, St benedixi ea,quod
cti funt. Tenia veto die poft hoc nouirias ap-
paruic infirmario gaudens.(vc ipfc rcculic) di -
cens quod propter fcruorem conuerlionis
quern habuitjita cito purgacus eracPoft men-
fern autem di&us pracdicator cidc infirmario
apparuit, pulcherrimu monile habeas tope*
ctore,& multoslapides prcciofos invefte, &
auream coronam in capitc. Cumquc frater
quasrerec ab eo, cur nouitius tam cito , & hie
ram tarde purgatus fuerit,& quid iUainfigma
figurabant,Rclpondtt;Ego propter familiari-
tatcs fccularium , & verba iolatij diucius 10
purgatoho fui; fed maior6 gloriam Tum ade-
ptus. Monile fignificat reclam intentioncm in
liberauerac me dctam horribili vifionc dac- Deum.Lapidesprccio(Ianimas<qoas conoer-
monura. Hisigitur diftis felicicsbquieuic in tt . Corona inerfabilem gloriam, quamfum
Domino. Collector Spec.htuttt.
*AMA BONA,
EXEMPLVM I.
Tamtfotim qusmdiuitys fernhndum*
QVidam mercator in ciuitate Ianuenfi,
Obertiii nbmxne,tantae legalitati? crat,
vt quidam quingentos apud cum au-
fcos depoluifle mendaciter diceret , illcquc
tmuime fuper hoc cannula feu fcriptu rcpe-
jdret.nullofque mendofos teftcs adducerec Et
rnercator fideliflimus diceret fcdepofi turn mi-
nimi recepifle.Et com ille damans Yocifcrarc
vclJct:Obectus efi ftatim vocauit,dices.*Tace,
fiJi, accipe quingentos aurcos, quo i tc apud
me depofuiflc ajfirmas, ftatim^uc ipfi pecu-
niam numerauit;Malens iniuftc pecuniaper-
derc,quam boner famac fui nomiuis dctrahcre*
GttfcbaUm form. $j. par. dBMt.D.
fAMILIARITAS.
EXiMPLVM I.
, $Mmilumt*tem fimUritm hshem tonfkri
furg*t$rU crucUtur.
"**m\ Vo erantfratrcs, quorum vnus crat no-
"Hdiw , alter prstdicajtor crat antiqaus,
adeptus ExvithifrMtrumpttdicMormmetd^
Itb.p4rttj.c*p.i.
' F OEM IN A.
EXIMPLVM I.
Tctminarum consortium rtpeJUnsp$ibyt§r qmi-
dsmfan&orum Petri & Psuli mtrmit xrifi-
tat tint mot it mm di c^eUHis r*gn* voc+ri~
r
f N cadem prouincia Nurfix presbyter qui*
J* dam coramiflam fibi cum magno timorc
Domini rcgebat EcckCam . Qui ex tempore
ordinis accepti pre&byteram fuam vt fororem
diligens , fed quad boftem caucus ad fe pro*
pius accedere nunquam Cncbat2 eamque fibi-
met appropinquate nulla occafionc per mi tees
ab ea fibi familiaritads communionem fundi-
tusabfciderat.Habentquippe(ancli virihoc
proprium: nam vt £cmpcr ab illicitislonge*
lint, a fe plerumque licica abfeindunt. Vnde
idem vir>nealiquam per cam vnquaincurrc-
ret culpa, ftbi etiam miniflrari per illam rec««
(abat neceflaria. Hie ergo vencrabilis presby-
ter cum longam vitz impleflfet «utcm,axino
quadragefirao ordinationis fua: inardefcente
grauitcr febrc corrcptus,ad extrcma dcdu<flu$
cil.Sed cum en presbytera fua cofpiceret: Co-
lutis jam membris quafiin mortem didcGim,
V(tum ciadhuc vitalcipiramc iadl'cx^uatibtyt
CiUl
taminsu
ajas apf c£« cDCNtc anre digoofccrcQiiod il-
Ic (cntieos,cui cenuiflimus incut flatus, quaato
annifu taluit *t loquipotuiflet, uiretuclcente
fpirita coliegic yocem , atque crupit, dicens:
Recede a. me, molicc, adhoc igntcalus yiuit,
paleam toilcllla crgd rcccdcntc,crcfccotc yir-
tote corporis. cum magna cctpit laetitia clama-
re,dicens: Bene yeaiant Domini raci,bcne vc-
nidnt, Domini mci, quid id tautillum fcruum
vaftrum eftis dignati coauenite?Venio, venio;
jgratias agp, gtaiias ago. Cumquc hoc ice rata
cicbro tocc repetcrcc,quibus bocdicercc>noti
fui,qui illnm eircufteteruncrequirebant.Qm-
basilleadmirando refpondit, dicens. Nun quid
conncoilTc hie fao&os Apoftolos non vidccu?
beatum Petram,& Paulum priraos Apofttolo-
xwn oon afpicitis; Ad quo* ttetum conucrius
cjicebat: Ecce venio, ecce tcuio , atque inter
hatCTerba animam reddidit. £c quia yeraciter
fan&os Apoftolos f idetct,eosctiam fequendo
tell 4111* en. Quod plcrumquc connngitiuftis,
▼cinmorte fua (andorum pratcedemium vi-
fiones afpiciant, ne ipfam mortis fuae pcenalcm
tcncesMJam pertimefcant/cd dura eorum men-
ti ancroorum cioium focietasoftcnditur.a car-
ois fua; copnlattone fine doloris & foxmidinis
satigauone foluantur, Gr*%. DsmLL+cu.
EZBMflVM II.
LrnxmrU ttntstm forti/fim) fenex omms diptos
mmm$ •xnffitt&facmm*m twrtAHntatioius
fsmftm mortusm fufcitmrnt.
&v
cellule Gut, fcipfc intmituttcriusinceliam,'
& claufit-Et eccc9infc*lix ilia clamauit, dicens:
Abba , fetat coniedunt trie hie: Me autem ite-
rum tarbatuscft, timeos etiam iudicium Dei,
dicebat: Vnde mihi venit hecira? Et aperient
cftjum introduztt earn in tip. Ccepic autem
diabolus Telut fagittis ftimulaie cor eius in
earn. Quic&miatellexhTec diaboli ctfeftima-
los , dicebat intfa feme tip (urn : Via* iaimici
tenebrs fuot, filiotum autem Dei lux eft- Ec
furgens inccoditlaccrnam, & cum inflamma-
rctur defiderio , dicebat : qdoniam qui talia
agant in tormenta Yaduht.Proba ergo tciptum
ex hoc , fi pores fuftroere igncm sternum: fir
mittcbat di'gitum fuum iaTucernam : Queai
cum incendilfet, atdoremaon fenticbat pro-
pter nimiara flammam carnalis concupifces~
xiac* Et ita facieas yfquc mane1 incendit om-
nes digit of fuot. Ilia autem infoslix videos
quod raciebat, precimore velutjaptdea fa&a
cft.Bt vcnicDtcj mane iuuenes, qui earn mire*
rant ad monachum ilium, diccbaot: Venn hue
mulier fcrAJ I lie autem dixit: Etiam, ecceybi
dormit. Et iotrantes inuencruat earn mor«
tuam» & dicuat: Abba > mortua eft. Tunc illc
excutieos palliolum fuum quo vrcbatur,often«
die cis manus fuas, dicens: Ecce quid fecit mi-
hi film ifta diaboli , perdidit omnes digitos
meos. Et narrans eis quod facTum fuerat, di*
cebat. Scriptum eft, Non reddes malum pro*
malo Et taciens oration em, lufcitjuit earn.*
!}nae conuerfa.caQc* egir refiduom tempus vita;
Q9*Ex4tSris difirmtMMiu in vitis Palrum*
PXIIIPIYM IIL
SOlitario* quidam erat in inferieribus par*
ttbaa j£g7ptt . Hie erat nominatirTimus,
quia (plus fedeba t in cella in defcrto loco. Ec ImmmfiumltMritstem n*n fugi$m Mtmofiu &
ecce iuxu operationem (athana? mulier qox-
iasn inhoncfta audiens deco, dicebat iuue-
nibot > quid vultis mihi date, U ^cipio iftum
folitarirun reftrumr Illi autem conftituerunc
cerrom quid quod datun effent ci . Qua? egreiTa
vefpere yenit in cellam eius velut erans , &
c^mpoUafTet cellajn eios, egreflus eft ille, 8c
videns ilkm, tmbatus eft, dicens: Quomodo
hue rem fti^llla autem quad plorans dicebat:
Brraado hoc veni. Qui cum miferatione rif-
fudicm factrdts fornitAtur.
QVidam Clericus a pueritia Calebs 9c ca-
llus, pod longum Theologi* tludium in
fblcmni connentuali EcclcHa canoniam eft
adeptus. Animarum zclo duclas, prxbendam
pro parochiah Ecclc/ia commutauit In qua
cum per feptenaium fruclcosc maltum & fide*
liter laboraffct, prsdicatioaeque cVexempIo
animas lucratus effer Chrifto, quas diabolus
ccxamApacceur. lAUodaxit cam ia atriolaa ^anabatul aufcnc: accidie ft virgo fexagi
j) d d nana,
>pa Fama Bona* Foetnina,
aodiuit orationc* eomm. Ingreius autcm fra- qui in conuenra Colonienfi eodcm die dcruO"
tribus dixie. Voscx prirao vcrbo mco quod
audiftis turbati fuiftis, fed h*c eft cauia cla-
niorismei, apparucruncnaihiduo darmones
terri biles parati adrecipiendu animara mca,
&prx timorc extra me rap (us maledixi dici
mca?. Et dico vobis, fi hie factus fuiffet ignis
ex asrc rnixtu* cu fuiphure,qui dura ret ab hac
bora vfque ad Hue mundi,* daretur mihi op-
tio,vtrumper ilium ignc vclltm tranfire,aut
itetmn damoDcs in fimili forma videre,elige-
refn potius per iguem tra afire . Poilmqdum
autc venit ilia Regiua cceli, mater jnifcricor-
dia? , &fugauitd£mones, & cavjfa concepi
^em,*^ prae g audio rid, St benedixi ca.quod
&i Tunc. Tenia vero dit poft hocnouitins ap-
paruit infirmariogaudcns,(vt ipferetulit) di-
cens QUod propter fcruorem conucrfionis
quern babuit,ita cico purgatus crauFoft men*
lcm autcm did us prardicator cide infirmario
apparuit, pulcherrimu monile -habeas inpe-
c~tore,& multoslapidcs preciofos in vcfte, 8c
aurcam coronam in capite. Cumquc fraxet
quarreret ab eo, cur nouitius am cito , & hie
tam tardc purgatus fuerit,& quid iiiainugnia
figurabam,llcipondit;Ego propter famiiiad -
taies feculanum , & verba (blatij diutius io
purgatorio fui; fed maiot& gloriam fum adev
ptus.Monile figuifi cat refrain iutentionem in
liberaucrat me de tarn horribili vifionc dac- Deum.Lapidespreciofianimas*qoas cooucr-
monum. Hisigitur di&is fclicigrajuicuit in ti . Corona incrTabilem gloriam, quam fum
Domino. Collector Spec.hutHS.
*AMA BONA, '\
£X£UPLVM I.
Tamspttiiu q**m diuitijt ferufrndum.
QVidatn rnercator in ciuirate Ianucnfi,
Obertus nomine, tantac legalitati? erar,
vt quidam quingentos apud cum au-
reos depofuiflc mendaciter diceret , illequc
mini raefu per hoc carthula feu fcriptii repe-
jdret,nulIofque mendofos teftcs adducerct Et
hicrcator fideliflimus diceret fe depofitura mi-
oimc recepiue.Et cum ille damans vociferate
rellet:Obcrtus eti ftatim vocauit,dices;Tace,
§lit accipe quingentos aureos, quos teapud
me depofuiue aftrmas, ftarimlgue ipfi pecu-
oiam numcrauitjMalens iniufte pecuni&per-
dcrc,quam bone, famx fui nomiuis dctrahcrc.
GttfcbtUt* firm.)j>f*r. dffMt.D.
FAMILIARITAS.
IziunvM I. -
D
ftcmUrium ksbens lonpori
purgtfrti crucUtur.
Vo crane fratres, quorum vnus crat no-
uifiint , alter pr&dicatpr crat antiquum,
adepcus Ex visit frstrum pr*dit*torum ctdem
hb.parte$.c*p.l.
* J OEM IN A.
EXXMVLVM I.
Tctminarum consortium rtpelUntpruhytsr qmi-
lUmfanBorum Petri o* PmhU mtrmt xrifi-
ttttin* moriturw ad cqph8is ngn* vtc*ri~
r
X N eadem prouincia NurCx presbyter «jui-
*■ dam commiflam fibi cum magno timorc
Domini rcgebat Ecckfiam . Qui ex tempore
ordinis accepti pmbyteram Tuam vc fororcat
diligens , Tea quafi boflcm caucus ad fe pro*
pius accedcre nunquam finebat^ eamque fibi-
met appropinquate nulla occafione pcrmittes
ab ca Gbifamiliaritatis communionem fundi-
tusabfcidcrat.Habcntquippcfandi virihoc
prbprium: nam vt (emper ab illicitislongc
lint, a fe pleriimque hcita abfeindunt • Vnde
idem vir>ne aliquam per cam vnquaincorro
ret culpa, fibi ctiam miniflrariper illam rcctt-
labat nccefiaria. Hie ergo veacraoilis presby-
ter cum Iongam vitx impicflct xtatem, anno
quadrageflmo ordination is fua: inardclcentc
grauiter febre correptus,ad extrcma dedudus
cil.Scd cum cupresb/tcra fua cofpiccrcc: io-
lutis iam membris quafi in mortem dift£fumB
Vttum ciadhuc vitaleipiramc iucH*a,uaribo^
ClUS
timtapf ojfic* cnraaitaure digooffcrcQuodil- cellule (b*, ft iptc intrauit interim iacellam,'
1c fcntieos,cni tenuiifimus incrat flatus, quaoto
•poifu valuit vt loqui pocuiflcc., loreruclccnte
fpiritn coliegit Yocem , arque erupit, dicens:
Recede a jdc, mohec , adhoc igoi cuius yiait,
paleam tollallla crgd rcccdeotc.cr cfccoce ? ir-
tute cot poris, cam magna cap it laciitia clama-
re, dicens: Bene* Ycaiant Domini me^bene ve-
nianc. Domini mci, quid ^d rautillum fcruum
t tftrumeftis dignati conuenitc?Venio, venio;
gratixs ag9, gracias ago. Cumquc hoc itcrata
cicbro voce rcpeccrcc,quibus hocdiceret,noti
fui,qui ilium circiftetcrunt.requircbant.Qui.
basiUeadmirando refpondit,dicens. Nun quid
conncniffe hie fan&os Apoftolos non videtis?
feeatom Petram,ft PaulumpriraosApoltoIo-
xum ooo afpicitisr Ad quos uerum coDUcrfus
dicebat: Ecce venio, ecce venio , atque inter
liacc rcrba anuaam reddidit. Ec quia veraciter
{anftos Apoftolos f iderct,cosetiam fequendo
tcttjpoi en. Quod plerumque contingitiuftii,
▼ciomone fuafanclorum praccedenuum vi-
fiones afpiciant, ne ipfam mortis fuac pqenalcm
fenteariam pertimefcant,fcd dum coruoi rocn-
tiancrnorum ciuium focietatoftenditur.a car*
pis fax copoJatione fiue do lorn ft formidinis
xatigaxioac foluaatux, Gr*t> DM, 1. 4.r.i i .
Exnuf l v u II.
trnxurU ttutMtm fortiftm} ftnex ommi dittos
mMHus ex$tjft$ >& focrmnam tsnustntttiows
€*$${*& tmrtuum fufcitswt.
ft ciaufit.£t ecce,infceiix ilia clamaujt, dtcens:
Abba , fcrat conicdunt nic hie: Ule autem ite-
nun turbatus eft, rimens etiam judicium Dei,
dicebat: Vndc mihi fenit hecira? Be aperient
cftjum introduxtt earn in up. Ccepir aucm
diabolos velut fagitcis ftirnulare cor eius ia
earn. Q31 c&m inteileiiflec diaboli cilcftimu-
los , dicebat intra femetipfum : Vi* iaimici
tenebra? funt, filiotum autem Dei lux eft* Et
(urgent inceaditlucernam, ft cum inflamma-
recur defidcrio , dicebat : qUoniam qui talia
agunt in tormenta vadunt.Proba crgd tcipfum
ex hoc, fi pores luftinereigocro gternnm: ft
mittcbat dijgitum fuum iaTuccrnam : Qucai
cum incendilfet, ardorcmaon fentiebat pro-
pter nimiam flammam carnalit concupiicea*
six. £t ita racieas ?fque mane incendit om-
nea digitos fuos. Ilia autem infoelix ridena
quod racicbat, pr* timore velut]apidca~racla
eft.Et venientea mane iuuenes, qui earn mifc-
raatad monachurn ilium, diccbant: Veaithuc
mulier fcrd) Ilic autem dixit: Etiam, eccevbi
dormit. Et intrances inoenerunt earn mor-
tuam, ft dicuar: Abba » mortua eft. Tunc ilfc
excutieas palliolumiuura quo nebatur.oftcn-
die eis manas fuas, dicens: Ecce quid fecit mi*
hi filia ifta diaboli , pcrdidit omnes digitos
meos. Et aarraos m quod factum fuerat, di*
ccbat. Scriptura eft, Non reddes malum pro*
roalo Et faciens orationem, fufcitauit cam.*
!mae conuerfa.caftc* egit rcfiduom cempus viue
Q&Exfifais A*f$rmc*ttin* in visit Fstrnm*
ItxaMPXTM III.
Solitaries qoidam erat ia mfciioribus par-
ttbas i£g7pti . Hie erat aominatirTimus,
ama (plus fedebat in cella in deferto loco. Be FvmitufMmiliMritstm n*n fuytnt tmnofut fr
ecce ioxta operatioaem (athana; mulier qa«-
daan inhooefta audieas deco, dicebat iuue-
nibos > quid Tultis mint date, ft c^ecipto ifturn
folitanum feftrum? Hh autem conftitucrunt
Cerrnjo quid jood datun efleat ci.Qns egreda
irefpere venit in cellam eius velut exans , ft
cilmpoKaflet cellam eius, egreiTus eft ille, ft
Tideas illam, rarbatus eft, diceni: Quomodo
hue TemftiMIIaancem quad plorans dicebat:
trraado hoc ▼cni. Qui cdm miferatioae rif-
fudicus f*c$rdo$ firnusinr*
QVidam Clericos a pueritia exjebs ft ca«
ft us. poll Ion gum TheoJogi* ftudium ia)
felemni coouentuali Bcclcila canomam eft
adepcas. Animarum zelo duolus, prxbendani
pro parochiah Eccle/ia commutauit In qua
cum per fcptenaJum frucloosc mahom ft fide-
liter laboraffct , prsdicacioaeque ft exemplo
_ animas lucrataa effet Chrifto, quas diabolua
ceraaaaa0Qcxtsar# iauodaaitcamiaairiolaa cooabatux aufcrxe^ accidie it tirge fexage-
Odd naria,
394 rFoetnina. - '
cam , qu* cilicium fyfius facerdotis Iaearc & ficqucenenit cgre dient! quo Jiimeba?. Interim
mnndarc folebat, Tola fine tcftc tcI focia tha-
lanaura ingredcretur. Quid plura? Ad tamne-
fandum infortunium res deuenit, vt ambo, (a-
cerdos & mulicr antequam fcparareptur , diu
fcruato caftitatis & virginitatis Iilio , fruftra-
icntur . Ex qua re mulicr in tantum doluit, vt
praj nioaia amaritudine mortem acceleraret in
pjanda . Sacerdos veto cxpertus incognjtarn
deledationcm, in luxuria adboc, vt credimtis,
viliiTimus perfeuerat. T- Cantip. lib. i.eap. 30.
farti 47. Bt proprieutibus Apum.
Exiuplvm IV.
Jccmineitaftus Mlecehra montchus irretitus tpro»
priumjororem ttntauit confluprarcT
» «
Enit quidam monachus in partibut M-
gypti annis quidem iouenis , fed m or una
grauitatc maturus, pudicus , & cBn&is mo-
Bafterij fui fpeculum fan&itatis, amator fpc-
cialis fandri Hieronymi. Hie ji annis ma-
sens inmonaftcrio continuis orationibusta-
cabat,le&iooique fcfipturarum,amorcque ca-
fritatis omniu muhcrnm abhorrebat afpe&us.
Huic inuidens diabolos , cu grauiflimis. carnis
teatationibus fere tribus ntcnu'bus n6 ceflauit
molcftare, ipfc vcrd fe Dei . & gloriofi Hier.
cuftodia: quotidie denote c6mendabat. Sic vi-
llus diabolus ad callidiora contjertitur. Inter-
na genitoris eiusagonizantis caufa, vr eondem
irifSaret. ex monafterio in ciuitatem ad pater,
nam domum vcpire compulfus c# Clamabat
cnim pater fe dolore raoritu'rum, fi eius vifita-
upnefruftraretur . Ob hoc dolens monachns,
k caftiratis ferens pericu!um,voIebat magis in
monafterio manendo pattern mori,qua cooa-
Jere cxtta monafterium lecedendo, Sed fracru
fndu&us precibus pergit ad partem. Ad 3. die's
iuque ibi femanes tanto tar dio afficitur,ft car*
ceri fe crederet raancipatu. Pod tertium diccti
totigiffet cum cum forore rnira; pulchritadinis
patris crura refrigerij caufa confricare, cotigit
Yt manus fua fororis dexteraattiftgeret,& mox
rain dirjs libidinis ftimulis in earn cor eios in-
J^ammanit, vtnifi verecundia obftitiflct, parne
cam ftatim ad illicuum aftuiri proftrauiflct;
ardorelibidiois infiamatus, nit aliud quam fo-
roris facicm, ea fcrftis ignorantc, improbis o.
culot u viilbus confpicere, aut cogitate labor*-
bat, monafterij & eius difciplina* ia torus obit*
tus. Sanatur interim fater, fed monachal ec-
carlo m bus coIoratis,retardat de die in diem ad
monafterium rcmcare. Manentt co in paterna
dpmo iara tribus mefibus, ram mooacbi.quam
pater tubitam , in eo non fuffictunt mutatio-
nem admtrart • Ad monafterium tandem com
duobus pro fcmiilis monachis rtueniturjllud
referens tedium rede undo, qudd prids dctulc-
rat excundo . Coepit igituj jam in monafterio
corpus drgere , cor veto non recedit a forore.
Hoc (ibi irudium fcripturarum, hoc cootcm*
platio diuinorum,vt peccatorum inueniat too-
dum explendorum. Obliuifcitur in totomife*
ricordiam diuinam exorarc. Cogitanti itaque,
3uomodo po(Tet affectum effe^uimanctpare,
iabolus aclor fcelctis , ftatim hoc fatuum fa-
tuo immittit cobGlium , vt in node dormien-
libus cundis, motato habitumonachatiin lai-
calcra, fugiar clam ad domum patris,iateatque
fub thoro fororis , donee ea dormienrc in earn
frruat libidinem completarus . Placer Quito
cfifiiium, iamque ftudet opcrc adirr.plerc. No*
{ke fequcnti.fcrcns claues currit,Tt monaftcrij
fores refers ret , fed erraHs tota node eas non
inaenit . miranta eo donee aurora ▼eniente
ad celum reuerti compellitur. Miratar factum
per diem, cogitatquelcquenti node ,qu6diam
non poterat complete. Sequenti nocle propo-
firum,Yt prius.iroplcrenonpotuitjac per rnarn
feremenfem quo ti die hoc eidem eyenit, gto-
riofo eum Hieroaymo femper impediente.
Habebat enim in cclla eiufdem iroaginem,cai
antiqua confuctudrnc du<9us, per diem &pe
adhuc genua fleclens fe eidem plcries cora-
mendabat . Poll menfem apparnit idem glo*
riofns Hieron^mus cuidam fanclo iltius no-
nafterij monacho, ei quae per eVm fiebant, in-
notefcens , mandauftque n ei diceret , quAd
propter impeniam ei reoerentiam hucufquc
oftium diu quxfiruro inuenire non potTet, led
tarn en nifi end refipifceret f & fete de ipfius
cuftodia remoucret, & fie difparuit. Mani
autcm fado aim hzt monachus altcri dire-
ret Jo-
Foemin*.
Wf
m,iaratfaltiiiiierTe, & fibi hxc propter cere*
bti vacuiutem, (omnia coeniflc. Tacct mona-
chus, ftrecedic Hie vctd gaudeus proponic
nullam amplius Hicronyino rcucrcritiam ex*
hiberc, Tt fie poflct quod diu optarai adipifci.
Subuatto igitar Hicc onymo honore confuc-
to , ft per coofeqens fibi coftodia follca ficuc
vo'uic^ic crrccu.Fugienfque de ccenobio ma-
taio habiiu per totum diem domuro patcmam
occultc qujene intrare, intranfqucfcxd,~tarQ*
dio la ni u tab lecio fororis, quoufque arltima-
rec earn obdotmire. Tunc ex u ens fe , nudum
lefead for oris nudum latus applicauit. Ad hate
ioror fomno rupto euigilans , ft virum iuxta
fc femieos, diris clamoribus ad fe oroncs pari-
rer euocaaic . Cununt' ad paella? thalamum
saafts cum lumine, ft in lelto inueniunc hunc
iaccntem. Mirantur parcntes, ftftapent, cas-
tenemm condolcnr. Iacexrogac k fiho pa-
tcr,^Ai caufam difcri minis. Illc cauUm , ft
reauraracitus confitctor. VoJuir enim earn *
adhuedciendens Hicronymus kanc foam (tul-
titiam cxperiri, vt in poftcrum aftutior , 6c
hamilior ad caaendum redderetur. Cerncns
iuque monachus ficfc a diaboloiJIufum,con-
fnfaxn.atqueiam in tcelere captiuarum, proti-
nus fofrragijs gloriofi Hieronymi ( cui Tem-
per deuocus extiterar ) fuam culpam reco-
gnofecntjin fcipfom redijc.de dccacjcm packer -
hademocgreflus , fine mora lugens, ac do-
lens ad pcenicentiae fonycm propcrauit De-
indcin iuo monaftcrio receprus, per duos ao-
nos in taora fe pceoicentia affltxic, vt foret cor
bominis infufficiens cogiurc , ft compleio
anooram daorum fpatio , ex hoc farcolo fcli-
circr migrauic. Liters. H. Ex EfifloU Cyritli
sd AuguHtnum.
- Exeupl?m V.
VtrgQ quddtm fudkiflim* vfaui sdebvirorum
*fte&usvit*bat* vt etism a fan&o Msrtint
vtderi noluerit .
ILtad vcro, Sulpici,mcminiiTe re credo,quo
arfcthi nobis, cam ft cu coram adefles,illl
virgincm $. Marcinus prxdicaret , quae ica fe
pcenitos ab omaiu TirottuaocuiisremouiiTety
vt ne ipfam quidem ad fc Mactinam,cum cam
iiie ofricij caufa vifitaie vcllct,admifcnt Nam
cum propeagellum illias pratteriret { in quote
ante copluresannos pudica cohibcbat Jaudi-
ta fide ilJms at que virtute diucrtit, vt ta m illtt-
ftris mcriti puellam rchgiofo officio Epifco-
pushonoratet No$ conlcquentes gauifuram
lllam virgincm putabaajus,C quidem hoc in te-
(limonium virtutis fug habituram, ad qua tahti
nominis facerdos depou'eo propofiiingorc.ve-
niffcr. Verum ipfa rbrufsimi vincula prqpofi-
ci,nc Martini quidem concemplacionc Iaxauir»
Ira vir beatus accept a per lilam fecminam ex-
cufatione laudabiit^bilhusforibus, quarjridc-
dam fe.falntandamque non dederatjattus abs-
ccrlit. O virgincm eloriofam, qua ne a Marti*
no quidem paffa eil fe videx I O Martin Q bca-
tum, quiillamrepulfam nonadcontumeliam
fuam duxit, fed magnificans iliius cum ex cufa-
tione virtutcm, inuiitatuminhis dumtaxat re-
gionibus gaudebac exemplumi E'go cu baud
longcabilla villula nosmancrenoximmin^s
coegifTer, xeniura bcato ?iro cadem illavirgo
traolmifit, fecitque Martinus, quodantcaoou
fecerat, nulhus enim illc ? nqaam xenium.nul-
" lius munus accepir, nihil ex his <Ju* vii go ve«
ncrabilis mifcrat,rcfutauit, dicens benedidio-
nem illiii. a facer dote minimi re(puendarn«
3ux eflec multis facerdotibus praefcrenda.. Au-
iant quaefo virgincsiftudexemplum, vt fores
fnas ( C\ eas mab obire voluerint ) etiam bonis
claudant.ft nead fe improbis liber fit acccflus,
non Tcreantur eriaro cxcludcxe fa ccrdotcs/To-
tus hoc mundus audiat, videri fcaMartino
virgo non pa(Ta eft. S $uer us Sulf ictus dial. i.
csf. io. degeftisS. Martini.
EXIUPLVM YI*
Virginitttt voutm S.Edmvndus, virginem Mm-
via annulo aurto fubarrauit &fxmindf*ad
fornicationem frcuceantcm virgMpercuJftt^t^
•mnem tent at ion is imfetum *b etfug* utt.
ET cum idem Edmundus fingalis in corde
virtutibas gratum paraffec nofpitiom, ca-
ftitat£fingulariter habere ftuduu, tciens qood
incorruptio Deo proximom efTe facit, camera
1 D id i ' fo^in
1 •
\$6 Fcrairnt.
luam nulla vnqnam pollute immtmditia t led ▼enitjquamingrenram»& qutbnfdam fuperi«»
iaea permanfit vfque ad obitum virginitatis ribus vcftibus ad era* prsceptu fpotiatam ac-
incorrupt*. Nam de confilio cuiufdam facer- ripuit,virgisqucflcxibilibos,quasadjiocapia-
dotis perpetuam virgmitatc coram beatae vir- sierat in dorfo peroptirnc flageHaujt, rtfic cut
ginis.voucns imagine, eidem ie virginivelut colligata eratincordcftoltitrtuipfam difcipJi-
JD amino coromendauit, fc copulauit perenni
tcrvcluc fp on far, at que in ugnumirrefragabilif
foederis, ca annulo fuo fubarrauit nouo more.
Annulo ( inquam ) qucm id hoc fecit digitum
jpfins imaginis iniTgniuit. Et vt eidem Domi
dx difloluctet dura fiiga. fogii ilia quern da*
dum fuerat infccutajSc jrcxatio inccllcdum de-
die auditui. & graciam appofuir, ita qudd ipfa
puclla ( vt aflcruit ) htuufmodi tematiooem
nunquampoftca calucr tojctauit. Sicqucdum
uaramicse fu2cruuurima» iugiter impcitderet 'refiftit © etfequenti diabolo u if fc diaboraTa
vfalutationis obfcquiutn > in epdem annulo li
.terahter infculptam eft tllud Aae Angelicum.
£x tnnc ergo, ftcut ipfeconfeflus eft in obicu,
quotiens eiufdem clcmcnnuimatvirginispra?-
aldiom inuocauit, in lpfa rentaiione ptouen-
jtum, in perfecutione folariu,m, in tub a la ti one
jrcraedium , in dotore gaudiiim fibi ecleriter
jmpetrauit. Vt autem cade fponb fua foederis
inter eos inhi recordaretur, & fponfum digna*
retur agnofcere > qui cam in jua defpomarat
imagine, in anni'lo , earn quo pod 'mortem
more Pontifical! eiritic fcpultus, inuentum
faitinfculptumcundis videntibus, atquctni-
rantibusiuud Auc, ac per hoc in manu Pototi-
£cis,atquein digitoimagint$,pra:cipuum prx*
lucet teftimonium, per quod eoudatiusappa-
xet geft« rei Veritas, $ exemplum. At hoftis
antiquus. quo magis eum v idit in virtute pro
ficere , eo magis apitatnsinuillia pedoriseios
pacem ftnduit perrarbare. Vnde quanda puel
lam. hofpicae tax filiam in »eius excitauitexef-
dUltr), vtimpudicosoculos in cumiacicns, c-
iui cpmmoDetetentaret animum, fignis , ac
jnitibus ,ac fuljmi i$t quafi dicens tacite, dormi
, xnecum. Scdcum per taiia nihil proficerct, a-
pertitcum eo verbis ecepir agere , & maltis
modis ad amplexus illicit as prouocare. Quam
jllc vt peiiem fug ens, Ce pins corripniti fed iU
la nee a virulcnto proponro ( quod mente c6«
£eperat J fe retraxit ■ Ilia velut altera ^€gyptia
pro illicit is infli tit, itlevelm alter Iofeph, ilii-
cita recufanit Tandem de illius importuntta-
fe pcrtarfus,quid foper hoc ciTet agendum me-
lius mente contulit, & habito fecum confilio
pucllactempus adignai veniendi ad locum, quo
tacare ftudio conlu^oit Ilia fperans voii fe
$ ompotem Qexi » aflig^axo tempore auda&cr
puclla receflit ocyns» dcab ipfo. Ear vit* S.Zd-
mnuii / 3 1 . {.70. & 71 VinctntuuiBtUHtt*
£ X 1 M P L V & VII.
Fdmtnd fsmi liar it/it e bceptus Gfn$b*ndus9f*ft
accept at *m continent iam cumfrofri* vx*r*
Ujm in furor *m muttta feccauit.
LEgitnrin Wta S Remigi;,qood Oeneban*
dum nobiIenjatqucctuditum,qni rclitta
Yxore^cilicetnepteS Remigij, Vitamrcli*
gtofam cxpeticrat, Laudnoi Kpifcopum or di-
nauit. Qui Gcnebandus plufquam necedc fuit
de antead a vita, & gradus fnbltmitate confi-
densj incauie Txorcjn faam, qnam relinquens
mutaucrat in foiorcrn, quart pro inflriadione
faluuri frequentius fe Yiiitare per mi fit Vnde
fadum eft, ?t cot virile blandaic olio quia ma-
lieris mollirenti 8c tSndcm opusiam fibi illi-
cit um cum ca perpetraret» atque ilia filium ab
eo conceptum generaret. Sea quia culpa bo-
minibus non inr.otuit > ne fafpeda malicr ba«
beietur , ccepit vtantca domum £pi(copi frc-
quentare Sicque fadum eft, Tt (cdahomini-
busculpa, occafio fietet iterum rclabendt.
Concepititerato ilia, & raandat Epifcopo fc
faminam peperifle. Tunc illc infercuerfus,
amarifrime deflcuit commrfluia. Exmittent
ad fandum Remigium, rogaait vt Laodunam
qaantocyus venirct, quo cum perueniffet, Ce-
nt band us ei com raultis lachrymis ordinera
ncftndac reiconfeffuseft, eV ponitentiam fibi
debitam imponi poftulaait. Audjcos antemv
Remigius lamentabilem hiftotiaro , eidem
collachrymattis ell. Et fada roanfiuncula in
modern fcpulchriiuxta Ec^lcfiarn^.Ioliani,
Gene-
Fcemina.
GdSebaxadoa in e* rccfuilc, Parochiaxn antcm
ilhus cuxniua fimul pexannosquaruox gubcx-
norm, 8c vnam diem Dominicam kcmis,akc
ram spud Laudunum eel ebrauix » feptimp au-
tea ajwo redurtonis cum idem Gencbandus
in vjgilia ccenae iu oratione perno&aret, venit
Angelas Domini ad fe dicens : Exauditae func
eiaitoDCt patns tui Remigii,, fufcepitJDeas
pCBniiemiaxn mam , & dimitTam eft peccacum
suam,fitxge,& egredercrunc TuncGeneban
dusin modum ciucis fe ladiaus in limine dixit.
Etiaxcfi ipfe Domiuas metis Iefus Cbriftus
digoacni fuexit ad me venire pecca totem, h'nc
a«negrediaff,nifi venerit qui me in eius nomi-
©ein bac reclufione conftituit . Et ftatim dif-
ccdeni Angelus Domini hare eadem S. Rcmi*
gio Remis conftituto in vifiooc xtaxrauic-i tu-
6ct vt qoantocyua Laudunum peteret , dc Ge-
aaebandum Epifcopali' fedi reilitucxet. Mox
que>£ Remigiua nihil dubicans Laudunum
fretijt : 8c in limine , aperto oftio, faiuo tamen
jlgillo, 6c rcferata fexa- Genebandum iaceotem
repctit, quern conxeftim eIeoanstfcdi & officio
Epilcopaiiteftituii, Jc ita Remis , cum gaudio
repedauit. Gencbandus astern in faoditareft
luitsria, poftea omnea dies vitat fuse pc regit.
Dei gratia praedicans cun&is quanta ilbi fece-
rit Dorninus Hhumsrus *pud Smriuminvitm
EXIMB\YM V III.
YmminAformmm diaholns induit, {$» "Epifeoptm
iuate Andre* dcu*tum sd l*ffum prxcipttMrt
conttur , fid nnxilio patroni fui in ptrtgrini
Jptfirsppmtniis Efi/cepiu Mir At wr.
EPifcopus qwdam religiofam viram a-
gent^ bratum Aadream rntet caeterosl&
fupra (anftos cauexos in renexatione babe-
baa 9 ita quod in cancxis Axis opexibus huntf
Temper titulnm pxaponrbntadhonoxem Dei
& beaci Andrea;. Inuidcnf igitur viro (an do,
boftif antiqans,ad cam dccipicndxxra tota cal-
liditate fe courtmt, feque in for mom purcher •
n»* mnlierif txaesfbxmauit . Venit lgituxad
$97
no conjutearar ', cm plenitudinemtradidtxac
potefhms. Renunciat ilia , qudd nulhhomw
nurn nifi /ibi fecxeta fuc confetcntiae xeuelabitK
Sicque vidua Epifcopus, earn ad fe venire prat-
cepit • Cui ijla . Obfecxo 'Oomine mifcrcrc
mei. Ego entm in annis pocllaribas ( vt ccrni*
ris ) conitirma, & a pneritia delicate enutxita^
nee non & regia ftirpe progenita, hoc in pcre-
grioo habitu lola veni . Nam pater incus re*
vtique valde potens cuidam magno principt
roe volcbat in coniugium fociare , cui retpon*
di ^qudd omncm rborum abominarer mari.
talem , quia vixginitatem means Cbtifto dedi*
cam in pcrpetuum » & tded nnnqnaxn poflcna
in carnalem copulam confentixe . Deniqun
fie axclata , qudd opottebat me aut eius vo *
luntati duriflimas obedire-, aut ccxcc diuexfii
fabixefupplicia, latentcx fugam inij, magise*
ligeni cxulare, quamfponlo mco fidem in-
fringexe. Audiensver6 veilr«ranc<iutispra&r
conium* Tub alas veftxa? pxoteclionis coniirgi,
Cp9t9tis me apud vox rcperirc locum qn4ecist
vbi polTem con tern piacionis caipexc leexctn
filentia , prqfenti(quc vita* virare naufxagiav
Sc> perenrbationcs mundi pexdrepemis fuge*
re . Admixana in ca Epilcopus nobilitatem
generis , pnlchritudinem corporis > tamim*
menfum feruorem , Be tantse eloqnentiaf vc*
nuttatem ,' placida St benigna voce refpondic*
Biro fecura, 6 xHia,nec xoxmidcsj quia tile ob
cuius amorem te Si tuos , * tua tarn vixilicc*
contempdQi , tibi ob hoc* & in pxatfenti en*
malum gratia, &in futuro pkouuditiern glo«!
xia? largietut . Scd ft ego fexuua me & snea ti*
bt oxTexo , eligafqve cibi ybi placuexit man-
fionem , vol© aruem vc mecum bodieprande*
xc debeae . Cui ilia: Noli, mqait, pater , noli
de hac re me rogare , «e forte ex bocaliqua
m/picionis caofa proueniat , 8c Bitot farms ve»
ftxas'dentgrationem aliquam patiatur. Ad qua
Epifcopus dixit : Plureserimus>ftnon foli,3c
ideonullus mala? fufpicionis fcrupultis in-ali-
quo poterit generari. Venietasitaqaead men*
faro, Epifcopus 8c ilia ex oppofito coofedciuf*
ceteris xefideftribus bine 86 iade. lotexidix in ci
Epifcopus crcbrd, eiufque faaierxl ixituexi non,
Palacinm EpiTcopi , aflexeos fe vclle confitexi deiinir,^ pnlchxicudinem admirax;. Sicque da
mdem '. Mandac Epilcopui^vt fuo poenitcntia. oculus rlgitu^ animus fauciator, & du eius fa-
, D d d i ' cica
J*8
I
crcm defioit intueri , antiquus hoftis cor ems
tetniaculovulncrauir.PcrpcnditipfediaboJus
oc, & pulchritudinem fuam ccrpit magis ac
magisaugetejlamqueepifcopusproximuserat
confenfui, vt cam deiilicito opereattentatet,
quanlo pofllhilicas fc offcrrct. Tuc (ubud qui-
dam peregrinus vcnitad odium crcbrisidiibus,
6c magms clamoxibus fibi poftuians apcriri.
Cnmqoc fibi apcrirc noIicnt,& illc clamonbut
6c iclibus nimis cis fierce importunus, interro-
gat EpifcopusiDuIicrcmfiingtcffum illius ho*
minis acccprarct Cut ilia dixit: Proponatut fi-
bi aliqua quxftio fat is gram's, quam & enodate
fciueric, admittatur. Si amem nefcicrit, tan*
quam infeius 6c indignus Epifcopi prarfenria
rcpcHatat Fauenr omnes eius fcntentia*>& quis
fufficiens effet hanc quzftioncm proponcre,
fctfeitantur. Cumque nullus fufficiens inueni-
t«r,Epifcopus dixit: Qais noftrum ad hoc fuf •
ficienseft quam vos, 6 Doraina , quae czteros
xtes & eloquentia pra?ced»t1s, 6c fapientia plus
nobis omnibus rutilatis? Vos ergo hanc propo-
xate quarftionem.Tunc ilia dixit: Inrerrogetur
quod eft maius miracutum qudd Ocas vnqua
ihparuarc feccrit. Interrogans de hoc pere-
grinus per nuncia,dixit:Diuerfitas 6c excellent
tia facicrum. Inccr rot enim homines, qui fue-
rnnt ab initio snundi, 6c vfque ad fiocm fttari
font, duo repcriri non pofient, quorum facica
per omnia Cmilcseffcnt. In ipfaqucqucta mi-
nima facie Dcus omnipotls omncs fenfus cor-
poris collocauit Audientes omnes eius refp6-
fionemadmiramcs<ii*cniflt: Vera & optima
eft folutio quxftionis Tunc mulicr ait-.Propo-
natorei quzftio Cccunda grauiorjn qua melius
poflimuseius fapientiam experiri, Qua rat or
abco,vbitcfta fitaltior omni coclo. Pcrconta-
cus de hoc peregrinus, refpondit:in corlo Em-
pireo vbi refidet corpas Chrifti. Corpus enim
Chrifti. quod eft altius orani coclo,cft de noftra
carnefbrmttum:porrd car o noftra quseda tcr-
reafubftantiaeft. Cum igitur Corpus Chrifti
fuper onuses coelos fit%6c de noftra caroe origi-
scm duxcrit,caro autem noftra de terra fit c6-
Foemina,
6c magnified eius fapientiam lafldant. Tunc i*
terum ilia dixit; frat ei tcrtia quarftio grauiffU
ma,& occulta,& ad foiuendum difficilis>6c ob*
fcura, vt fie eius fapientia tertio comprobetur,
6c djgous,fit quod ad menfam Epifcopi meritd
adauttator, Quzratur igitur fie ab eo: Quan-
tum fpatij fit a terra vfque ad caelufRequilirut
dchoc peregrin us, ounci.o dixit: Vade ad euro,
qpi te mifir ad me , 6c de hoc cum diligennus
pertorare, ipfeenira melius me nouit hoc, 6c
idrotibi de hoc melius refpoadebit; nam ipfo
illud fpatium men fur aim, quando deceelo ia
abylTum cccidit,cgo autem nunquam de ccelo
cecidi,& idtd nuequam illud fparifi meufuraui.
N6 eft enim mulicr, fed diabolu$,qui fe pofm't
in fimilicudinem mulieris. Audiens ba*c nueius
vehementer expauit, 6c ea qua* audtcrat coram
omnibus recitauit Mirantibus traque omnibus
6c ftupentibus,antiqudshoftis»dc medio coram
cuanuit.Epifcopus autem redtensad fe, amare
icdarguitfcmetipfum , 6c deperpcrrata cttfpa
▼eniam laracntabilttcr precabatur . Mifitqu*
nunciwn.vt introduccrctur peregrinus: fed nc-
quaquam amphus inucnirur Epifcopusverd
tunc populuracocuiocauit, & ei euidcotcr ex-
pofuit ordine gefta* ret, praecepitquo vt omnes
iciunijs 6c oracionibus infifterenr, fi forte Do-
minus alicui reuclare dignaretur, quifnam illc
peregrines Tuent .qui eum a tanto pcriculo li-
berauic. Reuelatum eft ilia node EpiTcopo,
quod beatus Andreas fucrit,qui pro iibcratio*
nc Epifcopi fe pofuerit in habitu pcrcgrini.
Corpit igitur Epifcopus in d coot ion c bead
Andrea: magis. ere fcere,6r cu cxinde in rcuerf •
tia plus habcr e. l*eobu $ de Voragine At chief if-
ecfus Genuenfis invito 5. Andr**- Thorn, de
Cantipraro lib* z.Apum cap 53. nu. y. Uaktt
ali^mdjimilt deSanllo BsrsbolomdO,
Eziumim rx.
fmmlnmr$tm *fp$8us f*n8us K*riltlpb*sqsunh
tafollsatudwe vitauerit.
omnes refponfioncm ctu mirabiliicr approbat, licet parfimoniam, 6c nodium infomniuteno,
Ycftiam
Foemina.
▼eftiom qooque viliratem. ( Erat enim ci con-
fuctado cmerc , & cilicio corpa* pbuotuere,
tc quaodo fnmraa cxigcbat laflitudo quieti
uiduigcrc , cuds humo corpus Tubfternerc J
mafic ad cum appantores , dc/idcransciusprae-
fcoiia petfrui, & an imam foam Deo com-
xnendare pet cius interucntioncm . Quia fi,
in quh, prccibus meis annuerit , omnia fifci
illius ( in cuius pane refidec ) prxdia ei tribua.
Quibos audttis ri fan das par um per delibe*
rans cogitabar, vndc talia re gin a, vt tan tope
le me videtc defiderct diutius fadoubus incul-
turn, jeiuniorum fqualorc borndom , rural/
exercitio rufticum? Now cene, noui viiu-
lentam veterni hottis calliditatem , quia in
paxadifi arrotnuatc per foe minx imbecilltta-
tem fregit vsri yigorcm. ldeoque arquum eft
znihi cauere mulicbrem afpedum,ne capiar ia-
qucis inimici, ego incolens fqualida eremi lo -
ca lie, inquir, o primi iuuenum , & do mm a:
▼cftrar h*c verba refer te : Si quid praraaluero
pro ea, exorabo, certum tarn en habeat quam-
din in eorpore fuperfucro, faciem me m aliens
toequaquam vifurum, neqneboecoenobiolum,
J mod Domino praecipienrcconftruxi, ingref*
uimulicri. vnquam pacebir Nequeenim de-
cernos , qui deChrifti fumus farailia, vende-
re noftftim mulieribusafpedum , auc pro ca*
pef» . 5 da terra ininrc© humani generis anima
no Aram proftiruere.Idcbqueanimum fuuro ab
Kac intentionc fubmoaeat f & fifci Tui partem
cui libucrit artribuat . Qua* con for to do in
cod em monaftcrio Domino faurnte ha&enus
tnanec inconuulfa. Vincent, in jpccuLhitt. lib.
%\. cap. 44.
EllUFLVM X.
Immmarum aume cbhabitaiiontm nen admifit
D.Jnguiiinus, me auidem gttmana for or is.
O Emit) arum intra domum B Auguftini
^nulta vnquam conuerfara eft,nulla man-
^oct;^uidemgeimana foror,quc, vidua Deo
399
feruiens multo tempore, vfque in diem obicus
fui prepofita ancillarum Dei nxit j fed ncquo
patrui (ui filix . quarpariter Deo feruiebant:
qua* perfonas fandorurn Epifcoporum conci-
lia m exceptis pofucrunt . Diccbar rera, quia
ctfi de for ore & neptibus Tecum commotanti-
bus nulla nafci poflit mala fufpicio j tamen
quoniara ills pcrfonac fine alijs neceflarijs. Te-
cum que manentibus efle non pofluntjdrquod
ad eas ctiam alias a foris intrarent, de iis po(ft
ofFcndicuIum aut Tcandalum infirmioribus
nafci , & illos qui cum Epifcopo Tel quolibec
Clcrico forte maaerent ex illis omnibus fce-
minafum perfonis vna cotnmorantibus , aut
aduentantibus. teotatioaibus bumanis poffc
perire,auc certe malis hominum Tufpiciooibut
p cm* roe dirTamari.Ob hoc ergo dicebat,num*
quara debere foeminas cum (etuis Det , etiam
caftiffimis, in vna manere domo. Ptjffidon.'tm
vit* tins caf.z6.
ExiMPLtM xr.
Fceminarum etiam itye&um fugiebtt 2>. J&rf-
nardus*
Vra aNquando foemina qu;dam pulcbru
todine, diuirijs , cuhu& alijs huiufmodi
irritamentis concupifcentrz 8c peccari pr«-
cellens in fecretiori domus cubicnlo B Ber-
nardum aggrelTa penraheret ad peccatum,illc
earn tenibus .verbis demulcens . donee e4 mani*
bus eius 8c amplezibus elaberciur fugir 5c cua-
fit. Altera autem vice cum curiofius afpfciendo'
defixos in quandam oculos aliquamdiu tenuif-
fcr, conrinuo ad Te reuerTus, 8c de Temetipfo e-
rubefcens apud Temecipfum , in feipfum vltor
feueriftimus cxarfit . Stagno fiquidem geli-
darum, collotenus infiliens v tamdiu sbi per-
manfir , demec pend cxangais erficeretuf:*
Guilliel. Ab. S. Theod. I 1 de vita S Bern.e. 5.
D. Ant Up. hifl.4x4.ij f.5. & alij.Videetid
tit. Camis tent at io. Tit. cruris fignum exemp.i.*
Et tit. Angela exemf. 9.
FESTf
4oo
*i«£
*>*♦>*>>**
FE^TI VENER. SACRAMENTI
INSTITVENDI REVELATIO.
f
Joannes Dieflemius BUrus , Prior S. lac obi Leodienfts , <venerakilt
Yetro Dorlando} Dtm Cartbujienjis or dims ?rofeffori%
Salutcm in Chriftb mnltnm optat.
COtlegiata Bcdefia ijiffu B. Martini pet
Hcraclium Icodienfein Prarfulc, Leo-
di; in nonce publico fabricata tit Si-
quidem idem prarful motbo lapino laborans,
▼bi omnem medicinam aducrfari fibt aducrr.it,
*d iepulchrum C Martini Tuioncnfis fe con-
tulic . Vbi cixn aliqaamdia orationi vacafTer,
yidu noQu, cantantibua matutioas dericis,
.▼eoire ad ic duos f encrandi habicas Epifco-
pos , ex qaibus ynus Martians conforti foo
Bri&io ^c locurus perhibetur. Dignam mini
^idecne rratet,tt nuic conrratri noftro, qui hie
»oi)ra praefidia deuoius implorat,miferatfonis
•Jfeo)ura impcndamus.Quo approbante,Mar-
tjnus propius accedens, Heraclio PootiSci di-
xit: Surge fearer fanus,& pete a capitulo te hie
ia Canoaicuro recipi , & pcrgeos ad prcprtam
caihcdram, atdifica Ecdcfiani in nomine meo,
Jinan) huic Bcdefia* confraternitatis. rinculo
pciabis. Itaquefese due Bcdefia* vfque hodie
forores fefe appellant ; ita vr fi Ganonicus
▼nius Bcdefia*. ad1 BccJcfiam fororcm venire
voluerit, mox quotidianam tratbenda* diftri.
kmioftCi»«cipacpotcxit. Iguiu nadpein*
cipalc propofirum reniamus, nouem, miPe-
trc, qu6d in hac Ecclefia Bi Martini Leedieo-
siis per tocajn o&auam fcfti V. Sacrarocnti Go-
gulaxis fie iwbilus per canoras chori voces . 5c
Set dangeor.es turris cam panas , cdqudd fe-
urn hoc in ea initium habuillc dicatur . Nam
infigneineafepulchrum cuiuldam fan&imo-
nialis, quae quondam folitariam vhanybidcm
duxiflc dicitur , monftrator, cuius meritis, &
inflantiafcftum hoc credit ur effe promotum.
Cumque per roultos annos funer his cunofios
Teritatemnodfecupiens , laboraflem, St nihil
certia quoquam difecre potuiflem , aliquantia
dicentibus hocfeftum initium habuiflcin rao-
nafterio Montis Cornell j , aliquantia affcue-
rantibus habuiffe originem in ?rbe vetexi,ap-
pofui animum ad tnueftigandttm per le&io-
nem plurium t olorainpm, ex quibus pratfente
tra datum compilaui, quern tibi corrigendum
tranfmitto, quern vbi ad plenum correxcris*
corre&nm ad me remitri precor , jouatcoas ex
tunc liberies in publicum radar , quil)a6eH*
apud jne incaxecxatos fiat. Yak,
Vttrut
.Feftuni* .4*1
Tetrus Vorlandns Carthufienfts , •nnerabiU Patri, D. J*OMfi £&#*•
flm<itrtyPrwri aiSAacoltum w Leodio S.P.D. .
Ibelltun de inftitntionc. fe,ftj ▼eocrabilis tar* Vtsci&Gttemm m Itocdialogo non mini*
Sacrarocnti , <fucWfeiccY Pomace, Tab raa fapicntia dpm quests , quato tllit»s cixeunv
Ecdcfiaftico ftilo edidifti , tibi renrnto . Di- fpedio dum r'efpondei!. Quia ?t dtcic Qiigc-
gnus eft profe&o^qae plnrei videant: eft enim n*i / ex ? bo eodeanqtioioatc (apien'cix PM>~
aded tempetatus , ft & illom indo&i non fa- flute, & prudentex qactccre. & gcaatter rc(p6a •
ftidiaur; oeqne ab< j'cianr fapietites* Nihil in to dcre. Salotabi* mini . Domtnam tpfum Scrua-
mntaai , quia fete nfhtf murandnm afpicere in tiiim), & dices e? s vt in* ehq,Dtira bono fit,ani-
co potol Mitt'o ahe/cationem inter ttt'6c Set- mo: Namqaoties en ilium (agkus .rale* too*
ttaciam vtifcm qnidem , fed ftracundam, 2d fijere^egoprotofcaenmobiiciajn. Dominns
qua inferiores partes tibi dedi , Vt tnipfepo- Icftis felkcm te conftunat opto , mtttiflime
ilubfti; fed ita temperantet id egi/n Irto non parens . To tfrihi qusefo oryds refecroito -, din
mediocriter rideas , 5c fpfe magnified glorie- eft, qtidd liturascoas non ndetim.
T.8.AGiT.ArfKV.,$.
£7 r':E"'."
''*-'•: 1 4 >; * * i * 1 1 • fj
H I STAR- 1- A- P E R E V Er
V-BNiR.. $A.CR A.MBN.TX, X. '.Cb'iS ^T ANS ARtt-
M
culis, Auftote^epef .;£,ioanne Dicftcmio Blacro, Prior
re S. Ucobi Leodienfis, quae reuclatio fa&a eft S.luBafl^e
de montc Cornelij prbpe Leodium Orctinis Cifterciditf-
&sr6c EuaeiSan^iaJoaiilirpclttfe.J-S.odij in rnontc S.
Martini, &: Habellx Begbuinx |4pij qnod eft oppidum
Prouincix Leodienfis, anno 1130. Tub Grc socio 9. &t
Fridenco a.Imperacorcw
ARTICVLV-f PRIMVS
■ • • •
I jl c I,4 Annnm Domini mi He^mnm - bodic, Ibcrfs Coradi; montinliciror, fiiit vk-
dacenttfimum tricefimum in Epifco- ' go omnium Virtatam flare renitens nomine
ata Lcodceofi ,' invta ciuitatem Lcodi; , in fuliana- H^ciabioeonce aerate ibidem nntti*
tem,ac cauunicieotiarmm
£ c e coimca
dacentfcfimum tricefimum in Epifco- go bmoiam Virrntam flore renitens nomine
I ata Lcodceofi ,' invta ciuitatem Lcodi; , in fuliana- H^ciabioeonce aerate ibidem own*
ofpkali'leprollbitan, quc/d vnlgaritextrqae ta,gtadatifriad Tirtweni,ace«unfcieDturai»)
culmcQper Dei gratiam afceadic., De cuiui in os mentn canticttm nonum* carmen Deo
Virginia hwtoiluajc^ obcdicnjia,, deuptjoft?} n^ftro^luftfrvmmap'nonabr^oBdi , ?erir«~
auque orationum inftantia , mujti libri fcripti tern tuara, &falutare tuum. Non abfcondifci
font, in quibua 4r>0€nki*<rebrfc feodum niifciie^wm^aai^i^iuccp tuam, i coo-
per mentis ex ccflumfuiffc rap ta, atque fpiritts filiomuko.
prophenccf «uidirat&Bmd xlavuiffe^ adcd<vt > \,\ , „, - .
prooi i morum cogiratioocs^atqnccordiumiii:- f ARylCVt^VS It.
tenriones proderer. Hacclu&abatur cum dia- v.
bole, loquebatnr euro apo&otis«&lgcbat jst- r.f Igtar luliaoa (Anfti vifgo hamilia a cent*
raculis. Icaque cim bare (an&a virgo a. primis pore prajdi^ac Yifionis, per curium atJooraat
tnfanrras annis fempor-fofe orauoni.iDaocipa- , v^gint;, predbpf & geruitjbos iDcnairabilibus
jet,'crcbro*idic,j Be quail iempet -4oo afpc&ui ,^ititjr.apud Dcua^ quatenus altcri pcrionae
'inter orandum iogeri nju^bitafigMtfo; fciji. praefatum ncgptium coni cen<iito,r committc-
*cet lunarrrquaft in;fuo fplend^ra, «u*j all- tJter. Vcr urn, quantum fpfa plus fe tan to nego-
. quanta ram en fui orbicularis corporis fradio • uo in^hgnam affcrcbar , cd magis humilicaiia
*a*.Et videos mnrabamr, :&^<tia€n tk»cj>ar, .amatoi banc .dignjoreni iTudicauu . Acquief-
oefciens qind hoc ftgmfi cater* Vnde Bjrcbatur ecus igitur tandem virgo fan&a, tot urn ordi-
cotis viribus praefatum lignum amouere, ncc nexn prasrarav lcgarioms ,' Domino loanni dc
Taluit Tandem cum nuii^fui fcl ajlbru^p fi^p Lou4co«a Gaao«<o 5. Mat tint Leodicnfis.
, dcliuro precibus amoucrc pbflct , cipit*6gi-* qttcr« pA fiftr G»o^itatis exccllcnoa plurimum
care ne forte myftcrium aiiquod ia -ftxbip cjiligcbat, paccfecit. Etrogauir, ?t de hisonw
£gno laterct. Turn didicir diuino re^onio 6* nimbus if rmoncm haberet cum his, qui cUmem
gaificarj in. luna prajfeptcm Ecclcfiam , & in fcieneias in Dei Ecclcfia renerenr. Obteroperac
,croi fra&ione defcOum ydjus fc4err^itaris, ftille, <lc eujnfia nropcnk Domiop Iacolpo de
cjoam Deus Toluiuiqf.EccIc4ijaj.cckbiil.ri, a^1 Trccjf , tanjp A^i£aco£o£qftefiaiLcodien~
-avgmaorua] fijerac fidei* ^ttfitpiojndtpu- r fy^rixohdch, ftjctoclo, qui pro erudttioais; 9c
Veptum c^litus /vr bancUolamniratVm Jrw vitarfpMCxminenjfia^o^ddup (oprajmalra
. choarcr
Ilia
refp
▼acabax _.„.., ,-.-•- - —
%ptt^ii*tin(3umpcrfijtcr<t] 9*Jaro (ttjiqcpi^f ftoppYuitjj^jam, ppefajus. Iqanqts. dnobfis
fpo,rraJibuEjcui>&is pens pr*clcgiflec. Sedtlhi roippjs lurninarlBus, duarf dm Lcodi) Vita ie
'pirtttaririaaWni'ciaiquam^aruilitatit fdn4 fcicwfe prajrVjgijban^nic^W^ fci-
daracnto nxntis greffum fi^erf r, dhcit:Domi- licet Domino Hugoni prouxnciali jordinis
*ne djm.ute me , '& rem hanc arduam ckricis Pra^AcatorttaHpoirea Cardinal^ ^Domino
feompiicte. fit rcfpon'dit Dpmihpvfp^ ^ 9«- t}|ry arflo .Carncraceaift Praefuli Propofuir in-
f/modis oporrct inc^pari'^ ac deinccps per iQpcr Xanceilarib ^artficriil,. Jedtoribtsfqae
irforAis «hotMe^ pfomtourjii^lDg^atrer^^; -^drcptoro^, ^{nujticalijs,pcrronui icien*
u mil is Iuliana cominuis ad Deum precibus> tia & Vita clara pra?fufgi3isVQui omnei andi-
▼t aliam perfonam ad hoc opus eligerct, & vi- tit) ufoejlc^is, ^(d^igfp WJf |mjnaqt prxra-
cequadam audi ait fibi ccelitus pro refponfo tis reuclarfonibus , vno fpiritu pronanciarunr,
diei: Coo6teor tibi Pater caJt ^terrae, qup efficacem jtjauon^m in lege diuioa inueniri
abfcendifli base fapientibas , & rcuelafti ca son potfe, quare piafata fcftiuitas fieri non
-partmlis. Anlla nee ficaiaqjuie^rena refpondir: .deberer. Ipfup cr/.dc digpi/Gmumfofe^^ad
EwraDornine trmertpruo^ > excita & vi?qs pQi bonorem ccdcrc, ^adprofedfum , gra-
-erwditos; 6c ne mtninaal m p^.cf yiimiuc it (rJamquc eJeOarum aflercbant r rmcinoriaoi
^c^crtiaxiumYo»ad«arr), ^fU^aAa;tI»<aiUc -jWliruupnui rami ^ciamcnti Iwcrnnias, ac
fpcciaiiuj
'fpcciahas Grigatis a*n?$ soccer Scthfia octe*
bearer- Quorum fementia concordiam cutq
Chrrfri vngo cognouiffet f gratias cgit DeoA
quid voluntatis faat refpoafnjn in tftMafwp
perfenarum ore pofaiffec*
ARTICVLVS III.
* *
Venkn rim ancilla, Chrifti molro a& An
detidcrarct, tc qnarals alia pcrfona somen ha-
bere* nowfolemnitatis iaftitnendjc, perfoJ
Mmc/ae habere cuperec • cum qua fupcrhi*
crcbro conrerict ; fteaaueeicariittis panda-
bantur ; ft ex quadaro abandaocia ccelari non
poteranr^audioit petcclcbrcmiamajBegbpiusi
cainGbm ,. Kabdlac nomine , Hoi) commo<*
room, qnatn ad pcrre&ioois caiman pitta Do*
muras per msltas . tribalarionca ,, ft flagell*
Cooexit. Qo«p*optcc Chnfti.rirgo lnUaua
toe in fororem .mantis Co^nejijtccipipro-*
corasu.QaaiD vbi cognouic io mulci* diuioi?
ms ilfoaainacaio, tanfare rotait, an quid area-
ni cceleftis da iaftuuriooe notyse folemnitatjs
agBQUftflcc, ft diditit quo4.es* da re Jfabplla
c0%ppU?tcx tnkkl fifox crg$ ?£beM*pcrpen?
ditv ,qo*d *«fgd Iuliaoap*ppter hoc^muituot
aaguftiacctur, tdeoque toto iiloannodcuotis
apad Dcora precibas iniUtir, vtin hoc intel*
ligeotue fax ocalos luminia crcatos aperirec,
Quo tcmporii fpatioeuolnco contigic IfabeU
l*m> a4»w coo&craiam^Deo virgincm , . J[aaai
f^Iaffiiip BcfJafe S. Maxpni m Lso4jp,ft in^
trans $cc|c$am, primorn ante Crucifixum. fir
proftranjt * vbi mox io ipirirarapta , docetur
caejic* t qii&d fcacc fpecjatis diuip a? Eu*h«itfi*
fcfcioitaa feinper fuerat infircrcto fumme Tri*
nitatis , 'qaodqoe iam tcmpui aduencrarvqaO
hominibua , in quo* fines fcculorom deucne-
rant; palatn cfccltfari deberer n Vide bat enim
in mentis execflu omnium cceleftiura ordi-
nsas exercuas ccsnnis Domino precious, fop-
plicantes , tc none tandem, ad confirmandam
Ecclcfiae militaotis fidem , periclitaiui mundo
haoc feainicaf en»> pasefiiceta rfftinarcc Hac
beattgea TifiQneDo^naJ&VcJla.in un^una
pxo&cit , vt exaVn^dantiaXpiritualis.ebneiar
fit dicemfc laboraturam pro hac fokaanitarQ
ioftiraenda, ctjamfi jnuados obfiftarec TnU
4e*
utrfus.Aad^hoclun^vkgo, ftcxuleaoic
in fpiritn , qndd ft alia reftitdioiof rcnclatio-
ota, pro-noua fotcmniufte iaftituenda iaoeoc*
offer. Be ra&nm eft,vc.dcmcops hat due fandaj
nalicres andieoatb, ot famiiiariiis fopar hac
nona folemoiuce inilitoenckt adVianicem iaspjf
confextenr.
ARTICVLvi IV. .
Poft hasc virgo Inliana enpieof componi
de tp(a lolemniute i ebon non babe*
ret ad mannn Tiros aalca fcienria paedicosf
i qnibna id agi depofceret f elegit homilem
fuc/domnsdencum, pafun4iteratnm » ft u
hoc opus aggrederetor, rogaoit. Renuitac illc
▼aide , qadd ft auace iauenis , ft in (aaaxom
Itctojacnni cruditionc, pnfilins effec . Tandem
cameo poftmolcom renifiim t idqs aattiQticar
tavirgtnisi Jbac condutone a/Tenfam pr*baic»
re quoctea ilk ad rcribeodnm fe darei . ilia
otationi vacana . 5 pro co Dei dementiao> in-
HoQaiet. Iraquaiacrapancoa dies totumoffi-
cki*i*omptancneftj ftcanta fuauiratc Ttf«
borqn* { atqucrduUedinjD cantos wfonabat^t
etiain ex lapidcis cordibos. deAotiencxn ex-*
tojrqu<ret.Hoc tam9n oficipm. i prcdido cic*j
rico compofitoiP) ft a luliana corrcdum, ao^
requam in publicum daretnc , prxfatis magnia
Theologia, ad corrigendana exhib«om efts
quorum omnium tox vna refpondenttum fait:
Opus hoc two ate hoOJifcf , fed a pataeiwi*
•nmricCpcndide. 1
I.*
AK.TIC.VIYS, V-
» )
Interna diuulgatups % ft verbu.de inftituenda*
notia foiemjnitaie.y. Sacramenti per-to^tam
Lc0diepfcm4iaecefimf Bt^fedam ,cft vctbumv
hoc in tnjnam » ft ^(urfedipnem .rnultorum*
ft po(^tuBi in fignum cuic6tradiceretnrr Mul-,
ti fiquidom Bcclefiailici witi vebementoi, ^
adnrtCb inrurrcxetunc , ft valido copamino
earn impedire, c ona4 Tunc , ^cjbecat Vt qui<^
fefdtuohxcl Nonne huinjf iaccamenti ia*
lonkutas ?n miflaram folcmni^s quotidte ce-
cenfe^ur ? Vcrum Ttnerabilii Hugo*magnia
IJbcoJogU non impar » ac iandae Romanac
^ Be c a Bcclcfi*
404
Fcftfirtu
Eceieil* presbyter Cardmalrf dtghrAmus, ¥-
nius Epiito'ae propugnaculo omnium aduer-
fentiumraciones .validi, clifit , Be ram verbo,
Sam fcxipro patara coram Omni pop uto banc
lemnitatetn Oco , atque Eccfcfi* fore vtii
lem , iucalento- fermooe declaraurc. Quibaa
«lc cauforcuerendm Pacer Dominus Rober-
tus Lco1icnfi$ Antilles, in genetali iynodo,
foiemaiedido decreuit V iplara folemnitatcm,
pexormies (uos djoecefcos Ecclefias, cum pro-
pno officio arciero cetrbrari yarqu* in ea ab
omaf (erni)i operc debtee feriari. Sed monc
prfcuentnt obedientitm (ubdirorom extort
quere non poruiu Nam fola B. Martini Cane*
ilia banc iurlronem,>caReris omnibus dfffimur
lantibus, adiroplcrc curautt> In qua fiquidem
$. Mamm Eccteiia habitauit in tempore 1U0
qvx Jam (andimoniatis fosmina nomine Bua,
angelicam habeus conuer&rff>acti> , quam
pradtda Iottana per Euangeiram Domino ge-
ncrae, propter hoccrebr6 adeam Tcniobat,
& de tecretis coeteftibus enm ca confer cbaY,
Qua? Baa pro tua& vita; memo* taotamapud
Canomcot prefers S. Martini BcctefisMne*
ruerregratiara, rtad eios montftonem', lb*
leMnirarcm nonam de V.j Sacramento pritfrf
celebrandarn fufciptrent , infinttii idinifo^
nrm horaiaum iatra tibus rice contempt is .
ARTI'CVLV S Y I.
In dfebqs iltts < mlffbs efbu latere ibaHmi
Kctnftirnir/*: Apsjft often smhoritate e)rieec*
pic TumnuionsEccleuVCanonic! adCax~
dinatis cshortinonem » atqoe pxa»cepram,
qnamdutipfeCanlinaiisin his panibus age-
bar , prarfatam folemmtatem in foa Ecdcfin
celcbraaerunt. Verusn id noa ex d^cuocioac,'
aui obediential fed vel exfimulanone, anc ti-
more, vtcxitus probauit, feccrunr. Siqaidcm
▼bt Cardinahs fcfe in vrbem recepiflet , prac-
fati Canonici lplam folemnitatcm fieri pro hi-
buerunt, fed non iropune. Hi cams onuses
ndeo miferabilittx bac e* vita abforpn iont , w%
eorom interitos laid* ?er ceretor in prouer-
bium. Hts fasten non obftaanbua S. Martini
Botfefiaf*a-oonoepta deaotione non reecftir*
quinirriAquidaraex Ganonids ceelicos infpira-
ros noubifem anosmm cenfum , ea fao pacri-
moniO) pro hac fokmoitate , (mgaftts armft
perpetud celebtanda , ad inftar f aicbifis felti
eiimproprioofiC4o» ltdeeenti lominari fast
Bccleiiai deleganic. Alius aotem Canoniens mi
citrema tit* ▼ergenl , - ftMt domut mcdicta-
temcoorolit,ad hoc; tt cum plena oftana prse»
ratiibrcmnfrat , Singulis annis ageietur. Prar-
dkStt intern Ena ) qoamquam'rmromodojk-
pfcr dtuotione ft* Ecctefi* In fpiritn eiohn*
ret , ramen mrfrtfn aogibatUr animo f qno4
nliae Ecclefissab Hac denocione ft redderenr
aliehiJ, au*rfas\ atque rebcllct. Bt ▼cbem en-
ter rimebit, ne 6usa temporis, conceptarCn.
Ietan4raci« tttembrram oMiuio SeleVet Be ref-
pooQSteilulfarlaiNeflmeas, inqair, Domitfn)#
yontificis ad Alcmamam Dommnr Ho^ iat< proftdo eriim ha?c folemnttaf per orn
Cardinal!!, qui dum in minohbus cflcr offi -. -.^-. ... .. ^ -* .. .. -• _#^a^
ci;s Tidelicet Protiittdalfs: Ptardicatorum,
prsefattm folcmnitatem iure pode (blemniza-
A do^matf sa'aerat . pofc pefagrafai Atemaaic
j^roomciai, eftam ' Leodiuin >c\iif% Quoin-
oentediunlijffrumefl per totimcam CtHita>
tem1fqoiidisqui adoeVetat tiardifaslifr, aptfd
iandom Martin dm celebrate rusTacra, acftr-
inbnhnfiicl'nrui foret de.'feftbf V1 facfamenti:
Qid coritjenit mnJmudanSagna, & ipfeCar*
ijinafis univ AitTarnm* rolemnta in cdiriorl
nes Bccleiias ad prbfedum omnium elc&o-
tomettltabitur . Verum humani generis a<l-
uetfarius conabitnr ex aduerfo , ied proficiee
ninfl. '
ARTrCVLVS TIL
Ingreffb Igitnr Domino stdbeifo leoqlesi-
fi prcfule viani tniuerTaecarnis, beats luliana
ibcrdit in rarias rributationes , & peregrina
obijtitf domoCantoTiiTorTetrfit, anno JM7-
focb, ApbfK)(ic4 eloquio toiicionatnt ai • irt Apfili , «r in ^monafterro Villarienfi iepeli-
aftantem fidelenrubpttlom, detrmftipficifru- ' r*r. Vnde fadumtft^c nulla Bcckfia . prsetef
do nona? folemm'ratir , tc vr perflogtftot sfn3 Ctfnonfam bcari Martini , prxfaram toleman
iwi ccUbtarcturinftantaadponnjb diligent arcm celebrate coxauetu, Verum quottina
FeftumJ
{^ttemadzaodom beats Iufiana diccre farpe
coofueucrat ) base (oicmnitas fucrac in eb«
fcoodtto coo Alio fomjsz T units us , placuit
Alxiuimo ilhs die b as manircftum lignum fa-
cere, qaod ad fui Vicanj. hoc eft, Apoftohcas
ledis Praefulis , 8c omnium aft annum non->
tiara pcrucnirct. Igitur (acerdos tcoicds Bol-
(coam ( quod eft oppidum no a looge diftaoa
ab ffbc vetcti , 20 qua Papa Vibaous quarcus
tone citso Coiia refidebat ) dura- celcbraret
ttiffaa, iatcx verba confecrationis dubius
Id fide, vidic caroeis oculis hoft jam m forma
pictaiis , 6c dc e* (aoguinem fiacre in caiice.
Qoi ccnitus dum conaretur occuhare , 8t
coppaiifcde corporali, apparuit nox forma
4oy
ARTICVLVS VIIL
Pominus veto Vrbauus quartos , rolcoa
prarfaram dehberationem ad cfTcdum perdu*
cere pfurcs dccretalcs defuper confecit, 8c ad
Pr adults Ecclcuaiura tonus orbis deftmauit,
& recordans UoGLx , diuine, que reuclatioms,
arqueinftantiarum lan&arum mulicrum y dc
quibus Lcodij multa ?»dc rat, & audierac, ac-
cctficis cicncit, qui cum dc Lcodio ad Curiam
venexant , didicit Dominam £uam adhac
apud fan dum Martinura vaicfc , ft cum ma-
goo dcfiderio toper inftituenda fol comitate
Dominum conciouis exorarc prccibus s Iulia*
pktatistQ fiogolif parnbus corporalis , 5c ita nam tcio diueifis snguilijs , 8c pcrfccuiion*-
coa&as eft nopal* alTiftcau miraculum pace- bus ini quotum homiaum Lcodium rcliquif-
faccrc, quod fbi popular compel it , ad trbctri fc y atque in partibus Nsmurcenfibus pcrcgri-
veraem properans , fommo Pontifici nuncia* aaxu Qp a propter Domious Apoftolicus, Do*
ipt mirabiha, Jfcftupenda qua viderat. StU- ' minar £uae praedulcem epiftolam tranfmifir,
aenreautem Curia, pcrfummum Pomificem inquafuas pieces apud Deem cxauditas eflc
( qaiatcdam obliuiooi tradiderar,quein Leo-
dioapprobaucrat, dum. adhuc apod S Lam-
fccrram rcfideretjkinterueniente confilio , 8t
afienui Ddfei&ofum Cardmslrum deliberatfl
eft, quddfeftom corporis Chnfti per rniucr-
(am Icelcfiam , iemel io anno folc mniter ft*
ria qointa, poft oclauas Pentecoftcs , in toto
tertarum otbe celcbraretur , 8i vocatd B:
Thoma de Aquino, qui torn prarfens adc-
rat , prarceprum fuic , ft onSciurn tie tali fefto
iecaadum vfum omnium Ecclefiarem compa*
aeret. Thomas aotem diuinarum armarmra
/csipcuraram , cuius" menrem obediential o*
mnium Tirtucum decor colluflrauerar, prarce-
ptum hoc libeoter,brtuiter, atqueiotlgniffim^
compleoic. Ja cuius rei reflimoniumio foitbos
dcclarat. Eft autcm czcmplar cpiftol{ Papas
quod fequkur.
Vrbasius Epifcopss, feruos fcruoxero Dei
dilcclac io Chrifio rUj^.Euas reclufac S. Marti*
»i LeodieotSs , $ & Apoftolicam bencdido-
, tiem.*Scimus 6 filia , quod maguo deiidcrio
deiiderauit anima tua , vt folcmnc feftum fa*
crariiTimi corporis Domini aoftri Icfu Cbri-r
fti iofticuereturio Ecdriia Dei, a Cbrifti fide-
libus perpeiois temporibus ceiebrandtim , 8c
ideo tibi figmficamus ad gaudium , quod not
ad corroooratioDcm Cathohcx fidet digne
duximus , ftatuiraas » Tt.de tarn mirabili Sa-
cramento prcrcr quotidianam commemora*
lionctn v oaam de ipta Ecclefia facit , fpecia-
iior , 8c folcmnior memoria celcbrctur, ctt>
Ecclefia: BoIfeoJr depidum eft rrifaculunWa- tttm ad hoc defignaotes diemyvidelieet feriam
cerdoris celebranris, depidos eft fieatus T ho
masGrdens , '4cfcribens tanqoam Dodorio
cathedra circamftaote Coria,harai facramea-
ri officium didans; depiclus eft etiam Cru-
ctfiaas alloqueos S Thomam coram fe Super
genua adoranrem, ft dicens ; Bcpt dc me icxi-
pfiftiThomi,
quioram proximam poft cdauas fcfti P<*ntc*
colics proxime4 feqaencis. Vt in ipfa fcria
qunta, deuorac fidehuturme propter hoc ad
Eedcfias aifedaose concarrant, (it que diet
ilia Tniuerfis Chrifticolis noua fcftiuitate io*
cunda , & ampla iucunditate fefliua , prom m
literis ooftris Apoftolicis, qvai perTniuerfuna
brbem fuper hoc diierimus , plenius contine*
cur . Et fcias quod nos hoiufmrdi fcftum cuna
omnibus fxauibns ooftris taudac Romans?
E c c $ Ecdcilx
4o*
Feftwru
tmut, anteillam fedendo.cV deuonHnfpicicn-
do orabat, gemebat, & plorabac. 1 am dcuo
-{usetiameratad fclra Beaia* Vtrgtnis % quod
quodlibct cms feftum atiquibus die bus ante
'fufcipieado dicebat millc Auc Maria . Tarn
dcuotus prsecipuead feftura omnium faofto-
tum, qudd antea per vnam feptimaoam iciu-
jnijs, 8c caftigauonibus fe ad fufcipiendmn fe-
ftum ipfum prarparabat, 8c per ©&o dies ad
Jiooorcm omuium fandorum feftum deuo-
iioac fcdula peragebat. Tarn deuotus, infuper
,extititin furs minis, quod multum grauaba-
tur, fi mtniftcr , vcl alia perforja ftaret , vbi
faciem eius videre poterat* quia de oculis ciqs
fluebant lachrym*, quibus genas fuas vber*
timirrigabat , quod homintbus coeiatum e(Te
cupiebat Ifte vexo tam deuotus in fan&otin
,-dic omnium" (an tlornm migrauit ad Domi-
^cum. Qui poft aliquas feptimanas apparoic
cuuiam dcuQt,ofratri in fomnis palcher, U
i<£cundus,iudicans fc fan&orom colleges f<c-
lxciter fo datura . Ex vitisfratrum Eremitsrum
Sm Augufitni.
Eximplvm IV.
«
Fejliuitatem Natiuitfith Chrifti cum quant*
dtuttiontfM&utFrancifcus in filus Grttij
cclebr*u*rit.
Efcrt Bonaucntura invjta s. Francifci,
Siuia contigir anno tcrtio ante ob«uS.
ci , vi memoriam Natiuitatis paerile-
fii, ad deuotioncm excitandam apod caftrora
Grqcij Fraocifcus difponerer agerecumqaaa-
ta maiori folemnitare valcret- Ne vero hoc
nouitati poftat aCcribi , a furomo Pontifice
pcttta 8c obtenta Jicentia, fecit praparan pre
iepium , apportan fornum, boucm 8c afipum
ad locum adducu Aduocantor fratres , aduc-
uiam populi, pcrfonat filua voces , 8c vmeia-
bilis ilia nox luminibus copioa> & Claris, J*n-
dibufqucfonoris 8c confonis rcfplcndcns ef*
•ficituratqne (olcmnis- Stabat vir Dei coram
prafepto pictare replerus, refperfus lachry-
nis, 8c gaudijs fupcrfufis cclcbrauturmiffa
mm folemnia fupcr pra*fcpe, Icujta Chrifti
dFra&cifco Huangcliam cancantc, psadicac dc-
mde populo circonltanti de Natluitate pau-
peris fcgis, qucm cum nominate relict, puo
rum de Bethleem prae am oris reneiitodine
auncupabat. Miles aurem quidam virtuofas*
8c verax propter CfanlU amorem fecolarire-
lifta militia, f iro Dei magna fuir ftmifiari rate
c6mundtas,Dominus Ioannesdc Gr;cio. Hie
fe vidi^e afferuit puerulum quendam valdd
formofum in illo prxfepio doxmicotem,qacm
Bearus Francifcujs ambobus amplexans bra-
chijs excirare videbatur a (omno. Han'c 4jui-
dem dcuotam militis vitfonem non folim ri-
dentis faadtiias credibilcm facit , fed & digna-
ta Veritas comprobar, & miracula fubfecuta
conformant. Nam cxemplum Chrifti confide-
ratum a raundo excitatiuurh eft cordium in fi.
de Chrifti tor pen tin m , 8c fcenumpr^rcpii re-
fcruatua populo mirabiliccr {anatiuum bra-
torum languentiuro. 8c aliarum repulfiuom pc-
ftiam 4uicrfarum, glorificante Deb per omnia
icruum fuum , fantisequc oraiionis crScaciam
euidentibus miraculorum prodisiis dejnon-
itraate* Bontuenturm c. I o. viu S. Frapiijc*.
£lEMP(,V.M Vt
Ftflo Nsfiuitatss die , merttis incarnathnjf
Chrifti ddmoms maliri* Qoercetur.
Efcrt Vince.ntins Bcluacenfis, quia mos
^ ell Cluniaccntis monafteri;, pra: catcris
folcmnicatibns Natiuitatcm Domini qaodaxn
fingularialfc<iuflgcrc, 8c cantuum mclodijs,
ccrcorum acccnfionibUs)qu6dqHelong2 prar-
flantias eft, fpiritualt deuotione mulu com
lachrymarumperfuMonecum Angelis folcm-
nizarc Hacigiuir inftante f eft mi tare, fraucs
more folito 1 e, & fua omnia pra pa.raucrunt,
Vcnerahilisille pater Hugo , qoiadhucfenex
fupcrcrat, capirulum, :vbi Fratres conueneiant9
ingreiTii^, hxcad omncs veibaprorulit- No-
ueritif fratres bedignam lefum difpofuiffeno-
ftrisintcrelTefoleroriijs. Atcontra boftcrn nc-
quam inuidia laboraic, vtaliquaa tencbraruna
luarum nebulas capbo fpjeodori poiTct immif-
cere. tracer cairn, ait qnidam, , fe vriqnc dans
inr€lligi,hac no6te vidit matremmifericordicj»
ipfumquc filiam^ qaesn pnefenti geaait *o& e9
daJaifi*
£c%m. 409
4ulcifim0rgrcBiioX9fidocxt»^ fancWum. hoffem a nobis expulit, & ipfc aobifcum fc-
Ai^clorummulutudbcm cu^jmmcTb lumi-' ftUm cdcDKtfoius inrraqi|. $tp..hifi. l.it.c.j*
warbre Ej cjimin Natiuitam Domini no- & fettuivUV*** Cluui*ctnf\/ lib* t.
pacni. camando, recc^o^rcm: bcqdficinjfl *«tf*ij.
mtrnc.
Jiicarns&QAis^PqminiyHuga Abbas Cluni^
<euus viditordincl Aogclorum p&Ucntium*
•& omne genus muficorum dkcurium, Gloria
inexccHisDeo. IdemDeu*puerexaltabata&
<ordis kctitiam geftn corporis, & flaufu mar
nuumdemonfUabac, &c^uct&sadmarxcnift
aicbat; Ccrais marer no&em Natiuiiatii meci
-ejus imihinct,gaudisjs iUuftrandam* in qua «
Prophctarum oracuJa^& Angciorum prxco-
aiia ctuclaibpncar»& de.mco. ex cc octu omnia
£rool cccicftia &vtcrreftria Letabuntur. Vbi en
nunc boftis met damnata periidiaf Vbi eft po-
•ccftas.que, amc hoc fingularc gandiunxdomi-
nabawr f Qgo iljoiippudci audjto* dc latibu-
ioui*^reflos, along* fe praefcDiabat,& igi
siominiose deturbatus^um muJtoplanAu, &
<iulat*,T{ aduutteoecur, orabai. £t fi, aic, in
nulla parte Ecclafia; admitror , inaliquo (alt6
i«4io^Munim^fi|ciojiruai JccoJuffipjas~ At,/i-
Ikts vyiigiiH%^Vade, inquit* Lucifc^fc ne,te
nca /cmcalciApfieiiftdicatii JMnetcri*>ten.fa 9)
pettitis jtompfolom aditHmpapituli pctijt,*
intrarenobfotuic. Intatuttenim & tumi<U»
& capirali totsoiui aoguftum inucnit,? t nul-
lateons introire valetet . Vercenim inflatus
&fd» rcsctis apofleroate per buxuilcaJi-
tnmiocmpoturt ftafdue.ltide ad dprmirpri,u
frasram & dfancoutrtitt* pba.nrafijsblQluis
tie c^ffinqaktaatp^ffcqaB6d6»iiiitroiy^ tcn-
tanit-Sedeadem craflituwie fua ab hoftio ie-
p alius eft. Poftrcmo ad rcfe&orium nocendi
lpem cootoUc, ibi propter aliquantulam cor*
poris curam maiorem fufpicaos mentium in
curiam, ibi? etiam tot obiccs Ctt4wjqejp)#i
XIMFlTU VI.
fufmtrfuidMm Ciiltriimfis frtfuiatir Rati*
mttuiiChrifih my iter i* rtcoUns , & CW-
. Jio fibi turn best* virii** *fpsr*pti f*mm
porfifettS>*b to sd ccttifteconuimmn inu#s~
QVidam Superior Ciftcrcienfis ordinis a-
mans tencrrime infantiam Saluatoris
recolebacfreauentius,qualicer idem Sal-
uator pro nobis a bcata Yirgine concepcus Qc
cnizus,& ladacui fuerac, ic mitritus, qui pec
hoc in gratia fiinplicitatis & innocent i^ pro-
fecir mirabiiitcr, & amicus efFc&us beac^ rir-
finis, haufic deuocionis graciam abundantet*
>ie qrgq qaodam cum in refedorio cum co*
wictif y carncdrrtc, raptus in ex tad, vidit beata'
viigyiem forma puichcrrima,& inter brachia
pucrum f uiebcrrimum nortantem , per refe-
doriuminttantem,& ex fuafimplicitate non-
dum inceJligens vifionem mirabatnr quomo*
do mulkrioncraanftiuitionem Sc confaetu-
dinem illius or^inis r,cfe<florium ingredi pr^-
fiupnfjflet^ cr«debat,quod omne^ yidcrcnt
quod ipfc Tidebat . £t cum ipla coram fingu-
lts porcaret poenim, vchit am^ipium , & ita
propi, qupd puer {iu> pedibus fere* tangebac
cibum eius,nihii dicens, fed in cum refpicie's.
Tunc Superior porrigens ei panem dixit.*
Papami puer • Cui relpondit puer; Non pa-
pabo modo,(ed tu poft tridnum papabis roc-
cum panem vitas aetemae in regno mco.Quo
Tcrbomm IwSkiotK ^otatrabdtcx dcuorionc i*ado difparuit vifio, & ftatim infirmiras arh-
«adttora>tef ^cpagularcf critex«baacatc fibi
ffnnlcem&xuttnthun.vt nullo modo vkra var
lent proccdere,cogeretur retroccdere. Sic &
lb omnibus omcinis deieclus.» a confpeAa
ftfftuai ficdcmptoris,& gloriole Maris; ma-
cns{cios etimea qua djenus citconfu(ione,pe-
AifcTiUefeccffit.CaiHicrg6,ofratTCf3 cftote,
Sc inirDen{asgratiasomntpot*-ri3^cinifencor-
" "* Salnatori agitc, quia ^c ncajuflininm
puit fuperior€. Qui poft tics dies iuita coq-
dic^um pueti ad Dominum migtauix # papa*
turns cum info panem viuificancc m in aeter*
num . Dominum noftrum Iefum Chriftum,
qui coroeditux ab Angclis & Sanais ?nonen-
ftu corporai dcntis,fcd intnicnmnndi cordif .
CelU3$r Jfustli bumu
lit
?xiii-
410
i>
{ •>
<^\
M
■ si
Tefliuis dUhafarinsm eonfptrgtns,
tdmsyfrwntaw fanes iniumt.
L5gitur in vita S Hugonis Lincolnienfis,
tfupmodo pi ft or quidam Temper die Do ^
*' mifiica farinamcon(Derferft,^tquefcfmcirta-
flerit,Mequanodlc lefejuehti pane* decomic-
- rellquosmctequenti rendcrctrecentes.Quos
dumfcmcl mane fccundxferixextrahetfc"?de
clibano^ vnus panis calidus fraugitur , vndc
rabx riuus Sanguinis, qui panem circurriqbad
infecerat,em'iuit.Eipauitilre>& paocm iffom
cjucntatum fruftarim' tornminuit, & per fin-
giilas fracluras cruorcm ftiHare vidit . Alios
ct& bmne$ panes fimihtet croencacos inne\iit|
quos panes per odto dies apud fe occtfkauic,
led mercenarijhoc ad pub] i cam notitjamp tt *
durcrunt JEpifcopi,8c ad eiuspr$(Hmam rtius
panis fuitallatus, qui fie efle confpeik Eranr
etiam ali j panes in clibano pofiti cm poft cre-
pufculum did Dominica? eranc ferrnenran &
impafiti. Qm cum etxtraherentar , Arrange*
tentur, nil prodigiofum habentesih fua'natu-
rali qualitatc , ad vfum bominum vendeban-
turJ'rimianctm per monafteria cV Ecclefias
in monumentum facinom <fc tranfeeffione
iabbaii ad tcrrorem bon^nuiodtfigStcrcon-
Jcruabanturhfon. • - » - •
Ex iii piTia VliT.
Fcftim. ' %
iiifiata^ en^^rifianSatoromipKras trant
cWx ceroids roHttV a cam prfctw een&ertnh-
rfciomnino reuocate npn pbruicjabefanicad
E6cdWen^R5J-; fc f\ ©mniiabbatb debercm
mcritcf;* nraxime ramen in qwattfefr principa-
ftoribus fdtisannr circa tifitattones Ecckfia-
rtJmoccupati ; abhac peffima confuctudiue
am" mum- rctfo.caifcnt. Aderat ergo not) longa
poflttmppr* Whw Pentetoftc*, & guidam
^ccftRnis'rlri praeeepti** af^ueinipfecarioitf
Center riti i^fmore viodi&x ipfios mandatis,
iirio non ipfius f«M Domini o bed icbant. Vnus
Vc'foirthis belial auime pcrtinaci macclluro
fpfum cames fuasvcndittirusingredi<ur>quo£
dam de fira forte contra facerdotis impermro
ahWando. Ercccoo virga Domini foptr «inn.
T^arn fecdnda attt tenia die .Pent*cofte*tan-
tam acris imrtemeoHaro Domic us eicitauit,
corrufcarionesatque ronkma,rt porta ciaita-
lis ipfiasic^ufttlminco ftindemtir , defer n •
denfque fahnci* , •& raccat flias inter <piam
pfbres sritas vaccas fob eafan porta cjuicfecty
tesr!nt*ntcns ; •Hifttit ^onrittbCTcfeilicet
pa^mBairwrkncIiig^^ot^ifcicw^indi-
dTaefTct inob^di*tortaf conte*i)kori* ikliur
Dorrius o^oqtreifHttscarliificis cf>demfulga*
re f Ai qtra/Tata efk\*t (curelliv, c4iis,atqnc ca^
babis ti nnitum dantibos, ipfiicafum fubttom
"mTTiarer^rFadus eft poA^octTiriileinfimns
io^bta iHa ciuitate vmotbas/claflraatibus
contra^ai ■; •quontasndtgoa«amt pJagapco*T
peer fabBati irfettcre^iam oottuaiiftciigifiefi.
Ttjiimsdidusfub fumma miffs ctvne* venrfs,
frodigtefo moth 4 ttomiMfUgJitw *ft.
idem ColUfor.
G
Ym auidam dcuotn J paftor in partitos (9*#t* UmrUcUritrnm htrjufmmv dicer* fiiitM
' V Vdtphahx nonnullos carolfices vide- - " dignatoWiMfitMmt, & ±\ imnmltkus nuptifs
rcttpe ven deodar ura carninm temporalibqs
aiercanti js tub fumma mifiaoccopatos, noit-
nillos criamociofiratis caufa, vt fabulationr*
jbas Be feilitatrbnsantccarniricamdornusrcrri-
pus e)cp6dente^ 6t dicmfabba^Violantes^e^-
lo Domini taclus in feruore fpiritus, vt verus
Paftor, erratcs oues ad viam veritath rcducc-
re predication! bus & ndmonirionibus labora-
uit, mioitaiis vindiilam Dei ipfis ajfuturam,
rewttHijniaftitAufirumnu.frfeftHmf**
" Conceptiomt eumctlebrarM.dacsiit* _
^^t^Emporibus Karoli Regii,Fracorum,cIc*
;,4f M^usqiadam ordinc Icoita .. Hungarian
fegis germauusi, Dcigjcnitriccm roto cortk
dbiiigens , eiuw boras lolitus camare v pareti-
cum codfilio nubcrc volens % cam <juadacn
j uella valde pulchra concraxit^acccpca atitcm
aprcf.
i. 'iFdftum: - , 4«
ifim mifla cclcbrata , rccordatos quod beat* •&* • !■ * ijtm X#
JUarjc; virginishorasiauaaioreRi fuumnon i ' , -
eantauerac iUa die , omnts ab tedefia, exire Vrimmmk mttritu mnlhru btttx* Amm**
^eocgit, fponfam damura corneas * ipfc folut tittUrm X.U*ri*ftB*m vioUnt*.
iuuaaltarcxap^fft tymqucfotus &ooiioi- •- * • j '-•* '''
cs matris boras fkc aniarct. ,1c Artttphdnani, f N vrbc Zamofia, quasdam matron* gene-
•Pukhrac$; * decora' fii'xaHicni&lom^iicc. *- rciquideinitobife^4i*ucfitainpcraii«#
ret, fubuo apparuit ci Domina * pcipetoa *i (abbachi diem, k fibi, & fins relict cUc fe-
Dci^uutru virgo Maria cum duobus.Aogc- riantm* contra Dominicum prefcttom & o»
lis dcxtram & fcuam eiu$ teueDtrbu*. diecaf .• perofum. Eitra vrbem huk crat vill* poflef-
Sicrgopulchrafinn,«c decora, quidefcqnoJ Jio,ad qbam ipfo annuntiamis Angclt die*
me dimittis & fponiam aliam accipi^wSw ; comf soficifci paiatttrdomcttja iter <Mua-
«go pulchrior turn ilia/ Nonncreooptrmf* dem;:dteGbnAiaius tcligioWbmi (an«ittic
f ormofa? Vidiftioe tarn, pulchram ? Ctti ill*: iprapofiet Mullet oftq W^ptta* (Cutus ifr.
Ddmiaamea (inquii) darita* tua qoioesi tdicaiforia*ramulioUed^.»^l»<cflcre,
mnodi pulchritudincra exedlit, . Tu Ci fupcr vnam exmultis dicerc.eidcm fc fanSitttc pa-
xhoros Angctorum cicuata,tu es fuper codot rem cffcia&arc. lgitur ad villain fins mum*
ccelorum eialuta. Quid ergo v,is vt:ipfc fa- c]gr«fla><unii*mparumvixrclwret, equirhe-
Ciarh? At iUa. Si fponkni carualcm.sui adfa*- .damttahentes tain fiiil hariccc vtftig»F, vta4
r«re vis, amore mci cfuniferi*1, suefpojiftm^ ^ptrof/wdicttdmn vis nulla cocgerit.Itaquc rba-
ettiefti regno1 habebis*. Et fi £o«Hxp«ioros -Jor«iWWjuJ<iq^nai9ciW«c.,mbilcjuencquc
J^eAfcftumaonuatimicxto|dusDQcwbris .voce* cJU«ore> Deque flagdio profccieme
i&remnitcr celcbraucris, 6c prxdicandum pr$- improba raulier* dum equi pefftant immobi-
dicaaeris, mccOm in regno vnteenitijucilau- les.exi't e rheda,$c tantifper dcclinata via, vt
reatus eris . His itaque didis Doroina uoftra inaturx obtempcret,o; aluum exoncter.lc pnr-
^oculi^cjjttdifparuit.Cl^ricuivicrodomarn .\gantcnj iageos ^iralidos ventas rcpentedc-
xedirect'doer)j>abrqueparcntum confi!io,illi- turbat,ac inxnulicris faciem corpon* egeftas
co ad abbatiam (Kiandam. cxtapatti^fli pro- fordes impingit & cum os lacrilcgumimmun-
f eAus, monachal* babitu decoratur . Et poft dis f«cibu$ inquinailet. poft ingciites edttos
exigoam temporis mcritis beat* Maria? vir- clamores . fparcam animam cgit dolorc tra-
jginis (quae ^iligentcs fc (empcr decprat U fcente Qcftaw unta anno lexcentcfimo fa-
te atificat)vitam>eatara finiuit inbpc fliilio, pra millefimwn. titf. VttgtnA S.e.%*x M.P.
dc e,ternam accepiiin fxjculb futuxo.&edf «**« Milch Rt&w-Cotlig. fr0gtn.0n.16oo.
tamcnAqiinciPawiarcharliidu^fcft.MmC;©/!- , , , , •/. . \ r
ceptionis eioCiem die praediclo quamdiu vixit r JE x xm.PJ.vm XI*
proprijs oclauis celebrauit, & celebrandum ra • 1
canftisprardicauit Attendant hoc omnes vir- Rujium AfumptAVtrginhfentm wl*MS
^incs , qui amore beatx virginis coniugio ttrr* oppri&itur.
lpontefefraudaritiquantam mercedem prcci- , , : r.r ' ."
bus bcataj Maria? vitginisin carlo fun*rtce-c f^ Vm Rufticus quidain fcifmaticus , «o
vtHtUtiobus G<n»erf$ in fin* hin.exepM.}. .; V> die, quiAffumptx Virginp facer cit M
Jnfilmi it Conctptiene B\ M*rid. . ,crucndam argillam cxiffct.roaxiuic obKalf n-
.. jr . danj Gregoriani contemptum , multum licet
. ./; difluadcnte virgincquadamCatholica,5cva-
. ticinantc vltimurn illuxn ci diem , acfupre-
.muni opus fore, rue ntis fubito cafu mole«cl-
. iuris iti, oDpre/rusi?ft» Tf ftto, wiwfus funcrc
., «... . . >' ' ■ «* ' 'Iff* idem
*4M* .rn« flFaftarcu / ,
idem rcliqoeritifi/* negtc&i rtTigionlf mo- 4pm farram fiAdihtfMretkf fitiSfbhiWff tewr**
numcntum,K inucnerh ipft dementis propo- setcntaicram fubito obriguere:arcfientibuf-
(iixCcpuhlHum.Ex Ann.foc m*. 1580. perFr. cue dfanguiuis burnt eta done ▼enis.ac ncrui*
Htntium in Pre*. P*l . tff</# «r«w» ji<. £aWa* fcccitase contra&isy -adeo fltrpid± luot reddi-
ix \ .fi*«Etti.*jr.4<Di7*£## Dti ex i.M.Dtmf tar, Tt vnguet eies palmrs antDabu» tidereo-
tor infcii . dju^ ***** ■fWct&rafe iftri&t, vnura-
£bt foiuititno do rtfbtrc fcrhediuin crcdidit,
*x visum t)ei adilns ,cuiufhiodf vrgemur dc-
ex.i?.& tit DefunEki txtmp.xs.
Exivpum XIL
»v
* D# 4t# Demhwo violsse vmdiBm diwms*
■v ■*.
'^cfljraie^tponcrtt; atque eas.quas fibi feme
ritasabftulcrat, pereiusorationem fibi rtddi
manas dagitarct. Neque (pes earn fcfcllir,nam
« Q Vbr vrbis Teutonic?, territorioapud ficum «*epAt? viro Dti ab Ecdcftt obuia mulier ad
^LangaracA&oi^inuUet^qasdafir'extDCoiis spedetprornir, & qua? earn nccetfkas vrgcrcr,
.*onfptrfatDotmnica die rarifta/panem forma- wpofttiitfiaWidiumque.quo ab ea- poflrr.crai,
•■it, quem fegrtgatit prunis I lcidcas ferutnfi pofcalauit. Coi ?ir Del: vade, inquit 3c dcin.
cbntcgtt <kcoi)uc»dum . Quod cum recifles, '«tps A tali psaffumptione abffcincto, & circa.
procmus eius manor desretra diuiooigne luc- dationem tuam faniras ' confequctut . Cuius
cea fa ca pit exuri At ilia voctferaos, 8c plan- promiJfionetn Pbmirrus non in longum di«
Ens, batilieam huius rid in 91a reliquiae 8-* ftulit,fed (buim opcte compleuicvnaiu mauus
an Bap. conttfitmur,expeti;t* Etoratioue iliiut d^om paiftdo pcrfufa colore in* gc-
tufa voui2,m hae die diuino nommi coalccrm- ntunttm font reuocata? repente , ficciwfmit
percgrtna fofpitari ceffit , & rccepta, faniratc
prifhna , crtatori omnium bencdhit , acquc
Dei famulo pre ft oranti, gratias reddidit.
Surjx itits SMuherti} Nohu.j.
E XIMP L TM XI7.'
*Vimim/s die melem ftrbumm** nam
Dei extent ur.
IK Gemblacenff Parochia.dum paterfami-
Has Dominica die miituram ftgetum pr»
pcouria farois motcrct in vfcs familia;>fuDiio
DVm facratidxmus t)ei famalut Hubertus rafta Dei indignationearfit fari na com puto-
Epifcbpua Leodicnfi^ , ctlram gregif ris nigredine , ad eicmplum pofteri*, acquis
gerens, parochtamq; f«acircuicns , ouili loo prxfumatfimile, Chre.Siieberti *t49.iixtf«
tanaltam optram bicrccre, nifi taocum ota-
tiofUTacare Nocletcro (cqa6ci&circenvni
in akitudine ftaciw fui. Tunc in orarione per-
ooclanj, tcntp tota nodemanu propria ce-
reo,citiuclif ardoribu^incolumis eft cgrtffiu
G?*£.T$trMb. \.de Glo. Msrtjr. es.i6> Ateyf
Lifom.tim*4*
EziMttYia XIII.
* Simile d* dif Uemime* vieUte k mutter*
fmnem ttmfitieitot. •
fibi comrojflb tnnigilaret : nequa lap or una
Terfutiaaditom ineoinaeniret, & in villam,
coi Viuocb vocabulumeft, deueniifet x & ft-
cunda Dominica teraporis ' quadraeefirnaKa
adeflct,mulicrts cuiofdam pnlfams eft neceffi*
tate.rt & cum quata retieremia dies Refnrre-
€tiotiif Dominicac eolidebeae, Dominuso-
ftendrret, 8c cuius (asditaus idem Prstful ef-
fct,dcclararct: n£ cum iam dicta mulie^poft*
babica Dominicx reucrentia, panifico, quan
Exzmpitu XV.
'Deftn* *Uh> moUterit diem Demimttm
ftofmantU. .
MOIitor quidam , nomine Monulpun*
magna temcritate ductus voluit molajD
corrigcre i arrcproque in(txumcuco ftrrco,
ccpit tercre molam. Et ccce diuinaincum
qua» iufla,dcicruriet minifteiio» rnaaus iliac fcucritate animaducjftcncc^anubnujninftm-
mcati
*iemra&* manor eitriadhauY, vt oullus id Etaftcr^idam tidgtcof notnine , prime
rode poffet amoucrc.-prorupit vet© ctiam (aa- die Patch* propriasfegetes feruis proprij* te4
~ meraxioiuremundareprxceperat.Mancipia
autem cum rcntti cxpiflcnt? ac diccte, contra
auctoritatem fort, vt tali die opera agerenmr
guts inter -dittos cios.qui computrelccns fx-
tore (bo nauleamniouebat afpe&antibus. Ac-
ceffitaurem ad J}.Auftrege£4um Afchicp.Bi-
turiccniem, 6c abeo rcmcanim pctijt,ncque id
fnrftra:nam viro S.maoum il/ios contre&ao-
%c¥6t fcrrum aufercrke, dolor omnis abfceftit,
& minus taoata eft . In vit* 5. A*ttr$g*fik
Enuf h* u XTS.
♦ D# /*J?r mdbdrent* mmubw sgrhbU dk
' Hmmimc* *gr»1n coUnfu.
(eruiHa. Domtnus eorum Tt id agcrent , eoa
cocgitinuieOtScd cum (cgexes ingreifi , lo-
lia,6c quxcumque inuriliafarrire rcntaffent,
mox Belgicus ocu forum c?citate pcrcuflur r
cxpta dciercrent,immcnfis vocibus- clamabat
rnuitus.Cum aatem per tres annos in ea ce. es-
tate permanfifTet , dam B Maurilium, pro*
commifli fibipopulifaJuacionc .tt Epifcopis
moris cft,vicos ac villas circuiffc audiffct.co-
genribut continues doloribus, fcdulusac dc~
uotus expetcbat, vt ci vcl veftimentum rang*-
QYrdanr auifa rtmcrario die Dominica re &cerdori*concederetur,confidentperhoc
iongens boucx , agrum fulcare cxpit, fe poffc ftatimlaf&ri.Quod cum prxjpar anti-
apprchea&que (ccuti vt aiiquid emeu- fas amicis tangerc mcruiffct, mox memo fc
dares iavomejc protinuc contracts digiris, 'ccrdotis lumen amiifiim recipere meruit • /is
manubrium in deitraciusirihxficreuraq; prar
dolorc nimio cruciarcrur poft duos- annos vt-
jnena adBrluliaoi martvris Baiilicam vigilias
fideliccr ccicbrauit:ftatim in jpfa die Domini-
ca rcierata nanus, ligt)um,quod inuitus tene-
bac,atiuuxsmagnam inferens populo difcipli-
nam9vt quod die Dominica fueraepcrpctra-
cum, ipfa quoquc die Dominica pufgarctur.
Ixiipitii XVII.
«J VttU Mwiri di$m Vominicwn vUkntir.
trirquidam auamt , inftigatuscapxditatc,
arreptafecuri die Dominicaauidus ope-
rator cxticerat. Quern, fecuris manubrio in
maoibus inhxrente, vltio ftatim diuinafubfe-
cuta eft . Idtmtamcn cogent i bus doloribus,
poft mcn(cs quinque Maurilium Epifcopura
Andegaucniem expetens.laae ordioem cufpx
nebilircr cosrfitcbatur. Cuius cum vir beams
1>xnirudinem vidifTct , commotut fpiritu do*
ere cxpit.Sed com S Mauritius manubrium
tetigiflcticcuiist.illicd laaaris nerurs, & ere-
An dighis , omnique fugato dolore, man us
iaregrx reformamux , & fofres cam {audio
eftrcgidbs.
vhmSdnBi M*w$tij *fkd Sur. torn.}* S<$t-iy<
taf.ij <.
Exutriva XVIII. '
minic4 di*i Violator 4m.
POftquam tnuenta cfTcntTheUxorfi cor-
pora poft muhos paffionis fux anoosv
iando Tbeodoro AgannenGum Epifc.
reuelata in eorum honorem cum exrrucrctur
Bafilica, qux vaft* tunc adiundtarupi>vnota«
turn latere accliuis iacebar , fed nunc iubente
prxclaro meriris Ambrofiolociillina Abbaror
denuo xdificata}dediuis cfle dignoicitunqui^
miraculi rune appiruerit.nequtdquam racen^
dumputaui . Acciditvt inter ttliquos artifi-
ces, qui inuitatiad hoc opus conucoiflc vi*de«
binnir)quidam cfletaurifex^qu^ adhucgen**
tilcm eflc conftarct. Hie cum Dominico ^ict.
quo cxteri ad especlanda die* eiuafcftaabf*
cerTerant , in eadem domo, in qua arrem age--
fcat folus ftibftnilfcr, in iUolecreto*fie£ublta'
snamTeftanhbusfanclis* hie idem aurifek rapi-
tur,£?ad pxuam vel rupplitia dsftenditue Et
vifibiliterturbam Many rum ecrnens, vcrbc*
^acu^ctiS incrcpacur, quod vcl die Dominico
iff J • <bius>
4*4 Feftuxn?
foluj £cckftt dccflct, YeHIhta onti8 optrit
fcntris fufcipere getitili* auderetQood icko
mifericprdirxr a uo&« faclum coulthit , vc
trtifex lllc conftof aatus , 6c tcnttus talurarc fi-
jbinqmen pofcerct, ftatimquc ChriAiaous ef-
fects eft . Etub. Lugduu. in vtL S. Mtumij &
ElBMPLVM XX.
•(• D# mulkrctq** dum op*r*r*t*r in ditftfo
S. lonmis Bdfti&4tdiwai(us caBi^ata *ft.
EXIMPLTM XIX.
* Dt Matron* Luther*** feftunt A ffumpt ti-
nts B**tiffimtVirgims U*rU vioUme9d$f
minims correft** tt
ANno f 5 5(?.ipfoAirmnpt^Virginis Ma-
trix die, Tcrpati Saccrdotcs ex rccepto
. EccJcfiae more; diem ilium folemnc babebant,
& magiio,vtfo!ctapparatu,Ac crebiocampa-
narum pulfu diuinum culcum pcragcjbajea*i
.cefebrkatcm , Sc rcuercntiam Virgini Maria: mcnfiuoi (patium proftrata, ccftia^o orooi
ad furami oumiois bouorcm exbibiram,' cum. ,vaporcfinintcg«f a,t£ corporis (olidau eft. £-
jatcnim ancillacuiufdamciuis Xnr9uici>q,-,i
incdictate prctij concilia aJiaui rejuifiuij.
Sulpit,Seu€:l;z.Mira.$: Martini ca. j 7,
i Dt funiiione tnotunitm qui f<$*V> .
D. lacokt vioUtant.
IN Geftiuitate B, loan. Bapi. com populuc
adJMilTarum Iblemuia cotmccuec.iimjier
quaedam.accepto larculo rtisabijr^rt vide-
licet cuuMamaliieminis zizania, meflcm fotf
purgarec: dumqueopeufica:piilct, protinus
manu« eius fiiutno iguc/uut apprehcnlx. Fa-
cits quoquc eius quafi emittens flfamma ton
v^fias ac piiftirfise&uJliun. Yrebatm\mifcu,
ttonmiuus^udons^oloK, quam corporis
quando ca qua: dam geflerac , inuiti'prodc.
,bat.D.ebinc vocifcraiidoatgue rciulapdo Jteati
Martini fiahiicam yelocitcrcipctiuu.* Aaic
cjuius (cpulchrjynjkoc tprmenxo pctquawor
Macron* quxdam impendio inuidejet, mail
dac pcdhTcquq.vti balneum adparet,caminum
inilruacifexum marjto lajiaxi decrruiffe . Ilia
foiemnis Fefti domiium (ubmonere , vtque
alium in diem trans ferae, rogafc. Matrona cc-
pente excandefcensi Qujdj inquit, dc Maria
' narras?Fuic ilia mulicr luiulis mini,ncc vllias
fotontiac aut gratia: prxrogatiuam babeuiu
iufla mcacxcqucrc.FamuJa ne Domiium gca-
uius exaccrbaret.impcraca pcrficic Vbi ad ea-
rn inum ventum ad, arida Jigna, quae alioqui
taud difEcuIterflammamcxcipiutjnulla ope,
nullis nutrimentis accendi potuerunt.llla.vjbi
yndique Cc vcrfit, labbris trull unci perracla,
tectum omnc arderc confpicit , nee vlla vi
flammam extinguere valet : ignis primum
Jpfum balneum vaftac, moxcontiguas a?des
iugenti ciuium omi>HJm terrore po^ulatur.
Confluic extemplo vnitierfum vulgus , & vix
tandem latius lcrpcte incen^ium probibene
Poftremo die lignorum fafciculus c amino
iniedus omnino mcombultus repcricur. Ex
tuft belli Liuonici Br idem. lib.i% tylUt.for.
4**16 *n,i$$6*
T Ntcr HifpartosapudTudclionuni dicfeflo
S.Iacobi triticum rufliciis tota die in area
excurtic § qui aduerp^raceute^ die balueum,
quod iuxta idem caftrbm miro opcrc a Sara-
ceno antiquo fatium ei^ttqtxauit' Cu^m^ucju
eofedcrct^rtatim pcllis dorfi eius abhumens
vfque ad crura balnei parictibus adha:ltt,cuu-
c^ifque videntiuus ob tunlcr^iliooeni tanti
fefti fpirituru exba!auit.
Inter vafcones quoquc apud Albinctum,S
lacobi rficm plebs eolerc rcnu6s,tota dicopf
rabatur.icddiuina vltionetotumcaftrumciLS,
node fc^queuci confuir.ptum cfl ignc, nee futt
qui fcirct ex qua parte progrederctur ignis^
led e carlo dicitur cucniflc. In Epifcopatueua
Bifunticnfi fieruardus de maioia cadem die
tritici manipulos, cum carro tota die, vicinis
<\U)niwuficcuttbus#duxit>:fc ad'Tcfgcram vf^oc
fcftum.Faton
eo fie operame tempefhofus ignis acvalidus
I cajlo YtmeSr<arnim,manipuio$ Sc boues in
cinerera redegit: Scd & mnhcrts qoeeumti*
Jo crant, ab aljjs fuperuenientibus in fontcm
protimum depot tatae fane, vt ignit calorem
euadercnt 8c ▼!xeuafount.tf*r*»r.'.Bffrf«*4.
BetuMClfifa fpec.hiftor. Lh.i7.is.4i.
w
TOETOfc.
Exihhym !•
£nupiTM XXII.
f Agrkdavhlmntftflum diem BMagdsUns
pMBisur>€iufqh$ Bone* igai confmmuntur.
•TTErapoie Hugonis Epifc. Grationopoli
tarn vtr qui dam priuignnm habuit, qui
dam eifeobuJci ferret cfliciurn,dics B Maria:
AJagdaJ obocnit,quam idem iuuems, nomine
Permit iodicttoneSacerdotali cam audi flee
opcrc forenfijnhibitam , Titrico agriculrum
imperami jcucTtntiam (olemnitatis obiccit:
fed ▼ithci iurgantis imperium vicit.ltaqj bo*
vrs aratro iubiungcns,cumip(ius opcrisatquc
ammaliura execration* profequicur . Cumque
cepca iugibtts rnalcdi&is illapidat, inutile libi
cxaudjtnr ad voturh. Nairn boues & vtenfilia,
motis fubuartco motu dementis, ful mine ab-
jure a mux ; k ip&qui hoc fieri exegerat, im-
precando, atrociori fupplicio, & dintaroiori
addicitof.Eadejncnimcxlcftis Manama, quae
brara Jignaque Tocauerar ciuspedi exteraplo
ft. bripuit. quern in breui cum reddidifice exe*
fcratlbfemqucperoadtns, ciuris paritertfo-
peema Corripuit, carrier quoquc vorarns tteV-
QuUft & Ufeiu't monmehi repent ins mortiftr-
cuffi inter ierunty quorum vnus foeio viuenti
*p farms, fetor is grsmffifni perns tortpuri
f* itmtnjtrAMit.
p Raattnquodara m ont (Verio nigri ordinis
*" crcs mouachi , oroni lafciuia ditfaluri.
Cumque vna die rum ieorfum in thalamo zir
epulas confednTent,vnus buccelia pants lDOcr-
fa>fubit6 ftrangulatur: cuius mor re nee vere-
cundiam fa It cm pad! duorcfidui ,'derciicxo
Jocoeminus tuxra prandium perfeccrunt, fe
Jicinclauftro (bcijs eucntum mortuinuitcia*
ucrunt. Necdiupoftca, duradi&i duo foci}
non recogitando quid actum fit, ad balnean*
duminfluuium iuxtacaenobium nudative-
Aibus dcfcendiflent, thus ad prorundiora di-
grciTus fiibmerfus, extract** , & fepulrus eft.
Reij&us poll bxc tertius, cum vefperc dor*
imrum pergens , difcalceaflecie, roonacbos
fubmcrujs nndos apparuitei , dicens: Eccc -
Jpianra poena damnatus torn : tu autera quid
acias nunc ialtem recogita. £eo quid em im*
mundus & lubricus dig epumtus excrucior:
£ed tliud roultum verecundiam damnation!*
*«cumulat,quta (tnebabstu nudus adaemoni-
cms irrideor.Tu autcm da mibi: in quVfigun
mea; dam nation is ofttndam. *Hxc audiens
uorum rfuritia* lapidis fiuxibus larefcentc oflk tutbatur monacbus, 8c cito detrahens togam>
irccxcraKeadcmque cafu qaoddiaoovfqaead
geniculum bac jilac diiperfcrat . Cam igiruf
pro mi&rafua babitudine , putori & podoxi
cflct iuis parenu bus, ad quandam Ecclefiam
B Manx Magdal nomine dcHkacam.orTcrri
Ic tJtciti, -ft cuius temeiata feftiuitas occafio
punirionis extiterat, remedij caufa rurfus cx-
jltar . I raqoe facer ignis , qui partes iam cor-
poris fupcriores anigerat, mcrito illius ex tin-
ctusdr^ qua? ad pedes Ic»u Cbrifti concupit
crnxianrm ignemJacbrymis extinguere mc-
rurrar Vine Burg. Beiunc, Bpsfc. lib* *7>fpet»
tibiae fcmotalcm, rogantidcdit,8c fie defnn-
crus repente difparuit.Mirares, vix dies illu-
xcrat,cum tanius foe tor clauftri ambicum oc*
cupauit) vt fe omrKS extingui b or ore foe tons
prae angnftia conclaxnarent. Narrantcautetri
monacno^quid libi velpcre contigifTcc^uxfi*
tacft vndique di&a roga, 5c tandem inucnu
eftfeetidior omni cadauerc , 6c fuligine ni-
griorqua humoctlcrias ope rta, in adm i ratio-
item conucrfi monachi, plorauerum . Dh^us
vcrolocius defuncti ad ordinemfratrum Mi-
noruni repente tranfiuit, & vfquennnc ranra^
reiccrtus teftis viuit ,Them*s Q*n*Kp dipra*
friitApum libA.Ctp-7 pAr.$. .- -
Exsm-
41*
EXSMPLT* II.
lufibm nimium itditnt Ruftu.ntpot CfriBi,
*t*r*s mortift dixit tffk mniBstum.
^ Epos quida mcus (inqirit Cy^iIiusjRa-
*^fus nomine 9 vtroquc priuacus pa rente
anniculus ad mcas deoentt maous Qucm tan-
Fmtor.Fiaio.Fidcs.
ncm faceret. Ilk atrttm Aetna fc pcccatfticn,
& ipiiusinonacni babisaindignum, iron ad.
quicfccbat.Voluitcriara pedes ^u* kuaic, &
eifdemitecum reikis vfiis ponadquiefecbab
Fecit sung iKum guftare, & curoguftaret ccc.
pitfenexincharisatemonefeeum, dice's.'fiSi,
fi vis ffoficere, p ermanein ccllatua, & attede
tibiipfi, &fac opera manuum tucrum. No*
enim tibi tantu procedure {zpedtt , quantum
ta diiigenria fuo infortunio cnumui,vt plurcs icderc in cclla tua.lllc autem audiens itaexi.
<um a me gentcum credidifient. Crefcens ita-
quc poer actate, -non fapientia,iugcti pulcbri-
tudane corporis /ed ix>n animae, probis mori.
burelegaotia molt? fapicnti-e decoratus,4cu*
disamabatiu\2s igitur xviij. gratis fu* anno
mortuus eftjflenribus eum cunctis At ego ni-
miseumdiligens cqgauigloriofiim Hi crony*
mum, vaquidfibicontigeritmihi rcuclarec.
Orantiitaque mihitlieqiiada,heranona tan*
tus fo^tOIa0^tlvtomnlno€oIcxare•nonpof*
&m.Cogitans v«de cantua hie factor, confpi- gbrutm nu.i i . Vifa etUm tit. Abfim**** '*•*
«io (uprameinfelicem meum nepotem,q«afl t$t.A»plm*K*vo4h.Eleem9fyn*t* 6<ti$.Gtw
•<atcnisignei«rekgatum,foxnacisio(rarflani- - * -* - -
mas fcftmEmas cmiucntem«Xum itaqne cpc-
mebundiMiitfctrogarc&pedifpoaerern , nee
potiem.refumpgo rand^lpintumquifiaitre-
xne's,fi ipfe mcus nqpos euet.Heu,inquit,iiie^
vtinamfranquam fuiflem, ne tarn diris poems
affiigcter,nam xtctni* ftias me poems depot*- Orstitne manttfli mtm trmtsfertur > & ft
cerbatuseft, & vultwn mutauk, vt nee latere
poflet&acm Dixit autenvei Scrapion: Vfijue
jnodo dicebes ,peccatorfum,accufansrcipstt
tanqoam indignus fis etiam viucre>& quia tt
in cbarhate cornmonui, itaexaccroari deboi-
fti/Si enim vis reuera humilis eile quae tibiab
alto imponutur, drfecportarc virtlitcr>& n 01
odiofa verba effundert obi ipfi. Ha^andiejK
fraterpcenitentiam ceffit coram jcne,&mul»
tnm-proficiens difcc<* Etc likxtntr* inmm
mrfii tx. 1 a <£• ta. Extmflnm «x»i.
PID£S.^ • »
£X1HPLYM I.
tum.Poft tongam igitnr co]larioncm,inqui£-
ui quae cau&raae danationiseflet) cumtamcii
■ in muJotoc virtutibas ficpolleret. Pro nuila
alia (inqnit) caufa, nifi quia ladis deledaoar,
At quia in mortc accepta pcenitentia, , quafi
ftulra ignoranda(vcdebebam) nolui cofiteri,
•diuinamaon meruiveniam adfpi(ci» Etboc
dices difparuit.Poft quern talis,fcet6r reman*
£t,quod nullus locum ilium audebat introire.
Epft.Cjri&sdAtigm/tomto titer* A.
FICTIO.
Xi&utft*t*r qui humtfitsttm vtAit prdfif**
h*t>c*rftftt*fup*rlHts tnrtotwu
Dixit Abbas CaiBanus , quia vcnit frater
quidam ad Abbatcm Serapion, & borta-
Imnar cumicnet)V-t fecuadum morem oxatio*
T#rum<mtm'+d fidsm Gkrij* ctm*rtu*r.
*
ANno Domini c*iv*CaKpbt7S RaT^
tarorum conatus eft ex tirpare Chriftia-
nos de regno (uo^quia Cbriftiani nuiti babi-
tabant inter pagatios. Vnus aucc de cofiliarj/*
ibis, confiilitregi^vtomnes vinceiet»ex Eua*
gelio.Nam Cbriflus Deus Chriftianorum lo-
cuta&efbSioui* ChriftianusnonlwfduuerJt,
& dixerit mora hulc, tollcrc &^nitrerein nu*
re ,fietci. Qui conuocau it omaesChiiftiantt*
■quaefiuit fi verbum ChrHli, & Euagcliam vo-
rum lit? Relpondentibus omnibus, quod fc
ftatim commmatus eft eisyquod nifi infra de-
cern dicshocraclo oftendcrent, omacs peri-
rent. Tunc ^>ifcopus ar&ccfdoaesxonuoa-
uerunt ChriAianos)&; indigo ieiunio per tri-
duurri & orationibusinrendentcsrrogaucrant
Dominum IcGim Chnftum> vt fuis ndcli *us
iuctunesct'
. Fide*.
fnccanetet. Ec reuefatua eft cui dam Epifco?
podcuoto, quod tutor monoculus-dignus cf«
fct pcofcnttlla verba, & popuium Cknfti dc
periculo crocre* Qui ex humilitate renuit,&
ie pcccacor€cfle.aisci«ii teamen ex obedientta
prxcepco fefubmifit. Et Chriltiani exvna-
parte iteterunt, Sc crucem Clirifti fecum ha-.
bucrunc, & Caliphus ex alia parte cum fro
popalo , <jui faerunr paraci ad occidendunf btt fitnilt dc F.yuodam prtdicater*
Chriftiaoos . Orauitamcm Tutor flcxisgeoi-
bus, dc Chriftus tot Chriftianos necanper-
niiucret, & praftepit monti , vt (e tollerer,
«juod & ftarim farmed • Quo vifo Rex ba-
pcixaws eft, & pi u res cu eo,«fic fides robo-
lattcft.&augmenrata.CffJ/ttftr^tfit/f km tit.
417
ritire,hntnili€ate 6c caftitate fcfulget, que
triaio ordine cuo videbis . Ego turn fnattr
Chrifti ordrois patrona, qua: norxpaJTafuni
fUam indolerrrcaftam per ire. His diftis vir-
go gtorioia difparuit, & itfuenem in fide con*
for cat urn , cum magna cordis iucundute de-
re I i quit. Gptfehalcus Holenfernt 1 1 fart. aji.
litert.C. Cantip .Lb.z Apum c . zo.p*rA$.bs-
EXfiUPLYM III.
Rexc/tfitUm eumfuhditis fuis *b idolorum Jtr-
uitute auocatur , miraculo prtbtnt* Chri-
ftmtn virnm §jf$ D*um,
Exiunvx 11*
lnu*n* quid fi Sari vitUt inc§rt*> an GtntiliM
uteres an Juddoru, an Chriftian*ru> B*Ma-
ria Dei m*Ur apparuit , vnde cMgi pUrit
quanta drbeat ejft trg* froUs f&rtntu cura%
amadjuki deUrinamw deelartndam.
FVit quidam iuuem's, qaiintrauii ordin€
noftrmn Eremitaru D. Auguftini in con-
aenttt Bononienft. Hie coc pit cogi tare , quae '
&&a verior elTec, an Gehtilium, au Iuda*oru,
an Chriftianorom, qui vidit , quod Gentiles
yixemat {ecundum legem fuam, & Iudan Se-
cundum ritum eorum , quexn acceperunt A
Deo.- Chriftianos EuaAgelicis obieraationt-
has gloriarij fed in his quid ccrtius effet ee-
JBcadafnflo&uabat. Aeccflitad Indaros, &de
lege cceptc cum w difputarcj fed cum fratret
ordinis hoc vlderunt , «rccndam com & tab>
bus ccnlheruor , fed aretitus ignis, acrius in •
foxgit io flam mas, iuueniseum in tancum ani-
mo graiiaruseft, vt in oocfcc media omnimo*
d£ fugam trtetaret. Sratim ergo,vt ad cxitom
porta? venit , obuiauit ei virgo gloKofa ad
portum (aluris deuiurh red«cluTa, iicens ei:
PlacHuafti a via deuios, & ventatcm in lidefi-
li) mci te dubiras irmemfle. Noueris certiflim^
quoHdiucxiis pec orbem erroribus fcateat
Gcnriliras, Fidei nihil fulidi tenent , tcncbris
ocquitia obfufcati . Euangelium nouar legis
per hoc veritatem habere probatur, quia^chV
/
TEmpore Ochonis primi Imperatorrs,
Daois quiidola colcbant tum Poponc
clerico in conuiuio alcercantibus,fupcr
cultura Dei,6c Deorumj Danis aflcr€tibus Ie-
fum c/Tc,non DeUm,ted homincm.PopoDe vc-
r& I centra^riSMname Icfum elTe vcrum De&
Iblum.Rcx Alardus praecepit clerico vt fidew
propofitam afeprobaret teftimonio veritatis,
quod annuenre cIerico,ingenris pondcris fer*
rum ignitum manibys itlitK ferendum impo-
nitur.QuQdcumclcricusvfque ad palacium
portaflet abfqacvlla laefione: Rex penitus
abicetaidololatria.-teifuosque ad colendu ve-
ram Deum conuerrit, & clcricum ad Epifco-
patumpromouit. G9tfth*U$u H$len- ovdinh
Ertmitarmm Z>. Auguftim ftrte dBin. firvn
iiMtir* D.
ExiMPivk IV.
S. Ctpret Attn* in fidtm writ at is Cathotics
centrm Magmm Hat iHtfiu in igne.
S. Copres,eilmaducrfoMagum)qui fuam
im pie tatcm paflim omnibus incukabat,
difputaret, nee eius argutijs femper pofletfa*
tis faccrCjtandcm iuific vt in media platea ign€
exftrucrcr populus, per quem ambo ipfi trao-
fire vellcnr,& vter illcefus id fccirTet^eiusfideT
vt veram ampleclendam cflc . Placet confi*
lium^qiucrfo populo-, ignis citra mo ram in*'
ftruiturj Copres arrcptum Magum per flam-
G g g mam
^•v
4t8 * - Fides.
roam fecum tranfirc iubet.Ma^us Ceeat rccu- >Euangclium ChriftibWpfccaiat* voIcntes,&
fat. Turnvnicuique/corfum lBgredicndum vciiut vanam do&rina Cbriftjanig imprope-
effe ait:& ipfe Copres confili; huitu author vt rantes, diccrcnt •• Eft fcriptum ia Euangclio
~ j>r*ccderct,iubet. Cumaweittnojmne Chri- teftro. Si habuericis fideat ficutgranumiina-
~ ' ' ' pis,&diteritis mouti buicrtranfi hinc, trail -
bit,8c nihil impofObile crk Vobis . Nunc igi-
fti n*gnatus,eiTet jpgreflus, flamma in banc 8c
in illaru parte diuifa cum nulla afFc^flct ma*
leftia, per (emihoram inca moratur • Turbae
autcm vifo miraculo exejamarunt , & coge-
, bant ilium pyram ingrpdi . Is autcm nolcbax
timore affc&us. Cam vero cum accepiflcnc
populi in* medium protrufeninr , It totus
flamma ambuftus , eie&us eft c cruiute, cla
mantibuspopulis: Planum viucntemexurire,
Coprcm autcm turbae accipientes & laudi-
bus profequcntes, dedmerunc ad Ecclcfiam.
tsUad. in bifi, Lmnfimcn *. 54.
#
Orthodox** Phibfiphm i&Afii veftihu in iffu
tutirfjirrisnMp* difiutst*
ANno Dom.471 .quo Acacjus Orpbaao *
tropbus, feu pupi Ilex u curator, Epifco-
pus Conftantinopolitanus creatus eft,euemt»
vt duo philofopbi quorum alter Arrii labe in-
fe&us, diccudi ac cliiputandi aitc inftru&iiE-
mus, alter virtutc rcligiooc, & rcdafide orna-
tiflim us crat , de d oclrina contenderent. Porro
Orchodoxo 8c rede (enticnti^vifiim eft, ver-
borum contenrione rcljda ad rem ipfam def-
cendere, ac vcritatcm e* plorare^ videlicet vt
rogoingeBriHcccnfo.fek inign€ conijeerent*
Q^pd vbi Arrianus dctre&auit, Orcbodozus
Jgni fir comtilic atquc cum impio fcrmonera
confere's . drfparauk, faluufque etiam vcftibu*
intadis pcrmaofir. Hicepb.CtlliftM 15 /.*j.
B*ro.to*6.*».47i.VuU ttism tit.Anim**
£ximp-lym VI. '
'f Dtsfo qui fide viu* incenfus montem etiam
ijka Uc* trans ferti iujfiu
Sc mens quidam in Regionibus Drier*.
^^ talibus, baud tqnge a ciuitate Taurifij,
2t» olraWrmsediuina a toco fuo hac^beca
on6i(iaotuscIL Accidie femel vt 5araccni
tur d fides vcftra caret err ore, amouetemon-
tem hunc, & probate Euangclij virtutcm . Et
quoniamCbnftiani fubperfidorum iilorum
dominio ef&tjcoocbantur vcl m on rem ilium
transferee, vel mahumeticam fubire legem: &
£ neucrum facercnt, gtadio fcrirentur Tunc
Tirquidam in Cbrtfti feruens amore 8c fide,
coniortauit pufillanimes , 8c fulaoratione ad
Dominum,cum towfiducia dixit monti:Abi
bine, quod vidente multitudine ityco factum
eft. Que miuculo multi Saraccnorum con*
uerfi Cbriftum confiteri creperunt . M. PJuUm
Vtnttklib. I 4§ R*gi9n.Ori*fic. 1 8*
Exim.pi.vk V I L
•f Di vematifidei CatbtlU* ftr evident mwt^
eulum contra Alb*i*nfn c*mfr$b*t*^
CVm Afbigeofium tempore in quoJan*
Caftro apudFanumlouisfrequeter in-
ter Catbolicos. & bjcrctico^ difputacionum
confiiclus fiercnt, fadumeftexedido, vt die
quadam (biennis fierce difputati©,fub Iadici*
busdi:putatis.Er cumaliercaiionc verbornm
diu protrada^xreticifuboli & diabolica cal-
liditateTfetfi rationibus^t autboriutibusfuffi*
cicntcrcoufutati y vt murenula demanibus
ftringenttum clabcretor » decrctom eft , vt ab
vtraque parte fcripto prarientarctur ipia fidei
a((eitio>qnam docebancScriptisauccm diucr-
£s a Catboltcis in- libcMot reda&s, diligetcr
& mutua collaxiooe di&uflis , libellas^quem
fcripfcrat R.Oominicns:, qu? etiam certa mint
aderat e^mmuni £bf&agiopraj ceteris oiFcrc-
dus decernitur. Coram igitur multitudine ii«
belli vtriu(que paxtw, fctucet ,-B. Domini ci 8c
barreticorum, in medium proferuiitun 8c In*
dicibus inter fe diferepantibus, hare tandem
Am communis omnium lententia.vt Ttruque
Ubclmm in flammas ignis iaccrcnr,^ quern
conungerct ab iguc non combun , rcram fi-
dent
dem proajlrfufcio, illc contineret. Kdclis fcr-
mo& ommacceprione dignus. Accenfuseft
Jn publico ingens ignis. LibcIIi proijciuncur
i a medium • Scd libel las partis hsretica; fta-
tim comburitur.*libcllus vcro fcrui Dei lion
ioiura ab igne'non heditur,verum ab ignc fo-
ils profilijt in longinquo : fecuadoque init •
^tus , ac tertio > aeque prodijt in com boil us.
Vadc conic Ecclcna : Tcr in ignem libcllus
traditusjtcr exiuit illfcfus pxnitus.Et fie error
hxrceicoTum vincitur, fides extollituc.D.^fo-
tejun.Arihieffleren.y f. Chre.tit . ipasp.i. f \
^.Sur^. AHi9X.Tbeoda.de Afoldi* lib* i.viu
tim csfm6*c?rcs sm. l xoo.
Ezzufltu VIII.
f CMlmhwvertfidei defer tor tiruUum Oftm-
nenfem mertmum Mgtntem » diuin* vltiohe
mtttmetm muenit.
BRolxas Oftano 6encuam Yigcntis iilic
religionis ftudiofus demigrat : & cum
inops cBet , atquc pauper , yterque* ipfe Sc
Txor. Caloim gratiam oucupabantur , vfci
commendatt peculij pauperum, cuius ipfclo
Fides. 41*
quae mifellam & defplatam aliqu5 mulicrem
egregie exprimebat, cxaudire^quidnara hoc
cisct, fcifcitatus , ddmura ingrcditur , vbiiu
genua ipfe , fcreliquacateruaprouoluitur,
prccibuiqi:e altavoceprofufis, Deumobtc~
ftatur, potcntiam fuam vtdccMararc vcUct,fi-
mulquejmanifefturniaccrejfe Caluinum pe-
culiarcm fibiquc gratum fcruum e(se,& fe ad
Euangelij fui miniftcrium & Ecclefix rcfor-
roationcra fiueularitcr ac vere vocatum.Poft
quas precesad moauum appropinquat, 6c
mifcrihominis mafu apprchcn(a,in Dei & fi-
H| eius Doraiui noftri Iefu Chrifti nomine
imperat,vc fecrigcret jDcique fie gratiam ma •
nifeftam faceret . Repetit iterum Gepiufque
eofdem fermoncs voce etiam altius cleuata.
Quid fit? Neque audit, nequek>quitur,nequc
fe commoucc mortuusjiufto enimbeiiudi-
cfo>qoifucos mendaciaque dete ftatur, is qui
fe mortOum fimulabat, vere e&c momius re*
pertus eft : & vxox quidquid cum agitarct,
quomodocumque cum iropelleret, neque ror
cem extorquerct, neque vt fe cornraoueret,
etircere potuiti fed totusfrigei>at,rigebatto-
tus. Quoanimaduafo plorarc, viuiatusfc-
rio edere,&exanimo carpit YXor,& in Calui-
cuIosgeftabar,elecmofynarum^ue fieret pax- * sum inuc&a impoftotcmceum , ficarium, la-
ticcps. Eis Caluinus ritx fubfidia benigne tronem qui maricum intcremifsct>appellas,ex
pollicctnx,alijfq; in rebus fe adiuturu prom it-
tit,fi ipfi contra fuam operam fibi non ncga-
xent ad rem quandam; quam per cos fieri rel-
ict: Ccd opus cue fide & magna tacit (imitate.
Viciflun aut^ ilia ad hoc, quod iubere vcllct,
promptos Cc offcrunt . Et qucmadmodum £
Calatoo cdocxas yinftrudhifque fueratmifer
hie Brulcus.morbum fimulat,& fc in ledum
abijeit. Miniftri pro concione populo com-
mendant, vt precibus xuuarent > efeemofynis
panpertari fuccunerent. Non diu poft pexfo-
nam momtiinduit, Sc quidem mortimmfe fi-
mulat. Hinc Caluinus clam admonitus, quafi
tamefi omnium rerum igoarus/dcambulatuni
ptoJit , led comi tares pro more fuo magna
catcrua am! coram, qui ipfi fingu larger con-
ioncli 9c fumm^ intiroi cflcnt, fine quibus vi
pedem domo efFerebat . Poftquam autemeo
ventom cflet, vbi clamor c 5 & eiulatus vxoris»
ordine rem , quomodo crat gefta, data altaq>
voce impofui&Que cum ncc admonitionibus
vllis permorQcrijCcquc minis fatis tcrreri pof-
fct.vt tacerct, Caluinus apafl mortuumearc-
hOa illinc fe fubduxit > in Tuleus fpargens
mzrore maciti obitus delitam yideoque exctf^
(anda,& hoc illi iqdolgendum efiue . Certam
hoc cft,conucntum cum ca,deinde vrbe vt ex*
cederct:& eft ip(a bftunum reuerfa. Ex vit*
I$sn. C*lm.c*p.\yfeT HiefoXdfaum Medi*
turn Lugd$mJ<rift*LA*r.Sur.in Chro. *d*n*
i$44.$redembM.7> Cell*ts*p.t.^
Ggg
Filii
4*o
IlLTl ET FILIVS.
EXIMUVM I.
Jmantibu* bcmm pmntibus fitius wnm rs-
. hid s cams morfk mfurt&m vtrtttur.
CVmquc fccrctus refidcrct Ammon inere-
mo,adok(ce»s quidam, qui morfu catiit
rabidi in rabicna verfus erat> mult if vin&us
caunisad eumxeducicur, profcquctibus cum
paretibus,& roganttbus pr+co,att ilk; QukI
Itcito videbat) quid cans tnftisinecricmfetip.
illc, cum quid iurgij compatretuiflct quodq*,
aliquid fcelefti fa c Lions patrarc cupqtet/ref-
pondhTct .. Damionem ilium fc qnoque fimili
cafu percitum fuiue dicerc^proindepergexec
& iniuriasfuas vltum irent. Cumqi no&e ap-
pcccntc ad vrbem applicuiflent , in proiima
hbfpitio diucrtiflc,acque in cubic uluro, quod
acauponc Ttrique erhibitum fuk, baud rnui-
to poftcubitum iuiflc.Cumque vaacubar£r>
pcftem lllam immanence dm dJuitn fomuojop-
pteJTum rideret,infcfti& manibus iugulum ho-
mimtapprcbendiflct, vtclifis faucibus neca-
mini raolcfti eft i$ homines, fupramerica mc*' * ret: quern iam oppreifijret,mej^ergefa&u$tl*
eft quod petiris: led tamen hoc vobis indkare Ic'Dci opcm & auxilium aduocadec: quo au-
pofuim^quod in manibus veftris eftfanitas dico furiaillam decemmi ftridofie & tomnW
r
eius-Reddite viduae bouem,quem furati cftis,
& (anus vobis- reddecar films vefter • At Mi
examuerunLvalde,quod eaqu$ in fee re to ge-
Aafcw, non latuerunt homiocmDci Gauifi ,
flint tamco, quod hanceis viam falutis often*
dit.Et fine rnoca vt reddiderant direpta,oraa-
te. komine Dei etiam iuueni (am us redditur-
2slUdiHsvttASK. Amm*m*% q*<&. 8. ff irif.
hifil.i.c.t 1 * Vid* ttimm tis, Ctnf'ffi* ex.t$>&
*&f«mjf#r* ixem. $.>
Ex£M>LTM It*
\*IiliwVMtri p*»rt$m int*nt*n$ itUmon*
JuffocMur*
R£s adrnfaratibne digna eft, qnam recenti
admijratione compcrimus Rom*. Quip*-
pc notarces.eft.: com apud Gabias quidam rn-
£m« fords & obfeuris natalibus adolefcens,
ve&tnu&ftc furiofus (cuius praui mores >& vita
facinorofafucrat) in parentcm grauibusiur-
gijs fetrerer.poftiurgiaimmodica, cum furrjs
agitams, aduocato dacmone, cui (e deuouetat
homo illc improbu*& »nap<Kus> furore carcus
tc amcns,di(ceffiflct,& Romara petcre ccepif-
jet,eo confilio rraliquod dimmracinus in pa-
ttern moliretnr^dum iter faceret, da?raonem
Jacicbominis tcuculejlta>fbfdidabarba & ca-
p iilo , vefteque Aftdida ,' & obfoleu obuiam
babui^c ; quo cum fimul pergerenciilum in-
ter rogaile iuuenem (quern ammo ami© &fo-
tu maximo, tantoq, impetu cubicolum, todc
euajfit, dicitur colli£ffc» vt ligna-fe teclueueV
terk,tcgulalquepenuus perfcegcrit AUx. *b
AUx>Ub.\M*ruin genitlimm c\$.?ttr»s Tkj-
Vd$tif0f»ud$ D*m*Mscit( jo.
ExuFug Lit.
*ln fili*m.qu*mpiMm 9 qui mstrtm rixmud*
fercuJfnat^vltitdimMfir mnftsm+
PEcraconijjfiliusdumcum nratre alterca>
cur,illam colapho l^dit, ^ddidkquc earn
imprecation^ vtinam manifeftc Deua often-
dat, vter noftrum culf am , iniuriamuc ftiili^
neat.Noclemanum Ytramque^ ar&e fibi li-
gari atque conftringi fenfu abeo , quern non
▼idebac, vt paulo poft abfeiflum iri vidcrerur-
Exprimuntclamores dolor , amor. , fed non
ante deftutuum cftquam fitgger^ce confeien-
tia fupplei veniam petit a macre -^ ilia tan-
dem miferata filio condonet .• Rediuit paulo
poft ad ingenium: dumque fimul alrexcanturv
mufca inqfitatx magnicudini*. bimen extin-
guit,& iniedotcrxorealtcrcarionem dirimit.
Rixantur iterum , redit mufca cadero longe
molcftior,diu nocluque^domi,citr» doniutn:
in via,in vrbe>in agro etiara atque etia vtrum-
que diuexat, omnibus videntibufi, atquc con-
tremifecntibus ad eonfpc Aum tamuii aniroa»
lis: quod non obfeure Dei vindiccm-cflc, auc
fbrtafle diabolum intelligebantydoncc dc no*
fboruiD
Ffltj&FiIhJS.Fktus, 4**
ftronm* co&flib *eri pacifieari,* coufirmari eorrigcre ncgligebat, dans etiam poteftatcm
faxicndi omnia quarptacitaefientilliEt pan-
Jo pod. Cupitisaudire nunc quomodo pater
& films amboin foucam cadunt/ Licet enim
fciacis.tamca quia needle eft,vtyos quamdia
▼iuitis, timeatit , ideo qusshodic fadra funtr
itcrum dkere non erubefco . Ecce Cyrillus
▼efter filium habebar.vtfcitis.quem eorrigcre
neglige bat, 6c luxuriot i viuendq comuropnt
parte bonorara fuorumtfedcccc hodicebrie-
tatem pcrpcffus, matrcra guegoaJntem ncquv-
ter oppremt, (brorem violate voluit, pattern
occidit, & duas for ores ad mortem vulncra-
uit. &c. Ex firm*}) . tdfratr. in tnmo qui I>.
Aufrnom'tf vmtiUntnt.
FLETVS.
Yl$tum c*mpunftioms Jludsofusquiitm Ante-
nim in feriptis fscris qndfimit, fr mntf mdr-
tem mtruit ctrtifiiari de rtmijfione pe{c*to*
rumfuorun,
Vidam raecnmjinmonaftcriofrater An*
tonius nomine viuebat,quinrulth quo-
ianis lachrymisad gaudia patriae ccelcftis
de vita cisdetrahar, qui de parentum obedien- anhelabat.Cumque fludiofiilimc & cum ma-
tia dtuaxcrunt $ vi&urum etiam hunc iuue* gno feruore dcuderij facra eloquia meditare-
ncm fuirtc ad earn aetarcm que iam apparebat tur,non in eic verba icientiars fed Actum com-
jo facie , oifi ipfo* Yepuiagiqprfannos paren- punctionis inquirebat, qu atenus per h arc cxer-
~mm iuobedicntia dcnaxiflet.S. Bfrnardtn.to. citata mens inardef ccret , fie ima deferens act
* .Dem.x. Q**dr*g fer.i7*& Gmil.B tide fan- regioriem coeleftis patriae ad cdntemplatio-
Sacramcmis, fans vterqne partes implcrejie-
rails, atque chart catisinVlituic> Sc fie aba&uni
eft aqua lultrali tmpoitunum animal. ExAn*
maLficttt. i J 9*. trtomctFrsncid •
Eximpltu IV.
•* Ttiius mtitdims paremibm ,acpr9pter§* fa* "
cimrtfm vsUUfa&us fnfytnditwr % & qnid
iffi mpMtbul* &ntii*fis.
^^1 Oftra etarc,ait S Bcraardinus,rn Hifpa-
J*N n we cited oris oppido , cuinomen Sui,
son ataprocul Valcntia^dolefccs fait, qui per
paremum inobedientiam eodeuenerac.Yt an-
no decimo o&auo, propter latrocuiia,& pu*
bJicafacinorainvincula conieltffe.fc fufpen-
dio damnarus fit. Eratetia prorfus* imberbis:
pendent! veroiam atque exauimi fubito pro-
tumpit ban a, (pe&ante popnlo,come, capitis
plane canefcunt , vt aetatem leferet hominis
nonagenarij. Miraculoreiaccituscumpopu-
\o & toto clero accurrit Epifcopus:X>mncs in
genua proftrati expectant, dum oft^datDeus
quid fibimonftrum hoc vdir Atque eccctibi
Epifcopus cditiorem. capiens. tumulumad
emoes att;-voluine Deum oftcndere3 quantum
EJC X"M P.t T IT , V.
*I$Uusnimi*Ut*ntUcffr4nis t*nj$m thrim
prntrm outfit.* *£*..
ACcidithodie terribilis caAs pr^clarifC-
mofciui noitro Hipponcnfi Cyrillo.Ec-
cecnim vt.(citispot£serat inter nos.operc&
fcrmotic ftferodilciftus at omnibus-, f ilium
habebar, &ieum.micum poffidebat :; $c quia
vnicui crateum dpcrfluc diligebat 6c fop &
Dcuauldco %cr£uo amorc incbiiatus, 6U6
nem volaret . Huic per vifionem noclurnam
diilrum eft :ParatuSjefto, quia te Dominusuufc
fit migrare . Cumque iJle fe non habere fum-
pros ad migrandum dicerec.*reiponfum protu
nus audiuit, dicens: Side pec can's tuisagitur
dimUiafunt. <5npd ciim femel audillcr , fit
cam magno adhuc metu trepidaret : noifbc
aliaquoque in eifdem verbis eft admonituy.
Sed cum poft qoinque dies febre efiet corre-
ptus/ratribuscundisflenttbns, orantit)U%pc
dtfunftibus cfk*Greg.disl. cs.dy?*M>4,
GS&1
4«
J
FIcttnr
Exbmplvm II.
EX SM FLTX
iv.
nmnHMa humitia Arfmius qmndmn £404- IktefiUtns pwatsf**, «* ^i>j»/# t»j0j»#Jf
w« Senator 4ef*r$bsu dstur*
XT Ir quiiam fuit in palatio fublimis fub
Theodofio Impcratore , . nomine Arie-
nius, cuius filiosj, Axdjadiuaijarquc Hono»
rium Auguftos dc baprifmo fu£ccpit,H«c iu+.
que Arfenius defiderio diuitii amoris accefiis,
rclinqucns oranem huius fcculi gloriam tem-w
* poralera.pcrrexitadercmumScythi, vt inter
fancies patrcs fecrctara , &quictamabomni
ftrepitu mundi huius agerervitam, fcfupera-
tis iflccebris & dclc&ationibus corporalibus,
fub rota mentis intcmione~adharrcret Domi-
no y ficut fcriptnm eft .- Adharlit anima mea
poft te, racauwn fufcepit dcxteratua. Dice-
bant ergo dc eo fancli icniorcs, quia/icut.cu
in fecuTiconuerfationeefTet , aimisprftciofis
veftimentis pra: omnibus vtcbatur, itapoft-
modumin eremo Scychidegens ftudebat, vt
omnibus monachis viliora & defpediora vc-
ftimenta haberet.Hic ipfe Arfenius totu tern-
£us vitae fuaefedens ad opus manuu, pannum
abebat in finu propter lac hrymas,qux ob dc-
fi^crium vi te, fteroc crebro currcbant ex oca-
\iti\xs.Extil>.f$nt.tt.§ *i4.& f .1 5 j.
E^IM PtVM III.
lnfcTn*limjUmm*mfemfn cogittm turn /*•
cbrymis mtdet continu).
VIdi quendam coquinarium perpetuo
in adminiftrationcploratumfc mocro-
rcmpofltdcntcm,& fupplicani nuncia-
xe mihi,vnde & quomodo talem gratia obti .
oerc dignus cffcAus eft Qui violcntiam a me
pafliis refpondit . Nunquammc hominibux
t lcruirc cogitaui.fcd Deo & omni quictc mei-
pfum indignum iudicam?>hac ignis vifione fu-
tura; flamma: memoriam fempcj poflideo.
Climuhw gr*Au 4. 4c ofcdhrtia.
P Rat in monafterib virginutti, quod Ccl-
*"Mudivrbcra cognominant, virde gene re
Scotorum Acfanannus nomjne, ductus vicani
in contxnetia & orationibus mufoum Dcodc-
uotam.ita vt nihil vnquam cibi aut pbtus,cx-
cepu die Dominica & quinta Sahbari , acci-
pcret, & fxpt* erram nocles inregras peruigil
in oratione tranfigcret Quaequid€ iili diftri-
dio vite, arcli6ris rWimoex neceflttate eraert~
dandz fax prauitaris obuenerat,fcd proccde-
te tfpore neceffitatem in cpnfuetudiaem vcr-
terat.Siquid&n in adolefcetia fua fteleris ali-
quid commiferar, quod commiflum dum ad
cor fuum redijt,graui/Hrae exh6rririr,& (e pu-
ntendum pro illo a diftriclo iadice exhorruic.
Acccdens ergo ad facerdotem: I quo fibifpc-
rabat&luds iter poflcdemonftrari, coofemis
eft reamm fuum.petijtquc vt confiliu fibi da-
rct,quo poiTetsugere a futuraira t qui audito
eiuscommifTodicit; Grande vulnus grandio-
ris cvram medela; de/iderat. £t ideo iciunijx,
p(almis,& orationibus quantum vales,infiftc,
qoopraeoccupandofaciem Domini inconfef-
uone,propitium cum inuenire polfis, Atillc.
quern nimius rear codfeicntia; tenebat dolor,
internts peccatorum vinculis quibus grauabav
tur,ocyus defiderabat abfoloir Adolcfcenrior
fom^nqait , aerate & vegetus corpore , cjuic-*
quid mini impofueris agendum , dum faJuus
nam in die Domini, totum facile rera^etiamfi
totam noclem ftando inprecibusperagere>fi
rntegram feprimanam iubeas abftinendo rrafi-
gcrV- Qui dixit:MuItumeft,vt tota feptimana
absque alimeto corpofif perdu res, Ccs bidua-
num & triduanumiateftobferuareieianium.
Hocfacito ? donee per modicum tempus-re-
diens ad me, quid facere debeas , 9c quamdia
peenitenria? infiftere , tibipknius oftendam.
Quibus dt&is, & defcripta flli menfura pceni-
centiac abijt faccrdos,& ingruente caufa fubira
f^cetfit Hyberniam vnde originem duxcrac,
neojf yltraad cum iuxta fuu condicluni xcdijf
. Ac
r
FIctas.
At iOe memer prrceptx cms,fimol ft promiili
fuutorom tc lachrymis , pcenuemiar , rigilijs
iaodis, & contiocnciae mancipauit,ka Yt quia*
fa/of ufabbati ft Dominkaslicntprcdiximus*
4*5
auc ad peccatatigifant. Nam ft domuncular.
qua; ad orandum, vel legendum eiaat facte,
nunc in comnacurauonura,poutionuni,fabtt*
lationum, & externum illecebraritm cqbilia
rcficcrct, caneris leptimana* dicbas ieiunu* funtconuerfa? Virgincs quoque Deo dicatat
paraunercr.Cumcj; Uccrdotem (bum Hybcr- contempta reuercnua &* profcflioms, quo-
niamfeccflifle , ibiq* defunctum effe audiflet.-
(cm per ex co tempore iuxta condi&um eius
mctnoratum continent modtfm* obferuabat,
ft quod canfa rim oris diuini femel obreatu,
compun&us crcperat, ia cau(a diuini amwis,
tiefcurnque vacant, texendisfubtilioribus in-
dumencis operam dant, quibus aut (eipfas in-
uiccm fponfarum inftar in periculum ftii ftra-
tusadorncnt, autcitcriorura virorum amici-
tiam comparcnt • Vnde merito loco buic ft
l » • •> • • 1 I • 1 ' A.
delegatus pra?mijs,indc£iTus agebat. Quod habitatoribus- eius- grauis de carlo vindi&at
dum mulco teporefedulusexcqueretur, con-
tigit eum die quad a dc monafterio ilio egret
ium Jongiiis comitante lecumrno de f rath-
bus pcrarto itincrc re dire. Qui cam monafte-
rio proptnquarerit,ft cdificia iliius fublimiter
ercdaafpiccrcut folutuscft rniacbrymas vis
Dei, & triftitia cordis vuku in dice prodebat;
qnod iotues combs , quare faccret, inquifiuit. .
Aitille.- Cun<fta hxc^quc; cernis a dificia, pu-
biica ft prioataJn proximo eft vt ignis abfu-
jncus in cine rem rcducat. Qtiod ilie audiens,
bjox vt intrauit raonafterium'matri congre-
garionis.vocabqjo Ebbe, curauit mdicare. At
il/a merito rurbarade tali przfagio, vocauic
aJ fc viru,ft diligetius rcm,vcl vnde hoc lp(e
noEctinquimiit ; Qui ait f Nupcr occupatus
ao&u ▼igikjs ft pfaiinis , vidi aftantem mini
qaendam rocegnitivultiis cuius pr;(entiacu
crTemextcrritu*, dixit mi hi , ne timerem , ft. TUrtfolitfupeccata muem dulciar concinem
t$m,&Js tdcctUfli* g*udi* itmttntem
Audiait.
flaromis faeuientibus pracpararaeft Dixit au«
tern AbbatuTa:£t quart non cuius hoc corn*
pertumroibi reuelare voluifti? Qrirefpoditr
Propter reueremiam ruam timui, ne forte" ni-
mium turbarcris.ft tamen hanc confolation£
babeas,quod in diebus tais hxc plaga non fir-
perucnict. Qua diuulgata vifionc/aiiquantu-
Ium loci accol^ pauefs cticbus timere9cV fcipw
fos intcrmiflis facinoribuscadigare coeperut.
Ycrumpoftobitum ipfius Abbatifs^redicrut.
ad priftinas fordes, imo fcelcratiorafeccrunt*
Etcum dicerent, pax ft fecuriias , ex temple
prarfatae vltionis funr poena mul&ati • Bed*
ltb.4*c.lyd*ge#> A»gl*
Etemplvk V*
quafi famHiari me voce ailoqu6s} Benefacis?
inquit,qui tempore iitonofturnx quieris non%
fomoo Indulgcre , (ed vigiJijs & orationibus
isfiftcremaltiifli.At ego Noui in qu am, mul-
to m mihi eflcncccflcvigilijs ialutaribusinfi*
Acre , & pro mcisrcatibusfcdubDominum
deprecaTKQujadijciens,Verum,inqutt.dicis,
quia ft dbi,ft multis opus eft pec cat a fu a bo-
nis openbuf'recrunciT,^ cum ccflam a labo-
rious rerum temporalium , tunc pro appetita
drternorum bo no rum liberiuslaborare: fed
hoc tamenpatsciflimi faciunr-Siquidcmmo*
doboccotttm«monafteriomex ordine pcrlu-
ilraiM, finguloHim caaasacleftos inlpexi.ft
neminemex omnibus praeterreergaianrtate
aaima;fiic,ocenpatttreperi:ied ft onespror-
Gutvixi ft femiaaj aouomao torpent iaext^
pRatetiam qnidam fratcr iuuenisinRea
^tina-ciuitate, nomine loannes , fimplex%>
humilis, ft Temper iocundus,incibo ft potu>
ft alijs ad communcm conuetfationem fpc-
ftantibus, irreprehenfibi liter focialis , fed in»
abfeondito erat multum fpccialis.Hic multar
dilcclionis , ft chariratis fuit ad oranes £ra-
trcs, ncc vnquam auditum eft vcrbom dc ore
/iio,nec yifiimaliquod fadfaim,qaod a : fratcr*
na diledionc difcreparet. Omnibus* obfe-
quio(us> ruit»pra;cipu£ infirmis»ft*hoi]>iribuSr
ouorum pedes lauit, veftimentat excuflit, ft:
lua eius accommodauit ^ft omncm charita-
temquampotuit bilariter impendir v Sacer*
d^tibusi.
i
v
jp4 " Etetus.Frau5r
•dotibus infiiper omnibus indjfferenter , qui- lium,«6c in qoo ho fp id o^ccMiubo, It idea
bufcumque potuit , ad miflam' cum fumma
diligemia libentiuime rmniftrauit. Hie £ ra-
ter iolitus eratingredi hortum conucntus,&
dumexiret vifuseft fatpius lachrymas rudifle,
& interrogans quadam vice ,cur fleret.refpo-
dit .- Quia video herbas,arbores, 8t aibufta,
vol acres ,& terrain cumfuia frue'ribus obedi-
xc Deo, & homines qui bus pro obedietia pro-
mifla eft vita xterna^traigredi prazcepta Crca-
toris lui.Haec gemo,& defieo.Huictiatri foe-
licis memoriae per aliquot dies auteobitutn
fuum phjlomela veniens fiogulis diebus ante
fencftram fuam dulcitercantabat.Dequomt-
' rannbus frarribus, & interrogantibus, quid-
nam hoc cffet?re(pondit{ubriaendo,quaU ia-
culariter, {ponfam fuam die inuitantem cum
ad Paradifum. Quadam autem die mini ft ran-
te ipfo ad muTam,vidit ftperakarelucem ccc-
Ucam;& eadem die ccep,itdecnmbercr& cum
magna dcuotione fpiritum reddidit ei , qui
fecit ilium. Er infra eundem annum Dcus per
ipfum (an&um fratrem fecit circiter xjo.iigna
gloriofa. Ex vitiefrutr. Eremittrum Z>. Au-
gujlius lib.x.csp.^
m
.~ Ex in* ith VI.
'Blent tegsmti frequenter nentam propter me-
ritntestqu*m preptet prepristemmeds, qui-
bus prittuntur.
LEgicur inSealacoeli.quddduidam miles
habeas vxorem , fihos & alias rauiruni
dileAos, fuit infirmus ad mortem , cum ergo
vxor Be filij ftantes iuxta cum plangerent , Be
quilibctin fuo plandhi praetenderet fuam ne~
ccflit^tem, miles refumens Tires, dixit vxori.-
Ego dimitto vobis ftatrcs* con&hguineos,Se
part ntes, poffefliones, diuitias & rcdirus ma-
gnos.Er omnia ifta, Be plura alia dimjtto filijs
roeis>& atte'di ad planctum veftrum Be filioru
xneoram, Be nuliui veftrum plorat, nee plagit
me, quia vado ad tcrram , in qua nullum fcio
me habere amicum,nec con(anguinea,in qua
nullas poflefliones habeo feu diuitias, fed nu-
: dus rccedo Be fotos,nefcio dc quibus interro-
gator , nee cum quibus potero habere confi-
cumplangitis me propter damnuvcftru,& no
propter meum, & lugeatis propter yos,fic no
propter me, plangam eeo meipium. Et voca«
tonotario,dcftruxit teuameutum fa&um, &
medietatem omnium bono rum fuoraftariin
dedit paupcribus/iM». lumier *rd.tr4dic.
E»*upi.vm. VII-
De0$e per mttris lachrymas &ieiunim i pet-
pis purgatory Isberste. .
IN villa prope Louanium , qppidtira Bra-
bantias, Lambertus presbyter ad iuuencin
quendam dhTolutum Be leuem,a:grum ma-
tris rogatu muitatus ad pocukentia ieduJas
comouet.Qup mox in multa valdc cotritio*
ne confefso,& jK>n muko poft mpituo, mater
pro co cotinuauir intcrpoJatc iejunia, Be 7%
ad quinquc annos quafi irremediabilibus la-
chry mis protelauit, Ergo vt ip{um tempus ex*
pletum eft ,' die quadam Dominica di6ta*
Lambertus presbyter mortuus eft.&iepukus.
Sequent! autem quinta feriapracdidus iuue-
nis manifefU apparuit matri hix,diceos: Ec-
ce tunc, mater chariffima > adiutorio mo ad
requiem tranfeo , dc grauiffimis penis quas
pertuliprojpeccaxis, 3c mccuna Domintis
Lambertus presbyter , qui me ad confeflio-
nctn Be cognitionem meorum peccarorum
(alubriterprouocauit- Them. Csbtipru. lib*. \.
Exempt 5 5 .parug. 11 .
Vide et torn tit. Centritioex. 1* 4* }.•& n.
Idem tit. DefuuBi exio.
' S ERA VS.
Truudulenter petentes veflimentusb Zfato,
'cognit'% cum wuku confujien*
Alio quoquc tempore accc&erut ad Ifaae
quidam peregrini mi&ricordia poftula-
tes, fciflis veftibus ,pannis obfiu, ita vt pxnc*
nudi vidcrcnrur.Cum^iadhocyeftfrn^tape-
terent,eoru verba vie Dei racicus andiuu- Quj
vn u ex difcipulis fuis prorinus fil&er vocauic,
ci§5 prarccpitjdiccnsiYad^atqi in^liaiUua>in
loco
Fugerc
4*%
loco ta&eanam arboretn require, & veftimcnta
qax la caiouenies defer » Camque dilcipolns
abi/uet, arboicm neat fueratiaffas qusrfiair,
Tegmenta repent, ft latenter detain magi-
Aro. Qo« fir Dei fofctpicns, peregrinis nudis
ft petentibus refpondityft ptaebuir,dicens: Ve-
nue, quoniam nadi cftis: ecce tolhce, ft ?eftite
?os.H*c illi intueotcr,r ecognouertit quz po-
foeruDt, magnoqne pudorc confternati fanr.
Ei qui fraadolcnter teftimenta quarrebant
aliena, confufi rcceperuntfua. Grtgin BUI At.
5. *. 14. VitU gtiam tit- DefferAtio *xtmf%y%fr
TVGERE.
EZIUPLVM I*
Gkrismbeminstm f*gi**s monachal, k Thttdo*
folmftrMorifalmtttm sufufit.
REfcrebat aotem beams (eoiot Paftor fira*
tribas,dicens: Quonianvfmt qui dam no*
per monachus in Conftantinopoli tcmpori-
buiTheodofij Impetaipris: hie habitabatin
farna ccllola feral ciuha tem, ▼bi fofent Impe-
farorcf cgrcJxi de ciuitate libenter degere. Ao-
dieasergo I operator , qoodibi effet qoidam
moaacbot (bittarim , qui nunqoam egredic
batar de cella caepit dcambulando pcrgere
ad locum, vbi erat prstdi&os monachus > pra>
cepitque fe comitamtbus eunuchis , vtnallas
appropioqaarec ad cella&monacbi ill ins. Ipfe
aotem Joins perrexit.pulfauitqac oftium cello*
1*. SurrexitYero monachus, ftapcroit ci, ft
aod cognooir, qaod effet Imperator: tolerat
cnim utricoronam de capitefuo, tc noneo-
gaofcererar Poft orationem autcm rcfederaoc
paritcr: Be inierrogauit com imperator, diefs*
Quomodo (an&i pattes degnnt in ^Egypto?
Respondent monachal, ait: Oranes exorant
Beam pro ftluce veftra. Afpieiebar anttm Im -/
perator interne ceJIulam ipfam , & nihil fidit
io ea, aifi paocos panes ficcot in fporta pen-
dentet • dixitqoeci : Da mihi benedi&ionemj
Abba, rt rcficiamur. Sutimqoefeftinamt mo-
nachus, ft tnifit aquam, ft falem, ft mifirbuc-
ceilas, ft comedcrunt parucx. Portexitque ex guftiatus fix potuir eoadere dejnanibus eras*
B h k ftfogie
calicea aqua?, ftbibit; TuneTheodofius im-
perator dixit; Scisqiiis foot ego/ Ettefpoa*
dens dixit monachus:Nefcio qui* fis.Domiae,
Dicitei. Ego fain Thcodofios Imperator, ft
ob deuotioncm ?eni hoc. Hoc cum aodiffct
monachus, ptoftrauit fe antcillum. At ilk di-
xit ei: Bead cftis tos moaachi qui fecuxiac b>
beri de ncgocijs feculi, traaqoitla ft quieta
ptrfruimini tita, & folummod6 de&iiueani-
roarom veflrarnm habetis iollicitadioemf quo-
modo ad vitam xternam, & ad coelcftia regon
perneniatis , In f er it ate enim dico tibi , quia
certeiopalationatasrum, 8c none in regno
dego, itnunquam fine foJlicitadinc cibum cn«
pio. Poft bate aotem valdi honorificc (aluu-
nit enm imperator , 6c ira egreffut eft ab eo.
Eadem autcm node cccpit intra fe cogitate
Dei famulus, diceos: Quia non oportet me
km in hoc loco efle. Multiemm non foldnr
de populo, fed etiam de palatio, jk de fenato-
ribus quamplurimt exemplum Imperaroria
ftcuti ad ndendummeventori funt, 6c bono*
rem mihi tanquam feruo Dei deferendonon
ceflabunt, Et illi quidem hsec propter noraea
Domini fadari font;cgo aotem timco, nefor*
fitan maKgnos diabolus nihi furrepat, ft \u
benter eos fofctptari>,& condeledetor cor mefi
laudtbos ft honoribbs eorum, ft {per heciam
incipiam rirtutem bomilitatis perdere, ft iau*
des atque honores hominum aCcdare. Hasa
ergo omnia homo Dei fecumcogitans, eadem
node ftigit inde, ft perrexir in ^gjptnm
adfandoapatresincremom. Ex Ufa* Fsurtm
(.it,
EXllfPlVM II*
\
WHg$r$ kmines ittuit quidam fenex qu$ fimftr
nudus inctjftt,
NArrauertmt de qnoda folitaxto, qui exijc
in eremotn veftitus linenm faccumtan*
tum.Cumqueambolaffetrrcs dies afcenditfa-
pra petra,ft viditfub ipfa ?irid6herba, ft ho*
minem pafcentem tanquam beftia Dcfccndca*
aut£ oeculte* tenmt eu. Senex verd ille cu effet
nudus, nee potcratferre odorem hominis,an«
X
.,<
ax< "• Forwm.
2 fuelebat. IllevetA furer «i)t, cwraupoft cruenMt!, farigiri powenmt, mooert bob po-
Sfora & claroa™ Hxpeda me quia proper .uernni: ficqu* aquam flumtoi* ucgere quafi
»^*£y^»2?SUiakroft.' Ancdcndofcffore, fingoli fat.garemur, *-
ice ucum rogiu *«> » ...J' «M.«rnmiiiiiilit . ama ei culpa, auamfeiuo
ego propter -^ -_0
h*Cf roiccit lcbitoncm.fiorveftem pclhceam,
qui erat indutus,* fequcbatur cum. Quem cu
vidiffct (encx, quia iadauerat indutneutum
fuum. fuftmuiteum Et cum appropinquaflct
ci,dixit ad ilium Sencx QjJando proiccilri ma-
teriam mundi ab$re> ego ce cxpcclaui. Roga-
ba taut cm cumille trater,dicens: Pater, dicNni-
hi yerbum quo faiuus efficiat Qui dicit ei:Fuge
homines, toace, & faiuus ens. Ex lib. !>#£.
fttrum num.l^. Vide et tarn tU.sfeftus.
FVRTVM.
EzlMPLVM I.
iMMium csballum pat tenter fuMnens L&erti-
U»Si flsgilltun quo duceretur dedit , fed rs*
ports eqn'os ad flatten nullis verberibm *d*~
qtomre fotufrunr.
• 1'
•
Ir reoerendtflimus Libertines, -^m regis
^ Totilc tempore. Fundcnfis monaflcrij
pnepofitus fuit, in difcipulatu Honorati Con-
ner fetus atque etuditua eft. t>c quo quauis ?u>
tutes muitas plutimorum narratio certa rol-
gaucrit, tameu Laurentius religiofus vir, qui
ntinc fapereft, & ei in ipfo tempore familniif
fimus fuit, mulia mihi dicerc de xllo confucmt,
ex Q}aibus ea,quar recolo, pauca nariabo.In ca-
* dem ptouinciaSarnnij.quam (upra memorairi,
idem TirproTtihratemonafterij carpebatiten
Duraque D4tfda Gojhoran\duxcirm exercitu
in locum cundem vcniretiDei fcruus ex cabal-
k>, in qoo fedtbai, ab hominrbas eiufdc" proie-
&useft. Cui iumeori pcrditi damnum libcn-
tti fcrcm^ctiam flagcllum quod tencbat diri-
pieptibo* obtulit, dicens: Tojiitevt habeatis,
oualitcrhoc iumentum tninari poflitis. Qui-
bus di&is, protihus in orati.oncmfc dedit Cur-
fuauwmrapido praedicl. ducis excrcitus per
^bewtadfluuium, nomine Vulturnum, ibiquc
equo* iuos cjepcftmt iuiguli haftis tundere,
v«rb«ribof exdere, calcatibufque cruentarc.
Sed tauten cqul YCibcnbus c*£, f^wribu*
i<
ouseorum intulit , quia ci culpa, quam feiuo
Dei in via fecc/ant > ii)a fui hi ncris.difpendia
toierabant. Quiftat>inrcucifipoftie Libcni-
numrepererunt in otatione proftratum. Cui
cum dicerent: Surge, tolle caballum tuuro. iile
rerpondit.?ltecum bono, ego opus caballo 1.6
habeo. DefccMentcs verd.innitnm ciio cabal-
lum de^quo depofiterant>lei!iaucrunt,& protius
abicefferunt Quorum cquiunto cutfu ilium,
qucm prius tranfire non potucrant fluiJium
tranficrunt,ac fi flumus iilcaqcam mininie ha-
buiffct Sicque faauni eft, vt dum fcrao Dei ▼-
nus fauscabaUus icdditus^mncs a fingulisre-
cipcrcntur. D. Gr*g. dUlo£, <: z . lib. i*
EXIMPL V M II-
luranvenienteiin hortnm I fame omntt inucnti
fun* Ubomrfs
PRioribns quoqu^tcmporibusGoilionim
fuitiuxta Spolctanam vi bem fir, fit* tc-
nerabilis, I faac nominet qui ?(quc ad externa
Gothorum temporapden^ peroeait,qoexD no-
ftrorDm muhi nouerunc. Hie itaq»eveseia bi-
lls Ifaacortus ei Italia noofoit^ fedcumpri*
mum dc Syria; partibus ad Spolctanam « bem
yeniffee, iogreiTus Ecclefiam a cuftodibns pe-
tiuit, vt fibi. quantum ycllet, liccntiaconcc-
dcreror orandi, eumque horis fecreriotibos c-
gtedi non vrgercnt.Qui mox ad ojaodum fie-
tit, diemque totum per c git in otatione, cmi fc-
queneem contimiauit ft noclem . Sccuodo an*
tern die cum node fequcnu indefctius in pre-
cibus pcrftitit, diem quoquctcnium oratio-
ni conionxk. Ciimque hoc ?nuscxcuflodi-
bus fupeibix (pixim ioflatiis cerneret* vndc
proficcsc dcbuit y inde ad detenus fui damoa
petucpit. Nam bunc fimulatorem dicerevcr-
borufticocuepit, impoftorcmclamare.qui fe
tribos dicbus , ic tubus no&ibus orare &ntc
ocfllos homioum demonftrarer , qui pxoiious
^urrcnivimm Deialapa percufTit, vtqoafi re*
hgio/ic vita; fimuiato* ,dc,pcclcfia cyan canto-
. * melijs
Furtunx.
«ne!t}t cxiret. Sedhnncrepente* ?Itor fpkuus
tnnafii: atque ad win Dei yeftigia ftrauu , ac
peroseiusctamatecctpit, ltaacmeeijcit, I*
£uc me cijcit •' Vir quippe pcregrinus , quo
ceoferetur oonmc nefdebatur , fed eius norae
4*7
borti illtw fpaeia quae incnlti fbcrant , colue-
runt. Qnibos vir aomini, mox f c ingrclTaseft,
ait: Audit efratrcs,multu laboraftis, lain qtrief-
cuc. Quibus illico ahmetaquz detolcrat pra?-
buit:eo7quc pod taut! laboris fatigationem re*
tile (pint us prodidit , qui fc ab illo eijci pofl'e fecit : fumcienccr aurcm refe&is , ait: Nolite
clamauit , mox autem taper vex *i corpos vir " .---*-*- i: ;j i~-
Da incnbuit > & maligna, fpimus , qui cam
inaafit, ablccffit. In cota vrbe tunc ftatim quid
in Ecclefia fad urn roiffct tnnocuir. Carrexe
*in, & fa»mio«» nobilcs atque ignobiles pari-
rer coepcront , certatimque cam rapcre in fuis
donubus conabantor , alt/ ad contxraeirdam
snonaftcrm prasdia^ ali/ pecunias, alij fubfidia,
qua; poterant. offetrc nto Dei fuppliciter to-
lebaat. Scd frruus omuipotentts Domini horn
nihil ace t picas egrcflu* vrbcm non longe dc»
ierrum locum repent, ibique fibi habiucalum
humilc cdhtUnxit . Ad qucm dum multi per-
gnnc,cxeinploilhas ad astern* vitar dcfidcriom
acccndi cc*peruot,atqac (ubcius raagiftcrio in
omnipotent!* domini fe fcruitium dcdcrunt,
COquc ei crcbto dUcipuli humiliter ianuerent,
vt pro ▼fii monaflcnj poflcfliones quae offe-
rebantur, accipefei, ilic folucttosfua? pauper*
tarn cuiros forcem fcotentiam ccneba^dicent :
Alonacfcos qui in terra pofleffioncm qtutiit>
Jhtauachus non eft. Sic quippe metuebat pan-
pertatisfuat fecaritatem amuiere, heut auafi
dioices foient perimras diujtias cuAodire . lbi
icaque ptopbetix fpuiio, msgnifque miracalis
malum raccre, qoorjes de horco aliqnid vuitif ,
ad borti adicum venire, tranquilj.c petite, com.
bencdidioncpercipire, At a furti praoitatc ccf-
fate. Quo* ftatia*collcdis oferibus onuiTati
fecit. Fadumque eft vr qui ad hortum nocitu-
ri vencuot , cum laboris fui pra;mio»Scrcpieti
ab co,& tnnocai tc&ittat.Q.Gre.Vtil.l j .*.T4«
i
IJXEMPLVM III.
'Eur Mi oler* * ferpenU terretur*
*
IN eodem tnooafterio quadam magna? vita;
monachal erai hortuianus.Fur veio venire
confucuerat, per fepcm afcenderc,& occuU
tc olera aufcrt e . Cum vcroillc multapian-
tatet, & femper minus inucniret, Jc alia pedi-
bus conculcata , alia direpta confpiccret : ta-
cum bottom circumiens iuoenit iter t vnde fur
venire •coofueuerat . Qui rn eundem hortum
dcambulaais ^ reperit etiam ferpentem , cot
prarcipiens dixit: Scquere me. Sicque vfqoe ad
adicum furis perueniens • imperautt ferpenti,
diceQs:In nomine lefu prarcipio tibi,? t aditoni
id urn cuftodias.ac furem h i;c ingrcdi non per-
caoclts longe late que bahitaotibus Tica cius jnittas . Protimis Terpens totum ic in ixmere m
inclaruk. Nam die quadam ad vefperum in
hortum monafterij fecit iadari ferramenca,
qaw vfiratonos nomine Van gas ▼ocamus.Di •
zit ttaque difcipolis fuis: Tot Van gas in hortu
proiicicey& chius tedite.Node veid eade dum
ex more cnrfratribus adcxbibe las laudes Deo
fotrexiffet, ptsecepit dtccba. Icet opetaatjs no*
flxi* polmeptam coquito, vt mane primo para*
torn fit Fa&o aot6 mant fecic defctrt pulmen*
con 9 a; uod paraci iuuerat, atque hortum cum
fitaaibus bgreflas , quoc Vangis udari prar-
ccperac, soeineodeloco laborantes operarios
inocnic. IngreiH.qoippcfuresfiTeranc, fed mu*
uta anemc per fptrifnm , appubendcronc Van »
gat qoas uauen«runtl& ab.eahofa.qoa tng^efli
faeratyqaottfquc ad cos tu Dei Tcnuct, cunda
tranfocrfum tetendit , & ad ccllam monachoa
redi jt [. Cumque meridiano 'tempore ctmdU
fratrrsquicfectent , more folito fur aduenict
afcendit fepem > 6c dum in hortum pedem po^
ncrct , vidit fubie6 qudd tenfus ieTpens clanfic
viam, &tremcfaclus po(t femetipiom conci*
dit, eiufque pes per calciamctum in fade fcpu)
inbarfii r ficqueyCqaediun hortu fanus redire%.
dcorfom ca^ ite pependit . Confuera hota rcj
nit hortolanus , Sc pendentem in fepe furerrt
reperic, Scrrenri autem dixir-: Gratias ago
Deo , impleili quod iufH, rccedeinodo Qui
ijiicoabfcrflii. 4|1 farcm verd vrniens 9 •"*
Quid eftfrarer ? tradidtttemihi Deus , q«attf
in labotc mpnaehorom furtum totieti*face»
ic pisciumpfifti * Qui hatcdicens, pedem illmt
r r Hhh a *rafpe,
4*A Furtum.
a l*pe, qua inturfcrat, foliar, emnqae finelat*
fionc depofuit . Cui dixie: Sequcie me, quern
fequentem duxttad horti aditura,& olcra quae,
furto appetebat aufecxe, ci cum magna dulce-
dinc pr*bait,dicens; Vade,6r poft hocfurtum
Hon facias, fed cum nccefie habes, hue ad me
ingredere,6c'qu* tn cucrrpeccato iaborafti tol-
lere, ego tibi deuof us dabo. Idem lib.* j. 3 .
Si 1 m Ft v ir V.
Iurari> wUnttt draeonu dtttrrtnt.
£xiu?ivm IV«
Jurat ms ariett nee dtfetiere ppttdt, nee ahijeer*
fraddyprius quam free thus clersctruiuuaretur.
I
N Valeria prooincia quidarh V. facerdos
aderat, qui cu clericis luis in Dei laudibus,
bonifquc operibus intent us fands cornier
Requestor teaiebantad $ Ammopcm
lauoocs, paaem , quo Colo vefcebatur,
*au£erenres ci, Ac fi quid erat , quod ad-ri&um
continentiffimum'repofitUYidebarus.Camque
frequenter ab his molcftiam patcrctur,quadam
die proceflitad eremum* Ec indercdiens due*
draconcs ingentes Cecum comttari iQfltt, atque
' ad ofttum Cut monailerij mancteeos prascepir,
ingrcflumque fcruare. Veniunt ex more larro-
nes fic videntes qui cfient cuftodes in limine,
exanimes ic amentcseJFcdi , obmutucrut fta-
tim it concideront * Quod vbi fenior (cafir, e-
lationis vicara ducebat . Superueniente aurcm gecflus inuenir eo» fcminecesv accedeafqoe ac*
vocations die defiin&us cheque ante £cclt>
Jla fcpulrus. Eidem vcr6 Ecclefix caul* inhx-
tcbant oaium,atque idem locui, in quo fepul~
tus erat, ad cafd£ ones tcdentibos peruius erat.
Quadam vero node clericis intra Ecclcfiam
•(allcntibus curn fur Teniflet, Tt iagrcflus caa>
las furtum faccret, veruecem tulit, de concitus
cat jt. Cum verd Teniflet ad locum, rbiyir Do*
mini fepokus erat , rcpentc* harfit, 8c gteflom
snoaeren6 potuit. Veruecem quidem de colto
pofttit>cuque dimitterc Toluit,led manu laxare
son potuit • Ccepit ergo ftare mifer cu prasda
faa reus, 6c ligatus, & yoluit ▼cruecem dimit-
tare, necYttlebat; volebat egredi cum Yeruece,
Aecpoterat Miro itaquemodo far, qui a finis
videri tirnuerat , hunc mortuus tenebat . Cum
itaque greffus mtnujque iliius fuifTcnt obftri*
6a, immobilis itctit. Fa&o autcm man& , e*>
pletis laodibus Dei, ab Bcclefia egredi sut cle*
xsci, ft iaueaerunr ignotum hominem femccc*
teaentem manu: Res venit in dubium , Ytrum
veruecem tollcrct , an arferr«t.Sed cujpstieus
eft* As indicants pornS. Mirati font omnes, quia
lugreflbs fur Tin Dei merit o apud prat dam fua
ftabat Ifgatas • Qui fe pro eo prodnus in ofa*
iionem dtderant,fuifque precious ▼ixobtioert
valuernfit > ?t qui res eoruu rencrai rapcrc,
Ciltem Tacuusexireqaercrcrur, Itaque fur, qui
dm ftcterat eum prada captious , quandoquo
taiuh tacaasic kbcit'ld<rit*f.ii,tiL). >. /
que erigens, mcrepabat eos , drcenVi ceinios
quantum ros dariorcs efbs beftt js f Ilia? enim
nobis propter Deum obediuot, tos autem nee
Peumtimetis, aecritam feruoru Dei inqnie**
care eruhefcius . Veruntamen inuoducent cos
in celiamt pofutt raenlam^ iubet, vt pextipc-
rent cibum . Itli veto corde compondi* 8c ab
omnimcnci»fua?immanttateeonaerfi multis,
qui prius Domino fcruire co3perant,breuimer
liorcs fiunt. In taotum enim per pttnitentiam
profecerunt , n non poll multum temporis
etiaxa ipfi eadem facerent figna , eafdemquc
vircotes. Em wis Fat rum vit* 8. & Ammmit*
ElllfPLTM VI.
FurtoraptdmpeBtm Msearim *b hyena mi-
pert noluit , mifi prtmitth etfide tettrt pau-
. ptrum quadrupidi* nan Ufuram .
JLfierebaV nobis rir fomwa- fimdrtatis
Pafnutius difcipolU cios, quoniam qua*
dam die hisenaacctpicns caculnsn fiium carcum
obtulit S. Macarto.atcapitcptttrans atrij etus
oftium aperuit,ft ingrefla fedeote fincxo *iro,
proiccit catulum ad pedes. Ipfe autean accipift
eum, vxpuit io oculos eras.ft orauit,* laftauit
com byena: leuamtque eQ; $c at>i}t. Attefadi*
pt He oakum graodeattulk ei hyana. I aaftcs
fciopcMam fSeiia, dloobai hjstsrtH Vftda tibi
J)OcAnifi
Furtum. *t*
hoc.oifi quia ebrat Jifti enmfJam on?, fortiian &xtt ei frater.qnia C non reeipts enm.non pof-
& pauperis? Quod ergo de iniuftitia eft , non
acciptb a re. Iua veto in cl titans caput fuum in
paaioieMo,deprccabatur cu,& ad pedes lanctt
depofair pellem. Ipfe ?cro dicebat ei : Out tt-
bi.qnia n$ acapiara illam.nifi mi hi promifer is,
Tt Donquam amodo cont rifles pauperes,deuo-
rando quadrupedia corum.Illa *cro quafi con-
femrcns nutu capitis fai qaafi ptomittebat: toe
(ufccpit pellem ab ca. Ibidem*
Ex l.K H V M VII.
Tatienter fetens furtum ccdicis fui fratremfu-
r Ant em eenuertit*
m
DTcebant deabbate Anaftafio , quia ha*
boerat codiccm in membtanis valentem
folidii decern Cco&o. Ctitmebat autem retus,
& noon tcftamcium.it pofitus erat codes ifte
in Bcdefia, rt qnicunque vellec de fratiibos le-
gem. Soperuenils autcro quidam frater pere-
grmas.app&ictritad fenem. Et n ridit codicem
illa,concupiuit eu,& ramus eft com, 8c exiuir,
atque d:fcem*t«$enex aute n6 cfWecotus ipfam,
Ttcomprchc'deret eoro,Ttpote qui inrellexerat
quod tedder. Ille autem pergens in ciuitatera,
querebatcui Veuderctcum. Et cdm inueniflet
qui Tolcbat eum comparare.cotpit fedecim fo-
lidos pretium ipiws poftnlare . Hie Verd *o-
lens com com pa rare: dixit ei: Da miht prim©,
nodenda eum,& fictibi pretium dabo Dedit
ergo illi codiccm ad often den dam. Quem ac-
cipiensille qui cmcre cupiebat, attuiitcum ad
abbatem Anaftafium,*r probarct (i bonus cflet
codex, ant 6 rantum taleret . Dixerat enim ei
qoant tatesn, quam venditor poftnlabat.fc di-
xit ci fenex. Bme com , Quia bonus eft cVdcx,
& ulct preciom , quod a'rxit nbi . file autem
veniens dixit rendu ori aliter, non ficut audie.
rat a fene dicens : Bcce oftendi eum abbati A-
tuftafio, & dixit mini, quia multum cft^ non
talet quantum dixtfti 111c autem hoc audiens,
dixit eiTNihilahad dixit tibi fenex? 8c refpon-
dii.nibil Tone dieitci; fare nolovendereeu.
Comp unci tn ergo Tcnit ad fenem paenitetiam
>geos, it rogabat eum , vt recipcterfuum co-
fum (ecurus eue. Cui fenex. Si non potcs fecu*
rus efle nifi re.eipiam eum , cccerecipio ilium*
Bt remanfir fiater ille apud eum vfque ad ext«
turn fuum , proficieos de fenis paticncia. E*
lib. Doft.Patrumnum. ir. v
EnuriTM V IIL 9
Fur ant thus ns futu fenex etiam oblitumfaceU
lutb reueUuit , (y it a latrones tenuertit.
VBneruntaliquando latrones in monartc-
rium cuiufdam fenis , 8c dixeruntad eu;
Omnia quae in cellatua funt, tollere venimus.
Et ille dixie: quant u vobis videtor , fill; toliitc.
Tulemnt ergd quodciiqueinoeneruntin ceHa,
& abierunt. Oblui (unt autem ibi facclluro,qui
erat abfeonfus in eel la. Send f erd tollena cu,
fecutus eft cos damans, & dicens: Filij, rollice
quod obliti eftis in cella. Illi rero admirantet
patientiam fenis, reuocaucrant»& reftitsetuns
omnia in cellam ipfius , ft p<snitcotiaai ege«
runt omnes ad inuiccm, diccntcs: Hicrcic
homo Dei eft, ibidem num. 19.
Exiuntu IX.
FurMHth mantis finex meriem exofculatur , di-
cens gratia* ago manibut tills , quia f rafter
ems vado ad regna coelorum •
DIcebant de quodam tratrc , out feni cut*
dam Ticmuserat, quia ingre die batur, $c
rapicbar q^uicqoid fenex habebat in cella iua,
Sc non obiurgabat eum , fed extorquebat fibi
plus folito manibas operari, dicens: Cre*
do opus habeo fratre ifto -> & exjgebat a (is
maiotem folito laborem , & aftringebat ven-
trem foam , rt cum indigentia comederet
panetn . Cum aurcm mori cocpiflct fenex tl«n
le, circomftctexont omnes fratrcs, Ac refpicieot
in eum, qui furabatur,dicit ci, Iuhgere hue ad
me , & tenuit eum , 9c ofcutatos eft manua
cius , dicens : Gratias ago manibus iftis , fra«
tres, quia propter fpds yado ad regna, coelo*
rum. Illeautem compun&us, 8c pcenitentiam
dici/cnex autem nolcbat acciperc cum. Tone ages^fac^ui eft etiam ipfe probata* monacbus9
^.
4J0
Furtum.
cxemplum fumens de actibas magniiltius fe-
nis. ibid, num. 14.
Eximp^vm X.
SttMfion furtum fuum humilittt cowfitetur , <j»
* tfntattint dUboli cittffirril Uberarur.
Vm adhuc, inquir, Serapion Abbas , cf-
__ fern paruulus , 6c cum Abbate Thconc
commanerem , h*c mibi inimiciimpugnatio-
He ingcftafuerat confuctudo, vc pollquant rc-
feciflem hora nona cam fenc , vnum paxima*
ciara quotidic in fiau raeo latcnccr abfconde-
rem, quod fero ignorater c deb am; quod futtu
licet cooaeoientta volupcaxis, & inoluifemel
defiderij incontinentia fine ceiTatiooe comit-
rerem , czplcca tamen concupjfeentia fraudu-
lent* ad meiplum reuertens, grauius fupct acT-
'miflo farti criminccruciabax, quam fuper ems
fueram tocundatus voluptate. Cumiftud mo-
lefrifUmum opus , velut ab exa&oubus mihi
Fharaonis indi&um ficc lateium fmgulis die-
bus czplere n«n fine cordis mei dolore c6pcl-
Icrcr , nee tamen eruere me ppflem ab ha ceo*
rum GeoitTima tyrafinide, & clandeftinum fur*
com feni manifeftare confunderer: comigic
Dcinutu de boc laqueo me captiuitatii volctc
eciperc , vt qui dam fratres eel I am ferns obtetu
jedificaxipnis expeterctot Cumque refcdione
pera&a collatio fpiritualis caepiflet agitari,
refpondenfque fen ex propofitts coiu qucftio-
rjibus de gaftrumrg'ue vuio,& occultarumco-
gitatioonm dominatione diflereret,eorumque
naturam & atroeiffirram vim , quam habcrent
donee velarcntur, cxponcret, cgocollationis
huius virture eotnpundlus, & c6irientia redar-
guente perterritus, velut qui crederem ob hoc
ca prolata fuiffc , quod Dominus feni fecrera
mei pe&oris reuclaltct , in occulros pr mum
gemitus excitatus, dcinde cordis mei compii-
flione crcfccntc in apenos (inguhus t Iachrv -
rnafque prorumpens, paxiniac um, quo 1 con*
fuctudinevitio'a fubrraxeram clanculucomc-
dendu , de finu furti mei confcio ac fufceprore
produxi, eumque in medium proferens\qucm-
admoiu quotidic latecer edetcm. proflratus in
terra cum venix poftulationc cof effus Cam, &
tbcrtim profufis lachrfmis, Yt abfolutioncm
dunilim* captiuitatu a Domino pofceienr,
jptploraui . Tunc fen ex, Confide, ait, 0 puer:
•bfoluic cc hac captiuirate , ctiaui me ucente,
cofefliotua. Vidorc namqueaducrfariuoituii
hoJtetriumphafti, vaiidiiiscum toacofcflionc
profterneAS,quamipfefuerasab eotuaracituc-
niratedcic&us:qQe> vciqueuequaquaveltuaic-
fpoftonc.vel alterius coniutans,in tebucvfque
permiferas dominari: Jccundu ilia Saloxoouis
fententiam:Quuu6ficcoQrradi£tioabhis,qui
faciunt matu «ito> idcuco' repietu eft cor filio- .
rum hominu in ipGs, vc faciat raa!a. Et idcuco
iampolfc banc p ubli canon em tile ncqeidknos
fpiritus inquietare no poicru>nccin tc latibulu
fi bi cetcrrimui fcrpens deinccps tlurpabit, de
cenebtif lua Gintaii conreiliooe prorradtustd
lncem. Necdum lenex hxc verba cooipleoerii
& ecce lampas acceofa de mco fiou ptocdei,
ita ccllam tepkuit odore fulphurco , vt tcKc-
mentia frtoris vix incanos rcfiJcrepetroitte-
rer. Rcfumcufqueadiiionirioocm fencs : Ecce.
inquit, Dominus tibiverit'atemtermoDumco-
rum vifibiUccrapprobaujt jrt pa/fionisillius in-
tent orem de corde iuo falubn confrllionede*
puifum oculis pracuidctcs, patefaftumqoe bo-
ft em nequaquam locum in te vlrerius habituru
aperra eius expulfione cognofceres. ltaqae fe-
cund u femeriam fcnis,ua eft, in quit, in me c5-
fclTionis huius virtute dotainario datrooniic?
ilJiust^rinnidisextincla , atquejnperpetuum
confopita^t nunqu.am mihi ne memonacon-
cupifcemic huios vlterius tentauit introicus
ingrrcre ,» nee me poi\ hxcaliquaodOspoKa*
turn furciui illius den* ierij inftigat'ooe perfea-
fenm. C^ffia.tus in collatiomlfHs Patrum t.u>
Thrari filiius newtimgnhJuskJUmmthmi^'
linxm Ajfzm (.ffcrenttLus extraftm dtfreUn*
ditury a dxtnotte fofftdttur, fur it, & morimt'
Vm adhoc nouitiui eflct deuosus frater
A*hardus, y. Abbas Bcroardu*,suadao
die intrauit ad coololandos nouitios faos,
Ccui frequenter facere folebat. Terrain a to ao"
tcmfcrmonepraedicluQi Aclurdum#cuma!i)J
duobtfJ
\
>
Furtum.*
ftaobatnomcijs crixit in pattern,* prcmonutc
cos.io/pirita proplKCico,loqueus iu Futuruxn
tft( inquit ) vtnoaitiusilIc( dcfignauitautem
▼nam ex nomine ) ante diem cralhbii iurtiud
xeccdai. Vos itaque vig*L*tx%& cftotc parati, &
fugicotcm cam up.uis f'ugcrc non finatis.
Qno audito, tnirau iuuc, & cam iilcmio pia?-
ftolau iunt cxituru icL Profile da veronotte,
duoexilhscumfugiuuuui lecto fit miter dor-
mica tern afpicercru iugc & ipfi dormire cape
4**
mentiam iacttrrit, fit vfque ad mortem tntcic
non cefJatut. hi' de viris iUufi . ord. Ctfiirc.
EXEMPLTM ' XII.
Turttjts obolum tnutnis non nifi v el at Mm Dom$»
mfeciem intuerifinttur.
Ire* hoc biennium, facerdos quidam
rooituus eft in villa dioeccils Colonien-
run: Vcram^arocu A?h*rdus. quia ceriiftnTtC £$, de otdineTcmplaribrum, nomine Einol-
credidit verbnm a faccto patre pioiatum haud
pofTe imrum fierifgmiioJcrii.a; Ipiritum.qcici
raolciTiifiuius cxat, vinh coiiftatiarcpciicbaT.
Nunc cnioQ frontcm nunc tempora rucandti,
rnodopilos capitis, fie baibx vclticaoao^iriocio
nanus . 6c facien* iatnans,nunc ad locum de lo
co arnbuUudo > feexcitans, tandem hi lac ise
fomnum.quo prcmcbatur.cuicit C unique pro*
pcerJct, vsrfgtium ad vjgilias puliaretur, ccbe
duo quufi giganrrf magnuudinis2thiopc$,ni-
feritmts capu induti , per oftium dorous vifi •
iiiceringrediuntur. Is veto, qui pra*cedebart
pbus, vir faris reiigiofus : qua; de illo didti-
rus fum,ipfc mihi of c luo.non femel,lcd farpiuJ
lecitauit.CO acinic puer eilct.in dorao mater-,
tcrc, fear infirmatus, fa cram c6munioncm (uf«
ccpit. Etcufeinungi petcret, quibufdam dif-
fuadcqtibus,dilatum eiTificque fine codefacra-
menroexpirauit AdfmtcV Aogclus Domini,
qui fibi dixit: Male ad G eft cum pueroifto, eo-
quod fine facia vn&oneobieiir, & inunxueu,
aoima tameiam cgredicntc EgrefTam vc ro.di-
uino vultm prarfemaujt, que pucr qua G per ve-
laraen contepIabatur,eique fcucrus valde vide-
gaiiinatnatfatam in haftili porrabat Porro in batur Et ccce, mox diabolusadfuir, qui cum.
lpfo verg,coIubcr ingens per caput, ft caudam *- pueruaexufare velletr ncccaafam vl]2 inueni-
infix us erar & caadem gallinam hwc indc cin- ret,airad eum:Domine( poet iflc obolu germa*
gebar Ciim taliitaqueporopaaccedantadlc^ nefuofurabatur, ncCvnquaindcegitpaenue*
ciuaj raifi douitij, & galhoamfumantem uari- tiam. Iuftus ei ,& iuilc iudicaiedebes. Non di-
bits applicant doiroicn tit: quo ftatimexper
gefado d^monesegrediuDtnr, & quid intus in
corde ejus inoifibihter adiiaxent, horrendo
hoc vifibili figoo demon ft rauetunt. Cum eui-
gilarlet mifcr illc, continuo funexit, k vcfti*
mencu onuftut poft ^la?monestxit9venienfque
ad oil mm armaria quod exat in clauftro, ma«
cbinamenus Cuis roblicbatur nrmatum cifi n-
gere, ac femfn tollere Iibrps. Potro pratdidus
Acbardcscclerrimclocioiexciut, & prophc-
tacam apoOarac fogam fignis >ac nutsbttsmfi-
nuat Itaque rccedentem paritejinfequrntcs,
teperiont iJlum peflulum ofti; con couco tern.
Qnos vbiille pe«cfitf.iliico dads fa hi bus cuo-
lac, 8c praeefpiti curfu per oftia poraerij ruens^
mutoiutand€ feptrtfenncruratqueredaciwr.
mitics teat uy quia non reft uuit abJatum . Cni
DomTnasrcfpc)dit:VellesTt pro tan til !o pucm
bucdamnare ? Mcaiulliiia non eftabfque mi-
fericordia . Supplicantibos pro anima viginti-
quatuor fcniotibus, qui in circuitu fedis cranr,
culpa rcmitritor . Moxqudad prarceptum Dei
dedu€>a,in puttu ignci proirda eft, in quo ta-
tam pecnam pcrtulit^t poftea verbis etplicato
nequiret. Poft horam ab Angclo, a quo miffa
fueratjcxtrada^iudici ptatfentata eft. Cuius fa-
c.e* tunc amoco ve«amineperfpicue vidit.tanra
famil iar ira tern, iocunditatc, atque dalcedinem
pqero e> htbens t vc earn deofculari potuiffct^fi
voluiiTct. Ettuanteculpam in hucnana forma
Chriilum vidiiTet, poft purgatonom in diuini*
r. uceeondem meruit contemflari. iuxtaquem
Die autem fadotcum malorum impecnites re • vidit <:!oriofam eius gentrncem, in folito (pie-
fipifecre noJ let, quia iam daras erat in rcprobu dido refidcotcm , & in c-rcuitu corure multi-
fenfum,dimitTus eft tandem, vcabirennldcum tudjnem Angeiorum, Pai naxc harem, Prophc-
iwsni Eo^iem vexo die arreptus i Damonc dc* tarum, ApoAoiotum, Mart} rum, CoreiTorum,
Virginuu),
4 J *
Furtum.
Virginum,aiiorumqueiuftQrum.Diabolus.ve-
xouraenjamraara perdue, ait ad cum Bonurn
cir,*t rcducatur ad corpus, tc amphusadhuc
tibiferuiat. Ctti Domious rcfpondu Hocnon
dicis propter cius falutc, fed propter tuam nc-
quuiam.aperas cnim quod per corpus pec can <
do,cedere poffitin partem caam Data timese*
tentia, aniraa corpori reftituitur. Mirantibus
cundis qui aderaoc quia per 6goa-,qua;io puc-
ro videruot, verbis eitts credere compulfi fuot.
Pacr veid turn amorc gloria;, tu cimore poena*
patriam fua defer ts, coder fionif gracia id qua •
dam domum ordiois noftri venit. Cuioa defi-
denu ciimcouerfus bomonequaacfupcrbus,
qui hofpitio prater a t,cognouiflct,co audiente,
fie ait: Videte, quando. rales gar cionesmona-
chi rueriot efFcdi , ftatim volunt clTe Domini
noftri. In quibus verbis paer adeo fcandaliza*
tus eft. n apropoiuo rcfiliret , ft ad ordinem
Tcmplariorum fc transferrer. C*/«r./.ii.M7*
Eiiufitu XII I.
Turtumperpetrans tups folitc more sd ertmitf,
* quopafcebttuf. ingredi erubefeir
POftumianos. Virum vidimus paiuo ture-
rio, quod won nifi vnum reciperc potter,
habitantem . Dehoc illudfftebatur, quodei
lupafolitaerataftareccenanti, nee facile* vn-
quam beftia faHerctur , quin illi ad legitimam
boram refedionis occurrerec , tadiu prar fori-
bus cxpeclarct, donee illi pauetn, qui ccenulac
fupcrfuiflec,offcrrer. Ilia manum eiut lambere
folua crat, arque ica qiiafi impreto officio, ft
prsftita confolatione difeedcre Sed forte ac-
cidit vr tandus ille dura fratrem , qui ad euro
yencrar deducit abeuntcm, diutius abeflet, ft
son nifi Tub node remearet . Interim belli a
ad confuctudinanum illud corns tempusoc
currtr. Vacua celiula cum familiarcm patro-
num abefletentirer , ingrelTa cutiofius eiplo-
raf ,vbinamelTet habirator,cafa contigua cum
panibus quinque •almitia fportula pendebae.
Ei his vnum prasUiinit.ft deuorat, deindeper-
pctratofctlerediicem't. RegrefTua eremita vi-
dir fporculam dilToIutam, non coo flan te pan u
Aomero , damnum rei familiaris intcliigu , ac
propeUmco panisabfumpti rragme*r* cogno-
fcic. Sed non erat inccrtaiufpicio, qua; ftnuim
peifooa feciflct: Ergo cum lequentibus die b as
fecundum confuetudinem beftia non venilTer,
nimirum audacisfadi confeia, ad cum venire,
dilTimulans, cui fecilTct iniuriam, a*grc patie-
batur eremita fe alumnae folatio deftirntunw
Poftremoilhus oratione rtuoesta, feptimum
pod diern adfuit ( vt folcbat ante J coenaori*
Sed vt facile c erne res rcrecundia pceniretistfio
aufa propius aecedcre, deiedis in terra m pro*
fun do ruborc luminibns , quod palam licebac
intclligi, qnandam veniam preeabatux. Qoam
illius confufiooem mifexatu* eremita , iubet
earn propius accedere, ft rnanu bknda caput
trifte mulcet.Deinde pane duplicator ream fua
reficit.lra indulgentia coofecora,o£cij c6fue-
tudinem depofito mcerorereparauit. Jnvitit
PP. parte }.c. 7. Stuerus Snlfit . DUl. i.r. 8.
ElEMfLVM XIV.
Furtum faeieni monschus d* fibitemiflts i dd-
' monie vexatur, d$nec culpam fttestur.
QVadamvice B. Gregorics adhue abbas
duos fratrcs de foomonafterio nufit, Tt
aliquid emere protiofdem monafteri; neccfli-
cate dcbuilTent>TDUs Junior, qui prudencior ti-
debatur, alter fenior qui cultos runioris effcx.
Ferrexerunt ? trique,ft de pretio quod accep.e*
rat ipfc qui cufto miffus fucrat, nefcieme alee-
ro furtum fecit. Qui moi tc in mooafteriom
font reuetfi^tque anteotarorij limcn vcner€t,
arteptus a darmonc is qui furtum feceiar ceci-
dit. OirairTaS deinde a datmonio, currentibus
fratribus abbatis iuflu requifitus eft, ' nc fbrtd
dc eo quod aaceperant, funb feciffet, ncgaoit.
lterum vexatus eft, arque dimifius. Rorfus re*
quificusnegauit.arqueTexatus eft Odoiraque
ricibus negauir,ft ocloTiobus rexai' eft Poft
odauam veto negarionem Gr^gorio mterro-
ganre confeflus eft,quod nnramos furto abftu-
ferit,eiq;proftratris fe peccafle teftatuseft.per-
^eptaquc pcenttentia vlterius ad cu darmoniu
nonacctflit Ex vitth Gregory lit. r. rnim.ii.
BXEMPLVM XV.
Fartum. .>4jj
t -cito, Ada hate depa&um Tuum, ficqueacci-
picns depofitum homo gaudens abi jt. Inrelrx
* mercator a fua defraudatus maiitia, vacuus rie-
♦ Fr* «i merc^torit defectum wgnnth , yijrfri nnUt. G9tkfibal.fir,97*p*ruftiit4tis Uttera D*
; m*UeTU{uiufdamfrudihtt*dtttiuur.
Bgimusmercatorem quemdam feruaa-
dis depofitis claras fama?, fedvbi erat o-
portunitas Air erac, 8c larro, ' Huius ramam
qui dam extraneus audiens , thefaurum oon
modicum referuandum illircliquit.Poftannos
verd ncjj homo a mercatore (uum repetijc ac-
EXEMHVM XVI.
Serum quidtm her i fit i confevfu defrtudtmt he-
tyitcsygr Muster funitur*
LEgitut quod in longobardic prrttbsi
qutdam nobilis hofpitium quodamadi-
coramodatum dcpoBtum. M creator rero fcie* - ucrit, com magna famulorum caceraa , Cum
il!um,aec tcrtcs habere fuper hoc, nee cirogra
phum aliquod, depofiturrt organs, fe ipium
ni mime cognofcere affercbat. Quod ille au-
diens i bat tuftis, 8c mcerens. Coi cum obuiaf-
fec vet ala qusdam , canlam tanrxtriftitiae ab
eo fciicirabatur. Tunc ille, -non poteris me iu-
narcmulier. Ah ilia: Obfccrotevrmihicau-
iam ruae criftui* cnarres , forte* nbi confiiium
▼erd cqois prima nod is hora pabula data ruif-
fent, famulus hofpitis furtiue cquoruro pabula
accepit.Cumquead equum,cui nobilis infide-
refblebatfur ?eni(Tet:manumquead collendu
pabulum applicutflot: nee cquus ipfc furisbrar
cbium dimittere Teller, 8c prae niroio dolore
etamaretjd omicella cum famuli* fuis,& hofpi-
re concurrernnr, fed nallo reodo di&ura fa-
ialubcrtimum dare potero. ViAus ergo homo, xcra de demibuseqni rcmoaexe poreranr, do-
infortunium fuumapruro perordinem mulieri ncc vicinoru aurcs cius rei fama permouifter,
dixie. At fa gat mulier, 8c prudens rctula. Ha- ficque iadicatus 8c fufpenfus poftea, fuit.Gtf £-
beloe, toquit aliquem in hac ciunate amicum fihalcus 'Holerr ord.Eretnft. p. AHgHtlini firm*
tibifidelem. Rcfporidit homo, habeo p lures, ' 13.de dedicaticne Jitter* F. N
Tunc ilia: Vade,inquk, 8t die eis, n emit fcri-
nia depida pulchra, 8c impienres ea vilibus
rebus noganc in eis cfle gemmas prerro(as', 8c
theburum magni valoris,porrzmer admerca-
torem ilium , 6t dicant fe relic apud cum the*
iaurum magnum deponere, cumauctierint ra-
mam lcgalitaris 81 fidclitatis bus n$ modi cam
cfle, 8c ire hrfbeant ad partes to ulrum rem ocas.
IlJis ergo cum me tea tore loquentibus , ru fij-
petoemes, patent debitum tuum, quod tali
tempore apud efi depofuifti, fpero cnim quod
propter mains lucrum , 8c adCtantium ^uiico-
rumtuorum rcrccundiara, le£alitatis 8c Hdeh-
catis ipfi ramam impenentium^llacim tibi the-
faurum tuum ex integro reftituet Abijtetgd
homo ille, 8c fecit iuxta mulieris confilium. A«
xnicis ergo cum mercatore loquentibus de fi-
&o theuaro apud cum deponendo fupcruenic
& ipfc repetens thefaurum fuum, Rcfpondit
ZDercaror.benete nofco, tues talis* 8c tali die
4c tempore Tcnifti 9c portafti. DcpoiltS tuum
optime cuftodiui, 8c procurator! fuo ait: Vade
EXEMPLVM XVII.
• MMgnifr*donestqu*Uifitnt*liquMndo frinci-
fum officiates y frimofuff emdendi fitnt.
Enrieus Dux Luntburgeafc iuftitiae rt«
naciflimus , ac squitatis obferuantifiir
mus ruic, itaque magna feucritarc, in latroncs,
prxdoncs, oho deditos homines animadaet*
tit, adcort etiam demiftimo'deliclo exem-
plu (latueret, quo prouinciam foam raftf* ad~
miniftrauit, atque pauperem oppreOTum adiu-
uaret. Habebat turn in ara zell* prafeduri-
rum induftrium , 8c officijs fuis p tin ci pi gra-
ti/ilmum. Cumantcm quodamdie Henricus
Luneburgam proficitci Teller , prafedus ilia
properanter priocipcm anteuertit, vtventuro
Domino neceflaria prarpararet « Erat autent
rumprxfedus tenuiter Ycftitusfc flabatreo*
ras Aquilonaris YehcmcntifUmc propterea* ca
in itincrc ridiffct m yia pubhca»agricoIaj axan-
I i i til
S
4J4 Fur turn.
tit pal Horn, eundem aceepir u (c,4b?JnAiuia properat. Atbefcentefgiturcftfodiccbat; lam
tcdu defender et, pollicitus ruftico fcfc ci red-
diturum, quamprunum cd Joci reduce. At ra-
dical, baud ignatus, quam difficile quid ab co
ciufmodi geuus hominum reciperetur, pallium
fubinde ticpetebai.Vcrum prsefeAtts agncolam
irridebar, atquc cum oallio rerfus Luneburgi
iecurus fom: Dam triginra icucas a (audi bafi •
lica elongatus funv.iam fecus propnum doraG
cttc roc credo Quia bare racitus rcuolucrct in-
tra fe.dcmociscxa^ctcncbris.cognoicitfc ipfi
?ico prdpinqoum inter pqpulos diuagari , n-
menlquG ne lcelus iuum par crier ct publico, c u
tendebat: Paaci* poll horis Hfmjicqs. Dux - cau.t e] * gran ducabeilum in loco, tndedigtcl-
fubfequens, homiqcm iuxtaviam (lantern at-
quc de fua fortuna ob amiiTum pallium con-
qnereatcm , deprchendit. Cum princeps caa-
iam Actus requireret, at que iniuric, acccptae oc*
cafioocm indagaret; agncola inquit . Quid cA
qptiruc princcps, quod publicos prxdones, 2c
tiarqm inlidiarorcs caiuopcrc perfequeris? cu
ipfe ruae arcis praefcclus iam iam equo prxte-
riens,mihi paupcri, nudo, laborantij $ ?t vj-
des algenti, prctcr.voluntatcm pallium abftu-
Uz'nf Ha*c omnia f ias dux tacitus Tecum per-
pendu & lulticmm bonoanimo clTe iuffit, do-
nee quid fa&um ellcc ccitius cogootccrct,
cum autem rem ira CeCc habere , ft ruilicus di-
xerat,intellcxit, rebus fuis in vi;beexpetitis4re-
dijt Vbi ad locum ablatac vcftis pcrucntum ef-
fet,pra?fcftumadctfe , atquc fc(e accufarc iaf-
iu; inquiens: Cur qaaefo pauperi dt reclaroap-
ti ruftico pallium abftulilti? En ego hucVfque
tuo minifterio perfequor prardoncs publicos,
& tuipfe es, qui huiufmodi in fubditos meos
perperras. Procut dubio aiulta talia commifi-
fti* Cum autem Pracfe&us in fuiexcufationem
jnulta dicere conarctur. Dux ftatim eius equo
capifhum detraxic, ax que in fuo cpnfpe&u de
atborc proximo fufpeodi curauit . Albert us
Cratzius in Saxon. Joannes Zieglerus de viris i7-
luflribtti Germans*- Videetimm tit. FtlJj ex.i*
&• tit. Deus ex* i* tit. Dijfamariex. 4. & tit*
Zxtommunicatioex* 3.
Eximplvm XVIII.
fus fucrat, rcformanti fie nuferyinotcmany-
ris toia no etc detcritus in ciicuitu vtci. Grtgor.
Turon* lib? x.mir*€. c*. iH.
EXEMPLVM XIX,
Miles, turn bona Ecclefi* vi abfiHlijfet tm muri-
bus ad mortem corroditm.
QVidam miles cum bona S. Clement's,
vitollcrct, &in4c tedum raccrevoiuil-
fct, in vna dacrum a muribos intra cubiculum
impugnatur mcffabiJibus . Qui prtroi fade
arrepto cos ptohibero remans, poitquam eoa.
ginaiocosaggrclTusgladio, fc fie nihil profi-
ciens , area, qua dam , vfipfcrogauit, idcIu-
duur > oc in medium func nilpcDduurj cV cum
cxtcriushcc plaga cc(Tarct hie qui liber folui
debuitfet , ab aiijs viqucad mortem corr,o(ui
inuenitur. Tunc cunftis pxxfcmibus, cV poftea
▼cnicmibus mamfcllum fit ) quod banc ira
Dpmini , vindcx prardi&i facinoris> Tola con-
fumpfit Deetmarus lib. 6. fag. 74. o» Baron.te.
li.an. nol
£x
M UV-L V H XX.
f Tttratus alter sua manifuUt fulmine in eius a~
+ea corruente tafitgatur.
VIr quidam , qui non erat fuis iuilis con*
te^tus labonbus, fed alfena concupiice-
bat, prokimi quidem aliquot fuilolerat mani*
Vefure,^ui loco, vbi fur turn commiferat 9 fxire .pulps , per hoc autem couabatur Tuum augere
neaututt.
QVidam per vigiliam fcfliuitatisS. Iu-
liani martyris. equu alicuius , qui tunc
forte ad can dem folcmnitatem vene.
JEat, forto comprchendit, afecufoque r^locucr
cumulum: fed Itarim in eius furtum diuina lata
eft fententiatcccidit fu!rocn,& exutla eft area.
Mifet auicm ille ad Dei homioem accent, qui
non procul a vjrofixcrattabcrnacuJum:cV quae
fibi quidem acciderat, narrabat calamitatcmj
iortum autem. eclarc conabatur, Poftquam au-
tern
Furtum. > Gloria ccelcftk.
tern reia jicereiuffus j eft furtum confcrTusi
coegiteaim cafos yd feipfam accoutre . I u flit
fir illediuinas , yi corrigendo iniuriam , fa-
cercr n liberarctur a poena. Nam £ to, inquir,
ill os folueris manipulos extingoc tor ille ignis,
irnmiflus diuinirus : licebat ergo Tidcre ilium
qoidem correnrem, & fpicas furto furreptas,ei
cut fad a ruerat iniuria, ofFercncem, prrara a li-
tem abfqae aqua cxtindam ,'diuim fenis ora-
tioae & inicrcefsiooe. Hocnonincolas folum
impleuit terrorc fed etiam totam ciuitatem
Antiocbiaixn Theod*r> in SS. PP. kifttr. e.6.
4ff
GXORIA COELBSTIS.
!.
I
EXEMPLVM XXL
f Imrtumfer miraculum detfgitur.
Verat Cbriftianus quidam degens inter
Ethnicos accufatos furti : Et quia hoc
crimen feuerifsimc caff igatur in f apponia , fie
Ttde co,quauis minimeconuidus morte, cam
nulla reniae fpe muldetur , ncc tamen poflcnt
bant Ciuiftianom veie conuineere } ccce en ox
gentiles earn obfident, Ac dum aiiud non pof-
lanc,4fnportuoc compliant, ft rrtu ipfis con •
fucto,iuramentum cdats-qui crat, n in folio in
palmam nanus depofito imponeret fcrrum
can dens , manumque conftringendo in fuum
caput vin did am 3c nam Chamisimprecaretur,
EllMPlTH
CUriam emlefte expertus Marcslbs cum * fit*
8o Fortune* * mortnis e£*t fyfeitstus , in-
gemuit die ens: O quidfecifli*
N cadets Todenina vrbe, in qua Fortuna-
tos ?ir Dei erat. Bpifcopus Marccllos qui*
dam bonse adionis vir cum duabus for on bus
fuis habitauit . Qui eueniente molefti a corpo*
rrl ipfo (atratiffimo vefperafcente iam SabbatQ
Pafchalidefuridus eft, cuius corpus cum Ion-
gius effet r fFerendum , die codem fepcliri non
potuir. Cu^uemora cflct cemporis ad explen.
dum debitum fepulturar, forotes eius morte ii-
lius afflidar encurrerunt flcntcs ad Fortunatum
renerabilem , eique magnis rocibus clamare
ccepcrunt: Scimus quod Apoftolorum ritam
tenesjeprofos mandas, excos illuminas, rcni
6t refufcira mortuum noftrum . Qui mox tc
cognouit fratrem earam defundum , Acre etii.
cccpit ipfc de morte ipfius , eifque refpondie.
dicens : ttecedite, & hoc diccre nolite , quia
iuflio omnipotentis Dei eft,cui contrairenul-
lus hominuro poceft . Illis icaque di (cedent i-
bus, trrftis ex morte illinsmanfit Epifcopus,
Subfeq)uenti autem die Dominico , anteexuY*
£ obiedi cri minis reus foret • Quod fi roan us gentis Juris crepufculum, vocatis duobus Dia-
forte amburatur , aiuntexperientiaprobarum,
cum noxa: efle ream, Q veto a larfionc cum fo-
lio JDancatimmunis, efleinnoxium. Cum igi-
tur hie Chriftianus in has angnftias addudus
eflet ( qoippcTcl iurandum illi erat > velrepu-
diato iaiamento . quo (c reura faciebar vita;
di (crimen adeondum ) innocentis fuae confi
•fus, dixit: fas £bi non cflc, vrpote Chnftiano,
perralftsro Dcumiuret ille, ergo figno crucis
in folio exprcfio , ferroquccandenti cxprefla
xmpofico quia idfacere cogebatur, magna a-
oimi prarfidentia fcrrum manu conftrinxit Res
rnirabilis , necmanus , nee folium an.buritur.
Itaqae non folum (blutus eft poena, quam ge
tiles illi minabanrur, Tcrum etiam culpa, quam
conibus mis, perrexit ad domum defundi, ac-
ceflit ad locum ▼ bi ia^cebat corpus cxanime,
ibique fe in oratioaem dedit . Expleta autem
prece furreiit , & iuxta corpus defundi fed it.
Non autem gtandi Toce defundum per dome
vocauit, dicens : Frater Marccllc Tcni.IIie au-
tem ac fi leniter dorraiens, ad ricinam voccm,
quamuis modicam. fuiffetexciotus^ftatim a-
peruitoculos, atquead Bpifcopumrefpicicns, '
dixit: O quidfecifti? O quidfccifti? Cui Epif-
copus refpondit, dicens: Quid feci fili/ At ille
arcs Duo hefterna die venerunr,qui me cijeicn-
tes ex corporc, in bonn locum ddxerunt. Ho-
die autem rnus mi flu s eft nucius,qui dixit: Re-
ducite earn, quia Fortanatus Epifcopus in do-
s.
fal(o illi impingebant. Ex litttr. Uppo. P.Luiffi' mtfm illius venit . Quibus ?er Bis expletis, mox
Frt>is an. 1595. tpud M*rf* Delr > torn* t.dif*' ex infirmitate conualuit, & in hac vita din*
^Hiflii.*. this auntie. Neccamencredendameft, quia
I i i % locum
'4}& Gloria etelefttsJ
locum qaem aceeperat.perdidit, quia dubium
son eft, quod inrerceflbns fui prectbus potuic
port mortem melius viuere , qui ante mortem
ftuduit omnipotent Deo placcie. Z>. Grege-
riuscaf ii. lib. i. .
t Gkri'rf taUftifrnitur Jacobus de Vitriarojtd
. , /e/2 /rri im#*j <$» ^HW5 *tir5 purgatorij.
EXIMPIVM II.
Glprsam c&UJlem expert us ddmm.vfque ad
diem iudicij par at Hi ejfet p 4 niter*, ft turftts
sd earn jibi praberetur acceffm.
IN Ecclefia B.Petri in Colonia, com fcemi-
na quatdama d arm one obfefla miferabiliter
tormentaretur , contigic rt alia obfefla fu-
peruenirer; idem fpiritus malignus de reditu ad
gloraam, ficut Tupcrior, interrogatus , rerbum
(cimoni eius valdc contrarium audi cote me
Enerabilis, 8c Deo dignus, Iacobos, An.
chooenfts quondam Epifcopus, turn re-
ro Roman* Ecclefia; Cardinalis, pridie Kalcn-
ddt Maij Romas viu fundus eft. Quarto inde
die, id, eft, in fcfto £. Cruris > cum Lutgaidis
in Brabanriaeffet, rrigincadicrumitinerepro-
cul ab eo loco, in quo ille defuncluseft,rapra
ipiriru in caelum, vidit eadem bora aoimam e-
ius adduci in paradifum : eiqne fpiritu gram-
lans, dixit: Neiciebam, reuerendiuiDje patet,tc
e corpore decern* fie. Std quando, oro, defan-
6Us es * refpondit illcj Qoarto abhmc dicln-
rcfpondit . Si cflct , inquit, columoa fcrrca &. cerim trcs nocxes & duos dies exegi in ptuga-
ignita, rafbitjs , -* calami* acutiftunisarmau,
& terra vfque ad cesium efe&a, rfquc ad diem
iudicij , enam & carnem haberem , in qua pa-
ri poflcrn, me per illam trahcre rellcm , nunc
afcendendo , nunc defcendendo , dummodo
jredire polTcm ad gloriam in qua fai • Cdfaritu
hb» J. cap. :o. Vide fupraplura in Utter a Q.tit.
CeclefiU gloria.
P ElBMPlVM III. •
f Gloria Cdlefti donatur Piusftcudus Pontifex*
Va die Pius fecundus Poncifex Max. at-
que hora deceflit Amona* in Hctruria
Camaldi, quod eft in Apenniniiugo, fencx
Gcrmanus , ridu afpero , fex 6c quadraginta
annos intra facelli clauftra emaceratus r at que
inter ccenobitas miraculis clarus egrelTus ad
limen mooaftenj primom reftibuli , Tidcntem
ic exclamauit magnum facerdotem , corona
triplici, & can dido ami&u defer ri in caelum
comirantium virgurtcularum catu, & nubecula
feptum. Attonitis qui adcranr, & qnideflec
conijeienribus, quarto poft die, quantum iti-
Dcris Amona diitabax , nuncius de moire eius
adfertue y tempore & habitn conuenientibirl*
loann, Anton. Camps, in vita eius.
torio.Tum iltaadrnicans: Br quare* inquit, 00
ftatim ab obitu mihi indicafri. vt for or cm 00-
ftrarum precibus pctnaerua; foluereotur? Do-
minus, ait ille,noiutt ce concriftan posnisinc»»
fedmea potius hberatione jk beatitadinc «•
hilarati.Tu autem pauio pdft me fcqoeris.Hii
di&is, Lutgardis icdit ad fe , 8c diem mortis,
itemque purgarotij etns ctuciatus , & in coclo
migrahonem , fororibus cum ingenti exalts*
tione exponit. Thorn. Braban* lib. 3. viu $•
Lutgardis c. 4. apudSur. 16. Iunij.
t
PL V
Exi M
M
V.
f Gloriam c die ft em nihil coinqu'matum
pot eft infrare.
Imidio (ere anno priufquyn Tits exec-
dcret Archicpifcopus Anno, ▼ifuscftiibi •
domum quandam omni decore intus & for is
refplcn den tern tnrrare . Et ecct iu fobfcllijs
iudicialibus 1 ranquam ad concilium folcrnni.
tcr cuocatirefidebant , Heribertus Colonicds
Archtepifc. Bardo Mogunt*nus Arcbicpifcop.
Boppo , Et Eberbardus Treuircnfcs Archrep.
Arnulfus Wormatlcnils Bpifcopos, & *hj
qaam plures Galliatom Epilcopi , quorum a-
bos in carne nouetar, alios rama tauturn 6c 1c-
dionc compexcxar.amicHi omnes ftolis Ponti-
ficalibni,
Gloria coeleftis.
fieallbos, ft hit en fct reft cm luftat niuu can*
didam . Ipfe quoque candidis adraodum ac
prettofc indnrus libi Tidebatar , fed partem
caodentis vcltimenti , earn (cilicct qua pectus
tegebatnr v fordida quae dam ac farda jtaiigo
obduxciat , ac carterum cultos eius (plendo-
rem fuar'aeditateplurimant obfufcabar, quam
ramenipfe nimio rubore perfufus,obiecla rr»a«
untegere iccclaxc, neafpicicntium otfende*
ice obtumm, conabatar . Vidic inter eos fibi.
quoque fed cm miri decor i$ paratam . Qjiam
cam occuparc gaudio &cxu!tatione*Auans
procuraret , furgens Atnalfus VVormatienfis
JEpifc. raoderta voce eom prohibuit, diccus;
Rcaerendos Patres, quiailiderenr , nolle cum
in fawn admit cere confelTam « ptoptcrca
quod vellem eius, turpishxc macula hedatec.
Camqoe raffus loco ccdcrc, flens confe&oque
Dimiom aoino egredcrerur , infecutus eura
idem Bpifcoptu : i£quo animo, ait , cfto Pa-
cer# macula ro tantum hanc , qua; veftem tuam
in fecit, maturing ablui praecipe, quia non pole
ib olios diet , bear* huius aianfionis confor-
nura , 8c fanexorum quos parrum afpexifti,
coafctfom roti compos percipics. JManefa-
€to earn familiari cuidanvfuo vtfionem re-
tub Act : ilie ftpienter rem con>)cicn$: Macula,
inqait, hate relii tuseillira , nihil aliudefl, Pa-
ter , rt xftimo qaam memoria intuna* ciuium
cuorum , qui te anno fupenore Colonia expo-
lerunr , quibas te diuinar pietatis refpc elu iam
olimopertueratadmifli huius veniam dediiTe,
hare qood bona venia dixerim, pc&orituo tc-
nacius , quam aequum /?c, infidcns.&amatifli-
mo mcerorc contra fas mentem tuam deeo-
queos , cxteram fan &i Aim a? tuar conuerfatio-
ms claritatem molefta qoadam caligineobdu-
cir 8c obfeurat Archicpifcopnscon(cient:ac fug
t eftimonio conuiclus, rfe inficiaretarquod au-
di cbat , reatum fuum humiliter agnouit , fta- .
limqoe deftinatis circumquaqne nuntijt, ciues
omnes Colonia? t quos in vltioncm fax inia*
iuriar excommunicato* ?rbe fugauerac , ad fe
<oocauit , cirque proxima fcftiuitate Pafchali
( nam in Quad rage lima vifionem vidcratjnon
folam c5manionem Ecclefiafticam , fed etiam
bona foa omnia , qoac direpta fuerant beni-
goiffime reftinxit.Sic gratis iUatcrapdftas,qu*
Gloria tiumana. 457
ipintu diabolico iufcitata rotan concuilcrac
Coloniara, conquieuit, pater filios, fiiif pa%-
trem recognouerunt: Archicpifcopus amart-
tudine , populus flctu, rnctu & folIicirudinet
ciuitaslibcratacfltolhcitudme. I/imbnt.Scaf-'
, nabur. in Uefcrift, 5. Annonis sd *nn. Domini
107J.
GLORIA HVMANA,
ExEMPLVM I.
Gloriam homlnumfugiens fenex deruieinnsft^
Uu \m tn ffiitide , dtmontum habere putari
VOtUlt.
~s
QVidam fenex erat ihinferioribus cremi
parnbns}& fedebat quicfcensin fpclun-
ca , tnusaatem fecolaruhomorcligio-
fus miu;s'trabat ci. Contigit vcro , rt filius fe*
cu!aii$ilIju5inrirmarctBr. Multis ergoprcci-
buspoftulabac fenem, ftvenirct in domu lua,
& faceret orationem pro infante, Sc (ufgens
fenex ambulabatcumeo. Illeautcm preceiTic
cum, &ingrc(Tusdomum foam , dixit: Venice #
in occurfum anachoreta; Quos cum fenex vi-
dMIet de longc cgrelTos cum lampadibus, fen*
fit quod ad Ic vcmrent , & Itanm defpoliant
veftimenra fua, mifit fcin ^Mnien , &eoepitca
lauare flans nndus. llle acrem qui miniflrabat
ei, videns hoc , erubuit , 8c rogauit homines,
dicens: Reuertimini, fenex enimnoftersefum
perdidir.Veniens veroad fcnem,dixitci:Abba,
quid hoc fecifti } Omnes enim qui te vidcrunr,
dixcrunt, quod dxmonium habet fenex. Cui
ille refpondit: £t ego volcbam hoc audire.
Ex hb. Doit. Pat rum parag. $. /
■
EXEMPIVM II.
Gloritm hominum fugiens Abbas MoyfeSyiwlici
fevifitare vclnti cccurrit t dicens: ^uid
Meyftnqutrii? fatuuscft, & htrttiens.
AV.diuit aliquando iudcx prouiocia? de v7i
Abbatc Moyfe, 8c perrcxit inScete, vt
videret cum. Et nunciaiserunt feni dcaduenta
ciui^5c furxezit vc fugeret in patudczn. Et oc*
i i i j currj'
'438
Gloria humana.
/
currit ei Iu dcx ille cam fuis , 6c inteirogauit
cum diccns: Die nobis fcncx, vbicftcclla ab-
batis Moyfis ? £t dixit cis. Quid vuJtis cum
inquirete , homo fat u us eft, & harreticus I 6c
vcniens iudex ad Ecclcfiam , dixit clcricis:
Ego audiens dc Abbace Moyfe veni , vt vidc-
icm cum , 6c ccce occurxit nobis fcncx per*
gens in ^Egyptum , 6c interrogauimus euro,
vbi eftcclla Abbatis Moyfis, & dixie nobis,
quid cum quaeritis , facuus clt , & hxreticus.
Audiences autcm clerici contriftati funt , di-
ccatcs : Qua lis crac fcncx ille , qui hasc dc
fanfto hominc locutus eft ad vos? Et ilia dixe-
runt: Scncx vctuftiiTirais Teftimcntis vtens,
Iongus,& nigcr. Et il la dixerunc : Ipfe eft Ab -
bas Moyfcs , 6c quia noluic vidcri a vobis,
ideo ha?c vobis ipfe dc fc dixie. Et multum as-
dificacus index difcciHt. Ibidem lib. contra ina-
wmgloriam num. ;.
EXIMPLTM III.
Qloriam human am dealt as Simeon Abb as, cum
indie em fe vifitaturum cogneuijfet , cafium
& panemfedens in limine manducauit.
QVadam rice iudex quidam ▼eoitvidere
Abbatem Simeonem , 6t prarccdentem
^ clcrici dixerunt ci : Abba paratus eft o,
quia iudex audiens dc tc renit , Tt benedicatur
ate Et ille air: Et iam ego rnc praeparabo, 6c
cooperiens fe facco fuo , 6c t el lens roanu fua
pan era 6c cafeum, fedit in egrcflu cell* fua?, 6c
coepit manducare, Venit ergo iudex com cfE
cio fuo, 6c videntes cum, fprcuerunt, dicentes.
H.ceft-monachus folitarius , dc quo taliaau-
diebamus? 6c ftatim rcccflcrun^&icucifi funt
adfe. Ibidem num. 8.
EXEMFtVM IV.
-Gloria vans obuiando , non debemus bona opera
omit tt re.
F Rater dixit Abbati Paftori: Sidederofra-
tri meo modicu panis, autaliqmcfaliud,
darmones polluut illiad, vt vidcaturad placcn-
dum hommibus fieri . £t dixit ci fcncx : Et li
ad placendum hominibus fiat talc opus , con
tamcu debemus fratribus non prsebcrc quo c-
gent. Dixit autcm ei parabolam talcm : Dao
homines crant agncola*, habitantesin vna ci*
uitate , 6c f nus ex cis feminans college pauca
6c fordida . Alius autcm ncgligcns lemma re,
omnino nihil collcgit. Si ergo fames fiat, qo is
corum potcft caa^crc? Et refpondu f rater ille:
Qui fecit parum ac immuodura. Et elixir ei fc-
ncx : Ita & nosfemipemus pauca, eifi im-
rnunda , ne £am is tempore moriamur.Lj£. i/#
orationt ibidem num. 7.
EXEMPLVM V.
Pattens ad injuria* Xonna fan Be Tit trie me-
r- ritis anteferiur.
NArrauit S. Bafilius Bpifcopus dicensr
Fait quaedam virgo in quodam monaftc-
rio fasrninarum,quac ftulcam eflcac drmonem
fe habere fimulabat, quae vfquc aded ab bomi- ■
nibus alijsprohorrore habebatur, vtnee ci*
bum qaidem cum ea acciperent. Talcm fiqni-
dcra vicam elegerat > vt a coquina nunquam
reccdens , totius illic mimftcrij irnpleret ©fli-
cium* Eterat, Cecundum vulgarc prouerbtum,
vniuerfac domus fpongia, implctomin fc re-
bus probans , quod in fanftis libris fenptutn
legimus: Siquis, inquit, ex vobis putatcde fe
fapienrcm,in hoc mundo ftultus (it. tt faptent
fiat. Hxcigitur inuolutum pannis habebat ca-
put, 6c ita omnibus feruiebar. Cacterac autem
virgines tunCc cucullis coopericbantur . Nulla
altquando banc potuit de quadringtntis virgi .
nibus videre manducantem , nunquam per
omnearuuro fuum fedit ad menfam.i nulla vet
modicam partem panis accepit, fed micas tan -
turn decergens illarum men fa rum , 6c a b hi ens
ollas his folis aiimonijs contcnta viuebat.
Nulli vnquam fecit iniuriam, nulla ipfios mur-
mur audiuit» nulli aut parom. attt^iarislocma
eft . Et certe cum ab omnibus c*dcrctur, cum
omnium viucrctodio, maledida omnium fu-
ftincrct f fan do Piterio , cui hoc vocabolom
crat, probatiillrrioyiro, femperque in defer to
viucnti, aftitit Angchis. Domini qoadana die,
fedenti in loco,qtu dicitur Poifiricc,arBtufquc
eft
Gloria humana.
eft eu his verbis: Car, inqait,graade altquid te
crTecrcdis, Tt (and us in huiuimodi degens lo-
co' Visvideremuliercmrefandiorera? Vade
ad Tabennefiorarom monaftetium fcrmina
rum, 6c vnam ex ipfis illic muenies, in capite
ha ben tern corona m , ipfa'm cognofee tcciTc
mcliorcra, qua dom contra tantum populum
fola dicbus acnodibus pugnar,cor lpfius nun-
quam a Uco rcccdit To autern vno in Joco re
fidcns.ncc quoquaaliquaodo progrcdicn$,pcr
omnis vrbes ammo 8c coguatione vagans.
Scatimqueadfupradidum monafterium venit,
k ougiftros fratrum rogauic vc introducc-
reotcumad hjbiracnlum icerr.inatum. Qucra
Hi oi lili vtvirum glonofum^viitimcciaai pro-
ue&ions aetatis , cum grand) fiducia introduci
feccrant. Ingreflus aurem, omccs for ores de-
fid craait infpicerc, inter quas folam illam, pro
quavencrat, non videbat. Aitautem adpo*
fir cmaiD.O nines, inqutr,rnihfadducite, deef
fecoim mihi videturaliqua. Dicitorad cum:
Vnam ftultam habemas inrrinfecus in coqtii-
fia, ( fie enim ea, qua: a dxmonio vcxatur, ap-
pellant.^ Et ait illc ; Eihibcte ad mc ipsa quo-
qjc, vt earn Tideam, Quoaudito, fupra me
4)9
fiusfinapiimpletas a feefle derlcbant. Caticiae
quoquc diuerfas refcrcbanc feci mmriasirro-
gafle, proquibus omnibus fandus ille fuHr
Deo precibus, cgreflus eft. Poft paucos autcm
dies con fereus illatantam fui gloriam, tanto-
que (e nolens fororum h on ore cumulari, gra^
uarique crcdens fingularum excufationibus.c-
grcfTa demonalteuoilFo ocultc, quo/crir, in
quem fe merferit locum, vcl quo fine defecerit,
ad oullius pocuit notitiam pcrucnirc. ibidem
lib.de pr ouidenti a num. i.
El IMPLTM VI.
Gloriam hominum fugiens Vynuphim reliHr
monxf; er iq vi>i pater prtcr at jn alio monafie-
rio Jub tuuioris fratris imperii) humiiltme mi"
liifiuit*
Vidimus Abbatcm Fynuphium, quicum
cfletjimmanis coeuobi; presbyter, quod
eft in A'gypro, non longe a Pancphyfi ciuua-
tc,& cum pro ipfa reuerentia tcI vitas fuse, vcl
astatis (uar, vcl facer dotij, cundis ? cnerabilis
atquc veuerandus eiiilercr, videns fe pro hoe
mora tarn vocare coeperont. Qu* cum nollet ipfo humilitatem illam , quam fecundutn fua*
venire, fcnticns,vt cre*do, aliquid, autfortaffis
hocipfumdtoioa reuelationc cognofcens, di-
cant cr. San&us Pitcrius te videre dtfiderar: c-
rat aurem vir fama 5c nomine grandis Cum-
qaeadeum fbiiTecexhibica, & vidiflVt pannoi
ia fronteipfiuswnolutos, proicc.t fe ad pedes
dicensf Bcnedic sue, inquit, Rutfus
mentis ardorem concupicrat , exercere not%
peffc, nee habere qno virtutem Hcfidrratx
tubicdionis extenderec: clam fugi ens decce-
nobio, feceflit folus in Thcbaidos vltimas
partes. Ibique depofito habitumonachorum,
•ffumpta faecularivefte, ccenobium Tabcnrfc-
tfotarum expetijt, quod fcicbat cundts efle
diftridias;& in qnofc vel prolongitudincrc-
gionis credidu igno/anduro, vel promagni-
tndinemonaftenj acmultitudine fratrum fa*
cile fe pofle celari , vbi diutiflimar prat foil bus
perfeucrans cundorum fiat rum genibus pro*
nolatas vc fufcjperetuT fummis precibus am-
biuic Cumque multodefpedu tandem fuifTct
ems
ad ipfius pedes & ipfa corruens ; Tu me, in
quit, benedic Domine. Omncs. \cr6 foto-
res obftupueront fimul, dicentes .* Noli Ab-
ba talcm tibi facere iniuriam , fatua eft e-
Aim ipfa, quam cernis. Tunc fandus Pitc-
rius ipfis omnibus ait : Vos rrragis cftis fa-
tux , nam hare 8c veftra 8c mca eft Nbn~
oa. Hoc enim nomine vocant illi faminas admilTus, quod fciliccc decrepirus fenci, 8c
fpiricualcs. Et deprecor Dcum ,'ait, vt ita di' quiomncm fuam in feculo peruixifTct c^ rat cm,
guus ipfe indtefudici) mcrcarinucniri. Quo -cttnobiumingrediruncpoftularet, quo tern-
aadicopmnesfimuUdojedesetus procidcrunt, pore iam deferuire fuis voluptatibus non rra>
fiogulae variapeccata 8c propria confitentes. ualcrct, acne hoc ipfum quidero caufa rcligio-
A tiaaucem abluent fordes ca tin i fupra earn fe nis expetere cum afTerebant, fed famis ; 8c
fudiflc dkebatj alias verb colaphis eami fe inopiar necefsitarc conftndum; vt feni, nulli-
rcrbcraum f«pe memoxabaat 9 alias oares ip • que opcri apto# horti cura diligcntiaque man-
datux:
•^
440 Gloria humana.
datui -. quam Tub alto fratrc iuniori, qui cum li • ncs cxpcteret. Nam confcendeos samm in iPa.
bi credicum retinebat cxercens, ita ei Jem fab- Icftins partes c6mcare curauit, credeus fe tu-
debatur, tantaque obedicntu dctidcraram ha- jius lacitaturam , 0 ad ilia femetipfura afpor*
hi ill tat is cxcolebat virtutem, ?t non folura ea, tatTct loca.in quibus ncc nomeu qoidem fuum
quaead hortidiligcntiam pcrtincbant, verum
ctiam fniucrfa oificia, qua: cram cao&isafpc-
ra &indigna, atqaeab omnibus ducebaiuur
horrori, toca quotidie fcdulitate completer:
quam plura vcro ctiam node confurgens, ita
furtim, vcl'nullo tcftc, vclcoofcio, oculcnti-
bus renebris efficiebat. irt pemtus auclotcm o-
peris nemo deprehendcret. Cumque ibi cricn-
niodehtefcens, pervniuerfum iEgyptum, dif-
perfis vbique fratribus qucicrctur: a quo dam
candem vifus, qui de JEy ypti partibus cornea-
rat, vix potuit pre, hamilitate Jubitus fui , Ac
' vibrate officij , quod grobac, agnofci . Nam
fared o dorfum incuruans, laxabat oleribus
terram. Deinde (teicus* bumcris" fiiis adue-
Hans, eorum radictbus-ingexebat. Cum hxc
intuens frater fuper agnitione eius diuti/Ema
fait haefitattone detentus: pr.opius tandem ac-
cedens, non folum vultum f vcrumctiamfo*
nnrn vocisdiligenter explorans, ad pedes eius
corainus procidit . Primo quidem fupet hoc
ttuporern fummnm ridentibuscun&isincuflic,
*cur videlicet id faceret ci, qui apudipfos ha-
bebatur cxtrcmus . & velutnouitius>acdcie«
culo nuper egrcflus . Pod vero miraculo Cunt
maiorc perculfi , cum eius nomen, quod apud
ijrfcs quoque magna fuerat opinione com per-
turn, protinus prodidtflet , a quo vaiuerfi fra«
trcs prions ignorantia: ven;am poftolantes,
quod cum videlicet tanto tempore inter iunio
fuifler auditum . Quo cum veniflct , no ft rum
monafteriam protinus expetiuit , quod non
longe fuit a fpeteo , in quo Dominus ex rir-
gine nafci dignarus eft : in qao permodico
tempore dehtefcens , fecundum Domini
fententiam , taoquam ciuitas fupra moment
pofita diutius abfeondi non potuit. Nam con-
tinue quidam fratrum , qui ad loca lan&a de
JEgypti partibus orationis caula conuencranr,
agnitam fumma vi preflum prtcum r. ad fuum
coenobium reuocarunt. Cajjianni de infiitH*:?-
nerenunciant'mmcap. 30. p» $1.
# EXEMPLVM VII.
Gloria van* tent at us frater quidam, qudli-
ter rejtitcrtt.
C
Vidam athlet* Chrifti feftinanti aJ
beatam virtutem humilitatis, laudem
in corde immundi darmones fubfemi-
nabant. Ipfe vero macbinatus eft iofpirationc
draina , pia circumuentione malignitatem
fpirituum vincerc . Sorgens quippe fubordina-
nit in murocellula; fuae prxdicationcs fan&if-
firaarum virtntum: dico veto charitatis per fe-
dar, humilitatis Angelica; , orationis rounds,
illibatae & incorruptibilis caftitatis , & harura
huiufmodi talium • Cum igitur cogitationes
ilium laudareincipiebant, dicebateis. Eamas
res ac paruulos deputafTtfnt, inuitum ac flen- ad reprehenfioncm. Vcnicbat ergo, &dcfiai-
tem ', quod ex inuidia diaboli digna tibi fuiflet-^ uones , feu prardicationes legebat , tc contra
conuerfatione atque humilitate fraudatus4, qua
dietifllme inquifitam , tandem fe aliquando
inucnilfe gaudebat: nee meruiiTct vitam fuam
in ilia quam arxipuerat fubiedione finire , ad
proprium ccenobium reduxerunt^ cuflodien-
^tes cum fumma diligentia , ne ab cis tunc quo;
"que Gmiliter quoquam dilapfus aufugerct- Vbi
cum fui(Tet modico tempore demoratus , eo-
dem rurfus humilitatis defidcrio atque ardore
fuccenfus, captans nodurna filentia, ita dirFu*
git, vt iam nonricinam prouinciam, fed inco-
gnitas iahenas longe lateque diuifasxegio*
feipfum clamabat : Quando iita poflcderii,
tunc coguofce , qtiia longe es adhuca Deo:
quia cum po(Tcdetis5 fcruus inutiliscs . fecifti
quod facere debuifti. Si veto non Jonginqnus
exiftis a man>lati$ Dei. Glimtchm *r*d* 1 y
de humilitate*
Bxiu-
Exiuuvm VIII.
Gltrism btmnum dt futt virtmofit optribm
qturtm fctmim* dimtutur.
R
Efcrt Doctor Iacobus de Paradifo Car-
thufieofis, quod quaeda . ifgo deuota, ita
Titam foam duirticiuuando, vigiIando,oran«
do,caftigando(c,qu6dab omnibus &n£ta rc-
putabacur.Comigit autem cam infirmari ▼fqj
ad mortern,cuius confcflione qui dam deuotus
(accrdox au*liBttrfir fuam fpirituale fuperbiam
ignorauit. Cpipoft obi turn, iptaapparuit ni-
gra, & raldchorribilis.Saccraos autem cxpa-
uefcens, ouaefiuit qois eflct. Et faiebatur fc cf-
fe illam Tirginem.quae quafi fan&a reputaba-
tor,fie fubiunxitdiccns : Ego in£oclix tradica
fum infernalibus incendijs cum inrerioribus
dzmonibus, fie cam iiifimis damrutis sterna-
liter crucianda, propter meam propriam com-
placentiam, tic lpiritualem fuperbiam quaha-
bui quod nutlam xqualcm mihi reputaui, fed
fupcromnes me extuli, fie alios homines iudi-
caui,& fprcui,propterea ad profuudum infer *
mdefcendi,dc quo nunquam liberabor.Nam
fificcatae efientaqtue maris, fe fundus replc-
xus arena. Sc vna auicula cetcfimo anno,vnum
granum educeret,fie tunc poflem faiuari, on>
ncs pcenas inferni cligerem ad illud tern pus
fuftinerc,(cd noh(ic,quiain inferno nulla eft
rederoptio. Vndc pater fancied nee tu,ncc ali-
quis fan&us alius pro me oret. quia nunquam
Gloria humana. Grarias agere. 441
locuplctifluni regis- Memit ergo fermoncm
cum pucro de nuptijs,fic quomodofacereme*
diubatur anuuciauit.quod illc qua/ijemma-
lam ac nefariam ^efpuens,relidto patre in fii-
gam elapfus eft: Ambulans autcm declinan^t
in domum cuiufdam fen is pauperis, propter
acHum dieifemctipfum rcpaufaturus. Tuncfi-
lia fenis virgo, quae erat ci vnigenira, fedens,
ante ianuam operabatur manibus, ore autem
fuo Deum laudabat, alfiducgr. tias agent ei
de imo cordis . Huius autem Jaudes iuuenis
aufcultaiu, ait: Quod eft iftud, 6 mulicr.ftu-
diumtuum, cuius rei gratia, cum ita Rs pau-
per fie tenuit , quafl pro quibufdam magnis
donis gratias referaido , uc hud as Dominu?
Quae refpondens ait.*Nefcis,qUia ficut cxigua
medicina a magnis laborious tepius liberat
hominem . iu fie de paruis Dei bonis g rati a-
rum a&io, roagnorum au&rix bonoru e^ci-
tur.Ego quidimfiliafiim fenis pauperis gra-
tias tame* refero Deo pro mo die is iftis donis,
fie bencdico Dominum , ccrta quoniam qui
base contulit. fie maiora valet dare. Etifta
quidem de bis quae extrinfecus funt, fit jioftra
nonfunt • exquibus ncc multum polfiJenti-
btis lucrum aliquod perueni t , ne dieam quia
tic Caepius damnum fuftinct,neque minora ac-
cipientibus accidit detrimentum, eaudem v-
trifqoc viam pergentibus > tic adeundem per*
uenientibus fincm . Eorum ?cro quae magis
fnnt necefTaria, tic perfc&iflima, mult* tic ma-
ximaaccepiDei dona,qua?innumerabilia tic
^ r _^ ^„m ^ ina:ftiroabilia funt Nam fecundum imagine*
libciabor. CoUffuc.txUcobo de Paradifo.Vid*^ Dei facia fum, fie ipfius notitiam habere me-
„.- .-- ^ - --. ** « rui, fie ratiQncprae omnibus animalibus fiim
praedita, tic »ipfb Deo inuitara fumadvi-
itism tit.fug$reex.i tit.Affeftutex i
GRATIAS AGERE.
Exixpitm L
Grdtias Mgem di mtiitit Dti beneficijf fctmins
nobilcm iuuenem in mMritu*ctepit qui hone
f*fientemvx*rem & n$n diu'ttttligtnt ,ma-
gnos & wfperatos Thefauros .prvmtrnit.
OVidira fuitfilius diri/fimorom parentfi,
tarn, pervifcera mifericordiae eius > cuius fie
myfterorum particeps efle mcrui.cui tic para-
diii ianuaparata eft, facile fi volucro imroitu
mihi praebitura . Pro tantis igitur tic talibus
donis quae indifFerenter diuites percipiunt tic
paupercs vt dignum eft gratias agere penitus
cftimpoflibile. Si autem fie modicam lauda-
tionemlargitoribonorum non obtulero.qua-
iem excufationem habeo '. Iuuenis itaqueexi-
^\ Vidim fuitfilius diriflimorom parentfi, mium iltius ftu pens intel ledum , eius patrcra
^coipatct funs defpofauit pulcbcrrimam ^ccerfiuit ,cui dixit. Damihi vxorcmfiliam
filiiHicniuflam nobiiifEmi , & prx omnibus tuaaT, adamaui enim illam propter intelle*
Kkk c^urn ,
>
442 . Gula-
#um, frpietatem . Tunc fenei tit: Non licet bam»&u*fofo ((icutferiptameft) pane no
- cibi accipere pauperis fitiam, cum paremtim
diuitum fis filius . Rurfus aucem iuuenis ait;
Etiamhanc accipiam , fi camen mibi non tie"
gaueriseam . Nobiliufri quippe & diuirum
mibi filia fuit defponfata , led banc refpuens
viuam.Erat cairn ille vegetus, obelus, incolu-
lumis, & robuftus Fa&umeft.appofiramen-
favterque d lfcubuit, fed iftc pane contcaiuc
& aqua. Tub regularise tcnui 4difciplina co*
bibuit, ille veto vinumfibi, & infuper quod
fugam arripui , filiarn quoque tuam propter yidebatur indulfic Qui profetlo fi quod in»-
pietatcm<quamhabct in Deum,& pracdarum
% iltius intdle&um adamans>copulari mihi pre,
omnibus cogitaui.Scnci autem dixitad cum:
Non pofTuro cibi filiam mcam dare, vt ducat
in domumpatris tui, & ab rlnis meisfepares
earn, vnicaenim mihi eft. Ego , inquit, iuue-
nis, apud vos manebo , 8c veftram fufctpiarri
conuerfationcm Dcinde 8c fptendidum depo-
nens vettimentum, fenis habitum pcMlulans
induit.Tunc ille fcnex in mukjs tentans e(i, forts.
8c varic ipfius ctaminans cogitationes poft-
quam cognouit iuramenti illius ftabifitatem,
8c yia Don amore in(ipientia?detentus petijr
eius filiam, fed pietatisamore elegit pauper-
rime viucre, Kane prscponensfux gloria: 8c
nobilicari , tenens euro manu i ntroduxit in
fuum cubiculum, ftcoftendit eidiuiriasmnl-
tasibircpofitas.& immenfum pondus pecu-
niary m , quantum non'vi .cratahquandoiu-
' uenis ille, 8c ait ad cum.* Fill, h*c omnia tibi
do,eo quod elegifti mea? fieri hacres fubftan-
t\x: quam tenens hasreditaeemilleomnesfii-
pcgrefTus eft gloriofos terra? 8c diuites. Vine*
h*lu*c.fptc.htftAib. 1 5 .cvp, i$ .
miocbat agnofceret, rigorem abfiineuriar ad
petulamis gula? leuocinium non craolliret.
Oclaua fiquidem die^um Dominies Naciui-
tatis gloria mundo tripudiante clarc&eret,
tlTe dcfun&useft* Etcum feftjuitausinuican-
te Istitia catteri proqocajentur admcniarr,
ille cfFerebatur* ficucibus vndique propinquis
carualibus ad (epulchrum. ?ttrm Damtanus
Epiftot* wad fratras mandattrum traUfgrtf-
EXEMPLVIC II.
Gulofw friter in pec cat urn fodomitlcum tor
ruit , qusadcfri*Hracom*d$t»
G V L A.
E X IH PL TM I*
GuUfm mtnachuf repent in* mora in die No-
tiuitatis dkritti f treat it Hr.
DVofratres , alter iuuenis * alter vero (e-
nti , in poflcfllonc Claflenfis monafte-
rij'quar Rauenna dicitur, adcuftodiam mo-
rabantur. Oclauofane die ante Natiuitatcm
Domini, fcxta fcilicet fcria. qux fabbathum
duodecim Ieclionum ex more prarcedit: dixit
iuuenis ad (eniorem.Frater Leo (fie enim vo
cabatul) quomodo viuemus hodiefCui fenex:
Viuc, inquit, yt vdis, ego enim 8c rinum bi-
Vidam mihi monachus rctulit, ouiacu.
frixuras ouafdam in rereftorio defer rer
in vafculo, piurientiseumgulfftjmulus pu-
Jugit Moxque fibimet vnam rnos proijeiens
urtiue comedit, (cdillico tantus cum libidi-
nis ardor in ua(it> vtquod nun quam catenas
feccrat, nulla fe ratione compnmcrec , donee
fts iromunditiae fiuxum (cmen fibi proprijs
manibus cjccifTcc . Hie itaque feruum (uuui
mcrito contumacem fenfit, quia iuxtaviri
fapientis elogium, mollirer enutriuit De quo
iure dici pored, quia poll bvcccllamintroiuit
in cum Sathana*. Nimirum renter, & geni^
talia inuicem fibi met vicinafunt: & cum hie
incautc rcficitur.il la, ad conturncliasexcitan-
. tur . Idem Efi&els x • vbt fitpra.
ElEMPLVM III.
Gulofus I fife opus infunabiU guttata vnlnui
inenrrit.
INterea quoque Ioanncs Commiaclcnfis
Epifcopus ad raemoriam rc4it , c|ui con-
uerfioncm fuam dum per ionga temporum io*
icrualla
Gula. 445
tecualla dificiret,aiiquando cocigit,yt in fun- itcrura dicebat cogitadombus fuis! Edam &
do fuo,que in ialtus poflidcbat terrttorio mo-
taretut. Illic itaque conftitutus, paupcrculac
coidam vidua; potcum,quc' ?clut (pcmfui vt«
clus alcbar , prxccpir auierri (bisque fcrculis
profuturum non (cgpius prxparari • Ernie dt
ilia pieces, Actus fundit ac ge minis, fibiq; in-
digenciae Clx rcddipoftulac nutrimcrum Scd
fuo rcntri magis, quam illius ncccflnadira-
pias Epifcopus, dura proprijsprouidct mea-
ns, niandatum paruipcnditautboris , qui per
propbccam dicit.-Subuenitc oppreflb, iudica-
tc puptllo, defcndice viduam. Scd qui ab&ns
credcbatur inftuucndo praeccptum, prxfcntc
cue (cdocuit inferendo iudicium.Nam Epif-
copus dam lad r; mas v idue, fiix facie dclttiaj
gulx, mo 1 pcrcuflus in gutrure volnus incur*
tir,quod nullis medicorum ftudijs donee ri-
xit,cuafit. Hoc icaquc prxpeditus incommo*
do, cum ia&cafcriptttram, (bla vexatioda-
rcrintcllcdhim audirui, tandem Cutis coofilijs
adquieuit,& Epifcopalcs infulas monaftica
profefiione muuuir , atque in Pompafiano
cccoobio, quod in beacac Maris virginis eft
honorcconftruclum, longispoft teroporibus
fuperuitir. Vfaue camen ad obitutr tantalatfi
guttuns molcitia laborauit.vt nifi cum magna
dii&cultate traijeerc alimenta non po(kt»
adeo vtadgeminam (emper mcnfamfiicce*
dcadum fibi fratium in rcrecrione difcumbe-
rer.Tiiouecancum cibi caperets(vndererrcare
ftomacnum potuifiee . Idem lib. 5 * Epift. ad
lJr*Ji.l6*LAnd*Jj>hHm cap. }.
Ex iu PL vm IV.
CmU Untatus quids fratir koramfrandij vfqy
md dtbitum &jrtguUrt temp** protrmxit,
T% Efcrebant nobis fandi feniorcs de qub-
*^ damfratre.diccntes : Quoniam quodam
tempore zta iropinguabant cum da:raorics, vt
ftatira bora die! prima , cancam famem & de*
fedioqem cordon cius faccrem , vtpenitns
fuftincicnon p 6 flee. Veruntameaillc dicebat
incoide Qioa quia qualitercumquc oportet
meycivfijuc ad tcftiam ex pc dare , &tunc
tihum fomcrc.Cuquc fada/niUcc hcxa tcrua.
nunc violcncer oportet me fuftinere vfquead
horamfexcam. Ec cum adueniflec hora fcxta,
infundebac pancm in aqua>dic^s:Dum hie pa*
nis infundicur , oportet me ctiam expedite
ho ram npnam. Cumqj hora nona adueni/Tcc,
(ccundum confiietudinem complebat omnes
oradoncs, & pfalmodiam fecundum regula,
& poncbat pancm vt comedcrcr . Hoc ergo
per plurimos dies fuftinuit . Quadam aucem
die (Tmiliter ab hora prima vfquc ad bora no-
rum fecit. Cumque hora nona IcdiiTet vt cib &
caperet, vidit de fportclla>#vbi panes , j-paxf*
macxa repofita eraut , iurrexifle fumum ma*
gnum, & egrcflumcnVperfcoeftrara ceilulas
cius.itaq; ex illodie ncc cfirijt, ncc defedio
corpori eius fada eft.'fed magis itacorrobo*
ratum eft in fide, & in abilinenda cor eius, ve
etiam nee poft biduum deledaret cum cibum
percipcreiu Deigrada auxiliante ceitamfni
cius* Pcrparicutiam enimfuam fracere^dn*
titgaftrimargix, j gulc concupifccnda? paf-
£onem*Ex lio.fent . tatrnm § . j.
EXEMPLTii V.
1
/
Lvpunttt de ficra fcriptur* fan&l fines p*U
mentum edere negUxtrunt*
OVidamdefanclis (cnioribus (alutatio-
nis cao(a piofcclus eft ad ahum fenio**
rem eremicam , qui cum omni gaudio'
fufecpic eum pro cuius aduentu parauit ad.
refection^ {enior lenticulx cibum codu.Di-'
serumq; inter (e,vc prius ci morecomplerce
orationes, &pfalmodia, &poftea cibum ca-
perent.Cum aute ingreffi fuifient, p(ailebanrv »
tocumquepfalterium compleuerune. Nam 8c
de fcripturis (iadis legeoces, duos prophecac
reciuucrunclamq; dies abierat,noxque Cmi-
literrecedebat Dum ergoprarent, & intent^
pialierenc,illuxic alia diet :tuncq$ primnra in—
rcllcierut,quia iam non tranfiflct.Iterum au-
tem inttr fe de vcrbo Dei loquentcs, &fpiri-
tuales ilbi fenfus cxponentes,rac*tu eft vt circa*
horam nonarn (alucantes fe inuicem , ita rc-
uerceretur qui vencrat fenct ad cellula fuam.
Nam refedion£ cibi qui paratus fucrar, obi id
Kkka but
444 Gula.
•fcut accipcre,dum cibum fpiritoafem percipe- babebat. Std dm oracionum fuffragia peer*
rent.Velpereaucem ra&orinuenitfenior olla turus capital um introiffer, vidcnsfaadc.il lint
pltnam,(icut parau f ucrat;& contriftar us, di- raultitudinis ordinem , & velut Angchcanj
jit ? Hcu quomodo obliti furaus pcrcipcrc conuerfationcm compunHus cftvehcnsenrer.
pulmentum iftud. ibidem /.j.
Eximpltm Y I .
Marmmrantetvlfifunt fltrtus numdttcMri*
M Agnus quidam fcnel erat prxuidens.
Concigit autem, vtguftarct cumplu-
ribusfracribus:& come den ti bus illis, videbat
in fpiritu idem fenex fedens ad menfam quof-
dam edentesmel, alios auccm pane, alios ve
& infilicntc in fc fpir itu Domini, mutatus eft
in virum alteram .Tamo naquefc more manw
dura de ferric, vt nc ad ho ram quidem rel pro
ami cis falutandis,vcl pro domo,rcbufque dif.
ponendis ad fuos remearic , fed incontinent!
omnia rurapendo moras reliquit, vt Chrifro
tirius adharrerer Vr autem gemina crucis im-
prcfiio cuidentius appareret , alius qui dam
dericus, Gofredus nomine , cam to (c red*
didit, generc quidem huunIior,fcdprob irate
mo rum & gencrofa conuerfatione forfiran
ro frcrcus.Etadmirabatnr intra (emctipfum, non inferior AmbotJturintrawcs^mbo fi-
fe deprecabatur Dominum , dicens: Dominc,
rcucla mihi hoc myftcrium^quia idem cibus
appofieus eft omnibus fuper men(am:in man-
ducando auccm i:a mutatus videcur , vt qui.
dam edantmel,quidam autem pancm,a!ij ve-
xo ftercus • Et venit ci vox defupcr , dicens:
Ouia illi qui manducant racl,hi tunc, qui cum
timore & tremorc, & graxiarum a&ione cdut
ad menfam >£ inccffatircrDcijrn oranr*£ ora-
tio corum ficut incenfum afcendir ad Domi-
num,ideoquemclcomedunt. Qui autem pa-
ncm manducant hifmit /quigratias agentcs
percipiunteaque, a Deodonatafuntiilis. At
xro qui ftercus manducant, hi funt»qut ntur «
murant, & dtcunt: hoc bonum eft , & illud
malum cft.Hxc auccm talia non oportct co *
E'tare , fee? magis glorificarc Deum atque
ndeseirefcrre, vein nobis implcatur illud
J nod di&umcft Siuc manducatis.fiuebibhis,
ue quid aliud faciei s, omnia in nomine Do-
saini facite.Ex /'£. D«£. P strum nu.Xf.
Ex i
mfi tm
VII.
G*l*ttt*tu$Andrtu Arcbidi*cmNs,m0*sft**
rtmn reli^mjfet,nifi mifirkors Dins l>gumi-
04 mirmMi qu*d*m /******** condidtjfet.
c
Ontierfos eftvir nobiliflimus Andreas:
Virdonenfis Archidiaconus, qui can (a
mul in ordine perfcuerantcs, bonam mifitiam
milicauerunt. Iamque confommato* certami-
ne.benedidrionis anernar p micipes exiftunr.
Porro prarfatus Andreas 5 murta in nouitate
conuerfionis fox ten tame nta fuftinuit > feci
dextra cceteitis, quae benediclionem dederar,
cum in nobis illanum conferuauit. Erat en im
quafi tenerrimus ligni vermiculus , mollis
& delicatus nimis , vt canto glonofios ra
codextera Dominieriumpharet , qoanto in-
firraius crat vafcutum , in quo virtu tern ope-
rabatur. Ciim enim teneritudinem prifhnar
conuerfacionis argri dedifceret , Sc nooitcr
inchoatum laborcm nimis arduum rcputa-
ret,cogitauit vtLoth. quiaegrefTus de Sodo-
mis non poffct animam fuam in mSte faluare,
vnde & propofuit ad aliqnem rcminToris ob-
feruantix ordtnem dcclinare . Quod cum
fpiritali patri fuo venerabiii Roberto urn Cx-
pius indicaiTet^ eius (alu^aribus monttis ab
nac intentione pedem aliquamdiu cohiboif-
fee, tandem vna die rictus i pofilkmmrtatc
fpiritus, & tempeitate denuciauiteirquiaiarn
nonpoteratamplius fuftinere. Tunc Abb4»r
precibus & blanditijs multrse«oru,tabeo,ve
ilbiipfivimfaccrct.&vfqueaddiem terrhim
patientiam tenerenquo tandem vit impetra*
to cap itu! urn fratrum ingreiras orationcm
conuemus ad Denm inftittfir proeo fieri Jpfir
etiam pins pater toco mentis anoifu cornier.
oratlonis Clareuallem vencrat, nee tarnena* fusad Dominum , denotlfli mis precious* o«
iiquodad pr«(ens conuerfionis propoficiun rabat, Ytouiculam,quamdiabolusrapereco-
- nabatar,
tiabatar J)omiiras faa mifericordia co&ruare
dignaretur Eadem iraque die ciinride n«ui-
tius ad menfatt acctdcrcc,piforu coulium ap-
pofitum repcrit,qaod genus legumirjs ita prx
cxtcris omnibus taftidire fofebac. vc ccianau-
Jcamjei prouocaret intcrdum . Iutuitus vcro
pulmentum, quod minium abhorrebat, con-
turbatns cft^ vis fame cdmpdlenre, vt indc
aiiqutdfumcret reludati ft o macho perfuidcre
potcrat.£r,6 Deus bene! qu am ditrcs in mifc-
licordta.teneris & dclicatis morern gercns,vt
in omnibus consilium' voluntatis toaradim-
plearar.Sc fan&um oomentuum glorificetur.
Prarfatusrcronooitius, crim cibom ilium vix
tenuiter euftare ccepttiet, mirabilem quandaitt
in co fenftt i'uauitatem,ita vc carnium vel pif-
ciumeGim lap oris illiux pra?ftantia vinccret.
Quod vbi deprehendit, arrcpto procinus co-
ckleau carina m prapiarfxdmouit, obfitusquc
parftindnia?,eoc'tiorjcni legurm nis vorauit vf-
?uc ad fundum. later ededotoauremdigitum
cquenrerin os mirtebat, exiftimasfe depre-
hcndefcpon,ecremfafardi,€]ua; injegumfctl-
Itfd frixa elTe putabat:f initaa'utemtelcc'tione,
feftinatftet AbbarenVadijr, foliciti pcrqui-
rens. wum'prscepiiTcr pulmcnttmi fllud fa*-
girofnc, vcfcnja&s alia pi ngut dine propter
ipfbm ex induixria condirilllo vero negaire,
conuenti funr ctiam fupcr hoc pulmcntarir.
Tone & jpfi proteftari turn: In vcritate nil in
coprererlal & aquam appbfuifle.Quoaudito
oeophytus ilic diuinar circa fe tfifirationis mi i
raculum !«ms adderm," & gratias agens Deo;
deiaceps a propofi to oriftnis moueri nori po-
toir.Ccmcjuc magno £>eitnunere, fecund a Sc
tenia die, & multopoftea'tcpore prcdidam
foauitatcm in hujufmodi cibarifs prarfentirtt,
magiftra tandem ex pcfientia didicit,quia po.
tens eft Dorninus Icfu$,cum volueritad coq-
folarioncxn fodrom , eandem faporis gratiarti
conrcrrc Jeguminibus & oleribus , cjuam car*
nibus & pifejbus indtdit. Vnde & &pe dice-
bat, quiamagts nunc delc&abatur income*
rBonepifornm, & oferum, quam ante facie-
fctc in comeftione YoIatiTiuia & venationum.
Ex litrro q*i dtiitkr exordium *rdim/c\fl*rt.
Gula*
44J
EXXM PLTM VIIL
CuUfusfrMttr mifirabili mortt fumtur.
C Angus' Odo cum difcipulos (uos regula-
^ ri bus dilc iplinis inftruerct , diuciTorfi mo*
nachorum mirabilemexccffum narrauic. His,
inquit, diebusduofratrcsrapidiffima rapti
firm mone,non vno loco)nccvnadic.Vcnjens
▼nus ex cis domum cuiufdam (u; ^ororis,vc-
hemeutiffime Cc efurire dixit , & rcfe&ioncm
pctijr. Caiptotinusillapifces abundamcr(e
habere refpondit, vt comederec qua hoia, &
quale* vcllct Ille quail indignatus , pifcet k
iaftidirc refpondit:nec iam eos ft polTe vidcrc
dixi.Tunc atmam cuiufdam animal is fibi ah
fari prxccpjt, fed non fcrens a(Tandi moram.^
poniunculamincidit, \ earn in prunas proic-
cu.DcindcvfOum afFerrr fibi iu/Tir,& carnis
morfum auidefump(it,fed hoc quodfumpfitv
nee infumere , necreijeere potuir, fed vitam
c_um cibo perdidit. Viatenttus ffcc.bift. i$f?.i+.
t*Pit < 67,
>>
EXIMFITU IX.
Item aliud fimiU.
ALius fratcr veniens domum cuiuflaw
parentis fuijflatim ad comedendii qa*«
fiuit . Cui cum rcfpon<fiiTct,quia necdum hon
racomedendi venic cunrindignationcadicciij
Heu totanocle cquiudo po(t iniunclam mi-
ni obedicntiftm laboraui, & nunc vosieiuna-
re me c6gitis. ailferte ergo mini . fi quid ha-
bctis.-Cui cum die'erent pifeps fc habcre,indi~
gnatu$,bucillucquc;oculoruminMjituscircfi.
fcrens, (jbat autg circa pedes eitrs gal linarnnx
grcx) quafi furens baculum arripuw , Be eanx
qua? ci placuit percultit, ac furibundoorc di-
xit : Hxc eft mibi hodic pifces . Qui autertt
rircurnftabantjcum quodam rubore,dicebat;
Licet tibi cariierh comedcre / patef ? At ille:
Volatile, inquit. non eft caro ; voIatiJiacnin»
6c pifccs,vnam babentorigincm. Appofitaeft
ergo coram eogallina, qUam occidcrat, ianx
afljiu, ex qua offam abftulit , It momordis;
44$
Gula.
quem morfum ncc euomerc potui^nec glori*
re/ed cum vita priuauic Ibidem.
Exemplvm X.
if
i
Qulofut qui dam Elf hip difciptilut Attrn*
ihftrm £<xn**+mn*iM.
DIfcipuli quidam fan&i Elphegi tr.agiftri
mouita ipeinenres, Juofcfiioiiis ironic*
mores, iiihilquceommuncm vicamhabeoics,
mcdijsno&ibus eonfucucfaut furtiuos'tibos
ddcrc; cbmrati ope ram dare , lafciiare > &
prorfus inhoncfta , qua; latemxa finebar au •
dacia, perpvtrarc. ScdiraDei ilium, qui in
hoc ffderc capital is ciac, horrendo fubito-
cjuciudicio iuqolueus occidit. Nocle'verd,
2ua: dici fcpulrura* illius iuccellciac,\£!plicgo
icras de more excu bias celebrate, £ it Do-
- mino facrificium oJFacutejConcigit inrra am-
bitum monafterij validas voces audiri* , quafi
vim infercntium,vei illacam fuftineiiciuni:vir
Deiignorans quid cflct, concitc ad monafte-
ram rendic . Aitonitifque auribus fonumca-
ptans, verba d ilc emit , domum irrumpit : &
ccce qui nuper obierat mifcr aifiilrus loio ia-
ccbat, fupcrquemhorreudi aipedbls homines
ftabant , quitaureis, & igncis (erpeotibus
cum flagcllabanr. llloqucpia? doloris angu-
ftia vluiante, hocilli improperabanc : Nec^tu
Deo,necnos cibi , radcmqucGepius repcrca-
tes.cloco captiuum extraxcrunt. Tunclan-
£os rediens, quod rcliquuiu efat noclis flens
infomnc duiit Ortoautcm (ble diicipulos in-
fimul compu!it,& que. manifeftarc Deo vidc-
rat.reculic Videres alios paIlere,abos pfallcrc,
o in nes trepidare, At hi que* mortui fcclus fo-»
dales habuerae, medij ptofiliunt, crrqrem fa-
ctum iatentur, praue gefta feu male1 f^da po»
ftulane vlcifci , ncdiuins vltibhiiemaneant
obnoxsj Rcqui(ttiautem quern conueiiieridi,
£6 conuiuandi locum habuiflent)illi eum lo-
cum defignant,quo dcfuncli aoimam fpiritus
nequam cruciauerant . Sic pius Dtus propter
optima viri merita , dum vnius fcelus noluic
Jatcre, omnium mala voluir detegere, & dum.
vni noluic parcere %. omnium morbos f oluit
CmatCildim lib.iyctp.t.
EzEUUTtt. XI,
> Gulofi mctKxhi teftntin* wort* pent ft
r/ittruTMU*-
ERant cuo fenes mouachi ab ipfis pucri-
libus<aui. is pares fcclcre, dillo.'ucc vaMs
in moiiailicacbferuaiuia nutriti. Hifibiplu.
ces ex iuuenibus in immuuditia aifiduicjuo-
^iJie copulabanciCcorlliai vacabaut cp Jis,iu«
fibus 2c cautious exuJtabaucA & innoccntibus
Sc (implicibcs ditiahtbanc Cumqucdcil-
iorum iniolemijs ccnucoius quotidie ooa
mediocritcr turbaierur, ncc efftt qui coriige-
rtt delinquenrcs .ridic Dominus,& adiracio-
diam.concitatus elL Vix cntm Cnit turbatio^
item piorum claufltalium inultam . Accidie
ergo. quodaoiYCipeie, vtfecuu4umcoDfuc*
tudinem fuaui tftculeto otc ad vpragiuem in-
hiarent. Via oxi cibisappofios , quarcum aut
quintum medium manus obculer^t^ciim cccc
vnus fcDu»fubua ingluuic ftxangulatus, cucr*
fusftatim oculis' expjrauir . Territi omnei
qui confeclerancfurrcserunc.Nec diupoft fu-
perftcs vcteris loci/ ammaduerfiooe hacnon
fra&us, licet ad momentum honui/Tcc , ficur
porcus occifo a carnificcporco4refumpu^u-
daciarcledit ad mcnfam.Ec cum encumi «a-
pula fie cfTtt r.t plctlis, vt,amens penitus porta*
icxu'r ad le^tum , quafi Brutum animal cxpi-
rauit. tforroreergo hoc bmncs exemplorum
raiium pcrturbati , vitam lua Sc mores in me-
lius correxcrunccommuncmq; vitam & cibu
ftridiffime feruaueiunt. Th*.C*nt.di Afihut
lib.z.c*j>.ii p*r$.
" , *
ExBMPlVM XII.
Gutoffl preibjt€t fefulius ft Jamndtumcl**
, w«t > & cms foetus vitam ttMtrntad***)
turpiter moritwe.
ERat in villa Bruxellcnflhrabantix 6ccr-
<Tos , vita & raotibiu^pIuriir.um inbonc-
itus. Hie gulx & luxurii deditus . nihii fete
videbatur aliud meditari ,'Pqft fincmautcm
annorum paucoruin poilquani presbyter foe-
Guhu 447
tit ordinatns, iofto Dei iudicio impcJtmeJi- fcmpcr prohibitfoms recordabarur , Sc xccor-
tati defunclus eft. Nee mulro j>oft»quidam
presbyter,commenialis cius & loci ns, cum in
crcpulcnlo no&is viam ageret extra villa> au-
diuit miferabilem vocem, quail Tub terra cla-
mantis & plangentis . Confternatu* autcm:
quiinameflct cuius vocem audiret, crucc fe fi-
guisjnquirit Quis es tu/Ec vox: Ego, in quit,
lam infeelix focius cuus. Ec rurfus presbyter;
Q^omodo, inqait tibicft/ & cjuarede humo
eloquiam nraxn/ Cuiilie dato rugitu rnagno,
iroo maximo, VaMuquktinioi., vac, vac, quo-
niam ciaufjt fupec me pmeos os fuum«Etcgm
quail permigero volatu vox plaugentis defer -
recur in longom audita eft. Miiabi tins tamen
jhteliigas,ipfum qui hoc audiuitprcsbytcru,
in nulla vitam mile rain prorfus corcexiile:
fed obi flc mortetQrpira'maf& foeda nequi/fi*
mx conuerfioni? vcftigia dcreliquiflc* Idtm
lib.i..caf^o forte 16.
9
EXBMFLVM XIII.
Cula mcsrbijpmi fmi t ent at u spam tens milts
animam expirauiu
dado mo3|grauiffitn£ tetabatur . Die quadam
ante arborem candem rranuens,& poma in eo
cofiderans.ab eo,qni primum homin£ per li-
gnum prohibit Q rentauir,& proftramt ta va-
fidi tcntatus eft, Vt ad arborem quidem veni-
ret,& ad pomu nunc manurn estedendo,nuc
cttcn&m rctrahehdo, totum pamc dii cottar
rijs niubus conjtiDuaretTande adiouame gra-
tia triumphans in tantum concupifcentix re*
ftitit, Vt corde coanguftato fubarborc iacens
fpiruumexhalaict. C4JarMb.4xaf.77.
EXXMPLTM XIV.
Be fit mo n* menachi Glitterati ad Htnricu Car*
dinaU Albantnjem d* dtlicatis cibufttgiedk.
SAncta? recordations dominas Henricns
AlbanenfisEpifcopus & Cardinalis,anno
M clxxxvij. miflus i Clemcnte Papa,tempo-
ribus Frederici Imperatpris prxdkare crucc
in.Al^mania contra saraccnos k quofdam fibi
terra noftrx monacbos ordinis Ciftcrcie nils
afiumpfit Die quadam cum fimul equirar£t>
& ipfcdiccretiii generalt.Qui* veltrum dicet
nobis aliquid boni? Rcfpondjt vnus. Hie, de-
mpidbatoquodaru-conuerlb monacho laico*
taodem ductus poemtc: (ia venit ad faccrdo- cuius nomen excidit Er precept! eft ei ftatim
tern de commims facia confcJfione pceoi-
tcntiam fufcepu , fed fufcepram fcruarc non
potuit.Cumquchoc faepius aditaflcr,die qua-
dam dixie ills iaccrdos; Nihil fie pjoticimu?,
die ergo mihi.*Eftnc aliquid, quod pro pecca-
tis caij po/lis cuftodire/Refpodit iJlc: Eft po-
rn us in poffc/Eone mca tali,cuius fru.Ctus tarn
amarus Sc pefEmus eft,vt nunqnarn exco co*
medcre poflim.Si vidcrur vobis bonu.pocni-
tcutia mca lis, vt quoadufque viuam.de eif-
dera pomis non guftem • Sciens faccrdos ma-
ximc poft prohibitionem.excitantc carnc at-
M
Iks quidam, Cent audiuj I qupdam vi-
ro rciigiofo, muiu. (eclera commifcrat;
a Cardinal^ vt verbum .propon^rct cxhorta-
tionis. 111c primum fe excufans.dicenslaicu
nondebere lirtcratis aliquid loqui. Tande fie
exorfus eft. Quad o morruifuerimus,& deau-
cli ad paradifum, occurrcc nobi$ S Pater no-
fter fienediclus,vi(ts nobis monachis cuculla-
tis,cdm gaudioiniroducet:vifovero Hcxico,
Epifcopo.flc Cardinali, roirabitur inflate eum>
& dicet? Quis enim cs tu.'Eti He Pater ,cgo $u
n>onachos-Cifterci^s*Refp6debic S. Nequa-
quam monacbOs cornicuiatus non eft. Tunc
z
a r__ Henrico /atispro fc ailegante, tandem buiuC-
e Aabolosconfurgerc tcntationcm refpon- modi data lentcntia, djcet oftiarijs S# Bencdi-
: : Pro omnibus pcc.cat is ribi iniungo, vt &u^£gnir&eurn fupinum, <c ftomachO cius
nnnqaam dc frudu ciufdem arboris fc 1 enter {cindentes apcritcrSi inueneritis oleratneon-
comedas Abijc miles poenitentiam iniundarn diUifabani9pifaai>lentem>pultcs>cibofquc rc-
quafi pro nihilo reputai^s. Sic fita erat ipfa ax« guiares , cum rponacbis intromittatur . Sin
tor. vt quoties curia (uam exiret.vcl intrarct, autem.frd pifecs groflbs,/5; cibos (ecu lares at-
candexa arborem rcxpiceze poflct.Refpi eiendo , qu^ dclicatos, fons x&ajfta* .Pciiidc conuec-
fugad
44*
fus ad Cardinalem,tubiedt!quid ttla bora di*
Auras cs, pauper Henrice-? Ad qupji Vcrbum
Car dinalis fab ride hs, fcrmoncm commenda •
uix.Ctftrita ttb + c*p.6<).
■
EXBMPLYM XV.
Culofus infirmttatem claudicandofimulMUit^
« dtmene dtndtcantt mi fus +f*>jist*H*t.
IN Hemmenrodc facerdos quidam vencra-
bilis ad conacrdoncm vcnit,nomine & o-
pcrc Chrittianus . Huicdaemoncsmultura
importunifuerut,& fopeillos vidit.tam ante
conuern*one,quara poit. Htrius tempore alter
quidu facerdos.itoitiinc Carolus, in code cce-
nobiofaduseftnoukius, & erateiustn pro-
batione focius.Pnor uoftcr Ifembardus Hie
inftindu diaboli, cuiui conftlio vtebatur .gi-
be & carnis fuse commodis nimis confentie*,
infirraitates faepius flmulauit.-qui cum pou'tus
in infirmitorio canium carnem nutriret.& fpi-
ritum ne^ligeret, vadens & redrens de prnjaca,
ciim claudicarct,& incoquinam reiptcrendo,
quae ibi pr?parentur inhrmis confident ret,
przdidut Chnftiatms diabolumcum feqtfi
vidit.qni eo modo, quo ille claudicauerar; fc
jpfeclaudicauir, & hcur introfpexerat intro-
Ipexit, in nulloab eius geftibus difcrepans.
Tandem intra annum probations deficiens,
rcuerfus eft ad olias itgypti , & fecu ta cftca-
to carnem. Idem lib. 5 . c*p. 79.
•
EXBMPLYM XVI.
Gulefirum cik in inferno funt hufoms&
firfenta.
m
Miles qnida mortem, bonis de vfara con-
qui/iusfilium fnum harreditauit. Node
qjuadam ad hoftium for titer pulfan$,ciim puer
occurrerct, & qui* ibi puKarct, interrogarct,
refpondit Intro mi tee me , ego ium-domious
buius poflcffionis, nomen luum exprimeirs,
Puer per foramen fatpis profpiciens , eumqtie
cognofcens, refpondit; Cert£Dominos meils
mortuus eft, non intromittam . Comq; mor-
tuus j> uUando p cifeocijutt, nee profoecctjnA*
Gula.
ulflime Hixit : Detis ptTces iftos , quibos ego
vefcor filio mco.eccc ad portam illos fufpen-
do. Ma&e excuntes repereruntin quodamli-
gamine multnudinem bufbntiin,arquc (crpeo-
tum . Reuera ifte eft cibus inferualis , qui
ignefjlphurcodccoauitur • ibidem libra i*>
capiat 6.'
ElIMPLVM XVII.
.1
Gultm f*n8w ¥r**cifcus{ cum f*n&* CUrm
Cdtenfquefr+trfbifS tmditu dttuni verbi/k-
firant *$ ifntnm *m* nihil comtdermnt*
FRancifcus fenms Dei Altiflimi, yiuentc
beatiffima Clara , ciim frequenter illam
facris fuis cxhorutio. ibus confolaretur , ilia
rogauk beatum patrem Francilcum , quod
raceret ei hanc confoktioDem , vt fc i licet fc-
mei<in4imulmanducarent Beams autcm Fran-
cifcusfemperhocfacerercnuebat . Vndc ac-
cidie, quod focirfandi* patris fim&*Clarac dc-
liderium pcrpeudentes , bcato Francifco di-
xcrunt . Pater nobis fidetur, quod rigor ifte
non fit Secundum dhrioam charttatc , videlicet
JuodTororcm Claxam tarn fandam , & Deo
iledam nbn exaudis, prefertim cum ip£a^
tuam prxdicarione pompas fxculidcrcliquic,
propter quod nedum ferael fumfit cibum te-
cum,fed fi cum tanta inftantta maiorem gra.
tiampoftuiaflct, ipfi plantular tuat faccrc dc*
buifles .'Refpondit fandus Pater Francifcus;
Videtur vobrs, quo3 dedoc defidcrio ilia ex -
audtamjdixerunt: lea pater, nam digna eft , cj»
hanc confolacionem (ibi facias . Rcfpondic
fandus Francifcus: Ex quo vobis videtur .mi-
bt etiam placet. Sed tt plenius confolctur,
toIo quod fiat ad fan da Madam de Angelis. .
Ipfa enim diu ftetit in fando Damiano rcclu-
ia,vjide Isetificabitur aliquancalumreuiil^do
locum fandsc Marias, rbi fuit tonfa , ^c fac^a
fp5fa Chrifti Domini Iefti, & ibi comcScmus
Hmul in nomine Domini. Ordinauitergo,di£f
quacumvna fociaveniret beatiffima Clara:
A venieus &. adoxata rcucrcntcr 9r hurnil?ter
beatiffima virgine Maria , matrc Domiui , ac
loco circumquaque* ex deuotione luftrato,
borafaiUcomcdcnii,hamilis&diuinus Fri-
cifcttf
.. - . Gula.
ciicn* fear menfam* Gcut eonfteflettt.ja pU«
»i terra parari , Et fcdit ip(c,& baa* Clara,*
▼uus dtrtodjt fcndipatris cut* ftciafati&ar
Clarac,& omncs ali; focij in menfailla humf-
h fiinr iocati.Pfo^rknaa^tepvf^rCillpiiiccs.
pit&n&us Franciicus loqui de Deo tam fua-
luter & &od£ , & cam akriluni , A. dimnt,
^ quod ipfc fcodus ti^iiciikw^ Xw&a Clara,
* & focij,& omncs aiij, quicraabiq merrf* ilia
paupercula.fuerutrapti tantaabundantia gra-
riar AltiHiiuLSqpcriicnqrHnt aui6r*p&t(e4en •*!
ubus ficxaj ris,_ & oculix acjnaiiibits tntfttaiui
dircdU. homines de Affifio , & dtPi&wio^
quia vndiqncper coram viam vj4ebati»rcis>
quod EGcle$a{aaas Maria: de Angela* to,
ros locus,& fiioa,que, tonccixcalotuoijcrant,
omxyaxamWcrefuuj.PioptPiea vt loco 6ic-
ciirrerftljomipcf de Affiup^ura fcftmactone
44*
ExiKUfii XVIII.
^
jtatAtUt; i
IN firpenoribat <£gypti nattibus quidam
magna: faadkatis moaachuffdegebatj Hc-
iiaa Aominft9beato Hieronynaoadfauc viuo
mad£um£aiBiliari6 Hicquadbun vioofaptus,
viditfein qu0dar»nrir« fcia)aoditar,|takhrf«
tudinispalario.vbi pec boramgradic*>£tcitis
Ptdctiritadiiie&eiari not* talent , vidit a aui-
bujUam ruceoibos potehemmis ' quoddam
prcparari crrbuoatf (trade taoetibai* yaflibqt
agro,6cg€mfs,4c mulcaattiiicij taaetatede^
cocatit. rircuwqaagttcpjrictcimlotoco i In
cuconerciitc^dcnreffiriniicr, iqiiodotwinia quorcieaiidaindc^iuMaium.vtniWaliud
abignc cpmburerenriK . Qojodo two veno* cepirct^pwi habere, luagixi tirorom (ok hi- '
runcadlociim , ¥i4ciumcundapariwi«*fa cidioriiniconpitMs fotietarc, rcnicos fcpo-
**«*#* Itmm* autcn> locum imieAcnir fait, vtiodida^xcroer<w-Interha:ec4d4 qoat-
B.Francifcum cum fcoda CJara,* cum on , dam anima,quaai faffc AnchooitapiHn pre .
r ?iif r8*w i* DoinJmnn.,* ad men- (kkm ab ibidem cstfterxt but pofaa imtlle*
^mifla^JUi^llifT^nowiKafedcBie^&vir" »ir , aoequaw ^kkiboii ctwms, igocif&ifc*
cocciiidtitofe^aUc^EttqiicccrMrudktaliMff tinculis vinda , infiar fornacii flammaa
adoctteftim.qcbd ilkcjatiguU <Uoirroa, qui crompens fulpkurea* ; deportataftnaieftaci
p r*dido* fandos , & fanctas diuini amoris
copinfis confolationjbus inibmipabat, vnde
receflerontvaldexdificati & confolaci. B.aa«
tcjn-Fxaqciftps^ fanda Ctaj^&catfcriiefe-
^i funt tain copiofa dwn* confolacione in
regiar prarfentatur , qua: prius qaam de ali-
qoo intcrrogamar) oetpitillris toctbas aHer-
nis ignibut fe digm'flimam aeclamare. Hanc
inter caxerar a4e^n$ eau&m prihcr^alc^r,
qnoniam tanrtAbWd* portpls iritemui fify
aruma.quod de cibo corporaJj parum,aot ni- oOMHaijs ^ft viftifeur; 9c fctftffmodt nmridr
lulactigaii^autcMiiaucrunt.Poftiicc (aoft^ (tttlt|riit«<ato4wr.vQs*ta«fifrith,lkta W
CJaraxedijta4 foiap^ Damianwii,. videpw indtc^ftweiitia,^ pctfHs «fV«>alito^tra8c-
autem cam fororea Tuerunc raldi gaaiCr ,* ti -
maexunt eninnie. Ao3u« FrancUcus vellet
^mmirtereadalJMdnKWaftcikmguberfiaa'!
dmnr ficuc iain miftratgtrmaru ^a»Agnef
tcin Jlurcntiam.pjo AJbbfttrfla » & coam jpft
fcaoe. Clara* aliqganda dixcrat-' Para te,Uor
porrcbick ad cwadtim qwocjurauc temifiro.
Et ilia fi cut vera; obediential nlia refponde*
l>at.Parata/mn p«tr iicqUocanqne tibi pla*
coerit . Et remanfit fan da Clara multom in
Domino confolata Ex Chronic o mintr urn
*-*t*MpL xo. t+.& GmU\c9 ar.jo.
r^tqr, donee, cofnori ionda <hrplf ces popnaf
in pcrf***™ AkKiMsret, taoil\$*m ftcnm fe
rerts oaanit^lfoiSeqMtnfpirltiittm' xntba m it
dtftt clamo^ibni rtce«nirit:, XfHKHifUL'ki
j;io
£11
EifM-
/
» *
4je
EiftMur i.vu . XIX.
Gtdemprudsn* mmtnmfitiw mmmfUAnmriit
cthtbire tnptuUUjUuliat, qmm *xtr+ fm*m
framdij etrkm *qu*m btllere vet nit.
AVguftimre hi Hbro ConfeJ&omim ait, ;
quoderar quxda dccrepicamu tier, qua:
poptcr (ene&am & optima* mores honor* -
baiur.HaeccucaoigerebatfiliAriimaiatrts Auk •
guAioi>qftir noafcunktebaceta, praucf ho~
wquibus a/1 ncnam parentum moder ariffi^ .
m4.alebantux,euam&e&candcfecrenc fiti, nee
aquam bibcre,pra?caucB$ confaeradinem ma-
l4m?& addens YCrbum fautm),& memoriad^
gnam> „ dineiic pncllil» Modo aquani bibicis,
qu^a ijipotcftatc vurantt nonbabctisXiim an-
te^ ad'm&iritos vtncrili&,& fa&rtftp domi-
ng apotbecattim, 4c ceUatiorum * aqua vobts .
tunc vilefect Ac for debited mos fotandi per •
raaue|>ic,3t fie frfleaabat auidstaccm tenerioris v
£tatis,Jfcip(ajB*uellarum fittm adhoncftoin
raqdm^j(JcAu<:pbat,vtaam/»oij biber&,quod )
imio decern. -4t44iv-M**G«ji/i£cit*. - . -ir
t»i .
*€ */4 kmmpaUm txritas tUm$B slifxsnd*.
"■> r
J^.cuia^gcdiiueji artccgcodatfnomtbUj**
tymnet} info^feili it/deadi; li«idiiare,vcMta»
qqam-domefUo najltnfejc tabryrais dcfrlo?)
tajiaiuva^u^afw4 pro qua yirm»fan#pm.
ij.qui duce^aoa fir nana, deprecati fuat- Fe*i$
ilk fixuprwib^&njaioHum jpatai^muyjuaw
Guh.
Aptftdt* tx.t.trt.VedicMtitext tit. Cm rntum
abfiimntk* (f tit^Cexfuetudo $x*i&\*& ****
Zbrietmftr trtum.
EllHHTK XXL ''
i
• •. < . .
Dints itUchfiu mmitum^ kur*ffktm , cog**
Mute iitmum igx« inftrnaiu pabulum f**
&mm> pccmtmtltm sjfmmk.
LEgifur ki Scala^eti.quodfuit diues cjoi-
dani, qui de foo eprpore quantum porc-
. rarottratau,&iiciasincj{>is& potibuxinvft-
guetkis & bafoeis, Jiileftrs & imhjmcntis &
ornanteittts auid>(fimc4r^quircbat. Qui* vera
erat fapiens, quoad mupdum.ra&ns cJE Senef-
cbalcus regis Francie;,& ctmc irtcepit in until
dclicijsamuere , quod pjftgocdo cius* pet ca-
tamrix»^otcrat reltiiagi.Coqunsautem foul,
qui ei'titttt magrio jtcdmfertiie!^,dViit fibi:
O quam magna iaflammatib critDominc mi,
quando'pingttedo r*ftra erit«t>nian&a igni
inform. C^ued iMe cemfiderans, incttpit dice-
re intra (cfVlfli ifte dicit rcrum, ftd non fie
crir>& atftitoprapankentra. Dcnib pet car*
fiemiplaiau^eip^rcamfituperatus , * o&
: • 1/
EXMfciPLTU XXII.
J^wmdtktntflm q*id*m tfiftifm guUtn
mrtifarndt* !
rt
l.(
QVidam A^hkpifcopm maghxboocfta-
tis, eta* fe potuiflecin ihenfa, 8c appor-
ut^ fuiflencctficus^qntfs multttm dili-
gcbat, acoe^t rnara volonl cam cometierc an*
ajbjpliqs caqc4cyet . f ermr pxiitf gaJJ*A»« IfM teiacncdi^oiwa^qttan* tradiHcrat -bblioiodi
fi°?arTO^f^¥#^»^flK*^wi6^ " — ' — ^—-* — ■"»■— J— ^.^^•.
tre'eibus ad earn temperanci^oi 4€4^<94 e^5
eq-, dimidiam amplius fumere poifct ix vi-
ridsrioSS. tx mend* Grdcoru trdflsto in £*-
tmUfirmoniptf M*tt .Rtderum S /«/#». /» vi>«
S.Mattdonij Antchorttd z 4. /*«» . KiV« ttid tit •
Cr^i |^« ixl&i-tit.Abttintnti* ex 1 &
iJ.tit.DflitU tx.l.fri tfr.Affiftmex ztit.
J*rtu4x.<).& \o.tit. Conftjfto ex 6. tit. 'Bene-
t»l$»tU ex^tit. Fmtcr tx. utit.Amms & tit.
Comamem Hoc aduerfMTctvdef ofint eAm.fc
ditirgnis iux : Domif^igd!^) nimiam fc(H-
nabaas , & ided ftciarii haoc paemtehttans,
cpri*hodic nqneomedecit fiens } & (hntiba*
ficubns coram (c non cotnedk ex eis per to-
enn) m*ti(cm+C9lleit#ip*iHU bmm*
» ''■"11
,11
1' .»
\ »
Hast-
Habitus Monachalis. Hyppocrit*.
4J*
HVPPOCKiTA.
videri dfJKifrwi % *b affarept* famfnt
MOnachus quidam magna; opintonis re*
cufic mihi,quanclonouitiustui, dc quo-
HAfilTVS MONlCRA|IS,
Habitus Mtnarhtfu iMduCtu l*ntir*HifJofl
mirftm imdutuifmrwtf pr&f**t sd .
LVdouicus Laritgrauius maxim us cyian-
nu$ fuk,de quo dictum eft in principio,
hie cum moriturus cflet,pr»cepit amicis iuis, . [ 4am . roouacho,quod die quadam,cum iaccrct
diccns;Mox ?? moxtuus fucro,cucu;lUmor- _.«* orationc ajjtc ouoddam altare,& dominos
dinis Ciltercicnfis mihi induite^ Ccd uehoc tci tancarn cqmukflfct gratiam lachrymarum,
fiatmc viucntc diligent irtimc ciuete. Obe- vt euam irrigaret tcrram^ex immifliorKdia-
dieaunt illt , mortuuscft ,atquc cucullatus. boli, Ttpo&a pacui(f cordieiusfuboeff^
•Quod vbt miles quidam vidic, commilitones % inanis gloria, ita vt diceret intra & : Vtiuaui
iron ice alJocuuis eft, dicens: Vere non eft fi- vidcrcc aliquts modo iftam eratiam. Max tji,
oalis Domino raeo in omni vixtutc. Quando ,.qui immiu't,adfui{,& ad lachrymas cius ftant
miles erar, non habuit paremin aclibus xniji- ,a latere, diligpntijimireipc^it. Traosfigui*a-
tia:,ia&us vero monachus, omnibus la&us eft ucrat enim Ifin fpcciem aigxi monachi. JUc-
formadilciplinsc. Vidctequam diligcnter cu- uani. ocalos monachus, tarn ex borrorf men -
ilodtc fUentium (uum%ncc vnum quidem v*r- ris, quf m nigrcdine veftis , dxmonem twins
bum loquitur. Anirna vero cius > cum edgda
fuifletde corpore,principi dtmaniorum.prcj*
fentataeft, ficuti cuidam matulcfti/Em£ reu«-
latum eft. Scdcwc codem rartaricd fijper pu-
reum , * ftyphum manu tenente;., huiufinodi
verbis Lantgrauium (alutauicBcrte' venial di-
ledus amicus nofter , oftenditc il li triclinia fBr.Lb.xxsp.^.
noftra, apothecas noftras, ceUarianoftia.fic-
quc cum hue xeducitc'Dedu&o mifero ad Io-
ta pcenarum , in quibos nihil afiud crat , nifi
plandus,& Actus, & ftridor dcntium,lc redu-
clo,(icj>xinccpspnncipcmaffaiar: Bibetf'mi-
<c,dc lcypho meo. Illo valde icludame,cum
nihil pronceret • imo coaclus biberet, flam ma
Cilphurea it oculis naribusque eius erupic.
Pofthoc, ficinquit : Modo confidcrabis pu-
reum meum, cuius pvofundiras fine fundo eft.
Amotoqueoperimento.cum in ilium mititx6c
rcmouit-Ecce iftceftjputcus,in quo eum clc-
ricusvidit.ficnt prafdidum eft. Cdfdr.lit.H.
*af.z. Vid$£iimm tit. Feetor.
fuperbiasaucTorem eifedepreKendit , jic quern
per vitium iuaiiis glorix inuitauerat , per vr-
rutem humilitatis> & Ggnum crucis fugauic
Qbhuiufinc^i pcric^U iubciuura'Domine
oraturi intrarc cubic ulum , ^cjclaudetclip-
ftium, boc^yiutclaudi^m humanam. C*-
«iER£TICVS.
I.
Ithht'uu <£* opfrobri* AgMhon Ahbtu fttiep-
tijfimi i*Ut>fed htrttkinomen Utrum ve-
hement it txborruit.
FVit ctiam de magnis patribur quidam
(enior , nomine Agathon , no mi nat i ill •
musiji'virtutehumilitatis3& paticnti? Quo-
dam autem tempore perrezerunt ad vifitan-
<Jum eum fratres. Audientes enim de eo,quod
magnam humilitatem haberet, volentes pro*
bare & vera; humilitatis patientiam poflide-
ret, dixerumei.- Multi (candalizantur intc
pater, quia nim is yitio luperbix tencaris, &
ideo alios dcfpiciasf& pro nihilo eos habeas ,
fed &dctraaioucs aducrfus'xos loqninon
L 1 1 x cedes.
/~v
*ja • ": H»cticttf.
ccfles. Affirmant ctiam qoam plurimi , quod cue a bono Be pio Saluatoreiioftro tefa Chrj
ideohocagastqttfcfartticaaonis vuiotcuea-
ris,& nc folus vidcarit errarc.idqrco a'lijs no
cedes derrahere . Adhsc (enior reTpohdenj,
ait.-Hxc omnia, qnx dixiftrs, Yitiain me cfle
cognofco nee poflum negare.taritas iniquita-
tes meas . Procidensque protinus in terrain
' orabat cofdem f rat res, dicens: Deprecor yoj
4ratrcs,ytinrentttlsprome feufcro, & mutris
peccacis obnoxio Chriftum Dominnmexo-
rarerion ccllotis , yt indulgentiam iniqaicAti-
btr* meisrtnilcis *c rikaiit triboat. Adhxc fii*
pradicHfrarresaddentes, dhceninrei : Non cc
etiam tarcat hoc, quia bxtstirir tecflcquam-
plurimi affirmarc volunt . Hoc cum audiiTec
fenior,dixrt ci$: Licet multis alijs peccaris ob-
noxius fim.ramen he, rericospenittss nonfum*
*Abfit hoc ab anion mta.fonoomnesfratrcs,
'qui ad etfrn yettran^proftrafaeruntfe-in terra
adpede* cius, obfccramcscrim , fcdictnrct:
Pretamnr te Abba , re dicas nobis, cor tanta
vitia nobis dicentibux dc te.in nuilo commo-
ns es,de verbo autfe* hxretici valdc te como-
oifti, & abominarus es, ncc fcrrepotuifti au-
' ditum.Di cirri fcrrior. IHfes prtores colpas at-
qoc peccata propter Inimiricartm fijftmur, Vt
mepeecarbrem efle etederitis.Noliiihus enim
fi cuftodiatur humiliratis virtus , magna eft
fto,5t cdifogftur Deotero Crcatctfi ae Salua-i
CormoftrO Chiiilo, quicftiupacre Alios sc-
percumfptrico nto&o, iprTgkma in Cecal*
fxcolormn Amen*lUi afreets audicntes admi.
rati Tunc dUcreuCnemeiu»,& xduScati di&ef-
fcrunc. Ex Ubjtnt. Pst.j .20.
Ezianru II.
1
Hdrtjt AmrvfomtrfhitMn* Sirtfton mmofiM
pxtr zrmtitiT lufarst.
INter illos qui AtmtJpomotpbiuruxh hx-
rcfis derinebantur crrorc fuk antiquilfi-
rnar diftri&ionis, aiq; ina&naltdifciplinaper
omnia confummatos nomine Serapion, cuius*
impetrtia fupcr prxdidi dogmatis opinione
lantum premdicabatctindisr vcram reftenabtit
fidem quantum, tp(c velfidri mcrito.,' vel antU
quiratc remporis omhes fcrc monschos antei-
bar. Cumque-hic fancti prtshvtcri Pafnucij
rnultWadhortatioDibus admmitemreftxfi-
dci iwnpofTctadducuetiquod nouellahxt
perluafio>ncc ab antefforibus aliquando cdn-
futata vidcterur, acctdit vtquidamDiaCoao*
fuming feienttXYU, nomine Fonos, defideri;
yjdendrfrUtrcs,qui ineademcrtmo comma-
— ,_ — — «. ... . - ^ •— .. — ^ . w — ^ — » — - — , - — ~- — — — - - -— • ■ ■
falus animx. Nam Dominus &Saluator .^lebant, de CappadociaTparubus adoenirer.
nofter lefus Cbrrftos > com ei Iudxi rnult« Quern beatus Pafflucfus fumma gratulatione
contumclias & conuitia irrogaflent,paticntcr fv(cipiens,ad confirmations fidei,qux foe^
conda tokfauir, vt nobis eiempla prxberet rxt Alexandrinipontificr$'fittcr& comprehea-
ftiimilicatis. Immiffi autemfalfi tcftcs multa Taj producens in medium coram conctis fra-*
mduerfus eum falfa dixcrUBC, A vfqucad mor* tribus fafcititur illud , quemadmodam quod
tern crucis paucnter cun€rafuftinuitlta enim ' in Genefi dicicor Faciamus bomineni kd 103a-
9c Apoftolus Petrusprxdicat, dices Chriftus ^«-~ *-^~»^-«^-*— «*a— w ^.l^i.- —
paflus eft pro nobis, rclinquens nobis cjem-
plum, vt fequari\ur veftigia cius. O^Ortcrigi-
tur vt pati^tdr cun<5ra aduerta cum bufriilitatc
IWtineamus.Scfrnonern adtcm, quo me bxre-
gincm & fimilicudincm noftratn , catholic;
rotius orientisinterprctarentur Ecclefix.C fi-
stic illc hon recutldum humilem Ikterc fonii,
fed fpirirualiter imaglntm Del tfcfirmlifudinc'
tradiib Vniuttfis Ecclcfiarfi principibus ct-
v_
ticum dixiftis , hon pofui fuftinerc , & valde flanarct, idque copibfo (etmblie ac pturimir
abominarus fumj quia -h^rcfis fepa'ratio a Deo icripturarum tcftimonijs anprobaret.nec pof-
-A,'w j- ..-......*#%-_. a..- »_ fcinillamimmcnfam,& incomprehefibilcm»
atqueinuiCbilem maieftatem aliquid buiuC-
modi cadere quod humaua compofitione ya-
leac,ac fbilitudine circumfcribi.quippc com
incorporeal incompofits iimp!ezque;aatura
eft/ Hxreticus enim feparaturiDeo vioo, Be
yero.&cohiuagiturdiabolo & Angeliseius
Alienatus cuim 1 Chrifto, ianon habetDcu,
quern exoret pro peccatis Tuis quia ex omrii
parte pcrijt>Si abtem conucrfus fueritad yera
Itcatnolici^nfasi^x Ecclcd? fidem, fufcipi-
fit,qu«quc licut oculis non deprcbendit^ta 5c
m^ntit
Hacrcdciii.
tacate dob valcac ajftimart . tandem ecu cac
multis & ralidiujims do&tifimi viri affcrtio-
Aibus motuf ad fidem Catholic* tradiuoni*
artraclusc/iCum fupcrkocciiK afTcD^uiafi
tun Vet Abbatcm parnucium, vel bos anions
Ixtiaa repfcaiflct , ^ubi fcilicct, vironi 'tant*
auti^uiracb Yirtutibus confiimraacum, impc*
liaafolaaclimplicitatc rufticitatis crrancc,
neqiiaquairi vlqacad finera deuiare Dominus
arramitc rc&c, fidei perroiftffct, 6c enmgra-
riarum actionc furgcjjtes, preccs Domino pa-
"tcr ^«^crcnj^,iu eft in orarionc fcucx m£-
tccorifcfui, cq quodilJaro Autropomorphi-
carom imagittcm Dekartsr , quam proponere
fibi in oratiooc coufiacucrax , aboleri decordc
fuo {curircc,vc in amariflhnos fletu*. crcbrof-
ue fingulcus repeiitc proruiupens,in terrain*
acproftratus cumciulatu validiffimopro-
clamarer . Heu me mifcrum , tuferunt a aft
Deum meum, cV quern nunc ceneam non ha -
bco, Tel quern adorcm ., vel interpcllcm' iam
*c£ao.C*Jfianw C?ff,io * j.
Ex IMPtVM If t.
tidfitictti ft fingtns Mtreftum a dtmini , vt
t*r,q*ofa8ff cUricii Gkerttur.
Rac cfrca Cameracum ciiiitacgquidam
bxreticus, aftutu*valde,qaimctucs ih-
cjuiri,& comburi afratribus Pjxdjcatorrbas,
4ii
foMm jgw** ettiaguete tttcrtwnr , cictt -
4iis arrepco gladto , qaofiKafis iuita ledum'
inucDit.omncstlokstcr abegit, 8c hrrwicn
corobwfln.. NcCtnoraidteino cxa&o itfdido.
clerjcu*, a daemon* libecstn*, &ph?ni ibfpe J
apparuic G*tuiprmhmmf difwpfrtttsti AfuM
l$6.t*c.f7-p 9&-
» i
Ex.ikitfit IV.
it
moni Mdbdferint* fa+si Domitmi WMtwn*
Mpparmt.
-' •♦ . <
CVmaliqoamdiu apud caftrum, quod dr-
crtur Phani lonis.in prsedicarionc qua-
dam kn&us Dominica* fidom protein* catho-
Ircain* tiauericosiin* pefgdbun raliitiphticcl
improbaftct, pbft prxdicanoneifrnn Beck da
morefolico remanfi'tad orandum,& ccce no*
uem nutront,uobiJese*eodem cattro £cck-
fiam intratwes ad pedes cins pporiderunt , di-
cenjtes:Sorue Dei,adtuuanosvu>cra~(unt h*c
qi^bodiepratdiearfti, aindiinifettKttfcfioftras
ciroris fpiritns exexcauit Nam quo* harretu
Co$ tu vpcai, bbnotf bomhKxappeitxmus^vf*
queiu boditnium dtenxredidiniost& adhar-
hmos coco corde: nunc aattm iir niedit> fln-
^uamus^Scmc Dciadiuuano^ &oUD©mi-
num Deum tudm, vHiotastf ndbWfaciatfidc
ivam>in qua.vioamus ^iirorianriik^ fahicinor.
Tunc ajitcm virQei ftany aii^iaradiuinttra
v
qui in di&aciuitate co remporc .fllurimos c4- ^fcipftm Oram .Poft aliquamoittm dniteic;
burcbam,finriifeaaeptum adxmonc, & ob i Cbnftantes eftotc, cipcct^rc intrepid tcbnfi-
hoc ad (andum Aicadrum in Afpcra, p>feflos 4° W Domino Deo meo»qaod ipfe qMacmi*
eurarcpotcmem, ligatus ab atnicis deducluaf ncm vuIrperifciawoftcndctVobi^qUali'Db-
eft,tt fn eo non bacrchm propaiatan). fed fii- fnino ha^enn^ . adiurtHto . Sraumque Vide-
nan?J>uw%rcilt« Et YC »udniit quidam ciencui »W io m^io fnrcattuitf Tnumtcccmmttm
obfeflus ademone, cVligatu^.quodEbgios* ^touT^.taiimWfeaiwjJr^fcrleni ^cjiiantitt^
Boognf (lie ciiim Yocabatur ) I/^axu* p6nf re , «ffl? bbbebaa groffo$ oculos » & iammamtt,
tur in loco , fuUcquend nodcidem obfeiTtis . Hnguam longatn , latam^catquc faDguioo-
clericuadituponutufolutuscft-iaggregaiir ,fentam*&procra«la»vfquead Vmbificum,
mattas & ftrimina.atqucEcclcfiat fcamna.fu- caudam ycro habons cUrtam; filrflriwquc^pt^
perljgatamhatreticMmcitouIaui^Luduipftiii JkiAmifoAexman tutpitodinem qiibcuo^^
rem * funam frcdeqs iUc . di fij mn la t quoad- fc vet report cnd« bar-, de quibuifrjfetdriurc**
Wque clencus igncm 4c Jampttd c fiimeoa c6- lcraktlutexabrb«.C«mteedrcfl m4trooas^.
biirere baTrcticum epepit , Er tune hacrcticUs Juafepor hocam aiiVa*j hoc tU«e^e>en«.
clamauit^Ad cuius voctm .capcigcfcfti cufto* ret , ad cbordam ex aua campaoa pendebar
•fua, xrgrcrtu$ eft fcnior prop e mare mortuua,
crass Deum pro fratrc • Circa autcm hotam
*t*onarh did icqilefiris , adfpcxic fratc* quco-
darxia&tiixtem fibi itlpeftu tmibikin', acdi-
4?4 _ Harcucus.
; cttlicns, & per earn vfipead fuperiora corf! * fit vera fides . Diraiffbque fratrfe in fpclunca
fcajdcnsvttiide«yorpaw*aiiite^p(b|i^(p«^
trait fcrcU pofcfc vcftigia derclinquens. Con-
. ucrfos autcm ad matroaa* iliac vir Dei Domt-
Oicus, 8c coniblans cas, Eccc^inquit, pet hoc
quod coram oebtis. facieme Deo figurative : ccnreHrUVcm , & vide veritatwn, afiumtufquc
comparnit, potcfti* aduortere qualifrcftitte, :«rcm\diixitiai6cUra ttnel>rofum,ac fatidum.
cm ha&enus.fcquentes haneticos, fcruiaiftts. * ignes cuaporanccm. Attjuein ipfisigoibus n-
Ule vcro Deo grarias referentcs , ab ilia hora • trie' Ntfftoriurn,£otychcn,Apot!inarcm,Diof
ad fidem Caiholttam ytrfedUiTifiie funt con corurrt, Seucrum, Arrum , 6l alios quoQaa).
xxtrfc. rtneemtius lib-icu Spec hijle.76.tnvi** DixirtpieilJi Is qui apparuerat .• locus iftc
-$*Domtnkci*p$4 S*tiHmUbl\\cm£.Vttttcti*m parauls ertharreticis , & blafphcmantftus, &
tit.LMchmiJh**x^& £> >> ... hiSjCjuiilibhiitt dogmata fequunturl Si«go
placettibi locus, perfiftein tuo dograace* 5i
autem fupplicium iftud experiri nonvis.ac-
ccdead fanclam,n€athoiicam,&: Apoftoliam
Eccletiam, quamtefenex docct: dico enia
tibi ', quia u orones virrutes homo opcretar,
nee rec^fe crcdat, in hoc idco cruciabicur. At-
que in hoc verba renic fratdf in fcmetipfuuit
& redfcunti fciii narrauit Omnia quxvidcrai,
accefEfque ad commtrnioncm fand* Catho*
lie* Ecclcux. Rem nfit au tern cum fene, im-
pletifque quatuor cumillo annis dormiuitin
Exemplth VI
-. . . •' .'" .' '
* Admit MntLfvifieThtephMnv de feenb /'*c
dtmnatton* iilorum > qmifi fipegttnt Jk tk-
tkaltcM) & Apiftilicm EccUfis ad qttdfenm-
SEnex-quidam fedebatia Laura- Calamo-
nis iuxta Iordanem&wjiutn Cyriacus no-
mine, magniapud Deum meriti . Ad hunc
profeclaseftfcaseiFperegrifiusexregtoneDo- pace. Commits Mofiti £mr*tm cdp> i6.Pr*ti
ra, Theopbanesaomine* vt inter rogaretfenc ftiritudit.
decognitionibnsfornicationfb. Quern fcnior ' ; *
hortari ccepit, atqne wgeic verbis dc pudici-
tiafc caftitatc, fratet itaqj magnified aedifica-
tu*,aitfonh Verc\rai pater, ego, nili inregio-
ne mea Neftorianis eommunicauem tecum
pcrmanfifiem . Cam v<*6aiidtflecfeticfc Nc-
ftorij nomen , aUidus gc perditiotoe fratris
corripiebaijeum,^ osabar.vt reoedcretab hie
j>effima dc pernkiofa haricfi , aecederetqs id
landram Catholicamde Apoftoiicam Ecclc
fiaro.dicens, noncfTcaiiam (ahjmrpcmi niH
tedeientiamus , & credanaui ( Yt rcuera eft)
iaiufram Matiam Dei genitriccrt ettei Dixit
«utcaifratcr iHeibn? JRroficA^ donWne pa>
ter oowes hattefes fie dkuni : rafii noMfciim
1 EXIMMVM *VU . x
* SimiU exetnplMm \ de fcems , hdfmM*
hiTeticermk7 noRri tempor**
Onacnit cum pfrccdenti Wftoria fen-
ptumquoddam, quod niihi vir quidam
*utc,do&rini,& pktatc vencranauscom-
mmweauie, totamqj rei lericm a pcrfonis fade
dignis in ipfo loco vbi contigit , cogoou"-
Anno 1510 .Dclphis (qua: Celebris eft HoUa-
dia? ClukasJIn inopaftcrib (ana* Aon*^
fcn&iraanialf? quard^iir (Vocata Anna Gcor-
_ ^ . 7 gif, nota fiTia euiufdam >i'ri nobilis aitcrius
€ommuDtccs> (aluusefleuonpotcti*. Qujd ptouinCi^^rrtiitap^ueinidcm monaJtcnum
«rg6raciam inielir, aefitio. Dtp pecarc igiwr imrufa, que cum annum statis agtrct M
Doroinum, vt rcipfa mc cettum facia t , qua- — -^:j:* :^c— : — ±- .,r,* horaoi7»
nam fit vera fides,. Sflntx>aweal cumfaudio
ftatr is v«rba fufeppit ,,cHxitjqiilii;Sede jn^-
lincam^um, &pmni>»6if€!triiiii>cdhaW-
%»9 qiuatettckkit tik Jgpjfios betugoira. Sy qi*
imruia, qu^ cum annum artaxis *&•>*? -*
graucm ineidit infirmitaccm circa *1°caal
¥tfpe^nam,«xquapxanlii)is ftaaeftm^
circa hbram j.iacuitquc oititaum vicaJiiJ 1 c
firamexpetsfad qdartim'hbVa: partem :. >"*
dwqtiefibii^tuw/^rafiiter nScinU,j£c'
*.*
1 •
lofqOc iirPrionffam coriijeftift, tftrCtJiriffi- hoc ftcro otjfcft,' ft babim , & religione ca-
ms outer, vbi mine fiif ? gqujdenVvidi Stti - tholict ; nunc Vita hac defiinjgar; Qnpd au-
basj&Ptufif^osttrdcaets in^fcratbrogebeli-' dkhs mater mooaftcri;, ccepit YBeicim la- •
nx. Mater *efo ptaeldfe frnnbftibtis eatt re-* ch^mari JAdqoirm tnfifrna,Noli, kkjutefl©* »
prrmerccona bat m;,e^i tenets illaniwenti*' rct/ftdaAc|ftf« 4fek)« feimati gratiaa aga-/ :»
impotentranr mtttrxftre . Refyohdit i!fe,'le: <^6i!^«e/k tci«^fK^n^niitf»ec6gru61iioc^;
imfea mentis inopfe labc* ate ; fed plcniffimc* euocor.-timca erifni, fidiu Wiiflerti, <j«od in -
fibi conftare, Yrdiqnc tnquit Ltrthccaiyo* ar- fihcla hac religione non fotis conftanrerper** '
Rentes in abyiTo iarcrni. Cumijue obiorgare-' fottraflcnr rfcjue infinctov Rcliqui* reto fo* »
mr a qoadam tototc adftace, pr obibererorquc roribu* dicebat ,- vfc efletit obedicam , nihil
raJia proloqai)ilkmo*hjc<ildttriOi'i V&et fcb*- corquarn darent fine cdufcrrfu rri atria, vicoriv ■
ionxif : Tone, ^nqau, rft v*(ifcarhlkl0a*io-/ ftrfo einenda*ent ? acpcertitentiatB agtrcmv,
qna*fofofn;fird vefciferabbry a emlabo'quo^ Port kxc d*kHrd*fc 6d«*iMtat; E^lcfiaftfrar
niam abof^ntp6tcttte1)eccdpeUorfaa1t clo^ decanta^it':Htp6Vta*Cbt1ftiv 4*ruia>: Maria:''
qui, ▼idnqneLfetberatio* in pro&ndis abrffr Mater gratia*? itotque Yerutrn vrtita pi)
xmcroali^&qtiefvlam4am(k]<fumhrc Delphic cntoT&m cantki Geimanit*, quod inoiffitr
defundum , qnem quidem ipla nee iteutrat Conrt'd'o me bteai amabdein' vulturn Demi-
Ynqnam nec^dcrat.fcd qua: darn taic'amulicr *t ItsVconteiuplatutfnW mortque c«fltiuif>
le&o affiftens "cunH€* nodc#ar\ Vrtii pranerea, h*qt.f,& poft bdrahiJfiT^omin^dbdtfrifliuiW
inquit.illarrj perionam.que^Yt ab bac relicio- TtNdknm BrtJirnVkthtoti 'fihfitfim^isiltats
ne mooaftica deficerenl, Blan&s^eittYiomq;' f4tr.c*}r\6. ■**'** ' ^v ' .. j. : . ; ■
fuggeftonibutpcrfictre conrfbatur, rartareis o • ' v »
ignibus maocipatam; fed graeias ago cibi be- Eximplym VII*
■igniflinie, I a a v , quod per feue raui in hoc fa- *
cto'in/iifcat^nittbi Wc^'dBijutmWbhieTi^ Kt7*tUtm\lnAn*i¥&fkiH* tibm etiam
ram feifcih fophri qaMeW^ * poftmor tm.
sa^propono taa gratia coopfcrante,mee*tb*V XT Jr qoidamrniYtatttfc ftftclkate & vitas .
Cordc-cmcndare. PoiHxc aorfextremum ?rtar ▼ puricatc.vtplcrifquc vidcbatur, vtaltci
agoncm denenren^ , obraeBaftur qurbttftJadi i loanncs Baptiftaabillisbabcretur, adcoqui-
inlirmftadbuasquai i dweffrs fzTt&ii^enoba^ dern.Vc e*it)$ nomln'rs fa'mafic cclcbritare pfe-
nan corifijcneriinr . Qais dum fljftintrcf ,«P A^oihncseras pro'm^ci* iRa 1( fefMrcopa--
modoirrlaiilemaWfter^cc^at/ Senior ffim^ ttls'Brlaienrts^allticIt , a^fotn,y^iur ad'iko-'
Iist, onitl caufjt eft, ^o<f hH plagii tirnto- ^Urtj' Bohiinem. Dei ^regacim ce^oftlicrehtj'
per^ dlfcrucior? gratias' tanben pro bis agef Q»i timrn bacVctica praiiiratc irifccliij erau*
ti hi V «r proStCot, licettCiu fimrtf* nnVnbtf wdqo4h«te{i, * quo tempore id aceiderit
blaipbernanerrm, rebidi tathtn & remffse to* Abticet narranj.Gum autem Uk iju functus,
coloi . Ograuiarbar-Bti .-Maier MaWa \(&rxvt & honorife* Teptfltut^ tkAatJacua •fflct,fol>
iac^axiffima Arma , mraduam' Tcftris iultdri- a1i^o<* rerhpos V Idci inqairrtor per ttftes fi-
btis ptccum VcftraVm idffPagia iubtriha'Har. dtfle^Mrnine dHfgen^t ^eifaifto^ reperk iltunv
Vos yerofamfti, ^ert(fHDei9gnofctte rnfhf, ftiftba-reSc^ra^fdeoquede etaGH&fyil**^
qocH non eaqnar decuiiler , Teneratione , &- pr,«It aliorum ^rudenriam rrronim {ancitutiv
culm tos r^oraaerrnr. fetqiridem illb rrio- eft, rtciui tawatter cfode/ctur. & off* tgne^
<K$ cnlpan^lnami depreeabatur. Giatias ante^,- cremarenttir « Popul» itaqae ciKttmftantc/
rtiqair, ago tibi clement iflime Deri ^, qubcP ciu»oflainjgnfem toniccla* fait- i qua? mot'
ptenam rmric afleqWr onihiiim boftiurti \ ft da^noftW *it ; C6dtrri ignc in a^rem* accofenteg^
f etfeulotsm rntor^tn-ric^oriam, quodquc in ca fof^cnft ftipcr igncm tencUnf > nc€ tamar*
r
illi W4€b*ttW.fix cjoo cl!tfta**fty npppo- . rat*di*hac ^Uq, jM^lamaUnt .> ac(fe tltrt
lus e«Umarct a Epifcopum cum fui* djknp- : a^gn^aa^citjus jufcfcbant. Quibus ad
candum,. *qu,i iouidia mori/an&um P«i jririi, vJijaaytn npfnejrO.tfc^cciai jgoi t»<88s,cura
cxums.paAqa^ i^c^eo4c#Mgpe 4^*c».fcj>c#fflcdc.
-que pci;5M«t«ue .. Qujre ^fifftr^wn ^pjCfo^., ccfc^^^ 4iai>plka ,n^pc^4cTniucriorura
piun J>oiK>ammQft4*d$pj^«i frnt , in b*$» Deo a< Domino n^cfc^iflc „fcob haacab
Tcrb*pB€ttM«npqa|c$f Ppmioc Epifcopc „ oq ij^Oi iMI^^ <> ^W^ip^ro^illoi tempos
vHa re frangari*, qurfumus .^qua-adoqaidem'l li. atquc att<cnj vlaoae ,m>* qu?ri- Hjs mo
hk.prafide* tuition? ftdfumutf fe4 ad lacf uutj plu*esc^rcumjlanribug; odditis, .bumauitatii
pfctagcndwn *e pocius prfcpaxa, vifuri cxpcn pi^a^pcrii^tracoMiefltcajffC.vcifcniiuiuoj
ziw*ifanvMi9mriiq^Mffru\wb.'> atMg"K*apctf**. jnioija* .;T.4lv^uifluooian
|WL b«c cc fBaJribicmwfl. ncft^cs - jti d|lc4i99^ wiriifieflamiMi^oq^iQcoMiof* cominuo
v«vAt,ac pcr^clicetpr » tfifo $a,f w dc .PfAU[ in puluerctaftef urn icsja^tt. Si qui ?cr6 poft.
wgine Cun^oe corpus Do wjo^mfu*&a* mqdiw huicto pcriicrfttausicAarorc$rucniflt
ab Epi&opo Uparetuf 9 daafeoucs in aefc^xi i£p€8i*/LaMli fUifim* viK&ft* tsijqoc fucruot
ciamarc audit) font i« hujic modutn; O.Gui- f*r4iu,C^t*r»/^-?*a*/* i.afud Bsr*< torn xi.
<i4)<tc Lacha.cc hQcuC^C9^qan|umpocu/«ii«« 10,17,4,
<kfci>dim«$>fcd amp4^apnpo(Tuo?u^quiai J; , .: : 1
major MlisarffOirfooa^MpbffainigncBEkce-i .,.. . j ExajtrirYjf, IX. .
ciaitaca. GsbrielPrstiol dtvitis hfrftj^^ f ptHdfttw+ffl*. int.***** **!?*'&*&*
nH.\iexBern*r.Lutzjtmbmrp- ~ **d tMaf#lujn v/qmvtxst**
. « . .... ,
•1% . ' • . ajcitm^ qui<km igpoty* hirttijoufuiquo'
•J- H4r$tko$trid*cim Rtbtrtus CmlUrum Rex da>fcj[*©(pjtali etirofliira aegritudinf grauittr
Umkwi fubtt. * * Jaborakatf Cuin^uc viiexet cuqj caftos ip-
fms,ho/p*^!iiqu^iovltimis iaboraic , ca-
i ' : pjteum Mandemoocrc, vtyocato pxesbjxcro
AN no Don?. 1017. cum a pluribus, pmoi Ipquetecur coin co more pceweutiuni* &
fagacirattelabp^acum f utiles, qualUc* Qoi^piis* fanguinis Qomiui (au£uluniua
duobaueuciMapit^i^deppiiu nietuifper-j a^^crctS^cramcntim^Coirc^Ddciish*-
fidia%> mam & ymucr&lcm cc^ipprenf fi«- rcti^ui cumqui^Qfi^a^qoafi (liQ^icijSy dixit:
dcmf atopeilli oennimodis (e facferedeoega*. Et quis^abjt mibi Corpus ChrifU , ?tado*
xenc, dictum eft eis , qiioRiatn njfi ccjerius ad um, |c a^rcipiam / . Hoipitdia ditit ci: toci*
(anamfidci lacaccm redeaot . Robert! Regis ho presbycemm lacellanuiQ, &dcfcrctcor-
FrancorBm kUTu |( vn^uerfaftf lebif coflfeoTn* pus Domini'. Rcif •dcLem ^aff cticw. > ^xlU
^nec/Te>Kprodiwc^ema^i.AcilU9Mleili: ' Ha, pi:c«bj^t 00^, 4ct«t corpus X^omiw*
(u&confifi vcfania.Dibulpff^tncftc^icia^i* cum , fcdpa.r^mltoflvm* ^oft iC«pic ^'
tea Je^ue rnafuros ab if #ctitke(os, promitoear1 ticos idpai quafi tuttzc dpiajafpfcmvciflcft*
tes.aqin poxios mclioia £bi fua^catibus fper- Wc (anc^Uumum Sacmmcutum* £tr*«c ^
sjeAdo illudcbaiu CecfiosqiMiqpeRex^ r- 4am cams manfiacrjgimns ^c dorocfticDsfubi*
niuerfi qui adcraat, minus poufe ilios reuocaxi to profUiji in ha;x^cicujn » Be gup\u & ^
at jofafziiattvlEca^ccodiiio^l^^i^/cw^uej ^Iafpbemi,l|«rcuci ca^pu det;bu^4c rnguibos
iaof mpcr maiin^oi ., «r ftl coJ<K^^cr^M.> la^cfate,; fcfluod via hqjp/flliji gqtuitcaium
S|.^a maligniratt defocrenc ^ A4 W»lpurs> afr hflBr«if^ re.^ojme^^,^^ adtfa[•
^ aklcereoxut, nbidi adadt dementia, fc omni- intelfiecnres quod muaculosc cams propter
Hgretfeiu. \f?
' blafpbemias inhxrcticum iafiirgebat, diic- licremillamefleDominam noftram (atxcum
rant illi; Agnofcc/irJCftr; ludfcSirn Dei, & Dei geaitrlcSn ,*%5f^uf <fif tftn ca crant,
Ecclcfix vcritatcm, & noli blaipheraarc (a- duos viros.S'.Ioannem Bapci flam, &S. Ioan-
crametttum, 'inqnofafus rioftra'confi(tic.Vi. uera Tncdlogura & Euangeliftam. EgrcfTuf-
de, qaoniam catus pngnat proptcr.veritatcm: que de cclhiiaorabam ilfam, vt ingredetetur.
Qiurefpondit. Catusillerabiefertur, & no,a Quae non confcnGt. PcrmanG ergo diutius
pored quiefcere. Dixeruntei; nihil in fc mak orany, &obfecraus, ac dicens: Ncquxfoa-
patitur catus> &niEru blalphemaucns, in Uertatiirhumilis fa&usconfufus,' & alia plu-
quiete&licaperrnancbit. Tacuithxreticus,& rimahuiufmodi. IHaigitur, nnc Yiditin-
carus.vc confueuerat,erat quietus. Tranfa&is ftare precibus , eandemque poftulationcra
tandem aliquanris horis, adfuic presbyter, 8c itcrare, feucrius mihi refpondtt, dicens: Ha-
hortabatur cam accipere pccnitentiam & &- bes intra ccllamtaaminimicum meum, 6c vif
craracntum corporis Chrifti in remiflionetn vtingrcdiar/ Et his di&is abfcwffit. Euigilanf
peceatorura. Hxreticus autcmcxpitblafphc- autem ego affligi ccepi, & cogitabam num
marc, 6c in presbyrcrum fpuerc. Sed catus in: aliqubd in menrepcccatum contra iljara ad-
cum profiliens in Tirrutcqua poterat, hxrtti- mififlcrn., nequ(f etiim crat alius aliquis in eel-
cum laniabat, & in untum illi moleftiam in- f la mca,nifi ego fblus. Diutius igitur mcipfum
tu!i£ quod fere pcruenic vfqueadarticulum difcutiens, nihil inueni quodinillam peccaf-
mortxs, yolebat presbyter amouereeum, fed fern. Cum rerovidiffem me nimio mzrore
ciucs qui conueneratu, vt vidercnt miracu- abtorberi, furgens acccpUibruna',vt legerem,
lorn minimi pfermincbant. Tamen amotus quo per hoiuimodi kctibnem dolofcm vna
fuit catus, & in quadam area iriciufus , ne' cogitatibnefque repellererri. Librum autem
ipfum penitus interficeret. Hxreticus autem ifnum acce^erim rnuruo a B. Heiychid prtf -
pcrfiftens in btaiphemia fua fundings expira- bytero Hierofolimytanc; Ecclcfix, cuoluenf -
vk}6c euracuiicacem loogc aexmiteriofi- que librum, inueni duosimpij Neftorijfi-
deliumfcpulcus. Pofthxc cxtfahencef.carum bfos, in fine volominis fcriptos* Moxqne
de area cum ad locum aceedcrct, vbi iacue- agf ->ui huhc effefanftx pominx noftrx Dei
xatx.grQ.t14s hxreticus, & euiu non inucnireu gemcricis ferr<perque Virgihis Marix inimi- 1
cqppift voces fmiticte, jk hucilfucquediuctr / cum. Tunc furgen* abij, hbrumtjnc ei qui"'
ccrc,ad qufrendum ipfum: ciimque ad locum mihi iIfomvaccoramodaucrat, rcd^idi, dicens .
▼enirct, ?bi fcpulcus crat, ccepit fuis vneui- illi: Accipc libffim cuum t f rater,- neauc
bus terrain fodere, & tamdiu, multis viden- enim eo tantum vtilicatis ccept quantum de*
ribui, incxpto labore pexftitit^ donee mor-, , trimenti ' Cum vep illc detrimenti irifids '
tuuscft L«f. Tp4fti/f*f'ty'U+di#rf*iM'^c2u&m fcifciuretur; , cimtiem illi rei ordi-*1
*ilfi»f*if.if+t.s. 4 , >cm rctuli. QutzefoCe* fiicccnfus/'proti-'*
' , * ' 'J nus duos illos Neftorif libios et rofumfii^ i
Eximmth j/ prxcidit, eofque fgni tradfftt dicens-? Won *
mancbit in ctlla mea Do minx noftrx Euv**
t Vbi libri h*r*tic$rum fu*t, Bfirfo Vti„ Aae Dcigchitricis femperque Virpmis Ma-
p*rsno*C0»fiJlit. „ . . rix.)nimicus. lodnnMofeUs t*it- Frdtififf. J
CMjtU:46.*t*4B*r*»40mi.A™*l.»d*nB^
ML 'CcefCmus, aitlo. Mofcus, ad Abbatem 420.x], ' . "
*** Cyriacum presbyterum Laurx CaUmo- '" :%
nijs iuxta fanctum Iordanem , narrauitque
nobis, dicens: Die quadam vidi per (omnium M nim "ExiH*
mulicrcm honcfta facie purpura indutam j fie
cum ca virot duos,fc eos vencrando habitu & '4
*<£<&! jg rxdaro. Arbitratus autem* £iim mu-
4!t
Hxrcticuit
IflMftTK XI,
ExiMriTU XIL
J jtf bsriiutrum HherM U&bm ***&**, * Vtf*n*ft9$nt$ritB cuimfdsm kmtititl
f r drip m$ sdtUfctM Urns, MbftiUtniMm. tum*li*fii*$Timtnd*m H$f*f*crijUi*B,
m# Emorabile huius rei exemplum fcribit ^ OnrigitpropecioitaremHarderuckum,
V* Staniflaas Rcfcius, in vita Magni Ho* \* Cacholicum quendam in die Cinema
fij Cardinalisadhuc adolefcentis, ft in Aca- agerein diuerforio inter hxrcricos, qui cub
hernia Cracoaienfiftudioram gratia turn agcn- ientaculumfumercne, ft Cacholicum inuita.
til : fi quos if ft jpeftilentes eius rei libros, qui rent, n cam ipfis ientaret, iHjue antiqua ieia*
per Lutheranae fa&tonts adminiftros ad per* nij religione du&us renueret; ills homxnem A*
fiicsem hominum comparandam (pargeban- Aerijs, ft contumeljjs exceperunt, di&ttn-
tut, conquirere ft habere potuificc, Vulcano tea: fi lactam audiflet, iamracitioremforead
omnes ilfico corrigendos ofl^rebat. Cam igi- ientandam. £ reftigto quidam ex illis profi-
torHofios, etiam adolefcentulus Cracouis liens: Ego inquie, opcram banc ilUprxftite*
Uteris opcram daret , Faoianus Cema adolef- ro , arrcptomque oroem men&rium elcuauit
cent aobililoconatus , ft familiain Praffia in tremendi (acrificij SS. Euchariftia; de&c*
natus, ft Hofio domeftica ramiliaritate con* dam, moxfiuc eleuata in alcum brachia obri-
run&JEmus, quinon a?qne,Tt ille9i rebus no - guere, Yt ad iereduccre non poflet paalo^ue
to* abhorrebat , ft blafphemes Lutherans port in eodem loco expiraoic. Tilm.Brtirmb.
fa&ionis libros German! ca ptztcttim lingua hy,CoU*$.f*£rJt,6$.
lcriptof,nongrauatim leditabat, in acutarn
aliquando febrim incidit. Cuius ricem cfi Ho-
fius doIeret,offieium confblandum 8c libemer
ftftadiostipraeftabat, ac(fpeadlcAalamde»
cumbenrisaf&debat Qaodamergo die lob ca-
piteiaeends quendam TtoeUom alpictt, quern
com in manu acceptfTct, ft h*rcricam cfi co-
jnouUTet:Ha«eft^nquit,^ftafebfis, qaaete
* D$ btrremds vlthn$ kdrttici Uamfitri
irruU*mt& it #* $qu*rum 0st*-
QVidam ex hrreticis Deutn non me-
tuens, neque Teneradonem praHbus
tedpis. Quamobrem fi fefcrim icorporetuo
cupjs propimaram, priusab anjraotuo bla£
pkmiarum (Vadium* ft omnem haeredcorum
coUoniem i toa c«ihetodine quim cidfimi
ftmonc. necdubttet) qutnteflatira febris
aeerbitas deferaty ft corporis Cinitas remota
pcfte coafequamr: ac ira libellum flammts ▼!•
trkibos obtocit. Poftridie vcro cum ad vrfi-
tandom amlcnm reuerfiis e(Tet,i rebrrrclidum
iOo ipfo tempore innenit quo libellum ttmbut
exurendumtradiderat. StmT^fitms Rifiiwtk
vits StsmifiMJ Hofij /.i.e. 5.
erat, fenit cum tarba eouoram>fi>luti(que im-
pedimends iaffirinbafilicam poni: equidbof-
que incapratfepia pra?parari9 irrideni mifcr,
qua; dchoc loco narrabantur abincolis. Igi*
cur media node pra;tereunte> i fibre corripi-
turacpene exanimis, ft tardius quam deboe-
satpcemiens, exclamat, equicesabzde expel-
li^tat eoim ei, fub rcge licet, magna camen in
ilia scgiooe ooteftas. Expulfifque a bafilica
ianda equitibus, ad fc reucrfus, ccepit dend-
bus proprium lacerate corpu(culum>nec pror*
fus mined iifuis ob nimiam poterat debac*
chacionem, tandem^ae oppreflus, inter fno*
xum manus fpiritum exhalaait* Qftgor* T*r$-
k**dt£t$ri4 M*rt$r*.t f .
Inn*
ttiUftru XIV.
t D*fm**ft* imtiritm kdrituttrmsmiBts ##•
ttfMfy** nsfscrts vUlmmtn.
A Noo Domini 1584; inPadcborncafi agro
** a VVcftphalis funt per furamam contu-
mcliam & impictatem templa & templorum
ornamcnta deiecta atquc direpta, n nc tenui£
£mx quidem reliquiae facrae veftis apparcaat,
Heretical* Homicidium* 4ff
fihmlcm HQliOt4imi$ Ermitmtm D.A*i*z
Htmfmrth d/H*.firm*i9J$tirs D.
Bim»iTM II.
* Hcmmid dm» mm m*d* t» f*t$»$r$
d*fr$h*nfi.
\
A Ccidit noper res ftupeada, ic prope iat»
** credibilis , oifi multorum tefttmoaijsfuU
circtur, Anno fupcriori, quo dira fames mot*
figna afBt&a atquc comminuta, diuina omnia to* prcfilt, duo inopes bus ritandae caula pc-
cuerfa ac violata. Sed non omnibas id impuni t€g*l pcofieAi funt. Illis autem obiter ' '
cdEt. Opifexquidam dum contra Catholicos
gloriose* fciactac , mirifici fc trudcadia facr*
meotx calicibns oble&ari, repcntina peftilen-
cia correptus , 8c cum reliqua tamilia Fade c6-
fiuaptus» caeteros > quantum in violatione at-
auedirempttone (acrorum piaculum admifit
ex loaginqua regionc comitemfc adinnxit*
Interr ogttut ab iuis, cuius cffer, aut quo iter
intcndeict, refpondit ad S. VValburgam ccIh
gionis ergo fc profici&i. Turn illi, & nos, wv
quiunt, co cupimus perucaixe, erimuf^-, inoK
m nos aon iniucandi iocij. & fccurius itinera*
4cnt, cdc<uit}qiKixloip(aquoquemakdtfa fcricula euitabimus : fed interim nos fame
fan effent acritcr vindicanda. Em Awnd.fih
tit.Mwm. 1 5I4. imKtfHd. **d*.fmb.fr$ni*t.
HOMICIDIYM.
fix 1M PLTtfl 1.
+ CUmttflitM mmlm di* ctlmri mnp0jf$m0$
ftttifuk b$m$cid$um.
p Acer , quia cum quidam Chriftiannj fc af-
* ibciauct cuidam ludaeo % in quadam ria»
& Cbxiftianus vellct Iudxum propter pcett-
niam, occidert. Ait Iudaeus : Noli foccre hoc
malunr.qoia finaliter totnm fcictur. Ait Chru
ftianus : Quis hoc diceret cum fimusin loco
lecretiflimoi Refpondit Iudaeus: Pexdiccs quae
coram te volant : fed ipfc paxum curauit j Iu-
daeum interfccit,& pecuniam ei abftulit Qua-
dam v*to die cum ieni aftaret > & in veruf cr-
diccs a Domino ipfius raptc, aflarentur, ear tcnaciterfibitflud fenminharrere, vt nulla ti
tAcepcruntfonitumquendamcdere9eomodo, poiEtid afeauellere. Miri igitur & mifcri
preaimux, ftprsedefeAu Tiriumxgri pedes
bromouemus. At ille: Deo, inouitt&atres mrf
mnerisprolixitatemcommendances, quxra*
mus locum aptum vbi iam appeteute mendie
paulifcer quiefcamus, &cibo nos refocille-
imus* kepertoloco^paritexconiedcrunt, Acil«
le dcefcis fiusprofcrens,obtttliteis. Comedo
mat igitur , 9c fumpto cibo, ait ad illos * lam
ctiam fonmo lafErmembra recrecmus , fcx €»♦
cubias agar tbus ex nobis j* quid accidar pe»
ricuU dormientifcas* Probantilli confilium
fid meaee natligaa. Nam akero i daobus hta
ft dormire £audaasef aker vimhbac tenius,
quifciUis adtuntccas* aifail «bimecueas,ia»
cree^dedormkfaac. Tvm&npait* illilWe*
fti, homioem snooxmm ftiiMiHimi i^p*^*
sunt: fed cum anxiat eos aabeta coiuxicn-
tia, quid&ottent decadauere, tandem alter
id in fuot hnmerosfuftulit* in aliquem locum
aainm illud proicdurus. Ecce autem dum il«
lud conatur, dfuk depoaece humcris> iam
quo (blent plcrumque carnes cocl*. Tunc il-
le perterritus , ac folito pallidior, memoriae
4 ludaeo dicloromyhtnc mde quooue afpicies,
i Domino , ( qui aliquid fubeflc iufpicabatuf )
deprehenditv , ft laqueo fii^cafus eft. G##«
difcruciaturinfelixhomicida, Tidcnafefuum
facinus celare non pofle. Interna quidamei
amicus fit obuius: qui cofpedo cadaucre,non
fine multa admixatione fcifciubatur vndeid
cflet. Illeiutem tanquam amico fidens, refert
Mmm a ' quidqmd
tM
H9mi«i4iuqv-:
X-xMUdttyH. till.
, * Rtmitiiiun mir*t»U itttQim;
>cUidguic!|L(5om(Jx,owitn,iJia; ealamitatis ve-
Jif mifererl vNoo,cui^Utut ilJe, diftri&oque
enfebrachiacadaucris, homiuem ar&iusco-
ple&ehtis, etiom articulaura nititur diffccare,
vt i tama ignominia inimicum liberet. Ibi
rum nouum licuic plane^ue ftupcndum *ide-
re miraculum. Nam fimuUtcjue manu fua ca-
daueris lacertos attigit, cos praccidere volens,
ntiam ipfetcnatiflW adiun&nt<ft cadaueri,
atquc homini illud fcrenti , ita vt fe ab ilKs
abftraherc non poflcc Mox igitur du&us p«- _
nitentia> At lugcnsob adroiua peccata, toto corrupiifct , vt mixtum vinum vcnenofibi
jtedote rogauit Dominum, vtob beatiflim* poculumpr*bcret:rcfec*ionishora, euro tarn
VIr yencrabilis Sabinos Camifina* ciui-
tatia Epifcopus in prouinch Apuliz,
cum in longum fenium vicam trahettt* cies
.Archidiaconus ambitionc adiptfcendt Epif-
copacos accenfus, cum cxcingocrc vcocoo
molitua eft. Qui cum viui fuforis animum
VVaJburgse Virginia meritai* fitimifcreretur,
^Cum^ucficoratet,* taulu&nfta VValburge.
DUncuparct vota, multafquc funderet laetyv
anas, abfolutus cfthorribiline*u tllo, iamfy
Jibcreingrediens Deum 8c (anctam VValbur
fam laudabat, nee tamen defcrabac miktum
Ilium, fed ad Rheoi Htus vfqttc<u.m coniiu^-
batur. Quo ciim ventumeflit, noo-fcrcas al-1
J«r,rum cadattcris pondns, cam rntolmbile
diedecus, inRhenumcum cadaacrefc prxct-
pitem dcdic. At vcro tarn immanem homici*
dam Rbenus rcrre non fuftiiiens, ouamprt-
ituim iiominem feci eft um cum ca<daucre in
litrus cuomjort Quart non medtocritet tcrt*
fedus alter; de , fua quidem crepcione grant*
lant, obilitostero cahmitatem illacrymant
abeoreccflit: &ad S. VVaJburge monafterii
ederi corfu adueoienf; quid geftum cflct on>
aribus enarrauit, paratus cciam fuadi&av ft id
yellcnt permittere, itirdurahdo conficmare*
Porto infclht tile honicida, vt aiont/aepe qui-
det&vohjit Bt VValburgx implorare pasrooi-
Siia, fed nunquam Ecclefi* cius- potoic fines
atringere* tc ?el indeomnes oerfpicue pofleac
intelfigere , quam immani Icclcre fe obftrin*
ciflet, qui tarn prpcul. a S. VValbidrgx Eccle.
daarceretur. Viderunt hunt rrralricali onoa
ftumfarcinacxanimis corporis, qtri.ram fuc«
<jc4ti*tait ,.vt ambigi non poffit falfum fit
commentitum non eHc, cuius tarn mukiexri-
teretcftes. lmvitmS.FVslhirfS spud Sur.
• * >
J:
.»'. .il '*
•vir Dei adedendum difcumbcret.ei prxmijs
Corruptus puer. hoc quodab Archidiacono
cius acceperat, poculum veneni obtuiit. Cni
fiatim venerabilis Epikopus: Bibera hoc
quodmihi bibendum pribes Trcmcfadia
pucr, deprcbenfum feeflfe ienctens, malmt
mojritunis bibeje,. qqam pcaas pro tanti ho-
micidij culpa told rare cuoiqueubi ad osca-
JUem d^ccrct> vie/ Dei cpmpe£mit, diccoa;
Nonbibas, damihiego bibo v fed vadc , die
ei,qui tibi illud dedit; Ego quidem venetram
bibo. fed tUoPpifcdpui non erici* fado igitur
figno-crttetf , vetienum Epifcopus bi bit Rea-
ms Eadem ifora^nloco altoinrquoerat Ai-
chidiaconus eius, defundus cA.- acfi per of
£pifcopt ad Archidiaconi TifccraillavcucM
tranfijllcnt. Cui tamen ad inferendam mor-
tem venenum quidem corporate defuit , fed
hone in conlpe&n artcrni iudicis venenam
Amb malitix occidtc. D. G**gar. Mr.y Dis*
ExiMft ru I V.
* Homicidij tnndantis vlth msraiil^
A,NnoDom. T)of« IoannesDuxftatrue*
Hs Regis Albcrti , quern Rex in curia
cum filijs luis educaucrat , aflcruit manitio-
ncs Domini de Ryburg ad ipfum pertiocre
nomine matris fu«. Tandem Ioanncscum Ba-
ronibus Rudolpho dcBart, VValteroEfcW-
bacb, ^c Vlrico de PaJma regem * intetficeic
cogiuoit.Hand longe goft cquiuntc-&cgc f«
fata
Honeftas , Honor* St HtrrKCanonicz.
£ara eolloquenre fibi de Caitei milue, acccfie-
runt Ioannei Dux 4 fcfai conlbcres , primuf-
que Rudolphus dixit: Quam dm cadaueril-
lod eqoitaiepermittimus? & accedehs. loan-
net Dux caltrum collo Regis infixit /Rudol-
phus vcr6 eum gladio confodit , Vlricus de
Palma gladio caput difTecuit. Sicque Alberrus
Rex in propria terra fuaanno przdi&o Kal.
Mai) eit occifus » in quo loco monaftenum
Ringfacld eft fundatum , corpus vero eius
5pimm dclatum , atquc hononfice fepu hum.
ipicccct^Pe-rpcnd^ntTWjletEhrtflU©!, qua**
longeabfint ab ilia verecunda honeftate, qui
non verentur coram alijs huiufmodi open bus
fatisfacere, valences & fani, qui feceilibcs, A
locis fecretibribus vti pcdTem, ;vmincnisae
deprcbenderentur* memjnertntque Ulib* tap-
tcnriasD* Bernard i fcj^de vita foJiraria. ad
Fratresde Monte: Honeftas, ioqoic, ami**
Deo, & Angclis,quemadmodum t djuerfaio*
honcitas, Jtindccentia immondis d at moot -
bus, & imports (pi ritibus, grata eft* St fami-
Vcrnm occiforcs Regis fatigati } Vlricus enim -Haris. VV§ifmgw Lsjliw, Cuw#imamuit 0»
de Palma obfefTus per Ludolfium filium Re- *tij*Vtdt§t$Mmtit.lmb*di9mti»9$x.9* ,• i
.gis in Akpurcm obijt , in quo caftro decapita-
tifuot 50. viri. Caftra V Valhteri de Efchtfl-
bacb occupata , ipfein terra Comitis de Bit-
tern berg paftor pecorum eft faftus annis 15.
la moree (e pandens . hon orifice eit (cpolrus.
Rudolphus de Bart, volens ire ad fedem Apo-
ifcolicam proditoacapitur* & iuxta locum oc-
ci£onis ductus, ad mortem eft adrudicarus,
poftcafoper roam eft pofiros . loannes vero
Dux poft mulras latebras tandem in forma
Eeghardi venit Pi (as , ibi ab Imperatore Hen-
rice* caprus , atquc in otdinem fratrum Ero-
anirarum S. Auguftini intsufus, poft lmpeiUdf-
coris m6rrem plufibus anm« iu eodem nith
nens., tandem ibi fepuluts. Umnnts NattrUr.
Gr*nogr*fh. vel*mi».t* G$n*r*t. 44. anno
HONOR.
* Htntrtt mutsmt merit, & irtjUnt mtntes*
*
C Uius cuiuGkm carbonarij propter difcon-
* -diara elagentium fbeiat eleQutia Regem
ciuitatis, venien sparer, videos filiumioujn
in regalibus in/ignijs, inrerrogauit filium an
ipfum agnofccrcc? Refpondit nlius: Pater non
cognoux) raeipfunuquornodo debeitmtcay-
tioiccrc)Got/chaUMs lfr.17 far. a ft imAifr* C.
HORiE CANfONlCiE.
U
EXBMPLVU I.
HON1STAS.
* Nine ft ms & vertcundi* ferumnd* in mem-
bri$ t$i**di$ , & cum oferibm nsturd/tr-
uitur.
» -
1UI -^x'mi^anD$ Aiftfiacuj, primus eius no-
*™ minis Imperator, cui fucccflnin Impe-
Herds Canonic** intempefiu} pirfoluins [knm
Bus Stnerinut fHrgAbilthm
jtsmmis aduritur.
f* Lericus quidam Coloniends Ecclelix
^ vadum fiumini^ tranfibat ; & cccc bea-
ms Seuerinus eiufdem Ecclefiac nupcrEpiir
eopus eius habenas apprehendir, eumque re«
tinens fifth. Cttmqucillein ftuporem verfu^,
xioCarolus quintoseius nepos, tanta: fuit A grauiteradmiratus, curtamclarusillic, ic
Jioneftatif 8c verecundias* vt nemo ex cubicu
larijs , vnquam, vcl mciere < veLnatur^ opera
cgeierc vidcrir , imo ettam vix medicis vri-
nam fium perfpiciendam permifent • Quia-
criam com inftantem mortis horam prcfenu-
ret , 6c quod de fto corpore poft obitum fieri
Tellet . prarordinaret: inter alia prascepit, v t fi-
biftatim fabligaculum dosn vinexet inducere-
ens, nc i/m poft quotum am vcrenda con-
ram Celebris famae vir morarcrur, inquiretel:
Da mini, ait, manurntuam, vt que circa me
lint, non audita, fed Ac ta&u dtfeas. Cum que
datam manumfludibus Epifcopus,imr>rettif-
fct, cantos eum ardor abforbuit, vtvndicjue
carnes erua rcfolutx deficerent, & ofla nuda
vix bet entibtis articulis remanercnt. Ad qucm
Clericas/ Com nomen inquit, tuum in tanta
bencdidione fit apud not, U faro tuaconib-
M m m 3 nia
4**< Horr Canonic*.
ttseorittlecMs ptfccwijs cclebreatr, car
te peftUent base vorago conftringit, tautoque
/ prob dolor ) incendio crucians/ Ad qucm
ttodus Epi&opos:NibiIaliud in me rem a fit,
nit, vltione pledendum, pranerboc tancum,
-quiadum in aula regia cotmicutus, imperiaU*
!bus me confilijs vehemence* implicui, cano-
i wcx fynaxis oficia per diftinda norarum fpa •
eta non perfolui. Mane quippc fimul omnia
coaceruans tota die negotijs ingruentibus fc-
cura libercate vacabam? Ob banc itaquene-
•gligeotiam horarum ardoris boius fcro fiip-
plicium, Sci omnipotentis Dei ckmentiam
vtriquc fimul numtiiterimploremus, vtma*
num tuam in ptiftinx (alutis reftituat ftatum.
Quod cum foiflet&Aum: Vade, inquit, fili;
•bicciafratres noftros Ecdefiss dericos, Ac
alios rpiritualcs Tiros , vt Ac pro me preces
fundant, indigentibus fubfidia perterant,iV
crificiorum vocis infiftant. His enim peradis
ego mox de vinculo poena; buiut inoubican-
' ter expediar, 8c expedantibus me beatorum
ciuium cboris betas aJiungar.Ptrr** D*m$*»
mm opM+4 Dofidtrimn Abbntom r .7.
ExmrtTM II.
Morns in hS 0 pr folium doHUsfrttertdd
mono tccufrtur.
1
N bac cremdfontis Auellani, tK nunc ha-
Exsmfivm III.
Bosts Virgo Msris milium, qui Vitgimm
MsrU nomine infignit*mt fibique dn*tf,
in f*bb*tb$ flmfrsre ronuitM Attrnom %l
tmmporiuxit.
TJ Rat miles quidam diucs, ttinbeilisfi*
*-' mods > qui matrimonium ocium rcpa-
tabat, licet in coocupifccnrijs f<rminaxumcf.
let corns. Hie ad quoddam torneamcatamia
Normanniat partibus celebrandum cum mot-
to apparacu pergtm ,cum per quoddam caftel-
mm tamocuiis, quam corde vagus traofiret,
iuuenculam quandam iiiitiocfe vidic, cuius
pulchritudine captus, cuidam famulo familia-
ri fuo dixit: Vade, currc, inrerroga pattern *
matrem puellar, fi mini earn conccflcrint yi»
node, dabo cis decern libras, Ac vnam veftem
ad opus, 5c ornarnrnfiUaefuac. Qmcumiufla
complellec, illamutatorijs induta, &adn«
tris imperium, vtiuuenem fcqucrctur , indu-
da, ipio ducead militis diuerforium venit, *
port ctbum fcpotum communis leftus amboi
rccepit. CumquetUe congreJTum cum pudica
virginitate pararce, & ilia fufpiriofo cordc fof
virginitatis captiuitatcm expcdaret:f Erataa-
tem nox fabbatbi, quod deuotio fidclium me-
moriae Virginia matris coofecrauit. ) Miles
ait: Chartuima, quod nomen eft tibi, cur talc
fuper me afliimpufti lamentum, cur me acci-
1 bito, Prior quidam, nomine loannes, len- pis quafi hoftem, & non amicum? an 000 it-
K^^'".^™^*^"^"- llp.qnitcmdiditaihi.patrantuun.J C«i
fis
debatur fcfnper& gracilis. Hac itaque fui cor-
poris imbecilli tcnuitare confifus > firpeiaefs
an ledulo Completorium decurrcbat. Accidie
autcm, vt dasmoniacus quidam nonprocul
abeflct,qui multa bominum (ecreta & obfeoe-
nos adus impudens propalarec Cumquepre^
xxtus loannes daemoncm cxire pracciperer, It
quibufdam exorcifmi quxftionibus Hagella-
ret.* Tunc, ait, ille es, qui (ub cocco quotidie
.Completorium infufurras, 8c modome quafi
landus eijecre, ftiurismei vafculum de meo
ilia voce tremuIare(pondit: Maria vocor, di<
gnecjue lacbrymis aiEcior, 8c plaudum hcio,
quia melius eft mihi mori , quim rorpiter ri*
uerc cum virginitatis detrimento, maxiffli
ctlm Marix continentiam vouerim,&derp60»
derim me vhi viro virginem caftam exhibere
Gbrifto. Volueram quidem mores, & habicom
tandimonialium imitari , niii patris meipatt-
pertas reclamaflet: nam & agnofco lirrcras, ft
ex fcientia Mariae dtdici boras a quodam pan-
percuio clerico qui apud pattern meum diuer*
dominio vis liberare? Hocauditofratcr era- loriumhabct. Tunc ipiritus Domini defceo-
buit, quia rei veritatem etiam per tnendacij dit in mentem militia, 8c exenflit dccogia-
^ognouit autborem. Ibid, $ ,f. vido osism tit. done eius flammam libidinis y iu vt diceret.
dofmUHox.%*.&%%. (^uiaiioxlAbbatic^lrquiaru ToansMf
«#
Hone Canonidb A€i
tu, a dtmtoffielb. propter noaif,& do- qooddbilocmf^^tdlkffll^^mlcbnim
minis hums honorabifc faaamcnnim, iam
suracccflat cormcumatuainquictudine, 6c
corpus a tua inquinarionc, nee opcror in tc
opera tencbrarum, fed nox hxc,quam dici x-
tcrnx mater fibi dicauit , mihi ficut dies illu-
iniaabitorad morumconucrfioncm. Erquia,
rt dixHh, voluntarism ribicft Chrifto (entire
in coctnfaodifflooialiiim , teftc Deopromit-
co , quodurisfaciamdefiderio too, nrenerif
mccnm . Tunc iila fob hac pa&onis & pads
forma; dormiuit tota node (ccura. Qua ma-
wA fa&o miliris familiarcs equo impofitam
fbrrim afportauerant, milefque earn in mona-
fterio v quod iuxta torneamenri eras locum,
contubernio (an&monialiuin tradidit, pro*
mittens fub iurciurando « quod pro mercede
eios locum multis donarijs honorarec , & fi
vita comes eflet earn linguiis annis rifitarct.
Sed poflea inde dtgrcfTus, feria (ccunda in tor-
neamendcongieflu occifuscft , * in eodem
loco, ficut tunc mods erat,glori$ fccularis.ad
ritolum (uinominis (epultus. Incerca Yirgo
Yirgint matri Chrifti , cui lie donauerac place*
re comendens , & ad (piritualis illius diie&
(hi redimm pendens , cum gemitu 3c lachry-
mJs ilium Chrifto , 6c Maris commendabat.
Sed ceteris milidbus fine iUo redeuntibust
tam^ne (be reuerfionis penitus amiffa , com
abbatifla lob fallaci promiJEone mercedis
turpem Virginia intruuonem accu&ret, ilia
Beatam Mariam lachrymofis imerpellabac
preribas, n de milids flitu reuelarionem a!i-
qoam vel modicam tamo dolori procuraret.
▼crnantcmicperiesinfiipcificie, cuius radis,
de ore (cpulri pullulat in vifecribus terr*. Ilia ,
igffur guldens, Dominz coeleftis impcrifi ab. ,
badffe. rctulit. Sed ab ca hypocrifis,& c6fi£f .
vifionisimproperium recipiens, cum lachm
mis ad Beatam Viiginem rccurrit. Cui ilia, §- 4
cutprius , mandatum.ad abbadflaminiunxit,
It addidit de quodam peccato eius occulto* '
quod ipfa counted , Jc lachrymis deberet pu* *
nirc.*.6c fie cum fuo contemptu nudis pedibus
ad faciendum quod iubebatur . pu*o corde 8e ;
propto grcflu ire. QuodabbariUa audiens, dt '
lignum rccognofcens, confeffione data, & fa*
tisfa&ione indidla , ad locum properauit , *
indicio roCt corpus milids inuentum, in mo • ,
nafteriamfiiumtranflatum , honorific ibidem '
fepcliuit. Vi»t*Btim B$lm*u*fit lib. 7. ttpit.
IO».4»XO|.
EXSJfcFLYM IV.
l$mm$$ Dsmdfitmmt DtipMrdViriims Aim**
tm , cspitur, Dom$M§ grstus filium $im ,
iwRruit* mk Impermtin Thetfofi* vteatttr, '
& frtuApUnSifProditbnis *ccuf*tu$,ms- '
mmtrmmcMtur , fid ism JLttt* Vng* rtfti-^
tm$$immcs$0.
f Oannes Damafcenus floruit tempore Theo* '
*dofij.liic ab ihFaadadrecislitteris'erudi*.
tus, infra duodecim annos omnem libetalium '
arrium fciendam comprcbendit , in amore
Dei. ac gloriofie matris eius (e exercens, mo-
Cui ip(a Beau Virgo Mada femedpum per nachalem habitum aflumpfit. Virgo perma-
▼i fionem cxhibuit , dicens : Parce cbariiTima, nens , reeine Vxrgj num horas quoddie ftudio*
par cc flctibus, & fufpirijs. Egofum materle- finlme decantabat . Faftus presbyter , in eius
fa Maria, cofolatriztua. fcito, quiaquam ci- honore mifTas deuotifiime » ac frequenting
to rccefit i te ille tnus in Chrifto diledus, in nie celebrabat. Infuper cdam orationes.and-
corneamenti congreflu occubuit , eodemque phonas, re(pon(bria, prolafl^ueracere confuc-
sn!oco(epulturam.accepit:qui quoniam mihi nerat, quas in eius ibkmnitaribus ad ipfius
dctulit in te,^c bona dbi contulit propter me, laudem dulcinlmc decantabat. Tradebant ei
Teracitcr in morte compunftus seternam me* nobiles riri proprios filios erudiendos , quos
mi t (alutem. Ibis ad abbarifiam, & annuncia* ille non folum litteris inftruehat, fed edam ad
bis ei ex me , quatenus iUuc cidiis pergat , ft dmorem , to amorem, in omni mbrum hone-
corpus hue tranflatum in coemeterio rcponat, ftate dil igenter informafaat. Quadam die cdm
vtperEcdefiafticorum fuSragiorum comma- cgrefius ciuitatis muros cum icholaribus fuit
uooem adiuuetur' . Hoc aitcm crit fignum, paulifper (paciamur , SAracc&i fybitd irruen .
v
Hor^ Canonic*,'
4*+ .
m morWfolicd, cum nolufftuof^ animalium
nailtituVtoie' ipfum quoquc mpuerunt, ac fc-
c«n* h*Perfidem detufcrunt.Et tfdmititcf pre/-
dtfhefc j*r{da* fief ct dhiitfo, concigft tt cuidam
infer illos ditiffimo Ibannes in partem veni-
re*, qui career is ad ferui cutis opera deputatis,
nmudiuino mentis beatae Virgtnis erga ipfum
mfcnis agcrct. Captiuus (eruitutis penfumfo-
IkuoV reddere non negtigebac, & ietimijsac
vr*i(ijslnfiftens, orationcs ad beatani Virgi*.
nlitv* dcuotiffimas quotidie dfrigebat. Quod
iReee»tHis ariimaducrtensi cius bona con- ^^
uerfacione tahqua fpiritali praedicatione'cxrA- 1 fapiences cftis, fecure venite, & Yictoriam vo-
urdus, ipfam ireac redirc liberum quovetlct bis paratam abfque mora viriliccr obtinctc.
infta palatij fpatia permictebat. Et die quo-
dam Tic c/t eum ailocutus? Mi IoaiineSchari£
firiie, mtratus fum prudentiam tuam, Hidandi
curialitacem , ferrbendi vtrlitatcm, cancandi
& organizandi fuauicacem , fandum quoquc
propofitum, fc conucrfacioncm ' Habco filio-
lum non minds meipfo rami cnatum , quern
uenis quern in Perfi Jc doeuetat tuum germi
di&andi, & propriarrt manum ftriben di, nc-
quuia?fpir?tu eiagitatus, cpiftulam ptoprio
fcnfuingeniocf dictauir, fcriptamqiConftan-'
rinopolim fur cine direxit, 8c inpalatium quo
cuius a mimftris inucniri poffct, iadari prz-'
ccpit. Eratq; talis.-Diiedis amicis, qui fum in
Perlidc Damafcenus loan ties, monachorurn
minimus, Saiucem. Noneritis Impcracorem
roour excrcitu* ad diuerfa belia in nationcs
cttremas miilile, vrbcmqjregiam, ftfiniriixuf
hominibus vacuas remanfiflc/Qnoniara ergo
Inuenra eft igitur a miniftrts epiftola, & cora
Impcratorcperle&a, traditioab omnibus «•'
clarrratur,& quis huius proditionis audorcf.
fet,mquiriturtforma,Iittera:,ingcniumq;fcri-
bctidi refpicitur, 8c Ioannem cifc Impcratori
nuhriacur. Scatim Ioannes quxritur, tecum
iniuriamultaad Imperatoris prxfentiam tra-
p re cor vtinartibus Iiberalibqs crudias, & in bitur, ipfomirante,vnde tarn fubito tails tu-
difta'ndb, ftribcrido, legcndo, cariranaV, fie ' mukus & contra (e confpi ratio orirctnr. Po-*
cum tiSi' conformarcftudeas.ft fi forte* alr-
qaando a nobis liber recefleris, in ipfo tamen
apudnos quodammodo toeus remaneas.Qui
pue^nm obcdientcr/numiliterque fufcipiens,
& a prim is dementis crudirc incipiens; infra
prim is
paucos-ajinos
pufus vniuerfus intorquens couiria mille}iion '
lacerdotem, (id proditorcm>non mooachum,
fcd apoftatam proclamabat>& furibundas rir '
manus ab eius ocalis conrinebat Tunc Impe- ?
ratbr fado firentio fufpirans, ait: O nctjuifS-
ip.omnihus artibus libcralibus me loadnes, benefices meis ingrate r malum
inftru'dum adc^reddidit/vtflnugiftrijac dif-[ pro bono mihi' reddidifti. Sarabica^eflime,
cipuli ^hctoricurn didandi genus attenderef, quantum eft in te patriam tradidifti, mi hi que,
C liter* formam afpicercs, livocis mclodiatn ' ac meis auferens libertarem, in capriuita'
audi res, nulla cflc difFercntiam inter vtrurnqj tern nos retro fi ft i. Oftenfaquc ilia fcniftola,
clamarcs. Porro cum Impcratori Tbeoddfio relpondit ita; Vcre Domine formam fcri-
pro vitaf raerito» 6c morum hdncftate, nee bendi/^c didandi genus midum hocefle co-
non pro cloquentix nitore in quibufdam cau<r gnoui, fed tcftis eft mini t)eus, quod earn ora-
lis lieccllariuf videretur, mifla legatione, fub
poena capitis Domino mandat, vtciquanto-
cius uiitteretur Qui pr^cepto Imperiali con-
trad i cere nonaufus, Ioannem Conftantino-
polim ad ipfum honorific^ deduci fecit: Im-
perator eum cum honore fufecpit, & ei mo-
nafterium. in quo cumfratribus Deo quiete
fcr^ir'cj.invrbc deditjquo Seipfemet faspius
Tenkbat, ac de ftatu regni, 8c Salute animx
nino non feci. Cumqucomnes in cum per*
ftreperent, eo quod veritatem occultarcvcllc
videretur, vndique clarnabant, vt abfque di*
latione morte puniretur. Iudices fado con-
filiopari alTeniu dicunt ipfum, quia fpecialis
amicus Imperatoris fuerat, non dcbcrcocci-
di, fed manum , quatantum facinus pcrpc-
trauerat, abfeindi: quo f ado loan nes de do-
lore vulneris, acdiminutione corporis gra-
fuac familiariter cum eo cradabat. Vt autera tias egit Deo.* fed quod in eius honorem am-
boniis Toannes ad^ mcritorum augmentum plius offcrre (acrincium non poflet > paulif-
pr^ar«uf a&uciucajmnombula^onis^iu- : percondolUic Abfclflaitaqui manus officio
• , * " fpicul*
HoraeCinonicx,
Jpitnlatoris , iufla Impcratoris ad tcftimoniu
jaati fceleru ibfpema eft in monafterio, ac re-
fidenrix ioco ipfcus Ioannis.llle mox ad tma-
jpnem fpecialis domitue fits mancus adue-
niens,djicooperto vuloerc,& eztcnto ac oft£-
(bbrachio , cam ca pli rjsabatur , inquient;
Hxccinx Domina noftrorasa Drxmia mcri-
{oram font / B^c age tuorum bcaticudo fee
uorurnS cfto , Domina mea > digue pro mcri-
4'S
EllKPtfK V.
ff#r«j CsntMcm S. EimmuimttUmftmdtm
qM9tidi$f$rfil*it> O* mijfkm smdiuii*
n*
Adus autcm Edmundus magiftcr ^,
prater modum tunc legeatium , nufls>ni
& hoias canonical quotidie prills quim lege-
as pcccatoicm mc flagellar] voluiftr, fed vt geret,audtre confueutc, qusfcilicet religioft
:j :«a --a. _ coniuttudoetiain fchofaribusprofuittquos ft
(ecum miflas aadirc afluetcerent, fie induxsr.
£c yt hoc liberius exequcreimir » ia paiochia
qua degebat, fecit capcilam conftrui,in bono*
rem fciiicct beat? Virginis, qoara temper di-
/e&ione coluit fpeciali* Ex vits* S. Edmmm-
di cap. j7.
ExiUPLTU VI.
Htrsi CsBtmicMS turn r*mrimtisU£$r*f*n-
8ut hndgwm & vnh* docmit, t> #*-
s
quid iaftrunwtam pfficij tui pcrmtfifti peni-
tus ab&indi . H^c quippe maaus hymnorum
laudis cu*X^rkatepiusfcribeadopanfot>
& DccrPatri (acratiffimum corpus & fangui-
aem filij tui mnhories in honore tuo ad pec-
tatorum falutcm offcrcbac.Cumque ealiafe-
oius tfrt laoientandoperoraret, contigit node
quadam , vtpoft huiufmodi lamentatioacra,
in lc&ulo reffus , nee dorraiens , nee vigilans
ex iotopau£irct».Et eccc rcgina virginum af-
fair cum ingenti Jumine, hi fori facie, tail cum
coafolans agamine : Quid agis , inquie , mi
pacr? Hcu, inquie ille,Domina, quid me in*
tcrrogas? Quinimo intcrrogo te ego : Ciim
bee paterer vbi eras? Eccc ad meum , imo ad
tiinm dedecu* in Ecclefi* pendet abfdfi* cli6-
cas mimoaus. At ilia; Confortare, inquit. fill
in Domino > manum tuam cibi rcftaurare po-
teft.qui tomm bominem plafinanit ca mhilo.
His didis »co vidente Ecclcfiam ilia peti^dc*
Jaumque inde manum eius, bracbio cum mi*
ra ocuigniutc in momento reftituit . Tunc
ilk gradas incfiabilcs agens, reddiea diej luce
forgjc, fratribus conuocatis manum often-
4ic> cptque&ciiad magnaliaDci glorificandu
asimanit. Mot foiemniter indntus»alta tocc
aiiflam de beatiffima virgine celebrauit . Ira-
nerator andito mirgculo, pedes ad cum venjr,
4c ore proprio manum deofcuhns , noft Dei
laodesii tc giorio(a*yireinis,aKiprodifigeuter
inoiiirit,£ quern alicubi cognofceret,qui fuum
diaandigenus,acfcrtbendi£prmam haberet.
Quod die qnidem ei retulit , & fie rci Veritas
anquifita diligeneids inpotuit. ldml.%7. c*f.
103.104.^105.. ^
I Mperator Carolus LnJjgeram td fc pm
* quadem rcipublioe rcilitate euocari fecit*
Qui ciim Secundum einfiiem prxceptum tc*
nrncr, & iuxta paladum man&onemacotpif-
fct, primo ftatim mani, miflb ad efi res atbi-
culaxio , ipfum ad fe ycaice pr^ cepit • Ea lv(k
bora pcrfoluendis more folic© enrnbus cu mis
infiftebat.Cum bis expletis fc ▼encurnm nun-
cio reipondiCet, %l hoc regi illctetuliflct, fi-
. cundaqnoque rice, ft tenia, ad cum tccerfien-
dummifit.Sed iliediuinum facrificium cfidif
aiijs rebus anteponendnm effe non ignorans,
omoino venire diftulit donee c*ptam pftl*
modiam confummaret. Qua finita^in-confpe-
col regis dum veniflet, & cur ad imperium
firam venire conccmpfifiet 9 intcrrogaret t Ad.
hxc ilje rulto irttrepido, mentecoaftanrio-
ri : Ego Imperator , inquie , tuum (emper ita
in omnibus prxcepaim etequendumputauh
vt tamen Deum ribi rbique prarcsendum non
dubitarem , quern omnibus anteponendnm
omnes norunt, omnes fatc'tur: hoc mibi prss*
cepifti , quando paftoralis curs (blieitudinent
mihicommendsbas, vt Deo pamum(eruien«t
Hnn dum
4*£ Hor* Canonicr.
dumfcirem 'Pofthssetuis eon&qucMecim- eft, quarchuiat mentis roerit, TtG^rishTm
pcrijs cognofcerem cflc obfiemperandum*
Hanc tut mandati authorkatem , hanc iu-
ftiflunacdifirretioms regulaniftcutus , Ocum
tibi& candi&in^crra'mortalibus praepoi.cn-
dum nou ambigo , neque tutu m' cflc credidi,
quod huic iorfioni, & perfpicaciflunac ratio-
m contiarium eflct. Idco non ad rcgi*
potcftaris inhonorarioncra, 8c contemptum,
fVt malcuoli criminanrur ; fed potiiis pro-
pter tuamfalutcm, quae Deo debebam, cxol.
oerecuraui, U ita confequcnter adtuuiner-
peditierferuitiumreui. Hanceius rdponfio-
acm rex optimus amplexu*. Grariaf,inquic,
tibi habeo Epifcope, quia qualera te cflc ere •
did* temper, talem te nunc fore experens fura.
Nam aliqui quidem fucruat , qui hoc mum
fadum aliter interpretandum, 8c ad mcam in.
iuriam retorquendum putarunt: Sed bos, *t-
potetuacianctitatis louidos, minus deinceps
gratos babe bo, cVnulliusde caetero contra
tc accu&tioncm me auditurum , Deo Tolen -
tcv rcpromicto. Tu , vt hadenus fecifti, Dei
temper opcrare voluntatem , limul nobis de*
notus 8c ndelit pro noftri Imperii A*'11 orare
memento. Ita iouidia,quam liuidi fando riro
apud regem facere parabant, ad eius magis a*
pod regem gratiam 8c glortam profecit./a va-
ra 8*Ludg€r$ 1. 5^.) i .spud Smri$$m.
ElIMFlTU VII.
^fMBtsemo r&utrtnti* b*rss tmndnicss Ufi
J*B&.Lmdg9ru$ votnttit : <$» qn%mod$ er* *
thutiffim $$***$ film* tmhufiM*tbn*i%vnm
tM*$mm§x€§ptmc0rrM9Bt$$9lo9um9 & ms~
tirimm m*n*ft$ri$ f*ftrUtmd$ pT4hurmt*
A liqoandodum in itincre eflct, ledas tl-
** li ad vicinum focom conftrnehacar. Vn-
dedum no&u Aans luxta ledum marutinas
laudes com clehcis caneret, eicdi* cioercpra-
ait, fomns cuaporans in taciem ethaJauit llie
quafl nihil feotiens immotus meutcftabat&
aorporc.At vans ex cJcricis auferrc volens in*
cothmodum hoc. curuato genu carbones de«
•exit, 8c infiif flans (bpitos iiifcitat ignes. Ma-
li ntucm Tocant dwum t ftudc Xcifdtatut ?iiim EccTcfif, que, ad occidcnulon clus parti
conftmc-
nis oimiflis, Ce potids incurnauerit ad coitruc'-
dumfocum, 8c psnitcntiam aliquot dkruilfi
indicens , docuit clericos dum ad opus di»
oinum afliftitur , omncs accurrcntes cogita*
tioncs am oucdas, quantum bomani cordis fa-'
gacitas patitur, & prout diuina dementia fup-
petit, nihil aliud cogitaudum, nihil alrud a-
Seadum.Cum virfandusad locum VVcrdcna
id urn rcniflct, vtibimonafteriumconftroc-
ret, videntes hi,qui cumcoerant,locamfilua«
rum dcufltatc vnd i que cone lufum.Epifcopuffl
ab intentionc reuocare ftudebant, dicentes in-
credibile videri ilium locum pofle habitabilc'
fieri, quo arborum denfitate & ramorum ob-
dudione* ipfum quoque ctslum abfeondere*
tur.At ipfc ipem fuain Dominoponens: Quj,
inquit, homioibusimpoflibilia Hint, Deo pof-
fibiliafunkProinde ipfum ipcrcmus, io ipfum
crcdamus, qui credenti omnia poflibiliacffc
promittit. Node igitur infecuta, didis matu*
tints tentorium clam exiuit , & quodamfca*
tit, qui cum latentcr obCrrualat, vidcotcino-
rationc fub quadam atbore(e proiecit.Erat e«
nim nox luoa 8c ftellis lucentibus admodiua
dara.Qui cdm diutids oraflet, 8c & a Deo cx-
audi turn per fpiritum agnoutflet, tcotorium
cundis ( vt putabat } ignorandbns tepetiuit.
£t ecce obfeurata luna, ftaftrisobdudiircffl-
pcftas nimia fada e(c, 8c venti validi exflitc-
inntXum^uc diluculofurrexiflent, videot (II-
nam hincinde erntam fundando mqnaftciio
locum fatis amplum dedifle^ cV arborespaAm
iacentes pro aedificio fuficientejo licnoru co-
piam praebuifle. Vnde (andus Ludgerus cos
pcrcontari gratulabundus capit,anadhuccoc-
lum ex co loco conipeduros (c crederent. Vaa
autem arborum, fub qua fcilicet ?ir iandus no-
de oraujerat, inconcufla permasfi t, fub qua ci
cella pofita cft< vbi aliquando cum quodam
clcrico Odeigrimo nomine conferees , inter
aliafpirinxpronhetico flbi pracdixit. Iftudte
nofle volo, quod tamen me yiucnte pubUcari
interdico, in hoc loco me diem iudicijexpe-
daturum,^ Tbinunciedeo%monum6tumba-
biturnm Ita eleriens iUearborem quamdinibi
ftetit9diligentex obferoaoit, fed cum pofteaio
M7
■ HontCaaenfae. Hofpitalica*.
^uatiBLtttKt.ftfci&faifet, lapidcm in co4£
loco null* alio (acute pro fignoinfodit, qui HOSPI TAEITAS.
•oAes cum ibidem (kudo vim (cpqlchram
patmatf wocaa»cffb(aseft./»**f4$.J.»4- Exikfitk I.
/w/.i^.»7 18*9. I»fti—tfimftr*d4m$nnm i» Jfui* fitter *'
EtiMlitii Till. «*.//«»•» ««>*«. >/.;««..»««.
Mttltum U&untm primtti mtftij altriuti
MBtrf*»*»s S Hmj$ k Dsi infitu
tmlis tutttmr.
SAoft. Hugo Epifcopus Lincolnie'fis pieces
Caooaicas ftatuto pcrfblucbat tempore,
necioduci poterat, Ttautpraraeniretiliud.auc
difFcrret, Icaqucin xnagnis edam traftadbus*
Gent quidam ad confultandum fiue ddiberan*
dam cgredi folem, fie ipfe imalortali Rrgi de-
bitum kadis oblaturus, fimulatquevcliiflet
bora, moi exire folcbac. Condgit ilium ali-
quando cum praelatis quibufHam tcClcdcis
perloca tnrcfta equate. Confultandbus er-
go illis, quo pafto imminrns pericnlum cua»
aercnt, omnium lure vna Jcntfnria fair, vt an*
telucem(hrgerentt fc iter fiiipe&un in tene-
bris conficercnt. Surgnnt mane, rsgent EpiC
copum, aintft hod cunctandum, nc a prasdo*
nibuscapiaacur. Quibus ille. Et quo ibimus,
<4nquit, matodnis prccibus nondumabfolutis!
Refpoadcnc ilii: Poftca diccams illas iam pro*
perandum, ne propter moram capiamur.Tum
Epifcopus: Qui capic,ait, capiat, ft qui timet
timeat, ego hioc non exibo donee (bliro mo*
re matntinas preces pcrfoloero. Mirarcs, So*
hu Epifcopus, poftqnam laodca Dedtradim
admodum obtuiit, licet cum fitis per easdem
▼iam equitarct,nil mali paflus cft^di; auttm,
quia prudenter fe facere arbitrabajitur , nee
confilio (andi?iri parere Yolebant, in pcricu-
lam, quod aroerc moliebantur>incidcrunt.E»
Antmjtm* SmrJm vits *i»» *- *a. f #n*©\ N#-
A Ljo.quoque tempore idem tir ommpo*
"* tends Dei famulus ex ob&flo quodem bo*
mine immuadum tpiritum excufltt . Qui malt*
gnus fpsritus cdm vefpcra&cnte iam die fecrc-
tarn ab bominibus boram ccrnerct, percgrina
qucmpiamfecflefimulans » circumire cspie
ciuitatis piateas, It clamare:0 rirum landum -
Eortunatum Epifcopum.Eccequid fectt,pcse*
grinum nomine* dc no(pidofuoexputie,quejf» .
▼birequicfecre debcam, ft in ciuitate eius non
inucnio. Tunc quidam in hofpr no cum ▼xoce
fiia, ft paruulo nlio ad prunes icdebaryqui to*
cem eius audiens,ft quift Epifcopus ei recede
rcquirens, banc inuitauit holpido, ft&dcre
(ecu iuxta prunes fecit. Cuque rici/Em aliqua.
conrabularencur^ paraulum ciiisjiuum incut
malignus fpirirus inuafit,atque in eaftcm pru-
oas proieeit, ibi^ucmox eius animam cxcu£
fit. Qui orbarus mtfer, ycI quern ipfe fufcepc*
fit , y3 quern EpUcopus expuliflet, agnouit*-
Titrmt.
£i Quidnambocefiendimus^Ttoccidendiaa-
ilim in hofpido eius antiquus bofiis ace jpereta
qui bunc pcrcgnnum acftimans ad Jc ho^isa*
lirads gratia yocafiet. v
Qt*lfrim. •
Multa, Petre, Tidentur bona, feJ non (uae,
quoniam bono animo non fiunt. Vnde in Eua-
gelio Yeritaa dicit:Si oculus tuns ncquam foe-
rit.totum corpus tuum tenebrofum eric. Quia
edm perueria eft intendo, quae pr^cedit, pra-
uum eft omne opus , quodicquicor , quamuie
redum else rideatur. Ego namque nunc Tirfi>
qui dum quafibo(pitalitatemexniberet orbaw
tus eft, non pictatis opere dclecxatnm «ftimo»
ltd Epifcopi dcrogjadone.NS poena fub(equee
innocuitf quia prstcedens ilia inicepdo fine
culpa nonfuit. Sfitnamquen6nulli#quiidcix—
co bona facere ftudent, Yt gratil aliens opera-
Noq a ' uania^
N»»
46$ RofpiCftffofc
tioais obttnbitent, ttec pafctintttr bono quod qti Dtw* feqai pruk* iff clfalllMi ffclB*
fori not ,'fcd laude fcbni qua cttteror premunt. pifcopi noluit , ulfem ad maofufitiKfintm btf-
Qu*d* ft t*iftirtio hunc virum , qui maligml fttotn fequerctur. Quj rci tunc pr*fentes fee*
fpiritum ih hb(^ jorlit^tc fufceptt , oftentirion* font fidhnc MtmuJit fopcrrunt , c amqua turn
potiiis intcnfiflc , quim open > tt metifcra fc - communi po£uloiliic 6 TidtficceflaMttfiA*
ciftctquamEpifcopusvidcrctur, quatenusipfe c*f.ttMk.$*
fiifcepcrit enm,queifa vkDci f ortunarus expo*
filfist. (xiunvM Ht
Greiotims T)i*Ltib. tc*p. 10.
GMtsfiipxirintkimmliipk* f#JMM*4tffc«
*r Enlmus autcm &: *d chtitatcnl qttandtft
* Thebaidis Oxirinthum, in qua cantartli-
No/pitstU Ciriomims tfhftofu* mififititb Vf- T Thebaidis Oririnthum, in qua
y* ocfidiwtmt btnermtmr* gionis deprehcndimus bona , vt ea ocmo di- I
gnc fufficiatenarrarc. Rcpletara namque tun
VJr quoque Vita? Venerabili* Popalonij m^nachitfintrinfecus vidimus ,& extrinfecat
ciuitatis Epifcopus Cerbonius maguam omni parte circundafam.iEdes public* fiqa*
diebus noftris (an&itatis fo* probationcm in eafucrant, fit templa fuperftitionis antique,
dedit. Nam cum hofpitalitatis Audio vaidc habitationeS nunc cram monachorum, &pcr
efletintentus, die quadam tranfeuntes militet totatn ciuitat€ mulmplura raonaftcria, quart
feofpitio fufcepit , quot fiifccptos Goctiis fu* dotnus Vidcbanrur. Sunt autcm in ipfi vrbe,
peruenientibus abfcondit, eoramque vitam a!? <Jtoia eft ampla talde , fit populofa , duodeciffl
eorum nequitiaabfcottdcndo feruauit. Qupd Ecelefi*>inquibuSpubKaisagiturpdpolic&* j
dim Gothotum regi perfido Totii* nuncia* ticntus , exctptit monaftcrija , in quibut per J
torn fiii Act , crudtlitatif immaniffimx vcfania fingula ofationum dombf funt. Sed net por*
foccenfur , hunc ad locum , qui oc&uo huiul txipfae, ncc turret ciuitatis, ftut vllus omnia*
Vrbis miiitario Met talis dicitur » vbi tunc ipfe angulus dux monachorum habitationibas vs-
, cumfuo cxcrdrufedebat, inJIrtdeduci^euni- cat, quippc per omnera partem ciuicatis die (
que in Qe&aculo populi>vrfis ad deuorandurtf *c node hymnos 8c lander Deo references,^ :
proijei. Cumq5 idem reipcrfidtts.inipib quo- tarn vrbem qoafi Tnam ccclefiam Dei fitciqrt. |
que fpeclacuto confedifl^t, ad afpiciendam Nullol enimibiinucnitar authacretkut.iot
mortem Epifcopi rorbA maeqa coniiuxit po* paganuS , fed omner dues Chriftiani, ornnd
ptrli. Tunc Epilcopur in mcdiam deditus cir, Catholici funt , rt nihil oronino dirferat fi E-
atque a<i cius mortem immaniffimus vrfur ex. pifcopus in platea orationem , aut in Ecdefift
quifituS, qui dum huraana membra crudclicef indicat » Ipu quoquc magiftratus & orincipi-
carperet, feui regis animum fatiaret. Dixnif k* dnttatis \ fit ftlfqui ciuesftudtose per no*
fiis itaque rrfus excaueaeft, qui afcenfus 9c gulasportaiftatuunt, qui obferuent , vtficnH
cdncitus Epifcopum petijt , fed fubitofu* apparuerit peregrinus, ant paqper , certatiar
retitatisoblitus.deflexaccruice, fubmiflo^ue ad cum qui przoccupauerit , addnAus, on{
humUiter capitelambtre pedes Epifcopi cat funt neceflaria confequatur bchis autcm qtic
pit, rt patenter omnibus daretur intdligi, erga nos ab ipfis populis gefta font tidenti-
quia erga ilium virum Dei & feriha corda ^us , tranfire nos per cinitatem fuam, ftTtlot
cfscnthominum, & quad human! bcftldrunr. fingelis occurrcntibus % atque honofem defc-
Tunc populus, qui ad fpe<flaculum venerat rentibus, quo modo cnarrcm, ant de ipfis mo-
shortii, magno clam ore rcrfus eft in admi' nachis 8c virginibus , quorum innumer*
irationem tenerationis. Tunc ad cius rcuc- multittldines , vt ftprt diximus , in ilia vrke
iwjtiam cole n dam rex ipfepermoros eft, quip- habentur. Requircntes cnim nos a (aoclo
|t €vHa% quo fuperno iudicio adum fucrac, vt* Epifcopo loci Alius, figinti milUa tirgiouffii
fie decern
ft k^*mimomih*tnm mlbi naberico/ fodiffcnr, bee tAttedfeafw firi^gaamali-
pcrijttta.Quyttim omnium tffe^omergino* quod ina*niuW,cttperuiit path fuo films cf
ft hoaottm, quern exhibebam nobis eiponetc tororibusinfiiltar cQajboi pater :NulJo mod*
occlcrmo foffici^nec t etectmdia peraittit, poflam cftdcrcqaidlxttftrabor- AccruoigU
quonodo pallia noftra fcindcrentur, tnoquo
que Dos Am fapicnre,& ad fe abdu cerccupicn-
te. Vidimus quoque ibi plnrimos {an&orum
famim diucrus Deigratias habentes. Alios
in terbo Dei, alios in abftinentia, alios in fig-
nis,*c ▼ jrtutibu*.E* vitis ?*trmm im vits &f-
8$ Ctpntss f «5« i .far tin* •
ExtMPttu IV.
tt*J}Umlit4H§M4xkfau$ cinnq»ti*m Rom*.
nmt^iBmentc Mf*m§%& Upid*priti§fo,dt
p*upmr§4%mu tficitmr*
FVit Rom* tir piulft bonus, qui indife.
renter nomine* rcligiofos, & pauperes ad
^<upitiuminuitabat. Contigttautcm eumco-
/e^bimfiiijoattcnciari rebus cempofalibur, ft
*Aguftiabacttf plus quod foiitam hofpiralita
tuqpater cum filijs viriliter iniiftens, tandem
in profmsdo inter ingentes lapides, vasmaf-
moreom plenum aqua, ft ifvpre ipiius ta/is ol»
lam Titrcam plenam baMarao, ft in orificio ol*
la? vas parttumfi&tle,ft into oeflapides pre*
cjo(bs,(in8ragdum, iapphyrumyft carbuncojfi
quanritatis non modicas rcpercrunt Nihil ex-
go aquam in vafemarmorco rep ut antes, earn
effaderumtqux mox vt eft eiFuia,inftrumenra
arica, quibos laboraucrant, perfufione contin>
gens.c.ris eolorem inpujeherrimi aurf fpeciem
commutauit. Erat cnim aqua ex (anguineft
caruibus bafififci in rrfodum »qu« ro(acear pcf
elcuationem fa&a, quaiblct ab Alkimiftrs an*
rum fieri fophiiticaium: fed bacaquaDeus no»
luit didi riri innocentiam maculari,& idco eft
fiifa drfperijt Balfamo yero,cum didus homo
debilxratus vifu,vfus fuiflct nefdtis-,quafi com*
munxoleo, per dies aliquot recuperauit inte<
tern ctcrcere non police, quam quodadvtii* gerrime vjfum.Etpoftf cognito perpresbyte-
dos (iificlcntiam oon baberet. Cumque rna rum fuum.quodeflct baHamum,vendidft illad
•odium aoiius pro taiibus iaeeret io ledo 6- iuaeftimabili prccio: 8c pro lapidibus quos in-
oiiuigilaoiJaudhiitvotcmdiceriwmf!bi^V!-\ uenerat prcciofis pecumas copiouffimas ft
BiduriratemtUam» quam inexhifcendabof multas aecepitt fadufi^ae diucs 8c incl^nis,
C cali tare molco tempore tofatigabilicer ha- - gIbrificauitDeum . 8c poft (efilios 8c ncpore*
lifti, 8c per bancad titam deoemfti pauper*. ruos in multis copijs dcreliquit. Cantiprl a.
Voloergon6(b{umin ruturorerauncrarcte, tap.tt.p*7t.^.
*cnim ettam in prarlenti.Loqucre illi djuiri-,ft
dc tinea tua, qua? melior eft, cum vioca illitir ExianvM V.
^oncambifi facias. Ip(e Hbenter annuet verbir „ ^.^ ... sjr . - . f.
t«i*. Habita illius rinea, in medio illins acer^ B^!^!!!rl!^^
ttnmfodias in profbndum, 86 tub co reperies,
quod Romania copijscft inuifum- Adh)me
toacm cum protinus homo non obeditef, le-
condo 8c tertio idem quod prius rox diuioa
pratcepit.TtiDcad draitem Tenicnr,obtuIit c6»-
cambium fineamm. Cuidiues: libcoter, in-
quit, id faciam, 8c quo melior tuavinea , ribi
(bluam.Cui pauper: Nolo,air, fed aequo rah>-
re concambium fiat: 8c fa^S cft/ic. Mox pan-
pr$f*mff*ir*t>r*fis imuinitrtj^trjum,
QVod aotem egeni bofpitijs fintindoceiU
tdi, renerabili foemmat Ada; de Belome*
ri tali miraculo demonftratur. Recedente vi-
ro fuo nobilifltmo milite,ncc,vt ip&exiftim#*
uir, diebus pluribus redituro , pctens leprofuf
hofpitium, receptur eft. Illo ergo gemente ft
cauGmte debilitatem corporis fatigati; petit ia
ledum fuaoiffitnum deponi . Domina atttem*
per commiintcatoftcrcte "tti confflio filto que" nnlhim ledum habeox Domini (ui ledo mc^
habebattft duabusparitcrfiltabusSad aceruum' liorem , ineum ie^tofum homtnem mox de-
cum ctf fupra didam acccdit id vincam , ft in>> pom t. Nee mora, infperato DoiniOtt^ itdidi^;
cipiwc fodcrecumfpe magna, Cum^ucditt petitinilialatofiintromitti. Oiffimttlatite^rgi
N nn f
Dominai
47# Hofyliafkij*
Dotmoa, conlccie iflealiquem effc in thala- nus cuii<fhn^m impeUenSj Egredkrnvai^fe
too, & irruptione fa&a, byemali tempore le*
Aim iiium rofis fraganrimmit coopertum in*
tenit. Admitatus igitur, quauitquid ra&utn
(c,indtcatYxor;Nec roora.in laudem Cipfti
ambo cumIacbrymisrcfoiuunwr./i#ja»/iJ.a.
c
ExiMPLTM VI-
' Bofiitalitts fubultirtgij U»J*t* & r#-
m*ntr*t*% & i*hoJpit*ltt*s Rtfis rtfrehf-'
fit & funit*.
Vm Gcrmanus Epifcopus Altifiodorcn-
fit in Britannia pfardicarct , die quodam
Regis Britannia; Palatium cum fuis difcipulis
iacroiuic , 8c directo ad Rcgcm nuntio pro
▼ebementi frigore,& fupcrucuicmc node hof-
picium poftulauit. Scd cum Rex immitis con-
cedes noluiflct^Germanuscum difcipulis fuis
£ub dio perGftens,niuem& grandinem patie*-
ter Giftinuit. Iamquc venientc nodefubulcus
Regis regreflus a paXcuis acccpta in palatjo
pxacbenda fua, ad proprium tugurium redibat.
It com (anctum Germanum confpexit vchc-
menti frigorc cum difcipulis tabcfccntcm,pcr-
fon^dignitttcpcrmotus.Qro^bquucquilquij
c$ Dominc.vt dbi> 8c focijs parcas\& veniens
ad hofpiuum meum,officium paupertatis mcc,
fufcipias bcnigne.CumcjucGermanus ad eum
Iramiliter declinaflet • porcarius itle vxorem
loam raonuit, vt vitulum vnicum quern habe-
bat occideret, 8c hofpitibus camaturis appo-
xterct. Poft ccenam ergo Gcrmanus mulierem
csocar, iubetque tt ofla vituli diligerfter col-
leda'fiib pellemeius ante matrem in pratfepe
callocet. Quo fa&o Titulus fine mora lurrexie,
matriljue coaftans comedcre fecnum caspit.
Tunc gcrmanus hoc audiens , rogat hofpites
bos, vt fcluo iurc, hofpitij hoc interim bene-
£cium acceptarcnt. Fa£o autem mane, Gcr-
manus ad palatium regreditur , 8c Rcgcm c:
grefiurum depalatio praeftolatur. Eunti fefti
80S occurrit,& cur ei fero ho/pirium negaflct,
patenter inquifiuit.Rex ftuporc <|efixus,& sa-
(Id an&oricate attonirus, refponderc non po-
tato* Tunc Geraianus:Egredere,inquit,& re-
gnum nation dimitre. IUo has(itante9Genna«
ficuc Oominus di£Biuic,rtcquaquam dciaccpi
potcftate Regis abuteVia. Rex autem potcftate
caeleftem inprje/ulereformidansicuai coniage
* Jibcris inai rterencer exfuit,6c vltcriut ingrc-
di non prxfumpfit.Tunc Germanus fubulcun
cum coniuge venire feck,& rntucrfo ftrepen*
te palatio regem conftituit. Ex tunc Rtgci ei
lubulci gencrc prodcuntcs gen Britooum dV
miuaotur, Deo res humanas mirabilltenrdi*
nance, per beatum Gcrmaoum K#»r#»ri/w Hi*
Imsttnfit c.xi.&c.\i.& GetjchmUw H$U$.
fir.$i.fsrt$s Hytmslit*
Eiimpltm VI£.
H0j}it*titm*m$n*P*rimm dittfiitiAMsritii
jitpaupgr.
A Bbas quidam de online nigro hofpita!isv
*^ 9c crgapauperes multum mifcricors.talo
etiam babebat oiftcialeSi&quanto pluspaupc-
ribus contulit, vel hofpitio p lures rccepit>cia«
to Deus amplius domuiilUus bcnediiir,& bo«
na multiplicauir Poft cuius mortem, fiicceffor
ciu$auaritiaftimulatus,pietacifofficialesamot
uit,& tenaces inftituit,fc defundum indifcrc-
rum aflereas> bofpiraliratem prorfus cxclufit,
& bencficia coometa fubtraiit paupehbas.
Charitate fubtrada,fubtraxit etiam Deus roa-
num fuamjta nbreui vix haberenttqiiod ma*
ducarent. Dit autem qdadam vi r quidam pcu*
uit ho£J>itium, quern oftiatius clancuto rect-
piens, 8c cum cimore pauca, quae habcbat,ci
miniftrauit. Dixitque{ K#odo plura noo pof-
lam tibiapponere, licet aiiquando Tidenna.
quod Q vnas Epifcopus hue diuertiflec » cam
magna abundantia (ufi:eptuS fuiflet. Rcfw^p-
dit ille.'Duo fratres expulfi fiint de monafterio
ifto: rnus vocabatur, Dsu, 9c alter D*kiw»
Nifi rcdierint, non poteft monaftcriumprof-
perari.Sicqaeab ocuKs eius rcceffit.'Putoali-
3uam pcr(onam fuiffe angelicam % per cjoam
o mi nus fratrnm illorum primam rcaocare
voluit charitatem. Quj portarius Abbari &
conuentui rem lit. Sicquerefumptaefthofpi-
taliut ,& Dens ejs,vtprius,bcnediixit.C4/irftf
Eii*-
^
IllMfLTM VIIL
Dtmsnus $* fmnftribm fuftifitmr m Dm*
Qrtgori*.
f\ Votidic Grcgorius peregrines ad men*
^V&m fuamiouirabat. Inter quos die qua-
dam vnus adfuit, cuius manibus, $um ipfca*
qnamfondere vcllct, vrceum acccpit » fed in
cuius manibus aquam funderetnon inuenit*
Comcjuc hoc mirarctur , node Dominus per
▼ifionem ci dixit: Ceteris diebus me in mem-
bris meis.bcfterno me in memctipfo fufecpiftj.
In tint fits ti***.DisconuuVtde ttt*m tit.
cbsritai extmpU 3 . <$• 1 1. tit. Dims tx*mfl$
*.<£ ti$.Co*trith txtmpU 9.
HVMILITAS.
EllUPlTM I.
* Fort maim remtnnttr b*be q*it*m*.** r#-
' pnu Dtust *b txili ptQgrtditr* In:
Humilittft. ^ 471
. firmacnm fuit . Hae ratine Factum cft9?t V Vi-
ligifus verujn humilitacis cxemplar,per tngin-
tt fez annos optimc1 EccJefiam Moguntinata
gtibcrnaxcc>adcoqucDeo, & hominibus gra*
tus cflett Tandem verb aunis, & laborious co-
furnptus,cum multa bine iodc raonaiteria, 4c
tempia crcxificc in Domino ebdof miuitj anno
101 1 . quo tempore Caeiar 9ambcrgenfem E*
pitcopatum fundauit. Umn»*f ZugUtm d$ vim
rit tU*ftribut.lQ**n$$ N***l*r*igt»tT>\i +
"W
Hifigus natione Sato f in villa Stro*
ningcujinfirox condition is patrc Ha-.
£ X S M«P ITM If.
*U****i T>*m*[t*nw vilibm tfficpi $* tv*
lift***/* e**rc$t b*mUis*ti>& m*r lifts*
s$9*i optrsm *******
DAma&cnus vir diues,& nobifis,ac magi*
ftrattbus eriam geftis claxus,ad mouaiU-
cam difciplinam fe reccperat, in qua cum (cm
cuiJam trad it us effee, vifum eft,huic primum*
ac prarcipunro in eo buroililatis fundamentum
ita iaccrcr* vt eum infimis quibufque pexfungi
iuberet, ollas tergere > vertercfordcs,lcaphia
purgare, olhnia denique obite miniftcria, m*1
ibpec ctiam, quafi nullam rem recti agcrce,
crcbraeua reprebeufione> atque obuugaiio*
tnaxurgo, planftrario natns fuit* Ipfc. bc tentare, in qua eqnyatione menfes aliquot
Teroiogenio quafi diuino crat pi*ditus,atque
omni geocre optimarum virtucum cxcultus.
Itaquc liueraram do&rina, & prudent iaadeo
cxcrcuitjVt Otbonis fecundi Romanorum Im-
£cratoris Archicapcllanus fierce. Cum auiem
lumroamodellia, & pietate idem officiumop-
t\mk exfequcrctur, ab codem Occjone,in Mo-,
guntmae fedis faftigium collocatus eft > anno
ulucis human* 97. Poftca etiam cum cledo*
res Imperij ab Othotic t. quern ip(eeducarat»
conftitucrcntux, ipfc primus Moga minus cle-
(Xox fadus eft. Ipfe vero agnofcens quam fa-
cile genus humanum fupcrbiret, atquein vitia
laberctux, vtfui generis, & conditions ^pius>
& facilius rcmimfccretur,in priuaco cbnclaui>
adquod(bIusclaucmhabebac9totaminpariete fi r.^l.
depingi/ccit, cum hac inferiptione, VViligifc,
mcmineris quid fis.fc quid olimfueris- Hzt
rota poftca inCgDC Arctic pi fcopatui Mogun-
r joenfi, atque ab Henrico s>. impcratoic conr
ciercuit, unco cius profcitu,quantumdeindcs
rotius vitae fanctitas daclarauit.Sed tameo tan*
turn abeft, vt iliac infimx, ac fordid* etiam>fi
per (c (pedencur, fun&ioncs aliquant I)amaf*
ccno inter fuos notam pepcrcrint, Ttpotiusid
jpfum magis eum illuftrauit, admiratibus om^
nibus, le in coclum fcrcntibus talcm in tamo
viro, & mundi, & fuiipfius dcfpicicntiam.Ac
ip&quoque(enez> quiifta impexicando icue^
rjorem pcrfonam induerat, vbi maturam cflc
yidit^ularitcr cum,iucundc^ue complcxus,cV:
tantum ei profcdiim eratulatua » cum mulcts
laudibus a.fua difciphna tanquam rude dona-
turn dimifit./si vit* Uanntt D*m*ff*it&
Hitrtnjmm fls$*s /• \M h*mfi*t*t Rtligi0»
Sxitt*
47*
ExiuPtvu Hi.
HumiUimui Cpnftmntim MsnffotMtiw dtfii-
ciettmf* rufiicu d»Utffimi*mfUx*ti*r*
Ecclcfia
Hotnilicas.
*
fe talia tudicaflet , dicctfts: Et tu folos et, qui
habuifti oculos apertos in mc. Ex qua re pen*
fandum eft, cuius apud fc humilitaris fuit, qui
defpicientc fe ruftjeum amplius amauit.-Qua-
Us cuim quifque apud (e laccat,contutncliail«
lata probat. Nam (tcucfupcrbi honoribus, iu
picrumquc humiles infua defpedionegrara-
lantur Cumqac £ Ic inalienis oculjs yHesfd-
ipiciunt, idcirco gaudenc, quia hoc iudiciom
confirmari intelligunt*quod de fcipfis & apud
fimetipfbs habuerut. Griffins iUUgx 5 ./•!.
Exi^fivM IV.
pMtienti* Aptjlony PhiUmdH€X£entU$ «••
nertitur.
•Tp Radebanr (eniores fuiflc quendam penV
A cutionis tempore nomine Apolloniu, qui
cum vitam magnjficam cgiflet inter francs,*
dam diaconus ordinatus eft. Tempore ago
perfecutionis erat ci ftodium fingulos quolqs
IVxu Anconitanam ciuitatcm,
bcati Marryris Stephani Rta eft, ia qua
▼ir venerabilis Conftantius nomine , maniio-
narij fundus officio deieruicbat, cuius fandi .
tatis opiuio fcfe ad noticiam hominum long?
lateque tctenderat* quia idem virfunditus tcx-
rena defpiciens, toto anifu mends ad folacoe-
leftia flagrabat. Quadam yero die ,dum in ea-
dcmJ&cicfiadceuet oleum , & prardidus Dei
famulus, vnde lampades accenderec, omnino
nonhaberet* omoes lampades Ecclefiarim-
jpleuit aqua, atque ex more in medio papy rum
pofuicquas allatoigne fuccendit, deque aqua
cxarfit in lampadibus , ac fi oleum fujjlet. Et
quia yalde fanditatis eius opinio excrcuerat,
multi hunc ex diuerfis Prouincijs anxic videre circumire frauds, & cohortari cos ad marry-
fitiebant. Quadam wctp die,ex longlnquo lo- num. Cum que fui/Tc.t etiam ipfe dtprehenfus,
Co quidam rufticui yenitad yidendumeum. & in carcercm trufts genrihum, plurimitan-
~ tern yero hora cafii conrigcrat, vt fandus quara infultlntec venicbant ad eum, & icrbis •
blatphcmis ft impijs confutabanc Inter quos
frit quidam Philemon nomine, choraulafa-
mofioimus,& omni populo amabihs Quici
multis cum tatigarent iniurijs,impiura,&fcc«
Jcftum, fc&ductorcmrocans, muhoraroqae
mortalium deceptorem, dignumque effe om-
nibus odiohabcri*cuin6uebaec, & multaalu
aducrfus cum grauiora loqueretur, rcTpoodit
ci Apollonius: Mifereaturtibi Dominusfili
mi, 6c nihil tibiborfi que, locutusctrcportt ad
peccat am. Hate cum auduTct Philemon, cor*
de compundus eft,yim/)ue vcrborum eias Tu-
pra humandm morem in fua mentcperfenfo
in tantumyxfcChriftianurrrrcpentchiterctor
Et iadeftatim peraolatsd tribunal iudicis^t-
4«e in conlpectu totiuc populi proclamat: lo
iufte\inquit,agis,6iudcx iniquitarss.Tiros re-
Ugiofos, 8c amabiles punicns.Qqid eniffl &&
chriftiani ycl raciunt, vcl doceutl At illc hxc
audiens, primp quidem purabat, vtpotcloci
rlliushominem, loci aliquid proponcrc Scd
cdm yidiiTet hare cum ferio proicqucntcm, &
cum omni confUflria aflcrcntcm,dixita<l cam
Intani'i
tit Conftantius ftans in hgneis gradibus,rcfi-
ciendts lampadibus dcfcruirct.Erat autem pu-
fillus yaldc,fic exili forma atque defpeda, Cli-
que is qui yencrat ad videndum eum . quifnam
ciTetinquirerct, aqueobnixi pcteret , yt fibi
debuifiet oftendi,hi qui ilium noucrant,mon-
ftrauerunt quis effefc Std ficut ftulcae mentis
homines raeritum ex qualiuce corporis me-
ifiuntur, cum paruulum , atque deipedum vi-
d€s» ipfum hue cflc c cepit omnjno non crede-
re.In mentc enim ruftica inter hoc quod audie-
rat 8c yidcrat,quafi ftda focrat qu(dS rixa, 8c
aeftimabat tarn brcuem per vifionem efsc non
pofie , quam tarn ingcatem audierat per opi
nion€. Cui ipfiim ene>dum a pturibus ruifiet
aftrudum detpexu,& dcrifit dicens: Ego ye*
ri gradem hominem credidi,iftc autem de ho-
xuine nihil habet . Quod vr yir Dei Conftan-
tius audiuit, lampades, quas reficiebac, psoci*
pus lactams reliriqucns, concirus defcendit^at-
quc in eiufdem ruftict amplexum rait, eumq*
ex amore nimio cooftringcre ccepit bracbijs
M 4>(cn!ari:magnalque gratias agcxcf quod de
S
A7y
led baptifinur foir, led norma corpora, Dei
fine dubio pronidentia, integrant illibatama*
hs Tnda rcportauit ad licus , qua; ab his qui
obfcquij caufa firaul Teneranr, fufcepta acre*
uocatafub vno fepulcbri domiciiio collocata
funt,a qui bus vfque in praclens tempos Tirtutes
multas, &figaa miranda omnibus coofum;
EXE M P L V M V*
MonacksdecusfuntfalUr & mattes cum burnt-
litate.
Vo fratres ad abbatcm Heliam rencranc
impugnati a cogitauonibos. Bt Tideos
eos icnex, quoficorpuTcnti efTeat, tanqoam ad
difcipulum (hum fubridens, ait: Verc fratcr
ego erubefco propter te, quia iiccnutrifticoo
pus cuiuD»cdm ccrtc* proficeans te monacbum.
Pallor cnim&macies com humilitate, decus
eft monachi Ex lik.fent. Patrum ). Co.
la&nxs, A PbilcaS, !r meat* capiat cs (ubiid.
Acillc dixit: Egononintanio, fedtuimuftiifi-
fiiuas acquc lnUoiffimusiudex es , qui tot iu
ftos iniuftc* perimis virot. Ego cnun chnftia-
aas Alia, quod eft genus optimum hominum.
Tone rile coram populo cor pit ei prim 6 pin-
limis blandicncntis reuocaie Telle in id quod
cum nouerat.Scd vbi immobilcm ▼idit, omnia raantur
tatendit in cum genera rormemorum . Cogut- Ex vitis Patrum vita r o.
totcrd quod ex verbis Apollonij hxc fa&a
luerir permutatio, correprnm ctiam Apollo-
nium grauioribusfubdittormeotis,& decepto-
hs in cum crimen exaggerat. Apollonius verd
dixie ad cam:Vcioam Ac tu index, & omaesqui
affiftune,*: aodianc me, huncmcum,qucmdi*.
ciseaorem deccptioncmque fequereauni. Ac
ilie vt hare audiuit* Acipfum, ftPhilemonern
tgnibus cradi in confpedu populi iuffit. Ided
poftquam ingreflS fum flam mas , Apollonius
cuq&js audienttbus clamabat ad Dominuia
dicens:Ne cradas Oomine boftijsanimas con*
£temcs cibi: fed oftendc nobis euidenter frlu-
tarc tuum. Igitur vbi base in audicu populi
4c ind<cis ad Dominum locutus eft Apollo- '
nins , repence nubes repleta rore circundedic
Tiros, 8c flammas accenfi ignis extinxic. Su- ,
per quo ftupera&i Ac judex 8c populus vna om-
oes clamaic caepcrunt: Magnus, 8c rnus Oeua
chnftianorum, folus imroortahs. Sed hsc cum
fuUTent prserc&o Alexandria nunciata, (emet-
ipfo rruculentior redditur, 8c elc&is quibufda
de foo officio crudeliftmit 8c faeuiflimis non
tarn bominibus , quam beftijs mittit, qui 8c
ipfum iudicem > qui mirabiJibus diuinis credi*
derar, Sreos, per quosTirrus Deiapparaerar,
Tindos Alexandnam perduceret Igitur cum
adducerentur paritex omoes Tin&i , • affuit
gratia Dei in Terbo, 8c cospit Apollonius cos,
quifeTindos ducebant, ndem Dei docere.
Quiqmfcdm Domini mifericordia credidif-
fent, 8c fidemDei rota cordis firrnitate rc-
cepiflcnr , femetipfos cum bis , quo* exhi-
bere Yeoerant, tiu&os iudici offerunt, 8C
Chriftianos feeffeparitcif confitcntur } quos
cum prxfedus in nde Domini pertinaces 8c
immobilcs pranndhTet, rniuerfos iuber paritec
in prorundum maris demergi , ignorans im-
pios qmdagerct: hoc eaim AoAn non mors*
Exiuplv
VI.
/
UumiliUs fiU ditboti UqUicsfotift euaiertt.
Eatus Antonidf retnlit (t Tidifleomncs
laqueos inimici fuper ruiuerfam terrain
exphcatos. Etcumfufpirans dixi(Tet,quispo(-
(et bos euaderefroceni ad fedicentem audiuit:
Humilitasfola percranfit, Ancoai, quamanuilai
modo Talent contingerc, / .i n .
Exemplvm VII.
Status altitude nendum Bsatum Antonium ad
men fur am cor tar jj fatmtfubU star*.
Dcm beams Antonius cum incellapro-
pria orarettTebit ad cum rox^dicensiAn-
toni neodum ad menfuram coriarij iftius,
qui in Alexandria eft ,peruenifci Quo audito,
(enex confurgens mancarrcpto baculofcfti-
nusaduenic Alexandria Cumque ad defigaa*
tumhorninem perueniflet , 8c ingreffasfuif-
ieif illetifo» tamo Tiroobftupuit, CuiTenex
O 9 o cunts
474
Humilitas.
dixit: Refer mihi opera tua, qniaproptercide
defcrtQTcni. Qui refpondit: Nefcio meali-
quando boni aliquid perpettalTe, ?nde ft ex
cubili proprio inane confurgens, antequamin
opere tneo refidearn, dtco qudd omnishatc ci-
nitas ii mioore vfque ad maiorem ingrediatur
io regnum Dei, propter iuftitias fuas; cgoau-
tem (olus propter peccaca mea poenam mgre-
diar fempitcrnam, quod ?erbum ancequa qui-
cfcam fcrd , ex cordis mei receofeo veruate.
Hocaudiens,beatus Antonius, dixit ei:lc reri»
tare fili,ficut bonus artifcx fedens in do mo caa
com requie regoam Dei adeptos es: ego am€,
Tclut fine difcrecione omne tempus meam in
folitudine conuerfatus , necdum ?erbi tui af-
iumpfi menfuram. Ibidem §. 1 1 1.
EXEMPLVM VIII.
Humilis monschus alter Mm mMxiHsm frdbtm
obfejft fercutienti, tUmonem tjfȣswt.
Ixit abbas Daniel, qoia erat in Babylo-
nia filia cuiufdam primarij , darmooium
habens . Pater autem diligebat quendam mo-
nachum, quidnitei: Nemo poteft curare fi-
Kam toam , nifi quos feio folitatiosr ftfi per-
rexeris ad eos,& rogaueris eosytameo non ad*
2uiefcunt facere propter humilitatcm, fed hoc
icicmus. Qaando veniunt afFerentcs ?enalia
3' uae operatur, dicite vos emere velle qua ven-
unt, ft dam venerint domam precium a=cce-
pturi,dicemus eis tc facia nc oration cm, ft cre-
do qoia faluabitor fitia tna. Exeunres crgdia
plateam iouenerunt vnum fenem iedentem, tc
YenderctfporteHas mas. Et retaleronc earn fe-
cum in domam, ?r quail premium fportanun
■cciperet. Bt dm inrraflet monachus illcin
domam, Yenit puella ilia, qua* i damonevexa-
batur, at roox dedit alapam monacho illi. life
aucem conuercit ci ft aliam maxtllam feenndfi
druinum pteceptum • Daemon aotem coa&us
clamare cccpit : O riolentia mandatorum
Chrifti Iefu expellic me htac. Et ftatim mun-
data eft puellailla. Cam autem TcnilTetad fe-
ces monachus ille , indicauiteis qaod factum
fneraty ft glonficaucrant Dearo, ft dixcrunr:
C oafaet ado eft diabolic* fupcibi^humilkjrtc
mandatorum left corrnere. tx lib. £#& Ts*
trnrn lib* d* humilitste num. $ .
EXEMPLVM IX.
Humilittti M*cmry ddtno imitsrino potuiti li-
cit Uiunia^igiliMS, (J» cdttrtptfwijjkt miuri
•
PRarteriens aliquando prstdiftus abbas
Macarius a palude ad cellam fuam,rcucr-
tens portabat palmas. Eccc occarric ci du-
bolus in ria cum falec moflbria. Voluit autem
cum percutere (alee ilia, fed non potuic. Et di-
xitei: Multas Tiolentias patior htcMarari,
quia non poflum pratualcrc aduerfum tc. Eccc
cnim, quicquid tu facis, & ego facio. leinoas
tu, ego penitnsnon manduco: figilasto, ego
penitus son dormio:caftus estu,ft ego nullmi
famine rn quant contubexnio fom ?ius: diui-
tijs tu renunciafti, ft mihi nulls ornnino diu^
tiae funt, ncquc eas habere concupifco: ? 00m
eft aucem, in quo me fupcras. Et dicitci abbas
Macarius: Quid cftillud? Re fp on dens diabo-
las dixit. Humilitas tua, per quam 00a f alco
aduerfum ce. Ibidem num. 1 u
ElBMPtVM X.
Humslisfenexmd prtceptttm Archimddritip**
cos ptfiittfiageJlQ d*citt &rcdtuit.
SBnex quidam erat foiitarius vacant in ere*
roo,ft diccbat in femetipfo,quia perfedos
efletin rinutibus.Hic orauit Doroinudi-
cens:Oftende perfediooi meat quod deefi mi-
hi Tt raciam. Volens autcmv Deus hvmihtte
cogitationes cius, dixit, Vadead ilium Auhi-
mandtitam>ft quicauid dixerit facito. Rcoda-
uitDeus Archimanaritat illi, antequam illcad
ilium venirer, diccns;Ecce(olirariosillcreoit
ad te. Die ergd ci,?t tollat fl^cllum,& Tidat,
ft pafcat tibi porcos . Vent cos ergo feoex pol«
fauit oftiom, ingreflus ad Archimandiitam il-
ium (alotauerunt fc, ft cum federeot, dixit ci
foiitarius ille qui venerar: Die mihi, qoidfa*
ciam vt fim faluusi Et ille dixit: Faciei qood-
cumque dixero tibi i Et refoondit: Etiam. Bt
djxkci: Bccc» tollc fiagelfum, ftradepsfc*
porcos
porcos hos.Hi autem quienmnoiierat, & au-
dterat de eo,ctkm fidifset quia porcos pafccrec9
diccbat:Vidiftis ilium magna iolitatiu, de quo
audiebamus? Ecce ftupuit cor ciiis,^ dzmonio
▼cxatu*,& pafcst porcos. Yidens autem Domi-
not lefos humilitatcm cioj , quia ita paticnrcr
ibftinebat opprobria hominnm,prfcepit ci itc-
xunMedue ad locum foam. Ibidem nu* 1 1 .
Eiimplvm XL
Humilitate ferns fe inter hides afimflris ponen-
elsem temfuiantis^demen de obfejfofugatur. .
Enerant qaidam aliquandoin Thebai-
dam ad quendam fenem,habcnces tecum t
Tirana, quia dacmonio ▼exabator, rt curaretur
abillo feoe. Sencx rcrd ciim diu rogarccur,
diiit dzmoni: Ezi maledi&e larhana de fadu-
ra Domini Dei.Et refpondit damoofeni: Ex-
co: fed intcrrogo te mum rerbum,?c dicas mi-
hi j Qui fuoc hoedi, & qui funragoi?6c dixie fe-
oex.Haedi quide" tales tunc, qualis ego, agnos
vero Dcus fcit. Ec audien* demon clamauit ?o :
ce magna diccns:Ecce propter humilitatem tua
exco.Etcxijt cadem bora. ibidem num. %-j.
EXBHPLTM XII.
Bmmilitatefisafenextfuiinterrogare aliumvo-
lmt9 dubijfuifilutienemabjingelepemfere
mermity quamyfiptumginta kebdomadsrum
hiame> no* meruit at tmfetrare.
NArzauernot de quodam fene, qui perfeue-
rauerat ieiunans feptuagima hebdoma-
dal, fcmel in bebdomada reficiens« Hie autem
poftulabat a Deo de quodam fermone fcriptn-
raram fan&aruni,& non rcuelauit ei Deu$. Di-
xie ergo in femctipfo; Ecce uocum laborem
fompn,& mbil proreci. Vado ergo, ad fratrem
mcuo.ft requiroab eo Qui dam egrcflus clau-
fiflet odium fuum, vt abiret, miflu* eft ad cum
Angelas Domini, diceos : Septus gintahebdo-
mad*, quas ieiunaiti Jion te fccerunt proxi-
. mum Deo. Nunc ergo quia iuhamiliatus.es,
rt ad rratrem raum pergcres, miflus fum indi-
. ore cibi fcrmoncmtBt aperiens ei de re cadem
Humilitas,
47*
quam qusrebat, indicanic ei, & mox difcciHc
angelua ab«o. Ibidem num.% 3 •
ElEMPLTM XIII.
Humilisfrater a deceptiene diabeti in/pecieGa-
brielis apparentis liber atur^uia dixit, vida
ne ad alium miffui fit*
CVidam fracri apparuit diabolus, transfi-
guratus in angelum lucif ,& dixit ci:Ego
fum Gabriel, At milfasfum adte Iilc
?cro dixit ei: Vide nead abnm miffus fie. Ego
enim non fum dignua, v t angelua ad me mu-
tator. Diabolus autem ftatim non compamit;
Ibidem num. J 5*
Ezeuplvu XIV.
Humilitat deftrmtyirtutem inimici.
DVo monachi, quierant carnalesfratres ,
habitabant fimul, 9c volebac diabolus
feparare eos,nec potcrat; femci ergo rnus,qui
erat iunior state, incendit lucernam> 9c porait
earn iupcr candelabrum. Fecitautem opera fua
daemon, fceucrtit candelabrum. Ptoquare
cacciditeum maioc firatcr cum ira. Me rero
penitentiim egit , dicens ci : Habe patien-
tiam in me frater, de iterum accendam earn. Ec
ecce virtus Domini yenit, 9c torquebat demo*
Bern ilium ▼ fquc mane*. Daemon autcm nuncia-
uit principi fuo quod fadnm fuerat^Et audiuic
ia cerdos paganor urn id quod retulerac daem6,
& cgrcdus fadus eftmonachus, Arab initio
conferuatiooia fua; tenuit humilitatem,dicens:
Hujnilitas foluic omnem virtutem inimidj
ficut eoa ego audiui loqucntes, dicendo: quia
quando pcrrarbamut monachos, conuertitur
vnui ex cis %f9c agena poeniteotiam , deftxuia
omnem firtutem noftam. Ibid. nu.4.
EXIMFIVM XV.
Obedient cemitit filfus mm Veritas til in f atria
eimtate fpettas vender*.
NOn tacebimua etiam nobis cogntrana
fratiem, fecondom huiua (genii ordincm
Poo » Uumm
\
47*
Humilitas.
fammeramifce. Nam parte cornice acdiuifi-
mooriundos fuit, ftudi* js quol)ue liberations
Don medioctiter inftitutus. Qui rcli&is par en -
tibus cum ad monaftetium peruolafler, ad c6-
probandam mentis humiiitatem, Tel fidcLe-
ius axdorccri , confeftim ei afcoiorepraccep*
turn eft, tc decern Iportas, quas necefte non c-
rat public^ ?cn<iitari , ceruicibus fuis onerans
diftraheudas per plateas circumferret, adiefta
' conditione, qua diutius in hoc officio retine-
tetur, Tt fi fort£ eas ?nos cocmcre votuifict,
non cedcret.fed figillatim eas quay en ti bus ?e-
nidarcr. Quod ille tota deuotione compleuic,
ft omni confufionis rerecundia, pronoifcine
aedsfidcrio Chrifti calcata, fporras humcris
fuis, imponens pretio ftatuto dtftraxit/ac pe-
cuniacn ad monaftcrium reportauit j nequa-
quam pertecrirus tain rilis ft infueri ctfficijno.
uitarc, nee cbnfiderans indigaitatcm rei, na-
taliumque fplcodorem, ac venditioni! iniu-
riam, dumillam Chrifti humilitatcm, qua? eft
me, pater, quia pecenul . Obeditit autemiflt
taoquam angel us Domino . Igiturfeptemsn*
nos ipfo ibidem racicme,& in prorundiffimaa
humilitatem ftcompun&ionem reniente, ?o»
lebat fan&us ilk perpetuus poft legalem fepti.
manam annorum, & viri iijcomparabHem pi<
tienciam, *t taper dignum , annusaerare fiaui*
bus f ftordioatjone taceredignum.Ipfcferd
plurimas fiipplicationes per alios , k per me,
infitmum Icilicet Climachum, ad Paftorem
fecit, qudd cum ibidem dimitteret (hum perfi-
cere cur fum,inferens , ft vctbo quodammodo
obfeuro infinuans fincm iam fuum,&/vocatio-
nera appropinquate , quod & fad am eft. Di-
mittenteeuavmagiftro in ordioe tali , poft
deeitnum diem cum gloria gloriofos migrauit
ad Dofnimim , leptima eius dormttioois die
portarium manfionis aflumens. Ptaedixerat
enim ille beatos , quoniam C\ parricipauexo6-
duciam apud Dominum , ibidem breuiiofepa-
rabilis mi hi fies. Quod ft raftum fait, ados-
▼era nobilitas, per obediential graciam defide- . zimam plena que certitudincm ipOus obedien
tat obrinere. Qmff. de infi. renun. c. 19
Bxiupitu XVI.
Qbidsens Ifidorus feptem tnnis *nu fortM mo-
nsfltrij fidit tmnibus Lit*m*m f*citns.
Ir quidam nomine Ifidorus ez principal!
dignirate Alexandria* ciuitatis,antc nos
annos abrenunciauit mondo. & pom pis eius,
ft habttauitin quodam monafterio:quem ego
ibidem adhuc reperi . Hune (anftiuimus Pa*
ftor monaftexij recipient , ac verfutum ft o-
mnind crudelcm dirumque,ft arrogantem in-
fptcient, per humanam infpirationcm fyllogi.
zat fapientiffimns aftutiam dsrmoni] . Et dicit
•d lfidorum: Sirere praretegiftiYtiquctollcrc
Chrifti iugum, ante omnia tc toIo obcdictiam
czerccre. Ipfc ?erd refpondit: Sicnt fierrum fa-
bro,ita ftegb,Giiidiffisne pater, mcipfum tra-
do fnbie^um exiftcre . life vcrd vir magnut
confieftim gymnafie tradidir , qoafi fcrtum
probation!, diAuto Ifidoram Bt-ait: Volo tc,
inqoit 9 frarerin porta manfionisaffifterc , ft.
omnianHmariogredienti ft egredienrfXitaiittt
ji eft ft oftrationem fKerc, ft diedc; On pro
rise inconfuGc ft aded imitatinx humilitaui.
Intcrrogaui adhuc fuperftitem hunc raagaon
lfidorum , .qualcm eius ment operanoDeio
poffidebacio porta degendo: ft non abfeondit
mihi ? olens nilitatea racere fempitero^ me-
morandui. In principioautero hoccogitabam,
quia pro peccatis meis Tendinis operor. Vnde
cum omniaaaritudine ft riolentia & (angui-
ne pcBoitentiam agebam . Anno autem ipfo
complcto abfque cordis degebam triftitia, de«
inceps a Deoez patientia ft obedieotis aer.
cedem ezpedans • Ac rutius alio too anno fi-
nko , manfionis in monaftcrio com confcofi
cordis repntabam mcipfum indignun),& vifio-
ne, ft colloquio pattum , diuinorumffijftt'
riorum aflumptione , ft faciei cuiufqoe cos-
remptatione , deprfum verd oculo intoeate
ft inferior! prodentia proorarione introeootci
ft ezeuntes intcgre* exorabam. CUm#bm
Grsd*. 4. ifbiHtvti**
Ixi«
;
EX1MPLTM XVII.
Obedient Uutrtntius voeatus a) fat re monsfterif
perint:gr*m refoBionis her am coram ee ante
memfun Jedts m gembm*
ALiquando ia men fa recombentibus ap-
his magnus illc prelaws magnus Ifidp-
nu 6c (tador, o$ fandum foom adaute meam
inclinans, air: Vis tibi oftcndam in profundif-
£ma canitic diuinam ptudcntiarn l At me fop-
pficante inclamat iuftus de rnefa fccunda qu£-
datxt , Lantentium nomioc, annos qua dr agin-
ta ocl© habentcro id manfione , & fecundum
(andiiarij presbyrerom cxi/tentem . Veniens
igirur,& coram abbatehumihtergenufledUns,
beoedicitm quidem ab eo , fed lurgenti nihil
omnind dixit, dimifit terd ipfum aotc men-
(am (lantern. & ndn edentera, (erat emm re-
fc&ionis inirium , ) ita vt taliter aftaos magna
horam ., vej duas parne peragcret , ac per hoc
exude erubefcestem , ? el la Item in facie opc-
racotis infpiccrem, erat tot as canus o&ogefi-
m am agens annum. Abfquc refponfiooe rero
▼fque ad rerc&ionis com piemen rum manens,
nobis coafurgentibus,mittitnr a ian&o magno
1 fidoro rrigcumi noni Pfalmi princt pium di-
cere.Ego veto, ficut nimis malitiofus, non de-
fpexi temare fenem. lie veto ipfum interro-
gantcqntd aftaos Tuque cogitaflct, ait: Attri-
bnensPaftori Chrifti imaginem , nequaquara
penitus cogitani mihi ab ipfo qnicquam inun-
gi, fed ex Deo. Vnde pater Ioaones Climache
son quafi contra hominnm menfam , fed tan-
quam coram Dei altari Denm exorans,ftabam
nntfam omnino maiam cbgitationem, vel in*
tentionemerga paftorem capiens, ex fide mea
ad ipfum 6c charitatc. ibidem.
Eiimpltm XVIII.
Bumilit Arehidiaeomts Mb officio depofitHS* no*
mtius efficiturt& humiliUte * Domino grs-
tiam mitabiUm confequitur.
SEd lacdo cnnclos zelatores beatoru fi cum
filenti) fepolchro fileo Maccdonij diiconi
dirc&ioacm & ludam , Hie preuoAffimua
Humilitts. 477
Domino aliqaan do iaoclaeTheophaaiac, id eft
Epiphani* fuperocaiente' folemnitate rogat
paftorem ante duos dies in ciuuatem Alexan-
dria: ire , caiufdam famularis indigent!* gra-
tia promittens ei quantocius quidem egredi de
ciuuate propter folemniratis fcqucnuam atqs
prcparationem. Igiiur oditor boat diabohis
impediment urn Archidiacono faciens pracpa-
rauiteumab abbate dimiflum admantionem
non perttngeie in fan&a folemnitate iuxta
tcroninum, quern a prasdente fufecperat, qucm
Pallor poft vnam diem fDperuenientem a dia*
conatu fegrcgat,& in extremorum tnitjantium
loco fubordinat. Sufcipit bonus patientiac mi-
nifter,& fufferentias arthidiaconus verbum pa-
trts atque fentcotiam fie fine triftitia, quafi o5
ipfe, fed alius fuifiet increpatus. Agentcigt-
tor co dies quadraginra in ordine tali, iterurn
fan&us de fapiens rednxit enm ad proprru gra-
dual fit ecce pod Tnum diem/urfus ab aichi-
diacono exhortatur, quod ipfum in eademin-
crepatione & iguominia priori cooftituat* Ait
cnim, quia fereirremiflibile aliquid in ciuita-
teculpauu Sciens rero fandus ipfum bumilt*
tatis gratia illud exquirere, 6c non dicere vera,
bone concopifcentiae operatons confenfit. Na
mirum erat caniriem reuerendam ridere de-
gentem in incipientium ordine,& omnes inte*
gr^ deprccantem fuper ipfoorarc, quoniam»
ait.ia fornicationem inobedientiar cecidi. Mi-
hi rerd humilirefcrrecoafifnseft hie Macedo* '
nius, cuius gratia hoius humilitatis inftitutio-
ni Toluntan^ praroccurrit . Nunqoam eniraj
ait, Heat nunceuacationem omnis pr*Ii) 6c lu-
mtnis diuini dulcedinem ia meipfo pcrfpexi*
ibidem*
EriMFivu XIX.
2)ofsn8o Walerico, & bonis eius inittjsydepefw*
grinatione eius, & Spirit u prophetic ot & Jim-
militate.
QVidam nomine V Valeri cos beat i Cold*
bani difcipulus, qui de Aluexnica quoa«
dam regione ortns fqit , ones patris fui
pucrolos adhuc pafcebat. Audicns aot£ qualiter
pueri nobilium in fcholisfolebauterudiri, eo-
demdefidaioprouocatus tabcliam fibi feeir,
Q • 9 I 6c #m
47 *
Humilicas.
Be cum famma reneratione , Be inftannfluua
piece impetrauit a magiftro infantiuan , tt fibi
Icriberet alphabctum,& prima elemenra mon-
ftrarec. Quo fado Ixtus ad opus fibi iniudum
xemeabat. Sicque brcui Dei f ulcus auxilio , pa-
tee fuo ignorante , totum parauit pfalcenum.
Dcindc coepit Bcclcfiam frequenrare . Nob
quod ft illc permifit, Cumque pariter in Nco-
ftxiam ▼eoiflcnt , a rege Clothario remote lo-
cum rcfidendi popofecrunc, & cum ad quon-
dam locum Ambiancofium Gualimago pcruo-
n j fleor, con ti git vc quidam ob reatus fui mcri*
turn in cquulea fufpenfas eflct , Be defundos.
Quern cum longe beatus V Valaricus infpexit
jnultum pole fecutus eft auuacalum foum ad fet, permotus pictatis yifcccibus,ctirfu coocito
monaftcrium, nomine Antonium, quern fecu-
tas pater fuus minis Be terroribus, atque blan-
ditijs reuocace non potuic, quamuis abbas , Be
fratcr cum deprecarentur » vtcum patrcredi
ret, Be imponerent ei ieiania trium . aut duotfi
ad ftipitem petuenit, & prohibentibus caroifi*
cibtts ne cadauer morcuum tagcret, mtrcpidui
Tinculam foloic , Be corpus defundi propria
manibus ad terram depoiuit, Be fopcr membra
cius fupinata fecu lachrymis in oratione pro-
dicrum, u hoc non faceret. Illo autem firmiter ftrauit,ita ?t facie fua faciem illius imprimeret
in propofito perfiftente , ait Abbas fratnbus:
Nonabijciamas. quod nobis Dominusmifit.
Poft hoc coepit Temper ad aitiora feftiaare , Be
peregtinationem pro amore Dei appctere.
Tunc perrexir ad monaftcrium Macarij quon-
dam Altifiodorcnfis Bpifcopi , quod in (a bur-
bio ipGus ciuitatis in quodam ritidario erat
conftrudum, ?bia praefato Pontifice beoignc
lufceprus eft. Ibi etiam diftridiffimc* tiuens
coepit i mukis prxdicari. Ad quern dam ?ifi-
tandi gratia quidam diucs, Lobo nomine, de-
ueniffet , audiens ab eo verbum Dei , cam eo
semantic, nerrltraad feculum reuerfus . Hi
duopariter Luxonium perrexerant ad fandum
Col am ban am: Tub huius Columbani magifte-
tiofadus eft fan&us VVaiaricis hortulanus,
quod officium ei imundum eft caufa humili-
tatis probands . Huius olera nee a vernubus,
nee a quoquam animal ilacdi potuerunt,cua> a-
lia olera circamquaque vaftarecur.quod V Va-
laricus Tratrum meritis afcribebat. Tunc coepit
landa* Colambanus com inter probatot mo-
nachos repatare , iudicanribus alijs adhuc eum
qoafi nouitium inter pulfantes poneduro. Cum
autem ad audiendum vcrbum Dei a fando
Colambano fratres certatim properantes in-
crarent, intrantc $. V Valarico cum carter is , in
ipfo limine fentiebat S. Colambanus odorem
' magna? fragrantiat Be faaaitatis ad fe Tenire.
Poft hate quidam c fratnbus, nomine Wan-
* dolenas, a c centos defidetio (ando , petijt a $.
Colambano , ?t ei licentiam praedicandi inter
' frentes concederct, & pro folatio fouend* re-
bgionis YValaricumlccumabirepcrmiucxct,
Sicque aftantibus cundis , imd ftupenribos,
quail ex pro fun do fomno paulatim calcfadis
membris moituus incolunais rcuixit. Przratos
autem Rex cum AmbianenHs Ponnficis con-
fenfu locum cis fecretum , vc petieraor , qui
Leucanus diccbatur, conceffir : qoirno ex la*
cere vicinitate maris eft am oenus, ex alio carrit
pifciferSomnvflnaias. Ibi fe beatusVValari-
cas in qaadaro cellula fegrcgatus a fratnbus
recluut , ft omni cura mondi poftpoGta/ohto
more taotam , diuinat medirationi ioiifterec.
Cxtcri vero fratres congruences (ibi cdlulas,
eleemofyna regis iabebantur habere fobftin-
cfam.Cumaatem quaedam matronapaDcai,&
flafcones aliqaando per quendam puerummi-
fiirer, puer aaiditate potus, & cibi circioeotos
partem fibi retinuit , partem aliam feruoDei
prxTentautt . Qui cum bociadum dioinooo-
mine cognooiiTet , ait. Quod nobis allata eft,
inde Deo gratias referimus : fed Be tu fili hoc
prasoide , ne quid incaute fnmpfcrisde illo pa-
ne, vcl flalcone , quos tib; in quodam abfeon-
difti loco » quia Terpens iam eft in illo vafculo,
Be in pane illo venenum mortifcrom.Tuc pact
illico tcrrore obriguit. Moxque rcaetfoscuai
Tafculum aperuifler , Be inde anguem exirc vi«
differ, ilium panem attingerenonaadebat,fed
tremefados, Be confufus de hoc quod geffe-
rat , ad feruum Dei rediens posnitentiam egtt.
Vincentim Beluactnfis fpic. hift. lib. iy<*f "•
& ^X.
B«»»-
v.
v„
BXEMfLVM XX.
TueUm Edb$trg*tvix ttmanutngelia & calietm
*rmi&s & memltbus prttulit , & po fleas a&i-
momaltsfm&afurttm mcctptos monialium fie*
tat laws,. & lotos fecreti reft it mt.
Vidam Rex Angliv.Edvvardus nomine
ex vxoref dclfpitia haboit filias multas,
qoarum wa Edbui ga,dum ?ix trim a ei/tt,fic a
patre probata eft. Pofuerat ille in inclinio di-
ucrfatumprorcifionum ornamenta, hinccsli-
cem & euangcha, indearmilias & monilia li-
lac paruula virgo allata efi a nutrice, & geni-
bos parentis aflediciufla^uev cram relict, eli-
gerct,toruoafpedu£cculariadcipicicxji,piom-
pte manibos reptao ,cuangelia & calrccm puel
lari innocentia adorauit._Exclamat cat us afli-
dentium friars fanditatis aufpicium. Exof-
cularus enim pncllam pater aluon bus cam of*
colis dtgnam sftimaait: Vadc, inquit, quote
Tocat dminitas. luquc (andimonialium Labi-
le m iuduta,in vrbe V Vintoniac fanditate mnl*
ra cmicuit, ita *t fingularum fociarum fuarum
foccos fnrtim node furriperct, & diligenter
lotos , ft-inundos Icdis ear am rorfam appo-
acre*, Idem lib. if. cap. $$.
EXEMPLfM XXL
lAundum reli&urus Lantfraneus paupertimum
At que abieftijfimum conuentum expetijt , vbi
atiam male correBus , dum bent legtret ad
men/am, mati pronunciaait.
Antfrancus Papia ciuitatc Italia? or inn -
dus, omni fcientia fecnlari perfede im-
butus, Alpes tranfgrcflbs, in Northmanniam
vcoit, & in Anabncacenfi ciuitatc aliquamdiu
docuit. Deinde roortalidm aura captare, Irani-
tatem efleconfiderans, confilium falutisarri*
puit,& ftatuit,rt propter earn omnia relinque-
ret.qoi omnia fecit Cum que ire pellet Rotho-
rnagum vefpere in filua Wtra fluuium Till! in
latrones, incidir, qui cunda qui habebattol-
lentes ligatis a tergo manibus, & caputia cap-
fz anre oculos ciui admoto, adduxcrunt cam
Humilitas. 47$
in dcuia, $c inter condenfa falros frnteta dimi*
terunt.Talibus snguftjjscomprthefus,nefciuf
' quidageret, infortunium fuum lameotabatar.
Tandem nodarno illentio in fe reuerfus, eV ad
Dcum conuer l us ait: DomineDeus, tantum
tempusin difcendocxpedi, Jt corpus anttru*
que in ftudijs htterarum attriui,& adhuc quo*
mo do debeam orare, & la u dare te non didici:
libera me de hac tribulation e, & ego fie viram
corrigerei & inftituere curabo, vtttbi feiuire
yaleam, & fciam Surgente aurora audiuit via-
tores iter carpentes, 8c ccepit ab eis y oci reran ~
doauxilium petere: qui acccdcmes, fceum
foluentes, rcduxeruntad viam , Rogauit as-
tern , vt vilius & paupcrius ccenobium , quod
in regione nolccrcnr , »iibi demonirrarcnr.
Nolcbat enim adire locum, vbi iitterati ef-
fect, qui cum hooori It reuerenuo? habcrenc.
Jgitur dc confilio eorum fiedum adi;t,vbi ?e-
nerabilis Abbas Herluinus eiufdem cceiiobfy
fundator.acnupcr ex grand*uo milicein clcrt-
cum promotus ,eum cum gaudio fufcepit.Qui*
monachus erFcdus, in difcendis officii! curam
maximam impendebac , vt ftiret laudes Deo
pcxroluerc.ficut voucrat. Sic per tres annos vi-
xit folitarius , gaudens qudd nefcicbatur, fde
ab bominibusignotos, omni militate cVex-
tremitate in c cert o bio contentus. Et,vt ferturt
ledionem in ecdefia nolebatlegere, nifi priiis
cantor cum audi Act. Qjadam etiam die dum
ad menfam legeretr quiddarn inter legendurn
dixit, ficut dicere debuir, quod prarfidenti noa
placuit, & alitcr dicere iuffit, velut fi dixit do-
cere media produda , iuilit ilie cam breuiari,
non enim prior ille litteratus erar : fed vir fa*
piens fciens magis obedientiam Chrifto debe.
ri, quam Donato, dimifitquod bene pronan*
ciauerat,& dixit quod non rede videbatur di-
cere. Cum autem rumor 5c rama viri longc la.
teque percrebuifTer, cleric i accurrunt illo deli-
cenria Abbatis fui fchola tcnere.Laici quoque
potentes & nobiles multa pro eius amore eid€
Ecclcfix contolcrunt. litm lib. 2 5 . 0.3 9.
Ex in
'480
EXEMPLVM XXlh
Burnt lis Beruardms Abbas, cake os/liniens a dd-
tnone trridttur.
r\ Ie qaadam , hamilicatis caufa , fandtus
} Abbas Baroardus fibi iuffit voguemum
dari, & in calera&orio ignem fieri, qui taper
fc odium claudeas % ne ex opeickdefpe&o Uu-
dem qugrere viderctur , calceos fuos muoge-
xeccepit. Iuuidens tants humilitati fupcrbia?
ipiritus, officinam humilitatis in forma hpne-
ftihofpitis intraoit, & vbi effct Abbas clara
voccrcquifiuit. Ad qucra cum vir fan&us ocu-
lbs Icuaflct, daemon clamauit: Vah qualis Ab-
bas.Certe magis deceret tllius honeftatetn ho-
ipitibus occurrcre, quatnadconrufioaemfra-
uum fuommin calceis inungendis occupari.
Statim fir fandus per fan&um Spiritum ilium
intelligent fpiritum effc immundum , rurfura
•d opus humilitatis oculos reAexit, fie fpititus
ille ventofus in aerem refolurus nufquam coa>
pamit. Cdfarius lib. 4. cap* 7.
EXEMPLVM XXIII.
' Humilis puer Iefitt falutationem Angelic am
ferfe&ijjimi die ens, cum ad fuas laudesfer*
utntumt&i obticuit.
IN Francia Virgo quaedam Chriftum in ac-
tatetrium annorom,quando 1am loquipcx-
natura porerat, videre dcfidcrans,hoc ft fie-
ret precibus inftabat- Erat cnim tarn perfedas
tit*, n non immeiito talia prcfumerec, & fe
cxaudtri fpcraret a Deo, iuxta vaticinium pro*
.phetac : Voluntatcm timentium fe faciei. Die
qua dam cum dida Mttfa, ipfa popuio omoi
Cgrefto, fola in Bcdefia moram faccret, & o-
larec . infantem quafi trienncra circa altate
dcambu lantern confpexit, putans a roatmUu
ibidem negledum Erar enint fpeciofiffimus,
* tanca gratia tuIius eius refpfenduie , vt in
jlliusafpe&adeledataad fe eum vocaret, 6c
manibus dcmulcerct, fie dicens; Die mihi, bo-
ne pucrulc, vbieib mater tna? Qui cum nihil
Humilitaf.
eircfpoojetet^cftlmanf ilia, npotc infante*
nondum poflc fari, fubiunxit.Notti diccrc fl-
ier ooltcr tuum?Ad quod dum non refpondc-
rct, ?t pnils, adiecit: Dicpoltme, AocMaiu
gratia plena, Dominos tecum. Ec dixit pod
earn iurantutus eodem verba, tarn hilaritcr, ft
tain diftiode4 , »t ilia miraretur. Similiter ft-
dum eftdeclanfulafeconda, icilicet; bencdi.
da tu in mulienbus. Cum veto ei pradicerct:
Et benedidss frudus renins till, totius humi-
litatis magifter , fua infpiratione feieni fcri-
ptum; N6 ce laudet os tuuro, fed alienutp,can-
deaa claufulam diccrc noluit Scd mox ilia io-
ta en tc per oltenlam formam ccslos pesetrioit.
Tunc primum virgo.venetabilisfccxauditaa
intclligcns, grarias cgit ChriOo, qui cam ecle-
ricer impleuit deGderium iuum ex femeiipfo.
Idem lib. t.cap.ti.
EXEMPLYM XXIV.
Humilitatis graft am oculorum amijpone men*
ri cufiens frater Ma fleas, &ocula retiwt,
& humilitatis graft am accept, ex qua in di*
uina conttm flat tout mirabt liter creutt.
ACcidic qaadam die, quod frater Maffeai,
vnasdeeledis loci js fan&i patns , cum
de Deo focij loqucrcntur, f nus eorum diiit,
quod erat quidam Dei amicus , qui magnim
adiuac vita: , 5c cpntemplatiuz gratiam po^"
debat, 3c. cum hishabebat prorundamnDOiili'
tatiiabyffum , qua fe peccatorem maximum
seftimabat, qo« humilitas ilium fandificabar,
& confirmabat, & crefcere in didis donis con-
timsc* faciebat, U quod melius eft a Deo oun-
quam cadere pcrmittebat. Qo« mi ran da, n
frater Madeus audiuit.ac aduertcret ilium the-
durum effe vitac a5ternac,in tatum cxarfi tamo-
re ad habendam yirtutf did^ humiliutis, Dei
'amplcxu digniflimam , quod in feruore ma-
gno ad coeluclcuana facie\ voto fe (trinxit fir*
miffimo, nunquam vcllc in ifto muodolxtan,
donee humihtatc illam prxclariffimaminjoi-
ma foa feotiret adefle. Et hoc voto in ptopo-
fito fanclo fado. ftabat con tinuocella redo-
las , & interim de eo gemiubua inenarrabili-
bus coo*
Humilitas^ 49t
bus continue* fc afiigebar, quia videbatur fibi tot, Dca dHpoaeate • incidit ta sgrisadinem
fc cffc hpminem penitus digoum inferno , nifi
ad illam hamilitatem laactifHmam pcracnirer,
qua iJlc amicus Dci( quera aadicrat plenum
▼irrotibus ^ lnfenorcm fc omnibus rcputabac,
im6 fe penitus digoum inferno. £t dom fie
criftis frater Maueuspcr die* plohmos per*
niaofiflec in fame , 8c mi, 8c mulris kchrymis
fe ma&aado, accidie qudd quadam die intra-
*it in filuam, 4c eon do per ipfam pro dido dc-
fiderio Tenement! cmictebac Indus, clam ores,
Jachxymola fufpiria poftulando vircotem di-
clam a Domino fibi dari. Etquia Dominut
ianat contritos corde , 6c exaudit voces hi] mi.
limn , fada eft fibi f ox de ccelo bis damans:
Frater MafTee, frater MafTee. Qui per Spiritum
fandum recognofcens , refpondic : Oomine
mi. Be Domtnus ad eum. Quid vis dare? quid
ris dare ad banc gratiam poflidendamf Et fra-
ter Maflcus refpondit: Ocnlos capitis mei. Et
Dominoi ad earn : fie ego volo qudd oculos,
Sc gratiam habeas. Frater autem Maflens rc-
manfic in tanu gratia optatas humilitatis, 8c
lpmine Dei , quod continue erat in iobilo, 8c
larpe quando orabat, facie bat quendam inbi*
lorn vmfbrmem, Ac f oce obtofa facicbat quafi
colomba, ▼, t, t, ac facie hilars^ ac tocunda,
comcmplationi racabat, & taper hoc humil-
limos fadus, prae con&is hominibus fe mini-
jdoid rcpntabat. Interrogauit eum frater lav
cobus de Fallerno fan&a memoris, quare
rerfum nonmutabacin iobilo. Qot refpondit
com magna Ixtiria, quia com in t na re inue-
sitor omne bonum , non oportet quod varict
▼erfhm.ad Jaadem Domini noftri Icfu Chriftt.
Ear Cbrtnice GsB* Mintrump.x.lib* i. c. 23.
Eximpitm XXV.
KumiBimms Auguftinus it Ittrano do&prvtri-
vfau* hurts Conner fm , rufticutn & iUiters-
tmmft Hngtns, c*m fumm* *lMcritst§ ijficin
dtfftiiior* comfltwt.
AVgoftioDf de Itcrano , cam effet nobili
eenere orras, ft ▼triafqoe iuris famofus
validam* Comqoc timeret femoritarom, pcti~
nit a Dcofpatram peenitentiar, prominent fc
rrligionem ingreffuri, 8c ftatim eft liberal vs.
Rcitunrus crgdpriftmatfaaiutidiQina voca-
tione ordinem frai/uavErcnutarum S. A ago*
ftintininftua Siciliariogrefluj, ToluieviiDci
in ipfe foas conaerfionis primordio, hnmilita*
tisiaccre fun dam ream, vnde sadac religion is
babirom affoiDCi occnltaoit fax frientise da-
ritarem, generis nobilitatcm, 8c prioris (tatus
fubiiaitatea, nc qois exaoquopradidorum
enm confiderans rencrarecur, 8c ne ex hoc in
cot cius aliqua fuperbia irrepere pofTet. Fad us
eft ergo inter fratres ftoiros, ?ta Deo iuflrue*
retur. Fadus eft pauper, rt dinitijs ccelcftibot
ditaretor. Fadus eft nlis mnndo, vt apad DcS
esaltaretur. Conuer(abarux enia inter fratres
cuncxii vilior, 8c defpedior/ciens fc canto ma*
ioris meriti effe apud Deum,quanco pro amo*
re ciusmagnus defpc&ns effet in mnndo inter
homines, la&antia astern tci bo prioris ftaras
nDoquamexoreeiusaudiebatur. Quaftas, 8c
humilioia feruitia domus>& qaccunqoe vilio-
a, incognitas manenSt denotione, humilitate.
8c diligentia nimia adimpleuit. In ipfa veto
fua humilitaccgaudens.piorabat quod tantom
diftulcrat fuam conoeraonem ad Dcu: Liqoe-
ficbat anima eios aaore fupercx patriaj pro
coins amore omnia prssfentia pro nihilo re*
pucabat. Si quod terbom aliqoando caofii
fraternal cotrcptionis laberetur ex eius ore,
quod aliquando ex xelo boaiy 8c deceftatione'
mali ftatcrnachariatefolitos eratracere, fta-
tim fcipfbm condemnas9 ad pedes fratris pro*
ftratus, veniam poftoiabat. Poftquamaotem
▼ir Dei in Infula Sicilia aliqoanto t£pore ftiif-
iet)curo fratribos magna homiiiute conuerfa«
tos, contigit qoofdam fratres de fenis ex obc?
dieariaorajnisad coaocntom cinfHem Infulsf
venire , aqarboscominterrogafletTtrDeicte
locis Senenfis prooincia? , 8c didiciflet quod
ibidem effent loca eremttiea ab hominom ha*
bitatione femou » 8c ad racandum Deo pluriw
momapa, o^tenta licentiaa fuperiore fuo9a4
Senenfem prooinciam Venir , paocis 8c Tibbua •
Frofefer, 8c oihilominus in curia Domini paanis indntus, ft fratribus prouinciss illtus
Uaofridi Regis Taldepotcxisy 8c omnibus cha: pemcus iguorus. Pofitas eft ergo in quodam
P p p cranio
4&*
Humilitas.
cremitario fanA* Barbara , quod no* loagc\
dtftabat a caftro (and* Flota* , vbi foli Deo
Yacabat,t$taque dulccdine deuotionis cot cius
•ffluebat , vt plcrumque vidcrctur beacorum
ngminibus intercflcf& beats quietis premium
prargnftare .Quia verA non cognofccbatur
quails, & quatum efTct, tmponebaoturcihu*
milia ofEcia domes , qua? ipfc euro humilitate.
& alactitate Ubcns adimplcbat , faciebat qua?-
ftas> ptfrgabat do mum, paropfides, 6c alia do-
mus v ten (ilia abluebat Fratres autem coofi-
derantes cius fan&am conuerfationem, at ver ■
borum aedificationemfquz nonnonquam qua*
ileum qua dam firoplicitate ex ore cius prodi-
banc) libentercum audicbant. Brae autem ibi
tone prior frater qeidam de Senis , vocatns
frater bonus , vir iatis vencrabilistV prudens, inueniens quem mbrtuum acftimabat T admi-
fliaicfis haae fcripraam legem, verboma
rcuitaf cm,6c fcntentiac rirtneem pr«gnamcm
eonfidcrani.au. Diabolus, vclAogelus, ycI
domious Matihxus dc Itcxano, cum quo ego
fui ftudens Booooic, qui monuus eft in con-
flidtu domini Manfudi Regis,hanc fcriptoram
con di die . Ipfe qui pete ante ingreflum ordiois
IA atthaeus vocabatur , fed in ingrcflu acccpit
nomen Auguftwus Et audicns a procurator,
Jjudd quidam tracer ruftiens » 6c ignarus earn
enpfit, aitj Non inquired ita . Etftatiniac-
ceffit ad locum fratrura in Senis , interrogate
quis cflct huiufmodi frater, 6c cuius pata* , 1c
quahccraecciTcrir.huc, 6c refponfjombusco.
gnicis, fuisconditionibusfufoicatuscft, cfle
ilium qui erat . Ec ftatim Ronam pctgeas, tc
qui confiderans ems booitacero, 6c confilia fa*
loberrima, eum multum diligebac, deled aba -
turque de cius humilicate,morum grauicatc,6c
cloquiorum fuorum fuauicate. Cum ergo idem
frater Boons a conueotu lancla* Barbara; ad
locum fan&i Antonij per obedicnciam ordi-
ois transfcrretur , rpfum fratrem Auguilinum
Cecum adductt > quem 6c fequenci anno fa&us
Prior Rofuc fecum retinuit. In quo loco
feruus Dei omnibus ignotus diuina difpofi-
tione fadtus eft cognitus bac occafione . ,Cum
cnim frattes conuencus Rofia; quandam ha-
berent in curia qusftionem , in qua iam fra-
tres fuccombcrent > 6c de hoc nimium trifta- fra. Ertmit. D. Auguft* Li.c, 7.
cum ex hoc quandam poiTeJfionem
ran s cms humihtatem , ruic in amp lex ui cina
6c ofcula , lachr jmas contmcre non valeos,
Cumque rogaret cum vir Dei , ne eum pro*
dendo , paccm fuam pertui barer, ilk aullate-
nusadquielcens ad fratres, ait: P ratres, babe*
tis thelaurum occult urn . Hie eft cnim melioc
homo mundi, teneacis ergo eum ?r deect, fed
6c quxftio veftratcrmiokaeftpro vobis Co*
perunc ergo eum fratres nonorare, 6c fibire-
ucrentiarn ezhibere . ScdW Dei vera hamili-
ratefuqdatus, cV homines, X omnem reueren*
tiam refpucnt , priora opera fcrmhas6 diaiit*
tens, omnind ficur prius manebat. Exvitk
renrur
perderent > de qua conuencus multum fuften*
tabatur , votnit Dcus lucernam ( qax diu fub
mod 10 eratj fu per candelabrum teligionis po
nere,vt ioccrec omnibus qui in ea eranc Videos
ergo vir fa n<5t us fratrum animos curbatos , 6c
cognofcens fratribus magnam iniuriam fieri,
procuratorcm adut , pecens fibi liceniiam
pcculte dari, neceflariaadferibendum. Procu-
rator Teroderidebateumjgnorans quod fciret
fcribcrc; ?el legere . Ipfo tamen perlcucrante
in petcn do, porrexi ei calamam , charcam , 6c
arramentum . Qui fecedeos ad parrem, (cri
pfit verba panca , licet fentcntia multa, quam
feripturam reddidit procuratori aducrlario
cihibendam, quod 6c fadum eft. Cam aurern
adnerfaritti* fcilictt dominus Jacobus dc Pa*
EXEMPLVM XXVI.
Conufttitttr Vetrus Telondrius, & ex MMMrovi*
/tone doBus & monstus fit miferUirdiJftmus,
Jeipfum vtndi volnit pre Chriflo, <$• tjjiaitm
humitlimum coqmni libcnterfufcifit*
T fandus Patriarchs alios ad eletao*
fjnas largicndas prouocaret , folebat
diccte , quod erat in Anica qui dam Tdona-
rius. diucs valdet immifericors vchemeoter.
Semel ergo paupchbus in hyeme fedfubusad
folem , feque caleraciencibus capper urn fiuguli
domos eleemofjnarom coUaudarc , & ftQ
cis orarcper finguloscorQ, £milicer£do<nos
clccmofynam non facicnuum vitupcrarc . la*
Huroilitas.
torque teuit in medium coram nomcn Tc-
iooarij , ft cceperom finguli intcrrogare pro-
ximum. Verc to fratcr ahquando accepiiti dc
domo ilia bencdictionem ? Et omnibus inui-
ccm interrogantibus , null us inuentos tc-
ccpiffc mlsquando de domo ciusaliQuid. Di-
cit ergo* mos ex eis. Quid da bit is mini, ft ceo
acctpiam hodic ex eo benediAioncm? Et fa-
cientibus cum co padum , Tcnit ft flat foris
portam domneefyeclans, qaando ad domain
foam reuerteretur • Ex difpenfatione aatem
Dei pcrucaexnnt fimai ipfc ingredieos por-
tam ftanimal portans filigtnes caufa prandij
illins. Videos ergo4 egenum, non inucniens la*
pidem, perfurorem accepit filiginem decii-
tella, ft la&aoir in facicm eius. Iltcergofof-
ccpit cam , ft abijtTt fatisraceret confratribus
fais , quod ex manibus eius accepifict cam.
Itaqoe pod doos dies argrotauit io£rmitate
▼(que ad mortem, ft vidit 10 (omuls fe raptom
ad indicium , ft fuos a&us onuses Taper ftate-
cam appendi. In vna qaidem acie cocgrega*
banter mauri qaidara deformes , altera autem
actecquortmdafn crat candidatorum , ft ter-
ribtlium fjpecie, qoi n.hil mucnientcs boni,
Ttipfr appendcrent contra mala opera, qo«e
collecta eramamauris, nimis mbulabantor,
ft triftabant ur , ft mente confternabantor, ft
adakerorram diccbant: Ergone nihil habe-
mnahtc) Tone dicir ^nos coram: V ere4 nihil
babemus ntfi ?nam filiginem, quam dedit
ante dooa dies Chrifto, ft ipfamnon folnn-
4*J
Tcloneum, ft obuiaoic ei nanta, qui A naufra-
gio nadui ( n natus eft ) coaferar, ftcccidtft
ante cum rogans, vt tegument fi ab eo accipc-
ret. Ulc erg6 putans, quod cgenus cflec,cxpo~
liauit fe eiophorio, j. Tcftc interiori foa, quod
illi melius erat dedic ci, rogauitquc cum ?c
hoc Ycftiretur. Pcrgcns wo lllc, ft exubef"
ccnshocTeitiri, dedit illud ? enditori, rtre-
nondarctur. Quod cum ad vendendum tclo-
narius Yidiflet fufpenfnm , triftatus eft te-
hementer. Et afcendens domum fuam, nihil
guftauit pre triftitja , fed claudens oftium is
conclaui foluf fedebat plorans, ft cogitant
quia non rui ( inquit ) dignus,?t mei memoria
haberctegenus. Cum ergo anxiaretur, obdor-
miuit* Ececce riditquendam fpeciofum tan-
Jjuam folcro, fereocem crucem fuper caput
uum4ft Efophorium quod dederat naqte^affi-
ftentcm fibi.ft dicentcm:QuidpIoras domino
Petrel hoc cnim erat ei nomen. llle?erd dixie
ad cum, Quia Dominc ex quibus largiris no*
bis, damns alicui, ft in turpe lucrum accipiuoe
accipientcs. Tunc dixit ci: Cognofcishoc, ft
oftendit ei, quia deintus effet v eft it us clopho-
rio eiur .Dicit eLEccc ego illo veftior, ft gra*
tias ago voluntati tuas bone: quootam fhgo*
re affligebar, ft coopcrmfti me. Ad fe eigA
reocrfus, ceepit beatificare egenos , ft dicerc:
Viuit Doming, ft fiinopcsCbrifrusmeua
funt, noo moriar dofcec fiam thus ex cif • Ac*
cerfito crgd vno de ferois fuist dicit: Secretum
volo credere tibi , ft fi publicaoeris , aiirnoa
zml: Et mittentibus ciua filiginem, asqualftas audiens metEarbaris vendam te. Dat itaque ei
iadxa etc. Tunc dicunt Telonario hi, qui appa* decern hbras aurj, ft dicit ei. Vadc, ft emene-
tuerant ei caadidaci. Vadc , age ad filiginem gocium tibi, ft fume me, ft due in fan dam ci-
banc , alioquin maori ifti te apprehendent,
Eatgibna erg6 agnouit quae rifa funt ab eo
non effe mendacia , fedveracia. Omnia cnim
quae k iuuentute fua fecerat , ft quornroipfc
crac obtitur , Tidcrat Aethiopes iilos congre-
gare,ft drportare ad libram, ft diccbat; Si ma
siligo, quam ia&ani per furorem, ita profuit, k
J|uantis malis liberat fe, qui dat in fimplicitate
uabonaindigentibus? Er de cxtcroitamo-
deftos ft pradeas, atque fummuseleemofjna-
uitatem,ft rende me alicui Cfariftiano,& pre-
tiura da pauperibusSeruo autem recufante, di-
cit ei itcrum, quooiam fi me non Ycndiderv*
ego vendam te Baibaris, Tt prasdixi pbu Otic*
dtuit ergo ei feruus. Et peruanientibus cis ad
loca fan da vendidit eum lordtdis vciihnentit
indmii, pro uumifmatibus triginta.Relinquena
ergd eu feruus, abut Conftantinopolim, pro-
minent, qudd nulli hoc manifeftaret, ft quod
de prctio nequaquam fibi retin^do aliquid dc-
aor&dbs eft, netiam corpori proprio non .ftaudaret:Scd tocu hoc pauper ibasdarct.Ergo
parceret. Contigit enim atiquando lecundum aliqaando quidft coquinabat Domino fuo, aii-
confiKtodiaem proccdere cum diluculo ad qaando aut€laoabatpannos ciua , quamquam
^ P P P * nunquana
4$4 Humilitas.
mioqaam prius in quolibet horum atiuetus excuutem flammara»cVtangenteniaur€smen
fuiflct* Af&ixit autem fcipfum ieiunio mutto. it linguam: 8c ftatim audtiii,& locum* fam.fit
Cum veto ridjflcc fe benedici Domious eius*
dixit ci compatiens harailitati ipfius. Volo ho*
milis Pctre liberate te , n fit dc reliquo quafi
frater mens. Ille vero noluit : Viderat autcm
cum frequenter conuitiaferre, 8c percuci a fcr-
nisfuit , C habebant cnimeu tanquam ameccro)
ita f •>& nomen ci imponerenc amends. Quo-
ciefcunqne ergo tribulabant eum conlcrui
cius , lie dormiebat jn cribulationc, apparcbat
ci , qui in Africa illi apparuerac feftitus cfo-
phono eius , <tenens ilia triginta numifmata in
Snanu.flt dicitci; Noh mceQuscflc, frater Pc-
Uc, ego fufcepi pre tram tui . Sed iiiftinc vfquc
4um cognofcaris. Poft a liquid veto temporis,
vencrunc a pacria eius quidam argenti ?cndi-
tores , vc orarent ad loca (ancla , 8c tnuicauit
cos ad prandium dominus domini Petri. Et
cum miniftrarct Pectus, ftatim rccognouit
cos. Ipfi autcm cum prandercnt catpexunt in*
tucem ad aures dicere . Quam firailis-eft puer
ifte domino Petro Telonario. file raooccul-
tabat quantum pocerat vulium fuum , it nbn
Jioterant eum cognofccrc . Erat enim propter
aborcs acqoe ieiunium immurata facics eius.
Din ergo coufiderantibus eis . dick runs eis.
Yeac Dominus Pectus eft , furgam & tencbo
cum, valde enim Imperator audtes triftaruseft
4e eo quia non comparuit. Foris itaque ftans
nndtuit hate , dc ponens catinum a fe , non eft
angreffus , fed redo curfu cucurrit ad portatn.
Stat .itaquevir ante oftium mucus, 8c fttrdus
« natiuitate . Feftinans ergo feruus Dciexire,
rcfiliences , 8c perfequentes cum cao&i, vh
terius non vidcrunt cum* Tunc pcenitcmiara
agcbantomnes,quiio.dosno ilia cram Etipfc
dominus eius , quad in tali eibonorantia ba-
buiflet eum , 5c maxime hi qui eum vocabant
amemem. in vita loannh Mlt*w$fyn*rjj $. a,*.
EXEMPLVM XXVII.
Humilis Thomas de Aqn'mo frstremffmhemh
norem fe feqm unqumn firmu,
run dejptxit.
LSgicnr quoquc in ?ita iua de hnnili cot*
ueriationc eius , cum femci in coooeoti
Bononise effet , 8c more folitopcrcbuftrom
contemn laturus incedetct , fester quidam al«
terius conuentus, qui eum do&orem cflcnoo
nouerat, *enit ad eum pctita licentiaa priorc,
quod aim fratre, qui primd fibi occorreret, ci-
uiratem ad fua negotia ice liceret. Et dixit ci:
Bone frater . Prior mandat , Tt Teniu mecom.
Qui ftatim incitnana caput fecutas eft can.
Poft quem cum nbn ptoTet fie feftmaottr in-
cedere> fxpe argutus a fooo, fehomititer ex-
cuGiuit. Ciucs ?er6 qui oouerant euns, miiati,
3uidtantusDoclor poftrtatreniniodic^cott-
itionis inccderet , qui dignus erat rt prcirct.
Cogitationes ergd hoc ex cnore alrjoo can-
tigiue, indicauerunt fratri, qois ilkesfettQaea)
£)ft fe duceret . Qui coouerfus 8c ftopifo
dus, petiuit f eniam , n eius ignoranticio*
dulgeret . Et conuerfis pratdtdis ciuibos td
4icit fur do , dc muto : Tibi dico in nomine _
Chrtfti. IllcTero audiuit ftatim, Et dixit: Ecia* magiftrum cum renerentra, <V interrogsmtaos
Domine. Iterum ?ero ille ad enm : A peri { rcf* de tanta? humilitatts eiemplo benigne refpoa*
pondit fnrdua acmntus feciido. Ego Domine.
ittitexit ergo ftatim, 8c aperuit ci. Et exeuntc
co > clamauit homo ille coram amnibua gaa-
Jens, 8c evultans: quia audiuit , 8c locucus eft.
Porre omnibus qui ex eadem domo crane b%twt *}ui Surium.
pencrritis > quoniam audiebant eum loquen-
tcmvfterutn dixit ille quondam mutus: Ille qui
coqutnabat exi;t currens , fed vtdese ne forte
iuga lapfus fit • Magnus eniaa Dei feruus eft.
•Quando enim di£cedcbat, dixit mthi, obi dico
an nomine Pconini , Is tnox fidiexoxc
dit : In obcdientia omnia retigio pexfiettor,
2ua homo hormni propter DeumiefobTJcit,
cut fe Deus hominibus propter hamineai
ioclinat. In vita S. Thoma Jifumsfh^b^
Ism-
Exihpltm XXVIII,
Jguemodo quuUm magi&tr Psrifitnfis fcitntU
jMd titmUs uegligtm , ad bumiQsm*fc ejfui*
POftca qoam magiftri Gerardi nomine, &
tcmagoi, indultria atque coofilio mooa-
fterium rejgoJarium canonicoruoi in dsavcefi
Traic&cniinoininc VVindcfim , incotootbe
ramofum tatadacionis fa* rudimeota iadaflet,
atque in co vifi dioino fpiriru fcf uentes , fob
optima difiriplina late facercnt baiula faaa
tot glorificaate , nonnulli partar u r cram dim-
tijs abundantcs in fcculo edudu, imd vokntis
ptecibus raptis ci prafato monaftcno priori*
bos, in diaerfis loci* cinfdem otdiots clauftra
ca lege roodar unt, vt tarn fanda atquc km to -
ceoi plaorata tinea difrufis qoaqnaueffum
palmuibus areatcm fenio orbcm fclici ebrie*
utc tnfunderent. Inter qua 8c illud moaafte*
ffiuai non baflam rcgolaris obferoantia fedem
accepit, qood n6 longi ab oppido. Noertho-
icnfi fathcia foa fcpta locaak, 8c nunc diues
virtactbas, rcligione 8c fanditate confptcuum,
forfix germen uscunda deuorionis lodge la-
teque difpergtc. Ia quo id, quod didatus fum,
firmiflima didici relatione eontigifle . Siqoi-
dem idem anonafleriuoi quidam non infima
fama magi ft er , nomine Hcnricus dc Loua-
ftio, qni quondam regimen fcbolariutn Looa-
oij non fegoiter adminiftrabat ( nam vntuer-
fale ftudiom tone ibi non viguic ) Chrifto mi*
litaturos ingrcrTus inftaoria qaa deboit locum
HumilitasJ 4$ I
lem boic noftra pattpettati comtnhtere , dc
laboribus tnis, vinbus incompetcntibus com*
rnendare, tibi tamen, nobilquc confalimos,
vt in toa patria, vbi monaftccium copiofa
multuudocft, 8c ordinamnon contemnendt
diacrfitas, toum velis propofitum coniurnma-
ic, quia vt ipfc viderc potes , imbeciJlitas ton
chori noftri grauif&mam itationem, qui ertam
robuftos quofqae Tiros laceuSt , non rabbit
foffcrre, needtgnitas tua ad alia quaque ab-
ieda officia, quialaicos rnagis,qoimliteratot
deccntt patitur iaclinare. Hit, fimilibnfqae
verbis propofaerant Tiro rigorcm ordinis,
ipiruuaiis vita; arduum iter,6c proprij corporis
inualidas vires , gradu monafterij, obediential
iugam afluetis libertaii duriffimum. fed venc-
randns magifter igne Spiritus fandi inflamma>
tnstad hare nihil tcrritus,cor£ omnibus in terra
proruens,ait: Ego ad feraiendnm Domino, ve-
ni, veni ad promerenda regnacceicftia, idctf-
co nee labor mini accrbns exit, nee digna gra-
dai meo eaafabor officia, neqae tadiofa impc*
ria foTpicabor , per qua id qood defideratani*
ma mca qoandoque promerear regnom acei«
pere. Hac conftaoti refponfione adificari fra-
tres , iufierbnt viram hofpttio recipi v donee
macarids dchberari quid deeo fiendum eifct
decernerent . Interim vir Dei aniie (atis Do*
minam ac benedidam matrem eins prccabai
tur , vt falati fna profuturom confiliompatri-
bos infptrarenc, 5c fibi in fando Too propofita
ftabile voluntatem concederent • Veriim qoia
diues in mifericof dia Dens > non paritar fiiam
monificemiilimam Iargiratcm,aoaris licet defi«
deri j* fadclorom foperari , grandi oracolo ac
pod u la u it. At francs, qni colurona videbaa*a maotfefta vifionc nooclli militia foi preces
for , 8c quorum in acceptandis fpiritualis rai-
Htia tfionibus focrant vota requirenda , po-
ftca qoasn perfona dignitatem , genus, o(B-
emm, patriaro, 8c robur mvalidum refciuHTcnt,
communtcato inoicem coofilio , talta fimilia •
que poftolanti refponfa triboerunt. Tametfi
toum reruidum peolos, 6e fandidtmam volun-
tatem non mfficiamos debits admirarionc
profequi, venerande magifter, qutbul non ex-
panifti polt tantam vita libertatem , 8c pra*
chrum ofidsjm extra fines natioa patria bos
iaualidof kcttto$f8c imbeefflem tot poristnd*
hoc modo effedni mancipare corauit . £rat ao
tempore quo ifta agcbantur,quidam fntcrrra-
tres, coins in acceptandis neuitijs non c6fero>
oenda habebatur aucloritas. Is poflquam cul-
citra fua ratigata vieihjs ac laboribus mem*>
bra'coUififlet,cfrcomrufam circa feingcntihi-
mine Virginem vidit 9 audmttque dicentcm:
Die conrratrjbus tuis , ne virttm hone , qui
apudvos degit, 8c cohabirandi vobislocufla*
girat, aufint repellere, quia Dominuscum ilia
eft, 8c Spiritus fan&us requiefcit in eo. Ad qua
ilk? Qua es tu, 6 puleherrima malieru0,qust
P p p I uttta
43f
Humilitas.
aantamaieftate h*c imperas f At ilia: Virgo
Maria faro fingulariflima trains monairerij pa.
trooa i quapiopcer celeriib qux dizi fratribus
pande , & fummopere caue , nc vel mam iota
horam,qo« impet aui, deciderit. Cum que poft
hare verba fe regina cocli in coelos recepiflct,
ic fratcr figmficaflct audita vifaqiie conuen-
coi , tantat Virginia inftantias admirati , virum
cum ftitnma charitate amplezi funt, 5c ad pro-
nam moreeis folito recepertuit . At ipfc non
imihemor,quod idcirco mundum,pattiaro,res,
fe, faofquercliqucrit ,' vt 10 omnihurailitatc;
& labore Domino in fuis caftris militaret, (la*
rim yc fe intellexit fraenbus annumerarum,
fcientiz fuse foblimes titulos eiecratuf.tabulci
officinm cum fumma inftantia fibi committi
poftulauit , ?t qui cotcnus iuuenum magiftcr
informatorac dudor fucrat, fclici ( vt fibi vi-
debatnr J commutatione fcropharum , atquc
p or coram dudor crearetur . Fratres iraqnc li-
cet cum rem fuo ftatui, & tantac fcientix inde-
bitam peterenon ambigerent,vidi camen im
vnum dom peodtilis auribua in forme j mina-
ret fucs , inalterumporcelioi cogcitt roarci-
do«, (tridoquc in icrrtum locum flagclloa.
gcrct aruina formofos,quid agebac fourausns
miles, nifi vt priftini & fequentis Aatuum co-
paratione pr* oculis habita, iugi conuoucrfia
fetuentem in bcllufa animum concitarer, ytt-
queficauda vidoris pugna, vidrici anircc
illuftriora prouideret trophea, Cacccrum Hcoi
nee tencbrofa nox micantium aftcorom lu-
men, neeauri fulgorern tctrior terra fccdaic
poceft, fie nee indignioris o&cij licet obftro-
fas caueroac huius venerandiroagtftri d«gu in-
tern valuerunt contegere. Siquidein ooo fra-
tres modd : quibus in dies virtatum eias iflfi-
guia clarius dariufque clawernnt, cumveoe*
rati funt, verum ctiam fccularcs viri ctlcbfi
eiusrama fuccenfi, in dubijs confeicntiafam
fuarum caufis ems confilia poftujabant, petier
runt information es, precesflagjtabaot. Inter
qnoscam qui dam honcft as vir decerns dubijs
inierrogaturus eum., ignorat quooam moio
portonitate viri, non facili admirarione ad ad tarn vencrabilis fubulci colloquium decco-
• taatam humiluatcm attoniti,petitum officium
commifetunf, fauebant tamen fibi , vt pr*
ceteris laicis , intra quorum nomcrum fortem
-accepit , in refedorio raanachorum cibum
caperet,vt folatio latioatalediojium, que fab
refedienis tempore legebantur » ftaeretur, ea
tarn en lege prxmifla * vt prtmum qu^tn rcfe-
Horiuoi comeftorus intrarer, indudus decen-
. tiorivcfte, fe fortidiolidiqueteriftri , quoin
. porcoram caaeis vtifolcbat, induuijs fpolia-
ret, ne fcilteet turpi edorum fragrantia, tene*
riores ad naufeam prooocaret • Quit calamus
. fcribet! Quae lingua dicct?Quis velverborum
raftiflinous ordo difcutiet , cum quanta alacri
uus^crucniret, qmppe quem proreocrcmu
ixreuerentius accedexe nullus auderet. confi-
lium.i nonnullit accepit, vt fado praodio cx«
tra fcpra monaftei ij , cure ad paitum porcoi
mioarer, fe illi adiungerer, quaercretque ex to
lucidi/fima refponfa caprurns. Fecit vitvt crat
edodus, 8c cum omai reuerentia fubfequcoic
porcellos litteratom viruoiczpedabat Vealc
ille t fed cum iitc pr* verecundialougiusAi-
ret, timcrctque acccdcrc,v9cauit cum ad fc tir
fandns priufqua Ioqucrctur,& aiuH«c& t«
funt in corde too, debts & bis me ioteno'ga-
rcdifpoais, atquc fie omnia quae in abdutfi-
mis pedo^is fut latebris oftraia, fccrctaqoc
tate, gandio, induftria, excellentiflimus magi * fercbat, ita fibi (eriatim difleruir quafi in fron
fier iite exofura etiam rufticis , qui non nifi
defpe&iftimos (bbulcos (tacqunt, oficium mi *
-niftrauit , at que per plures aonos complcue
fit. Verum ne priftioc dignitatis obliuio iam
ttadi ofici;. contemptum tolerabiliorem fa-
ceret, ac perinde pracmij pondusroinueretur9
• tale vir tnduftrius remedium adinuenit. Di-
♦ ftindaloca , qucmadmodum in fcbolis habe-
re folitos erat inter adolefcentium greget,
ctiam in porcorum caucis fecit. In quorum
te viri cordis arcana depida vjdt fiet , t ode op-
time inforroarum, atquc vcbfmeniercoaio-
latum in pace abire permifit, Et quid de bo-
minibus Joquor, cum nunquam fie contra nt-
turcm cooiurabuur , vt morcaliumJiomioom
genus viros vinutc^foccundos ctiam m abic-
diflimis ftatibus definant admirati. Pqrro com
quadam viceipendula fordidaqne ve/reiodfltui
porcorum grcgem bomillimeantc fedocetet,
obuium b^uiccnergufficnuoi^Qminen], qai
dacmoaii
Hiimiliras,
dsmonitobfidione ▼•fltmsfttrfm , Ytaltifli-
mom fcieotia vcnicem id cantam abiedio-
Bern iodinatum fidiflcc, pallent faciem intte*
mair, ft more faraicntit apri ipomatn ru&ans,
pernubatis Tocibus coepit re boa re ft dicere:
O feienria? Tails (acrarium, quid agis? Hac la •
cera (tola progrcderis ? Non ita fateor eo te"*
pore inccflifti , q a an do in Parificofi cathedra
do&ior do&is Hen rice] egifti . Ccfla igitur,
ccfla, fottidutn foedis defere gregem, alios non
teram fpernendadecuere ofticia . Ad hzefi-
mi It a que verba nihil refpoodens, dimiflb prae
verecuodia in rerram capitc , humtlis magifter
pemanfijc > fed omoei qui audieriint non mi-
nds de ?enerandi magiftii hamilirate, qoam
dzmonis roce mirati font , & Oeum in fuis
mtracolts laudaaerunt. Magifter igitur Hen-
riens per xx ( ni/allor ) annos » vfquc ad de-
crepiramfciliccrauaiem, fubnlci olficium fol-
Iiciti(EfD& adminiftrans , fceliciicr quieuit in
Domino, cd fublimier in coefo feflurus , qu6
Jumiliorem in terris locum accepic.De quo fit
Deos beocdi&ns in fccula. Amen. CofUStor
Sffcmli buius. Vtdt ttiam Tit. Desjici tx. I.
Tit. HtTiticus *x. I . Tit. Commumo ex. 7. Tit.
Btoenolentia *x. 4. Tit. Gloria ex.f. &6. Q»
Tit. Doctrt §x. 4.
EXBMPLVM XXIX.
4*7
perimaginemSaloatorif 10 cruet earn poitnc,
in laudcjn regit aeterni. CoBe&or jfrec. hum.
EXEMPLVM XXX.
Veftibus protiops indntmm fauferculam mat rem
fuam qutdam Epifcopus Ptrifttnfis, nolnit r#-
cognofctretJed in humilivtili cognouit. -
Egirur in libro de feptem donit, quid
dura quidam Mauritius fadus eflct Pa-
rifienfis Epifcopus , mater foapaupercnla re*
tula hacaudiens Parifiosrcnit, ft ia domo
cuiufdam diuicis hofpitata eft, cuiipfareuc-
lauit qidd ipfa eflet mater Epifcopi , qui earn
prettofis veftibus adornans , nobiliter cam
ad Epifcopum dux it , intimans ei quod effee
mater fua. Cui ille : Iftam matrem meam non
recogno(co,quia diues apparet ft nobilis, ego
am 6 turn Hlius cuiufdam paupcrcula? rufticanar
faeminat ft incultx , qua; nunguam habuit ©r>
namentorum culcuraro.hanc ft talem Tiderem,
earn rtique recognofcercm . Ilia avrem con-
fab, ornatu illo depofito , ft refumptaveftt
proptia reniens ad filiom, honor ifice cft'abeo
recognita , ft fufcepta, ft vfque in fin em foum
conoenienter tractata. Vnde manifefto hoc
(ado tantam gloria m in eo ab omnibus acqui-
iTuir, quantum numquam a quantacumque ge-
neris oobilitare habui flee S. Nicolaus Dinclef*
J^upmodo Rex quidnm cum regi* digmtMte bu- pule. Idtfetiffe dtcitnr BenedtSus Paps 1 1 . ttflt
mtlitsttm conimnxerit , rtgi^jj maitilrtis Antonio 3 . f*r. htll.ut 10. r.o. & D.Antonius
fottntUm pArui ft or it.
Ex quidam Nor? vergi*, Dacia* , ft An-
gtias nomine Chnoch cum floreret ma-
ximo y 1 gore Imperij fui , fedile foum in licore
loans akendentis ftatim poni iuflit , ft aIIo-<
qneos mare ait : Impero tibi nc afcendas tcr-
ram meam, nee reft es , nee membra domina*
toris tui madefacere' prgfomaf. Nibloraious
mareafcendit , ft terram ac pedes eius made,
fecit Quo fa&o , ille refilicns ait . Sciant om-
Dei habiutores orbit ranam ft friuolam e(Te
regis poteotiam, nee regis qttempiam nomine
digaom, prater earn, cuius nntui ccelum ft
terra ft mare obediunt. Et nunquam poftea
capiti (no coroaam aareajn impofuit, (cd fa*
Senenjss in Chronicoprddicst. Ad ntmum 1304.
IACTANTIA.
lMtttntiM fuM fundus 'Eleuthitins fuitmm^utm
h d*mon$ libtrsuernt , rurfus obftkri promt-
ruit.
Leathcrios Pater monafteri) bcattEnao*
gcliftse Marci, quod in Spoleta** rr-
bis pomerijs firum eft , diu mecnm eft ia
hac Yibe in meo monafterio conueriains,
ibtquc defundus eft . Quern fui difcipuli fe«
rebanc orando mortuum fnfeitaffe , Viraa-
tem taacc fimpltcitatis c,rat ft •om/unclio
nil.
4$ 8 _ Ia&antia,
Bis, vc dubium nen eflet, qucid ills iachrymas
ex cam huroilifimpliciqucmentc edits , apud
omnipotcntern Do minora multa obtinere po*
tuiflcnt. Huius ergd aliquod miracalum nar-
ro , quod inquifitus mihi (implicit ex 8c ipfc
fasebatur. Quo dam oamque die dum iter car-
perer, fado refperecumad fecedendum locus
deeffct , in monaftcrio virginum deucnit, ia
quo quidam paruulus poet crat, quern mali-
gnus fpiritus omni node relate confucucrat-
led fandimoniales foeminag rt rirum Dei fuf-
ccperunt, euni rogauerunr, diccntcs: Tecum
pater puer iftehac node maneat« Quodipfe
benigne fufcepit.Fado autem man <? coepernnt
fandimoniales fueminac cundem pattern ▼igi-
lanter inquirere , fi quid puer qucm dederanr,
node eadem feciftet Qui miracus cur ita re-
quitercnr,rcfpondit: Nihil. Tunc ilia* innorue-
runteiufdem pueri caufanu 8c qudd malignuf
fpiritus nulla ab eo node reccderet indicaue*
runt*fummppere poftulantes, tt hunc ad mo-
nafterium fecumtollerct.quiaiam vexationem
illius ridere noo poffenc. Confenfit fen ex,
puenxmad monafterium duxit. Qui cum mul-
co tempore in monaftcrio fuiffct, acquc ad hue
malign us fpiritut accedere minimi pratfump-
fiflet; eiufdcm fenis animus de falute pueri im-
inoderatius per Uetitiam tadus eft. Nam cora
pofitis fratribus dixit, quod diabolus fibicum
jllis fororibut iocabatur. At ?ero vbi ad feruos
Dei Tentum eft.ad hunc puerum accedere non
przfumpfit: poft quam vocem , bora eadem ac
snomeoto idem puer coram cundis fratribus
diabolo feinuadente vexatuseft.Quo vifof fe-
nex fe prorinus in latnesta dedit: quern dum
lugentem diu fratres confolari voluiffcnt: Re-
fpoodit, dicens: Credit e mihi, quia in nullius
Tcftrum ore hodie panis ingredietut, ni/i ifte
pueri dxraonio fueritereptus.Tuncie in ora-
tionem c& cundis'fratribus ftrauit, 8c eo vfquc
oratum eft, quofque puer a vexation* firaare-
tnr. Qui 8c tam perfede faoatus eft, vt ad hunc
malignus fpiritus accedendi aofom vlteriur
Aon habercr. Gr*tcrt Df */• t . 3 3 . A& 3 .
Idolum.
IDOLYM.
ExBMPLVM I.
Pccnifentiagrauijfima, eo quod idoU ddortftt'
quidam Epifcopas condemn *uif fcipfum , ($•
Ante morttm cer/ijicari meruit, quod paenh
t*ntiafua*ct*pta rjfet Deo.
Icebat rurfas alius quidam fener, qui
ctiam dignuscrTcdus eft epifcopatu ci-
uitatu Oxirimhi . tanquam hxc ab alio audif-
fct, CedipCc crat qui hoc feccrat.Vifum eft,m°
quit , mihi aliquando inttare interioreip ere-
mum. qua: eft circa Oafa, vbi eft gens Mazito«
rum > vt viderem fi inuenirem forte aliquera
Chrifto fetuieDtcm.Sumcos itaqucpaucospa-
ximaccs, 8c qtiafi dioxum quatuor aquain vaJ,
iter meum faciebam. Tun fad is vcio qnatcot
dicbus, confurnptifquc cibis, hatfitabam quid
agitarem, 8c confidens dedi mcipfom adper-
gendum. Ambulaui quoque 8c alios qoatuor
dies finecrbo perdurans. Cum que ieiaoium.
8c laborem itincris corpus meum non ferret,
in pufillanimitatcm vcni,ac lie iacebam in ter-
ra. Venicns autem quidam, digitofuotetigit
labia mca, tanquam fi medicus de fpotamenns,
oculuro percurans vngar. Statim veiocoofor-
rarus fum» ita vt putarem me neque ambulaf-
fe,nequeramempertulinre. Cum verovidiflcm
▼cram banc rirtntem in me , furgens ambola-
bam in defer turn. Prctcritisitaqocalijs dicbui
quatuor, rutfus fatigatus defect. Comqce ex-
tendi flem manum meam in corlum, ecceviril-
lef qui prideni racconfortaDcrattiteromd]gi-
to fuo quad liniens labia mea confortauit me«
Peradi funt autem dies decern 8c feptem. It
pofthxeinueni tugurium, & ar borcm palm*>
& fbntem aqux, 8c ?irum ft ant em, eius capil-
li capitis crant pro indumento ipfius, qui ca-
pil li eiuscanitie candidi crant ?t nix. &at
aurem 8c tcrnbilis afpedu. Cumque vidiffct
nac, ftctit ad omioncm ; 8c completo Amen,
cognouic me hominem eflc , 8c tenensmihi
manum interrogabat me, di^ceps: Qootnodo
hue renifti ) 8c an adhuc contrinc omnia qo*
touxt ia muodo t an adhuc ctiam funt pcrfeca-
tioacJ
Idolura.
tweet Chriftiaoonim. Ego antc*dixi ci : Quia
*eftri gratia , qui in variolate domino Iefn
Chrifto fcruitis , hanc pcrambalani eremum,
perfecutio teri ceflanit pet pottntiam Chri*
fti. EdhTere nuc mihi obfecro tc, ft tu quomo*
do hire renifti ? At ille cum lamentations plo-
raos ccpic dicere mint : Ego Epifcopus cram,
& perfecuttone fada , multismihi illatisiniu-
i ijt & fapplicijs , eiimrerre iam nonpoflem
tonocfita^p odea idolis (acrificaui: in meipfum
deinde rcncrfui , agoooi iniquitatem means, ft
dedi mcipfum ad moriendmn in hac crcmo, ft
foni degeas hie aooit quadragtnra nouem in
confeffione, ft obferuationead Dcum, fi forte
dimittatur mihi peccarum meum • Et Yidum
qoidem pteftitit mihi dominus palmam hanc,
fthuoc foment, confolationem tetoindul*
geatia? Don accept vfque ad qusdraginta odo
•boos • In hoc autem aooo confolatus eft me
Deos • ft indnlfit mihi . Hate ancem dicent,
repeote fur resit , ft current exijt foras, ft Ae-
rie in orattone Domini. Cum aatcm complef-
fet otioj, veaitad me. Intuens autem ego fa*
eiem cius,exterrirus trepidaui-.radus cnmi erat
4«*
ElBMPtVM xr.
Idobruw faterdis miris frmdibms Uhldinefit*
fstisfacitns tandem defrebenditut &funitur.
SAcerdos erat apud Alexandrian) Saturni
Tyrannus nomine , hie quafi cz refponfo
nummis adorantibis in templo nobilibos qui*
bufque ft primari js f iris » quorum fibi macro-
nae ad libidinem placuiflent , dicebat Satur-
num fibi pratccpifle , yt ?xor fua pernodaret
in templo • Turn is qui audierat gaudens quod
vxor lsa diguatione numinis vocatetur , ex-
ornatam , compears, infupex ft donarijs oau-
ftam j ne vacua fcilicet repudiarctur , coniu-
gem mittef>at ad tcmplum • In confpeda o-
mnium condufaintrinfecusmatrona* Tyran-
nus claufis ianuis & traditis clauibus difce-
debat . Deinde fado filcntio per occultos ft
fubterraneos aditus intra ipfum Saturni fima-
lachrum patulis repebat carucrnis. Erat au-
tem fimulachrum illud a tergo exefom , ft
paricti diligenter annex u, ardentibufquc intra
tanqoam ignis, dicit quoquc mihi: Noli time- . 4edcm luminibus nitens,fupplicantique mulie*
re, Dominut enim te miut > vt tradas corpus
roeum ftpaltnrar . Cum autem confummaficc
haxdicens, ftatim extendens manus ft pe-
des, finem feck vit*. Difluta et go tunica mca,
ego dimidiarn mihi tenui , ft dimtdiam inuo-
luto eios fan do corpufcolo abfeondi in terra*
Recondito ergo xllo , continuo palma ilia
•roit, ft togurinm cccidit, ft fens etiam exfic-
catus eft . Ego astern moltum rleui obfecrans
Dcum fi quoraodo pra?ftarct mihi palmam
iliam, ft fontcm , Tt perfeueratem in Ulo loco
ri| rocem fubito per fimulachf um aeris cooca*
ni profecebat , ita vt pauore ft gaudio mulicr
trepidaret , quod dignam fe tanti numinis
putaret alloquio . Poftea vcro quam libatnm
fu,erat , Tel ad confternationem maiorem, vcl
ad libidinis incitamentum deferuiflet numen
impurum , arte qoadam liniolis obdudif,
repeotelumina extinguebantur Tniuerfa. Tune
defcendeps obftuocfada; ft confterrsatat ma-
liercolas adulteufucum prophanis comments*
tioniboa inferebat. Ha?c cu per omner mifcro,
rcfidaum tern pus meum. Vt autem hoc noneft rum matronas muitoiam tempore gcrercniur,
radum , dixi apud me . * Non eft in roluntate
Dei. Orans ergo tendebam iterom in fecu-
Iwn, ft ecce homo illc quilioiuit labia mea,
tcniensapparuitmihi , atqueconrorranirme,
ft ita eonualui perucnire ad rratres • Et narraui
eis hare , rogans eos nedelperare't femetipfos,
fed per poenitenriam ftudcrent inoenire Dcom«
Ex lib* T>oB. fntrum mm* 17.
Tide itUm ti$. V$us ex. a*
accidit qnandam pudicae mentis fceminam
horruiffe racinus ft attentius defigoantcm co^
gnouiife Tocem Tyranni , ac domumregreflk
tiro de ftaudc fcclcris indicaffe. Ille de injuria
conitfgis , imo potius fua ardentius inflamma*
tus in fcriptum Tyrannum ad tormenta dedu*
cit . Quo conuido atque confeflb , ca*cifquo
fraudibus renelatis , pudor omncs ft dedecos
paganorum peruaferat domos aduheris ma*
tribus,incertis paribus, iiberis fpurijs depre-
hcnfis.Qflibua diuulgatis ft proctitis raptim cu
ft 5 9 fimuls^
490 Idolum. Iciunium.
Iimulachris ft acdibus excidebantur & crimina.
Vj*$nmhifi.lLccUf.Ux.c.%y IBIVNlVM.
BZBMPLYM II L
ldohrum fuferftitie quanta inter gentiUsfumt.
I Am verd Canopi quia eoumeret fuperfti*
tiofa flagitia ? ?bi prstextu facerdotalium
httcrarum ( ita eccnim appellant antiquas
^Egyptioruoa litteras magic* artis ) crat pene
pubiica fchola , quam cum velut fontcm que*
dam atquc originem dasmonum ia tantum yc-
ncrabantur Pagani, vt mulco roaior eclcbritas
ibi quam apud Alexandrian? habcrctur . Sed
de noius quoque monftri errore cuiufmodi
origincm tradunt , abfurdum noo crit paucis
cxponcre. Fcrum aliqnando Chaldaeos igncm
Dc«im fuum circumfcrctcs cum omnium pro*
uinciarum dijshabuifle coafhttum , quo fcili-
cet qui viciflet, hiceffe Decs ab omnibus ere-
dcretur , reliquarum Prouinciarum dij arris,
auri, argenti-ve* , aut ligni, aut lapidi$,aut ez
quacunQuc materia conitabant, qua per ignem
{irocul dubid corrumpeientur ex quo ignis
ocis omnibus obtinerct, Hxc cu audi flee Ca-
nopi (acerdos , callidu quiddam excogirauir.
Hidrix fieri (blent in itgypti partibus fi&iles,
vndiqne crebris & minmis admodum fora mi-
nibus patulat , quibus curbida aqua defudans
defecatior ac purior reddicur. Haruille vnam
cera foraminibus obturatis, defuper etiam
varijscoloribus piftam aqua rcpIetam,/tatoit
vt Dcom 9c excilum vcteris fimulachri , quod
A4 encali guberoatoris fercbatur,caput defuper
pofirum dilige titer aprauit . Adfant poft hzc
Chaldsi, tnitur inconflicium , circa Hydriam
ignis accenditur , cera qua foramina indorata
fuerant) tcfoluitur, fudante Hydria ignis ex*
tinguitur , (acerdotis fraude Caoopus Chal-
datorum vidor oftendirar, vndejpfum Cano-
pi funulachrum pedibus perexiguis f attra&o
collo i & quafi figillato ventre , turaido in
snodam Hydriae cum dorfo tereti formator^ &
ex hac perfuafione velut Dcus viftor omnium
a olebatux. Idem c*f. x6*
ExiufttM I.
J^uairagtfimalim ahH'tnmtUm^ contmntwi
, qnidam [ubite tnterift^
CVm B £1phegos Epifcopos VVimo-
nienfis in Aoglia in die cinemm demo*
re pznitentes de Kcclcilae liminibus re-
knouerer,nortattts eft eos vt tempore Quadra*
gefimali ieiunio & caftitati vacantcs , dicbos
lllis ?xorum etiam dclitijs abftioerenr. Quota
tdus , extern Epifcopi iuftionibus reuercotct
obtemperanubus, vocari ca?pit,dicens feabtli-
nere non poite a Ten ere, a cibo paritcr & con-
iugio. Cui Bpifcopus: Couiftas me,mifcr, op-
pidd, nefciens quid tibi pariat dies ventura.Et
fie hbmo ille recedes duram B. jtlphxgi pio-
pbetiam nebulo cxperitur,duro poitcra luce in
cubiculo fit rep err us ex an inns, incertuVvtrum
a diabolo [\}ftocitu$.B*ronJom,io>jinnsLMd
. an* Dom. 047. tx FUr. hift.
EllUPlVM II.
Dt funtfto inter ituexer est us Goeftci Uhtbde-
mada f**8a carnibus vefcentis, ey genie in-
dulgent'**.
ANno r 57 5. in Icprimana fan&a : tnilitcs
comitit Ludouici a Naian contempu
rcligione vcteri carnibus paifim vefcebaorur,
& immodica latitia esTercbantur • Parochasid
temporis agens in loco non valdc acafiris mi*
Jitum rcmoto , fuos confortabat » vt facrun
Quadragefimae tempus pergerent religios^
peragcrc: illos quidem diumis humarufqae
un^ionibus, ^ontemptis , nunc ftrenoe* com-
meflari carnibus , vi&itare& lajtar^fediogu-
bre &funcftum Pafcha habituros , fe veroac
fuosfaufto ac feliciPafchate gaoiforos. Quod
fcradum: Nam Catholicis poft ezadosuo-
&z Quadragefim* laborcs , Pafcnalem fo-
lemnitatem fcftiuis gaudies celebranribas,
cccc fnbito feria 4. Palcha? vniuerfos ille Lu-
douici exercitus cu ipfo Ludouico comite om-
nibafque aatcfignanis caefos tc intcrfdftos eft,
paaciifniis
CicUEmis fcga ialuatJr. Brtdimbn.1. 7. CW-
.y*r«r* MS •**•*>*»< 1575.
ElIUPLTM III.
Eerr*9& funiuntur Lutheran* in dii psrsfetmts
jtnio indulgtnttu
PAnctsadjiuc annis , poftquam Torpat£~
let in Lutheranam do&rinam conceflc-
rant, Feria 6. folene Pafchae fcftom pro-
ziaai praecedeutc, finiti Lathcrani Eccleuaft*
coocione , ciaibus i icoaplo D. Maui Vicgiai
(aero rcucrtentibus j quidam alium coociuem
ic farailiarem inuitat ad prandium : ragat ? na
domain comitetur : habere fc egrcgium peta-
Icfunium. Iguorantia (implex.
49%
adhac cfauetat in ore ipfiui, fc ir* Dei defcea-
die Taper earn . Hcfit aperto atquc hiantiore:
nullo cooaro , nulla *i coniunei iterum ma«*
sillsc potoerooc , qoas Deal diuunxerat. Pet-
ducitur Vradiflauiam , rruftra adhibet chirut «-
gos, aliofre medicos j domque magni Hunt
ad rem nouam concurfus , ille qai contra rcli- .
gionem Catholicam o^aperucrat, fc ore a*
perci/Emo verbum exprimere nullum poterae;
co miraculo praedicabat aptitfimc* fidci Teri-
tatem, in ciufque tcftimonium os habebat
apertum inuicus . Non abfimih modo rooe-
ftiorecxitu peculans mulicrcula inter Cat ho-
lico* immorans die Sabbathi , n piimum car-
nil bolum in os ingeffit, txtin&a in terram re-
pentc concidit . E* Lit. An. ficiit. an. 159*.
foncm V Vcft phalicum, alter parumab horrent fab. Prou. Auftr. fng. 115. Vidi ttitm tit. Ab-
refpondct , fibi clTe gallum opipare eu>um, fiintntuu
qacm capiat in fymbolum adfetre* Diun ad
Bicn&maccombitur, alter os quoddam galli
arobedcre rolens , imprudcos parn£ ipfum de-
gluiit ; quod cum neque tranfmitterc, neque
cximere ralcrcc , eo ipfo die fufFocatur. alter
pofhidie Pafch* malo fjpiritu corripltur , fc
ood multo poft rabie ac furore ezagitatus ani-
mam Toa cum daemone exhalat. P. Dtlrio L $..
Vifyuif. Mfigic.pnr.i.q.}. tem.x.ex Bredtmb.
b*Us Liutnici fug. 17.
EXEMPLVM IV.
'Siitum ZcclefiA Catholic* nbftintndi m enrmbus
firifsfexttsirridsmquiiUm diuinitiisfmmtnr.
RVfticof quidam die veneris negoti; caufa
hxreticuro rill* miniftrumadrt. Erat in
feienfa opiparfe fand apparata carnibus . lubet
ille a(fidcre'horpitem,vtirridendum proponac
compotatoribus , quippe Catholicum inuitat
ad catnes,cum ille conUanter abnucret,& fe eo
IGNORANTIA SIMPLEX.
Ignsrw viftntif herbarum eremita > mb ibk*
duftus, e> fftHulum fnmit iusfit, & herb**
. rum venm* ititauit.
ALrer quidam Anachoreta t cui nomen
iliuftrc etac > in parte deferti ( qua; $ iem
iungitur ) habitabat. Hie cum feprimumad
cremum cootuliflct 9 & herbis herbarumque
radicibus quas pracdulccs intcrdum, & faporit
eximij fert artna ?iclurnsf ignaruf gcrminia
digendi oozia pleruroque carpebat . Necerac
facil^ rim radicis cum fapore di&ernere , quia,
omnia atque dulcia , fed pleraque occuttatio-
ne natura; Tirus let hale habebant . Cumque
crg6 edentcm wis interna torqueret.lc imm€fia
doloribus fitalia rniucrfa quaterentur9 ac frc-
quens romitus cruciatibus non fetendisipfam
animat fedem , ftomachoiam fatifcentediffol-
ueret omnia , iam penitus qua; effent edenda
diearceii ab ijs rch'giooe diccrct, fiunpiont formidans , iepttmum in ieiunijs diem fpiritu
rifus materiam, rrgent. (bllicitant.rifu^cachin- iam deficiente duccbat. Turn ad eum fera ( cut
jiis, atque temulentis ctamoribus admouent^ Ibicisnomeneft^acce(sit>huicpropiusa{ran«
ori, intrudunt prope in oculos Mtum egregiqs ti rafciculum hetbarum , quern collcdum pri
miniftcr magnum bolum delicatiujroae carnis
am'pit9rufticum nomine appellate in eius lu-
dibrium cundis intends rnanum attollit , ac
dcglutitai us pandit UDftuiffimai faucet, Non
die attingcre non audebat » obiecit . Sed fera
quae viruUnta erant ore difcutieos , quae inno-
xia nouerat eligebat.Ita tir fandus eiusexem-
plo quidedcre, quidrefpuere debcret edo£us
Q^qq a &pcri:
\
4»> Jmago
Or pcricuhrm femiteoaur, ft herbaram Yene -
na nuutt. S*44r.SHlf$$.I» vstaS. Msrtimdi*l*
i.csfii.io.
IMAGO.
ExiMPLVM I.
XnttntMtor fuis artibus virgtnem btsto Hiirony-
fM dtuetamalttrius impudtci fuafu md liii-
d'tntm ptr$r*h*r* voUns*, grauiter jt dtmofte
jUgeUmtut) & inuo(ati$ntet»fdem f**&i U»
iermb*tur>d4m$n€*dim*ginem D. Hittony-
mi territt ($» crtuiMo.
Irgoquedam monialis omnium fecmi-
narum pulcherrima , state iuuencula,
m on bus cana, cantom fuse Yirginitatiadhibuit
cuftodiatnB Yt fedens in ccHa (ua quotidie, aut
legem, aat orans.autaliquid^aliud bom excr-
cens, fummisetiam caufis exigentibus cellam
lints recedcre , hoc ▼ttcriis non reams*. A J
hanc vocem,quatfedebat in cella monialis, e~
rationt Yacans , cum fie dartnon clamarc dob
ceflaret , & tatter* moniales excitatar pratcon-
te crucc ad locum clamoris ttemulat pcroeae-
mot. Hoc igitor dzmonem agnofcentes, con-
dem coniuram, Yt dicat , qua de caufavenetit,
intimare . Rem itaque pandeas aflerit vlalan-
do , fe miferum cateois igneis teneti, coaftrr*
dam a.beato Hteronymo, rogans Yt fuis pie*
cibus nunquanTredirurus, poller abires quibos
pro eo oraotibus, 5c Hreronymum glortfican*
ribos , mox demon magno hridore rcccdcat,
snagom tantis Yerberibus affircit, ?t moharom
boraram fpario yix in eo fpiritos appareict,
mei ( ioquiem ) caufa cructarus feifti, ad illaa
me mittens monialem . Certi none bis in re
YCfberibus vindicabor . Tanto igitor maps
aftridus pericnlo , videos ambus Toil fibi lub-
venire non pofle , gloriofum inuocat Hicro-
nymum dtcens : Promitto tibi t fi tooadiutos
*xire non adqoiefccrer. Huic inui dens omnia auxilie , nunc & darmone non occidar, qua
boot inimteus , qaendam iuoenem nobilem
in buius.caftimonialis amoreui incitauit. Qui
quidem tantis amotum vrebatur incendijs, ve
nee quiefcere poflct die, noduqoe, quomodo
cam habere poflet cogitans. Saepe igftur foi
amoris incendia jutebatur anribos monialis
&uios infondere, fed propter eius padicttiam
bob audebat. Tanta igitor am oris conftrin*
gebaturYehementia, vt faepedeipfa volunta-
tis adimplerione defperans, feipfum aquistra-
derc vellct fuffbeandum • Omni igitor aoxilio
deftitutos magnum qoemdam iouenem adoo*
cat , eiqoe magnartt pecuniar qoantitatem pro*
jnittit , fi ad votom poffet earn habere foorum.
carminom aoxilio . Hie igitur fuis iocantatio-
nibos dzmonem adoocat , eomqoe media no-
Ac ad cellam monialis rranfmifit 5 ad cellam
itaque accedens demon , timore imaginis D.
Hieronyroi in cclla depida? limen celiac per-
tranfirenequit. Defperans igitur de negotio
ad mitten tem redijt demon , ciquecurfugeric
a ceila paterecic Quern magus derifom dimit.
tens, alium adoocat , eomqoe ad explendum
citius hoc opus mitrit,6t fecfido,qood primo.
Manensumen hie per hoi am circa eclfam,
coaAus clamare cocpit. Si me Hter onymehmc
candis magicis abnegans , a tuo fcroitiooeo
recedam . Quo dido, ftatim demon ft fbttai
eoanoit • Per annum autem iacuit ex yerberi*
bos , tiribos corporis deftitoros, Yt ooo oifi
altcno forgere poffet aoxilio. Poft que annost
condis magicis comboftis codtcibus, omnibus
fuis pauper 1 bus erogatis > in fpcluncam illam,
in qua per trienniom gtoriofus habitaoit Hie-
ronjmus,fe indufit) ibi penitens de pneteritis
multa folget fanditate . Infanus itaqoe ioaeoii
tantis luxariar conftridos ardoribus omoiDO
fe videns miferrim£ ▼olaptatis fuar defiraodari
defiderio , quadara node laqueo fe fufpeodir,
ft fie infelix temporal! fe Yit a , paritcr &
arterna priaauit. Ecce quot malorom canfam
turpi Hi mum luxuriac Yitiam fore liquet . Nihil
enim tam roinaf corporis , pariter k aniro*
Contiguum, quantum illqd turpi/firaom fcelos
arbitramur. E/i/f . Qjritti ad Attgu8< tott* h
& 9*
Ixi»-
Jnwgo
Ixiur it
II.
+ Imagine beat a Virginis per Lucam Enangeli-
fiam depi&a, cademque iujfu Gregory magni
Rem* mfupplicatiene sircumgtslatM , mira-
culofa mpefie literati* fubfetuta eft.
Rcgortus com fatuiflima peftis Rom*
fatuiret, ac mulrat fimal a}tx calamita-
tesaccedcrent* religiofam in die refurrc&io-
niafnpplicationcminftitiiit, & Tifgims Dei
genitricis imaginem in publicum cnerri cu-
xaair ; piatnque circumgeftationcm Dens
praefenci roiraculo comprobauic . Etenim
quacunque ferretur imago pcftilentis call
graoiras dcpulla , ft optata ialubritas io nbe
confccuta cil.Vbi gratulaotibus omnibus Deo,
eccetibi Angelas, qui(an£Um Virgin em his
Tocibuse caeloalloquerctnr: Regioa cceli la-
tare, alleluia. Quia quem mcrutfti portate,
alleluia. Refarrextt, Sent dixit alleluia Quam
orationam fimnl atque Grcgorias coram au-
diuir, diuino Spirira (ratim czciracus , cam in
hone raodum eipleuit. Ota pro nobis Deum,
alleluia • Quod canticum deinde folcoe man-
fit in ecdefia, & pafchalis lanitiat, Tel argu
sn en turn, Tel confirmatio quotannis effe con-
fuenit. Eandem hiftoriam aveteribusaccep-
tam, Sigoninsquoqueconfirmatlib. i dcre*
gno Italiz. Theederieus'de A folds* lib. i. in vi-
ta £. Demimci cap. I.
< \
EllMPlTX III*
* Confkanttnui Cypri Ipifceput in tenfllie Nfri-
ne%. aH0ne4.de anodatn Cyprie* qui ima-
ginem Deiparavielans, merit at hut fnaim-
phtatis peenau
FVit rit Cyprius in Trbe Conftantia ar-
mentarios , qui orandi caufa in virginis
Deiparar facellasnionceflit , atque cum inter
orandnm fofpiceret, imaginem Virginis ex
coloribus in parietibus expreflam animaduer
tit, ac indigoabundus dixit: Quorfum hate/
Statimque ftimulo , quo boues agebat » fub-
laro, cidem imaging Yirgiuis dcxtrum ocu*
491
lum emit. Egreflirs porr6 dam forte )>ccua
ad maturandum iter pungit , ecce fhmulotf
confringitur, 4c ea pars, cui ferrum eratin*
fixum , in dextrum nbminis oculum rc&a in*
uolat , ac miferum oculo priuat . Narrat hoc
Gonftantinus fandiUlmus Cjpri Epifcopua
coram toto cooceflb patram, vcibifque difcr-
tis adiungit : Hunc ego Cooftantinus viram
Tidi, & vnoculum etiam exhaccauflacflcco*
guofco. Concilij Kiedn* i. a&ione 4.
Ex IMF IV M IV.
• De Joanne Anachoreta\qui ft Virgimi Deipara
afud imaginem eius temmendans, pott rtdi-
turn cande lam femper ardent em inuenit.
IOannes Anachoreta tit magni nominis,
8c prarcipua: fanftiratit, qui fenex in fpc-
lunca quadam vixerat circa Tillam , qus
dicitor Socbus, viginti propemodom mil-
liaribus diftans ab Hierofolymis, Habebat
idem in fua fpclunca Deipara? , ac Dommss
noftrat , femperque Virginis Maria; imagi-
nem, eaquemarrcm Chrifti Filij geftarricena
exprimebat. Qui fenex , fi quando religionia
cauda Tellct alio profictfei, & loca Tcncrands
petcre,quod alii erat perquam Tfitacumyde mo*
re candclam coram eadem imagine incen de-
bat, & precationc rada Deo fcfe. tterqoe iuuai
commendabat , fimulquc in ipfam Deiparae i-
magincm intuens , his verbis vtebatur: San.
£U Domina noftra Deigenitrix, quia longum
iterracerellatui, ac muicis diebus abeffeco-
gor, tu candelat huius habe coram, eamqoc,
ne extinguatui iuxta meum defidetium ^ex-
ua. Te quidem cornice, dcadiouante hoc in-
gredior iter HaecTbidixiffetimagin^inTiani
lededir, & itinere confedo domum poftea
rcdi;t, ita, vt aliquando vnum f«pe duos c-
tiam jrel trcs , imd quioque & ^ex menfea ab-
effctr Semper autem in reditu dandelam inue*
nitiutegtam, & ardentem , ficut illam ante
iterfuum acccofam reliquerat, nee rnquara
Tiditexttngui. Id quodciua certum, decui*
dens miraculum fieri neutiquam potcrat, Deo
baud dubie per Deiparam hoc prodigium o-
pcraute, acpiam fandi Tcnls fidociam eorro-
Q^q q 5 bounce
/
4*4 Jtnagcu
borante. Ioannes liefeus tuiratus in Prato spi- horns periurij pcenas exolnas. Refpoodir mo
rituals Sophronij cap.iZ o.
Exsuhtu V.
* D* imagine vitgink Deipara quam.ne mona-
chut venerarotur^damo dijfuadet* Jludet pro-
mittens deinceps ab eo impugn&dff deft it arum.
Onachusquidam folitarius, & infignis
ChrifH pugil , iatnque grand* uus in
nonce Oliuaiunf habicabac , & at* impuro
fpiritu fornicationis acritcr impugnabatur.
Qui cum yc hem enter infeftaretur, eiolare de-
mum ccepit,ac dicere infeftanti da?moni:Quo-
vfque tandem milium me non fades? Recede
iatn a- me, qui mecnm quail conlcnuifti. Dx-
monvcidillifc vifibilcm exhibeits, hoc mo*
do refpondic: Iura mihi , tc nemini mca ver-
ba, quae dicam rcnunciarurum, ad deinceps
te oppugnare definam. Iurauit fenex de fcr~
uanda fide filcnti/, ac dixit: Per ilium , qui
SahMfimis habitat, ea qua* dixcris mihi ne-
inireuelabo. Tumille, Noli, inquit. hanc
imaginem adorare, & ego a teimpugoando
defiftam: habebat enim fen ex to in loco ima-
ginem, quasdominae noftrz fandtac Dcigeni*
tricis Maria;, Chriftumlcfum Dominum no-
ftrum circumgeftantis figuram exprimerct,
Jiuam & folitus erat fenerari. Hoc audito,
enex deliberandi cempus poftulauit, remque
omnem die feqaenti expofuit Abbati Theo-
joro JEliotx in Laura Pharan tunc habitant!.
Is monacho refpondir: Verc illufos es, d onli-
ne Abbai Sc peccafti iurando darmoni; fed
qoojj arcanum aperucris , recle abs te factum
eft. Caeterumin quodlibethuiusvrbis-lupanar
ingredite pracftat, quam yc Deum. ac Domi-
num noil rum Icfum Chriftum, Ynacumma-
cre fua definas adorare. Atque in hanc fcnten-
tiamplura expofuit, eiufquc monachi difce-
Mentis animum in hoc adorandi inftituto be-
ne confirmatum reliquit. Redijrigituradmo-
nachum daemon, & cumiIloexpoftnlans, di-
xit: Qmd hoc rci eft, fenex nequifTime/ Itane
feruas mihi fidem etiam iuramento firroatara
jdearcano reticendo? equidem hoc tibi affirm o
fore, Yt in die iudicij Deum iratum (entias, Ac
nachus: Me qutdem ioraffe fcio, fed oi hi! o mi-
nus Dominum, cVcrcatorcm adorate per gam,
tibi verd non ebfeqoar, quidquid etiam pro*
miferim: hanc hiftoriam, qui ?elint improbe"
carpant , & calumnientur : nos earn rede a
grauiflimis Patrjbus fepumsr fvnodi iampri-
demapprobatamhaberaus. Idem in PratoSft-
rituaii Sopbrpnij cap. 47.
EXSMFLVM VI.
• Thomas Morns lib. 1 . Dialog. cap. r 6.fr refert
LauretiusSnrius in Chronic tst depueSa qu*-
dam nobili'%cum alijs quibtefdam k damoneeb-
fejfis apud Imaginem B. Virginis Ipifntmcbij
liber at is.
Alt Thomas Morns loco citato, fe plera*
quefuaearxatis commemorate poUemi-
racula, qua* ad imagines, quas folent homines
pij etiam oeregrc inuifere , edfca fint, tamab
omni fufpicioncalicna, tamque amp lis rulra
teftimonij's , ?t qui ca vclit renocare in dubiu,
is non mulrum ab infania abeffe Yideri qoeat.
Interim Ynum rccitat admodum illuftrc, qood
ante paucos annos in coiufdam viri n obi Irs
Rogeri VVentanorthi aliquot proles dcclara-
tum fit diuinitus t praectpue autcm in TBam ex
filiabus eins , annorum non ampiius duode-
cimo quam malus daemon inuaferat, &mol-
tis modis dinexerat. Erat ilia iam menus
inops, deliranfque procaciter, & peuiamer
in Deum ipium incurrcbar, execxabaturqae
res quafque precibus facratas, eV quod mirum
eft, facile* etiam nullo iudicanre a non confe-
cratis illas inrernofecbat: fie bant hzc procol*
dubio illo efficicnte, qui puelfam occupabar.
Interim veto, turn fuaYoluntate, tumdmioa
admonitione permota eft, vt-ad S. Maria:
Ipifnunchi; ( eft hoc Anglia oppidum ) acce-
deret. In illoautem itincre , qux id tempotis
alibi dicexentut , & ficrent citra rocndacium e-
dicere potoit^muttaque rapra in excaiin rata,ft
fublimia prom ebar, licet ipfi coium tudis effer,
& imperica Yt etiam yirido&ilTimi noo me-
diocrirer admirarentur talia ab ilia dici poiTe.
V bi pond ad locum vcnium eft, erat ibi imago
bcaciffimjr
Jmago
fceatUGaue Virginis Marie. Coram ca 4am ilia
puella fiftitar,adcrant per plurci fplendidi, 8c
nobiles yiii , 8c ecce ab illo cctro fpimu hot*
feodum io modam dilaniarur , facics 8c ocoli
teiribilem io fpecicm transfbrmantur, os con-
torquetur 8c diftenditur,ocuti inmaxillas pro-
minent, rt fine horroie dcjbo cam poflec in-
tncri. Aderant 8c alix pcrfenar,in quas permit*
tente Deo iinprobus Satbao mirabiliter fav
nicbat. At qui mox omnes illx.vna cum paella
perfects foot teddite; faoitati. Huic taotofpe
49f
veftimenta faa, fcilicet, ornatum lapideum, 8c
collum fuum , quod firmatam erat roonili la*
pideo, 8c pcdlus dcoudauit *fque ad mammil-
la*, propter ignominiam. & iniuriam, que, ilia*
ta fuerat fibi> 8c filio fuo . Hoc cootigit anno
Domini 1187. tempore quo guerra erat inter
Philippum Regem Franco rum , & Henrrcum
Rcgem Anglia*,& qui fcripfit Speculum hifto-
riarum. Vmceotius Beluaccnfis Ord. Pracd.
dicit fe fanguinem , 8c imaginem vidilfe.
GotfchmlcHS Holt* ordinis trtmtt.D.AH£uJtmi
_- v_ v v <w w — "■— -^ -^ — » -^-^w v y — ■ m w^^ w»w ^ w w v ^ v^ w w ^v — v- ^ -^— — — ■ — - — _,-■__ ^ _ „ _ _ _ „. T . .-— — ■ w — v ^v w w ^ m m w W ^^^ v^m^WW^ WW WW WWWW
Hacalo adcrant parentcs pnel]* > homines 8c far. by em. fir. 6%. litt. C. circtfinem.txi.hift*
ordinis amplrtfiroi , nempe cqueftrj*, Ac rebua Vincensij SeUuMcenJis lib. 7. tsp. no.
loenpietes , aderant 8c alij permulci , magna;
dignitatis, prudent iac, 8c experiential . Aberat
yet 6 omuis fingcndi vel ratio , vcl fufpicio, tu
quod puella effet tea era state , turn quod re*
ipfius imraanitas , 8c borrenda fpecies omnem
excladerct fimulationem . Ccrnensautc puella
fe Iibcratam , licet pater oblu&arctur , mundo
Laic illico nuciom rcmifit 8c in cornobio bene
inlticato fandatnm ?itginum religtonem pro-
feffamonafticam, 8c pi?, 8c (an&e yilit-
Idem qm/ufra, Them* Moths.
EXEMPLVM VIII.
• Da Ciutijt ft*tnam D. Antonij inutdtntibm
C* diutus •oruudem vindift*.
ANno illo Goefliaco 1 566* cum pet Bel*
giom pa Aim Iconoclaftoe in vencran-
das Sanclorum imagines defeat rent $ Bufcho-
ducis accidit quofdam D, Antonij imaginem
gladi js.afci^ 8c bipenibus in frufta concidcrc*
vtincendip via publicaabolerent.Verum quid
accidit? non fane impunc* tolereimpij: c ?cfti«
gio namque ilia pcfte, qoam D. Antonij iam
JgmuUm grsMstn pftmuntur.froftir iniu- % oiim appellamas Chnftiani ( quod illi dcpcl-
rum imMfini slUttm. ' knde fint eius apnd Dcum,p; j experti f^pe Pa*
tronum Jcorripiuntur, totoque vtriufquecor
EXBMPLTM VII.
■
IN Franciaeft quzdam Abbatia»qu* Dolis
Tocabatur; in qua eft qosdam imago lapi-
dea ad bonorem B. Mari* fcojpra : adquam
com qaaedam panpercula mulicr veniret9oran-
di gratia , aderanr ibi duo Brabantini, qui im-
properanrcs mulicri, imaginem blafphcma-
banr . ynus ctiam lapides in imaginem pro-
ijciens , cum vno lapide pcrcufBt , 8c fregit
bracbia paeri Icfa, 8c cum manusilla lapidea
cecidtflet, exieranr gutcss fanguinis e brachio,
ac 6 effet bominia viuentis>ftatimqnein eodem
loco, qui lapidem proieecrat, expiracit. Alter
rero , cam Teller morientem inter brae ha fua
colligere , vt ei prxberct aliquod adiotorium,
ftatim arreptas eft a daemone > & fequenti die
dcfbn&os eft, 8c cum tnrba raulta connenirec.
?t imaginem y 8c fanguinem de lapide fluxnm
Ttdcrct , ipfia ? idcntibni pr^difta imago fcidir
pore inftar granoru pipens pcflilens tile ignis
cbullit: domum fefe rccipiunt infclices, quota
plaga focij dererriti , rogum deferunt trepidi.
Tarn atroci attque voraci confumebantur mi-
feritotam per corpus incendio , npoftridic
impiam efflarint animam,8c funefta reliqucrioc
cadauera variorum colorum ftigmatrbus ceru«*
lets, prafinis, arria infignita. Iftudram eft tora
▼icinia notum,vt plunmos huiusreinon (plum
audierimus concorditer hiftoriam ad viuunx
depingentes , additis ctiam tarn (actilegorum
quam familiariom nominibos : fed publici etia
ridcrimus notarij fide non indigni, neque ob«
fcuri teftimoninm. D. Vyilhelmus Lindanms
Ub.%. di fugundli tdolii c 1. lum Afoloietici
ad GewMMvS tome 1. c*p. 1 x .
'<&*
EXEMPLVM IX.
• De tribal militibus Hugenotti$% qui(Utu*m
D. Antenij inuadentes borrtnda mort* ferie-
runt:tertius verlprtcibus rircunftantwmud
Jmago.
AcrabiJcm exmnn , fttimipos, ac torus exam*,
mis httmi ^ffligitur , ac depohatus in proxi-
tnam dproum , cocas fcrucntiffimis fcbriboi
aeftuabac , adcoque violent!*, ft miferum de fe
fpc&aculum omnibus exhibcret . Cuius mifc-
fia permoti cognati , amid max i me , ft com-
imtus,cumtotusttrrib$lifebretftuaretttande miiitones Catholici, ad tcmplusn ?elut ad
feraftofacrificio, & adhibit a uqttu benedi&*> afylum confugere, Deo Patri f lacerdore per-
fibi rettitmusy errerem fuum sgnemt*
ANno7<*. inGallijs vfu TenitTe fcribanc,
cuius talem hiftoriam Parifijs impref-
fam vidimus, quae hie ruditcr eft transfufa,
Anno 157*. 11. lulij dam dui Alenfonius Cra-
ter Regis Fraucix eflct in ?rbe Caftillon,
Sc excubia pedeftriqm copiarum in ?illa, quae
dicker Soulcy, a di&a ciuitate ?no plus mi-
nus miliari diftance, agerentur , trcs militcs
male* fcriati deprchendcrunt pr« foribus ima- -inclamat, acmanustendens in ccelum humi-
ginem B. Antonij in petra ere&am, ac poft libus, ac magnis prcci bus fuum err orempro-
quifico ) faeribcium media tons foiemni casta
coram imagine fancli Antonij immolare, ac
vnanimker catcruatim proraentes tam roili-
tes , quam* ii&i loci incolas , Dcum fumma,
animi deuotione pro miferi frairis fafatt
comprecati , poll que facrificium , ft raultat
preces arUi&um inuifcre , pracmiilifque mul-
rls alijs orationibus , aquatn ei bencdidam
facerdos adfpcrgcbar. E Ttftigioroifcrillcfibi
redditos crimen agnofcir , Dei mifericordiam
—multa fcandala, ludibria, ft di&eria in earn
congefta, caput quidem imaginis galea, ma-
ausyero armarunt hallcbardia, tatia cum exe-
crandis blafphcmijs euomences. Tu , fi quid
▼ales,fi qua tibi potcftas in praefentia,iam nunc
<im demonftra contra nos» ac to -defende,
Quo dido , fuis arm is imaginem impctunt
mulcts idibus« Quibus non content! , vnus
coram bis aut ter difplofa bombarda, imagi-
nem ilJairi oppugnare aggreditur, aceius ra*
cicm inter mentum, ft inFcrius labrum iacula-
tus globulo tormenta'rio lacerat facrilcgus,
at non impunc* •, nam eodem momento ille
impius magno eiulatu damans , horridumque
eiulans. Tot us, inquit, ardeo, totus combu-
ffor; ftatimque prolabkur in tcrram mortnus.
In cuius facie eodem loco.rbi imaginem vio-
felTus a ecu fans , omnium deprecariones fup-
f lex ambit, vt proipfo Dcum clemcntiiTuDDni
interpellcnt. Nee define diixina mifcricordia:
nam ftarim p rift in a: raletudini^ acmentirc-
ftitaitur , eaque etiam bodie fruitur. flare ?e-
racicer fob oculis plus quam trium milliam
hominum palam gefta doccnt, quasareae-
xentiam renerandis fancloxum iiDagioibM
debeamus . Nam etfi numen in ilb's nullum
tit : umen eoxufii npbis refricant.nibinde
memoriam , quos repraeienrant ac ad gio*
riofa Dei in fuis fandris opera collaudanda,
corumque pia patrocinia imploranda , pferof*
que Chriftianorum exllimulant Quin & coo*
cumelia illata ipfis in Dei feroos , im6 in com*
munem Dominum redundat, q«ibicaliqoan-
do, ctfi (ilere videatar, non tanien rtlebit fem-
larat, riccreddita, ignis fcelerum vindex, qui per. D. Wilhtlmus LiruLmus lib. a. csp. i.A
totum inde eos replcbat, velut via fada crum- fugitndis idolU.
pens, perlaxit cum dcuorans , etiam cum iam
sniferam eihalatTet animam. Secundus rcro E x 1 m F l v M X .
sjoq minus fentiens Dei omnip otentis rna-
num, exclamat quoque ignis Tim fe ictxt non * Imago Ihriiti k cruet pendent is m*pi*m h*
s>o(Tc, Tolenfqae inteftina cormenta per a- minumnumerumiucujfo terror* *x*mm*tk>
quarn efFogere , in torrentem proximum pras- in frr*m proslernit.
ceps infilijt, nee Dei tamen pnefentiam effu-
git: Nam ftatim aquis fubmerfus , ft fuffoca- 'VJ Iiril eft quod de incuffo terrore prjoci*
tut iotcri jt . Voni (cuius cexoena fuorum mi* JlN pi dubiica , x* ifpeQa Chrifti pro iudi*
ciofc;
cto fcdcodf, quamuis io imagine dcpi&i S.
Paulus ft eft in a&is A poftojorum , cam apud
Fclicem hominem Romanor urn, 5c lcgis dxui-
na?, & Chriftianx prorfus ignarum, homo via*
6usinqaamapadliberum,& pra»fidem gentis,
de cxtrcmo mdicio rerba racer et, ita terruic o«
tationc Feliccm, Vt totii artubus contrcmifce •
ret. Facte cciam, *c narrac feptimegradu Cli-
tnacus , qui ctbi, porionis, fuorum ipfi penitus
obliti ex togitatione dunuaiat mortis 5c m-
dicij ftupetccrenr, conciderent, ?c examinati
domam reporcarcntur . Ex noftris Socictatis
Iefu annalibus occidentis IndiaE/de Chriftia
crucepcndencts imagine huic affinc factum de-
promam , quando to Peruana ditione obtuta
(acrcimagiois hominum magnus numerus r-
oa cum phocipe exanimatus concidit, nee nifi
poft ties boras an imam ac mentem recepir,
priucepfquc cum filio facro moi fontc luftra-
tos eft Sediunabic ipfa Antonij Valthrinij ver-
ba std fidem faciendam recitare. Multi, inquit,
ctiam io fuas rcgiones, ooftros iouitant, on*
niaqueneceflaru Comma com amoris fignifica-
tiooe deferunc : quorum al»qui miraculo ad
Cbriftiaoa (acra capeflenda (bntimpulfi. Quo
ingenere, res accidie I iceris dignifli ma. Cuz-
<hum ciaiiatis quondam Ingarum fuic > qua?
nunc Hifpanorum imperio fubic&a eft, in qua
etiam vrbe Socictatis eft collegium, ab ea pro-
<ul quindecim dierum itinere , prooincia quat-
dam vtfitor amplilTima armis, diuitijfquc prar-
poteos, coins ampliiodo leucasdtcitur colli-
gere quingeocas , Ad banc prouinciam cum
qoidam Cnnftsani ragerenc, ?nus ex js inter
Jarcinulas Crucifixi imaginem forte coniccii,
qui cam poftea adillius Prouinria: Metropo-
lian pcrueniffet,mu!«que admirabundi q oar re-
rent coriofius quidillttd effet? Refpondic ilium
efle Chriftianornm Deum Quae res hominnm
Jraago
497
uaoum fubegcruntl Cam Indus affirmaret: Ac
hie princeps nomo eft, ait, omnibus cruciati-
bus necatus, fimul ad imaginem expuens bo-
mini reddidit. Mirum didu ftarim vt Indus in
mapum accepit imaginem , ccepit ilia caput
quod in dcxtram partem inclinatum habebat
ad finiftram conuertere, & oculos in principe,
caeterofquc quiadcranc defigere, qui continue"
omncs prater cum qui Crucifixi tcnebat ima«
ginem conciderunt, ac trc$ horas fine fenfu 6c
tpiritu mortm fimiles iacueint. Quos cum po-
pulus mortuos cxiftimarct , ingenstotaube
Indus cxcitacui eft, Interca princeps, ac dein*
cepi catteri ad fe rcdiens, furgenfque exclarn*.
uit: Vere magnus eft Chriftianornm Deus, re-
liqoifque omnibus ftupore quodam defixis,
Sana capitis propofita cdicit , ne quts in po-
erum Chriftianornm Deum blafphcmarct:
atquc extru&o exornatoque iuxta palatiuni &-
ccilo, ibi Crucifixi imaginem collocari, at que
ab omnibus adorari iuflit. poftea coepit prin-
ceps quxrerc fubtilius de transfugis, quis cflex
Chriftianornm Deus, quaue* cius eolendi ra-
tio, cum alii rudes fe & ignaxos faterentur, efle
autem Cuzchi partes quofdam f noftros vide*
licet intclligcbatjqui mira de hoc Deo loque*
rentur. Indofquc cum omni humanitace eru-
direnc- Princeps cos adire cooilituit» confilio-
que habito cum fois, lix fe cam filio vnico fe-
zenni itincri commifit, fextantum a Djnaftis^
atque duobus ex transfugis comitantibus cuU
tu etiam corporis, rcftibttlque mutatis ne pop-
(ecagoofci Itaque cum Cuzchum perucniffcr,
▼fus internuncio Hifpano quodam nobili, al-
terius e transfugis affine. P Recloremcon-
ueoit.eique fe, fuique aduentns canfam arcano
aperuit, rogatque tc aliquos mictat, qui fuoa
populos Cnriftiana religione , prxceptifque'
informenr. P. Rector gratiflimum fibinuctum
rermonibus celcbraca ad prtndpis aures perue- ilium oftendit paracumque fe , fuofqae ad ills
nit, is eadem ridendi cupidiute inducHus in a* obfeqaendnm : Terum fine (upcrioris potcita*
team palacij cunt trccentis ctrciter Tiris pro* tc, ab eo loco commoueri non Iicere,neque ab
ceffit, bommemqac (ibi cum im agin efiftiiuf* fnperiore qui paffuum milibus quadringintit
it, quamcom inmanut fumpfirTct, diligencer abexTet ante duos menfes refponfum haberj
contemplatos > Hiccine, inquit9*iile Deus poflc. P-rinccps yerirus ne nil ad condicltani
ChriRianofomi illitpfe Indus, inquit« Turn diem reuer titTct.ante aliquid a fuis penurbate-
Princcpt , tin' tu^iiiccine Dens eft, quoadio* tur. Conftituit proficifci $ relicxoque filio loai
cose CbxHriani Ingas, totumqnc rcgnum Pa* fidd obfidc, tfCbriftiana religione inflruerc-
R x r tur,
498
Jmago.T
tar, baptixareturqae, proficifchnr . Poft duos
xnenfcs adeft it cram bonas vtique princcps,in-
uenitquerefpoofom a fupcriorc datum,ingref-
fum ad eos modo non parere, in pofterum ta-
in en dcliberaturos quomodo ci confulatur.
Conturbauit nonnihil hoc refponfum princi-
pis animum , atquc turn argritudirie turn itinc-
ris labore, homo praefertim aetate iamafFcdta,
in morbum incidit \ mortiqueproximus, po-
flulauitvt baptizaretur , filioquccura fuis do-
main remiflo ipfe iara baptizatus magna cam
pictatis fignificationc fpiritum Deo reddidit.
JExannalSus Occident ii India 5. Uf* Antonio
Valerians su&ore.
EriMPLVM XL
Imago Chritti Domini Iefu Seruatoris nofiri
nulla manufaQa, alteram fibifimile in tola
[erica exprimit morhofyue curat*
Ibcrio ( qui Maaritium pracceffit J impe-
rante,jngens, planeque info I ens miracu-
lum accidit. Matrona qoidara cui Marias no-
tnen fuit, c fenatorio ordine Patricia ftirpc Da-
ta rcligiofaadrao dura, optataviro, in morbum
fraoem 8c tnortifcram iociderat, cui nulla ope
amana fuccurri poterat; Com mend ami fuatn
(alutem Domino noftro Icfu Chrifto, res bo-
na id mentem venit. Ptesbyteros, facrofan&at
illius a Domino fine man us opera fad* iroa-
giniscuftodes , per certos homines acccrfic.
Pratfentibos fop lex aduoluta, obfecro, in quit,
Domini mei , qoandoquidem ob culpardm
znearum noxas a Deo gtaui periculofoqoc
znorbo cafttgorj cupio infelix ego, 8c indigna
per veftras preces fandam Domini cfEgiem ad
dies qaadraginta in tiliflimas a?dcs meas tras*
ferri, forte per illam mifericordiam a Deo ira-
petrabo Saeerdotes animaduerfa cognitaque
illius pietate & rcligione facram Dominiima*
ginem attulerunr, teclufaque ergo hierorfaeca,
mnlier reneMta imaginetn, 8c cxofcolata, ac-
cepit telam bombicinam, eiufdem cum facta cenfis ordo, cum facer. C Arcbicpifcopi Demi
cffigiemagnitudinis, illamque ima£midomi- tiani qui <fiiit patruclis 8c Auririj Impcuto-
niimpofait. Deindeiroagioemdominij iiata- sis J turn ciuiles, ptincipefque cioitatis velot
Aam, mundiffimo fcnniolo inclufam cuftodi* ab Apoftolorom alumna eicepcfonfc Quod
nit, firmauqoc pet earn, in facrtrio fuo coilp- c4m Patricia xqfciffct , knagmcaa Archioptf-
cofa
cauir, ftlaminibusmagnrrtti Hloftrat im dies
totos qnadragintaaJfidue coluit.Die iam qua-
drageumo elapfo, 8c faeminae cruciatut rcdie-
re grauiflirai, adeoquc intolerandi, vt oecde
Jetiulo quidem fc leuate poflet. Vocatffeigo
ex ancillis alteri, quam caftiorem nouetat, va-
dc, inquit, refer facta: imagims arculam, via*
dorata ilia aliquod indc doloruni meorutn lc-
namen rccipiamj qua; ingreffa facellnm vidit
prodigium formidable jnexfpc&arum. Flam-
ma adroerendam facrofan&ac iaagiois fidcoj
8c hicrotheca ilia ad lignearia vfqucerupu, a*
ramque totam complexa, ad pauiaoentBm vf*
que defcendit , ncc Jabem interim vllam aliari
intulit, Attonita paella concidit,altcraquc cut-
ticulo Dominae rem denunciar, qua; ternta de
le&ulo defcendit, 8c totis conniza rinbosad
aediculam adrepfir, confpe&aque flamcoaex-
clamaait, Kyric eleifon. Moxacccrfioit facer-
dotes, quos magna eft hominoa comitataco-
pia, qui omncs vifo inuiitato miraculo percuf-
li funt. Fiamma autem afcendente ac defceo-
dente, non fecus ac ? elumin nauigio a tempe*
ftate rehementcr ia&atora, omnes admultat
horas, Kyrie eleifon ingeminaxunt. Fu(i$ au-
tem precibus flamma cuanuit. apenaque cap-
fula fan dam Domini effigiem fine mans
cxprcflam , itlacfam , intadamque reperere,
qyin 8c tellam illam fericam a Patricia iopo*
(nam alteri imagini tollcntes , eadcro ptor-
fa$, aegenuina illiarchctypar, obftopendom
miraculum, Domini forma, fine vlhus opc-
Yeinfignitam inueneront^ Laadatoque foper
hoc bencficio numine > exofcclantes iroagi-
nem fosmina; laboranti impofuerunt, fnbi-
toqne morbi dolores abderfi, mulierqoc fibi
penitos rcftituta furrexit . Deoque debitu
laudes cum tbto facerdotum 8c populi cars
perfolnit. Poft annos aliquot cum Teneraods
ilia matrona fibi vltimnsm inflate diem pra*
ftntitet, cam vas effct eledionis (acrum,
hanc effigiem in ccenobio MclitinenfiSioda
aflamptionis reponi enraart , quam Mcliri-
Jmago.1
copo commifir, caufamque cur earn in Meliro-
ncm reparian corari^expofiric. Operas quoque
prerium daxi, ft aliad exemplum compendio
ftarrare. Incu{fione k Perils , Heraclio impc-
santefada fact* Virginis , nc captiuac abripe-
icotar fbrrnidantes.Conftantinopolini propel
rarant, qoibus,vt claro genere nacis, coenobiu
Scrgius Patxiarcha afllgnauir, qnt dam dc fa-
cta ilia & diaina icooc audiflet , ab inuitis etia
itlis earn abftulir. Sed cam alijs at que alijs
aromnis cemflidaretur, ac Imperatorumindi*
gnationern incurriflet,Eccle(ia varie* perturba*
rctar,ccrprt dabitare quatnam berom malorum
caafa cflec , videtque concabia node virom
qaendam trersendum ftantem, lefeque appcl-
litaotem. Redde qaamprimom quae prater ius
fafqae in cornobio virginum abftuhfti : to*
caufqae domefticis fcifcitabatux ab his:Et quae
{one has vcxatioocs, qaarom caufa hacperpe-
tior. Etcnim vidi formidabilem qaendam vi-
tum ftaatcm,qui ad me: redde inqoit, adurum
quod I rnonaitcrio contra ius 8c fas abftuhfti.
Erf ergius,qiridnam cui eripuerim prorfus ig-
nofo. Et domeftici- Domine, inqoiunt, -nihil
boiofinodi fadum exiftimes, neminem enim
voquam vlla iniaria affceifti, fed ft vexationes
iftas, 8c ougatnenta cogitarionom, damonum
' ludibria, ftfraades iudica. Dein node infe-
quente, vir illetremendusapparair, & feaere
ilium ailocuuis eft Reftituc, inquit,e veftigio
quodabftulifti ex aflampra virginis cccnobio,
aoigooras illas peregrinas efle, ftomniope
deftuatas, vtqoa hoc ad pcregrinum folum
fogerefiat coad*. Expcrredos patriarcha v-
noinfanma\ cubiculis interrogat. Frater, in-
quit, quando effigiem Domini a virginibna
abftattm, quo animo id tulernnt? jCgcrrimo,
ioquit, Domine, ft fi potuiflent, vltura merit
haQciniariam.Tam demum intellexit Patriae -
chacaufam malorum foorum, damnatoque fa-
do fuo, qoamprimum referri imaginem Do*
mini cum ingenti hqnore in facrarum - Virgi-
num domicilliu mffit : idquod vndctrigefimo
Nooenibris fadum eft. Stattmque Patriarch*
res adquicrnm rediere (latum, omnefques-
rurana 8c vexationes fublat*. Incola aatem
rnonaftcrij de recepta Domini imagine im-
mortali, fibicuasn itqacctiam plarimumque
499
gratalati funt. Ex vlridmrh grdttrum iml*ti~
num firmvntm tr/w/Uto. n »ji*gufti,
EllMPtVM XII.
* Bogoris Bmlgarornm Rex *ftt&* imMginit
Chrifii vltimum indict* refer$ti$>idolap€\*»
rat & iutcmfeft^noHefacrofonunngitut.
QVamuisanteprincepi inftradutetTct, ft
diainis imbatus mvftenjs , adbuc tcti-
nebac infidclitatcm , proprio cultui addidas;
vcrum cum in gens fames Bulgaroramregio-
nem occnpalTct, offiniquedeftirucicntorauxi-
lio,princcpsipfe Chriftianorum Dcuro, vtfibi
op cm ferret inuocauit , idem que fa cere omnem
(ibifabiedam nationem iuflit, impetratoqoc
remedio 8c fame libcraii, ad veram religionem
fe confer ant, 8c princepsnoua lauacri regene-
ratione donatur, de nomine Imperatoris Ro*
manoram Michael appellatas ab Eipfcopo
qui ad cam miflusfaerat, cique diainum laua-
crura impertitas eft . Aliud quoque accidie
quod principem ipfnm in verse fidei cuJtu
magis confirmaoic. Infatiabilitcr ifte vena-
tion i deditus erat, qui obledare fefe ft u de-
bat non raodo cum fe venatum conferrer,
fed etiam quum ottofus eflcc domi, id que
per animaliam pidas figurat. Conftrnda
noua domo , Meihodium quendam mona*
chum ane pidorcm > , iufsit doroum illana
pidaris exornare, vcrum quafi diuinaqua-
dam procidentia dudus non praefcriplit defi-
nite", qaarnam ft qaalia pin gf ret animalia:
vcrum quacc an queipfe vellet iufsit depinge-
re i terribilia tamen efle quae pingerentur vc
fpedancibus tcrrorem & mctum incutcrcnrf
ille autem nihil terribilius nofcens fecando
Chrifii aduentu, hnnc ibi defcripfit . Cum que
ttnita eflet ilia pidura confpicatus princeps
ex altera parte iuftorum catnro coronari,
ex altera parte impios puniri, ft a pido-
re percepta pidurx mente , ftatim proptiam
ciurac religionem . Imbutufque , vt dixi-
mus , a undo Epifcopo diuinis myftcrijf,
intempefta node lacrum percipit Baftifma.
llli Quunt
foo Jmago
Quum avtejn cognouitTent nationis prarfccti,
4c communem mutacum religionis cultum, in
tnincipera confpirant, cumquc de impcno
eijccre (tudcbaot, q-v«« ttlc.p.rua qua habebat
fecum manu,fudit, fagauitque praceunte crucis
fignoi Be inopinara re perculfos (.hriftianos
etfccic Ex viridmtie SS. ex Gr&co in Latinum
fermonem tr*nJl*to.
EUMMTM XIV.
f De Iudte qui Sahmioris imtgintm cully ftr-
cujfit, ex qu*f*ngHi$ multHs emunamt, Inde
cumvxore Chrtfiianns f*8*s.
ElBMPITM XIII.
f CenRantinopolitMni a Ssrtcenu ob ft ft imagi-
nem B. Virginii in f*fplic*ti*ne circMferunt,
t£* D tip fir 4 fstrocinio Ubtrtntur.
ANnoi. Imperatoris Leonis IN. orario-
nib as Be prxlijs former reftiterunt Con-
ftantinopolirani Saracenis. Fertur autem mi-
raculose Saracenos hoc modo vidos fuiflc
•pud Conftantioopolim. In roo natter to S. Dei
genitricis iuxta palanum in man iuxca S. So-
phiam erat imago B Virginia , que tenebac
nlium in brachijs , quam depinxir S. Lucas in
tabula, cum adhuc riueret S. Maria Hate ima-
go tocatur Aigidadoros, id eft dedudrix}
quooiam duobus caecis aperoit ocuios he,c S.
Maria , Be deduxit eos ad Ecclefiam foam, Be
illuminauit cos. Com ifta imagine fa cere con-
fccuerunt omni die Martis proceflionem per
totam ctuitatem. Cum ergo obfefla efletciui-
tas Conftantinopolitana a didis Saracenis, Be
I
N Bcdefia S. Sophia; ConftaminopoH
extat puteus qui (an&ns dieitur , teitos
coopertorio deauraco argemo exomato,
de quo tfta fcribuntur : Chiiftianus homom
ianua doraus fuz crexerat imaginem Saloato-
ris: quam ludaeus , odio Cbriftianae religionis
nods fiirto abllulit , cultroque eios fultom
punxit : ex quo inflido yulnere magna copia
languinis effluxit, ludacique tcftes alpcrfmqd
magno cimore atfedus , eandem acceptam
imaginem in propinquum puteum cooiede, ft
react fus eft in domum fuam : quern cum (an-
guine afperfura eius rxor yiderct, in fufpicio-
nem abduda eft , patratnm ab eo faiffehomt-
cidium ; quod itlc neganitt fed maiorcm an-
gcbac fufpicionem dum cum timere 5c tremcre
cerncret. Mane autero fado renerunt ex more
qui ex puteo publico haurirent aqua: fed dom
pro aqua farguinem fe hauOiTe coofpicerenr,
magno funt horrorecxterrefadt:requetlatia
per vrbem ?ulgata, aduenir taodem iliac pre*
fedas rrbit ; quod exiftimarct iliac cadsueri
occi forum effc proieda . Qua de caofa iolGt
totum puteum cxhauriri aqurs , in cuius ioodo
dues ieiunarem fimul Be orarent, Be pugnatet, "*n6 defundi alicuius hominis corpus occifain,
quidam ciuis adroonuitafferri imaginem, & ab
omnibus fieri orationem ad iftam hoc modo:
landa Maria Dei genitrix , qux tones nos
hberafti , libera nos modo de iniroicisnoftris,
Be fitrj tui , Be Q vis vt imagiaem tuam non
tnergamus in mari , merge ilios. Et cam hoc
(dixifiet, illc fectetc ten uit imaginem fubrnda,
de ftatim procella furrexit Be omnes Saraceno-
rum naues fubmrrfit ac confregit. Msrt. Toloni
de Imp & Tent Rem.ad /nuCbrifiiyt^ P.Pe*
nut C*nif. I. ydeDeif. Vrrginec.x+'Bredim.
Hb.x.cap.%4.
inuencrnnt $ fed fact ofandara, imagmem ill-
natoris Tuluere perforatara. Bt'c vuiDererecf-
rem adhuc (angoinis gnttamiacre, Tttnde
fanguis emanaffet, cetto iodicio doceret Earn
praTedos acceptam ad Imperatorcn artalic.
Cuius iuflu ▼oce ptasconis inquiri iubctur, qoi
adeo fiicrilegum tacinus perpetrafTet, promit-
tens indulgentiam aiminis ci qui fponre fefe
ream ptoderer , pcroam capitis fecus faciearif
commibatus Quae cum Judari Txoraudiflctjde
rirofuo fufpicionem concepit/ecretoquecom
detulit magiftratui: a quo miffisapparitoribas
capi iuflus eft , & ad Imperatorero pcfdoQos,
rem ipfam abfque torment is, n fe nabebat,
palam fecit, conteftatus reforeChriftuD1I»*
ui rna com yxore bapdiatos eft. Ipft ^
^ r Sal:
Eximpi
V M
XV.
Jraago« m fot
f aloatoria Teneranda imago Taper puteti col ucfaeuic, cuqoe pnero Icfu fapreflran Cabwia
locara eft. parens adeem am bit u tnurot u intra euaginatoacftrido enfcconfrfgi(Tct,n6imiU
landam Ecdcfiam comprch-nfus. £ar antique to poft eius ? xor filium peperit. Ne veto mifer
Cod. Bare, to. 6. an* Dom.446. homo Deum fui facmoris immetnorem cogi*
taict, rjndei Dei para , qua* imaginem fihj foi
fopremo labio confradam fciebat , cfiecit vt
oacus puer incifp etiam labio io pacris peccad
▼indiAam , io omnium oculis apparcrct . Ob-
ftopoit pacer , cum que 000 ruodo vifo mira*
culo pcoicuic , fed Laos aranac Virginis zdem
pet cos , appofito miraculo fihj fui in ubella
peregriaus abfeeflit. Rm$iLBenxjo*Zpifc. Latere +
Ub.&.dJfc*r.6. qudft. 1.
EXEMPLVM XVIII.
f Dminitus prohibetur , qui conabatur doijeova
eorenam imagink Deipara.
«
ANno Do. 1346. Teraanam captam , di-
rcptamque loceadunc. Templum quo*
oue defpoliari c«ptutn ; fed cum quidam ia&tf
iagiuar coronam Ueiparacimagiais,qu2fublx«
mi quodam ftctit pegmate , id eft fufteacaculo
feu pe^ancOjConaturdcijccrc^fra&usarcof rix«
cu ft antes grauiter fragmeatis fuis rulneravit.
Turn parcftum temple, croditumquc diuinitua
direptionem prohibcri, religiose lopplicac urn,
ac dona ab Anglis arae Virginis collocata.2«f#.
Meyer. /. 15. An. Finn, ad an. 154*.
EXEMPLVM XIX.
f lndti andax /acinus in imaginem "Deipara
dtaimtus declaraium.
ANno Dotn. 1 j* 5. ludxus qnid&j to Han-*
nonia baptifmum fufcipiena, a V Vitbcf*
mo Cornice HoMandiac HannoniarqnedciV
cro fonte leuattit eft. Qmtranfient ft Conner*
fans inter Caiholtcos deuocum fe fingebat
maliria Indaica repletus . Nam vice qoadam
uanfiens in Ecclcfia cniufdara monafteri)
( Cambronenfis ) folos » imaginem B. Mariat
Temper Virginis pulcherrimc" deptftam indi-
gnus afpexic. Qui vereri nox odicMnoatoqM
furore repletus , pugionem cxtraxit prorom*
penfque in verba blafpbemias coarra xacratn
R 1 1 I D;i
I T>t Cbriffi imagine tele a ludto traie&a , ex
qua fangnis profit* xit.
Noo£>om.$6o. Iudxas quidam imaging
Saluatoiis de Ecclcfia fur tiro deponens,
cam celo transfizit , & cam clam in domum
foam defcrenstcum rellet earn flamis ex or ere,
fc (aogoine imaginis cruenratum videm , prat
ftapore cam ablcondits qua Chrittiani requi-
rentes, 8c pet reftigia fanguinis inuenienrcs,ca
Jangoinolcnram receperunt , 8c Iudacu Japida-
runt Ex Sigeb. an. %6o fr Greg.Tur.de gbr.
Mori. mi. Baron. to.j.an.Dom. J 60. 4.
ExiMPLVM XVI.
t Ob iUnfam a ludak imaginem Saluatoru in
Parajceno, merle mulftantur.
Omioic* Incarn. an. 10x7. in Parafceoe
poft Cmcem adoratam vfque Sabbatum
landlam circa Tcfpcrara concuiTa eft Roma k
▼i yencorum , 8t pene omnes Romani mortui
foot , cam Chriftiani qoim Inda*i. Et quidam
ludarus Chriftiaois intiroanit,qnod in Pacafcc*
uc, in Synagogajudaeorum imaginem delti-
fcTunt,ftcut fecerant Domino parenres coxum.
Quod Benedi^ns Papa fofliciteinqirirenf, &
probana, moz ladaeos, qoihocegeranc, ioflit
decollariA quibos decollatiacelTauerunr venti.
Ix f3Ubre Bare Jo. 1 i.an. Do. 10x7. nu. 6*.
ExiMptvw xvn;
t &* i*i*m aUatosru pueri lope imaginem per*
iouiontk vindiBadiuina.
\t quidam, qui fuoipfe nommi pepcrcit,
dm alcit luderet , 8c Tuinmam pecunij
magnam perdercc , accenfus ira » ac diabolico
furore co'rreptus , in Laureranam Virginem,
ciufqacfiliain, cuiul (one imagincjnliabtbat,
Jo* Jcnago.
Dei Genitiicem,nitidam imagiuis faciem con-
£gcns tarpiccr vulnerauit . Ececcc, confcftim
(anguis ab imagine vulncrata copiofus erum-
•ens, circumfluere catpit. Quod cernens infc-
lix dc Ecclcfia latcnrer aufugit. Sanguis aucem
a fidehbus refetoatus multis srgritudinibus
incdela fait . Verum poftcaquam tanti fceleris
author aliquamdiu latuiflct, nee fciria quoqua
potuilTct , Beatiflima Dei genitrix fempcrque
tnta&a Virgo Maria cuidam fabre fcrrario in
Exbmplvm XXI.
t T*\Msrum lufir imagimm B. Virginkf^S.
Alberti iuutdem fulmine pereuutur.
I
N caftro Dreoanenfi quidam taxillarulafu
omnem rem iuam perdidit, canto aoiist foi
dolore » ?t pariter a fide ad defperationco
deficeret , 8c ccce rcnit ad locum vbi eraot
fomnis apparens , quafi vulrieribos coofolTa, imagines B Virginia 8c S. Alberti: cas interns,
authorem ei fccletis often dit, 8c cum ad duel-
lum pro veritatis dcclaratione contra perfidum
animautt . Vcnit ad ladiccm fa ber, fcclcris ac-
cufat ludacum , vbicurntefttmooia probatio-
nis obiedi criminis fufneienria non adeflenr,
duelli conditio a Ghriftianopetitur 5c conce*
ditur. Inito certamioe duclli.a fan&iilima Dei
genitrice adiutus vicit perfidum fi delis, impiS
iuftns i I u datum Chciftianus . Snperatum fe
Tidens blafphcmus vcritatcm aperuit , fceleris
fui iinmaniratem, 8c quod ex aoimo nonqoam
fnerit Chriftianus public* confeflas eft. Qui-
bus auditis prarfedns Comitis Iaquco ilium
fufpendt fecit. lemn. Trithem* in C krone* Mv-
natt. Hirfstg. an, Dom. 115.
BXEMPLVM XX-
dictt ad imaginem S. Alberti: Tones inuocaui
tc, 8c non meaudifti in neceultatibus ouis.
Qoidigitur caufar eft.tcte fandum przdicem?
cum nulla ratipne me potueris iouatc. Abdr »i
poft hacte pro lan&o babcaro. Tuqaoaoc
Maria > qua; mater gratia? diccrii, piatautcs
cuas occlufifti ad preces mcas. Iodcarrcpto
gladio vtramque imaginem fccar,& confcftim
cxambabus diftillat Unguis mulcus in terrain,
yidit id quidam puer fublataque ▼occclamat
in facrilegum: Ille audito clam ore exit c tern-
plo: fedrepentehorreado ex ill en tc ronirru,
fulminis i&u torus in puiueres ad fores Eccle*
fix redigitur. Ex vita S. Alberti Car melt a
Jo*n.M*ri* Pelitian.Sur.7 . Aug.e.i\. fp.4.
ElEMPLVM XXIL
« »
t D* qnodnm Conilantino imagintm Deiptrs f IutUns grMuem iniuriam B. Virginis imsgiwi
vioUnu , ac diuinn in turn vlsione. in firms i ddmone arriphur.
Onftantinus quidam ft rat or Artabafdi
^^^ Yidena imaginem Dei genirrfcts ft a tern,
apprebefam lapidcm aduerfos earn proiecit 8c
contriuit, 8c cum cecidiflet ca!cauit»Et ridic in
fomnis ftantem fibidominam noftra,&diceor
tem : nofti quam fortera in me caufam opera-
cos fueris : return contra caput tuum feciici«
Poftea ?erd dum Saraceni aducrfus naurum
congrefllonem facerent , 8c ageretur bcllum,
car r ens ad murum vr miles fortis iofelix ille,
deijcituralapidetranfmiflo ex MangagoneA
contrhum eft caput eius, 8c racies, ac fie ipfe
dignam impietatis fuas retribution^ pcrccpit*
Entro* Ub.u*rtrnm Rom, *n 717.
IN Trbe Coflantinopoiitana Iudarns quida
imaginem € Marias Virginis in tabula bre*
ui figuratam , 8c parieti cuiufdam domos
affixam confpiciens interrogate , cuius cflct
figura ? audienfque quod elTcr B. Maris Vir-
ginis, iratus Talde t tulitipfamde pariete, ft
ad Vietnam currens domum, vbi humanarter-
cora egcrtfolcnt^lic earn proiecit j ftarioqae
dtgna & ignominiod morte confumptas , po«
ftea.ntifqoam compatdtt s dsemooibus'feili^
mancipatast-n creditor , maKgnt riri fpiriios,
honjinum fubtra<f)us etr> afpcdibvs . Quidam
autem Chriftianorum imaginem (andtam re*
quirens ipter fordesabfeonditam rcperit, fub-
leuanfque & cam diligenterabftergens, adc*
uans » Tecum hooorificc in domo collocaum
• habttit,
Jmago:
habfcit , te ad honorem Dei genitricis ez ca-
dem rabella in qua (an&a imago depidacrat,
Oleum ebulltcns diftillare cocpit. Vfque bodie
miracalam perfeuerat. P#rr#s Come ft or trtu. do
Land. JB. Virg.c. 137.
EXEMPLVM XXIH.
♦ Jfaidam imtgintm D. Virginia vioUns in /*•
rim nEtut interijt.
ANtu> i5io\SenatusAuguft$Vindelico-
rum, inftigantibns nouae dodiiox, pre-
contbus,vniucrlo v* bis clcro mandauit, vt an-
te (olisoccalum vrbe excedcrent . Eadcro igi-
tar die circa h oram vndecimam reuereodus &
nobilis fir D. Pbiiippus N. Dccanos Ecclefia?
Catbcdrabs tcmplum idem, cut praeerat,ingre-
diiur , vifurus quid rcrum in eo molirentur.
Cum que altaria omnia illaefa vidcrct, ftatuas
quoqae iliacfas > & inuiolatas in vnum locum
congcftai. Tandem videtquendam O. Virgi-
nis Maths flat uam.pallio cacruleo cooper tarn,
ac iaxta chorum ad pariecem eredam inuadcre
& coofringere conantem . Quern eum in ere-
palTct, illeqne alio fcpioripcrct , moi furijs
Partbenomacbus ille , & fcftro corripitur, in-
tcrrogatufque quid fibi accidiflet , boc folum
refpondit : Mulier cxruleo pall to veftita f me
io(ecuia, manii me pupugit ac tandem durance
in fa na metis iaipotftia & furore, extindus eft.
BretUmb ltb.$ . ColUt.fatr. c. 1 9 .an, 1 $ 1 *.
Exiup.lvm XXIV*
*
* Ex imagine B. Virginis .Bttrbnrgi fugione mi-
litis confojf* fanguU cofiofia exnndat.
ACcidsc Boibnrgi a 6. Scptcmb. an. 1 5 8 j .
quo tempore Carolus Francorum Rex
cam vxbtmab Arxglis captain recipit , ac prior
cipi too xeftituie pagna print in agro Rofebe-
cano acerdme commilfa . Eft ibi in maiore
Bcckfia imago qnacdam ex ligno fabrefada
aid bonorem & venerationem V. Maxiae Vir-
ginis in paerpexio decambentis , ipfo afpcdtt
vtncrabilis,ct nefcio quid gratia; pr* fc fcrena,
Ad cam ex Rcgti mUirifaus thus Brico nation*,
Ipe prajde, aecedir , rams aureatffe imaginero,
quam brad eisquibufdam incruftacam Tidcbat;
pugionem ex em it, ft illam magno impetu vc-
Iuti carneam tranfuerberauit . Mirabile vifo,
Ilia accepto vulnexe, tofeo cruore perfula eft,
totaque commaduit, nee alitcr fan gain is gutta
ex ligno dimanare vifae font , quam ex corpo-
re bumano plagis aifedo . Dumhoc era dele
facinus in cemplo peragirar , muliercula quae-
dam pis ac Deo deaoca. Marizque cultai moi*
turn addida , qua; exemplo Anne fihe Pha-
nuel , node fsspe ft die in templo v er fa batur
forte fuperuenit ad faccllnm B. Marie , vtpro
more orarionem facctct; vbi imagines) Vrrgi*
nis puerper* fanguine pcifufam confpiciens,
obftupuit, Acceflu propius,& pepelom fed lin-
teum capitis fui detrabens , eo vulnus extcrnt:
nee illud ita extergere potuit, quin cruoris ?e-
ftigia vfque in bodiernum diem vulneri adbse-
rere vidcanrnr. Muliercula vero linrenm laua*
turadomumadijt: at quant umcumquc lauit,
cruoreme' linteo cluerc non poruit citius ac
facilius jfUhiopem quam Hntcum dealbaiTer*
iilud etiamnum in tbelauro Bccicfae inter fa-
eras reliquias conferuatur 8c honoratur. Im-
pius vcro parricida , vt prim urn ftatua; vaJnua
pugione incuflit , in hamum furibundusdeor-
fum cecidit,& crcpuit^hoceil.fadis fuis digna
accepitmcrcedem. Cadauereius moz templo
exrra&oiri eft,& in medio foro , vt a canibua
difcerperetur, pofitum eft. At illipracter natu-
rae fuac inftinduro, intadum reliquerunc, tarn*
quam indigoum , quod dtlaceraretur ipiorum
vngulis & detibus. P tf didum cadauer manum,
qua tantum facinus perpeuatum fuerat , fem»
per porrcdam habebar ; 6c quomodocamque
iUa- vefperi vcl fimo, vel flcrcore, vel terra to-
geretur,mane difcooperta videbatur.Non po«
terat frangt, neque a canibus vorari, tc hoc in
teftimonium perf etrati feeler is.Vbi duostref-
ue dies omnium oculis ex pofitum in foro ia-
cnilTet, tandem ad equinam caudam alligatarn
extra vrbis marnia extradom eft, Ac in veterem
cifterntm proiedum , qua? adiacuit horto qui
tunc pertinebat ad fodalitarero ftue ad Con-
fratres S. Georgijj nunc veri , ad Matthcrtm
Berfceroferatum , ctuem Burburgenfem 1 Jc-
junt. illud ajuis obrutum, fed manum, qua
fcelua
f°4
fcelusperpettttiertt,femp«r«xeniiflre, &om*
Hibns ipe&endam praebuifle, & tempore hy-
berno in glaciem minime coatuille fid rapo-;
lis euiufdam fumum cootiaao exhaiaflc. Ex
Archiuis ipfius EccLBurfarg.m Fltndria <$• ex
trad.Mn.i$*s-i6. Sift.
EXEMPLVM XXV.
f Ictnomachtes flnxum Im&is &» fimgu'mh *x
- imagine B. Msris pro fluent t$ > fifttre non
Vdiens, ferffum fubmtrgit.
♦
IN monafterio montis S. Rupert. ?bi rc-
qaiefcit corpus $. Hildcgardis, propc ci-
uitatem Bingatm, infra Moguntiam,conti-
E it anno Do. i^oi. quendam mi litem aoimo
rtrtlego. io tern plum corruccc: curnque apud
aharc quoddam imaginem Virginis Deipatae
depiaanr Tfdcrer , quae in pedore quinquc
gcmmiscrjdUlIinis decora ta ctat, prorepfitad
imaginem, & gemraas quatttor fcalpendolu*
xauie& exrxaxit Cum *cro ad quintain firaili
modotaxandamprogrederetur, ccce interne*
rat* Virginia caftiflimus animus, non fufti-
Hens noftilcm in facratiflimo pedorc comic-
aationem, excanduit, ftupendoque prodigio
ttiox ex quints* gemma? arcula, quae facta tiffi-
mis vberibus incrat, lac, & fang ois profluxe-
runt, facrilegus miles, tifo prodigio expalluitt
atreptoqoe puluere fluxuro fiftere conatns eft,
nccpotuit; quin ladeus ill© ^gaineufquc li-
quor magismagifqneproflaeret, mosque pne
mentis inopia, in prorluentem nab am procur-
er, acfcipfummiler fubmergit, in virgiaem
Detparam impius , in feipfum crudcliflimus.
La&cusiHe fanguincufque liquor a fan dime*
nialibus illius loci collcdus, vitroquecxecptus
in facrarium diligenter repofitus eft,?bi ctiam-
nam aiTeruatur, & a m«Ui$T religiose Timor*
Idem ibid.c it*
BXBMPLVM XXVI.
Jmago.
* Iconomachm imaginem Deipar* deijeiens
feuere punitur*
& imagines fanrirc earpHTem, cbntigit in celt*
bri quodam pago Loherem appellato, qua*
tuor miliaribus a Gaodauo difiuo, qoeodau
Dciparae Virginis (ratuam inoadcrc a c demo*
liri j cumquc magno tabore tandem imaginem
luxalTcc, decidens ilia fui ipfyw cafu fiodidam
inflixit iconomacho: Nam eafos ifte imagmis
nutu diuino fie accidit, ?t pullus iftc Chnlhs
Dominus, quern Virgo mater vlnis geftabar,
quantumcunqoe antea blandnlos, nunc vltrici
manu ( quam arte fculptoris protenfam habe-
bat ( re&a in caput,ipfamquemaxillafT> Icono*
machi impingeret, eandemque Telot arrailU
quadam acuta perforaret. Btedtm^elUt.f^r.l.
EXEMTLYM XXVII.
f Image B. Virginis null* icencm other urn vi
out tabic lecedetmrlniri petuit*
ANtaerpiar cclcbcrrimo torius Belgij •»•
psdo,cum Iconomachtan. Dom. if*f.
ac deinceps ccclcfias pa Aim vaftarcnt in Mo.
naftcno Fraocifcanornmcodem furoiedebac-
chatifrnt. Cumquealtaria, imagines, & fla*
tuas demolliti eflttir, progreflifuntadiipagi-
ncm B Virginis Dcipararamiflam fole, &lo-
nam fub pedibus habentem,ex laqucati Eccle-
Gx dependent cm - hanc veid nulla vi nee aire
Snaotumconqne fatigarenrnr laxare , nedam
eturbare potuerunt , itnit&a ilia & immota,
inuitis omnibus iftis perdnrantc , & de fororc
fcoftinm Quorum triofnpbante'. Ipfi noscan-
dem imaginem eodem tn loco turn pendca-
ttm paulo poft confpeximus. Idtm ihd. c,i}»
*
Exbmuvm XXVIII-
I De infsnfto interitumilitu iniutdttinmsp**
' SJotnttK Bapttft* in Ecckjis Burkerfenfi-
A Nno Dom. rjSj. Carolos Francorum
Rex , cam in agf • Rofebecano Flaadros
deuiciflet, ttes Britones , homines nc rati) m-
,tt. r ^tis rempli cancellis krbobt in cfcorum ten»pti
toto fere Belgio Iconomachi in tenrpfa J). IoanniBapttftaedicati^ acibidcmfifiifttt-
sua
Circa annum Dom. i f 77. cum pafOm in
_ . . _ ...
^i ^%
Impaniten* &
cuaftu imagine CmcHciufHemS. loann. in
fummoaJtari pofica que ex auro facia vide-
barur,ad illam diripiendam appulfi fane , &
quidameoram auua temcrario , nee indicium
Dei habeas pre, oculi* > maltare confeendit,
6c ienporiffimos pedes pooeot in loco fan&i-
fuaciams , ftatuam ilJam defuo tabcrnaculo
.deducirin tcrram Jnibi orta eft conrcntio in-
tctcof,cuiu*eoramfurarfteflctftarot; vnuf-
quiGjoe enim habere voicbat,& quifque foam
cfli aflercbat , com reutra nulUux propria ef-
fer. Dum autemhsjn longum proteianir , &
inter £ inuicem tumulcuamar , eecerepente
pcrmiffu druioo fa&nm„cA vt ftatua vifa Jit
pnftinum fuum locum occopare . Mox vnus
cxillisqoivideri voluic cacteris duobuSau*
dacior , it nequitix caput , hand terrcra&us
taoto miracnlo, immemor nirabiliumope-
ram Dei,conr«en(b altar* , rcnerabilem fta-
caam icernna iolens deducere in cerram , rt
earn fibi Tei»dicartt,fa&uf in agonia coto cor*
pore ctemuit, & tamquam glacies obriguit*
Dcnique oiiferabiJitcr ante ipfam altare in*
teniae anianaminfelixefflatiir. Ex Artkittto
B*rk*rg.Ecclif.&itf*VHtp trtditiom.
EMPuENlTENS.
EXIMPLTM L
JgmdMBdmmhb rmmstDtmm* T>*$p*tim$>
vt fctnittntiam Agtrtt.
Vidam homo percuffus fait a Domino
Deo magna innrmicate, propter enor*
aairatcm fiiorum (cderam Creicente autem
«£ricudine ,Tenerunt ad cum amici eiusin-
Ibgantes eum ad pcenitentiam & confeffio-
nem. Qoo anditot infnrorem ycrfuseft, di-
ceni * nefcitis quia .ego percat6r peffimus,
quid prodeflet mini poenitentia/ Damnatus
turn : pofteavenitadipfum Chriftus miferi-
cors Donunus,dicens ei Ego fum lefts Chri-
ftus pro te mortuus, cV meat mrferationcs ex*
ccdunt omnia peccata tea, fac confemonem
ruam,6c miferebor tui: 5c illc rcnuit. Tandem
Dominus leuauit pallium fuum, & oftendit ci
omnia valncra ilia dicens ei : Hex omnia'pro
Incantatio* JOJ
tefuftinui. Tcdaitaareftolo, fivilpankcn-
tiamagere* Scd ille necjoaquam acquieuit.
Tunc pijflirnus Domino* Softer Gmguincm
copioium de latere (be , & manu dextcrain
faciem dtfpcratiproiecU, dicens: Hludfignu
coram omnibus hominibus in extremo iudi-
cio portabis,in figmun,quia means mifericot*
diam habere nolmfti. Gaffch*lc*t #»/*». #r-
dims Er*mt*r*m D.Jmt»flinifirm.<>t.pArtk
htm. U$m*H. **
ExiUftVM II.
Imf<*nifns quidam inopinttl mifirrimw*
firtitmr $xitum.
IMpatnitens nequam,quia per tQCamritam
fcelcrace Vixeratjiac^brc folcbat, (e in ▼lei -
m0 articuto, tribos tita Terbis recitatissfaiuu
fore. Hictandem necdum adeo (encx , equo
pohtem dif&adum rjranfiens titubante equo»
cum ilium erigere conaretur , nee poflet, fed
necefTario fibiinacjnas cadendum pnecipitS •
videfet laxatis babenis cades, clamat: Capiat
omnia daemon. Atquecnmhis tribusverbil
fais immerfus peri(t.Nw notntut Author mjl*-
ribus ixtmphrum to.^.6. w^ifsf.j^i.
INCANTATIO.
EXIMPLYM !•
IneAntAtitmihusntcrtmdtick JgdltrnfiMmtk,
k circuit fit AnmUm rAptm,md49CA pansHs
dsuitur, fidpAlUnt & tnAttr reducitur.
REtulit mini bone, memoriae monachus
noftcr Godefchalcus de Yolmunfteine,
quod filere non debeo . Ciim die quadam ro-
garct Fbilippum quendam necromanticum.rt
aliqua fibi recitaret de arte fua mirabilia Rcf-
pondit ille: Dicam Yobisrem (atis mirabil^,
temporibus meis apud *toletum veraciter ge-
ftam.Cumplures ex diuerfis regionibusfcho-
Jares in eidf ciuitace ftuderent in arte nccro-
manti#,iuuenes aliqui de Sueuia,atquc Baoa-
riaftupenda quaedam,& incrcdibilia a magi-
ftro fuoaudiemes, &vtrum nam vera ellcnc
S ff probare
JO*
frobare rolentes, dixeram illi: Migider vo-
timus , yc caquae nos doces > oculo tcnut
- often das, quatenus aliqucm ex (tudio noftro
fru&um capiaraus . Qups cum auerterct , &
sen adquicfecrer, eo quod natio ilia gem fie
mirabilis , bora idonea in campnm illos du-
lit, gladio circa illos circulura fecit, moneos
fob intcrminationc mortis, vt infra circulum
fe cohibercnt, & ne tliquid rogantibus daret,
yet ab offcrentibus reciperent, praecepit. Re*
ccdens ab eis 9 dxmone$~carminibus fuis ad-
uocanit » Mox adfuntilli in formis mihtura
decentcr arm a tor um, militia: ludos circa iu*
uenes eierccntcs . Nunc lapfum fimulabant,
nunc lanceas,& enfes contra eos cxtendebat,
omnibus modis (atagentes.vt illos extra cir-
culum cxtraherent; qui cum fie nihil profice*
rent in puellas ipeciofi/Emas fe transrorrnan-
tes , choreas circa illos fcholarcs ducebant.
IncanMtio.
lignaritium cogitur, deriolentiaindifcipn-
lumfadii magiftroconqucritur.ab aducrfa-
rio refpondetur: Domine, inquit,nonifti feci
iniuriam,non violcntiam, magiftrofuoino-
bediens ipfe fait, legem circuli non cuftodi*
uit.In hunc modum contendentibusillis.dii-
bolus darmonem quendam fibi collateralem
de fcmemia intcrrogauit d kens' Obuerefem-
per curialis fuifti , contra iuftitiam pcrfonam
Don accipts , folue quxftioncm huius litis.
Rcfpondit tile : Ego iuuenem rcftituendam
cflc iudico magiftro luo.Moxquc adaduena-
xiuia conucrfiis,ait;Rcddc ilium difcipuium,
quia nimis impottunus fuifti. Ceteris feoteo-
ciae eius afleufum prxbentibus ad mandatam
iudicis eadem hora fcholaris ab inferis redu-
cicur.magiftro fuo reftxtuitur,concilium foJ-
uitur ad difcipulos reduda pr?di magifterlc,-
cus reuercitur. Cuius? ulcus ita eratmacci&
▼arijfquc anfractibus iuuenes inuitantes , ex* pallidus color um immuratus,vt hora eadem
quibus vna forma ceteris pracftantior vnum
ex fcholaribus elegit , ad quern quotics yenif-
fet chbrizando , to ties anulumaureum porri-
gebat, intus fuggerendo,& foris motu corpo-
ris ad amorem mum ilium inflammSdo. Que
cum per multas vices hoc a&itaflet,vi&usiu«
nenis digitum contra anulum extra circulum
torrexit , quem ilia mox per eundem extra-
ens,nufquam comparuit.Capta prarda, con-
nentus malignaotium in turbmem rcfoluitur,
fit clamor & ftrepitus diicipulorum, accurrit
magifter , de raptu confocij conquer untur
omncs. Quibus ille rcfpondit.* Ego fine caufa
fum,vosme coegiftis,ego vobis praedixeram,
qaiaponeum amodo videbitis.Ad quod ill! :
Nifi reftituas eum nobis, intcrficiemus te.
. Timens ille ritx fuae, iciens Banaros cfle fu-
riofos, reifpondit : Ego tentabo fiipes aliqua
potericefle de i!lo,Vocanfque prrncipem dx
moniorum , fidelefuummtniftcrjum illiad
snemoriam reuocans,^ dixit » difciplinx eius
rnultum cfle derogandum, fequc a difcipulis
occidendum, nifiiuuenis rcititucretur. Cui
diaholus compafius , rcfpondit, Cras conci-
lium propter re in tali loco cclebrabo, tu cfto
pre/ens , & fi aliquo modo ilium per fenten-
liamobtincre poteris,gratumhabca. Quid
plura adimpcrium principis concilium.mi-
de fepulchro videretur refufcicatus/qui focijs
apud inferos vifa recitans,quaffl Deo contra-
ria, &exccrabilisforet llladifciplioa, magis
exemplo > quam rerbo oftendit, & a locorc-
cedens, in quodam ordinis noftri monaficrw
monachum£c fecit. Gdfar.ltb ycsf-4*
EXBUPLVH II.
IncAntAtritem fctmmMm doUrtmesfhitf*!*
fsn&MS putr Btrntrdm txbnrmt*
CVm&ndus Bernardus ao*huc poeroJos
graui dolorc capitis rexaretur , decidit
in tectum. Adduda eft ad cum muliercula for-
te ignorantc matre qnali dolorem mitigatura
carminibus • Quam aim tile appropinquan-
tem (entires com canninalibus inftromcotii,
quibus homioibus dc ?ulgo illudere confoe-
uerat, cum indignatione magna cxdamansi
fercpulit, & abiecit. Nccdcfuit diuina gratia
zelo fanfti pneri > fed continuo ieofit nrto-
tern, ic in ipio impetu fiirgcns, ab omni do-
lorc libcratum fe efie cognouic « ixv*****
Bmurdi Ufa .t*f u
Ixi^
.i»
Ex
IMHTM III.
J£uem*do fecmin* batons Unties ocuUs inctn-
. tAtumxhui nimikm crcduU merit of »4 ftrfi-
dit, vt f*ciliH4 decifgrttur f*n*t*fit.
IN Colonia incly ta ciuicatc Germanic,, fce-
mina quxdaliuidos & groffis humoribus
concretes oculoshabens , curu pedetentim fe
ad ccecitacem crcfceme.cahVtne ventura for-
midaret, nitrjum cop fi fritt&iicornm confi-
lio, fere totam fubftautiam fuam in non pro*
futura coHvria prodiga quadam fir iucouiulta
■f rodigalicatediftraxit Venim cu poft diuer-
£>n)m magiftrorum varias curas, nihil niii
vacuo xte marfupia infelix fcemina retenraf-
4ec,caxd£ expert* eft, medicos racilhis fpon-
dmpon%,qiiamexhibcremedelam Siquidem
id paruum lumen inualidx lapadis, quod ac
<cflura medicos tecum culit impeditum, cum
grani ia&nra vix exporcauit . Omni igitur fpe
recupexandi luminis perdita; audiuic quenda
Ihideodnm efle.qui iufignitas mgbranas qui
Incanratio. $ % 5°7
tcnebrofx nubcculx afacie vcnti,impedicam
eotcmisinnacx lampadis flamma clarifiimant
reliqucrunt . O qcis'calamus fcribct.autqu*
vci tacundifllma lingua^cffari poflct cu quan-
to detune mcinbranam illam mulierhonorc
dctulerit, qu^mquc fublimc verba ilJafcdcm
incordc-fceminx huius accepcrint , per quae
inopinacu luminis fui fulgorem rcccpit.C^te-
rum nc hanc vel quofcuquc alios cam infaufto
prodigio ad exhioendam fidem incantationi-
bus dxmoncs concirarent,ac per hoc plurcs
anirnas in barathrum damnations cijecrent,
placnit altiffimo Deo hoc modo nequitix hu •
[us pudenda dctegcrc.Erat in diebus i I Us, quo
bate circa mulieiemhanc agebantur prxdica-
tor craidam no minus vita.quam dochina fa-
mous. Isciim prxfente fcemina afpeicfatis
(vc merito debuit) contra incatationcs inue-
clus effct,dixiflctq} eas nil poffcvalere , venit
ad cum raulicr, poftquam de ambonc defecu-
ditydicens ci: Admiror vehementer qua £ron-
tc nil tncantationes poffc pre.dicare audeas,c«
np'n mulcts elapfis diebus car urn potenciam in
mci luminis rcparacione ei perta fiin, recepc-
fcufikm diuinis verbis ad colla infirmorum . rimq; per eas oculorum mcorum celcrrimant
(ufpendcrer , talique re medio vixos foeminas* (aniratem, quam nullx mihi potuerunt ruedi-
caminum vires rcpararc.Et cumins quomodo
per appenfam collo membranamfanata fit in-
dicauit.Ad quam prxdicator: fi babes.inqmc,
circa te mcmbranamillam,fcer quam tefana
tam reris,pcto,eam mini prxbe vifendam, rt
queab oculorum quibufaisincommodis libe-
«arev. Credidir fee mi n a verbis narrantium>&
non tam verbis exhibendis, quam erratica fi-
•dc(allandafcudenten> ilium confulcura accc-
<Jit:Et nc froftra rcliquum fubftariolx tux in
maeiitrum expenderct,inquirit ipfaaftuden-
tc,n non aliquando ars fuafefelleric . Acipfe
{quiaeloqu€s erac}innumera nomina afeca-
ratornai racili pronunciacione retcxait, nul-
lum q; rriuolafenfifle fux artis remedial lib era
xrontcfatebotur.Addiditquoque fcproptifli-
na marra capta itipendia reddituium}fi in ca,
quod in nullo cotigiflet^fux artis rcmedta va-
cillarent. Tali igitur (ponfione animata rau-
licr , datohornini precio infeript^membrana
ca omm rcuerenria^fide,%e deuocionis fcricis
quibufilamttftiolis implicata tanqtiadiuina
oracula edtioene^ ad<olla fufpendit Erat au-
t^ inferiptio tabs D«m6 euelfat eculos tuos»
Sc ftercoribusimplcat loca vacatia! Mira res.
Vix pauciflimi dies tranfierut,& vniucrli pra-
•i humores aB oculis fxxminx fqgientet > ecu
& ego vidcam verba illa> quorum te adiutam
virtute gloria ris . Tunc fcemina dctradam i
medijs vbcribuschartamlegendam prxboit
poftulanti. At cum pr^dicatorlcgiflcrncquifli-
mam illam infexiption^sinrifum cocitatus^*
mulierem ait; O mulier> magna eft fides tua,
qux tam prophanis atque nequUfimrs verbis
virtue^ infudit, 9c cibi reddidit &nitat6!addi-
ditque: Crcdifnc mulicr , fi huiufinodi verba
( 8c materna lingua verba neferix inferiptio-
nis ptorranciat) eflent fcripta in fchcdula hac,
per catibi oerditi luminis aciem poffc rcfor-
raari.At fcemina prx indignatione inru^at
fronce fufcata,Ncquaqua, ait: C^u^cnimvtr-
tutem habere poffent verba ncquulima'.Tiiiic
illc:Per {accrdotium mcum,inqu it, nihil aliud
preteiquam dixiinhaccharta defcriptumre-
5o8 JncaftHtio.
perio. Tuergovideris , quatemaleuolusilie vivcrborum, quam famuli fui pcrAdia rem
homo virtute fanauerit. Syadeo ergo tibi, ?c
confelTa errorem ad pcenttentiae remediafe-
fltnes ?3c illos ooulos lachrjmts tiges , quos
norttam fides, quam perfidta illuftrauit. Ad
quae verba fcemtna in ftuporem vcr(a»prae ni-
roia indignatione, & iiilcriptionem rupic> &
maledi&a inaudorem tongermnans,decae-
tero fi mi libus rebus fidem non exhibituram
peenituic.Dc quo fit benedictus,&c. C#2b£#r
• \
EXIMFLTU IV-
Qufimdo quidmm fukenk p$r pr9fh*mjfim*m
qmsmUm, cbsru infcripmmm dtfiratm
clMMfura* spgr&t.
-p Rat quidam facerdos io cadem ciuitate
*■' Colomenfi vir honcftz vi%x> famae Cele-
bris, & in his quae CKnftiani dogm*tu crant
son mediocriter inftitutus . Is adolefcentem
quendam nepotern habuic laicum & fine licce-
ris , qucm tenerrime diltgebat . Vcrdm quia
temper prona eft ad pcrfidiam ftolida U litte*
rarum ignara ruftkitas,praedi<ftus iuuenis in-
cancationibus nimis crcdulus, a quodam fo-
daJifuo nonfacili precc fchcdulam quandam
extorfit,quz viipicriptionisnefariae diflilicli
geri recognouit Quap sbpeer petita fchedula
atquedilplicatalegu , & ita in eapatrijs ver-
bis fcripcum inucuic, loanne*(hoccwmcrat
noraeneius)eftmalus necjuam;nihilplus,Di-
hil minus,nibil aliter. Ynde licet vehemeotcr
fc in rifumfenfcrit concitaui , horrorc tameo
perfidic/virilcmmaturicacc in vliliu retioujc,
& ad inuenem aitrlita ncfunt fan AilEroa ver-
ba iUa5 de quorum gloriarispotcntia ? Sum,
ioquit» iuucnis.Eciile. Quid fi in nac charta
base verba fcript* client : Xoannes eftmalot
nequam. Num ea arbitrareris (crarum vaJi-
dam claufurampofle diudlerc,& adfuiobc-
dicntiamfcrrum ar&are/ Ad quae verba facie
in rugas contract indignabundus ait : Nc-
quaquam. Tumille; In veri tatc, inquic, mihi
crcde, nihil aliud quam dixi in hac iofeltci
membrana fcriptum xeperio. Tu ergoviricris
qutbus viribus quaucpocentia fcrarom egeris
obices diftilire. Pone igiturfili pcrfidiam, &
cxecrandara artemhis do&usabhorie,neer-
roris tui in breuititmo report fuppticia pen*
das. Ad haec iuuenis de vcrborum viribus in-
coepit vacillare, hatfitabundus ramen&am-
biguafpc icerum membranaun ferisapplicoit,
cxper iri volcns vtrum nc vcl adbuc*ficor ha-
tfcriiufeccrant, repagulorum nodosveilcot
difligarc. Sed quia ndci.i mo pcrfidiac, teme-
tibus obicibus afque repagulis diflbluti5,fine raria vi verba caruerant, obitum iunclurisio
clauium iuuamcnto fcras quafcunqucapcrirc
poflc atcraedifioluerecredebatur,cuius rei ne
iuuenis thnolam haheret fiduciam , ftatim
cum Ccbedulam cccepiflet. feris earn cufirma
fide applicuit, atqj durius obferaus quotiens
Ifbmc referauit. De qua re cum vehementer
Cecum ipfe ftupcret, 9c eficacem diiunamquc
verborumillorura ^otentiam miramur, Do-
mino fuo (acerdori rem, vtcrat inpotuit, fc
to pr^icntc quafcu nqj v olui t applicata charu
feras diffolutt . Adhucnc , inquiens,incanta-
tiones nil poffefatebcris, & impotentem ar-
bitraberis honun vcrborura fcbedoUm ? fit-
oerdoti oftenutmaieftatem, quibus iKcreoa*
gula fcrrau, uec m^lieis firmata mciaila ha-
fuafauoneaiaaentibus, nil ferae adtemera-
xiam verborum Ttftutem mouebaatur. Quod
vbi iuuenis vidit, malodidbini fcbeduJam cum
indignatione dilacerans, tgnibus Cfeaandas
panes iniccit,Atfj0 CfUeBtrfpu. hums.
EXEMPITM V.
li iftr) p*rU sdoU/c$m pHiQsm pctMitu**
& ptf uHtom^nttAm **fwm aipim*
AN no raillefimoduce'tefimo (eiageJtmo
ftudiofus quida mifcre deperibai poel-
lamj cum alia ratione non pofiec , ipfias Obi
copiam fieri per nccromanticum, datape««
clenns valuere ctfiftcrc, quod vt facerdos vi- niae fumrol, cupit . Hie fc adolefccotcmqae
ditnullam vim vel firnfimmam ftram fche- circuloincludir.icucnflimc.nccundcmcgrc.
dulae riliiis vircutem poff* infringcrc,a©n tarn diatur>inipcrau$.Mox ad coDiurauones cod*
ucrfo
Inco&ftantia.
ictfo plarireifc (peciet phaotafmatum offertt
tandem ipk quoque, qui* ouarrebarur imago
puellx; Hicadolcfcens , libidinc vitals pf«-
ccpci jramcmor , manum cttcndit , amatam
apprencnfurus, fed maximo foo malo, fiqui-
dem a fpirira nequam parieti illifus,mi(eratn
cxhalauitaumam. Sifridm Mifntnfit Uk i.
S»*Epit#******D*m.i 1*0 Afttd P.Prtr.Ttyt.
it Utk mfifimpMt.iasp. 1 9**. 1 6
i09
EtlKPLTM II.
TmnHtnt frsttr merit urns tx fidget* Jpei i*-
smdttA^ctrmins fttetwtAmt.
fifmm*xanfbl
.. INCONSTANT1A.
£ X IMP L ▼
I.
COtraerfiis quidam cum die do mo Clare-
uallis Icuitare fua ccrtio fuillet c^reffuf,
ttnioque rcccptus> tandemque falucaribus
VUt tttmm tit. DtdUsti* §x$mph t . *h*L monicis , & fan&is preexbus B . fieraardi Ab-
.tis. Imsfo ixtmfU u& ti$. Crmit bans compun&us , ccepit apoftafia? -Ci^ pre-
* - cipirium,in quo iam tertio grauitcr periclita •
tus fucrat,tottt medullis cordis horrorc, quid
pcenttenti? , rcl (atisractionis Domino pro
cam enormi ream fuo offcrre poflct , enixids
qu*reK,& infpirante Domino cogitauit , &
iotejlcxit ad promerendam rcniam delitto-
rum, 5c obtinendam graciam virtu turn , nihil
cificacius,rjibil in cemfpedu Domini accepta-
bilius eflefacrificio cordis contriti, & fpiri-
rus humiliati , quod folum regoum coelorum
OVidamautcmeioj monachuajnobilita* pcruium facerc prcualet, 3c formidabilcm
ti meatcm dedesat, ftepcrmanerc in cuuetis diuinc iuftirix diftridionem gemiti-
bus inenarrabilibus fle&cre confucuit . Hato
itaqj pictatis arma corrjpiens, & femctipfum
contra feipfum erigeus, primoqutdem vn\-
qcf&s ordinis obfcruantias fine dirliniulatric*
AwmtfUfU B. Btmdi&i ncidtns nummthm*
tmituxAfp*ritt*n* drsconis **mi* visd*-
tmm* v$l*ntis%*d WMnmfterium r$d*citur.
Vidamautcmeiuj monachuajnobilita*
ti meatcm dedesat, ftepcrmanerc in
^* monailerionolcbat. Cumqueeum vir
Domini af&iuc qorriperct^ficqucmcr adme -
^Kt , ipicycid nullo modo contcmiret in
coagregatsonc pecfifterc , atque importunis
prccibus Tt relaxarctur innucret , quadam die neetigentia , quantum potnit , obferuarcftu*
idem venciabi lis pater nitnietatistcdioafFe* dtfit, &infupcrquotidianis prccibus, & la*
Aus,iratasiu(Et vtdifcedesct. Quj moxvt mentis pranerita fo a peccatadi lucre folic! top
monatlenuo) exijt , contra fc affiftcre aperto fuit,&Iubrt prorCbs excm pi o,ft antes ne labe-
ore draconcm in itincre inuenic . Cumque rcntur, lapfos,vterieerentur, informans Cx-
eum idem draco , qui apparuerat , dcuorarc tcrum Deo difpoDemc,qui fortioribus pUgit
vcilet , ccepit ipfc tremens, & palpitant, ma* fortiora folet adhibci'c medicamenta, qui que
gnifque vocibus clamare » dtccos :, Curritc, ineffabili pietate fua quandoque vafa cootw-
CDrhte^nia dracd iUe dcuorare me vult. Cur-
rentes anteirjfratres)dfaconcm minimi vide-
rnotjfed trementem arque palpitancem mo-
nacbum ad monaftcriura reduxerunt.qui fta-
tim promifit nnnquam lc cflc iam a* monafte-
rio receiTunim , atque ex hora eadem in fua
promtffiofje permantit, quippequi (anfti viri
orttionibus contra feafiftere draconemTi-
derat, quem priux non yidendo fcquebatut.
mcli* transfert in rafa htihom, & granaf,in*
grefla eftputredo iiioffibus fratns pratdic^i,
percufTos eftcrrcafcmoraYlcerepeiimo,apo-'
ftemate cancerofo £t crefcente in diesaneu*
iliadoforis , totusdiftabuie, ita ttcarnibu*
circa locum vlceris yndiquc corofisftoiTa nu-
data patefcercnt, 8c vulnera Tcrmibus feature
rent. Aim is itaque plurimis m grabato carcc-
raras, & diuin^ animaduerfionis flagctfis bu.
militer fubdhus quoc horis riuebat totiden^
pene interitionibus fubiaccbac . Erac ergo pa-
tienti anim^ miftrabiiis dolor, St angor d f*.
cicputrcftcntis corporis fui , iimuiquc ietuis
Sff > - eius
/
5}<> InConftafctia.
eius anguftia cordis immenfa prxhorrorc,& .
fetorc quem cabiofum ylcus continue exHa-
labat, led lab oris, & paticntiac huius nihilo-
minus remuneratio copiofa penes Deum
▼trifquerepofica Satagebatautcm tracer idem
infirmus in doloribus,& preuiiris (uis femper
grttias agerc , cordecredens & ore confitens
lefe recipere long* adhuc, imparia mentis.
Cum autcra iam ad purum fui/Tct. in eo fcoria
exooda peccati , vc lecunrfum fapientis di«
Sum, ablata rubigiocarge&egredercturTas
purifll mum tandem educta eft aninu ilia bca-
ta.conflatorio purgacionis 8c veluc argentum
igne exaxninatum^unda & nitidacum carte*
tis mifcricoxdiae vafis, trandau eft ad pala-
tum lummi regis. Sed amequam dc lacu mi-
feria*,& de luto fecis cduceretur, ad confola-
tionem omnium vcre" pccnitentium,meruit iu
hac vitaprxlibarefrudnmlaboris. &paticn-
tix fua;, 8c nefcioquid de inefFabfti illafupcr
dulcedioc>ad quam One fine frucdam in pro*
ximo eratadmktcndns pracguftare. Quagu*
ftata tanquam muft* coxlefti inebriatus, pro-
tinuscrupitiniubilumprarconij ccelcftis. fit
fcrcnata facte ccepit idiota, & qui ouoquam
cantare aut Icgcre didicerac , fuaui/Hraa me-
lodiaquofdamitouos,mulcumquedelcdabt 0
les hvmnos ,acmodiilqs cantare de canricis quo fogies? Crete mini , quia raalo too tali*
Sion. Fa&aautem hac voce,conuenkmulti- cogitafti.Scio,rci«,qmafola ▼cxariointcllc'
tudorratrum yidere earn gradi miracuJoho* <&um dabitauditui,& quiper timoremDeiit
ninem tantis milcrij* , 8c calami tatibus op- corrigerc negtexifti, digriis ▼crbrribus caw
preiTum in ipfo mortis acceflu , cantando ac gatus vkerius fugereoon tentabis. His^u
trjpudtando morri infftltantem* quodammo- ooepk cum crebris i&tbus tunderc baculo
dodicemeaujVbi eft mors viforiatua ? Ita *quem tencbac,& attt Ecccftipendiaqo*01**
crgd^pnecentor nofter modulizans , 8c alle- reris, forge nunc, 8c fiigc fipotes . Euigilans
luva,quod in plareis coeleftis Hierutalem f«e« ( rater inuenic lecotum quafiacum.it* tt Ufa
queutatur.quodammodopratoccupans, quid detineretur. Tremens itaque , Priortmquan
poft mortem carnis fadurus effet , incaroe citios fecit ad fc renire. Quo acccrfito , cim
adhuc corruptibili pofitus, pcaUago miraculo cordis contritione conrellus eft malitiam.
dedarauic. Sicquc lxtabundus, 4c laudans in <juam mence conceperat* Priorcqooquc del-
▼oce ctultationis 8c confcffionis,beatam ani- diam> 8c focordiam eius corripicfitc * & p10
snam ilJam cxhalauit.De cuius fclici confiim- reato pceairentiam intungente, &**&. '.
matione Beatus Bernardus bilaracus 1 fcrmo- perfeAe reiipuit, ncm habens rlcra dendemia
■em dcuoriffimnm ad fratres in capiruIoYcck, fugiendi. ibidemVide itism tit* Ap8***f*lt
commendans in eo dignum pcenitentix fru - tit.gul* txemf.j tit. Far turn txtmf* ia v1 ^
Aum>& admirabilem paticntiam, eius omni- CmUfik gloris $x.f.
Imis propoaens exempium«Lf^«nV vsris Wujhri
Jim trditris Citttrcknfit.
w
EXUPITM XI f.
InfnfifiM frsttr k Bt*t* B€rn*rd*y& M*U>
chim ctirigititr*
ALius qntdam fratcr^xdm inftioc\adia-
bolico ita mence corruptus cflirevtiam
a^oftataret a Deo, 8c pactum cum inferno^
ceret,id eft^dfeculumrediredifponerct, ti-
ditvifunpdis B.Bernardum>(ancittmqiMa*
lachiam reuerendiuamos ipfius loci patro*
no$, in do^mttorio deambuiantes,& frattes n
ledis fuispaufanteSjlingHtattm vifuaniotx-
nedicentes. Qui cumin ordine vifitaciomsai
ledum ridesicis-koc dcueniflenr , nee tarn be-
nigneeumrefpicere, ncc benedidione, yn
cxteros firmaucratit, rolueruntroboiaretlci
tnagis quali indienantesaducrfuseumuabar.
SicqueB MaUchiasad B.Bernardumlocaros
eft. Homo ifteparuus,cV inquietus,mhil om-
ainoboni gerens in animo ,non timet iniqui-
tatem medicari in cubili cordis fiu > Unxpe
pcona ToluncatediaboUcse fuafiomaflcnfom
dedic.yt ad vomitum feculi quam citiiis potc-
tit, reucrtatur. Qu 9 audi to, fi.Beraardus^
xitei:Tu de monaiterto meo fugere qusris,*
INDW-
IndifcretioinduJgehtia.t
fit
IND ISCHETIO.
&X1M f Lf
h
TtMtMti* Imxmridflm dimw* mtxilb, qukm
m>Br$ Uk$r$ vim* bur*
Dlcebant dequodam patre , quia Ocula-
ris fuiflct 6c poftcaquam conucrfus eft,
deconcopifceatia, riotisCux frequenter fti-
rnulamscfr, Jcnarrabat hocpatribus* Qui
cum TiduTcot quod opcranus/uiffct, 6c mains
raccrct opus quim ci dicebant , imponebant
citammnlu , tc debititarccur corpus eius,
in yc nee furgere poflet . Deo autcm difpen-
(ante venit quidam pater , vr applicarec in
Scetc. Etedm venifietad cellameius, vidit
cam apertam, 6c pertranfiuU admiraus quo-
modo nemo eracttus effet in occuxfum eius.
Etrcaerms puUauit,diccn»: Nc forte frater,
qui in ea habicat , infitmetur . Et aim pulk-
tec, incrauit? St iiroeait cum infirmnm , & di-
cit ci .• Quid habes pacer f Et narrauit ei, di-
xcas : Ego d e (ecukiri vita fum , & follicitat
ne modoinimicus rn vxorem meats, 6c nar-
raui patiiboa , & impowerunt mihi conuer*
iauonis onera diucrfa , 6c cum obedientec
implere vcllctn , ecce defeci # 6c tamen ftimu-
lqs crefcit. Audiens hoc fenex contriftaras
eft, 6c dixit ei : Eqnidem patrcs, vt poccntes
yint bene" impofiierunt tibi onera quibus gra-
Qaris,(ed it me paruujum audis, ia&a a te occ,
ficfume parura cibi tempore fiio, & rccolligc
vires tnas , & fac aliquantum opu*Dei,& ia-
fla in Dominum cogitatioucm tuam , quo-
aiam mo laborchanc non poseris fuperarc,
corpus cnim ooftruin velni yeftimentum eft.
Siigituriliod diligcnier tradaueris , ftabic.
Si autcm negfexeris>iU«4>piurcfcit. Qui cum
audiflet com, fecit ita, 6c intra uaucosdies
receffit ab co ftuaulus • Ex lib.
^ /
EXIMFITM II.
lndifer*1*sfrMt*rfpr$tispM*ibm m /*/*** &
f€t*gi*te obUtk dxrs mrf defu»p*m*
* — -»
QVid dicam de iilis duobns fratribus>qui
cum ylna illam eremd Tbcbaidos > rbi
quondam fuerat Antonius vir (an&us , habi-
tarem, minus cauta difcretione permoti.cun*
tes tracxtenfiunfdlitudinisvaftiratcm, nulla
efcam peoitusfiimere decreuerunc, nifiquam
pcrlemcripfum Dominus praeftitiflct. Cum-
quecrrantes cos pctdefcrta , Zc deficienccs
iam fame , along* Matzites confpcxiffcnr,
(qux gens penc cundis nationibus ferisim*
manior atque crudelior eft , nou cnim cos ad
crTufionem fanguinis, vt noanullas gcntes»
defiderium pracdas , fed fola fcrocitas mentis
inftigat)cifquc contra naturamferocitatis fust
cum panibus occurrifient » vnusex cis fubue-
niente difcretione, velut a domino fibi porrc-
do»,cum gaudio &cratiarum adioncfufec-
pit, rcputans efcam fibi diuinitus miniftrarir
nee Gm Deofadum.vt hi, qui femper cruore
hominum gaudcrent, deficientibus iam 6c ta-
befcentibus ?itx fubftamia largircmur. Alius
Ycro recufans cibum , velut ab homine fibi
oblatum , inediac defec^ione eonfumptuseft»v
Quprunvlketinitia ex reprehcnfibili pcrfua-
fionc defcendcrant, vnus tamen fubueniente
difcretione, id quod tcmcrc, incauteqj con*
ceperat .cmendauit, alius autem in ftuita prar-
fiimprionc perdurans, ac penitus difcretionis
ignarusvmortem,quam Domiaus aurerri? o*
luitjfibi pracconfciuit.C^4»iw in ColUt. i.^
6.Vid*eti*mtis. Ctmfiffio ex. x* M+Cmfitimm
*x. i.& Ht*D*m» ixtmp. li.
1NDYLGENTIA.
Vummtm furnmus ?$ntifex*qui *d mbfolnti*-
nk imptnf* fruBnm & efidnm mm *r*9
hud tiff ${n$iu
REfert Doclor IacorVus dc ParadKb Cas*
thufienfis in- libra fiio de peccatis-mear
lalibusmorulibus. JLomauus Qjoidam f ena»
fits
j il Enfernuft
fez fini tkx appropinquaos , capellano do pertimuiiTe torment* ; ctfi taceret lingua,
audtoritatcm ApofttfUcam eomulk, (e. abfol
ucndifubplenariaremiffione, n. fieri foictin
anno iubiteo. Fioica coufeflione > beneficinm
abfolurionis obtiouit,obtjt. Non multo poll
apparuk eidem capellano vultu mcediffimo,
& vcfte lagubri. Reqaifitus an ipfeciTet Papa
defunftns. Rcfpondit, audd fie: Requint-ca-
pellanus , qnaretam rriitif appares t Refpon~
dtt: Qnontatn aetetna? morti adiudicarus fhm.
Quare(inquitcaptHanus) cam tamenbene-
ficium abfolurionis plenariss tibi confeflione
fada imprnfum fit ? Refpondit defunftus:
Quoniam fupremus Iuucx abfolurionemil-
lam ratam nonbabuit. Quibusdi&isdiipa-
fuir.VriqucDeus creditor hoc voluiflcreue*
fori propter nos, vtfi in viridi ligno hoc fa -
&umconftat,ideftincapittEccleii2, inari-
do, id eft, in minori auckoritate, quid fierct,
Ytv\krzmni.Colleftorff€t*li torn «r D. Is-
(tbidt ?sr*d$fo.
INFERNVS.
ExiH P'l *H m I.
Infirm potnmvidiw Ps trtu mwpchi* grsmif-
fimsm fmnittntutm m mund* fitigit*
conucrfittio loqucrttor, Grjyat.Dmbf Mr
- EzlHPlTK II*
Infnnmlis fmmm vidtm^rndsm *d vitmtt-
dp , ftd vitieftm ummirfstwumfum •«
ctmxit.
ANte tricnmamqooqucinhacpcftijca-
tia, que banc vrbcm clade vehememifi'
ma dcpopulauit, (in qua etiam corporali vifa
lagittx ccelitus venire ,« ft fingulosquofquc
fcrire ▼idebatur) quidam miles in bac cadem
noftra vrbe percufliis ad eitrema pcniciut:
qui cduclusi corpore, cxanimis iaccbac , fed
cuius redijt, ft qu* cum eo fuerant gciianaf
rauir. Aicbac enim , ficut cunc romuJasiu*
notuit,quia ponserat, fub quo nigeraqut
caliginofus fcetoris intolerabilia ncbulam
cxhalans fluuius decurrcbat. Tran&doantem
ponte>amGena prata erant atquc viretia, odo-
rireris herbaxum fioribu? adornata, in qribos
albatorum hominumcojjuenticulaeiTerijfe-
bancur.Tanrufque in loco eodem odor fitaoi*
tatis inerar, Yt ip(a{uauicatit fiagranuaiilic
omnet deambulantes , habitaDtcfqueCiciara.
Erro* quidam monachuscxregioneor-
cos Hybcrnia^loco raft* fobrudinis cui
E«afIanomcncft,inh*rebat: Hie priofquam
cremum peteret, molefti* corporis intcroc-
nientc defunclus eft, fid protyius corpon re-
ftitntus , infeini ft fuppHcia atqueinnumera
loca flammarum vidi/ic teftabacur: qui etiam
quoftam buiut feculi potentes , in iifdem
Ibi manfiones diuerforum fingul* mulritudi*
PEtrui quidam monacbus ex regtone or- ne lucis plena . ■ Ibi quedam mine poceoa*
tns H vbcrni j? . loco rafat (oktudinis cu i j^hficaba tur domus , quae aureis tidebator la*
terculis conftrui ; fedcoinselTct noa poroit
aghofcN Erant rcrofupcr ripam prsdi^flo-
minis nonnuilahabitacula,^edaliacxurgeo-
trs fectoris nebula tan^ebantur : alia antes
exurgensfostor ex Humine minimi taogebir.
H*c vert eratin pr^didoponte probing f{
dammit fufpenfoafeYulHle narrauit . Qui quifquii tpcf eum iniuftorum relict tranfw«iin
cum iam dedudus eflet, rt in ifto iam & iplc tencbroio foscendque iuuio Jaberctar . Iaiti
mergeretur, fubitoangelam corafoi habitus rcro, quibus culpa nen obftitk, fecuro per
apparuiflefatebarur, qui eum in ignemmcrgi
f rohiberet, cui dc dixit; Egredere Be qualiter
dbi poft h*c viuendum (it cautiffimi attende.
Poftquam Yocero paulatim* rccalcfccntibus
membrisab secerno mortis fbmno euigilans,
cuno^aqur circa ilium fuerantgefta, narra*
juit , tanrifque poftmodura lc yrgilijs » iciu-
ni|Tqite conftrtnrtt , yx tnfenn cunr ridHfc dc
eum greiTuJac libero ad loca anvsna perocni-
rent. I W etiam feFetrum Ecclcfiafttcs »
lias maiorcm (qui ante quadhentuuui denD-
dus eft) deorfum pofitum in locis tftis tcttr-
rimis magno fern poudcrc religacum aedc-
prciTum vidiflc confcfTus eft Qui dumrequi-
rerct , cur iu cflct, ea fe dixit audifle, quxoos,
qui eum inhac Ecclcfiafticadomonouimus,
1 icicutcj
Infermw. yi$
fcicntcs ada eius recoliuras : dictum namque jacens.Qnpd du moueret virga palmea.quam
eft. Hac idcirco patitnr,quiafi quid ci pro fa
cicndayltione videb*tur,adinferendas plagis
plus ex crudelitatis defidcrto,quam obedicua
Ixuiebauquem fie fuuTe n«Ilus,qui ilium no-
uir , igoorat . Ibife fie quendam peregrinum
prcsbyteraro vidiiTe ratebator, qui ad pracdi-
habebat manu, locutum eft caput iliadadefi.
Cui dixit fenct: Qtns es tu?kefpondit caput
illud adfcncm.'Ego cram facer dos gentilium,
quialiquando commancbam iu hoc loco. Tit
vero es Abbas Macarrus , quihabes fpiritura
fan&um Dei Quacunqucergo hora miicitus
ctuponte veniens, tantapet euraauftoricate iucris eorum , qui funt jn tormentis , & ora-
tranfijt, quanta fie bic;finceritarevixit. In eo- uerisproeis, tunc confolamur puGllum.
dem poote quoque Stephanum quendam fe Dicit ci fencx : Et quae eft ifta confolatiof
cognouhte teftatos cft,qui dum trlfire voluif- Rcfpondit ilh Caput: Ouatum diftat caelum a
fee cuu pes lap fus eft, & ex medio corporeiam terra, tantum eft ignis fab pedibusnoftris, fie
3
extra pontem deie&us,atque a quibufiiamte-
terrnnis viris ex famine turgentibus per co •
xas deorfum,atque a quibuUJa aibatis 8c fpc-
ciofinunis viris coepit per brachia furfum tra-
hi. Cumque boc lu&aroeneflct, vt hunc boni
ipiritos furfum, mail deorfumtrahe rent; ipfc
ui bc,c videbatad corpus reuerfus eft,&,'quid
e eo plcnius geftum fit , minime cognouit.
Qua in re eiuuiem Stephani vita datur intel-
ligi.quiain eo mala carnis cum eleemofynaru
operarione cerrafeant. Qoicnimpercoxas
deoifum per brachia trahebaturfurtam , patet
nimiru quia 8c elccmofynas amauerat 8c car*
nis virijs perfectc non reftitcsat K quae eum
deorfum trahebant, fed inillo occolto arbitri
examine quid in co viccrit, 8c nos,fif cumqui
vidrt,5c reuocaras eft, iatet.Coftat tamen quia
idem Stepbanus poftquam 8c inferni loca vi«
dit,fit ad corpus redijt vitam per felte minime
correxit , qui poft multos anno* de corpore
adfaucad eertamen vita? 8c mortis exiuit.Qua
dexe colligitur, quia ip(a quoque inferni fup-
pliciacum demonftratur,alijs hoc ad adinto •
rium,ali/s vero ad teftimonium fiatm iftivi-
deant mala qua? caueant: illi vero amplius pu-
oiantur.quo inferni foppliria iam vita 8c co-
gnitavitare nolueranfe Ibidtm.
Eximpitm III.
InferBMltsprnnmditorfidbter/imodifr* mtri*
frum qualitste f*ttun$mr.
DIcebant de codem Abbate maiore Ma-
car io , quia dum am bu la ret aliquando
incremum , inuemt caput homjnis in terra
fuper caput noftrum. S tad bus autem nobis in
medio ignis, non eft vt qiiis facie ad facie vi-
deac'proximum fuum.Aiteigofcnex cum He-
tu;Vc, iUi diei.in quanatuseft homo, fi eft hec
confolatio (bpplicij. Rurfus dixit : Eft peiut
tormentum ab his/ Refp6ditcapnt illud: Ma-
ior pana fubtus nos eft* Dicit ci fcnex:Et qui
funt in ipk? Dicit ci caput illud: Nos, qui
ignorauimus Deum, vel aliquid modicu mi-
(ericordiae habemus •• hi vero qui cognoucrfit
Deum,8c negauerunt eum, nee fecerut volun-
tatem eius,hi funt qui fubtus nos fuut Et poft
hxc fumens illc fenex caput fcillud fcpeliuic
Ex lib. Di&ritu P strum num.io.
Ex iuflt it IV.
Tmnttrntutm mirmbiUm vifisfmwt infirni
Drethtlmm f*r*£tt.
P Rat pater familias in regione Northam*
*-* briorum religiofam vitam cum domo fua
gcrens, qui infirmitate corporis tadus,& hac
crefce'teper dies ad extrema perduclus,primo
tempore noclit defunc^us eft,Sed diluculo re-
quiefcens ac repente rcfidens,omnes qui cor-
pora Hemes aucderaat, timore immenfoper-
culfot in fugam venit . Vxor tamen quae eum
amplius amabat(quauis multum tremens fie
pauida) reman fit: Quam illc confolatus,Noli
rnquit,timere: quia iam verefurrexi a mortc
qua tenebar,dc apud homines fum iteru viuere
permiflus , non tamen ea mihi qua ante con-
fueueram conucrfatidne, fed multum diffiroili
ex hoc tcporeyiuc'dumcft.Statimquefurgens
abijtad yillul«oratorium,& vfquc ad diem in
Ttc oracione
5H
Infcrnus.
/-/
)
brationcpcrGftcns,raoTx>mnem quam pofle-
derat fubirantiam in tres diuilit portiones:£
quibus vnam coniugi , alteram filijs cradidit,
rertiam fibi ipfi teneus ftatim paupcribus di-
ftribuit,nec mulcopoftfeculicuris abfolucus,
ad monaitcrium Mailros,quod tumidiflumi-
nis circumfluxu maxima ex parte clauditur,
pcruenit , acccptaquc tonfura locum fecrctas
manfionis quarri preoiiderat Abbas jntrauit,&
ibt vfque~ad die mortis in tanta metis & cor-
poris cootritione durauit,vt multa ilium, quae
alios I ate rent, vcl horrenda , vel defideranda
vidifTe,etiam fi lingua fileret, vita loqueretux.
Narrauic enim hoc modo quod vidcrat ; Lu-
cidi;s,in<]uit,afpedu,& clarus eratindume'to,
qui rflc ducebat Incedcbat aute taccos,vt mihi
videbacur cotra ortu folis folftitialem. Clique
ambularemus , dcuenimus ad valltm multac
latitudinis & profunditaris , infinite a u tern
longitudinis, qux ad laeuam nobis fita vnam
latus flamis feruentibus nimium terribile, al-
ter u furenti grand ine nimium omnia pcrflantc
atque vrctc no minus intolerable prxfercbat.
Verumq; enim crat animabus hominum pJc-
nu.que, victffim hinc ac inde videbacur, quad
tcmpcitatis impetu iaclari.Ciim enim vim fcr-
uotis immenii tolcrare non poilent, p r oil lie-
banc mifere in medium frigoris infefti,cum &
'aequeibi quidjriam requiei inuenire valerenc,
renliebat ruruis vrenda? in medium fiamrna-
rum inextiueuibilium. Cumqj infelici vicifli-
tudine longe latequc,prout aipicere poteram,
finevUa quietis mtercapedine innutnerabilis
fpirituu deformiu multitudo torqneret,cogi
tare ccepi, quod hie fortaiTe eilct infernus de
cuius tormentis inuumerabilibus fzpius nar-
rarc audiui.Rxfpodit cogitationi mea: duel or
qui meprxcedebat.Nonhic infeinus eft ille
quern putas . At cum me hoc fpeclaculo taro
horrcdo pcrterritu paulatim invlteriora per-
duceret >vidi fubito ante nosobfeurari inci-
pcreloca,& tenebris omnia replert,quas cum
in:raremus,in tantfi denfatxiunt,vt nihil pra-
ter ipfas afpicerc, e*ceptadumtaxatfpecie,&
Yefte eius qui me duccbat.Et cum prpgredcre-
mur folafub node per vmbras , ecce fubito
apparet ante nos crcbri fUmmaru elobi afce*
Rentes quafi de puteo magno:Rurtumqi deci-
dentes in enndenv quo cum perda&us eflern,
repute* duclor meus difparuit, ac me folum in
medio tenebraru & horrcde, vifionis rehquit.
Etciim ijdem ignium globi fine irrtermiffio.
ne modo alta peterent, modo rurfus ad infe-
rioralaberentur.cerno oinuiaque, afcendebat
veftigia flamarum plena cfte fpimibus homi-
num,qui inftar fauillaru cum fijmo afc&den-
tium,mjnc ad lubiimiora proijccrentur, nut*
rctraclis ignium vaponbus relaberentur in
profunduSed & fcetor intolcrabilis cum ijfdc
vaporibus cbullicns omnia ilia loca tcntbra
rum replebat*Et cum diutius ibi pauidus cod-
fifterem, vtpote inccrtus quid agcrtm,qnd
verterem ercflum.qui me finis manerct, audio
fubito pott tcrgafonitum immaatffimi flctuf
ac miferrimi , urnul & cachinnum crepitan-
tem,quafi vuihiindo&i captishoftibus inful-
tantis.Vtautcm fonitus idem clariorredditus
ad* me vfquc perucnit,conildero turbam ma-
lignorum fpirituum,qux quinque animas bo
minum masrentcs, eiiilantesque ipfa rrtukom .
exulcans* & cachinnans, medias illastrahebat
in tenebras.Equibus videlicet Jhominibus, vt
dignofcerc poteram » quidam erat attonfusvt
clericus,quidam laicus,qua?dam focmina.-tra-
hentefquc eos maligni fpiritus dtfeeoderunt
in. medium barathri illjus ardentis. Fadum^
eft, vtlongius fubeuntibuseis , fletom homi-
num & rilum daemoniornm cUre difcernerc
nequirem; fonumtamen adhuc promifcuura
in auribus Iwbe rem. I mere a afc end era or qui-
dam fpirituum obfeuroru de abyflo ilia flam-
miuoma, fir accurrentes circundederuot roc,
atque oculis flammatibus,& de ore& oanbui
igncm putridum efflates augebant forcipibui
quoque igneis,quas tcnebant,* manibus mini'
tabantur mecoprehendere; nee tamenvllate-
nus me contingere, tamecfi terrerc pr*romc-
bant.Qui cum vqdiqj vcrfum hoftiboV*^"
titatc tenebraru conclufus, hue illuc^j 05a"),
circumfcrrem, fi forte aliudc quidauxiuj^00
faluaret,venirct, apparuit retro via qua veoc-
ram quad fulgor ftcll^ micatis iBtcr tencbras:
qui paulatim crefcens & ad mc ociiisfcfti"^
vt appropiuquauic difperfi fuM, & aufogcrw
omncs illi fpiritus infcfti, qui meforcipibw
. quaucbantrapcrc.lUc enim qui aducoi^c^
fugauit)
Infernus. jij
fugauit,eratip(cqui ante me duccbat . Q>j quxfccerut.inipfo tamen mortis articulo ad
tnoxconaerfusad dcitcrura iter quafi con.ra
onu foiis brumal e me duccre cxpit,ncc mo-
ra exeptum tenebris inter auras me ferenc. lu-
cisedaxit- D.umfyinluce apcrta me ducerct,
vidiabtenos murum permaximum, cuius neqj
longitudinihmc vel inde,neq$ altitud&ui vllus
terminus vidcrctureflc. Coepi autem mirari,
quaiead murtr .acccdeiemus cumin eo nulla
iaouavcl fenc (tram, vel afienfum alicubiafpi-
ccrc Cum ergo veniflemas ad murum, ftatim
ncfcio quo ordinc fuimus in turn mitate eius.
Et eccc ibi capus erat latiffimus & lxtiffimus,
tanquafragraua vcrnantiu flofculoram ple-
nus,vt omncm mqx foe tore tencbrofe, forna-
cis, qui me peruaferat, effugaretadmirandx
po;nitetuc6fugiunt,& fie de corpore cxeut.
Qui tam£ per confeftionernipceniicntiam, 8c
firmum prop on* cum cmendandi quxinmor-
ce habucrunt bmnes,in die iudicij ad rcgnum
coclorum pcruenict Multc,aute prcces viucn-
tium,& cleemolyne,.& iciuuia,& maxime cc-
lebratto miflaru , vt etiam ante diem iudicij
libcreturadiuuat Porrdputtus ille flammiuo-
mus ac putridus , quern vidifti , ipfum eft os
gehepux : in quern qui fcmel incident, nun-
quam inde liberabitur in xqu. Locus ifte flo-
nfer, in quo pulchcrrima bac inuentutemia-
cundari ac fulgereconfpicis, ipfe eft in quern
recipiunrur animx eorum>,qui in bonis quidc
operibus de corpore exeunt, non Cunt tamen
buius fuauitatis odor. Tama enim lux cunlta perfe&ionis tantc^vt in rcgnum coclorum fta-
ea toca per rude rat, vt omni (plcndore diei Cue
folis meridian! radijs vidcretu/ effc prxcia-
rior . Erant quoquc in hoc campo innumera
albatomm conucnticula, fedelque plurimx
Jxcantium agminum.Cumlj; inter choros fe-
licium incolaru medius me duccret, cogitare
cccpi quod hoc fortafleeflctregnum coclo-
rum.de quo prxdicarefxpius audiui.Refpon-
ditautcm ille cogicatui meo,inquiens ..- Hoc
non eft regnum coclorum, quod autumas.
Cacique proccdentes tranfiflemus has man-
iiones b cat o rum fpirituum, afpicio ante nes
maltomaioremluminis grariam.quamprius,
in aua etiam vocem cantanrium dulcilnmam
audiui, fed & odoris fragrantia miri tanta de
loco ciFundebatur, vt is quern antea deguftas
quafi maximum rebar , iam permodtcus e/Te
mini odor ▼ideretur,ficut etiam lux ilia cam-
pi florentis eximia comparationc eius , qua;
DUncapparct,iucistenuiiEma prorfus videba-
turacparua . In cuius amoenitatem loci cum
nog intratnros fperarcm, rcpente du&or fub-
ftitit,& grefTum retorquens>ip(ame;quav€-
nimus via reduxitXumque reuerfi pcruenire-
muf ad manfiones illas hetas fpirituum can-
didatoru, dixit mihi : Scis omnia qua fintifta
qux vidifti/Rcipondi ego: Non £tait:ValIis
ilia quam afpexifti rlammis & frigoribus bor-
rendam rigidis , ipfc eft locus in quo cxamL
tim me ream ur introduce . Qui tamen omnes
in die iudicij ad viiionem Chrifti,& adgaudia
cceleftis regni intrabunt . Nam quicunque in
omniverbo,& ope re, & cogitatione perfect
funt.mox de corpore cgrem\ ad regnu coele-
fte perueniunt. Ad cuius vicina pcrtinctjlocus
iftc,vbifonum cantilenas dulcis curaodorc
fuauitatis ac lucis iplendoreaudifti.Tiiauteni
quia nunc ad corpus reuerti , 8c rurfum "inter
homines viueredebes , 11 aclus coos curiofius
difcutere,& mores, fermonefen tuos in rcc"ti-
tudine ac fimplicitate feruare lrudueris, acci-
pies 8c ipfe poft morte locum manfionis inter
hare, quae cernis agmina Ixtabunda fpirituum
beatorum . Nam que ego cum ad tempus ab-
fccffifTem a te,ad hoc feci, vt quid dete fieri
deberet, agnofcerem.Haec mihi cum dixiflct,
multum dcteftatus fum reuerti ad corpus, de-
legatus nimirum fuauitatc ac decore illins
quern intucbar , fimul & confortio eorum,
quos in iUo loco videbam,nec tamen aliquid
duftorem mcum rogarc audebam , fed inte-
rim nefcio quo ordine repent^ me inter ho-
mines viuere cerno. Haec 8c alia qua; viderac
idem vir domini non omnibus paffim defi-
diofis ac vitac fux incuriofis refcrre volcbat,
led iUis iolummodo , qui vel tormentorum
merupertcrriti,vel fpegaudiorum perennium
delcdati, profedum pietatis excius verbis
nandacAr caftisuidx funt animx coram, qui haurire volcbat. Narrauit etiam vifioncsfaas
•iirTc rentes conntcri, 8c emendarc feclcra lua regi Altfrido vndecumque doc^iHimo, 8c
Ttt l tarn
jiS Ittfemm.
„tam libcntcr, tamque ftudiosi ab i!!o audit us f^,alij vigilaiiti , tcI dormienti appareret ia
eft, vt ciusroeatu monafterio Mailros indu-
tus ac monacnicafutoiiluracoronatus, atqj
ad cum audienJu faepiffirac cdm illas in par-
res deuenifset,accedertt.Accepitautem in co-
dcm monafterio locum manfionis fccretiorel,
vbi libcriiis continuisin oratiombus femula-
rui fui condicoris vacaret . Et quia locus ille
fiipraripana flu minis era t fitus, felebat hoc
crcbro ob magnum affectum caftigadi corpo-
ris ingredi,ac icpius in eo fu perm eanri bus vn-
dis immergi.Sic^ue ibidem quamdiu luftzne-
repofse videbacunpfilmis cV precibus infifte
re,fixufque mancrcafccndcntc aquafluminis
vfqucadIumbos,aliquando vfquead collum
arque inde egrediens ad rcrrl, numquamipfa
teftimenta vda , atque algida deponere cura-
~'bat,donccex fuo corpore calcfierenr flt/icca-
-icntur. Cumcji tempore hiemali derluentibus
circa cum femifractarum cruftis glacierum,
quas fie ipfealiquando contriuerat,- quo habc-
m locum ftandi, fiueimmergi in fluuio,dice-
rentAue qui videbant , mirum ftater Drcchel-
mc (noc enim yiro nomen erat)quod ranram
frigoris afoeritatem vlla rationetolerare pra:-
tiales. Rcipondit ille irmplicitcr , (eracenim
faomo fimplicis ingenij.ac moderat* natar*)
frigidiora ego vidi.Etcdmdicercnt; Mirum
quod ram aufteram renere continctiam vales,
rrfpondit: Aufteriora ego vidi . Sicque vfque
ad diem vocationis fuse mfarigabili ca*leftium
bonorum defiderio corpus fenile inter quoti-
diana iciuniadomabat, multdrumq; & verbo
& conuerfatione (aluti profuit . Btda Ub.x.
tap. xj. fogtfti* Anglorum. -
Exbmpltm V.
• »
frtlatis Icdijld damoiut it multimda ahi*
marumptrmtfoH* grata rifundunt: & fog*
„ ntu infernalts fentitns c Uric us, mundo rets*
00 monafttfium intrauii.
T N Nannetis ciuitatt tempore Hcnrici'quar-
*tj Imperatoris erant duo cirri ci nondum
f atientibus annil pfesbyteri , litreris affatim
. inftrudti iotef femnltumamici . Hi pactum
iniexunt inter fe, tt ytcr eorum prior morerc-
fa xxx. dies. Data, acceptance corf orali fide,
nou multum poft vnus obijt , & tricefiuu die
altert vigilanti aftitit, nefcio quid opens mo.
lienti,& vultucxangui & pallido adeomait:
Agnofcisne me? Agnofco, ille ait, fcrairor
quid tamdiu moratus fueris.Ille priusmoram
cxcufcns tandem ait: Et aduentus meosii to*
lueris, tibi fict commodus, mihi omnioo in-
fru£tuofus,nam fempirernis danatus fum fup-
plicijs.Ego,ait alter, iuuabo te precibus jciu-
nijs.&eleemotyms mulcis. At iile rctpondit.
Sinepomitentia fuut indicia Dei in inferno.
Dum rotat aftra polas, da pulfat littorapon-
tus pro cri minibus meis puniar Si totus mun»
dus mihi remedia cxquireret>aeterna tamen &
innumera pee n arum genera patiar.&vtaliqua
et meisirreuocabilibus poem's cognofcas, en
vna.-Protenditque marram (aniofo vice re ftil-
lantern. Videturae ait, tibi Icuis/ Ciim illcle-
uem /ibireferretvideri,ip(e raortuus curaatif
in volam digitis , tres guttas defluentistabi
f uper cum iaculatus eft, quarum dux tepotf,
vna frontcm con tinge ntcs, cutcm ficutigoito
iaculo penetrauerunt, foramen nuciscapaxef*
fici€tc5,ilIo magnam pcen&m efle doloris pro*
teftantetcoepit clamare.Hoc inqott mortaos,
erit tibi quamdiu vixens, & pcenaru mearom
graue documentum,&,nifi neglexeris,|aluti$
tu^ (ingulare monumentum. Vade ergo dam
licet, mutahabitnm fimul &animum, &e(lo
monachus Redonis iaccs apud /anctu Mela<
num.Cumquc viuus ad hoc refpddere nollet,
mortuus cum oculi vigorcperftring€s: Si du-
bi tas , incjuit, couerti ,mifer,leee liticras iflas.
Et hoc dicens manum protendit tetris norif
inferiptam quibus Sathanas, 6c omne Satelli* '
tium inferorum omni ecclcfiaftico cxtuigr*'
rias detartaro emittebant , quod ciim ipu is
nullo fuisvoluptatibusdccflcnt, tirom name-
rum tubditarum animarum parcrentur ad in*
fcros defcendere, pracdicationis incuria,qnan*
turn nunquam vidcrant rctroacta fecola. His
di&is loquentis afpedus dilparuit . AudidW
hare, omnia vendens, Sc^dans paupcribas, &n*
Ctum Mclaninm adijti«cmonachusJibif*^Js»
optime conuerfatus eft* Vinetntim »&* i1 '**
8^. Specuti hifiiriarnm*
Ezitf'
Infcrnus.
517
ElIUFLTU VI.
TtrunmentH iedittu milt* mrtbiUtet foB
mortem, i ddmonibue tmnatur.
FVit inTheutonicc. partibus,u*cut a fratre
ordinis Prc,dicatorum audiuimus.quitf-
lius terra; incolafuit, miles potcns,mirededi-
rastorneamentis. Mortuuseft autcm mifcra-
biiitcrucut vixit.Reliqnit autem vxorem val-
dcdeuotam.cc fanda,quac mortuo marito.vt
ip&mctmagiftro Alberto fratri ordinisPix-
dicatorum cum Acta magno narrauit, & ipfc
ffiifai narrauit, rapracftad exceflum metis, fie
▼idit circa animS viri fui dxmones in magna
multitudine congregatos.Dixirque vnus erai-
ncotior ceteris ad confer tes.Ponitc caligas in
pediboscius,quarum fpicula penetrcc aplau-
tis pedum v (que ad cerebri! . Hinc cum Jorica
induite, cuius fpicula ante & rcrro penetrent
toram corpus Hinc galcain capiti eius impo-
nite, cuius Gmiliter fpicula dcfccndcndo tranf-
cant tGjuc ad plantas.Hinc fcutum collo eius
imprimite , cuius pondcre membris omnibus
coauaffetur Hxc omnia ciim ad iuflum prin-
cipis darmonum inanimam miieramcoraple-
rcntur, dixit iccratodxmoni bus: Cpnfuetudo
tftios crat,Tt poft torneamenta balneis foucre-
tw, & poll balnea deponeretur in ledum , &
iuxtaeum poclla tencrior, cuius amplexibus
&coitu frucbatur. His omnibus aptate fimi-
M* Nee mora:flamrais balnearibus anima cru-
ciau.in ledum cadentem ferreum deponitur,
& iuxta cum bufo terribilibus oculis ad ma*
goitudinem & longirudincm ledi,cuius com-
plcxu>coDtadu,& ofculisadcoexhauftus eft,
Yt magis cum bufonis illius hotribilis > quam
armorum prxdidorum terribilium > balnci,
Tel Jedi Tcxatio cruciaret . Hcu quam digna
fit poena talium.IIla autem beata mulicx qux
hxc difpenfantc Deo dc anima mariti vidit,
omnibus dicbusvitx fox ex recordation yi-
fionii aded sfflida fuit,v t nullui polTet ambi;
jjere, qui earn anteacognouiflct»quiniIlafupri
quam credi poteft, cordis incommodo vcjta-
tttut.Csnti}. M.i.cvfar.}.
ExBltPLYlt VII.
lnferntles pctwu t Xpert us quid*m9 qulfcim*
tiamfer Upidem i dtmene priftitum aqvj-
JierMtyin or dime Cijlercicnfi gr*wjfim*m foe*
nitentUm extgit.
ANtc anqos vigintiquaruor Abbas qui"
dam Morimundis futt.qucm talis necef-
fitasad ordinc traxK,Ciim cilct iuuenis cum
cxteris fcholaxibus ftudebat Parifijs . Qui
ciim cflct duriingenij , labilifque memorix,
ita vt pxne nihil pofletcapcrcvel rctincre.ab
omnibus irridebatur, ab omnibus idiota iudi ■
cabatur.Vnde capit turbari,multifq> dolori-
bus cor eius affligi, Cotigitautem.vt die qua*
dam tnfirmarctur,& ecccSathaadfuit,quidi«
ceretei:Vis mini facer ehomagium,& ego tibi
dabo fcientiam omnium literarum/ Audicns
hxc[iuucnis,expauit,& diabolo taliafuggere-
Tircfpondic.-Rcdi poft me Sathanas.quia nun*
quam cris Dominus meus , neque ego homo
tuus- Etc urn ei non adquiefceret, manum il-
lius qua/i violenter apcruit , Iapidemque im-
pones,dixit? Quamdiu daufum tenueris lapi-
demiftum in manu tua fcies omniaRccedcn-
tcinimico, iuuenis furrexit. fcholas intrauit-
quxftioncs pxopofuit, omnefque difputando
luperauit.Miratifunt omnes,vndc idiot e, tan*
tafacundia, nouieas taminuGtata . I He veto
negotium cxiatum habuit , nee alicoj homini
cauiam tanrxfeientix exponere voluit . Non
multo poft infirmari cccpitvfquead mortem:
vocatus eft facerdos > qui eius audiret con-
feilioncm . Qui inter cxtera etiam confeflus
eft, quomodo a diabolo recepuTct (apidem
Ic cum lapidc Icicnriam.Refpondit facerdos?
Proijce mifer artem diaboli > nc cspers fia*
fcicntiz Dei.Tcrritus ille,lapidcm, quern ad-
huc manu Kncbar,proiecit,&;cu lapidc & fal-
Jacc fcicntia dcpofiiit. Quid plura/Pefundut
eft clericus,& corpus eius pofitum in ecclcfia>
ordinatis circa feretrum febotaribus , qu*
more Chriftianopfalmosdecatarcint:D^mo»
nes autcm animam tollcnt^s , & ad Tallcm *
profundam, terribilem fumumq^ fulphureum
cuaporantcmiilam portantes , ordinabantic
T 1 1 3 ex Ttra-
;iS
Infernus.
ex vtraqnc parte vallis. £t qui ftabant ex vna
parte,aniroammifcram,ad Gmilitudinem ludi
pilz proijeiebanr, alijexparte altera, per aera
vol an tern manibusfufcipiebant. Quorum vn-
gucs ita crant acutiilimi,vtomn$ acumen fcr-
ri iocomparabiliter fupcrareut . A quibps ita
torqucbaiur>ficut pottea dicebat,cum eum ia •
Parent, vel exciperent,vt if li tormeoto nul-
lum genus tormenti poflct acquiparari.Mifcr-
tus illius Dominus, mi (it ncfeio quam ccele-
(tern perfbnam, virum rnagnse reucrcnria?,qui
darmonibus talc nunci'um defcrebat. Auditc,
prarce^it vobis Dominus altiflimus , vtani-
mam a vobis decepra dimittatis. Moz omnes
fimul animam dimiferunt , nee eamampliiis
tangereprcfumpfeiur Quae reuerfaad corpus
membra exanimata viuincauit, viuificata ere-
xi t,£cho lares circumfedentes in fugam vertit.
Defcendcnsq; deferetro,diccbat(e viuere»&
quid viderit , quidve audierit magis opere
tuam, quin etiam fupcr omnem tuam proge~
niem te ditabo. Refpondit miles: Satis habco,
de diuitijs tuis fallacibus non euro. Vndc ergo
tibi thefauri? I nfraterminos,inquit, curiae tux
infiniti occultancur.Cum quo aim miles iaxn
loqui dele&aretur,ait;Dic mihi.vbreft anima
Domini mei Wilhelmi Comitis Iuliaccnils
nuper dcfuncti/Refpondit diabolus: Nofti ca -
ftra Vicina Wolckemburg & Drachenfels/
Noui,inquit. Et illc, per fidem mea tibi dico,
fi fcrreacuent,tam ca ftra, quam eorum moo-
tana, & in illo loco rhitterentur , vbi am ma
ipfmseft,anccquam fupcrcilium fuperiusinfc-
riori iungi poflet, liqucficrct. Quo dicto,mox
cachinnando fubiunxit . Ardor ifte balneum
la&eum eft ei.Infuturo,quando corpus fuurn
anima refumet, tuc primum pocnam deb i cam
recipict. Rcquifitus de anima Henrici Comi-
tis Scineiifis>retpondit:Ccrcc illam habemus.
De poena tamen illius nihil expreffit. Adiecit
quam fermone manifeftauit Nam ftatira con- etiam interrogate ilium de parte fuo.Ad quod
uerfus in ordine Ciftercienfi tarn rigidus fuit refpondit ille; Viginti adnis & vno ilium ha-
fibi.tam durus caftigator corporis fui,v torn- buimus, fed monocuIaim,& caluusillc atcji
nibus qui eum videre poterant patenter dare- pedicuIofus,qui infolario iacet,nobis eum ab-
cur intelligi, quia pcenas fenferat purgatorij, ftulerunt. Monpculam vocauit vxorem cios,
vclpotiusinfcrni.^ C*f*rMb. icdp,$i.
EXBMFLVM VIII.
Wilhelmicomitis Iulisanfis, vtt*$ m*rs>&
I paens Aeferibuntw.
IN villa qua? in territorio Bonnenfi eft fita
miles quidanobilis & dcuotus,VValtcrus
nomine, habi tans > erat tarn Domina: noftrx,
quam ordinj fans obfcquiofus.Hic cum tem-
pore quodam grauiter infirmarctpr, fblusquc
lacerec, diabolus illi adpedeslcftuli vifibiliter
apparuit. Erat autem, ficut ipfe nobis retujit,
facies ejus adinftar funic, difponta,cornuaha-
b€s caprina;in cuius ,afpectu cum terreretur,
pofteaconfortatus ait. Qms , vel quid es,vndc
venis ,£c quid qucris f Refpondit monftrum:
Diabolus fura, animam tuam tolIcreveni.Di-
centemilitc.-Recede lec ca tor, animam meam
non tolles.Chrifto me commend© Subiunxit
i!le:VVaItere,u* mihi confenfcris,homagium-
que rcccris,nonfolum incolumitatv te rcfti-
quae pro anima eius iugiter lachrymado ocu*
luravnura pcrdiderat. Caluum dixit filium
eius Theodoricu monachum noftrum,qui ad
yidendum get man u codem tempore adueoc-
rat. Interrogates veto de pracdi&a matrons,
refpondit; Nunquam poteftati noftrae addita
eft, eo quod mutier eflet bona & fan&a . Fra-
trem autem tuum Lambertum fie lellauimus,
vt noftrum ius^euadere non NpofTit : qui ante
paucos annos defuctui eft vir auaros, & pecu*
' niofus. Dicente iterum milire : Die mini de
quo loco venifti nunc ad me ? Refpondit dx-
mon:Ego,& focij mei eramus inexequijs cu-
iufdam AbbatifTx nigriordiius,egrcffum am-
ma: eius prcftoIates.Tunc miles :Quot eratis
ibi/Reipondit darmon: Nofti nemus%in Cot-
tinforft?Optim^, in quit, noui. Et ille Non
funt tot folia in arboribus, quot illic fui mus
" congregati.Non eft tarn grandis 1/luain pro-
uincia noftra.Et quid obtinuiftis i bif Refpon-
dit? Heu nihil, fcemina fuit religiofa , fed 6l
Michael Archangelus fuperueniens cum fuftc
ferreo,ficnos c*cidit,& cedendo fugauit , Tt
difper -
\
y
\
Infcmus.
519
A ifpergeremur quemadmodum puluis, quia
turbine impellitur. Requificus etiam fi ruiuct
in obitu Domini Geuardi abbatis noftritunc
re center monui, relpondit . Non eifctantum
arene, in Iktorc maris', quot ibi fuimus : fed
modicu ibi obtinuimus, quia pcdiculofi illi,
more porcoxiiin humo jacendo grunnientes,
son (incbanr propiiis nos accedere . Habent
prxterca domu quendam fufurri; (capiculum
notans)fh qua omnia nobis , quaecumque dc-
iinquofit.fuDcrafaumur. Et dixit miles : Quo-
mod o (hiltiffioic aufus fuifti ad obitum viri
tarn iuiti venire? Aufus? inquit : Ego praefens
fui vbi filius Dei expirauit , fedens fuper bra-
chiura cruris Hocverbnum a de. mone prola-
ium,& a laico recitatum maxime mini fidem
fecit diftoru, eo quod in giofla legatur fuper
TobiaraDicentc VValtcro : Qua? fuit porcio
▼cftrain ChnOi mortc ? Rtfpondit: Nulla.
Malo noftro illuc Vcnimus, quia virtutc mo-
rieotis turbaci . 8c exagirati, detrufi fumus in
infernum Multa alia cum daemone, quotiens
folus erat,cofercbat,qux poftquamconualurt
multis rccitauit. Vis uunc audirequaiis prxdi-
ftiCoraitis VVilbelmi finis fucrit, & poena/
Iofirmatus in caftro Tuq Nedecke, pro quada
contumclia fibi illaj«4enit Coloniam. Qui
(dm redirct,in via defedru cordis incurrit, &
flit : Och nunquamdc caucro videbo Colo*
mam . Cui in terrain. depofito,cum medicus
cius diccret mortem cfle in ianuis , fubiecit:
Confolo tibi vt vxorem* tuam recipias • Ref-
pondentei!lo:Non faciam.Supplicauitei pro
quodam militc quern diu in career auerat Ne-
qaacjuamiinqui^egredietur me viuente. Tunc
medicus: Ergo ante diem craftinumegredie-
tun Quod ita factum eft.Cum *cro moriturus.
cflct, in (inu cniufdam- matronas , quam viro
proprio tulerat, iacebats cui cum ilia di cere t:
Dominc, quid faciam port mortem vcftram?
lQacni,inquit nubere debes mi Iiti. Hare verba
^timafuerc. Eadeitr node, ficvtmihirctulic
Abbas quidam noftri ordinis , fan&imoniaUs
quzdam (an<fti Maurittjin Colenia in loco
Pttnarumtranfpofitaeft.inquibu* puteil ma-
gni horrorit igneo te&um operculo inter fla-
^s ▼iditfulphureas. Dequo cdm fuumdu-
«orcm interrogaffct,rcfpoaditiliciDua tan*
turn anira* in illo flint, anima videlicet Ma-
xentij Imperatoris, & anima VVilbelmi Co-
mitis Iuliaccufis, MaaBrifum recitans , cum
cade die rumor inlbnuilfet Colonix etc mor-
tc eiufdem Comitis viuoncm fuific veram in-
tellect. Propter (inn lem culpamiuftumfuir,
vt qui pares erant in culpa, conformes fierenc
in poena. Vtriufque vitam noui . Maxentijex
lc&ione, VVilbelmi c.x multorum relatione.-
vterque tyrannus,vtcrquc fupra modum luxu-
rious . Sicut legimus in cbronicis}nullaruic
in vrbe Roma, due extra vrbem, matrona tab*
nobilis,tam pudica,dummodo oculis Maxen-
nj piaceret , quin de domo mariti fublatam
corrupercr.Similia faciebat de virgmibus, &c
viduis Videruntifta viri, & ingemuerunt,pa-
icntes>& tacuerunt. Tancaerat illius crudeli-
tas , vtciim nimio dolor* cordis afficcrctur*
triftitiatame diflimuiaret . Tantaeius extitic
tyrann is, vtpaflim fenatores,ciues,milires 9c-
cideret, de quibus aliqua babebatur filfpicio,
VVifbclmus vero non diflimilia opera batur
bis,& fi non pari poteftate,non tamen impart
voluntate. Sicutaudiui.itadedituserat luxu-
riac & inccftui.vt vix alique Kaberct m hi i fie-
ri alium, cuius vxorem,autfiliam nod attentat
ret violate, nullam babens difFcrcntiam inter
matrem & filiam, inter Icgitimam & folutam*
Quanta fucrit circa fubicclos: fiuccompro-
ui iciales crudefitads , omnisnouit Epifco*
patus Colonienfis . Maientius vxorcm pro*
priam occidit, lftc inclufit.lllc perfecutus eft:
EcclefiamymuItos propter fidem inccrficiedo^
ifte tempore fcifmatis imperi; Romani , per-
fecutus eft fed iapoftolic at obedientes, facer-
dotes de fuis (edibus eipc iedo,quofdam muti*
lando, & bona Ecclefiarum deripiendo. Hate
acta funt in temporibus Innoccntij Papae
J dim lib. x i>csf. 5..
Ezihm
VIC
IX.
InfiNudtspceHm txftTtHS^EucrvvAth^fruTabi*
lem refufcitatm fecnitentiamegit.
*T* Hebdoricus Traiedcnfii EpiTcopusier-
x uum quendam habcbatjEueiwacrrnomi-
ne,prouidum fatis , qui in diuerfis loci 9 bona*
illius difpenfauit . Erat in commifib fidclisv
inaaV
■^ »
inadminiltratione Ttilisdiligcns tc circunv trans graxias obfequium fc pre,ftatc Domini
fpectus, propter quod a Domino fuo amaba-
cor. Vudc quidam ex efiicialibus ci dexraheu*
rescxinuidii, accufabant ilium apud Epif-
copum dicemes: Domine Don fide liter , vt
jefti maris , Eucrvvach bona veftra dilpenfat,
coniulimus.vc cum co copueetis. Quod cum
factum fuiflet tarn rationabiliter compueauit,
vx omnem Epifcopo tollerct fufpicione. Ha-
bebarenim omnia notata in chanula . Scifci*
cancibus accufatoribus dc computatione.cum
Epifcopus reipondiflec Optimc* computauit.
Dixerunr illi : Nequaquam,fed computer no-
bis audientibus,& coouincetur maximum vo-
bis damnum intulifle. Quod cum ei intimatu
fuiflet ab Epifcopo, illc tiracnsaemulorumin*
fidias,maximc quiachartulam pcrdidcxat, ait fuftinere . Ex tjuo extracts 5 iadatus eft in
intra fe: Si a! i quid modo in computarione ti- locum tarn frigidiflimum , Tt optaret redirc
rubauero, ncceflc erit me vel in corpore tor*
queri, vel carceris fqualore vfque ad mortem
cruciari J mmiffioneigitur diaboli , cuius in-
ftinctif ab inuidis indebit/ vexabatur, campii
fblus intrauit , ipfumque diabolum aduocans
fie afFatur,dicens;Doruinc,il mihi iuccurreris
in tantaneceflitatepofito, homagium tibi fa-
ciam,& in omnibus tibi parebo.Cui diabolus
icipondit: Si abrenunciauerisAltiflimo, rna*
crique illius, ego xe fufcipiara, & de omnibus
|>ericulis cum multa tuorum cofufione jemu-
atorunxa me libcraberis. Quid plural Abre-
nunciatmifcr Chrifto, homagium facit dia-
bolo, profpere ei fuccedit computatio. Ab illo
temporeccepit diaboli virtutes magnificarc,
fuo,quam vr inimicumeius occideret, tnbw
diebusad djuerlas ftationes fecutus eft Magi-
itrum ,longoad hoc cukello prc,parato,trans-
fbdere ilium proponent, fi forte fine curbis
inueniretur. Et cccc, tertta dictubita infir*
mitate praroccupatus, poft paucosdiesimpce.
nitens eft defunctus, & ab eo , cui fe dedide-
rat , M loca poenarum deductus eft . Pnrao
loco |£cut ip(c refurgeos a mottuii confclfus
eft Ioanui Scholaftico Xantenfi , a quo ego
quae dictunis fumau4iui)miiTus eft in ignem
tar* intol crab ilis ardoris , vt diceret , Hex
omnibus mudilignis vnus ignis effirtconre*
ctus.mallcm in co vfquead diem iudicijardc-
re.quam per fpatium vnius horae hunc ignem
fuftincre. Extjuo cxtractus, iactatuscftin
locum tarn frigidiflimum , rt optaret redirc
in ignem . Dcindc deduexus eft iu tenebns
palpabtIcs,cantihorroris>t diceret intra ie:Si
fcruiuifTcs centum annts Deo, benetc rcmu-
neraflet.dummodo liccrct te redirc ad fogus.
In hunc modum ftx rcliquas pecnas, qua
fcripturacnumcrat pert'ranfiuit . Quo in ex-
trcma pcena pofito,Dominus opera ciusprio.
ra confidcrans, & yt pafla, vel vi(a viuendbus
rccitarct,mifertus illiuij- Angelumfuammifit
ad earn, qui diceret ;Eccetalem mercedemrc-
ctpiunt, quiferuiunt diabolo . Subtuoxitquei
Si tibi Jiceret td vicam redirc, vclles pro pec*
catis tuis (atisfacere Deo? Ad quod verbum ti-
le fufpirans, refpendic .• Domine t fi hoc tflcj
poffibilc , nullam abnucrem fatiifadioacm.
Chriftnm blalphemare , adco vr diceret , qui Tunc Angel us: Domino placer, vt adcorpw
feruiuntDeo,mi(eri funt,& egent, qui autem
fperant in diabolo , prolperis fiiccefabus gau-
dent.Ita totus deditus eracartibus magiris,vt
fi aliquemnoflctfcholarcmciufdem difcipli-
nae.nummis eum redimeret, vt aliquid ab illo
difcere poflet. Qui cum ^j. annisin hac blaf-
phemia perfeuerallec, aedditumagifter Oli-
uerius Scholafttcus Colonic fis in Epifcopatu
Traiedenfi crucem prardi caret , cuius prxdi-
cationi illc in tantum reftitit , vt die quadam
commorus Oliuerius, diceret in audiencia to-
iks populi: Taceinfelix^vas enim diaboli es,
& diabolus loquitur per ©s tuum, cum tamen
ftacum eiusignorarei}Euervyach nullum axbi-
redcas> it quiain crucc peccafti , per croccm
fatisfecias.Moxfe inrerctroerigens, omnci
cxteptis duobns iuuenibus* quiconftantiorcs
erant; in fiigam conuertit, quibus & ait : N*
tlmeatis, ouiaego fum . Stotim^ue (acerdo-
tern acceriiens,peccata fna confenb* eft, cw-
cem fufecpit t & cum Domino Orhone Epii-
copo pwedidi Tbeodorki fuccelTore trans-
fretaoit: In via Ongulis dicbtrsin pane& a-
quaieiubabac, iuxta equnm fuum , in quo ve-
ftes eius , & art&a portabantur, nudis pedibus
cucunit . Et cum petris fecanribus Cioguts
perfluens viam crucntaret f fiuis a fratnbci
argucbatur-Qajbus rcfpondii:Mak)rah©rnin
fuilimri Qui com paene omnia foainChrifti
feraitiocxpendiflct , com praedido Magiftro
loanoerediens, maretranfiuir, do quo com
naura fuaJam rcquircrer, n«c habexet, aie:£go
▼obis feroian} q o oad uf que folucr iris. Ad pcci*
tioDcm tamen prxdidorum virorum dimiflu*
eft a naaclero. Qgi cum reuerfns faiflct ad r-
xorem fuam,facro ignc tadus eft. Cotardenri
quadam node in fomnis di&um eft, quia & ad
Ecdefiamfandi Nicolai accederet,ftatim con-
calcfceret, ?bi dum orans xiiij. orationes di-
xitfct, ncc conualutfiet, dcfperatuseft, dizic
Jnfcrnus
£U?
cccc duo demo net com tobisigneis ignem fie
inciusaorcs fofilauerunt, vt de oculis, &dc
naxibus ft ore fla mma ignis cxirct.Poft hxcaie
Lucifer: AdduciceeuadoK, tfcaddudoeaaitf.
Canta mihtTnam carnation em. Cm illcjJQoid
cantabo/nifi, MaJedida fie dies, inquanatus
fum. Et dixit Lucifei: Canra meliorem.Ac Hies'
Maledidusfit patcr.quigenuitmc; Maledida
fie mater, qua» peperit me. Dixit ci Lucifer:
Canta adhuc mclioremmihicantatione. Tunc
mifer ait: Quid eatabo? nifi» Maledi&us Dcus,
qni me nafcj pcrmifit. Hoc eft ( ait Lucifer )
que: Sande Nicolae, quidmoraris/ Moxtt quodrolQi. Tunc dicit miniftris: Doci tecum
(jmntam decimam iocepit, perfcdeconualait»
& eft vfquehodie calor ignis ineius corporc
fine dolore. Quam Eccleftam, qua; in villa
quadam fita eft,dc fuo patrimonio reasdificas,
in habitu religiofo cum txorefua Deo,& fan-
do Nicolao in ea dcfciuiuit. Idem L n. c. 15.
EXEMPLVM X*
Offreffarpauferum mala merle dtfungitttr, &
dsmtMtur.
QVidam nobilis^ratopprefTorpaupeftini
framaror mundi, hie cum qaiefectet in
le&ofuo, camerarius cius iacens, antccitne-
ram rapitur in vifione ante tbronum Dei, 8c
vidit, quod Oominas (bus accufabatur de om-
nibus qua; geflcrat, pro quibus accepit fenten*
tiam astern* damnationis,&cummagno triu-
pho dudus eft ad Lucifcium. Cui Lucifer: Ad-
ducite eum ad me • vtdemofculum fideli fcr-
citorimeo. Et d}maddu&usfuirTet>dixit:Non
fie tibi pax in fecula feculorqm. Et ait Lucifer:
I pfccoxifueuit bain care, ducite eum ad balnefi.
Cumque dndusfuiflct ad balneum, laniaturab
▼nguibusda:monum,aliqui etiam iguem fuper
ad fedem, quam meruir. Qui pro tin us proie«
das eft ad vnum putcum , & fadus eft talis
ftrepitus, acfitotus mundas, & omnia fimol
qua; in eo continentur cum coelo caderenu Ad
quern ftrepitum cameraxius euigiUns, cuenrrir
ad cameram, 8c Dominum fuum moituom in-
ucnic Ipfe carncrarius relido mnndoordinem
intrauit, & Deo vfqucin finem vita: fusfcrui-
uit,ne ad illam posnam,in qua Dom tnom foam
ridcrat, perucnire& ColUftorJpemU.
BXIHILVU XI,
lnftrni f<xn* qtttm fit scirba.
LEgitur in Scala cceli, quod, dum quidam
prafdicator contra delitias predicafiet,
quidam ioculator cuiufdam principis in fer-
mone, in platea.ln praefentia miiitom & Baro-
nom propofuit calem parabolam : Ego ficut
Tideris dediras fum ranitatibus mondi 8c dcli-
tijs, nihilominus in node iacens in ledo dcK-
cato cogitaui in corde mco banc cogitatione.
%i aliqui remrent > & ligarenc te in ifto loco,
8c in eo Iigatos maneres per 1 • annos, nonne
omnem^vatiiratem 8c delitias dimitteres ?c
cum fundebant- Sdndusigitur a balneo, ad' poffes lib c rati? Certe^ fie. Quid ergo faciesde
przccptnm principis inferni , pofitus eft in Ic- fupplicio anerno inferni fi te con tin gat iliac
do inferni, dc quo Efaias dicit : Subtus te fter- dtmcrgi, vbi eft Actus maximus, ftridor den*
nexutcinea, 8l operimentumtuomerunt ver* tium,commaducatiolinguarum, plandot com
mes. Et dixit Lucifer miniftris.. Date eipotom defidetio mortis.blafphemta Creator is,& fan-
de calice irac Dei, 8c propinatas eft ei ignis, 8c ta rehementia dolorit , quid impetus cogita-
fulpbur, quae eft pars calicis eorum. Q|uidum' tionum alibi ferrenon pomemnt, UmimksI*-
clamaret : Sufficit, dixit Lucifer : Audire folec nhr ffdim FrddicMtirum.
dalcci fjmf honias f furgant fj mphoniacL Ec
YVT IXIM-
fit
Exiupivm XII.
M*ri#virg$ menialem^ ne in fvrniettjoneml*-
ttfrttur, terribili vifioneprohibnH .
I
Jnfcrnus:
dints,' hoc pranttinm roIuptatis.Poft bean tfr-
goabijr. vlx cuigilauetac, & aderant nuntij
diuitis illias qusxrcntes, quid fieri iuberet dc
Deccfiarijs nuptiarum. At ilia, Procol, (in-
quit,) procol miniftri mortis , & intentores s>
term iudici; abite. lllifque a facie fua cum
furoma indignatione perturbatis, parenubui,
& omnibus rem apertut, & monafterio reddi*
ra totis fe tin bus pcenitcmia?, ludibus, & so*
tiquo propofico reddens.inftabac quantum po-
terac recuperate gratiam Deminz fu* Dei
genicticis Maris. CqIU0ot Sfecnlt Libit hit mi-
rsc.B. Virginis citAturk R.P. Strmpjpino Rmv9
Theologo Dominican*,™ libroju* exemploru qui
hortulm exemplorit infer ibtt Mr, & dtcitfi m*
nufcrtptum turn inuemffe & legijfe in lt*li* &
in menafterh S.SepuUhr% Camerscewfisfrtlibi
N libro exemplorum beatae Virginis le-
git ox; quod fao&imonialis quaedam crar,
cui amor, Ac atfidua memoria boatx Msuia?
Dej genicticis cum ipfa crate accreuit, fed fcii-
cibus eins actibus diabolus inuidens , potcmis
cuiufdars pracdiuitis oculiS pulchritudinc eius
inijeiens, cotum ciusanimum in amorem vir-
ginis pcruertit. Qujduni crebrius biandiciaru,
9c promiuaonum illccebtis animum eius attea*
caret, d vxorcm earn habere mererctur, diui-
tias,gloriam, ftcprarter Dcum omnia promit-
tens, ilia confentiens, rcnunciauk vita;, & in Belgio etiammanuffrspiusrepcritur.
jnorti fidem dedit. Condixerunt diem, qua
taptam virgincm de monafterio nouus ilk
adulter fuo fociarct coniugio : Poftea autcm
cam in damo parcntunijUa quiefceret* vidic
inno&cilla it) fomnis rapram fe fupcrbspu*
tei,qoi vaidecnormi amptirudine & profundi*
tate oris fui aperiens barathrum, tarn immanes
cxhalabac faetores, ttvniuerlHm rnundi huius
acrem vidcretur inficere, ram den fas fu mi ne*
bulas , vt feculi huius claritatem dc Ccelo ?ide-
retur effugatfe. Cumqne coram ferpentibus ft
vcrmibus fcaturire, dc a clamoreeorum, qui
intus torquebantor , hoiribiliquodam fonitu
mkareturimmugire, yidit repente jEthiopes
quofdam ignitos de medio cxi Hemes, & ani*
mas damnatas tormentis abfquc differentia
crudclirer immetgences : & quibus It ipfa cor*
rcpta cum intro traheretur, inter ipfas iam
defperationis anguilias refpiciens> & circum-
Ijp iciens fi ciTct auxiliator , vidit antiqusm pa-
tronam 6c Dominate fuam> matrem Domini
£u)&att Mariam, Ted nimis a longe, & fie a fe
ouerfam, vt ex eius vifione rix afiquam fpem
f offct colligcre, camentoto conataconuerfa
ad iIlam,o*meBque fuura ci iadamaos? Do-
xuina ( in quit J Domina.fubucni anal I* tux in
cam amafa neceflitate conftituta?. Polt multa
Tcrba4acceffit picutis mater ad rcam.manum-
que eius tenuic, procol illico inimicifadi fun.t,
"- f :it btata rir jo^ Hi font Jrufttis libi-
BXEMPLVM X III.
tuxutiofus miles quam horribili ffttit fevide*
dum exhibuit & dsmnMum affirounit.
Ilea qaidam quandam Tirgiocm deflo-
rauicy eomortuocom ilia pro eo orarct
& flcret» mortuus miles tifibiliter apparuit vo-
ce rauca earn alloquens. Quae cum qoarcrct
caufam raucicatis eius, ait, quia in rocrs dolcc-
dinc gloriabar, cantilenas loxorioias cV fccola-
res decaorando. Cuius cum crura nigerritna.fic
icabiofa , & vlceribus plena apparercn^aqos-
renticaufamrefpondic, quia mult urn gloria-
bar in cruribus meis dc pulchritudine more
militari ilia cxteDdens,5tornansfuperbc,onDC
inter fpinas gradior, erucior, Tulnerorqueia
alias* I ft a iterum dixit: Quis eilreliquas ftacos
toi corporis/ Acilh: Apexioculostuos,& vi-
de, fir proiecit pallium a pctfore, duo amidat
▼idebatur, & vidit maximum bufonem&te-
tcrrimum pe&ori eius inbancnteoiy ita Tt bra*
chijseius collum fuum flringdret, 9c os foum
ori eins iungcret, cuius etiam veneer per tea-
cremeiut depeodebat s pedibus eiut genitalia
Juaii quibufdam loria (iringere,. frltgarefi*
cbatur. Rcqoifitus^ qaaxc hoc patcreturf
laf-
/
Infernus.
Refpondit? Pro ofculis lubricis , quibus te ft
alias molicrct ofculatus fum hasc patior,ft pro
opcrc libidiois in gcnitalibus crucior . Com
mo Ike quxrerct , ?t rumnc «b illu potoisciTcr
libcrandus? Refpondit: Noo ©rcf pro me,qaia
nihil mihi pro deft, quia seternalitcr fum dam-
ottos , ft hoc ideo, quia medicinam poeniten-
tiar neglexi. Hoc dido difparuit : Fcemina
aacem reduforium intraos pcenituit. Idem.
BXEMPLVM XIV.
tripter fuptriiam & carnit voluptates damna~
fta Phtlippsa Parifienfis.cum trigintadiebus
inferni poena* expert us ejfettdicm iudicij pro-
pter ttdiurn tern ports , & multitudinem ad
-in f etna ruentium futpicabatur adejfe .
QVidam Philippos Parifijs exifteos om-
nibus acceptifbmus fair, qui ica facun*
das rait, ft litteratus quando prardica-
tm.qoad Prxdicatores ft rtatres minores om-
nibus ncgoti js poftpoficis , fermonibus ipfius
aflidac4 ioterefle cupiebant. Quern poftmodu
(cum laboraret in extremist Eptfcopus ciui-
tatis diligences Tificaoit dice's : Praecipio tibi in
tirtote obediemie/ fi autoricas mea rim debcat
habere, beet accept i or me in feculo futfti, qoa-
reBasmibi intra tricefimum diem appareas de
ftaratnomeccrtificans. Obijtillc, tricefimo
aot€ die com Epifcopus illclblus itmmera fe-
deret,ipfe magna cappa indotos ft fcetcs magis
quam cadauer puttidum, fibi apparaic dicens:
Hie fam ficatmihi tuaptccepit autoritas.Tuc
Eptfcopus perterricas , qoomodo fibi effet,
qasfiuit. Refpondit: Mifer fam ego, ft perpc-
tualitcr damnatot, quia honorem , qaem per
friemiamin hoc (cento habtn^non Deo 6c bea-
t* Tirmni attribui,fed pocins demeipfo habe-
re pr«{omp£,ft in Tohiputibni carnis gaodere
▼o!m\ propter quod (urn pcrpetualiter dona-
tes , ka quod nnllar eleemofynx ?el orariones
mihi profane. £tab Epifcopo qosefiaitjqiialit
hora m mnado effer. Refpondit Epifcopos, ft
dixit : Hodie eft tricefima diet , quid ab hoc
fccalo traafifti . Tunc dixit Cancellation v»f
t*. Not credebamos in inferno, quod diet ia-
icsj ctfttconiuminata, quia ficasoatcadit de
Infirmitas. J*$
ca?!o,ira intrant anirns ad infernom. Talefecie
ergo Epifcopo, ft receflit cum magno eiulatu.
Cantipratanus lib. Apum cap. 1 6. fart. $*&9»
Vide etiam tit. Couuerfig *x*%7' *3»l4« & *7»
Tit. Fiettu f». g. Tit. AjfeZlustx.%. Tit. bond
iniuP acquifita exy& w. Tit. Habit us mans-
thalitiTit. Gtdafex.M. Tit.£leemefy*a>ex.%.
Tit. Beneuelenti*. ex.6. Tit. Damnatus, ex* I.
Tit. C<xleftugloria,e*'.i1.Tit. Fades d&tnon&.
Tit. DelitU, ex. $. Tit. Apoflata, ex. iy. Tit.
Confrjfio, exempltim if.
INHRMITAS.
ElEMPUM I.
f
Infirmis oMtdam ApttLonieu vfaue ad mortem
deuotijfime minijlramt.
APollonius quida nomine negotiator fuir*
f enunciaefque facculi adibus, ft conuer-
lus ad fecuitium Chrifti , habitauit in monte
Nitrwe, neque ancm difcere potuit, ncqoe ra-
care fcribendis libris pr« fcncAute. Viuensan*
tern in fupradido monte, xxr. annoSjhocha-
buit Audium , Tt ex proprijs pecuDiJs , ac fait
laboribui omnia ncceflaria compararet de Ale-
xandria j ft in omni fraternitate miniflxabac
infirmanribus, ft erat Tiderc eum \ prima lucef
vfque ad hora nonam, per fingula oftia ingrc-
dienrem monafteriola 9 ne quis fotte laceret
a?gcr. Portabat aute vuam parfam, mala grana-
tav panem uligioeum, oua, ft fimilia, qu« in*
firmii neceffaria funt. Hanc excrcoit c6ucrfii-
tioncm in fencdutefua. Qmmoricns fimilem
fibi dereliquit apoiecharium , rogans eu hanc \
exercere adminiftrattonem • Qninque enirn
millibus monachorum habitantium in monte,
neceffaria erat talis admiaiftratio propter
quod eremuseflct locus ille, ft defenoa. ?aU»
vit. 14.
EXEMPLVM U.
Infirm* leprofo ZuUgimfoUUiti miniftramt.
EVlogius quidam fcholafticns erat ft ern-
d)tuf vir , qui amort diuino compunclus
abrenonciauit turbis hominumt omnemque
V T T * fubftan-t
Jltf
Yteretur, licet occafio certum limitem exec
dendi it ei frequenter ingereret.Erat cnim pc-
ritus in arte medicine Et quamuis magnates,
Sc nobiles terrae,operam eias inceflanter cxpe-
parent, inuitum.&rcniteotcm per diucrfa loca|
diftrahercnt, ipfe tamen Taper egcnos,& paa-
pcrcs intclltgcns , tnagis omnitnodam eorura
curationi (oliicitudine impeMebat. Necrnodo
ip forum argticudines, liuorefque curabat, fed
4c langucntium putridas carries , &faniede-
sluentia membra ita dignanter , ita diligcncec
proprijs maoibus contrc&abat, vc Chrilti vui-
ncra fouere putaretur. Et vcrc fie erac . Vndc
St ipfe Dominus ramulum fuum fecretis con-
iblationibus fsepius vifirabat, & ad opus mini-
fterij huins muabiliteriucitabat Quadam igi-
tor rice vidit huiufmodi vifioncm in Clareual-
le. Imprimis audiait quafi qucnadairi pricuc
foremcccleftcm , prasconi voce clamanterri,&
dicentem: Bete Icfiis Chriftus venit , furgite,
occur rice cito obuiam faluatori. Cumqueom-
aes certatim ad videdum Dominant propera-
*ent , tone & ipfe cocurrit , 8c ftctit in oflio
Jnfirmitas.
iufmodi enra excipicbat, licet eaim valctudi-
narius effet, 8c debilis corpore, nanquam tairi
acquieuic carnalcru fibi impedcre medicinam,
fedtorumfe Dcocommitrebat* quoniam ipfi
cura cftdenobis. Scicbat nimirum virtues
animac in corporis infirmitatcperfici, nccpof-
femonachum fpiruualcs a Domino cooiola-
tioncs percipere , qui circa confolatiunculas
catnis fux tencrc* follicitus guftare , 8c videre
negligir quam fuauis eft Dominus. Corfu na-
quc ?tt* fuse iaudabiliter perado, cum ism
teropus inlraret, quo pro lab orib us, & faoct*
piccacis opcribps a-ternam mercedc acciperet,
infirmitatc correptus ad cxtrcma pcruemt.
Cumque vencrabius Abbas Pontius ad turn
gratia vificatibni* veniiTer,qua:fiairab eoquid
ageret, Tel quomodo fc habcret? Jllc ?erd ic(-
pondir: Bene chari/li roe pater, bene emnioo
mccurn agitur,quia vadens yado ad Dominum
rncum. Quid ergo ( ioquitcorporalem mole-
ftiam aegrcnon roleras, 8c mortis anguft js
non formidas? Ego ( inquit ) omnia traquila,
omnia laua confidcro, quia iam praroctus lam
claoftri , per quod venturus effe fpcrabatur. a Domino in benedidionibus dulccdinis quz
Itaque ingredientc Domino)accen*itl& adora
nit cum, flagitans vt acciperet benediclionem,
Sc mifcricordiam a Deo falutari fuo. Qua
pcrcepta, cocpit eum attentius intucri, 8c miro
pietans afFedu compaiiebatur ei , fiquidem
apparebac ei taoquam doleasatque infirmus,
confixus clanis , 6c lancea perforatus , ac fi
<cadem hora de cruce dcpofitus cffct,ita vt (an-
omnem mini moirorem a cor de, fie omoc pcre
dolorcra a corpore tulir • Refpondens icaque
abbas, dixit ei: Obfecro te dilettc mifrater.u
propter Deum dicas nobis ad ardificatiooem
noftram , 11 tibi diuinitns eft aliquid rcaclatu.
Tone ait illi •' Modo ancequam hucintraftis,
apparait mihi mifero & indigno Dominos Ic-
fus Chriftus, quipropitioacferenovulrame
guis Ybercim de plagis reccntibus emaoaret. intnens.aciignabeatifiiiDaspaffionisfoxonc-
Ponoipfe Dominus, linteolos mundosquafi
corporalia tenens , eifdem ▼nlneribus impri*
tncbat; 9c cruore deterfo 9 in terram proijeie-
bar , quos rnuer ille cam fumma venerau'one
t ecolhgcns , ac tnnlta denotione dcofoilans,
qoafi redemptionem animae fuas , in finu fuo
Kepofitos confernabat • His&. huiufmodi re-
aelatJonibus^ frequenter a Domino recreatus,
oon ceflauit vfque in finem, operari bonom ad
omnes , maximi autcm ad peregrinos 5c pan-
peres csrorantes. Quam rcr6 ri^idut in poe-
nitentia leruanda , quam que diftriclus caftiga*
cor corporis fui fucrit . ex hoc fatis apparcbit,
Sod cum indigentibus cundis , cum feruore
ariutis opetam impcndcict, fc folnm in ho-
dens, ait. Bccc jpeccata tua delera funt a fscie
mea, veni ergo lecurus, Ycni 8c vide , 8c deof-
culare rulnera mea , quae tan turn dilc xifti , k
toticsconfouifti. Tali ergo promi/Tionefir ma.
tus , mori son timeo, quia pofira eft bec fpes
mea in finu meo. Et fcitore quia proxima do*
de ante vigil iam bead Martini migraturas
fum, dum opus Dei celebrabitur in Ecdefia,ee
tali hora defunaot eft. Ex lik illuft. vtr.trdt-
nis CiftmUnfis.
Ixitf*
EXEMPLVM VI.
Infirmis quaniofludie vxor Theodofi) Imperate-
' rts mimfiraMtt.
£-^Hcodofi/ Imperatoris *xor Placilla
$J$ daudorum arqae debilium maxim am
habebat curam, non fcruis, non ahjs vcens
mioiftris ad haec officiaperagenda, fed pet fe
rocnpfara hire ageus, ad eorum habitacula tc-
nicbat, vmcuiquc quod opus crac praebens,
& per Ecdefiarum xenodochia diTcutrens, fois
tnanibus infirmis miniftwmar, ojlas coram cx-
tergent, tusguftans, ofFcrcnscochlcaria,pa-
neat r1rangens,cibosminiftrans, calices dilu£s,
& alia cun$a facicns, quse fcruis ftminiftris
mos eft Tolcmniter operaxi. His autem qui
earn a rebus nitebantur^atibus aueuere, dice-
bat: Aurum diftrtbucre , imperij eft opus, ego
autem pro ipfo imperio hoc opus offerobo*
oa mi hi tribuemi. Viro fuo* fxpe dicebat: O-
portet re, ma me, Temper coguare, quid du-
dnm fceris, ftqeidmodo ils, nam fi Temper
Jnfirmitas. yiy
ei: Exaudittit Dominus prccc tuam, fed cugas
quod tis: aut tribus dicbus pusgatorij poena
torqueberis. fi nunc djiccdis: auc fi adhuc pec
annum in languore manexe volucns , fine v!lo>
purgatorio ad fuperos euolabis*Tunc illc pras- '
fen tern pjoenam rccolcns, nee futuram aduer*
tens, relpondit:Mori potius cligo, ft non can*
turn tribus dicbus, fed quantum Domino pla-
cueric in purgatorio tribulaxi. Fiat, inqoit An-
gelus,fccundum vctbum tuum:Necmora#lan-
gaens mortc folucus eft, ft'eius anima in pur-
gatorium deportata Vno ergo exaclo die, re-
nit Angelus ad locum purgatorij , vbi anima
torquebatur,& dixit:Quid nunc agis,6 anima,
qua? pro languore vnius anni tribus diebus c-
legifti in igne purgatori; detineri? Cui anima?
Ofcduclor , inquit, nonAngele , qui me in
poem's multisannorum circulis pro trium dic-
tum Tpatio fefellifti. Et Angelusj Non mora,
inquit, W inerTabili tortura decepca es : qui*
non nifi vr«um diem de tribos in purgatoric*
exegifti : tamen adhuc' fi retradare roiueris*
Dominus tuirai(eretur,Ttad corpus tuu,quod
nondum fcpultum eft, reportens, yt per an-
harc cogitaueris , ingratus ben eraclori none- nnm vnum languorem, quern experrus es, pa-
ris: fed imperium quod co largiente fufcepifti,
legaliter gubernabis. Itaque his, ft fimilibus
optima mulier proficere virum Tuum in ▼irtu-
tibu* fedule hortabatur. TfoodoretMS lib. 5. r.
8. Nuephor . U b. 1 2, . cap . 4 1 ,
EX E M PI V M VII.
Totnitentiam at que infirmttatem quamcunqu*
hums viu paruipendit anima purgatorij pee*
nam experts.
QVantae autem pruden tia? fit, paeni ten dam
agezein hacvita, exemplum fubfequent
demonftrabit. Xrat rirfidel isle bonus, ficut
magifter Albertusfrater ordinis Prardicatoram
Jibiabhis. qui rem ramitiaritcr noueraot, tra-
ditum fcfcrcbai, qui poft diuturnam psniten-
tiam,quam Grans recerar, iacidit in languorem'
gtaoiiliroum, ^uo per annum non modice" tri-
bolatas, rogarut cum lachrymis Dominum, rt
uatodolorifinem imponeret,daca mortc Nee
nora. Mifluiad can Angeto Doming diiit
tiaris. Cut anima: Annuo,inquit, rtnon per r-
num annum tan turn, fed tfque in finem mun^
di languore etiam detinear aaiori. Hoc dido#
anima reportatur ad corpus, ft per annum in
languore detenta, mahos quibus ha?crctuJit
ad parnitentiam animauit, &poft vnumannit
iteratodefuncla,tranfijt ad fuptrna. Ccmtipr*-
tsnus lib. Apum 1. cspji parte ir.
V
EXIMPITM VIIL
Votum religions miUr qusdsm *mitteiu}repm-
ti Janus de infirmitate efficitur,
ANre hoc triennium miles quidam, In-
douicus nomine, acutis febribua labora-
bat, ft Tocatus eft Dominus Abbas, Ttinfir*
mom nfitaret. Inardefcente infirmirate, cum
miles idem jam animo cfTct defperat us, nonN
ens eft ab abbatc, vt fe ordini reddcrct, ft voti
coauer/ionis , ft mos eft, ferbiscxpriracret,
qai confilio ad^ukfeens , mox n ex coofenfu
. ? 201 |Sj
ji8
vxoris inter manus abbatis fe reddidiiTet , fa-
des eiuVcoepit inamutari, 6c quodamrnodoal-
terari, ita vc pallor vertcrerur in candorcm>cV
cajorliuidus pro Secretin ruborcm,cundis qui
aderanc ftupentibus , 6c Dei donum io rcori-
bundo mitautibus. fie vc pius Dominas adhuc
tnanifdrius oftendcrer , quia propter votom
ordinis iofirmura diftuliffer 4 coepit miles fine
fudore, fine fanguine, fine iternutatione»con-
trainfir mica cis nacaram , tonaalefccre . Qui
non ingracas bcueficijs diuinis ,. deporcari fe
fecit ad monafterium aoftrum , in quo £ j&us
nouitius,6c~monachu$ , non {milium pod mi*
gtauitadi Dominum. Ctfarius libti.c*p.s$.
Ezfiur lvm I X.
lnfirmo leprefo minittrans fan&xs Francifcus,
corf us eists, & anirnam mir*culosef*namt.
Rdinauitbcatus Patet Francifcus , qudd
fratrcs fut ordinis ob am or era Chrifti,
qql Yt ieprofuspro nobis voluit rcputari , vbi-
cumque client icprofi, cis folliate de.erui-
rent. Fratrcs autcm tanquara ver&t obediential
filij , hoc promptimjnc* faciebant. Accidie au-
tcm , quod in quodam loco , vbi fratribua
leprofis feruiebatur , erat quidam leprofus ita
Jhfirmitas.
cus lepromin acccflit , 6c ingreiTas ad cum di-
xit: Dcus dec cibi paccm fratcr Chariflimc. Coi
illc : fit qualis mihi pax eft; imo Dcus acccpit
mi hi paccm, qui cocus fum, inquit , snarcidus.
£c S. Francifcus, ait: Chan /lime, habc patien-
tiam,quia mala, qua; hie corporibus infetuiur,
ad animz falutem prouemant , fi ajquaoinmer
tolercntur. Et illc refpoodit : Quomoijo pof-
fum tolerate patienter t cum mea poena dia,
noduquc pcrfcuerer? Nam non folum abin-
fi r mi tat c comburor, & crucior; fed a fiarnbus,
quos dediftimihi (eiuttorcs* Tehememerafli-
gori quia nullus eft, qui mini feruiat, vcoper-
tet. Beatusautem Francifcus cognofceos per
ipiritum fan d urn, quod illc a maiigno fpirita
vcxabatur, iuit, 6c pro ipfo deuotc Deam cio-
rauit Et fada oration e.redijt ad ipfum.diccns:
Chartfsime,cgo volo feruire tibi, ex quo non
es contcntas de alijs .#Ec refpondit , & dixit;
Placec mihi. Sed quid poceris facere plufquam
casteti 1 Ec fandus Ftancifcus ait : Quidqcid
volucris ego faciam Et iJlc.Volo^nquitjqu&l
me lau~cs,totus foeteo mtantu , quod mcipfom
fcrrcnon potTum . Sandus autcm Francilcus
fecic calencri aquam cum multis herbis odori~
fens , 6c cxpolians ilium in car pic fuis lan&ii
manibus lauarc lepromin, & alius fratcr aquam
fuperius infundebat. Et ficuc corpus aqua la-
peftilens, impatiens, 6c protcruus , quod nulli a uabat eiterius, lie a lepra totum mundabat, &
dubiura erat ipfum per maligoum fpiritum
ftgitar.. Nam fratrcs fibi fcruicntes, non folum
horrendis imprcperijs impetcbat , & fagitta*
bat iniurijs , fed quod peius erat, eos flagcllis
& plagis multis modis rulnerabac, cViniuper
quod hortehdum taldc erat , . 6c petlimum,
Chriftum benedidum, 6c marrem eius fandif-
fimam , 6c alios fandos blafphemabat . Vnde
quamais dc rainrijs , 6c plagis fuis fratrcs illi
ftudcrcnt pro pofle paticntix meritum cumu-
late'*, tamen nu&lo rr.odo Chrifti blafphemias,
Si fu« tnatris (anotilTimx ip forum coofcienria
poterat fuftincf c , nc tanti fceletis parti ci pes,
cfle viderentur : quapropter decreuetunt dtdu
leprosu derclinquere , nc forent biafphemato
ics Dei, ft vafo diaboli nutritores viderentur.
Sed hoc facere noluerunt.nifi prius fan do Fra
anima ipGus intCrius fanabatur, 6c mfidabatur.
Vnde cum fanati cxteriusic vidcrct. ftatim ex
compundione nimia coepit amarifsime flerej
ficut corpus aquilauabatur,& a lxpiamaoda>
bacut: ita cenfeicntia lachrymis baptixabatur,
6c mundabaturabomniiniquitate. Cum?er^
totus eftct lotus , 6c fanatus exterius, pcrfc^e
fuic vndu*t 6c (anatos in ten us. Ecidco io tan*
cam compundionenV, 5c lachrjmas prorupic,
quod altifsima yocc plorabat, diccns,digDD fe
c,iTe intcrno propter iniurias illatas rratnbas.fic
pro plagis ,& rlagellis,quat fecerac in eofd£, &
propter impatienciam» 6c blafpbcmiamcoDtra
Dcum. Vnde bene per quindceim dicsduraoit
fibi ilie plandua mirabilis, qui ab mtiiDis prx-
cordijs crumpebat , 6c continue nihil almtl,
quam mifcricordiam Dei tooocabar. fit com
ctfoo- ( qui in alio loco morabacur ) omnia per hac compundiooc , ic lachrymis. omnia pec-
^4jpncmindicalTcnt>quibusaudiusS.Francif- cata fua confeflus eft iacexdoti. Bcaxui aa-
. tcoi
\
Jnfirm
tfcm Francifasi Tideni iam nottrm tniraculum*
gratias agens Deo reccflSt iftinc , ft ad partes
mulcnm rcrootas acceffic , ne dam di&um mi*
racalom ficrct ootum populo , omnes ad ip-
fom concurrer eot , quod propter hamilitatem
pro poflc yitabat . Studebat cairn tanquam
fidelis, ft prudens fcruus Deo gloriarn, ft
hoaorem reddere , ft fibi inter homines, do*
decas ft igoominiam proctrfare • Di&us re-
ro leprofas poft illtm tan&itatem , ft coro-
pondioncm rnirabilem ad paucum tern pus in-
firm at as , ft bene1 armatus Ecdcfiaftiris fa*
cramentis, dehacrira deceit! t. Sando autem
Francifco o ranee in quo dam loco remote in
filaa , apparuit fibi diftas leprofas dcfun&us
fpeciofior fole, fublimatas in acre , dicens ci:
Recognofcis me'Cuifaadus Fraticifcas.Quis,
ioquit, es cu ? Et ille : Ego fam leprofus ille,
quem Chriftus benedil|us , tepromcrejitefa-
ntuit « ft hodie ?ado ad paradifum v & ad re-
gnuf&beatum , de qno Deo omnipotent ft
tifci gratias ago . Benedicta Gc anima tua , ft
corpus tsum, ft bcnedi&a tint rerbatua. 8c
opera tua , quia per te mult* anima (ahubun-
tor Etfcias qudd non eft dies, in quo,iaa&i
Aogelijfc omnesalij fandi, 8c fan&ac non r*>
ferant magnas gratias Deo de fancHis fru&i-
bo$, qui per ce , ft town ordinem rndique per
orbem patraotar * Ei propterea confortare,
ft gratias redde Dso , ft ifta facito com be-
aedi&ione Dei. Et hit dilfcia difparuit , ft (an-
Aos Frandfcus remanfit Talic confolatus.
£x Chrom* Minerum.
EXIM PLTM X*
Xnfirmm VaUmon abftinentUfu* rlgoremp***
luiuml*x*turnrefumit.
IDem Tcnexabilis Palatmon f dolore fplenis,
qui ez oimia abftinentia iili prouenerat )
toto corpore grant corpit argritudrois in-
commodo laborare . Rogatus igitur a fratri*
bnsaliquibos, qui ad cum gratia yifitationis
aduenerant , ne penitns corpus debile ftange-
ret , fedei quantolumcumquc folatij patera ur
irapendi, tandem ceffit orationibus , vt yi&u
congiuoattcouata mcmbra.icfoucict>fcdh*c
itas, . 519
diutnk non pemtlir.Nam grautoret folitp do-
lores fplenis expenus, rcli&a ciboruminfo*
Ientia, adantiqaom vidtnm fine dilationc ro«
uenitur, dices: Si martyres Chrifti all) per fiu-
fta laceraci,a!i j capite csfijnonnuUi criam font
ignibus concremati > ft tamen vfque adfineni
fortitcr tolerarant pro fide , cor ego patientia*
pratmia parais cedent doloribas lrnpatientet
abijtiam ; ft defiderio vita: prxfentis affli&io*
ncs momentancas inaniter expauefcam? Dent*
que fuademibus adqaieui cibos infolitos fa-
tnere, qui mihi doloresaiixerunt porr&s, quant
?llam requiem pr«ftiterunt.Recarram ergd ad
priftina remedia , ft continent!* fubfidia no*
relinquam , in quibus eft ( n ego fum certos )
omnis poft Deum requies ^ ft rera Istitia*
Non enim propter homines haec arma fufcepi.
Sed ob amorerh Dei his certare propoAii. Sic
itaque viriliter agens , intra menfcni dicrura,
▼alido languore cdnfumptus eft. Ex litis fa-
trum m vit* S. Tschcmij $.13.
. Exiupltu XI.
V* Zschdo montcfa pttiintijfimo , humitHm*,.
<$* Mori mtnuum sddi&ijfimo.
Acharus quidam monachas % poft long*
continentic tempbra, regio morbo cor-
reptus a fequeftratus a fratribus habuit cellu-
lam, tota vita fua pane tantum & falecon-
tentus. Semper auiem pfiatos opcrabatur, tan*
camque contritionem propter Dominum fh«j
ftinebat » rt (kpefumculosintorquenscom*
pungerentur manuscius, yt fanguinis guttaj
effluerent in tantum. ?t ex ipfo opera , magna
yiri tolcrantia monftraretur . In tanta igitut
infirmitate corporis conftitutus , nunquani
fcatrum colIeAam deferuit , fed ad explendaa
omnes diurnas orationes follicit^ conua!uirf
nunquam dormiuit inrerdiu . Confueaerac
autem per fingnlas noclei priufquam fomnunt
caperct y quardam de fcripturis fanffcis medi-
tari , rotaque membra fua Chrifti fignacula
muniens glorificabat Dominum, ft ita paa<3
lulumquiefcebat* Deinde circa noAis me-
dium furgens , yfcjue ad matutinas orationes
alacer pcrmanebat • Huioa aliquando manot
X x x quidam
/"
jfjo, Jfnfirmicas;
quidam (rater infpieiens operis nimietatc, at-
que violent ia fottitcr fauciatas,& refperfcis fan-
guine,dixit ei:Quid ita, pater, diuriflimo tc la-
bore difcrucias>maxirn£ tali infirmitate depref- — Infirmttaiem pttienter tolerant ieiuntnu fn
EXBMPtVM XI f.
fus. An fond metuis, ncapud Deum concrahas
offepfara, vcl otij crimen ihcu'rras, fi non foe*
lis fcdulo operatus'Scit Do minus quid patcris,
$quia nemo tantfs tribulationibus affli&us,
▼Hum valet opus attingete , pratcipue tu , qui
nulla neccflitatc conflnngeris. Nam fi peregr^
ois pauperibus pro Deo vfque ad fufficicntiam
largiraur , qua n to magis tibi tanto patri cum
dcuotionc maxima fermemus? Ad quod lllc re.
fpondit.Impoflibile eft me non opetati Erfra*
ter; ait Si tibi hoc placet, faltem manus tuas o-
leo perunge,ne tantnm (anguinem pciflucotes
in laboie deficiant. Qui confilio cius adquief •
ecus,, fecit quod hortatus eft eum,& in tantum
▼ulnerata? manus eius grauaue font, Tt nequa-
3uam fufferre poflct cruciatus. Ad quern ?ifen-
um bcatus Pachomiusvcniens.airei: Pu cabas
Crater » quod te poflct iuuare oleum! Qufs er-
go tc coegitita fedulc laborate, vtfub practex-
tu operis in hoc vifibili oleo magis qnam in
Deo (pern tuam poneres/aut nunquid impo/fi-
bile eft Deo fanare te, an-ignorat argritudines
fingulorumfScd vcilitatcm confiderans anima-
roranoftrarum finit ad momentum nos pati
triftitiam, rt tolcrantise pcrpctua prxmialar-
giatur.Super ipsuigitur curam/ollicitudioem-
quc iaotemus* & quado volucrir.Tcl quomodo
iudicauerit, ipfc term in u doloribus noftrisbe-
fiignus imponet, Quircfpondens, ait: Ignofce
mini venerabifis pater, & ora pro me ad Domi-
Sic, vt hoc delictum mihi dimittere pro fua Dic-
tate dignetur. Aflerebant autem plurimide hoc
ipfo fene, quod per annum integrum Te defle-
uit, poft biduanum ieiunium parumper fibi
percipiens Hue fan&us Pachominis monachii
proponebat, ▼elutexcplum beatorum operom
firmamentumque virtutum. Ad que" etiam eos
<qui crant in morrore pofiti dirigebat, quia ha-
bebat & confolatorium verbum , ficuti nullus
lius. Qui vfquead finem former, & legitime
deccnans, in fenc&ute fan&a pro doloribus
tantis sterna folatia recepturus , adcalcftia
rcgna tranfiuit. Ibidem $.51.
trt plus meretu'r*
Heodoro autem grauis paflio capitis
acerrimos dolores excitabat. Qui dm
rogaret .f achomium , vt cum fuis releuaict
orationibus, ait ad cum; Putas fili, qood
alicui contingat dolor, aut paflio , act ahqeid
huiufmodi fine pcimiflionc Dei 2 Idcirco id
dolore fuftine , & in humilitate paticotiam
ha be, & quando volueris, Domiaustibi con-
fcrct famtatcm . Quufi te diutius probare di-
gnatur,graruscfto, npcrfc&iilimuslob, qua
rn multis tribulationibus benediccbat Dooii*
nb,&tuquoqueficut ille pro dolorjbns tuis
maiorem requiem a Domino percipies. Bona
quidem eft abfliocntia, & in oranooe pcrfc-
Herantia; tamen in firm us maim prarmum a*
dipifcitur, cum longanimis, & patieos inucni-
tux. ibidem /. $*•
ExiMPiTH XIII.
Tecesti turpituMnem exkerrefiensfeemins, is*
men* WAluit> qusmfeccajis vexari.
QVaedam mulrer mundo dedita, carnis
illccebris vacabat , fed culpa tandem
poena non caruit. Nam banc malignus fpiri-
tuspcr interualla temporom grauiter vexare
cocpit. Erat autem vicina Ecclcfia, in qua tone
temporis Pracdicatores fratres Floient» mo-
rabantur, quo aducniens tir Dei Donioicas
ipfam primitus ad poenjtentiam cihortaoda
perduxit, poftmodum etiam veiatiooi ipfiw
compatiens, fuis orationibus , Tt ab ea mali-
gnus difcederet , fandus impetraoit , ita n
quae vix interpolates diebus quietem modi-
cam habere poterat , vltra- annum reiationis
fuatfolftac moleftiam non fentiret, Vciomi
vexatione carnis libera, vexari fedetenuiin
animo deprehendit, & in medicina corporis
faclus.eft protinus mentis morbus^ tamoqoe
negtigentius a Dei feruitio cotpit tepefcete,
quanto i carnis illcccbra redioiuis tcutatio-
nibus
bHhis fortiil s tr* hcbatar . Qaod vbi titoOei
expofaii, jjllcque beocficium praeftitum in rui.
sat fcaadalum Yerfom Yidit,blaade eam.an re-
dact relict ad ftatum priftinum,requifiuir.Qu2
cam foluocaci Dei, marque difcrerioni com-
mircerec. Rogabo ( inquic ) Dominam,filia,Yt
tibi fiat quodiara falati tux magis vidcrit ex-
pedite, Vode radium eft , vt non pod muhos
dies malignus fpiritus fuper corpus ancillar
Cbriftiiteraco poreftatem accipcrct, quatenus
anima falaa permaneret , ft rexacio qua? ptiils
pceaa col par cxtitic, poftmodiim fieret conuet-
fationis rcmedium, ft cumulus memornm.
Vincent. Specml. hifl. lib. 30.eap.yf. Antonius
par.. $. hifl. titul. 11. cap. 4. $, 6.
Exemplvm XIV.
Orens quidam per be at urn Thomam f*natm x vt
Jfnfirmitas.
tt*
cnim mcac plena; ftercoris concremantur ab
ardorcinfirmitatis.Tunt Ethbmus cum per la-
cera accipiens a terra furfam crexit,& V Vinga-
locus ad oarcs eius maoom porrexit.sScd ft
pauper flebili y occ clamarc cocpit.Noh feniot
narcs manibus capere, quia dolor non permit-
tit. Scd fidolorcm meom leuiarc rolueris, ne-
ccfle eft Yt in ore tuo nares meas mittas, ft ita
trahas. Tuc llle mentis cxaltatus,humiliauit fcf
ft qnando putauit dolorem leuiare pauperis,ia
ore fuo carncm accepit fiiij Dei. Mox ergo tr
ad fe traxit , gemma mirabilis in os eius ce-
cidit . Beatas antem Ethbmus per latera Do-*
minum teneas furfam afpexit , coslum aper-
rum vidic , ft in capite Domini \ qucm tene*
bac, fan&a crux apparuic » aogelolque in ob*
uiaro Domini venire vidic. Tunc facerdoti ait:
Patet fan&e ipfum , quern teneo manibus „ ft
r tu ore % Dominum noftrum , qui * pro nobis
fifanitas contrartaejfet falutifm rediret in- fc ipfum dedit, cflc credc. Curoque Dominant
firmttae, iterum infirmatur.
QVidam quern fan&us Thomas Yaldc
diligebat, cum grauiter infirmaretur
iait ad eius tumbam , ft pro fan i tat e
rogamt, ft ad libitum iropctrauic, fed dum fa-
nacustediret, cogitarc coepit, quod ilia fanitas
animx fuse forfirao non expediret. Vnde itcru
rediens ad fepulchrucn orauit , yc fi non eflet
Ttile anima; fuar continue* tpla infirmitas redi-
ret. Statimquc infirmitas redijc ficuc prius.
lacobns Genuenfis in vita eius.
Eiiuuvm XV*
Hnmiles & mifericordes duo fanctiviri Chri-
fium Dominum in ieprofi forma repermnttab
eoqatmirabiliconfilatione recreant ur.
LEgitor inyitafaadi Brhbmi^udd ipfc
quadam die cum Abbate fuo inuenit le-
promin iacentcm in mcfle tocum Yulneribus
plenum , flebili Yoce ab eis auxilium poftu-
lantem . Quircquifitus de infirm hate, fufpi.
rant ait : Graves dolores qoatiuntur in cor-
pore mco , fed infuper Ynus ineft dolor tam
nociuus , qu6d fi huacdiem fine das anxilio
cranficro, mortem proximam effe puto. Narcs
Teller tenere manibus , eleuauit fe innubibus,
dicens : Non me erubuiftis ferui mei in angu- -
ilijs meis , nee ego yos erubefcam in regno
patris mei. Haereditasveftra mecum eft, ft hit
qui Yeftri memores fuerint in oranonibus fnis,
falus in regno meo. His did is euanuic ax ocu-
hs corum^ cu magna Yocereceptus eft in cae-
lum: Vocem quidem audiebant , fed neminem
Yidebanc Cumqueftupefa^i laudaiTepr Do-
minum , V V in ga locus Ethbmo dixit : Hoc
tuis meritts nobis accidit frater , quia tantae
humiliutis es ft obedientix, rt quicquid hu-
mana lingua prxcipcre potcft, tn in corde de-
ootifiimo ira pleas • At contra Ethbmus ait:
Non ita pater, fed tu qui quotidic carnem ft
fangninem immolas Domini , ipfum meruifti
Yidcre in corpore fuo v quern affidue tenes ia
animo tuo. Vincent. Uk.n.cMp.u+.SpecMl* hi*
fforiarum.
BXEMPtVM XVI.
Infirmitatem lepra grauiter ferens miles in de-
eper at ionem & impatient iam duBusiformo-
Jam animam turpiori lefrafoedauit*
FVir quidam miles qoem ridi in V Vcftfa-
lia, ft diccbatur dominus Hcrmannus d<£
X x x » Ladia-
1
55* Infirmkas*
Ludinchufen.' Rieeraralto iangnine natus, 5c -ficcbator com rami* Jachiymis , vc etuuma
corporalicer formofus, fonis & op time* difpo
ileus, fed occulto Dei ipdicio lepra incurabili
percuiftis ruit. Ec cum incurabitem fe fentirct,
datas/uit inreprobam fenfum , 6c defperans
defaluceanimac, dixie quafi indignato animo
de Deo, Deusabltalit mini form ofum corpus!
cgotlbiauferam formofam aniroam. Ec glo-
nabatur mifer, quafi vltioncm faceret de infir-
xnitate corporis quod animam foam per pec*
caca fua diabolo traderec Ec He pofimodum
timore Dei poftpofito. pnblicfe fepeccatisin*
uolnit, in tantum, vt etiam pubheus fierct v-
Iurarius. Sed raodem accrefccntibos doloribus,
ftteumexire c6pellentibus impceaitfnsobijt,
fe extra ctmiterium fepuhus eft. Hermannus
Petri Carthufianus ftrmone j.in oratiokem Do-
m ink am verbis ijfdem refert exemflnm proxime*
tddttftum quibus hie exprimitur,
RXIM?LYM XVII.
lnfirmitate leprtpercuffUs Vrtpofuus pulcherri-
mus% anime, peccatruis vainer* infirmitstis
•tcajtonecurawt.
Eferr magifter loannes Nider in Formi-
cario, quod nuper vioebat in Bcclcfia
Moguntina in fummo canonicorum Pr«-
pofitus, clericus folo nomine, fit nobilis, fed
in armis miles, in vcftitu ftipendiatius, rnori-
buaper omnia diflblutus,qui licet de altaris la-
tiflimis viueret benefices, horas tamen cano-
rticat veluttoxicnmfugit. Corpore aatem de-
coras extitit, vt Iroperatriccm, quae ho die vi-
sit, refcratnr dixiffe fe-pulchriorem non *idif-
(t virom. In praefara igitur vita aliqiumjlin vi«
sens in mu! coram fcandatam, nullias hominxs
nortamenuj ^c corre&iones curauit. Hunc
igitur Dei roanusinopinatc* lepra tetigit, qua;
sietim noleatihominumconneiCwioncmab-
fcidit, kin doftium qoandam fibi propritra
JUaguntiae trufit, vbt manens multo tempore
impatientia plenus, fit Dei timore vacuus, fa-
tins eft tandem tarn deformis corpore, vtfe-
cundum in leprofoito parem non habcret.
Dcjnde, dfghum Dei adefle fentiejis > corde
sjonuic^* oie,primofu* vitatfacinora cm;
V>£
mentes flupcrmt, qui virora praragnoucrunt,
patientia demquetanra tfqucad moitemdo.
tatus e{t,vc quaodocumque confefior fuui fra-
ter Henricus de conrlucncia, (acta; Thcologix
profeflbr noftri ordiois, com vifitam, non ab
eo peteret mortis accelcrationem, telidolo*
rum, quos ronltipliciter paricbacur, imminu-
t ion cm, fedora f wquicj Denm pro me,mipt*
ter, qaareniis diuina mifcxicordia mihi met
peccata indulgeat, 6c in hoc fecolo fecet* t.
rat quamdiu nbi placeat. Ec inhac patientia
tandem in pace reqaieoic Qoaefiai aatem de
circumilanti/s viri, vndc tantum denurn lcfa*
mi ifti clerico proueneric, Et refponfom acce-
pi, qudd matrem nobilem multum Deo deuo-
tamhabuic, qoaevifa 6r audita filij diffolutif-
fima vita , vota , -preces 6c elecmofvoas Tclqt
pro morrso fcri fine fine Deo offcrrc confue*
nit, & pro eo tanqoam pro filio pexdito ab
ifto fieri procorauit, qnoufqne vclot alter pa-
ralyticus inleQoiacenscarnalinm foluputum
infcniibilis, akenis fide fir melius fanatut fsit*
Lib. j7. Tormtiarij c*p. 3.
EXEMPLVM XVU\.
m
lnfirmitate Upr* pet cuff* deuetiffimd tupttful
cherrim* Jasmin* , emnibus pUngentthmif-
f*Ut*batnr* .
f^V Ominaqoardam polchra facie, fed pal*
ML/ chrior fide, denou Dco» pia paoperibut,
ft clcefnefyntsaflbeca , cum a psjUinio patre
Deo tanqoam filia chariffima percofia roiffer,
fabito plaga leprae, fie coca tacfe dtfotnuta,
plangcntibut omnibus qaividebamean* tpla
fola gaudebat,gratiaf agens Deo. Vifiuns aa-
tem earn quidnm Epifcopus, fie videns^esrafic
honibiKiier detnrpatam^qoaecam fpeciobfoe*
rat, ficram faoda dkebaturabomoibos, fietf
ccepit, Be Dei iodiciam admirari. 141a vcrd h*
dens interroganic eom, qnare Acres/ Re(poa«
die, qtidd ex compaffioac n6 socerat a Uchry-
misabftinere Ioqaireoci vero Epi£copoqoa-
re ipfarififiec : Rcfpondit: Donfwe.fiqaisde-
tinetetur in caxeeve tali f*&o* <|flod baaifuto
cxirc< donee muri £iis^HalcoaiiiffetK« <^
dciet
Infirmktt.
deret moros panlariin corr acre pro fua libera
rioriegaoderet. Vndecua anisna tencatur in
corporis career e, gaudcrc debet quando Ti-
de! corpus /aum deficere, $c ad finem fuuna
tenderc, proculdubid fciens ciitus (at tempos
propiaquare, Ttad fuiRcdemptorisafpc&um
libera reuertauix. Colloftor SpecuUhuius.
E X EM PL VM XIX.
Uoritwri cmufdam patienujftmi infirm snimm
omnibus membra grates resist.
EAat quidam fanclus ' Eremiia, cui inter
cjreeras virtutcs snagnam babebat gra-
tiam infirm is miotftrare. Hie admonitus per
yilionem inn ad proximam cioitatcm, & dum
* Tcoirtet ad porcam , vidit quendam horribi*
lemiorlriBum Ac futtidum, q*em etiam lepro-
fi later fc fuftinere oon valebant. Huic dm
faodos Brcmita ferule car piflci, cum in Do.
J&ioo coofor raostrefpondtt infirmus: Sit Deas
altiilimus bcnedi&ns , qui banc mibidonauit
infirm itaccm. Sed timco tie Dens minuat mi hi
przmiam in coelis propter tuum feruiuum
huroiJe. £t illc: Koa eft ira, Ctd pro mea met.
cede iuffus Cum hoc venire . Sic fanata lis quo*
lidie inter cos oriebatur , ft quanto plus Ere-
mita feruicbas • tamo plus lex aire arrc&abat,
k io firm us euro fcruire non finebat , « plus
foftmendo plus ptasmiaretur.Tunc pod annos
quindecim cxplctos infirmus dcolculari cce-
pit manus E rem i tar , gratias eidera referens de
pie tare fibiimpcrtita. Eremitaautem rogabat
Donvnum vt oiiendere digoarerar qualitar
btcamma fanda de corpore egredererur . £t
often fa re cft.Cuavenimad boramnoui/Eruam
deueniflct, aodiust toccib dicentcm : Vcni di-
ledc mi . Tunc ilia feliciffima anima ad om-
aes feofus corporis dice bat : Vobis regratior,
qoia mihi obediftis Ocoji vanitatem non coo*
cupiuiftis, aurcs vanitatcm hod audiftis, ma-
no* ip delitijs dclcdat* non fuift is , pedes ad
vana non cucusriftis, olfadus delitias contem-
pt ft i , guftus aliquid delicate non edifti. Tu
igitur, o corpus > mecum in pace quiefce , n
tempore oportuno recipias pro labore a terna
rcmuncritioncm • St hoc dido cum conccotu
m
Angcloram fanfta aniina euolauit adtcelum*
Co&e&or fieculi huiw. (
ExixPiVM XX.
Injlrmos-fitprs nudum abhor rentes fre que term
injirmitates eafdtm confuouefunt incidero* *
REfert Petrus Cantor Parifiefis, quod qui*
dam con feoffor , qui audiebat coofefljo-
ncs leproforum fecerat , ptx borrore infirm i-
tatis oorum , in quodara muro fencftram , per
qnam cos audiebat , & per eandem fencftram
cis etiam facramentum porrigebat. De quo
Dominus talem acccpit vindidam, qudd
facerdos tile ex media parte corporis fui lepro-
fus etfedus eft , fciltcct ex ilia parte,qua auer-
tcbat a Icprofo, ex ilia autem eius parte, quam
tencbat aducrlus leprofos, (anus rcmanfit.Rc-
fert idem Petrus dc quodam fcruo, qui in tan*
turn abominabatur leprofos , qudd olexa oust
Dominus fuus cis mittcbat, nolebat eis deter*
re , qui poftea diuino radicio leprofus cffe&us
eft. Mit feirtu Cantor Psrifien/is fcriffit li-
brum mirAcuUrum fui tun for it , vndt h*c 4»#
exempt* fnmpta funt.
EXBMPLVM XXt.
Mmtmrm Uprojus MudUnte milit* duUifftmi
Domino dec*nt**it.
Vidam Dominus pergens venari, inoc-
nit beftiam, quam folus perfequebatuf
multum auidi , feruis eius occupatis circa a-
lias feras . Pcruenit tandem ad quoddam nc-
mus paruum , 8c audiuit vocem numanam (a-
tis dulccm. & iocundam . Mirabatur igitur
▼nde vox ilia fonuic> cogitauit enim qudd
non potuit effe vox leruorum. Intrauit igi-
tur nemus , & inuenit leprofum £atis borri*>
bilem afpedu , cuius carnes deflucbant, qucna
rt vidit erat multum pcrplcius . A (Tump fit
rameo vires , de iuit ad eum , 8c falutauit cum
dulciter , 5c quat/init vnde proueuilTct vox
ilia tarn dulcis. Cui leprofus : Ego illam cmi-
fi. Tunc admirans Dominus dixit, Quorao-
do potcftis lattari in tantis doloribus confti-
X x x 3 tutusi
554 Jnfirmitas. Ingcniofus.
tutus/ ReTpondit leproTus : Inter Dominum
Dcum & me non mediae nifi paries de Into,
hoc eft corpus meum . Quo contralto aequo
intetftitio di/lipato ad ipium perueniam . Vt«
dcnsigiturquocidicdmolui ac debilitari cor*
|>us meum, gaudeo , 8c canto prac lattitia cor*
dis , cxpe&ans diflolutxonem corporis ipfius,
▼c fine impedimento ad Dcum fonteiu fiaum
yalcam pernenire* Colleger Speculi.
INGENIOfVS.
PrdUtus ejfe&us quidtm tut/enisle nijfimm
mora mutmuit.
SXEMPLVM XXII.
• Intirmitatem pat tenter ferre , & dgrotsnti
f*t tenter inferuire vtrumjj mttgni merits eft.
Rater quidam infirmabatur, tribus an-
nis: ita, quod pes cius computruit, &
medulla inde flucbat: qui tantx patient ise fait,
3uod Temper IeTum habebat in cordc~& ore,
icendo: Icfu digoiflimc Deus mifcrere mei.
<^iji appropioquans morti clamabat : Dcfide*
ro,deudcro,dcbdero O defiderium meum ?e-
ni. Qui cum interrogaretur quid dcfidcraret.
Refpondens, inquit, Deom, fieexdefiderio
ems in rifionc gaudea,& exulto: in tantu quod
il centum annis ? iuere poflem in ifta infirmi-
tate, libentcr conteotus eflcro. Poft h*c idem
frater circa mediara no&em exultant, mortuus
eft in manibus fratrum . Sequenti vero domi-
nicadie domina Brigitta rapta in Tpirituaudi-
nit. O-fiiia quia Domini & magiftri nolunt
ventre ad me humiles \ ideo colligo pauperes
& idiotas m regnu coelorom. Nam ifte pauper
& idiota inuenit hodie (apientiam fnpra Salo-
tnonem,dimtias qua; non veteraTcnnt, &'coro-
nam qua: Temper augetur, & nuquam finierur.
Die eriam illi fram , qui ei pro pcenitcntia Tua
Tcruiuit in infirmitate eiiis , quod propter Ter-
uiciutu huiuTmodi, liberabitur a tentationibus,
& habebjt fortitudinem ad Tpiritualia , finem
quoque gaadiosu,& rigilabit in regno Lazafi,
Lib. 6 .cap. $o . S .Bright*. Vide etiam tit. Angi-
itis ex. 5. tit. Defperatioex. %.tit. Communio
ex. J • tit. Cibus tit. Ineonflantia ex.%. t it. Con-
fejfteex. 6. tJ» 1. tit. Gulaex. 15.fi>. CccUftit
gloria ex. 8 . tit, Hnmilittu **. 1 J . tit. Conster/io
#x.i£. & tit. Cdftitas ex* i*>
ACcidit ?t quidam canonici in elecTionem
Pontrficis conuenire concorditet noo
Talentcs , ea condittone in Prarpofirum & D««
canum vou Tua finguli tranftulcrunt , rtnol.
lum extragremium Bcclefix poftularent. litis
autem in partem Teccdcntibus , n de Poatif-
ciseleftione liberies ordinarenr, tdus caoo-
nicotum praodij horam differ rc recufaos, ex-
tra capitu4um , in tabernam proximam curat-
rit, pranTufque ad teflcras ludere confedir.
Erat autem iuuenis ?jtar leuiflima*, Ted oiirabi-
li Tupra modum- callcbat ingenio , iffabilif,
omnibus bonis naturalibus infignitus. Fafla
ergo collatione inter Te Propositus & Deem',
videntes quia in Tuts omnibus Tpiritualem rel
idoneum neminem inueoircnr,conuenenmtm
hoc , quod canonicum ilium iuuenem,qiium
rairabili callcbat ingenio, in Pontificem eligc-
rent. Fada ergo denunciation capitulOiOtdh
natttr proccflio, pergunt procemooaliter ia
tabernam, inacnemnt iuuenem lodo oudatooh
renitentem cum lacnrjrmis in aera rapioot,
portant ad Eccleuam, oporrono reoeneote
tempore conTccratur • Qui ftatim ft Tevutic
Epilcopum , mutatus eft in ?irum alterom.
Omnia que erant digoa officio aded in Te pet*
fediflimc otdinauit , vt nullum anttqux tkc
▼cftigiom remanerec, Tedirt credi poflfetomoi
tempore pr^fuiiTe Negotia autem Epifcopaios
tali modo gubernabat extrtnTecas,vt nihil ho-
rum eum in ciercitio Tpiritualium iaopeidiret.
Quid mirum ? Donum Tuperuenieos virturif
eratuitx , naturalis boni conuenientiam in*
tormauit Hinc Seneca dicit: Si ris tibi omnia
fubijei , Tubijce te rationi . Mulros regerc
poreris, fi te ratio rexerit. Lib. 1. ttpite 1. fMrtt
l.defropriet.Afum. Tbo. Csntifrst*****
INIMI-
INIMICVS.
OrMmfroft adtmnttibus, & pro ft fyoli ant thus
/tcsrys, intmhcn *d pacnttintiam conutrtitt&
mowni Utsts in caelum reeipttur.
Mg N ccenobio Clareuallis Conucrfus qui-
&|3 dam czticit vir rcligiofu$;& magna? ma-
fuctudioit , qui per magtfterinm diuina* gra*
lix didicerat ciTe mitis, 8c homilis cordcHuic
caieri frarres teRrraonium perbibcbanr, quod
Donqaam vi fmf uiflctirafcl, & nunquam qui-
buflibct ininri/s prouocatos , ad impatieo-
tiais erumpcre • Hie infpirante Deo, ftatue-
rat6rmitcr in ammo fuo, vtquoiies a qui-
buflibetfratr bus iuftc , fine iniufte proclama-
rctur, rotics pro illis oraret, 8c pro fingulis,
Pater noftcr, ad minus vna vice dicerer* Cuius
etian exemplo informati mnlti Clareuallen-
fiom fratrum, eandem con fuetu dine m vfque
Done quafi pro lege enftodiunt . Vcrunta-
mco fi accepia Deo 9/8c grata hominibus e-
rat deuorio , videant quatio, quid refponfu-
ii Gat Deo in die trcmendi ciamiois eius,
qui dcontrarionkuntur, qui fi forte* abali-
qno prodamati, vel correpti fuerint, exafpe-
rantor , 8c ad impatientiat verba pr orumpunt,
▼t cos qui ie proclaraaucraot , Tel corripuc-
raor, quanta poflunt exaggeration culpa? re*
datnent. PraediclHs autcm fratcr, quadaro ?ice
pro negoti/s Bcclefias Clareuallenfis in? iam
direltas, neceiTe haboit per fauces coin i dam
oetnoris Tolas t ran fire. Conti^it atxtem euro
ibidem in manus incidere latronum, qui ctiam
defpoliantes cnm,iumentu quoque quo rehc-
batur,cum farcinolis rapuerunr, 8c nil pcenitua
prater folam cbamatem reliquerunt . Rece-
deotibus vcrd latrontbus , cum iam paululum
proccuUTcnt, ipfc ad orationem profternjtur,
ebfecrans Dominum, vt banc eis impietarem
remitteret. Quidam autem ex ipfls nutu Dei
reuerfus , Atrratretn ilium a longd fubfecu-
tus , curio fi us obferuabat , volens fcire quid
flgcrct. Et videnseum orationi diutiusinfu
itentem, ecleri cur fa reuertitur ad focios,
percutiens pedas fuum , 8c dicens: V* nobis
mifais k damnatisj an moxicmur omaeij qui
Inimicus.: ^
hunc tarn fan flam hominem, tam faccli mo-
naftcrij fratrem, ma(6 noftro tam male tra-
dauimusf fiquidem ipfo rcuclantc cognoue:
runt quod dc ClareuallceiTct.j Hie ex quo re-
ceilkanobis, non cetTat orare cum gemku,
& lachrymis, nee dubium eft, quin ipfe Do-
minion roget ctiam pro fuis inimicis I Qua*
audicntes latruncuiiiili, compuncli funt ani-
mo, velociter rcdeuntes inuencrurn ilium ad-
bucinorationeflcxis genibus intcntum. Cui
mox vniucrfa qux abftulcrunt, reftituunt, 8c
veniafupplicitcrpoiluiata, in pace dimittunr.
Quo tiIo, fratcr ilic faluatori Chrifto immen-
/as gratiasrcfcrcni, gauifus eft gaudio nlagno
▼aide , de compuatlione prxdonum magis,
quam de'reccptionc fpoliorum. Ifte ergo fit
bonus, cumin propofito fuo vfqueadfineai
tit* fua.Iaudabilira* pcrfcuerarTct.tandcm to-
cantc fc Domino, collcclus eft adpatrcs fuos,
▼iforus bona Domini in terra riucntium, imo.
do, &ffquem fempitcraum. Dccuiusglori-
ficationc, Tifio talis apparuir eadem qua de*
ftiDdus eft die. Erat in monafterio loogius a
Clarcualleremoto monacbus quidam rcligio-
fus,qui 8c ipfc ad extrema dcuenit. Cumque ia
mortfproximusTideretur raptus ab humanis,'
itavtamane1 rfquead horam nonam iaccret
immobilis, tandem ad fciplum reuertitur, vir-
tuteque rccepta, lingua ircru in verba laxatur.
Stupentes rerdquiaderant, caufam ab co re*
pentinc diiccflionis, acreuetfionis£agitanr.
Qjjibtrs ipfe refpondit: Hodie inucni mcfu-
bitd introdocxtf m Tclot in paradifum volupta-
lis, in locum pracclarum nimis, cuius amplitu-
de cm, polchritudinem, ac amocnitatem hn-
mani fenfus anguftia *ftimare non fu/ficir.
Vidcbatur illic pretioforum raforum , alio-
ramqae ornamentornm gloria magna, &di*
uerfitas multa,inrlnita quoque delitiarom pr*V
paratio, quomodo fieri folet in aduentuca*
iufpiam poteotillimi Regis, aut Jmperatoris.
Brant ctiam illic fanaiinnumerabiles,immen-
faclaritatecorufcantcs ,.quorum alij iam ad-
uenerant, alij adbuc decundis partibus venie^
bant quafi ad grande fpeaaculum ccrtatim/
properantes, 8t vclut ad diem folcronem vn-
dique confluentes. Audiebatur pjanerca ibidg
faauius harmonixeceicftia^ 8c refonabat m-
diqot
fj*
Inimicus. ItHuriarum remiflio.
clique gratiarum a&io, & vox laudis. Ego ve-
to* cAm in hit quae videbam , & audicbam ni-
s&is obftupuiflcm , fcifcicatus Turn ab Angelo
du&ore mco,quacnam cffct tantf fokmniratis,
cV lauitiat occafio . Ipfc vero reipondit : Haec
eft eelebsitas noaa noui cniufdam faodi he-
die de domo Clareuallis afTunTptj \ * io gaa-
dia ifta folemniter introducendi . Hoc itaqoc
dido,iuflit me ci tills egrcdi, at que ad human*
rcuerti • Quod cum minium deteftarer, obfe-
cidium , commendauirfe Deo* cam pradea?
cideliberatione, Ac fponce ex imptoaifo illifc
przfentauit dioencris Gmdo , & ptouokcos
ad ipfius pedes, fune 8t cingulo £ collo fafpea-
fo veniam rogauit mortis , qaara frttri eiu
inralerat>&prastereavt vitafibi donaret amo»
re Dei k filij fui lefu Chrifti qui eo die paths
erac pro nobis ; vifa tanta humilitate , fecaii
de ipfius dementia nobilis illc componclot
eft , 8c illi condonauit pro araore Chrifti, ?i«
crabam mcdullitus, vt ad miferias corporis* ramque largitus eft, & ipfum amplcxatur, k
tmpUus non remitteret . Illc vcrd refpondit?
Modis omnibus oportet ce ad fratrci tuos
egredi, donee annuncies quae vidifti,quo fado
{trotinus reaerceris . Huius rei gratia rniflus
iim ad vos, vt &ipfi bene tacientes pcrficiatis
8c perfeueretis in bono, fcicntcs vtique quia n6
deerirmerces operiveftro. Et cum hecdixiffet
obdormiuit iuftomino . Illi ergd follicite t£-
pus » horamquenotantcs, cum requififfent in
Clareuallc, cognoaerum fratrcm fupradidum
eadem die fuifle defun&um. Beams verd Bcr.
nardus , cum quidam de fratribus kanc vifio-
nem coram eo cum grandi admiracione refer-
ret, ira refpondit: Et vos miramini? Ego verd
snagis admiror incredulitatem , 8c duritiam
cordis veftri , qui adhuc minimecreditis , auc
minus forte* aduertitis vocem illam reridicam.
3ua de carlo clamatur. Beati mortui qui in
omino raoriuntur, acnodd enim iatn dicit
Spiritus,vt rcquiefcant a laborious fnis. Ex lik
eU vim illuftribm erdims Ciftercienfis.
INiVRIARVM REM1SSIO.
ExSMFLVM I.
* J&H*nti fit merits & lucri fyiritunlis jnimic*
Murium remitt.ere.
Agifter Simon Berci ordinis Pracdica*
torum narrac in fuit fermonibus qui
znanu fcripti in bibliotheca S. Marci Floren*
tia? inueniuntur, quendam hominem occidifle
fratrcm nobilis alicuius ciuis, 8c cum non
pofltc eftugere manus ipfius quacrentis ipfum
ad yindi&ara , cum omni diligentia pcenituit
ipfum fa&i fui, & confefluspatratumhomi*
ofculatus dixit: Vade in pac^fratcr, DcustiW
remittat in ceelis , ficut tibi renuttitin terrii.
Scd audite magnam roercedem » quam Deus
rerulit ; pro tam heroico fado , ipfius amorc
defigoatO| feqiienti node apparuit Chriftns in
vifione&ait: quoniam heri amore mei con-
denafti inimico tuo , noueris me aniraam fri-
ths tui occifi bac hora e purgatorio liberafle,
& infuper animam patris rui ex eadem pcroa
ezemitTc , & ambos mecam duzifTe io gloriira
coeleftem: quin etiam bate fuperaddidit> tein-
nito , ad o&auum diem, vt rclida huius moodi
miferia, poflis gloria ccelefti frui , & ficfadum
eft. Nam odauo die poft t bene prxpataras
requieuit fand^ in Domino. Ecce graodis fro-
dus.qui colligitur c6donando inimrcis.Qo«c
non remittendo poteft credi animus diurjus
crucian in purgatorio. 2x Seraph, ttzie in fii
hettule exemflorum tit* fofteriore de diU8m
mmtcoriim exemp. vmce.
EXBMPIVM II.
Adelefeens eecifiu flammi* purgMtorijs trifUm
quid etas mater oecifori imbens peperttrit*
NOftra hac tempeftate a n'ris fide dignji
accepi mirum fioc : vidua erat mi-
cam habeas filium iliuftrem , U bcreden
multorum bonorum . Hunc occidit inimicus
eius , eV continuo fe abfeoadit : Camqac i
prartore inquireretur ad necem , nouit oattt
filij mortui ed prastorem ire velle, vbi feabdi-
derat occifor mi j fui ; 8c in corde ctiaro(mi-
terno vaiuic tanrum diledio Dei a ft dtcre-
oerit fili; occiforem liberare ; quod & fccit,
mictens occifori filij fui equum 8t pecuotas,
moaenfaac
Ioiuriarumrcmifllo. j jjr
«ioB^ftfioe Again. Quod cum feciflct, in- Dei: repente >troqaeItttniae_orbA«tf CrcC,
grefli tie Oratorium (uum & pro filij anima
oraiuc Cuiountiadftiritfilius, luceornatus,
matremque u*c afiatus eft : Cum inimko pe-
perci&,& pro meorafti, mater mca vcrc effe-
£acs> plus quam cam me geouifti, infigni e-
nimtuacharitate &orationea Deo obtinuifti
veniara omnium, meoram peccatorum, & in-
dulgentiasn con&cutus fum mulcorum anno-
rum, qui mihi rcftabant in purgacorio cxoluc-
di: ficquc in matris ocnlis ccelumafcendit:ta -
turn valet oracio apud Deumpoft dimifias in-
iurias. Of or ins to.uConc.for.6,poft eineretvi'
di idem fere eximpJitMmitttreex- 7.
EXBUPLYU III.
* IninrUs remitter* nolens MpudS.Vons-
tinnum ettitnttperemtttnr.
r* Vm inclytus Flandrix Marchio. Baldui-
^nust cultoriuftitix, pacis amans > inter
cztera booorum operum ftudia , nrtfhafte-
riomin caftro Hafnonienfi fundacum extru*
xiflet, eiu$ dedjeandi caufa mirificos ini me li-
fts opibus fuis adhibuit apparatus , tantaequc
folemnitati omnes Flandriae optimates cum
fiiis iulfit intcrcfle. Inter quos eciam nobilis
quidam ad S.D onatiani corpus venit, per can-
turn patronum peccatorum fuorum remedia
cxpetens. Ecce autem poft affixa loculo of-
cula (urgente illo, quidam, cuius magno arde-
batodio, cxtique iampridem necem mollic-
barar,ad genua eiusprocidit, propter Deum
& S. Donatianum fibi ab illo Yeniam dari pe-
tit: In tc, inquiens, peccaui , miierere mci, vt
criam Deus mifereatur tux* At ille ftomacha-
bundus minatur, ni quam ptitnum le dimittat
io&ncti corporis prat&ntiale ilium trucida*
lurum; quanto que alter in petenda veniaerat
conftamior, tanto ille pcxtinacius cum repel •
lebat.Mouitea res Clerum &*populu auiade-
lat: fimulquc com hominc fupplice abijeiunt
fcad pedes_cius, orant. multis modis cum fle-
dcrecupicnte*. Sedille necprecibus nee la-
chrymis mouetur : imo maioris furorii c.ftro
pcrcitus,obftinato animo,a fan&i c orporc re-
ccdit%Non doxmiut autem viuo pr^potcutjs
ccntedolore &timorc>animi fui angorcs nor*
rendo eiulatu prodere compeliitur. Heum*
mifcrum, inquit, qui Deum 9c (andum Do-
natum grauitcr offendi: parenfque aliorum
confilijs, bumiliter petit ad fancti corpus fe
adduci- Cqram illo fe proftcrnens diu cum la*
chrymis & gemitibus deprecabatur. Inde fur*
git a precibus,ofculatur hominem,cuierat in-
fenfus, & reditamifium lumen Clamor popu-
li in fublimc tollitur, Deus in fando luo ab
omnibus collaudatur. Marchio Balduinus hxct
audiens mirificeexhilaratur.maiori diuini cui-
tus inflainmatur defiderio, pijuimum patroim
S. Donatianum maiori veneratione complo-
&itnr. In tranfltt, 5* Donmtinnilkkom$n'Ar~
chief. Brugnl.Sur. n.Ofto*
EXIMFLYM IV.
* Sifricio ininrinm remitterenolenti msr-
tyrij psimapr drip it ur k Steep here remiffio-
nemfmppliciter poftuUnte*
ERat presbyter Antiochi* Sapncius no-
mine, cui fum ma &fraterna quxdam
charitas &c familiaritas intercedebat cum ho-
rn ine quodam laico Nicephoro, adeo vt nun-
quamcontrada a teneds annis, amicitiain-
terrumpi pofle videretur. Vcrum enimrero
fcclcratiflimus humani generis hoftis cum fu-
p remain cos paxmaxime Yigere vidcremr#
tamacerbumin aiterius perniciem odio con-
citauit, vtfemutuo colfoquio rterque indi-
gnum reputaret* Cumque hoc moqo longo
tempore capitali inimicicia ditiucli elfent Ni-
cephorus falutart dolore compundos, amicos
qnofdam fubornauit, qui ei a Sapricio venianx
poftularent: " Sed Sapricius mente prorfus in
fcelere obdurata, precantes a fc repulit, neque
vlla ratione cum Nicephoro -in gratiam redi-
rc vol nit. Ynde non mediocriter turbatus Ni-
cephprus alios atquc alios (cenndo & tertio
viros prudentiae fc pictatis opinionc prxftan-
tes ad cum deftinauit, vt aliqua laltem ratione
viderent qui odium extingucrent, & animos
diiiunclos ad pace & priftinam amiciriam re-
nocaxent. Atvcro cum neque amicorum pre-
Yjj €t$
/
Jj8 • Jnnoccntia
ccs, neqjNicephori per eos obteftationes Si- fundcre non dubitabae,vt atnicam lupplkea*
pricium vllomodo infledtere pofTent, Nice*
pborus amore diuino vehcmcntius inflam-
rnatus fupplex ad euro properauit, & magna
j liumilitate fe ad pedes eius abijciens,per Cbri-
fti (anguinem cum rogauitvt illataro iniuriam
condonaret, & urn graues inimicicias aliqua-
dd tabdem deponeret. Ac Sapricius fumtna cfi
indignacione t'upplicenva fe rcpulit, ft in cade
animi pefte pcrtinaciter perfcuerauit. Haec cu
fierent repence faeua tempeftas Antiochiac
cjporta res Chriftianorum infuinmas anguftias
adduxit:fuitque inter alios Sapricius in vincu*
la conic&us, & Praefidi obJatus, i quo de no-
mine & comfitionc interrogator voce confta-
ti & przclaro etiam martyre digna, fe Sapri*
ciomdici, & non mo do Chriftianum,(cd etia
Chriftianorum (acerdotem cfle re(pondir,Cui
Prxfesj nofti, inquit, Auguftos noftros, &fi-
mura Romano rum Dominos, Valcriaoum &
Galium pratcepiflc, vt quid ijs immortal ibus
Jacrificare renuic , acerbiflimis fupplicijs affi-
ciatur? Cut intrepid^ Sapricius: Nos Cbrifto
Deo catli terreque Domino iugicer (acrifica
musj omnes ajitem dij vcftri gentium daemo-
rda opera Tunc manuum hominum , ncque vl*
lum in calamitatc rerugium praeftare pofTunt.
Pracfet ,his auditis.ira vehementercommotus,
iuflit cum in cocbleam proiectum immanitcr
tbrqueri. Quod tormenti genus ace r bum fa-
ne ft crudclc Sapricius tarn inui&oanimo per-
tulit, vt Prarfidi etiam infixlcarct, diccnsj Cor-
pus tu quidem hoc excarnifi care ppres, animae
aucem meae, que in manu Chrim'lefu eft, po-
teftatemnullarohabes. Turn improbus Index
cum viderereum fupplicijs fuperan nonpofle,
capitis eumcondemnauit. Acceptaita6|Mar-
mij fentcntia Sapricius Iztus ad palmaegref
(us eft. Qupd cum audiflct Niccpborus.iteru
<i fupplex obuiam properauit, orans atquc
obfecrans, vtpriftinacconfuctudinis memor,
fibj 6 quid peccaflet in cum, ignofceret. Sed
Sapricius cordis fuimalitiaobcaccatus, vultu
cum auerfatos eft. A% Nicephorus de falute
proximi fui magis magisque foIicitus,alia itc-
rum via obuiam ei procemt,cum lachrymis cu
obceftans , per (acrofan&um Domini noftri
Tcfu Cbxifti,pro quo vitam & (anguinem pro-
fit peccatu (bum agnofcentcm in gratiam reci<
peret. Sed Sapricius null is lachrymis, Apr*-
cibus conceprum odium depbnere voluir, nc-
que vnquam Niccphorum (upplicantcm & la*
chry mantc\ verbulo vno dignatuseft. Interta
cum hoc modo ventum c(Tct ad ccrtaminis lo*
cum , in quo propter conrefltoncm nominis
Chiifti, caclefti corona donanduscrat, Mores
cum genua fleeter* iuflcrunr, vt iam latam ci-
pitis Tentenriam cxciperet.Tum Sapricius co-
turbtcus: Quare, inquit, capite piectar? Res-
pondent H&ores: Quia fpreto Inipcratorum
inuidiflimorum manoato, dijs noftris faenfi-
carc noluifti.liaec cum audiflct mifcrillc,ra-
&us eft fupplex licloribus ipfis , qui tanu for-
ticudine acerbiffimaiam ante fiipphcia com?-
plcrat: & k parariiCmum ad dijs facrificaodu
cflcdixir.Hicfuitodijillius inucterati fruclus,
ba:c mcrces iniquitatistHoc iuftum Dei Iudi-
cium,vr ci fores rcgni coelorum claudercotor,
qui vi(^ra fua fupplicanti fratri du/us & im-
mifericors claufcrat. At non is animus Nice-
pbori, qui cernens fratrem (bum in bararhrom
perditionis % tern* iam prarcipitatum, ineent€
lachrymarum'vim pro eo ad DominumrWi
orans atque obtecras Sapricium.ne tanu per-
fidiainquinarctur. O frater.inquit.auid facis!
Vbi mensf vbi ratio? vbi inuidum iflud animi
tuirobur, quotyrannum ciufque micas iam
ante vicifti?Quid? Tuillam coronamccjcftc*,
illam vidori* palmam , quam tot tanti^oe
tormentis hadenus acquifiuifti, vno memen-
to perdere decrcuifti? Cum b^c nullum apod
Sapricij animum fraudibus d^monis & propria
malitiadcuidum, pondus habere nt, Nicepho-
rus facibus diuini amoris ihflamiratus, magna
voce in medium profiliens , txclamauit|Ego
fum Chriftianus, ft credo in Dominom no-
ftrum IcfumChriftum, quern illcncgamtMe
ergo iam pro illo ferite. Li^ores taotamau*
daciam admirJti; obftupuerunt, miflo^ae fta«
tim ad Prsrfidem nuntio, fignificarunrSapri-
cium quidem tnbrtis metu perterricum Cbri-
ftum negafle, atque ad dijs (acrificandom pa*
ratum erfe, ftdalium auendam, Nicephorum
nomine, maiorts conftantiae ft virtutisvinim
vluo fead moncm pso Cbiifti gloria oSa*
\
>
a& Hit ttdiut, Frfcfoenm^apricijfuppliciu
ibbirc iufficLidtores ergo audita Prgfidis fco-
centia Niccpborum libcti & conftanrcr Chri-
Aum lefum profitent€, Ac fiunmo gaadio cxui-
taatem capitc truncarunt. /» vir.5. Siapbori
mpwMSmf.^FibrJ§.i.& Lsptl. $x Mit+phr.
INIVSTITIA.
it in <$• /raw 4/«#/;j in pMMftrtm,'
tnirninduftrimdifgitur*
Pet rus Alfhmtim in fit* trtfidt*. cuius
cognomen er*t refugmm f**perum.
/^* Vm quidam diues locaflet domain fuam
^ paupcri , diues cogttans ilium (poltare,
pofuu quxdam dolia plena in domo (iia, qu$-
4am fem iplena cum olco, 8c clapfo termino
Tcnic vidcreilla , &irapofuic paupcri cximcu
furri, vt inde poflet cum fpoliare, 8c cum eflce
rocarus ad Judicium non rcftabac illt.ntfi dam-
nificatio. Uic qui Yocabatur rcfugium paupc •
rum , Tocabaceum fcorfum , 8c in quid uic , fi
efletinnocens! Rcfpondit, quod fic> rcuerritur
cum co ad indicium , petijeque ?fc ilia vafii
menfurarencur, adi jciens fi cflct tantum de f* -
cibus in (emiplenis dolijs , ille pauper fuiflet
condemnandus: fi non, fed medietas, liberan-
dus • 8c compertum eft quod nunquam erant
plena, & fie liberarus eft pauper,8c diues dam-
rjatus. Gotfibnlcus for. 1 6.p*ruft.lit.H>cit*t.
§x SpotuU btfiAib. 15.
INNOCENTIA,
fniuflitiajftiioeentia.
^UKHT
I.
OhtUiUS Umnms md imporium Attntis fui
tirribiUm vifu Lidunm dtuit.
jAndi icniores dicebant de difcipufo Ab-
fbatis Pauli , nomine loanne , quod ma*v
foam habcrethumilicacem , 8c virtutcm c^c-
icntix , rtctiam djfficiles caufas impcranri
Abbati in nullo penicus contradiceret , fed
aec leuiter in aliquo murmur aict. Cum au-
tcm oeccflariua cflct in moBaftertJTtenfihbas
fimusbouni % nufiteum Abbas (uus in proxU
mum yicum , tc require ret ibi fimum bourn*
8c cumcelericatcafferrccad monafterium. E-
rat autcm in loco illo mala beftia Lcxoa : fta-
tim ergo egreffus fupradi&us dilcipulus eius
Ioannes ibat (ccundum prxceptura Abbatif •
Cumque pergeret , dixie Abbaci fuo ; D online
pater* audiui quaplurimos dicentes , quod in
illo loco mala beftia Lee, na Gc.Tuc/enior qua*
fi ioculariter dixie ci; Si veneric fupcr te.tcne, .
&alligaea,adduccfque cecum.Cumque perue •
niflec ad locum iam vefpere , ftacim egreu*
Lexna irruit fupcx cum.lflc autcm comprebe-
deiis>tenereeam voluit . Illaaueem excutient
lc de manibus eius, aufugit. Sequebatur ergo
illcdicens, quia Abbas mens prxcepicmihi,vc.
alligatam perducam tead eum . Concinuo ftc-
tit beftia , 8c tenens cam ccucrcebatur ad mo*»
nafterium. Dum autcm rctardaret in itinere,
Abbas eius nimis follicitns pro eo triftabacuc
grauiter , 8c ccccfubitofupcrueniedifcipului
eius tenens ligatam Lcxnara. Quara cum ?i-
diffct Icnior > admiral us ralde , eratias agfebac
Saluatori noftro Deo,dizirqj dilcipulus ciusr
Eccc Domine (lent prxcepifti mini , adduxi
ligatam Lexnam. Volens autem fenior burnt*
liarc (cnfiim eius , ne extol leret (cin cogita-
tionibus fnis difcipulus eius > ait illi : Sicut tuv
infcn(atus cs , ita 8c iftam infcnTacam beftiani
adduxifti: folue ergo, ft dimiue earn , Ttper*
gat ad locum fuum. Ex lib.ftuttntimrum t*-
trum$*%C»
Exiuutm II.
P*fr AchMsfipUnnis Min$r ifieitur %pn$r$$
sd b§nutn exhort star : p*tnm & matrqp
*rl*i* t fs»8ijpmum ZuehsriftU Sscrs*
mint mm met i tutus pithy & p§ft m§rtem
md eius ft pule brum pfslmum , Di prtfuu*
dis, dic$r$ non p*tu$runt*
NOftro tempore nuper in Thoroathdp-
pido £bpdrix puer Achas annorum
Jjuinquc honeftis raid J parentibus _onundu>
uit. Quiprimo vifis Minoribus Fratribu^,
a paxcnuDus fuis lachrymis mulus bbcinuit,
Yjj % vtco-
{
14* r Jmibeeiiti*. . .
1 rt coram iabfra vcftirctor . teA edm hoc illi were, matfcr,ft!ttfcte>* Vide Domiwrm f cfiflft
primum -quafi puerile iudicarent , crederenrcj. In croce nudum pcndenrcm finguine subricar
' Secundum quod in alijs pfleris vidcri folet, b. tum,& tu te in cotumeiiam eras vcftibus fcar-
leticis adorhafti* Catte matcr,caue chariflima,
ne pro tnborc veftium pcenas arternalis ignis
ihcurras. Nee mora; mater ver bo mfilijnoa
modicum horrefcens, veftes depofuk > Be cis,
vel talibus vti vlceriifs penitus abnegauk. ied
quidmororf InapofUbilequidem cflct verbis
vnquam attingere , quanta dignitas rnoram
etus,quantain oratione fedulitas,quanra oca-
lorum graukas , quanta incedentis humilicas,
: quanta in loquentc congruitas.Et hocquidem
mirabtlius omnibus excedebat , quod ztat
tantum & membra exilis corporis pucrunr
oftendebsnt » mores vero 8c gcftusehi^pcifc-
ftiflimum virtutk virum in omnibus prxdica-
bant . Hie nondum (epcennem impleuerat «•
tatem, Be conftmmatus in breui expleuicrcm*
pora multa.Placita cnim erat Deo animaciusv
Raptus eft* ne malitia mutaret intelle&um ip-
fius,aut fiefci© deciperct aaimara eius. Appro*
pitiquans ergo roorti, confeflbs eft feccrdoti,
Sacramentum corporis Chrifti poftulaok Sod
cum hoc propter generalis concilij vetitum,
ne in artate tali pucro conferrttur , iacerdo*
facere non auderct : puer cum mira oratioms
gratia c*tenfis in caelum manrbu*, dixit: To
nofti Domine Iefa Chrifte , quod fummum
defiderJum meum eft te habere. Pcriui te» &•
ci^ue quoddebui,& fperoconfidentius, quod
tua pneftntia non fruftrabor. Hisdi&ispa^,
rentes circumfidcntca *c Iflcntcs confoiaws
eft , Be ad mcliora prouocans , inter verba cx-
hortatronis^orationis Be laudis, fpiritum Deo
reddidit impollutum. Nee mora, fine vllu in-
terftitio habitus ordinir fratrum Minorum,
tunica videlicet cum affuto caputio , guar fu~
per cum ci tenia iacebat ,. rcpentc dilparuit,
Be nunquam poftea vifa fuk.Igkur poft mortc
eius, aim ad fepulchrutn illius ftantcs quidam
de fratribus, pfa!raum,Dc profundis > dicere
voluifte't, nullo conatu,nullakeratione,hunc
finire , vel dicere potuerunt : videlicet vt hoc
dtfrctur intclligi , nullis iam fanftam animam
orationem fuffragi js indigere. Credo quod Be
idem mihi ad fepulclpum illius contigcrit ro-
gitanti. Paicntes vercYpucfi, poift mortem eius
bliutone reports firoilitcr in illo aboleri , ani
' maduertunt parentes , & vicini eorum omnes,
quodferio pucr ccepit confuetudines ordinis
\ modis mirincis ob(eruare,hicedere nudipes, dc
dura chorda prcringi. Argentura Be aurum
fummopcrc vitabat attingere; ftinhocarti-
cnlo cafusaccidit mirus valdi . Negotiatorcs
quidam ad hofpitium patris eius hofpitandi
fratia declinauerant, qui vifo in talipuero ha-
iru, mirati funt. £t cum intellexiucnt pueru
omnem vitare pecuniam , nummum in vails
fundo, quobibebaut, latenter immittunt , Be
cum modi co vini pucro porrexerunt. Qui vbi
cxhaufto vino pecuniam vidit,exclamansKor-
rificc, vas proiecit: tantifejue in caelum oculis
ic manibus,cii lachrjmis dixit: Tu nofti Deus
omnipotens , quodinfeius meum or din 6 vio
laui. Hinctrcmebundusexpalluit, &quafi ad
.mortem tendens nigredo eius facie m occupa-
uit. Quod videns eius patcr)e*pauit,& currls
p rope re {acerdotemaddusit , qui puero abfo-
luto manum imponens , eum a dolore Be pce-
nitudine mitigauit.In platca puer fedens, pile
ros vicinorumdiebus folemmbus conuoca*
bat: Be eos, fi diftorti efTent moribns, fifuper-
oi, d ornati vcftibus, argucbat: Pccnas inrcrni
pro eorum exceffibus proponcbat, bonis vero
j>ucris ccelorum gloriam promittebat . Inter-
dum eos doccbat orationem daminicam,fci*
licet Pater nofter, Be quam bonum eflet matti
Cbrifti infaJutatione Angelica, & genuflexio-
nibus defcruirfc. Ad has pueri conuerlationes
Be exhortationes fenes etiam ipfi cum i union-
bus concurrebant , & miro modo dclcclaban-
rurin prqdentia Be refponfis eius. Patrem pro-
rium iurantem, vel leuem in geftibus, aut e-
ri ofum fi quando vidcret , ei compatiendo,
quafi cam lachrymis arguebat, dicens : Pater
chariflime, nunquid presbyter nofter in Eccle-
fia dic*t» quia qui talia agunt regnum Dei non
.poflidebunt Maerem quoque fuam cum in (b-
lemnitate quadara optimis (carle ticis Be rubi-
cundis veftibus vteretur, com graui raccjorc
corripuitin Ecdefia coram confidentibus dt-
gico/que dcmonQrana imaginem crucifixidn-
Ittaaeentia.
In rantum excmpto fifi j profcceront, vt omnia
tUetlamcftta Ccculi ddcttiltes pater ordincm
Prxdkatoram , mater autcm Ciftcrcienfcm
ordincm fimolijfdem temporibus intrauerinc.
CMntifrMt*n»s l$b.%:c*f.i* pur. 1,3.4* j .6.7,
EllUHVU III.
JajMtmtUm in S. M*ebmte mare vtwratm,
iMvndiff citjgtniiC? ninftibmngim.
LEgitor in vita (andi Machutis* , quod du
ipfe pucr a-matrc ram decrcpita miracu-
losc natus eflet, fan&us Brandanus Abbas cu
baptizans infiliumfpiritualcm (piritualitcre-
ducandum deinceps accepit , & in Uteris eru-
diuit. Qui licet aetatc rener, animo ramen for-
tis erat, & ftabili grauitate fundatus. fgtieum
qnoque vigorcm corpufculi w fc validum fer-
oerc tcftabatur , iravtdum eius condi&ipuli
prz oimio frigore ftridercnt dentibu* , ille ia
fpiritu feruens omnibus horis calefcebat in
corport,vt firxiplici veftiraenco conteatus co-
ttnoc guctas fudoris cmitteret. Itaque more
pucrocum ipfe & condifcipuli ad Jitus maris
perrcxerunt, v t laborem diCciplitiac iocandi h«
ccntiarcleuarent. Scd ciira caeteri ante inun •
dationem maris continue' asftuaneis fugerent>
& iudum relinquentes ad fcholas redircnt,
poerfaii&us dormiens fuper fafcem algae, rna-
fit in litore. Cumquc appropinquaret mare,
minimi eum tangent circumdedit , nutuqne
<3imno quantum circa eum crefcebat, tantum
locus Htoris fuper quern ille iacebat cxaltaba-
tur. Tandem puer prae horrore fouitus maris,
Icfloduum euigilaus,dum circumipiciens ne-
nuDcm videret, condifcipulos nominatim in*
clamarecoepit. Cui aim nemo xefponderet,
ail (ecum; Deus omnipotens > vbi nunc poll.
ids Turn ego* Ne derelinquas me, fed adiuua^
me, & ialua. Interea magifter follicitc quaere-
bat a difcipulis, *bi effet alumnus eius charif-
fimus- . Qjiibus refpondentibus eum vna cum
illisad litusific , (cquc ilium dor micntcm in
litore vidiflc , fed vtrum poft ibi remanferit
Bc&ire . Ingcmuit & iam irominenre veipcre
cam fcbolalUculisfinj ad litui maris perrtxit.
f4»
Et ecce infufa ntotiqotra ant** vifc fn ipfo ma-
riapparutc. Quam cum inter ic mirati fuii-
fent, cceperunt circumquaque per ritus,& per
vndas maris intucri. It forte cadauer pueri
contingeret videre . Quo fado no&eiam in-
ftanteadmonaftcriuni redtcrunt , & intrantejc
Ecclefiam exequias pueri cjuaG iam mortui.
cclcbrartint. Nee multopoft , parentcs pucri
ad Brandanum miferunt, vt filium eorum iibi
fanum 6clncolamemredderer,qualem (ibi co*
miierunt . Tunc (ancle Brandano inftanter ea
node vigil ijs , & orationibus infiftenti aftine
Angelus Domini > & ait .* NoH timere ienlc
Dei, quiapuerum de cuius interituangebaris,
Deus omnipotens inter vndas ilixfum cofer-
oauit. Ecce ci»im pro eius conuerlatione foci*
eft ibi perpetua iniula, vbi quiefcendo pcrma-
ferac Et vr hoc primum diuioac virtutis in co
declaratum miracufum perpetuo teftimonio
commendctur, mare quod quotidianis priu*
illic acceffibus adeflc.vcl recefltbus abeffe foil-
turn crat,nunc iuflu Dei tarn ftabili profundi-
tate earn infulam circumcingit , vtnunquam
inde red eat, nee quiiquam aofque nauigio il*
luc peruenirc quear. Tunc fandus B randan Uf
gratias agens , mane cum fratribus ad litu»
abijt, ibique pactum In fuperioYi loco infulae
odas Domino concinentem codfpexit, gau-
denfque cum (alutauit. Qui^ omnes ad benc-
drcendum Deum inuitabat. Vincwt.lM.cMf*
EXEMPLVM IV*
— I t
jQuomod* f*fci$ *lg* Pfaltiriutn S. Math tit fo
ixaftrity & ad tip Am sqms maris mini-
mi ma4tf*ft*m fuflulirtt.
r
T> Oft haec rogabat dicenr. Nunc filrem vn»
* bic die permittite permanere, v bi Dei pio *
tas Saluatoris miracule me dignata eft ilia-
ft rare, led pfalterium meum vt mecum habea
cfficite, Sc non eft cfHcacia quo ad rote perfe*
ratur, inmariillud ponitc Tunc magiftro il-
lud in manu tenente, & in mari mitteure.faC-
cis alg;( fuper quern ipfe dormiebatjaccurrir,
6c fuper fe pfalterium exccpit,& ad ripa fuper
quam pucr ftabat, aquis minimi infc ftum fq.
Y yy j ftulir
•j
J4* Iiraoceftria?
ftulk. la cfaftmoautent naoicolaai pro puerd
mifcrunr , & euro ad monafterium duxcrunc.
Tunccius parcntibus ait Brandanus. Nunc fi-
liucn veftrura mifericordia Dei (aluum, & in*,
columcra, ficut ftomachati mandaftis , recipi-
tcjquod audienspucr IachrymahUirer ait. Ma-
fifterfan&c , & raihi vencrande pre pareutt-
us,nonne cum Euangelium Icgeretur.audiui
te diccntcm ; Nolite vobis vocare pacrem fu-
Emuuvk vr.
JQuomede idem $*n&*t frntsmt inftUm tfi
qued videbmt, fiefer cttmrn ctUhai$eritt&
erstiene ipfius complete eetus mctufui
mertis kerrortm frstribus ipfi** itcMtun
$**fmsm rnfei immebilis dutins viriutt
permsmfirit*
per terrain • Parentes tuque pcenitentes de le-
gatione dure chrc&a , & veniam flagitanter p Oft haec muLeis miraculis clams Epifco-
eum cum magiftro dimittunt , & ad fua re* * pus ordinatus eft. Audicos vcro de qua
r*v
icuut. ibidem CMf.91 •
EziunvM V.
Jguomod* B. MMtkutis vtBimentum je cmt*
bemibms imfefitis ill if urn rtm*»ferit % &
stndelm dtuimitHs Mb Angele scctaj* /*#-
fit*
Rat autcm mos , vt vnus pucrorum in
hebdomad* fua ferret laternam ante ma-
fiftrumadcumemnodtu bafilicam, matutina
s officij caufa. Aduenicnte ergo feptimana
fclicis pueri«alij compares fui inftigantc inui-
diacxtinxerunt focum, quo ad acccndcndum-
luccrnam ire debebat, cupientes cum ob hoc
a magiftro vcrbera perpeti. Tunc pUer quid
ageretambigens, abijt ad officinaru vbi ficera
fiebae, f>etens a confe&ore fibi ignem prarbe-
xi. IHo autem nolcntc, imo pigriunte lumen
accendere, tandem ab amiante pigro, impo
fitffunt carbones gremio ilfius, aquibusnil
lae&m eft veftimemum illius. Reucrfusad
snagifttvm repetit candclam ab Angelo iam
diuinitus iHuminatam. Itaque omni vita
fua virgo in feculo permanens , habitum
induit, & ccclibcm vitam duxir. Ibidem ur
daminfula, in qua ( vt diccbatur ) cceli ciucs
Aogcli habitabant, earn cum magiftro jkin-
dano nauali itiucrc inquirereftatuit. Scd cam
diu,longequein mari vagantesad optatamin*
fulam pcruenirc non pollent. io patriam re-
dirc dijudicacu Deniq- carina aftationcfub-
"mouentea>ilIucefcente facrati/Tuna die Pafchz
circumfpicicntcs, quad modicam iofulam ri-
de runt, ad quam applicuerunt. Illuc fanfos
Machutes (uggerentibus fratribus miflamni
folcmnia cclcbrarc coepit. Cumqifratrcspfal-
lendo miflam cancrent, perucntum eft miflali
ordinc vfque ad orationcm Dominicam. Tone
fubito tota illa,quc; videbatur infula^ommoa
cft.Erat autcm bellua ex bis, qua; cercdicimr
tur,abyuiincoIa, cant* cnormitaris & magni-
tudinis, vr credererur paulo ante abXpifcopo
& focijs ciusinfula effe, vclccrr* fpatiumali*
quo<L Aduertjcrunt igitur fupcrftaates Tiuum
animal e(Tc, & externtis omnibus, (e^ueiam
mergendosfic dcgluticndos c^amantibuf, rii
Deifidens in Domino jnterritus perftitit. &*
necimpleta mifla fratrum cateruam conforta-
re ccepit, proponens eis iam fonaro pr°P^a
triduo in ventre cceci incolumem feruatum,ai*
uinaq; adeffc fuiFragia, vbi defiint prorfusbtt'
mana.Tunc diffugientibus cun<ftis adnauiffl,
(anclus vir in oratione fc ibidem proftrauitia-
nocans Deum,vt ccetum ilium ( cuifupcrfta-
bat ) immobile m faceret. donee illacongrtga*
do fratrum ille/a tranfeundo cuaderct Qa*
oratione completa. bellua virtutedittina^
rupes vel mons-fada eft immobilis, aoDccS>
Machutes libero poft omncs de naui grefliJ)
defcendcret. SicqjIaudatesDcu profperocor*
ik ad patria rcdicxut incoliunes. Ibidem t. ?l*
Ex»ii.
Innoccritia. j4)
feptimo Kal. Decern bris* Vincent- /. it^.ipo.
ExiUPltM VII* V$%eerinmtit.Cheren€x*i.&titMUCsft$t*t
/ extmpleii.
Jgnmedo eiufiem tnpfm plnnijt expo ft*, i*u
— tmminmtM rtty*nfit. Eibmpltm IX.
•
DIeautcm quadam idem Janctus Epifco£
pus cum aliquot monachisfuis in agrum
canfa potandi vine am inic. Et vt pbffet meltiis
ac Icoiui operari, cappam in quod am loco vi-
ne* difporait,' pen&bcjuc labore cum vcliet
cappam iterant ioducrc, inuentum eftinca
coiofdam ouumauiculx. Quo compeno vir
Dei illius condefcenfionis nonespers , fine
cuius prouidentia>nec vnus paflcrDcritfuper
terrain: prohibuit indumentum de loco amo*
neri, donee fuos autculafotos pullos exclude-
ret Interim tamen nulla ae*ris intern peries,vel
pluuia ipfum facri Pracfulis veftimentum tnfi-
ccre.vcl attaminare vi diuina inhibits prffiim
pfit, yd temcrauic. Ibidem *.$$ *
Eximplvu VIII.
J^smede idemfimBm Lnpet nni nfinnm **•
di vfikeu defernientem denornnersijirnem
lienornm fmp^rpeni injforU, Infnsnueficnt
ennis demefiiem oxftherit.
fttg Viceootalerant Paganfcs de rebus mis
IBS nwlta donaria. Inter quos guidamxu-
ftcoscontulu ci afeMfrrrrligna de (ilua vfibus
acccflanjs allaiurum, Hunc aleilum Pracful
naocipio commendauit. Qui cum vnadic-
ramlignaaXelloimponcoda oecideret, lupus
npaciauiditateetim inuadelu occidit , & ab»
fompfit. Quod $gre\fcrcns famulus, partem
lignorum humeri i impofuit,& Pracfuli deporv
^uitjoarrans qua? dc afino acciderant. Qui di-
*»t ci Dirigtto me pracuiu>ad 61uam. Quam
ingreflus Epifcopus, prccibus facillime obti-
nuit,pratfto ibi adeffclupum. Quern iul&c flex*
ni moretumeari , ft mem que lignorum ei fu-
perponi.de onuftumdomiiminari. Qui lupus
pofteaettitic Gcut canis domefticus, pergcos
cum famulis temper , & reram cuftodibus en
ftodiam peruigilem fcinftantem lagaciffimo
defeadeos afiu* , Obi/t hie (an&us occimo &
* Tmerotmm innocent U9 & emtio mngnifn*
eiend*.
REtulerunt viri granes , & fide digniffimi
Dominum Ioanncm Gcrfon ante obitutr
fui- diem , hieavrbc, in qua turn habitabar,
multos coIlegirTcpucruIos, quorum taqquant
preceptor erat , quos quotidie ante fummam
mi (lam in templum addutir, claufisquc vndi-
queoftjjs,ip(e in medio eorum ftans iubebat,
vt verbis Gallicis poft fefc in hunc foqucresw
tur tenorem, mo Dion, men Cre*tour%mytJLpi»
tii de veftre pmumrejernifemr lenm G*rtfthoc
eft, Deus mens, Creator mens, mifercre mi-
fcri famuli tut loaunis Gcrfon. Itaquc poft
tarn (anttos, Sc vtiles labores, poft ramfer-
uentem animarum zelum, tam exattafcripta,
poft tantam deuotioncm, nouiffime4 infan-
tium/lc innocentium interpellationcm rantus
vir quacfiuit. Nemo te dubitct optime Gcrfon,
inter diuos collocate. Hdc ex 4 psrte ofetnm
eim in fine,
EziMrivM X.
* De innocent** pnerermm religiofotum.
/"* Ircaannum Domini 1140. claruitvir ti*
^* tz inculpatac , & probatilfimae F. Ber-
nardus ordtnis Praedicat qui in PortugaiIia,iu
conucntuSandercnenfi, agens (acriftam, puc-
rulos aliquot noftrs religionis habitum jge-
ftantesy poft miflarum pera^a my ftcria inior*
rnabat litteris, & moribus. Qui ex domibut
matcrnis ientacula fcrentes, poftquam miffia
aliquot in(eruierant# confueucrant adman
capeliam ineademEcclcfia di uencre, &icn-
taculqm ibi lumcre. Porro in ea erat in altari
pofita beatac Yirginis imago, &infinueius
paruulus Iefus, qui fern per paruulorum hu»
militate dele&atur, & fimplicitate, qui c firm
maths dclccadcnsl cujn illis ientaculum facie*
bat.
144 Innoecnria.
bat.Eoftquam id aliquot ricibus fccit,paxuuli
quexuli rem ad magiftrum defexunt, narran-
tct quod rile paruiilus ad coram iencaeulura
(emperdefcendebat.fc nihil in (ymbolum ap-
ifta
EllMfLVK XL
tW^^mw vvFWwiWtvi
ttur in Henrico quarto tmpctaterc
J fie dicit Gobelinus in Chronica fua )
quodipfe queudam militem fuum iafligaau
ad hoc, tc Imperatricem de adu lectio appea-
red fed Imperacriz renuit,& miles inft^.Tao*
dem Impcratrix dixit: quod Impcratoreab*
fexrtefuam roiuncate elletadimplctura.Quoi
Imperatorinteiligens amiiite, adrccedcDdua
fe difponit. Et poftquam rcccffiflc putabaor,
vcitimenta milicis induit,&ad cubiculuro Im.
peracricis node diuertit. Impcratrix ycxo
portabat. Prndens, ac rcligiofus pater, re
ab ore innocentium percepta,~cos inftruxit, vc
£ ille ieerura more folico *d eo$ dcfcenderet»
cam fie alloquerentur, En Domine, tu Temper
nobifcum comedis,& nihil fymboliferre con-
fueuiftiad tcntaculum:inuitatrgQnos,6c ma-
giftxum noftrumfemd in domo patris tui. Et
lie illi inftrudi^raciut>cum paruulus Iefus mo-
refolitoadeos defcendit. Qui, eorum peticio-
oi annuens , diem certum deiignauit, quo id
praeftaret,& erat dies Afcenfionis Domini iam
iam inftansld mox illi refcrunt magiftro,qui
fc praeparans, vt coclcAi intercfTet conuiuio, quofdara iuuencs fortes vcftibus fcemincis
ilia die mature (e ad celebraodum difpofu.it, in dutos, penes (e habuix, & Imperatorem Cut
paruulis etfdem illi miniftrasmbus, & facrifi- ipecie militis reoicntem.percoldem fecitfox*
cto perado omnes rres ibi fimul viucre defie- titer baculari, donee ipfc clamauit,qu6(iciTa
runt, & omnes trcs fimul eodem fucre recon- Impcrator. Et Impcramx accuxxens eunUc*
did turoulo, & aliquanto tempore poftmodu &ndit,& poftea de hoc fa&o, cura acriteria-
clapfo eorum corpora fuerunc ex humili loco pugnauit.Ipfe verb militem iuffit occidi Get*
ad altiorom tramlata^c rep ofira in vno fepul- fthmlcm Ha Urn ,*r dims Enmiuru Z>. Ant**
chro, in capellaquae Regum dici confueuit, & ft SB.f$rjitp*r.by*m. liter* I.
miraculofa hacc hiftoria fait fuper idem fepul-
chrum depida, & per traditionem quandam
ab antiquis acccptam, fama ad hate noftra ti-
pora pcrucmt.Tandcm anno Domini 1x77.0*
in eodem loco, quo tale erat fepulchrum, por-
tam quandam oportexctaperiri, inuenue fuat
horum facrorom corporum rcliquix,& quide
paruulorum vno fuperteda? linteamine, prat*
didi vero patris eorum magiftxi alio. Quod
tero eafdem omnes illorum trium reliquiae
fimul cooperiebat linteamen,adeo candidum,
integrum, & incorruptumfuitrepertum,quaG
d paucis* diebus ante fuiflct ibi repofitum*
Huius rei fama repente per ciuitatem fparai-
tur,accurrit mox ad rem ft u pen dam vniuerius
populus, & qua? erga bos beatos habebatur
deuotio, & memoria augerur, & iuflrumento
publico ad poftcrorum memoriam, face om-
nia per teftes priiis Sacramento aftridos exa-
rainara.fcripto miduntur. Fr. Ant mint Stns* •
fit in Ckrtn icoVriditMttrH 44 4**tm- 1 140.
/Jff#r*Z..f*f.74»
ii*
EXEHPLTK XII.
\ lmn$c$m iniigni *c*uf*t*s *&$»$**&***-
gitmr i*Bitim%iffo md D*ipr*fidimmt9*f+
f$*»tt3& sdtims tribmusl frouetutt*-
»
&aci(cus a Britannia Armoricq DmiT>
_.2& gidiumfratrem,a Confiliarijs le^fej maie*
ftatis falfo accufatum in carcerem coiccit, rbi
ciimhorrendo famis fupplicio nccarctur, fin
tc inedia confumeretur, fatalcm diem uaa
tormenti metamefle prxuidens.adaocatoid
confcientiasinftruAtonem, pro viaticofuiiu*
neris pracparando monacho Francifcano, fiJt
abeoaccepit, vtfracxi rcnunciarct ioua qua-
dragefimum diem ad Dei tribunal fc(w«c
oportere:Francifcanusfcum Duccra infiniixis
Normanniae inucni (Tct, mortem fiatris. ciu%
ad fumrai Dei iudicium appellationem illi «'
nunciauit Dux eo nuncio perterrttus, ingcoti
QrnptoCnate cotripitur. & paulatim norbi
faeuitia
TOitutabefteas, addiemcoadigooin cviuis
Uiblaros eft. ExBrttsnnu Chrome is its bmufit
Fesrms Msttbsw SiquMnus l.V.Q*m UBUm
dtiuditum mfer$nduf$nuMHt v«*&ma>fi
fsrunffiii* ^ J
EXIKPLYM XIII.
$ximflum de$*dtm mMfgris
Innocenda & Inobedientia f J4< ,
fifterc mandamus ante fummi & incorrupt!
dicis thronatrbi iui noftrum ;quiore bilance
trutinabitur .. Princeps anilcra, & dementem
illam citationem effe opinatus, camquc fiocci
faciens trigefimadie,cumab aulicis fukfora-
noliberiori indulgcre credcrcrur, mortuus
inoenrus eft ld*m Fttrm VCtttbAtu tx F*igi~
fie rttnUt wfmPr*di#a k&fone.Utmtliudba-
i*s ftfltii* 1 HMicium temer*ritsmf*g>4%T.
ROdolphus Dos Mofcouix cdmodij pe-
ftilemis ipfidias molirerur aduerfiis que*-
dam equitem auratum, quem ided vjnetum*
apprefacnfom^ruriatum^ntaccoinclofum in
proflucntcm proijei iuilir,.Eques'iam in (ace a
conie&os, nondum tamen< inclufus , Ducem,
qui ad fpvOacuIutn acccflcrat in fencftra cen-
ipicatos,alta voce clamauit. Dux Rodolpbe,
ad trcme'durn Dei tribunal re voco, vt cautam
affignesycurmeimmerentem tamacerba, &
indigna morte perimis,Dux earn citationem
com ri(u accipiens, intrepide refpondir,Ben£,
pneito , ego turn adero ~
ItfOBEDlENTIA.
ExilfPLTM I-
Imhtdkns frmur cucuUd tuft* fmttm f%nt
liamis *ffmt ,&obid mnitmm
ddmtnts Uiantts vidit.
Vidam Ciftcrcienfis > com infirmitate
Mfmwr taftos loquendi officiu perdidiflet.vidic
darmonem tanquam fimiam in pertica feden-
cem, vbifcapulare ipfius pendebat . Porro ir*
m- 'cF- ' ^xactopropeanno j plum icapolarcvetus,atqucdirupturn idem
Dox in febriculara incidit , & appellations monachu* fcifliiram panni niodicam, fine li*
xtcordaros , adftantibus dixit : N unc iriortis c£tia noocr aflucrat, quart iile immundus fpi -
mcx tempuf inftat, ad iudiciom eundum, 8c ricos , loauitcr attrectans, & farpc dcofculan*
ira accidie, breoi enim poft mortuus t&.ldtm ''
lesruaMatthdw mfwfr* nwimmtm ledmu.
Eximfltm XIV.
• AlitU mrumfmU.
\
v — — m M
ctia lingua Iingcbat,& manutraclabat Quod
cdra ille videret,ingemuit.Et quia loqui noa
poteratprocenfionc digit i, verbifque femiro-
ptii >quomodo poterat innuebat,vt deriforent
peffimum amouerQnt.Fratribus vero miranti*
bus,& percontantibus quid diccrct,aut inten*
dcret, diuina tandem mi&ratione reccpitlin*
pRinceps gencrofusquidem ,fedfcclcrom guar officium,& ait :N unpaid nonvidcij«da>
* ctudcliffimus yltor, nebiles duos nataliu, monem fedentem in noftro fcapolari, ic ore
& ftcmnians fplendore confpicuos, pcrduei- fp0rcifimo lambcntem illam partem , qoara
bonis criimne pcrtinacitcr accufittosjex al.rjf m?tt \n eo fine liccntia confuerc pra^umpfif
fima eurrc in confpeau multorum pra?cipitcs EipelUte ergo qoanto ciriiis fcclcratum , ^
trufu,illi conftanrifliraisvocibusionoccmia tollitedcmdumcntopartem.nemihi^nfincm
proteftabannir, falias accufacioncs vita; inte*
gritare repel Jcbat,fuppliccs petdbant.nc regis
animus dacularijs fugillatoribus fedodus in
cos Ccuirettnihil pronciunt.ncc mouetur,nec
fleditur tantis clamori bus princeps, infontes
ad dioinum tribunal confugiunt,& his verbis
Principem adoriuntur . Cumneciuri noftro
cuendo.nec nobis, crudeiifuxne Princeps, reli-
evos fit locos , nos tc ad dies trigima iodicio
impins ille derifor infultet . Tratrcs ergo nort
vicentes.quemillc; yidebaMmouerunt fcapa«
lare deloco, ft protinos receffit daemon Fra*
rer vero infirmus accepta poenitentia propec-
cato fuo rortus obmutuit , ataue poft paulu-
lum in bono fine deceJfit.E* w>M virk Mutl*
vrdim* Ctfltrcitttfis.
ZZ2
Ex MI
54*
EXBMPLVM II«
Jnobfdlem Conutrfa , & priori fuo rthtUhm
dtmonibut rtftinr.
Inobedientia.
daroui* pauidum,& tremtbundum.in quwdi
pal udem, quae ibi erat,proiecerut.Qui fe indc
prout poccrat proripiens,fubtus\quandam ar-
borcm c6(cdit,totuscx fuligioc paluJis deni •
gratus,& fardatus Vbi aim mcerore& aguftia
depreiTus fcderct, 8c tanquam incontincnti re-
ditu ras larualcs demonum 'effigies formida*
ret,aftititei repence perfona qua: darn rcucrco.
da,diccnsad illum:Confortare,& noli tiracrc,
quoniam maligni illi cencbrarum miniftri/u-
perbiae & contumacix vltores , tibi vhcriuj
nocere ncquaquam pracfument . H*c autcra
iufto Dei iudicio tibi acciderunt,quia tarn fu-
per be inobediens, 8c rebel lis cflcfeniori too
non timuifti . Mane autem cum Conucrfui
idem inter cacteros fratres non apparcrec , k
per offic'inas quacfitus inueniri non poflct/uf-
picati funtomnes clandeftino cumdifceflu,
id feculi vomitum rediflc.Erat autem (icuslo*
ci talis , tc coquinarios oporteret ad mioifte-
rium coquinx rriundam aquam extra portara
haurire. Vndc fratres, qui nunc coquinx offi-
cio inferuiebantjfummo mane ad haoriendam
COnuerfus quidam Ciftercienfis ordinis
Priori fuo inobediens , quod fibi impe-
jrabatur.fupcrba mentefacerc deipiciens,nullo
refpedu diuinitimoris.nullisfratrum blandis
.admonitionibus ad hoc poterat induci, vt obc-
diret imperanti, quinimo tumidis,& indifci*
plinatis retponfionibus hoc fe nunquam iaclu-
rum garriebat Interea folc ad occafiam vrgen-
te,claudirur dies, & ipfe rancoris 8c amaritu-
dinis felle plcnus, 8c in contumacia fua perdu-
rare non pertimefcens, tanquam paufaturus in
lccxo fuo fe collocauit • Ecce autem primo
conticinio noclis , cum necdum dormilTet,
ied adhucdirae fuperbix vitio , cordemachi-
nando malum, fatis/aceret , adfuntduo ne-
quamfpiritus fuligine tetriores , draconibut
crudcliores , ftantes ante ledtum ipfius , quo-
rum yrius fie altcri quafi interrogando locu- aquam egreuj.videruntconuerfum ilium tc*
tus eft. Quifoam eft ifte qui iacet Kic?Refpon- lut amcntem,fub arbore fcdentem.feftinatoq;
dit alter: Conuerfus quidam. Rurfos ijle prior redeuntes , Priori, & fratribus quod videraot
qui locutus fuerat, quafi fubftomachando,Ne
quaquam (inquit) fed inobediens quidam , ic
pcruerfus eft. Et continue* fubiecit alrcr.Ergd
ft inobediens eft, trahamus eumad portam:
»cc fegnius dido, quod dizeranc exequuntur.
Nam manus mifero inijeientes, 8c de lectulo
winus fuauitcr excucientes , os ciiam ipfius
ne clamare polTet obturantcs,de dormitorio 9c
ceetu fratrum obediemium , inobedientcm 8c
contumacem traxere crude liter , deinde per
acta cum terentes f cum veniflcnt extra lepra
monafterij , coeperunt illudcrc ei , ad alteru-
trunxeum iaculantcs.ficuc folent homines In-*
dentes. pilam iacerc, & capere.Cumqucdiu-
tidsilluMcnt ei, dimiferunteum. ad horam
rcccdentcs ab eo , fed poft paululum reuerfi,
cum ficut prius ccepiflent illudereei , lignum
«mnipotentis feruitfjfubtco infonuit,ad cuius
finnitum , tanquam fi tonitruum de coelo
cumfragore Taper eos ruerct , territi fuge*
xunt . Miferum vcro Conuerfum iam non
fupcrbum, 8c contumacem } fed iam ad inftar
indicarunr. Prior itaque aflumptisfecnoiali*
quot fratribus , cxiuit foras ad euin^idcnsq;
eum fie mirabilitcr fe habentem , quxfiuir,
quare ita (edcret illic , vel quid illi mali acci*
difTct ? Ipfe vcro canxnis ridlibus morfurain-
tentans fratribus ad fe accedcre vofentibus,*
toruis oculis fingulosrefpiciens.dicebatVos
tota noc^c hac ridiftis me ludibrio fuiffc ma-
lignis Ipiritibus , 8c nemo ex robis auxiljpn
mihi ferre curauit. Protinus itaque intellexe-
runt fratres eum pro culpa inobedientia: , &
contumacigfusahquas poenas foluiflc,& pr?-
cipiente Priore duclus in infirmitorium,di<ii-
cit ex his,quac pa(Tuscftfcontumax& rcbellii
non ciTe , 8c ficut fcriptum eft , cantammodo
fola vexatio intelledum dedit anditui. ExU.
dtvirk UluflribtH ordinit Cifttrcimfis*
£xiu<
ExiMFIrVM III.
M.Vir£o MMtUcultuifmo deditum profit urn
motuaUumob inobeditntiam fumm nel*itfi-
cmm in talum d*uiher$.
T N prouincia qu* dicitur Gcrmania trans
Rhenum,qua; etiam Saxonia vocatur gene-
ral! nomine , in tcrritorio ciaicatis Padebur-
Inobcdicmia.1 J47
cfle mortem figoa moxtit crtimpentis annua-
. ciabant , tanto ipecialis patron* fust Doniinac
noftrac auiilium coepit cniziiis flagitarc,con»
fuetudinariam fibi falutationem ipfius fre-
qucntiiis iterate , vt ad fcruuli fai cxitum oc-
currcrct , fcque malignorum fpirituutn nc-
quiJEma crudeliratc tueri dignarctur.attcntius
orare, Itaque paucis diebus ante dormitionem
fuam vocauit ad fe prioriflam eiufiiem loci,
nomine Giflam,prudehtem valde, & religio-
/i__ • • *.ri _^ j^r__- _Ti
?Cj- ^m usma&DusImJPcratorco11" -&m virgincm , quafdam ctiam dc fcniorTbus
djcUc,£biquc in^eopalauuraardificaiiit, extat (ororibus.dixitqi ad ilia* En ego e*rcdior tit
ccenobinm 6n#imonialium Arofdiflc indc
nuacopatom , quod (an&orurn Apoftolorum
filiorum Zebedan facro nomine iotitu latum,
magna; amiquitus religionist diftricliflima;
difciplina? fuiflc dignofcitur. Huic monafte-
xio quodam tempore prxfutt vir vita: vencra-
bilis , nomine Pettus , ex ordine regularium
canonicorum aJTumptas, quoniarn & ipfius
nonafterif inllituta fecund urn regulambcati
Auguitini depofita funt . Erat ergo homo ille
mandatorum Dei fcrurator fcdulus , Be exe-
cutor deuortif, clarus charitatc , bu militate
fubmiflus , caftitate prccipuus, quique tan-
-juam idelis paranymphus, & amicus fponfi,
>on(arum Domini fui fibi commifiarum ca-
itacern peiuigiljfbllicitudinezcUbat. Cum-
que bonis polleret moribus, hoc in conuerfa-
tioDe foa praccipuum, velutpretiolam marga-
xitam habebat, iacrx fcilicet venerationi Dei
fenitricis finccra cordis afFcdione infiftcrc,
ofhamlalutarem,& facrificium fingulare.pcr
quod peccata mudi tollutur, inhuiushonore
vniuerfie carais,& licet pro modulo meo pu-
xam Domino (tuduerim exhibere feruitutern,
tamen quia nefcit homo>vtrum amore di-
gnus fit an odio , diftii&i Iudicis ancipitem
adhuc.fcntentiamreformido . Forro no turn
vobisfacio, quod beata Dei genii rix virgo
Maria, Regina cceli, Domina mundi me eras
2ualemcumque feruulum fuum circa horam
:xtam vi fit are atque (vt fpcro , credo , atque
confido) de huius mundi exilio eruere , fe-
cum que ad cceleitis patriae lucidas manfio* '
nesaflumcre dignabitur.Quodcnim meis me^
ritis confequi pofle null ate nuf przfumo,hoc /
pcripfius un&iflima merita mini fiducialiter
vfurpo . Vos ergo'domum totam mundari
quantocius facite , fedilia componite , & or-
nate , ac circa horam » quam prardixi , vni-
uerfasfbrorescum thimiamatc,& ceteris ad-
eflc praecipite.Cumqueego vcrficulum ilium
ftquentia? aflumptionis beata; virginis . Tc
cceli Regina,incepero,cuctac fimul Tarores in _
iubilo cordis & vocis feqaentiam ab eodcra
multa cum dcootionc frequenter imroolare, Tcrficulo vfque ad finem alacri deuotione dc-
lpfam fibi in cuclis necc/fitatibus fuis aduo- intent Prioriffa , ca;tcrifquc foroi ibus que
catam cligcre, ipfiufque fuffragia lachrymo-
£s Sc continuis prccibus impiQrare . Porro
laudabilem confuetudinem talem eff^ccrat,
vt quoties mellifiuum eiufdem beatae virginis
nomen nominari audifTet,(i opportunitaspe-
tendae venjae deefTet # inclinato reuercnter ca-
pitc , genibus etiam aliquantulum incuruatis
falutationem Augclicam eidem matri mifi;- „ ^ ^. „ ,.^ .
ricordiar, quam6 ejeuotius poterat, compen. conftitutus deficiente fcnfualiena loquitur,
jaret . Denique optimi agonis certa mine Tx • & ift* fororcs verba eius, tanquam cxratio-
Iicirer confummato aduerfa valetudine, fc- neprocedentia, vel vcritatefubnixa, putant
bribus cctpit acftuarc » ft quamo vlciniorem coatinuo effeftui fore mancipanda. Talia eo
Z z z a cogiv
adcrant fidem continuo dictis eius exhibenti-
bus,, vrpotc fanditatis > & innocentia; ipfius
confeijs, conucrfus quidam Theodoricus no*
mine, ad caput le<ftufi>in quo homo Dei iace*
bat ftanSjincredulus de his qu^diccbantur,ta-
liain corde fuo loquebatur.O vcr i mobile, &
infirmum,omnicjj vcrbo crcdens pedtusfemi-
neum.Ecce enim homo hie in vicinio mortis
J4* Inob'cdientia.'
logitante/anAus facerdos virtutcqua pore- xietatismagn* dedit indicium, cnimpcn^w
xatelcuanscapnt,&ad partem illam.vbi con- ' ^/r-_.u-i.i : — . ^r.^r.
nerfus ftabat,oculos dinges Efnc (inquic) hie
frater Theodorice f Quo refpondenre s Sum
Domine. Accede (air) hue ad me. Illo quoque
prorinus accedcnte.Da (inquit)manum taam .
Obftupcfa&us conuerfus, & ad hoc cum quad
minus compotem confiderans, non aufusta
men contradicere fermonibtis (ancli > dedit
manum fuam. Quam vir Dei apprehendens,
&digitis fuisdigicos eius fortius ftrin^ens,
fie ait. Sicut verum eft, quod ego manu mea
manum tuam reneo , digitifque meis digiros
tuos ftrjngo , fie verum eft , quod ego per
Yirrutem gratiac Dei Iocutus fum. Qupdautg
tu in fecrcto cordis tui loqneris , faHuracfle
fcias , mefcilicetdelirarc, fcnfuque turbato
nefcirequid dicam . Sic itaque per vnius in-
creduli prophctiam , ac vcre diuinam corre-
ptionem , omni dubiecatis nubilo acordibus
csetcrorum deterfo, tantam gratiam fpiriruali
patrifuo czlitus fuifle collocatam, omnes in
communigratulabantur. lam altera dies ilia-
xerat,& jiora, quam vir Dei prardixerat, fole
ad centrum feftinante proximabat , vniuerfi-
tafiue for or urn cum fratribus laicisaduuata,
pijflima? Rcginaecceliaduentu tanco certius
pfaeftolabantur , quanto earn is qui pr«edixc-
rat, manifefto miracnlo comprobaret . Tanca
rero reuerentia mentibus cundorum qui ad-
erant, circa practaxatam horaminfufacft , Vt
diuinam aliquam aduenitfe virtutem nemini
aftantium dubitare fascflet. Ipfcvcrobcatus
Saccrdos mirum in tnodum (erenata facie,
eleuatisinccclum oculi$,manibu(qae furfum
invocem mifcrabili lamentation* , taliaedi*
dit verba . Cur Domina pijujma , & mifcu-
cordiffima fcxuum tuum paupercnlum in hac
£sce mortalitaris relinquis, quern licet indi*
gnum, tarn benigna vifitationeconfolaridi-
gnata csf Dulciflimain prxfcntiam tuam,
tantis defideratara votis, expetitam precious,
& lachrymis , iam iamque morituro digsan-
ter indulfifti, & nunc ad patriam vit* mifcro
comitatus tui confortium ncgas ? Cuoiqoc
frequenter icerando . Domina pijffima , Do-
mina mifericordiffima , ne derelinquas me,
tecum voio , tecum volo, con&os in flerom,
& lamenta conucrteret, repente redditus fibi,
poftquam propter nimiam deratigarionem,
corpufculum modicum conquieuerat, dimif-
fis.casteris, & Pnoriffacumpaucisfeniohbus
tecum retcnta , fie Iocutus eft . Refocillaixfi
gratia, ritodicum aliquid liquoris adfertc mi-
hi , quatenus ariditare linguae delinira , 6o-
ciumque reumate deterfo, eipedititis profcne
valeam.quoddicercdcbeo . Feftibatoitaqac
Priorifla per fcmetip&m modicum vioi ia
vafcuIoafrcrente,mox vt limen domosin qua
homo Dei iacebat,attigit,ille cum neqj olfa*
ftu.rieque vllo corporisfenfu,percjperepoflct
quid ilia geftaret ,exelamabat,dic£s;Non do-
mina Priorin*a,nequaqu&afFeras mihivinoni,
Suiavimim arcana denudat, 6c vinumapo*
atare facit fapientes . Audiens ilia tamcai-
deriti fpiritu prophetlac (e efle deprebenfam,
adcoinrremuit, vt gradum vix refledcrcpof-
fet. Dehinc modica aqua refoeillatus, itaex*
orfus eft. Quata fitpcena inobedie'tix & col*
pa:, vtinam ego miter antequam peeoam ex-
protenfis> verficulum quern pracdixerat, cau-
caodo intonuit » dicens : Te cceli reginahxc penrer, fubtiljus intcllexifle'm , vt hoc mend*
plebccula pijs concelebrat mentibus. Sed'quis dus veftris,ficur necefle eft, imprimere raloif-
digne ejFari qucat, quanta deuotione & com - fern . Ecce enim pro ream inobediebti*, pij^"
ai — . — v • — •_ -ir.A., 1. 1. xxia Domina mca in rjac lachrymarum valk
nunc me reliquit^nec dtgnomcenfuit,vtfnb
protedioneipfiusj aereas pertranfi^s potenta-
tes, cceli fecretapenetrarem Qoa'isaoreipia
inobediendameafuerit, audite . Accidie alt-
pundione , quantoqne pietatis affe<ftu eadem
iequentia a (ororibus percantata fit • Iaeebat
interim fcruus Dei in aconia, raptufque in
exufim, multa delccretis cceteftibus , & de
fiatu eiufdem ccenobij , per reuelationem co-
gnouit, quae poftea Priorirti , (enioribufejue^ quando,vt pliirimi dicecefis huius presb/teri
loronbus indicauit- Omnium vero oculis in improuida calcuTatioue deccpti, ieiuqiu qua-
cum defixig, fubito obnubilata eft facies eius, tuor terriporum menfis Septembris illcgitimo
it corrugau frontc^ccroris cuiufdam 3c an tempore com parechianis fuis cekbrarem, in
Inobediemia. H9
qoem error? & ego, canonumfcita minus vi- sicque in pace confumrains.dies fuos plcnui
gi lamer ateodes, prolapfus fum . In proximav operibus bonis, appofitus eft ad patres fuos.
ycro fyoodo , ciim hi qui iciunium legitimo Vcrutamen feftiuailla, 8c oranino gloriofara
tepore celebf aruct bant rranfgrcffionem ac
cufarem,prxcepruro eft in virrucc obedicntie, ,
▼tquicumque huius dcli&i tibi confeius effet,
▼cniun petcrec , & fe culpabilena redderec.
Cumque carteri, quosaccuftbat confeicntia,
maleo'tcs pericli uri raraam, quam confeien-
tiara , quod iuflum fuerat humilitcr facer cm,
ego mifer plus deferens ordini , & opinioni
nica:,auam ven tad, (quia & tnus ex Fnclatis
Ecc!efiaeera,5c nonnullius rdigionis eflc pu-
rabar)hoc confufionis opprobrium non fufti •
Dcns.poWic^vcniam petereerubui . Hoc eft
delictum inobedientix , propter quod hodie
taco bonopriuacus fum, & repulfus ab introi*
tuarternac vitas 6c fcmpiicrnc, glorix,ad e,rum-
nas mortalitatis huius reuocacus fum. Porro
Piionfla inquirctc , vtrumnam peccati illius
nucolam, per confeffione , 8c pcenitcntiac la-
uacratn nondiiuiftec, illco; (c hoc non femel9
fcdplurics confeftum fuiitc, afTcruiflet : cum
maguo admirauionis ftupore Priorifla fubiun •
lit : Vac miht peccatrici, Dominenater, quid
ergo dicemus de (acramento confeffionis , £
tibinon fcracl, fed pluries conficenti , induN
gemia eft negata t quis iara alius mediante
coofeflione deliclorum veniam fpcrarc poce*
rit? At ille dignum memoriae vcrbum rclpon.
dit, dicens:Scire debes.quoniam (ecundu in-
tentionem, velcontritioncmpoenitentis, Cue
confitctis, intetio iudicij fiue remifiio indul-
gentix Dei reformatnr. Quia enim ego mifer
peccatum menm , fecundum vera at ftimatio-
wro ponderare neglexi , nee quanta oportuit
comritionc, fccompucxione cordis confeflus
fum,propterea necdum indulgentiam cofequi
menu. Cumque talia triftis& merenslocutus
foiflct, fororilm qua* prxfentei adcrant corda
magno terrore coneufla font, 6c ad obedicntiae
puntatcm fedandam non mediocriter acccn-
k-Triduo (fi beni memini}poftea fuperuixit,
^nto amarius lugens peccatum fuum,quanto
diuini iudicij diftriclioiieoveuidentiiis fuerat
expertus. Moricsautcm mortalitate magnam
in eadem domo futuram effe prxdixit , qux
ctiam mortem eius i veftigio fubfecota eft.
aftumptionem , qua cum beata Dei gc nit rice
Maria , San&oruin^ue aiigclorumfrequetia^
afliimi racruiflet , G culpa noninteruenifletf
mcritQ iuobcdicncix perdidir. Exeedem.
EXEMPLYM IV.
Inobediens fitter fine lieenti* fhUbotominm
f$4fcifUn$,vfqHe ddffiritm emiflionomif**-
gninufiuxum non fotuit tobibere.
Vidam alius frater ex prxdidi p atria
Odoniscojigregarione illicito tempore
(Ibi phlebotomiac curationem adhi buit.Supec
quo faclo commotus eft eius animus , quia
quamuis eum neceflitas coegifTcc, tamenabt
que eius licchtiahoc oraefumcre nondebuit:
mox vena.' per quam Unguis prius effluxerar,
diruptaeft, & quoufque animam redderec , I
quocunque medicamine non fuft reftri&u
Vtnctnt.%Bgllu*c.Spec.hiff,i4. c*,6?.
EXEMHY II
v.
9
Inohediens'TnUo graui infirmitnU vfau$ *i
mortem ffitigntur* i
VEnerabilis Futto de Gandauonatus#ca-
nonicus apudinfulas fuit. Hie ergo (vt
ipfc nobis n&rrauit) a magiftro lacobode
Vitriaco legato , & pracdicatore crucis con*
tra Albigenles, rogatus y t fecum cruccm per
Flandriam prcdicaret, renuit • Cui cum infi*
fteret per amicos,vt eum adiuuaretin negotio
Ecclcfix tarn ncceflario & deuoto renuit ille
fecundo, & nullo modo fe falturum alTcruic*
Tunemagifter Iacobus ilium magisprxce*
ptum timere confidens; Etego.inquit praeci*
pio tibi authoritatc guafungor, vt in nomine
Domini lefu Chrifti , in xemiflionem om-
nium peccatorum , illud negotium afliimas*
Cui didus Fulco: Kullo modo> inqoit , aflu-
roam:& togotetvtnequaquam me de hoc vl-
teriusfatiges.Mox magifter Iacobus crauitcr
commotus cordc, 8c fere vfque ad lacnrymas
Zzz ) fatiga-
$fo ; » ' Inobedienria.
Fatigaras,ait illi:Cura vtique dignt pofTem te tcntationibus «ftuare,ejuid efletinpyxidc Cci-
excommunicate* authoritatecomifla, & om- ' " " ~ " * ""
ni beneficio um priuare propter inobedien
tiam contumaccm, nolo tarn en, nc grauamen
tantum ingcrcre vidcar tanto Tiro. Rogo ta-
menDcum.jqui omnium cordium eft infpe-
ftor ,quatcnus reddat te.nonfolumad jftud,
qnodfpernis , fed prorfus inucilem ad o trine
opus. Mira res, mox adhere verba qua t tana fc-
briseum cum fluxu ventris inuafit,& vfquead
finem vitx fue, per riginti quinquc anuos irrc-
nediabilitei fatigauit . Et audi lector minim
Deiiudicium dehocviro. Cum talis & tatus
effct,vtei Dominus Ibsys Chriftus (ficutpcr
^Bgidium fratrem ordiois praedicatorura
Gandaui percepimus) ance mortem quad re*
center extenfusjn crucc vifibilitera^parerec,
k euro ante finem mentis Augufti pnediceept
moriturum, nullo modo tamen Do minus illi
in bac vita parccrc voluit, quineura pro ino-
^bedientia tanto fpatio temporis flagcllaret.
Thamd Cmuiprdtani de propriftttibm Apum
i
£llMf LTII V I.
InohedUntUm Add pntinschtr fitggiU*n$f*r-
uhs , mokditns efficitur > & ptrdtt* grstis
\ Domini fmiefugttur.
Vidam paterfamilias fcruum habebat fi-
delem & vtilem , omnium rcrum fuarii
Q
difpentatorem. Contigit autem. vt die
quadam fcrmo efletdeinobedictia Aor inter
cos, de efu pomi contra prseceptu Domini :5c
feruus indignado illfus inconftantia; dicerct:
Vt taceam de Deo , fi mihi tarn diftri&e ali-
quid a yobis prarciperctur , numquam tranf-
greffor enScercr.Tacutr tfic Dominus , $ poft
dies aliquot, aim illc minus fibi caueret.ncc
iermonem contra Adam prolatu in memona
habcrct, pyxidem ei claufam , fed non firrria-
tam porrexit,atque tradidit>dicens : Pyxidem
iftamego cuftodia? tux commendo , quod fi
aperucrisilla> totius laboris tui mercede pri- placuir. Hie ver6,ipfa ignorante, fecrctos ca
uabetis,& etia gratia mca fcmper,& perpetuo Jbdcs paludiadhibuit. Mira res :Ab ilia hora
carebis.Hoc ciim crebrius ei ioculca(lct,& illc raatrona um honefta,& verecunda numquam
in CQnclaui fe recepifTet, ftatim mulcis ac di- per curia -n t rand re poterat,mfi ad prrdi&am
■crfis cogitationibus caspitflu&uarc, yarijfqi paludc rcfpiccrct, & quoties balncabarur, to-
re defiderans. Et Gepius illam vertens, atqac
circumfpicicns,ait intra fc: Quid fi aperucio
illam folus fum }uemo fidet, interrogate ne-
gabo,non eft teftis, qui me conuinccrepoffir.
Yi&us tandem tentatione.py xidem aperuic,&
auicula,quae intus erac claufa,euoIauit Tunc
triftis effedus valdc, myfterium intcllcxit, &
ad Domini pedes pyxidcm reauirentis fcpro-
fternens, veniam poftulauit, led non inuenit.
Ad quern Dominus. Serue neauam,& contu.
max , tu primum patrem noltrum de inobe-
dientiai urticans, tuamqae conftantiam apud
me commendans,teipfum commendafti. Re-
cede ergo a me ,raciem meam decetero 001
yidebis. 6*f*r . lib >+*> 7 5.
ElIMPLVM VII.
AlmdfimiU prdadirtL
HEnricus de VVida miles fiiitdiues Til-
de , habebat autem vxorcm nobilem ac
dilcdam. Die quadam dum fcrmo iutcr cos
haberetur de culpa Eu«,coepit illa.vf ^J^
mulkribus.eidcm malcdiccrc,& dcincottao-
tia indicarc animi , co quod pro modico po-
mo,gul* fu^ Cuisfacies,tantis pocnis ac miff
rijs omne genus humanu fabdidirtecCaitna-
ritus rcipodit: Noli illam iudicarc,tu foncio
ttli tentatione feciffes fimile . . Eeo volotibi
aliquid przeipcre , quod minus eft,& propter
amorem meum minimi potcris cuftodirc il-
lud.Refpondcutcilla: Quod eft mandaruo?
SubiunxitmiIes:VtdieilU, quabalneatafac-
ris^aludcm curiae noftrx nudis pedibus non
ingrediaris .• alijs diebus , fi libct intres* Er«
cnim aquaputeus , 9c fimofii , ex totius curi*
fordibus colleda. Illafubridcntc,&prxccpti
tranfgrctlionem abhorrefcentc , (ubianxic
Hcnricus.-VolovtpccnamaddamttSjfituobc.
diens fucris , quadraginta marchas a me rcci-
pias; fin autem, tondcra mibifotuas: & bene
Inobcdicntia. fji
tics deeadem palude tentabator. Die quadam Et ipfe espauefccns , dicebat? Nod Dominc
:*_ J_L-I-." J:^:. J-/T1 /!.„ vn/:.- * ».-... -. .. . — J
cxies de balnco,dixit pediflcqux fux:Nifi in-
greflafuero paludcmillam, moriar:ftatimq;
iucciogens ft, aim circunifpcxiilct, & hemi-
ncm videre p u caret, comitawcancilla, aquam
illam fcetidam vfquc ad genua intrauit, & hue
ilfiicquc deambulando ocne concupi&entix
fur fids fee it. Quod ftatim nunciatum eft ma-
ritocius- 111c gaudens,mox earn vidit, & ait:
Quid cfl Domina , fuiftifne hodie bene bal~
Kara/ Refpondente ilia; Fut, adiecic inHolio,
tcI in palude/Ad quod vcrbum confufa tacuit,
fciens eum fuum exec Hum non latere . Tunc
il!e ? Ybi eft Domina mca, conftautia veftra,
obedieatia veftra, ia&antia veftra? Eua villus
tcnutarmflis, tepid ids rcftitiftis,turpius ceci-
diftis Redditecreo quod debetis.Et cum non
haberet ilia quddfolucret , omnia veftimenta
ejus pxctiofa tulit,& per diuerfas perfonas di-
firibuir, finens ram per aliquod tempus bene
torqueri. litm lik%4$.j6.
EllMPLYU VIII.
VlsmtMtifropru dirilttiusftsttr Ukmin
disnmm dsmnttur.
FVit quidam frater laicus, $c caftus,5r ze-
lator ordinis (vtapparebat) fed vaide fu-
pcrbus,& appetens dominari in conuetu,& in
officio potens eflc. Fuerat enim procurator,*
non poterat fuftincre aliquem priorem,nifi ad
voluntatemfnam eflet.nec 1 rocuratorem nifi
fopfum, & intcrdum pctiuit callideabfoluia
procurations , & fi obtinuit , fie fecit vt cito
rediret. Sacerdotes,& fratres clericos po plus
coratiftt,quam coquinarios,& fciuit ficfe ex-
hibcre prejatis zelotvpu pro ordine,& couen-
Qi.quod omniaalja de ip(b tolerabant. lfteia
vltinuinfirmitate fua tribus diebus iacuit fire
loquela. Etcura in node morerctur, quidam
frater fcnex vidit, & audiuit in fontnii terribi-
lia,& excitatus fufpicatuscftfrarrc ilium eflc
mortuum, & accenfa candela pre. horrorequi
inerat, & nefciwit quid agetct , fed conuerius
ad Deum , dixit : O Domine Deus anne vi.
cit frater ifte, ao eft vidus f Et audiuit vocem
diccmcmfibi/Sivis , iam iefpondcbitur tibi*
Timens quod fi horrid urn quid audioi flc t dc
illo.a fenhi defeciflet. Quod ergo vigilas non
potuit fuftincre, (iiftinuit dormiens . Nam ei
dormicnti poftca idem frater in fomnis appa*
nut > dicens ft dimnatum ciTc . Et ifto qua?-
rentc, aneipolfitin aliqno fuffragari , ille
refpondit/ Non. Incerrogauit ergo ifte frater,
per quid damnationcm meruiiTcr. Fecit i He,
fi cut qui erubefcit plcne confiteri confofio-
nem iuam.attamenparumpct refpondit .Per
ifta quibus Priores , & fratres vole bant mihi
bene facere, fecerunt mihi male. Et hoc dido
difparuit Frater autem cuigi)ans,& reuoluens
verba ilia, 6c reuoluens mente conuerfationS,
& vitam illius , inuenit , quod ifta refponfio
per omnia concordauit cum vita, quamille
duxerat in ordine. quia in omnibus dimittcba-
tur fibi voluntas, & ipft nullum curauit ,nec
Priorem.nec Ledorem, ncc Superiorem, nee
aliquem aiiuro,fed omnia in connentu difpp-
ncbatad libitum fuum, & hoc tojerabatur in
eo, propter zelum quern prxtendebat . Atten-
dant ergo fratres, & non appetant dimitti fox
proprix roluntati. Ex vitUfrattum irtmit*-
Ex imp it u IX.
* TtrriUU txtmflum tins qui
rmtibm fun At.
tins f*+
NOftra xtatc, ait S. Bernardinos, in Hit
pani^ citerioris oppido , eui nomen Sui,
non itaprocul Valcntia adolefcens fuit , qui
per pare nrum inobedientiam, eo deucnerat,vt
anno odUuo decimo propter Iatrocinia,& p«-
blica facinorain vincula coiedus, & fufpen-
dio damuatus fit. Erat etiam turn prorfus im-
berbis: pendent] veroiam,atq; exanimi fubito
prornmpit barb a, moxque fpedame populo,
turn ilia iam profunda,tum corns capitis pla-
ne* canefcunt, vtxtatem fefcrrethominis no-
nagenarij. Miraculorei accitus,cumpopulo»
& toto clcro accurrit Epifcopus ; omnes in
genua proftrati ex pedant dura oftendit DeosB
quid fibimonftrum hoc velit Atque ecceibi,
Epifcopus editiorem capiens tumulum , ad
oxnnea
\
ElBUPlTX H»
Filiut emiufdam msU intention nonpiewit
amori9heJpitio r*cipi$*tiid*m**emf*b fyttu
peregrin, *b eeintutditur &fi*mrnievrt*
dus prrijcitttr.
Jjfc Intent iaJntcrpretatio^andida
ooirrsait ▼oluifleDeum oAcndere,quantum
de vica i js detxahat,qui dc parcntum obcdicn-
tia dctraxeruoc • Vidurum ctiam bunc iuue-
nem fuuTead cam attatem.quas iam apparcbat
in facie, liifi ip^Tos fiptuaginta annos parctum
Mobtdientia detraxuTct. D.Bernardinm i.to.
Vominic4i.^>uadr*gfgr.i7*art.i.c. it. Vid»
ctiam tit . Amor. illicit hs ex.6. tit. Dim** ex.%.
tit.Difterdis ex. 7. tit. GhU #x.x ;. tit. Exift v (°\ Vodam tempore FortunatusYir Dei Jo-
M.^& tit.ConfiJpo ix.iy. ^v.dcrrinus Prxful , ex ohfeflo damoncni
cxpuKc, qui daemon cum vefpere (ccrcram ab
INTENTIO. hominibus horam cerncret, peregrin am k cf-
ie fiinulan$,circuire caepit ciuitatispiateas,&
Iziupltu I. cJamare.O virura fandum Fortaoatom, quid
( fecic ? pcregrinum homincm de bofpirio luo
G**m&tUtrpoJlprofeJfionetnfratertqui vt alt* expulit,quaro vbi requicTcercdebeam,& dob
ft/id fmrsretur rehgionem iwgrejfuifuerst. inuenio. Tunc quidam, quid Epifcopns eifc-
cerit , requirens , banc iauitauit hofpitio.
REtulit mihi fratcr Godefridus mona- Cumquecoofabalarentur,filiumeiasioualic,
chus nofter,quondam Canonicus (audi, atque in eifdem prunis proiecit, ibique mox
Andrea: in Colonia, ciim eifemus fimul in animam eiusexcuflU. Et infra. Malta, Pent,
probatione, rem dignam memoria.A/Terebac
»bi aquodam monacho Clar^uallis bene note*
f datum , quendam clericum adu trutanum,
quale* per diucrfas vagari (blent prouincias,
veniffc ad Claramuallem , non quidem zelo
©rdinis,fed vtaliquid monaftcrio rapcrctfub
palliorcligionis. Fadus itaquenouirius,cum
per totum annum probations lux infidiare*
tur ornamentis Ecclefia: , & propter diligen- tionis obnubilcnt, Sec. Gregorim i* Jui. M<
tem cuftodiam fatisfacerc cordis fui nequiuif- t.cMp.$.ltem>vide Detr*8ie d.
fet malitia?,hec intra (e cogi tabic. Ciim fadus
fuero monacbus , dc licueiit miaiftrare , fine
nota ac labpre ipfos calices fubtraham, ficjju*
recedam,Ecce uli intenrione elegit profemo-
nem, promifit obcdientiam,induit cucullarrw
Scd pius Dominus,qui non vult mortem pec*
catoris , (ed vt conuertatur &Yiuat,perucr-
iam Yoluntatem mirabilitermutauit, &.vcne-
Jium inanridotummtfcricord.itcf conuertit.
Induto ergo habitu monachali , contritus fit
conuerfus, adeo profecit in fanda reiigione,
▼t non multo poft propter mcritum vitae ad
dignitatem Prioratus aicendcrct in Ciaraual-
Ic.CdJsrms lik.^c^.Yide etiam tit. Hotyitali
tasex.i.
yidenturbona fed non (unt,quae bono ammo
non riant. Ego namque hunc Yirum,oui dum
quad bofpitalitatem eibiberet > orbatus eft,
non pietatis. ppere deledatum arftimo, fed
Epifcopi derogations Nam poena fubfcqufc
notuit,quiapra:ccdens ilia fulceptio fine cnl-
Ea non tuerit. Nam Tunc nonnulli qui idcirco
cne facere ftudentrYt gratiam alien* opera*
INTERPRETATIO CANDIDA.
Alien* dc&ri»dfe*tewt$Mm c**di& *u*tm
fitrifotiftoperfi imwfftmi.
C Rat vir dodus,in definiendo lentui>iDaC
*~- (euerandominimep^ttinas,qttaTreproba-
turos eft, ctiam atque etiamlegct,Ycrfabit,ci-
cutiee,ne quid ab to temere in damoandoaf-
firmetirr, minus circumfpedom eftfe relim in
laudando.Caueatnc non fatis intelligac.ip*
damnar: ne cui notam inuftorUs eft^aiorem
pro ferationcrnhabeat.quamiprccotraeaiD,
confultiuf fucxit nihil pronunciate, <joam n
cbnderonatio in iudiccm ipfiun recidatQo<»
£ bac flue ptudaauam^fittc benignitatem aa-
mill
Iitfiidia.' yj|
mi in famine io flo xeoniro quid me (entire fed habere laadabif em n'tam nolebae . Qui *>
par eft dcillis> qui bene dida iuuercunt, & de- iufdem irraidixtcnebris creams, ad hoc viqac
prauant, quo cauGuius cxiftimentur conuelle-
re :nara h ncdercin melius & piura & vtiliG
fimum eft mulris , profedo magnum erit fee*
Iu5 io pejus detorquere. Ergo Adrianum Flo*
rentinum ilium qui poftea fadus eft fumraus
Pootirex » quum adhuc eflct decanus Lou a*
nkofis , inpubheis fzvl difpntationibus qua?-
cunque auchorum dicta cirarcntur, intepre*
caorem pro (e audiui , nunquam afpejamem,
ctiamfi ex ijs eflcnt , qui adhuc viucrent : de
viuis cnimcenfendum cautius, de mortuis re*
ucrenrius , qui (but ram inuidix eicmpti , 8c
redditi fuo iudici : eamque fubicrunt cenfu-
raro, quae o nines manet, idque pocifllmura de
illorum vita 8c moribus. Ludomcm Vines lib.
<>.dt trsdtmdis di/cifiims cafit* di vit* &
meriktu truditu*
INYIDU
EtIMPlTll I.
Inmims ftctrdts TUrentius hat* "Bemedi&o
venenum dtdit & fepttm nudk% pmellss in
perdudus eft,vtferuo omniporentis Dei inrc-
dumvertenopancm , quaupro benedi&ione
tranfmitreret . Quern vir Dei cum gratiaruoi
actione fufcepitjlcd cum, que pcftis latere tin
pane,non latuit. Ad boram vcro refedionis il-
Jius,ex vicinia tibia coruus venire cofucuerat,
& p ancm de matin eius accipere . Qui cu no-
rcloIitOYerlifTccpancm quern presbyter tiaf-
mifcrat, vir Dei ante coruum proiccit, atque-
ei prgcepit, dice's; In nomine Iefu Chrjfti col.
le nunc panem,& uli cum in loco proijce,vbi
a nuilo nomine poffit inueniri . Tunc coruus
apcreo ore, expands a|is circa eundem ccepic
panem difcurrere , atque a oc it are, ac C apex*
te diceret , fc obedire fc velle,* tamen iufla ira-
plere non pofle. Cui vir Dd itcrum atque ite-
mm prarcipiebat, dicens : Lcua, leua fecurus,
atque ibi proijee, vbi inueniri non point. Qu£ '
diu demorarus quandoque coruus momordic,
propcrc leuauit,&rccemt. Poft trium vere ho-
rarura fpacium,abicdo pane, redjjt, 8c de ma*
nu hominis Dei annonam,quam confucucrac*
accepit Vcncrabilis autcm pater contra vitam
fuam inardefcere Sacerdotis aniniumvidens,
illi magisquim (ibi doIuit.Sed praedi&us Flo-
ct-nfpt&u difiipulorum eius duceri chd^eM rentius , quia magiftri corpus necare non po •
•rdinamt , c> repgBtinsmerteimterijt. ' ' tuit, (e ad extinguendas dilcipulorum animat
accchdit, ita vt in horto cell*, cui Benedidua
Vmiam monafterta (anc% Benedidi in inerat, anreeorum ocujos nudas (eptem pucl-
amorem Domini noftri lefu ChriftTlo- fag mitrerct, quae coram eis fibi ramce* manus
tenentcs, & diutius ludentes, illorum mentes
ad perucrfitatemjibidinis inflamarcnt. Quod
vir Dei de cell a confpicieosjapfumque adnuc
in tencrioribus diicipulis pcrtimefcens, idque
pro fua folius fieri per(ecutionc pertradans:
inuidif locum dediratqucoratoria cuda, qu^
conftruxcrat, Tub ftatutis praepofitis adiunctia
rratribus ordinauit,& paucis (ccum monacbis
ablatishabitationem mutauit loci.Moxque vt
vir Dei eius odia hurniliter declinauit vhunc
omnipotens Deus terribiliter percuffit. Nam
ciim presbyter praedidus ftans in folario, Be*
nedictum difcelfifle, cognofceret,& crultarctf
perdurante immobilitcr tota domus fabrica^
hoc ipfum in quo ftabat folarium cecidit , &
Bcncdidi hoftem conterens extinxit . Qupi
A a a a viri
ge lateque ferue(ccrent , St (ecularem vitam
molri relinquerent , & (ub lcoi redemptions
iugo ceruicem cordis edomarent , Scut mos
prauorum eft inuiderc alijs virtuns bonum,
2aod ipil habere non appetunt , vicinx Eccle-
x presbyter, Florentius nomine, antiqui ho-
ftis malitiapercuflus , (andi viriftudijsccepit
asmulari , ciu(que conUei(acioni derogare,
quofqueetiampoiiet ab illius vifitadone co-
pefcere. Cumque iam (e confpiccrct eius pro-
fe&ibusobuiare non pofTc , & conucrtationis
illius opinionem crefcere , atque multos ad
ftatom vitx mclioris ipfo quoque opinionis
eius pr{conio indeficienter vocari,inuidix fa*
cibus magis, magifquefiiccenfus, deterior fie-
a>mi6riionaiUius appctcbatlaadcm,
riri Dei difciputus.Maurui Bomine>ftatim vc-
nerabili Patri Benedi&o,quiadhuc a loco co-
dcm viz decern millibus abciat,a:ftimauitcflc
nu nciandum , dicens : Rcucrtere v quia prcsby -
ter, qui ce pcrfequebatur, extin&uscft. Quod
vir Dei Benedi&us audiens , fcfe in grauirTus
lametis dcdit,vel quia Dei inimicus occubuit,
vefquia de inimici morte difcipulus cxultauit,
qua de re fa&um eft , vteidem quoqiie difci-
pulo poenitcntiam indiceret , quod mandans
talia gaudcre de inimici interim prefumpGflec.
Gr*£or.Dsal.CMf.%Mtl.
EXIMPLVM I I.
Vrfiu msrsc miosis Fkmsfojupdsm in/Htm-
t»r t & mshdi&simpricstumfifnijptil-
iiftt i»t$rft8$tilnnfltmitt& t$tm vitm v#-
htmiBtfTixptuit.
TO Odcm quoque tempore in Nurfinat par-
~* tibus prouinciac duo viri in vita atque ha -
bitu (ancle, coueriationis habttabant,quorum
▼nus Euthicius : alter vcro Florentius diccba
tur ^ Scd idem Euthicius in ipiritali zelo at*
9nc in feruorevirtutum excreucrat, multoru-
2U* animas ad Deum perduccre eshortando
itagebat Florentius vcro fimplicitati arq* o-
rationi deditam ducebat vitam.non longe* au,
temerat monafte Hum, quod redtoris fui mor-
te fucrat deftitutum,ex quo fibi monachi eun-
dem EuthiciumprarefTevoluerunt. Qujeoru
precibus adqaieLcens,multis annis monafteriu,
xtxit(difcfpuIorumq; animas in ftudio fan&c;
conuerfationis exercuit. Ac nc oratorium, in
'juo prius habitauerat , folu remanere potuif-
fitjillic vencrabilem virum Florcntiumreli-
quit. In quo cum folushabitarct, dicquadam
in oratione fcfc proftrauit , atque ab omnipo-
tent! Deo petiuit , vt ci illic ad,habitandum a-
liquod folarium ddnare dignaretur , qui mox
▼teompleuitorationem , oratorium egrcflus,
ante fores vrfiim repcrit ftantem, qui dum ca-
put ad terram deprimcret , & nihil feritaris in
fins motibus demonftraret,aperte' dabat intel-
^gi i <]uod ad viri Dei oblequiuro veniflet.
Quod vir quoque Dei protinus agnouit. Et
^uiaineadem cellapecudes quatuorvel quin-
ce rcmanicrant , quibus omnioo deerat qui
pafceret , ft coftodiret , cidem vrfc praeeepic,
dicens: Vade, atque has oues ad paftum cijee*
ad fcxtam vero horam reuertere. Ccrpit hoc i-
tacjue indefinenter igere . Iniungebatur vrfo
cura part oralis, & quas manducare confuette-
rat,pafcebat oues beftia ieiunans . Cum ▼ir
Domini ieiunare voluiflet ad nonam , prar ci-
piebat bora cad cm vrfo cumouibusreuerri,
cum vero noluiflct , ad fcxtam . Atque ira in
omnibus mandato viri Dei obtemperabar vr-
fus , vt neque ad fcxtam horam iuflus, rediret
ad nonam. neque ad nonam iufTus, rediret ad
fcxtam. Cumque dia hoc ageretur , ccepit in
codem loco tat* virtutis longc lateque fa ma
crefccrc. Sed quia antiquus hoTUs vndc booos
cernit enitefcere ad gloriara , inde peruerios
per inuidiam rapitad pocnam: quaruor viri ex
difcipulis bead Euthkij vehemenrer inuiden*
res , quod corum ma'giftcr fi&nanonraceret,
& is qui folus ab eo rclidus fuerat unto hoc
miraculoclarus apparebat , cundem vrfum in-
fidiantis occiderunt, Cumque bora qua iutTus
fuerat non rediret, vir Dei Florentius fufpica-
tus eft rcdituium : que vfijuc ad vcipcram ex-
pcdans.ftffligicocpit quod is, quern ei fimpii-
citate multa fratrem vocare confuencrat, vrios
minimc rcuerteretun Die vero altera pcrrcxit
ad agrum, yrfum, paritcrquc oucsquxfiturus,
quern occi^im repcrit, Sed follicitc inquirf t,
citius i, quibus fuerat occifus iuucnit.Tunc fc-
fc in lamentis dedit, fratrum magis maliriam^
quam vrli mortem deplorans. Quem vir ve-
nerandus Eutichius ad fc deduftum conlblari
ftuduit.Sed idem vir Domini coram eo magui
doloris (timulis accenfus , imprecatus eft di-
cens: SpcroinDco, quia in hac vita ante ocu-
loshominu ex malitia fua vindi&a recipient,
qui nil tc lxdentem vrfum meum occidcninc%
Cuius vocem protinus vltifc diuina&cntacfly
Nam quatuor monachi, qui eund6 vrfum oc-
ciderunt , ftatim elephantino morbo percufi
funt , vt roembris putrefcentibus ioterircne
Quod factum vir Dei Florentius, vehement *r
expauit) feque itafrarribus raaledixiffc perti-
muit Omni entm tcpore vit^ fax flebat: quia
exauditus fuerat ,fc crude! em in eorum morte
clamabat homicidam. Quod idejreo omnipo*
tcntem Deum fecifie credimus : nc nr mirx
fimpli-
Inuidi*." 'fff
Cmplificatif qttaatolibet dolort commotus, ecce ad iftumpacnc^uotidicfratresquamplu-
intorqucrc vltrapraeuimcret iaculum maledi-
ctions. Euthicius vtro qui prxdi&i Floren-
ti; in via Dei foci us futrat, magis poft mortem
claruit in virtu tc ngnornm. Nam cum mulca
ciucs vrbls illius de co folent narrare miracu-
)a; illud camea eft prxcipuum.quod vfque ad
hzc Longobardorum tempora omnipotens
Decs per veftimentum illios affidue dignacur
rimi vadom: Dixit autem difcipulo luo:Vade,
ft dicci, vt egrediaturde cellula ilia, quonianx
necefTaria eft mihi.Cum autem* perrcxiiTct dif-
cipulus eius a J ilium fratrem, dixit ci. Man»
dauit abbas meus fan&itati tux: lube mini
mandare qualiter habeas, audiui enim teinfir*
marMpfc vero remandaoit ci, dicens: Ora pro
me, dornine pater, quiayaldeftomaehum do*
operari. Nam queries pluuia deerat > ft rftu leov Reuerfus autem difcipulus , dixit abbacc
mmio terram ionga ficcius exurebat, Colle&i fuo: Nimis rogat (auditatem tuam, vt vel tret
iu vnum dues vrbis illius eius tunicam leuare, dies iubeas inducias ei dari » vt fibi po(Gt aliant
acquein confpectu Domini cum precibus of-
feree confueucrant. Cum qua dum per agros
csorantes pcrgereut, reoente pluuia tnbucba-
tur, qux plene terram utiare potuiffct. Ex qua
re patuit, eius anima quid virtutis minus, quid
meriri haberet, cuius forisoftenfa vcftis ab cis
ixam cooditoris auertcret,ijf#j» a yl )•
£ziup
ITU
III.
lnnidi**&ut quidsmfenix mlmmfrmtrlh**
tula i ctlUjibi nncejfa txfilltt diffofuiti
fid** idfitrt${0lith$M$ illius difiipulmi im-
ftdsnit.
Erexebaat fanc"li fcniores nobis dicqfttes:
quia fuit quidam mouachus in ercmo
Scyriar. Vcnit autem ad vifitandos fan&os pa*,-
trcs, qui habitabant in loco, qui dicker Cel;
Jia,vbi multitude monachorum diuifishabi
tabat cell ulis. Co pique non inueniret ad prae •
fens cellulam.- vbi poflct manere, quidam de
fenioribus babent aliam vacantem cellulam,
deditei, dicens: Interim repaufa in ce llu la, do-
nee inuenias vtpoffis manere Cum que ad vifi-
tandum eum conuenirent quamplurimi fra-
tres, defiderames ab eo audire vcrbum falutis
sternc., ( habebat enim gratiam fpecialem do-
cendi vcrbum Dei) videns illc fenior, quiei
adhabitandumprssftiteratcclUm, inuidiae li-
uorc cor eius vulneratum eft, & indignari cce;
j>it,ac dicere: Quoniamego tantis temponbus
in hoc loco habito , & ad me non cehue-
aiunt, nifi xarifliini, ft hoc in diebus feftis, ft
cellulam prouidere. Tranfa&is tribus diebus,
irefum mifit difcipulum fuum, dicens: Vade,
ft die ci, vt egrediacur de cellula mea- Nam £
rurfus diftulcrit, dices ad eum quia continue*-
venio,ft cum baculo caedendo expello eum de
cellula mea. Fergens autem difcipulus adfu-
pradictum fratrem, dixit ei: Quoniamvalde
follicitus eft abbas mens de infirmitate tua. i-
deo mifit me requirens > ft melius habeas. At
illc hasc audiens dixit: G ratios ago Dornine
land* charitati tua?, quia follicitus cs de me*
Yeruntamcn precibus tuis melius habeo. Re*
uerfus autem difcipulus, dixit abbati fuo: Etii
ft nuncfatis deprecatur fau&itatcm tuam, di-
cens, vt vfque in diem domrnicum expe&et
cum, ftftatimegredietur. Cum autem adue-
niflct dies dominions » 3c non ftatim egredcre*~
tur.accipicns baculum fenior inflammatus in-
uidix, & iracundic fpiritu, pergebat vt c?dcn-
do eum cxpellercc dc cella. Accedens autem
difcipulus eius, dixitei:Siiubes9pater,prasce~
do tc,*c videbb neforliranaliqui fratrcsadfa-
lutandum eum venerint, Ac fi viderint te fcan-
dalizentur. Prcceflit ergo difcipulus cios * ft
iugreflus ad eum, dixit; Eccc abbas meus tc-
nit ad falutandum te. Egredere ergo celerius,
& cum gratiarum adione,occurrc ei, quia pro
nimia cnaritate ft dilcdione venit ad te. Qui.
ftatim furgens, cum nimia alacritate occurrit
ei. Cumquc vidifreteum,anttquam appropin-
quaret proftrauit fc pronus in terram, adora-
batquefenem cum gratiarum adionc, dicens:
Rctribuattibi Dominus, cbariflime pater, bo-
na atterna pro cellula, quam mihi propter no*
men eius praeftitifti, ft in ccelefti Hierufalem
inter fandosfuos Chriftus Dominus tibi glo-
Aaaa * rioiami
r-
tf$ InuidiV
Holam ftlpfendidam prarparet autfifioncm* aliquanralam cotigregau&nt (enesdeiflola
Hxc autem audiens (enior, compunctus eft
corde, 8c proijcieus baculum, cucurritin am*
plcxumcius, 8c ofculacus cfteum,inuirauitq;
cum ad cellulam fuam, vt pariter cum gratia-
rum actionc fumcrentcibum. Vocau it autem
ftniQr fupramemoratum difcipulum fuum, 8c
interrogauiteum, dicens: Die mihr fili.H dixi-
fti fratri verba , quae propter cellulam illam
mandaui. vt diceres ei ? Tunc difcipulus eius
confeflus eft, dicens: Vcrc Domine'dico, quia
Eropter humilicatcm, quara tibi cxhibere dc-
eo quafi patri & Domino, ideonon audebam
refpondere tibi aliquid, quae do mi etc b as me
ad cum: . vcrumaraen nil illorum dixi , qua;
mandabas ad cum. Hxc audicns fcnior, ftatim
ieproftrauit in terram ad pedes difcipuli fui,
dicens: Ex hodicrna die tu pater meus efto, 5c
ego difcipulus tuusjcjuoniam ce moderate cum
timore, & charitate Dei agente, 8c mcam, 5c
illius fratris animamdepeccati laqueoChri-
ftus Dominus liberauit ProTideenim, & Guv
cla folicitudinc, & intentionc difcipuli , qui
perfede in charitate Chrifti diligebat Abba-
tem fuum, 8c anxius timcbat.ne per inuidic, 8c
iracuodix vitium tale aliquid agerct£ater eius
Spiritual is. deperdcrct omncs fan&os lab ores,
quosab incunte aetate in Chrifti feruitio pro
vitas eterna* prasmijs laboraucrat: 8c ideo Do-
minus donauit illis gratiam fuam , vt in pace
Chrifti pariccr Iaetatcwur. Exl.Sestiktisrum
f strum psrsg* % 5.
Ex 1 M PL vm IV-
T$nUm sb inuidtfirstr* Abbss Mttsts primus
pofiulsmit. -
ABbas Motues afiquando atdificauit fibi
cellulam in loco, qui dicitut Eraclcona:
Etcum ibi a multis mokftaretur, alteram lo-
cum introgreflus eft, & fi mil iter etiam ibi co-
ftruxit habiraculum. Sed per iniidias diaboli
quidam frater inuehtus eft illic, qui per inui-
diam Temper litem cum eo haberet. Propter
quod fiirrexitindc, &ad proprium regrefTus
*ttvicum,dt fecit flbiillic quoquc cellulam. 8c
•Klufit&metipfumiii ca. Pofttcmpu* autem
co, vndecgrclTus eft, deducentes tecum cuam
ilium fratrem, cum quo habuerat litem, qaa-
tenus rogarenteum, vt rcdiret infpeluncam
fuam.poftquam vcroin vnura locum vencrunt
tarn mclotes (uas, quam ilium fratrtm ibidem
dcrcliquerunt, ipfi autem prorc&i funtad fe-
ncm , & pulfancibus illis apertafeucftra rci-
pexiteot, 8c cognouic, dixicque ei.-vbi funt
melotes vcftrx.1 Atilli retpoaderam ; Ec-
cehicin vicino funt vna cum 1II0 fatrc,
qui tecum iram Kabcbat. Hoc poftquam fc-
nexaudiuir, 8c jilos cognouic, prargaudioo-
ftium, per quod ingreflus fuerat, (ccuricoo-
fregit, 8c cgrclfiis cucurrit vfque ad locum, ?-
bi erat ilk rrater; 8c prior ipfe ptienitentiam a-
gereapud euro coepit.dc ampIcxuscftilIom>&
introdnxit ilium inccllam fuam, Jfcpertres
dies conuiuatusxft cum tali bus, cju J nonquam
habebat confuetudinem, vt ieiunium folucret,
Surrexirque poftca, 8c profectus eft cum illis.
2x*LS9mt$*ti*r*m-f strum psrsg-so.
Eximplvm V.
T*tificmfrst*rfm*pr*bit*t*> ismdifrstr'u
improbitstf lists Msrimimmsmt9d§suiU
IN monafterio quodam Ciftercicnfisordi*
rife conrigit aliquando inter duos qnofdam
fratres diurcnfionis,& odij (cminaria caufi
fimultatis cuiufdam pullularc , verom voo
corum iu raalitia , 8c difcordia pcrfcuwance,
alter per gratiam Dei cito re/Ipifcens, quod
malum in fe pullularc recognouit, raftro
compun&ionis eradicare quantocios rcfti*
nauit. Quanto^ue maleuotus ille claocohs,
feuapcrtis inledtariombus, irrifionibns, dc-
tradionibas fratris ariimum ad amannidi-
ncin perducere nitebatur , tanto ifte in ha-
militate timoris Dei femetipium fubmh-
tens, liuoris, &patienti« ftimulos quosio
corde ipdus/aducrianus exacuere teorabat,
confiterido, flendo, 8c orahdo rigilaoter re*
tundebat. Quicqoid autem patiens iftc,& bu*
mflis frater confeienciat fuse przftabat, daudo
locum ixae, hoctotum perucrfus, &ron»*
dlS
Inul
dusille. oniftrimtcrpretaodo, fupcrbix c6n-
t-mptuique fuo dcputabat, qtianitoque is cf-
feros aminos eius patientia (ua lenirc tenta-
bar, ranto jlle inalitixfuxfurijs agjtatus, ad
pcricqucndurrt innoccnrcm raiftro'liuorc
mag:s ac magis lncendcbatur. Cernens nara*-
quc inoidum robur mentis colludatoris
fui,decunttis nequitix adimicmionibus fu-
bhmitcr triumphare, fortiquc pattcntixpe-
dc malitix fuxcollum calcarcacnori lauiens
i/iuidia, abbatem (bum hjpus (kuirlimus adijt,
innoccntern ilium conmfto mendacio accuta-
turus, qucm decus innocentix gloriofnm red-
debar, pcfljmi mendaaj fermeiiro corrupta fa-
ma, fi fieri poflct, hum jliarct. Vbi veto frater
falsoaccufttus, in caufam vocatus'eft, feiens
fcripeum tile; Crudelis eft, qui famam oegligit,
fe hums criminis (ibi conlcium noo efle inge-
nue proteftatus eft, fequc ad comprobandam
innoccntiam fuam, ex amen quodcumque pla-
cuiflct, (poutanea voluntace fobiturum. Cx-
tcriim totam vim grafTantis in fe doloris, ad
aegotium tranftufit pictatis, afiiduis oratio-
nibus. iugibns fleribus.tapro te,quam pro x-
mulo fuo, Domini mifericordia, bcatru'imc.que
Dei genhricis pietatem exorans, qua ten us
diuina gratii, $t Ct in cbariratc firmaret, & in
arraulo fuo magnitudincin malitix fux com-
primcret,& ad tollondum icaudali fomitE vir-
Gioaem dulcedinis fox coniungerct Nee fro*
fita Lboiauu irf gemitu fuo, impletum euim eft
io eo, quod fapicntiflfimus Salomon ait: Ota
pbcueriot Domino vix Komiuis.cciam inimi-
cos eius conuertet ad pacem. Conrigi t enini
qnadam no<ftc}vr in choro (tans in ordme fuo,
vigtliarum (blemnijs interdict, & ecce ad me*
rooriam calami rati s fux fimu]& fracerni peri-
culi, cccpit ebullrrede intirnis cordis eius
rocdullis fons iachrymatum. Incbriatus ica-
qoe vjno finceriffimx chariratis , non fe po-
tcratin medio fratrum pari, fedcito fecrc-
tnmpetcns, coram mode akaribus ad ora-
tioncm profternicur , ibicjue non ram verbis,
^uam iirimenfo jugitu cordis, largi/fimo-
quc lachrymarum imbre ipfam marrem mi"
iericordix> qua? (pes raiicrorumeflcdignoC
ciror, vt fiiam aducrfari/que fill caalam fuf-
cipcredignaretui fopplicitcrpoftulabat^ Ncc
f efcllit fimplicitttem fidei tint magnificus £
reftigio fubfecutus ptcraiis effe&us. Ecce e»
nimdum in mulca comhtione cordis fiii fre-
quent i us icerarec: Pia Domina mifcrere. Pj$>
Domina Dei genitrii Maria, fuccurrc mifc-
roiprftrfus pmni confilio, & auzilio deftituto.
£c adhuc pij murmuris verba cordc, & ore
volucnti adeft ilia fpecialis paupemm fufcep*
thx, & peculiarc miferorum refugium Dej
genitrix virgo Maria- ViditenimilTam fubli.
m6 Dominam Angelorum, ipem mi(crorums
quafi a dcxtro latere aharis gradientem,ad u*
venire, vultu & babitureucrendamj immenfi
quoque luminis iubare corufcantem. Seque*
batur vcro earn iuuenis iplendidiffimus , coe-
lcfti & ipfc gloria infigm'tcr adornltus: inte-
rim dum finito pfolmo, fratresgloriam tanc^af
Trinitati dicerent: & ileur moris eft, ob rcue-
rentiam fummx maieftaris omnes par iter ft
inciinarent, fubiiftit beata virgo , iilum^uc
ram humilem, quam ex eel fa m vcrticem reue-
renter fubmifit, & quouique fratres , Gloria
Pacri & Filio, & Spiritui Undo, decantalTcnt,
.tanquam vere* humilis an cilia Domini incliuis
permanfit. Poft hxc crieens fe, vultamquea<j
fratrein in anguftia confrirutum dirigcns^mel-
lifluis verbis cenfo lata eft earn, dicen$:Homo
jDei ctffcm iam lacbrymx ab oeulis tuis, 5c a-
maritudo mccroris, quo cor tuufn vehemerw
ter affligitur retedat a te.quia eft merccs ope*-
ri tuo. Quapropter noueris mc ob fideitux
deuotionem tarn cibi gloriam, quim xmulo
tuo veniam a Domino impctri/Ie. Trater vc-
ro rile nil rerritus ( neque eniin rurbari pot?-
rat, qui fuauitaris ftfecurltatis matremvide*
bat,-) fiducialiter dixit ad earn: Obfccro Do*
mina,qux es tu.qux fie dionanter loquerisa j
corferuuli tui, vclquiseft iuuenis iftc, qui
eecum eft? Eg;o fum, ait, Maria mater filijDeu
Iuuenis vero iftc Ioannes eft Euangelifta, cu-
ius caftis obfequijs benigni(Iimusfilinsmcuf
in cruce pronoftra pendens falute, mccora-
mifit. £t frater ait; Si ergo tu es ilia) per quarry
(alus humano genets venit, quam reucrctur
& laudat vniueditas crearurx , cur quxfo t«
tanquam vnadc cxtcris ipfisetiam Angelic is
poteftatibus honorandum caput tuum in*
clinas? Pijffima Domina xefpondit. Scire de-
\, ' Aaaa 3 bts,
5f<* Inuidla.
riofam &(plendidam preparer aunfioncm. aliquanralom congrcgatirant fcnes deittol©
Haic aucem audiens (cnior, compundus eft
corde, & proi/ciens baculum, cucurritin am-
plenum cius, 8c ofculatus cfteum,inuirauicq>
cum ad ccllulam foam, vt pariter cum gratia-
rum actione fumcrentcibum. Vocauicauccm
fcniQr fupramemoratum difcipulum fuum, 8c
interrogauit eum, diccns:Dic mihr fili,fi dixi-
fti fratri verba , quae propter ccllulam illam
mandauivt di ceres ex ? Tunc difcipulus cius
confcllus eft, dicens: Vcrc Domine*dico, quia
propter humilitatcm, quam tibicxhibcredc-
bco quad patri & Domiuo,ideo non audebam
refpondeic tibi aliquid, quando mittebas me
adeum: veruntaraen nil illorum dixi , qua;
mandabas adeum. Hjec audicns fenior,ftatim
fcproftrauitin terram ad pedes difcipuli fui,
dicens: Ex hodieraa die tu pater meus cfto, 8c
ego difcipulus tuus^quoniam te moderate cum
timore, & charitate Dei agente, 8c mcam, 5c
illiusfratris animam dc peccati laqueoChri-
ftus Dominus liberauit Pro~Edccnim, & (an*
cla fblicitudine, & intentionc difcipuli , qui
perrede in charitate Chrifti diligebat Abba-
rem fuum, 8c anxius timebat,ne per inuidie, 8c
iracundix vitium talc aliquid ageret £ater cius
ipiritualis, &perdcret omnes fanftos lab ores,
quos ab incunte xtate in Chrifti leruitio pro
vita; {tern* prasmijs laborauerat: 8c idco Do-
minus donauit illis gratiam fuam , vt in pace
Chrifti paritcr lxtaxcmur. £xlSe*u*ti*rum
fttrMm p*r*f. & 5.
EzsMPtvM IV*
iMHSiUfiatrt Abbas Mituis primus
foftuUnit. -
ABbas Monies aliquando aedificauit fibi
ccllulam in loco, qui dicitut Eracleona;
Etciim ibi a multis molcftaretur, alterum la*
cum introgreflus eft, & fimiliter etiam ibi co-
ftruxit hakiraculum. Sed perinfidias diaboli
quidam frater inuehtus eft iflic, qui per inui-
Jiam Temper litem cum eo haberct. Propter
quod fiirrexitinde, &ad proprium regrcflbs
eft yicnm,& fecit (ibi illic quoquc ccTluIam, &
•Blufitftmetiffiirnin ca. Port tempu* autcm
co, yndecgretTus eft, deducentes fecum criatn
ilium fratrem, cum quo habuerat litem, qaa-
tenus roearcnteum, vt rcdirct infpeluncam
fuan^poftquam vcroin vnura locum vencrum
tarn mclotes fuas, quam ilium fratrtra ibidem
dcrcliquerunt, ipfi autcm prorc&i Tunc ad ft-
nem , & pulfantibui illis apcrtafeucftra ret-
pexit eos, & cognouit, dixitquc ei; vbi fuot
melotes veftra:.' Atilli reiponderunt .* £c-
ce hie in vicino funt vna cum 1II0 fratrc,
qui tecum iram habebat. Hoc poftquam fc-
nexaudiuit, &illosco*jnouit, prsrgaudioo-
ftium, per quod itigreflu* fuerat, iccuricoo-
fregit, 8c egrefliis eqcurrit vfque ad locum, r-
bi crat illc tratcrj & prior ipfc pttnitenriam a-
gcieapud euro coepit,& amplexuscftillnm,&
introduxit ilium incellam fuam, »5c pert res
dies conuiuatus«eft cum tali bus, cjui nunquam
habebat confuetudinem, vt ieiunium folucret,
Surrexirque poftea, 8c profc&us eft cum illis.
Ex.LSiB$**ti*rmm-Pstr*m fsrsf-so*
Eximplvm V.
TMtifiewfrtUr fm*pTobit*te, inmiift^rit
imfrtkitMt* IfMts Mmri»iuu*Bt*d$mit.
IN monafterio quodam Ciftercienus ordi*
As contigjt aliquando inter duos quofdam
fratres diUenfionis, 8c odij (cminaria cauia
fimultatis cniufdam pullulare , veram mo
eorum in malitia , ft difcordia perleutfraoce,
after per gratiam Dei cito re/Ipifcens , qood
malum in (e pullulare recognouit, rairro
compunctionis eradicare quantocius fcfti"
nauit. Quantoquc maleuotus itle claocolis,
Ccu apertis infectationibus, irrifiourbus » <ie-
tradionibus fratns ahimum ad amarirudi*
nem pcrduccre nitebatur , ranco ifte in ha-
militate timoris Dei lemetipium fubmit-
tens, liuoris, &paeicnti« ftimulos quosio
corde ipfius.xiduerfanus cxacuerc reotabat,
confitendo, fiend o} 8c orando yigilanter rc«
tundebat. Quicquid aurem patient ifte,& ba-
rn rlis frater confeientiae fiise prarftabat, dando
locum ixz, hoctotum perucrfus, &ruroi-
Inui
•
dosilfe. firnftri intcrprctando, tuperbiac cOn-
t-mpruique fao dcpurabat, qtianroque it cf«
fcros aiiimos eius paticntia (ua Ienire renta-
ble, rauioille raalitixfuasfurijs agjtatus, ad
pcricqucndum innoccnitm miftro " liuorc
mag:$ ac magis wccndcbatur. Cerncnsnam-
quc inui&um robur mentis colluftatorii
fin, decuoctis nequitix adinucinfonibus fu-
biimiter triumphare, fortiqnc patientix pe-
dc malitix fuxcolium caicarcaciiori fauiens
i/uudia,abbatem (bum hjpus fxuiiTirnus adijt,
innoccntcm ilium confi&o mendacio accufc-
turus, quern decus innocencix gloriofum red-
debar, peflimi maidacij fermemo corrupta fa-
ma, fi fieri pofiet, humjliarct. Vbi vcro fratcr
falsoaccuHtus, in caufam vocatus eft, fcieni
fcriptum tlTc.-CrudeliseftjCjuifamam negligit,
fe hums chminis fibi conlcium noo efle inge-
nue proteftatus eft, fequc ad comprobandam
innoccntiam fuam, ex amen quodcumque pla-
coi Act, fpoiirauca voluntatc (ubiturum. Car-
terurn totam vimgrafTjotis inft doloris, ad
negocium tranftulir pietatis, afliduis oratio-
nib us, iugibas fletibus.tapro ft,quam pro x-
mul© fuo, Domini mifcricordia, bcatrurmfquc
Dei geoitricis pictatcm exorans, qua ten us
dmina gratia., & ft in cbariratc firmaret, 8c in
aroulo fuo magrritudincm maljrix fuae com-
primeret,& ad tollehdum fcaudali torn it fc vn-
tiioocm duUedinis fua? coniungeret Nee fru-
flra Lboiauic in gemitu fuo, impletum enim eft
ineo, quod fapientiflimtis Salomon air.* Ow
placuenm Domino viae homiuis,criarn ininii-
cosemc coaucrret adpacem. Conrigit enim
qoadam nocte,vt in choro (tans in ordine fuo,
tigiliarum folernnijs interdict, 8c ecce ad me-
moriam calami rari s fu as fimul& fratcrni peri-
culi, cccpit ebullirede imirais cordis eius
medullis fons lachrymatum. Iocbriatus ita-
que vino finceriffirna? cbaritatis , Don ft po-
tcrat in medio fratrum pad , fed cito fecre-
tnmpetens, coram too de alcaribus ad ora-
tionem profternitur , ibicjuc non ram verbis,
«,uam immenfo rugitu cordis, largiflimo-
que lachrymarum imbre ip(am marremmi-
iericordiae, quxfpcs mifcrorumcffedignoC
ciiar, vc fuam aduerfarijque fiii caa&m fuf-
cipcrc dignaietui fnpplicitcrpoftulabac* Ncc
fefellit fimplicttitem fidci eiot magnificus £
veftigio fubfeartus preratis ciFe&us. Ecce e»
nimdum in multa comritione cordis fuifre-
queurius iterarec: Pia Domina miftrere. Pia>
Domina t)ei genitrii Maria, fuccurrc mife-
roiprorfus omui confilio, 8c auzilio deftituto.
Et adbuc pij m'urmuris verba corde, 8c ore
toluenti adeft ilia fpeciaiis panpemm lufcep*
trix, Scpeculiarc miferorum refugium Dei
genirrix rirgo Maria* Vidirenim illam fubli.
m€ Do mi nam Angclorum, (pern milcrorum.
quad a dcxtro latere aharis gradientem,ad (^
venire, vulru 8c habitu rcuerendami iromenfi
quoque luminis iubarc corofcantem. Seque.
batur vero earn iuuenis lpiendidiflimus , ccc-
lefti 8c ipfc gloria infignirer adorntrus: iqcc*
rim dum finitopialmo, fraucsgloriamianc^ai
Trinitati dicerent: 8c iicur morn eft, ob rcue-
rentiam fummac maieftaris omoes par iter ft
inchnarcnt, lubflftic beata vjrgo , illumcjue
ram humitem, quam exceifum vcrticem reuc-
renter fubmifit, 8c quoufejue fratres , Gloria
Patri 8c Filio, 8c Spiritui ianclo, decantaflent,
.tanquam vex^ humilis ancilla Domini indiuis
ptfrmandt. Poft hxc crigens ft, vulcumqueaj
fratrerh in angaftia conltirutum dirigens^el*
liflois verbis cenfolara eft earn, diccns:Homo
l)ei cefTent iam Jachryma? ab ocuiis ruis, 8c a*
maritudo moeroris, nuo cor tautn vehemen-
reraEdigitdr recedat a tc,quia eft merces ope-
rituo. Quaproprer noueris mc ob fideitu*
deuorionem tarn ribi gloriam, jquirn xmulo
ttio veniam a Domino impetr2/Ie. Tratcr ve-
ro rile nil territus ( neque enim rurbari poro
rar, qui fuauitaris ftftcurlratis matremvide-
bat, ) fiducialicer dixit ad cam: ObftcroDo*
mina,qux es tu.quar fie di^nanter loqucrisaj
corftruuli rui, velquiseft iuuenis iftc, qui
tecum eft? Ego Turn, ait, Maria mater filjjDci,
Iuuenis verb ifte loanncs eft Euangelifta, cu-
ius cadis obfequijs benigniiTimus rtlios mcuf
in cruce pro noftra pendens falute, me cora-
mifit. Et frater air: Si ergo ru es ilia? pet quani
Cuius bumano generi venir, quam reoererur
8c laudar vniucrfitas crearurx , cur quxfo ni
tanquam vnade cxtcris ipfisetiam Angelic is
j>otcfbtibus honorandum caput ruum in.
cUnas? Pjjflima Domina tefpondit. Scire de-
. ' Aaaa } bts,
* » - ■ -
5J* Inuidia; ..,.-.
bcs, guia quocicfcunque gforia ianAas Trim, rem innocent!* minim in modum refpiraflc.
Abbas autcm quibufiiam fpiricualibus fenio-
jribns refert , & Taper cantis mirabilibus diui-
ii' ptetacis gratis Domino in commune re-
fcrumur Ac vero fratcr ille patiens , locum in
quo ccelcftia myftcria cogneuerac, coca aui-
dicace repetens, cum deuociflime adorarcr il-
lic, vbi facros pedes reginac cxleftis ftccuTe
memineiat, ad confirmandum vifioois veri-
tatcm mcllifluum fuauicacis odorem , qucm
inipfavilione fcnferat, lapides ipfos rcipirarc
laetus deprchendit. Quod vbi Abbas ipfo cc-
lerius nunciance compcric, aflumptis Cecum
quibufdam religiofis fracribus defigoatum
locum cum mecu & rcucrcmia adijc, quod
taci cum metu & rcuerciuia cxhibctur in tcr-
lis, cocies omncs virtutcs ccelorum commo-
iicncur, & ad laudem fui Creator is excitan-
cur. His di&is vifio beata Tidenti fublaca eft.
Porro cam mirifica nc&arciodoris fuauicas
cadera hora apparicionis beat* Virginis nop
foliim fratris iilins, quimccrore Scanxietatc
cabefcebac, verumeciam cun&orum tunc in
cboro dcuoce pfallentium penetralia cor-
dis adeo gratiofa infpiratione refecit, vc
facile* darecur incclligi non macerialium aro-
inacum fragranciam illara, fed diuinae plane*
virtutis fuiuc. Turn ccce liuidus ille decrador
innocentis fratris fui fuauitfimi illius odoris
fragrancia, quae de virginco corpore interne- verbis audierac rebus probans ; fuauicaxem
«. • 1 »>v • * * • _ _*^ * — • • • /" • t • •! f •
ratae & immaculatae Pei genicricis eruptc, in-
ter cattcros, qui hacgrauia digni habici fuut,
attactus , & rnox vehementer cornpun&us,
ccspic iam feci us fuum veritatis lance ciuti-
iurc , fe reum , le miferum, leque omnibus
tormencis dignum reputare: Fratris quoque
fui , quern falfo criminc infamauerac , inno-
cenciam confequenccr bcatificarc. Mane au-
tern fa&o fracribus non fine magna admira-
tione inter fe qua? rent ibus , quidnarr. tanci o-
doris fuauitas, quamnodc p fallen tesfenfe-
rant, porcenderec? is qui tanci myftcrijeon-
fcius crat, abbatcm fecrecius adijc , qujj vide-
rat, quoque audierat fupplicicer pandens » ip*
dm horam apparicionis bcace, Dei genitri-
cis fuiflc i' qua pfallentium naribus luauita.
tis fragrantia intufa eft, aflcucraus, Abbacc
rcro ftupente, difficiliutque fidem dictis ad-
hibente. cccein aftipulationc veritatis mali-
tiofus ille infamator innocencis fratris fui,
pallens &cremensaduenic, deccftandi crimi-
uisfctnam inuidia cogence fictam pociiis afe,
Suam vericace fubnixam, flens 8c eiulans con-
cecnr,feque multis modis,mulcoqireccmporc
In perfecucionem ipfius cxarfnTe, cum magna
cordis conchtione.deplorac. Porro re qui ficus,
▼ndc illitara repencina compunctio, &pcc
cacifui tarn repentina cognicio accidiflct, ref-
pondiC) fc licec indignum eadem gratia fuauif-
fimi odoris , qua 3c caftcros fuiflc perfufum
moxque vt doni coclcftis vnclio cordis cius
wtim* pcactrauic, in odium malicix, 9c amo«
quippe mirifici odoris naribus bauriens, com*
municato fracribus fuis conftlio , cofdem la»
pides erui, at^uc infacrariolococompcccQ-
ti in memoriam cati miraculi reponi prxcepic
Ecce ad licteram, & quodammodo raanu pal-
pates probare poflumus, beatos elle pacificos,
quoniam fili; Dei vocabuntux ^£jp,/ii.ii tirii
$Hufi.ordi»i* Ciftcr cienfit*
EXIMPLYK VI.
Imtiidf frttrh vtmtnum quid*m viforhf*
obfequioJit*t$ dtuicit,
F Rater aliquis quendaro ex fracribus fuis
ita exofum haouit, vc fine cordis fui cru-
el at u ilium re fp ice re non police- Quod ille
fentiens» & vulnus cordis ei us (knare cupiens,
fratrem cam periculosi cenwrum, imo io ipfa
tentacione omnino fupcratum. obfequijs coa-
ricatis ad (bum amorem quatum potoitiQcIi-
nauitj capicale cius vertit, & mollificauit, vc-
Acs excuffic, calccarpepta circa ledum cQm-
pofuic, & quicquid *4 ^^us commodum efTe
noueracin quantum licuicflcpotuic, exhibuit.
Sic ille inuidus obfequijs eius viclus, & ad cor
redudsus conceptura inuidia; venenum expuic,
& quern prius xquo ocolo refpiccre non po-
tuit, plus poftca caucxis dilcxiu CtftriMsli*
Inuidnu jj*
dis.cgo tibifuftcm mcnmconftitaocuftodciri
Eximplvm VII. vicarium, vcio re dc undo cognofcas qnantur*
fides mcavaleat com cbarirace cua. Hoc diclo
IntiJwltmtnpcrdiriMnimMmmsluityiusm fuftem, qnem manu gerebat Colo radicitusffi
gmUBem glorimm obtinen.
D£mon quid.im aim honincm a fcob-
fefium borribiliccr torqueret, & diucr-
lis per of eius garriendo diuerfa relponderct,
didum eft ci a quodara ex circufUntibus:Dic
diabolc, fi pofles ad gratiam, in quafuifti, re-
dire , quid velles propter boc laboris fufti-
oere. Refpondii illc: Si boc eiTecin mco arbi-
trio, mallem cumvnaanima decepta defcen-
dcrcin infernum,quim redirein coclum. Mi-
rancibos omnibus, cur ita diceret,iteram hoc
verbum re/pondit Quid de hoc miramini fran-
ca eft roalicia mca,& cam obftirtatus fum in il-
la,vtnon poffim aliquidvelle boni,Huic vcr-
bo alcerius cniuidam df monis (crmo difcor-
ElEUFLTU VIII.
l**iiiof4ptrfiqu*ntf*B&nm DcicoUm tnri-
kill fUg* percutitur.
LEgirarin vita 6ndi Deicobe difcipuli S.
Columbani, quod jpfc poft longam mo-
naftcrij obedientiam, cum ad defertum perge-
ret. hi qnafi cjraticus viator conuenientia ma-
nendi loca difqnireret, quippe qui pater fuus
Tub obediential rirulo denunciauit, ncLuxo-
oicnfc monaftexiurn v I tends intraret, inipera.
cocoocigir, vtiuillum gregem ofFenderet. Su-
bolcus ab cp interrogate, an in vicinia eflet
aliqois locus habitabilis? Refpondir, efleuon
longe locum paluflrcm, & fontibus fatirirri-
gnuro, irrfrxdio cuiufdam prxpotentis Va-
ialli nomine VVerfarij.Cui vir fan&us: Potes-
ne fratcr > inquit, mihi ducatum prxberc, quo
poflim Jocum ipium vidcre/ Atilfe: Poflum
( inguit ) aliquo modo.fcd gregem meum abf-
que pro ui fore dimictere noa praefumo. Cui
beams Deicola: Noli, inquit, fili mi.tantillum
fpati j, mihi tenacicer negare. Veraciter fcias,
qaia fi mecum pcrgerediiponis.nec minimum
porculam interim perdes, & fi aliquid difcre-
xit , & precedence duclorc ad locum tctendic
nominatum.Cumque poll longum horx (pa-
rium porcarius eadem rcpedaflct via gregc vi-
dcre iolicitus, inuc nit lee and rim viri pollicw
tatiouem gregem fuum circa fuftem gyratum,
j&curumcjuc accubaflc nee vnumquidecx illo
deeiTc. Vir vencrabilis Deicola ad locum dc.
fidcratunl perueniens, diuino Temper opcri hi-
de fc flu s cxiftens ( vt pote, qui cracifixus era*
mundo^otuquc femetiplum obtuIicDeo ) in-
uenit Ecclefiam in cliuo cuiufdam alti montis
poficam in honore (an&l Martini confecrata.
Vir autcm Domini fecretum horc;fparium ex*
pedtans, quandofolus foli Deo fc fubftcrncrc
polTct, mirum diclu, quo Ecclcfir eiufdem ia-
nuas folus adi;c,abfquc mora nullo relerante,
largum illi prxbuereir.grefTum.Quade re'virt
ftoTidiffimi vltra modum debacchaci, Jegatio-
nem quarftuofam Domino fuo, qui tunc tern*
poris in allodia fuo manebat, in loco, qui di-
cifur villa Calonis, tranfmifcrunt, dicentes:
Placet tibi.Domine, vt monacbus quidam ca-
pellulamtuam libi vendicct in oratorium,nee
vllus eum eijeere poffit. His igirur auditis
VVcrfiurius furore prxcipiti arrcptus, crude*
lem nimis (entcn tiara in virum Dei fanxit, di-
cens. Itecamfcftinatione» & fi quis ilium fi*
dclium meorum cape re po/fit, fine mora ca-
ftretur.Vix illc mandatum dedit, vna eadeqne
hora in laquevm (quern fcruo Dei iniuite pr^-
parauit ) iufto Dei iudicio mifcrabiliter inci*
die. Nam idem membrum, quod famulo prar-
cidiiu/Gt, moz illi in tumorem verfumeu,ita
vt omnia vifcera eius in cuudem locum vio-
ienter inciderent.*& mortem vicinam par^ret.
Cumque vehemenridolore vexari videretur,v«
xor eius Bertildis nomine, memor fententia?,-
quam viro Dei ccmeri impofuit, cum ludu
graui cum admonuit, dices: Cert ^credequod
propecrpercgrinum, qucm fine cau& caitiari
iuiTifli, dolon ipfe in ce retorfus eft. Mittam
ergo velocius, & accerfiam ilium, fi forte per
orationes eius dolor tatus a ce effu^ari poffit.
Scd quia nihil fit in terra fine caufa, anrcquam
nunrij
Ji
fgo Tnuidia;
nuDtij ad virum Dei peruetiirent, idem V Ver- homo Dei L Gotr, enmgaqdio dixit : Fadat
(ktiixs morti fubadus yiuendi fiuem fecit: K«p-
EllMPLVM IX,
mihi Dcusivtpoflimct obcdire^uiaobediai'
tiaeft fine mora facicnda. Node ilia fccicillii
cocna (ecuuduro fuas vires, & ipfe in Dei lau-
dibus fvt'iblebat)fuitperfeueras Maniautera
fado poftquam curium fiiu finiuic , miflaium
lmiicsmtit ttmertrii fun&um G*Mr$mt qnli (blgnia eelebrauie . Cuque coplcffet diuinum
m*n**x cbarittte €*f»psuptribus m*ndm- orficiu die illo,dixit miniftro iuo:Fili fac ho*
9*r$t > grttri f*m* &fiti puniuwtur , c£
Mpifcopns $undum temeri iudicsns tuft}
ttnfufionisjn* virber* ctrrigitnr.
LEgitur in vita S. Goaxis, quod ipfe habi-
tauit in fubnrbk) Treucrico , vbi Eccle-
fiolam fecit , multoruroq, fandorum ibidem
seiiquias eollocauit.Ibi die nodu^ue Deo fcr •
aiebfttin ieiunijs 8c vigilijs , pracdicationc 8c
oratione , mnftofque paganos vcrbo conuer-
tit Sl aegtotos muicos oratione (anauit. Quod
▼ideas omnis mali anifcx diabolus , ( vtpote
qui generi humano inuidens neminem faluari
cupu)inuidiae ftimulos mentibui eorum,quos
ab amore Guidiviri auertere cupiebat , ingef-
fit. Nadufque occafionem , legatos EpiUopi
Trcuerorura odio S. Goaris, odio capitali in-
flamraauit Itaque contigit, vt legati Epifcopi.
Trcuerici nomine Ruftici>G:Uicct Alboinus 8c
Aluerianus,adcellam viri Dei quafi fpeculato-
ies aduenircot, vt lbialiquam rem nouaro,vel
inanem inucnire poflent . Vidcrunt ergo quia
more foli to mane port pfalmodia 8c mi (lam,
com peregrinis & pauperibus in chart tare ci-
bum Guncr*t.Quodipfi noo charitate,fc4gu-
lefitate fieri $fHmantes,accufaucriii*um ajuid
Archicpifcopum diccntcs , fceum vidifle fine
die nobis la: turn diem de abundattanoftra, vt
iiti legati Archjcpifcopi fimul nob t feu facile
charitat£,quia in itinercfunt- 8c forGcan Dew
aliquem pcrcgrinu vel pauper 6 adducet,vtpa-
ricer epulcmur. Quod audiences illi,n6 pome-
runt malignitate cordis ablcondere,necei to*
lueruntcofentire. At landus intrododo quo-
da peregrino, per charitatcm coraedit cuiiio.
Qupd videptes legati, cum lxtitia ftraocrunt
equos,dicetes:Nunc manifeft£ vidimus, quod
Archicpifcopo Domino Boftro nuncicmui.
Acceptors a vito Dei cibo & pom in vafculis
ad viaticum itineris , ambulances cum to ca-
pcrunt fame 3c fiti vehementer vrficri^mifc-
runtque man us ad ciit£ritiam,& a<ivcrc,& ni-
hil inuencrunt: cdm vtique de domo S Goaris
fufficientem in his deportaflent alimomam.
Ec ait Alboinus ad Aluerianum-* Talc ego fa-
mem ScJitim nunquam habui. Et harcdiccus,
cccidit de equo fuo quafi mortuus. Alueriaaoi
veto coauerfus air ad famulum Dei Goarem:
Succurre nobis piefacerdos ChnAi , quia fa*
me 8c Cui morimur. S. Goar cum audifletcu
gaudio dixit; Hodiefilij quado mc indignum
vidiftis charitacem racerc , non debuiffcus re-
cufare. Ida vero quae nunc patimini.ad com*
piendum vos.Deus mens permittit fieri. Dum
hac illis diccret , quos veh*menter cruciabat
femperamento mane comcdcrcvcl potum fu* ... ^ , -, — .
mere. Quod audiens Archiepifcopus , ftatim fames , venerunt tres ceruac mirz magmnidi
iuult ipfos legatos illuc rcdirc,& (andum Dei nis , quafi (audam Trinitatcm pratjjgurautes
Goarem fibipr^fenuri,dicgs,quod inquificto-
OCXB de ipfo facere vellct,vt poffit fcirc quo in •
^genio vcl arte talia prxfupfilTet plcbi fibi co -
iniffie ex^pla monftra«,Qui venietcs ad bca-
tum Goarem, locutifuntci dolose ,putanccs
quod accufationem ilia, per quam eu infama-
uerant, poflent bland itijs verborum obtcgere.
Arckiepifcopus (inquiunt) uofrer Rufticus &-
lutem tibi mandat,iubct^ue vtad colloquium
iplius Treucris fciiina;er acccdas Harcaudics
fteteruntque i longc . ipfos >qui loqucbantor
afpicientes quas cuvi^ittctvir Dei,&inuocaf.
fct (andara Trinitatem » iuiit cas ftaxe , qof
cum ftctiflent, apprehendit vafculu, & mu'lic
eas. Quodciim tadu fuiffctfpra?cepJtca$ ab-
ire ^ 8c ex ipfo lade liniuit membra pr^dido*
rum viroru , & ftatim nulhun dolorem lain-
tudints ( qui in eisdeinedia accidcrat) fenu*
runt. Hoc remedio confortati mox vtumc'
ruotmaausadiaccnloi vidualiumjijioeocrut
cut
quaupteeiantadnradiicndumfthlbendiim marmoream, tM pauperc*!*? muUcresfolenr
Tfqocsdabundantiam, ft uuuTpJttfPperaot infantes faosia&atc. Qgexn Tidena Archie*
cpoJarkCumadiniurcntur dchis, qua* Tide*' pifcopus, inquit ad fan&um Goarem: None
rant, ft ftopentcs timerent , cctpcrunt incita* oportct , Tt oftcodss nobis myftcrina tuum,
tit eqois Tejociter itinera** donee Yenenmt fi Terum fir anfalfam. Si Terum eft, per Team
Xreneris ciaitat em* Serous autem Dei Goaf obedientiaa prccipio tibi , Tt facias ifttitt
iofiuitem nobis innotefcere genitorem fuum»
.ft genitticem foam. Si hoc Ulcere potes, cre-
demus tibi, ft ? irtatibus tuis. Sin autem, nihil
ribi credere debemus. Tune tit Dei fufpira*
Oit gnxuiter, ft Ischtymas ftidic, Tehementer
admirans, qoamobrem Fontifac fuorua ti*
cuperator opcrom, calem fibi inanem atque
incptam obedienaam facere pratcepuTet • £c
per onuoria, ft Ecclcfias (andoium ( ficut fo»
liter cmt facere ) pergebat, ft fepc^di legati
feftinaotef Tcnicntcs ad Bptfcopum Metro-
.politamun, inaenernnrenm in (ynodb feden-
icin in folio jfoo vna cum clero* Narranerunt
a omnia quae acctderant cis, Tel quae fadajri-
derant ab ipfo (an&o Goare. Quod cum au-
ditor , cmn iracundia cospit diccre: In onan«
com intelligcmia cordis confiderare Taleo, (undent orationcm, ait: Trinitas (anfta tein-
coafuetudoiftitnpertinacisTiri, qoificmand noco, atque re infansnomme Trinitatiseiuf-
comedit, ft beftias mulget, fine dubio pocius dem coniuro, Tt genitorem roam per uomen
dep utanda eft gulofitati, quam chariuti. In* denomines9 ft genitriccm tuam fimiliter. Ref-
qouendos eft ranen qoamobrem, Tel quo hu- pondeusinians, dixie: Ifte Rufticus Epifco*
nauaclandis defiderio id faciat, ft Ttrum ex pas eft pater mens, ft mater mea A ffljgia nun-
pane Dei fit. on ex deceptiooe xduerfarij. Vix cupatnr. Quo aodico, Epifcopus cccidit Telo*
cites ad pedes (an&i Goaris, dicens: Nunc
fcio Ttrc,ft credo re Dei effe feruum un&nm$
cui fcelera mea qaar fie abfcpnfa puubam , Tt
nullus alios praner me , ft illsm mulierem, ft
Tnum puerommeam, Tnonamnofle potter,
ita font tibi patcfa&a per tftios nari met Tex •
ba.Hccaudsens beams Goar, ftuporemia-
culircpletus , atque quafi in exceflu menria
fa&us, dixit ad eum : Hen, hen domine,quaro
per me mifcrum peccau toa ha&enus latentin
fada font, manifefta / Melius quidem fbUTet
fpontanea , ft fecreta coram Deo confeffio,
quam ifta contra Tbtti room ignominiofi pa-
blicario Deinde follicitc ac benign£ montriu
cum ad pceaitentiam, dicens: Quantum Sal-
nator nofter pius eft ad dimittendum. tamuni
oportet nosparatos eflead pcenitendum. Ego
autem in quantum pietas diuina meexandire,
ft Tipm diguabitur coodonare feptem annia
pttnitenriam pro re «compeIlente fraterna
charitate iam deliberaui facere* Ibidem lib.t u
autem Tcrba compleuerat, ft ecce rir
Gosrintrauirdomom , inqoaipfe Archiepif-
coposrefidebat. Ingrcffus' tuque corpitqua-
Quaocrfiim alpicere t fi forte cflet locus, tbi
itate poffet oifcipnlus eius, ft capam fuam
ptndere ve! ebfeondere • Diu ergo circumfpi-
ciens, Tidit in angolo domus quafi fimilitudi-
ncm faftis, qui eertenon erat fuftis, fed radius
fo\ht qui per feneftcllam penetrabat interior^
manfionis. Cumque apptopioqaalTet ad ra-
dium folia demonftratum, fpeciemgrolEoris
perdcxprstreodentis, appendis capam fuam
foperipram radium, ibique ftare prjecepit mi-
niftriun fuum. Quod com indinet Rnfticos
Archiepifcopua f na cum dcro, dixit^Videtts
none quid fecit, Tes£fitueceaniacx ueofuif-
ftt, tarn oumi non comedtflec, Tel bibtlTet>
quiaantcriores GinAi per elecmofTnas, ft ie-
iaDiaintraacrunsinregnumDei. Hoc autem
mirabilc&Auni, qvodTtdco, quid fitomni-
Bode ne(oo. Sedinde non mediocrirer ftu-
peo, xaaod comedit, ft bibit. beftias molget,
capam eriam (nam in radio (bits fnfpendic*
Qoid plmra) Accedar propins, ft re^ddac ratio-
nem drcnmfidenribns . Tunc Tentt qoidam
aoransinbracluo fao infimtem rres nodes
tsKmirm^ qui fucat proUAoaLin condua
Bbbb
Esau-
\
$St
£lE M * LV Si X.
JRgataMari* Virgo fibi dtuotum* &f*crificipm
miffs libenter audientem k fornacis incendio
prdfr***uitt o> in calumniator omtnwdxm
malum omne comer tit.
Miles quidam a rege valde dileAus, iam
morti appropinquans* vocauit filium
fuum.dicen*: Fili> ego vado ex hac luce fperas
mifcricordiam Dei,ce relinquens vnicu filium.
Imperraaiergd, vt ricem meam habeas apud
Rcgem. Nunc aatera omaem (ubftantiani tibi
Jnuidia.
ice. Ak Rex fccundum confilium accakntii,
Vv &r"m^fc|r etiam innocent condolcre. Ac-
ccflft ipnu iterum illc impiui ad rtgera di-
cens: Probafti Domine mererura dicefc,&
cauto fcrutinio illud probafti Vc ergdfincta-
multapopuii per eat, quia diligitax ab omni-
bus quafi bonus ^ confilium rncom eft, n fcio
yenientibus, dicas eis qut coquimt lateres, auc
calcem, ▼ t primum, qucmcxaftmadieadcos
miferis, pratcipitent iif fornacem ignis Placet
regi confilium, iiibet ( vt audiuit ) ab impio fa*
ciendum. Mane «rgd fa&o, dixie Rex inao-
ccntrilli railiti. Perge ad fornacem calciuut
latent , & dices magiftris . Cito implebitii
foli rclinquo. Dodiiaa auicm mca, quam fol- mandaturn hcri acceptum a rege, qui (hum
licite tc toIo feruarc , omni aoro mdior tfbi
crit. Primd quando quouis mo do pratuales,
Suotidie mifiam integrant audirc nenegligas.
ecundd *t facramentale coniugium icruans
B. Vug Marias cota vita tua deuotas pcrfeue-
res. Si autcm practer Virg B. Mariam ipon&m
nullam habucris , multo ei gratius feruirium
facis.quia ?irgioitas fruftu habet centefimum,
coniugium crigefimum,viduitas fexagefimum.
Qui rcro fornicatus excepra propria vxore
fuerit, npn fol dm oon habet frudum aliquem,
fed ood fuot tot capilii in capita cius, quot ei
in inferno ptatparata funt propter hoc iupplr-
cia. Tcrtid quod Temper gaudeascum Oomt
no & Domina jgandemibus, fleas cu flcntibus.
Hoc obferua Cut mi memoranims meat, quo-
modo poteris, 4c fie expiraui; Adeptus ergd
filius patris dignitatem, memor teftasnenti ac-
cept! a patre, omnia deuot£ ftuduit obferoarc*
Propter ergo a'mabilcm Ac caftam conuerfa*
tioncm cius. amatur ab omnibus. TantustJc-
nique pudicitiae amator, it impetemes regime
pediflequas ad concubirum acriter reprchen*
octet* $ed quia inuidia ex bonis alterius tor*
qucrifoler, acenfatar a quodam feruo apod
te ~era dc fufpedfco am ore cum regins.Hegeau
tem lalibus non ere den te, ait ilk inuiduracr
cufator. Hoc tibi fignum fit me veritm dicerc,
fi tua pietas impofito quouis criming quodre-
ginam contriftet,queiB diligis tan? fingulariter
mox cam ills Tfque ad lachrymas contrifta-
birur Hocenim firpenouit, quia dolentibus
feenndam doftrinam patris fui condolcrc fo~
abiens audiuit poIGim campanulas inEcclcfii
parua in medio fist , declinauit ad earn rOlcoi
audirc mi flam , vel orare fecundnm confil'um
patris fai.Fufa igitur ad B. Virginem oratiooe,
commendans ei animam cum corporc, mor
Dei nutu ibi dormitari coepit quafi adhoram
dulcitcr fatis. Accufator autem eius toocait
regi: Vis Ytradam viderc quidradunieft, ft
Ixtum tibi referam nnncium , monemXcilicct
adulterif Annuente iuquc rege, anhelo cuito,
eques pcrucnit ad fornacem, dicehs: Perfeci-
ftifnc adhuc mandatum? Qui aftames iuiti
cumdixexunt: Non: Minim? tarn en morsn
faciemus. Arreptoque illo prxcipitaroot in
ignem.Illo rcclamante, einlanteqtteatqnedi*
eente, quod ipfe nbn effet, qui combaiidcbc*
ret, fcd alius mi(Tus i rege. Mox Yubfeooitor
innocensillchumiliter dicenseis: Perfedftii-
neabfque negligentia quod hcri dc fecrtto
confilio regis andiftis / Qui dixcroat: Feci*
mus. Illc vcroredijt ad domum, nefciensde
confilio. Magiftris 'Tero fero redeuntibuiait
Rex ad illos : Quare • venientexa ad ros huoc
militcm non tradidiltis igni ? RefpoaderoDr,
quia alius eo prior venit , quern droortoit
ignis. Corrcpms vero innocent i re^e pro tax-
ditatc. xefpondit: Paulnlom ad Ecdcnao dc
clinauit n miffam andixem, commcndani B.
Virgini mcipfum, rogaas -vt me protegerct,
quatenus propofitum firginitaris , quod iotc-
etum adhuc in me eft, ▼ique in finem inoio»
Jabi liter conferuarcm. Pott hoc ignorans cam
duiritcr obdoinjitti* nmc ad paradtfidelitias
" rapttui
*•
Jnuidia. Joannes Baptifta.
raptutn fiiiffc potarem . Experreaus autem9
moxtuum (brcx) com^leui mandatum . Cui
Res air : quid loqueris de propofito virginita-
tif ,cum non ignorem ce iam ex longo inudiatu
eflc cafritati rcgioar . Licec enim de opcre illi-
cit© nihil mihi ccrti cod flit eric , figna cameo
dilcccionis cxpenenria fecrcta didicitfignans ei
que* d regioa criftaute non gaaderec cum exte-
nt ex familia, (cd ei coll aery man folerer.Tunc
iuuenis cam admirationeait: Audi me , 6 rex.
£4 orient e pane meo, tjuem deuocam Deo, ft
xidelcm tibi nouifti militem, hate tria ab eo ac-
cept pro teftamento, ( narrans \ei predifta do-
enmcora ) qox pro meo modulo complerc la-
boraui. Tunc Rex^raidc exhilaratut , expofuit
ei per omnia ordinem de inuidia , & corifilio
mortis , dilexn euro ex hoc fuper omnem ra-
miiiam foam. Innocent autem Deum laudans ,
io fexotcure Dei, ft B* Marie deuotut, tandem
migrauttad Dominum. Mart inns Felonusin
5*}
IOANNES baptista:
E x ! m p i v m I.
Wgorofi Triorit regimen perufus frster , dum
procmraffet ft ad alist dtffinsri locM, *f$tt&*
Joanne Bnptifta vt maneat admonetur.
Vic quidam Prior ir* or dine ( rt a fenio-
nbut meU accepi ) a puericia caftus,reli-
giolut y ft dcuocus , fed f aide* rigorofus in re*
gimine 9 ft Tub ipfo ?iguic maxima difcipiina-
Nam regularis obferuanria, ft diuini ornciunv
opcimc* fiebat v ft delinquences ftrenuc corri-
gebac . Brat autem inrer conuencuales fuot
2uidam tracer , in beacum Ioannem Baptiftam
ngularem deuorionem habeas, qui propter
rigorem f rioria procurauic mitci ad alium
conutntum* Cui apparent S. loanaet Baptifta
prompt star $o txtmpUrum e. x 8 . Bemardinus de in rifione dixit ei* Noli reccdere a Priore tuo.
Buflo *.. parte Wofarij form, i^. parte 3 lit. H.
Iemnn*sH*rolt.f*m Dsfcipulmsfer.aZ. defanelie
circa finem. Chrontcum FF. Capucinorum idio-
mate Lmfitanico , ei* Ltsd. Granatenfis 2. parte
tatecb. cap. 17. $• 10.
EXIMPITM XI.
• TemtM malstia eft innidi, vt grave malum pa-
rs* us fit f err* > mod* cui inuidet dupUcatum
infer at ur.
REfercIacobusde Virriaco quod quidam
Rex fair , qui promific ▼ ni inuido, ft al-
ten auaro, qnodcunqoe donum pererent , illis
concedcret , ita umen ? c qui pofterius do
nam pcterct , duplicaretur , ft cum rrerque
difFerxetpetere, prxcepic rex inuido , tc pri-
mers petcret; qui erui fibi peiijc mum ocolum,
▼t proximo ambo erucrencur , noluit enim
petcre aliquod bonum ne proximo illud du-
plicaretur. Uannes lunior in fiaU caeliverfo
imwdis,ex loco bo Vitriacorefert. IttmLyranm
fseper Gene fit cap. y Vide etiam tit. Cemmtmi*
**•?• & ii- tit. Benettolentis ex. 4. tit. Diffa-
snare ex*+> & tit. Dttrs&ioex, 4.
quia Tcile ft (alubre eft tibi Tub ipfo eflc ?fque
ad mortem. Ec fie idem fracer fiib'illius manfit
Priorit regiminit ?otuntace ? fque ad morcem»
ftundem deuoce* obijt in die Naciuitttit 1.
Ioannis Bapcifta*. Prior autem diu infirmacua
diem claadens excremum magaam gloriam,ft
mulca prxmia pcrcepit a Domino , Ucut reue-
lacum fuic cuidam fao Aac forori. £* vitit Zre-
mit. X>. Auguft.
EXIMPITM II.
Vttraue S. Uannes beni Concordes in cmlk#*k*n*
difyutationem deft fieri in terri*.
FVerunt duo Dodores Theologi quorum
mut Bapciftam , alius Ioannem Euaoge*
litlam diligebat fpecialiter • Tandem folemni
difputatione fuper eorum gloria ftexcellen-
tia indicia , quilibet follicitut erat authori-
caret ft ratiooet efficacct inucnire quibut
fuum Ioannem poflec prcferre. Aduenience
difputacionis die , qoilibec Sandorum emu*
lacori fuo apparuic > dicens : Bene Concordes
fumus in coelii , de nobis non difputccis in
territ . Tunc ills fibi inuicem ft omni populo
Tifioncxn prardicaucrunt, ft Deum benedi-
B b b b x xeiunt.
\ -
f*4 -Jra.
zerunt. In mmus legend* deS. Baptists. SimiU bant • Interim *erA qaidara de fratribus ad
sdfer\Cefariut libro o%aue diskg. csp. f i. fj»
Cant iprat anus libro fetundo tup* vigefimo neno.
Merit? redsrguetnteer qui carnal* SMadsm deue-
tionetvnum fanButnpti, aliotxtoUtmt, legend*
esp.i 5 ■ de Imitatiene Chrifli, Thorn* m Kemp*
& Heffflij esp. 88* in deestegi explication*.
Vide etism tit. Chsritseoxemplo i.
I HA.
BxiUPLTU I.
If standi frstrk furifeulsm. demon tribmvici-
Me Jubuertit.
Rater qaidam erat io congregatione in-
qoictaa,ft frequlter moucbatur ad irara.
Dixit ergo in TcmetipTo: Vado, ft Tolas habito
alicubi ft cum dob habaerOjCam quo dicam,
velaudiam, ero quietus, ftquieTcetamepaf*
£o iue . Egredicnt ergo mancbat in Tpclunca
Iblof • Vna adeem die intplcuit fibi Tanfcakm
fea vat aquarium aqua , ft pofaft Taper ter*
tarn. Contigit ancem ?t Tubitd VcrTaretor , itte FranciTco gratiae retulit,ft io Tan&a vita rfq^c
SMitcm Tccundd, ft tertid impleoitoam, ft rur- in finem meruit paftofia Toi pertcueramr.
fat vcrlata eft: qui commotnt furore , tenotc %x a&ibm S. Frsncifd lit. x. cenfermitatm
vaTculum ipTam; ft ftcgit illud. in Te autem fruBn at.
xcuerTas cognovit, quia ab eodem d«monc
iracundias (u illuTus, ft dixit : Bccc Tolas Torn,
ft ricir me • Rcuertar erg^in^congregatio-
nem ■ quia frbiquc ft patientia oput eft , ft
tnaxime adiutorid Dei , ft Turgens reuerfoa
eft io locum bum ♦ Ex lib. Deft. ? strum is
pstientis mm* 6.
iram, ft impatienriam commoroi , accuiatio-
Qet , ft vindi&as contra quendam de fociji
fabricat : propter quod oftio rirtutis abiedo,
ft aperta nequitiar iaaua,Tiam intrandi diabolo
prasbuit : ft ftatim ridemt S Francifco ?j»us
iiiorum datmonum intrauit ill am locum , U
di&ara fratrem tanquam ridum vidor aggre*
ditur. Pius autem pater , ft paftor, qui fopet
curam Tui gregta ndcliffim£ vigilabat : adaer*
tent trftrafle lupom , ad roam de Tuts ooicolii
deuorandam , ft tcient per fpirttum oucm io
tantopericulopofitam, fecit fratte" pr*di&wo
celerritni ad Te vocaii . Bt cum illc obedietuer
ad paftorcm umfoltckonvcocurriflet, peace-
pitbeatusfratri, vt ftatim detegeret ?enenota
fabricatum , quod contra proximum in cordc
Teruaban propter quod erat traditus in maaos
inimici liie rerd territut volnus detcxit,calpa
recognouit, ft ▼eniaro com pcroitenba kumi*
titer requiiioit. Quo fado abTolotos a culpa,
ft irapofita potnttcntia ftatim videmet. Frta-
ciTco diabolus aafugit : oaia veri erepride
taacibut beftis Vruculents , Deo , ft betro
EXIM FIT
III.
ElEMHVU II.
VindiStsin eegitsns irstus faster ingreffum dim-
bole sd tnensBerinm S. Frsncifci frsbtek.
Vm S. FranciTcut in loco Portinncul*
quadam vice ( vt fibi moris erat ) deuoic"
orationi Tacaret , vidit totam locum aanqaam
i magnoexercito , k datmonibua obTeffom ft
circumdaram. Nollns intrare locum valebat9
ei qadd rcatret ills tantflt {an&itaris exiftereoty
quid ad qp*m inuarcnt , adiuuu jaon haba-
Pstienfijftmut B. Msrtwm bUfikenwu * Brit*
eta fs&Une diabeli cent r* fe fulminate* >
msnfuetifiml tulh.
Vodam die dam S. Mardnut in area,
qua? parua adraodum taberoaculaffl
tmbiebat , in Tuo fcdili ligneo refcdiiTet, fi*
dit duos demonea inexcelfarupecoDfiftere,
inde alacret ac lanoa vocem tftinfinodi ad*
hortatiooit etnittere i Bin te Briceio , eia cc
Briccio • Credo ccrnebant miTetrimi enboi
propmquantam , confici) quantum ilbrabiem
ipirituaTuTcuaffient. Necndora, Bdcciofbn*
bundus irrupit ibi plctutt mlatiin , enomit in
Martioum millc conuitia. Obiorgacus enia
pridieabeoroerat, cur qui nibii mqaarn to*
tc cicxicatum habniilet ( qaippe qui in mona*
Jra. Iudiciam DcL
ftefio ab ipfo MartittO mrtrfas erst; equos a-
ler«,mancipi*compatafct. Nam slto tempore
argucbatur a moltis, quod oon folum pucros,
fedctiatn poelias fcitis vultibu* co£mi(Tec«
Qaibui rebusiofaeliaflirous in fan o fclle com-
mot us, 6c Tt credo prstcipue dasmenum illorfi
agitato* inftin&u Marnnum itaa£greflhs eft,
vt fix manbus temperaret . Cum quidem fan-
cros ml to placido. men re tranqmlla, infatlicis
ameuriarn per mitia verba cohiberet, fed ita in
eo nequam fpiritus redundabar, ?t ne jToa not*
dera lili ( quamuis vana adroodum J mens fub-
effct, aementibas Ubijs, inccrroqne valta de-
color pnr furore rorabar verba peccati , fe af-
ferent fandiorem qorppe qui i prima annis in
l onafterio inter Ucras Bcclcfia* dticiplinas
ipi . Martino educante creoiffet, Martinom ve-
to & » principio,qaodipfe diffircri oon pofler,
S'f
IVDICIVM DEI.
EXIMPLTU I.
TfWtMtttur *iu9rfi$ font, & mmU frequtttttr #-i-
Rat quidam monachos folitartus in M*
grpto quirogabat Oeum dicens:Domi*
ce oftendctmhi iudicia tua.Bc dum mukfi dc-
prccarcjur Domino y vna die a ft i tit ci Angelot
Domini in fimilitudine cuiufta fenis , 'dicens:
Vcni, in'grediamur ifta eremum, 6c reqtriramut
firados pacres , n aodfamus ab cii verb urn, 5c
benedicamur ab ipfij . XringreUi cremS, poll
multoi labores inuenerunt fpcJoncam , & pal*
fames* egreiius eft ad cos fenex quidarrir (an*
miluj* -?ibns forduiflc , 6c none per inane* &us,& ▼id^s>eoscum gaodio fufecpit. Brpofl
foperftiriones, 6c phantafroara vifionum, rtdi-
Cttia prorfoa inter deliramenta fenuiflc . Hare
dum mulra, acque alia, que rcticere melius eft,
acerbiora vomuiflct > egreflus tandem furore
fcriato, quafiquifepenitusrindicafiet, tabt*
dus ea pane qua venerar, recorrebat* Tom in*
terea credo per Martini otationes fogatis ab
illiot corde datmooibut redudus, ad petniten*
tiamox reuertitur, atque ad Martini fe genua
laborem lauir pedes corum , 6c pofita menfa
rcfeciteos, 6c fternens quod babebat ,' refooic
eos. Maneaur6radodimi6teos comgaudio.
At exeontes , tulit tile Angelas abfeonse cati-
num in quo comederant, 6c abierunt. Vidcna
aurem ilie quod fecerar , dixit intra fe . Qui<f
▼ifum eftbnic feni» vt bomini fandtoiftjqui
not cum tali cbaritate fnfeepit, catinom iftum
rapcret? 6l dura iter facercntmifit poft eos ab*
proicraufr, reniamhumilircrpofcent, farerur baaillefiliumfoumdicens: Rcddue carinunt
errorem^nec iine datmone fciujue, tandem fe-
aior c6fitetur. Nee erat apud Martinum labor
Hit diffictlis , vt ignofeerct fupplicanri. Tunc
It ipri.eV nobis omnibus fanclus eipofait qua*
lirer ilium a dxmonibus Tldiflct agitarj , fe
conoitijs noa moueri, qui magis-illi , a quo
effcot erFofa , nocoifTcnt . Eiinde cum idem
Bricctus multts apudeum magnifqoe crimini-
bus petfarpe preaiererur , cogi non potuit, rx
cum a presbjteriofubmoueret, nefoam pcrfc*
qui Tideretursnioriam r illud commemorans
l\ Chriftus ludam paflus eft, cur ego n6 patiar fencx com duobos difcipolis fuis, dicens" : Qui
Bricc\oncmtStMtr$sdS»lpit.di*l.?.c*p. io.d*\ tftis? qoid qoaeritis ) Refponderunr dicentes:
^ucm fuftuliftis Tobifcum . Refponditei ! An-
gelus,dicens: Ante n'os eft frater cot cum dedi;
veoi » & recipe earn . Bt dam anobularct cum)'
eis, impulit eum Angelus Domini per pr^cipi-
tium, 6c conrtadus toros mortous eft. Vrdent
aurem frater ille quod fecerac , contriftatot
timuit, dicens : Vat mibi, quid faQum eft ho*
mini ram bono?non fufficiebatquiacatino etot
rapuunus , adhuc St fiiium eius interfecimot*
Br ambulanttbos eis in ercmo per tree dies,
inuenerunt eel lam ?bi erat abbas qui<
gtfih S.MMrtMsVidt ftum^iit. HumilitMix.
4. tit. lnfinm$m '* 9- tit, CUkfiffip #-. >a &
tit. DimUtn* txtmflt.
De ieborefumus, 6t vdlumusbenedicia tc,6c
andire terbum. Mandat illefenex eis , dicens;
Difcedire tos, non mi hi racat Dkunt ei: Ro-
gamos te.fufcipe nosin cellam toam^&repaa-
Jemtts.modiccYqui de grandi labore fumos. Be
itenan mandauit eis : Receditebihc, ftquid
x B bb b } ambu-
$66
ambulatis ficut vagi per eremum , & aon rcfi
deris in ccllis veilns / Ac ipfi coeperunt fuppli-
care, Vicentes : Vcfpcra eft, & ne a fcris inter*
ficiarour, fafcipe nos node tantum • Vi'xali-
Cjuando prarccpit abbas ille difcipulo (uo%
dicens: Due cos. iotas pabulum: Ac Ycfperc
fado rogabant dicetes : Lumen nobis modicu
Judicium Dei.
Dei iufta quamais occvlxa*Albertta.T4huhms
homili* in Eunngeiium Dominies de ftfume
hsbet hnnc nnrrntionem ex vita P strum lib. 5.
vitA SS. PP. num. 93. feemdnm editienem Oh
lonunftm tfci^ifi. _
BllUPUM II.
prsrftetur , n videamus ?bi iacere debcamus,- ludkio Dii occulta quidam dines dsmnsnim
8c non eis conceifit. Port modicum Yerd pcic-
bant dicentes : Propcec Deam Tel modicum
aqua* oobis detur . Tone tnuS ei difcipuiis,
mifericordia motus , diiit ei : Rogo yos , it
nefciat rneus Abbas, de Annona roea modicum
panis do yodis, & aquam . Manferuntque fie
coca node \lla in terra Mane autem rado dixit
Angclus ad Ynum de difcipulis eius: Rogo
Dominium Abbatcm , vt det nobis orationem,
& habemus quid offcrre illi . Audieos hoe ab-
bas ille a qoiaaliquid accepturus effet abcis,
mo* defcendic . Et obtain ei ille Angelus ca-
tinum quern fuftulcrat ab illo tiro (ando , &
acccpto reclufit fc, & prsscepit Ulis nambu la-
tent . Videos autem hoc ille firatcr qui cum
comitabatur , & nefciens quia Angelus effet,
indieuatus eft, & dixit ei: Recede a me, non
honorific} fefolitur , & douotm ermiu *
beluis cemtditur.
NArrauit quidam patrum, quia erat aliqois
folitarius in cremo N jlopqleos, & mioi-
ftrauit ei quidam fecularis,fed fidelis. Fuicaoie
in eadc" cioicate homo,qui erat diues Jc impius.
Contigitautc Yt moreretux ille diues, & o«lo»
cebat eum tota ciuitas9fimnl 5c Eptfcopuscoa
lampadibus . Bgreffus eft autem ille qui raioi-
ftrabat illi folitario, fecundum coofuerodiacm
portans ei panes, 6c inuenit quia comederttes
belua , & cecidit in faciem (11am io confpeAo
Domini, dicens: Non furgam hioc, donee de-
monftrefnrmihia Dco,que. font lure: quia ille
Soidem impius talem a p par a torn habuitin de-
ucendo, hie vcrd qui (eruiuir tibi die ac node
TltriTiam tecti alicubi progrcdiar. Ecce quanta ita pcrtulir. Et ccce, Angelus tenieos dixit ei:
fecifti tu homini illi tarn bono At (ando , qui
nos cum tanta charitate & gratia fufcepit:
eating rapuifti,& filiuin eius inccrfecifti , & lfti
homini peffimo , qui Deum non timet , nee
ponit eum ante confpeduro fuum , nee alicui
.miferetur , ipfi dedifticum. Refpoodit Ange-
lus eV dixit ei: Nonne tu rogafti Deum, Yt tibi
oftendcret indicia fua } Ec miffus Turn mon-
ftrare tibi. Catinusille quern a yiro fando fu-
ftuli, non erat de bono , & non decebat Yt ille
Tit tam (andus & bonus in cella fua aliquid
demalo hab.etcr, fed quod erat de malo venit
ad malum, Yt addatur ei in ruinara Filium au-
tem eius tdco interfeci , quia fi eum non inter
feciffem/hacnodeipfe patrem fuum occidif-
fet . AudicnS autem hoc ille fracer , cecidit in
faciem fuam ante pedes eius , cognofcens quia
Angelus Domini effet. Qui ftatim recc/Tit ab
eo. fit ille cognouit , quia ilia funt indicia Dei.
Nemo ergo videos bonos affligi aduetfitati*
bus , aut malos ptofpentatibus gaudere . cre-
Illc impius habuit paruum bonum oposio hoe
feculo,& recipitillud hie, yc illic nullaa reqaie
inueniat : Ifte autem folicarios homo erst or-
natus ad omnem Yirtutfi ,- ha be bat tti6 & ipfe
vt homo modicum quid culpart& receph illoi
hie, Yt ibi inueniatur pur us coram Deo. Etiti
confolatus his verbis abijt ,*-glorificans Deum
fuper iudicja eius, quia Ycra (ant. ExUb. D*5.
Fstr*mflum.~*>l'
EXEMPLVM III.
Indicium Dei vehement* exp*uit frster , qui
nd indicium traBus , * propris nuUre Mm
funditur.
^l Arrauit quidam fenex, quddaliqaitrri*
N ter dum conuerti vcllet, & prohiberetor
a matre fua, non quiefcebatab intcntionefoi,
dicens: Saluare yoIo an imam meam . Ilia Yerd
^^ w B w multum refiftcbat. Cum autem defidcriom
dat id temexaiic" aut iniulU fieri" quia iudicia eius impcdiie non potouTct , poftea permific.
Abieni
Judicium
Abieot antral faduseftmdnachus, ft fubne-
gligentia ntam (ham cxpendit. Coo t» git au>
tern, Tt mater fua~roorcretur, & poll tcmpas
aliqaantum ctiam ipfc infirmatos eft iafirmi-
tatc magna, fie cum fad us fuiffec 10 exec Hum
mentis, raptus ad iu dictum, tnocnit mat rem
foam' cum hit qui iudicabantur. Ilia lutem ? t
vulis com, obftupuit, dicens: Quid hoc eft fi-
ll? & c«in nunc locum condemnacos venifti?
Ybi fane fermoaes mi, quos foqaebaris, di-
cendo, faluare voloanimam mean)/ Gonfu~
fas aucem in his qua? au diet at, ipfo delore (la-
pidus raduseft, ftabatqoenoohabens, quid
1*7
dyn, faciensqae ibidem aliquot annosinan-
guftinlmaft fuperardua dicta, quoaiara ft
abfque confolatione locus crat, ft inafceeffi-
bilis ferme hominibus cundis, ft a monafte*
no dido Caftii qaafi fepcuaginta miliar ibaa
dtftans: Rurfas circa ritac lpfids cxtrcma fcoex
adpropnam tegtedicur cellam rerticis (andi,
Habebatverodoos djlcipulot Palarftinos, re*
ligiofos Ytique multum, qui ft primocofto*
dicrunt cellam fenis ' Faciens igiror paucos in
ea dies, infirmatus eft infirmitate, qua ft d$-
fiindus eft. Igitur a nte mum fuac refolatibnia
diem, in exuti mentis fad us , a penis oculis
xnatxi refpondcre p offer, laxta difpeotatione intendebatad dextram leduli, ft finiftram,
aocem Dei raifcricordis pofteaquam hocri-
die, contigitytrepararetur, fteuaderetab ia*
icanti infirm it ate. Ec cogitans apod fediuini-
fadam effe huiufmodi rifionem, includens
tcdttxtcio, fedebat, ft cogitabac-de (alute
foa pefcouens, ft plorant de bis qua; egcrat fab
qoafi ad>reddendam rationem a qnibufdam
exadus, aftantibus* dicebat* audicnubus cun-
dis. Qaandooue namque fie Vtique Veritas
eft, fed confeUnsfum, ft ieiuoaui tantistera-
poribas pro ifto. Quandoqac ?erp, Ncqua-
quam , fed verd m^ntimini, iftodnon feci. Et
negfigrntia ptiiis. Tanta^autcm ei erarinten* * itetam * Its ?crc iftodfic, fed ploraui, fed mi-
tio^vt miiltienm rogareot indulgcrcfibi paut
luluss,nc force taction em aliquam paterctur de
Aeta,quem fopra modum fibimcc indicebat.il-
le amem dq)1o modo volait coofolari diceos:
Stimptoperiam mams me* faftinercnon po-
int, qoomodo Chtifti ft Angelorum eius ad-
uerfntn me conrufiooem potero in die tudicij
fiiftincre?. ibidem parte I. / • 104. fr Ub.de
tern fna&iene num. <>*
- EXEMPLVM IV.
Stefbfitws fuid*m merit urns grtmjfimh •
tnxistur.
STephanusqmdam babitsos in moaris Si-
nai ibcaj/olirariam ft rranquiliam fa I u tans
vscam > -ft remotionis quietens ampledens,
cemporibufque -pluribus 10 mottaftic* con-
UTiUnonis palxftra ccntriros, permanens, ic-
iontjs trtaxime ft lachtymis oroatns exiftens,
3c alij* bonis plortmis exuberantibns circum*
iepros, poffedit cellam in ifto (an do monte
•d defcenftmi faadi ft Dei infpedoris Hdi*.
Iltcrgitur perpetuus irjtentione magis effica-
cis ft amplius dolofoii poenitenti* dud us
smachoiitaxum locum affumpfic, TOcatamSj-
biftraui. Et rurfus. Vere accafatis ft calum-
aiari eftis me. ft quandoque fnper quibufdarn
dicebat- Ita ?ere, ft ad hoc dicere aliquid non
habco, in Deo eft mifcricordia. Er erat hor-
rendom, fitnol & ter ribilc ft moifibile, ftirrc-
oiHIibtle rationis exadx execatbiiuro. Tcni.
bile rero ft magis pauendms, quia io his que
ignorabat, & non fecetat accn(abant hi qui
ioqoirebant cum. Ilia quiefcens anachonta
fiipcr aliquibos eios offcnfionlbus dicebat
quia ad hoc quicquam dicere non haberer
neque fciret par quadraginta fere annos cxil
ftcns.monachus, ft lachf ymatum habens do- ^
num. Vac, ve ibi tunc erat Exechtcjis Vox, Tt
diceretadeos: Quia in quacuaque die fnerie>
peccator ad poeniccociam conuerfus, ft qu*
(equuntut: Et quia io quo te inueoeroiudica-
bo, dicit Dominus. VerenihiruleaH fatisfa-
dionem poraic refpondere, cuius gratia, folt
cognofccnti gloria. Quidam riri finemenda-
cio narraueronc mihi, quod ft teopardum *
pafcebat in deferto ad le Tenicntem, ft hie
tantusita Tub rationis exadione pofitus dif-
ceflit a corpore, mantfeftum ommno non fa*
ciens, qood fucritiudicium, aut que fentcn-
tiaipfias, ant ante pofita:, ft exada; ratiooii
fud*,U*BweiX:limschw Grad*j, de /*#*.
Exim-
f6r
ExiMPtVM ?•
tdicifdiumi tuhsm tn*tr$ gnmmum fir*tr*m
ttx d*€uitt fundim g*rm***mfuHmi9*ocin-
t$m mortiftr* qv*d*m tubs eitari fntitns* J-
dem docmitfrocertf & m*gn*fs fu$s inftibnt
kumilikus indufas ifnqwmtrfntujU vWtx-
Q
Judicium Det.
do. Nunc refd ft tllontm, qtu tead met mife-
rantreprehcnfioricm, ftaltitiamargactc cars-
bo: ft ittrraueminftra&Qm leimiic domum.
Prccepitaotem fieri dc lignis quataor axcel-
las, ft daasqotdem vndtqae auto coopettat,
oflaqac morcaoram patentia mittens in cu,
aurev obfirmaoit fctit. Alias veto doaspkc
ft biramine lsniens, reptaiit lapidibui preno-
* fii, ft inasfbmabilibos raargaritis, ft omnium
r vagueatoruro odoribos, funicaiifqoe ctlicioii
Vidam rex fait magnas fr gloriofus-.ft aftnnxit. Deiodc accerfiri fecit reprchenfores
n&umcftproccdeareilloincurrude* faos, magnates fcilicct itlos, ftprocercs: &
aurato com rcgaJt obfcquio, obutaflc pofuit ante coa ipfas qaatuor areelias, ttafti-
tnarcnt qoamo ill* » quanto ill* pretio fiat
condigoae. Illiicaqoc deaaratas magni prctij
iadicauernn^ Expedk cairn, iaqoiont, in ipfii
diademata regalia imponi. Quae ?etoiUinux
piceftbitomincetant, viliqQodam dccxigoo
pretio dixeront Rex totem dixit ad ilIos:fcic
Dam ft ego talia tos*dkhtros , cxtcrjohbos
cairn ocolis cxteriora ceraitjs, ft tauten noa
itaoporterct facer e, fed ioternis ocolis tMria<
illi doos Tiros' attritis ft (ordidis indocosve
ftibus,atteouatasmac<e, ft pallidas fsciesha-
bentet. Ytergo rex tidic jllos, defilicas coa-
feftimdecorro, ft in terrain procideos, ado-
xaott, ft fnrgeos amplexatua ell; cos. ft aft-
ftooad ofculatas. Magnates veto iltios,acpro-
ceres dc hoc indignati font, arbitranrcs cum
fcciffe iodigna rrgali gloria: oon cameo aafiia
facie ilium reprchendcre , gesrtiano fratri cina r ,
Juggeffcr on t, ft ei loqaetecur, ne tone* cxccl^ (ecus recoodita cxpedit ridcrc, fine honcrem,
lentut diademati tantam iaferat coatumeliarat' fine conromeliam. Et mox ptaecepit, vt ape-
arm com frartiifta dicerct, ft cios homiliatso- rirearoi arcelic deanratac, ex qoibos dims fa-
nem rcprchendcrct, ci rex ftfpanfam dedic, tor cxhalauit, ft fonidiiEmaf vifiis eft a(pe«
qaodtamcnitle noa iatellcait . Conracrado dot. Ait ergo Rex : Ifte typos eft coram, qui
antemcrat illi regi, qoaadctfenteatiam morris folendidis qoidera ft gloriofis mdaomor tc*
contra aJrqoem di&abat,praconem fonm ante flibas, ft potentia dau foot , fed intriufeeui
iaooam illius com tuba hoic officio depotata^ morrois & fouentibns, malignifqae opcribui
mirterc.Cuius Toceomnes cognofcebat mot- referct footv Deindc picatas, bitommaufqoc
-^_- .^.«. Ift^aM mfTm V+Cn*W+ i<rirnr ««»ni^«»^ m*m~miil*—m JtflVkfmA* «mMnM «mtAiw«niiil^
tia ream ilium effe . Vcfpere igitor ▼cnicotc,
snifit rex baccinam monis tobicinare ante ia-
noam fratris foi: quim com audiflet illet de
fiilutcdefperaos, totanocle foa difjppfuit > ac
ibmmo diloculo nigris & lugabribos indoras
Tcftibttscam vxoie, ft filijs pcrgit ad forea
Ellatij fleni, ac lugens: qoem rex ad feingtedi
cic. ft ridens cum |ugcntem,ait ? O ftultc 8c
fjifipieoa, fitufictimuifti prcconcm germaot
fratris im, aduerfus qoem te mbtl debqaiffe
cognofcis: qaomodo mibi rcprchenfiooem
iotJ]bfti» qvia in habilitate falutaui. ftofco-
latasfum pra:coD« Oei mei, honorabilivsra*
ba mihi mortem figmficantcs, fttcrribilera
Domini occorfum, cui* multa ft magna mc-
iffom peccaffe confciaTfam. Eccc deniqae
toarn crgoens infipieouam ifto ?Iua Turn mo-
prccipiensdifloliiift aperirr, cuoGosquia^
rant laetificauit, eonim qoBiarns crane, (plea-
doreftodorc. ToocakadiHott Scitisqoibai
fimilia funt ifta* Homilihaa iHis, qoinliboi
opcrtieraDtfeftimcotisy qooram ▼oscxterio*
rem attendenres habitum, coatamebam pa*
tttis means aatefactem coram ia terra ad ora*
tiooem Ego rero iatelifc^nalibos oculitre*
oeteatiaro illorum v ft decoccm confidaaot
animarom, glotlficataa qoidem homm tads
omni corooa ft tegali voiaerb pofpora pre*
ciofiores itlos cxtttimaai, rllos igitor conifiifl-
dens, docuit n.c ecrent in hie <pm fbris appa-
rent, fed interna attendereac Wawawraw/rf.
15. est. 10. ix. biMtM Dsms/Umidi BmUm
Bam-
Judicium Dei,
JO
XXEMPLVM VI.
FrdUtmmsUs imdiciprdfnf$4tWiStcuJ*tus9d4<
mmdutu$> & ud infifes detrsftw $ft.
IVuenis quidam in Theaconic oartibus ex
(anguine principum pleniuime generofue
fedmonbus 8c rict dcgener,Bpi(copatum ma*
U funAus accepit: qui rapinis, Jc luxurijs ?er c-
cuod£ primd , led innerecundiflimc' poftmodu
opcram dedic . Gaftigaott aute com Dominns
flagcllo molttplici , led ctim abnteretur eo in
fuperbiam, daditeum Dominns in renrobam
mortem, qua bora vener abilis Conraraus Deo
dtgous Hildemenfis Epifcopus ad macotinas
wtcmpeftstnodis-filemio farrexerat: illifque
di&s rcfedit ad ftudium , faclurus in die (er-
moacm. Nee mora f raptus in fptritu videre fe
?ifaj eft. Epifcopnm quendam velata facic,fcd
iofnits iufigaicnm ad tribunal tudicis rapi.Mox
adfaoctrucivnltutatcllitcs, accusant Epifco-
pom : vnua in rapina,alius in cede hominpm,
ali; in luxurijs. Tuc index aiTcfibribus fuis ait:
Accufata difcuthe, librate indicium, fcrte 0n«
tentiamsnee morajaflefibres parent indict , fe*
ront in commune fententiam $ index approbat
latam Accedunt miniftri fbliginc nigriocea9 8c
ablata Mitrade capite.Anulun^CafalainjDal*
maticam, ac reliooa Bpifcopalia Teftimenta
detra&a , ad pedes tudicis poo ant, nudumquc
reli&um, cum clamorerapinnteinlantem, 8c a
fccic indicia trabuot ad tartara , nibil Tecum
praner peccata portantem - Mox aflrffores iu-
dicis furgunt , 8c cum cantu fopora fubiun-
gunt : Dum tepus habemus, bonum ad orooes
operemur • Hisvjfis infpiritu, didusHilde-
mefia Epifcopus in fc rcneifus, cogtcare ceepit,
qoifnam fueric ille miferabiliaprsTul. Turn ec-
ce quidam ad oftinm pulfans intromiflus eft.
enm lachrymis damans tafem Epifcopum in
proxsmam villam ▼ cnifie de Yefperc, Ac Tub ea-
demno&ishorarepencina morte fubtra&um.
Quo andito Jaodus prasful mifexrimo illo de-
fbndo condoluit, 8c licet inaniter quantum ad
fubuentioncm » pro pietatetamen lachrymal
amarUfimas fndic. Tkomut Cumif.difrofritt,
J}um9 4ik i . <*f. j. /. 4,
BXEMPLYM VII.
luduuuti DaaWa a Qui fir tubum fiulsm iuBi-
tU mfftndert voiu$runty ctcidtrunt, qui vtri
ud Mum miferictrdi* frnfugtrunt , Uuris
fimftr virgins mifericordtjftmu fufcifitutt,
fulmmtifunt.
F Rater Leo habuic banc rifionem. Videbat
namque in (omnia , 8c eccc indicium pa-
rabatur, 8c Angeli canebant tuba, 6c gens con-
gregabatur in quodam prato magna • Bt eccc
due fcala? pofic* crar,vna ex ma parte,ajia eX
alia parte, vna crat rubea, 8c alia alba, & ambc
attingebanc a terra v(que ad caelum • Apparuit
aut€ Cbriftusinfummiuterubeae (calai, quafi
iratns 8c otrenfus. Et beatns Francifeus prope
ipfum inierids , 8c defcendens aiiquantulum.
clamabac ad fxatres fuos fortiflimc, diceost
Venire fcaties,Tcnite, afcendite adDominum,
qui vocat vos, confidite , ne timeatis , Tcaite*
Fraues autcm multi c6ueniebant ad indicium^
confifi de clamore patris currebant 8c incipie-
baotafcendcre icalam rubcamTalcnter. Cum
afcenderent , alius cadebat detertio gradu, a-
lius de quarto, alius de decimo, ali; de medic-
rate fcal*, & ali j quafi de fummitate fcalat B.
▼crd Francifcus nd€t hoc, motus compaffionc
ad laotam roioam, rogabatXbriftum indicem
pro filijt fuis. Chriftus veto oftendebat manua
loas95rlatusB Francifco, in quibus Tidcban*
tux renouatas plagse eius 9 de quibus etiam
ftillabat /anguis recenti/Iimc\ 8t dicebat: Bccc
ifta fecerunt mihi fratres tui. Dum B. Prancif*
cus petfeneraxet poftulana mifcricordiam pro
fratribus, poft brencm morulam iterum ali**
quantulum deficendebacsdc clamabat: Non de*
lperetia,fed confidite. Currite ad fcalam alba,
enrrite 8c afcenditc-t bi, fufcipicmini , per ca&t
intrabitis. Currentibns autcm fratribus ad fca-
lam albam ex admonitione paterna , ecce B#
Virgo Maria mater Cbrifti apparuit in fumtrn*
tate fcal*, 8c recipiebat eos, 8c ingecdicbantux
regnum fine labore. Bar Chronico Miuorum
Luttmltb.t.e. 17. & GtUicolib i.c.^.
C C C €
Exiu?
57»
Bi iu * i »at VIII.
\bf*$f*st** fm **at
Hm+tfOMm dteiu N*m+ credit, nsmwdit,
* n&mo crsdtP, fujkm diftttfto tufa** D§m9 &
Efert Dodoc Jacobas de Paradifo Car-
thuficafisia libro do peccaas mentahbus
cciraioahbus. Dao fcaues religion* honcfae
coauer&uoais fe matao cordiajbier 4ile*crat ,
inter quosvoasaaontiusalteii apparent ia a*
racione psoc umbeati 0/U*<& thius videos in vi-
li habits, ft vultB BKafto iaqBifiait, cue fie ap-
parent* Refpoadii defaa&tie Kfibiie vifijtbBS,
dieeos: Nomo credit, nemo credit) aeeao cre-
dit. Qa*£ait viut^qaid eflfcr quod ncaao cre-
dit* Refpoodir deraaltatc Quam diftril&iur
Jttdtatom Dei
goific e fabrieatam intraotc, ibi cam icgesti a*e«
nouoneicproitefaeas, ftegia* cab cjemee-
tiara, ftfaa&i Mauri rt) pauocininm proillo-
fataatioaa Aif fagaaij impiaraai* At ipfem
prccc aoikaa atapuuttaluai aJMbuauait, cni
protinos mater mifcricordiae a p parens, dixit:
Aodiai oratKuicca taa,ft vi&ai&iftioAcm iw,
& eccenon foliias fcicatias moans trtbao, iao
etiam poft rnortoai Bpifcopi,qai naac pratft,
Bcetetioja principis aaai Maiirici j taa idelka«
u coaMBcndo,quaa» fi beoo Maoris, premium
grand* coaloqtMMa, fi aataai male in aaiffiift
ceFporc mottfifis.St hit diftis BV Viige MafM
difyartutt&iuaeattetMgtlatH fchala* bbok To>
tiro fepetiui* • Cueaquo ad loqaeadua) ape*
xaiffecaa, cotpit ornate difputeado ceadu-
dew , ft ia omai icioeHia patuiifimas apparel*
Stupebaat aatca aiaae* apt earn audkbiet)
dictate*, vada.hui0tan.1a ft rasa taiperera fee*
dicat Pens, A quam fanes* paait. His dtflfo tia, aom* «& ifto Vdo, . qot heri aaa&abataf
diipatnit, * viacBteai iratrern magno ttmore
coacuuam deteliqniu CsApaW ffecuk hum*
£x Iscolv d* Ptmukfo*
BllUfLVU (X.
Vdtmis U*$d*bHf£enfi4 muflt*$wm &> hotrm-
dum m&mgenm x e> t*mfic+d*m**t$9*
flfeB Moo Bojftioi aojigeBcefiaio ooteffefin
afPftmoejoiaao Ottooo aercto iaipcraaada-
paTPacchcoopoltra, id^eft, Magdabugaoi ia
feaooia, co#tigic prodigi«)a>t4triaita aimift,
ft ifectiiaiaauoitiiai, qaod qacttiadmodnai
faduaafir, flylo« Teaaoi leferaai, vtomoibua
iaaotefcati qaaa> raalDa>& qtuaa aaraaabiie
Ctia Aaco piaUarioaia naara tuifi^es ,' * pa>
criiaoaiom CaxtAi f raa v4doS«e4 Bcckfiia >
ialufte difl«ahere.y la (caadatoaaBi fatoribaa*
faMieoacoaiainaaio.ft aaoaialea- Ovoidieacaa
aufu teaoeratioweauo. la psadidaiguaaTai
aa-fchola/ia q«iie)aai aoaaioe Vdolibarahbaa
lk«eria iniodabac . Qui cdo* eu^a iaettia. in-
gcoij aibi^QiaAiao pro6tefcpotota^ quann
taaMaaqoe a aaagiftria. rataef ibua iosejaecc
¥t pacoa} ft occc a<Mtt*pffobatof n Pbilofo-
poaa? PoAaiaaoiiioa aufam Aicaiapifcopui
laotiaoff Magdabacgtaiia) ft Vda a caadis
ele^aa Mot€opoluaaa»attok«r< CoaitmatBf
ig^kft palbo, iaraiaqaa doaoiataf > abaaaa-
tatdra>dta beai ^ixii« Bi jai* haaoias bmh
aaaa raotea, co&pk peooam tcaaparit coafi-
Ikai atarija Dei aeglifjeaa, ft paaam feta-
uaiavnaaBOf effb, ft vojaftatibaa lefaife) ft
dibpidaie Bcobfia> ftoulta^aa, ftaaa fe^wi
fecalaree ftaauaaa» fadetiam vqlaaai *Mm>
kfopet ( quod deaer ias eft ) ab kp+ ?llo bbhh
teadoflaoia nap^iocua>g«acfallaaeaaalaia-
ro. Sicqae fa&a eft oiaa vkm ofaaibatodiott,
ofaaibas dotoftaixk Cproh dolarj } Cfiaaepr
raalta aaaoraaa aofiieahir oieaaoratatBpifee*
pas, aareea, oumduipqiie tocaaa [«i»fcale*i*
baa^oiraplftcv ftqiMdaovaodaoaandamai-
graran moniahiiai Abbactflftaa de-wgalic**
nobio ( quodaoQC ValK> ltaoi^dicHar ) Ci-
Aeroieo^or|iiptaf«oaa»B*baaetf and*w»fo«*
io baM verba ter-fibilUer iaioaaaaeax 6*fo ^
]**>, qaia lafifti fatia Vdo. Hi* aadiai ewlri
cacbirwoB^ #Aia»ani furpicabarar. B* n>ajp
fadloturraadaKti/a fcia^ohiit, xaaaiqoe^'
tur. Quadaavaoteoi vica-poic* caoraaea plagaa raa quafi lapii^ prodfgio im vooia co»hwm-
dc fcbolis exicnj, Eccledam maiotero, inhor tioacin 9HAi«<& cootpaagebafat • •cquaoci
naaaaavAadiMaiihti)) f^cior umqac cius ma- ctiaranode roccm ijaotkra aadioi^ fcdpac^
nipcadcAS
WMria* flitm flfe to MM* fa pttdut*. «>*i»^4fctt%frAin* . to 4*4*M ***** «**-
«iebfttiK *|*idaih fofe fpfcttdidtor,regto difcde-
toafe ft&ep ct*4^orfctatas: ApoftoHtftUftetifc,
ft DottMto** l>fct Cbttftut, rftti ***** *tt,
que **>* otMiel 1% vMfcuiftt detfeti fitoi iidft-
Node igfcot retri* apld abbatfffa*! p f a>
didtam cofeaaa, cum ne&mdmb opu$ commit*
4kan bbidmof* tkvt caiJIet , V0* firp« diAa
turn iagenti rrigort totdook, dfeens: Cefla da
kdo , quia fafifti (aria Vdo. Hfc igiro* tc*e
audita vebeftoeovtt ftnp<-fe&« , a4 iquantolut* fait prarterti Rcgiaa ttdOrttn ft lona fe fteUfa
iogemait, fed aon refipuit, momtamtB dim
aatioui tam peottmnt miftt ilk cokmtfum crai
fepe ctcmit » fed ntqua^uam Ad pcenttentfft
kmettm pfopcraait. Mira di&ttrus fam, vera
cameo,qu£ fi Saxoncs ( apod quoi geftn folic)
taceretif»lipidea damartDt,<kut fcqutaria ma*
mfeftant* Port menfe* igitor tfci canonical
qmdam ficcleti* Magdeoargtnfif ; Frtderkot
nomtne,tothorofao&t Maori tij evifttns , ft
oratioai frtquentiot infillem, Deom pro fab*
ftevniverfali Bcdefta precabitut, maximcin
darior,quaitt daTtHini tarfea tirgmutai feauo
batw. Sinai verd omnesOei mttr* hotiorin-
tes, genie^krittr foftepettm* , tuf Gorftinat
nofter Chtiftoiftifcx o«roften3,ft maonm ehii
ipftthetidebs firtrti fe Vcnetabilitet ctlloca-
nit . St tree* poftreitod ipfraraft S. Mautitiu*
dux gtortoftntfi fuakgron*, fc* taithbus*0rf.
qui vtiataimicer fe prolmticntes adoratfcrUot,
#c*ntt*JEoufd5nie fudea, ft cefaditor fecftto-
rom,da ittdkiotn. Hit di&» fargentcs fletttik
rcntnmtet pnrftoMnttt . Quibda eominut
teariu* pro fua Merropolftaoa , *t condftoc tefeondfft Btatiffld quid e}u&rrilk? ftadkcit:
omnium HiTbxi todev tat cltiAi iftotbWttttt cm-
pw.fcilicet Vdoncm Epffto^nm p^tfttttrltttt
de medio tollerttj ant ctrti in mdiat eomttitt-
tiftt . Verba pondu hibtteront . Mttt fectiti
«ft viio nfmii iiorribilti , ft <mk€cis mortiU^
but mttuendi , maxima tiiKdi ctilefiirom
rodortbiji 5 qui gregeoi dottiutwtti fibi tt>m-
mi Aon pMtcdentvii ft milt* fctetftf ittta&f*
«t, pfa?ciprtamf«pittiinlbr%ftitttn. Vi*t^f»
f& , it cece vetttis omnei l*mptdet ScdHi^
piriter evtttsiit . Qoipropttt nimio tetrort
tfonvpcmloeoidhatit, ll«ierimt«omie, *o*
«ft firndbtii tewrchift * Too* tentmnt dtio
knienet doot ctret* ^dlinttt > ft id ilttt*
proeed€f«i bine iock littti tfotiHM aflrtchittt,
poft aj«ol ingreffi fentlK) duo , ^AOItikA ttsoi
tapetei cnte *]ti« deecnm ftemebat, alter
terd dot* tareis itthtdtit defbper ccJIoca-
nit* Poftillotiltit apidim (bias ititmuit , ijtii
relatpogilftreotiotkictdebit citagitmtom te
uttwgttdiam, ft ftansmm«dio Ecclcfi*va.
tatcc damabat : Ornnes fat>ai a)ooraAi bic
hab€nufeIi)|Oia»<tttgktt ft ttniwadindiciam
Dei. His di&iftftppittrit maxima ft pr^ftrtgi-
da mohitddo reiatqiie focus, aarfij militari ha-
bito adorturt t alfy pomiflcaliboi inMi* mfi-
gntti att hi'bnincf cnorum incraactant , ft (fe*
amdom ordio<m,ft feconrdctm met ita fua hinc
mdc (c take* loeattenmt . Tutrc eciam dao«
P6n«tt Vdoucm EpifeojpG.Cbtttmo^qtitdam
mftantibasibfert>ntv ft biifertrtn Vdotiefti
de tetttt AbbfttiiTa* trabft^s, mif«rahilittr ad-
dttxcrttot.Qo^tn 5. Maaritiftft ftueridi tfatuCha
dixit: Dominc&iiitldica, Ecce iftfc Vdb bd*
Epiffeopil, fed ltlpuuhon piftor , fed r»H6r>
mitiYitot ft deiiorator pt$t tot. Ifte mf cm
DOttinaOiea tfiatrt tda Riefatttift ddtoanit. cut
hatic tcdtfiitti id hotibrtm dottidis diii,
focioramqofc hdtim cotntotadatlit , prpdieehi
ei, (ibeiieeatn regret, titaA sterbam , fiaO-
cett male, inortcnl Hi corpotb ft itiiniiba tot*
metur. Ifle miter eft, qui a dm d bird 5 ferae!, de
itenrm, ft terti6, ft torrfgere rioluit . Et notl
fofiHh hittt Etfdeliato, fed etiito fe , ft bmtii*
fibi eommilfa prophiAindb id nihitom rede^
git, imd f^orjlii tdas femptr, ft tbt^iie tttrei^
ttr ft tcmere ▼iohoir. ^rgo iodica de eb iodett
arquifTime. Hisaoditis Dortmuj praifideos iA
fudidd, fabftofqae rtfbkie"s dixit: Qgidf obii
rfdettir de ifto ? Pogil antfcin ille fobradiftui*
voce magna c!ataibat,dicetis: kens eft mohif .
Index verd ft omoes fatiftHftti iderant in ?oG
eoooenerclr, ft quale gefcas mortis ilk impius
fd.fciperedeberet, inter fetraQaaexaot . Tone
iadet • Caput amittere meruit, qui fine capite
tempds eonfiimendo in fordibus computruit.
Quo dido , pugil confeftim praccepit Vdoni,
ft cexmccm tenderer. Quod cum Vdo feciffet,
C c c c % ft pugil
/
if% Judicium Del;
tf pugtt gb iifUB ad iAam Icuau\e,qudam da* tiorcsaqeiHsptawffenait, ft former clans-
manic diceoi: Contuse manofaa tuam, -donee nerunt: Date locum, date locum, ecceprin*
reliquiae ab eo aufcranrur. Tunc quidam cum ceps Vdo noftcr clunffimut appropinquate
cattce coram Vdone itdbac, donee pugilmi- Hisdictis, fete Uttesfaibaoxmtf cram Ydonii
Herrimi bominii collum cum pugoouiulcis ri~ animam in c/rjgiccosporak' catena ignca ad
cibiis valtid£ percutrtiTct. Etccccpoitqoemli* collom eint conitri&a, ad funm puncipem
bet pulfum holtia poll oca per os fipifcopi perduxcrunt. Cot tatban protinus affonciir,
cxiens in calicem corroit, ouaa omnes Regina
cccti rcuereater accipieos , mligcntiffime iauit,
Be foper altare in calice ponces, cum fua tarba
decettr dcdinauit,&abijt,5creceilU. Port boc
tniferabilem Vdone pugil fepe di£us eggre-
dieosdecoLJaoic, llcque tota ilia coogregatio
San&ornm difparuit. Canonicos anrein Fredc-
lalutane cum verbis pacificism dolo:Bcae ( in-
quit ) rcotiti, 6 prioccps rautos $ dilatator re-
got ooftti. Bcce paratiflimus fum tibi, 9c on-
jubuaamicisnoftris fidebbos rcddcietalione,
Comqne Vdo obmntefcerct, fatban aMcnu-
bus ait : Fatigatus eft ifte diledus noftcr hoc
vensendo, 9c ideo placet nobis , n confolctac
xicos fupradi&us bomo iuftos , qui bare ridit Date ergd eimanducare . Illo ante tremente,
" fU, npn in fomnis, fedapertis ocu!is> xennenee, 6c caput rcoertcme, crodeles saiai-
ftri ori etna burones 9c ferpentes riolemer im-
prefieruor, ftriiejoorcm iuipburcam poJfcno.
duminfudcrunt. Adbnc illonoaloqacBtcfi-
tbao prarcepir, dieena: Ad balneum dedocaw,
Sece non ptocal erat patent coepcrcnlum lu-
bes, quo aolato xiamma vorax vfque ad retina
crompebac, qocnonfoluniaxborcs, moatet,
fed lapides, imo eriam aquern ruxta maaantea
▼clut itipulam conftnmebat, in quemillan in*
fcelicem Vdonia animam prseapirauerum. It
poftmodumeztxabeates in rnodam faricsn-
dent em, tetotam igneam Too phndpi detuk-
runt. Qui fobridens, dixit: Nonne balneum
foaoe babnifli, 6 pnnccps? Tunc Vdo damns-
turn omniod fe videos, ccepit blaipbenure, ft
dicere: Malcdidus (atban to, 9c omnia ramilia
toa, omnifqne fuggettiotua, 9c omoe imperii
tuum. Malcdi&us Deoa, quimecreamt. Ms*
ledida terra, qua? me portanit, Maledidips*
rentes, qui me genueranr, 9c malcdicla onnii
creature in ccelo 9c in terra. Tone dxmoncs
▼na cum principe (no cceperunt manibas pise-
dere,5c dicere: Vcr^dignoscftiftemaneieno-
bifcum, quia optime fcfcofficinm nofirum
Mittator ergo nunc ad principalcra fcbolsm
damnatorum,vt videar, aadiar, (cntiat, 9c ed-
difcatemplms in faeculaTcculotum. Viz terse
finierant, 9c ccce vnanimiter in odtofam illaai
crcaturam irruexunt, eumqne tarn impctuote
in tarraieum illud baratbrom iadandoiouni*
ferun t, ac C ccelnm, 6c terra, 9c omnes montes
huius mundi inujeem quatercntur. CapeUaoat
^ autem
ftupens 9c tremens, &lamcn in crjpta repc-
rieoa , omnes Ecclefiss lampadee reacceodit.
Gumquedefado adboc dubiua 0c auxins fcc&
miraremr, tandem refnmpta audaciaad locum
iudieij paululum proceffir,Tiditqoe calicem cu
no(rtjs in altari,fc caput Vdonia a tranco cor-
poris longius proicdum, necnon paotmentum
sanguine maderadum.Poft bate omnes Eccle-
fixianoas obferauit, ac^jiullum omninotngre-
di permirtena, donee fole iam orto omnes cle*
ricoaftlaieosfimmconuocanit. Tunc ianuat
reierans, feuerilrlmam Dei ?lctonem, Vdonem
ieilicet Bpifcopum in fuofiuiguine ubefadu,
omnibus oitendit,6c cunda qux ? idetat.6 an •
dieratperordinemenarrantc Bodem die qui
dam ex capellania cias, nomine Bruno, cum
legatiooem com mi flam peregiflet, Partbeno-
nolim, quod eft Magdeburg, continud ramu-
lis looge ante fe prxcedentibus ftaduit remea*
re. Interim graui oppreflus fomno arborem
quaudam rmbrofam vidtt, de equo defceadft,
9c frxnum fottiter adbrachium alligans, ibidel
!»aululum rcquieott . Bt ecce ingens globus
pirituum tmmundornm com tubis, tympanis,
com gladijs ac fbftjbus, cum lanceis^efecuri-
bus ad enndem locum gradaconcito propera*
bar. Comque omnes conueniflent vnum ex eis
qui pfinceps videbatvr, qnia erat datura pro-
cerior, 9c vnltn terribilior, folium coaftrueo-
tes defitper federefecerunt. Nee mora alter
cuncus grandis damans, cacbinnans 6c tripu-
diaos eminas apparoitj de quo quidam Veto*
Judicium Def. ' 77$
aattm trie Tapta Xdua tee omnia in (omnia nique Epi&oporom il&fast Ecclefue , ft ommS
rideat, ft audieaa, tremoit ichemencer. Tunc inurilium Pratlasorum, v c audiences concremif*
cant drain* maicftatia terribile indicium ft fc*
ucriflimam vltionem. Trittemim in Cbrtnic*
Hhf*ugi*nfi Montfitrij , fr Naucltrtu gtner*-
tiont i).f*.iii.Bspti/ta Yulg0fwlib9.cap.il.
G*tfeh*laa Hthn prdtepto 6". DecaUgi *****-
mtnmu Sitdtl in [no Chrcnuo d$ fmferibm. ■
Ex * MP L V u X.
VrtUtus nudus sd imdicinm JH$ citatnr, mcc*~
fstur, mtritmr, & ctndemnstMr.
LEginir in Scala cceli , qnAd fait quidam
EptTcopus , qui plos diuici js ft vaois ho-
notibus vacans, a Dam vcilitati ft bonoexem*
plo fobdicocam. iuorum , dum feme! cgroca*
set, intrauic cutTor cum Iancca diccns : Citac
te Tummus Papa Kvt rcnias coram co ad red-
dendum ration cm de ouibus tibi commiifif,
ft de tuereditate quam adqui/iuit Taoguine&o.
Be rada citacione vifum fine Epilcopo , que1 d
tfaberetnr ad judicium , ft cum eflcc coram
Chrifto, ridebacur fibi,qndd dannonea inf ni«
rat racioncs adducebant Toas damnations f ft
princcpt tencbranim digito cum oftendena,
dixit ; Vidcre nevffbgiat clcricus ilia, qui no*
alpicit, quia temper extititmaUtiarttm luarum
cooperator conTciot , ft defenfor. Ergo1 ficut
fuit rautor culpa , fie fit particcps ft vindidx,
ideoquc ft in ilium poxcum ad wum Dominu
demexgatur. Quo dido , cum daemonea cum
capexc vcltent.ft tpfc fugereconaretar,repea-
ria fomno exilian* enigilauit, ficque equua
territtts camdiu bine ft inde (aitabat miferuiu
craliens homiacm , donee a fua iundura etu*
braduam penirus foluebarur , Difficultcr tan •
dem cquum afcendens Parthcnopolim ycoic,
ft mot Tt Dominum faum mortuum effe co-
moou, Tifionem vifioni, tcrrortm tctxori, in-
dicium iudido , prodigtnm prodsgiocumul*-
nit, ft omnia qua fibi acciderum, qua; videm,
ft andicrat pacerecit,oftcndca* ceia a fua com-
page bracbium auulTum,ft rtpentini caniciem
in argumentum ▼critaut. Ciuci jutcm Tidetet
ft andic'tcs hoc horribile ft infolitum Domini
Dei noftri iodidum,Yehemcoter timnerunt, ft
cadaucr ignobile procul ab »rbe in palude ia*
dauerant. Quod beftix tcraic* cum plaufibu*
ft fafibus-protinuf exceperunt, ft hue ilfacaoc prscipue quinquc* Prima fair, qndd fpoiiabac
trahendo morfibua di(cerpferuot , ft ruricolaa pauperct»& ioduebat diuitcs ft meretricet • Se
itucta habitaates Tarija foiui i}i muhoties uHEe
ccraoi • Tandem tniro confilio glebam illam
maledidam de palude traheatcs combuffciut,
ft puluerem in Albam rluuium proiecciont.
Mira ret . omnes pifces (bum gurgttem rdia-
cunda fuit, ouod yciIcs faccrdoralcs, ft omnia
oroamenca dotsus 9 ft t ten (ilia erant aureaft
argcorea. Tenia crat, quod defimorei tem-
poralis opiime curauictfed deaoimarum infer*
marione nihil, im6 infinitasanimai fao malo
adieiunr , donee litanijs, exfplo corrupit. EcoAenderur fibiplutquam
mm A **ff J* 'If* * • 1 & ^» •
qarntcs
p(alfnodi;s/oratiombus, ft pornitentijs placa
tua iam Daminua poft decennium via tandem
redtexnnt • Huiuahotrendi prodigi) memoria
ingcxir ocnlia ctuar Vdonit. ex ipftus decolJa-
tione efiufas Toper pauimentum marmoreum
caadidum poficus » aui cam Tifibilicet adherer
paaimcnro ,' n de eflentia marmoris efle quo*
daaamodo Tideatuc. Super locum aurem ilium,
vbi dccollatio eft fada, Temper profterountur
tapetia. Et quado Tuper eledot Epifcopot, Te
Deam budamos>iuxta morem cauitur.toHun-
tor , ft ibi ad orationem profternontur , Tt vi«
denteafibicaueant, ne force pereaot ficut ille.
A Domino vcic fiidum eft ucud ad ccrioxcm
duo millia aoimaru, qoKdamDataefurraocrub
rcgimine fuo. Quarrafuir,qu6d Audium rani*
caium famman crat Audtu, Htcerarum aull&«
Quiota erac qudd nolebac , nee permirtebac
quddali; faluarenrur. Tunc Tummua Papa
diskfibi: O maledide,qua ego adquifioi pro*
prio fanguine , tu conbmpfifti vt fulgeream
apparatu regio.Egoadautfiui manibus crucifi-
xif , ft tu expendifti , cum minus lodo ft aleia
dedifti. Egoadquifiui coronam fpineam por-
tando, Ted tu expendifti^ mo lie puluinar capiri
cuo Tup ponendo. Ego adqoifiui cum op pro*
bnjs ft flagelli*, tu con fu mis in rails argemcie
ft ftucellia. ^goadquiGui nudatus propri/s in- '
1 C c c c j dumencit,
*74
Judicium Dei.
dumcatit , A m e*peadifti in &r tck ▼cftibas
▼ariatis | & in y.efl)l>as nimias ranirai is . Ego
adqnifiai fcl Jc acctum poundo.fcd tu expen-
dtfti in deiieatifiitnis cibaiijt rinara & nctUr
potaodo . Ego flcndo ckuaaui w ones ad oui-
lercdncerem, fed cu clamafti ad eas vt taqtiarn
lupus laa&ares r Ec idc6 affigao ulem diem
ad aadkndaa) fcarentiara ditunUiaam . Cum
autcrn dc his folicitus & annua euigtlaffet,
Darrauitfamiiiae qmdnam wdisTec. Qui ▼olcn-
tes ci placcrc dc plos curantcs de rebus quam
deaaima t neprcaondcroat cam «o quod en-
raret de fomatjs . £c tandem toropus labitar
fine paenitentia vfque ad diem ftatutum . Be
into die in ilia hoca fibi afTtgnata vencrant d*-
manes netfibile* ad cam cram foam, dicemeti
Sargefnaicdi&c , & audict fementtam dirltni-
ijfi a fbaamo Pom ifice de vita taa .^Tanc
apfe clataabncad-icaciftro* de ad famiUam. Ex-
pel|iieiiloa,cipcJIttctiUs; Cum aoceoi acini*
ncanvtdeteat, licet vocem attdifieat, £pico-
aanhocvtdeni, voleae ia dacniooct irruerc. At
cos de camera espeUcxc , cum tamo itnpetn
veaic ad ©ataniaaai, qua? crat in medio «ame-
M, naod tract* captae expiraoit. lomnet JEgi-
Urn fi** iailwar.
£X£ UfLTU XI *
JingelMs Mpp*r*ns im fieri* bommis cmtLsm Er#-
eccmka
E&emica qaidaro fpituo blafpaeaWe: tenia-
ia* catpit cogitarc quod non eflertt mfta
Deiiudicia.Cai Aagelas in fpecie honuats ap-
parent . ait: Sequere me, & vtdebit occulta Dei qui cathedras fupcrboram eoertit indtgnaros,
au ridcni, Bremica rolwt cum dhuiuere, cre-
dent eum Angcluui Sathaiue.Tanc aitci: Do.
minus mifit roc ad te , vt often dam tibi ©ecal.
ta ipuus indicia. Primus homo qat nos rcccpir,
mmis dtligebac fey p hum iUnrn, eVidcoaWhh
pro booo Cue, dc dedi malo hofphi» n in hoc
ljecnlo metcedem rccipiat. Snbmcrfi totem
famulum tcrtij, quia fir maaerat in cordc luoia
craftiaa occidere hcrum fonm , & fie bontun
hofpitem a atone, & com ab homicidioope.
ns Wberaui , vt fie in inferno minat punitcwr,
Quartus veto hofpet antequam fihnro habc-
tet, maltas eleemafynas racicbat, fedfiltoaa-
to maoum retraxit , idco aaicnazn pareoiiio
pacadifo coiloeaoi , 8c caniana auanria lb to
aattuli. Quod andiens ilia, liberacnteftit
otnni tcatatioQC. Ucokm 4* Vitrimw. ,
Bximflvm XII.
PrtUti tmsli cathedra per ivdictm Chr^tum
* tutriitm.
Omoquidam fuit Thoronis, qui con-
(ueucrat Ycnirc ad matutiaat ntiioni
Bcciefia*. Qnadamvcrd dtteum Yenifictaon
horam, inueaitponamapertam» depoacasfe
feuo colutnnam quandam Tidic iucemma*
goam per Ecclefiam, hidicem (edencciD ia
throno.'ec Angciot ciiuafbntes. Vcnit aotcra
B» Marcinus cam rnultxtndine (anaonim, ft
caepit accurate grauitcr Atchicpifcopum, <|oi
tuaeloeam fuaxn tcnebat. Citatuf antemAc
chicpifcopu«, Tcnic dc (edit in cathedra ponti*
ficahbus inducus. Itecum aatemaeenfaras a B.
Martino, earn nefciret qaid refp on derct, illc
indicia. Vencrant ergo ad domara booi Tin,
auieos liberaliter rcccpit. In mane Angelus
furatmefthofpiri fcyphumquera mottomdi-
ligebat, & alia node hofpit ati (uat apod oialu,
▼hi male fueroac reeepfi, cui ftyphum at alio
ablatum dedit • Tertia node hofpitari funt a-
pad bonam hominem , qui cos benign e rccc-
pit, ted in mane Aogelut famulum eius de p5-
tepta;cipitauit. Quananode, hofpitati (tint
ia domo boot ▼iri , cuius puerura cos doxmire
non finentem Angelas iiranguboit.Quaiom-
pcdcpcrcoflit cathedtam eiirs , ac enmp^c
eaertic, dc fie vifio difparoit. Tunc illc booot
homo accedeaa ad domam Archiepifcopi ex*
citattit ramiliam. Sc fecit vidcti qnomodorP*
fctei, & in t tana ad com invenenintcnmlabi*
taned defianaam. CdU&tn specul* km**-
Exim*
Judicium Dei. Iadercorreptu*.
57f
BXfMPtVM XIII.
TTtliUieni* gradum mmbiens , & fttwuM*. mer-
it EpifcepiJUfctptins, npmain* merit fercuf*
fit* iaierijt.
ARckidiaconas quidam ambieusEpifco-
patQmv infidiabatur Epifcopo Too bono
y'uo qaomodo cum occiderct. Be quia con -
focBiflct Bpifcopus mane venire ad matoii-
nas, 6c pmuenirc alios ad(alutafidumB»Vir-
ginem, ft intrare pec quandarn paruam pot-
cam, Archtdiaconuscollocauitibifaper porta
lapidem, 6c ventens Epifcopus ( ▼( confucue-
rat ) ft aperient pot tam, per cadentcrnlapidc'
eiccrcbramr>& moritur. ArchidiacejDOfcatueni
com mako labors Bpifcopaiom obtiauit. Cu
Sic coafirmataa eflec, ft gandiuni ft conuiuii
ceret, quidam princeps feruieosadmeafam
coram tc flexit genibos fubiro rapitur ante
tribunal fummi iadictsjft vidit ibi B. Virgincm
com immenfa fan&orum muhitudina Anger
lorom adducentem di&um Epifcopo m porta*
rem cerebrum roam in rsambo* A§is,ft dixit B.
Virgo: Fill mi charifEme, ccce oftendotibi
leceoteo fanguinem ft cerebrum noma dita*
(ki mibtta met, qoem crodejis prodiror ft vo-
Jcbs tenere dignitatem Pontifical em errudit.
Refpondit Dominos: Qoem mitram, ft quia
ibtL Tunc B. Virgo ait: Bcce hie feruftor (una.
CoiDominus. PrarcipioetbifCobparaamortia,
cites Donuoum ruoro perempcor ie, vt fcilicer
cito veniat coram Deo ad ram ncfandum cri-
men refponfttfus. Qui ftatim rcdienstuibatus
infrcmuit, ftcultellum quemtenebatad fcf-
oiendnm, de manu proiecit, Ie ameniTimd Se-
tt t. R ogatns ab omnibus, ft eriam ab EpKco-
»o, caoJam pandit. Quo eudito, ftatim Bpifco-
pus fobttanea morre pcrcufiat eft, ft coram
omnibus miftrabititer defun&us eft,lifa» G*U -
leHor hu*u$fpeculi. Vide' ttiam titul* DtlitU tx.
y tit ni* Angelas txtmplo to. titnlo Au*fiti*
txtmplo 6. titnlo ApoBatm #** 9. fit. QuU ex*
it. & tit. Csrthufienfis or do.
Ex i m pi v m XIV.
f P«rm ToUmmrims mttn Imdicj frBtts $fi
libsrthor.
PEirus Conftantinopolicanas, cognomen,
to TeJanarios, vk tanto mawi- admjra-
tionedignus, q uan to ante conoer ftoncmrixic '
ncquius. Hie cum opom aopia re dun dare r,
dubitatum ell vtxum ditior, an aoatiot cflcr.
HinctntarmtDdieoaortomeU eerta*Qcn:>m?s
profitt batnr fe ab co eicemtfynaflt etieiui-
rum, caeteri omnino fieri poflc ncgabatm Qui
fe facluroin ptomifexat , accciTit cum muita
precumambKu ft dum- notainmaucftctnon
(a vrgere opiilct , in iram concnauit ita ft
furoi e ardens rcpente arreptom pancnr { pasvs
aorcm cafu anolla e rttfnace domum u>&ot
lafcrebat ) in faciem preeanrts mtorq(tcrer,qiM
eum dechnaflct idom, fublatopanedifcedemH
it: tandem vat» im competem ractam foci/a
mmmuitv Petrus.^ero pofteaadoeriaTaleto*
dm* agtretuf cum pollramo biwif altquoe
«sanimuf bcurtfet, & reuix»lT«t , nanauitfibi
mtcrim vifem foiffefc ante tribnnal Dei in
catlofinS. a^aitjtaccufaria1>alf/»deren<tf, to
ahetalibrai lance peccata qua? com mtiVrar ap-
pend), in altera mi cam pan cm illumlquem ip»
lepraieceffat irarut.Bt com exarqaannn » trim-
Suepondus ftaret, teoerti, ac paoi 1 1 {quid,
rperaddcr* quod prarpooderarer , fi moiei
feataa fnppiicia euper er eoaderc* iibtiuflbmi
Itaqoccum coDuaJuir?ct,quc cupideconiane-
rar, liberaliier ccepit erTuodcre, nemtnem indi .
genham opis fu« cxperrem fieri pafTas-. Simem
Met*phr. m vita D. loan. Eletmofyn*. & Sur.
nm. t.
1VDEX CORRVPTVS*
• r># indite m*lo,cuius felln. iudicejUhprofri*
$xif9nt§, ettbedr* tu dut a It sffi*+ frit in **>
Uorum iudut*m*x9mplum>
LBgitur de Cambyfe Rcge Perfarnm,
qoi fecit excoriari queodam iudicern,
ftpeUem etoaaffigi ad fedem iudicitltm: ft
filiua
17*
Judicium temerariumJ
ilium illias pofait in toco patris , (cnbens de
Taper ilia mctra.
Sit tibi Intent* pt His fedefqmpMterns.
A m*nibm refects tnunm%,*b tmeprecti.
Gotfch*lcu$ HoUn oriinis Er emit. D. Aug fer.x.
CircHtociJienit pmrtu Hiem.
^IVDICIVM TEMERARIVM.
4
Exe ur LV M I.
* Vafi*, ridiculs, & temtrsris def*8U slieni^
funt hetnifum iudicia , toque tmws intuit**
PAterfamilias qui dam aGno infidens foras
cn-filio ibat.filius vcro pedeftcr atnbula-
bat. Occorriteisirna catcraa horaioom
peregtinantiam, murmuraatium,* diccntium:
Quomodo illc tnuetcraras ma lor am dictum
equitat in *Gno,& permittit ilium inaenem fa*
tigart? Quodaudiens Pater ( ficutt vit crat,qui
hominum Tana di&cria temper vitare cooaba-
vox) filio fuo dixit: Filithomimbns non placer,
quodafino infidea,eum afcendcrc dcbcs:quod
iutTu partis filial fecit . At eis occurrit alia ca-
terua hominum etiam murmursntram,& dicc*
tiam : Ecce qualiter lfte iuuenit afino fuperfe*
det, petmittit illam fenem ire oedeftre*. Quod
etiam filias (p*ui in co fimilis) intclligens pa-
tri fuo dixit: Pater, ncquc eis placet, quod afi-
oo infidcam. Prxftate ▼idctur ( in quit parens)
Tt fterqve confideat equo: quo fa&o, vt priuf,
occorrit multitudo hominum diccntium , cot
afinum^bruere.eofquepqdcrc mciitd deb ere.
At t bi hoc rarfam animadueniflcnt: deccrnut,
Tt vterque ex equo defcendat: quo fa&o, oc
current nihilominot turba alia , eoi granites
^pradentiacac ftohitic arguit.quod nimirum
afinum ?acuum ire fioecent , cum tarn en ipfi
itinerfs labor ib us non param deratigarcntnr,a
quibus tamen facile per afinurn fqbleuari pof-
'' Jlant * Pater aotem tarn t arias homraum fente
tias expertttt, vltimum tetare fatias eflcduxir,
Tt fcilicet ligatis pcdibus antcrioribus , & po-
fterioribat afini , U perttca per eos dufta, afi-
noxn ipfimetportarent, quod & fecerunt, qui-
bus etiam obuia fa&a eft cacjunnatium honu*.
num multitudo ioquientitim.Qaam hidefiift,
cum namque ab afino portari debater, ipfiuet
eum porunt. Tunc gnato parent, dixit: Om-
nibus placere baud poaTomas : faciamus quod
placet nobis,& non curcsans. Gttfibdtut erl
Ertmit. J>*Aug*f*rtu */?*««• /#r.ioo./i//.£.
tit cm faem , & Michtst BsrUtterd* Prtd.ftr.
fer. 6. 1 . btbdomsdd ^u*dr*g.
IXEMPLVM II.
Imdicium ttmtrarium i » Aliesis&sre »»
d$btmm%
QVidam (cnexdixit: Siaudierisdeali-
quo fratre verbum malum , ?el quod
agatiniqaa, Refpoodediccns: Non-
quid ego index eius Aim? Ipfe hodie,ego etas*
Opera qoidem eius infirma tibi nota hint , &
pcrfcrutaris ea, quare fortia opera cios,& f rilia
nefieis: Ego iam mortuus Aim in peccatis, fur*-
ficiuntmHupcccata mea. PsJUdius adjintm
EXEMPLYM III.
Ituhcmu temerartt cmlpsbiUm frstrm Abb*
Jf**c *b Angelo prohibit »r teH*m intrmt.
Entt Abbas Ifaac dc Thebaida in c6gre-
gahoncm fratrum , It Tidic quendam4e
frattiboa culpabilem, & adiodicauit eum- Cam
autcm exiffetad eremii , venit Angelus Demi-
ni^c Aeritante oAium cellar eius,diccBS^oo
te peimirtointrare. I lie autcm rogabat eua
dicens: Quae eft caula ? EtTefpondeos Aoge-
loa, dixit : Dens me mifit Tt dicerem tibi : ? bi
iubea Tt mittam ilium fratrem cnlpabHcm que
adiadicafti I Bt ftatim Abbas Ifaac posnitemm
egit dicena : Peccaui ignofee mini, fit dixit An-
-gel us. Surge, ignonirtibi Dens: fedcoftodide
caetero ne adindices quern quam prim qotm
Dens adiudkct eum. Ex lib. De&. P*trumlit>
tottrs indicium tem$r*rium num* a.
Exim*
EXBMPLVM IV.
Itdtomtn tmer*ri) tnlpMUmfrMrtm Abbiu
fi&f tongrk$ extntfU rtdarptst.
A&us eft aliqaando conneritnsinScete,
k foqoebantot patres deqaodam frarre
colpabili: Abbas aotem Pior tacebat . Poftea
reid (orgens egreflos cft,ft tollens faccnm im*
plcoit cnm arena,ft portabat com humcris fuis,
& mittens in fpbrtellam modicum de ipfa
arena, porrabatctiamftipfamantc. Interro-
gatos aotem & patribos,qoid hoc cflet/Ule tcf.
pondigSaccus ifte, qui malum areoam ha bet,
nea peccau font: & quia mnlta font, pofni -a
fupra dorfom meam, ne doleam pro ipfis.
Judicium tcmerarium* 57?
Bt ecce rox iter am sd cam diceas:Cvr non bi-
brs ex aqua hac? qoamcaafam habeiqaiim>
pletMmpIet enim folummoddj ft infunditm
▼as In le aotem reoerfos folitarioSjft confide*
ranf yirtotem rifionis, rocaoit presbyteram,
ft fecit earn, Scat £>rias, fan&ificarc fibiobla*
yonem, ibidem, ft*. 7.
EziltvtvK VI*
IndicamfmsfixiM m*nd*ua*ttm msn*fr*tre*f
fiUtam ieuotionii grstism amifit.
Vcrunt doofratres magna* rite in con*
gregatione, ft merocr ant fingoli videre
grstiam Dei in alterutr^T a&om aotem eft, vt
aliqaando tous ex eis ^rederetnr fexrafaia
Jtplorem. Ida aotem arena modica peccata extra coo£regationem,ft fideret aliqoem ma-
s'..... :/!;... £.___:. •« r—. — «... c : * * » _•___ *• **.__ •_ j; •_ _• u__l^*_ _~.__
foot ifttos fratris, ft font ante faciemmeam,
& in ipfis cxerceor indicans firatrem. Qnod
000 oportet ita fieri, fed met magis peccata
ante meJebent effc, ft de ipfis cogirare,ft ro-
gareDominnm n ignofcat mihi..Aadientes
aotem patres dixemnr ; Vere lure via lalatis.
Ibidem num. 6.
SximifM V.
Iuduam facer dotem ceUbrsturum plii trims , w-
itmaxleHemtmdimu TuUrwut Jibi homines
AD qaendam
coiofdam
latidnem ad commnnicandaax Vcniens anrem
Sxidamad if turn folitariom, accotaoit apod
omcondem presbjterom. Qajcim ex con-
foetedineiterua vemfietad com, Ytcoaiecra*
ret oMationcm f fcandalizatoicft ille folita-
riot,ft non aperoit eLPresbjter aotem hoc vi«
fo difccffit.Et ecce vox fa&a eft ad folitariom,
dicensTolcrant fibihominestodiciom meam.
Bt &Aos eft veins in excetTo mentis, ft ridebat
qoafi potesm assents, ft fi ralam a or earn ft fo-
nemjssfcsm, ftaquamvaldebonaoi. Videbac
totem ft leprofom qaendam haoriente", ft re-
fandentem in ?as,ft eopkbat bibexe ft non bi-
t^ha^cdc^dleptofiut^mec^hiasieb^
ne mandncantemj ft dixit ei: Hachora man*
ducas fexta feria* Tantdm ci dixit. Die aotem
feqoenti fa&a eft eclcbrario miflarom fecon-
dam confaetadinem , ft ingrefii Beclefiam9
intaena frater eios, vidit gratiaro, qoc ei data
fberat,difceflifleab eo: ft contriftatos eft. Qoi
cum Tcoiflet in cellam, dicit ei; Qnid fecifti
frater, qoia non ridi ficot pridem grattam Dei
in te? Ille aotem refpondens dixit: Bgo neqoc
aAo,neqne cogttatione con&ios mihi Gam ali*
coios mali. Dixit ei frater eioa: Nee fermo-
nem aliqoem odiofom locotaseft? Bt recor-
datos, dixit ei: Etiam, hefterncrdie vidt qaen-
dam mane* mandocantem, ft dixi ei: hora hac
▼tnit presbyter mandocaafexm ferialhoc eft peccatnm meom:
wt confeaaret ei oh* fediabora mecum dnaa hebdomadas, ft roge-
Bios Deom , Tt mihi ignofcat: ft feces oat im»
Bt poft doas hebdomadasTidit frater gratiam
Deiiteiom Tcnientem fopra fratrem faom, ft
confoltti funt,Dc o,qai folus bonus degrades
refcrentcs. Ibidem num. 8.
EXIMPLVU VII.
Imttcom ttnmmtipsmftrimficwsfmiMs Trmt>
eifii pcnutmHtm ttrtmptHfer* ftcm €tm»
piBitur.
CVm beams FmacUcas caola nnedicatio^
nss foifTet ad qclendam locfi rratmm»ac«
'- A' Tt ipfa die, qoa debebit prxdicare,
D d d 4 _ foidam
s
?7*
quidam paoper & infirmus yemm ad cum:qut
id oleum compatiens , ccepit diccrc focio (uo
dc paopcrtttc 6c infirmitate ipfius. Etaitillc
ibcioseiosi Fratcr, vcram eft, qudd ifte fat is
pauper vidctur, fed forte* in tota prouiocia non
cftaliqois voluotate ditiorillo. Etftatimre-
prehenfus dare a beato Francifco, dixit cul-
j>am fuaro & ait ci beatus Francifcus: Vis de
Aocfacccepoeniteatiamvqoam dicam tibi? Qui
refpondit: Libentcrfaciam. Et dixit ei: Vadc,
& exue tuoicam tuara, fc proi jce te nudum ad
pedes pauperis, & dices ei, quomodo peccafti
in ipfo detraheado fibi,& die ei, yt oretpro te.
luit ergd illc, & fecit omnia, qus dixerat llli
beatus Francifcos. Quo facia lurrexit, &in-
duit tuoicam fuam, & reuerfus eft ad beatum
Jrancifcum. Etait ■beatus Francifcos: yis
Judicium temcrariunu
cms diet, atcoleront Patriarchs contra com
querelas dicentes : Propter quid Girouagus
ifte angelico babitui monachorum dciogat,
ciicumducens fecum iftam rouherem ? Mox
ergo Dei. famulus yolens ptohibeie contri
Dcum commifla peccata, tanquam qui ad hoc
officium a Deo effet prouc&us, prxcepirmo-
lierem quidem flagcllis cacdi , & fcparari ab
co, ipfum autem vexberari, & in carcerem fe-
cretc retrudi, Dom yero cum omni edentate
iufliofan&i in opus prodirct, nonparcentci
ei, ccciderunt cum guuicer Ecdcfia? defenfo*
res* Apparuit autem cinode per ?ifom raona-
chus, oftendens ei dorfum fuum putreftduro,
dicensei: Ita placet tibi, Dominc Patriate hi,
ctcdemjbi hac yoa yicccrrafti vthomo: &
hsc dittos difceffic ab eo. Maoc yeio fado,
fcire quomodo peccafti in illo, imd in Chri- recordans vifionis nodis ledebat fuper ledum
fto/ Cum yides paupercm, debes confidcrare
ilium, in cuius nomine yenit, j. Chriftum, qui
noftram paupertatem, & infiflnitatem aflum*
pfit. Nam infirmitas & paupertas iftins eft
quoddam fpeculum nobis, per quod fpeculart
& confidcrare dcbcmus,cuxn pietate iofirraita-
tern & paupertatem Domini noftrilefo Chri-
fti.S.Antoniusp ilhift.tiu %4.csp.i.§. 2. In
Chronic* GaJUco /.&. c*p. 4$.
BlIMFlTU VIIL
Judicfins temorarii loannes T.letmofyn*rius mo*
MMcbtim fororem muliertm circumdncentem,
i Domino pro errore rtprokonditur.
«
SVperhonorabat quidem Temper mpnachi-
com fchema fan&us Ioannes,& colebat.fic
compatiebatur, vbimaximi refpiciebat mona-
chum corporabbos ytilitatibus coangufta*
tnm.Habebat autem & hoc fuper multos prsc*
cipoom, quia accufationem qoalemcumque fi-
ne mendacem , fiue.yeracem non fufcipicbat
contra aliquem circumamidum monachico
ttabtto. Semel enim euenit eum ex immiffio-
xte quorundam criminatorom pertuliiTealiqoid
tale, qoodam monacho circumeutcin ciuitatc
com yoa puclla iuuencula, & petente eleemo-
(jnam per dies aliquot,quidam qui hoc viderac
JcancUfiwu Ant, cxiftim ate fquc quod mulicr
fuum mceftos, mittit itaque ftatim, & conuo-
cat per cancellarium fuum monachom de loco,
in quo erat reclufus, cogitans intra fe fi fimile
efletei quino&u fibi apparoerat. Cum ergo*
yeoiffetcom laborcmukof neqoeeniaipro*
Sterplagas moueti poterat ) vultumeius fi*
ens Patiiarcha, remanfit fine yoce immobi-
lis non yalens loqoi , folilm totem mann foa
innuitj yt federct propfe fe in leexulo fuo. In
femetipfum crg6 teuerfus rogauit monacoam
Itraccio&um lintco , yt fine vcrecundia difpo*
iaret fe , quatenus yidcrct dorfom eius, fi its
effet, ficoti io fomois ridcrat,. yix ergd (tufas,
yt id ageret difpoliaoit fe« Cim erg6 difpolia*
xetur, vt mooftraret dorfom fuom fando,p«
adinirandum Dei coofiliom folutus eft , quo
erat iodutus, ami&us, & cecidit in terrain^ ft
yiderunt eum omnes.efle conuchum, fed quia
recenserati nulli exiftebat hoc manifeihun.
Videntibus ergd cum omnibus ,,. ft £ioclo
Ppntifice, Ac maximd doifi ciat peroicio&
▼erbcra, mittens mox abiecit qui honcincon-
fiderati traclaocront. Venerabilifiimo autem
monacho dixit cum ignorantia fe in eum pec*
cafle, & in Deum yerum, & admonens cum.
Non, !nquit,fili,im fine cuftodia in doitatibot
cocxucrfari eos oportct, qui faodo Angdico
yeftro indumento circumami&i font, raiii-
md 8c focpninam circomdocere ad fcandalam
yidentium. Tunc monachoa com magna hu-
- Militate
Judicium temerarium.'
179
militate rationem reddebat firoclo , dicens: git Conftantinopolim, hot di&ene infills, tri*
Crede Domine non mentior. Gaza; cram ante Sis ra&us eft ?fqae ad mortem. Tempore reri
paocoa dies hoj, ft exennte me de ciuitate, ?t tran(a&o , confidente eo ma dierum com qni-
venirem , ft la! a tar cm fan&um Abbam Ci- ^nfdam clericis, ft fermoncm animal vtiiciri
rum , obniat mihi hate bene vifa paella foria
poruro, refpere iam incumbente, ft occurrens
ad pedes meos rogabat, vt mecam amhnlarer,
diccbat enim fe ^iebrxam ciTe* e* velle fieri
ChriftianaiB,ft ccepit adiurarc me verbis hor «
ribiiibus , vt non dimitterem perirticam • Ti-
mens itaqne ego indicium Dei , fompfi earn,
sftimans quod non mitteret teotationem fa-
thanas fpadonibus. Neleiebam rerd,qu6dne-
mini par cat; igitar venientibus nrfbts (ancziffi-
me,ft orationcm pcrffcicntibus, baptizaui earn
ad fan&um Abbam Cirum , ft circoiai cum et
in fimplidtatc, modicum ezpofcens fumptum,
quatenus induced cam in monafterium. Cdm
hxcaudiflet Patriarcha, dizlt: Pap£quotab*
fcflfos feruos habet Deus,ft nefcimns nos hu-
miles'ft narranit his, qni prsfto erant vifionc*, fufionem omninc* non curans,dicit ci:Seque»
monente , Tenic in mediam ft memoria iuoc-
nis, qni anciUam Dei rapnerac , ftccepernnt
qoi fando affidebant anathematizarc takm
iuuenem , tanquain qni duas animaa perdidit,
fuam fcilicet , ft (an&icnonialis • Compefcaic
crgd,ft rcfecauic eas bcatus, dicens: Ne 61ij,ne
fie. Nam oftendam Yobis,quia ft rosduo pec-
cata facitis: mum qnidem, quia tranfgredimi-
nimandatom dicentis: Nokte indicate, ft non
iodicabimini . Dei ode, quia nefcitis certids £
vfque hodie peccent, ft to n6 pceniteanr. Legi
enim vitam f atria aliquid talc habentcm> quia
in cinitate quadam duo monachi adicrunt ia
monaftcriom,ft cum tianfitet vnus pet locum,
clamabat ei vna fornicaria. Salna me pater : y t
Chriftus meretricem. Ille verd hominnm con*
quam ridcrat no&u de co , ft protulit Patriar-
cha centum numifmata de manu dacorns ei.
Dei antem amicus ille ▼ere* monachus no paf-
fos aliquid acciperc-ez eis , dignnm memoria
locatns eft vcrbum ad Patriarcham , dicens:
Ego non poftulo* Domine, hoc, monachus
eoim fifidem habet, horum non indiget,fian-
tcm horum eget, fidem non habet. Quod ma*
zinc* amplins fatisfecit omnibus qui audiera t,
qood fernns Dei eflct . Genu ergo fiezit Pa-
triarchs , ft czijt in pace. Ex tunc igitor plus
honorabatf ft hofpiciorecipiebat mooachos,
& bonos amicos Chrifti , ft arftimatos maios,
ft asdificauit moz zeoodochifi fcorfum, ft ap-
pcllauit hoe receptacntiiomnifi monachornm.
llriitm $• 14.
ExiMPLYM IX.
luiici* temtrsriM vitanda loMtmts 'Eleemofyna •
rim fuUbro ixtmflo demonftr*uit.
•
Vm omnibus bonis fuis ft hoc beams
pouidebat,qaod non condemnaret pro-
ximum, nee condemnantem recuperet, Dicam
▼crd eius do&rinam omnibus proficnam de
hoc. Ionenis quidam, rapiensmonacham^-
me. Bt tenens earn per mannm czijt publicd i%\
ciuitate omnibus afpicientibns. Facia eft ergfr
fama , quia Abbas accepitmnlierem dominam
Porphiriam fita enim f ocabatnr ) Pergentibnt
ergo eis, vt mitteret earn in monafterium, in*
uenit mnlier puerum in terra proiedum, ft fa-
ftuliteum, ytnutrixet ilium • Itaque quidam
poft annum tenerunt in pauiam, ?bierat Ab-
bas , ft Porphiria, quae raerat de meretricibus»
ft ridentcs cam habentcm pueruni , dieunt eb
Veraciter bonom Abbatipattom genuifti,non*
dam enim iandhun fchemaacceperat. fiuntct
ergo T/rnm qni viderant earn ( indeenim Ab-
bas tnlerat illam ) difTamauetat,qnia genoit de
Abbate Porphiria Jt nos vidimus puerulum o«
cnlisnoflrisfimil£ei. Quando erg6 cognoniC
ex Deo Abbas obitnm fuum, dicit Nonnae Pe-
lagicJ fie enim mutanit nomep eina , jnando
ttadiditcifandufdiema.)BamusTyru, quit
habeo illic refponfnm* ft tolo f t reniasmeci.
Illayer6 n6 voles contradiceree^fecnta eft eis,
ft renernnt ambo, habentes ft pueralnm fepte
annoram eziftentem. Com ergo segrota&ec
Abbas in infirmitate ad mortem , afcenderant
ad vifiutionem eius de ciuiute ▼fque ad c£tom
animar, ft dicit: Adferteprunas. luqnecnm
Tcniffct Uuuibnlom plenum prunis, tola eas ia
Dddd 1 refti-
5 to Judicium tern wariam*
veftimennmi fuam, ft ate: Credite rratret quia Vide, dic*i: Domiftc Bfrrc*,mtra in prettyte?
ficnt coftodinit Dcoi rubutn incombuftom ab ? ^^ ' *-«■-- - - •
igne ». ft ficat Hec hanc tonicam meant accen-
aerunt prune iftte : tea nee ego cognoni pec-
catum mulierit huiua . Be omnet mirati font,
quomodo non ardebac ▼eftimentum ab igne,
ft glohficaucrunt Deoro habentem occultot
iefuot. Bx occafioneautemNonnePelagur
quondam merctricit , ft aha/omicatriccs fc-
cuta» funteau , abrcnunctantet mundocum ea
nergentet in monafterium eiui • Seruut enim
Dei monaebvt qui totonderat cam, poftquam
fctiifecit omnibnf , tradidic Deo fpiritom in
face, ideo ( inqait ) diep robit, 6 fili, ne nrtc-
^ipitea fitia ad condemnanda ft tudtcanaa a-
Vena. 2* v$$s 5. Usmtit Ll*§moJyiwij f*47*
£ X E>U P L T 11 X •
imdkU fmodiceptw efifsnBus Effrtm^ q*ivi-
d**s glorism txttriorf f*n&i BMfiltj oJUnfmn
fibi cctLmi> Mw$fsn&itMt*m n$n credutit*
&An&ue Abbaa Eft ens, cum effec in eremo,
aodiena opera S. Bafilif , fine inrermiffionc
poftulabat fibi qnalia eflctrcoelari • In extafi
ObftupsitergoEirrcm, ftgcnufiexk
dicem : Vctemagnua Baftiiut ,.?ete column*
ignit Bafiliua > me* Spirirutian&tMloqoirar
per of eius . Intrant itaqnc poft impletionem
mintftcrij fecretarium, Bafilint firiutaait cuxn
diccna : Bene venifti, 6 pacer filioram cicmi,
Jutmulapkcafti in eadifripulot Cbnlii, *
aunonet climlnafti • Venifti Ttderc homi-
ncm peccatorcm, Deus rctribnat tibfc £c com
ei omnia, quae in cordd (bo erant, pracdixifiet,
communicautr ipfc ft interpret eiutdemtot*
but (an&i . Bt ncicnre eo cJuritat€ni,rogtuu,
vt a. Domino poftularet , qnatenut Gtxce lo*
qucteeur,quia)t: Super virrntem meant pofto.
lafti , rem poftulemoa Deum qui folaotatem
timencinm feraciet,ftc. Cnmqucra6a orario.
ne furrcxiflcm, dixit ei Bafilint* Cor non tea-
pit ordinationetn pretbyceri) f quia decet t&
RefponditBfircm: Quia peccator fiun. Btia-
eentibot eii in terra, pofuit Bafiliut maauB in
Bffircm dicena. Quae Tunc diacont. Tunc Cut.
Ant ErTrcm Graccalingua refpondit, Safdpe,
blua, miferere, ft cododa noa Deut toa gram.
Et fpkitualitcr Istantea per triduum , eo qood
Grkc£ loqudretux glorincaoerunt Dean. Kt
ttgd fa&ot, ridit colnmnam igo«> tnio* caput ordinant tanftna Bafiliut imcrprcrem cfaco*
Cartingcbat in coelum , ft audiuit voccm de* nam » ipfom tcro pretbyterum, dimifiteosia
per diccntcm : Talk eft magnnt Bafiliut. E t pace. Tom. i . S*rq$ invuU Fmnm in vks S.
aGrdpiena tnterpretem ( nefciebat enim Grcce Mffrtm.
loqoi } venit C«raream. In fcfto autenT Theo-
pwmiat inrrana eiarn Bcclefiam, ▼iditproce* Eximplvm XI.
dentem Bafilinm in ftola Candida cum clcro
candidifero. Ecaitinterpretifoo: Inranum
bboniinmua ( vt fufpicor ; fratez. Iftecnim in
tali ordine com fit, non eft qaemadmodii ridi,
ft ftant dicebat fecum : Not qui portauimua
vondot diei ft cftut nihil confecuri f«maat ft
hie cum fit in tali honore colomna ignit eft.
Hare eo dicente,mifit Guidut Arcbidiaconum
fuum, dicent: Vade circa portam Gcddcnta*
lem, ft inueniet in angolo Abbacem com aire-
foquodam , roca com ad me. Refpondit Ef«
frem per intcrpretem* Errafti frater, noa pcre-
frini fumut • Bt abicna Arcbidtaconnt retulit
kc Archiepifiropo. Quo facto t librot legente
▼idit (andna Effirem igneam ltnguam loqnen*
•cm pa oa doaJit dicit fimftot Archidiacono:
luAicio tmfrarU ft Annum eH irtmit*, f*
biMtum Gr$gori*m m Fafstus gUrismttmr
ftorm dimti*r*m tjf$ mn cntfmi$.
EO tempore rnitqnidam eremitafiini*
gn* tinutit, qui omnia propter Deom
reliqnerat , ft nihil nifi rnam cartam poffide.
bat 9 quam blandiena Gepeqoaficohabitatri-
cemin fuit gremi)t confonebat. Oraoit igitur
Deum , tt fibi dignaretnr oftendcre com qoo
(bturc remuAefattonia manfioncm fperarer,
quiilliut amore nil ex fecoti dinttijt poffik-
ret. Qttadam igitur node fibi renelatnr,vt coot
Gregorio Romano Pontifice manfionem fibi
fperare deberot • At UIc rortucx ingefluTccsf ,
parom
Judicium diainum- Iurare. ^ ^8t
param fibi yoiuntariam pauper catena profuille ccclcftc credendum eft, omnes umS paruolos
putabat, fi com eo remuneration em acciperer,
qaicaotis muodialibus ditmijs abundare&Cu
ergo Grcgori j diuirias fax paupertati die, no-
deque fuipirando cooferret,alia node audiuit
Dominom dicentem fibi : Cam diuicem non
potfefiio diuitiarum, fed cupido facial, car aa-
desraam paupercatem Gregory diuitijs com -
parare, qui magis iilam cattam, quam babes,
qaoridie palpando diligere comprobaris, qua
iUe taatat diuitias* quat non amando, fed con-
cemnendo , 6c conclis iiberaliter largiendo di-
fpergit ? Itaque foutarius Deo gratias rctulit,
& qui meritnm faom decreniffe putauerat , fi
Grcgorioconfexretur, orarecerpit, ncomco
maniionem quandoque percipere mereretur.
l»vi$m S. Qreg$rif Vmpt M.%. c. 59. Vidittum
tit. ZlumojyBA ex.11. & tit. lnuidis 9.
IVDICIVM DIflNVM.
Adikdicium Diiiujftpromcstus , §sdem hers
sd qu*m citstm erst , fubit* nmu fuhU-
tus tft.
Bcitat Gobclino* in Chronica fua, quod
anno Domini iooj. tepore NemTrexd
decicm Bpifcopi Paduenfis.Hic Bpifcopus to-
loit monaftcrium Corbienfc caufla corre&io-
m* ? fitarcSed Voalo Abbas Bpifcopo reftitic.
Quart ad inftantiam Bpifcopi Abbas ab Im-
peratore de Abbatia depofitns • Poftea accidit
quod qoidam monachal etafdem monafterij
Bofo nomine, Epifcopmn .volenti ibi qnadatn
▼icecelebrarc, prohibit* & prcparamenta al-
taris ptoiccit, Qnare Bpifcopna illu monachu
ad tribunal clcaait . Vnde poftea accidie quod
eadem bora qua Bpifcopna deccflit, kicBofo
fab manrousradentis fibi barb* fubiraftea mor-
tedtfecit. G$tfck*kMsfir.i6.lit.I.fMr.dftim*l.
IVRARB.
BxiMPLVM I.
ftm qninqm annorum mshdictn fititm , sd
ET fi omnes baptizatos infantes , atque in
cade inniatui moricwes ingecdi xcgoum
qui fcilicet Joqoipoffunt, rcgna ceeleftia in-
gredi credendnm non eft: quia nonnollis par-
uulis eiufdem regni ccelcftisaditusA parent*-
bus claaditur,fimalenatriantar*Nam qmdam
vir cundis in hac ?rbe noriflimns ante men*
nio filmavhabukannoru { ficut arbitrorj quin-
que: qu€nimis carnal iterdiligcns rem ifilna».
viebat: atque idcparuolus ( quod didugrauc
eft ) mbzTceiusanimoaJiqoid obfticifletsma«
ieftatem Dei blafphemsre confucocrat.Qoiia
kacluite triennium monalitate percuflus *entt
ad mortem. Cumquc earn funs pater in final
teneret ( ficut hi teftati funt qui prefcntea
ruerur ; roalignos ad fe fpiritus veniflc tr em£-
tibus oculis pner afpieiens , catpit clamaret
Obfta pater, obfta. Qui clamana declinabat
faciem, n fe ab eis in Sou patrit abfcondcrcr.
Quern cum ille trementem seqnirerec , qui! |*
Yideret, puer adiunxit, dicens: Maori homines
renerunt^qui me toUere ?oloot. Qui com hoc
dixiffet , rnateftatis nomenprotinus blafphc-
mauit, & animam reddidit . Vt enim omnipo-
tens Dens oft£derer,pro quo roan taltbus huT-
fet execnuDribna tradttus, vnde ?iuentem pater
iuus nolluie corrigere, hocmorictempermifir
iterate : ft qui dm per dioinitatis pariendam
Uafphemns ▼ixerat^ quandoque per dioinitatii
iudicium blafpbemare^acmorererurqoatennt
reatum fuum pater eius agnofceret# qui parooli
fili j animam ncgligens , non paruolum pecca*
torem gehennss ignibnsnotruTct. Csp. 18. 1 ^
*""' ' D. Grexorij.
Exb
PLTM If.
Chttfiui cnidsm viroprobo mifirMtittrpUg*.
tut *p*r*ns .dixit tuthousfu* t**U Uftenu
fmfft quofdMm qui teffnu ludmniwtbm*.
& blajfrbtmshmt*
IN Icabami* par tibus , Trbe Louanio, ci-
uem vidimus generofum Sc bonum , qui
. node fan&a parafceoes ad matntinas iur«
gens , tranfibat ante cellarium , in quo per-
ditiffimi adolefcentes ad iudum tefierarum
fedentea , blafphemijs 9c iuramentis ad in*
tticem contendebant . Tranficna aotem ciuit
D ddd i inuenic
582,
inuenic homines plate* ante ctllaxtum , qui
magno murmure plangebant homincm quem-
damigootum plagatum miferabiliter, &fan-
guinc cruentatum . Qui cum quaercret aufto-
rem latfionis tantse quis cffet , refpondcrunt.
Ifti iuucncS) qui hie in ccllaxio ad tcfletas lu-
dunt. Moz ingreffus ciuis improper at ludenti-
bus tali node: & duris vcrbif interrogat, cut
homincm ignotum ingreffum ad eos tarn cru-
deliter verbcraflcnt t Attoniti autcm iuuenes,
xtegant aliquem ad eos intiaffc poftquam con-
federal , aflerentes nullum ab eis verbo, vcl
TCtbcrc laceflitum. Et moz cum due furgen-
ces, omncs quxrunt homincm cruentatum ncc
inueniunt % Conucrfiquc fiuguli ad feipfos, a-
oimaduettunt iuramentis fuis terribilibus, rur«
fum Chriftum Dominum contumelijs affe-
ctum , rurfum improperijs crucian. Hacc cum
mihi fratcr ordinis Prxdicatorum fub dubio
retnliflct , ego ipfe in di&am Ttbcm veniens
interrogaui, 6c qusefiunreritatem rci, & is qui
nouit Cub prxftito iuramento narrauit rt fcri*
pfimus. Addiditquoqae, qodd Dominus do-
snus, in cuius cellario lufores federant , di&o
facia tanta contritione permotuseft , Yt me>
diante ciue illo, qui hoc oarrauit , enm rzore
omnia bona diirideret, qua; per ?fura rapuerar,
iniuriaris reftituerer, Jk vitam fuam beatiflime*
tcrminaret. Thomtu Csntip. d$ propria at iktts
Apum> lib. %• c. 49. p. 1 o.
ElSMPLTU III.
lurtrein msreantijs noUntes , primum de ps*-
ptrati funt fed poffe* multum dittti.
Vo ciues Colonieofes , inter cetera fua
peccata, confetti funt duo peccttorum
genera , que quidem in fe valde (tint magna,
Beet propter frfum mercatoribus maxim c par-
ua rideantur,& quafi nulla: m£dacium fci licet,
atque periurium : Domine, inquiunt, pane
nihil poffumus emere , nihil vendere , nifi
oporteatnos.mentiri»iurare, & faspe periurare.
Qcgibus cum diceret plebanus * Peccata ifta
funt valde grauia,fc a Saluatore prohibita,ipfo
dicente-.Sitfermo Teller: eft,eft$non, non.
Reffonderunt: N6 polfumus hoc pr*ceptum
Jurarc.
in negotiationibns noflris cuftodire. Ait facet-
dos: Vtiminiconfiliomco, & bene facccdct
t obis. Nolite mentiti, nolite iurare,ftcutmcr-
catum ? eftrum dare tultis , ficipfum laudate*
Et promiferunt ei, quia tentare tetient too
anno: hoc enim petiuit.Impedienteeos fatha-
na,qui temper laluti humanac adacrfatur,panc
nihil anno illo Tendcrc potuerunt. ReuerGque
anno euoluto ad fuum plebanum , dixcrunc:
Obedientia huius anni multum fuit nobis
damnofa, homines a nobis defluunt, nee
aliquid fine iuramento Tendcrc poflumufcTuc
facerdos : Nolite timere , quia fentatio eft:
fiznm tenete in corde vcftro , quod nulla id-
uerfitas > nulla paupertas ?os a tali propofito
aoertat,& Dominus robis benedicet, Ptomife.
rutque ei, Domino infptrante , quia cuftodirt
vellent eios confilium , & Domini prarceprom
per omncs dies ritae fua?, etiamfi oportereteos
mendicare, Miratcs : ftatim Dominus iromif-
fam compefcuit tentatiooem, & cceperaotcos
homines plus quam czteros mercitores fte-
quentare, fa&ique funt in breui diuites , ica n
mirarentur . Br reuerfi ad fuum confeflbxem,
gratias egerut, ei qudd per eius falubre confi-
ture a tarn grauibus pcccaiis forent eionatri,
ft foris in rebus dStati, Cdfarius /.-$ . c. jS.
Exiuutm IV.
lut amentum falfum fscitns ludf Cbrtti'tMW
a curru opprimiturfftdpff hautmNiaUtm
rtfmfcitMtHf,
Egitur in vita (andi Nicolai \ quod tit
quidam ab rno Iudaro quandam (urn-
mam pecuniae mstu6accepit,iurans fuperalta*
re fandli Nicolai f cum alium fideiu/Torenba*
here nequiret ) qudd quanto citttls poffct fibi
redderet. Tenente illo diu illam pcconiacn.Ia-
dsrus earn expoftulat , fed ipfe earn fibi reddi-
diffc affirmat. Trahit ergo eum ad iadiciam,&
ioramentum indicitur debitori . Me biculnm
cauatum, que anro minuto impleuerat , fecon
detulerar, ac fi eius admintculo indigeret. Vo-
lens igttur iuramentumfacere,Iud«o baculom
tradidit referuandum • Iurauit ille quod plus
fibi reddjdic! quam debexct. FaAo autem ion-
meoto#
Jurar&
mento,baculum fuumrcpetijrj& Iudarnsigoa-
ru$ aftuti* cam fibi reddidit. Rcdicns autem
qui fraudem fecerat, in quodam biuio oppref-
fos fomoo corruit, cutrufque cum impctu ?c~
nieus earn occauit, & plenum baculam auro
fregic&aurum effudir. Audiens hoc I ad* us
concuas illuc Tcnit. Cum que dolum ridiffct,
& a molds ci fuggereretur,Yt aurum reciperet,
omnind renuitjUili qui dcrun&us fucrat,ad ?i«
tambeaci Nicolai mentis realiter, afferent fe,
5*>
ElIMPLVM Vl#
De firiuro diuinitus combufto , $ in eineru
redfifte.
ANno Dom. 1500. die 29. Nouemb. qui
incidit eo anno in diem Lunar , quidam
nomine Antduias de HaercJc vulgd Cruck,re«
deptor Yedigalium publicaru in iurifdiOione
fi hoc fieret, baptifma fufcepturum, & Chri- . & diftri&uoppidi:(u?ocant) Chcrardimon-
ftianum futurum. Continuo igicnr qui defun~
das fuerat fufcitatur, & Iudarus in Chrifti no-
mine baptixatur.Kw#»/. infye. hifi. lib. 13.
CMf. 77.
EX BMP1VM V.
Iwtmtntttm falfum $xigtns mb altero trs&us
mi indicium grtuiter flagelUtur.
v .r
Efcrt beatus Auguftinus in ferraone
quodam, qaoniam quidam bonus homo
ciraoerat qaendam ad indicium propter quan-
dam fammam pecuniae, & ille inftanterncga-
nit,6c fc ad iorametuffl exhibuit, quod alius ab
co recepic , licet fciret eum fcienter falfum in-
rare. Mox confequentt no&eraptusadiudi-
ciom , ?idit Chriftum fe den rem in fede maie-
Aatis fu*,exigentcm ab eo rationem de anima
illius , quiiurauitci, & deaniina fua propria*
qui coguouit ambas effe damnandas . Tone
qnacfiuit , cut iuramentum ab eo rccepiffet ? Et
ait : Quia ipfcmihi mcum negauit. Et iudex;
Konne potius debuifti perdere tuam fubftan-
tiam, quam ipfius,3c tuam animam/ Nonne a-
nima mcliot eft, quam omnis ilibftantia tem-
poralis) Tunc index fecit eum flagellar!. Qui
cuigilans omnia quae fibi acciderant enarrauit,
& in fignum huins , plagas in corpore , At in
dorfo luo oftendit, qui nullo modo potuit cu-
rati donee pcenituit, & Deos fibiilludindulfir.
Ser.z.infefi* Defoliations S.losnnu Baft, qui
etf 1 u eamxm 1 o. T$m fermonum ie Stnftti.
tium, in FJandria imperiali, eo yeait, dfucifa-
tufque ell in hofpitio, cui infigne Nauis au-
rea , in platea qua itur ad Abbariam t ?t cum
alijs focijs fui$ , redemptoribus item ve£iga-
liunvationcs fubduceret.Quod cum raccrent*
exorta eft quacftio inter eos dequadam pecu-
niar fumma , quam focij ipfius , aflirmabant
fuiffe Antonio rite perfolutam i probis qui-
bufdam, & fide dignis firis, quod idem Anto-
nius etiam adhibito iuramento negans , opta-
bat fe ab iHo ignc qui turn in cubiculo ardebar,
abfumi poffe, 6 quidquam rnquam tecepiffct.
focij nihilominus nihil de iurefuoremitten-
tes , contrarium afferebant, fibi pcrfoadentei,
Antonium fplcndide mentiri , dudi opinionc,
quam habebant de bona fide & integritate co-
rum » qui fc talem fumma Antonio pctfoluiffe
diccbar, qui vt iam didum eft ,96 modo ab ip-
fis, fed & ab omnibus alijs probi fidequedigni
habebantur. Quibus tamfnon commotus An«
tonius perftitit in negatione & iuramcto, quo
fe flammis & diabolo dcuouebat, fi quern vm-
quam fociorum in tali negorio derraudafler.
Quod cum Tidcrcnt, focij lufiurandum tameo
detulere , quod quidem'Antonius poftpofito
omni timore Domini , fufcepit etiam ex tem-
pore praeftandum.Socijenim quidam perfidum
hominia ingenium admiraricxpere, ftobfir-
matumin maloanimumexecrari; tam£ntotn
rei ventas parefierct, vpcariiulTerut duos Sca-
binos, in quorum maoibns & coufpecltu, nulla
habjta ratione falutis animx & ttemendi Dei
iudicij.idcm Antonius pcicrauit. Cu autem ad.
uefperafcerct » folutus eft cactus, omncfqne di«
mkG , quifqoe quo vifum eft ferccepit , parati
fequenti die rationcs conficere , remanfirqoe
Antoniua in codem hofpitio n ibi proxima
node
sU
Jurare^
«oaeduiefceret.Quapropterledamfibiftcioi raas Antonium ipfam etiam coin rcftibat
inffit , & rafcera in caroino accendi , ipfe Te cxuftum iBaeniont, praner tibulia fafciafqae
cruralcs, quae omnino illa»(a 3c iutafta man*
fenxnc , cum ioferioci tibiaram, pane , qm
fafcijs aftringebacur j fcdci cciam ipfa cm
pratcedenci no&e macula ftannea fupcrpoGta
rucrat combufta $ Matola terd liquefada e-
^ • ft ft. • • ^ • ■ •
caleraciens ante igncm fcabello infidebat aaec
lbs , atqae ita reliqaic earn bo (pes , nullum
incendij pcticulum videos, con lamp to iaai
Jini fafce priufquara e cubicuio cxitctj in
abac tunc rndecima no&is bora. Nodor- 9 ....
tons TigU iliac iter factens , ex feneftris in- rat $ fcabellum adeem cui infideneem rcli
Iblicum lumen & fplendorem in cubicuio An- qacrat bofpes Antonium penc igoeabfutnp-
v tonii aduercii , ignorans qoid hoc fibi vellec. cum. Rumor famaque cam bortendi calns
Ec quia nullum inftabat incendij penculum, : ■— " • -**- l:—
proceflit ? lecrias, exiftimans oercgrinos bo-
Jniacsefle, rcligioois ergo Adnanopolmap-
pulfos , qui feibi calefaccrcnt. Mox amen
andki yndecimi rcdit ad bofpichxm de in-
dufttia, cxploracurus nam a fplcndore nimio
aliquod imminerec incendij pcricuium; com-
que defijfle ▼iderct t fecurus receflic • Hac
ipfa nodit bora fetor Aaconij , que in pa-
m KoulaiDO, quarta miliaria pane Gerat- .
Sirnontenfis diftanrc babitabat, operabacur arsterquam quod ta&ammoxrefolutoiDcft
\ adbac ficlinumfuum colo ad nendum epca- tncineres, qui cam rdiquUconcrematicof-
bat, i ecce fubito flamma ignis proruit in -~~- ~— ;u— s- — • •«— — s~ « u^.*s u
crematbram, id eft, inftrumentum i quo
fofpendantur olWindeque inlinam ftftv-
pam fe iniecit. Quo euentu omnino atto-
ska 0 cencauic magna aqua? copja ignem cx-
tinetterc cni opprimendo it txtinguendo y«
cocam cico complenic vrbem , vidiff es bine
inde populariam accurrentes carinas, tocom*
que bolpicium incondicis clamoribus , ftre*
picuqae replemes , peas defiderio fideoA
adeo funcftum triiceque fpt&aculum. Aa-
rum argencomqne quod penes fe habebat per-
iurus, ex parte illssfum tocadumque reman-
fit: vniuerfa peennia in snanns magiftrataf
depofita. Cranium ipfam capitis comboftom
cranio altcriu* cmuuis fimile inuenram eft,
1>6ris dneribus in cematterio D. Adriaaiia
oco abieAiori iufln Curionts conditi fceie,
•ncegreffa tamen inquifirione rit* naonnn-
qne difti Antonij. Hutus rei fama cum ad
antes principnm Belgi) Albcni ft Eliiabetb*
Arcbiducom Auftri* Btuxcilas Teniffet , mi*
K • latratu , de ciulatione multnm tuit per-
territus, tf quaficapiHi capitis in ahum ri-
4erentur infiirgere, Poftera Die iUuccfcente
. aurora, triftis vnlde Ml dolens maritum flium
aid Antonium mific GerardimoateSi qn6 re*
aiess • ipfumquc Antonium adbuc decum-
bentem, rtputabat, reperient, bora Integra
S^edauit , donee furgeret. $cd cum bora
act ec, nequc tamen Antonium e* cubicuio
cxeuntem nderet, coepit fores cnbiculi pul-
(arc, 6t inclamare. n Antonium a fomno
excitaret f fe effe leuirum ipfios dicens; 8c
habere quod iafi renunttaret. Cumque nnl*
lam pi orfus haberet refponfum , fores cubi-
cal! ab bofpice refcrari soffit s Qnibus rcfe-
Mxiffi Autograph* gm&ui txcufi jftreUti «s*
if oi . $um mpffphmt X>. GmiUitl. Gsjki T*fa*
fitS. Msgdahru & Cam**. Ai'ritnfs*
VuU ttimm tit '. BUJfbtmiMextmp.i&it*
tit. Difsmtrnxtm.i. &tit. firminmfir
Mum.
IVITI'
s.
Iufthli.
A
I V 5 T r-r-i A.
Ixihh v tf I.
Ex t up t tic It.
Ikfitn,MM$monaJltrwmfu*iuftitU}li4S '
douuit quam Celkrsrttrtpotutffti
Ju* 4#Mr* hiftrtvt. ;
ABbas quidam nigri ordiius>ficut retulit
raihi quidatn Abbas de ordinc -noftro,
teimad Abbatem qucndam CLrcud lis, dices
ilii: Doisinc Abba, date niihifateem , 8c ego
dab© vobis curnumbaculum. file quid faccre
vdlccfbtirn intelligent, virum fuftepjt , har-
biium^nntauit, & quia hominem prudenjtcfci
cundem ellc cofiderauit, non multo poft Ho-
mni cuidarnoidinis noftri Abbatcm cum pre,-
feck. Eodem tempore illius fratres pro qur-
hufdam poffc/fioBibas cum quibufdam perfo*
His fccularibus contenderunt , ventjlara eft
caula coram iudicibos.fic data eft fenteuapro
Abbate & fratribus. Poftca cellcrarius Abbati
fecrcte dicebat; Dominc, beni hodie pjacita-
uioiBs: fciatts tamen caufam noftram non et
omni parte fuHTeioftam . Anditohoc terbo.
Abbas fiuis tuibitus eft,tacuit tamen Sequen-
tidie capitafam intrauYt , Ccllerarifi procla-
ioauit,dc depoftm, co quod auaritiar fua? con-
foleiis, ftppreflhieeveritatcm , Et miflbpro
aducrfari js nurrcio,ait illis. Boni homines,bo-
tia veftra, yeftralint , ego- a die hodierna nod
repetamtUa. Qui cumgaudiorecedentes, ita
in Abbatis fimplicitate & iuftitra xdifkati
funt,Ttconipundi ocius red irent,& bona, pro
quibus din contend crant,gr a to animo mona-
ltcriolibcre" conferrcntrquas cum non con/en*,
riret Abbas recipe re, refponderunt : Dominc1
quicquid noftri iuris fuit in his bonis remit-
timus,quod ad nospertinebat Deo incleemo-
finam conferiirras . Tunc primum Abbas ac-
quieuit fuareciperc , magis clauftrum fuum
sdificans fuafimpliciiuftiria,quam Cdlcra-
n us foa aftnta auahtia. CdfarMbAc*} 6 x .
Hunt r 4 nonfat!) afcifUnds f*nt prdfertim '
initcibw.
T% EFcrt bearus Bernardus lib. 4- de confide*
*^ ratione ad Eugemum fie di ecus ^ Dig tiunr
eft ad rriedhim venire factum dulcis memorie.
Martini noftri. Hie enim Card ina lis presbyter
fundus-aliqu&do legatiorie inDacia cam pau-
per rcmcauit, yt pc'nc expends Be equis defi-
cientibus TixperuediretEloretiam; Ibi Epif-
copus loci donauit ci cquuquo »i{as vfque,
ybi nose{amus,runc profecjtus eft. Poftridic
(credo J fecutus eft Epifc opus. Eratcnim eiibi
caufa ctrmaduerfario , Ic agencfi adcrat dies.
C£pitiraque requirere fufn^gia amicorum.
CumquepcT (ingulos foil ici tar ctur , ventum
Scft ad Martimim, & fiducia multo major erae
in illo , quippe qui non porter immrmor eflc
fecentis bendncij.Tum Martinu&decepifti me
v(inquit) Nefcicbam etenim tibi imminerc ne -
jpotium^Tollcautcmc^uura tuutn, eccci^n
ftabulocft, Et»horaeadem rcfiguauit. Quid
enim dices mihi Eugenia Npnealtcrius fecu*
li res eft, redijfle legatum de terra auri » fine
auro rranfiffc^fPer terram argenti, & argentu
nefciffc f Dbnum inlTiper ' quod poterat cfle
fufpcclum illico rcicciflc! Rcfert ibidem bea-
tus Bernardus. Rem loquor quam vidi. Eram
cumEpifcopo Carnotcnii Ganfrido in pani -
bus Aquitarua: , ybi idem prarful legationem
proprijs fumptibus ftrepuc adminiftramt. Et
' ccceaquodam presbyteroprarfentacascftilli
pifcis quern Tulgi vocant,Sturgione',percoit*
tatus Legatus quaoti venierit : Nonaccipio
(inquit) nils rqceperis pretium , & refignauit
folidosquinque inuito & vcrecudo.Item cum
cflemus in quod a oppido. Domina illius op-
pi di obtulit ei pro dcuotiocc cum maoutcrgia
. tres vcl duas parafides pulchras ligneastamc,
quas aliquandiu intuens homo fcrupulp^ co -
lcieuria? lauriauit cas , fed non acquieuic acci-
perc Quadoarecntcas acccpiffctjqoi ligncas
rcfutauitfO fi talium daretur copia virorum?
V,B$r?*r. Ub.+M confuUratione circs mtd'mm
Vtdt etiam tit.jiffe&.tx.i.Et tit^uchMr.ixi.
Eete IVSTI-
\
z'
#6
I'VSTITI.A Z.ELVS.
FxiNFLYM I*
*Iuftiti* cum/dam- t*p4 miracuU •fltn&tw
• &*o mpfrob*ri.
REcitat Martinus Polonus in Cbr6nka
fua7<ju6danuo Domini io6ti. fuic Papa •
Grcgorius fextusi, qui Iatroncs in partitas*
Romanis occidir per fe, facieni peregiinis fe-
curiratem.Quare cfamabatftomanMjuod cf-
fet homicida, non Papa Cui port infirmo Car-
dinaies dfxerunt, quod non liccreteu mincer
Papas in Ecclefia S. Petri fepdiri.Qinbus rcf-
pondit: quod ftulte loquerencur>quoniam E«
zechiel9. Domious prarcepit Saccrdocibus,
quod fe deberent poncre murum pro domo
Iufl:itiae2clus.-Kafolu$ KfagpiW
facie,dicens> Nuncconfido quodiacrtficivm1
de manu mea accipict pmnipptens . In qua
nufla dum diccret;Ecclcu*am tuam pacificare,
iuuarc,& cuftedire, &-regeixdigDeris , niuea-
columba cun&is -▼idemious fupcr cum dct
cendic , &alis cxpanfis • fuper -caput ;eiu*fic
manfic in filcntjo>donec (acrificium implere*
tUT'GotfihsUmfor* ^pfir.tfiiu* cittt.tx $#•
EARiOXVS MAGNVS.
»
Znrolm Mdgnus ptr kmtum Iscohmtfo
nwnum p$tefi*u> eripiittr*' V
|7y Vfdamvir nomine Turpimis erat apud
^V^Vieunam in Ecclefia aotcakarcoram,
& cum raptus in extafim pfalmum, Deusin
adiutorium cancarct > vidittetroramfpirituu
Ifracl, fie ipfc feciffet, tame iu flic, quod corpus * agmina prercrirc , & tendcrfi Locharingiam,
(bum morcuum ponerecur extra Ecclefiam S.
Petri.-fi voluntatc dhiina re&rarctur^n Eccle-
fiam corpus infer rent ,fi autem non.de corpo*
te facercnt,quod vclfcnt.Pbftea turbo diuini-
tit venit Ecclefiam apericns,pra?di Aum cor*
pus imponendum moaQktSLuU.GosfibtlcMfer.
2+circsJ>p*mp*r.hiem.
impltm IK
ItfHtid njtlur eoinmbt niued tfparitiontb
Dt$ tpffofatm**
quosomncs quidam fimilis anhiopialonge
infequebatur lento gcadu Cut di xittQgp ceo-
ditis'Aquif. ranum,inquic,ad mortem Karolii
vteiusfmritumad tartara rapiarous. Tunc
illc ; Adiuro per nomen Domini noftri Icfo
Cbrifti, vfpcradto ittnerc ad me redcas . Vix
cxpleto pfalmo ad eum redictuceodem ordt-
nc,& dixit nouiuimo, cui primii locuiusfue*
rat.Qoid cgiftis* Galicaim*,inquic,fio€capi-
tc(fan&om IacobumfigruTw>toct & tamos
lap ides A ligna innumcrabafil icarum Cuanim
inrtatcrappUiit^ quod magis appendciui*
bona,qua^ mala>&idcircoanimalneHlsnO''
CYm quodam teporecaptr cflcht tres fa- bis abffculit , & his dictiseuanuic • Vim***"*'
bricacorcsfalfarmoncca^qaimor adiu- $e..hiftoT.li*i4*c*i$.,-
dicarifunc talicrimineperuulgati per AngliaV
ftilicet per manuum abfeiffionem, quod dum '
peruenit ad Archiepifcopum Cantuarienfcm.
Die aurenrPentecoftcs celebracurus- mi flam,
per cun&atus vtrum lex impleta cflct/Rclppn-
fum<cft ei ob reuerentiam diei fcfti dilacam cf-
(t pcenam vfque in craftinum. Refpondir,ne-
quaquam . Ego hodie de altari non abfeedam '■
donee fuftrnuerit pcenam : Nam negotium ad
me refpictt : ipfr enim* viri in potcftatecius
crane Hoc dixie, & pro eis qui perdituri eric
manus, plorans oftendit* qua afFcdione hoc
ifacric^uibus punitis afecdit ad altarclasu
J*
taborao:
Exx ir p l vii" I-
Lkhrantit Macarij manus Amtmrnt*0!'
cuUms, dixit z Mulls virtuidenuuvb**
i&is egreditur*
\T Ehit Abbat Macarius inaior ad Attatco
^'Aatonium -in montcms Str cum puiiaicl
oftium exiuic^d eum,flc dixitci :To qu'*f$f
Et ait: Ego film Macarius , & claodeos otba
incroiic, & dimifit cumforis. Et cumTidiflct
ppftea*
JLdbotftc. $87
Wktpaettnrfamciuavtyctvit ei,3t gaudcns dixit iuucnis ille patri'Tuo.'Mox ttyeniebata
diceb* a-Moltum tempos eft ei quo defide- opcrari, pater, cum yidiflem mukirudtnc hac
labamao'dicot de ce. Exhibens ei bofpitalita fpioar a & tribulortf, rcuocabar ab afluptiooe
«em rcfecst cu»,crat enim fcflus de mulco Ur laborif ,* 4 tribulationc proijeieba me in ter-
i>orc. Ve/jrcre autcm fa&o infudit fibi Abbas ram,& dormicba. Tunc dixit ci pater fuus.Fili
Amooius modicatf almas , & dixitci Abbas ad menfu ra latitudiois ,qua iacens terra occu -
MacariusxDa mihi>vt & qgo tnfundam quod pas, per dies fingulos operare, & tta paulatim
jDpcrcr. lllcautem dixit. £Jon habeo plus. Et proncict opustuu»dt tu pufillanimis ooneffi-
faciens fafciculum maiorcmiufuditcum, 6c xieris. Quod cum audi net iuueuis, fecit fic^c*
fedemes afero,& colloque'tes de v tilitatc aoi- .paruo teporc purgata eft, & cxculta pofleffio
marum ractebitplcttam,fiuc fnniculum ftra- xius.Ita ergo dc tu fratcr paulatim operare, &
mineum, & ipfa plcda per feoeftiam dcicea- jk> deficies, Ac Deus per gratia fua reftituet ce
.debar in (peloncam ,^"ingrediens manelair* jtctuprioriordim tuo .Hoc audito fratcr illc
ftusAmomus xiditcoUcctioncm piedaram
Abbatis Macarij.Sc admirarus cft.de ofculans
matins eios dicebat. Muita Tirtus de-ma nibus
ifbsegredituf .Ex lib. do&rw*J*trum libit
frrtumdintmim)}.
IxSUPiTlf n*
JjAiTMfi mnnibum doctfur fitter t nuiprd ni~
mi*trih$il*t$onenHn*ch*Umvit*m nmifiu
F
Utter quidam jncidens in tentatibnem
tribulando perdiditrcgulam monachi,&
.cum itcrum vellcj; obfcruamix rcgularis fibi
xfareprincipia, Jk tribulationc impediebatur,
& dicebat in feip(btquado habeo jne ira inue-
,DireGcut4aJiquandoeramf &. deficient animq
non prcualcbat vel incbojtre opera mooachi.
Vcuicns autcm ad quendam fcnem.narrauirti
qua; agebantur circa ipfumrfenex aute audits
eaquibu^affligebatur^ adhibuit ei taleexem-
flumdiceus: Homo quidam habuit poficifio-
nem,6c negjigentia eiusjn femes jedada eft.
& rcplcta eft tribulis ic (piais Vjfiim eft aut£
ei poftea , vtexcolercteam, & dixit filio (bo:
Vadc,6cpurga agrospofleffionis illius.EtTC-
nit filius, Tt purgaret • Qui cdm refpexiflet,
Tiditmulritudiae tribuloru 5c (j>inarii»iticre~
uifle,tc deficits animo dixit in fcipfo;quando
habeo h?c omnia eradicate tic purgarc?& pro-
ijcics (e in terram ccepit dor mire, hoc aute fe-
cit mqltis diebus. Port hoc venit parercius,YJt
Tideret quod (gcerar,& inuenit eu nihil opera*
*u,& dixit ei^uareY% modojiihilfeciftirEt
abijt, £c oUvpatiexia fed^sefficicbat ficut cdo-
jftusruerat a fene. £t ficinucnics requie pro*
moucbatuxper Dominu Chtiftu lbiJLn**4y
IZIMFLTM III.
laborer* nolens Utmmi brink, fid Angili* • *
tarn vitnm Ant in inchomm t kfrstre
frcfrio txcttiUUut.
DIcente Abbate Ioanne brcuis ftature^quia
dixerit aliquando fratri fuo maiori.Volo
effe (ecurus,/icut Angclifuntfccuri nihil ope*
rantes , &d fine intcrmifiione collaudantes
*Dcu, Jk jnox (pol ians ie^o.quo vcftitu* crat,
jibijtia<remum, & faftaibi Ynahcbdomada,
xcuerfuseftad fcacrem fuum.& dumpuKarer
oftium refpondi t xi antequam aperirer9dic€ss
X^uis es tu?Et illc dixit: Ego firav.Ioannes.Et
rclpondens fratcr cius»dixit ei:Ioannes Ange-
las faftus eft , &v{tra inter homines non eft,
Ille autcm pul&bat dicens :£gofum. Etnon
jipcruit ei,tcd dimjfit eum afBjjgi vfquc mane.
Poftea aperi ens dixit ei.Si homo <s,jopus ha-
1>c5 itcrum opetaritnviuas.$iautem.Angetus
es,quid quxris intrare eella?iEtilIe pochiten-
tiam agens , dixit . Ignofce mihi fratcr , quia
peccau&.i£ii. nnm'ii.UM Mfcriftioni.
ExiutLi u IV.
m
Lnbirim mxnuum dijfksdent^m ftntrtm Ab*
bnt Siluanuiionio ieinmiQ mfwmnnlu
VEnit quidam fratet ad Abbatem Silua-
numin montemSina»&Yiditfratres o-
£ccci /Mantes,
583 ' t«*or&e. . ,
perantes,& dixit fcw;NoJitebpc*aricibSqui cum:Qirf8, itt|j«ft,fta«r ck iftad ojjui qnod
pcrit. Maria enira oprimam partem elegit. Et
dixie Cenex difcipulo fuo t Voca Zachariam>$e
mitw ilium fratrem in cellam,vbi nihil eft.Et
cum fadta cflet hora nona,intedebat ad oftiu,
fi mitterent,& vocarenteumad manducandu , -, ,
Et cum nemo lbqueretur ei , furgens venit ad qui tibi in hot operc non cam adiucor , qnlra
fencm,& dicitei:Abba, fratres hodic non co~ violentiflSmus impulfor inftabat . C*ffi<
medefuntfEt dixit fenex/Etiam iam corned c- CtlUt ).c*p t.
turn ? Et dixit ei f rater i He: Et quare me no vo-
vum;v{U5y» ui^w»i **«■»* *»• ••**•« vy«« «jhv«
agisP La&orauimuf^oquttjContraiftud duri£
(imum (axum.vixquepotmnHis aliquandoiU
ludconterere.Adhsc (enex; Bcncduiftivix
potuiraus: non cnim foluseras»cum iftud cz*
deres, fed fiiit tecum alius, quem non ridift,
- mm m • A • %
cadi/ Et refpondit fenex : Tu homo (piritua-
lises,& hohindiges hoc tibb.nos au tern caf-
naies fumus,ftc volentes manducare, jpropter-
ea of eramur manibus nofiris Tu rero partem
bonam elcgifti , legem tota dic.& nolens fu>
mere carnalcm cibum Qui cum hacc audilTet,
proftrauit fe ad poenitemum.diccns: Ignofce
mihi Abba.fic dixit ei (enex.* Puto opus habc/
omniuo Maria Martha , per Mart ham emm
Maria laiidatut.iM/01 »«/».* 5.
EXEMPLTM V.
LtfordtX impetHofim qutdam fr*t<r dtmonem
tdiHtonm vifttt e& VuAin.
Q\ Vidamprobatiffimus feniorfi cum trauf-
[ iret iuxxa celfam cuiufdam frltrisquada'
animi *gritudinev laborantis , fcilicct caufcs
mentis grauamiria fufcitaribuSjVtpote qui ex.
trnendis reparandifque fuperfluis inquietus
cjuotidianis deteftationibus defudaret. & emir
nus conipexifleteum orauimallco latum du-
xiffimum cotcrcre, ridit £thiopcra qucndanl
aftanccm ills , & vna cum codem iftu mallei
ionclis 3c infertis manibus illudcntem,eumq&
ad operisillius inftahtiamignitisfaucibus in-
(Ugamcm1diutiffimefubftitit,yelutimpreirio-
nem durifltmi dsemonis, vel fraudem tit* il-
lufioois admirasXum coi'm nirnia laffitudine
fraterratigatusrequiefcere , finemque operis
voluitimponere , inftigatione fpiritusillius
aoimatuslteru refumcre malleutn,nec define -
re ab intcntiouc cocpti operis vrgebarur; ita vt
jjflemciusintitamStis infatigabilis fuftenta-
tus tanti labotis nop fentiret iniuriam.Tandc
igitur fencx tarn dira dacmonis ludifkarionc
pcrmQLi^>adcellamfratris dittcrtit,falutanfq,
Eiimfltm
VI.
Lmbortm fitHt dnni tAhm T*ulm fitffoftt
i%m concftmamt.
ABbas Pantos probatiflimus patrom cam
in ercmo raraore confident, qu* Por-
Ehyrio nuncupatur, palmarumfrudibas , k
orto modicp fecurus . haberet fiirHcicntetn
alimoniacfir^ticlrfqifubftaiitiam, occpoffct
aliquid aliud vnde fuftencarctur operis cxcrcc.
re,eo quod ab oppidis vel habitabili terra fc-
pt€ manfionibus, vel eo amplius defertiillius
fcpararctur habitatio,plufquc expcteiccar pro
mercede vedturac , qua valcrc poflet prctiiim
operis dcfud3ti,colIedis palmaru foti/s quo-
tidianum penfum, velutexinde fuftenwndus,
a icmetipioiugitcrcxigebat.Cumqi opcrcto-
tius anni antrum eius fuifTet implctom , id
quod folicita cura laborauerat fingulis aonii
ignefuppoOto concremabat, in tantum pro-
bans fine opcrc manuum , nee in locopoffc
monachum pcrdurarc, ncc ad perfeAionis cul-
Men aliquando confeendere Caffunw Ub.io.
dunftilHtis rtnuncianuum cMp.14.
EXBMPLVM YIL
BiMtiJJtthM vlrg$ Mmt'm mjforet frMtrtl R«-
nAli* videntt cum Ztif*h*t & U*gM<**
vififfUit. _
VIr Domini Reinaldus licet ante cornier-
fiong Tuarn per trigintaannos inhabit
(eculari degerer, non tamen fccularitcr vixic»
fedoperibos pictatis femperinfiftens.incor-
?>ore fuo glorificare 8c portare Dcum folicitut
uit.Nam inter ca-terabona, qu* cordeinte*
ftro facicbat> ctiam corporis integritatc Do-
0 nuot
Laborarer j8j>
mino dedicauit . Sufcepto autem monaftico eft virgo mitctChrilHlefa /Maria, ali« qua?
habitu in monafterio fandi Amadi.vigimi &
co amplius aaaos ibidem in &nda conuerfc-
nonc rranfegit,vbi & faii&itatis fux non par-
nam (pecimcn omnibus dcdit . Indc maiori
virtutum ardore tiammciccns,ad domu Cla-
reoallis Dei xrnulationc fc contulit , ancea ta-
me'prxmonitus a Deo rcuelatiouibus mulcis.
Sufccptus autem in ClarcuaIle,illico ad noua
militiam virilitcr fcaccinxit , & ex mil ite vfc-
terano fortiflirmim fc nobis tyrone cxhibiut>
iolaboribus.vigili s,iciunijs,c«tcrifquc feu-
clx discipline, ob£cquijs (eipfum tot a die mor-
tifkanj.Habcbat autem inccilanter oradi ftu~
<!uim,fc inoratione rnirabilcmaffluetiam la~
chrymarum. Quadam igicur die,ciim in Iabo*
rem meffis triticcx cum excens exiJTet, legrc*
gatas paululurn a conuentu cum animi dcle-
ftationeccef itintucri mctenaes, tecum rq>u-
tansparitcr & admirans,quia videlicet tot fa-
piemes, tot nobiles, tot delicati ibidem v-iri,
propter amorem Chriiti labonbus , atque x
rumnis fcipfos expontrcnt & fcruentiflimum
folis ardorcpr cum tanta alacritatefufcipcrcr,
ac (t in botto dclitiarum fuaui4tmx fragratix
poms decerperenc , vel in menfa Jautioribus
epulis plena, dctitiofifijme conuwiatcnt. Vndc
& protcfis in caelum oculisac mambus -gra-
tes Domino refcrcbat , ouod cum tamfao&x
multuadini,quamuisindignum & peccatore,
adiunicracDum hare & fimilia animo voluc.
rct,& prx immenfitate Ixtitic, feipfum vix ca •
pact, fubito apparoerunt ci quad tres macro*
n% vcDcrabjlcs,vultibus rofeis,& candidis've-
ftibus renitentes, quamm vna, quxprxecde-
bat.veftefulgcnrior, forma WMiftinr. & fta-
tura proceriorapparebat. Dcfccndcbant rero
de monte propinquo , & appropinquabant
conucntuj fratrum in tpfius montis latere fru-
ges metenttum,quas cum illc vidiflct. prx ni-
miaadmirationerurbatus, &fttipcfarfus,erb-
pitin?ocembuiufmodi. Ddmine Dcus,qux»
nam funt iftjc fcrmicx , ram £ormofx,tarn re
fcquuntur (iint(anltaElifabcth,& Gn&a Ma-
ria Magdalcna.lllc verocum auduTet matron
Dei nominari , commota func omnia vifecra
cius fuper pxetate nouitatis illius,qoam venc-
menter.amabat . Iterumque percontacus eft
dicens: Et quo tendit . Dominc mi, Domina
nbftra/Cui iUerefpondit.-Ad vifitahdum mcf-
forcs fuos vcmt.Hisitaqj di&is,pcrfonaqux
loqucbatur repenre difparuit . Quo vifo vir
Dei plus magis intra (eftupuit,& reductis o-
cuiisadfanciamDcigeukncem, & ad comt-
tes cius attonito vifu intendcbat in eas . HIx
autem modeiatis grc&bus incedentes, venc-
runt vna poft aliam v(quc ad conuentu, quern
cum introiflent, (eparaum-ab inuiccm amba-
lare cccpcrunt,tanquam gratia vifitatiomshuc
atque illuc inter mooachos & coucribs, & du
fta facerenc , taadem ab oculis vinmencis eoa-
nueruni, fcftque in c^sios Tnde veuerarrect- -
perunt.Porro vir Dei bxrebat fixus,5t de loco
moueh non potcrat , vfqucquo miraculum
finiretur. Quantnm vcro dc huiufmodi vifita-
tione profeccrit, quanttimq^ in amorc Dei , &
bcatiffima Dcigenitricisexcrcuerit acmulado
conuctGicio cius & quotidiana virtutum in*
crcmenta rnoriilrabauc * |n fptculo hiftoriali
narratur iftud idem exemplum (vtputo) fed
dick ibhqQod Reinaldus* ife primo miles file*
rit.poft conucrfus cum quadam dieexiflctad
metendunj cumcxtcris, iuflus eft (ederefic
quicfocrc , to quod dclicatas manus atque fc*
niles,labor taatx dinicultads nonadmitcercn
Sedens autem percuticbat cor fuum>& argre
ferens quod non laboraret cum exxem , itald-
qucbaturapud fc. O mifer homuncio.quanto
iapientes & nobiles fecund am camem hie la-
borant, qui d in feculo permanfiiTenr , grande '
nomen habiturieffent, tu autem hie fedes tou
die ociofii*,iaueterdtedicrum malorum.cum
Ante te portent pondus diei & xftus delicati
iuuenculi , qui in gloria mondx confeientiar
nondederum maculam peccati DumHcmi-
ucrcndx.qux prxter aliarum confuetudinem jaretur fratrum inftantiam,vidit turbam cart-
rftminarum,conuemninoftro appropiont?£t dida carom dc colic defcenderc , cui prxertfl
dum talia diccret, afhritciquidam vencranda
eanitie , ftola Candida cooptrtus . Qui dixit
adcum: Maiorilla,qu^cxtcxasprxccdit,ipCi
quxdam forma proccrior, & ante ca alt % du^i
manutergia geftantes manibus. Hxc domina
yenienf ,cum cuneo fuo,faluwuit fratrci in oir
'Eccc j '",'*
culo
s
culo fan«o,amplcxSsbradU/s cbaritaus fuav
tluabus quoque comitibus lintcolaprxtedca.
tibus extergebat pulucrcm , ft fudorcm de
monacnorumrrontibus,* diutius laboramct
dulcms confolabawr. Ex UbdfviHsiUmfi.^
oitnu Ctfimimpu
£ XXUFIVM X.
Furgstbrium nullum babitnrum fideliterU.
boraixi fratri hat us Bernard** rtfromtfit.
EriMPtTM VI If.
Serif tens digit i foil viginti annorum fefuU*-
ram incorruptt perfeuerant.
NArrattK dc beatiflimo Bernardo Clare-
nallenfi AbDate^quodaliquanHo in mcl.
ftoneftgetum,fratrem conncrtam vidcrit,dc-
uotc quidc.[& vltra vires in agro cum mona-
chis uboranrem. Spirituauccm fandoatu.
IvjA/^-t a . i. . ^ dus intrinfecus beatus Bernardus.diiucoia
^^m0^tt\°°^h?rtXm,0n' omnibus laborantibns: Eiafrater gcquod"
^tcnfis;fSuc auduii * quodam faccrdotc g^Uum aliud poftiac viram pufgaLaa
era ^[S"JCOD8rCg*t,0T5 V^P^.VMm* fuftincbis Tfe* G«tf U^Ll^Ti.
2* nomine Anglicns nationc.hic r^ **.* tit. Amor ilUcitus aU-tujLdm
|oi ^npfcra^merceden^ pMB- c^^*.*^
itolas in caehs. Hie cum fuiffec dcfun£us, ft
in loconocabilifcpultus.poft xx annos, tum-
•a cius apcrta, manus *ius dextera,tam inte-
gral tarn viuida eft reperea.ac £ rccentcrde
corporc animatofuiflctpraecHa. Reliquacaro
in pulucrcm redact afui tin tcftimoniam tanti
miracuij, manus cadem viquehodiein mona-
wriorcfenurur. CdfsrM.1x.ttf.4j.
LASCIVIA.
Oram qtudampro formofit otulis S. Tbmm
CamtuarUufem penitus exemcatur.
ExiHFt.ru IX,
tuhran nolens f rat or Mufia s fwBo Iran-
cifio exfe&tur.
Vcdam DomtnadeAfigfiaYarios oca-
wmmmmm Jos habere ob lafcioiam ft maiorepal-
xnritndinem afredabat, fupei hoc voram to*
aem nudispedibus (epuichrum beat! Thorny
Cantuarienfisviu'tauic. Qu£ cum in oratiooc
proftrau iaceret,furgensinuenkfe pznitus
exexcatam. Staqmque pxnitus cccpitroearc
S.Thomam, vtiam nonvarioSjfcdfalteiuw
fibi redderetoculos. Quod tadem mulndif*
ficultaec vix pocuit obtinerjc./*r#fa# Gtnw*
I N primordio rdigfonjc cdm frattat mane.
^w^WaTLqairmfmcr^uiParumo- fri*vh* huimS.Tboma CoMtuarmfi.
fabat, «& m>n Jaborabat , nee pro cleemolyna
:iic volpba*, & benccomedebat. Confidcrans
boc beams Irancifcus, oognouitfer Spiritum
JanChim, qood crat carnal is homo,*: ak illit
Vacle yiam tuam> fratcr Mufca : quoniam vie
^omedere Iaborcm fratrum tuorum , Iceflc
.otiofusuiomni opcre Dei,£cncapis otiofa 8c
'-^A-9 'W*""******* * nonlaborat, & • - m^m cuCcD«ur,vcocmcnrcrxatu,7-
cowaic Jaeorem & lacmm bonarum apunn »is,atqucelccmofynis, & orauoni intcows:
* uc luitvum ruam ; ft quia carnalis crar, J>falmodia? aut€canras ex ore illius pcoinul-
Jionpco/smilericordiamnccinuemt. D. Bo. Io tempore ccflarcconfueuerat,erccpto com
Msmnt.M^.tnu S.Frwifii, & m Cbrme* alimenta corpori,aut mftra dediffet fopori,
&*Mw m* . C4f.) ^ . Huic nofturna rifionc apparuit.Quia ei albis
Aoribos
1AVS JDIVINA.
ZsudiJUmiueomtinu^tntentHs MntAmtUk
fortius ceronMu* auUm citUftem i/tjrtditnr.
ALius autem Tracer ineodem monaftcrio
Mcrulus dicebacur>vehcmcnterlachrv'
Catis diuina. Laetitia perfcfta. J9*
dctfilras'cdrtma rf«' catto jn caput ill ius dcfcc - perfe&a lanitia. Et poft panlolum iceram da-
ckbar.Qui mox molcftia corporis occupatus,
com magna fccuritaie animi acque bilarirate
deraa&uacft. Ad cuius ftpukhtumdum Pc-
trus,quinunemonaftcrio pra:eft,u*bi fepultu •
rinmcerapoft annos quatuordecim voluif-
fct, taata, vt aderitdeeodem fepuichro illius
flagranti* feauitaris ema«abat,ac fi illi florum
omnium fuiflem odoramcntacongregauEx
o^aremamfeftcpatuir, quam v£rum fuk,
ipod perno&urnaraTifioncmvidic . Oregon
D14/.M/.47. lib +•
l^ETtTIA PERFECT A;
mauic.O frater Leo.quamuis fratcr minor fci-
ret tarn folcmmitcr predicate , vt conucrtcrcc
omnes infi deles ad udem; fcribe quia non eft
ibi perfcda laetiiia. Durauir cnim ifte modus v
foque'di bene duo miliaria. Frater au tern Leo
debis omnidus vehementer admiral , dixit.'
Pacer rogo ce ex parte Deit vtdicasmihi vbi
eft perfccla Iztitia. Cui S.Francifcus refpon-
dk,diccns: Quando veniemas ad £u»cla Ma*
mm de Augelis, ita balneari pIuuia,8cfrigorc
congelaa, lutcetfam mirafciliter dcturpati,&
fame valdc affli&r, 6c ad portam loci (onzbi**
mus, & portarius veniet dices.- Qui eftis vos?
Et nos diccmus: Nos fumus duo de fratribus "
TrifaUtimut cum gskdio ftrferen* fecundtm veftris.Et ille eContrariodicct.l mo eftis duo ?
S. Ir/mcifimm Utitiam Met. ribaldi , qui itis circumcjuaquc per roundun*
clccmoiytiarpaupcrii rapiendo,& ncm aperies
BVodam tempore hyemali fanclus Fram nobi&tSed faciei not (tare ad niucm,& aqua
cifcus veniebat de Pcrufio ad tanltam in frigere, frfaine vfque ad nocttm . Tunc fi '
Mariam de Angclis,& erat cum eo fratcr Leo, nos tot imurias, & repuluWfine murmutatto-
&frigys ipfos acerrim&crqciabat. Vocauitau- ne, & turbatione tollerauimus propter Deum
temS.Francifirus frat rem Leone, qui aliquau- ^ patiencer.ft cogitauerimus humihter, &cha-
tulum ipfam prarcedebat,dices:€> frater Leo; * matiue^ quod Hie portarius vcraciter nos co-
quamuis fratresMinoresdet magnum exem-
plumlandtitatis & hoHcftati*, & bona?*difi-
cationis, tamen fen be , id eft diligenter nota»
quia ibi no eft perfccla Istitia.Et cu aliquan>
nilum ambulafict, vocauit eum iterum dicens:
gnofcac, ic qfaod Deus excitauit lingua fuarii
contra nos : O frater Leo fcribe , quia fbi eft
perfe&a tetitia.Etfiautem nbs perfeueraui-'
mus pulfando, & ille portarius tanquam con-
tra importunes multum mrbatusexeat,&du<
O fratcr Leo, quamuis frater Minor illuminet tiflimi nos am" riat alapis multis,& magnis,dl- '
c«cos, contraclosextendat.dxmones pelkt,
furdisauditu, claudts gre^um, & mutis redi-
tu at verba m,& quod plus eft, & quatriduanii
reftjruat morcuum^ fcribe, qui a ibi no eft per-
feda la?titiaEt rurdm clam as dicebat.O fra-
ter Leo fi frater Minor fcirec omnium gen-
tium linguam,& omnes fcietias & fcripturas,
Itaytfciret etiam prtfphetalrtf & reuelare non
folumfurura, fed etiam confcicntiasaliorum,
fcfibe, quia non eft perfocla lcjtitia. Et adhuc
ipfisambulaniibus.iterum clamabat: O frater
Leo, Pecorolk Dei quamuis frater Miner Io •
quatur lingua aBgcfica,&fciat ftelhrum cur-
"U)<t virtutct hwbarUm^ fciat ieuelationes
thefaari terrarum,&' fi cognofecret virtutes,5c
proprieties auiofm, & pilcium,animalium3 Ic
bominum^adicum , arborfi, & aquarum/cri-
b* btnt, & nota diligejxtcr > quia bod eft ibi
censReceditebinc pultrones riliffimi, & ite
ad hofpitale , qui enim eftis? vos penitus hicr
non manducabitis, nequedermietrs.'Etfi nos
patienter hare portauerimus* & iniuriascum^
amore perceperimus toto cordc: O frater Leo
feribe,quia ibi eft petfeda lxtitta .Et fi nos hie
vndiqi affli<ios feme vrg€te,frieoreafflfgen» '
te.node infuper propinquate pulubimus,cla-
mabimus,& fleturnftabimus.vt aperiatur no«
bis.dc'illedeindcftimulatusdixeritf ifti'&nt :
komines,procaci(Knu,& proterui & ego paca*
boeos.Et exited vnohiftencrdofot capiens '
nos per caputium,&ad terra fuper hit ftV& ni-'
ues proiiciccj&talitefowverberabhcttmfu*^
fte, quod vndiquc nds^plagirimphbisrSi tot
mala,ii tot iiuorias,ft verbeta cum gaudi o to* "
. /eremusi cogitates quod pceoas Chrifti bene* *
diffipttiGocifltmiiios tolerate debemus; 0}
fratcr* &
I \
/
i^ Libera**
fraiet Leo iutcY omnia cttarilmara lanfii Spt* eucotus mormnprobitai figmt) rdiquicb*
ritus,(que, arnicis fui$ Chriftqs CQceflit»& co-
ecdit) eft viQcere feme tip Cos, ^clibcqtcr pro-
pter CbriftqtD,& chantac£ Dei opprobria fu-
f^incrc.Nam in omnibus nnrabilibusfiipradi*
&is nos gloriari non pofTumus ; quia no funt
noftra, fed Dei. Qujd cijim babes, quod non
accepifti r Si aqtcm accepilli: quid gloriam,
quafi nonacccpcris? Sed in.crucc tribulacio-
Dis, 8c affli&ionis poflumusglef iari:quia iliud
eftnoftrum. ldcodivitApoitolu$: Mihiaute
abfirglohari, mfi in crucc Domini. In Chro-
nica Minorum lib. %, cap. 4$.
LIBERTAS.
jQupmod* nwiuk fint iuutnikut dsU ftcunU
& m*UHb*rtAStvt pattt inextmplo proximo
de fair* quodsm h*btntt quttttor film 'vo-
le»tesr*l$£hfis$ffici& ordimm intrart.
adidem faciendum .djfpanuntnjv& coufqoc
pexuentum efi,v t illos non waicaraprohibcrc.
Scd quid de quarto fmorum fie ob imbecilk
xtatis dubiam a?(limationcmignoro,ad quern
ilic; Cohibc, inqmc,hosJatuos cuos gemitus,
&, ad alia que, cc muito eueniilc bas ferua que-
relas. Nam quod fill) tui.Chriftiadmilmam
pergutu.cur iufle cau(abere,n6 (a us ioiucor,
cum tu ad id v ideas cos cducarc.Ncmpcdura
refciudis ab ejs errkacern ad lafciuiam magi'
ftram libcrtatem, dumprorubitriciarauudif-
curfus cordis impcria,dumpecuniameis(pci
quam ad fexuhrem in(i>leriam.parcMiflinium
iccreftj babe re non finis ,mciudice>in tuiscdi-
bus cogjs relrgiofte vita: tudimc'tisaffucici.Et
cur indignaberis; i\ id.agat in prouc&iori z*
tate,ad quod agendum a tepatre, ducc.magi.
ftrofub teneris annis i ultimo ccepcrunt; Ye.
rum fi illorum, quiousjiunc tithes ab religio*
nis in »rcflu vclis vcftigia cohibcrc, audi con •
filium. Da marfupijspecunia, da grefibusli-
berratem , da adolelccntum fcerainarumque
f^T Ouirirum quendaconfularemnonbafla lafciuiaconfortia, & nifi ■me experts frcqucn-
*^ fcdc progenitum , ncquc incognita? fa- tcr opinio fallat, facile perira recipics . Fecit *
m* quern fi nominare tellcm, non vrbes mo-
do, fed & gcrcs 8c patriae mecum nofient. Scd
nc alicui,aut rnboris puddrcm aut diframiam
gcncr6, reticitis nominibus & viri 8c oppidi,
Id quod de eo yeriflima relatione didici, brc-
tlius quo potcro,iuuroabo,vt vel e*eo liquid^
pateat omnibus audituris, quantum pucris iu-.
uenibufq* noceatad libitum habere pecunias,
& intempefhuajn eis concedere libcrtatem.
Habuitigitur pr^fignarus vir execptis formo-
fis fiJiabus 9 quatuor filios iuuencs certa facie
decoros* elegantes format prabitate infigni*
tos, quorum dura maior naeudiuiao timoxe
pariter & an\orc perfufus ordinem rcgulariu
canonicorum, qui cue, prout & nunc eft,fio-
xentiflimus crar,irtrafTet,facuo dolore faucius
genitor cum reliquos filios feniorefecuturos
timeret, quendam iibi familiariffimom virum
adit,cui angoresanimifui profundens: Quid
qgamfinquit; auellutur a lateribus meis viice-
ta mca, (sc fills} mei » per quos poftcritas tnea
nobiliflimerucrat propagada, clauftra perut.
Vuusiamabijt, & (vtxehdimus futuri rates
vir prout crat doftus, & inoioribusfilijs dioi-
no prasfidioinfuainnocentia perdirrantibus,
fenior de tribus (qui paulo ante rcligiofifli-
mus erat)matat animum, mores, propo/itum,
8c brcuifiimi tern ports internal! o iacuritnrc,
paternam acdem, knprasgnata famula domus.
illegitima prole fatdauit . Rogo ergo quof.
cumque patres >nefilijs fuisincempeftiu^i'
bertatem tribuant, 8c neeorum marfnpia,no-
ctuafibivelint pccuniaadimplerc. GrttS*
fytt.hmm*
LI NOV A.
Eniipnu I.
l$ng**m mn rift****** d$U wHmsUtf***'
»4, *bt*t$ BwdiSto exc*mm*mc*t*W
mortem Eulofiam viftfimt tmrt*
NOnlofjg£ab*i« monafterio*ixqas-
dam ^asM^mMiaksfoMUW^obilion
generc
Ltagua.
inlaw a*tf**coi*KriabaA-
m^ibm qaUkm ieligi*&t ttradtateri**
m tux rfiin p^bcfe* oMeattiam. Sei £c«
OMDvUii&kc aobilkas gcacr* faceac igoo* £#»*
UiOtfcn mantis ,#c mwas fc tahac muado -"
dcfpiciaoc # ^«h f ks (e ceteris aliqaid fucflc
jBenuaerac.-occdaai orttdi&e Saa&tmeaiar
Jes featine pccfcde liaguam fob taMtos 4ot
frxno t cftrinxerat,fic eundem rckgto&oi ri-
rum , qui ad cxteriora necefiaria cis obfc-
<juiuprxbebat, incautis &pc(ermonibus ad
rw
EdXVtVK If.
foH Uffmm ttttuun ilhm ftrdidit.
IY ftmiaai Aoariti fcmporibas , dam {Stat
cacholkoruiB ▼♦am caorta a WaadaUs
ArriaoafcriccwMtn Afrkavekeflieoter infa*
^luf...^^ , «uv«ifu» hc|p«m*«uvu4vu» «u oiret,qaftdasi iadcfe*6oawTeritaas Ept&opi
iracundiam prouocabant . Quj dom diu ifta roftkerper(ifteates> ad medium famdeductt,
cokratet , perrexk ad Dei homtnem, quan* ques VVattdaior«m Hex verbis acnwaecfbot
taTque patcrctnrmborttmc&ttaAdiaseaar- xfedete adpesfidiam non valeos , tomcntjft
raoit.Vir autcm Dei ba?c de illis audiens, eta. fraagece pofle fe crcdidit . Nam cdo* eia it)
priniiMi«mandauic,dicet]srCom^iee!iDguam ipfadefcafiooe ventatis aHemtnm iadicerec*
? eftram , auifcii boo emendtncricis excom- nee eamca ipfi contra ferfidiam «acarent~, ne
mnnicoYos. Quam vidcUcct<*co*nman*ca* tacendo xorfitao cofueofiflc vidcrentar, ra«
tioois fentcmiam dod proforendo intalit,(ed ptus in furorcm , coram lingaas abfeidi iadi -
suoaado.Hlae autem apriftrats morions nihil ckasfodt.Rerintia.^mulusnoca&niofibofj
mutate > intra paacos dies dcfunlUeiunc, ar outa iea poft pro dcfcnfione vcritati* ettaa*
que in Ecdefia fepult*. Cunwj; in cadem Ec- fine lingua loquebantur, uW prius loquiper
defia miflacuqa^olemnia celeb rarcntur.atque lingoam coafacuerant. Hi mane eo cbapoce
ex more Diacomirtiamaret ,£ «uts non com- proftigi,ad Coaftanrinopoiicaoam vibea re-
— :—* j— f~~.,m ««^;- ^r„m nn»Ar/« ««...-» c^ qtt0qoc reaipore (joo pro esplea-
IttfUVWI WbVM fciwmwiw w««wvu» .«r«*»>y
at(|«e intra Ecclcfiam pcrmancre nonpotc-
rant^adinemoriam redijc , quxrir Dei iltis
adhuc Tiuentiboi mandaoir. £as quippefc
cojQmonioncprlQarcdixerac,niii mores foot
It verba cotxigcrenr . Tunc ftrao Dei enm
graui mcerore indicatom eft v qui manu fua
ftowit oblatiooem dedic > dicens : Ice > fie
nanc oblatiooem pro eis ofierri Domino ta-
cite » &-Tkerius excommunicatx nonerunt*
queneia ridnTe & teftabacor, ica rt apertif
oribus clamarent: Eccetidcte, iioguaiooa
habcmus> 6c loqaimur. Videbatar cnim ire-
fpiciemibas , vt referebac % quia abfciZGa
radieitutlinguis^qoafi quoddarn barathrnna
patebat in gutturc , $c tamen ore vacuo pie*
na & incegra retba fbrmabancur . Qaornm
.vnus illic in laxariam iapfiis moxpnuatos
eft dono mirabili . Redo videlicet omnipo-
centis Dei iudicio j Tt quicarniscontincn-
Qnx dnm oblatiopro eis niiflet oblata, fie a tarn ncglexerat (cruare *, fine lingua car-
Diaconoiuxta morem damatam cffct,Tt non feca uon habcrct rerba vexitatis • IMm c*t*
commuDicamcj ab Ecclefia exir€t, il^exirc ji/^.3.
ab Ecclefia Tlterius Tifx non funt. Qua ex re
indubitaoier patuit , quia dum inter eos qui
commnjnpJie priuati lant % minimi recede*
rent,, comamnioneiii i Domino periexaam Iff f ExiM-
Ddxccepjfleot.Gr«x.dMf *«*.»} I'M*
m
EXIMPLTU III.
Umgumm Euagritu ifunSo Ammonio arguitur
* fr*csdijjh , to quodfe *b information* alio*
rnm nbRintbat* .
QVodam tempore adueniens B. Eua-
grius ad S. Ammonium vifi ratio nis
ipiritualis gratia , dum multadefcri-
Pturis inter fc conrcrrent,& Ixtarcntur vtriq*
n>irirualiter a Domino , poftmodum dixie
^oagrius ad Ammonium quafiexprobrando
>ci, quiaauremfibiinciderat. Non times, in-
quit 9 graue peccatum , -quia vc non accipcrc*
"CCf dotjum autcra abfcidifti?Refpondcns au-
tern Ammonius* dixit ei: Deprecor te,vtexo-
res pro me ad Domiuum, vt de alijs pejecatis
jacis indulgcntiam accipere merear. Nam de
hoc admiflo non valdc turbatur animus meu$.
Veruntamente magis oportet timeie, & foli-
^rudincm gerere , qui eruditus es fecundum
(kculi fapienriam , & tamtam fcientiam diui-
Banim icripturarum habes , quam gratia Dei
tibicontuht.rndc pofTcsmultospopuIos eru-
^ixe> & elegifti magis in eremi folicudine dc-
gere.Etego qu<dem auriculam abfcidi,nam
ip&linguamabfcidifti, qusemultos populos
doccrcpotuit. Ex P*UsM* citst. Cotlefor
knius Spicule.
EziuriTU IV*
Lingusm eehiberi mftiintis frutris certm An-
tonio sufli confunduntur*
FRatrej qoidamaliquando volehtes ire ad
Beatum Antonium, dcloco Seete ingteffi
*fcnt nauim vt irent ad eum ., & inueniunt in
ipfa naui fenem 3 qui ad Antonium ire vole*
bat. Ignorabant autem eum fratres, & ieden •
tesinnaui loquebantur fcrmoncs patrum &
de fenpturis J & rurfus de operibus manuum
fuarum . Ille autem feoex per omnia tacebat.
Cum autem veniflentad portum , agnouerut
3c ipfiim fenem proficifci ad Antonium Ab-
ba tern. Cum autem veniflentad eum, diciteis
Abbas Aotonius ; Bonum c^miutumitinens
Lingua.
inucniftis fenishuins • Dixit autem & feou
Bpnos fratres inuen&i tecum, abba. Dicii
ei fenex:Boni funt quidem, fed habitatio co-
rum nonhabetianuam . Quicumqucvolt.in-
trat in ftabulum , & foluitafinum . Hoc an*
tern dicebat, quia quodcumqueafcendebatia
cordeipiorum>hoc loquebantur. £x lib.D§8.
Pat rum libr.de mort i fie mt tint- frofrufinjw^
tntuv numtr. i.
EllMPLVM Y.
Ltnguam & is rifrmuntit Agtthon , fumuk
iuuenis, inter Abbates contfut art meruit.
9
NArrauit Abbas Iofeph , quia (edeortbtu
nobis aliquando cum Abbarc Paftore,
nominauerit Abbatem Agathonem . Et dixi-
mus ei ; Iuuenis eft , 3c quare eum appcllas
Abbatem /Et dixit Abbas Pallor : Quja os
fuum fecit eum appcllari Abbatem . Ibiitm
lib. 4tboft>it*l$tAt$ num.1 7.
EXIMPLVM VI.
Fattens Allaeyrm quomodcsS men/4 txptiiwt,
<$• alias mnlttflictter ixjercitntutyfid tftatut
.& trtbuUtut afratribms Abbtcjrul/kityt
timsttimbns libit efficient. v
INterrogaui qufdamjfratremacdifiarionis
gratia quindecim annos in manfione ha-
bent£,nomine Abbacyrum,quear&niau.
m£ab omnibus fere1 Ixfum videbamErataa-
tem quando a miniftris expellebatur amenTa,
modicum enim erat ex natura circa liognam
frater illc incontinens . Dixi igttur ad com.
Frarer Abbacyre , quare a menu cipnlfum tc
quotidie video, & fine refedione fxpius dor-
mientem ? Qui refpondit: Pater, crede mihi,
quia probant me patres mei, fi monachusfio:
led non in veritate hoc faciuntJgitnr ego co-
gnofcens ipforum atquemagni Paftorisin-
tcutionem, fine pondere vniucriafoftinco. Et
ccceiftud cogitans quindecim annos babco,
fecundum quod & mihi in ingreflu ditcronr,
quia 6c vfque ad triginta annos abrcnunciao-
tes probant. Etiufte, patex loanucs , abl^c
proba*
Lingua.
probations non perficirat auruffl". StiftineAS
igiturgencrofiis iftc Abbacyrus poft mcom
aduencum inmonaftcrio duorura aonoram
tetnpus, migrauit ad Dominum, hoc dicens
f ambus refolui futurus.Gratias ago Domino
cfu Chrifto & vobis > quia propter id quod
hjc tentaftis,in (alutem,ecce decern & feptem
aonis permanfi ex da?monij$ non tentatus,
quem 6c iufti iudicij paftor,ficut confcflbrem,
cum ibidem requiefecmibus fan&is digne
collocari prarccpit. Umwms Climacbm Grtdu
+ds ObtduntU.
&
ExiMPtVM VIII*
tinpu btnificium muu fccmini notUurmm H.
Vinttntius or din. Protest, notuit tmptttmt
qntmuk sd horsm Uqm etneejfit*
A Dcrat folemnitas fanfti Ioannis Bapti-
(be, & prxdicantc Beato Vincent. ordi.
prard. in rrbe Valentix per mediam multitu-
dinem,ad earn du&a eft muiierquxdam,qu»
erat anatiuitatemuta. Ipfenamquc perpen-
dens magnam efle fidem illorum , matcriam
intermittens, oculos ad coclum .erexit , oc ad
mulierem conuerfus coram multitudibc earn
Liifuitvarys fan&m Ant$nim dtPsdm* Men alloquens hoc pa&o inter rogauit : Quidvis
Ezimflth VII.
Apeffibrumprtfent* ?*p* UqHtbstmr.
n Andus An to ni us de Padua ynusde e!e«
^ ftia difcipulis bcati Francifci , quern fan-
&u» Francilcus fuum Epifcopfim appellabat,
cum prxdicabat iu confilio coram Papa, &
Catdinalibus Tolerant Grexi)& Latini,Fran-
cigenx , fcTheutonici , Sdaui , & Anglici,
&multialijdiucrfarum linguarum , Spiritu
(ando afflatus , lingua apoftolica inrfamma-
tus, eru&ans mcllifluum verbum omnes illos,
tarn diuerfarum linguarum in dido concilio
coogregatos luculcntiflime , & cJari ipfum
audiences, 6cdiftind£ intelligentes , reddi*
dictanta admiracione fulpenfbs , vttideretur
renouatum illud antiquum Apoftolorum
mirabile admitantium, & dicentium: Nonne
iftc Hifpanus eft f Et quomodo non omnes
audimus per eum tinguam noftram t in qua
filiaUlla refpondit: Panem volo, & oftTcium
Ijngux.Et Vinccntiusad earn, Panem quidem
quotidianum quamdia rixeris habe,bis,om>
cium vcrd linguae non poterisimpctrarc: pi;o
futuraenim vtilitate tua Deus voluit tetalt
officio priuare.Si enim loqnendi vfum habuik
fcs,tanta fuiflct linguae tux mordacitas, quod
vitam corporis fc antmxomnino pcrdidiffes.
Mente igitur Deum magnificarc non ccflis,
& caue ne ab co vlterius petas , quod non im-
merito denegauit . Mulier refpondit r Pater
(andc,faciam quod hortaris . Confeftim ob-
mutuit,& viri, aquibus du&a fuerat,talis rei
admiracione ftupefa&i, inde difeedentes, earn
reduxerunt . Superuixkqoc (eptem annjs ,»fic
ex vita religiosi migrauit . Lib. jx. & vufc*
€*pap*d Surium.
tx%u? x. v u IX.
natifumuSjGrxci 6e Latini , Francigenx & .
Theutonici, Sclaui, & Anglici, Lombardi & ^n£B*fm>B<**m%sbfe$s>Spmt*f*»8*sfia**
- • •-- • - " ti UqitemU effictum nsnprr didst unt.
IN Typacenfi vero quod geftum eft Mauri-
tania maioris ciuitate.adJaudemDei dice*
re feftinem . Dum Cux ciuitati Arriamim
Barbari ? Papa enim ftupens ad tarn profun-
da, de fcripturis diuims t fando Antonio,
prolau, dixit: Vcrc ifte area teftamenti,& di-
uioarum fcripturaram arma^ifi eft £x Chro-
wcpMi*9fum9&A*toniHip*rte$.biftorMt.
»4 **p*+ § .*• & '* G*Uto Chronic* lib*. 5; Epifcopum ex notario CinlU adp crdendas
cspti*%i. animas ordinatfi Tidiflent.oinnisrimulciui-
tas euedione, valdc proximo ad Hjfpaniam
confugit, relidis pauciffimis o^ii aditum non
ifluencrant nauigandi . QuelS Arrianornm E-
pifcopus primo blaudimcntis, p«ftca minis
Iff f % compel-
$9§ L0911L
compelled eoptt t rt mi fcceret Arrianos, ad je batata labium # It toitot mm ink
Id fortes hi tfemtflo Ytoft fofaofr fuadent is art fiwenSrft miwriaok oi de eo, diem* Qui*
infaniam irriferunty Yertim etiam publice my- 4aa* nwioi homo, A mahsm caaritaie ka-
flsrfftdififli in donto vna eongtegaii , cafe* b€my *cmncn*mfhiii*\uta iapommGfL
~~bmm deYpfftfftt, quod cagn(Smm$ oaculte
' Charthagi A ftlationttfudttofot tO» * tcrit,
3 vac cum regi innotuifTent , comitcm qucn*
m Chfn iiactfridia didfcaw prj^cepit , vtin
medio foro congfegataifioc omni prouincia,
lingua* eis, ft mantra oetttrai ridicitus ab*
fciitderet . Ee Spiriru (anO* pr*ftante if a Jo-
ttttl font, ftloqfarnfur , quomorio antea lo-
4uebantur< 5td ti quia incrtdulus totaerit cf-
fc, pcrglt mm* CottftaftriftOpoliift, ft ibi re-
pcfict yMA) d« illi* fubdiacominl Raepara*
tttm, ob quam c&ufiuft t entfftbilia aimium in
falario tcnohii imperatorit hafeeuit, ft ft**
cipue1 regina miri fum NMrentia Tcnerafar.
Sed qui* congruo ferment ponltt&qui , ant
. dodceruare diuer fitatei pmnara linquat tt iuft
fa regit ful.ctitm ipfl V Vandali in fuoi homi-
nes etercuetunt. FW» VH$mfi$ Uk.^Mfiffi^
tutWtndMUt*.
VMitHmtit.cmUnk gl*r$*$*mp. t.Ht*
&ifm*mi*x.6Ji**Mm#m>&$H.li$SiHm ifoei *dftcit& 4a fcriprom itiquitit, MS
^ qtf * ei Iqftritsr de paJtoaibna aa*e,t4
Kndetci TTane ilia tomponAa* imrtttitii
em, ft d/tit ti 1 QoM fteiam pettr ttta,
quia paffione* ammadominantur met, *ia*
ruituseumfthet gmident,dititei:M6<loto*
yew* defideiaue fe tidaia. Svfcep it ergo earn
60m giacirtatJo« feae^, ft firftiiiicei It iow-
cam wfisdcf wot. Ccrpiraatdailoqufpeitgri*
nut ilia fearer defctiimiris&ndis.ftdeie*
bus fpirifwalibus * Abbas astern Paftoi aacr*
citfaciem faun * ft a on deditci tefpoafeafc.
V ideas avians ille, qudd son loquctetur coo
to, contriftatuscxit , & dicit fcatri illi , yi
cum adduxerat; In vamim iter iftud aflumpfii
veni enira ad fencm* ft eccc oeciodoi mecom
dignator . Imrauic autcm fratcr ad Abbatem
PaA&rett , ft dicitti: Abba, propttttevefiit
magwas hie vtr habciis tamam glotiam io Jo«
coiftb, quart non locutus cs cumeo/ Ref-
Jondit ci feaei.Ifte deforfum eft, ft deccelew
ibas loquitur: ago aotenadtorfoinfam, &
de tcrrems ioquor. Si orgd nribi locatas fi»^
fet de faffiontbas animie,cgo¥tiqticrc^«w
dettm ei . 5cd quia <Ufpiritaaiibo§loqoitttt
ego hce igoofo. Baiena attttm frtttr diik«i«
LO QJ/"I.
ElitftifM I.
n4 teJiiftl, aunt apcrio oa ifeHftim > ft ittf kko
illad bonis, llieautem rtldt mii&tmidk*'
bat: V«ribftaeflvia€harffaeii« legMtiu
ftgens Deo, «iia tarn fan Own tMAtideft
tntrait)ietter(a§<ftin ragioaeih Aam« lift
1
bfimt*$h*lfkgi*ntMH*s i*n* MmHbt 0
ttfiomhus^ukm d§ firiptwk kqm tmfntm*
A hi] t qoioam ftacf tall qoatidd dc mona-
ftcrio abbaris Paftoris pcregre , ft ap*
ilicaitad qoendatn ft>lluriu«# Etat tdlm i fla
aborts cuta 6mnibbs charitatam , ft mold Exturifa II.
tcniebant ad cum. Nunciauit autem ci fiater
\ tilt q«ftt(am da Abbate Pafton . Qoi audieos immma frmtiU* , k Dm, *t mtmt*t
Mmm amiei eios , rfefidcrtaft cum videra. }l*g*Mi*>
Cdm autem reuexfus efiet ille fratcr in Acy-
ptlttti, poft Jriiqtia«am ttmporh ftfgtmTb- t Dem amicus Dei crim dc quodam loto
pradi&it ftNtarius , ttnit cam paregtinft in 1 Cold is ad fepta monaftcri; tempotc bye-
-^gyptum; ad eundan) ftatrem, qui prids ap» mis repedaret , contigir vt per auftericatem
plieutrat apud cum, dttetit enim ci tbi ma- frigoris in domum cuiufdam pre sbytcri cum
Ijeitt. Vidtt* autem eum ille fbtitatius often- fodalibus fujs ad calefaciendum fc, dcclioa-
dc cbaritattm quia htbn in mt)ft Mum me ret. AtiJJi, qui tamum holf item eximio cui-
ta
raven erari debocnnt", vt nuias (aero do- propheticl £e wtMNHnnV: leeerrattrcha*
quio, ficut ei mo« cratyhiftraerentur , snagis
citurpia, ft inhonefta rcrba vnacumiudice
lpciillius, aodacler ft confumaciter loquc-
bantuc At ille, vt femper confijeucrat , putri*
dishorn mtni circatricibasfaiubtta vetbiDci
medicamenta imponebat,diccns:Fih7,nLn-
qmdin EuangeJio non auditis. Dc omoi vcr-
bootiofo lationem reddituri fumus in die
indicij/Scd alii contempto etas praccepro,mav
gis ac magrs impunffimis ebalfiebanf fermo -
nibtu.Tuucille: Volui, inquit, propter ri*
gorem frigoris, corpufculum mtum abigne
pauliiper rcfoucrc, fed veAris prohibeor Ice*
ktan'ffiaiis verbis, ft nuncetiam eaire a to
bis noncaJera&us compellor . Egreffiis itaqj
dtdomo^pulucrem ibs depedibus Ais excul-
fit,&adlocumdcftinatum itcrdirexit . Sed
ttlos infelicet ft procaces vltio dioina mot
fabfecuta eft. Nam ille presbyter, qui rede fi-
bJ,vdaUjsprouidere neglexcrat, acalorum
ibbitoltfmcn amifit, ft iudici ipfius loci fta-
tim cmarcuetum virilia , Tone (era pceniten-
tia d«&i , fiipplicabaut hamilicet , vt iteram Um H.%6.c«f. 5.
famulus Dei domura ilJam relict instate. Sed
Hie precious eoram non afleJfir. Itaqne vnua
in ceecieate foa permanfit , alius contrafto
corpore, ft putrefeentibus gcnitalibus de koe
ftculo tnigrauit. Vhmnt* BiUscrnfit Spttuli
rifime 5 niff Indicia rtto monacho prorfot
interdr&a vreem? dimiteris, poft mortem
enovmiter apparebis . Qwod firae variriniuoi
to migrante conftat faille compfennn . Nam
Siguinio capeilano patris fpumofo ore af pa*
fens,poftalaair ficbilitercius adiuuamen, cai
nofate obedire dam vraerct. Hoc vbi Domi-
no Abbari Srgainitfs rctnlit , prstcepit vtfra*
tresvnanebdomadapro derundo taciturni.
tttemproprij oriscontinuarent- Ad hoc Cc
ptem rratrtbus elects, cactcrisobcdienribus-
rnus eoram voti ccmremptor filenriam inter
nrprtj rarfus Poncifex eidem denud reuelatu* \
cit,valdeconqueftus fuper 1H0 fratre perfi- *
do, qui dum non filuit, (anitatem illius inter-
polauit, audiens ifta pi jrTtmus Hugo, prxce*
pitvtfradturafilentij qua? per vtromcontigc-
rat^aliorum (eptem dierum filentio (arcwe*
tur: quo fado anima Pontificis tertiorcuela*
ta,in fbta Apoftolico fe exhibens , purgato*
ri too memorato femperque memoraado
Hugoni gratias fuse integritatis rcportauis.
EiixnTX IV*
Verb* Dti BtMtusTrMncifcw>& fui ceUoqmw-
tti , vidttunt Cbriflum in fitch fukbrt
******* & in txttfim r*fti Junt.
ExiMfttx III.
tm in4*p*m$*rJUJ!lmn*ftMtmm ifm-
F Rater qajdam Dvranns nomine de Bre -
don, priusidiQtaapparens , pofteaMo-
fyaceoGs Abbas non incongruus , dcindcarf
Tholofanom Epifcopatum lapicntia? praero-
gatiua pr^tnotus, inter operarios agriculture
Dei-mcrito follkitiidinis , ft iuduftri* cla-
ruit . Hie circtimfpc&us per eattera, verba ri-
tin mouctia &pc ittcautiiis profbrebat. Qua
^e rtvencxandus Pater Hugo Abbas , cuius
monacbus foerat, mattoties eum increpans,
DU(atiip(oficietB|'iierataro interminans
SAnctiffimos pater nofter Franpifcus , qui .
totnm cogitatum (bum in Chrifto bene-
diclo iadauerat, ft totum foum (tudium , ft
defiderium ft orandi, ft legendi ad eias benc-
placitum in fe, ft focijs fuit ordinabar ; cum
in principio Cu% conuerfionis quadam vice fe-
"deret pius pater cum filijs tam benediclis, ib
feruorc fpiritus vni corum prxcepit, vt in no-
mine Dpnatni osaperirec , ft loqucrctur de
Deo quicquid d SpirituS (andusiuggerebat.
Cdm ille fine mora ft obedienter inciperet,
ft ftopenda docenteSpiritu (ando erudaret,
beatus pater impofuit fibi filentrum;&alteri
pratceptt, vt fi.militcr dc Deo loqucrctur , fe-
cundum gratiam aSpiritu (andofibi mina-
ftracam. Etillo obedientey ftDeimagnalia
per Dei gratiam diiFundentc, fanclus Fraucif-
* ^ Ifff 3 cut
5J>8 Loqui.Lufus.
cus koictficae primo, filentiam impcrauic. £c /
tertio impofuic , vc aid laudcm Domini noftri
Icfu Chrifti abfque proem editacione aliquid
eruc*caret.Etifce tertius aliorum cxcmplo , ft
humiliter obedientiam adimplendo , cam mi ~
ran da 6c arcana dc diuinis occtiltis produce* $ftcl*culu nimium deiitus iuntnistnhu i&i*
I V s v s.
EXIMPLYM I.
bat in lucexn, quod nulli dubium erac , quod
per ipfura & alios fpiritus fan&us loqueba.-
tur.Cum igirur He figillatim vafa ilia Undo-
rum fimpliciumbaUamum diuioa* gratia: fun-
derent , ad impcriura (audi patris loquendo
rnellifiue de diuinis , ecce in. medio corum
Dominus lefts Chriftus apparuic in fpecie
(peciofiflimi iunenis , cum tanta dulccdine
fratix omnibus benedicens / quod cam fan -
bus pacer, quam cxreri omnes fuerunt rapti,
fmsi*uifibttiq**dam man* percutitur.
DElicatus quidam adolefcens aduettere
nolens ideo fexias a dericis & fancTu
patribus infticucas , yc vacarcnt 8c vidcrem
qiioniamipie Dominus eft Deus, nonvifta*
cis, alcis, aut quibuflibecdiabolicisludis in-
tcndercoe , folebac frequenter cum coeds,
& fodakbus fuis , fpcdaculis , & ludis vanji
diem perdcre . Quadam igitur vice, com ai
aliquam 4omum ipcandi caulk multi conflac-
& iacebanc in terra , ficuc mortui , de mundo
ifto nihil penicus fentientes Ciimvcro ad fci • rent, vc theacritis plaudbus , 8c iufibus, diem
pfbs redirencvdiccbat fan&us pater : Fracres ipfum fojito more ceofiunerent , acccflit
mei dilcftiflimi, graciasagite Domino Icfu ctiam iliac prxfatus adolefccns > vt&ipfe
Chnfto, quia placuit ei per ora flmplictum pafceret hedos luos fpe&aculp vanitatis.Ettt
tnefauros difleminare coetefecs , & ip(e aperic aucem illic aleacprcs quidam alcis ludentes
os.infantium,& linguas GmpUcicum facie fa*
pientiflimas, 8c difercas. Chr*n. Min. G*Huo
lib. i. cap.} o.
EXIMPLYM V.
. LoquifrHsUnter cuphnsfilitu Regit Angli*
collumgmk petijt, & ol id rtgHum tccepjt.
T) Ex quidam Anglje. haben$tresfilio«,iu-
*^ niori regnum cribuit, eo quod tncerroga-
rusquid data optione prz omnibus a Deo
poftularet, j-efpondericcollum gruis > vt non
nifi bene difcufla rerba depromerec. Alij au-
cem maiores nacu, fed mmoresprudentja<pe-
ticruht, primus forticudinem, fceundus vero
pulcbritudinem, alter vcro vt omnes fibipo-
tentia fubiugaret, alter vt in fui amorem om-
nes alliceret, neuter ta men iuniorem prudeo-
ti pctj'tione fuperauit, Collgftor SpecuU huius.
Vidi etiam tit. GuU ex ytit. Angdui ex.tjit.
Capitulum, <J» tit.E&Uji* §x.i & 6.
quod vc melius ex, alto profpiccrct, fapet
meufam ibidem poficam pconus accobibau
Ec ecce fac^a eftlitpereum fubicoquafinu*
nushomimst ipfum inuifibili flagcllodia-
ciuscardejis , qpx caput illius , & humcroi,
&dorfum,totum velucipila defuperrcrieiue,
crebris idibus tundebat . Ipfe veroiacehac
xmmobilis > quid facerec , quo fc veneres
ignorans. Volebatenim pra: nimia doloris
anguftia in y.ooem clampris 9c pJancluscrum*
pere , fed prac pudore propter frequcntram
circumftrepentis populinonauds, neveJat
infanus rcputaretur, moleftia yerberumc,gcr-
rime rerebat. Infemecipfo ve;ro reuerfas , 8c
mortem qqafi iam imxninentcm pr* oculis.
habens , arguebat fe , in confpeclu Domini^
gemens,& in amaritudihe animc, fus dicens:
Eiami Domine, nunc tnuenerunt mepeccau
mea,& ecce tarn morior, & ad inferos cu do-
lor c defcendo carens pcenitenti^ tru&ii.O pa*
cer mifencordiarum Deus mcus » firefpicieos
vidcris affliclionem peccatoris in anguftia
conftiUiti , de me licet indignum de ptzknu
periculo mifericorditer eripueris , promitto
quoniam non erp ingratus bencficijstuis; fed
contiduo fpretis cunctis quae Tunc mundi/cr-
uum
Lufus.
rnim me tibi tradam fempiternum. Dum hare
8c his fimiliain corde coram Domino loque-
recur, fa&a eft vox ad ipfiim , diccn$;Si Cla-
reaallem conucrfionis gratia adire volucris,
8c in aroma, & in corporc (aluus eris. Ad qua
voccm refpirans, & a Domino fevificatum
intelligens iliico refpondic; En trado mc fer-
uum Deo, 8c domui Ciareuallis . Adhuc ea-
dem verba in cordc voluebat, cum moxrece-
dentcflagellocotus eciam dolor euanuit. Sen-
tiens autem factam* fibimtfericordiam conti*
nuo no acqiricuit carni, 8c (anguini,& fi cqui-
tatura ad manum fuiflet,ne vnios quidem ho-
rx morulam fuftinuiflet , quin incontipenci
votum quod vouerat perfolueret, neque enim
_t Ml _• • I •>• i
599
EXIMPLTM II.
Tarnismtntv dtdiuw*r*htiiter & borrthiH*
- , ter * Dtopl*g*ntur.
ANnpcirciter ab incarnatione Domini
M.ccxliij.iuxta Nufliam fupcrRhcnum
oppidum nobile.ad corneamencum mutti no*
biles , Duces , Cornices, Barones , ac militcs
congregati funt . Superuenit .quidam filter
Btrnardus ordinis Prx^icaiorum cum focio,
rogauit fuppliciter,& quafi cum lachrymis,v£
fibi parcerent,& defiftcrent ab inani propofi*
to.compaterenturq; Chriftianitatr,& afflift*
carnalcmillam cogicacionem admifir , vt do- x matri Ecciefic, , quae illo tempore in Vngaria,
mum rediret, parentes 8c amicos confuleret, Liuonia , 8c Polonia a Tartaris mifcrabiliter
domui farailiarqj difponeret, rcddirus,agros, vaftabatur. Et cun\multi efTcnt, qui ad preces
ccnfufquelecarec, fed omnia hecabrumpens eius libcnthis deftitiffent , Comes de Caftris
potiiis , quam foluens , cun&a hare propter alius de Matcha,fub{annauitfratrem , 8c con*
Chriftum arbitratus vtftcrcora, eademdie fentientcs eidcin, 8c cengregatis tuftmis mili-
comparata equitatura , in craftinum fummo Hnn,fcrale illud torneame'tum infceliciifimug
mane iter arripuie , a facie feculi tanquam a incboauit.Mane autem eiuiHem diei,vt a plu-
facie leonisfugiens vt manexet in folitudine. "bus fercbatur, quafi gleba ingens 8c lata fu>
FcruentifOmo itaquc defiderio veniens Clare*
uallem (quae prius vallis abfinthialisdiceba-
tar) fratribirs quoque modum 8c ordinem
fu* conuerfionii exponens,tantoiucundiori
charnate fufceptus eft , quanto perhzc iudi-
cia Domino vitam , eonucrfionemque (nam
placere > fratres illi humiliter prxfumebant,
SufccJ>tus itaque &probarus, Domino quo-
que donante ndelis inuentus , veteremhomi*
Dcm cum fuis actions exui't, & nouum qui fe-
cundum Dcum creatns eft in iufticia , 8c in
fanftitatc veriratis, induces , tanta inftantia
^JCiftercienfis ordinis arduos labores,vfqne in
finem vitas complexus eft,vt cunftis&ndiffi-
mam eius conuerlationem intuentibus, liqui*
do parerct primara illam conoerfionis eius
vocationem vert ab illo fuiflc,4;qui cos quos.
amat arguit & caftigat , omnemque filium,
Juemreccpit, paternapietatc flagellat. Ex lu
t vkh iUuftr.9Td>CiatT.
per aera videbatur, 8c- circa glebam ac fupra,
quali coruini generis volucres crocitadodis*
tiiis voliure.Nec credo aliud>quam d^mones
nos fuifle^ui futuri mali prodigiom hoc de*
derunt. Necjnora . Cum torneamentum hoc •
fieret,miliccs ac Satellites, in tan^a ftragc 8c iq
tanta multitudinc , plurimi ad mottem, non-
nulli invclamam, pleriqnectiaminianguorcs
perpetuos cecideruot, vt null us ambieeretlu-
dum huncj non tantum hominum,fed veriffi*
mevJtionediuina dacmonumex^titiflTe* Onj--
nes vero mortui vfque ad trecentos feiaginta
quatuorcomputati funt, inter quos etiam pri -
musdicitur mortuus Comes ille de Caftris,
qui diclo fratri Prxdicatori contumaciter
contradixit.Stfbeadem node, quo die bxc fa-
da funt in (peciebus militum * armatorum
inxta villam Brabantiac , qua; Ifcha maiot^di- 1
citur, congrcgationcs fieri a daemonibus,prcs-
bycero villa? tefte cognouimus. Et hoc credo
in fignum Iacciriae tanti mali- CdMip.deprvfr*
j
lOO
Lufas.
Extufftii III.
T#rne*mtntu dtditm milts vulnerttur 9 *t#-
rkmm mf*n*li efm^mwttmmfidtu*
vidctur , & strpw iUmtm *mmt & mink
difenpitur.
Vldi eonfonabrmam patrts mu mofierf
annontm centum & trigiora. Haec ia
villain qaanacaicsat iusni ftruxelia m
Ecabaotia^adunikuiiirmodiiiio tempore xe-
fescbat. la hac *ilia fesaginta miiites acana
poreaatesipanfim fet fgaochitm. morabatur*
*bi«unc vix vau9eft.il i oannescum aJi/s mi-
litibais circumiacsiitium atgiosum , fine vHo
armoftom prarfdio, ecoeptis Iaoceis,kuto,lc
gaktj induti tantum pUcataiinea tunica toe*
neaitoeaafmqociiiiiis facicbant. Etcontiogit
hoe frequenters vna autem dictum accidie, vt
ia coagrefla company miles mateprocecliif
clypeo, laiorde lancet femetur. Dun* graui
ergo luctu ail domurn prop nam corpuscxarnV
me fie deletum in locelio corapaoitur , excu-
bia$v£r6facicntibtRpareotH>us &amicisjnt
media no&c circa ^corpus mtta confufio. Et
poft boramegrcuo famulo, Jc miflb pnraego- «
go prope* villain, obutus ci io ©quo nigro ta-
&ua eft miles ocoifut, & ditit iltt; Atccodas
eetfo me 9 4c fcram ce ad locum quo mitteris
pope villain. Territus autC famulus* vtioffiis
eft afcenditj& cum bcachi js teaereele ad late-
raftdentis ia cquo, fc ucfciusmanu vulnus la-
teris tedginct,di*it milestfoitiusinfige ma-
sum *uJneu, it cztraac farum lanccse , qna
vcrcuflus foi . Tremebundus igitur famulus ,
fecit quod eft iuflus.Ad locum aot £ vbi tran£
miffus eracfaaiulo veatcnte;dixit mi1cs:Def-
cendc nuac,& occiibri meo fpecialirer dteas,
utalijs omnibus quibufuii, vtveniantadta-
1cm locom » vt meant indicium Dei &&um
deme* 1c fa fignom, quod me yeracircr vide-
«s , rerram lance* oftendas ci$* Mane aatem
facto, famulus ea que iufluseft fecir. -Et cum
ventura eft ad locum, vbi venire mandauerat,
Dccilbrcum alijs iouenit cofcuorutn 4c mimo*
rum multitudincm infinitam , qui validis
inorfibus cadauer milcrabile, diiccrpfcrunt.
iieaWi.x r^o^ar.f.
Ltifihu tigmrsrmm fitiimtm ,ySaytf«amjav
Jam minis, it fsagvm* tmfam rutf*.
F Rater ordinjs PredftcatorQm,booiiia:
vcridicus oaxraait auai , qaodqiidaa
nudattia iudo tcflctarumadeo defpcmisscit,
rt atieota area , fagittamia aetemiaceca,
<quafi lpittiB catli Dotntau pacuflbxus^t not
ugioa muer&ante facicm iac^ccis , (aagaiac
tccam infisclarepectacft • QuimoxitKoic*
diabtlibas laohrjmis refolutuseft, ft coo(e&
fin , viaam fuam cum «irap«aitcoaiaa> dc*
uotioiie«otte*it.&tei»*a.c4a\f«r. 11.
tttUdm mmlm wmtttflmu *#t* fi imam
tmfrmt% ftumm *rs*t cmUmiimUmbmu.
f N qnadarn {aajfttmontalioin moaafleoo,
1 quod m oppido nNanaenfi fitumeft, &cct.
doc quidamdetun&us eft^cWpnosiipawc,
vir vaide (eculam & lubricus , iajndi&A**
naAefijf lebanusi kif , iicut mini xemlk qoi-
dam (accrdos, qui fucrat Bonncofkcanoai-
cus»cum die qvadam cum fiio cognato qio-
dam ludecet in aleat, quidam exfacochiams
etus fleas fupcroeok, 6c vcmairis £ax confef-
fionem audiretycam^uc communtcace dim*
xcturnumiliter, ftcamlacbifinis fepfliov
nit- Rerpondentc{acerdote.KoaTeii2affl,aifi
ezpkto ludo, Be tile valde inftarct, afleies ia*
firmam eapadtarenonpofleB commocusuv-
cerdos ,iec6 ludcuti divit. Cognate, ego coo*
qnerorvoois.de nomine iftcqoimequkice-
re nonimit. Videos feillc nibil proficcte. tri-
ftis acgemensdifceflit, ftinfiima fine coo-
fefione, atque viatico abbac-lucc migraoit.
Pte autem textk) it, qui com (acerdotc lafe-
rat^defuaom;£lio oocurrit, Ac (acerdoris que*
rimoniasrecordacuS) ilium fine caplaoccidit.
Pofthrc, & aliapeccata plorima , (accrdof
idem peremptoriam inciditinfinnitatem: qui
cum eflct in defperaaone , quxdam cogoau
cius (edens coram. ilia, cum fignumconiri-
rioua
.-Lufus.
dent* ri&ferift eo'aulliim,ttiftis fid ateDo-
mine, debilts cftis vaMe , p rxpannt tos ptfbv
pccr Deom, inuocate jltan, vt pcccata vcftra
▼obis dimistat , 5c fpatium adhnc fruduofa?
pceakenric. concedat. Ac quod ilH dcfpcratos
relpoodit .* Vidcs horreum illud magnum ex
oppofito noftri/ son Cam in eius recto tot ca-
lami, quor fuut circa me dxmoncs congrcga-
ci.Ec hoc dido,mox agonizans,c*pitauit,eos
videos adeflc morttususiquofum confilio vi-
xcrac burnt . Cdfsr+M. 5 .*. t .
JqtqC
E*8U?LTM Til.
EllMPLTN VL
VMMmfrmt*t*m msurEdmSdiftlitf d#»$tf
qwbus ftudtntthm tHifioU tr*nfm§H*hst9
&**dsmS. Edmund* *dhucfmsr$, Umf*f$
, Ittfms ah tlijs fufk fifty dt<t pmr Ufm *f •
r*f>,«*»j0f *$ciof>jfimi fmlutimt.
i
CVm micrcret GraHam Edmufidum vna
cum fratre fuo mater Parifios, vt libera*
libus imbuemurftudijs feu artibus,modicam
pecunfce fommam dcdit eifdem mater, diccns
illis: Si matcrnaia (vt bonos decet filios)
L*dH *d affirms i*fimfi*s m&is vifcmtutu* iuffioncm feroaueriert , confide in DondUo ,
lHlHdQnHmh*rtM9bm,*dAPwn4%$fort*tm.
*
IN Su&ria quaeciiritas eft Colonilfi* A cr-
eeds , miles quidam Tbyemo aomsne ba»
bitabaryqui fit torus dedttus era tibdo teticra*
cum, vt non dkct 00a nolte quicfeem, Jasper
(accolumcvm nnmmisforaxa portabat* vtfe-
com lodere voleatiba* obuiarct. Ita ia iudis
expeditus & fortuimru j erat, vt vir aliquis ab
quod io omnibus ipfc prouifor munificus erit .
v obis. Duo quoquc dedit eis cilicia.praxipie'f
vt iilis fuper nudo (e veftirem , bis ant ter ia
hebdomads Time bat enim nepoftquamdif-
ctctionis'annos attingereac.pcrdeuexavkio-
nsm,& abrapeaivofoptatfs inceder«&tJdeoqw,
nkkatoanebellaodt familiarirer informaoitv
&C priiis ezercitaus 3 qoam in belli difcrimrae
necedario traherenrur. Ip&enim Edmufldo,
tilofiacdamao rccederc* . Vtawenrpofteris qocm velm (aa&isaaseiuspra&ia earteris fi-
aftendactur, quantum Deo tales Itsdi, ittqui-
bosixa* nuiidta , rigs, & damna Jafcicanoir,
peccati verba rotancur, conrrarij rotent, per*
nullum cftdtatoio >rt cumeoluderct, qui
aulas ilIu/etatarqueeuifcerarat,qiirmo1rO"
rommaHuptaeaacuarac, Nodeqoadam do*
mumeius in fpecie cuiufdambominislBdere
volcotisinrrans , (acellamque nummis refer
lijs plus dilexit.dura ftuderer Pari fijs, cum in
dumentis lignets ciliciam micrere confucuir-
Memo eum pra ceteris dilexit,qui nufquara
piam matrem,pius videlicet films , verbis aut
opcribosofrendit.Iunimque Deo& pic^ma-
tri fua? placcre ftoduif,quod omnem a (| leui*
ratem rcfecans , omnioo cbords,a!ijTque Iudi-
crisiettfpedaculis fe fubtraxit . Dicbus quo
turn fob afcellaporraos, ad caftulam (edit,de* que Dominicis^ieftuiisiuxtamonitunvnia-
narios liberaliter appofuit, tclTcras iaclauit>& er is aocequam comederet,p(afteri(i ex iutegro
nrafcaacquifuit.' Cuic€profpcrefucccderett plaUereconfueutc. Ec quia amantiflimus Do-
ft militi iampecuniaquaapponeretdexuifiet,
irtmsait:NtiDqu!drH>diabolDsraes? Etitie:
Nunc (atis eft . Appropinquat enim tempus
matutinalc.opoitec nos ire.Tollen/quc ilium
per te&um traxit , cuius vifeera tegulis ret ra-
ueutibua mi6rabtlrterexcuflie9&quid dceius
cotpore^faclam fit ;vel in ouem locum illud
^roiectr, viqoc bodie tarn afilio eius , quam
a ceteris ^uiithxm noueranc>ignoratur.Mani
verovUcertiBieius reliquia? tegulis iurueren-
tesi«pcrt3c funt, &in ccemitcrio (epulta?.
Idem lit. S**}.14*
miaitotis vifceribus ftuduit au<ftor^vitxdi-
Hgere, ipfiim m forma puerili eidem puero
veluit demonfhare.Cum enim pratum quod-
dam fpaeiandi catifa coartaneis inuitantibus
conCenfiflct ingrediyabipferum tamen comi-
raru fe celerius(eparauit,ne confeientiae puri-
mtem, velnugispuenlibus»vel ociofis fermo-
nibus conringerer maculari. Dum igitur irJce-
deretfolitariusjiacris infiiKs meditadonibus*
apparuttei paerillecandoreniueo nitidus,8s
colore rofeo rabiciidus,qui velut a sfimo cce-
Ii*caidineelapfus>fubit6(tceum prior allacu*
Gggg tuscftp
V
\
/
&» Lufife.
tiiseft, officiofi/fioic' {a!ucando:Salae dile&c vc cum fcffragifa mibi (btmenJatw, quia. vatcle
mi, Quod com audiflet puer,iirignoto fermo • crocior in-hac poena. Qui poftmodum in brcoi
dc pocri mi rams eft. Quern cum illc paucfa * per fofrragia & oxationes bonorum Itberacu*
dum; & haefitantcm couipiccrcr .ipium dcnuo .eft a purgatorio , & ad ccelcftia regna perdu -
alloquens que,Guit,an ipfe fibi vcl tcouirer no. ftus. CbUe&r Iptc.bnms.
cus efTet.llle (jmplicitatis columbin*,rc{pon-
densfermone (implici: Nullam,inquir,tcnco
noritiam toi, nee fum, vt aitimo, notos obi.
Adiecit puer.-Quomodo ica tibi Turn tgnotus,
prefertim cum & in fcholis ad larus tuum fe-
de'am , & tibi quocunque fueris i nfeparabi liter
fucriro fociatusrDeinde fubdii.-ln facie meam
refpice, & fi quid infronte meafcripcum fir.
aduerte fedulus Coto corde. Quod cum fecif
ietrffcriptura in ea legit litccris cceleftibus.le*
fus Nazarcnus Qui ftatim quod viderat ci re*
tout, & ab ipfo protinus audiuit: Hoc eft no-
ExEMFLYJl IX.
De ImddO & Chriftim* ttffermrum lufirihm
bgrrinde 0 Beo punitu.
FVt in quada villa Campania;, vbi Iudc,us
com Cbriftiauo in facra node Paia/ccues
in reflerarum ludoconfeditXumquc Iudc.ua
multam pecuniam perdcret,& exboc irnpa-
ticntius rftrbarerur , tandem in Cbriftum re*
torquens iniuriam.blatphemauit.Et mox cum
men men m,quod tibi memorialefitindefidc- adia&andum hazaidum teffcras collcgztfcc,
xto animx , & hoc diligenter 3c articuiarim manus eius cum teflcris fit contra&ayQai re-
rto&ibus imprime iingufisfrontituae.per hoc
enim poeeris con tra mortem munirijfubicam,
&qni(quis eadem fcriptura municrie-modo
confimili froncem fiiam . -His dicli* pner ille,
in quern defiderant Angeli profpicere, difpa-
ruit.fed in pectorepaeri (iii,quem riGtaredi-
gnato9eft,non parum dulcedinis reliquit. Ex
vitm S.EdmMkd*l$b.)i. r«/.68.
EXBMPLVM VIII.
Lujibtu imam dtditm grmti p*rg*t$rio
punitur.
»
9
Vidam deaotus vtr in raptu vidit'qucn*
dam militem in purgacorio,qoifuitca>
fius bonus, hofpitalis.de bona: vitx,£cd Indo
auium niraium dcdjtus.qui propter huiufmo-
di ludum habebat quafi auem in manu^um in
facie, & innumens,& brachijs corroded fru»
ftatim, & mirabiliter affliggtcnxEt requi/icus
ab illodeuoto.cur hacc pateretur, cumtamen
bonx vitxfuiflet? Refpondit : Pracepta Dei
probo furore fuccenfus , cum ipfa coiuracla
mamtrmen&m lufortam percutere niteretur,
iterato in Chriftum ft matron eios blaipbc-
miamcurpiuimameuomens,ftatimeuerfis tct>
ribiliter oculis,cecidit & cxpirauir. Chrtftia-
nus ?ero collufor il litis pauore nimio in am€-
tiam verms, elanguit,& mi&rain vitam mot*
te;miferafintuit.£x Thtmm Csatip* l*>x. Afmm
c*p.41+4rte9*
Vid**$i*m t$t.Bhfph§ms txtm^^ 1 7 tit.
I»f*mM*x.6.tit. l*r*reex%- tit. Cb$r*s ex.
4tit.Defun&. *x i6.t$t.fmt*r*x*t.& tit.An*
l$lm txemp.io.
LVX.YRIA.
Ex 1 m pi vm I*
luxmhfia Tyburtit* prnbytf mftrmili r*p
SrtPHmdw impomtmr*
GOtborum tempore, quidain fpec^abiits
vir j Reparatus nomine , venit ad mox/
ieruaui , nee TnqaamVnum denarium contra tern. Quidum diu imorotusac rigiduaiact-
Detim rcccpi.ffd quia niraium dedirusfut fa
doauium,& cum canibus venaodo,idco banc
grauiffimam pcenam hoc in purgatorip fufti-
iieo, donee pufgatus erb,fed cantu ora Deum
piomc,& aonuciafiiije mcis & cognatis mcis,
^v
rct^vifum eft quod ab cofunditu* flatus vita-
lis e\UTet , atque exanime rcmanfic cwpos.
Cumque efient & multi qui conueoerant* Sc
cum iara mortuura familia lugeret , lubico
rcdit:& cundorump langc/itiujnin (hrporem
' Tci£e
Luxuria. 6of
TttCefumiitkrfmn .Qu[ reuerfus ait: Crriu's pfit.Eadem vero nocle,qua fepulmc eft,beatuf
ad Ecclnfiam bead Laurcntij rnartyri s , • qua?' fauftinus martyr .in cuius Ecdefia corpus it
cz nomine coodttoris Daman* vocatur* pue
rum mirtue : 6c quit! de TyburtioXpresbyccro
agarur vidcat, 6c renunciarercftinet . Qui vl .'
del ice c tunc- Tyburtiyscarnalibus defidcrijs
(ubiacere ferebatur . Cuius adhuc vitx mo-
ruraque bene quoque Florentxus efus nunc
Ecdefia; presbyter mcrninit. Cum vero puer
pergerct , narrauit eidem Reparatus , qui ad
li reuerfus fuerat , quid de ilfo , ?bi -ductus
fuerat , agnouit , dicens : Paratas fuit rogus
ingcns deductas autem Tyburtius presbyter
in co eft fupcrpofitus , atque fuppofito ignt
concrcmatus . Alius aucem parabatur-rogus,
cuius a terra incarlum cacumen teodi vi<Jcba*
cur. Cm cmifla voce clamatum eft, cuius eflet:
His ergo diclis , ftatira Reparatus detuncluf
eft. Puer vero, qui tranfmiflus ad Tyburtium
fuerat, iam cum mortuum inuemt.Qui vide-
licet Reparatus ductus ad (oca posnarum,dom
vidit,redijt,narrauit,ec obijt.apcrte monftra-
tur, quia nobis ilia , non fibi viderat , quibus
dom adhfec conceflum eft viuere,licet 6c i ma-
lts opertbus emendaxc . Rogum vero cbnftroi
Reparatus vidit, noo quod apud infernum li-
gna ardcant , vt ignis fiat , fed narraturus hie
viuentibus, ilia de t ncendio prauorum vidit,
ex quibus nutriri ^pud viuentes corporaHs
ignis foletJ vt per hacc ajTueta audientes difec-
rcnt , quod de inluetis timcre debuiflent.
Creprim dislctp. } I . lib.4.
ExiUPLttf II.
Stpmltm in Eft /#/?* ¥*uflini mtrtyrtt Vtkrim
FMtriduSj eijcirHrf$$m propter if ft us lubrici-
tMtem frtrifitur . Ob etndem ttiam c*uf*m
VsU/ttinus, ) ttmfh txtrahi videtur. '
VAlerianus Patricias in citritatem , qua?
firixia dicitur.narratur fuifle defu'nAus
cui ciufd^ ciuitatis Epifcopusacccptopreclo
locum in Eccfefia praebuit, in quo lepcfiri de-
buiflet. Qui videlicet Valerianus vfque ad ex-
tern decrcpitam leui* atque lubricuscxftitit,
jsoduinquefizis pranltaribus ponexe concern-
lius fuerat huraatu,cu(todi fuo apparuit,dicec:
Vade>& die Epifco^o vt proijeiat has fee tcn-
tes carnes, qoashic pofuit,quia fi non feceric,
die xxx.ipfe morietur.Quam viGouem cuftos*
Epifcopo tirauit confiteri, 6c rurlu? admom>
tus declinauit. Die autem xtx. eiufde ciuita-
cis Epifcopus, cum vcfpertioa hora tanus,atq;
tncolumis ad lcttura xedittet , fubita & ino-
pinata mone dcfunclus eft.rtffr.5a. lib. 4.
Valentinus nomine Mcdicdanenfis Eccleiic.
defenfor dcfun&os eft, virvalde lubricus»&
cundis letiitatibusoccuparus, cuius corpus id
Ecdefia beati martyrisSyri fepultum eft.Na-
clc autem media in eadem Ecclcfu facta? func
voces , ac fi quis violenter ab ea rcpcllcretur,
atque trahcrcrur foras.Ad quas nimkum vo-
ces cucurrcrunt cuftodes , & viderunt quofd a
tererrimos (piritus,'qui ciufdem Valcntinipc
des quadam ligaturaftriiiierat,& cum ab Ec-
clcfia clamantem, 6c nimium vociferatem fo-
nts trahebant .• Qui videlicet extertiti ad fua
ftrara reuerfifunt.Mani autem faclo aperieu-
tes (epulchrum, in quo idem Yalentinus fue«
ratpofitus.cius corpus non inuenerunt Cum-
que extra Ecclejiam quxrer^t vbi proiedum
cuec inuenerunt hocinfcpulchro aiiopofitu»
ligatisadhuc pedibus manibufquc, ficutde
Ecclcfia fuerat abftraclum. Ex qua re , bene
col ligitur, quia in his,quos peccatagrauiade-
primunt. (i in facro loco fcpcliri fefaciunt,re-
ftatvt de fua pra;fiimptione iudicentur: qua*
tenus eos (acra loca non liberent, fed 6c culpa
temeritatis rccufct. Idem csp. lyl&l*
EXIMPITH IlL
Luxntiofus 'fmbjtn gfAtUm, qumn in mtffk
kkhtri c<rnfu€H*f*t%*mifit.
PRinceps cuiufdam ciuiratii presbyterum
habebatGtnc^tx cpnucrfationis vitum, 6c
indiuinis officijs,pr^cij)ue/infoIcmnita-
temiffarum^ndefinenterainduum. Qui cum
quotidic facris myfterijs rcuercntcrinfiltcret,
Angclos Pomini ex cofuctndinc venicbat, &
Gggg * vidente
JO*
Luxwia.
vidcocc f rincipe facramcatum tVominici cor
p oris ex offcremis manibusafliinicbat . Scd
criraipaus huius vitac Iubricafic inecrta con-
ditio! Nam qui angchcis frucbatur mudis ob-
fequijs,in feed* Juxuriae voiagine repctepro*
lapfus eft. C^uid plural Peragcndi (acri myftc*
xij tempus a^nit. presbyter confiictudine fp*
lis exigence copelUcui.fcd grauiter incus c&-
fcientia rcmordenrc torquetur, ornatur,acce>
dit,trepidat,palpicac,tamco offctre prarfumit.
Eccc Angclus , vt afluctus fuerat, venit infpe*
ftante p rincipe fpoogiam infedam aqua fupcr
caput.illius expicflit , totumque corpus illius
tergendp purgauit . Expletis auiem myfterijs
eandem (pongiam ruruis expicflit oroaefquc
fordes arcjue Iqualorcs, quas ex corpore Ulius.
anteconrraxcrat, membris xius omnibus uet
xum fupcrfudic. Vifb princepsadmfratps,p|»?
ftupuit,presbyterumquP fcmoris omnibus fe-
/cretc conueoit. Iuquifitus itaquc presbyter, fi
nouialiquid criminis admiurfcr , prtwo qui-*
Jem , quafi perhprre&ens , facinus abocgat;
dcindc fib; male confei us >aco rip cipis aqcW
xjtate compulfiis , tandem le cprruiflc node
prastcrita in quandam piufdem pripcjpU cub*-
culariam confitetur. 5. ?etrm JPwtTint/ti.i.
tyftjx.ivsd 4U*,i font M**.
Cximilyii I Y.
YtjHum trnttufitfirlus Iwurwfut cum **>*•
Jf4 fys*x»* cjtmttw isjrtryr.
MEmini plane quia & cum apod Parmefe
oppidum Iil>craiiurnartiumftudijsdcb-
cendus infifterem , dum adhuc videlicet ado-
lefcentias flore,5c nouapubertasindoerctfa
-,*icm,& atftus libidinisimpaf tenser accende-
xet carnem , clcricus quidam nomine Tcuco-
Jjrmsypellicem fuam juxtameuip babebarbtf-
pitinm,vt aiupt.afpcftu lubricam 4c inhonefta
txermiU, adco vt in Eccfefia modular*, fc «*•
dientium corda mulccret, Ac airanbstnieora
pkbis conncrreret . AJHncbat vhique dcliujs*
rybebaw os* Aammanria, quotidie cachinnu
inuicem atque ludibtijs.oculorum nwibos»ac
fcurrilitatis Ukcebri*rc(tiuiapplaudcbat»His
ergo furijs Ac perditis mocibus y quia corpore
cdtigttus adctam* mentc looginquoicifcDon
potcram Quid dicam/quia dpm bate ccroere
tiullantis luxuri-e moteftias pcrtuli, com ctii
poftquam 3)d eremmn veni niufdem lcnocinij
jnemoria &pius mecolaphlzarc nou defticm
Sarpe fateor mtbi malignus hoftts hoc propo-
liiit Schema i& iltos eflc focliccsacl>catiflimos
cuii cam ipeimde ▼iocrenttpetfuadcrc taotauic.
$*d eccc huius beatitudinia initHun diximus,
confequcoter etiam > quo fine c6do£crint,«'
lejcamus,^ Nam com per quinque fere anoo*
ruraluftra in luioriota voluptare viiiffcnt,
antf annum > cum commune ipfiw cioitarii
ftagraret iocendinm in vna domo rcp«ti,Ttri'
que fimul igoe conmmpci &ni • ^ic> fie nimi*
rum &*mm> libidinis ignem fieroic comba-
fiionii)4( quid dulcit riw co^fuIeEii.amarasi
piobdolpr, oxuui demonftraiut. titrmD*
£x£MHVii V.
fimtn tffmdii.
NOftra ?t fertur, concigir «atc qood
narro.In Galliarom parribus peocs ad*
miniftrationcm ac diWorxt^ caiofdam
religioll Abbatis>nomincBencdidi>prcibj<cr
habtrabatt Qui nimirom quanto copia racul-
tarum v bertui afflucbar, taro magii religion*
Jfbouefctif premebaturinopia Obcuoieig1*
tnrpellicevi^atus, adicciuterarec6iagi0JD'
Quid plora? Cofcedcrat fibi quafi ubnlaroo
iatis, decoxe venn/tam • Hie itaquc nitidus95c . Jegc proftjbulum|tpweon>m «(quc confioi^
tapper prnatua acqne conipicuus inccdfbft: copgrega^at nupUali more comictmo ,cpa»a-
Itav? caput ciMsnuoqwam nifi gabelica pejlii rum ^^ rociusafiJucntjapprOQidnappara*
fthlfJW^i iu4um«flta tvfy&W9X<m* uiucn- . rum Abba> aqtem dum decedaret, iam^i *•»•
W wMgo P«f ^ WP fuJIouis inficexet, % ajeggs -cem appropiuquajrer ad csicum , hoc *od"Q,
ppftrf mq ad ac|uilini wfoi rp;cicw non ralle- duos, ad cum monacbos mi^dq} tam impo-
^r. fo^Ml/pr^utca vo< gracilis > fisauis fie deps fcelus fiib (Ufttiaar ccftfiiia iuicrffi^
none
ttaftt prohibote Jlie veie,yt ertc coacepr? nc-
quitix ftinuitacot inftiactu, obtcmpcrare nou
potoft, fed temcritatc plcdibiliquicquid nu*
pcialts ordo di dauerat, implcuir. Cundis ita-
quepcrftrcpemibus iocis,ac Jafciuiar deditts:
presbyter unquam bos ad vidimamdudus,
conuiuiom dc&rit , thalamos nondelcdatio
ni»,(ed perditionis ingrcdicur,& (oterribilis
Deosin confilijsfiiis faper filios hominum)
repeotiiia raorte mutdatur.Vnofiqaidcmeo*
demque momento & feraen fudir,& animam
txhalauic. Sic, /ic remunerari debuit , qui dc
(acrario Domini ad exolitum Jupanar, fuuin -
que roiutabrom tranfirc decrtuit . idtm hk.
4.dsEpifl.*x*mp. y *d Cmiktrtnm Efifiopum
T**ri*mftm.
EllXPlTM VI.
iff Uxmrid bsratbrmm incident fuptrhw muuh
tbm% d*moner clsmmntts tHdiwti
Omemuki, &c.
C Rat qutdam apud tips tnonachus in hac
*~ ricioa eremo commancna, cui habitaco-
lum ipelunca fuic , vir famma abfttnenria?,
qnocidianum ?idum labore manuum quar-
tens, in orationiboj die, noduque pcififtens,
condis animirirtutibus f!orens?Sed hie laetis
fucceffibu* ciattMtconfidere quafi in profedi-
busfuis ccepit.fc non Dcototum, fed fibimet*
ipfi quod profecerat, depurate. Hanc autcn
cius incuens aninuc prf&raptionem continuo
tentator-acridit, & laqueos parat. Quadam
Luxuri*.
601
ccbtx virnt circa omnem tertura narrationis
iutei;/erir;& mine fe mifcrandara, nuucetiam.
dcfeoGouc indignam oftendens , clegantia &
fuauitatc feruonis inclioac animam homi*
nisM inaffedumfui illecrebrofo amorc de-
fled it . Hinc iam blandioracolloquia,iocus,
rifuique commifcentur, manua ctiam procax
ad menturn, barbamque quaft venerandi fpc-
cie practendit.Tum vcro palpare cccpic cerui-
cera mollms,colluroqricnigare.Quid multaf
Advlrimum mulier captiuum ducic milfrctn
Chrifti . Continuo enim perturbari intra fe.
mctipfum,& Iibidinum Audi bus atftuare coe-
pit. Nequaquam Jaborumpraueritorura, nc-
quaquam ptofclGonis , ac propofiti fui mc-
morpacifcitur cum cordis fui concupifcen*
tia,& intra arcana cogitationum fuarurnfee-
dus cum falfa vQlupcate componic. Incltnat
ftulrus latera fua _, & efficitur ficutcquusfic
mulus, quibus noneftintelledua , atquevbi
obfeccnos iam conabatur inire amplexus, ilia
flulatum tctcrrimum diras vocis emittent»
vmbra ycerae renuis , per raanus amplcden*
lis clabitur, ipfumq-, dedeeorofis motibus in*
ancs auras fedantcm com foetid ifltraaiirifio*
ncde(eruiCiTunc prasterea raultitudo daemo~
nam in acre ad Uqc ipfura fpedaculum cour
gregata , clamorc ingenticum cathinnocx*
probrationis tdata dicebac. O monachc , qui
te vfque ad calum extol lebas, quo roodo de*
merfuses vfque ad infernoro-t difee quia qui
fe extollityhumiliabitur. Tunc illc velut ames
effedus , deceptionis fuae pudorem non fe-
tens , graoius a femctipfo dctipitur , qnaoi
namq; die adyefperam fingit (pccietn decorx fuerata d^monibus anteadcceptus.Cum enim
mulieris overran t is per eremo, qq* vela tfef- debucric rcparare (emctipfum , & reuocare
fa poftnimiara laborcm, acccdensad oftium
fpciunear mooachi, hiTabundam (e fimulans
ac facigaum,incriniecus femetipfiim proiccit,
ft aduoluta genibns tiri,vr fui mifcreacur,ex-
orar, dicens : Not rne infoslicem in eremo
lacitantcm comprehendit , iube me ergo re *
quiefcere in angulo celluif toat.ne forte effi-
ciar noclornit boAijs pracda Atillc prime mi-
feracionis obttntn rtcepit earn intra fpelun-
cam , require ns qua? ; ei cauaa errandi per ere
mam fuerit Iliacatifam fingit (atis acurat^,&
ior^rin>Teoci|a blaodimtntoiuxn 9 atqucilie-
certamen , ac fads faction is fux lachrymis,5c
humilicaris frudibus prions elationis culpam
deflere, hoc mifer non fecit : (cd femetipfum
defperans t ficut dkit Apoftolus , tradidit fc
omni immundicia & iniquitati : regrcflus eft
enim ad vitam lecularem , pracda dxmonum
fadus. Refugitnamque coufpedum omnium
/andorDm,ne quis poditeumblutaribus mo*
nitis deprxcipitio reuocare. Si eniro redderc
femetipfum priori vit^3c abihn6tia voluiflet,
6c deimmfuDei mifecicordia (quae nemin£
-defpkjt, uemini fin u m claudit , Ccd ornnes
G S g S 5 P«n»:
6ot
Luxufia.
pccmtences benign* recepft ) confifusruifTct,
i Deo fufeef tos bciiigue & pie" fuiflct,& rccu-
pcraflet fine du bio locum & gratram (bam Ex
vitis PP. in vita loanfiis JEgptij $rimits* •
E/lMPLVM VII.
LttxxrU tmtiontvinctrecupitt deuetns frsttr
ptUhfHo'factwtem catni defunBi, mutter*
•xtcrgcus n*ribta htrrtntibxs applitwt*
Rat quidam fratcr in eremo Scythix
prompt us & aJaccr in opas Domini fpi-
ritualicouerfatione. Huic auteinimicusge-
ficris bumam* diabolus immifit cogrrationes,
vt rccordareturcuiufda note, flbi mulicris pul-
^chritudinem»Scturbabat^r tti cogitationibus
foi cordis vehemenrer Contigit autem ex dif.
pcnfationeDomini lefu, vt alius quidamfra-
tcr de^Bgypto veniretadvifitancfu'euincha*
lirate Chrifti . Etdum inter Cc loqucrcntur,
eueuit fermo,vr diccrct illc fratcr dc iEgypto,
quia mortua eft mulier iMa . Ipfa aut6 erat.in
cuius perfona impngnabatur fratcr illc fupran
dittos. Hare autgeum audilTctfraterillcpoft
paucosdicsabijtad locum ilium, vbipoGtum
erat corpus illius mufieris defuchc,* apcruit
nodfce fepulchrum cius , & dc pallio fuo tcr (it
(anion putredinis cius, & rcucrfus eft ad cellu-
lam fuam.ponebatq; ilium fee to rem in cofpe-
ctufuo, &c dicebat cogitationibus fuis : Eccc
babes deu*derium,<£ requirebas,(atia re ex eo.
Etitain illo fectore cruciabat femetipfum?
vfqucquo ceflaret ab co fordidiflima iixipui-
gnatio.Er libfenttnt.P+trum / . 10.
EXIMTI Tit VI I I.
Luxxri* tent*ti$ntm iuutnit frater tbeditntis,
itimnioifr Ubondeuicit.
\J Enit aliquando quidam inScythia vt fierce
monachus, qui etiam accepit filium fuum
nuper abladatum Qu| cum fa&us fuiflet iu-
uenis, cxperunt impugnatores dxmoncs fol-
licitarceum. Et dixit patri foot Vado adfecu-
lum, quoniam non valeo carnales concuptf-
ccntias fuftincrc. Pater aute cius confoiabatuc
cum Dititergotl!iianeni^:IamluftiDCitnott
valeo. Pater dimine mc redirc ad fcculura Di»
xit ei pater fiws? Audi me>£li,adhucfemcl,&
tollctibi quadraginta panes, & folia paltaarfi
dieruraquadraginta,6c vadciri eremu xl.dic-
bus, A voluntas Domini fict. Quiobediespa*
tri fuo furrexit, 8c abijt i n ere mum , & inanfit
ibi Iaborans,& facifcs picltasfcufcniculostle
palmis,& panemficcum comedos Et com ibi
dies'xx.quiculiTet, ccce rid it opus quoddam
diabolicum venire Giper (c,fieftetit coram co
velut mt/ficr Ethyopiflafcetida,& rarpisafpc*
&u,ita vtTcerorcm eius fufferre nonpoflct.ft
abijeiebateam i fe.Et ilia dicebat ci: Ego fom
qua: in cordibus homirmm duicis apparco,
led propter obedieotiam tuara , At laborer
qucm (iiftines,non permifit mc Deus fedace-
re te , fed innotui tibi fcetorcm raeum . Hie
autem furrcxit,& gratias agens Deo,vcnitad
Patrem fuum, &di a it e dam nolo ireadfeca-
lum pater, vidi cnint operationem diaboii, &
fcetorcm eius-* Coguouerat aute' pater deboc
ipfo,& dicit ei.Si manfillcs quadraginta dies,
ic cuftodifTes vfqucadfinem man datum mcii,
maiorababercsvidcre • Ex IsfrDtB. Bstrnm
Ub.difornic0tioM$.num 8.
Eziumtu IX.
N*(*ns Chriflnm* kitmomp9Jlid*mr>t & ^
pentins morti ptrcutitw. Et virp t^tuim
m m d**bu$ Ufcimi iuunxkm ftnprmm*
Mb Angtlk tttjtiditxr.
CVm Dccius ad ciuitatem Troadjm per-
rcxiflet, oblati funtcicrcs9 Andreas,
Paulus,& Nicomacbus.Quicum6*nesCliri-
ftiauos fc profitere'tur cfTciuffit Nichomachu
ftpprebcnlum procon&l torqucri . Dumqoc
nimium torqucretur , Be iampropecfleti n
cmitceret fp tri turn >c%jdamanit fenunquafoif-
1c Chriftianum , fed dxmonibus (acrificata-
rum • Tunc iuffus deponi , aim facrificaffct,
arrcptus eft i daunonio , flcclifus in tcrram,
comedens linguam Tuam dentibus , expiri-
ukb. Puclla autem quxdam virgo Dionyua
annorum xvij.excUraanitdiccus .• O tc inn-
dcliuamum batbioum , qui propter f nrasho-
xx fpauum
I
Luxuria* $07
r* fpariam,perpctaim, Be fnenarrabilem pee- poflent, com horrore & fcandalo mukomm^
nam tibi acquiftfti I Interrogate ergo con
fena eft ic Chriftianam eflc , & ideo inFe-
Jjccm ilium plangere , quod noitadhuc mo-
dicum tolerafict, yt perpecoam requiem in-
ucnirct. Proconful iuflit cam duobus iuue-
nibus corrampendam cradi .* Aodreamvero,
& finlum recludi . Cumcjuc iuuencs virgi-
DcnHtbofoitium fuum duxiflent, pugnan-
tibus eis viquc ad noctcm , vt vim turpitudi-
iiis inferrent , inardefecbat cor urn libido
Apparuit autcm eis per coram no&em iu~
nenis fplcndidus , domum illuminans , viu
de rimore pcrcuui , .ceciderunr ad pedes vir.-
ginis, rogabantque vt pro eis imcrcedercc,
ne quid mali eis contingerec. Videos autcm
Proconful) qucdnon poflet Pa-uli , & An-
drez perfcucrantiam fuperarc,& flagcllis cac-
fos tradidit eos populo , qui traxcrunt eos
Scut inuenta rue rant, amborum fimul cada«
ucrafuntlepulta.
Thomat C**t*p J.xx W far. 10.
■
EtEMPLTH XI.
De clef ice $ qui * meretriee infamttus, incen~
dimmnon ftpfit.
SCholafticus Bonncnlisnupcr veniens de
ftudio Parificnfi hiftoriam rctultt (atis
uurabilem, retention tempore illam aflercus
geftam Familiam, intuit, cuiufdam virino-
bil is a tquepotenti^dc Francia meretrixfpc*
ciofa fe>]ucbarur . Cum qua cum multi iudi£-
fcreoter peccarcnt , clericus quidam rcligio*
fus eiufdom nobilis capellanus> defubucrfio-
ne familiar dolpns , Dominum his verbis al-
pedibus extra ciuicatcm, vt lapidarentur. Jocoruscft, dicens. Omnis paenefamiliave*
Quodaudicos Diouytja, cuftodes euadens,
cucurrit ad eos , ia&auitque fe fupcr corum
corporadicens ; Concidam & ego vobifcum
beau famuli ,- nee ab hac collu&ationevc-
itra inueniar aliena • Quod audiens Procon-
fal,iuflit earn gladio interfici. Paulus vero, 3c
Andreas lapidibus obruti funt. Vincent* Spec*
HifiMk uxAp.46.
EXIM P LVM X.
Luxuriofi fair dot* hie & in futnro fUg*»
PResbyter quidam , nomine tantum fan-
. clus & caftus , monialem altioris. ordi*
nis iuuenculam tub religionis fpecie proco-
tabac.NadacrgQ ocean* one cam locia.fcnio-
rciuucncula monialis prcsbyterura vifitauic.
PoA lautos autcm cibos & pot urn immodcra-
tum % monialcs in vno loco , & presbyter in
alecro quieucrunt Mane facto, vccula monia-
lis fociam iuuenculam ad matutinor urn exc *
cutitr.cjnoJficij nila ell excitare. Quam cum
ftrcp'tu primo , quia filenrium rencbat» delu-
de pujQtionibus attemaflctexci tare, nee pxo-
feci(Tcc,furgens qqxduit fociam, nzu inuenit.
'Nrbau ergo cum, iota familia piomalis,
cumfaclum pr*confu(ioue eclare vtllct, nee
(txamereuicishuius cbntubcmio corruaipip
tur, quorum peccata omnia Deus demanu
vcflra rcquixct^ £t fciat nobilicas ve(lra,quod
meo feruirio carcbicis, f\ non fueric amota.
Moiilla vocacur, verba ci lacerdotis intiman-
xvr.ad quae lie refpondit: Domine}ex inuidia
loquitur boc, quia voluprati eius conlcntire
nolui.idcirco me periequitur lllore(pondcn»
id Mcntins^ir enim caftus eft, ilia mox ftb-
lunxit.Ego celerius faciam vos experiri veri-
tat em . Statim acccdensad clcricumfub for-
xna pcenitentis lachrymis pcrfuia^poft fidam
conreffionem adicctt ; Domtne, tanrvehe-
menter de pcrfonaveftra rentatafumvniil ml.
hi confentiendo ignem a vobis fuccenfum ex-
tiu<?,uatis , viuere ego nonpotcjo . Ad quod
verbum cum fe vir iuftus cruce Cgnaiiec, (c-
quemi die iterum venir,vexba jam dicla repe*
tiuit , hoe etiam adijeiens ? Si non feceritis
quod poftulo ccce meipfam imcrficio. Quo
audito , 'cum plurimum tiraeret y ncc camen
aliquo modo libidini confentire propone ret,
refpondit ?pcce t,ah dieft tali in loco, b voluc-
ris tecum dorm i am « dummodo tenon inter-
feceiis ^ Sic ilia Ixto animo recedens Domi-
num fuum mox adijt, & quia capellapus (bus
fjbica!ia?ac tahapiomififl'ct, procacibus ver-
bis iudicauit . Iutcrim clericus fcholari fuo
pra:ccpit,
^v
fiofc \ Lusturia. •
prsccepft, vt in defignato loco ledum ex ligdtt primum qtudetn timmt/cd timer idem cirids
^
ccflaifit . CumqucvtpriusviajsprHUwsCib-
iaccret}adinonitioni flagclla adduntur. Nam
cumpoftacerrimat infirroitates cxpifaffet,ft
nudatafupcr axcam,tc&a cant urn lintcamiae.
pofita ruiu*et,duo canes ante domain in curia
fc momordcruoc, fupcrucai t terttus , & quar-
tus,deinde omne&canes villx, qui ft UHJf '
mordendo domtim iritrautes , Untcan^H
plants coponeret , ligna arida cum ftramine
fubijeerer, delude Iinteamen deccnter Tubes-
tendcret.Qupd & fa&um eft. Die vero ftaru*
tovenitclericus, venit Sc muficr, feddcricus
ftipuli prius fucceufa, ledum afcendic , illam
▼t fimul afcendcrct vocauicQua flam mas ex
orani parte .cernens exurgere, rctroceflit.cre-
briufque vocata ad tasn horrendos amplexus
venire retuGuiic . Clcricus verb Dei adiutus
gratia, nonaliterienilt ilium ignemj quam
ventumrorisflantern, nee eft aduftus capillus
cius.neque vcftime'ta eios in aliquo funt le,fa.
Qupd vt miferaiLla vidk,territa ft ad horam
detamjgrandi mjraculo compuncla,tam Do*
jninofoo, quam cxtcrispubliceconfcflaeft,
tjuod lan&om virum fine cau£t ex folo ranco
xc,& inuidia ob vindiclam prxmrfTa: accufa-
tionis infamaAet, iplc veto vir vxncrabilis no
tngratus Domino Deo noftro, ad ordinexnfe
tsanftulic Predicatorom. G*f*r.l&.io.4 14,
£umpl?x XII.
iMxmriefmfmlU diumuus t&miMur ftA qmU
mm corrtxit *mrem,cisiMs tmrtiMr%&£ r«-
wbtu Ifi&rmtm.
IN villa ouadam dioxefis Colonienfis
pucllaqt}c/iam,cuiu4damuonefta; matro*
sue and Ma, ante aliquos aooos defiin&aeft,
bm enim ctat luiurioia , (aris vaga, ft valde
fecularis-Noc'tequadaniin fomnisante Chrt-
ffitrtbtmaJ raptaeft, in cuius circuitu vidit
Angel os, 5c Apoftolos,MartTrcs,ft reliquorO
ordumm (anclos i nfini tos . A nimabos in me •
dio deduces ,i Hat ad gloriam jibe ad fupplicia
iudicabaatuf .Cumque hare ancilla vidcret,ft
tremerct,accu(ante con{cientia,manus fuppli-
ckct^td iudicem tetendit -Cuius ille mi (en us.
nit.- Quid me orasfda roih^digitum tuum, ft
egodabotibi manes meas > acfi dice ret: Da
mini modi cam fid e\qood detuis vitfjsemca-
4estftegotrbi dabogranam meam.Sic euigi-
lauit.Qug cum retulifict cuidareUgiofae ma-
tron?, nomine Alcydi, que, adhuc fupereft -, de
till* Gynzennicb , rctpondir ilia : Mifera,
caaenda vicam toam^atis commonica es, Ilia quco, Dous-eiiimiiiedixczitadflE*
fa-
perpofitum afeftrakentes , dcnribusfiiis com-
minucrunt, qui viz arufticts fuftibosexpnlfi
funt.Cadanere vexo (epulto , canes fogati tr-
deuntes, (uper eius tumuiura inrcrwpta. bdla
renouauerunt. Timeo enim quod anima mo-
dicum nabuextt pacts ficut nomralli inccrptc-
tatifuat i^^ Iti.i i.ttf.tf.
Eximpltm XIII.
Superb* m$mMchm fifer ardtnta c*rb**9St
. +mbulamy k dtnmut Auifitmr , tbfidetm,
fimmmit inijcU*r.
CVmqae quadam die Pakemon dc Racbo-
mius igncm accendiffenr,f rarer qoidam
dixit ad eos:Si qu is eft fidelis ex robU.ftex fii-
pcr bos carbones , Sc orationem Domiaicasn
lenfim pronunciet, quern beams Pabemon io-
tclligcns fupcrbiarturaoredeocptum ,como-
nuit^dicens. Definefraterabbacinfiuiias nee
tale quid vlteriusloquaris . QuLcocrcptzonc
fenisnon folura non pcrfecic melius), fcdplas
clacione mentis inflarus,ftare cocpit fiipcr ig-
ncm audac^cr , nuUgfibi imperantc, U coo*
perantediabolo;& Domino pcrmittentennl-
iatenus ignis attatfu aduftuseft. Hocitaiqoe
com fcdura effet.poftero die idem Inter jxta-
tnri proficUcens acvelutciproferanseis.ait:
Vbi dl fides veftra/ Poft ndn mdtumantcm
tentf oris cernes dcaoolua hone (ibi peromoia.
mancipltum, traDsfigurat ie in (pecicm pal-
chra? mulieris, ft caepitoftium cellular vebc-
menter CKtundere^ cut cam aperuiftr ei, ait
adeum&iDolusinfonna muiiexis: Obfixro
te.quia^imis acreditoribasvrgeor,ft mctuo
lie mala me comprckeodant , cecipias mc in
cellam toam , quomam debitom folucre ne-
Luxurisu tfo*
rate mentis penuarobfeuratus, nee intelligena iogens emAoi ptoftrauit, ft mulier k fulmtne
quit effct, qui talia fibi loquctetur, diabolum
satfet in fuum recepic exittum.Tunchoftis vi-
deos cum ad omnc (cclus procliucm , immific
40 cum curpem coocopifeentiam, qui mox ce-
dent fuggeftioni ciui , quad mulieria am pie -
xutpetiuit. Quern fptritus immundus inuades
elifiratrociter, ft reiblutus fopcr pauimentum
▼clot morcuus diu permanfic. Poll aliquot au-
tern dies tandem io fe reuerfaa , ft dementia;
fu* feed peniteot , ad fan&ura Palasmonem
Tcaic , ft cum magno fletu quid fibi accidtfTet
cxpofuit, dices: Agoofco pater, agoofco,quod
ego caufa perdiciouis meat exittam • Bt fubito
correptus ab immuodo fpititu , de coofpe&u
per cuffa ft arcfadb coituit . Orantibus autem
ceteris Apoftolum oeperirent, orauit pro eif>
ft omnia ceflaueruot . Tone prfpofitoa credi-
dic , ft domuaeiaa totsw VmcmX. injfitc. hiB.
lib. 5. ctkf. 67. ■ .
Ex 1 MP t v u XV*
Luxmiofm virttiamfub pericuU pirdtndi vi-
fm% Itbidinem txpUuit, duent V*U amicnm
Inmm.
» ■
RSfert Ambrofiuafupet Lucam,cap*4 cit>
ca finem , quia fxpe raciente mala con-
illoram profiiiuit , ft per deferta difcurrena iuetudine etiam ca concupifeimus , que fiuxc
agebator iofuenis . Peruenit autem ad ciai ca-
tena Panos.ft ibt in fornacem fefc precipitins,
protinas iocendio intcrijt. ib'uUm §. 9*
s
SXIXMVX XIV.
tnxurim inftig*t* mstor proprium fitinm fibi
comfmtir* noUntom in mvrtem prdcipit*r$
ionmtmr.
QVidam iuoenis fecretc S. Andrea? dixit?
Mater mea pulcbram me videnade ©pe-
re illicito me attentauit. Cui cum nuUatenna
aQentirem.iodicem adijt, volens in me crimen
tantas neqnitiat rctorquete, fed o»a pto me, ne
moriar tarn iniufte . Nam accufatut peoitua
tericebo, raakns vitam per dere* qnam mattem
tarn tuxpiter infamare . Iuuenis igi.tur yecatur
ad radioum , ft illicd earn Andreasprefequi-
tar. Accofat mater inftantcr filiu , quod fe vo-
loeritviolare. Interrogate* praties iuuenia, an
res raltter fe habetet , nihil penkut refponde-
oat • Tune Andreas matri dixit? CrodeKflima
founinarum, qua? pcrtuam libtdmem filiertn
vnicum tnunf via perire. Tone mulier Prarpo-
' fito dixit: Domine kuic bomini filiut meua ad*
harfit poftquam barcagere volott Iratua itaque
index inxlit puernm in (accum linitum pice ft
bituminemitti,ft in famine proijei. An dream
autem in carcere referuari , donee excogrtatet
fapplicium quo petiret.Sed orante Andrea to
nicru '
corporiatque fanitati, etiam ipfi ritaj omnineV
Aodtura, Qaidam (raquiens) Theotimus cum
graui ocolonim incommodo laborarer , ft a-
maret wtorem , inter dida fibi a medico facuU
Mtecocundi, cupidkatts impaaeot,atqtie iaa-
petu iibidinis raptua moderah nequiuerat.
Scienacnim ft pecui/denss quod oculoa offer
nmifforua , poftquam cooooniret cum ? xore,
impfo atftu tcrucntis cupiditatit ft con(bet»>
dinij appaxacu: Vadc ( inqukj amicom lumeo^
ftattmque expleta libsdina iocerdida fibi , 1»-
mmtaitfatsorbamcit* V.AmbnfimiMmm
vtfupr*.
BXBMPLVM XVI.
IjHcnrispoUmtm, &E$Ht*f*UMml4g*r*prdfii-
mtm sb aratua mmfmtm.
eArolos Magnus , religi#{us, Augoftua
emu quadaxo (biemni die miflam folita
deuotione anduecydtacoonaoittfd^ miflf
kcxnrua Euangdinm prascedenri noAe muiierw
culatimpudicis amplexibua rcJetdarenep ti-
muit. Hoc k'aque gtauiifimo piaculocauieria-
tarn habena confcientiam , Ctndum Bnange*
lium legct e prnumpfit , poilmodnm etiam
(acria myfterija feenndum ofScij fot exigi
tiatn eadem impudentia
impuris-exhibicuruS) fi non Tkiodiuina
tiuet. Ecce namque do verba (acta labija pot-
oflwcteciruit v ft tetrxmotul luiit depromeiet , aaaneav deiupex 1. Inteearir
Hhhh bus
e*io Luxuria.
bus ©ratorij fe per filiam /tram femel/ecuDdd,
6c tertid Taper caput contamioati Je&oris dc-
snxttens , tenia mhilomiaus vice ipfo f mpcra*
tore afpiciente caput obfecenum pupagit , ao
fine mora mifcrjim cxtinxit. ColUUor SptcuH
buita.
Eximplym XYII.
* Jguidam ficittmtem cum incubo dt-
mtnt habit.
ANdo Domini ijSo.quidam incubus no-
minans fe Regem Goldcmar coninn-
xit fc faroiiiatitate coidam viro armorum,
xnandanis a&ibus per omnia dedito , appcl*
kto Ncuclugh de Hardenbercb, incomitato
4e Marcke , prope fluxnen rare habitant! in
•caftro , fie Ioquebatur Cecum, ft cum aiijs bo-
nainibot lufit dulcifhme in, tnlirumento mufir
<cati cbordit aptato , luflt ad taxilio* : peca*
Jiias expofiiit, bibit vinum : 8c facpe com co
in \t(ko too per nodem requicuit. Multi vifi*
xabant enxa , tarn viri rcligiofi » quam fecula-
iest quibus refponia dedit, fcilicet acbre rcli«
ftofos ad fuat conditionis icuclation cm an*
dances, fcelera eorum occoit* iccitando,
confadit . Hofpitcm pr*di&H*n x*piusdcini-
micorum fuorom adoeoto pratmonuiti fie qua*
liter coram mschinationes euadetet, ipfi con-
filia dedito manus dumtaxat palpandas pxav
bait, fed videri oegaoit. fit eraot manas graci-
Jcs, fitnjoilcr, Tclat, fiqais taogeret Owrcai;
Chriftianos in verbis* ludaeos in.tapidibus
pretiofis : 8c Paganos in berbis poocre afle-
cuit . H*c omnia Gobelioos babet in Cbrp •
ariea fuat quae cajam refert Gotfchalcus Holeo
ordinis fitcmicaram D. Auguftini Scr. $8. lit-
cera G. qtii vltra ibidem refert , fe a multis- il-
lud idem aodmifle » 8c poft.annos 16. ab ipfo
Neuelugb picoioj intcllexiflc. Vndc hie ha*
birit for orcm puichram : cuias*gratia banc in*
cnburo nonnulli moram feoom t rah ere fufpi-
cabantnrj vnde (ohms cam nonunare gene-
turn (bom , 8c ipfc docuit com , ?t hoc vfu fe
iignaret increatus Pater , increatus F.lius , in -
excatns Splritnflaodus , 6c poftquam triennio
(ttummoUbatiu; iknelsfioACcaiuTquamic*
ccflit. H*e rtfertvt fxprtdiximw Gotfcbthm
Hoten ordinu Eremittrmm D. Aug. fir, $S. Jir-
Or* G. parti* hyem. Vide etiam tit. Ling*Mtex.
i. tit. Bbrittm ex.i* tit. GuUtx.i. tit. Door*
tx .1 . tit. Amor illicitm ex.} .1.3. 4. 5 . & 6. tiu
Communio ex. ). tit. Dtmon tx, 6. & 16. tit.
Difamsr* ex> x. & 8. tit. Defperttio #*.)»4 &
o. tit. Confeflio exz.fr 15. tit. Fetmin* exu
tit. Cmfiittu tx 10. fr i).tit.Bl*Jpbtmi* ex.6.
tit. Confuttudo ex.i.tit. Inftrum tx* 13-d* tit.
Abttinenu* t&. 1.4.
BXIMPLVM XVIII.
t Luxmiefut bUfphemons , & imfoemtew t*
mittit fyiritum*
Omet qaidam cum inter alia rlagnia
fuiflcc cnormiter luxuriofui , axnpuit
earn grauis infix mitas , ex qua intnmoetuDt
cio* genitalia ad modom oils gtaadis,iD 9^
bus grauiixlm^ afflict us Deum pre doloribas
blafphcmabat i & aliquando dicebat fc i<ice
ulia in ijs locis pari , quia de rnetnbm illit
enormia egerat , nee tamen dc hoc pceoitcni
Tcniam petebat , fed blafphcmans fortius, im*
muitdum fpkitum cmifit , abfquealiqoo Ec-
clefia; remedio. Vincent, lib. $< fyettli MhaL
difi.i.psr.f.
Eziupltii XIX.
t Lttxuritfi alttriut ttrribile V*i indicium*
ALius item.maximui Princeps, qoipradi-
€to fait contemporaneut, in vita fnafc-
fe effuderat in omne genus luiuris, vnde gra«
ni languqre correpras , in taberactioocm ft
defperatiooem fie fsetorcm intolcrabilcm ce*
cidit : cuiua fattoris magnitudmem domefiici
eius fcrre 000 ? ^lcntes , pr« contufiooc in ca*
metis fuis cum claudebant, 8c occoltabaot,
nullam ad cum ingrcdi permittcntes. Qos#
dam autem pcrfooa mulca i^miliaritace ft
afBoitate ei coniunda . cui non aufi tucrpot
cu ft odes rcfiftere, tranilens oftia fie cuftodias,
ait; Ego ?olo fcire qnomodo tit Domino tc-
ftro , fie intrans camcxam inucnit cum folom,
fopcx
fuper cubile foam quafi Taper qoatuor pedes
procambcotem, & omnia interior* cum inte-
ftiois, & fccibus , & fauore maximo emittcn-
lem 6t fine aliqutbus poeoiteoticfignisaoima
cihalaotem . Quod fui occultantcs alia finxe-
xoac • Hocaatem tcrribile genus mortis ?idit
«&fciwtille, qui fie eomr inucnit , ?ir Deum
tineas, Ac mdicio diuino perterritus, aliquibus
Detun tunentibus reaeUaic. Idtm Ibid.
MAGISTER.
M*giflir quidamMfcifulk fuit 9mm mm? U-
Hum dttUt, v$ iUimfUrk iXimfio 00s ad bt-
mtRtttm fr*u$€*r*t.
LEgirur in Seals cacli Joanois Ionioris Do •
minicani, quo" d foic qutdam magtftcr Pa-
rifijs , qui omnt anna febeiaribus Tuis 9 qui
eum continue, andiefeant, dabac flprcin lilij.
Dumque qosereretusab-ea, qaare hoc facie-
bat, refpoodit : Qoatuor in lilio reperio . Eft
eoia ibi triplex color, qui deoptat uiplicem
honeftatcm , cordis, corporis , & intentioqis.
Eft ibi odor, quiqoamdiu non cangitur redo*
lee fed fi taogatar,fcf tet. Sue ibi feptem folia,
& feptem gtana • V c ergo clcrici & difcipoli
net habeant sdenariam hooeitatcm , fugiant
confottiamoUcrum , ornenr fe feptem Tit rati-
ons, Jcodiant feptem peccata mortalia, ided
do eis hunc florem , fciiicet 1 lilium. ColUfar
fyttuli bmui.
MALEDICERE.
EZEUH^U I.
BeataVirt;* Mm-imvirum propt*r mmltdiBtfm*
mftrmitM* ftrcujfum rtftturat.
QVidam paupercnlushomuncioin Tid-
nia Aqsicin&efi habitas, cdm quadam
die per villain deambularct, lapidis
offenfionc pedem, qucro nudum babebat, fibi
hefit , & n doloris fubftomachans diabolum
nominauit , dicens lapidem ilium in nomine
diaboli ibi ruific pofitu Bt ecce yix adhuc fer-
monc finito, xepeme quafi violent* ioie&ione
Magifter. MalcA'cere.
aquas fcrueotM ficiem totam per fundi fenties,
ftatim fubfiftir , & fe de loco moucre non po-
tuit • Ex oculis eius multa aquaru abundantia
guttatim defluere cor pit, itaquod nihil omoi-
no vidcre potuit , led ad domum fuam redu-
&us, csrciuteoculi.dezth perdurante, lumen
finiftrirecepit. Et ecce totafacieseiusin tu-
morem conuerfa, ocoli, nafus, os , ita tumore
excrefcente difparuerunt , vt non nifi deforme
monftrum rideretur . Quatuor autem diebns
euoluris inflatio ilia paululum exinaniri coc-
pit, fed cota fades eiuf ita ignitis puitulis , &
veficis tutgenubus repletaeit , vtab omnibus
elepbantieb raotbo per en (fas diceretur. Poll
hoc morbus ad inferiora defcendens , a reni^
bus ?fque ad ftimmos pedum arricufos tam
miferabilitcr occupauic, vt curuatis popliti-
bus tali naribus adhatrcrent , adco vt horrcn-
da contradipnc totus quodammodo in glo-
bum ynum redigeretur . Sicque tota ilia infe-
rior corporis pars infcnfibilrs manfit , ?t fi
quis igne adurercr , ardere quide'm p offer, led
omnind Jfeniire ncjnf Q0et . Nunquam de.Ie-
do per fe furgere , nunquam fe ad fedendum
erigcrc, rcl in quodlibet latDtreclinarc potuit,
fed lernper rcfupinus iacuit • Per feneitcllam
▼cro qu^leclo eius cootigua erat, a tranfeun-
tibus /ibi eleemofypam mitti miferabilitcr
▼ociferando implotabat , rnde fe fnofque
fuitemabat , quamuis autem cum & paupcrta-
tis inopiaj & io fir mi tat if anguftia srauiter
afBigetet, fludebat tame* in doJoribus (uis Deo
femper ac continue gtatias agere > 9c pro be-
nefactotibus fuis afliduc' , acdiligenter orare,
ieion ijs qaoque operam dare , peccata fun
femper ptc ocutis habere, & pro eis humilitcc
Deo fupplicare » Habebatepim illud fumraft
in corde. Quern diligo , caftigo . Credcbat
cniro quicquid fibi aduerfitatis euenerat , efle
peccatorum fuorum medelam . I3citc6 fine
omnt murmuration'e , 8c eum patientia , quss
fibi acciderant, perfcrebat • Appropinquantc
autem tempore roiferendi eius, quo Deus eum
liberaodum prooidcrat, quadam die refurre*
dionis Dominica; , cum longa fatigatus ine*
dia peruigil iaccret , & apud Aqoicin&um ad
nodurqas laudes figna pulfari audirct , caput
erigeos , 9c rcrfus prasfatum locum protends
HJt h h a manibus
manibusreuerenter inclinans , Satuatotiscle*
mentiam exorabat. Tarn ecce fubitd cernit fi *
bi quadam in fpecie mulieris, pulchenimam,
ac reuerendi adfpe&us ft habitus perfonam
afliftcrc, qua) com mem of an $ ei patiemiam,
quam in dbtere habuerat , ft qua; bona fece-
rat, addidit: Noaerls prcccf tuas effe eaaudi*
rasa Domino, fac eijjS quod m onto, ft A-
quicin&um ce deferfi fidto, atqueitt Ecclcfia
beat* Virginis ft Matris Dei Maria; coram
imagine ipfius pro (alute tua inter ueni, ft rir-
tutem diuini fentiea auxilij. Quod cum illefe-
ciffet, Deiauxilio, ft eras matris pi* fuffragio
ad plenum curatua eft* Vincent- in foe. hiftorimr.
lib. 7.caf.p7*
*
ElEHPlTM II.
ti4eiic$nsfilnjp(it '& idmonibus eommtndans
iAa\*£cttc.
rerin quot tfei ablffcnr, Natalia awem qui
tarn minutas raiionea redderc Domimo fuo
non confueuerat ( quippe cui ille tauqaam fibi
credebat) iracus aduerfustiiutniiobjlemfoc-
didiffimse prouidenti«,cusn in reddenda ratio-
ntdeficerttj fe, quodaudituquoquehorren-
dum eft, damonjfbui commendauit. Eodeai
autcm die, cum aqoam tranfoadarencBerctr-
dui ft Natalia , idem Natalia fubmerfot eft
Sequenti ?cr6 node proxima, cum in kflo
fuo Domioos Burcardus quicfceiet ▼igilaas,
& coram fe lumen fulgcrctinlampade, quia
femper no&il confuemt tcnebrat herrefcert,
ecce idem Natalia ante ipfum aftitit, ctppa
indutua pluuiali, It ficuc fibi ridrbarar pal-
chcrrima colons plumbei . Ipfc autcm nihil
omni 06 territut, quafi gratulaos caepit ad com
dilcte : Natalis bene* veneris » ranqwd urn
redijt Arcbidiaconua ? Non, inquit, Dotti-
fubitofubmergitu^ & gram faenf fwgateri/ ne,fed ego folus ltdij iuita cooftitHtuai, asah
mnlftatur. tuusenimfum, ftaHergdttaerc, cgoavllna
>timorem inferaro, fed ptecor ftfoccarrainu-
hi, ego enim in magois tor sent is (urn. Car,
inquit. Cms enim Eoncfte nzifti apod mc,
Domine, inquit, Tcrum eft, band quideaa mi-
hi effet , nifi hodieprteuentos ira medctnoai-
bus commenda/Tern. Rogo autcm ce, tt qoofc
cumquepotueris moneas, tc numquamidfa-
ciaht: qui enim fe commendat demonibot,
datcis potcftatcm fuper fe, vndepotcftatem
habueront, tt me ftatim fobmergerentsft pra-
pterhoc folum torqueor. Nam bene confeffoi
eram de omnibus peccatis meis, ft in oaUaffl
recideram. Tunc ille: Quonaodo ta polchnun
cappam habes, fi in tormentises? Domioes
inquit, hate cappa, qu* ram pulchra Tidctor,
multo ponderofior cftmihi, quam turns Pi-
natienfis, fi mihi fuperpofira eflct. Palchrka-
do autcm ifta eft fpes yniat, quim babeo pre*
ptcr confeflionem quam feci, fi milii uroca
fuccurratunCui ait: Ccrtc,ioquit,egb ubi fnc-
curram quantum potero. Vincent, infttcMif*
lib. 19. ^.118, bic ncitMt ex UeUnmii**
ARchidiaeonus quidam nomine Bureau*
dus coenomento de Pifanto, iturusRo-
mam, rogamt Ioannem Aurelianenfem Gano-
njcum, ytcLeritum Natafem nomine, domus
fuae oecbnomum ci foeium daret, qmTa'Qta*
luaerat in ret familiaris cuftodia,bonui difpen-
fator, 8t prudens, ft fidelis, ft quod ranflim*
in difpftri(atoribus iuuenitur . Volebat er^d
idem Burcardus huuc habere foeium itinexis,
non tam quia cum diligeret, quam quia pecu-
&i«, rtauariffimusTalde, timeret. Ille autcm
tam oobili perfon* Archidiacono fuo non
potuit negate'. Pracccpit ergd Natali derico,
▼team eo iret, ft ei tanquam fibi obeditet in
omnibus: quod illeinuitus auouit,timensmo*
tesBurcardi, cuius auaritiam nooignorabatt
Iniefunt ergo Domious ft Natalis fcedua
3uoddam (ecfeti/fimum , quod Ttcr ex illis
uobuamoreretur, intra zxx. dies fi poflet ad
foeium fuum rediret , nil ei in a^pparitione rer*
f oris incutiens , fed blande ilium commone-
faciens, ft de ftatu iuo certificans. Cum au-
lemiam propc Romam efient,accidit quadam
die, ?tpr*£itus Burcardus cum Natali rario*
nempbnere deberct de qootidianis erpenfis,
ft de magna fuinma jfingulos nommos'cxigc-
Exim-
i
EXEMPLVM IIL
y*kMctnsfsn#o VYiUkbtwtdo grMmJftm* tfifiti
L' Bgiturinvita fan&i VVillibwtdi* quod
ipfequodam tempore pet r exit more fo
lito euangelixandi . gratia Fnfiam : 9c propter
laborcm viae in pratis cuiufdam diuitis p*u-
lulum laflot refbcillarcc equos, quoaillc di-
nes ccrncars argre* ferebat, 9c eos iode abite
przeepit. Qucm vit Dei ne hoc faccretpla-
xidiffimis ailoquitnr verbis > dicens: Define
nobii , frater, iniuriam faccrc. NoncDim
propter Iscfionem tni, fed, vt mbris eft itinc-
rsntibus, in bis pafcuis pauloltxm quicfccrc
Yolomas. lnftac antem nobis opus cuangcii*
cc pratdicationis peragendusn: cuius tu mcr-
cedis particeps cflc potcris, fi no* quantum ad
re pertinet benigno adisraeris animo. Vndc
msgismencc pacific*, 9c quieta nobifcum de
donii Dei cc refice, nobiique cacpto itinere
MalcdlcCrC. 61}
municandom. Sicquefadam eft , vt de patera
qua pnusnolebat biberc, p oft cafe confitere*
tur haufiflc falutis ttmediutn. Ale uinui in vitm
S. VftUibrordi *fudS urium. t
BXEMPLYM IV*
Tsrentes tnaledicentes fiUjsfuk , imprtcAtionk
mifiraiilem vidcrunt tffe&um.
ANno Domini M. CCL. accidit In dice-
> celt Eduenfi apud Virgiacum caftrum
docis Burgundiar, quod quidam propter bona
rnatcrna, quae male expendebat in tabernis, de
alijt ( vt confueuerat } quodam mane oiFcndic
matrcm foam, ita quod ipfa ira motaimprcca*
ta eft ei fie: Rogo Dcum , quod antequam re«
nertatis , deportcris matri rose frigid 6 exitium
ftretio mortuus, 9c malo gladio laccratus. fie
qpidam alius iuuenis de Tilla circomiacentc
parentes fuos farpc propter foam infolentiam
moleftabat, vnde ip(a die cum ipfum corrige*
, ^__ ¥ rent parentes fui manadextera percuffit pa-
pergentibos tu in domain tuam rcucrtetc. Illc tremfuum, 9c pater iratus imprecatus eft. di-
•mem in maluiafuamultum pertinax, noltrit
aliquo modo deprocatorijs eius adquiefecre
verbis, 9c infaper conuitia congeminans op-
ptobriorum iaculatut venena, 9c dctcftatuscn
co panicipaxe conuiuium, domu rcdirc difpo
cens: Manns, qua me perenfifti, rogoDeum,
Tt bo die malo gladio amputerur , & tu intra
tiiduom in tali patibulo fufoendaris. Accidie
ergd,?tilliduo.iuuen«, poft di&as impteca**
done* parentum, obuianeriotfibi rnutuo,& r-
fuit. Sed perfequente crudelcm vltionc diuina jiuainutcauit alium ad tabernam* Quamcum
pro facerdotis fui injuria, raori fubitoinua- iogreiTi fuifTeot,& bibcrco^caeperant litigate,
lefecnte ntrobfiti fcputauit. Cupienfque ar- & feadinuicero percuterc. Ulc, contra qucm
dcQtemllomachumrefrigeratexotequoinri- •--■----« —
i urn Dei conukiaconiecir> poturn rectpere n5
valnicAnhelabanc rifcera, fed nonfbit qui fcr-
le boic laogon meddam potuiffet.Scd tandem
petnitcntia ductus in finpfom reoerfns eft, 9c
fcrui Dei reditum fcdula cxpedationc praello-
Jabatur. Poft pcradum pi) operis negotiom,
curoB. Pater eadem reuerteretur ria, obujns
ei bomo multum rgrotns venire fcftinabat, 8c
mtiritam pcenam. quarn obcuipam iiiampa-
ticbarui, proamoreChrifti fibi orabat anrer>-
ri ■ Qoem vir Dei mifericordia motus mox ab-
foluit a posoay dans ilia cum bcnedi&ione de
foo calkebiberctmonuitque pauperibus Cbri-
itiomni&^nonerle derogandom, fed pro ?i*
tibuseorjiAjifcefficaubua benignifiirn^ con*
qucm
imprecatus eft pater. , per cu/fit alium gladio,
9c cum effent loli , timens ne clamor ezcitar
ictur contra eum , fi alius vinos rcmaneret 9
multis vulneribus eum laccrana occidic. Cum
antem clam ore motus contra eum ad filnam
fugeret , 9c ilia de caftro ilio eum in fequcrcn-
tur, cumfc gladio fuo derendcret, vnus de in-
feqnentibus, manom , qua tenebat gladiomi Sc
qua pattern pcrcufleracf ampurauit. Captus
eft, 9c infra triduum fufpenfus eft in patibulo
illoqno pater fuerat imprecatus. Alius antem
deportatus fuit ad domum matris in fcretro,
multis ? ulnetibus confoflus, vt ipfa ruerat im-
precata; Hoc antem cum fad urn eiTct reccntt
9c quidam frater ordinis Prsdicatorum in di-
&o caftro praedicaret, mater dida rctnlitiUi,
H h n b j cum.
&4 Maledicerc. Malitia ambiriofa, Margareta.
cum lachrymis peteas paemtentiam pro didla
imprccatione. Cellefor specnls. M A L I T I A A M B I T 1 0 S A.
Eximpitk V.
fUrentim eceiforibus fit* vrfi msledicens, quod
ess imfrecabAtHr>*ccidtt.
IN oratorio dam vir Dei Floreotius folus
habitarct.fimplicemduccns vitam,a Deo,
petijt.vt ei illuc,ad habitandum aliquid folatij
largitetur, qui pod orationem, oratounm
cgrcflus, tote fores rrfum repetir (lantern, ni-
hil feritacis in fait mocibui demonfttantem, &
quia in eadem cclla pecudes quatuor vcl quia-
*qaercmanferant reli&a? a viro Dei Eutichio,
eidem vrfo pratcepit dicens : Vadc, 5c has ouet
ad paftum t\ jce, adlettaoi vcrd horsm rcuer-
ccre. Csepit hocitaqueindcfincnteragcrc: cu
• vir Dei ieiuoarc voluiffet, ad nonam hocam
pratcipiebat vrfum cum ooibus rcuerri, cum
vctd noluiflet* ad fexcatn. Cumqut hoc diu*
tras ageretur, csepit longe tante virtutis rama
crebrcfcere. Sed quatuor difcipuh Eotichij in-
uidcntes, quod eorum magifter figna noo fa-
ceret, enndem vrfum infidi antes occideruot.
Die TCio altera parent vir Dei ad agrum, vr-
fum pariter, ouefque quafiTcurusj quern occt-
fum repent, fed tollicite inquirens , citius a
quibus fuerat oceifus , inueoit. Tunc fefe in
lamentum dedit, fracrum magis malitiam, qui
▼rfi mortem deplorans, quern Eurichius con-
iblaci ftuduit, fed illcmagno dolorc accentors
imprecatus eft diceos: Spero in Domino, quia
in hsc vita ante omnium oeulos ex malitia foa
vindi&am recipiant. Cuius voeem protinus vl.
tiodiuina fequuta ell. Nam ilti quatuor ele-
phantino morbo petcufli funt, vt membris
putrefecntibus intcrirent . Quod factum vir
Dei Florentine cxpauit , feque ita ft atribus
maledixifle peccimuic, omni enim vita; fnas t€-
poteflebat. Gregorys in DUhgormm lib. ;. c.
* 5. VideetUm tit, Inutdim ex-i. tit. lurmrtex.
M.&ti$. Cakes Rojtrau ex* i.
* Malitia ambitiof* cafta m frepria verfatU.
Vitquidam frajet ordims S. Benedict,
qui adfpirabat ad Abbatis dignitatem,
fcieosautem quod banc noo poteratadipifci
Abbate vioente, ordinauit per queo dam sac-
rum, quern Abbas . paterae cbrngeret folcbar,
quofdam pntueres venenofos, dices* puero:(i
hospnlueres fparfcris taper pultes Abbatis in
menfa, femper te diliget , Ac nunquam io po-
(terumita auftere te corrigct. Inoocentpaer
accepcis pulueribus cogttauit intra fe. Tn
fparges dimidietatem fopcr pnltes, fi io pofte-
ruminfurget ira Abbatis contra te t taciafi-
militer. Proie&is pulueribus in cibom A bbs-
tis , guftaco cibo , Abbas monuut eft. Tone
ille : ncfarius homicida in eius locum cletiui
eft,qui eundem puerum,ficut priran«,conexit.
Cogttauit puer, bonumeft, quod ribi partem
referuafti poluerts, fades illi Abbati, ficat pri-
mo, vt eius amicitias mercari valcas. Poet mi-
litia? ignarus acceptis pulueribus fecit iJlificK
prirao, qui etiam obijt ficot primus, quia pec
qua? quis peccat, per base, 6c torquetoi. Gtf-
febahutfer* 14. far- hstm*
MARGARITA.
Exiupivii I.
Adcltfctm fimpbx cram Dtmm, vt ptrmittertt
ddmonemfiii vifibiUfcrm* mffmt%u%vt turn
vinctrtt dimicand* , faminkm * nttiuittit
mut*mtqusmd*m9wm effefut*b*tt inter-
fiat: qtU tsmenB. Vincent y precibut &vi*
tmm% & lingHA vfmm retefit adtenfitendwn.
PRasdicante beato Vincentio in qaadarn
villa prope Carthufiam , quae Cathclaoo-
fum lingua dicitur Tra/gfera, contigitabeo
narrari geftum illud, quod fertur lancla Mat-
gateta, diabolu ei in humana fpccicapparratc
pfo(tra(Te,vicluque (bbpedibus renoiuclotcx
cos aut€,qai virum Dei lequebaotur, cratado*
lefieens quidam L6baxduslcoins crat tanu (hb«
pbotas
Margaret*. B.
plicitas,qudi trolla tctrcnarum rem vtiiitatem,
fcdfolom antms faluie affcdabat.Qui aud.eos
qaantus rocru Margarets triumphus, contra
diaboli verfutias, coepit mcra fc mnlta cogita
re, ft inter canera hoc pado dice bat: O fi
Decs aliqoando permifent , tc diabolus vo-
Jocrit in vifibili fpecie mecum dimicare> earn
certi fimilt modo profternam, fecunique pa-
goabo, qootrfque vi&bria m reportaucro* Igi-
tor circa vigefimam, & priraam horarn villain
cgTeflos,capratoqoc fibi oportuno loco.vbife*
cretids oraret, genoa flciit, cepitque inter alia
Deum deprecari , Tt pcrmitterct diabolum ei
vifibili forma apparere , vt videlicet exempto
virghris Margaretae com poflet dimicaodo fu-
pcrare.Dam talta precaretur, fupetucnh.in ip-
lom locom mulicr quaedam, qua* falcem mano
defcrcbat, mirTaad metendom hcrbas, qui-
bos idem locus abnndabat. Erat hxc a natiui-
tatemuta Quae com veniffct ad locum, & vi-
diuet adolefccntcm inter hcrbas genu flex urn,
venementer expanit, & rctrocedens cwpit vo*
cemfineexpofitiooe fermonis emirtere, &a-
dolefcenti quibufdem fignia manuum, 8c capi-
tis qoafi ntinabatur. Adolefccns ceroeos for-
rainam deformiffimam, vtpote quas erat aerate
decrcpitaj cor pore oblonga, facie macilenta,
colore fqualida, laceratas vcftcsinduta, quae
Jkakifiimas voces fine verborum exprcflione
cmictcbat , ciqne falce qoam portabat maou
mioari vtdebatur earn non form mam, feddia-
bolum in fpecie fcamioar apparentem cxiftima-
uit, credidit prcces fuas a Deocxaudiras, quas
ob res in earn irroit, & in terram protinus dc-
iecit.Veniftif ioquiens) maledide diaboIe,ve*
nidi: oon ccrtc me vifibili certamine fupera-
bii, qoem inuifibili tenraii ne faepiflime fu-
perafti. H*c diccos ctimbus earn arripuit hue
& iliac tta hens, moddmanbus, modocalci-
bus , modd falcexamdio verberauit , torque
vulncribus affecit, quoofque moriruram reli-
qnir. Ad voces aot em viriufqoe magna multi-
tado cucorrk, & videntes quod fadum fuerac,
adolcfcentem caprum dtro carccre dctrufetut.
Rcuelatafuot baecbeato Vincentio, qui cor-
pos,quod fere* extindnm videbatur, ad fe por-
tari fecit, taper illud more (uo manum impo-
fait. Quo &do malier ftatun rcfpirauit» Ipfe
Mafia Virgo* 6t j
aocem accetuuu qu en dare exiacerdoribn*: qui
cooferlionem audiret mulicris* 11 li autcm qui
aderant audientes • dixeront viro Dej hocfru-
lira fieri qooniam effet a natiuitate muca , ac
necaudire, nee iotelligcre facerdotem, nee
pofltt verbis peccata loa confiteri. His nooj
obftancibua icerum beatus Vincentius facer-
doti inbcr, ?t eius confeflionem audiar, Affe-
rent earn diftindiflime omnia locuturam. Ira*
que quicquid vir Dei prceeperat , facerdos
confidentcr exeqoitur. Quam nrimurn autcm
mulieri pro audienda eius conreffione appro*
pinquauir>illa qoam omois Cat ha Ionia mutam
a natiuitate cognouetat, locota eft, coepicque
diligenter connteri ita diftinde fiogula . verba
pronunciando non minus , qoani u nonquam
muta ruiflet . Poft fadam confeffionem pctifc
(ibi Euchariitiam , ac extremam vndionem
miniftrari. Poll rem 6 tandem fcfe Domino
commendauit , St aodienttbus ac fpedaotibut
cundis , qui ad miraculum videndum conue-
neranr, nunquam loqui defijt qooufque fpiri-
tum exhalauir. Adolefcens an rem, qui earn ne>
cauerat , B. Vincentfj precibos a fuipendio It-
beratus, in Italiam reroeauit. ?$trus Raufimus
Panormitanusord. PrddUstorum M?.}.hicfiri~
pfit 5. Uhm vit4 S, Viwentij.
B MARIA VIRGO.
EXIMPLVM I.
Mores hues dtfmtr* Muf* puelU in eoelmm hm»
rs 4t Virgint Mari*pr*mone:ur.
SBd neque hoc filcam, quod prxdidus Pro*
bus Dei famulus dc forore lua , Mu fa no-
mine , puclla parua narrare confueuerarf
dices, qudd qua dam ei node per vifioncfandt
Dei Geoitrix Virgo Maria apparuit, atque
cocoas ei in albis vetlibut paellas o Ac Jit. Qui*
bus com ilia admifcrri appeteretjed feeis ion-
gete non aodcret.B Maria? Temper Virgtniscft
voce requifita.an vcllet rucis erfe^tque in eius
obfequio vioere . Cui turn puella eadem dice*
rct.volo: ab ea protinus nandatum acccpit, vr
nihil vltralencac puellare agcret a rifo&lo-
cii feabftincret, fcies per omnia quod inter eas
virgines.
V
6i ff ■ * B.Maria
Tjtgines, quasvtderat, adctaaobfequium die
trigefimo veniret . Quibus vilis in cun&is fuis
moribus puclla mucaia eft, omnemque a fe le*
nitacem paelUtis vita? magna grauitatis-derer-
fic maoa. Cum que cam parentes eios mucacam
effemirarcntur, rcquiGta rem retulit, quMfibi
beata Dpi Genitrixiufferit , vel qua die elTec
itura>ad obfequium eios , indicatm. Turn pod
▼igefimum quintum diem febre correpta eft.
Die autcm trigeflmo cum hora eiitus eius ap-
propioquaffct , candem B. Genicricem Dei
can paellis, quas pec vifioncm viderat , ad fe
Tenire confpexic. Cat etiam fe tocaoct refpoii.
dereccepir,& dcprcflisTeuercnter oculis aper-
ta voce clamate : Bcce Domina venio , ecce
Domina venio* In qua etiam voce fpiritnm
reddidit , 5c ex virgioeo corporc , habitatnra
com fanciis vtrginibus exiuit. Gugtr* Dialog,
tap 17 i lib. 4.
KXEMPLVM II.
&tMt* V\rg* Maris repentin* f*ti%mtii cltricum
fiti dtuotum fm*t , &ottUt*dqtiodf£f*sn
~'~~ l*Mdik*s*f*ruit9 reddidit fsmtatu
Lericus qaidam foppetente rerum copta
__ fecalo deditu$, matris Domini amorem
9c reoereatitm animo fie omoino indixerar,
Tt quandocumque Ecdefiac ingrefltus , re] per
Bcclefiam ci conriageret tranntus, nulla fecu-
li folicitudo, nulla furrcpere poflet obliuio,
quia ofnni deabtione , ft bamilitate genufie-
xo ilia Angelica (alutarione cam honorarec
dicens: Aue Maria gratia plena , Domin us te-
cum, &c. Rurlam genu flex o : Beatus venter,
qui ce portaair Chnfte, ft beata vbera, qua te
la&auerunt Dominant Deum Saloacorem no*
ftrum. Hie aliqaando moleftia corporis tadias
defperatas cft,taturoqne dolot inoamk, vt lin-
gaam fuant, ft labia fua dentiboc fats com-
manducaret , idipfum de membris cacteris fa
ctarus fi permitrererar. Cumqaeiam lingua, ft
labijf penitui confdmptis , vehementer k fuis,
De in ahjtmembtis hoc facer et, teocrettr, ia-
ceretque horrendusafpc&u, fenfibas corporis
exempras , vidit iuxta le&uli fui caput perfo-*
nam pulchra facie. , 9c reaereudo atpcAa, qai
Virga
quantum datqr intelligi. Angelas efos eratthic
sgroti fui srutnnas dcplorani , in banc mo-
dum Jamentaii videbatur. Quid , 6 Domini
mifericordia;,fons piccacis.hoccine eft' gloria,
9c gratia: tnas faiatatorium, hrccinecft imgta
in beatificationem tenuis , 9c partus tui ion-
go vfa, 9c ardenci atfc<3u fie affuefoaa, ?t pa-
ne nihil aliud fonare notfet ,in Exclefii D:i?
Domina, Domina, u tu dees tuts , quit adrrit
fuisf Non fie Domina , non fie , ad nibilom
deueniet (pes hominum , ft in tc non incipmnc
habere refugium • Hcccunffleinaaribasc-
grt declamarec , apparuit vtiqae mater Doni-
ni , 9c quafi fatisfaciens dcnegligeotiainfer*
uulum fuam, de <jua infimolabator, ad Jedtom
propius accedit , cxtra&aqoc vbcra vifa eft
protious immittere in os argri , 9c fandiladis
foi rote infafd, fnbtto fux linguae integriuten
labijs antiquum decorcm, & rod eios corpori
ptifrinam reftitnit (anitatem. Redditui tgttar
fenfibas, continuo furrexitfanus, Iciocolo-
mis, 9c raclam circa fe miff ricordtam , crbmfi
lingua raceret, repcotina vita, ftmoramina-
tauone omnibus cocpit praedicare ; eteoinfe,
9c fua Dei feruiriomancipsns^decxterodBfit
viram rebgiofam. Vinttrttim Btbuumfit lik.f.
cmp. 84.
EXEMPLVM III.
Vctumfuum ne infringirgt quidrnm cltrim , a
B. Virgin* $mnit dcurrttw.
QVidam puericrerici, ante quandam Ec«
clefiam lodu pile etercebanc Qoorara
vnus qui habebat' in mann annalam , qaem
ei puella quardam donauerat carnaliamorc do*
cxa, timena ne affidua pil^ peccnulonc fraoge*
reiur, diucrtit ad ficcleuam, vt alicubi earn re-
poneret , donee poft ladam tpfamieciperec
IngrefTusitaque ahteimaginem VirgiaisM."
ria?» intvitns earn , 9c admirans eios puichnra-
dioem) genuflexo denote (alotauit Virginem}
9c addidit, Vetfl in omhibus formofior es ilb,
I oar mihi hunc annulnm amoris manerc coo-
onaajt, Ideoqne ei reniincio> teanc deiocepi
amaxe, 9c iibi deieruire decerno, ita domttxat,
▼t ego rice ceddtta amore coo dignos inoe-
pill.
nilk Sictefar piat&cas pocr tooalum digit*
UDigiwj fuifara exedam indidir. Qijo acce-
pto, qaafi eondidam comprobans , ft fidcm
adaibcns, mirabile di&u, digit am faun imago
conftrinxit, Quo vifo, puer ftapore petmotus
circaftantcsadaoeat,ft xeinouitatem miranti-
bus,falarationisordinem, ft voti conditionem
B. Maria Virgo*
*7
in fua redicmnt , & ipfc foloi in Jatibulo fuo
remanfir, & cuftodes qaidem, nc qois reman-
fiffet, perfcrntaci foot Ecclcfiam: fed-Dei nttta
tandi riii oon potuerunt iuaenire latebram,
qui obferatixiara Ecclcfiac foribus,eo fecuxius,
quo fecrctius effudic in fe tnimam foam , fa-
dufquc in agonia prolixtus ft cnixios orans,
cnarrat Quod iJH audientes, cum feculorcnu-' iridic huiufmodi rifionein . Eccc repcfu& dc
cure ft rotum perfoluerc hortabantur, quatc-
ods Dei geoitricts fcruut, ft amicus, ficut dixe •
rar,aabctetor. At tile fpinis diuitiat urn obftan-
tibus , a*gt£ quod menebator audiens, iogr*-
tuj eiiruit,ft poft modicum iraaginimencitas,
vxorem docere non expauit. fed prima node
napciaram beau Virgo Maria quafi inter ipsu,
k Txotem eius media recumbeos apparuit,an-
aulum digito practendens, ft infidelicacis cum
•rgucos, excitatus illc de fomoo , circa fe pal-
pitabu, qoattens imaginem, ft non inuenions
cam, credidit effc phantafma . Iterum fomoo
deremus , ridic earn aiEftere , non ficut prius
blandd alloqucntem , fed cam indignatioac
rulram auertentem, ft torments darimma pro
coorempca fui ft roto irrico comminantcm,
Euigtlans igitut , ftiterataadmonitione pet*
territos, ret idis omnibus que babebar, oadem
node in eromam dam feceffit,vbi habitu mo*
nachi vitamaac profeflas . Dominat, ft amic*
fua candis dicbus vitas fas dcaoto animo de-
feroiuit. Maloic enim fidcm feruare Reginc,
cxrlorum , qnam ci ante ooptias promifcrat.
cum mnoditia antma? Ac corporc impoUato,
quam fponCc mortali cam incegritatis iactura
eoelo fonait quafi tox dulcis cantilena;, ft mi-
cantibus ltiminaribus, limen templi cocpit tie-
mere,tanquam intrante multitudine. Adfpicie-
bat vir landus , ft ecce Virgo Maria inttabat
cum candidato (aodoram Angclorum ft ani*
maium coctu.ficut regina circumftante exerci-
tu: chorus illc coeleftis decantabat Domina*,
eiufquc filio, ip(a quoquc vocem fuam excrcuit
in Cnrifti prarconio , per medium chori fafta
eft ilia procefsio. Cumque ventum fuiflct ante
altare , quatficam eft a quibafdam tandorum,
quis haberct miflam cclcbraxe? JBn, inquit,bea-
ta virgot adeft Bonitus prxfol rcii bonus , 8c
fads dignus cui hoc officium debeaj commitci.
Audiens boc illc paucbat, 8c retrahebac fe, cu-
ius reijapis qui ei cefsit , adbuc fetuat indicia.
Tandem quxfitus,& inuentus eft, dedu£lu$,ae
prstfencatas alii beat* congregation^ ft mini*
ftrancibus fandis YeftcnuptiaTiornatuscft, ac
diuino altari applicitus. Ec poftquam dedit to
celebratione undi opens opcram , ac decen-
ter confommaait , beau ▼irco ? ale faciens di«
ledo fao, pro man ere coeleftem Teftem ci de-
dit. Res eft oota faus,ft anad Alucrncnfci ad-
modom Celebris, maxime antem in ciuitate
copalari cootia votom> quo obligatos erat. Alucrnic, quadicitur Monsclaxus, fttfaue
linn lib. -j. cap. 87.
t
IXBHPLTM IV.
Bitts Vtrga M*ri* tmico- fito fanfto Btnitp
Epifupo pukhtrrimam vtfitm in smarts fi*
gnum tribmu
SAndus Prseful Boaitus Aluernenfis , cum
coc fuam petfedi dediffet»Tt petfedl Ic-
fom, ft eius matrem diligeret, quadam die t€-
plant beari Michaelis cam tatba intrauir, ft in
angulo bafilicas.licet inter maltos,folitnaWm
cordis fibi fccit.C6fainmaus mjftenjs quiquc
hodie monftratur populo Teftimentom illad
coelefte , cuius materiesft contextorae modat
a nullo hominmn dignofci poteft,ft eft cximij
candorts, miracque lcuiutis,ae lenjtatis. i4em
lik 7. Mip. 97.
EXIMPIVM V.
BiMtd Mtrid imtgimm pukbrsm t & ddmeni
utrmm fingem p*&or,n$ m fUmene cmfu lib-
rttut si im*gint btAtd Msrid rettntm $ft.
PIdor qoidam pro vitas fiwe metito Do*
minx hq&x* ramiliaxis, in partibus Flan-
I i 1 1 dtiss
- «/
6 1 8 B. Maria Virgo.
driat fccerat fibi noEn€do£ta? nanus artificio. Ciliciofumfand?EcclcC*Viccdofflioai,iDo-
Hicquotiefcuraqucpingere diabolum neccflc ribus 8c conuerfatione praecipout, quieti 8c
hab.cbat,tBrpem turpitcr, ficat ars ci fuggerete moderate^ ad Ecclefiam pertincotiaoptimere-
poterat,exprci7ius figurabac. Cai tile in viubne 4Jcns. Quu afFedua liter a populo &cleto di«
no&is apparuit , &cui cqm ficirritaiet, cam led us, mortuo eiafdem ciuitatis Epifcopoin
furore & ira quarfiuit. Pi dor refpondic: Bene
hoc ago, quia fcruper te p alius fum omnium,
quae feci malorumincento'rem, & adhuctur-
pium cogitarionum moliris infidias, quibose
Epifcopum eft eledus Sed cam plurimum rc«
niteretur, conteftan? fcindignum rami hono-
ris officio, 8c ad Metropolitanuro Epifcopum
per du&us, abco cum gaudio fufceptas eft, &
mollitam animae mete dcmoliaris codftantiam* * *t Yoluntati plenum afleofum prsbexec com
EtSathan graues minas intentans, monebat
vt a (ua latuone celTaret.Sed ille ez hoc ipfo a-
nimatus eft, 8c magis quim ante pararas futt
fu(cuace Leaiatham.Poftmoduni veroyna die-
rum ipfe in porricu cuiufdam Ecclefia? beat*
Maris virginis im agin em pinxit, Aciuxra pof-
fibilitatem arriricij, ficut deccbat, op ere ratio
piclurse eidem glortam 8c henoremdedit ac
contulit. Sed & iuxtaillud 5 quod ferpenti di-
dum eft: Ipfa conreret caput toom, fubtns pe-
des imaginis diabolum figurauit , nigris coio-
ribus, rurpem 8c tencbrofum, ficut deccbat a-
xnatorem turpitudinis, 8c principem renebra-
rum. Quod ille non acquis ocolis afpicieni,
snalignandia Deo poteftatem cxpetijt , dc ac*
cepitj fed fibi ad contameh'am, €hrifto,fc ma-
iri ejus ad £loriam- Adhuc enim fufpenfis tro-
clcis , & fuppofito firmiter tabularo , m6nftru
illud pingebatur, & ecce turbo rehemens om-
nesillas artis pi&oriae machinasconcuflit , 8c
in tcrram excuffit. Quod vt perfeofit homo
ftupidus , ad imagincm Domioac leuauit cor
paritcr & manum: quae, no i rum dido , donee
Teni rent, qui ei fubuemrent, manuinieda ipso
retinuit, 8c fcruauit illsefura. Tunc omnes qui
aderant Chriftum in matre fua glorificabanr,
diabolum in fraud is Cux rruftratione cum rifu,
& cachinno blafphemabant.I^fVfap /. 7.^.1 04.
Bibmuvm VI.
AmbitionefeduEtutTheophilHS Chriftum negat,
* chirograph urn ft gnat urn dtmonitradit, fed
f cent temper best am Deiparam virginem &
graiid rtftituitur & viu.
«
Vidam Tir nomine T^neophilus > Tub an-
no Inftimani norio , fait in vna ciuitatc
Q
momtus, videnfqueeius-nimiam inicoitcado
conftantiam, dimifircuro, ftcaHumprofnooit
ad Epifcopacus ofiicium.Porro ordinatoEpif*
copo , cum ad propriam rerneaflct cioiutem*t
quidam de ckro inftigaaerunt Epifcopum,
▼tamoto illo alium Ecc!efi« ordinarct Vice-
dominum. Quo fadb cailidus hoftis, &iooi«
do$,immitenf ci Viccdominatos^clnm,& am-
bitionis icmulationcrn , in tantum cum fed*
3it,?t ctiam malcficorom poftolarctauxilioo.
I ta que cum ingenti defidcrio ambrtioni? vre-
retur, ad quendam acceflitin ciuitate lod^po,
diabolic* artis operarorcm ncquiffimum , qui
lam in infidelitans, Ac perdicionis foueam mul-
tos immerferat , ac genibns eiuf procolutw,
air: Quarfo , adiuua me, quooiam Epifcopos
mcui mead opprobrium addaxit,& hiciomc
fecit. Refpondic ille: Proxima nodercoiad
me, cV ducam tead patronam meum, quifuV-
ncnittibi quomodorolucris. Quo feclo tor
lit earn ad circum ciuitatis ,& ait: Quodcuqnc
▼idcris, Tel qnemcunque fooum audicro, oe
terrearis.' Srgnnm quoque Crods nnllo modo
tibi rmponas«illo hoe eta fpondente, fubitoo*
ftcodit ei albos chlamydatos cum rouHirodmc
candclabrorum clamantcs, 9c in medio princi-
pem fedentem,trat cnim diabolus, & miniftri
cius. Tcncns autem fudsas manum Tbeophi*
li, duxit eumadillod flagitiofnm coofihom.
Btait er diabolus ; Vt quid nobis hone boroi-
nem adduxifti? Refpondic, AbEpifcopo fuo
prciudicatum , 8c fcflrum auziliuna poftulao*
tern. Cui diabolus : Quale adiatorium dibo
homini feruienti Deo fud, tameo ft feruus mros
e(Te cupit, ego ei fubuentam, ita rt plosnvccic
pbrlitquam prius, 8c imperare omnibus, ctiam
fiprfcopo . Audieos Tbeophilos , fpopondit
omnia fcfacHuiu que diceret: coepitquc deof-
culan
calari pedes eius , fir cegare eom . Qui aic ad
Iudc,om: Abneget filiom Marias, 8c ipfam,quia
ddiomihi fuoc, 8c finnet fcxipto fe per omnia
nrumque aboegare > 8c poft hate quzcunque
volacric , a me impetrabjt . Tone refpondit
Theophilas : Abncgo Chriftqtn, 5c macrem
eiut; facicafque chirographam , impofica ccra
figoauit anoulo propno . £c abfceUefunt cam
Diraio perdicionis gaudio . C raft i no aocem
Epifcopus procuraiionc draboli, ant diaina, ft
reor, prouidencia motas , remote Yicedomi-
co, qaem turpiterpromouerat,hunccum oaf*
nrhdnore reuocauit, 8c duplo quim ante fue-
ratfublimauit, ita tt peccaflc clamarer, quod
cam idoneam perfonam alioram delationibus
cieciffet, 8c ilium inutilem promouifTct. Refti-
coras itaque Thcophilus ccepit Taper omne*
cJeoafe^fe, omnibus fibi obedicntibus cum
metu 8c trcmore. Cum que parao tempore in
buiufmodi ia&antia morarerur , creator om-
nium 8c rede oap tor, qai non rait mortem pec-
carorii , recordatus qaaliter prias illc fidelitcr
EccleGa? fu* miaiftraaerat , 8c quam jiias in
B, Maria Virgo.
qaem ego pepcri, 8c ta abnegafti , mifericort
enim eft,fic fufcipiet lacbrymas pccnit€tia; toe •
Ideo enim ei me carnem famere digoarus eft,
vt peccatoresfaluam. Tone illc cum reueren*
tia, labmiflbvalra, 8c magno eialtta prote-
ftatas eft, dicens : Credo in Oeam Pattern, ft
adoro filium Dei ex patre ante fecula,fic in no-
aifsimis diebas ex te fanfta Maria virgine na-
rom , pro nobis peccatoribus pad dignatum;
hoc confiteor, nunc colo, fir aropledor. Cum
hac precatoria cautiohe offer me fanda virgo
Wio ruo.Quodfpoodeos be**atirgo,cuia diet
illaxiffctj abfeeftir. Illoferd entxiot rriduo
Dominant, poftalante cum lachrymis, rorfom
ilia nebula clarifica apparuic ei hilari valru fie
Isetis oculis, dicens; Homo Dei, cccead peti-
rionem meam fufcepit Deus lachrymas ruas,fie
prccibus annuir, fi tat*6 ? fque ad mortem pcr-
feucraueris in bis, quae filio meo me tcftc pro-
mrfifti. Qui refpondit: Btiam Domiua bbfet-
uabo enim, fie non practeribo fermones meos}
Sed ego peccator , 8c impius rogo perennem
fontcm benignitatisxo*, qui in profundum
miniftraado egenis excherac , non defpexit cceni demetfas Tarn , ft recipere yaleam illam
creaturam fuam , fed dedic ei pegnitenriam.
Nam in fe reuerfas , fobrietate recepta, ccepic
afHsgiinhis qus geflerat, fit feipfura acfiter
arguerc: Vat, rnquir, mihi milero , qui ibo,
qaem rogabo) cuius auxiimm iroptorabo, €|ui
dioino meipfam dcfraudauiadminiculo? Chri-
ftum 8c matrem eius negaui,fic feci me feruum
diaboli per chtrographum ncfandae eaurionif .
Quis putas ilUmabftfaherc'potcxitdertfanu
▼altaioris ? Cam hate 8c alra^ermbcroaretori
tandem infpiratos drainhus cum fferibus aiit
licet fciam Chriftum Dei filiom , quern infos-
lis infidelitcr~negaui,de rirginc Maria,oaiom,
ibo tamen ad ipfam,& toto corde ipfam folam.
iaterpellabo , donee mifericordiam Domini
pei eius infercefliooem obrincaof : Tunc aoi-
rn at us former, cum omni hamilitarh deuorio-
oe procedic coram templo beats vfrginis, qua*
draginta diebus fit nodrbus perfiftens in ora*
tionibus, 8c ieiuaijs.eam mceitaoter deprecan *
do, Tt 4 malign o dracone, 8c ab fHa quam gef*
ferajc abnegaubne', ftt ipfam eriperetur. Qui-
bus* etpletis apparuir gldriofa Virgo media
node, dicens ei : Conntcrc homo Cfrtiftunr,
ezecrabilem abnegationis meae fignatam char-
tolam ab illo, qui me ccepit diabolo: nam hoc
eft, quod iupra modom rftillac animam meam.
Cu in hactridnana poftolatione pcrfcucra^et,
iterum eadem firgo Maria in viuone ei appa-
ruir, 8c eandem cautionia charrolam habeas in
manu de cera figillatam exhtbuir^queueAo*
ri dortnientts fupcrpofaic > qualmille a fbmno
furgens innenitific lacnO^ffeAus, in craftiaosa
tumeifet dies Dominica pergeos a;d BccIc£I,
ro qua cum popufo Bpifcopus aderat, poft (e«*
clionem Euangclij proftrauit fe pedibus Bpif-
copi , eique omnem impietatis fuf hiftorurn
refexuir. Poft hoc ctiare qualirer ad fontem
milericbrditt btatam VSrgiDe<ootugicns}eiuf
meritit 8e precibus per pteait€iiam fie lachry«
mas & Deo renra mcruh^ siccnon^quilfrer ehi*
rographum figoatUffl pefsimse fenptionia cc-*
peril, adiunxitjfie Tt coram omnibus legeretur*
Bpifcopo porrcxit, Omitesuaqueclerici, 9c
malicres tanta Dei mifctatione pctaod, <ha>
tiftimd Deo gratias retalcr or- Bpi^topus quo*
que £audibrcffeca#u. cfamtbat at iopons|
inulus cxhonatibi»ibus eb^pYouocasN ad tra"*
6io
uunm a&ionfun,' fc Chriftiac fimcxae matrix
foe rirginis glotttlcationcm. iDcerim 4Utccn
Theopntlus folo raccbat preftratus ,qaem poft
oratioms laudern Epifcopus fargcrc luflit, & ci
chartalaavillam nefandiffimani in confpelta
omnium comburere prccepu Quo faclo in-
gf efius Epifcopus miflarum folernnia pcregit.
Cum que perccpiflet Theophiltif (acre com-
xnonionis mvftetiumj ftatini rtrulfit facie* eioa
ficut M. Videntet autcm omncs fubitaoeam
Tiii tsantfigurationem , magis glotificabanc
Dcum, qui facie mirabilia folus, ic beat* Ma-
ria; diotiffime laudes refcrcbanr. Beatos aucen
Thcophifas to locum ilium, in quo bcatam ?i-
derat vifioncm, declinans,tanquam fixnsper-
fticit in illo per criduum. Poft tridoum vero
omnibus rratribus ?aledicer)sa ofculum tri-
boens. animamquc faam fanda* Trinitati* St,
beacae Maris liberatrici fuss cororaendans, *i^
tam hanc in codem loco fceliciter finiuit,tbi dc
cbrpaa cios fepaltam biiuVtnctntius Bilusttn*
fit lib, xu csp. 6*. & 7&*
BXEA1PLVM VII.
JtosMvirj* MsrisprtcursHit p*upfrc*U virg^
wffiltwum.
Fllia fair tiri pauperrimi, & cum paella
nondom feptenni* miro feruore fgiritus
intends trsiieretur , ^rogauit pattern enm la*
cntymis , vt fibi pJUtef ium^ompararct. Cut
pater: Ynde filia p&tcriurn ^gmparabo, quj
vix tibi quocklie panem J acta? i (officio? Mox
ilia coaueria ad matrero Chriftt, oraoit, & di-
xit; O mater Chriftitda mihi pfaltcrium, quod
pater dare nonpoteft, &ero perpctuaancilla
ina. la hacfisnpticttacit prcceperfcuerauit ilia
per annum,. & ecccin fomnis appatuit ci bca-
fa firgo Maria* fareasj u ci vjplcoatur, id ma*
Mt'duo pialtcxia, & diccnijci. Accipe nunc fi-
lia mca$ vbi <um maxjmo tripudio elegit vni ,
tflTparcntc beata vifginc , puella de fomnis e-
uigilans nihil inuenit in manibus fuis, & illo*
6m foccjoquettrtf aJBartc jCbrifti, flcrc cpci
EbjiFcrrmi. Qdod «Hm#ii<i**« pater 4 tuifc
iat j& 4csptm>ircd^o(aiufre^ ear^^Vade, in,
«4ui(* j tantdm die'hni Pominicis ac icftiuis ad
B. Maria Vlrg^
magi it ram, qua; filias dhritum pfalterfon d*
cet, & priroo difcas legere, cV poftea beau vis-
go pfalterium tibi forfitan proenrabit. Mira
res, vbi puella fimpliciteraccepit, & ad magi-
ftrara, qua? filias diuitum doccbat, reoit, plal.
terium infpexit „^& legit. Mi fie beata Maria
multo miraculofius promiffom fuse diguatio-
nit impleuit. Quod vbi viderunt hoocltacpei-
fon*, ft diuites matron* plrochia?, cmeront
puella; pfalterium, & fequtnti tempore, cam
cam in Cfirifti feruitio afacrem cernerent, de-
uotam cideminxta Ecckfiam cellulaxnprore-
dnforiolocaoerunt. Cantifrstsnus lsb.i.(*f,
xi.purtii.
EXEMPLYM VIII.
Maris
ris virgQ ingcniofumfrAtrtm , & iufdi i»
Y bitantcmmform*t*
Vidimus Fratrcm ordinis Prardicttoma
domus firugenfis in Flaodria, Rayneram
nomine, iuuenem (agacem ingenio, & (ccaia>
ribus litteris inftitutum.Hic lutiin Tt ordioem
ingreffus eft, acritcr Audio Tbeologic ccepit
inSftere. Sedcum nondumilluminauincas,
nee orationibttspraeparata, ftupcretadlumea,
& minus capax animus , yen to incoofiaatia
flu^uaret, ccepit cogitare Tclledifcmere,qoc
ledarum, ludasosum, Gentilium> Cbriftiaoo*
mm j porior i fcritatis culminc firlcireror. Vi-
debar quid^m inter gentiles, Pbilofophos «•
turali ratione re^L Videbat Ac Ittdaeoslegto a
t)eo anticjtiitus accepiffe, Videbat & Chnltia-
nos.Euangelicis obicxuationibus.gloriati. Scd
quid in his ccrtius tenendum c(Tet,fegoiosBtt*
duabat. Conucnit'ergb Iudacos, difcu/Eoncm
Jegis propofuit. led-eirm Fr acres ordiois ti«
diffentexfrcjauenri collaxionc nominca Ao-
duare, arcfndum eum a tabbus cenfacroot. At
quoniam ardatm ignit acrior -coifoxgit in
flammasjinuenis, in taniam,diaboIo (tusblao-
te, granatus cit, vt media node fugam ooni*
modam atceniaret. Scadm ergo, Tbiadexinun
portae fcnit, obuiaiUi fit maris ftella, ^irga
Maria > .ad ponum •fiilutis Jcuium rcdufiu^ a.
Cui dixit: Flucluafti A -via deoius, & Tertuteo
in fide , fili miK tc dubitas inucnifle, Kouetis
ccrtifiuac
B. Maria Virgo.' €ti
ctrtiffimt. Vtii dinerfit enotibns fcatet pec Her, eshorrefctt, ft gforiofamwrgin? nfttrem
orbcm gentilicas: ludari nihil foiidi cedent, di
acrfas Ysobras fequunrar , neqaitise tenebris
obfaicati . Euangelium ?erd noua» gratia; per
hoc Ycritatem habere probatur, qood charita-
te, humilitate, caftitacc rcfblgct : qustriaio-
ordinc » quern intrafti , porgato mentis oculo
prferogatiue ridebfs . Ego aotem (om mater
Cbrifti.Patrona ordinis iui,qn* non paflafum
folita pieute taam caftam indolem decipi, vel
perire. Hare dicens gloriofa vifgo difparuit,&
ioacnem con for tat um ac firmatum in fide in
magna cordis iocunditate reliquit . Hie idem
in ordioe rsntum profecit , ft ledor in ordine
£eret,& coTummatusbreuiad potiora trafiret.
CAnttfratan.lib.xeaf 10. parte 19. Vide ft mil*
ijfdtm fire verbid, tit • Fides, ex. 2.
BXEMPLVM IX.
Maria Virgo inceftam Agnetem contra (UtnonU
fiUatiam inuitt & per earn Iudtam qttddam
mir Miter ad fidem conuertit % fit tandem
Agnetem k morti liber auit.
ERat in partibos Theutoniae monafterium
rirginum: qoo bcllorum euentu iuoditus
deftrado , ad domos par en turn puclta? redire
coropulfe font • Quarum vna pulcherrima,
Agnes nomine , vbi ad patrem mijitcm redijt,
ab eo violerer oppreffa.ro ox, imprargnata fuir.
Cbnfti inaocat contra diabolam admtriccm.
Nee mora: vidit dasmonem cum fumo tetetri*
mo difpatente»,& mox etfufa in laudem ma-
txis Chufti, ad ipem meltorem in prece Sc la-
chrymis confortatur. Vtnitergo ftfproximafti
cinitatem, & hofpitio fufcepta ab honcfta ma-
trona, locata eft ab eadem cum quadam ludea
Sara nomine,vt cias paruuiuro enotrirct. Man-
fit aonis qninque cum eadem Iudata in tanm
cordis triftitia , ?t til earn quit poffer ff dere
ridctem. Bis in pane & aqua per hebdomadata
ieiunabat. Interim Dommc fuse ludea* defide
Chrilfr,& bonitate, & pietate mairis eius , Vt
crat fcemioa prudens it eloquens: praedicabaf:
& fenu'm corillius Tetba acdificantia & rffica*
cia penetrabant . Cuius b or tat a orationem
Eiomtnicam , & Angelicam falutationem ad-
difcens, Chriftura fir matrem eius quocidianfe
precibus inuocabat, Hincradum dt,vt nocris
ipfa, cuidam Fratri ordinis Przdicatorum,Dd-
mine Corardo, coofeffa,miuereturad Papain.
Obtenta igitur abfolutione, ad patriam eft to
uerfa , & accelcrauit Tifitare Iudcam dadudi
Dominam fu&m. Quam ilia gratulabunde' val-
de fufcipiens , rogauit feflam quiefcert fupet
ledum. At tbi refpere Iudaras ▼eoir.Bc cogno-
uit hanc clTc nutricem , quafi in for jam raprtfs
eft : fufpedam enim earn quafi tubuertrice'Ynfc
vxoris habebar. Certc, inquit, maid ?enit hue
infidiatrix ifta,iam enim occidam earn. Er mox
Ad partum ergo appropinqoans,fugit anxia ad extrado capulo . inuadit dormiemem, & trfai
deaia,& partu edito, adeft diabolus ipecie mo-
nachi , qui fe eius conlobr inum conteftans, 8c
confcium radi ciui, dixit ad eiuIanrem^Bt quafi
pr* triftiria defperantem. Ne tu, ckariflima,
per partum editum cum patre & parentibua
conhmdaris^paruulum in ftagnum proxicnum
ptoijee: fi enim yixcrit,latere non poteft. Tunc
mater miro certaminis pondere ratigata , ran*
dcra poftlacbrymas, poft dolorem, vicit ertf-
befcentia matetnum pedus, & mox paruulum
fabmetfit in ftagnu: & ftatim diabolus ad mire
tabefcentem dolorc,dixit. O omniu reminatfi
mifcrtima.quid nunc reftatf Melius cft,tt fine
dedic ei rulnera circa it intra cor 9 Hoc vtfo,
Iudaca horroit, «c intranH thalamum obferauit.
Hinc nodis medio, rado figno, ludxus f^na-
gogam cum ticiois intrauit. ludaeaautem poll
ludam obdormienSjin fomnis fidit gloriofif-
fimam Dominam cum duabus puellis ad occt*
fam mulierem intraotem,& ex tribus pixidibtm
quas ferebant, rnamqaamqucrcguinefaluta-
ri, in rediuiuum ftatom, mortis rulnera reda-
cente'm. Intaerc.ledor^irare miraculwm. Io-
daeus mane rediens^occilam faminam non in*
uenitj credebatq; quod vxor fua cadaucr mor*
cuum fubterraflet . Hoc idem de Tiro vxor
fcandalo tui, Be t«orum,& grauiore mortis pe- illucefc^te dic,credebat: de fijper hac re, neotex
riculo , fada mi hi confeffione in aquam cum alteram requifiuit . Vix diet xl. completi funr#
filio tc ruhmergaJi. Hoe afldito,idclaoaanr mu- ft ccce, venit mulier peregrioa, I udaramqae, &
I i i i J TiiBW
6 it B. Maria Virgo.
Ytrum eius ex parte Agnetis ojBetofimme ialu-
tauit,8c abijc Tunc ludacus vxori ait: Quid eft
quod ilia viuiti nuquid occidi earn? Qui vxor:
Potes eft, inquit,Chriftus Dominus ciusroor-
iuam fufcitarc. Et ludacus : Hoc eft , jnquic,
quod Temper timui , quod te apoftataoi diice.
xct in errorcm. hlecmora, hate die cos com-
prehendit Yxorem , in thalamo duobus annis
xeclufic obftri&am. Hioc accidit , Tt ad rcrao-
tiora tendeotc lndaeo ?xor euaderet , 8c cum
duobus paruulis tercium gerens in Ytcro , ad
Bcclefiam fugic : 8c cum gaudiofidelium, qui
cam ditiffimara 8c honeui/fimam noucrant,
baptifma fufcepit. Hanc poftea duo filijeius
adolefcentes , 8c ?na filiarum fecuti Cunt , 8c
fidem alacritcr fufceperunt Manfit autcm noft
baptifma cum fplijs in Colonicnfi diceceu, 5c
xnutato nomine to car a eft Gertrudis: & inuc-
nit Agnetem quondam nutricem fuam, ibidem
xnanentem, 8c de con uer Gone cius ?aUe gra-
tulantcm.Quaefiuit ergo ab Agnete GertrudTi*
quomodo reuixiffcri fit ilia mira^a fubrifit, di-
cens: Quare nunquam roortua fufcitarer ? Ad
base ftupefa&a Gertrudis V Ver£, inquic , ridi,
quod te vir meus tribus vulneribus cultro con- de tempore in tern put mite proficiens, itala-
io^ieni, occidit, Bt ilia ait ? NouirChriftus gaciter latitabat , Yt neuter parontam aliquid
omnip^>tcns,qu6d in fomnis tan turn me Vidif- Uipcr cogitatu filial aduertere poffct, vd audi-
fe, 8c non fenfiflc, videbar occidi. Mane ergo re. Contig*t autcm , vt parcntes cius Coloou
oiFcnfamyuitui, fi manfiflem , praccogitans,
omnibus infalutatit recedere feftinaui . Nee
mora, Gertrudis apprebenfa vtftccircacollum
Agnetis, lacerauit cam,£mulquccilicium, qtfp
inducbatur ad carnem vfqne ad pectus me-
dium, 8c inuenit manifeftiflimas trium vulociu
cicatrices • Manifcftata funt h$c Archiepifco-
po Colonienfi, Domino Contardo. Morrua
eft autcm Agnes in maxima pceoitentia&fer-
uore fpirttus. Annus fecund us M-feilicet ccIxy.
co tempore Yoluebatur, quo ipfa Agnes a Iu-
EXEMPLVM X.
M*rU nomtn libtnter aud'uns Rachel !udt§ §i
Cbri(ttanifmHm ccnuertitur , 0* mrth'iliut
« be*t* virgint tdfuuatur*
Idiin Brabantic parribus Ciftercienfu
ordinis monialem , in qua connerfa de
ludaifmo opus diua? Maria; maths Chrifti
gloriofius excellebat . Annorum non plcncf
quinque in domo patentum Iudzoium aduer-
tere coepit animo: cur diftinclio nomionm fie*
ret ludaeorum pariter 8c Chriftianotum, cam
tnius yuIcus atque loquclae homines eflcnt
vtriufquc gentis . Mira talis puclia* difcrecio.
Inhatrebat ramen,Yt poftmodum mihi retolit,
auidius audienti magis Chriftianum f qoam
ludaicum nomen, 9c fpcciaJiter beataxMariz
DoiDt laecabatur audire, cum Chriftiani ahqoid
inutcem petere folebant. Furabatur autcm fab
Ttraque axilla panem de men fa parentum , &
poena occult^ mendicis partiebatur, ft regra-
tiando ubi Marie, nomen audirer. In his ergo
daso occifa eft , 8c per glonofam Chrifti ma
txem 9c rirginera fufcitara. Gertrudis vcro fu-
perftes eft , rairo fidei caloreXucccnfa. Thorn,
Louanium Brabautia oppidum cum filia dc-
uenirent9 rbicum fuccefiu temporisin domuo
caiufdam praeclart presby tcri, Magiftri Rcioe-
ri, paella cum Cbriftianis pueria aducniflct,&
cam ex nomine nouuTet presbyter, Sc venire
libentiut adfefrequenrius aduertifTetJourio*
fauit ea dicens: Vifnc Rachel chanffitnafnam
oc illi nomen crat ) fieri ChnftianaT Bulla:
Volo, inquit , dummodo crodiasmequidfit
fieri Chriltianam, Tunc presbyter, nririin-
&u$t mire gauifus, in fpiritu fentiebat de puel-
la foturum nefcio quid diuinum. Et incipient*
conftitutione mundi \ caepitilli fcripturasex-
poncrc, per quas fides Chrifti • yel ipfe Chri-
ftusfignificaripoterat, veloftendi. Q^arom
expo fit iones , ?t mihi iplamet dixit, ita inte-
ro Tenfu in ilia actate lex annorum tone tc
irnidij difcretione fpiritus intellexit > ?t rati
pporteret presbyterum rationcm aliquam ice-
rare, H*c cruditio fcr i nex annum aimidiora
pesdara^
I
s
pcrdorauit, oeeulto aditu per quern fuuiuc &
oporton4 raptim puellam cdoccbat. fir tide
admirauonis infigne prodigrum. Nun quam
Rachel audicu ?crbi Dei facial i poterar, rcl laf-
fan, ctim tamen presbyter & Martha minifha
cius,muher ieligiofa & prudens vald&> ambo
frequenter laflaci fibi inuiccm fuccedercnt in
docendo. Quid plura? Moxvt parentesin filia
cepcrunt aduettere cogitatum, conacoienti-
bus Iudxxs pluribus conuenetuntin hoc, vt
rmffamfiliamdc Louamo vltra Rherr.nmfpo*-
fo rradercne ardius conferuandam. Quod vol
paella cognouit , presbjteio com lachrymis
iodicaim, vc fi ll lam cade ra aodenon rapcret,
6c Cbriftianarn cfrkcret.pcrditaeflct inperpe-
tuam & confufa.! Qtfod audiens presbyter,
puellae praccepit, vt ad iolitum aditum fummo
maud veniret Quod cum irjcundanrer annufc-
ret,vefpcresnatn (ue, dixit Sola mater volo hac
node iacere. Quod dum (implex puella dixif-
fet, & diurius renuilTet mater, confenfic tan-
dem , eidcm foper ceruical ad pedes fuos Ic-
* *
B. Maria Virgol
6l$
duodeunetn aetarem perfeueraret in fide fui-
cepta.tunc iuftc Chriltiano oomini reddi pof-
fet: cogitantes nequiflirtie> medio rernporcjin.
fantilcm ammum faciliter inflede re pofle , vt
ad natiua parontum vota rediret. Horum frau-
dulenta conamtna, proh dolor} mnlcimagni
& litterati t iri peennia fufcepta fouebant. Pro
quo presbyter lupradidus non modice* tribu.
latos, folura Chriftum & matrern cfus,qaarau-
trix fuerat huius radi , mulcts lacrymis inuo-
cabat. Mirares, Ac vfque in prxtens cundia
fecuhs inaudiia. Petijt a prcsbytero ad omoem
cirationem.dr iudicem fe puella deduci. Forsi,
inquit, indices fiedentur atratc, & ad met pia-
culum mouebunrur. Et fadutp eft , vt periutt,
& dixit . Vc enim quadam dieapud Leodium
venic coram Epifcopo, clericis 5c magnatibnt
diuer&Vaduocatos & iu dices , tarn couftantf,
quam veridica ration econfudit^c* movie, vi
voces vlulantiam & clamantium cum lacry
mis pra* ft op ore in Ecclefia fandi Lamberti i
locis diftantiflimis audirentur : ita vc omnea
dulum pratcipiens prxparari . Iacente ergo manifeftiiiime difcernferent,& vidcrcnt,in tarn
puella vfque maue , Ac obliuifcente penitus
quod presbycero precedent* node promife-
rat,aftitit iill gloriofa mater Dei Maria habita
ctndido fupcr niuem : Ac offctens illi virgam
fplendidam quam geftabat, dixit. Surge Ca-
charina, Ac iter arripe, grandis enim tibi reftat
via Hxc ilia dicente^: Rachel virgam ap-
prchendere credens , de ledo cecidir, Ac ex-
clamanxt: cuius clamore excitata matre , Ac
querenteclamoris caufam,filiaque cautius dif-
fimulaote, mater protinus obdormmit. Et Ra-
chel forgens > aji con did um locum presbyte-
rorn inuenit. Quilartus aflumpfit eam,Acvcnit
ad rponarterium.quod Pa reus Domiuarum di-
citur: diftans leucam dimidiam a dida villa, Ac
gaodentibus cundis bapcizauir earn, nQmcn
Catharinae imponeos, quo vpcata prius cm a
Chniti matre.Srarimqne'habiru ordinis ioduit
baptixatam. Nee mora, vt andiuit pater & a-
nici cms quod geftum eft, confternati funt, 8c
pet Duccm, Dominnm terrc, Sc per Bpifcopu
Leodicnfcm , tandem per Papam Honorium
datismaximispecunfjslaboraucrunt, vt infra
ctatemlcgitimam filia ablataparentibusred-
dexctur. Qax fiin domo parcntum vfquead
exili aetate dinini fpiritus lapienttam prarua-
lerc. Hincpeflannosduos cetTatnm eft a lite
iuris , ic aliud deceptionis tcndiculum pTa?pa«
ratum. IunegiiseIegantisformarfuda*us, con-
dudusa^hoc, vcoit ad mouaftetium fnpra-
didum, in quo erac pucHa, & fimnlatoanimo
baprifmafulccpit. Qui cum fe fingeret miro
modo, quaere bat vt puella?, quati cognatai
luar, gratia eruditionis loqui poflet. Dfcebaft
enim plus fuper omnium termonibus mihi
cognat^ verbqmfaJubriusimprimctur. Illata^
men ( vt mihi retulit^interius difcerncbatfr*
dum ad fidemiuuenem acceffiflc, 8t idco nee
prece , ncc precio , vlla obedientia rlcdi
pocuit, vt foluro vcrburo iuutni loquerctur,
Hacc vt viderunt Iudsei mifcri , ceflaueront ab
ilia, iuuenis autem ad vomitam eft renerfoa.
Hanc poftca tanta gratia jpotlri vidimus, vc
nihil ea fe r en i us vidcri poflet. Cumquenobi-
liumparentes cum multa ambit ione ventrent
viderc filias, Arcogoatas, bacc coram imagine
beatar Maria: virgrnis veniebar, & gratis fo
vultu dicebat ; Alias forores noftra? monitlea
a matribus de arnicis folatium habdnt, & gau-
dium,ego autc pauper cula,pupilla, 8c indignk
•4ce
3*4 " J& Maria
ad te Dominam, & cognatam mcam fideotcr
accedo:tu fola prat omnibus mihi efio refugiu
& folamcn.Et haec dicenrem.quis dubitet cam
k mifericordiflima pictacis autre folatio dc-
fraudari. litus //£.*. c*/. 1 9. parte 14.
EXIMFLYU XI,
2&irf« P'Vj* Utronifibi deuotopo ft amp Malum
caput confiteri pojfe concejfit.
QVendam in Normannia? partibas ?iru
flagitiofum valde 6c impium fuifleau-
diuimus fuis temponbus,rapinis 6c eg •
dibushomi^uoidebacchantcm, qtt$minimici
fai in deciiuo mortis deprchcndcutcs, ampu-
tate capite pcrcmerut. Cuius caput abfeiflum,
trunco corporis in loco roanente , invallem
lubiaccatcm dcuolutum eft, damans hornbili-
rcr in h*c veiba: Virgo fanfla Maria da f cram
Confcffioncm.Hoc,non paacis horis inccflan-
ter capite clamantc » irnus inimicorom pro fa-
ccrdotc cucurrii in villam . V.cnit illc, led ap-
Sropinquate non audebat , oifi rclatum caput
10 cotpori compaginarctut . Quod ?bi fadu
cft,aduenit presbyter, (edit, 6c loqucntc capice
compagtnato conrefTionem illtus audiuit . In
fine coreflionis presbyter inquirit,diccs: Miror
in miraculo de te fa&o. fuper omne mirac'olum
quod audiui . Bt tile* Caufa, inquit, micaculi
base eft. Audiui adhuc iuuenis, quod quicuque
quartam fcriam , aut fabbathum in honotcm
Virginis Marias ieiunarer.veram confeflionem,
antequam ab hac vita difcedcrcr, mains Chii-
XB precibus obtincret. Hoc vt audiui, in omni
ftoleftiffima Yita mea didurn ieiunium obfer-
naai , altetius veto boni nihil aliud feci. Hoc
{accrdos audito miratus eft , ce ftarim fbi hoc
ikentem 6c confitcntcm abfoluit, fpiritus de*
fundus efflauit. Noiacfgo iedot,nienon ere-
Use neceffariam fuper hoc effc regular Vir-
ro„ Maria hoc omnibus impetrer,qui ptscdi&is
«crijs telint iciunarc : quamquam gioriofa rk-
wo in ifto peccatore tale ▼ oluerit miracuti de-
jmonfttaxervt fedulos diiedlores fuos iuuandoi
a fc , 6c honorandos altius comprobarct,
idem lib.*. t*f* **• P*r*e *4-
Virgoi
EXIMFLTM XII.
Maria Virgo, cnidam Ciflarcienfi pro graut w-
mine trtbulaXo veniam * putro left mirth-
liter impetrautt.
Btulit qnoque mihi ftater ordinis Pra*
dicatorom ( de cuius veiijatc fc finccri-
tate a6 dubitoj ouraculum degloriofa ChriAi
matre M aria plane* pijJTZmum, Vir qui dam loo-
go tempore deuotus Deo, ordinem Ciftcrwe-
fern intrauit, in quo ecu* diu fanAe* viiit.tamco
tandem diabolo t€tante deoidus, in peccarom
cecidit , 6c multis*cx hoc occafioncm fcandali
dedit. Pro quo , vt in illo ordine conftitaram
cftjgrauifGro^ tribulatuscfh Ad cor tame cum
amanfliraa pcemtcria redijr, 6c fcad gloriofan
Chrifti maticm precibus & lachrymiiconta-
lit. In magno igicur ludu per tempos n6mo.
dicum poutus , tandem die quadam oraoit, flr
raptus in exceflum mentis , gioriofam virgine
yidit 6c in brachio eius quafi ladacem putran
paruulum , fuper omnem pulchritodinenifpe-
ciofum . Cumque Tideret fro fe matrem filio
fupplicantem, inftabat illc, fc a peccaco.&tri.
buiationibns libctaii cogitans , & ad gratiam
prions vi\x reftirui. Sed. cum poer qusfiteoi-
tens, ? nltum auctteret, cV mater, 4 contra pos-
sum in alteram brachij partem transferrer , vt
commodius ▼ultni cias vultum fuse beoigohsa
tisingereret : illequeirerum Tultum aucitoct;
& auerfum mater nequentios regyraret, scquc
ro^aret, tandem poftmiram « piam fappli-
cationem, euicit matec in filio ,' 6c vnlromcms
ad piaculum ferenanic^ Tt peccatum-hooiioi ad
indulgctiam, & flatum prioris Titaead gradsm
codonaret. Quid mirum? Maris eoiofpeciali
priailegio conceflum eft,rt fccundxun propbe*
tain, Ttrumque arguere poflit , 6c maDom po-
nere in ambobos* Lib. a. c< 19. parte ty
ExiH'
& Maria Virgo.
**f
3XBM?IYU XIII.
Jltf*mft$s9is BiatA Mtrit diem prior quid*
nguUrium cmm qwhufdiim *lijs occulte
ctUttrtnSiAvgtUs r*fponfori*m9 Fcelix***
qui, ancintnttiAudtmi.
SldiSueflioncm ciuitatem in Galfiaex-
communicarionifubiacuiflcdiutius, &
iiou nififub fileuti© , diuina myfteriaclericos
jnioiftrarc. In vigilia igitur Affumprionis B'.
Maris Dominus Ioanncs, Priox Canon ico*
rum RcguUrium fan&i loannis in Vineisiux-
u rauros ciufdcm ciuitatis , affumpris fccum
tribus canonicis deuoti(Emi£ viri** qui nunc
omncs dcfuncti func , in montem prcrximum
ciuitaii, in loco vbi quondam crcmita refede-
rat, ad celcbrandam folemnitatem Virginis
gIoriofa\feccflcrunt. Inclinato autem die, ca-
tansvdperis,pancxn, & aquam oreiobrio li*
baucrunt. Et complctorio dido, poft oratio-
ncs dcuotas & longas , membra taper nudam
humum { defcrtus cnim locus crat) vt quief-
ccrcnc paululum , proftraucrunt,. Ncc mora
detention furgunt ad mar uti nasi cantant (up*
plicirer & deuote . At vbi ante Laudes Prior
nonara le$ionem ex more finiuit, fubito con.
ccntus nurabilis infonuit AngeIorum> & ref-
poDforium: Fociix namqu£,aftiflimis vocibus
cantauerunt. Quo vfquead vcrficulum dido,
quatuor tamum ex ilia innumcrabili mulritu-
dine Vetfum & Gloria Ongularicer decantane-
runt, multitudiue temper rcfpondcncc. Poft
r^pctitioDemycToiccundam , iterato : Fcelix
namqueiuxraiBOremGallicum, quatuor An»
geliinchoaocruntr&profcqucntibus omnibus
communiter finkrunt : Finito autem relpon*
(brio fa&um cftiilcntium Angelorum. Priorc
autem inchoante; TeDeumlaudamus,mata-
tinas cum fuis Laudibus, perfecerunr Quibus
di&is , quot fingultus , quot lachrymac, quot~
fufpiria,in recordation fuauiffimi modutami-
nis ab imo pc&oris cdidcrut illi quatuor bea-
tiffinoi* noncftqoftra? poffibilitatis cuoluetc
*el drarj . Idtm lik. i.(*p.4o.f*rti 7.
Eximpl tm XII FT.
Mtrkurui prdfrnrnftmoif folutns pin* Uti-
tiik Virgin* Msri* terr iff t*r\
Vidam canonicus rcgularis monafrertf
(audi loannis in vinci's apud fcuefEo-
nenfiu Gallia, virmirc. (anditatis &inuoce*-
tiar vt vidimus , ante mortem infirmirate gra •
uiHtma laborauit. Et ccce diabolus, quium*
perinGdiatur calcaneo noftro, immiut menti
eius pr$fumptuofc, exultationis tripudium.ita
vx lingua & facies eius tanto iubilo refulta-
rct, quod omnes circumftantes earn creder£t,
iam cceleftem patriam & gloriam intucri, & •
quod omnes (anfti magno deuotionis , & ex-
ultationis fpiritu eius exitum expc ftabant, fo-
lus quidam VValterus , cognomento parous,
magnus tamen merito fanctitatis ', huiufmodi
tripudio morientis tacitus triftabaror. Cam-
que moxiens agonizare tnciperet , per ipatiu
temporis ab ilia cxaltatione rctractus , Acre
ccepitvbcrhmc. Ad cum ergo quidam acce-
dens de fratribus, quxrit caufam criftitiac poft
exukationcm.Et ilk; Facias mihi conucntum
fratrum totaliter conuenire. Nee mora. Fa-
ctum eft, vt rogauit, & mox omnibus dixit!
Heucbarinami,viditlisin rae,fu^ercnte dia-
bolo, vans & prafomptuofa? exultationis au-
daciam , fed non permifir me periclttari ma-
ter mifcricordiac, & domina , qux mc redar-
guitab ineptac vanitatis lsetitia, ft admonuic
potius cum fpei moderamine , & Dei timorc
diem vltimum cxpedare. Vos autem, fratres
cbariffimi, Deum rogatc , y t mihi de ifta no -
xa,& alijs multis ignofcat« & iudicet me.rion
fecundum opera raca, fed fecund um miferi-
cordiam fuam faluetme. Moxvt bee verba
compleuit & omnes refpondiflent, Amen, fo-
lutis in Actum oculis expirauit. I dim l.i.cAp*
fo.pirf'?.
Kkkk
EXIM'
t
it* B, Maria. YlrgDv
que aiuici jf rcftttui roemtur A d quenr diabo*
X V« his.-Si mihr voluerit cfTc deuotus ac ^fcda-
*bo ei diuitmmagnas.infuper addaoflBam
& hon ores ,qo ales non habucmnt f acfeTems^
Refpondit villicusi Libcnccr robis obfeqnio-
fas eri% & fidclis, fi taiia fnerkconfecutus.Er
IN Dioecefi Leodienfi adolcfcens quidam illc: Si voluerit ifta i me coufequi, abrcnua-
nobilis habitauit, cui pater moriens, vt po* ciaxc debet io inftanti Altiflimo. Q^od cam
tcvir magnus & potens4, multas diuitia* iuueoif audiret,&fac#rc rcauerer, dicebatci
xcliquit. Fa&us miles idem iuueuis>vfrg!oriam. homo ille pjrditionisx Quid timcti* profcrre
ExiMPLTM
Msr$M Vir£6 iuuinh qui ntgmt$ Cbriftifi nt-
, fart *oluit% v*niM pecemttrum impttrtuit*
verbum vnum?dicite, Abrcnuntio. Tandlmi-
feriuuenisi yillico perfuaius, Creatorcm Hiu
ore negaui^diabolohomagiumfaejens. Hoc
fcelere perjpetrato, diabolus adiecir: Adhaco-
pusimperte&um cft,etiam abreocodirc debet
fibi cooquirerer tcmporalem,. io breui ad ma*
f;nam dcdu&us eftpaupertatenv. Cau(a enim
audis humana? torneamentis totusdedi rose-
rat, hiftrionibus largamanu fua tribuebat . Et
Quia ad tales cfFu/iones-redditusannui minus
iufficiebanr, hexeditatem paternam vendcre Matri Altiffimi. Ilia enim eft, qua: maximum
compellebacur. Erat autem in proximo uiancY nobis infert damnum; quos filius per iuftitiara
miles quidam honclius H diucs , miniftcrialis. abi7cit,mater(quianimitmi4cricorseft)ad in-
tamen.. Huic iuuenis iam didus allodia, fiue dulgentiam reducit. Sibilauit ltcrura fcrpes io
feuda foa partim vendebat, partim in vadimo* aurc adolefcentis, vt domino fuo in hoc obe-
nio exponebat Et cum iam non baberet quod' dirct,vt ficutfilium,ita<criam & matremaboc*
Tenderer , vcl cxponcrcr* cogitabat cxulare,. garer. Ad quod verbu m iuuenis- nimixexpaair,
tolcrabilius iudicans inter extraneos mendi* , turbatuique fupra modum , refpondit; Hoc
care,quam inter notos & affines egeftatis co * ~ " ~
fufibnem fuftinere • Habebatautem villicum,
hominem quidem malignum* nomine, non re
Chriftianum, & daemonum rainifterio totum
mancipatum Videns hie Dominum fuum tri*
item , & triftitiaeuonignorans caufam, dice-
bat ciiDominc, vulti* diucs fieri? Refpondit;
nunqaam faciam. Quarc , inquit ?illicu$, fe-
riftis quod maius clt , facite nunc quod mi-
nus eft . Maidr eft Creator , qoam creatura.
Etille. Nuoquaeam negabo, etiamfi oportuc-
rtt meoftiatim mendicare, per omnesdies vi-
ta; mear,& noacquicoit Sicq} infe&oncgorio,
amboreuerfi mnc, nihil qurdem honoris cofe-
Libenter diues-fiercm, dummodo ipfc. diuitife rati: fed maximo peccati p6dere grauati, villi
efic poflcnt'cum Deo. EtriUicu^: Nolite ti-
more/cquimini tantum mc,& benccritvobis.
Staxim fecutureft miferum > tanquam terpen-
tis vocem Eua^ q\iafi fibilum aucnpis auicula,
in laqueum diaboli eel eri us deponendus. Et
duxireuminip&iiocle per quoddam nemos,
ill locum paluftrera, & ccepit quafi cu aliquo
habere icrmonem,. Cui-iuuenis: Cum quo lot
qucris" Refpondit Domino fuo villicos illc
iniquitaris.- Tacete tanttbn vos , nee fit vobis
cura cum quo loquar C Ai^; fccundojoqoe*
retur , & iuuenis iteraco fcrfcitaretor , refpon-
cus fuadendo, iuuenis vero canlentiendo Per*
genres vero fimul , renernntad quandaEcc^
Sam, cuius ianua capanarius exiens rcliqtjerar
femiclaufam. Mox iuuenlsideilliens-deequo,
commifitcquu villico,dicens:Expedamenjc}
donee reuenar ad re. Etintrans Eccle/um ante
ortu auroras, pxoftrauitic ante aiure,& cxin-
rimo corde ipiam matrem mifericordiz ccepit
jnuocare. Erat^utcm fiiper idem al tare imago
ipfius-rirginismatris Marias puerum Icfom io
una tenens- , & ecce meritts ipfius pra;clariffi"
wx ftelJac maris, vefus lucifer oriri ccepit in*
dtt: Cum dlabolo: Et coipit iuuenis mmis* cordc £rpe difti adolefcentis. Tamameoimei
horrcre. Dicebat tiIHcus diabolo : Domine,
ecce virum hunc nobilem, D omnium meum,
adduxigratie; yc&txa maieftati veftrx fuppli-
«ans> Tt vcftro auxilio priftink donoribus at<*
Dominns propter honoremacris, qua oonne-
ganerat,contritionem donaredignatns-eft, Tt
Erofletn rngiret,& pro pladn nimijs clamoxi-
as Ecclcfiamreplcrct. Eadchorafupradi&u*
B. Maria Virgo. * . €ij
-miles, qui omnia eius hona habebat ( djuino, ,gio(a, fed paralytica. Huicpater fuos, vrpoce
vecredicur, nutu )ad eandem Ecclefiadiucrtit* vir magnus Be diucs, faccrdotcs qui ci diuina
&cnmvidercr apex tarn > futansibi diuina ce~ <celebrarcnt inftituit, mimfhos , annudfque
Jcbfar^raaximi ptoptcr cJamorcc,iDtrin(ecue redditos fuf&ci enter ordinauit, qux cum ora-
iolus mtrauit, inueuienfque ante akarciunene' tionibus,iciunijs A diuina: contemplation! o~
(ibi bene nottim lachrymantem>& putans quia peram daret,ita ilia cum dulccdine ell pa(h, vt
liana fplummode deflefet calamitatcm, retro omuis cibus corporalis ci in naufcam vcrtcrc-
quandam col um nam fecejEtvrei cxitum expo- tur,nec aliquid ex co fumcrc poflct, nifi fuccu
clans, Curoque tcsribilemalJam maicftatem, modicum vuarum. Hofpitalis erac valde, per
quam negaucrat, nominare, Tel inuocarc non quam 6c fpiritum meruit prophet*. Ordinem
audcrct.icdtatumpijffimamgcnitricclachxf- aioftrum tummo bonore rcucrebatur, & hoc
roods voccbus pullaret, vtroque audience, per «i fcpii&mi cotigifTc fcrtur,vtcum aliout mo-
os imaginijfu^^eata&fingularisChrifHaiio- Jiachorum Hue Abbatum ad eius hotpitium
norum aduocata filio loquebacur, in haec vex- diuerterc proponerent, illorum aduentutu ip-
ba:Dulciulme fili, miferere huic homini.Paer
veto matri nihil refpondix, facicmabeaauer-
tens Cumquc iterum rogacet.homine feduc'tu
aJferens, matri dorfum verm, dice's: Homo ifte
negauit rac,quid ci facia? Poft ha:c verba ima*
gp fucrexit,pncrum fuDcraitarepofuit,riufquc
pedibus fc prona proftrauit, Jt ait; Rogo nli,
(aprsefciret, atquc admodum hilaris familia?
prsdicaret.Taii ac uli die, illi 6c ilii Abbates*
£ue monacbi ad nos yenturi funt, pracparaic
neccflaria. Alio tempore cum die Purification
nis Dominx noftrq clerieis, alijfque miniftris*
diuino nutu abfentibus Tola laccrct intra (e
triftis, dicebat; Modo hie fola iaces, necali-
yr propter me dimiuas ci peccatuhoc. Mom- quidobfequij more Ecclcfiae vniuerlalis, ho*
que iofansmarre cleiians.rcfpoditillt; Mater, die beatxDei genitrici impend is. Dum taiia
nuqua tibi aliquid negate potui. Ecet propter in mente volueret, fpirituseius mirabiliDei
te rotum dimicto. Prius dimiferat culpa prop-
ter contririone\deindc pee nam peccati proptej
matris interceffioncm.Surgcns aucem iuuenis,
cxiuit ex Ecclelia, triftis quidem de culpa, fed
hilaric de indulgeuaExiuit poft cum fc,pc di-
£tut miles latenter,& quafi re ignoraret, quae-
(iuit,quare tarn humidos, 6c cumidos ipicmet
haberet oculos? Rcfpondit: De veato eft. Ec
illc:Domine,no me Jatet caufatriffitia? veftrc,
habeo autem filiam yntcam , ft yultis illam in
yjrorem tufcipere omnia vcftra robis cum ip-
fa reftitnam, mfuper & haereditatum mearam
iucceflbrem conftitaam.Confcmit iuuenis.Re-
uerfas miles proponit vxori,adquicfcit,nupti^
cxlebraturviuuenifub nomine dotis omnia fua
refticuuntur.Cj/irfflii /.i.r.ia.
EXXMP LTM XVI-
T*rlfU*$h*$$ Btst* JdtrU ftfio quAdmmJU"
u$t* virgofHUbrtmpTMJlhnim vidit.
IN Regno Franci*, villa, quae Quido di-
citur, virgoquatdam f uit nobilis & reli-
virtute dc corpore educ^us ab Angclo intra
cceleftera HicruCiIcm eftdedudus. In qua
maximam vidit proceffionem^exdiuerfis ciuf-
dem beaut ciuiutic ordinibus, Patriarthis vi-
delicet. Propheds> Apoftolis, Manyribns,
Confcrtbnbus , cacterilqucfidclibusi ex qui*
busbiiu& bint fi muiincedc ban t,v& candelas
ardentes in manibus geftaba^t, antiphonas.fi-
uc refponforia ad diem pcrtinentia, moreEc-
clefiac militamis, omucs decantabant, (ratio-
nes debitas obferuabant. Angelus vcro virgi-
ais dudor altcri cuidam yirgini, quam acme*
rat c(k confimilis raeriti, illam fociauit, can-
dclam porrigens ardentem. Tantus erat decor
omnium* tanta gloria, in difpari tamen clari •
rate fingnforum, vt nulla lingua fan fufficerct.
Saluator vero qui caput eft omnium fanfto-
rum (plendor gloric , 6c foliuftitiar, indutus
% pontincalibus, mitramgeftans iucapitcfuo,
cum baculo.chirothecis 6c annul o. 6c reliquis
Epifcbpalibus ornamentis , nouiffimum lo-
1 cum cum matre tenebat cuius pulchritudinem
omnis coelcftis exercitus mirabatur. Qui cum
poft tertiam ftationcm inchoaflet antipho-
Kkkk % nam:
tit B. Maria Virgtx
nam : Ho die Beat* Virgo Maria pucrum Ic- rabant cnim Cecum life mm, caficem, & fbAv
fum, &c. ingreui Cum templum ex auro gem- , menta facerdotalia. Antequam eflcc nsiflaccv
rnifque con(trud-um,deinde incoeptus eft mif* plcta, hacrcticis prodici font, qui armata bud.
fr introitus, & ab omnibus fimul decaptatus.
Iiuerini Chrifto introeunte ad altarc, poftqua
cxplctum eft Kyric cleifon i choris alterna-
rim, poft , Gloria in cxcelfls Deo, &c quod
intrantcs>& facerdotem de Ecclcfiatrahcntcs,
1'inguam eius radkius ab-cidcrufit. Quem fo-
cius multo laborc Cluniacura deducens mo-
naehis- commendauit* IIHvero, 6cutviriCa-
J J- J — .- — ... W«*W— -'-W — — "» WWW™ -JWWW WW W W—.— W .-WWW.W _--. . -__, w WWW .... w _
ipfe inchoauit, bcatus pro to martyr Stephamis tholici Be rcIigiofi,fiKerdotem Catholkum &
cpiftolam legit de Hbro Malachite Prophetar,
fiundus vero Ioannes Euangelifta, Dalmatica
indutus, legit Euangclium tecundum Lucam,
-cilice., poftquam impleri Tunc dies purgation
nis, &c. Quo pcrlccto J Dominus lecundum
morem ordinis noftri, ad gradum rcdi/t,& ab
ofFcrencibus candelas fufcepit. Prqdi&a autcm
virgo , per fpiritum fenciens fc ad corpus re-
uerfuram.candelam foam ofrerre ooluit,ctiam
At gel© fuo prxcipiente , vol ens illam fecum
ad terras portare.Quod Angelus confiderans,
candelam in manu eius -regit, iupetiorem par-
tem auferens ,6c infcrioiem ei relirKHiens. Sic-
que ad corpus reuerfa, partem eandem manu
conclufam fe retinuifTe inuenit , dequaplurr-
mx rTebant , Be forti vfque hodie Hunt virra-
ces. Nam aquam'-upetfu-arn infirmi bibunt,
Be cOwiualewCunc.Tam manifefta Be (ublimis e-
rat vifio, vt rnodum eius minimi inteHigerct,
dicens illud Apoftolicum, dam de ea interro-
garetur: Siue in corporc > due extra corpus,
ne(cio,Deus fcit. Dominus Euftachius Abbas
de Clauftro vifitator nofter > audiens banc vi-
fionem , quibufdam Abbatibus refcrentibus
nobis, denderio veriraxis cognofcendae , vir-
§incmprintipaliteradijr, Be ab eius ore que
ifta flint auaiuit. Ctfir-lib j.c*f io>
EriMPtVM XVII.
M*r m amptttttsm lingusm it not*
fuo rtfiituit.
Nte hos annos , cum Catholic, contra
Albigenies ha: red cos fuiffent fignati, Be
cum iam non modicum ab ei(Hem harreticis
cfTem exacerbati , duo honefti clerici per ter-
rain illorum crarifcuntcs , ctim Ecclcftam vi-
-hfTont in via defolatam , aic vnus alteri : Sab-
feathumeft , jntrcmus Ecclefiam hanc > dica-
MwmiiTam inboxrore Dominar noftrar . Por<
nocum propter fid w'Chrifti , Be genitneisciuy
honorem ram crudeHter mutilatum , denote
fufcipientes , orancm ei humanitatem exbi-
buerunt . In node vero Epiphani* , cum Co-
lcmnes decafltarencur* vigil ix , baculoparic-
tem pulfwHs, miniftros aduocauit. Qm cam
Q-^rerent qui4 v el let , & illc fc in oratorium
orportari fignaret.volciitcs ci parcere noDac-
ouicucrunt . Tandem impor tunicate eius attc-
dkiti in Ecclelia cu ducetcs.ante altarc qood-
dam depofuenmt. Qui cum mairciriTcri-or-
diastota miftis dcuotioneintiocailet.illaeiap*
parens, Bi carnem linguae forma m habeme in
manu tenens, refpondit oranti: Quia propter
fidem fili; mei,wC honorem mihi exhibita lio-
gua-tua priaatus es.aperi os^tuam. Qood cum
ipfe feciflct, digiris orieios-immiflis, radki
linguae pr^cifas eandem carnem coniooxit , &
vnmit, deque difpaxuu.qai mox cum Angclo
in vocem iaudationis erupens, ciara Tocccla.
mauit: Auc Maria, gratia plena; viquc ad fine,
quam faluratione cum crcbrius repetcret, lb-
pentcs accurrcre miniftri , acenrrerunt & de
cboro monachi.de tanr puro, Be tarn iocuo-o
miraculor Dcum Be eiuldcm geniwri«em giori-
ficantes. Non iromemor conaxi fibi bcodici;
clericus , in codem ccenobio fa<ftwt eft mosi*
chus.Ciim Ioancs Scliolafticua Xantcfis circa
idem t^pus-cdetin prouincia Albig£fium com
exercitu Domini, audiens de tato nuracolo, iu
reditu Cluniacti venit , iam di&um monachd
fibi oftcdi pctiuit Quo vrfo,!audauitDw_iioii
de tato miraculo hominibus inandito,qaima«
tris Cust honorem augcre volens » bomini oon
folum muto loquelam reftituit» fed prorfus c-
linguilinguam reddidit. Ndl-itcnim matris
ru« honoxatorem mutilatum rclinqucre, (ci-$-
non deccrc cceli Rcginam mutilatum habere
miniftrCi.erudicns nos (uis open bus, n ft nos
parftes noftroj omnihonore [ rbiequarour,^
coram
eoram Tolonratem, domroodo ad malum nos
eon impel] ant, quantum poffiimus ftudeamus
ioiplcfo. ItUm libj.tap.z4*
EXIMPLYM. XVIII.
U*ri*d*#oti fibi fueri Adam fcMv^um
ttpHt cur a nit.
Damfacerdos & monachus in Lucka
monaflerio* ordinis noftri , confidcrans
rrx in buiuimodi miraculjsdelcclari,crmulta
charitace oiihi de-fcipfo retulic, quod di&uru*
fum.Cum,iDqiiit, cifem puer, ica caput habe-
baro fcabiofum, vt pr$ foetore putredinis eiu*
mo^um (ederc^vel Icgere fcholares recurrent.
Prima oratio> quam didici, (aluratio crat An-
gelica, adhuc pucrulus fatis«amfrequentan*.
Cumapud monafterium VVeitphaliarpofitus.
fuuTcmad liticras,& eundo ad Jcholas-fiue ad
matueinasiquotidk tranfirem per-quanda Ec-
clcfiaro conucnruaJcmci neceilitate via;, fine
intcrmiffiunc ante oratorium , in honore Dei
eenmicif dedicatum , cum cribus vcnijs toti-
3cm feci falutationes* Node quadam putant
ad macutinas fuifTe compuHatum, furrexi tre-
mens, & cum veniffem ad iam dictum mona-
fterium, efTctquc oratori u claufbm, tribus vi*
cibus fecund urn confuctudineni genua £cdc-
do Dominam noftram Angelico verficulo fa-
iucaui . Surgens vero inoeni oftium apcrtum,
& rantaerat in Eccletfa clariras , vtfuigoci
rncr jdiano aftimif aretur » quam cum ftupidus
intraiTeny, vidi ante mains altare fcpte matro-
ns pulchcrrimas re fid en res, vnam in medio,
quae ceteris clarior erat, & (enex hinc inde, j,
tics a dexrris,& tres a (iniftris, media vero me
vocans,cfi propius acceufinrcm,ait: Bone puer,
quare non adhibetar cura cap iti tuofRelpon •
B. Maria Virgo;
6*9
eurabltur:& dixit Dominanoitra mater Chri*
fti: Ad me accede Adam. Et feci fecund u man*
datum eius: flcdeprc me coram ea genua mca,
manum fuam benedidam fuper caput mcum
ponens, ait; Ab hac bora vfquc ad diem mor-
tis tuc, non dolcbis caput. Mane vero cuidam
fronnne,,qua: me nutriuit, Omnia rctuli que in
vaJlem proxiroam defcendens,& oftenfes tru-
clu^ colJicens, prardido modo caput ineu la*
uit,ftatima; coualui. Dolor? vero capitis nu-
quam ab ilia faoradafius £um>cu tamen hoc in
ordinefatis fit miraculofuJn.Li£.7.r4^. 2 1.
E^IMPLTM XIX.
Maria vitgo Btatrieis mtnislh afoftau he*
cu8*dh officii f*ngeb*tur.
I
Nmonaftcrio quodara fandimoniaiiunv
cuius nomen ignoro, ante nonullosannos*
quae dam virgo degebat 9 nomine Beatrix.
Erat corpore Ipcciota, mente dcuora , 8c in
obfequio Dei Genitricis feruetiflima <|juoties
illi fpecia*Ies orationcs Hue venias fecretius orv
fcrre potuit, pro maiimis dclirijs repurauit.
fada ver© ouftos > hate egit tan to to deuotius,
quaco libcriuSiQua ciericusvides,& cocupiW
ces procari coepit Ilia verba luxuri^fpernete,
ifto i m p on uni us inflate, terpens antiques cam
ve hem enter pcclus eius fuccendit , vt flam ma
amoris ferre non police. Accedens vero ad al-
tare Beatat Virgin fs Patronae orator i j, fie ait.a
JDomina , quanto deuotius potui feruiui tibi,
ecce claues tuas tibi refigno, tctationes carnis
fuftinere diutius non vaJco-Pofitis"- fuper alta-
re clauibujjdara fcciira eft clericum. Quaca
mifcr lllc corrupiilet poll dies paucos abiecit.
Ilia cum non haberet vnde viucrct, & ad dau-
ftrum redirc crubcfccrct, fadla eft meretrix:in
Henteme: Dominafatis circa me laborauerut quo vitiocum xvannos tranfegifTet.die qua-
amicilnei,(ed nihil profecerutrfubiunxitiila.
Nofti quae Hun? Cui cu dicercraiNon Domi.
na:reipondit: Ego fura roarer Chrifti, 8c Do-
minahuiu^eratori^quia mei memoriam foli-
tns es habere, ego tibi curamadhibeo. Acdpe
fruclus ligni fofolis, 8c fac tibi hodie ex eo la-
oars caput tribus vicibus ante milTa^n nomi-
ne Patrif^ IiUji8c Spiritus fandi,ilatimquc
dam in habicu (eculari ad portam venit mo-
naftcrij , qua? cum dixifTet portario: Noftt^
Beatrjcem quandoque Kuius oratori; CoftoJ
dem?Refpondit: Optime noUi. Eft^dim Do-
mina proba,& fan oa, & fine querela ab infant
tia v(qu.e ad hac die in Hoc monafterio cooer-
fata Ilia verba hominis notarfs,feorn6inrcr!t-
gens^du abire vcllet, mater mifericordic, in ef-
Kkkk J figi,
v
gjo % B.Maria
figie neta ci appafens, ait: Ego per xy. annos
abfemiae tux officium tuum fuppicu^reuetterc
nunc ad locum tuum,*c poenkentiam age.quja
nullushominum nouitexceffum mum. la for-
ma fiquidem Sc habitu illius Dei geniuix vices
egerat cuftodix.Qux mox ingrcfla,<iuamdfu
Yixit gratias cgir, per confeuioncm circa fc
gefta manifeftans.
ExiMPtVM XX.,
M*ria Utrontm dUfMtthi ieinn*nt*m*d
m$li*rsco**irtit.moritHro contrition* tri-
bute, honorific*™ ftful$*r*m mir* medo
ffQCKtAUit.
IN viciniaciuitatis Trideutina:, ficut mihi
retulit quidam Abbas, latro famofus verfa •
batur.a quo multi valdedcpr*dabantur,8c
qui fe dcrcndcrc voluerunt , nee potucrunt,
occidebantur. Hie cum die quadam mona-
churoquendam ordinis noftri obuiam habe-
ret> (jWrans quod pecuniam portaret, ait :Nifi
voluntariefequaris mc,©ccida cc. Quern cum
jnooachus fequcretur, & quaercrct in via, quts
effct, rei quia ©peris haberet, refpondit ill*.
£gofum latroille famofus, nomenfuumex-
pnraeus.Cui cum monacbus diceret. lam in-
cipiris cauefccre,& non timetis animx vcftrae.
,Re(pondit illc Nonplus quampecus. Et ta-
cuit monacbus. Venies in (pcluncam illius, ait
intra fe: sfpofles hominem hunc conuerterc,
magnun? Deo prsftares obfequium. Dixitquc
ad latronem; Si licet mihi aliquid vos intcrro-
gare? RefpondemeiUo, licet monacbus fub-
funxit: Qualis cxtitit vita vcftra a principio*
Refpondit illc; peffima. Quandopuercram*
cum omnibus intis coactaneis contendebam,
fa&us adolcfcens funis operam dcdi,dcindcin
virum proficicBS.latrocinia exercui$in quibus
adeo profecu vt hodie caput & magifterfim
omnium latronum huius prouincix.Adquod
rnonachus:Nunquid non timetis poenas «ter-
nas,huiufmodi operibus przparatas? Dicente
illo.Dc anima nulla mihi qusftiocft, eoquod
perdita fit.Monachus refpondit: Quid fi poisS
vobis oftenderc viam falutis,velletis mihi ad*
quicfccxc, neepe? Ait latro; Stiani vobis con-
Virgo:
fcntircoi.Et illetleiuntte vna die in kbdoav
da,.in honoiemfan&a; Mari*\geuiairis Dei,
& nullum, in ilia die )*dam,&fciacisf roccr.
to , quia gratiara magnam apud fitiura vobis
obtiucbit, Kefponditlatro. Hac reucra facia.
& iam vouco. Nihil ea die come dam, nullum
deprcjdabo, nullum Ixdam.Elegitqutdil (ab-
bathi, nihil in illo maliopeeans.imoBiuibos
a fociorum manibus deprasdandos, fiucocci-
dendosobhonorcrabcaue Virginis eripiens.
Eodem tepore T rideutum ab horabospcrcir-
cuitum vaftabatur , & cuntcs fatcllitcj ciui.
tatis, ciim hoftes die fahfeathi infeqaeieonr,
iam dictum latronem incrmem propter diem
iabbathi cum cseterisccepcrunt.-cum ctfetfor-
tiffimus, non fe defendebat, aim capattur,
non feexcufabat, nee loqui v olu it inter roga-
tutf, ciim ducecetur .Veniens in ciuitatem,mox
vt cognitiH eft, patibulo adjudicates eft Nu-
tu tamen, vt crcditur, beat? Virginis (bperpnl-
chritudinem corporis eius iudiccs mod , io
hoc conuenerunt, vt pf ouinciaabiaratavioe-
ret. Quod cum illc abnueret, & dicerec: Non
faciam, melius eft cnim, *x hie peccata luam,
quam in futuro. Rcipondcrunt, Sine none, ?t
decolleris. Non euro, inquit, qualis (it poena,
dummodo occidar.Et llli: Yis,vt vocctui tibi
iaccrdos? Refpondit: non eft oeceffc, omoes
enim ChriRiani eftis, omnibus vobis peccata
meaconficeor, Quod cum feciflet commul-
ta contritionc, nihil fe boni vnquam fecinc
teftabatur, pra*ter illud iciuniura, quod a mo-
nacho didicertt. Sic^ue extra ciuiutedecol-
latus cft,& in eodem loco fepulws.Nocleei'
deravigiles port arum circa einstttmalunlo'
minaria viderunt* Qoinque eniorf xnanooi
corpus effodientes, & caput corpori aiap«D-
jtes.pofucrunt in fcretro mir* textur*. parptt'
rafupcricc^a. Ex quibus quatuor (ingulsra
candelas ardentes in manibus habemes, p"
quatuor partes feretrum tollcntes, qma» <1^
.clariffima omnium erat cumcandelafcqoea'
read portara vfque venerunt, ibi corpus depo-
nentcs. Cuftodcsiftayidentcs timueroDtpu-
tantcs cflc phantrfnia. Qojbus ilia diccbu-
DiciteEpi&opoveftro, vt capellanum mcum
i vobis decollatum in tali loco Ecelefa ^'
norific^ fepcliat, minas addens . & nepligertf.
V.
B lforiaVirgd; *J*
& noiniiiauit fc Man* cnm Epifcopo nuntia- magnam « hoc rhercedem confcquctitur,
taenent , curodtro & populo cxkns, purpu*
ramdepofukjCapufprviciium corpori vnnam
ridcns eipauic , texturatnque purpura hunra-
mun artificiumciccdenteoi admirarus rcla-
ti$ crcdiditjhornincm^uc cum timore, & ho»
note maximo, no vt lacronem fed Gem Chri-
fti martyrcm in loco defignatofepeliuit. Ab
iiio tempore vfque hodic aliquis vii adultus
hi ilia prouincia inoenitur , qui cius cxemplo
diem labbathi in boDorcm Dominx noftrx
Donieiunetw Idem l*\tAf 5^.
NOTATIO;
Non contemnitvrbictonftffio fdcrdmtH-
talis, fid mdior confujio , quam qn* in
ctmfejji$nt iugtrnmr 9 defikefdis efiak
n> qui inter latrones vuam tr**fcgtr
rat}far*m inftrn&us in rclmrrtltgQ-
nis, & vf# Sacramtntor$wf.
1MFL7M XXI.
tohoUrts fans vtUmtstitmsrijrts k best*
VwgHMffmtmiMr*
Id*mUb.ii.'*t>-4*>
EXIMFLYM XXII*
Yirgi*itM$ b$*t* Virgiws M*rU triflsci IHU
♦ dtctMTMtur.
Empore quoviuebat fan&us frater iE.
gidiusdeofdincMinonim,eratquidam
magnus magifter de ordine Praedicatorum,qui:
per multos aooos pafliis eft dubitationem ma*
11 mam de virgiuitate Matris Chrifti. Nam ft-
bi ridebatur impeffibile , quod mater poflet
eflc vinp> . Vcruntamen tanquam vcrc ndchY
detali luadubttatione muitum dolcbat, 8c cu*
piebat ab ajiouo riro illaminato de tali dubto*
liberari . Audiens autcm quod tanftus frater**
iCgidius erat muitum illuminatus, acccflh ad
com: San&us autem frater Agidius aduentu,
& propofitum, 8c pugnam eius prarfciens , in
fpiricuilli obuiauit , & antcqua perucniflct ad
cum, cu baculo, que habebatin manu, percu-
tiens terraro,dtxit. O frater Prrdicat or, virgo
ante partu. Er ftacrra vbi pcrcuffit cu baculo,
eft ortum vnum lilium pulcherrimum . Et fe-
cund o percwiens, dixit : O frater piedkator>
virgo in partu, & ortii eftaliud lilium -Ettertio
percutiens, dixit: O frater Prsrdicator , virgo
IN- ciuitate Bbnnenu* qocdam incluuterar poft partum , 8c confeftim ortum eft tcrtium
habitans, reljgiola btisatquc deuota. Haec lilium. Ec hoc fa&o frater A gidtus aufugic.
Frater vero ille Predicates, illico liberatus eft
a tentarione fua, & ex tunc magnam dcuotio«'
neminS.-^gidio temper habuir. Mx Chron.-
Minn. G*llitip*r.%J.7.*,\6.
cumquadam node rimulis cell* fu* fplen-
dorcm immirti ceraerct'* 8c diem eflc putarct,
tcrrita propter boras nondurh didaf aurrexit,
fcneitram verfus cocmitcriora aperuit.fc ecce,
inxta caput fcpukhn cuiufdam fcholaris recc-
tcr illic fcpulti , miri decoris foe mi nam ftare
confpexii. Gloria- vero corporis eius eandem
lucemcreauerat . Stabateriam 8c coIumbani:
uea fuper turaulirrn, quam ilia cito rapifs mi-
fn in unum fuum. Inclu(**ero licet iara ihtel- • ftnbst in vtnss didit*
Hgeret qua: effets tamen cum reuerentia, qua>
nam foret rcqoifiuin Cuiitla* Eeo fum mater
Chrifti , 6c animam fcholarishuius , quivcre
martyr cft% tollerc renitr Reuerafcholarcs , fi
innocentcr- viuunt , 8c libenter difcunt , mar*
tyres font , quod & poftea artcs do&as in cha^
ritatc , maximc^n Dei ftruitio , ezcrcueriot^
£ X WU F L V M" XXIII*.
M*t\* Virg* turn ingtnti Immim sfpsren*'
FrMtrKisnrMd* d*' Ofr&M, fHium^u§mg$*
-/
Empore frattis Petri vere fandi ^frater7
ConradusdeOffida^ cum iftiduo cum'
alijs fratribus ftarcnt de famxliain ioco loran*'
ni de cuftodia Anconitanl,fracet Coradus ac-
ceffit in filuam ad meditatidum diuirA. Frater r
intern Paras clanculo pencxit peftillum, tcc
videretj*
J
6}% ?• Maria Virgo.
videret.quid illiaccidcret. Frater ver 6 Conra*
dus incccpit bcatiifimam Virginemdcuotiui-
mi lachrymis exorare, vt fibi hanc gratiam a
filio fuo bene dido impetrarct, vt de ilia dul •
cedine, quam S. Simeon in die Purificarionis
perfenfit, cum Chriftum Saluatoiem bencdi-
ftum geftaret in vlnis , aliquantulum (entire
valcret. Qui exauditus ab ilia mifcricordifllma
Domina,£cce regina gloria? cum filio fuo be-
ncdido adfuk,cu Luminis claritate,quod non
iolum ccnebras cfFugabat,fedetiamcunctalu<»
mina fuperabat, & appropinquans ad fratrcm
Conradum.pucrum ilium (peciofiuimum prat
filijshominum pofuitin vlnas cius, quern fra-
ter Conradus deuotiflime accipiens,^c labia
labijs imprimens, & pc&ori pectus aft tinges,
totus liqucfiebat inamplexibus, &ofculis
charitatis. Fratcr vcroPctras hex omnia dara
luce cernebat,& inde confolationem mirabile
fentiebat, qui latenter manebat in filua. Be at a
▼cro rirgine cum filio rccedentibus, frater Pe-
trus feftinater repedauit ad locum. Fratcr ve-
ro Conradus cum rcdiflct tocus feftinus , &
£xiu»l«k XXIIIL
M*ris virgp PrtdicMttribus cit*nt&m Sd-
mtRfgina, mnh*fig**ddtBti*injii4tu
w Arfilia: fuic mulier raultum deooet, no-
*** mine. J8c natione Xombarda. Quijdum
quadam die ftas in Cooiplctorio fratmm fiiif
(et fingulari deuotione afteda , in inceptiooe
dulcisanti|>hona?> fcilicct, Salue Regina, fuic
rap ta in fpiritu, vidu quatuor adoutan3a,&
nobis amanda, & cum muita deuotione emsi-
bus recolenda. Vidir quippe ipiam Rcginaa
mile ricordiae, cum fratres diccrcnt: Spes no*
ftta £Uue,ipfos dulcitct leCalutatc Euoi dice-
rejo t:£ia ergo aduocatajioftrajptam ante filiu
pro fratribus procidentem»& orantcm .tecum
dicer et:IHos tuos mi&ricordes oculos adtwj
conuertc,vidit illamlarto & columbino ?uku
in/racres reipicicntem.Poft cum caotarcotjEt
Iefum bencdiftum fru&ujn ventris tui nobis
gaudens vocabatur a fracie Pctro.. O ccelibe-
lofcmultam confolationem habuifti hodie*
poft hoc cxilium oftende, viditip&mioccuc
tenera geftantem fiUum>& omnibut, & fiagu-
lis cum muUo^udio pr©tendeotcm.H$c*u-
Dicebat fratcr Conradus: Quid eft quod di- tcm mulier omnia di&a fuo cofeffon jnararo,
cis frater Fetre? quid fcis tu quid ego habue- & difcrcto diftindc,& cum multis lachrymis
rim? Re£pondebatfrater:Bene fcio ccelibcccv-
&,qualucrtevirgobcatifliTna,&eiusfiliusbe-
nedidusvifitauic Quod audiens frater Con-
radus, quia ficutycrenumilis optabat fecrctu,
rogauit quod ncmini dicerec,crat enimtantus
amor inter hot duos, quod quafi cor Ynum>&
anima vna videbantur.Etiam Grater Conradus
in loco ForanniJibcrauicobfcflam a dsmone,
& ftatim dedicto loco aufugit,nc pater puelle,
liberate ipfiim4nucgiiset,& coucurfus populi
fieret Nam frater Conradus tota node ilia o-
wuerat, & macri pueilteprasdi&a; apparuerat*
fc apparcdofiliam iiberauerat. Barf Woumim
de P$fis LuConfirmitatum SJErA*cifticd{it**
eiurrauit. psru l*c*7Mfoi.q*i dititur Vit/a
frutrum PrtdicstorMm.
£X4MP£V¥ XXV,
I
• s
SfirJtUsfs»&*s fuftf frddicMtorts iMrf
tmos espftmlmmt& VmifsnStJfirimd'
ciiunt€$%iu Ipicitftsmm* dtfcendiiutlim*
qh4,S*Im* Riga* tsBtMmtikiuJbiMiM vnp
mmltMfigu* dilt&ionis ofttndit.
I
N territorio Amonenfifupcr fluuiumRho-
danum fitum eft clauftrum nobile Tarafco-
vbi beata Martha Chrifti bofptuve*
ms
ncrajbiliter requiefcit. In hoc clauftro hofpica
fratrum mater Domini Olfani militisdeuouf-
firaa Deo , & oxdini fuit Cuiquod fcqur
tur reuelarum eft; ficutex litteris vencrabjltf
vixi,& honefti domini Guidonis Puirodij^qui
poft Podicnfis Epifcopus faftus eft, dare pi-
tct in hunc modum. yitis rcligiofis-pacnbus;
& dominiS)
•ft (taarfait. Moru Mc ftatrtbul Pt*dtcaton-
bas ia moflcc PcUuiano > Gaido Ealcodif ft-
liicem » 4c pace*. Inftantcaupcr fcfto Ptotc-
coftes com ordinis veftri gencxalecapituioni
apudoos cefebrandam occurrcrec 9 fetor mca
quondam Domica Maria dc Tarafcosu fan*
£orum coogregatioocm tarn cckbrcm, quam
incaadani vidcrc dcfidcraas , pcrxv. diet ante
reman in TiUam S»^Egidij note* 8c proximo*
viiiratura dciccfldic . Cumque d plottbus ma-
tronis vifitaretar ( que fiiis jedi&cabantar at
B.MttkViifco.
ibfe aoTeriMi mtritis , gttriat tgit
Dco,qui few ptimos hominfi vifitaaerar pif-
catores, fie etiafux beoeficialargitatis ad no-
ftri temporit pradi catores efcsendtt. Potto cfi
ad candem Ecclefil audicdi Completorij can-
la redijuet^ft fratres if lam dulcem amipnona?
Safue Regina cantarent, Regina Virginu appa-
rttfr, viubilitermonens, vt abcius pedibus no
recederet. Viditcrgo ipfarachori vtraque pat-
ten luftrantem, togulisiucUaarerecantami-
bos, 6c iaxtaccrorerarios gradom fiftere, vf
Joqaijs & exemplisj ccepie & nonnaliis carom «ucad finem orationis. Debinc in cesium re-
antic fciunran : queries oraricmem Doniiai- ^ca^caaffcclfbus fecum doxit: Que fibi red-
cam dcooriiume dicercnt, matrcmqve Domi- -dtca dux gofta dulecdinis tecreaca>granas hu-
oi (alucarent. £c vcfratrtbas in capstulo con
gregaos fiiacn Dormant Jnitteret lpinku^Jaa-
tcrqacWcncoidixtosfua gratia Tincacct , i
•fiagulis eaitun quod poterac oratiooem c*-
loriit. Laudaoda certc&nclbe molterisdcao*
ck>, fed marts admiraada prudentia. Minns
ilioer retulit, in corde fuo conferens vniuer-
&. Nam 6c per cnkhiti in fingulis Copletorijs
banc aobtrit vittonemXettrum ncc (brori*nec
alrjs (boom facTi aperiens, raaqua' mulier fen-
fcrta 6c tacica , claaia tcrnrit omnia on* ridit,
donee egriradinc venementi confraota mortl,
quippeuoitaiiiccrc indicant , quodraxta pa- qoam diaialuo dinino confilio difpofitioms
tnmonij vires fratrurn plurimorum necewta- *optaacrar,imminere prxfcnfit.Tanc vero mt-
t&us temporalc fobfidinm porrigebat* Bono,
icd lattdnbili qneftus genere » fins ( rcatfc*-
ccor) bomeftc mendicans (pirirualis aJinoaix
bcocficia corrogabar , impoffibile rtpntans ab
«o pieces pkirimottim non cxaudiri , oni fide-
lis ia oranibos verbis Cms '& foornm congre*
groom ideliom airatnran) proantat, « mui-
apticatistnterceffionibus , tbefauroseoifcerat
f^pepictatis. Sane ad montem Peffiilannm
▼caiens , cam (brore, cum in diefefto tantx
folemnitatis , oficiatn celftbmecut in Eccle-
fianoftra, & ipfaproftrata, orarionitouin-
eumberet rnrta morem , ccepic inflanriffime4
deprecari Dominum, vt tot trams in fuo no-
mine congregates reipieiens ( quorum mult j
per tot terrarnm ipatia laboranerant ) eosfiii
fpiritus lomine perluftnret, & fi merita dee>
rantationomniyipfe de fu* grati? plenitudine,
necDon & aliorum meritts defectum illorum
mifericotdlter fappleret . Cam igirar hoc in
aoimo volncret ^ importune petens , Ac nihil
nzfitans , hnnfium , Veni creator Spiritos in-
cboante cantore , vidit flamroam defcendere
defirpernisyqaa?choram vfqoe ad confumma-
tionem innolueret. Cum que rem vifitm con-
fidtraflct cam gandio, nemini foam vifionem
bi pts«idmldtnincrorori, Acfilio, poft Prtoti
aoftro Arelatcnfi, dc tribut Cratribus conAa
KonUnemenarraait. Eodem tempore dida
mina defoiidaeft,Ac in ccemkerio fratrom
Ateian &porta,qnia fratres coouentom in Ta-
fafcoae nondam babebam. Ex vithfrtttum
Fr*d$eMt$rmmpMrt.i.<Mf.j>
Eximplvm XXVI.
ft*** fmrmm Smlmt Rtgin* cMimmtimm k
ump*ft*ti$ vmjtmtbm Imis Yitf pr**
Vat circa traandam domum Cototum
grando Be rempeflaaiau concereret, fo-
rorcs perteratae corufcationibus Ecclefia ia*
trantcs, Sakje Regina cfi maUa deuotione c J-
taoerunt, matr€ mifericordi* iogaotet,rt eas
ft terras fuas^qnibnsiuften tab aniur,faa mife-
ricordia, ac pictacc fcmaret. Mira res > fed ab
eo fada qui impcrat vends, & falgara in pla-
aiam raci^. Cam etemm non foliim in circm*
ta^dteread iacram baliftx omnia &ta gran*
dinecontritavaldeluiflent , vinea^oc dtftrtt-
de.o mnia oac fororueraut pet Dei gratia, Mc
1111 Beatx
44 B. Maria Virgo:
Beat i Mirix aclratoritrm (alua, ft integta re- -vetuatis, chari fljma* Domini.Et non fcmd.fcd
xnanfexutt.£«4ti» i- tsHfiUml.t.?*
Exiupinr XXVII.
JtaiM Af *ri< CapglUtms, qui ftmptr inim-
ni farmon* txtmflum diss, *ddult$ tsfs-
iitndum, dixit ', co»fi*ensi& mirsbiliitr
conf$l*tu$ obiuit.
FVicinconuentu Metenfi fratcr quidam,
quimultu feipfumabnegaucrat, ftcquafi
totalitcr con tern pier at, & in lingua Gallic* Ac
Theutomcaferuenter praedicabat.Et maxtmi
invillulis, & inter paupercs libcnrcr conuer-
fabatur* ad ftlluafn pro domibus conftraendis
libenter ibat,& conuentus negotia ctommunia
fidelitcr facicbar,ita vc poflet dieere cum Apo-
ftolo,plus omnibus labprani. In cboro itae-
rectus ftabat, fine appodiatione aliqua, vc nee
fcdcs,nec alTercs tangere videretur. Hie in a- abominabilis eft Deo. Talis homo fiim ego,
*nore Bcatc, Virginia tottliterefrlucbat,& laa- fed a laudc gjorioGe Virginis non vako mc-
des eius dcuotimmi foluebat, & in omni fcr- continue. Inftantc vcro bora mortis, cu onafi
monc de ca pre. dicabat, & in fine fcrmonis ali- jam obmutelcem , fratcr dtccbat cora co na-
2uod miraculum de ea narrabac,ad faci€dun\ tutinas Coins. Et euro fratcr dicerct ilium tIq-
onurh os eius»vt dicebat in fuo vulgari Cilm mum vcrfum Pklterijr Omnis fpirituslauJct
autcm ad quendam locum perueniflct,cotigit
pi cities. Item durbar; Quart non fcderit, mi
chariflirnaDormna? 1 16 dicebat: Domina ego
fum capdlanus, & pauper prsdicator Tcftcr.
Echoc frequenter itcrabatfupprcua voce, &
poft modicum interuallum inccpit'claravoce
camarc,TuTheophilum dcipcrantemapofta*
tarn reduxifti,& reuocafti ad gratia. Mtud duJ.
titer camafido,aliquouensiterawMneantum
quod frater qui cum co erat.Sc nunquamalias
audicrat,vel legerat,abeo didicit.Poithoc aJra
voce ccepic canrare: Congaudent Augcloruo
cbori gloriofe, Virgini.Fratcr autc qui cameo
erat,timcos ne aiiqui audi cites fie alta tocc ca-
taotem minus bene* a;dificarcntur,diihci;Eft»
nebonum frater hoc, quoditafaciusTosau-
diri?qut refpondit;Chartflime frater, uoncrc*
dads quod propter hirpocrifim luce facia Hy-
pocrita malus incriiuecus* bonus cxtrinfecus
cum grauiter infirmari.Et cum quidam facer-
dos honeftus, qui rice Epifcopi fratres in ex-
penfis rccipicbat, eum vellet in domum fuam
recipere, noluit, fed ad hoipitalc pauperum
humilicerdeclinauit.Et cumuiper hoc ali j mi*
rarcntur,& alij indignarcntur, dixit. Valde c6-
ueniens eft pauperSfratre' inter paupercs coo*
uer(ari»Yiuere,& mori. Fratres ante de hofpi-
tali eum dcuotc fufceperunt, Ac honcftu ci lo-
cum procurauerunt. In ilia autcm infirmitate
per afiquantuium temporis tantam triftitiam
habuit,vt creditur,ex memoria,Ac recordation
ne peccatorum fuorum,quod gemitus inenar-
xabiles,Acalcafufpiria, Aeplanc'rus anxiose-
xnittcbat. Cum autem mortj appropinquate^
circa medram nodcm/rarrefquicumeo crat)
euigilante, tanta la?titia cordi eius. infundi-
tur, os eius nimioiubilo impletur, fcplaufus
manuum attollitur, quod vide tor cor eius la-
guncularo corporis vel!c,{cd non valere diru-
pere. Et foppreffa voce Beatx Virgini, que
fibi apparens loqucbacur, refpondebat; Bene
Dominu: crigens fe aliqnantuium, ftmaous
eieuans fratri, vt potuit, filendom iodiiit. &
aflumens in.ore illam claofulam.Omni$rpin'
tus laudet Dominum, migrauitadChriftom.
Ex l.vits FrMt.Pr4difst.im mddst. *df0t+
tiufdnn lUrrk
EllMPLVM XXVIII.
■flk
Btstiftms VtrgtMsri* mutmdsm dtmim>
fibi *b Utrtnum trmtulU* mim* skfiUU.
A Vdiut a quoda Valente fratre noftro pro-
. - oinciali,tunc iaprouinciafua,qu6(lcdm
ipfc quadam vice per Lombardiam tranficWi
vidiuetlatranesin&quentes fc.nonhabcirt-
fugium aUud,proiccit(ead fegetes, crat en 10
prope t6pus mefiis.Latrones autem hoc vide*
tes.ad locuvbi (eabfconderat^deueoerootlp-
feaut€ Dei Gem trice pro protedioncwis,
verfum:Monftra tceffc matrS. ftedcuotam^
tc recitauit. Audierat enira idi fratcr Quoddi
mitacul u dc B . Yitgioc(prout retulitj^oomo-
do
B. MaH« Viifea ^y
do qvidam poor fiibmcrfus , Sc mortuus ante lent * Erat quidam d0 lem Roman* trbig
iroagincm B. Virginis inquodam Ccenobio ciais coccus natus ,, ft- tamen Chriftiatiit 1ft-
deportatus,5c cantantibus monachis hymnu; tens apprime imbutus* Is narnque quoda die
Aoc maiis fella , 5cc. pcruemoquc ad ilium- codcm Chriftianitacis fcruorc fucccnlus , ver-
vetrQm:MooAracceflematfein>ieuiui(ceat bo ventatis conflidunis , aggreflus eft Iu-
pucr ilie , furrexit. A d efficaciam ergo vcrbo-
ram intentionem fuam xcfeicos , ifte tracer
TcrToiD cundem in cerde , 5c ore fxpc repeti-
nit. Qoxrcbant auxem com diligcncer latro-
ocs in iegeribiis vndique,5e licet bnonnui>quam
loco vbi iacerct approximatent» ipfum taraeo
minimi vidcbant.Et non inucnicmcs damam
vacaiabccflerum , 5c fie fraser manus eorum
(aUjus cuafit>proeeltione Virg,gloriofx*/#4.a.
YitM Frd.Ertmit. D.Amg^sf.to.
LcgiturdePurificatione B. Maris
Virginia
ExiHPLTM XXIX.
?jirijU*tip»is dis Bssim V$ri* qmtmdsm ccc~
turn ili*mi»sust , qui ttmfifuit fifponfo-
rinm> Gmmdt Maris, &s.
TEmporibus Beati Benifacij Papx', qui
(vt io Ecclefiafticis hiftorijs legicur) a
Phoca Imperatore precibus eximijs obci-
noit, quatcnus tempi um Romuli,quod ab an-
tiquuRomanorum Grace* Pantheon vocaba-
tur, (auctx Dei Ecdefix qaafi ad iupplemcn-
tum rcligionis , adderct , 5c io booore Beat*
Temper Virginis , ac fimul omnium Sanftoru
dedicando conCecxaret . Fadaeft io vrbe Ro-
ma (cditio inter Iudxos atque Catholic os no
modica* Impugnabant quippe Iudxi toto ye-
fanisrimpecufidemlncarnarionit Chrifti, at
fcrcntcs 5c Yirgincra Matiam de fcminelo-
ftph, cui ddpenfiua erat, ooo de Spiritu fan-
do concepiue Cbriftum , 5c generafle , adij-
eicrttcs iuxu impijfiimam bxrefim.Grxcoru,
omnibos modis impofsibile fore Virgincm
contra nacoram parcre poffc. Com que diutius
apud Romara hare altcrcatio habcrctur,Sc iam
Chrifaanifcracaciffirao fidei zelo prophanos
ludxos, nifi cito refipifcerent, & ad bapcifmt
graoamcpouolaseoc , exvrbepropciicrcYxI-
dcos , 5c tanta ilios conftantia redarguie, vt
poene omncs inuenitentur vidi , 5c Vt fal-
(bstcftes decuit, eliogues: ad vltimam ve-
rb Iudxi ad probra conucrfi, 5c conuitia, fto*
machajido valde ccepenint improperare , di-
centes: Tu cum fis homo peccator, 5c in pec*
cutis totua natus , quomodo aufus es fidem
Chriftianorum defjendexe, ic nosadpugnala-
ccilcrc I Nonne liquid© patet Cbriftom tuum
adeb impotgtcmefic, vt ooo poflet ctiam tibi
lumioarefbrmaret Ad h$c ccecus.* Expc&are,
inquit,triduo,5c vidcbitis'in memagnaliaDei^
E;at autem poft triduum veneranda {olemni-
tas Purificatipnis (andx Maria?, quam Gix-
ci, Hypanti vocant, qu^ eft quarto oonas Fe-
bruarij , ft oeccfle erat vt eadem iacroiaoda
feftiuius apud prxfatam Ecdefiam S. Maris
Virgioisabomoi clero Romano eodem anno
celebrari debuiflet t qux taotummodo ungu«
lis annfc apud ian^am Mariam maiorem fit*
Quo audito Iud^i iodigni tulcrunt , 5c (ub-
ridendo cHxerunt: Cecte Chriftus tuus, quem
patres noftri exueifixcrunt , non potcft tibi
oculos reddere , aui non potuit (emctip&m
de mo{t£i pericuio liberate . Attamen £ in
prxfentia noftra te illuminauerit , pro ccrto
nos omnes credere habemusin ilium > & tunc
liquide conftabit, quod ipfe eft vcrc fiituf
Dei, 5c non fit alius Saluator mundi . Eo au-
tem pado hoc affirmarc placet , vt fi quis in
Chriftum non crediderit noc vifo miraculo,
omnium re rum fuarum profcriptionem patia-
tur , 5c iniurijs maximis , vtpote maieftatis
reus dc vrbe eijeiatur. Hisdidis receflerut Iu>
dxi vnufquifqucin foa. Ccecus verb claneuloi
fe perduci fecit ad Dominu fuum Bonifacium
5c indicauit ei'padum >5c conditionem Iudf ck
rum fupef fide Chriftianonim. Quibus Papa
auditis ,plus folito Ixtus efficitur , atque' (ub
eodem momento omnibus mandauit ludxis,
quatenus fine dubio prxfatx folcmnicati vna*
nimiter occurretent •, Aducnit autem feftiui-
tat. ilia magna , totufque Romaoorumclerus
Llll % apud
v^TA'V ••• ^wm^m^pm+m mr wiWMm ■.^■W ■ ■ — ■ ■ ■ T, * ■■■■■« »|-
den virgiaf valde Venoms , qst ad hooorcm
Dei genKricis , fedpratcrpaciscoBfiifioBem
ft opprobrium iNrer improbt Indxi iotegri*
tatem Virginia ncqimer tmpugujmit boc da.
lit in eon(ucta4mear,Yt meet cetera deootio-
nisexercitia, ( qmbuseam vcaeiab«ar)fingQ-
lit diebus in capcllam ittam mgreflu», coram
ipfius imagine hoc rcfoonforium deny gem-
bus decancaret deuote. Aadkbachoe kdens
quobdie, .ft quontam cieriens era verba id*
teliigens itvfoi derifam compofita, iogenti ta»
befecbatinutdia. Stridenfque in ilium demi-
buafaia, obferuabar 6 quando folum ilium
poflct inuenive* quaxenushoe fuom oppro-
brium ipfius occifione cerminarct.Etecccdic
quadam tauenem nunc ingtcffiiiBCapdklaa
Iudstus perfecutus cft,& (bidm ilium confide*
rans. Nunc, inquitjtaorz taxinfolenrix, mi-
$*A BvMarfe Virgo.
apud pcatfatam Ecctcuam ex mose perttigifa pete in eadem parocbta fchofavf e^aMta ei-
ceiebfaouua cjcculw congregates effe, him*
liter ludaturam conoencus non mexRana h*.
bebatur immiztus. Ductus eft aucem ceecua
ilje in mediant pienus fide, ftfpirita faptcn-
ti* BJhtlharfitanidc prepofitii* Dumqueab
omnibus fidelibut no&urni ibidem caneren-
curhymni, ft iam o&aua^ le&io recitata fuif.
fet,coccus ante alcare Matris Domini perduci
tc rogauit, ibidemqoe bacalo fuftentatus ca-
ticrc ccepitquoddam refponforitim, videli-
cet, Gaude Maria , quod fibi ante biduum
( quia muficaeartisgnariisraerat ) compofiie*
rat, in quo tain viuaciter ludarorum errorcm
cofi(uuQir>Ytfiibo€ulis omnium, quiaderar,
tomplcto vcrfu ciufdem refponforij,vcra lur,
qui eft Chrtftus genitricis fu* interuenta ("cu-
ius viigtnitatis integritas eodem cantu defen.
(a eft ) lumen ei oculorum clariffimum reddi-
dit, quieius menteta primitu* fide catholic? hiquediu iniunx cxhibitat finem impooam*
illuminaufc. Qupvifbcun&i? miracnlo, ab Arripiciifqticraucncm difcidirin frufta , fico-,
omnibus Chriftiania, illico Gloria in ezcelfis per tinguia membra difcifum fub ipfiuscapel*
Deo canitux, 5c cxultario fpiritualis habetur. Ix gradibus, fcpeliuir, far rrrgo bean ( qoz
ludxi vero ad quiogentos viros ftatim ad ba- mUericordieTua onicium ingraris attpepe*
pfiCsi ciMiaolarant gtatiamtreliquiruga lapfi catoribus exhibere conlbeuir Jhmcfidelifiio
ia trbe Roma vifi vltra non fiint)vnde piaxnic famuto,ft martyri in tribulatione non defuit,
fimAt Roman* £cclefiae,Yt tdemrefponfbriu fed corpus pro fibi impento obfequio infra-
ineadem fcrftinitare odtaoum locum pcrperaa- fta difcifum recolligeus, rurfum mifoicordi*
liter obtinere debaiu%t,quatsenuf memorabilt tcr viuificauit, prexepitque iam vino, tc foli-
miraculum fidelium cordibutomnittlmporc ram obfequium cxnibcret tanto deuon^t
•dlaudcmCbnftiferuenciusfemperinhaerere quanto pro ezhibiro famulatu copiofidffe
potmf&t.Ip(bprxftante^ qui*regnatm(aecnla (cn/iflet adiutum. Mox iuuenir ad altarcrc-
ueculoram.Amen. Tbtmm d§ Cmntif.i* Ap- dijt,5ridem refponforiom foliro multodcoo-
pmdit+ #* i.Ubfutf* id Hmpt Ptlbmrtmt I. tius decanranit. Cum aurem ad verba Uttrpcr-
1>pMrtt u*9i.i.c j. SttiUrim ajftrit btrmi- ueniflet:£rubefcat iUdxuainrclir^um mula
f+*f*T9tmiff+ i* &ihliopk***Bmd*nfi. cordis fiducia ftcundura alritndinem oocarfii
▼occm al tiiis plus folito eleuabat, Ttitilicct
altitudine vocis ezprimeret raajninidiDem
gratianimadioms,6t rudarurquiaddd^om
Mari^ obfequium, &in fuc, inuidi; remediom
enm occidcrar, audiens rurfbm canentem,
^ Ontigit pro nnrlca cempora circa hot qui credebar occifiim, ampliu5vcrerur,quod
^-^ idem re(J)oiiforiunr Gfcmte Maiia , aliud' ft fadum eft.Nam Iudaus audiens ilium ca-
qDoddamroirabile M^raeulum. Nam habitat nentcmalium qoendam hunceffe fu^icaras
hat in confiaio cuiufdam* capellnlar Indarar eft. Veruro tamen venit, vtyidcret atqi fi aJ'M
quidfi. ItKarnationi^ Dominicc; feifpreripucV eflet,rurfiis ilium occideret. Scd ?idtr ft ftu-
( ficut ft fum omne9 Iudxi) vitgtnitatis Ma- pec>quia quern ipfe fe fciebat ftpelifft, iam rf
h«ox*»murimm»tt«>Erttawemcod^tta^ fiirrciiflc yidebax, ac^ue idedfe ftuftnrnui-
vm
B.Maria Virgo* ~ 4jy>
torn racinut evmmmiie. Tom tuacms ne cam tuna: ma? iiftfdffcmdda pfattgeW, ft Vfrccun* '
gloriofam mfraculum fao fikncio caelaretur, ' diam euitatret . Eteecefubrto quidam-tquuj
vadens adpaftorem parocfasaiwRt, fioguiaillt yaldc tcrribilis Krtibilwrem babe's feflbrcnt.
pcrordinemcnarrauit, oftenden* eidem cica-
trices tanquam fignaquacdam in fingnlis inci-
fionucn locis pro confirmatione mrraculi dc-
rdi&a. Paftor autem pro roirabili hoc, diuul -
gindo miracalo populnm conuocauit, risque
de Dei genitricis mifcricordia cgregium (er •
moncm fecit. Pro cuius confirmation (crmo-
ms iuuenem produiit in medium, & quid cir*
ca ems contigtflct per fingulapatefccit.Quod
omms plcbs vtvioir, dedit gloriam Deo, ft
Jiudem groriofae virgini Matricius, quae fibi
ad eum acceffic. Coro) affeflbr eum all ori-
tur, & caufam flea; ft*. frMtiria? fcifcitatur.Cui
cum omnia, quae fibi eonf teefant per of dhiem
enarrafTet,if le tie: Si m rhi in modico obtem*
perare voraeri* magis qua antea gloria & di *
uitijs abundabis NSpondet ilk principi tene-
brarunrft qui coo id imTerit libenter fa&urum,
dura mod o ipfe fibi implear quod pro'oiitcic.Et
ille/ Ecce pergens in dofnum ruam, & it* taK
loco reqoiras, ibidem rot auri & argent? non-
dera, &tot!apidcs pretfofbsinuenies. MrM
deuotos infui tribulatione non deferit. Ye* aurexn hoc facias* vt in talr* die vxorem ruam
ram cum rudrcr cioitatis hoc idem eflet recita
turn miracolum.coroprchcndens ludanim pro
commiuo larroctniocodcmnauitinmorrcii.
Sed Iudaens Chriftianum fe fieri toto cordc
defiderauit»& fie vitam obtinens,eius virgini*
tatem ftuduit conacu toto defendere, quam
nofcebacur prius irapie & pertinaciter rmpu-
huc ad mcadducas.Sub tali promiffione milts
ad domum reuerticur, cV in loco, de quofibi
dixerat, quarrens, omnia repent qua: fibi fttx*
dixerat Quae inueniens mox emit palatiajar-
gitur dona,rcdimitfimdos,comparat feruos.
Appropinquanre vcro dieftatutavtbrf fuanl
vocauit,& dixie; Eqnnmcon(cende,quiaaiir«
gnaffc. I dtp* Thvmms d* Cmnhfrin Appcndice quo longius mecum pergere te oportct.At ilia
j*pr*di&*> breutttr fimtU r$f§rt & Piibdrtms
tr SttUmri •* /a %.f*vhim*€. i.
Legituc ia Leg£da AfTmnpaotris Bca-
taeMari*,
EriMiivir XXXI.
^#4^4 M *ri* phi d$m*t*m famin*m,milkU
dfptmperati, fid per di*b*lum ditmti vxo-
rem * mslitis diabeli prdfirutuit.
lies quidani potens valde, ac diuesdum
omnia fua bona indifcreta liberalitatc
tremuiu to pauensr & vm imporiocontradi-
cerenon przfiimens, beat* Matix ft deuoti
comm5dauit,& poft virum abire ccepie. Cum
autem longius proceffifTent, & in via quanda
Ecclefiara inuenifTentillade^ cquo defcendts,
Ecclefiam intrauit viro extcrius exueclante.
Dtim vcro beat^ Maria? ft deuoti corameda-
rct, ilia fubito obdormiuit, 8c virgo gloriofa
prrdicl^matronafinhabita, eVqualitatc pes
omnia Ami lis dealtari proc^uit, & foraj
exiens cquum confeendi t,matrona ilia- in Ec-^
clefia dormiente 6c remanente. Viraute foam
vxorem e(Te arbi trans, profedus eft. Cum au-
tem ad locum flaturum veniffet, ecce prin-
ceps tcttcbrarum cum impetu nimio veniebac>
difpcrgeiet.ad tantam inopiam deucnit,vtqui & ad locum fcftinabat, fed cu appropinquaf-
confueuerat magna tribuerc, iam incipcrec
minimis indigere. Habebat autem vxorem
pudiciflimam,& beatatMarif valde dcuotam-
Appropinquante autem quadam folemnitatc,
in qua pra?diclus miles molta don aria coniue-
uerat elargiri,cum iam quid tribuerec non ha-
beret,nimia confufione Sc verecundia duclus,
quo u (que praedicta iolemnitas tranfifTet defer -
cum locum mocroxisiab amici$ cxpctijt,v c for-
x
ftt, ftatim ille infremuit Sc tremens ac pauen**
accedere non prajfump/it, dixitque militi:In-
fidcliflime hominum,cur mibi raliterillufifti,.
& pro tantis bencficijs mi hi talia contulifli?
Egocriim tibidixcram, vtad me adduceres -
tuamconiugem, 3c tu mibi adduxifti Domini*
genitricem,volcbam vxorem tuam,&addu-
xifti miJbiMariam^ Nam cum vxortuamihi
multas inferatihiurias, de ea voleba expetere
Llll 5 vltioucm,
£j&
vJtiencm.% £t,tuad me iftam addusifti , vt me
toqueat, & in inferiium. mittat ? Audicns hare
fir vchementcr ftupebat, & prae tjmorc & ad *
miratione pimia loqui non poterat.S.anclaau*
tern Maria dixit: Quatemeritate nequam (pi-
licus denote mcas uoccre prxfumphfti ? non
hoc abi impunc cedet , & nunc tcbacplcvto
fentcntia, yc in infernum defcendas , 8c alicui
mccumdeuotione inuocanti nocercdecxtc-
fo non prxfumas. Hie autem cum multociu-
latu reedfic , & Vir dc cquo exiliens , fc ad pe-
des eius proftrauit . Qn$m virgo inctepans ad
fuam vxorem qux adhuc in Ecclefia dormie-
bac , iubct redire, & omnes diuitias dxmonis
ajjijeerc. Rediens ergo cum adhuc vxorem
iuam dormientem inueniret,eara excltauit, &
£bi que, accideranc enarrauit. Cum ajitem do
mum rcdifient , ~& omnes dxmonis diuitias
abiecuTent, in laude Virgin* deuotiulme per-
man(erunt,& multas po&nodum diuitias rpla
largi£(£ Virgine reccpcruc. l*fbwJU V§r*gi*
us Arcb.Ginutfis i»{efto Affhmft.B.Utri**
Xegitar in hiftoria de Natiuitate B*
Manx Virgin is.
Ezimpltu XSCXII.
Xeata Mmtsm filium vidu* , qu4 fibi puitutn
le/um pi*fimpUcit*t$ ex viuis abfl*Ur*t9
_' d» **/M#* lot* ciftk incluf*r*t > « vinculis
sbfilttit , & m*tri rtfiituiu
Vatdam mufierfblatio viri fui deftituta,
^_, vnicum filium habebie quern tenerri-
tnc diligebat. Quadam autem vice filius eius
ab inimicis capitur, 8c in cuftodia viuculatur.
Quod ilia audiens inconfolabiliter flu bat , 8c
J eat am Virginem ( cui rnultum deuota erat)
pro libtratione filij importunis precibus e\o
rabar. Tandem videris quia fie nihil profice-
rct , Ecclefia m in qua erat fculpta imago B*
Marix Virginislbtaintrauit, & coram imagi-
ne ftans , ipfam fie alloquitur die ens : Virgo
beata pro libetati one filij mei tc fxpc rogaui,
& adhuc nequaquam matti mi fere, fubuenifti'
Tuum pro alio mep imploro patrocinium, 8c
B. Maria Yir£<J.
adhuc nullum (entio fnflfium vlgimt Ccot fi •
lius mcus mihi ablatuscft, fie &cgo filitrai
tuum tibiaufcram , & pbfidem pronlio mco
in cuftodia ponam. Et hec dicens,piopius ac-
cefiic, 8c imaginem puen quam virgo baiula-
bat auferens , domum abije. Accipicnfqj ima*
giocm puch) ip(am in linceo puriilimomuoi-
uit , 8c in arcam recoudens ipfam cum dauc
diligenhus obfitmauit , bonum obfidem pro
filio fuo habere Cegaudens, & ipfum diligcn-
tcr cuftodiens. Et ecce (cquenti node Beats
Virgo iuuent apparuit, & ianuam carceris ape*
riena. inde vtcrcat pr^cepit, eique dixit, Ma*
tri tux fili dices, vt meum mihi reddat filium,
ex quo reddidi fibi Aram. Qui exiens ad ma*
trem venit , & qualiter virgo beata com iibc-
raucrit,enarrauic. Ilk autem plurimumcxafc
tans imaginem pueri acccpit , & ad Ecclcfiam
vadens B~Marix reddidit, dicciis; Gratiat vo»
bis Domina refero : quia mihi meum vmcua
filium reddidifti, & nunc, vobis filium vclka
reddo.quia mcu me rccepifieptofiteox. Idtm
iMtibiu f» f*fo tfst$M$t*tis £. MsrU V&i*
De rifitationc glariofe Virg. Marix*
ElIMPlTM XXXIII.
BtMts Virjp MmtU dtuot* cUricp p*l<hrit*>
• di**m fu*m oflmiit.
/^ Lericus qui dam B. Marias deuotuHflios
^ crcbris cam precibus fideiitcr exorahat,
vt fibi fuam pufchritudinem^oftcndcic di»
gnarcrur,quxin fcripturis (acrislxpioseo*
roendatur , vt cli iilud , Cant. 4. Tota pul-
chra es arnica mea, 8c macula non eft in te,
&c. Item Cant. 7. Quim pulchracs, & quain
decora chariflGma in delttijs tuts > &c. Cuius
pix pctitioni mater mifcricordix annuens.pct
Angelum ei mandauit, quod tali hora fibi ap-
pate ret , fed tamen fciret incotaueniens & in*
dignum effe ocuIis,quibus canj ridcret, poftea
terrenum aliquid cernere.Cum autem refpoo-
derct clericus Cc non curare, fi poftcius riflo-
nem fieret ccecus , tamen angclo difpareote
ccepit anxic cogitate , quia 2 vifumpcmtui
amitte*
B.Maria Virgo.
amitterct, cum mendicare deceterooporte-
iet» Excogitauic crgoconfilium , vpooculo
claufo alcerum tanrum ad cam videndam ape-
rirc. Apparentcautem fibiB. Virgiue tempo-
re afligiuuo, inxftimabilcm claricatem & pul
chritudinem vi die, 3c cupiens plenius cam vi*
derc, etiam oculum, quem cenucrat claulum,
apcruit, fed vifio tnnc repente difparuit. Cum
ergooculo, quo earn vide rat, efiet orbatus,
altera ikluo manente.ipfc lachrymas eo quod
bculo pcpcrciller, fc cocpic vehemence r argue-
ze dicens: Vtina totusfutflem oculus,vt cam,
viditiern plenius. Cum aurem dcnuo> Domi*
naranoftram inftautiflimc4 exorarc , vtfead-
hue lcrael ei oftenderet, quia propterea ctiam
xefiduom oculum libentcr amitterct* iterato
pijtlima virgo Mariaxi apparuit, 3c fua vifio-
oe ioeffabilirer confolara, 3c rcfiduum ocu-
lum fibi fcruauit, 3c prius amiflum reftifuir.
losmmot HoroL in promptusrio mix st slot nm
Jt.Virgimis oxomplo 79.
Enuntu XXXV. I
Beats Maris Isffmm doeommuni Uimfrsj
turn q*iofcoro> &fomn*m taporo prtcopiu
Eximplvm XXXIV.
Boats Maria tapollanum offisitmfmumfipo
gtitomtomkboato Thorns Cant sat ionfifuf-
fouf*m%officio priori rofiitm imbot.
L
Egitur in htftoria ian&i Thomx Cantua-
riciifis Epi&opi, quod lacerdos quidam
rniiTam de beata Virginc quotidiecdebrabac.
Qui Archiepifcopo accuutus, ab co acccrfi-
tur . & tanqoam idiota 3c infeius ab officio fuo
fufpenditur, atque reijeitur. Cum autcmB.
Thoma cilicium fuum fuere deberct, 3c Tub
lc&o iplum abfeondiflct, vt ad fiiendum ho •
ram captarct, B.Maria, facerdoti apparuit di-
ccn$: Vadc aa4 Archicpifcopum. eiquedicas,
quod illaob cuius amorcm mifias diccbas,
eiui cilicium quod eft in tali loco confuit,&
ictam nibeam de qua illud confuit,ibidem re
liquit. Ilia igttur tibi maudat , quod interdi-
dorn quod tibi feccrat,debeas relaxare. Quod
illeaudient, 3c ita inueniens ftupuit, interdi-
£him rciaxans* (acerdorcm hoc habere fecre-
tum prcccpir. Jm AppondUo oxomplormm M#-
m*sC**tspt*to.
I Egitur quod vnus dcuotus fratct laicus,
*"*quicrat coquinarius frauurn, ftabatantc
conuemum fracrum multorum, & in cootie
nuo laborc fuit. Etquoniam frequenter haf- .
pites iupcruenicbant extra horam communis
prandi;, vel cceuac, viztantum tempo ri$ ha-
bere potuit, vt orationes debitas perfolucrcc*
Contigit quoque vna die, vt mulcis fiiperue*
nicntibus fratnbu* tota die occuparetur in
labors coquiiwc. Tandem pod Completoriuna
fatis tarde acceult ad orationes perfoluendat,
3c quafdam pec u liar es oratiunculas Bcatar
Virgini ofFcrcbat Et quia fatigatus fuitmulr
rum ex labore , fomnus lpfura arripuit, qui
excutere aXcfomnum conatus magnaoilur
clam habuit in fomno, laflum corpufculum
deprimente, &reruore dcuotioois renitente.
Cumcjue fie ludaretur , apparuit ei Domina
pulcherrima, dicens: Filibone^ mihi&tisfe*
cifti. Vade ad dormiendum. De cuius afpe&u
gratiofo multaconfolationerepletoscft. Col*
Ic&tr Sfitult buim*
Eximplvm XXXVJ.
Boats Msris Ubersntium frstrum fmdonvb
toll* git.
A Nte aliquot annos comperi revsnonior
4** ccrtis teftimoDijs approbatam , qui re*
gulariter operantibus afrerat non pa turn Tola*
tij, & opus alleuiet intuitu mercedis 3c pras-
mij.In vnadomo ordinis Ci iter cienfis, res ge-
fta eft Celebris apnd Franciam, 3c ab omnibus
credita, quiavirmagni teftimonij teftiseiua
eft a quo vifa eft. Merits erat, monachi mef-
fuerunt, 3c fub ponder? diei&j?ftus former
fudaqcrunt Venit vcfperus.itfi eft ad domum
ccenatum, dormitum, 3c dormitorium clau-
fum.Cellerariusvir fanftus^fapiens. 3c macu-
rus. talis denique cuilpli hoc liccrer, merce-
narijs refpon(urus. Expediris his venit 3c ipfe
ad
*4* B.Maria Virgo.
ftd dormitorium, fed clanfa eftiamia,quidfa-
ccrct, pulfarct » fed turbarc noluit .requiem
inonachorum,defifterct,(cd requiem non ha-
bcrct. Malcns tameu inquietare & quam illo$,
capitulum intra* , in fcarono fe pooic , fie de
iunxocapitalcinftruit fibi . Need urn obdor-
mierat , 6c ecce Virgo omni fpecic pulchrior,
obfcquentibus fie lumina prxferentibus alijs
duabus ingreditur. Aggreditur monachum,an
dormiat, icifcitatur: vigilarc (c dicit. Qui 6c
ipfe, quid ibi faccre vchc, cur contra more,fic
maximc node intrauerunt , fecurus iiiquirjt.
At ilia? Ego fiim.inquit, Maria,cuius es 6c tut
fie domus ifta, 6c omnes & omnia quae funt in
doxno ifta 9 4c in ordine ifto . Portabat autcm
▼at vitrcum ad narcs fuas tanquam odorem
captant ex eo, dixitque: Vifitaui bo die mona
chos meosin agro, ni Joremque eorum colic -
gi mihi in vafc ifto- £t hie odor optimus co
«m me fit filio mco v dignc vtique rcmune-
xandus proemio oportuno . Turn ille : O pia
Stamina , quid tibi tanti eft labor nofter , qui
fit non tarn deuotione humiiitatis , quam nc-
-cefficate Utopias. At ilia inquit: Tu(ait)no au-
difti,quia voluptas habetpcenam,fie neceffitas
3>ariat coronam? Et fi neccfiitas par it corona,
ediara partem .acci pic voluntas. Siuc ergo
neceffitate, (iue vol innate, quod agitis meum
eft. Omnia veftra mihi vendico, ego fufcipio*
cgoremuHcro. His di&is difparucruntilla%
Et ille obdormhritfuauitcr, vaque He anima-
tusin Cpcy fie confortatus in fide , voluntarius
in labore. Mane facto, refcrt laetus 6c compun-
Ctus Abbati, Abbas conuentui? Levari funtom-
nes,credidtrunc omnes > fie prae grauitate per*
tdnx nemo dubxtat. Accenduntur animi om-
nium , finguli fexuene ad opus , lab o rant cs 6c
-iudantes in tantum,vr,fi Maria adefTct,demu
poflet implere vas fuum. Sic ludere folet dul-
cis Maria cum pueris fuis, fie in vifu oftendgs
leillis , donum pacis fit gratia; afFcrens illis.
Audianthze manfueti Be lartcntur, pufillani*
'mes, fie confcrtenrur, pigri & escitentur ala-
♦cres currant , non laiTentur. Omnes Chrifto fie
Beat* Maria* dent g!onam,& ab ipfis viciflim
hauriant gratiam. ldl edit for Jpnuli huim.
£xbmplju XXXVIL
B**t* Msris quewdsm C*rtbufit*fmkii.
montbui libit mm , dent vtfl*4t*tvtlh
bus efeis, &e.
T Egitur in Chronica Priorum domus ma-
ioris Cartbufiac • circa annum Domini
M. Ixxiij. tempore Guigonis quinti Piiorii
didtae domus, crediturcucnifie, quod non in-
cougrue videtur ad memoriam reuocaodum.
Conucriiis quidam ibidem fuit reccptus, hu-
milis generc, aciuuenis aerate, moribusgeae-
tofus, vitaequc (anclitate proue&us. Hie two
Audio obedientia:, humilitati, mortuicauooi
omnem quam poterat operam adbiheos,
mundum fibi, fcquc mundo non folum cruet*
fixerat , fed etiam icpelierat , amoridioino.
fie fpecialitcr memorise matris Domini ittfc
totum deuouerac ,tca bonis viris ipfmn. n-
camque eius cognofecutibus nihil (cireiudi-
carerur. nifileiumChriftuni, & hunc cracifi-
xum, (acramqueipfius matrcm.ac perpctwm
virginem , humanar (alutis (ingularem poft
Dcum amatriccmMariam. His ftadifi coo*
uer^onis fuar principjjs inceptis magis ac ma-
gis infiftere , antiqui hoftis inui&m vclac
nouam ac lpecialem contra fc exciraait , nee
iam occult^ >fcd palanr.Iacebac (iquidem qui-
dam node in cella, fibi (TCtaliummoscUjad
laboris folamen 6c orationis (ecftram ait«
^nata . Tunc cccc multo iam proceffuflodis
ipfi adhuc vigilanti , 6c caeieftia meditaoti
daemonum turba in fpecic porcorum agie*
ftium apparuit , 6c per tocam ccllam difcoria
in&io, iftu horrendo, dentibus iQogiiEtnJs.
ac velut in necem cius eiacutis t pauefaAim
6c trementem hominem circumftabaot, foda-
batillepractiraore, ficquafiiamiam^ueibc-
ftijs dilcerpendus nil nifi mortem vlttmam
prxftolabatur. H*c autem eo patience, adau-
clu$ eft metus . Nam quendam eoormisma-
fnitudinis hominem (re ex corporis fii i°*
icio fibi Yidebatur^ darmonum principcm
cellam conipicit iatrantem. Qui primoinin-
grcflu fuo conuerfus ad porcos ait : 'Quid fe-
gnes eRis ? cur hunc iam non rapuifbY, tor
non difcerpfiftis ? Qujd dxcitis ? Inquront
pord;
B. Maria Virgo.'
f orct : Ifftgoo e6itttii btttt nffi Ainas , fed
cauda tentantes nil faccre poxuisnus.Ego (in*
quit ) ille tarn raciam, quod vos defides mini-
me faccre potuiftis .Quo dido rocum fcrteum
loogis ac recuruis vnguhs terribilcm minact
naou prauendens,atque ad virum Dei rapicn-
dam , imo ad difecrpendum adapfans , cum
oimio rimore poena; , mente execdere cocgit.
$ed Dens ( cui rit ille bonus f*pe dicebat , ne
nos indocas in tentationem , fed libera nos &
malo ) tcntationem cam duram non eft paflus
vlcra procedcre , fed fua infinita mifericordia
( qua fots fern per pronidct ) eduxit com a ten-
tatiooe & liberattit a malo . Moz enim vt ne-
3 aim ille man am ( rt didum eft ) ad rapicn-
um,& Tnciim (tc videbatur } fetreum ad cum
drfcerpeodum' intendic , ftatim omnipotent!?
fili; Dei mater , ?era? mater'mifericordix , in
qua ille ( ficnt didum eft ) cotam fpe fua poft
DcBcn pofuerar, Tifibiliteraffuit, & viiga letii
maou praxenfa; quomodo ( inquic J hue dete*
ftandi jrnireaofi fuiftis ? Non cftthic rcfter,
necianin aliqno contra cum potcritis prav
ualere. Dixie hoc, & dido velocius tocum
illud Dcfandom collegium n fumus euanuic.
Pcrftitit ilia poft dxraonum fugam : cum ho*
mineadhuc cremente, eumque hisconfolata
eft verbis. Placet ( inquic ) quod facis , raique
animideuotiooemDeo, mihique gratamno*
ueris.Fac crgd quod facis, & de his admelio-
ra perfeaeranrer proficeic ftudc, & n tibi ali*
quid fiogulare in mandacis trad am, ftudc ?ili-
bus efcis, open manuum deuotus infifte , am*
plcdcre abiedas reftes . His crgd beata ani •
matum hominem relinquens , ccelutn repetijt.
Hie aurem , tc a beata rirgine iuflbs fuerat,
maadata eius adimplere tods viribus niteba*
tar , vtlibtn cibU magis quam fplendtdis epu-
lis, vilibutpannis magis quam preciofis vfque
ad mortem con tent us. fetrus VtmrMU Ah-
4« Clum*anfis i. lib, mirte* caf. if.
441
ExivnvM XXXVIII.
Stats Mart* Carthufienftm dishlks f*8Uu*
p4n* fUi£tr*nttm sdimuit.
T Egitur in Chronica Prcoram doreus ma-
ioris Carthufiz, quia fuic qui dam magna;
deaotionis mohachus Domino j Pcttus Fa**
uertj rocatus. Hie Prior doraus faodar Ctucis
effedus , proftrenuitacemorum ac ftfbtilitate
ingeni) procuraror generah's totius ordtitts
ad caufas pertradandas eft effedus. Giim au-
tcm pro iniunda.fibi obedientia in quadani
ciuicate manerct , contigit euro graui in fi mu-
tate ▼exari,ordinationeque ( tc crcditur) dtur*
na contigit Dominum Hupettum Priorem
Boni Paflus ad ipfum infirmumremre. Qucat
fliox vt infirm u$ rid it, gauifuscft gaudio ma -
gno valdi, dizitque ei : Frater mi, cu me tra-
des fcpultun? , Icicnfque finem fuum adeflc,
conremone cidem fad a, rndionem cu ?iatico
petijt & accepit.' Dido terd Domino Huper-
to alia occafione ab in fir mo ad hortm recc-
dente , ecce fathan humani generis inimicus
ante ledum eius ftatim adfuit, magnum toIq-
men portans , in quo omnia peccata , qua;
didus infirmus commifcrat in tota rita , crane
conferipta , qui ante facicm didi infirmi com
magna proteruia fe ponens , omnia peccata
fua improperabat , procacirer cachinnando.
Cum. autcm infirmus prae timore & tremore
horribilis vifiopis , quid refpondcret ncfcirct,
nifi hoc tantummodo , quia in confeflione
fada confideret indulgentiam peccatoruni,
magis ac magis fatjian nitebaturcum ad hor-
ribiTem defpetationem inclinare. Cocpit autem
infirmus tremerc, pallcfcere, ac fere* in bara-
thrum defperationis iam cadebat , nifi fuperna
cum gratia dementi ocnlo rcCpexiflcc . Subiro
nam que mssftocum confolatio, laborantium
fortitudo, defperatorum rclcuatio , affiiit bca-
tiHima virgo Maria, yltra humanam rationem
lucidiflima, in brachijs fuis puerum , deferens
inenanabiliter fpeciofum, didoque infirmo
iam fcri defperato cominus aftaps; Frater mi
( inquic ) cur times ? cur diffidis t Per iftum
cnim puerom fpeciofum omnia peccata cua
M m m m funs
>
A .
\
6 41 B. Maria VirgoC
font dimiffa. Ad base terba Sathan, qui adue - fpccicbus «c fiortbns beat* Mart* fatuma
nerat ~, niroium confufas dc loco tlloturpiter
eft egreflus. Starimque ab oculis infirmi com
puero ctiam cuanait virgo gratipfa. Tunc in.
film us cum tanta laeutia 8c exukatione cordis
xemanfit, quanta, Jicut referebat, ab ipfo ex-
prim i, vel auditore capi non. raleat. Cura di-
clusdominus Hopertusadinfirmiim redijflet,
eidem omoem viftonem narrauir.Dernum poll:
matutinam no&is fequentis folus feptem pfal-
mos cum Ixciria prout poterat incoepit decan-
tare. Cum autem in dicendo nimiuin grauare-
tur,di&um DominOm Hup er turn, vtfeiuua-
fet, rogauit. Dura veto litaniam comiter de-
cantarent.veniflentque ad locum illum,in quo
dicitur. Omnes fan Qt\ otarc pro nobis, fabitd
{toft prardi&am poftulationem eleaans infir*
snus digitum dextrae nanus cum cordis lanitia
maxima fubiunxit, dicens: Omnes Sandi, qui
modo hie cftis, orate pro nobis. Qaam poftu-
lationem crebrius cum raagno feruore ioge*
mJAans, fpiritum cxhi\a\iit,CotU&orfp*c.huii$s.
ExiMPLTM XXXIX.
Bi*t* Maria ex ore demti Trior h fort urn legttit
eirnitm coUt Bas rofas infertum fito cafiti im-
fofttijfe , f us vifione Utroms k premeditate
m*b defifttntesp&iutherftnt.
LEgitur in libro exemplorum beatae rirgt-
nis, quodfcholaris quidam iuuenit beatae
virgini multtim -dcuorus , hancfibi confuetu-
dinem fcccrat,vt de odoriferis florijjui ,& alijs.
xedolentibus fpccicbus ( prouc melius habere
poterat ) imagini beata: Maria;, quae in Eccle*
fia habebator,fcrtum quoddam dicbus fingulis
jnira cordis fimplicitatc ac Heuotione facie-
bat , quo caput imaginis ornare confuenerat.
Parentcsieiturclciiculijagnitis deuoiione pa*
titer & deUderio pueri, m'raonaftcriura quod-
dim eum in in on a chum confecrandum tra-
didcnifir, qui rnox clauftrali afflatus difcipli-
na, prasdolore cordis ccepitplurimum Acre.
Cnque Prior, qoacnam cfler caufa tanti Actus,
interrogaffet , propter ordinis cnim rigorem
flerc eum fufpicabarur , refpondit ei puer:
Solitus fum dietim dc congrcgatis bine indd
ponere , ad quod ia*n exire mc t idetur loci
huias obferuantta praepedirc. Ad quod Prior:
fill ( ioquit ) cbariflinic, dicbus fingohslega
Suinquagtnta Aue maria , fie Tt Temper poll
ecem legasmum Pater noftcr ad nooorea,
& reucrentiamdilcflc, Dominc.tne,.ficQempc,
fertum eifacics grauusmultopuorc. Pnciw
ro iuffa implcns percrcmenta tcmporomaii-
iit & incrementa virtu turn. Adeptos moot
debits aetatis propter vita; eins probiwiea
ele&useftin pnorem. Contigit ergo com a
paste orfictj cum aliqoofratrealiqaorfampc/.
gere. Quod Vc qoibufdam latronibunaootuu
eos a teigo funt fecoti. Retordaros interim
Prior fertum confuaura beatae ▼isgici illo die
nonduni ledum ad genua cecidit , & maldi-
cioru infeius feruum rirginis dcaotni impfc-
nit. Stantes aotem latrooes tidcrunt Domi-
nam quandam mira gratiofitate formofao
ante eum tlantem, 6c per fiD galas falutatiooes
rutilintes ro(as & Mores ab orceins efctpieo-
tem, & fertum quoddam ex ets perpuJcirm
componentem . Finira autem oratione £»•
completumeft fie fertum, quod ip(a Domini
proprio capiti imp one bat , ficqne ab coram
obtntibuseft fubttada. Clamabantigitnrla*
troncs ad patrem : Nifi nobis quchxefbent
Domina, quae Yobis aftabat , intitnaucnu*,
nequaquam mortem ccadetis- Qoibos Prior;
Pueri (inquitj nulliuseft nobis Donuocco*
gnita vcl rifa przfentia.Ad quod latrooei. N^
folum quae vobis aftitit,(ed fie quid Iegcbaris,c*
yobis aftaret, aperire nobis oportcbit. Cos*
dusitaqne Prior rei geftar ilits ordinercrolit,
qnomodo videlicet dietim beata Viigiorm tc-
nerari confueait Tunc illi audi to iniracvlo.pe*
dibus eius pronolutitvema polralaban^&Ttfi-
bi confirerenrar ab eo precibns impetrabaot.
Sicque cmendata deincepsin melius vita, k\im
ci fine, beata quietc in Domino qnieaeroot.
Prior crgd Virgin! gloriofse gratias refeteDii
folitum (use deuotionis obfequtum tali ftetus,
prafidiojdcuotius curaoic eidem offerrc. H<*
CotUBor.
BxiM«
EXEMPLVM XL.
Best* MMri* duat Virgines fibi in fi litis d*t*i
k ftmfettmf fimul (p inf*m* liber MMt.
Bgitqr in Seal* cceli, quod fuit quaedam
-miiuei Dobihs , fed pauper habens duas
fiiui , quaa informauk ad am ore m Virginis
bcocdid* . Paupertatc ef go grauata , tia.cns
corrupuoncm mundi»ante altare beat* Virgi-
nis eas adduxir, ficdicens; O domina has filias
meas virginesmundas tibi offero. Ec quia non
habeo vndc pofium cat nature, quidquid
iuris in cis habeo totum tibi do • Ec acceptis
maaibos pnellarum, in figou verx donatio oil,
cooiuaxtt maoibus virgiois. Ec dumreceilif*
feat, laacnem fpleodidum inucnerunt in fori*
bos domns fax i qui obtulit ci centum libras,
in quibus fecxeie etac obligates patri ear urn.
De bis mater indqic filias,* de ncccflarijs pro-
uidet optime . Quod attendentes gentes rhin>
morare cosperuot » credences quod de mere-
xricio hoc haberent . Quod mater audiens
filiabus adopcaiis, fie ait: he ad autre Virginc
Mariam . 6c inflate cum flctibus & deuotionc,
vctanqnam mater fubueniat huic infamiz ve-
ftr* . Quae ex corde virgincm rogantcs, du in
qoodam tcfto folemniipfius v irginis , ad fer-
nonemin platca tedercnt , in prxfentia totius
R Maria Virgo; £4$
qoadam filii quaedam virgo pndica foerit, qua?
patri in pafcendis grcgibus famulabatur. lue-
rat autem in loco palcuali Ecclefia quaedara
deferts, qua frequenter ingredient virgo prar-
difta, orationes fuas coram imagins^gloriofje
virginis Maria: errundebat. Fuit namque pra?-
dicia Ecclefia in honore gloriofat Virginis de*
dicata , in qua imago quzdam for mo (a bear*
Virginis habebatur , quae piferulum in gremio
continebac, quae quoniam ab hominibus Ec-
clcfia dereli&a non frequenrabatur, in honore
quo decuerat, in veftitu, & in alijs exhibendo
minus curabatur , fie quod inculto babitu in-
ofnata ftabat, vt moris eft in huiufmodi Ec*
clcfijs defcrtis • ?x quo autem virgo prc^dicla
orationes fuas folitas coram eadem imagine
fepius beat* Virgini ofFerre confucuerat, mo-
ra femel paupertate vcfiitus gloriofae Virgi-
nis, inter verba comparTionis fie eft exorfa. O
Regina cceii mater Domini mei Iefu Chrifti,
valde male* apparetis veftita, ego quoque hen
nihil habeo , quo veflrx paupercati in veftitu,
ft ornatu poflim fubuenire , led quod mihi in
veftitu deruerit exterior i, fupplebo quo deao-
titis potcro orationum mearum , acfalutatid.
num reditu interior^ conaborque yos ?eftita
tali orationibus roeis fulcire, quo reginam no-
bilem decet aecorari. Cumque in hac deuotio-
ne ad beatam virgin em multis aonis fcrbuif-
populi Angelas defcendit, de coelo portans fct, & beat* virgini defibi exhibito feruitto
duas capfcllas de roils pulcherrimis albis, &
clamando in prajfentia totius populi , fie ait
illis duabus virgTmbns : Iftas cap fellas mittit
vobis virgo keata Maria mater vcftra.in fignu
virginitaus veftrar. Et illis dimiffis difparuif.
Tunc princeps terra?, qui ibi aderat , vifo hoc
miracuio.duo monafteria conftruxit ad hono-
rem beat* Virginis, in quibus iftas duas con-
ftitmt Prioriflas. lo*nn*s Itmiir ordinit Prd-
dtcAtmrum*
^ EXEMPLVM XLI.
BeatM Msrim dtuotifftmam fibs filitm fMBork
moritMrtmvifitMuit , &c*fnt ftrf wn*m*
Md cccUftis refna prfuxit • <
Egitur in libro exemplorum B. Virginis,
quia cuidam paftori commoranti in ? ilia
j
L
earn remnnerare placuiflet, tada languore 1c-
6to decubuit. Eode quoque tempore cdm duo
fraucs nemus villas , in qua B Virgo pracdida
iacuit , proximum perambolarent , illis fie ibi
ambulantibustvnusi!loru fomno nimium pra-
ter confuetudinem grauabatur , dixitque con-
focio fuo oportere , fe omnirnbdis paululum
dormitare.Cuicum alter diceret: Frater,fi mo-
ram hie fecerimus, quoniam nemus iftud a la-
tronibus plurimisfvtfcitis) inbabitatur,mor-
ii a latronibus ckcumucnti incurremus. Ref.
pondit iile: Nifi a fomno recreatus fuero , vel
ad modicum etiam.recedere non valcb.p Quo
dido membra fopori dabat . Alter vero ipfi
affidens librum aperuit , atquc orationi incu-
bebat • Cumque fie federer in oratione deuo-
tus , ecce a Iong8 turbam quandam copiofam
pulchcrriinaxum virgiou in veftita ftragulato
Mm m rq z fibf
Y
*44 B.Wfer&Virg^
fibividit appropinquare, quibus qua deceit dir Maria; Pcrgimus in villam p reximan ?ir
rcucrcntia affurgebat. Ilia ipfiin^linantcs ta-
cit^ tranfibant. Poft has, ccce turbam quandi
aliam formofitate-praedida magis claram fibi
vidit in veftiia albo appropinquare y quae vt
praedidae ipd inclinantes cum filentio prae»
tenbaut. Poft hac, ecce certta, quae prsetermtf-
(is pulchritudine pracininebat, appropinqua-
nlt, veftitu tobeo decorata, qaam ▼irgo qux-
dam gloriofa afpeftu, vltca quam crcdi poteft
dele&abilis, caetcrishabitu prxclarior feque*
batur, quae rods albis, & rubeis ex ocani parte
faerat conftipata , habebat fcrtum lofeum in
capite velutiam'recencer de paradifi amoenita*
tcfublatum.Cuiaffurgens frater praedi&us,at*
queinciinans, humihtcrab eapetijtfibitndi-
cari,quaenam pofiet eHTeipfa regina cam gene*
rofa. Cumque illafcruorcra deudenj ciui con-
fideiafier, humilitcrinclinansilii refponditin
hoec verba : Ego Turn Maria mater Dei , qua?
neminem peccatorem refpuo me humilitcrin-
uocaruem. Tunc bumiljcer optanti ctiam fci-
rc, quacnam poflcnt cfTc virginestamfbrmo-
fac , qua: ipfam practeribant. Rcfpondit Maria,
& dixit: Iliac omncs funt virgines,quae virgtni*
catem fuam vfquc ad mortem iilibatam ferna*
qcrunr. Prima turba , quam vidifti j veftibus
ftragulatis ornafam , virgincs funt quae fie in
mundo ftabant, vt quafi in medio virginrtatis,
<c matrimonii animo nurarent. Sccunda tur-*
ba, quam vidifti veftibus albis rutilantcm, Tir- nua prouoluti , difcoopcrtts capttibus feort*
tines funt qusin mundo virginirarem fuam tioni dederunt , acomnes virgines tbtadetfe
liomeo, mihique dcuoaeruot • & vfquead
mortem noftro adiutorio immaculatam fer*
iiauerunt. Qua propter earum gloria in multo
ptasccllit gloriam primarura.Tcrtia turba, qua
vidifti veftitu rubeo corufcantem , mihique
proxime afliitcntera , virgines fuotfquxnon
folum meomexemplum (equentes virginita-
tem voucrupt a vetum ciiam eandem in mar*
inem quandam iam in extremis agcotem vi-
fitarc, earn que pb mihi impaofum ab ca dcoo-
tioms feruitium noftro confortio aggrcgart,
quojuamrae ( vtvides) tam gloriolovcltho
(uis humilibus precibos decofauit. Noj igtrur
illuc venire difponimus eandem ?irgjntm?t.
fitare* ficque Domina ntftraabeo dilceflh.
Cumque ille f'ocinm fuam a fomno excjtaf-
Ict , furgensJ^Rus in magno fui cordis gaodio
dixitrSaiubti fomno foporatus fum. Vidincnj-
pe^id idem dorroiendo quod ru te gaudrs ii-
dilFc vigiiando. Bamas proinde vtdere, quo fi-
ne fit hex virgo ajj) hoc iecuio migratnra. Eon*
tesigiturin villam follicitc rcqunrcbaot} tbi*
nam inibi virgo alinua in firm irate labara'tt.
Cumque omncs fe de nulHus virgmis infirmi-
tate fcirc refpondiflent, uiftari fttotrratm, il*
line quafi decepti ire vctle cogitanrci. Et'cccc
homo ouidam iliis o^uiabat, qni virgtotrnta*
lem,paitoris cuiufdamfiiiarninfincvill^ in-
firmiute gram, la bora re- affirraabat, quoaudi*
to Ixtificati fratrcs iliucibant, virgtnco^De
in' ftramimbuj decombenrera inueoicbant,
cuicum meminem adefie vidiftenteam dcao-
ti (atutabant. Quibus virgo: Drfcoopcrtte
( inquit ) fratrev capita veftra, Sc orate Doni*
nuro, vt vobis concedat vidcre palchram hint
comitiuam hie iuxta me gratiojc coogrtga-
tam. Ad quam admonitionern fxarrer ad ge-
confpexerunt , quein nemore iliot pretcrie-
runt,cum mohitudinc cciam Angeibrom Tide-
runt & Dominant n oft ram ejeterit eronbos
pnlchhorem, quae ferram mirs pulcbrirodinis
virgini praeparatum geftabat in manibus, de-
que parili concento mir^ dulcedims roodcla-
tionem in excelfum cantanernnt. Coroquc ra-
il dulccdine cantus anima vtrginis oeorpore
tyrio fanguinis ob amorem fponfi fui efFufio- . fui (let reuocata, virgo Maria beata Dei grot*
ne ornauerunt, & iftje omnibus, alijs in gloria ttix fcrtum roteum,quod man a renebar, capiti
praeemraere meruerunc Cumgu* dulciffima eius imponcbat, ficquo mira dulcedinis r«rca-
Doroina virgo Maria fratrem pr;dii5tum fie tiooe ae laeti^ia incnarrabili in codum tefc
gratiosc refponfo fuo informanct , inftabat rccipientcr, animam Virginia iccnm ioperpe-
adhuc frater illc humilitcr,poftu!ans abea fibi- toum regnaturam conduxcrunt , CiQeBtrJff
intimari: quonam cum turbis virginum tam chULmus.
formofis tenderet reg'tna tam g!oriofa,Rcfp6
ExiM-
4
Biimtitm XLII*
Beata Mar in grandi miracuh rofasde cor pore
de fundi cminfdam fratr is fecit excrefcere^ui
fjalmos quofdam in eiu^kortore legtbat.
B. Maria Virgo, t^j
timof c ad chorom cucorrit f vifaqoe fratribus
nunciauit . Cumqoe fraircs ad fpegaculoni
conueniticnr, vifo miraculo,miro cimore con-
tcrnti. monachum anted i&om attingere vere>
bantor, fed rooi miterunt nuncrum, & intima-
bant Epifcopo Atrcbatcnil , fab cuias ft a bant
domimo.Qui refcrens gratias Deo,ac B. Ma-
ri» matrii eiusmultum exaudico miraculoeft
gauifus, ed quod fie Deo ac glotiofa* matri
cias dcuote feruientes (blent remunerari . £*.
pifcopus quoque indutus Epifcopalibus fo-
lemnem procctfioncin cum fccibus, com cm*
cibus atque thtmbulisordtoauit, ficque cam
conucDtu atqae ciericorum folemni collcgio
▼enit ad ledum Iofcionis monacht ia mortui.
Edutfaro aurem roTam de ore iam didi mona-
chij qux trahentis manom facile fubfeqocba-
rar, atque in fuovigoreft decdre incorrupta
manebat,fecit in crvftalo quodam form of o ar-
tificiosc ac reuerentur inclufam fuper altare
repont , vbt ad miraculi cuidemiam ab omni-
bas poffct vidcri Carters verd rof* mox edu-
&x atucrunr atque priftinam pulchritttdincm
amiferuot Epifcopus verd fumptnm corpus
ante fumtnumaltate, quod in h on ore B. Ma-
ria; fnerat confecratnm, h on ore debiro fcpeli-
nir , vbiad declarandam clementiam Virginia
cV deuoumintftrt eius meritum often d end urn
plura poftmodum miracula contigcrnnt. Hoc
actidit in monaft. S. Bertini in cian ate S. Ah-
demari , fita in Arthefi* Belgij Vrouimi* , &
monumentum huius rei oxtat in tabeUa uffixm
bafiex aduerfo S ocelli B. Mart* Virghiis , hdc
MHtem lofcicnU deuotio infigni ifio miraculo
confirm at a fait tempore Leo vis Abbotts fupra-
dicii tcenobij & Theodorici Flandtia comitie*
Vincentius Beluacenfis l.y.hifl. c.u6, Thomas
Cantip. in appendice Itbri Apum.
llkf Audomaropoliinmonafterio S Bet-
3 lini monachus quidaa Iofcio nomine,
qui Dominant noftram virginem Mariana fin -
gtilaxi dcuotione ac rcucrentia venerabatur,
lie quod obamorem* magnum nominii Ma-
ria; pro qualibet lirtera prxdi&t nominis Ma-
iia, pfalznum quiab vna htterarum reucrendi
nominis Maris inchoahatur, Icgere dietim
confqeucrat Prim 6 folebat legere Canrkurn
Magnificat, cVc Erproa primo, Ad Domi-
nu cum tripnlaret. Pro r Rerribuc feruo tuo.
Et pro i In conuertendo: Pro a fccundo. Ad re
leoaoL Ad qoerolibet pfalmum rctficolu, Poft
partom virgo, Ircolleclam, Concede nos fa*
muJos root. Anno aotcm Domini M. clxii). tn
node fandfri Andreas cdm fratres fimul ad can*
tandas macucinas conuenUIenr, atqoe inchoaf*
fent:Supprior accepta latcrna in manibus,1bat
dechoroad choram confiderans , vrromne z~
liqois fomno deceptot illic noo adcfict.Cuque
omoes adefte cognofcerer , ezeepto fratra ibo
carnali Tofcione , aJTuropta laterna iuit in dor
miroriom , rbi cam prscedenti vefpere vidit
uc dorm! torn. Comque veniffet in dormito-
ries amefrarris fai ledi ftemium,inueniteuai
in Ic^o, fed morruum,*iditque ex ore eiut ro-
fam mirar pnlciiTitndinis eicreuifle , fiaulem
quoqae roiam vidit ex quolibet ocujorum fuo
rum atqocauriom exorram. Super roiam ante
in ore radicatam habebatur inferipra ptima
lirtera nominis Maria , atque primus verfus
huius caarici Magnificat. Super rofam aurem
in d^xtro oculo radicatam, litteraa, primus
qnoqae verfus pfalmi AdDominum cumtri-
bularer. babebatur inferiptus- Super rofam (i
niflri oculir, & primus verfus pfalmi Rrtri*
bue. Super rofam dcxiraeanris lirtera i , atque
primus verfus pfalmi In cooucrtendo. Super
rofam finiftrx auris httera aarque primus ver-
fus pfalmi, Ad teleuaui. Cum autem hismira*
bihbus vifif-ftuperct Soppiior , cum magno- * nardi^nonlopge a feinuiccdiftantia>nu mu.
M m m m 3 . licriun, .
Eximplvm X L 1 1 1.
Be At a Mars* cuflodem faciiont diaboli in fur to
deprehenfum, & ineareeratum, a career e &
infami* mtrific} liber *uit.
«. *
LEgttur in libro quoda exemplorum beatf
virginis , quivocatur Mariale, quoniani
fueramalicubi duo monaft eria ordinis S. Bcr-
v.
B. Maria Virgo.
(ibi pturoifcrat, Deo permittcnte.mlcriecara-
uit. N o&e igirur quadS is primo fonmo ante
tetnpus matutioatum in cuftodis famine in-
dutus forma , ad cellam cuftodis velunnnoi«
turn poftulans puUauit. Cuftos wd tali tern*
pore rumens infuetus.furtexit, & aperies tells
ianua,quifnam ibi eftet.aut quidlibi relict, in.
quifiuit. Cui diabolus : Ego ( inouit ) arnica tu
chariftima , talis monafteu; cultos ribi fidclis,
qux quoniam in tuiamorc vehemecercA'iij,
Si amons vehemeoria tibi amplius abeffenoo
potui , magao itaquc cradui amore ex moot*
iterio meo ad te hoc pcrucni ,a(Tumeo$ piccio-
fiora cun&a noftri mouaftcri j cjeoodia , qos
nobis l6go tempore fuo ralore rite, oecdkm
poterant aiiniftrare . Nunc igitur (urge rtlo*
cius, omni mora poftpofita , mihique focait,
quicquid quo que tu pcecioforum cleirodioiu
646*
liexum,aliud viroram^n quifrus finguli, ac fin
Sulsiuxca inftitutioois fox regulam Domino
euoti leruicbat Erantautc& ineiufdeenmo-
tiaitcrij du* perfonx , quarum ma que quxli-
bet In fuo conuentu cuftodis officio feiuiebac.
Propter moru auieac (andiitatis virx parilita*
tern feroutuo in Domini charitate ar&ius di-
ligcbant, ita ?c ? bi alter aiterias obfequio ege-
xctf pro vt officij oportunius far pi us exigc-
bat ) (ibi alternate mjnifterio feruiebant. Tale
nut em fuxcharitaticuftodiam adhibebant, *t
oequaquam (ibi corporali prxfentia propin*
quarcot, ncc Obi loqucrcntur, nee fuis afpedi-
bus fe ofFerrenc. Feruebant autem ambo in
feruitio Dei, ac gloriofx Marixinatriseius.
Cuftos vero conuentus virorum ob (icgula-
xctrrad Do mi nam noftram denotionem & re-
cerenriam , imagtnern quandam pulchriorera
quo potuit eiutdem Virgiuis Marix (ibi fieri*' ac orTuametoaom habere poteris tccu aflame*,
impecrauit, fub cuius pedibus imagmtm dx- in ignotamregionem, vbi capita pofliroujfrai
mohis, 6 contra quo horribilius ac turpius ex* prxfentia , fimul pergamus. Sathanas qaoqac
cogitate potuit ordinari fecit. Poftquam ? erd ucut cuftodi loqaebatur e2trinfecus,fictenti'
longo tempore in iam didta deuotione bcatx tionibus fuis animam cius amplius exciundo,
Virgini denote fcruiuiiTct, ftimulat us defado
prx,di&i cuftodis deuotionis omois inimicus,
puritatem incentionis eiufdem amplius fuf-
fcrre non potuit , venitque in Mgura quaeum
cuftos formari feccrat obuiam>in quadam no-
^e cum ad pulfandutn admanfttinas furtexif-
fer , enmque ptoteruo ac irato vultu int.uens,
in hxc rcrba prorupit: Cur banc mihi oppro-
briofam cofunoncm cxhibuiRi,vt me tarn tur-
pi forma faceres depiogi fub pedibus pulchrx
illius imaginis Marix Dorainx tux , vbi coo-
trarijs iuxta fe pofitis mci figura , alia magis
clucefccnte,honibilior apparetf Nifi me citius
depofueris, talem tibi prouidebo confufionii dc, amice chan(Hmc;& turedi turn memnprr-
talion6 , *t te me fie offcndiflc pcenitcacQuo (lolare, ego citius quo poteto quarfico^alla*
audi to cu vifionis eiusconceptus honor pau- to 1II0 fdtinusad tercdibb. Credit coftos, fie
abfeedente diabofo, folus cum furto remafife,
io campo . Diabolus vcro poftquam rece ffu i
cuflodc, venit in monaftcrm, ic ingrcirat dor*
roitorium magna ftr?pitum c6momc, clamaoi
a lta voce: $urgitc,lurcritc,dc citius cultodc'qui
cuncla furatus eft, iniequcqtel, comp rcbeodr
te. Surrexit AbbaSyfletocusconucntascuaieOi
& perluftrantes fingulas claufuras-aperus , k
pxeciofiota quxqac clcnodia ac oroasirota
mooa-
moucbat intrinfecus, ita tt quid illi refponde*
ret u6 inueniret, fed verborum actemarioDoa
cius tidus importunitatc, (idem illi adhihcu,
cellam e^refluscft)& quicquid dc(of cuftodi^
c&^&ttifis clcnodijs roonafterii^oroamcom
habere poterat, in faccc ?num colligen?, cm
diabolo vetut cu cuftode dileda.a monaftctio
fugam petcos abfceflit.,Cuoi autc per abfiao*
tulum (pactum a monafterio recef&iTeot, !•>
chrjmabih voce diabolus conqneftvs eft, fe
quoddam preciofifllmu mouafteiij fui cIcdo*
diu fui(Te oblitu, quod omnia babita prxcelle*
ret in valore. Dixitque ad cuftodenr.Tubicft*
lulum abfeeffiffet , cuftos in h^c fie ?crba ref-
pondrt, dicens: Recede a mc fathana,tuas mi-
cas non euro, cui ege fcruio potent me ben^
de tuis manibus eripere . Quo dido inimicus,
Tel at in fugam vcrfus difparutt, Poft hxc rnul-
to tempore , cum cuftos minarum diaboli mi-
Dime memoraret j ac doli eius infetns fibi mi-
nim e prouidcret, diabolus humanx falut is sc-
pcr inimicus,ccdijc>& cuftodi cdiufionem, qua
#
B, Mar ia Virgo." * $47
nom(!eri)4tii fablata innesciunt. ynanimuer miicncordiai gloriofa f irginis (cunt impcno
pcrinde monaftcriu egreili, & cuftodc infecu- fucrat liberal ui ) gratias qua* potuitrttulir,
it, bod longc* a monatteiio iolum inuenerunr,
& fanum-cu eo.Quern comprchcodcnccs.cum
^uid diccrct,furto prartcnte, coofufus do inue-
mrer , fee a que f ehemeoter taaius rruraretur,
quomodo in hoc infortunium peruemflct, cu
in monafteriom xeducentesjncarceraram am-
bobos pedibus cyppo ardat is & ajf&xis.f fque in
diem crauuum , quando dc fa do melius deli-
bcrjrcnt,dtniifcrunc. alceri quoqoe monacho,
ft adrnaiutinas tepore congtuo loco cuftodis
pu'farct, commences ipfi fe quieti tradidcrunt.
Quicfceat'bu* fiogulis ciim cuftos fadi tur-
tempusque matutioum totus lattabuadus expe-
dauic. Cum que prop* eflct quod in pulfu bo*
rologi; temp us matuticarum fignaictur, quod
ctiam in loco officij fui frater ordinatus expo
dauit, Bcclefiaiotroiuir, atquc n lolei decan-
tandis maturini* monaehis iropullu /igoum
dedir. Quod ft frater f ice eius ad pul fan dura
ordinatus, audiuit, rairabatur quifnam ibi eJTe
potuit, qui ipfum pulfando etiam ante t cm pus
pracuemfkt, cd quod dure cuftos iocarcerare-
rur\ affuiflct. Ad Ecclefiamigiturfeftinusac-
curiit, & cuftodem pulfantem inueniens, cum
p!rudincc6fafui,lolus fedcrenncarcerc,atqud «vchementcr miiarctur, Abbatem, ac fraxrea
cyppo, fecumque.miferabilcm cafom taiita
meutccordeque c6tritoieuoluerQt>4 pr* cor-
dis anxietate erumpenribns lachryrois , bco£
c6tri tollman (lime flerct, folatiumque fibifob
fole nollmn faperefle confpiceret.deuoto roc-
de fctranftulitad omnium dcfolatorum con-
folatriccm pijfftmam Virginem "Marram ,cafum
foum ei conquerens in hate rciba. Omca Ma-
ria, omnium peccatorum mifcricordiflima
patroDa,quoniajn, ?t nofti, corde deuocotuis
me fcruitijs mancipaui: per tua infinitam de-
mentia te deprecor , n mihi cafu hoc lachry-
aabili innoccoter circumucnto. tuam mifcri*
cordiam gaudeaxu affuifle. Gum que lie isccrct
in orariooe, '& totius fpei ancoram in matrcm
mfcricordia? innexiiTet, ecce fubito in forma,
qua eura depiogi fecerat,fathanam adeflc con-
fyrxit, fibi (uum infortunium irnpr operant cm,
csctcros adrjt , & quod cuftos fiado carcere
riolenter aufugiftct, intimauit. Surgentesilli
carcerera adeuot^aa^ue vi (ibi ridebatur cufto*
dem incarceracnm , vt cum an re reliqueranr,
inuenerunt. Jn choro quoqueEcdefia? venine,
atque cuftode ( vt ibi folet } pulfantl afpiour.
Dixicque Abbas frambus fuis:Tota hac node,
fratres mei, diabolica fumus deceptioue tcxa-
ti.Etacceptaaqua bencdida, cum pulfantenx
cuftodem afpcriKTct, ille afperfionem humili-
ter ( vtTere humiliserat^rcucrcnrer accepir,
A choro igitur zdi arccrcm^cum conucntu fe-
di;t, tbi, vtfibiYidebatur, cuftodem incarce*
ratu fedentem inucnit. Cbmque enm ( ft two
coftodiante/cccrat J etfam aqua bene dida^f*
pertirTet, ille dimiflb magno ratore, ▼tfumoa
eoannir, fie que difcordixfeminacormaleficus
frater fiogulos cum cufrode pacificauir inui-
atque dicente: Eccc (inqui&J quomodo quod. rus.Cu(ros quoqnc fuSr liberacionis no ingra-
tibi ante promifc/ara, vt fcilicet de mini fad a
iomr;a tibireddctc calionem,iam perfolui Cu-
ftos cordis doloxe con fiifus, quid fuis refpon-
dcret improperijs non inncnic. Tunc aitdia
bolac : Ecce quod tibi ante pratdix cram, ia me
cegoofcasimpleffeafedramen Maria Oomina
tuj, motaquamadze gerit compafllone, me
iniperiali potenciaquodinuiti faccremcom-
puiit. His didis dxmon acccflit , & excuITo
cyppo liberaoir, Ic vti Hi ncrecederctim pera-
oit. Cullosautem cellar fuat fecrcta fecrete pe-
tilt.ac diabolus in forma cuftodis transforma-
Jus, in cyppo careen's pro eoinuitus 8c copul
fairefedit. Coftos quoquc totus gratulabudus
tus , nccimmemor (luduit adiutoriogfonofse
virgtnis in ▼rrtutibus profici£do, profibiim-
penfo benefick) gratus exitlere , & rn feruirio
ein.< afpiranre gratia vfque in fine first fuse am-
phus teiuere. Fratres vci6 miilis nunci/s ia
prxnoir.inatum mooafterium firginum , ▼-
crumdehoc negocio node ilia aliquid*perce«
pifTen^ explorare ftuduerunt. Sed quoniaro
rei Veritas nulli hominu excepto cull ode pa-
toir ; nullibialiquid inde auditumfuir. Cu-
flos vcrorcieuemum vfquead vitat fujttermi-
num fecrctumtenuit , nalliquepublicauir. Sed
cum ceteris ficinx mortis ftgnis>rodcntibus
feabhoc fecuto migraturum cflc cognofce,
icr
J4*
i **
tec, omnem rci geft* ordinem tocato Priori
jntimauit. Idem Collector ffec. huiMS.
EXEMPLVAf XLIV.
Ztata Maria in die Purifieauoyis multU comi-
tat a virgin this fe deaoto & infirm* Epifcopd
- smplexandam^L? dif, turn que perfe&efanauit.
LEglrai in lib. exemplorum beat* Virgi-
nis,qu£d quidam Epifcopus dcaotus B.
Virgini infirmabatur grauiier , cum aucem in-
ftaiet fcftum Purificaiionis Mari* , rogauic
cam > vt fibi fanirateai impetraret , quatcnus
tins officium dcuocus implcrct , fed non fuic
cxauditus. Item imminence hora ve(pcrtina,in
tigilia huius fcfti , petiuit pro fanitate corpo-
ris , fedmiuime cxaudicbatur , quod & tcrtio
fecit ipfo die hora prima , fed nihil impetra-
pit. Dbmus aucem Epifcopi adhsrebat Eccle-
fise, ica qudd ambicus de Ecclefia protendeba-
tor ad domum » in qua Epifcopus in firm u$ ia-
ccbat. CAm autem ipfo die folemnis proce/Eo
fierce a clero, & ilia Anciphona , Adorna tha-
lamum cuum Sion> fecondum confnetudinem
Ecclefia? in circuicu cicaretur, vidic Epifcopus,
folemnem proceilionem virginum pulchcrri-
marum de Ecclefia per am bitu mad fe veniea-
tern , qua?yeftita;alb!iTirais eranc. Inter qua*
vna erat pulchrior omnibus , quae poft ornnes
ibaty & pulcnerrimu puerum geftabat in vlnis.
£cctim ficappropinquarenr,do*exillis virgi-
sxbus iuxta caput Epifcopi feponentes,Ange-
licis vocibus inctfperunt pr*di&am A o tip bo-
na m, fcilicct , Adorna thatamum worn decau*
tare . Qpas Epifcopus vr vidic , prout porerat
crexic le,& in le&o refedit. Venerabiles autem
virgines Ic&um eius ckcumftcterunt, & drri ti-
ter cantabant , quod tamen nullus nifi Epif-
copus aadiebat, & cum ficcantaiTcntvfquead
locum ilium, Sufcipercgcm Chriftum, ample-
aere Matiam , qua; eft cpelcftis porta, acccftic
ilia pulchw rirgo cum pucro,& fibi ilium pue-
rum, qui eft Rex regum, ad dcxteru bract urn
dedir, & ipfa fub fiuiftrum Epfcopi refedit, &
ait: Modd diUde mi, fufcipe Rege Chriftum,
it amplc&erc Mariam, & air. Surge mo do" fa-
bus, & yadc ad Ecclefiam, 3c fac officium mi-
B. Maria Virgo.
hi & alio meo, * dtcpoptslb quid tibiaccidii.
Et poft ilia hare venerabilis vifio difpanm.
Surrexit igitur Epifcopus fimus & fbnis* &
cundis admirtmibus officium denote1 imple-
uit , & fa&o Term one narraoit coram populo
praefens miraculum , 6c poft paucos dies ci-
gcauitad Dominum, ?pi am plcditur Marian,
cV eius dtlc&um filium Dominum noftrom
Icfum Chriltum. Hoc MariaU citst fep* Pel-
tart as in Svo Sttllario,
EXEMPLVM X L V.
Beata Maria Virgo beato Thorns Cmfiumrienfi
fulcherrimam ca/ulam didst.
SAn&us Thomas Canruaricnfis EpiJcopos
in adolefcentia fua, caftiffimos crar, ▼epo-
cc qui bcatiflims rirgini M arise fuam ▼one-
rat cafticarem Cum autem cflct interfocioa fi-
cut liliucn inter fpinas, audiuir cos fccoUses
fecularia conferre , & ia£anres fe de fats fpe-
cialibus dominabus , 8c decknodijj fibi dasis
ab ipfis.Tandem io loco-dixit: Nihil raicr cjnod
dicitis & ta£lati$,ego habeo amicam.qnz om-
nium vcftrfim prxcellit arnicas, qo* mihicle-
oodium dedic, cui nunquam if mile vidiftta.
Hoc autem totum fpiritualicer intcdebat , fed
ipH fecundum mdfirem fuam reciperc hoc to-
lebant, fupplicantes inftantirTimi, Yteiadc-
nodium demonftrarer. Et vim iam inferte vo>
lentibus aufugit in Bcclefiam , & fe ad otario-
nem cotulit, rogans yt fibi ra prapfumptxiofcm
verbum Dominadulciflimaindulgerer. Eccc
autem in Fifionc ei elecli&ima viigo appamtt»
confolans eum flcbilcm, & dicens: Nettmcas,
quiaoptimc Severe^ exceUentiatu tuae amicac
inter focios , imd inter omnes homines obti-
nebis ? Deditque ei pyxidpn valde partmlaiB
nimis pulchram. Reuerfusad fc,& ab oraciooc
confurgens laetus abire voJcbar, fed foci) prac-
£ati Yidentes eum , iter urn pro cxhibitiooe ftri
clenodij infiftebant.Tandem foci} c manneius
ptacdidam pyxidem rapuerunt , & aperienres
viderunt in ipfa parum de^urpnra, esctaxc*
tunc , & prodijr de ilia pnlcherrima cafala
mirabiltter bene facia * Verbum illud snirabtlc
pcrueaitad fipifeppum Caotaacicnfcm. cot
accex-
B. Maria
itterficna'fhomai, rei in£cauit Yeritatem.
Vode prooidic ei Epifcopasin ftodio*, ft ex.
penfit, prcordwans earn in animo fuo fibi fu-
tnroto facceflbrem . Qnod ft poftmodam fa-
&am dh CoitBor Ifecmli huim.
XXEMJPLVM XLVL
VilgO
*A9
adiatricl . Stat ueruot ergo Sides n in coders
die aonis fingulis Iudsei Iadsam aliqut pobli-
cireprtfentcor, qai fine c6tradidione alapam
cam grauemfoftincat, qua\m Chriftianus de-
creucrit fibi dandam. dtU&cr fpu. hm*t. •
EXBMPLVM XLVII.
BistaMkris mlUti p.rdit*m /»*»» f'ftitmh £»**»*>*<*» vi'S! '"'*'"* £*" jf"*
q**d l*d„ fi bU9bems*ti Mlsftm M«*t. "«»° /"'"" * "»"""■' """"•
Mft Ilea qnidam in torneamenris It exerd*
]$3 tiji fecularrbas (e plorimum exercebat.
Hate euenit infortunium , quod talibos foict
Cxph eueaire. Nam monoculus fe&as (ait. Sed
Dominas qui dixerat : Melius effe can too
ocalo ad vitam ingredi,quaoi cam daobaa t€~
dcread gehenoam . qai noaic bonam de malo
eliccicjtaslici neceffitate earn coropalitad me-
Mora commucari. Ex. quia drca dioinom offi-
ciom , ft pr2cipu£tn Miffa gloriofs* Virginia
Maris deuotimW fe agc&at , qoadam die e-
oues procefli tad Eccleuam, in qua, Salue fan*
oa parens, folemnitef camabatar, qai morem
gerens foHtom fabftitit , ft miffam negKgere
recafaoit ' Tone ecce ladaras qoidam interim
cafo pertranfiott, inaenienfqne militem ad do •
men Reginar cceK frequenter genua fledere,
refpexit , impicqae (abfannauit, improperans
inter carters* quod andllam gentis fa* tarn re*
oetabiliteradoraret. Miles Dominie fuxiniu-
riam fare non salens , accenfns xdo fidd,Iu-
damm percufrtt ad aaret , qai roox qocrulans
& rialans,c6moait totacn pleb€. Accurrcnfque
populos feifdtabatur cauiam clamoris, qua
percepta , pro diuite rauoris gratia fententia
lata fait . Miles aatem interim videos paratas
fibi iofidias, feccflit in BcdeflTm » aoxiliatrid
ftdeliflimat negoriam fuam commttt£s. Aftitit
auremanguftiam illuminatrtx cordium , ft a-
mtffam fibi ocalam rcftirtrir , ft ?ifum luddif-
fimi reparauit. Capias tandem in Ecclefia, ft
abftradus ez ea prbdudas ft tradicus eft lu-
daro, qui com minimerecognoait,dic£s;Hanc
indicarem me lacfifle , fi duos ocalos non ha-
beret . Nam bale nihil impatare valeo. Vifo
igitormiracolo , gaudebant fideles recognof-
centea, ft laadantci matron Domini fidelium
i
£
Rat quidam presbyter Deo malcom de-
aocas , ft naiurali qaodam caftitatis do-
no refblgens ordinis cruciferorum , coios ft fi
mihi nomen non incogoitom eft , nee inccrta
habitatio, fubticete caoien ▼trumqqe toluene
aot ipfi pudorem, ( nam verecondas eft ) aat^
mihi adalacionis nocam infigerem. Is com a
priroordijs fiorentis iuuentarTcrcyfqne ad tri-
gefimam annum ?cl nollos omnino ob ifige>
nicam caftitatem , aut admodnm paocos cax-
naliam centarionam *ft us perfenfiflet, nefcio
qaa dasmonit inuidia adam fit , Tt in proae-
Hiori attate, tarn graoibas tentationam earns*
lium fio&ibos inaperet agiuri, it de periculo
caftitatis heficans , graoiter trepidaret. Com-
que daimon im man das cogitationes die no*
Auqae iogcretct , ft prcdidas ftater profun-
dis fafpinjSjprodigislachrymisjft fandifiimit
precibas , ambigoa (acis n&ozi* deeeitaret*
Tandem ad Reginam virginem Mariam fpei
fuas anchoram hxit , ipfamqoe adiutricem lab
tarn acerba cetcaminis mole fibi fieri poftula-
uit. Verum dam ilia non acceleraret pracfidiu,
fed tcxeret moras anxii repugnanti, vidtt qua-
dam vice in altati, coram quofeinorationem
proflrauit, vtrginis Marias , ft beat? Gertrudis
imagines , TCifcuIptas nefcio tcl pidas. Sed
cum reginam cocli aareo diademate reniten-
tem, ft beacam Gcrtradem hamiliori rclo te*
dam confpiceret, vt ridelicet imperiale men-
rom difpar habicos denotaret»colambtna fim-
plicitate plenos in huncmodom cocpit pero-
rate. Non debaeraa vitgo Maria benedida me
cicbriiis teinuocantem hadenas protraxifle,
ft hacofqoe in tuts caftris militanti din f«pa* '
que optata negafle pr«fidia , cum te ft val^a-
tam nomen mifes orom adiutricem, ft regions
diadema, rirginam priacipemfignCnt»Veiam
Nona Anne
€$o B.
nunc quia graoiot fscoiente hofte, in me video
periditari caftra pudoris , & bcllnmimparvi-
xibos meis impofitum cerno, atqoe ex hoc c6-
ijcio hofti to proximo ccflura trophaea, eoufq;
DoaerisremprocetsifTe, vt hodie fcelix virgo
regium diadema aat retineas, aot amictas. Si
ioucris feflum, manebit cibi. Si verd vel adhuc
1 precantem fpreoeris, detradta fablimi de vcr-
tice corona, Gertrudis virgiois caput ornabo.
At ipfa cam fo vtderit per me hoc nooore pre-
licntam, tantit benefices non ingrata, a carpi- ,
bos cogitationam proccllis me iiberam atqae
fecarom efficiecO Deas, quid non facitinno-
centis homints fan&a (implicit ai. Mox enia
vt his verbis genitriccm Dei, 8c Reginam cceli
conueniflet, ipfa quafi tanti honoris faftigio
nolens priuari , minantem fibi fratrem ab ha-
iafmodi centacione tara potcnter eripuit , rt
poftillam horam vfqaein prasfens tempos di-
cacor caroaliam tencationom flu&ibas dod
qoaflari, fed detooc accepta puritate , none
qooqoe Istator. CoUt&orJfec. huiuu,
ExbmPIvm XLVIII.
jQuomodo fast* vtrgo Msris Them* * Kim*
pis %$gli genii folit*f*ffr*giM , ~ amfUxum
d**$gmuit..
IN mooafterio regotariom prope Srvollis,
volgari nomine moos fan&ae Agoetisno-
mioato, cratquida monachos didfcusTho-
ffias a Kempis, qoem nedom faodifsima atqae
inoocentifsiaa vita religiofom , verometiam
deuotifsima fcripra reddidere famofom. Is cu
iuoeniseuet, & Dauencric fcholas freqoenta- ,
Yet, deooti riri magiftri Florenti j, qoi congre-
gations, quae illic eft, noroen impofuic, regimi-
m fe fubiecit, atqae earn deuotionem , qoam
in proae&iori state copiose- abundeqoe fcri-
bens effiidir, puer imbtbit Habuit enim deno-
tes poer inter cgrera pix deootionis fa* exer-
citia , etiam illam confaetadinem , vt dietim
capta hora cerras orationes atque loffragia de
beata virgine Maria quafi diuinam penfionem
cxqlaeret,nam diligebat earn 8c vehementeta-
snore fibi iongebatur. V exam qoia inftabilis 8c
notabanda eft puenlis deuotio , cocpit 8c io eo
laxioribus vclis pia hex confdetodo naoigare.
Virgo."
Pedeecnttm igitor folitas oratiooes atqae frf-
ftagia prijnd ad vnam di€ dehinc ad doosaot
trcs, demom ad qoatoor, tandem ad integram
feptimanam neglcxit,& qood magis doltdum
eft, poftremo vniocrui pottpofuit. Qood dum
agcret, vifom eft fibi in viiione noduroa.qoaG
ftaret in atrio pratdi&i magiftri Floienrij, vbt
dam vnacarn alijs fcholaribus , qui iliac con«
flucbant , ad aodiendom dioinum raboa
aoidas aures ad ea qux dicebantat inclioaret,
confpexit in nobibos catli defuper veniccum
Oominam mondi , quae dam facie decora U
falgenti habico ad przdidojBi atrium defcen-
diflct, circoioitftatrcs, qoi illic verbmn Dei
audientibas loquebaotor. Btnunc hanc,aine
ilia amorofiflime amplexata, gratias videbanr
eis refundere qood tam ptja admonitioniboi
fatagere viderentor, ne prctium fanguinis dol-
cifEmifilijfuj in illis iooenibos depcrirct. Ac
adolefcens h*c intoens, ft videos virgioem ia
molieribos benediclam ruere in amplcxos fta*
tram dicentio, ardens 8c seftoans, liqucfccoi ft
fperans ftabat , 8c in ipfam amorofam lomea
nrmius detorqoeos intra fcmetipruai diccbtf
Paalalom expectabo, 8c com feelii virgociu*
riutis infignia csctcris fofficieoter oilendcrir,
tone etiam 8c mihi; qoi earn etfi noodigoo,
(alcem ^offibiii amore profecotos fom , babe-
bit amplexum chariratis offerre. led, beo!
qoia facpe in contrariom vadont fpes hm*
mortaliam » ioocnis ofcnlom fperabat dolce
pignos amoris, fed verbom afpers bexepatio*
nis accepit. Siquidem virgo beata poftcaqoao
fingalos . qoi pijs admonitionibas florcotem
xonfluentiam icholariom flttatcm ad nelion
prooehebant.dulcibus amplexibos demolfiflet,
venit tandem ad pratdi&um adolefceotem , ft
faeoioribos lumimbus eum afpicieos , ftuftia,
inquit , amplexom petit fancxi amoris hoftis
acerbe, qoicxofaamicitiae ncgligcntia, nalo
confole rreros , debitam atqoe foliram mihi
penjfionem, flammantiom precom noo foloit.
Siquidem vbi none font confoetc preces ma?
Quo folitac oratiooes aoolaront ? Vbi mixu
fufpirijs pia fuffragia ? Noooe refrigoit iotc
charitas, torpoit amor, drootio quondam fat-
bits f acillauit? Et nuc to, qaafi nihil peccatnm
fit! ftas 8c aodaci fronte amplexom manes, oat
. . axgui
B.
argmmagis meruifti? flrindignabunde roltum
aaerr&Abi, inquit,abia me, quia ampleacibue
nets indigousccnfeberis, qui tarn facilem pre-
cemamatc foluere neglexifti, atque fie iuftis
tocreparionibas laceracam rclinqucns , ccelia
rera/a difparuit. Cauerum iuuenis poft fifio-
nem eaigtlans, difcatit confeienriam, inuenit
caIpam,proponit emendationem. £t nc decss-
teto firginis beats froftrarctur amplcxibuf ,
oegleda dimiflaqae fufFragia ita legenda t c-
arnpoit , ?t vfque infinem ritx Gut nullo ca
die aafetic poftcrgate, O infelix reprehenfio
qua; correxic errore, quae amoris focdexa pau-
lolum4irupta refarci jt. qux negligentix nex-
minxcxcxrf*ivld*m C$U*&$r fytcuU.
ExBMFLYM X L I X.
*£* hiHm* btUi Li*onicitd*jMMd*m mstrt-
n* Lutkers*M>q*4 f*cr* MJfumptd Virginis
Mdtris di* voUnsbdlmumfibi p*r*ri, mi*
racmUfs odium fusrum c$nfldgr*Uon* di
mnitmsf mnits tit > lignis *a bdlnemm * *»•
gtffit, femitm 'wmbuHii.
ANqoi5;6. ipfoaJTampr* Virginia Ma-
ths die, Torpaci facer dote* ex recepto
Bcclcfi* more diem ilium folemaem babe-
baot,& magno» n folct, cam apparatu, & crc-
bro campanarom pulfu diuinum coltam pera-
gebant. Earn celebritatem , & rcuerentia Vir .
fioi Matri ad fommi numinis honorem exhi-
itam com matxona quacdara impendio inui-
derct, mandac pediflequs , rti balneum appa-
Tet,caminum inftraat, fc cum marito laoaxi de-
creuiiTe. Ulafolernnis fefti Dominam fubmo*
nere , rtque in alium diem transferat, rogare-
Matronatepencd excaadefcens. Quid, inquit*
de Maria narras ? fuicillamuuerfimilis mihi,
nee vUius potentix aat gratia* prxrogariuam
habet.tu intta mea exfequcrc. Famula, ne Do-
minam grauius exacer barer, imperata perficit.
Vbiad caminam ventum eft , arida ligna qua;
alioqoi hand dtf&culter flammam excipiunt,
nulla ope, httllis nutrimentii accedi pbcuerur*
Ilia tbi fe vndique Yertit , laboris fruftranei
pertcfa, te&um oranc ardexe c6fpicit,nec vlla
▼i flammam excingucre ralet. Ignis pximdm
Virgo. cTji
ipfnm balneum vaftar, mox dnaa contiguas «-
des ingenticiuium omnium tcrrorepopolatur*
CoofluitextemploTniuerfum valgus, Ac rix
tandem latins fcrpere incendium probibentv
Poftero die lignororn fafciculus aamiuo inge-
ftas omnino in com baft as com peri tut. Tilma-
nus Br$dmk**ckiw Li.fiur. ctfat. c. it.
BXIMPLTM L.
* VVtlbtlmm UnddHUS I. z. c. z. defugitndis
idfilitp* *4j. * putrftris D. Virginia refit
inuecmri , quomodo putrptr* quddsm B.
Virgin* vtnirstitnem n$nfnfli**ni>di*i*
nit$u punitM fit.
QVando ad folatium pueipcratui>idcon*
ueniant matronse Cnriftianz, iolenc de
more laudatiflimo coram imagine D. Virginia
inuiolatas macris Maris Chnftom geftantts^
honoris fimul , & inaocationis. gratia cande-
lam in fidei fajE,lacifqac animoram fymbolum
accendere,n fuis precibus Deum pucrpcrq fa-
ciant propitium.nc aat obortiant;aat inrelici-
ter pariant. Contigitannis fuperioribus,qaan-
dam mihi notiflimam f qnse 9c matris fuae no-
mine iam pridem non audicbat bene in cau(a
religionis ) paerperio laboxare, conuocantur
cognat«,aflincs Be ▼icinar, vt de more Hollan.
dico fieri folet. Vrgentibus pnerperij dolori-
bus candela imagini B. Marias, n folct, a qua-
dam cognataram accenditur. Puerpera fui tc-
neni , quo 4 teneris infecla laborabat , non
oblita, inillamccepiccxcandcfcerc, quaecan-
delam B. Mari^acccndera^exclamans fobinde
tollendam ctTe , neque fe ferre poflc honorem
ilium imagini fieri , qui Deo debebatur, "Vbi
exclamarc rnifeca non definic , irruunt dolores
fenfiro acerbiores , puerumqoe tanjem enixa
eft ita mifeium, vt fruftalatim in lucero fuerit
editus ( quemadroodu mihi ocalata teftis oat-
rauit^incredibilibus impif matris cruciatibua
& intolerances tormentis. Neque faniafide
alienum Tided homtni Chriftiano debet B.
Mariam fioc dolore puerpcram , fine m,cerore
matfem > fine corruptione rirginem religiose
ad auxilrum de more inuocatam,puerperis fin*
gulaxi folatio fuccurrere. Idimfuprs d.
N a n a a fix i u •
'J*
Ekeupltii LI
* D. WslhehmuLindmnms m Apologetic* i. f«
Ugionis Cmholkd cap .11. DequAdumpuer-
fera D. Virginem per bUfphemiam , fcrofam
appelljite,qvd mox diuinsm ptrftntten* vlt to-
ne nigelUs vno infeUci psrtmedidit fcrofulmt.
MOtibusillis co Geufiorum anno vfzdum
exottis, mulicrcnlaquzda opptdo Hoi*
landiac Afpcra , parturireccepit:conuenerc?i-
cinaft atquc cognate, vbi ilia enitcrerur diffici-
lint ,5c grauiflfmi non minus quam periculofif
fimc laboraret, ?na circum ft annum pio ex
more puerperam admonet , ?t D. Virginem
Mariam inuocaret auxiliatricem Cos ilia: Quid
mihi iftam,inquit, dicis fcrofam* Sratnamque
infeliz Anabaptiftarumdelirijs capiat quifu-
pca omDes fere Diuos, vnam illam fandorom
iandam Deiparam Virginem Mariam exccra
tnr , oderuntque infenfius. V crura quidnam
accident accipe. Pro maledidi blafphemia,
fait fie Dei plaga.qua uerariani foa; matris vin-
dicaoit comumeliam: adurumenim illamife*
ra} quae (acrofan&am Vitgincm Dei genitric£
Mariam, impure fuis nomine blafphemarar,
nigcllas aliquot in luccm cdidit, fed emortnaa
fuculai. '
Vnum hoc exemplum , rt Catholicam no-
ftram de pia San&orum inuocatione Dodri-
'nam (olide* iuxta ac liquido confirmar, ita in*
fimam iflaru faqifcgorum Iconociailaxum ft
Hagiom&chorum euer tit TheomachiaV Quod
aduerfarij com probe" haberent perfpc&um,
colleda his fa per gefti* informatiorie, prodo-
daque teftiu, quam vocant iurifperiti x tutba,
tcmlonge* ▼criflimam , ft in rulgus notiffima
fuo percallido froftra conabantur obracre mc*-
dacio. I II os enim tcftes audire non digoaban-
tor, qui de paradozi huios puerperi; monllro
comperta.vilaque dicerepotmflent, Tti ez ore
Notarij N.fidedigniffimus nobis narrauit,a-
lijs plurimis audientibus. Lepidum ?ero illnd,
- nee minus falfum , quod in iftos veritatis no-
des drditabat Notarius . Cum enim varios
«onuocarenr, rereque ezquirerent tcftes, ad
f el cam memorabilia fidem femel obruendam;
B. Maria Virgo;
VroiUts Tukmioipcrfmilcsjinqutr, _
le ad olfttarios petcundantur, qnempct pofti.
com fciunt clapfum. Idem fnprs »emsn*tw.
Bximpltm LI I.
* Zximphm memormbile de qteodd moisten,
qm$ pofieaqmmm tote triennto per portly [1*
omnium mibr or um fuorum officio deft ktue -
retmr, tdtdeee beats Doe gent trice vifitstm,
& psulo poft cmrmtw, <$• m*lormm *</{/#
immincntium renelatione dignatm eft.
Enerandus dodrioa, ft pietate vix Do*
^^ minus N. ob in£gnem animi candorem
ft pietatem omnibus charus , mihi cxpofuit,
fc ante annos circitet triginta/id eft , ciicitcr
annum Domini 1554* nouifle quendam mo*
litotero in pago Lubeie orope TcnrefDundaa
infielgio,4|uicum honeftc inter fiios fiutKt,
eaque motum feliciuue pollcret^vt omnes aof
deuderio ten er en tnr , tandem in prantftimam
paral/fin incidit, qua toto uienmo ica dctJac.
batur , it omnium memBrocnm officio dtfli-
tueretur. Itaquecum ceIebrioxaretlatft prxci-
pui D. Virginia folcmnia cz more oelebcaren*
tur in Bcdcfia , diuini foi langporis pensfi»9
crebrd faxrafifsimse Dei genitzicia opem in-
plorabat , eidemqoe cum gemitu ft (u(f'mj$
conquerebatur, qudd fu* tecrc felhokatiiam
intereflc non poffct. Qubd cum Crptus delic-
ti faditarct, tandem nodu D« Virgo cabico*
lum eins tngrefla elt^abeoa in comicatucnin-
plures WrginesiactaSyiam in ccelcnibustrionu
phantes , quae omneaadmirabili fnlgoreftin-
eredibili f enuiiatc , cubicolum totum iiloflra*
bant, fpfumque infirmom incffabili gaudio te-
creabanc. Inter «quas fingatati fpIc5dore ft pul-
chritudine immenfa prareminebac {acratifiuma
virgo Maria : Quanqoam ft reliqnaa virgines
omnes fmente ez prasfenti lumine diuinitos
illuftrata ) earumque nomina ft (latum lucu-
lcater diTcernebat. Mosque molitoz vzorem
fibi accubantem compellat , rt c fomno exci-
tata, tarn iucunde Tifionia ft admtrabilis
fplendotis particeps fieret . Ilia vcro grauioli
lomno diuinitos detinebacur. Porro B.Virgo
infiunum alloquCs! ait: audiuiflc Tc gemitus ft
fufpuia
Jbip iria jp&v, Be nunc unit earn toci (m corn
potem fore , cam primam fc in Bcclcdam ad
altarc B. Virginis defcrri curaiet, Malta dein-
dc ipia B. Virgo eidem infirmo. pratduit de
impcodcntibai roti Bclgio plagii, ac gramfli-
x&is rcmpcftaubus,pr<Jiibeas neqaicquam de
illis ax cams cmquara hominum rcuelaict, Pof-
fc tarn co acdebcre cum , omnes ad meliorcm
fit am ac poenitentiam horuri y u* forte plagat
iinmincntci vel aucttcrentur, vclDeimifcri-
cordia mirigarcntur. Molicor ea v ifionc re*
creatns , paulopolt rogat fedeferiiadEcde*
£arn. Ad quam delatus f ait geftantibus , vt
dirniuaiux. PimtiTus, nor quindccim grades,
per qoos Bd crcpidinem alraris facratitiimae
Virginia acceiTus crat , Tolas afcendit , ft lam
tndeab eadem hora intcgram incolumitatem,
oinniomqae membroram foorum officia rece-
pit. 111c veto peioceps religiofilfimam & fan-
Aiffimam vitam duccrc incorpit, a(Edtt£ in te-
plo vcr{an*,orationi ft rebus diaiois vfque ad-
ed incenrns, Tt ex oralis totoqac vultu omni-
bus patefcerct , cam aflidue4 cxlcftia ac dioina
xncoitarijfatebatarqoc fealacri aniroo genica-
latino tcptataram Romam vfqoc, vt vel modi-
co cempufculo, eadem tam amabiliaciucunda
luce • tamque defidcrabtii tot (acratiffimaram
virginum atpedu denoo potiri police. Porro
venerandas vii Dominut N qai hxc ei ore ip-
fias molhorisaadiait, ciim aliqootiens in con-
done Cms aaditoribas banc tam amabilcm hi-
ixoriam ex poocret, vidit mnlros auditor ipra?
gaudio hoc de£detio return caelcftinm , in la-
cinvmas folui* Tilmmnnm BretUmbtchius $*-
trmrum CoUstwnum lib. i, c*f. 30.
JXEMPLVM LIU.
* Eimulier* Lamdunemfi per B. Msriam mm*-
dijsjUmmis UUf* confer mst*.
Vliit circa aooum Domini 4004 non pro*
culab vxbc Laudonenfi qusedam multer,
Suae arcanum homicidij crimen a fe commif-
im in exornologefi dctexcrat Saccrdoti » ac
dcinde poftacccptam mortis fentcotiam , vt
fianu* ardentibos traderetor ad fupplicij loco
dnccbatju.Bt quQ&iamp ex JDfjoais tcmphun
B. Maria Virga
*U
iter haboft , vbt toto popnlo peccatnm foum
confeffacft, Vir^ini matri etiam magna cam
fidacia fupplicamt , feqoe totam patrocinio
eios commendauit. Hinc digreffa , ft iam fe«
mci, atqne iterum in ignem conieda, tantom
Dei, ft Virginis bene&cium fenlit, nihil nab
igne, quauis copiofo,ft vehementicaperctde*
tnmenti; imo non modi carncm; fed reiki et-
iam ab omoiflamroafn injuria fernaait fempec
illxfara. Cdm hinc admiratio ingens animoa
popalioccoparet, addidom Maria t em plum
cuifitatum eft, vt vna com bona muliexe Deos
ft Virgini gratiae agcrentur, tantumqae mira-
culum ad Virginis inuocationem gcditm com-
muni omoium lattitia celcbraretur* Sigtberim
in Chotnithi & citat. Petrus Csnifins ThitU-
gui in opne d$ B. Virgin* lib. 5 . t*p. 10.
Ell M pi v iff LIV.
* DiBildephottfi.cmafpsrens BfipMratvi(hm,
qua in rt diuin* vt$r$tut> don*t.
Ildcphonfas, qaem ft»alij fdclphonfunj
ft Afphonfum appellant, ?ir non mo do
vita; (andimonia cxccllcnSifcd etiam dodrinc
przltantia percclebris,quique fuofieeuloHc*
reticos ex Hfpania profligauit. Fuit ispoft
beatom Eugcnium ArchiepifcopasToletanus
ante nongentot annos , ft in Maria quide co-
lenda, publrceque prardicanda perqnim ftn-
dioCns, qaemadmodnm piaeiusmooamenta
teflantur. Quare cum aliqoando moltis comi-
tanribas ad altare progrederetur ( miroro di>
da ) facro(andam fibi Virgincm apparentcm
habuit, ft in Bpifcopali cathedra fedentem vi-
dit, fibiqueblandeloqocntemandittic, fed if
vcfiem facram, velut diuin* gratia;, ft rauoria
fiugularu pignut, ft obfidem, qua in faciena>
re dioina vtcretur, fibi ab ilia donatarn.Rcs per
totam nota Hifpaniam. D. Petrus Csnifius i-
bidem , citMtis huius hiftorU tettes, lulianum
Vomtrium H iff ant a Ec cleft 4 BUconum^oderi*
cum Arthieptjcopum ToletMnum , fr lomnmrn
Vafdum Brugenjetn.
Nona]
Exiu
rfy*
Eximplym L V.
* De Rupert 0 Abbmte Tuitienjt, qui* B. Ma.
riaprecibut impetrnuit decile intenium%&
diuinerum intelligent Urn.
B. Maria Virgo.
quemcrito canratBcclefia: Gaode Maria Vir-
?jo fola candas hcrefesinterenriftiia?&raet-
o mundo. Qernrdm Loricbim* H*(Uv>*rt*s
Cdfbolicus im compendia gbfl* §fii**rU &
inter lineatis $. Regum cjp. ij.
Vide eti*m~tit. Lsberare tx. 7. Ti. CibmTu
Efckilius Tit. BlafpbemtM ex.4. & S-Tit. t6*>
Vpertus Abbas Tuitienfis Germ anus, qui frjft* tx^^TitAnobeduntimex.t,. Tit. Uui-
aim primum ingcnio fc tardum , Acad dim ex.*>Q> lo.Tit.Diues exiTttMtUdittu
0X.i .Tit. Her a Canenict •* . J Tit.CsflitMs ex,
^.Titbenm iniuRe ac qui fit a ex }.& 8.7Ym#-
dictum Deiex»7>Tit.Fa>mim* ex 4. Tit. Itfii
ix9.Tit.Api fiats ex.ll.& iB.Tit.Iatietd*
mo»u,Tit. Chores #*.8. Ti.iuferhus ix.11. t>
1 j, Tit Ae fundi §x. &l. & Ttt.Salmtatie mm-
I'lics exempUs feptem fubfequentibui.
lacradifcenda parum idoneum cerncret, opem
fact* Yirginis fingulati Audio implorauit, ? t
Banc oatorx difficultatem fuperare, ac foelices
10 facris litteris progreflus tacere poflet. Cut
virgo mater node apparent promittit, & prx-
ftac quod tile tantopere cupiebat , cam cxccl-
Icnti deinde gratia fctentiaque illnftratus , vt
inter GermanosTheologos emicuerit , ac fi*
xnilem etas ilia non culertt j qui de riuus , ic
mortuosmultis clarntt miraculis, fieut Trithc-
jnius apert£ teftatur , nee ingratus ille fuifle
Virgini ride tar , quam in fuis monamenris li-
benter extollit, ptsfertim & comjmentarios c-
iusin Cantica, & opus declaims officijs con-
fulamus . Petrus Can i fins ibidem ex Uanu*
Trithemie de men* fieri* Hirfaugtinfi.
EXBMPLVM LVI.
* Maria auxilium omnium d4menum,& ha*
reticerum ludibris dijftpantur.
Ertnani Italt Fratri celloraro hatrefeos
autoris manes, apud Ferrariam inftar si-
di alicuius reliquia: colebaotur. Aliorum im-
pium dogma re declararetur , itidem cquum
£ztM PLT1C LV II.
t B.Msri* precibus Chriftus Deminm b*m+
Wegener i it at us mitigatur*
Eatas Domioicus frattum PtauVcstorii,
inftitutor,cu more fno prccatiooiiotcn.
tus mentem aliquando defixiuet in csto, fidit
fablimem in acre. Chriltam Dominant com
admirabiti fplcndore maicftaris & magnitiidi*
nisfnacregali folio confidentem* Erat tlii ia
vnltu hotrenda fcucritas: ira ex oculii enict-
bar, maou tret, vt apparebat, lanceat fibrabat,
quibus orbem Vniuerfumerat inccremptorai.
Cum antem tnuenirctur nemo qni ruroxiiufto
fcoppoaeret:gloiJo(a virgo Mates adoolota
fenibust&ardifliroi amplcxa filfumrogitj«
ominum,qaos fuo (anguine redemifiet.cape-
fuit,neceffitatqnoquepoftulauit, vtoiTainta- recur mifericordia 5 Cnriilo contra infaitas
4a combarerentur . Diabolum hoc iudicium
Ecclefix folum odiffc,ex hiftoria Guidonis eft
Tidere. Diaboltci homints rcliqoiac in ignem
coniedtae ftatira emtcuere , atque diabolorum
poteftatc inacra fupra rogum rerebantur. Po-
pulus iudices in ipGtm atdentem pyram inic-
dffct, ntfi clerus gtoriofamTirgincm Mariano,
hatrefeon omnium interemptricem , in officio
cuius introitus eft: Salue (ancla parens , inuo-
candot diabolorum nequitias exuperaflet, ip*
foque clamare coegiflet : O Guido de Lacba«
nos derendimus tc quantum potuimus &c I w-
caufas iuftifTira^ rindida?in pcrditifliaum gc-
tem mortalium fummatim recenfeote$ fubijeit
amaotiffima filiorum niateri da at fcettain ht.
bere feruos, quorum laborious & indoilnaflt-
gitiofi reuocari poffiocad poenttentiaoi & fi-
m ul cum dido Tt rum que often : altenun Do •
mioicum, Francifcum alteram. Placates eft
maternis precibns Dommusl& ad earn femac-
ciperc fc oftendtc infignc illod par beUatoroo.
Ex D. Anten.Arcbiep..¥l§r.pmr.iCbre*.tit*
H.imp.l.Tbo. Box.imsfUJiin.lib 9«r#.) f.io*
G*iLB*ldff*B. lib. %/ftim. t*txl-
Ex in*
B. Mam Virgo.
<H
BllHMTH LV11I.
EXEMPLVM LX.
f Hirmtnmw iontrmBu* ft B. Mtrimm mi- \ VmgHA imfodimontum in Thorn* Smuhtn
r actios* oruditmr. for B. Virgtnom toQitm.
Ermanni cognomcro Contra&i do&H-
oa co miiabilior foil, quod cam infigni
rniraculo adeptus fie . Ica enim fcriptum cit:
Hone in Sacuia ez oobili Comitc ortum _, ab
income state omnibus mem bus capiu roiffe,
atqae ob cam caufam,nomea illod, quod dixk-
tnos, Coouadti accepifle . Quart cdm mona*
chns fadus eflet, mollis precibus B. Virgincm
xogare inftituit, vc ipfum co morbo liberaret.
Ilia vcro clara luccfc ci vifendam pratbens op*
tioncm obtulic, ? tram i duobns'malct , fanas
ac fieri , fed ?t crat radii, fc indodus perma-
nere , an perfenerare in morbo , & omnibus
fcienrijsinfignis eaaderc. CS aorcm Herman*
fjoSjTt debebat, hoc poftcriuspratutiiTet , ab
eo tempore mirabiles progreflus in omni ge-
nere4rtexaxum facere catpit , adeo vt ncminem
in hit fnperiorem , viz ctiam asqualcm habere
cteder eror,ac nominacim tres lingaas, Latina,
Graecam, Hebraicam, itacallcret, acfiinijs
naras effet. lUtXxM bon.fttt. Rilig.c.fi.
EZIMPLYM LIX.
| C0Btr*8s, & rniotm Anton* for Doif*r*m
intrgri rtftitmuntur.
ILlod certe* molcis bominum mtllibns , qui
3c viderunt 9c adhucviuunt, manifeftifsi-
roam , quod Anconat an. Dom.1470. fa65
a m old* fide dignisaccepimus. Pnella quedam
propter pefsimam quandam neruorum c6tra-
&ionem, a primis incanabilis gradiendo nati-
bns procronbusytebatur. Prauerea bidcllus
Plorcncinus propter pe&oris cbntufione mal-
f os annos loqui nihil potuit. Ambo com D.
Marie, eodem in loco fupplicitcr fccommcn-
daiTcnt, (aniprorfaseuaieront. Qmnipopulo
snnlcis annis noci cram iafirmi , 9c poftea iam
qoatuor continue omni populo tani Par. Cs-
mif. lib.), do Diip. s*f* *©.
Homas Sanchez,, quo tempore folliciti
mftabat apud Prouincialcm de ingredie*-
da Sbcietate, adeo lingua cratimpedita, vt ob
defedum huoc infignem nulla ci fpes daretur
admiflionis. Quamobrem adolcfcens graueni
anum matrorcm concepit, fefeque Cordubam
patxiam fuam con tu lit: ibiqoc moifit B. Virgi-
ncm Domioam noftram , didam Jacri foniis
fummx pictatis ac deuotionis locum, aciicxit
imbi gcnibus copiofo lachfymarum irobre
perfufus, obniac a Deipara petijt , aufcxxi fibi
votorum fuorum obiccm acremoramf lingual
videlicet imDcdimentum • Tanta totem animi
conftantia hoc a pientiflima omnium Matte
petijt , vc fe afiumaret ez loco ill© non abitu-
rum, donee per earn voti compos ficret:nequc
in irritum preccs eiua Cecidcruot • Supplicea
famuli fui preces ezaudiuic Virgo benigna, ab
eoque ita quidem lingua? vinculum abifuiifj tc
^ingreffum eius in focicrarc minimi retardarer.
Ez hoc tempore poft admilrloflem quotica
Cordubam iter equo ve&us ioflitueret, bene-
ficij tanti memor , antequam ad Collegium
diuerterct Gmdam Deiparz Virginia imaginem
in.uifcbat,atque infequentem diem totum ora-
tioni ac deuotioni tribucbat,fummufqueczco
tempore B. Virginis cultor cztitit. Ex lit. H.PT
Lmdon. font* Rt&i. Colltj. Grs»at. Conrm-
bricen. mdB. lerancifc Suartz, d$ mort§ Tho-
rn* Ssnehex, i^Msij 1610.
EXEMPLVM LXL
f CiuUtu Tornacenfis mb obfidiom B. Virgin*
of$ liber *tur.
TOrnaci olim in Ecclefia B.Mari* quam-
plurima raerunc per interceujoncm bea-
ix Virginis fadamiracula.In cateris memoria
digniflimom eft , quod ciuitate obfeffa conti-
git, an. Chriiri 1540. graui obfidione c6pref-
lom eft Tornacum , 6c ad vltimas aoguftias
xeda&um* Eaproptex Clerus populqfque fuis
yixibua
6$6 B. Maria Virgo,
▼iribus dHEdentet lachrymarum imbrc pcxfufi, licis luftrare qoeem : p roindc facer dotea qui
•c precibus-infiftentes, claoes tfbisadxdeai r ^
lactam Deiparae Virgtnis detulerunt, feque ip-
fof , fuarque Ncruias defatfionem pienttifimat
acpotcntiflimae Matri commeodarnot . Sofci-
pit ilia prcccs pro fua in Neruios pietate. No-
de enim infequcnti tantus rimor hbftes inua-
fit , rt fpolij* dimiffis ftrgam dederint omne*:
ficque reddtta rtbi tibertas eft . Hoftes vera
obieiTat ciuitatis fcelcris fat poenas baud din
poft dcderant , peftilenti quodam & ardenti
igne iiirTammati, fed dedu&i ad atdem Deipa-
rae, fubudium *ifibilitcr ab ea receperanr, red-
diii nkniruin priftina* ▼aletudini , pallio yirgi •
bij ettinguenteignes. Ex Arc hint* tcclif. Car
ihed. Tom. an. 1 340.
EnuPivtt LXII.
f M/7#5 #19 *e& Mif/iM eufuifftt addk&m cnltnr'
B. Vbgmiitmori nenpttwt nip tonfijfm.
Bfetri nncetiam poteft incrcdibtlcillod
j. miracutum, quod mediacrice B. Virgin*
in Valacbias campo quodam obferuatum eft,
poft croetam ad modem pugoam inter Dcam
$ Mcrcbeneodem gencrenatos, aedcyala-
Chic dominato contendentes Prmcipes . Ver-
ba aucorit afcribimns. Secundo, inquit, tettio-
qne anno, cum pier i que in eon cam pom def-
cendiflent, *bi patratam ftragem fniffe memo.
fat , editiffimumque cadaucrum aceroum fpe-
oHrent , cmiffam ioter offa vocem fnbinde
txaudioere, triftifstma lefu Chrifti Saluatoris,
& D. Maria; Virginia nomiaatefonantenrAd
miratio fimul 5c pauor bos incefsit. Cum ad
verba fubticuiffent ,\ eadem paulo poft , quafi
difficulter exprefla, accepere. Dom rocem in-
ter offa difquircrenr , porteoti defiderio fuc-
cenfi loqoaz inter cadaoera caput inucniunt;
Quod ?bi homines fie adefTe agnouit . Quid
•am; inquit, ftupidi hie ftatis viri> Cbriftianus1
egofum, 6c Magna? MatfrD Mariae Tem-
per addidus, tnespiatus.inco^feiTufque in hoc
bcllo occubui Magna Oca, in cuius tutela rita
degi. me aiterni fupplicij reum effe n6 patitur.
Hie me adhuc linguae compotem feruauit , vt
& dclida rateri, & animam bcris rite Apofto-
contefliooem exaadiac,fc me etpiatum reddat
acceifice, qusfo. Rogatus, quo tamum bene-
ficium^ Dea prom eruifler^refpoodu: pccuiii-
re fibi id in viiu fiiiffe, noroeu, fe frpceot
quotannit in wit* fua reoerldifsimecelebrafle,
religiofifiimirqueieiunris ea panedofltaiaift
aqua decorafle: facris ruHTc quam ftudiofifsime
opcracum: illi tantum numini coodaftoimi
▼ires dedicate. Accerfito e pago proximo
dcerdote,conrcfsjonem rite traofegit^impe-
txata eitoru omoitim remifsione , acceptaqae
nouifsima Iuftratione.id dcfbndi capotrcpen-
te eonticuitt perpetuoque quieoit. JEjt Bnfin.
r*rumVnz*ru% dtcmdi j.W.j. Tttf.Tkjr.it
Ucis ififtjlispsr.l. cap. 14.
BXEMPLVM LXIIL
t C*mp$t*tfT9t X. MtrUm impil frtftinit*
U$ +nm turn hofiitt gr*mte^fuJH*»t*r.
VmCxfaiMaurukuimperarer, Cbri»
ftiani qoidam n fir in caopoba tioffltt
c6jporabantf U lepidi fcilicct, effe ooo pomat,
biu inter compoundn ter comiirijf 10 Marian
iadts impure cecurent. Enverdtibicquania
Mariana caubi findiccm Deum,qm prxopoo*
huius concerrationis nerariat autnoteti^De
▼ous quidem faluus eaaferit.pocenter tmpo'ti
proftraart,oppteflit, delenit, redaqne ad iofe-
ros mi6t perpetuo eicrociaodos. Hofpcsaoe
ft dominus acdiu , in quibus blafpjicmi conoc-
neranr,ab hac diuina punitionevuemaofrim-
munis , pracfertim quod is cooniueatiapotiot
quam, u cacceri, ex deftinata malidadeli^'.
let. Cui non multo poft, node doimicnti Dei
mater aftare vifa eft, ilHqoein menwriateoo*
cauit,quod blaipbemosiltosconuiuas. ia^f
jtdibus indignd toleraffet.Tu aile mifcrfoppl^
till efTe,¥eniaque delidi peterer & w tarn citd
morte mukaretur fed rt tern pus ipfi paoiictia
deiinquererurorare. Virgo da toraro feboceit
neque in pr^sf tia ipsfi ita morte pomas luittna
promittere : vimine autem quod mana geftare
videbatur, genua eiu« circum circa ▼clot aatii
circumfctibcre. Id rbifadum facta virgo qui-
dem aon apparuit ampiius^ fed tile fbmoo dif-
coflbi
B.Maria
'ctiflb,mtm!>ra eaqux viminc notata fucranr,
areliquocorporedifruptaftatim fnuenit, &
jcccDtcra ind* (anguinem (en fie profluere.Igi*
ttr in publicum produdus mifer.rVdo & n»i-
fcrando habitu corporis non minus quam
orisfuitelbrnonjo vcritatem pubhec confir-
mauic,hocquc iuftum Dei iudicium omnibus
prornUJgauit. Nicej>bMli>i$J>ijt. ZccU*p.}}.
Virgo.
y
«/7
Ex*~U9 LVU IX V.
ExikPLvu LXiy.
Gait/Ms fnitous ohfuus in Diip.Vtrgimm bUf-
pbmitsfsmel & itirum mhnitui
gramterpunitur^ ...
HVic plane congruit quod Hcliopoli,
qua* Ph^nicis eft ciuitas,accidit. In hac
Mimas cjuidam erac, Gaianus nomine, qui in
chcatro fanclam Dcigcnitricem blafphemas,
popalo blatphemiac Tpe&aculum pratbebat.
Apparuit autemilliS. Deigcnitrix, dicens;
Quid cibi male feci, qui coram tanu rnulti-
tadine mihi detrahis, & blafphemas me/ I lie
tcto furgens non foliim non fe corrcxit, ve%
rnm etiamplus blafphemabac . Rurfus autcm
apparuit ei&nftaDei genitrix corripiens cuv
ac dicens : Noli qua?fo, noli ita latdere am-
/nam tuam . Ille vcro rurfum detenus illam
blafphemabac. Vndeipfatertio eidem appa-
rent, eadem repctebat.Cum autem fe ille non
corrigerec, fed plus quoque blafphecoijs adij-
ceret, meridie dormknri Xxbi appaniit, nihil*
que dicens , digito Wo fignauit eius manus
* pedes - Euigilans autenv inucnit fe rrunca-
rura roanibus & pedibus . Atque itainfelix vc
truncus, dcinutilis iacens , confitebacur om-
nibus .cuius rci gratia &<quomodo hocpaf-
fas eflet , vtiquc propter blalphemias fuas
demeneer cruciacus fuifler • Mo/csu 'Euirdtut
€apit 40.Pr*s.#irit. tetr.C/wifMb.yde Dtip.
cap.iQ.
ftorrendm interituibUfphtmi pctentitm $**-
tiJpmA Virgiiw M*rUifrtdcntU,
Vidam ad tucpern jocmcubinaaufi la •
dam fceminam pdlexcrat , quam cum
aliquando ad inrauftum toxwn vi szninifq«c
compuliflct , prouecta no&c caelum comtru
concurs, ircmifccrc terra, denlafque inter tc-
nebras micare ignes, & per lencftrarum rimas
effundi, vt feruest oculos aaknoiTque aduitc-
xorum.Caditintertafcifcis nubibuslaxgifliHU
imbcr cum grandi gran dine crcpirantc &pcf
tectum . Hie mulicx (ubito pauore correpra*
Yirgo, inquit.Mariafcropcoijtucrcme^ob-
lecro. At vir ferox & iinpius mediam coplc-
xus;tace,li Yi«»ftttlrafciLicetauxtlium vllum
ferrc poteft Maria; abfciditextre mam yocem
fulmen fubirum, quod intonuitf4c adhac lo-
qucntcm aucflitab ample* u mulitrcul*,qua-
tuorquc act quiocjuc. jmuTus eiecic extra te-
ctum, Ac flamma cbrnpic arida nutrimenta;
furgitmulierperterrita, mifcrum inclamatv
excttat9perceUic> nempe metu exanifDatulbt
fionexanimtmpntabat* Trabit digitos fe*
dum., cornmnt pedes ipfi > diuelluntur , co-
nantem domo egredi Sc monpum extrabere*
impediebar ignis introrfum repellent Ad ex-
trtmusn vociferata horrcudum conduit vki*
no$,dcaseriprocrailo infbxmi cadauere, re-
periunt homtnem , inirum didu tiante ore,
fine v His dcntibus,fine linguaiomniapr^tcrea
•membra icatfoluta,& fluxa, vr vel leuiter con-
tteclata, manum fequerentur . Hie finis ira-
puti tnpudicique hominis ruit : ax mulier
alieno modo cdo£U , quamquam extra peri*
culum , non extra meaun , cum vnde qua •
dtagintamilliapaffuum conrcctffet, ad no-
ftrum cemplum fe contulit cau(a melioris W-
tx inftitucnd» tx AnnJr.Xontij 411.1588.4*
Kebm Coll, Puttn.in Vrcu'm P$r**OA IcBonifc
Ub.j.bift* Virginal J*p~i*
Ooao
Exaift-
/
l;S
Exiuflvm LXV1.
t *#«/« frinfouu B.Vtrpni HsIUnfi m*ri*m
inferri> iffimitpwrnsm incut rit.
A
Noo Dom 1 580. cum Oliuerius Tem
pclius Hallks obfideret.eras inter mili-
tes quidaro Ioanncs Zuichius , qui ia&abat
palam fc fui$ manjbus Hallcnfi muliercul as
(Dei parentem intelligebat ) nafum abfeiflu-
itim.SeJ ha?cmoxprocuratgrandeplombea
cxcutTaicurr* illiipfi nafum auferri. Paenam
habuit<6tirrifum inter ipfos commilitones
perpctunm meruit, qui identidera hominem
ad nafum recipiendum Hallas mittebant./*
8m Lipfiut U MiraculU D.Vtr£.H*lU»* tr$f$
MrmxiUMmc*7umm-iito.
MARTY*.
ExiUPtTM I.
m
Martyr tfft&w Hertmnigtldut imjfm patris re-
gis Arrimm quantk tmratutitcorujitmt*
^
NVper Hermtnigildns LiuigiWi Regit
V Vifigothorum filius ab Arriana hejrefi
ad Catholicf fid era viro reuerediffimo Lean-
ixo Hifpalitaijo Epifcopo dudfi mihi in ami-
citi/s familiaritcr iun&o prxdicante c&ierfus
cft.Qoe pater Arrianus vt ad cadem hxrefim
redirct,5c prcmijs fuadere,& minis terrere co
ctatns eftXamqucille conftatiflimerefponde-
ret, nunquam £e veram fidepofle relinqucre,
qua femel aenouiflet, iratus pater eu priuautt
regno rcbutque omnibus expoIianit.Cumque
aecfic virtute' mentis iliius emolhre valuiHer,
in arfta ilia cutlodi a concludes, collu maauf-
que ill ins faro.religauit. Gorpit itaq$ Hcrrai-
jugildus rex iuuenis terrenu' regnu decides,
fcTom defiderio ecele fte quacrf s in cihei/s ia-
cere, Tinculatus omnipotenti Deo ad confer*
tandum fepreccs efFun'err: tantoquefubli-
mius gloria tranfeuntirmudi defpicere quatj-
to A teligatus agnoucrat nihil fuKTc.quod po*
tcrat aufcrri. Superueniente autem pafchalis
fejtiujtatudKjinte'pcft{ noftis filetxo ad cum*
Martyr!
pcrfidui pner Arriannm Epifeopfi mifit,vtei
eiiis manu facrilcgx confecrationis comuoio-
hem fufciperet, atque per hoc adp;rfrts gratia
redire mereretur Sed vir Deodeditui Arriaoo
Epifcopo venicttcxprobrauit vt dcbtrit,eiof.
que i fe perfidia dignis increpationiboi repn-
lit,quiaet£ cxterius iacebat ligatus,apod te in
magno mentis culmine ftabat fecuru* . Atfc
itaque reucrfo Epifcopo Arrianus pater iff.
fremuit,ftatimqucfuos apparitores miGt,qoj
coftanriulmura conreflbre' Dcx,vbiiacefeatoc.
ciderent>quod fc factum eft. Nam moirtin-
greulfunt ficurim cerebro iliius iufigeotes,
▼icam corporis abftulcrunt; hoc quidem ra-
lenrea in co peri mere, quod ipfc quoquc qui
peremptus eft in feconfti tcrat dcfpcxiflc.Sci
pro oftendenda vera eius gloria, fuperaa quo-
que Q on defuere miracula- Namcoepitiooo-
tfcurno filentio pfalmodia? cantos ad corpm
eiufdem regis & martyris audiri .-aqoeidco
• veracitcr regis, qui a martyris. Quidam erias
ferunt, quod ille no&urno tempore accai£e
lampades appareban^. Vudc ra&um eft, vt cot*
pus eius tanquam manyris i cundis fidclibus
TCperari debuiflet. Pater vero perfidos & pat*
ricida,commotus paenitentia hoc fecuTe coo-
doluit, nee uroen rfque ad ebtinendam (aru-
tem pertimuit. Nam qux vetaeflctcatfeolia
fides agnouit> led gentis fuat timoreperteni*
tus,ad banc peraemrenoa meruit. Qm obot-
u xgritudine adextrema perdudus eft, k
Leandro Epifcopo 9 quern prius Tchenenttr
afflixerat. Richaredam rcgem filium,qccmin
fuahxrefi telinquebat, commendare curaait>
rt in ipfo quoquc taliafaccret, qualiainfra*
tre iliius fists exhortationibus ante fedffet'
Qua videlicet commendatiorje expte > <Jc-
functus eft rex.Pofthuins mort6 Ricfiaredos
rexnon patremperfidum , fed fratrem noarrf-
rem fecutus ab Arrianar hxreieos pratntate
conuer&s cft,totamqoe VVitigothonim eeo*
rem iraperduxit ad veram fidem , TtnnTluo
fuo regno militare pcrmitieret, qu i regno Dei
hoftisexiftere per basretieam perfidiam noo
timeret . Nee mirum quod vera: fidei prcdia-
torrac^tuseft, auifratcreft martyris. Grip**
fj»4i*/Mjp-$i'/.j.
V
EXSMFLJTM II.
OrttUmbm infifttntilut dnobm frstritits,
vsdit Mac trim tunqumm fltmmmm ignk
Martyr. 6)9
ximomibi, nonvtneruntadmc. Nam nee
alicubi abierunt,nifi folumin4Lcclcfiam,cuai
. fileuo accipcre pbfationem. Ieitur ergo ©rani
^Dominant ieiusjans tiu bebaomada , vtde-
monftrarec mibi operatioacmipforura. Sur*
gens autem poft ilJam (cptimanam , abij ad
t*0r* vuhisfupr* *d Dium in etlum vfyn* eos, vt vidercm quomodo agetcnt: 3c cu put
tfcttuUr*. (arem,aperuerunt mibi,& falataucrunt taceo-
tes;farieiifq,orationem,(cdi. Innoic autem site
maior minori vt egrederecur : Ipfe vcro fedic
facereple&am, nihil loquens: 8c circa horant
nonam fignificauit percutiens > 8c venic i]le
minor , & fecit modicam co&uram pulmen -
ti,appofuit vcro 8c menfam , iraiuente et ill*
maiore. 8c pofiiit fupcr canities paximaces,&
ftctit tacens.Ego autcm dhi.'Surgite mandu-
cemus. Erfurgentes manducauimus . Atculte
vcro lagunculam , 8c bibimus . Cam autem ^
factum c(Tct vefpere , dkuot mihi vadia bine? '
_ Refpondi: Non , fed bic dormiata . Pofue-
iumos maneie. Eg* autcm cum vidifTem cos aunt creo mibi mattaro in parte , 8c fibi in
DIccbaz Abbas Vindemius, quia narraq it
abbas Macarins , dicens : Scdente me
afiqaando in Scythi , defcenderunt duo ado-
lefcencts peregrini , vnus quid cm coram in*
cipicbat mitterc.barbas, alius veto no adhuc,
& venerunt ad me, diccntei: Ybi eft cella ab-
batis Macarij ? Ego autem dixi eis: Quid cum
vultis } nefponderunt : Audiences de eo veni-
mus viderc cum . Dixie ergo eis .* Egofum.
Qui pecoitenriam agentes dixerunt: Hie vo.
ddicacos , 8c auali in diuitijs nutritos , dixi
cit; Nonpoteftishicfedcre Dicitille maior:
Si non poihunnshic (ederc, pergemus alibi.
Dixi ergo apod animnm mcum ? Vt quid eos
exacerbando perfequor, 8c fcandalizanturfla*
boripfefacict, vt a fcmetrofis recedanr.Tunc
dixieis .* Ventte,facite vobis cellas.ft poteftis,
Bfcpniti Oftende nobis tantummodo,& fa-
ckrmis . Dedi autem eifecurim , 8c fportara
alio angulo a parte . Tulerunt etiam cingula
fua, & lemicsnob'a , & pofuerunr fe dorraire
Itmul fupcr mattam ante me. Cumqucfcre-
clinaucnt, oraui ad Dcum , vt mibireuelaret
operarionem ipfoium , 8c apcrtum eft tectum
cellutx, 8c fafta eft Inx^tanquam per diera.Ipfi
rcro non confpipiebant lumen iuud.Cum vc-
ro puta rent, quia ceo dor mircm, tctigit illc
maior minorem in Iftfl^furrcicrun^atque
plefiam panibus,* fal. Oftendi etiam eis 4a- . cimcrunt (e. Expanded tes quoque manus in
Nrampetramvdkens: Exeidite hinc,4c addtKi- ccelum, ft etc runt cum (ilentio . Ego quidem
tc vobisligna depalude: 8c cum impofuemis
ttdura,fcneteincodcm loco. Ego autem pa-
tabam quod fugerent propter laborem. At illi
imerroganerunt me.* Quid opera murhicfDi-
xieis: Plexftas de palmis.Et fumens folia pal-
marumde paludc; oftendi eis initium ple6txv
*-& qoomodo confuere deberent . Quibqs
etiam dixi. Facite fponas, 8c date cuftoJibus
Ecclefia^.ft ipfi afferent Tobis panes. Poft base
reccIGabeis Ipfi autcm patientcr omnia que,-
cunquc eis dixi recetue, &c non venerut ad me
per tresannos. Suftinui autem & ego cert-n-
do cum animo meo die ens:Putas quae eft ope
rario corum , quia non vencrunt interrogare
me dc cogitationibus fuisf Qui enim de fon-
ginquo funt, vcnciunt ad mc.-Ifti vcro dc pro •
yidebam eos, ipfi vcro non me videbant Eg**
vidi demones ficut mufcas venientes fupcr
ilium minorem, 5c all) quidem vencrunt , vt*
federcnt fupcr os eius , alij vcro fupcr oculos
cins. Et vidi angel um Domini babentem Ra-
dium ignis circumuallantem cum, atqucinfc-
dantc ab eo da? moncs . Illi vcro maiori non
poteratappropinquare . Circa mane vcro re-
el inaue rut ft , 8c egoteci>mequafi euigilare,
8c ipfi fecerut fimiuter . Dixit autc iile maior
bunc (crmonc tatura:Vis dicamus duodecim
pfalmos? 8c dixietia. Et pfallcbant duodecim
pfalmos & fenos verfus, 8c vnum alleluia . Illi
vcro minori pcrvnuqueq*, versu exibarfacula
ignis deorcipfius,& afcendebat in. caelum. Si»
mil iter ante 8c illc maior,cu apcriebat os fufi
' Qooo z, . pfallcn*
V
teo Majxytv
pfelieV, canqnim funiculus ignis «fe ore ipfius air Agn'coIao:Dignc hoe nomen tfbi impbfiv
egrediebatur, 8c pcttingebat fri ccbl&VEt dixi' torn cit , agreiiis enim blandicor es , Sandu*
inodicu ex amnio, ficuc & iJli opus Dei.ExiEs autem Qmrioo aitadfocios:$e,pepaQcinraU
autem mane dm. -Orate pro mclpti veto (a- , xos infugam c6ucrtinius,nunc veto cits Tunc
tisfecerunc mihr taccnd6: Jc cognoul,quia il- qui nos impugnapt, Sathana^, dux Lyfias, &
Ic maior perfc&us eit .■ ilium vero minorcm- prarfes Agricolaus,& hitres vnura funtAbfit
Jmpugnabat adhuc ihimicus. Pod paucos an- auccm vc hie vnu? quadraginta vincat • luffi
tern dies dormiuit Hie riiaior fratcr ,- & tertian futtt deinde lapidibus c$di >ted raimltri icuao*
die* ille minor . Et cum> aliqui pacrum at! ab- ces lapides akerucrum ie cxdebant . Exardcf-
bartm Maearinm aduenrrcnr ,' duccbac cos in ecus autcm dux LyGas* & toll ens lapidera, rr
cellar i pforum,dkens: Venice, & videfe mar- ( alique fan&orum percutcret, in facjemowfi-
■ tyrium ho rum prcrcgrinorum. Ex Itb. DoB. dis adduxit Japidcm , & comminuk raciem
eiu's. Stacil>usfau<flis antcfacicmpr-Efidisap-
paruit ei diabolus tenens,dexrer» gladium^-
, mdra draconem, qui diccbatin aure praefidis^
Meuses.Erat autcm in Scbafte ilaguttmhr
JXoyfis abbas qui gtadium fumf fit* jaun&mm
fintenriam Domimgladio volmit interin.
2*tY0m num.)*
ExiHPtfM II f.
bens aquam mult am, quod tunc vcncmcocci
frigidum erat tempore byemis • Pofiufuot
fancliin medio nudi ad vefpcrum.pofironicfl
autcm & balneum iuxta ftagnu^vtiiquis Tel-
ler refipifecre, fugcrctad balneum Et ibi po-
fitisutcudodes milices-,^ clauieularius-Virot
autcm ex illis xl,puu^laiumiseff<#u$,refogi*
C Edenti&uff aliqoandb fratribns apud ab-
•^batem Moyfcn, dixiteis.* Ecce barbari bo*
die in S cythi veuicnt i fa r >i tc\ Be fugite. D re ur
ci iJli: Etru non fugies abba? l!fc autem dixie
eis: Ego per tot annos expe&o diem iftum , v t ad balneum , qufmox vr atugit cai«em , b
impleatur iermo Domini met Iefu Cbrifti di- foIutu$ eft.Quod videntc* aUj.dixcrmtf quaft
ccntis< Omne? qui accipiunt gjadium, gladio ?no ore/ Ne in fluminibus iraXcarit Doouoc-
peri bunt. At ill! di xerttat'ei Neque nos ftigic- Glauicolarius a»;em vigilans>& aufaiitts.cf *
mus, fed &ctim* moriemur. Et ille dixit cis: tcris cuftodibus dormicnpibus , viditdc c/rfo
Ego eaukm non babep , fed vnufquifque vc -' defcendentes coronas origin ta nouca>ixj#*
dram videat'quomodo fed cat. Eram autcm gefacier* cudodes proiecic yeftiiaciK**ittfr%
ibidem fe^t€ fratref'bitttf^o. Ecdiciceis:Ecce cies illorum.&exiliuunudi^sinftafooa1^*
barbari appropinqu^ueront ianuae ftatim in- lnans:Et ego Chriftiauus fum. Vrctutaotcni
trantes barbari oeeiderunt cosrVnus autem ex Sat ha pas r & cransfigurans & in viromiig^*
ci* timofrcarnalr perrerntus fueit,*: abfeon-
dirfe poftpie^asdc palhia? cV vidit feprem co-
ft>na*de&endehtes , 8c coronantes Abbatcm
Moyfeo, &fex fratrcsquicum co imcrfccli
funt. //war i.^ ids charitatt.
Bxivpitk IV.
•;5.
JMMrtynt quadraginta pulcbro fr gloriofo mar-
tyrriocctteffes toronam mtrutre.
manibus . d i ci? in cofpe&u omniom : \z b^>
vidus fum ab iftis , & fa&us su riiicultts °o* *
nibus , quia non habui vnanirots ajuii^os
Vnius auce mater perdurabat cum ipib> &iU*
Alius ceteris erac iunior^uae ti races pro fcbo
iemper coufortabat cam , cilia* nomracrat
MelithonJuflum eft igttur omniu crura coo -
fringi, & fimoi omnesp rxter iUum iuncnem
animas reddiderunr « quorum- corpora- »«•
(unt corabyri . Iunior autcm rclidus eft ad
oraflurninis^quem mater fufcipiens io bom<«
ros porrabatpoftc^rcro^Qujdu portarccor,
Ia;tus cmifit ipiritum,cuiitf corpus maeer pro-
SVb BiciniopafGfunr,yij.-Idus Martijapud
-Sebaden Armenise minoris > milites qua-
dragii)ta» fub* Agncolao prarfide , quorum fecit fuper (an&os, dc omocs combuftitunt.
pr«cigyi crant: Qni rlon, & Candidus, Qui Quorum cineres iadatifunt in amnc, fed in
Martyr;
fcwp**cipiti & radofb reflircrunt, & con
gregati funt,& nihil coram imminuit fluuius.
Poitcresdics reuelacifunt Epifcopo. ciuitatis
ab jpfi fan&is.Qui conuocans clerurn,& po-
pulum.perretitiliuc, fc vidcrunt reliquiasin
aqna fulgetes tanquam luminaria.fuper quas ' eafub barbara domination* , ft, ordinirione
aqua decurrcbac.il larum nil fecum trahens, & Pocificis reparati.Coepitenimillc vir Dei per
661
fit, cuiuf tnt cltmtr intolerabilis , qui nulla
podct rationcfcdari.Ordinato itaqueJ&pifco*
po Eugenio ?iro Cm do, Deo quoqj accepts,
fublimis nata eft lactitta, & gaudiucomulatu
eft E'cclefi* Dci,eiultansmultitudo Catholi-
ft quid alicubi relidunrfuerat , a fplcndore
demonftrabatur. IftiomncTmartyres raihtes
fuerunt nacione Gappadoce? . Vwnt fpccuh
ExiMPtVM V.
Codiftu mirctdis intuitu , ausnts suidil&t*
msrtyrei tribuUtion$s huitu tempo-
re txpttierunt.
LEgttur in vita S .Eugcnij Carthaginenfi*
Epifcopi, quod in Africa rex Genfericus
obijt circa annum Domini cccclixiij. Qau
quidem fuit res VVandaloru U Canhaginen •
(cm cu cora Africa dolose*, occupauerar. Quo
mortuo fgcccult Honoricus filius eius annis
conuerfarione bonam venerabilis & rcuercn-
dus haberi,his eciam qui fori* crant,& icacfle
omnibus grams, vt fi fas efTer artima foam pro
eodem ponere vniuerfbs dele&aret: fedcura
fama eius cflct vbique Celebris acq* manifefta,
cocperunt exinde Arrianorum Epifcopi inui-
dia graui rorqueri,quotidianiseum catumnijs
infcctantcs,quid plura/ Suggcrunt rcgi de il-
lo,qui prxecpit vc fupcr foum neqnaquam ie~
dcret thro num. nee ad Dei populum verburrr
faccretconfoctum,. Deindequoque mares &
foeminas in habit u barbaro incedcntes,in Ec-
clcfia confpicere prohibcrct.Ille ante refpon-
djcvcdecuic: Domus Dei omnibus patecin-
rrances nullus potefr repel lere • Et'-maxime1,
quia ingens erat multitude noftroru Catho-
oclo. Snb hocbeatus Eugcnius, cum omni licorum in habicu illorum incedenrium , ob'
clerb Carthagincu* contra Arrianam harrefim boc quod domui regiae ferukbanr . Ac vbi ab4
pro Chrifto fortitcr agonizac.Hic quide Ho-
noricus in primordio regni (vc habit fubcili-
ras Barbarommj) carpi t mitius 8c modcratius
agere, 8c maxirae circa religione Ghri&Una.
Er vt fcrcligiofum oftenderetfolicitus requi-
rebar he.reticos Manichxos.ex quibus multos
inccndit,& varijs modisperdtdit,& praecipue
presbyteros , & diaconos Arrianx hserefeosr
Deftinaoitauterncdidum per notarium fuum,
quod public* legeretur , iubens-vt iuxta pcti-
rionem Zenonis Impcracoris , Ecclefia Car*
thaginenfis rcligioms Cux proprium habere t
Epifcopum, quae iam per vigintiquatuoran-
nos tali ornamento fucrat deftituta. Quod
damedi6him oobis prsefentibus Ecclefiselc-
_. , . . * I-** «i
ho mine Dei ulecefponfum accepit> ftatuit in-
portis Ecclcfiae collocari tortores Qui vide*
tes fee mi nam > vel virum in fpecic fuar gentis
incedeniem, il:ico palis minoribus deratis ia-
<ftis in capice; crinibufquc in citdem colloca-
ris vehemetius ftringentesflmul cum capillif
omnem pclliculam capitis auferebac.Nonulli
dum hoceis fierer- , ftacim oculos amifcnintv
alijipfo dolore defundi font. Multeres vcro1
poft banc pcenam capiribus pelle nudatis pr^
cone przeunte per platcas ciuicatis ad often*
fionem duccbantur, fedipfxboc (ibi lucrum
maximum computabant, Nee fcimus tuc ali-
qucm eorum eriam pecnis vrgentibus a redo'
itmere declinafTe. At vbi ifto modo fidei firmi*
geretor,gcmcre coepimus>eo!quod mediatibus^ tatem infringe re non valuic, ilium cogkar, vc
dolis roalorum efletfutura perfecutio pr^pa- noftras-religionis homines in aula eius confti-
xata, 8c ita legam refpodimus: Si itaeft inter* cnti.neque annonas i nequc ftip^diafoiita po-
poficishis conditionibus periculofis,Ecclefia tircntur. Addidit quoq; &laboribnseos con-"
non vult habere Epifcopft/ gubernet ea Chri* terete rufticanis, & dirigit viros ingenuos, Be
fins, qui (emperdignaws eft gubcrnare. Qua admodum delicatosad campu Vticenfem.vt*
fuggeltionem legatus accipere neglexit, h* fobardentis folis incendio cefpttes meffium
naul& populusjtuc Ytfiexec}qu&fi ignis ciar- defecaicot. Vbi omnes en gaudio pergecesjn/
Oooo } Doaiiao1
662 Martyr.
Domino Ixtabantor » in quorum contubernio prarum Iterum alius vidit area triticca ?cn.
'jjuidam fuit aridam habcns mamim, qua per
aunos quamplurimosnullu ei prscftiterat ob-
iequium. Qui cum vcracitcx excuiarer fc ope
rari non poile, ma^is violeoter iuflus eft per*
gerc.Sed rbiad locum reutum eft, Ac prefer*
xim pro eo orando ingemuerunt omnes, pic-
ute diuiua ilia irida incolumis confefloris
teftitutaeft manus.Huc um Honorici perfc-J
cutio doloris acparruritionis noftre. fumpfit
inicium Ipfe autem, qui fefc iam dudu omni-
bus beni oftendcr x , deficient poft obitu fuii
filijs (quod non conrigit) rcgnum ftatucre.
Theodoricufratre', filiotquc eius. Guurinifq;
fratris nihi|o minus alios crude! iter caepit in*
fequi.Qupru nullum dimittcret, niGcis mors
dcfidcrijTui Toluncacem auferrct . Ex lib. i.
Viftoris Vticenfis d$ VV<mdqlUm ferfecutitm*
Eximplyu VI*
Dt perfecMtitmbat immsnijpmis Cbriftisnf
rum torumqu$ conBsnti*.
AMputatisigitur in brcui omnibus ,quos
timebat,& folidans fibi fvt putabat) re-
gnu m quod breuefiimt>&caoucum, ex parte
odiofus atque fecurus 'f niuerla tela furocis
in iperfceutiones Ecclefi* C^tholicac rugiens
ficutleo conuertit. Anteperfccutionis tamen
tempeftate* multis prjeeuntibus vifionibus &
tfgms.imminens demonftratu fucrat malum.
Nam fetme ante biennium quam ficrcx , vidit
quidam Faufti Ecclefiam folitoin ornatufui-
gentem,& dum tc,taretur candorctanti rulgo-
ris.cercis quoquc fulgentibus, pall ijquc vela-
mento ac lampadibus rutilante, fubitc^aitjlu-
minis illius cocupifcibilis citinclus eft fulgor
ac tcnebris fuccedentibus aducrfarius naribus
natuscft fetor, & omnis ilia atbatorum rurba
cxpdlctibus quibufda iEtbiopibus minata eft
fbras,ob hpc lamctanduni,quod cam in clari-
tatepriftina ncquaquam vidtrititeru reditu*
tarn. Nam vifionciftam nobis prefcntibusfan*
do rctulit Eugcnio. Vidit Sc quid S presbyter
iftam Faufti Bafiiicam refcrta turba iniiumc-
cabilium populorum.Sc poft pauiulu euacuata
. & rcplctam iruiltitudincporconunarqueca*
tilationiparatam » granis vcntilatoris indicia
necdum apalea(eparatis,&duiBgens mail*
cofufie magnitudiucm mirarerar» fubico ecce
turbo veniens tempeftatis foniaago flam c«x-
Sitaduentum fuum (urgetc puluere demon-
rare- Cuius impetu paleailla omois oraoi-
norolauit, remaurntibus gran is . Poftboc
▼euit quidam procerus fplcndido vultu, habi-
tuque nicido fulgens , & coc pit gram vacua,*
macilcnta, atque firailagini reproba pur-
gando proj jcerc. Qua; diu cxamiuaus m mi-
gnitudinem illius malTx licet prob*t2 ad
accruum tamen pcrduxit cxiguura Quid yI-
tra?Cen(et primo tvtannus mflioni tcmbili,
vt nemo in eius pafaciomilitaret, nccjacpu.
blicasagetct agones, nififc Arrianufcciflct.
Quorum ingcut numerus nc fidena perdercc,
rigore. inui&o militiam cemporalcmabie&t,
Jiuos poftea domibus proie&os , omniqae
ubftantiaexpoliatos,in infulis Sicilia&Sax-
dinia relegauit , quod etiam ftatucre per to*
um Africam feftinauit,Tt noftrorum Epito-
porum derun&orum fifci fibi fobftathmTcn*
dicaffet . Qui autem defunfto fuccedcrcpo-
tcrat, non ante ordinarctur , nifi fifcorcpli
quingentos lolidos obculiflet. Sedhoc xdifi-
cium vnde conftruere nifus eft diabolti, (la-
tim illifd deftruere dignatus eft Chriftus-Sog*
gerunt ei domeftici lui dic€tes: Si iftud ferua-
uerit pratceptio ▼eftra;noftrtEpifcopiin p»;
tibus Tbracix , & alijs regionibus cooftitoti
peiora incipient pad. Prffcepitdeinde (icras
Tirgincs congrcgari, dirigens VVadaloscum
fu« gentis ooftetricibus ad iofpicicDdumSc
contrcdrandum contra eius verccundiz & p>
doris, vbi nee matres aderanr,nec aliquata*
tholica raatronarum , aliter crucianresgnai
fufpendio, atque ing6tiap6dcrapedibus col*
ligantcs, laminas quoquc fcrri igoitas.dorfo
ventri mammillis , fcMatcribus apponcbaot.
Quibus inter fupplicia dicebatur:Diciteqoo4
EpTfcopi yobitcu concumbut, & clerici vcftn,
quarum acerbi rate pee n arum plurimasfciroLS
tunc eatincras. Alisr qu« remanleront.cotibos
arefircribas,faa? font corn*. Nitebator emm
felnitam inuenire, per cuius ad itam pnbbcam
/ ftciit fecit) fa wret Dcrfecutlonem • Et ita u'
cicos
(ficut fecit) factretpcrfccutionem
Mtttyf. 66}
ciens onllo nodo inoeftigtre potait,ffiioao- rehtptisadonU , tutetamat 2 eenfeffone fl-
&■
do Chriftx Ecclcfiam macularct . ibtJL
Exiupltu VII-
Vibus autem profequar fluminibns la-
i chrymaru quando Epifcopos, presbyte-
to$i diaconos,ft aha Ecclefiac mtbra (id eft)
quatuot miHa nongentos, feptuaginca (ex ad
ewliura crcmideftinauit, in quibus crane po-
dagri quam plurimi, aiij per artarcmannolam
famine tfporali priuari. In quorum numero
exat beatus Felix Abirritanus Epifcopusha-
bens jam in Epifcopatu xliiij. annos Qui pa
— — ■■"*— n ■m.a^^P^^^ aM A**. ,*m«. JT.aa *k_ .*>. _ affT ■ ■afc* *_ — -■*■ a«m*«l« *m *««■«-* .aft*
dci reuocare.Nullum tamen tone blandimcn<
iam vicerunt.nee carnalis pietas aliqu€ incli-
nauit ad terrain. Nam quaeda cue quae fecerac
anusbreuiter deledat refcrre . Dum enim iter
ageremus com Dei eiercihi comitates, ft for*
te magis nocHibtts promouimus propter folis
ardorem confpicimus mulierculam facculum
ft alia ▼eftimenta portanrem.manu infantuli
mora tenentem, atque his fermonibus cordo-
lantem . Curre, Domine mi, vides vniiierToa
fandtos quomodo pergunt , fcfiinant hilaret
ad coronam . Quam nos cum iocreparemut,'
quod importuna videretur.aut riris pro feiu
iungi,aut exercitai Chrifti fociari, retpondit?
Bcnedicite,bencdicite,ft orate pro me,ft ifto
ralyfi roorbo percufl'us nee fenticbat quicqua, nepotc paruulomco,cum quo ad exilium per*
nee penicus loquebatur. De quo nos maxime go,ne inueniat cum folum inimicus, & a via
cogitamcs,quod non peflet iumento pprtari, yen talis reuocei ad mortem . Ad base virba
fuggeffimus, vt afnis rex peteretur t vtlaltem repltfti lachry mis nihil dicere valuimus.nifi vt
cum propere morirurum . Carthagini effc iuf- fieset voluntas Dei . Se& vbi aduerferius qui
£fletsquod ad exilium nulla ratione poflct ad* iam forte dicebat , patiar fpolia, replebo am -
ducuCui ita fcxtor ryranous cum furore dixif- mam meam>interficiam gladio meo,domina-
fc. SianimaHfederenopoteftiungSrurboucs L'- " :.—-.«*.»•. —
indomiti.qni eumcolligatumfiinibus trahen-
do perducat vbi ego praccepi Quern ex tranf-
uerfo fiiper burdonca vincrum, quafi quenda
lignjtruncumtocosrinere portabaraus.Con-
gregantur vniucrfi in Succenfem, ft Larenen-
Jcm ciuitatem, vt illuc occurrentcs Mauri fibi
traditos adesemum perducerefcSupcruenien-
tex igicur cornices duo , fubtilitace damnabiJi
blandis fcrmonibus cum Dei confeiToribus
agere cceperut Quidyobss {inquittt)videtur,
▼c itapeninaces fins & Domini noftri prstce*
pris minimi obcemperitis , qui effe poterttis
in confpecsu regis honorabiles.fieius faftiac-
tisfacexe yoluntatemrStatim alias ingenti vo- .,.__..„, MV „».-—
cifcxatione c1amantibus>& dic^tibus Cbriftia« pcrmtffi fumus intrare.Qui incroeutcs reluti1
ni £bmus,Trinitate in vnum Deum inuiolabi- in gurgite luti v(que ad genua ecepimur mex-
bituraianusmca,n«llum potuit o ecu pare: re-
quirit augufta, & teterrima loca , in quorum
tonclauibns Dei cxercitum coarAaret. Tunc
eis etiam yifitationis hum Anas negasa eft con-
folatio. Puniuntur , & fuftibur erauiteraffli-'
guntur IadanturconfclTores Cnriitiarjguftia1
coardante, vnus fuper alium , vt agmina lo-
cuftarum, ft (vt proprie dicinir) y< preciofiP
fimagrana frumentorum.In qua coufti patio-
ne fecedendi ad naturak ofEcium nulla ratio'
finebat loci.fcdftercoriSfSc vrinx vrgentenc-
celfiute ibidem faciebant^yc ille tunc f^tor 5c
horror vniuerfa<pocnarum genera fuperarer.
Ad quod datis aliquado ing?tibus muneribus;
Mauris, dormientabus VVandali^ vixclam
lcxn confiteruur.includutur grauiori quidem,
fed adhuc latiori cuftodia . Vbi nobis co$ix
dabanrur «te imroirc,ac vcrbum admonitionis
fracxjbuf faccre , & diuina myfteria celebrare,
▼bi tc iofantufi fueraquam plurimi.quof- se-
Dccriccs macerno fequebaotur affcc~ru . alix
faudentes. alix retrabentcs Aliaeandebant
emartyrespepedJlc , alias molicncio diluaio
gi.illudHicremia; yidentes completum fuif-
le. Qui nutriti funt in croceis, aroplexaci func:
ftercotl fua Quid multa?Pr£cepti funt vndi -
?ue perftrepetibus Mauris aditcr vbi deitinari'
lerant pra?parari. Exeuntesigiturdic Domi-
nica > linita habenres ftercorlbus vcftimentai
ft facies £mul ft capital Mauris um6 cruder
liter minabantur ,h/mnufn cum cxultattonc
Domino1
c
c
•664 Martyr.
Doininb^deerntarites. Vitc eft glofUin om- fpiricom cihllabiot.qoonim otiftftrtlfttotti-
jjere ncc]ua4]uam valuimus moltithdine <ohe/
xcdcc- Extat tamcn per toriimaggercm publi-
cum vilisfeptiliDra fito&orum loqttcubus to-
mulis . Reliqui habirioxcs ad folicudiois loci
perucniuc.m quibus colIocati,i^uleuadvd
cendum,vt iumenta accipiunt,vbi ciusivcfe
natorura animafium arque fcorpionurn una
cflc dicitur raultitudo.vt ignorantibas incre-
dibilis videatnr. Quae fdlo flata ctiam prccd
po/nrs vciicni viras infandant Scorpiotieauti
aibus fanftiscius./M.
Erx mplyu VIII.
Dg yjdem.
QVantx & tunc mnititudines dc diuer-
6s legionibus St ciuitatibus ad videii-
dos Dei inartyrc* concurrerint , popu-
iorahi tcftantur viae vel femit* , qua? agmiua
yucntium ncquaquam capiebant per vertices 'pcrcufludiiiullfidicutaiiquadoeualiirc.Qiip-
Jnontiora & vallium concurrences, tarba fide^ rum feritas virolenta vfquead prefcns Chnfb
iiu inarftimabilis' defcedebat, cercos manibus dcfcndcntc nnJli fcrubrumrius nocutfe docc-
geftantes, iuofque infantulos vefbgijs marty- tnx.Scd cum il!i aluturliordeaccfs granis po-
*umproijciemcs,itavoccclamabant: Quibus flea fc hocabiarueft, quafi noripoifct Dcos,
00s miferos rclinquitis dum pergitis ad coro- qui pluerat patribus manna pafcetc & uqqc
na?Qui hosbaptiaacuri funt paruulos fonte tahcxilio manciparos. Jfaf./»i.
aqucpcrennis.'Qui nobis pceuitentia? munus
coliaturi funt, & rcconciiiationis indQ)j>cntia
EiEMMYrt IX.
Ve ijfdetn.
COgitat acriora adtiecftts EcclefiamDei,
vt qui membra aliqua abfcidcrat.wcun
laniando pcrdcret corpus ..Nam & Eogcoio
Epifcopo,& vnioerfa? Africa pr$cej>rum dire-
tit in h*c verbaJUx Honoricos VVandaltf-
ru & Alanoril, vhnicrfis Epifcopis Omooo-
fionisCum non fcmcl.fcd farpius confer c/fc
obftrictis peccatorum vinculis foloturi! quia
vobis didhim eft: Qpjjcunquc folueritis filler
*erram,eritiolutum &{incceIis,Qui folemnl-
bus oracionibiwfepulturi funt morictes qui-
bus diuini iacrificij ricus cxhibendus eft con-
fuetns I Htxx dos miferos ft defolatos homi-
nes, qui caaquam outs fuo . pafftore defticora;
relinquimur crudciibus & immambus feria
dcuorandi, atque d6tibus Juporu difcerpendi.
Qoamdio ves nobis prariuiftis , notf riqi curi
gemftisjnemoin nos>faeuire,atquea~ viavcri- prohibitum. vtinfortibusVVandalorumla-
fads auertcre porait> vobifcum & nos iibeoat cerdores veftri conucntos minimi celeburfr,
pcrgcre £ liceret , vt tali modo filios a patri- lie fua feditioric ahimas fiibuencrct Cbiftu-
busDullancceflitasfcpararct.Inbisvocibus& nas. <5uam rem fperneotes plarimi ouflcrc-
laudibus nullttsiampergcre admiffus eft c&- pertifunt contra intcrdidluni mrflisinforn-
foIator>fcdardbl>atur tnultitudo ad currendu ribus VVandalorumfacercaflcretes fcinrcgra
rt vbx tunc nauis crat pra?parata,laboriosa ca- regulam recl:a: fidci tencre.^t qoiain -prouiiJ-
pcrcnt manfione.Qui cum fenes deficerent &
ali; forte etfiiuuencs ddicati,cxperuntpriirio
haftiliu cufpflibtrs ad enrrcdum, &lapidibds
rundi, vndemagis deficientes,- amplius lafla-
tan c oi. P oft verb imperatueftMauris.vcqui
ambulate adnpbterantligatis pedibas, velut
•cadauer animalis mortui trahercntut per du ra
&c afpera loca, vbi primo veftimenta , p'oftea pis potlcis inirc cbnflic*tQ,& Ac fide Omoou-
membra fingula carpebantur,quia per gladibs £anorumfquam defendicis>dc diucrfij (crip^
jacutos petrarum hie caput contefebatur, alibi ris propria apprbbetis, quo poYGt ag"^.1* '
Jaicta fcindebaoji,& ita inter/ trahentiu manus integtam fidem tcjiearts.Huiu^ auc6 edi^i ic*
cijs a Deo nobis conceffis fcSdalum cflc no-
lumus : Idco Dei prouidentia aimfttCtm
fandorfi Epifcoportf no's ftatuifle cognofci.
te,vtad diem -Kalendarum Ianuariarufl p«>
ximifaturara o'miflk ©toniextufauoricfoi-
midinis omncs Carthagi«6 veniarts, vt dcra-
tionc fidci cifm nbftris verfcrabiiiDUS EjnKo-
MIC*
future perfeeutionisfurotcmindicaxent. C6-
uencrunt ergo conftituto die noftri Cattha-
ginem. Tandem venitur ad difputationiscon-
fii&uin , ad locum fcilicet qucm elegerant ad*
xjer&rij. Vi tames igitur noftri vociftrationis
tumultus,nc forte poft Arrianidiccrcnt.quod
Martin . f #
i,iagf moetnnt.co quod fcccrimusaudieatiadi ragkftte*. Qni cadem
t. ^<? hoiaacccnfus,&crcdcns mcndacio.rciHnauic
fkcerc quod rolebat* Iamq* con&riptum dc-
cxecum babeos, 8c occultc cum eodem decre*
to per diucrfas prouincias fuos homines diri-
gens, Epifcopis Carthagine pofitis vna die v-
niucrfx fabrics Ecclcfias claufit, vniuerfaw-
aliquis aoftrorum opprcflerit,dcli£unt do quefubftanriam Epifcoporum, & Ecclcfiard
loftri decern , qui pro omnibus refponde- wis Epifcopis
ie noftii decern , qui pro omnibus refponde- iuis Epifcopis muaerc condonautt, Ncfcicns
reoc. Conuerfi autem noftri, Cjr-illc. Epifcopo quoque quid loqueretur, neque de quibus af-
Arriano in fublime icdenti dixertint: Propo- nrmabat,legemquamCbxiftianiIinperatores
nc quod di(ponis,Cjrrilla dixie : Nefcio Lati- noftri c6tra eos, 8c contra alios hxreticos per
ne. Noftri dixerfit.'Sempejr te Latinc eflclocu-
rum rnanifeftc nouimus , modo excufiire non
debes , maxirae quia cu buius rei incendium
fufcicafti . Si autem noftram fidem cogoofcere
defidcratis,hacc eft vcrius quam tencmus.Re-
gali enim impcrio fidei Cacholicx quam tcne-
mus cogimur reddererationeouPatrem 8c Fi-
lium , ft Spiritum (anftum ica in vnitate Dei ta-
lis profitemur, vt 8c Pattern in fuaptoprietate
perfbnatfubfiftere , A Filium nihilo minus in
propria extarc pcrfona, atque Spiritum fan&u
perfbnx (ax propriccatem rctincre fidei con*
rcffionc faccamur Non enim eundem afleren-
tcs Pattern quern Filium, neque Filium confi-
centc*, qui Pater fic,aut Spihrus (anclus, neqj
Spiritum fanctum accipimus, vtaut Pater fit:
aut Filius, fed ingenirum Patrem , 8c de Patre
genirum Filium, 8c de Patre 8c Filiaprocedeu-
tcm Spiritum (ancrti vnius crcdimus efle fub-
itantix vel vnius eflentiav quia ingeniti Paths
8c genitiFilij,'& procedentis Spititus (an&i v-
nacft Deitas, tres vero perfonarum propricta-
tcs &c. Huius igitur fidei SS* Epifcopi longo
uadlatudefcripturisreddentcs orationem.di- r
xeruntad Epifcopos Arrianos : Hcc eft fides
noftraEuangelicis, 8c Apoftolicis traditioni- •
bus, 5c omnium. qua; in round o funt, Catholi-
carum Ecclefiarum focietate fuodata, in qua
nos per gratiam Dei omnipoccntis pcrmanere
vfque in fiuem cerre, huius confidimus & fpc-
ramus Qui cu nofter li bell us Icgeretur obla?
rus,veritaus lumen nequaquam iSfrerre c ace is
oculis potucrunt,infanientes, vocibtis infere-
res, grauiterqifcr6tes, quare nos nomine no-
ftro Catholicos dixeriraus, ftatimq* mentien-
tcs iuggeront regi de nobis , quod ftrepitum
honorificcntiam Ecclefiae Catholics dedcrat,
aducrfum nos proponere non erubaerant illi.
addentes multa de luis.ficut placuit tyrannic^
poteftati. Pofthaecdic^afcralia reneno loxi-
cato tranfucrd, iubet enndos Epifcopos, qui
Carthagmi fucrant conercgati, quorum iam^
Ecclcfias, domos,& fubitantiam cocperat,ho-
ipitijs(in quibus erant ) expoliari,&: cxpolia-
tosforis muros ptopelli. Non animal , poo
ieruus, non mutanda qux ferebant vcftimenta
penitus dimittuntur. Addidit ad hue, vt nullus
quempiam eorum hofpitio reciperet, aut aii«
moniam praeftarct. Qui, autem miferationis
caula facerc tentaflet, cum vniuerfa domo fua
incenderetur. Sapienter tuncetiam proie&t
Epifcopi fecerunt, vt licet meudicantes exindc
nonabirent. Quiafireccdcrent, non tautum
violenteromnin6reuocarentur:ied 8c menti-
r emu r cos, ficut mentiri funt, fugifle-CQufii-
c*tum, masimequcquiavbireuerterenturiam
nequaquam fuerat Ecclefiae fubftantia^vel do*
minus occupatis. Dum ergo gementes in cir*
cuitu murorum nudo fob acre iacerent> fa-
ctum eft,vt reximpius ad pifcinas exiflTet.Cui
vniuerfi occurreremaluerut,dicetes: Vtquid
taliter affiigimur,pro quibus malisforte com*
mi(Cs ifta perpetimur! Si ad difputationexu
fumus congregati , quare expoliati? Qgare
traducimur, quare detcrimur,& fine Ecclcfijs
& domibus no (Iris fpris ciuitate-famc, 8c nu-
ditate laborantes, medijxftercoribus voluta-
mur? Qups illetoruis oculis afpiciens,priuf-
quam fuggeftionem eorum audiflet, iuuit fu?
per cos equos cum iefibribus fuperpofitis di-
mitti, vttali violentia poflent nonfolura
contcri, vcrum ctiam enccari. Quorum tunc
P p p p jnulti
(S66 -> Martyr*
inolti contriti funt, & pradpui JentsJtafo* lti^taffcTex/tectaitmstrqiieCetfefiittn-
W,i.O»j, • -') "Awtinnqutm titfc^s," fed relcgiti ill cold-
. : ttiafc , iter ad colcndum agrum accipieris , ita
ExbmtlyhX. j * tamen. vt non plallati s , nequc oretn , am ad
"^ Icgcndum, codiccm maiMbusgcftctis)fionba-
v l>*qfdtm. '" ptfitctis, neq;ordinktis>aatrecbnriliar«pr*-
fiimatis . Similiter«6n iurantibus lie. Quia k-
TVnc deindc iube'mir ad <jtrendam lo- * gnuna DoiiiininoftEiiioB optatis, idcircoru-
. cum (qui dicitur acdes mem aria? j.dii viti rare noluirfrs . Ob quam caufam iuflieAisin
Dei occurrerc , nefdentes fraudem fibiapta- ChorufcanailiHifuIamrelegati., vtlignapro-
tam. Vbi cii m veniflent , charta tis oftendirur Aitura riauibus domini incidatis. Addidit itaty
inuoluca , Diciturcjae illis ita fubtilirate fer- bcftiailla, ianguinem fitiens ionoccntcm, E-
pentis : Dominus rex noller Honor icus, licet pifropis nccdu in cxilia dire&is pcrvniticifas
<loleat quod fueritis contemptorcs , vt adhtic^ African? prouincias terre. vno tempore torto-
cius voiumati obedirc. npn rardctis,& eius ef. re$ crudeliftitxros deftinare, vt nulla reman Q f-
ficiamini religionis, cuius ipfe eft, mm£ tamS
de vbbis bonum cogitau it . Si iuraucriris ita
•vtquod ifta charta continetfaciatis » dimirtet
vo| Eccletfjs & domibus veftris.Ad quod vm-
uerfi Epifcopi refponderunr. Semper dicimus,
Sc diximus, & di&uri liimus, Epilcopi fumus,
Ohriftiani fnmus : Apoftolicamfidem , & y-
nam & ceram tenemus. Accelcrauerpnt quoq}
illi a rege deftinati fcripnnx eius propa) are
tenorcm , qui huiufmodi fcNnonibus fucrat
eoloratus.Sic cnim calumniofa (erics continc*
bat* Iurare/i poll obi turn Domini noftri regis
eius filium Hilberith defiderarise'fle regcm,vel
fi nufius yeftrum ad regiones rranfmarinas
cpiftolas dirigat. Qui (i facramentum huiu's
rei dcderitis,reftituet vos Ecclclijs veftris.Co-
gitauittunc multorum pia fimplicitas , etiam
contra prohibitioncm diuinam facramentum
dare , ne Dei populus in pofterum diccrcr,
quod .vitio facefdorum, qui iurarc noluerunt,
non fuerint Ecclefiae rerfitiusc . Alij quoqut
aftutiorcs Epifcopi fcntieniesdolum fraudis,
nequaquam iurareyoIuerunt>,diccntcst prohi-
bitum fuifle Euangelica au dor it ate iplo Do
minp diccnte ; non iurabis in toto. Quibus
miaiftri regis: In parte fccedantf inquiunt)
qui iurare difponunt . Qui cum fcccdcrcnt,
notarijs fcribemibus, quis quid diciret, & ex
quaciuitatefuiiTet , fimi liter factum eft illis,
qui non ioraucrunt. Statimqueparsvtraque
cuftodisc mancipantur . Poft verafraus qux
ceMbatur apparuit ; iuranribus didnm c(t:
Qgaxe contra prc,ceptum Euangclij Ve*lui4
fee domus & locus vbi non fuiflct ylnhtosk
ruclus,vtnuHi aetati,nulli parceretur ftiui^ifi
illis, qui corum fuccumberent voluntati , hew
fuftibus^iHos fu(pcndio, alios ignibol conac-
mabaut.MuIieres etiam .prexipuac oobilcs,co«
tra iura natura? nudas omninoin (pedacolo
publico cruciabant , ex quibus vnam noftram
Dionyfiam ciirfitn ac breuitet nominabo. ft-
&qt Vticinfii Epiftop*s lit.}. Wsmfir*
EzimpiVm XI.
-D$lfdt»>.
£* Vm vidcrent earn non folum audaccme£
^ k , fed ettam matronts ccceris pokKno-
rem , ipfam primo mil funt foAibus expolu-
tam aptare . Quae ciim pateretur , Hiarcrquc
dc Deo fummefecura . Qualtterltbet crucia-
te, vcrecunda tames membra nolitenodaic.
AmplidsiJli magis fu rentes , eel fiori loco vc-
Aimentis exutam confiftunt , ipcc^acnlum ea
omnibus facientes • Qu^ inter ic"hi$ viratO}
dura riuulifanguiuiir toto jam corpofcrbita-
rent . libera voce diccbar: Miniilrr diaboH
quod ad opptobtiam mcum facere coropota-
tur, ip(a laus mea eft. Et quia ?fiet fcripturarn
diuinarum plena feientia , apiaiis ardata pa*
nis, Scitaiam martyr alios ad martyrium eon-
for tabat. Qua; fuo (auc^o excxnplo P^0^ TI"*
uerfam fuam patriam Iibcrauit. Ha?c quoqnt
cum filium fuumvnicuraadmodumadhocec*
nerx gratis, A d^licarum, nomine Maior ica
njaorc
/
Martyr/ - €6*%
llmorepaw^tn fottmrfolofijmconfpkcrc^ humam>ari»ofdinemfui(Tent fcpulturar man*
l -i_ 1 •*.. ^ dVuu,effod©seasdenu9>.de corpora cortLproij*
cerenc in mare, hoc diceotes,ne rone Di; crfi.
cianttfr Chriftianortrm , & alii qui Oeos ado-
jare nolunc, feruos noftros incipiant adorarc.
Putant entnJ quod diuimis apud nos honor
martyribas fcferatur.L/6.8.E*/*(y hift.c.6.
verbctanscum nutibus oculorum* fc incrcpis
au&oritate rnaterna ita confortauir* ?t matre,
multoforuor reddecetnr. Memento fill mi,
quodTnoomibcTrioitaris inmarxe Catholic*
baptizati fumus.Non per damns indumentum
noltrc falutis>nc venieus inuitator vcftem no
inueniat nuptia!em,& dicat miniftris.-Mittite
in tcnebras esceriores, vbicrit Actus oculoru,
& ft ridor delirium. 1 11a poena time nda eft, quae
ounquau finitur, ilia defideranda vita, quae
fcmperbabctur. Talibus itaqoe foltdansftliu
verbis velocirer m arty rem fecit. Amplcxasq;
ilia hoftiatn luam, Quantum potuit focibos
Domino grams agens, ad gaudium ipei futu*
rxinfua maluitdomo fepeliri, vt quotient,
fuperfcpalchrum ci.us Trinitati prcccscffuo-
dcret.alicnam k a fijio nunquam effc confide-
nt. Quantiergaper cam in ilk ciuitatefwefar
ufumusj adquifiti luntDco,. longum effa
idUi £XBM?LVJA XII.
J^nomodo incindium p*Utij Chri&imnitim*
ftfittifil *nimoi£tntilmm in *is futtcwd*
tit, g» qutmtdo ixindcin Mrftmtmmfmt*
' rit. * * '' . '
Cciditpam^ucapud Nicomediam ipfis
dicbus partem aliquam palatij incendio
conllagrare, hoc, Impcrator a noftris factum
faKafu^kipue prc/umpfit.Ex quo inxftiina-
bib furore fiicceTus,iubctomncs noftros accr-
natimcollcctos, alios qoidem gladio obtrun-
cari,alio£ ignibus conflagrari. Scd in illis per
diuinagratia maior fidei ignis ardebat. Deni*
quecumadiftentcs miniftriiuterrogarent fin*
gulos.fifbrtc facrificaturi yellent dimittitam
viri quini.mri]iefcs.' ne interrogari quidem &
pacicbautur/cd vl wo vel flammis irruere, vcl
oedentibqs gWijs certatim obicclarc cerui-
ces CumqiiamiN^pfisipe&atoribus ninyc-
ras crudelitatis&ormccret, miniftri fcelcrum
partem pepuli-nauiculis inicctam in medium
pclagutabdudt, ij>iq$ infentcntiafidcipcru* •
ftentes,prasdpitant in profundus!. Infantum
apud eos, rabies crudelitatis cxarfit , vtegtc-
gias poexoi nurtyrcs cffc&os^iim (ccuaduoa
Ex*MPLtSp XIIIw
I
jQuomodfi prd mult It udint mart j rum & to*
fejforum c trans criminous dtfuerint.
Vra bxc apud Nicomediam yagerentur,
vbi crucutus Dioclecianusinhiabat pio*
[urn carnibus,haud fcgniiis etiam apud Mitv-
lenem prouinciam, Syriamque omncs Eccle-
fiaru principes carccribus retrudi edi&is prin-
cipalibus Yrgcbantur^/imulqj cum his ex pic-
be Yi'iiac mulfcres, nobHelaj &7gnobjlcsra<-
picb^ntur, 8c fie bac vbi que Lpc&aculum mife-
rabile ac Cpedum. Subico namq;* inuehtebatuc
in vrbe (ilentium , in carccribus vacuus locus
mriluSjVt non tarn rei ad crgaftulum duci,qua
cjpitas tora migrafle vidcrctur ad carcerem.
C^aieoa: qUjf bomicidis^adorteris, venenarijs*
&; icpulcbrQrum violacoribus fuerant fabrica*
tx, tunc £pifcoporum4 'Sc presbyterorum , U
diaconorum, & le&orum, a(que omnium re-
ligionum bominum colla conftringunc, ita vt
ne crimino/is tincula fupereffent , nee locus
ergaftuli refidefet ♦ Vcrum cum peiuenifTet ad
prtncipem e.ftuarc carccres, & per innocentia
poenas loca decile criminous, noua rurfum de-
creta mittuntur, vt qui immotare vcllet, liber
abfeederet, qui yero abnueret diuerfis poenarii
generibusinteriret. Tarn iam quantae per fin-
gulas. prouincias mukitudincs martyrum , &
prtfeipue in Africx aut Mauritania; , Thebai-
dis quoque & itgypti regionibus exftiterint,
jiumero comprehendert quis yalcat? Ibidtm.
PPPP
EximV
/
4£t
ExiMf t V M XIV*
Vkria Urm$*uvum ($• crmdilitstmm gtntr*,
quibus SS. Martyr mm fides & untttnti*
t*»tsts ##.
SEd ne lllorum quidem, quorum agones a«
pud Palxftinam,vel Tyrum ( que, eft vrbs
maxima Phcenicx } prxfentesinfpeximus, vt
dignura eft,memorare fufficimus.Tanta cnim
virtutc pcrfcuerantix aduerfum i I lata fuppli-
cia pro piecate certatum eft, vt uiii quis priib
Domino & Saluatori noftro credat, dicenti,
quia ecce ego vobifcum fum omnibus diebua
vfq jad contummationem feculi, 6c eius virtu-
rem mariyribus fciat effc pre.fentem,rebus gc-
ftis derogec fidem.( Ac nos vr diximusjno au-
dita, fed vc oculis infpe&a narramus.Exquire-
banrur diuerfa tormentorum gencra,fibi inui-
ccm fuccedcntia.Flagr is prime per omne cor-
pus carpebantur, poll hoc trade banrur ad bc-
ftias* adhibebantur leones, vrfi, pardi, atque
omne ferarum genua, apri quoq; Ctdjc tauri,
quibus fcrri 6c ignis feriusaddeiatur.Ad hoe
Dei cul tores denu dad ftatuumur in medio a*
rena? loco. Additur adhuc arte intra caueas
beftijs furor, 6c ita femetipfis feueriores effe-
ct* proruunt clauftris:Replcntfubit6 ftadifi
Martyr/
mniliffent , amotis etfam Us firofom (eut
fnartyribus homines mntunt .* qui foli potent
crudelitateferas fuperare. Gladijs igrtur pera-
gunt, quod beftijs ncquiuerune , prohibebaot
ctiara cadauera mandari tcrr* , fcdiubebam
fiu&ibus dari.Hex apud Tyrum vcncradiDci
marcyres defudarunt. CMf.y.LlMfi.guJthij.
ExiUPLYM XV.
CmUfiis m$r€*dh intuitu qusmts Mtudiuu
msrtyr$s tribu[*tHm*% but us ttmftrii #*•
pitiirmut.
a Pud Thebaidem rero omnem oartatioftc
"> fuperat agitata crude lit as, Pro vognlis
teftas fidilium vafculorum adhlbebant, qui*
bus omne corpus quoufq* lacerabam, douce
totam carnis eradereot cutem-Mulieresqaoqi
nudas, ita vt nc pudenda quidem comegcra-
tur,arte quadam compofias machinis »nop*
de in exceifu m fufbenus» & capirc in terram
diucrfas, indiguiffimo fpeculo exponas pes-
dere per diem continue* fincbant. Alias fxtk
yicinx Cbi due, arbores inuemebantar/riqoi*
dam ab vtraque inflexis contra fcibuicem a*
mis, ejfquc fjngulis fingulos pedes martynffl
obligantes, fubitoramos quosviinfewriBC
relaxabant. Qui cum ad fitum fuom oitonli
impetu referrentur, difcerptis, difpltcatisque
circundantes Ecclcfiam martvrum in medio ▼iueribusauulfafecnmmSbra rapieblt.Vero
£tam. Circumeunt Ceptus 6c obluftrant,& di- 6c nofipfi per idem tempos kfi iaJB.mdpx*
tibus iter ageremus,oeulis noftris inipexuDtfi
rt fedenti pro tribunal! Oeuiffimo iudiriofr
uinar virtutis adeflc ris cuftodiam feotientes,
procul ab coram corporibus abfeedunt Mit
runtur illico, quibus arris eft inftigare beftias,
aduerfum eos. Vcnim vt oftendcretur omni-
bus, non feritatcm deeffe beftijs, fed diuinam
adeffe cuftodiam, iflos ipfbs incredibili velo-
citaredifcerpnnt.Et cum iam nullus ex huiuf
xebantur innumeri fidelium poputi, qoosiWc
fingulos perordinem confeffos fe cftc Chri-
ftianos capite plecli iubebar. Cumq.fcic^^'
tim fe 6c ipontegladio fri>i;ccrent, tUcifiln-
manus,nec multitudihiscootcmptanoocper
modi artificibus audcret acccdere, iubentur moras eft Egrediuntur cun<5Hpariteradcon
Ipfifandi marryres commons manibus, 6c
velut prouocantibus incitare aduerfum fe bcl*
luas, ted nee 6c quidem patialitjuid poterant.
Verum 6c 6 font futfTet ex bell uisali qua con*
citata,ciim veniffet ad proximum,protinus in
iemctipfiim conuerfa repedabat. Cumigitur
nee & quidem aliqitidaliud egiflet humaua fx-
nitia, iubentur mutari fere,, que. cum & ipfc. &-
- militcr, tt priorcs, nihil critic Dei cultoxibus
tiguum mcembus campum , non caxtiificom
nexibus tradi}fed fidei vtncuiis cofCganNc
mo defuit, cum nemo (eruarct Spontc oro«i»
imo 6c alter alteram praraenicntes , cemices
c^dentibos obiedabant. DcfeceruDtcaTW^tt
manus , 6c fuccedentes fibi inuicf faticari sat,
hebetata eft acies gladif. Videbam fefios irfc
derec^rnifices, vires refumere: fc aminos it*
paraic^mutaregtadios^dicmqQOCjQcipniinAO
fafic«<
IT
tufitere ail paoain. Nullus tames f* omtu*
bus, ncparuului quideio&ns dctcrrcri potuit
a mortc, fed hoc folum finguli pauefcebant,
ncforti dum profperum (bf?rgens claudcrcc
diem,lepattrusaconfortio niartyrum rema
Martyr/ $69
intcrea pltrrimi vfqne act mortem eonftantcr,
ftfortitcrpcrdnranccs, alii vcrorece^ta cor-
poris fanitate ad reparandos denuo agrincs*
di fpenfatoffes pcenaxum fpoutc prouocabanr,
quos illi crubcfccntct nrrlum ad tonncnta re*
neret.Sic confidenria fidei conftautcr & ford - uocarc, ipfa eorotn audacia pcrteruti capitc
rcr cu lauitta & cxultatione mortem presence *fcos cxdi iubebant./4j'4#j» * »io*
elutercnue vjca&principia rapiebam.Dcuim
cu prioret quicj*iugularcntur', reliqui no deu-
diz aut tarpon aoimos indulgcbaiit,fcd pfal-
15tes ft hymnos Deo dic€tes, locum quiiq;fui
martyrjjeipec'tabat.vt hoc agentcferiS extre-
mes fpititus in Dei fcaudibus exbilararent. O
verimirabilis, & omm venerations dignus
grex itle,beatoru torma viroru forriu corona
iplc'dorisglorie, Cbrifti £•*.*. <9 kifi.Emfi-
ExiMPLVU XVI.
DtjfiUm m*rtjriins9 & tmm ctnftMBtU.
Rat cnimcxpofitJ S.Martyrcs omnibus
volctibus pro libidiue inferre fupplicia,
&&quod arspcrocium excogitans nouum
pcenarum genus detuliflet, liccbat inferri lam
vero vugulis exarari vetus,& leue fiipplicium
ducebatur. Quod ecli forti genus iupplici j
cuiquamfuiflctadhibitum, oon(vt latronibus
flchoroicidis foletjlatcra tanttim fodiebaorur,
led & venter & femora, ac tibiae. & vfquc ad
vngucs vugula peruenicbat Scd facies quidem
& vuitus ac frons a tormencis non manebat
iff munis, quofdara eriam columnis Jigatos,
& f oft rergum diftorbs brachijs fuirvindos
reliuquebant.Iam vero hi, qui ante pnrfidem
fufpendebantur, non id folum tempo ris, quo
abeo vcl dilcutieb4otur,vcl cruci aban tur: fed
totum pacne diem, cum alsjarcliusagercntur
in ecuicis eiigebant, fi forte4 aliqui ex nis ma-, hibito tormeotis longioribus abfumebantur.
gis pesae, continuations a propofiti firmitate Ula autem quomodo repliccm>qu« apud Ale-
ExilftFtYM XYM.
Of $mdtm nmrtyrum c*nR*uti*» .
I Am vero quod apud Phrygians geftum eft,
quis audeat prancrire in quo 3c communia
humanitatis, 6c propria Roman i regoi iura
violata funtfVbi vrbem quaodam Chrilliano*
ruciuium,inquacu 8c populusomnis>&ho-
norati viri,& ma&iftratus Chriftianos (ecflc,
nee adquiefcerc ad facrificandum faterenrur,
citcfudari militibus iobct, ctiftofquc fimul cfi.
mulieribus viros, cutnparuulisfcnes, cum ci*
uibus ciuitatem ingenti igneconcrcmari, ita
vt nuilus pemtus ei ilia vrbeedam>ciim optio
volcntibns dart?ur,abfcedcret.Et hoc in ciues
perpetratum eft, quod in holies egiflc notam
crudekratis habuiuct. lUdtm *. 1 1
Exmrifu XVIII.
QVis enim poffit vel illarcpetere, quibu*
apud Arabiam SS. martyres fecuribus ccjt
funt?Aut quomodo quis rctegat,qua? in Cap-
padocia gefta funt, vbi crura frangiDei cul«
tonbus iubentur/Quis Mefopotarai* refcrat
cruciatut, vbi Chriftianos fuini tergoris mo-
re fingulis manibust pcdibufqjfufpenfos ama*
rii&mo fumo fubter inicdo, indignis cru cia.
tibus enecabant.Ali) vero lcto igne prope ad-
difcedcreot. Tantaverdin hit crudelitas erat,
4c in tantum ab eis omnis penitus humanita«
tisienfus aufugeratjVt pofteaqnam omne cor-
pus > vel tor mentis • vel verberibus fuiflet ab-
tumptii, trahi nudis pedibus futfum iuberetux
ad carcexcm, atque ibi neruo, pedibus conclu-
(ii.recctibusadhuc terga vulneribuS reiicer^t
in £olua tcftaruai fragmentis fiibier inftratfi.
xandriam geftaettam vcterum poetarumfa-
bulas vincunt, vbi obtruncatis auribus? atquc
inhonefto vuJnerc, naribus, manuum quo que
casrerorumque membroru i^mmiutibusam-
purads,truncum (tncbantabire derifum- Apud
Antiochiam veto quomodo rccordabor crati-
culas priOs appofitas.quibus Cbriftiani fupcr-
impofiri tOKcbanrur//^ t.u.&u,
Pppp 1 £xim*
k*_
i^-a:
»•
4?<r
Mittyr.
• #
EVlMFLVM XIX,
ExiupuM XXI..
D$e*d*mi
Jg*Mnts C9uft**ti* Impifsurum dttrtt* th
tra CbtifliaHti iu c*n£e&B immtBqui'
C Ed'imerbre trobiliurodaonim iuueaum # ^
** faclum memerabflc fifcrc nonputo. Qui" Ej* Diflaianjquc Mefopotamiqrrbsficlcliii
c um comprcbcnfi umuiaeris imraolare cbge
rcntur, aiettir; Due ice nos atam-Et cam fui£
fent adduftiBmauus fuas ar^emiigni fuperpo-
nentes Si fubtraxcrimus (inquiunr) fecrifica/Te
nos credite? fit ouoaduffy car o omriis iti tgne
dtihititt,xztimoDi(ittrperdtiraruar. Midtc-i i .
Ex IMPLVM XX.
* T)ee*dtm.
• * * -
« i
IN rcgic-nibus YcroPontitrrndcIU gereba-
tuV.Ard dines acuta* quibufdam fubvngui-
bos digftorum intf eebantar, alijs plambfi
igni ifquefaclum, 6t aorfodifTuTum vfquead
*«-* populorumcft.Thoroe. Apoftoli rcliqmjs
decorata, vbicjim Iropcracox Valeus vidifl'et
Ecdefijs eie&os, in carnpo habere coouenri*
quia, cant* dijejeur iracuodia accenfus, vtprx-
fe&unifimm pugoo pcrcutcrct, curnonfuii-
fc*t iodc qaoque, ficut toi1enic»coocurb^i.Ac
illc licet tfiet-fagauus, & ituurijsablinpeia'
*pre fuuTct a£re&us,tamcB confideratiooc hu«
maaitatis altera die ad vaftandum populum
proccflurus, fecit hocipfum ciuibusper oc-
culta indicia clarefcere,quq caucrepoQcDc, o:
inuenirentur in loco.' Msfbe procedures rcrro-
rcm Mi to mstorcm per oUciura tnouec>agit
omnia quoquam minimi, rcl fi fieri police,
nultt perrclitarentuc Vidifc tamen rrcqacimo*
loca putenriafquibus natural is egeftio procu- rem foiico populum ad lopirn ccodere, cine-
rati'loret ) txifdndebatQr.Ferta.quo6; canden- : reprascipiw, & fcftiiwuucs tajnqumm Vercittf-
-• m rt 1 . « ^ • /** i » I I • . • . ^ • 1 ^T* ■ • • I'm.
tut dc reufta ardtntia aWq; vllo hutnaniutts,
mifcratiomfq; reipectu ingcrebantur per pu-
denda vifeerum, ft natarauum fecreta mebro-
rum.Sed quid faciam? Quod appt Hat iones ip-
fx miht in admiflis facuioribusdcfunt, 5c ge*
ftoru fcclerum, nee vocabula quibus enunjc*
rariqneant, inueniri potfunt. Suftinebantfa-
men qmula fortiflimi martyres,n" all quid cru-
tu*, neqmsdccflet admoxttfm. locerca vifiit
qoandara mulierculam ica fcftoans, ftp cope*
ram dome fiia psorumpese , vtneedttdfit
oftium,nccoperiri { vt mulienna habicnmde*
cct) diligentiiis potuiflet , iurantem qooqoe
paruulum Tecum trahentexn, cuxfu^oe ripido,
ittuptoetiam ofScij agminc^ftiuamem. Ta
illevltranon fcreifs, Apprehendicc{i&quii)
delitatis inuenifTcnt- $ed cum alicjuando iami . rouliejem»St Kuc dedocitc- Cura^ocfoifet^
non ratione, authumanitate, crudelitatis ta-
men oimietate fatiati, refpicere ad immanitat6
fcclcrisfoi exijflct,& vidiffct defolatas vrbes
ciuibus,& optimiscura nudatacultofibos.or-
batos filijs'patfcs, & parentes liberis,ad c!c-
ihentiam (e bohitatemq; c6nuertunt,edic^um
principale proponuntfrt hoc genus homintlm
nequaquamquidem fubirctintcritum, omnes
tamen qui hanc fpeciem confcflionistenerent,
dcxtris oculis fcrro cfFofis, eifdem^ cauterio
ducta: Quo^inquit) infoslix mulier prdpeia
um reftinafAdcampum { ait)quo Cttholico-
mm p6pulus conuenic.EtttonaudiftifioqoirJ
quia prapfedus illuc pcrgit, vt omnes iotdi-
ciatt quos inuci>eiit. Audiui ( inqutt )& M*d
fcftino,Tt ibi inuemarEt quo ( inquit ) parao-
Iotn iftura trahjs/ Vtfcipfe ( ait ) marrjrhem
oohfequi mereatur. Quae cum audifletroedfr
ratifTimus, redircadomcium, &conQcrdrc-
hicnlum ad palatium iubet. £t ingrefliii aitr
aduftis,(JniQro ctiam poptice cauterio nihflo-' Imperator, fubire mortem ( G mihi iobeasj
minus debilitato, per fingufas prouindas in ptratusfura> opus vero quod praecipe topic*
^ris fcrri 6} mctalla, vcl op is,vel poena: gratia renon poflTttm. Cum^j edocuifTct cunch(te
deportandos. He.c fuit clemeptia principalis, muliere,reprc/Tit Imperatoris iluaoiain.^t--
^uaoptimis ciuibuscoufultumeil. Ibid.t.i}. bift.Emftlrijt*ii.Vid€i$U9mtis*Msri**x*u
' EliMT
ExtMP LTH XXII.
9* Ariumum Epifcopum t qutm de Sucre
f ante fu fee per at cersm omnibus infidelitu*
tm ur^uit , iudicjfqa* obit Slut ion* mirtbh
liter tor/tt. ^
Ed tunc dum in media vt be carderentur,
wmm Muritam Diacofium caueris libcriorero
con iaccrcdebeo. Fuit quidara Epifcopus* £1
£ido fores nomine, nimium crudelis, cuifue-
rat delcgatum mcbra Confdloris Chriiti tup-
plici;s graflaruibus laniare . Hie enim fucrat
apnd bos in Ecclcfia Fan ft i baprizatus. Quem
ve&erabilis Murita Diaconus dc alaeo foods
fufecperat gcneratum.Poft veto dum apoftata*
ret fltm^cxtittrfcritaus aduerfus ecclcfia Del, •
tc (uperior omnibus executor persecution is
fuiirctiWntus . Quidmalta/ Dumprimo
presbyteruh fupplicijs maceraudi ordine cita-
rcntur, poft Archidiaconum Salutarem, apta-
tur poem's memoratis Murita. Fuit enim fecu-
dus in officib miniftroru, Qgi cd Elpfdototo
(codemc, ftrremcnrcrhoiiorabiiisfeniorcac-
piiTet extendi, priufquam ezuerctur , cla force1
Dcfcicntibus cnn&is il1a> quibuseum fufcipife
defonte dudutcxerat5fabaoabaiulabat. Qui*
bus venrilatis fimufque in oftentione cundo*
rum exre/itis , in his verbis totam ad rlerunr &
Jachx ymas commouifle dicitur riuitatem.Hxc
funrlintcamina , Elpidofore minifler crroris,
que, tc accvifabunt dum maiciras venerit iudi-
caatts , cuitodientur diligcntia mea ad tcfti*
monium tuac perditionrs, ad demergendum te
in abyffum putci fuiphurantis, base te imma-
ftp « ^ ^*> ■
Mftrty>: 'g+t
perdidifti militia? chfamVcfem, qtia in tela vif
gincorum ttcmbronnn decern menfibus tc%i
& wndicula* cruris extenders aqua mundaui'
8c purpura mci fanguinis^decoraui, fi conipjl
rio vuitum tfgnaculi mci, charafterem non
video Triniiati*i Talis iriterefTe non porcrit
epulis meis . Ligate eum manibos & pedibus
fuis funiculi's, qui feipftrm feparari voluic vo-
Juntarie a CathoUcisfratribti* (bis. Ipfc fijner
extendic conrinuatos in laqueuih , qtfibu* &
femetipfum vinxir,* alios rte ad iftud venirct
conuiuiuta, iropediuit. Iuxtafcmiram fcanda-
]umpofuir>qucm nunc cum rubore perpctuo
8c dedecore fempiterno de couiiiio meopro'
ieci.Hce & alia Murita dicente.ignc confeig.
ti«ante iguem aerernum obrriutefcerni EIpj.
doforus torqucbatur. Vi8*r Vtietnfisditerfk^
€Hti*n*Vv*nd*lUd. * *
EllMPtTM XXIII.'
SdnHU in exilium mijfis erudt liter a*f$rt*r,
qwd its ftrti mtJit*t$9Chriftf**mvi&tii
tpntulermt frtfutntU dutditim ibfsntuH
iletits, quid <voc*Us tjpmt, 4* fifikmf***
0is (tptrmhtmr , quorum ttmen mir* ttfj
ffl frftrtithnwmiluxit fnfluntiu*
p Arantes igitur vdiucrfi dtofit fua vcrbcri-
bus , alacrcs ad cxiJium pefguur , quibos
acinic in irincrc Iongioris via- conliitutis, de-
.ftinantur* Epifcopis Arrianorum fuggcrenti*
bus, homines immifcricordes, ac violent!, vt
illudquod cis forte mi fcra tie Chrifliaria'vi-
Aui contulcratprofutufum , crudeliter aufcr-
retur,qmbus vnofquifquc eorum Iibetijtefoti
culatum cinxcrum dc fontc furgentem, h^c re te cautabat. Nudus exiui de vtero mam's
acritis perfequentar flammamem gehennam mea?, nudum etiam me oportet ad exilium
cum rojperispoffidcre, quia induiiiite male- jergere, quia Dofjinus nouir cfuricmibus
didionem ficut vcftimentum , fcindens arqne cibum porrigere,& in deferto vcftirc. Nam 8c
amittens veri baptitmatis 8c fidei facramencii. y Vvandali duo fub Genferico farpius confeflb.
QmdfaAuTusesmifcr,cum(cruipatris fami- ' res, comitantematrecontemptis omnibus di*
lias ad comam regiam congrcgarq ccepcrfnt
inuxtatos ? Tuc te aJiquando vocatom tcrribi-
literindignatus,exutum ftola i-px conQ>icicns
nuptialcm, dicettibi : Amice , quomodo hue
venifti yeftem nonhabens nuptialcm/ Non
video quod contuli7Doncognofco quod dedi,
uitijsfuis.cum eif'dem clericis ad exilium per-
rcxerunt. Demulcimdineautcm pcrgcntium
confeirorum ,i. Ecclcfia: Carraginis Clcrico,
rum, fuggcrentequodam ex ledtore Theuca*
cio per dito , quos ille noucrat vocalcs , ftrer
nuos atqucaptos modulis cantilena;, defignai
done
€jt
clone fua debtre dicit duodeeim infantolos ic
parari , quos illc, dam Catholicuseflct, tqnc
difcipulos habuit. Sratimillo fuggcrente fub
feftinatione dimittuntur, & vi barborici furo-
ris bis {cava name r us puerortim deiunere vo-
catur Segregabaturcorporc,no fpiriru, agre*
gefanctorum. Quitimentes precipitium > cu
iofpirijsbicbrymarum, nediuetlerentur, con-
ftriogebaot manibus genua fan&orura. Quos
vtoientia tarocn hsrecica minacibus (cpaxans
gladijs Carthagini reuocauit. Sed dum cu cis,
ooafi cam tali state > non blanditijs ^ge recur*
iuperiores Aits inuenri funt annis. Ec ne ob-
dormirent in mortem? luceniam fibi euangeli •
cilumipis acccndcrunt. Indignant ur ad hoc
grauiter Arriani , & fe fuperatos a pueris cru-
feefcuot. Vnde acccn(j fubditi itcrum fufte ca-
di iubentur , quos iara aute pauciffimos dies
varijs vcrbcribus difliparant. Imprimunt vul-
neribus vulncra,& rursu poena reftauraracrn-
defcit. Factum eft dOmiiiaconfortante,vt nee
Martyr.
luos Ipfi pariter vdcitabtnt, vt-fadu potidt foe,
hasreieos* quara aJiquamxeugioBem oftende-
rent. In quo minus* capaces 8c ignari, implttu
in fe pollutions lacrilegium putabaotjPrudS.
tiores vero nihil.fibi quod noletibus acq* dor-
mientibus ingeftum eft, obefle gaudebat. Na
6c tnulti eadem bora cinerem luis capiubui
inieceruue,alqfe(e, vel quia fa&um eft ciiicio
lugubri tcxetuncuonnuJli cceoo fogtido lime-
runt» 8c linteamina violenter impofica pcrfidu
concidcrunt,atque in latrinis foetid ifqockxu
manu fidei proiecexunt Tali violetiajuobis vi*
dencibus.ij) Catthagine filius cuiufdam nobi-
lis annorucirciter kptcm,isiru Crrilla, a pa*
rentibus (eparatus eft , matre fine verccaadia
matronali B folutis crinibus poft raptorestota
▼rbe curente , infanculo clamante vt poterati
Cbriftianus fum, per S. Stephanum Ghri&a-
nu$ fum. Cui & os obtur antes , infootcmio-
fanttam in fuum gurgitem demerfcruat Ikid.
EtIMfLVU XXV.
* areas junior deficeret in dolore , 8c magis ani-
mus crcfccret roboratus in fide • Qups nunc
Carthago iniro colit afFc&u , & quah duode- J^**n$m$fu9ritg$ntilwmik Chriftumfn-
cim Apoftolorum chorum confpicit pucroru.
Vnadegunt, fimul vefcuntur, pariter pfallunt,
£mul in Domino gloriantur. ibidem*
Exiuplvm XXIV.
JQutnts hdrttiurum imrrertfuo fropMgQB*
d$ f*h vhUntt* &f*luit$U*.
Rat generalis quidem ifta viblcntia ty-
rannorum. Na VVandali pro hac re vbir
que fuerantdeftinari, vt tranfeuntes itinera fa*
cerdocibus fuis adduce rent iugulandos. Non
licebat fiue priuatis.fiuc ntgotiatoribus alicu-
bi tranfire, nee aliquid emere, vel vcndere,ntfi
habercnt charaderem bcitiq in fronte fua , &
manu fua. Nam Epifcppi atquc presbyteriil*
Torum cum armacorum manu nodhirnis tern-
poribus vicos vel oppidacircuibam,& fie dc£'
picatis poftibus ianuarum , aquim, gladium
cue eeftarites animarum prxdones intrabant,
8c quos domi repererant , alios forti in Je&is
fof oratos , niueo i rob re atq; fluminco refper •
geuces j daemoniaca vocifcrationc Chriftianos
r$rK qu*Bt*qg calamttas.
GAUtarujn nobiliflimarvrbcs fiimLugdu-
ncnfiuni videlicet & Yiennenfium , m
his qua; , quanta erga Dei martyrcs gefta
funt temporibus Antonini Yen, defcripra per
ordinem ab eis ad ecclefias tranfinifla Tuac
Tribulationis autem noftras magoitudiocm,
& gentilium furorem quem fcnis martyribus
intencferunt i ficuteft* cnumerarc nccptxlcD-
tes quidem ipfi iufHcimas , ncdura fcnpruri
comprchendere. Omnibus ctenimviribosco-
gremis eft inimicus.ita vt primo nobis doSro-
rum prohiberetur habiutio , turn deinde vfui
balneorum , poft etiam proccllus , ad v la-
mum ne omnino in quolibetloco domi , to-
rifque publico , priuato^ue vidcrcmur. Ferc-
bantergo Dei martyrcs for titer acclamauo-
nesaduerfum CcCt , 8c opprobna , atquc iniu*
rias-pppulij & contumclias eorum , laodcs
fuas ducebant. Sed 8c verbtrari (c ab eis,ac la*
pidari , 8c concludi patienter accipiebant , re-
bus verc jpfis) 8t patientia? virtute clanwoics,
quia non funt condign; paffioncsBuiasteiii'
f oris adfuroi*m.glortamjqo* reudabitur in quod toe pia fenfnai doloris extingoeret fas-
nobis. Dcniquequodam tempore aftaBtetri-
buno,& priori bus ciuitatis,profoJiS acclama-
tionibus popoJi coxrepci, & incarccrcm trufi
lime fracrcs Accidit autem eriam (eruos com-
prehendi qoorundam ex noftri* paganos,quo-
otamquidtm publicc iulTum fuerat requiri
omocs, & tencri. Qujauedzmooisinftinc^u
cam tormenta pcrcimelcerent monentibus fe
hoc ipfum militibus^eommetifuntaduerfiim
oos,vclut Atrcusff atris fui occidit duos fiiios
& oefcienci appofiiir epulandos,ft iile come-
dir ignaros OEdipus aut€ com matte concu-
boir,ftatia qux proloqui, aut cogi tare nobis
fas Don cfttft qualia ncc credere quidem pof-
fumus aliquando apod homines gefta Quae
com de nobis difTamau ruiflet in ruigu s ,bor -
rori maaimo ft execrationi apud omncs bo-
mines eflc ccepimus,ctiani apod eos,qui priua
alicjuid moderation! s erga nos leruandu effie
ceo&bant. ft omnes fimul fremcre aduerfum
Chriftianos,asque iniatiabili odio forere coe-
pcrunt . Tunc vidimus impleri illud , quod i
Domino diAo eft, quod Tcnit tempus.in quo
omuls, qui Occident vo$,putet fc obfequium
racercDco.JEjc biffor.Emfebij frtftttin* L$.
Ezim t
1TM
XXVI.
D# Vuconi Ssn8f, <$• BUndms c9*fl**tu$,
p Oft hare iam fupra omne narration! a ge-
nus eft , ft fuppliciorum ft cruciacuum
nodus in quo omnea pari,atque cod6 furore
perfiftcbant, Tulgus . Index officium militia
£nirgentea,pr(cipu2 Sanclu nomine quem-
mDiaconum.ft Blandinahi fceminamtque,
tauta tolerantia Yirtutis firmataeft, v t refolue-
xenturprius carnificum manus,oui fibi inuic£
fucccdebant . Denique a prima luce vfquead
▼cipcram tormenta Temper innouames,advl-
timum i Tidos fe confitentur , ftupentes quo-
modo in ea fpiritus permanerct,cum nihil iam
in ilia ex corpore per fupplicia re&diflet. Sed
i^a vere bcara (vt poftmodum yel ipfa difle-
niit) quottes roccm confeflionis emifit, ft
Chrifliana fum,proclamauit,totiensnoue. Ti-
res corpori reddebancor , ex quo intdlcxir,
pius, ft alacrius Chn'lhaoa fum, ft nihil apud
nos mali geriturproclamabar.Diaconus quo-
quc Sanctus nomine, ft ipfc nouapoenarii ge-
nera pcrtulitft qua; longe {ubftamiarn huma-
ne conditlouis excederenc. Atillc vir Deo pic-
nus in tantum cruddrtates eoru xifit, ' ▼ t nun-
3uam digoatus fit , rel quia eflet genereaut
omum,Telpatrtam, vel falcem nomen fiium
cis fatcri. Scd dc his flngulis incerrogatus, ni-
hil aHud in omnibus tofmem^fi Chriftiana
(ecflerclpondit Hocmihinomenfhoc^emis#
ft patria eftyaltud (inquit) omnino nihil fumf
quam Chriftianus . Vndc ft increckbili cos
agrtabat infaaia, quod tanuspocnammgene-
nbus confiimptis extosquereei.nec prorcflio*-
ncm quidem proprif TOcabuli potuiflene. Ad
vltimom candentes laminae atris ft ferricrga
tngutnis loca adhtbct.Et quo carries eius adu>
Ox ignibus defluebant, ipfc vcro per mane bat
immobilis, ioconcuflus, increpidut , coeleftj-
busfontibus humanasin £e cemperans flam-
mas. Membrit omnibus martyr erat ( ft toto
corpore vnum'Tulnus hotrcbat.. Pctijtineo
human^ format agnitio,ft non folom quis ef-
fist tormentorum crudelitaa nc agnofci poflei
abftulerat. Chriftus tnmen in co foloa recog*
oolcebator.oftendena omnibus quia nthri ter*
ribile,vbi diligitor pater, nihil doloris eft, ?bi
fides Chnftuj eft. Ctf.Uib. yhhRXmf***
IlBMPlfK XXVII.
yj Enlm beati Fotini Fpifcopi Lugdunen*
* fis gloriofiun con&uioncm (as non eft
prxterirc. Qui quidem com nonagenaria ma.
ior eflet state, ft corpore pacn^ morrupfolo
martyrijamore Tiucbat.Statuitur pro iribuna-
libos.smpiej plebis Tndique clamor attollitur>
hunc ipfum die intonaut Chriftianum Turn
tcio a pr{fideinterrogatuskqui(ha eflet ChiU
ftianorumDeus , refpondit : Si dignusfucris
fcies,htncvcr6 cfidlos yelut rabies imme'fi cu-
iufda furoris inuaflt, it* Tt>quiprope aftabanc
poenis, alij calci bus fubigerent fcnemoee^c-
taii nee grauitati aliqnid reaerCtia; tribuewes.
Q^qqq Ills
$74 Martyr.
Illi vero qui longius erant quiequid furanti- amphitheatre, tituto fe prscedente, in <jx»
bus teli veniiTet in manus, cminus iacicbant,
ita rt vnufquifque fummi fibi delicti cfTe du-
ceret, nifialiquidinfeiiem fceleris intulifTct.
Quem cumfeminecexn proicciflet in carcerc,
tncontaminatum paulo poft reddidit ipiri-
tum.Caf.iMb.yhifi.Eufebf.
fcriptum erat, Attains Chriftiauus,fremetc i»
cum vulgi furor ccepit.At aim prunis fiibter-
icc*tis in fella ferrea torreretur, cumqucnidor
adufta? carnis ad nares, fie oraexpectantis po-
puli perferretur , voce magna exdamabatad
plebem.Ecce hoc eft homines comcdcre,quod
facitis.Quod a nobis velut occultum inquiri*
tis facinus, hxc vos aperca luce commirtitij:
dos enim Deque comedimus* homines, ne^ue
ajiad quid null zgimus. ibidem.
Exiupltm XXX.
Divtriji generihmt mjfli&hnum qu'tfms 9ff*>
gnstijunt Cbriftumi.
NOnii* decimuf agebatur annus Imperii
Diocletiani.nofcris fcilicct temporibus,
cum edida principis per omnem terram pro-
ponebamur , vtomncs quae ▼(quamfunt Ec-
ckfiae ad folum deftruercntu'r.&ripturaficrc
igne exurerentur . Si quis alicuius honoris pt$-
rogatiua muniretur , fublata hacmancrctin-
famis.Si qurs (eruorum manfirTetChriraanus,,
libettatem confequi non poflct . Iubetur , vt
omnes qui per locafingula ecclefijs prcfunt,
primo quide* inijeiamur rn ?incula:turadcji»-
dc omnibus fupplicijs fimulachris immolarc
cogantur . Hinc vero ingens (pedacotumfa.
cerdetesDei effefti funthuic raundo,&Anr
gelis,fie hominibus,cum ad fuppliciarapcrtn>
tur. Cum vero inde flamma fiimens iniriom,.
totaper populos ad (accrdotes exaggerafTct
incendia, poffibile non eft numero comprt.
hcndi,quanti quotidic p$n£ per fingulasqoaf*
quetobes, fie prouincias martyres efficicbanf
tui.L$b.6'hift:.E*febijc*p.%.l.4.
ExiuPLvji XXXL
Cprput Hircutkni: Epi/copi tuff* TttiU regk
cceifipcfi fuadrMgtfimum ikm integrum
ftmarnqm* rtftrtum tft.
ATtalus quoquepopali vocibus poftula* «Tp OtilcTautern perfidi regis temporibus Pe*
tur, (erat enim valde* nobilis vir, optima ^ rufinam vrbem annis feptem contiuoit
twfcfctui*.} Cumque cucumallus fuifiet in Gothorum cicrcitu* obfedit .Ex qua multi ci-
uiftsft
Eximplvm XXVHI.
Jgmmodo fidem negsnt$s diuins difptnf*tion$
cdrctribtu tmtqusm himtcid* & inegfti
trsditi fuerint*
PEr idem tempos immenfa quidem Dei
difpenfatione procuratur, quod nuquain
fere* prius a perfecutoribus geftum memini*
mus . Omiieshi qui primo comprehend ne-
fauerant fidem correpti trudunturincarcere.
t non quafi Chriftiani iam, fed tanquam ho*
micidar & incarfti dctincbantur,babentes mi*
feri duplicem poena , quoniam quidem carte -
roru fuppliciamirigabatCpes, fie corona mar-
tyrij, Chriftique Cnaritas , & Spiritus fandti
gratia reuelabatafflidos, iftos aut6 ipCs, poe-
salibus catenis , ft pondere careens grauior
confeientia cruciabat, iea vtvultu ipfo, & af-
pedtu difcemercntur a ceteris, quia i Hi produ-
cebantur de fupplicijs larti, 8c diuinum nefeio
quidin ipfis vukibus pr*fcrcntes,yincnla fua
monilia pretiofa ducebantjper (qualorem car-
ccris Chrifti bonus odbreftcdi t ita vt vide-
rcntur fibi non incrgaftulo.fcd in myrotheca
conclufi. Atilli ali/triftes dinieffi>ipCs quo-
Que confpeftibus horridi,& otnni turpkudioc
radiores, fed fit ipfis gentilibus- in multo op-
probrio expofiri erant, tanquam denegeres.fic
Ignaui, qui fidem perdidcxint,fic crimen, inue-
fccrint.
EziuptTit XXIX.
Jg&modb AtUhiSgemiltsi Cbrijlisnii a$-
ft foft&smtts rgdsrgBirin
Martyr. MatrimoniumI
©mm rugerum,quifamis pcriculum rerre non
potuct unr. Anno rcro Optimo necdum finito,
ob&fiam Yrbera Gotborum exeroitus intrauir.
Tunc comet qui eidem excrcirtri pra?erat » ad
rcgem coriiacn nuncios mi fit, exquir ens quid
de Ep&opo tcI populo fieri iubcrct Cui prax*
ccpitillc,diccDS; Epifcop#priu$ averricevC
qocad calcancum corrigiam tolle,6c cube ca-
put illiusampura. Omuem aurem populum,
qui iilic inucntus eft, glad jo ex tingue . Tunc
idem comes ▼enerabilem vtrum Herculaaum
Epifcopum fiipcr vrbis marum dedu&am,
capite truncauit? cutem vero eius iam mortui
a venice yfquead calceam incidit, vtei cius
corporccoirigiafublaca viderctur . Moxque
corpus iliius extra mururo proiccitTunc qui-
dam huraanitaeis pictatc compulfi, abfciflnm
caput ceruici apponcntes cum paruulo yih>
infante, qui iliac ex tin&usinuentus eft , iuxca
rourum corpus Epifcopi feputura? tradideriit.
Camqoc port eandem cacdem die xl.Rcx To-
tila iufifler, vt ciuesTrbisillius * qui quolibet
difperfi eflent , ad eandem fine trcpidatione
aliqua rcmcarcat.-hi qui priiis famem fugerat,
Tiuendi licentia accept a rcuerfi funt.Scd cuius
▼it* coram Epifcopusfueratmemores,vbi (c-
pultum eflet corpus iliios quacfierunt, vthoc
iuxca debiram honorem in Ecclefia faacli Pe-
tri humareot . Cumque itum cflct ad fepul-
chrum, efFofla terra rauencrunt corpus pucri
pariter humati, Ttpote iam die quadragefimo
tabe corrupt um,& Yermi bus plenum Corpus
veroEpi(copi,ac fidieeodem eflet fepultum,
& quod eflet adhuc magna admuationc vene-
randu, quia ita caput eius rnitnm fuerat cor-
poris fi neqnaquam foiflet abfcifTum, fie ri '•
dclicet Tt nulla vcftjgia (e&ionis apparerem.
Cumque & hoc in terga verrerent, inquircn-
tcs, fi quod fignum vel de aliqua monftrari
incifione potuiflet, ita (anum atqucintemera
mm omne corpus inuentum eft , hac fi nulla
hoc incifio rerri terigiflet. Grtger.di/Utg li&.i.
€*p. 1 3 . vide tit. Psjttr b$nm txmp. I. tit.Tri-
hdttkixmpA^
*7*
MATRI JtfONIVM.
?*ti4ntiffim* Mtnics mattr Amgmfiimy Hat
ttmtundum vitum bmbntt* ntmqtum tmmm
turn **fer ditm dtjfiinfit.
REfirrt Auguftinusin libto Cofeflionum,
quia macjveius S.Monica,vbi nubiliseft
ra&a,tradita Tiro fcruiuitei vduti Domino,ft
fatcgit enmlucrarijoque'silli demoribus vir-
tuous. Iaaute'tolerauiscubtlares iniurias>vc
nullam de hac re qua marito haberet fimulta*
tem. Erat enim ille ficut bencuolentia precis
puns , itairaferuidus . Sed noucrat hare non
refiftere irato viro, non tantum fa&o, fed nee
▼erbo quidem. Iam veto refra&o Ac quietato
cum opportunum videret , rationem radi fui
reddebat,fi forte inconfiderantius commotus
fuerat.Denique aim matrons mult$tquanim
Tiri manfueriores erant, plagarum Yeftigia,
etiam dehoneftata facie gererent, inter amiea
colloquia ilia? arguebant maritorum yitam*
Ha?c aurem earum Jsnguam veluti per iocum
gratanter admonebat dice^quod ex quo jllat
tabulas (qua? matrimoniales vocaotur) rccita-
riaudiflent.tanquam inftruraenta. quibusan-
cillx facia; eiTeottdeputaredebuiflent Proin-
de memorcs conditionts , fuperbire aduerfbt
dominos non oportere . Cumque mirarentur
illaTfcicntes)quam feroccmconiugem fuftioe-
ret, nunquam fuifle audi turnout aliquo indi-
cioclaruifle, quod ille cetidcritvxorem t aut
quod 1 (t inuicem vel^num djem domeftica*
liter diflenferint, & caufamfamtliariter qo»-
rerentdocebatillainftitumm iuum, quod fu-
pramemoraut Qua? obfiruabant ex parte gra-
tulabantur , qua? non obferuabant, fubiefti
Yeiabantur.ilat/./f6.o. C*nf$ffc )<Vid*$ti*m
tfa&rripirt,
MECHTILDIS.
^
Z># B.MtchtiU* , & eiuifrstu AUxmdr:
MEchtildis, qua? noftro temporeobdor-
mifle probaturtfilia regis Scotie.vt pro*
babtlixeJationc didici mus,quatuor fratres ha-
, Qjqq * but
<7*
Mechtildis. Miraculuta.
buie mum Dud?, qui reliAavxorcpro Chri-
fto pauperrimus cxulauic. item ilium Comi-
tcm, qui vicam eremitica duxit. Item Archie-
Sifcopum,quircli&oregiinine, ordincm Ci-
ercienfem imrauit. Quartus fuit Alexander
tutiior frater, an norum ledecim . Qucm cum
pacer rex regnare cogcret , McchtiUis foror
eius virgo xx tantum annoru dixie fratri: Ale-'
Sander frater chari/Smc, quid nunc ages?Fra-
tres cui maiorcs oatu oujndum tcrramq* defe-
ruerunc, vt cesium adquircrent? regtmm fpre*
uerunt mortalc,vt rcgna pcrpctuapoflidercnt.
Tibi ergo foli regoum reli&um eft, pro quo es
6c coeleJtcm gloriam , 6c antmam perditurus.
Nee mora, Alexander reXblutnsin fietus.'Hcn
ait, foror, quid confnlis facere ? paratusfum
^Uicquidiulleris adimplcrccgip audiro.gaui-
l forox, accepit fratrem,6c mutato babitu ad
remotioratradutit , vbt cum & mulgere vac-
cas» 6c lac ad coagulum coadunare, Ac cafeos
op times faccre docuit, indc veneruntadGafc
Iras ad Fonij clauftrum ordinis Ciftercienfis,
.▼bi foror loeauitiratre pro mulforc vaccarCi,
& probatus inuentus eft iu opt i mis cafeis fa-
ciendis. Hiuc xmonaAertifracremconuerfiun
sa&om foror alloquicnr, dicens: Muhum in-
quit, apud Deum meritum sequiremus, quod
terrain 6c paxente* dimifimus. Scd in hoc fpe-
cialiffimam remuneractonem babcbimus , fi
vfque ad «etnpus£utumm>quo noa innicem in
ccclo ad coo/olationem pcrpemam vidcamus t
ad prcfeas no*,vt noftrum nulhis ampiius al-
terum vidcat.ab imutcem ftqncftrcmus Hoc
*ndito,fieuit (rater, gtaniua iftud ducens om -
aibus quf amifit Et licet inuitus, imperar am-
mo,* afororetotaliter¶cor. Ilia autem
but faciebac.In oration ibut mnhotibita 6»
fibu* abftracxa erac , vt nee conrfcarionct ad«
uertexec , ncc tonirrua audirec . Ne autem de
fratreciufiiem Alcxadro quod graaus eft pre/
termittam •• Cum moiiachiuquidamfiftuUrii
ex vlccre pectus babcret, oraictqi ad ranrala
fratriseiusiam dcfun&i, apparuitcidefrattt
Alexander, folc lucidior,corona geftans mi-
nibus, & corona capitis tnfignttus. CtimergA
monaebss quxreret , quid corona doplicta
fignarct? Corona, inquit, *tfi gefto roanibas,
corona cxtitit temporalis, quam proCbrifto
deferui . Corona vero quam gefto in capite,
corona eft quam communem com San&sac»
cepi. Et vt tibi fidentius in ifta vifiooecrcda-
rur* (ecundoon fidem tuam fanus eris ab omni
incommodo quo rorqueris . Et notandura o
tncognitus roanfit vfque in dig morris fa*. Et
tunc conftridus obedienti* Priorii fui,fefr»*
trem B. Mechtildis de Lapione, Stfiliam «.
gis Scotia? reuclaui t . Fecerat aut€ cum nvbi-
litatefuipc&um factum quoddamtquo<loioN
tumpofteadoluit eucnifle . Vir nobilifimci
Domiuua Hugo de Birmcnnio, aptumirana-
nis magnitudinis venatu laflauerar, 5c, Tt Da-
tura beftia? eft, ftWcotrgerat ad refiftendan-.
Equo autem nobilisilledefcendens, apca:o
pugione. cum beftiam relict impetere.&eiut
trueulentiam formtdaret , Frarer Altiandcr,
oui vaccas in victno pafcebat>arreptof ugiooc
demanibut formidantts, beftta aodadcnB*
petit, 6c occtdit C^up *iG>, in ofcnlaFrami
Alexaodri illico ruens Vcr^iaquit, nonquim
vaccarum cuftos.nunquam etiam roftintfjo-
decumque veneris, incrcoifti. Soror tcto ci«
».Mechtildis,vnde,& quz eflet.perqooflam
milites, qui earn in Scothia viderit.noucmtf-
nis inootuerat ante mortem.- 6c tunc (tatim t
ad nbuem miliaria in villam, qua? dicitur La
pion, ibidem manfiira feceflk , domunculam
paruam babensquafi aucarum tugurium»folo terrafogiflet , nifi violenter retenttab bomi-
manuum labore vinens. Donum,vel eleemo- nibus exfticiflet.Miraculis multis ifi Titacu-
fynam accipere cogi non poterat, nee rogari. rqit poft mort^. C«jfff./*t.r«io.*-$-4-5*0' **
Cum cxreris pauperibus in Augufto fpicas
colligererccuiabat.viique extrema cum por-
cis,qur vixeoaferantdiripientiummanussra *
. xiulmi colligebauvixaliquid fubftratu rocm-
Wis babebat, 6c caput iacens a*qdatum hume-
ris, c^bum 6c potato incumbens callofis geni-
. I«a capiebat. Hoc ide in protixifimis preci-
MIRACVLVM.
Oft$ntMtium mutnis mir*c»lm fsckns «w*
in lux*ri*m Upfwrm i B. Ji#*» kf*w'
AVdiuit aliquSdo abbas Antciios k<P»
dam iuuenc monacfio»quia iigon quo^
\
Jam boiafmodi
qoofdam fcncs iter agentes,ft laborafitcsam-
bolando, onagfis iunit, vt venitent , ft porta >
lent tot donee pcroenirent ad fc . Illi aotem
tcnesindicaueronthoc Abbati Antonio. Dixit
totem Abbas Antonio s: Videtor mihi mona-
chus illc fimilis efle nauionoftat omnibut bo-
ats de qua i nee rtura eft, vtrum pcruenitc pof-
s«c ad portnm.Er poft aliquantum tcrapus coc-
pit Abbas Antoninsflert,& trahere fibi eapil-
to$,& toger*** Quod cum vidiflenr difctptili
«ius,dicut ei. Quid ploras abbas ?Eerefp6dit
&nex;niagna columna Ecdefif cecidit roodo.
Diccbatauccm boede monacbo illoiuocne*
Etadiecit diccos.' Venice, ambulate ad eum.&
videte quod factum eft. Pcrrc xcrunt ergo dif
cipnli eius , &' inuencrunt monachum ilium
fiipta mattam fedentem, & flentem peccatum
qoodfecerac. Videos aotem difci polos ftnis
ait illit: Dicitefeni , Tt oret Dcum, vt decern
tancarn dienun det mihi tnducias fpero me
iatisfa&Qrom.Quiqoidem intra quinqocdics
defort&us eft Exltb Daft ttttum, lib. centra
mpauperet. 6*77
in via . Ciim vidiflet que femetipfam afapts PVgnilq; tfideiet,quod
qoafi annt ihbfidia peratdiflct^foperoenit Bo*
nifacius pocr Dei,eaqoe qui bus verbis coaCb-
lari valoit,coeptt. Que, cum nihil confolatio*
nisadnritteret^hanc rogaoit,vt abhorreo exi*
rcdebuifTct, in qoo ex omni eoru tritico par-
num quid inucntum eft remanfifle • Puer aot£
Dei fefe illic protinos in oratioaem dedtt 03
poft paululumegreflbs ,adhorreom matrem
rcduxit, qoodiam tririco plenum inucotum
eft>£ cut plenum ante nonfuerat, cum mater
illics totios anni famptus fe congrt^gaflc gau-
debat. Quovifomiracuio compun&a mater
ipfa iam ccepit vrgere , vt daret,qui fie celc*
riter poflet qua? petijflHaccipcre. H*c itaxir
hofpitij fui veftibulo gallinas nutrire confuc^
uerar> fed ease* vicino rare vulpes yeniens
auferebat . Quadamvero die,dum in codes,
veftibulo puer Bonifaciu? ftaret* vulpes ex
morevenit, A ealtinamabftulit • Ipfeautexo
concitus Eccleuam intrauic , & ic inoratione'
proAernens apertis vocibus dixit: Placet tis>i
Domine, vt de nutrimewo matns mca? man,-
imsmtm gtorimm **.6. Vide *ti*m tit* Invidis ducat e noo pofliro, ecce entin gallinas, quas
**.%.& tit. Luxnri* t xi $. " ^
MlSlHTCOAOIA I N PAVPlftlS.
Ex 1 M F t VM I.
fm*r Btmifsciw in ftufnts miferient h*rr*4
frmnem* VMCtiats, 9T0tione rtpU*it,rspi*n-
$imga&B*mmmtrisvmlp0c*lsm 9ttidit,&
gmtUnsm libtrmuit.
PRarfatns Bonifacio* Epifcopus eo tern-
pore juo com matrc fuo puecbabitabas,
egrefius bofpitium , nonnunquam fine
tinea, crcbro ctiam fine lanea tonka rcuertcba-
tUr ' ¥!'a mov Yt nu^um quempiam reperif
fetjveftiebat hone ieexpolians, vt fe ante Dei
oculos obtento mercedis vcftiret.Qoem ma-
ter foa increpare frequents* confiieuerat, di-
««os : Quod tuft tra non effet, vtipft rnops
Saoperibos veftimStalargiretur. Quae quada
ichorreum ingreffa, psrne omne triticom,
quod fibi in ftipendiom totius anni paTaoera tv
ismcait a filio loo pa* pehbos|exptom~Cum*
notrit volpes coined it • Qui ab oratioac iui*
gens Ecclcfiam egreilus cjlt .Mox autem vul-
pes rediensgallinam, quam in ore renebat,dj-
mifit, atque tpTa moriens ante oculos einj ifk
tcrram cccidit. Greg.lib.yDtfiU.S.
EXIMFLTM II.
s
Mifme*rt smptuptrtsfuttrfitWvbi *Uttn*fy •
n*m dedit, & tUmum in cotltt ddificswit.
IVxtanosquidaro, Deos- dedit nominc,re-
Iigiofuthabiabat,qai calceam^ta (blcbac
operari, de qoo alter per reuelationesn vidit*
qood eiot domos xdibcabator^ed in cacon*
Rrodoresfui in Colo die iabbacbividebaiituf
operari. QuieuifHem viri poftmodom vitam
fiibtilitcr requirens , inoesnt, quiaio bis qusr
diebus fingolislabsirabatqoicquidex yidu it
veftitu fiipereffirpotuiflct » diedbbatbiad Be.
Petri Ecclcfiam defcrre conitieoeras,atqoein»
digeoribus eropre. Qua ex re perpende,qois
non immerito domus ipfius fabrica fabbath»
crcicebat. Grtg^tl lib. 4. t.^6.
*78
ExiMPLVU III.
Mifericert in pauperes Epifcopm pro hauftu
vini , quern pauper i dart practperat^ dolium
vino plenum retepit.
Mifcricordi* in pduptfrts.
contain. Coquorum autetn dfligetialatte" do*
coctus, abbatipifcis apponitur.fedaiueqna
taugerccur»eccc pauper adianuam hoc poci£
fimum fibi dari,quod abbati euetappohtom,
anxie poftulabat . Mox vterac, iniegram pif.
cc^nihil haeficans) vir Domini «utuctdpao-
pesem: illico pauper ,<jui .videbarar,cura ipfa
paropfide plena pifee infubiime(eeitulit.Jc
librata mauu velut xenium portans , ccclura
cu&is videubuspenctrauit. Vodc liquidoap-
probatur, quia quod indigcntibui datur,Dco
A L1ns item Epifcopus oppidoiiciens,vi -
num fibi afferri pr axepic, Cumquc pin
cerna coram quod crac in vafculo funditus
exhaufiflet in pocuIum,& Enifcopo dctuliffet;
ecce pauper imporcunis illud fibi flagiubat Jranfmittitur.&quodinfinupauperumo^coi*
precious dari.diccos: quia pre, ariditare nimia tamus in coelo reponimut • idem ef.i.
nifi biberer cominus expi rarer. Econtra mini-
fter aflerebac &(nil Cq in vafe rcfiduum rcli-
qtnfTe & in eo loco vinum aliud reperirenul-
latenus pofle.In bis crgofortis Epifcopus an-
Spiftijs deprehenfus,cum 8c bine vim fitis luf-
crre non pofTet, illincauccm alio periclitance
fe bibefcimpium iudicans, auertir (e a fcfra-
trique laboranri in ncccffitatc fuccurrit. Pjra?-
cepitergopauperi vinum dari . Sed iam quo
fpes bibendi defecerac omnino, co fitis Epif-
copi acrocius &uiebat;mahdauit miniftro,vc
Tinarium vas requirerec,fi force aliquam con •
fblacionis ftillam vel perexiguam reperirec.
Qui diutius abnegans , nibilquc /e referuafle
comtanter afErinans,tandem non fpc ere&us,
led imprrio magis oppreflus paruit , 8c vas
quod vacuum reliquerar, vino plcnu nimiom
tdrairatus inuenic Ex Ep.F .Damiani.
Exemplvm IV.
Mnfmcors in pauperes Abbot Lampredam vi-
ginti nummie Papienfibm emf tarn paupers
poHuLmti denauit*
EllMFLVM V.
Mifiriccrs in pauperes pater familial vw*
quern- babebat nummum pauperitr&uh&
fiatim viginti /olidos receptt.
p Anpcr quidam paterfamilias vnum dnrn-
* taxat nummum iu ioculo poffidcbaf.qoe'
ad emendum aliquid,quod cum pane come-
derec , expendere gefticbar, cumquc ficewfc
aridus a lautioribus aliment is hoc din nego-
cium in mence ver&rec, interim pauper adoe-
nic, mifericordiam poftulauic . Ilje hacrens ani-
mo velut in onodam mcduuliioeratconibro-
rus.Nam udaret, carni mctucbat a.l i&x : ■
recinerec, culpam incurrere fonnidabatdeue'
, gatae miferkordie.. Tandem vicitnVirinif car-
nem, 8c Euangelicam imicarus viduam, M>
pauperis (pecie bono deb iron Deofuamfir-
neracur quantitaccm -Redit domum.panisqw
folebat apponitur, pauper quidem menla,fcd
bonafpediues erat confeicntiaj damnum fi-
quidem carnis compenfabat lucro pictaus*
Tunc ecce vir quidam ignotus 8c qocmantca
nanquamviderat ,fc(linus, 8c aoiius ligatoi
linteo io manueius vigiati denariorum foli
ABl>asquidam,vtmiliirc1atumeft,fuauis _dos ponir ,dicenfque cos fibi a Domino fuo
edulij concupifcentia dodus,Lapredani miflos , tanqnam qui ab eo expedaremt, j&
-fibi prsecepir adquiri. Cumque miniftri dice- cundlanter abfeeffit . Cumquc bicanooins
t6cboc genus e^ loco difficile poiTc inucniri,
cxticic quidiceretvnam canrum invenalibus
Lampredam (c vidiflepropo(itam,nullo paclo
2inus,quam viginci nummorum Papienfiunt
Udis coe'rae'dam Iufllr Abbas numcrarepc-
vellet inquircre, illc difparuk. £*F.D^
miano*
Exik-
Mifcricordia in paupcrcs.
67*
IzauvLTic VI.
Soiieitndintm filtirum fmrum Di* iimmit-
ttns , omni* Euhfit tribuit , & filios msri
modo ditauit.
VIr quidara in Tcutonum finibus optimfi
propri; iuris prxdinm , diuerforumque
prouentuum copijs affiucnter yberrimis poffi-
dcbat Habcbac autem duodccim filios. Cxpit
interea cogitare,quid pod cius obdtum fieret,
fi vnius pofleflionishxreditatem inter tot di-
uiderct cohxredcs.Dicebatenim.* Ego quidc,
qui co turn hoc Coins habco fufrkienter & pa-
cific^ viuo : led ybi tot diuiforcs ^cmerfcrint,
qui $ coru fimulrates,quis orieotia inter illos
buoris & odij iurgia fuftinebit?No enim illic
potent cfc vnitas vol utatis vbi tarn muitifa-
riafucrit diuerfitas facuItatis.Coloni prxter*
ea,qui vni parerc Domino funt contenti, non
fine grauiquietis fux iniuria tot dcyrnnorum
populo relponfuri funt. Tibi ergo Dens om •
xifpotens,quicquid eft mci iuris allodium tra-
do,tefolum hxredem mex poflcf&onis eiigo,
fitios autcm meos tibi c6mendo,fac eit quod
in octtlis tuis beneplacitfi fuerit Ethoc dido'
chirothecam iuarn f agittx protinus alligauir,'
cam que cumato former arcu in vafti aeris (u
pcxioracooiecit. Sed mox fagitta Gnechiro-
thecaxn terram relap&cft, vteuidenti mon -
ftrarctur indkii, quiadonuin, qnod fides oW-
tulit elementia diuinafufcepit . Tuncillede
xntineris fui oblarionc fidentior & alacrior fa*
ctus pofleffionem fuam cuidam Ecclefix tra-*
d?dit,camquc fibi perpetuo iure perftipuUric*
tics & rata finnauit. Brcui vero tempore p oft:
hoc, filijeius tanta bonorum affluentififunt
arbundantjaprxditi,tot prxdiorum ac ccfuusr
copia funt magnified dilatati,vt eorum quifq*,1
fumtDim paternx facultatirexcederet, eifquc
circoflua mundi profperitas in omnibus arri*
dcrct Sic,qui chirotheca de manu patris terrc-
niio cxlo rccepit, rupcr filios fuos imbrem
ill ar benedi&ionis influxit eiuberanter. Quod
igirar in terra Deo datur in coelo recipioir,&
loSc iperandum eft prxmium,quo prxecflit
mxsuous ohlaxtuB, jp. Dimumm*
ExitfPLTIC VII.
Afifgricors in indigtta Afollowmi tnhm mifi*
km dtpMUcu fsnibua gnmdem fofulmptuiu
ORta eft aliquando fames apud*Tht baidl
Scientes autem habitat ores terrx illius,
quod monachi , qui cum Apollonio Deo fcr*
uiebantjfrcquenter etiam fine cibo per Domi-
ni gratia palcebantur,omnes fimul cum vxo-
ribus & nlijs pergunt ad eu.cibum fimul, be-
nedi&ionemque pofcetts. Atillc nihil dubi-
tansjprofcrrcccepitex his,qux ad yfusfratri
repohtaerant, & dare fingulis copiose . Cum
yero tres folxpanum iportx remaafiffent/a-
mes autem populum vehementer vrgerc t, tu-
be t prof err i in medium lp6rtas,qux folx fu*
perfuerant, vnius diei victum monachi s prx*-
biturx,6c in auditum tonus populi qui famii*
necefiitate conflux crat,cleuatis ad Deum oca*
lis manibufaueait.Nunquid non valet manu*
Domini multiplicare boc?Hxc elicit Spiritut'
Sanclus . Non deficient panes in fportishis,
donee (aticmur omncs de fru gibus nouis Et
vt plurimi ex his , qui tunc in prxfenti fue«-
rant, confirmabant,quatuor conunuis racnii-
bus neque ceflatuni eftvnquam erogart panes*
ex fportis, neque deefle potuit aliquando. £»'
vit.FPJn vits S.Apottonij. .
Exiupltm VIII.
HiifiricordU in fsuperet du&us MMCtriwv
cdttte quondam ditijf$mam9f$d iUtam vir~-
pn$m fyolianit*
Virgo quxdamfoit in Alexandria omatu
quidg indumenti humilis,propofito aute^
mentis elata , dines in pecunijs nimis,
nurrqua autcm procede'st& neque per eg ri no,
aur virginibns feu Ecclefi; vel pauperibus mi*
nimum quid aliquando porrexitHxc multis-
monitis patrum non abiecit filuam diuhiaxu*
Eratei & genus non minimum , in quibus ad-
opraurt fibi filiam germanx fux, cui node 6?
die promittebat fubftantiam fuam , A cceleftii
coim defidcxio mentem alienatam gcrcbat;
Huio-
.Huic ergo vjrgini vo!ciis,tc itadicansvenam
1ncidcre ad leuaudum auaritiam fanftiflimus
Mifcricbjrdii in paupet es.
ciia erat poll nuptias, fine filijs derunAaeft.
PaiUdim vit* 6.
Macarius presbyter , Be praspofirus paupcrum
lepfoforuat , compofuit & inueuit artem hu-
iurmodi. Fuerat enim aiuuemutc. fualapida-
rius, quern dicunc gem mas diftrahere,qui ab*
ijt,& dixit ei: Lapides pretiofi , fmaragdi, Be
hyacinth,i incurrcruntmihi , & (lucinuentitij
fine, fiue furciui doccrc non poflum . Pretiofi
autcm lunt nimis, ita vt non poftint aeltimari
quam prarclari habeantur , veudit autcm qui
fcabcteos quingentis folidis; fi placet tibieos
tolltre,da quingcnto&nummos, fit de vno la*
pide potes accipere quingentos folidos Alios
autem io ornamento neptis ruac prxparabis.
Virgo autem intentifiime audieiis delcttata,.
eft.de cadeos ad pedes eius, dixit; Per fandita-
temtuam, ne quis alius coscomparct: Inui-
tauit ergo earn presbyter diccns:Veni vfque ad
cellam meaxn,& videeos:quac ood acquicuit,
fed adoraoseumdeditquiugentos folidos, di-
cens: Quomodovis,tolleeos,ego enim cau-
fam nerthabeo . Ipfc autem accipiens eroga*
uftpaupcribus Tempore autcm tranfa&o, eo
quod magna; opinionisacreuerentic.erat,re
uerebatur cum commonere fupradi&a virgo.
Ad vlrimum innenienseum in Ecclefia, dixit;
Jlogo tc Domine, auid iubes propter lapides
ill os}proquibus dedimus quingentos folidos-
Qui rcfpondens,dicit ei:Ex tunc quo dedifti
mini aurum,tradidi illud in precium gemma-
rum, Be fi Ws ?enirc,& videre e#s tnhoipitio
▼bifuot, Veni & vide, ibi enim iacent . Etfi
tibip!acuerint,ben£»fin rerotolle quod tuum
*ft : qua; prompti/Eme permit ad cellam
eita. Erat autem hofpitiuro paupcrum, in quo
leprofi iaccbant . In inferioribus quidem ha-
bebat muliercs, io fupcrioribus vero tiros.
Adducens ergo ea,inducit cain ianua, Be dictt
rf,quos ris videre prius, hyacintbos,aut(ma-
r»gdos?Dicitci/Qap« ipfe vis>Domine.Et ait:
Eccc iftifunthyacinthi. Iterum ante* ipfe de-
4uxit eamininferiora, Ac oftendens d mulie-
re*,dixit.Ifti funt fmaragdi, fi tibi olacent,bc-
> »4> fin autem, recipe quod tuum eit. Itaqj ve-
rccondiam pafla,egreua eft Et abiens ex mul-
tatriftitia infirmataeft . Poft hate etiamera*
^iascgufrcsbytcro.Pucllaautcmjde quaioli-
EXiUfLTU IX.
Mifericordis inp*»ftres reju OfovsUtnum
non foiu$r*nt f%snfctre.
SAnCti Aidamantiftitis doftrxna,^^ Of-
vtaldus.cum ea qui prsterat gentc Anglo-
rum in Aitutus, non lolum incognita progcoi-
toribus fuis tegoa caelorum fperarc didicit,
{cd&rcgoaterrarum plufquam vlli maioru
fuorum ab eodem Deo qui fecit cejum & ter-
ram confecutuseft.Denique omnes oatiooes,
&C r rouinci^ Britannic , qua? iuquatuorlio-
guas,id eft, Britonum,Scotorum,Piclorum,
Be Anglorum,diui£r fu nt, in actionem acccpit,
quorcgni culminc fublimatus nihrlonumis,
quod mirumdi&u eft, pa upc rib us Be pcrteru
nis (emper humilis, bcuigous. Be largusrait.
k Dtnique fcrtur, quia tempore quodam , com
die (an&o Pafchac cum prxfato EpiCcopord-
licet Aidam corned iffct ad prandiutn , pofi-
tufqueeflet inmenfa coram eodifcusargen*
teus regalibus epulis refertus, Be uiu iamqac
cflent manus ad pancm bencdicendum miflo*
r*,intraflc fubito mini drum ipfius. coi fu^i*
Siendorum iuopum erat curadclegaca, ftin-
icafieregi, quia multitudo paupcrum rode-
cumque adueniens maxima per platcas fedc-
rc*,poftuIans a regealiquid eleemofjof-QB
mox dapes fibimet appofitas defcrri paupen-
bus>led Be difcumconfriiigi^tquceii<kmmi-
oucatim diuidiprsreepit . Quo vifo pomifex,
qui aflidebat,dcleclatus taltfaclopietatis ap-
E^benditdcxtcxameius, dcait: Nunquam
c manus inueccrafcat . Quod Be iu iuxu
votum beocdiclionis proucnit. Nam cum in-
tcrfedo illo in pugaa, manus cum bracbio a
cattcro effent corpore refeel*, condgittthi-
dcDus incorrupt* perdureiu Dcniquc in vrbe
regia,quc a regina quondam ▼oicabolo Bebba
c6gaominabatur«Kocul0 inclofx argentcom
Ecclcfia dn<fli Petri &ruanrar,acdi£no acoo*
€kis honorc veocrantux , B*d*4*§tf* ^l^
ntmU* yc*f.6*
ExiltF&VM X.
Uifificerik inpMUptrn 'Bfifhmj mctmomm
* <\H9tUmin»ifiUli factum fawns
plenum stapti.
Piphanius Cyprorum Epifcopus, adca-
ias (epulchrom ha&enus daemones cx-
}clluntur,o^mfub(tandampropriain ncccfli-
tatcm fuftinemibus ciogaffct, 5c molds ci
tjuoque ofrercntibus pecuniae manu largifli*
maditpeniaret,conrigitsvtpccunijs dcficien*
tibus ccconoraus Ecclcfix mur minaret. Quo
fa do ajfiftens quidam in domo in qua mane*
batceconomus, facculuro multarum pecunia-
Tora dedic , 5c itadifparuit, vcnecqoi dedit*
b?c qui mif\t cognofccretur,quod racturuom-
aesdiuinum cflciudicaucrunt. C*tfU4*rwlfr*
6jrtp.biff.eap»4&.
Mifcricordia In paupcre*. 6%t
btatim diuific, & repofuk . Particulars veto,
quam mulier concupicraccx boue,cidem mot
tranfmifit. Qua comefta 9 ca ex coco couua-
luit.Mirarcs,horrcadum fpedaculura. Mane
fado, cum tracer conucrlus famuios fuos ad
acaexum fcqucretur, vidic bouem occifum
arantcm in aratro, torribiJitcr ftupefa£his,te-
curric domum,intras thalamum,rcquirtt cat-
nes repofttas > nihil de bouc procfus inuenis,
nee carties,necpcJu,cm,necGuteai taneuinem
que effudcracHuius rci ctcsfracres tettcs ido-
nei pro veritate fuerunc, 5c ipfe carnifex , vir nV
delis 5c bonus , necnon fiiper omnes ipfil mi*
lier,qux in fola bonis occifi caroe conualuk;
familiam autem curia: res- nemtos bruit, quia
diuulgari abbas ftitde ptohibuit.Apud ipiuta
antes? abbacem res adeo ralui^Yt ficut ipfe di-
ccbattqtti ante nacnralicer parens foic , largro
fuper omnes abbates ordinis»4f pius in paupc-
rcsextiut. Thorn. Csmtip*M\*.c*f.%i.p.t.
ExiMPLVM XI.
Mlftricors inp*mp*m W'iMmw Mm ViB*~
mfisJfQBem qmm propter prdgmmtimfm-
mtnam occidiftcittvt$iummu$nit.
NOftro tempore, anno fcilicet ab Incar-
nationcDomiui ma. Abbas VVilbcl-
mus monafterio VtlJarjenfi in Brabantix j>ar-
tibus prarf uit , qui in 'paopeces largus valde
& pius talis ocxafionc miraculi cxcitit.Cuxia
eratCecnobioVilUrienfiinLoilcafi comita-
tu Hasbani^,qux JHer*diccbatur,in qua bo*
conuefG&fratrfbusad laboraodum fui telegas
forma, pinguedine, 5c virtuce.de cuius caxni
bus paopcrcnia pnrgnaus ceimedcre irreme-
diabili defiderio concupiuit Flebat quotidie>
It quail cum vite;pericuIotorquebatur.Daba-
turilh boqina; catne* pulcherrima: ; fed ad
reitringedamcius cocupifccntiam non vale-
bant. Veniete ergo AbbaceVVillcImo ad cu-
nam, 5t naxrante conuerfo fratre periculuin
mulicris, xefpondit Abbas; Melius eft occidi
bouem, quam bomiDf: fed fecrete hocfacias,
5c coraple defiderium mulieris-Introdoj it er-
go frater conuerfus bouem vefpere (eerctiu*
Jaconclaue,5c occifum excoriaxumqqe. mem?
EXEMPLTU XII .^
MiferhrrJfJpm* m pauperis vxor militUmir**
imlof*mf*r$nAnmUiplsc*tio*4m merui$,&
dnUitw rmmmtm mmuUm U*& **ts mar*
. tun rnuUmit*
A Nnoab incarnadine Domini M.excr»
mnlupcr Gallias, & Tbeotonts partes
miraculaconcigerunt. Ex quibus mum refc-
ram.quod cuidam matrons; in Brabatias par*
tibus coodgit, quant opdmi noui .. Erat illo
tempore, citra montes Alpium 5c Anglicnm
mare fames peroalidajcavt communis mul-
-dtodopopuli permaxima morcretot.Tuc ilia
maurona genere clara,5c opibus^egenis coepit
fine pondeie, menfura 5c numcro liberalker
crogare Quod cernensYireins miles^rclaiHC
eam,5c cidem farina; mcfuram certam per fin-
gulas hebdomadas dan fecit . Quam ydi die
quadam tota expenderat , inftance pauperc 5t
petence pr^cepic ancillx Domiua, Tt dtligenv
ser fcopata cifta in qua farina fuerat repoHta,
f anf cri fi quid inueniret, offer ret: fecitancil«
la Tt iuflcu t Domina.Poft bunc venic 5i alter
qui Ce nihil corned ifle infra biduum deplorav
bat < Quod vcaudiuic Dominaflcuit, 5c iceral-
to iabct anciila: fcoparamltam, 5c paojmri a*-
* R r r r quid
68a Mifcricordklnpaopercs.
quid impefrtirh Iurat ancilla nihil penitus in profas quidam fecus viam fts&s imgrovoct
cifta reraanfiflV.Scd inftante Domina cum la
chryrais vt attentarct, curens impatiencius 8c
cifta apericns,plenam florecifCma fimila mot
inucnit • Ad cuius incuitum ancilla damans
horrific^, cccidit in extaft refuplna. Clamorc
audito accurrit Domina; accurric Dominus,
accurr tint famuli , 8c vifo miraculo , in com-
mune Dominum benedicunt . Mox vir ipfe
hortcum*lartus apcricns , omnibus ex ilia die
aducnieatibus dcdit: nee defuit annona fitar-
cijs, donee fuperueniente Augufto prop marc*
Cur Dominus populo que af&ixerat. Dixit au-
tem mihi^idns miles maxims Doming ,quod
aifi fuiuet miraculum, ncqua^ua fibi tria, vcl
quinque hocrea fufFecuTent. Sed 8c ipfa vene
raucifllma, vt fibhnifereretur.clamauit." Erat
enim alpcclus eius ta horridus,& quafiakpp
tarn corrofus ,' vt oculus huraanus non line
cruriaru ilium infpicerepoi&t)quemytS'.£pif.
copus vxdit mi(ericordianxotus>)xnoxdcci)Qo
ruit, 8c ante ilium curresobculitclcemofyni
Ad quern leprofus: Noniuntmihioeceluri)
nummi tui . Cut cum Epifcopus refponderct:
Quid ergo vis vtfaciam tibi) Illefubiuiit.Vt
putredinem huins infirmitatismea: abforgas,
digito oftendens fane de naribus proflucntein
magni horroris,atquefoetori$*Quam cum vie
bcatus, Chrifti amore fuccenfus,maQa tcrgc-
ret, clamauit ille dicensfCeua^cefia^alperiute
digttorum tuoru tolerarenon valeo.Ctira<|ne
rabilis 8c nobrlis foemina mihi ficut cofeflori adhi>eret partem. camifiae lux, qua; de pinno
fuOjGnccro animo,6c cum gaudio meus dixit,
-quod 8c nb&ejBe die,feptcm horis qua: Cano-
nic* nuncupatur,auis mirx pulchritudijtis 8c
decoris ea dulcifllmis 8c incftabilibus vocibus
annis ante morte plurimis cofolaretur.Elan-
guitenim multo tgpore in ledoiaces.Cumq-,
qua?6ui(fcm ab ea,cuius auis voce imitari ilia
volueris nderetur. Nihil* ait, in tcrris eft, <p
iltius pofTct vocibus comparari. Necfolis au-
ribus dele&orin illis, verum etiam ad cor in •
terius eransfunditux modulame',* ex eofpi-
ritusjneus ad dclicias asternales defidcrantius
cacitatur. Idem M.x. tap.%yp>7*& 9*
ExiM HTM XIII.
Mifirictrs in fauptru Efiftopm , Uptqfbrum
kortendas m*nm€xofcuUtnr~> & Ufffint-
ntlingim* gtrnmrnm decidenttmfitftiph*
TJ Ratin regno Francorum Epifcopus quidS
•** stateiuuenis , fed magn* religionis, no*
minis eius, (lire diaeccfis eias no memini.Hic
tant* fuit pietatis, mifericordix,ac humiltra*
•is, vt equitans in via nemincm ieprofonun»
fibi occurrcntium fineeleemofynapreterire*
Sacpe etiam de cquo defcendic,&petc'tcs pra>
Bcniensy nummis manibus illorum, tanquam
-Chrifti gazophylacio immiffis-, atque deofcu*
latis 9ttetum afcendit, 8c proceffit. Die qua*
i*mdum pei ftratam publican inccderet,lc?
fuerat (atis* fubtili, (imili clam ore prombiros
eft Tunc Epi&opus ?Si p iti non potes manu,
fi non pannum delicatum, vndc vis ? tabfter-
gatur?R.e(ponditautem leprofus ; Nihilaliud
patiar prxtet hndtone linguae tuje. Moiai
illud vetbum,lucla multu magna&bonnOL-
pit in eorde Pontificis inter grariam & niw«
ram. IllavtfieTetvoJente, ifti contradiccQte,
fed gratia Dei cooperance , 8c nararzvimfi*
cicntc linguam appofuit,& promufcidcmclo>
phantinam lin xit? Mtra res, mox de embus
cius,quileproius videbatur gemma precioffi*
fima lapia eft in os Epifcopi. Et vt ofttndcrct
fc effc Chriftum , qui adprobandam Epifcopi
virtutcm finxerat fe lef>rofura, in oralis eiot
gloriose Coelos afcendit. Et quiaeinfdem |lo*
risparticeps rqturas cflet Epifcopus, i/cca-
dens rcpromifit. Cdfsr. HB.S.cMf.ji,
Exi u*iru ,. XIV.
'Mifmanrt in fmtperet b**tm Fr/mcifcw ckU-
• mydem pMUfxti in eUemcfyn*m <Ut*m is
easlcs vidit difirri*
QVadain autem die venit qutdam p»p«
ad^ccleCam S Manx de Portiuncuii.
apud qaam fratres aliquando moraban-
tur, dceleemofynam pedjt. Erat autem ibt
qutdam ebtamys,quam quidam frater habuc
sattcalaris. CuicumdixiffetbeatusFra^H-
cos,tc
Mifcricordia
cas?reanTillipauperidarct>libenter,& vclo-
citerdeditei Scatim propter rcuerenciam 5c
dcuorioncm , quajn nabuerat chlamy dcra illi
pauperi dado, vifom ei,quod clccmofyna,illa
in ccelum a(cendinret,& unfit nouo gaudio Ce
pcrfondi. Quando vero dedinabant diuites
noius cntuadt ad cos,rccipicbant eos alacritcr,
& benignc, ftudcntes eos reuocare a malo, &
ad pcenitentiam prouocare. Solticitc'ctiape-
* icbatur, nc mittcrctitn-r in terras , vndceranr
ariundi,vtihgerencfamiliaritatem, & coacr-
(aaoflcov confanguineorti fuoruro, vcrbumq;
feruarcnrpropheticum; lvxtraneus foetus fura
frarribus mei*,& peregrinus filijs roatris me$.
in paepcrtate piurimum I jetabantur,quia non
concupifcebant diuittas,fcd omnia tranfitoria
fpcrncbant,qux poflunt a raudi huius amato
nbus concupifci Prccipui veropecuniaquaii
f iriuerem pcdibus coculcabunt,& ficut a bca-
to- Francitco edodi, ipfam cam ftercore afini .
ecjualiprerio & pondcre ponderabant.Gaude-
bant in Domino continue non habentes in*
era fe, ?t poflcnt aliquid contriftari. Quanto
enira a mvtido magis crantdiuifi, tanto ma-
giserant Domino coniundi , per viam crucis
& femitas iuftitix incedetes, de ar£ta ▼ ja pce-
nitetie,, & obferuationis Euangelica? offendi-
ciilarcmouebant,'vt pofteris iter plana fieret,
Miccnnittl.Ex Gfo*. Minorum GmlUcetmp.y.
v EllMPlTM XV-
MiferuerdU eferilm dedttm Gennsdims
de exiftenti* dtern* viu per Angelum
meruit tn for mart.
AVguftinus in Epiftola ad'Euotiium.Fra-
m ncjftcr Gennadius BotifEroos fori
omnibus, nobifque chariffimus medicus, out
nunc apud Chaxtaginem degit , & Romas fix
a^rtis extrcitatione pracpoIluit,vt homincm rc-
Jigiofum noiti, atque erga paupcru" curaim-
•pigrami(encordia,facillimoqi]e animo beni-
gnitfimti. Dubitabat tame aliquado (yt nobis
modo retulit) cum adhuc effet adoltfces,& in
bis clccraofynis feruenciflimus,*vtru diet vJla
▼irapoft mortem Huiusigitur merttem - & *
opera mifcricordia? quonia Deus nullo modo_
defcrerct.apptraitilli in sonis confpicuua hi- •'
in pauperes. 6% j
uenis, & dignusintendi eique dixit : Sequere
me. Qucm aura fequerctur,vetritad quandam
ciuitatem.vbi audire ccepit a dcxtra parte Co •
nos fuauiffime canrilenc. vhrafolicam notam-
que fcauiutem . Tunc if li intento quldnam
diet , ait hy m no s eflc (anltbrnm atque beato •
rum . Siniftra autem parte quid fe audiuifle
fncminit,non lads mcmini.Euigilauit,fc (om-
nium fugit , tantumque de illo quantum de
fomnio cogitauit . Ilia rero notice ecceidem
iuuenis cidem rurfus apparuit, atque ab illo'
rtrum eognofceretur inter rogauit Refpondit
iftc , quod cum bene planecVue cognofcerct.
Tuncillequxfiuit, vbi (enoUet.nec memories
defuit.quod i(te#idem rcfpondcret,totumqde
vifum ilium, hymnofquefanclonim, ad quo*
audiendos eo duce venerat »quia recenriflimos
recordabarur, facile narrauit . Hinc ille per-
contatus eft , vtrum id quod narrauerat in
fomnis vidiflct, an vigilant ? Refpondit : In
fomnis.Atille: Bene(inquic) recolis Verum,
in fomnis ilia vidifti , fed eriam nunc in fom-
nis te Ttdere fcias • Hoc autem cum andiflct,
iftc ita eflc credidit , atque id-refponfione fir-
roauit. Tunc qui hominem doccbar,adiecit,ft
ait: Vbi eftcorpustuum? Refpondit In cubi-
cdlo meo. Scifne (inquit illcjl in codem cor-
pufculo nuncjeffealligatos,&cIaufos &otio-
fos oculos tuos,nibift|UAteiliit oculis vidcref
Refpondit iIIe:Scio.Tnncille; Qui ergo nunc
font ifti oculi (inquit) - quibus meTiaesf Ad
hoc ifte non inueniens quid refponderet,obtt-
cuit. Cui baefitanti illi, quod his inrerrogatio-
nibus* docere molicbacur.aperuit & corinuo .
Sicut (inquit; illi oculi carnis tuxvtiqueia
dormiente, atque in Icduloiaccntenunc va-
cant, ncc aliquid opera ntur,& tamen font ifti,
quibus me intueris , & ifta vteris vifione , ita
cum defuDC^tus fucris ♦ nihil agtnrH>us oculfs
carnis tuarvita tibi incritqua viuas , fenfof ^
-qnoquequo fencias.Caue iam deinceps ne vi-
tam uoft mortem manere dubites Itafibiho*
mo ndelis^blatam dixit huius rei dubitatio-
nem , docente prouidentia ac mifericordia
I>ti.A*iuft.epift.iooqudfti%.sd Enedium.
Rrrr a
"Exim^
69+
Eximpitu XVI.
Ulfineors ftmina vlcerofum psuperem in l*»
8umfut*m alloctHU * q**prepter Cbrifim
spparem m*ri$o turn defufpUione adultery
€ximf*tiiu
Mifcricordia in paupetes.
fcricordiaoKab ea Sc fubfidiun poftoltw,
quam non mercbatur, Commota igitot folita
mifcricordia B. Maria , pro coinccrccflit , 8t
quod pctebat obtinuit, dixitquc ci vt priori.
busrerfibus deletis , hofpitaUtati fedarct&
(equcntcs venus d commcndaoit: Muta dc*
crctum, San&ornm fufcipe cecum . Nudum
Martinum, Lazarum, Iacobum peregrinnm.
Ex quibus ▼erfibus innnitur, quod dcuotire«
cipiendi funt in hofpirio,& nudi,& pauteresi
quod etia notatur in Martino,infirmt, debiles,
CVm quxda mulier nobilis cofiictacflct
rccipcrc piupcrcs in domum fuam,atg,
cis fcruirc proprijs manibus , & ablocre pedes
coram inuito viro, & inhibente, & tnueniuct qaod notatur in Lazaro, percgrini &cxoles
ante domum fuam paupcxem mirabilitcr af- quod noutur ia lacobcwEt fie pet nuns ftd-
fliCtum tc (videbatur)& vlcerofum, compaf- Jam hie fenator, qui in man huius fccuiierri-
& duxi t cum in domum fuantjvixafuo abfcn* ucrat dirc&ns eft, ita qaod in Hieru&iem pet*
tc.Et ciim peterec balneum, parauit ei, poft, ucnit ciuitatcm coeleftem. Idem CelU&et*
cum diceret, quod non pofcec quiefcere > niG
in molli le&Ojpofuit eum in camera fuaXiim
autemfubitovircius veniens di&am camera
incrafsec , in leAo vxoris inucnit di&um in*
firrau quern cum crederetadultcram,& vdlet
eum occidcrc.fuper le&u eius apparuicei Do*
minus nudus in ea forma>in qua & ipfc pepen-
dit in cruce,diccns: Quid me perfequeris,qui
pro tc hasc pafsus Turn? Cam aurem ad cerram
proftratns oculoscrigcrct,hihil inucnit, & co-
utrfiis eft ad Dominant. G*£#&0r Sfu. buiuu
EXSMPLVM XVII.
Jdifertordid adit* c*Bri f*i preclude** Sens-
tor, tufifer B.Mtridfwjfet mdimm%fw'iffiU
C Enator quidam magnum caftru atqne glo-
^ riofura inviapoblica ardificauit folo vani-
tatis intuitu. In coins porta bos verfus fcribi
fecit. Dccretum detor,nedormiat, autepule-
tur Hie gens villana,fed Achilles, Plato,Dia-
na.Yolens vtnallasdcberet ibidem dorniirc*
aili fbrct miles ftrenuus, qui notatur in Achi-
te,philo(bphuf ,vcl clericus>qui notatur in Pla
tone, virgonobilis , quae noutur in Diana.
Quadamdie tragus eftinTifioneadiudiciu.
Cui dominas dixit: Me, Sc meos a tuo caftro
. sutcrisexclndcr€,&idco non immcrito debeo
tc mco caftrojboc cft,ccJo,priuare.Cum ante*
trcmebundns contra fe femetiam ferenda ex-
peclaret, nccaliquidfupcrefseteffbgij, mifcr
jPcia maac mifcruordix oculot r£ficxit»mj#
EXBMFLTM XVIII.
J$)»pm*do cimtm qmeJmmfsmefifmM h fW
im ** refriguerini offieia ebsrttstit,ttd$fi
igne cemjUgrmrk •
IN territorio Pamerafenfi iafigocqootoi
oppiduin cut, vbt licet faxoria,ct>rktu,
vfura, falfitas»ac nonoulla aliavmoru ge*
nera virulenris imperi/s ciuium pcAorafiiMi-
di(Tent,crudelitas tamen & immiferkordiain
paupcres acque peregrinos vfqueadcooniniu
animos poindebat^t eis praefamisaogufiU)
aui aegrotaodum rbi eflet , autceleriasmxoi-
bas difcedendom.Nullis Vcl admodu paocifi-
misdabatur cleemofyna, ratoclemeont^
mifcricordia cuique imp^debatur, pcregrinU
hofpitia clau(a crane, quae tamen nonnnofW
laenonibuspatuerunr. QuidmbrorTcrbis*lQ
tantom eaecrati funtlaceram mendicandnm
togam vt terribile' dente lupa mallenc, qu*m
hanc Wderc prxforibos . In mauunproip*
ad booum parca?non mimtsadpietat^qiu0
ad diutnom timorcm,nej(cio lapidaraitis,«
Calibca dicam. Vcrum quia hoc experta ha*
betomnis ^tas.Denm aullis minos^oain im*
mitibus mifcreri ,docendomiuftiffimerew»
nee in iftis hanc fcucri iadicis cenfcram rdel-
lifletTtquarumcomque ciuitatumciocs, coo*
fules,atqj procofulcs viri fimui • hajefcgtit
audireve contigerit, difcant lafciaiaemiouS)«
mitsMOtiix niagjaopttam-daic^cum^
\
Mifcricordia
fofa fie, pet „qoam Be robdrc rcgna , & riuita-
rum msnia rerun al&uetitiacoale(caat.Cum
ieicar prcdidi oppidi infeelix popuias coge-
ffif craddttatis augmentis fierce in dies ad
piemen rigidior, ad peccataprodiuior, & ad
dininum cimotcm aadad perucrfitate infenfi-
bilior,compuifus eft fort iflimus atque cle/ne'-
tiffimus dcus impietaris mala; firmaarce gra-
ui cefiirafubuenere. Nee hoc fecit ad clemen-
torn Drona diuinitas,nifi prouidenti czemplo
probauifiet habitanrium ciuitatem inclemen-
tiamvfque in ipfam perdictonis momentum
obftinata malitia durauifle. Venir idcur Ange-
1 os Domini yefperi exitiaie excidrtrm prxce*
dente in fpecic pauperis peregrini , qui alba
(nifallor) ftd vili toga circundatus cam exc-
(am.pallidam atque miferandam prebuit pe-
ri tun effiglem, vt etiain fi ferratape&ora ha-.
buiflcnt , oserito ea confpeda ad clcmentiam
impendendam mollcfcefent . Scd hen, durior
fcrroeorum crudclitas uon potuit emolliri.
Vnde ad omnium oftijs cum fumma eiecra •
tioueatqne indignationerepulfos.ad procon*
falis tandem oftium venit, . A quo cum iicut a
ceteris hofpitium 6c modicaccenS proChri-
fti nomine fibi tribui poftulaflet, benigni atq;
cnaritatiuc amplezuseft , ftcindomum cum
debita veneratione reccptus. Nam is vir corns
cleroeserar,& inrecipiedis peregrini s prom-
ptilfimus. Cumigiturpoft paxuam temporis
moram Angdus,6e proconfal arnica inuicem
collocutipne pariter rcfediflent , Be hofpes ex
verbis peregrini ardore intimz charitatis cce-
piflcc magi i magifque flammefcere , du&um
in partem virum Angelas Domini docctpec-
catalachrymistcrgere, leruarc praecepta, mi-
feris opem pictatis impendere, Deum rimere,
atque fie inltru&o ciuitatem celerius ignc
perituram iniinuat , ad quam infinuationem
cumrirconcuflis validotimore mem hr is cce-
piflet etiam dc fuse domns falutc ambigerc/
Nc paueas Domini nuncius fnquit : Tua do*
mu$ inter flammeos globos libera ftai»it,hof-»
pitio charitatis non nocebir inceudi um. Nam
fceleri debctur, non charitati fupplidum . Et
his di&is Angdut Domini ex oculis fe riden-
tis riri difparuic . Poftera igitur die ita rumor
iikpcxpopujoxj^c^fifolcm videlicet dc cv
inpaupcrcf.' *Bj
nitatis comlagratiooe traotltun fecepifle- £t
cummerito dues cum Ntniuittf debtuffct.ob
tcrribtlem denuciationem.ad peenicencise it-
media firmiffiraa refugifle,audaci pctuerfirate
Be obftinata malitia pxauis confulibus freti rr-
nerabilem virum irridere maluerut,quod gt •
rouago nimiumcredulusextitulec, quamla~
chrymis irati iodicis animum mitigare. Vnde
necefTe erat Be i ccclo demiflum vatcm vcrura
exiftere, Be prodigio perdicionis effeftu rcuc-
rendum virfi calurania libcru remanere. Tre-
matmundus adtantum prodigium . Videres
fubito mugire tonitrua, qoafi terra ventorum
in pulfibus, Be repagula orbis inuifis tempefta*
tibus perturbari ■ Tandem data vis hilgurum
in hanc ciuitatem I cceio diffusa eft,? t ncdum
inftarluminofic lampadis ignium globi ter-
ribtle prebaerint lumen vid6tibus,fed intuper .
ctiam edax incendium tanto impetu in quaf*
cumque cremabiles res violenrix fux arma
vibrauerit,vt £cclefijs,rurribus, domibus,om*
nibafque vaftatis, etia ne(cias flammx cedere
petras viotaret. Vnde nee in ipfis Tub terra pe-
trifque (itis penoribus res tut; erSt,(ed omnia
perditioni patebanc,folaproc6fuIis domus c&
quod m monafterto inibi conftituto, inter ftt-
rentis incendij flammas . integra atque inuid* ^
lata permanfit. Homines autem flu i in ciuitate
erant, qaida cum fuis itbus exutti funt,quida
aut£ omnibus reliAisnqdi dtincendio egreffi
funt, nihil prxrer animas faluare cuuientes O
qnam foelicius fua cum pauperibus diuififTent,
3uam tato prodigio res domus, & omnia pee-
idiffent. CoUefor fp$c. buiwViit etismtit*
jlB*ritiM*x.i.fit.Chsrit*$ ex i. tit. Eleemofi*
ns*c.$ & xo.($» tit. AimcMimex.y
MISERICORDIA DEI.
Sfititum fim&*mtquem *Jm$g*twht T>tifrst$f
fvfsuirst , finittnti* meditntt recefit.
F Rater qnrdanv impugnabatur a fornica-
tione.Cotigit autem vt veniret in vicum
quendam JEgypti, & videns filiam facerdotts
Paganorum adamauit cam. Et dixit patri eius.
Da mihi cam vsorem.IUe autem refpondenj,
dixit : Non, poffnm earn dare tibi , nift in-
• Rrrr | tcrrr**
6%6 Mifericordia Del Mia.
tcrrogaucro Deum mcarn.fct aniens ad dc. mo-' autcra furgens intrauit in os mesm,& rrarin
uem.quem colcbac, dixit ci .• Eccc raouachus agens Deo fenex: dixitfauri : Ecccfufccpit
quidam venit volcns acciperc filiam mcam,do
. jcam illi'retpohdens Harmon , dixit : Si negat
I>eum fuumi& baptifmnrn,& propofitu mo-
. uachi, da-cam ilii . Et veniens dixie ci ; Ncga
Dtum tuum , & baptifmum , & propofitujn
monachi, & dabocibifiliara meam. Illcvcro
confenfic, & ftatim vidic vclut columba cxire
dc ore fuo,& volarc in ccclum.Pcrgcns autem
. ficerdosadDxmonem, dixit : Eccc promifit
., (e tria ilia fa&uru. Tunc refpondes diabolus,
dixit ci : Non des ci filiam tuamin vxorem,
quia Deuscius non rcccflic ab co, fedadhue
, adiuuabiteum. Et venicos facerdos dixit fra-
, cri iilir Non pofium obi cam dare, quia adhuc
Dcus tuus adiuuatte,& nonieceflu ate.Hgc
audiens fraccr , dixit .in femetipfo: Si tantam
bonitatcm oftendit Deus in me, cum ego in-
,fcclixnegauerim & ipfum, & baptifmum, &
propojitum monachi, bonus auteDeusctiam
..dim tarn grande fcelus commifi, nunc Wquc
adiuuat me, cur ego rcccdam ab eo/ Et in fc-
rrnctipfum reuerfus,recepit(bbrietate' mentis,
,& rcnit in crcmum ad magnum que dam fene,
. it narrauit ei rcm>quas fucrat facta, Et refpon •
die ci fcncx;Scdc.mccura in (pclunca, Ac iciuna (pOris exigebatjfe lauarc cofueuerat. Vbi dam
„ trcs hebdomadas continuas r dc ego depre«>r die quadam fuiffet ingreflus ,inucnit owofca
Dcum pro te.£c Jaborauit fenex pro fratret& incqgnitum virum ad fiium obfequiom prx*
.deprecates eft Dpminum, dice us: Obfccro te paratum.qui fibi. de pedibus caloeaaienuab-
. Domincda^mihi animam hac,& fufcjpepoe- ftrahcrct,. Yeftimenta fu& iperet,fe excuunje
nitentiara eius • Etcxaudiuit orationcmeius caLoribusfabana pra;j>eret,Atque omnc mini-
Deus.& cum impleja fuiffct prima hebdoma- ftrriu cum magno famularu pcragerct. Cum-
da,ycnit fqnex ad ilium fraxrem, & intcrroga • .que hoc fe,pius fierce, idem presbyter die quo*
.nit eum,dicens: Aliquid vidifti? Et refpondes dam a J balnea irurus intra fcmcupfumc»$'*
fratcr dixit: Etianv vidi columbam furfum in tans,dixit: Viro illi, qui miHj£>IctiUaidcuj>'
altitudine coeli contra caput menm rolautem. ti(Gme ad lauandum obfequi. ingratus apoa-
£c refpoBdcip fpnex dixit<i: Atecndc t^bimcc- xcie aon.deJbco, fed aliqujd mmi nccdTccil ci
ip(i,& deprecare Dcum intente.Secundo veto .pro munereportare , Tunc duas fecnm obla
^ycait itcruw fenex adiratrena , & interxogaui t tipruun coronas detulit. Qui mox yt pcmaiit
cum dicens , vidifti aliquid ! Et reiponditividi ad locum, hominum inuejut , gtqut ei ^orc
columbam venientem iutta caput mctira. Et efus obfequio injomnibus vAscuLauititaqi
.prseccpit ei fenex dices ; Sobrius cfto me*;c;& & cum iam ve&tus*voluit egrcdi, quod feci
,ora. Et copleti tcrtia hebdomada venit itcru ..dctulcratobfequcnti fibi viro pro bene icbo-
.fenex >.& intcrrogauit com, dicen$:.aliquidne , pc obtulit, petens vt benignc (u&ipercc qupa
„plus vidifti/ Et rrfpoudcHS ille dixit: Vidi co - * ei cha ritatis gratia offcrrct.. Cui illc ««rcm
> Iumbara,qux vcnit,& ftctit fupra caput meii, aiHiclufgue refpoudit:M+iiftaquatc das , Pa-
^pc extend rnanum meam, vt tcijcri- cam,iila ^r/lft^pauis/anduseft, cgobunc maoduca
Deus pecnitentjatn tuatn, dcccctcroauciKlc
tibimetipfi , & cfto fplicitus . Xt refpoodem
f rater dixit.* Eccc amodo tecum ero donee
muriar.Ex lib DoS pMtrumlibdt FtrnicMttm
nu. 1 6. vide §ti*m ri$. Con/rif jf««x.io.
M1SSA.
.EXIM.P.LTM I.
fu <g*torium fuum quidam ia hulmis hshaf,
qui * facer dote cut ibidem sffltrait , fit
miJJ*rumfiUmnia UheratHT.
SI culpic port mortc infolubilcs noa (m,
multum folct auimas etiam p«ft mortem
facra oblatip hoftiae laIutarisaduJuaxc,iGrTt
banc nonnunquan ipfx defundoruin aniojr.
vidcanturexpetere . Qujdacn en iai presbyter
iridicecefi Centumcellcafis vrbis habiuuie,
atque Ecclefiae bcatiloannis,qaasinloco,^u
Tauranca dicitur,fita cft,prircrat. Idem pro-
bvterin eodem looo, in quo aqua: caiidzu«
pores ninaiosfaciunt, qtiotiens neceffitas cot-
Mifla. 6%<j
r9 non poftW. Ego etenimi quern vides, ali- non valui:<juippc quiaciuflcmnoArimona*
quando loci huius dommusfui:fed (fro culpis
meis hie poft moncm deputatos (am. Si autc
mibi praeftarc-vis , omnipotcnti Deo pro me
office nunc panem, vt pro peccatis meisinter-
uenjas . Erratic cxauditum ee efTe cognofce,
cum hie ad lauandum veneris, 8c mimme me
inuencrisln quid as verbis difparuit,& is qui
homo cfle videbatur , euanefcendo mnotuit,
3oia fpiritus fait; Idem verb presbyter heb-
omadacottnua k pro eo Jachrymis afflixit,
faiutarem hoftiam quocidie obtulit , 8c re-
ftcrij femper regula fuerit, , vt cundi fratrec
tta communicer viuercnc,quatenuseis fingulis
nulla habere propria liccret Tunc nimio race*
rote perculfus cogiure ccepit, velquid ad
purgatorium morientis facerem, vcl quid in
exemplum viucntibus fratribus prouidcrcm.
Preciofo igitur ciuicicm mor.afterijprarpofito
ad me accito dixi; vade,& nutlusex fratribus '
fc ad eum morientem iungat nee (ermonem
confofationis ex cuiuflibeteorum ore per ci-
piat , fed cum in morte confti tutus rratres
ucrfus poftca ad balneum earn iam mini- Quxfierit>ei fuus frater carnalis dicat,quia pro
roe inuenit . Qua ex re quantum profit ani- tolidis,quos habebat occu!te\ a cu&is fratri-
mabus immolatto (acre, oblationts , oftendi
tur,quandohanc &ipfi mortuorum fpiritus
a viuentibus petunt , 8c figna indicant quibus
pertain abfoluti videamur. Greg, dialog (Mf.
55.1164.
E*imm.vm II.
t
Tnfrietmriui mvtuubu* moriturm ifrmtribtts
von vifitMtm.&cUmantibus emnHnujec**-
nmtus tecttmfitin p€rd$tionem,fepelitt$r,
fed f oH trigintm dies « fmrgaterio liiet atmr.
SEd ncc hoc filendu extftimo;tjuod in mo-
nafterio meo ante hoc triennium reminif-
cor.Quidam namauemonachusluftusnomi-
oc,medicinx anc fuerat imbutus, qui mihi in
eodem monaster ioconftirutofcdulo obfequi*
atque in affiduis argritudmtbus meis excuba-
re confacnerat. Hie namque languore corpo-
ris pnruentus ad extremum dedu&us eftCei
•in ipfa (ua molcftia fratet gennanus -nomine
Copiofus, feruiebat , qui ipfe quoque nunc in
| hat vrbe per eandem medicine arte teporalis
•vitse Aipcndiafeflatur. Scd prxdiCrus Iuftus,
•Cum iam fe ad ewrcmfi piraerttflc-cognouif-
^et, eidemCopiofo fratri fuo , quia occultos
res aureoshabcret,inr>otait. Quod nimirum
utribusnon potait ce, lari , led lubciliter inda-
tcs, atque illius omnia medicamentapcr-
rutantcs.eofdemtresanreos'in medicamine
Cantos inuenerunc . Quod mox vt mihi
nciatu" cft,tancum malum de fratre qui no-
ifcum conmnitec viiexa^xquapimiter&rrc
bus abominatus fit. vtfal tcm in motte.de enf-
pa fua mentem illius amaritudo trafuerbcret,'
atque a peccato , a> perpetrauit. purget. Cum '
verofuerit mortuus , corpus illius cum fra-
trum corporibus non ponatur , fed quolibet '
fofTam in fterquilinio' fa cite ■, cVin ea corpus
eius proi/citc, ibique fupcretim trcs aurcos
ponite qubs reliquit;fimulomnes clamantes:
Pecdnia tua tecum fit in pcrditionem^& fie
eum terra open re. In quibus vtri (que rebus,
main tnorientf, alteram veto volui viuentibus
fratribus prodefle. 8c vt illdm mortis arriari-
rudo a culpa folubilcmfaccrct , 6c ifto's auaru
tiae tanta clamnatiotnifceri in culpa pr6hibe«
ret. Quod itafaclum eft.Nam dura idem mo-
nachus perueniflet ad mortem i atque fe an lie*
quarrcret fratribus commendare nullufqut
de fratribus ei applicare^ loqui digriaretur,
ei carnalis frater cur ab ommbus eiTct abomi-
natus, indicauit. Qin prorinus pro reatu fuo
vehementeringemuk, atque in ipfa'tnltitiii
corporc exioit, quiitlcxtfe*pu1tu$,vt dixcra,
fed fratrts omnes eadem eius fententia tur*
bati}cceperunt finguli extremarqua?que & vi«
lia9 8c qux eis habere regufaritcr s^per licuc-
Tat;ad medium proferre', vchementcrque for-
midare, ne quid apud fc cflet,Vndr reprchendi
pdcui(?ent. Crira Vero pdft mortem eius tri-
gintaerTentdres euoftiti", ccepifanimus meus
dcrunclo fratri compati ehilque curn dolore
gtaui fupplrcia penfare ; &"fi quod eflet erep^-
tionis eius remedium querere , tunc euocato
admeeodem Preciofo prarpofito monafterij
noftri,triftisdixi;.Diu elt,qaod frater i I hr qui
defunda^
\
- ««« . Mifericordia Dei. Miff*.
tcrrogaueto Dctimmcum.fet abiens ad demo-' autcm furgcns intrauiun os mcara,* nana
uem,quem coicbac, dixit ex ; Eccc monachus ~ ~ " ' **
quidain venit volens accipcrc filiam. mcam,do
. jcam illi?refpondcns demon , dixie : Si ncgat
. pcum fuum;& bapti(mnm,& propofitu mo-
uachi, daeam ilii . Ec Vcnicns dixit ci ; Nega
Deum tuum , & baptifmuni , & propofitum
xnonachi, & dabotibifiitam mcam. Illevero
confenfit, 8c ftatim vidic yclut columba cxire
de ore fuo,& volare in coclum.Pcrgcns autcm
. facerdosad Darmoncm, dixit : Ecce promifit
. (e tria illafa&uru. Tunc refpondes diabolus,
dixit ci : Non des ei filiam tuam in vxorera,
quia Deuscius non recclfitabeo, fedadhue
, adiuuabiteum. Ec venieos (acerdos dixitfra-
, tri ilii? Non pofTum tibi cam dare, quia adbuc
Dcus cuus adiuuat tc,& nonicccflfu a te.Hcc
audiens fracer , dixit. in femccipfo: Si tantam
bonitarcm oftendit Deus in mc, cum ego in-
,fcelixnegauerim & ipfum, 8c baptifmum, 8c
propo/itum monachi. bonus aute Deus etiam
..cum tarn grande fcelus commifi, nunc Wcjuc
adiuuat me, cur ego recedam ab co/ Ec in fc-
f ractipfum reuerfus, recepit (bbrictatc mentis,
„ 8c renic in ercmum ad magnum quedam fene, . byterin eodem loco, in guo aqua: califs n
. 4c narrauit ei rem,quae fuerac facta. Ec refpon- pores nimiosfaciuut, quociens oeceffitas cor*
4it ei lenex^Scdemecum in ipcluaca, 8c ieiuoa «pori* exigebatjfe fauare cofueuerac. Vbi dam
, tres hebdonudas concinuas , 8c ego depre¥>r die quadam fuiflet ingreffiis »raucnit quendan
Dcum pro te.Et laborauic fenex pro fratret& incqgnitum virum ad fuum obfequiam prx*
jdeprecatns eft Doroinum, dice us: Obfecro ce .paraturn.qui fibi. de pedibus calceameou ab*
. Domine, dajnihi ant mam rue ,& fufcipc p/r- ftrahcrct,. veftimenta fu&jpcret, 8c excoori dc
nitentiam cius • Ecexaudiuit orationemeius caLoribusfabaqa prxber«*^quc omne mini
Vcus.Sc cum impleja fuiflct. prima hebdoma-
da,vcnii feoex ad ilium fcarrcm, 8c intcrroga •
.uit cum, dicens: Aliquid vidifti? Ec refpondes
fratcr dixit; Etiam. vidi columbanvfurfum in
altitudine cccli contra caput mcamvolautem. _, _ , ,„. _.€7.
Et rqfportdeqs (pnex dixifcci: Amende t^bimec- rejre non.debeo, led aliquid mibi ncedTccitci
ipfi,& deprecare Deum intente.Sccundo vcro .pro munereportare , Tunc duas tecum obla
, ^.yenit icerum fcnex ad . f rat rem, 8c intcjxogaujc tipnum coronas detulic. Qui mox ft perucuit
cum dicens - vidifti aliquid ! Et refponditi vidi ad locum, hominum inucjjic , acqut ci mofC
cbiumbam venientem iuxta caput me'tim. Et .eiusobfcquio injomnibus vfiiscft Lauititaqj
.prteccpit eifenex dices .• Sobrius cfto me^e;& 8c cum iam vefticus-voluk egredi, quod Iccji
ora. Et oSpleti tcrtia hebdomada venit iteru .xktulcracobifequciiti fibi viro pro bene ;icfro»
•fenex v& inter rogauit com, dicens: aliquidne , oc obtulit, petens vt benigqc (u&iperccquou
plus vidifti/ Et rrfpondcus ille dixit: Vidi co" ci charitatis gratia offerrct.. Cui illc ««rco<
lumbam,qua; venit, 5c ftetitfupra caput mcu, aiHiclufque refpondit:Mi|)iiftaquare das,Pa*
^c cxtenq^mauum meant, vt tcnerc cam,iila kr/lftc pauis/andus eft, ego bunc maoduca-
averts Deo fencx: dixit fratri: Ecceuifccpic
Deus pecnitentiam tuam > dc ccctcroaueodc
tibimctipfi , & cfto folicitus . Xt refpoodeos
f xatcr dixit; Ecce amodo tecum cro donee
imiriarEx lib Do8 PMtr*mlibJtF*rw(M$um
nt*. 1 6. vidi eiUm tit.Contr$tio.€XAQ.
M I S S A.
Exbmp.ly* L
fHrgttorium fuum quid*m i* Minis b*\w%
qut * fact r dote cut ibidem *ff trait , fir
miJJkrumfeUmnia lihtrdutr.
SI culpa: poft mortcinfolubilcs non fuot,
multum fbletauimas etiam p«ft mortem
facra oblatio hoftiac falucarisadujuai^ierrr
hanc nohnunquam ipfx defundorum aniiwc
yideanturexpeccre . Quj.4am enim presbyter
indiocccfi Centum cellcntis vrbis habiuuit,
atque EccIcHae bcatiloannis,qaaeinloco,qai
Tauranca dicitur.Hta eft,pr*erat. Idem pics.
ftcriu cum magnofamularu pcragcrct. Cum*
2ue hoc ffjpiusfierct.idcm presbyter die quo-
am a J baluea irurus intra (emetipfumcogi-
tans.dixit: Viro ilii, qui mibifblctxamdcuo-
tifllme ad lauandum oblqqui, ingracus apoa-
Mifla. 6tl
ie noil poffum. Egoeterrim, quem vi dcs, ali- non valui: quippe quia eiufdem noftri raona-
qvando loci huius domrnusfui.fed fro culpis
rneis hie poft mortem deputatus fum.Si amc
mibi praettare-vis , omnipotent Deo pro me
offer hsne partem, vt pro peccatis meisinrer-
uenias . Etcuncexauditum re efle- cognofce,
cum hie ad lauandum veneris , & minime me
rrraencris In qui bos verbis difparoit,& is qui
homo efle videbatur , euanefcendo innoruit,
3uia fpiritus fuic. Idem vero presbyter heb-
omadacotinua fe pro eo lachrvmis alflixit,
ialutarem hoftiam quoridie obrulit , & re-
ucrfus poftca ad balneum cum iam mini-
mi inuenic. Qua ex re quantum profit ani-
mabus immolatto facrc, oblationts , oftendi-
tor,quandoViaac &ipfi mortuorum fpiritus
4 viucntibus petunt , & figna indicant quibus
pec earn abfoluti videanuir. Greg. dialog cap*
55. lih^.
EXIHMTM It.
f
a
IwfrUtmnui numuubm moriturm mfrmtribta
n*n vifit*Mr,& eUmantibm imnibtnyftcu>
n't* tu+ Udimfit'tn fwrditionim.fepelitfir,
fidfoR ttigint* dins fmrg*t0riolibtr*tur.
S£d nee hoc filendu cxiftimo.quod in mo-
nafterio meo ante hoc triennium remini f-
cor. Quidam namquemonachus Iuftusnomi-
ne, medic inx ane tuerat imburus, qui mihi in
eodem raonaiterio conft itu to fed ulo obfequi,
•atque in affiduis argritudintbus meis ex cuba-
se con&eucrat. Hie nam que langnore corpo-
ris pnrnentns ad cxtremum deduotus eftCai
in ipfa fua moleftiaf rater germ anus ,-nominc
Copiofus,feruicbat> , qui ipfe quoque nunc in
bac vrbe per eandem medicinae arte teporalw
Tit* ftipcndiafcclatur. Scd prxdidus Iuftds,
com iam ie ad cxtremii pemenilTecognomf-
ict, eidemCopiofofratri Too , quia occoltos
ties aurcoshaberet,inf)otrm. Quod nimirum
f ratribuanon potnit cellar i , rediubciliter inda-
games, atque illiasorrmia medicaments per*
ftcrij Temper tcgula fuetat, , vtcun&ifratres
ita communiter viuerent,quatenuseis fingulis
nulla habere propria licerct Tunc nimio mce*.
rorc pcrculfus cogitare ccepit, velquid ad
purgatorium morientis facerem, velquid in
exemplum viucntibus fratribus prouidcrera.
Preciofo igitur ciufdcm mor.aiterijprarpofito
admeaccito di-i.*vade,& nuM us ex fratribus
fe ad cum morientem iungat nee lermonem '
confofationis ex cuiuflibeteorum ore per ci-
piat , fed cum in morte confti tutus rratrcs
Quzfierit>ei fuus frater carnalis di cat, quia pro "
loIidis,quof habebat occulte, acu&is fratri-
bus abominatus (it.vtfaltem in morte, de enf-
pa fua mentem illius amarirudo crafuerberec/
atque a peccato , $ perpetrauit. pur get. Cum
Ycrofuenc mortuus , corpus illius cum fra-
trum corporibus non ponatur , fed quolibet
fofTam in fterquiiinio' facite , &'in ea corpus
eius proijeite, ibique fuper etim trcs aureos
ponitc quos reliquit;fimulomnes clamantes:
PecUnia tua tecum fit in perdittonem: & fie
cum terra open re. In quibus vtrifque rebus,
▼nam morient/,alrcram veto volui viucntibus
fratribus prodefle. & vt illdm mortis arriari-
tudo a culpa folubilcmfacerer , & iftos auari-
ti« tanta damnatiomifceri in culpa prthibe*
ret* Quod ita factum eft.Namdumidem mo-
nachus perueniflet ad mortem 1 atque le an lie4
quxreret fratribus commendare nullutqut
de fratribus ei applicare}& loqui digriaretur,
ei carnalis frater cur ab omnibus e(Tct abomi-
natus, indicauit. Qin protinus pro reatu luo
vehemtntcr ingemuit, atque in ipfa'CriftitJSji
corporc cxiuit, quiit4eUfc*p\iItus,vt dixera,
fed fratrts omncs cadem eius fententia tur-
bati.ccet^erunt finguli cxtreraarquxquc & vf»
lia, & qux tis habere regutaritef s!pet licue-
-rat,ad medium prorerrc', vehementerque fof-
midare, ne quid apud fc erfct.fndcreprehendi
pdruiff^nt. Cum Vero pdft morrdm eius tr£-
^intacrTentdres eiroFtfti; ccepif animus meus
lefiinc"to fratri; compaci efulque cum dolorc
icrutanies.eofdem tresaureosin medicamine graui fupplicia penfare ; Bc1i quod eflet erep--
abicon(bs inuenerunc . Qiiod mox vt mihi rionis eius remedium querere , tunc euocato
nunciatficft^cantiun malum defratre qui no- ad me eodem Preciofo orxpofito mona(teri)
biicHmcosttiiatccf ixcxat>a:cpanimiter&r« noftii>triftisdixi; Diu aft^qiiodfratcrilre qui
dcftm&u*
*tt Miffa.
defundus eft io ignc cfuciatar : debemus ei presb/teroper vifum Dormant slWt ikm*
•liquid charitatis impeudere, & eum in quan-
tum poflumus vt cripiatur adiuuare. Vade ha-
que,& ab bodicrno die dicbus xxx.continuis
offer re pro co facrificium ftude,vc nuilas om-
nmo prrtcrmutacur dies, quo pro abfolu no-
ne illius fakcaris hoftia non immolccur. Qui,
proiinus abfcctftc,& didis patuit . Nobis au-
tcm alia cu ran ti bus , acquccuolucos dies non
numerantibus, idem f rarer, qui dcfun&us fr.e-
rat, node quad am fracri fuo gcrmanoCopio •
fo ger vifionem apparuic Qoem illc cum vi-
di!kt,inquifiuic, dicens; Qui3 eft fratcr/ quo-
modo esf Cui iple refpondic: nunc vfque male
fui.Tcd iatn aiodo bene fum: quiahodiecom-
munionem rcccpi Quod idem Copiofus per-
fens protinus indicauu in monaftcxio fracri-
us*Fracrcs vcro folicite* computauerunt dies,
&ipfe dies estiterac , quo proeo crigefim*
oblaciofuerat impleta . Cumque & Copiofus
nefcirec, quid pro eo frarres agercnc,& fiacres ciam cordis.emollirenc ▼ulncra corporis Sat-
ignoraflent quid dc ilio Copiofus vidiflct, rezit ergo crudicus ex vcrberc pcrreiit ad
Epifcopum,cumqi ex more iuxtabeanlooc-
nalismartyris (epulcnrumadoffcrcndu&cti*
ficrum confiftcnccm reperu.fecrctfi aencon*
ftaotibus pcujc, fefeque cius pedibus (buff.
Cumq*cu rbcrtimflemc EpifcopusTin<H«
leuare potuiflct, fochry maium cawas cogBOl-
cere ftuduit I lie vcro rclaturui ordioc rifio-
nis prius veftimcato ex humeri* deadstock*
tcxit plagas corpoiiSyVtiradicam.rcQes ?cn-
rati* Sc culpc> raonftraunquaoaaninaAirr-
fionc diftridioois mcbra alius accepu mbe-
ra liuorc tomdo inuiUaiicrant . Qw moi n
MVItirioftramvfratirscnariuvImi,Caurium Epifeopus vidie ctborruir^qrosuWiifc-
Nariiienfifi vrbic Enifirnmim nouerunt. ccte prcGimpfiflct CUm magUC, obfrupenuiO-
nis vocibusinquifiuic AtiHcrc(p6<fo- barcte
pro ipfo fuiflcperpeflum Excreoitcomnmo.
readmiratio : fcdpuUa iamprabyttnoqaj-
fittonicius moms adijeiens/ecrewm read >
Vade,& die Epifcopo, Age quod agis, operate
quod operaris,non ccflct opus cunm,Doncd.
let pes tuus , non ceflec manus toa: nataliA-
poitolorum Tcniesad me, & rctribuam cibi
mcrccdem tuam. Surrexit presbyter, fedquia
ivicino Apoftolorurn naialiuus dies imrni-
nebac , tarn propinqui exitus dicta Epifcopo
nunciare pcrtiruuit . Alia nodcJ)ormDW re
dijr>ciufque. inobedientiam vcRemcmcr in*
crepauir, atque cadem iuifionis fu* nrU re-
tcxuit.Tuc presbyter Atretic vc pergcrct fd
rurfus iafirmicas cordis impedimencumfatb
eftiudicandx reueiatiouis: ad admomtioocm
quoque iteraca: iu (Horns obduruic ptrgcic *
quae viderac manifeftare ucglcxk. Sedquii
magnam confuctudiacm cootempt* gratis
maior fcqui folet ira vindidx. viitonc tenia
Dominus apparcs iam verbis addicrerbcra &
tain diftrida cxdc madatus eft , nineoduri-
▼no eodemque tempore dum_ cognofcitille
quid ifti egcrinc , atque ifti cognofcunt quid
illevidcrit, concordance fimul & vi fionc. ft
kacrificio res apcrce* claruir, quia fratcr qui de«
fundus fueracpcriaiucaremboftiam luppli-
cium tuiftt.ldtmcaf. 5 iMb.++
EXIMUTH III.
Mijfdtum foltrnni* dimi) etUbtMH Cuffim
Narmtnfit Epifcipm smdimt , Aft
ft$od Mgift &c.
Vltinoftrum.fratres cbaridlrni.Ca/num
Namicufis vrbis Epi£copum nouerunt,
cui mos erar quotidianas Deo boftias offer-
re, ita vc p*oi nullus dies Titae cius abfeedc-
ret , quo non omnipotenti Deoboftiam pia-
.cacionistmmolarec.Cui tame (acrificio vaide
concordabac 5c vita. Nam cunda quae babe-
bacine!eemof/pis rribuens, cum ad bora of-
ferendi (acrificium ▼cniflcr , Teiuccocusinla-
chrymas demiens , lemetipium cum magna
Cordis concritionemadabac . Cuius & ?icam
Be cxitum a quodam honorabilia vitar diaco-
no,quiabco fuerat nutrjrus » reference cog-
AouLAiebat.enim • ¥104 qiaadam node cius
tioms cius apcruic, cjquc vifioois Domiwc*
pereaquxaudicfat verba coatrsnie.dkcnw
Age quod agis , optrarc mtod operaris , n°"
ceflec manus cua9 non ceflec pes coos . "*ail .
Apoftolorurn vemes ad me. A friboaiiwo*
cede tuam. QuibusaudiwEpifcopiiMo^'
tione (eoum magna cordis contritionep'*
flrajut.Et quAcOittiiiJSiJKna^umjdiHra
* tern4
mki»;
tenia renem, hoc pro exttnfa? orationis ma-
gnitudine ad ho ram nonam vtqne protelaoit:
atqae ex illo iam die roagis magilque ei funt
aoda lucre pictatis. Fa&ulque eft tarn rortis in
opercquam ccrtus cxmuncre.qoippe qui com,
cui ipfc debitor facrat , ex promiiuonc ia coc-
perat habere debirorem. Hoic aotem conioe-
tndo facrat annis fingulis natalitio Apeftolo-
rum die Romam venire , iamque ex hac reue-
Jan one fufpeexus venire iaita morem noluit.
Eodemqoe ergd tempore folicicus fair: fecun,*
do qaoquc anno , vcl tcrrio inmortis (us ei-
tWfcaaonefafpenfus: qaart^qmnco, 8C fcxio
umiliien Qui defjperareiam de veritate reoela*
tionispotuerat, fi yet bis fidem vcrbeia non fc-
cuTcnt*Tamen ecce anno feprimo vfque ad ex»
pe&ati naraiis facial vigihas incolomis per-
uenic: fedroois hone in vtgilijs calor artigit*
atqae ex ipfo die natalitio ffiij* fois exfpeoran-
tibasmiflarom fotemnia implere fcpoflerecuv
faoit. Mi verd, qui de eras craw pariter egrcf-
fionc &fpe6i,fifniliter ad earn omnes vencronr
fefe vfthlmfter aftringentes, vt die eodem no
qoaqnam edqoiefcercnt miflaf umfolcmnia ce»
lebraii, nifi prods apod Dominnm idemantt*
ftes foos intereeffor aecedcret. Tunc ille com*
polios in Epifeopi oratorio miffam ftcir , 8c
mano faa corpot Domioicum,pacemque om-
nibus rribuir* Qpi nmcxo miniftcrio oblati
beoeficjperx^, ad ledum red>;t, tbiqneia-
eens dam facerdotes fuoi ac mtniftro* circuit*
ftitiffe fe earner et, qaafi vaJe vJttsoom dieentj
de feruando eos vinculo cittriterifadmonebar,
& quanta deboifient coocordia inter fe vriif i t
predicabar.Tum fobitd inter ip&s&A* exbor-
**s
tidteiM left)* UU com eke cpofy ois>& lachrv-
mit miffakgatio quantam cum lege v entente
gratia? paegm fecir, Idem c. i a* J. 4* & /i£*?*f*
6. & bom, } 7- *» £**»/.
EXBMPLVM IV.
Mifisfr*tr*m qui Urn cornier [ni CUreuttU*.
fis a ddm4»um frnffUdji l\btr*tur*
Kfuaduscft quadara vice cooerfus qui-
dam Clareoaile. Gum que concurrenti-
bttsrratribuscommcndationis ofEcium ex mo*
re fierce, monachus quidam fenior magna; re-
ligtonis vir audiuit rurbas dannonum.pcr cen-
turies (nas incedentium , cum magni Ihcpitdi
Tociterationc clamantcs, & dice ntes; Eia mo-
dd ben^a ctamodd beci , folummodo 4e hac
o?ala ralle voam animam in noftr^ fortis par-
(em acqoifkiuriHS.Cum verd idc fenior, qui nac
audtera(,per nodis qoietem,fopori m£bia de-
d»n*ct,6aur defundus ex in ?ifu apparun.trifti,
ft lugubri vultQ, dices adcu: Quia andifii heri
demonea de mcia fupplici ji exuirantef , teni 8c
Wde, quam terribili tormento Dei omnipo-
icniisklfto iudiciowaditus fnm. Et dux it cum
ad paieum quendam nimia magDaclaxitudinis,
ic horendxprorundkatis, & dixit ei: Ecce in
hunc puteam frequenter a darmonibus mittor;
quorum tanta eft crudclitas.Yt C optio darctor,
malem centie^ab homioibuf, qua fcmcla das*
monibus hie imroergi.Mand aotem facto, dum
quae audierac 8c vidcrar praeratus fenior beato
patri Bemardotctuliffct. ipfc quoque per fpi-
ritom ca cognooiffet,ingemoit 8c ait:$cio quia
tarionis verba t oceterribih clamauir, diceos: " mil gramt caufa extfterecnomqnam dxmonea
horaeft. MoxalnftentiBus ipfe faia manibut
lintetim dedir, qoo^ermoremoriemittmfibi
cootrafadeBiteMcreiiir* quo tcrifo fpmtnni
emifir. Sicqoetacrailfaanimaad gandia Ktct-
aa perueatena , it catnis comtimooe foloca eft ^
talem aafom praeCnrnpiliTenc. Itaqnc capitulom
frairum tngceffdi , coram omnibus calamitaT
tffratris defuoOi cxponic: Dehmc falubri cx-
hertatia|^ finguk>rom confci€tias coucniens,
monebat u caatids in via faod« rcligionit
Qo£ rVatres charUfimi, q«em ?ir iftc in motto ambularenr, multam effe malitiara dxmonum
fua imitatot eft. nrfi enm qu8 in rita fua fuerat argf>omfies.Chhftianof ,prascipoe tamen con -
contemptatiMt Dices cnim,hora eft, dc corpo- tta monafticc retigionis ptofeflbrcs afirmant*
re exi jc: quia 8c fefot pratdidit omnibm cu dU Poll hare fcatris anim* in iapplicija conftito*
xiffet^Confammata^t,tociinatocapitetra- tjefuhocnirc eoa attcntiui monens, plalmise^
didtt ^kitu.Qaod igiror Dominos ex potefta- ocationibuf ,M iflarum quoque celebrationibus
t^hocega£amuittJ.cx^o*auouc*;ficcc quo- itam DomituUSci noftn placarc hoxtatur r fi
~ * Sfff fort*
fotii pint jpiter ] pollkeot precibn* <onrai per
fingulatis hoftia* immolationera , tyrannical*
dsemenum faperbiam debcllare / & ab coram
ncquitia ftarris animam dignaretar liberate.
Quod cam fratres deuoti ffiaic racerent, paa-
cis euolatis diebus, id€ ftater defbn&us fupra-
di&o fenioriitcratdapparuit, hilaritatc Tultus
ftatum faum meliorattim effc ilgbiof.Queren
te rzii fene, quomodo tc haberetf Refpondit:
Domino Deo noftro gratia sa bene Rurfus re-
qui fit us, quomodo ltbcratusruitTer? ait: Vcni,
ic tide, Ec continud introduxit earn in orato-
tiumeiufdem loci , *bi ad fingula altariaTa-
cerdoces ftabant hoftj* immolationem font
ma cum deuotione cctebranrev Eceef foquit )
hxe funt arma gratis Dei noilp, qui bos crep*
cus fam. Hsrc eft virtus mifertcerciix Dei, quae
inuincibilis permanet. Hare eft hoftia ilia fin*
gularis , qua* totins peecara mtondi tolKr. Et
vcre dico tibi, quia his armis gratia? Dei, huic
vinuti mifericordie, Dei, huic hoftia* ialutari
son eft quicquam quod fcfiftcre f aleat , nifi
cor impenitent Emgilansautem fenex deli*
beratione anima* frattis oppido ganifas eft-,
modumque vifionis ceteris fracfibus expo*
nens, tantd eos deuotiQres ad tmmblarionein
hoftia? falutaris reddidit » quanrd certitis einft
efficaciam ia fratris crept ion e mcruerunr expe-
riii. Ex lib d$ viris i&mfi. Cifitreunfii.
ElEMFLVM V .
Mijfos indtgntciltbrtntes due facer tUtts iiui*
nit us punt tint uv
£xiu?£TK VI.
Miffkm muditns ptrtgrmuj k Hurufalm U
fatrism fit long* tetfsrttm Jp4ti* vn*ii$
f err e sett.
IN dioecefi Leodicnfi villa, qnxBlfclodici-
tar, laicus qutdam lubitabat rcligiofas.no-
mine Winandos, taatris tnonachi oolixi
Wicandi, a quo nomen ttaxit, airoocolas Hit
tempore quodam peregtinationis gratia) cum
quibufdam prouiacftf lua* hominfous Hiero-
(olymam proteins eft. In die pafchs.com poll
folcmnia miflarum fe adYcditum Hli prxpara-
rent,cisque prardi&vs Winandos, vtbotxiorii-
de deootatjioaderet die 6f :CoMxettieos eft na-
cres, vr in hat fccratiiTima die qtrieftemcs,om-
neseius boras peraudiamus j perfbadtre ooa
potnit. Fcfttnantfbus eis ad porram , ipfcte-
manfit omnia que diet officia tilius peritubal,
folns poft eos die fequenti iter arnpnk. Cat
perfooa magna; reoerent is in eqoo ocemtens,
atque &lBtant,imOnf r!cybonenDmo(blQi!Q*
ccdis , vel vnde reriis* Refpoodeste co. Ab
Hierofolymis venio, Jt ne,atque it mihi con*
tlgitf I He prorirms ficfabumxittAtctoife, ft fe.
depofttergom meom, bene feqnemorfocios
tuof . Quod cum feciff et, ead€ die ioxta pr« *•
dam tillam cum rlepdfbir, diecas: Cegoe(cis
tbi fis? dicente illo ; Proninciam qmdem to*
gnofca>»(ed qnid circa mesgarat ignoroje^trt
tdiecif.Qaia Ckriftttm lefom bonorafti,itkir-
cd fTHiTus furo,yt te reducer€, ccce dorsvsnti
Vade , drenarra mirabilia , qoareirea ttecfta
funt. Quem cum noti eins vidtflent, diiiiifot-
PRope rillara in qaa natos fui, faeerdos !u-
brxcus atque immundas fuit.Et cam olim jue td! font focij tmi refponditi Hodiercim
quidern immundi^ a malieribus^ptnem ilium Hiero(alem, At reliqueront me ibidem p«ee-
Jegalem fabbathi , figaificaotcm , panem vt- denres me E« not* credidcront a,dtcentfs: Se-
nam corporis Chrifti , edere non li^et , in- nex tfte deiirat^Qni fatim cooctirmaj fabfifl-
fee lit ille presbyter banc quotidtc poliuto ore nariones dcclioanr, com peennta qosict fopc^
fumebat. Et tide t indidam Dei. Oseiascir- erat ex gratia evlejftttconnedorisIrtniMjbrtti
ca nafum 8c mentum 5c lingua computrait» ita lacobi ^poftolt pctioit>& amequam foci) eias
▼ix pr« faetore ab amiciflimis fuftineretur. redirent i^fe redijr. Duplict crgd reftiiBonio
Alius in Gallia fair •> rt quondam pner audiui, ille giorificatus, peiefnnetiun videlicet, qt^i
•utus manns in miffa fuper aram extenfa*, igae in Pafcha ia Hicrufalem ^trelidas, ft eooci-
ceelefti vfque ad cubitos combufta; funt C*m+ aium, quod die fequenti in Erfeto-fit vifos, sfr
ttj>r4t*»Hslik.x.(sf.io.fart$*t. .' vthfque ttagnificattts xft Domioos lefas
Chnfiw,
Chriftns* t J ta nirabilia ybiqae dmulgantibus.
Cd/krim Mao. t*p. ».
fc*
Et&KPtVH VII.
Mig*fUhr*t* pr$qu§dsm ftdiitt* mrp*.
inm , ipfummulto timpw oppr*Jf»m j*t
**t* prdjbfUSHit in vitm.
Vm qutdam in qoadam rupe argcntum
fodcxent, fubiti rapes cccsdit, & fun di-
ms caados extinxit. Vaqs Mtcm coram fob-
t as io quo dam fiau ipfius rupis mprtem enafic,
inde taaoBexuenon valuit.Vxor autemillius
defua&um f ftimans.omni die pro ipfo miflaon
cclebrati fecit** pancm ▼nam, Ac ▼rccoro viai
com caodela qnotidie offerebat , Cui diabolm
iouideoaper net dies c*ntiouo' cidem id for*
sna hamafia appaoiic, & qao teadcr.cc rcquifi •
tiic Cat cum ilia fui itineris cauCam cxponeret*
auebot. Noli fauftra Tcxari, quia iam mifla cc-
iebrasa eft. £c fie ilia uibus dicbus mifTam in-
teroufic, occ miflam cclcbrari fecit • Quidara
autetn poft hare in prscdi&a rupc argcotum
fodicaf guaadam vocem aodiuit de fubcer di-
ceoccm, plwpetcetias^uiacapui meoim-
ounce raagaus lapis* Qiim anient ille u earner,
4t aaVhanc rocemaudiendam plnrimos conuo
<s4crJjtcrunifod^ 4c JSmilcm yocera audiuit,
Toncomeea propius accedences dixei ut: Quia
«a cu* Qui i ctpoAdcs, dixit: Plane Pexcutiatis.,
jqw*s**ganj Upis q oafi fupcr me cadit. Qui a
late** fodicow*, *c aicum vlque pexuenien.tes
com doa#& incolumem extraxerunr.Bt feifef-
tances,qoomodo ibitarodiu vixiflVt,dixit qudd
qualibet die panis vnus , & vrceus yini cu can
S m mf ' f *- ' 'I 1' I ft * II
BXIMPIYH VltT.
Miff dm inpmsto ctltbrtnt* fsyrdttt, vi/m
t& in mitsri f*$r vtknntntf rtnitewn*
imjumttttur.
SAcerdos qoidam fccularis, dam qaada die
miHam celebrarec , alius ers atfiftens ridit
in patena tempore lumptionis non fpecie* pa-
nis, fed infanns. Quern cum faccrdos lecaret
vc fumexct , coepic infantulas ille faciem aucr-
tcre, 5c ne fumi police, manibus & pedibus re-
luftari, & non feme! ille homo denotus hoc
▼idit , fedfepius. Cui idem (acerdos quadaoi
vice dixit inter cactera; Quotiens furno corpus
Chrifticum tanta diflkuliate fumo, quod mi-
sari non fufficiq. Cui ille; Confulo Tt corrigas
te > nam hoe'le hoc ?idi de te. Quod audiens
iacerdos ?itam murauit^mendaquepfopofuit.
£t cum poftca celcbraoit, ▼ifas eft i lie infant
ab illo deaoto homine ianclis manibus eV pe-
dibus cum fumma vclocitatc illabi in os facer-
dotis. Cellifttr Jptsmli huint.
K • BXBMRLVM IX.
j%uomod$fu$ri*tim in ditiinc officio diffrs-
Bum ddmon iftifit.
Vit qoidam' Iacerdos- maiorem carnr,
-~.^_ qaam fpiritut coram impendens.Is dum
▼ice quadam honcft os viros , fceminafquead
luum conuiuiam innitaflec , mandpio cui hoc
ex officio incumbebat , non vili prcci6 cocm*
ptos pifces igni b allien dot iamt apponere,
atque huiufmodi cura diftradlus ad celebranda
^cUaccyajnifi tanra in tribus die bos fibi obla- dmma myllcria ipGs ctiam Angelicis humetis
tus £uit. jQood yxoc ciuaaudico^ac vehcoTen • formidanda, mente vagns , cordc aridos, cura
terciuUans agnouit , quod de oblatione fua di^perfus, ripido cqepit curfu properare.Cum-
tneraa wften»ws^& quid diabohis pa deoepa- que in media a&ionc condflcrct , & flammca
-sat, ae illit tribus dicbui snilaacanuri tacerer. nfcriio debujflct. affc^ionc fudaffc , folicira
InCMbns Arcbitpifcepus Cennmfn in die C*m- mente cogitate coepit, & importunis curis rur-
mfrntrstiotiiomniumMnsmsrum, SimiUhs- bari, ncTorte prad cti pifces aut plus digno
bit PttrHs Cluoiaemfis I. i. mirscmUrum f • aut minus dcbitp falibus i Died is condirencur.
*. t> $f4* U.+bifi.Aug* #*/i aa. Vcium cu pracdiclus (aceidos fe ab huiufmodi
. : t ., • ft tali hora indecentlbus phintalrnatibus non
..I *. • , >-"r . . \ cohiberet, turn eccediabolus j ecu terra qua-
:ot ^ > ^-. iam f ujligine tc^lus, adeft, ac ctiam raptum
S f f f * " • cacabam
cacabum I xnedij* flamrais nil com pifcibus nsintftitatit , nee ptttnittittt ,' tttfqal hitale
Cecum detulit ad altarc: O coque, inquit, Don
p rc«bytcr» cat facnii curiam diner U dtftfabc-
Its? Eccepifces hie font,ccce fal,( us coin fa-
libus pteaum fimul cxhibuit ) mijcc quantum
libuerit, ft vel de caucro facrit aitatibus ani-
macquior fa&as afljftc , atquc fie irrifa prtrsby-
teri iupeflua curt, opera quae porcaait ioo loco
rcftitmr. O ergd nimis inftabile coriiumanu, fifiomi, *f48*l**4 AB*ff*fi»m Eftftifum'
cur in cam tremendahoraindioerfa raptaris/
Bcce caelum patct precibus,tuis pratcepris rota
Trinitas perfoharom obedit, ft vniueria ccele*
His coria tc an re aras aueraj Regit ftantem ex*
5' aucfeieft cu miftra qoadam Icuicace iadtatas,
e pifcibus faltendis cura TCtfas ftatefqoe ante
altare Domini Dei noftri in fumofas latebras _
loquinat circumuadis, vt cogitationc cordis coi ^ *^ diffc A Patribot Pcffofinit d« quodaa ao*
coquinalia traces, qui neque re, neque priori- >' mine indotato, ojoi Domioicfi, 8c diebaifdti;
•em fepufcarcm traaarc dccct.C*&#ar fteculi. ais » nunqoam volaiMMiwcaUclcnto, aec
' v aadiremiffitn, fed«cnforeintffar«iiiafcai&
Eximplvu X. / cquomfumn, ft eqmanit ad campus, veldt
i ntgotio ad negotiom , modicom cunts de
Angtlifunt f*tro[*na& Miff* faerifidj vent- : pOrdicatione, ftpr«ec|K6Sac*atotvn.Ttft£
rabundi 8ipatores,& *dm$mftr*»tifm s* , tum qoadam riet ad raiffara puUarerartfid»
lijs EkchariJliamfidHti adiutom. Dominica? afcendtt eqoum from* eq untold
campu : cot dtaboins octtifftt, ft con de <q»
ft aecipitanit, die**, ^oia nolntfti tttdteoifiia
in Dritemplo:comdamBatit*adietiaacattr
tiones in inferno j mox freifett ipfi coHaiirctn
effc&onefanguinit totfes corp orit,caioft?efti-
gia adfiac in eoctan loco vtdairorjn qaciio
durirsimo iapide, teqoe not* pottft defend*
contendant, 8c cum tumulraadipfainaccedir,
autauda&erannoant, ft £ loeofooprofilianr>
aur hue circnmfyiciaot, ft ignaut. p eratamer-
que fc gerant: Dicit' enim Domino* fAofi, 9c
'per ilram ormribn* famdorroH;Re>git>fos,tc
tetccundot facrte films f (tad. ft ne contemn*.
m.S.Nilms Abbas iifrifnlm S.lnnnis Cbf.
om$9
JL.- EtiMniii XI.
Vottnts Mudirt miffrnm Vcminith , ^ /#/^r
diebm frmngttmr ttftum m ddmtmi.
/*!> Ecolo ego CotMMlciis Holes nem-
*V. diffc a Patribot Pcrofinit dc nodaa ao*
' s
IOannes Cbryfoftoraus (acerdos admfraft-
dus Bcclefiz C on/la q tin o pot itanc, immo \
Terd totiui orbia fplendor, rir animi perfpica-
cis,omni fere tempore fi debar domura Domi*
nireferram AngclorB cce'ru , ft tunc io primis, .
cum diuinom, ftincruenrufaenficiam offerc-
l>atar, quo quidem tempore, ftupore ft l^tiria ' abtai. Qoi/cbaUm 50. ftn~C fMrt.fym
plcnus rem praecipuis amicis fpirirualibas pti-
natim eoarrauit.Cum coepitTet)iaquitl (acerdos
Ianftum facrificium feu oblation^ facere, plo-
fima* ftatim cxbeatis illis virtutibus, ccalo
defce'demesftolisindimt fplcdidiffimis, nudis
pedibue, intenris oculis proriae, altare, magno
com £i€ntio« ft rcuercntia quoad tcnerandum
illud myftcrium expletum fuit, "circunftcter ui. L^i tempore fa cinttate Suijtleoii, cioit qv»
Deinde hue , illuc frngulx per totam domunx ^tt Herro annus dc Geoer nomtoanu , a^vet
'ditfnfc,Epifcopi*,fc Presbjtcti^ft diaconibus, ft'boncllus , piua ft mifericors fopetpafpe-
diftriborionem corpora , ft preciofi fanguinis ret, arqne in hofpitali fandi fpmrot fidelbia*
nainiftratibos adoaeferonr/atagefites.ft icdulo firmoram ft egenoium procmator. Hicqot*
adiuuanres. Hasc aueem fcribo, vt diuini facrl- dam turbatione orta in ciuttate contra eon, ft
ficij dignitatem cognofcenrea , cauearisneif- quofda c6ciucs eias, coTugttadmonaiieriuin
lad ncgligentcr , £ui&o timorc $bsc€Lo\ ad^ monte S, Agnetis Virginia hofpttaadi p***<
Qui
IllKPlTM XII.
J^umnti merit* & fr*nrij fit, libtntir Uijf*
» • » )•
\^ Arret Tboroas a Kempii f«odfberitfva
Qui pro fiiapfebitate, ft fnaofotfofeia (hfce- ccirior et ni&tipComttttim *4no!aiites,xloitaa'
peas eft,& bemgnt tra&atus cum multachari*
nxcSt fraxcroa bencnoleotia* Modico aniens
tempore craofado ikdtcit Confiteor Iegcrc, &
facer dett ad miiLm roiniftrare, licet iam fencz
c£er, bttetts pcniu» ignoxabau Quod cum
tanta diligentia & deuotione feejt , ?c alijs
aliunde occopatis, fatpe* bit vel ui, vno die £&•
cerdotifena ad miflam Ubentcr & alacritermi-
aiftraset. Stquidem Venesabili Fratri nofho,
Wilhelmo' Dorniltcn turn tlporis priori do-
jnosooftrse. fpirituali amacoriS. Agoctis,frc-
ajoearet inter; wmmai* miiEam chore canentc,
ipfe reuo frcctdotern in EcclcGa fupcxciJio fa-
il ocas , magoo com arTc&u miniftrauit. Tk*m.
EllMHTM XIII.
Dem de D# Thoma Aquinate ord. Prstd.
I
tem ilium more! eripiunt, A fenfa excuflaru*
(an&i Procopij offibos applicant , (anumque
corum beneftcio reducunt.£x «£# j S. Precofif
id. sfnd Sur. 4* luL to. 7. cm. 14.
EXtfMPlVM xvt
Juditis mijft 0 m*gnis ftricmlh lihirmt.
DVo adolefcentes quadam die feftiua ci-
uitace iua ciicruntadaucupandum,quo«
rum alter prius aadiuerat roiiTam , alter non.
Cum ita jproficifcercntar, carpft a£r pertorbar{»
& minari pluuiam, tooitrua, folmina, corufca-
tionesfrequentari. Auditaque eft V01 dcceelo>
dicens: Percute, percutc cum. Ad qoam exte*.
riti dum profequerentor iter, folgor defcen-
dens intexfecit eum qui illo die mifiam nor*
audicrat. Quo Tifo alius pauorc qoafi amen*
</-
LcgicorqoodpraBcipaaargaprcftamiiCmi fadus, quidagcrct, ignorans, quia ad locum
Bucharifii* {acramentu deuotione afice-
reenr, fokretqoc qooridie mtfl* offerre (acrifi-
ciiun, nifi adueifa ratetudioe effet impeduos,
necboccontcntus etiam alrerius ftatrismifsa
«Q£saJtabat,cui etiam.icplorimaa infcroiebar.
Syrian. 7. Msrttf, m vis* S. Th* Aquintiis*
AlUUPiVM XIV.
■»y>.
deftioatum Jam appropinquabat, iequutus eft
▼iam foam, & irerum audiuit rocem dicentem:
Percutc, percute eum. Quanto* terrore faerie
percuflus ille.recolens foci urn foam ppft fimi-
lem Tocem foifle percalTam , quilibet per fe
imagrbari poteft* Sed poft banc vocenkfuper*
uenit alia,dicens:Non poflum quia audiuit bo*
die, Vtrhtm c*rof*&um #£,ex eo fciiicet qui*
andierat roiffam.cuius finis t&yifbum esrofs*
Bum tf/f|fecundammorem commonem. Bt fie
eoafit mortem illam rcrribilcm. Z>. AhHmim>%*
EXEMPLVM XVIi;
Eniqne S. Mecthildi* Virgo vidicani*
mam cnioldam conucrfi ia magna cla*
mate; «o qaodfpeckli deuotione de diligcoti psrt. Chr$». tit.), caf.io. §*.
ft^dtot bicaqoepocerat,ad altare fcruicbar, 9c
Sa cerdores com omni miniiterio prooocabat.
5. Mtstbildii lib~+ Spirit **l$$ grttU c. 6. ~-
EXEMPLVM kv.
jlJUl*f$tntn$iUBo f*cr$,dii Dtminicp, mils*
t»rq**t*r.
AAdotefcens qaidam fpretis pareotu mo*
nitis , poftbabitaque roifla 8c tcmplo,
die Domtoico aliotiom ludiccr *declinauir.
Quern dxmon ligatnm in pifcinam detrufit,
▼t earn prssfocafcr 9 fed parentes a feiuulo ia>-
Dib0m»i$*m$nt»*sft*ris. qui *4CM*ditm
Htcf+fta t9 fin rtt , dig Dominic* vtuatum,
C9BC*Jf*f*t.
r
ANdo Dominr 1 T7J. agenti roihi in Hif-
pan. invrbe Coria , qua? Albani Ducis
eft, a Tiris fide dignis reoelatom eft f Paftorem
Pagi» qoodam Dominico Die mane*, ante rem>
lactam tc! ra&ara, rel aoditam , veoatom cx-
ijfTc , cm cum cooiculum fpecum fubcerra*
neam non ita pr ofundam ingrcdieatem ridif-
cyuucoscciojs^ <joc>iaftatuic« cius rcriaietui,. fct, moz feinclinans, bracbium introducit, rt
S f f f 1 praidaom
<S$4 Mifla.
pracdam.edacerctj fed b eft iota difparente , to - eft querulum famufot S gem^Domini mourn
tusillcriucDsintriarrcptas^rociotuncaaine,
qoamiiis cderrimi aduolaotium » potuir a din
uati: Audiebant quide vocem hominis mifcra-
bilitct ft hottende admodum clamautis; Vrot,
fuccurritc; Vror fuccurrue i ft idipfom fopine
iterantis.at fruitra, Paocis vcro p6ft dicbut ap •
paruit Paftor in tcmplo B Manx Guadalupae,
▼t ibi pro bencficio acccpto gratia rum aftiones
coeli Rtginae refer ret, quod lpfi in ijs angufti/s
conftituto opitulari dignata fuiffct. Locus au-
tern, quo ipfc Dei permiflu,dclatus fuerat, de-
Icribi non pote/t, quod ipfemct nihil altud re-
ferret, pratter illud quod fides n6adhiberctur,
fi dicerec, quid ibi toto itlo re pore fuerat per*
yetTuS; tanii cnim erat craciatas,Yt expiunt j>6
queant.Omnes interim hortabatur ad fcfta pW
eolenda, 0C factum ill is dicbtw audienduro.
Tu$ M*gi. in Theairo exemp. tis.^.nu.p.an*
15-73, VidetMm tit. Laxurimex.^.tit. C§m~
muoio,ex.).& 7. t i. Emch*ri/ris ex. IQ.& 11.
tit.Confecr*liottit.Def»n&i%ex.H.i%. &17*
tit. Fieri ix . J. tit. Confefto ex.il v& tit. EUi*
mofyma ex ti* Mifsdquotidie *ud'nb*t S.Ed*
muim etidfiudh fmprs ti.bord canonic* 4 x j .
IXBMPLYM XVIIJ.
f Miff* nudiendt vnegt Comet *erdin*nduf%
eiue Angelwfugn*t ff ill**
Brdinandus Comes, accrrimua Religio-
oil,* CaftcUae viadez, ptstfuic CaitclUe
anms plus minus vno ft quinquagiota. Prima
illius prslium foil c5 Barbaiis ad Gormatium
oppidum. la quo praslio res notatu digoa co-
tigit: Nam Comes Garfias die quodam cum
Saracenis acie confli&urus , ad rem diuioam
audiendam cu t£plum adiret, forte aderat Fer-
dinandus Antolinus , tir prsterantiquam no-
biltcatem,vcrx virtotis obfcruatidimus.cui pro
more erat nuquam egredi tcmplo, donee finis
officijs diuinis imponerctur.Comes peraftoiV
cro,cum fuis ad ineuodum pratlium proficifci-
tat. Ferdinandus Antolinus orationi corpore
paritecft mente in barrens , nihil eorumqu*
gerebantur animaducrtit, cam interim famuli,
qui cum cquo ft amis pro foribus afiabantjU
«1*
incutarent* igoauia; noo reHgtoniafccibcotts.
Sed Deus Opt Max* qui fuofrnunqoatnotgli-
git , fcrui fai ptetatem ft mnoccmiaro memo-
tabili miraculo confirmauit. nam dp illeptec*
tioni totus vacat, alios, Dempe-groius eius bo*
bos effigiem ipfius iodurus tarn ftrenoe resia
eo eoontcltfl geflu , vt omnes Petdmtodo Ao-
mlt no iHius diei riaoriam accepts*) fcrrer,
Cumque fioitp prarlio nott ioucniteror (oa«
tile ea re cognita metu inramic fe abfc6dertt|
apparoerant in equo-ft armis illius bnaii vol*
oeru Tefhgia que. site ifflbs perfiraam todona,
in acie vifos eft acceptlJe. Qua: its & bhmcoIu
fecit infignios, ft ipfias rnoocemiaii & pica*
*em magis illoftrauit ,«cc vano docuaenco At-
mouftranic quanto pluaaduerfus bolbom im-
petus fittcera prccatio , ft para animi piecis,
quam bcllica virtus < aut armorum ihcpicoi,
poflit. I**n*. Vmftm «» Chun. Hift.dAn.
V*mi*i 941.
BXEMPLVM JCIX.
f Mifltm Rege audiente virtMfediui*if*»*
ditur exercitut *duerfarij.
Vic ajfioccft ilind.Dtim cnim Ap.Dom.
871. DaMrum exerckus voiacdaBD 0«
ricntaie Angliam deaaftaflcr ,ad Occtdcotalcm
conuerfus, aduerfantcm fibi Athelrcdo»^om
It eg em intimity de quo b^eintccaliatEtat Rex
itthelredosin tentoiio Miflam aodicas. tM
cum fsepe a fuis inuttaretor ad ceftsratn. cos*
ftaoteraffirmauit fetton recetToraia pnofqwn
Presbyter Mi 0am complcttirTn . Qoa W«
Chtiftiani Regis multom fibi prorut die Hits
¥ido fcilicet aduertario Rcge potcpriAiiPO.
Mattht$u Vrefitnonmftiriifie ex txitqus d»-
»*LAngl. 0pud B*re Jo. 10. Anm*L%1^- ,0J«
BXEMPLVM XX.
J
t J3>*id*m uueikvintml%tf*lueh*t*f* *•<*
ties per fiat toniugem miff* fro Mtmai*
tbfolntfone tnr*b*nt$tr offerri. *
NOn loage a ooftris (errar tdaporibas
rVaam qudd quidam abhoftibui ap(«
1 n longi
^
Mlfla."
loagc rran&o Aat cfttftimqae din teneterar in
Yiofalis, eon vzor toa, aim ex eadem captiou
rate nonrecipetct,extincxum pntaoit. Pro quo
iam Tclur mortoo boftias hebdomadihas fin*
^nlts carabat offer n. Cains totice nncola fol*
ucbantttr in captiuitatc, qooticsab civs conru*
ge oblate fuiffcot boQi* pro arum* cins abfo*
luttone.Non loo go pott tempore reocrfus,ad-
rniraof vaidc fu* .ndicaoU ?xo'ri, qnod diebni
cents, hebdomadibtts (ingnlis ciias vtacnla fol*
ucbantnr. Qupafideliccc dies cius txor, atque
horas difcumos, tunceti recognouicabfoimu,
cum facrifictnm memiair oblatum.Hinc ergo,
Fratrcs eanffimt , bine cerra coniidcrationo
colltgue, oblata a nobis hoftia lacra. quantum
inaobiafolucte valeat ligatusam cordis,!! ob*
lataab aitcro, potaiiraaltefo fo lucre vinco la
corporis. D. Grig. Mmg. bom. tf.im £***£*
©» ltk.+. Di*l, c*/-57«
*
fiXBMPLVM XXL
t Migifatrificip mulitrh Ddm$*h libit slur*
*91
Ediolant in Bcclefia S. Ambrofij addo*
cxaad D. Bernardom ruit mulicr malti*
aoots obfefia, ficqoe delotmaia, ? tmonftriun
aon raemina, vtdexerur. Connerins ad popo-
foot, rrftomnesatteatwsotarc; Miriam que,
iB 0a peope altar* conftituta fsmina teneri,.
aufpicatos , qooho demorefacro falotarcm
boUiain figaebat, roties ad mulict em quoqoe
conocrfos, eodemfifljnociucis edito, fpiritum
neojuam a,tbleta fottis imppgnar. Explctaau-
rcm orstione Dominica , eflicacios hoftem
aggreditor. Parens 6 quidem calicis (acrum
Pomiai corpus imponens, tah'a loquebator* _
A deft illc, qui pronoftra falute paflura$;Nunc. i Kim fit in pit* Hemr. Bruno, csp. 7.
inquir.ptinceps mundi cijeitur forai. Hocil-
Jud corpus, quod dc corpore Virginia furnpturrfr
eft, quo d 10 ftipitc crocis extenfum eft, quod ia
tumuioiacuir, quod dem one furrexir, quod
vidcacibus difcipuJis afcendit in caelum. In
h thus ergo rnaiettatit tcrribtli poceftate , tibi
fpirttnsmal'gne, prxcipio: vt ab bacancilla
cius rgrediens , contingere earn deinceps non
pratfomafV Com que earn inuhus deferens ft
tarn magotm if am, quam modicnm tempo*
habeas redicaa fan&uaPater ad altare, fradio*
aem hoftias falutatis rue complcuit, diffun*
denaamqne in populo £accm mimftro dedit
ft coo fell im pax, ft (alas ioxegra rcddiunm>
htti.Ex Jtb. a. vit4 V. Mitmnc*. 3.
Eximpxvm XXII.
t DukUdi VAlcte miJJ* ptr factrdatem m*U
viu ctlchstd wirtcmU £onfifm*tmr%
*
On* memori* fxatre noftro Alar do
narrante cognoui , qudd erat cum eo
quidam presbyter paruc, fcieati* ft fam* noa
dare, lilc euro Ecclcfiara xnttaict, Tt dioina
ceiebraret , h on eft a qoadam matrona , qu*
einsimpcriiiam cognouit, c*pit de eo intra le
fofpecle cogitare , ac mnrmaxando dicerci
Quid to, iippcrue, Tisfacecc? Be qnomodo to,
indigoe; poteiis ram magnom lacrameatom
conncerc? Hacea cogiuutc, presbyter cxpic
celebrate, 6c diuina myftcria rradare & cotilc-
crarc. Fa^tnm eft aotem , dam ?enerabile ra*
cramemum rito Ecclcfwftico confecratuox
eieuaretor , & omnis populus boc rlexis geni*
busfideJiteradorarer. matrooa fopradidayi-
ditin elenarione apertis ocnlis rlguram bo-
rtinis"Chritti, nimium ftcpida ft perplexa. Pi*
nira itaque Mi(fa,banc vifionem altcri Cacerdo*
ti.fecreteexpofuit, & quidmalidecelebrante
anteacogitaoerat bbmiliier confeffa eft. Qui
diligenter rei geft* ordinem ft viilonem exa*
minans matron* rcfpoodirHocDeus pro taa
falate fieri pexmitu , ne de canero male de fa-
cerdotibus cogues ; necde vera confecratsonef
do bites, licet mala: fiat ft indign* rh$.Tbfim.
E^EMPLVM XXilf.
f DtMConm fine online fatrtUtali ctltbrunt
vtdit Crucifix urn Ucrym*nttm.
DTaconus qaid-rm Steinueldentis, de or*
dine Pr*monfl rare nil , Gerard us nomi*
ne, apoftatans, circa quatuor tempora (c.otdi-
xnaocie rlua noa faieas , auocius afflidarct, aem fufcep.tlc finxit facetdocalcm^ft Coloni*
inBa-
~A
\
v
ilicxos,ft milk arrftatos modo$staadea> pjaa
qncodam feligiomm pro efficaci ttmedn
c*nfal«U . Qui rbt nar raatem fttam mifeiiam
c,ftatim brandem ft aitem diaboii agao*
> ■
in BafiHca S. Micbaefa t on* ia pert* Mania Elegit f<afp«i»dram tofrnt mca, pot ftriot *S»
pofita eft , qaaii pttmam Miflfam » inftraente
com facer dote, mtferriraus celebsaaic Ego
cidem Miff* tunc Scholars mteiroi, ft mui-
its rccepn oblat^es.^oofcftut eft poftea
facer don, qui ei aft it it, *q«o ago and uu, quod ok, ac anemer quod quidam difopaltK S.^Aa
cjuoties fe coo tier tic ad pop u lam , craafixum fgnft. ad tuftanuam cuiofdam nomme Hefpe*
contra fe ftantcm riderit lacferymaneem f eft rij M (flam -celebrant, damoocs^donoqaaa
«nim eadem imago antiqoa9ft fculpta, magna " *
iatis. Nam pins Dominus , qui ohm fleuit fu-
|>er mtfhia fttkoiarcmhatis Hktwakm, etiam
dc praTnmptionc rata lacrymari dignatas eft:
Ex lachrjmis vcro tmagmta Cbriffi confide- Mm fe-fcofit. Concigit attte poftca (acella&on
tans roagnttndraem culpa;, poemtcotia do Aus ad pxouincias amiciiui ro Ticiniaai enocaii; ft
federa Apoftolieam pcti jt , to in eadem via
almjt Ttfam. Ex C*f*th Htjhrt*€kmfi M-9*
taf.tu
tafedernot, fuglflet , -oobiJt tUt confakrit , n
tsoguits dicbua min^im aodiret. Placet* cicos-
filiotn , ft ekftoaJiqoo kctilana prompt idc
eaecocut eft ft a motefta iUa tcrnariest libera*
hximflvm xxjv«
f Bt fane ft * inttritu eMtufJ* b*rtticjc**tm-
m$lhfiintftmtmd»m Hig* fnrifaimm.
kmc accafione aVCitfam Domjm mi aegligere;
J«i Iket earn avdtte o prates, ooa potwttunc
Etbii tam^aolctottcotf*, Jdcoqacadlocoai
ilium WcuHanconteadit* fedtardeirjeeicad,
pafGonibtif ft cogitationibos ttquatiter one*
tato ruftkns qaidam occorrit , qui db tm
cogicabuolutoac oinidutn adoernfflet, top-
Qtc quo teadecet . Eo aucem refpondeme, ft
Miflam qoa?rexe,fubMnxit alter j froifaiuqw
nr ogredicns,iam cairn dida eft.Qaod refpoo-
lum adeo melancbobasn nobili* iftwt cow-
OotigTt propt ctiiitatem Hwdwi«#
' fcom , Catbolicnm qocodatn in die Ct-
ocrum agefe io diuetforio intec hasteiicot a qm taott, wt pcoibato ▼oka fis ad pedes wftici aa«
com ientacnmm &mcrent,& catbolicnm inoi- kcemtqoia actonttys acxideos ei diamTo nn-
tatent , vt enm ipfia ientaretut , ifqoeaottqua
icioorj Relrgione dudus renueret $ ilUiuwif-
nem diacrijs ft contamcli ji excepciunt,diai-
tantcs 5 fi facrum andt flet» iaro faciliorem fore
ad icntandfi. Env eftigio cjoidam ex illis profi-
xieiiS; Ego,tnqott^>p«ram banc illi pteftitcxo,
arrcptumqac orbemmenlariam cleuawitin dc-
fpeftam uemendi factificij $$. Eacbarifti*,
znoxqae devata in altnm bachia obrigtterc4rt
ad fereducerenon poiTct: pauloquepoft in
codem loco exfpirauk. Titm. BriiU$i^C$h
la/. f**r. **t; 61-
EXIMPLTM XXV.
s
f VttU & fumnu *xpeJU*s Miff*m fepUtt
itnote friqutntsre.
NObilif qm'dam itfvricns aim atTidoa ft
ralida admodom tentatione ad fofpea-
dium agitaxetnr, ade6vc ci.iob diceic poaTec9
hi iagnm-tuam da, «cegoornncmeammtri-
t«n, quod aadifdo (acronvadepcos ftn ttanP
{exam. Piacait nobib' coadtritt} ft permwatio-
fie facia , plentis eaodio ft deootioocadBe*
clefiam abtjt. Rufticus oooo Ivero la?n»,fimol
earn (ago tentationcma9mm diaboiiciffl in*
doi^ , qo« nobilcm ilium esagitate fotebir,
adepqae teliemens in to ft e&cax foit , n
eodem mane com taqaeo ritam finite coege*
tit. Quern reuetfas ab Ecclcfia nobiliiiotii
fofpeDfum repcrit, ft diniaa vohmtafefofpen*
di;cao&m mtelleait, ideoqoe coafilmmilla<l
feiigtpramapptobaaa, to folita loa deaoiiooe
p rogreffum fecit , ac obecatam iaratwrnxrc*
fenitatem ft pacem eodem modooooferuare
cooatus eft.£x JEn*m Syluh lulint Maztrin
S$c~ U[n m FfiL Mifirtf4.
MONA-
MONACHVS.
EXIUPLVM I.
M**sck$n n$n f»m9 fid mtnmthot vidi , *it
M*c*rim$%n*rr*Btdidi$$hmtq*i nndi v$-
mruMt turn s»imalskus rndsjustr*
Monachusl €97
reftram eaumate* Atilttdixennlt: Dm fecit
nobis hancdifpenfationem , vt neqnehjeme
frigus, ocquea&ftateardorem (entiamuf. Ideo-
qnedixitobis, quia ego nondom fa&us foot
monachus, fedtidimonachos. Ignofcitemi-
hi fratres.Ex lib d$8. p*tt*m MM ixtmflis
& dott*v$t4 Spiritmmlis num. 4.
VEnicaliquando abbas Macarius ille JE*
gjrptius deSchyti in mootem Nitrix, in
dteabiacionis, admooaiteriumAbbatisPam-
bo : ft dixeronr ei ienioret loci illius: Die
rratrtbus vetburn adificarionis, pater. Qui ait
e«: ego monachus no* fum , fed ridi mona*
chos. Be akt Sedcntc me aliquando in cella in
Scythi, pern* gebant me cogitation** meat, di*
ceotes: forgeos fade vfqoe, in eremum,& con*
fidcra quidfbi rideat. Et permanfi refa&ando
hurafcemodt cogitationibus per quinqoean*
aos, dieens: fond a demonibos eft fuggeftio
bee. Cum ergo" perfeaetafler cogitatio tfta in
me, abij in eremom, ft repeti ibidem ftagoum
aqaarnm, 8c infolam in medio eins. Venie-
banc qnoqoe druerfa animalia cremi, ft bibe-
baot ex eo : inter qu* ?idi duos bomines nn*
doty 8c contrcmutt corpus meom: purabam
eoim , quia fpiritns cflent. Cumque ridiflent
rocilli trepidantem , iocutifumadme, dicen*
tes: Noli rinere, 8c nos bomines fumus, Dixi
itaqaettiis : Vndeeftis i 8c qoomodo in banc"
eremom Teniftis/ Qgi dixerunts DecceooBio
fumus, ft fadus eft nobis confenfuj, ft cgrcfli
iumas hoc : ccca qaadragima anni funt. Brat
voosexipfis Lybicos, alias ?ero jEgypthis.
Ioterrogaucrunt aatem me , 8c ipfi diccntcs:
Quomodo eft mundas, ft £ aicendit aqua
Nili fecondam tempos fnom , fi etiam habet
mundas abandantiam foam ? Refpoodi eis:
Btiam, Qnos 8c ego interrogaui: Qoomodo
fieri potfam monacbas ? Dicont mihi : Nifi
quis rentfneiauerit omnibus, quseinmundo
funt, oon poceft fieri monacnos. Qoibusdixt:
Ego matrons fum, 8c non poffum ficur 8c ros.
Refponderant mihi : Si non potes ficut not,
fede in cella tua , 8c plange peccata tua. Inter-
rogaoi aatem cos dieens: In hyemenqn fenti-
tisf igas, aat incftatcnonacccnduur corpus
Ehmpltm II.
Tentathmi & trib*Uti*»* m*n*cb$ iMfirg
Rater quidam-icdens Angolans tntbaba*
_ tur, 8c pergens ad Abbatem Theodorum
dc Hrme, dixit ei: Vade, bumilia mentem
tuam, ft fobde tc, ft babita cum alijs. Abijt cr-
g6 in montem, ft manfit cum alijs. Etrcuer*
las eft pofteaad fenem , ft dixit ci: Nee cum
alijs homioibus habitant quietem inuenio. EC
drxtt eifenex: Si foiitariutaon reqoiefcis. nc-
que cum alijs , cur tolmfti tc monachum ra«-
cere? Nonn^ *t fuftineas tribulationes? Die
autem mthi> quot annos babes in babitu ifto?
Et dicit ei: O^e. Dicit ci fenex: Crede mihi,
habeo in ifto habitn feptuaginta annos > ft
* nee rna die potui requiem habere. Ex libr, 5 .
viti, SS. Y? .num.\y ficundum tdititum Cs-
lonienfim snni 1 ^48.
EX EM VLVM III.
Fi S? sbftintns momAchns dtrscini v*r**dm
trmditur*
A Thanafiai ex I (auria Presbyter, qui Ico-
n»j narrat cfle quoddam mooafteriaBi
Tongalaton didam : in quo quidam mona-
chus mago« srftimationis habebatur , bonis
qoippe cernebatur moribus t atque in omot
aclione fua compoficus } fed ficut poftea ex fi-
ne res patuit, longd aliterquam apparcbat,
fair. Namcumiciunarc fecom alijs demon-
ftrarct, occult^ mandocareconfoeuerat. Sed
corporis foperueniente moleftia , adtitcex-
tremaperdoduseft. Qoicdm cfletiamin fi-
ne, fratres ad feomnes qiii inmooafterioe-
rant» coogregari fecit. At illi tali,n putabant,
T t t t tiro
*»8
Tiro moriente , magnum quid ac deledabile,
fie ab eoaudire credebaot • Quibus lllc affli-
£fcus& tremens compulfes eft prodere cui ho -
fti traditus » cogebatur cure, Nam dixit;
Quando me vobifcum credebatis ieiunare,
occultc* comedebam ; & ecce nunc ad deuo-
randum draconi tradicus Turn , qui cauda fua
mea genua pedefque colligauit , caput vcr6
fuum intra mcom os mittcos ipirjtum meum
cbibens eztrahit. Qmbus didis ftatim defun-
duseft. Grtger. lib. 4. DUl.ttp. ji. vid*
ttiam titu. Humify us exemp.y
MON1AL IS.
Carcerij ace if sent is matrimonii monralem,
muntra B tat us Menus & miraculose no-
nth &ftrtnuertfpuit.
Eatr Me oar hoc totum ftudiu foit, nihil
in hoc muodo habere,nihil quercre,om-
ncs qui ad fc caufa chamatis ventebant ad ac-
ternasvita? defideiia accendere. Si qoando au-
tem quorumlibet culpas agnofceret, nuji-
quam ab increpatione parcexe , fed amoris
igne acceofus, ftudebat in eis veHementer per
linguam fatuire. Confuetudinem verd vicini
▼el longe pofiti eiafdem loci accolas feccrant,
Vr diebus fingulis per hebdomadam vnufquiC
que ci oblationes fuas tranfmitteret , vtcflci
quod ipfe ad fe venientibus offer re potuiflet.
Quodam verd tempore pofl'ciTor quidam
Carcerius nomine , immundo defiderio dcui-
dus quandam fandimonialem fceminam ra-
puit , fibiquc illicito matrimonio coniunxir,
quodjnox vt vir Dei cognouit, ei per quos
poterat, quaefucratdigousaudire, mandauit.
Cumque illefceleris fui confeius timeret , at*
queadvirum Dei accedere nequaquam prat-,
iumeret , ne forte nunc afpe. e, vt delinquent
xes folcbat, increparer, fecit oblationes , eaf-
que inter aliorum oblationes mifit, vt eius
munera falrern nefciendo fufciperet. Sedcum
Coram eo fuiflent oblationes omnium depot-
taur, vir Deitacitusfedit, fingulaiim omnes
confiderare ftuduit , & omnes alias eligens
atque feorfum ponens, oblationes , quas idem
Carcerius tranfmifcrar , per fpiritum cogno-
Monialis. Mors & Mori.
uit,fpreuit,& abiccir, dice* J: Ire, ft dicta ei,
oblationem foam omnipotemi Deo abthli-
fti, 6c mihi tua* oblationes traufmittii* ega
tuain oblationem pop accipio, quia foam ob-
lauoncm abfiulilh Deo. Qua ex re a&omcft,
vt prarfentes quofquc magnos rimot inuade-
ret , cum vir Dei de ablcoubu* tarn fcientef
iudiearet. Qregorim Dialog. cup. x€.Ub,y.
MORS ET MORI.
ElIMFLVM I.
hd on at hi otto panic antt mortem taltfti vhi
r rupe facia vteuntur , <£• mm cum Am*
flafio monachm vnuspitijt, & Mtfmt
, optataimpitrauit.
Enerandus vir A naftafius fanAa Roma-
nacEcclcfiac cui Dcoaudore, defcruio,
Notariusfuit Qui (oli Deo vacare defidcraui,
fcrinium deferuit t nonaOerium clegn,atqut
in loco iuzta Nepeffimam ciuitaKm.qoxiob-
pentonia Tocatur, per annos muhos iu (aodia
adibus vitam duiit, eiquc monafterio folcm
cuftodia praefuit. Quo videlioet in loco, ia-
gens defuper rupes eminet^ piofuadomfob-
ter pracipitium patet. Quadam Tcr6 aode,
cumiam omnipotens DenseiufdemTeofiftbi-
lis viti Aoaftafij laborea remuneure decreuif-
fet, ab alta rupe vox faclaeft, qoarprododo
fonitu clamaret , xliccns; Anaftafiveu. Qdo
vocato, alij quoque feptcm fraucs ei oonioe
fao funt ▼ocati.Paxuo autem momctoesqoc
fuerat emiiTa vox (lluir, $1 odauum frati^o-
cauit. Quas dum apcrtc voces coopegsuo
audiffet, dubitnn non fair, quia eoruroqono-
cari fuerant obitus propinquaffcr. lmiap^u-
cos ergo dies, primus vencrandns fit Acafta-
fiusedudus eft. Carteri autem eodcmoidinc
extra carnem edudi font, quo de rupis notice
fuerant vocati Frater vexd ille ad qucm to-
candum vox paru (iluit^atque com ita oomioa-
nit , morientibus ali;s paucis diebus vixit , to
tunc vitam finiuit, vr aperte monflrator, quia
interiedum vocis filentium paruum fpacium
viaenti detignauerat. Sed mira res cootigit,
quia dum vir ycncrabilis Anafia£us de corpo*
re cxircr,
Mors & Mori.
re et tret, erac qui dam frater in monaftcrio*
qui fopercum Yiutreaotefeat. Hie prouolutus
e ius pedibus, cspit ab co cum lachrvmis po-
rtable dicens : Pcto a tc per ijlum ad qucra tu
vadis , oe feptem diet fuper te in hoc mundo
faciam. Ante cuius fepcimum diem etiam ipfe
defunfius eft , Qui tamen ill) in ilia node in*
terccteros non tacrat vocaras , n apertc cla-
refcerer, quia eius obicum Tola renerabilis
Aoaftafij mterceflio potuifiec obiiocre. Greg.
DisUg.lifat.cap. i.
ExE M P LVM II,
M*rituri fr*trts.*b *lb*tit viris infer Hut ur.
IN monafterio meo quida ante decennium
Gerootiusdiccbatnr. Qui aim graui mo-
ieftia corporis fuhTet depicflus, Yifione no-
daraa albacos viros Ac cJari oriioino habitus
io hoc ipQiin monafterium defcendere de iu-
penoribusafpexit* Qui dam coram ledota*
ceotis afliftcrenr»Tnus cor fr dixit : Ad hoc yc-
nitnas, Yt de monafterio Gregori) quofdam
ftatrcs in militiam mittamus, atque altcri pra5'
cipiensadiunxit. Scribe Marcellinam, & Va-
leatiniani, Agnelinm.atque alios, qoocu nunc
comma non recordor . Qoibus expletisaddi-
dnvheens . Scribe 8c hone ipfum,qui nos afpi-
cit • fit qoa vifionc ccrcas redditus pracdi&us
frater 9 xa&o mane innocnic frairibns , qui
e/Tcot ex eadem cella morirari , quos fe etiam
denanciantt ciTe fecuturum. Tarn die alia pr«»
di&i fracrea mod coeperuor , atque fob epdem
ordine fe in mortcfecott Tunc , quo fueropr in
defcriptione nominati. Ad cxtrpmum verd 8c
ipfe obijt , qui eofdem fraires moriAros prar-
uidit. Grtg* DUUg. lib. 4. csf. 16.
EX 1 M P 1 V M III.
Moriturm Criferimt ddmones vidit, induct*
p'*if*> & nihil impitr**tt.
VIr in hoc mundo valde dines rnit Crifo*
riui nomine, fed tantatn fitiji pica us,
quantum rebus, fupcrbia tomidos > lu* carnis
toluptatibua fabditus * in adqoitcndis rebus
699
auaritiap facibus accenfos . Sedcum tot ma Us
Dominus finem ponere decreuuTec , corporaii
huncmolcftia percufGt , quiadexttemum re»
niena eadem hora , qua iam de corpore erac
exiturus, a pert is oculis vidit tetros & nigersi-
mos fpititus contra feaffiftere, 8c Ychcmcmcr
imminere 9 tc ad mfcrni clauftra fe raperent*
Cotpit trcroifcere, palefeere* 8c fudarc , 8c ma-
fenis Yocibus indacias pctere , filiumque fuum
nomine Maximum, quern ipfe iam roonachus
monachum ?idty nfmijs 8c turbatis Yocibus
clamare, dicens: Maximc, currc, nunquam tibt
mali aliquidfeci , in fide tuame fufcipc, Tut-
batoa mox maximus a fruit lugens, 8c pcrftre-
pens familia connenit, cos autcm quos ille in-
fiftentes fibi graui ter tolerabat r ipfi malignos
Ipiritus videre non poterant : led corum prx-
(entiam in con fu Gone, in pallore ac txemore
illius qui crahebatur, ridebam . Pauoreautem
terra; corum imaginis hue illucque rertebatnr
in ledulo iaeebat , infiniflro latere afpe^um
eorum ferre non poterat , rertebatur ad parte*
tcm, ibi aderanc . Cum que conftriclus nimis
relaxari etia le pofle defperauit, coepit magnif
Tocihus clamare : Indacias vcl viquc mane,
inducias ycI vfque mane.Sed com clamaret.in
jpfis Tocibus , de habitaculo fuse carnis euui-
lus eft. De quo nimirum con(tat,quia pro no-
bis ifta, 000 pro (e ridcrat , ?t eius vifio nobis
proficiac , quos ad hue dioina potentia Ionga-
nimitcr expedat. Nam illi tetros fpirirus ante
mortem yidiflc , 8c inducias petiiTe quid pro-
f oit , qui eafdem inducias, ouas pctiuit , non
acccpit. G rigor iw Dishg- lit. 4. c*f. j 8 .
EXEMPLVM IV.
StlemftMrt iujftt Abbot Uutiustx Utron* ct-
u$rfu*,&m$rtUHs *d vittmrtdire r unfit.
QVodam aatem tempore tterqm de ere-
mo t enit ad vifitandos fratteiyquos ipfe
infttuxerat Abbas Matins . Et cum quidam
ex eis in extremis agerer , reuclatum eft ei k
Domino, qudd moriturns cflet . Hora autcm
erat iam ad Ycfperam declinans • Feftinabac
ergo, rt euro Ytderepoflet. Vicus autcm yW
dccumbcbatargcr logoadhuc abcratfpatio. Et
Tttt ft nolens.
700 Mors & MorL
nolens node mtroire vican, cum vidcrer iam
folcm demergi , ait ad epm : In nomine lefa
Chrifti Domini fta paulifper in itincre tuo, 8c
expe&a cdc donee ad vicuro jierueniam. Ac ilic
com iatn aliqua mcrgi cccpiuec ex parte, refti-
tit, nee priui occubutc , qnam homo Dei pcr-
neniret ad vicum. Hoc aotem mawfeftum
fedum eft omnibus litis qui ibi confiftebanc.
Stances autem & tneuentes moras folisin oc-
cafum, mirabantur omnes quid fibi veflct hoc,
Iaod cot horis in occafum fuum noo defcen-
ercc (oh video tes autem pattern Mutium de
eremo venicntem, qnaerebant ab co,quod hoc
£gnum effee quod oftenderat Col . Ac illc rcf-
pondens eis : Non meminiftis vocem Domi-
ni , & faluatoris noftri dicentem, Si habueri-
tis (idem ficuc granum (inapi , maiora horum
ligna facietis. At illi cum intellexificnt eins
fide folcm ftettfTe , cerrore magno pcrterriti
font , plurimiqae eorum iuoxerunt fe eras dif*
cipulatui , & icqui cum caeperonc . Cum au*
tern ingrcflus fuiffet domum illius fratris pro
?uo fcftinauerat , 6c inueniAec cum iam de-
indum* oracione facia accedens ad ledulum,
ofculatus eft cum, & aic: Quid magis defide-
rij babes ,f rater, abire, & effe com Chrifto, an
permanere in carne r Tunc ille recupcrato (pi.
fitu paululum refedir, ft aic ad cum: Quid me
xeuocas pater? Melius eft mi hi redire, &effe
turn Chrifto, permanere aurcm in carne mi hi
neceflarium non eft . Cui dixit: Dormi ergo
in pace fili, & ora pro me. At illc continuo re-
fixlUPLVH V.
fatniurt ve Urn tern frstrtm up b$rs mm*
Abbm Mmimt*cf9puit% &Sra**m,i *4
fmmt§ndum tmpttruuh.
A Linen autem rratretn cum rifiuiTet pa-
ter Mutiusinledulo decumbeneem, vbi
vidic cum quietem mortis difficulcer accipcrt,
& grauicer confeiencia! fuat meto rcdargoi, aic
ad cum: Curxmparatusesfiliadprorcdiooc?
AccufatrixfVt video, ignaoix tost cecum pctgtt
confeiencia . Tunc illeexorabac cum, diccos:
Obfecro te pater intercede pro me apad Dei,
vt mihi paruum fpacium temporis largiatur,
quo poffim cmendarc vitam mean. At ille di-
xit ad cum : Nunc (pari tun pecnitentiz requi-
ris, vbi vitx anernar tempos impiefti. Qpidfr-
ciebas inomai hoc vita: ruse tempore* Nog
potuiftivolneratua curare) Quinine Sciert-
tiora Temper addebas. At illc cum pcnsaoMct
orans, auetfenex: Si vlura non adder oil*
suit mala, drabkntis pro te Dcna: Bonus awn
Deus eft, cV patiens , & indulgebh tibi paras
aliouid temporis vita* , it omnia debka cat
perioJuas. Bt cam poft hate ontTct Dc«m,fu»
gens de oiatione ait ad cum : ficce tres snoot
tibi Dominus concept in hac via tantdm, ?c
exanimo ad poenitentinm conuerurii. Bt tp-
prehenla manu dextra eras , clcuauiceom de
iedulo. At ille furgens^nc aliqua dilanobefc
clinans fe in Iedulo obdormiuic . Hi autem mtus eft cam ad eremom • lit vbi compled
>qui aderant , obftupueiunt dicentes :N Vcrc
homo Dei eft hie. Tunc ille ihduit adolefcen-
tern, vc fibi moris crat, fatis decore, & rocam
nodem in pblmis , hyranifque peruigilem
dueens , honeftaB'iuuenem tradidit fepultura*.
Ibidem esc Vifis Patrum i* vit* 9. Sanfti
C* fret is. "
funt tres anni, poftea renocaoic cum ad locum,
vndc aiTumpferat » iam non qua£ bemioen,
fed qnafi Angelom ex homine radttm Deoco*
£gnanst%a vt omnes mirarentnr deceaseds*
tione eius . Cumque veaitTent ad com fiscrci
plurimifftatnitcumin medio , atqaeexipfo
lumens raateriam, per coram no6cai do^rioa
de frudibus pcenitenrlat eV conneifioots pro*
duxirad frattes. fpfo vero (ermonemftcitoi^
qaaG dormicare paululum frater illc cctpic, S?
concinud in pace quieuit . Tunc fad* oratiooc
fupar eum » & omnibus qua; ad fepulrarsm
pertinent rite eotnpJctis , ad cremumpropc-
lancerabfcedit. Hid.
JExsm-
4 .*
EXEMFLVM VI.
Viu milUrit promtjfUnem A»m ixiqmw* £««-
grim diuturaa infirm***** ctrttfitur, mo
nitis & pricibiM [*nft*Mt]*m* fanatur,
iius vmtndi modus, &> qutmdiu ttnsatst*
ft* luxurUf merit *p}ugn*tm.
ITcrum autem diabolus adiurauit cor ciui
taoquam iuuenis • Cocpit ctiam ibi mutare
veOeseius* &in cloquio fcrmonis exalta-
barur gloria yaoa. Deusauce qui propter fuam
mifcricordiam magnam, impedit occafiorres
pcrditioois noftrae . pcrmifit , n & niroieias
febrium rabcfaccrcc corpus cius , inrumitaie
Mors & Mori 701
taom gratitm a Domino Chrifto pcrcipcre
meruit. Quantos autem libros , & expoutio-
nei de diuiois fcripruris coofcripfit , manife-
ftum eft omnibus, & maiime his, qui pracfa*
ra cius opufcula adroirantcs ad fidem Domini
faluacons relido eirore conucrfi funt . Sexto
Tcrd anno coouctfionis cius, in qaibas nihil
cod am in cibum accipiebat, neceiluate cox*
poris propter infirmitatem ftomachi co&ura
cibum acciperecompulfos eft. Pancm quidem
iam non contigi t : olera vero , 5c pri Tanas ac
legumen vfque ad duos annos accipicas, in
defun&us eft, commuoicaas facto (and o my*
fterio in Ecclcfia die Epiphanic Domini. Re.
fcrebant antem nobis qui circa cum crant , 3c
obferuabant euro , quia ante mom diem m or.
longa Jaceraxetor per Tex menfes : adhibcntcs' tis (use dixit, quia iam ctrtius annus eft ex quo
enim eim edict diner fa medicaminar nihil pro*" notvmoleftor a carnali concupifccstia » Ccrtc
ficiebant. Tone dixie ei lauda Mclania : Non poft tan ram ac talem ? itam , $c aridam abfti-
raihi placet, fili , tarn ionga infirmitas tua: die ncntiam, & la bores, ac dolores , eV orationef
ergo mihi qua? font in corde tuo . Non enim Zinc mtcrmilTione, hniciamonaftcfio 4cgen«
eft abfque permiOu Dei bate infirmius rua. Et ti nunciata eft mors patris fui , qui djxit nno-
irarim confefius eft omnia > qua? in animo fuo cianti fibi: Cefla blafphemare, mens enim pa*
crant. Ait ci famula Dci.Promitte coram Deo* tctiramoitalisefi. PtUsdius vits So".
quia tenebis promiu^ooem folitaria? vita;,
quam Domino fpopondifti, & licet peccacrix
dcpiccor Dominum, Ttdetur tibi rem pus titae
to*, quatcnos adimpicre pofTSs , quod pro fa-
lote aaimai tua? ftauiifti • Ipfe Ter6 acquienic
lalotaribns monitis cios , flc paucis die bus fa*
ous facias, pcti jt , 8c deprecatns eft, rt famula
Dei pro fc oraret. Ipfa enim veftimeota mo-
nachalis propofiti indnerat. Egrefius autem
profedns eft in montctn Nitriac, qutel^in JE*
gypto , in qno habitauit duos annos . Tcrtio
autem anno ingreflus «ft folitudinem , & ibi
coouerfatns eft xxiij. apnis cam his qui funt
in loco qui chcitar Cellia . Comedebat autem
libram paois in die , & in tres menfes italicnm
olci: nam nihil codum fumebat in cibum, ncc
aliquid de pomit guftabat : virccrte ex multa
EXIMPLTM VI L
Uundo mortunm fi txiftimmns fanftusfentx,
beuem frstrts fui de ptlude ixtrahtrcn-
cujtuif.
AD B. Apollonem cum rermanos funs io-
tempeila node veniuet petens , vt de
monafterio fuo paulifper egreiTos> ad elcuan-
<dum bouem, qui inpaludis caoum cccidifler,
ci praberct auxilium , flcbiliter quawebatur,
quia eum folus non jpoflct erucres Turn Abbas
Apollo inftanter obfecranti ait: Cur ianioreja
fratrem noftrum , qoem pratterieas » vkioio-
rem quam me habuifti, non rogafti? Cumqac
ille mortem o!im fcpulti fratris oblitum ex
nimia abftinenria ac folitudinis iugitate vcluc
opulcntia ft abundamia delitiarun^ venienf. impotem mentis Apollonem exiftimarct ica
f acicbat antem die orationet centum » exce*
ptisrigilijsoocturnis. Scribcbat ?cro , yt de
opcre manuom foacum fumeret cibum • Pul-
chic enim fcribebat liberalem manam . Intra
pancos ergd annos lumen fcicnti* , U vcrita-
us , dc dioi&jt ttitmtMt , U dtfaciionis fpiri-
refpondiJe: quemadmodum, inquit, poteram
eum de fepulchro , qui aote annos x?. obijr,
vocare. Abbas Apollo refpondit ei , dicens:
Ignoras me quoqae ante annos xx huic mti«
do faille mormutn, nullaque jam pofle de Jhia-
ius cellul* fepulchro , quae ad pratfentis vita?
T 1 1 I $ fcrtJAesti
\
701 Mors & Mori.
pertinent (latum , chiquam conferre Solatia!
quern in taoturo Chriftus ab intentione ab-
renunciationis munJi abreptum , vel modi-
cum.ad Habendum boueni tuam noo paticuc
rclaiari.vtuc breui/limi quidem mom<rmi iu-
ducias fe fequenti difcipulo pro patris indul-
ferit fcpultara. Ps&adisu numer. 3 3 . 4^ finem
libri j.
EXEMPLVM IX.
Mortis memoria inftigutus grauiffimm fw*
mit in tiam q uidam ficit.
1
l^T Oa tacebo tibi 8c folicarij Thoribitici
EXEMPLVM VIII.
T<zntttntiam *g*re dtjiderabat Abba* Sifbys
, merit $tr us , cum talis ejfirt, quod Chriftus
C$» fan&i tins *d dsducendum turn conns-
nerunt.
ABbas Sifoys fedeos in cclla, Temper cjau-
debat odium fuum. Dicebant autem de
ipfo , quoniam in die dormitioms fu« cum
fedexenc cixca cum partes , tefplenduit tan-
quam fol facies eius, Ec dicic eis : Ecce Abbas
Antonius venit. Ec pod pufiilum , rurfus dicic
cis : Ecce chorus Prophetarum venit. Ec ite-
rum amplius fades eius rcfplendait, 5c dicir, 5c
chores Apoftolorum Venit . Daplicirer adhuc
xefalfit fades eius , 5c ecceipfe cum aliqotbus
loqnebaW. Deprccati font autem ilium fenes
dicentes: Cum quo loqucris Pater f Qui dixie
eis: Ecce Angcli venerunc accipere me, 5c
logo, vt dimittar pcenitere modicum. Di-
cunt.ei feniores: Noo indiges pocnitcntia
paler . Dixit autem illis : Vcre ncfaomc.Ycl
initium poenitentiac fecilTe . Et cognouerunt
omnes quoniam pcrfe&us eft » Et rurfum fa-
cia eft fubtto facies illius ficut fol , 5c cimue-
runt omnes. Dixie -autem eis: Vidctc, ecce
Dominus venit , ' dicens : Adfcrte mini vas
de&ionis eremi. Et continud reddidit fpiri-
tam, 5c fadam eft fufgur, 5c repletus eft totus
ille locus odore fuauiiatis. Ex libr* Do&. Par
trum lib* do oxemplis & deft. vita jfriritu*-
lis numer. 1 1.
in Choreb habitantis iofiaoare nsria*
tionem . lite foi ipfiu^s aoimac nullam cvran
p coitus gerens , in omni negtigentia feaper
degebat • Extreme igitur ahquaado coiport
innrmaens quafi vnius horat fpatio perredc
migrauit a cor pore . Et in remetipftxmktium
rcdiens , deprecabatur quidem 00s omots
confeftim rcccdcrc, portam verd cellar ©b.
ftruens incus annis xij. man fit cum oullo col-
loquium, necparuum, ncc maguam habeas,
nil ahud prarrcr pancm 5c aqaam guftaos, tin-
tummodo fedens 5r ex que viderac in cxtali
ft u pens , fie mccrens im en debar, vt nupqojtn
deinccps proprium morem coromutarct, at-
tentus intendens, exiftens, 8c cxccdens,ca!i-
das hrchrymaa fine ftrepiro fern per foo debit.
Cum autem migraturos efifet ad Domuwiti,
portam deftruentes intrauimus , 8c multim
deprecantes hoc folam ab eo aadioimus:
Indulgctc mini . Nemo memofiara morrn
nofcens potent aliquaodo peccare. Nosver^
ftupebamus ita pnus negligentem videntcs
bcaca mutatione 8c fransformarioneficiepet^
mutatum 8c transformatum . Sepeliemcs iei6
cum fantlc* in propinquo Caftri mota&aio,
poft diem fanclas illius reliquias qoxreotes
non inuenimus. Ciimachtu Grain 6. dt mt-
rnarits mortit*
EXEMPLVM X.
M oritur as Egbert us mult 4 prom* fit , vtfhi
vita foutrstur Domino [truitwta*
A Nno Incaraationis Domini 664. eiant
jt\ in H/bcrnia infula mulci nobiliom fi-
rnul 8c mediocrium* de gente Anglo rum , qn
tempore Finani 5c Cpimanni Epifcoporudf
relicla infula p'acria, vel diuiox ledionis , ^
contmentionsvita* gratia, illofeccfleraot. £t
quidam quidem mox fe monaftka? conocrik*
tiofli
Mors & Mori.
tioni fidelker mancipar&t : alij magis circum-
cuodopcr ccllas magiftrorum leclioni opciam
dare gaude bant. Quos omnes Scoti libenrif-
iune (ufcjpiemes , viclum cis quotidianum fi-
ne prctio, libto quoque ad legendum, fie ma-
gifterium gratuirum prsbere curabanr. Erant
inter hos duo iuuenes magna; indolisex no-
bilibusAoglorum £ dele him fieEgbeuh. Hi
ergd cum crTcnt in monafterio , quod lingaa
Scoioram Ratmalfigi appcllatur: fie omnes
foci) illorum vcl moitalitate dc hoc feculo ra-
pti , vcl per alia client ioca ^ifpcrii, corrcpti
funtambomotbo mortalitaeis , ficgrauiffime
afBufti.-E quibus Egbert h cum ft jrftimarcr
rooritarurn , cgrciTus eft tempore rnatutino
de cubicolo, in quo ipfirmi quicfccbant , fir
refidens Tolas in loco oportuno , cqepit fedu-
las cogitate dcadibus fuis, fie corn pun das,
memoria peccatorum fuorum facieralachry*
IB is rigabat, atque intimo ex corde Dcum
deprecabatar , neadhucmori deberet, priuf-
2 cam prattctitas negligentias, quat id pneritia
oeinfantia commifcrat , pcrfedius ex tern- glorum lib* }• M/.17.
pore caftigaret, velin bonis fe opcribusabun*
dantiusexerceret. Vouit etiamvotum, quia
aded peregr.nus viuere relict , Tt nunquaro
io iofolam, in qua natus eft, Britanniam rcdi-
ret, atque prancr folemnem cauonici tempo-
lis pfaloiodmm , fi non Taletudo corporis ob-
fiftcrcr, quotidiepfaheriumrotum in memo*
nam dioinas laudis decantaret , U omni fe pu-
ma na diem cum nbdeiciunus tranfiiet Cum*
que finitis^cum lachrymis precibus fie ton's
domom rediret , inucntt fodalem dormien-
tem . ic Ipfe quoque le&ulum confeendem
703
dominie* Incarnatioois feptingentefimo vi-
cefimo nono , cum effer annorum nonaginta,
xnigrauit ad regna coeleftia. Duxit autem ipfe
▼it am fuam in magna humilitatis , manfueta-
dinis, continent iz > ^fim plicitatis , fir iuAitiar
petfectione. Vnde & genti fuaj, 9c alias io
quibus cxulabat natiombus Scotorum, Cue
Piclonum, fir cxemplo vraendi , fie inftantia
docendi, fie aothorjtaiecorripiendi, U pieraee
largiendi de his quse A diuitibui accepcrat
multum profuit . Addidit autem votis, quae
diximus, ft Temper in quadra ge(im a non plus
quam fcmel reficeret in die, non aliudquam
panem 6i lac tenuiiEroum guftaret, fir hoc cum
men fur a , quod videlicet lac pridie nouum in
phiala ponere folcbat , If poll nb&em ablata
fupcrficie craffiorc, ipfe rcfiduum cum modi-
co , vt diximus , pane bibebat, cuius ntodutn
continentie, etiam quadragrnta diebus ante
natale Domini , totidem quoque poilaclafo*
lemnia Pentecoftes, hoc ell qninqoagefima?,
femper obferuare curabat. Beds i§ gefiis An*
EXEMPLVM XI.
Iforiturum quendtm /mo Sum Epifcopum
hymnu taleftibus csnors turb* frofiqui*
tut, qui tempeflsttum tempore *d E(tleJ$*m
fugiens mi/eticordttm pojtul*b*t.
Vm fandns Epifcopus Ceadda, in regno
Angliat folus in oiatonj loco lediioni,
vel orationi operam davret * audi tut repeme
alius quidam deuotus rrater ( vt potlea referc-
capit id quietem membra lai are. Et cum pau- bat ) vocem fuauiffimam cantaotium atque
lulam qoiefcerct , expergefactas fodalis rcf-
peiiteum, fie ait: O fratcr Egbert he , 6 quid
feciili l fperabam cjuia parircr ad vitam actcx-
nam intraremus, ▼cruntamen fcito, quia quae
poftulafti accipies. Didlcerat enim per vifio-
ucm quid illc petiflct, Sc quod petiraimpetra-
ret. Quidmulta/ ipfe proxima node defun-
6u$ c(t At ret 6 Egberthos decufla moleftia
sgritudinisJ conualuit, ac multo poll tempo-
re Tiuens, acceptumque facerdotij gracfum
condignis ornans adibus, poll mulia virtu*
turn bona, vt defidcxabat ipfe^ nupcr, j. anno
lattantium de calo.vfque ad terras defcenderc,
quam videlicet voce ab euro, aullro,id eft, ab
alto brumal is exortu primo fe audiiTe dicebat,
ac paulatim llbi appropiare , donee ad tectum
vfque ad oratonom , in quo erat Epifcopus
perueniret : quod ingrelT'a totum impleuit at*
que in gyro circumdcdt>. At rile dum folicitus.
in ea qnac audiebat animum intenderct , audi-
uit, denuo tranfaclo quail dimidiae horac fpa-
tio#fcendere de teclo ciufdem orarori) idem
laetitiac canticum , fie ipfa qua venerat via ad
ccelos vfque cum incffabili dulccdine reueni.
OS*
704 Mors & Mori*
Qui cum aliqaantulum boras qnafiattonitus mini betas afpexic, qaem frropci<Janjviaem
sxiancret, ft quid boccfletfoIcmanimoTcr*- Toikitos expe&are curauit.Namque inter plan
t aretor , apcruit Epifcopus fen eft ram oratonj, continentic,hami)iratis, dodrio^outiooDo,
ft fonitum manu faciens , vt fatp* con fu cue- voluntatis? paopertatis, ft caucrarumvinmon
rat, fi quit feriseffet intrarc ad fc prxecpit. merit* , in tantum crac tiro or i Domini fobdr
Imroiait iile concitut: Cai dixit antifte$:Vade cos, in can com iuftirkm Dei ( qua? nullum mi*
cirdad Eccicfiam. ft feptem dc fratribusmets • . *- .
hueficito TcnirCjtuquoqucfimuladcfto. Qnt
cum vchiiTcnt , primoadmonait , vt vinuum
dileAionis ft pacis ad innjee'm , ft in omncs
lorn aoaotulamcomque fit irapunitatn ieli».
quit Jpr* ocalis femper habuit, ia UBtvai
ctiam fine intetmilEone nouiffimoruro Too-
„.. r - , _ rum in operibu* fuis memor , n ficot mihi
fidtles feruaxeoc. Inftituta iquoque difcip hnar quidam frater de his, qui rae in Tcriprurotra-
x*galaris,qoa;abipfo didicment,ftin ipfo vi- dicbat, ft cratin monaftcrioacmagifterioil*
dment, vclinpatruxn prxcedcntiumfattisfiuG bus educatus > refcrrc folcbac:fi forte legente
di&rs ioueniffent, indefefla fidecuftoditenr. co, veialiguid agen tc, flatus maior venti era*
Dcindc fubiunxit diem Tui obitu$ pro xi roc
inftarc. Naroquc hofpes, inquit, illeamabilts
Chriftus ad me hodic venire, mcqac de fxcu-
locaocate dignatqselt. Propter quod rcuer-
tentes ad Eccicfiam, dicitc fratnbus, vt menm
cxitom Domino precious cGmcndent, ft fuuin
quoqtre exitum , coins bora inccrta eft, vigi-
lt}S, otationibus, ft bonis operibus ptseuenire
jneminerint. Cumqac bate, ft his fimiliaplura
loqucretur, atqne illiacceptabcncdi&ioncia
annltum triftes cxiflent: redi jt ipfc folus , qui
carmen coelefte aadierat , ft ptoftcmens Te in
terrain: Obfccro pacer, inqoit, licet aliquid in-
terrogate? At ille: Iocerroga quod vis, inqoit.
Obfccro, inqoit, dicas quod erat canticum ii-
{ud Jactation), quod audiui, venientiunTde coe-
o Taper oratorium hoc, ft poft tempos rede u-
horned coslos. Refpondit ille; Sivocem-car-
minis audifti, ft cecleftes ccetus fupcrucnitc
cognouifti, praecipio tibi in nomrne* Domini,
necoiqoam hoc ante obitum meum dicas Re-
vera autcm Angelorum fucre fpiricos, qui me
adcorleftia regna.qoat Temper amabamacde-
fiderabam, ft pratmia vocarc vencrunt.Etpoft
dies Teptem Te redituros, ac me ad coelcftia Te>
era addu&oros effe promiTeruot. Quodqui-
dem, vt pwedi&um fibi crar,opet;e complctom
eft. Nam eonfeftim languore corporis ta&as
eft: ft hoc per dies ingraucTccnre, Tepcimo ( vc
ci ptomiflom eft ) die poftqaam dominici cor-
poris ft fangomis TacramentisTemunioit , To-
lutaab ergaftulo corporis anima faocladu-
centibos Aogelis sterna giudia appetiuh.NoQ
mirum autcm C diem oioxtis , yelpotius Do-
geretj continued mifcricordxam Domini in*
uqearet, rogans eum, vt generi homano^ood
pretioTo Too (anguine rcdemptom agoefcerct,
ptopitiaridignaretnr. Si autcm ?io!entior au-
ra infiftcrct , iam cUlTo codiceinracictnpro-
crderct , atqueobnoxiusoranoniiocumbtrtt.
Atfiprocella maior, aut nimbus pcrurgcrcr,
▼el ctiam coruTci ,- aut conitrua horribihitrr*
ras ft acra tcrrcrcnt, roue rcniens ad Ecclcll-
fiam Tollicitos orationibus ac pfaJmts donee
fcrcoitas aeris rediret fixa mente uaret.
Comque ihterrogaretur a fuis , qoarefaoc fa-
cereti refp on debar: Nod Iegiftis,quia iotonuit
de coslo Dominus , ft altiMimus dedit uccm
Tuam. MifiriagittasToas,ft diHipum coi.fol-
gora multiplicauir, ft conturbamt eos. Mooet
enim Dominus acfra, tentos excitat, iacnlator
fulgora, de coelo tonar, vt rerrigenasadtimto-
dum fe Tafciter, vt cor da coram in memorial
fotari iudicij reuocer , ?t Toperbiam eorum
diffipet, ft contorbet audaciam , redodo ad
mentem illo tr cm en do tempore qoaodo ipfc
coclis ac tcrris ardentibas veotiires eft id on-
bibus to potcftate magna ft mareftate, sd ni-
di c and os viuot ft moituor* Propter quod, ir
3 nit , oporter nos admooitxoo! eins eclcfti,
cbitocom timoce ft amore refpondere , ft
quoties acre commoto manoiti qoafi sd rV
ricfldam minitans erexerit , ncc adhoc timca
per cum, rtibx imploremos tint miferieot*
diam 9 vtdifcuflis penerraltbos cordis noftrt,
atque purgatis vkiorum roderibos , follicn,
oe Tnquam.pcccadBietcamuj,f agamus. lb*
Mors fc
ExiMfltH XII.
fitnisB. B4rmsrd$m fmfiUsmmk *jJicH$tr*
COimtrfusquidide fratrnVu* Clarooallrs
irtm>ocnti«vit? 5ccoauer6cionis'hooc- .
{ta?,cnai gcautter aliquandiu rgro cadet, tan-
dem ad cxtrcma dcuenic. Intrant* ad turn gra-
tia vifuationis beams Berna^dus, ftconfor-
caus cum,aiu* Confide, fili, quia migraturus el
tarn nunc de mortead vitam , de labore tem-
poral i ad requiem fempiterna'. Illc vero cum
iagenti fidveia refpondit? Quidni pergamad
Domroum & Creatorcm mcum?vcre' cofido,
Be quantum de mifcricordia Domini mcilcfii
Chrifti prx&mece audeo, cettus fum,quia ci-
*6 vilurus fu mbona D oroi mi n terra viucntiu.
Porro beams Bernardo* , vterac medkas 6*
picnsPaitor^ue foil icitus,ti mens homini ru-
iticauo,uetamtida refpoofio denrzfumprio-
nis magis tejneritate,quam conuienrix puri-
tatc proccdefet.ait: Signs cor mom, fratcr,fi-
gua cor tuum, quid eft quod locutns eft?vnde
tibifubreperc potuittanue prffumptionis aa-
dacia'Eaimarrotn csillc pauperculrj*,eV mi-
feribilis homo , qui cum nihil , autpropi nil
habercsin (ecu to neceffitatc forfitan magis,
q a am ti more Dei cogenteadnos confogifti,
multis precibus tandem aditum impctrando.
Nos vero caula Dei coliegimus inopem , ft
paremtefceirrrus •/i&u, atque veftiru.catterif-
que commons tat i bus his , qui nobiicum font
tapicntibtfis, atque nobilibus viris, flcfaAus.es
quafivnus ex illis Quid igftnrtribuifti Do-
mino pre omnibus iftis . Etecce non tufficit
ingratiiudini tuar, gratis accepitTe te tot bene*
ficia de maim Domini , ni(i ft regnum ipfius
hacreditarioiirtevendiccstibt' AdbfcilletcG
poodens blajido vultu, ft traaqtrilloaaimo
dixit: Bene, pater chariffime, bene vtiquc pcr-
orafti t ft vera for* omnia qua? dixift i : wenm-
tamen fi robes, foquarf ad te Dominant ft pa-
ttern rneum, ft panel's aperia.vnde raihi pau-
peris mifcro fuggeri ponit untae nonpra-
fumptioms, fed (vtcgo fpero) denotionis oo-
*afio;fi«m^ vera eft il&pr*ditatiotua,quam
nobis frplus inenlcatlt Kq«I (cificctregntmi
Dei, non eanris nobiHtate > non terrents dint*
6js poflidetcryfed tola obediential virrutc ac*
qutiitur Hanc rnquafn^enrentiam, tanqoam
verbunt abbreuiatam i boairno feduta com- -
mtfmorarione apud me continui , poneat ,
iUud quafi fignacuium fuper cor meum,a£
fiduc* medicando t ft foper brachium meum,
felHcM operand© Qujrriee fi placet ab om-*
nibus magiftris, Be focijs , qufbus me obfeoui
acferuireiufliftis , fi coiquam illorum al|-
quando iobbedient rni , fi defratt)bus noftrif
quempiam Tcrbo, aut figno,ireI quoli Vet alio
modo (quantum in meruit contriftaut . Quia
fi operam dedi omnibus in Chrifto obedirc,
omnibus fcruire, cundosque per Dti grariam
diligete, quis prohibcre mepotcft^ rx de mi-
(ehcordia ipfius non confidam. Beams itaque
pater, cdm tale reiponuam^abhomineruftt-
cano accept Act, gluifus eft ^audk> magno.flt
ait.-Vcr^ beams es> fill chanffimt, quia card.
Be ianguis non renelanit tibi tapientiam band,
fed pater eceleftis tpfe te docuit , ipfirpofult
antmam fuam ad vitam, rc&iffimoque trami*
te perdu sit ad patriam . lam ergo (dcutirt^egra-
dere, quoniam patefaAa eft tibi tanua vital*
Defuncloitaque fratre.cVefequijscelebrarifi
venerabilis pater de corroeriatrdne,* oSfiinl*
matione etus rcrmonem in eapimlo luculen>
tum iua ilia deuodotfe, ft facundia pcYorauie,
omnelque illius exemvloadamofem obedien*
riamirabiliteraccendit, tebementer nameji
affedusfuit refponfione iflis( ft mjfgis corf-
gratulabatur ei fuper obedientic tirtut^ft
Fopcr ipfius aniroar purirate , qnam fi vidiflet
eum figmsft prodigijs coruftantem. E* M«
de vlrit iBMjl.crd. Cifter.
ExiiiPLvif XIII.
u*ndw9r*t> ftt VixiB$ftrumfiHfmm DM*
msfio tPtcumfnri fit it*
ANno M. cxltn . Philippus ret excrei-
mcollec^o ccepirGiforciom. ftpau!6
pbfttotom VVulcannum Northmannicum,
qro^rex ADg^iaeiniuftcpoflidebat.Eoantcm
Yuan tempo*
/
7c6 Mott&L Mori.
tempore Saladinus obije apnd Damafcum. bit omnibnsqtixaftamwtribasDoftibnil^
Ciim atttem fciret fibi mortem immioere to*
cauit figntfcrom fuum, dicens : Tuquilbles
fcrre vciilla mea per bella,fcr ycxillum mor-
tis me* per tocum Damafcum, fcilicet vilem
Cwniculum fuper lanceam, clamitando.Ecce
ei Orientis morie* non fert Tecum nifi hoc
{allium vilc,& fie morulas .Vinantim £#/***»
b.%9 Sp*cHL£*ti4.6> Anttniuifmrt* xast.
17. *•/.«. /a j.
EXIMILTU XIV-
cenfilatur*
VIdi abbatiflam Ciftcrcicnfis ordinis in
partibas Brabantix , in monafterio Vai-
lis Florida nuncupate). Hxc rauliet Gen-
ta nomine nobilis gencre,fed nobilior virtues,
pulchra facie,fed mente dccentior,cum annis
fcri xxm , in monafterio prxfuiflec, nunquam
1>ro cibo ?el pocu extra conuentum quinque
blidosexpedtt: Ic&us eitu dormitorio com-
munis erat.refedoriqm in conuentu. Si bora
prandi) fcflaitinere foris aduenifiet, conuen-
turn intrabat , 8c focias fodales ad infirmaria
tntt.icbat.Si monialcsfuasad folatiura educe -
bat, in medio omnium confidebat, 8c aliouid
de Deo fenpturis , vcl moribua proponebat.
Affc&us vcro monialium talis erat circa earn,
9Ctik ooflcuteius vifionc dcxolloquio Guia-
fi.Hfc ante mortem per longum tempus elan-
Eit>it breui compendia i n hoc cor pore tota*
er purgaretur. Cam autcm egoipfe langui •
damTiGrarcm , cam fupcr ftarufuo fecretius
fequifiui; Qua? humiliterrcfpondena>-dittt.
Noucris,chari/fime,intinu cordis meiin pace
locara per gratiam Dei, & animam meam in
omnitraiKjuillitatefpiritus ▼enkntem Domi-
tofipra&ftolari Nee fruftrabor,vtfpero dc eius
sjdilcricordinSma pietate, de fide ratiffima facie
•his folutis carnis vincultaiatiari, qua mcin-
terdumviuenremdignatus eft confolari.Hxc
dicens, dc iedulo prout potuit fiirr etit, 8c ri -
trombus monialibui, qua? ei fcdulas miniftra*
bant , locum ante feneftram cui incumbebar,
digito demonftrauit, 8c ait * Hie coram na-
cidiffimi fplendoris globus appartiit, & t*r
maximum no&s (pacium immobilis perdu,
raurt Cui ego nefcio quid refpondcn*,pr*(a.
gium futuhminimcdubicaai.Ntcmor^cum
Yale dido omnibus receffiflem , audioi dob
multo poft , beatam mulietero ab hoc feculo
ad Dominom traiifmtgraflc.globam^ue loci-
diffimum ignis eius tranfiram przcefluTc,qtjo
foret ciaritate fidereaillico migrator*, Cj*».
frtUMMU lib, i .csp. I o.fsr. 3 .
ExaitFLTM XV*
MmritWMtud*nk\ tmnts itmmptrenttti*
qmttmm \ c$mrm dgfim&um fstritrnftjit
srmApmrtri*
IN partitas Gallic quendam Hjoenemfofc
Philippo Rcgc . noftris tcmporibui , ri»
religiofo ccfer6te,fuinre cognouimvs. Hie
ab ineunte aerate pcruicacinlina* rite fait, in
vt illud quod de Ifmaelc (criptum eftiMaoai
eius contra omnes,& manus omninm coma
cum . in eo ita videretur impletum, n ncc pa-
rentes proprios quicfccrc fnftwerctjcdad
amatiffimu nostras fin€ perduceret Poftqoos
8c ipfe mirabiliicr infirmatus , & in ayw
mortis pofitus , (umptis EcclcfiaAkis £ra-
mentis , fubito inter manus afltfteftuum, da-
mans horribi liter , exiltuit , dicens: Sorgitt
omnet, arma accipite, iuuate me contra fro*
prium patrem , quia omnium iniraiconjm
meorum dudor (adus eft, 8c me conatuoc*
ctdcre Hate dicens : quafi contraiogredies-
tem multitudinem ad oftium ire conahinv.
Nee mora, cadens. euerfis terribiliterocolii,
clamauit expirans:Heu me pater meosmodo
TalidifBmolapidcfrontent meam percmiendo
concriuit.Hi autem qui affiftcba^neoiisE <p
• dem ?idcbant>fed quad turmas (e ccmsrimttt-
tium, & ingredientium audiebaot. Vitfccrgo
- qui nee patrem proprium habere proptciu po-
tuit, quanta* diuinae vindid^ animadoenV
nibusdignusfuit Non tamen abfolotcefi qui
apparuitillius patrem diierim.&dqueaCQOi-
que forte ex fpiritibos,. fine bonis, wit maiifi
cum diftum nt: Armabtt crcaruxam ad vluo*
Mors & Mori.
mem rmmtcorura contra infcti&tos • Tb*m.
EllMflTU XVI.
fr*t*r quidsm mar tens Cbriflum fihi sppmrtn-
timjoci* dtmtnfitM%& die g»si in G*lliUa
Ch+iftuim vidsbimm &c f*n8*m tnimnm
Vidam frarcr ordinis Predicate rum in
Brogcnfr Flandrix domo lector , gra-
uiccx infirmatus, aim Jettflimo vultu appro-
pinquate vidcre tor mora, quidam frater cam
lachrymis fiagitauit , rt fi quid confolationis
accepiflet A Domino , fibi diccre dignamur.
Cuiille fiJcrc non valens prx gaudio . Vcrc,
inquic, accept : quia Doimnus ipfelcfusfc
aiorti me* prelentialiter adeflc promifit. Cui
frater. Et ego, inquic, per cundem Domimtm
cotoftor cc,tc mihi digito tcI nutibus innuas,
cum cum Yideris prxfenttm.Cui ille.-Faciam,
inquic, libenter , G quidem permi&ric Domi-
no j. Die poftxnodum tcnio morbo ingraucf*
cente tabula percufiaeft, & fratres ad infir-
mariam cucoricrant . Prxftolantibusergo 9c
orantibosfratribus , frater moriens digitum
cum mano ad ccrtnm locum extendir,& cir-
cumfnfis oculis cum cantu leni/fimodicere
cocpit: In Gahlxalcfum videbimus, ficut di-
xit nobis alleluia, Quofinito9ftatimcipira*
imc OmsM.i^*p>jo p&n 10.
ElIMFLYM XVII.
tccntitntUm gr**iftm*m in U&t dgritutinu
fmcitnt prtpbusTi meruit , &fin* pmrg*-
t9T%9
IN Gcnaanix paxtibus quida nobilis Co-
mest&dpauperulpoliator ex mifericordif-
limapictatc diuina, gmuiinfirmitatecftcor-
reprui , & amariulme contritus omnia ad re-
fticutioncm pofukqux habcbat,& irremedia-
bilious iachry mis qiipcidiclc&umrigaos.an-
Eeios & (an&os Dei ad impctradam fibi mi*
iricordiam inaocabat.Dccumbens tero toto
corpori fuo tantum fiif pttciu ingcxebat, n €*•
los pedum 9c crura rricirec ad lignum, & m-
tcm 5c carnem ac nemos violenca af&duttate
dtudlerec,aquimfrigidam hyemecanquam ad
bibendum acceptam clam pe&ori fiiperftiode-
bit vrex hocglacialtrrigoretorquererur.Ncc
diu pofthxc, pofirus inagonia , cuiro (ptrittt
rcpletus eft » Tt ficut Chriftus de Publicans
Euangeliftam, ifta de ifto faceret Prophetam.
Defetplb enim prxdixit, quod fine purgato-
rio ad xequie euoIaret,& eo mortno,ac Hen*
rico rege defurtdo , coca Thuringtt maximis
calamitatibus fubiaceret , quod ttaeciamfa-
ftam vidimus. Idtm lib.xump. 51 f*rS0tu
ExiltFLTM XVIII.
ff
1
De Mortt Cunonis de Malhurg , cm pe ****#**•
dtcim dtmonum millis interfnertMh
CVno magnut Dorainus caftri dcMal-
burg, vir potens 8c diues in (cculo, cam '
▼alens in militia, nedicam in maliria^quam
vigens in prudet>tia(cculari , ante fincm ticjb
infuprafatoClauftro habitfi (ufcepit regula- -
rem Efquia temporis longinquiute non po-
terat, morumprobibieacedies fuos dimidiarc
fatagebat. Vbt adcoprofecit, quod confiimr
matus in breui eipleuit t€pora multa, placira
enim erat Deo anima illiut .Vnde ficqui yoca*
nerat cum ad fuum leruirium, non (blom pre>
ftitit ei reniam deli&orura.fed &Jn uli ordi*
nc pratcogniturn ei fecit fincm fuum.Habebat
connentns proletarium pulcherrimum, quern
equaritir Uiz propterfctrum nobilem depo-
tauerat,qu£ cum tir nobilis H6ricus de I(en«
burgconcupifcerer, nequcpretio habere pot
fet,hoc adum eft, Ytabfconse fubtradus, ei
cranfmitteretur. Quern cum minimi redde*
ret,mi(Tus eft prxdiSus Cuno.quieide Hen*
ricofuerar in (xculo amiciffimus. Et curnni*
hil proficeret , ridens bominem obftinatum*
irrucme in fc,vcpoft patutc, fpiritu Dci.ad di- '
uinum eum indicium appcUauic,diem ei prap»
figens. Quid plura? Henries appdlarioncm
contempnc7 8c Cunodomumrediens, omni-
bus modis quibus potuit ad eumdem dienv^
prxparauit. DicebatigiturAbbad: Dommc
fcxtafcriacruccm accepiv(exuferiatran$rre-
Vuuua taui.
To t Mors &. Mori.
taui, fcxta reria in capelta mea mc robis era*
didi,fcxca fcria habicum indui rcgularfc.Dcus
iexta fcria labor urn meorum raibi reftituic
mercedcra cxplccis vcro iam tribes annis in
ExiMliU XIX.
lancta conuerfatione febre correpcus eft; Vifi-
tatus ab aaricis , (e dixit tertia die morituru.
Illi autem rccedcrc volcbat, co quod leuis c£N
feteiusinfirmitas & nulla adhuc figua mor-
tis- apparerent,&d ip(c ro£abat,nefolemnita-
ti fuae deeflenc. £t faflu eft , vc moreretur die
tertio, hoc eft, in vigil iaCn&i lacobi, Gcut
ipfe przdixerat. E6 fane tempore crac mulier
obfeflfa in villa proxima, qua? bora mortis
ciufde Cunouisliberatacft , 3c veoit ad facer-
dorcrn fuura , dicens ^mpqemeiilTe • Poft
paululum vcro re^iem diabolus, grauiiis ve-
xafe mileram coepiu Addufta eft igitur ad (a-
Cerdotcm>qui quafi concionando cum diabo -
lo ccepit interrogarc eum,& dice re: "fcAifer cu
exicrastttacft,iqquu Etvbi, ait,fuiftunroe«
lit) Acl quod diabolus ; Cuno ibi fuper mac-
cam iaeebat, & debebac mod, ad cuius tranfi-
turn feftinaotea pxni quindectm millia focxp -
rum mcorum cum maximo cripudio illuc
tranfibant. Etvidebar mibi numquam gaudiu
Sjlquodhabiturusnifi iui&ra cumeis. Scien*
autem vas iftud mibi tiadirum amitcere non
tto(Te,rcliquiiHudad tempos, & iui cumeit.
Dixi&que tacerdo*. Quid aft um eft ibi? Rcf-
En4itdiabotus:Supcrucnerut maJcdi&i too*
rati illi, & circurpftamcscadaucr,itavalidc*
popular* cccperunt, quod nullus noftrum
propius aceedetc aufii* fuit Dixit iterum fa-
«erdos:Jt vbi deuenitanimaJ Rcfpoodit dia<-
bolos: Ad pedes AltiiEmi. Etvidctcboni ho*
nines, qpanta nobis injuria £e illara. Homo
iftc nobis (cruierat , plusquam cruadraginta
anni*. ad omnem voluntarem noitram nolle
*c dieparatiiHmus^&modotribusannifrtanJ
tnm alteri tbruiuit Domino, & iJJc nobis ab
$ulitcum> Cum igitux nobiss animaauferrt*
tor, farote commoii, in not iuuiccm tow de-
bacchatione graflaxifumus.Et ego modo non
fcabco, vfafrmc vindicem , nifi in hoc vafculo,
3 nod mini tradi turn eft ex cuius occupatione
oloris rcmedium * aliqn*tf ulum cecipio.
Merit urns Jtuftti us pmitfmkkimuftm
tent star*
ADucfliccc die quo Tcnefabiks Eufcbio*
migracurum iefcierat, tertio die mz-
eun te languore febrium concuflus ralidc fit*
per terram nadam , magiftri fiii Hicronymi
non immemor (c nudum fecit defcrri a&atri-
bus, admonens f caries fingu Los iapropofit*
permanere . Demum laccum , quo gloriofc
induebatur, Hieronvmas^defcsa fecit, & Ta-
per fe poni . Ordinauitque nudum inftarglo*
riofi magiftri extra EcrlVfiam (inquaiacebat
iao&i Hicronymi cadauer).fepcliri,poft hxc
comuuionc acccpca (e Domino, & glorioib-
Hieronymo commendauit, & fie pcraiduao
locucione cotporalicu vifiooe priaatus circs*
ftantibus fratribus,puiceriu, padboesDsim'
nir &. aJia.lcgentibus iacuit. Die auttm mortis>
duabus rercnoris ante beactanimx cxitu c*
pit vencrabilis Eufcbiusum borribUtia^
ageic.vc circumftantcsmonSKlii, fclutamefl*
tes iacecentin terra . Nam quandeqiie w&
uerfis oculis, iondis manibas , facie tcrribili^
suraque ?oce clamabat: Non raciain, nook*
ciam,mcBtiris Pofthocracicmuiterrfcetta*
turn poscrat firmans clamabat: Adittoatc n<»
fratresnepeream . Monachi autem fleotci,«
trementes inrenrogabanc cum : Q«i^ ^^
pater? Quibus ilie non ▼ideas darmonaig*
mina,qu^jncdebeliare cupiunt.As'illc' Q^
te fa&uru volebant,cum di ceres ?oonfaciimi
nonfaciam Etillc: Conaorur, «is,TtbUfpix-
mus inueoiac,& xdeo fie clamabam.Tuocilli:
Quare faciem ablcohdcbas in terra? Nc^V
afpcdlum eorum viderem tarn terribile.qaod
omnea pecnar nihil font rcfpeAu iUios lota
hxc verba adus prioreareiterasi fie adtxtrf
madeucnir.frasieaantem pauidi, ftftapcotcs
ftabantvelutmortui, neicientes qaidfacerfc
Adextremara autem horamvenieotiglorio-
fu^eidem Hieoonymus apparuit, eooForooi
cum : Ad cuius aduemum prererita dxmofiB
tutbajllacuanuit- Et viderant Hieroo/nntn
monachi quidam* Alijautcmbas voces } »
Mors&MorL
JEutebib audicbant.Ynde vcnfs, pattr? Qoare
tantum moratus es? Cui vdxilla audicntitus
fratribus;Expcc\a fill, neformidcs, quia tc no
defcram, quern tantum diligo. Qua voce au-
dita brtuidccurfo tempore, vencrabilis Eufc-
bius cxpirauit. Ad cuius corpus ficbant mira-
cula prattcrita? vita (an&itatem infiuuantia.
Inter quatquidani rnonachus (ui mOnafterij-
prae Jachrjmis ft vigil ijs-, oculoram .1 amine
priuatui, (tattm vt ei as corpus veaerandum
*fa&
***Krk>i4 TXt,
3f#rfW C*m#m &pmtrisfuifHUWt9mfMni*m,
& borrtbHet vermis videmfiti»st imrmm &
imognittm heminikw viHunKom+dmxit*
•oq*i imrtuo omm$ c*mf*»* vrbit vfrffi*
nmrrnnt*
facie cetigit , oculoram lumen remit • Qui-
dam dxmoniacus ctiaoi obtiius (epclicndo
corpori liberatu* eft . Ex vit+ S.Hiwnym
EiiuMfM XX.
Vr/Hum timtu %tminmd*U&At*futfa,ftmi-
tmrsiftimitfiiHflibu^indmt , dittns: V$ni
S diskoU , fifcif* ** ammtm m**m.
LEgirur irr libro de ftpt€ dom s , quod nax -
rauit quida G waiteru* raagifter is Thco
logia, quod ciim Ecclcfiaquardacofecrart de-
beret, & quida nobilk Comet excomunicatus
ibidefepulrus cijeiendus cflct propter confe-
craaonc\pateracto fcpulchro,apparuirimrmv
niflimusbufo fuper facie eras, eaeperiens 5c
corrodens,& alij vermes Ac fcrpciKcs.ad quo^
rum afpediift horropem omnes quiaderat,
fogerant . Filius autcm dic"ti ComitisiuuemV
bate audit's acceflit,ft vifa fame carnis pater -
na?,ft TCimium diuerfitatc ft hotrore , dixit*
REfcrt Robertus de Lrcioin fuo Quadra* Ifti font amici noftri,quos nutriut delitiac no**
gefimali/,quiain ciuirateSpolerana puci- ftrac,hos quiefcerc facimus in mollibus ledris,-
la qaedamformo(afuit,que. vanitati bus fem- ftpi&psthalamis, ft augm€tamus diuerfitatc
per inrerta nil de^utura vita cogirabae. Hacc ferculoru. Melius eft ergo, vt extinguantur in
tnnxmitate pereufia monitiones ft hortamen*
ta falutis abhorrebat , ficut mihi rctulorunt
qui audicrunt illam . Tandem inualefcentc
morbo > cum cerneret infaelix iuuencula de
proximo fibi immincre mortem , rogauir in-
Ranter mnrcm.vteam veftirct preciofisindu-
mentis ,quac fcrrc confucuerar, ornarct, poli-
rctque illam tanquam fi ad nuptias effct ac-
ccfluxa. Annuitermater , fecit que quod filia
▼olcbat.O terribile judicium! 6 ftupenduro ft
admiiabiledtdu, fie ornata clamaxe fufpiran-
do cor pit iuuencula ;Heu moriareeo ficpuK
cbxa , moriar ego fie decora , monar , ego in
attace tarn tenerar Diccbant i Hi circumftantes.
Com mitre tc Deo, filia, quiabenij-;nurft de*
mens cdAtiMaraagis larficntabilrter teflon,
debar Er quid mihi cum Deo? Veni,& diabo
vita per Dcenitemia, mofcftenturper ieiuniut
vtinterfe&i & nobis non occurrantiu morte.
Et relifto priucipatu , & omni gloria mundx'
nigir cogitas fe bcatum, fi fieret pauper pro*
Chrrfto Venit autf Roma, vbi in timore Dei
corpus fuum mirabiliterafflixit. Carbonam
etiainibifortitus officium.dcptofolo cofef.
(ore fuot omnibus ho mini bus vfque in finem
Vitac tuarpermafiuncognitus. Tande venienf>
quadam die Romam , vt carbones venderet,
ibidem infirmitategraui percuflus, & vlnera-
tus,patienti(fime & mitilitmi fuftirfuit.Dein-
de vocatusi Chriftofoelicitereuolauit. Quo
oirerante omnes vrbis campan* vltto ft per
ft diuina virtute fonuerunt . QrgoS ctrm tarn
Papa Ioannes/qoim vuttierfus potfulusvehe--
menriffim£ mirarerur) c6fefios ipittrsqaidam4'
le,(ufcipc tu animam meam. Inter qux vcrbav homo fanclx vita^totum r'mt ru^ ordinem,
cxpirauit damsata ft deip crau ,. ifihrtms d* ft quis cflet omnibus enar rauit o^od audicn-
tes fuinobilesft milites^quieum ibtd£qu«-
UUU tdMumwrn^
fierunt ( licet vioura non mueniflcnt) corpus^
tamen defu-ncli ad terrara foam cum gasdio*
dt-fexcnuK, Hicotmm DmtUffmlt.
v_
7 »o
EXIMPLTII XXII.
Morittrms miles ioUtit multum % quhifidelikt
' temporsli Domini, aukm dtorno Doo m hoc
mnndo Joruimt.
R
Mors & Mori.
nabot qui pottos eft, 5c me 5c omaes nmifc
fua procegcre . In uli i ca poenirudiae dcfuo-
ctua eft, magnum cacccris lux compunftionii
cxcmplum derelinqucns • Dc alio p$ne finrili
legicut in codera articulo depreheofo, quia-
men conualuic atque ccligiooem ingrcflus.io
magnoferuore indulcum ttbi tempus exegir.
Couocior $9CtUt hfitMS.
Eferc Vince'cius in Speculo tnorali, quo-
kJ* ma miles quida multo teporc Marcbioni
fideliffimi leruinit aded vt propter fideli«ate*
fua Domino chariflimus habere tur • Hie tan
dem in graiiem incjdit infirmitatcrn , de qua
5t mortuus eft. Quod cum Domino fuo Mar-
cbioni nunciatum diet, aduenit concite,con*
duxit medicos , atque de eius valetudiue per-
cundtatur,multisigitur cj>ru coufolationibua
refouens promittit, quonia fi in aliquo ipfius
tgucrit adiutorio, (e nee laborious etiam,ncc
precio parfurum . Cumque inftaret vt aegcr fi
nuid Teller cxponeret, fatigatus radem miiet
dixit.Si (inquitj pro tancismeis laboribus, 5c ,
ieruitio tam fideli aliquod gratu mibircpcn-x omnia" mundana 8t fcquentium Chriftom,
cfere decreuifti , fac vt aut mortem im minen • cogiratifquc quod finis cflet omnibus comma
trfm euadam , aut faltcm vna hora ab bis mcis
doloribus refrigerer, atque fi hinc conting.it
cxire vna node de foelici hoipitio facias mini
{►roaideri • Cumape Marchio bate dicerct in
blius Dei, non fua potcftate confifterc, fc fi
qutd in teporalibus dcCderarct libenter colla-
• £xi*flvu XXIII.
Mortis mrs & coBfuetudimom nifipttersi*
uenibnt remoueroty plium de r$li£i$M i*(*'
' trisun non potoft reaper*.
GVm quida Dominus de Naguori habciet
fiiium nouumxmlitcm cuntcmiitjrocyi
nium, 5c tranfeuntem per Claramuallcra, vi-
deos (an&a illam (bcietatcm, 4c audiens ab eis
prc,dicari de vanitatc-buius mundi, & debit-
uitate buius vita; , 5c merccde reliquenaum
turum?Refi>ondita?ger: Pcrdidi ergo laborcm
meum,5c feruitin omne vani conlumpfi.Dc-
nique conuerfus ad aftaces, lachry mis infufus
iocutus eft tCbariffimi met , vidctis nunc in
Juantavanitate pretiofum tepusrmui expert -
erim,buic Domino in taotis periculis aoimc.
tne* obtempenndo,qui ncquc ad vna boram
liberare me poteft a ptffentibus angnftijs, 5t
tmminentibus pcenis de quo ex cbrde pceni*
teo. Suadeovtiquevobis, vt fatuitatis meat
cam exticmum periculum vos faciat cautio-
res , atque uli Domino in praefenti feruiatis,
qui vos in hac extrema necefCrate non (blum
potent ab angnftijs pretentious 5c fnturis pat-
nts crucre , led 5c vita coronare perennj. £t
ego chariffimi, fi orationibus vcftris adpfifti-
nar valetudinis ftatfi. merear reuocari, ipon-
dco quoniaoon tarn debilium dominoru me
rmfus implicabo fcxuitijs , fed ei fcruixc co«.
nishis 8c illistintrauitibi ordin€. Quodco/o
patri fuo fuiflet nunciatum,fupra modtum am-
mo contriftabatuf, quiquem fpciabathabcre
hxredem, audiuit vniuerlx bxreditari renuo-
ciaflc • Quod audiens hiit ad monafteriuni
dicens, «uod Abbatiam deftruexet , nifi fibt
filius redderetur . §cd cum difcreros pucr fa
rorem audiuit , ait : Ne irafcaris , pater mi,
namfi facias quod tibi dicam, reoertirai
▼i cam mundanam » 5c hssrediutem roam *
ceptabo. *tnnc pater hilaritcr dixit : Omnia
protefacere fumparatuS) die quicquidro*
lucris,& animo volenti fiet. Tone iuueois ait
patri; Qua;4am confuetudo eft in terra tua,
qu; tenet cotum fpatium terr^ tuz , qu* nifi
adeflet, ibi libentiflimi habicarem. Et pater
ait; Ouaecunqueilkifueriteampeoitosamd-
ucbo>uToIuens ad fcculum rcdi re .Tone filial
ait; Confuetudo eft in terra tua, quod in ciio
moriuntar iuuenes ficutfenesquat mfipriuf
remota fueric", adterram tuam vlteridjuon
redibo . Hoc audiens pater impoffibtlitatcm
confeiTus.cum fpiritum Dei loquiaodifletpcr
filium,ipfuminpacc Deo noftro fcruirc per-
mific ld*r» CoBogorfpocHli.
Ext*-
Mors & Mori, 7U
fero illo (tc potent) Dcum exoxabatj. Quo
orante, mqtata voce *ger, Bene (intuit) bene
rcceflerunc crudeles beftix , & peroration**
tuas iam nufquam apparent, & quia yfijuc ad
vltimum (piritum (emper compos fai exritic,
Dec (vt quidam morientium folcnt) vel in mo*
dicofenlh minurusfuit, conuerfus adprio*
tern loqui com if Co de quibufdam TtfandiC
fimus ccepitXamq* tarn de his quam de aiija
multa inter (e verba conferrent, borxTero
tnius (patio elapfo rurfus inclamare longe
tcrribilius quam prius exorfus eft : £t (in-
3 nit) en ignis de ccelo Tttorrens inundant
eleendit, & fuper hunc ledum veniens , iam
ianaqj me in fauilla vfquc comburit . Feftina,
adiuua, ora.fi fortiab nac morteeripi YaleS.
£t hxc dicens , mantbus & brachip opcxtoria
fublcuabat. & ea (vein tali quid iuuare pofict)
inuifibilibus ignibus turbarus oppooebac*
Scd ncquaquam . Non cnim corporalia teg»
mina afpintualibus inccndijstcgerc potest,
quern caelcfti vindidx impia opera expone*
bant. Prior adauclo timore denuo ad orario-
nem conucrtitur, & quantum in ta'i cam pot
fibilc erat, Domini mifcri cord iam pro eo de *
precabatur . Illo (u fupra) orationi inftant*
poftpaululom patiens gratulationis vocibua
preces eiusinterrupit,diccns: Iam ab ignc tu-
tus fum Nam dum fuper mc(.vt di i)cum im-
petu dc(cenderct,interpofitus eft linteus vfque
ad quem ignis peruenit , fed cum tranfire non
potuit,iam abillopcriculoereptua, oro,ne*T
me Hifcedas quoufq* quis illom finis futnru*
fie ag^ ofcas.Tuc prior,qui ram timore ,qa am
holpitandineccficate recedes* nolcbar , fub-
flitit, & ab orationc (urge's rurfiim ci afTcdtt,
Cumqjeum tantis terroribus aniium confo.
faretnr, 8c rt vterq;ad kiutcemTt prius cof-
foqueretur, fubito $grotus adinuifibifiaere-
ptus obmutuit , com Prior rap ram ab huma-
Bisinteliigens, rciciitfi prxitolabatur -Turn,
ccce.yoft multum no&9 fpatium homo ad fit
redijt, & snifcrabilitcr rngemiicentait: Ha,
ha, ad iudicium sternum raptus.fom, & he&
mi(er sterna morte damnatu* fum. Traditut
(umhorrendis tortoaibus ignc inettinguibi-
Ex an ft tic XXIV.
SMcmrdMmmlm tm*ndstvn*m Jijftnni Inrri-
biU merit sdmftrnM/UiuiiWr9
REfert Pctrus Cluniacen£s,quia apnd ca •
ftrom Liztroacum , auodin Pidauicnfi
pago eft ficuatu,nuper quidam presbyter erat,
qui (accrdocalia ordinii (upercxlcftcm dignj .
tatcm miferrimx ritx conuerfione deturpas,
non adanimarum (quibusprxerat) curam,
fed ad carnis voluptatem explendam (aero
mjfterio vtcbarur. Territus tamen confeien-
tixmalo((icut aliqoando &maii adhoram
compungunturj familiaritate' quorunda bo-
no rum Tiroramexpetijt, & Abbati Bonxual-
bs & iratribus ciufHem monafterij (e in ami-
citiafpccie tenus copulauit. Quilongotcm
pore eum de tut emendatione comonentes,
cV?t Gtculo centinciaret affidue exhortatei,
nihil ab eo impctrare prater inanem (pem po-
tuernnt. Nam fibentcr quae dicebant audire (e
fingens,& fern per cos de conuerfione fufpen-
dens , de foctetate fandorum illorum gl oria -
batnr.nec admonttiooe vcl exemplWorum i
malis retrahebatur.Inhiaitaqueperdita: vita;
fox Jftibus perdu rans, & obftinationc impia
iram fibi to die theraurrzans in morbum inci-
dit , quo poft aiiquod dies ingrauefcente ad
extrema peruenit • Adierat eum prior rifita-
tionis gratia didi monafterij t atquecumeo
per all quanta dtei (paciura ipfo quoque ro
gante permanferat , & node fuperucniente
cum cundis difecdenribus folus lecto eius
affideict^clamarc terrrbilker ?ger tile a J prio*
rem cctpit : Succurre , (ait) (uccurre ? Ecce
duo fuper omncm fcritarem leoaes crpauenr
diin me imperam faciunt, Ac hianti ore ad it-
Bn fcroci per frufta me decerpunt, totumque
confamereroront, deprecate cite Dominum,
vt ab his cripiar anteqnam eorum morfibus
confemar .Dicebat hoc 9l trcmebac,& relut
deuoraruros rngient , timore defedo corpo-
xi vires addente9 rctroccdebat. Prior rocisac
geftus illius turbarus terrorc , non fine mul-
to 9cifk timore eriu , ad preces tamen ipra U cum diabolo & angelis eTus perpetuo cru-
mate impellentej coswcxfiia {to mi- ciandw. Ecce, ecce igni»(arugo plena But-
Kcstt
* J
71a Mofsie Mori.
iieqti tdbe, fin cvajn me tftrmemonni cjuira rencrenter dtoitia myflerit fiot tntoa-
kiiniftri actulcrudT,cam4ot ad me rVigendum
Yndiquefucaenderut.Ec cum Gepe nominates
prior orationi (ficut iabis fecerar)cerad quo*-
«jue incubuiflec, illeaits Ccfla.ccfla, oro, pro
nieorare, neproillo rltra racigeris , pro quo
nullatehus exaudieris. Priore aute die 6 te:fra"-
tcr redxad cot, 8c mi(ericordi£,dciadhuc yiuis
a Deo rcquirC;itlcadiccit:Pfctai (ait) me io fa-
rm m loaui? Non (airj infanio, fed tanamente
<a que, dixi confirm o Etcucullam prions ma*
nutenens cum interfogauit, nonnehoc quod
inatiu ten co eucutla cua eft? Quo refpondente;
Eft;adiunxrt Si cut ruccveftis cuculla eft ,3c fi-
cut boc quod fubftratu* eft mihipaleaeft,& fie
& hoc quod cora certio.ignita urtago eft. Et
dum hxc loqucrctur guttainuifibilis ignis de
ilia qua videbat fatraginecxilicns in maou eius
priore videte tecidit,& mirabile dittu cucem
£carnem viqucadintima oflis confumpfic.
Tux tile acri cum gemicu.En (inquit) indubia tmn.Danenrricnfeai fcholam cant* difceoda-
rci probaci o.Nam ficut ifta« qui vidcs.de far- turn literaram inuiicre. Qui dum nonmuldi
tagineprolapfaguttacarnis partem confum- '
da, fuperna. fuperenmdilpoiltio dttnonftra*
uic. Petrus Vtnttsbtfo aUm Chmuunfo tik
a mirsc cmf*,%9
Ex imply* fcXV. v
in ccekft* rtgtmm btnipuffime occtpt.
^T On diu poft aucea ilia & ftrliciuima
I tepora> quibus magifter Gcrardus ma-
gnus qui totius Germanicae deuotionis hid*.
tor atquepromocor excicerafvreruecil&xDeSpir
ritus (ancti igucinfl£nmus,feminadinimTei.
bi per dioeceum Traiedclisc diipcrfcraMtqae
Do mino cooper ate, & (ermone confirmante
phirimorumpc£tora,ad (pirkualis fit; amorf
inflammarat. Contigit <)uedam iuuenem f lao-
drienfium parrium norfbafla. ftirpe progcak
phi, fie confeftim me ignea Yorago confumct-
Priore ad ifta ftupctc itcrum dixit: Ecce farta-
ginem iplam miniftriinfernales propiusairc-
ruw,& Tt me in illaminijciant iam iamq; ma-
nus adaptant.Et poft naodicutmficce linteum,
in quo iaceo vndique concurrences accipiiuit>
& in igneam (artaginem.xternaroqi frixuram
proijeiunt Hocvelut vltimum vale , mox n
Priori atque his qui ad hoc tpciftaculum hor-
fendum conueneranc dixie , iubtra«ftavoce&
reflcta ceruice puniedfim fpiritu codemnatis
fpiritibus tradidit. Tantut vero terror a rones
inuaiit,vt obcs aufugeret ncc aliqui in dorao,
▼bi mortui cadauerrcmaferat.remancrcaudc-
xent. Fa&o maot miftrum cadauer fc^ultura;
cradirum eft. Poftaliquocautcm dies cum ad
▼niuerfos circa' pofitos fere ta tcrribilis fama
perucnilTet.rei veritatem probate volentes ,tu-
mulum aperuerunt, Sc foflamillam, quam in
tnanu adnuc viuctis presbyteri gutca pr^nun-
ciadanationisfeceratjn mortui cadiuerein-
nenerunt- Quae omnia (ficut beacus Gregorius
dicit) nullo modo propter fe infelix presbyter
vidit, cui nihil ip(a viuo contulic , fed quanta
cantcla Sacerdotale officium adminxftradum^
diebusin feculari ruiflec ho(p itiodcffloiatas,
intutum arbitranscohahitarelerp5tibos,qo<>
rundam fpiritualium viroru tesimiiufcu^i-
Cfens,&hnmi!em atque ddpectuhabiramia-
duens,defcrto priori hofpitio cum ciflcmlpi-
ritual ibusviris otrpitnabkare,vcvbiar<ioB
fci^ttjs fcholafticaiibus apprimc,itillic(cok
ribus morrs<rat , imbui poflet , vcrum cmo
▼irtutibus & bonis morious diurctur Qowl
dum garrula fama fquie nihil diu tuuttdefe
cretum) dcfcrcntc.paxcr ^r niater rcfcbHTcni,
dol€t atque indigne fcrarumgenerofam Ti-
de Rcet prole fuam humilion ^ndatibahini,
dclpcclorH virorum irjaperi|sagitaa.Voic^
ftinato feftinantius nuncio, luucai min^J1
runt, yt rclidis fratribns.quoru regimwi^
fubiecerat.priftimim hofpiturauiwn ltmU^
ret. QuodfiperririacianimocoruiullircW-
lerct.minaiitur futunun efle Yt &ipficUfl<lat
adiutrices man us rcbellifilio, fiti,fioic&fn-
St>re periruro Ycxu iuueaisillaris miai$c««"
antior,fit fci€s Dco:magis quimJiooinibos
ciTcparendam , nee vtlius imperio faluteam-
mx negUgendrm,.cum tratnbus maiicretiel*'
git, malens fi pareiites pictaxem in t? ranid««
rcrtcrcnt , publico ' mcuiiciuus opprobnir
. * fifciacerf,
Mdrs&
fubiac«erquara Jnfecuiaia bofpikio inter feu -
miDasunr g^cgcs. com pfirisulo riucrc carina*
lis Quod vbipsumws dtdiccmmltyirafiionior
1 £ 1 10 , cuiJrbunaot ag^audcrr,. & mamis elan
diuu adiutrices;Juu*ms vcracon&mptis itucr
nni numsnw . quo* Cecum dctulctatv cocpit De-
bus D©aflawj«iodigcse,& is qui itt delutjs a&-
(juciuowna omnium Mrum capia>fucrat cnuv
tnrus, (ob laceia; toga frigora iuih«cr,pacittlr
(min.taortesqucuir-. Scd, 6 robutoTununa
nom militis felftusja omnibus hit; nee pair-
pertiuccerrccni%nec pofillaniroiratcckifwtuc,
dcc a fanftiflimo propofico fuo itaiocaouft,
quia potius rcpletui fumma tanitia, quod ob
amorem coeleiti* patriot or, a'paflentibus car-
ols fux. ceu Icotto genirus derclinqui meruit,
&ind;gentiautrumfatigan Vcruro demen-
ti flimus Dcus qui1 non patitur nos tcntari fu-
pcr id quod poflumus, fed facitcum tcntatio-
m prouentujm - non- fiiftimiit dulccm filium
fuum incompct&i flbi inopiadiunus prafgra-
uai i,ftdfacil i fcbre cortepruro ad ccekftes di*
tiitiasinuiiaoit DccubuitigitUrledo dcuotus
adolefccns & mortis iura lattus cxpectans.ad
agoniatn tandem dcuenit.In quaciim paulu-
lum laboraflec , St iam tempos eflet fceliccm
illam anima auolarc , rtfumptisfinbus-fefu-
per (eerigens in Ic&o refedit, & oculis arcfQc
mambus incoelum fufpenfis Dcutru qui illic
refedtrat pat rem omnium inuocabat, quo fa-
cToforti fpiritu ac Integra Toce adaftantct
fibi caligantem vifum inrorquens- , ait : Pater
mens & mater mea dereJiquerunrmc. Domi
mis autemaflumpfit me Et his verbis liberum
atcrrcnit comagiysfpiritom in ftrrom ccele-
ftispams, non-ram cmiuVquam pofuit . De '
quo fit Deut bcnedilhis' in ferula . Amen.
Collector ffatdi hmim.
FXEMPLYM XXVI.
2§hMmodr Drojf*rtkt qmdmn i n»hn$ cvnfiieri
md+mtnibm- *d*inftrn* rmfi**ur\-
P Rat craridam Droflartus parpehrm'op-
preflbr nrc Deum » nee hominem e*pa-
uefcens. 1 s «v Iti mo infirm i tare percuflos, me*
dicum mihi^non ihoognitum aduocaun , yt
Mdrt. }ij
cemcdiafalutircorporec iwpenxkret inttri
manti. At medieussqut*' iftt prudent tfrat- , *
canonum datura non ignoraret , fuafit xgro-
tanti,vtpriuro^amim¥&cTn3nt carpori exhi-
beret, medicum animar » conftffbrcmfcilicct
rtquirerec, vix/Tpeccato moi 60 fSM&m accer-
fiflcnt, ipfis prarui* coufdiSotW depoficis ad- .
uerfa valetudo auolaret . Ad qua; moniu
Etaoflartug fronrenr in roigaseompticuit , &
itrcbgnabunthit adr medicufiT dt*it: Modicum
«r ,. non conftiforem , rel pracdicatortm ad-
oniraoptauicpr^foigrniraoirilium corporis
animoe auvilium Aio^tempdre ipfe rtperiard*
Fecit medicuff , yt potttbattu1 , remtfdium cdm
porf, quod povoit; adhxbebsit „ dt ibrjt . Ter* .
rendaiics Intern;rreiHibus- paittiiflimts dfa^
bns-DroAarvus^ prald^tus admortetn! difyob
nitnr: itmajnis languor, ad agomamtperueniJ
rur Afliftuntamici, ferui , atquewtaftkmilijf
tectum moriruri ftupide* circfi(labaf)t,qoibul
itaagvmtbus;erernrulum calArum qua^uauet-
fum concuricui<» arma, ca?tcra<que vafa in pa-
ricribus * cireum circa pendendaquarl cafura'
quatiuotur. Inter h*ec pa/torcs aim perto-
tamdicm circa gregem (uumCbllicirasexcu*
bias compleuiflent , B? vtfycti ea bora, qua,
DrotTartus in agonia non tarn certauit, quant
ti&us occubuir , caftro more folito refc&urt
proiimaflent Hrepitum quemdam 3c bornbi
lem armorum audiere fragorem.ita vt totum
ipfi c ait rum hoftium care ro is plenum' arftl-
marerrt Territiigftur, 8t adima vcberrrentet
confternari longiuHhbant , net dbmum tarn:
terriWIi fragorr pferum inttoire przfume;
bant Cumq; in Ibcoper aiiquaitt moram tte*
pidi perftinflent: venctunt oui diceretit QWi
Iric rfatis aitoniti . nee connieta bora caftrum*
aflcndifh's ? praffertim aim Dominus noftef
inhac hora fpirirum r/ariter& viram arnife^
rit AWrenres Padorcs Droffartifm defuti-
aiim fore & infoelicem fpiriturri afflauifTe.fta-
rimintellexerunt fragorem ilium quern pau-
16 ante audteram , non tarn hominum fuifTc;
3uam d^monum . VhH tvfqqe in hndiemunf
tern dicunt mated i&am'i! lam an imam a da>-
monibusadinferna trnnflaram Satius igituf
ftriflepcctiifuifie, ac cnnfcflionjs rernediafa-
uum quarfiuiflc; quam a ramhorrendis comi-
Xxxx tibus
7^4 Mors & Mori.
tibui ad externa fuppliciofum loca fuifle dc- »iro cum Jolorc peccata fta defect : & &
4u&um. Cotb&wffecuU (mint. Vitx cmendatione ferio cogitaaspro fatijfi-
ftione, & impofkas ffbiacripertt , & vltio
maiores aflumeret corporis fnaasGmlMl*
d*f*n>Uz:Stim'Virt.cA^ Vidtttiam tit.Ctn.
merfioexiii&iL'tit. Cenfejfiotxiiit.A*-
plus*.?, i J •<$• I <,.titMudicium diutnnm t+
titJnfirmu* * f*& i$Jit. lnuafi*tU: uu,
Dines e.i. /If. Mart* g. 14^ <$» 58-* tit.Dimtt
e. i}ttitul. Lufutt* 5. titul. Inftrnw e 8-£
ii.tiiuL ton* iniuft} acqutfita *. Z. titul Jm-
cits d*mo»nmp situ* Iltr9t.6.&tku.Cbm*
/*,*. it..
EXEMPLVM XXVII.
• D# miracuUft campan* pulfu % sum fort
altqnis moriturm*
1 .
P $t in conuennf Amorenfi ordinis Prxdi*
** catorum campanula , que pcrpluraannc*-
ram curricula fine alicuius ope pulfari coup
focuir,&infolitum (bnum rcddere,cum breui
foret quifpiam ex illorum fratrum collcgio
migracurus ad Dominum . Quo auditor mox
ftcttneti prxpararc mom habebant* quafi
iamiam racionem reddituri de villicatione.
Super quern namque; mortis iaculum cadetec/
dttm ignorabant omnes, fc ad illud excipjen*
dam cunctLpreparabant fedulo • buraueau»
tern dicitur is campanula; huius pulfus mira*
culose* fieri folitos, cum foret aliquis morita?
rus in illo co.naentu per multa tempora. An-
Uaius Senenfn in Chronics frddicatorumad
annum i%i%*p*t\U
ElIMPLTM XXVIIL
Er* M f vrii. XXIX.
*
Acsrb* mors fonts non 9*184 jtdprtbfi d
falsaem*
A. Nteqai in V Val atria fub Regc VVilfcl-
i momoderatorc Romanorum a Comi-
te FJorcnrio, & Zclandeafibus , Flandrorara
cxercitus feriretur* oranticuidamprodi&s
Flandris, in orationcrefponfum eft . Sine fa •
perbos humiliari. Quod rertia diepoftfcftim
infpeximus t licet tamen -multi cam cis k io
cis occifi fuerint- , qui nullo modo muuciant
Addtfans diflbluttviusns, c*gitAtti*$m*rtU talem mortem . Scd nocandum qaodacerbi
rtdijt ad frugem*
mors bonis jkmi obfuit , fed proniii aduJa*
tern, quia tcrreno domino obedire in bonis in.
ftum eft Quodparuitinqaodam fidcJiiBioo
yiro,de quo a matte di&kegis VVillclmi,^
nerabili Mechtilde ditimus , Cdm cnim if (a
regis mater, Hollandiss.memorabilisComi-
tifla.poft fa&am casern in VVaIatriam<k«*
niflct,aggrertacflcum dtfobusfratribwPu-'
1^. Oftlapfum refipifce,mifer nonexpe&es
- tempuf jcum tepus babes, te'pus eft.-Imii
tarcnobilem adolcfcenrem qu€dam,2ciuitate
ampla dt.potenti Iulic natuml Hie, vtacccpi
i Tiro grauiflimo, ciim imroerfus cfTet volu^
ptatibus corporis,vfque adeo noua & tcrribi- c7o
Jia putabat^ qua? a conf^fTario de poenirentia dicatoribus viuentes.adhuc quzcetc,&co!li-
audiebat » vt multis mo6i$ a confeflario pro»x gere fauciatos.Ioucnit autem,& ad illodopns
pofitis , negarct vllum ex bis (e pofle pati & pietatis matrona diuitem, & pr^claraffli qux
pcrferre , Quid faceret pateripiritualis/ Mo-, cum fletibus raatri regis, Comi ciflx>*natrauit:
uetvtquarxaTaltera bonr partem pone ret in. Tranfeunte me, inquit, hie, tocauit mevocc
bac cogiutione: laccre fe in Ic&o morcuums. flebili quidam fauciux ex proftratts.ad qacm
bracbi;sin crucis forma compofitis:ad caput- cum veniflem, caput cius locauiininu «co,
appoiito ardete cereoad pectus crucifixi ima^ & eum ad eognofcendum Dcum bortabar, &
fine.Paruit adoIcfccs.A adfuit diuina gratia, vt'portcratille elcuatis in caelum ocolis , ft
c repente illuftiatus c(t,vt cofpedU peccati mam* bus, dixit ; Fateor me coadom in cier-
feditaxe.totus folueretux in lachrymas,& pot citum vcnifTc,8c hoc eo animo, quod oullom
totiAie bene mane ad cundc patrcm acccdeus^ l«dexcm nee in corpore , nee inrebus. Hie
Mortificatiofui.Mundus. 1} 5
lifus Cum, tc ecee tam fnorior.Occifori meo patienciam, fortica dinem/ Albtrtii Xr *»/**#
prorCas indalgeo, vt mihi fimiliter mifercarur
ommpocens Dcus,& coram rum mihi induU
c cat quicquid feci Viaticum corporis Chrifti
Ytbcmcnccr ciopto , quod liccr ore oon fu-
mam, mence camcir , virtutts eius gratia non
fruftrabor Et hoc diceuscruce fignauic fc, &
fiefpiritum red*di di t*Teftor vobisiait macro-
na,per ftiutem m cam, quod ftatim vbi ad (pi-
ritum reddendum oS aperuit, auicula tan tar
pulchritudiois , tt ei nihil in crcaruris coni-
parari poujt,deroreeiuscumodore mirearo-
matico ad fupetos cuolauit . Cantifrmtsmtts
MOU T1FI C ATI O SV'I.
4 Mortifitathnhfiii , Adolf hi Comitis Holf**
tim infignh s&m.
ADdlphus comes 'HoKatiae , ex opolcn-
tiffimo, & potcntiffimo Principe pau-
pcrrimus monachus factus eft, ordinisMi
oontarum circa annum Doniini 1x44. & per
mutatione dexteracetedfi ex gloriofo equite
£tculi» euafit humilis pedes Chrifti *I$ mona*
fterionvfui ordints , ipfc maoibus multa mo-
litusinoppido-KijI.vbi nunc requiefctt.cura-
uit erigere , elcemofynas fuorum quondam
rubdrtorum'humiliter pofcens, & accipiensi
cumque makum folicitc laborarerinereclio
oedicti monafterijin oppido Krjl, ibat oftra
rim lac in Hydriam mendicans > *vt habe
rent operanj , &. fratres quo inter laboran-
dum per zftum rcficcrci tur . Media iam
plateavbi declinare iter non poterat , ibat
Hydriam'baiuFanSjIaclrpienam : & cum ob-
oios habuiflct filios fublimts in equis , Co-
xnirum more fccularium , -paffus dfthumani*
tils aiiquid , -vt rubore carperit perfundi . Sc3
illemfrcmuit,& robur mentis aduocans,ciira
•dhuc in confpedu cflcntlilij.Hydiiani leua-
tamfuper capucicuertit T<ffc tcuum a vertice
lade pcrfufldttis, dixitque : lufclix eriibuifti
Chrifti pauperism , baiularc lac manibus,
nunc vet id capitc '©ftende quid portaueris.
"Quiswon tore mircrer rantam humilitatcni,
lib 8. S*xonUcaf>*7-& Kobertut BotUrminm
PolUimnus I Socttt*t* Ufu lib. 1 Jt trtnfidiU**
Imp cry SLom.e.t*
MYNDVS.
EllMPLTM. L
Murium cum ngno rex Scotorum "*ȣ*"
mori'turus dixit , Domini feci qnod tuftfiU
imfle quod.fromififti*
Sfcotigeriaram Rex primamo adofefcen*
tix florc pubefceris , quia pater obijt t% a
mox in rcoaiis faftigi j iura fucceffit. Scd cum
follicitc confidcraret , quim fragilefit quic«
quid in hoc feculo tumcrct, quam labile quo*
fupercminct , quam yelociccr extinguibile lie
omne quod fplcndct.cum coniugatu* tarn et-
fct, dcacuit regales infulasrcgm ccelcltis a-
more deponcrt, coronam capotio, purpuram
cuculla mutare. Quid plura/ Simulat oratto-
nisftudium. aggronturexpeftationis hnrna-
nx procinaum. Apoftolorum itaque limi-
•Bum deuotione complca, tc igriorantcchen-
rium comiutu moiafticam Eabituin latentct
tnduxt , & fici fe mufadum cum regno bend
femetipfum furatus abiccit'. Qui moxlan-
guore perciiiTus ad eitrema pcrucnit, & vlquc
ad obiwm hoc tanquam federate conuentio-
nis clogium indamare non deftitit . D^minc
feci quod przeepifti, impleouod prorn1fi(tiV
Quicquid autemciab alio dicerctur ,abhaC
▼occ velut cxadtione debiti nonceffabat. Ni-
mirumin vineaconftitups repofecbat nunv
mum , quia patris familias (cnouitimplcflc
tprzeeptum Et licet rndecima hora finflct
condudlus , ex igebat requiem pdftlaboremo
*& expleta operationc repofecbat mcrccdcm.
£x P. Dtrtitno.
Xini
£xeh-
mi
Eximutm IT.
itun&Ht flU firmtntts , nififrou'uUntU fm*
pbt iffi proMfderint , indternumexiht+m ($•
mifertM deftiuabi*.
RVrfus ait Barlaam : Ciuitatern quandam
ididici fuifle magnam , cuius ciucs ta-
lem habebanc confuctudinem antiquitus , vt
atfumercnc ex crane um aliqucm , & ignotum
virum nihil Icgum ciuitarisfuc,, veltraditur-
Manias. • . " :
, famuii*.iniU^pr*inMu^^
erat.infulam - Pcraclo igituranoi tcrmino, in
' fcditionem.v.crfi cjucs, nudum, ficut& Ulos,
qui ante cum fueranc . in ejttfium tranfmit-
runt . Tunc caetcri ftulti 3c temporalcs rcges
fame mali cruciahantur . 111c vcro ptouidus
in abundantia viuens . perpctua , & dclitiai
infinitas , atque diujtias hibcns , timorc mu
gno prorfus incuflo infidclibus & maligns
ciuibus, fapientiifimo feipfum bcatificauu
coofiiio . Ciuitaccnv ergo intcllige vanum,
iftiim & dcccpxorcm naundum, ciucs aotcm
num fcicntem , & hunc fibi Regcm conftl- principes,6c poteftateg daempniiiD>imiacli re-
tuejun* , qui oranem .poteftatem accipiebax,, chores, fiuc fccularcs homines : fapicotcmqai
&,iuarum*oluDtatuai faciendarum ucultf-* regcm pratmomiifc de confuetudineciuiratu,
tenihabebat, yfqucad complecioncm vnius quemlibet fandujm doftquemfc pradicato*
anni . Dcindcco in omni (ccurirate mancn- , rejn-.exiiium,futuram vium,vbi qui anno fuo,
tc, dclicijfquc atque ujauitatibusabfqucfor- id eft, tempore huius vita? deUcijs feraicrint,
nudinc , & rcgnum fibi permanujrum cjtifti - in perpetuas mifcrias detrudenai font . Qui
mante, repent* furgences ciucs illi contra cfi, veto de futuris foiliciti, opera, bona tawjoan
regali abiata (tola /nudum tiahentcs per to-, diu^ias pra?mifcrtvu;a:cej*if deiitiji fmiraii
"tamciuitarcra, cxulem tranfmittebantinraa- * '" -• « ■ "<* «--* — -
gqaro, & longius remotara iofulam,in qua ne -
que cihuounequc veftimentum inueniens, fa-
me & nuditace rnaliatterebatur.prxtcrfpem*.
de-conceifis^i de^tijs Jc/gaudijs in trifticiam!
rurfus Ac c^peitacLoncm ^rinfinncatus . In-
tgxa-pxdinarus clt^qu^am vw in regno , cjui
son cxigpo mentis intelTc,&u vigebat > qui
tanca ex improtufo accedence Chi abundan-
tia non eft dUfljolurus, nee ab ca raptus, ncque
coram qui ante cumrcgnaucrant , & eiedi
nniforitijetantinjcuriam fcoutus , fed folici
cudinen* gerebat , & laborabat animo quo*, gum Erancorum , quatuor Reges fiatrs in
modoic.ic fua difponoret. Diun ergo amdua, Anglia habuitj filium Rcgcm uittiWa^
meditacione diligehtius ifta traftaret, co-
gnooit per quendam fapientiffimum confilia-
lium &uro confuccudinem ciujum^ & locum
perennis eiilij, 6c quomodo femetipfura
oportcret cuftodiie , £qc errarecdodus cfl.
Hoc ergo rt agnomt , & quod opottetetil-
him poft pau(uhim ad infulam applicat e, 8c
reguum caducumalienigenis dimittereaper-
tt&thefaurisfait % quorum tunc habe bat tbe-
. «am faculMtensex illis quod vellet facere.ac*
cepk pecuniarum multitudinemi auri videlU
<ct,8t argent i, & lapidum prccioforum am-
|liflimum pondus, 8c ficieliffimis cominittcns
funt Viwtntim &elu* txlMmr* &*iUmfr
EtlMPLTM III.
i
. p*mu , dsf+n&* mvfartia* $«£*">
p^opc noftratemporafuk mulicr aofciiit
* fima Maria^Campanic Comkiila: tuec ^
ptanobiiiulmo Henrico Campania? Coaia,
filia fan J-udouici Pij \ 6c forox PWuppi k'
ois . Hxc roultisannis mofraoiDantocuffl
pompoHuimaambitione citcuiciisJKoon^
talcm finem fortitacft • Laboraoith«cinCX*
tremis , & Abbasem PerfimiaB &D&fcm™
ft eloqucntiulmam visum migraw*^^
mandauic. Qjji vi vcnh9intx<H»Bitt*w*y*
& prar forrbus expec^UBit tan«fiMD Cow»b
& decelTcrat, & diftrahabwuoim^^*
ania«ftris fuis ywn(il^¥aaaai(fU»>irget<r3>
Titftci ptccio6e,culcirr«que;purporc^,&»n'
de lintcamina ipfacum peplis. £xtrcniori)DS
ci garfipnibus, rnoia nicnia rc,urd«« \^
ftum percoruua comprehendit^xefuf102'
Munataf*
Htm corptfsfchioftiratii , tfiinAnM io ftftfttttita
dcuoluh. Moras at) tern Abbtce cum Medio fu-
ftinentc , quidam nobilif ex circumftantibus
iodigrtatusyoftium infregitviolctcr, 5c virum
venerabUcmintromifit . Qui ciim introijflet,
& nobift illod corpus nobihffirase Comiciflar
nudum in ftramento reperiflet, voknte quo-
Ham ex farailifc fllud dram ends operirc , Ab-
bas,exempli prouidus, nonfinebat,fcd libera
voce clamabac : O vos omnes, ceraitepom-
pam nobitiiftrax Comitiflx Marie,, vidcteil-
lud delicatifltmum corpus , quanco dedecore
• • t • I * ■ I • _4 • • •
7*7
maadi , frquadtiv «dt AfmqoMt poffitttir
jfto ftatu (aluari, ft quod beati client pauperes*
lugeaces, & txibulationcm patientcs. Qm la*
tenter reccdensapatriaiua venic ConUanrr*
oopolim . Iocius introitu inuenirpaupcrcm
carbonaiium, cui commucaok veftes fua*
bonas profuis prauis. Intramque fecit fcfa-
tuum. De die a puciisfuitigabaiur, ft flagel-
labatur,mulciplkiter dcLufus De uo&e fuper-
fimarium iacens inuigilabar flecui ft oeaxioni,
de die autemredibac ad agonem ft ludlbriun*
puerorum . Ciim autera duofiiij I m per at oris
pndoris obuohiiturj v idee* quid eipro multi- ibi litigarent , minor occidir maiorcm . Quv
plici honore,& gloria mundus exfoluit,ccce, ad vitimum compun&us iuit Romans, cum- '
quam ftulcailti mundus commutations cod
c\ufit.C*»(ipMb.Apum.
EXEMPLTM IT.
Mundanmm ptmfam in quddum Ablate vex
quddam tctltflsslntreptHf.
Vldi Abbatem Crftercicnfis ordinjs, vi-
rum erudua feiensia, arque probatum.
Hi c cum die quadara aguam manibus
fwneret,8c roanutergtonrcoram eo magnates
quidam tx vtraque parte renerer.fafta eft voir
que Papa mifitad Patriarcham fuum^qui mi-
ll c cum «d quendam Eremitam Egyptian).
I[le mi fit eum ad eztremam partem Loiitudi- „
nis Egyptiacxad quendam tanti meiiti,quod
crebras ha be bat dkAiias co»(oiarioncs , &
rcuelatiooes, & fuigulisdiebuspanis cceleftis
mittebatur ei.£ui cum+euelatumeflct de ad*
uentueius prccurritadeqm, ft tuncpaoiseis
duplicatus mittitur . Poft refc&ionem » poft
mutua colloquia»ft poft orationcs , Deo re-
uelante mitt it eum ad mil item fupradt&um*
qui facuum (e fingebai,& docuit cum quid fa-
ce ret , ft quod dictum militcm in tali fimano
huiufmodi dicens Lariat Quare pannus ante uraenim.'Qui venrt Conftantinqpolim later*-
paaaofom?Qupd vr vencxabilis rile Abbas au» ter,& iuxtapnmumfomnura venitaddi&um.
druit , cum timorc & horrore mauutergium. fimartum , 8c turn quern quercbat ridit fur-
dimifit repente . idem lib. c.j.p.6.
Vide erUm tit. Ttere exen*:z. tit. MprMex.7.
**t*C4mierfiofx.iix<).i6.i<).& 30 tit. Dili-
tit tx^ttt. Amicus *x*r. xU. Humility exi*.
& tit.MechtiUis.
MTNDI VANITAS-
H*ndivamtstem &p*rieub$> ($• pauper S U-
g*n tirnm, <$» tribuUt tones pmtient lurry foati-
tmdintfn eogiism mist dines , delicatus, &
tit*f0fus,9mnibm reli&is fdtuumfe fecit ,ad
Hunjitiw tmperstdris iimne iuffu mittitur >
*M*& fitoftitss eiusdecUratur, s&e§quebo~
wific* feptlitur.
Q
Yidam miles dines > delicatus, ft lit*
teratui iocscpit cogitarc, dc yaniutc
gentcm , ftcunrem ad Ecclcfiam fandje So-
j*mx ; -ft vidir duos choros pfallcnuumcumt
prseeedehtes;aperientes Eccleiiam , ft fedem a
ei ad orandum prarparaotes . Cum auccm diu
perfeueraiTet inoratione, ft propc matotinal/
effet > furrcxit , cilm di<5tis chorisegredtens*.
qui firmantes odium ad ccelos afcendune. IU
le autera ad fimarium fuum regreditur, qucia
diclus iuuenis filbfcquitur, ad pedes Gigs pro*,
cidens , qui eredens piimocflcpucros, cla*-
mabat nondum efle diem .^Audiens- antems
quisefTet , ft caufam vitx , ft a quibusmi^
ras eflct , ft qua? viderat , conGihiit ei quid-
ageret, imungensci^ft periuramenrum coo-
ftrixi^cns.necuiquam io vita fuafattumft arm
rcuefarct , manifeftauit bofpiti (uo quirct
fet • Poftca cum multi patrefito mortuo Utt«-
garent pro regno , eo quod 0011 iDOjcnire-
Xizx 1 tuft
?i8 isiegare
tur fill at ciui.de Coafiito ipfiar imper jam re-
gctiuit, 8c obcinutt Faftus autera Impcraror
videns hominem Dei cofpui 3c itagc!iari,&c.
necaudens propter fuum turamentu n figaa
recognitions exhiberc, vberrime* ccia'm inter
cpulas flcbac > vcl ctiam quando (ibi illatas
ioiurias fieri audicbac . Quadani auccm die
ctim audiflec ilium bonum fatuu defun&um> •
profilijt,& ad funus cucurritflens^ 8c pat rem
fuum prodamans , reuelaudo factum fuum.
Inuenta eft aueem qusdaw charca in maou
eius.inquafcriptumerat, quis, & vndeeflet,
Ac quare fie feabieciflet Impcraror auccm ex
ma parte funus portans,cum bonortfice fcpe-
lirifecit, 8c ipfura Dominus multoruin mira*,
culorum gloria decorauic. £* vit* curn/dsm
f*n&i tmUtii. -
N EG ARE CHRIST VM.
»
EXIM PLTM .1.
MtigMnt Chriftum qmidam muenis i poire r#-
fellitur.nic *d luUani Imftrtteritfrects in
gr*ti*m recipitur.
Irfterminabacur impijfjiraus Imperator
.apoftata lulianus per Ejcclefiasdc.monuni
fc ftatuerc fimulacra • Poft has ergo miuas aJ>
vno riro in Bcerca debellatus eft. Is cnim no-
'biliscrat, ciufque ciuitatis curiae prxfidebat*
quera zelus Chrifti -reddidit clariore. Videos
Hamqge filium inimpictate.qqc, tunc vigebat,
fiufiedemerfum. expulitfua domoySe coram '
omnibus abdicauit.qui in vicinae ciuitatis iti-
uere aggrcflus, Imperatori fuarn vol u urate rn,
& abdicationepatris fignificau jtV Ac tile quicf-
cere iuueniimperauit placandutnpromictens
patre Cum^uc vcni/Ict in Boerqa, nobjles 8c
nonoracot conuocauit adprancjium , .inter
quos erat 8c huius pater, qu,€cumfilio in Tup
Irradcre iodic acc,ut^cu Tuc circa rncdias epu*
as di vit ad patrcm: Won miht ridetur iuftji,
vim fa cere voluntatis ,ani mum ad aiiainui-
tare qua; nonvult. Noli itaquceflefilto vio*
lentus fequi tua dogmata refpucnti , neque
,*nim ego tibi rim facio me fequi > licet cogere
.yaldc poflira . Iile caufam diuiaas rcligiouis
Chriftum:
HJentc pctiplateBS: De ifto,ioq«tt,o Impto-,
tor, crronco dicis, & Deo odibili , & rctiuu
prarponcmc mcndaciura?CuiiHctutfus mau-
fuctudinis induens vultum Cefla, inquit, de-
trahcrc Decl i nans ab eo vultum, adolcfcenti
dixit: Ego tui cur am habco., quoniasn parri
tuovt hxc faccrct fuadercoonpofium. Hare
icaque non rxuftra rctuli, fed yoIc'os oftendc-
rc non foium illius mirabilu viri fiduciam,
fed quoniamconccmptaluliaoi apluobusm
pQteftas CuJfKodoAibS.bift.trip C^)>
EXIU.FLVU, II.
&{«r# Chri/lmm nolens <{ui ism m>b'diiw4*
$x$Tcitum cMmtlotmm d*ctrt f oritur.
HOrmiGla. quidam valdc noMii apod
Perfas crat, qui pairem pracfectum ha-
buerat^Huncflumilc4L agnouiiTec .cJIcChn-
ftianum,dcduci fecit, & impcrauit, rtGiluu-
rem negaret Qeum Ac iile; Ncciuflum.m-
quit, jicc v tile pcaccipU Iterator. Nami
(ammo fupplicio dignus .eft » qui tuifccftn
contempferit, Imperator xnultiplicibasior-
mentis fubdc.ndus eft.qui cunftorum acgiiK*
rjt Creatorcm. At.Ixnpcrator cum dcbuiffa
mirari prudeotiam fortiQimum dioitijs & 4i-
gujtaccAudauic Atbleram, iuiE^quc uuuius
traheret camelorum ejxcrcitus. Cuoaqueplo-
rimi tranfifleoc dies, refpiciens dcCupcnoa-
bus Imperator , vidit ilium eminentilEroura
▼irum (olis radijs .infiammacum , 8c pulocris
fqualore complecum ». pacri^que r.obtliutis
memor eum ad fc iufltc adduci,& Iaaeisfdn#
busopcriri. Deindcputans quia cam prxct-
denti afBjclione, quam.:«ius-miicAmQncmdl-
Iirctur:VeI nunc.inqutc.illa obftinatioucciu-
tus ncga fijiumfabri . Aullc^clo Dcicoa-
plctus dirupit veftcm, & iaftauit, diccos ; &
propter hoc putas me.apiepatc reccdctc.babc
banc cum impietatequam,poi&dcS:Bauceiat
fortitudinem concempla>us. nudum earn iGio
proiccit.injperio./^<»^i ip hifiKTripcMf^-
Vale etUmtit. Miferietrdis Deivc & «'^*"
xwU ix.jtit. Msri* #.v. j. 6* tit. Cm* ft*
virtus ex*f. , .•
: -NECLI-
Ncgl
NXGLIGENTIA.
ExEMYLTM I;
Nifligtns r*p*gn*ter fuatum ttntmmnum
orstiont f*n&t finis iuusri win fetnit ,$*i*
ipfifoipfmm iuutnnegUxit*
MOJeftiam fuftinebat quidam frater I fyt<
ritn fornicationis. Abijc autem ad qucn-
dam probauffimuaK ftniorem, feprecabatur
ft • *m * t • » ^ I • • % • ■ * ft*
igcnria: 7*9
vigilijs multis.cum gemira deprccans,vt mi*
fericordlamfuam , 8c adiutorium'grati* fua?
prxbeat tibi Dominus Icfus.vt poflis refiftere
malis cogitarionibus. Ermedici quicorpori-
bushominum raedicati.e'taconflciunt, ficad-
hibent, quauis omnia cum fummadiligcntia'
faciant,veruntameo (iillequi infirmaturnon •
ie abftineat a noxijs cibis ,yel dcalijs,qua: fo-
kntlxHcrcinfirmantcs nil proficictci cura, &
diligcntia ac follilcinidomedicorum. Simile
eciam &* in anitti? Unguoiibus eueuirec.Licec '
cum omni intention*, & ex coco corde fandi
cum diccne* Pone tibi foJicitodincm beAtifli- patres, quifunc medici (pirituales , exorene
me Pater, 8c ora pto me, quiagrauiter lmpu*
gnat mc paffio fornicationU'Hatc ciim audit
ict fenior orabac interne die ac node pro co;
deprecans Domini mifericordiam.Iterum au-
tem rcnicbat idem frater, ftcrogabat feniore,
Tt magis intentids pro eo rogaret . Similiter
autem cum omni follicitudine beatus fenior,
H ora bat intentiiis pro eo:frequcnter autem Ye-
men tcm ad (c monachum videns (enior,& dc-
precantemle ▼ coram, valdc contrtftatus ad-
mirabatOr, quianon exaudiret Dominus ora*
tioncmcius.Orauit autem Dominum Siccus;
Dominercucla mihivnde in hoc fratr cope
ratio iftadiaboli, quia deprecatus fum tc , 8c
requiem nccdum inuenit.Eadem autem node
rcoclauitei Dcus, quia circa /Hum monacal
crat negligentiae 8c ignauicjrefolutio.ltaaute'
oftenfura eft (ando ieniori : Vidit fedentem
ilium monachum, 8c fpiritus fornicationis in.
dratrfis roolieramformis ante ilium ludetcs,
jpfiunque cum eis deledart.Videbat autem 8c
Angelum Domini aftantcm , & indignancem
grauitcr contra eundem frat rem, quia non fur*
gcbat , nee proftcrnebat fe in orationibus ad
Deura , fed magis dclcdabatur in cogitation in capicuto cum beato Hugone fracrum ncgli-
oibus fuis .H*c autem oftenfa funt (ando fe' gentias pieratis gladio eorrigente, afpex it Do*
nioriperreiififlationem.Cognouit autem quia minum Iefum pfxfcntem pra*didoquc patrj
culpa, fcnegligentia illiirs monachi erat , vt ' affidentem/eiquedefinguhV'quidagcretfug* *
non cxaudirmcur oiationrs eius . Ecnunc re- gerentem . Hugo in S. Hugcfois Abb. Cluni.
u er ten tefr aire dixie ei fenior ; quia culpa tHa mttis spud Baro torn. H. *nno 1055. ai . Vide
eft frater; qui condclcdacis togicatfonibus * ttitmrit. Doceree. i.tit. indicium £*r*.3.£f>
malis.Ijnpoifibile eft enim difcedcre a te fpi- tittCodfilium t a.
ritum fornicationis im mtondae,alijs orantibus,-
&Deum pro te deprccantibus , nifi 8c tuipfe
laboicmwiUBaainicianijs^&oiatiQnibiM Jc- N^oltiK-
mifcricordiam Gbrifti Domini Saluatoris no*
ftri pro eis, qui orationibus eorum Cc poftulat
adiuuari,nifi,3c ipfi cum omni jntetione men*
tis, tarn in orationibus , quam in omni opere
fpiricuali,qUar Deo placiufuntfecerint, non
eis proficient negligentibus 8c refolutis, 8c dc
falute anirna; minimecogitantibus orationes
fandorum ' Hare audi ens frater compundus '
eft corde V & cum omni follicitudine fccun*-
dum omnem dodrinam fenioris ftatim cum
ieiunijs,& orationibus, & vigilijs (emetipfum
afflixit, 8c meruit mifericordiam Domini, 8c :
recc(Ht ab eo fpiritus immundae paffionis*
J?* lib fent. Pttrutn f .it.
*
EZIMPIYU It*
tSegligtntiat frmtrum corriginti S. Hugont
4 ff*re v 1 fur t ft Chrifttu.
Ildcbrandns Roman a: Ecclefii Archr^
diaconus ; Apoftolicae Sedis Pontifef
mox fufiirus ; Galliarum legatibne fufcepta
Qiuniacum yenerat. Hie qiiadam vice fedens
7*a
NOMEN 1ESV,
CziMHYU I.
/
tJomen lefn cordi beat't lg**tij infer if turn
Nomen left.
illam virtutc*, quam de tc popotastuo nonri-
ni dicatus pr static fc-pwedkai credam tibi 3c
in nomine tuo baptizabor . lauocaot emm
Dcos meos, fed (vrexgetior) elongarifumab
aurilio meo:vndc credo iilos uoliius potcfta-
lis cue pfc^ditos^qui (ibi obedieribus nonfuc-
curruuu Tc nunc inuocp & tibi credere did-
derb.tacuru re ejsuat ah aduexfatiivmas. Cum
LEgitur in vita S.Ignatij, quod interim- autcrp h*c dicerct, Alcmanni tcrga vcrrcntcj
oiadbi tempore paflionis fiuc iilata tor- ^m fogafl>labicmpartt«*.Cum^ft^efoum
menu nunc]uam abinuocacione nommis led
Chrifti ceflabat . Qucn\ turn cortor.es rcqui
rercnt. cur hoc nomtn to tic m rcjjlicarct, ref-
ponditiHoc nomen cordi meoimenptumba-
beo, & ijt 6 ab eius inuocatione ctffarc uou
▼aJco . Foftquam a Iconibus fuffocatus.eA.
Hon tamen diJaccratus > tort ores, vole tues cu.-
ri oil lis quq Guiftus di crat e^pcrixi: cor eius
acorporc ipfiuseuclliint , & illud fctndentes
per medium, to turn cor eius infcriptum hoc
nomine lefus Chriftus , littcris aurcis inuc-
niunt. Vndc ex hoc miraculo pluiimi vedi-
dcrurii Vsnftnt.iib.io. t 77.
ExiMPLVM II.
tifu Chrifti inucctto mmint Clodonens Irsm-
comm Rexfuftrtt Alem*nn*$> &iffi tmm
unuertttur.
T> Egina ClotHdis fxmina Chriftiana, Clo-
* douci Francorum Regis coniux non ccf-
fabat prardicarc , vt Deum vcrum cognofce-
*et , & idota negjigeret : ncc nullo modo ad
hi c credenda commoucri potciat*donec tan-
dem beilum contra Alemannos cpmmouere-
tnr.in quo compulfui eft ei neceflitate.quod
griut voluntacenegauerat. Factum ctrautcra
vt confligente vtroquc exercitu vehementer
czderentur, arque eaercitut Clodotfci valde
ad interne cjorjcm rue recce pit • Quod illc vi*
flens, cleuaiisin cculum ocuIU , compunclus
cprde.commptgs in lachryrnis; ait left Chri*
ffc, quern Clotildis prardicatfiJiumDciviui*
qui dare auxilium laborantibutiYi&oriamque
iq te (pcrantibus tribuere diceris tu; opis glo.
riamdeuotus etlagito 5 vt li mini vi&oriam
ftjpjd hoshoftet indulfcris, & cspertusfuero
cernercttt iiucicmptum , Clodoutt (editions
bufciubduijt, dicewes : MeampW , quart*
mut, pet- at populu* t jais*cui fumus Ai ille
prohibit© belloi cojnKa&eqj* populo , cum
pace regretful nairauittlUginar, qualirer per
inuQ< ationcm nonuitu ChhfiiTidoxiamoK>
rucritobtincK. Gr*g* Tut*. 4e^«/h»fr«a»t-
r.50. ft«r*t'a»fc6 *»*+Dem.4}9>
£JU»ML'PLTM HL
Chrift* n$m*» Authwlnnfium frriimtf*
fttmt **s±t0wr* tmm Uknt.
Nnoa Cbrifto nato 1 5Jti>»quiieroBW»
mergtura priorc tcrr^moroADQ*^
no,rurfus graoiohbut unfMilfibuftca^cm^'
us agitata, direadmodoconciiricapitXoflj
igitureode modocxuttarc6cutcretor,i«ct»
timemona prxreritorum malotom pnmos
confternatt ad vnicum tUud,qnodtantonniff*
perefle lcntiunttdiuifiumconriigiiitttptttDa#
nium. (^idautem«i((lcmncxeditaspictaQS
magiftrg (uafcrit, fichibct Nicephoros dehtf
brcuiter agens : vnufquiTque cioimn '^iitl
nomen pro foribasinUribcnt eojnodotcira
motumdifpulicv cum Deu* jehriWp«a^im
homkii orAcpIo haac verba ibnbusinfcriW
pTmccpxffct.GhriJhur»t*fi*mJ1+*, ^^
c.6t NmMl 7>cv.B*raJfi.T. *»**l J*^lx*
A
E.11J&PL
LV*
Vm&b*cm imipifiimmUffm , *****
mom***- ItfuifJktfncukMb"*****
p Ver^uidam-Bthmoitiii >ampufima» p >
* CipajaiQ<td»> Amaaadiig«a«i. ■fP*
ba'rur
Obedientia.
baturLufitanuspuernm confplcatus,cum ah>
teropem fcrre non poflet , admoncrc capit,
tt nomcn Icfn inuocarct , fecit: & in nomine
left ab vndis ingentibus emerfit : quod fen-
&um nomenira illius animo inhaeiir, -com
fciar tint virtute tantum fepericulumeuaftf-
fc.vtnifi Iefuscum vocarcttrr nunquam ref.
pondere relict, & pia riufdem Iefu dementia,
baptifmatis paulo poft aqua perfufuseft. Ex
litteris imdicis anno 1 5 6*0. Vidi etiam tit* Lufiu
exemp. y.& titu.falmtiio AngiUtA ex? 7. ($•
fm*tn$ exemplmm. .
Wl
EximhYm II
Obiditntisfuaqnanttm fro fecit Pamftee
Simplex*
FVir quidam inter difcipulos Antonij*
Pauius nomine , cognomccuo Simplex.
Hie initium conucrfationis fue. huiufmodi
habuit. Cum vxorcm Tub oculis (uis cum ad-
oltcro eubantcm ridiflccnuHi quicaAiam di-
cens, cgrcflus eft domum, & maeftina animt
ta&us, in ercmum femetipfum dedit, vbi
com anxiusobernu£t>admonafcriumperue-
nit Antoaijjibiqac ex amceniraee Ioci,& op-
portunitate coniilium capit . Cumquc add-
ict Anronium, rt iter ab eo falarii inquircret,
Ofodimt squs prtcepte Stbini Eplfcopl tqtti illcimuens hominem fimplicis naturae efle,
fcript* feheduls m*nm notsrijioquam mirs- refpond je. eum poffe faluari , fi his quae a fe
OBEDIENTIA.
EXIMPLTM I,
c*U*t ttpefcmit,n* ttrrsm EccUfi* Uderit.
IN Placentina ciaitate Sabinum nomine
fuiflc aflerunt mirae virtutis Epi&opum.
Oiicdmdic quadam fa us diaconus nun*
*ciaflet, quod curfns fui Padus alucum eeref-
fus Ecdcfie. agros occupaflct,tota^ illicloca
nutriendis feminibusprofuturaaquaeiufdem
fluminis teneret , vencrabilis vine Sabinus
Epi&opes refpondit, dicens: Vade, & die d:
rnandauit ti bi Epifcopus, vt tecompefcas, &
dicerentar obediret , tunc- ille omnia qua?«
cumquc fibi praedperer (efa&urum efle ref-
pondit. Vt ergo promifllonem eius p rob are t
Antonius, ante fores cellae ftatim dixit: Hic*t
inquir, exfpeda meorans , donee egrediar.
Er ingreffus Antonius manfit intrinfecus per
totam diem , 8c per totam noctetn. Per fene-
ftram tamen ex occulta frequentius refpi-
ciens, videbat eum indefinenrer orantem, 6c
nufqoam penitus moueri , fed flare in aeftn
dici,& rorc noc*ris)& ita efle mandati memd-
ad proprium alueum redcas Quod diaconus rem, vt ncparum quidem loco moueretur
ciusaudiens de(pexit,& derifit.Tunc ?ir Do-
mini accerfito notario dictauit, dicens: Sabi-
nus Domini noftri Iefu Chrifti feruus com-
monitorium Pado. Praecipiotibi in nomine
Domini noftri Iefu Chrifti, vtde alueotuoin
locis iftisYlterius non exeas, nee terras Eccle-
fic; Igdere prcfumas. Atque eidem notario fub-
iuxie,dice's.'Tade,hoc fcribe, 8c in aqu&eiufd£
fluminis proijee. Quo fa&o (an Ai viri praece-
ptom fufcipiens , ftarim fc & terris Ecclefisc
fluminis aqua compefcuit , atque ad pTopriii
xiuum rcnerfa , exire Vlterius in loca eadem
non pracfumpfit . Qua in re Petre quid aliud
quam inobedientianu horoinum duriria con-
fundftur , quando in virtu te Iefu el em en turn
ircacionale (andi viri ptasccptis obediuit.
Greprius Disl§£.lib.i.cs. io.
Egreflus die poftera Antonius .inftruere ernn,
8c docere defingulisceepit, quomodo operc
manuum folitudinem folarerar, 8c digitis
quidem corporis opus carnale , cogitations
Ycro mentis , dranimi intcntione operaretur
quae Dei-funt. Cibum quoque invefperaeum
uimereprc.cepit,fed obferuare de vnquam
vfquc ad faturitatem Yeniret, fttpraecipueia
potu, confirmans non minus per aquas abun •
dantiam phantafias animae fieri , quam pet
vinum calorem corporis increfcere . Et vbi
pleneeum qualiterin 6rigulisagcre deberet
inftruxit , in vicino ci, hoc eft , in tribus i fe
miliiaribus eel I u lam conftkuic , ibique eum
exercere quae didicerat iubct • lpfum ta-
meu frequentids yifirans grarulabatur, dc-
f rehendens eum in his quae fibi tradita fue-
Yjryy rant,
72a Obedientit.
rant, tota inteotione 6c foilicrakhne per- cjat ctiam que ratio ^ctt&tiottpofctm,
mancntem . Ex vitis Fatrum in v$ts ptuti
fimplith*
in quibus eius animus cxga obedicnuam pro*
baretur . Haurirc namquc aqiiam aliqtuado
cam iofltr ex pateo v & m tciram tota Ac ef.
fandere, 1c conceitas fportellas refolacie, ac
, denuo csxerc » & veiUmcruum fuere, aqoe
?**/*» Sippltx tttrimt wtdU bqmsni pnf*r icerumntrfiis icfoluccc fcioplunbustomf.
ExiM?tvu HI.
frtctftum Amtmtij.
QVadan* autemdie com
Aura Antonium. fratres magni quidam,
& perfcdi tui accidie ctiam Paulum
adeflc paritcr cum eis . Et cum fermo de
Drofundis; rebus & nijflicis haberetur, cum-
que de propheti* . & Saluatore plurimairar
ttarencur, Paulua ex Gmpljcitatc aninu ia-
tcrrogat>fi Cbriftus. priut fuerit,an propnerat?
Beatus wo Antoniua cum , pro eo quod
tarn ab&rdc. intcrrogauerat , quafi erubuif- que abneget femctipfum Cfai , & reouocict
(ct, blandQ motu,Yterga flmpliciorea (ble- jroprijs voluntatibus , quia fc ipfc Satator
bat, ftlere, atquc abirc cum iubct . lilc , quia
omnc quodcumque ab codi&umfitiflet ua-
quam praeceptum Dei fexaajrc inftituerac,
abfccdqns ad ceilam fuam , tanquam manda-
toaccepto fflenriitmgerere inftituit, nee om-
excrcitijs abeo memoratit imbooucft,
Tt in aullo prorfoj, ctiam coram qu» coota
ratioocm imperari udebantur,dttcctetcoQ-
cradicere, i tapes haec omnia inrormatm, bit.
ui ad perredioncm yenit . £i catus excmplo
docebat beatus Antoniut, quod £ quit relit
yclociter ad perfc&toaem venire, non iLbi
ipfi fierce magiftcr oec ptoprijs voivnutibii
obedircc , ctiam £ rc&um v deamr cfe qod
vdit •• fed (ccuadom jnandatum Saloatons
obferuandum cfTe , vc ante omnia TudquiP
dixit : Ego vent non vt faciam voluotaicm
tneam,fcdeius qui mific me«£t iciqttc?olw»
cat CbtifU oon ccac conxraria Yolunarij*
tris , fed ne qui vcoerat obedicouamdoent,
oon inuenrxetai obedient , fipropriamfacc-
nicaayquid Loqui, quod cthn com periflct ret voluntatem . Quanto ergo magp **'&
Antoniua, mixaxi ccepit. vndcbarciUiobfer
uantiaplacuiflct . quam aft fcicbat non tffk
mandatuni. Cnm^ueiu/fiflet cum loqui, 4c
cur filucritindicarc, dixieei Paulut.* Tu patei
dixifti mihivtirexo* 6t fflercm. £|obftupe*
iaftu5 Anfoniua » ita ab co fcrmoncm quem
ille negligenterpiotulerac. obieruarum Om-
:t> inquit » not i^e cQndcmnac • Cam cnim
dicabimacobcdtcntes^ fiLproprUsnpohcii*
mus voluntarcf. Deniquc fupradi&usPiitioi
CxempLo nobis eft » qui obcdSenti; k (unfit
citatw memo intautum fpiritnaJiumgrati*
rum cnlmcn afcendic , vemulto pJua&po.
tcntiora per ipfiim Dominua, qaimpcr/ia-
Aum Antonmmfaccret Etquoniam pro if-
fluenria gratiarum maltitudinet ad cum a
omnibus terr« parcibut confluebuit, Ttcora-
noa de ccelo Dominom nobis non andia*
mat loqoentem ,y *b ifto qaali&amqae fie ^cnturabco, verens beatus. Anxooio$,ntnv
fcrmo,qoi c* ore noftro cccidcqt, obfertjanur. leftia muiciuidinia fatigaretur iigorerioitffl
Ibidtm* cremum,quoa£cedifocil&abaliqooiionp*
tct.manere cum fecit, Trvcnicntesnjfliip&
fiifcipecer Autoniut « Si quos vero iplcooa
potuifTcc curare , bos ad Pa^iluni tanquan^
proJutiorcm faniutum gratiam habcotca
mhtebat,* abilk) curabantux., "
ExjftflYM IV.
+Xitm QHddsm irtMtionmbiU* ai prwptum
ttntHtin mirtCMliS'faUndii msgno Ahm-
aya *§fit$v.
M
Vfaa Beatus Aniooios doccrc cum dV
obedkntia Yolcnt % pr^cipexeci (blitgs
Ixu
Extitttvit ▼.
MMgms T**U Simflkk fiduti*
TAntam autem fimplicitaris eius fiiiffe
apud Deum fiduciam tradunr, ?t quo**
dam tempore cum quidam rabtem
patiens in modom caais laniarct omnem,
2aiaufusfuifictad feaccedere, ftproduclus
u'flccadcttm , infiftebat orationi, vtdxmo-
oem , qni cum trgebat , fagarct: ft cmn
niota fieret , nee celet feaueretur eJFeltus,
quafi iofantum more inaignatus > dixiflc
terror ad Dominum : Verc non manduca-
bohodie , fi enm non curaueris . Et conti-
nue cjuafi deliciofo Domino fatisradnm eft
a Deo , Ac ftatini curatus eft rabidus, ibi-
dim.
Exeupliu . VI*
\ f
a
Simaokntidfas rtfifttm fr**ir d*dxnstvnA
m&* fit**** ccrcmu premirnit imcacb.
Obediently 7*5
Poft hoc tarn atdta noAetranfa&seuigiU-
nit&nex, ft inoeoit earn afliftentem fibi , ft
dixit ci : Vfque modo oondifceffifti t Ec ille
refpondit: Non*. quia oon dtmi&ras me, Pa*
tcr, Etfenex dixit : Et quare me nooexcita-
fti/Et refpondit : Non praefumpfi puifare, ne
tecontribularem* SurgentCs autem cceperuut
facerc macutinas : ft poft maturinarum finem
dimifufenex difcipufum . Qui clim federet
fobs fadus eft in exceffu menus, ft ecce aui-
dam often debac ei locum gloxiofum,ft fedem
in eo > ft fuper fedem feptem coronas* Inter*
rogabat aucem ilium, qui ei hoc oftendebat.
dfcens; Cuius/unt h*c? Etillcdicebat.-Difci*
puli etu\ft locum quidem, ft fedem pro con-
ueriatione fiia donauit ei Deus , has antem
feptem coronas node ifta prpmeruit • H*c
audiens fenex miratuscft, 5c tremcfa&us,
yocauit difcipulum.ft dixit eh Die mihi.quid
fccifti noc"tc ifta t At ille:Ignofce mihi pater,
quia nihil feci . Senex autem cxiftimans, quia
humiliandofe non confiteretur, dixft ei.'C re-
de , non quiefco , nifi dixeris mihi quid re-
cifti • vcl quid cogitafti node hac . Fratet
Autem nihil fibi confeius quid cgiflct , non
inueniebatquiddicerct . Dxcebat autem feni:
SEner quidam erat in Thebaide fedens lulIwwt„.„ :
in fpclunca , ft habuit quendam .difci- ignofce mini pater , quia nihil feci > nifi
polum probatum • Confuetudo autem erat,« taotumhoc, quod compulfus motn cogita-
n fenex refpere doceret difcipulnm, & com
moneret cum quae eflent animx prorutura.
Poftadmonirionemfaciebant orationem , ft
dimittebat cum dormire. Contigit autem
taicos quofdam religiofos (ctentes mnlram
abn^nemiam fenis, venire ad cum, ft cum
confolatusfuificteot. difceuerunt. Etpoft-
quam difccflcrunt, (edit iterum Cam vtCfC*
re poft mtflas , fecund um confuetudincmad-
monens ilium fratrem, ft inftruens enm, ft
tionum meanim,vtdifcederem » ft dormi'
rem, iepttes. fed quia a re dimiflus (ecundum
confuctudinem nonfueram , non receffi.
Audiens autem hoc fcnex ftatim intcljexir,
quia quoties quis refiftic cogitationi fuar,
toties coronacur i Deo . Et frarri quidem
huic nihil horura dixit cau(a vtilitatis fuae,
fed ali js narraui t hoc fpiritualibus fratribus ,tC
difcamus quia ft pro paruis cogitationibus
nobis Deus coronas rribuit Bonum eft ergo,
cdmloqueretur,^rauatuscftfomno. Fratcr Ttcxtorqueat ftbiipfi homo inomnirepro
aucem (uftinebat donee exciuretur fenex, ft pter Deum. Etenim fcriptumeft : Regnunt
raceretei,(ccundum confuctudinem »oratio« ccelorutavim patitur,ft violenti diripiunt
nem. Com ergo non euigilante ftne din Wc- j j|ad Ey /^# p^. f strum Ub. de}*ii<*t4jfr
KC}difcipulu9 illius compulfus eft cogitatio- f^titHi^num^' ** * '
num-fuarum* moleftia , vt rcccderct, ft dor-
miret : Qui extorquens fibi , rcftitit cocita.
tioni, ft relcdit * Iterum autem compellcba-
curfomno , ft nonaWjt. Similiter factum eft
vfquefepties > ft rcftitit ftmper animofiio.
Yyyy*
Exim*
w
EnuriTH VII.
Gbidie*tijpmns Marcus vocatus hfin$yihch**-
tarn Utter am, 0 tnctmfletMmjcltqmtyVndi
<jr»4 Dt9%& bomimbm dilefiusefi.
Dlccbant dc Abbate. Syluano, quod ba-
bucrit ia Scythi difcipulum nomine
Marcum, 8c hie fucrit magna: obedientix,
quique cciam fctiptoi armquaiiuscrat. Dili-
!pbat autem eum fettex propter obedicntiaixx
uam. Habebat autem & alio* vndecira dtfei-
pulos j qui contriftabamuf co quod diligcrcc •
eunv plus il lis. Quod cum audiiTent viciui,
quia pJ us cumcartcris difcipulisfuis dLtigeret*
mo left 4 tulcrunt . Via auccm die venerunt ad
cum : quosaflumcus Tecum Abbas Syluanus,
cgrciTus eft dc cella fua., & cocpit di£cipulo~
xum fooru ccllas pulfarc, ditetfs: Prater, opus
tc habecb Et vous ex cis non eft fecutus. Ve-
nit autem ad cellam Marc^fic pulfauit , di-
i;ens; Marce. I lie aueera cum audiflct voceai
fcnis^flatirEtexiuitforas, & mifit eu ad quod-
dam mo uafterium Abbas autem Syluamis di-
xit fenibus , vbi Cunt c$terifratres< & ingrcf-
fiucelUm Marci inu^enjtquarcroioocm.quem
cademVpxa inchoaucut, in quolitteram O •
faciebat, fie audita vocc&nis noafixit, nee
gyrauit caJamum vLtra Yt implcrct > & coa-
cludecet littefgm* quam in raaou habebat . Et
dixeruot(cnes*Vcxeabba*{quem tu diligis, 6c
nosdiligimus., quoniam Deus diiigU. eum.
Ibitkmiib M obtditnti* num.z.
Obcdkntia.
'• filios habere. Vidcm autem abbas eamtri.
ftem,dixit ci; Qutd habct quod trims tt! Et
oarrauic ei quia tres filios babcretinciuiwc,
& quiavellet eos ad monaftcrium adducerc.
Praecepit autem abbas vtadduccrcteos. Qm
cam permit ad ciuitatem , inucnit doosci
cisiara effe defuufios, ynum vcrofolummo-
doremanfifle . Quern aframcftsyxuitadmo*
nafteriurn; , & requircna abbatcm, no&eua
inuenk iilic . Interrogauit autem fruits tU
eflct abbas. Etijli diierunradpiftnnuinpcf
Hffisllle rerotollens filium ,qucm adduce*
rat,abi|tin piftrinum. Et? ideas eum abbas
vtnientcm {arurauit^ tenensinfantcm <juca
adduxerat amplexatoscfteum, fcofcolal*-
tux, dtxitque patricius: Amaseumi Etiilt
refpoadit: Etiam-Etrurfus dixit ci.-Qmnino
diligiseum! Itcfp<>*ditfEuam Haxcumas.
diflet abbas, dj lit ei:Tolk ergo G anus cam,
& mitte in furnum, fie mddo dum ardetfur-
nusJ£ttencns cuna-pater &us,iaclauiteomin
furnum ardentem.Statim autem furBU*&ftcf
eft ficut ros . Ex quarcacquiGuicgionamui
tempore tllo , queraadmooum Abrabaflfr-
triarchy* Ub.Do#.BmirMb*di Hofr»S>
Sxiuium IX.
GUO$*t**fr*tr*m *Mhu FMrnhftp***
aim* msgHJuleemmendMit*
V Entrant aliquando fratres qoamw *
Scythi ad abbatem^ambo,veffitipelb-
A
cas rumcis , at iodtcamr ? mi(yifooc
ooium vicmeem aJtcriu^ non prarfciffw>*c
quo loquebarur. Vdos uanfiQjci outlaw*1
mult«m,alterverd nihil poftdcb»,ie^«M-
tern habobat plurimamcbariwtcm Dc quarto
autem dicebane , quia xrii- anno* habere! io
obedknera pei manens feniorom . Rcifoodit
aatem e» abbas Pambo : Dico Vobti , ^
ttcrquidam fcculaxis Tit^,habei>st«t iftius virtus mawr eft quam caBteroi«m»^*
filios* ronunciauit fcculo , 8c venit ad niara vuutquifbuc veffrum. nnutcm > qv^
EiiHnvu VI 1L
Qhediensfrster dikBum filium fuamadpw
ciptnm fuferforis Jut in furnum ardwttm
froiefitJtdpHirum ilUfum recepit.
^monaftcriumjtelinquens filios fuos in ciuita
\£. £t%ct|m feci (let tres.annosiomonafterio>
^q^pexunt^i coghationesfux filios ad memo-
xjamirequcnter adducerc , 8c contriftabatur
grq cij vajdc . Ncquc cairn dixcrat abbati fe
poflide^, Yolnntate propria retiauit . Hie an*
temvoluntatem fiiam abijcicns,al2C0ZK vo-
luntatis ferunm fecit* Tales cnim vin c™&
fores funt, £ vfquc affnem ira pctmwfewi.
lkiJm.mm*9,
Exw
Zx 1 M f I ▼ M 3C«
OMitns lo**nes Mridmm lignum, *q**m Ion-
X*A* sd firms, per trts (ontinms/mnosirrigm-
mitt dome gr**di mir*cul» virerit r &obe~
. ditntUfrH&umffduttrttr
NArraueruntdc abfiate Ioanne brew's fta-
turae , quia perrexic ad quendam fenem
Thebxumgencre, commorancem in Scythi,
uifedebatin ererao. Tolleusautcmaliquan
Obedientfo- 7*/
nis humoribos radtcatam, tftqae-rn tfmiquan*
arborem reuinifcens , diffiifis rami 5 amoeni-
tatom oculis;, atquc vmbraculom in asftu fer-
ucnti fubter refidentibus cxhibctct . Quod
Erasecptum venetatione folita, nulla impoBl-
tlkatis confideracione, fufcipiens adolefccs*
itaquotidianisdiebus espleuit, vt aquam pee
duo fcri railliariaindefincnter apportans,nuW
latcnus lignum rigare ceflaret : atquc per to>
sum auni fparium , non~infifmitas corporis,
son feftiuitatjf folcmnicas,non o ecu patio ne-
ceflitatis vllius, qua: ilium ctiam honcfte4 ex-
o abba* cms lignum fie cum plantauic,& di» enfarem ab cxccutionc mandati vnon denrque'
3
xic ci.* Per fingul os dies mined adp'cdeeius
lagenam aqua? , donee frudfcum faciac . Erat
aucem longc ab cis-aqua , kavt afero perger
ret , & mane vcuirec . Poll tres aucem annos
virui t lignum illud , & fru&um fecit. Sumcns
aucem ex fru&u ciusfencx, attulitadEccle-
£amt $c dixit fratribus : Accjpite& maudu-
catc frudum obediential • Ibidem hi .
EXSILPLYM XI.
OMi$ntiJfimm loawxr etiam imptjfibitsm
pttrit iujfaeimplere cmatur.
I) Eatu»Ioanncs ab adolefcentia fuavfipie
*-^ad pctfeclam, virilcmquc aetaccm feniori
fuo deferuiens , donee in huius vies conuer-
fationc durauit , tanra,humilitateinhxficeius
obfequijs, vt ipfi quoquc feni ftuporem fum-
mum obedicntia eius iucuteret. Cuius banc
vircucem vtrum de vera fide ac profunda cor*
disintention%defcenderec, an hernia, & quo-
da mmodo coa&itia praeberetur, vblens mani-
feftiuscxplorcux, quasi pluraei eriaaJ fupcr-
flua, minnfque. ncccflaria , vcl impoffibilia-
&cquemius iuiuDgcbat>cx quibus aliqua pa-
nam, per qua? mauifeftari poflitfeire volenti •
bus, vcl mentis eiu«» vcl fubicclionis integrv
tas . Sumpiit namquc de Ugnarior fuo virgul-
'tnm fenexs quod* olinji cxcifiim vfibus Toci
fuerar praeparatum?idumquje co&ionis max*
datoccafio* non modoandum, fen1 prope pu>
tridum iacebat temporis vetuftatc . Cumque
hoc fixiffee coram ipfQinterram,prcccpitad-
«cda^aquatbis rigari quotidic,vticiIicet diur*
hyemis afperitas kiccrficiens ab oMeruanti*
praecepti huius potuit imped ire. Cumcji banc
feduJitatcm eiustacitus lenex laccntcr dicbus-
fingulis expiorarce , vidcretque eum fimplict
cordis afFedo mandacum fuum velutdraini-
tnsemiflum, fine vlla jperrarbacione vultus-
ve'l rationis difcuffione ieruare j finceram hu-
militacis eius obediential comprobans, pav
riter etiam mifcrans tarn longum laborem>
quern per tocum amii fpacium midio deootio-
nisimpenderat, ad aridum vitgultum acce-
dent: O, inqufr,Ioannes,miutne radices hare' v
arbor» an non : Cumcjaeilfe fenefcire dixtP
fet , fenex velut inquirens rei vcritatem, ft
tanquam remans vtrura furs radicibus iam»
vterctur.cuuHic coram ipfo Icai coramorione
virgultumtficcjue proijcitnrilkidjpraecepit vf
deinceps rigare definerer Aliqtribus ^dificaxi'
cupiencibus beati Ioannis obediential exem*
plo,vocans cum femor: Curre*, inquit, loan*
nes, fatum illud aduolqe quantocytis^. Qui'
confeflim (aium illud immane, quod mulwe-
hominum turbar moucrc non pofleutjappUci^
ta nunc ceruicc, nunc toto peclore, tot© nifu'
atquc conatu peruolucrc contendebar , vt fa«r
dore omnium membrorfi ruorumnon*(bHai>
infunderct veftimentum , ftd etiam ipfum &--
sum fuis ceruicibus.hnmedareplb bocqtto^;
que parum metiens impoffibilitatem prarcepti-
velfadi pro reuerentia feniorir, fit obftquij)»
fimplicitatt finceta , qua crcdebaty fenem tbtai
fide nihil poffe in caflum ac One r*rionc*pr«rci*'
yw.C*JJ*a*us de inftimtsrtrikncUntinmUb.'
4**p*i+& 26.
Ex BMP
L T M XII.
726 ObcdicmkJ
tenderer, Cdftbafqaam eat fnmeitr ♦ Rfene
adeutum PnorulcdorlcAioDC&qiuuinrcf
autem in fapforeuerfiisobuH]purt\«£ligett.
ti* quo fu$ reatum non (ine magoo utnorc ac
pauore rccognouit , quid tamcn ageret, occ
jtcijcerc cas, nccfiimcre inn licebat. mmiram
NOo tac ebi mus eciam nobis cognicum ▼rrobrque periculo prcuaricaaanis occur-
fratrem , feciiadam huiu* fcctili ordi- rente. Itaque clauGi manu tenet >cog»uw base
ncgligeocias eulpam non oifipcr couhflionis
& pocoitcnuxrcmcdium abokii poffc Divfci
rcrogratijs, fignoconfdBonisfado Piioroi
in partem trahit , ft cadcus infacicm veoiun
petit t cunvmulta cordis fimpliciutcoegli*
gentiaTuimanifeftant Priorc autcm cuipaa
eius.ttxutdignum erat,corripicnte,& <pldc
— ^w.k-^vw ,wu,«Mu ,vwM.*t~H.*UM rnicis fcciflciinquircntc ^*Eccc(inquit)Do-
onerans diltrahendas per plateas cirenmfer- Inine , hie in manu racafunt. Comquc Prior
ret,adiecla conditionc.qua djucius in hoc or* prtcipcrctjVteas oftenderet , ille exerrobra*
ficio retineretur, ?t£ forte cas ynus coemerc chio manum aperuit, flrecce inyolaipfins,
yoIuiflet,DOD credere t, fed fingillarim cas que,- pro micis inuc'te; funt prcriofiffim^margnit;.
renribus reuundaret.Qupd ille tota dcuotio- Sed quid puramus quare omnipotei Dcuid
lie compleuit,& omui confufionis verccudia, ~' ---r- — —-——>«*• *■> £<-« • -;,uk-fmmi.
pro nomine ac defiderio Chnfti calcara,ipor*
sas humeri* Has imponens, pretio flatuto di-
ftra&ir , ac pecuniam ad monaftcrium repor-
rauir* nequaquam perterritus tam vilis & in*
lucti officii nouttate , nee confiderans indi-
gnitacem rei nataltumquc fplcndorem.ac ven-
ditioni* iniuriam , dum ill am Chrifti humiJi*
fa tern, qua; eft rera nobilitas, per obediential
gratiam defiderat obtinere . Idem c.19.
ObeMens Ccmiiis filittt men verUm eft mf*-
trUi ciHitAtt /for us venders.
On tac ebi mus eciam nobis cognicura
fratrem , fecundqmhuiusiacculiordt-
nem fummar farailiaj . Natnpatre Comiteac
dirifSmo oriundus Ajit , ftudijs quoquelibe-
ralibusaonmediociitcr inftitutus. Quircli-
&is parcntibus cum ad monaftcrium pcruo-
laflct ad comproKandarb mentis httmilitatem,
▼el fidei eius ardorem, confeftim eta (cmoce
praeceprum eft, Tt decern fportas, quasnecef-
le non erat public^ venditari , ceruicibusfuis
gloriofum miraculum, 5c ficm fidcbaturim.
rtus ncccflarium in rebus qnoque miniaaJ^
cere voluit } Vtiquc propcerca, TcptlaiBtflfl-
&it ionotafceret quantum fibiplacoatfrs*
trcs in congregatione (piritu feraeow,«pi
non folum maiora,fedetiam mimmamUaB
Sroprer timorem ipfius cumfoHicinriine«-
:odiut. Umuus £A$?m*t m C$mlm Grfw
Ttrmm notMlitm srd. CifttrccMf.j*
EiEUPifu XIV.
Oh$di$nt frat*r n*B* Afnmpkmjtto*
tfs sxtrM mtrfs/hrmm msn$»i, mkdmit
notiwe 0 D$o detuUHf. •
ErxiMPLTM XIII.
Obedient** fratris 8*t»ts ' vriin* fcrufulosl
. firu**tit mici. in margwitM comntautur.
CAoon, id eft, regula erat monafteri j qua*
renus rratribus ad mendm fcdcntibus
xcfcclionc perafta, jcolIi«rent micas, qux dc
fragmentis panum dccicvcrcnt , ne in hoc nc-
gligentix rei coram Deo inuenirentur Acci-
dit autem quadam die , vt vnus ex fratribus ^ , . »
confeiendasfu^noniaenriofus fcrutator,cum trat.fuit Conucrfus quidam rehgiolosracO'
cacreris ad menfam refidens refedtione pera- mens Deam,qui«tfi pro fimplt«tatewt,p<f*
.da, micas fecundum confuetudinem collcftas fcftiora qirxaue iacratreligionisappithende-
replicatis in ?olam digitis claufas teneret.at- rc.ne^uibat, bona; tamcn ?oIuntatis% & deuo-
que cum m»Iu cordis dulcedlnc Itdioni in* tionis eziftens,pi)ffi«iam Dei gejutneem W
INftabat aliqoando ficratiffima dFomutas
Affumptionis (fi ritd rriemini)ime»c»a
& immacolata; Tirgints DdgehhricisMiti«,
& ftatres Gragtarum Clareualiis ob rener€B-
tlamtanta; die? ad abbatiam feftintbaDt,f«'
rum in vna ex his Grangijs , quxTictmoK*
V
Obedientia.
nttoam noftram fffKero vecerafcatirr aifc&u.
Cum autem magrfter Gr Sgiae ordinaret*quif-
nam ad abbatiam irc-debctct, vel qui ob tute-
hm domi remanerent, inter carter**, qui re-
manfiiti crant,cidem fratri cura cuftodienda-
tum ouium comoiidaert . Quam commiulo*
7*7
confummans 9c aefoietriatttm,m quo ptenirn*
do totios deuotJoms inuenire poller tiTum&t
Ac ocqIos ad caelum dirigens venias venija*
fufpiria fufpirijs , (alutariones (afautionibus
fuperaddens , in urn rcligiofo ncgotio , reli*
quam no&is 9c diluculi parte fine vtdio tranf-
nem licet aegertl me rerret^quooiam iperabat, egit. Denique quod non fruilra in gemitu (iio
9c multum defiderabat drainis hymnis,& can-
tileois fptritalibus intercfle 9 quam in hono*
Km regtnat cock, a* fimrtoitlo coocntu dcuo-
tiffimc perfolucndas fore fcicbat, nihil tamca
aufiu contradicere, obcdienciiEmeparuutnv
laborauerit, nee incaflum mifctkosdiami
marre mHcricardie, que, fieri t, Dominus rcue*
rendi/Emo abbari Bernardo per fpiricum re*
ueJare dignatuseft . Qui diuinis hymnis ex*
pjetis, cunvin conucntuTratrum ad tantac fo-
peranti.Viide accidie, vt deuocio fan£ta,quam iemniratis praerogatiua commendandam ,fcr-
BKmc concepcrac , quamque per toqokcudt-
nem terrene occupations , quam obedientia
iniunxerat, perderc timchat, eadem obedicn-
tia promputn voluntaoun ipfius remuneran-
te,velut ignis fcintillans,& xftuasin prgcor-
dijseiusmagnrs, ac magisdslatataferaeorior
cmccrctu*. No&ciuqnefircrarifitmjt ecLcbrir
tatis, dum iollickaseicubias , fuper gregem
mumiai'pafcuii quiefcentcm fetuaret factum
eft,vt (bmrus figoi matnttnalts , quo rratres ad
Aninas iaudet peribluendas incoenobioex-
cttabantur , qnodque obconttcinij filtntruui
procul andire pote*at<aures ipHut reuer bera-
set.Tum veto concaluic tor crus in ip£>,& in
medicaaioec ipfius eiarfit ignis , cegitantis
tan&arilltus multttndinit frcquemiam,quaK-
ler (inceroafte&u piidtme, maw milcricordie,
coeleftit-harmoniai Iaudet in- commune per -
feluercnt i, ftu qualiter finguli qoiqueapudft
in fecrcto fuo ciufiicm beatar Virginia parro-
ciniii vorjaft fufpirijs imploratCBt. Protinus
ergoeaurgcas, tantx^ue deuononif «ro mo*
dulofuoparticepseffici cupiens.yerlus illam
plagam cceli,qua monaflerinm fitumerat,
vulnr 9c aoimo intentus ftabat , dchinccon*
monem facexct Spiritus fan&i grant vebe-
mencer ignirum, inter carter a (Ic ait : EtqtuV
dem, fiatres mei dulti/Hmi , dubitare fas noa
eft, vos Domino Iefu Chrilto veto regi, nee*
non 9c gloriofz.virginimacri ipfius (an£rum»
beneplarens &. acccprabile deuotionis noftrae
(acrincrum hac noAc obcullfle , ideoquefru-.
c^umlaborisTeftri mercedem aucrnam apud
.Dominum, & eandem beniguiflimanj protc-
ftneem noftram robis rep oft com cfie,certiui-
ma fide tenere debetis . Ycruntamen fcire vos
toIo rnum ekminoribus*, 9t fimplrciorjbua
noftris Conuerfis»qaem obedientia nac node
in montibtrs 9c rthiii i(!is Tub did untx fefti*
uiuti^^rudia cerebrate coe*gerat, tamiucun>
dum, tarn dtuoturh , tarn reftiuum Dominai
noftra? matutinarum exoluifle fcruiriam,TX
nnltiujquantacnquc fufpenfa contemplatio*
Cbu intend decotio, rphus denotioni , quam
non alia contemptationis fublimitas.fed fob*
mifla fatufhe fimplicitatts hum ilitas effic it,
pracrcrre potuerit. Qup audiro, mirati iunt
vniucrfi, prxcipuenontohimmirati, fed 9c
Eitulari iunt, 9c vehementer ^dificati fratres
ci,quosobedicntia tamreftSuir, quim pri->
roetudiuarijs ^recrbna , que conuerfis vice uatis dicbos frequenter, in diueria opeta tra-
marutinamm ftatutst iunt , quanto poturt bebat.certiffimi icientes,quoniam ficut (eptau
deuottus etpletisv, cum in paopeie afma* clanftri, &parietes rempli Gtnclum non fa*
nolo cordta fuientxhis quaereret , quid pre* ehjot ttmorem Domibi'negI!g€tem: fie etianfe
cis, fen quid laaiKsDominat nofteas ofFcrret, negotia quae caufa terrcna? neceffitarirobe*
vndc proaehtaa,ft tniongom valde produAa* dientia tniunxetit , nil obefle potertmt-puras:
fratramr riffilias atiquo modocomp8(are po- nanus in orationc Icuant^ • Ex hhArvirk it
•niflet, mbSalind prarter <a!ocation€ eiufderrr 1*8. or d. C&irfi*a#u
piasDomina?, quam vtcumquedidicerat. Cn
■Weiancait. Hanc iraqne tanqnam vcrkua^
7a*
Obcd
txiuftru XV.
OUAiin*B$rchMT$usv*catmk matiffrofintf*.
Unto in manu duciculo venit,&grmndt mi*
tmcuU id qmidutilUbstar indium ixcref-
ansinullatinm fundcbttur.
QVidam virfanclus, nomine Bercharius,
fub S. Niuardo Rcmorum Ponrificc
moribus t 8c fciemiaimbutus , Luxo-
uiciuc monafterium pcrijt , vbi fub abbate S.
Euftafio monafticam vitam duxit. Cum autcl
mi cura promptuarij rc&oris nutu aliquandcr
cflct implicicus , quadam diefubito iuflu cius
eft vocatus Forte en im tunc promptuarium
ingrcflus ante vas ftctcrat,& fudera.quc, vulgo
duciculum, a potu fcilicet educendp, dicitur,
manutcnes,inamphoram pocum infundebat*
Mirum dido, ad vnius iuwonisnutum, rcii-
Sis quarhabebatinmaoibus, cucurrit conci*
tus ardorc obedicntix ,' amphora: fcbferantia
oblitus Illoque antcabbatem ftantcs, interim
potns in vafcutom fuppofitum defluerc non
ceflans , poftquam ad luperficiem vafis venit,
inmodum columnar fupcrnc conftipatam in
iyrrum coronari ccepit: vitro ccrnerci illud
iquamen , quod vixdaufura valet contincri,
▼t quondam Dei populo tranfeuntc«abfque
moribus Iordanisfluenta, in fublimetolli, vt
liquido patcfcercc,quStacffet virtus obedicn
tjx, cuius frudhis nullo modo potcft in terris
afebatis merico. repuuuit . lam vero regular^
bus difcipulis edo&us ad S.Niuardum xcuer-
ElIMMTM XVI. - ' '
uiltud tiufdtm r$*fi$ml$*
LEgitur in Wta S. Columbani, quod qua-
dam die dum hora rcftlrionis appropin-
quarer, 8c miniftcrrefeftorij ceruifiamadmi-
r)iitrareconaretur,vas (quod typrum rocant)
ad cellarium apporuuit % 8c ante vas quo ccr-
oifiaeraecondita appofiiit, tra&oque feracu.
lot in warn in typrum currere finit, quem beati
Columbani imperio alius ifiatribwTOttuh.
A t ilie obedientja feruens oblitus mearam ob-
ferare cucurrit ad patrem , (eraculom (quod
duciculum vocant) manu dcfcrens.Poiiquaa
fibi vir Dei quod volucrat deprompftt , obli-
tus negligent!* celer ad cellaxtum tcdijt,coa-
ijciens nihil in vafe de quo cwrcbat, ccroifc
rcmanfifle. Intuitus eft aucem fupta typrum
ceruifiam creuifle, nee roinimam quidem ftil-
lam foris cecidifTe, vt crederes in loogitudinc
typrum geminatum cue , vt qualis & quanta
rotunditas infra typri coronam incratrtalisiQ
altum creuiflet vrna. Sic apparuit 8c impcria-
tis meritum. 5c obedicQtia obfeqacaui. Fta
ExSMFLJfM XVII.
OfadUntiffimus Uswm m*rkurt&pm&a
ItsnnniB.FrsmifomminMw*
CVm fandus pater iuiffct ad qwniam
Ecclcfiam vnius villa ciuiuui Adij,
coepit earn fcopare Jiumiliter 8c mundare,*
ftatim exiuit rumor de ipfo per totam?iN«&*
Videbatnr enisn libcntcr ab illii homiflibosj
8c libentius audiebatur.VtautemaadiaitW
quidam rufticus mirac fi mpl ic i taas ,<}ui ^
bat in agro iiio , Ioaones oomioe , (bum a4
ipfum venit, &inueniteum ftopaotemEcck-
fiamhumilitcr,& denoted aitilU.Frtxcr,()i
mihifcopam, quia volo tc adiuuare, 3c ***•
piensfcopam de manibus (uis , (copaoitrtfi-
duum,& fedentibus iUisfoHiUitiile^FraQ*
cifco: Fra|eriameftdiu,qttodhabttivoloBtt«
temferuiendi Deo, ftrAaitmipofiooam^
te.&tuis fratribus rumo£emaudtui,falne-
(ciebam qualiter ad tcvenirem. Naocsotcn
Ioftquam placuit Domioo, vt tc Yidefem.vo-
>facerequkquid tibi placuerit.B.Frt«^
cus aonfiderans eius fcruorem , esuiamt m
Domino, maxime quia tunc paucosfratrci
habebat , 8c videbatur fibt quod propter fim-
plicitatem 8c puritatexn ipfios deoereteffe be*
nus religiofus . Dixit aucem ci: Frater, fi vis
effe de vita ft focietate noftra , oportet, qood
cxproprics re de omnibfrt ruit, qu* ^oC
(caudal* habere ptiEtjfcdcsea pauperis
fiecuodam
' ft.
Obedienti*
fecundum confilium S. Euangelj/, qoiaiilud
idem feccxunt omnes ftatres met , qui potue-
iudc • Quo audito , ftatim iuit ad agrum, vbi
diraifit bones, 5c foluit lllos » 5c duxit voum
coram bcato Francifco, & dixit ei: Fratcr, tot
aooit ferurai patri meo , 5c omnibus de domo
mca , 5c licet fit parua hzc portio hereditaria
me*, volo hunc recipcrc pro parte mca, 5c ip-
fum dare paoperibus , iicut tibi melius videbi-
tor. Videntes autem parentcscins, 5cfracrea
(w, qui cram adhuc parui , quid volcbat, cot
dimittere, crrperunt omoes de domofua cam
former lachr jmari , eriam dolorofas voces cu
plaodtt emitter e , quodinde moras eft beatos
Francifcus ad pietatcm , quia magnaTamilia 5c
imbccillis crac. Ec aitillis beat us Francifcus;
Parate comeftionem pro omnibus nobis , 5c
comedesuus omoes fimul, 5cnoliteplaogere,
quia vo$ raciam valdc ranos. llli autem ftatim fatioM in Chronico Gallic o lib. i. c*f z^>
parauerunt, 9c omnes ftmul cum magna laetitia
7*9
Acbat genuatvel leuafeat maims ad caelum, tcl
fjpurabac, vcl fufpirabat9 & ipfe omnia fimiiitex
facicbat* Cum, autem pcrpendiffct hoc beams
Francifcus, coppitipfum dc huiufmodi firopii-
citatibus cum magna lanitiarcprehendete.Cuj
ilk refpondit: Fratcr » ego proroifiracere om»
niaqoas tufacis, 9c ideo opoxtct me tibi in
omnibus conformari. fit dehoc mirabarur, 9c
betabatur mirabiliter B. Francifcus, videns ip-
fnm in tanta firaplicitate 5c puritate , ipfe vero
poftea corpit in tantum proncere, quod beams
Francifcus, 5c ali; fratres omnes deipfius pro-
fc&ione glurimum mirabantur,5c poft modicu
tempos mortuus eft in illo fando profe&u ?ir-
tuiii,?ndc poftea B. Francifcus cu laetitia metit
5r corporis inter francs narrabat de eius con*
uerfatiene, nominando ipfumnon rratrem,fed
$. iQinncm.Antomsus p.}. tit.x+ c.7>inprA<*
comcderunt.poft comeftionem ? cro dixit bca
cos Fracifcus:Ilie fili'us veftervultferuite Deo,
5c de hoc oon debetir contriftari, fed plurimu
gaadcre. Vobis enim non tantum fecundum
Deum, fed 5c fecundum (asculum iftud imputa-
tur ad magnum, honorem, 5c profedum ani-
marum 5c corporam,quia de carne veftra, ho-
oorator Dens, 5c omnes fratres noftri cront
vefth filj) 5c statics , 5c quia creatora Dei eft,
Deo fuocrcatorifult feruirc, cuifenure re-
gnarc cftiNon poflom,nec debeo ipfom credc-
te vobia, fed ft de ipib habeatis coofoUtione',
voloquod ipfcexproprict fe Tobisdetfto bo-
uc uoqoasn panperibus , licec debcret ipfum
darealijspauperibus fecundum Euangehum.
fit confolati iunt omnes in verbis 5. Francifci,
5c maximc lasiati funt de boue , quia redditus
fuiteis.qoiapaopcres erant valde Et quia bea%
to Fiancifco nimis placebat poraj5c fanda fim*
Xximpitu XVIII.
Ohiditnttffimm Ms/fitui humiUim* & *hit-
Siffima effici* *dfrACtpt*m hsii ?t*ncif*
ci/elm impleuit.
EatiAlmus Pater Francifcus rolens ha*
miliare fratrcm Mafleu , ?t multiplicia
dona, que itli przftabat AltilTimus , de virtute
crefceret in rirtutem. Cum effet fandus Pater
cum illis primis fociisfuisTcrelandis>in quo-
dam folitario loco, inWqnos etia Crater Maf-
teus morabatur, dixit qriadam vice jt. Francif-
cus omnibus iufimul congregatis » O fratet
Miffcc; omnes ilti tui foci} habent gratiam o-
randi , 5c contcmplandi, tu autem babes gra-
tiam verbi Dei ad fatis faciendum perfonis ad-
uenieotibus, 5c propterea ego yoIo, vtad hoc
quod poflint melius orationi, 5tcontempla«
plicitas in fe, 5c alijs, ftatim induit cum pannia tieni vacate , tu facias porta, 5t clcemofy nam.
religionis, 5c <ducebat ipfum fecum humiliter
pro fecio fuo* Erat enim ille taurac fimpljcita -
tis, quod ad omnia que facicbat S. Francifcus
credebat fe tench: Vnde quandoa beatus Fran,
cifcus ftabatbaliqua Ecciciia, velalique lo-
co ad orandusn, &ifte*olebate«jn rider e> ft
omnibus aAibus 5c geftibusdus (e penitua
coofofnAaict^iwqwiffi bcaxus Francifcus flc-
5r coquinamj quando fratres manducabunt,cu
extra porta manducabis, ita quod antequa ?e-
nieces pulfent ad porta, tu (atisfacias illis dea*
liquibus verbis>ita quod no oporteat cxire^jifi
te. Et hoc facias in meritu obedi€tiai falutaris.
Qui ftatim inclinato capite, 5c exttadto capu-
rio, humiliter obcdfuit, 5c per plures dies fecit
porurn^ eieesuaifyoam, 5c coquinam, Socij re-
Z x % z io cius,
/
\
73 6 Obediential
id eius, ficnt homines illuminati a Deo , coc-
perunt fentire in cordibus fuis intus moltam
pugnam , to quid frater Maffcns effcr homo
magna* perfe&tonis, ft omtioois ficot ipfi , ft
ampltas , & tatncn erac illi totum impoGtum
loci pondus. Propter quod rogauerQt fan&um
pattern, qu6d did a officia inter eos diftribuefe
dignareiur , quianullo mo do confeientisc eo-
xum poterant fuftinere, qodd di&us frater
tot oneribns fubiaccrct , nam prauerea fentie-
bant fe in fuis orationibus crudos , ft in con-
fcientia dHEpatos, nifi frater Maflcut , a dictis
releuetur oneribus • Beatus autem Francifeos
h *c audits, adqmeuit chariratiuis coram con-
Jilijs, ft.fratrcm Mafleom vocans, ait : Prater
Maflce, Ifti focij tui ?oluot partem de officios,
2u« tibiimpofui, ft ided to lo quod dida of*
cia inter- eos diuidantur. Qui hamiliter, ft
patienter refptidens, dixit: Patet quicquid mini
in partem, ?cl totum imponitis, totum a Deo
aeftimo fa&um. BttuncS. Fran ei feus videns
charitatem illorum, ft fratris Maffci homilita-
tem ( quia abfque ilia nulla virtus eft aecepta-
bilis coram Deo J gauifus eft. Et pod hoc of-
ficia diftribuir, ft omnes cum fpiritus gratia
benedixit ad laudem Dei • S. Anient w fmtt§
$. bifi. tit. 24. c 7 •}*?*£. 10. Cbronici Gal-
hci minor urn lib, 6. caf. iz.
EXBMPLVM XX.
O Miens frater, dtmontt it ebfefftfu^t, &
ne vani gUrietur ttitm ifjifigit.
♦
I Tern aadiuide alio fratrein omoi obedient
tia bene, ft din exercttato, quiqacnHaio.
minem a plutibos darmooibosobfcfium li-
berauit, cora miuerfo populo in Bcclelii pro-
pter hoc congregate*. Cdm enim tedii fandis
Eaangelijs,6rali)s orationibus ra&is prt cipe-
ret eis per fan dam obedietiam Domini noftn
Tefo Chrifti, n exirent corpus iUod^ft ouaqoa
alicui homini nocerent , daunoftes coDttefluf-
centes ad fratris obedicntw obediential!), era
magno (hepitu exiuerunt* ft fcetoremimok.
rabilero poll fe reliquerunt. Propter qoodpo*
nulus frat re* ilium multfi Yenerariccepn, qowi
tpfeTidens f inanem eloriamfbgiens decent
ilia rectifit. Ibidem lit. % . c»f. 3 .
EXBMPLVM XXL
Obidientrm fratrtm tdates intend) f****
nulUttnm tetigirunu
EXBMPLVM XIX.
Obeditns frater ranis imperaunt de eater 9 fun
($ mx at $ one frst res inqnietent.
I Tern audini de rratxe alio Talde propro ad
fin gu las obediential fuperiorum fuorom,
qui cum etTet prgparatns ad dicedum mif-
tam, ran* ( qua? multa* erant in loco illo ) tan
turn Yociferabantor , qudd per eas fratres in
deuotione faa non param impedicbantnr;
Dixit ergo Prior ifti quafi iocolariter . Vadej
die iltis beftijs', qudd feruent lllentium. At ha-
ter ifte vadens ad locum fluuialem , rbi racue
erant, fa&o figno crucis dixit ha?c ?erba : In
nomine Domini hoftri Iefu Chrifti pr^cipio
▼obis , vt face aHs : ft ex tune non eft audit us
clamor huiofmodr ranarum in ttlo loco.
Xx vitit Trttrum ErimitarttmS, dtegkjbiuu
CVm qotdam fetoli aaibut aWbos^
naiterij magoc difpofitionis togrefoo
ccepiffet rogare , Abbas et eeepit oioln
proponere, graneaefle iftiusdifripluMtl^j*
xei, fua Terdtitira imperia , t^oa noHiw^aW
valeret implore patientia , altud potiw noM"
frerium, vbi facilioribns Itgrbos ^oercttf, c**
petcret, non tentaret aggredt ,qood irrflercoo
poffet. I He tero nihil his terroribos ft*1*'
permoueri, fed magistta omnem obeii«wm
polliccri, ?t fi e& Abbas in ignf ireptacip^^
n6 recn&rettntrare.Qaam jllio$profctftoo«n
rbitrtagifteraccepic, noncondarvs probart
profitentem, cafucltbanus prope ardebtt, qui
mnlto tgne foccenros ccqoldis ptnibos pan*
batar Exundabat abroptis iamma fotnacibas,
ft intra camini films concaua totis babeaii re-
gnabat incendiatn. Hocigitaradoenaoiil^
fubet m»gifterinfrarc,Necdiftttlit parereprx*
cepto, rnedias rlammas nihil coottclciiogrf
dicor 9 qu» mox mm audaci fide fid* } '<'m
' ilia
Obcd
Slis quondam Hcbraas puexit, ccffcrc venien-
ti, Sapcratanatura eft, fugit incendium, & qui
putabatur aifurus » velotfrigfdo rorc perfufys,
fcipfam miratus cik.St$Hr*S»lfit»Di*l» i au
; J
ElEMPLYM XXII.
i n
731
EnunvM XXIII.
Jguomiit porci irt*tt*n*Ui fcilift hi&tۤ
imneantis & /implicit fr*tfU$mpiri9 pM<
.S
• - •
ObcdiiBthun dormUndi in Arnulpbp ddm*»
no+ftrtni trguit.
IDcm acftatis tempore cum fratret . Gran*
gia% regulam imicantesmonachorum, poft
prandiumpaafar£t inle&is fuis, Dominicis
dicbus, & fcitiuitatibus fantiorum: vir Domi-
ni querent Obi aliqnod diuerforiurn, vbi ora-,
lioaea fuas fecrctj^sad Doroinum fundcret, &
inter vlnaa (andtyfcmorit interios in fpiritirfno
fuaaiter obdormirct,iormirc ox ten us corpore
rccofabnt. Fa&am cftiatcm, vrquidam fratcr
pro hac re rcprehenderet com coram magiftrp
cooaerfotum. Qui ftatim praeccpit ei , vt aJijs
ca bora dormicntibus ipfc quo que dormiret,
nefifon£vigilarer, cottcri rratrcs , quicom-
patiebaotut corpori eius magnis facigato crn-
ciatibas, id molefte ferrent. Paiuit illc pKjccp-
to magiftii ftp, ficuc ad omnia paratus, & obe-
dient erat. Cumautcm poft prandium intraf-
fadormitotium, & calceatncnta fua ex tube*
ret, & in ic&ulo Too fe coliocare deberet , a-
ftititcifubi to daemon, quiridendo,& irriden*
do cum in h*c verba prorupit. £ia fratcr, eja>
vbi eft none ianc^rehgio tua? flevbifuntvi-
gilia? taas,qnas hoxa, ifta obfexuai.c, confocniftif
Cext££eruor tons pro nibilo repqeandus eft,
qaoniam membra tua torpere fineos, pcrfcue-
rate negligia in opete quod cotpifti. Surge er-
go vclociter, 6c vigilijs, atqucorationibusin-
tende.fjcntiampridem fecifti.Cnmquc tit bea-
ms , davnonem fibi aftarc confpiccret , verba
eius fedu£ofia contemn en s , qui cum contra
pracceptum magiftrj fui ad vigilandum prouo-
cabat»ciutiindignationeait; Recede a memi-
fer»cecedeamei modo enim velis noiis, dor-'
miam vt confundaris, Ac forono mco torquea-
xis IJt cum bare dixiifet, antiquus hoftis in fu-
gam'verfnscft* Ex.G^h/hwp d§ Bofc* c*nt$r$
VilUrUnfi. , v , ,, .^.
1 . 'i .. . -
m
ERat in D'ieecefi Monafterienfi,fed & nfic
cA , infigne quod dam monaftetiu ordmis
Cruciferorum , cuius nomen ob certas caoias
fubticeo, habens in circumiacentibus fibi loett
filuas amphdimas , adquasnon fuos mode,
Tcrumetiam aliorum porcellos fumpto con-
digno precio idcirco minare fohti funt, vt aa-
tumnali tempore rapidis,flatibus deiedas gfa-
des infra tranfeuntes porci colJigcrent, &l1c
dujci pabulo incraiTati aclibus homintsrn fierenc
aptiores . Cum igitur quo dam tempore dices
quercubus filua dclapfis gladibas vltra foh'tum
copiosc* refperfa iaceret, 6c monafterinm prae-
di^um non fa^em nummum de alienis laci-
'nadis porcellisTn prccium caperet ( quia folet
inuidis fupplicinm eflealiena fceliciras )villant
circum commorantes , qui cVipfi in proximis
filuisfimiltfpe porcos aleb/nt, monachisdp
Aiolucro difFauentes, commonicato inuicera
confilio , itatuerunt diligentiusfe obietnare
velle, ne forte porci monachoxam exorbatis
metis in fuasfiluas improuidos pedes defige-
rent, quatenus vcl fie in monachoram damns
fumpta occafione fguircnt. Pacepit ifta fecre-
tin$ prior, & rufticam plebem fraterna inuidin
laborantem injg emuit . Netamen infaufti do*
fidcri; fui male fperatos conieqaerentor cfle-
dos#aduocatdm ad telaicum fratrem in fijuam
ifepracceph, atque folltcitd agere ne porcelli
illicdemorati, aut proprias tranfcender€t me«
tas, aut alienam* glandero in fua damna man*
ducarent. Abijt fratcr la*ta fronted iibentifli-
mo animo , quia obedient erat, iuffa fa&nrns,
in /iluam proccilic. Sed cum mufti tranfiflent
dies, & tepus poft t6pusfugaces vices perage-
rct, pr^diclus frater, quippequideootuseuety
"grauitcrfcrrcccepit, Ic diuinis ezemptum mj-
fterijs, nee miiTaru celebrationibus, necexcef-
fuu capitulis cu reliquis fratribus polTeinceref-
fe. Vnde pio quoda zelo acccnfus,omnes por-
cellos in vnG cogeftos, hit fimilibufque verbis
affatui,/Bcce,inquit,fratrct porciquoniam his
Z Z I 2 l dicbus,
K
7)t Ofcedfenri*.
dicbat, quibiis vobisfolicituf.cufto* intcrfui, tit Beneuoltntitix^ tit. Cruekfipum tx.
fctisabundfcqacdocui, inftruxi, inrormaui,rbi ' '*" " '-"' *n- > . ~.
ft ?bi nonliceat vobis pafaencia oia potnge-
re, pcto oc has ampliffimas mctasexcedetes,
▼el conuentui liccs , yel vicinis damna\Ufciais
difcurfib'us cxciteiis , prarfeuira quia nee fpa-
tiamenta licica concciFaquc vobii arda font,
ncc glandium cop i at quibus pafcendi eftis,
pardon iaccot hie manu difperfae. Ego enim
jam ad coonentum pcrgo, ? bi tor pent cm iam
ft languentem aniraum paufulum refoeiUabo,
atque fie ?os reuifurus reiser tor. His tgitor ver
bis porceilos diuinat 91ft odiar com men dauit,
ft abijc . Veium cum iniqui vicioi refcithflent
porcos cuftodem nob habere , ft liberis quo
T client difcurfibus agi (quippe ctfm nullus ad*
effefqui prohiberet ) ecu iam nunc ad fua rota
prata firerenr, gauifi funt, clam ininfidijspb*
ficifuot^curiofiflimo oculo contuitifunt,ttr&-
jic pracfcriptaifibi mctai iffcWbuidurn pecus
tranfuadcrct Sed euro diu defideraflcnr,ft fpei
fax fruftrarcntur cflcdu , porcis impoficas le*
ges deuori cuftodis ft ride feruantibus » vi eos
ad prsruaricationcm impeJlere ftatocrunt. Vn-
de arreptis fuflibus, flagris , tridcntibus rcrfus
prohibit** filuai inuiras beftias minauerunt-
jSed 6 res niraium ad mir an da Cum porcclli vi,
Tt didum eft , adi vfquead pun&um praefixi
termini deuenirfenr, purauiiTentque adores ii
iamque feioftufti voti fui fine vifuros, memo-
its fadi prarcepti, quod frarer impofuir, rcie-
dis cam impctu vultibw t terrentibus fe armis
CQQtempcis , pede quoqne in tranfucrfum gy-
^rato trans diuaricata impellent fun\crura rapi-
dis curfibus agebantur . St aba tit atroniti hoc
Yidentes holies fratcrnar fcelicitatis, ft ad rem
nimis infolitam inuidi obilupucrc fubulci.De-
mum tamen non minus fuara inuidiam, quam
feruti animaiis obedientiam admirantes, pro
iedis armis depofitaque inuidia , concitoad
priorem monaiicrij gretTu abicrunt, cui reccn-
tcr oxta prodigia cnarrates3reparara cfraritate,
▼eniam de inuidia petiuerunr. De quo fir Decs
feenedidus in fccula. Amen. ColU&or fit cult
Vide etUm tit. I*»oc*»ti*ex.i* tit. Luxurit
0Xm 8. tit* Diftordt* ex. 4 tit. Affettus ex 5.
tit. Ahjlinenua ex*). tit.Hutnilittu ex.i6*&
17. tit.Lingu* iXrt.tit. Mors & mtriex.u.
4. tit. Ckrnium dbftinenti* <£ fir. tUtmjj*
nsex.16. & tit. PMrentistx. j.
4
R^IMPLVM XXIV.
* • »
* Abnegst* prpfri* velutttt, & rtliSu pu.
' pfU deuottonu exercitijs, *dm*mtto\u
grttid gradum fiomftm $bedn*% *#*&.
Irgo quardam in monafterio dr gem, ft
diuino amore flagrans , com aliqcaode
immenfo dilcdiflimi fponit fui Iefu Chnfti dt.
fiderio renercrur, fie ilium ex toro cotdeiilo-
quuca eft: O mice fih D*i amabilii, redan •
pcor animas meat , Ttinam fcj ad iKoaeorca
te in hac rira ccrnere poilfln . Ad que. Terbi
mox adflitit illi ipfe DominuJ softer Iefus
Chriftus in rorma cuiufdam pueroti Cootigh
rcro, ft ynsL ex foronbus congregations,
ianuam cellai iUius deooraj Virginis polurtt,
earn que cu feilinatione ad commune aiiouod
opus ex obedientia faciendum Kcernrrr.
Audiens Virgo ianda iulfionem obeoKsttti
pucrulo Iefu ait: En dnfciffimc Donioeim
lefu Chrifteprb evplenda obedientia abeo.w
interim me hie expeda obfecro, fi ribi pracct
dohec ad re tedire iiceat . Hit didis , t eefia
exijt,ft quod facereiuffa era^aninotolimti'
rio hilarique tultu peregit. Dcindc rnigw rf
celeritaread cellam reuerfa cft,qoanicuip«>
.ret mira quacdam , ft radianii ffima I01 ocilis
eius (eittgcllir, adedvr rtx ca fnftinere podec
Vidit igttur amanriflimum Dominmnfiitnnin
perfeda aerate, tanquam efeganttnnnoovia*
aenem figinti ft quatuor annorum adftiDten.
Vndeipfa maiiino gaudto repleta, ira turn af
fat or. O dilede mi lefu, quomodo ran g^n-
dis tanrtllo tempore fadus cs, qui cam pufillus
apparebaj, cdma tcrecederero? Dtc,obfcao,
die tnica fpes fnea, qui id radumfit. Coipiot,
ac dulcis Icfirt refpondit : O filia cbariftmi,
profunda velocis , atque impigrst obedientia
tuae humilitas, mora breui tempore, tarn gran-
dem etTecit. Semper ergo mci amore 1 1 ben tcr
obedi,fi rqihi continue tine medio oprai ▼niri.
Poll quae ?erba Dominus difparaii, Hoc ere-
plum quofda inmonaftciijs, aUjfquercligio*
• + •
Qbedicmia.
6s eongfegationlbus degentessrgu?t,qui cor
^as oraciones leg ere, aot alia bona opera face*
re proponunt, diuerfoi mo4<>« prinatoSjdiaer-
faquc exercina a flu m cruet, a quibns fi ad obe-
dientiam eaocentor ftatim innotefcft , quim
naUam pacem in fe habeant, feqoe ipfi mulcts
bonis fpoliant, hi qui ftrx proprictati in hatred,
qui propria obedire recufanc , qui gloflas. ft
cxcuGmonet qoantas poflunt commioitcua-
tar , yt a praeclariflima obediential virtute fe
cxcnti&nt, atquepropriosmodos, ft concep-
ts, piopriaqueiaftituta pro fuo capitc proie-
qui nnantar . Quod quidem ingens medium
inter Deism, ft.ipfot conftituit. ThtuUrus
ftrm. 'i. D§minicd 5. fojf. Trinif. lomnm*s
Zsnfitrgius form. $. it Jfetnfi***. BUfimi*
Afohgimfti Thtultt*.
ExiMPlVH XXV.
ObtditntU 3 . Eufkrsfid.
- 1
INterrogauir B, Euphrafiam AbbatiiTa,
qnot dies ieiunaret t Cumque ilia dtxif-
fet ; trcs : luffir *t quarrnm etiam hoic ab •
ftmenriat diem adiongcret . Qoam ilia iufEo-
nejn earn fogenri henna ejtciptent difceflttj
rolens autem AbbatiiTa etiam ad maiora obe-
dientia* lucra euchere , mafcdaoit ei aceruum
quendam laptdom in alimn locom traa (porta-
re. Qnosiila laeto animo, tametfi prvgrandes,
alio tranftulit . Altera veto die* rurfum ei ait
Abbatifla ' en 'filia loco inconuenicnte faxa
pofoiftt, reports ea trt locum priftinam . Mox
Euphrafu cam molta alactitate, lapidet.ad
73i
non porefat. Monilia ft quidquid fopelleftilts
fuit , diuitibus peritura conccdeut, magtfqtte
volens pecumam perdere, quam parentis ant-
mum contnftare. Grig, in Ep$tsfk.M*ralU
vtdm ad princifimm to.i. 1
EXEMPLVM XXVII.
I
Obtdiens frtttf s cfoedylit hen*rMtu*^ *****
mortuum fufeits*it, quod Uftirxm fr*ter
nenfQtuit.
DVo carnalcs fratres Tcnermit habitare
in quo dam rnonafterio , ex quibos root
erat prasclarat continentias , alter *crcVobedi€«
tiac magna:, eui diccbar patcr,fac hoc, ft facia,
bat: ft fac iliud, ft faciebat. De qua re mfcgni
opinionem inxnonaftcrio habebat, quia ita
obcdtcos exiftcbac. Pontius autem tnuidias
jxtuerone fetter eius tile continent aduerfusen^
dixit in femctipfo: Ego probo ilium , fi habet
obcdicntiarn: ft accedensad patrem monafte-
tij dicic ei: Dimitte mecum frarrem menni , tt
camus alicubi . Etdtrolfic Abbas ires ft aflu-
xncns earn tile frater abftincos , voluittentarc
com. Et cum ycnHTent ad flume,? bi erat mul-
titudo crocodylorum , dicic ei : X>cicende t*
Borneo, ft tranflBtille mox defecodit. Vene*
root antcm crocodyli , ft Jingebanr corpus o
ins, in nullo ladcotcs eum . Quod com ridif-
fct frater cius, dixit ei: Afcendc de flumine. Et
cum iter agerent , innenerunt corpus inhuma-
turn iacens in via . Et dixit abftineas ilie ad
fratrem (bum : Si Wbuiflemus aliquid retufti,
vt ia^taremus fuoer illud corpus. Etrcfpondea
priorcm locum fnbmooit. B*r*. V»tbeff.$x ille obedient frater, dixit : Ma git or em us, ft
* foifitanrcfurgct,.Etirant«adorationemtat-
quc orantes interne, furr ex it mortuos ille. Quo
fado ^loriatut eft abftinens frater , ft dixit:
Bur torn. 1. x;. Mar/y*
EXEMPLVM XXVI.
J>0 tbidientt* MmrcfHt vUhm erg* matrtm*
Arcella ridua in cantom Albinc inatri
foac obedient erat , re interdum faceret,
quod nolebat : Nam cum illa.fnum diligerct
fanguinem, ft abfque filijt ft nepotibut, Teller
infratns hberos Tniuerfa conferred Marcella
ycro paupercs etigcrct, tamen matri conuaire
pro cotinentia met mfcitatus ell mortuos hie.
Omnia antcm hstcreuclauir DeuMbbatimo-
nafrerij eotum , ft qoalitcr tcntaucrit frarrem
fuum de crocodjtisjft qnomodo fufcitatuieft
motmus ille • Et cum venilTent ad monafte*
rjum, dixit Abbas abftincr.ti fratriilli. Quart
ha rcciftl fratri tuo V Ecce tamen per obcdicn-
tiarn cius mortous ille (urreait. Ex lib, Dtftri-
sm P4$rum. Ibidtm Qumerd 5, ♦
Z ZZZ } Bxsm-
\
7J4
Eximpivm XXVIII.
f F#F obedient ism quidsm Relighfut efficit vt
virg* srtda floreAt*
IN codeni fflonafterio qui dam itidera ad
cundcm Abbatemrecipicndus, adoeoerat,
cam prima ei lex obediential poneretur , ac
f erpetem poliiccrctur ad omnia vel extrema
paticntiam. Cafu Abbas ftoracinam Tirga iam
pridem aridara manu gercbat, banc folo fixir,
suque illi aduenae id operis im posit, vt tamdra
virgulae aquam irriguam miniftraret , donee
J nod contra omocm naturam eft, lignum ari-
um in folo arentc virefccret* Subie&us adue-
Aa dura? legis imp erio aquam preprijs burne-
tii quotidie coouchebat , quae a Nilo flumine
per duo fere mil ha pctebatui; iamqoe emenfo
annt fpatio labor noo ceffabat operands, 8c de
itu&u opcria fpes effe non poterat, tameno-
bediemise f inns in labore darabat • Sequent
quoqae annus vanum laborem iam affecli fra-
ttis eludit : tcrtio demum fuccedemium tem-
porum labente curriculo , com neque no&uv
ncquc intcrdiu a quart us ille ceflaret operator,
virga floruit. Ego ipCamci ilia Yirgulaarbuf-
colam, qua? bodieque intra atrium monaftcri j
eft rami* virentibus , vidi, quae quad in tefti-
monium manens , quantum obedientia me*,
rait, 8c quantum fides pofllt,ofteodu . Idem i-
kid. tap. i}.
EtSMSlVM ^CXIX.
f Qbedire velem Superior is ptttept* fluuium
st ism inmndsntem en*t*uit.
r^ Tate raea fa&um eft, cum eflem quan-
jTF^ doque apud A b bat cm Scndum,ad cum
pxofedus eft ab oris Afcalonict* monachus ab
Annate fao cum mandatis mifius: imperatum
abtem ci erat a Seniore ad vefperara omnino
redirct.lntcximoborta eft i mm en fa tempeftas,
imber maximus , tonitrua horrenda , vidcba-
tttrquecorrcntinmilif ca inuodatio. Volebac
infclixrenenittgcote fenioric praecepro , not
*cxo I contra coboxtabamur expedate fcrent-
m ia. •
ratem , affcrentet t)ericliteri ilium miiimem
rantti aquarum eruptionibos. Noo acqoicuit
ille nobis rllo pafto, n maoetet. Decreuimas
igitur eumadufooc flamen fabfcqai, fpcrantts
ipfum, com illud ridiflet, emcodatorom coofi.
lium, &f renerfarum. Kd anient poftqoamvoa
conuenimus.cxucus ille ?cflcs, eascexuicicoU
le&as impofait»& accincluf fcapolarefoam,fe»
fe dedit prascipitem in torrenrcm. ftatimqoc
natare cstpit. Fprmidantibus autem nobis se
mergerctu^fubito ad lictus alteram ( mirabile
di&u ) confpe&us eft, 0c tefumpris denoo ie.
ftibas, a nobis impetrata rcnia, difcefiu. Not
aucem plufquam dici qucat obftupaiuos, ni-
rati virtutts vim 8c potentiamt Nobis eaim til
tneum finetrcmore contuentibus j ipfc (bios
intrcpidus abfque ?Ha formidine 6t pcricolo
enatauit, frctus obediential memo. Dmtk.
Abb. DeKenunUMt.dcU. t.
ExeUplvm XXX.
f Frepttr obediitttism imfitmi mtrh l£r
r*ntur.
DE CoIumbaooAbbateid fcrtutrocmo-
rabilc. Cira in Lazoniefi camobioqwd
tile fun dau erat, omnes fere a? grotarcot, eo ac*
ceflit, nee alio rifus eft medicamento^ifi^Dod
omnes ad aream vocauic, ad frogcam foils e*
ftnxriturandas. Res duta, pracfciiimianicn*
niter decdmbeotibas, qui oequidea cootu)«-
tepoffent. Itaqae nonoulli, prudcodorei vi-
delicet, 8c cautiorcsjecttilo feretcnoeroot,i'
li|. obediential ftndio ad bpnt ftattmiccouc*
runt: atqoe hi ^a idem omnes itaftarimoBMii
morbo hberati font , tc ne reliquic qoidea
aat Tcftigium rllum petmanetet. Illi veto lea*
ga$tatduat» ac diffidentiar fax pa?aas dedc-
runt , toto afino cum febribuseoDfli&iUj vt
qaidcai cos rcprebendensftacqoe obiotgawa-
perte prardiaerat Columbanus. tlst* iehn*
fist. Rettf. lib. I* c, J. ,
occa:
OCCASIO.
EXIMPIVM I*
Octtfitntt piccMtorum vtri potnit$ntts fug*-
*~ re dtbtnt.
Icebat Abbas loannci de anima , qua
pojuitcrc defiderat. Quaedam pulchcrri-
ma uicretrix fait in quadam emirate, quae ha-
buic plunmos amatores . Quidam autem vir
de dncibus veniens ad earn , dixit • Prom it tc
miht caftitatem tuam.&egaaccipiotein vxo-
lem. Ilia aucem promittcnte,acciptens cam in-
ttoduxit id domain faara. Cum aotcm a fuis
amacoribus quacreretur , agoito quod illc tarn
magnas rir lorrttus eamfuifiet vxorem, diac-
rant : Si acccffimus ad ianuam horn in is tarn
potcmis, cognoucritque defidecia requiremiu,
proculdubio puuiemur , fed venue pod dors a
domu* , & vtamur folito fibilo . Cumqucilla
fibilaotidsn fonum aadicxit , defcendet ad nos,
& inueniemnr innoxij . Quae cum audiflcc,
figoaoit aures fuas, Be cxijiens iotcriora dooms
tngrcffa eft, atquc da u fit. Hare ita que loco tut
icntor, dicebat merctricemcfleanimam,ama-
tores autem cius vitia,ducem vero dicebat cflc
Chriftom , domnmque cius coclorum pcrpe
Occafio. Oculi. * • 73 j
cuili id faciem,fc pernares fanguinolcntu red*
didi, pro quo 3 ft mihi dicitur, a clericis, Roma
me a dire modis omaibns oportebit Tunc ego
vix continens a cachinno,&quafi feriose I oca-
103 , terrui lftam tanquam grauitcr exceffiffer*
Tandem iuramentum ei ut*a crip i ens, quod fta?
xet ma&dato meo> dixi 1IJ1: Sub przftiro iura-
mento prsecipio tibi, vt fi illc, rel alius presby-
ter vioJcmiam tibi in ofculis vel cootrcdatio.
nibusjpecre volutrir, contrado pugno, valid*
oculum fi potes excutias^contreaanti , nee in
hoc tIIi ordini parcas, quia caftitatem tueri li-
cet, ficut corporis vitam, verbere. Hoe Tt dixi,
omnes qui adcrant j Be ipfam pucllam in ribm
magnum Be fattitiam commutaui.r£*.C*a»fi/.
Itb.-L.ctp^o. parte 51. Viditttam tit, FcrW
UAix.i. & tit. Cenftjfig $x. 7.
OCVLI.
Ex£ M P LV M I.
OcuUs male cujhdiens in iuttwt *t$ Binidi-
8ui,fetmindinf*cuUyidit,vnde in eremi
pefiea grautus ttnt*b*tur>ftdmultUf$fn*
per vepres velnendetentatienem [upermuiu
Q
Vadam die duffl folus effct beats* Bene-
didus, tcntator arFuit- Nam nigra , par*
mam manfionem, fibilatores autcm damoner uaque auis , qua; vufgo merola rocarur, circa
malignos. Hare ergo fi cafta fuciir, Be fidclis, eius fecicm volitare ccrpit , eiofque vultui im-
fempcx carrit ad domum, See. Ex libre 5. via
SS .? ¥ nn.n . fttund*m editionem Colenien-
fem mnni 1548.
EXEMFLVK II.
VueUs tfutdmm caffs md ofcul* turpi* fotlici-
tMtm, reft}f*tifdct$mp9rc*Jp{f€ doatur.
EXtftens in opp*do magoo Brabatis Bru-
xelleofij Tenit ad me puclla quae da rebus
tenuis, & formofa, cam multis lachrymis fui
poftujansmifereri. Qnam cum honarcr dice -
re mihi quid habere t: ilta turn eiulatu magno:
Heu4ioquit, memiferam , quia cum faccrdos
cjuidarn violeotcr me vellct opprimere, Be of-
caJaxctor meinuitam > tUirai avcrja nana per*
portunc infiitcre, ita vtmann capipoflet, fi
banc vir fandnt tenere volmffet, fed figno
crneis edito, recent auis . Tanta autem carnit
tentatio, aue eadc rcccdente, fecuta eft, quan-
ta m ?ir faodus ounquam fuerat expertus.
Quandam nam que fceminam aliquando vide*
rat , quam malignus fpirit us ante eius mentis
oculos redux,r,tantoque i^oeferni Dei animS
in fpecicm (Uius accendit, n fein eius pc&ore
am oris fljrfmfa rixcaperet, & pcene deferexe
eremum volupcate ridusjdelibcrarct.Tum fu-
perna gratia lobitd refperfus , adfemetipfum
reuerfus eft , atque vrticarum 9i veprium ruxra
denfitfuccrefccrefruteta confpiciens, exutoa
tndumento nudum fein illisfpinaram aculcisf
& vrtiearum incendi;* proiecir .* Ibique ditt
yolucatus 1 toto ex eis corpore ▼ulneratua
Oculi.
75* ♦
cxijt , 8c per cutis vuloera , edaxh a eorporc pcra,egredientes beOiae, mafcnlus,& fWrai,
yulnus mentis, quoniam voluptatem txaxit in _1 "" %
dolorcm. Cumquc bene paenaiiter arderctfo
ris, extinxit, quod iJlicucardcbat ictus. Vicit
itaqucpcccat urn., quia mucauit incendium.Gr*-
lOfim Dial. lib. i> *$p^*
EX BMPLVM If.
Oc riorum msls cuffodi* grauiJfimampMchcn
abb** tentttientm incurrit. ^
p
AchoD qnidam nomine , feptuagefimum
_ agcns annum aciatis, crac in Sccte. Igitur
dumgrauitcr me fpiritus foroicatjonis ccnta-
xctmper con£upi(centia muliebri , exagitan-
tibos me cogitationibu$,p2ne' cgreffus lam de
cremo, compeilente menimia parti one. Et Ti-
cints quidem mihi mooaehis nonindicaui cau-
ianit latenterautem perreiiin felitudioem, 5c
circuiui fen&os patres vfquediesquindecim,
cos qaiio Scece (enuiflent,in qqibns repeti Pa*
chonem, quern omnes qui in ilia cr cm octant,
patres veocrabantur. Itaqueprxfuropfiego 8c
cum lac hry mis deprecans cum, coofctfui fum
tipaftionem, quocmenimis & inccllinrcr non
definabat impugnare. Et ipfe ait mihi ; noa
conturbct te hate caufa, noa cnim patetis boc
jt negligentia , atteftatnr qoippe tibi 8c locus,
8c difficult** return, & quia non eft in locis iliis
▼Ha vifitatio fceratnaruuv. fed magis cxinuidia
diaboti, qui Temper infidiatur, & decipcr e fe-
ftinac auimas hominuou Ecce n vides me iam
fenem homincm , quadragefimnm annum ba •
fee© in haccella, 6cauxiliante gratia Chrifti
folicitus fum de falute ant ma; meat, ■ tamen */f-
qucnunctcntationcm fuftitfeoj Nam cum (a*
cramento dicebat mihi , quia fupet duodecim
anno* poft quioquagefimum annum non no*
Ac mini, non die pepctcir, infantum */t putarc
quia forte teliquit me Deus , 8c ifeo inftanter
Be fine celiatioae huius moleftiam pafllonis pa
terer. Elcgi ergo magis mori irratioDabilitc,
quamtalcm pati corporis paffionem. Egrcf-
fas ergo circuibam pejic onujem folitudincm,
fleinuMiilcsenaefpcluncaro, 8c pofui ma iacne
odorati funt me a capite ?fque ad pedes, & iio-
gentes me totanveceflerant a me. Egoautem
putabam, quod deuorarent me. Iacurcrgoibi
jper torano&e, fed non accefleruncadme.Co«
!;icaui ergo, quia pepercit mini Deus, & tcuet-
us fum in cellam mcam. P91I paucot autcm
'dies iterum cadem tencatio Talidtu^infarraic
mihi, ita vt pame* in blafphemiam pergenirea.
Conucrfus cnim daemon in jEtniopifiaa pod-
lam, quam videram aliquando in iuactotcaci
(picas in mefle colligcntem, fedit fupcr gcooa
mca, 8c vebememer me commooit, radecum
oimio furore dedi ei pugoos & alapas ia ma-
xilla*, &ftatim noncomparoitpbiwafmail.
lud Pet bienniunvautem m anus mc*,Tndc pec.
cuHt quafi facicm eius , foctorem 8c btumas
fufferrcnon poteram. Defperabamergddefa.
lute animx me*, & prar trifticia nimia defedio
animi afBigebat me , & nimio maroxetabef-
cebam. Audiui autem vocein. (andam in feofn
mco, & dicentem; Vade Pachoncertaic, pro-
ptcrca cnim hoc permiii tepati, noooil«
turn (apias , nee eztollarts io virtatiboi tea,
fedrecogno(casinfirmitatem tuam, & boo in
conuerfatiooe tua confidas « fed jubdkos fc
hun^ilis fit in adiutorio Dei confidcn*.!uca«
tuscfFcdus de auxiliante mifericordia Domi-
ni Saluatorisjpadficos habui reliqoos dies/ai*
Udius i» hiftw* Ltttfisc* vits 19,
Exiupltm III.
Ocuhs f**s ftnex cmutifimi cuBodiuit , aai
rtugrfus de Alexandria nuUtus mftEfi/c^
£*ciem dixit fe vidijfe*
A Scendit aliquando prasbycer dc Scare ad
Epifcop urn Alexandrinum , Be qoaado
react fus eft in Scete, incerrogauerunt tumfra-
trea, quomodo eft ciuitas? IlTeaucem dixit eta:
Creditemihi, fratres , ego ibi facicm nullioi
aominisvidi, nifitantiitn Epifcopi. Illiautcm
audientes mirati funt, 8c dixerunt: Quid pott*
fa&aeftomnis mukitudof Presbyter t«6 re
fooitharfitaDtes,diccos:Extpxfi ab aniato coco
ibi per touim diem nuduro^vc inetedientes fe- ne intuerer facicm homing . Ex qua rclaaonc
tx comedercnt me. Cum ergo iadia cflct ycf- ' ptofeccrunt frauea f j% coftbdiaot fc ab cxtoU
lcatii
OculL
Jectta oeatorum foonim. Ex tik JMBrhu P*.
ExEMPLVM IT?
757
EXEMHVM VI.
tttatonm fi*w* fi&ekm tmfhi *Umtik**m
SEdentealiquando AbbttceSitaanoinmon-
te Sina , volcns difcipnlus eiat abire ad
• quoddam monafterium fuum , dixit feni : Dt-
mitte aquam,& riga hortum.lllc autem extent
ad dimittendamaquam , tegebat facrcm fuam
cucallafua , caotam ad pedes foot intendeo*.
. Contigit autem, vt ipfa hora quidam fuperue-
. oiret ad eom,& vident earn ilongc1 confider* -
.uttqpid faccnet. fie cam pert) en iff et ad earn
idixfcet'.DKiBihi Abba , vrquid tegebas cu-
, cotla faciem tuam % fie fie adaqoabas hortuml
Et dixit ci feoex :'Nc viderent ocali mciar-
borcs,& occuparetur meat meaab opere fuo
•in confideratione earunu&t UkDtS. Pssrum &.
lEXElftPLVM V.
ffmlMtmfyrUnf<nnkAthmyGMU».faU+fmM-
Ortrfu m*B atSbdum imtms mn4ukw,qtd en-
. MfsifUfi+fircmitMr.
Vlditan&tm ytrnm Mftgiftnim Guido.
acm prcsbytcrum Beghinaram Niucllis:
dequo ccrtiftirac audiui , quod cum in Sone*
gio oppido ftannontx fcholasrogeret adoief-
cens , incautefcrael foeminam cootemptatus,
pet annot wet exiaro ipfa mortua , intahtum
tentatas eft, vtexccptoeo quod vigilant fofti-
nebat,omni nofte in fomnis crederet cfle pr«-
feotem. Sentient ergo diabokim non ccnarc,
no&e clam tumulum martug mulicris apc-
ruit,&narcs & faciem in coeno patrefacli cor-
poris tamdlu tenuic , vt pene nimio fcetore
fufFocatnt $ a^iafi mortuus cadcret reftfpinu*.
Qoac ret in tan mm valaitfan&oviro , vtnnl-
lam poftea ftimnfom incarnefeuttrecTlwMMii
QVia idem Praepofitw SteinueUetrfit tic
prudent eimt , pro negott/s monafterij
cgredient^fecam tajreqet minus libenter dace*
bat.Noaerat enim hoceis non expedire , pro*
ptcrteotationet diabolicas. Die quadam cam
vnum ex adoiefcentibat fecaih adduxiftet 6c
{rmuleqnitantetynefcioquid,vei vnde confer-
rent , obuiam habucrunt knencolam forma*
fam.Qqam com exindaftria cquum fuomre*
trahendo, Prapofitus falutalTet rofficiofifstmc
Actit ilia t & indinaeo capite refalucaujt cum.
Cam paululaffl recefsiflent, volcns PnepogtuC
ten tare iouenem,aic: Paella ifta videbamr mi*
hi multtjro formofa fuiflc. Cni cum illc dice-
ret: Crcdite mihi Oomine9& hoc ipfum vifum
eftmihi.Refponditaurem Prarpofitut; Vnum,
tantnm def ormat cam ^ fcilicet quod monoca*
4a eft. Refpondit iuoeois : Veri , Dominc , v2
tnrmqueoculujn habet t ego enimiatit dilige««
ter confideraui earn. Tone moral Pratpofitui
ait : fit ego beni conitderabo dorfam tuuau
Tants debuerat effe fimpticieatit ,. vtrum eflet
inatyvjet farmina fcire non pofles. Reuerfut ve»
to ad monafterium* dixit fenioribut:Vot Do-
mini quandoquc arguit is me , quod roecum
nonedncam iuniores. Et exponent eitcaufamt
pnediclam iuaenem durius arguit, atque cafti*
ganitTanttteraf litceratora, vt tempore qtiQ*
dam pro negotto ordinisfui Ciftercium potW
genttih capttolo generaiifacerct fcrmoncm.
EX^MPLVM VII. /
OtcuUt huMUtim Xi*M»Jm *4but iuumu mfm*
mfaMmfittntgrAttiffimtm t$nttiioiwnp*tUKr,
M0q«# pttU9f[uf*rrt*
t
QVadam vice cam cariofiat afpiciendo
detoos in qoandam fccminaiu oculot
~ Aaaaa aliqaan-
V
(
Odium. Odor] Offidum B. Maris;
74*
Aifi quod fcthvfe paticotcr fuitinutt. Nam
Conftflbr com non ab&luit , fed ftigmatibuc
.Chufhqurnqae,6c infignijipationiscias, pro
'gratia impctraoda- qn$ cor durnjft emollitcnt,
quinque roatione? jiornioicaa quotidte dm**
tc ioiunxit.Itecefcfc igitor mtfct fatis trifiif ,flt
impenitent, licet imanAa denote pcrficere*
Vtvixfc«meiifoccIapfifaBt (ftrmjiifponte
fafititeft ) qittikiorediit components ,8c<on>
trims beneficium abTolationis habere merait
d Patre prafato. /mm. Jtyrfo 8>,Timl. Jtofoi
Ok + finite. c.$>
odor:
jtofvrim ttmxa.
/
OFFICIVM B. MARUG
Mmmjhrmm qmi&sm inBmSn tm^Um ri
1 kgk>B, ortuttrm li^tn Offitwm I. Mm
mmli* 9uini* intmtrit m$mw»4* i ftfti
*$*$ftuu tmnm* & prmkBm ##•
ANttqoitas qaftofdara aooafteriff nwt,?
ft coofpecudo oon crat recitaodi Oft*
cium B. Maris: qood'patct per ipf afmct ft-
galas S, Bcnedi&ij eo quod id cifflcmoolla
eiuf fiat meat to. Nibitomtaus tamea in quo-
dan monaAerio S. Viocenii; fopra moixcffl
Picfta tota fttoj vigebat coafoetudo, \M
rccitando immediate polVdiuinam. Accidie
autem queiidam praedi&i <mona6erij itligio*
officio. Quodam die, omnibus rab£io£j in
capitulo coDEregatiay eo proropit aodaciz , rt
verirus non fuerit contra corii Regioaro ob*
murmurareydioendoiilis fufficcrcdek f,firt»
citartnr oficiam fscundunv rcgubra veoc.
DIcebat -astern Abbas Daniel de eodem
Arfenio, quia dim operaretur fportas fomdoc\am quidem > 4c eloq^tnton , uram
ex palmarum foiip,rnittcbat aqoato in peloini9 parutn pium 9 jk dcuotom ac vita* pottui /«&•
vt infundcretxur palm*. £t cum fcetcrct lads^Qanrre^utaris , ta?dio affici foperdiflo
brumofa, 6c fceculchta aqua odorc; non
permittebat vt aliam aquam mutarent, fed
Ibper iUam fortidanj aliam addebat aquam f
•? t Temper foeteret. 1 nterrogaban t autem cum
fratrcijdicentci: Cur noopcrmittis pater, vt
aqua route tur , fed pefsimo fceeora tota cdlula * randi % ac (an£ti Paths Bencdi&T, & doo
cnarepleatur : Rcipondcns autem feoiorait : mctipus rale imponcrent iugum, qoafi ipfo
Jnoaiam pro thymumate^ 6c mufcata, 6c ali^s facto maiorem ali;$ monatleri/f faoditattm,
iuerfis quibns in feculi conderfatione fine & obferuationem prattendentcs. Breni(erti(a
iatcrnuit ione fruebar / oportct me nunc duni eos t crbornm faorum improbis Icdocic/^ ia
» hoc corpore fom? {iftincre idiufmodi fuam pertraxitfcntentiam,Ttomnctiuow^1
fortoran pro fuauifsimo odore9 vt in die - confeotireot omitte#e : pnrdi&mn officicm B.
ittdici; de illo gc henna: inenarrabili fcetore Marie. Sed pauI6 poft Domxout noftcT <i<a
lijttretmeDominus, vt non cum illodiuite, clararevolens.qoSiumiUidifplxcerctnutTem
«ur epulabatur in illo mundo deliciose etc fuam fie inHonor^xTe/ perm ill t diAom mo*
^plcndid^, condemnetor anima'aiea. Ex lib nailerian^talibua9ac tan t is affliftiooumpro-
$$m$*ua9Mm (mum-}*f*g*^ Vuli $ti*m $U. cellis concutx, vt non m/i magoi» camdiffi-
BlibMfX^ culratibuf,* xrumni^religfoil viumruajnto-
ilentare poilent eo quod quidam Domini ia
eorum vicinia commoranies^ fundes & ter-
ras ipforura vfarpjtccotperunt, fernoieoniia
' roalitraaabant, ac vari;a iniurijs alijs cos
afftciebaot Graodo infupcr,, ac tcwpcft-ti*
fatuitia eornndem agrw cV campof dciufo-
bat, &eromni parte itaaffligebantor.vtti.
? derctillos. viucrc. Qpaproptcr circa fcftum
--■ - Kiti^'
Officiutn B. Marix. Oratio.
Nafiuitatis Domini omnibus congregatis in
visum, iimaltyic (uper )>oc iko ocgocio inter
ft canfuleuui^dcwmioaruuf mittcrc mum
ex fuis ad qnendam piutn cremiftiro ipfis yi-
cinum , vt aduocarct eum y qui cameo confu
lerenc , frabeo exquircrcat modurti ,ac rcmc-
diumhifceraaliSj $c incomsjaodis- tarn graui-
bos commode^ccaroendi. Saoftusautcm vir
coram monaftcrium pcrijt, & coruodem vi-
uendi confuetudineai a&ioqefquc. diiigentcr
intoeos, & cfuunti^nf, cbmiptcllcxjfict^os
cb dcwaittcM vt in jfuo officio defecerint,
omitcendoJ modo quodi&um eft p inecclcfi*
officiamfaciatirsimxvirgipis.exclamareac.
pit, cos fanfliftimam Dei genitrteem mona*
iterio fuoexpuliflc , ftceam ob caafanr tanta
incommoda ctfdcm obueotffc : £cd eorum mi*
feriz,& affii&iones ceflareaf cafu,quo ad-prc~
diltam raifcricordia? macrem recur rcr cot, 01
in monafterium (bom teuocarcnt in proxima,
Sc immincte folemnitate fui facratifstmi puer-
pen;, omiflum funm oirlcium refomeotes t &
74i
qui Campania: partes intrauenmt, Cttpcrui)C
uraientcs Libertinnip quaercrc: Libcrtinum
clamarej vbiille in omione programs iace-
bar. Miia valdc xes, quzreatet, fsuicntes^uc
Franci , in oratorium ingtcdiontcs impinge-
bant, & tpfum vidcre non potetadt, tirtpefua
ccrcitate fruit rati , a monaftcrio vactti ftnt
tcucxlu GreieriusDidl. lib. f» **p» 2.
HXEMPLVM IK
Oratio* Libtrtinus am t*UguU Htmtii '
pmtmm futrnm fufiiumt*
A Lioqooque tempore Abbat is iuifa , qui*
Abbas Honorato eius magiifcro fucccfle*
rat, Libertinus Raucnnam pergebat.Proamo«
re antem eiufdem venerabuis Honorati quo*
cunqne Libcrtiojus ibat , eios femper caligo^
lam in iinu portare con/oeuerat. Itaque dum'
pergeretur, ace id it vt quaedam mulicr e*tin&i '
fili; corpufculum ferret. Qua? dum fern urn Dei ;
cefiarcot eorum tribuiationcs. Qpod & it* ctiet intuira, amorc fili/fuccenfa, itimentum
plancV accidie; accidit 9 inquam , cos femper
pacirlcato & tranqnHlam Titajn duxifle , ex
2 no fuppliciter deiifti fui veniam a dulcif-
ma ,acfuauiftima Dei matre fuppliciter pc.
ticmnt , St factum eius officiam incommuni
rcfumpfcrunt. £t monachos f qui mali confili ;
extiterat author, per aliquot menfesdetrufus
eft in carcercii) in peccati fui iuftam porni*
tentiam, & punitioncm, & faucto eremit*
ingentes gratis funt reddifa?, propter fan*
clam k falutarem foam admonitionem. P«-
eius frxno tcnuir , atqtfe cum iuramento dixit;
Nullatenusrecedam , ni/1 filiummcum fufci-
taueris. At ille inufuatum babens talcmiracn-
km, expauit petitiouis eius iuramentum , de-
ciinare voluit mulicrem, fed nequaquam prat*
ualens harfit animo. Cnnfiderare liber quale
quantomque in eiui peclore certamen fucrit*
lbi itaque inter fepugnabat homilttas conucr*
fatiofiis,& pietasmatris , timor , ne inufitata '
prxfumcret, dolor , ne orbata?. roulteri noa -
luboenirec : fed ad maiorem Dei g(ortam vicic -'
%wm DsmUnut iik 6. lp$$. *mi$B. 3 2. mdfratt* pietas illud pectus vtrtutis , qood idee ftiit ya-
$» GMmn$tr<m*«mftiiHU>< Vidtttum tu> H*4 lidum, quia deui&um : virtutis enirh peclutt4
CmrnnicdtM.^. son cffe^Ti hoc pietas noiti vicilTet. Itaque
defcendit, genu flcxit> adcorlum tetenditma-
O R • A T I O. nus, caligulam de finu protulit , fuper extin&i '
pueri pecios impofuir. - Quo orante anima
ExlMPiVM I. pueri ad corpus redi ;t , quem manu compre*
bend it ,& flenti matri viuentem reddidi^atque •'
OrsHi** UbiftM% Fr**ti voUntu froltttemiW iter quodemperat, peregit. iMm.
JiiTiumjuum nfemma pucHiiuntur acrifi*
DE monafturio aotem prarfati Dei fcrui
Libertini tumor cxierat, quod maltas
pecanias haberet^ lngrefsi oratorium Franci#
Aaaaa 3
/
*»
• /
74*
Otatte.
JEUMPITH W.
QllTiim defanftisfcnioriba* raifie difci-
Lpulum fuam ad JuuneBduraaqaaiii^obU-
t*s eft atfteai tollcrc fuuem difcipuras ««*,
tUDaqaotaariretaquam* Cumque peroenif-
fet ad putoam , cantri (fetus eft *aldc ; & quia
Jpngeerat cclti coram. quid agcret.quofc rcr-
eeretnefciebatrdjbitabateniin ad Qpllam re-
nerti.Tunc anxiusnimis proftrauie fe inora* _^ f r„o
tioncm cum lachrymis,dicens: Domiae, mifc- ffobitar in me quod fcriptum eft ,. sine inter-
toe met fecnndum magaam mifeticoTdiam ^\(%iotex>xus.Bx l&AtMrputimmUtM
taain/juifcciftic«lttiii,«cterra»,inarcf3cc^s- $mmmmwh^
tiia qua? in eis fun t, qui facis mirabilia magna
folns^mifefereroei.propierfcrutituiUB^qiiime f XEMPLVM STIII.
mifit! Et com furrexiflet ab orationc 9 cxcla-
mauttrO pncee,putee , mifit me feruus Chriftt ^4^, qmiA**fr*t*r tumMdlnxmum ftrjk-
trevquU ecoe no facftit ficut dfaiftit.1igo « :
tern oftendo ▼obis^qnta operant mattitas jnett
fine intermifsione oro : ledeo esim kmaate
Deo inf undent paacaspalroalas , fcfaciocx
.eis-ptedam , 4c die* : Mtfercremci Deot fe-
camdam magnam mifericordiam mam, &fe*
CQnduni^malttcudfacm^&c. Ec dickeii^O ratio
eft,an nan? Et dicaafcei t Etiam.Et tile dixit:
Qfiaado permaafcro aou die Ubofaos .torus
corde vel ore , facto plus minus fedecin ■cm.
ttos.ft pono*x ets ad tftiam duos nutBoos,*
refiduos maaduco, 3c qui accipit iUoi daos de-
oar iosorat pro me tempore, qoodp maul*
-co vcldormio, atque ita pcrgrariain Dei ia<
Abbas meus,Tt hauriamaquam.^tanraautem
afcendit aqua furfum ad 0$ patci. Et oiun im-
pieffet lagenam fuam frater ,abfcefstt glorifi-
cans potentiam Domini Saluatorts* Aqnaau-
tem patci reuerfa eft ,ad locum fiium* BxMk.
SmmtUmm ettrm §.*7<
min*m i*wt*r$tm JtMAtMfi mcrmt.fid
ExEMPLVM -VII.
tQtm ft fimpn dotnit iMttmAbbnt, $km ami-
SEncz qn idam fblicatiot haboit qpetAfa
mioiftrom manentem in pofleftiooe. Cos-
fttgit antcm fcmd , vt unfanteminiftro , de-
ferent occeiTaria feoi. Be com int«ttf$iff«t
tempos , rt non *cntm minifter , defecennt
qo2 neceffarkcrant feni ad t&am , & op^a
rtebat, qood operaretti r manibos (irrtQo' <»*
«ffligerecur , oon habendo qood lafcoraret,
VEnetont altqnandoad Abbatcm Lueiom aeqoevndeviacret9dtxitdircipulorao:Si^
in Hennato monachi quidam qpoi dice- .vadas ad pofsefitfcoem illam f & toca sow
bantor Euchit^hbc eft $ oratores. fit inicrro- mini ft rum, qai folet qaaropcwfuoftoiniftTVC,
ganit eos fenex*, dicens : Qood eft opot ma- Et ille refpondit.qowi iabes tack). Difonw
nmim t eft ram m. Etilli dixcrant : Nos non aotem adhuc fenex^ non pittfomeoi «Hwe!t
contingimasaliquaodo opus manaum , ftd fi- fratKm/Et cfem din fuftfoereat & tribularep-
cat dicit Apoftplus , fine intermifsione ora~ cnr,non Teniente miniftro illo , dixit itcrom
OHis. Dicit eis fcnex,Et non mandncatis t lUi
«ntem dixeroot : Etiam manducamus. fie di-
cit eis : Qoando ergo comeditis, qui* pro to-
Witorat? fititerom interro.gaoit cos diceiw:
Non dorrairii ? Et illi dixenmt t Dormirtius.
Et dicit eis fcncx:€um dormitis.quis pro vo-
bis oral I Et non innenerunt quid ad hare ref-
pondcrcnt ei4 Et dixit eis : igaofcitc mthi fra.
ienex ad difcipalom fanm : Vis ire ad pofsef-
fionem & addoccre cum ? Et ille re^odit:
quod Yis.faciof Timaba tecum tt difctpuW
ille defcendercfldpofiefsionem9ne fcaadabtf "
retur aliunde : fed neioobedics efsetpatniao,
adqqicait abire. Dixit antem ci fencx:Vade,«
credo in Deam patram meormn , qoiaptf*8-
eaeceabomnitcaeatione : & fafta oraiiooe
Oration
(Hmific cum. Vcnicnf autem frafer in pof
fcfsioDcm/cqaifiuit vbi mancrct mmifter ille,
.& iooenit hofpitium cias. Cootigerac aatcm
cam cum fuisomaibasad memoriam pareo*
turn fuorom , extra pofsefsionem vcnirctcxce-
. pea vna ilia eias. Qpas cam pulfantem fratrcm
ilium audiflet t venit ad oftium , & aperuit ei.
Eccum intcrrogarct camde pa ere fbo y ilia
hortata eft cam , vt intrarct hofpitium , firaol
ctiam Ac trahebar cam : 1 lie vcro noo adqaief*
ccbat intrarc. Scd camdia cam trahcrct 9 prae-
ualuitintrodacereeumadfe, ficcomplcxa eft
eum.&ccepitcum illecrarc ad comm ixtionem
corporis fai. Illc aatcm video? fc trahi ad lu-
xuriant cogirationibus conrandi , ingemif-
ccas clamaait ad Deum,diccnf :Domine t pro-
pter oratioacs patris mci libera me in ifta ho*
€?. Et cam' hoc dixifsec,fubit6 inuenjtus eft ad
ftamen, pereensadmoaafterium , Acreuerfus
eft iltasfas ad Abbatcm faum. Ibtitm nu> +M*
d$ QbtdUautu
EXEMPLVM IX.
Or at fane Pahltj mtnttki dtmni Imlum* Mpoflit*
mflkt fur dtuth dut dti$mtm $8.
74;
dedit paaperi bat : fttveniens ad fenem ilium,
facias eft rnonachaimagnus 9 & iic quicuit it
Domino, i&i. lib. difignit (% mint* num. *•
EXEMPLVM "X.
OrsifaaemfilMmttHiffafUm dixit Antemm ft*,
tribm , qui mbUfuiiinm vaUutwu.
D Iterant qaidam' fratres Abbati Anto-
nio: Volumus A te audire verbum , quo
faluari poJTnmus. Tunc ait fencx ; Eccc fcrip-
fflras audiftjs, fufricit vobis. Qui dixcrunt: A
tc volumus pater audrrc. Rcfponditeis fenex:
AudiftisDominumdicentem : Siquistepex-
cufferitinmaxillamdextram,pra;be ei &aU
teram.DicuQtciv.Hoc implcrc noo pofiumut,
Diciteis : Ergo C\ alteram prxbere non pote-
ftis tfaltem dc vna fercc patienter . Refpondc rG c
cj: Hoc noo poffuraus. Dicit cis: Si neque Hoc
potcftis f nc vclitispcrcuterc magis quanxper-
cuti. Dicuat ci : Hate non pofTanius. Tunc fc**
nior aitdifcipulorao : Succosprarpara fratri.
bus iftis A quia nimis infirmi funf. Dcindc~di«
xitcif. Si nee hoc, nee illud poteftis, quidfa/*
ciam vobis / iolaoratio necefTarfa eft pro vo-
bts. lbitUmnum* t|. lib. ditxmflu d$8% itits
TEmporibui Ioliani apoftatae, cam afeca- fiiritutlk.
dcret ia Pcrfidem , mifsus eft darmoo ab
codemluliano, vt vel ocius vadens in occU
den tern ,adduceret eialiqaodrcfponfum indc*
Cum aatcm peruemfset daemon iile in qucu-
dam locum*, vbi qaidam monachui habitabat,
ftetif ibidem per decern dies ire mo hi lis , c6
quod noa potcrat vltra progrcdi , quia mo-
nachus ilie non ccftabat orando, neque die
ncq'ie flo&e:8cregrefsus eft fine cffc&u ad euro,
qui mifcrac ilium Dixit aatcm illilalianus:
Quarc eardafti? Rcfpondit ci daemon, & dixit:
£c moral feci, & fine aftionc rcuerfas fum:
fuftinnicbim decern diet PubUom monachumt
ft forte cefsaret ab orationc , vt tranfirem , &
red i; nihil agens. Tunc impijfsimus Iulianus
indignatustdixit:Cum regrefsus fucro faciam
in co vindiitam : & intra paucos dies interem-
ptus eft procidentia Dei. Conliouo vnus ex
praefe&is, qui cum co craf, & rem cognoucrat,
vadeos , vcodidit omnia qua habebat A Sc dedix
EXEMPLVM XI.
Otfitfai»l*tobm Zfiftcpm tiuit Atom [mam mp*.
mffims objidrn* Saptrk K^if tutmu.
ANtiochiam ciaitatem Romanis fubditam
Perfarum exercjtus cum fuo Rege Sapo-
reob/idebat. Etcum Ixx. dies iugiter obrera-
rct, &multa circa banc moliminapofuiflereV
vallos atque f oflas pro capienda vrbe fcciflct,
camnequaquamvaluitobtinere. Poftea verb
r Pcr£e impetum Migdoni; ftuminis per ciuita*
cis medium propcrantisa loogc retincntes^
vtrafque ri pas ciusfacicntcscclfi ores, vtaqua
in fc colle&a concrcfceret , quo vimaiori pof-
fet irrucrc : cum vidifiet iam etiam ilias quat
feccrant fubhmesripas implcri/ubito aufcren**
tcs qaai feccrant catharrac!taiadimifcruntim-
pctum flaminis cotra murum 9 qui vehementis
Bbbbb ~~ aqoar
745 Gratia
oqu« pomfa* non fa-ens , eft InctiififlU, & cc- exercitum^ie irR^tpiftifttfotomoimpetafb:
ctdit : quo fa£o ingredient aqua com magna giebant. Per hoc territo* mifcrrinwi Imp*.
impet^etiam aliam partem muri, vodc fluumr rator , paraam cleroentem^oe comaiaoemiB
*._!_! • ,_. j._.i-._^ »»__ ,£ cognofeeas rj&am A Deo habente proui
folcbat exfreBcum magna ruina depofuit. Hoc
Sapor in fpioicmr credit fe fine pugna capere
<iuitatem. Ec ilia quidemdiequieuit,vt Fun-
dus fluimnis purgaretur,& poflet ambulari par
ilauium. A !(era ver6 die cum omiri militia crc>
dens per loca ruinofa murorum cinitatem in*-
trarc, viditmurmn ex vtraque parte fabric**
turn. Sacratifsimui nam que lacobus ciuitatia*
Epifcopus oration i bus militescoarmattir, &
Alios vrbis habicatores : Quo fa&o Be mutism
reftiruit 9 & propugnacula fecit, qutbus repel -
kret accedentes , & hoc non ad raurum ye*
aieosegit: fed intra teroplum facraturo Do*
mi no fupplicans adimpleuit. Porrafaporem
non folum muri fabrrca terruit , fed et iam al-
tera vi fid pertarbauit. Vidit enim (lantern fti*
per murum quendam imperiali fc hero ate ctr>
cumamic>um,& tarn purpura, qo*m diademai langoidum atqftie dcuotum, quemdiuelrt©*
fe refplendcre. Arbitratus earn cfle Romaoo- fynispaucrat, Aipplicirer exorauit^tprofc
mm Imperatorem , mortem minafos eft cis;
qui nunciaoerant non earn illic efle prcfcn»
tern. Quibasaffirmantibas vera fc dixiffe , 6t
Conftantiom A ntiochtat commorari , ex vUU _ f . ____ r ,
to qacm videbat agaouit eorum verba effe> tuscercbro, corde dcbilfs^&viribotpc&iuis
▼cracia, 5c ait Oeum bella gcrerc pro Rt>* dtftiilfflls* Mo* Comes duofcus difpeairori
mams. Cum que hoc grauiter ha be ret, infoelix
fag it tam dimi/it in aerem,6t cum vidirlet quia
in- corpus cius iaculari noo potuit, tamen a
▼efaoia; fuat impctn non receisit. Tunc ergo
▼ir quidam egfegius facratifsimo ! acobo Aip-
Dlicabat , vt veniret ad murum, & videns bar>
bar os, maledi&ionis iacala emirrere contra
cot; Plexus ergo venerabilis homo afcendit
in qtrandam turrinu £t com molt* millra
videret exercittfc,aliam matedidionem els non
pcti/f; nifictaiphes, &culices, vt'per parua
animaiia fupcrnam viriuletfi potuiflenrag-
aofecre. Orationcm vero (ectrta> foirr ne-
bolat ciniphum , & culjcnm & ekphahtcr*
rum quidem proroufcidas , cum fint'cau*,
cqaoium , atioromqtie iumentorum anrey, fu
nml & narcs impleuertmt. At ilti ferrfrpsrruo-
rura animalium imporrunitatem non valeo>
dentiam animarum etimpii colcntium , foom
cxinde redox i t exercittfm ^coflrofrooen , roo
viaonam ex ilia obrtdioaeperciptetit. Of*.
EXEMPLVM XII.
QrsiUwf fmfmt Cmitm dtft*u4*ani sW
d$*nfliuri3iim9 ptuipkuttm 4 ityijUwf
WtquakBh
REfertar de nobttiftimo quodim Cocke
Caarpanisf, qui ia rtnotts erbis parii-
busrecefionis^ viramqqQndarapaQpercm^
qootidie rogatet Dominom, vt confaoiuD,
& fine periculo duccrct y & redoccrct. Cat
pauper :Siuediligcnti , ivquitrfbfteQtaiioK
corporis orare non poffomt ciimfim exiaani*
bus 9 quos ia cuftodiam fuz dotnai ielm<p^
bat^pracepi^dicens: LangoidumiBcn«K
& ornaibtis ncce(Tartis corporis diligeotifsi-
i»c procora*e* Quodjlli promiferunt fc ftdo-
t*t,& iic Comes pYofeattt erl.Et priawa 9^
4em per tit* qaindecim difpenutotet i\Uu
pauperis recordati , ci neccliaria minifbiot-
mot. Detndeminai ac minus , ad vlunoofc-
n^xHW obliti func. Quid plura? Mcglcdus paa-
per of arfrcefiauin Goiaet autem ia vis con
medic* trtbulitfts , peH mora* malum si
pafriam citftuerlus. Et pauperis iccordatot,
qoatritan tiotrs fit^aniefbficlos^aeintw^
intelligent, vifitatiit, dicctUtMortiiuin.ifl-
quit % te putabam y charifsime , toxta folitur
erationom tuaram fuiragia 00a exptitui-
Bxceptis cnim quiodecirtv diebus 9 aut oos
multoplot^poitquam iter arripoi, vfqottf
tes t fcfTores, rfuftorefque fuos eicuffos iorfls diem , qua ad propria fumredct fas, oonqoao
proiccerunt, ft dirupui acic* ton^mkrnnt ^ miW ttibttjaiioncs , * aogoilis defocfuo^
M01
Mox pauper obortis lachrymi>, diiit; Quan-
go tua beneficia ceUouerunt i mc9 adiuto*.
nam£>eimci ccflauitAtc. Et Come* poftc*
riorum oblitur gualia, ioquit, in tc beneficia
meadcruetaot/CBi paupers .JUccdeas, ait,
Iliac duobus domus toss difpenfatoribus
prcccpifti, ft me debikm in omnibus nc-
ccflari/s procorareat f -quod ^rix plus quam
dtcbos qoiadecira impkocraat. Ego . autera
Oratieu 747
root, code* ptaetrtt f & virtu* ejus corrobo.
retvniucrfa. Adhocmandatum Comes fate I J
iifibusatt? Videtemifcrrimi,quidnubi Do-
9UDQS Paparcfcripiit/Hunc nuno mom au ream
exolaere, qui? fulficiet/ Vidcte qoanta vos
porn* dijgQOf txiftimoi, qui vosdebitorcs tan*
tfff0ltitionifaddixit,qaaro nectotus mundot
foUitre pmualct. nine ergo tertio redcatis a4
Papain, & Uttcras abfolmiqpis vcftra: pro cut
viribut deftitoius, ad mortem read dedu&ut w,q«ainm<peccaftucn©r|nncr,adfcrre : He
fum, U ficpro te precesroittcre f ac orare boo
pocui. Siopefa&us Comet dittos difpco&to.
res przecpit vocari , *e eis coram omnibus
dixit : O cancels feraieatibas oequjorcs, qui
contra prexeptam rneum ncquifjimc bonis
meis peperciftis , 0c paapercm hone f quern
patrotium falutis, & pacis me* frequenter
expestus roeram 9 son paviftif • £t none fir««
drarasoratioonm ciut Ja&ragi/f , perknla 5c
tribolatibnes loueai , quales nunquam aote
•invicairteafuftiaai, quasquidem, vtcertua
fura, euitaflcm,ii pauperis fuAragiom habtrif-
ieoL Vos ergo reos periculoram meoram,
bonis omnibus priuo, U exdlet a terra mea
conftitno. Dcpulfi ergo i terra Campania?,
cxnlet per trteanium ex<iteruar. I ode per in*
terocacutBaobiliam in oooipeAnm principif
funtadmtfsi. Qui bos Hie dixit: Nallam pror-
fus aliam gratiam vobis cxhibeo, aifi quam
vobis Domtmis Papa veritatc narratadarecc*
fueric. Qui mox itlic com infperato gaadio
A 9 ■ - a - * - # . —
pocoif flitttejcatcr exactU libcri ad propria
redcatis. sic inclytus Comes , & in fenjw
q«od d^liquerepuoiuic.&fucuris dignam ora-
tioois fiJjciaoi dercliquit. Cmtifr.tih 1. 1*.
u.fsr.a.c>3«
EXEMPLVM XIII.
D$ dims** qm Im /peti$ komimt militi fihtktf
firuimt , O fro fmUtio nihil peti*$t mfi vt
noU (tt/pmdtrtiu? faftr U&mm mlitww Utk*
fis ad tmrnoiMwdttm ppulum sd prsiomm tmr*
jfawMFi
DiEmon quidamadokfceotisTeaufiirpe;
cicm ioducos, ad quendam miiitem
▼eoit , obfequium-ifaum illi offcrens. Cqj
cam multum placerct , tarn in decore', qaara
io fcrmone, grataotcr ab eo fufceptus efr.
Q«i mpx militi feruire ccepit dihgeotcr ,
iter rapietittsf cunvtietcrij iecretom Comitif ac tam timid^, tam fide I iter , U urn iocun**
cootinemibttf, qui eoaaoo exkxredare, fci de,Tt fatil ille mirarctur, auoquam equura
pro ctrlpis vexare volcbac^ ad Cawuoom pon^ fuumafceodit^uoquamderceodit, qu/n ille
tificemperaeocvMt.CuioairnuadiieAtiisi«s efletprsparatos^ genu flexo ftrcpam tenc-
catifa^ htferas Papsr to haoc Icateaiiam reta- ret^dirertum^prouidum^hilarem Temper fc ex*
lerant Comitir quod quilibet nommii aureum hibuir. Die qaadam t dam fimul equitarent,
folueret Comiti: 3c fie adepti gratiam faculta- Be veoiflent ad fluuium qucdam magoum, mi-
t tbus reddereotor. Tliac Comet: LatHudinem, let refpicicos, & plures ex ioimicis fuis mor-
inquit nummi^ rpiffitudinem ab one Ponti- talibus poic oos reoire confidcrans t ait fcr-
ficis volofcirej«ciicvo«adgrati5>qaammao- no : Mortui lumut 9 ccce inimici mei poft
daait,admittam. Demioergoreuerfi fateiliref, me feftiaaot^ fluuius ex oppofjto eft, nullat
Domiao Pap« rc(poitfioiiem Comitit often- fupcreft locus refugij, aut Occident me , aut
dcrunf. Mox Papa eonfeius quid refponderet,
refcrlpfir. Comiti «4immum^ aureum dabese
habere lafitudinem terrx,& fpifsitudincm c-
iu$ extendi vfque ad altitudinem acli , c6
quod ora(ioiuftia qua Comitem fruftrauc-
capient, Tunc ilk: Netimcas Doroinc, va-
dumflumioishuius bene n on i, fequerc tan-
tumjne9bcDeeaademu9. fttfooodente roilitc:
Naoquam homo fluuium iftum in hoc loco
ct^ioadaait. Spc tamep eoafionis fcruum du-
" ' B bbbb a ccm
748 Otttiof.
ccm fccntqs^fincpericutb vcnit ad litot; Etec quod timercntfardiutad diuinamyfteriacoi-r
cccis tranfpofitis, holies ex oppofuo litorc
confiftenres f miraii font, dicentes : Qnis vn-
qtiam adiuitvadumin nViminc ifto>nonaliu*
tiifidiabolus ilium tratrfuex it Timentefqncrt*
ucrfi funt. Proceffu vcroremporis accidie ve
mititis vxor infirmaretur vfque ad mortem, ia»
qua dum omnes medicorum anes defecitfenr,
ait lterfi darmon Dexnino fuorSi Dommamca
inungeretur la&e leonino , ftatim fanaretur,
Dicente roiliterVnde habcrerur lac talc/Rcf-
pondit i lie: Ego afFeram.Qprvaderis, & poft
fpatiom vniushont red ient,va$ plenum fectun ' orationem,«Iedcbetar intenfom.
•ttulit:4 quo cum fuiflctperdiY&a,morx melio- B*vuufrmr$m Er*mil*r*m ttb, j.* 1 5.
ratapriirinumrecoperauitTigorem. Cuicnm --
diceretmiles:Vndehabuiftitamcirolac iftud? EXEMPLVM XV.
HefponditrDe montibus attuli Arabiar . rece-
dens a te in Arabiam iuiJcarnse fpeluncam in- Tri^ijfsmum ftottim Umtm B*mwdm>*4it»
enrrere ^dc carte ro non nifi poft auditum 00b
fanum conucnirent. Ctfarim l$b. y{fy j$.
E XEMF LYM/X1V. .
OrMtit in4i(tc idrntmrfidtt*
ITem fcrtor quod com duo fraucs qoadam.
no&e fedendo in \t£t» fuisjic quafi cuban-
do diccrenr panter niatuiiojs , adhiit diabo-
Ivsctim foeiorc iotollcrabili diceci:Ad ulcni
trani^catulos abcgi .& jpfam mulfi v tuque re.
nerfus fnm ad tc.Siupentc milite ad verba iftaj
& dieente:Qais ergo es tu?Refpoedix ille : No
folici tens de hoc , feruuscmro tuus Aim ^ ego.
Inftanrc milire, tandem confciTus eft, dices;:
Daemon ego fum,vnus exi}lis,quic<im Luct-
fero Qcciderunt. Tunc magis milite ftupente,
fobiunxh.Si natura dia bolus et ,. quid-eft qcrod
faro B "eliter feruis homim? Ref^ondir dsrmd:
magna eft mihi confolarioeiiecdm fibjs ho*
minum Dicente milite : Non aodco d? oaetrro
"Vti feruitio tuo. I rerum illc refpondit.Moi pro
Ccrto fcias^qnia f\ me tenuerisAminqiLam a me,
▼el propter me aliqutd mail tibieuenitt. Non
CVm fa mains Dei Beraardosviccauadan.
piurcs nobilfl>& fapieotcsdefccoli »aoa-
couerfatiooe poftfe traxiilct,crat inter cos pri-
ma* qaida'm, & prstcipuut 6aufndus norjne,
qui poft in ClaxeuaUc prions officio fanfces,
bearedetfuoc'hiscftin coden* Hictguoicuxa
Dei f jmulum ad monaftenum fequcjctm ji-
uifsima ccepit tentauone polfari.liM'Hu**1 to
iHura vnus ffram bus: Quid eftntqui« Jquod
facies tua trifiitie qood^m notilo gr^DiKT ob<
uoluta vidctur/ Cui iHcricio quod oo^ujn
omplius 1 actus eio Quod rcrbuR. cu ad l>ci fa-
mulum i^c frater fatis anxit>s rctoliUt,^011
>
audco, inquit $ fed qtncqujd'pr mcrcede tua
po ft» i la ueris, licet dimidium bonorum meorfif 'ille bafihcam propeviam -pci quiir jra^i«bi-
Jibeustradam ribi. Nunqtiam homo homini tur,dmertit adeam,& ingrciluf orabatAi»c»
feruiim tam fidcliter & tarn vtilitcr Pertoam
pfouidcnciam xuxta flmiiam mortem cualr, per
te vxor mea recepit fanitarcm. Tuncdxnnon:
Ex quo tecum cfle non poterotnil pro feruitio
meo^nifi quinque fofidot requiro. Quos ctm
reccpiiTer^cnilici iili reddidit, dicens: Pel o t vt
exeisnolam compares,^ fuper teihim pan*
pens illiusEiclefix ac defrlatv fnfpcndas $ vt
per earn faltem Domimcis diebus fidrles % ad
diainum couocenmr officium. sicque aboculis :plius4rifiis cro.£« vtlt^Jhrn**** 4&4»f*i J*
ciusdifpa^uit,fichoc idcireodsrmon peti;!, vt f
hi q'ii hac"renu« debita hora officii praruenieo-
tes^ cum fumma dtuotione- cxpeftabant , ce . ^ TtlH
risaurem deforis prxisolaottbus. G^^ndut
grauaius t^diofoper lapidctn obdorxniuit.t c*
mum crm"amoo pariierfurrcxificrr illcdco-
ratioue^f'cde fomoo9«pparnH i6i Gaotndcs
tun to iocimdior .& hilanor captens,q*ww tri-
fliorprius. Cun>quecipc«diclus fraicr^ra
morftirise, quod locutus fiierat , ainita^,tct
improperaret.Tunc,iaquit,dixi: Nta qi-o1-
pi 10s ixitts crof fed nunc dico: N«if qpw ^
y
749
EXEMPLVMT' XVI.
EXEMPLVM XVII.
OrathfU Eliftabth mmss fmikku, dHust>4t, <Jr Crmts prtdxMtot , qui* nimu ptoptif mjmmm m%
IEgitur in vica fcniht Hclifabeth , Tho>
rings , quiar venit aliquando ad beat am
Helifabech matrona quaedam nob i I it vifitan-
d» gratia, Ac com ca adolefcens quidam f Bex-
toldus nomioc/tcularitcrindutus quem fcculi
contemptrix Helifabcthad fe vocans,dixu ri-
li:Videris nimis iodifcrefti tc habere, & mm if
diflblute vmere.Rcfpondit iuuenis : O Domi*
na inca fupplico vobis , vt oretis pro mc # Tt
Domino* dct mini gratia m fcruicodi ei. Ac
ilia, vellcfne ( ait ) vc ego orarem pro te ? Et
ille. Vellcm vtiquc. Et ilia: Oro(mquic) vt tc
ha bi lite* ad gratiam Dei timilitcr orando , &
ego pro te libenrifsime orabo. Moxque prouo-
lutis genibos io loco competent! ir.onafterij in
VVcrdcccrpit orare pro iiraenc. Ipfe quoque
iuuenis 4 longe orationi inftabat.fi' poftquam
vtnquealtquandiu oraflent, ccepif iuuenis al-
ia voce clamarc dicens :*0 Domina , ceflate
ab o rati one. At illaferuenrius in (la bat. Ho flea
altius vocirerarecoepitjdiceostfO Domina cef.
fate, quia iam deficio. N mio namque calore
iuuenis fada bat, to to que corpora fumabac, 8c
brachia % lotumque corpus hoc illuc^uc tan-
quam dement ia&abat. 7 uocvDdmioa ipMot
iuuenis, &doflrbeacar Helizabethanciila»ac-
cur rentes renuerant cum , & inucnenior cuna#
totum tncaluiffe, veftefquc eiut nimio fudore
per fu fas. Sarpius anteni iterans clamorem, tan-
dem dixit : In nomine Domini oro, vtceffetis
ab oratiooc, quia iam igne confumor. Et quae
tenebantrpfonivii caloreaunantbus potcrant
tolera c. Mot autcm, vt cciTauir oratio v refrii
g-falus eft. Et iuuenis ille ad ordincm fratrum
M'nomm ft tranftulit./ic attract us. Contigit
hoc frcqtcntius Sc ali/^pro quibur ipfa Bo-
»ioum exorabat.
Htigmm §h* Vp$4rtu idbmittfir* iooq. d$ S**.
Sir.
Fl Efert Humbertos fopef regulam Aogu-
x ftini, qaod quidam 2elator animarum
difcumbat in afino,qucm fbltfs ret imierat pre-
dicant afsidue;& cum femel intraflctccclcfian*
quandamcaufa orandi , reh&oaiino ad portly
an teqoam orando MnioifTct oratiorcm,icili*
cet, Pater nofler feme^cogitauitde afioo mnl-
toties,vttum forte fu rare tor com aliquis , U
fimilia. Quod attcndens,exicns diftraxir eum,
nolens ab ilia hora , xjrod cor fuura i Deo rx-
traherct 5. Bkmhnm if CMfttuU 5. m Rti*U
EXEMPtVM XVIIH
jQntdtm tHHtnit m*tttnkpr$tibmt & mu*
mj$ tn tmlttm didutHun
ERat quidanriouenis in villa prope Looa*
mumdifsolutur &leuis v qui lan/>uorede-
cubuit. Rogatuigitur maths quidam presbytism
tela tor animarum vcnit ad iaucnem,& cum ad
confefsroncm,& poenuctiam induxu, qui moi
in multa contrition© mortuuscft. Maicrvero
cits quinque annis pro ipfo iciunauit, &cum
mult is lachrymis fiodem die poft annos quin-
que iuuenis apparuit n atri, dicens: Eccc nunc
charirsimadegTauifsTmis poems tranfeoad re^
quiem ad tut or 10 tuo.T^iu C*ntif*lib*2» ««#. c.
M.Suk*(*wflQtit*xtmplor*m
V$dt itimm ULtntftmttto in ptupmt exjjit tc-
clefisexztit F*r*Ttt* z. tit. Con**rfio tx 1 io.
J4 t> 17 lit Confnfio tx~\.tit.mgtigtnitmtUt D*-
vnntx.4 tit.marijf.ext2j$$* DefmnS* *x 2. *o»
2a.aj t> 24 w.Angilttx 1 1. C1 1 ». in lmmi*
im tit, Mori *x. 18 nt L* feint* nt. Inptrnttna txu
14^17 iu.jipofls tx.n &. 1 8 • '**• SmlutMtt0 *n -
geUea *x% 6 ttt. Ftdet ex. \ &titt lleemt y a ex. 2 u >
& S tt*Sttfragt*m ftr utum.&ituOtdotx^.
Bbbbb- 3 EXEM^
7$P
0
EkEMP-LVM XIX.
Gratia- J -
conquarri eonttritattis, diecs:Parcat l&i Dc«
omnipotent foror quid eft quod feci GH Cui
ilU refpoodit : Eccc te rogaai, & aadire me
Orttfait JWa fort* Scbik&U* fimSi Mme&tt noiuifti , rogaai Domionm mcum,& txaodi.
)&w hfatf4#a%*&mi*l$ plmus frmtrtm rec*. nit mc. Modo ergo ( fi potcs,egredere , 5c me
d6revoUnt9mdti'mwtylno3tmpijit9tiocMi9 ■••->-■ - • ...»
dimifla ad monafterium recede Ipfe aatem
.extra teftum exire non valeaf , quiaraMnc.
fc rpptice nolait,io loco maofit imiimMicqvc
fa&am eft, vt totam no&em peruigilcm dace*
SOiar beati BenedtAi /Sch0lafttfaoolIli-
•ef omaiootcati Domino ab ipfb infan* reoc^a^ep^racuYptruoaluvtiiicoUoqau,
tic fust tempore dedicata , ad etna feael per fcfe vicar ia rektio«£^Aiiareat,Grttjr. Dm^I
a*num venire confueuerat, ad qoam vir Dei
boii longd extra ianuam to profefsione wo-
aafteri; defcendebat. Qjadam vcro die ex
more veait , atqaead cam cum difcipuli* Ve-
nerabiliseius fratcrdefceadit, qui totam diem
fo Deilaudtbui facrifqoccollciui;* duceotcs,
incumbcntibus iam noftis tenebris fiaul a£-
ceperunt ciboj. Cumquc adhuc ad menfam fe-
dcrcnt, & iatra facta ceUpquia tardior fc bora
protraheret t eadem fan&imonialis foemiua
fororeius mm cogauitdiceas. Quefotc, ne
in ifta no&c me defer** , vt vfquc ad mane de
coelcftis vita gaudy's loquaniur. >Cui ille reC
pondit : Q<ud eft quod loqueris foror i Mane*
re extra ccllam millatcaut poflum. Tanta ve-
to crat call fcreqitat , w nulla in ac'tenuic*
appareret,fan&imoniaiis autem feemioa cua*
verba frsurit ncgantis audi Act, infertis dsfibtts •Beoecti&iis Otm 9 Juurkc qaantam aqv o
manus fupor menfam j>o£iut caput inaaaipu*, pas habeas. In^icuorojtf qur omnia v*6 in
a ronipatentem Domino m rogatura , dccluu*
oit. Cutrwjue ietraret de mcnfa£api)t,tahta co-
fofcafionic & toniirui virtus , taotaqtKaoun*
datio pfauittcropit , *c neque vcnecabilii £e«
nedtdus , neque iratrct , *jui cum to adcraaf,
extra loci limen quo OHtCedprmot % pedemmo*
acre pocaiffent. Sanfttmonialis «/uippc foe*
miua caput in raanibtts deciinans 4acbry«na~
rum fluuios in menfam fuderat , per cjuot fc*
i cnitatem aerfs ad plamatn rraxit.'Ncc paulo
vidiflec in Oanxa ^qtiadaia legM^ '°*
carditis poft oratioicm inandatxo ilia fecuta numerals Cfcriitaaootantmttltil«dioemc>«c
JLXEMPLVM XX.
ANachoreia ^ntdaia ia furtibat Ionian
Theodofftu oomiac 9 occeiaitaie quadan
compukbi eft CoaAantifiopoUm pcrpre, in*
greffufque eft oauea.CoiQ veronaois iiuiat
dctinerttur in pela^o , defectt aqua : eiaotfie
naut« k veftores in magna aoxicute&da-
petatione. surges* autem Aoacaotta, &a*
pandeas in caelum mtnua foaa ad Dcon v qoi
falnat demottcamaoasooftrat; {a&atrtttt*
ner (igoautt mare figoo^Ctoctf , & ak worn*
demanaqnadiiki. Ih*. Miffa Mm &*•
Spirit. c*p\ 17U ■ •
UEUPLVM XXL.
1»uUm4U*t**petr*w*t*
TX E S, Rcmbetta inter alia prodftot, Am.
eftc (ci tanta conuenientia fu it .oration is 6c
iaoodationis , vt demeofa caput *am cum to-
nitruoleuarct, quatenusvnum idemque eO'et
momentum, & leuarecaput^^c pi mi iam depo-
nere Tunc vir Dei inter corufcos& ton it ma,
atque indent is plan if ioandationem videos
fc ad monafterium remeare non poffc, coepft
nisyiQ&ra iaforvkotemdaciiptratu, pre*
cxbus fe dedit, & continuofraAal unt^iucola,
BarbaruDanisftvpore percoffis. Sfpioscam
mare trai iccrct, S uetiam vel alia loca pcteos,
tempeftares fupplici ad Dcnm voco fed. u it,
pzmooes e corporibus fugauit ; hfc 8c ala
malta cu perficeret 9 multosad Chrifti cultcm
traduxif
Gratiot
cradmrit e Danii. £*J#^li^w#W J7.Cr*«c
#$. 2. Mttnp, c*f* 10.&1U Snr. 1 #« i,
5i Wfj%» ft i.
7P
ItEMfLVM XXII,
1* tmtto* mfttam pMmlxi'tm ttndtm vfrtm
tibm reftiimimr*
Vldi bormnem fine cojrparattonc fertr
foi tettpofi* homtlein, feroidwn cart*
tatc, cgenis bc0cficum,fobriutn fupra rooduinB
crga at fliftos pium , in corporis calhgatione
prarcipuoafsiduum , ab omnibus contagiooum
iparcisi/s alienam. Hjtc in gratuitis. Jn nato*
ralibotvcroita crat bene fitdecemer oraatot,
Tt nihil in eo imperfe&um reliquiffe omnipo-
cens booitas pu tare tar. Pro cxlibatu ergo ft
fan&monia ab omnibus honoratas quaff fan
ftusiatn in terra inter homines habebatur , ita
▼tdeeo maximum quendam virum dicentem
datmonijs in eos decidebat g adco ire fsepc tu!«
nerati immenfis dolorum cruciatibat torque*
rcntar: at i/pcrfeueranuaorationomhoftikm
iropctum de&iccmntiefe£is inde dxmonibus,
rcliquum vita? faocl& peregerunt. Gr'j.Twr. 4*
vanitrnmnpstdUftm. tern. 8.
EXEMPtVM XXIV.
0
OrnsktHtmmufdptm tutomdm
SHugo Epifcopus GratianepoHtanns lit*-
nias ft alias orationes Ecclefiaftica* die
no&u^ue incredibili inftantia frequent aba t #.
ita tt nocle vna t licet infitmus & iftbecilli*
tale afeflus Dominkas orationcs treccntas*
expleuerit : cum que a fernkntibosfibi com*
pernor, quod b*c agendo nonfolumfuofati*
gationtmcorpori, fed ct jam aogmenta prx>
beret: refpondebat ilte f nonfolumnon hoic
fuis increments miferi jt , fed infuper magna-
aadircnKQuandoconquemciftumvidcrecoff. Fooenire remed ia. Z* Gni*. tftm* tC«lh»fi
tingtt, non hoir i«em me puto Tidere , fed An- ^ftft f, ^pra9
gcUirn. Huncpoftea i rigore iu ft it ix vidimus
reccdcntcin , ft tantam crga I>cum ingratitu*
dinem incurriffc 5 tt MiiTafdm folemnia audi-
recontemncret , & nullum in eo Vittutirvefti-
giom remaneret : fedomni kbepollutus,nul-
lam prorfut luxuriant , nullum faci nus abhor -
reret; & hoc quia alas ▼trtatii grattrita? vet
saturalis orationibus infiftendo ft lac-hry*
mis , non prctcxit , fed vinbns ibis & fan*
&itajt confifuscft. Tbtm, Gnmipr. UAm. Afnm
—t* 3*/. 3.
* •
BXEMPEVM XXIII.
tmbnm pnytumtu
* >
Q Anfti Lnpidmn. ft Ronwnw Fratra intra
C/ LoTenfit defeni cremum vitacti degebant
smfrerioremherbanim folk viclitantes radici<-
bas Iddsmombus miris modts eratexofttin*
lapidibns erenitn vrgere hos Dei fcrups pet
riogtiloi dfe«;>erfeuerabanf: qoinquotteftutn*
one pro rnore 1 no genua ad otldum Dcumde*
ficxifset, ftatim i tnber lapidum proi jcicntibw «
JXEMPLVM XXV.
Orathntm Domniam retis*r§ mqut$
inimktti** foHtau
IN Tolofana ciuitafe quidam qnamuiigcre*
rtt iniaricjtias, a frequentandis tamen tem-
plis, confuetif^aeprecationibus non difcede*
bat : fed f nam. prccationem Dominicam #
cum cacterat pofltt 9 feptem ctrciter men fi una1
fpatio rec ita re non poterat.&e cum Sacerdou.
noftro communicataA de eius fentcntia conue^
nit immiwnm, abeoquej non q^idem ab offen-
fo, fcdabco^vndeipfcoflcnlufeftcr, veniam
ppftuUt , fa.claqne reconciHatione gratis , ad
earn quoqoc precattonem lingua foluta eft.
Ex lift. Jinn fectih Mm 1 5*4* ** °°U T*& *r°~
huu% Aqmtnn%
OXDO^
7J*
OR DO,
EXEMPLVM I.*
Ortintm factum a ffumtm thrum perbt*t*m B*-
maMum i dtmone Ubtratm , turfum * ditbok
vfytuadfimm viu (tu$bfid*tHr.
EOdcm qaoquc tempore AquiocoHs Ec-
clefia? clericu*a dzmonio vexabatur , qui
4 venerabili virOConftaatio Eccte/iseeiufdem
A nti ft ire per rautta fueratmarcyru ioca tranf-
mifsus,vt fatiari potuifset. $cd fanch Oci mar-
tyres nolueruntei donom fanitatis tribuere, vt
quanta efset in Bcncdicto gratia demonftra-
lent. Ductus eft icaqae ad omnipotent^ Dei
iamukurt <Benediclam , .qi\i I^fa Chrj ftoDo-
ruino precesfundens, antiquum hQftem dc ob-
fefso hominc pro tin us cxpiilit, cui fanatp pras-
Ccpit> dicens: Vadc,& poft hoc earn cm non co-
raedas, ad facram vcro ordinem acccdere nun*
quam prxfumas. Quacunqae autem die ad fa-
crum Ordinenv accedere tcmerarie* prxfurap-
fcris, ftatim iuri diaboli iterum rnancipaberis.
Dccefsitcrgoclericusfanus>&/icutterrercfo-
lec aniraam poena recens ,ea quae vir Dei pra?-
ccptraf, interim cuftodiuitXiim vcro poft ao-
nos muhos omnes priorcs illius*dchac luce
migrafscnt , & minores fuos Tibimct faperponi
in facris Ordinibus cerneret , verba. viri Dei
Ordo.
. cornier fan Ufr. A udicnsaufcmfepradiflas Ab-
bas lfaachuiufmodiconu^um,rugitiQ£gy.
ptam,& abfc6dtt fein quodam agro inter fro-
tcta , arbitraas fcindigaum efse honor* pref-
by terij,quem plurimi.autem fxatram fcqueban-'
tur,vt comprehenderent earn. Cum antem ap-
plicuifsent ad vefperamineodona^rofatigi*
ti de itinere ( erat enim nox ) dimiferam aid-
lum , qui eii fumptus portabat in it inert, n
pafecret. Cam autem^fceretara(cllBs,pet-
uenit in locum % vfci fupradiclw Abbas 'ifac
latitabar.^Cumfyie illuxifset diet reqairemes
monachi afelium v pcraenerunt adeuodemlo*
cum, vbi fcniorfeoccnltauerat, ftadmiranta
valdc difpenfationem diuinam, comprehen-
dentcs , ligarc & conftringcre eum voluemof,
3c ita perducere. Venerabilis aatem fenior non
pcrmifit, dicens: ianvnoa pofsum contradicere
▼obis , quia forficao voluntas Dei eft , vt licet
indigous , fufcipiam ordinem praty tcrij,
£* Iti.jtnttntitrum emttum §, *t.
XXEWPLVM m.
ftetrdtfij qummk Abbm M*wt**
dtfapuhfuofft/cg^/fet, umBmUumwHtmH*
[umpfit ctltbrsr*. .
ABbas Kiotoe&^venit aliquando de Iocs,
qui vbcabatar Ragitham,in partiborGe*
bolonis. Brat autem. cum eo & difcipoluseio*
videos autem ilium- Epifcoptulociillios,ttQcs
quafi ex longo tempore oblitus poftpofuit, at-
que ad facram Ordinem accefsit, quetn moxtis wm , inmiumpresby terutrt fecit. Etdam pn
qui reliquerat diabolus, ten u it, eumque vexare ter comedere^dicit ei Epifcopuidddnlgc mi-
quoufque animam eius excurerct non cefsauit. hi Abbatfcio enim quod hunc honorem nolc
Gftgotuu DUloi* lsbt2. a 16*. bass fed ego i tcbcpcdiciJofidcxaos hocprz-
fumpfi facerc.Cui fenex pra? hilmilitatedixii:
E tinea cogitatto paruna volcbat, fedinaoc
nunclaboro, quiadiuidi abeb qui tnccQiD eft,
non pofsum , &folus non fofneio-orationcs
meas implere. Dicit ei Epifcopos ; Sifci$ wm
dignum , ordino ego 6c ilium. Refpoodit Ab-
bas Mocues:Siquidem iltdignusoe/cro^xiam
autem fcio mcliorem ilium efse mcOrdinauit
autem & ilium. Vtriquetamenita pertranK*
rut vfque ad finem funm.vt ad altarc qoantum
adoblationem confecrandam nunauamaccc-
derent. Vndc diccbat fencx. Coondo inDco
ElJEMPLVM II.
Ordinem ftardotf fmgitm Ifaac MpSt
cMBtt froditur.
COnfilium habuerunt inter fe (eniores pa-
trcs & omnes monachi habitantes in ere-
rjio Scy thiae , &confenferunt vtbeatuslfaac
ptesbyter eis ordinarctar in Ecclefia, quxin
ipfa cremo fita c^t,vbi conuenit die & hora fta •
tuta muititodo monachorum^quiin ilia cremo
mcoi
/
r>
itjco, quia nodhabeo graride indicium propter
ordiuationem haoc t quia oblatioocia non
pra?fumprl ohVrre. Nam ordinatio h*c ill0.
rani eft qui fms culpa font J ego aucem bent
me cognofco. £*/& 5ilW# p^|t 27^
.- . •
EXEMPLVM IT.
•Or3o.
7X3
Ordijum Dmntutw Th**krm mmmm
dtt . <jksM'f,Afim$tem/e*fit Ulimtu iiwfa
tmkm o8**(4. <
DIcebat de A b bate Theodoro, quia cum
fairus fuiffet Diacotius.ia Scythi, non
-adqciicfccbat miniftrarc, M hue atqoe iliac
fugieba* Et itcrom ftnes adduccbaot com, di«
ccntes : Non derelinq«ia« mintfterium tuum,
Dixitaatemcis Abbas Theodora*: Dimittd
nic , & deprccor Dominum Deum > & fi often-
dcrit mthi f quia debeo ftare4o loeo minifterfy
huiuf, facio. Et dura deprecarctur Dominum
diccbat: Si voluntas tuacft Domineer ftem in'
hoc miniftcrio, demon ft ra mihi.Et oftenfa eft
ci columna ignis detcrra vfque ad eorlum ♦&
voxfontrit, diceos: Si poces fieri vt columna
hate , vade aminiftra. J lie autem audiens t fta •
«aitapud fcnanatcnusadquiefcere. Qui'cain
veniffet ad rSccIeftam, pocnitcmiam egeninc
apud cum frafres , <ficcntes: Si bod vis mini-
rtrare, vc! calicem tenc. Et nonadquieuie eii
dicens: Si non medimittitis, difcedo de loco
ifto. Etira rccciTcrunt abco, fi* ft, d*Urin4
EXEMPLVM V..
TrdJicdtiMk tfficium pnpryni hfidtrtfc viit.
iur/r4ttrt quifohu **ifiemtirmomm$xh<>Tt*-
lorusm fecit.
MEmini cuiuf3anv fenis , ciira in ercmo
Schyei commorarer : qui cum ad ccllam
cuiufdamfratris graria vifirationis aduenjent
oftio proximaflet, audiffcrquecum obmurmu-
rantemintrinfecus paululum fubftirit eognoA
cere volens qnidnan>de fcripturis legerec , vel,
rlcutcrt moris, operans rrcrooritcr rccenfercc.
C um <jue pijfiimus cxplorator,auj:c diligent** <^ $, 2i^
applicica curiofiusaafcultaref, itaeumreperie
huius fpirirus impugnatione peltc&um , vein
Ecclcfia facerefe credere t exhort 4 torium ptc-
bi fermonem. Cumcjuc fubfifttnafenex audif-
fet eum fi ruflc tra&atum, & mutato rurfum of-
ficio cclcbrarc velut Diaconum cacechumcnis
miflara , tunc demum pulfauir odium. Qni
cgreflbs, occurrens^ue feni veneratione folita
iotroducenf^occum, quando venerit, cogita*
Honirra (baram confeientia remordente 9 per-
quirit,ne fcilicet diotiut ftanf ad oftidfn'iniu-
riam pertnlifet : iocularitcr fctibx $ gratequc
rdfondtt : Mod6 9 inqnienf , Veni $ quando col
milfam catechumen is celcbrabai, Ctffianwd*
tfi/tfmtii Htomtumtium lib, 1 1. c. 1 5.
EXEMPLVM VI.
J&umbQtii&m Uthomitu fanerit fhonMtttH
POftmodum fanclus Pachomias faclus eft
pater fere* qtrinquaginta mill mm roona.
chorom. Eec(imfoIemnitas ex more depofce-
rctf vt myfteriorum ccelcftium particcps fie*
rent, Sproximis vicutis presbyteros conuoca-
bant^iii cum eis fcftum Iattiti* fpiritoalis im-
plerent. Nonenim patiebatur idem fencx,, in-
ter eos effc qaempiam qui clericatus officio
fungeretur. DicebatcQira multomeliuratque
comrmMfiusmonachis non folum nullum pror^t
fiis hoaorem qn«rere primarus & gloria ; ▼€•
rum eriam occafiooes huiufcemodi de cario-
biit aniputari , quia frequenter faincinter fraP
tres eontenrioncs,& amulationcs xnutilesnaf-
ee>entnr. Sicut eiiim ftintilla ignis cum ia
meffem ctctdierit^non citft exringuitur, & in»
cerdum totius annr fruftus exurirur ita cogi*
ratio feralis ambitut (i in mentes irrcpferii
monachorom, vtvelprirnicupiatvtefle, tc!
ckric^nflicito fuggeftionis huiusardorem de
fubcofde carpellant , illic6 pcrdent contincn.
fiaih multis labonbus adqui/itam.Oportet cr-
^cum omni rhanfuctudine , & puritate com-
municantes Chrifti Eccclcfi js clcricos tenera-
rft quia hocexpedit monachis , nullasautcir^
tchgiofa* appeterc dignirates1, Exffti S. P4.
Ccccc
EXIM-
7S4
Ornatus,0rnatuSveftium fupcc ffuus.
& marito orbabcris St fUijs. Omnia pcrordr
ncm explcta funt,& (cram nr.ifcrarpccDitcntji
vclox (i go an it interiius. sic vlcoicitar Chri*
fly sin YiolatorU>us tempii fui.
ExEMFLVM VJI.
ttemit* in ufiimomum (awittii fufdpiendi t Ia*
tuUrn *b Angtlo rtttptU -
ERemita quidam era* aclDiaconatus orJu
ncm iam proucdtus f cipit po ft mo dun*
penficulatms profundiufque difcutere t nana
ad dignitatis gradum facerdo talis idonsus cfr
iet : mctucbac cnim fe imparcm 4 prpindc ad
orationem coafugit, imploraturus Doming
Dei noftri opcm , vt pro fua dementia & bod
sutate
nit maiorc
ORNTATVS VESTIVM SV~
. TPEHtfltfVS.-
EXEMPEVM E
* Ctudjunfamitut it/fst , & moment* of ft*
' rkk ddmoniA&ftr&uttur.
diggaretur infpirare,quid pro fiii nomi. - T7 Rat qucdam mutter Parifi jr vatic enrioi
jiorc gloria &,anim*fu* falute fibifa- JL fa^cfQllicita in ornando corporc fpta.
ciendum effct. Et fie oranti apparait venuftif- didis- fc preciofis ne'dicam inhoneift vefli.
fima facie vir.candida vefteamiclus, baculum bw,«umqo* fame , & rigid* moneretori fee*
in forma Cruris manu geftans; qacm affatur* Conic lsario«rdinfr Minorum ,it!a nihilcim.'
tunc inmodumiChariftime-frater.cdriuJft- »w nofebat fe compere* Quod ridens idem
bias es |hunc cibi trado baculuni in fignum fa- Confcfsariw , ex parte Dei diiitilli : Oo^
cerdotij fofcipiendi. Iftud autem pro certo
habeas quod quatcumquc ligaucris fuper ter-
rain,eruntligata & in ca*Iis,&c.Hi,diaiYdif-
paruit & vir fan&us acquieuitj-* hk 3. Anrul.
tide etUm tit Epifccpus or. 1 . Ttt. Dsfuna. e**9
7U. BigtmU frtit. Lhxhtm #*. 1 &
/
ORN.ATVS;
Yirgmk Butfuhi/ propofitum csftitmiis infftngfrt
tufiem yuuUm Romtma m#?w*pw vmmm
tultum>urrilnlufr fUfrtttr,
HIcronymus in Epiftbla ad Lactam. Prat-
taxata nobilifsiroa quondam fcemina iu-
bente viro fab Hemetio ( qui pater Euftocbi/
virginisfult)habirum Euftochij^ culturnqoe
matauit^ 6t negleduni crinem raundano more
pexuit,yincerc cupiensfc virginis propofttum
& matrisdefidcrium. Et ecce eadem node vi*
iit Angelum vcnjffc terribih facie piintr ante
poenas t & hsec verba frangentem. Tu aufa ca
. -viri imperium prajferre Chrifto^ tu caput vx*.
cinif Dei ruis fgcrilcgis attrcaarc.manibuii
QuanOnc iamarefcent , vtfcnriascxcrncia^fa
nespompas , orn amenta , margaricat 9 ni%
aesv lap ides preciofos^ alia yeftineon, qui.
bus vela bat ur, nfhilafiud^cfse, quam diaboii
axma> quibus vrebatur ad capieodas & rapiq-
das mulcas animal r man i bus fpon/i f«i \tk
Chrifti. Ilia Domicella , auditisbii ferironi-
bus, conrepta fuit tarn magno Dei timore , n
cnormagnoferaore, 8c l^irtto deuotioni« era-
pcritinhaccyerba : Deum obfecro f \i quid*
quid corpus meum gtdar contra voluouttm
ipfius , & quod gratum eft diabolo, tanq»0
fiaura. VifibilkcrpcrcDDdcm maligmjm^piri*
tam mihi auferatur. Ecce fubito in prarfcotia
omnium, qui era ni in Ecclefia/upcrillinife-
minam procumbentcm in genua ad pedes fui
Confei!ari;9apparuithorribilisquadaniTtS';
bravquarmanu^qnadam incognita ablWitiMi
omnia- veftimenta, quibus tegebacur, u&\
aliud ilia relinqutndo , quim iotcriorcm tu-
nicam indufio pro x imam fie interea dum p«-
dic^amanus fpolfabat , AUnt culm fopcrflao
ic errrcntitiff critiibus, margaritis , nionili^|,
torquibus, eVlapilhsprcciofts, ab afsiftenti-
bus audita eft vox in a ere- ioc lam an*. Ecce
laqucsJs, rctia, ^vexHIa^uibuscolligo^
animas hominom intercipio, Omaia ^cii
ilia yeftlmenta & opulentus ornams, ccua
*
poftearifa fuerint.Qoare confpeAa, Domi-
na ilia ad Deum fmcerocordeconucrfa cft,fic
facia generali confefsione totius preterit* vi-
ta:, impcndit rofidnam aanoram faorum in ob-
fequiodiuinar maieftacit, qua vtinamfupra*
di&um» cxemplum infculpat animis perfona-
inmvtriufqiic fexua,qaaiwiailnodi vanitati*
but obnoxie. font. Ex +> fa 2. ^mii^bmdbm
¥ F. Miimmm t. 3*
£X>EMHVM IL
• —
* MmBtr dtfiaQa ignmhmf* nudiUli m dto*
9iMtu4orfHstixer/K,& $wtar*$*
ORaatejn aliqua Ecclcfia quodam teligio^
fo ordims Francifcaoi , pcrmifla diuiao
vidit illc foeminam quandam prorfus tnsdan,
cxccyris pcdibds, qui vclabantur crepidir ex
corto dcaura to #, con fpcx it etiam duoclupot
cam quacuoque irct inVcqucmes f nifi quod 10
cemplum cu/» ea noo int/arcntj Tod ad portam
ciusfiilercnt & cxpeclarent. Quo eoafpeclo,
pnedi&at rcligiofus fufa ad Deam orarioae,
togauir illam Domfnam^ vt djccjat quaccf-
£ccf Ac quarcita audaiaccdorcc^.qaa cefpooditt
sum, laquit,fcemina;qiia quondam mulcum
tcmporis infurapfi in me curioscV, ;8c prccioti
vefticnda, fed tan )cm ad Dcum meipfam con-
ucrti > abic&is omnibut ftipradiclu van i rati-
bus, qa* aduaodum Deo I ant odiofae. £t de
his, M pmnibuiaUM|^c^i$mck«on/c{>io-
nem gcneralcm inftitui, dK bus aliquot ante-
quau morercr. Diuina iUqne bonitai pro
Of natus vcftium fuperfluu&
7SI
duoi facerdote* 9 qui quondam viciftim fiicrat
fai Paftores, & Curaii, quos Deus ilia* poena
damnanerat ; vt ipfam in tali forma fequexen-
tur, f&Ainentes vehementem caiorem, & po:«
nam, quia indulfcrant & tolcraucrant in ipft
vanitateshuiufmodij, quas vt atfferret vrgere?
debeban* 9 alioquin abfolutionis bcncficiutn
denegare , cam viderent talibns rebus deditam
non*bftincre:nam,inquicbat 9 ft irafeciflent^
sneiplam emendaflem 9~8c pari tern* bomina-
rum,& Domicellarum Confefiarij abfolutio-.
nem ipfisrecufareut, cbmeas talibns vanitati-
bos obnoxias afpiciant, certc vcllent, nolknrt
httiufmodi fopcr Auos cultus , & veftium pom-
pas rel in querent 9 propter qnas Deus tarn ri«
gideillasptmiet, vt explicate non cjueam fie
etiam propter quas , terribilem Dominus fen •
fe'ntiam fecit aduerfus ConfefTarios,&Cura~
rosearam ; niA officio fuodebitcfungantur,1
ft eas moneant t 8c oifi abfolutionem dene*
gent, recufantibus abeiuHmodi fupcrfluo or-
nam defiftere. Bone Dcus{ dicebat ilia animaj
obfecro te humilher, & inftanter , Vt ore*
Denm pro me. Ex 4. Hi. a./arl/i Ckn*U9fMm
II. Mjnmum c% jo.
EXEMPLVM lit. r
Oflindti Dtipar* Vsyo wn*tmm fttftrflxMrn «*.
Hiumfibi dijfrliart.
CA Eperat vc ft torn ilia iltnplictf at,qtf( an-
tiqtittuf in ca rcgionc , vndc oriuoda eft
venerabilis virgo -Catharina fanclss Brigifia^
poeniceotia in loco purgaton;dcdit, ve fie nu- ^filia^eruata fuerat, mu tan in fa ft urn f k pom
da , coram omnibus appaream / & fpectatim
per pmnes EccUfias, in qmbutsnultamm ten*
c^tionum occafionem hominibtts pra?bai ^ qui
me t am bcllc\& prccio$e ornaiatn Tidcbanc , lc
dminaiuftitia per mi fit me geftarein fedibas
Jus crepidas deauratas s quas yidt$% qo^ licet i
xne tanquam ninoium vctcrcs eilent rcliclax
nihilooHnys e.aa poAca vni paupcrj dedt , tan-
tqm rnibi profunt, & profuerunf; vtmttigcnt,
& tem'pesene aidorwn ignis Purgja|ori/v • Hit
oarratis intorrp|auh yeligipfus , .qurcficnt ills
pas, maximeapud nobiks : fed fancla virgo
id genos veftcs i (c remouit , ncc vHis obtre-
dationibua, &irtifionibusadduci potoit, vt ab
bomilitate , & prifca patriae confuetudinedif**
Cfderet.:Eiusautem exemplo permot* multm
nobileJF^onrodalei^ cmgnatx cioa, veftiutn
pompas & ornatum fcperfluum abieotrunU
fo ijsfoit nobilis Doroina, vxor Caroli,cuius
ante mentiofaabita eft :qnat licet initif perti-
nacitaf illirefiftefctjatpoftcain melius vitam
commutauit.Com cnim in Chalmarnenci vr-
duo lgp\ ipraaRaucftfcs^ rflfppudift ilia ific be paritcr oraxent , fanfta Catharina 8c hare
. '•-■♦* ' .Ccccca ' fratria
r
75*
fratriseioieomux in facello Beatifsimx Ma-
ria?,id^ue coram illius imaciac, paululam ipT
fa obdormiuit, vide bat que diuinam virginero;
Mandovpltu Catharioam,fc vero tonus ocur
lit iracujidc* intueri.Itaque multum anxiacuro
lachrymjs dixit ad ma^rein Dei ; Cur me ita^
tcrribiliter refpicis Doming roWjGui illare£»
pond it : Eequare npn obtempetas mihi dile<
2tg Catharine ? Si tu eius cxemplo habitunr
luorefque, toot correxeris, ego te quoquc Man*
diter refpiciam. Ilia ad fe icucrfa, non imise<
nor auid aadiflct & vidifTet 9 ilaco repudiatifc
fopcrbit veftium oroamentit 9 ad fan&t Ca-
lharinat exempla ft compofuicld vt vidit ma-
rital eius Carolas , oui tarn erat adhuc totus
mnndo deditus, torbato ^nimo dixit forort •
fa* Catharine : Non fat erat vt te nobis mo*
nacham.exhibcres , mfi mcam qaoque coniu*
gem tibi adiongeres B & omnibus ridendam
proponent. At fan&a virgo «qoo fercbata-
aimo opprobria & irri/Jones. In vit* S. Calk*-*
find vtrginit <$» via*** tap. 3 , *phd Sun a a* iAitfy . ,
vidttlMmtiUvefttmsntswk' <
m
OTIVM*
■) ,
fcXBMPLVM I.
Tkrhum XHi *jt<lsens htubettt Abh*$»$mm4m>
trtMmu jommkm*gr*M*bfitmn
V I dimosfciwm Mac Jittem nomine^ Atorw
bis fratram eminus commorftntem, haac
gratiam diuturnis a Domino prccibus lfltpo-
trafTe t vt quor^uot dictas & no&ibasagrtare*
aur collatio fphntalis, nomqaam fomni torpor
repenitoslaxarcturrSi quis vera detraction is
Verbum fen otiofum ten caret inftrre, in* foot*'
■am protinas incidebat, ac ne vfqbe adauret
quidem eius virus obtoqoi; poterat perutoift.'
CaffiaM 4$ mftimm nnmuUntium ftV ;•
sty 29^
ExtMnVK II.5
l%rhuryDti mm Jinan funm, sfamlt*f*mt yo
*d vsm* Muiiwb vigtUattffum 4tmw$.
Hie idem Machetes A bbat otjofawmk.
taUfum^aMumefle fautorem, fpiri*
talium collationum iropagoatorem fenper
cxiftere t his tfeclarauir mdkijs. Gwn coim
cum fratribatquibufdaitt de robot neccflarip
ac fpiritalibos di/putaxetA eofqucviderctlx-
theo quodam fopoie demcrgi , occ pofft ab
ocul is fu is pondus fomni dcpellcre, otiofam
repente fabulam intrtduxit. Ad cuius oble-
ftationem cam eoseaigilaffet confeftimaar<]oe
cre$as antes fn** habere vidifiet, ingcmifceoi
ait ? Nunc vfquc de rebus cocjeftibos loqcc-
bamot,& omnium nortrqm oenh hrthilidoN
raitatione^eprimcbaatimat cum otiofastku-
la intromifla esV; omnes cxpcrgefacli torpore
fomni dominanri*excufstmas : tela hoc «•
gb^perpendite, quffnam collation is ilhos (fu
ritualis fuorit impugnator , aut quit hotsara-
fracluofz fabuff auclor , atqoe can ilis iofi-.
mtatorcsiftat. lUeeteaHii cQt masi^ft^i^
deprchcndi<ur • qui mahs aggaudens, \4 'fcm
fouere, vel illam impugnare noneV/ijt M
W.5 *• an Vmh •turn m. C*/#/firjfrrai<*< Hi
EXBMPLVM 1IL
J$**mm**xim pmdttu *tfm*utim.
QVidam roendicos faoas , ficfortis^tio
fern per vaca bat. Hie vert fepi roonitni
. ftut \ vt laborarct t & «osnmoaicati • Jrf*#
uiret^fedboc omnioo recufauit. Coniig^^
mcl vt prar torpore, & otto dornnrct , acccGit
VAutfandus homo , & accepts fruflam paoU
dc faceo mendici, & pofuit fuper caput ni«litt
dormientisf & (latim coepit fe id fo»nomifo-
rabiliter habere, & vlularc Qt>i cam hoc ri-
diflet, talit paoem de peclore etas, ft cum «-
cittttmdicen* rQuidobfuiitioiiofoinnishv
»er? Qni refpondit, videbaiur mihi tpte***
gaas moos iaccret fuper corpus mwm , &«;
p^isiflet m^ ▼fo^ad|^oio«damiaitra
Patienria.
ttkhotno ttfpon&[L Erras frafer, non fuu
mons, fed paraa eleemoiyna de fa ceo tno, er-
go videas quantum ribi noccat mendicira**
Q*$ftb*lcMs[*r< 7. *4rt rfiutfs /mih« £• .
• PA TIEN T-I A.
ExEMPLVM I.
huiemifimw Uhrtinm futhlrn QtytJUm* pn*
cHtuur, bumitiiir (*&&:,.& fmisUmfKi 4^
b*iu *A manfmtuduum ftrduxti.
f*\ Vadamdieif, qui poll venerabilis tfo-
\J norati exitumf monafterij regimen ee-
Debat, contra eundem vencrabile Liber tinum
in grauj iracundta cxarfit, ua vtcum manibut
ccderct. Et quia virgam, qua cum fcrncpof-
fer non inuenir, comprehenfo fcabello fuppc-
daaeo^ei caput & faciem tutudit, rot unique
illius vultum turn en tern & huidorn reddidit,
qui vehementer c*fus ad. lira turn proprium
tacitui rccefiit. Die verb altera erat pro vtili-
tate monaften;, & can fa cooilituca exiturus.
Expletiscrgohymnitmatutinalibus Libert;-
nusadleclum Abbati* venir, orationcm fibi
humiliter petijr. Siicni vero illc quantum a
cunltis yencrarctur, quantum que diligerctur,
pro injuria quam ei ingefltrat, potabar eum
ex monafterio vclle recederc, at que requiiluit,
dicens: Quovis ire ? Cui illc refpondit : mo.
nafteri; caufa coniHtuta eft, pater ; qpam de-
clinarencqueo, quia hefierna die ire, hodic
irerum proirrifl, & iluc iredifoofui. Tunc illc
a f undo cordis confideran* afpcritatexn & du-
ritiam fuaxn, hum 1 lira t cm ac manfuciudincm
Libertmi,cx leclo profilioir, pedei Liber-
717
honorabant, vehcroenfet admifati follicire ab
eo inquircbant,<quidnain b4b eflef3 quod ram
tumentemac Jinidam facjern ha beret. Qoibut
iliedicebat: HeAernodicfc/o 9 pcttttifimeis
fackntibus in fcabdlo* fappedanco impegi,
at que hoc pertulh sic que vir fanclus Teruans
in pc&ore honorcm vcritatis dc roagiilrynec
patris prodebat vitium, occ iaifitatis iacoxrc.y
batpeccatuxn. GrtgorJBUbg.Lz****
* EXEMPI/V M If.
Fstimtn m»M& psfrtm (urn .*/m ttnfringu*.
E Rant duo quidam fratres monachi pariter'
in cella commancntcj - quorum humili*
tatcsn & patientiam muki exiam de fanlti*
patribui colJaudabant. Audient hoc quidam '
fanclus yir % voluq probarc ft ^cram pcrfe?
fiaroquc humiliratem habcrcot v & venitad '
vifitandum eos. Cure que com gandio fufccprf*
fenteum, & ex more complement orationcf
& pfaixhodiam, egrcdiens f oras cellulam , vi-
dit paruum horturn , vbi fibi olera faciebanf.
A pprehenfoquc baculo toto ixnpctn, cocpit
omnia olexa cxdendo CQnfringere, i^vtibi '
nihil omniao remanerct. Vidcntcaanxem fa*
pradic^i fratr«, nihil penitnt dixcrunt/ed ncc -
TultuA uiftem , auc tnxbulentunf habcntcc9 .
rurfiis ingreisi cellulaoi , vefpertinarque ora-
cjonet complcntei, adorantc* enndem fenemA .
dizcrant: Precipe I>oniiiie; Ttea^rm^s, &cum
qniresian/itcaQlciDCOqOcntef gfllUnius, quia •
iamhora eft , ?t cibca furnarritw. Tunc f«-
nioradora«itco(tdiccns : GTatiatago Salua1-
tori noilio Chrifto, quia video spiritual fan- ~
tiai tenuir, (c peccafie^ fe reuro efle tefta- £bm rcquicfccrc in vobis, Et idco hortot
tot eft, qui canto taliqti* viro tain crudelem
faccrecontumcliam prstfumpfitict, At Liber-
tious fefe in terrain profternent. eiufqoe pedi*
bos prouoluruf, fuar culpa?, non illius fenuiar;
ftiinc refetcbat, quod pertuleraL Jicque adum
cftA vl ad xnagnam maofuetudinem perducc-
xetor pater, & humilitas difcipuli roagiitra fie-
ret magifiri. Cumq^pro vtiUtatcmonafteri;
ad conft uutionem cau/s .egreffus fniflet.inol-
ti vixiac noti nobxlcf . qui cum valdc fcmpcJP
acmoncoTOst fratrct chariffimi, vtvfquc in
finem cuAodiatit fanc>»humilitatii»& patico*
t tar yirtutcan, vt ipfa in regno caelefti vot ma-
gnos Be fublixne* in cosfpecla Domini fa-
cial apparcrc. Mm kk S4»um$*Tm* FMnm
Ccccc9 MxLU*
7i*
exeSiplvm nr;
f#$$9tir Mm Mtyfet d$ totUJUfitlsfk
fltfw***
DIcebant dc Aibate Moyfe qui facial eft
clerical, & impofuerunt ei iupcrhumera-
ralcE t dixit ei Axchiepifcopns: Ecce, fa&us
(et candidates Abbas Moyfes.Et illc rcfpon-
dit:Putasa fbril , Oomine Papa> vd intus!
Voleaf autera Kpifcopus probate cum , dixit
deficit : Quandoi nine Abbas fltoyfcs adal-
Care expeUiteeum s & feqoimint vt audiatis
quid dicat. Cum autem crtpiffcnt foras mittc -
Tecum , diccbaot : Ext foras JEthjops. Me
▼erdegrediens, dicebat : Bene* trbi fecerunt
cb»erofe& cacabate, quia cum homo noo fis,
quare fe in med to hom i nam dare praefumpfi -
fki.Ex lib. Po&rim fttrum Ub. dikumitit**
•EKEMPIVM IY4 '
FathntitmdifciM cupiens qiuJam mutton* *tU-
gi6f*,farutr(*mfmmin*m\ cut obfequtumr a
(muHo Ath**afiop*hjt 9 &f*uttimitmnmim~
ptttuui** \
OVafdam religiofa ac faint patientis foe-
niina cumAlexaodrizcoipmorai<etur,ef-
rfccque non obfeuris maioribus oru • at que in
Taticntia.
omnibus defcruiret obfeqtnjs, virta(emmo3e^
ft 1* eius ac lenitatis expercaJ vidcnfqac fc ab
tpfa momentis fingolis gratiarum a£honetpro
humiUtac is officio honorari _, poft dies paocof
admemoramm ceucrticax (acerdotein. &oga«
ueram, inqnicns^vt mihi dari prarcipextsaqaato
ego reficerem.<& cui morigcris fjunularer ob*
fequi/s. Cumque iHc necdum propofitum ac
defidcrium foeminas inteUigcns3a?ftimaiIctpe-
tttionetn eius . difsimulationc propositi ncglc-
#aro t caufasguemor* illiixs jion abfquc aoi«
mi fui conaraotionepcrquircs, procifius a goo-
uifTet, eifconeftiarem catrcria> *idaaradena»
tatam,occulte pra?cepit,vt ea illi qua; cuo&tf
etTetneqnior traderctur : qux fcilicet iracon*
diavelrixis, Vel violentiakfeuvcrbofitate,at«
qucetiam vaniratecundac, quibas hec ri-
tia dojnioarentur, excederer.: quad chid muU
to facili iif inuentum, fibi^uc craditam, donu
habere coepiflc cheque eadem ei diligentia, qua
priori ill i vidua? t vcl ctiam diligeatiiis sjioi-
ftrarec , hoc folum.ab ea pro tantis obfeqoijs
recepit gratise t yt indignis lugitcr afficemor
iniarijs^ couqitijs q"oq; abea cxprobiafiooi-
bufq; continms vexaretur:obi/ciente externa*
ledicis obtreclationibus inqrepaote 9 eo <pbl
fc noo ad reirigerium , fed pocius ad crucu(H9
^ccontumeliam ab EpiCcopo popofciilct,ma*
gif^ji fe de requie ad labor cm , <quim/lc Ubore
tran ftuliiTet ad requiem. C urn ergo.afsiduitas
iurgiorumquoufqueproriipcrc^ vtncabiuic-
ftrooc qnoque manuum procax moliex tcm-
domo f qax fibt fuecat a parc&tibas dewii^t, peraret'^ riia autcm humiixoris oofe^oi/gciri
religiose J>omtoo deferuirct ,*erticQS ad bca- narct officia.iion furcnicm vinccrcrcoitcado.
xx memoriae Epifcopum Athaaafium , prcca-
batur, vt ftbi aliquam aleodam viduaxa darect
qiias Ecciellailicif fumptibuspafcebatur.Er^rt
• pctttioncra ipfius verbis cxprimamus: Da mc-
.ii^inquit^lquam defororibus, fuperq»a re*
paufem. Saccrdos ergo cum laudaffct propo-
. fuum foemina?, quod earn ad -opus mi feri cor-
dis vidiflct eiTe pr omptifsimam, iufsit ex om-
nibus eligi yiduam , quae 5c houcftatc naoriun,
& grauitate, acdifciplina omnibus pra?ferre-
tur,ac forte de/ideriuin largitatis percipient is
.TitiOt Vincerctur^ftciua) mct;ccdcm quarreret
iocgena, damnum fidei prauis eius mori bus
offchfapatercfur. Cut cum domura abduclz
fed fctpfana fubi/cicndo, difccbat4 TCmalti-
mod is indigniratibus lacefsitaobiurganiuia^
faniam humiliutis manfuetudine dclioi*
ret rqnibus ad plenum exercirsjs confirnuu#
perfcclamque virtutcm dcfidcratx paticotiz
confetuta , ad memoratum facerdotexn tarn
£ro eledtionis illius iudicio 9 quim etiaxn pro
eneficio exerci tattoo is. fux gracias rclatuu
per rex it '$ eo quod fecundum defiderium tan-
dem magi ft ram ei patientizdignifsimampro-
utdifiet : cuius iniuri;s iugibus 9 & quodam
paleftrar oleo quofid^ie rtfborata ad fommaQi
anfml paticntiam peruertiret 1 & tandem , in-
<^itat ,MdcdirTi tmhi qiiomedo Vepaufcci.
"• * . Naa
c
s
\ Paticnti*
NaraHJa prior fail roe potius hon6rabat>ac
rtfrigerabat ©Meqnijs. C*$*nu\ CetUt. is.
7S9
EXIMPLVM VI*
EXEMHfM V- .
fatknttjjimut iutunii In conutnti muhotum ah
Ahbatt Pnuh mmaxtUam paJma ptTcuJfm non
/$ 'urn non murnutrauif. fid nee t*boi$ qnidtm,
4H ajfoltt, vultkmptrfudit.
INgenriatrio Tub diuali quadaih monacho-
rum muttitudioe per duodenarium uume-
ram difttndis ordinibus me confidente f ctm
qnidam frater fufceptutn ferculum paulo tar-
dus intuliflet , fub occafionc ift'ms tarditatis,
.Abbas Paolus; qri mediusminiftrantiumfra-
trum Iblicitediicurrebat % eiertamanu palma
cam Tub omnium pcrcufstt intuitu: ita vt foni-
tm etiam a^ucrfariorum ret longius confi-
itentiam auribuf rcfiiltaret. Hoc autenTab co
idcircd faitam eft 9 vtxnn&is qui aderant iu-
irenis paticntiam patcfaceret, & omnes qui
interfuifleat tali fpcdaculo modeftix erudi-
rentar exemplb : quam maturo autcm id fc-
jrior fecit confilio, res probauit. Nam mcrrro-
rabilis paticntix ioucnis tanta id animi leoita-
tc fafcepit ,• vt non modo nullus eX*ore ejus
fermo prolaplbs, vel temiifsimum murmur ta-
cira labiorum agitatione fignatujn, fedneip-
fo quidfin • ora modeftia atque tranquillitas
vrl color faftem quantulumcumquc fit mu-
tates. Quod fa&um non folum nobis , qui nu
Tttienuffimm innottntimptt nouom nmoi nk in*
diftmo p4tr$ vcrfar*tt*r , fajuftintt , <£ foft
mortttn $nurto£*sm tejfronii.
IOannes Opani vir fumroa? perfe&ionif
mihi narraait : quia in manfione mm, qua?
eft Alia (indenatnqs iuftus ort gificm traxcrat
quidam ) fencx omoiA&aegUgens 8c inconti-
apns,dico cnim non' iudican* vt appaream ve- '
radicens: Hie nefcia qnomodopoiled.it difcj*
pulum iuniorcm I nnocentinm nomine, fim«
pliccm vtique arbitriaac deliberation^ cogi-
tatione vero 8c opcre ptpdentem % qui tanta ab-
ifto huiufmodi fene fuftinuit, quanta & pluri-
bus forte quaftincredibiUavidebuntor, Non>
cnim ininrijs & ignoroinijs, fcd^& plagis &.
vcrberibus cum quotidie crsjciabat. Ecccvcrd-
non irrationabilis patientia cins. Gum igitur
cumquotidievidercm quad foruum emptitiunY
extrema aftcclum miferia , obuians ipftrarpeV
diccbam ad euro. Quid eft frater Innocenti I
quomodo f uit tibi hodic ? Et illecoafcftim'^
ficut ex Domino % quafndo^ne qnidero oculo»>
huidum,quandoq; collum^liquandoTcro ca-
put plagatum oSendebat. Cognofcens igftur
ego quia operator eiTet^diccbam ei:Benc,bcnfe
fuftine , falnaberis. i gitur faciens fob fene illo-
immifcricordiannosaoiiem , abi/tad Domi«
num. Sepulto igiturco incemetcriopatrum^
preceptor Innoccti; poft ouinq; dies ad qucn.
per de Sytia? monaftcrio venientes patientiar danfagati abiitfencm ex degetibus in regiona
huius tirtotem tarn euidentibus pcrcepera- eade,& dixit cJiPaterlnnocentiusmortiios cfj;.
if. r , .. ..*. t., Scnexvcr6ciiaudiflct,aitdicetHCrcderencx#,
ouia hoc mihi pcrfuadero«eqaeo vt andia. Ip-
(everoait: Vcni^ 8c vide. Surrexit fencx cclc-
rirer>& ad ccmeterium yenit cum beati pugili#
pratceptore>& clamac tanquiviucntiad vero in
beata dormftionc dormietem^dieitei: Frater
Innocenti mortuus es/ At vct6 prudens 8c ©be-
diens,& poft roortc obedient iaoftcndcs^refpSi
dit huic magoo feni Pater qoomodo eft pofsi i
bile horn inc opera tore obediential mori.Tonc-
fenex primo Innoccti; pratceptor vocatus tre^-
mens & pauens,in faciem ctim lachrjmisccci^
dit ^ & qqxrens a eoDgrcgarioni* dace prop*
" mono-
mas exempli* y fed etiam [His ibidem qui ex
pcrtcs noncrant talium ftudiorum9 ita mirum
fuit, vtcfiamfbmmisvirisprxcipu^ per hoc
#a£ldm conferretur inftruftio, quod fciHcct
pacientiam elus correptio paterna nonmoue-
rat , ncfpeftacuJum quidem tanta; multitudi*
ms tIIo vnltum ipfius tinxiftet ruboru indicio*
CttUt. I9t€t u *"~ "
* '
"\
760 - Patieatta.#
monumentuso cellam facerc, ibidem cadi dc ipfius rcgulx ftatam altirsiinuin perlcgtflet,
cawero vixit , dicens patribus fern per, quia ho- vejiementer obftupuic v cum edict homo ioteU
micidium feci. Qlimtchm grain +.dtob$dti*ti*. ligens , 9c vertens fcad fociot , com admira.
cione maxima, dixit: Jfte eft altior (Ufjuquia
egovnquani vidcrim ,.&propterea iftchom*
eft cum foci js fuis de fan&tori^us homioibos
iftiusmundi. Vnde magnum peccattttn faculty
-qui fibf ioiurias irrogant ^uuaontiiiurijs/cd
rhaximts honoribus extollenduscft . cum ?tte
fit amicus A^ifsimi. Etaitilh.Chari(simc,(j
HatEMPtvM vn.
fMtuntifiimui BerMfdm B. Trtmcifd difctpu-
lim Bintw* mult* UtijpriA forttjftm^ (u
tfinMt.
ACcidit femel in princtplo ononis , <qi»d~d locum vobis aptam exbibcrem 9 vbt commode
S. Francifcu* mifit fratrem fieroardam Deo feruirctis , & vctlecis accipete, ego pro
Bononiara s: vt ibi fru&ificareeDeo fecuudara
graciam a Deo fibi datam. Fratcr aaicm fier-
fiardus cruce Chrifti fe muotens , 9c ebedien-
ffxfociatusvirtuce # Bononiam adijt. Qucm
cum vtdcrent pueri infohco habitu ttdefpe-
4to , roultat alii iniurias irrogare coepcront,
qua* iniurias f racer Bernardus ver$ (an&us
Don M urn paticocer f fed ectam lae tifsime fa-
Itinebat, Nam quia Chrifti ver&efTct difcipu-
lui % q ri fa&us eft abieltio plebit , & oppro-
briara hominum , pro eius am ore ii* p La tea
dt&ar ciuitatis fe ftudiosc pofuir f vbi melius
illuderetarabhonitnibttf. Vnde.cum federcc
it>i, congrcgati fane mulct homines circa cum f_
& quidam trahebant capucium rerrb , quidam
ante , quidam puluercra , quidam verb lapide*
UL&abant in eotf),quh1am ipfum nine indegfa-
mterimpingebanr. Adcun&a vero opprobria
fracer Bernardrfs gaudcus, Scpaiiensperma-
oebar * mnultopenitusfcnitens, a-utnrurmu-
rao«:imb, quodmaiuseft, ad (t mi Ira oppro-
bria fuftrnenda perpluresdies in di&la-
team ftudtos b red&ac. Et quanramcomquc
iniurijs afficereiur abillii , Temper camen im •
percurbatum.antmum Ia?ca faciei oftendebat;
Bc-quta patremiaopusperfe&am habet&ap-
pro^atum, ideo quidam iudcx fapicrrrat ten-
ders t SediltgentcTexamtnan* vtrtuofamcoit-
ftaociam cotdiebtts nutio penicus perrurbatam^
dixit »«orde foo ; hnpmrfeite eft , qoMrire
aoq fit faac%is homo. EeaceeoVns adfancTtm
Bern^rdwn, ait: Qaitesnt, ftaxr oaNlhtrc
▼eaifti f Pfetcr vero Bernard mt/it mantmr
fjanrinfamm, ftprocviic regtjlamEuarrgelr-
> earn fanc^i Fmctfct, qtwm iircordepportabat,
& opcre/tfteodefeaft liie; verb iadex , cum
f a lute anima? mcar libe»cifunie vobis damn.
FrateT'Bernardus refpondit. Domioe chanfsi*
me, credo quo'd hoc ioTpirauit Domioos Icfw
Chriftus. Tuncdiclus iudex fratrem Beraat*
dum ad domam faamadducens , carogaBdio
& chart tate magna fufcepic, it poftea locum
projniflum fibicxhibutt, 9c ad luaJ expends
tot urn perfecl^ & dcuoti compleSit , & fadot
eft defenfor > 9c pater prsctpaus Fratris Bcr-
nardi, 9c foci Oram cius.- Fratcr verb Bernard*
propter fanclam cocucrfationem eitti catpit
honorari ab hominibus in tan turn, vtftofiof
fc putaban tt qyod ipfom tangcrc poccnit ttl
videre. Ac ver6lernar<lua, ficoc vcrehuiml»,
6c Clirifti difcipului^ titnentoe fibihooorau
eihibebacur ibidem , im ped ire tqtnctcm & &•
lutem, rcccfsit^&ad S.Francifcninredicns,di*
xtt: Locus capras eft rn^ciuiute Eoooji<^^
de mi teas pater rr aires , qui morentanbiJfS,
quia ego ibt lucrum amplius non facio , ub*
propter magnum honorem, quimibi ibidesa
exhibetur } timeo plus perdere • quim UcnrL
Beatut autem Fraocifcos audi ens tanta pet or*
dinem , qusdomiritrs per fratrem geroantom
fuerat opera tus,gaudeus fie exult ao no Tpirito,
coepit laudare AltifsLmum 9 quipaBpercQlos
crucis difcipulos fie in fa I u tern popoli M*-
tautt. Et ex tuacafTumensdefocijt, miGteot
in Lomb^rdiam , 9c crefcence dcuotiooe fide*
TiumyCceperunc loca plurima c»rcumqaiquci4
laudem Dei. CbrMurf GsUiti ordutk Hmn#
ptrtit iiW. 5.r. a.
EXEM-
\ -
Pdticntia. }g{
ExEMTLVM V 1 1 1. tur honorctti faccederes,fed tiOtretit te in Epif,
, .^ t < coptw tnulta paflbrura aduerfa. Bricciw hzc
JtgtUntifimm S. Mtrthm BriseU derifni (k$ ^aodicnsirridebateam , dicens: Konnc verum
**<ifiwm bonctim puikm i*ptt*ik. dixi iftum ^clira verba profcrrc?Sic pic% tc-
•- • •. . .. ' fM aonorem dei/ciens , fappios beatum Marti-
q Vadain aotcm dicdom quidam mfirmas nQm conlliri;-$ laccftioit. &*™ *»l»*<«< *
^medteioan* «^ww, tBriecimh adhuc j^* **««***. 3. Farm * a* &.w*f.ss*
diacotiuiBinpla^aRperca^c6ueoit.Ctitte. %mtimMmn.likt%kUi.t. 4u .
&uefciovbifc,velq^dopcritagat;C<NBrrie4 • ExiMPLVM IX.
ciui : Si, ioqait, deliram illom quotas, rcfpioe ?4timi*h*&end* $*e+ft* GMMiptfi.,
cmitta* t ccce cesium folic o ficntamens refpi*
eiu G um^uc pauper tile occtjffu reddiroqood TOannct Pecanos alf/s Pechatfi § Minor**
pcticrat impetraflet , Bnccium diacononi rir I Anglos difcipotor D. Bonauermira? , domV
B. Martinus alloqiiituft. Bccet g»,6 Bricci dc» Bononiat iri capitulo general* faisfe aecfcfaftr*,
Irrnf tibi video r. Curn^oe ille confufas lure ante Cruciflxi imagioem in genua procum-
aadieni, dixifte fc denegaret 9 S. Martinuf ait: bcVobnixe eracifijcomrogalTet, odeum pace-
Noane aares roe* *d ortuum erant , cum hare retor falfi criminis accufari,prece vix finita,eft
emiacsloc^ebarxs; Amen dico tibi, qaiaiara .facra' C nieifixt imago a&taeft.hiayerbtt^t
?^f**?0* apudDenm 9 vt poft me ad pontifica* etiam bodieleguntiir, ante earn imagtnea.
• Et ego quid demerai pendens inter fatronct >
- Oraoi, nee obtinui camispetitioncm f
' Caliocm mortis forbai, Patrj placcre fladui, per
_» cattail paft iones.
>firgouonmunnarcieatffinonfieqtfodoniftt:nee '*
» orafle neeniteat, qoamms non impctrafti*
Dtom fraudat defidcriom, admaiat beneficiom datorem
obligafti,
Ad me C\ Ieoe*ocolora, v^des argen to vendi tradi qnoqws
per ofcolum. & dur&comprcheodi, ac alligan funibos,
Cootiei verbenbut: velati defperatui prarfentor Pontificitaf,
quafiiatroltgaras.
S icquot amaoifbrtiot, abhisinquam citios font
fpretus ttligacnf ,'
Jbiclamor^denlGo^feoericatminanmi^ n '
'■ Omnet fcnpune facionr, & quidquid mifct facione, video*
efiepavam,
Sataratatopprobri/sdncotradPilatam, -
Kenoaacif iniuriji9ranntinaccQracom f
Hinchomicidam liberant,ad mortem adiodicatam.
Ibi nil valet veritaf ,fiue ius allegando:
Sed atmola clamofitat, pramalet infulrando ,
Nee praxes dat prxfidia, nee cuiajn gerit coria, 4e
iaflo liberando.
Qltafi vile marjctpinm, dant in Heredif r^ano^
mox prodncor in medium, delodor vt infatiua.
( TaodemremiiTusPontio^dirsmoititftpplteio
condemnor vtprophaniif*
Ddddd Extra
-\
J
j6x
x
Paticiitia.
Extra oraroi rei jcior, & ipfe cruccm fcro.
Matre videnle fpoljior veftimentis, quar gcro r
Tandetnclauis confodior, & in crucemorior4de-
vitanondefpcro,
Tu ergo vermis nonr tarbcxis, fi ftatim non confequeris \
quicquida Patrequseris.
Qyibus tile audtcis obrtupuit, & fpiritoali dul-
cedinerecreatus eft. R.P. Hmtrkm VVtlht in- A*
tk$*k Otthobxorum StuUUtij PfMncifenni, id *fl
* Chrpnko ftripHrum Ordink Minotknium. Vidi
*t$Mm4k,Fnrtwr, ex* u & ©\ *** Bnmtiitsu;tx. 4.
f.14*^ lUtfoCutpn, tk.Angtlmfx6.tit GicrU,
#* s. tit. *dnUtti*m, #*. 2. ik. Diffamnri, ax. 3.
tit. k*t**t en. 6. tit. IMkUpnfias. tit Mtttyu
5. &[nbfaHentibm> & tk* Mntrimmnm,
fecit. Noueratcnimfanftuf qoomodo geflc*
rolfe fofferret , proprerea *c hoc fa&um ad adu
$cationem omnium fecit^Huitis verofan&i
Minx difcipulns dc his quceraut a pud pnrcep.
corc'm not certificafeat d teens : Qponram roc
eumAuriese inquirente % liforte hi fall ftridct
genufie&iont fomno pnrrcptns, affirinabatfe
totum pfalterium terrx proftratum peroraik
Glim*tbmir*dM+tdtob$4i$ntU.
EX EM PL VM X.
J>$ Mind viri ndmbMlu p*ti$ntU , &fip*kkr*
CHriftus left* Dominus nofter volcns
priuare fanfti patris orati one, ante vnam
feptimanam mei egrefiusaflumpfit virum Mi-
rabikm Minam nomine po ft Paftorcm fecun-
dario, omnia ncgotia difponcatem, qui 50.
^nnos in coenobio habensminiftratibnem put-
ficm pcraigil niiniftrapat. Quid igiturf'Tenia
die pcrficientibus nobis folitum canonem fan-
lbs dormitioois , repcuteV totus chorus in quo
dctincbatur, boni& fuauifsimiodorisreplctur
flagrantia.Permifit igitur ma gnus nos loculum
cooperire in quo erat depoficus. Quo fafto
-vidimus omnes ex ipfius prccioftfsimis plan*
aif duos fontes, quafi vngnento J>oni cina-
nare odor it. Tunc ait magiftcr ad omnes.
Videtc ecce pedum ipfius laborisfudora.Vcre
ficut vnguentum Deo noftro oblati funt, &
acceptiatquefufccpti. Multas quidem vero #,
alias dirc&iones de ifto fancWsimo Mina loci-
patres nobis annuociauerunt. Diccbaat autcnv
& hoc de ipfo,quod aliquaodo przfidensipfiufc
a Deo dooatam patientiaro probare voleos:
redeunrem ad Abba tern & mechaaiam Abbati
ad vefperam facicntem , pnetcri jt niorcfolito
fufcipcrcadorantcm, fiurapofitura yf%^ead
' canonic horam eum in terra dim i fit, ToaC igi-
tur cum bencdicens , vt oftentatioms amato-
Km . & impaticn tern redargues eum furgere
EXEMPLVM XL
StEtdridipntimttrttiUttHMrtminaB*
S, Eldrida Anns regis Orientalium Anglo-
rum filia & Regis Ecgfridi conianx,cum
pefpetaa man(it virgimtatis integricatc glo-*
riofaj fob fiocm Yit* infirmata, annorcm
ilia maumum Aib maiulla paiieoier iufit—
mi it , krunt'autem quod cum prafato Colore
maxilla? iiuc colli premeretur, multnmdde*
clata fit hoc genere in6fmitati» , ac folita di-
cere9 Scio certifsime quia mcrito in collo
pi ndus languor is porto , in /pio iuucncuUm
me)nini me faperuacua mon ilium poodera
porcare; & qs; cdo quod idco me foperna pittas
dolore colli voluit grauari , vt ficabfolota , i
reatu fuperuacuarleuitatis , dummihi nunc pro
auro margaritas, de collo rubor turn oris ar.
dor^ue promineat, Beds Id. 4. *• 19- fid
jtnt. AntfU* ;<
-s »,
EXEtirPLVJt XII.
5. Eih.*bitb pMtiMtUin nbmpu
0
*
ELiaabcth vidua, Rc^ia ftirpc, & Thorin:
gix principis connubio ncbilis , dcfcuocle
viro propinquis eius Tctrarchiam occopanti-
bus cu» paxuulis libens ciccla f inopa ,egcost
Paticntia." 7^
Taga>3erumors omnibus obrtita , 4b ijs quoque reW.Itaqac com Rtgfam ingrtderetot^quHa
inquwolimbeneficiacontolerat, contecnpra, ' ' * — -^ - . * ~ . -.
ita omnia cslftanti animo fnftinuit, vt ad patre
Regem in Pam^otiiamctunacccrfirctar^rcdirc
nolIct,ne patieotia6c hum.ilitatc'.quaro in mi.
fcri/s ioacocrat , inter regales dclicias ami ttcn
ret, vnamquamque virtutem angni , thefaurts
omnibus habens ch*riQtcm.C*Bt*d.i»vi*Mei*4>
EXEMPLVM XIII.
f Vtluntimfutqui murUm Mttepntt Itdentim
ad*£Mftin(Um tidftunmAuxtU
COntigit annoij^tf.qabd duo (quae hu-
man a fragilitas eft) ex sodalitate Vafli-
fb!ctana in Hifpahia leclifsimi viri, 6c fa ft if &
coodittonepratftaotes, cii de re quadam in me-
dio Regalis iudicij £oro( Can cellar ia en vulgo
dicimus) vehemenrius qua par eratconcertate
c»piffentf ▼ouialterfitirmendacc' appeliaoic,
indecoru ratus,tam abic&afpecie virti intrar*
palatid regium, facrarcius maxilla colaphum
infregit.Tolit id nd modo pa tie t«r vir fanctus
ftd & alteram proapto patiedi ankno, percuf~
fori exhibutt. Qua? res infolcnte iflu tanco pu-
dorc affecit,vt repenri ei fupplex iieret, Jcinco~
fideratx andaci* veniam peterc , qoam libeoa
concefsit,& hominem pateroc rnftri)xit,vtab
inferenda injuria fe cocioeret.Quod facru «ftt*
vt k viritprincipibus inhonore-habcretu^qui
eft fa mm a reuerentia ad imperatbrem deduxc*
tanti /« vit* emu Mfkd &vr. 24. D#a*»6.
c
ElEMPLVM XV.
Vo fencs Monachi cum vno fratre iter
agentoa, & err ant a de vit t inter fata ro -
nenti funt, 6c aliqnadofatts volcntes nolentef-
D
tfi colapho in mavimaiitigatorn turba percuf • qUc pedibur conculcarunt. Quod cum vtdifscc
ii t.Qui banc duplies totoriam accepit , mem or agricoJa.erat enim id agro operans , csrpit co*
ex Congregatione fecfle V jrginit,& cui fe vi
oendi feels dediiTet ammaduertent, hjrc tanro
effatns poft alapam, poftque conuttinm : Meif
&eleribos,inqui{,mulroplura debentur t Dei
ego amore hxc perpctiar. H*c verba procnlir
' quietus afledn, no aliteratq? ft nihil eiacerbu
tic trifle cotigiilet. At author iniuria?,ca?lcriter
agoira culpa.multo piura prasftiltit, quam qua;
ab illo peteba'tur.Etcnim eodesi inlocoeade-
que auditonim, fpe&acoramqiic ffequentia s fe
ipfe rotexuitoalinodiam^; cecinit fe infanam
&. i mentcdeihtutumeffutiiTe, ncquc in ilium
cadere,qucm temerc ofFcndiflet.Fr*«. Wwwi.#»
Ma*m*ShULc*\\.p 5. tx B4nC$*JM4*.l$t,SK.
IIEMPLVM XIV-
-f- VrtUntupdtUrS tximplum inS* Spiridin*.
PR* claram illudeft $. spiridonis , quiali*
quaodo ad Imperatorem Conftantium ,a
cjuoctfdtatntrucrat , profcc*Vus eft. Viliaq-
tcm erat habit ut manu virgacx palma tenens^
pen debat cxcollo vas rlclile, 5c9 vt verbo dica,
coocempti bomiaisfpeciexn omnino prs fe fe*
era illos multa mafedi&a proferre^com iracun •
dia diccnt .-VOS Monachi eftii ! Vof Deum ti-
mctif?$itimorem Oet anteoculoiFveftrosha'-
buiftctis^rofedo hoc non feci(setis.Tunc ai(
vnius fenior focrj's fuis : Per pomiaum nullu*
ei refpondeat. Conucrfufque adiihim, dixit ^
Recle dixifti,fili mi.lllc rurfos furen*, contur ,
meli;$ impetcbat eot. nurfomque dixit fenior
ad ilium :vcra profequeriifil^ na fi veri mona«
chicfscmut,iftud non fecifiemus , fed per Do J
minu indulge nobis , quonia pcccauimuf,Stti«
pefaclus illetad tatam fenis huimtitatc^accefs it
propiustproftrauitque/e ad pedes fcais/dices:
Pecoaai, indulge mihi 8c per Dominum afsu«
mite me vobifcum. Rufticuscrgofecutus illos
accepit habitomvPr4f.8/srir.£/irii.AziS% v
EXEMPLVM XVI.
'• /
t P4tw#UmrM 5. Lyd*hd in pttumtit mwrijt
&infirmitst$*
VEnit altqaando ad S. Lyduinam mirat
(anAitatis virgioem raulicr quadam fre*
mens & farcns^iaiinroerii earn ioiurijs , contu •
"~~ ' Ddddd a ( mriiis
^
.>
7^4 Paticntia PipaBcncdiiftus. •
pneUjs&comitfitsprofcia&of j ▼tpoflet ciui rcpcoic moftftrum iniAraoe coafpexk> Qa**
commoucrc animum.Scd cum fcac racione oi- viA> fubrto cum terror iouarlc , & ftaptCidot
hil prosecretin facie mitifsima* Virginia fa?- iatrcmnk. Vidcpatuf astern mojpfiriUD illnd *
difsirr> h expqit. A t vcr o ncc fie earn qwdquam dumtaxa* in *ai*s afcHi caoda&Kjuedciioere,
permoueri fcuiiensj cUmpribuctc maleaiftiV cetera ▼rfui crat. Cfttmqve ▼iatar ad hoc
tainquam vim paffa, Ticiflos concitarc cacpit.< portcnwjn femtui tbttgefreree , fogamqQc
Scdfcnclavirgoia patieotia axumajn pofn-.
dcas,adco man lit immora i vc mirarcntur vni
ucrfi. Ma1e6ciam ?«ro bcoeficio compcafare
volcas , clam ei munufculum traofmifit } di«
scbatquc foil : lllis ego deberc me fateor , qui
▼iam mandatorum Dci,quorumplenitndodi~
lectio eft me currcrc compcljuat. Bins ?f jam
paticotia fatiscomprobatur in infirmitafc qua
pafia eft fpatio triginta o&p annprum. W in
*Wf vit*sf$td Sttr f *. ajur. a. a i . .
EXEMPLVM XVII^.
ANachorcta qoidanv crat in fpclunea
Jordani*, Barnabas nomipe. Hie cpm
die quadam ^efcenderct bibcreaquam de Ior«
pr^cipifcm-'/orjntdolofttf ioiret , iaiormc
prodigy jbojaajHt vocw^crba fonnaoHiNoli,
inquit, 6 virexpauefcere : horniocro roc olim
fuifte.rtctif ft oiinccs^proculdobrocKde :(ti
£ia beftialiceryixi,poft fine* ▼itxbeftwpr*.
ft fpeciem mcr9f..PorrocumiUcperquirc-
rec,quis fbifsetlEgo ait ,{blo nomine Bcnedi-
Aiit'fui, qui coper Apoftolicatfcdis apice m-
dignus obtin ui.Ioquilitui autem, quid iam re-
tribution » nabercc i Nunc qaidem vfqne id
indict/ diem per darn ofa atquefqtulcntia, per
lufptiqrea loca 6c foetbrct exhalantia acqne in-
ccndits conflagrata raptor & protrahor poft
cstrcmum vero iodickim corpus mean fimnl
feanimam icremedratnhs craciatBs,4c gebca*
nalif barathri me frreoocabilis olia degfatiet,
ita vt nulla mihi fpetrecaperationisin poAe.
rum relict, Post ha* vero hurafmodi «ria
difparuit. Sed cum ego, cor ilk in baefpecie
dane t infupeftpedj ejus ex arundine feftuca* ,. con4pe$<is fit % lodagtacni quarto ^ooa dcefic
permaotltguc ftifiwlum pedi infiauro tencus
iflgUcTj ocquepafspaeft vt cum medicus vide-
ret. It ague cpmputruit pes cius* Coaclut vcro
•ft afccndcrc ad MQBaftcrJumTurrium, fibi-
que vnam cellolam accipere.Porropcsciusin
diet potrefcebat. mpgii. Dice bat autem hi*
qui ad cum yeBJebaju^quod qvanto magis ho-
mo exterior patitur, tanto aoipUus' imcriof
PAPA BENEDICTVS.;
*
T*fM $wd*mB<mA&*t frxmUfun tdtsm dm***,
bcrrMs O* dttr** fot/m a*mn*tur. .
r
DE arqoinocoqttoqae huius Benedi&i
Pap«t aiquc nepote, Benediclo noao,
qui port cum tertiusJoaooes vcro fecundus io
Aomanac fed is maofione fuccefsit ; v-ode mi*
ki oarrauic humbenua , quia VVaclus qui-
dam dam iter «geret t acpiditvt loxta mo-
kndiBumcqoo iofidcas peitrap&cr, Acccc
myderiamabeoqttod vifam eft dcprchaJo.
Namqna mifcfabilis tile ab illo fboefti poo-
tiricatos (hi primordio vfqucadfioeroTjtiio
luxuriarexzoo verfatus eft, oon incongroeTi-
fuseftabauribosincipere, & in caudam afini
terminarc,P#irav DMmimmstp*A Ihrnukmi*
PARTIA-LITAS.
rikiU fUx* ptrcvjftf*
» •
EX chronico PontificS Le6dieniiaj».N>
ucriot Chrifti fidclet Toun ftopendam
miraculomcanclrs gentibut prardicaoduro ad
coafirmatioocmltaugmcDttMn fidci Chriflia*
Ba*,quod h is die bos fadem eft , (cilicet aooo
Domini i ^80 die lo^iunij io cioitatc Aquila*
pa quo die celebrabarar ibidem fcftom 5, Ma*
Ximi EpiCcopi coofefforrs. dum infidclisEptf-
cows AquiUouscom clcro * populovoloit
* * , • - _...-. . £accre
^ Panialita$.Parcntcfc-
facefelttigptfn fefitraf , &folcmncra proccf.
llonem ad honorcm 6c fidem Robcrti A ntipt •
p?f cuiadhxrebaot ) cum cantoribus & fal*
tatoribus, fonts fctubis fccerant fieri magnum
& honorarbilc vcxillum ad hoaorein didi An*
tipapx. la quo pontificaliter depingi fcccfunc
admodum veri Pap* di&um Hoberttim Cip-
pcncofcm Antipapam, quern Clement. V 1 1.
Dominant* Et Oominum Ytbaoum Papam
feptimuui ,vcru Chrifti vicariiim ad eius igno-
mioian] feceruot dc ltgno. £t pofucrunt com
ligatum cam fane in collofiiper vnunjafelli,
& fie t okbaot cum ducere in procefsi one , tc-
ram own hec eflent omnia paraia ante Eccle*
fiam Epifcopalrmi. waxtmi,* vcllentince~
dcrc per ciuitatera procefsionaliter, vt di&um
eft; Dommua lefus abominaos & abhorrens
7$
PAKE NT ES.
EXEMPLVM I.
ftrtntis vifitAMt fmt btmti&imu & UctnttA 5,
Biiidifti mcrtukS m una titjtitur*
QVadam quoque die dam quidam ciaa
.parunlus monachus parentes fuos vlcra
quara debebat diligens t atque ad eorum habK
taculum tendens ' fine benedict ionc-dc mona«
ftcrio exiilet, codem die mox vt ad eos perue.
nit,defun£ruseft. Curoqueefiet fepuhus A die
altera proieclum foras corpus inucntum eflf
quod rurfum tradcre fcpultorae curauerunt.Sc«
tanumtniuriam,*opprobrittm,qa*ficbant qucnti altera diciteriim proieaum execrius
atque inhumatnm , ficut prius , inueaerunr.
Tunc concite ad Benedi&i patris veftigia
currentes , cum graudi fleiu'pcuerunt} vtci
fuam gratiam largiri digneretnr. Qui but vir
Dei manu- foa. prottnu* communionem Do*
minici corporis dedit, dicens : Jte, atque hoc
Dominicom corpus fupcr peclus eius cum ma«
gna reuerentia ponite , cum que fie fcpul curat
traditc. Quod cum factum fuiflct , fufcepturn
corpus eius fenjiit terra, nee yltra proiccit*'
foo famolo, &eius vero vicario, lcilicet do.
mino vrbaoo Paps, ( licet cflct clara fcrcnitas
tempotis vbiquejper aerem icpmififc vnam nu-
bem obfeuram plenam datmonibut fupcr locfi
proccfsioms&horoinom. Qpf nubes fecit tfic
in in ft an ti taotam tempeftatcm aquarum, gra%
diDam,too4truonrm,& Ycntorum,quod multas
domosproftrauit, homines moltos £»bmerfitf
& iatcrfecttammiUa, magnum fontem A qui*
lanom abforbuit,& coopcruiriia quod non re*
peritnr ?ltcrias>& maximam partem dic"heci-
uitatisduxit ad ruioam. Et vltra hoc ,d?m ones
vifibikter aWlulcrnnt vexiHum A mi pa pa;, 8c
afportauernnt per aerem Tecum f imago autem
lignea Domini Vrbaw pofita Aipcr afeltum,
man fie ibidem ilhefa miracu!osi4n6 infufa,ncc
ioaliquodeturpata. Propter quod ftupendum
cuidcos& clarom miraculum omnes Aquila-
ni cocperunt clamare. OB. Vrbane Papa VII.
adiuoa ne pereamus in Hoc t rem end o Dd
iudicio&miraculo Et ad iftos clamores rc-
cefsitnubcsft & ceftaoit tempeitas. Homines " alias muhai poena* vidjt patrem cumfiIio,&
autem molti pcricrunt, (St animaiia & domns: - dicebat pater filio : Fili, maledicla fit hora, in
Et slle ions abforptus eft ibidem, & hoc eft ve- * qpa te genni , quid quid pro te feci fit malcdi-
rum ad litteram^nam not urn eft AqirflxA&*ow • ctom, quia propter te faclui firm Tfufarius , vt
tifHp*i&ci99CilU8ortJ[n*kum. to in iecti loin abundant ia rem ancTCi , & mul-
taaiia dicebat filio maledicendo. Filius vero^o
conuerfo dixit patri: Majcdicla fit bora J n qua
gcouifti mc,quia me non docuiftt Dei praecep-.
taAn,ec faccre poeniienuaa>,necaudire vcrbum
_ Ddddd a DcL
EXXMPtVM*I.:
P4r#w#j mmliiichntur y*ut *tUm bemJiamsnT 4
mmUj*tnJ1r*3ijitnt*
FVit quidam famous vir j qui defiderauit
▼iderc poenas damnatorum , & gloria bca-
torom, hie ductus ad inferofi ab Angelo, inter
7 6$ Patentee
Dei, nee alia bona , feddocebas me fuperbite
ia Vcftibus,in moribusj& falfas veoditioacs &
operationes^ fie dealijs,& non me corn pin-
fti dc multis malis meis,& ideo datnnatu* fum
in inferno. Tone aitille fan&us Aogeio qui
cumduxU: Malum eft videre ifta flc audire.
fufficienrertnloiitrarejit. Tertulitergo fenci
pater ibidem cum vxore decrepita noa modi*
cam egeftatem , & vix intcrdum domum filu
audebat intrare , fed per clientulom mandabat
ea,quibus carere non potcrat. Vru autcm die*
ram accidk , vt mater ex oppofitodomus fa*
Tunc accept* eum Angelas > & adduxit earn vifaauca in-fixa veruindomo fili;# diceretvi*
in paradifum , vbi vidit patrem & filium con - ro (uo.Me focmina magis decet pauci* cue co-
Saudentes. Et dicebat films Patri i Pacer bene,
icarisa Deo, quia roe feci ftilitteras add i fee-
re , cu me ad prx&icattonem 6c ecclefiarn farpe
inaitafti.&mecorripuifticum excefsi in ali-
M}uo9& infuper multaboaa & falubria me do*
cuifti,fctiicee prxcepta Dei, Dcam timere 9&c
diffcrcneiam inter virtu tem & vitiate prxmiu
virtutorn, & pram iarn«vi riorum , propter quae
-faluaui an imam meam. Et his fimilia dicebat
Eater & coouerfo fitio , 6c mult is benedi&joni-
as benedi ait .filium*. C$Q*B* Jp*e,
/EXEMPLVM JH.
tmntibut non ttddem C9nii&**** vU$minm*k9
wnBrofi brftnii ft^Hpo tmtndMtw*
IN Norm*nniat partibui vir adraodU diues,
fed ignobiIis,habcbat filium vnicum 9c di-
lec"ruro,quem delicite educauerat ad robur vi-
ru Conuenii ergo patrem miles quidam nobi-
lis cum amicis,40eris:Pilia eft nobis decora &
prndens , per quam , ft tibi placueric , pofteri-
tastnaexaltari potcrit 3ciuuari:hancfiho tuo
dabimus in vxorem, hoc tamen modo, vt ce-
daspoflcfsionibasvvniucrflj &filius tibi & ma-
tri quamdiu vixWkis.ab'undatifsim* miniftra-
bit. Cafusenim diuerfifunt, in quibusfilius
tuus pofletfte in pofiefsione manente, hatred i-
cate frnftran. Hoc patrc audience^ & he re nee
fab dubio,ab amicis cadem corapulfus eft, etfi
rnentepauidur, cederecunlris bonis. Pera&it
ten tarn, tu an tern vadas ad domum Glijjk (al-
tern femel efarientem animam faciei deauca,
quam ibidem vidi cfui praeparatam. Hoc audi-
to fenex iantxus baculo properabatad domain
filij, fed moxvt eum fiiins viditf aucam retra-
xit ab ignc, 5c dam abfeondit, ftatim^oe
obniut patri, quid quxreret inquifiuit.Et mor
factum pater notansdtfsimulauita& rcdi/t do-
mum fuam. Filios autero puellxprarccpit, n
mox aucam Tcponat ad igncm. Nee mora,
vbi paella in ihalamo aucam vidit, bofbaem
maximum auearpe&ori hatrentem inueoit. £a
ergoclamante accumt iunlor Dominas, ni.
fufque bafonemexcuttre, vt violenter iofti*
tit % bnfo ab auca refiliens faciem adeo cosao-
tis inuafi t9 v t nulla artc,vel c6fiiio depooj pof-
fet,autexcuti : fed He multis annishomiais
nequitiam inhaereado puniuit. Et erat illod fa-
premi ftnporis miraculum , vt ii quandomoa-
flri illius pars aliqaa taogebatur, nc fl per cure*
rctur in cordc , ita homo fenfibiliter brdeba.
tar. Conterritus igitur mirabiliterj& coo tri-
ms, adijt dioecefanum Epifcopum,& cumom-
ni dolorc confefsus pro pcenitentia recepit al
illo, vt per omnes tines Normaniuc,& Gallic
cinitates reuelata facie circa ire t,& vbcqac oar-
rarct popniisenentnm rei , vt per hoccxem-
plum fumerent fili; hooorarc parent esf & dif-
cerent quam pcricolofum fit oVoociuum, vi-
oem non rependere laboribust qaos ipfi parea*
tesfiliiaimpenderant. Hone poftmultampa-
nitentiam audiuimus iancloram qtiorundam
ergoriuptijs , filius& vxor cias anno quidem ,precibut liberatnm , &difparnifse fabitdfoe-
printo honorarunt parcntes , vic^um copioflus dam motiftrara. Gmtiprstsnm dtfrofrm^m
mtaiftrarOnt , fed fecundo minos,& tenia tn-
ucrccandias quam decebat. Quarto autcm* an-
sjo,faggercnte vxore^rjlius paten tib us fuisdo-
munculamparuam in oppofito domut foat co«
£tkl*itf vt minutfeffet indecctta fenum iuueni.
bui-wkrofa, ibiqnecis fccrctiiis necdTariain-
Afnm &k !• €, 7* t*#*4*
EXEM
\
HEMPfVM IV.
tsnntu non its fi dtktnt /falUn bonk pnfto
fitjos vt turn losnn* Ut Consxa ifi/ifS"
wtrism fstisntur*
C">Vm quidam Ioannes Conaxa nomine
J ditifsimus cflct , necf.haberct ntfi dual n>
lias , nuptui tradidic ad illas duobus nobili*-
Parcntcs. 767
cam magna diligentia ipfi honores Wqoc ad
mortem exhiboerunt , & nullara penoriam fu«
jlinerepermifcrunt,nequein veftibtta, neqoe
in alijs ncceflan ;s corporis 9 vbi ante folcfaant
ei vaum cufsinum locare, jam duos po&erunr,
& hoc fpe remuneration] j. Appropinquaoto
autcm fine vitat fuac vocatit generis cc filiabuf,
He casalloqoitur. Amcqtiam moriar non in-
tendens aliud faccrc tegmentum, quam in
fcrinio firmato rcliqui , vidienimcharkatea
bus ciuitatis. Quas cum tradidiffct 9 in tantiuu veftram, qoam mihi oftcndUtis fatis magaam,
generos ditcxit,vt aurum & argentum, & bona dc qoa Deo regratior & vobis , idco in tan^
foa tcmporalia foccedente tempore cis omnia turn diligo vosy quod nullis melius faucp to*
partirctur.Cum^ue durations denarijs ei grati sum quid quid habeo qoam vobi* , & ideo vole*
viderenturafed derrcrentibus cis redderexrtor quod teftamentum meum foloatis in vita me*
irjgrati,volens caute {ax indigent!* fubuenire, ante quam moriar , vt pofr mortem nullus ali-
tale adinuenic coofiJium. Adi/t quendam mcr- quid inde acquirat quam tos. Statirn ergo co*
catorem fibi familiarcm,& decern millia libra*,
rum ab eo fibi accommodari ad trium dierum
fpatium poftnlauit. Currque pecuniam mutuo
acceptam ad domum propriam depprsaflct t in
quodammagnorcilo , generis arque filiabus
parat nobile conuiuium.Foftquam vero come*
derant intrauit cubiculom , & ciftam quam
nouam fieri f ecerar cum tribus firm is clauftiris,
apcruic camera clagfa, & illam pecunia,quam
mutuo acceperat^ extraxit de fcrinio^ pofuic
fbpcrprctiofa tapctia, & earn dil i gen ter com-
ram medum adhuc vino, fratribusPracdicato-'
ribus, ic Minoribus, & Ercmkis vnicoique 1;
libras afsigrjarecuretis, a q^ibuacum mortuus
fuero,claues fcrini; roci & depoifti,quas infuo'
habent depo/ifo , reperatis 9 in qualibetdaue
meum appofui figillura in teftimonium pnt-
miiTornm. VnicuiqueautemEcctenx, &re«-
duforio cert am pecuniar quantitatem,cum lc*
fto decumberet, donari fecit. Quod& libentef
fecerunt fpe teftaroenti , quod fn proximo eju
fpe&jbat.Cumquc diem claufifsct extremunrj
niouit cum roagno fonitu > itaquod filiapof. & celebrate ejsent extquiar apud pradiltas
^ I * rf" V* • til V* • * 1 P % ■ • /* 1 S9 1 • ft
feat audrrefooum. £t ill* filiae audientes fo-
nkam pecuniarum, vencrunt occult^ ad ia-
iraam , & viderunt per rjmas magnam /bm~
mam pecuniarum , & viderunt quod pater re -
accepit pecuniam , fltdihgenter pofuit ad ci-
itam, & claufit earn. Ipfe vcroredijt adriliasa
3c Iit^bantuiki & nihil pro tuncaudebant in-
terrogjre. Fater vero poft egrcfTum carum ac-
ccpir pecuniam , & reportauit mercatoti. Al-
tera vero die iilte & generi rcjcimt , & patrem
irxferrogant, quanta eilct pecuaia in fcrinio ft*
iircnato pofifa Cumqucillefingeret viginti*
quinq e miUralibrarnmelTe, quas indepo/Tto'
pofuerar t vt fibi teftamen turn raccret & rehn*
cjucrct generis & filiabus, H tamen modum,
quern ipfo o dinauit cum easnnptui tradcrett
obfemarcnt. Et qua? fibi magistq>adia cflet in
jiac vita, beneiiolaeuet, magisacciperet pofV
itiorccm. Q^joaudito, mxmumgauiiifurjr, 8c
re^igiofo^ depoiitas c! aucsreceperunt , qntbba
accepd^ fcrinium,in quo depoiitam pecUniamr
putabant, aperiemes, nihil in eo aliud inuenc-
runt, nificlauam enormitergrofsam & mag-
oams in cuius manubrio fenprum erar : Egd
Ioannes Conaxa tale condo te (lament urn, vt
quit) bet macletur hac claua , qui feipfo negle-
£to aherius enram gerir. Quovifo & UctoM
multumconturbatifunt, & patrem maledice^
bant. Co. Sftc. hum*
EXEMPLVM V.
MprUnrHpartniito filij pT4f*8rrult& oB tttnottn*
tism -vtlptitnum (slut , in $Qs txtrems mtefii-
tatt , dqtiisnt m*gis aim Angtlk *ttxili*MHtf
BEatus Archangefus Mfchael patcfecitA-
cacio Archreprfcopo olim Gonrtantirto-
politano
y
7& ^ Parentes.
politano, ft probiliberi ex hac vita in etern'atri
gloriam cotnmigrarint t quum pa rentes cum
mortc cpdluitanmr,commodant iotcrdum ilhs
ampliut, qnam Anjjcli ipii,& a Deo plurimum
opif auxilijque obtincne 9 vt placidc felicitcr •
cjaeiptie vmcxccdant.Qaod iprdm,vtaieid€
^tessangeiut , parcntes vehem enter animate
debet ad libcros probe educandos,& fe ijt com-
meodaado* , qttam cor ccetc 0 it glorif compo-
iam eflfcere Juat , fiue quod mortui fint in • . 4** ▼( facilius id fens.
fane ibi tabula; 3c migae v o« oculi hoc atqae it-
Ipc circunferantur: fed ores Deum ore A etiam
meditaodo cordf , idqucpracipucfubfacrifi-
cto.poft peraftam cohiccratibncm.
MiferutrdU*
Animo fit pio & humaooerga paapercr , &
cajamitofo* homines ; illifque pro viribusopi*
tuleris. Si quid angataniroem , id moxcxpli*
cens Confcrlario cuoA au&alicni viro bono: ita
Jrataadhuc-a-tate, baptifmo iuftfficati,&non<
am paccaci capaces : flue quod in bono fan?
decefterint, & ve credere fas eft, in gratia Dei,
•jaifinis eft vita; bene acta? comet. Lib. $. ft
M*t*r*^Ang*licAC. 31. lesmts QJrrjf,
EXEMPLVM VI.
Infiltmkmt PMnpfo primtgtnitojitio* S. Imbri*
. * # BUp fmbmtrtom froptfiu, §x q**rt* turn
d* San&k* KP.Uusr**ty Surf.
Cbmimv.
T7 tti mi,ante omnia diligentct in earn curam
Jg&*dfufumdi9Mim& vtom*.
Da operant vt qaoram yteris confaetudioe
8c familiantate 9 i) fin* homines proht feiate*
grifiue religion* ilUfiot,tTuefecmatYs,&cnn
Ulis libenter mifce colloqoia : porro ncqsaai
fie trnprobomm vironun coromerciadcoiu.
tomtoms, indml&mis.
SermOnes -qui fiunt de Deo , publicise pri-
•uatim, lubens atidias: precet qnoquc 6c coado-
sationes Hue indulgentias, ftudiosecxpetas.
•Axnato bonura, odico malum omne,
. Oktrt&tikns* cM*in4d.
' Vbicomque fueris nemo aafns (itqoicqnam
eiafmodi tc pnrfentc cloqdi 9 qaod alliciat ad
rnortifcrum peccatom , autaltenus famadc
JT incumbc vt diligaa Denn\: nemo enim *©get : ncc tuvnquam de vllo maJcIoeoaris
potcftcflc faluus, ntfi Deumamec.
Odtum fHtmti.
Cauc ne vnqna admittas peccatom mortises
rujed omnia potiasferre velis genera tonne'-
forum , quam aliquam tale perpecrare culpa m.
fmtuntis.
Cum aduerfa accidunt, feras ^qaoanimo^
cogiteste commeruifie 9 atqoc ita lucmm indc
tibi accedet.
Humiliuu.
Gum rebus profperis fueris hamilitcragaa
gratiasDeo, neindeanimo clatus, efficiaris
octcrior, vnde tc oportuit fieri mcliojcm.
Cfinfejfio.
Crebfo confitearis-peccata taa ^deligas^ne
tibi fapientesGonfeflarios^qui tepofsint infti*
tuerc & docere t quid agere , quid vitare tc
oporteat: & coram iilis ita te compares, Vt au-
dcant finccrc tc rcprchcndcrct & yitiatoain*
dicaretibi.
Officium diuinum dcuocc aufcoltes. facef-
QbtrcAandianimo. Non patiaris qaennjaain,
te audicnte, peruerse dc Deo de (andiscioi lo«
qqi, nee id finas impone abiic.
, Grmtitud*.
Crebro gratiasagas Deo pro boaisomoi-
but ab illo tibi collatis, vt digoos fiat potion*
but cius bencfici;$affici 8t aoggri.
lmflitim.
Inadminiftranda iuftitiafit reflot &feoe-
rusi 8c if a vt leges prxferibunt 9 earn cxetceas
erga fubditos,ncquc ad dextcram, ne/joe ad fi-
niliram deflcclcnj:paopcrum^uc qQehmoniat
non reijeiat^ donee veruatinnotcuat. Si quit
bobcat adoerfum te qnerelam aoe conrroocr-
/iam, fern per ab illo net contra teipfam, dona:
rem certam compcrias. I u enim net vt confi-
ljaxi; tni fidentius, iuftam ferant (entenuam.
JU/ttraii*.
Si quid pofsideasreialiena*,etiamfi id acce-
pensamaioribus tuis, mcjunclanter rcftitoas
inftopoiTeflbri9 vbi certo id tibi c6 ft iter it. Sin
autem dubia ret eil^ctira^v t yixi sapiences acca-
rafc
tub 5c fine mora inqwant^id cnim vcl maxi*
me ftudcrcdcbcs, vt quifunt in ditionetua
pace 5c htftitia fruaatur.in primis homines re-
ligiofi,& qui in clero func, parcntibus tuif dc-
bes amorcm, reuercntiam, 5t obedicntiam.
Ecsldtaflit* knsfici* dtgnk mfir$wl+
Beneficia ecclcfiaftica non conferas nifi be-
oc dignis 9 5c qui nulla eiufmodi beoeficia ha*
beant, idquc ex confilio bonorum virorum.
Bcllun^prxfertim aduerfum auelibct Cbri-
ftianum,i1nc multo confilio videnefufcipias.
Si nccefsitas cogat fufcipcrc,Ecclcfias 5c i mo-
res, nullo panaris damnoaffici. Si qua exiftat
veftibi,vetfubditis<uis.contcntiotvclbcllum.
quoad poteris 9 componcrc 5c.fedare coneris.
Vide vt boaos habeas practorcs 5c raagiftratus
5t dc illis folcrtcr exquiras, viifc gcrant.
Ktturutii* ttt* R§mmmm Pontifium*
Semper (is addictus 5c deuotos Romans Ec.
<clefis,5ceius Pont ifici baud fee us at que fpiri-
cuali patri eemorigerum prsbcas. Da opcram,
▼cimpenfx tux moderate fint 5c rationi con*
fentanear. Subfioem honor, 5c adiuro tef fili
jni, vt fi me con tiger it ante te migrare ex hac
vita, Tt toto regno Francis pro anima mca cu-
res offerri Deopreccs Acmi&rfactificia. Ad
cxtrcmum, fili charifsime , quicquid bonipo*
cell bonus 6c pint patens precari filio fuo $ id
ego tibi precor. Sacrofancla Trinitas 5c SS.
<>mnes ferae nt te ab omni roalo % prarftetqae
cibi Deusgratiam re&c femper agcodi & ip-
fjus faciendi volaotatcm ,itavt iUeper te ho-
xsotecur 5c nos poftimus poft hanc vitam pa-
ri ler effe cum ilio cum contemplari 5c landase
per infinita fscula &cafonmv<Amen«
Parent^ 7&t
vellet, filius tandem fufpenditur, 5rpiterad
Sanltum macrens progreditu& Deinde nana*
tur, qualiter filius fucrit per S Jacobum carle ft i
dulccdinefuftentatus,5c libcratut i moxtCj JM -
Jm8o l*ccb Zibubd,
iUtts
EXEMPLVM VII.
r ' T' Euthonicis quibufdam t parte 5c filio %ft
I ait Caftxius Papa,ad S.lacobum pergetu
*Lbus, id vrbcjolofa, ab hofpite fito falfe fu,
rrfurto f-yphi accufar i$ m data eft A lodice
otentia, vt vnas coram fufpendi deberec. Sed
tun pater pro filio f 5c filius pro patrc mori
ExEMPLVM VIM.
TiBm faptrbm ntUas *gn*fc*r* fMtnm frnfmrn
nibU mmfiim *£ tib unfit %
CVm qaendam fcholarem Parifijsveftibus?
pretiofis indutum>5c multum 1 foci js hoW
noratum vifitaflct pater fuus in vili habstn, tt*
mens fcholaris nc focij ideo cum contemned
rent, rogauitpatrem vt nullo modo indicaret
eis95c fimulanicum effede fcruientibus patrif,
fecit earn comederc cam garcionibus. Junho
prandio fcholaris duxit eum in camcramfe-
creto quxrens ab eo fi aliquam pecuniam at.
tuliflet. Cumauiem denarias pater quos attu«
lerat oftendidct, afferoit quod nee vnom de il-
lis habcretj 5c ait tu ncgafii me fili t 5c eto nc'
go te fie quod nunquam comedes vel bibes do
aliquo quod decattcro tibi mittam* QtoMmm
EXEMPLVM IX.
fMtif *wmU torn fib mini &h- MmfUmf0fMit
frtjid t$QiNMf€*t*f*
REfertur quod quidam fenex totam hxre-
diutem (uam diuifit filio fuo. Hie verb
primo benignc fe haboit erga patrcm, jpofi ex*
pulit eum a thalamofuo95cTocom fibi recit fle«.
ri poft oftiurn, 5c cum hyems effet, quia filius
fibi abftuliHet bona coopcrtoria, rogaoitfi-
lium fili; vt pattern rogarct vtdareteialiqoid
ad tegendum fe: puer autcm vix potuit obtine-
rc duas vlnas burelh ad opus aui fui t 5c cum
dus alias remanerentpatri pucri , poer fiendo
rogauit earn vt fibieasdaret $ qui fletibus vi-
ctuidedit quatrens qyid indefacerct, dixit :
Seruabo eas quoufqne fis talis qualis eft patct
tuus , nee dabo tibi ampliut ficbt ncc tu via
modo dare patri tuo. Vbifuf. GmtitL L*t<L
leece
ExEM
770
Parentes. Palsio ChriftL
EXEMPLVM X.
Ifomineettutiigntfiritar *!*&*, qui nclmtU-
& diuinitatis tuae indicia nermirawla&mot*
ftraftt. Hate quidcmobamorecn,8e reuereiu
tram tuitinccro cordc complexes fum : hooc
vcro locum paftionis & mortis tux squat ani*
mo vidtre noo poflum^UclauiscrocisTg^te-.
rcbrari Uncca, 6t animate pro nobis ,tradete
TOiiiifti. Hare vt beams ilkperorauit cxcla.
mans ,rupci* vital i bat cordis vents , fpiritua
FV if quid am vxotmtus & ex vxare habens
Alios iuxta fuamopinionem. Cui yxorc- , 9 , ^
ins cum qaadam die litigant , obtecit quod cahdautf.&fff/rrtftj. «*• *j.
ipfecredebat habere trcs filiot, fed vnostaa. Afu*u
cum erat fuus 9 quit tanien llloruxn eflct noluit
cidicere.Cumautcm infirmarctur ad mortem,
rxoremortua ipfecondens tcftamentnm di-
nifit omnia illi qui filius eiui erat. Quo defun-
Ao illi trcs cooteodebaat caws eflct hstredi*
tas,qua contentione delata ad ludicem^ ludcx
preccpit ?t pater mortutrs alligaretur ad arbo-s.
fttn Sc qui direct ius (agietam in cam tmtteret;
ExEMPtVM II.
tm/fntmCbrini tmhm fimptr i* mtumU qttu
. 4mmt*ptium nu*q**mW*b*tktt mtyrsmm*
rim* mwnuM*
li^ditatem haberet.D«o autem ex ill* fagitl T7) * V°4am- »" 7* PF0!* «** tcm«>0
taueron t PaJrcmjTertius oftenfiis eft contra a • *<
Hot dicensquod nallomodo pattern fagitta-
ftft ex quo.cognitum eft qnod erat filius eiof9
fcdata'eftcihxrcditas. Vbtfipt*. Dt***rm Si*
€*lm li. 20, Simil* tefert fifty Artyktrm Tbr* •
mm Mfsttrmrigm tmMmikmu
PASSIO CHRISTI.
EXfiMPL VM I.
ra veridica- relatione fufcepi:Gttm captss
quidam gentili tyranno Teroirec , & ilk coo
honcftifsime traftaret , martyr autem gone-
bundus incederet , miratur tyrannus ,CAafam
triftittarqaaerit, dequarecum feruisalijs wn
SauderetfCui martyrrCum alijSjicquitgtt.
ee,fed Temper trrftis inccdo.quia morns Dei
tuei'memor 9 continue in cordemco pafsioois
etui ftigmata porto. Hoc mox vt tyranaot au-
dio it,gtauitcr indignatus , & ego , inquit , tt-
pcriar quae dixifti Nee mora > exemptore io.
Psg*kCWfmim»iMi»*mti w*++m+ caio iuVapertopcclore ^». «*'
JV^W^"^ -f— «ielli,&per mediumcuttrorccaW.Vbiftatnn,
tpt&*mm***«*wm*r w mirante tyranno cum fuis^rcs miraDdao»nrpi*
Circa atmumablncarnattoncDomini M: citur : quia pro figilloparfvna cordis f aUen
ccxW.qaidam yir fidetis & bonus oppi- crucifix, Chnfti imaginem continent tcpon-
« Dinanthei mare tranfijt: o: ingreflus terram wr.Quo Tifo.tyrannurmoj crediiit , & cum
' fan#am,leca fingula,in quibus pedes Domini
Aetiffe quibufdam indicijs fereba ror^multa de -
vorione &lachrymis viiitauit.Cumque Tcnif-
fct ad locum Caluariat, tbi Rcdemptorem no-
• Arumaudiuit mortis angiftiat, & cruets fap-
pticium pertulifle , graoifsimisfufpirijsinge-
jnifcens9cum clamorc valido & lachrymis di-
xit.Quidtibi, benign lfsimc Domine^qoid ti«
UChrifteretribuam pro omnibus , qua? prius
senator amabitis miht mirabtlicer tribuifti^i^
sis locajn quibus natos, 9c inter homines con*
ucrfatus^ doftrinaxn fiuangelicam pradicafti,
omnibus fuis facrnni baptifma fuXccpic, Um
l&i.c*l>,Z5+.l* '
EXEMPtVM lit.
f*ffi*ms ClmRttmrHii qmiamfrmw fm fs«f «•
mkmicid^mtpiuuu
ANtc noc quadriennium , cum prior qw*
dam de ordine reguiarium in qnadas
corte roonafterij fui hofpites collcgifict . &
iam menfa efset prsparata t ipfc ttnto foport
— - * " cccfit
Paffio Chrifti.
iCttpitafficf,vt oifi oeyut'dormirct morcretur.
Quiciim in le&o fereclinaflet $ mox quidam
«eius conuerfus , qui aticri graogiat prserac^
dormitanii adfuit,dicens: Domine,cum liccn-
tiaveftcayado. Et illert^no Yadii? Rcfpondit
conuerfus: Ad Deum vado, quia mortuus fam
iuhac bora. fir prior: Cum mnltiperfe&i Tin
ttaofeant per purgatorium { quid eft quia cu
Cam abfolutc dicii te ftatim iforum. ad Dcum.
77t
& rcligiofus vir cofitinnif precibnt rogajue
Dcum , vt (ibi reuclaret quale feruftium eflct
(ibi magis acceptum. Quadam igitur vice ?idtc
Dominum Ieiumadfevcnientem, magnaai-
Ijuecruccm in dor fofcren tern, acfibidicc'tem^
Non poteris mihi grattus Acacceptios obfe-
quium prat ft are, quim quodgrandemcrucem
meam ioues me portare. Et cum illequ*rcrctt
quomodo crucem fuam Tecum balolaret , rcf-
Jld quod ille refpondit : tiabebam confucra. pondit Dominus t In corde portabit crnceni!
dinem tvt quoticf tranfirem coram Crocifixo, meam per crebram recordationem 8c compaf-j
Juncdicerem orationcm : Domine % per iHana fionam*, in are perdeuotam gratiarom actio J
amaritudinem , quam fi/ftinuifH propter me
in cruce,maxim£ quandoanima cua cgrefla eft
decoiporerao,mifercrcanimamear in egreffti
rfoo. Etexaudiuit oraeionem meam Dominos
meiqoe mifcrtaseft. Et dixit Prior: Qpomodo
fuic tibi raoncotii Refpondit: Vide bat or mihi
in agoaia 9 quod tfttus muodus eflct lapk
*nu«f 5c premeret pe&ns meam. djirim *>r#
lz.t*pt ,51:
EXEMPLVM IT.
Tsj/kmm VtmsBi s> Vrmnifim pm vUm omit
firtitir depkrttm,
QVodam tempore paulo poftconuerfionem
foam, cum ambularet folus pertiam , non
mttUum looge abEcclefiaS. Maria? de Por.
tioncula , ibat alca voce plaogeudo. Quidara
amem fpiritualis homo obuianit ills, & timent
ne haberecaliquem dotorem infirraiuf is, dixit
ci: Quid habei fraietf At ille refpondit: Made-
beresti ire per totummundamtiineverecondia
plangendopaffionem Domini mci Tunc ille
iimtrrciiineo ccepit fiere,5c forciter lachry ma-
rt. Ex Cbftuu* Qtdmk Uhmm GMm kk 1.
**}. 10}..'
EXEMPIVM V.
nem, in auribus per poenarom mtarum auidanl
auditionem, in dorfoper carnis tu± alsiduani
macerationem. Qnod ille audient adimplere
faragebat. C*p. 41- idbsbttur, tiktbicftiA &
drtwftdtimfrttfm FsMfik mm 1 so*
• • *■ »
EXEMPtVM VI.
P4JJ0 Chriftc t$mp*siunt*r mm , Z tputnau 4i-
mwme\% &vtlMLmortu4d*fict4nm. A
*
LEgitur in libro cxemplorom , quod qaiJ
dam Anglicus nobilii ad terrain fan ft am
pro6ci(ccnsf habuitfocium Saracenum# i qao
quacfiuitmirabitia. Tranfierunt per qaoddairt
nemuspulcherrimum9habena arborei polchras
& procerat. Et refpiciens vidit (upcr ramos
auet pulchertimas, nullam tamen aodiuit can-
ttntem , & quxdam iacuemnt velut mortux;
qutrdam habueront alas exparifat ad modunt
crocit. Cum^oc Anelic'ua requireret caofam
iftiui i Sar«ccno,Re{pbndit SafKenostPer to.1
torn annum iniftonemoreatandaotiaauiuntf
cjt magna, & earum captus fuauHtimus.-sed 14
hebdomada pafirionia a qua Chriftos nugput
Detiflpairtif cft# omncs morluntur. Et add id ft
Saracetiut Dominica refurrt^ioo it reninif-
cunt,quaflcondo!cntcf morti Chrifti, profutf
rMhrttftione gaudentes. Si hoc faciuot auet
animalia irrationalta , multo magis hom<v
nffimsm CbrM^HomotU Mcmmnmkn , d* cl*m At Tatrotialtf t turn debet compati fuo
fmd tmtomfit Dm tcaptim txmiti*m$q**m Saluatori. CtB.foc,
vf fAfftotut urn nan obUmjcanmt.
SCribWur in ltbro^qmappdUtvSpdcoloJf
Muoaiui bhntotok} quodiomdam dcoolua
Eccce %
ixtn;
^1
77* "
Pafllb Chrifti.
EXEMPLVM VN.
REfcrt Ludofphas a Saxonia- , quendam
fao&ifsimsTirar ErcmitaminftanterDo*
miotim orafle, vt fibi oftenderet, quid ipfi in*
tcr cauera feruitia magis acceptarct , & Tidifle
liomioem nudum frigore trepidaatem, 5c cru>
ccm magnam Taper fc baiulantem , & fibi quia r
effet irucrroganti refpondentem : IESVS-
CHELISTVS egofum:roga(tienim me f ire tibi
offenderem, quod inter csteraobfequia mini
suagis complacent; nunc dico tibi, quod hoc,
fcilicet, quod quia me iouctportarecraccm
meam, & rulnera & pafsionem in cordc fuo:8c
liocdiccnf euanuit. Ltubl, tiSsxtni* d$ vjfe
CktiBicst.
VkhttUmtit.Crttcitfigwtmsx. t. & <l. tit. A>
wm Cbrijli. ti. Abjlimmtim <x. 8. & Si. Apfitt*
9*9. & to. ti ItticntU #*. ».
EXEMPLVM VIII-
f Isjiaum Dentins nnt'mm fnhmwmmn Uht
m mfii*it*m m*gmQnuifixL
9
DE quodam. martyr* prope noftra tempo*
ra Teridica relatione fuicepi : cum captus
^uidam gentili tyranno fcruiret & ilia cum ho*
i^cftifsimc tra&aret , martyr aurem gomebun.
cliia incedcret^miratus tyrannus caufam ; tr ifti-
{iat quaerit fc & qaare cum (cruis fuis ali jf non
Jaudcrct/ Cui Martyr. Cum alijt,inquir,gau«
co, Ted Temper triftisinccdo,quia mortis Dei
asct memor^ continue in cordc mco pafttonif
cioi ftigmata porto.Ha9c.rooz vt tyrannus au*
diuit, grauiterindigoatusj&ego, inquiries*
periarquar dntiili , pec mora f cxemptore to*
catof iubet apcrto pe&ort Martyriscortiu* a-
uelli,& per mediu cultro fccarkvbi ftatim mi*
rante tyranno cum fuis res miranda confpici*
. tur, quia pro figillopats vna cordis Crucifixi
ChrHli imaginem continens rcperitur. Qno
▼Ho tyrannus mo* cre4idxfr 6t cum omnibus
fait ftcrum baptitoa fefcepit. JMm lM<t#* '•
EtEMflVM IX.
t Abbat Abrtbttn tjhnMt Jtni tmi*m ftjpnu
vinm9fi4*fim3$$ vmt ^md4mm$M$ rwgmu
DTccbatdeqoodafehc, quia fecerat qoin ■
qoaginta annos neqoe pancm comedens,
nequeaqoam bibens>, ftdtcebat qoiaextioxi
fornicatk>nem,6taaaririanv fie van-m gloria.
At ver6 Abbas Abraham audiens qtiod hxc
dixiffet, Tcnit ad euro , & dixit ei :To dixilH
hunc fermonem? & ille refpondit:Etiaml& di.
cit ei abbas Abraham :Ecce intra* in cella toa|
& iouenis fupra mattam tuanrmulierem , po*
tes non- cogitarequia mulier eftf£tdixit:uoo:
fed repugno cogiusioni mea? , vt non tacgam
mulieremilhm. Dicit ei abbas Abrahan:£cce
igitur noninterfeciAicdgitationem, qtiiavi*
nit paXsio, Ctd jpfaalligata eft. Itcromfiam-
bulas in via,* Tides lapidct,& teftas vaiorom;
& inter ipfas iacetaurum9 potes menfe tuaao-
rumquodvideris vclut laptdcs reputarc? Ec
rcfponditmon: fed reHfto cogitationi mea^nc
«41igam illud.Et dicit ei Abbas Abraharo:Ec-
ce ergi viuitpaCsio t fcd*aUigata e(L tt dicit
Iterum Abbas Abraham : si audierisde doobos
fratribas, quia vnus dilfgil te, & bona de tt lo»
qurtur, aliosautem odtt tc, & detrahit tibi t k
▼eoiantad te, vtrofquc arqoalitcrfafcipiei?Et
dixit: non: fed extorqueo animo meot ti fimi*
liter bene raciam ei, qui me odit9 ficut Hit qtn
mediligit. Etdkttei Abbas Abraham: Tinoot
ergo pafsiones , fed tanmamiodb a fanfti^i-
ris quodammodoreligantur. *Ex \k DD. f.B**
diAftrttUn4tnMm.6.vnit*ti4t*iit
PASTOR BONVS.
EXEMPLVM I.
. • • • . •
Ufi9f honm BM* S*m*Ti***m lmfif**tm
aHmfil*t>mmkfm*$*liHpHl*rt &}»*»*»***
mobiUu
NVro'enanus Trapes-tor cum apod Antic*
chiam immolai^t dartaoni^, * rcHtt
inptdi
»«« — <
Paftor borws. .773
Jngrcdi Eccler/am Dei , profeibuit cum Baby- pendi , 8c fufpenfc* dixit cm Epiicopai": Ecce
i&s Epifcopus. A hero vcro diepnrfentatofibi
rb con fift on o Epifcopo dixie .-Quid mini hoc
.ftciftisNefcis quia rex eft qui tibiloquebatur?
Refponditei Epifcopus Afteferuumhumilcm
placaitDco , vt conftitucrct paftorem plcbis
fuse Idcocum vidi Ce lopfi venientem ad ones
cius,timens nealiquaro perderem, prohibui fe
abingrcflu ouilii. Adquero Carfar : Ergo tibi
lopus vifus fum , 8c doo rex t Re/pondit Epif-
copus : Secundum indulgentiamDjfi rexes,
propterpeccata nnftra vt vcl fie verberati re-
tteuamurad ipflim. At illc: Quis eft Deus
oucmcolis'Refpondit Epifcopus : Virtus &
(apientia,& verbum patris. Ad hare Numcria-
nos: Quid eft ergo homoMit : Conftantia vi-
ta? fruitio coram qua: funt a Domino. Tone
iofsit collo eius imponi torquem ferream , &
conrpedibus pedes eius conftringi. Et ait : Per
Deos deect te Torques talif.Refpondit fanc"tus:
Tu qoidem irridens dicis , fed per filium plus
medecoraot ifta,quam tediadeoia. Si autem
▼is fcire,quam magna eft do&rina noftra , ha-
beofubme tresparuulos quos gratia Dei e-
rudiui. lobe cos adduci , &vidcbisin eis fa-
pientian\& fcientiam Dei.Eteduclo Epjfco-
po,induc3iparnuli inter* cganTur 9 r? matrem
habeant. litis refpondeotibus, quia habcrons:
cgo,&poerimci, quos ded it mini Deus. Ecce
ego torraentorum nihil fentio, nam Chriftua
pro me patitur. Infantes quoque fufpcnfi cla-
il aba tit: Tyranne crudcljs , quare tam bonum
paftorcm tam crudeliter torques'? Scd bate fa*
cicus maiorcm illi gloriam accumulas ,tu au-
tem non jrfrugics Judicium Dei , fed srtcrno
igne cr cm a bens. Tunc iufsit eos amplius tor-
que ri. Ipft autem elamabaat : Mifcrrimc, not*
erubefci* quod coouincerts a cam pufillis paf*
nulis coram omni populo ifto. Non fentimoa
poenasiftas Deo iuuante nos % tu vcri ma git
craciaris, quam nos. Tunc depofito Epifcopo
& educlo , rex lingular^ pueros intorroga-
uit.Sed ipfi aique vt terrentcm % prom it tea tern
pari tcr con tern pfcrunt. Toncrurfus iotrodn-
0o Epifcopo dixit rex : Hi fiiijtui funt'Ref*
pondit fac&us ; Voti meieft , vtmci omniboff
fimilcsfint.exceptis peccatis meis.Tunc iuflua
eft cum infansibus pa/iter decollari.Et amplc-
xans eos dexterajacuaque dixit) Ecce ego, &
{>ucri mcij&c. Infantes verb roanus eios ©icu-
antes dixcrunt : Domine pater & magiftcr
softer pariter confummemur. Ait Epifcopus:
Beocdicluses bomine 9 qui vere* ex ore inf*Q~
tium,& ladentium pcrf ecifti laudem tnaroA EC
fcfculatus fin gulos tradidit quaftionarijs, vt ia
Adducla eft. Ait ei rex : Quae vocaris,& fi ifti eius prat fen tia pcrcutercntur.Quibus percufsi*,
fHij tui funt/Refpondit ? *f heodola vocor , 8c tradidit etiam fcipfum. Et fie pariteredncati^
«go quidem eos geriai % fed Deo obtuli per pa-
ftoTcmbooum fiabylam qui crudiuit eos in
^odrinaDei Tunc iufsit earn rex al apart.
Quod videntespucrf clamabant: Tytanne,no-
li catdcTC matrem noftram.,honefta enim ma-
licr eftt^c vera dicit. Tbnc etiam pueros in ca-
tafta leuatos iufsit percuti^ vni quidem duodc-
cim ptagas, fecundo nouem , tertio feptcm.
Tone pucrrs Deum benedicentibus , ait ma tcr;
• Oratras rift ajgb Domine f quia ilnguli fecun*
"duiri numerum annorom catfi funt. Tunc rex
cduclis eh dixit Epifcopo : Maeifter infipiccj-
ttrim pirtulorum . inuenta eft falfa prom ifsio -
pariter coronati ad cocle ft ia toigrauerupr.
Chrif ftr. in ImanUnum Mat}. 4.$*fu Shid. mA
r.
. r
ExEMPLTM IT.
( turn ft fatfft txifiitoMmS MMuriiim,gHu$i pee*
' mitnttmjtmdt'tpfum fuki$t:Tnqn* : dandt turm *
qt$dfittu i (hti% Dtoqm tumsnt* ****&** rnngam '
iHmgbrf* tdftoftuuriftdm ndMtkur*
*
prom ifsio
tua. Nam poerifacrifjcare confenferunt. Ad T N geftit S.Manrilij Epifcopi Andcgaueofif
fisrc Epifcopus . Mentiris : Magi ft er fum fa- i/( in cuius confccr^iionc^ ficut refcrrefolc- -
ptCDtiusnpucrorum\& fcioqiiia noriconjfen- .Da4fanclusMartinu$,nonlo|nm adfuitspirif
' fcrunV, non autern irifipieptium y qucmadmd# tns fanc^us in fpecic columba/cd cfia Augcl^- -
iumvot. Tunc iufsit tain icx turn putrisTuf- nunexci:citiHcopiofus)^giw,iQtHc^cum W
£tctc a. wfi*
t
774 Pallor bonus.
bafiltca beati Petri Apoftott celebraret, adue.
Hie marrona cam moriente puero 9 quern idem
Tir fan&us eidera ante Epifcopatnm,vt nafce-
rotor , precious obtiauerat ajpud Dominnm,
poftataiii vt filio fuo , quern Domino deaoac-
rat.manaura fuarurri impofi tione Spiri turn fan-
Aum daret antequam obirer. Sed remorantc
panlulum Epifcopotncelebratione, puercx*
ccftic Bearifsimus igitar Mauritius expleto
Midas of6cio9obi tuque pueri,qui abf que chrif -
ntatis dono excefTerat t pcrcognito , coram id
fts negligence depotauit, Jachryrais multo
tempore irrcmediabilibus colpam foam flens.
Cui cum nee tfta fufficerent 9 din irialtumque
quid ageret fecum ttttftans f tandem reperit,
eligentes ex conciulius qnatuor dftlnfe, virio-
ns ac fidei viros 9 quibas qua; oecdTariaeni*
adtaoti itineris fupplcnda negotia, fompti*
bos ex toto ceilatu pntcipiunt, lie vnquam
reaertantnr 9 donee pailorem foam inuenif*
fent. Qui fundi legatione, ft dcuotius iuflit
exequeotes'9 omnem'fer£ Eoropam circaim
ambierunt. Septimo tandem anno in partes
Galliarreuertentes^ fir minimi quern quattt*
bant inuento > dininodtt&uadporttom Occa*
ni maris*f qui in Britannia miuofe manec)
peruenerunt : quatenns quem cis mare in-
uenitenonpoterant9 trans mate qnxrereni-
terentur, Praeftolantes igittir naoium , cum
qua ftanfirent , dam rcfidcrent in Uttor*
quod inter conciuet tan tar negligeotiat piaca- tcriptum ( quod fupra diximus ) inuenenioc
mm pleneexpiare nequiret, nifi fiogulari clap-
fUpamam propriam ciuefquerelinqaeret. Ta-
li igitar reperto confilio f occult recefsit , VL
lan&orum rcliquijs Ecclefiae Andegauenfis fe*
com clauef txportans. Com autem peruenifTet
ad mare, dtoina prouidente dementia manens
inlitore diem tranfitus foi exarauit in lapide.
Sicqae afoenfa pnppi inchoati itineris cgepit
matoratorcxiftere. Com que procefsjflet in al-
cftta,& ftli^oiarom dauesquare Tecum dem-
kratcogitaret,in(idiance hnmani generis ini-
tnico , vtdolorem fuper dolorem Jan&o viro
imponeret, repente claues de manibus lapfc
fobmergontur in equore.Tunc cam lachrymis
clamanit Maorilias. Nifi has itcrum claues vi.
teemetqero; p*triam,& vrbem abnqium re-
petam, quam effugio. Tranfmiffd fgitur marl,
quo quisefiet, ahjfcondere potuifiet 9 mutato
habituvni principnm regionis a>d hap fit, pro-
fcflus fc hortulanum fore , qui cum prsficere*
tnrminifterio, tantam copiam Domino ole-
xamdabat; ?t omnibus, qoibus necefiefoerat,
ex intern daret fufficienter & tamen nun- ^ w , ...
quamoleradetecemnt^Tndeplnribas placebat# r'entur. Jngrcfii autem i^Uco iiauxiliuxn
«cab omnibus amabatur. lnterea plebs Ande* cari & cum oleribus ( qnibui jex vti con
in filice. Hie tranfi/t Maurilius Andegano-
fym Epifcopos, De tam euidenti igirar ala-
cres facli indicio B trans pontnmabkre fc.
curi. Cumque iam m nltdio 4natis ,cffcarf
repente immenis emcrfos c gurgite pifcis
proilli/tinnauim y deqno cum Deo grattas
rctuliffcnt, ipfum^uc pifcem exenterarc coc-
piflent 9 reliquiarnm claues^ qoas Alaqrilins
in mari pcrdiderat ) in pifcis jeeote coepcrafit,'
Quas recognofcentes9 pimiumejoe miiaatcs,
turbantux attonici metuentes nc.^amipfis
Maurilius naqfra.gium paflo*, fnbmcrfoi cflct.
Demifsis igitur, oauis ancoris in hoc fiaa-
tesf vt de mari reuerterentur , affercntcs
nautis Maurifium effc defun^tum 9 iinguli fc-
quenti node vnum , ^undemque ▼iftim Do*
mino tribucofc habueroot*. Notitc ( inqoit )
metucre, nee reuertamini de itincxe 9 c^ptum
maturate negotium^ procnldubio du qoxfi-
turn inuenietis. Mane reddito 9 quid nn|P*
li Tiderant retu'lcrunt, Vndeto&imefiJ tt
AngeUco cfuftu ad domum principis ( cum
quo Maurilius habirabat )rc£to ittneredaca-
gauorum pauore nimium percellitur> crcbrif-
— qaevifionibiisadmonetar, vt propriam pafto-
^rem circunquaqne ptrquireret', mfique Maori -
•Iiutiooentutroa? Ecclefiar reddcretur vrbctn
"Andegaoorarh fotecelerinsfiibnertehdxin.Vn*
•ieciufdem regionis rrotyfes & Vcrlgatts eolht*
fuenerat ( accurrcre andierunt* O colosum igi*
cur aciem in partem a qua iHum audieniot u
clamore dirigentct 0 cum oleribus accurrcre
ftatirn Maunlium per^exeronr. Qjuens com
^o|pouiiTent r proftrati pedibus illtoa com
^agno fletu rogabant vt pt;opriac fubucniret
%iont h&k in VBOrir con^aneruiit dctrctorm, ec^ufix^atquc ciuitati,quar das abfcncxa nihil
% * " ' iam
Paftor bonus. Patroiw.
iaroaliadnifififprcniTJmt>Tx(lolarctar exitifi.
A6 quorum Actum cum (e negare oon poller
obftupcfa&uf, cum lachrymis repugnarc cos*
pitobnixios % diccns. Voco meaciuramento
conftrio*i, nun quam mead patriam rcuerfu-
ram t nifi daues vidcrc mcrear itcrom , quas
amifi. Quibus ftatim exhibit!*, quicquidin
mari viderant 6c pertulerant^ex ordw rofcrc-
bant. Int erea iftiuftnodi circumqiraquc ncgo-
fij famapeniobrat4ipfumquefolicitat rcgcm.
Jttirancur cun&i % 6c qocro vt hortulanum ha*
feuerunt nunc vr fan tfifs imam Pr*(idemado*
rant niultis eum muneribus 6c donarijs hono-
rarecodcrrtames. TuncMaorilius cot preci-
ous vt rcgredcretur 6c mracalisvi&tft ,dom
ibllicirior de reucrfione cun&arctur,& vigtlj jt
6c oratiostibus infomnem duccre fcqacntent
difponeret no&em, tandem fatigatusieiunio
paulutom obdormiens , Angeium Domini vi*
dtt dicentemfibt. surge MaurJli,&populorum
terqmrrentii.m exequert votum. Ecce coin*
tuts precibuiarquc mentis tibi commiJTas fcr-
irauit Dominus oues , pro quibus rogadi 6c
tnfuper reddidit tibi puerom,qucm diutius plo-
raosqoafiftt. Quid mult if / Rcddito maneY
concurrent] bus vndique populis , cum h duo-
re magno deducitur ad naoem , & tradu&o p6 -
Co cum non minori gloria ad propriam excipt-
tur patriam. Taliter6uc rcgrefliis ad vrbem,
i^cctantibuf f urbis deDomini proraifiionc fc-
771
PATRONVS.
EX EM PL VM I.
P*t$mr*hgiwk mfrmgtm mdohfum Mtmornhd
tnultfyluncr frqm4t*r>fniik R* ten Apfak9
qtttm is iufMfmmm *U&r*tJiib€rmi#t*
i
ADolefccns quidam erat in finibus Aqui~
tania?, qui cum coaraif fuis ioucnculis dc
x^tiooe vtriquc confurgunt, M aurilius de ora<
iiof»e,& peer dc morrc. Quo feptiformit Spi*
xitui gratia cenfecrato ex euenco rocauitcum
Renacum. Qui abeodem beato viro diligcn-
trus educatnf f tantis flbrere virtu tibus prome-
vnit.vt pod Maurilium Pontificalem Ecclcfiav
ammtrum Aiarum corpit falute tra&arc, DcIiV
bcrationeprarroilTa tandem ftatuunt,&vnaai>
mi inuiccoonfcderationcproponuiH, & mat**
di cius f 6t as abijeerc, 6c adinonafticBConucr*
fatiomt ordinem comroigrarc- Sed doth rc«
adhuc fuipcnfadifFertorjdum rerom ordo muU
tiplici vanatione concotitur, ipfequoque tc~
neradolefcentis animus focus in fuopropo(ito<
nontenetur. Quid taulta? mutata poitmodum
mcnteduxitvxorc, Cumq.pwproceiTutntem-
poris mens cius memoriafan&i propositi pan*
latimdc fe prorfus craderct , 6c fubprxtexttj'
cj>niugs;adcxpiendam carnalis illcccbrsr vo-
luptitem impatientius cbuilirct , diuina fupet r
eum vigilante clcmcnria/uhitolangtiorc per*
cuiTus eft , «c paulapoft ad cxtrema peruenit*
Neceftarijs igrtur /iuc ptopinquit dc iam qua-
fi dcfoflAijdifputaotibui fcpoltura,dum in mei
diopofitumvidereturcadauer exanime^ Tix>-
cius peftorc pal*
trucivoltuiE-
tanquam leonet'
inuadunt rapaci fcrocitate corripiunt , de coti
tore Tioienter eucltont Mox pedes eiut r6c
rachiadoritailrgant ncxibus/icauc vcluthe*
dam in phalanga alter poft altcrii baiolare cos* '
permit. Quo* autem dolores 6c toHiones illc
pertulen^quot&qualiaTiderit , vel audierit, .
Mthedram fortirctur VinanMft, ld>. j7# u %u ^ qoa>lnrima cum loca vcaauerint,perlon.
*+2i**kVid$ $tim titiClmims*. u gnm eft nontantum ftilo digerere, fed tlmpli^
cibus quoque verbis ex ore per ordine^rcfereii*
sis audire.Hoc taotu bicinferre fnfifciat, quia ;
dnm per obfeune caliginis earn loca portareflt^
cccfrB.Pctrot fplcndidus 6c comfcus occurrir^
tun deporcantium humeria raptmn , neiib^'
quibusangcbatur^abToiuit.l )|i mox rapta ptat*
•ViUidcmcsdcftubuSj&eklaalt* awtcdontt
< "' iadna*
776 Patfoniis.
fa&omqtie fibi, prsiadiciujn flebiles conquc- mulicrem, qa_* dicebat fc habere fibi loqoi:
Beatut autcm Apoftolus adolcfccn-
rantor.
Ccmad Cluniaccnfemonaftcrium duxit,eique
forinfcc<itpd(ico,fe(e, donee ad tarn reuerte*
retu^expcctircprxcepit. Ego, inquit,meum
ttooafteruim logredien* vifieo 9 ac per circui-
tujn cun&a pcrluftrans ,quid agatar intendo,
deindc con fidcratis omnibus redeo. Scd mox
Qaa intromiffa cis confidentjbus 9 inter lo.
qaendum iftc concupifcentia carnic ftinmla-
tof , earn ad concubitum prooocaait, ncc ilia
recufauit.Cumqac ifte jam ad aftam carnalcm
procubaiflec, recordatusreliquiasdeuoti fibi
fanfti habere apud fc 9 cohtinuit y donee rcli-
quiat poneret extra cameraman qua eraoc/x*
▼bi ifte relievos eft folus,eccecrudeIiofts ac a* horrens facsnus , ft in prxfencia itlarom a&as
chores i/dem reuerconrar £thiopes , 6c noa
iam per manos 3c pedes, fed ipfa genitalia cor-
rjptunt f cumque fie aon fine grauifsimo illiut
dolorc fufpendanc.Nam 3c ft vclutroftropaf-
fcr accipitris,vel aquilihis voguibus columba
tapiatur in pedibas; fie a reprobis lllis fpiriti-
has mifer iftc corripitur, trahitur,tibratur, per
verenda fufpenditur, etc qaafi reporura prcda,
qaacfucrat pcrdita, loagth* afportatur. Tunc
ccce fi. Pecras radian ti nimis ac terribili fplcn-
dore confpicuus,fe taquam fulmen iniecit,ra-
pinamq; fuam qtiafi per impctum violenti fpi-
ritus apprehendit, & clauibus, qaas roan a go
ftabac, rapcores nequifsimos accrrime vcrbc-
fauit : mox ilium in domum proprium vfquc
pcrduxit, redden (que fpiritum corpori,vtram-
qae faluti fubftanciam reforroauit.Nam & illc
protinus conualcfcens f &Vdomo fua difpofita,
ad Cluniacenfe monafteriom properant fenctar
conuerfationis habjtusn fcruidadeuotione fuf-
ctpit. P< t r m D*mi*iuU4(. sdDifidtriMm AM*.
urn *±is*
EXEMPLVld U.
XjMqmtt ****** fiu V4Mt*t$i$t<kf9Tm*
J
N- A mutt mihi qoidamEpifcopuftmagnui,
in quadam fkmiliari cotlocutionc 3 quo.
modoolim ipfc in minoribusconfticntus , ad
quendam fan&um , cuius son xecolo 9 dcuo-
tioncmhabuit/ingularcm , cuius etiam rcli-
quias femper apud fc ex deuocione portarec6-
freuit. Cum autcm quadam die familia cmif-
ia,ipfe folus force4 caufa Audi; in hofpitiodo*
gnus fua* reman fi fie t,audiu it forcicerpulfari ad
oAiuo^&ipfr putansaliquemeffe de familia
faa iuitt& aperies oftium iaucnit ibipuiciiraa*
ill ins turpi rudin is exerceretar. Curaqae ergo
fie occuparetar in diflbluendo barfam rcli-
quiarum cum fait nodulis &ligatans,& ia
deportandocas ad locum fequeftratom. Eccc
quidam cum rumorofa importuaitatead oftju
domus pulfaait Atille depofiti.i rjcliqui/sai
locum fuam,cogitabat priniitus ilium pqlfao.
tern amoueref Ttfic.cum bona oportuniutc
valerce yoluntatem fuam cxplcrc.Cumoftmm
apcruiflct , v^dit quod erat ^nus.magQus Do*
niinui amicus fnus^ qui ad vidcnduni cum a/
fufupcrucnit^lllcvcrd Dominui oerpendess
iftum in facie B atque oculis totum ioflammi'
turn, ait adeum:Certc^ altquid nequitiaappa.
ret in tetdic mihi quid fit. Ipfc aatea win
nihil eclarc volenti odicauit malicremajdTc,
ad cuius concobitus iam depoficus fuersi , k
iam expleaific^nifi cum rcliqa^'i alicuiw Cu-
di occopatus fui(Tet.Quod illeaudiens ., ficat
Ttrprudcns ait, Vcre bonus eft faodui ifot
cuius reliquiae te apeccato przferuaQerafit,Di*
initte ergo cam,&ad alia folatia propcrcmoj,
ficquc faclum cft.Ef exinde tile rcliquias/sii
maiori deuocione venerabacar J&wMflff/r**
trum timit D.Aui*ftin$.
EX£MPt VM HI.
?MtromfwtubT*mvififmtt fro f*u viwrtrib*
fiu Euiefid m*U vimvtem *ic*f*r$.
VIdcbaturcoidam clerico quadaonnoAe,
quod Deus federct in iudiciot & ante
cum totus roundus Tpcabacur ; qaitibct re-
^epcuxui fecundum mcrita fua. Vidit qood
Tnnf-
^ *
Pauperta£ 777
▼nnTquifqoe adJocebat alrquem ftnclorum, in hofpitium fufcipiens $ hoicetpm ft legere
*** • ~« - ftudioii facicbat. Faftomquc eft, tc iuxu mo-
dam fuum pjene facram fcripturam difecret,
com ficut dixi literal funditus igooraret
Stodebat in dolore f cm per gratia* Agere, by ra-
nis & Dei laudibus diebus 5c noctibus Vaca-
re: Sc<f cum iam tempus adeffet 9 tc tanta ciaa
patientia rcmuncrari debuiiTct $ fnembrorum
dolor ad vitalia rcdi/t. Cam/juciam femorti
proximum agnouii , peregrinos viros , atone
in hofpttalitatc fufecptos ad m omit c 9 *t furgc-
rent, 5ccumcopfalmospro cxpeftatione fui
cxitus decantarent. Cum^i*c cum cis&ipfe
moricnf pfalleret , voces pfallenrium repente
compefcuitcoiii tcrrore magoi clamoris, di - .
ccQirTacctc 9 numquid ooo auditis quant*
refonant laadet in coelit ? Et cum ad eafdem
laodes,quas into* aodierat ,aore cordif atteo-
derct, fan&a ilia anima came folaca eft. Qua
fcilicct exeunte, caotaillic fragrantia o6ori$
afperfa eft , vt omnes itli qui aderan* , iaae&i-
roabili fuauitate replercntur: ita ?t per hoc
patenter agno fee rent, quod earn laud es in cat*
cui plasfcruierat , vt effet apud Chnftura ad-
uocatui fuus. Hie cogitabat quod rogaret
ctiam fao&am ilium , cuins canonicas fuerat,
cui & feruicratcantando, legendo, 8c fecum
iret ad indicium ante Chriftum , vt intercede*
terproeo, monens amide fcruitio fuo. Tunc
ille faa&us refpondit : Libenter ibo tecum, fit
aflampfu feoam alium quafi protcfte, 8c de«
neocrant fimul ad judicium. Cum que venif-
fct, dixit faoetus : Domine , Domine, con-
queror de ifto vilifsimopeccatore, qui viginti
anois 8c omne tempus fuum expendtt luxu.
uothh8c turpi tcr vinendo , nee vna die ferui-
uit ficut debait , vnde pcio indicium fieri de
ifto peccatore. Huius rei ifte eft teftit. Chri.
ftus refpondit: Acctpiteeum,& ligatismani-
bus5cpedibusaproijciteeumin infernam. Il-
le ergo elerzeos eutgtlaiM qua(i de graui fom-
oo, patabat iam fe eflc in inferno, Et dixit illi
fan&o : Domine, habete'prf bendam veftram,
quia nnnquam plus comedam de ea. Et con*
ucrfas exnocreligtonem intrauit^tfc faloauit
an imam foam. CitUS. S^Vtde ttmnSit.EcfU/m Io fufcejuflent. Cui rei monachua nofter io-
a* l» III. Merit* \ 9. t> $$s. F*mia* tx% 8, terfuit , qui nunc vfque viuit , ft com magno
fletu atteftari folct, quia quoofquc corpaa eiua
P A VP'ERT AS. fepolturae tradcrent, ab eonuo naribof odo«
' rhiUiui fragrantia non recefsit. Qngmm Dm*
ExEMFLVM I. kliUb.+ c*t\++
TentMtm & tribuUtui p*r*tyfi Sttmnlm tmth*
mnubut *7%thi id coihun mifitur.
*->-*'
IN ea portico , quar euntibus ad Ecclefiam
B . dementis peruia erat , fnit quidam scr-
Ualus nomine § qui quidem pauper rebus, fed
mentis diues erat f qucm longa asgritado dif •
foluerat. Nam ex quo ilium fcire potuimui
vfqoc ad fincm vita? paralyticus iacebat. Qpid
dicam, q.uia ftare non potcrat, q-ii oumquam
in leclo fuo furgere tc\ ad fedendura valebat,
onroquam manum fuam ad os perducerc,
noratj-jam fe potuit in Latus almd dcclinaref
Huic adferuiendum ma«r c«Jm fritre adcrant,
& qaicquid ex eleemofyna poterat accipcre,
hoc eorum manibos pauperibus crogauit.
Neqnaqjamlitterai nouit/edferipture (acm
fibiaiet codices cracrat , U rclijgiofoa qaofjue
* ElSMPLVN IX.
TMHHrquvUmmttumbtkm eumfuftmt+fri*
gor*,fttf*m*9*ffi#t*.
NAmuit quidam fratrum dicent j qdia
cum cflet in O xinotho, venerut co pau-
percs ▼efpcrefabbathi.vtaccipcreot agapem.
Ex dormientibu* cia erat ibi quidam ha bent
tantummodo mattam , cuius mcdictatcro Cbi
fttbcermittebat medietate veto coopcrieba-
tnrwat enim ibi ▼alidum frigot : 8c cum exif-
fern ad ▼rinam.aodiui vnum murmurantem
& gementem defrigorc, & confoUbatur fc-
metipfumdicens: Gratias tibiago Domioc,
qoanti font mod^ diuites in tuftodia , qui
eriam in <errofede,nt , ant pedes habent hgna
coafliiAoi. qui ncque vrioam fuam Ubere fa-
- - i:i Pffff ««a4
7<& ^ Parcntcs.
polttano^ fi probiliberi ex hac vita in etcraarri fane ibi tabulae & nags f ne octilt hacttqoe it
gloriaoi coramigiarint , quum parentes cum " r ^ x ... ~
morre coiiuitaji*ar,comjnodant interdum illis
amplttfs^ qoam Angeii ipfi,& 4 Deo plurimum
opti aaxiiijque obtinent vt placidc felicicer*
qaeiptfevisacxccdant.Qaod ipfdn^vt aic id€
^rckangeius, parentes vehementer animatt
debet adhberqs probe educandos,& fe i/s coro-
tnendando* , qatun cor coeleftis glorig compo- ,
■ tarn eflecre Jant , fiue quod mortui fint in. ^ctrtfacilhw idferas.
^i^mdftkpmMJum^ vkmfdL
loc circunferantur: fed ores D cum ore ,#ctiam
meditaodo cordc^, idqucprxcipucfubCicrifi*
ciopo ft pcra&un cobiecr ationera.
Mifericordi^
Animo fispio & human oergapanperet, &
cajamitofo* homines; illifquc pro viribusopi*
tuleris. S x quid angatanimom , id moxexpli*
cens ConfcrTario tuo autalicoi yiro bono: ita
xlrma adlnrc * tate, bapcifmo iuftificati,6e noa •
aom peccaci capaces : fiuc quod in bono (ram?
decefterint, & vt credere fas eft, in gratia Dei;
a^iifiois eft vita? bene aflat conies. Lib. 5. (§
Xat*rM\d*i*lu4C. 31. luum4*Qk?j{4
EX EM PL VM VI.
Infliwkmt VhiUpp* primtgtmtfififok S. (autoi-
€§ top fubwtorum prop«(iut §x quoin* Ht$uy
ds San&k^ V% P. L*ur**tif Surf*
Flli mi,ante omnia diligcnter. incatn curam
incumbe f vt diligat Denrrt: nemo eoixn
poteft eiTc faluos, ni/i Deum amce.
Odtum fwtti.
Cauc ne vnqna admittas peccatnm mortises
ni/ed omnia potiosferre vclis genera torme-
toram , quam aliquam tale perpetrate culpam.
tumnti*.
Cum aduerfa ace i duo t, feras £quoanimoi&
cogiteste commeruiffe , atqac ita lucrum indc
cibt acccdct.
Humiliuu. — , v- r »
C urn rebus profperis f ucris homiliteragat erga fuWitos ,ncquc ad deiteram, naqoe ad fi-
gratias Deo % ne indc animo clatus , e.f6ciatis niilram defiectcns:paoperam£ue qoerimooiaf
dctcrior, vndc teoportuit fieri meliorem. N ^"' * " '** ^
Da operam vt quorum ytcris corifuetodine
& familiaritate ,- i) fint homines profcd&jDte.
grifiucrcligiofi illifint^fiiiefecatares^CQn
Ulis libenter mifice colloqaia : potto neqiua
•Ac rmproborum virorum commerciadeoiu.
Ctmciomsg huiulginti*
Sermones^uifiantde Deo# pablice&pri*
<aatim, labens audias: preces quoqoc 5c coodo*
nationes fiue iodulgentias4 ftudiotceipetas.
Amato bonuro, odito malum omoe,
. Ohtr*Q*$k»m uuunit.
Vbicamque fueris nemo anfas fitqmcqoam
eiufmodi tc prslentc eloqai , qaod alltciat ad
mortiferum peccatom , aotaltermi famade-
rogec : nee tuvnquam de vllo mile Iwjaarii
pbrreclandi animo. Noa patiaris queaqoao,
te audiente, peroerse dc Deo & fancliseias lo-
qgi, ncc id finas impun^abire.
; Grmtitudfi.
Crebro gratias agas Deo pro bonis omni-
bus ab illo tibi collatis, vt digoasfiaspouon-
buseius^benoficiisaffici & aogeri.
Iuflitis.
Inadminiftranda iuftitiafis refios ftfeoc*
m$t & ita vt leges prxferibant , earn cxetceas
Ctnftjfio
Crebr'o con fi tear is-peccata taa , deligasqne
tibi fapiencesConfefTarios^ui tepofsint infti*
tuere & docere 9 quid agere , quid vicare te
oporceat: & coram illis ica te compares, yt au-
dcant finccrc te reprehendcret & vitia taa in<
dicaretibi.
BmmuU fludutm.
Officials dtainum dcuote aafcaltcs, faccf-
nonreijeias, donee Veritas iDnoreuat.Si qatt
\y beat adoerfom te qnerclam aat controocr-
fiam, Temper abillo fles contra reipfflffi, donee
rem certam comperias. Ita enimfict vtconfi*
liari; rai fidentjns, iuftam ferant fententiam.
RefHtutis.
Si quidpofsidca$reialiena»,etiaBafi id tcce.
pensamaioribas tuis, inqunclanter reftttoat
inftopoffeffbri; vbi certo id tibi coftiteht. Sia
autemdubiareseft .cura^vt viri fapicntesacca-
raft
Parentes^ 7^>
nth Si fine mora ioq'riraot.id enim vel maxi. vellet , filial tandem fofpendittlf , & pater aj
ni£ ftudcrcdebes, vc quifunc in ditionetua
pace 5c iufticia fraaatur,in primi* hoaiioes re-
tigiofi, 5c qui in clcro funrf parcntibut ruis de-
bes amorcai, reuercntiam9& obedientiam.
EcsUJimJIUa buufitU iignk enfrnnfa
Beneficiaecclcfiaftica noo conferas nifi be*
nc dignis 9 Sc qui nulla eiufmodi beneficia ha-
beant, idquc ex confilio bonorum virorum.
Pmx*
BeUum,prxfertim aduerfum quelibet Cbrf •
ftianum,fine multo confilio videnefufcipiat.
Si necefsitas cogac fufcipcre.Ecclefias 5c inso-
les nullo panaris damno affici. Si qua ex i ft at
vdti bi, vet fubiitis tail. contentio,vcl bcllum.
quoad poteris , coasponere & fedarc coneris.
Vide vc bonos habeas prx tores 5c rnagiftratus
& de illis folcrtcr exquiras, vtifc gcrant.
KtttittntU stf* Kmmmmpi Fonttfictm.
Semper fis addictus 5c deuocus Romans Ec.
clefia?,5ceius Pontificihaud fee us at que fpiri-
coalfpacrt ceraorigerum prsbeas. DaopcranJ,
vtimpenfx tuz mode rata? fine 5c rationi con-
fentanear. Sub-finem hortor» 5c adiuro tct fill
mi, vc fi me contigcrit ante te migrare ex hac
vita, v t roto regno Francis pro anima mea cu-
res offcrri Dcopreces &n.iuxfactificia. Ad
cxtremurn, fili charifsimc 9 quicquid bonipo-
tcft bonus 6c pius patens prccari filio fuo , id
ego tibi precor. Sacrofan&a Trinicas & SS*
emnes fcruent te ab ornni roalo f prarftctqac
cibi Ocus gratiam rc&e Temper agendi 5c lp-
fius facicocU voluntatem , ita vc iUeper te ho-
corctur cv not pofsimus poft banc vicaos pa-
rser effe cum ilia cum contemplari 5c laodaxe
per infinita fa%ufaf*cutorumt Amen*
EXEMPLVM V.1I.
pluium fnflinmt.
TEathonicisquibufdam , parte & filio ,tc
aic Cafixius Papa.ad S.Iacobum pergen*.
cibus, in vrbcTolofa,abhofpiteftro ialfefu.
perfurto fv-yphiaccufaris. data eft a ludicc
fenrefitia, vrvnos coram fufpendi debercc. Scd
com pater pro filio 9 Si fihui pro pacrc mori
Sanclum matrens progredicur* Deinde narra
fur, qualiter filius fuerit per S.IaCobum carle ft i
dulccdine fuftentatus, 5c liberates * monc* Di
JmSq iMOh Zibiddi,
EXEMPLVM VIM.
TiBm fifirim ntUni *p»faf f*tr$m fmftnm
nihil amflim §h Mb nofit.
»
CVm quendaro fcholarem Parifi js veftibn*
pretiofis iodutum,5c mnltum a foci js ho*
noratum vifitafiec pater fuus in vili habicu, ci*
mens fcholaris nc foci; ideo earn contemneW
rent, rogauit patrem vc nullo modo indicaret
cis,& ilmulans-cum eflede fcruientibus patrisf
fecit com comedere com garciooibus. .Finite
prandio fcholaris duxit cum in cameram fe«
creto quarrens ab eo fi aliquam peconiam at*
cnliflec. Cumamem denarios pater quos acca«
lcrat oftendiflct, aiTernic auod ncc vnum de il-
lis habcrct, 5c aic tu negafti me fili , 6t eto nc-.'
go te fie quod nunquam comedes vel blocs do
aliquo quod decatcro cibi mitcam. GmlUImm
L*xdtmsnfis*
EXEMPLVM IX.
fttt tnmU ddm filio mbil *hu smpBmftmi
fT0j*$ Si&t*fUrtCSf€Ti.
REfcrtur quod onidam fenex totam h*rc-
drtatcm fuarn diuifit filio mo* IU« **&
primo benigne fe habuic erea patrem, poft ex-
pulit eum a tbalamo fuoy5clocom fibi fecit fie«.
ri poft oftium, 5c cam hyems cflct, quia filiat
fibi abftuliHec bona coopercoria , rogauit fi-
lium fiJij vc patrem rogarec vc darct ei aliquid
ad tegendum fe: poeraatcm vixpocuic obtine-
te duas vlnas burelli ad opus ani fui 9 5c cum
dua? alia? rcmancrcntpatripueri, pucr flendo
rogauit eum vc fibi eas darec , qui fletibus vi-
ftuidedit quarens quid inde facerec t dixie:
Scruabo eas quoufque fis talis qualis eft pate*
tuns t nee dabo cibi ainpltui nebe ncc cu via
modo dare pacri cuo. Vbifuf. GmtkL L*t&
ieece
exem;
770
Parentes. Pafsio Chrifti;
EXEM*LVM X.
T HHu interim tigmffcwhlnik; *«i mhbt+
8c diuinitatis rax indicia per miraculademo*
ftraftt. Hate quidcmobamorems& rcyeretu
cram coi finccro corde complexot Aim : huce
veto locum pafsio mi fit mortis tuataEOox aai«
mo vidtre bod poflum^bi claim cracifigi,te-
rcbran laocea, fie animam pro nobis ,trate
▼oluifti. Harcrt bcatus illcperorauiteicta.
roan* 9rupcif vitalibus cordis Terns % fpinram
II.
FV it quid am vxorattit fie ex vxorc babent
Alios iuxta fuamopinionem. Coi vxorc- . , . .
ioacum quadam die hrigaret , obiccic qnbd e*halatut.C4**fr,
ipfecrcdebat habere crcs filios, fed vnustaa. Afum*
cum erat fuus , quis cameo lllorum cflet noluic
cidiccre.CumaaccminHrmarecuradiiiOTcenif ' iTxEMPLVM
rxoremortua ipfecondens teftamcntani di- _ ,
»ifico«iniailUquifiliu«eiiiscrac.Qaodefan- J^»**Cfc«/« W#«f«a**»a»«m« «*
dtoillrtres contendebunt cuius effet naredi*
tas/pa coptcntionc dclaca ad Iudtccm^ Iudex
pre. cepic vc pacer morcwrs alligarccur ad arbo.
ittn fie qui direcl iua fagitram in cum mtteret;
kmditatem haberetDuo anrem ex illi* fagit-
taueroot PalrenuTcrtiof ofienfus eft contra a •
liosdiceosquod nullomodo patron fagitta-
rdt ex quocognicom eft quod erac ftlios eiut,
fie data eft cihzreditas. Vbtfrt?** Di*4»m Si-
ittim U. z* Si mils teftrt AfifyArvfbsro* lb?*.
mm mfrnwrn r<gw cmttidmtih**
PASSIO CHRISTI.
EXIMPLVM I.
dam itptmm nm*q**mw*b*imt mtyt*mm*
iidttm, & trucifixi m*g* m mdt *m /«**>•
nmt'tmunuu*.
DE quodam mar tyre prope noftra temp*
ra veridica- relatione fticepirCofflcapto
quidam gentili tyranno Teruirec , & ille coo
honeftifsime tratfarer , martyr autcn gone
bundus incederct , miratur tyranno* ,ciafaft
triftittarquaerit; ficquareenni fciuisaujs noa
Suderet/Cui raartynCum ali/s,icqu.t pa-
etfcd femper crrftis inccdorouia ©orui Dtt
tnei'memor J continue in corde meo pafsiooii
etui ftigmata porto HocmoxTt tyrannosan.
diait,gtaoitcr indigoatus , fie ego , inqoii , ex-
pcriar quae dixifti.Nec mora > cxemptorc to.
v.IT^k cMtomnmmiM m dtmti wi &uNm» c*°. iu*ct aPcrt0 F*0™ nwtjris cot erni
$fi%& snmM ad caelum trsmfmiff*
£~\ Irca annum ab IncarnacioncDomini M:
~\**t ccxv; .quidam vir fidelis fie bonus oppi-
ii Dinanthci mare traofi/t: * ingceflus terram
lanttam,loca fingula,in quibus pedes Domini
ftetiffe quibu(aam indicijs ferebacur.mulcade*
noiione fitlachrymis vi/kauit.Camquc ▼coif-
fet ad locum Caluariar, tbt Redemptorem oo-
• Jbumaudiuit mortis an git ft i as, fie crucis fup-
piicium pertulifle , grauifsimisfofpinjsinge-
nircenstcum clamore valido fie lachrymis di-
xit.Qaidtibi, benign ifsimc Dominc;qoid ti*
WChriftcrctribaam pro omnibus , quae print
senator amabil is mihi mirabiliter cribuifti?Ti^
di )ocatio quibus natus, 8c inter homines con-
ucrfams^ do ftrinam Eiwuigchcam pracdicafti,
euelli, Sc per medium culrro fecarr. V bi Aim,
mirante tyranno cum fuit ,res mirandaccDipi'
citur : quia pro figillo pars vna cordi» , *lt^
crucifixi Chrifti im agin cm contioens tejen-
tur.Quo vifo.tyrannus-mox crediiit , & cu»
omoibus Tuis facrum baptifma fufecpit. m
lfrl.C*t>.2$<f\t* '
EXEMPI^VM in.
rnfoms CbfinbmtfUu quiJMmf?** fmW
mi* mdcctbtm migttmU
* * * •
ANcc boc quadriennium , cbm prior qui-
dam de online regularioin in qnri»
cortc monafterij fui hofpjtcs colkgiflef . *
jdmmenf* cfsetpratparaca.ipfctantor^
Paffio Chnfti.
.cocpitaftjcl, vt bit! oeyosdormirct morcretur.
Qui cum in Ic&o fereclinaflet t mox quidam
♦eios conucrfot % qui alieri grangia? pracerac,
dormitanii adfuit,dicens: Domine,cuin licen-
tia vcftta vado. Et iilcrt^ao tadis? Rcfpondit
conuerfus: Ad Deam vado, qnia mortoos fom
luhac bora, fit prior: Cum muhiperfe&iTiri
traofeant per purgatorium { qnid eft quia cu
tarn abfolatc dicis ce ftatim iftmisn. ad Deum.
77*
& rdigiofos Tir contiatitf precibat rogaj>at
Dcum , vc fibi reuelarec quale fcrurtium diet
fibiroagisacceptum.Qvadam igitur vice ▼idic
Dominum Iefum ad fe venientem f ffiagoam*
ijue cruccro in iorfo ferentem, ac fibi die item i
Non poteris mihi gratia* ftacceptios obfe-'
quium preftare, quim quod grandem crocem
meam iones me portare. Et cum illc qustrerct,
quomodo crocem fuam Tecum balnlaret # rcf-
Ad quod ille rcfpondit : tiabebam confuetu. pondit Dotninus % In corde portabis cruccnt
dinem ,vt quoctes tranfirem coram Crocifilo fneam per crebram recordationem & com oaf*
hancdiceremorationcm :Dominc % periBans rlontm, in ore perdeooram grattarom actio-'
amaritudincm , quam fuHinoifti propter me n*m, »» aojritasp^r poenanimmcarom auidani'
in crucc,maximc quando aaima tua cgrefTa eft sroditronem, in dorfo per carnis rut afsiioarfi
macerationem. Quod itlc audiens adimplere
fatagebat C*p. 4*. Ub*t*t*rt tihfbicfiiA &
MmfuMmffifm *ripb mm 1 so*
EXEMPtVM VI.
T4JP Cbritio€$mp*t$wa*rMHts0 ZttnunUub*
BinMn, &vttHtmoTtt44deficuntu. A
LEgitur in libro exemplorom , quod qui-'
dam Angticus nobilit ad terram fanAana
proficifcens, habuicfocium Saracenum % a qoo
quatfiuitmirabitia. Tranficrunt per qaoddant
nemos pulchenimom, habens arbofes pnlchras
& proceras. Et refpiciens vidit fuper ramos
aoet pnlcherrimas, nuflam tamen audiutt can-
tantem ; ft qusdam iacuerunt velur mortuar,
qtnrdam habueranf alas cxparffat id modum
cruris. Cumgue Anglicw requrrerer caufam
iftiui a Saraccno,Re(poridir SaracenostPer to.
torn annum iniftoneittoreabundaotiaauiuml
ejt magoa, 6c earum captus foanrfsimUsrSed isj
hebdomad* paftionis , -qua Chriftos nu&nui
Deaspaftus eft > onirics moriuntur. Et add id it:
Saraccaus Dominica: refomlrioo is ; reoiuif*
coot, quaflcondolentcs moni Chfifti, pro fui
reftuTcftione gaudentes. si hoc faciunt aucs
dc corporc ruo9 m iicrere anima mear in egrefTu
foo. Et exaodiuit orationem mcam Dominos
mciquc miferraseft. Et dixie Prior: Quomodo
fuit tibt morientiiRefpondit: Videbatur mihi
in agonia 9 quod tOcus mondos cflct lapis
vnus, &prcmeretpcftasmeam. CsJkrimHvn
EXEMPLVM IT.
?s£fo*m Vemi** S, Framiftm p*r vkm %tml$
fattier d€plcr*b*t.
QV^odam tempore paulo poftconueXionem
fuam, ctim ambolaret Colus pervtam , non
muUutn looge ab EcclcfiaS. Marix de Por-
tioocula , ibat alca voce ptangeodo. Quidam
aucem ipiricualis homo obuiaoit ill», & timeni
»c habere t aliqucm dotorcm infinniuris, dixie
ci: Quid habc$fr*tct?At tilercrpondit:ttade-
berem ire per cotummandom9(fneTerecondia
plangendoparsionem Domini mci Tunc ille
/imaf cum eo ccepit flcre,& fortiter lachryma-
ri. Ex Obrouu* Otdmu Mmorttm GMto M, 1.
$Mp. IO J.
EXEMPLVM V.
animalift irrationalia t malto magis homo^
fmjjimtm Cfai&i ^turned* itbemmtudift , & cbm fit rttionaltt 9 rum debet compati foo
$md BMOumJit D» Muptim exsmtiMm><i**m Salnatori. CcfftJ^tcf
vf faffdasdi *tmwmoblmfc*muT.
SCribicur in libro#cxtiappellatttrSpecoJcut
;hnnMina» laUiationkj quod<quidam douftua
Eceet % £x!EM;
>•*•.
>7* ^ Pafllo Chrifti..
EXEUPLVU VII. EriBinvBi IX.
REfcrt Ludolphus A Saxoniar , qaendam
fan&ifstmac vitap Eremitani inftanter Do*
xoioum oraflc,vt (ibi ofteoderet, quidipfi in*
ter cattera feruitia magis acceptarct f & ▼idifle
homioerrt nudum frigorc trepidaatem, & cra>
cemmagaam fopcr fe baiulantem , fie fibi quia r
cfiet inxcrrogajm refpondemcm : IESVS-
CHELISTVS ego fum:rogaftienim ne , tc tibi
©ffendcrcro, quod inter cxteraobfequia mihi
anagis complacent ; nunc dico tibi, quod hoc,
icilicet, quod qui* me iuuetportarecrucem
meam, fie Toloera fie pafsionem to corde foo:fic
bocdiccos coanuit. iMmi. t.SsxtnU d» viui
CbriHit. $t.
Vkkitimmtit.Crucitfigmmtx. 3. <5» 4* tit. A*
mm Chrifti. ti. Abflimnfim tx. g. & f J. Jf*fl4t4
fjk.9. & 10. ti. FstimtU $x. 9.
EXEMPL.VM VIII.
f Isftinm Vmi*i nntmm unUmnmmt Ubu
ۤf infinitum imagimCnuifixL
DE quodam martyre prope noftra tempo *
ra veridica relatione fulcepi : com captuf
cuidam gentili tyraxmbferoiret fie ilia cum ho-
ixcftifujactra&arct* martyr autem gemebtuu
dusincederet^xniratus tyraiwus caufam trifti-
|i9 quatxit , & qnare com fcruis fats ali jf non
Jaudcrct/ Cui Martyr. Com alij*,inquit,gau«
eo4 fed Temper triftisincedo,quia mortis Dei
meimemor^ continue ia corde meopatoeni*
eiositigmata porto.Haxrooz vc tyraooos aa*
diuit, graoiterindigoatusj 8c egof inquitrcx*
periar quae drxifti 5 pecmora , exemptore vo-
cato, iubet apcrto pe&ore Martyric cor eius a*
aclKi, fie per roediu cultro fecarkvbi ftatim mi-
rante tyranno com foil ret miraoda confpici-
. tar, quia pro figitlopats via cordis Crucifixi
Chriiri imaginem contineni repcrirur. Qn©
▼ifotyrannos mo* credidifr fit cum omnibus
fait ficroa baptitoa fufcepit. idm iMf*** *•
t Abbtu Abrthsm tfifmht jtni cmim ftfuw
vutm9fidk(mdH$ visit fwdmmidi mtgrnu
DTcebatdequodafene, qoiafeceratquin?
qaagiuffi annos neque panem c6medeos9
oeqoeaqoam bibeos<f fir dtcebat qoiaatioxi
fornicatk>nem,fiiaoarimin, fie ▼inam gloria.
Ac Ter6 Abbas Abraham audiens qtiod hstc
dixiffet, Tcnit ad earn , $ dixit ei :Tn dixilH
huoc fcrmooem? to. ille rcfpondit:Etiaro & di-
cic ei abbas Abraham :Ecce intra* in ceila tna-
fic inuenif fupra mattam toammulierem , po«
tes aoo- cogitare quia mulier eft ?Et dixit :uod
fed rcpugno cogiutiooi meat 9 vt non uogam
mulierem flbm. Dicxt ci abbas Abrahani:Eccc
igitur 000 interfecilticdgitationeni, qoiavi*
oitpalsiOyfedipfaaUigasa eft. Iteramiiam-
bulas in vizjSc vide* lapidcs, fit teftat vaibrum;
fie inter ipfas iacetaurum, pores menfetoa as-
rum quod videris vclut lapidcs repuure? Et
refponditmon: fed rcfifto cogitationi m«,Dc
colUgam illud. E t dicxt ci AVbas Abraham:^-
ce erg^viuitpaikio , fed'aUigaued. Etdicic
itcrum Abbas Abraham : si aodierit de doobos
fratribos> quia vnus ditigir tc, Sl bona detcto*
quhur, aliorautcm odit re, fie detrahit ribi , k
Teniantad te, vtrofqoe arqoalilcrfafcipic*^^
dixit: noo : fed exterqueo animo mco, vt to*
liter bene faciam ei, qui me odit, ficot illi qui
mediligit. Etdicitei Abbas Abraham: itm*
ergo pafsiooes fedtaotinximodolf*n^,!J*
ris quodammodo religaatur. Ex U* DD. '•*"
Ji*£(intis*4, mm. 6.v*i*4tUmtit 2mm*+
PASTOR BONVS.
EXEM1LVM I.
< • ►
Uft*r h*m BM*4 Humeri**** Imp**"*
qH*filMtmm*fm*MUripmI*,&r**tf'imfrM
Mtmofttfi$$4>fikm tnrnoj*l*r&**t**,m'
mckiUs.
t: TVmeriaonr Impe<ator com apod Aoti*-
N chiam jflutola^rt (hrnwbijt, * tell*
Paftor bomis. . ?73
jhgredi ficclcriam Dei, prohibuit com Baby- pendi , & fufpenfu* dixit ek EpifcopoV: Ecce
]&s Epifcopus. AUcro vcro dieprsrfentatofibi
hi confiflono Epifcopo dixit .-Quid mini hoc
.rtcifti/Nefcisquia rex eft qui tibi loqucbatur!
Refponditci Epifcopus JtteTcruoinhumilem
placuit Deo , vt conftitueret paftorem plcbif
lux ideociim viditc lopti vcoientcm adoocs
eius, timens nealiquam perderem, prohibui te
abingreflu ouilis. Adquem Carfar : Ergo tibi
lupus vifus Turn , & noo rex f Refpondit Epif-
copus : Secundum indulgcntiamDgi rexes,
propterpeccata nnftra Vt vel fie vcrbcrati rc-
uetumurad ipftim. At illc: Qui* eft Deus
quern colis? Refpondit Epifcopus: Virtus &
iapientia,& vcrburo patris. Ad hare Numeria-
nus: Quid eft ergo homoMit : Conftanria vi-
tas, fruicio coram quae funt 4 Domino. Tunc
iofsic collo eius iffiponi torquem ferream 9 &
conrpedibos pedes eius conftringi. Et ait : Per
Dcos decct te torques tali*. Refpondit fanclus:
To qoidem irridens dicis , fed per filium pins
nedecoraot ifta,quain tediadema. si atrtcm
▼is fciresqulm magna ell do&rina noftra ,ha-
beofubme tresparuulos # qubs gratia pci e.
rndiui. lube eos adduci , &vtdcbisin eis fa-
pientiam,& fcicmiara Dei.EtednAo Epjfco.
j>o,indu6)ip4ruuli iriterrcgantor t f? matrem
habeaot. lliisrefpondentibus, quia haberons:
cgo,& puch mci, quos dedit mini Dens, ficcc
ego tormentorum nihil fcniio, nam Chriftu*
promeparitur. Infantes quoque fufpcnfi da-
r^abani : Tyranne ct udeljs , quare tam bonum
paftorem tam crudekier torques^ Sed hare fa*
cieus maiorem illi gloriam accumulas ,iu au-
tcm non effcgies Indicium Dei, fed xterno
ignc cremabens. Tunc iufsit eos ampHns tor-
qucri. Ipfi autem elaroabaar : Mifcrrimc, not*
crubefcis quod conuinceris a tam pufillii fat*
uujis coram omni popnlo ifto. Non fentimoa
poena* i ft as Deo iuuante nos f tu vcro magis
crnciarisa quam nos. Tunc depofito Epifcopo
& educlo , rex lingular^ pueros intorroga-
uit.Sed ipfi a: que vt terremem , promittcatem
pariter contempferont. Tuncrurfus iotrodu-
#o Epifcopo dixit rex : Hi filij tui fnnt.'Rcf*
piondit faccrus ; Voti mei eft , vtmei ommbut
£milcsfint,exceptis peccatis mcis.Tunc iuftuf
eft cum infant ibus ptrirer dccollari.Et aroplc-
sans eosdextcrajauaquedixitj tcceego. U
{>ncrimei,&cjnfantesvcr6 mannscias ©fcu-
antcs dixcrunt : Domine pater & magiftcr
nofter pariter confummemur. Ait Epifcopus:
Benedicts es t)omine , qui vcrc ex ore infftQ*
tium,& la&cntium pcrf ccifti laudem urarnA Et
jbfculatus finguloscradidit quaftionarijs, vt ia
Addu&acft. Alt ei rex : Qua? vbcaris>& fi ifti eius prxfeotiapcrcuterentur.Quibnspercufsis^
£)i j tui funt/Refpondit ? *f heodola vocor % & tradidit etiam feipfum. Et fie pariter edncati^ .
egoqoidem eos gcnui, fed Deo obtuli per pa- pariter coronati ad coeleftia f&igrauerunr
ftorembonum Babytam qui erudiuic eos in
doc*lrina Dei. Tunc iufsit earn rex alap.ari.
Quod ▼identespucrf clamabant: Tvtanneyno-
li cxdere matrem no(tram.Ahonefta enim mu-
lier citt& vera dicit. Tbnc etiam pueros in ca-
tafta lenatos iufsit percutif vni quidem duodc-
cimplagas> fecimdo nouem , tcrtio feptcm.
Tube pueris Deum benedicentibus , ait mater:
Gratfas tfoi art Domine f quia /ingulifccun-
dtiirihnmemm annorom card funt. Tunc rex
edu&fseh dixit Epifcopo : Magiftcr infipictj-
tkm partfuloruin , inuenta eft ralfa promifsip
Chrif fir. fa InutnUnum Mttty 4-ty** ShkL \fi*
• »
ixempivm n;
TaBorii •ffUium d$bit*mfmul»ntglijentim txttn*
turn ft fasjf$ txiftitnAntS MMuttiimBgHiw pot-
1 ntit»tiMjtmttipf*m (uhtgittmsgna , dttuit tut* "
qHdfitHt k fias, Veoqu* tuutntt tnmntus ampul '
i*mgbrr* tdptofrfampim ftduritur*
tua* Nam pueri facrificarc confenferunt. Ad T N geftit S.Manrilij Epifcopi Andcgancnfit
fisre Epifcopus . Mentiris : Magifter fum fa- ££ in cuius confccuiione^ ficut refcrrc folc- -
pienciom pirerordm , & fcio quia non conjfen • jj^i fanirus Mariious , non folum adfuit spiu« *
' ferurn f non autern idfiplentium ', quemadfnd* tus fanclus in/pecic columbatfcd ef ia AngeW- '
diim votv Tunc iufsit turn rex turn pucxrl fuf- sum excrcitus copioius)lc«itur *M9& * to ip '
E>ccec 3. Vafi*
t
774 Paftor bonus.
bafilica beati Petri Apofloli celebrarct, adue- eligentes ex conciulbos quataor dlflbfc virta
aitmacmiaeummorientepuero, quern idem -.•-•-.. * *•
tis ac fidei viros , quibus qua acceflariacru*
adcanti icineris fupplenda negotia, fompti-
bos ex toto collacis pracipiont, netaquaa
reuertancur t donee paAorem fuum luuenik
fent. Qui f unfit legatione, 3c deuocius iuffa
ejeequeoces', omnem fere* Earapam circaitt
ambierunt. Sepcimo tandem anno in parta
Gallitxreuertenccs^ & minimi qucm quart,
bant inuento 9 dininodttftuadporcum Ocea.
At diarist <pi in Britannia minore maoet)
peruenerunt : quateuus qucm cis marc^a-
uenirc non poccrant , cram mate quxrettni-
terentur. Pneftolantex igjtur oauium.caa
qua ftanfirent 9 dum refidcrcot ia littorc*
tcriptum ( quod fupra diximui ) iaaeoemoc
in mice. Hie Iranft/t Mauritius Aodegaso-
•fpm Epifcopos, De cam euidenti igiinr ala-
crcs faclf indicio , trans pontoffiabkrc fc.
cuxi. Cumque iain in ntedio matii tf«atf
repence immenis cmcrfus c gurgitt pifcii
profllijt innauim , dc quo cum Deo gratiai
retultflent, ipfum^ue pifcem excacernc ox*
piflent , reliquiaraa claues^ quae Maorilias
in mart perdiderat ) in pifcis tccotecapcnuA'
&uas recognofcenccs, oimium^oe mirutcf,
turbantur attonid f mecuentcs ne cam ij&
Mauritius naqfraigium pafibs^ fubnicr/u* cflet.
Demifsis igitur, nauis aocprit in hoc ftaa*
tes, vc de mari rcuertcrcotur , afftfcoici
nautis Maurilium effe dc/unltum, /iogukfc*
quenci node vnum , ^undemquc rifum Do*
mino fribuenfp nabuerunt. Notice ( iocuil )
metuere, nee reuercamini de itinere , ccftsa
maturate riegocium, procnldubio di qwfi-
cum inueniecis. Mane reddito , quid imp*
li viderant § rectflcrunt, Vnde iaenun eft , K
Angelico dufiu ad domum priocipis ( c««
quo Mauritius habirabit ) rc&o iciaacducs-
rcntur. Jngrefsi aucem i^Uco Maurilium ?*-
cari , & cum oleribus ( quibus ttcx ni C«-
fuenerac ( accurrcre aodierun t. 0 eoloraiD igi-
tur aciem in partem r qua ilium audicrant »
ctamore dirigentct 0 turn oleribus acconae
ftacim Maurilium perfpexerunt. Qucm cam
co^nouiflTcnt m proftrati pedibus illiqs cum
jnagno fletu rbgabant rt propria fitovcoirct
tione f *&a in rmirn con^tflermit detfetmiA ectfe^a ( que ciuitat^quxeiuiabfcniia nihil
" iaff
Tir faofius eidem ance Epifcopacnm,vt nafce
rctur , precious obtiauerat a,pud Oominum^
po Avians y t filio fuo , quern Domino dcuouc-
rat.manoum fuarum impotltione Spiritum fan-
' ftum daret antequam obiret. Sed remorantc
paululum Epi/copo rn celebractone , puer ex-
cefsit Beatifsimus igitnr Mauritius expkto
Mtflac officio^obituque pneri^i abf que chrif -
r matisdonoexcefTerat , percognito , totom id
tfat negligently depotauic, {achrymis multo
tempore irremediabilibus culpam foam flens.
Cut cum nee ifta furlficerent , dtu multumque
quid agerec fecum ttticlans § tandem reperit,
qn6d inter conciuescantae negligeotia? piacn-
hm plene expiare nequiret, nifi rtngulari clap- '
ftt pacriam propriam eiuefquerclinqaeret. Ta-
li igitnr reperto confilio , occolcel recefsit , tit
fan&orum reliqui;s Ecctefia Andegauentls fe^
cum claues exportans. Cum autem perueniflet
ad mare, diuina pronidence dementia manens
in litorc diem tranfitus Cut exarault in lapide.
Sicque afotnfa poppi inchoati itioeris ccepit
jnacoYatorcxtftere. Cumque procefsjflet in al-
cvm,& Rliqoiarum clauesquare fecum decu-
lerat cogicaretf iofidiante humant generis ini*
mieo , Ytdolorem fupcrHotorem unclo viro
imponeret, repente ctaues de manibus lapf*
fobftiergontur in (qoore.Tunc cum lachrymit
clamanit Maurilius. Nifi has ircrum claues vi«
deremornera; patriam.flc vrbtm nunquam re-
pecam0quam effiagio. Tran(miu*d rgicur rnari ,
quo qui* cflet, atyTeonderepottriu'et, rauuto
babitu vni principum regionis adh*fit, pro-
feflus fc hortulanum fore , qui cum pracficcre*
tarminifterio, tantam copiam Domino ole*
xamdabaf;?t omntbut, quibus nceeflerucrat,
ex i/fdem daret foffictenter & tamen nun*
quam okraderecerun^mdcpluribbs ptacebatt
8cab omnibus amaba tur. lnccrea plebs A ride*
gauonim pauore nihiium percellitur , crcbrif-
— quevifionibusadmonemr, vt proprtom pafto*
Vem circunqnaqoe perquirercf, nxfiqueMauri-
-ItutionentnsruatEccIeiisredderecur vrbctq
•Andcgauororh foTeceleriusibbnertenmiiQ.Vn*
"ie eiufdem regionis nobles & Vulgaris colli-
Pallor bonus. Patronur!
iifljaUoJniflfiTprcnitmipfxIloUrccQr cxitifi.
Ad quorum Actum cum (e negare oon poller
ebftopefaaus, cum lachrymu repugnarc cce*
pitobnixios % dicens. Voio me ac mramento
conftrinxi, nunqoaffimead patriam rcuerfu-
rum , nifi claues videre mcrcar itcrom t quas
amifi. Qoibus ftatim exhibit is, qukquidin
mari viderant & pcrtulerant.cx ordrne refere-
banr. lnterea iftiufmoji circumqtrgquc ncgo-
ri; fama peruoDra<,ipfumqoefolicifat re gem.
JMiranrur cunfti 9 & qoem v t honulanum ha*
buer^on* none vt (anftifsimam Pr*fidcm ado*
rant ninltis cum muneribus & donarijs hono.
rareconcertames. Tunc Mauri lius cot preci-
ous vt regredctetur & miracalis vi€kvtt tdum
follici rior de reucrfione cu n flare tur ,& t igili js
& orationibus infomncm ducere fcqacntent
difponeret noc>em9 tandem fatigatus iciunio
paulotam obdormicos , Angdum Domini vi.
die dicentem fihbnirge M anrili>cVpopalorum
tcrqaxrcnii m exequere votum. Ecce enim
tuit precibai ar que meritif tibi commifTas fcr-
uauitDominusoues 9 proquibns rogafti &
tafuperreddidittibi puerum,qncm diutiuc plo-
ransqosfifti. Quid multis / Rcddito man*,
concorrcntibus vndiqne populis f cum hoool
re magno deducirur ad nauem a & tradufto p6 -
to cum non mioori gloria ad propriam excipi-
turpafriam; Taliterc^je rcgxeflui ad vrbcm
IjxcWibus t orbit de Domini promifsione fc -
77$
PATRONVS.
EXEMPLVM I.
f*$dt$pl$c$tir t9Np*$$#mf9d* A* k>$$t* Af«fi9i$9
ADolefccnsquidameratin finibos A qui*
tanix, qui cum coarais fuii ioococulis dcr
animarum fuarum corpttfalucetra&are. Dcli^
bcrationepnrroifla candem ftatuunt,&Tnajri«»
mi inuicexonredcrationeproponunt, & muny»
di ciusfo^ as abijeere, & admonafticscpnucr*
(ationis ordincm comroigrare* 3ed dam ttr
adhac fufpenfadifferturtdum rerom ordo maty
tiplici vanatione concatitur t ipfc quoquc tc«
ncr adolefcentis animus fixus in foopropofitov
aon tcnetar. Quid multai motata poftmodum
snentcduxit vxorc. Cumq? perproccffiim, ttro-
!>oris mens ejus mcmoriafan&ipropofiti pan*
acimde fc prorfos craderct, & fubprxtextq
cooiugijad explcndam caraalit illcccbra? vo-
luptltem impatientius cbullirct , dinina fuper'
eum vigibnte dementia, fuhitolanguorc per*
cu/Tuseit,ac panlopoftad cxtrema perocnir*
Ncccfiari/s igiwriiae propinqoitdc iam qua-
£ defunAidiiputantibut fepchura^um in mei
diopofitonf videretorctdttiicr exanimc. vix*.
* • » i __ • • ti •>
cutus, venit ad tumolum pueri. Qpcm raflria que tenuis quidam morus in eius peaorc paU
difcoopertum , muocat pfanaibus diutiCtiml pitaret , ecce oqo tetcrrimi ac truci vuhu Jfc
«.":^:il!nrmrcxp,cta <:um ,achrym« «- thiopa.eam.Tt ftbi >idcbator,tanqaam leones
muadunt rapaci fcrocitate corripiont^ de cor*
Core Tioienter euellunt Mox pedes eius ,.ot-
rachiadurisailfgant ncxibus/icqoc Teluche*
dam in phalanga alter poft alterfi- baiularc cce-
pemnt. Quos autcm aolorca 5c torfioncs Ulc
pcrtuleri^quot&qualiayideric, ?elau<iierirt
X|tioncYtriqueconforgunt, Mauriliusdeora
tionCj&puerdemoue. Qoofeptiformis Spi^
litut gratia confecrato ex eoenta rocauitcum'
Kcnaiam. Qpi a b cod cm beato viro diligen-
this cducatnf t eantisflbrererirtutibuspromc.
wit Yt poft Maurilium Pontificalem Ecclefia rww.„„ „uw^ ™w. T
catbedram fortiretur VtetnMjt. ». i7. u 1U fa qoSplSima eum loca vcaaucnnt,pcTlon.
1+xiM.vm turn itiiClmit****. u gnm eft nooxantom ftilo digercre, fed fimpU^
cibos qaooue verbis ex ore per ordimfrefereA*
tit aodire.Hoc tantfi hicinferre fofikiaet quk l
dam per obfenre caligioh earn loca portarcat^
ccceB.Pctras Tplendidat & conifcat occurrir^
cam deportantium humerif raptom, nexibut'
quibos aogcbanir^abfoluit.I Hi mox rapta pi**
& ftcidcoict defttibot. U cklaotb abwedon u
^ faftiim*
jj6 Patfoniis.
fa&omque fibi prstudicitini flebtles conque- ntulierem, qax dicebat fc habere fibiloqoi:
runtur* Beatuiautcm Apoftoius adolcfccn-
Cemad Cluniacenfemonaftcrium duxit^ciquc5
forinfeeuspofito.fefe, donee ad^am reucrtc-
recur,expecrarcprarcepit. Egot inqait t meam
oooafterium ingredient vifito, acpercircui-
tarn cunctApcrluftrans ,quid avatar intendo,
deindecoofideratis omnibus redeo. Scd mox
▼bt iftc reli&us eft foius^eccc cradelioret ac a* horrens factnus t fi in' przfentia ftlarum aitaf
ciiores ijdem reuercsnrur £thiopes t&. non illiusturpirudinisexerceretur. Comqae ergo
iam per manu*& pedes, fe^ipfa genitalia cor- lie occuparctur in ditTolaendo barfam rcfi-
Qoa intromiffa eis confidential f inter lo.
quendum tfte concunifcenria carnii ftimula.
cos 9 earn ad concubicom prooecauit^nccilU
rtcufauit.Cumqae ifte iam ad aflum carualem
procubaiflet, recordafasreliquiasdeaoti fibi
fanfti habere apud fe , cehcinuie t donee reli-
quiae ponerct extra cameram,ia qua erao^ex*
ripiunt , cumqtic fie non fine grauifsimo illius
dolore fufpendunc.Nam & fi vclutroftropaf-
fcr accipitris,vel aquilinisvnguibus columba
capiatur in pedibus; fie areprobis illis fpiriti-
kts miferifte corripitur, trahttnr;libratur, per
verenda fufpenditur, & quafi reporcata preda,
qttatfucrac pcrdita, Ioagths afporracor. Tune
occe fi.Pctras radian ti nimis ac terribili fptcn-
dore confpicuus,fc tlquam fnlmen iniccit, ra-
pinamq; fuara miafi per impecum violeoti fpi-
ritus apprehendit, & clauibus, qua* mann ec-
ftabat, rapcores neqaifsimos accrrirne verbc-
rautt : mox ilium in domum prop ri am vfque
pcrduxit, redden f^ue fpiriium corpon^vtram-
qnefalutifubftanciam reformauit.Nam & ille
protinus conualcfcens, &domo fua dtfpofita,
ad Cluniacenfe monafteriom properant&nclat
f\c occuparctur in ditTolaendo barfam
quiarum cumfuis nodulis &rigat(ins,& ia
deportandoeas ad locum fequeftratam. Ecce
qaidam cum rumorofa importqnitatead c-ftifi
domus pulfauit. At ille dcpoficii rjeljqajjsai
locum fuaatjCOgitabat priraitus ilium* pqlfan.
tcm amoucre, Ytfic.eum booa oporcaoitaic
valerec yoluntatem fuam expIere.Catn oftium
aperuiflet , iidit quod er*t ^nui.magnui Do*
rtiinus amicus fuus^ qui ad videndiun eon a-
fu fuperucnit. "Ille vcrA Dominus perpendesf
iftum in facie t arque oculis rotum ioflanina*
turn, ait adeumrCcrte aliquid neqmtixappa.
ret in tetdic mifii quid fie. Ipfc aucem amico
nihil cclarcvoleo5fiodicauit maliereaaM:,
ad cuius concubitus iam depoMcus focrac k
iam expleaifiet,nificum rcliqarjsalicuiusUn-
c*ti occopatus fuilfee.Quod illeaudicos 4 ficut
conuerfationis Subitum fcruida deuocioae fuf- Tir prudeos , ait, Vere bonus eft faa&us i&ct
:. « ^ ■ - _j-^ ... coins reliquiarteipeceatopntferuaocroot,Di»
mitte ergo eam,& ad alia lolaeia propercaos,
ficque factum eft.ErexindeificreUquias/iitt
maiori deuotione vencrabatur./^i.w/ariMi^*4
ctpit. Pttrm Dtmvuuuif. MdOtpdmmm Abb*.
BXEMPXVld U.
c4tso/H$rtfUkr.
J
NArrauit mihi quidamEpircopusmagoa»f
in quadam £amiliari collocurione J quo.
modoolim ipfe in miooribus conitiiutus , ad
quendam fancrum , cuius aoo recolo f dcuo-
tiooemhabuit/ingularcm , cuius etiam rch-
quias temper apud fe ex deuotione portareco-
lueuit. Cum autem quadamdie f am ilia emif-
favipre folus fond cab fa Audi; in hofpitk>do«
sous fua? reman fiflet,audiuit forcicerpulfari ad
oftium^. ipfe put ans ahquem efie de familia
fuaiuit#& aperies oftiumiaucmtibipulcliran> ^cpturus fecundum rncriufua. Vidit qooJ
'*" Tnof-
EXEMPiVM III.
Pdtrmifwg*Ur$tmvifi fimtfrcfiit vtvtttmk*
stulk§m 9x*r*Ht & q*idamf**8M hatful**
J*4 Ecciefid msli vtmnttm muifm.
VIdebaturcoidam clerico <raadaoi nofle,
quod Deus federet in iudicio, & ante
com totus mundus Tocabatur : qailibet re.
Paupertas*
vtrafquifqoe adJucebar alrquem fandorutn,
citi plusferuierat , vt cffet apud Chnftum ad*
uocatus fuuf. llie cogitabat quod rogarct
ctiam fao&ara ilium , cuius canonicas fuerar,
cut & fernierat cantando, legendo, 5c fccum
irct ad iadicium ante Chriftum , vt intercede
retproeo, monens eounde fcruitio fuo. Tone
il!c fan&us refpondit : Libenter ibo tecum. Ee
aflampfit fecam alium quad pro telle, 5c de •
ucncniot fimul ad indicium. Com que venif-
fet, dixit fanclus : Domine, Domine, con-
queror de ifto viltfsimo peccatore, qui viginti
amis 3c omne tempos fuom expendtt luxu.
t*ose'6c turpiter viuendo, nee vna die ferui-
uitficut debait, vode peio iudicium fieri de
ifto peccatore. Huius rci ifte cftteftis. Chri.
ftus refpondit: A ccipiteeum, 5c ligatismani-
busflc pedibus, proijeite cum in infernum. II- laudes,quas intot aodierat , aoro cordis atten-
leergo clericus euigtlant quafi de graui Tom- dercr fan&a itla anima came folata eft. Qua
777
in hofpitiam fufcipiens t hoscetpra ft legere
(fcudiosd factcbat. Factum que eftfvt iuxta mo-
dam fuum plene facram fcriptutam difecrer,
dim ficut dixi literal fuaditus igoorarec.
Studebat in dolore fern per graiias agere, bym-
nis & Dei Iaudibus diebus 5c noctibua Vaca-
re: Scd* com iam tempus adeffet B vt tanta eiaa
patientia rcmuncrari debuiflct , membrorum
dolor ad vital ia redi/t. Cun^queiam femorti
proximum agnooic t peregrinof vijos , atqot
in hofpi talitate fufecptos admonuit % vt furge-
rent, 5c cam eo pfaimos pro expeftationc fui
exitus decantarent. Cumqi*e cum cis5cipfe
moriens p fa Here 1 1 voces pfalienriomrepeutc
compefcuitcnm tcrrore nagni clamoris, di . .
cens:'Tacete 9 numquid non auditii quanta
refonant laudes in cosiis f Et cum ad eafdeta
no, putabat iam fe edc in inferno. Et dixit iili
&n&o : Domine, habete'prfbendam vcftram,
quia nunquam plus coraedam de ea. Et con*
uerfos ex hoc religion em intrauit^c faloauit
aoimam foam. Cs&tf. S^VUie ttiMa!ytit.EcflifU
$K*utit. bUritx* \ 9- & tit, F*mia* ex* 8«
PA V PER T A 5.
ExEMPtVM I.
Tentrtnt & tribuUtus p*r*fyfi Smmlm cmi*
mntibm *n$elu id avium ntifitur.
IN ea portico t quae cunt i bus ad^Efclcfiam
B dementis pcruiaerat, fbit quidam 5er-
Uolus nomine, qui quidem pauper rebus, fed
mentis diuescrat , quern longa atgritudo dif-
foluerat. Nam ex quo ilium fcire potuimus,
vfquc ad finem vital paralyticus iaccbat. Quid
dicam, quia ftare non paterat, q«ii numquam
in leflo fuo furgerc vel ad fedendum valcbat,
numquam manum fuam ad os perdu cere,
numq-iam fe potuit in latus aliod dcclinaref
Huic »d ferniendum maier trim fritre aderant,
5c qaicquid ex cleemofyna poterat accipere,
hoc eor>im xnanibus pan peri bus erogauit.
Neqnaqjam littcras no u it /ed fcripture ftcrat
fibimct codices cmerac 9 5c rclijgiofos qaof^a«
fcilicet exeunte, tanta illic fragrantta odorit
afperfa eft , vt orancs alii qui aderant f inrfti-
mabili fuauitate replerentur : tta vt per hoc
patenter agnofecrenf, quod earn laodesin co?«
lo fufce£iflcnt. Cui ret monachus nofler io-
terfuit , qui nunc vfque viuit , 5c cum magno
fletu acteitari folet, quia quoafquecorpas eius
fepulturat traderenc p ab eonun naribos odo-
risillios fragrantia non rccefsit. Grt&rim Di**
% EXEMFLVM II.
T*HHt*mi*mm*tt*mb*l*m emmfirthmtfri*
NArrantt quidam fratrom dicent j quia
cumeffet in Oxtrintho,vencratcopau-
percs vefpcrefabbathi.vtaccipercnt agapcm.
Ex dorsnientibua eii erat ibi quidam ha bent
taotummodo mattam , cuius mediccatcm fibi
(obtermittebat , medietate vtth coopeneba-
mrwat entm ibi validuro frigus: 5c com exif-
fern ad vrinam,andiui vnum murmuranteni
5c gementem defrigorc, 5c confoUbatur fc
metipfumdicens: Gratias tibiago Domine,
qaaoti font mod6 dinitcs in ^uftodia , qui
ctiam in i erro feddnt , aui pede« habent ligno
conftriAot. quincquc vrioamfuamUbcrc fa-
'* * pffff ciunt:
77& Paupcrtas.
ciuntrego lutcm velut Impcraf or Cum cxtcn . humiliter , (edit iuxta tgoem, coram fratribci
dens pedes meos,& quovoloambulo, Ha^cillo
iiccntc ego ftabam audien* verba cius. Ingre-
dient autem narraui fratribus & audientes
roulcara sdificatt fuot. Zx lib. DD. ?*tr*m
wm 2$.
*
EXEMPLVM Hf.
tMfittMtk mtuktn bittm tttncifim emkfim
menfsu frMtrum pup**** videns,
fedentibus ad oneufam % 8c fufpirans dixit ad
fratres : Cum viderem rncnfam honorific*
& curiofc pneparatam , confideraai., qood
non cratmenfa paaperanr rcligiofortun ,(jui
quotidie vadunt oftiatiro- pro clecmofyaiSi
Nobis enimchartfsimi magls coooemt feoai
exemplum homiJitatis, & paopertatis Chri-
fti p quitn ali/s religions-, quia ad boc voati
furaut , & profefsi fomus coram Deo & ho*
minibus , vndc mod6 vide tor 9 quod fedeara
ficut frater Minor. Nam feftiuirates Domini,
&alionimfail&orummagis hoooramur com
inopia & paupertaic , per quam ipii fan&i la-
crati Aim ccelum,quim com curiofitatefc
fvperfluitate , per quam elongator a ccelo. Ex
hoc autcm verecundati foot fratres , coofi-
derantes, quod ipfc puram veritarem diccbar.
£t quia*am ex eis incceptront fortitcr lachry.
CVmquidam minifter fratrom veniffct
ad Beatum Francifcum ; caufa cclcbran-
iifeftum Natiuitatis Domini cum eo, in lo.
co fratrom de Reate 9 fratres occafionc mini-
ilri,& fefti,parauerunt menfas aiiqualiter ho-
»orific^&canosctpfodieNatioitatis,fuper. _. ^ § _ #
ponentes tobalias pulchras & albas , & yafa, mari, atrendentesquoraodo fedebat in tern,
*itr'ea. Defcendeas beatos Francifcos deed- & quod ita fan&e 3c pure voluiteos corrigert
la ad comedendom , v id it menfas in alto fo~ &docerc.Admonebat cnim fratres, ttiu ha-
Jitas , & ita curiofc paratas. Tunc ftatim mit miles & honeftas menfas haberent , quod in<Je
fccrcte,5c tulir baculum,& capellum cuiufdam fecu lares peftent srdificarvEt/ialiqiw pauper
pauperistquiilluc?cneratipfodief&a^uocanf ' — ' : ' *— -:l— fc
vniftidefocijsfuis fubmiflavoce, exioitforai
©fliumloci, ignorantibos fratribus dedomo,
fcciasautemjremann't intus iuxta oftium, fra-
tres veto interim intrauerunt ad menfam*
Nambeatus Franc i feus ordinaucrat, vt fra-
tres non expectarent eum, quandonon venc-
tat ftatim bora comeftionis. Cnracjuc ftetiftet
dVq'iantulam tons, palfauit oftium, & focius
cius ftatim aperuitci, cVvcnicnscum capello
poft-dorfum , & baculo in maoibus , iuit ad
oftium dorhus 9 in qaa fratres comedebapr, IV-
cut peregrinus & pauper , &clamauit dicens:
Amore Domini mei facite eleemofynam iftt
pauperi & in firm o. Minifter autem, & alii fra-
tres ftatim cogoouerunt cum. Et rcfppndit illi
fuperuenerit , vt inuitaretur J fratribos , &
pofiet federe atqualiter iuxta eos , & nonpao-
perin terra,& fratres in alto. fix Chnm H*
norum GaUUo lib. z.ttfi. 17.
EXEMPLVM 17.
?4*f*rtsjlii$*in fMpuSffimtm am jUmh truf*
fit vuUffwut U9 imqt—umpMtih*
tmii Ms#Mli ftrur**t*
QVodara tempore durn fanclns Francif-
cus eftet graniter in firm us 9 frater Leo
fibi euro multa deuolionc , & diligeniia
feriiiebat. Cum aulem quadaro vice frater
Leo ftarct prope Beatum Francifcom , &da-
^^ mw , ^ _ ret feorationi, faftus inextafi ^duftuscll ad
snini auem nominafti,intres dorouro, & dabi- maximum quoddam flumen t & imprtnofum,
jnus tibi de elcemofynis , quas Ocas dedit no- & latum, vbi cum afpiccret tranfeuntes f '»■
V*_ *i ^. ?_» Ifi-m. O. A^— ^a - - -' f * — JSS • m1<«iiia« £ml*«a* A««AiMkf^k* in>rMl MtAflf!
xniniftcrrFrater nosetiam fomus paupcres,&
cumftmusmulti neceffarix funt nobis clce-
lof/nse quas habemns , fcd:amore illius Do.
^is.EtcumintrarTet,&,ftaret ante men famfra
tram , minifter dedit ei fcutellam , in qua x:o-
pjedebat j& depaae fimilitcr. £c accipiens
Jit aliquos fratres oueraro* ingredi dtcnim
flumen, qui ftatim ab impetuofitate flam i oil
fubucrtcbantur , 5c abforbebat cos vorai
piofan*
Patfpertas, 779
rprtffunditar. Aliquiibant vfque tcrtiaropar- crudclitctTixcfit^TenimdawMeot.aatfaloa.
tern ftumiois, & ptfifeant, aliqui vfque ad me
dium, ali; quad vfque ad finem J qui omnes
propter farcinaSj & onera, qua port abant , di-
uerumodi fecuodum diucrfas farcinas « (fami-
ne mergebantur, & peridot crudclifsira^abf-
que orani remedio. Prater autem Leo v id ens
tan tain pericalum compatiebaturillis. Et eccc
fubito apparueruDt aliqui rratrcs fine aliqao
onerc.# vel fcrcinaomms rci* id quibusfola
paupestas fan&a rclocebat. Et in tr antes flu*
men tranfibant fipe aliqoa lafione. Sanctus
vcro Francifcu* per fpiri turn fci ens quod fra»
•tcr Leo viderat ah quam vifionem y poftqaam
redijr ad fe 9 vocauit earn fanclus Francifcus ;
fie air. Die mihi qua vidifti.%Et ille recitauit
per ordincmconlra qua* viderat. Cui S. Fran-
cifcus ait: Vera four, quae vidi ft u Nam fluraca
eft mundu*. Ifti fratrcs quifoxbtntur a flumi-
dc , funt illi a qui profefsionem Euangelicam
5c paupertatem voluotariam aoa fequuntur.
Illi vcro qui finepericulo tranfiban^tant fra-
tres jpiritum Derbabeoics,qoi nihil terrennm,
fiihifque carnalc amaot , aut quarunf aac pof-
fident, fed hapchtes alimeota 5c quibui tegan*
car, his coatenti fuot B fcqaeotes Chriitum in
truce nadatum 9 5c onus c rue is ciut 9 5c iiigura
obedicntia eius leuiftimum 5t ftfaucquoeidie
ainptexantur, ideofaci liter 5c fine periculode
ccraporalibtis cranfeant ad sterna. Ex Ckr§*
nit* Xjnirum GtUkilA. a. *«/*« i x.
tus elTet. Accidie autcm quadam vice dtim ip<
fe coin ali/s per nemos quoddam traofiuit , ia
quo dittos prioceps coniucoerat vcaar1! p dma
lie fotLUite cogit&bat deilio ,eccc mibes den*
(a fuper cos venit , in qua denfitate ipfc i fo~
ci js dioi fus eft. Cam ergo vagabaadus de&ia*
ret , habuit obuiam quendam lciTorcm in equo
snagnonigro, qui dixit ei: Si ▼it fcirc qua?
defideras, citodetqtiotoodefccnde, 5c me*
cumafcende 9 qui ad oftium aula; fecure fatis
portabit te ; vbi ciim veneris defcende t 5c ad
talem camerani intra, 5c ibividcbis quod op-*
tas. fed fi vis com vttaeuaderc, ilatim cam
audicris iftiuscqui hjnnitum , & chord* eiu*
fodicum f equum afcende , 8c fugepcriculum,
5c ille fecit omnia qua praceperat. Cum ergo
dictam cameram intrafiet, yhiit ibi caihc-
dram igni tarn pofi tarn , in quam duo damo.
net impofuerunt hominem omnibus doloii*
bus aggrauatum. In cuius capite impofuerunt
coronam igni tarn. Quo fa&o intrauit magnus
ccrauscumcornibusacatifsimts 9 5c i caches
dra ipfum impetuosi proijekns cum corni-
bus totum corpus eius dilacerabat , & recefsir,
fed ilk per ipfos in cathedra reilitutus eft. Et
ccce feporari;duo terribiles^iBc nigri vcncrontf
fie i terarn iUum a cathedra rctraxcrun t, & m i «
ferabiliter lacerauerunt. Qpibus egreisis ite*
mm ia cathedra reftituitur. Xotraoit igitur
quidam iuuenis cum gladio euaginato ,& il-
ium per coronam capitis de cathedra prtftra-
uitadterram, 8c gladium in coronam vfquc
ad cerebrum infixit, 5c poftmodom radendo)
Jbfam totaliter ampurauit. Et ckm ad pedes
faxptrttm yfrtjflr , & in tttkJUm & frm Dd faot illam proiectflet , lla tim fcftinus exiuir.
EXEMPLVM V.
futiatf tttmtntu ftfi pmttm
tftumtm fmrtU
LEgrtor iniibro , qui diciror Fafciculus
morum^ dequodam principemagno9-qui
<B°n tan turn in proximis pauperibos dum ad-
huc vsaeret ?ltra modura faoicbat, verum-
ctum fuper omnia in Ecclefia Dei 9 5c ferui-
toribus eios. Vnde ipfo roortuo quidam clcri-
cus in carta fua nutritos, 5cpereumpromo-
«os t vehementer foilicrubatur dceo , qui fie
Chm igitur iterum in cathedra eflet mifcr re*
ftiitutut ilium clericum refpiciens. Ego fum
^inquit ) ille que qucris. scifcitantc ergo clc-
rico9 qui efstnt quoaviditfic ipfum crucian*
tes: Corona ( inquit ) ignita, quam (ic ia ca-
pite get;o , plus ponderat de poena , quam tot a
terra mqndana.Et quia ^p<r EcclcilamDci,
clerum in odio habuia 5c ipium toto conamine
feraum feci, 5c dcAruxi, 5c coronam coiufdam
clcrici , quafi radendo contemptibiliter am*
putaui . ideo coronatus fie in capita tan tana
r * Fffff* fufti-
780 Paup&tas.
fuftineopoenam. Similiter quit, aliquando ia
alio nctnorc in venatione fui, & duos homines
fufpendi feci , quia vltra volumatcm mean*
duos detinuerupt leporarios , idco ab illis his
indies toroueor. Quia etiam per delcftario*
Bern venations* , mtflam & of ficrum diuinum
cootempfi £t omifi 9 idco- ecru us ille in toto
corpore me lacerat , & affligit ineflabili pee*
s>a,inqu)busegohabtii dele&ationem maio-
icm,mcrftoinhisaffliclusr1ccri»cior. Et his
di&is , andiuic ipfe equnm hinnire , & chorda*
fonitum, & ftatim equum aicendit,6t vixeua*
/HcFilia autem di&i principis ifta narrauir cui-
4am xcligiofo homini. Itmmm Mdtm FrsMtif.
4M*i ord, makpr Ubri am duum bit f*jcu*lm
Peccator*
EXEMPLVM VI.
VbUudmis & tximi* pmpnt* S» A!tx$* K
SAnftus Alexias nobilis Romanus Tub
Honorio principe,clampatre Euphemiano
in Syriam abieps 9 in tantum adarnauit pau-
percatem, vt gauderet fe 4 feruis Patris,quiad
quaere ndum cum mi/sifucraoc, nonagnotum
fuifle &' eleemofrna dona ttfm. Ex his qua
cmendicabat, in diem viuent, qoidqoid fupcr-
crac , alijs impertiebar , nihil follicitns in era*
ftinum. Tali vitas tenore com feptemdecint
annos in Syria peregiflet, tandem proditus
Homam rcdi/t> &maioris etiam in paupercate
conftantiar exemplnm doroi f q;;am fori* de-
die. In patcrnis enim fdibas , promendico
Jufteptus, flee vlli cognitus, nee ipfe/e pro-
dens , to tide m pcregitaanos. Mortuuspoftre-
mo indicamt quod viuens cclaucrat t reli&o
kreui chirographo , qao > quis ciTct quiduc
cgiflet defcriptum cootinebatar. M*t*p(>. in
$$m viSmsptufSmr. torn 4*
VaUttUm wu* I*r*ri txtm. i. tit. ObiduntU
$X0tn. 18 tit. DiuiiU extm j . l/A infirmitm txtm*
iQ.tU.Hon & hkritxm. a*. & UtMubtUdk%
PEJCCATOR.
ExEMPtVM I.
2*tmm$% £mrjim*& rnfe^mw k fid
DIcebat Abbu Daniel; qui erst difri.
pains Abbabs ArJcfiij -t quia oarraait d
Abbas Arlenius, tanquamdeahquo alio, pate
caoben quod de fe diccbat , quia dun Wc
ret quidam in cclla fua, venit vox diced ti:
Vcni oftendam cibi opera homiriwn. Etfir-
gcnsabijt, & duxic cum ad qaeadam locnm,
'& oftendicei <£ihiopcm incidental! ligoa , fc
facicatemfarciaam magnaro,& teataUtpor.
fare cam, 5c non poterat^ & pro eotMttfcrret
ex /arciaa »l)a, ibat itcrurn, & iocidebat ligoa,
&addebac ad farcinafn : hocautem ficKbrt
diotius. Et procedens paululum f ofteodiibo-
minem rurlus lantern fuper ]acumJ &his*
rientom aqusm exeo, & info mien tem id ci-
fternam pert u fa m , quatciftlerna ip&ma()oao
iteram refundebat in lacutn. Et dtcit ei ite>
rum: Vcni oftendam tibi arivd Etccceti*
Ah templum f & duos vires ftdcntci in eqoif,
& portantes liennm tranfuerfum, vminuoo*
tra vnum.Volebant an tern per ianoam inweirc
in templum, & non poterant propter ligws)
illud, quod tranrperHim portabaat,&DOflia*
clinantes fe vnus pod a! turn , vt ficrct illodli*
gnum directum , remanferunt foris extn ta*
nuam. Ht cUm inrerrogaflct, qoidhoirfct:
illerefpondit ei : Hi funt qui portaafTtlutltt
iuAitia (uperbix iuguii},& ncii hinmlunta,
vt corrigercnt fe v St ambulafcnt homilitet in
via ChrjfU, propter quod3t rcmanrcrDDtfo-
ras a regno Dei. Ille autem qui ligna tncidit,
homo eft in pec cat is roul tis , & pro co vt pee*
mtentiam agat , & fubtrabat ft ij^eccatisfois,
raagis alias iniquitates ad hi bet fupra ifiiqoi-
tates fuas. Qui autein aquam implct, hotroeft
qui bona qridem facit, fed quu habetctum
in eis permixta mala , per hoc perdit etiam *
bona opera fua. Qaapropter conueoit 09&ca
homincm^fiobrmm cflc incoafiderandisopc*
ribus fuis nc in vanum videatur fufiinerv' U«
bora.
Petcator.
*
Pcenicentub
PiENITENTIAi
?8i
IX EM PL VM II.
n*t*i oh mkU9m9 f> plants p*$tcier* yi qm4
€^mmifii<kd$bttindtmmi9fit b*iHiHt*w, torn*
IMP *4|W*«
Apparent Virgo Maria mater Dei , Bene-
dicts infigni jnercmci Florentine, ope-
ra IX Domtot^i connerfie, fie earn monebatt
Penfa filta nunc-iirmitcr, 0c crede,quod multi
fant sternaliter damnati , qai moho minus
peccauernnt , quira to, immo quidam pro too
Eeccato tnottali. Etvt occulta fcias, bodie fa-
it* monetor Quidam miles propter peccatum
commiffum cum fuofcorto. item quacuor in
hbcoppido ; tmis cioi* qui 6lios Tubs parom
cor'rexit: vnus enratus Ecclefiae , qniafuitne
gligens circa onus , fcilicer prscipue in fibi
fubditorum audiendfis peccatis^ & ibi in ft men -
dis. Vnus religiofus , qui non habuit firmum
propofiwm vioendi femper fecumhim ftatma,
& regulam foi ordinis, ad quod propofirum
quilibet RehgiofiistcneturAfubpericulo pec-
catimortali*. (partus facerdot, qui nimis va-
gabunde & male perfoluit diuinum offkiam.
£t hi quacuor ex vno ifto oppido damnabun*
tor hodie I tern hodie dust ex lociabus t&is 4 ri-
baldi*in luxoria iogulabuntur , & attcrnalitcr
damnabuntur. Hodie etiam pner fubmerge.
nir,&damnabitur in Hifpania, quiannorum
ofto ex ideas , cum forore fua fbrnicatoseft,
quictfi opus 000 coroplcuit , tamen inchoauir.
2xtr*B*iu it R*f**i* B. Virgin. R f. Mkhtelh-
mb infuiuordinu FrdduaUfUm*
Vid* etiam Titnl tkjfctrsfio, gxtmpl. 1 . !#/«, £r*.
M<**9, Tit*, AduUtrtttm ; tximpi 5. Ttta. Cqu<*
jeffi; txtmfl 8 & 1 2. fcfu Ffrw , txrmp. 4. <$.
5. T$tu CecUnu gWri* extpfp. 4 Thth, Apo(l»t*,
ixtmp i,Tstu.$nfirmitat tvump \l-TtiuLAth
ptm9txmiLU. T*uL Antrim, **mpL 9#
EXEMUVM I.
&Mtonm injornitAltokm Upfm, §4jpum
MB pftcibus mfitndtn mp4tr**itp f> gstfa
p$ct*ndo lt*ndalt*AMt t fmitmi$i*> t>**V*»
tub dMficSMit*
F Rater quidam interrogamt fcnerii ^ <fi*
cent : Si contigit h'ominem in tentatio-'
ncm cadere , quid fit propter eos qui fcandaK-
zkbtur in cor Et narraoit fenex dicensrDtacd*
ous quidam erat norninatus in monafterio M>±
gypti. Dum autem quidam curialis inTecotio*
ncm iodicis patcrct ir t venit cum omni dorno
•foaad monaderiom , & cboperante iniquo in*
curfit cUacOnus lllc in mulierem eius^, & facia -
eft omnibus fracribus confufio. lllc autem
abijt ad quendam fenem, &indicaoit errem.
Senex vero habuit ccllam interiorem occuU
,tam. Quamcum vidiHet diaconus ille , dixif«
Sepeli me hie ficviuum , & non indices wk
quam. Et intrauit in obfeuritatem illius cellar,
&egic illicpoeoitentiam ex veritate. Contigit
autrm^ vtpoft aliquantum temporis non af-
cendcrct aqua in flumine Nil/. Et cum omncs
litanias facerent , rcuclatum eft cuidam fttn*
ftorum9 quia nifl Teneric diaconus , qui abf-
conditus eft a pud ilium ralem monachum ,
non afcenderet fluminis aqua. Quod cum au*
difTent9admiratifunt , &?cnientesciecerunt ;
eum de loco in quo erat, St orauit \ & afcendit "
aq^a, & qui aliquando fcandalizati fueranf9 .
idificati funt , & poftea in poenitentia eiuf *
' glorificauerant Deum. Ex lib.Deft.PMtntmJfc
difamctthn*, num. 1 o*
EXEMPttM II.:
FanittntUm *gent* hulttfi firtnt pfi* bmnfc
*mti* ins; vnus m*<trt *iut pingnm §x 4$M*r[*
€9nfidtT*t$0iutjft8MtBi
DVo fratres irapgoatt a fornitaiioim
abienmt , & acceperont vxores. Poflca
^eto^liieruntadinuicem.Quid lacratifumus,
Pffff y ?«ia
782, Roe&itemu.
quiadeferuimus Aogelicum ordioem ,3c ▼cni-
mas ia immuaditiam iftam , & pofthoec ia igm
acm tormeoci venturi fuaus f Redcamus ergo
iccrum ia eremum, 8c agtmas de hi*, qtue prat •
fumpfimus, poenicentiam.EC vcnicatcsad ere*
mum rogauerunt pacres 9 8c fufccpcranc cos
pceaitences t 8c confitcntcs ea quae geflcranr.
Zcclaufcrunt eot annum integrum fenes^ ft
ambobus xqualiccr ad penfum dabaac panes,
8c ad raenfurara aquam. Eranc autem sulcus
qualitace confimiles : 8c dum complecom fuif*
tcccempus poeaitentias ,exicrant , 8c vidcrunt
patres vnum pallidum 8c t ri ft cm .n i ra is ,ali urn
verb clarum 8c robaftum. £c miratiTunc,.quo •
niam 8c cibum 5c potom equalizer acceperant.
EC interrogaueront cum qui triitis 8c zi Ai&us fitrcksfo. XoUti*. Hit Bnrntoifmt GifBmmil
crac , diceotes : Quid cxerccbas cum cogita- ftum (mat Acb*fd*mdsf«pnlumfii9m m'&D.
tionibustuisinccliulatua! Etiiicdixi^ pro* Bvnmrdm. Vtde NAUlvUrttramBiltJD.Ut.
malis quae feci t quia poena* 9 ia quas veaturus k* «*f * • A#t*fi*'
cram animo mco rcuolucbam,idc« tim'ore ad-
ruefcrunt ofla mca caroi meae.Incerrogauerunt
autem 8c alium diccntcs : Quid cogi cabas ia
ccila to a? EC iile Yefpoodic : Deo gratia* refc-
rebam , quia emit me deiqquinameucishuius
mundi , 8c de fiituri fxculi pcenis, 8c vciiocauk
me ad banc conuerfatiooera Angejicam , 8c re*
mintfcensDci mci laetabar. Ecdixerunc:acqua-
lit eft araboram pecnitentia apod Deum.
rice 9 ciim 4>ruroaK tempore gtla fotito am*
Elius inhorruiflct 9 & nix moltt f aide deoubi.
at fluerec t 8c ipfc non habeas, quo a facie
oioii 8c frigoris huios tvgeret t fed intern na-
dut iaceat , aoa modica fpifiifudi&e otois io-
dic operirecur, aullom^ueiadkiumcocporii
ciusiuiccflct, excepto qoodnittahl&maBtit
anaelitus ab ore procedcos, (aperiaicftim
niuem aliquantulum reliqaabat. Huius beati
viri admiraadas vircuces, 8c aamana fragtlka*
tis modum excedenfem pat icntiam , Donsinw
Achardus nouitijsfuis refcrebat f qaibnsrodi.
menu tyrocinij ipforam aagnifice robora-
bac , arquetn amorem yirtutnm nooraedio-
critcraccendebat. Lib. A virit 01*8. #nfcG.
EX EM PL VM IV.
Votnititu CMwnkm cerr&iomm bnmimv tut*
fit, <j» Hiifim occifm vmm imfuwfc
lbukmnum.il.
EXEMPIVM III.
»
t*nU$HtUmdmriJfim*mquiA*m tntgUacircM
Tnmrgm nudm incsAtm fertgit.
CVm in parcibus Germaniat idem Dei
ieruas Achardus pro con ft ruendo cocao -
bio % quod in cerricorio Treuerorum (icum,
IN Tbeatonite parcibus circa annum Do-
mini M. cc. xlt;.adoiefcenf quidam oobi-
iistcum ipfe in lubriciute corportlexcefst^et,
8c fenibus Caoonicis 8c Decano , ab inpefla
£cciefi« arftacus eft, & infra fepca monafterij,
quafi pro agenda poenitentia , in loco ad hoc
deputaco ^eclofus. Qui hamiliter faldc po>
nam fufcipiens flagellabafor inicrim i Deci-
no, 8c grauibtts conuicijs culpabaiur. £> arnea
adhuc in rxrnitentiacxifteote , conriagucom
a concanooico foe tnnocenter de node , & ^'
center occidf. Vno ergo eadem noc\e excoo*
caoonicis fantlo Tiro, poft macuciaas oraote
Clauftrum nominator , aliquando moraretur, fuppticiter 8c (ecreto 9 yidit fabiio totam Ec*
ccelicusconceflum eftcivi<icre,&alloquiho. xkfiam illuftrari, 8c apparcntem cum mult*
minem fandum hominem vere* diuicemft ma- comiuru fanclorom gloriofam virgiocm ma*
gnam qucodam folitarium , qui in parcibus il-
Ui muito tempore per monccs 8c (iluas fine te •
cjto 8c reftimenco , pro CJirifti nomine nudus
oberrans, herbis agreftibus $ &earumradic|-
bus morirurac carois ▼icam fuftcntabat, 8c
stftatis ardores^/emifqueafperrimos algores
iacredibili patttacia coler^bat #ita ft quadam
trem Cfirifti ia medio omnium , vclmmagJ*
ftram, 8c Domioam confidere^ 8c ^uperdiocc-
fis negoti jt vniuerfalii Eccleiiar craclatum ha-
bere, Hjsfinedato,pau*oQS Ectkfiar ipfin«
exorfus eft, dicens: Et <jo is ex Tobismiicrc-
bicur mei Canonici , vc pnrfentem Doinioi
aoftri matrcm paritcr regitcmosA ?c fupet
piawtfl
praculoetus folita picratc ficltator? Et mox
fopplicantibus fantiis allaca eft anima, & om-
nibus dicttur f Quia locus ilk fpccialitcrdif-
ciplina viguit, & adoicfcens iftcmorimjs dif-
ciplinam ltbcns accepit , & cxcorde pceni-
iu« 9propurgatoriocedat ciltaors innocens,
quam ipw fuflinuit, tu aatcm anima, pete
quod vif ,& fiat. Bt anima: Pro occiforc, in.
quit *, mcepeco, qurmc occifo ftatim valde
poenituit,&ad Dominuxn Apoftolicum iter
arripoit ,*vt mifericordiam confeqoatur £t
mox refponfum accepit : ficut digne pet ifti
atoima , fiet tibi. Hxc vt orans audiuit cano-
nical , quod vidtifct expo/bit. Infrantefque
locum focciftun inocniont ,& dep!angunt:oc«
ciforem verb mox poft factum nolle iter arri.«
poiflcad Apoftolicum repercrunt. Sc'duli er-
go priores io coeoobijs , & Decani in canoni-
cit corrigendis & extirpandif vitijs temper
fine, ne etiamfi non habuerint, fubditorum
negligent i j$ obruaotur. Tkm* C*mifr*tAm %
y.tAp.17 pat*!*'
ExEMFIVM V.
?mmttnt$Am Acsrbijjimtm tgtt qmbm [uln*V[*
pmm vtTfidbtelUndum *dimdii*tiis*
QVidam io Theutonia molds rapinis &
catdibus per patmnv dtbacchatos^ cap*
tut a & ad dccollandom pofitus pctiuitA iu-
chce, & obtinuit tempos prolixius poenifendi.
£t. snoxaftanti iuoeoi conf brinoait: Si vcrj
mens amicus es , cooperator efto mihi mifero
in felucca).* After obfecro. inftrumentom fer-
rets ra , quod dea.cn x dicitur, quo fcemiriarfub-
ti liant litram fuum Quod vt fa&um eft, dixie
auuenx: Soccefsiue mihimanus , rlbas,bra-
chia vfqacad humeros , pedes vero 9 & tibias,
£4 crura vfquead nates >poflea genitalia- acres,
oculos,nafum-t labia, caput amem ad vltimum
amputabis. I uocne igitur,etii cum dolore quod
rogatos faerat erequente , poenitens ipffc v*
Poenitentia. 785^
ma membra fufcipite t quiboi a Ao aefario fec-
lera perpetraui , & Deum creator^ ac redemp*
torero meum ofrcndi.Extremo igitar poft ojn*
ncm pcenam trunco corporis cum folo capite
fupcrflitc, hilarivulco dixit. Ovtinomtor-
mentum iftud , quod refpeclu fcelerom tveo*
rum paruum foftinui ,reiterarc fcmcljtcrum^
ac fertio licerec mihi miferrimo cV in eodiu*
ii*uscruciari.<£t hoc dicens , orat cuto henry-
mis popu tarn cirxumftantcm fe , qoacehos fibi
mifcro in ekemofynis panperum , &orationi«
bosfubuenireor; His didst extendi! canst, fie.
mox i inoene decollatur. Thomas Csntifrf
ttmm dipftpmu tpum.lib. a. c*f>is* % i f.f
EXEMPLVM VI.
TmtutimUm mimnum Sfintm ttxftfftr [uUtsZ
tiffimoimptfttit pttittpri , ^uipr4C9nttiti9nit
AD veocrabilem virum magiftrum Vct&
de Corboel Scnoncofcm Archiepifco-
pum , quidam peccaior 9 qui propriam fijiam-
oppreflerat violcnter, gratia confefsion is ve-
nit. Confeflbs igitor in maxima & mirabiK
contritione & lacbrymis , quafmit M vnquam
poftec vllo dolore vcl poena a Domino ve-
niam rropetrarc.Cui pracful:Ita,inquir , iodu-
bitanter , (i pecnitenciam fobire volueris tinti
mali* Et ilk vchrmenter cxclaroans: Volo,in-
qait, etiamfi milk fhortcs me fu ft in ere vo-
lueris. Collachrymatus crg6 iuftrlici , in&
iam fadiciffimo peccafori : Et ^go^inqtiit^ti-,
bifeptennem tantiim porniteutia? pcenam im«
pono.Tunc ille : Qpid eft, ait , qaodpaniten-
tiam tan turn mihi fiagitioilfsimo feptennem.
iniungis ,qui fi viuerem vfquein fine mun-
di,tantum facinus pocnis innumerabilibus di-
luere non vakrem f Guipxarful: Vadei ioquir^
& tree taotum in pane & aqua ieiuna dies.
Tunc amplius ilk plorans, ftccontundens fc^
iiucsqiodque mem brum antequam croc aretur rogaBat^vt pcenitentiam iniungeret falutarcrn
jnlrrunienci ferrei dentibos per inflexiones Supra modom ergo admiratus , & exhilaratur
xnoltiphces Sl perualidas diotius affligi-bat, Epifcopus landem diffiuiiiue przeepit ho-
diccos: Hicgccnam veftram pro parte^vilifsi- mini , vtabiret, & tan turn vnum Paternofter
. diccret.
"S.
784 Pocnitcmia.
diceret , fcirct^ ceno pcccatam itm fibi eflc mo fratrum f & in£rmam % vel dcfuo&um ik.
dimUfiun.Ncc mora,diruin illc eiulatum emit* minem inueniffc $ refpondcretmianc pofi pri.
tea* fie in terra procideas, cxpiraoit. Ncc da* mam venit superior fratrum Pnedkatorom
bia fidec eft , ticut de eo dignus Epifc. poftea qui promiferar predicate coooaittti^dixii^e
pratdicautt % quin idem poem tens fine vlla. ptifc-
gatori/pmna tantum validifsima comritianc
pargatus#ad gloriam euolauit. Idem M. 2.4a/.
prardicarc fcoon pofTe,quia defun&i talis fa.
trit fcpuituw iniercflc dcbcrcc. J4av Jtt. 2. op.
f f*f «r>7«
EX EM PL ^M VI r. -
tmmtm in m*rt* ?r*pofitm *d cmhimwmi , fie
ttmtn quMjifif iguou
COntigit vt quidam magnus Pracpofitui
ciuitatem Magdeburgcnfem vefpere
quali in craftinum rcceflurut intrarcr. Et ec-
cedenp&t in primo fomno, fabita iofirroi.
rate compulfui, Priorem fratrum Pratdicato-
rum cum fcftinatione venire mandauit. Ve.
niencem rogauic.Prxpofitus inftantcr cum la*
chrymis, vt eum rcciperct ad ordiirem , & re-
hire t Cui Prior : C rat, in quit, fiet, quia in Jioc
fratrum confenfut eft reqaireodus. Et Prarpo*
fitut : Scio , inqait ,fcio q 'id fcotio. Crafti-
num vix babebo Si diligis fa lu tern animat
rocx, fcftina rccipcre Posu i ten tern ,qnia ccr-
-IXEMFLVM VIII.
Ramtmtuim ArnulpkiiltmmimpediM utm,
prtflrstm 4* Jnmlfto pugmt faxmum.
RVrfum die qaadam, -dam intra ceilam
foam vir Dei folu$«flct 9 & - fecuodtim
confaetudinem flagello fe attereret , dacmoa
10 forma ( qua? fimilis homuaculo videbator)
fibi apparent t vt de poooi tent talj bus eist dif-
cjplinis fecontriftari &c torqoeri oftenderef,
Sagellum illad , quo iUefcperctttiebar, cum
qtioJam impetude manuciusexcafsh Virau-
tcm Domioidacmonem cfle agnofceos , ftaciai
ftgno crucit fe muniuit t exertifque bracbijs
eum arripicns,adiutus ab Aogelo magni con-
filij luctatus eft cum Angelo ma!ic«nf1Uj,do-
ncc tandem eum in terrain proftrautt, pogoo.
que maltgnom percotere ccepic Casque ilk
tus fum quod ia (Wcalo non fahiabor. Vt ergo infament f & quodammodo febmurmutaas,
inftantiam viri Prior vidit, perrexit domum, di*cret:Heii , heu frater , ta hrdis me. Vir D«
excitauit conuentum,req lirit confenfum , aU
legat fufficientiam viri ad ordinem , ctiamfi
. adnac aduiuat. Annuitmox conuencus , defer*
tur infirmos indomum^reVeptus induitnr, c6.
municatursinongitur& ante diem vjta defun-
conftanter refpondit : Qpare (opeTsimtja
latfione tua abftinerem , fi mihi re ltcdcre coo-
cederetur ? Ad quod quidem vcrbum maJignttf
hoftis non fereoseias conftantiam^rooltwcar-
fus alapis , vix undem de-nantbus cimrrae.
gitur. Nee mora, in monafterio proximo ci- rent , & confufuseuafir. ' £x (jarfnm$d*&»Jf*
liitati quidam monialis vidlt in (bmnis quen* QHBtonVtfbnknfi*
dam patremfamtlias in loco commodo rcfide-
tef ad quern cum multifratres Ordinii Praedi-
catoram,quafi poft laborem pro denario diur-
no accedere viderentur , extrcmo quidam
fgnotus homo/ard^ tamen proteiuiic manom,
vt denarium acciperec tanquam frater. Quem
paterfamilias dtltgenter intuitus % Denarium,
inquit , fed non mod6 aecipies , mukis prius
remedijs cxpurgandas. Haec cumdicta mopia.
lispresbjteromonafterii recitaiTet, quxfiuif-
(etque fi quit fratrum Pracdicatorum defun*
EXEMPLVM IX.
XmiMm nrnMliUf * tUaumbm pmwktm 9 fid
vn4 mfaqHMkor nream pt*$m*Tifiu
LEgitur in fcala coeli ,. qood fair qoida fan •
clut pater, ad quem piurifni cooflucbant
propter gratiam qo?m habebont in hortauo-
nibus & confefsionibos , Contigit aatern quod
dequodam caftro pergebaot ad eum viri Si
arttteffet, acprcsbytcrfefuiflc vefpere in do- fcminae^quarfiuitabeismilasfc Domiaos
ca-
■pcenitentia]
7*S
»caftri quo ireiit,&*d qni£Cui cum fuiilet di- & idco hioc oollateinif e_ribo I Refpondit au-
.ftom, quod ad litem fanlrum pcrgebant,y t il- fern ei foror,nificxiueritis,<ie csctero non dabo
Ii peccata fua confit crcntur carpit intra fe co - yobis confihum & perdetis amorem meum, 8c
Lgitare: Ego melius deberem, qui Temper raptor
exiiti, & vniucrforum tranfgretfor Domini
mandarorumj fed abalia parte dicebarfibi co-
gitatiofoa mala : Nihil tibi prodeflet, qui*
pceoi.entiam nonpoflcsfacere. jCogicatioota
cameo fuperans iuit ad fanctum confiteri ^aa
.peccata. Confefsione fa&a/quacfiuitparef tile
abeo,fi feptennem jxvnitentiam potter face*
* re. Quo refpondente, non poflum, quaefiuit de
erovobiscontraria in omnibus fadis ycileis_
Dixitjnilcs : Quicquid iade debeam perdcre>'
ex quo pro peccatorum remiffione vigilo^ouU
latenus hinc exibo. Recefsit ille confufa^&re-
dijt addxinoncnvqai ipfum miferat , diceosi
$ic & fie egi, non potui pnrualere, durioreft
lapide, ncquit i poenitentia feparari, Qoaefi-
ait fecundo daemon ma ior,ytrum effet aliqois^
qui cum decipere poilct f & ab Ecdcfia expeU
tribusanniSjpoftdeynOjpoftdefeptemmennV letc. fit dixit ynus;i&go, fi*tihi pntcipisjrcf-.
bvt%. "fit dixit f qoo. Poftmodumautemquatfi
uit f (1 in quadam Ecdcfia dcCerta f qua? ante
. caftrum fuum erat( poiTcf per totam vnam no-
clem in remif-ionem omnium peccatorum
ftorum yigilare. Quoaonuente, ait : Non
• eg red tar is ergo dftoca nolle, qoicquid tibi
contingat. rtodi/t igttur aftumpta parairen-
tia ad caftrum faum.Et cum venHTet ad Ecclc-
ilamiltam^-cfertam, cogitauitfecum : Melius
>eft quod mod6 agas poenitentiam , 6uam fi
deficcres agere , non cnim poflc* de Jacilire-
dirc. Defcenditautemdeequofuo, &pofuit
cqaam in porta , ipfc vcro ftetit coram altari>
Scorauit, 8c dumexcubaret 8c nox yeniflet^
pond it maior: Vadc. Quiiuit, fctransfigora
uit fe in fpecie y xoris militis, deferens in duo-
bus brachijs duos filios paruulot, quoi miles
iliehabcbatj&veliit fine tunica & chlamrde„
& capillis omnibus laceratis, & dixit; Hoftc*.
ycftn inuaferuDt caftrum v 8c carpcrunt omnia
bona yeftra , 8c ducunt omnes yeftros !capti-4
oos 8c, me de domo propria tarpiter cicccruntV
Swducitoeps pcrfequamini cum hominiba*
qui reman ferunt , potertis cos caper* , 8c onj*
nia libcrare , 5c yxoris iniuriam yindicarev
Refpondit illi,(icut 8c prima. Tunc ilia : Nift
y eaiatis _«cce filiot yeftrossproijeio 8c nun*
quam illorum de cxtero curam habebo : 8C
~ , ww ^ w »- w- — . w— ,— w-^ «|_,M_>. ...w.w..M — w w^.w^^r WM>— ~. _.-«-Ww-w w ^w
dw-xxioncscongregauerunt (c de tota ilia re- proiecit illos cum magooicluia Ecdcfia? pa-
gionc. Qui but congregatis j dixit vnusqui
caeteris maior eratt audieute quodam fancto
Tiro. Nodie amifimuj qucndaj-MMtiicurano-
ilriim.quifcropcrnoftcrfui/, C\ tamen perfe-
ocrct in pcenitcntia.qu^ fibi fuit iniuUwta.Nifi
erg A faciamus quod refiliat , 8c pcemtcntiam
abxiciar, nobis penitus eft amiflus. Eftne ali
uimcntum. Nee propxer hoc miles de loco
oration is , in quo focrat , eft tc moms, Rediic
ergoillecon/ufusad maiorcm diabolum, di-«
cens : Durioreftadamante , fie &£icfecu' Ec
dixit daemon maior : sumufne vifti t Itcrum,
quaefiuit terti6,an efiet alius , qui poflet con-'
tra militem praeualere/Refpondft quidam:Pri.
qo is inter nos , qui callidi fciat eum ab cede*, mus 8c fecondus nihil fciunt tentationist6 ye*
ilacjtpcltcfc^cfponditvnus^Ego fi;mihiprap- r6 tubes, egodecipiam. lufius fuit ilk, & fi«
Cwp-s,e<im- eijeiam.- DixifjVadc. Tunc tra nsfi- mulauit quod ignis cflct accenful in omnibns
gurauit fe daemon illc in fpecie cniufdara fo- qua. eraot circa Ecclefiam, terra pariter & ar-
rorismilitis^e.cuiusconfilio miles orndtb Fa« bu ft a in tan rum yquod flamma yiSebatur in-
cicbar, q^ia multum difcreta crat. Venit erg6
ad militem, &dixitilti :(^,uomodo reman fiftis
hie in loco defcrto,& fine defenfione?Annef<
cicis.cjaod tales inimicantur ▼obis > qui fi yos
hie inucoircnt, in fruftradiuidercnt. QuomO-
do tan tarn infipicntiam cgiftis?Excatisci(o,5c
cars us ad Caftrum. Cui illcdixit : Iniunftum
eft nihi in pccnitcni^ nc tota no ftc egrediar,
trare per fores Ecclcftxf 8c per feneftras. Cce.
pit ergo diabolu* clamare i Vcnitc, vcniftt'
adiuuate ad extinguendum. Quod miles au«
diens, ipanebat immotus. Tunc venit dia bo •
lus ad fores Ecclcfiae 9 dicens: Cuiufmodi ho-
mo cs $ nonne omnis homo bonus iuuat ad
cxtingucdum ighemf Putas te cxaudiri a Deop
qui tot bona permit tis inCwdi? Cui milcf :Pro
G g g g g null©
J
\
aullo (mpiO «rt&° $ V°* Pcft*1 conttngcrc
quia hoc mini in potmtentiaw eft injunltum.
Rccefsit igitur tcrtius confufas,& quatiter rV
cerat cnarrauit. Tunc niaior dssmoo ait : Pe.
tcxtmusalium tuucnirc , qui neconfandamur,
cam fciatcxpdlcrc.Ioiuntiarti eft cnidam, qui
iott,&infacerdotis!pectem fctrantiguraqit.
yeaic ad campanas £cctefiss , frpulfauit 9jc
Fsft accefidit candelas , & ccepit parare alt are,
rofpicicnsanjc attare/ridir militcrr^&ait il*
li : Nonnctues talis miles/Refpondit , Sum.
Et ilie : To es cxcflmmunicauit a quia it nem
pofuifti in tali low,& protalifaftoft tali.E-
grcdiaris cic^ Sccldia , quia non dicam matrj-
tinasnifipriusexeas. Refpoodit fibi miles fi-
sjut aliji. .Confufut igitur diabolos rccefsit.
Mile* vero mane ra&oiuitad caftrum fuam,
& inaenit vxorem ft alios & fororem , & co-
tun caftrum fuum ficnt priiis rcliquerat, nihil
cnim mail acciderat.Et reuelat<Hn4tritfanc*tis
Patribus, quod prsfatu* miles qua too r coronas
. Incratus fuiffet in eoelis , psratas tentationcs
ajnatuor faperando. Hoc eft contra illos qui
nihil rcfiftunt diabolo fed ad modicam 5c
_ paroam ccntationem frangunt pcenitcntias
fhi iniun&as, Ipunms Itmkr ndinit ?«•
Poenitentia
Qui non egit Deo graftal, fed iadignatw eft;
diceosapud fe : Poftquam cturo n,c omnibus
mondi cklitijt exporucto & *oluptatiboi ia
fine fmilitcrpocniccbo^fic fiet mihtvtlatrch
ni. Cum aotemrediretmiferad feculomfer.
uire diabolo > contigiteoni^peraqaam tracfi-
rt,& cadens de ponte fobitcrgitur, & a dzoio-
nifeis proi;citur ad iafcrnuan Jttt*/i*j Dm*
* EXEMPLVM XI.
PiVM X*
IlB^
lantern pecttttr A Angtlis in ulrnn itftrH*,
f$d ttru*?[m$umitA* A4*n*tbw *dmj*nmm>
L Igitur in UVrodc feptS donit| quW qu^
<hm iatro cum fugarctur ab hoftibas ibis
$c videret fe manus corum euadere non pofle,
froftrauu fc in modum crucis fuper terrain,
dicens,quo^>cncjnortem memit^qiMaDeutn
naultiplicitcr of&ndit, c* €cns confitebatur
fc pecca torero , ropans cos in ftantifsimc , vt
JDcum dc ipfo Yindicarcnt , rlngula mlbrafua
mariyriocxponendo. Quid&aucem folitarius
in vicino ibi morabatut, qui multis annis in
abftinentia magna vixit & poenitentia. Cui
icuelatum eft , quod Angelicnm laudibus a«
niniaoi tllius latrouis in avium deportaicnt.
Vfurdtlm pctnittntUm (km poffetMim prat*
km,tM9d*m de#$r*t*s,*d infant dmut.
MAgifterloannesde Vina Abbatis Sa-
binenfis Epifcopos Cardiaalif dkif,
quod fu it quidam forneratur^quemcujDOio-
oerct faccrdos eius ad panitentiam , reropef
dicebat:Bene>adhuc faciam* , quia (atii cfi ai«
hue de tempore f Similiter in iofirnitate , be-
ne ad hue feciam a diccbat, £t cjim improbs
inftarct faccrdos videos periculum , ilie fcto-
tcVrapitor, quafi mortuus , & cum reduce fti-
tim, & adhuc inftarct faccrdos 9 daroauit r-
gcr : O poenitentia vbi es ! decateropaoiicit
nna valeo , hoc incKcante iufto iudtce , qoia
dum facere pcenkentiam poroi , non Tolai.Et
hoc dicens mortuus eft. lomum Jlgrimd* ^
hkfkvUU, w&w D>B$md. Bfij*. &Cet»-
lit*
EXEMPtVM XII.
+ C^u£rintiJ*m*maims9*f*r'«t* ****
fitrt*mj4€<*tt vnutmpromiuitD, iiaiiqwi,
fiqutmoio & s>/# p$r fmmumum f#f
P£ttUfoJimimttTtm*hiHm , saaidtf *'
Cm h*l»*ttn<msthoi cntrtje mmtm fri/«.
Cur mttulol* «A*w ktbuu pU ftp* ^|4
Nt rt* tmbs mmlitvicUt aufatUiufli
- J*
Pdetiiteritia.
_g*t mMUptUutrint Umcri v*ur*hiUs vmUm9
&ec vitfit ve*U , p**i}% quibm orbtia Upfi$B
Cwnftm$lmfo*iam vim %Htnmmr$ rmmm.
Turn tasriinm sit bdt ciatr* U*.*nk irmm.
Ftrfidt, dtfifUm, q*i**o* Jut uvmUm cernit,
Bofhs rmqmi tibi, tibi n*xu% Up$r*w**%
Si n*ncpcuut$m, (tnwu rtfipifan v$M$$ 9
FrmipiHn mumm, vtmmpw erimm* neb$t
Kit tuMfauvM *ti**4UU rnhu.
In*^ tarn dswtmmm vkim* imU* §
J)* fui*s$ D4$6dim prtmittsrt ptjpm,
Yt tibi urn miftri miftreri CktiRm babtrtt
It titb dtnsrgs fc*l<r*t* f$Mr*U cmifd.
O p$$ttu9 t> alfmfidttt prgfmmpti* **ki$,
•J^prvMtthiptmdvifttfih.&pmtmt*
Ixpiscuit vtmm. fi a*» vsia in mu*nd*m*
Cu$ mmm tn ptfft $B> (aitt tft §B$*d$r$ vtOt,
&wi*mmw*f*adut<iianc**b(t$»du*mor9P* ■
lormnAtm £pi(cppmj B&Aidtnfiiltb.z. vi$4%
M*ma$ qud J. Tom. Akdfn Up ftperitmt* Vid*
4ii*m tit. Orstia f ex. 4. Tut G*nu**[w% ex. 4« I *•
&11.T*. Dtjptratu, #*. i. & 4. I**. Mm &
morU §x* 5. I. 17. & it. Tit. Jingtlm^ix, o- Tu.
Infer *w9 §n 4&9 Ttt. InconfljnttM, #*.2 T)r.
Cctkfkigtorim, a*. * 7)# lnfirmttm%**7.Tit.
Ihfmnfo , «*. 1 1. Tku Jtpofttt* tt* j. & 4- 7H*
BmnmimUM, #* *. &? Jit tmmiwm, **. 7-
JCnftjfc a*. 17,
787
vt mandaearem domain roam irittani r mdc
Alloc ciio monitit adquicfee , quoniam noa
hie fed alibi maoducabis % confrere nunc pec-
cata tnafverat pccniccntisdolore contrirat see
in tercmaneat qui&quam > quod Tcridica eon*
fcfsione non pandas, icddct tibi ^oninq*
hodie yicem / quoniam ranta dcuotione (bos
paapcrcs Mcepi&L Acqawttit cominoo rhc
ilia fennoiiibas ftn&i , focio^oeipfios vftioct *
fa peceata in eoafcfsiaoe detegcoa 9 difpofoic
dootem foam , &ad mortem fufopiendam fe
Eanim valatt prarparaait^ I ntraueroot cao«
adacofam, deiacipteiinbosaitis manda«
care , koCpet fabii6 aainam cxbakutt 9 joxca
vcrbafln homitris Deirepottioa •ortcfuWaF
tat; fic^ue fa^um eft hofpiratiratas grariapm*
inefCoceyTC iuxca ▼eibam Terkatia Pinphffaa,
recipient mcrccdem propneia>rccipcretf dnm
per laoc^i vtri prpraunuacionempmUit, que-
tenut armit pceniteniiaB prvammtaa perpe*
taam damnauonefla enaderec , ft in aeet nvcr-
bcrnactila incrarei. £. Boncunt* m vtU ft
Tttdmtifti CMp. iq. N
EXEM.PL VM XIV.
BXBMPtVM XIHJ
f ^1 pmmtentumj&i*9fi£kMwmMu8mmdim»
mtum 3*. Ermmtfu, winmfAjkbito
M Art in a V. Pontifice ao. 144ft, accidie
ftDpcadom nmacuium cninfiAam9 aomi-
ac HenficiKockTnMSenfia^fittiaHQllanv
diadegentit CuiasdnamaciiaiiaBendioabfOw
mefcmr, illc efitgient midna , prima aiocu p*>
ricalaflB aniiiradnment^deindefiiam pecnaiam
CVm poft rtacrfoncai S . Franci&i de vl- jacenaio afafami poHt , rcdi;t intra incendtft*
trai mare Celaaum pi»dt«atatiia acted*- etiamnndns , necnaJan eatradnrnt , f« Cru»-
ret, mifeaqutdaoi AtpplicteunHckao*iQa« wm cisjgno tmmicat , &D. Barbaramiauocaaa,
ao AanitAiaagDaiAvitaiiu ad.praodiafli. Veoic 4icet ais imo pedum. Tfqne ad vetticcm fueric
iraquetadmahltt dvmQm t ommTque familia adnftua , necminut iotut , qnam extra iacor«-
paupcruni bo^iHior.eaiaiiaait w iagreflTu. Aar poie rorndtw, aJTatiquecadanemfpcckm ma~
ac veao qnaa eibtm.fiuncrcnt , toxaafoLium gia, quam haminiapraeftferrct , com Terenda
ffioma , vir Gnta tpdaaaiut otfetena Deo pie - eiua igoit TQra&abfiiAipfi/Iet , 8c hiatfttbna in
act 4c landca, acstliaftabateietiaittmcoilaai. jnejaioa vukieribiia , etjam cxta nodarentor
Ofatman compfoia benigauaa \mtpnm Ca- crtottta; nareamioqnee) dunes iam fiamma
bmIui iicc adoocacAO m pancaa fie allacaw Toranartt 1 pcrc oadsa , venter, pectus, asillf ,
dt Ecca Fnutcho^hQi, twtitflu^tcabua, a^ain^aaiuf^e^m^doadu^a/odinfleai-
- \ " " Ggggg a bilia
• ^
788
Paenitcntfa.
bilia quoque , Be, vt ferrum j-igidj cranr, i vcr*
tice deniqaecapicis capilii cumvearnibut de-
flucntcs , 8c of! a nud antes in gen is hxrebanr,
adeoque fuitcrematus vtofsibus vix modica
adhcrcret carotamquam.£thiopis nigra. Nam
prater oculos, lingual^ & cor 9 qua; per crucis
Jiguam , acB. Barbara intercefsionem diuina
miferationeadhuc in ftio.vigore vitiebanf , ni»
bil in eo manebat rcliquum. Exat an tern tlli
magna animi anxici as, quod abfque &cramen-
*is moreretor. Qua? res caufa fait , vt viucrc
Deo tniferante 9 pcrmiitcrerur, Elapfus igicur
tantoincendio, horrenda, c^jamdiximus, fpc*
cie, domain filix petit ; accurrcotefque omnc*
#d fpe&aculum, horubatur ad rerun* con tenr-
ptum humanairum pra?dixitque,feacceptis Sa*
cramentis , mox obiturum. Hiabaot ^ifecra-
erant6ue in eoomniamortua,vtadcontafium
aifiil dojoris fen tire t. Ad fa it interim facerdos,
conrcfrionefy pci-acta abfolutos inaocatoDci
nomine, an imam ef flaait. H arc qui adfuir;nar'
rapit Confeflarius, Theodoricus Gorgonien-
lis, oculatustcft is. Ex tod*mTbtod> G*rp% Sht*
toft.*. 4U0 Decemk *m 1448.
IXEHFXVM* X V.
1
•J* ^ fmakntum ufrrmtur miln tuifm , f «J
ANno Dom. 14x5. tfttoio circiierpoft
cladem ad Ntcopolim Sigifmundo Imp.
1 £ Turcisacceptam,cum mufti in cum campum
ilefcenderent, emilTam infer oflfa fubtndevo~
cem audjerunt, Iefu Cnrifii Saluatoris^Ac (da-
rts Virginia nomina intonantem *, loquaxcjue
inter cadaucra caput ioucn torn j quod vbi ho-
mines iibi adefle aouit, Quid tam9 inquit, flo-
pidi hie ftatis viri/ Ghriitianusegofum, &
magna? matri D. Maris femper addi&us,inex-
piatna, inconfeffoique in hoc bcltoconcabui:
Maria Mater me gtcrni fupplici; reum effe non
patitur. Hie me adhuc lingac compotcm fcr-
xiauit, vt& deli&a fareri, O aoimam facris ri-
te Apoftolicisluftrarequeam, Proinde facer-
3otem 9 qui conrefsionemexaudiat, & me ex-
pondit; fibi pecnHaremfn cam fuiffe myfta-
deuocioncm , & feptena eiiis fcfla quotacnii*
rcuercHdihimecdebraffc % tcligiofilque icia*
nJ/5,paoe duntaxat & aquade^orafle, Qoare
accerfitoi pago proximo faierdotc confeff
(Tbnera rireVperegit: & impetrata crratorom
omnium remifsione1accepxaquc nouiftirca ta-
rt ratione*, repente cpmicoit, perpctuoqee
quieuit. 4p$Oh Bwfin. &k. h fl«*X*r. tktU h
EXEMPLVM XVI.
XV*m\inliAtH*dfimm uudifinwiUadtm '
fim m mriXKt*
FYit quidam temporibas CoAntdi, qoi
poft Edilrcdumregnauit^ yirioUicoha-
bitu atque officio mihtari pofitus.fed qattum
proindadria exterioa Kegiplaccns, taniom
pro interna fuimet negligent ia difpltceoi. A^
monebat ergo ilium f cdu Id, vtconiitere(ar,&
ctncndarct^c rehnqueret fcclcra fuatf rinfqoi
fubitomortia fuperuentu tern pq$jM»Dc paw*
tendi&emcndaodiperderet. ycrwn iHe Iket
frequenter adtnouitus fpernebat ver^falu»,
fefeque tempore fequenti poenitentiain afln-
rum effe promittcoat. Inter h^c tafia* jfifr*
mitatcdecjdit in leau», atque acricopit do-
lore torqu eri. Adquemingrcfluirex(^F*
bar enim cum )mul torn hortabatur.vt'd m*
anteqaato mo^eretur pcenttentiamagmtco-
mifforum. AMllcrefpondcbat: Nonfctfoc
vcllcconfitcripcccata fua, fed cum ab i»r;
nutate refurgcret t ne fort* exprobrareflt hbi
fodales t qgo<Himore mortis faccret ta <j«
fofpes facere*oluerat, Fort iter ouidco, vu &r
bi videbatur, locutus fed milcrabiliter, "?>•
ilea vide bitur. dsmoniaca frande deceptutcft
Curnque morbo ingrauefceote , denuo ad com
vifitandum ac docendum rex inoaret, cU-
mauii fiatim mifcrabili Voce: Qatd f ismodo/
Quid hua venifti!Non cntm mihtaliqoM^'
litattsaut fatutit potcs vltra cooftrrc. AtiUet
Noli, inquit • ita loqui, vide vt fanmn lapiat.
No»,inquitf mfanio/ed pefsimam mihiconr..
piatum reddat , accer/itequefo, rogatus cur Icientiam certui pre ocuhYbabeo. £tqaidy
uatam i Virgincbcneficiumpromcxaiflerref. in quit hoc cfH Paui6 ante, incjui^intnocnuc
Poenircntia.
ai>mDitr4i#nc ;nlchcf»lmt ioucffcs t & rcfcdc
rune circa me, vans ad caput, & thus ad pedes.
Protolitcjuc vnus hbcllum perpulchrum , fed
vehemenier modicum, actnihi ad leaeodum
<Tcdit> in omnu qux Tnqjjm boaa fee cram
fhtuens fcripta reperi , & hxc crane ni^ium
paaca&modica. Recrpcrunt codicemneque
altquidmihi diccbaot.Tunc fubitofuperueuit
cxercitus nfaligaoium & horrendbrura voltu
fjpirituum, domun que hanc & exterius obfe-
dit, 6c inierius maxima ex parte re fi dens inr
plcuit. Tunc illc, qui 6cobfcuntatctencbrof;
1h
IXEMPtVM XVII.
t VUfcmkmt fyi mmtm mdokfum> Umd/m
OVidam adolefcent nobilit , & huiut fss>
cdIj rebut afflucns, cum van i rati bus , U
lafciui/s admodum deditus cflcr, quotidic ma*
nc hanc orationem ad Deum pnrmi|rcbar vc
cum fine prauia monition c emori non fmcrct#
Cum femelhancorationero fbditfet, apparui*
faciei . Acprimatu fedis maior effe videbatpr Angelusdiccns, cumcxauditum , nempefine
eorum proferens codicem ho trend* vifionis, pranantiohaudmoritonim. Vnde fecu nor fsw
clus^magismagifquevoluptatiindulilt. &c&
non dm poll qoodam die mane furgens , dolo*
& magoirudinis coormis & poodcris peoe
importabili«,iufsit vnicx (atellitibus fuismihi
ad lcglndum defcrri. Quern cam lcgiflemf
inuem omnia fcclera, noo folum qua; opere vcl
vcfbo , fed etiam qua? teouifsirna cogitation^
peccaui , manifeftifsimc in eo tetriscfledef.
cripta^lileris. Dicebatque ad illos qui mihi af-
federant, viros albatot & pratclaros : Quid hie
fedetisf fciente* cerrifsime quia noftcrcft,
Refponderuntiverumdicitis^cipite & men*
mulum damnations veArar ducite, quo dicta
itatim difparuerunt, Sorgentefcjucduo nequif*
fimi fpiritus habentes in maoibus farcas , pcr-
cufleront , me vnui in capite, & alius in pede?
Qui videlicet modo com magco tormento ir-
repunt mea vifecra in interiora corporis mci,
moxcjae vt ad inuicem perucnicnt , raoriar 8c
paratis ad rapiendum medaunonibus in infer-
ci clanftra pertrahar,iic loqucbatur miferdef-
perans,& non mult&poft dcfun&u*,poenitcn-
ciam, quam ad breue tempus cum frncta Tenia?
iacere foperfedit, in sternum fine fruclopar- *
jiii fubditus lac it. Be quo conftat, quiajficut
B. Papa Gregoriut de quibufdam fcubit ) non
pro fe ifta, cui non profuere/cd pro alijs vide-
lit t qui eius internum cognofcentet , diffcrre
tempos pcenitcntia?, dum vacat , timerent ,ne
impronifo mortis articulopramcnu, impceni-
tentes perirent* £Ut kk. $. frijltr, Anglk* ts}.
J4- «». 7M* .
rem capitis lento, atquoidcodomsfecontii
net, Soci; adneniont, eum ad delittas auocatai
ri; nonacquiefcit:corripiteum febris, ac Icclo
affligit;monetur iconunguineis f vt de more
confirearur : refpondit infirmitatem non e£c
ad mortem , & ptoinde non oporterecon£teri
fed breui libera turn iri. Inualcfcit morbus"
monetttf^oe irerum abamicis deconfefsionei
Rcipondit: Omninofeabea memeefTe/cdvc
melius infliiuar, velleexpcclarc donee alleuic.
tur. Recrudefcitmorbus,& cum ad id prcftan*
dum a fuis rogaretur, Refpondit; iea u graua* >
Cum vt vixfeiret quid diccrct. Demum ap^
propjoqaante mortc, Angelas ei apparuit diJ
cens: Tempus eft vtegrcdiaturanima'tuade
corpore, 6nis tuus venitt Conquentur iftc di*
cens: Dominus decepit me>, quia prom i/it '
quod non morcrcr/ioe pnrmonitione. Immo^
inquit Angcluf , frpe fuiftiraonitut: Nana
cum accefs^t innrmitasfea fuit pnenuntia mor-
tis. Cum a confaogpincis tibt dkerctor vt cbn«
fitcreris, fuit alia monitio, & icerum alia^um
ifacerdote diclum fuit: nolui/tiaudire, idf
non datur tibi plus temporis , oportct vt mo*
riaris. Sic fine confefsione morttms eft. 2>. Jto*
itni*. Arthkp. fin* z. f* (*4S*m>ti$.9> €*f* i|«
emu t*m
7$> Psntecofte. Pstcgritutio.
PENTECOSTB. PEREGR INATIO.
tUm lmfwrfitikmpiji fim8ific*i.
I Dam HearicQsImperaror celebrabat Peace «
caften apad Mogantiam, paaI6 ante miffam
com fediiia pararentur inEcc1ei1a9ortumeft ~
iaTgiamisfcrcubiculariot Archiepifeopi 9 6c
Abbatis Falden/iscc^QQbi;, vtroram Domi-
an inita bnperatorem federet.Nam Poldenfe
eoenobiom In Saxonia S. Gatli corpore eft
iafigne , ft predijs ditatajn permagnificts 9
caiat loci Abbas fexagtnta mitlia armatoram
prtrbet in hoftcra Imperatori, ft habctexan- *
tiqaopriailegiam 9 *t magnis reftioitattbus ad
dextrara eiot iodcar. Itaquc vcntnm eft ad ptx-
gaam 9 furore^acpor Bcclefiam graflante, pa*
oimcntom faogaine iaandauit:fed ftatim EpiC
copis coQQolaotibac pace inter rehquosdifii-
dentcsftaeau t tempiam pnrgatam, ft mifla
feftiniff ctamoribus eft ac"ra. Sequential tern
cantata & vlcimo etas verfu di&o , nunc diem
Jtortofum fecifti 9 *ox ab a£re lapfa eft: Hune
icmbel&icofum ego ftei, rigcntibus omnibus
Cm c$nKDre9 Imperaeor diligenter intendens
titiam iairotci. Tu 9 iaquit t omotf malieic
iauentor fimui ft incentor diem bellicofum9
ft arrogajitibas la&wfam fecifti 9 fed not per
pci grattam , «i ilium glorrefum fecit , pan-
pefikivfratiofam reddemus 9 ftmoxre ioce*
pta fcqaentia (blemoi ptoratu Spiritmfan-
feitrat 1am iaoitabat: jatelligcns.illam adoen-
sjaiciUif imploraotibos .illis eantanttbos oro-
aubtt (inMtl pe&ora tqndentibus 9 miffa a&a
Ǥoai* ptrposconas conplamatts 9 osnnet da-
pra . q«» fibi fccqrialibaf prrparabantur, in
trial eoiaaatxhajifif, ipfeobfooia apponent,
apfe ivxa difotpHnam miniOroram de lonfc
MafUieat , ipft Arperfiua ciboram abftcrgens.
^^^B*^y^*»W^^^f wfG^J9(9w n%P9k wWfyt JW^ a» ■ 9% !*£* Wwt9
Hum 0$. Ctnftjji* #*, el*
*Jgu*imm rttims d$$*rfkr*m i&mtionm £m»
(n mi mcdum $imfd*m f*r*iwutUm jtnm-
twtffi8nu
IVernnt tree pnella? rirgines femel ad coisf-
dam templi dedicatiooem 9 cumfrie fimul
tocedereot t ▼eneront dno fracres t qui eas foot
cotnitaci , dom ver6 Hcclcfix appropin^aa*
tcnt9 alter firatrnm dixit fexnea cclcbum-
ram 9 eres.aatem puclla? die>« ibidem facroa
andTaernat Com^ ftater life deootos ftcW
in memoria 9 futt in fpirito raptus , 9c vidir,
qood faneins Angelas dtccclo defceodit }por-
taos vonm fevtum de ntbeis rofi* fadora ; ft
pofitit in capite vniqt iuoencala;. Secundo
▼tdit^mod Angelas pbrciatt Toam fcrium fi-
Bam de rofis a!bity impoftiitbue capitialte.
rios pudlx. Tertio tidtc qood wjos diabote
▼enit porcans vnam pelliceom inQctcratuo,
ft pcrcufsit terejam paellam fiiper caput cini $
6t eciam porcaoit^horom , cam quo tufit ante
tarn. Fratcrflleadrereaerfus fioioit miflaai,
cogitana 4ntra it qutd hoe figptficarer Fioiti
miffa interrogaait primatn % qoid mtramiffia
cogitaflet. Rcfpoodit: qo6d cogitaflct^ dc co«
rona fpinea , cum qvta eapac Domini ooftn
. foitcoronaKtm, fangttif^cre ipfiin.capimcf-
fafot. At frater ei dixit : ego ?er^ icmpoic
milTaividi Angelom de carlo defoendtnttm, *
portantem fertam deroAsrabeis , cjiod impo*
foitcapiiT toe* Secnndam interrogaaii, cpil
ipfa cogitafterAcrpondir.-Cogicani dc Domi*
ni aeftri puerttia9 5c ianoecatia,qaam affabi-
lis , qaam dolcis , qaam^tie dihgibili* fQerit
Cbrifti pueritia. Caietiam dixit frafcr. Vidi
ago in fira miiTam Angeloni de coefo dtfctita«
tern , ft portantem vnum fertora ex rotistfttt,
capictqtie too ill-id ibperporuit. Tertum in-
terrogauk, qaidfibi cogttaftet 9&efpoadit:
<jrtod cogttaa it , qaam profane, ft qaam ta-
diofus cUcr ille frater inmiOa, TtinanmHh
finita eilet9quia po/Tum miht emerepelUceuoi,
ft chbrixare 9 ft gaudere. Ei veto fignificaoit
frater fe vi<}iflc diabolam Tndm t pelkccum
foetidam de iaftmo portantem 9 eam^uceo-
jxi
Pcregrinus. 7511
dem pcrcuffentem, ft Dabrntam chorum ante hoc ipfutn it eo mile* foeiot elms , qoi mihi
tara chorizantem , ft faltancenv G$tfcb*hm hocretulst, rcferebat , quod tanrum poll quo*
Beh* or/bats Er*mu*tum D. Ammflim P*tih tidianos I a bores no fie orarionibus iocum-
+Ai*A £• .«~ /i# X* m-m m li If: •_ -l
tfiiu.fir. iQQ.iit.C*
P£REGRINVJ,
£XEH?LVM U
Itttffinm $xirM.fMtrUm met* d*fidir*i **id*m
nobitit a S*r*cemi e*ptm , mt si cittmmif*-
$ri*m cmUJitm fit mt*$*t.
Circa illad temput , quo- annas Domini
miHefimot ducencefimus tcrtius voiue^
featur,cxpeditio pcrcwinoinrovalidifsimafia-
&a eft in terrain fanctam , jt Sshrfcnot qui
Chriftiaoorum finei i do a ferae t, propuifarenr.
7ac~tis congrefsiofHbus pkurittis multi ex vtro-
que populo ceciderunt > plorimi etiam in ca-
ptiuitac etn dedu&i font. Inter quet e* populo
Dei duo milites, Taut ex Gallia, alios ex Bra*
bantia,cum nobiliftimo viroin terrain genti-
tiuro font addu&i p ft contra narales foot -9 ft
coniuetoctinis yfunijgaauiif imis laborious roa-
nuum#annisuibusaddi£ti font. Vtcrg6mi«
hkrnu*> ouUium narrauit , die quodam fedc-
bantfubasfto folia graaiftimit laborious tnsh
fioufofati^aii. Cnmqoe optareot ailitcscom
frani fufpirio cordis die in terra faa , ille no*
ilifsimoa coram in poena focius, fegnkiem
coram rcdargoit, dicena : O miferi ouicf opta*
tis : Redibitis forfitan 9 ft critis miferiorcs in
jniurijs pauperum, qiwn fuirris. Hie autem,rf
▼cHettafpofleiiiviiqacfincm yitsr laliciftimfi
expe&arc. £i hocdicens , flcxis genibusadcat-
lam mantis intendit,. ft ocolos,dicent : Nun-
qfiam mini Dent oronipotens redire conce*
da tad patriot portus, fed hie final me mor*
tcm pcra&a pornitentia prstUolari. Mira re-
fpondco tit coriftantia, ncc minus mira difpen*
iatio Saluatoris, Ambos milites yidimus li-
berates poftea, ft forte malis potioribtrs,
quaaiaoteirrccites. Prorllo autem nobilifsi-
mo, & bcatifsirao yiro, cumrexHiexofoly-
rnitamis % &|s]l; mnlti nobsks laborafTeat*
nanquam tamen efficcre potueront f vteum 4
cap mutate gcjntiUuua Ubcrarcuc Infoper ft
beba^ytciquafi pellis camcli^calli in gcnibui
accrcuiflet. V* ergo illis, tjui duennt in bo*
nitdiesfaot 9 ft in punfto ad infeiD&defcen-
dunt r Et euge in labohbus diceror ifti4 yt in*
troc'at in gaudium Domini Dei fui.Gs*tff< Mt
; EXEMPLVM II.
♦
Amm Chrifli futitnfm ntbilit q*id*m WAxtos
turn deuttiene far* tettd f*n&4 Iocs vifit**,
d$inds vit*m f*lit*ri*m tUpi . £■ *la*miU
dtficitntih*, in Dtmimtm iOgitstum fuum m-
8*m r ft centum herbsm qusnismfMHlfi*
mitm m cibum *ff**m$ dsutut*
REfert magxfier Geroafiut Libifiious iir
libra de mirabiTibus terraruin# ft impe^
rialibnt folatijs. Hifnardus Dominus caftri
Calftni , quod eft in Prouincia prope Folca-
rium , ad locafacra Dominica Pafsioniavifi*
randa maxima deuotionc feruebat. DifpofT-
taifaqne domo ft fingulis, mare tranfijt, ft
tandem- poft mnltos laboresvmulcaquepcri^
cola ad locum din de/ideratnuTpcruenit. Cir-v
coitloca fingola prsedicationis, Pa(sionis9c»«
teraque tniuerfatin quibus Dominfi aut fio-
{nkrc aliquid gefsiffe t aut docuifte confta*
at. Tantoque feruoris igne fuccenfuteft^ yr
profonditgemitibus pectoris tnnfionibns , ft
fachrymis vberrimis yniuerfa replcret. Vcnica
tandem ad locfi Natiuitatis in Bethlehem^ ybi
Dominus ipfe, cum diues ciTet in omnibus prof
BobitpauperefFeclus, da matre nafci digna*
rnseft, ft in aheno pracfepio reclinatuseft % ft
tarn ignens atque totus in kchrymat rcfoln*
tut, clim aliod prxtei* fe quod rependcret, noa
haberet^ eogirauit , fixumque flrmauitin ani^
mo; lUiasjmOre nunquam fc rediturum in pa-
trtam^cd tanqnam mendicum ft exulem ibi-
dem cum paupere Chriflo yfque ad fincm pau*
perem pcrmanfurum. Progrcfrus igirar pcrue-
nieadmontetn Carmcli> ne forti 6 manerec
intra fines 9 qui Apercgrinisvifitariconfocue*
jfant^ ipfe non oj&nino manerc t incognitus^
V
7?i Pcregrinus
fed per freqaentes eoram vifitationes ab ilia
quiccc ( qua foil Qeo vocarcpropofuir)impe«.
diretur, Defcendir' icaque de monce Carmeli
in. Vietnam folitudincra mile* Chrifti panes
fecum ferens, quopauco tempore fufficereoc
lllic crgb'ajb omnibus terrenis impedimentis
•bfolutus 9 totum fe id Oei amorem incendit,
atquc prater Deum penitus nil curauic. Sume-
bat^pofHonga ieiuoiade ficcis illis panibus
parum , vt in Domini feruitio poflct diutibs
pcrdurarc, Quibus iam expends % cum de -quo
inrcliquum viueretnon haberee, cftct^uc in
tam vafta foii tndine eon (Htucas , totarofpem
foam in Dominant erigebatX untrue iam vi .
ribusdcficeret pr* cibi inedia^ tiroereeqaede
herbaramradicibusedere, nc pro cibo vene-
nam fumeret , proftratas in tcrram oculos ad
Dominomeleuabatdiceni: Tu Domine, qui
per prophe tarn, dixifti: Iafta cogitamm tuara
in Domtno9& ipfeenutriet. Ec per temetipsfi;
Idee dico vobit, ne folliciti litis,fcie enim pa-
ter vefter, quoniam his omnibus i nd i get is. Et,
Primum quxrite regnum Dei , &c fubneni in
hac necefsitate miliri too f & militia; licet in-
djgnx ftipendia prxbere dignare , fugit enim
amclpes omnisauxiljj , ideoquead te Conner*
fus toto cprde mihi poftulo mifereri. Nee do*
fuic 6dcli fcruoDomini fidclc fubfidium.Natn
ccce vidit coruum quendam noo longi a fc
in terra confedifle, quivnguibus apprehenfa
radicequadam extra&am offer 1 9 prim 6 quide
diligcuter conftderandam , dcinde edkndam
militi iam penc^praemortuo 9 tanquaai decent
quatenuttalium foliorum radicibus debet tin
pofterumfuftentari. Guftatillcoblatam radi-
ces ,& inucnit fapore quidemdnlcifsimaia,
atque nutrimenti virtu tc vigorofam. Tunc
confortacus , & Domiqum de oblaco fblatio
benedicens , totam vitam fuam deuotifsime
fcomino dedicauit 'tanto quiderrj fidentiiis,
q janto cop iofl us ab eo fe fcnfiflct adiutum.
Contigitautcm pbft temp or a mnlta. vt quida -
peregrini ferui militis C de quo nobis fermo
c(t)vcnircnt ad terram ianclam. Cum^ue de-.
notionisaffelh] loca fingulavifitaflcn^inqui- .
rebaotabincolisvfs forte Dom in umfuum all-
cubipoficnrinaenirc j necdefiderio fuo frau.
dAtifunt. Camqueadipfiusdomiciiium per*
.PcriuriumI
* »
ueniflent, iauitantar, ^tdeannoiafaafecma
pariter epolarentur. Appofitit itatjoeradiaboi
cam aqua frigida /in ketuia fpintali pariter
eultauerunx.Tandem abcodimifii^camralif-
lent in patriam , farebantur nanqaamfeunu
faporis faaaitatem in altquoetiam quantum.
cnnquedeliciofo ferculo loucnifle Jpfc autcm
poftlongam & fidclcm pcrfeoerantiam tsodc
teliciterin Domino conquieuit«0/&£sr£tfi
buim.Vi4ittuuniit.Attgtlw4x.\.&i*
PEIVKIVM.
CXEMPXVM I.
fifimrn qnuUm mpmtiihm primum $aJh'f ftrf.
• dum unit k$$fitru$tm cxk*Uniu
VlR quidamfcelarara*,&aoafusfoIi<iam
argenteum a compatre fuo motuatui,po-
ftea fide fraodata, quod acccperaefcminaoam
ab co accepiJTe, inramento ncgauit. Tom illc
refpondit ; qni commodatom requirebac : ion
mihi fu per corpus B. Audomari, permcrital:
▼irtates ipfiai fancli , quia non acceperts ame
quod atercquiro> 8c ego negationis twau-
Vx adquicfccCamque ille audaci cordc mmui
ad iuramentumleuarflet , protinusrleiodiumi
cftfccutJr. Naminlbcoqao ftabat.anboeias
ocali crepueranr , & poft hoc tertia iie fflifcr-
rimamorte defanAut tR,Vme$m. B$l*+ Sf**
E.XJEMPIVM H.
Pifikrim qnuUm etifmi m$thn$t frptfltMib*
rat viismfimuk*
DVarfbroret cataflam dnc« Francwum
venerunt adRegem Karolnm , cohe-
rences de frarre fuotqoodha?rcditatcmcif a«-
ferret. ConoentusfaperhociRege^fpciuHt
fe nihi^isauferre.Rexantem fecit-eum iara-
re fuper corpus fa d^i Saiaii, quod nihil for©-
ribus fugs deberct*x his qu« petebant. Q«
cum iaraffct laetos , ftatim me#fci crepuit , U.
per fecretura aiui itercora promperont, & ew-
uic fanguis & ocuirt ex aitrib.& ore, * nat*^
cini,
Periurimn.
tiu«, &poft 4uai boras ^i tarn fipiuih id§mU»
. fxEMPtVM 1IL
tmu , titWi* f if Astwfe i^a* jdgnjtf **r
m
RE fere Orofius , quoJ Romani Legatos
ad ploriiuas geotcs mifenmc 9 Vc firtua-
rent paccm cum eis.c umauteffLCom iuramciv
foci; ipfiaf affirmabant fbiile Antonio rtcsV
perfolucam , a probisquibufdam fclidcdigtiis
-viris f quod idem Anion ins ctiam adhibieo nr-
-tsmento negans opcabatfeabillo igne^quiti
in cttbicaloardcbatfabfami polTc, ii quidquar*
vnquamTccepiiTct. Sodj nihiloisuniif nihil de
aura fao remittcnccs^ccuitrariam aflercbanr ii»
biperfoadentes An ionium fplcndide mentirr,
duftt opinionc f qnaht habebant dc bona fide
8c inregrittte eotam , qui k talcm furoraam
Antonio perfdlutflediccban^qui (?r iaro an -
ted&um eft) nonmodo ab ipfic , fed * ab
co paccm firmaflenc cum gence qoadam 9 itli omnibus alijs,probi £dcqucdigui Jwbcbanrun
homines proditoris) & dam icraeacef to coc Quibus tamcrf noa cOmmotns Anconias , per-
octiderunc, & omnes Rom a not quotquot ftititinnegationc^&turamemo^irtiofcfUni-
inuenerunt 9 intcrfecerunt. sed Dei malcdi- snisic dtabolodcuouebat # ii sjacm vnquam To.
clio in detcftatipnem periurij , & fraction is ciotom in tali negotio detraudaftet, Quad
fidci fuper coi suit. Nam pan is qui fringe*
batur ab cis fanguiocra couttebac aoimali'a
domcftica & blanda cum balatu & hiara mifc«
rabili fugicbam adfiluas , & ad monies defc-
.reudo corunVcoofimia. Canes ctiam cum la*
.chrymofis latracibui ob^n-antes, ad modttm
luporum vindiclam poftulabanc de prodi no-
ne facta, Cum autem auditis ramoribus per
Imperatorcm'&omanum otxines fiii/Tent vi&i
incampo, execptis quatuor millibos quiaf-
'Ceoderuuc ad monies , alii ftacim congelau,
cum videreot foci; , tofiarendom tamen de tn*
4cre.Quod qaidom Antoniaf paflpofitoomai
hmore Domini fnfeepic ctiam ex tempore pif •
ftandum. soct; cam quidem perfidum homi*
nisgentom admirart ccepere, jk obnVmacum
iaroaloammamexecrari, tamen it totaveri-)
tas tei patcfierctjTocari iuflcront duos Scabs-
not , in quorum manibus & confpc&u, nulla
habttarationefalucisanimsf , & trcmcndiDei
iudkij, idem Antonraspeieraoit. Com aucemv
aduefperafceret , folutos eft cartas, omnefque
ad modum lapidis fa&i funt 4 na mobiles ad dimi(si,qaifquc quo Tifii eft fc recepit, parali
Dei vindiclam. Codc^or (pants bwm.
ytdt ctiam tu* DiJfAmaretx* 5.
EXEMPLVM IV.
Terimrm
tmtbuflm npiTitmr.
ANno Domini 15^9. die a^.-menfis No-
uembfis, qui iaciditcoannoin dicmlu-
^nar quidam nomine Anionins de Haeck,vu!go
Cruclcc redempcor rcc>igalium publicorum ,
in turifdtclione&diftric^u [yt vocant )Gerar-
dimoneiifmoppidi in Flandriaimperiali , eo
Ten it dioerfacufque eft in hofpitio, cui iniigne
Naais aarea,in platea qua itur ad Abbatiam,vt
enm ali;s focijsfuist rcdem tori bus item vefti.
die fequenti rationes con fie ere , remaniitque
An torn us tneodem hofpitio, vt ibi proxima
nocle accumberet4 Quapropcer leclu Gbi tier- '
niiufsitJ& fafcemin camiboaccendi 9 ipfe fe
calefacieas an^c igncm fcabeHo infidebat
auerfuSj atqae ira rcliquit cum hofpes, nullum
incendi; pericolum videos tconfumpio lam pf -
ne fafce, priufquam e cubicolo«tirct:uiftaba t
tunc vndecima noclis hora. Noclurcus vigil
iliac iter faciens ex feneftris* infoiitam lumen
& fplendorem in cubiculo Anconij aduertir#
ignoransquid hoc fibi vellct:tamen cum nul-.
lam infarct inceodii periculum^roccfiit vile-
rios nolens hofpiti aegotium faccfcerc,totam-
que viciniam intempeftiuo no&is tempore ex*
ciure, exiftimant peregrinos homines eilere-
galium, (iue mauis^ublicanis, rationes fubdu- Irgtoois ergo Adrianopolim appulfos 9 qnife
ceres. Qsiod dom fiacerent ^ exorta eft qoxftio <akfacerent. Mox tamen aodiea Tndecima,re*
inter esw J dc qnadam fccaaix jQjmma , quam dit 4d hofpittu de indnftria exgloraturns ,n& k
Hhhhh fplendorc
r*
\
794 Periimum.
lpleodore itlo nimfo aliqaod immincrct ince -
ai; pendulum , curaque.dcfi/ftc videret, feca-
rusrcccfsit. Hac ipfa no&is horaforor An-
torn; ( qua in pago Roullartio, quarta railia*
rii parce Gerardimontibus di ft ante habwa-
bat ) opcrabatur adhuc, & linum fuum coloa i
nendum apiabat , & eccc fubito fiamma ignis
proroit in cremathram (id eft, In in ft rumen tfi
illud ferreum dentatum % hamatumque t quo
fufpeaiunturollx, lebctes, & fimiiia qua ad
culinavfumfpe&ant ) indeqae in linom flc
ftuppara fe ioiecit,c]uo cucntu omninoattdni-
U , tencauit magna aqi\* copia igncm extra -
Sjucrc , cni opprimendo cV cxtinguedo vix ipfa
atiserat Noclc item hums in fc lie is interna*,
PaftbrdefanAiAntonijex horribiii coiafdam
canii circa oftiura fui cobicuh latratu , & ciu-
ittione multum fuitrpcrterritus,vt qoafi capiU
ft capitis in altum viderentur crigi. P© ft era
die,illacefcent« aurora^triftis valdc, & dolens,
maritum fuum ad Antonium mifit GerardU
montesfiucAdrianopolim, quovemens, ip»
fumque Antonium adhuc decumbentem , vt
•putabit , repcriens, hora Integra exfpeclanit,
donee furgeret,fed cum horam cf fiacre , nequc
•tamen Antonium c cubku.lo excutem vide ret,
caeptt foret cubicali pulfare, & inclamarc % it
Antonium a fomno excitaret , fe efsc leuirum
ipfmsdiceas, & habere qnod ipfi rcnuntiarct:
Cumque nullum prorfus habere t rcrponfi>m,
fores cabiculi ab hofpite referari iufsit,qmbu*
- referatis Antonium ipfum etiam cum vcftibui
exuftum inoenerunt, prater tibialia,fafciafquc
cru rules , qux omnia ill* fa & iutalra reman-
ferant(cum inferiori tibiarum parte , que, faf-
ci;s aftriogebatunfedes etiam ipfa, cui pra?cc.
denti no&c macula ftannea fuperpofita fucrat
combufta ,matulavero liquefada erar. Sca-
fccllum verotcui infidentem rcliqiierat hofpes
Antonium,psne tgne abfumtum , Rumor fa-
snacjac tarn horrendicafus totam cito com pic -
nit vrbc,vidifseshincindc populariuroaccur-
rctes turmas , totumque hofpitium inconditis
clamoribus ftrepituque replctes , prae defidcrio
vifeadi adeo £uneftum,tri(te^uefpc£raculam*
Aurum argentumque quod penes fe habebal
periurus/jx parte inta&am,ilUfumqaciwa-
fitaTniucrfapccuniainmaQUi magiftratusde.
Perfequi.
pofita. Cranium ipfum capitis cdbuftom, crS
aio alterius cuiufajs ft mile inutn torn cft^pra-
tcrquam,qtrpd tadom , mox rcfolutom eft in
cineres f qui com reliquis concrcmati corporis
ciheribus in cimiterio D. Adriani, iq loco ab«
ic£Hori,tuita Curionis conditifoere^antegrcf-
fa tamen inquifitionc vita* moruquedtcli An-
ton i;.Huius/ei faroa cuni ad antes Pruicipom
Bclgi; Albeui &EIifabethzArchidBCLffl Au.
ftriar firuxellas veniffet^miferont Gerar ditrd-
testae ad S. Adrianom ,vt rulguslcqaitor,
qui totnm rei eeentutn perfcrararecur ,. atqoc
ita^ferem habere cog nooerooe, vttaotea oat-
ranimos.Hiftoria vero mirabilir , c cuius foe*
cefTu eordenier pater pc» iurmra Deo maxiice
odiofum & tnmfum e(Tef vc& eosqui fibiipHs
mate precafttu^fiue in corpore^uc in aniua:
error adhuc noftra tempcHate fatis vulgaris.
Placcat diuinr bonirat^ita mediantefoi gra-
tia,eorum qui banc legent audicntvt bt Aorta
induratacorda emollire , vt in poficifi abba-
iufmodi mendaci/(periarijque critriinc,ali|f-
que maledic^ionibus imprecatiooibgf^ fibi
caueant Ejoprab. h*n+ M*ior uni(iMfi&**
cognouu Vidi & tit. lurart §x.fet Mum*
PERSE QJL
ExEMPLVM h
Perficuttr benotum TbeuttrhmRiX mUr 7«mt*
r*t*mt& SjmmMibum Bmtmmm d Vd-
pulfacft adinfula,qu» Liparis appellate
quia illic vir quidam foluariusroagnitir-
tuiis habebartur , dom naturar nauis armancc-
ta reparareor , vifom eft praediclo patn focm
mciadcundcm virum pergcrc,fcqwei^ora'
^ionibuscohimeodarcQuos vir Dommicin
vidiflct.eis inter alia colloqocns dixit : 5cn>s
quia Rex Thcodoricus mortouscA I Cuixl-J
protiaut refpondemnr : A bfi t, nos eum v iucc:«
dimit1mus9& nihil tale »d no* de eo duc vfa^
pcrlatu cft.Quibus Dcifamalwaddidit A":
« w^-.» ■ £t • .3
Pcrftqui. Perfeuerantia id ipeccatis^
Et iam mortwxs eft : Nam hefterna die hora " - ~-
aona inter foannem Papain 9 & symmachura
Patricium difcin&us, atqae difcalccatus 8c
vin&ts minibus dcdu&us; in banc Vicinarn
Vulcani ollam ia&atus eft. Quod illi audientes,
follicitd conferipfcrnnt diem,atquein Ira Ham
reucrfi,eodcm die Theodoricum regem fnifsc
inuenerunt mortuum , quodieeiusexitus at-
que fupplicium Dei fanvtlo fuerat often fum.
Etqoia loannCm Papam affligendoin cofto-
dia occidic , Symmachum quo que Patricium
fcrro trucidauit , ab il!is iuftc mitti in igoem
apparuit, quos inhac vita iniufte iudicauit.
Qregor. DiaI. lib, 4, *. 30.
EXEMPLVM II.
bant in cum qnafi a3 figntlfli, VttOl a dorfo , a*
lids apcltare.Scnex au lem dixit eis:Quoniam
f*cliefti$ inconfenfum vuum , vt cftundatis
fanguinem innocentern , craftino in momenta
hac hora , qua? modo eft fine fili/s remanebit
mater vcftra , 8c priuabitur affc&u vcJtro , 6c
fsLgittis propria fanguinem veftram inaicem
eftunderis. Illi autemfubfannantcs verba ciu*
exiernnc craftino vt vcnarcntur,& contigit vt
caadcrct dc rete eorum vnus ecru us , & afcen*
derunt eqtioi $ & cunebant , vt com prcb code -
rent cum. Qpicomia&aflcot fagitias poft ip-
fum; fttinuicem fibi in cordedcrunr,& mortui
font iuxta verbum, quod prxdixcrat fenex. tx
lib. DO. Pttrtmlib. dt fatiftrtmU num 3.
ViiftimiQ tit. tdtrtyr $x> #5. & fautntthmtit*
• InmdiM #*• 8. tit. BAHptrtm tx$m. S O w. i*»
ftrfiqiunUsAttttimMilgttimcMm fuU dtfcifulu finmtxtm. no. s
mutHU vnlturibm , fequenti i$$ toTTturunt.
N Am bant de Abbate Mileto, quia cam
habitarct aliqtrando cum duobus difci-
pulis fuis in finibui Perfarom ,exieruntduo B-
lij Impcratoris fecunduro confuctudinem ad
Tenaxiooem t 8c mtferanr rctia io Ion gum per
millia quadraginta, vt quodcunquc intra rctia
inucniretur retitum occidercnt. Inuentus eft
autcm fenex cum duobus difcipulis fms intra
actc. Etctunvidiftcnteumpilofamv&terribi-
lem afpe&u.admirau funt> & dixeront ei: Ho-
mo cs, an fpiritas aliquis , die nobis/ Et dixit
cis : H orno fum peccator, 8c cxiui Acre peccata
mca , & adoro lefum Chriftum filium Dei
viui. flliautemdixeruntei:N6eft alius Deus,
ntf fol,* ignis,* aqua, ipfos adora,& facrirl-
ca cis Ei ille refpondit : Ifta creatur* funt, 8c
errjtisi'cdobfecrovoSjConuertiminij&agoof-
cite ycrum Denm, qui 8c ifta crcauit' 8c cetera
omnia, illiaurem deridentcsdixcrunt. Con-
dehinatu & cruciiixom die is efie vernm Dcu ?
1 1 rcfpoodit: Etiam ipfum^qui crucifixit pec-
cjtum> &quioccidi( mortemshucdico verum
fi^m efle. I Hi autem tarn ip/^quam frairibus,
q'li enm co exieraot, inferences tormenta, co-
grban* cos fac rifle arc Et duos qoidem fratrct
poft plorima tormenfadecapitaucrunt fenem
autem diebusmultis torqucbanctf Poftea vcro
ft at uerufit enm in qticndam locum , & fagitu^
PERSEVERANTIA IN PECCATIS
•
Qtmslt pctnitentibm q***1* in f*ct*topttfttu-
runt , rslinquindii *i ipj*rnm Ctaftfftrifi ,'n$
ptttmtk torum tM^UutntmftftffuUbrmm &fl*+
pnium tnimtdttm.
AN no 127 j. Barchinonat rttinclam eft
lumen aitnd , 8c religionis prxftantia,
& docliinar magnitudine fatis (ulgidum, fcili-
cet f rater Raimundus dc P.nafoiti, natiocc
Catalanus, patria Barchinoocnfts, qui (tie-
rat tcrtius gcncralis magi ft cr ordinis Pnrdi-
catornm. Etiam viuus miracuiorum gratia
fuit clarus, obijt^ue ipfo icfto Epiphaniar
Domini: vnde altera eiufdem Epiphania?£t
folemne officium ilhus Barchicrdnat , & per
ilia omnia tria regnay fcilicet Cataloniam,
Valcnttam,& Aragoniam^iam a tempore Pau-
li 3.fammiPontt. Hie Ratmundusvir fuit fan-
^ifsitnus, & etiam viuens miraculis cornfcust
& quatuoradhucviuent a moncad vimm re-
uocafle , & ^6. poft obitum literarnm mono*
mentis tradi turn lego. Cum^ucioret icon-
fefsionibus regi Aragonix lacobot earn fa?p&
admonuif, vtconcubinamquamtcncbat, re*
linqoerei, qnod illc fc iam faclorum pollicc-
batur, Temper procra ft inando. Demum cum
Rex ex Barchinona ad Maioricenfcm iofnlam
H hhhh % trans-
j?6r Pcrfcucrantia in pcccatis.
trtnfrettircdcccrncrcfj& fan&um Tecum in co»
mitatu habere cgpcrct, & ille id facere renue-
rc^nifi prius cohcubinam absfc abdicaret,fpo«
pondic Rex certtfsime id fa c*hirum, cum adln^""
'fulara Ulam perueniret : fed promifsis minimi
Jftetit. PoAquam ergo ia przdi&am Infolam
Scruenerunt, 6c (ancrus Regis vitam in maiis
traetcratani confiderauit, 6c quod fanftis fute
monicis nihil proficcrct,rcgcm decreuit rclin-
qucre, &feBarchinonam conferee* ne regit
PERTINACIA
ExEftMVM I.
Mil *B tr*fup*rkaf»'mufor*, *t ditiim tubf*
JIM z}. c.jk< obftm*t'*ntuu'm.
peccato iauolueremr. Idrcfciens rex. Tub poe-
na capitis ediclo publico proclamari fecit , ne
quifpiam ilfom ex ill* Iafula in terram firroam
tranfucherct. Tunc vir fan&us dtuino ad id
jpiritu ductus , & auxilio fretuscappam fuam
ftiper mare extendi*, & fignoCrucis pnemiflo
illudtngrcditur, & bacuto quern gerebatfea-
pulare fuum in a I turn elcuat, vt loco veli defer-
uirct : & fie ex Maiftricnfi Inftila foloit, &
mox fpiritua Domini flauicoportuntis , & ilia
*6o. miliaria, quibus Barchinona k Maiorica*
diftat,abfoluifleproditur fcx, ant circiteriio-
rarnm fpatio, & Barchinonam appulit incohi-.
mis. Ntttamenpraerereandum,qoodcura In*
fula ccepit fanftus'folucre , moxad regemac*.
currcrunt plurimi, illiut recefTunj ilh referen*
tes. Omnia clamoribut implentur, trircm«,&
1 varij generis naues a regc mietunturpoft eum9
▼t ilium rcdacant.Sed 6c regia folic itudo & co-
aatus, nan tarnoiquoque omnium naualis pc-
xitia, & fedulitasincaffumfucre.€um vero vir
Dei adlitusBarchinonenfe applicuiflct, tanta
Alius palli;, 6c cartcrarum veftiumfuafum erat
jlccitat, vrcas aqua minimd vidcretur attigif-
lb9 ficpopulus qui conflaerat ionumerus tanta
*ei nouitatc lhi£cfaftus*ius veftigia cxofcula- aiumafecuderit. ldtm,lttdm*
xi fatagebat. Cappa? huius tac"hi cum ad inrlr-
ftipsdefertvr Barchinon*^( fit autcm id fre-
quent ifsi mi ) 6c ctiam quatdam fub rufa terra,
qax eias fepakchro prodMt, in poto, vcl in pul-
anento infirm is prorretta, a varies in dies iofirr
fnieatibosfanantu^FMitr Antomm Snunfis in
Vf Ir 8c vxor femel amoutaueraot raatoo per
folam herbofum, dixit vtr quodoroate^
debite iftud folum herbofum eft fakatwn.
£ contra mulier dixit ; non eft falcatum, fed
tonfum. Contra qoain a ITeru it, quad cflct fal-
catum , mulier vero pertinaciter refpondic
quod cflet tonfum. Vir iracundia motusproic-
cit mulicrcm in aquam ; quando autcm mulier
non porui tamp! ids loqui t extendit manuurat
extra aquam fatten* fignum cum digitis in
modum fore i pis, oftendens, quod effet tonfnm
vfque ad mortem. Gotfchakks ft, Sa» totr* I*
f*ri'u dfiiuatis.
EXEMPLVM II.
M*bmt$riin*t$M muliehh dftetur famtl
QVidam habebat vxorem valle pertina-
cerof qua cecidit influmen t & fubmetfi
cft,& Tir cius quxrebat cam contra flnmen for-
fum. Et cum interrogarewr,qoare cam qof it-
ret contra flumen9& non ihferius. Rcfpoadif:
Vxor sneafempermiht foii contraria ore, *
opcrc, ficut ergo fecit in vita, fie cam arbitrw
feciflein morte , vndc credo quod contra to;
EXEMPIVM HI.
fifth** &p*rtU!is m (u$ fkmsmmf V&>&*
*9*mmir*cMUf*tie** fmgAU?m»
y
>-\ Vmaa^ucMracncnlusdrem.atoucinW-
\^j cali habitu, a maionbus atque fctf otibos
audiui,quod Pafchafius huius Apoftolu* fedii
diacoous fcuius apod oos reaifsimi & luculeii-
U dc Spiritufanao libricxi(hint)mirxunai-
arts vir fiicri^ctecmofynarfriaaxijnc optriboi
J «•--.- vacaa^
Vacans,cnlror operum,& content ptorfui. Scd
hie in ca contcotionc, qnx inardefcente zclo
Ifdclrum inter Symmachqm & Laurentium ft-
claeft, ad Pontificates ordinem laurcn tiara
elegit^ omnium poll vnanimitate (upcratns,
in fua tameo fe.ntcntia vfquc ad diem fui coi-
tus pcrftiiit illnm aauudo ,atqut prcfcrcjbdo,
que Epifcopornm iudicio pnreUc fibi Ecclefia
rcfutauit. Hie it a one cum tcporibus S vmma-
chi Apoftolicat fedis prxfulis cflct derun&us,
eius dalmaticajn fcrctro fupcrpofitam damo*
oiacus tetigit,ftatimqnc fanauis eft Pott mol-
tam vcro tempons Gerraano Caeuaoo Epif-
copo(cuiu$ fupenns memoria feci) medici pro
corporis falutediftaaeraiit , n inangularibss
ihcrnus lauari debuiflet Qji iogrcfiuscafdem
therm as, prsdilruni Pifcnafium diaconuila-
\firgilius.Pollutkx
75>7
fciheer incovelmomtntaaei delicti macula
rcfidcrc«>velocitatecttrationis ecus ,-atqneaa*
clore rerncdi; demon ft rau it. Nan cotinno ab-
ba teMacario in oratipnc ft mmiffo,dic*ro cities
ab co nequarri fpiritus fugafus abfccfsit.Cf^i*.
Vsttiam tU.D4montx.Z.& tluCtnjtUum #*M#
PaETA VIRGILIVS.
FoiU-Msrwi lib* firpntiUm & fir mum mnl>*
WudimvtivnAtdfimiUtHtr.
QVodam tempore elm dorm irct pater O-
diio f vidit per (omnium Tub capiic fucr
cubarc ferpcntiiunmaltittidinem, & fcrarumv
Subito capitate excunens 9 & exquirens fuppo*
fitt.inucnit librum Maronisforttibxcolloca*
tern,©* obfequctrtem itrcafar ibus iuuenie | quo
vifovchementcrextimuit, Sl qaid illtc tanrus* tun^mqx abicfto codiccfcculariin pace qoi*
▼irfa.erct.inqniiluii Cul'iUerefpondit : pro" «"*• Cogoouitc^c modum materia? libri yU
nulla alia caufc rnhoc pcenali loco deputatm fiooi congrucrc , qacm fchematibus , & genti-
fuiDim ii cfuia in parte Laurenu; contra Syra- ,iam ritibuf P'««n>, indjgnum eras ccmicaJi'-
fancli fubflcroi.FSa/jJS//*! iJfcuMR*
POLLVTIO.
machum fenfi. $ed qturfo te , Dominum pro
roc deprecare : atquc in hoc cognofces 9 qaod
exauditus (is > fi hac rediens me no* inueaeris.
Qaade re vir Domini Germanns fe in preci.
bus ftrmxit & poft paucos dies redijt, fed pra-, loUtdbnenoSurnA tilkfus d'mtonw k$. MaUdfa
nfrtbtnittut %y*od *nf** f**ttt fmttit «/terJ.
bmjtm Udijfafitw. mimftt&$*
di&uni Pafchafium iam in code" loco minime
inuenitrquia enim non maliti* , fed igooracja?
errorepeccauerar, purgari poft tnortcpofuif
a peccato: Quod tamencredendum eft,qiiiacx
ilia eleernofynaru fuarfi Iargiiatc hocobcintm,
▼t tunc potnifler promereri veniam f.cbm iam
mihil poftct operari. Gug:DtAbg.ttk+<tm**-
EXEMPLVM IVw
ttrtifiMx in finttntU Cum AfimUmU ttntrs J4t*
tArinm Moyfa dtmt*U •bfitkif**
«
Vm ipfe abbas Moyfcs /inguJaris ft in-
CVm facramenta offcrrct JVIalachiaf > ^c
appropiafletei diaconus faclnras eiaiU
quid pro officio fuo^intuitus cum facerdos ia-
gemuit, quodfeoiifici penes iJlam latere quod"
non conueniret.Peracloiacrificio fee re 1 6 per-
contains dcconfcicntiafua confeffut eft^ c6>
rKganitiHufom fibi per fomniom nocle ipfa.
ConiunEcns pcenitcntiam . non debucras t in-
quit^bodicminiftrafsc , fed rcrexunde te fob'
traherefacris^deferrcbonotcm tan t is, urn*
CVm ipfe abbas Moyfcs iinguJarii ft te- «PC diuini* tnj^rijs , Tt hac humilitate pur*
coparabilisvir.obreprehcnfiojicm vntus^ P'D^dignVucxindtaiiniftraresj^t^^,^^
fcrmoni* ,quem contra abbat cm MacariiS dif- &**•
put as pan 16 durinspiotalilTcs qua dam fcilicct
opinionc prxuentus , tain diro confeftim t*t+ M k h b h a - FK A£
dKUse/ld«moni>vt humanas egeftiones ore . . ?
fuo repletiw ab eo ingercrct p quod flagcljunt
pargauoais gratiofss J>aniioai intaUfict % ne
/•
79$
PRjEDICARE.
EXEMPLVM L
tfM&Mn mffiis ah AngtU S. Eqiu'tius mirabiH
Xeb Mccsnfm tsan nwpotkit, ntc valmt
h f tdilicMtioM ctjjkrt.
Pradicare,
cur. Nee mora oblaeo^ & apcrto libroaJ qsii
ordo Praidicacoru^dueniflcejcfpofum eftco.
gitatiooieius, Laadare fcihcc^benediccre^
pr*dicare,Qui flattm efiufus 10 liudc Chrifti,
coram cis dixitrLicet aheriusprofefsiomsfim
habi cos /racer Cameo veftcrcro quadiu fubfifti
in vita t necvlia vnqaamadueifiutediuellir.
pToindc dift'is Cardinalis poftca lerbom mc-
niortalc refpondiffc fercurcuidam Colon if fa.
cerdoti, Uli enim in tynodo prafident^hicd-
ccrdos parochial is ctonqneftuscft, diccns:Eccc
fratref.ordinis Prfdicatorum, qui in damnum
no (Irani Colouiamincrauerunt, falcemmit-
rant ia meflTen^alieoam. A^diuntconfcfsiocft
fabdicororti noftroraro , & per hocattrahont
iibi homines in fauorem. Cai mox Conrar&i
legato* refpondit : Qais'cft numerus homing
lib! in parochia fubdi coram? Ec illc. Noaca
fciitlia, inquir. £t confignans fe cnjcdcgaicj,
dixie: Quis es tu, qui cot millions fobs fufficu
QVidamveroFoelix nomine MirtinarPro-
aincix nobiUt.cun* cundem vcnerabilem
virum Equitium facrum ordinem noo habere
cofpiccrct^ per fingula loca difcurrere^atquc
ftudioseprardicarc,eum quadSdie famibarita-
th aufu adijt,dicens:Qui facrum ordinem non
lubes, atque a Romano Poncifice, fub quodc*
gts,prxdicationis liceciam non accept ft i, quo*
modo prxdicare prxfumis ? Quaeius iiiquifi.
tiooccompulfus virfan&ts^ndica'jir prgdica*
tionis liccntia qoalirer acceperit,d ice's :Ea qie,
mihi loqucris ego quoque mccum ipfe pcrtra- debicagubcrnacionis coram imptndcrefNcfctt
&o:fed nocle q rada fpeciofas mihi per vjfionc quia debet in tremendo iudicioame tribunil
iuoenisaftitit^cqjinlipguammeaniedicinale
fcrramencum.i.fleubocomu pofuit,dic£ss Bccc
pofui verba mea in ore tuo, efcrcdert ad praedi-
candum^tqve ex illo diecciam cum volocro,
dc Dcononpoflumtaccrc. Greg. DUl. lib* u
EXEMPLVM II.
Tniuttorufli **& magnified ptr Ctnrarium Car*
dtnalem ctmmiMUiur, fr P^Uttuqtiutmm r<-
fubenditur , qui pr*(*mtb*t folui pro nomin
miliibm *nm*Ywn Domino rejfanden.
Chrifti dc his omnibus rcfpondere^&ro^u
talcs Kabes vicarios , qocrularis quoJonoJ wu
gratis releua&t, fab cuius oncre nefcitf coo-
qua flaris? Ergo ex hac querela tndigautecora
0(11 nimodi iudtca fti % 6c ideo priao te onrai cf •
ficio paftoraluHoc fac^o publicaimauftoma«
te,qua k fede Apoftolica fratribosordinisf/a*
dicatorum fpccialtbos pnuilegijs pr^dicarcpo.
pufts^ audire c6 fefciones,per fahel ifsitro- pi.
trcs Dbminum Innoccntium tertiam, Dcrra-
nam Hoooriumqaartum , Dominum Gtc^o-
riHto n+otim , commiffom 6c ioiunftura eft.
Thotmu Cm»iH*r. bb* u taf. 9. pat. a. «f 6. &7>
Vidimus venerabile Conrardom virum no-
bilifsimu,primo AbHate Villancfem, po-
ftcaCiftcrcienfcm,dcmu Romanar caric; Epif»
copum Cardinalc^qui licet in adminiftratione Zilum m^ & tmMt^ tmim* U*
pr^Iacionis fu^imrabihfagacicatevrgcbat,ni. itftiftpam4*Ni**lL.vtMti*fitm*t m
hHominus tame dcdicasco'Kc tatjonidiainje, ' " -
qaotiefcunque vacabat^rar. Hit cumlegatus*
in Germani^vodenobilifsimc natuserat^fe-1
dc Apoftolica Qiitterecur, venit Parifios, & vi-
deos fratres or dims, Prpdjcatoijum nui de nouo
illuc aduenerant^vifitatiiteo.t.Dubiu ante qrid
EXEMPLVM III.
rttftrus k rurs amma*6 b*fiflirrt,& cor.t*i>x'*
mMgwrndm* peetstrtx qtutdtm antt toufrv- *
morftHtfubftrmohB. &p*fl Mppmrtm (**** '*
(**jj* , & *iu(dem magifltt loannu mtriru
f*.«
gereOs deeisin corde^rauitD^minum/e Hbi Vyf Agifter loanoesde Ni
%i quid ordo ifte aducoiflc^ oilcderc dignare* 1V1 Ecclefi« Decanu^ diui
Niodla.lco&r'i
oicjascoDifmp!"'x
jlori:?.
Pracdicarc!
g!or jam, & in monaflerio dc Cigniea ad rcgu-
larcm ordinem vcnit. Oe hocbeato viroquac-
dam vidimus ,& quardam audita narramus . Vis
vnquam indulfit ocio vcl quicti , quia fcropcr
indcfeffeiivrcuocationcanimaruropcreuntiujii
jaboraret . Ec vide zclu. £o diacina & graoi po-
dagr* molcltialaborante, quidam nominatif*
fimusPhyficus 1 fu periori bus part j bus Galliar,
vc cum proprijs expends curare t % adueoir,
Cumque a medico qu?rercr:quantum fe lem-
poris cxpendcrc in morbi re medium oportc-
rctf refpondit. Pcrfc&ifsime1 , inquit, infra
menfes quatuor te curabo.Mox illc tibiam ma*
nu pctcutirns, clamotosc dixit : Hen me m ife-
rum.fi pro ifta came ( cum Deus volueritin
proximo puiredine reiblucnda ) ii a pratdica-
tionc^ Atfalute hominum ctiam tnbus hebdo-
mad i bus ccflem : & anima?, qoasChriftus pre*
tio fuj sanguinis emit, per me interim liberan-
ds, a darmonibus.diftrah*ntar M;gifter cha
tifsime, ad patriam red ire poteris, cum place-
bit :booamvolunfatcm 9 aclabores Chriftui
tibi reftitact : Ipfequidcm (rat ifsimot homo
adco pius com zelo animarum io pauperes fuit:
vt, cum quid darer paupcribus obni/s nihil ha-
bere! , Tpeciali infirmitatc Temper pro defclto
muneris torqucretur , c^tuoc pro corporali
cleemofyoa (piriiu^iis bencfici j oration cm pro
eis fuppliciter cxoluebat Prouide le&or coo*
/idera zcirra quern habebar, Agouizabat in
nbus partibut Anglie quidam Tirfao&of &
bonus prxdication is officio prxemintbar. So
an i em in ftationepublica prcdicante, qucdam
peccatrix mulier a maritime cop trif a, vtpt-
tui tJD populo cum lachi ymis exxlamauit :M i -
fcrrrc mei,feroe Dcf/audi mifcrami& aMbbo
me apeccatts, Tuncille, vrpotnit, earn couu.
pefcuie, Jcvfquc poll finicum rcrmonctn expe*
clarcprxcepir. Quid plural Itcrvm poftpau>
lulum cum ciamorc furrexit> Sc petiit mox au«
diri. scd com iam fiuiendum Ktmonern pro*}
mitterct pnedicator , 8C ilia parum quiefcerer,'
furgitiamtertio, claraat hornfice^adtt in fa-
cicrn, expire t.Turb.tus ergo non modice cunt
populo pra?dicator,rogat omaes prefeu tts cum,
lacbrymis orarc Doroinum, vtalicvi quid fit
fac*lnrnck anima peccatricis oftendere digiftu
rctor. lisjcrira per ires dies claufos in cellufa
pnedicator, nil obdormiuit, neqoc gnftauit^fed
continue in oratione pcunaTit. Tenia ergo^o*
fie, anima defun£e lucidior fupcr folem ap-
paruitprcftolanti .• Adfum,inquit, anima pro
qu*Voras,abomoi poena folura fum> nihil refiaC
nifiad ccelum datim anolare. Tunc o?minm
illointcrins haii tan tii reXaondic anima. Hot
fignumtibi, quod non dec^ter is. Quidam ma«
$ificr Joannes in partibus BrabantiaMO moaa<l
fierio de Oigmcs Lcodico/is diorcefif , ifta
none hora obi/t : & ftcut in vita femper fupet
affli&osfic paopcres pius fuie, ita vt nunc, cum
mortc eo vefperc, cuius no&e eft defunftus: El . poft mortem ante locum purgatori;\in qua in-
ecce vir vagus & nudus ex his , qvos ribaldos
dicimus^ex icterioremparte/n domus venitjn
qua illc intcriusdecusnbcbat, Kogavit illc va-
g*is de confcfsionccoUoqui fanc>0 viro.fcd ei
refponfum cftt quod non pofTct:M*ftoillo re-
ccdcncc, cjucmcUm ex circurldentibus aduocac
\ ir bcarus. Reducite ilium ad me quem rcpuli-
ft is. Hoc auditomirati & con furl omncs , bo*
mincm rcduxerunt Qui omni diligentia, facia
confcfsionc,& abfolutione fufecpta recefsic.Et
numcrabiUs multitudo detincbatur, ejus foclix
anima ab Angchs dcfcrrctu^cV ibidem multoc
recognofcerct, quort/m aufior fetalis excite*
ratpietate timotui, proetf fuppliciter Domi-
num exorauit , & i poena purgatori j folucren-
tur.Nec mo»afcxandi(us i Demino^ non tan-
.tumctvm illispro quibus orauerat ; verum e*
tiam cum all js muftis ego rariter li be rata ad
coelos com maxima gloria lum fufecpta. Hare
dkene anima ab oca lis mirantiseuanuit. Info
dixit omnibus vir beatus :. Nollcm pro mille vcroin tranfmarinispartibuscxiAens Hattssi
marc his auri me homincm non audiffe.Et vide
quo frit&o.Vixemm pcrquartam partem lc«-
ca* honvo fecefsit a domo % cujq ecce repentina
inorte percuJfus , cecidit iam defjinclut. ^|te
mora. Sequent i noclc viro fanclo mi gran te ad
DonaiQum, accidie quo4 fubiungo. In vlcexio;
direc\o cum lit ten $ nuncio^ fitut anima pro ft-
gnodederat, diem horamquc beati viri mi*
grantisinucnit. Idtmlik a< caf. % ufgru^ 4«5»
ExIM-
Soo
Predicate. Pffclatus.
EXEMPLVM IV.
*f*m
T% Bftrt magi ft er Humbetttis faper Rtgula
i\ B. Auguftihi , quod Parifijscjuidam ma*
giftcr Tncologf* fecularis prsdicabat io vni-
uer/ifatetadutut optima cappa noua in priori"
pfohyetnis. Cum autcm teouiter imprimeref
Terba fu* ipcordibus auditorum f aaidara fk-
f jm/qoi erit in medio fchplarium, (t!rrcxtc,&
dixit: Tacc Ma veftis prctiofa f quam habef,
lion permutie te audacler diccrc veritarejn , 5c
ft*it ei reirabtlem confuiitmem. Humbmm in
JUg«for A*g*ftim t*p. 701
EXEMPLVM ▼. *
- rrkM&tir f»lf (hrmofurh Unit Mm *****
dviHUadtri&iHr.
HVfoberrns fuperRegulain AaguCHoi. Ajc-
cidit quod cam quidam prtedicator l*u-
dabilitcr prsdicjUfitt in quadam pa/ochia , 5c
'fr&o prandioTcccdcos exera ▼illarn incepit fe
ietritatibusdarccura fociofuo, ilent tit in alt*
Jiuibus , cam modopercutiunt focrom , mado
aciirareamcadere, molo exftahuatticapu"
ciufn»tie fimrtisu sequebator airtem tot qo*dara
▼ccala.qox crat in fcrmone,* hoc nonaduer-
xeb»fit,qas incepit diccrc amitotic* ;Domioc,
▼0$ ooq eftis ilk, qui -hod tc pracdicauit. Ciim
jmtem audirent voccm,5erefpicienfes viderear
▼etulaim^isfieTUnt quid dtxiflct.At itla dixit
«i qui pratdicaucnt: Uomine , ego dixi quod
▼os Qon eftis ille,qui hodie pradicauerat . A*
illc: Qpare bocdixifti, cum ego fim rcrc ille,
quitiodie pnedicaui/AtUla: Domine, nocha*-
icmuiquedamfaccrdotem ifmenen\qei valde
benecaotat mtnam, fed iaterdum eadiequa
cclebraait, difcurric per dome* t iotcrdam cum
inacnitiaucnculasponumaaum io finum ea-
-rwn, 5c palpal eas, 5c cbm dki tar et, Do mine,
•qatd eft quod facitit ,feodiecelebra(H*, refpo*-
det,5cdicit: Ego qoq fum illc, qui celebrauir,
faccrdoi enim celebraatt, fed ego fum quidan^
* iwuoif , 5c lado modo^ideo Domine dixi^qaod
yos Don eftis ifle % qui pridian it etetpplo fa:
cerdetii noftri. Valde enim vol alitcr mod*
liabccit in ludo quam in ftrmoae hodierao.
Quanta c6 fufio fucrit illi retigtofo foper hoc,
5&qu*ntam feandalom vctiri«yqui legit intelli.
Kt,5ccatieat a timitibus faltcm exempio ma-
til iHiut, quo dixi t,Tobic 4.Nonqaara com
Indentions me tntfcui s nequc earn his quita
lclittate ambulant. Idem Uil t. 7%.
Vii**i*m tii. Ordtex. |. tit. C**utrfra. 10*
A*. Informix. H*
PR^LATVS.
tt4ktkim ft stum Z+ftrmdm AbhuMmt*
ysrpm M4ti+ imfrrmthtr & v^tm
FAftradus quondam Ciftercienfis Abte,
cxhniae (auftkatit t nbbiiii qui(hriD gcoc-
res fed rfobitior morutn elegantia fcit , qui U*
berahbui tludijs nonftiediocritctitiitiaTiij/i*
cri stamen Irttcris ardentiori defidew^^fflFqr
inhzfit, ka tt cbm polrmodutn fapitcnafc z-
tatc proficeret t ea pnr ocultf 5c manftjoiintcf-
faotcrhaberecf 5cjie,ad meofaiu yavknfat
Icclionc diutna difcnmbcre v.ellec , qood ooa
niodoiaciebac in propria domoJ veraoicuui
in fcholrt peregrhnndo. Hrccbmeffct Al>-
las Carbanenfil decedente prs memen*
dote i ho Roberto, qui B. Bernardo fucedfc-
tat4cle<ftut eft ad rcgtmcnClircoall«:i<i^aa
tataen eie&ionem venire difsiraDlaoit, ^'
♦ttis ex nomine vocaretnr t rimem vnqoe «
hoc fibi accideret9 quod few per acci^rc^*
rcbatur. Vcrontamcn anteqnam , legari Cta-
rcuallcofcs ad earn reqaircndoro perucnire
poruiflent f garrubi fama pr«uolaocc cog*
noutt $ quia in etas per fonam omnes vnaoiir.i-
ter coaoeniflent. rfocitaqocromore torbaio*
jkanxius % fugam anipuit, venienlquc »<!
domum vallis $. Petri (^uodeft mooajlcnom
Carthufienfit ordinxs ) per dies aliquot ibidem
latuic : vbi cumdienootucpe io ofatioocpet*
fiftcrct, facHs eft ia mcathcxcf fa. £tec«
toping
Pralatos. 8or
apparuit ci in magna gloria virgo puerpcra rus fum facile aducttere crit. Quadam fxjui.
Nomina Angelorura/portansinmanibusrc- * "* "* . • . o . ....
gem gloria? paruulumfuum Icfum, quarn cum
vidiflct,proccdit ad pedes ciuf obfecrans, vt
fui mifcrerctur. Cm bcata virgo refpondit:
Quid turbaris , 6 homo? Et imponens in vU
nas ipfius velut alter i sinicon aobilem illara
farcinam, quam geftabat , ait : Accipe filium
mcum , 6c fcruamihi tilam. Quo facto fubla-
ra eft vifio aboculiscius,&rediens ad feipfum
iutellcxit 9 quoniam 4 Domino egreffus eft
fermo,&quiavercfiIij Dei & membra Chri-
fli eius prouidcntiai committebantur. Hac
igiturtain larta vifionc pram coitus t iam non
ell aufus vltra recalcicrare , jic vidercturad*
raonitioni Dei vcllc reft ft ere. Sufcepto autem
ram in/ignis coenobi; regiiuine, quam difcre.
turn, q iam follicitum, quam que benignifsi-
dem die, veftiarius monachus in le&ulo ill tut
cucullana (nefcioan tuntcam) quaipfumro-
dui pellet folito, meliorcm appofu it, I ncrcpu it
earn pater, & aadiente me dixit. Quid eft -
dilcctcmi frater, quod facerccupis, vt 4 com-
municate fratrum noftrorom me{epares,& no-
tabilihabitudecolores? An quia Abbatis no-
mine cenfcor,propterea monachut efle non de~ *
beo i Nun quid idcirco mintfter 6t feruus con- v
fti tutus fum aliorumtv$ lautioribus epulis debea
faginari 6c cultioribus veftibu* ornari ! il ergo
mediligis,i1 pacem meam quatris,*? prjecepti*
meis obedire non defpicis; prccorarque prxct-
pio9 nc id amplius facere vclis v nam cum ego
(im omnium minimus, & apud Deura indi-
gnus, magnum mini eft, ficommuni omnium
viftu atqucveftitu faero honoratus. Ex qoo
mum paftorem cxhibuit fet~ non eft noftr* enim affumptus fum ad regimen aaimarum-
fimplicitatisexponere. Nam quern admodum
alios prgceilebarofrlcio dignitatis : itaetiarn
pratcellebatreligionis cxcmplo, 6c mcrito fan-
ditatis. Caftus, pius, hum if is, manfuetus, a*
• que modeftus fuper omnes, quos in die bus meis
vidiflc mememini. Parfimoniam ycr6( vtaie
illeSeuerusdcB. Martino ) non eft necefte
laudare in eo , cumadhuc in feculo pofitus^
ica frugalitcrvixerit, vt non fcholafticus, £td
monachus putaretur. Nam ficut ipfc quibuf-
damintimis fuisiccreto innnit, biennioaote
conucrfionemfuam , licet setate nondum adul-
tus, ita abftinenti* operam dedit,vt nunquam
voluerir pane fattem 6c aqua faturari, fannum
autcm cdulium, quamu is in ipfo tempore pee*
nevfquead mortem e grot a Act, nunquam fis mondft'etij , & lib. qi$ dkitkr txordiftm
fumereadquieuit. Iam veto monachus faclus, Ciftmimfis.
quAm fobrie viueodo^ imb quAra rigiddabfti- \
nendo^corpus in feroitutcm redegerit, fuperfc-
dco dicere ania ( vt verum fatcar ) vehemen-
tior exrititin hac parte. Satis etenim ilium fu-
per hu in ftnodi notaui, quippe qui ploribus an-
nis cidera inmenfa fua miniftraui. Nam cum
infeipfo viia carnis fua; fine mifcrationc per-
fcqucretur, ipfiqioqucmifera; carni cui natu-
ral iter iofuot, minus quatn oportebat compati
videbatur. Cactcruna in exreriori habitu f &
cnltut pro officijfuidignitate quim bumilis&
quam temperans cxtitexitfhoc too quod dic>u«
mum eft quod prae ceteris timui, 8c fempcrn-
meotne occaflonc huios admin iftrat ion tstpau-
perem vitam quam profe/Tusfumdeferajn, 6c
monachi premium pcrdara , fed quia eius Cinr
gifsima vita diutius frui digni non fuimot^
prarcifacft veluta tcxente, dum adhuc ordi-
retur. Ipfe ver6confummatusin breoi ; cxplc-
uit tempora multa, placita enhn Deoeratani.
ma eius 1 6c Angelico confortiodigna. De cu-
ius fxlici tranCru mox futuro , ctiidasn defc-
moribus ClareualJis, videlicet beat* memo-
riae Pe<ro Tholofano ( de quo in feqnentibw
aliqua diccm us/ facia eft hurufmodi rcuelatio.
loMmtt fAfiiwti in tontltmi G*UU* nrum n*t*+
bitilUn cm}, jo. tx. mntiquit Schtdit Ctmbnmn*
EXEMPLVM It.
Frdtti nonnunquttn nimh f'tgm (ubdim
f*r*irfi$effiiumt*
CVm Abbas quidam , qui admodum reli*
giofus habebatur, cum B. Anfelmo de
his, qua? monafticx rcligionis erant 9 loquc-
rctur, & inter alia de pueris in clauftro nu-
tritis verba conferrct . adiecit : Quid obfc-
Iim cro
802.
Pradatus.
cro fict dc iftis, nen cefTamns die ac oo&e vcr- v
beranteseos , & Temper fiintacccriorcs ? He-
be res enim funt & be Hi ales. A A queen iratus.
Anfclmusaic : Quam bene nntrimentum ve.
ft.ru m cxpcndif\i$ , qui de hominibu* beftias
nutrifhs. Dicmihi qparfo, Abba, fi plan f am <
arbor is in hortotuoplantares , fie mox illam
ex omnip*r*e concludcres^vt ramosfuosnul*
la ten us extendere poflet , qua! is arbor indc
prodirct? pro fe&oinu tills , incuruis rani is 6c
pcrplexis : c.-rte hec facicis dc pucris vcftris^
JPlantaufmu per oblationem in horto Eccle-
fia?, vi crefcant t & fiuclificcut Deo. Vos au> •
tern in tantumeos terroribas f minis & verbe-
nbusvndiquc coar&atis , vt nulla eis penitus*
ltceat libertate potiri, vnde fit,quia nihil aoio-
ris, pietatis , dulcedinis circa fe in vobis fen-
tiunt, nee illiali cuius boni in vobis poftca fi«
dcmhabcanttfcdoroniaveitraex odto, & in*
Uldia contra fe procedere-credant. Gontigirq;
tnodo miferabili , ficut dcinccps corpore ctcf-
cont, fu in eis odium & fufpitia omuismali
crefcat^cmpcrproniA: incuruiad vina.Cum-
que ad nullum fucrint in vera charttate n'-i-
triti, nullum ni(i deprefsis fupercilijs o cui lo-
ne obliquo valent intuerL Vmttnt. KtluAc, Sp*c.
hifi.Ub.l$*t*p 70.
ExEMPLVM III;
IrtUtw malm atapto primum inftrna 'i pptul%
tdwferoi dttmhiiHU
COnfimilisin malltia (vtjnihi frateral-
tioris ordiais & vit'ac retulit ) quidam
Archiepifcopus Thctitonir fuit , qui infceli-
cifsima mortc defunclust cuidam fan&ifsi-
mo viro in vifionc oftenfus eft tali modo. Vi-
ditanimamilKuscummirocrucutu a corpo-
re trahi , & in inferno dxmoniorum principi
in cathedra rcfidetiti pratfentari. Quern offi-
cioscfalutans; poculum ante fe pofitum ob-
tulitvenicnti , dicens : Bene venias , Archi*
prxful, bene4 venias ,. ecce bibas d« poculo
mco^'ua mini iongo tempore fidcliter &. in-
fatigabihtcrdcfcruiiii Quod quidem Archie-
pifcopifs acceptare recufans ( confcius enim
arat nihil bonicflfc in poculo ) tandem a mi*
niftris violenter eft eompuKus acc;perc-pocu--
lumdemanuprincipis , & bibcre quod horre-
bat. Nee mora, per aurcs t ocalos, os, & ai-
res fulphurca flamma furrexir,& fie xterois in*
cendijs- eft addi&us. Ecce qualcm 6ncm in-
dignc iufcipicntes paftoralera curam accept
nnt, &indignc rcgentes quam ccrribtlisvin-
dicla damnauu. Thorn* QamiptnU l&* 1, t$ft
r
EXEMPT VM IV.
Pfdldttu qui* atram mnmvum *litrl tmm'ijk
n*iUgtntt%irAut pHTgMimum (uihmt,
BRuno in partibus Thentoniz , in oppiiio
magno t quod mons Martis dicitur, bo-
nus presbyter & caftns fuit. Hicconfobnccm
-habebat presby.tcrum , arque Bruoonem , vi.
rum feientia & raoribus approbatum : husc
auunculus pre?bytcr farpius rogabit dcuote,
vt di&x parochta? curam fufciperct , & ip»c
iam fencx religion em mtrarcc : Ancoirillc
poft multas preces f inuitus tameny co quoi
rcpimentantar parochi* formidaret. Hwrt
ottinuit, Bruno fenior religioncnjiBWW,
&cit6poft abhac vita migrauit. Difo^cte
autem Brunone iuniore animarum rc^irttr.
attcntare, eo quod aliad bsncrkiatn capella-
cixviginti marcharum fuperius in caOrofc
nerct, vicariornpro firprcsbytcrum in pit0*
chiacollocauit. Brunone ergo eodctn ijoiore
vnanodtcin k^tuloquiefccntc, apparuiiciis
cappa nigra Bruno fen i or iam dciunfles , 'a
dixit ci , in his verfibus loquens? Id gr^c
commiflomal^ tegens f & pcdcfciffot'»i>
dus cs, infpicito qua? poena futura/edwo.Hic
dicens, eleuauit capparn qua videbatnriLtii*
tus , &fc grauiter incendi demon ftrarit. A*
h»c Bruno iuoior expergefac^us recoht ti*
flonem , &verfus. Etmox iccrum rcfolbi^t
in foporcm f cui codem fc hem ate defu. -tbi
apparcos, dixit : Tu poenx.caofa .rcqoicif^
temihi claufa. Afpicc fie vri., cibus lgauic
efca faturi. Et hstcdicenst iterum illi tormen-
turn ignis o fiend it. Cui iterum tcrtio (opera*
to, apparens % dixit : Mundi dcliti/s intcr«i,-.T
fcria mifee; Ex his primitijs cape partei, i-t
r — • r rcnpi/vc.
8oj
EXEMPL VM VI.
Pralatus,
;*efipifice. Adcuius verba Bruno furrexit, 8e
£exis genibus fc impletorum , quodauunculo
viucnti prom ifc rat t Deo vouic. Nee mora,
rum fplcndorc nimio maoifcAd de fundus ap-
parent $ & viucnti congaudent, dixit : L sta-
tus fum in hit quatdi&a fane mihi: in domura
Domini ibimus. Et hsc dicens, in fublimc
coofcendir. V ide. ergo quaatipcrieuli fit cu-
ram animarum rccipcrc, 8c in manu ncgligen- A Pudfanttum vi&orem Partfijs 9 referea.'
tis relinquere : qqodin Brunoncfcnioripotc- ** tibus Canonicis audiui t quod qnidam
risaducricrc, quicutam ncgligen tcrdefcruit : Canonicusregnlaris, vitajgencre^ 8t!itteri*
& in Brunoneminore, qui fufecptam alteri pollens, clcihjtio Epifcopum ,renuit 8c per-
YrdLtitaii fittum ntupau qnidtm reguUru , pc^
flea cum lumm* Mpparens B dixit ft d§ numer*
sUmasmdorum fuiffi , fi fuijftt de numtro fr4-
hu$rnm.
accurate commifit. Ctnrip. de prof rut, Apum
Mb. U€*p% 19* p*f. 3*
IXEMPLVM V.
XtdUttH quidtm* B. Petri coa£ us le£tre, JQumb?
do reduce* animus t &c. cenuertitta , (^ defer to
fdcttla Ctflereitttfn effuitur*
P*Rinceps Apbitolorum Pctrug cuidarn
Praia to malcis annis male regenti in in**
iirmitatc vultu fcuerui apparuit, librum^ae
tcnens apertum , legere compulit refutantem.
Eratautem hate fcrtpcura in textu libri : Mor-
tirlcasaniraas ,q'ixnonmoriuntur, 8c viuifi-
cas t qtiae non viuunt. Cumquc illc horrerct
ciraium ampli'tflcgcre, vultuque refugeret,
J\ po ftolus Pctrus feuerius inftitit t 8c vt glof -
fam textus legeret , quae in margine fidebatur,
(praccpie. Legit vero coaclus : Quaudo redu-
ces animas de inferno , qua* per tuum deftitu-
tas cxcmpltim actcrno fupplicio tardidifti. Et
xum ille prat horrorc & confufione refpondcre
non poffct, de vifione adfe rcdiens , fc fudan-
tern 5c crecicantern inuenit. Ncc mora, con fi.
lio cuiufdam venerabilis viri fcculum dcrcli.
quit, 8c Chrifti deditus {eruituti, in monafie-
lio Haooonioc Ciftcrcienfis ordinis ( quod
Cambcroaum dicuur)bcatifsinao fine qnicuit.
Idem lit. i. t*p. 20. /4f/« a.
cinaciconftantia contra plorimorura 8c oia-
iorum confilium fe fubtraxit. Moriturusau-
tern poft multos annos , focius quidam eiof
qui eum multum dilexerat adiurau it cum
qaatcnus ad fc$4i Deus permitceret t refolutus
morte red i ret. Et annuit illc 0 ftatimquedc-
functus eft. Ncc dies mulii poft mortem eius
affluxerant^ cumccccanima fecundum quo4
promiferat , rcdicni, cminos in pariete cru-
ets fignum imprefsir, dicens : Nedabites, nee
vacillcsin Tifu,fedquxrcquod vis, 6c me fi-
nal ad potiora tranfire. mox focius ad vifio-
ncm exuhans: follicitus, inquit t valdc Fui , ne
grauifsimam ad minus pcenam in purgatorio
fiiftinerc, quia refutafti contra matorum con-
filium tarn percinaciterprxfulatnm f in quoad
falutem animarum tot Sc tanta bona fa cere po*
tuifTcs. Cui anima: in mct inquit, hzcordi*
nauitclementifsima b«>nitas Saluatoris , quia
ex tunc timui, St nunc fcio, quod fi Epifcopa-
tuscathcdramafccndifTejn , pcrpetuz damna-
tion is per ictflum incidifTem. Et hoc dicens
quafi cum'ingenii corufcationis luaaioeper-
•tranfiuit. Idtm lib. t. c*p* zo. part* 4.
EXEMPL VM VII.
PrdUtH Etclefid , principes ttnebrmum Utf {*!*•
turn , & 49 perdition* *nim*THtn i'tlei 4u
refundnnt*
CLcricns quidam in fynodo Epifcopo-
rum prxdicarc compulfus anguftiaba-
tnr non modicum $ quidnam digne pofict
coram tot Prelaw Ecclcfix prxdicarc M
- ■ • - - 1 iiii x '.. *M
8o4 Prxlatusi
tW acceffura in oratione iaceret, renit ad
cumdiabolos, dixitqneei : Qpid anguftiaris
iftis clericis prardicare t Dicas eis'iftud, &non .
altud:PrincipesinfernaJiumrenebrarfi $ pre-
cipes Eccle/iarum falaranc. Lajt i omnes nos .
Ipatiasfeferimot eifdem , quia cam ipfi* prop-
atis > nobis coram fubditi deuoluuntur vcl t
offeruntur ,& per coram negligentiamad nof ^
fcri pariterdcuolui lur totus mundus. Jnuittis
ooidem tibi dicoqnoddico $ fed alttfsimi iuf-
ftonc coatlus.Refpondit clerical : Mi hi qui*
dem,fihTC narrauero, non credent. Tone-,
diabolus tangens m axil lam eius :Eccc,aitv fi*
gnum,higredoinfotita faciei. Hanc antequam •
"prardicei f non coo tin gas $ quia fruftra : poft
pnrdicationem vero aqoa bcnedi&a delcbis*
Procefsitclericusprardicalurus infynodo 9 &
admiranribns cunclis in figno indico faciei^
ilia qwtfibi iuflafunt recitauit y& ad horro-
rem maximum cunftorum corda permourt.
▼idit, fe^ue oportere reddere rationtmj mjb
folumdc fuif excersiboj t vcram etiamde' illo.
rum excefsibos, quotquando^uecortigcrede.
bttitA& non correxir.Exactores ergo com dc
clinare vellct,nec poflet^claroans inter aogu*
ftiai ctfinniuidmlii. i.wf 17.^,2.
EXEMPLVM IX.
frdUtmrMtm *mhkntt$ mamlnfiigt IrtncUmu'
ANtc hoctrieotiium,derunAo AbbatcfaB-
ftiDionyfi; geotir FraDcorum Apofto-
li, cumditifsima ilia abbatia vacarct, & 2c
cam pluresafpirarenr a venit adRcgemFhi-
lippom is,qui in congrcgationc videbaiur cJe
potior, PrsrpoMtus videlicet t pro Abbatia kp«
plicans^diceosiDominejecccqaicgcntasot-
ferovobis librae , vc propittus mihi litis ic
Hare eodem anno ab Incarnaticoe Domioi
I2 48.fuerunt Partfijs coram omnipopu!o& hie Abbatia. Cui Rex nihil proraittcos', fed
clcro fojemniter rccitata. Jdemhbre i>c* p. 20. ' fimoniacummuncrisrcceptioncquafiio ar«
fATtX " " ' ~
fpet ponens,rcfpondtt: Date pecjmiajr can*-
rariomeofecret^ Rcccdente igitortwpod-
to,&qua(i de rcgio fauore ccrtificato, Cc'J:-
rarius dc his nihil feiens > etindem It J«d ad-
ijt,& Prjepofito fimilia pefens f (imta pe-
cuniae quantitatem obtulit ; a quo funile ref-
pofum accepit. Nouifsime venit thefautorva
Idimoi in monafterio quodam mona- iofidus curtos v & ipfe pro Abbatia Regi qaa§
chum , naturali ingenio & fcientia prat- gentas libras offcrens. Cui Meat fuperionte
EXEMPIVM VIIIc
ttilMtm in vitwrum correQhm rmiffin depeni
v
^itum,virtotccaftitatis>& omni morumho
seRate prsclarum. In quo folus llledefeclus
crac, quod nullam contra peccata rigiditatcm
habrcbat.Qucm dcfcclum in eo corrigendum
fperantesmonachi9 cum in Abbatem vnani-
jniterelegeront. Atillcfaclus Abbai, vt ante,
inpufiltanimitare& igpauia perilitit : 8c ex
loc ordo monadicus notam latis grauem dif-
folutionis incurrit. Soperioreseius ordinari;
refponfomeft. Et licet Rex , ficat hoiro rta-
dcns,difsimularetf piunmum tanoco etdifpli-
ccbattrium illorum monacherumaiDbiuo^'
prriprictatis vitium , imo tarn execr^bjlc ^
turn: Scicns oblatam pecaniam mocaftTio
fuiffe fubtraclam. Pra?fixit tamen conucntui
diem, ;n qua eis Abbatem conflitocfct,cc
qued Abbatia in man as ems deuoluta fnl cf,
Scdentc Recc in capitolo 9 Terbis ad hot ice
graucducentes, ilium ab-officioremoucrunt.* o'cispraemifttSjCumdiligentercircuniffK^tt,
Quodillc fupra modum grauiterfcrens $ ad " *" * 'l "
tantampaulatimimpaticntiam vcnitf vnna
jjus in iqiij f ati totaliter ixnt % & fe impuden* enfta , in fumma cxpcclatioi.c crant p
1. & pcrfonas confidcrarct , trcspredi&m tra«
- chi. Prarpofittisvidelicet^Ccllerancs^W'
« rriftfl in fiifrima evneAaf lOftf Ctatlt rCit''.
Prelaws.
aatio'nefuntconfaii.NamRcx videos mo-
nachum quendam ilroplicera in angulo capi-
tali refidentcm , & nihil minus , quam dc ab-
batia fpcrantem,infpirationcdiuina vt furge-
ret pratccpit , ftantc illo cum vcrccundia co-
ram principe, di&um eftci ab eodem Rcge:
Domine : en commit to vobis Abbatiam S«
Dionyfij. Qjio audito, homo illc /implex cum
Kcgi non aflentirct t imd fortitcr rcclamarer,
afier ens fepcrfonam cJTc hum i lem y priuatamf
&dcfpe&am,atqucad tantam dignitatem ni-
mis indignan^nimiftjuc infofrjcientem, fe vi-
tapcrando apud Regemcoramcndauit,& coe-
gitcum. Poftea fubiccil : Domine, EcclefTa
ifta plurimis debicis eft obligata , ncc eft vnde
foluanfur.Cui Rex fubridendo,rci]>ondit : En
in inftanti millc- quingentas libra* vobis da-
bot5c cum neceiTe fuent , vobis accomrooda-'
bo pecuniam : infuper auxilium 9 6c consilium
impendam: pratcepitqu* camerario fupradi-
clam pecuniam ei astern. Adhuc puto viuir,
& forte per cum domus ilia melius regicurA
quam per tHos eflet regenda, qui ad eius regi-
men aipiraucrnnt«C4/ lik 6. t*p» 1 4»
?o;
£X£M*iVH XI;
TtdUtmtmpiffi8ionMt&ptrkMhm cmfilersai
Pitrm AUxAHdrinui Epifcopm$wtmq**mi»Jiuk
Xpifttfdi JaUrtprdfrmpfit.
£ X E M PL V M X.
TtdUtum malum poB mcrttm (hbditcrum anims
vifdjunt cum gr mm vitbotum pf-
iurgtHQni UpsddTi. .
E Rat in quadam villa facerdos qnidam mi-
ferrifnus y luxuria? , & commeffationibus
vacans t animafquc fibi commiflas omnino
negligens,quicum mortuus fuiiTct , parochia-
ni fub co derao&i,faxis comprehends 9 in locis
infernalibus ilium ar&are ;0Dpcrunt,& dicere:
Tibi commifsi fuimus , tu nos nrglexifti , &
cum peccarcmus, ncqoc verbo, neqr<eexemplo
nos reuocafti , tu occafio noftra? damnations
f tifti. Quern cum agttarent, lapidespoft eum
mittcndo y illc in puteum cadens , nufquam
comparuit. Hare quidam religiofo dc illo funt
oftcnfoildtm Uk i z*c*p a.
LEgifbr in vita 5. Petri Alexandrini Epif-
copif quod idem farcins tempore Epilco*
patus fuinunquam in cathedra fua voluit fe*
dere^fedfuperfcabcllom ip/ios cathedra? reft*
debat. Propter quod frequenter clerus, & po«
pulus conquerebatur, fednequaquam adquief-
cebat. Nam quotiens afcendcre volcbat ipfant
cathedram fplendor igncus deipfa fedeegre*
dienseiapparcbat. Cuius afpe&u vir^Dei ita •*
accendebatur, vt interdum fe nefciret {flc in -
corporc.Curo aotcm quadam folemnitat* cle-
rus & Epifcopi,qui aderat,de tarn humili eiut v
fefsionequererenturlillecoaclas& rem celare ~
non vadcns.Cur, in quit % afflrgitiscor menm, .
an non videtis virtutem igoeara , quae emicac '*
inipfofolio,&fpirit(rmcorufcare non cerni-
tisf Cumque omnes deroiffo capite nihil ref-
ppnderent, tan tam rem audiences ^ubiunx if* -
Crc^ite mihi filioli^fi vidcpetis qua: video, co-
goo fccretii quid eft virtus facerdotalis, & qua* ~
gratia in ipfis habiiat(ad cuius maieftatis prat 4
icnt.iam.ego tcrntus in eadem cathedra fedcre^
aon audco. Vtnlih. i j , cap. 1 5*
EXBMPLVM *II.f-
FTdUtWAmfugiens $. Gear, crmtions vt infitm**'
retur imp*u*uti.y
CVm igiturS^oarisfamatrf & noua ge-
ila audiret Sigebertus Rex Francoruro# .
ftacim trar.fmifsis legatis fuis iufsit fanclum
Goarem ad ft venire. Miranteantem regent*
qttediccnte omnia qua? facia fuerant 1 fanclo
miracula vniucrfuspopulusvoanimicer cla-
mabat , ad regem quatenos ipfurh Dei virum :
conftituerct T?cucnca? cioitati iBpifcopum.
Quod Rex gratanter«audiens , petijt fieatutn
Goarem vna cum confenfu facerdotum ,^&
clericorum % vt Epifcopos ficretTreuerorum; -
Statim aoteAvt vii Dei hare audiuit, dixit :Me-
1 i i i i 3 lias >
/
\
8o<5
Prxlatus.
liuseftmihinugtsmori . qiJm fupcr Epifco-
pum adhuc viuentcm minifteriumiliius acci-
Scrc ^ 5c pec care in confpelhi Domini. Conil*
era nunc,6 Rex, 6 tc Dcas Re gem fcculi con-
Aicuitjfcitocamen Rcgem fempiternum te ha.
berc in c*lis. Idco dimitte Rufticum paenitere
faciaora fua,ficut vis vtDominusdimittat tibi
peccatatua. Hocaudiens Rex fufpirauk gra-
u iter ,5c ait! Per falutcm priocipum voluntaric
obediam cou(ilij« tuisAttamen aliud non fiet#
ai(t quod defimui cum voluntate totius populi,
icilicet f vt Epifcopus Trcucrorum efficiaris
quamuis contra votum tunm. Cumcpc hxc
aaiiiTvt vir Dei ingcrauit, & dixit : Gloriole
princeps, fine me prius ad eel lam meam pcrge-
re^vtadrefponfum tuaecdfitudinidandum me
praeparero.aitadcum Rex: Vale cum pacc^ 8c
tcaofacjlis vigintidiebusinduciarum , itcrura
rcni Meta^ ciuitaccni , ad colloquium prasde-
fHnattim. Cnm^ae pcrucniflctad ccllam fuanv
coepit triftari ,&:valida febre fatigari, & nt-
mium corporali affli&ione conteri. Quid
multa? Die acnocTc Dominumdeprecabatuf,
▼t ei donaret defenfi on is fuae auxilium t & cri -
pereteumde tamgraui in go 9 quod rexei im«
ponere cupicbat. Sicque fcptem annos tranfi-
gens ad regem redire non potuit, fed tandem in-
fcneclutc bona obi/t in pace , pridic nonaslu-
fcxBMUVM XIII.
Frdkthnk ftttum ptrUulofum ejfi dU'uit iuutnu
$n Epifcop um el$8m,({W m pttrmui p*r ekhMtum
difcum wUiiffAttpit.
HIeronymus dicit in rcgula fna advirgi.
net, quia raropergradusdignitatnmaf-
cendit homo, quin roulto grauius non defcen.
dat. Nolo erg6hocpcrtranfircexcmplu,quod
fan&o quodara tnihi refercntcfencincrcmot
ex vet-hate fciui. Cumquc inuenis quidam fan-
fto propofito t 8c vita eledus effct ad Epifco.
pale faftigium ( quo grauios aliquid aut pcri-
culofius nequit cogitari J patruum fuum qucn -
dam virata vfiquefancli]m,& prophetiaripiri*
tu plenum cremi incolam, vt eum ad hoc con.
falcrct. adi/t non iocaut us. Audita itaque nar-
rationcncpoiis,Tirfan£usnoaveibirftdf,f«
nis potius pcrcontami refpondit, necomri
Apoftolum, qui dehderantcm Eptfcopatumia
bono opcre laudat,diflaiderct. lafsit lguurfc
ncx quadratum difcum a terra vehemeoterpc.
dibus c leu a turn aicendereiuueoem, &qoue:
per quatuor difci latera fupiaumreuolueref*.
menpfum vfque ad oram cafos , ficquc cafa
imminente fi alia fuccederet reuolutio, man.
dauic vt extra fummitatan difci adhuc fcr:-
uolueret iteratoXui cum neposfe-non pofle,ei
timore cafus refpondcret, illicb fecit eom/cf.
ccndcrc, 8c per quandam latam planiticmcK.
tius vol u tare. Cumquc cxmultitudineToh.
tationum vtrifque cuenirct faftidium. Sort*
( inquit , Sc^rade quo vis t faci toque <] nod tibi
fecurius cernitur. Dedignatus iraqac icicn-j
abfcefsU^ alteri fanito fcoi patriddirairo
turn nutans factum rctulit. A quodepenc ic
prz em inen te doclus eleclioni reonnciat.v; re.
neat q<iod tutum jeft.Qui poft modicum iz\u:
obitu ex fecalo exiens t hilarfs & iocucdus ^..
paruit patruo t & grarias ( inquiry tibi pa.;;
refcro, &de difluafionc Epifcopatus. Kia
fcito , quod nunc cflero de nomcrodampatO'
rum fi futllcm de numqro Epifcoponm, Hut.
mug* Monacbarswt c*p. i$. lofc
EX EM PL VM XIV.
PrtUtHTAm mklt*(umm*tmtMtufltoh&**
IN Policrato lib.y.ca.iy.legiinrdcqarc'jE
roonacboambitiofot quod cum ad Aibi-
tiam, quam pecuniaprarcmcrat , cduccrcur,
illcmodcftiam fimulauir4 vt aai.Uujpcicrtt r,
quafi onus ref ugiens & bonorcm rccofam Et
te palam coram omnibus taota? corx profit:-
batur indignum. Qaodaudiens Prioccps,YcTc
( inquit ) indignuses^ quia data mini taoia pc*
cunia hancemitfi i me dignitatem , & fum-
mam exprefsit, fed per me non ftat^ fcdpcrte|
qui te indignum pro fitc ban's t quo minus pi-
&um impleator. Iuftum ergo ejll te hbcrcia
abires& tedomum a propofito vacuum red i if,
& alius qui dignus eft deftitutat pr^ficiatar Ec
clefia?, quae 8c omnia (ic facia funt. l*xm $*-
latirltnfii Ut 7« PotitrMti, cm, 17,
ExEM.
ExEMFLVM X V;
TrtUtusfuistfrnmoJit m*&isn q**m [mbdUerum
inwgiltm , in f*ri*m verfw defmn&m til*
LIgitur in Chronica Pont ificum Leodien-
fiura, quod anno Domini M. cccLxxx.
fuit in Vitlario monaftcrio BrabantiseCifter-
cicnfis ordinif quidam Abbas, diclus dominus
Martinustqui fncrat miflns Parifios>& tan turn
profecerat, qiodcrat Baccalaureus in facra
Thcologia. Cum ergo conuentus elcgiflct cum
in Abbatcm.adhxrcbat Duci& DuciHar Bra-
baotise, alijfque Oominis a nee enrabat dc pau-
pcrc coducihu, imoauferebat fratribus fais ne*
ccilarja> & quxantcccfiorcs fui dedcranc fub»
trahebac. Vnde conuentus plurics fucrac con-
ejecftns patribus Abbatibus in vifitationibus
fuis,fcd nihil ipfis proderar.qnijcxcufabalfe,
& vnus Dominus fupportatalium^ita quod pa*
ram Talent vi/jtationes,imo generanc aliquan-
do O'Jia 6l rancores. Quadam vice erat vnui
kfirmui, qii manducauit extra buty rum, quia
force nonpoterat comedere haleca, q.iod vi
dens A bbas, fecit portari in domum fuam , dc
quofratcr llletriftisconqucftus cAconuentui.
Iraci cr*o fratrcs veneruqtad Abbatem im pro-
pers ores ci diuitias ; 8c dcfe&us quos ci facie-
bat. Et tandem iauenes vcrbcrauerunt cum,
trufcruntqacincarccicm vioknter, & tcnue-
runt eum ibi donee petijc veniam ab eis,& pro
Praclatus. 807
Htm oscioi verfum eft rctrorfom, & ccepit ro>
gire ficut brurutn animal, vcrfnfquc foit in fai
riam, & fie obijt pcfiuna moncCelkUerfotn*
likkMS.
, EXE MPLVM XVI.
Qmmtd* qmidtm ruHUm qtundtm fy$fcopnrrri&
fcUmmjqiM*M*m 4ittm$f*c$ti*nik*iw$i
E Rat quidam potctifsimu* Epifcopus par-
tiom Germanise , qui ocdum fpirituali* .
fed ctiam fecularjs iunfdiclionis negotia adV-
miniftrabat. I scum qUadam vice veftitus fcrro
8c mihtum ftrcpcnti excrcitu circumuallam*'
per camp 05 equitarct, vidit rcfticum hominem
aratri fui fiiua r chela in fuo aggere flare 8c
aperto ore atque ftupentibus oculis fefc cum
fumma admiratione refpiccre. De quoadmi-
ratus Epifcopus defer to paululnm ccepto iri—
ncrc, cquum quo vehebarur verfus rufticum
egitf & in foil ta quadam beneuolentia vultunY
ferenant adenm dixit:Habcrero aliquid inters .
rogare a te, vir bone; fi vcllcs fimplicia & vera
interroganti refponfg (hbuerc. Ad quod rufli-
cus( nefcio aquodo&usjvibane' fans refpon'.
den$, dixit : Quis fum ego , 8c quiibnt omncs'
parentcs mei, vt illuftnfsimo principi n.co 8c
gratiofo Domino dedjgnerrefpondere; EtE-
pifcopus ait ad cum. Die ergo mihi, quidco-
gitabas,cum hjanti ore,& d i it u t is malis, 8c me
ftupensinfpicicbas/Cogitabam, inquurnfti- -
mifit c is- fc omnia rcdditurum.Cum autem Ab*- 'cus, vttumoefanclus Jriartious( qui & ipfeE
has fuiflet extra carcerem, venit Leodium ad pifcopuserat ). cum tanto ftrcpira armornro^
Epifcopum>& tantiim fecit,q'.i6d ipfe Epifco- mihtumquc excrcitu folitus fit per viarrunce*
pus 8c A bas Ciftercien/isiucrunt ad Vi)iarius dere. Ad quod Epifcopus pan lulum rubor©
fiftaque ibi vifitatione , oclo iuuetesqui cum fuftifus : Ego, inquit^ poa tantum Epifcopui
incarceraneran^pofacront in carccrem. Cum
q<ie eflcr magna difctfrdia inter apfum Abba-
tem & conacnum : tandem magnus Balliuus
Bfabantia? vena Villariumcum magnoconci<>
ho ad concordandum co$j & cum-ibi pariter
omnesefIeo4 congregatis Abbas prardiclus di-
xit palam coram omnibus. Ego f inquit) pre*
cor Dominam noftramde Villario,& fandum
Njcolaum , vt d tm on ftretf tali quod lignum in
coq»nhabet iniaii«n%Vix verba^fiaierat , &
ecce maaus Domiaifupcrcum A immediate e«
faro, & fpiruualis Dominus, fed fum etia tem-
poralis dominus 8c Dux 8c Princcps.Vndc iiuc-
me ducem exhibeo> fed f» Epifcopam libct vi-
dexc% ea die(& diem ftatuit ) ad Ecclciiam voi, .
8c Epifcopum exhibebo. Ad q jam refponfio*
nemmodic^ ia rifum cencitatus homoruralis^,
Epifcopoait : Si non vetlesagre fufcipcrc^iKC
dedignan refpon^im prxbere feruo tn^t ha-
bcrcm & ego quod interrogarem a te. Q,ucre '
ex mc^it Epifcopus^uodcumquclibucn^uo'
frffcndes. Dicic ergo rufticus : Sijinquit, quod ;
• • " ~ Deus^
80S Prxlatus."
Dewprohrlxat, exigeutibui meritit dux ad
inftmamigraret, Eptfeopu* nofter, qaxfo, ExEMPEVH XVI II.'
^h pergeret ! Qjia iarurogitienc confufm
Epifeoitoi.eiimrubiJteabfeeftit.aeailaJhM PuUtmfHWmr fmi&Mk, fit im tim m.
refpoadeoi niralem hornioemdefernit, hind rmndtutrin mptm frt puufe*.
parura inftru£tii*ruftici homini J decent i face-
»ja Timagooperecaucret, oefiduciimagii, fVVidam Abba* decedent rc-gmit motu-
quim Epifcopi negotia foliicitare vetlet, du- V^choiYtipfoderaDcio, ciigereuf nrpottir. |
cii magi* <jnam Epifcopi mcrcedcf recipe we. Cuata , quo fatto Abbai nouai dcamklui in
O qnot Epifcopi pcticrunt ,& iam nttncapud horiofua iuxta qncndam fontem todiaii'o-
ioferoi tremant.quia vtumqi iurifdiclionem cem do lent em com gemfto , qwm cum id- i
fcculirem fcilicet St fpiritnalem adminiftri- iuufiet Abbai.illadixk quodeMtanimiAb-
uenint, quifi tantum fpirituaUtmicaufarura batii aanncnli fai , qa* ibt inxQinwti];!;:
negoiiarraftaDifleot.iam fclicibut feltciorcs vtebatur, quia earnaliter procarmit ipfuo
in wclefti regno regDarcnr, Sec, CalbSer $*t. fieri Abbatem Cuicum ncposdiccrcM Qm- '
modoin fame Frigidoficpoietvri? Afe,>°-
EXEMPLVM XVII. , quit vox, candelabrum cupreom de IccKfn,
Quod cunrproiectam fuiflet io fonicmji]-:-
* Pr*Uteriu* ptttfl* m»imMSflm&*rm- fac>iimeft, uccrain igae. Quo fifoiwm-
ummttniwknii uttrnfl*. liauitabbaiic^ntc vltr»TOceinandiui< .flu-
i»F(*l M litrfl ilium} timtr it- frtdtnm <r. m
FVit quidam Cornelia Tolofa , faulor, St gauTtixttlixtMpImm in-uilM S. rtaWti ^»> !
receptor hf reti coram : fcomoii ulii ipfe ptMfuiSur.A.ItUi. Vi4t#umtil.A»*i>iMi*-<-
fa&oeft exeommunicatui voaewn haneticit. & +tti C*»mrju tx.t-tU. Epifttfmn.uu.O'-
, EtqaidamJ.Abba*ruitadeutidemComirem "pfttt. Infunwtx.s, 6.9.10.11. &\}M?n-
imfU.adcomrnonet.di.mcorn. Qpidmn«- ^3^J??flFl,'^ffiI»*
rofanfto .*£ acqajefeere, „ec evcomma- « g**^ ■ * J^-^ggg;
ntc.onem.iroem: fcJw.virfanflu. <m£ a. £^ (£■,£«,
corpcnicrfumvcrbitDoncompungiiur, diXK
ComiliiVc tn, & tui videaat fato. qoia infe- PROPOSITVM
fbjfit aniiiu,«jti*vincaloe]tco^iirmnicatio- r».vrv»»*.a v m.
niieftiDoodata, vole- mihi apponari album
panem.qaoallaiodiiit! Opaiu, licet to boh tnrfaiim (mm ,£**?"*2™" &&
quod fait claim
:ui in vinooc fr«i
it* tcnew. Et tjr.i
ntraiieral, doniia
nita freqnentu li-
teral fnftiaerc p«-
ngclo caufira , ill :
tioDtm, At (ok rat
etUID, fcoililEDja
it at loiflei. jMUn
MM lit. Cumju-
IU. JftfiStf*. V
PRO.
Proprictarius. 809
PROPRIETARIVS, eiemplvm m.
ExEMPLVM I.
' FrtyUtAtj monttbi patm* am iffifipt&mr, <J»
* j ikfi«r , JWjmm Im to** >/ in fsrditU*
mm.
OVidam tracer ex Nitrta parcior magit,
qaim auarior, 8c ncfcicns triginta ar-
genteis Doruinam lefiun venundatam f cen-
tum folHos, qnos linsvtcxendo colleger*! ,mo-
riens dercliquit. lnttom eft ergo inter mona*
cbos de hoc consilium ( nan in eodem loco
circiterquioqic miliadiuifis cellutis kabita-
.baotjqaidfaclo opus effet.Ali/pauperibas di*
ftribuendos cfledicebant : alij dandot Eccle-
(izmonntilli parentibus eius rcmittendos. Ma-
cartas verb , 5c P am bo, 3c ifidorus , cstcriquc
'feniores patres ,fan&o In en loquente fpirito,
decreuerant infodiendos efle cam Domino'
fuo.dicentes.Pecunia taa cecum fie in perditio-
nem Etnchoc credulicer quifquani factum
putet/antus terror 5c pauor per totam £gyp-
.tarn cun&os monachos inuailt t vt vnura foil-
dumdimtfifle gran_dis apudjfos fit criminis.
Ex tib.pnt PAtwmp*r*i *o6.
EXEMPLVM II.
VrtprijtArb m9nmtb§ Sincleth* Btflm dixit , Ef
ftntsonm prdidkffi&moMuhmntn eftcijli.
FErturfententia fan£h Bafili; Cxfarienfis
Epifcopi ad quemdanj prolata sincleti-
cum, oti/ torpeacem torpore, qui cum fc renu •
ciaflc dfceret huic rnundo, qudam de propri js
facultatibus Gbimet referuaurt, nolens ex em-
tio faarommamium fuftcntari, 5c humiliratem
▼eram,nudifatemquc,5c ope r is contritionem
mona fterij fubieclioncconquirere, Et fenato-
rem,inquit, Sincletice, perdidifti, 5c mona-
chura non fecifti. CaflUnidewft nmmt'tunmn
PrtfrutMtitti lmTUurk* mudtm Jkm m*U 4t*tVt
fit&mMobyt.
AVguftinus ad fratret deeremo. Non fo-
liim demalignis fpiritibas fxpemala pa*
Cimnr , fed etiam K domefticis dilaoiamur , 5t
frequenter peiora font inteftina bella,i qatbu*
homo non cauet , qaam forinfeca , que. pre ui«
oTentur.Ecccenim Abcliuftas adoroeftico Fra-
trc occidicur, £fan fratrem lacob fugientem
perfeqaitor. Iofcph k fratribus veiiditur , eV k
difcipulo Saloator traditar. Hstc omnia mala
facia fant^quiaobedire neglexenmt. Similiter
hocaccidit Iannario ooftro,qui cola tuna pats*
pcrtatis 5c obedientftr inter nos efle ?idebatur«
Bint pcrditionem frequenter Acre , 5c vlulare
dcbeinus. Nam ad nos cam lachrymis venit,0e
paopertatem quamdiu yiuerct teraare promi*
(itf 5c tamen vincam 5c agrum nobis ignoran*
tibas pofsidebat in fecalo. O profefsio m or ti-
fcra, 6 proditorts promifsio ! Ore diccbat 5e '
cordc odlebat , faniftum credebamas 9 qai om •
nibus peior eratt5c (ic annis ?ndecim lanuariu*
noftcr, 5c amplius ( rt andidis 5c vidifris}
male vixit , 5c mM moritur. Qnomodo male
vixi , nifi quod fuum non erat fecrctc cenuit !
Quomodo etiam mal^ m oritur, nifi quia in fi-
ne fe non recognouit a 5c obftinatos in fuo no-
bis ignorantibus teftamentumiecit , 5c filiom
quern in fecuio habebat ditauir/O vtinam vel
ultem in fine nobis dixi(Teta5cab omnibus no-
bis veniam irnpetrafTet t fed nee confufus fuit,"
nee cum ieciHepcenituit , propterea de no (his
noncft-nccdumviucretcrat.Ligatcigicurroa-
nus cadaueris eius t ponentes in pannoligaros
centum 5c x. (iclosquosin pariete cctlukere-
tinebat, fl cotes 5cdicentcs: Pecuntatua tecum
(it in-perditionem. Non enim licet nobis fcruis
Dei > cos collocare vel ponerc in viclu vel vc-
ititu/vel in opere monafteri;#quiapreciuni ma-
lediction is c (h Aug.ftr* 5. dd F**sres in ertm^Vh
d$ etiam tit. miff* ex* i.ii/, IwmmtU tx* 2. &
ti$» htntuiUntufx* 10,
Xkkkk
PROJ
8io Profpcrirajs/PuerlclW
PROSPERITAS. ■'...
TroJpititiU umpordu diuittm qiumdtm turn em-
n$Bu$ (uu demerfit m inferos vtdenle beato dm* ■
^ brejio.
LEgiturinlcgcndafanc'ti Ambrofi; : Qua
dam vice cum beatus Anibrofius Romam
pcrgerct , & in quadam villa Thufcia? apud
qnemdam nimxs locuplctem hofpitaruifoiikt,
* iklum hominem fuperftatu fuofollfcite* rcqui-
fwxitp Cui iNerefpondif: Status meus Domine.
' fern per forlix extitit & g!oriofus. Ecce emn
infinitisdiuitijsabundo, feruos & famulos m-
fiaitos habeo f copiofam filiorum &nepoimn
carbarn pofsideo, & omnia /cm per ad vota ha.
bai, ncc voquam mihi aliquid aduerfum acci-
iit 9 ncc quod contriftarct adoenit. Quod au-
diens Ambrofiuj vehementer obftupnit $ & his
qui fecum crane in ccmitatu, dixit: Surgite,5c
hinc quantocius fugramns, quiaDominus non
eft in loco iflo. Fcftinatc filij, fcftinatc, ncc in
fugiendo,moram facite, ne nos hie vhio diui-
oa apprchendat, & in peccads iftorum nos pa*
^iter inuoluat.Ciim ergofugcrct,& aliqnantu-
• lum proccfsiflent.fubno fc terra apcrnit^ ho-
mine illfi cum vniueriis qua; ad fe per tine bant
itaabforbuit, vt nullum inde veftigiu remane-
nt. Quod cernens Ambrcllus dixit : Ecce fYa*.
tresquammifericorditer Deos pare it, cum hie
aduexfa tribuit, & quam feuere ira&itur,cum
iemper prerfpera elargitur. In eodem autenr
loco fouca profundifsima remanfiflc dtcitur,
que, vfq.ic hodie in hums testimonium perfeae*
rat. Ptiriu tit Natahbue lib, a. *• 30*. & M*mu-
lus lib. 5 tap* v VUe tt'um tl Conutrjic ex > fr
19, Til. Judicium Dei ex. u & tit. Ddui* tx. $.
PV£R IESVS.
ExHMPLVM I.
Tuif Ufui ft** & eiulans a d¬o m$n*cb*
i*,n*u$ rtjKntttr.
Btt prxmiffo in villain famuio , fotot ia cam*
pos per deuia venicbar.Et ecce muenit puerora
elegant if* irox forma; quafi trjrnocm magna
fletu & eiulato, folunrin niois frigorc rcfidcc-
tcm.Coxrpaflu* igitur tali puero,rquo defeca.
dit, fttcbmplexus fientem, flerecoepitai&eo,
& quarrerc quid habere t f Taceuteauteaipuc-
ro, lngemifut qugrens, vbi eft mater toa!oun«
quid pefdidifti mat rem/ Ad iotcrrogauonei
ilbus puer fortius ciulans. tandem dixit : Hen
me, hcu me, quare iron fterem , quart non era*
laretxi/Ecce vides quod egenss folut , & in fri-
gore fedeol & non eft qui coll igatn*iC,&bof-
puium prxftct Moxmonachasfurgeas&pce.
rum inbrachiaeleuans, cfculatuieft , Aicccs:
Ceflct Acre dilcclifsime, quia ad hofpitiam
porrabb tc,& faciam cnutnrLHoc diceos^oni
puero eqnum afcendere voluit/ed peer dc bra-
chio tcnentisexiliens, difparoit repcote, qou
Chnftui fihus Virgin is fuit In terrain igitct
ca-lens monachus, fierce citilarefQepit acem*
me. Et cumdiu He iacuiilct eiulaoi , tan^cra
quadltu* a fcruo inuenrus eft , & leoatutcfi ia
equum , & ad hofpitium ducuis. Qtisfitus cor
flctct, nihil aliud vna nocle diccre porait,
quam: Hcu me, pucr bone , pocr pulchwrurf,
quarc me dcreliquifli: cur abijfii tarn cite! cue
te perdidi? Poft hoc monachus coofolatio&ea
rccipiens^eucntum coidam rctoIit,qni iHitf<r
quos fciuitantar rci mtraculum , & piacdcn
flu pen du on pare feci t.-Qnis en im hoswinom fict
lachrytais a^4»re potcil piacalom tale & ta&a
,tum, qnod fib us vntcus patri Deo , Deoscii-
ftens, hoipuiom ia terra qua-rittegctcibo,d»
gore contrahttur>& pre, abundantiainiqnrani
refrigefcente charyiatc multorum , oon t& f»
cam rccipiat cordis hofpuio., reficiat pjtm
placiti beoeiica voluntitc , reuoluat & iow*1
deuoiionis finot vcfte cootegat chartu,,s,
CMBtifrMtMtHH it pf»pfU. Afum A. 2. 1 1. f*r. i )*
EX EM PL VM II
f *$r monmibu ex /implicit *te imspm CkriBi a>
ba thferem , *b te *d tmlejie tenmmm i***+
tut turn Abbate.
Algore niuktm terra Brabann> refperfa T N Abbatia qnadam ftiit qoidam ?v*%
per totum^oaachL s quidam Ciftcrcien- 1 monachus , qui imagine m pocri , quern »*
'Pucr Tefus, Pucr.
*ncbat imago beats virgin is Man* in quadam
capclla in manibos,di)igens tenerrime~cx puc-
rsli fitaplicitace & innocentia pancm , fie alia
cibaria que. habere potcrat ei fatpius miniftra-
bat & red ienspoftea nihil in fcutellaiouenie-
bat. Cum que Hens rogaretpuerum, vtfibilo-
qucretur, & coram fe comedcret M6c ille nihil
Jibi refpon<Jcrccjl& Abbas ouilatens in capella
frequenter orationiinfiftebat,harcciii& fepius
pcrccpiflct, vocatumad fe puerdm , cum blan-
ditijs ccepit allicere , Scabcocxegit, vfquic
on id fibi puerdiceret ei reuelaref, quod peer fe
faclarum prom/fit. Quadam verb die cum prf-
di&us monachus coram imagine eflct, vox ad
« cam fa ft a eft, dicens : Mandat libi pucrf qucm
tantum diligis, vt venire ad eius nupttasnOn
rnorcris. Cui pucr refpoodic fe con poflcire
iine Abbatislicentia. Quapropter hoc Abbati
quantocyus indicauit $ qui cogitans temput
roercedisrecipiendispro laboribuscfie idoneu,
conuerfus ad Domiouminorationemanusex-
pandit^pandenr Domino cordis fui defiderium,
<quod habebat eundi ad foum confortium. In*
terdixit ctiam puero monaCho % ne aliquo mo-
do coofentirec ire ad nnptias dilecli ptieri
fine ipfo. Com que pucr iterum vocatus , dice-
Tet fe fine Abbate non andere venire , refpon-
tameftri,q<3odindie Pentecoftes, cuminci- # V*
pereuirsfcra tertia :Vcni creator Spiritu$,ipfc Trinitsth mytfttium bummt**atmi
8u
regularibut cducanduf. Et quia crat decorut
forma^naruncquc donis infigoitus, & fupra ta-
lem artatem morum honoriucentia gratiofuf,
feniores maximi, & quioffici/«prxerant,poe-
ro vltraquam ncccfle crat, habeas iibcrtatif
relaxabant. Prior autcm 9 qui coAmum fub
Abbate regebat; difcrctiori meotc & regimi*
ne, jpfiui Ucct pcroptimr naturae in tali acute
credendum non putabat , quia, vt dicit philo*
fophus, pucri non tantum monendi funtver*
bis^fed ctiam ai&andi verbenbus : aggreflus
eft iam aliquaotulum infolcfccccm pucr&ver*
bis, interdum & verbere ab illicitis rcfrcnare.
Qui pucr ad omncm informationcm boni, fta-
timquafi mollis ccra, Prioris corrcptioncm
accipierfs, in adolefcentem fanclura & pcrfc-
ctnro crcait# & circa viginti annos state tlnita
mortuus, Priori apparuit, dicens : Tuarsorrc-
ftioni gratias ago, Prior, qui mccum tuapro-
aiden(iaidegi(li,neinfolcntia pucrili paula*
tim defluerem t & tandem prolabererindam-
nanda. Hare vt dixit beara anima, tanto fplcn.
dorcrcfplendoityvtvixioloco angulus rema«>
neret,quiabillolumine expers fuerit. Them.
C*7)tiprAl. d§ propria. ApnmJ&.i.t. \7fart^
ExEMPLVM II.
& Abbas fimu'l ad nuptias eius peruenirent.
Cum igitardifta dies aducniJTct, Abbas nihil
dubitansde diuino oraculo, ter.oit puerum mx-
ta fe inchoro- quamcitb monachi hymnum
tncepcrunr9ambo fpiritamemiferunt. Et-quia
volu it puerum virginis, pane corporis fuften-
tarc.xnodo pafcitur ab ipfo pane aeteroo cum
AhbzK.OrtU8orj}eck(ihH**s Vide etuuntttHu
milttAS. ex a), tit. Lttfut ex. 7. tit* Fejhtm. <*. ti»
tytit.Ctrptdi**
PVER.
EXEMPLVM I.
YturnchiUs erdi»kfMn8iBtB<di8i,PTMip*fl mor-
tem grttuu rttmiit , qwd turn *b mptotiij* cor»
rextjfet.
IN monafterio nigri ordinis pucr quidam
nobilis i parent ibus traditus eft difciplinis
eempfthendt puer Auguttinum dottl, quspAruo
ctekUati tnp*ruMmfe/fim warn m*r$wt&k\
tmr i*fmdiu>
EO tempore quo Beams Auguftinus Iibr5
deTrinitatecompofoit^illi tale miracu-
lam: Dcus oftendit. Hipponenfls ciuiias A-
fricae nobilis,in qua Epifcopatom adminiftra-
bat, fuper littui maris pukhcrnroc fit a erat.
Is pro confuctudine hate bat poll diuinuro fla-
dium &laborera , vefpere fuper littus maris,
fcquentibusalonge Epifcopis U clcricis, qui
pro confilio & negotio vnioerfalis Ecclcfix
cum freqaentabant, folus antecedens dcam^u-
lare : ne- fcilicet eius contemplationem aut
ftudium colloquentium fabulatio impedirct.
Cum fie folus incederet , puerulum xnirse pu|-
chritudinis fuper littus maris fedentem inue-'
nit^qui facia in terra fofla paruula (ftcutpucri,
KJckkk a in
8i&
in plateit laden-res folcnt ) cochlear! argentco
aqaaot dcmarihioricbat , & in tflamfoflam
paruolarrt effondebat. Qicm vc B. Augttftinus
tea fcriose fedentem vidt^pedem prefsir,& fi*-
lit : procqtkns indc, puerum fakitaf ,& inquirit
quidagatPtt puerferio reffemlic: Vol©, in*
quic,tcmmi ifrudexhauriremare, &ifti foflar,
fi porTum, infuodere. Quo refponfo qaafi pac-
fuli,vtr fanlrus in rifum deccncifsimum coQci*
faros, refpoodff. Et qoomodo, inquic, o bone
puer, hoc poceris : Intent eit mare, & paruurn
cochlear quo haurit,roiTa paruula ia qaam ftl-
dKs, Ec rnoxpuer: Pofsibiliut, in quit ,mthi eft
Koc fneere quod tttr6do, quim tr trhptere quod
cogiras. Ad hoc B. Au-goftinas nurabiiirer fto>
pefa&us , quid hoc cue ioterrogaf , fir puer:
Cogitatu, ait, voluis &a? fttmat volumine bre •
pi concludere,quid fit illud indiuidaa? Trinita-
Ptier,
tens a Domino qt) id inde facerct ; refpocfaai
accept t, vt ad pprtam Csrfarcs dcfcendcict^fc
tauperibusdifhibueict. Hoc videoicsquidam
rrxftdi Alexaodroreculcioui, quod in illo la*
co magus efltt 9 qui p rones fcras Aluaromma.
Icficard Tunc iudcxequites duos mific ad cu:
Qaibusilttobuians in habitaculumfuumdo-
Xirteirquecafeum &aquam appoflm. Quibci
manducantibos fa&a eft congregatio anima*
littm , fedc n re eo a & legente buaogcliua.
Qiiod videnrcs illi^ confugcrunt ad euro Con-
fortauit autem cos poer lanclus nc time* cot,
Etdimifsi ab tov vita prafidi retiileronr. Poet
autem fan ft us cos fponce fccotiw, coram Pra*
fide Chrifiianom fc profit ens a cum {acn£«.are
fefpueret -p fufpenfus torqoetur. Cm que gra-
tia* ageas in caelum rate nderct, audita eft vor,
dicens: Con for tare, Maismcs, & virili'cragc,
tit inexplicable fa era men rum. Et hoc quid em. Tunc depofitus f & in carcercro ir.iffiss p;n*
antequa pofsis, ifti fofl* paniuhe potius maris
TndasinfundavHxe dicens poer t repent e dif-
paruic. Beams rero Augufttntis Chnflfi in fa-
£to glorificans,qaam verum puerdixcrat mox
aducrtit. Canity. Atvs. t*f» 4S./4*. j*
. EXEMPLVM III..
Tms Msmmitiym prrfttutiont c**Jf!*mi* , Tk$g± quidam leo dc monte delceodens p
TEfflporibus Aureliani cratin cinkatc Cc-»
farea Cappadocis pucr vij aooorum Ma*
net. nomine. Hicmortin>parc'nbu$ decrcmna
Aureliani decalta idolormn abhorrens^inmo-
tem cuius firuadeniifsiniaerat fecefsir, ibique
^iiiebatjeftionitancum 3coratiom vacaos, &
lacle gregis fui (e pafcent. A udita autcm voce
quamxl. virojs fame pend deficientcs ibidem
inuenit. Oran'C autem eo, colamba caliw
i&iiTa, portans lac & me! , per feneftraro intra-
uiprAcctpsens autem illud Mammes/mulcnm
eis manducauit. Poft fixe puer iu fornaccm
mittitur, fed ftattmigoiscxtinguirur l^oic
locato eein amphitheatro , vtabeftiitbetra*
retur, ab eis ilkefus rehnqnifur. Dcugit alios
nullum \xf\t$ fed feftioansad arophithejtrem,
fanclo marijri dixit: O natura horn mis Spin-
tu faoclo coopena, ccce fui caofa cof.orib
Angchs contra natoram loqiti. Hzc eo dktotc,
amphitheatri cilia abAogelis clanfafoit, '*
nemo egredi pofice. Er afcendens leo moltita-
dincm paganorotn & ladaomm lanjaoit/oiuf*
qae Piacfcs cum fuo officio illarfas rewa»fi»,^
bente fandfo.ne cam bderet. Tandeia faoclo«
ccelcfti,Ttin campum dcfcendcTc^dcfccnditJ puer ah Angelis euocatos t laptdibns obrun*
ibiqnevirgarn^c Enangaliom ioucnieos^ea ta-
ltt, & in montem afcrndir. Lcgcnre autem eo
librum , q^etn i mien e rat in campo , conuene-
xnnt llhic diuerfa ferarum genera > qua; pro*
itratz ipfum adorabant, & port fixa genua fur*
fom ad cum refpicieJbant.Taodem egrcfiis fcris
mrfcutintsremanebant >bi fcemiox cum grc-/
gibus manfueti;, vberibu's lacle plenis. Quas •
puer Dti cum. fuismulgcns, &coagilans> &
taXeoi faciens cum fibi abundare vidiflc^qo^n
emiiitfpimum.Cir vitmS hUmmtfnVtdut*1*
tit. Attftt$c*rdi* infAMftf€»% #ar. 1. ** l»*rt.tx.
i.tit.PuUtm,ix, a. tu* immoa*i*t** *'***•
Ajf*atuytx.v tit Chert*, «* a. tit. Ctyitv,
*«* u% to. M*rt*t4X. 1 S. &Js$mtsfi#ktX*
?VU
PVLCHRITVDO.
»
f&tMtuiintmf*4m t*nqu*m ftrdUrittrnfutkrit
7«* virg* Aw&*bifi** fmt in fkrfhndmm
t*m$**s*ri.
SA ncla A ggadrilina illuft ris Robcrtt rmt fi-
lia>qui gencrofa ftirpe'proditus gcrulus
fait aanoli Regit Lothari/'. Hanc reHogifsirai
virgiaerri illtfftris Smuinas iprarfatonoberto
expetijt, voten*eam Aasberta filio faofochtr
ri:quo tciliset Roberto pubence afieafim^ca.
Ho iuueni carta defpondetur paella. Deniqoe
ambo iotegritatem mentis , & corporis cafW
leruarccaptentcs, deprecabanrur Dominant,.
vt voluptatum venenaicordibos corom digna*
jetuTrepcllcrc.Dcniquc orante bcata Angadri-
fma virgine, vt foectofitas illim in deformira*
rem vertcretur, tilico Dominos preces eiui ex-
audiuit. Nam faekserositaexulcerata eft§ac
immundifsima lepra coope<ta, vt a coofortio
hominumqoicunque earn vidiJTeoe, extcmplo-
fegregandam dteerneretit. Mcdjcorom deinde
cucurrit frctqaentia, fed quapto inftantius infi-
flcbant, tanto Chnfti fpo^adeformior vice*
roftorqoc apparebae. Tom pater diainitus hart
fieri in tell rgens 9 ioquircbat aHea^vmrn in
virgirtitatisvotovitamelegtffet fin ire Opto
id, inqiit,mi genttor , & tods mil but exoro.
Nam Chriftus, quern con enpiai fponfumjpfe'
mi hi hanc corporis infen molcftiam , vt ani*
mac trtb&at ni torero Dclelht hate vita prat
fens, pater pie, fed dccipit quia omne quod eft
in mundo,vanitaseft. Hzc audicns patcf illa-
ilrem accerfioit sinoinom , & qox circa fuam
Pulchritude $* J
■> reddita, ita vt ennfli auditoromdicerene, quia
Chriftus earn fibi fponfairt & famoram elegif-
fet ptrennero. Denique efficttur gabernatrix
cccnobij/ quartan* «ft tosta mum vrbtf
Beluaci. Eratacncro. fictft ctmris pr* lata , ita
ennftis hamiUor, io veftitu vilis , incibomc*
diocris, abiofanria ivgi orac ioni dedira, pudi-
cieta exornaciftima , hitaritate cordif & cor*
pons clara paticittiar virtoce, Charitatis obfc»
3 trio, eleemofyoaruwifoe largtciooibos abun«
antifsimd annulare. Hit ▼frtoturo fanclaram
operibus adoroata, in medio virgin urn veloti
lampasrcfulgeba*accerfa.Jfor#ttff*j M. 2?.
**f- 99-
PVRGATORIVM;
ItEMrlVM Iv
EPifcoput, fi rcc>* tenet , qui Capreisprae*
erat, vidit marorem beoerdilhim Papam
olraoom , qui iam obierar , nigro eqaoquafi
corporaliter infidemem. Cumqueillecoeptum
itercaperccerneret : Heu, inquit, nonnetu ti
Benediclus Papaya cm defundum liquido nc*-
oimus/Inrelix , egofum.Etille t Quornodo
tibi eff.pater » GrauibuSjait^ormentisafficior,
fpe tameo, (i adiutorium prarbeator,dc mea re* •
cuperatione non priuor : fed pergc qnxfo $ a4
frarrem meum loanncm f qui none Apoftoli-
cam occtrpat fedeni, *iq»ie runclns delegatioflt
iiimcia, vt illam pot ifs imam funnrjaro, qo« i«i
theca reconditur f inpauperei promeafalotc
diftribaat, ficque me redimendum eMc , qoan-
filiam gefta eraot latide pandit. Ad haec S inoi- docunqoe tamen hoc decreuerit miferatio di1
ottrreipondit: Votontatcro Domini in omni- aioa cognofcat mam eartcra, ^o* pro me in*
bus fcqui oporter , neqac eius nurai vllo modo digentimu trz^ltt funr mihi pemtas nihil pro-
ccmcraire volo. Vocatufqne aflnit t & beatus fuerant;qaia de^rapints font, & de inroftis ad-
Ausbertur , qui diflociabilcm condidit libel miiUta/ His ergo aaditi$, Bpifcopos impige^ *
lam, vtfaoAa virgo Angadnfinanon fua, fed Romamadijt, Ioanni Papa? defuncli fratri*
C hrifti Domini vocaretor fponfa; Hoc faclo* Verba narrauit, Epifeopalis mcrx farcin e pon*
id Rothomagam vrbem fanclo Antrftitidiri* dusabiecjt monachnm induit, coqoe rnod^
gitur Aodocnoj vteius bcncdiftionepcrcepta,
9L velamine operta in virginitatis propofito
cf>nfecratimercretar-: quo patratot priftinar
palchncudini & fpcciei clcganti extcmpUcft
falnfem fibi ex alien acalami tat e prouidif . Flh
ur D*stH*%m tf> d Dtminicum t*f. 4.
Kkkkkj Xi
8*4
r^
EXEMPLVM U.
Ptirgatdrium.
tia prcftolantar,£f t.7 Sfu, hfcVmttm^ w
MOnachus qaidamin extremis agens aa-
tcquam decederet raptuscft in fpiritu,
du&aftfue ad loca pttaaram-inferaalia,viditq;
EXEMPLVM III. .
t*rt*t6ri*mfiuan tmimAomfim « |U/«:
temmmi qmu tUmn mitiuumsljl pH"**
HbtTMtatft.
quod fine horrorc 'refer* eon pofiiimas , aol- T Eg"1"" ^ Ad qaidam pifcatores $. The*
iqas fcilicet multas verobaf Seconds acumina- *-* Mdt'ja aotamno fruftum magnum gla-
cis infixas ad rogwn maximum,in modumaa- .cicipro pifee preodidemat , de quo magts qtu
fcaim.torrcri Sc aiTari, ipfofdue cwdclifsimos <*c pifee gamfi funt , maxime quia Epfcopos
cortorcs fofflatorii$,aU;Tqae igneis inftrumeo- dolor* Pc<*um laborabac : ipfam gbciem ei*
tit mifcrorum tormenta ton's oifibus aggtega- pcdibus fuppofucrunt , & magamnei refrigc.
tes.Ali/ver6patetlas& farttgincs igaitas de numpraftabat. Quadamvcr* vkede gUcic
fubtus iacieutcs ponebant, adipemque , qui dc {">OUms vocem audiuu. Qui ab Epifcopoad
ardeotibus iacentium raembris fiuebat dilige-
/tifsime colligcQtcs,cundcm rarfus bullientem,
&ferueatemfupereos ,Aquibus fiuebat , rc-
xuadebint ,quampoenam csteris craciatibus
intoierabilioreni eiseffe coiiderabau Poft bate
du&uaeftad quendam refrigeri; locum , vbi
tnultitudinenvanimarum quail poilgrauema-
liquem labocem quiefecntium inucnit Joicrro -
gatufque ab Angelo duclore fuo, fi fcirct quae
Jiatceucutffe oefcire refpond it. Sao&usvei4
AngelnsdixitchHi wiosvidifti ad igncm il-
ium pe /maximum afTari,homiuesfunttrdinis
tai, qui licet criminalibus peccatis fencqua-
quam foedauerint, ri6 taroen (icut monet (crip.
' lura feruirc Domino ia timore & treuiore cu-
raucranr,non difciplin* cenfuram tenerc, non
<jaietis& filcnti; patiences cfle , non denique
jrigiliartyh & orationum folemnem deuotio*
nera , ncquelaborisfanclaEpfalmodisecxejcu-
iton'em ftrenneA4icut oportet , xmulari ftudue-
*unt,fcd magis curiofi, faced, vagi, fupcrflui. t ....
Jcfidio^pigri , fomntjlcnci , fignis , iocis , ic lum ^niim intolit. UtAm d* V*** f-
Jcuitatibui indulgcotcs , monaftics profcfsio- fbUpifiyus G$nue*fr& tors* at MsUbm t*\
nit puricatem violarcnon timucrunt,qui poft-
quam fecundum^tquifsimam iufti iudicis Dei
£-ntentiam,iQ fupra vifls poenis alijbrcuius ,a-
li; prolixtuspro quantitaie & qualicate execf-
fpum fuorum purgacifuerint^mediante.gratia
Dei,tnhunc refrigeri; locam iotroducuntur^
atque hie pofthorrenda fuppliciaillapauran-
fopcrfeclioncai beatitudinis fuae cum paticn-
iuratus quiseHct t dixie : Sura qugdam anima
qme in hoc gelicidio pro peccatis meis affli-
gor,& liberari poiTem^fi xxirBiifoafiQciait!*
uallo triginta diebus continuis diceres, Qii
cum miisarum medic tatcm'dixifsct,&i*c ujo
ad mifsamaliam praeparafsct^diabolica fiigge-
flionc con tigit^uod fere omnes homines iL
lius ciuitatii inter fcbclla moucrent. Vdero-
catus Epifcopus ad fedandam dikotdm , (*•
crasdeponensveftes^ifsaai ilia die intcrmi-
fit.Iterum recipiens t & duas partes ^cowpieni,
exercitqs magnus(vt videbaiuOcioitatem il-
lam obfedit,& compulfua , mifsae officitus ic«
terroifit. Deinde rcincipicns f^bm oniDCJvlri-
maetceptadixiiset#(Sc vlumam inchoarcvej.
let , tota villa & domus Epiicopi accenfadh
Cuiciimrcruidicerent, vt mifsamiotensiite-
rettille dixit : Eifi tota villa creraari deberct,
ipifsam non dimittcrem.Quacclebrau,gbcies
protinus refoluta cfl: & ignemqoem fevidifse
credebant^canquam phantafma recefsit.&iui)'
iQMtJfduCemmmnfiUonu nmmmnm*
HIM
r
BxZMFLVM IV. •
>
fwi*Urhm vfam *d fipultttrtm pr$ pctatttmU
Tetipti*$fr*t$r9tUmMHit t O fia§ tm^ncoriiA
QVidam monachos decedent pcti/tinfla-
ter abbatcro, *t folicam dcccdcntium fibi
iaipertircturabfolutioncm, obrn Abbas abfens
in loco vicino non poftet habcri f in prompta
ante adoentnm roigrauit. Cum autem Ven tffef,
& dictum ei fuuTct, quaro inftantcr monachu*
illc pctiuifleteum pro abfolotione habcnda,
funcre nondum fepulto, anteqaoddam -ahare
decumbens,& cogftansdeprxdiltis,vidit fu>
bico ante fe deftmclom(vt fibt videbatur )di-
centcm:Bencdicitt9 cxpctcntem dcbicum ab*
Solutionis. Cum a a tern Abbas ftupensrefump
fiflci fpiritum/lfxit : Mifereaturj&c.Quofa*
ctopctijt monachos poenirrnriam. Abbas au-
t*m nefciens cuiufmodi pogniccntia iniongen-
da cfTctdefun&is, dixit f quod pro potnitentia
ftaretinpurgatorio quoutque corpus eius,fit
fepnltain. Qaoaudito, deionlras exclamaoic
itahorribiiitcr, quodvox eius audita eft per
rot am Abbattam,dicensv O fincmifericordia,
p/ccepiftimc tanturn morari in purgatoii©/
Collc&tr Sfnuli huiuu
EXEMPLVM V.
* Cm**** fmntfum ^mgMftij m*m*r*biU
txtmflmm*
FVtt in AmorenrlcoDUcnta ordirris Pradi*
catorum religiofus qui dam pius &dcuo-
tusk5c necefsitadinis Junius vincuk>,cum quo-
dam rcligiofo Minorita,qui ambodu aliqu£-
do ad inaicem arnica bilia mifecrent cclloquia,
fibi iotticcm polliciu funt, quod qui eorum
pjriusvita fnngcrctur^fi Domtnusid iUispcr-
mitcereijindere&rctadeum,qui in riuis ms^
ncret, Tt euro fui flams admonitum redderct.
Obijtitaque prtmo rcligiofas Minorita, &
poft dies aliquot, dura noftri ordinis relrgtofus
io refeclorio force ^ ibi cornparutt Minorita
defunftus/c aliguamdiu fueraat confabolati,
Purgatoriutri. 81 5
&nonnollaiHi retail tmirandade rutoraTita,
ac demom qaomodo in pcenis ageret purgato»
ri/^cruciatibusmiris, & inreriratis compro^
bationem ilfios,quod oarrabat A mannm pofnic
fopcr roam refe&orij cabolam , moxHrrcmi*
fit manns ignes* itnpreffom Tefti|iam , qooil
adhuc hodie ibi inuificur & hoc ra&0 difpa*
nrit praratos dcfun&Qt.AmmStmwfis h&mm*
TniM *****% 121I /.ja.
EXBMPLVM VI.
&4?mg*tori$ S,?MfriciJ4
CVro $. Patricias per Hibernian* prardi-*
caret,* parnom fru&ura faceret, rogaait
Dominum Ttaliquod fignom oft trn dire t , per
quocherritipacni tercet, luflu igitor Domini
in qnotjam lococirculum magnum com bacu*
\o <reftgnauii>& ecce terra intra circulum fe a-
rjcruit,renclatumcj<'e eft S. Patricio , quod ibi
quidamporgaton; locus eflet.in qotm quicG-
que pellet defcendere^ alia fibi pacnicentia non
reftaret,& qui red t rent, eos i mane vfque ad
ftquens mane ibi rooram facere oportcret. ltk
eius vits lig$n4hkVt4§ Cdf*ri»m lib t i.tMf. 38 Vt*
At etkm ut. Pmi»Afia,*x 3, Tit, MhffUf*. u & a.
g» tuQ*Miio,*x:+rintytf'Qidt*,tx 6. tif, ftdtitM-
ltt,ex.$< sit>C$mritb,ex 3 &7 tit f eewttntssM
j Jit. Infirmity ttx-7*tti Af*fl*t*ttx. 3. If/, t'ffi*
Cbrifii.tx. ±tit Fsmtliduii*i,tsttjL*b0rdrit tx*l&
(> UUGinutrfi^ex 3 1.
EX EM PL VM VII.
fT*rg*t9Tiji fdtwtfipipoftulmtmhlitit,
ftthfaUo viutntwm.
CIrcaannom Domi. ro^t. nonlongi'i
Vormacta.muhts diebns H noclibu*,roa^
xima multitudo amatornm equitnm > & pedt*
turn apparnit,unquam ad plactticolloquimn^
feu belluro procefsura>& nunc hue, nunc Ulur, ,
quafi perturmas difcurrentes^irca nonam ho*
rarn'oofiis^aiLyieinum montem^ex quo prori-
re confaeoerant9reoertebantur. Tandem noc^e
quadam monachus quidam Limxurg^fis car.
sobijjftonprocul 4 monte dtftantis , de qtio
exist
8o6
Prelatus.
lius eft mihi magismori . qilm C»p~r Epifco-
pum adhac vxuentem mini ftcrium illius acci-
5 ere ,&peccare in confpclhi Domini. Confl-
era nunc,6 Roc, Ci te Dcas Re gem feculi con,.
ftituit,fcitotamcn Rcgem fempitemum te ha.
bcre in exits. Idco dimicte Rufticum pern it ere
facinora fua,ficut vis vtDominusdimittat tibi
peccata tua. Hoc audieas Rex fufpirauk gra-
uiter,& ait! Per falutcm priocipum voluntaries
obedi&m coufilijs tuis.^ttamen aliud non fietf
aifi quod defmiui cum voluntate totius populi,
ici licet t vi Epifcopus Treucrorum efficiaris
quamais contra votum tunm. Cumcpc hxc
awiiifrt vir Dei ingcmuitt»& dixit : Gloriole
princeps, fine me prius ad ccllam meam pergc-
rc, vt al refponfum tux cclfitudini dandum me
prxparcm.aitadeum RexiVadccum pacc^ 8c
ttanfactis vigintidicbusinduciarum , it crura
Tcni Meta* etui tatem t ad colloquium praede-
frinattim. Cnmque perucniftet ad ccllam fuanv
C05pittriftari,&valida febre fatigari 9 &ni-
miam corporali affliclioae conteri. Quid
multa? Die acnocle Domioumdeprecabatuf,
▼t ei donarct defenfionis fuac auxilium , & eri .
pereteamdc tamgraui in go p quod rcxei im«
poncre cupicbat. Sicquc feptcm annos tranfi-
gcos ad regem rcdire non pot u it, fed tandem in-
feneftute bona obi/t in pace 9 pridie nonas lu-
tWMHVM XIII.
frtUticnu fiatum perUttbfum ejfe diiicit iuutnu
in Epifcopum ele&m^wm pttrmus ptr ekkAtum
difcum volni prtupit.
TJIcronymus dicit in regula fua advirgi.
XjL aes , quia raropcr gradusdignitatnm af-
ceodit homo, quia multo grauius non defcen.
dat. Nolo ergd hoc pcrtranfirc excmplu^quod
fan&o quodam mihi referentefeneineremo,
ex veritatc fciui. Cumqueiuuenis quidam fan-
&o propofito 0 8c vita ele&us effet ad Epifca-
pale faftigium ( quo grauius aliquid aut peri-
culofius nequit cogitari J patruum fuum qucn -
dam virum vcique fan&um,& prophetiar ipiri-
tu plenum eremi incolam, vt cum ad hoc con-
fulerct, adijt non incautus. Audita itaquc nar-
raiioncncpoiis^virfanftwnonveibis/fdf.f.
nis potius pcrcontami refpondit, oc contra
Apoftolum, qui defidcrantcm Epifcopatomia
bono operc laudat,difluadcret, lnf$it igiturfe.
nex quadratuoa difcum a terra vehement erp>
dibus eleuatum afccnderciuacaem, & qaitcr
per quatuor difci iatcra fupinum reuolucrcfc
metipfum vfque adoramcafus, ficquc cafo
imminente fi alia fucccderet reuoltitio mar..
dauit vt extra fummitatem difci adhucfc re-
uolueret itcratoXui cum nepos fe non poile «
timorc cafus refponderct, illicb fecit earn dk.
cendere, 8c per quaadam latam plaoitiemdm.
tins volutarq. Cumquc cxmultitudineyoto.
tationum vtrifque cucnirct faftidiam. Sar^c
( inqait , 3rv:ade quo vis ^acitoqucquoddk
fecurius cernitnr. Dedignatus iraquc iDQcc:.-
abfeefsi^ac alteri fanilo fcoi patri dcliramcn-
tumputansfaclumretulit. A quo de pericvlo
prx em inen tc doctus eledioni reDnnciattvt k .
neat q'iod tutum eft. Qui poft modicom felici
obitu ex fecuio exiens , hilarts & iocuodus sp.
paruit patruo , &gratias ( inquiry tibi paw
refcro, &dc difiuadonc Epifcopatus. Na«
fcito\ qu6d nunceflcm dc numcrodamnato-
rum fi fuillem de nuroqro Epifcoporom. Hut.
in teg. Monacbatum t*p. 15. 109.
EXEMPIVM XIV.
BnUtxrtm mult*(umm*mmtufl\$»&*>
IN Policrato lib.7.ca.i7.1egitordcqncdan
monacboambitiofos quod cum ad Abba-
tiam % quampecunia prxemerat , cduccrctar,
ille modeftiam fimulauit, vt auidiutpctcrct'ir,
quafi onus refugiens & honorcmrccufam Et
fe palam coram omnibus taotx curz profite-
batur tndignum. Qffodaudkns Pr incepi, Vcrc
( inquit ) indignuses, quia data mihi tamapc
cunia bancemiili a medighicatem, & fum-
mam exprefsit, fed per me non ftat, fedperte,
qui te indignum profitebaris, quo minus pa-
ctum impleatur. Iuftum ergo eft. te libera m
abires& tedomum a propofito vacua ro rcdire,
8c alius qui dignus eft deftitucat preficiatur Ec
clcfiat, quae 8c omnia Cic facia funt. litmus $*•
Ustirhnfa Ikkt 7% Poticrdli, ca, 17,
EXEM.
ExEMPLVM XV.'
inwplw, in fKrimwfmtUfunBm *&•
LEgifur in Chronica Pont ifi cam Leodien*
Hum, quod anno Domini M. cccLxxx.
ftiit in Villario monaftcrio BrabaotiseCifter-
cicnfis ordinis qui dam Abbas , dictusdominus
MartinusAqoi fnerat miflus Parifios, & tancum
profcccrat, qioderat Baccalaureus in facra
Thcologia. Cum ergo conucntus elcgiflcc cum
in Abbatem,adhxrebatDuci& Duciflae Bra-
baotiae, alijfqueDominis,neccnrabatde pau*
pcrccoaueiHU^imoaufcrcbat fratribus fbis nc-
ccfi'aria, Scquarantcccflorcs fui doderant fab*
trahebar. Vnde conucntus pluries fuerat con-
qucftus patribus Abbatibus in vifuatianibus
[uisfcd nihil ipfis proderar.quia excufabatfe,
& vnus Dominusfiipportatahum,ita quod pa*
rum Talent vifitationes,inio gene ran I aliquan-
do odia & rancorcs. Quadam vice erat vnus
icfirmut, q'limauducauit extra butyrum,quia
force nonpotcrat comedere haleca, q.iod vi
&€n% A bbas, fecit portari in domum fuam , dc
quo frater ille t rift is conqueftus eft conucntui.
lrati cr*o fratres vencruotad Abba tern impro-
pcrantcseidiuhns j & defcclus quos ei facic-
bat. £t tandem iuuenes verberauerunc earn,
trufcruntqac in carcerem Violcnter, & ccnue
mot cam ibi donee pctijt veniam ab ei*,& pro-
Pradatus. 807
nim 0$ cio$ vcrfum eft retrorfom, & ccepic rn>
gire ficat brutum animal,verfafquc fait in ftU
riaxn, & fie obijt pefsuna morfc,Cf£Mforj£«ii«
It hum*
, EXE MPLVM XVI.
Qutmoh quidam ruHUm qtwujdm tyifetpimriji
fcUmimj^wtAnitm fUttnt$f*ctti* TuUtgiuti
ERat qoidam potccifsimus Epifcopos parr
tium Germanise, qui ocdum fpirituali* ,
fed etiam fee u Ian s iurifdic'rioni* ncgotia aoV-
nunittrabat.Iscum qUadam vice vefti<us fcrro
& mihtum ftrepenti exercitucircumuallatu*'
per carnposequi tare t, vidit rofticum hominem
aratrifui fliua rehcla in fuo aggere flare , Sc
aperto ore atquc ft u pen u bus oculis fefc cum
fumma admiratione refpiccre. Dc quoadmx.
ratus E pifcopus defcrto paululum ccepto i ti—
ncrc, cquum quo vchebarur verfus rufticum
egir, & infolita quadam bencuolentia vultunY
ferenansadeum djxit:HibcrcA>aliquid intern •
rogare a tc, vir bone, fi velles fimplicia & vera
interrogans refponfa thbuere. -Ad quod rufti.
cus( nefcio a quo doclusjvibar.^ fans refpon-
dens, dixit : Qu is fum ego, & quiiunt omncs
parcotccmef, vt illuftnfsimo principi rr.co Sc
gratiofo Domino dcdjgoerrefppndere? Et E-
pifcopus ait ad cum. Die ergo mihiA quidco-
gitabas,cum hianei ore,& di flu (is malis, & me
ftupens infpicicbas/Coguabam 9 inquit rnfti- •
miru'eis-fc omnia redditurum. Ciim autcm Ab* *cus, vuumncfaoclus Martin us (qui & ipfeE
basfuiiTct extra carcerem, venit Leodium ad pifcopus crat ). cum tanto ftrepita armorum,
£pifcopum>dc tantum fecit,qi?6d ipfe Epifco- militumque exercitu folitos fit per vianunce*
pus 3c A-'bas Ciftercicn/isiucrunt ad ViHariu, dere. Ad quod E pifcopus paululum rubore
fa&aquc ibi vifitatione , o£ro iuuenes qui cum (uffiiftis : Ego, inqwt, noa tantum Epifcopiis
incarceraacrant, pofucrnnt in carcerem. Cum
cj'ie eflct magna difctfrdia inter ipfum Abba-
teniae con-acnt.tm : tandem magn us Balliuus
Brabantiae venit Villariumcum magnoconci->
ho ad concordandum cos, 6c cam * ibi pariter
omnescfttenr congregati} Abbas prxdiclus di*
xit palam coram omnibus* Ego (inquit) pre-
cox Dooainam uoftram de Villdrio,& fanexum
Nacolaum , vr demon fbent aliquod ftgciim in
co qui ha bet iruaifarnvVix verba^fioicrat , 6c
ccccmaaus Domiaifuper earn % immediate c-
fum, & fpintualis Dominus^cd fcm etia tem-
poralis dominui5c Dux & Princcps.Vndeituc*
me ducem cxhibco, fed ft Epifcopum libct vi-
dere, ea die(& diem ftatuit ) ad Ecclefiam vol, .
& Epifcopum cxhibebo. Ad qiaro rcfponilo-
nenvmodiceinr]fumccncitatushomoruralisA<
Epifcopoait : Si Don velles a gre fufcipc^tKC
dedignan refpon^pm prxbere feruo tno^, ha-
berem & ego quod interrogarem a tc; Qu^re '
ex me,ait Epifcopus^nodcumquelibucrityiid'
effendes. Dicit ergo rufticus :Si. inquit quod<
• 2>cus<
8oS
Prxlatus.
Deosprohfteat, exigeutibus mericis dux ad
interna migraret, Epifcopus noftcr, qua?fo,
quo. pergerct ! Qua intcxrogationc confufut
Epifcopas, cam ruboreabfcefsit,8cnil adjizc
refpondens ruralem homincm dcferuit § haud
pamm inftru&us ruftici hominisdeccn ti face-
EXEMPEVH XVI 1 1.'
2r*Utmpumtm pargMtork, y&tlntim im.
tmtvUmcrtt mfttm pnftuttftti,
tia, vtmaguopere caueret, nefiducis magis, /"^Vidam Abba* decedent rogautt mooa-
quatn Epifcopi negotia follicitare veilet, du- V^chos v tip Code fuocV cligereat nepotcm
cis magis «juam Epifcopi mercedes rectperct.
O quot Epifcopi pctierunt ,& iam naacapud
inferos trcmunt.qtiia vtcamq; iurifdi&ibnem
fecularcm fcilicet & fpiritaalem admin i ft ra-
ucrunt, qui (i cantum fpiricualiumcaufaruni
ncgotia traclaaiflcnt 9 iam fclicibus fcliciorcs
10 cpelcfti regno regnarcne, QcctQclleGloT$tc.
EXEJ^PLVM XVII.
* FrtUtorum pQltfim mkgn* tfttnditur tx-
ummumcttionu txtmpU.
fuam , quo fa&o Abbas nouns deambulam in
borto fua iuxu quendam fontera aodiait to-
cem dolcntem cum gemltu , qaam cum ad-
iaraflet A bbai t ilia di*k quod erat anima Ab-
batit anancnli fat , qax ibi iaatfiimabilieer
yrebatur, quia carnaliccr procuraait ipfrm
fieri Abba rem. Cui com neposdiccret : Qpo-
ixrodo in fonte frigidofic potes vri* Affcr, in.
qoit vox , candelabrum capream de £cclcfia.
Quodcurrrproie&um fuiffetio roneem,liquc-
fac*rumeft, wtcerain igne. Qno viforennn.
tiauit abba tia^- nee vltw to cem aodiott. H**-
btftm in lib* di dona timer*. Frdtkrmtnl*
FVit qnidam Comet in Tolofa f fautor, 8c prut* txttatxtmplum in vita S. Vddnti Ifi(a*
receptor hereticorum: 3c omnis talis ipfo pi *pud Sw.*. ltdy. Vide tt Urn tit. A&mii*tx<\<
fa&ocft excommunicato vnacom hsreticis. & +*ii Onmwjh •x.i.tU. Epifc*pmtx.Uit.C*-
Et quidam S. Abbas fait adcundem Comitcm tiperttit. Infetnm ex>s>6.9\o.i i. & lUfeft*
miflus , ad commonendum cum. Qui dam vi-
rofanclo noluit acquiefcere, necexcomma-
nicationem tiraerec : fciens vir fan&us $ quia
cor peruerfum verbis non compungitur , dixit
ComiCKVttu, &tui v idea at fac*H«. qaiainfe-
£ra.(u anima,qas vinculo exeqpununicatio-
uis eft iaaodata, volo mihi apporrara album
pancm, quo allato dixit: O paais, licer to non
ditMti ex. z. tit. Extmplum l tit. Anmti* oc. 4*
tit. Ocutiex. 6. tiu Lttfm ex.<.tit.Jp!l*t*tx.7>
tit. Dtmonex. 15. tit. BtmJUimn EttkfMfi***
e*> 8. & tit. P*rti*littu.
PROPOSITVM.
tteTearjspocnanacxcoramunicadonis j tamca
Tt in (e oftendatur fidci Veritas ; excommuni-
cote. Quodic^o, panis inter manus eiasat-
bosA mox niger faclus eft, quern in daas partes
din i (it , Ac intcrias fimiliterapparait nigery5c
mofcidus , atqae corruptus. Tunc fubiunxit,
▼t fciatis virtutem abfolutionts , accepco pane
abfolait earn , qai in priorem fpecicm & can-
dorem eftreueriiis. GtthfcbtUm H$Un. erdm.
Brtmittrum, D. A*l*ftim p. bum* fim, 6*
HutrM B.
f
ftiptfittw bouum fnquMtir difittm peaefdfi
4x libro vitd diUtuu
LFgttnr in Jcalacoeli, quod foic clerical
imniundifsinwi vita?, cui in vt/iooe fcacx
appamit in manulibrum vitar tencni . Etqau
ifto cofltricusrcligioncm intraueratf domia
llbro legem, nomen faumirarreqaenterra*
fam inucnit , qaod vix poterat fuftiaerc per-
gamenum. Et petens ab A ngclo can/km , ait :
Propofuifti plories corre^tionem, & concent
fcriptum 9 & rcfitiendo dclctum , &oi(ioiodo
religionemintraflesdamnatus failles. Inxm
ltmior DcmsnirsniiS. Vid* *ti*m tit. Cwvf*.
M. 9. tit* Ccmilh«x*6* &lit. JftftttMtx. 4-
PRO;
Proprietarius. 809
PROPRIETAR.IVS. exempivm m.
■4
1
ExEMPLVW I.
it dkiiwt , PctHitU im uum Ja in (srditO.
mm*
OVidam fratcrex Nitrta parcior magit,
quim aaarior, 8c nefciens trigiata ar-
gcntcis Dotuinum lefwn venundatam t cen-
tam folido* , qaos limvtcxendo collegcrat^mo-
• ricns dercliquit. Initam eft ergo inter mona*
chos de hoc confilium ( nam in eodem loco
circiterqurnqne miliadiuifis celluli* habita-
< bant) quid fa&o opuceflet.Alijpauperibus di-
(Iribucndoi eftedicebant : alij dandos Eccle-
(iz:nonnulli parcntibus cius remittendos. Ma-
carias verb , & Pambo,& ifidorus f cstcrique
ffeniores patres,fan&o in eis loquente fptrira,
decreucront infodiendos cfle cam Domino'
fuo.,dicentes.Pecunia raa cecum fit in perditio-
nem Etnchoc credu liter qujfquam factum
potet,cantus terror & pauor per to tarn sEgyp-
>tum cuaftoi monachos inua/it ,vt vnum foii-
dumdiroififle graa_dii apud fos fie crimini*.
Ex lib.ftnt Pdiwmt*r*i *oo*.
EXEMPLVM II.
Vr*pfiitMtio m9n*<b* Sinckth* Bdfi^M dixit , Ef
[entuortm ftrdidi(iip& moiuubm non *f*ci/lit
TJ Error fentcntia fan&i Bafilii Cxfarienfis
JT- Epifcopi ad quemdanj prolat'a sinclcti-
cum, orijtorpeatcm torpore, qui cum fc rcnu •
ciaflc drcefet miic mundo, q lacdaro de propri/s
facultatibus Gbimet referuaurt, nolens exerci-
rio fuarummariuum fuftentari, & humilitatem
▼eram,nuditateoique,& operis contritioncm
monafterijfubiec'tioneconqairere. Et fenato-
rem,inqait, Sincletice, perdidifti, &mona-
chum non fecifii. Cajfumidewjl nnnndMtmm
M. 7.1,19.
PrtfrfatriM Umuatm f*id*m ficm m*R innH9
fit&mnupbyu
t
AVguftinus ad fratres deeretno. Non fo2
liuo demalignis fpiritibus fcpemala pa*
timor 9 fed etiam 4 domefticis dilaoiamur 9 at
frequenter peiora Tune inteftina bella,J quibut
homo non cauet , quim fori n fee a , que. prcui*
dentor.Ecceenim Abeliuftut A domeftico Fra-
tre occiditur* Efao fratrem lacob fogientent
perfequitor. Iofcph a fratribus venditur f & a
difcipulo Saiuator craditur. Hscomnia mala
fa da font, quia obedire neglexerunr. Similiter
hocaccidit lanuarionoftro,qui coktmna pan*
pertatis & obedientdr inter noi eflc ?idebatur.
Bxuc pcrditionem frequenter Acre , cY vlularc
debemus. Nam ad nos cum lachrymis venit,**
paupertatem quamdiu yiuerct tVruarc promt*
fit9 & tamen rineam & agrum nobis ignoran*
tibus pofi idebat in feculo. O profefsio morti*
fcra, 6 proditoris promifaio ! Ore dicebat4c '
corde odiebat , fancrum credc bamas , qui om -
nibus peiorcrat^&fic annisrndecim lanuariut
nofter, 6c ampliut ( re andiftis & vidifris )
male visit f & maii moritur. Qaomodo male^
▼ixi , oifi quod fuum non crat fecrcte cenuit !
Quomodo etiam male montu^nifi quia in fi-
ne fe non recognouit a & obftinatos in fuo no*
bis ignorantibuc ted amen turn fee it , & flliom
quern in fecolo babebat dttauit/O vtinam yel
faltem in fine nobis dixiffct^ ab omnibus no-
bis vcniam impe trader $ fed nee confufus fuita*
nee eum fccitfepcenituit , propterea de oofrris
non cftVnccdum viuereterat.Ligate igiturma*
nus cadauerii cius , ponentes in pannoligatos
centum Sex. iiclos quos in pariete cellulatre*
tinebat, flcntcs & diccntes: Pecunia tua tecum
(it ill pcrditionem. Non enim licet nobis feruis
Dei t eos coliocare vcl ponerc in viclu vel vc-
ftitu9vel in opere monafterij,quiaprecium ma-
lediclion i s c ft. A*g.ftr*$* md Pf sires in tr*m*. V$*
d$ ttUm tit. miff* tx. \>rit, lm&untUtx> a. &
tit, htntHikm'utix, 10,
Kkkkk
PRO-'
Sio Profperilajy
PROSPERITAS.
Trofi*' it *t temporalis ditdtem ^Htrnddm turn tm
nibus jnu dtmerfit in inferos vtdtrUe btnto Am*
brtjio.
\
LEgitur inlegendafanc'ti Ambroil; : Qua
dam vice cum beat us AmbrofiusRomam
pcrgerct % & in quadam villa Thufcia? a pud
qnemdam nimis locuplctcm hoipitarusfaiiTct,
* ilium hominem fuperftatu fuofollicitc" req»ii-
iiuit, Cui illerefpondir: Sue us meus Domioc
' fem per feel ix extitit & g?oriofus. Eccc emm
infinitis diuitij* abundo, fcruos & famulos m~
finitos habco , copiofam 6!iorum &nepofum
carbarn pofsideo, & omnia femper ad vota ha.
bai, nee vnquam mihi aliquid aducrfum acci-
die , ncc quod conrriftaret aduenir. Quod au-
dieni Ambroilus vehementer obftupuit -p & his
qui Tecum eranc io ccmitatu, dixit :Surgite,&
hinc quaotocius fugiamus, quia Dominus non
eft io loco ifto. Fcftinate fihj, fcftinate, ncc in
fugiendo,moram facile, ne nos hie vltio diui.
na apprchendat, & in peccaris iftorum nos pa*
^ttcrinuoloat. Cum ergo fugcict,&aliqnantu-
* lum proCcfsiflent/ubno fe terra aperuit,& ho*
mine illti cum vniuerfis qua; ad fc per tine bant
ieaabforbuir, Yt nullum indc Tcftigiu remane-
nt. Quod ecrnens Ambrc-Mus dixit : Eccc fra-
tres qium mifcri cord iter Deos parcit,cbm hie
aducrfa cribuit, & quam feaere ira&itur, cum
{cm per prrrfpera elargiiur. In eodem autenx
loco fouea profundifsima remanfiffc drcirur,
que, vfqic hodie in hums testimonium perfeue*
rat. Pt.tki dt Kataltbui lib. t.t* $6> & Mmmtu-
lui lib. $ tap* \. Vide ttum tl C*rie$trfo ex % &,
19, Tu, Indicium Dei tx.i,& tit. DtUtt4 tx. 5.
PVER IESVS.
ExEMPLVM I.
Tutf Jefiu flew & tiulmm * denote mon*cb*
A
Lgore niuiiim terra Brahanrtx refperfa
pertotun^monachisquidam Ciflercien-
Pucrlefus^
fit, prxmiiTo io villain famulo, fotoi ia cao£
pos per deuia venicbar.Et ccce iaueait pution
elegant ifsimae forma: quail tnecnem magna
fictu & eiulatu, folunrin triois frigore rtfideo-
tem.CompaiTus igirur tali putrotrquo dciccQ.
dit, & complexus flentem, flercccepitcuneo,
& quarrert quid habere t f Tacente aoten put*
xot mgera ifac qucrens, vbi eft roatcr tuafnun*
quid pefdidifti mat rem/ Ad intcrrogationa
illrus puer fortius eiulans, taodemdixit : tics
me, hcu me, quare non fierem , quart noo em-
larem/Ecce vides quod egens, folu« , & in fri-
gore fedeo, & con eft qoicolligatiriC,&hof.
pitium prxfter Mox monachal fu rgent ,& pot.
rum inbrachiaeleuans, ofculatuieft , diccps:
Cedes Acre dilcclifsimc, quia ad hofpitiom
portabb te, &iaciam enutriri.Hoc djccns.ccra
puero eqtium afcendcre voluit/cd peer dc hn-
chio tenentis exdiensa difparuit repeoie, qota
Chnftus fihus Virgin is fu it Interramigitct
ca^ens monachus, flerecV eiolarccoepitaccm*
me. Etcumdfu (ic iacutflet eiulaos t tanden
quar/itus k fcruo inuenrus eft , & Icoatuscfi in
cquum , dc ad hofpi tium duclus. Qusfirus cor
rTctct, nihil aliud vna nocle dkere porait,
quam: Heu me, puer bone , puer pulcfaernoe,
quare me dcreliquiAi! cur abijfli tam cite! cot
te perdidi? Poft hoe monachuscoofolaticttem
recipiens^cucntum coidam rettjli^quiilluf^
quos fciui tan tap rei.miraculom , & puculum
Aupcnduirj pare feci t. Quisenim homiDomfitt
lachrymis aspire pot<:il piaculom tale & tan-
.turn, quod Abut vnicuspatri Dco9 Dob««-
flenfj hofpititfiu ia terra quarit, egctcibo,aW
gore contrahuur, & pr^ abundantiaiotquiins
refrigefcente charintc nuiltorum • oon «ft S01
euro recipiat cordis hofpitio^ reficiat iM««
placiti beuefica voluntary , reuoloat & foocat
deuotionis ilnu , vcftc contegat cbariuti»»
Cnntiprntnnm* de froptii. Afum A. 2. t). f4M *•
EXE MP1VMI1.
fntrmoWMtbiu exJimpheit*uim*&im&TiBi"-
bo ehferem , **" *d tmlefi t***im*mi»»»*>
tur emm Abbots.
IN Abbatia q«.ia<!am fuit qnidam paw*
raonachus^qaumagincra pucti, OA»em «•
Pucr Tcfus, Pucr.
ncbat imago beats virginis Mat i* in qnadam
capclla in manibustdiligens teherrimcjcx puc-
nli fttnplicitace & innoccntia panem , & alia
cibaria que. habere potcrat ei faepius miniftra-
bat & red ienspogea nihil in fcutellainaenie-
bat. Com que Sent rogarctpucrum, vtfibi lo-
qnerctur, & coram fe comederet, &ille nihil
Jibi rcfpon(kret,& Abbas,quilatens in capelU
frequenter orationiinfiftebat, hare cum fcoius
pcrcepiflet, voeatumad fepuerom , ciim blan-
diti/sccepitallicere, &abeoexegit, vrquic
quid fibi puerdiceret ei reuelaref, quod pucr fe
fa&urom promifit. Qnadam verb die cum prg*
3ic>as monachal coram imagine clTct, vox ad
; cam fa&a eft, dicens : Mandat tibi puer9 quern
tantum diligis, vc venire ad eius nuptiasnOn
morcris. Cui puer refpondit fe non poflcire
line Abbatislicentia. Quapropter hoc Abbati
quantocyus indicauit , qui cogitans icmpus
mercedisrecipiendisj>ro laboribuscfie idoneu,
conuerfu* ad Domiuum inbfationemanusex*
pandit4pandens Domino cordis fui defideriom,
•quod habebat condi ad faumconfortium. Jn-
terdtxit etiam pueromonaCho> nealiquo mo-
do confenttret ire ad naptias dtlccli ptxeri
fine ipfo. Com que pner itcrum rocatus t dice-
ret fe fine Abbate non aodere venire 9 refpon*
fumeftri qiodindie Pentccoftes, cum ioci- m ¥■
pererurfcra tertia :Vcni creator Sptritus,ipfe TrinitMth tnyfimum bum*** rntms m» p*Jf*
Sn
regularibus edocanduf. Et quia era* decorns
forma,natnneqac donis inftgnitus, & fupra ta-
lem artatem morum honorincencia gratiofuf f
feniores maximfe, Be qui officii* prarcrant,pue-
rovltraquara necefle CTat, habentt libertaris
relaxabant. Prior autem 9 qui comniom Tub
Abbate regebat; difcretiori meote & regimi*
ne, ipfius licet peroptimc naturae in taliactate
credendum nonputabat , quia, vt dicit philo*
Tophus^ pucri non tantbm mooendi funt ver*
bis^fed etiam arclandi verbenbus : aggreilus
eft iam aliquantulum infolcfcccem pucr&ver*
bis,interdom Ac vcrberc ab illicitis refr?narc
Qui puer ad omnem informationem boni# fta-
timquafi moll if cera. Priori* correptionem
accipicris, in adolcfccnfem fao&ura & perfe-
clura creuit, & circa viginti annos state rinita
roortuus, Priori apparuit, dicens : Tua*£orre«
clioni gratias ago, Prior, qui mecum tuapro-
oJdentiaidegi(ti,neinfotentia pucTili paula-
tim defluercm f 8c tandem prolabererindam-
nanda. Harcvt dixit bcata auima, tanto fplen.
dore rcfplcndnit,vt vix in loco angulus rema».
neret,quiabillolumine expert fucrit. Horn.
C*ntipr*t. d* propria. Apumjib.ut. 17 f*r*>4'
BxEMPIrVM II.
& Abbas fimul ad nuptias eius peruenircnt.
Cum igttordifta dies adueniffct, Abbas nihil
dabitansde diuino oraculo, ten 01 1 puerum mx-
ta fe inchoro; quamcitb monachi hymnura
incepcrunrfambo fpiritum emiferunt. Et- quia
voluit puertim virgin is $ pane corporis fuften-
taretmodo pafcitur ab ipfo pane aeterno cum
Abbate. C*at8*rjPtcu6 hmw ViA ituuntitH*
mibtM*. ex 2?. tiu L$i[m ex, y. t$$» Ftftnm, «r. 6.
PVER.
EXEMPLVM I.
TmernohiHs erdinu (*n8iB4oedi3't, Prist iptfi met -
urn gTMtuu titnlit , quad turn *b iitfattfitijs tot.
TtXtjfct.
IN monaderio nigri ordinis pner qaidam
nobilis i parentibus traditus eft difciplmis
iompn bends ftut Auguiiinum dot ft , qui p*ru§
ft bit ait ttiparittmfe/ftm warn mm9vbLbk\
tut mfundiu.
*
EO tempore quo Beams Auguft&nus librfi
dc Trinitate compofuit ^illi tale miracu-
lum Deus oftendit. Hipponenfis ciuiias A-
fricx nobilis^n qua Epifcopatum adminiftra-
bat, Taper littus maris pukhcrrime fit a erat.
Is pro confuecudine habebat poll diuinum ftu-
dium & laborera , vefpere fnper littus maris?
fequentibusalongeEpifcopis & clericis, qui
pro coofilio & negotio vnioerfalis Ecclehas
eum freqaentabant^ folus antecedens deam^u-
tare : ne fcilicct eius contemplarionem aut
ftudium colloquentium fabulatio impediret.
Cum fie folus incederet y pucrulum mirx pu^
chritudinis fuper littus maris fedentem inue*'
nirqui facia in terra fofla paruula (ficutpueri,
KJckJck a in
Su Puer* '
in plateis laden** folcnt ) cochlear! a f gen ceo t<ns 4 Domino quid fade facerct; refponfato
aquari dcmari rnuricbat , & in vllam foflam accepit, vr ad ppnam Cap fare* dcfceBderci^fc
paroulam etTnndebat. Qucmvr B. Augtrftinus '" " "~
ica fcno*e fedcurcm vidie,pcdcm prtf$iti& ftoe-
f»uperibu*diftribucicc. Roc videmcicjuidjni
rr ' * "
tit : procqajajns tndc, poerum f*tatat,& inquirit
quidagat^U puer ferro reffondit: Volotin*
epic, totum iftudexhauriremare, &ifti fofla?,
fi poflum, tnfandere. Quo refponfo quail pic-
ralijVir faunas inrifamdcccntifsimumcooci*
taros,refpondif. Etquoniodo, inquiry bone
puer, hoc poteris : Intent eir marc, & paruurn
cochlear quo hauf ia^rofla paruula id quam fu -
dis, Ec rnoxpuer: Pofsibilius, inqtiic,mihi eft
Koc ficere quod int€do, quim tr tmplere quod
eogitas. Ad hoc B. AuguftinQt nurabiHter ffa*
pe&clut , quid hoc eft interrogate Etpuer:
Cogitatu, ait, voluis & srftimat voliiminc brc •
ni concludere,qutd 6c illud iQdiutduxTrinka-
rxfidi Aicxaodroretolcumi, quod in illo lo-
co magus cfict p qui Qmncs fcrai Aluamm ma-
leficaret»Tunc iudexcquitcsduoimifitad efi:
Qoibus itloobuiaos in habitacuium fount du-
Xit,ejfquccafcuffl &aquam appoflut. Quibui
manducantibns facta eft congregatio anima-
liuin , fedente eo *■ & legem* Euangcliura.
QtYod vidcnfc* illi, confogcruntadeuro.Con.
forcauit autem cos paerianclus nc u&icrcur,
Etdtmifsi ab co, vita prafidi rctiilcrtint. Pocr
autem fan ft us cos fpontc fecutus, coram Fra*
tide Chriftianom fe pro fit ens % cum {aenfkarc
fefpueret <, fufpenfus torquctur. Cuicque gra-
has agens in caelum in tenderer, audita eft vox,
dicens: Coo for rare, Mam met, & virilmage.
tit inexplicable facramen rum. Et hoc quidem. Tunc drpo/itus t & in carcercm ir.ifTa* plot
tntequa pofsis, ifti fofla? paruuhrpotius maris quim xl. viros fj
antequ t ^ t t
TndasinfundaVHarc dicenspuer, repent e4 dif-
paroir. Beatu* vcro Auguftinos ChnflG in fa-
£to glorifkans,qaam verum puer dixerat^mox
adueirit. C*mif> /#t\a. c*f. +S.p*Ht $*
. EX EM PL V At III..
ame pene deficientes ibidem
inuenit. Orat'C autcm co. cola rob* califus
mifTa, portans lac & me I , per feneftram ictra-
uitrAcctpsensaDiem illud Maromes.fmulcrm
eis manducauir. Foil fixe puer in foroaceD
mittitar, (cd (tatim ignis exfinguitur. l/tiode
locato co in arrphiiheatro , vtibeftijjbccra*
rcturt ab eis illa?fus rchnquirur. Dej^c^ral
7wiM*mmet$ijipt7fuiiti<mic»Hj?MmU, D*i%, quidamlco demon re defceodens feilPiu»cm
<iK* tuntim mwnMi pttmdiMi*. nullum \z{\\% fed feftinans ad amphitheatres,
fanclo rnanjri dixit: O natura horn inisS pin*
TEroporibas Aureliani eratin cintfate Cc«* ru (anclo coopcrca , ccce tui caofa cof.oi ^
farea Cappadocis poer vi; annorum Ma* Angelis contra naturam loqot.Hsc codKcote,
uses. nomine. Hip mortui? pare fi bus decrctum amphitbtatri oftia abAngelis daufafuat n
Aureliani dccultu idolorujm abhorrent ,inm6» j: — "^ «---■--- » -« 1
tern cuius flhiadcoiifsimaerat fecefsit, ibiquc
vinebar, ledtioni tan turn & oratiom vacant, &
lalre gregis fui fe pafcens.- Audita autem voce
ccelcfti, vt in carnpum defcenderet, defcendit^
ibiqnevirgam& Euangclium inucnicns,ea ru-
litt&in montemafctndir. Lcgentc autem eo
librum , q<?etn iniicoeratin campo, cpnuene-
tpnt llhic diuerfa ferarum genera > quae pro*
Aratsr ipfum adorabant, & port fixa genua fur*
lam ad com refpicichanr.Tac-dem egrefiis feris
mafculints remanebant ibifcemina? cum grc-/
gfbusmanfueTis, vberibus Iac*rc plenis, Quas
puer Dei cum. fuismulgcns, ficcoagilans^ &
eafcof feciens. cum fibi abondarc vidiflct^qacn
nemo egredi polTct. Et afceodens leo multita-
dinem paganoroin & Ittdaroram laniaoit,^18^
que Ptacfcs cum fuo officio illatfks rewa^fi*,W'
bentc fando.ne com bdercr. Tandem faoflo*
puer ab Angelu cuocatns , lapadisWa obruW1
crojfitfpintum.fi* vir*S Mmmmtf*V*toft*n
tit. Mffettcordi* inftMptm, ex* 1. 1* Xwtfi^
i.tit.PrdUtWrtx, a. t$t* l*mtmi*t9* * -^
Ajftam, <x, 9 tit Chert*, ex. a. tit. Cbtfiut,
«x» u. tit* M*rt*t4X. gl. &Jts9t*ft#S*>h
?\U
Pulchritude
ttj
PVLCHRITVDO.
reddit a, ita vt enn fii auditoromdicerenf quia
ChriAus cam flbi fpoofafn & famoram ctegif-
fee pcrcDDcni. Denique efficitur gubcrnatrix
cccnobi/, good fisam* -oft imta nwoi vrbia
Bcluaci. Erataotem licut antrit prstlata , ira
can&is humilfor, in veftitu vilis $ intiboroc-
Sdi«crk, al> iofiwia i^oraiioni dedhi pu^
A ocla A ngadrifina illuftris Robert* fiih fi- cirra txot natiftima , hitarkare cordis & cor*
lia > qm gencrofa Airpe* proditus. gerulut pons clara paftcfttiar virtue*, Chariutii obfc-
fbkkfituiintmfHMm t*nqu*m f*r Atrium fntkrii
'fi* virg* A*g*bifin* f*i* in P*rfh»4kutJ>
fmmtunrii
faitaenub Rcgii Lotharij.HancreKogjfsinii
vsrginerri illuftris Smuious i pnrfato loberto
cxpcti/tjVoknseam Aasberte film foofochir
t i :quo ft ilieet Roberto pr x bente affeafum^ca.
fto iuueni carta defpoodettir paella; Denique
ambo ioiegritatem mcatis , & corporis cafU
seruarccuptentef, deprecabanrur Dominoai
vt voluptatum vencna aVcordibus coram digoa*
recur rcpellcre.Denique orante bcaca Angadri*
frtia virgine, vt foeciofitas illim in deformira*
tern vcrterctur, Hike Dominus preccs ciui ex*
audtuit. Nam facie* eras i fa txulcerata eft#ac
immundifsima lepra coopetta, vt A coofortto
hominum quicunque earn vidifTcnr, extcmpfcY
^€Src8ai,^am ^etneejnt. Mcdjcoram dcindc
cucurrit frctquentia, fed quanto inftantius in/5-
rtcban^tanto Chrifti fpapfa deform i or vice*
rofiorQoeapparebat.Tnin pater diuinitus hart
3oio, elecmofjoamni^oe largicionibas abun-
antiftired cnmalara. Hi* viftutum fahAarum
operibas adotuafa, io medio virginam velati
lampasrcfutgebafaccc&ra.PSo/mriivi i$k. 29.
uf* 99m
pvrgatorivm;
IXEMPLVM I;
*
Tap*BeniAi&tii grtul furgmorij fcen* Ut$r*ttiti
0
EPifcoput, fi tt€ti tenet, qui Capreiiprar*
erat , vidit jnarorem beoedi£ram Papam
oclaoom , qui iam obierar t nigro equoquaii
corpora liter infidentem. Cbmqueillecceptum
irer ca p ere Cere cret : rTeu, inqtiit, rfonnetu es
Benediclas Papa^qaemdefanjkini litjuido no*
fieri in teUtgeos , iaqaircbat aBea^mm in oimns/Inrelix , cgofuro. Etille «: Quomodo
▼irginitatis Toto vitam elegiffer flnire. Opco tibi e»,patcr» GrauibtJs,ait,tormentisafficior,
id, inqiit,mi genitor , & tods mfibus exoro.
Nam Chriftus, qocmconcnpioi fponfomjpfe'
mibi banc corporis infert molefttam A vtaoi*
mx tribcrat nitorcm Deleft hsec vita pr*
fens, pater pie, fed deci pit quia oiane quod eft
ia maodo^vanitaseft. Ha?c audiens pater illu-
ilrem acceTfiait sinainom , & qaz circa fuam
fpetameo, (i adiutorium prarbeatur^deoiearc-
cfcpcratione non priaor : fed perge qnxfo , a4
fratrem meum loannern 9 otrt nunc ApoftoH-
Cam occopar Ctdzm, ei tvi e reoclns delcgatiod t
aoticia, vt illam poiiftimam funrmaixf, cm* in
theca rccondittir , io pauperes pro mea (alotc
diftribaar9ficqne meredimendomei7e9 qoari-
• ^ a. a • ^'^^.'.Jii1
filiarn gefta crant lucidi pandit. Ad hsec Sinni- docunqoe tamen hoc decreucrit miferatio diA
sras-refpondit : Volnntatcm Domini in omni- utoa cognoftat jflam cartcra, cjtiat pro me in-
bos fcqoi opomt , nccpe cius nwui vllo modo digentibus tradha font mihi pcnitns nihi! pro-
contraire volo. Vocaiuf<pie afluit , & beatoa fuerantqaia dtJrapihls font * de ioraftis ad-
Ausbcrtur t qui Airbctabitcm condidit libel qtii«ta:' His ergo auditis ; Bpifcopns impiger i
lum.vtfaaaa virgo An^adrifina non fua, fed Romaiti adi jt , Ioanni Papa? defunai fratri*
CbnftiDomini vocareturfponfarHoc faao* verba narrairit, Epifcopalis m ox farcin c poo •
ad Rothomagam vrbcm fanclo Antrftiti diri- dusabiecjt, monachum indoit , coque rood*
guar Aadoe'no, vteius bencdiaionepercepta, falBrem fibiexalienacalamitaieprouidir; Fir
* vclannne operta in virginitatis propofito Utl)*it>i*m*}*dt><>minkkmt*l. 4.
cpnrecratimererctor : qno parratot priftinar
palchntudini&fpcciciclcgantiextcnipioeft* " ■■ Kkhkk 3 E*£K?
/
8*4
r
EXEMPLVM II.
Ptirgatdriurh.
tia pneftolantar^Li^.7 Stu,kfiPactm,f.i*$:
toy** **($mafiiri vtdimmu
EXEMPLVM III. .
t*tg*toTiumfmm *nim*c*mfitm htghukf*:
fiinmi , qtu M B$*so Thwbdd* tfigmu m*$\
amwmii qmu itmon ntitltemtimty j*}<4r*f
UbtTMtMttt,
T Egitur quid quidam prfcatoze* s# The*
MOnachus qaidam in extremis ageas an-
tequam dccedcret raptuseft in fpiritu,
du&oftjnc ad loca poeaarum infcrnalia,viditq }
quod fine horrore referee oon pofliimus, aoi- - . -
aasfcilicctmultasverabas fccootisacumina. V b*Wl.j[n ™*«»n<> fruftom magnom gla.
tit iufixas ad rogwn maximum,in niodum an- .«« PJ° piicc preodidemnt , de quo nagts qoa
fcwoi.torrcri «c aflari, ipfofduc crudclifsimoi « Pifce gauifi fane maxime quia Epi/copu
foriores foffiatori^aiijfqac igneis inftrumen. dol,orc P?*axn Jabwafctc : ipfam ghcicm ei«
tit mifcrorumtormenta tods oifibus aggttgS- pcdibusfuMofucrnnt &nugonm«irefrigc.
cc*.Alijveropatellas& fartagracs ignitas de "»m praftabat. Qoadam verb vice de glacic
fubtus iacicmespooebant, adipemque , qui de hooimis voccm audiuit. Quiab Epifcopoad-
ardentibus iacentium raembris flucbat dilige- wrat0J Suis cflc< » duit : Sum 9u*dain an!«*
/tifsimc colligentes ,cuadcra rurfus bullicDtcm,
4c fcr ucntcm fuper eot , i quibus fiuebat t re*
tuadebint ,quampoenam ceteris cruciatibus
incolerabiliorcm eiseffe cefidcrabat, Poft bate
ductus eft ad quendam refrigerij locum , vbi
muhitadincm aoimarum quafi poft graucma-
liquem labocem quierccntiumiaocnit Jmcrro-
gatufque ab Angelo duftore fuo, fi fcirct qua?
Jutccficntffe oefcire refpondit. San&usvei4
AngelnsJixitci:Hiquosvidifti ad igacm ii-
lam pe/maximum aflari,hominesfunttrdinis
cai, qui licet criminalibus peccatis fenequa*
quam fcedauerint, ci6 tamen ficut raonct fcrip.
' tura fcruire Domino ia cimore & treaiore cu-
raueranr,non difcipltn* cenfuram tencrc, non
quietis& filenti; patiences efle 9 ooa denique
?igiliarujb& oratioaum folemnem deuotio*
ucm , ncque Iaborisfanftaepralmodixcxcjca-
tionem ftrenneyicut opprtcc , xmulari ftudue*.
iuint,fcd magis curiofi faced, vagi, fuperfiui, .,--,- , . A
Jcfidioii,pigri, fomnolcnti , fignis.iocis, & tam damnum locoljt imfas A V^m A-
ieaitatibui indulgentes f moAaTic* profefsio- f^pffpus Ginutnfa& *«tm * Ssubbm U.
jiifpuriutcm violate non timueranf, qui poft. lo*tf*$ Cmmmtmimm mm***
qtiam fecundumxquifsimam iufti iudici$ Dei
totcatiam,ia fupra vifls poeois ali; brcuius ,a- £%Z ^.
|i j prolixius pro quantitaie & qualitatc execf-
faum fuorom purgaii fucrint^median te gratia
Dei i in banc refrigcri; locqm ibtroducuntar^ ,
ttquc hie po ft horrenda fiipplicia ilia paufan -
Id pcrfeclionctn l?eatit«dini$ fax cum paticn-
1 9 *
qnx in hoc gelicidio pro peccatis mcis a(6i-
gor,& liberari poiTem^fi xxx.minat(ioeioter*
uallo triginta dtebus concinuis dicerei* Q*i
cum mifsan)mmedictatcm*dixifsetf&fe iaa
ad mifsamaliam pracparafset^diabolica feggc-
flioac con tigi t^-quod fereomnes homiact il.
Ikts ciuitatis inter fcbclla moucrent. Vnde ro«
catos Epifcopus ad fedaodam dikordiim t h*
crasdeponensveftes^mifsam ilia die mtcnnw
fit. Iterum recipieos , eV duas partes coruplcw,
exercitus magnus(vt videbatur)ctoitatem il.
lam obfedit,& compulfus , miftaenfficiom iv
termifit.Deinde reincipiens t£bm omocsTltt-
ma elcepta dixifsct, 6c vltimam inchoarcrd*
let , tota village domus Epiicopi accenfa ct
C^icumfcruidiberent, vt mifsamioterniue-
rct,ille dixit : Erfi tota villa crcraari dekret,
ipifsam non dimitterem-Quacelebrata^bcies
protinus refoluta eft: & ignemqoem fc vidifse
credebant9tauquam pbantafma rccefsit,&oal*
BxlMFLVM IV. •
PrngMicrium vfam *d ftpukuT*m fr§ pdnkentU
ret'$pi€mfr*ttr,tUmmiU* Ofi*$ im[$ticorAiA
pKMttmti*.
QVidammonachusdecedens peti/tinflS-
tcr abbarero, yt folitam dccedentium fibi
ui) per tire tur abfoluttoncm, com Abbas abfeas
in loco vicino non poflct haberi $ in promptti
anteadoentnmroigrauitXumaiitcm vcmifcf,
& di&um ci fuiifet, quara in /tamer mooachus
illc pctiuiflctcutn pro abfoltmone habenda,
funerenondum fepulto, anteqaoddam -a hare
decumbens,& CQgltantdcprxdi&is, vidit fu>
btto ante fe dernnclum(vt fibi videbatur )di-
centemrBcDcdicite, expetentem debitum ab*
Solutionis. Cum autem Abbas ftupensrefump
fiflct fpiritum/lixit : Mifereatur, &c.Quofa-
clopetijt mooachus poenircntiam. Abbas an*
tem nefciens cuiu/modi pecnitentia iniangen-
da cfierdefun&is, dixit t quod pro poenitentia
ftaretinpurgatorio qooufque corpus eiustfit
fepultnm. Quoaudieo, detoncras exebmaoit
itahorribiliter, quod vox cios audita eft per
rot am Abbatiam,diccmv O fine mi fericordia,
pjcxepifti me tantom morari in purgatotie/
CotUfUr Sfituli buim.
. EXEMPLVW V-
* Gr*kk*if fmntfum turgtttrij mtvnrabH*
tximflunu
FVit in Amorenficonucntn ordims Pradi*
catbrum religiofus quidam pius & deuo-
tust5c ncccfsi tudin is iunc* us vinculo cum quo-
dam religiofo Mtnorita^ui ambodu aliqua-
do ad inaicem arnica bill a mifrcrcnt cclloquia,
fibi intucem polliciu funt 9 quod qui corom
priusvita rtingcrciur^'fi Dominusid ill is per-
jnittrretjiadcrediretadeum,quiin yiuis ma*
ncret, vteumfuifiatus admonitum reddcret,
Obijritaque primo religiofus Minorita, &
poft dies aliquot, dum noftrt ordims relrgiofus
jo refeclorio forct, ibicoroparuu Mia or if a
defunftu*,* aliguamdia fucrunt confabalati,
Purgatorium, 8i 5
Jcnonnulla illiretolitmirandade fattira Tita,
ac demon quomodo in poenis ageret pnrgato*
ri^&cruciatibut miris, & inveritatis compro-
bationem ilfiostqnod oarrabarj manum pofuic
iupcr vnam refeOorij tabuiam t moxiihema'*
fit maous igne* impreflbm Tcltigfum , qaoj
adhuc hodie ibi inuifitut 6t hoc la&6 difpa*
roit praefatus fcfan&Qt.Am9n;Stm*fi$ mCbrnu
EXEMPLVM VI.
THVmgttnk &P«frity#
CVmS.Patriciutpcr Hiberniam pra*di-1
caret,& parnum fru&ura faceret, rogauit
Dominum vr aliquod fignum oftrnifcret , per
quotHcrritipaenitcrcDt. luflu igitor Dominf
in qootfam loco circulum magnum cumbacu>
lo <fcftgnauit,& ecce terra intra circulum fe a-
penjft,reuelatDi»cji?ceir $. Patricio , quod ibi
quidam purgaton; locw effet.in qocm quicd-
que vellet defcendere^ alia fibi pxnitentia don
reftaret96t qui redirect , cos i mane vfquc ad
Aquens mane ibi moram facere oporreret. lit
ttus vto* Ug*n4*Vi4* Cdftrium lib i *c*f.i% Vi+
Attthtm nt. Pniin*tti,*x 3. Tit. MiffUfx* u & 2.
<£» tuQ'MSio.txi+Wtbif'ftdta/x 6. tif. PrddttM'
tor ex.3.tif.C4mrir/e,ex 3<>7/ii \mwuntunnu
yjtf. InfitmttsusxjMi jiptfiAta.ex. j. tu. e*Jfk
Chriftittx. ytti f*miU*t'um>t'tbLMb*9*r*, ex.io*
& tit.C*nHerfi*,ex. 3 1.
EXEMPLVM VI I.
tPtrgMt&Tiji fdnuettfipoflulam mi!i*$s,
JHbftdio vtutntium.
Circa annum Demi, id^fr. non longed
Vormatta.multts diebus & noltibus,n>a^-
xima multttudo amatornm equitnm > & pedl-
turn apparnit,tanquamad placiticolloquionv
feu bellum procefsora, & nunc hue, nunc illuc# ,
quafi pert urmas difcarrentes^circa nonam ho-
Jam'DO&is^axLyicinum montem^x quo pror'i-
re confueoerant,reqertcbantur. Tandem noc^e
quadam mooachus quidam LirnxurgSfis cat.
Bobi^nonprocul 4 montediftaniis , de quo
cxitt
\
&£ PorgatorwnfL
cxire f octant, affuiitprt* Tecum qttibafda alj js^ qui hoc vidir,& tcftimomamperhiW^&fu.
" ad locum mootis accefsit , muai4of^pcfc4ig- ' — : A — o^—i— ~ .:— ~i
naculoS. Crucis ,exeuAtesdemoncc, quicf-
kntjfct virtutem Tan&ae 3c iadiuidmc Tr iaita*
tU,YtdfcereAt; fcttitet adiurauit.Cuivoutex
airmarcfpoodit; Nonfrmus puan|aTaa,ncc
miiitam f iuentium turba,Ted anime. hominum.
. quondam in hoc mundo Princtpi cemaoittm
inilitantium,non ante multoi annos ia ferfc lo -
. co interte&orum. Anna, habitat & equi, quae
dan Tiaertmus ; nobis inftraraedta crane pec-
cati, etiam nunc poft mortem t in nobis funt
qusdam indicia tormctL O nine quod iam cer-
nitis circa nos,totum ignitum eft nobis, quan-
qutm Toe igaem noftrum minhnd videam. •
Cojnque Moqachns, Ttrunj inaari ab homini-
buspoiTqat, inqutrcretj fpiritns reTpondtt: ie-
£oni/s & ora*ioaib«,& ma*tme obiatioue cor*
ports fefangainis Chrifti adiauari polTumus,
&rogamu*. His di&is omnis ilka maiticudo
, f pirituum quafi vna voce clamabat trina vice:
Orate pro nobis: Orate pro nobis : Orate pro
nobis , Mox omnes in igoemrefolatiTtdean*
tar , Ted & cnoas ipfe quafi arderet, igncm &
maximum fragorom arborom & ftrcpituni
cniifit, loAB'Trilbtm. in Chroo, mm to?**
mus quia vetum etttttttraemaoT eras. Tkm*
CantiptMt. lib. 2. dt Afit.csf, $h}v.*l i*»
ExZHVLVU IX.
ehifdem pipgatirij ptm kit.
r\ Vidam trater Ordini* S. Frlcifci inom-
Vsdo pro defan&s , proot regala ipforom
exigebatj per qnam neghgens,ac reraiwn fuc-
rat. Alomar di&asfrater, ft I mortccoidam
con fratrum fuorum apparens $ rcaeUort qua* .
tas in Pur gator io ruenas negligent!* fax b
orationibns pro defonclris perfotuendiicora-
mittz lueret ;fu bin n gens eriam fc precibQf,to«
tis ac facrifici)f fratrum pro liberations & fa-
titfadione fa a oblatis nihil iaoari, eoqaod
Deas animabai aiip in negligent!* fmt pi-
nam ilia applicuillet.vti Tc 1 licet c^uum eft/oi
aollamabalijs impctrare mifericordiam , q»
mil lam animabai preocimoroni exaitoere.
Citr**. S.Jtmuifr. f*r. xylite, i.n.fv^h
i ErEMUV.N X.
EXE-MPLVM VIIL
% E fur£Wt9 UbirMur *nim* deuott *rg* Ji.Vir*
pmm & & l^mmm Euangttiftim.
Vidi quendam Canon i cum Camcraceofts
Ecclcfkr,quifc rn religiofo Cantipratefi
caoobio ad ordinem rranftulit regular em. Hie
cam 4>eatifs imam Apoftolum 6c E^angeliftam
loannem in vitaferoentirsimd dilexifiet 9 poft
mortem Ulias9cui4am canonico etas in vifionc
tifam eft apparitionem haiufmodi fe videre.
AccefsitidemApoftolutadgloriofamVirgine,
Matrem Chrifti>roganseamfuppliciter9& tic
dicens: Eccc aaima amici npftri tarqaetur in
pxnis, Venias ergo^obfecro^fic liberes cam.quia
ctfi in vita pcrfe&c* no vixitt tamen vita faam
pro magna partecorrexit. Nee mora , annait
VirgoVirgtni,*x ad purgatoriam.dcfccndeotes
animam liberatam adducuntt& Tecum transfer
jrunt ad fupcrna. Cognoiiimus haK pec iUum
$ B.Ckritt'm* JimidUm p*n*m t*ti*toi\*>
turn Adbac viucn$, turn C&miu Itftm&i.
L
Vdouieas Camas Loftenfit fiobrrffsimas
inter Theutonicos eraty vir fagax inge-
niot & ioarmiscxercitaois acfitetuos. Hie
yirginem Chrifti Chrtftinam miro coropic-
clebatur affofta. Qui cum in exttemisagcret,
Chriftioam ad fe vocari fecit , & in cpnclaai
rccum,fcccdeDtibasommbiis, remanerr. K«
mora, Comes virtotc qua potuit 9 erexitTe , U
fupplex ante pedec Chnftin* toto corpore
proftratas , ei omnia peccata fua enm lacbry-
mis recitauit , 9c hoc non pro indolgentia,
quam dare non potuit, fed Ttmagisadorandu
pro fe taltpiaodo moueretnr, hoc fecit. Mor-
tuui ergo Comes eidem Chriftinemanifcftc
apparnit, 8c fe tradttum acerbiTsiflMpii io
purgatorio ofteodit. Cui pia mulitf^on too-
dtc^miferata.rerpondit : Age none , & tade
hinc/c fecupdom diuinam snifericordiam p*-
D15
f
01?
Purgatoriam , Qwsl
*as pro peccatis cxfrine: ego vera in meacor*
pore exa&ura fupplicia djj&idmm.porga*ori> Q V I E S.
mi partem excipio. .Hit itaqoc geftis Tulcres
Chriftianam multo. poft tempore certiibom^ J&m*m & fifUmimnm MMtavmUmmtun**
(ccundum quod aoimacomitis alteraisdolori-
bui tdrqactomr^flbunmdivaponbw^iatcnliiitt
Ter6 frigoaimajgotibus cruciarif loca vcroio VT Arranit quidam , tjnia tret ftudiefi dil#
quibus Comes peccate, veUntani/s felfisgen. IN gentc* fc $ fa&i font mooacha. fit Vnue
dere folebat , lachxymif uremediabilibag iiri-
gabat.longo igiturpoft tempore, ancemor-
umfuami^cm Come&ciapparuif , ft gratia*
aaens iili ca^onteaqrianccadfapcroaifffiait.
EXEMPLVM XL
t Pmt*fr2 fmnm jtMumti fmfiimt <j*id*m
ADfaitaliqttandoS. L yduioe virgin ir*n£
admtrand* ^ground ft loftoaffix* fa*'
xcrdof f nr honcfta? *itx ft fandstfame cam
oonnuUis ali/s. Ibiautetncrat ?as fioapi ple-
num, ft cum fermo haberetur de pxnis purge*
tort ^ dixit candem illc facerdos: Vellem lice-
ret mtht tot annis degerc in loci* pargatorij,
quot font in hoc vafc (inapis graoa , mod?
certo conftar? t me poftea filuum fore. Ad hare
Xyduina fufpirans reipondit : Quid eft , Do*
mme9qaod loqueris? quid ita parmn ftdisdiui*
tiat mifericordiae/ si fciref qualis (it pargatorij
local , ft qaasibi dent psoas animar, neqaa*
quam ita loquereris. Non din poft moritur ille
facerdo* , ft amicis com Lf duioa dc data ant**
ma? eiuc conferentibot, ilia ait: Bene habet
antmaeios propter foam probitatem ?fed me-
lius fuiffctet/fi riuensplus fidnciatcoUocaflec
in virtutc Pafsionis Chrifti, ft minor quoque
purgationitin enm lata effet feufentia. 1***. «, , .
Brugmmd &***£. in vk*$m&. JtMf.a.*?**9 & videos fcipfum qdafi 1 fene honoratum , ft
5*r, »a\ J. 4*rifir 14* qoictaturo , ft ctrcamfatum , praiotcnditop.
tiro* quod multts eft noenmenturo , depreca-
turfcoem , quodeuma fedimictat. Ha be bat
enim difcipuforo alium, ncc erat ei trifte quOd
£cbat ex totoregreditur igiturab co t * fcip-
ium fiibordinat per epiftolam prarceptori* in
ouodam PonticoBiiobio. Node igitur prima,
*--•••-■ mil qua
qntdem ex»cis elegit licigantet in pacem redu*
ceec, iuxtailiud ouoddiflum eft:Beati paci-
fic!. .Seconds* veto vifitare iofirmoe. Tertiut
lerdaUjtqaicftercinfoktodine. Primus cr.
ge> Ubc«an«nffopter litcs homioum, noo pote -
sat omnea Uoarc. Et tcdio viftuv Tenit ad
cum, qui feroiebat in£fmu v ficiwwoiebat eti£
ipfum animo dcficieaccm , U non ptvualebat
mandatom perficcre. Etconcordantcthiduo^
abierevidere ilium qui in enemnm difccflCc-
rat,& narranerunt ei tribulacionea fius t6cxa-
gancrunt com, vtdiccret eis quid ipfe prole*
cent EtretMentpaolulum, mifit aquam9 in
fcyphum, ft diclt eis: A ttendite tnaquam % 6c
erat turbulcnta § ft poft modicum rurfumdi- '
ok: Attendite modo quomodolimptdafada
eft aqua> E t cum intenderent in aquam, vxdent
tanquaminrpeculo vultos fuos. Et tuncdicic
eitz Sic eft qui in medio hominum confiftif,
obturbam enim non vidctpeccata fua. Ciim
autemqnieuerit t maxime in folitodine , tunc
dcliaafoa confpicict. Ex lib. 1*8. Patr*m, tit.
RATIONEM REDDERE.'
fmtmmfi tgefimtUmu
VNde Ioannea Opani narrans mihi f do-
cebatur , ait 9 quisalcer in manfione Afi«
4 monacboquodammiri, quieto ft raanfucto,
Rationem redderc Jlecreatio.
baton Antooiutri gau dentem Mm frattilw,^
difplicuit ei. Volcns autcm fcnex oftendtrc cit
quia oportet aliqnando condcfceodcre fratri-
bot; dixit : Pone fagrttan) in arcam tuom , 9t
ttahc, & fecit fie. Et drcitri itcram , trahef flc
traxit. Er rurius dicirci.traht adhuc 9 & dicic
ei venator:Si fapra aicnforani traxero frange-
turarcus.Dicit ci Abbas Antonioi : lta eft in
omniopere E>ci. Si plus A menfura' tendinitis,
frttrocitodefrciunt, expedit erga hora tm
rdaxare rigorem coram. H$c aodieos venator
component); eft $ & mnltum proficient infer-
niooe fems<difcefsir 9 5c f rat res confinnati re*
81S
qua coenobium fiiit ingreflTus, vidct fe in fora-
ais a quibufdam ad reddendam rationem cxa-
6um,& poft tributum ac illiut pauendatvalde
cia&lbnts terribilis Tationem ex rcfiduo rerna-
sicre obligawm ,& auri debere foluefe libras
centum. Euigilans fgitur dijudicauit vifum, &
dixit, Egene Antioche ( hoc enim ei crat no*
fnen)verc mu lta reft ant de folutione debit i no*
£tti. C bra ergoperntanfiflem,ait, Tub indifcer*
uenti obedient la in coenobio cribus annis re*
jmtabar vilis;<& quafipcregrinusclc extrancus
tribulatibnes ab omnibus patiebar. Non enim
crat ibi monachal alitis-quifquam peregrinos.
Et ecce in fomnit iterum video qnadam char*- uerfi font ad locum loom. Ex falk&.tmu M#
tarn remifsionit & abfohltionis decern libra* d$f*titntmf*rtitudmm.\'ji
nun mei debiti mihj daotem. Igitur euigManai
cognoui vifiitn, titdixi: Adhuc nunc vfqoe de-
cern^ quaodoque Vtiquetanti debiti fotatio/-
nem complebo : tunt dico mihi iptl : Humilis
Antioche, fuperabundantierilobare & igno*
sniniaindiges. Ex tunc igitur coepi amen nam
2c ftultitiam (imnlare , non tamen quideir* alt-'
quid in miniftrationis officio penitns rchn-
quercotiofuro.Vnde 8C im mi fericordes partes
in tali huiufmodt ordinc-cV promptitudine me
vidcntestnrihi Vniuerfat man Hon is graoia ope.
ra iniungebant. PerTenerani igitur per- annos
Xiij- in tali inftirutione;ad me mihi prirr&ap-
parcntesrurfus venire vidt, &perft£tam mihi
libcrtatcm idebiio fcriberc. Quando igitur" itic. Cuidixiradb!cfccns:Trioeesloanoe^
aliqui me tribulabant in manfione degenfet; talia agis, & tarn fari&os haleris? Qp«n I0*0'
remtrnora bar debiti , & georrqse viriliccrcjue «e$,qoidinmanu teneret inquifioit. Qjn*"
ferebam. Ifta hukifmodi mihi faptcnrifsimtif it arc am tenere dice ret f air. : Qaid iodc taci^
qnafi ex alterius perfona narrauit , propter
ty.iod*& Jcipfum mutato vocabnio Anttochiwn
vocaoit. Hie autcm eratt qui vt verax per obe-
dientiam&patientta dirupit chirographuge*
ncrotc. Uan . Climmthui G**iu 4 . tk obtdstntuu
BX?MPLVM II.
RttHMtiwm itmkrsism Hum rffijgtfjf * $mt-
Urt lien.
LE'gitar in hlftoria S. Ioannis ApoM,
quodciim auisqua* perdix dicitor, ▼>"
B. »oanni i auodam oblata fuiffet^ * «*m
qnaftdcmulcendo taogeret t & cooff«^reti
qiiidam-adolefccn* hoc videos ad cow©* w*
ridendo dixit : Videtc quomodoilltCencxcQm
auicula ficut pucr tudit. Qqod B. loaonei per
fpiritam recognofcens 9 iauenem ad fevoca*
RECREATION
E X E M P L V W I.
ScMntUfiZMtus fdtuhris in Ut'ttU Antowjtvngtm
gxemplo dttrfitatkT*
Et iuoenis : Anes inde ac beftias fagiuam^'
Cui ApoftolusrQualirer !Tunc iaocDtf *&*
c^pit tendcre, & tenfum in manu tcoett , W
elm B. IoanAesnihilcifobfccututloqueD-0
fuit,poft aliqnod fpatium luucDiiaKUtDditt^
dh. Cui B. loanncs.Quare fib arcum *!&*«•
ftifEt illc : Quia fi dintws tenfu* rcncrctunr»^
iacjendum infirmior ^rcdderctur.Et ApoRciw
adhfc: Sic Sc humaoa/ragilitas ad-coni«-
plationem minos valida ficret , fi fc^r*' 10
fuorigoreconfiftcof.fragilitati foa ictcTdam
condefccndcw recufaret. Nam & Aquilacon-
ais auibus celfior volat 8c folem clanu* coo-
SVperuenit quidam* vegan'onem - faciens fpicit, & tamen nccefsitatc nature ad «rra»
iafiloaagreftium animftUom • Sc vidac Ab- defcendit. Sic & humanus^uiimus elm fe n«-
lieges tres; r ; ' fx£
.aicnmlcooecmpUtipoeretrahit,crcbrarcno- cii dementia regis tfqnead fidefa prouehitot
cxaltat. Curacy Rerdemagnhodine Ti(ionif
mirarctur/ubudexcitatai eft , & pyxides qua*
ci illi trcs Rcgcs obtulerunt , iuxu fc cotloca*
fasrepcrir. QuidooumbcLlaetus accepit, 6c
ad propria rediens 9 omnia quae in fomnis au-
dierat,quoad viait deootif* im£ adhnplruit, St
cxplero termino fupradi&o regna coekftia
jnertiit fobiAcxt.&lk&Mfricuhbww.
cacioneardcotiu&ad cceleftia tendit-. Ctflixn.
tottttuczi &&ntm*rmbot r$ftit invUtS.
REGESTRE&
Zm Riga tUuotumfibi Rigtm DmcU mtgwfitl
*» ♦ •
<
L.Egietir m hiftoriaRomanorum,qoia.Rex
quidam Danorum ad trcs-'Rcgcsjqui ftella
ducc ab oriente Hierofolymam venenint,6c
Chrifto naco muncra obtulerunt % deuotionem
. magnam habzbat, cofq, in fui adiutorium in-
uocabat. Profefius ergo prardi&us.Rex Co-
lon i a ra cum comitatu Iblcmni vbifacrofan-.
^a corpora eorum ho no re debito conferuan-
turftrei coronas aureas mirabiliter 5c re ea liter
fabra£a&aseis obcolit. Infuper plus quim fcx
xnarcharumm ilia cum iitgcnti deuotione Ec-
clcfijs 5c pauperibus dtftribuit, magnum fuas
fidci exemplum ibidem fidelipopulo dcrelin-
.quens. Quadam autcm nocle cum ad propria
remearec & membra fopori dedifset, ecce vidit
in fomnis tres Reges coronas , quas portarar,
in c a pi ti bus pr as fere ntei, cum ingenci luminc
♦ad fe propius accedere , 8c audiuit fingulos fin-
jgulantcrdiccre talia. Primus igitur 9U>^ &m
niorefle vidcbacur,'ficait:Fratermi tcelicicer
vcnifti,fed fccliclus ad propria remcabis. Alter
dixit :Fratcr mi multa tribuifti/cd tecum ptu-
ra rcportabis.Tcnius funilitcrait:Fratcr mi fi«
dem oftcndifti^fcdexplctisvigintitrtbus an-
nis iugiter in cceleftibus nobifcum regnabis.
Primus igitur oSereus ci pyxidem plenam au-
ro9dixic: Accipe(inqtuens) thefaurum fapicn-
tix9 per quam fubieftum populum iufte iudi-
cabU.qjia honor regis iudicium'diligit.Secu-
dus pyxidem cum myrrha obtulft ei /dicens:
Accipe myrrnam pfxni(entia*,pcr quam carnis
motus illicitos refracnabis % quia optime re*
Ei at qui feipfum bene regit. Non enim alios
n£ regere aur coercere pot eft , qui feipfum
noncocrcet.Terfurtprabuitci pyxidem pic.
nam thuredicens: Accipe thus deuotionis'de-
uot a? dementia? , per quam miferos releuabis,
qma ficut ros hcrbairrigat yt crefcac, fjc dul-
REUGIOSI , RELIGIO ET STA-
TVS EIVS'SECVRITAS.
r
ExEMPLVM T.
• * -
•* RsBgionii prtftfto.fecuntlum quoiAmmod*
tspttfmttff.
EST ef tarn iucaodom , & aoratrile omninA
hoc in genere, quod Leon tins Cypria*
Epifcopus, antiquat^uclor oarrat in Vila Si-
mcoois Afcbatis. Hie enim Simeon cbtn tha
com loannc, einfdem vterqoe oobilitatis , in
if(o adoltfccntiacflore ad monafterium venif.
tent , ac die poftcra rcligiofo habitu induen-
di ciscnt,quidam ex fratrtbus ica tit dixerunl#
'^iauateomi ipfaeios verba pOnere, vt ifit fim-
plicia,& onda:)Beati eftit^uooiam eras rege*
tferabtmini , 8c mondi efficiemmi ,'ficuc naci
eftis , abomntpeccato^ perinde ac fiipfodie
eiletit bapcitatLQnodilli-audiCjnces, admira-
ti Aintamboy6t cucurreruntad diuinamNicor
ne Abbatem monaftcri; , 8c ad ehis pedes pro-
cideront>diccntcs:Rogarouite,> pater, ne not
baptizes. Sumnsenim Chrtftiaoi , 8c nati ex
parenttbui Cbrifttanis. Jsaatem , cum nefcl-
ret qujdnam aodiflen t a patribus ecenobij , di-
xit eis:Quisenim vult vos,6 fili; , baptizaref
Jlli ver6dixcrunt:Domininoftri>patre<s mo*
nafterij , dtcunc nobis eras Tebaptizabiminu
Tone intellexit pratfecluseosdixifle desa'clto
habitu & ait cii rRecledixerunt^li). Btenifti
6 Deo ptacnerit volumos vos eras induere sS.
clo 8c Angclicohbitu Hieron. PUtu* StittttU
Ufa L2-t.n*tU bantfttiM toUghJh
Lllll z
£X£M^
w
8XBMPLVM IT.
RetigiofijRdl^
mffimc^grotaret/rigilanti de node apttndt
RegiftaCoeli cfi all p duabus tirgioibos,ipfa^
sd cuaracccdeoT^iacentisocnbt, acres, os,lc
manus vnguento,quod attuJeri^proprijsillis
maoibus ImiuiCjidtti^uciU pedes in prxpara.
tionem Poairgch/^t ipfanret , qoaficifoinB*
la Qizn$iadiQQxitM$4t,tlMm*dJikfa*
HOmo quadra eratin quadatn cimtafc;
qui merceoarftim qoefldant famalum a*.
pudfehabetor^ifoaircdebiat oaraia. Hoi*,
lblitariar vita? compleitendar copidiras incef-
£t. A quaquidem propofico Iuocacm frogi .ft.
febus fuii vcilc* vt detcarerec , herqt nihil pro.
ecreliquit interna turn. Sed fraftra laborcm
lufccpie. luucnueoininMiadofCDunciaQf ad
fratres ft coatulit. Vcrum paucis poft anuis ad
anondum rcdir&tentatnt , reti&rtpiexctyotaad
iterum fuom reocrtu* ell. tile iuueoem feme!
atque irerum libeoter fufcepit. Tcrtio £racer
4^fit*&tmlttiQOispctfoaa , cum anion flu
^gtiradiocm hemitndeccxi&ct^Tits.ioqui^
IMiuriae lugua* ampliits fcrrc non pofsum.
Quamobrem obfcero cc, Ddimoe , vi roc reci*
{ia*;eo<kmqi)e habeas iromero -, vqne olimhav-
ebasSpcroenim mc rc&iusctiam, quam aa-
acaracioDibas toisconAikimim. fix tenant^;
ExMtiTM IT,
¥Z*a* vi*li&*m (limit it hit, pifati*
ANnai^yl.aliqnid cacoitadnoduniDC*
morabiic.Pntlati quida, ccfcioqto fpi-
titn inducli % de Franetfcaoo ordioc abolcnda
coniTJia-iotcr fecontulcruat, & ad can re per-
ficieodam quoddam aliquot Epifcoporom co*
uentieutum coegcrunf. Erarautem ineafaa
vrbc Ecclefia pra?cjpua,& in Ecclcfia feccftrij
vitreisdox imagines pi^rar> vna S.Paoli .qui
enfem altera 5. Fraocifci, qui crncem maoibai
tcnebar . Nb&e jtdituus vifos ed fibi f aulum
audire hate diccmem?Qaid agii Francifce? car
team non defend is familiam ? Cai illc : Qcid
faciam nihil habcoprartcrcrucem : fit h«c ipfa
me admonctdepatieotia feruanda.Tua) /po.
acceperam.velletemihifoTorctB etiam tuam
TXOiemdarevGoi illorefpoodit : f\ Deo , qua? Dolus horrari cipit nc tanfam ferret iororif
fromaferaaiieaprsftitifti , quomodo re rojhii fuumque ei ofFerre'gladium. Terriws Adi-
praftiturura (pit cm f Qi>ibt» vcriufftanqnan
*trberibu3 iuuenis caftigatus ad celblam
iuamfefereccptt. & hfnm d* vitm SfiirkmUi
E^EMPLVM HIi-
*2fo» rtfifmiAm hsBsm tmm ufom** ht*xtr+
tubs fjmul ac rlloxit^accurrit in tcmplani.ccr-
toq^ vidit,vtramq; imagincm lrfignia iotcrfe
commucafTe atqoe in Pauli dextra crocem ad-
hue cite, Francifcum vcro gbdiom hakrc
cruore (Ittlantemzquod doro fecanv tacitwmi.
raceturJncrebcHc rumpr, Epircopam il:u ,yi
tios confili; author foerat, repertum eiJelBor-
ttmm^rsectlls-ccrtitcibus. ^t ipfc qawjoe no*
Aurrmrn vifum narrate coep it, ac proeiusfidt
jpfas imagines omnibus often tare. Huh*]**
F\ figjpaldat VBUS-cx ipfis B.Doniiojci diC
V capxUia^ci) wonerttur , vc fe extrerru viu
^tionotvi moc is.eft^ad iuft5-i4J*da5n>«nc pra»>
ftararetiEgo^inqui^ haoc luclaminMBc refer-
fQidotqqinpoiu» expeciolaNus , iam eaim
4udum mater n»ifcrie<*d»xm« inunxir, in qua
flprimum confido,& ad quam cupid^ pro fie if*
'oanrQupd autjc fe fviuaiahea] inunclu dicebac9 ,/"*> OnueoieegregifidKlG lordani,q"i pro-
id ita habucrat. Cum anteannoa mulioiera- \u jUg^pofrB^DonrmioCi 6e©ciai» *la*
: gifto
^
+MW»mBt**fieiHm Vticfl, wart si */%**
Rctigiofi,RcIigio & flatus cius fccurkas
jgiftcr fait Otd. Pratdicat.magtta vir (anZtitate;
tuqoeetiajn, vt acccpimtit , ou&oriiatc. Hie
mm cmanooithim quendam Ipe&mttbos alt*
Juoc em fiacijs, ail rehgi ofim hahuvm admi*
(Tc^ac^tiadfirouita verb*-, dc*eliuQ&ift fe-
licitate fcoiflet , ad cxtranom ooa Hcrius U-
chryrmntes afpiciens f .ita ad iUor femonem
c6 oertit:non debereeot flerccxamicidtfccllii.
811
•
ruma&ioae, loco MHcicremci Deos 9 dixi
Pfalmum Jandate Dominum oro&cs gentet,
qvali mifericordiam D ci x enuUTcm , & adiccif,
iUc fpiritu* , quad ilk Pialmaf Mifercvc m*i
Dcu# , . debet dicid* maj&poft praodium , &
Laudace Doroioum de fcrfc poft coenam^qpan*
do bis com editor, ad demon ft rand am, quo (fin
prsfenti viteBufecicordfci Dei -debet ioaoca*
• ^ • a* ■ * *y* 1 • a _.
fed pottos ex iootdia, qu44 tile qoidem mult* ri, & in alia vita ex inuenta orifencordia lau-
mcUoveot partem qtiaavipfi^digeret :rcligiofof
eaimOeoferoire raaqomn caomlarios prio-
•ipis4qat ab iptfb intimd, ac familiarifsiroi ad*
bibentor,faKQlarc3atiiem, G modo Jamolaa*
tor, ita mmolari, vtqoa in coquina 9 autftltj*
ciufmodi igtobitibas mieiftenjs* Itaque-vti*
litis, ac fatobriift etiam ip6* Are , ii ocalo* a
feri. Id«&di*tf , quod fttv iograma poft stf*
{Honom, ft miicrkQcdiaaiDet poftpo&ii,i4co~
cruciorhic. Et euro jpetcret vir ille # vtrum
aliquiieum iuoarcpoffetrReJjmKitt , quoo\fi
monacht pro eo omens , cY hoftiam ofttrrtttt,
&onWdkdiccrej)t P&l. Mifererc met Deu*»
loco ipforornqnoaipfcomiferar, & ita face?
pcrirent 9 & cogitarcnt , iibi quoque ianuan* rent per annum, quod fadhun eft, qui poft ao*
patere 9 f\ ingrtdi vclint , ft ad tanci Regis
xnenfam afsidcrc , nee furdis anribus dictum.
Vnos cnim corunrftatiro, ne donvo quidem re-
uifa, ali; paulo poft omnes, ineandem falufis
portomfc receperom. Hfrtmf Ffamhb* uth
1XEMPLVM VI.
*Vi Rtlilioft- mmiarepr paulo rer**r mmafiifij
tempt mUnm cmram pnnte , tiuno « cfitn
A Pud Valentiam i» monafterio edito a
fandifsimo Papa Adrtano (qoodvoca*
fur rnooafterium fanlti Rufi ) fuie qoidam ccW
larius qui propter nitniam folic itodineni re
rum tcinporalium monafterij, vi plofimomoV
mittebat poft rereclionem pfaknom, Miftttrt
mei Deas, loco coins dice bat breoitatis caufa
Pfalmufn : La u date Domioum omnct gcote*,
qii taroenioalijscratdetietifiraas. Cum vero
roortuas fueratt faciebat fpiritus eius roirabi*
)cm tempeftatem in cellano. Et cum cpad*iB
die apparaiffet cuidam viro fah&o , ibidem ei
lOcutus eft, 6c inter aiia pctiottfan^usabeo^
q'iam poenartf patcretur , & qoare faceret tan-
tarn itrepitum in ceHario: ReCpondit f q»6d
ipfe patcretur tan tarn poenam, oood qtiafi cflet
extra frem miferi cord tar, (1 ilia pceria debe-
let cfle diatoma, Ethoe xdad y q<»iaifr gratia-*.
Bom aftbmptas eft in coeism* Q§t(cimicm ft
61, par* dfli*. iiuFr
EXEMPLVM VII,
+Vnim mdmii rtHgkfi tbmim ttdmk ttlifftfi*1
ditwsbif* c*w$4t$u , ns vukmi* *ttff$ iaiir if*
s^w sw^vp mw a*mFmjB^B7^mmj
SI de pcrfoois abfentibof prefcrtim reli-
gions finiftre aliquid foggcretur .-Temper
pro abfeatiom parte Ipqococes-, BollowodO'
ad faucndkKD deerao^oribus lacUncmnr. Acci«
dit aliqaaado quofdam magis ad tentandusift
oaam ex-aoimo de his obloqoi. Narrabm ( . vr
lertvr ) Tensor quidam fidadigni/iiipus , ad tf .
qnandoque fccularem vcoifle , qoi adofirim>
-quofdam religiofos ptarimum inuehi videba-
tur. €ui frater ▼iriiiwr ft opponcos9eqm quo-
ties a da en it 9 eadem femper conftantia re-
polit , & incoAtos pro yittbus oxcoTaiii^
Mtratos 'oblocvro* beneflofam fentorit -coo--
ftaottam, aperuit taodem feid-ad protetrttom
demutua illorum ordinum cBaritaie fcciiTe,.
aSijciens f*ordH» feoiorir Iftitr^ qvipfd a*
Ijjsadtiocabaf , cvm-qoodim print ioMfatipr*
din is fratre ob^caufam fiovilen^ oblocutum^
faiffe. P'ratfem anfem ilhrm otdecotsooia tcp-
ba, in primtsal*quaBtulumf<te4nde vcrfcremifV
fio*9 reftltencem tandem obtoqnemiceftiffei:
iogf r mtO|idcmitciilariflt noni»«dicamoABD«>
Lllll 3
fttSj.
fusf aptid itlbs non efle charita* Vcriratcnr
afleruit, qui adinuicem detra&ionem adnait-
te're non curafient. Denique rcligiofas non
eft,qii detractionibus pafcit,aut pafcitur alic.
ois. D.BtnAMMl. SfH. ptfcifBn* nomtwum
i
EXEMPLVM vl II.
Reliquiae San&orum.
fPnlmoriinu nfoitfi ahum erdimm 9/UffkvA
Mjfrerntri mi dmmt • (Mmtttm ft mmHi
AN no Domini xatfj . ele&as fait fumnros
Pontifcx Clemens IV. qui roganti ab
co cuidam viro infigni, vt per litceras tfcllet fi-
gnificarc , quera potiut ordinem ingrederetur,
an Prxdtcacoram fratrum , an minorum,quu
jBundtim relinqoeredecreuerat, & adaliquem
horum t ran fire t refpondit.multa de vtroquc
ordioeicribens encomia, & ca in quibut co-
nun vnuscxcedei>ett*efereodo , & demum con •
cluditpoftaliarsiuc hunc , fiue ilium elegeris,
ar&am viam ingredient^ per porta m intra-
feis anguftam , ad tetram mcllifluam , & prae
cauerii fpeciofam. Vnde apod tc poodera t quis
snagis animo placeat , & quem fpcrcs melius
pdrtaturumv& fie ▼oiconuerfationiadluereai,
Vt amore abatccro non difcedas : f rater enim
Pratdicator eft reprobai , qui Minorcs non dt-
ib: rcnt«rre^inqaireny,Qrriait:Facio cof nmitt
domirc , tarde furgere & interdbm immundas
cogtsationcs habere, Deinde com ad refedo-
rium ducenti dixit ; Fratres tento ,u plus
comedanty & quoCdara Ttminbsftnnant)&
fie in Dei feruino debiles 4iaor. Deiodcad
loqautorium cam ducens qusfioit. Hie lo-
cus,inQnit4 torus meu* eft-. Hie Fratres tcoto
Vt confute loquan tar, & multii fc matilifas
verbis immifceaae. Port rem o duxit coin ad
capirulum , fed nullatcnus intrarc voioit.fcd
ait: Hue nooquam ingrediar, qaialocuima*
ledi&ionis& mfernus mini eft, & totamitt
amitto,quod inalijs locis locror. Et his di.
&is cuanui t. In mmmm kpmin itftwBU Dmink*,
& MpudSurium um* qm*M9 Uviultb. j. <#,
RBLIQVIJE SANCTORVM.
* Dic!*rat«r in quMto b$n»r§ r#«p*M&»ft/ipuf
(*n8onm ApRokrum , 0* U&jium J*
+$ndnf*nt*
QVidam nobil is, & potens com hmilk-
ritatem 4poftoliea fedis adepfw cflet,
mifit per legatos petens reliquias faodo-
rum A port olorum,ac Marty ruin fibiirai^fmit-
ligit,execrabilis eft fra,fif M inor, qui vcl odit ti^quoi Gregoriui honorabiliter fufcepit Cu
Prasdicatorum ordjnem % vclcootemnit; Fr«t. antcm mi (Tarn cclcbr^flct in coram prxfco*
sAmpwm Stnmfii DoQ. Dominiemtmin Cbroai. tia 9 pannum fuper quo celebraoit particula-
§$ •rium Prtdscsttrtm. yifU #11400 tit. Cmum tim diuifit & fcriaijs partes, impofuit , fuo^oc
**•*• -figiliomuniuit,cifquctradidit. Qai «cccPfa
benediAione gaodeotes profec^i font, ud
dumiter capcrent primus i 11 drum dixie foda.
libut ,aperiamus & vidcanaus quid fummos
Pontifex roifit Domino ooftro. Confra^is
Apoftohcis figillis, ioueocrant paoni parti-
culas : tuoxque cum indignatione &omanirc«
grefsi , Archidiaconum adcunt. Vt quid,
inquiunt t Domious Apoftoticus taro tilipen-
dit Dorainum noftrom t Putabaosas 001 o(Ta
Apoftotornm , out Marty rum abhinc ferre,
data* funt nobis potiunculai panni , sc f\
huiufmodi genos apud not non efTet ? Qui
du&i per Archidiaconum ad Apoftolicuq,
corum iluldtiam patientex tnlit 2 pnrcipiens
' ' . quatc-
EXE MP LVM IX.
Otmditfoliu 9mMm in luit domut R#Zrgi#^.
turn mUqtdd (imfir /ftt4{i ptpcnr$t% in C^fiiw
, lomblpttifl.
QVadamvice S. Dominico apod Bono-
mam con fticuto f in Ecclcfiapcrnoc^anti
diabolut in fpecie fratrisappaniit Cum autem
iilumbeatus vircognoui/Tet, coegiteum dice-
rea dc quo fratres inchoro ten tare t. Qui rcf-
p>ddit.Facio eos tarde venirc^&cito cxire. De*
inde duxit turn ad donaicQriuoi^de quoFratrcs
/
ergo Chrifto falutis auclori gloriaro gratulari,
immaculaca? eius mati/debitas gratiaruro laa«
des cccinerc^Zonam^ue in candem iff qua prjut
feruabatur arculam repofuenwt. txVmiim &
tx Grdto m ktmmmpmomm tr*»fi*t**
EXEMPLVM Hi;
Reliquiae San&orum. . - Stf
tjSatcmii mUfaiumfrlemrtijs intercflcnt. Fini- can extendit, fanifatemqSc reftituir. OoatA
ta miffa accipicnsculrelluro, vnam paooi poi>
tionera per medium £ecuic,exqua fanguis dc-
currit, 6c 4>mnem candem parricuram crucnta-
uic. Vidcntcs igitur legati # & populi Unpen-
dbm mtraculum , ccciderunt prooi in terrain.
Et facio filentio Gregorius cis dixie ; Scitotc
fracres quod in cpnfecratione corporis, & fan-
guinis Domini noftrilcfuChrift^ciimobfan-
clificacioncrarcliqoiarum, in honore Apofio-
loruni vel Many ram ems offerebatur, fern pet
illorum fangtiishospannosintrauic, quiefiu-
fus eft, pro nomine eius , ergo funt creel lenter
honorandas : nam f\ fepulchruro Chriiti fuit
fan c"h fie a torn propter ta&um corporis Chrifti
gnortui, & non glorifjcati , qoanto magis cor*
porale fa nit irlcatur, propter ta&um corporis
Tiui & glorificati. Gotfitokw Helin* ord&*
wit. D. Aug*, firm, 4* d* tUdit. Hurt F»
JkJw ■Ft^Sww* S^S^W^B*
r*BnV
EXEMPLVM|II;
VemtAada Btatd Mstid ZonA Zotn ImfitAfth
am Ucrm Lmftraioru cptsngtm (anum tU*
didtt.
ARcadim Theodora Magui £1ius vene-
randam fanclifsims Dei matris £onam
If ierofolymis qux ad cum vfquc diem ibi cum
prcciofa veftcfc rcemina quadanv virgine fer-
iMtaerat, Conflasuinopolimdelata; in fplen*
didofcrioio, quod fan clam appellauit arcu-
lam^cpofuityAnnis dein denisfupraquadrin-
gcocoselapfo, Leo im per a tor fanclam hanc
hieft>thecam propter coniugem fuam Zocnt
qux dtuiniius didieerat faturum 9 vi C facra
Zona fibi applicaretur ,fanitatem rccuperarct,
ab rthpuro daemonevehementeragitatam a pe-
rn it Rcpertumcrgo facrum cingulum, per-
iod e ad fi modo confcc"tum eUet adeo radiaoat,
ffgnatnm aurea bulla , adiunlra codicillo qui
frngulatim annum, indi&ioncm & Jiem , <x>
primcbat,quo S. hoc cingulum Conftantino-
polim effet deportaipm , mambufque ip/ius
Jmprratoris in Lipfanotheca obfignatum,
«juoJ Leo Imperator exofculat$s, per Patriar-
ch* torn prxfidcutw nanus fupcr Impejatri-
GAlba & Candidas gemini Patrici j g««MJ
ni fratres ad oraudi caufaHicrofolymam
profe&iin Palcftidara venc/unt, qoibufdam
Galilcx oris peragratis, apud quandam He-
brfram roatronam beat* Virginis vencranaaai
veftcm repcreront, quam vt acquircrent nac
arte vfi funt. Hicrofolymara peregrinati, om-
nia illic loca fancla venerabundi adicrunt, »•
culamqneperfimirem illsf in qua Dei matria
niulturo honoranda veftiscuftodiebatnr, fan
curarunt t reucrfiquc ad jnatronam , Tuain "1
lam vacuam ad fpecicm rtliquerunt, iHam ^c*
roio qua facrofanclum illud & diuinumc^1
indumentum, fublatam fscum afportaront , &
Conftantinopolim regrefsi in fuburbio fuo,
cui Blachernar nomen condiderunr ; clam om-
nibus thefaurum feruare conari, cQm froftra-
fqiflent, Unperatori rem aperiunt, cui aila-
txveftis nuncio incerdibili gaudio affec*rnscftt .
dam earn exofcularctur, & complcretnr , tem-
ploque in ipfis Balchertis ex citato ; arca» '
ibidem repofuirf vbi & hodie fita cft,qwa»
Tclut coftodem vrbis ic omnium morboru»
medicam officinam cines experiontur. 2x v+ •
rid. SS tx Gtdto tr**Jl<Uo , In Lrtmum prm-*
wm'i'lmty*
FxlMPLVM IV.
*mDwi lumnU Baptifl* dlgito drMO •'*-
tvftmftuu
SEbaftse, v\>\ praecurforis corpus humawm%
diciiur/Lacas.Euaogelilladextram ex pro-
pheta; corpore manum dciraxit 9 fccumqtfc-
. Anti«chiam deportauit, Tbi piurimadcfigna-
\
I Wet <px draco peat ra-fifitbtfs gtydepofoit..** Waidtajt £S» «£f*»i»I*4.
EXEMPLVU V.
Umtu&tMs&MTitiqmMrimt
WUmtmntm*
1*4
Bit*
iltrrlatffafn; q*tm cities DeamarbitBatiaoQU
aerfa*io4acro B homiao per Gnrcaoicam for*
Cent deftffto aotcbanc. Accidie deioprotceffs
fOTpOTtt, ▼w-\-»nfiifiainim tocsattiageict, qui
draconi fiifara fen ▼f&imam obijemt. Dra*
co qoippc i fpelso do prorcptans, vt inexpe-
ftatum fubito porfleatum paxebaf 9 <tqnc im-
maachians Yicfcimam hauriebat , acdentibas A Pud Hjrppoocra Safins quidaai Sym
horraattaoi in madjim difceptabat. Qaapro- X\ ad nemoriam S. stcphaoi Protomam*
wsorabac, prosgrouMcacperictitaotefiha,
coque fccina *oftcm detolcrat* Cum eat
pucsidedomo cucurrcruot t qui ci mortua
oantiareat. Scd con orante illo, ab snick
tint cxcipcrentur t prohiboerant cosillidi.
cere, ac pcrpoblicom ptangcrct. Qui cum
domum rcdijflet, iaxn fuonim ciulatibut pet.
Iter virguncubr parent , Deum 9 diaumqne
KttMQ naUii tacbrjmis deprecatus, .filiam
?ti Giant a tarn atroci 8c infami letho etipctet^
luudfinodt artificiam commtnifcitnr. tmpe-
tcat poteftatcracoienda? S.prarcurforismanui:
vajoam dam. Qfculatnr clam dentibus pollicem
aatirfiiaucUit, defidcratoque pignore poticus
teaspto egreditur die^ue facrifici/ deftiuato ismantero, & ve&cm fili* t qnam&rebat, fa
populo freqnentiuirao filiam pater apportat, per earn proiccifset redditaeft viut. Rorfoi
/.. • t * ... ibidem apud nos Ircruei caiufdam collefii.
ptoxtnsifque iam draconi , poftquam ilium
aperto-ricYi hianteAi Tidic hoftumque anhc-
krtitcm, factum illam dictum in media* hian-
lis £aiicesconi/citf quo tile bolo repente in-
ttremptus concidtt, paterque filiam necato
draconeviuamrctulic, ingcofqac nuraculum
atque genus Uberationis admirandum publice
prxdieanit. Populos inufitari fa&i portcnto
•Jtooitox, pcrfolutis Deo & Dei prodromo
loaooi gramitmagnificenufsimama*dem fuii
/aa^tibits ex*dificauir. Dicitur Epifcopus die
4nco S. Cmci cxaltacat , ?enerandam banc
jaaflum, (peftaote populo fublimem tollcrc,
cajncjU£ dam collicar fiibiode explicari. Tub- *aj.u
aadeper fccoAtr»hi;atqae ocr explicatam qui-
dam tnanum , fwgum vbercatem portendi,
«oatta&iooe ycro, annonat charitatem denun-
ctarLQuapropter multis Imperaroribus in vo-
Cif erat t ft qua rationepcr tranflationem fieri
poller vtillaflianupotirenurprxrertim Con.
ftantino 5c Romano Pprphyrogenttif. Vndedc
hii_lmperitantibat ab Antiocbeno quodam
• diacono 9 qui Iobusandiebar, circa illam bo-
rara Tcfpertiaam, quam Chriftiani veterci pro
AOre diem lomcnqm cf lebrant , fan&ificatt'o.
Aitmjfteriam peragebant, facra pntcurforit
deztra fabduAaft tranilata Conftaotinopo.
Umeft^qaam Imperator religtofifsimat picta-
rircui(^f # nagnodefideriociLofcabMi io<ft«
»ij filiui xgritudine catinc^ut eft , coa^qe
corpQ(iaccretexanimet atque alijs gemcoti-
bus & plangcnu bus exequi or parareotor, ami-
coram ciui quidam inter auoraoi coofoliA*
tium verba fuggefsit, rt tiufdem mnjrk
oleo corpus pcruogerctur. FaAam dt&cn.
uixit. Itemque apod not vir Tribuairioi E-
ienfinns t fupcr memoriam martyris,^ it
fobnrbano ciu* eft , argrirodine exaaimna
pofuit inrantnlqm filium ftmrnzdc poftoniio-
nem 9 quam cum^multis lacbrymit ibi fodk^
▼ioentem kaaoit A.jt*f. Uk zz. JsCimt.JH
EXEMPLVM VL
IN Cnfii conceit, vt quidam poer aaoaniM
circitcr dnodecim 2 icmpli culmine deie-
£bsab alio /ex dies abfqoe vllo feofo ptrma*
ferit.-Sacerdos Sacietatis ieAieAconcedcasre-
liquiat qaafdam faafior ua ad coUon pom
appendit&continuo reuixtt. Tbtmm Brim
mfig*k UtL £«t>.Ui£.j»t«a*4». i $%u
HIM-
Reliquiae
EXEMPLVM VII.
«
Peter trimtee virtute terena Spines & elarni
faeri l&eratuj ab infirmiWe.
LVteti* Ludouicum Philippi Augufti Re-
gis filium trimulu raota vis inuafit mor-
bi, vt aninsam agcrc , ac eaocum non expirarc
▼ideretur , Sacrx fpinea? corona? partem earn
qua* ad ardem dint Dionyfij afTcroabatur , ac
facrum clautim , obfecrationibns fadis Lute*
ciam rcucicnti/Hmc attulit Mauritius Panfio-
rum Pontifcx , fir faodus , ac cprpori pueri
admooit, morons depalfiit, Taletudo rcftkuta.
/**/. JEmil. lib* o\ hitter.
EXEMPLVM VIII.
t Reliqaiat turn nifiMviru pijt <$• Cat helUie
effetraSanAae.
Mir* res, Deque ea paraa fub Vatente Au-
gufto«ontigit,cum crantfierte Conflan*
tinopolim loannu Bapciftae capos vellet, cur-
fas enim , cat impofitnm crar, moueri loco
nunqoampotok: itaque otnitcere coadus eft
opus quod fofceperat • Hoc autem caput po.
fica facillime4 a Theodofio pcrlarum fait: in
eo enim diuioum numen oftendic , quantum
Valentem propter Arianam perfidiam abo-
minaretur , ft quantum' fidei finceritatem ac
bonicarcm Theodofium diligcxet. Baptif.FmU
Z0.lib.i.$*f.4.
EXEMPLVM IX.
f Reliquiae fitae tret Reges arte leco volant
heneraru
Stent Deos penares ex Alba Longa Laui-
nium , mdc abdadi erant, reueruflc cre-
dit yetuftas , ita ycrius Orhonis 8c Philippt
Impcracocnm belio Coloniam TiTa lunt redire
in tempUim izooo. Virgtnum trium regum
corpora ab Abbatia Fuldenfi in Turin gia re-
gioae , ad qoam i Colonia fuerant traaflata.
Matt^ewm dam noducoi Pfidmi caourcntux
San&orum. Bif
Abbas monachique cius monafterij cjgredi tc-
plo corpora ipforum trium peefpexere regum,
quae baud multo pod CoIoni*,trl templo, tbi
antca erant, fucruntinucnta. Idem ibideni*
EXEMPLVM X.
f Mir acuta per linum quo Cbrifii fades a Ve+
rentes fuit abflerfa.
SAcrofandum linteum illud , quo Chrifti
faciei; cam ad paflioncm traheretur, fudoro
luens abfterfa eft eius con tado, cum B. Vcro •
nica attuliffcc ad Tiberium Caefarem , a lcj>r*
mundatus eft • Quia Volafioo iogentcm in
dorfo gibfoum patienti f eiufdem fudarij con-
tadu motbus propulfuscft. Sctoatur hoc B.
Veronica; fudatium Romae , ac colitux fumma
veneratione* Ex Methed. Marine* Seete, C9«
ftsmtine, Perph)regen$te,& alijs Simen M**
tetm Epif VnltHtrien. celleq. *9.
EXEMPLVM XI.
t Virtute eafiUermm S. Vinctmtij fxmins e\
emcedtmene eripitmr.
m
F Racer quidam Dominicani mftituti Guil*
lielmus Portas , cum in Maiorica Infula
B. Vmcentius effet, pilot quofdam safir barbar
iiuns, ex deuotione multo temp oteafleruauir*
la rt audiuit foeminam qoandam k demone
occupatam^uae multa etiam fecreta indicaree,
pilos illos panno inuolutos ad cius collum al-
ligaait . Turn ycro raalus demon achus empie
Texare foeminam. Interrogans cureffet folita
atrocior, refponditj fe tim raagnam fentirc
canilloram ftatris Vincentij Ferrari j, decadent
k faemina abfceffic , ea poeneexanimi rolida.
Multi a!i) folo veftium S. Vrri c6radu a dmer-
fit , ft quidem exitialtbus m orbit erepti fonc
F. Petrus R*»z*»*jl Pmnerm. in vita S. Vimr
etntij lib*a.infi*9 apud S*r. ra.a. Afril.y
Mmtnmm Exiji<
\
\-'
2l6
ElEMPLVM XII.
j- Ittddo vtraque mmnui txtrdefcens decidit,
quod 'feretrum D. Virgwis imfie (? irre-
mr enter ttsftsjfet.
Reliquiae San&orufrf-
piiccntiae diiciplina, eura quoqoe adeft , ?crt.
tram euim confiftit, & moot ad rcfeftiootm,
▼ndc decidecant, accommodaue ( PernidiuC-
firfacltoaij coofeftim phftioum (latum rcctf-
perant. Nkepb. Cmllift. Hifi. Ectt. /.i.t.u.
POftquam facratrffima Dei mater anfrnara
Deo reddidtffct, Apoftoli t ft qui praeter-
ea ibi aderaot , viti egregij , ledum corona
circondantes reueretcr illam eiofcalaotor. Ad
cjuam deindeqoampiorima fiontmiracula$cse-
ci namque prattcr fp£ expedationemque om*
Bern, oculis Tuts folcm ceroum, furdis auditus
faus datnr,claadi grcflos recipiuat; ft , *t fe*
mel dieam tomnc motbi genus attadu foto
protfus cedit ft profugit . Dtmde carets ar»
dentibos prsriacis , ft rngaeotis flonbufquc
fparfis, atque Angelis tchtus fercuu ?el prae-
feontibQs,yelitipantibus, vel etiam confequcn-
tiboi,dtniMS patribusft Apoftohsdinjnaqua?
dam carminaconcinentibus, intetleduahs ilia
atque fpiritualis area, ex$t'on in Gethfemani,
Apoftolicis earn geftantibus mantboa ferrur.
Breoim in hone taotam lartitiara moleftnm ft
durum qoiddam tncidit, quod fileotio p rauer-
condom non fie . Cum enim diuinom illod t*-
bernaculum, ita Yt didnm eft, ad Gethfemani
potraretur,?bi Dei Genicrii fepeliri fe manda*
rat,Iud*i inmdia tabefcente$,cu occultare non
poflent eura, qui in metibus coram fooebatar,
Ituofis afrcdom, prodanc. Inter quos alijs qoi-
dam confidentior, furibundofquemagis ( erat
aotem ex facerdotum or dine,) com fa crura ta-
bernaculuportaretur, impetaquodam prarrcr
rati on em pcrcitos, in id ferebatur, humt pro*
fternere facram illam arcam, atque pedum dare
in amino ha bens. Sed enim vindida nequaqna
moracor: Namque ab Tlnis manos illius feci (at
exferetro dependent. At qox diuina natiuitatc
lira, lstitia habirabilem orbem omnem reple-
trcrat, ne in obitu qoidem cuipiam moleftjae
not auurooa: alicuios fntura erat . "Porro ia cot
hoc contigerar, com mains quidem
non prorfu* defpetatos, ft incura
BxiMPLTM ZIIL
CUuem S. Petri Afeftoli deficient m*U #i-
ritu Mrreptw mertem fifoiffi cenjctuiu
Encdidionem S. "Petri Apoftoli, clave i
facratiffimoeiuscorporetrafmififdeqQi
videlicet claue hoc eft gcitnm qaod&arromi-
racnluot . Dom cam Longobardorum cioirarl
ingrcflus,~in Tranfpadarm partibusinueoifo:
quia S. Petri clauis clTet, dcfpiciens: fed ptoco
quod auteam vidir, racerefibi ex iQa ahqaii
volens, eduxit cuttcllum,vt eamincidcrctjqri
mox cultellom ca quo cam per panes mine?
▼oIuit,atrcprus per fpiritnm fibi in gmtoredc.
fixit, eadcrnquehora defuodui cecidtt. Bids
iHic Rex Longobardornm Aotharit, atqoea^
multis eius homines adeflcnt, & is qui leper-
cofferat , feoriurn mortnns , claois rexo htt
feor fura iaccrct in terra . Fad us eft oamftcs
Tchemencifiimus timoc» rtcandem dasemde
terra leuarenollos prxfumeret. Toncq^iiim
Lon gobardus Cat holicoi , qui fckbatut on-
tiombua ft clecmofynis deditus ( Mmalphsu
nomine^ rocatus eft,arqae ipfe hanceleuaiit
de t crra : Aotharit Tero pro code' miracalo aha
aoream dauem fecit* atque cnmcapiritcr id
fanda* memoriae pradeceflbrcaa mcomttaof-
tnifit, indicans quale per cam roiracirfotp con.
tigiffct. Ex Grei.M*fJsb.*.EpiJt.2)MTet»<
Zttften. Bar*, tom^.tn. Dem. 585.
EnunvM XIV.
Reliqui*/ fr umplnm $. AhxsndrimrtJ'*
vicUmtimm fcemm.
:m »fed tarn en \ Nno 1 %. Imperij Maoritrj, Chaiaoos u I
ur a bilis effct, X\ barbaro excrcito Too Diriiipciatn ve* I
iom : ft quo- niemes ctuiut€ d«populati font, ft S. AIcub-
pcenjtentia? riti prartendit remediom
ntam roanus, qoas non babebat, praetendere dri Mart. Ecclcfiam incenderunt,fep«lchjor»
nequit, lacr jmas profcrt, ft fimal cam earcfi- "que illius axgenteo tcdo coopcttom fpoliae u
— *
Rclfqqte San&otum. Rcftrtutio.
nt
fedle iniorijs qaoqne Many ns corpus afli-
ciont, mukamquein Thrace pracdam capien-
tcs, epolabantur fplendide* , contra Romanos
eiaei. Dcus aatem vindtcram Marcyris faciens
Alexandri, peftilentiam languor is barbaris in*
tulit,& in ?no die feptem filios Chaiani per fe*
brem fc inguinariam paffionem occidit, tna
com alijs torpibus mollis, ira ft poft tnurnpha-
le gaudium cum car minibui 8c canricit, lamen-
tationesfclachrymss, 8c ludus fine coufola-
cione po Aide ret barbatos. Eutrop. lib. 17. R$-
rum Rotn. Met ph. Csllijl.lib* i8»f*.i8.£r*-
d*mb. lib. 5. cmp. 49*
EXEMPLVM XV.
f ReliqmMrum S .Thorn* Aquin*tis,f$nftit*-
torn n*i*m Cancnum, dmimtuspunitur.
m
ANnoamocte S. Thorax Aqoinatis 4*.
Canooicus qoidam Salernitanus facras
xeliquias inquirens , quas reponeret in facelio
S. Crucit ab ipfo conftru&o > ad caftrum vbi
manus S. DoAori* feruabatut aduenit, mul-
tafque ipfi oftenks fao&oram reliquias , reue-
renter ?c par erac renerabatur. Cum auccm di-
ce ret Sacellanas Cailri , fe adhuc maiorii prc-
*ij habere reliquias, nempe man urn intcgram
$. Thorn* Aquinatis , iile fpreuit, 8c irrifit,
dicens, ilium (anctum non effc, led rnum c fa-
xnilia S Oominici. Mox ?cro contemptom fc-
cataeft viadida cslcftis. Nam tremor ilium Rttt$tn$r$ conajf* oblitus pu$r, grtmfurg*-
fieri , nc fecetis. Dicam quid homo pauper-i-
mot nobis apud Mediolanum confiitutus cge-
rit • Inuonit faccuium ( nifi me forte nnmetac
fallic ) cum folidis ferine ducenris. Memor le«
gts pofuit pitacium publicc. Reddendum cnim
iciebat , fedcui reddcret nefciebac. Propofuic
pitacium publice , qui folidos p erdtdit ad lo-
cum ilium reniat , 8c quauac hominem ilium.
111c qui plangent circunqnaque ragabarar,
inuento fc le&o pitacio veait ad hominem,
fc ne forte* quatreret alicnom, quxfiuit figna,
intcrrogauic qualitatem fc ilgillum lolidorum
fc numcrum . £c cum ad omnia tile fidcliict
xefpondiffet, reddidit quod inuenerat. tile aa-
tem repletus gaudio., fc quartern vicem rcd-
dere , tanquam decimas obtulit ci folidos vi-
ginti > qui noluit accipere . Obtolir 8c decern,
noluitaccipctc. Saltern rogauit , ▼rrclquin-
qoe accipcrer. Noluit. I lie ftomachabundat
homo proiecic facculom , nihil pcrdidi ait:
Si non vis atiquid accipere a me , nee ego
aliquid pcrdidi. Quale certamen fratres mci?
qualis pugna ? qua lis conflidus r Theatrum
mundus , fpedator. Dcus • Victus tandem
ille, quod offerebatur accepic . Continuo
totam paaperibus erogauir , vrjum folidum in
domo foa non dimifit. S$rm. do vorbk Apo-
Bolt tup. 7- Tom. 10..
*
EXEUP LVH II.
iogent apprehendit totius corporis 8c caput
cms mire inrumufcTum Ulead lerediens/cfe-
3oetemeritaui argoent, Teniam petijt a &cer-
ote, manumque S. Thomae reuerenter ex of*
culas 8c rrcmore 8c tomore (cfenfitliberatum.
Iom»* Gsrzo in vsts *iss *pud Sur. to. 1.
RBSTITVTIO.
EXE MPITH I.
WLfflitufrijmmmtM.btmm vir quidum in ft us '&
pauptr q hsms /illicit udin* const us fit.
R
Efert Aaguftiontio (ermone de rerbis
Apoftoli, fupex iUuch Quod tibinolucris
totio UctTMtur.
ERat quidam peer nouem annorum , fa-
cctus fatii in rcrbit , qui cccidit in gra-
utm in fir mi cat em, de fie obijt , 8c poft mor-;
tern apparuit macri mnhum lamcntabiliter.
Be matex quarfiuit, quomodo fe habcrct? Ref-
pondit : In maximis pcenis fom . Bt miter-
quanta: font poena; tost ? Et puer refpondit
horribiie Yerbum, dicens: Si omnes carbonet,
quos carbonari) in miuerfo mtrado a tempo-
re Natiuiutis tfqnehodie atferunt, in vno
cumulo iacerent 8c arderenc » 8c to diletta
mater mea in medio curaulo (tares 8c arderet,
non tantas poeoas fuftineres , ficut ego iam
in purgatorio foftineo • Matec qusfioit a
M m m a m 2. pocro:
818 Reftitutia.
puero : VnoV tto^roifti tam acerbam pcenam,
ctim fatis obedient fitilti , ft libenter orafti,
face iurafti , nee matedirifti ? Pucr refpondit;
Sgt> confueui accom ciio dare deoarios a fa-
milia , ftinde emere pyra.'poma, 5c nuces , ft
quahdo hofpites honeftos habnfmus dedc-
runt m;hi deoariot, ft hallenfes cum qmbtia
folui e conuerfo. Modo autem obi; quod
* non oroncs etolui , idcirco pec nam talem
fttftineo . Ec mater: Poflum ego tibi in ali*
quo lufffagari r Refpondit pner : fi exoluerts
pro me ftatim tiberarer . Et Qc pner difparuir.
Mater autem vocamt ramiliam ad fe , diceni:
Volo per obedieatiam , tt computetis debi*
ta puerj mei. Omnibus comporatispuerno-
uem hallenfes poft fe in debitis celiauit . Et
matlr ftatim perfoluir. Et eodem die puer
fecundario matri apparuit , diceni : O mater
dile&a , gratia* tibi ago f ex quo debira met
pcrfoluiftr, mei putgatorio liberafh! Ideo
cotlos introibo , ft Deum fideliter pro te ft
pattemeo orabo, ft pt o fratribus ft fororibut
ft amicia meis fupphcabo.
CoBtSto'rJpecHli huiut.
EXIMPIVM III.
J^uodpojftddtur $ni que, dimttundumjM mm*
le rttentum feim dtlperest.
Ecitat Philofophus j. Polit, quod cum
qui dam Thcoporopus Spartanis impe*
rao$ partem rrgni ftii dilAifipet , quia iniu-
sVteneba^, ft iniufto titulo poflidebat. In-
crepatus fortitcr ab viore propria , quod de-
beret tertcundari , qaod ttgnura minus dt-
initterct 1ili/s fuis , quam ipfe i patre fuo ae-
tepiffet : Refpondit Rex, )i minus dimittebat
k>fluanrirace, maiustamen fatemporis dia-
turnitate. Gctfihalrm ferm. io\ Utters M+
f irt is dftiualis. Vide etism tit. Contrition**
io.{£» tit. Furtnm exoft. i.
Refurre&io.
RESVRRECTIO.
fhilernon fsgittis impttitM Udi non fetfiit,
mortuufque Ar riant tudttk otttlo (egitt*
extinfte vifum rtfiituit% enuetftts exjnit
Arrisntu fntur* menu genus pndicit,
terra infodt %ubttur% a Cbrifto libtrttm i»
le&o Imptrstoru sb eoreferiiur,tumfttiji
quMtuprfubrtierfus eft, eimmque cerptn*
detf hints deist m funj.
Egttur in fan&i Afclae , qadd com poft
mortem cius Philemon Chorauli ti
facnficia inuitarecur a mdice Arriano, dixit ei;
Si vis tt audiam te , audi me print, ft iubc ns
ameum exhiberi ft infantulomimpooi&ope-
riri. Quo faclo ioffirdolium cneum a militi-
bus faeittari, donee omnes Jagittadeficemir.
Poft hacc autem infantem edu&um illxfom
oftendens, dixit prarfi di. licut ?as tiled sdcud
iclibus fagittarom concuffum eft , fed quad
inras latebat , lsdi non potuit » fie ft corps
noftrum pro fide Cbrifti fappltciorats \*ak
ftimulatnm, innocentiam animz Deopio*
tegente, vnlnerari non parirur . Trocirarai
Pra*fesio(Cteom fufoeodi, ft fagittk, emtw
dolium fagittatum tuerat f corput Ptilcoo*
nts h pedibus tfque ad Teniccm fagituti Ec
cam totis riribos tela cofltra cub intoifif-
fenc , nullum in eo iaculnm tnigi potait, wt
vlldm in rerraoa ruebat , red omnia in afct &•
pendebant . Ctim autem adboc prdts fUifa
rum noere , rchementer ftopyit, ft Tolcat
rem plenius agnofcere , accedens oeulos ^
uauit tt yidexct , ft ftatim vna defigmis a-
dens, eros ocirlum extinxit.Tmreiufficm
deponi , ft ait : Reddemihi octrfmn tnc di>
gica quam tiofti , dimhtam re. Cm reipoaAn
Vt nonaeftimes Domtnom mcum curate bob
poflc, cum motouft facto, luttrmrac dc ter-
ra fepulchrt mei , ft fuperonge ocalo no*
ftatim que faMbem. Qjioauorto, ioffiteum
decollart. Altero autem die ArriaooJ faflo
fknx ei dixerat Pbrltmoo, tft : to-immine It*
fii Cbrrfti, pro qutkh^tijanyrftmicoiBplcoit,
▼ngo oeulos meoi , Tt videam ft credan. It
ftatim ndit, damans fe ClirifHani rffc. Caioi
coouetfio DiecIctiaHum Don bruit, soifitqit
fsitsat
Refurre&io. Ridere.
qnaraor protedoref , qai euro capcieat . A
quibus.correptus piius iuit ad lepulchrura
fendi Afclc , Phiiemonis . 6c Apollooij , &
ait • Orate pio mc Dominqm conioitcs lu-
mfais fempiterni, ?t confortet mc, 8c coofuro .
met in nomine fuo martyrium mcunt .. Tunc
vox dc fepulcbro Phiiemonis. Confonare,in-
quit, Arriane, Iefus in qocm crcdisoperabttur
pro te. Vaoe ergo com his qui ▼cociihu ad tc,
8c ora pro eorum conuesuonc. Hoc aoccrn
audiences protedores rairati font • Abijt ergo
cum illis, 5c odo Jcruis , 8t famijnuibus -Tuts.
Qui bus, cum Alexandriam ventfTcnt, pracccpit
cis corpus eius ibi expedarent dicens : Odaua
die Martvrij DiocJc nanus iubebit mcinmari
prascipitari cum facco arena pleno . Solicite
ergo poll cres dies, id eft, xj. die Marti; egrc*
diamini taper mate circa horam fextam, & in •
ncnietis corpus mcom fupia dotfom dcJphioi,
quod tollentes fc peine iuxta corpus Phiie-
monis . Cum igituc cu quatuor pcotcdoribus
peruenuTcnr ad DioclctianS, illc iuflic in cam-
po fooeara profondam fieri , eumque catenrs
arris oncratum , 8c fctro coropedicum. ac ma*
tubus colligatis , ctiro iugenticirca collum la
pide denreflum infoucamdeponi, totam^ue
terrain liper cum, qua; cieda faerar,remittt, dc
fuper milites ludere, blafphemo quo que ore
d'eere. Vidcamus fi venit I eius, & libereteum.
His patratis Imp era tot equum afcendens abijt
in dorrm fuam • Bt ingrcfius cubtculurb quieti
corpus dare poft iram,ridit rtncula 8c com pe-
des reclioatotium pen d ere, 8c Arrianom in Ie-
do lacere . Quj dixit fibt : Noli tot ban, ego
ium Arrianus, quern fedifti graqatum tcrro,&
sere 8c mole arenas. & venit is, quern pramalcre
non credebas Iefus , qui liberat ere den res in
ft . Cdm aurcm iuffiftet Diocletianus cum
in facco cum arena tncrgi , quaruor prote-
in ores prardidi tyrannidem eras argoentcs,
8c ChriftonV verum Oe^im coofitemes , in
ooatoor ali/s feeds paritet in mare proicdi
font. Starim autem Dd nutu parati Delphi -
ni corpora eorum fufcepertmt , 8c Alexan
driam deportauerunr . Serai autem Artiani
tjuinque corpora video res dtcebant , quia Ar-
xiatius ft folum deferendum prtsdrxerat , va.
ale noa crcdebant cum tbi effa . Vox ergo fan*
$19
manaquafi de ore vnius Delphini audita eU9
Notice dubitare , hie eft Domiaos vcfter Ar-
rianus, tollite euro, 8c hos quatuor, qui eadetn
ruatynj gloria corooati fuot, &fepeliteom-
nes iuxta lepulchrum lanc^i Afclas. £t ita fe-
ccmot.
VimctHlU.ii'C.i. & % vidt tit*Efriit*$fx.f*
RIDER*.
Indicium Dti timinium qHemod* rtxfMphm
dtcuifit.
LEgitur deqnodam rcge,qui raro vel nutv-
quasn rifit , 5c ptincipes iihus regis acce£-
iciuntadfrauemtegisinitjgafltcs cum, vt re-
gem intcrrogarec de caufa luae triftuue , qua*
reounquam veliaro riderct, fed temper triftia
effet. Et rex refpondit fratri fuo , quod fibi
fuper hoc alia die tefpondere veltct : Tunc
Res fecit fieri fofiam profundam , quam pro
dimidietate repleuit cum igoicis catbombus>
8c fupcr iliam foocatn locaoit (edem antiquam^
&corruptam yctuftate, 8c fuper iliam (edem
pependit gladiuro exttadum cum filo , 8c
locaoit menfam prope foueam plena m ci-
batijs ptetiofis, cum vino prcciofifiimo , 8c
Jocauit fratrcm fuam fapcr fedem iliam. Be
fecit quatuor tiros cum giadi;s extradis fra-
trem fuam circunftare, quorum vnus gladium
extradum pofuit fibi a tetro,alius abante,ter»
tiusadcxtrii, qoar tus a finiAr.s. Et Rex fecit
accederc Tiros , qui cantaucrunt ante cum ist
tympanis eV choria , 8c organts, 8c ahjs mil*
ficalibusinftruxnentis. Et Rex' ait fratri foor
gaude 8c lactate , comedo, ftbibe, 8c 6$ 1*.
tus«Btfrater aitadrcgem: Quomodo pof-
fem Iztari 8c ridere , cnmmjhifim angufttar
Tndique. Si video infra me , video carbonca
igrritos : & fi me toIo Wtra mchfam moucw
re, fedes vetuila frangicur, 8c be ad ignera
cadaro : fi rideo fupra me , video gladiunt
euaginarum pen den tern in tenero filo; fi ref- .
picio ante me vel retro me , ?el k dexrt^
vcl a finiftris , tndique fum circun Jatus gla-
di;seuaginaris , fed cum me fie fentjoinan-
guftijs pofitom , oec deled or corAtdere , nee
bibcrc Tunc Rex ait fratri fno: Sicut tibi urn
M m m a m 3 eft, fie
Sjo
cit, fie, femper mihi eft, quia fi video fupra
mc , rccogoofco iudicem meam , qai iudica-
curas eft me, & cui opoitet me red cere ratio -
nemde omnibus cogitationibua , yerbis&o-
peribus. Si videro infra roe , confidero infer-
nalem, igncro, & pcenara damnatorum , cam
^oibos aeteraa liter damnabor , fi in vno pec-
cato morcali moriar. Si videro retro me, co-
gnofco peccarcmca, quae contra Deum com-
mifi , At fie tempos m cum inutiiiterexpendi.
Si refpicio ante me cognofco mortem meam
ad qoam fiogulis dicbus mam dictam facto,
£cnefcio tern pus, nee locum mortis mc*. Si
videro a finiftrii, confidero dxmoncs, qui die
' noftuque qoaeronc animam meam , & impe-
dire (alatem. Si refpicio a deztns , tunc co-
gtiofco Angclos Dei , qui raihi fern per bona
infpirauerant, & a malis rctraxerunt, quibas,
hfu, non fatisfeci: neceorum honas infpifa-
ciortes fecuens fum • Et cam ifta femper in me,
€c circa me perpendo , & confidero , quomo*
do ^gaodere pofiuro in hoc feculo. ColUfttr
Jf>ic*Is kuiui. vid* itiam tit. Uqm$x$m* J.
<$» tit. Maria exem. 14*
ROSARIVM B. VIRGINIA
BXIMPLVM I.
* T$r ftupenium miratulum di virtuu ms-
g*' *•/"*• fi* *f*l'»1 B • Virgin*.
Ridcrc. Rofariuxn B. Virginis*
palamquc contra diecbac. Vodc Tadom eft,
vcnonnullos bacretieos, qoi 6c hatrefim ab-
iurare , & facro fe B. Virgmis fcruiuo , cul-
tuique mancipare meditabaocor, a fan&o
propofico rctrahcrct. Quarc vir»o mater
manifjeftare cupiens quibufdam iniciji , ac
fignia , quam grata ubi eflct ifta (alotano,
iuito Dei iudicio in multoram dxmonam
vir ille heretical tenit poteftatem, vtpote
abipfis vcr*4 obfeflus: ka vt vcftesfoas ooj-
nes dcntibas premcret ac difcerpexet , aluer-
ye modit infolitis rabiem foam oftentire
vcllct* Parentea vcrocius earn cohibcxcca-
pientes f eandem vi conrinaerunc , & dm
folam fonibus ( frangebantar enim illico j
vcruin etiam catcnis ferreis cooftiioxeiuM,
Ligatas iuque eo qao diximus modo , 1 0-
citef abator , blafphemabat , ' omni geoere
idiomatam loqaebatar t muhoiumquc pec*
cata publicc detcgebat . Quod pareotes ft
amici eiaspcrfptcicotcs, cum ad fcruumDa
B. Domioicura defcue decrcueium: cum
deprecaatet • vt quemadmodam apiarian
lam eieccrat dxmonia , fie & eius mifeiczi
dignaretiir* Qup peracio ftatim atquc B.
Dom Rofarium coram vniuefo popiiJo( qui
ezcedere credebatur duodecim nuliia bomi-
num ) mult am deprxdicaHcc , ac cooooocm
habuilTet, darmoniacus iftc hxrciicus ti dc-
latus eft , & ad pedes fan&i coocioniioiii
fiftere coa&us Omnes autcm ab ipfo hamil*
limd petebaat, vt qaamuis aoteaipfi fbiflct
aduerfus , cV hoftis infenfas ci tameo offen-
fam remitteret , ac ex eius corpore damoocs
Ideliffimo famalo" rirginis Maxix S.
_ _ Dominico Ro(ati; magoi eiufdem vir-
gmismjrftcrium ( quod ceo turn 8c quinqua- cijceicr, ftdepeilcret. Rex y«c adaurawo-
gtnra faiutatiooibus Angelicis, Sc qainde* aedignaA namqoe in daerooniaco ifto cor-
vim orationibus Dominicis coaftat ) publi- m poreaudiebantur voces quad pluriuai peifo*
Carcaffon* annunciante,
ce tarcauonx annunciante, innnmera po-
pali maltuado fe totam tam fanclo , deuo-
coqae feraitio B. Virginis deuouebat. Qui-
dam veto CcCtx Albigenfis bcreticos hoc
perfpiciens , fimal & a*g;e ferens , non modo
deaotam hoc exercitium > Diuique Dominici
conciones damnabat : vcrum etiam eo tcme-
ritatif, & audaciae proropit, vt vcrttosnonfit
ranti viri famam deuigtare , & varijs calum-
nijs ipfum diie impcKre : maiora aucem ag-
gteffus, conclonibas B. Dominici public^
naiunvfimul inter fe colloqurntiuoa: S. aatcin
Dominicus toco citcunftanti popolo ipfum
plene capiente , clara voce in Earc verba )o*
cucus eft, Gratias tibi ago Uomine Decs:
beneficio enim huius oblcifi comprobabitui
mea hodie praedtcatio , coouerfufqocad dx*
mooiacum ait : In nomine virginis Man*,
coltufquc ipfius , de quo iam verba feci , im-
pcrovobis, 6 maligni fptritos , daemooefqae
tartarei , vt quarftionibus • quat a me vobit
proponcmur, dilocidi coram omni popolo
rdppn*
Ro&fium
lefpondeatJs . Prfmmn tgttuf qo«to a votus,
Car hunc horoioem ingrefli fueritis>quotque
nuoicro diaboli in ip»o iefidcatis. Statim-
que graues- erairtentcs ploratus , & ylulatus,
dixctunr i V* nobrt, nullo coim modo adio
rationi haic tantac obuurc , ncc rcludiri
poflnmus . Tandetnqoe rcfpondentes dix.e-
runt : Prima caufa , propter quam homo ifte
a nobis obfideatur, eft pcccaium mcucrcn-
eiat io Virginem Dei marrem ab ipfo com*
rtifium, quam 6c dos firoihter fommopctfe-
Juiraur odio . Seconda caufa eft ipfios mere-
ultras : ante cntm Tnom menfem iam elap-
fum ic , dc eodem prorfos cultn , quo nunc,
co a d oosnte To lo far, peffimus hie haneticus
Tolofaous tibi concionanti fidem habere
noluit, fed moniriooes mas fpernendo, teip-
fufrt derifiombus , 8c cachinnis iniuftd prole-
cutus eft , tibiqtie aufas io conciooibns tuis
contradicere , hzrefifqoe fuse fedatores con-
tfa re commouere. Quamobrens iuflo Dei
iadicio coadi vfque ad quindeciro mi Hi a
( eo quod contra Pfalteriom Virgtnis Maria;
loqui prarfumpferit ) ingrera* fu'.mus : neque
id iponte noftra adorn eft : fed nobis plan£
inuitis , nam qoantnm ad nos at tinet , ipfum
ingreflu noftro corqnere tniniroc praetende
bamus , propter lucrum qood per ipfum re*
portabamus , Ttpote qui toe animas nobis
iucrabatur. Tunc irerum B. Domioicus roe-
pit quagrere, cur ad quindecim vfque millia
pracifo miferum ilium obfediflent / Rcfp o ri-
der unt earn ilNus rei fuifle rationero , quod
in faluratione Angelica qoinqoe didioncs,
in' Pfahero , fiue Rofario magno quinde-
cim Pater noftcr cbntinerentur . Sectiodo
B Dominions eos compcilauir, dicens : Per
hoc Pla I cerium , fine Rofarium ego Yosrte-
ram adioro , rx mihi dicatis , quare *os ip-
fos ad me adduct pcrmiferitis ? Refpondc*
ruot maxtmo com tumoliu , id ad fuam ip«
forum coofofiooera fad urn foifle, Ttpote,
qui ab ip/o iam deoidi , U riolenter religa-
ti rattrenror fe ante eius confpedum addu-
dos max i mo cum tartarei ftri gurgitis detri-
ment o . Tettid rogaoit, num omnia qua; de
Rofario B, Virgin! s publice* propotiierar,
vera cflem f Tunc magis quam antea hot*
B. Virginia 2ji
ridas & icrribiles emifcrnnt roces , 8c dcin-
de refpondentcs dizeiunt : Maledida iit ilia
hora , qua impudicam hanc ftatuam ia+
trauimus . Vac nobis in sternum : Cur nont
cum antequam hoc adduccrcmus „ (uiFoca-
uimus? Sen us nunc eft , dc id iam pracfta- ,
re ncqoimus : Nam flam id is ardcntibos nos
detines adurendos, & duns, dirifque confirm*
gimur catenis igoitis , qnibus vetiutem ip-
lam profited , & pubheare compelljniur,
quamuis id non fine grandi noftro prseiu-
dicio fututum non ignoremus • Audice igi«
tut yos Cbriftiani, Chtiftiangque, Domi~
mcus ifte, crudclu , & inlatiabilis nodes
hoftis 8c perfecutor, quarcunque de Maria,
ciufque Rofario annunoauir r vcrifTiroa font.
Sciatrfqoc maximam vobis pro vcftr* incrc-
dulitatis peccato imminerc roinam , 8c ca-
lamitatem , nifi lpfiusycibii , 8i didis fident
adhibueritis . Quarto loco rogauit cos, quif*
nam eflcc ifte homo , qoem maxime* odif-
feot, deteftarepturque dasmones : Ad quod
fubud refpondences , dixerunt : Tu ipfe est
nam tuis precibus , tuo feuero ▼ iuendi , pac-
nitendique modo , tuis denique conciouibus,
voicuique viam paradili oftendis, &Lpatefacis9
quibosvijs, de rationibos , nobis noftras eri-
p:s prsdas . Noocrifquc totam tenebrofara
no ft ram congregationem , 8c cohortem in-
rernalem conua re commoram , 8c incita-
tarn cflc , mififleque forti/Timds , 8c maxt*
m6 noxios fpiritus , qui quam potcrunt fub*
tiliflime* in te , tuofqoe abfque vjla roifehcor-
diaimpctum facient , 8c procul dubiotede-
cipicnt , 8c deaidum miferd fupplantabunt^
Hiiicca B. Donainico auditis , ipfe ad popa-
lum conuerfus aiu O Chriftiani , abut k
vobis credere omnibus qua* ab ipfis dicunturs
mendaccsenrm funt • 8c mendaciotum ioucn*
tores. Veram tameft eft . Dominum Deum»
Tt eft omoipotens , poflc confcirc virtue cm
eriam mifenimo , 8c 'iliHSmo pcccacoti , ad
debellaodos , fuppriroendofque omnes ho-
ftes , vt a me id hodierno die fieri ridetiss
a me , in quam , qui vnus fum inter alios om-
n|on\ quorquot vinont in hoc mundo pec-
cat or um maxim us* And rotes hare d^mones,
inhxcTcrbaprorupcrc Malcdtda fie talis, at
ufiiai
8ji
/
tanta humilita* , quit no* tantopcre coo-
torquet, & crucial. Dengue dcuuo Bea-
tot Doxnioicus , ioijeieodo icapulaie luum
in collum poilcfli, quacfiuit, quinam fint inter
Chiiftianos, qui roaximc daronemur. No-
aum quid, 8c fiogulare tunc prorfusacci-
die: Nam fimul ac fcapulare (audi viri col •
lum contigit dacmoniaci , protinus d uari-
bui eius defkxit faoguis fpiflus, & crafTus; cx-
curibus autem lucum ad inftar veneni cuiuf-
dam: ore veto defpnmabat. Vndc dixit d*-
morribus S. Domioicus : Prarcipio vobis in
nomine Icfu , yi hunc miferum peccatorcm
forquere definatis . Sinas ergo ( refponde-
cunt) nos hincabire. Quibus &. Domioicus
dixit : Hinc non recede tit , nifi ad quaftio-
nem panlo aoce propofitam reipondcatis.
KefponderuDt ergo huoc io mo dura diaboli:
Antiftitum, 8c principum vrriufque ("cms
maximum habemus numerum, colonorum
veto , " 8c rufticorum paruum : licet enira
boni , & perfe&i non fint , (amen cantis ma-
ils, & peccaus obnoxijnoo font at que illi:
saercatorcs , 8c oppidanos quam plurimos
habemus: per fxpecniin per auaritiam , rrau.
des , 8c faspinime per delicias , 8c rolupta-
tes camales in noftra clauftra > baratrunv
que noftrum defcendunt . Deinde fubiunxit
$» Dominicus dicens: De facerdotibus ve-
to i 8c religtofis nullam mentionem facitis:
Kcfponderunt innumeros fc poflidcre facer-
dotes , at f eros religiofos , nullos . fed ex
tjt , qui non habita rati one (tatutorum iui
Ofdinis > ea temcre violant > fingulis die-
bus innumeti ad nos deuolounrur. Subin-
terrogaoit , 8c dixit iterum San&us : De meis
ergo religiofis, 8c Ftancifcanis quid dici-
tis . Tunc ad hoc renouatis tori bus , 8c cla-
moribus refponderunt , drcentes: Heu , heu.
ex illis pro tempore nullum habemus : fa*
turum tern eft , vt tnfioitos recipiamus , cum
tiempe feuericaS itatutoium , ceremoniarum,
ipfaque deuotio refrixeriot , pc (Turn que ie-
not. Sexto D. Dominicus petijt , quis ciTet
fanAus in ccclo, quern ipfi magis rcforroi-
darent, & quern homines maximc* glorifica •
re, diligere ftccolere debet ent ? Qua audita
pctitionc oitines fimul da,moncs ram horri-
Rofarium B. Virginia
bilem emiicrunt rvgitom, ttpaptlas ttmo-
ic confternatus promifcui ruetet in terrain:
1^ veto Domip icus fingulis filemkmiropo-
nens, eos corroborate, confortauitqoe. Mi*
rabiie di&u : in reieoim veritate dixiffcsda-
taoncs Jamentari 8t uiftiffime conoucri, &
centes; O Domioice, Doininice, miwrercBO-
bis : poliicemurque nosnunquamttbi oociia*
ros : torus mifcricors es eiga miferos peca*
tores, &non igoorss nos effe omnium roa-
ximosab omnibus roalcdidos. Cur ergo tan*
topcre crociaribos , 8c toTmcmisnofttis oblc-
clarfs t tibi (ufficiat pcena , quam ex infetoo
iuftinemus. Quibus ttfpondits Tot^sete
?oj non defioam , donee quKiliouimex b-
tisfcceiiris. Reiponderunt dssmooa: $il«
tern te rogamus, vt id ttbt feet cto , xlam , ft
in fileci tiof non autcm palam , 8c coram us-
ta homioom, multerumquc raulritudiDem*.
nifefiare liceatnd cnim n^n fine magno ooftro
prfltiudicio 8c irrecuperabiii iaduraficra.Q£i«
bus iterum Sanolus dixit : Operam, &o1cqo
perditis: reftinateboc ipfum dtlocide, di*
rifiimaque voce humana declaxatc. Tone tot
querelas , tantaquc Umenu tarn triffa'i ^
miferunt , fwt multi circumAaotiim ftolta
compaffione commoti ad fofpiria, ft flctns
prouocarentur . Quam ob canssm D Do-
minicus demombus irerum dixit: NifitcRi-
oaueritis quaftioni snes? fatisfaccre, acrius
ego , 8c feuerius vos cruciabo. Videns aa-
tern ipfos prorfus obmutefcete, proftratci
in terram , banc orattonexa dariffima roce
fudit . Q excclicntiffima virgo Marts, per
vktutem Pfalrerij 8c ' RoCsri; tui compclk
bos humaui generis boftes qaxfttosi mta
(atisraccrc, Htfce di&is , ex auribtw, di-
ribas , 8c ore horn mis cosfeftim eiupit fliffl-
ma , nulla tamen Yllins afranxis hamiuii
interueniente isefione • Vade totus pops*
lus graui rimore fimul , 8c rremore corrcp*
tus ccepit fe figno croeis munire. Toocqoe
daunones in hunc modum caclamatjio dU
xerunt: Per pafsionem Iefu Chhfb, *p«
merita racratifttmae Virginia » nee nonfr pa
furTragia fandas Bcdefiss rogamus te Do*
mtnice , vt nos bine abire permkras • Ao«
gcUcnim faufti ( cum qbipUcucrit)illudjp-
fofl
^
Ian tlW reujlabune. Quantum ad nos attinet,
falfi fumus , 5c mendaces : protndeque di&if
noftris nulla m Chriftiani adhibcnt fidcm.
Quapropter dtfiftere nos vlterith molcftare,
nolhiquc mifercrcQuibus refp6dit Saftus di-
cens;Indigni eftis,qui eiaudiamins Jcerumque
flcxit genibus calia precatus eft : O mater fa-
picnti* digoiflima , ft de cuius fatutatione,
quoraodo ilia fieri debeat, iam cdodus eft
populusfpro falore populi circumftantis rogo,
coge hofce tuot aduerfarios, vt eotum que, ab
ipfia peco puram , ft finceram Ycricatem pa*
lam hie profittaotur • f inita orarione fubitd
apparueraat plus quam centum Angcliarmis
aurets fuccin&i , io eor umque medio gloria-
£dima, & beatiffima Mater Dei , quae virga
aurca, qoam pratmanibus habebat, dacmoDia-
cam percutieos , Refpondete , aicbat , fcruo
mco Dominico fecundum foam pctttionem.
Popnlus qoidem ipfe ad tarn ezcellentem
vifioocm non eft adroiffus , fed folus fan £1 as
Domioicus . Darroones autcm exclamarc coe-
pcruot dicentes : O rairuica noftra , 6 noftra
damnasrix, 6 noftra inimica, 6 noftra damna-
trix. O confufio noftra.quarc de carlo defcen-
difti«f ?t not hie ita tor quercs ? none perte,
quae infernum cnacuas , ft pro peccatoribua
canquam postns aduocata exoras , 6 ?ia cocli
certittlma, ft fecuri/fima , cogimar fiocmora
ft intermiffiooe vlla , nobis qoamoii inaitisf
ft contra nitentibus , totam rci proferrc veri*
catena. Nunc declarandum nobis eft, fimatque
pablicandum ipfom medium, ft modes , qao
ipfimec confundemur: vnde rat, ft maiedi&io
in xtetnom noftris tencbrarnm ptiocipibus.
Audite igitor tos Chriftiani , hare Chrifti ma-
ter potent nimis eftjn pracferuandis fuis feruis,
J no minus praccipites ruant in barathrum no*
rum inform. Ilia eft, qua* ditiipat ft eneruar,
▼t fol,tenebras omnium machinametorum. At
aftuciarum noftrarum : detcgit omnes noftraa
fallacias , ft ad nihilum redigit omnes noftraa
tentationes: CoadiqQC fatemur neminem n«t-
bifcum damuari 9 qui eras fan&o cuttui, ft pio
obfequio deuotua pcrfeutrat • Vntcum ipfiua
fafpixium ab ipfa , ft per ipfam San&ifsiraat
Trinitari oblatum iupcrat, ft eicedit omnium
Sap&acam prcces, atque pium ft ian&um co-
.Virginis. %
rum to cum , ft defiderium t magifqua earn
reforraidamus, quam omnes paradxG fan&os,
nee contra fideles eius famulos quicquaoi prav
ualece oo flam us, Notum fit cttam vobis plurt-
mos Cnriftianos in hcra mortis ipfum inuo-
canre* xontra noftra inra faluari . fit nifi Ma-
riota ifta obftitiffet , no(lrofque conatus re.
prcfsiffct, a longo iamteporetotam Ecelcflam
czterminaftemus : nam faepifsime vniuerfos
Ecclcfiar ftatostfir ordines a fide dcficcrefecif-
(emus.Imd planiuSjft plenius ti,& necefsitate
compulfi adhnc vobis dicimus,nullum in excr-
cicio Rofari; , fiue Pfaltcrij ipfiua pcrfcucran-
tcm, aetcrcos xnferni fubire crucial us: ipfa cnim
deuotis feruis fois Tcram impetrat comritio*
ncm, qua fit, ?t ft peccata fua confiteamu^ft
eorunaemindolgentia'm a Deo confequantur.
Tunc B. Dominicos hortatus eft fingulos de
populo, vt claiaroce; ft tra&im Rofarium B.
Virginis recitarent • Vnde tpfc primus ipfum
opus exfequens. ( O res memoratu dignifai-
ma ) ad ungulam falutationem Angelicam,
quam ft fan d us t ft populus recitabant, mplti*
tudo copiofa datmonum i corpore miferi has- '
retici in fpeciem carbonum ardentium crum-
pebac His ita tran (attic, Tirgo ft Mater facra-
tifsima populo (isam imperuuitbeocdiclionef
cuius f irtute fuauifsimum ipfc > ft fingularem
pxatcepitdeuotionisardorem » ft dulcedinem.
Atque iu difparuit B.Virgo: homo yerd cotus
(anus, ft incoIumUmanht,in prarfentfaS.Dlo-
minici. Quod yidentcs hacrctici, multi ex ipfis
ad fidem conuerfi. hacrcfim abiaraiunt,ftudio-
feque Rofarium recitantes , totos fe fcruirio
R. Virginis Maria? manciparujJt , Ex Ug*nim
5. Domimici, qu4 tx quatmor viu ipfimpri*
ftoribm fumptm tfi n$tnfe\ tx FF. Iirdant,
ConftamtiM, Vmbtn , & Tbtodorico d$ Al\
pedis 9f dints Dominic sni vitu pijs,& d*Skk\
Tr*n(lulit*Httm ifUmin G*lLic*mlingu*m
-venrr*bilk fligioftu cimfdtm •tdink frstit. ,
lotnnts UMttinm conutnttu VaUnttntnfst,
quifuptsdiSum mirnculum rtfiri up. c. 5.
folio ) 5 . column* 4. - • .
NOQDQ
ExiM-
«H
Rofari^m
IXIUPLTK II.
* Vtrtute Rofarij S. Ludomici , Regit GmMs
matri impetrut* eft cenc$ptio>f5r nstiuitas.
Vm concionaretar Patriarcha D. Domi-
nicus cum magno feruore in Regno
franciar , Chriftianifsim* Regina nomine
Btanca, rogauit ipfujB , vt ?ellct fibi orationi-
bus, a Deo impetrare filiolum* S. vcrd Domi-
nicus refpondit : Rcgina te exhortor, ?t re-
cites Rofarium B. Virginis Mafic > & compa-
res tibi multa Rofaria » defque ijs, qui rolcnt
legerc-.promittens ipfi bis verbis: Rcgina fpera
in Deo,qu6d fi hoc fcceris, & fueris dcuota B.
Virgini, Deus per ipfiu* precei,& aliorum.qui
legem hoc Rolarium, dabit tibi filium fibi ca-
ium, viruque San&uro. Hoc fad o deuota Rc-
gina tempore ftaruto peperit filium , qui fbit
Chriftianifsimus R:x Ludooicus, inter Sa&os
xelat us% ob (nam tir totem, opera, 8c miracula.
P. Serapbinue Rwua in her tub exemplerum
jit* de B. Msriu Virg. ex. **.
EllHPiYM III.
" * Sue prelie intirftStrixyVtHA defijfs, & #ai-
jM k Dee damnsnda , viutpeftmultat *
fepultur* tempore hertu teperitur merit ie
B. Virginis >CHiu$ Rofarium f*pe legere cen-
fueuirtt.
Vit Igrs cinirate Bohemia; quardam in-
^^ utncula virgo, qu* cum ab aliquo fuif-
fee corrupca, Be grauida t rTe&a,cura magno ti-
more,& verecundia expe&abat tempos partus,
ae per eundem partum,notnm fieret peccatum
ipfius^umque iuiflet ad c6cionem,audi(Tctque
eos, qui denote* nomina darent fodalitati Ro-
iari;, illudque euro deuotione recitarent, ab
omni prortus liberari infamia , nomen dedic
•fodalitati, Rofariuroquc maxiroo cum fw co-
re, Ac anion deaotione iegebat,vfque ad tem-
pus partus, quod cum adueniflet, 9c Tola in cu
biculo fuoremancret, peperit filium,quem fuf-
focanit , 9c fob le&o fepeliuit. Volcns autem
pcus vinutctft Rofarij omnibus notara face>
B. Virginis.
re.ncc to! um Ro&rij* fed & Mauis fasuro&&
tunas, totum puellac crimen manifeftauic , qua
capca, 6c ad iudiccm perdada, confeffo tamca
prids deli&Oj ab ipfo fuit condemnata\vt uoa
lepeliretur , erToflaqoe fooea in cande* deic&a,
6c fupermic&a magna terra? copia , in cadera
tumuJata fuit . Multis deinde intcrie£tis horis
audita fuit tox e loco lllo fubtcrtanco diucifis
▼icibus dicens : liberate me quia ego turn Tin,
Qui hanc vocemaudiuerant) vocauenrat Si-
ccrdotero.^feque ciuirate accurreme difcoo-
Scrta ell, & viua ab ipfis repcrta , (anaquetio-
ando Deum, & Virginem Mariam , cumqoe
interrogaretur quomodoadhucviaeret, iek
pondit cum iuramcnto,ed quo d^fulflet deooti
Virgini facrx, 9c legeret fuum Rofarium, ton
eriam , quod cum non fuuTet intcgrl cooic&
deberet damnari ad pcenas tnferni:fed B. Vir-
go, in quit, me feruauic , n poflimuuegr^ft
bene confiteri,Tobifque dico mihi a B.Vireiw
monftratas effe pcenas horribilcs,qoas paliaii
eram.fi non fuiuem dedita cnltui ipfiui,dicedo
Rofarium. Hacc foe mina visit , poftealoogo
tempore fana , 9c abfqne ?lla l^fionemagnifi-
cando Deum, Matremque ipfius (andiiZimarD,
quae fibi deuotos conferuac.
ReHfrend.P.Seraphin$iS Razins inbirltditx-
emplorum ecdem tit. de M*ris Virgmtx^*
EXBMPLVM IV.
f Rofsrij reeitamdi cenfuetrndo vtiliji**, f
pure eefde fist. .
Vit quidara ado!efcens,cui ficaliqoanJo
^#_ B.Virgo apparuit, vt potion! illifiwo'^
fimam calice immundo bibere dare Tideretv.
Admirauar adolefcens , quid hoc rei fit. At
Virgo , cui gratior puritas & talus animieflef,
quam quodab illo quotidie perenrrebarur Ro-
larium : Vide, inquit, fili: preces Rofarij in
funt mihi gratiffimar , fed calix quo ponigi!,
co quod tu minus pnriter4riuas,aucrfiooi tarn
afque horrori eft.Quibus verbis pennonrsiti
eft adofefcens. vtc6tinuonoaam & melioiem
viuendt rati on em iniueric.
Ex^jilhr. Cafi$li*n. L de Refsr. GuiL Bsldh
f*n. /. a/. d$ virt* Adeltf c. 1 1.
Rofariam B. Virginia
M
BXBMP1VM V.
EXEMPLVM VI.
f K*/s rjf frdfidh dtmon I iorpm fmlU ex- t Dtmini Rofstium Biatiffim* Virgins* fin*-
peUitur. mi difpUctt.
NObilit quidam homo, olim magna auto*
mate in hoc regno Fungano pollens, ha-
bebac filiam matrimonio cum Gentili copula-
tarn, cuius mater cum coca familia quoque erac
Genlilis, nullus tcio Chriftianus , nifi didus
n obi In, rir bonus 8c relkyofus. Accidit fiiiam
cximprouifo infirmari r« quidem intra fez
diesvfquc ad mortem : quidam aiebant ad*-
inone obfeffam , proptejea quod tarn furiofos
8c infolitos geftus ederet, Tt aegrc a duobus tcI
tribus hominibus ceneri poffer. Maritus 8c fa-
cer tmplorant opcm Bonxierum t fed fuis illi
ritibus, 8c nugis fuperftitiofis _, ne hilum qui-
dem-cam iuuarc pocnere. Vcrum quia fceminae
impcodebatmors,ccrtiorem reddidereeius pa*
rentem ododecim milliaribus inde difiun-
ft am. Is celerrime' adnolar, inaenit fifiam qui-
dem fpirantem, fed mentis impotcm,Trpatrem
fuum non agnofceret. Pacer iilico mandat fub-
meucri omnes Bonztos, aliofque Ethnico* le-
dum ftipantes } ipfe Tcrd accepto Rofario
cer Dominicam orationem , 8c falutattonem
Angelicam aggreditur pronumiare ; foemina
interim nihil matarur,fedhorribiliorespocius
geftus, quam prius, edtdit tc a multis ceneri
vit poflit. Pacer redic ad pracfidium Rofartj,eo
rcrberac cer gam filiar, dicens: Tu ridcre mihi
dzmon aliquts, excedeex hoc corpore, 8c ref-
pondit Daemon: non excedam. Pater, Tt erac
homo Tirtute prsftans » RoGrrinm inijeit in
eius col lam, dicens: relis, no!is,excedes.Tum
daemon: To Hi te, id quit, Rofariom; quiaab-
fcindit mihi collnm* 8c tunc exceflero. Rcfpo-
dic Pacer: Minime tollam: immo fanes quofc
dam arripiens minatus eft fie eum diner bera-
turum, 8c fie cxxeuit*
Ex lit. Lute. frou. dt JUfal lsp* *»• 1 $96*.
Dsljrio d§ Msgis*
ADolefcenti cutpiam, qaem 4i«botas ora-
ni ope irrcctreconabarur, confeffio fata*
ti fuic.Hunc demon primo obJata eximia mn-
lieris fpecie iljexit, 'blanditufque capcum extra
Vrbem in remoti/Cmom ab arbirris locum
multaiam node fedaxit. Ibi hominemnaa-
gnopere monere,orare,proftrcmo imperare,Tt
B Maria; coronam, quam circumrercbat, fta-
rim abijecret, fi fua Forma frui Teller : Mirari
adolcfcens qui corona in Tefte abdica ilhfub.
oluiffec, curcancopereB. Yirg. culcus inuifus
effec Ad extremum fufpicaensid qood crat, iU
Jum diabolum effe omnino negac fe id eflcra*
durum. Hie Satan vbi nihil impctrat , ira fix*
rens abieda mnlieris forma, fcfc in horribilem
beloamconuertit, &Tnguibus, cornibufqae
attonico cci nouitate adolefcenti exitiummi-
natur. Sed furor Titra rninas progreffus non.
eft, B. Maria bctax imperam prohibentej ilie
aucem metu quidem cxanguis , fed camen in»
cblnmis fefe inde proripuic. Nihilo fecias itli
daemon alias ali/s fpedrJs infidias ftruerein*
ftitit, acmoddaurura, voluptacum moddiile-
cebras obijeiens incautum fubinde captabac.
At illc Tt fe aliguando his moleftrijs,ac»crica*
lis Hberarec noRrum facerdocem adire confti-
cuir. Huius fuafn facramentit armaras omnes
importo'niflimi adoerfarij conatos elufie. lea
adolefcens B. Virgini dedicus eius fecondnm
Deum ope praefcns pcriculum ritauit. ExAn-
jm/. Stcitt. 4». t5oj. d$ Promt. Mtxic*.
EXEMPLVM VII.
f ImfugMnut RtfarijfittMtimfiorrtndisma*
dis pmniwntur.
ANno Dora. 1 47*. fenefcentem Rofarij
pietatem D. Domiaici fedatores, iuben-
ceDeipara, Colonic rcnouandam curarunc,
Procedente eorum indaftria, 8c Sodalium au-
Sefcentenumero, Profpera Rolari; principia
uobus Ulius vrbis concionacoribos ingraia
Naoaa % ■ &iniu-
%i$
Sacerdos.
& iniucu'nda fueroot Honorabat concionaio-
ram hoe par Be celcbrabat roaxime populof ,
ob cloquendi artem , &c ideoque ad hororo
▼triufque concioocm aadieodaro mourner*
multicudo confluebar. Ighux Rofaiij crcfccn-
xisiouidiatac'ti, pium ilium ita prccandi mo-
ron rituperarc adoiti , fequc Tcrfuteac vece-
ratonc* in audi tow m animot iufinuantes, Ro-
fatij religioaem & fau&iratcm perfidiosd ira-
pieque vcxarunt. Alter enimeorum incredibi-
li audacia com Sodalttatis peroicie Be facii in-
juria Rofarij^ fupcriore loco multa ia&auit,
multa impudenter efrutiuic , qmbus rctardaci
qoam plurimi,& ab ea pierate deterriri,partim
Sodalitatem quam iam coieranc deferucruot,
pafrtim incundc confiJia proxfus abiecctunt.
Sodaliras ergo, quae multos num*rabat,ad pan*
cosrecU3a,folicudinem deplorabat.Cum tcio
nugator illc qnofdam aoimaducttiflct , dc Ro-
farij adbuc cenaces effc , Bt Sodalitiafkeqtien*
e arc , ad cam religioncm funditus eacrtendam
Ac ciui exinanienda Collegia, concioncm in
proximum}Dominicum diem cum appkrafu
auditorum indixic , in ea fe mooftraturum,
quam effet inaoit Be fiuilis ea reiigio. Aducne-
aat dies, populofque in snaxioam concionis
expeAroonem>ddudus,rcfiiplom omne com*
pleueraijcom eundi teropus eflet.ncqac tatnen
Orator apparcrer, quaefitus a fuis, tnuentus eft
mortous. Nam proiimi fabbathi oo&c ,* cum
bnat&valcnsdccubuiner, Be rainacemillam
concionem habit nr us effet . Dei ittdicfo om-
nia contuemis ae rtgentis repente cbijt , oul-
Jotefte, n alio adiu tore, neminc, qui faiuti-
fcra lisrdt Maiia nomina idcMtdeav
inuocaret , arTUrente. Alter illc orator erroris
concors Be fociua , Rofarij exagitatorimpigs,
iJlud humanicus escnifie eenfens, mortui con*
filiorum feproieffus haercdem , Rofarij reli-
quias delere conftituir , Be iu cum fincm con-
cionem aduocauit : dumtjuein fuggeftu parat
afcendere, rota rrbeinfpecl ante, paralifirc-
pentina correptus in terram fubito coocidir,
mtegra ramen Dei beneficio mens muroin*
{antique reboquitur . Cum igitur intdlexiflct
lmprobati Rofarij fc pcenas mcritas dare, Ac
fupplicijcaufam agnofceier eiTe ioftiffimam,
caelireginam , cum tote non poffcr, ammo*
corde compellat > f*niflims?qae Micrii op cm
mutarus impiorat , §c liogaam a Dciparapo-
ftulat, quxprardicec dilaodetque Rofarium,
quod furijs agitates irppugnaUec. Impiasac
nefarias conciones, commendandi pro digoi-
tate Rofart; rum artiduitate , tumaiaoitatc k
ftjjdiofecorre&urum eflc promittit , ditigco*
tiorenque fe ad reftuueoda Sodaliria fore,
quam fuiffet ad euertenda ruriofui. Vix fpoo.
fioncm vorumque finierat , com vox lllibo-
guaque tedditur , Be valcrudo priftioa repaia-
tur. Indc ad fuggeftuoi lartus alccodit k ia ilia
maxima frequentiAofarij laudes foauiffimi
veriilimeque proTequitur.taleQueci pieutete*
ftimonium dedjt, quale eiuieue oportcbar,qa5
beneficio Virginis , Ix canto 8c tan graoi ram
periculo , turn fupplicio , iocolomis cuafiffec.
lean* Loft J. /. l.d$ R*f*r. c. 1 5 mm* £#.1471.
SACERDOS.
BXIMPLTM I,
SdceriUm quM*tmmlik+tmMlt fnt tfutitm
ftcramtfiti minutr* ninfrfuMt , &tvrf
res grmndfs qumt ttm&Ant rtwimtumtx*
kit*ndsmd0€*$t BiMtmFrMiuifcm-
Vm beatua Francifcnf quadaiBvicc'n^
tratTet ccclctlam ad orandun , cwos
parochialts facerdot tnfamis erar , quia con?
cubinam tenebati quidam bareiicas , qui fa-
mam tan&i Fcaocifci audicbat, acccUiiid
euro, & rolcns per euro fibi populum alhccrc,
fidem fubucrrcre, it officitun facctdoulccon-
cempribile reddere, dixit ei : Ecce ounquii
credCndum eft verbis huiast vol fadtt eiosali-
qua reuerenria cfteahibenda, qui concobi*
namtc/nerj cltmanus habet pollutaa caraco
tra^ando meretricis 1 Attendeoa igitur m
laodus hasretici matinam coram patacbia-
nis Tcnh ad facerdot em ilium , Be fledf d$ ge-
nua ante cum air : Si tales Cunt marms ilbcs,
qualesiftedicir, nefcio, etfi etiam tales effect,
fcio qu6dnon poflenr inquinare vinoicm k
effkaciam diuinorum facramentoriim . Sed
quia per iftas multa beneficia Dei , Srcharif-
matapopuloDcifluaDt, iftas ofcolor ad rcoc-
icatiio
% , Sacerdos.*
tentiam eotum que miniftrant, & cuius auto-
ritatcminiftrant ea. Ec bate diccnt & genua
fledenf coram facer dote lllo^anusciusofcu-
labatnr,confandeos hscrcticos,* cis credences
quocqaotaderant. .Saccrdotcm vcroiilum Im-
militatc fua ad emendationem vitat ptodoca-
uir
Collettcrr Jpcculi huius.
*17
ElBuPIVK III.
Mm'iot bontr dibit ur fitter dot i$ ep*mf*n8a i
- uU vtnitnti.
O Francifcus faccrdotalibus manifeua vgle*
£ XE m p i v m II.
* Sacerdos mains, etiam bonirtudHiobmini-
Jiirij dignitatem >ifipZ** exempt* oftenditur.
Error in oarraciooibus patrum > vidifle
laicum quendarn fois oculis facerdotein
Kcclcfisr.qticmfrequcmabar, in crimineadul-
terij deprchenfiraijadijile enm tamen fldcntcr,
& abfque vlla dubitatione^cum poftcro die fa-
crificarcc, vt ci mambuseius fandam £u<ha-
xiftiam acciperct. Poftquam ?cr6 accep*iTcr,ar
pctijffcc ab co, vtfromem, quamhabebatlc-
profam crncc fignaret , quod euro feciflet, le-
pram qu idem raoquam fquamraam cxcidiflc,.
fronrcnivcrd fanam , & nitidam apparuifle,
Res profedo ftupenda, & diuini iudici j plena,
fecit crimen non vacuus gratia, ne pr*bcretut
locus obtrs£Utiooi facerdotom , & ne qusuis
iudicarenr , into habuit gratis cfficacitatcm
propter dignitatem (acerdotij, vt doccremur,
cam ad facer dotes imus, non ad homines, fed
ad Dcam oos ire, qui per eos nobis tribuit do-
na, oofque fandificat & quod is, qui cum fide
accedir, efficiatur ?oti#>mpos, quodquene-
qtxevitium facerdotcs alrciius fideinoceat, De-
que rurfuj fola vka^acetdotis non ad creden-
dum iuuet Sacordos enim quat'enus homo eft,
& infirmicate prasditus non poteft iuuare , vt
ncquetururfus comcui lis par in infirmitate:
homo enim homini prodciTe non poteft. At fa-
cerdos facerdotij dignirate prsditus, gratiam
fihi conciliat : fiquidem donum Dei eft facer -
dotium,per gratiam vcrd efficitur Deo propin-
«juior. Theolepus Philadelphia Epifctpus li. x.
de Schifmate, & refer t FrMneifcus Turrianm
Soeietasis lefu /.a. de Hierarchies Ordinatio*
mbdt MinislwMEtcltfiA CatbtUcscvltime*
bat rcuerentiam cihibexi, vode Gepc dice-
bat. Si Can do cuiquam de caelo venienti , &
pauperculo alicui Sacerjoti jbc contingerct
obiitare, ad Sacexdotis manus deofculandas
otias m' confejrem, & fando dicerem , expe-
dameS. Laurcnti, quu manus huius vei burn
tit* contredaar.
In sure* legend* eodtm c. 4.
Exbmplvm 1 1 1 1.
X
•f Sacerdctitus magnus bon*r deferetttHri
Cgnfiantino Magno.
COnftantinus Imp. omni genere laudfi
tlorcntiflimus , qui non ab hominibus,
neque per homiDcm, fed cxlitus a Deo,
more S« Apodoli ad illius muncris admini-
ftrationem ? ocatus fuit , Dei miniflros acccr*
(ere, cultu & obferuantia honorifice comp!e«
&i, & torn re, turn verbis, tamquamViros Deo
fuo confecratos, humaoitus eicipere Ac maxi-
ma Dcncuolcntia profequi cap it. Q^ippe licet
homines fuerinr, ipfius fiabitu forms ad afpe-
dum abiedi,ab eo cam en non eius generis exi-
ftimatifunt5 fed quia non hominem , qui Tub
afpcclum oculotum cadit,fed Deum ipfum qui
in eorum animis infidebat , coufiderare vifqa
clt, illo$ fuz menfae fecie eite participes. llloa^
quocumquc iter capicbat Tecum duccbar,atquc
ea dere,Deum,qucm fand^ colebant, fibicre-
didit fore propiiium. Inter leges quoque.quaj
ipfc conferipfit , fanciuit ; vtaitThcodoretui
lib. ucap. x. deditque in mabdatis principibua
Chriftianis,quos Gentibus ac fyostocijspra:*
fecit, vc facerdoies honore affic^reht; Illisau-
tcra,qui eofdem coniumclfose id fed an aggre*
derentur, cxitium minaiuscft.
Zufeb. C a far ten. lib* x. de vita Conftsntini
Mfig.ctp. 35.
Nnn nn 3
Exailft
/
838 Sacerdos. San&orum cultus.
fair, feciflc Marrinum in Rcgts ptandio, qaod
EXEMPLVM V. in infirmoram Iudkum conaiaijs Ep ifcopo-
ruxn nemo fcciffet.
f Stcerdotaltm dignitatem Imptratori* prf Ex Setter* Di*L lib* X. **/**;. B*m* Urn 4,
fertS. Mar times Eptft.Tttr*. 4**^85. ar.
CVm S. Martina* EpifcopusTuronenfis
ad Imperatorem Maximum, feroeUin-
genij virura, 8c bellorurrt ciuilium vido-
xia datum , & plures e* dtacrfis partibus Epi-
fcopi ebnucniftent 1 & fotda circa Pancipcm
tomniam adoUcio notaretnr , feque degeneri
conftantia regie clientele (acerdotalis digni-
tat fubdiduTer , in folo Martinet Apoftolica
authoritas permanebar.Nam ctfi pro aliquibut
fupplicandum Rcgi fuitj impcrauit pqtius qua
rogauic&'a coriuiuio etas frequenter rogatus,
abitinuit, dicens fe men fa; eius partieipem eflc
con polfe, qui duos I rnperatores, vnom regno
alteram vita expuliffet. Pofhemd cam Maxi-
jnas, fe non fponte fumpfifle im pedum aflk*
xnarct: fed impofitam ubi dioino nuturegni
neceflitarem armis defendifle, Ac nonalicnam
ab eo Dei Toluntatcm rideri, penes qoem cam
incredibili euentu vidoria fuiflfet, nullumque
*x aducrfarijs nifi in acie occubuifle, tandem
Vidus vel ratione, vel prccibus, ad coomuium
▼enit, mirum in modum gaudente Regc.quod
id impetrafleuConuioioautemaderaot, ireluti
ad diem feftum euocati, fumnajatqueiliuftrcs
▼iri, Prsefedus idemque Conful Euridius 4 vir
Jjuo nihil wqaam iuftius (uic > Comites duo
umraa poteftatc pracdui, Frater Regis, & pa*
truusj medias inter hos Martini presbyter ac-
cubacrat, ipfe autem, fellula iurta Regem po-
ll ta , coo fed cr at. Ad mediufrtfereconuiuium
( n m oris eft pateram Rcgi intruder obtulit J
illc fan do admodum Epifcopo potiui dan io-
bet, expedansarque ambiens,vt ab iHius dex-
ter* poculum fumeret. Sed Martious, vbiebi-
bit, pateram presbytero fuo tradid>t> nullum
fcilicet exiflimaus digniotem , qui poft fe bi-
bexet: Ncc integrum fibi fore, fi aut Rrgem
ipfam, aut eos qui a Rcge crant proximi, pref-
bytero prartuliMet . Quod fadum Impcrator,
omnefque qui tunc adcranr, na adroirati funt,
vthocipfumcis , in quo contempti fueraut,
§laccxeucelcbentfDumquepci omncpalatium
SANCTORVM CVLTVS.
EXEMPLVM I.
• Corpus c$ 8 i pueri fit/tit ntur meritU S. Vin»
centij or din is trddicnterttm.
QVasdam molicr prargnans in partibos
Britannia?, ma die yenit ad rantum de£-
derium humanas carnes comedcndijquddvi-
debatar fibi debere roori , B non ccmederct:
qaod cum viro fuo dixiffet* tfcille negaret im-
plcre defiderium iftius fuat foe minx , ilia quar
..amenseratcapta opportmmate acccpufiliurn
fuum paruulum, quern habebat duororo aono-
rum , yel circicer , 8c occidit earn diuidcos in
doas partes, partem vnam coxh de parunli cot-
Sore, n comederec carnes ilias: rir aatcm etas
omum reaerfas , & comperiens tamhorrcn-
dum fadum quanto dolore captus fuetir, qui-
libet poccft imaginari: parcensaatemfaraitati
▼1 oris , acccpit partes filij diuifas, Apinixn
codas, Stportans ad fcpulchniro (andiVin-
centij ordinis Prsrdicatorom , rooltom orans
pro fufcit atione cius , vtroque fadolufcitttof
eft puer,miranre tou Britannia, 8c concurrent
tibuspopulisad videndum tantum prodigiumt
videruotomnfcsdiuim9nis figna fadaincor-
porepaeri. Hmgdriut fitte Vng*rm Mmf*.
fer. 18. Gemmtfidei. *
EXEMPLVM II.
* Deuotusquidtm B.Bsrbar* mtri non ptttfi,
nifi friusfufcepth confeffi$D$s,& Encbsri"
fit a Sacrament is.
Empore quo in Voiaerfitate Colooicnfi
noltra facultatisftudcnsfui, ait loanoci
Nyder ordinis Pr«dicatotam , nobilcmiauc-
ncm quendam (ludenrcm arribus ooui » adal-
tum, 8c in verbis ( patdagogo foo tcflc, 8c mc
qoi con*
San&orum cultus. * 8j^
qui conrcffor einf fin J fide dignum valdc, cu* itetom ad cuftedes damabat: Viaticum, quae*
ius relatione didjci, quae iequuotur . Fuit, in-
quit , nouiter circa Etcklcutxinpartibus infe*
rioribus Alcmanis qui dam feculajis Simpii«
ciaous, qui per orationes , Acieiunia fspc to-
lebat beats Virgini Barbaras prsftarc fpccialia
obfequia, in quibus ipfe exotabat finipliciter,
humiiiter, & perfeuerantcr, vc fibi rirginis in-
tcrccfEonc dooaretur, fine Sacramentis Poeni-
tcntis, Jc Eircbariftis ex hac vita non mig ra-
re . P rem ere cocperunr incerea terram ©ratfa-
tarn , U adiacentern patriam guerrar tuorum
nobiliura, fe vbi poteraot in rebus, & homini-
bus ad inuiccm inuadentium . Captiaauit vna
autem die Dominas vnus ex eifdem fui aduer-
farij plurei riros, inter quos eciam beats Bar-
baras famulus detentus erat • vnaque cum alijs
in turrit us fuit, addebantur dieiim nooi captiui
vcteribus, Bt Ti&us,qui parciflimus fuit, U in-
hutuanus,ex cariftia > non augebatur, fed mi-
nuebatur quotidie, aded Tt prat fame, & inedia
mulri aliquotiens moriui in carceie repewen-
tur, & ne foe tore rejiquos lsderent, per cufto-
des carceris eijciebanuir. Inter deficicntes an*
tem prat fame ipfe cctpit effe Barbara? fidelis,
qui prope* ad duodecimum diem j Tel circitcr,
Tltra humans naturae fortttudinem fine cibo
Tfaebat , qucm cum cuftodes careens fcrpe Ti-
diflent, & iudicaffentincraftinummoriturum,
▼clot alios e jciendum , protelationera vita;
admirames, ei tandem dixerunt : Quomodo,
qusfumus. accidit nobis tecum digito? yltra
humanam valetudinem , iam tot diebus non
gnftafti/mortuo fimilior es, quasn two, nee
ylla fpes eft de tua conualelcentia , ?nde ergo
viois diutius alijs ? Dudum a- Tobis defidcraui,
Tt facerdote vocato conritcrer, Ac viaticum fn-
xnerem fidcliom, fed proditionem tercntes,
fo , per (accrdotcm mibi portigi curetis , dc
proculdubto tos faftidio, & ego morris dolo-
ribus carebo. Admitfus eft igitur facer dot
cum diuiniifimo Euchariftia; Sacramento,
quo munitus infirmus, ftatim requieuitin
pace.
Lib. m4. Termiftri) Uannis tfjthnc. i.
BXBMPLVM III,
* OuHtttm tbfiqqis B. B Mr far*, ttrribiliter
in Mp$0M/$M morttHT.
m
TEmporemeoinconuentu Eiftctenfi no^
ftri ordinis Pisdicatorum quidam frater
profeflus ftctir, qui aliqnando beats Barbara?
virgioi quibufdam fandis excrcitiis crebra)
ptsttitit obfequia , per quam a rouhis prs-
feruabatur malis . Torpore autem corporis
tandem *i&u$, prsfata omittere ccepit ex^
ercitia , & fegnitici intendere . Hunc djda
beata Virgo ubi apparens in fomno excita-
uit, df ci dixit ( qucmadmodum ipfepofiet
retulit : ; Tu confue tis obfequijs dereliqoi-
fti me , & ego folitis adiutorijs defricoam
te. Hoc flebili audito oraculo territus frater
fuit , fed negligeneiam non corrcxit : nam
paffio poft leuitaribus deditus , ordinis habi-
tum rciccit , Be diu apoftauuit • Tandem
iam in antma , & corpore a*grotans ? cnit ad
ciuitatis Nurenbergenlis hofpitala fine habica
ordinis, & ibi igoocus iacens extremis fuis ap-
propinquare coepir, mi (Turn eft ad conuencum
noftrum ibidem pro fratre Conrado Tiro pru-
deoti, Tt infirmo coofuleret, quern in apoflafiae
mi hi peri turn denegaftis, beats Barbara; diu. Ti'tio quidam effe notauerant: quo perc,epto
feruus cxiiti, qus me fine didis Sacramentis9 frater Conradus habirum ordinis fpecialem
fcicote, migrare non^init. Quo audito, Capi
tan cum c a ftri acceffcrunt, hiftoriam narraue-
runt, & difficulter , T^confcflor admitteretur
obtinucrunc. ConfenSone Sacrarhentali igitur
peracla, mori non poterat . qucm beata Tirgo
fui fpoofi viaticopr^muniriTolebat Nameze-
fis fame carnibus. moribundus iaccbat, (anari
alias nequibat, & mori nemo dabat. Tunc
abfeondit^ attolit, &apoftatx modi's quibus
Taluit.fuadebat reindutionem fui ordinis. Vifo
autem habitu nefcio quoinftindu dsmonis»
Tel infirmitatir, mifer telut equus rmbraticui,
Teftcm faods rcligionis temerarie abiecit, .
dicens : Cur. inquit, roodo mevultis confun*-
deref reccdite, rcccdite, quia ita fiet nulla*
tcnus . Masfto iuque paue abfeedente, mifcr,
&sgro-
S40 * SanQrorum tuftos. Salutatio Angelica*
& xgrotris ftatim agonizicaic , 8t ita fpiritom Nccdum enim S. Leonardos fob terrain fc Je.
cfflauit. ,
jLii.i. Formicary 1 0 Annie Njder. r. jo.
BXHMPLVM IV.
S* VUcri prefentii liberemtut tret k f$A-
merfien*.
QVodam tempore accidit* rt yirquidam
de Monfiaco , qui duos habebat paruu-
loi diutiffime infirmatos , & tandem vt ad
B. Fiactum duceret , iumento impolitic, iaum
ante, alterum retro, raedius ipfc . Et cum iter
aggreffusfciucnrflet ad pootcm , qui dicitur
' rapidos, iftmentum fuum pedern oiFenditL& id
flauium corrujt , cam patrc & filijs clamami-
mHit : & qoamuis fortaflis catenas ferrets dif-
fpluct, hominem tameo c* fpecu fi&terraneo
cducqre ncquibit. Porro ettam ad os foae*
arcam ligneam admouebo, ft in ea iubebo cx-
cubarc militca , nodes ac dies qui cum cofto-
djant. Fecit ergo h*c omnia fcuus homo: fed
tatnen dfficerenon potent, *t licet in tcocbris
5c magais caccnarum anguftijs cflct , fpcm 4
fiduciam findus abijecrer^cquea B.leooir-
do liberatom iri dubitaret, qucm criad'eufto-
dibus audicotibus crebro iauocabar , fimul
otans Dominum.Yt per eledum Couftflorem
fuum Leooardum fe liberaret • Eccc autcm
quadam node prse lafsicadine iilo obdoraien-
tc, S. Leonardus cum mnlca luce adcli, coerm
arcam , in qua militca ineranr, cofque fab earn
bus : faude Fiacri s fuccurre nobis, & cam rci ceo mortuos deprimit , indc defceoditiflfo
cxitas,a circumftafcttbus prseftolareturvfabuo
pater emerfit & filij. Aqaa infuper daorum ho-
minum loogitudine profunda fe calcabilem
patri praebuit, qui filios dextra laeuaqoc ar-
xipiens fine diflicultate ad terrain reduxitt
fandum atTcrens fibi adfuiflc Fiacrum, S*r. to.
4. AngHtti 30.
BUM P L V M V.
D. Leonard* auxilie vin&tu lib**
r*tur. »
CVm Lemomccnfea nobif es inter fie con-
tenderenc , quidara £ Pago Nobdiaco
bea*o Leonardo deuotus, a quodara ne*
Suiflimo tyranno captus eft. Is vecttus, ?t po-
ea narrauit.neS. Leonardus bomini opitula-
retur itaapud fe cogitabat: Si hunc homioem
ferro conftrinxero, prorfus metuo.nearaittam
ilium. Vr enim apud i^nem ccra, fie ad B. Leo-
nard! nutum colliquefcit fcrruui. Si cippo pe-
des eias inclufcro, aut in cuftodiam eu dctru-
fcro , oihilo cextior ero.eadem enimillic quo-
que Leonardi yis eft , plane anxius fum, quid
agam huic, & i quo mille folidos, fi red i mere
vclit, extorquere coaftitui . Sed fcio quid fo-
ciam. Iubebo foueam profundiflimam ia inti-
ma turri mea fieri , in eamque ilium compedi
ueamaatia voce appelht hominero.Dormirn»,
inquiens , an yigilas ? En adfiim teonatdof,
quern pctijfti* Bipcrgefadus homo, fifa Ioce
immenfa , ait ad cum ; Domine , adbua ice.
Confeftim difruptis careois, & inftat lati dit-
fipatis , propria rlois 6 turri earn expornt,
ambulanfquc cum eo, familiaria mifceccol'o-
quia, vt inter fe amici foleot: randemf or No-
biliacum perducit , vbi extra peticahun roil.
SoW orto , expooic vicinis p qoar pafTos fit a
tyranno , quid bcaeficij a S. Leonardo ac-
ceperit.
In vita €$ttt afud Sur.tp.6. NtutmMtM-
Vide tit. fur turn ex. 18.
SALVTATIO ANGELICA.
EllMflVM X.
Beat4 hiarU f*l*t*tionem fdpe ttpttm &
relegem miles m fritter , c$* ex parte tAfitit
titiA arbor hunc fmtutAthnem te*tt*e*jin
f§lij$ excreuiffe c emitter.
Q
Vidam emerir* militi* veteranos , It-
cutout! tardc, renuocians, fandu Ci*
(rercienfetn ordine intrauit . Qpafitu
a magiftro nouitiornm fi fcirct oratiooem
Dominicam, fcilicet, Pater nofter. negauir,fe
bus maaicifque ferreis coJligatum demergam. oumquam difcere potniffe conicftaas. Quid
plan*
pfora} fit labor faaaifttdifcat, ft cam noo
poflet, praxe pit Abbas , vc Taken illi breuem
Aogclic* (aUracioms ▼erficolam inculcarcac.
Qood malxo ft diuturno If bore fad urn eft.
Cum cnira ad exhortactoocm magiftrt foi
ipfum vcificulom inter pTaadeadam ad vnam-
quamque bacccllam fere,, oe obliuioni tra-
dcrcr , ramtnaret , ex rrcqaenri ft Ion go Wo,
tanra in ipfa (ajncationx mentis dulcedinem
concepir, vt cordi eins ft orj fola memoria
jnatris Chnfti indctebilicer adhastcret, Coo-
tigit antero , ? e poft aliquanta aoooram car-
ricula vetcraaus il!e deuotiflim£ moreretur,
ft fepelirctur in cce meter io-*ntcrfratrcs. Mi-
ra res: Oe conaulo cius non matco poft a parte
capitis atbor oatci ignoci generis vifa e#, ea-
rns folia litem aurei* umgnita , Aue Maria,
gratia plena , notabilitetnogolacootincbanc.
Quod >bi notom fit dioeccfano Ponttfici , ad
locum Tcnit ipfc miraculi , radicem arbons
per efFufioacn dibgcatem fcrotatus eft , ft
cam deoreTeterani tllios ortom habere pro-
bauit. Necsnora : rbi diuinas often fioms ar-
bnfcola debitum cdficium execoraeft, in oca-
lit omnium ain't ft defecit, Quicomque ct •
go mam Chrifti cupra etc deuotus, faluta-
tiooem iftam frequent ft dcnotol iogemines*
Nee credo alii qmcquam gratnis vocalis tan
dis offerrt. Tb*m*t G**tifrstsiup lib. r. t*p.
EllUFLvM II*
Msp$s umtMtum f*mu*thn* iuutntm milt
um% **m firtqmnter fmlutMUfm lib*rmm$Sr
& *d twUftit nvftuuumiunun
*JlA Ik* qntdao artate adoleleeos com qoo-
XV J dam militc diuite Domino fuo, a quo
bencficiatos eras, habirabit. £t licet astate
floreret , amplios tamto Eorebar wtutc ?ir*
gioitacis. Inoidia operante diabolt ad vxo*
rem Dbmtai foi grauiflimc' cceptt reotart.
Qui cnoi pcraaooao eadem tnceflanter ten-
tanooc laboraret , iamqoc ei iatolerabilia ct~ -
let,' fnbmota rerecnndia , Domioar foae quid
patetctorapermr. A Quarcpoilam paflusam-
pUusamigebam. CaAa «oim «m natiom,
Angelica. 84*
ft mo luo fidelif . Venieat ad qucodam crc-
mitam, dfc cuius conlllio totus pcodebat, paf-
fionetn fuam ilii com lachrymis confeffus eft.
Cuivir fan d us fiducialiter refpoadtt: O oi*
bilalind nocet tibi ? Ego tibi dabo confihuas,
▼t defiderium tuum confeqaatur effedtam,
per annum iftum fin gu Us dtrbus Dei gcnitri-
cem Martam centiet cutn totidcmTcaijs A0-.
gelico verficalo fa I a tabu , ft quicqaid vo-
inerif per iJlaoi impeuabis. icicbac eaini
qudd caftitatis artKMrix ioaeoem caftum , li-
cet in errore pofittun> non defcrcrct. Ipfa
cnim lantas pietatis eft , Tt ocminem fe inqo-
cantem , ft fibifidciiter ierutcntem pciiclita-
rifioat. Cornqneioueoaa in multa fimpliciu*
rem Oominc noftta? ioumclu obfcquium ia*
pcndeccCf die quadam fedens in mcaia Do-
mini fuirccordatoscit , quia dies eadem tec -
minus eflet anni. £t ftatim fuxgens afccndic
equum fnum , victnaroqae innaas ficclefiain9
orattonetTolicat etplcuu. Qui can cxiret da
Ecclefia, ridit matronam poicbex rimam om-
ocm decorem btfrnaaam uanfeendentem , a-
qnum fourn per fra*nam tenentcm Miraaaj
quxnameffet, ilia refpoadirs PUctt ncu^
4 pecies mca. Diccnte raikte:. Numqoam pal-
chriorcm te vidi. Ilia fabiaoxit ; Softccrecoc
tibi fi rae poflcs habere Tjtotem? Qai enrnxet^
pdnderet : Cuilibet Jtegi bcoi tu&cexet (f»t
cies tua , & beatos indicarctur tuo Confortio.
Sabkcic ilia: Ego catm ero rxor tua , accede
ad a*, da mihi oknlum j ft coegit earn, di-
aritqne: M odd initiate iunt napcis, ft in tali
die coram filio meo perfieieatar. Bx quo
retbo cogiiouit cam zffe matrem Domini*
Apprebcndcnfque ftrcpam cius, wt aicc^ide-
ret px sect pit , cuius auihohtate miles pteffaf
obediuir : ab ilia hora tarn pleae1 a Iibidiotf
tentatione prcdicla miles liber ami eft f ac
etiam Txor" Domini fm miraretar . Hare cum
creama; tecitaflet jper of diaem , ille genitri-
cis Dei jtietatem umul , ft homiltcatem ad-
mitatas , rcfponditi Ego incereffe vok> diet
nuptiaram toarum. Interim de rebus tuis dif-
ponas. Quod cum" feciflet , ft ercmita Teoif-
ler ad diem pra-fixom , dixit ioneai : Senria a«
liquid dolorts t Rcfpondenceillo: Noo. Cam
fecuoddpoft horamidipfamabeo (cilcitare^
O o o o o ips$
S4* Salutatib
tut, refponditi modo fentio. Qui poft paulu-
loxn agonizaos, fpiritum cxhalauir, &*coelcftc
thalamum promifias nuptias celcbiaiurus in*
trauit, Cafariete libr. fecund, capit. 35.
• . EXBMPLVM III.
t Meat a Maria falutathnem ambulando legem,
vi fits eft p'oft mortem pulcherrimit c align
(alutatione Angeli infer if t is ornatus ince*
dere,
(
Cluis quidam Colonicnfis habebat banc
confuetudinem , vt quoties folus eflec,
Temper orarcc eundo ad Hcclcfiam , fiue
redeundo,vel in curia fua deambulandojangc-
licam maxime ruminabat falutationem . Qui
*utn mortuos e(Tct,cuidaro nepti fuarin habitu
fplendido apparcbat, in quo , maxime* in cali-
gis, & in calccis, fcriptum erat per tocum ver-
Sculis Aue Maria, gratia plena , Dominus tc-
cam,&c Quia*, ndixi, eundem vcrficulum de-
«mbulandbrrequentauerat ,*ruribus eius, £
pedibas crebriils inferiptus apparcbat . Ex his
qua: dicta font coJligitur y quod ficut Deus fc-
enndum qualitatem & rnodom punit peccatu,
ira remunerat & tneritnm , maxime in illts
inembris ofteodens figna gloria? per quae ilia
inerentui. Idem libr* 12. cap, $0.
EXI M PL VM IIII.
Jguomod* f rater Thematk Kemp u per bene-
dicla nemina Iefite Chrislu*t& Angelic am
falutationem , fe terrentem damonem per*
v fugnuit.
CVm qoadam vice prsedi&um fratrem
Thoraam daemon veliec dctcrrcte, no-
de in teterrima horrendaqae forma ei-
dem apparuit, quern cam frarer Thomas lc-
do appropinquare vidiffct , intremuit pru
mum ad Jarualem intuitum , eV quid contra
tam horrendi hoftis infidias auxilij fumeret
ignorauit. Tandem diuino fpiritu iaftigatus,
Angelicam cospit (alatationem crcmula voce
( nam vehementer cxtimuit) qnam melius po-
xmtpexfonare. Scd diaboloa , quafi nihil ad
Angelica.
hanc lalotationem moras t magis migifque
crepido coepic proximate , qnoufqac mooa-
chus to faturatione praedi&a eoufque peruc-
nifler , vt Dominus ooltcr, lefos Crmftus
amen , acclamaret* Quod texruTcum nomen
vbi daunoa audmit, quad horreodo qoodam
tonitruo pauefaclus, Tultum rettit , & quam
* citiflime potuit clamantis voccm aufogit. Vi«
dens iguur frater Thomas' ad cami nomios
virtutem dasmoncm (taxenonpoflc, audaciis
caput pauidum crexir, & repctiris vicibis
benedicl urn nomen , lefus Chxiflus poft fu-
gieotem hoftem inclamauit, &qijoipfcdi-
raabat fortius 1 cp fchemcnuus teteifpimus
fugiebat. Quod vbi cognouit religiofus >it4
f ratios agens Domino Deo, dixit apud fc Si
oc fan&iflimo nomine tam raole polkm,
aducrfse pqteftatis vires infringctc, dc ewero
nolo, vc hadenus feci, rel dxmonom machi-
namenta timere , yel fub corum ( qaamuis
hotrendis ) minis fide vacillante trepidarc.
Thomas a Kjmpit . hoc rsftrt parte \ . /#r»»-
num ad 'N$eiitiospoft.fer.i> exempted, & a
humiliate loquitur , quafi alij accident vt
' notauit Iodocus Badius in eius vitat
EXBMPLVM V.
Beat a Maria milium quotidie ditentmAut
-Maria afruo damone quatuoxdum mi*
' CHJhiiuit.
QVidam miles quoddamm via comma-
m habebat caftrom,5c omnes traa(ci-
ics fine mi (era none all qua fpoliabat,
virginem tamen Mariam quotidie uluubtt,
nee pro aliquo impedimeoto ernergeoti ab
ipfa falatacione altqua die ceflare volcbat.
Accidie aucem , vcquidam religiofus vir (jd-
ctusinde tranfitum faceret» & ipfum praedi-
ctus miles continOo expoliari iuberet, Vir
autcm fanotusrogauit praedones , vt ipfum ad
Qominam fuum deducanrt quia ad ipfum ha*
beret fecreta quae perfeiret Addu,das autcm
rogauit militem , vt omnes dc ramilia fna &
caftro congregari facerct , vr cii verbom Do-
mini prasdicarec. Cum autem congregari roif-
fct, illeaic: Ncquaquam hic^jnoes eltrs, fe'd
aliquis
Salutatio
altquis adhuc decft. Cui aim fe omau adcfle
fttTererent, atcbat : Diligenter perquinte, ft
aliquem inuenictis abciTe . Tunc f nus excla-
nans dixit, quoniam Tolas camerarius illuc
non fenifTet . Ille autem dixit: Vere* ipfe eft
qui folus decft j' pro eo ergo cud mitutur4& m
medium deducitur • Cum autem virum Dei
vrdiflet , reuoluris terribilrrer oculis caput
inftar tnfani agitabat , pec propius acccdere
audebat • Vir antem fandus dixit ei : Admro
te per nomen Domini noftri Iefu Chrifti , vc
quis fis nobis cdiffcras , & quam ob caufam
hue feneris palam pandas. Cui ille refpon-
dit ; Heu adiuratus prodere cogor inuitas.
Ego enim non fum homo , fed daemon > qui
fbrmam homtnis accept , fir.xif . annis com
hoc milite hie permanfi. Nam phnceps noftcr
me hue mifit , ft diem qua ipfe fust Marjae
falutationem non diceret diligentuis obferua-
rcm , 8c in cum poteflate accepta ipfum con-
tinud ftxangutarem , & fie in malis ope ri bos
▼nam finiendo noftcr efict. Quacumque enim
die ille falutationem dicebat in ipfum pote-
ftatem habere non poteram . Bcce autem de
die in diem diligcntius obferuaui , 8c nullum
diem, quin earn falutauerir* practermifir* H*c
miles audiens rchementer obftupuit, 8c ad
pedes firi Dei fe proijciens f eniam p of tula-
nit. 8c in melius deinceps r itam mutauit • Wit
totem fan&us dixit dxmoni : Prscipio tibi
daemon in nomine Domini noftri leiu Chti-
fti , n hinc ftatitn abfeedas , 8c talem hade*
nus locum poffidcas, fbinulli gloriofam Dei
genitricem inuocanti nocercp'aefumas . Ha*c
vbi iuffa dedit , daemon abfeedens eoanuit.
lacobm de Vetagine m feRo Annunciation*
H. Vtrginit-
BXBMPLVM VI.
Angelica? 845
mulcum ramefceret ambulans per terrc, faium
fohtodmem , appatuit ei Domina noftra cum
fpeciofis puellis cibum aficrens quam pluri*
mum dclicatum.in fcntellis rurpibus , 8c im-
mundis , 8c ait ei: Comede. Tunc refpondit 8c
dixit: Gbus bonus eft, 8c pulchcr , fed non
poflum ipfum comedere propter immuridi*
tiam fcutellarom* Tunc ait ei Domina noftra:
Laudcs, quas mihi dicis , bona; funr&pul*
chrat, fed cortuum immundumeft, 8c ided
tuis laudibus non dele&or . Poftmodum tc-
reVper poenitenriam fe mundauit. Cotltftor
Jpeculi,idem reeitat Albert us CafleUanus ord.
prtdicat. in libra de miraxulis Rofsrtj Bents
Maria Virgin.
EXBMPLVM VII.
Beat a Maria fatim accepit pane, as phi falu-
tat tones Angelicas turn deuotione , quam
Jim hacmultae exolui.
Virgo quardam rcligiofa fecSdum ntrme-
rum pfalmorum centum quinquaginta
.falutationes Angelicas f cum totidem venijs
reginae cotli fingulis diebus offerebat. Sed
quoniam propter ipfam multiplicitatem mi*
nus digna deuotione quam oporteret id fa*
ciebat , admonita eftab eadem Domina no-
ftra , quatenos refciffis duabus partibus, quin-
quaginta fibi quotidie Gilutationcs, cum com-
petentibus fenijs interne 8c amorose pcrfol-
ueret , patenter infinuans , Deo 8c Gbr accc-
ptius fore , quantumlibet parum feruitij cum
deuotione quam multumnegligenter, 8c fine
deuotione exhibit urn. CoUeBer fpecui. huius.
Vide etiam titulum S implicit as*
* EXBMPLVM VIII.
Beat* Virgo Mafia impudicum iuuenem fa-
lutationem Angelieam frequcntantem per
delicatum cibum in pedis vafculie obla-
turn emendauit.
Q
Vidam turpi ffimatTitat Dominam no*
ftram non definebat frcqucntiffiW
collaodare, 8c quadamyicc cum ink
t Salutationem Angelieam etiam media ex
parte ab infirma Gertrude le&am Deipara
vsrgini placer e.
SAndfc. Gertradis aliquando ttgrotans , ft.
ledo decumbens , cum boras fuas legere
non poflet, neque etiam iuxta defideriurrt
(bum ad honorcm bcatiulmat Virginia Marie
Ooooo % * falcrct
f 44 Salutatio Angelica. Sapiential *
▼aieret dicer* et integro falutationera Angc- dims, quarnt quit fie, ft f ttM rttiale habere^
licam { conata cfl tarn en fa?pius iterate fait em
hxctctba; Aue Maria gratia plena, Domi-
nus tecum. Huic virgo Dcipara apparuit , In-
duta pallio aureis flonbus mire erfornato,
quit? us defignabantur falucariones ab ifta
- cam labore IcA«, & in his excellcotifliroe" re*
laccbar pius arte A us , quo ipfarh glonofam
Virgincm falutare* defjderauerat : rclucebat
fetiam fa era dtfererio , qua ilia tantum verba
legerat , cum fentiret fc alia lepere non porTe:
t elticebar item iotcgra fiducia , qua confide-
Bar matrem Domini Benigne fnfeipere hoc
ipfum exigunm fcruitium funm.
Lud. Blcf Monil. Spirit. cap. j . §. #.
Exi MPLVH IX .
SalutatUnt Angelic m bomintm mjri con ft*'
Bum fan at Catharin* Sat die*.
CVm quidam £ familia B. Catharine
Socdicar virginis & viduat, fomno cor-
reptus £ cuiru decidiffet inter equorura
pedes, facccdentes mox iota? adeo eius coftas
•ttriuerunr, n vix anhelitutn duccre t ideretur,
to currum aurem fubleuatus animum Cathari -
oar multo doloreaffecic . Itaque fuo moredt-
cebat Salutationcm Angelicam , & leaiter ho-
jninis quaffatftmv la tut com red abac . Mot
•dco illc rcftitutus eft, ft qui prat doloris
tcerbitatc fpirare tix poterat , codem die 1 ac-
tus difcurreret , Chriftum Utidans , ft S. Ca«
thrarinam , cuius meritis effct falutem cam cc-
leritet adeptus. Invitacim apndSur.caf.17.
Mmtij ii.
IAPIENTIA.
Stphntiatn ttntns*pkilofoph& rexftrhulum
prodit§riam§rtu tnmfitm
QVidam oobilis adoJefcens valdc fagax
ingenio, regi fiicccflit in regno. Acer*
dir, n in regia ciuitare nuodinis coo-
ftitut? Rex cum fodalibusad infpiciendos in-
Attotes ft res venales circuirec . fie widens
Iionuaem graadacaam antic fedentem in ima-
Cui ille : Dicor, in quit, philofop but, f*pien«
tiam venalrm habco. Ad hoc gauifo* Rex , ft
fobridens: Bend, i liqutt, Vt taneni Cooftttmo
in regimint miht coinpettt (ap ieotiaffi habe-
re : tu autem rideai quantum yelis tendete
ceutum marcis • Et feoex* Vnutti, ioquit, tibi
pro ftaturo prctio dtcarh, quod fi bese teoae-
ris, optimd per illod regent ft regts. Temcie
nilloquarit, ttmetc oil arfemes, nifi pnui
cogues quid fequatnr. Si plus Toluehs , addat
ft pretidm . Ad hoc igitor omnibus coucitstis
in rifuro • Rex connder'airdua T«bi poodoi
adoertic, ft Phtlofopho ftatim folui aretictt
promiflum fmrlerauit . Verbum autem ^od
acceperar , fn AiperlimmariboS pitati) » & 10
nienfis , ft in (typhis aureis » ft manpttrgi j
fcrfbi fecit . Succeffo temporis Rex io iapin-
tia ft ?irtute proficiens, fnilttttit fortius am 00
cripere populum hnroilem dt manu poterion,
qui a nobilrbusterrt gtauherpremebainr, ft
regnum fuum in omfii tuitida gnhersart. Pro
quo oobifes fai m feditiotJem irtrfi , dim ne-
quaqtxam manifefti propter zatrotem popoli
contra eum auderent aliqoid attentift.wctilrt
quendam raforem prctio cotidftttmr. nre-
fern in conctadi radCdnrn nooaetrla tocoltrtt
rgo rbi rex n urn e data batba fe faaa^cn
exhibuit , dtftat fafor in mjiratergro, yoi
erat circa collurti regit, fcriptum feghTracti
ml atrentes , ntfi prrtrt eogites quid fequarot.
Et fuper propofito fcelere , psuefadssexpil*
loit, ft manum tremulam mox retraxit. Qw
yiTo rex caufam exegit. nee fine cau&eormca
confideraos , diffimurao4:em raforem qnfi
hoc fibi ei infirmitare comiyrter, txitudit
aid poenam, ft Tcricatcm rei tormentheitorfir,
Sic rex liberatos a motte , vcri didicir, qo;i
me If or eft fapienria cunArs oprbus , ft otnmi
quae defidetantur, huic non Talent compatari.
Thotiuu CawtiprstMB.lil.i+f.iy parte i-
SCAN:
Scandaltim
Us
SCANDALYM.
ExiUflTM I*
$c*»d*ltM*ti frttns In rtpAufrtwn* irtnits-
rum, im£isstftin**tt* €§rriguntuu
Ratres dc congregationc veacrunc in
_^ _ efcmom , 8c apphcueiuos ad queodam
crernium, & fufccpir cos con gaudio, 8c ficut
eft confuctudo cremitis, videns cos dc labors,
pofuit mentam eicrt horam, 8c quod habuit ia
cellaappofuit cif , 8c foe it cos. Et quando
fadum eft fcro dixerunr xij pfalmos, bmilitcr
cc node. Cum autcm vigtlaffet fenex , aijdroit
illos ioier feloqucntcs* 8c diccntes: quia foil -
tanj viri plus repaufant in crcmo, quam nos in
congregationc . Mane autem fado , com am*
bulatun effcot ad alinm Vietnam , dixit eis:
Saturate cum pro me, 8c dicitc ci: Obferua,c<
noli adaquare olera • tile autcm cum hoc au-
ditor, intellect verburn , & tenuiccos vfque
fexA laboraotes icihl: »a • Cum antem fexo fa -
dum eflct, fecit protixius opus Dei , 8c poftea
dixit: Ccticmuf mo dice4 propter vos, qwadc
labore eftia . Et dixit it erum : Quotidte qui*
dero mandaeare non folennis, led propter fos
goftemus modrcam . Et appoArir cis pancm
ccoid 8c fai, diceus : Ecce propter vos fcih-
nitatcaa babe mas ho die , 8c nunc parumaceti
coca (ale. Et furgytes cceperunt p fa Here vf*
one mane..Ec dixit cis : Propter vos xtoo pof>
iofhos adimplere regulam aoftram, vt modice
paofetrs , quia percgrini dlrs . Mane autem
fado volebaat fugett • Hie autem rogabat
eos , dicens t Manetealiquantulum tempona
aobifcom, fin alias , vel propter mandatum
tret dies fecuodum confeewdinem ere mi fa-
cite nobrfenm . Illi antem videntes qipa noo
t elaxaret eos , fo get ant occoke. JSx ftf. D*&,
2*num nuMP.^o*
Eximpivm II.
Scandalum penens faluti animt, & cbnfibri*
num } tnon*f:trio §xtr*hwns £r*ffii$u
. btedienfit . cltaxm sd iudicem Dturn ve-
il ir 8 eomfeUttnr.
Ouafterinm S. Tacobi apod Leodium*
quidam adolefcens coufobrinus Eccte*
Qx matoris prstpofiti , caufa maions deuotio*
nis 8t rcligtenisiorrauit. Quod vtaudtuit Prq-
pofitus indigne tulic,& maodat Abbatiremitti
ubt coofobrinom per clerico?. Renuit ille. Tuc
Prxporitus for#manu colleda facellitum, ia-
trat violente? ceenobmm > rapit luueoem , &
nudarum faudo babitu, induit fecnlari. Abbaa
monafteri; colled is primoribuf ctnitaiif, E-
pifcopo conqueritar^k tocum clerom pro tan-
sis iniurijs interpcllat . Hoc cum tndignamcr
audire viz vellet Epifcopus , 8c Abbatcm p«*
tins durw verbis itnpcteret, Abbas flcxis geaj-
but, cum moderambe dixit : Iudicemcoacra
te, 6 Pr acpofiic, in terra habere non poffum^
ideo contra te Dcum fumxnam tudiccm intec-
peUo 9 vt lAxxa qoadraginta diu vterqnc no-
ftrurn compareat coram illo , fenteotiam fW
xatritis acceptnrus. Ad hoc Pr*fal aacbinnans
cam fuis irrific hominemv atque (preuit, At ro-
pulit exprobratum. Quid piura ? Quadragcfi-
^no die circa horam nonara mortuus c(l dtdua
Abbas « Et com proeo folemniter pulfaietui;
fedens in balnco Prarpofitus , quefiuit a cir-
cumftaDtibus > quid hoc cflet » Mox quidam
iogrediens dixit : Abbacem S.taeobiiam dcA
fan dam , 8c pro co pulfrtioncm fieri tarn Co*
lemnem: illico recordatos Pr«pofirns quadra*
gefimam effe diem,qua fe citatum coram fura-
mo iodic e audierar ab Abbarc , conAcrnatUf
antmo , dixit fuis : Cite, videre quid faciam«
Mori tor us ego fam.com parcre me hodic fum-
mi iudicis aipedibus oportcbit , Nee mora*
Foil bate verba, cum balneum egtedi feftina*
ter>io> aftantium minibus cum dtso eiulatu,Jc
vocfbos expitauit.Illicprocaldubio refponde-
re compulfns, vbi caufiu^um ftrepitus celTar,
iarifperirorum adoocatio conttcefcit : vbi
nee preees , nee prccrum libexabunt. Them*
GaBfyf.iik. a. c*p. J y pfrt* X.
O00003 SC1EN-
84*
Sciencia.
SCIBNTIA.
ExBMPLVM I.
Seientitfubt ilium fcripturar urn curiofius in'
Jtftens, & ob ittfiipfum feduccs tadmon*rur
vt vitas fun Bo rum Patrum, <$» Msrtyrum
triumfhos frequentartt.
Vy?
Efcrt Hugo dc fando Vidorein Didaf*
colicon, dc quo dam probabilis fit*, qui
multum flagrabac am ore fcripturaram, & de«-
fidcrio {apicntiaefcrucbaiimprudcotcr. Sprc-
cis namque fimpucioribus Icripturis, cocpic
profunda rimari ftcobfeura, & pnigmatibus
icri^turarum enodandis,& myfticis fa era men-
tor um intclie&ibus infiftere. Scd mens huma-
nation fuftinens taatum pondus, nonfolum
tb rtiilbus , fed- a neceflanjs adibus corpit
ccfTare, verfoqueyento in contrariam, ex Icri-
pturis occafionem erroris accepir , quibus no*
laic Tci cum moderaroine difcretionis Sedmi*
(cratione diuina illc tandem per rcuetationem
eft admonitus. tie amplius earam fcripturaram
Audio incumberet , led fandorum patrum vi-
cam 5c martyrum triumphos freqxientaret}(ic*
que in breui ad (latum priftinum eft redudus.
Hug* de S. Vi&or* Ub.<>. Vidafcalencap.y*
EX B M PL V M II.
Studium fcitntia Benonid inohoant minifter
deordtne S. Francifct , a Beato Tranctfco
maledicitur, & igneaguxtacum U&oper-
for*turt & *d inferos deport atur.
QVidam fratcr Minor , loannes de Scia-
dia tempore B Francifci minifter crat
Bononia*>& ?aldc litteratus, qui abfquelicen
da B. Francifci ordinauit ftudium Bononix.
Beato autem Franeifco abfenti fait nunciatum
tale ftudium ordioarum effe Bononiar. fieatuc
•urem Francifcas immediate* iuit Bonooiam,
Sc dare reprehendit ilium miniftram dicens:
To vis deftruere ordincm meum,defiderabam,
6c velebam ezcmplo Domini mci fratrcs meos
auagis oraxc , quam legete. Rcccdcni de Bp-
Serupulus.
noma S Fran ci feus, maledixit d dara roiledi-
dione, ftatimqae coepit innxmati, & infirmus
per fratres mint rogando B. Francifcom , n
rerradaret maledidionem. Refpondit B Fran-
cifcus: lllam maledidionem, quatlli malcdni,
* CQnfirmauit-in caelo Dominus lefus bencdu
dus, 8c maicdidus eft, Infirmos itaqae mini-
fter, triftts iacebat fupet ledum , male confo-
latus . Et eccc fabito defcendit de alto que*
dam gattaignea, & fulphoretfuper corpus fi-
nis, perforans corpus ipfum > Be ledum id quo
iacebat. Et cum maxim o foe core ipfe mifcrei-
pirauit , & diabolus accepit an imam ipfioj.
Ex Chronic* Minorum Gallia, lib. i. r. i;.
Vide etiam tit. Cbaritae, ex. I. tit* C ah flu
gtoriayex*i. tit. Adultertu.ex %. tit. BU$be-
mi*,tx.6. tit An f emu* ^xjJit.ApoftatMjx*
6. & tit. HumihtaSyex.il. 15. <$» 30.
SCRVPVLVI. ,
£l£MFL?M I.
* Scrupulis UbtrMtur vhge antemortm.
VIrgioem quandam multu dcuotam/infle
mihi conftat in ciuitate Nurcmfccrgcnfi,
Bambergenfis dioecefis , qua; Buncgaodis fo-
cabatur. Hare viucbat more caftarum. bona*
rumqiie rirginum in vidu, reftitu, riatioDe
f*culi, & in bis qoa? ad Dei caltum peicme*
bant , fine querela ad ompem homioero, k&
adco timida 8l fcrupulofa in coDfcicBria citi-
tit , ft vix meminerim in hoc parem repcnilc.
Nam poft puram 6c integram i fc farpe radan
codfeffionem facramcntaIcm,rVcqueotct j:a»
Crib us ftimolabatur fcrupulis , de tnfaf&cicmi
conf eflionc, rt ciratbat, rran&da. In minimis
rebus, rbi nullum » vel modicu peccatum erat.
morralis criminis lapfam ?erebatur adeffe , 5c
ita nulla pace in domo confeicntisefruebarnr,
quidquid enim egit, aut omifir de generc ho-
nor um , in his Temper peccatum noubde id-
fiiiflc fufpicabatnr . Coepit icaquecx hinoor-
dinatis timoriburin fexu rragtli » naturalis foa
complexio labi plurimum, 8c dietim fires dc-
crefcebant corporis , quia fe Temper pleoam
peccatis grauibuSj non difinitiuc iudicabat,
I
Scrupulus.
fed renerebatur. Timuit ipfa , tirnucrunt coo
fcflorcs cms, & dod minus conabitaiucsiibi
virgmcs , fi ib tali ftatu fcrupuJofiflimx con-
fcientia*. deprehenderetur prope mortem, for-
taflis , defperationis laqueoabholtc malign o
caperetur, Jntuentes igitur vinprudcnics, 6c
animarura medici corporis defectum rcdun-
dare in animas grade periculum , intcrpreta-
bantur iiigini, qua: in periculo crat vfurnra-
tionis pcrdcodi, quod ad iciauia Ecdefie,
quae dam nallatcnus, ficut fana, teneretur.Scie*
bantenim , quod labor quotidianus quo gra-
uabatur, quia pauper crat icbus fal»js cnim
famulabatur virginibus ) 6c prsererita iciunia,
ac abftinenriae torn item hbidinis cod rnini-
ftrarent, fed caftirati (eruandat potius fans ef-
feoc. fed ad ifta, triftitia maior cor cius inua-
debat cum yidelicet intucbatur fe ptiuari in-
ftrumentis' virtutum , quibus communiter
plcbs fidclium Ttitur. Obediuic ta men difcre-
tis confclToribuj, licet inuira, c^ con fincpu-
fi I la uim irate maxima. Tandem vcro, natura
dcficicnie , UCko decubuit , 6c termtnum vies
appropinquate agnouit. Et ecce diuina arri-
dence gratia ante ttiduum circiterfua* morris,
omnis fctupulus, rimor, 6c pufillaoimitas plc-
tre animam virginis reliquerunt ita vt fumptis
Ecclefia* mtieis, 6c Sacramentis , ad literara,
in pace in idipfum domiret 6c requiefcerct,
quasi fingularitcr in ipfa Dominus tunc con -
ftituerat.Nam antra de infolita hilaritate qua* .
dam admirantes fibi focxx dicebant Tirgines,
qua? eius praetcritum timorcm nouerant. Nun-
quidconfeientia ce redarguit modo , ficut an*
tea, quod Ecclefia: quxdamieiunia gradien-
ts corpore non feruaftij Quibus ilia refpondit:
Animum fcio paratumhabui ad ieiunandum,
fed quia animatum mcdiciDei Ticemhaben*
tes, iilainhibucrunt , obediuieis, nee ex inde
porniteo, autturbor, fperans de Chrifti beni-
gnitate, fuoredempta (anguine faluari , &ita
rcquieuit.rtprxmiii in Domino. Librot. For-
nicarij I eanoit Nydtrctf. u.
847
Exiup LVM II.
* T>tHOt*VripriJfd Cttharini d$ Weft hu ftn ,
circs mortem [crufulii emnibui liber stur.
NOuinobilem, diuitcm, AtpotememDo-
mirum, rchclara cuiufdara militis de ci-
uitateArgentinenfi, quae Catbauna de Well-'
ho fen nuocupata eft. Haec dum manebat in fe-
culo, & in ciuitate praedida,Tbi muttar. dcuotac
Deo militant vidua* , catundem omnium fpc-
cialis mater , 6c patrona cxtitir, fed in ammo
valdefcrupulofa fuit. Cum autem in Colum-
baria monaftcnum fororam dc Subtiliano*
fin ordinisreformaretur , relievo fxculo, ibi-
dem fandac conuexfationis habitu induta eft,
6c profefla. Et quia vna , vtputo, dcfortibua
rnulieribus fuit , de quibus Proucrbiorum vl-
tiroo Salomon fen bit , idcirco quibufdam in-
tcricdisannis Prionfla*, 6c Suutorifla*. gcre-
batofHcium fucce/Eue inomni charitate, 6c
dilcdione: nee fcemina* aliquid dcclte yide-
baturperfectionis, nifi qudd plena fuitfcm-
puli$,adc6 Tt cum illucin caufisordinisveni-
rcra, cam fola hac forore me plurimum occu»
pare opus fuit , Tt pofillanimitatero eius com-]
pcfccrcm: Hoceoimbonum prater alia in fa
babbit, Tt audito faperioris fui, Tel altcrius e*
fama boni , 6c fa picntis riri iudicio , in aliqua
fibi dubia materia , flatim eidem acquicuit.
Timuit ipfa, timueront etiam ipfi qui earn no-
uerant confelTores , quod G innrmata propin*
quaret morri, aliqnando in bis fcr up ul is, pre;-
lertim de iteratione a fc bene confeflarum
rerum , ia periculo pufillanimitatis amplius
poneretor, qnam antea.Sed diuina mifcricor-
dia, qua? pr^terita fcemina; opera infpexit , a.
dum eft per omnia contrarium. Nam ?na die.
fatis tnopinate, licet quinquagiptaannos vix-
Tel non accederet, infirmata eft, 6c dietim coe.
pit deficere, 6c pro tunc omnis fcupulus 6c
inordinatustimorabeapenitus abfcelltt, di-
xitque ad fratrcm Ioanncm AVolfFnardi,quem
Tt pote deuotum virum, in conficflorcm fpe-
cialem pracelegerat. Ecce pater ,»fcitis quam
crronea fui, 6c timida in confeientia nimium^
fed Dei gratia nc timcatis, totumabfccllit , de
peccatif
'fc-
£48 Scrupulus.
pcccatis a me confcflis, flf com mill is remiflio .
nis gratiam pic\ & fidcotcr fpcfo, & etc do Et
tta inuocaos Bcatum Petrum Apofto!urn,(uum*
Jraedilcipalucn A poll mar cm, quos pecoliarif-
im£ to vita , corde, ore, ft opcre iilezitv tan-
dem cadem a*griiudine , pracmunita Ecciefiae
alimentis, vita denote* fua&a eft. Lib* * . Far-
*W. Iom*. Nider> tap* 1 1. ,
EZEMPIVU, III.
♦ P#*i quidtm inofixata m*ru tripitur f ist
htbtnt fitttHm tnundmd* ftrnpHku f*h*
Aboimus aliquando inconuento refer*
^^5, maco Columbarienfis ordiais Puedica-
forum qaendam rtarreni, Petrwn nomine, qui
£ primatua comierfione fua* quam in conucnta*
Narcmbcrgenfi primuro interat, omnium tic-
tutum hoadrate coofpicuus, rchgioois exem-
plar ruerar , 4|fpccuium, nam ad colligendum
cleesnofynas oftianm, fern per paratns in do-
mo obcdiens.dte ac node in choro\fedciius, &
cun&is afFabitis fait fratribus , fed confeien
tiam, vltra quam crcdi poteft. timidam, fcru
pulofara, «t pafillanimcm habnic, omnia cum
rimntt, & nimis, ?c ndebatur. Vndc de his dif-
dettores francs eom f*p£ iocose rexabaot,
mem fcicbanc eqno ammo cuocjU tolcrare,
^ocfibiconwaDeumeffenonTidcbaonir. Be
Jinamquam effet poftca iam fatfus faccrdos,
ortis cotporejCompleiioneTimdat, & in an-
nis at tin gens ^ix trie* (imam, tamen vt ex mul-
tit coniedorts kabnimns > timor ifte vualia
laWttmmium • Vnde qaadam die latis impro-
vise in Kgritudineai' , nefcio quam incidu , in
qua ftatim aecefle fait,Tt decumberet Cumq;
bona fide in infirmaria flu ration is perfect c*
▼tens, pat ieotia lenis, & deuotionefolida fcr-
ntdos raceret 8t itnmobilis, ftatim & inopma
t£ agonixare cocpit, & religion's geftrbus diem
daubt eitremum : nam pauld ante prsecedenti
die more folito eonfeflus eft , & milTam ccic-
brauerat, tatemqs Yitam inordioefcmper dn*
Stsar, qood de morteimprouifa, & fabitanea,
anata faltem, & periculofa (ignum pericali non
aderac difcretoram *kotu indicio. £t in Do-
minoco&fido, ^ood ittopinatus ifte mtcntaa
Scptllic.
non uocere potuit, fed rortaffis dioim dfrr.f.
tia,ne pufillus animo mortem umerct ninjium,
auteiuseircumilantiaS, ftaiim finem viuendi
in corporc daredifpofuit animar fibt pJacuuia.
Lib, *• U**nu Kydtr Ftrniesry c*f. it.
SBPfiLIRB.
EriMPLTM I.
Tlurtfipulthr* f*tin$T*[o I 'rtfjst* pnp *r*>
ts bnfonibus pUn* repirt* jnnx , * qutpu
tsndtm corpus tint dtmtrmttkm tfi.
LBgitur qaod in cai>rof quod dicicox Mot
Ucfiderij , erat qui dam Pr*j»ofitos valic
facinorofus, qui com mortoos eflei, ic ?cl;ca!
eom fepchre, viderant foflam fcawrirc bafo-
nibus, t«nc fodieotet aliad fepalchrum, iduj-
nerunc illud Amibter plennrn bofonibas.tim]-
liter tertinro & decimam. Tunc dixit qoidara
lap 1 ens : Qaare ?oltis cafTare Judicium Dei,
proijcitc cadauer vbi rtsltDeul proijciillod,
€6que proiccifleot corpus in foflam;?bi eraot
btifonea,deooraixrontcarpas lllodtoti rfquc
ad eras oiTa. Tone ornnct o^ii adctam^ogcof*
ccbant eiTeiodicinmDei. CeUtfttr. Sp«.
■
EllMPLTM It & III.
Hotitwr tpifecpus qui* ftp ult Mr am /«<"»
drttrmt c kid 0m m*U v$td. Et c*rp*i *•"*
rims stem mahimHfvtttm i jMCr* ftp*lt*T*
fmbUstum.
Aleriano Patriho in Brixta deiaaAor E«
pifcopos emfdera, arrapro prcaoloccra
in Ecclefia praeboit , qui tfqucad (eoedure 1c
nis ac lubricos fucrat . roodumqae ptau'uti
pootre conxempfcrat. ^Jo&e qua fcpuuos eft,
Saudtus Frauftmus martyr , in cuius EccSeMa
corpus Hlius fucrat hurnatom, enftodi luo ;p-
patuitdicens: Vade, 6c dicBpifcopo, uptoj*
ctat hinc fartentes carnes, qoaahtc pofuit, quii
finon fecerit, dictngcfimo morictur. Cuitof
▼crd Epifcopo timoit c6firtriv & trigefimodie
Bpiicopus mqrtuus eft In Gcouenh quoqac
vrbc Valcntinns quidamdefunduieft. fir iu*
beiens & leuis, coins corpus in Ecclefia fadi
Sjri
SILENTIVM.
ExiixFLvfc I.
Sepelire.Seruire JDeo.Silentium
Syri martyris fepulram eft.Node media fade,
fuut.voccs.ac fi quis vioJcntcr deEcclefiara*
pcrctur foras* Ad quas voces cucurrcrunt cu-
(lodes, 6c vidcrunt duos tetctrimos (piricm ,
qui Valcncinum ab EccIcGa extrahebant. Qui
territi rcuerii funt.Mancfadoaperienteseius
fcpulturam noninuenerut eius corpus Cuqs
extra Eccltfiam quxrerent, inuenerunt in fc»
pulchro alio pofitum ligatis pedibus . Grog,
in Dial.ltb 4. cap.tf.& 54.
*49
Silent turn regular eref ringer enolentes monnthi
^ duo k bnrbaru cepti , grandi miracul* ab
tor urn msnibus Ubernntur* . .
. E X B M P L V M IV.
CamfAn* ffonto fonant infepultur* cuiufdnm
ignoti.
np Empore quo* txuiffima gens Northman
* norum , Pidauorum , & Turonum fines
vaftabane , duo fratrcs ordinis Cluoiaceofii
Turones mitcebacur* Qui dum caperem iter,
6c in quendam locum gratia quiefcendi diuer*
tiflcnt , ab eifdem Noxcfamaunis node capti
AN no Dora. 160%. ciim femes intolera- foot* 6c capcre quidem cos, acligacemanut
bilis f ladros >iemeiec ,.grandifq$ mul • eorum, deindc minaq pocucrunt , fcdxoram
filentium corrumpere ncquiueiunt.Mane au*
tern cum ad locum confttcutum appUcuiffcnt
fratrcs, Yteratligati, (e panlulumab cis(eque~
ftiantcs,interramfeproftrauctunt, vtperado
pfaimorum curfii, uientiofinem imponcrent
Nondum veto orationc complect venic pan
reliquaNortmannorum, multapratdacapra*
quorum dux cernens francs in terra iacerei
audito quod ilia nullo modopoflcntcoslo-
quifaccrc, barbarkaimmanicatctargidus>i0*
clinato veiut ad fcrtendum conto,irrait fupec
eosmcram mortis incutiens> exceris ouoque
barbaricoricumanibasplanfiitti dantibus At
illi vt cram animo conftantes, corporcper*
* A manferunr immobile* tquod ficbat iure 6c ob-
Soruum Domini ft effoB. Traneifcus mudiuity feruansia fandae reguLae, fubqua 6c mori cu-
cumjsnft* c0gitdretiloq$4eretHr,& facerot. ' piebant & viuere . Szd omnipotenris manus
N no Dora. 160*. cum fames intolera-
bilis I ladros ^remcret ,.grandi% mul-
titudo hominumpanis quxrendi gratia con ~
flucret Aldcmburgum,repertus eft ibi quidam
prima luce qui Tub diode node famc(v t crc-
ditum eft) perierat: qui dum fepelirerur, pro-
faibuit (acexdos Gidebertus nc pulfarencur
capane,,eoquod homo ciTctignotus: fed ecce
ibi ftupemibus cundis qui adcrantprodigio
per fe arra ilia perfonuerunt . lac Meyer -It*.},
A/tn.Flan.an. 1601. Vtdo otiam tit Eccltfia ox*
i.tit.Luxurin ex A tit Miffa*x.x*tit* Ebrierns
ex i.&tit.Defun&iex i%J'tt.Trsditor& tit,
Vtnditio Fraudulent a*
SERVIRE DEO.
COnuocauit feme I B. Francifcus multos
fratres, 6c ait ill is.- Rogaui Dominum,
vt mihi dignaretur oftendete , tjuando fum
Jeruus eius, & quandonon. Nam nihil aliud
vellcra, quam eiiftere feruus eius. Ipfe autcra
benignimmus Dominus (iia dignatione mihi
relpondit: Seruum meum veraciter te eflc co-
gnofco, cum fanda cogitas, loqueris, 6c ope-
rans Ideo vocaui vos. fratres, & bxc vobis
infirrbauijTt coram vobis poflim vcrecundariT
quando yidebitis me deficcre in omnibus
his, veIinaliquoprxdidorum« InChronico
Minor um Gallic* * .8$. Ub 1.
corum cxhilaracum fpcdaculura comicrtit in
ludum.^Mox enim ytille barbarusad eos ap«
prorinquauit» equusphaleratus, cni infidebat
in obliqunm rcfiliuit, & fcflorem eius in ter-
ram ftraiiit & collifit, quam colli fionem fta •
tim febris larralis (ecuta eft .Conticucru torn*
ncs.& verfi inftuporem coepcrut quaercre in-
ter fc,quid ex cis deberent facere Tandem re*
perto confilio dignum efte cenftierunt vt pro
vita fui ducisvnus ex cis caedcretur . Deinde
cocperut forte qua-rere. quern ex cis deberent
interimere. Sed fuper virtutum viros. & forte
Chrifti connumeratos nullo modo diibolica
caderepotcratfors ,ita vtilli obftupefcerenr»
Ppppp die ernes
Sjo Silentiutn. Simonia.
diccnteseot Tint homines effe, fupcrquos tor. Condor ffieiitimofiactiit ibidem tu&»
coram fors non potuiflct cadcrc.Tanc manas niroas) rt in chraftro graaiffimam igftis in.
cendium gramuctur . Tunc idem monachal,
ridens humaoum auxilium nonralerc.mox
ft cootulit ad Dominom, oranfque paaluhim
in filentio* liogqam din matara ia nxc verba
lazauit: Sees ignis. Hac nora ftammapenitos
conquiefcas. Mira fc$:Vira virtues fuc. oWi-
tuseft ignh, ftetitqucin Ycrbovirikudti, &
flamma penitus extinda eft. Thv. OmtipM
z.c.i U ^Vtdt etium tit** L*quit exemf.y &
tit. Conftjfio, exew. 1 6 .
SIMONIA.
EXIMPLVM I.
HtnrUm trrtius Imptrator afperomnhUfc-
rauiuauia Epifcopatum cUricoprtpttrfiBw
Urn argtnttum dtdtrat, uautm tltm
depofitecmuulmt.
T Dcm Henricos tifpore Conradi pirns fai,
A a quodam clcrico fiftulam abftuierat ar.
gemeam , qua pueri ludentes aqaam iaculao*
cur.pados ei Epifcopacum ,camroretimpe-
rator, adultus repecenti pollicitnm ixnpigri
occorrerciminitans fe fie rindicare,quod coca dedic. Noo multo poft afpero morbo cor/e-
de hoc Gallia ioqueretur . Die ditto mona- pcus decubuic,& morbo crriccntc tttfao mo*
chus a iudicibus adiudicatus eft, quern ille cusiacuic , Epilcopi praricnfcs triduanoiriu'
j&ox abfoluit > Sc vicum eundem ,qui optimi nio indido pro vica cius Domino (bpplica-
▼ini fcrax eft,officio facriftx addixicpronun- Banc. Conualcfcent accicum Epifcopa, quern
cians eum opcimam eflc monachum, qui be- . profiftuia fecerac, conciltjftmenria depofirit,
necuftodiens manos iniundurh, nececiam confefTusfc totoillotriduod^monesinfciloi
iracas fiientium fregit. Vinttntiu* Btluucemfis ac valdc moleftos fibi vidifle ». flammam in fe
ooram relocicer duTolueruni > fcabircfece-
xxkULVsnantMb. 14.cup.60.
ExiMPLfM II»
SiUntiumftruuns irutm m$nuchm Zchttndi
ducit pietattprdmittur.
»
AN no Henricilccandi Imperacorjsdeci-
mo no no, JBcheiredns quidam nomine,
Danos fugtens> venic Norchmanniam ad Ri*
chardum fratrem vxoris fuae Emma; , filium
Richardiducis, qui canobium Fifcancnfe-
quod pater fuus inchoaucrit , perfecic. Hie
nodibuscaftodiasfamttlorum rallens,ad ma*
cutinas monarffomm ibac , genuafledens ia
orationevfque adlucem. Quadam node fie
faciens.oftium monaftcrijinuenicob-eratam,
ouiexcuiToviolenter peffalo Jbporem (acri-
ite. curbauit, qui furgens afomno , ic ridens
cam plebeio amidu vefticam , in capitlos iif-
Uolat,& multos colaphosinculic.IUcincredi-
bill pacientia nee refponfiim ei dedic. Poftcro
die in eapiculo quereiam depofuit ,- dt mona '
cham ilium ad victim Argennas fibi prccepic
Exbmpltm III.
Sihntium continuum /truant monscbutyJU*
grunt ipte mon*B*rium 0rati$n*faluauit.
AFHigemium monafteriam ordinis (audi
Bencdi&iin Brabantiareligioneproba-
tiffioium eft, 8c in charicace praecipuum . In
hoc ccenobio monachus erac ita filencio dc-
ditus , quod infra xvi. annos ab eius ok nee
t na fctbifyllaba per taacamcempusaudue-
per fiftolam iaculances , fiammam dico adeo
pertinacem, vtnofter ignis refpeduilliusio.
cuspucetur . Qvemadmodam enimfebabet
nidus ignis ad ignem Terum ft arden tern, in
ignis internal is ad banc noftrum ignem, qui
eft naruralis. Interim verd iuuen6 (emiuftom
aduentafie.ferencem calicem aureum immen-
fjc magnitu din is, plenum aquateuiusvifiooca
&Iadcis aiperfione excindos ardores cuafe-
rac. Hie erat B.Lanrentius martyr gloripfiw,
cuius Ecclcfix tedum longa iocunadiiTola*
ram com^aginari fecerat , & praner alia no-
ncracalicc aurco eandem Ecdefitm hooora-
•enc
Simonk.
*J*
oerat. Eon Jem Hearieumaliquandoinimi-
cos fugttaotem, ccraaquaedam rloa inuada*
bilem fluuium eueiit. Vuutntim BtlmMuafis
[ExiMfLTM IL
Sim*»is dtprM***mm minntler'turn f*n&im*» mm^i„„„mm„mmm„„ , r
^ nisUmm , beat* Hitrtnym* nmltnf torn* ronymus: Ad Abbatiflam,ait)pcrgito,& caete.
p. ribili ruins **rrwt* ras ,dicesque ei, nifi paenitentiam e^eiint hat:
Dc^cdiuinIfcnricntWtionem..Quod fi con<
gcoces ill* cum cacMano domB cxicront,(b-
lam illam rclinque'tei. Tran&Ais infapcr die*
bus tribuj dormicnti predicts? lan&imoniali
gloriofus Hieronymus ineftabili valiants An-
gclorum confortio apparens > eamexcitauir,
eique przcepit,vt cito de monafterio eiicfls,
futuram vindidam noo expcdaret . Cumque
lackey mis ilia oraretiie fieret, refpoodic Hie-
FVitapud Thcbaidcmfuperioremmona-
fterium quoddam feri ducctarum domi.
narum„diucs, beneque reclu£ira,ac oraniho-
fieftate decoracum: fed tamen vnum quod fuic
peflimum vicium Simonix cecinebac. Nam
temp(erint,etire ne moreris.tJis dl&is diipa-
roicHis amia fadum capitulumadi jt, vene-
menter campanam traheus , rt alias conueni-
rent. Quod Abbatiflaaudiens , fcirctqoe ab
iftapol&ri, iracunda ad capitulum p rope rat,
hxc (cruabatorab ci$ abufio, vt nulla poflic nullumque volens abeaaudireverburo,rai
ad eas babitandi gratia acccdcrc,mfi ceitape
cunix quantitas tecum irct Necafrcc*fcuchari-
tatis, fed defiderio pecuntx recipiebatur • la
hocnionaiterio fair monialis qu^dagrandx-
na, ab i nfantia Deo deuota , qua? vitiuro hoc
borrebat-. Coi noclequadam in. oratione po*
fit*; apparuit S. Hieronymus, locum copiofo
lumineilluftrans, praecepitque ci, vtmane ad
Abbaaflam,cxteralquelbrorcs pergerct, di-
cens: quod nifi apeccato iam inolito defifte-
rent , vltionem diuinam fubtto fupcr fc vidc-
rent.His dictis difparuit. Perterrita de vifio-
nc,& quishic fueric cogitans, totam no Aero
in oratione crafegit peruigilem. Man£ autcm
pulfata nola.omnes in capitulum cogrcgauit.
natur quod nifi ceflaret,eam a m6nafterio ex-
pelleret. Cui ilia: Roco facias quod rainaris.
Nam amplius hoc injoco non mancbo, glo-
riofus Hieronymus "mihi apparens dioinura
iudicium monafterio mox futuram mihi pate-
fecit. Hare aodiens Ab>atuTa dertdere ccepit,
xftiraans earn vefanocapite iftafari, conuo*
cauiquevoftiariam , iuffit vtbancde monafte-
rio mot fugarettiuffitque vtaUquali_hora,e»-
tra fie dimiftam facerct iterum inrroire, vt fie
ceflarct. Hac dere lasta (an^timonialis citidt
egrefla eft lachrymis pcrfufa pro his que, mi>
carter io nouerateaenire. Etquid accidit/Pc/-
nelimen oftij tancli monialis ei ceflerat , - &
fiibito totum corrueas monafterium omnes
Surgit ilia i medio qua; viderat»cunctis mini- opprefiit, vt ne ynaquidem remaneret . San-
feftans.Fit ilia Cuoftis irrifio,chmant earn fa- ftimonialis ante ilia ad aliud dominara mo*
tuam, & hoc fomniafie. Accepta contumelia. nafterinm fe rranftulit apud Thebaidem infe*
larta quidcmdefe-dolens camen for o rum ob
fUnationem , ad folita orationum reuertkur
aurilia,orans ne quodviderat fororibuscuc
nirec . Poll decern dies media node hac caufa
oranti .iterum adeft Hicronymus,iubens,quac
fcmel,iam fecundo fororibus infinuaret. Cui
ilia: Quis es Domine mi, qui iubes ralia?Hie-
ronyrous, inquit, fum, & ab oculis ems eua •
noit.Illa etfi fciret earum durittem,roaluit ta-
men ab eisquafi fatuaderideri , quam praccc*
ptis Domini cis contraire • Congregatis ergo
ei fdem, cum furgens c medio, qua? viderat Tel-
le: intimare, ante lesmonem iuchoatum , fiu>
riorera,vbi haclcnus prxcipua fimclitatc viua
manec. Epift, CytiUi Mi Augiift.luter* K.
EXIMFLTM III*
SimmtMcus per mwtculum dtpnhenditur.
TT Ildebtandus prius Prior Cluniaccfis.poft
*^ Papa, dnm in minoribus conftitunis, le-
gatione fungeretur apud Lugdunum, Archie-
pifqopum Ebroicenfem de fimonia miraco*
Jose conuincit.Namdumillc omnes fuos ac-
cutatorcscorrumperct>& conutneinon poflTct,
P p P p P a Lcgau>
ExBMFtVtt 7r
&/»• Simonk,
Lcgatus, ytXSforift Patriae RKo, ©tSpiritui
fancto>diceret, impcrauit . Ilk autem Gloria
Patri & Filio expedite diccbat , Spiritui veto
fanfto , dicere non potetat , quia in Spiritum f Mortf*hit*Sim*nUci frSimomtc* f**ltk
tanltum peccauerat » Mox vt depbfitus eft,.
port coflfeffionem , clarc Spiritual kadum
HEnrku>Imwr. aS.Willelmo Abbate
Hic£aogien(i rcprchenfus , quod digni-
ExiKILTlt IV.
m 1U 111 UVUlHUill 1UUU1VU7 Vlv6"1"' *B'*' ""*""'
do Dom. r©4^ Quidam Galliarnm nus perpctrandum VVcrncrusEpifcopuscon-
ifcopus a Leone 9 Potifice Epiftopi ftimtus per Gmonxam ad Eccleliam Argcnti-
A
Nno
Epi
tares fpirituaTe» venderet , & quod ptoinde
harreticuseiTcfc. in publico fuorum Irincipum
confeflu praccpit Hirfangtam fundus de-
ftrui > *Sc fugatis Monachis, bona Monafterij
in ftipendium militibu* erogari- Ad hoc faci-
honore fufpenfusiuit j emus quida presbyter? nenfem/homo pcruerfus, & fancl* Roman*
rmonc, & Uteris Ecclefiae iniroicus acrociffimus, tanquamob-
fequium prxftiturus Imperatori militei co-
hortatur luos.ptoraiuit pratdam ingen.em ric
Ipolijsmoiuchorum; cumqi railitcs dcccAaii
nefas tarn immanein farnulos Dcicxpife.
inftnusPontifejcdixic : Ego vos , dmilitcs
forciffimi, inhoc obfequiura Regis nofttiiu-
ftifHmiprajccdam;& qutcumquc veftrummi
fecutus nonfuerit, rous la&Ge maiefiatis eric.
His di&is loridunduits quia indotus>eqoQffl
plenus minaru in monachos-afceridit, /obito*
Gibcrtus nomine, facudus fcrmoL., „..
baud mediocrkcr eruditus* cidem promiferat
Epifcopo : fe Romam venire , atque cillidis
&isaff£<ftiombus cundemB* Pontificem dc*
cipcre, ciquc fublatum oficium rcftituiimpe-
trarci Gcque ab co acccpta pecunia , Rornara
vtuit , cumque fe B, Eonufici prafentaffct,
cocpic ft hue iJlucquc , vt call id us ferpens,
vertccc . Epuxopum fuum verbis Rhctoricis
excuftee , blaridis & humilibus precious , vc
officium. interdiclum iniufti , vt affcrebat,. picmw minaru in mwu»tnu**n.tuutv,ru.^
ablatum dcberctre&tu^flagitare. Sed cum id . que damans & vJuIans , horribiuter cccidit,
quod petcbatur fibi dencgatum fuiffct , nee & mortc fubicanea^praroccupatns , codAis i'r
wun, v,t fpcrauerat , dccipcrc potuiflct , nead dennbus etpirauit . Ca&tcri vero tam mi/cra-
Epilcopum fuume quonon pajua accepcrat bUemEontificis mctuentcsciitanijnlHeu-
peconiam , fine cffc&u rcucrti vidcrctur> muerunt, nulluscoru doinccpsaufoscftcon-
aliud exquifiuit ingenium , adijcApoftolics ~ ' " M """
ftdis.Canccllatium, ciquc oblato prcrio per-
&afit> yr fibi litcras. furiiuas , & Apoftolico
figil-o munitas.ad fuum Epifcopii defcrendas.
tribueret,auae & Epifcopale officium, 8c gra-
tiaru Apoftolicacicdis Obi redditam fignilica^
rent. Quires 3. Leonem non latuir, moxque
prxdiclum p res byte rum aduocans , accepca,
quam obtulerac.pccunia, eiquein finum mit-
tens, dixit: Pecunia tuatecu fit in perditionc,
Juia-domum Dei furtim tentafti pecunia pof*
derc. Cuius fermonem diuina vltio mox fe- *■!* Empore Vrbani 5. circa acnum Domiw
cuueft, itavi amiila mente, ab ilia, die vfquc " • * ■ - -• - ^-^-
mincvbique vagabundus incedat, nee vlla
domus, vddau lira vltra duos dies eum va>
kantretinercf* Defed. Abb. C*JJw.& Csrd
muerunt, nuuuscoru aoinccp5»uiu»vt.*wM
tramonafterium illudfiniftruinaliqniilfenv
xfat*lM*Jbitb.m Chre.At***' Hirfanii***
SXMBELCITA5.-
Sufm tumulumfimpUcu pu$ri SaImim, *» vti*
fife refftentk tlU due verbs, A**M*n**
or mm efl litium puUherrimum, cm** ft"*
referehant hie verb* ,^ Aue Maris, ktw*
aurek feripta*
r » - —
I ? 50.Aorebat in innocenria^mplicitate,
& ftnclitate vital admodura auiter*. pauper,
rudis Sc fimplex merrdicu^ nomiuc Salauo.
qui inannispuerilibus ad^icholas milTas»mh:>
potuit aliud difcere/quiatbxc verba Launa.
Auc
Simplicitas
Aue Maria . Cam que in Britannia Gallic**
etftiatitftper pages pancm quam caret, repcte-
bat fijpradifta verba, Aue Maria, ter, quater,
efuinquics, & fexiej ordinar.e . Quamobrem
illiusprouincia? habitatores ipfiusinnoxiam,
& Ginclam firaplicitatem intuentes ; porrige-
bantci ,vquod comederc ipfiraet ftatueranr*
Tunc Salaun conferebac fe ad certain quen-
damfontcm abvrbe Landeuenec vna fcrmi
Ieuca Galhca diflltu, in cuius aquis (bum pa-
nem & quicquid mendicaro acceperat,mate?
Are , & condire folcbat , nullo vnquam alio
pom, cibove vtcnr , quam pane madefado in1
tupradifto fonte . Le&us eius A udaerat hu-
mus, capitis ceruical lapis idquc fub arbore
tortuofa & modicum i terra erc&a iuxta il-
ium fontcm. Hi be r no tempore , cum pruri-
go re rigefcetet) afcendebat illam arborem,&
ramos flexiles apprehendens, librabat corpus
furfum deorfumquc, &hae motoria agiratio-
ne temperabat algoris Cscuitia pleno ore dc-
cantans (exies,6 Maria! 6 Maria! 6 Maria! 6
Maria! 6 Maria! 6 Maria! Cumque atiquandb
incre&eret hyemis afperitas , in aquas fontiu
per antiperiftafin & contra rietatem qualitatu
romances in(iliebat,hinc factum cft,vt incolx
talia facta confpicientes cum fatuum vocita*
rent; fed Deusadmirabilir infan&isfuis, vo-
lens Marirfuar fanrulum cicufacum habere
ob innocentiam, U nomen Virginis Maria;
celebratius redderc,miracu!um quodfequitur
edidit:nam cum*lefun&urri bunc innocetem,
& fimplicem Salaun vicini Tub arbore frpe-
liflcne , eodem loco vbi folcbat fibi ledum
fterncrc, quierat nuda humus fonri adiacens,
accidit, vtpofteapulcherrimum hlium mira
eulose fupcr ipfius tumulum crefcerct. cuius
ffores rcpraeftntabant ha*c verba, Aue Maria,
aureis Iitreris exarata. D Joannes de Longoeuouy ■
Abb** Cccnobij regain Landeuenec, in Britan*
nia Gallic* Dicccefis CornouaUit , qui teftatur'
ftvidijfe Mud miraculum y quiquo esl tutor
hyrnni ad B , Virginem fro defunftis , qui i net fit :
'Languentihniin Purgatorie<> in quo /exits re*
pttiiur. O Maris, ad imitation em S, Salaun;
Scr'tptum esl in . volitmineligendat SanBorum
Gallic** complement* r, in lucem vulgato ,per
Do&eres Partfienfis , ad pimum diem No*
.Socicras.
tumh. Vide ttiam titmt Diffrhe,
SOCIETAS.
to
EXBHPtVM Iv
Swietaie pudica virginis ffetm rex Batharf
rum9 conuertitur , & martjnj palms
decorator, ij.lunij.
PAfla eft Romse&n&a virgb Lucia; qtiaf
Vrbica fuit natione , fed rapta fuerar ab'
Accia Barbarorum Regc.Qujcum earn
dn&am in-patriam foam vcllet violate, videV
ilia li bidinofam eiusinfauianvHabeo.inquit,
fponfum,qui ftatim vindicet iniuriam means •
in te.At iileirarepietasaic Et quiseftfpon-
fus ruus, vel cuius porcftatis eft , vt iniuriam'
tuam vindicet ? Ilia fiducialiter refpondens,*
& vt ancilla Chrifti nihil merucns,ait,beum,
crime deuoui , habeo defenfortm , qui in
cceloeft, habenspoteftatem vniuerfaecarnis,
qui his qui eum cognofcunt petctibus omnia
prxftare poteft.His i lie audi ris valde territus*
eft, ita vt ex tunc earn vt deam honorare
inciperet. Iuflrtque ftatim cicubiculum fepa-
ratim fieri, vbi nullus virortjm habere tingrcf-
fum,&: leclum digmdimum poni in cubicqlo'
illo,ac pnellas ei honorifice obfequi . Quo'
illaingrcfla ccepic orationtbus" & iciumjs;
vacare , Deoque die ac node gratias agerc,
eo.quod ancillam fuam dignatus eflet ink
captiuitatc refpiccre , tantuque ei pratfticifTcr
a icgc alieoigena inuenire. Pro quo etiam frc-"
quenter orabat Deum,vr nihil mali ei contin-
gent, vel domuieius. Ipfead bcllum proce-
dens ) rogabat earn , vt Deum fuum petcrer
quatcnus deui&is hoftibus faluus' domum*
redirct; Quod cum Temper fieret, earn magis;
quam matrem honorare vccepir,^ intelligens"
quod eius orationibns Deus illu in omnibus*
ad i unifier Nam quotiefcumque ooncra aduerv
farios , Hue fponte > fiue abillis'-prooocatus'
perrexit , illisproftratis viftot domumrcdijt.:
Compictis antem ibi viginti aimis fanda Lu^
cia prarceptum in fomnis acceperat', vtRo*
mam rcdiretj to quod earn ibidem complere -
fiiartyxiamoporteret. QuoA cum ilia Reg i*
^■PPPP J rctuliHdj*
«H
;
muliflct , ille rcfpondit : Si ru hioc fubducts
te,mihi non ctpcdit hie remanere . Nam *e-
fiicnt aducrlarij mci» quos Dcus temper inter-
fcett tc orante, & Occident me . Ad h*c ilia;
Si placet tibi, veni. Credo enira id Deo mco,
quod & tc Obi fcnuim adopcabit , & fociabit
Sregi fuo(andto.He,c ille cum ftatim audifTet,
»aium,raatrcra,filios,& omnia (uadereiin-
quens ,cum ancilla Chrifli comitatuseft.non
iam vcbarbarus ,&dvrciuis, nonrt lupus,
fed ouis,ftmulque Roman veneruut tempore
perfecutionis . Poftpaucos dies comprehend
Lucia adducitur adfupplicium . Quod aim
Socicras.
mum etiam baptifmi gratiam tradit* Pofthxc
▼dot confident gratis , qua? merit coramuni.
tu$«paul6 indulgencuis , habere iuuenem ex.
pit. Sed iltc immacura liberate potion » &
continuopcr acquacuos , quibus hixus,& de-
fidiacordieft , amace vkia , & corrupts fix
inccderc tramicernpcrdocexur*£tpriinoquj-
dem conuiuiorum illeccbrif dccipitur , iade
no&urnis cum furtis dbi focium participen-
que confti tuumc , poft hacc iam ad maiora &i*
gittapertrahunt. interea fenfim indents for*
mabatur,& inftituebaturad fcclera,& qui tf-
fet aceringenio , ficut cquut inrnenisjfc vali*
dus duris morfibus obfirmatis recli mociit
audiflct Accia,fponte occurrit , & ceruicem
iuam cum ea gladio fuppqfuit,proflrctts fe efle lineam derclinquens, re&ore conrempto , a
Chriftianum. £t fie ambo decollati paricer in bido curfu totusfertur in precept- Ita (iicce
paxadifo Deifufcepri Cunt . Vine. Bel**cMk
Eximplvm II.
S$eittmt$ nuA* fretmt invents* B.I«o»*t,Jp*-
fltb conutrfw peffimus istr§ #/#£*/ §ftm
AVdifabulam, nonfabulam , fed rem gc-
ftam de Ioanne Apoftolo, & memorjjs
omnium trad i cam , Cum poft Domitiani ty-
ranm obixum 4c Parhmos infuJa Ephcfiim
redirc^rogabatuir etiam ricinas luflrare pro-
mncias , quo vel Eccle/ias fundarct in quibus
non eramlocis, veliii quibus crant , faccrdo-
tibus ac miniftris inftrucrct, fecunddm quod
«J de rnoqnoqoe Spiritus Guiclns indicator.
Ciim ergo venifletad quandam vrbcm baud
longc ponxam, omnibus Ecclcfiafticis folem-
iMcr adimplctit , vidlt iuuenem quendam va-
lidum corpore.dr vulru clcgantcm.fcd & ani-
wo acrem nimis . * Rcfpicicnfijue ad Epifco-
pum qui nupcr fucrat ordinatus : Hunc, in-
line, tibi fummo ftudiocommendo fubtefti-
nionio Chrifti, & torius Eccleda: . Huncilfe
Iufcipiens,orancm fcadhibiturum (ficut prae-
cipicbat) diiigcntiara pollicctur. Sed itcrum,
arque itcrum cadem farpius repetenstiuuenem
commendabat attenrius , 6c poft hare Ephe-
iumredijt. Tunc ver6 presbyter in doinum
*uam adolefccntem fufcipit commendatum,
* cum omoi diligencia nutrit , £oucr,ad yld*
dentibus temporibus perk . Dcdignarariin
de paru is fceJeribus cogitare , grandia molt-
tur,dc ea integro perdiboni (c tradens oollile
iaferiorem efle in flagirijs pari cur . Dcniq*
illosipfos , qui prius magiftri cdminomrae*
rantdi(cipulosracit , ic latronom ex his rar-
mas , quibus ipfc rex , 6c princeps fiokoroi
prxeilce inftituit, & com his omni croddita-
te graiTatur Vcrum tempore elapfo , com rd
iu popotciflet vrilitas . inuitatur ireraia ad il-
lam vrbcm Joannes . Er aim cartcra quorum
gratia venerat ordinaiTec.- Age » ioqait,o£pif-
cope, depofitam reprxicnu y quod tibi ego
phD^,& Chriftus commendauimas fccfcii
te/te»quam regis. At iUcobftupoit^phmope-
cuniam putans a (e rcpofci,quam noo accept-
rat, fed rurfum coniidcrab ,t necpoiTe^llcre
Ioannem . Quern loanaesh^rcntcm videos'
Iuuenem illum.inquit, repcto abs te, & am-
mam fratris . Tunc grauicer fufpirans fenior,
& in lachry mas rcfolutus : Ille, ajt, mortuos
cfl.Qaomodo,ait,aut quali mortef Deo, ait,
mortuus eft,quiapeflimQsftdr flagitiofuseua-
fit, ad vitimum etiam larrocinium ag^rcfTut
eft • Denique nunc montcm quendamcuo
multa latronum multitudine occupaohQui'
busaudicis, Apoftolus veftem conriouo qca
erat indutusfcidic, & cumJngenrigeroitute-
riens caput fuum.Bonura te,inqu!t,cuftodcm
animx frattisdereliqui, fed iam nunc mihi
equu* parctur , & dux itioeris . Et couicibm
cquum afcendens , iilucconcitusproperabat.
Cotn^uc
Socretas.
Comque pcr«eniflet ad locum, tcncrar ab his
latronibu^qui coftodias obfcruabaat*Scd illc
Brqucfaecrc,ncqucprorfus deciinarc v(quam
Dittos , ingcnti taocum voce proclamabat:
quia ad hoc ipfum vent , ad du cite mihi prin-
cipemvcftrum* Qui ciim veniret armatus,
c minus agnito Ioaune Apoflolo, pudoreta-
ctus infugam vcrtitur.Illcequo pod cum ad-
Huflcs-confcftim in&quitur fugicntcm xcatis
oblitus, fimul ic damans: 'Quid fugis.6 fiJi,
pattern tuom , quid fiigis iucrmem (cnem/
Mifcr hxrc > noli timere* habesadhue fpcm
▼icx : ego Cbrifto ratiooemreddam pro tc,
cercc mortem pro te libenter excipiam, ficut
& Domino* exxepit pro nohis>& pro cua ani-
ma daboaoimam meam. Statamum & crede
mihi, quia Chriftu&me mint . Ac illc audiens
xcftiuc,& Vul turn dim ifi tin terrain, pofthoc
acrna proieck . Tunc deindetremera&usile-
bat amariflune , & accedentis ad fc fenis pro-
ooluitur gesibus , gemitibus & vlulatibus
3uibu&pocerac fatisfaciens , & vberrimis la-
brymarum fiiarum fontibusitexum baptiza-
batuc , occultans folum manum dexteram
fuam. Apodolus-Ycro lacramento feci a Sal*
uacore impetsaturum veniam pollicens ,- fi-
snolquegenibus eius prouolutus,atque ipfam-
dexteram ex cuius cxdis conkiemia torque-
batux,xanquam iam per pcenkentiam porga.*
tain dcofculans T ad- Ecclefiam reuocac, 3c io»
defiocnter pro eo orationesprofundens ,&
cum ipfo pariter duceni crcbra teiunia^indul-
genciam a Deo, quam ci pollicitus fuerat,e»«
peccbac. Scd & yarijs confolationibus fermo*
num quad .quibufdam preeationibus ciferos.
& exterrkosciusanimos mitigabat^ nee prins.
abftitit, quam cum emendarum in omnibus.
ctiaxn Ecclcfix prxflccrct , prxbens per hoc
excrnpla verxpoenitentie;, & documentum
ingens noox generationis , arque infignia.
quacdanurophxa vifibilis in eo refurrectio-
ais ©ftcndit> E»f$b, UB.$.hift.ZccUf. €*{.$$*
Vincent tik. i Quaf^x. .
Sollititudo?
*;;
ExilCPLTIC .III.
-rri{
Stcimjaabmm cum main 9 Uc$t hmatm *Jpt
morti adiudicatur*
REfert Petrus Alphonfus.quod duo clcrici
eunces per quandam ciuitatcm in qua-
darn tabcrna audierunt dulcifitmos cantus,&
accedences inuitati per residences , ita dixie
vnus akeruDixitfapiens, quod non eA tranf-
eundum per fcdes gentis iniqux, fed fugien-
dx Tunc , & idco nullo modo incrabo . Alter
vero lxtusex dulcedinc cantos , & auidkatc
potas, intrauicad cos altero rcccdcnce . Dun*
ergo ibi fruerentur la?titia,fubit6 venit re&or
ciuitatis, & ccepit eos omnes , eo quod alibi
reciflcne homicidium. Et cum omnes fuiflent
adiudicati fii(pendio,& clericus vna cum eis;
dum eflct in morte > cccpit dicere intra fer
Nude cognofco & exferimento percipior
quod malum eft cum raalis fc aflociarc, Tcftc
(uam quando-poteftnon lauare, pannum pre*
ciofiffimum iq manibus mali furoris poocre,
nar balfarao plenum in latrinam proijeere..
Sed quiatardi dolui, kiftum-eft^Ttfimdam*
natus« CttUQ&rftef nli bwut* VUtttiamtit..
Cttuurjiotix.iittf. Or at it, ix.ytit. ConfeJfir>.
#.*• i* tit. Ahftintnxi*) ex. 6Mt. Btocuelmti*,.
tx*xo.& fi$Jlni*lwf*x.iQ+ i
SOLLICITVDa
EXIMP tTlfc L.
ScBkitudin* SanBmli Lcngobsrdi oleii acquit u*
<$• operarijtxpan* vno vj&Mtn j>er dit$\dttf.
P Resbyter quid'am Sanc"tulus nominejquo-
* dam tempore, cum in praJo Longobardi
oliuam premerent^vt in oleum liquari debuit-
fet, ficut iocundi aat & vultus & animi, vtr6
vacuum ad pradum dctuii^hborantcfqjLcm-
gobardos Ixto vultu falutauit, vtrcm protu-
iit,& iubendo potius quam petendo eum (ibi
impleri dixit. Sed gentiles Yiri» quia to to iam,
die fruftra laboraucraut , atqoe ab oliuis exi-
gerc oleum torque ndo non poterant, rcr*
ba.il! ill ss
prounus intikatis^nuentum panem appofuit.
Quibus fuffiaentejplencqucfittiatis, plura
cz co quam ipfe panis fuerat fragmcuta colic-
fit. Quar frufta die quoque altcro eis ad rcfe«
tionctn intoli t.a fed idem quod ex fragmentii
fupcrerar , ipfa quoque quae appofita fucrant
fragmeuta liipcrabat. Fadumque vtpcrdiw
decern omnes illi artifices acque 6peiarij,ex
illo vno pane (atiaci , hunc & qootidie cde-
rent,& ex co quod quotidie cdi pofletjinew
ftinumfupcreffec. ac fi fragmenta panis lllius
per efumcrcfccretit, & cibuni comedenaun
oxa repararcnt. Grtg-mDuU.€*}7.lik+
EX BM P LTX II*
SUlicimdinemfuam (reyeitntes hi Dmmw»,
ptcMMMt retiptre reentrant.
Stf Sollicitudo. ,
ha iflttn molcfte* fu&cperunt 9 enmquc iniu * cum vno pane, & ri omnipotenriDe* gntitt
xijs infedari funt. Quibus vir Dc i lerior i vul - agwntjadmonutt, dc quomodo eis auDoaam
tu adhuc t efpoadjt , dicens: Si pro meoretis, prebueiatindicauit : clique a4 rcfcaUMjeni
<&iftumvtrcm Moduli impleads , & fie ad
vofi rcuertetur. Cumquc illi ex oliuis oleum
ddiucie ooa ceraercne , Sc virum Dei ad im-
plead urn vcreai fibi infiftcrc viderenc , vehc-
meutcr accenfi maioribus hunc Ycrboru con-
tumeiijs dcteftari cocperunt . Vir autem Dei
videos, quod ex prarlo oleu nullo modo exi-
xcc, aquam fibi dari pctijt , quam cun&isvi- , .
dentibus bencdixit ,arque in prehim fu is ma- illo vno pane (atiaci , hunc & quotidie cde-
oibus iaftauki Exquaprotiausbenedi&ionc rent,& ex co cjuod quotidie cdipoffetjinei*
tanta vbestasoieiprorupic', vtLongobardi, --—-*•
qui prius diu incafTum laborauerant , non fo-
Iiira fua vafcuia omnia , fed vtrem quoque
cjuem vir Dei dctulerat imp le rent . Gratias
agebant,quiais qui oleum peterevcncrat,t>e-
nedicendo deditquod poftulabat . Alio quo-
que tempore dum vehemens vbique fames in -
cubucrat.ctiam B.Laurcntijmartvris Ecclcfia
k Longobardis fuerat incenfa- Quam "vir
Dei rcftaurari cupiens multos artifices ac ▼rEneruntaliquando qnidam Grrcoaa,
plures fubminiftraiKes opcrarios adhibuk, V vt darenc clccmofynam in ciuitttcmO*
quibus neceflc crat , vt quotidiani fumptus "" ftracem oftiatim,* aflumpfaut ckoto-
laborantibus fine dilationc prebcrentur : Scd mos Ecclcfia? . vt oftender£r cis, qui neceffin-
cxigeotc ciufflcm famis ncceflitate panis de- tern maiorcm habercnt . Illi autem doicrojK
fuit.'cceperelaborantes inftanterviftum quae- cos ad aucndam lepromin ,& dederumo H «
rcrc , quia vires ad laborem propter inopiam vero nolcbat accipere, dicers .• £c*m°
Hon haberent • Quod vir Dei audiens, cos palmas babco, quas opcror , & pletetatio,
verbis confolabatur, foris promittendo quod & ex cis manduco panem Et itennBOMcront
decratifed ip£cgrauiter anxiabaturintus, ex- cosad cellamvnius vidu*,qu? erat cum Wi»;
fcibcre cibum non valcns qacm promittcbat. bus fuis. Et ciim pulfarent oftiura , cucumt
Cilm vero buc illucquc anxius pergeret, de- «»- -»»• *<* "*'•"" «"^ . Mater autcm en*
, uenttad clibanum , in quo vicin* mutiercs
pridiecoxcrant panes , ibiquc incuruatus, af-
pexir, fi fortaiTc a coquentibus pani s reman
iifiet.Tum repente panem mir* magnitudinis. ..~* . : ,r •
atqueinfoliti candoris inuenit , quern detulit quiavoluit Dcus.& inuem opus qooducam
quidem, fed deferre artificibus noluit, nc for- hodic, vnde habeamus victim noltrum . t
wffc alienus effet , & culpam vclutex pictate *»m venifTet mater eius, roeabant cam,n»
perpetraret. Per vicinas itacruc muiicres hunc
detulit, cumnue omnibus oftendit , ac nc cui
earumreraanUflct,inquifiuit. Omnes autem
que. pridiecoxcrant panem fuumbunccflc
negaucrunt , atque paues (uos fc integro nu-
mcroaclibanoretulirTe profefli funt. Tunc
lxtus virDomini,pcrrexitad multos artifices
filia eius ad oftium nuda . Mater autem i ews
abierat ad quoddam opus, erat cnim candida-
trix Et dabantfilix eius veftimentura & own-
mos Ilia autem nolebataccipere ,dicen$,TC-
niflc matremfuam, & dixiffc fibi : Confix
cum vcniflct mater eius, rogabant cam,
ciperct, & noluit dicens : Ego babeo procaj
ratorem meum Dcum, & vosVultis cum to.
Icrc a me hodic . Illi autem cognofcentes*;
dem cius,glorificaiieruut Deum.ErW-^
PstrHmM-dtptuftriMti pum 4-
>
Sollicltuclo, *n
qu* ei inlnftxerat Abbat, AifficMfter ex ca col
pararct.Acccptis itaquc tribus rhedis ,ctim no-
ne quadrigarijs equis oncrautt,acque ornao it
eas cundis, quiefratrwn v lib us oportuna cflc
coguouit,& itaqui vacuus vencrat, fecund um
propbetiam Abbatis,plenus & gaudesad fuo*
rcmcauit C unique Ciftercio appropinquam,
nuncium mrfu,qui Abba ti iiguibcarei cins ad*
ucmurarparitcr & procc turn. Quo audi to re-
ncrabilii pacer exultaait in Domino ▼cheme'-
Iillllifu III.
^olluitudinem fk*m froijeitns in D*min»tm9
Abbtu Stfhmnm d* n$aff*rij$ t*nuin$*i
fmffithntijfim} miruit freuidtri.
s*\ Vodsm tcmpote,cum domus Cifterciefi-
^vfis in magna fuifletpaupenatccoufticu-
?a,vcncrabilis Abbas Stephanus vocauit rntim
ex fratribus fuis. & loqucns ad cum in fpiritu ter,6c conuocatis in vnum fratribus, ait: Deite
Dci,diait:Vides charifljme f rater >quia. magna migration urn Dominus: Dcus miferatiormm.
<Coar&ati fiimus pauperrate»& propeeft*vt fta- libere, & liberalirer ceic. Vcre libcraliccr, veri
--f res noftri fame 8c frigote » c«iciifquc mole- cleganter eetfti nobiicum Do mint , procurav
ftijs perklitcutur.niu* ets concite fubueniatui.
Vade ergo ad nundinal Vercelluci, que pro-
ximo inftant,& copares ibi quadriga* trcs,6c
caru finguiis trinos equos fortes, quibus ma-
xim£ jndigemus ad onera noftra comportan*
da.Cumquc quadrigas illas pannis,& ali men-
tis,alijtque rebus neceftarijsoncraucris, addu-
ces cos tecum, cum gaudio & profperitate re-
uercens ad nos Itelpondens ante frater fuus:
<Paratus (um, Do mine Patcr>vttuisiulfionibus
obfequar,fi preciu dederis ad ilia fubfolia c6
cor , 8c pallor noftcr,aperieo9 manum tua,flc
implc* benedidione tua penuiiam noftram.
Tunc ordinata proceflione occurrerunt obuii
fratri vfquc ad porta, ita vt ipfc Abbas pracce-
dcret, indutus veftibns Uteris , cum paftoralt
virga, mtniftris pre, ccdetibus <utn cum crUflc
A aqua bencdicta . Exicpefunt ergo lolcmni-
tcr,& muka gratiarnm adione clcemofynam
ilIam,non vtabhomine pra?ftitam,(edtanqu£
cat lit us mMIam bcnedi&ioncm. a Domino, 8c
bcncdidrorK a Deo falutari fuo . Ab illo ergo
iparaada.Cui venerandus Abba* in paupertate die, 8c dckiceps, ficut in ilia domo, largicnte
iua de mifericordia Dei magnifies prarfumes, Domino fpiritualia lemper abundat,ita etiam
zefpondit: Ver* frater fcias, quia cum follici- rmn defucmnt temporalia bona,quamuis iux-
tus^dcanziusquaererem , vnde rjeccflitatrbus ta ordinis inftiruta parcitas in omnibus ob-
fratrum noftrorum fubuenirem , trestamum fcruetur. £« HbM vtrk lU*ft.*rdink Ciftirt*
dcoarij in tota domo ifta reperti&nt, bos G cap. 19.
volncris, tollc, reliqna vcro gu-ecumque d«,
fuerinctibi Domini noftri Itlu Cbrifti gratia
prouidcbrt.Sccunrs itfcque trades quia mittec
-Angelum fftum tecum, & profperu faciet iter
-tuum- Profcdus itaquc fiacer,ciim Verccllia-
cumpcruepjfletja^uodam virofidcli & timo-
xatohbfpicio fufceprus eft . Qui dum itincrrs
ciMs cauias,& fratramindigctiascrognouf^cj,
^tbijt in idftanti ad quendum locuplctiffirmim
ExEMflTM. IV,
SclUtudintm finsm im&ans in "Demmumfim-
Bus Ironto cum fnaribusfuk miwKuUjk*
sfau rtcefit*
FVitquidam fandus nomrncFronto^mi
prima -ctate Deo deuOtu$> & a Paro A*
homincmifinitimum fuum»quidcfpesat£ lao- poftolo Roma: orduiatus,atque in vibetrj Pd-
guens,ac pa:ne iam moriens , facaltates faas tragorica, in^ua natus eft, primus xkftinanjs
pau peri bus erogabat Cumque Ciftercienfiqm Epifcopus,nx.monachos ibidem ad fcruicn-
monachoru (quorum in parribus i His (andi- -dum Domino congrcganit . Dvmquc cum eis
cas Celebris habebatur) eid^ infirmo penuriam babitans inopcre Dcrcrcfceret, a Squirio ci-
indicafTet: vocatuscftad domum eius pr*di-
-c^usfrater , tantam^ue pecuni« fummam in
decmofynaab ipfomorictc recepit, vt cuoda
nitatis illius prxfidc perieeutrone paticbatur.
Ka quos Epifcopus pro Chrifti nomine bap-
^izabattillc gtadio deputabat .Tandem relida
Q^qqqq ciuiucc
v
\
t)S Soflictfuda*
cntirace eum raobilibus % ettmum deeteuit pe fed outturn flui ft aoffc dicrret , hraenit Alt*
tercnudus, vocatifque fratribus omnibtis aits
Quid nobis cam muudoquera crucuixiaras
nobis Magnum gerimus animac derrimc'tom
inter homines habitantes.Cumque placuiflcc,
cct>bifacuris Tea maticis 8c femmibus olerum
acccptis exeutcs de ciuicacc Chrifto duce per
defertum veneruntad quendam locum fuper
iuuiura Dordonix.vbi draco raagnus habica-
batcum ferpetum multitudinc, quos vi den tea
hi qui Epifcopum (ecuti fucrant , metu dudi,
cocpexunt recrocedere. Me in Domino confi-
dcns,orationifc proftrauit, non baculum tcr-
rcftrem ftd virtutem coekftg inter eos often-
dcns,& nufquam comparucrunt. ConucHan-
tibus amS cis Jn code loco ab omni delecla-
tione alieno cfeperunt murmucarc fratres,di-
centes : Nunquid fola in ere mo caftitat is eft
cuftodia, 8c in vrbibus non eft.f An ioeremo
iblaDeusexaudit orantes/Qacm ferarum de-
k&atfo!acuim. Cur itaque non regrefli in lo.
camnoftrum benedicimus Deumr Audits rk
fan&useorum murmura,xftuabat,& procts
orabat.Nunquam inter eos diuinorum canti-
corum cetfauit oificium.nec in- penuria IsuccC-
fentes vieittfsdefuerunc . Quodam igicur die
poftfigilias vocaulteoc adle, 8c air: Filioli
met, fi regnnm Dei qaxrimus , quid de cfcis
Corporations cogiramus? Non oportetcarne'
fiagilcm pinguem- vermibutexhibere . Onere
ieiuniorum aftllus graqandus eft , ne geftirc
{ncipiac, quando hordeo pafcicur . Comcdat
ergo palcas.nc rccarcitrer:qnid nos carnis cu-
fa torquet moriturae poft modicum? Cura er-
go noftri Deo dimktamos, 8c eius ceftamentfi
teneamus diccnti*, non dcrelinquS re. Orante
tgitur eo pro illis iudifinencer , Dominus
prcces ferui fui no eftoblitus.fcd per angel u
luum ptaefidc' Sqoirium Wfitauit , cidemque
diTK:Epuiarisindtuitijsfplc^ide\& ferui raei
inde/crto pcreunt famerfeftinaergo diluculo
ft donis ouc, tibi dedi feruis meis efcas mittc-
jre: quod b diftuleris, iftteDei furore excira-
bts.Hoc ?t audmitilhe , coreias confternatfi
trtiofetota no&e. Mane au rem confurgens
mceAusamicostuos , 8c domefticos vocauir,
vifura expofuit, 8c fi quis viam notTct, rbi fa-
njuliChttfUiaeremo habitarcMnurregauit.
rcro node a praedi&oaagelo viGtatus, graoi
plagarum cardc pcrcuflus, maneiterti amice*
adducit, caufam eipontc, pfagas oftendit , ft
quid faciendum cflct confilia rcqtufiait. Tan-
dem rnus eorum can&k {aptentror ,refpodic
Mnltitudo camelorum tibiabfidat, oneraeos
his efcis,quibus eremite Ytontur,& dirigeeos
rrriamonuftos abftjue homine dodorc,&
tibi a Deo czl* vificacio eft, ipfeadcuKoat
puerorum fuorom cos dtducct, & depofroj
•oeri bus animal ia tuarcuocabh il kefa. Quo!
Qt fadum eft • Erant ergo fepraagiottk camelj
cum oneribus diredti • Fadum eft ergo dom
kora oona fratrcs hymnos omocs in mum o>
febrarentjprimus an tc fores ercubaaitcan^
lus,quem ridens Epifcopus,!xcus Deara Im.
dauit, 8c praccepit dicens: Came lis nobis aii-
.moniam terentibus pedes lauate, cifqj cibaru
date. Quod 8c reccfunt:En,inqui^omoipotcs
Deus noftri rccordatus, nobis alimoniini per
gratiam fuam dkcxit , nobifcum fcdendfcw,
angelus eius camel os perdu x it, nouoomi
SoUamus , fed dimidiorora onerameologiit
feu charitatiut dtfna Domino reuocemoi.
C^iod cdm placuilTentomnibes trigintaquia.
que faccos in horrcum reducendos abfiniir
Aliorum verd camelorum trigir.raqeiDgoe
onerain omnium (accos rcfudit, ncaii/por-
are ride rent ur.alij lenesabircnt dc-bencdices
cosdimifit absque mdicio viae , quipcrnim
qua veneranc regrcfli I unr Tunc Squtriisci-
ultatione fretus,quia camelos omnts fnfecpit
ilhefosi etclamauit .* Magnnscft DcosChn-
ftianorum»rogotcvtoftcodas mini ?iam,ijci
ambulemvbi famuli tui babitanr. ftmihiba*
ptifmi gratiam praebcant . Tunc proftdusal
locum peruenit, & ifanclo Epifcopo bapnf-
mum petcns)obtinuic.& rocauit nomeneius
Gregorium . Ec extnde qui ocidem fcnris Da
pabulamiferanc»anniuer&no tempore orcra
eifdemcamelis impofitadirigebat. Vmtmim
Sxaift'
SoUicitudo.Somnium. tjf
Ixikiitm V. SOMNIVM.
Trttres qutdrnm 4* corporis rift&ic** fe&citi,
4 ttfr§htnitmtur%9M promfmm dtcitmr-Jollici-
tuditwrnque 4e €44 no defocrtdnentur.
COntigtt m partibus Galliarum illo or-
diue nouitcr incboato Gradictibus duo*
bus fratribus Prxdicacoribus ieiunioru tem-
pore, aocc Pafcha , com iaminftaret tempus
prandij,hora nona, 6c Cecum quarrcrentj quis
fide Hum eos ad refe&ioncmreeipcret in terra
rara hominibus,& ignota? fubito affuit iuxta
cos vir clcgantis format, & habitus peregrini*
dicens ; Quid confertis inter tos fracres mci/
Hlisaure verecundantibus dicercquid dixit
fent.aiteis:Modicxfidei,dc hoc inter vos du
bij qoarrcbatis, quia tos ad refe&ioncm rtci-
perct in terra hominibus rara. Ic ignota, Chri-
fto credite vcricati, qui doo hxfitantibus,& in
fc confidentibus repromifit , diceus: Primiim
quaeritcregnum Dei,& bate vobis omnia ad-
ijcicntur. Credidiftis in hocjChrifto, vt tepo»
ralia ifta pro illo diraitteretis , &paupertate
regnii coelcfte quasreteris: 6c ndc dc Chrifto
difriditis,nevos finerofedionedimictat,& no
, qnafi fitios pafcat? Abfit,& hoc vobis Ggnum:
tranfibitis campum ifturo, 6c in vallc quadam
Ttllam parunlaminucnietis: illic intrates Ec-
clcfiajnuitabit vos presbyter affedurnagno:
(ed fuperueoict miles, qui violence r vos aufe-
rct lacerdoti Et cum vos deducct pcrfona loci
qui aliter patron us dicitur, maximisprecibus
obtincbitvos amilitc, 6c ambos inui tat ores
vcftros, militcm&ilicer , 6c presbyternm vo-
bifcum largiffimisfcrcnlisrcparabit. Cofidjte
ergo inDeo vt ffauesordinis v/cftri ciemplo
ifto confidere faciatis Hare vt dixit, repenti
dilpaxuit.llli intern per ordinem, vt eis prae •
dixcrat, omnia repcrcrilt, & rcucrtcntes Pari*
li os, fratri Henrico de Colonia , & fratnbus
^uibufdam alijs, qu» fibicontigerunt,retulc~
xnnt. C*ntip.l$b.i.c.w*p*r.\i dtfropri.Apum
Vide$tiam tit* Mtfericordi* m fauftrtty ex 6.
& 7.tit.Or*tio tx-ytit.AuMtitiMex.i, tit.Cp-
but tttjHYtumtx.i\*&til.Ttr*gTinwx.x.
Sdmnijt hmmudii vtxatut Mwfa ntluU * atnm
UbortqMufcin , donee fom?i* ill* afferent.
ITerum pofuit fibi obfernantiam aliam*
Egrcdicbatur nodtibus . & ibat per ccllas
feniorum, 6c tollcbar hydrias eorii, in quibus
£bt iltihauriebant, & portabatillisaquan.In
longinquo enim babebanc aquam , 6c qui nam
duo millia,alij autem & quinq, millia Qu*-
dam veto node non fuffcrens daemon ferucn-
tcm ejus fidci conucrlationem,incliritAO eo in
puteum dum Kauri ret aquam, percuffit cum in
renes veltc, 6c reliquiteum . Dcnique nimid .
dolore obmutuit, icrcmanfitvelut mortuus.
Alia die veniens quidam hautire aquam, iuue-
nit eum iaccntem, 6c renunciauitbeatolfido-
ro presbytero Scctas, 6c mifit , 6c leuauerunt
cum,& dctuleruntad Eccletiam, fttpropeper
annu ita infirmatus eft. vt vix refumcret vires
fuas.Dixitauteei Ifidorus presbyter : Quief-
ccLMoyfis, 6c noli indifcrctte prxfumcrc.fed
ma^is cum difcrcdonctamabftinenria.quam
vigilias,6c opera raanuu cxerce . Eefpondens
-autem Moyles, ait: Non qniefcam beatifCme
pater, vfqucquo quiefcant (adiuuante me gra-
tia Domini) immundiffimas cogicationes, 9c
(omnia qua: immittunt nequiflimi dacmooes,
ficut fcriptO eft:Perfequar immicos medi, 6c
«oroprcbcndam illof,& nonconuertat,donec
deficiant. Videns autem beams Ifidorus fitam
in domino fideicius cohftantiam, turrexit,&
expandit man us ad orationem, dit itqueej.In
nomine Domini noftri Iefu Chrifti donance
gratia cios ex hodiernadiciaquieueruot fom-
nia qu^ inquietate (blebanc Igirur glonficas*
6c gratias ages raluatorf Domino, reucrfus eft
^d cellam iuam . Poft aliquod autem tempus
interrogauit cum Ifidorus presbyter dc mo*
leftia cogitatiormm carnalium . Et illc reC
pondens dixix .- Protegente me Chrifto Do-
mino Deo, 6c orationibus tuis nihil tale pa-
tior . Huic ergo Deus donauit gratiam ad
effugandos ex obieflis corpotibus daemoncs,
itavtmafcasnonmagis timeamus/quam il-
lc datmones. Hasc conuer(atio MoyH, JE-
Qjl ^49 * thiopis
%6<y
thiopis, qui ctiam ipfc erat inter raaguos an-
numeratus paues « ^defuudtu*, eft annorum
Ixix. Reliquit vcro difcipulos monachot
fcpttiaginta. e*U*Ji«4v$r*iz.
SOMNOLENTIA.
Exim f i y m L
SmnoUnti* gr*$t*tifratr*t cum fonadictrtu- •
tur9 sd v*n*f*8i f$wt vigilant iffimi.-
NArrauit Abbas Caffiaaoa dequodam fe*
ne in cremo (edente » quia rogauerat
Deum»vtdonarct cine dorroitaxetaliquando,
cam de fpirituajibus rebus fermoficrct. Siau-
tcm detractioms.aut otiofa verba c (Tent , ft*-
tim inforanum conuerteretur , vt non huiuf-
modi vecanum aurescjus cxcipercnr.Hic di-
ccbatdiabolij ftudiofum cfTe, vt moucrct ho-
mines ad verba otiofa impugnatorcm aotcm
tocius dotfrina: fpirimalis. Ad quam rem hoc
Ttebacur exempio: LoquentcUoquic, meali*.
qnandode vtilicaec aai durum ad quoidafra*
tres tara profundo fomnooccupaci funt,vt nee
paJpcbras oculorum moucrc poeuifleut , ego
autem nolens oftcodcre opus dxmoniacum
cfle.otiokrum rcrum verba inrroduxt.quc. illt
aodientes ftaxim afomno reli&i funt,cgo au- >
cemincemifcens dixi .• Vtquenuncdcceiefti*.
bus rebus loqucbamur , & omnium vcftrum
oxuli fomno grauiflimc renebantnnquado au-
tstifermo otioius inuentus eft , omncs prom-
pt! audirc ccepiftis; Propter quod rogo fratre*
chariflimi cognofcentcs maligni dacmonis
npuseflc, atcenditc vobifmetipliscuftodietes'
vos a fomno.quando aiiquid de fpiritualibu*
facius,vcl auditir. Mx lib Dt&BatT.nu.il.
EllUFtTM Hi.
Stmmftntis gravMtus miles fnb matutinis au*
diuitt T*tiaf*jf* fnati filt mtrmrt foati.
CVm Jan/fifes pater Bcrnardus per orbem
▼muerfum diucrfa fui ordinis fuodauet
monafteria , rogatu Archiepifcopi Mogurui-
KYibts Exbaccfc moaaftexium duatumku-
carum tpatio a mcenibas prxratfctrKiioxttf
ripamRheni flumims-fundamtSanli ▼icinifi-
delcs, necnon & rcmotiorcstionnulU Wio
odore virtutum cuncts cogregaaonisatua*
cti , de plcnitudinc eius coufilif grauitatcm^
oration ufo&agia periculorii tutamioaqux-
rere, & de abuudantia fuapaupcrum Chrifti
inopiam largitcr fupplcrt,ptcupuas ctiim fo-
lemnicatcs quida deuotiupis iutuitulh ageie
con&eucrunt Do quorum aumero miles cjui.
dam armis ftrenuus, necnon natalibur clarus,
deuocionc noainfimus, nomine Conradus,fo«
Jemnemdrem panficarionis beats Mariz fir-
ginis <Sc matris ibidem ecleb rare, facris^W*
filijsob reuerentiam taiuae- dici,inlonguvil-
c produces aprincipiovf^ueadfinemdcuo*
tus incepcfle folebat.quatenussaclejlliiismtil
ritudinis precibus adiucus.Ac exhortation: fo*
lemnis (ermonis- recreatus* duiioirroiflirom
facrametis munitus; lares*proprios latiw re-
poccnS) benedi&ioncm do mi fuse rcporuia.
Licet enim iecularis- viwe ca/ibut inehioft
etiam ea qux mundi funt cogicanstviamfra*
cWeram ic non habere hum if iter recogaofce-
ret, tarn 6 veltit rlmus promptiflima^viteoiiju*
ritalcm cum (bis fruAibus temporalia nnpco-'
dendo fuftentftre fatagebac . Accidit vero , ^
quadam yice f rgentiorrbus ret facniliaris oc
cupationihus impeditus, adprediiianiftdi'
oitarem minus tern peftiue occorrercj^r
profunda iam noc^e cubitum vadcw^umci
laditttdine ittneris fatigatos amis in leftuta
collocaHet alto ibpore deprcflbs Ognumvigi-
liarum, quo frarres ad diuinas Jaudcs perlol-
uendas excitabantur»nequaquam audioic Poft
horam expergefadus1, dom conccntus mtlo-
&\x in auribus ciu!? refonar ct . Ckricus <ic!c»
cliilo cxUfuitrYenienfquein Ecclcfiam iop*
te auftrali eiufdem Ecclc(iac,vbi hofpitcsdiui-
nis in^crefle fol^t ,<ora Tito de altaribos mf
ftus confedic. Scdent igitur, neglige ntiaraqot
fuam com pen fare volcns nitcbatur fandx<le-
uotionis)quar per to tarn Eeclefiam illamum
incatibus.quam in orationibus cerutim fer-
ucbat,aliquamodo paniceps fieri, fed fallacr*
fomnolentta: preflus, advigilandum,&oran-
dum ft minus espeditum eftc dolebat.Vndcif'
bimctipfi iratus,dum in longuax catcodcicn-
ru:
Sotfinofentfav i6t
mr vigiilae.nuoc quidem rtabat.nwic reto (c- dcrec, litterato alicui propalaret, cuius admi-
debat, interdum ciiam ftootem & tlpora ma-
nu fricabat , ficque quafi arte quadam fomnr
violcntiam euiaccrc coaabatut. Interim cod-
fiderans quanta alacritatc vocum ft menrium
fratres diuinis laudibus infifterct,fimul criara
carnisfua? imbecilliratcm perhorrefces, non
fine magi^ ad miration is ftuporc.ft quafi cau-
fando loqucbatur ad Dominum dicens : Do-
minc Deus,quz eft haec tolcrantia vltrapoiH-
bilitatemhumanae fragilitatis cxtenfa , qua
fratres ifti vtlut aicta«-corf uptibilis nature, ex-
ccflerinr, propter te morce amciuntur coradie
fttotano&c. Eccecnim cum inqaotidianjs
vigilijs , ieiunijfque exerccantur , & infuper
hac uoftevix aliquid fomni caeperint>nihilo-
minus tamen tota alacritace fpiritus tibi Do-
imnc,creatorifuolaadis vota impedcrecom-
probantur.Ego vero miterabilis peccacor ncc
vnius faltein tfo&is aliquanculum procetacas
niculo ad intclligentia qaoquedi&orum pcr-
tingcre valcrcc, . Maneaucem facto ex pe&ara
opojtunitatcjoquendi, priorem eiufdem loci
virutn valdcrelieiofum fccrcciiis adijt , quid
viditTct vel quid audilTetfirop lie iter pandens.*
expoftulatufqi Angelicum dicerc vcrfum,ab-
fque obftaculo lingu^.homo idiota & fine lit*
teris fonabat vcr&a, latin* , iccrumqucrcpetc-
bat,quoufque praecordijs prions tenacius ira-
prciTa.labilis memory fugaci feditace abolen
nonpoficnt. Mftaridis pla$ miraudafucce*
dum.Mox namque vf verba quae- audierat, fed*
noninccllexerat imelligcntis confeic'tix co«
municauit> ipfoqUe inrcrpretate vim di&orfl'
comprehendit, recurrens ad atmariolum me-'
morix vacuum illud prorfus inuenit, nee vn*
quampofteaverfus, que adhoramdidicerat**
nc minimam quidem fyflabameiprimcrcva-
luit. iEdificatus igitur multum in gratia Dei,
vigilias propter tuuna no in en fuftincre valeo,, ft confortatus.couferuatorcm locilllius vert
quas ifti continuas propter premium vita;' crcdiditerTe Dorriinum, penfionemque annul
cenfus ineadem ecctefia profeflus eft , quenr
ctiam (ingulis annis quoad vixit tern pore 'ft% (
del iter fa uc re cuiauic . Ex Ub.de viru tR*Jtr*-
or dink Cijlerciwfis.
EXIMPLYM IIK
SemfioUntiaf*pe f*8ion§ diaholifub diuin*
Uude procuratur.
LOquente me die quadam com viro val-
de* rcligiofo ex conucrfisnoftris debis,
qui frequenter in chdronoftfo dormiunt,ipfe>'
mihi refpondft Sciatis pro certo , quod fom-
nolcntia ilia ex diabolo eft. Die quadam , tem-
pore qftiuo, ctimlaudes decantarcntur, vi^i
quxaudierat merooria retinens ,gratia$egit in dorfo frafrisWilhclnti conuerfi luiufdi;
Deo. Et licet vim diclorum nequaquam per quilibentcr ibiddttniuir; c&ra dieferpcntenV
imelligentiar acumen difcere poller, tamen (erpcre , & fhtim jmdleii', quia diabolosv
craiaboni -aliquid fibi eadem portendcrc cci* cflet.qui ineius fomnolcntfa pafecbatur- Ha-
tiffimc fp«rabat; reliqnum fito noclis propul- iufmodi vifioncm, teftc fratrc Richardo , di-
fata vjrtlitcr fom no letiav quanta potuit deuo**« ccbat fe de codem conuerfoo fiepiw Yidifife*
tione vigtlando , ft orando tranfegit magno Cdfaritts Ui>4* caP-y~*
defiderio aeftuans , ft optarsdicm , quJtenus-
diuinum oracolom fibi larga benignitate gra- tv»*«i#
ti* Dei xdielatum pjriufquS a nacinoria exci- ^^i f 9 J WIM*
ejternc, fe fuftincrcgloriantur.ita vt nulIU om •
ni no calami tatibus cedant, quo minus rurfus
ad eofdern agones fiibcundos valentius inar-
dcfcanr.IutCT ha«pia» querela; meditationcs,
fSaruraper obdu^is palpebrisinforrmumre-
nuero quidem, fed fcelicem refolutus eft, vi-
ditque duas perfonas cxlejiis pulchritudinis'
Tcnuftateconfpicuax, monaftico fchematc re-
oerendaijdcchoro pfallcmium ad fe egredicn*
tes:quarum vnaquafi cogirationibus cius ref-
fio odes, nequaquam naturali militis illius Tin*
goa, hoc eH,Gcrmanica, fed vcifu latino cle-
gauter compofito fitteras penitus ignoranti
Iocutaeft,dic6s: Talia pofle rati foli mcruerc
beatt . His dxe^isconfeftim lomno excitatus,
apetuit oculot, magnoqj Dei miraculo verba
%6i
Scmnolcntia.Status,
4tiamtit.Ot$dk»$hh9X^k.0fim9xA.&
EXIMPITM IV. l.tit.EtcUfittX.).
Item tlutd /smile frtndtntt. ,
Miles quidam gonnenfis Henri cus norai
nc, tempore quodam quadragcfimali
carenam fecit apud no$ . Poftquatn rcucrfus
eft in domum fuam.dic quadam occurrcsDo
mino Abbau Geuardo,aic ad ilium: Dominc
Abba, vendice milu lapidem ilium , quiiuxra
talem columnam oracorij vcftri iacet, & ego
dabopro illo quicquid poftulaueritis. Cui cu
diccret: Ad quid vobis cftneccflarius/Rcfpo-
dit:Ego ilium poncre volo ad|c&urn meum,
quia talis eft natura cius, vc qui dorm ire Don
potuerit, & caput fupcr ilium pofucritjftarim
dormiat.lllam confufionem fecerat cidiabo-
lus tempore pcenitccix, vt miotics veuiens ad
Ecclefiam (e fuper cuodem lapide cau(a ora -
cioois declinaret.raox ei forrmus furrepcret Si-
mile rcrbum nobllis quidam, qui ad fimil€
posnite'tiam fucrat in Hcmmerode\ fertur di-
xifTct Molliores, inquit, func lapides oracorij
clauftri omnibus lecliftcrnijs caftri meL Non
pocerat enim fe con tine re, quin tempore ora*
tionis inillu dot mint. Idtmlik.+c.) 7.
Exiupuu Y.
Somnopreffkm fv&nm fmchomium fmUmen
dt loc* ad Uc urn artnam for tart prdcsfit.
MOrabanrur Pilemon, & Pachomiusfi
mul abftinentix atqu* precibus operant
dames Siquando autemcum nocturnas ora-
tioncs celebrarcnt fcuior Palcmon Pachomiii
fomno prcmi vidiflct.educcns cum foras are-
nam portare de loco a ' locum prsecipicbat.fic
tali cxercirio men tern eius grauatam fomni
pondcrc fubleuabat.dicens ei Labora Pacho-
roi,& vigila,oequado (quodabfit) ab incepco
te propofito mouearis qui tenrat,& inanisfiat
labor noftcr. Cunda vcro obedienter ac foli-
citt Pachominsfufcipicus,& in fanche conti*
ncntiae profedibus crciccns , veaerabilem fe-
nemmmts alacrcrri,hetumquc reddebat. In
• mbk f**r f. 1 .m v$$s S. ftfkomij fara.7. V$d$
ST A T V S.
EXEUFLVU I.
St mi us non fstudttfid vtrtus'Vtpatet m f*f*+
u* Eremit*tqui/jmpk*m*ci>fr$m4Ti9 vmt
& ntgoiiatori jimilis *b A*V^ i*dic*ut.
v
Idimut & monaiterium Gncti Pafnnoj
hominis Dei, qui nominaciffimusinillii
locis anachoretes,& vitimi inhabiucorfucm
defertiio regioae Hcradcos fplendidx apud
Tbcbaidos vrbe. Dc boc ergo fidcliflinM pa-
trum uarratione compcrimus.quodcumfuif-
fetritae Angclicx quodam tempore onucru
Deum.vt fibi oi^dcrct,cuifan&orom dm-
lis habcretur. Afiiftens fero Angclus refpoa-
ditci,quod fimihs cflet Cy nrphouiaco cwda,
qui ill rico illo cantadi arte Tidumqoxicbat
Turn iitc obftupcra&us nouitate rtfp6fi,cum
omniproperatione pergesad vicum, p«qw-
ric horoioem. £t cdm inueniffet,ftadioGfia*
pcrcontarur ab eo,quidnamfandi flc religiofi
opertfgeftum fit ei. omncfqucac"bsciui cd-
riofius difcutit. At illc refpodit.quod itKfli;
fcciTe indigniflima: iritae hominempeccaw*
rem, atqueante non multucn temporisciu-
tronc ad iftud,quod nunc cierccre Tideieiur,
fecnum artificium dcuolatum.Pafnocio$Tcro
co magis luftabat, requires fi qmdcifortMC
inter lacrocinia operis fixiffct admiffumNiW
inquit, mibi conCcius fam boni \ hoc tuna
fcto, quod cdm inter latrones eflem. capweft
a nobis aliquando virgo DcoconfccraaMitt*
ins cum ccteri collegae mci latrones copcrcnr
eripere pudotem,obieci me in tac&nmfi™'
pui de cotaminatiohc latronum, ft n0^e*'
ducens earn Tfqnc ad ▼icttm^doma^ fax rein-
tuiintaftam.Alioqaoqoe tempore inttemmo-
licrem boncftx forms in cremo obcrnown
( Hxc cum interrogaretur a me, tndc.vcl car,
autquomodo in hoc loco aducnuTetfrefpoO'
dit; NikU mcintexroges infelicimmara ow-
Status* 8^
Berem,nee caufas requiras,fed fi ancilfam pla- que pedes chit, appotmr menxam,ag!tfy co0.*
cet habere ,adducito quo vis.Mihi cnim infos- uiuium . Inter epulas vero percontart cap1*
lici eft maritus, qui debiti fifcalis gratia faepe
fu(pf fus, de flagellars ac pcenis omnibus cm-
cut us, feruarur in carcere , nee aliamob can-
fam prodiKitur,nifi yt tormeta pari&tur. Tres
autem nobis filijfuerunt , qui iam pro eiufde'
debiti neccfiicacc diftracti tunc . Ego qaoque
putas vero percontan cap4
Pafnucius ab hofpice v qui acturei,quod ftu*
dium, cuiufquc opens haberet exercitia . Ill*
vero cum de fcbumilia refponderer.de larcrc
in. bonis, quam publican mailer . perurgeba*
Pafhucius,dicens fibi reucjatum effe a Domi-
no noftro Iefii Chrifto, quod dignut efTet co-
miferrima,quac ad fimilcs pcenas inquiror,de fortij monachorum • At file magis humiliora.
loco ad locum fugitans incdia,raiferiaq; co- de lemetipfo fentiens. aiebat Ego quidem in
recla,per h^c none latitans obcrro loca , tri • oullo mihi fam bonialicuius confeius, vcrilnx
duuro hoc iam fine cibo ducens. Ego vbi hare quia verbum Dei factum eft ad re, eu m quern1
audiui,mi(cracus induxi cam m fpeluncam,& nihil latec celare non pofTum Hare ergo quae
refeci animam eius fame collapwm*Dedi ettS in medio mulcoruni pofica in vfu funt loquar*
treccntos ci fotidos, proquibus (e ac maxim, Triginuiam com plcci funt anni quod confi-
de fiiios non (blum teruituti , fed de fupplkx;
afllrebatobnoxios , de reuocataad ciairatem
omneseos , dacapeennia, liberauic . Tune
Pacer Pafnucius: Ego,inqu it, nihil rale geffi,
tarncn credo etiam ad re peruemfle , quod
eclebre Pafnucij nomen inter monachos ha-
bcacur. Fair cnim mihi non mediocris ftu-
dij, y tri cam meant in huinfmodi extol lcrem
difciplinis . Dens enim de te mihi rcuelauir,
quia nihil minus apud cum merit* habeas,
quam ego . # Quia ergo Tides fracer te non
minimo loco haEeri apod Deum , non ne-
gligas animam tuam • At illc ftarim fiftulas,
quas manu gcrebar , abijeiens , fecucus eft
cum aderemum ,dc artcm muficamin ipiri-
calem commurans vitz mencifque harmo-
niam , per integrum triennium arcxiffiixnr (e
tradidirabftjnenric , rn pfajmis de orationi-
bus fcipfum* exercens die noctoque , atque
iter ccelefte animi virrutibus agens , inter
&n£torum Angelicos ohorot reddidit fpiri-
tum.Poftquam bunc igirur Pafnuciuscx om-
• * • • /t •
ncntix coufcufum habere me cum comuge
mea nullus agnouit. Sufcepi autem ex ea rrca
fiiios, horum enim cau(afo!ummodo cognira
mihi vxor eft, nee prxter ea alia, nee ipia vl*
tra iam cognira- Sufciperc hofpites nunqu arm
ceuaui.fcd ita eis miniftraoi.vt neminem anrc
me paterer aduenienti occurrere pcrcgri no.
Nondimifi vnquamdedomo mea holpitent
fine viatic o,paupcre nullum defpexi.fcd qure
neceflaria fucrut prc.bui.Si in iudicift fedi.ncc
filij raci perfbnam contra iuftitiam accepi.
Alieni laborum fructus jnunquam introierunt
in domum meaLitcs R vidi,ntiquam pr;tcri*
ui , donee reconciliarcmdiiTtdentes ad pace.
Nemo ▼nquam deprehendit in culpa famulot
mcos, nunquam greges mei lxfcrunt frugea
aljenas.Volcntcm fcminareinriru' meo nun-
quam prohibui , nee vberiora mihi noualia
elegi.de iJli ftcriliora rlerelicrui. Quantu in me
Aw nunquam permifi, vtpotentiorinfirmuitt
premeret Semper ftudui in vita mea.vcnemi*
ncm concriftarem. ludicium fi fuitapud me.
ni excrcitio Tirtutum confhmmarum prarmi- - nemine condemnaui^fed diffidences reuocare
fir ail Dominum, ipfe acrionbns femetipfiim in concordiam ftudui He.c interim mihi viwr
frudijs quim prius excrcuerat agens , iterum inftitutio Deodonante hadtenus fuie. Ao>
Domino (iippficabac , ?c fibi often dcrer, quis
eis fimilis eAet fiiper rcrram . Fit ergo iterum
ad cam YOxDominijdicencisrSimilcmtecflc
noice primario vici Mint, qui eft in proximo-..
Quibusauditis Pafnucius line mora ad eum
propcrans, pulfat ad oftiom domus eius • life
YcrOyCui moris cratfufciperc hofpites.occnr*
diens aut6 hxc Pafhucios, caput einsexo(cu«
latos benedixiteomidic^s:BenedicarciDi Do*
minus ei Sio,de rideasquarboiia.sit hi Hie*
raialem.Quia ergo bend ha$c, de- conoeniesH
ter implefti. illudtib'i deeft , quod bonommi
omnium firm mum cft,vt omitcens cuncxaip*
.„ i -- - « --- famveram fcquarisDeifapicnciam, dt fecre*
rjt ei,atqucintroduxit in domumt lauas quo- tiorit (cietiai inquires thcuuros,ad quos noa
alitcx
& Deo digna auima I Rclinqucbaecillis. qui
xlc terra func, & dc terra coguaot : Tu autcra
regni £)ci, ad quodvocaius «f negotiator cf-
ficcrc , Acfcqucre Saluacorem , aquopaulo
**4 Sattw?
aliter potcris pet ueoire,.mfi abuege* temetip- vt cum yidit^md agisjotjuh^retiofiffimi,
fum,&toJias cruccm tuam, & {equarisChri-
ftum.Atiilc cum audiflct h*c,nihil moratus,
nee omnioo in domo fuaordiuans.fecutus eft
virum Dei j>erges cum ipfo ad deficit d. Cura-
te veniflenr ad flumen, nufquam rcpetto da- poft affumena'us es: quaere thefaurum , quera
uigio ad cranfmeandurn , -Pafnucius prsecepit ncc furcs cffodiiqu, nee tinea dcraolitur, dcf.
incrare Tecum pedibus Huuiu, cuius in illis lo. pice thelaurum periturum,vt adquirere polli
cis profunda habebatur altitude. Tranficrunc cbefaurUm inperpetuum duraturu. Ac illcm-
crgo pariter fluuiura,ita vt aqua cis vix ad la- hi I omuino difFecens. prxcepit pucris Cuis vi
tera pcrucnerit. Vbi vcro vcuerunt ad dcfcrtu> omnia qua: fup ere (Tent (multtcmra iam ifi:
xollocar homiwe Pafnucius in ccllulam.qu.u- pcrlc diftribucrat ) pauperibui crogarcm i^
dam baud procul a fuo monafterio pofita\ & vcro (equens (anc:um "Pafnucium ad dele:-
conuerGuionis fpiricali* ordinc tradidit , per*, cum, .in eodem ab co conftitutus eft loco, a
fedorumquc ftudiorum exercicia doccc/cien* ^quo & priores ad Dorainum Dcum noft:«
tiac quoqucri fecreriora credit Cumque cum tuciauc atfumpti. -Qui fimilucr ab co dc o.?
in omnibus uiftruxuTct, femctipfum denuo nibus inftrudus excrciu s fpirimalibus > si-
maioribus exerdtijs dedk exiguos priores de > wax fapicntix ftudijs permanebac. Brcuii--
putans labores , quibus contcrripoiueratci, temconfumotaEO teny>orc ctiarn hie rrii~>
qui fcculi videbatur adibus ace up at us. Hoc -ius eft ad cougrcgariones iuftorum . h™
cuim libi dicebat:Si ifti qui funt in feculo rau^ multo poft ipk cuam Pafnucnis inipfci ~
turn bonoium operum faciunt , quantonos
ftudcre debemus plus yjj] amplius in abftincn-
tix labore cos amcccdcrc . Tempore autem
aliquantcin his cranfado,& adliietix pcrfe
dionem per dud «, animam eius, quern pcrfe
dum iam in opcnbusairurapfcrat,quadadic
Pafnucius fedesin eel la fua vidit inter Ange-
lorum chorosaflomptam, dicentium:Beatus,
<qucmelegifti,& aflumpfifti,inhabitabitin ta-
bcrnaculis tuis,&c. Etciim hoc audiflet,ag-
doiuc adumptum efl'c ex boc mundo virum.
Tunc vcro Pafnucius pcrflftcbat in orationi •
bus«& iciu ni }s , feme tip fum ad maiora & per-
fediora extendei>s.*& rurfus orabat Domina>
-vt fibi oftendefot , cuifimiiis haberetur inter
homines.&u*fosei diuina voxre^6ditfdic^«:
Similis cs negotrami ei qu£m videris.ad te vc-
uieutcm; icd* exAirge wrlociter , tc occurre'ei* videStur aftridus,ctum (i negocittor die: ^
Adtftenina vir,cui te fiBM-lemi^dicaui EtPaf vt mcrcimoni>$fcruiat: cum inomoion' ■-
nucius fine mora dcfc«ckn< occurrit cuidam
Dcgotiatori Alcxandrino viginti millium foli-
dorum mercimonia trvbas nauibus defercnti
cs Tbebaidc. Etquoniam religiofuserat, ii
bonorum ope rum ftudium gerens, decern U-
^guminura fa c cos pueris fuisimpofiftos ad rao-
mAct mm hominis Dei dcfVrebat * Et bacc ci
cauta adeundi Pafnuduaa fuu. As ilk toiiuu^
mac abuinentif cxercitifs & laborious v tn
pouit.Aftitit ci ctiara Angelas Domiui,i-
cens ad cum: Veni iam bcnedidc,& ingic^c-
re eaquac tibi debentur , xterna tabcrni^j.
Yolo te poftdiuturnam laborum tolcrlr.irs
pracmio inmortalitatis & gloria pfrpciu^rc-
munerare. Ecce coim mecum adfum Pro; > c*
tac,qui te in fuura fufcipiunt cbotum,boc : «•
tempriusidcircotibi nonrcuclaui, ^'o::c
elatus damnum aliquod laboris cui incuncrcs,
Erirnam poft liarc in corpore adhucpouws
diem ducens, cum quicUm prcsb7r«ia^c-n
<vifitandum veniflent, orm)iaeisfquz &biDo-
miuus icfus Chtiftus rcuclaucrac , doun'^
dices ad cos, nullum in hoc (ctulo defpio--
bcrcjctiamfi latro fit aiiquis.aut in fctDi p ••
tus^etiamfi cultumrui is cxccccac, & co w; -
buipanae vita, (unc anima; Dcoplaceotcs . ^
adusaliquoc occultos habcnscs,quibus '- "%
datur Deus.Vndc conftat non ranrum pre :;
itoncrn vitas , aut habitus ipedem Deo < :
placitam, quanxom finccritatcra arque ^'"-'
clioncm metis, 3c operum piobiutcm.Ec ^:
/imilia de fingulis quibufquc diiTcruilI«, y
4idit (p^rir ma, Eu^tctcr auiem prcibytc ri
a'iwji'
Sratutum. Sradiam littcraram,
aderaacJc omnes frarret vidcrunt cum ab An-
gehs fufript bymoam canenribas ftcollaudi*
tibas Deatn in co. Ex vitis Pstr. invit* if.
3. fttfnmfj, Vidsttism tit, HumiUtdt $*. 7*
<J* tit, CtJHttt tx. *•• (► } .
STATVTVM.
Exiuplvm !•
SttttitatrdMs in infirmitttt fir**Bt,rig*l*-
rtm dtfcipHmttm »#• dttmnuit.
QVeodam Ciftercicnfis ordinis laicumin
monafterio Aquicic 10 Brabantia, Her.
maunum nomine » atgritadine continua labo-
ranccm, texatum conrumclijs rratrum falforfi
obijeientiumquddnonprodeffet domui , fed
©beflet, elegante* TalderefpoadiltecogDoai.
Dammodo,inquit, ordinem meum fecundum
quod languor permittit & doldr, in infirmiro-
no rencam, & animam meats in patientia tal-
vem, credo hi oculis fammi Deimelids , gra-
tibs , & fublimius monafterium promooiffc,
qaam fi illud in mille marcarum copijs auge-
rem. Vcri dignl, iufte\ & optimd, dixit. Non
cairn propter monafterium animated propter
animas monafteriom inftitotnm eft: ficut non
£ropter locum gentem , fed propter gentcm
lominus locum elegit. Camipr*$.lih.i. tap.
?.psrt*i9
BXIMPLTU II.
Defimplici t»9n*cbot tul Vrtdtricus Imptts-
tor c$»tmlit Abbtttism tcttfivn* turns
•
ANtehsctempora, dimfablmperatore
Frederico, huiusFredericiauo , vnacx
imperialibus Abbarijs vacant, duo<fueeledi
effenr, nee concordare poflem, Tnnailloram
anagoamfammam argenti, qoam in monafte-
rio congregauerat , eidem Frederico obtulit,
qtoatenosubi affifterent. Bt promifiieipecu-
si* reeepta. Poftea intelligent adaeruriam
cioa rirtsm effe bonum> fimplicem, flcordina-
tam,ccepitcam fois habere confiliom,qoalitei
iadiguam amoaercr, fc pb yinuiet foas elcAS
8eTjT
confirmaret. Ec dixit ei qaidam : Domine u-
cut aodiai, moftachi omnes ex regola tenentnc
acoa porcarc. Sedenre ? obis in capitulo, dtcice
illi ioordioato, vt ad compundtdBcm digtto-
ramveftrorom acorn. foam tobis accommo-
dct, 9c cam non habocrir, inoenietif contra cS
occafionem quafi deirregolaritate. Quod com
fadam fuiffet , & illenon baberet , ait alcerfc
Doraine , prarftatc to* mihi ▼eftrattu Qoam
cum ille moxeruaheret, forte" praemonirus»
refpondit Imperator * Voseftis menachos ia
ordine iaftas , fr tdeo tant* honore dignns.
Ego decreoeram honorare adueifarium tc*
ftrum fed ille irregnlaritate fua fe reddidit in*
digoam. Bene apparct in his minimis , ou6d
negligens & diflolutusfit in maximis. Tafique
fophifmace monachum aft u rum Imperatora*
mouit, 8c fimpticemiQ Abbatem protnouit.
Ctfmrimlib. 6. c*p. 15- VidftUm tit. Zawia-
ctntitix. 1 tiuVtrtf #x. x.&tit. Gtrnium
*kjtin**tis*
STVDIVM LItTBRARVM.
Bxiuriru I.
Btstm tswdi&m numdtmfmgit*
Vic Tit fine renembilif Dei gratia Bene.
di&aa , & nomine ab ipfo pueritic fuc
tempore cor gerent fenile , actatem qaippe
rnonbua tranliena, nnlli animum Tofuptati
dedit. Seddum in hac terra adhoceffet, quo
temporalibot Itber^ ¥ti potuiflct: cTefpextc
iam quafi aridom mnndum cum floreret* Qoi
liberaliori genere ex proaineia Nurfiat ortoa9
Rome liberalibos Iitterarom ftodijs tradirai
fuerat. Sedcomex eis multos ire per abrapra
▼itiorom cerneret , earn qnem quafi ingrefla
mondi pofuerat, retraxit pedem , ne £ quid de
fcientiacinaattingeretv'ipfe quoqoepoftmo^
dam in immane prxcipitinm torus iret.Defpe-
clis ttaqae licterarum ftudijs > refi&a domoj
rebufque patris , foli Deo placere defideranff
hndtt conoertationis habitum quacfiuit , re*
ceffirqae fcienter nefeius, eV fapietex indodos.
Grtg* DM, /• 1. in prtfstitn*.
R r r r r
Jxm-
%66
Suffragium-
£X1 It P LTM II.
S.Augnfi de S.Trinitate diffttan* mulhrtm
altquidabee qmrtntem nen inteSexit.
MVlier quaedam indigens confilio Augu-
ftini venicad cum , inuenitque ftuden-
tern. Quern cum falutaflet, ille ncc earn refpe*
sic, nee rcfpondit. Cogitans ilia quod propter
(an&itatem faam non vcllet facicm mulieris
afpiccrc, propiasacceilit, 6c negotium ei ex-
pofuir j fed nee cone rcfpondit , ficque triftis
xecellit* altera die cum ille mi flam celebrarer,
& ilia interelTet, poft eleuationem corporis
Chrifti in fpiritu rapt* ridit fe pofitam ante
tribumalS Trinitatis,*biTidit Aoguftinum fa-
cie inclinaca dcTrinitatis gloria atcenriffimc
& fubtiliiTime difputamem,ra&aque eft vox ad
earn. Cum ad Auguftinum iuifti, ille fie de SS.
Trinicate difputabat , fed ad cum redeas, quia
* & earn clementem inucnics, & confiiium falu-
bre r c^erie&Qaod & factum eft./j» aurea leejt-
da de eodetn. Vide etiam tit. Flit us ex. I • tit*
Ssitntia ex. a. & tit. Conner fie ex. 17.
SVFFRAGIVM.
BzlMllTll I..
Orationem , quam B. Virgin* , & S. leanni
-Zmangelisla dicere folebat B. "Edmund***
emitters corrigitur.
Die qua dam irr ftudio occupatus oBlitrrs
eft orationem illam: O intcracrata, dice-
re , quam in honore beat* Virginis , 6c beati
Ioannis Euangcliftae dicere confueuerac dili-
f;encer > ac dcuote . Sequenti ei node beacus
oannes apparuit . Gcrcbat fiquidem in mariu
fcrulam , qua velut in cum faruiens minabatuc
cius percutere palmaro. Vifum eft ei per com-
xainationis magniiudincm , quod fi euro per.
cuffiflet r ex idtu incurriffct mortem . Ac ille
mox clcmcntior fadus, ereftam manum mox
fufpenlam tenuic , 5c Tt di (2 am orationem ex
tunc dicere no omittcrct, familiariter perfuafic.
in vils Sr tdmundi /. jt . r. 73 .
IxiicFir
II.
* Vxer qtudam mar i turn fnum mnitit annk
difun&um inuat, & * pant* furgaterijM-
berat felutiene debitorum , qntvtumiffe
eentraxtrat.
NArrauic mihi quidam faccrdos , de quo.
dam militari , qui folcbat i fabto quo-
dam emere omnia cqaorum fuorum fcro-
roenta , fed cum hie militaris propter mortem
tduenientem fabro przrato fausfacere noi
potuiffetj poftannos , o. appatuit txoti fox,
ferens ferramenta equorum flammamia , ft
dieens , qudd non poflct tedimi , niG ilie
faber eflcc perfolutus. Ac mulier cu6 fabiam
acceflit,& debit um folnit, & poft appar au ei,
cum daiitate gratias ei agens. G*t(tb*Um
Helen erdin^u Eremit. D. AugufifcrmJiit-
dt cat tone 15. /if. £.
lUMPLTU III.
Parent um fufragiorum temp ere film t*}ti>
urn liber erat.
A Nee paucum tempus quidam captions?
Pcrfis in earcerem eft frufos Boidemn
autem quidam de concapcims (bis , Bed Pin*
illrui reuertentes , afterebant ilium monuu©>
quia fimilem fibi fcpcliuctant. Parenres eigo*
quafi pro mortuo,per annos finguk>f,trescoh
ledas faciebanr. Poft qnatuor annos ille fagu>
clapfufque redijt : & cam cogoouiffet eaqo*
pro eo agebantur> dixit fe illo tempore , quo
M€tx colledae ficbanc a qoodam caodidato
folutum fuiiTe , & toto die libcrum aajbulalTc
In craftiho autem reuerfut nefciebat fe aftn-
dum . Bx hoc igitut, ait f . Ioannes dormica*
tes quietem habere difcirous, quandopttcis
colledtas facimus. In vita 5. leanni* Llttm-
fi/narij apud Snrium, 17. Iannarij. Vide ttiem
tit. Maria Virgo ex. 48. & ^mamfluratttide
dtfnnfti.
SYPE*
Supcrbia. %6j
cerncrenon poffec, lampade fibi minifieno
darmonitaccenfa eandem inuenit . £o igitut
ez ipfa inflatione refedo accidie, n quida illic
peregrini renirent Tariaqueleguminum & fra.
duum genera rratnbus eihibef enc. Qua cum
fufcepiflet fandus Macarius fratrum presbjr-
ter, ungulis fratribus pufillum mtfit, inter quos
& Valcntiftatri partem foam dcftinauit. Qui
Vdtut in hac dumtaxat regione ( quod latorem ipfum iniuriji confecir, diceni eu Va-
horret pudetque reooluere ) qnendam de,& dk Macario, quia non fumdeteriorillo,
iuniorum cum a Too increparetor Abbate, cor Tt benedidiones ad me tranfmittar#Quo audi*
humilirarem , quara renuncians pro modico to Macarius ad cum Yemeni , consilium ci ha-
SVFERBIA.
ExlMPlVM I.
Suptrbtv iuktnit $nertpMUtififinhrifftp$rbi
A
tempore retencarat, ccepuTet pxecdere, ac dia-
bohca inflari fuperbia.fuaimaconrumaciaref-
.pondhTe : Nan quid ob hoc meipfam humilia-
ui pro tempore, *t Temper fubditus fum? Ad
-quod eius tarn efrrenatum fceleftumque ref-
.ponfum ita eft fenior obftupefadus,omnifque
•eius intercepcus eft fermo ( velut qaiab illo
-ipfo antiquo Lucifero verba haecprolata, noa
ab nomine percepiffec ) ?t nullam vocetn ad-
-uerfus tantam proteroiam de ore Too prorfus
cxnitrere , nifi gemitus de corde rantummodd
*c fufpisia potuerit , illud folum tacitds intra
femetipfum voluens , quod de Saluatore no-
•ftro dtcirar: Qui cum in forma Dei effct, hu-
miliaaic fe,radus obediens (non vt ille ait dia-
bolico fpiritu ac ramore poflcflus.pro tepore)
•Ted rfque ad mortem. Cajfttn. d§ l*ftit». r$~
EXEMPLVM IL
SuptrbuifrMttr dtmonum fall torn <$• iUupc*
nt in Angtlorum ft formtm tr*nsfirms»-
.tiumdicipitur.
QVidam Palaeftinus, nomine rale's, pet-
uenitadcremu, in qua plurimis annif
?izit cum alijs fratribus : difficilifque
▼it* ftudium aiTccutu$,ad tantum cacumen fu-
pcrbixafcendic, vt diaboiicis illufionibus-fal-
leretur , nefcio qaid magnum fe efle purans,
tanquam Aogetorum bonorum Ytfione mini*
ftenoque quotidie rrueretur. Heferebanc igi-
t«r ciuraoriffimi, quod mo die du in renebrif
• opus facercr,acusei qua fportulam confuebar,
c manibas cecidiffet , & 4um earn in obfcuso
militaris dedit , fed perfoadere non ralens, de
ruina eius tfiftis ablccflit. Denique dta bolus ia
effigiem Saluatoris transfiguracut , node yenit
ad eum cum choro mille, tc fin xe rat , Ange-
lorum lampadcs accenfas tenentium , & cum
flammea rota, in qua Saluatorcm fedcrc fimtr-
lauit , yno ex eis precedence , ciquc dicente:
Placuit Chrifto conuerfacio rua , it probabilit
yita; fiducia, Et ecce venit ad te, rantbm egrc-
dere de cella tua, & yenientem eminus cernens
adora. Egreflus igitur ilium Tt *Deumadora-
uit , ft fequenti dfecongregatis ad Ecclefiam
fratribus , ait: Ego iam com muni one non in-
digeo, Chriftum enim ipfumhodieTidi-Tunc
fandi patret ferreit yinculis eum illigatum fe-
colaris ritexonueriationi dederunt B vtexeo
tumor eius animi ceffaret, quod nihil comma-
Bccomfandishabcret , & fie com pertotom
annum proprijs orationibus curauerunt. Vim*
aut.lL ty.c.iy Ex PtlUdfavitd 31.
EXEMPLVM III.
VirgiiHtsttm bmbenttm, fid fuptrbum diabt-
Im ntutimuit.
Bfeflum quendamamicifui ad quoddam
ccenobium ordinis noftri, fpe liberal To*
nts traxctunt. Ad quem egreflus Prior, aflum-
pto Tecum uonacho magna; opimonis adolcf-
<cnre, quem oouerat yirgiuemcorpore, ait
dxraonJL ^i prxcepeiit tibi monachus ifte rt
exeas quomodo audes maoere? Refpondit dae-
mon: Non«um cimeo, fuperbus eft enim. C4-
fi$r$MS lib* 4« cap. 5.
JLrixs 1
Bxi u*
8tf8
EXEMPLVM IV.
A fuperbUJfrmtu milts c$nn*rfm ttlMin iff*
tbu&un* tent at mr motibm fupttbU*
rVic quidam miles fonts , ft mulras It**
bait vi&orias , qui poftea fa&us eft fra-
ter Minor Et cum deriderct earn milites, quia
intrauit talem ordincm , quia pocias intraifcc
ad Templarios, Ac huiafmodi, vbi poflcr plara
bona &cerc,ft conriood effe in bctlo. Refpon-
dit : Dico vobii qoando habeo ficim , famem,
frigas , ft baiafmodi , adhac cam hoc impa-
gnat me moras fapcrbiae , concupifeenriat ft
haiafmodi » qaanto magis fi viderem pedes
meoi rerreos , ft efle Taper equum palchrum,
ft haiafmodi I Br addidic: Ha&cnus, inquir,
fui forris alios impugnando , dccsrrerovolo
cJTeforris mcipfamimpagoandoȣx ChronUe
MinttHm G*Qic§.
Superbia.
Bremita conreflus eft, ft emmunicsuit, the
latro ftans prop* ianoam cam hamilirate cor-
dis fui dixit: O fi effem tain, qualis ci to ? Et
Bremita in clatione mentis, ft ctplaceotia fti
ipfias dixit: HociibcaccrdcberesvcUe, quid
effes talis qnalts ego fum. Tunc fratcr tUe tsci«
comas cot-pit Acre amare, ft poftquam Abbas>
ft fratex ille recefleruar , tone latro illc cocor-
rit a remotis poft cos, ft inoocaait Dcum , ft
daret fibt coniritionem veram.ft vita emend*
tioncm , quiaiam propofuitilli Abbaticoofi*
teri,ft ampIiBi nunquam peccare relieved pa«
aitcntiam pro peccatis auumercjft ficio?ds-
ci enrfu tile ceeidir, ft mo no us eft immediate
Quod videos txater ifte ceepir ketanter ridere.
Scd poftqaam Abbas cam ifto fratte ad con-
nencom redijt.qaafiuit ab ifto rratie,Q,aarcfic
raceret. Et refpondit: Pater , femel dTixiftis id
mc,vade,ft tace}ft ab illo die temper tacoioi-
A interrogatus fmflcra. Tone Abbas dixit,cw-
re r« ficuifti,cum (Hum fanclum Ereautamc*
EXEMPLVM V.
municaui.ft to riufti cAm ille mains latro poft
bos cucurrit, volcns nos fpo)iareveloccide!e»
ft fie peccando in peccatis fuis obijt? Tmc
S»p9rlw2r9mitMdJln*tm%&kumilhco*tri- 'frater refpondit: Pater, caafa flemtmeifoc
tusjj Imff sd r*gn* cetltBtafrouekitur. ifttf quia dim commonicafti iiiam Eremiun
iafirmom , tone latro ftem fbris ianosa ex
Eferc frater Wilhelmus Logdanen£s humtlitate cordis, diceni: O fi effem taJji.qM-
Epifcopus qaoniam fair quidam frater li8 to es i Er Eremita refpondit in ekrisoe
in monafterio qnodam maltum verbofas , ft mentis: hoc poffes libenrer relic, ft fie mo:*
femel accidir quod loqoebator den6fibi com- --
miffis, tunc Abbas dixit fibi fcriose* , vadeft
face. Qui reccdens ab Abbate ft cordi fuoim-
Srimensifta verba Abbatis, aaplius in mona«
erio filentium tennit. Et co fie tacuit, tunc ab
intra in fptritu in taritnm profceit, qudd Dens
fibi molra fecrera reuelaair , ira quod ali) fra*
tuos eft, ft damaatus,ided Aeni.Sed Istxo
poft nos cucurrit , habuit firmum proso£nim
confiteadi, ft non fpoliaadi, nee occideadi, fc
fie carreer cecidit, ft obijr»ft AagclieiosiU'
mam rapueruar, ft ad caelum cam gaodio de*
duxeruot, quiafoa contritio, reutamiqoW
deleuit p&nam ft culpam , idco rifi. C*8tfof
ires mirabantur de raciturnitate fua . Accidir faili. Ex GaiMmo Lugdmmtmfi*
au;em qudd quidam Bremita in filoa non loa*
gi ft monafterio infirmabatar, qui mifitad ab*
batero, vt ad earn venires , ft fibi Bcclcfiaftica
Sacramenta jporri gcret.Tuac abbas doxir ilium
Saeiturnum lecum, ft iuttcumSacraroentisad
commuatcandom ilium Bremirsm. Tficmvia
quidam latro audiens eampaoam paraam fecu-
roseft eos vfqueadccllam Eremite, ft manfis
Ibrif , rcpurans fe indfgnum , quod deberes
xarrarc ccllam tarn fanAi viri # Scd poftqaam
Vidt ttUm tit. BUfibemi* ex.l.&t- tiUih
xttri* tx>6.& I j. ff>.2>#c#F# rx.t. tit. Culf
fx* s • tit. Conftjji* ax. r t. tit. Angtlm « 1 5-
O 18. c> tit.IntMimis ex. 3.
Exim-
KllHFlTM VL
Supcrbift. Stlfpicio. $fp
gramter clifit , ita ?c on>ni eorpore comufas ,
▼ix aflurgcre poflct : caafamque intelligent,
fatis dcineeps cauit ne fe fans glorias ftimulua
SvpirhU fsmUtim itust/feintis $x*mplt$m. qualibet lab occafiooe deijcerer , led qnoriee
per cum aliquid diaina firtus cgiflet, nonfuie
meriris afcriberet, fed rirtuti rcliquiarum,quaf
( Yt diiimos J petiode ferebat . Quod fadum
fidifcuffcris, mirabilios eft fuperbiam coire-
xifle, quam nobcm dmififle. /• vits iisu t. f •
spud Sm. tieMtm.7- fm. f«
MBmini ridifle me aliqaaodo buinfeemo-
ii homioem , qui io hane mifcrrimam
feditionem incidiffet , ft initio quidem. fi'quia
e* fratribus locoios qqidpiam fuiffct io alterina
comsendationem ft Uudem, ftatim ilium
fpernebat , ft quafi coofpaebar , ditens : Quia
aft ille noo eft alias prater Zczimum ft qui
cam eo font. Poft carpit ft illos contemnere,
ac dicere neminem alicoius effe pretij • practer
Macarium: Bt paulo poft: Quii.ait, Macarius?
Nolloi eft prarter Banliam ft Gregoriam. At-
qac etiam noo mnlto poft, hoc quoquc ccepit
patiter fperoete ft nullum tIIiqs pretij atfti-
mare, oifi Petram ft Panlam. Caiego prardiii
quod cuenit, fore, vc bos quoque foo tempore
contemncret.Qood &r>e* fidum eft: Nam hos
fpreoit , ft nihil habendum effe in pretio prar-
ter Triniratem affcrere ccepit -, Statimque in
2>eom quoque fadus eft inlolentior , exarfit,
intomuit. Dirtthtm Ab. DoBriu* a. 4*4 *B
IxiMfiTM VM.
to*Usq*snt*muup*rua fupnbis fimtur
fault*.
Vm aliqoando Gregorins Bpifcop. To-
ronenfis iter Burgundia Arucrnia ageret
magna contra fe tempeftaa ex oritur, denfus
»cr tn nubibns cogitur , crcbris ignibns cxiurn
micare, ralidifque tonitruorum carpit fragori*
boa refonare. Omnes pallcfccre, immiaenfqoe
Eericulum pauitare. fed Gregorins amicus
tndorum , rcliqnias ( has enim indcfinentei
collo ferebat ) de fino protrahit, ft minacibna
conftanter nubibos oppooit. Qua? protinos
diuifa- dexrra laroaqoe prerereuates , itlacfum
iter gradientibua pntbuerunt. Ac fuperbia,
que pier unique yirtutibus nutritur , iouenili
smtmo protinos irrepfit t prinatim gander,
fbifqoe mentis, prcftitum arsogat. Scd quid
tarn ricinum foperbia* , quam cafus I Nam
$)mii cui inJcdcratj ilico lapfu^huc ad terram
SVSPICIO. '
EXEMPLVM I.
Ttntmtm smfirmitMtt $#»#*, fmtyithnem m*-
Um d$ f§ hmbittm grmmd$ mirtcuU ptfi
morttm txpitmit.
SBncx quidain erat in ceenobio probatiih>
mus monacbus , ft inenrrit graniffiman
ftgricudinetn . Confe&nfque nimia ft in*
roierabili tnfirmicate per longa tepore labora-
bat doloribus mnltis; nee inuentre. poterant
fratres qualiter fuccurrerenc sgritudioi ciut,,
quonia ea qo^ neccuariaerant infirmitati eius
06 habebanr in monafterio.Andiens ante quit*
da famnla Dei de affediooe eius,deprecaca ell
pane monafteri j,*r ad ccllolam fua cum tolled
ret,ft miniftraret ei.maxime quiafaciliusinue*
niri poflent in ciuitate , quae oeceiTaria eius s*»
gritudini ?idebanrur. Prarcepit ergo pater mo*
nafteri; , ?t port a rent eum fratres ad cellnlam
ramulaeDei. Ipfa ?eio cum omm reneratiooe
fafcipiens fencm, propter nomen Domini mi-
niftrabat ei pro mcrcede rctributionis sterna*
quam credebat a Chrifto Domino Saloatore
noftrorecipere.Comque tribus ft ampliusaa*
nis obfcqueretur ft mioiftraret fiinxilo Dei^
caepenmt homines mente corrupt! feenndum
fcabiem mentis fua- fofpkari, ondd non finet*
ri fe'nior haberet c6fcieatiam dc rirgine , qua;
miniftrabat ei. Andiensantem hatcieniorexo*
rabat diuinitatero Chrifti Domini, dtcans: To)
Dominc Deus do ft er, qui folus cognofids om-
nia, ft rides, quonia multi dolores font xgri-
tudinismea»,ft miferis&ft afflidiones tanrarin-
i#qs« me ita per tanta confomir tepo-
• R r 1 1 1 1 1 H
/
870 ' Sufpicib.
ra, vt neceffarium liabeam obfequinm hums ccliam purgauit, fir c6pofait. Ncqne raqvam
ramulaexua?, quae mihi propter nomen tnum
miniftra't: tribiie ei Dosoinc Dcas mens con-
drgnam mercedemin vitam xternara, ficuc di-
gnatus cs propter tuam bonicatcm promittere
his, qui propter oomeo tuum cgenis, 8c infir-
znis fuum cxhibent minifterium . Cum autcm
appro pin qua Get dies uanfitus eius,c6uenerunt
ad com qnampluiirci fandi Seniores 8t fratres
de monafterio , fit dixit cis Senior. Obfecro
▼o$, Domini Patres fie ft acres , rt cumdefun*
£us fuero>E*olJatis baculum mcum.fie plantctis
cum fuper fepulchrum mcura : fie cum radices
mifcrit, fc cent que fru&um, fcietts, quia mun
da eft confeicntia mea a famula Dei, qua? mihi
aniniftrabat. Si autem non fronducrit, fcitoce
quia hon fum mundos ab ea.Cum cigo vif Dei
cxiffrt de corpore, fecundum prarceptum eius
fan&i fen i ores plantauerunt baculum cius fu-
per fepulchrum ipfius,& fr ohduit, accede ti que
tempore protulit fru&um , fie adiurati fune
omnes, glonficantes Deum. Ad tale enim mi-
xaculum de minis ctiam regionibus muiti ?e-
j>ieneesmagni6cabantgratiam Saluatoris. Na
.fie nos ipfam arbufculam ridimus, fie benedizi-
mus Domiou, qui proregit in omnibus in fin- * Dintum* fujpicienes perf**dtnt*ohis, vt
ceritatc fie Ycritatefibi (cwicntcs, Libr. $• d* credamm exprtfse acm*nifeflijfimtctnuti
Viti* Butt urn num. 14. •#*, qu* n*qnt v/tqusm fununu
I _ - 9 — i fi 1
profe&o dc quodam mate fenfit, tat dixit! hie
incompo/itas eft, 8c fordidos atqoe deles. Yd
hie procaz cft,8c ranus^fic gsrrolasl Nuauam
de ore flio calia proceffcrunt. Sed ez bono, Jg
praeclaro mentis fu* ftatu, bene ac pie dcom.
nibos iudicabac acqac hoc pacta de rebus om-
nibus lucrabatur, 8c proficicbat Dens optima
maximus, deraobis datum mentis ooftrat op-
timum, animumque probe, ac pie difpofituo,
▼t poflimus , 8c 00s ez qualibet re pioficerc,
atque l«crari,fie nuquam Gnifhe, aut perperam
de proximo noftro fufpicari , aut omniooco*
gitare. Quod fi forte4 aliquando ex mala merit
noftrc peruertie difpoliuone cogitaoenmw,
aut fufpicati fuer imus , adutum-mcotis ooftrz
cogitatioocm in melius conucrtamus. Siqoidc
prozimi noftri malitiam, ic titioutateo nolle
agnofecre, miram ia nobis paritcum Dei so.
zilio boniratem, qua Dcus fummopcre pii-
catur. Illi gloria in fecuja fecuiorum.Amca.
S. Vorcthtut fer. id. tit cm Ji»$m.
IXSH-PLVM III.
ElEMPLTM II.
Ttunqutm finiftri de proximo fujpicmrl caudi-
di ifi *nimi, & Dtp pUcentis.
AVdtut eqnidem de quodam Fratre, qui
cum aliquem ex Fratribus conueniret, fie
ccliam cius ridcrcc incorrupcam, immundam,
incopofiura.cuccbat Cecum. Ofcliceni ic bea-
lum nunc Fratcem ! En it terrenaram omnium
mum curara abiecit , 8c fie totam fuam men-
rem furfum ad cootcmplationem rerum diui-
oarum eztulit. Quandoquidcm neque propria
cell* componendac, atquc mudanda? all qua m
cutanx gerit. Rurfus & ad alium aliquem diner-
tiffct, fie ccliam eius compofitaa^muixlam.of «
oaxam , excoltamque vidcret, intra fe dicebat.
£n vt defaccata, 8c munda eft aniroa eius Fra-
uis : fie enim munda eft , fie compofita cella
cius. Nam ad animae fu* ftatum, fie puii patera
D Em admirabilem in lioc argugictiio 3i-
J^- cam vobis, quam ego ipfe Dbrotho»a«
perimento didici , cum adhuc eflcm in rotns-
iterio . Fratrem quendam habcbamnsi qui
huiufmodi paflionis mosbo fummopcrc li-
borabat . Atque ita fufpicjombus fuis pcrdi-
t^ addidus crat . Tt perfuaderi Jiullo modo
po(fct,rem quamlibet alitei fe habere, aut efe
pofle, quam n foa fufpicio-, ?el cogiutte
depingebat • Quotidie igitor illo morbo fac-
crefcente, 8c inualefcente , rf que adeo ei izm
mones impofuerunt , «rro* era cm c hoiofmodi
perfuaferunt,Tt hortum fcmelad fpeculaodom
ingrefius ( fern per enim obferuabati fie fedoce-
batur} vifus eft Tidere quendam ex frambut
furante ficus, fie comedentem.£rataute paraf-
ceue liora nondum fepunda. Vt igitor nbiipS
pcrfuafit rem illam Terd vidifle, egrcrTos efl cu
£lcntio> ac rurfus obfexnabat ad bourn $/•
iiazeo^
Sufpicio.
Baxeosjd eft, qnando nfonachiad facram C6-
munioaem congregabantot, tc Yidcret, quid-
nam frateY ille in ea Commuoiooe agerct, qui
pauld ante lurripuiflc ficus, & comcdifle vitas
crat. Cum autcra afpcxiflet cum lauantem fuas
nanus , quo ponds ad percipicndam Com*
munionemingrederetur , occurrit ad Abba*
tcn^rogatquc, vtfratrero ilium , qui tunc in*
gredi volebat cum cat ten's fra tubus , a Com-
rnunioneprohiberet. Nam ego , inquit , cum
▼idi mane furripientem ficus, 6c comedentem.
Incerea ftarer ille fommacum dcuotione , &
compun&ione ingreditur ad fanftiffirmmS ob-
laripnem . £rat enim ex venerandis- religio-
ns Vt igitur eum vidic Abbas ingrcdientera,
priufquam ad psesbyterum , a quo com muni-
can d us ciac , propius accedccec , vocatillum,
& ait: Die mini Crater, quid fecifti hodie ? Il-
le ycrd expauit, & ait: Vbi Domioe? Dicit ad
cum Abbas, In horto, quo mane ingreffus es,
qaid ibi fecifti ? Ille autecn relnt auonitus,
rurfusait: Domine, ne quidem v»di hortum
hodic, itnmo nequc hie in coenobio fui hodie.
Nam poft marutinas vigilias oeconomus mifit
roe foras ad reiponfum quoddam petferen-
dum. Diftabat autem locus ille , quo miflus
fucrar, multismillibus, & eadem horaSyna-
xeos, id eft, commuaionis vencrat. Tarn igi-
tur Abbas, qui occonomumacccrfiret, mittit.
Qui cum adueni(Tet,ait:quo frattem huac ho-
die mififti? Qui refpondit, ad eondem locum
cum miuffe,vt lllemet fratcr illi dixerat, proic-
£t usque in terram veniam poftulat , dicens:
Ignofcc, mi pater, quooiatn quicfecbas a vt*
gilijs, propterca non permifi eum petere abs te
illucabcnndi facultatcm. Perfuafus igitur Ab-
bas , Achuiufmodi verbis plenam ad hi bens fi-
dem , cum'bencdi&ione cos mifitad facram-
Communidnero . Accerficam itaque frattem
ilium , qui fufpicionibus agebatur, acrites
incrcpauit, atque a facta Communioue pro*
bibuit. Non folum hoc fecit , fed poft cxple-
tam facram Communionem, conuocat omnea*
fratres, & qua; euenerant, non fine lachryma-
rum effufione commemorat , fufpiciofum fra-
crcm iuggilat , atquc vituperat coram omni-
bas, vofeos hoc vnico ncgotio tria peragcrcj
Ncmpc diabolum confondciCj cumqui iufpi-
Tempi
•-1
am.
87i
cionibus fcatcbatj eafque feminabat, palam
traducere, ac vituperarc, 6c peccatum fratii
hac ratione confuio remittere, ac condonare* .
. vt auxilium dcinceps a Deo confeqneretur. Ac
frattes fuos firmos#rutos> cautofque redderct,.
ne vnquam fcilicct fofpiciones admtttereot,
nequeanimo poft hoc tolcrarent. Multaque*
de re hac Iocutus nos omnes admonuit , vt 4
fufpicionibus cm cam us . Et fratrem ilium iu-
bet animo e(Tequictum , nequc ▼Ifis fufpicio-
nibus poft hac gtaoaretut • Quandoquidem
nihil eft granius, nihil moleftius fufpicioni-
bus. Idque excmplo pratfenti confirmat, &
clarum facit, S. Dorotheus S*rm. 9.
TEMPLVM.
EXBMPIVM I.
j Ttmplum path quod tterntm d/cehtur9na*
to Chrifie confringitur.
T Em plum Romae qood vocabatur yEter-
num,corruit,ocBnibus!mpenfis, & Vrbis,
& Otbisconfummatum. Cum enim Romani
in viftoriofae antiquitatis memoriam,templum>.
fingulari fchemate fa cere decreuifienr, ab om-
nt ilia Deorum, immo daunoniorum multitu*
dine quxfienmt, vfqucqao durare pofTet tarn
cxccllcntis operis operofa coftru£Ho?Refpon«
fumeft. Donee tirgo pareret. Illi ad impof-
(Ibilitatem oraculum rctorquentes , Templunr
Sternum folemucm illam machinam roca-
runt. Node autem iftar cum de virginali tha-
lamo virgineus flos Marias egrcfiuscflTet , its;
cecidit & confra&umeft.illud raurale $c colli-
narum opus , vt vix apparerent veftigia ruina-
rum, Aloyf. Lifo. to* 8. & Sur.to, C.
m
ElSHPLYU ri»
JXe temptisftpientU & ApofioUrum Ccn/fan*'
tinopoli k Iuftinian* &Th*0dor*i$m*v*
xtre ce»ditisr
IVftinianut Imp era t • Dei pfacandl canfir
templum fpfendidifliroum 8c ampliflimunt
Conftantinopoli condidit > Uteris in om -
act
871, Templum,
net orbit tenarom parte* dtmilfc , quibus
figni6cabat ed deportandum cffc, quid quid
. cxtaret vbique gentium , rci lapidusn, rcl co«
lamnarusn , vel aliarum return fplentJidarum*
Matecia cocos feptem annos coogrcgabatur,
ft Cyaico maion ex parte aduchebatnr. Tem-
plan* icti> iftudfuiuerfamaunis 17. abfolu-
turn eft , caelum terreftre , quod ipfos eciam
Scraphos, inquit Manafiet , cum vencratiooe
admirari arbitror . Nam fi Deus commorari
dignator in rjs quae homioum manus perpo-
lieiunt, ommno hie, aec vfquam alibi habitat.
Theodora quoqne cius vzor , ijfdem addi&a
cum marito>ftudijs , ft cifdem prardira mori-
Bus , nimirum roagnificentiflima , templum a
xuodamentis, Chufti difcipulis condiditpoft
primom illud facile" principem fibi locum Ten •
dicans . Appellare quit illud oon ioeptc poflit
inter alia templa cseruleo (plcndentem lumioe
lonam : quod fecundam lolem pukbritudine
fua fecund a» ferat. Atrnal. Gly.pmrt. 4. &
Conft**t. M***tf- In AnntL
EXEMPLVM III.
f V9ff*&o dt nigtndo UmpU k 5. Rsdigun-
dit m§x t$n**Uft$t.
Tempos,*
T
Ribonut quidam nomine Domebeout:
guttuns praefbeationem patien* die quo
landa migrauit a carnc , vidit in cxtafi Regi-
oam>RadegQodem ad fe venientcm, ft eadem
bora fedecorporcextjffenmitiantem , eum-
que admonenteuij Tt Ecclefiam S. Manini in
loco fiHi oftenfo scdifiearet ft fie fanitatem re*
csperet: Qui poftquam hasc pro mi fit, ad fe re-
dift: fcqucTanatumrepcriens, diem horamque
norauiu ft innenit (an&am a fascufotonc mi-
Sraffc. VndVmoxdimiffis feptuaginta tribus
etcntis in Vinculis Bccle(ia» S.Martini in Jo*
co ▼binunc eft de proprio cdificanit. Par. d$
TBMPVS.
EXEMPLVM I.
Ttmf$rlt ftrdhhntm Jtmmsu s*l*d mixt-
ure dtfUrabuut*
LEgitor in libro de feptem donii , quod
qai<lamttnaoiKichoa Giarcaallciins homo
grandatuut, Kfeultum deuota; confcientit,
cum otto d am ?ice plus folicq eflct iuteoras
oratiom , ft f aide deledabili dcuotioiii , an*
diuitrocem quandam miferaoiliter fthorri-
biliter cinlantem. Etcum ipicflendo rogarct
Dominum, n intioiarctci, qaid hoc effct,
xefpondit ei tox : Ego fom anima talis feces-
toris* oominans fe ft deploio ac plaogo dan*
natjonem mcam. fed inter omnia totmcon,
quae patior,vnum eft, quod ft alios daauuios
maxim£ mouct ad plaodom, qoandofcificet
tecordamur gracias Saluaroris nobis exhibit!
ft contempts. Et max i ua £ qudd tempos ia«
dultom nobis ad pasoitendmn amifimos , is
cuius tarn breui horrula taotammiCencocdiia
potuifleraus confecuti faille. S.KiabMiVt*
tUftnU.
EXEMPLVM II.
* Timpm im m*g*$ brnhmdrnm futk t/rsir
tmr.
Sic legitor de S. Nicolao Tolenfi, qaod
qnando audiuertt horologium fcmpci di*
xerit:0 DomineDeus meus.iam itetamToam
horam rempons confnmpfi % de qua oponct
metibi reddereiationem : quia de hocfiopJ-
lariter conqueruntor damnatip fiecmidainqQod
narratHumbcrtus, qudtiqmdam exiftrosia
oratiomboa audiott qaaodam Toctmlugobife
ft qtuefioit quia effetf Refpondic , torn aains
tdi damoata. Et ille: cor um amare Aesf Re-
fpondic ego, ft omnca damnati demzna reti*
turn dolemus, ficuti detemDore, quod immli*
tcr coofumpfimusideoqaetbrmidandaca illod
indicium. Gotfc*lcmHoitwrdinisErtmil.Z
A*£*fti*firm.drd*dh*ti9*9litttr*G
TEN-
TB NT ATIO.
EXEMPLVM r.
T$nt utm tribuUtionibut f**&u* qmidsm ne-
mine Spot, quAntum k Domino dtUBm t-
r*t, mir*cnl* citcnoiut mortom ixbibit*
prodidornnt.
A Oboe in moniftetio meo pofitus cu-
iufdam talde rencrabilis *iri relatione
cognooi quod dico . Aiebac enim , ouia re-
nerabiiif pater , nomine Spes , monafterium
coaftruxit in loco , cui rocabuium Cample
eft , qui fexti ferd miharij interiacente fpacio
a retufta Nurfiae rtbe difiungicur. Hone om-
nipotent & mifericors Deus ab a?terno rcr»
bere flagellando procexir , eique difpenfatio-
nis fax thaximam & feuerirarein fcruauit At
fratiam, quantttmqueeumprius flagellando
ilexerar, poftmodom perfect^ (anaudomon-
ftrauit . Bius namque oculos per quadraginra
annorum fpacia continue cascitatis cenebrit
preffit, nullum ei lumen Tel extreme rifionis
aperient. Sed quia nemo in verbere illias gra-
tia fc deftituente ftbfiftit , & nifi idem miieri.
cort patcr,qui petoam irrogat, pati&iam prs-
fter , mor pec impatientiam peccatum nobis
ipfaauget corruptio peccatorum : fit que mo-
oo miferabili , rt culpa noftra rndc fperare
debuit terminum, inde fumat augmeotum.id-
circo noftra Deus infirma confpiciens, flagel-
lis fuis cuftodiam permifect, atque in per*
cuffione fua elc&is filijs nunc miiericordfcer
inflos eft , rr fine quibus debeac poftea iuftc
mifcrerr* Vnde renersbilem dum exterioribus
tencbrts premeret, interna luce nuqua deftituit.
Qui tn fiagelio fatigarerur corporis, habebat
u»er fancti fpisitus cuftodiam coafolatiooem
cordis. Cum rerd anni iam quadragefimi
fuifiet in carcitate t cm pus explarum , ei Do*
minus lumen reddidit , ricinum fuum denun*
ciauit obitum , acque rt in mouairerijs cir-
cumquaque conftructis ?erbum rite predi-
cate, admonuit, quatenus corporis recepto
lumine rifitatis in circuitu fratribus cordis In-
men aperirec . Qui ftarim iuffis obtemperans
fratrum tetnobia circmmi)t,mandata rite quae
Teotacior 87 j
agendo didicerat Msedicauit . Quinto decuno
ergo dit ad monafterium fuum peracla pTedi*
cationereuerfus eft, ibique fratribus c6uocattt
aftans , in medio facramentum Domimci cor-
poris &: ianguinis fumpfit, mosque cum eis
myfticos pialmorum cantus cjconns eft • Qui
illis p&llentibus orationt utentusaaima red-
didit. Omnes veto ftatrcs qui aderant , ex ore
eius columbam exiffe ridcrunt,que mox apex-
tooratori) tcAo egreffa afpicicribus irafribua
penetrauit caelum.. Cuius idcirco4 animam in
columbae fpecie apparoifle credendum eft , n
omnipotens Dens ex hac ipfii fpecie often*
deret , ei rir flic quam fimpiict coxdcfcxntfTeu
Greg, dial lib* 4. c*p> xo.
Bxiuplvu II.
Tintsts & tribmUt* fstmlyfi ^uAdtm nomino
Rasa*/*, & glorioj* Utmquo mor to c*nhi~
bm frnSorum thoru *d cotlum oft doduSt*.
EO tempore quo monafterium petij, anus
quedam Redcmpta nomine, in fandi-
moniali habitn cooftituta in nbe hac iuxu
beats Maria? femper rifginis jnanebat JBccIc-
nam. HeciUius Hexundinis difcipula rocxar,
que magnis rirtutibus pollens fnper Prcncfti-
nos montes ritam eremiticamduxiffe rereba^
tur, Huicautem Redemptsr due in eodem ha-
bitn difcipula? aderant , ?na nomine Romula.
& alteraj qua? nunc adhuc fupercft» quam qui-
dem facie (ciok fed nomine nefcio. Tres itaque
k« in too habttaculo commorantes , morum
quidem diuitijs plenam, fed umen rebus pau*
perem vitam ducebant. Hsecautem, qua ptac-
mtus fumjRomuU, aliam c6difcipula fua quam
prxdixi magnis rita? meritis anteibat Eras
quippe mirae patientix, fumma? obedientiar,
cuftos oris fui ad filetiu,ftudtota valde ad con-
tinue orationis vfum. Sed quia plerumqne hi,
quos iam perfedos homines a?ftimat}adhuc m
ocolts fummi opificia aliquid imperfedionis
Jiabeut, (ficut £cpe imperiti homines necdum
perfedefculpta figiilac6(picimus»& iam quafi
perfecta laodamos , qua? tamen adhuc etiam
attirex confideratotlimat,. landau ca audit, 3c
ramenxa tumderc meliorando non definite h^c
S ffff quam
874 x TcnratioT
quam pratdixitRfemula, ea, quam Graeco*o>
cabulo medici para ly Mm ▼ocanc , raolcftia
'corporali percufla eft, multifque annismle-
Hodecubans, pane omni iaccbat mcmbio-
ram officio deftiiuca . Ncc tamen haec eadem
eius mentcm ad impatientiam flagella perdu-
xerunt Nam ipfa ci dctrimenca menibrorum
fa&a fuerant incrernema virtu turn, que tan to
folieitiu< ad vfum oratioms excreuerat, quaco
, & aliud qnodhbec agerc nequaquam ▼ale-
bat . Node crgd quadam can d cm Redem-
ptam. quam pr*rarus fura,quae vcrafque difci-
pulas foas fiharum loco nwriebat , Tocaaic,
<iicent Mater veni , mater veni . Quae mox
cum alia eius coodifcipula furrexir, ficut vtrif-
que referentibus 6c multis res eadem claruit,
& ego quoque codem tempore agnoui. Cum-
que no&is medio, Je&ulo iacentis atfifterenr,
'fubito ccelitus lux emiffa omneillius cellular
ipacium impleuit , 6c fplendor ranta? clatitatis
*micuit , vt corda aiTiftentium inatftimabili
cellular oftium duo chori pfaUeatmra coatti-
terant , & ficut diccbant, fetus ex rocibasfe
difcreuiflc, pfalmodiar cantos dicebam?iri, &
famine, refpondebantt Clique ante foret cel-
lulae ex ruber en tur cceteftes exequix, Can&a il-
ia a&ima came foluta eft, atqae in calu docta,
quantoquc chori pfallcntuim alrius afcende-
bat,rato carpit pfalmodia leuiusaudiri, quouf-
que 6c ciufdem pfalmodiae fonitus , & odoris
fuauiraus eloogata finirenrr, idttn r.i 5X14.
Exemtlvm III.
Tent at kf infirmifMte Comes aerit ftrtnitt-
ttm t ntcnon & ftiw cor for is fmi finttv
ttm feft m or ttm recepit.
Vj Eque hocitlendum poto,quoddeTbto
XN phanio Ceutumcellenfis vrbis comae it
eadem trbe pofitus multttattcftantibDsagco-
oi. Fuit nam que vie roifericordiat aflibusdde
tust bonis operibusiotentus hofpitalitau prx-
cipue* ftudens . Exercendis quidem comiurai
pauore perftringerec , atque vt poft ipfae refe-
rebant , omne in eis corpus obrigeiceret , 6c
in fubito ftupore rcmanercnt. Ccepit namquc cwtis occupatus, agebat terrcna 9c tcmfoiaiiij
cuafi cuiufdam magna; is ukitudinis ingre* fed vtpoft m fine daruit,magis exdebko.qni
dicntis fonitus audiri, oftium cellulat con-
cuti , ac fi ingredientram turba premeretur,
atque. vt dicebant , intrantiuro mulcitadincm
fenriebant. Sed nimietate timori* 6c luminis
v/idere non potcrsnt: quia earum oculos & pa-
llor depreiTcrat , 6c ipfa tanti luminis claritas
exjntemione. Nam cum proprnqoanterDoi-
tis eius tempore grauiflima acris tempcftii
obfiftcrct , ne ad lepclieadum doci foimfcr,
cum vxor fua com ▼ehcmentiflimo fleni 10-
qoifiuit dicens: Quid raciam ? quom«dotcid
fepelicndum cijcio , quae oftium dommhuiuj
f euerberabat , quam lucem protinus miri eft prat nimia egredttempeftate oon poCom.Tuc
odoris ftagrantia fubfecuta : ita vt earum ani-
mam, quern lax emifla terruerat t odoris fua.
nitas reroueret • Sed cum vim claritatis ferre
npn poffent 3 coepit eadem Romula afliftctcm
Artrememem Rcdetnpum fuorum moru raa-
giftram blanda voce confolari , dicens : Noli
timere mater, no morior modo. Cumque hoc
crebri diceret, paulatim lux, qua? emifla fuc-
rat.fubuadtaeft , fed i% qui fubfecutus eft odor
remanllt . Sicqoe dies fecundus , 6c terttus
trannuir , rt afperfa firagrantia odoris mane-
ret. Noc^e ergo quarra eandem ma gift ram fua
iterumvocauit, qua veniente viaticum petijr,
jtaccepit. Necdum veto eadem Rcdempta,
▼tl alia eius condifcipula a leclulo iacentis ab-
fceflcrat, & ccce fubit6 in platea ante ciufdem
lllc refpondit : Noli mulier Acre: quia mox u
ego defnnclus fuero , eadem hora feteniui
rcdiet. Cuius protinus 8c Tocem mor^ft mor-
tem fercnitas fecuta eft . Quod (ighom etiam
alia admiranda , fie non minora Hint figca ro-
mitata . Na roanus eius 6c pedes podagra: bu-
rn ore tumefcentes, yerfi in ▼ulncribus fueranr,
6c profluente fanie putrebaric. Sed dam corpus
ex moreadlauandum cftet nadacam>kamiD^s
pedefque eius fani ioucnti fane, ac tt nooqoara
rulneris aiiquid habuifient. JDudos iuqoe, ac
fepnltus eft: eiufque c6iugi Tirana eft, vt qtxar-
to die in fepolchro illius marmor, qood fopcr-
pofirum fuerat^mutari debuiaTetQuodTidrli*
cet marmor corporieius fuperpofita dum ru ^
fctablatumi tantaexcoiporcciuittagrantta
odoui
Tcntatio.
odoris emanabat, ac^u* ex putrefcente carnc ip
fins pro rcrmibus aroma tafcrbmffent, idtm c.
ij* lib* 4*
BXBMPLVM IV.
Tentatione IhxhtU vidons fe profictn quid*
fanB m f rater, no I nit sbea l$b*r*ri.
Dlfcipulus cuiufdaro fao&t feniorisimpu*
gnabarar a fptriturornicationis, fed au-
xihaute gratia Domini refiftebat viriliter pef-
fimis' & immundis cogicationibas cordis fai,
ieiunijfque, & orationibus, 6c opcrc msnuum
affligcbac fe vehementer. Beatus auternfeaior
vidcns cum ita lab oran tern, diiit ci:Si ria, t> fi-
ll, deprecor Dearn, vcauferat a ttiftam impu*
gnatjonem. Ule rcro rcfpondens, dixit ci: Vi-
deo pater, quia 6c fi laborcm fuftinco, fentio
cameo furdum ia me proficerebonum , quia
per occafioncm impugnationis huius 6c am-
plius ieinno, 6c arnplius in rigilijs,& orarioni*
bos tolero; rerumtamen deprecor tc, Tt ores
pro me mifericordiam Domini , tc dec mihi
Titrutem, quatenus poffim fuftinere, 6c cerca*
re legitime. Tunc (an&us feoior dixit ci: Bcce
nunc cognoui fili, qnia fideliter intelligis hoc
fpirituaic ccrramen pro patientia. ad falatem
aeternam anitns tux p ton cere. Ita cnim 6c S.
A po (tolas dicit: Certamen bonum certaui,cur-
fam confiimmaui, fidemferuaui,dereIiquore»
pofita eft mihi corona iuftuix, nonfolum mi-
hi, fed 6c omnibus, quid diliguntaduetum Do-
mini, Ex lib. Sent en t. Pstrum $.7 .
BXBMPLVM V.
Tent at us infirmitsu Benismin Abbas fimptr
gratias tgity & $f ft infirmbr slits *b infir-
mitate libtrauiu
IN monte Nitria* fiiit Bcniamin quidam
fadtus fir , qui rixit ?fque ad o&oginta
annos abftinentifiimus , & ftudium getens
circa rirtutes antmi. Confecutus eft autem £
Domino, gratiara (anicatum,& G cui manu mi*
poncbat, aut oleum benedi&ura dabat, omnis
ab eo infirmttas repellebacur. Hie itaque, qui
rant* gttris digauthabitos eftjante Q#o m£-
*7$
fes monis fuse hydropicus fiiftaf eft, 8c in taci-
turn corpus cms tumuic. vt alteram lob puta*
ret, Affumens ergo nos B. Diofcorus Epifco-
pui , me; inquam 6c bcarum Buagnum, dixie
nobis: Venue & ridete nouum lob iatanto
tumore corporis 6c paffione infanabih immf-
fam gratiatum actionem Temper Deo redden*
tern. Abeuntes ergo ridimus cum in taoto tu-
more corporis • Tt paruum eins digitum noa
poilemus compledt digitis duarutn maooom,
Intuentes autem hanc paffionem ctudehfEma *
oculos auertebamus.Tunc dicit nobis B. Bcn-
iamin: Orarc filioli, rt n6 interior homo meus
hydropicus fiat. Hoc cnim corpus neque cun)
benefehaberet,mihi quidqoajp proruit,neqtre
cum^mak^me Isfit. Per o&o ergo menfes fella
eidem ponebarur latior, in quam inceuabiliter
fedebat propter reliquas neceffirates corporis T
Nee enhn iaccre poterar.In hac camen paffio-
ne pofirns alios fanabat.Ncceflario autem nar-
raormus paflionem hanc, vt non conturberaur
fiquandoaliqua graui/fima sgritudo riris in-
ftis eucnerit. Dcrunclo autem eo limen dco-
ftio tulcrunt , ficpoftes, n poflec corpus cius
ehVrri. Tantus erat tumor corporis cius.
tsJUdists vita 10.
BXBMPLVM VI.
• i
Tintstiembus & tribuUti$nibmnifi coculcf*
tm f uerit homo tnoiypottrit off* monmebus.
ABbas Movfes dixie ftatri Zachariac, Die
mihi quid raciam? Hie autem hoc audies,
iadauit Ce protinus in terrain ad pedes cius>
dfcens:Tumeinterrogai pater? Dixit autem ef
fenex: Credc mihi fill ZacharjaJ quia ?idi fpi-
ritum fandtum defcendencem in te,& propter*
ca compellor interrogarc te. Tunctolles Za-
eharias cucullam fuam decapite,mifit illam fub
pedibus fuif, & conculcans dixit: Nifi ita con-
culcatus fucrithomo, non poteft moaachus '
cffcfAT lib. DD. P P. I. d< obedient i* nu. 7.
Sffff %
Bxim*
87*
BXEMPLVM VII.
Tent at um fratrffanSi tutus ad Zcclofia dth
Sum aqua ftrfuderuns , <$• pro oo orarunt.
DIcebat quidam fenex, quia patre* noftri
coofuctu dinem habuerunt venire ad eel-
Jas Douorum fratrum , qui folitarij conuerfari
volcbant , ft vifirabarYt cos , nc quis eorum a
d*monibus ciicumuenicetar, ft a cogi cation c
fna latdcretur : *ft fi quando aliquit coram in-
ueniebatur Ucfus,adducebant cum ad fecclefia,
ft poncbatur peluts cum aqua, ft fiebac orario
pro eo qui remationibus laborabat, ft lauabat
omnes rratres manus fuas in pcluim , ft pec-
fundebatur aqua ilia fratcr qui impugnabatur,
ft ita ftacim purgabatur. In vstis Patrnm lit*
di cbnritatenum* 14.
c
EXEMPLVM VIII.
SegtHS Thomas do Aquino conutrfns kfratri*
bus fuis carnations, mnitis porftcutionibus
furigutur*
Vm oobilis adolcfceas Thomas de A-
quino, de Romaoorom paxtibus verere-
tarfecularjum facerdotum ac potatorum peri-
caiofuai arriiere (latum, tutiuseligens, intra -
uit ordinem fratrum Przdicat. Bononix. Qui
cum Domino ibidem magno feruoic ft alacn-
tare fpiritus deferuircc , inuidic diabolus , ft
inftigauit par cores ciut , ft maxime duos fra-
cres eins potentiiTimbs ac fcroces , qui obti-
nucrunt a Papa» rt ad curiam pec littetas A po-
ll olicas cicarerur. Qui n comparuit, iuffus eft
habitum oidims deponcre, ft digoitatibos £c-
cleGafticisiofignirt. Quod cum iperncrec mi-
fa conftantia , a pratdi&is fratnbus raptus eft,
& in carcercm clam dctrofus, vbi cu graoi ine-
dia, frigore, ft penoria affligerctor , nunquam
camen tortorcs cics efficcre potucrunt, ytlal-
temt habitum ordinis fufcepti, rcl cibos mata-
re rcl i ct. Et his omnibus aiiquid ncquius co-
gitames, per quod porTentaueitcreanimum
mucnilem, (ecum muliercs in carccre per ccm-
pusaliquodconcluferunr. Qui, fortius quam-
prius fpretis ilieccbris , ficannis duobus, rcl
Tferitatio*
cribus in carcere perdaraJut. Itattm igtan
cdiens Magifter ordmii Praidicatotutnpiafc
beatat memorix Ioannes, foper rapra ft men.
ceratione fratfis , lmpcratori Fredenco con.
queftus eit,qui re cxamtaata, ft raucota, n di.
Aum eft,prarfatos nobiks qot&ut ad prnam
occ ?IIo modo mortis fentcntismcQanGcQt, 'a
didus magifter in queriroonia pctftinGcr. (cd
veritus eft judicium faoguiuts , ft Imperaro-
ris eriam animum mitigauit.Giauirer cntm.aa*
dita taorainbumanitatefrarromin rratrf, O
farcommotuserat. Deterriri eigo di& tia-
rrcs, folucrum fracrcm, qui tranfmtflus eft Fa»
rifios a Magiftro ordiois eiufdem , Nee diudi-
Italic fiuhan inrldias fpargcre idolciccuri. h-
ftioftu cnim fratrum iuorurn carnaJmo ftami-
corum« quos habebar in curia, pet line** A*
poftolicas irerum maudatus eft Veoieori aox
a Papa prxcipirur.rr regimen Abbattae Mom
Caffioi fufciperct , quae vtique maxima cratu
Apulia;, ft Campaoiae parti but pra-litnn. Se-
ptemenim Epifcopatus fubiacem Abbitiirii.
qui ft ip(e Pontificalc ofricium in omaiims it-
jpiniftrat . Rcnuit praeclanffimus adoUicem,
nee ordinem , ycljiabitum fuum dcfemeriii
conditionc confenfit. Cuicum Papaconcde-
ret, ?c in ordincft babitu fuo pr«Vffct,o/Bco
prardidx Abbariar, noluic illc, ft dafflprabp-
lus i curia fugtc , ft Coloniam Agnpftnim
rcnit, ftuduitqueinlocoillo, quomqiieptt-
claraa left or fratrum ibidem, rratct Albetios
Parifios eft cranflatus , ft pro ioeonpaub •'»
fcicntia , Thcologix cathedram fonirw eft,
Poft quern ft idem fratcr Thomas confix
folcmnitatis regimen , ft cathedram adepts*
eft: ft digno remunerationis honore, ad ce*
cus ordinis iccolumis pcrienerac Cantor. •'•
1, c. lo. par 10.
EXEMPLVM IX-
Tent at us infirmitdtt conutrfus miks ,
faint is act f pit.
j?.r.
ERat quidam miles in Saxorria,Lodo!f \ :«
nominc,fcd tyrannus acxione.Hoetc ^
quadam v eft 1 bus nouxs , ac fcarlaricis idcl :ci
in ria equuarer, rurricom cum curra obc^ ^
be:
Tentatio.
Wit. Gams 4am teftimeou ex totmxm impui-
fa iatoafperger entur, ipfe vtpote miles fupcr*
bos, commotus valdc, exuado gUdio homini
pedem amputauit.Qui poftea,Dco miferante,
dc peccatis (ais deleias, in domo ordinisno-
Ari, qua Pona vocatnr, radoscft monachus,
Noo multo poftin infirrnitatem graoem in-
cident euro quotidie & fe mala coxnmifia de-
plan gcret , & maximc* abfcillionem iam di&i
pedis, infirmaxio fe confolanri lefpoodit: Non
porero confolari, nifi vidcro figoa lob in cor-
pore raco.Er ccce,poft dies pancos cicatriccm,
inftar fill coccinei, contemplate eft circa talu
fuexra, in eodem pede , ft in eodem loco, vbi
ruftico pedem trnncaacrat. Qajpanlatim cce?
pit computrefecre , itavt vermes deeofcara-
rirem, Tunc replecns gaudio t ait : Modo de
venia fpcro, quia iam video figoa lob in cor*
pore mco. Sicqne in raulta cordis contritiooc,
•tque gratiaruma&ionc , innalefccntemorbo,
fpiritum reddidit. Cdfar. /. 1 1 .f . 1 8 .
Eximp MM X'
Ttntttus fpiritu moenris <$• HsfphtmU R*f-
finus fnfilU 5. Fr*»(ifei lihrttur , # i
Dsmin* mirtbilitcr confoUtur.
F Rater Ruffians de nobib'oribas de Aflifio,
focins B. Francifci, quodam tepore viue-
tc B. Francifco graaicer a dxmonc dc prxde*
ftinationevcxabatar in anima. Nam fuggerc-
batcordicius hoftisantiquvs , quodfpienon
crat de prxdeftinatis ad vita,ft perderec quid-
quid in religionis feruitio facerct. Propter hac
vexatiouem, per muhos dies durantem, torus
eratmelancholicus, ft triftis cfFcdus, ftfuam
gugnam B. Francifco diccre verecundabatur:
nihilominus tamrn ©ran ones confu etas mini -
me dimittebat: Sed holrisanriquus volens fi-
bi triftitiam fupcr rriftitiam addere,que graai-
tetvufneratferuos Dei.adpognam interiorem
addidit etiam exrerius impugnare. Vndcap-
parensfibiin fpeciccrucifixi, dixit: O fratcr
Ruffine. quare in orationtbus,ft in pcrnitentia
teaffligis , cam canon fisdeprxdeftinarisad
▼itam'fechoc credas mini, quia ego fcioquos
clegcrim, ft n6*rcdasfilio Petri Bcrnardonis,
877
fi coruraiioxa tibi dixctk, nee etiam jpfam in-
terrogesde ipfa materia: quiaipfe, id alios
hoc ignocat, fed ego qui fom Dei filial, bene
fcio, ideo crcdas mihi pro certo, quod nx es de
nuxnero darnnatorum.Et ipfe fratcr Francifcus,
tn,ft pater eius eft daoatus, ft qixkuqoe fcqui-
tur cum, decipitur. Frateranrem Ruffians exat
ita obtcoebratas k principe tenebtaru.quod ia
fide, ft amorc in S .Francifco petdiderar,ft hoc
tibi dicere non curabat* Sed quod fando paux
fratcr Ruffinus non dixit* fpiritus Domini re-
uclauit. Vndeinfe pins pater videns infoiiitUY
rsntum didi fratriaRumni periculu, mint fra*
rrem Maflcum pro ipfo,vt ad corn ommno vc-
niret.Kam fratcr Ruflinus, ft S.Francifcus fta-
bant in loco mentis Subafij prope AfGdu. Fra-
tcr aute Ra/finus refp6dit frarri Madeo: Quid
habeo ego faccre cum fratre Francifco? Bt rue
rzater Maflcus , homo totus Spirit u/Tan do re -
pletus, clai^cognofccnsmaltgni fpiritos fai-
laciam.ait: O fratcr Ruffine, nefcis tu quod sa-
clos Francifcus til ficut Angefus Domini , toe
anirnas illuminauitin mundo,& a quo eria nos
rotdiuiccgratix recepimus dona. Vndeego
volo omnino, quod tu renias ad cum, quia c-
go clare video a diabolo te deceptum. Statim
autem frater Ruffinus venit ad Sandum Fran-
cifcum , & cum land us Francifcus tidireum a
longi, cccpit clamarc . O frater Ruffine cati*
nelle , cui credtdifii ? Bt dixit totam fibi per
ordinem tentationem > quam habuerat inius,
ft extra:ft docuitcum quodille, quiprardida
fuggelTerat , crat diabolus , & non Chriftus,
ideo nullo mo4o eius fuggefciooibus aflen-
tiret. Sed quando dicet tibi: tu cs damna-
tus , tufectire refpondeas; Aperiostuum, ft
ibi ponam ft c reus j .ft fit tibi fignum , quod
ipfe eft diabolus 1 qudd dido fe* pronunciato
verbo hoc ftarim fugiet . Adhuc recognof-
cere debes ipfum ruilic diabolum , quia cor
tuum indorauerar ad omnc bonum quod
proprium eius officio m eft . Sed Chnftus
benedidus nunquam cor homiois fc«iclis in-
durat: imo dicir : Auferam tibi cor Jaridcura,
ft dabo ribi carncum Frarer vero Ru/finus
videos, qudd fandus Francifcus diccbat ica ro-
tam per ordinem feriem rentationis, quarenus
incus 9 ft extra vex at us fuerat: ccrpit fort:f-
Sffffa fiaxi
873
Ten ratio?
rimC lachrymari: ftadorans fanduru, ac culpa
httmilitet recognofcens de hoc quodabtpfo
caelaucrat ac cocus conforratus eft in Domino,
6c per monira, pacris tocus matatus in melius,
dixie ei fandus Franctfcus : Vadc fiii , coofi-
tearis,5c oratioms eonfaetum ftudium non di-
mittas, 5c fcias pro ccfto quod tenratio iftae-
ric tibi ad magnam vttlitatcra , 5c confolacio*
nem , ficuc experieris in breui. Frateraatem
Ruftious rcdijt ad celiam faam ad orandum in
filuam. Br dum ft a ret cum multis lachrymis ad
orandum,' eccc ventthoftisantiquusmperfo-
na Chnfti dicenss Frater Ruffine , nonne dixt
tibi. quod tn filio Petri Bernardoais non crc-
dcreSj 5c quia cs damnatus, 5c in orationibus.
in Tirum altera reootiaras eft. Ad tanrtm ele*
uationem mentis 5c pcrfeacramiara oratioms
confirmatus eft infra paruulum circulom.ft die
noduquc potter cootemplari diuioa, fi cam a-
liquis non impe differ , fade diccbat (and us
Franctfcus de eo> quod frater Rumaui cut ca-
notiizatusio caelo, dum adhuc nneret, a Do-
mino noftro Icfu Chxifto : 5c quod ipfe non
dubitaret in abfenria fua dicere, fao&urnRuf-
furam adhuc cxiftentem irf terra effe cauom-
zatum incoslo. Prardidus autem frater Ruffi-
dus propter magnarn cordis attentioncm ad
1 Dcum,5c Angehcam mentis quietem qoando*
cumqud ab aliquo Tocabatur , cum tanta gn-
uitate, 6c dulcedrne, 6c rods morofitatciplum
6c lachrymis non labores? Quid cnim pro deft inuocantibus refpondebac, quod ridebatox de
tibi, fi dum viuus affl'geris, 6c cummorieris,cs
damnatus? Cut ftatim dixit frater Ruftinus: A-
peri os tuum, 6c ibi ponam ftercus. Tunc dia-
ls olusindignatus, tcccflit cum tanta tempefta-
tc, 5c commotionc lapidum montis Subailj: 5c
per magnum fpacium fluxic lapidum multitu~
do , Tbi adhuc apparct lapidum horrendarui*
na. Nam per rallem eciarn didi montis faxa
feinaicem collidendo, ignem plunmum emic-
lebant: vndc ad tarn rcrnb'Icm ftrepirutrj la-
pidum, fan dus Franctfcus 5c focij admirantes
extra AiQntn (Qcum , Yt now tat cm illam afpi-
cerent, exterunr. Et tunc frater Ruftinus mani-
feiie aduertic,quod ipfum hoftis malignusde-
ceperat. Vnde (ccundo ad fandum Francifcum
redijc t 6c proftcrnens fe in terram itcrum cuU
pam dixit : qui confortatus a fan do Francifco
totus pacificus remanllt. Et cum poft hacc fta-
ret cum multis lachrymis orans, ecce Ch rift us
benedidus (ibi apparuir, 5r to tarn anima fuam
diuino liquefecit amore Dei : Bene fecifti fili,
qui credtdifti fratri Francifco: quia illc , qui te
con t rift auerac, fuitdiabolus ego autem fum
leftrs Chriftus , magifter tuus, 5c u de hoc te
reddam certiflimum , hoc (it tibi veru lignum,
quia donee in ifto mundo eris , numquam de
caetero eris triftis. fit bcncdii it Chriftus fra*
trem RuMinum, 6c dimifit eum in unto gaudio
5c dulcedine fpiritus,5c eleuatione metis, quod
die,noduqueerat abforptus in Dommo.Et co-
firmacus eft ex tunc in tanta gratia, 6c bencdi-
dionc, 5c fecuritate falutisxtcrnac, quod total
alio mundo rcdirc : rnde feme4 rocatusa fo-
ci js > vx iret pro pane. Illc (icut rerddiaioat
refpondit: Frater mi, mahum lib enter. Cam
Tcrd apod Aflifium panem quxreret, ecce da-
cebatur rnus dzmoniacus former ligatus, & a
multis homimbus fociatus , qui duccbamtad
fandom Franctlcum, vtcum adzmoniolik-
rarec. Qui a long^ cum vidiflet fratrem Ruffi-
nnm«. ftatim ccepit danaare, ft furerefonirrx,
5c cofracxis omnibus vinculis demanibas om-
nium exiliuir. lilt autem de canca nouiratemi"
rantes,coninrauerunt eum>rt diceret, enrao*
do plus folito torqucrecurjQui rcfpondit:quii
Hie frater paupcrculus,obedicns,hamilu,fit si*
dus frater Ruffious, quiincedic com cafh>is
fandis virtutibas, 5c humilibas orarionibas me
incendit, 5c cruciat, 5c propterea non podum
plus fuftincrc in ifto homioe commorari : £t
his didis ftatim damon exioit. Quodandicns
frater Ruffinus, quia illi homines, 5c otiam iq-
fitmus fanatus, illi magnara renerentiam exhi-
bebanc, ipfe ftatim dedit iaodem, 5r honorern
Deo, 5r Domino noftro lefn Chnfto, & hor-
tatus eft lllos, yt in his omnibus glorificarenc
Deum,5c Saluatorem noftrum , qui eft benedi.
dus in fecula Amen. Antonim p*rt. j . tit M-
§. }. ex Chronica Miuerum , & i* Cbrwu
Ga&icolik. Lr.78.
Exim
Tcntatio. 875
rcns . Hoc mini namuit gratiarnm Deo re-
ferens a&ioncs, Climutbm grsuiu $ydt blsf-
phemia.
Tent Htm fer titer mtnathus quadnm no tie r#-
fiftendo coronam glorU meruit. Exemplvm XIII.
Exikpivk XI.
Rat quidam monachus Ciftercienfis,aui
quadam node giauiter tcntatns carnali-
ter fere ad confeofum peccati, rcftuit ▼iriliter,
& vicit (alubntcr. la eadem hebdomada tenir
quidam conuerfusde Graogia ad Prior cm do-
mes, dicent ei fecrere1 : Dominc in hac hebdo-
m ada ?ifum eit mihi in fonanis , quod fortis
column* ftarct coram me , cui fcrrfi qooddam
fuit infixum, in quo pendebat pulcherrima co-
rona quail corona Imperaroris. Et adfuit qui*
dam polcherrimus Do minus, qui ambabus ma*
cibus tulit corona m de col una, deditque ilia A
in manibus mcis, dicens: Accipc corona iftam,
& defer earn ill! monacho, defignans cum m
nomine, quia hac node meruit llJam. Quaefi-
torn eft aurem,& He inuentum>quod ilia node
fie rentatus fuerat,eV refiftendo Yicerar,ob hoc
coronam merncrat, leoronam fcilicet no lllam
in vifione oftenfam , fed in regno ccelozom
pcrcipiendam. CelUBor Jpeculi hut us.
EXIMPLVM XII.
*
jQuomodo frater quid Mm k blajpbtmis un-
tat i one liber at $44 fit.
Onachua quidam feftinans & follicirus,
a blafphemix darmone moleilatus per
anoos viginti , carnei fuas ▼'giHjs & iciuni js
cruciabac. Et quoniam nullam fentiebac inde
▼tilttatem, abiens,& paffionem in charta fen-
bens, cuidam viro fando in faciem pro ft rat us,
nee ad eum mrfum refpicere ralcns , obtulir.
Senex autc cum earn IegiiTct,fubrifit:& furlum
relenans frarrem , dixit illi : Fili , impone
manum tuam fnperceruicemmeam; quod 6c
facrcnte fratre , dicit magnus : Super collum
mean) , 6 frater , fit hoc peccatum , & quae -
curjque olim fecifti , facies : folum id rlrerius
non habeas in menfaram.Etaffirmabar (rater,
quia non prius de cella fenis exierat , quam
▼irium cxterminatnm fadum eft non tppa-
Jgkidam fanttiu vans gloria grauijftme ten-
tat U4> Deum exorauie , vt perms Jfa in fe
dUboli poteftate jtmilk fieret ijs quoi ipfi
cur a uer at.
QVidara fandus fugandorum de cor-
poribus obfeflis daemon a incredibili
pracditus pore(tare,in^udita per fingu.
los dies figna facicbat. Non folu cnim prarses,
ccque rerbo tatum.fcdabfens quoque interdu
cilicij fui fimbnjs , aut epulis minis corpora
obfelTa curabat. Hie ergo mirom in modum
- frequentabatur a populis ex totoad eum orbe
venientibus.Taceo de minoribus, prarfcdijCo-
m ire (que acdiuerfaxum iudicespoteftaiUjprae
foribuj illi us faepe iacuerunt, Epifcopi quoque
(aodi/Smi, facerdotali audoritate depofita,
contrngi fc ab co , atque benedio humilitec
valde poftulantcs/andificatos fe atque diuino
munerc illuftraros quotiens manus illius^efte-
que contingerent, non im merit 6* crcdidcrunt.
Hie anthem Ter'ebatur ab omni potu in perpt-
tuurn penitus , & omnind abftinere, pro cibo
( tibi Sulpici in aurcm loquar , ne gallus hoc
audiat ) feptem tantum caricis (uilcnrari.
Interea (kn&o viro,rt ex ? irtute honor, ita ex
honore vanitas cocpit obrepere, quod malum
illevbi primum potuit in fe fentire graiTari,dJu
multumque difcutere conatus eft, fedrepelli
pcniius, yclut tacita confeicntia, vanitas per-
leuerante rirtore non potuit , vbiquc nomen
eius darmones fatebantur, cxcludere a fecon-
fiuentium popalos non ralebar. Virus interim
latens ferpebat in pedore , & cuius nutn ez
aliorum cor} oribus dsemones fugabanmr, fe-
ipfum occultis cogitationibus ranitatis fugare
non potuit . Totis igitur preciraps conoerfus
/ ad Dcum fertur oraffc , rt permilTa in fe men-
tions quit) que diaboli pore/late (imilis his
fieret , quos ipfe curauerat . Quid mulris mo-
tor ? Hie qui praepotens , Hie qui (ignis acque
virtutibus toio oticate ▼ ulgatus , ille ad cuius
lamina
88o
iiminapopuKanw eonflnxcrant, id cuius fo-
res fammx titius farculi fe ptoftrauerant pote-
ftatcs, corrcptus a daemouc eft, t cut us in vin-
culis, omnia ilia qug energumeni folentfcrre
perpeffus, quinrodemum menfc purgatus eft,
non tantum dartnone, fed quod illi eratv till m
atqac optacius Yanitace. Seuor.Sulpit. in vita
S. Martini dial. i. e*p. 14-
ExbmPLvm XI V,
T)im$n pofi fepte*nem untatiinem fapam i*
fornication* proJlratutsddalio ei w pro figno
Victoria acctpto fuo prindpi nuncjautt, fed
Papa mirabiliterad poenitentidreuocatur.
Efert Sigcbertus Gcmblacenfis in Chso-
a^^nica fna. Antidins Bifonrionenfis Epif-
copus, aliquado tcrria feria poft palmas «an-
fiens pontem Duuij fluminis, ridit agmen d*5-
monnm gefta fua ptincipi fuo referendum, &
inter eos <£tniop€ in manibus fandaliam prsr-
ferehte ad indicium . sjnod Romanam prsfutc
( cuius hoe erat ) per lepcem annos impugna-
lum, tandem ad lapfum traxerit, q« tocans ad
fe jtthiopem in rirtute Dei, & lanGa; obedic-
tia?, fuper earn afcendens, eo Ye8ante Romans
venit faia quints, hora eclebtandi aflfici j , &
ixmooc pre foribu* ezpeaance , Papse rem
retalit, negantem pet fandaliam ad pceniten-
tiam mouit,& mufa vice eias eclebrata,* parte
chtifmatis a fe confecrati affumpta, reucaante
jEthippe , ad Ecctefiam fuam redijt Sabbato
fando bora celebrandi officij. Sigebertm m
Cbrenolegiafuaad Annum 411.
ANNOTATIO-
Ioanues Kaulin TbealogU do&er & doSkifi-
tnus concionator, qui vixit anno 1 4*0. ferm>
feria quints, poft Dominic urn tertiam qmar
dragefima , dicit abeffe omnem magic* artk
fujpicien* ab bee facie S. Antidij, quiafanMi
vti pofuntnliquande dtmoni* opera, illi im-
perMdo, iuxtaf'URatifibi tradrtMm Cbrifte,
dicentt: Ecce dedivobis poteilatem fuper om-
nipo toft ate inimici. Sic D. Dominic** coegit
dsmanemcaodeiam tenere7 donee berarupew
fmm Afoluiffot: Malejko auti abm&tm opts
damonum eos inuocando, eiquefefubqeitnif.
Jguamobrt aloud eft vti opera damonu more
fim&orum, & aliud abut i mtri magnum.
Videetiam tit, Oculioxi.i.& ^tit.Pau-
pertae ex* t. tit. Sujpicioox. 1. tit. Angtlxt
ex. t. <$• 1 $• tit. Regligontia, tit. Dtmtn ex.
3. 4. 7. xo. & i9. tit. Sovonium tit. Mm p
Mori ex* 6. & » o. tit. Fotmina ex. i- tit. jV
difcrotio ex* 1 • tit. Oratio ext. tit. C$ntier[i*
**•$.<$* ig.tit.Monachm ex.t. tit. Adult mi
tx.*~ tit. Indicium Voi ex A. tit. Lingua ix.6.
tit. Cemmunioox. 5. tit. Amor ChriSi, til
Capuulum <$» tit. ?anitonttaox»$.
TESTIS FALSYS.
Teftie falfits amiffo nafo torrigitur*
QVidam falfmteftis nomine Bcrnmnosii
rebus Ecclcitz bean Quinani minyrii
falfiun fcxebac ceftimonium , Tolessqoa&^n
filoam de prxdio qoodam peniras aufaic.Q«
fandns Marcyc in fomnis redargoiCtippfeiicD*
denfque nafum eins faUacorem produtttiit,
Urficqoe eom,ac deformc fecit in corporcfao
earn a culpa (anarec , & pulchtwn Bctf« io
mente. Ad quod d&u ipfe expergefaflw, pc-
dibus calceasos , com faciem fyun ifM ^
deberct , accerfita coniuge etc pit doplaotfc
quiji in fomnis vidiflet. Vt ante ptrocmaff tfi
ad hoc qnaliter ipfc Martyr nafum eias taeni
fal fatorem eum rocanit , extenfa msna nafum
fo& ccfam recepir, ftatimqoe in fas^ooiqu
de manibus eias d?i9uebat,cecidk, quinimmni
territns , ad piacitura qno ipfa die pro prifau
filnadeberettre diftolit, Nectameoboc^-
plicio coccckuS) ob faperbicfaitamanxrem
fibi nafum fabricare, carenuhfquc aoreisspaie
conaros eft . Qnem iterum idem (andos ^
admonuir, dicens: Nonne tibinamraleibOcii
nafum, ?c te omnibus monltrarem falfumte-
ftimonium dixiflc, ft nunc ob (upcrbiatn aul«
es aureum (uper ponere ? Vade igicur nunc, &
proi jce ilium abs te , & enndis inaotcfcffv*
ftude te falfum teftimooium prordtifle . Ob
indicium ergo fidei nalbs ipfe ex auro nm>-
tis diebus ad memorkm faruroram ibidem
feruacos man£r.
Viwcennm
Teftamcntum.
*8i
Tinti»tl.il*c.$o. ViJfittfti.difsmar* #*./.
TESTAMENTVM.
Teftdmtnti txeeutoret multas tctsfiones rgti-
nendi bona inluHa accipiunt, propter quod
& a ddmombus facthus edptuntur,& que-
modi ddtno* dimtntm vifm $fi irridtrt, fi
quod per ditientm vmus an$nktfiiMifittcum
mag is debuiffet dt qussun atomtrumptr-
ditiont gtudire.
Vra quodam tcpore to Ambone quidaffl
folemnis predicator capta occafionc ?c-
liementer faris dureque contra rfurariorum
malitiam inueheret,ne(cio qua miferationedi*
uina fa&um fit , rt quidamillius officii collu-
done foedatus, ca(h ( nam nunquam fcrmoocs
rziuare confueuerat ) Ecclefiam pcrtranGretJa
ciim inter eundum audiflet faluarino po (Teres
vfura partas rctincrc •olentcm, oil diutius oo*
xacus ibi,abijr, & in huiufmodi re mala fibic6-
fcius,rehemeoter ingemutt,fc poft paucos diea
grauitfimam infix mitatem income. Cum igiiur
le&o decumbcret , U morris impena vitalia
fatigarent, mirTo nuncio prsfatum praedicato-
remaduocauit. Cui poftquam cum multisla-
chrymis mlnera anima; fua? confitens dctcxif*
fee, iodicaffctqje pod ronlra fere omnia bona
fua, queexuberaoriffima erant.ffura prxGdio
adquifita efle , at que ob id fe timcrc , mfi fibi
cici/fim4 daretur falubre con (ilium, sterna? vi-
ta? gaadia perditurum, prsrdicaror fcims io re-
bu^ arduisoil prase ipirantcr ageodum, car pit
animoplurt reucrUre, atque confiicnti *iro
refponfum diffcrre. Quod vbi infirmus tidit,
quid trepidas.ioquit, tuum eft prfecipere, mcu
obtemperare. Qua propter libere quicquid pro
falute frea faciendum reris, lube Pareboetiam
quaotomcuoqoe grauc Tideatur quodiuffens.
Turn Predicator: Non tidco, in quit, fib1 fill}
viam fatucis.nifi quatuor fidclifBmis Tiris^qua-
rum tibi probicaa cogoita cft,ad hoc clcdis.il -
lis quos fforis St fceuore tpoliaftires fuasrc*
flituas , tcqueinfirmom atque iouahdum , 8c
omnibus rebus, fpoliatum vclut pauperem St
tneodicom io publicum hofpitale ferri prxci-
fias, ii ibi tfquc ad moxrc ( quia aliud iter ad-
qmrendorom fnmptuom tibi mfinno too pa*
tec ) dc eleemofyms viuas. fauct argrotns falu-
briconfitio , Sc protinus aduocatis quatuor,
quosfidcliflimos putabat examicis fuit , fub-
(taatiam fuam rotam cis diitnbocndam, a qui*
bus ▼furaric' reccpic commeodauicft fead pu-
blicum hofpitale recipi cum debita raftaotia
poftulautt, firmiter flame's in ammo fuo quod
fi fanitas concederetuf ti&uro , nonquam ft
"contra asquitatcm calia tantaquc aufurum. Po*
ileranamquc node riditprxdiclus Predict*
torconfertor fuus daemon cm qoendam in iu-
ueqili forma amarius rlentem, St altis vocibus
eiulantem, alcctum qooqucd* moncm vidit in
forma fcoili multis cams refperfum habentctn
caput , 8c hunc Tofoleotibus cacbioois prioris
daemon is anguftias irridenrem* De quocbm
vchementer fecum ipfe ftupcret audit fcoiorl
darmonem iunioti dfceotem: Curfatue plorasl
Kefpondit iunior:Quomodo, inqui% noo roc*
tied plorcm , cum hunc fcelefltai homincm,
quern tam muhisanoit Tub mca tcouidomiDa-
none capnuum, nunc cum in tormenra rape*
rem, me rideam amiCITe? Quid dicamcum ad
eumredicro, qui me adhuius homioisdam-
narionem procuraodam cmifit. Noncfidco,
mquit, (eoior darmon, qodd maior in fenibua
quaminuenibusfit fira fcientia. Fallens mi fer^
Non enim plorandum , fcdlctandum eft tibi.
Qoippc qui non dam na, fed locra re<ipias,qua-
propter ccflent gemitus, infuKas cohibe ftulte
querelas, & executoribus illis, qui (iibftantiam
Tin difpertiendam recepcrunt , retiauxe, St
faclici commutauone pro hoc rno nomine hoi
Jiuatuor in tuam tridebis poteflatem commeaC-
c.Tunc videlicet cum illam pecuoiam, quafn
rcddeDdamfuispofTcfloxibus fofceperoot, ▼ I
in parte, tel in toto, vt frequenter huiufmodi
oflScij homines facere foliti iunt, inioftius fibi
feruauennt. £t tunc cum gratia ad tuum prio-
ri pern, qui tcdcfiinauit, rcmcabis, cum pro
▼oa aoima quatuor animas in abyiTum fuse da-
nationis rchideris « Dacmonibos in fc ifta Io*
qocntibut , pra*dicaror qui hoc in vifione per -
ceperat ad feipfum reuerfuscft, cVneduroillii
quatuor yiris.qui hominis pcrnitenrisfubftan-
tiam difpertiendam receperant, ▼ifa,auditaque
narrauit, fed ctiam in publicis paxiicr, St pri-
Ttttt uatia
m
Tcftamcntum- Torn«mcntum<
vatts fennonibus ad cettorem caatciamque co-
ram, qui teftamenta decedentium difpenfaa-
da fufccperunt , repetitif vicibus predicauifc
^Egrotus antem propter veram pcenitentiam
caslefte regnum acccpit. Scd quam iufl^ ?el ia-
ipjri executores negotia fibi commifla pcre-
gcrint , quo?c ex hac ?ita dcccdcntcs dcuena-
-tint, Dcus nouit, ego Don noui, Hoc f nam
tamen fcio Deum daunones compuluTe, vtcar
Ha.inuicem loquerentur, qnatenus prxdicacor
deuotus pariter 6l Caxundus habcrct, vode ta-
ftamentorum exxcutorca inftruerefe- Videant
igitur. quicunquemoriencium executores , nc
peralienam fubftanciam. propriam ▼eliocani*
mam condemnare , 6c pro riliflirr.oprccio ?i-
tam vendere fcrapitcma. CotUBorfitculi hur
ius* Vifa tti*m> tit* Difunfti ex. 1 1.
TORNEAMENTVM,
DitUmone gtam Alhrtut Scot hart putfUofr
f*Jf*c*r»p*Jf*s, bcuUriter iicit:
M, lie* qoidam religiofur, Albertus nomi*
nc, cognomento Scot hart, ante con ucr*
fionem in armit erat tam ftrenuus/in militia
tarn nominatus, nvxnl omnes nobiles terras
noftrac cextatimei luamunufcula , dextrarios
videlicet., 6c ?eftimenta preciofa dirigerent*
Juatenus ilium fibiafibciarenr. Die rero quar
am> duro qusedam obfc flap ucl fax ti. anno-
rum, cuiufdam militis filia , in quadam fedens
Bcclcfia, a rdigiofis exorcizaretur, in rifum
refojuta clamauic : Ecce amicus mens venit.
Requirentibus illis, de quo diceret ? refpondit
ilia: BeneWidebitii eum , Diccbat ctcnim de
prardi&o milite, qui ilia eade hora fatis remo*-
tusfiieratab Bcclefia, qui quanto plus propin?
quaoit,tanto plus ill* cxultauit Qin cum Ec-
clefiam inrraret, ilia ei affurgens, & manibus
pjaudens falutanit eum, dicens Ecce iftc eft ar
micus mens, ccdite, cedite, finite ilium appro*
pin qua re- Erat enim indutus veftibus purpn*
reis, atquecultellatis, Qui euro acceflitfcc ad
eamt& dixifTer.Sflm ego amicus tuus?Rcfpoo>
dit per os puclifc diaboIus:Etiam amicus meui
optimus^ omnem enim voluntatem meam f*r
cii, Qc quo vcrho aulesfitis tuibattis eir,licct
diflimularct. Subndent raxnen, ficitt:Todsr
mon ftultus es, 6c racuus. Si prudens cffesjDO-
bifcumad-torneamema pergerc$,in qoibus ho-
mines capiuntur, 6c ocadantur. Vt quid fine
caufa vcxas puellam banc innocuam,qux dob
peccauit. Dicente diabolo:Si vis ft tecum per-
fam, fine ?t intrcm in corpus tuom? Refpon-
it miles: Gene non intrabis in me. Et diabo-
lus : Gonccda , n fedeam fnfellatoa. Quod
enm negaflcc* petiuit locum in aliqua pane c-
qui Tel rreni , quae omnia neg «ta fuut ei. M
quern rurfus <habolus:Non poilum pedes cot-
refc. Si vis, u tecum vadam aliquem mi hi fa!.
tern locum concedas circa te. Miles ta 6 pod-
ia? coropailus t ait di moni: Si illam Toineris
defercrc, conccdam tibi ▼namligalamptllj
mei , taliconditionc yiin nuUomelsdai, &
tamdiu mihiadhaereas, quamdiu torneameon
qusexo, quando ubi przeepcro, bonatosTO-
lunrate fine contradidtionc recedes. Er tura*
uit ei diabolus dicens: Non te Ixdam, fed pro*
raoacbo. fixienfque de puclla , ligofs pallij
ciusinfilijr, mir^bdi motufe prodem. Ab il-
ia hora tantum glotix in rorneamemis mtid
accc/fit , Ttquos lancea.dcijccre rellet , deaf*
ccrer,quos caperc, capcrct, cum eunteibat.Bc
cum loqpente loquebatur. Quando probnoJ
in Ecdcfia orabat, dicebat :M add mormons
nimis^ quango aqua benediQa fe afpexfii, tie-
rum aiebat: Vide ne me langas Cui miles: Si ▼•
na gutta tctetigeritjUon mihi placcbit: Tem-
pore illo quo crux prjrdicabatur,alm fflilei in-
traret Ecclcfiam gratia figparionis , diabolos
enm retraherenims eft, dicens: Qpjdbictgis)
Refpondit miles:, Deo proponoferaire, fttibi
renunciare. Recede ergp 4 me: Hxe diccoic
milite, refpondit Sarhan: Quid tibi in me dif*
plicuit?nunqnam te lifi.fcd [ditani,perme glo-
riofus facias es nimis. Attamen tecum manere,
nifi confentias non potero, quia hoc tibi pro*
mifi, 6c iuraui, dtim puellam relmqaerent,qois<
re in nullolcderom, fed femper.promooereio.
Tunc dixit miles: Eccecrucem iam fofcipio,&
vt illico nunquam reUerforus recedas a me ia
nomine crucifixi te adiuro Be reliqpit earn dia*
holus.Qui mox cruce fignatns mare trafijr, t-
bi duobus annts Chrifto Domino militaos.rc-
ucrfus hofpitalcmagouatqucditilSmiiin pe^
• grinit
Traditor. Tribularia:
grimf & paaperibns * difieauit: Habebac crxim
anouarim plufquam trccentas libras axgcnti in
tedditibos, io qaohofpitaliTfqaefcodiccum
vxorc fua in habicu religionis membris Chrifti
ferurt, 8c rclrgioforum omnium maxime ordi-
m'snoftri fuf ceptor dcuotus • Quibos in loco
dicerc foleu Vos Domini Abbates,& yos mo*
uachi,uon cftis fandi, nos militcs torneamecti
operam daotes (andi fomus , quia d asm ones
nobis obediunt , & abfquc tlla Jarfiouc nos
fcqatmtnr , illofque ab nominibus eijcinrus.
'CdfAriw Ub.xo. cap. II. Vide etiumtit.Lufw
rx. a, <$• j» /#>. Infcrnm ##. ©"•
Wj
IBVLATIO.
BlIHFLVM I,
TribuUri infrtftnti vit* Mauritius Tmf9*
tutor muluit% uukm infutur* vitupunrri*
M
Auricros Aogoftas Deum rimens, male-
bac id hoc teculo racinoium fuoru cot*
TRADITOR*
Trtiittr pift rntfrnm fipuhut • ub iufirnali*
btu cuuibu* laciratur*
ERant in Flandria (ficut k presbytcro quo-
dam terre. illius cognom ) doo riri diui-
tes, qui cotra fe grauitcr inimici,opportuuita-
tern quzrebant,qualiter4rnus*alterum caperer,
▼el necaret . Erat*otem qui dam nequifsimos,
qui voias feruus faeratyftr noncaltarifcioicbat.
Ad hone ergo cat olim fcrotcrat renieos, con-
queftus eft de Domino , cuius ad pr? fens crat
leruus, IGbiquc fore pet facile, rt eiosmambot
ilium tradat: qui gaoi fas ?al demotion 6 pa&us,
pecan iam ilia dare fpopondit ftatim. Et ezinde
na&a opportunirate, Dooiinum fuum tradidit
in manus inimici. Quo occifo , ftatim venh
proditor ille ad amicos partis adoerfse, & fimi-
li dolo tradendum illis obtulit occifo rem. Cte- -
debat enim fcelus proditionis in pn/bo, omni-
bus, nifi folis illis com qnibos padj^ inicrat,
latutfle, fednon ficerat. Comprchet»(um ergo
ttb illis, quibus tradere ▼oluicocciforem, obla-
tus eft iudici, & fufpenfus rarpi roorte necarus
eft : fed fcelns eius fa&o curpiori poftmodum
claruit. A mi coram enim precibus de patibulo
deponi pcrmiflus , in terra fepoltus eft. Nee
mora, tequenti die, com oofteiepulrus fuiflet,
i good canes fepultum mulcts Tidentibus extra*
xcrunr,& mem brarim inter fe miferabilitcr di.~
fcerpfcrant. Catnip* A i.eap* i+p* 4.
poralem rindiftam perfolucre, quam tormen*
cis gehennalibus cruciari, quod cum iugitcr in
oracionibus fuis Dominu deprecarerar, ex an*
diri meruit'. Quadam igitur node dum in ftra-
tofuoqaiefecret , Trdjt per fomnintn ante fe
stneam ftare Saraatonsefligicm, quae enat ante
portam palatij , ex qua eft emifla vox ad cam
dicens:Dare Mauricium.Sc tenentea eum qui-
dam iudiciari; mtniftxi exbibueranc ei. Tunc
ait ad eum Satuacons imago: VbiTisreddam
tibi mala qua* meruifti, hie, an in futnro fecu-
lo? Kt ille: O amacor bomioum Domine, htc
potius^quam in tllo.Tunc iuflit diuma rot tra-
dieuin,^ Conftanham eius vxorcm, 8c omne
corum cogoationcm Pbocx tniliti . B»rpex«
gefadus ?cr6 mifit ad accerfendom Philippi-
cum generum fuumyCui (rbi afliftenti dixit :Scit
inter agmioa noftra aliquem militem nomine
Pbocam? Cui ille: Scio vnam. Stimperator:
Cuius eft quaiicatis? Qui ait: luucnistumidut,
ic tcmeraxius Tunc rercrens Auguftus Philip-
picofomnium, glorificauit magnified Domi-
num pro buiufmodi reuelatione. P oft boc to-
tem Maurictus Auguftus in boftititerrapofi*
rus, cum militesfuos fcrroA* rapinis abftinerc
compcilexett nectamen eisconfuetaftipendia
largircrur,Pfiocam rogare cocperuot, vtimpe*
ri) rcgnum foper eos acciperet , quibus obau-
diens regal em porputam fumpfir. Quod aU»
dxens Mauriciusanimo ditTohitus,febosaduer«
film fe fluenribus crffit , & in quaadatn filuam
mart contiguam fug^t, in qua cum rx ore, &
qainooe filijs iuflu Phocae C a; (axis interemp*
tus eft. Vine. lib. ia. ^.18.
Tt ttt a
SlSM*
I. »
984
I
BtlUPLYM Ht
Tribulatio.
6 nunquam •liquid pofledif&nt, aodkafqac
ab ci», quAdxnuite Doffcdcraiu.fed ametc Dei
omnia panperibus aedciaot , Hie namqoe qui
fie xcfpondit, fuit itic ftatet Bci nardas a beato
Francifco fecuodus • que* £mdi/fimoin pattern
hodie ?cracitercredimvs, qui prime* pacts &
petnitentiai legationem axrplcdcos , poft
lan&um Dei cucurrit* vendms omnibus qua
habebat ,. aV erogaci* pauperibufr (ecunduo
mendicantes, ho (pit i urn noo poteraox pcrfe&ionis Buangelicar confiitit perfcuerus
. V ententes autcm ad quaVdam domum yfqnc in finem in ian&iflima puritatc. Cofidc
Tribal Ationes maxims* prim it iui frttrts foi-
ls Frditcifct imi/srifs ink pwtuhtu***
Vodam repore dao ex rratribus tanAi
Patris Eiaocifci Fiorentia? pet ciuitaic
habeotem ponicum , & in potticuclibanum,
duerunt ad inuicem:Hic poterimus bofpicaxi.
ftogantea autem dominam domus, tc coi rc-
ciperec intra domum, & ilia hoc faccre recufe-
let, dixcrunt bnmiliter , Tt (altem iuxta chba-
num permit terete os quicfcereillano&c. Hoc
autem concetto pec illam, venit fir eius, & di-
xit illLQuare iftis ribaldis hofpitiuro innoftro
porticu cotuuhfti ? Reipondit ilia: Quod no*
luerar eos in domo recipere , fed eis concede-
tat extra in porticu iacere,vbin6 potcrant m%
ft ligna furari. Noluit crgd fir , qudd dareinr
eis aliqood tcguoienrum , licet tunc effet ma*
Sam frigiis,quia pntabar eoa effe ribaldoii Ac
es. Ilia autem no&c, cum vfqac ad matuti*
sum facia fobrio fomoo iuxta clibanom quier
mflenc,ca!efadifolocalore diaino»& cooperti
tegumeato Dominacpaupecxatis, iueruiu ad
▼iciniore Bcclefiam pro matatinali officio an*
diendo. Bt mane faciei, iuit ilia molier ad ean-
dem Bcclefiam , & videos ibidem francs illos
in oratione denote perfiitere, dixit intra fe: Si
homines ifti eflent ribaldi, & fares, TtVir mens
tans ergd di&amulicr , quid rratrcs deoarios
noluificnr, accedens ad eos, dixit, quod libcn-
rex eos recipexct intra domum foam , fiulleot
iliac acccdcrc gratia hofpitandi. Cui rratrts
hamilirer refponderunt : Dominus tibi rctri-
buat pro bona voluntas*. Ptzdidus astern nt
audiens, quid ftatres noo potucrant inueaife
hofpitiom, duxit eos in domain foam, Actor.
Ecce hofpirium a domino vobis prsrpatarcn,
manete in eo fecuodfi bencplacitum veftruii.
At iila gratia* Deo agcote*, manleroat apad
ilium menus aliquibua, aedificando tun ei«a*
plo, quam verboin timorc Domini, itaqood
poftea mulia pauperibus erogaueriot. Lien
autem fie benigne tra&aicmur ab ifto, apad
alios tame in tanifi TiliJfimi habebaotar, qocd
multi parui & magni cxprobrarcDt.&iniDnam
darent eis, aufercntes quaodoqueetiinveui*
mora que habebant. Cum que feruiDbna&e-
rent nudi , quia feennduxn formam Enaogciij
vnam tantum runicam portabant noa icpete-
bant ablata fibi rcititui.Si qui veto picutcmo*
ri reddere volebaot eis ablata » f ibentet tcci-
dicebat : noo fie in oratione perfiftcrcnt tcuo- * piebant. Quidam autem latum fupcrcosiafli-
f£ccr. Cumque hoc cogitarct, ecce ytr quidam
Gaido nomine , paupcribus in ipta Bcclefia,
manentibus cleemofrnam tribuebat.Qni cum
veniffet ad fratret , 5c vellet dare cu'hbet eor&
pecdniam9ficur dabat ali/s,recu(aDeruni ills pe.
cuniasiyAc apctperenoloaront. At ille dixit eis:
Quart tos, cumfitispauperea, nonaccipitis
denarios, ficut ali) ? Refpondit frater Bernac-
dus : Verum eft qood pauperes tumus , fed
nobis non eft grauispaupertas,iicuta!i}spaur
pcribtw.&r iam per Dei gnatiaro, cuius c 6 (ilium
compleuimas, fo^uratic pauperes fadi fumus.
Admiratua vir ille fupcx his, icTDtcrrogas cos,
bant , ali).Ter6 ponentes taxillos io manibof
eorum , inuitabant eos fi ludereTolebaottal<j
capienres caputia eorum , a tergn poft dorfom
fuum dc fufpenibscos portabant HcjC&finii*
lia raciebantiilis, repuuntes cos ta files, qooi
audader arBigebant ipCos, ficut voUbaat Id-
fupcr in fame, fid, frigorc,£c nbdiute irsmeo-
(as tribulationes 8t anguftiaj tolerabsot: qsa
omnia conftanter ex paticnter, n a B FraociP-
co fuerant moniti , fuftiocntes , noo rnfta-
baatur , nee turbabantur , nee malediccb*ci
inferentibus eis mala: fed ficut ▼iri perfccti-ft
Boangelici, 9c in magnoltfcropofiu,cxoliabit
?ehe-
Tribulation
▼e&cmentcr to Domino eto&e gaadium ezifti-
mantes,cam in cemationes 8c uibulationes ho.
iafmodi incideJbanr , atquc iuzta ▼erbu Euan.
gchj ,-pro fais perfecutonbas orabaot follicitc
& rcruemer. Video tcs igitur homines , quod
fraues in fais ttibolarionibus ezahabant, ora-
tioni dc-deootioni folhcit£, 5c denote inftabac>
non recipiebant peenniam, nee portabant , &
maxiraam chantacem ad inaicc* habebanr, per
quara noicebantar itrl effe difeipuli Domini,
mold cordc compon&iTeniebant ad cos, de
offenGsquasrecerant eis, reotam poftulantes.
Ipfi rdo ez cordc reroittcbanc, diccoces : Do-
minus psrear vobi* , atque eos de fabitc fa*
nonicis moraretur, antvquam iancli patris ha-
bitum atjumpfiflet , illis fplcndidc viuehfibos,
ipfe fe abftinentia 8c miro rigore fraenabac,
8c inter delicias marttriam abftinentic cclc*
brabat. Sed cam ad fummum ftudium Angeli-
cum obices foos molnpticiter patererur, id la-
tum ?t loricam exue rent , eV abftineotiam im-
pedirent, ipfe infpiratns a Deo cognauitrra.
dam com amatoribas rclioquere,& florcm (vm
Angelica; iuaentucis brachijs crucifixi cfFcrtc,
in ordine videlicet beati Francifci , in quo au-
dierat cruets ftjgroata reoouari , Cam ergo in
nomine Domini babitum fratrara Minorant
paerulas affumpfiflct.cV vni raagiftro eomraif-
8»y -
falobriter admonebant. Qaidam autem ipfos fus fuiffer, pro (piritualiu difciplina, cum verba;
ftarres rogabant, *t rcciperent eos in focietare ^audirer diuina , aliquando cum magiftro cor
r w • - - r_ • eios, *t ccra liquefces tanta fuaaitans gtatia in
interior! bomine replebatur, vt exterior homo
difcurrcret , coatius aliqoando per hortum,
aliquando per Ecc1cl1am,aliquadoper filuaro,
▼ndiqae currebat, vel cirentbat quemadmodu
flamma interior impelltbst Succeflu rerd tern*
poris hunc Angelicurn virum in dioerfis (rati*
bas,ordtoaris acliombus, gratia dinina fubue-
xit.quandoqae adfpleodore* chcrnbeos, qua-
doque ad ignem fcraphicum , quandoqaead
Angelica gaudia.huc Angefau ?irum rapiebai
gratia diuina, Jk quod pins eft, qoandoque ad
diuina ofcula,* excefsiuos amoris Chrifti am-
plexus, non folu incernis guft:bus,fcd 8c fignis
ezierionbus tanquam ami com intimu aflame-
bat. Vndc accidie (ibi quodam tempore, qq6d
pacne per fpatiam triam annorum amoris
Chrifti igne fuccenfus, recipiebat confola no-
nes mirabiles, & frequenter in tali armorer
rapicbator ad Deum . $cd quia Deus curarn
fpecialem de fais filijs grrit, none confolando
profperis, nancezercendo adueifis. Dam £ra-
_ , ter Ioannespredidus ftaretin quodam loco,
O fupradiclus in loco oidinis tanquam ftell* fobrra&os eft fibi ille radius , 8i flatus ignitus,
fuaro • Propter paucitatem autem fratrum in
focietatem foam ajiquos recrperpnc , cflm
quibas fie rcceptis ftaturo terminoomnesad
(and am Mariam de Poctiuncula funtreacrfi.
Quando autem ie iouiccmrcuidcbant, tanta
iocundftatereplebantur,^ gaodio , ac It nihil
recordaretur eorum qustpatli eranr ab iniqms.
Solliciti erantquotidie orare,& laborare mani-
bus fuii , yt omne occafione animas>tnimicam
a fe pen it as cfTugarent . Surgebant in media
node fofliciti , 8c orabant deuttiflime , cam
immeniis lachrymis 8c fufptri)s,amoreintimo
fe inaicem diligebant , 8c feraiebat vnus alteri,
acnatriebat ficut mater filium* Ex Chrtnieo
Minor urn Gallic* lib. i- taf» xo.
EXEMPLVM III.
Trihulatm vehtmtnttr Joannes de Aluern*
do fubtrA&Une diutnjt tenfoUtiexis * Do*
mino vijitatur.
r* Anitas Ioaonesde A luerna, YeldeFirmo
rnirabilis fplendore giatia? rotilauit. Hie nam
que cu in iaoenili srtate gereret per fapientiam
cor fenile, pogoitctia vjam ( quas coftodit cor*
poris 8c mentis monditiam ) totis vifceribas
cupiebat . Vnde cu adh»c cltet pueroles, lori-
cam 8c circulum firreum portabat ad camera,
ii abftioentiac crucem qaotidie baialabat , ita
quid dum in fando Pctro de Firrno cum ca-
& remanfir fine amore , 8c Iumine , 8c fait in »
mserore permaximo Propter quod com anrma
ipfius difedt prarfemiam non fen ri ret , anxa-
batar 8c cruciabatur , currrns 8c quarrens per
filuam moerens 8c anzius diledum , qui fe mo-
dicum difpenfatiurabfeonderat fed nu'lo mo-
do, nulloque loco Chrifti Iefu Benedicli duU
cifsim ©s am plexus , 8c faauia, & bcara ofcuia,
' Tutt j " Bcut
i
88*
Tributaries
£cut confuenetat ; muenire ralcbat . Ec banc
tribulationem per dies plurimos fuftinuic, eiu-
lans>fiifpiiant>& Uchrymans.Cum aaccm ara-
bularet diequadacn pec didam filuam, in qua
jpfemet femitam feccrat ad pergendum , 8c fie
affiidus , 8c defolacas incederet, adherens vni
. {ago facieni lachrymofam in ccelum erexit. fit
qui faoac contritos cocde , 8c aUtgat contritio-
ties eorum , Dominus lefus Clin Qui benedi-
dus apparuit in cadetn femica, nihil cameo di-
cendo: Quem cum fie Ioannes recogoofceret,
ftatimfe profecitad pedes ipfius, & gemicibus
incoauabihbusexorabat, 8c humiliinic (uppli.
cabat , vt fuccurrere dignaretur , quia fine tc,
Valuator dalciflime, manco intenebris & hue-
xore,fioe tc,agocmitiffime, maoco in auguftijs
8c tcrrorc. Illumina me ergo, magifter gracio-
fifiimes5c pallor pi i (lime, quia fura tua ouicula
indigna . Ec quia defidcrium # quod differ tar,
ad maiorem accenditamorcm. Chriftus bene
didus adhuc recedens per femita fupradidam,
nihil penitus fibi loquebatur.Frater verb Ioan-
nes videos quod Chriftus benedidus recede*
bat, & cum non exaudiebar, forgens iteru cum
ianda imponunicatc , ficut egenus 8c pauper,
itera cucurrit ad Chriftu, 8c ad pedes hamilitcr
feprofternens, cam lacbrymis deuottoois, ex *
orauit: O IefaduIcirsime,mifcreremei,qnonia
tribulor , exaudi me in mulcitudine mifcricor-
diac tuae,6e in vcr irate falutis cua?,5c reddemihi
lanitiam falutaris tui , quia mifcricordia tua
plena eft terra , tu fcis quoniam Tehemcnrer
tribalor , r«go fupplicicer quod aoim* me*
obtcnebracae fuccurras velociter . Ec itcrum
Saluacor recefsic , nihil loquens fratri Ioanni,
cV in nullo ipfom con Tola as , videbatur vellc
recedere, vadoa* per viam antedidam, faciens
ilcur mater cum puernlo , vt defidcrium eiux
am pit us inflamarcc, ?ndc frater Ioannes tertio
infecuras lefttm Ch rift am benedidum.lachry-
mando veheroenter, pergebat ficut lades pod
matrcrn, 8c paruulus foil patrem , 8c humilis
difcipuhis poft magi drum mifericordem.Cum
autein perueniflct ad cum Chriftus benedidus
fteicrn fuam gratiofam ad fratrem Ioannem
. conuertic, 8c expandit Tenerabiies manus fuas,
ficut facerdos , quando f'e vcrtit ad popolura.
Tunc ficatcx Ioannes ridit radios lucis mirabi-
les de facratiffimo pedore Chrifti egrefa*:
tes a non folum tocam illam filoam illumi-
nantcs extends, fed etiam corpus ,& ani-
mam intends replences diuinis fplendbribas,
▼nde ftatim frater Ioannes fuit dodus, quem-
admodum humilem 8c reuerendum aftumde-
beret* cencre cum Chrifto benedi&o. Nam
ftatim ptoiecit fe ad pedes Chrifti , Chri-
ftus veto benedidus pedes illos fanebffi-
mos elemenrer fibi cxhiboic, Ybi tot lachrj*
mas frater Ioannes cfFudit, quod quafi ?i-
debatur alia Magdaleua, rogans quod ad pec-
caca etus non refpieeret , led per fuam (an*
diffimam panloncm , ac afperfionem fingui-
nis glortofi ammam eiuS refufcuare in grj*
ciain diuini amoris dgnarecur. Dum intern
frater Ioannes fie inflantcr oraret , eV ad pe*
des Chrifti iaccret # tantam inde recepit gra-
tiam , quod totus ibi extirit renouaius , &
ficut Magdalena pacrficatus , 8c coofobtos.
Et tunc frater Ioannes fentiens taotc gra-
tia? donurn , corpic gratias agere Deo, ft
pedes eius humihtn ofculari, er rgendo fe, n
Saluatorem cum gratiarom adionc reCpio-
ret , 8c Chriftus benedidus mauus foai 6u-
diffiroas ad ofculandum eidem exhiboir, ft
expandit , hi ipia apertione manuuen frater
Ioannes fe erigens , aceeflit ad pecloi Do-
mini fcfu , & aroplexacux eft lefom , ft
Cluiftus benedidus amplexarus eft ipfam.
Ec inde ofculans frater fandifsimom pe^n
Chrifti, fenfit tantum odor em diuinoro, quod
fi omnia rnundi aromaca coogrrgareotw in
mum , refpedu illius diuini odoris , fcetor
purridus putaretur . Et Taper hoc de if to
pedore Saluatoris ingrediciaotur xsdij is.
pradidi illuminantes mentem interius , ft ex*
terius , 8c omnia circumquaque , & in hoc
amplexu , odore ac luminibus in tpfo bea-
to pedore Domini Iefu Chrifti fuit isptot
frater Ioannes, 8c omnia circumquaque, ft
mirabilttcr iliuftratos . Nam ex tunc, quit
de facro Dominico pedore potaucrat, do*
no fapientiz 8c gfatia diuini *ert>i replrtos
eft , verba mrranda * 8c f up e ten at rah: ha frc-
quencius erudabat. Et quia de ventre etus
flucbant flumina aquae riuat, quasporauerat
de abyflb pedoris Domini noflri lefo Cbnfti,
idea
Tribulatte
Hco mcntef audfenttnm imnrarabar, & frndus
mirabilesfaciebaiHlc tnfuper odor prsdidus,
ft fpIeodoT , quem ibi perfcnferat, per plures
dies in eius anima perduraucrunt. Et quod
plus eft in difta femita ( *nde Domioici pedes
perrexerunt ) 8c per amplum fpatiuro circauv
quaque eundem fplendorcm , & odorcm pec
mulra teropora fenticbat. Redicns ad fe fxater
Ioannespoft raptom pracdidum, Chnitusbe*
ncdi&us difparuit, 8c ipfe poltmodum fempcr
confolatus, 8c illummacus remanfit. Namco*
ram Romana catia , 8c coram Rcgibus 8c Ba •
Zonibus, & coram Magiftris, & Dodonbos
tarn profunda 8c ahalumina cru&abat , qudd
omnes in ftuporcrn mirabilcm fcrmone fuo
conuertcbat. Cum ipfe fratefioannes eflct ha-
mo quaft fine litieris, tamen quasftiones fubri-
Iiflimas, & altifliroas de Trinitate, & ali/s fcrt-
ptnrae mylterijs mirabilitec dedarabar: Anto*
mm parte I tit. 14. ca. j$.p*rag. 15.
EXBMPLVM IV.
Irnptratoru Charini filijs cum faeerdot* car-
cerem in quo S.Iulianus cum puoro Celfi
& xx.militibu* tenebatur , iuffupettnti-
huit clauitra patefcunt: fufcitat mortuum
S.lulianta. quid* fiat H fuo multarefertt
fan Hi cup is immittuntur,& Celfus matris
Conner fiontm feliti fueceffu procurat: tent'
plum louts fan 8 or urn preeibus corruens,
p#ga»os ptultos opprimit; tandemque mulr
tis prtcedentibus miraculu ad.Dominum
falicittr. tranfierunt.
ERant aurem feptem fili; reli&i ex g*nere
Chariui Impemoris defan&i.Quos Dro-
clcrianus 8c Muximianus am ore patris eotum
retinentes, pcrmiferant fine aliqua perfccutioi-
ne Chrifto dcferoixc.Et habebant tecum pres-
byrernm, qoi eisfanda my ftcria.ee lcbrabat.
His ergo iubetur diuinitus, rt cum piesby tero
S87
eft arbitrio veftro Deum eolertt Refponditie>
nior : Mafia aim natural fu« claricatis obtmet§
fed nifi »gnc 8c maleis, 8c limis diffipcrur , di-
gnum copiti regis diadems no perScitur IiaeTt
nosqu'dem Cnnftianijfumvis , fed niGlulianf
vefttgta fecuri fuesimus , dtadema regis atcerni
efie noo pofiumus. Tunc de con (en fa Imperii
roris iubentur cups, com^iee 8c fulphure , 86-
ccra prarparari , 8c fingulas fingulis impomv
Interim auif defertor circa eos corpus mortal*.
Tunc dixit Prasfes luliano ; Chxiftus reflex
morrnps dicitur fufrit'afte. In hoc ergo patebit
quod ?etus Deus Gi , fi iftum fufcirauericisv
Refpondit illc: Licet hoc infideliras veftra noa
mereatur, ne tamen irrtpoeentia? Deom meum*
argaatis, ftacim mira videbitis. Tunc oration*'
fa&a coram omnibus, ait ad corpus: Tib; dicor
In nomine ChrilU, qui Lazatuquatriduanora'
fufcirauit,furgc.Statim amem furgensillecla*
mabat : O acceptabilis orario , vbi dace bar,.
vnde edudus fum ? Pratfes irridens ait: Vnde
redifti? At ille: Ducebar , inqmt, a quibus
nefcio jEthiotubus , quorum flatura erat tit
gigantum , afpeclus horrendns , oculi n for-
naces ignis 1 dentes vt leonum , brachia ficuC
irabes , vngnes vt aquilarum , qui I a; tames
ducebant me in infernum . $cd cum iam in
ore pntet flbylfi eficm ,. beato luliano orante
omnis infernns contremoit . Tunc venientes-
duoaibati, 8c auferentes mede dominatione
iippioiu huic loeoreddidcrunt, vt per com qui
fufcitaoit me , ilium agnofcam , quern nirait
negabam. Hoc co diccnte iu/St Pf scfes xxxj,
enpas parari, 8c fanc^os immitti. Priusramen
ait Celfus ad patrem iudlcem: Per ipfam
Tanitatem quam colis <e obteftor, Tt com pofta
ignem me videris ill a; fum , permiitas me cum»
matreiriduo habere confilium. Qjiod fi fe-
cers, nee me, aec ipfam amines. Refpondit'
Pratfes : Si ex igne exieriy, quod tamen now
credo, faciam quod petijfli . Tone non feren»>
_ incendium fi It; ^ fei'sisvefribus Wulans, cum-
carcerem petereni , quatenus -puer 8c miiites^ vxore domum reuertitur: Itnmifsis ergo fan-
. fciatimque Angelo* dis fingulis copis, ignis fttperponitQf, 8c plofi-
baptifma fnfeiperent
prareunte ad-carcerem Teniunt, & Angclitado quam triginra cubius ffamma Icuarur. Fleura^
cJauftra patefcunt Hocaudiens Martianus c6* omns ciuitas quae con nen erat, fed de me*
rremuit>& cdnclis eis de cuftodia dixit: Cur, 6 dio ign s mclodia pfallemium reronabarJ.
iafamiil^adco oputis moxi, quibus pcrmiflam Tr an&iimus per ignem Ac aquam , (c eduxifrii
J58g Tribulatio.
dos in rcfrigcrium. Tunc fenott rurfos iocla recn>«pparttitmiihitada(aiiaonim)etua^-
duntar in cuftodia , 8c mater Cclli fccundam did* Tiginti milites,& fcptem gcrmain, & ba-
promiftutn cum cis. Orantibusautcm cis, fa- -4a Bauuffa , cam* choro nrgimim amnesia
promuiuin cum ci5. vi»«iyu»iuuui ui) •■•- -yi. u«huui , kuw vuu&u nrgimim ™~. „
bud locus moms eft , fplendor emicutt, odor magna gloria, diccntes; Rcgna cctlormn pa-
con fuctus adroit, 4c tox p (a lien hum infonuit, tefa£a f unt Yobis, reaitc. Altera die iuffitprav
HccautemYidcnS&audiciismuliericlamauit: ''—»-■---- --
Nunquam'bsec com peri. Namita.refc&afum,
Yt omnium dolorunf oblita , ilium folum cre-
do^ pro quo fiiius mcus agomzatur. Cui puer:
Vcre nunc^tc matrcm mcam confiteor, nccto
mc amittes, nee ego te, fi adillud donum cae-
cum coiucudas, pro quo San&i ranta foftm€t.
Illaawem tarn dimnitus illuftrata, Sciasf ait )
fill , nmil mceius amori przponere, quern to
diligis , proqiiarcquicquidfalutimeaencccf*
farmm cognofccs^cxcrce. Nam & praiienti yi.
la carcbo Iibenter,vtad illam aucinam poffim
Tobifcum pcuingere. Tunc fandus presbyter
Antonius baptizauit eam.Cui Cclfns ejus films K _r 0 ._ B_„_f
in baptifmi gratia pater fa&us eft Audicns ha?c omnia temp la idolorum corrucrunt. Ipieicii
Martianus , iuiTk?*orcm fuam apprcheofam iudex femiotuos euadens non mukopofbex
domi feruari, fed appropinquantes ei mimftri, «^»- -t«n;. ;.— :- »-« f™ ~a — i
catci fafli font, luflitautcm Martianus in cra-
ftmo liginti militcs dccollari, fcptem gcrma-
dos comburi . lulianom rtrd com Antonio
presbytero , matrcm fcfiliom, & ilium quern
infernos reddidcrat, fuo iudicio referoari. Di-
xit ergo (acerdotibw tcmplorum , Ornate tc»
p| urn louis, quod femel in anno apcricnr.Quo
tddu&is fandis aif.ficce tempos Ulutis veitrar
fi in hoc tcmplo rencrando nommibus offcxa-
tis. Refpondit lolianun Tempore ergo falotis
noftrx fac omncs faccrdotes effc prsieates. Tt
Yideant maguitudincm facrificij noftrt. Gao-
dens ergo Praefcs , iuflit omnia corum via-
cula aofcrri , dicens : Torpe eft cos catcnis
tencri, quibus Dij cceperunt effe propitij. C6-
»«»«*»» «hu» Tumi, vcmiic* micm aiciuuupuc-
fes Iaiiano, & puero curem capitis aoicrti: An-
tonio presbyter o^c Anaftafio a morte reaoca-
to, ocaios ▼ncinis erai , matrem f ero , quaa
crcdebat potnas tolerate nan pofle, cculeo ap.
plica ri. Scd itatim vt valebant cam miniftr.
punire, exectcati fuot. Smguits autcro Domi-
nu* faRitatem fobird recnbuit. Tone da ma ai*
Prefes: Hen, bcu, Yincimur. Quid nancani-
pliuscis faciamf lubetergoonmesfcrasadii
^osiuamphithearro dimitti, quarilatiaiom-
nes pedes corum iragebant. Pod hzc iota
cos dccollari. Qao fado, fobit6 prac terra mt-
tu media pars citutatis corruir , multitudoia-
idclis popoli a fulgure 6c toimru cxtingwtct,
omnia temp la idolorum corrucrunt. Ipicacii
iudex femiatuos euadens non mukopofrvci-
mi bus cbullicns expirauir. Padi fuot odaoo i-
dus lanuarij. Ex vttis SmnBornm *fui S»-
tium 50, i.
Ell M Ft
V M
Snn&erum tribulation**; & quomit tniw
Itthnis am ore m niter quxdam vutitftm
■cum m*iort9<mfsl*tUne §tUtsm rtjfniu
gregatis ergo, lulianus, & Antonius cum om-
nibus oraocront, dicentcs: Dcus anerne, qui
non in manufaais» fed mundis cordibus habi-
tas, refpicc in fubuerfioncm templi huius, cut*
corum que eius, ft credaru folo nomxni fan do
tuo. Sratim aotem fandis Amcnrcfpondcnti-
bus.templum fubuerfum eft, fculptilia cccidc-
-xuc\ Sacerdotesfer^mille cum tcmplo demer-
it funt, Sc alia magna pars Paganotum intenjr.
Tunc aitPrxfesr Onrtus magica , iam oon
uufcrcbot, ncc parcam.Et rettufis cis in earcc-
ITS! ipGi qnoqoe quae gefta rant Cardugi-
ne fi nitatur fcriptor iigilliti^ aihacrc
ctiam fine ornatu fermonit ,, nee ipia oomiai
tormentorum poteritdiccre : Que r« hoiic
pofita in promptu , demonftrat alios fine mi-
nibus, alios fineocolis, aliosabfqucpcdibci,
alios truncacos autibus, alios rtrmro fufpeo^o
auulfisfcapulistcaputeorum quod cmincrcfo-
lebac i in medio fcapulacum fuifle derctrlua,
dum iugiter in alt is atdibos fofpendio ciociao*
tcsimpulfione manuum, (unibusagitauspct
Yacuum acrcmliucatqae ilmc facicb^nt ragtf
pendentes, quia nonnunqoam diruptufuoi-
bus de ilia altitudioe fufpenfionis iclu Talido
corrucntes^ plurimi atcam cerebri com ocola
amifcrunt, alij confradis ofEbas fpinioffl red-
didcrun^alij p oft paulolom cxkahucranc, Sri
^niWfabolc/ampnrat, Atu'am Zcnonu k-
garam tnteuogct , cuius prxfcntia praecipe*
gefta fast , ilia fcilke* caufa , quia vouens
Carthagitiem fete pro dcfenfionc Ecckfiaiuro
Carholicarum vcnifle ia&abat . Et vt iUi
eftcnderet ijrtannus ft ncmincmioroQidare, 10
illis placets ?ei ricis p I arcs jtor tores crudehq-
<cs ftatuit, in quifeas legatis room eft 8c alceri -
dendo ad pa!atiom,& defcendendo tran£re,ad
Trifculatio.
$8*
cam nsmis arsorosS • Alteram accepit, & pal-
lium ip£ as di (cooper ait ab cius ocalts , 8c io-
fpexit in cius faciein vaide amicabi liter . fed
ttrtiam accepit pex manum , & percuflit earn
com pugoojn fackm , & uufit com.pedtb &
oftendit ei magnam indignationem, & encur-
rit par ruins *d alrare^ & ibi pcrdidit cum ma •
trooa base • Videos aacem ifta admirabatof
mul»m,quid iftud prctcoderer, 8c defidcraoif
opprobrium videlicet ipfios public* , 8c noftri , mo 1 torn (cire qoidnam iilod effet , fed ic Do- -
iam deficitnustempori* farccm.Tuqc jgitox &
qnardam vxor cuiufdam Cejeritc regis, corni-
tie Dagilt, qui tern pori bus Gcnfcrici mokotret
iam coafr nor extuerat , matrona nobilii ac
-delicata, Hagellis ac fuftibos omon>6 debilrta
ta, cxilio ando 8c mueo relegatqr, vbi ottHus
hommum fori* confoJationis gratia. veoien
di habcretaccetfom , relinqncns cumgaudio
domum , marirum Maul 8c ilium . Cui poftc*
oblarum cfle-dicuur rt mmoii eremo ttaotla-
ta > ftoeretur 6 vcllet foiatio fociorom . Ilia
^cro ingeos £bi adefTe gaudiom , vbi jwlins
liomaoas eflct coafbtationis aftcdas.ne^ercc*
fnppticauit . Tuncctiam Engenio paftote iam
in exitio con ft it u to t & unuerfas Cleroa Cax-
thagincotis Ecclrfi* catdc , inatdiaqoe mace-
mioas softer nolait fibi hoc fruftra oftendi(Tef
8c ailoquebaiur cam, 8c dixit: Prima matrona,
cui me tarn amicabilcm exhibeo , mnlcom eft
nutab«inda& imbecillis.ad me, 8c dc facili dc-
ciderct, Ic vcrtcret fe ad fecolum, nifi ciTcm ei
amicabilis 8c bentgnvs Altera melius eft con*
tenia . daramodo aliquid laporis habere pore-
fit , 8c dnlcedinis . Sed tertia virgo eft di!e6U
fponfc mea , & qnalemcnmqoe amaritadineni
till dedero , ipfa permanet mihi fem^er con*
ftant 8c fidebs . Et igitor rrota.quod maior fa'-
los 8c iaodiusooikcoofiftunt io cnaiori dul«
ccd'De; (ed quaqdo*quanimitcrfcimu§ tribu-
tauones fuftmere, 8c Drum iode laudare, 8c i|i
iHis gaodere , & diligerc factemes nobis mala,
tftc eft in dilrAioac fupremus gradus. C^fltf-
*awst ^requingemivciamplius, iotcrquos. ftor Sftculi eX 1**»»* Sck<n»houi*.
quamplwicm erant Icclorts .nf ^tBli^aodctet vid* *ti*m tit. Amir HHcitus gx. i+th. Ub*f*>
jo Dommo procnl exjlio crodcli tradootar. fex.xtit Anplwsx n.&LdtitUfrfe&d,
Ex hiffarim V$8or* Vtiitmfis, di^rficmt$Q»4 'tit.CaUJiit rl*ist€xA.& th.Martjr *x.<*
WtnMitsu
■
TritnUthmbm & tfintmtiinibns fmmin* im
vit+fpirstHmli pnfeStm Ucejiimr, slijs mi-
uwffftSM d*f**i*$*te£si$demtib*t.
\3$]t™ «» Kbto prions de Qrunnendael,
__Jff4tnf loaanis de Schoeobonia , qudd
fuitquodaa tempore qu*dam matrona deuo-
*a, qua? cam irtflam audlr et pod cleuanonctB
znittz , vidit quendam pulcnerrimum pucru-
lusn foper afrare curremem (rtfibi apparebatj
8c mita idem altarc fc Jcbam rrc« virgmet
.tniflam amdientes . St cucutrtc pnernlus de al -
tari , & .accepit vnam. iUarom TUginpm nimrs
amicabiLtci in bsachijs fiws# & o&oJUbau^
jp
TRINITAX.
j
*Si*z*l4d» T*smt*t*p*rf$B4 mttrfi pm0
Orpas Clarse rirgrais hn>monte Faldb
vifitur 9 vnde 8c nomen traxit , qtioi
oppidum fatfs cclcbre io edito colfe £tun
eft e reeione Spoleti in I ralia.ex cuius cor pore
tres glubulicamci/lngnlieiufde Tunc p6derii<
Quod vero magi« admicandom/fi a Iter 6 et nil
in altera 'ace,alterti in altera coUocat}etrs,stea«
tcr oeutri prjepooderat : Quod fi ex «na parte
duos exeis poaas, Tnum<:*]e ex altera nihitad
podas adijeitnr^omenti tanti^naque flint duo
qvapti ei cis tribus, quiliber 8c Cngali tameb
xgualca, Jd eft drain ; ffi mac Trini tat is in<tgnie
Yiivua * iJUiftttf-
•f
$9 q Venditio iufta. Vend, fraud. Vend, verax. Ycnialia pec
ilfuftri/Timum. Thoma* tioztus it (ignis Etcl$- darct diabolo? Rcfpondir. tones decepi proit-
JftDei Ub.i^.cdf.^V$d$ tit. Sim$ni*ix*\*
tit*fuer.tx i*
VBNDITIO IVITA.
* Di m§reibm fid%tiur vtnditk.
REciut CaefariusJ 10 quod in Ipifcopt*
tn Cblonienfi in oppido Dusbcrch:, n-
dua qua*da/i> cetaiftam coquere^tquetendere
'folebat . Die q aidant , cum cioitai tota cafu
'fuiflet incenfa , ipfumque tocendium domoi
cius appropfnquafTet : Ilia itnr non ha bent
fpcm in auxit o humaoo ad diuinom con fa-
git : nam omnia fua vafa , quibos ceruifiam
empcoribut menrurarefolcbat.ad oftifi domas
contra flam mas poneos , in multa cordis fai
firapliciratc fie oraut't » dicens : Dens iuftut 9t
snifcricots , £ vnquam aliquem hominem bis
xnenfaris decepi volo n domas bate comba-
racnr , fT autcm red quod red am eft in oculis
Cuts precor iuftitiam tuam , rt in hac bora re
Apicias mifericorditcr necefTiratem meam , 8c
fop Ile<3i!l par cere dign'ris. Mira tides foefmr-
tia;,mira Dei humiKtas,!* qui dixit, qua mro-
fura roenfi ruerieit, remerictur Tobis, fie flam*
nam omn ■ cireum ita deoorantcm , & domo
cms eompefenic oratibne, cun&is ftopentibas9
qndd ignis furens materiam cremabiJcm lafR-
betct, nee incenderet. Got[e*lcnsf!r.96.p*rtk
dBiuAlit tlittrs C* Cd/kritts hb.io*t*p.)l.
VlND'rTIO FRAVDVLENTA.
i
JtDt Jfotbtcarh aq*am pUuUlem pro di-
jtifnta vendsnt*.
Q
Vidam A potKccarius in I raft a infir-
mus tocato fcorario, eV trflibusWo
luit ordinarereftamemQ fuu, dixitqub
jb pratfentia teftium Notario: Scribe qudd o-
jnjoia bona relinquo *xori & filijs, corpus ter-
ra, & vermibus ; anirham vero rrado diaholo
crucjandam perpctue . Stupera&i omnetcir-
cumftantes dizerunt ip/l, yt'eale teftamemum
reclamaret. Refp6dit nequaqoam.^uodfcripff,
Dim men ? endeoa aqoam pluuialcn^pioaqos
di&illata, ?t omnis abfit fpes fakus,& fie mor-
tuos cft,& fepultus eft in csrohcrio.MaDe fait
rciectus de fepulcnro , uaquaro iodigous i»
ioco facto fepeliri. Tandcjncadauefilliosfait
fcpultuaunjacu qoodaffl. Ibi d*aboluitot, &
tanta operator , ▼* nemo fit audit illic per-
tranfire. Idtm ibidtm Itttr* E„ '
VfiNDITIO VERAX
* N** ejft in vtydiiU*ibtu mtitinium.
MOnacbut quictam laicus accepit id m»»
dato ab Abbatc, qo6d non debetet oi-
tiri in vendittone. Habeas quadaro die afiooi
duo's inneieratoc icoalcs dnxit ad foroo,
Interrogatur ab emptoribus , vrturo iHoi
falercnt. Rcfpondit , quetd nihil ?afc/c»t , tb
qudd effeot inucterati, A dcpilaci ex aotiqui-
tare. Sicqoe tandem redox it ttd Abbaten* quia
fcndere non potent Interrogans ab Abb; te,
qua re non vendidiflV t, rcfpondit : quia mki-
tcrri dixi , ided Fendere non poioi. ldt$\lk'
dim IttetM F.
V^NIALtA PBCCAT/U
Viu'utli* ftctMt* nimii/n turtnt mmd*
*rr&r& /td*cstmr+
t
ACcidit autem aliquando, qodiqoidam
GtQctcienfis ordinis mouarbus raotna
lelum innoccntiar 8t puritaris,|ieetooorecoo-
dum fcietitiam, haberet, qudd quad ad ftaton
primi parentis ex fctuore (pintos peroeoirc
nitcbarur . Cumque diu l»bore plunmo, fed
cafro.refe.fll gendo Fo abftinentia, Siv^P
9c orarionibus, primutn ftatum fnnocentiarrc-
cupexarr non^alerct, prim 6 cecidit in tardioQ
& acedv|m. Vole bat enim ciba^tia furocrc, fci
nullam fenfibilem deteclatiooetn dorn manAi*
caret fentire. Studebat prin.qt tenfualttaH
moral oon folum reprimcre, fedpenhostx*
tioguere . Studebat fctiam tine aliqup veoa:i
yiram Tuam in ptnb^a purirarc cufiodirc
fcxip^ lAtenogaueraot cam , aat fie animam *Ciax iutem Uacmonio mcridiino isAigaote
1 " ' afpitf"
a
\
Vcrbum Deiv
hi
ifptraret ad imp+flibiie, see ad quod tcndebat
poflct aliqno modoperuenire,etiatn quantum*
cumque labor arec, tandem in foueaai dcfpc ra-
tio nil pre triftiti* dclapfus cft,aded quod fe in
ttatu corruptionis,in quo erat.nullo modo fa-
lutcm adipifci fperabar, vrpoiequi ▼enialia,
quibus omnino cuefz non poflurrms, iu hac
▼ica rcputabat mortalia. Vndc nee corpus
Chrifti aliquo modoctiaxn dicbyf illis qui bus
iuftitutum eft in ordine , votcbat fomerc. Fra
ter autern iftc dum fe fupra fe extollere voluit.
Infra fe mifcrabiliter per defperationem cor-
ruir. Cum autem morbum animc eios qoidam
phis 5c omnium bouorum amicus Abbas co-
goouiTTct, licet ipfe muluque ad Dominum
*pro monacbo preces effiidifient, prsrualuir ta-
men inimicus , ft hoftis antiquus, qui torn,
quern laqoeo fortiflimo conftrinxerat , fine
ceiTariooetorqucbar. Tunc Abbas fan&fmtt*
licris, fcilicet fandx Marie de Oigriies arni-
cas vtpote qui fir intern eios mini me ignora-
bat , qoam in fe aliquando per cxpcrirntiam
fcnferat , ad ancillam Chrifti monachum fecit
adduci: Cum que ilia pro monacho Tscnrymo-
fit fufpirijs Domino fuppliearct, mirora in
tnodum4um antemifla? introitum monachus
▼t dicanr mini eommorciiuo nein prd fafote'aoi'
mzmcx, &quicquid dixerint mihi nihil ex
ipfifrctineo. Brant aotcm fcni duo vafa vacua,
5c dixit ei fenex: atFer tnum ex flits ratis , flc
mittens aqbam faua illud, Sceftunde, 5c pone
illud nitidam in locum fuum. Fecit crgd ica fra*
ter femel, 5c bis Et dixit ei fencxa/rtraque vafa
itmulafTer. Et cum attuliflet r dicicei fenex:
quale ex wifque mundius 1 Rcfponditfratcr:
Vbi aqnam mifi , 5c laui. Tunc fenex dicit, ei:
Sic eft Ac anrma,fili, quae frequenter audit Ter*
ba Dai: qnamuit emm nihtretineat ex his que
interrogate ramen pins mandator, quamilla
quae non requiric Ex lib. fimt**ti*r*m f**
tram $.169.
BXIHPITU II.
Verhnm Vet auditnl Moyfet Mthhpt mhshi*
liter eommtr tit urt ty d$(tuo Utrent firt$m$
Chrifti m*»f*etw t$cit»r.
QVidam Moyfes nomine, iErhiops ge-
ncfe, fcruuifoit coiufdi curialistquen*
propter multaro perneifirate, 5cfartaj
Ql latrocinia proiccit Dominus eidt . Diceba-
confiteor diccret, 5c ilia inftantius proipfo tur cnim quia ?fque ad homicidia peruen>(Tet.
preces funderct , quafintgri lapilli adiiogula
verba confeflionis cz ose monjchi ridebanrur
cadere. Tunc ilia percipient in noc tifu, quid
obftiuatio defperationis, ft nigredo triftitif 8c
^oloris monachum reliquiflet , Domino gra*
tiasreuiUtt qui non Tulr mortem peccatoris,
Ted Ytmagis connertatur Sc vfiiat: monachus
yei6 poftroiffam ouafi dc longinqua regtone
sd fe renerros Cbhiti corpus recepic ft fumpta
ralutarimedicinaperfeM conualutt. Uecbut
d$ Vitritc* Lic-i-invit* S.Msris if Oii*ifS.
VERBVM DEL
1 BxlUPiYM I*
Verbum Dei etism oblinioni trtAitum, *ni-
m*fh fet q**m trtmfityfurmtm tidiiu
Vidam Frater dixit ad fenem: Ecce Ab-
ba frcqncntcximcrrogo feniorcs paues,
Q
Compellor autem diccre mala eint , ?t often-
darn Tirtutem poentrentia* eius. Dicebant erg&
quia dux latro non erat/ ficut ex ipfis open*
boa eios oftenditur t in furtis & latrocinijs.
Dcnique ctridam paftori malttiam rctinens,
fnbiid roluit nocle irruere, 5c interficere eurn.
Perqnifiuit aut61oca » rbi caolas haberet ouiu.
Indica turn que eft ei , quia trans Nitom eflct.
file mordicus tenens gladiom ore , tunicant
impofuit fuper caput fuum, 5c trarifnatauit fia»
uium Dum ergo llle natarec ita, ftuduit paftot
iltefeoccultare, 5c latere. Nam ille npote
latro quatuoi arietta occidit , 8c ligans eott
trahenfque per flumen , iterum renatauit . Ic
egreffua de rlumine.excorfanit eot,5c comedft
optima qosrque carntum , reliqoa in Tina di-
ftraxit, bibitque decern ft ocxocaKceSyftatim-
que 50. rnillia itinere fob die fecit , 8c peruenie
ad Tocum^bi erant focij eius. Ifte ergo talis ae
iantus latro , in tamis malis conuerfarus eft.
Quodam autem tempore a quodam religofo
Ymitt s.
*
fc^fc TcrfeumDcL
tiro aadiens rerbum Dei , 8c in die iodic i; fa ualia fciticet per pifier , redtfpft iflffJeUfllR
turam craminationem inter iuttos 8c peccato*
xcs,inKr criminofo*& fandos,ac etiam ama-
ra$ gchcnnas & ignis asterni pamas,Jic cruciatos
fine fine in. cencbris exteriohbus qua? pratpa-
ratafunt ininuis & peccatonbua item audicns
asternam goriam, & seternos honor es, &rc
Soiem in regno ccel or urn inter Angelos: fan>
ios, qug. praBtparatiit> Deus fan&is & luftis fcxr
uieniibus ubi, compondus cordeKco?p>(amar
rtffime fitrecum geroitu, & eiulaxu. Ingrcfrf*
que mooatVcrram, dedir fe in panitentiam, &
cruciahat.fe in-multis. lackrymiS) indulgentiani
8c veniam peccatorum fuorum pictate , 8c roir
fericordiam Domini poftuiando,&itaperma-
fit in monaiicrio. e*U**i$$u vits
&infipientiom. hacrcticoi unique ftamtiafi^fi*
cut afina redar guit infipieatiam Balaam. Nam
cam eflct hcatus Antonios Ann) ( vbi fazrcti-
coru magna copia morabatur ) to4cds illoial
loccm vara* fide i, 8t in ?^m rcduccre veiitaris,
ipps defcuptuns catbolTcfirper mohos diet
prxdicabat. till ret 6 fadi taptdci pet obftini*
ciam,ipfins (andis eloquijs non foluro Dooai*
qpiefcere- » fed iafuper auditutn ptsbcxe coo*
tempferunt Saodus rcrd Atuomus Domino
infptrante, acceffit quodam die adosflominii
tuifamare, &dansinripa{ qua* in ©amp
propioquabat 8c ffagrini ) incetpit modoprt*
dicationis pifots er parte Domini- adoocate,
dteens: Auditc veronal Oomioi pifecsnattf,
8c flbminir, ex que iofidclos bsretid aadite
E^iupltu 1 1 K ebneemnunt. fit cccc (latim accent ante fco*
pUmlBtnn* cfiUm dm inpiff" fimmtlh <**■ *?}™*m ««• magnomm , fc pare*
X*ajj* &*dtocl$fi*m*tuli*. >Ui**teA w«f «f«o» «uhHndo, quid nomquaii, fiat-
/l«# **.<j«*/7 V 1» *& "«» partibu* rait nfa» A omnes trnebim
. . ■ * caput ahquantnlum cma* aqoam. Vubfleiibi
QVodam tempore in cellalieioj latrc*
ac» ingrc&lunc>ignorantcs quia eflet.
Brant autem qnatoor, qoos Jigauit fir
saal,&imaofuit eesfibi in dorsu.dt detolic cot
ad ficclcuam ftauum, dicens: Qoiaiam n>ihi
nocxpedu noccreaticm* quodiobetisdeiftis,
difiponite. TvLilli latrones cogpoueront, qudd
'iffceffcbMofCtii qui< foerac fcelcraiiilimna
inter lauoneai5icampnodifoAt'CordelgIorifi'
cantcs Dcum qainon rtpelitt peccatorei, fed
fiifcipit pcaniteDtet , n lalnentor in arternafii-
lotcsfisMrcdiccntetiCompondi font cotde, 8t
dederont ie in pocnitentiam , abrenuociantet
omnibormalif adiboifle eoocnpifccmijf> car*
aulibafque. dafidcri j|. Ibid. .
fix I m f t v « I ML,
Miriam Dei kkttttJinfni*** ?ad»Apr*dl~
t*sumb*r$tiii tonumtkunt yftdfiftu «£**«•
rua^cHm dtfiAerio ritifiMt..
Oiteadcrrrolcna Dominuilefiif benecjli.
d^squantaianduaa edctfidehifimifer*
Hi fiuio^qnam denote^ aodifeda ciTct cms pra$»
4kaiip> ac fana do&ina* p<c animalia uraxio*
pifces mafoos a^kercte minotiKos, tfiwota
fob alit majorom pacifice pernanfire, & pef-
manere» Vidtffes ctiatn diuerfas prfounrpe*
cic$, OQoibbct ad fibtfimiles conrrt , k sufi
qoendam cam^nmptdom raneuie colotoo,
mirabilicer decorarom, ad faodi faciem ordt-
nari, vidifics ibf torma* pifciam magoorom,fc
grandium>qoaft caftrorain aciet ofdu»w»,lo«
ca ad p1rardicationcm pre/i pere, ? idiffes ibt fi-
foes mediocres loca mcdiocfiacapcie.fr qoJr
dodos a Domino abfqoc tracuientia io fins lo*
cis confiftrre^ ?idifles ibi pifcitun panwloiom
mulri^udiqem copiofanhaTqpepopdoiam^-
quequaqnetanqoam peregcioos ad indo1^-
tiam ptopcrarc, & ad (andom patrem tacqaa
fiA totore propinqniorct accrdcfcs- Icaqne in
fanda prttdifacione csliiua ordinate, primitti
pifceamtnores. fecnndeYaediocrcs* fticno
▼bi era t aqua pro&ndior, pifecs matiiai^O'
do Antonio affiftebant. H is ret oraiicrr ordi-
natit ,*incc*pie/Jand»s Antonhis (clcmoifcc
prcdtcarc> dieens Frauc* meipifecs, moltoffl
tenemini pro rcflio modulo refcrre gratiai
CrtatorinaAro , qui in reftrna babiticoice
dedit elementvm ram oobiiiffimom f iia n
dulccs,& (aUaa,proos eJtpcdk, habeas
' * Ke&pa.
d « ~- «••
IcfrgftmfopctiBoWpJicTj coWolifi n cut- Anromas Arioi pr«dicatido magnum rru-
vcxis incommofo remperratis. Etntbak mfe.
per Tobti elemcntam dtaphanum , ft limpt-
dam, ft Tias qutbosincedatis, ftcfcas qtnstu-
loans, n nacre porotis. Bleat quoque vobia
neceffarfas pratparat Creator benign us, etiatn
in profundi! abyffi, Vos in crcatione mun-
di bcnedidionc multiplication!* prccepcum
Kabuiftis a Domino . Vos in diluuio cete-
ris aniroatibos pcreuntibus abfque laefione re-
feruati roiflis. Vos pinna) is oroatt, ac robora-
«i vndiqne prout Itbet'difcarritis. V obis datura
fait ex impcrio fefcraare Iooam Prbphetam
Domini, ft port tercium diem ilium abfque !$<
fionc io tcrram ponere. Vorcenfam Domino
lefu, cumranqaam pauper non haberet, Tode
ft at ci era folocret, obruliftis. Vos in cibum re -
gis setetni Domini benedidt ante refutceftiO-
ncro fiogalatiter rniftit. Propter qnat omnia
molcum tencmini landare , 'ft bcaedictre Do-
minum, qui cot bona Angular ia iam praj cete-
ris aaimaiibos reccpiftis Ad hate verba, ft £-
xniba borramenta aliqoi pifces voces cmitre-
baat , aliqut aperiebanr ora, ft otnocs capita
inclinabant, iignis quibus poterant Jaodabant
Alttflimum .• Ad banc reuerentiani pifciom
cxhilaraiurinfpiriro fandus Antonins, ftvo-
ccaitiifima clamant dicebat:Benedidus Dent
aeternut , qniamagts Dcura bonorant pifces
nquatici , quam homines harrctrci, ft melius
audiunt bclloae irrationalct , quara homines
dam feck in coenetfidnc, ft de notione hx*
rcticorura, 7. Lib. 5. Chr$n$ti GMciUint*
• «.«•
BlUPtVM V.
*.
Vtrlum T>H Edmund* Itgtris in fth$lls r*ri.
fitnfihmt^mmdUntts *d At turn comm*uiti&
fluns mdttrireJfnmnTtjrhnis incitsnit.
SAcc* fcfiptar* Earn trad os doder ejfe.
dds , etat tanqvam Itccrna fopcr<andela>
brum pofitus. Brat emm prsdicator egrtgiat,
difpotator acotiflimut , icdorpias. Be in hit
omnibus effun debar ali/s , quod ipfe nankrat
defontibuaSaluatoris. Frequenter multi, ft
intgni riri 9 qoi td com in fcholis audiendum
eonflucbant, inter legendom a Jachrymis ft
contincrenonYakntcs,librosc!audcbanr. Mel
fiqoidem, ft lac fub lingua faabebat. Idcoqae
dulcedinem non modteam difcipulorum men*
tibas inftillabar. Vnde mtriti de fcholis fait
eiierunt dodores eximij , ?cftigra fanditaeit
eioCdem pro rinbus fccutuNonnnlli ettam cc-
cfefiafticis honerati, tc! poiiusoncratibent*
ficijs eaoneraates fcipfos,rcfrgtoni ft dederunt
ci fuccenfi racibark&tonis. Nrmirum ignis is*
tltari cordis eins ardent, tug iter alfjs ottende-
bat locit iter. Hmc ft qua dam node?idit per
fomoium in febolit fais igoem fieri copio&m,
infidelcr.. Quanro autem fandus Antonios ^qaofepteb atdenterettrahebantorfacufar,
pracdicabat. tamo pifciom mnl tit ado ctefee- contincntes myfterium ret fecuturar. In era*
bat. Adquod miraculum, conconens popular ftino enim iNint diet dam Icgeret, intrauir
ciuixatis ft concnrrcqics etiam harretrci fopra rcbolas Abbas qnidam brdipis Ctdercienfitv.
didif ft videntes um infolitam miraculum,
& rocrito admitandum , qudd brnta fando
Antonio prarbebantaadinim, eompondi tot-
dc9omnesad pe'dcsfandl Antoni;, vt prcdica*
tioncm illis faceret .. coniederant; Tone fan--
das Antonius aperiens os fuum, um mtrabjli-
rer de fide catholicaf t^dicauit , quod harrett*'
cos ibt exiftentercontiettic; ft fiddestobora>
|qs in fide, com gaadio,ft benedidione remj*
fir. Pifcer ettam bcentiari at fando Antonior*
c^indi ljctantca, ft gaddtntercnm mkaadir
In ft bus, ft circuitibas in variat promnciat
•dicxBAt . Poll h«e p.oft rnnitot dia bndnr
qui complcris ledtonibus adduxit fecomfe-
ptero de UhoJaribos foir , qoot i^vis feprifeY<
mis aceenderar chariratis. Vnde fpretit tern ^
poraiibor, ft m undone facie ntcrr rum vftsT
ftHcirerarripoernnr rndidi Abbatif monaflav-
tiO|i«v###5. Bdmnmh t*fi . 7^
y 0 U « a f txrwr
V4
EXEMPLVM VI.
Vtrbum Vtis be*t$ Vine***** sudift vUntu
db equis inftrnuUbut perfrriti ju*t.
DVm die Dominica Palmarum beatus
Yincentius prxdicarei apud Murciam
ciuitatcm vltexiotis Hifpaais , & fpecuiiter
contra ludsoxum. pfcifidiam , 8c le.&ara Sara-
ccnoxum , ecce cqui aductfus muliiiudiriem
vcaientcs compaxuexuire , vnus nigei * alier
pallid**, tcxtius rubeus videbaxur, qui ertgen*.
tcs fiemitum ac emiflb ex auribus fumo ictcc-
rimo.f cdtbus vxid pulucxe concuato,datoqtie
moguu ternbiit, ceotx* itiultftudinem pracdi-
cation cm audicnie»n-t moifibusrlc calcibus ir-
xaerunt, taniuaompctumfacientes, vtmulti.
xudo coocerr^a fugam ampere cogeiciuf.
Vincencius Deo rcuelante , cjos diabolos cflc
cogaotiic: populuro jgitut voce, Sc manufilert
i;aciens, fi homines , inaoit , cilis Chrittianj,
qui 10 lefo Chriito coond»ii , da? mooes noa
\ sneruatis , led omacscrucis annate vos figna
culo, Aiprpcui a vobis abire facietis. Quod
Ttab omnibus fa&umcft, eosadiusauit; Ex
parte lciu Ghiiftt praectpio , vt exvxbe.dif*
cedatis , wee abcoi aoceatis. Poll vexba h«c
tergavextcrum, actocam fere v xbem pcrcuc-
rcnces.ex porta quae fpedat ad meridiem jibia-
ntot, nee vfqoe com parucruot.Vincentiusau-
tern populura commouit verbis : eHote filij
couftantcs , see tos a daemoaibus (cduci per*
mutatis . Dasxnoncsiiii quosin cquorum hox^
ribili fperie modd vidiftis » banc ciuitaxem
loogo tempore polfedcioat, nunc autcra argre
foeacet , quod multa viua a vobis cxadicaui,
tnoicomque xracxamia vobis feminani, tenta-
ucxant u aJicui ex vobis noccre potuiflent,
(ad delis laadem Domino Icfu^ui fecit ne qui
eorum infidijs l*dcrcniur . Volp tamen tos
reddexe ear tiotet.quod fine pcrpetratione ma*
Hex vrbenon xcccdcntiNam eft inter vos ma-
tter qosedam, quae iliam virgin em domi folam
xcliquit, fie hue ad andiendam pxatdtcationcm
ducere foxmidauit, Ac fi nunc domain reuertc-
fctur.filiam , fit (tupxatoscm in eodem Icdo
tompexixet. Hit didlis rcdi jt ad matcxiam , dc
qua diccra Coepexat. Iaterei iaalret qwiisi
auditis his , quae a beaco Vincexmo dicc^aotat,
domam pergens repent filiam in Ic&o cum
adotefecote cocuntcoi. Qpx am nerarta vi-
■fianc fiupefada, cticurxit ad virura Dci.&co-
/am multitudme confeflaeft fcrci vetiutem
xoropenffc, Ccutab eo foeratdidum.
Exvit*S. Vknantylib. J. csf. v*uod})U
EXEMPLVM VII.
* . •
Vtrbum D*i lib tutor. *mdie*s vi'g* «*"'*»
milit* ft ftufrtr* whmi f9tcibu$.f*hmir*
. fitt&pncibus iter urn ei vitM imfttr**it.
Y Egitur in Scala rali, qn6d dom qocdm
jL/ virgo iuuencula magoam haberet dcoo-
tionem ad vcrbum Dei , & difcuiteret ddo-
co ad locum, vt audiiet fermoncs.qoidamoo'
bilis attendens cms pulchritudiocra follici-
tabatcam ad adum imroundum, qoaoudo
modoadquiefcens dnm feme! pet yiamuciw
fermoneai.ifte nobilis cum cqoocucurntpoft
cam, vt earn raperet. Quod ilia attendemcoin
lachiymis rogauit Dcum , Yt per vinwea
fui vcrbi con<eruarct virginicateni ^m«
Scatim Deus mific fibifubfidtum fuum, &va*
tigo adb*fit capiri equi mi litis , & pracipi*
ran do earn in aquam fubmcrfit , Cum totem
iita audito fermone , Dcum rogaflet , ▼({**
virrotem fui verbi refufchaxet eum , poftpu-
unlam horam flic furrcxit , cV mir'abilh de in-
ferno, Sl de vtilitate andiendi verbanDa
naxrauit.Vnde conucrfas, licet e act igoorani,
continue prat die abac , & loqucbami dc Oca.
2o4»nii Imnitr*
exb'mplvk viii.
Vtrbum D#i andjr* jr*nu$*s feru$r[m hm,
vt crucifix* %m*go aura tlmuirft stw
ctsfre *o *r*ottu poft mtTttmfrf*******
NArrat Iacobqs de Vicriaco , qnid an
quidam rufticus t qui nunqaam » olebtt
andire verb u no Dei Qui cum effet juotttiw,*
ad EccJcfiam deUtul, 8t &cerd«s & altj clerid
™ Vcrbum Dcr. 85/5
oficiom fcncralc legendo . & cantando face- ciet vobis.Ege fpero in Deo quod ipfe fopple-
icnt.imaeo crucifiii ccepit obturarc awes foil bit per me defeaum iftum, «a quod auditor**
manibui a cruce rctradis . Quod cum omnes
circumftanics afpicexent , 8c mirarentur , ait
facerdos ad populura : Vosfcuia, quddifte
Dunqoam voTuit audire^crbun^Dci, 5t ided
eft nunc io raanu diaboh, proprer quod Deus
©bturauit auics fua*,ne audiat pf cces quas pro
eofundimus. Sicqae intermittentes oratiooet
pro co tanqoam damnato, corpus cius in agro
cum bcH.js frpclicbant.
Urabta d$ VuriMfirme*. 190. & Rs*H-
Bsatxtidtm.
EXEMPLVM IX. ^
VtrH Dti *udi totes & npn fmfons ptuim
indtcab*nt*r.
LEgitoi qndd/otn quadam vice , roagnos
qotdam prxdicator deberec certa die afli •
goara fcrmoncm faceread populuni , ipfa die,
infirmatus eft grauirer : poputos antem venit
ad Ecclefiam ordiois t cuius crat iflc frater,
copioCflimc ad audiendum. Prior aotem illiiis
coauentu* rriuhum anxiabatur iupcr tali dc-
feau pra?dicarionis , propter inflrmitatem il»
lius prxdicatoris , & cum per conuentum dif
curreret cogttando quid agendum effec . Bcce
fubird venit ad portamconuectusquidam 00.
taWilis frater illius ordiois in apparent!* fcili-
cct. , diabolus laicns in effenria tanquam hof
pcs,5e petij* prforem.Ducitur adipfum,& poft
falutatiopcm confuetanvrefpicitille (imularus
Bofpes prior era in raciem, & dicit : fcatct (vt
perpendo ) eft am an cat us fuper aliauo hego-
tio ; non miror: quia hoc farpeconlueuit con-
tingcre prarlatit proptetvattos 5t dutos cafus.
Scdquid? opus eft habere botiam patientiam.
rcmanebmu confolari. Scirisquia omnia ooua
placet, 8c ego farm ratisftudut. 8c bahuibonam
pra&icam 10 arte hac . Sit Prior tharitTimuf
bona? fpei : quia ifta vice non habebitis cort-
fufioncmj fed bonorem : faciatis vtpeflim iai-
trare librarian) videodo ahquos libros : cito
inoeniana quod erii mihi nece(fanum:!ra quod
non opus vt facia t is tar dare potfiooem cam*
pause veftrat vltra folitum : Cut Prior: Regra*
tior magiftcr rcueteode> quia a: magna amari*
cudine (ubleuafti me, librariam intrare poteftis
adplacitum • Inrrar frater diabolus hbrarianj,
& vt det rldero ho'piti intcnogat de ahquibua
libris folcmnforibas vr de Sum ma B.Thomaf
cumicriptis 8c oprribus Alberti Magni, 5c ho-
iufmodi litis ilbi oftenrls , reuoluir libros hioe
inde* Facit infinuari priori quod omnia habet
io promptu diceoda , vnde faciat dare fignuro-
adcoouocaodom populurr. Quo h(\o8c po*
puloinnumerabili coogrcgato, afcendit frater
diabolus Ambonem. Adocnerar adeem tunc ad-
pra»dicationem vir fandfus y qui videos afcen-
dcreilfum pulr}itufnt& cognoicens fore diabo.
Fumjobllupcicit; nil tamena^cui dicit, fed er*
peaat fin em vidcre . Ccepit frater dfaboloa
prxdicarede bonis Paradiu, dtf paenis in fern i,
de peccaris & miferia mundt.cV ilia perduntor,
8c interna fequuntur, & cum ranta rfficacia &
rationibus , quod omnet c<5mmouit ad 1a-
chrymat , ,& comprmclibnem . Fintta pTatdt-
catione ilfi occutrt vir fan^MS , 5c vocans>
cum in partem , ait: O mifer 8c deceptof ho*
minuru te agnofco , quomodb prarfumpfifti
tan turn officio m Chrifti 8c A p oft o lor urn
vfurpatc. Kt (1 Tpecialem cauilam oefciam, fcio
tame'n nitlob malam fntentionem non egffti.
Vode adioro*e per Deu'viUu vt dtcarcaotTam
NeceUe , vt dicit Euange]iura , vt veniant B u i us o peris,. Tun r frarer diabolus ait: A din-
fcaodala . Comparior vobis : Fplaceret vobit ratus tacere noh pofTdrri cauiftm, afToropta, vt
leferaremareriam veftrac aoguftiz , libeotet fii videa , laecie frarri* , ft pratdicaroris populo-
poffcm io aliquQ vos veljcm iuuare. Refpoti
die Prior : Reuera eft ita quia muhatn trifti
tiamhabco & yix ppffurp deponere r ^fMbit
cteclaro , explaoans deFcaum prardicatiodfs
facfendac. Tunc ille (ciliccr diabolus ,:VEa«c
oaccf cooWatis in domino Deo, quia no defi-
prardicaui, Caofla autem eft ifta : Bcce andifti
q«iot^ quanta bona diii de gloria Paradifi, 8c
pqrna infefoi , 5r dc. pcccatu Jiorpm populo-7"
rum, 5r.vidifti ad quantum lucrum prrmofti^
Sunt : fcio mores eorum , 5c pattim'temporit
uaafibiCf vt obliti- omnium veiborum , nil-
racieaft
ttf V^rbumDcL Vcrbi facri Prxificator. Veftimentom;
facient de his que propofuerant ic agcre . *Et impurus tat ban , n nudum coaciooit tb a
indc omnia verba audita cruotrts ad roams m- cxctudcrcr , curforis fpeciem prate fcreni ad
diciuiu.Q^o dido cuanuit. S.Anj#$i»us p*r. cam<cum literis rcoir, atquefilktrotrostbho.
\mSumm4Th#>UgicAi$t.*.c*ir§. Vnitp. vU$ ftibuscaptu& mcerfe^am.Eaf mah^oihoftk
4t&tMX9n4urfiosx.i.%Q*ilf&?'^TinGHU v erf arias fpinra cognofccns vir Dei (nicoi-
$x^& i7*Tit .Angflm*x*i> *•)•& 7- 'Tit.
Stmoolinttaexi. Tit* otium tx*i- & i- Tit.
stf»&*T*x9- Tithquitx 4.Tif Maria Virp
a*. xy.Tst.Aftifio' Chrifti.Ttt.CStritio ex. 1 1 •
Tit. Dilt&t* Bei ix. l& tit, Tejiamtnsum.
EllMUTM X*
V
I Verhum D*i f trims D. Anunim m Vadun,
jk fasmiua duoim miiUrtbw dtftmntt mu-
' dirbntur.
IN Francia pia quacdatn focmina B. Anto-
niutn Vlysboocnfem pro habendoronoo
ne extra vrbemexcuntem fcqui defiderans
a raarito asgro 06 permiccebatar. Fuit hoc iltt
nolcftiiTunum, & cum concioni inccreJTe coo
liccict , afcendir in tolauum domus fu*, & ex
feneftra locum coociom deft ioa turn cupida
Xtfpcxit, *t vel fie non oihil (uo defiderto
(atiifactfet. Accidie cu res admiration d<gaa:
cum eoicn ad duo miliaria abeflct locus ille,
yocem firi 0ei pr*<kcan*is aaditfit. Cuiuc
fuauitatc dclcdau,b*fit diutiusad fcnefhaia,
quam tu eiue fcrrc potTcr; qui ciiam co nomi-
ne obiurgauu eam/cd ilia refpoodu fe Pacrem
*\uconium auiirc concionaotem ,. Quod tile
jiudieos.irrificcani , dclixa.rc cam exiftimans.
Ilia contra afferente fc ©prime audire cum,
afccndrc arir ad fcoeftram eaadem,& infc etiaan
viriDei ▼ocemmcritia fidelis coniugis perce-
•tt , atqut ab co die nuoquaro ab ejus coocio-
ac abcfTc voluertrat. In vits S.Antf.T*fa*y
,£> x\.*t*i 3"'. 13. i*a^
Exiuplvm XI,
i Idem ntismtb Mudiendo verbo Get dim*-
ntm r*tr*t»er* vo lent 9m confundit*
C* Vra alias Idem D. AntoftUif concioDare-
J tur , turn praefeiis nobilis Domtoaauide
Vsub(u&Deiaudicb»i» Qaod cum noo f enct
poreis aunbus de eiot^lio perceperat ) coram
omoibus dixit* Nihil timet* , Domrna } filia
tuus viuit, 6c teOi vajet. Carfor cute diabolut
eft . Ad qoas voces kkflar fujnt ille egregist
curfot euaoak. lum in urn vitn t*f. 19 r
f*d S*r+ t$m~ i*
VE*BI SAOLI PK^DICATOl.
+ Cones tmibm f*cru inter fun* Anpli flm
•♦ • kpminibm*
DIcebat beatus frater BerDardioo« Feloi*
nus ordinis FranciCcanotom qaodaos*
quam praedicatur, quia maior tbt fir molttrfl^
AQgeloruih quam homimim . Angelt eoiv it*
bcoter audiuot verbttm Dei: 6t non eftikqu.
licet dubiundum, qum Caltcm interfiotprxdi-
catiooi Angek <oftodes iftorom qt<i aodiuoc
>erbum Dei , & quia pra*l»ci habcat dooi Aa*
gcios cuftodes: rajam fcilicet pro fe , ft slioa
pfo fubditis bene gubernandis: It a<J t rxdrca-
{ioacm fxpcconueutuor^rrolti pralari:^*
tbi funr plures Angch quam KomiD.1, etuma
alij non ade£eot ni€ coriun cuflodei Non eft
^nam fncocuenjens eproan , quad etiamde
alijs Angelisxaultiadueaiant. Vodedoipprs-
>dicaret ipfc beams frarer Beroardioas Fcltri-
nus Vinccntiar vj/i funr in acre ^oxft Argek
3uam client homines in terra, qui atteott is*
icbant^erbum Dei. Btrnnrdinm dt **t*
fart, I. Re/firy/trm* yfnrte $.
• » • \
VEJTIMENTVU,
.. t^tauPLTii !•
- '1
V*Jt45 frtticfd CHtufdam Abbntit ptfmrtm
* rfiut ijrn*vifdfyntbirrsbilit*rfeitaill*rt.
^gf*\ Erta relatione agnooifnos , quia Ab*
jL^j bas qqidam in Sa,xoaria> quod^a caoo-
. bium Cillejcicnlc regens . panno tmx
Jc Fl Wria pannos, apouatim fibi <oippa,rari . jii^Mw *Q»ift«LPWP»<m? nabcmw^ofcjt,
faciebac. Quo dcfunclo , uiimnaoadu vcfti* •* iam f amtaibil nQbisArnifit'Ad <wodi*f-
. xnent^ciaf lmwfc paw«WUt >«P«or -d»inu« ponSic &«: Vers, Domioe,boc-beu£ appajee
. voaxn dc lunjck eius fibi Minnie , qua© cutn (ib cakei* veftris»fialiquid diaufiilec vobi*,co«
quadam.foleRHu no&cja.uafi-pfo rcnejoma KtiicalccijTcilri.aoncifcnttai^ frilii, guamd
anHuc^^o<j**am7i pan^cuubirt iatouufrGaa- cfti* ca4ttj«,«obiiie*:. 'aQfocJJW cfe <kbe-
»dcou< *ri$ vwrettu 9 tefttUUttr exfitamanir, m httwtfofc.TMnc vokospoft cotreptiortem
& dcgeftabikip vcftcm UqgiQ t aic projcjcit. ilium placajrc^diccit; J*ten vos grauarc debet,
>Qua; proic^a,rcluc cajuJc4sfctttto*iai»tiUas / corrcptio mca, quia ad Jbonum vcilrum jfaSUi
ex ic emitter* yifacft. A*t<rotfi*ntcm ftupoic cft.Rcaertimini ad claulkuxn veftrurn , & «Je
jniraculi,castcriquidQ4i>acbc*natcilloali<joy
iap^<raiH><^inof]iDiyclo:cu)itrpattc$ iingq-
ia&ip flwdiumiprofcfeum , >& i» viHun tacutti
componunc &i&tilli» crebeenrait r vndique
<juafi dc cljbano ar^encimtcaatibtts Ncc ccf-
&uit cxitiaJeprodigiutn, quoufcjnc vkini Ab-
4>aics in iettinpniUfQiJ^fn tremendi iudicij
Dei acci tUqj)|. SxUbB* viru lUmftriim ord.
C*fifTtwifis<
caectro noo mokftabicvos nobilisiUe. Ci/Sf.
/«
'l •
£^yfftT)iL> « M.
•T
• >
.. J£%*rfcpfevM III*
j r i » *
AUwLtxtmplum pr*i*4*nt+fimih- .
PHUippus Rex Ramanorttm fiinik Tec-
tum , ttctiofib^bucikaiaro dido Re-
gcFrancosum,ip ojendain Abbftttftti erdinjf
Afccd&Ctdeaefttfltutedottua fn* cum ill?
locutur tw, Rexeiu* xalcearaeota , qua* nirjWs
•crane ftti<fc,«oufidertuft,<^uefl% ctunjacerro •
galTec, rode cflet „ fefpoodic ilk * Doviine,. dc
paupcte domo,£t Rexiflcoeappafet in calcek
rcftris;qp** 4rattfi?cftfa,paufcr iittpam
Vefiiuvp ctmfiisitm f*nto kdikrio R#*;i»
; mny*kv Qtj&M fkw fotf/uHiS irrifit.
,Vj O Wi vqwda» ovonafterjwn goddam
oc ojgp?ptwiifliona«b<M^m PlAcu^ AWbiM^ Tium tbicaniAcfti£^q«o rexbo yaldc ada^
fratribus, Yt jms px wonaclu* ad -K<gc Phi- fiu Abbas rcccfllc di»M M.# c. t^
Jippum, <|ni Buxrcg^abat, snicufecur per .
qucm viokntia roilitfisnoiponerctur . .Mifiiis ExuiiifM IV*
•eft fuueni* (anguine nebtks.aaovain qui apad
Jteg£ premier cognatpi aliqoia am^tmt pof- tommi frimcipis m Cbri8$***$ bum**it*H
ipt ^mpc&rare}^uain««rKri • Vcniena a*d Jilf-
^cm 2^v Domiuc, vit illc aobHis mukuio mi-
debite naooaftcriua^poftrum daranii & imH-
rijs Yesac , faspc fcatrcs Ac fapiHiam noftraip
^riim^copuiroielK.molpnjit Rogat maicilA-
tcip vcAramhuintUfpODaenmanoder * Qua-
tciius >iHuitM rfiaina: wiiuinefl»ti«>at«eiindem i^P^at apud Traicdum infexm .• Hie expose
<^ quomde vtMimmttrum Ujtmi+m , ^
, frihendit. ....
F Rarer VVifbehmrs aliouaode Camffa.-
rius noftcr anteconucrUonem canonicut
nobilcxnabiraoTxj*raiirts*omp«iCcatj<^ ,4c ad
iatirfa^ooem tiondtgnam. de ablatii «e«»-
pclfaru. Coufid<;ratf$ Re2£eftus,& ihab»iuin
jnonachi, arr : Dormnc^uis , vel .TodccAia/
Cui cumiinjcnis dicorte: Domit*e>filii*s fum
illitts ♦ parrcm fuum nominaiis . Rc(pnndit
^dokfeenria* Cuts ttgnatut^ince ,<grav«a Do-
ipiflicifcpulchri transfataufL. A^ccqaamaii-
W j in^aa ei»t ^Qztom AcbQnic atcigiflcr.
igncm faculamm ante ortum aoroxdrartfa
d'uicatc indiuerlss locia, tam. ipk»<}ua*D«»-
tcri vidcront. C^cikaimetrogaflVcunasiraa
&can ScnA jlobilia eftw . Coiq^ l^tfcfpft ;fid«fiMii»ignis > .x^piMQidciniiia. 74moiia.«^
S»3 Veftimehtum.
arftiuum, ft dues prober ealotemtetorkfua hooc(binhfi Htt^ftcofi.qflFmocttfttomnc^
ob refrigcrium circa ciuitateta metsctAat.
Hoc itacfle putante* in portum Acbonisde-
acnerunt,& tunc primum, quia Saraceni ob»
ctnoiflent dukatcm , cognouerunt . Eodem
tempore peccatis noftris exigencstxi* , data
faerat terra fenclatn manias Sefcadiai , Regis
Syria; > regnanrc Frederic© Ronunorum Ira-
pcratorc: Noradinus autcm firiu* Saladini y»r
nararahterpiaa ft bcne&cus,tuac eratinciui- nam Chriftiaoi legem CfarifUanaia in tern
tate.Hic cum naaim Chxiftianarom in porta fiia • I lie dketenolens quod* vcrtm rait, rdf.
¥idiflet,& cdn>cno(aad8edtaf.euis, eaqacxr pandit: Saris bcne\ Ad quod Adjaical<!as?Er
cfletfola , noa Iatcrct , mifertua Chriftiano* go dicam legem Cnriftianorani terra kbits.
rum , queodam npbilem paganum in lingua
Gallics, fatiseipedkun> ad nauem cum galea
mifit , per quem ne timcrent mandauit . Vf-
que ad tilam horam ignorabaat, vtrom cficnt
viae illint vagaatur, to* ladertnt, ft toada-
etwn mturn fialarenc. Egreftus ver&de nanir
cam aegfota, quam caneric vakdixit, dins ci*
fckciitiam tepatriaadt, centra impetus Sara-
cenoru figao tcli regalis illoa martens .Tunc
fiiptadidas nobilis- paganas redacentfecoa
in ciuitacem fratreo* V YUhctmmx^ intcrron*
ait earn diccas ;Dtc,& iuuenit tqaoaodo &•
Pater mens cm tir nobilis ft magoos, & mi*
fie me ad regem Hierofolrmitaiiorum , it
Gallicum dMcercmapud ittuia,jp(c ?ero vtxu
vfee mifit parti men (bum filiun,ad difcendi
decidendi, vcl capiendi . Interim nobilis qui* ibi idiomar Saraocnkum-. Vnde1 *moi» via
/dam Chftftiatous de Alemania oriundus in
extremis laborana , omnia fua arma vakle de-
* cenria, cum erifeuft dcxmprijs per cundem pa>
»num Noradino mincT aro vka fratrum ilh
hip Means. Ego, inquir, mans annis ▼otteram.
Chrifto in nis atmts (cratrc,fcd> vt yldeo.non
cfteio* Tohmta*. Deftinati funt ftnuncij
Chrifttkni » ex quibas thus erac fratcr VVil-
aelmus propter feientians lioguar Gallics*,
qui munera prkictpt praeientarent . NoradU
iros rcrojvt ndit xenki tcaa(mifla,cam mult*
deuorione sufeeptc, ft fiagula, id eft lorkam,
clxpeum, gaieam , gladiam , necnon ft dcx-
trarios deofcalan* » quia per ftmetipfom ri-
£tareTcUctinfirmum, remandauit • Interim
milice mortuo^ cau«i appenfe lapidetn ma-
xi proiec^o ac demerfo.alioque mrlite fgroto
xpi nobiliTift> infoco inirmantif repofito,
Cnsiftianonini bene optim^mibi oo»d I
Nonsuit aliquis ctuiaadeodiueria Hioaib-
ly ma, qui pro peennia tbrorem , filiam , yd
(quod eieeraEaliuterat/ lUmnapcrcgrino-
rum rxorem propriam non exponent, £cq*
Blot mcrcediboalabornm fiionimeoicuaict.
Ira oronea gulas „ it cardit tHecebrit Mti
erant vt nibilo omnino a pecoribns diferfc
Snperbta vero fie is ek -ragnanir, rtcopart
non iuffieereac, qnah intxfc jreftiocoafvi
inciderent ; ftringetenr, arqnt eihdlairat.
Mem dico de ealceattfemts.Ecadiedr de fep-
lb: Confidera vefiitnenta mef , aalctaiKoo
men. qoim fint rotanda, qnam aroirii, qoim
fimplidrar, & hnmiliier fettnata Sicarnobii
tttuNtiHem V Vilhelmassmaoicaf babctela-
xas ft anrplaa, Cent monachuF, aolla erat in
TeAibiis plkatftmmdapticitatsBoUaconV
fitat , lictrip(a veftiom maiarKr foret (adf
Kex inani cum multis diuerfi color is galcis
egrcflus aduenrt, naocm inrrauit, ft de tranf* pmiola.Eccc, mqak, ifta June riria > propct
ffm^Cs granaartfercns.anteiafirmumfcdit.at- qua? ciecit Dens Chriftianos foptrbos k lo-
qnc cum medico , qnem ftcumaddoxcrat 9 de
eonuale(centta illina difpurauir. Obtulitft
qn«dam nobrlifRmi generic noma , qua? crc-
iadedi<e^ti»hortopatrisluiapud Damat
cum . Demde ztt infitmo , propter teomnt •
%uaChri(tkuns benefaciamA quo com- pete-
rent coodndumadeinitatem (andain>Kieni»
sakm , qnam adbne ttnebant Chriitiini, ref-
pondu; Nonedtt ToUararnna, neqaa mini
de terra ifta . No»cntmdiiitmt po-
tnit eansas illornminiquitateaftftinerc.pDa!
quia noftris t iribns obttmicri«mtiIlim?DC»
quaquam.Nooimm^etiam hocadiccic:Noa^
moaqnia ex regjfoaaveftris Cnnftiaauilm-
perator qnidam tasget,Otho nomtoe.qQi ter
ram banc cum duitate HieruiaJenr calni
ChriAiano reftieuer . Nos ita andientes|peif-
bamui, quia prophetia ilkimpkada eflct is
OdiMt
»*
Vcftfiftcjptum.
Othoae Imperatore Saxoni*, qol ante ali-
quot annos derundus eft*. "Ebdem tempore * -
Saladinus hamanitatem-exliibttit Chriftianit
(ads magnam. Cdm cflet exetttras Chriftia-
norum paxriraabriinemeitvocciltif, partial
captus,& diwpacus, rcliquias-tiuitatum,qba?
ic vitro reddiderunt in ciuitatibus eifdcm eflc
perroifir Tub bona tamen eoftodia.Diebus ali-
quot ciapfis, cum requififfet a fiiis quomodo.
(c habcrent Chriftiani f Rdpoodcnroc illi.Do-
mine boo aKtcr ntnint , quam pecora ..ludis
tamura , gul«* & iHecfbrisferuientes . Tunc*
trams, iu Sir cos de ciuitac ibus expelli . lim
IP9
EllMFlt
u VI.'
Vtfiminto prtticfi ttQus lumnet Ettsmtfrms*
rimt, Uchrymofit l*mtnt*timibm tstmrnni-
Bern infim**mdkch9veflim€mt$tmvt*d$dit9
c> t*»*tort iUmd rtd$m**i* fimmtt f*f*
wndidit.
EziUPttH V-
Veftim$nt0rum Ufdmsm tUridmtit famous,
fuftt dijbimtim.pompstii} fimhism ttm-
qnzm qusdrigtm ctnfedtrim**
/
RErulkmihiquidain etuis boncftos, afle-
fens fiiis ccmpon^bos Moguntix , fi be*
ni memtAi,hoc quo ddidurus Turn contigifle
veracitenDic quadam Dominica, ctnn(acer-
dos in Ecclefia^cnlus crac pfebanus, circuirct,
Zc aqua benediAa populum atpergeret , ad
oftium Ecclcfic. vcnicns.matronam quandam
pompaticc1 vcnicntem, lead finailitodinem plum cruciatum , tam ex frigoie , cjuamcx
pauoms varijsornamcmitfi&mobaiamha- teiunio? quanti defiderant faturari de folijf
fcuir.In cuius cauda veilanentoru* , quam ha- olerum , qua? proijeiontut de coquina meaf
bebarpoft fc longiffimam, multitudinem dx* quanti font in ciuitace ifta in hora hac pete-
nonum rcfidcrt confpesit: crantcnim paruu grini non habentes tbi hotpicentur , dc in fb-
vtglircs.nigrivt j£thic^s,orecachinnaMcs> ro iacent fortaffe Ac pluuia madefadt ? To
jnanibus plaudete$,fic etiam ficut pitces intra verd cxpectans ctiam zternam iucunditatem
(agenam conchtfi (airantcs • Reueraoraatus aflequi » finrinum bibis » 6c pi&esiotmanet
ARripuit fo&ut i\\e,6c faoc bomim.ntn
infimo ftrato recumbcr&t, or vilibus
qperimentis incellafna vttrctur. Quod aim
Tidiflet quidam pofleflbrum ciuicaus » quia
opcrtorio fciflb,3c lanco tcgcbatur.tranfimGc
ei coopcrtorium numifmatum triginta lex,
rogans cum muhum , Tteo coopcrirerorad
memoriam mictemis. I He vero hocfuicipiejif
propter mulcam riri poihilatioocink cooper*
|n$ hoc ma noCtc , per toum pene nooem
diccbrt ad (cmeapfum , tc recicabanc eubicu-
larifeius *: Quis dicecquod humiflt Ioannet
(habebat enim (emper in ore verbum iftod)
pallio triginu fcx numifmarum tegaror , 9c
frarres Chrifti frigore necenrur^ Quaott/unt
tno^ > ?u* dencibus ftridene prae glacie?
cuanti func mattam Tel cilicram habentes
tobras Bt nonpoffunt cxtendere pedes (not/
quanti donniernoc inosnaci , habentes da*
muHcbris iagena diaboli eft . Quos y t Tidic,
darmontimquadhgamforis expedarc fecit,
plcbcm aduocauir dxroontsnetuger^radtts-
rauiu tcrrica ilia ftctit, & ▼! Tifionespopulos
vi dcrc mere rctur quia Tir bonus ac iuftus Tal-
ilefuit, erationibusiuis obtinuit. Intelligem
mulicr ob *efti mentor om 'Tuperbianj €c<e a
daernonibus<ftderiiam,domum rcdijt,Teftt«
menta murauit, dc ram ipfi.quam ceteris fe-
ci i nis , eadem vifio occalto faAa eft huiniKm -
tis.IiUmlit.iMf^ i
deuoras , 6c in cubiculis demoratis * Kiodo
autem cum omnibus malis, & in cooperto*
rio triginta (ex numifmatum te calefacis.
Teri occediftus Dens , quia humilis loan*
nes alia node fie non coopcrictur. Iu-
ftum eft enim » fieben^ acceptum Deo , tc
tegantor centum, quadraginta fratres • &
Domini tui , quam tu infeelix . Mox <;rgo
tranfinifit Hlud in craftinum vt venundare*
rur . Et videns is oui hoc obtulit , emit illud
triginta (ex numiunatibos > 9c tnrlus obtulit
?atriarcha?4 Cum verb in craftinum vidif-
JCixsx a fct
v
nt illudjemit hoc ffmilieer>& obtuth Patriar-
ch*, dcpofcwis vt tcgexetur co . .Cum autem
ttrtio id fctifiet ; Hicit ei gratulabundus fan*
dus^v id? bjmus^pis de^cicc ego, an tu?Era«.
onirn opulentus'valdc 9. & (uauitcr quafi viri-4
demiabat cum ianctusj paulatiai ab co multa
auferens* Ex dice bat temper, quod poiTetali*
<jui> c u nrio tent i one dandi paupcribusexpo-
liarediuites, & ipfam ctiaxn camifiam abeis
beneuol c jau&rre,^ non P<vcarc> <Bc maxime
fifunt aliquf immiieticordes & auarf .<Djuo
ehimlucratur ulis, vnum quid e quia animas,
lllorum- faluat , alteram, autem quoniam 8c "coram C$ flamcm,* cljuitautem fuper draco-
ipfc ex hoc merccdem non modicainhabcbit. nem crudelilUmum , ignem fulphureum fpi*
rantcm . Et ab vtraquc parte ipGus ftabac dx-
mon vous cum cacenis igocis > habenribos aco-
leos iotrames intra earn, &tcnebaDt ligaom.
De capiteciuaexiharu Jacerur multx, fcnia-
Vijiiwri brnatu Bern mtximiin fpsmifik od$t> xima^qua? fugebaut cerebrum ejus, la oculis
punit grauittr , dtwnst dternsliter. cius (tabant febrpiones & in aariburehis duo
crudchflimi injure*. Simiaftabataatceam,
& cum ctudclitfimo lapid* eoirodebat fit
ftaqgebat, labia. os yJcdcoccsr Serpens mur*
l • ......
tf*Jli»mof**tiunimi*m Aub*f&*i**<tHAm
. hsrribikttr fiUo *tt^™*j»*mVtri*fo
d*mn*t*fit.
LEgitur in Scaia cacti , quod fait quiJam
. rciigiofu*, dc ikcerdos , qui promatrc
iua mortua continue celebrabat , & (cpanis
roagnis a4$igcbatXjimauccm quadadrecum
Jachryrnis pxo ca Deum exosaret , vidic earn
£x vit* loannU tltemofymrij f+rag. iz,
EZIMPLTU Vll.
»
t EgirarinScatacoeii.quod diimquxdam
****Domiria, rqgarct frequenter Dominum
Deum, vt fibi offendcret quid plus in muliere murcingebaf cqIIuqi & fugebat: vkra • la
odfret, vt de illis poffet&cuitodire, rapta fc:- rnaxtrbus cxanr anuli igoet >& pedes angchm-
melvidifquandam Comitiifam Itaxc ir/R>r-> turfubtns vcmremtdracrou *. Cuinqiiitcltf^
mentis-maximis, & cruciari abfqj mifericor- videos, territus-nprcts A non poflet diccrc
<Ka a crodelUCmis dacmonibus iofcrni. Ciim vcrbum, iftaclamauit: Noli^xuere^Uou,
autem traheretur de pornain pocnam,& traxiC quia necego^ncc alii qoi jnecom laotpoftrnt
sHz coram ifta (eo quod fuilTet fibi familiaris, cibi nocere. Ego rum,inquit»iUamaiedida &
chntt vHierrt) claxolttit; Heu! beumiTcra?<ia-t infcelix maceraua, qoae-dainnata zteroalitcx
ftafui,aMtiuens fui j & clcrmofynaria, & pxo ftibijd debco xftts pcanjs. TuDcfiJiostcToop*
rmlli allaxe crucior, nil? pxo ornatu, per que th viribus ait matri e <C« eftrsxiamaatt, com
fni pei ox.qnamignisinfcrnalisjqui non com* fucritiiconfcfla^uftewftifque bene Ecdeia*
buritnifi pecca tores ^ fcipfi coniunclos , fed ftica facramenta^ RelVondit ilia< OrnamcD*
ornatus meus fanAos &iuitos , non coniun- cum vanum oibtl aiiudefts quim ficcus ,tcI
Stos 8c inndbs confampilt. Tuc ilia qiie/Jisf arca.plcna ixa D.ei.Et qoja*tou»iaucnniUDi
vidcbat,dfiitei; Ergo ornatus eft: Ulud.quod n>cam in JaictuMS^h pidiin«9& iooraamens
p/ds<liQ>Ticetxn.muIiere. Cui damoata.-Van^s vaxji^ expend i^amoaurexn: EtHcetdc iw
ornatus eft fax inflamraans omncra Ignem coofitexer ^oont^men cnmpxopolitodiiwt*
peccatit& proditos vendcnsj& tea dens -carer a
DeitJarmonibus-, & ef^imago damnationis
sterna?. Tunc re ne rum duo retcrrimi d«mo-
nes cum lanceis ignis ,cV pcrfbraorcs cam po;
(bexfit in cllam maximam plumbpliqucfadto.
plenum ^Tuhc ifta ad ft xeuexfa , cognouxt
quoderatillud quod in mulieribus odicbat
Dcusv. loannts lunior •xd.?rA&*.
tendr, quandovcro dimrfi ,»od Tolantanc>
fcd propter honorem roeum, nonruicooin-
tade praecedentibus, nee confeflide indigo
fufcepiFone xacramentortun > necdeinordi*
ruaconfc/ConC) 8t paUrattQXJC confefljomf
mear. TiHic fiiius.; Quid figtuficaot iftat pa*
n?/ Refpondit mater : Draco iftcqocm e<p
to»eft mi^hi datus pro confcnfibus corroptic-
»» » • * ^ - ■»
'n"~n am
iirini; <jtic« egfr fcabui > *
me delc&ationcra habercm, 9c <kdi occafio -
n« muhas peccaodi . , ifki duo daraonca, qui
vtroque latere me affltgunt , vous eft pro re-
tributione-bonorum , quae ego feci patrituo,
vtprouideretmihi invanit ornamcntis . Al-
ter eft pro prcwocatiorie , quam ego faciebam
ad alias mulicrcs, vt (i mi 1 1 bus ornamcntis &
pi&uris (e cornpooerc«t.Cat«tie;fum mibi da*
tar propter vanitatem cingulorum, ~9t zonarit
argentearum * qua* Itbentej «u6do iri tunica
oifendebam. Et qqordatjos afgcmcos babe-
ban t, tot ferret de ifta catena-intrant me, qui
crociantme rnirabili mode/*. Vinculum ma-*
nuurn "eft propter corrupts' ta&us fadtos
Vcffimcntam. Vindifta dining
i.vtalijde „ "
V1NDICTA DIVINE
fof
Me&antihuivtufeie > fumit Vetts vimdMm r
de fytuBufdam.
LEgitrJr contiguTeirrAnglia, quodblada-
fiue ftumenta pukherriaia ezcretrerant.
fcappropinquante tempore medium, venit
qaoddam genus mufcatum, in magna multi-
tudine,qubd torumillud bladum fiue tricici?*
io taatum confumpfcrunt , quod vix infra -
quinque milliaria rnu quatiale bladi iuutne-
runt . Homines vero illius pfimincix quofdS
de illis ccApcrunc , fir diligenter irifpicientes;
Anuli ignei propter oftenfionem mammm* iriuenerunt in eis litteras depiclas inalis. In'
Coluber colli eft propter oftetofibnem pedto- ' vnaala feribebatur #>4,inalia Dei, vt manifc-*
ris.Et quia (bftrntiiitrt correptos tadus, fugit' ftum effet prop ter-demeri turn , $c vindi&arn;
mea v.bcra cum dolorehorribifi.Lapisftan: Det efie fadtum . Getfehalcms Helen: ordinii*
gens os.&labiaA dentes,& iinguam>eft pro-
pi encorrupta ofcula, propter immunda verba,*
propter lafcrrioscantus ; Mures aorium funt
propter corruptum & drflfelutum. avditgm.
Scd fcarpiotfes ocuIotihii funt propter cor*
rirpto«arfeAu$rLacert* capitis fum propter
afonos crines &"©matusv*rios, & lotioncr
indebitas faciei fircapitis mci, Yinculatio pe-
dum fubtns yentrenv dracotiis , eft propter
chorlzationes>& itfordinatos difcurfirs, quos
ego feci ad qftertfionem pulcbritodims mear.
Et idee) malcdifta Tom in astc'rnmri ', nee pre*
ccs tux.neccuiufcomqne afterius poffunt Jm-
minuere pcen$m mearn.Et fobiro cum furore
ft erigens draco qui earn portabat ranquam
fulgurcijrn horribifi vlulatu receflir . idem
Joannes itmier. Vide eti**g tit. Ornatus fuper-
fiuus 0* tit.Dtfiiei «.i<W. Luxuri* ex.4 '#•
Flereex.i.tit* Humilitae tx.6.ff^o.tit.¥r4*
Utus ex 1 *tit. Indicium Oei\ex . j.tft. Calf tiro-
firsts ek. 1 .tit- CasUfiis gloria ex.6. & 1 6. tit.
Gala ex. 1 *.tit. LufifTix. 7' tit. Cotmerfie ex.
l$.tit<Ch*re4*x.l& tit M*r$ &vnri ex.it*
Ertmitmrmm D.AugttB fer.iy fart.iftw.litte
rm D. Vide etUm tit. Ira ex. *'. & tit.lmuriai'
f/tt tenter fetre.
VUG O.
vEXfM* X.VM I. " 'l
Virgbfuintit Mm a tor Amman Sponfum fu*m 1
lonmrtit.
T "Nitiotn jfane^babftationis, monafteribrurrf^ f
quae funt itr NiCria,(uromum tradebat quen- '
dam Artimonem, cuius animam, cumexif*'
fet a corpore , vidit Ferri ad caelum S. Auto*
nius , (icut refcrt fcriptura ilia ; qdac vjtam l
defcribit Antonij- , Hie ergoAmirion locu-*
pletibu* firgenerofis parentibifs ortus eft , £-
quibus imritus ad nuptias eogitur . Et cum
parentum'erTugere nbn poflrtviolemiam,
accepta vrrginc,cum intra nuptrales thalamot ;
conueniflent, & data eis cfient cubiculi fecreta
filentia, alloqui puellam depudichia \ & de"
conferiiartdatirginirate ettpir bortari,dicens.« -'
Quia corf uprio fine dabio inoenit cofruptio-
nem , & incofruptio incorrnpte'lam fperat,
mukd'melius eft U vterque noftrum iri virgi-
mtateperduret,aiiam vt alter corrumpatur ex ^
aftcro . Adquieicit virgo4 (ilrntio tegitur in-
Xixxt j corruptioV
ftrt* . VcftiOdCJllum.
ftt illud;ernit Hoc ffmiliter>& obtutlt Patrrar- ' , . • 3 t ._
chx, depofccns vt kgcrccur eo . C&m autcm .' " Tix * U » tY M V I Hv
ttitio id fctinct ,'tiiritclgratulabundusfan-* ,,, '". ^ . r • . -, x
dusHvidtbimu*gpi$ dcficiet ego, an tu>Erat; Pejliwefnamnlmmm iKWu/awrtw^^'
cnim opulentus'Salde , fcluauiccrquau' Viii- , k'rribilittr fiUo0pfsr^mf^itM»iiuriuSl
demiabat eumTanc"tusj paulatini ab co muha< . dtmnttsfit*
auferens* Et dicebat temper, quod potTet all*
•quis'-cunrintentione dandi pauperibuaexpo
liarediuit.es , & ipfam ctiain camifiam
beneuo) c /auferrc,&. non pqc care* & maxime
fifunt aliquf immifcticordcs dc aiiarf '<Efcuo magnis atfigebatXiim autcm qaadaditcuni
enimlucratur talis, vnum quid e quia animas, JacbrymlspjOc^Deiimcxoutfct, vuuteim
illorunv falnac , alteram, autcra qubniam & coram (i, flta«tcm,& c^uitantemfuper draco*
ifcfe cxh'ocmercedem non rnodicarrfbabebit. nem crodelilGmum , ienem fulphurcam fpi*
tx vita Uannit tUemofyrmrij f*r*g> i*<
. * • - . ;«
Vifitwn brnatuDeus mtximlin fpemtnk oiii>
pnnit gxauittr , dtwnst Aternsliter*
rantom . Et ab vtraquc parte iftuusftabatdx'
mon vons cum catepis igneis • babenribos aco-
leos iotraotes intra earn, & tcocbant ligaua
De capite cius exibaiu Jacerue raultx, ft ma-
•xima^qux fugebant cerebrum ejus* Inocoiis
eius ftabanr fcoxpioncc & in auriWeiui dec
crudchffimi rmircr. SimiaftabatanteeajB,
& cum ctudeliffirao lapide eorrodcta &
fraqgebax, labia, os^dentesr Serpens mui*
muf cingebat caIIuqi 6c fugebat vkca* to
oonrbus crant amili jgfi*t>& pedes «wgd*»'
turfubtus Teoiremdrftcws* Ciuajiltek*
vidertt^tcrritus-ru^ccts ft noa porfc* diceic
vcrbum, iftaclamwit: Noli jiraecc, frit a*,
quia ncccgo.net: alia qtiimecum Iqm poft^r
tibi noccfcEgofum.inqtticillamal^^4
LEgiturin Scalacceli.quod dumqpxdam.
Domina* rogaret frequenter Dominum
Deum> vt flbi oitcuderctquid plus in muliere
odfret, vt de illls poffct&cuftodire, rapt a fc:
fnelvidifquandam Comitiflam flare infbr-
mentis-maximis, Jfccruciari abfqj mitericor*
dia a crndeliulmis dacmonibus iuferni. Cum
antem traheretur de poena in pocnam,& trariC
iifet coram ifta (co quod fui/Tct tibi fa miliar is;
Aim viueret) ciariiiuit; Hcutbeumifcra.^a^ iricelix mafcraiia«.qoafi'0,aipi]ata zternaltu
ftafti,aMHtiens ftji>.k clccmofynaria, & pro tjibijci debco i&i* powiis. Tuncfiliostc&iDp-
nfllliaTiaxecrucior, ni£ pro ornatn, per que tisviribus ait manic* C«eilrsxlani»ara,cw
fti pei or ,qnam jgnisinfcrnalis^ui non com* ^ueritiaconfcu^Tuftcwftifo^ebeiie Ecckfi**
burit nil! peccarores > 8c ipfi coniunclos , fed flica facrameou^ RclVondit iila^ Ornamcc-
oroatus meus fanftos & iuftos.nonconiun- turn vanumiMbilaliadeftj-quimiaccw^cl
•ftos 8c inndos confumpfit. Tuc itfa quc,'Jia*c atca.plcnaua PciEt quja-tottoianenruum
v1dcbat,dftit ei; Ergo ornatus eft illud.quod rn^am in Jafciu^s 4k pic)iida,& moraamctis
j^osdifpUcet in jnulicre. Cui damuata-Van^s
ornatus eft fax inflammans omnem igncm.
peccati,* proditos vendensj& aradenscaftra
D'eidarmonibHs-, & r^imago damnationis
aecernae. Tunc venerum duo reterrimi d«mo>.
nes cum lanccis ignis, 8c perforaares^cam po-
fucrfit in of tarn maximam pJumboliqucfaAo
plenurrt/Tunc ifta ad fe reuerfa , cognouit
quoderatillud quod in mulieribtts odiebat
DcuSv. lo*n**s Iftoior 0rd,Prddt.
vaore expcndi^aHiataram : £t licet de if»
cooficercr ^iKMitamcD compxoppiltoto1'
tendr, quando vero dimifi ,noD Tolontinc
fcd propter hooorem meam, nonruuomn-
ta de pratcedemibus , nee cocifcfla de iixiip-1
fufceptTone tacraanentormn > necdcinoro:-
rrauconfc/lionc, 8t paUiatiope confeflio^
mex. TiHic filitts; Qjid figntficam iftr per*
ne./ Refpondit mater: Draco iftc, qoemecLi*
to.eftmi.hi datus pro confcofibos corroptio-
ndm, <n*03 egfr fcabui >, & affcclaui , vt aiij de
me delcftationera habercac, 9c dcdi occafio -
ncs muhas- peccandi . Ifti duo damonc*, qui
vtroque latere me afihgunt , vous eft pro re .
tribuciooebonarutti , quae ego feci patri ruot
vtprouiderctmmi iavanis ornaracntis . Al-
ter eft pro prcwocatkmc , quam ego faciebam
ad alias mulicres, vt umilibus ornament is 5c
pi&uris (e cofnponerent.Catcne/fiint mihi da-
te propter vanitatem cingulorum. Si zonaru
argentearum * quas'libentej euftdo id tunica
oftendebam. Et cjuordatjos atgemeos babe-
bant, tot ferret de ifta catena-intrant me , qui
cruciantme mrrabili modol Vinculum ma*
nuum eft propter corrupts" t actus fa&os
Veftimenram.Vindifta diulntf
fat
\MNDICTA DIVINAi-
m a
MeMantihuneiufck > fitmit Vests
de \nibufdam*
LEgirur contigiflcmAnglia, qaodbladar
fiue ftumenta pulcherhma excreucrant.
ftappropinquantc tempore tneffium, veoit
qaoddamgeitusmnfcarum, in magna moltt-
tudine,quod totumillud bladum true tricicS'-
in tantum confumpfctunt , quod vix infra
quinque mrlliafia ?nfi quatiale bladi iuuene-
runc . Homines veto illius pftuincix quofdS
dc illis cceperunt , dtdiligcnter infpicientet*
Anuli ignei propter oftenfionem manuumv inucnerunt in cis lictcras depiclas inalis. In1
Gol ubcr colli eft propter oftenfionem petto • - ?na ala fcribebatur #>4,in alia Deiy vt manifc-*
risEt quia fuftrfroiibi corniptos ta&us, digit' ftum effct propter demeritum , ft vindiclam;
mea v.bcra cum dolorchorribrli.Laptsfisn:
gens os,& labia, & dentes^& iinguaro>e(tpro-
p'tericorrupta ofcula, propter iramunda Verba;
propter lafcraoscantus . Mures aurium font
propter corruptmn & drflblutum. auditum.
Scd fcofpioffcs oculorum funt propter cor»
rtrptos afpedurLaeerta? capitis funt propter
alicnos crines &*ornatus vtrios, & fotioner*
indebitas faeiri arcapitis mei, Vincukmo pe-
dum fubru* yentrcm dracotiis. eft propter
chorlzationesift itferdinatos difcurfis, quos
ego feci ad oftenfionem pulchritadinis meat.
Et idep maledifta-fiiin in akeruum ', nee pri-
ces tuar.neccuiufconique after i us pofTuntfm-
minuere paenam meam.Et fnbito cum furore
ft erigens draco qui earn portabat ranquam
fulgurcbm horribifi tlulatn receffit . idem
Joannes innier. Vide etia^ tit. Ornatus fitfer-
finus 0* tit.Deflici ex.irtt. Luxurta ex.+ tit.
Flere ex. x Jit* Hunrilitar tx*6.(f \ oJit.Pr* •
Utus ex 1 ttit. Indicium Dei\ex. <.tH. Calceiro*
ftratietc.i.tit. Casleftisghriaex.6. & 16. tit:
Quia ex.\% Alt. LufettTix. 7: tit. Ceauerfie ex.
^.tit&hereaexX &t$t'M*rs &v»ri *x.ao/
Dct efl£ factum . Getfibalems Holen: ordinie
Er emit arum D.AuguB fir a? ftrt.aBw.Utte*
r* D. Vtdeetiam tit. Ira tx. *. & titJnistrial'
f ut tenter f err e.
vuoo.
f * *
CX IMF LVM
I.
i. *
Vhginitatis emitter Amman tyonfam fiusm '
iontetrtit.
T Nitium fane^rraWtarionis' monafteribrurrf,\'
qua? (tint irr Nicria,£ummum tradebat quetx-"
dam Ammoncm, cuius animam, caraexif-'
fex a corpore , vidit Ferri ad caelum S. Auto*
nius , ficut refcrt fcriptura ilia ; quae vjtam '
defcribit Antonif . Hie ergo A mm on locu-
pletibu* eVgenerofis paxencibivsortuseft , a
quibus imritus -ad nuptias cogitur . Et cum
parentunTeffugere nbn poner'violemiam,
accepta vrrgine,cum intra nupjrales thalamos "*
conuenifTent, Be data eis efient cubiculi fecreta
filentia, alloqui puellam depudichia J & de^'
conferuartdatirginirate crtpir hortari,dicens.« :
Quia corruprio fine dubio tnoenit corruption
nem, 8c incofruptio incorrnpre'Iam fperat,
multo'melius eft u vterque noftrurn in virgi-
mtateperduret}quam Tt alter corrumpatur ex v
akero ♦ Adquicicit rirgo j filcntio tegicur in-
X x * xx 3 corruption
/■
\
*oa Virgo.
corraptfoois thefiuiros. Cum£ i pfotimo tcm- mcmbrit circnndaja , tubal qtopeeutf n
pore loJius Da' contend teftimonio , Deo lamcntodctraftofpccimenquittfuauiterdot
nagtt client, quam carnes fanguiocquc con-
iun&i, port obitum parentum ilic quidem ad
huncvicini defcrei fcccflic locum: virgo ycio
intra domum. refidens ,breui 3c ipfii multitu-
dini vtrginum.& illeprcfuit muliicudim mo;
nachoxum. Ex vitit r?.vn* jo S.Amm****'
mieiuts oftcadit. B*i*l*y. 4 cf> 1% itpfii
Anglorum-
ExiMflYK III. .
EllMKfK II,
Yirgmmtn ecrfta Edelfridd ft<g fa qutntb
friuiUgiji pM m*rt*m denmtmmcQ ,
/•pOftquam religioGi rixgo Edelfrida »pti-
* mo rrurico defuocto , cum xege Egfrido
XI I. ana is matrimonio iundta, in virgintcaris
integritatc.ficut & cum primo (cdiflec.habita
manri Uccntia,contcmpco regno, fir ad mooa-
ftcrium monialtum contulitperpctuovirgo
raanfura. In quo cum fepcem annis Abbatifl$
gradum cenuiftet peftilentix morbo percufla,
]m lignca tuba dehindtacft.in qua cum per fc-
dcrim annos fepuka iacuiuct , pUcuitfrrofi
cius ,qu* ei in d ignkatc fiicccflerat, leuarc of
fit cius, & hi locello nouo po/ita tn Ecclcfiam
transfcrrc. Iuflicque quorda defratribus quae-
ftrc lapidem , de quo locellum facere porutf*
fcot.Qui afctufa naut vcocrunt adciuiratulam
quandam delolatam , non procut inde fitam,
quae lingua Anglorum GxaataccAif rocatur,
& mox jiKKneruotiuxxa mtixof ciuicatis Io«
ceflumdc ma rmorealbopulcxierrimc* factum,
operculo quoquc fi mil is lapidis aptiflimi te-
ctum, vnde intelligences a Domino fuum iter
efle pTofperatura , gxarias agentcs cctulerunt
ad mbnafterium. Comque corpus facr^yirgi-
rws ac fponfc, Cbrifti apext© fepulchro eflec
pcolacumin luccm, ita incoxxupcum inuca-
tum eft,ac fi codem die fuiflcx defunda , Cue
humo condita Eiusenim (cpnlta caro corru-
pi non potuicquia a viriH conta&u incorru-
pta durauit,imo & vulnusquod moricura vt-
cerc incifo accepit, cum quo ctiam hiance fc-
putta crat, tenuiffimae cicatficis vix infignia
prxtendebat, fed & h'orearaina omnia, quibus
inuolutam erat corpus integraapparuerunt,
VZrpntm ne +trlis ($ iniuftjs iflndertfar, if
fcruUns B*filid*s/Mkit*Mdfid*mc9iptrtH*'
IN noftram vfque memoxia abincolis lo-
ciperennis virtuxum Potamianz famaw-
lcbratur,quod iroacn(bs96cinaunieros2gio*
ncs primo pro Tirgitiitace&pudicitUdc(a(i2-
u«ic,dci nde pro nurryrio ezquifica & inaudi*
uxormeiwapcrtulericatque ad TltirauraTDi
cum vcncrabili*matrc Marcdla isjnif fop*
plicijs confummaca fie. Traduoc ieitur Aqui-
lam (hoc enim eratiudtcis nomcnjpoftqium
crtfdelibus eamfupplicgs Iacerauerat,a<l tlti-
mum obiniuriain^c nobilitatneius.&ca/li-
tads comminacum effc Poumiam , qu64
earn cradcliulmis gladiacoribus tcI impadi-
cUCu^is lcaontbus trad1ercc.Aiilla,cuiDibci
quid mallet, qutduc cligcrct, quzrcrctuf,
protuliflc dicitur aduerfut rjrannum voctn
fibcxam , qu* ob fupexftitionem Romimrii
tus Gtcrtkga yidcrcrur , 9c ideo fioemoau
cam latam eu*efenteiittarQ. CumqucBafiluta
vnusexhis.quibusiinplcrc (piculatoris o/fi-
cium mot cu.fufccptam cam duccretaifBp-
plicium, ac nultixudo impudicorum p ariat
6c impiorum Pocamianx verbis & iniuriji
conarctux illuderc . Baiilidcs abigertimpu-
dcotiiis iuuentes.ac deturbarc cxpic hnrnaoi-
tttis,ac mifcraxionis obtcnui. Atillardigio-
furn viri votum crgat ad propoCtum komi-
oiutis amplexa .-, Ccxtus cfto , inquit , ^uod
cum abiero ad Dominum mcum , fine moa
boni Kuius tibi rcmuncratiooemparabo.Pofx
harcautcm verba conftantcx fuuepic (Uiatt
fopplicia picis calidx paulatimper arms &
membra diffufie, & hoc modo B. Virgo eta-
ris migrauit ad ccclu Non multis autempoft
dicbus Bafilidcs , cum inter colJc^as fuos A
cautam quandam iuramenrum poiccrctur* «t
fibi non ijectc. Tumdcinde cum conrtanrics
Sc ita noua u ipfadte vidcx€tux effe caftis cius afErmarcc » pertrahitur ad txibuna! % vbi cu«
f u&aennt ft confeftTeti* tincutts crsditty. torio cuiuGim fidefis riri > tt fto *atde ceo*
Tom rcro viu*rantibus cum nbftris, ft cau&tn ftru&o tugurio, per oouciiniuni lacirauit, co •
Jbbitae aclaudabilis hoioi per mutationis ro~ dem fibiviroica eleemofyoara mioiftrante,
quirentibos disidc fertur , quod Pocamiaiu ▼* riunquam propter viltum defcendcrc cogc-
poddicmcerduramartynjfutBoduadiftciif, recur. Hate pohca Romam fpiritu cogeme
corooam capisi ciusimpofucric, dicensde* pcruenic , ft Iruiooentiom Papam tertium»
precatasn it pra ipfe Domtmim, ft impetraf- cam omni clcrp ft populo ciaitaxis fcucra ft
fc,vt (ecundum quod fcripium eft /Qni red- audaci redargu'tione .pcrraouit . Hie vi&ua
pit marcyrem , mercedem martyris coolequa- eiutlongii&mo' tempore "rait. T«r in bebdo-
tur. Quibus auditis confeftim fratres fignnoa inada, nulto adiedto*panem con aqua come*
ei domioicum tradunr, ft die poftero ob Do* ( dit» ft fupcr nudam penire* terrain , scquaca
flnioi martyrium capicc punitur • Emfik lib 'ceruicepedibusrequieuk. Talia ft bis fimilia
4.t*f. 5r de virgimbus fafta ft gefta meo tempore , ft
' fffcrrcm.potiuf mecempus defcrcret, quant
•xempla. Cmmtif. d$ fr0fri$ist€ Apm Uku
IxtMPLTU IV.
Vtrg9 fimSiJfims ImchtUnrnvhih h*bUuf+*
tri*mfmjit9ficeit ptdibut msr* tt/mfiif, <$•
mb*kikmvit*m dnxti.
IziVPtlK V«
VtrpmHttm, fmsm felt* Vtmnvmfis Comitm
smuitu tmmbm ctfnstis fmis' mm*Ut*i*
Vidimus enim plures fiGas Comitum, ft
Baronum, qua; fp ten's nupcijs, in mona-
iterijs, vel congregationibus* virginum
iniequhtif via qua rogicbat • Nullum autem vitam cejibe elegerum. Quarum inter castcraa
cfFugium foror video*, ad obuium marc fe vnam Iolcndam nomine , filiam Vienncnfis
cootulit)ftcjucisfignofefigrtaiis>inmare (c Comitis vidi, quae ad pradicationem Fra*
cxalcarufl* proiccit. Quod vbi frater vidit, trisordinis PraedicacorumVYaltcri nomine
eiulani magoo forori de rape clamauit, ft- conuerfa eft . Haec cnim Romanorum nib*
per omnia mihr foror chahi&ma , rcucrtaris deratorit ncptis, ft imperatoris Jraecia? cor*,
ad me : conftruam dbi monafteriumidttatam fobrina , ft Achaiae phncipis foror , a parco-
copijs in quo libere* fcruics fo!i Deo . Cuius sibu* ft araicis prcparabatur nobiliiTuni*
clamores virgo (an&a quaff furda auxe per- nupcijs copulari , tt per earn pofTct corura
ROmse randiffima ▼irgO'Iachefiaa, foror
nobilidimi ft ditifEmi Comitk Apulix,
dpientia ac decore prtftantiifima foit . Quae
com a f rat re Cornice tradi nupt^a cawrctur,
a/lumpto virifibabiiu clam aufugit . Dircclit
aunci/sper omnes vias , frater comes cam
tranfiens, per ampJa maris fpatia proctdebac.
Et vide quanta ▼ittos^diuini miraculitNimi-
rum narandi artiiignara , ocujiaac naanibus
in caelum extenuVquafi per aridam ambula-
rcr, maris j>rofaadatxanfibac. Querranfito
pohctitas lubhmari . lUa auccm alias inten«
dens , follidtauit animo matrcm ft (ororea
in vallc Beaca Manx in* diotccfi Treucrcn-
£s ordinia Prxdicatorum inuifcre. Quo
T^iTcnu csm miltbbus ex familia, macrc
io deferdmmis> ^rapcif filuis sf ibotannis fub alijs i&tcnsa , filia, tc prius ordinauerat , to*
yirili habitu (ancliftima cuidam fimeremitas
lertsiuit, re ipiricualem viuendi modum pie-
Btds infor marec. Indc ▼citns aftucia s inimici,
A fscqiiiciasJ ae feprodererfeeminam : quia
aremitamergafcamci folito ampliiU aduer.
tcbac, rugic citra marc , in propinqnis Siciliac
rfcis^icurabiianira^ftibi^peraxborjcmadia* Toomca
catis in capiculum (osoriBusr Tocum reli
gionit fecit, nabiium: iaduic,. impofitum
reftonfbrium . Regnum mimdi > ipdmes,
tncnoaoic. Quod coooencuns lxtiffimum
Tocibus profiquentem audit mater , mira-
tur conocntus rcpentinam Ixrioam , mitd
tidcrc quid eflet . Rcmmda^
iibt
**
illc bealtiflimam tolcndam habtfu fori orn H%fdti;faot ftatrc* Pfl^cttottt r fc ego a-
dinis infigoitam. Quo audit o , water atconi~ (halite? (uperueoi Dcpofita«golapi<lc,cot-
ta,accurni rapexe nham furibunda; nee cun» ,pu$ inuenimus incorruptum, & apto febema*
-data immumcatem loci yiolcntcr iufringere, tc ad cooperiendum nature icctcca , maow
r aptam.fectun abduxit, & in palatio Vkuocn* fiipcr rerenda demiiFa*. Dt pexmifiione veto
C ardiffimc cuflodiae mancipauit . £c vide ctuiojn>tnanun3eiMdcxiram,^aj»iafacri
4juali conftautia viccrit. Cibis tantuw wgu-* ficio corporis Chriili *iucos e*tcodcrat> mot
laribus .fecunddm ordinern can ten ca k ajsot abfeidi , ScXouanij fratribusPrxdicatonbu
xomederc uulla cogt violenria poierac . A iia dedi. Huius reliqui&s capilIorura& vngumx
.quoque ftaiuta orotius, i quibus corpus, vcl inanciquiffimo nionaiterio iaindilt* cima-
Aniihus arcerinon pbterac, vigilantius obfer- ris^uodHorreumdidtu^cumibperfcnpno-
nabac Dctta&o tatum alii habitu-ordini* yio*' ,nc vetcri, & alijs xeliquijs {aodorum inucau
lemcr.coloratjs earn vcftibus inducbaut- Nu- Dc hocbeato viro^-dus fratrcbeatoTbco-
die ate qj enim pari virginalem >pudicitia noa dorico , qui in alia parte ftructurc, fupradidi
4e«ebatt>Quj4.rnoror verbis? Per Eptfcopoa, incineracus 4ft ,£unaanti^uulimafcrcbacc:
Abbatcs 6c Prglatos , & per akeriu* profef- Juerunc ambo~£lij iororis cuiufdamlropcQ-
4ioms moniales & rcligiofbs diueru" generis voric Ro'rnanorurn : quorum bcatoi Th«-
jentabatut.Ne* earner* infra trie*) nium, vcl ad xlulnho* niflu auuoculi filiam regit Briuoo:;
«e4itumfeculi, vcl faltcro ad laxioris vitae or deiponfauerac adhuc jmer Caa^ucidc!^/
dinem aniasua eius coauenese pocucmoc* ccnsfa&ns, fpcgrariorisvitfcfponlarnDollct
'Diccnaccnim verbis innicens* Apo&e&Ia ea aocipeeff in vioccm , fed rirgoio perpetuus
yocatione.qua vo'cata (um .imrriob&s yerrna- .rerhanere.Ce.GLr indtgoacione permoiusiltoa
ricbo( Parcnces igitur ic amici a reuocatione depatriaexpulit . Qui Trcuerim vcdiccj,*
illiusfinaliter deiperaej, eamcedkead di&um babitum monaehaktn fufcipieiK , (juafima-
iocum & ordtnem pcrmifefunt • Vbi tantis .dtffimofpeeu,tnlocax|ncmditifflQsicrecla-
csemplis vita? fulget,vc oulia in ea deeflc vir- fit ~Eratautem tfeteftos cias4apideos ccmar-
etus dignitatis vidcatur. Thorny CsntifrsJib. alkali lapideo>iuita.ocacoriumiqualpn«iiji.
rXJMp. x^'fsrU jo* SecnnisvesoluUic creditor rrater eiosA^a
•beatarn in eodemioco doiideDecmouKB
ExEHPifM VI* 6c coudln papuii ciuitaris , (acrnm corftf
inEcclefiam iratrum Pr^dicatoromtiicili-
-Vtvpmn car* S.Thwdulphi Imfifttork ten- turn eft, ft retro al tare digaa veocniiocc
fiM£M$9*ii*c9rrmptsfoJf muUc$armatTrf> locifMW. Rcuoiui antccn poftea cbrootoo
: mri rtptitm\ & qmuCtm *!** d* &dtm* aem^orom , dc de Wis daobos (ratnbos Ten
' - ' ptUntlcgi: quod fub Clodooco lege Franca-
IN vtbeGermaniac TreuecCDfi ,<otuis Eu- mm hi vniUndi 5c deuon toruerutf Crtaa
ropa* antiqoiulma, ftruftura qusedam mi- autem, ialuo meliori iudicio , digncqai^cc
' rabilis erat,qu3C Jielcnar Conftantini a»- >beatum Theodulphaia pro£gnoin«rropi
<ris paJacium diedbatur . Hoc oeabv jnimicts virginkatis in carnc, incescupdoois gloi:*=
^rxoccnpaiectic/tnpericulan cinitajtia^ ciui- ,wjattolneorporefufccpiflcvVndeinljb:oii
ins eft deftriu&ttfn . ijn cuius latcxei i pauc plcnthedicitur. Incorrnptwrfacit pwwmc::
AquUonari onuohomdbaruuni inuentuncft^ d&J)co Jdm IH& **&}+*
:in quo ^kareex alabaftfoifandU&niuinciar^
^intatesedcscfloief^ehtiim.ScriptnraTECO
luccfepef iepuUhrom in patietc legebatux. . ^^
fancteTheodalpbe aoftri pctimus miicrcic
Adfcpuicbruigirurcioil J '"
.Virgo.
90$
ZxiMflVM VII.
ElSUPtVK VIII.
Wrgi»itAtim fokicitl firmsturm bestttt Vinr
ctntim ipumntt B. Msrss iwfidim disMi
tUctiumqit.
QVadata tempore dum circa quaxtam ho-
ram no&is in ccllula foa B. Vincenrioi ,
«ordinern Prxdicator. dud am ingreflus, libnim
ill am » quem cdidit B. Hierooymus dc Mane
-virginitate pcrpctuajegecet, & inter (oauitatc"
le&ionis ipfam v trainees obfecraflct ,' n ekif
virginitarem cufto'dirct , fadta eft ad eu huiuf-
modi vox. N on ownei p off am as effe virgtnef.
Nam que tamerf vfqoe nunc te virgincmap-
pellare potoifti, non tamen vlterms patiar , tc
cam honorato nomine gaodeaa . Vir Dei ad
lace verba pluhmam attendens, intra fctacitoa\
ibllicitofque volucbac 9 quidfibi teller fermo
cjuem audicrat . Non enim induci porerat » vt
crederet Verba ilia ez ore Maria; virgin is ema-
nate, qoippe quae virginitatis enftodes Temper
aunjoit,confortauit, iuuit.roagoificauit. Itaqne
fenua fle&enf , ab ip(a virgine petijt , Tt quid
gmficare vctlcnttlla verba cerrifica, digaate-
cur ofteadere . Nee molco poft ei beata virgo
molta cum luce apparuit. Et poftquam foi vi-
£ one earn c&fonauu, lactomqatrcddidit, hoc
pa&o locuta eft: Verba ilia ad te panto ante fa-
tSta dtaboli fberont,qot tibi propofuit booorom
operom dtfficoltatem , vt terhcut ab incoepta
vir tote detiftas. Tu tamen eauras efto, vt con-
ftanti ammo perfeaeres .Et qoaoquam crcbras
tibi parabit infidias , ac freqoenccr conabitnr,
•wt periclitetar vtrginicai tua, atqoe extent
▼ir totes qoar in tc taut corruant, tamen ncdi£>
fidar, Temper fpera in Domino , qnoniaro ipTe
crit clvpeus tons, quo 00a folum arma diaboli
potent facile1 cootcmncre , fed 8c tpfom, con*
czafqoe artes verfutiat eius magnanimc* fopera-
bit. Haec verba a virgme dicta Tom , eiquea
Vincentto gratis rcreruncor, St iltadifparoit.
Ex eo autem tempore Chriftt militi tantom
feronrtf accrcoit, vt non tcrreftris homo , fed
Angclus ceelcfti* vidcrltor. Ex vit* $• Fith
stms.tMf.ii* Hi* 1. *f*d Surium*
Thpmt4tk fi§4 tnfi&i** fuftimm Birmrdm*
(UmAHit) Utfnts, Utraau.
COntigit item , vt com focijs aliquantit
apud matronam quandam hofpitaxetnr.
Confiderans amc* mulier ado lefcen tern decori
afpcdo.capta eft iaqueo oculoru faorum,fc i*
concopifcenua eiur exarfit.Cumquc taoquam
honotatiori omniom feorfom iectia ei feciffet
pracpacari, (urgent ip fa dcno&e , iropodentcr
acceilit ad eum, quam Beroardus fentieni,nc*
c6fil>j loop clamare ccepitjatrones, latronca.
Ad qua voce rug it mulier, familia omnis ezur-
git,luccrna accenditor, latro quaeritur, (ed mi- '
nimc inucnitur.Ad Ic&ulos fingali redeunt,fic
filcotium.fiutJttcncbrat ficut pnus,paufant ex-
tended non illamifcra.Exurgit dcouo,3c Ber«
nardi ledolu petijt. fed denuo illc proclamar,
latronet^atrooet.Qu^ritur iter€j& later iterS,
•ec ab eo^qoi foloa noaecattpablicabatar.VfQj«
tcrtio improba moiier fie repoIGi , vix tandem
meto.ien defperatiooe victaceffaoitXom aot€
die fequenti iter agcrenr> ergo6tes Bernardom
ibcij, qoidnam toticnt e* node latf ones Ibm*
oiauerit, petqoirebant. Quibua ilk : Yeracitec
( inquit^aderat latro,cc qood mihi preciotloa
eft in hac vita y ( caftitatem videlicet ) hofpica
nitcbatoc anfctce.£ar if its f.BnmsrdiLi.f.i*
EXIMFLVU IX.
Virpniftu tmtmdd frsti* fatmi** qutdsp*
LndUnfis dimttfis in rtftiiffimtt fimmt
ftiffm frdtifitsmirtmt*
IN vaftatione Leodjffis cioitatis fcris com*
pertnm eft, quatut foerit in denotis macro*
ms atque virgimbus actus, arqueamor toC«
das caftitatis, qua? enim ad Ecelefias confugcrc
n6 poterantjn flout u TeCe proijciebant, magia
cl'gentes mon.qoam damnom incurrere csftt*
taus. Quarda veto fn ftercortai Tentinai profi-
iientestmalebaoceirtngui foctorc, quam Tpo-
liart virgin;rate. Ita tamrn clemens fponfua
(f6(u fins dignatus cft.piooidcre,qaodin rata
Y 7 7 7 7 multitudinc
*s
cam potak' diabolos impedigiennim affitne.
Videos ergo Prarfea fe ab officio fuo e(Te con-
temptum, nefciens quid de Jc fadum cffct.noi
eft tenet fus to domnm foa , fed ceepitconciio
Corfu ire ad palatium Diocletiani. Profteraam
me inoidiffimis Impcratoribus, & dicamc itt
*o4 Virgo.
multitudine non eft inuema aliqaa, qi$ not- aacillis Dei & pfall&ibos, nullum peutot per
tern corporis ?el detrimentum caftitatis incur- '-' Ji-*- '-~ s — * *
seret • Cu& aatcm vna fandarum mulierum
pericolose laboraret in fluminc, duo ex hoflr-
bus cum naoicitla ad earn ▼enieotea,eem m na-
oim tra* erunry rt ei turpher commifcerentar*
led quid egit cafta inter lenonet , a^na inter
.^Ibpos, columba inter accipitrcs? Maloit iterum ab officio mco Indibrso habitS, at coirnfiooe
AWo fubrntrgi, quam corrampi, a nsrai pro* fi elamortbua derchdum CuquemaAcapcrtE
(flijr inter vndasjduquenanis ex knpetn (ali€rit effet palatium , ft ille totus cacabatus iotrare
mergeretur fimul' illi duo fubmerfi perferunt. vellctad regem,ali; virgis,aJijpugnis,aIijific-
Ilia re ro per grarism Dei fine damno corporis ios faciei exufflantes eu impirigebaat, alii quo-
ft anime. obfequeme flnoioad ripam peruenit. que ridemes, alij irafcentcs cum expeltcbit, ft
Tttobus deVitri*coin?Tohgoinvit*SM**it
*Sa> Oignits.
EllMMTM X.
Virginittum fmm&arum Vitpnum Jgnpk,
Chion* & Hire»4, mit* dign at ions Domi-
nus dtftndit.
LBgirur in Yita/andaTom A gap it , Cfctone
ft Hireoa? Quonia com Imperator Dio-
dctianui aodiSer comorea saditaris Agapis ft
Chjonarttirginumipraneiaris eisilbi, promifit
oismaritos de palatiefoo, per qoos illoftres
cflc poffent, ft Ghnftum negantea idola cole
sent. Cam que oullattuns a CMriftianitace tledi
poflcot, iuflit Pratfidi Dulcitio diuerfis torme-
tisca* affllgcrt. Com aurem Drxfentat* eftent,
vtidtns eaa capto ocalorom aftridos torpiflimo
fyirita agebatur, ft feck eas apud tal£ official* facrificare nolcnres iuflit ▼ioat incendi. Co cr*
?tx potucrnnt earn feiuiad domom faaapcr-
ducere.dicentes.Refpice ce,ft refpice. Claufc-
rat auti diabolos ocolos eius^nec potcratfeit-
fam atteodere: fed ri debar ur ei , quod torn
mandos effet niucn veftimemis indtttui. Meat
camen fana in eo erat,ft foli ocoJi tencbaotor t
fa than a, quibus Dei Maf tyrea obfecoo ncsiii
conamine refpexerar Interea ptnansaocillari
Dei male6cij« eoenifle, cori publico tribroali
inffir eat expoliarii Tt corpora eatwn nadaif-
picerer.fed its fix* inaenue fantTcftcsearan,
vt qgafi ceria corporibna ionda pmareomr.
Hccattendens DoIcitiii9»-& conftcrwa5,iti
obdormire ceepit in frtbonali, ?r ncca p^a*
tiboi poflct eacttari, fed ficdormieaf foblatos
eft in domariffoam, ft ibi enigilaaitHrcao*
dient Diocletianus rradidir eaa Sifinuio , qii
tradi coftodieodaa, qui eis libertatem prom it -
tcrejr, fi capciuae eina animo cob fen Aim pr«-
f bniflenc.Sed com nee promi/fionibua, necter-
soribus animo commutar€c,aufua eft ipfc Pr«-
C»>ceI(Bla>iogredi,Tbi ilia? orantcs node Chri-
ftoperuigilem exrHbebanr,in quo loco omnia
CoquuMc Ttcnfitia rcpouta erant. Ingreflas ao-
t€«tim velletperficercad' quod eum ardor li-
bitUnis impelJebat, alienarns mente ca»pit ollas
smpledi, ft fartagineVofcolari Tnqoibut dio
ludificaroa rotoa niger,ft cacabatua.talii coepit
atflSe in vefttboa,ft in racie,qtsalis a diabolo pof- finnius, equea perfexir ad montem. Bt niat
fidebatnr in mente. Tan dent eum fuit cgreffua earn orantem.tota die gyranit eam.oec raoca
•ft}/qni eotn cumluroinaribos expedabant,^- potuirad earn peruenire. Tetendttaatem mo<
foquc eo omncs rugcrunt^identes cum talcrn, . iernoiu eioa accum» ft iacnlo pexforaoit cac.
a>ollam habente corporis partem, qae, n6 effet Bt fie cum gloria peruenit ad bomioS Qoa*
kqninata, ft in panibnj fuiTa, Stantihus enjm ram corpora AnaftaJGa com gaadio fcpehmr,
otaai
gotoignem milTs, nee veftimeota earns ar-
dtrent, dixcrant: DomtneJefuneablucbo*
xa , patiaris oos loqoi com his , qui re vrrom
Deum negaoeront . Hit didiaproftraneraot
fe in oratione,ft immacobitia corporibos»ima-
di$ crinibus.integrifque YeiHbus, digeftoignr
repertae font. In crafttno etiam iofttc Htrcwni
Jocari in proftibolo, fed apparoeninr docetiboi
earn duo militeadicentea:Mifit not Coaesjt
ducatia cam vbi cpo-dico. Brdbxeruntean 0
fiipexcilio montis. Tone videos fedelnfoffi Si*
oral Domtnam \ n etftrntpanicepi fierimc
BXIUYLVK XI.
Virfinum intjiimtbilU ghrU f*n&ii Inliam
& BufiU£* ofleuditur.
LEgiturin Ti'tafandi laliaoi to BafiliiT*:
Quoniam com idem lukanus muUuhoc-
tarctur a parentibus ,. ?t Txorcm duceret, pec
qaam to genus faum confer uaret, to adolelcc-
tiae lapfas euadcrct, orarioni fc dedittaaxilium
petenai Domino, ne riiginitatetn promiflam
aliqna occafione violarec. Apparuit amem ei
Angelus domini, dicens: luliane, furge, to pa-
renteral yolnntatem pexfice . Accipies quidem
coniugem , oon qua; te pollucndo a Domino
fcparct.fed per te virgo tecum peifeuctet. Lx-
tificans ergo parcDtea : Si cut ( inquit ) defide-
xaftis,ecce fie faciotQuacritur ergopuella drnir
cijs, nobilitate, atque decore praettami/fima,
nomine Bafiliffa.quc, to ipGa parent u vnicafuit.
Venit ergo dies, quo viriniinuitanturadnop-
tias, plate* fcricis otnantur, 6c antes omnium
fopis muficornm, to cantilenis virginum oble-
&abantur,ita n fi homoetiam fcrreusefletlu-
xuria folocrctur. Producitur inter hare onerata
.gemmis Acauro fponta dethaiamo. Ingrcdi-
tur iuuenis cum yirgine lanus cubiculum , fa-
Haqueab eo oratione , tali odore eel la repleta
eft, vt r ldcretur fibi yirgo in tali loco c6ftituta
cflc,vbi fcrnant {ilia to ro/x.&ait adiuuenem:
Miram rem fen no, cum cnim hyemis t£pus fir*
ita miEi omnium rofarum & liliorum odor fa.
mulatur,n his fa data iam horrcam thori con-
iundioncm. Cui IuIianus:Odor qui tibi appa-
ret , Dominus eft amator caftitatis , qui intc-
gritatem corporis feruantibus vitam repromi-
ut anernam* Aitigitur ilia : Qua; melior Talus
eft , quam integriratem cuftodicndo ritam
aeternamacquircre? Optoigitur, vc.pariterin
eo virginitatis propofito petfeueremus. Tunc '
procidens lulianus ait: Conflrma hoc Dcus
quod operatus es in nobis . Quod to similiter
fecit : Et fubitd fundament a cnbiculi commo-
ta funt, to lux immenfa emicuit,fitque ibi fpe-
Aacalii magnii. Nam ex vna parte fedebat rex
YirgS
*oy
cternns cum mnltitudine eandidatorom, to ex
••Ua pane mukitudb virginum , quarum glo*\
riou ▼irgo tcntbat ptincipatum. A parte regis
clamabacur: Vicifti I ullanc, vicifti. A parte vir*
ginis damabatut: Beat a es Bafilifla, quip falu*
taribul monitis confenfifti. Et oftenfus eft Iu-
liano liber aurcis litteris fcriptw, vt legeret, to
legit fic:,Ittlianus, aQi pro amore meo m&dum
contempfit t' depuqetur in eorum numero, qui
cum mulieribus non funt coinquinati. Bafilifla
vcro, quae ei integro cotdefociara eft,depute-
cur in numero virginum, quarum Virgo Maria
tenet principatum. Bt dicebant omnes, Amen*
Rcliquum ergo nodis in laude transgenics,
ccepcrunt fpiritu,non carnc fru&iflcaie . Nee
dinumerari pofluntanima; , qua; per Iolianum
prgmirtebantur ad Dominu.Simihter 6c agmi-
na virginum per BaiTliflam prarmitrebantur ad
Chriftum. Tempore autem Dioclctiani furore
petfecutionis incumbente oraoerunt Deum,
re o nines per eos conuerfi antequam ipfi mi-
grarcnt , tranfirent ad Dominum . Et t ran fie -
runt in 1)Teui mille animac ad Dcum. Deinde
ipfa Bafiliffa ab ipfis ia mortuis inuitata, etiam
rpfa defun&a eft. Sim$»» Mttaphratfis afud
Lipomtnum torn* 7-
»
ElSMFLYM XII,
* •
Viffimttttm fuam Domini cenftcr*re voUnt
f*n&* Phsra, mult at ferftemticnts * fmtre
fuftinu'tt.
LEgitor in yita landacPharac tirginis.cum
apud tillam Papienfiu Dei cultor Eufta-.
fiusa genitore land; Phara? orHciofiflime fuf-
ceptus effet , . atque cognouitTet Pharam beati
Colubani benedidione facrata , graui oculoru
fatigaticcecitate ( quam contrazerat continui
Actus meerore , eo quod difponeretur a patre
nuptiali operi inferuire . to (andimonia; vota
fruftrari nuper deliberate) patre afperitate ?er-
boru obiurgat, dicens hoc fai ede operis, quod
virgo afficeretur ranto difcriroinepcricali. Ad
h;c fiqu d6 pater fimulatione terboru fllia? fe
dixit poft habere nuptiaru coniundione, tantu
Tt ipnus merererur locudari corporali fofpita-
te Itaque vir Dei horu credulus rcrborum ad
loci, in quo xgra decnbabat,puella,accenit}&
Y y y y 7 * irtrBm
ycf
Vtru in fanctimonialf babita ▼iucrc relict (tii'>
ciramur.At ilia fafpiraOs,aic fe ptxdicitiam An-*
gelis lociam de fi derate, potiofquc (bpcrtiuttr
iponfum coocupifccrc , quabn tcrrcno flefeftli
ler inhxrere Maoe rer6 ?ifus eft ei aftmfle vit
xeuerenti vultu,oculis ardentibus,dicens: Cer-
tacftofamula Dei, meifque promirtis firma,
V*«go
de redfjt qtHmTtfur ft jmeltam 4rfideratafa»:
dimomali nabitu per Boudoefletroom MeU
defem Bpifcopum oraaret,& n idem Hagae-
ricos monafteriam in proprio foo famolarom>
Dei congruous habitationi conflruera . Li*.
X 3 . hift. Viuctnt.tmp 1 5 . £• i *.
KuMULviik XIII;
hodie ribi virum aduenire , qui te tofpitatr re<
flituet. Hac cxplcta vifione, poft modicum in-
trautc ad cam Eultafio , v;(ionii ordinfc Phara, P3r>/# quddttm ne ptrdetit fuiortm, *i *Um
cnarrauit. Tunc HuftaGus orationefa&a, pro-
nullum diumuus adiutonum ▼irgini acccleraV
te fanicate contuht.Quod videns pater volun-
tatcm cordis fa ft is apperuit; fponfum aduocatj
fponialia firmat, tempos nupnarumftatuit.' Ac
ilia fugam artjpuit, quat pauitanti curia EccJe-
fiam B Petri ingre(Ta,arque in terra m proftra-
ta pugmsrenerumpeftus, quaiTabar, lackry-
mifquererram vbertim irngans.&bcatum Pc
truro inuocans bis verbis orabar: O Petre, qui
iuflis, regoaroferas coeleftja, obferas intuitu,
tonfugit , xQiufqme pr9pinquw fmidtmti
mo left i*7 morttJmkUtut eB. .
Rfiferc Atnbrofius in libio -prime* de rirgi*
more, quia puella quatda nobiltt fecalo,
none nobilior Deo, com vrgcrctur ad nuptial
a- paremibus 5c propinquis , ad facrobndua
ajtareconfogicQiTo enim melius fifgo, qua
vbi facrifiemm vuginiratis ofFcrrur , coueicr,
Ne h quidem finis audaciat. St abai ad ar a Dei
pndofts hoftia, vidim* ccftieatis, oooceipm
hue ad tua'confugi limioa, tua voteus effe vh>, rfexteram fa cordons iibponens , preens pof-
guncura: B? tu ( O ChnlU ) qui femper flcde-
ns precibusbumilium,* remitrendo lordes fcr>
ua virgin 1 tat cm meam oblaramtibi pcrarterna
fccula Qw) pater cog 01 to puerositlico dtrigic
mandaos cam loco>nterfici,fed puert prouido
confilio aliquanrulu ineundo t6fiftunt,vt ipfo
j&oraru fpatiopatrja mirrgarctor Uemftra. Dc-
niqoeca veaiente, acque***iter fajuiomejini'
niftri commtrtattonern artificiosc intcocabaut*
Ad quosil la No finquic J a -genuorc raliamu •
nera.dcbentur fi liar, ScdJocundiuscft mini ill
Jdco hoc pulcruarh morrem opperere,qua?ir-
giniratis flotcm perdere. Hoc aute, cenitTimr'
genitornouerir mens , quia nnnqfcam ropula?<
nuptiah in vuaifra Tubdi confcnciam Refcten-
tibas ergo famulishaer Domino (uo,i!le furo
cens, nunc iufliimpaticni mors, adlummum
aitarrs fobuecla, terticem de pa I la alum con*
rezittmelius roe ( inquiens ) quto alureKb*
bids. Quid agitis vot propuoqoit Qum) rifsi*
rendis adhuc nupt ftfolhcitatis ammtm^Qi-
Audum ptooifa* babeo nuprias-Spbofom offrr*
riSjOadioremreperi. Quaflibet exafrgmte dt»
uitiar, radate dobilrtarcm . predicate poten^
tiam Habeo enim, cui nemo fe conparct Di«
ottem videlicet tnundo , potcntem imperio,
nobilcrtt codo.Sttatem habetis, noorefotov*
pinionetn, f!non/eperitis9 non prouidetismi*
hi> fed inuHem filetibus careens, tnusabrn-
ptios^t: Qrid G ( inquit J parer raws ?ioer«,
innuptSte patcrerui?Tuntilla; maiorercligio-
DCjmoderatione^ietate, Be ideo fbrraHc defc-
rem anirninequaajpadne lar/ionc filircmit gare, cit, neqnodmilriimpedim^tumpoiletaiFerre.
volu!r,fedcoftodia; deputans.leruabat earn ad
ea, quzfacere difponebat. Dnmqucifta geru-
tur, Dcjmifcricordsa cootig t bcarum Eufta-
iium per-ipfom Haguericum reuerti ab hac ex-
pletione legationis regis LotKarijtqui cog no f-
cens cam dtranvregis aaimaduerHonem m fiiia
irreuocabilitei defa uire , ftoduit ipil^a animi
fxujtiam duris verborum acutcis terebrare, Sc parentes , eauete otTchfionii ^xecoplam D
a^ peppicendum cpmpungeie. Ncque >ero in? Jtmtrof. L **M Virglnitun,
QJod \\\t refponfum de pat re, de fe oracolmn
maruro foi piobauit exino , dtei&t enim ft
mortuus cfl.Ita cstierfeadem fibi quifqucme-
tu 6tes , ftu t re ccep et (it ,qur im pedire quircbat,
nee difpendiutn debitaromattoht nrgiDitaj fa*
culratum, fad etiim alimewum istegritam
accepit-Habetis paelt* deuotioois prjemium,
Tlrga. fry
pleuerunt. H*c idco fafia conftant, vt difca-
B KfiKP LT M XIV. mas qDotikm * captitia ilinela virgtnicas etia
inter barbatos non defcritur 4 Domino. Am*
Vfrginit** , & fkpiinti* in jjrtei* vfrgmum guft. EptBeU \%x *d Hr0*rt*»ft*.
Grtgori* X*ztanx,+*0 *pf*rn*r*nt ftcum
kmbtttreftwnttt*
■
Regorius Naziaoxcnos fcribit in Prolo-
go Apologetic!, qood fignacuiu caftita-
trs inrcgru cuftodie*, cam philofophi* ftudtjs
adbac iuntorapud Atbcnas florcrct , vidit per
foporem ftuden fibi & icgeoii duas fans deco*
ras dextras latuarque fcemtnas confediflc.Quas
ille caftitatis inftm&u ocalo toruiore relpi-
ciens, qu«na effect, & quid fibi ^client percu-
da bat in. At ilia; familiarius cu coropledentes,
aiunt. Ne molefro capias imrenis, note tibt fa*
lis & ramiiiares fumus. Altera ex nobis fapien-
tia, altera eaftitasdicirur, miff* fumos tecum
habitare , quia iocundum fatis& mundum in
cordctuohabitacuio preparafti Petrms deStf-
t*lm /. i.c.6$. VinctnU Spec, hit* /.if.r.90. ^
EXBMPLVM XV.
Virg* emptiu* precibm Dominos fuos/ktHMf
turn henort mdpreprim remittitur-
Efcrt beatus Auguftinos in Epiftola ad
VidorianufD : Ante paucos onndsSeuer i
Kpilcopi neptis fan&imomalw a Barbansr*.
pra, atqoe in capnuitatedu&acft: fed per mi*
rabilem Domini mifcrrcordiam cum Honor*
xnagoo Tuts parenrtbus reftituta fft . Uomus e-
Dim ilia Barbaidroi* , rbi caprioa itigrr ffa eft;
fubitaccrpit Domtaorum infirmitatc ia&arir
ita vt ornnes illi barbart f raster rresfratres;rel
tunplins penculofa sgmudtoe labqrarenr;-
Quorum mater aduertit pod lam Dco*dicata,\
& credidit quod eras orariontbus fifij ftri pof
ftrn ab imminet is iam morrispericnlo libera*
jri: Petioitergo, ▼torarctproet* , polhcens,
^uod (i falai fil&i effent s earn- fmsf arcntibm*
reddereo't feiunauirilla ft orauir, & continue^
cxaudira eft; ad hoc eoim fa&orn erar, quan-
tum extras docou. Jtaqae illi tain rcpentino*
Dei beocfirio falnte per cepra mirantes,& bo-
Aorantcs, quodittwam materpnomifcrat, m»
EXBMPLVM XVI.
VirginUmUm fu*m ne perderet iuutnii qui*
dmm dentibui *bfciff*m lingutm inf*eiem>
meretricts expuit.
Icronymo$,fub Declo & Valeria no peN
fecutoribos, quo rem pore Cornelius Ro-
marjCy^riaousCanhagfnc.faiicicrubredam-
na*i funt % mulras apuditgyptum & Thcbai-
dam Ecclefias farua rempcflas depopuiata eft.-
Votom* tunc crat Ghriftianis pro nomine*
Cbnfti gladto per cot i. Verum boftis callidn
tarda ad mortem flipplicia conqnirens, animal
iugufare cupiebat. hon corpora, 3t Vt ipfe, qui
abco partus eft, Cyprianusait.volentfbus mo.
rinon dabaturoccidi. Cuius crudelttas fequ^
ti exemplo notior fict. Dccius iuuenem quen*
damiuuenilia?tare florentcm in amoeniflinTOS>
bortulos addueipntccp't ibiqUe inter candea^
tia Iilia & robtnres rofas cum feni iuxra mur-
mure feTpererricus, eV moHi irbflo arboruiri'
folia tenrus ftririgeret -,*! ftfpef ftratom plumls-
le^tulom fnpihah , Sc nelndt fc excoferepbf,• -
fit blandis tarrorum nexibus frTetitiim relrn- '
qui. Quo cum rtcedetJtitrtir con&is mercrrii^
fpeciola ▼cnitTer/Ofpit deHcatis ffrmgere eol^-
h eornplexibtts,^ ( qtfoddiQu nefts cft^ (na-
nibus attred'aiie ▼iirlia . X^nid agerct milei
Chrifti-, quo le conuertercr nertiebat /'Ef:
quern tormenta noh vicerantv fupe rabat ▼o'-
lopta^. Tandem cocltrus rnfpirarus', prarci--
fam metdicus Imguam in ofcuhrnti^ le fa*
cjem expuit t lie libirfinit fenftrm fuctedeH^
dolotismagnitudornpcraoir. Hiercn. ihvitii
S.PauliErrmit.
)>
• «!
Tf5r7y j
BYim
v
5>o8
-EXEMPLVM XVII.
Virginis dm>ftilictt iuuen* \& sdelefcfntnU
mstrimcnio iunQit& in virginitstemtn*
firut ft*biht>& poft m*rtem% lieet [eiunfti
*jfenttftpulti in vno tnonmnttg inueniutur*
REferc beams Gxegorius Tuioncnfis,qu6d
qui dam nobilidimus iuuenis Romac dc
nobilioribus fenatorum cum virgiacarqucno
Virgor
compleffet ornciu,ftuitmenu(bpran(StU (n
purabatar}fee^cJsniiii, nquibos externum
caelu: Gratia* fin quit) ago ctbi domineDeof,
atqae hone thefaaxotn a tc mini commiuua
immacuiatum, 0c integrum abi rcitituo. Tine
ilia de comulo quafi lubrtdens : Cor (inqoit )
ante tepus ea loquexis , quae non interrogans1
Aodicbadt Jmc cun£i,& mirabaatur. No real-
to Vcro poft tempore, etiam iuuenit ipfe rao*
cat as migraoic ad Doroinii. Sepaltai eil etiam
ipfe, fed pec mulium fpatiom a tumuto t lorii
bili c6uaxeiit temporibus Atchadij, Hononj. putatioae. Cumquc non pod moltum tempos
Jk beati Martini , non camen fpontc (ua, fed
parentum & vi & au&oritate premebatur.vtin
xnatrimouium confentiret. Cumkaque folcm-
ncsnuptix celebrarentar, lactantibus candis,
& cancan tibus organis , hec in cordtfuo foli
Pomino decantabat, dicens : Fiat cormcum
& corpus mcum Domino immacuiatum > vt n6
conrundar. Solera niter itaquc enndis nuptiali-
bus celebratis , cum fcro patitcr in cubicolnm
ducercntnr. ipfa conuerfa ad parietern , ▼kgi*
* nitatis fuac periculumlmariulma ccrpit laraca-
tatione deflcre. Miratur iuuenis, ( vtpote pro*
pofiti rkginaiis ignarus ) atqae tanti cauiam
xnceroris (ellicita cCTpH interrogatione per-
Joirere. Tone ilia profundis geminbus cordis
olorea aperiens. Hate ( inquit ) eft caufajtati
mceroris , qnoniam tbefauro vkginitatis pre*
ciofiflimo y qqcm yoto fideli foli Deo dedica*
xjeram,nunc inaita priuabor. Rcfpodit iauenis:
quod & piaceret Deo coniugium , quippe
quod ipfe k principio conftkniffet hominibus
obferoandu, ex qno proles adquiritur, que eft
parent u gaudiam,he,refque bonorum Inftabat
ilia cootratie afTeres virginalem ftatu Domino
acceptiftimum, cuius quidem principiu in cce«
leftibus fpkkibus dedicaffet, atque poll hxc in
terras reniens virgo rnanfurusy.de tola rirgine
nafci roluiftct. His itaquc,& ploribus alijs vk-
gine profequente fie con fen fas amborum >• tc
Tidelicec caftitatcm fub folo nomine coniugi)
ombo feruarenc. Cum autcm iam diu fub folo
nomine coniugij fie fi deles virgines, atque ( ?t
ira dixerim ) in igne fideles martyres Chrifti
hianetec innfti: placuit-tandenr Domino, vt de
faecibus vita: pracfentis }>uella educeret • Poft-
quam autcm circa corpus cius Ecclcfiafticum
ex j genu bus caufis circa locum fodi cotes, ia-
uenis corpus non inaenircnt;iu fepulchro fir-
ginis quajfitum eft, atqae rcpenu,vt videlicet,
quoru coniun&asanimas non (eparat cdam,
etiam fcpultorum corpora non leparctmoan*
mencum . In cola* autem tantis nwabihbw n-
fis,cum poft horurn duoruro metsona Feniikt
in medium, duos am antes cos nuncupate,
Grig. Turin, lib. de gloria conftff. (Mf^i.
EXEMPLVM XVIII.
Vitro qu*d*m virtute nobiligr , qutmgtnne
a Sigifmundo in fpcnf*m eleB* ad sltsrt
f"g%t* & ngio di*dtm*te conumfu*****
fterium inttoijt.
REferc Vinccntius in Speculo morali. Si*
gifraundus rex Lothariogia- Ciirtftiaoif*
fimua iuuenili florc* xtace,ne setai illa,ad milt
fern per prociiuior , per luxuriz inouioameou
deflaeret, fecundum Apoftoliconuiiuoifiobe.
re magis cligit.quam vxi. Audieos ergo dcrir-
gine quadam,quam per ornnes tenas virrotom
Fama yulgauerat , quod videlicet nobilis effee
origine. rama procerior, atque fupcr faze om-
nia caftkare atque omni rirtute prxftaotiox,
accenAl eft,antmovTt banc habere potfit vxd-
rc;& regni fui reginam erficeret. Mi trie folcm*
nes nuncios, coin muneribut xegijs in Alcm»-
niam rbi prxrata virgo rnorabatur,propareo-
turn jSc virginis tfquirendo confenfu. Parcotci
igitur andientes regis axFe&um facUe confea-
tiunt | vtpote qui omnem (nam pofteiiutem
talibus nupt^js n obi bun dam & fablimandun
eifc fpcrarent*. Cumquc regales noncij de tir*
ginis confenfu fpliicitaicxuu^ pjoaUci^ntp--
• * - - • Iemc$
Virg<J. ... 96*
rentes qtroniam ipfi can «d nuptiarnm fenfum bratum eft. Q56 expfcto, omnibus regahbut
inducerent.Timcbant enim, quoniam fctcbanc
filiam virginitatis habere propofitum,ne fi ne-
gates arTenfam , tanta gloria dc eroapateotcla
peiirer. Educitur itaqae virgo dc doroo, 4c de
patria, omnis fraudis ignara, vtpotc quae nef-
cicbat quo duccretur. fed cum peruetum eflet
ad locu, atque-intellcxiffciie rcgali matrimo-
11 io copulandam, Acre cacpit & gemere, dicens
ic virginuaxem fuam reginatJc Domino cceli
dcuomflc,atquc ideo nunquam naortali homi*
nife nupturam. Qua; enim cum agno tit gin fi
gloria gaudcrc cupiebatin caclis.eialtationem
ctiam icgalem com detrimento caftiiatis non
requirebatin tctris. Sedparttesatquecognati
omni cauebantfolerm, nckoc ad regis nott*
tiam perucniret. Ycmm com virgin! omnis c-
vafionis demcretur occafio, tandem die ftatnto
ad Ecclefiam fan&i Stephani adducitur in fp6 •
falibosornamcntis , vt fci licet ibifolemnitet
feciidum morem Bcclefiafticnm regi regaliter
rungeretur. Scd vbi ad Ecclefiam ventum eft,
▼idens virgo Chnfti nimis imminere periculu,
atquemaiori iam Iibcrtare potita, infufala-
chrymis.gemens ad beat* Virginis altare con-
fugtt. Quo per corna apprehenfo, eadem gc-
mens tepctebat, qua? priat, arque nnnqoam fe
fatcbacnr ab altari auellendam,nifi fibi f romit-
teretur virginitas permanfura. Brubcftnnt pa-
rentes, imd,vt verc* 4icam,in(aniunt, fe fcilket
effe deptehcriios.Mirantur atfiftentes ,hi quip-
peeWam Tirginis nefcicbant. Ad regis aures
tandem rama pcruenit. Qui vbi (acrura iponis
propofitum inrcllexit , deaotioncm caftitatis
promittensetdem , quatemis fi abalrari fe pa
tcretur abduei, non violator, fed ptot e&or ft
euftos ciuacaftitatirexiftercr. Omnia t amen,
inouiti folemniter pnrparentur in veftibus, c-
pulis, atqne cancris nuptialibus, tanquam mihi
defponfiuida fit«nequc enim dignnm eft cu mi*
nori folcmnitate cam acelorum rcgi defponfat
c^qnam mihi.Zeciriraque cam indm regalibus
yeitimenti*, arque regalemcoron am capita e-
iusdefopcr smponi. Lartantibus igitur omni-
bus, virgine quidem dc obtentopropofito ca»
ftitatis. rege ycro mirante cu cateris de dcao-
tione tannin acute tarn tencra,c6uiuium ceic-
redimitam cu ingenti gaudio rccitin Ecclefiam
lanfti ttetri monialem collocari. Soli vcro pa-
rties eins com gtandi confufione in fua rcoerfi
flint, dolentes videlicet quod um fperatb ho-
nore defraudati client. Virgo autem Deo de-
uotavitam fuperftitem in Domini exegitfer*
uitio , atque nuptijs huius mundi ipretis pcr-
ucnit ad nuptias atcrnas. Vincent t us Belu*~
unfit in Sfeculi met alts lib. p. 3. difi.66.
Ezivpiva XIX.
Virginttatit fricula met tans qutdtm fiemi-
na nMf»m,& Ubia amf>utauitt& amput*-
Ut kbemt* id aria ruefit.
NObilis quaedam virgo nomine Bufemia
Vouciat catlitatem in annis pucrilibu*
Domino,^ votom fuum ( n vouerat^firenuA'
adimplebat, fc-coram Deo & bominibus con*
feruansitreprcbcnfibilem. Pater huius fccuJa-
ris ride ns cam formofam ( licet inuitam 8c
omnibus Tiribus renitentem ) cuidam comitr
defponlaoit. At virgo plena Spititn (an&o ca*
pcllam intrabat , & proifciens fe in terram o«
rabat Reginam mifericotdi? , vt cam in voto
cadi taut confer uaict. Bt aducrtens qood ra*
tione fo? pulcbritodinis ia&uram caftitatis pa.
tiebatur,accepxo cultello^mplius finquirj va-
na pulchritodo occafiopeccatinoncris.Erboc
di&o,nai~um fibi praefcidit & labia. Pater tyran-
nus audiens hoc, vocato quodam crudeli facr
roftico filiam ilii tradidit in ancillamymandas9*
vr Tub obrentu gratia? fu^ illam feraitijs rufti-
atquc conftantix ptopofitu miratur & laudato cants manciparet. At rufticus compati nefcics
fanguini nobili, yltra modnm cam laboribus-
& plagisaffligebat. Bt hxc ilia omnia hben-
ter deuinccbat, Deo regratians, quod in iftumv
flatum earn dednxit , in quo aliqnid pro Deo*
fufiinetet . Cum tti6 in Dei femitio feptem1
annis pcrmanfifler, in Vigilia Natalil ChrifttV
in node ( vt mos cH Chriftianis comedere) fa-
milia ad menfam fedentc, ipfa cucurrit in fta«
bulu, vt laodes teddcret ftib Creatori. Sed ra*
iticus non vtfrvirgmearrcpro bacdlo ei-quae*
fiuit.Bt dircolif ocultsin ftabulum ralgot ibide^
corufcus apparait. Brpntans ign^tpropiuaac«
ccflit, & eccc virgo Maria cu multitndinc vir-
ginum
fciftum,& Angclqrqin cam cofortabat* Siccus;
;onfUps cft,o filiai quia pro hoc fcrmtio dabi-
tur cibi corona rcgni coelcftis . Quod rufticos
Yidcns, totim familiam clamorc couocauic, Zc
vidcrunt Eufcmiam nafum, & labia pulcherii-
raa habcntcm , & facie tatilaotcm, 8c omnts,
jQui cam ?iderant> de immenfo dono pulchri-
tudinis Deum laadabant . Cumque pacer ejus
hocaadiflcr, vcniam peccns in loco ftabuli
Clauftrum ? irgiaum conftruxic In quo fan&a
fiufemia Deo fcruiens in brcui quictticia Do-
txx
MPLVM XXI
EXEMPIYM XX.
Virgo ijutdam fercipitns (JUod rex pmleMt*
dine eculorum fuorum vulntrttw i*mc*-
eupifcertt , euulfos pirn cr.udtlit*t$ ocuUt
rtgi dtftinAuit* .
Efcrc Iacobus dc Vitriaco tandimonia-
_-„ tern quandaro pulchram facie fuiffe, qui
jlrioceps diucs 8c potens ( in cuius potcftace
fundatum erat monafterium ; coocupiuit # 8c
xnm ncc prccibus , nee man crib ut fibi cam r-
furpaxe poffier,mandauic pec nuncios Abbatif-
fe, tc Tnufli ex duobut cligcrcc , aucfcilicee
xnonialem illam fibi corrurnpendam tranfmic-
cetet, tut ipfetocum monafteiiarh ighibus c6-
sUgraret. Terrccur vehemencer Abbatifla, ?t-
pote que fciret,quoniam nifi quae defiderabat,
©htincrct,faccret pcioraquam dixerat. Pauida
igicux mooiait illi land* regis cdidum crudcte
denuociac. Quae tremes 8c dolcns c*pit inqui-
rerc, cur ca pra cacceris montalibui ficamacet,
tndiuic ex nuocijs , propter pulchruudiacm
( inquiuoc ) oculoram tuoru in tctim ardenti
•more foccenfut eft. Bxhilaraia ilia , atque fc-
grcgata parom a czrcris,ambos fibi oculos pia
crudclitacc euulfic, acqnc component in difco
pntfentauic ratniftris pnncipts dicens : he, 8c
principi veftco h*c pracsctatc ex me.ei dic6tcs:
Eccc fagtAae , quae cor tuum tam tmporcuno
ardoreconfoderant. Habes quoddefiderafti,
none eis vecre pro libico , atque oculos cordis
mei, intados atque illxfos relinque.
Idtm C*Ut&*rJt*tuli*
Virgines plurim*. cum fi k Sotd*M Auilfttnt
ftuprAfidiu, omnts nsfum pr^prifs ****ik'm
dttruncarunt.
LEgitur in Icinerario Dieunari, qua inter
Hicrufalern & Beth k cm eftcacaobiua
▼bi crane landimoniales quando terra (andi
per dita fuic pulchue ?aldc . De quotum pal-
chritadine dum iotellexit Soldanai, voloitcii
commifceri , & puecepit eis , tc fe^e polckis
▼eft t bus induerenr,& ornarenctocquitix mcc-
Unmpaflui^e. AbbatiiTaamctn earum.Dcdc
ludibrio eflcc carni 8c diabolo • & oe caftuata
fuse hlium'mcrgcrcc in luxuri* cloacam,foi
laboris a&nollaas mcritum , (e fuafqoc mains
mutilare, qoam corpore intcgrofacie fidca
immundiflimom fcorcum cxiflerc. l$im
can'quam dininiens edoda » cum urn pit
for lb us effet cyrannus, prxmifla exiortanoflc
bac confortatione vfacft ; SororciKocubi-
les » tenipus tribnlationis ac pcrferouoois do-
ftrx eft. Soldanui noftrar Wrginicatii ftpodo*
ris inimicusin promptuclr, manosciiutoade*
rcnon potettis. ftamini ergo mcocoDfiho.k
3uod ego fecero, tos qao que faciatis. Qpo4
am ratum fingulas concepifTco^ipfa AbtariC
(a primitus fe nafomutifauic, & fiogalapofi-
mo dam voluntate fponcanea fe matilattecooL
Qao audito , Soldanus ▼chemcnteradrnKaii
conftanciam itlarum.&jirndenciaai obftapmt,
& mulcum hoc fad am , 8c Cam fidei teoicetn
conftanciam appcobauit. Idem CdUfoSft-
cult ex lti*$r*th Dietmmri.
Eihmplvm XII.
Virgo ftiddam primh vtiltu , deimdi sn**b*
in fiftum dtfronfttitnis tsctfit.
Rfiferc magifter loannes Nider in Forroi*
can o . In quoda rare propioqoo ratis d*
tticati Nurcmbergenfi.cft rirgoquada ex f«'
pcrculis progenira parencibus HxccudTcno-
nior,modo cnim eft grad-eua,vcnuAa fmt^'
porc,3c rcdaaaimo ac £mpliciihjxu.Ka clfCJ
r ^ r pnmai
Virgft $L)
(ri'rnos tttit pubertals ahnds Chrifto fuam viiumdirigo. fet eeeein tooern rnomcntoft
virginitatcm dedicate ftuduit,letutates iuueni*
les fogcre, ft acftus oones fax cordis io Chri-
fturn Dei fihum veins in fponfum fuum cceptt
dtrigere. Tcecauit tunc ex aduerfb , ftmultis
annis poftmodum dfcmonis bcqtiitta contra
June pugilem fe crigctc, ft no 61 ur no tefhporc
banc ftrepitibushorribiitbus : nane vero ino-
pinatis paiietttm coocuffrontbets , & tandem
domusquam in habit aba t ruinaPhantafticaa
fan&is quas facicbat orationibul* fan&am vic-
jgiocm terrercconatus eft, ft a ccpto propofi-
co deijcere:Scd racntica eft iniquiras fibi. Nam
Virgo verbis facrz fcriptutc , ft confefforum
prudentiura confitijs , proprijfque confortata
toratidnibns, mediantc diuina gratia, non mo-
do boftis conatus paruipendit , led diu'na ex
promdentiain eaccepit his vent or am tttatio-
sibus ignis diuini amorts circa fuum fponfum
inrtammariamplius. ArFe&us eoim eo tempo -
re amorts cuiuidam ad Chrifti defpontationcrn
matimns cor angebat Virgin is, nullo qaidam
fee do aut terreno pcrmixtut ambrc.fcd geftie-
bat quatenus aliqua fpecificareturcertiiudinc,
fe a Chrifto vefat (ponfam diligi , de quo in
pracdicationibus ad virginet audierat deuotai
cxclamationes Cat pi us fieri: orationefquc etas
adhoc tendebant defidenum, honabfolute,
fed conditionaliter , videlicet fi id Dei voluil-
tatiforet bene p la ci turn. Cum aotemin tali de-
li dcrio mult is perfeaeraffec menfibus, qaadam
die in horto ( de cuius opere vi&itabat ) defi-
derifl pauperis exaudiuit Dominus. Nam cum
kiuuenrutererum carercta*flaentia,hortum fi-
bi pro vi&u propriam colait, ft vaccam tenuis
Ynicam , cuius lac, ft horn hcrbai varias fre-
quenter ciurtatj intulit | ft his venditis vi&um
adquifiuit tenuem. Vix vllum fermoncm fadu
ad populura in tadem ciuitace folebatnegli*
loceliovidit trcs, auc duos circiter violarum
amacnos flofculos. Erat aurem pro tunc, tem-
pus autumnaic , & circa f eft am beati Martini,
quando in noftris paitbus ncdum omnium
riorum cmarcc fee re iolet amzoitas , verum c-
tiam tunc glacietum, ft niuium gclicidia, om-
niom fru&utrm ft fohorum vires ab arboribut
confucuerunt decerpere, enecare hcrbas in
quibuflibet horculis. Gauifa eft itaque Chrifti
virgo,ft ex a dm ir a tione terms, ft taminfolito
fpedaculo , violas manu col legit propria , ft
conferuauit follidte,vt exindeamor 8c fpesar-
dius ad fuum fpofum grate" fuccrcfcerenr. Ve«
rum quia poftmodum ex fimplicitate nimia tc*
ratio quatdam,& ambiguitus in earn inciden-
ce hoc lignum fufficiens cflet arrat ilJius,quam
tarn fcdule a Chrifto popofcerat , idcoprecft
nouas 8c fufpiria acrtora pri6 ribus fuo Iponfo
ccepit porrigcre,vt certificareturamplius.Cum
in lequentianoo iterum in horto fuo labora-
ret quodam die , & ibidem in locum ceitum
intuitum dirigeret, optando ck irao cordis de*
fiderio quatenus. ibi reperiret in lignum Chri-
ftifetx defponiationis annulum ahquem>fi di-
uina voluntatis ideffet , 8c in altera vice noa
fpreuit Deus precet humilis virginis , fed re*
petit materialem quendam annulom,quem vi-
di poftmodum. Brat antcm coloris albi detai-
ner a qua nefcio, argentb mnndo videbatux fi-
milior. Bt in claufura, vbiiongebatorin circu<«
lum.dua? manus artificiofa?inicalptflt extiterur^
eancellatiaa fibi mutud fidem ponigentes, ft
fcfeard<? conftringentes. Fuirque locus in ne%
tionis huius muncris tarn ioopinatus humanss
conieclturationi, vt omnind defettus abaJijt
vidcretur hominibus. Hunc annulum virgo
grauiffimc feruauit in pofterum , ft altiurmo
luo fponfo deinceps ( vt antea ) in labpre ma*
gcre,nec difFcrre infra quindenam, am circiter, nuum fuarum f inert ftuduit qua antea let ins*
vt rccipcret dkiiniffimom Buchanftiz facra*
mentum praemifla prius facramentali confef.
fione. Igitur dum in horto poft dioturnspeti-
tae arra; vota laboraret , rnotefolito, iohane
verboram protupit fen ten tiam. O vtinsm fill
Dei fignum aliquod tuas delponfaiioni»ego
eaupercula ft indigha meterer accipere in tali
Addtditetiam is quern diligebat vice tenia in
quada vifione noclurna fe virgini par* in lo-
co quodam , vt videbator mundo in ea form4
often dere, ftadatfoplexandumpotrigere, in
qua folet pro fidalium librisfimplicium depin*
i paruulus virginis ft matris tradarus mani-
as tempore pucritic . Vides igitur iirapli*
nuius horti locellpj quo nunc ocuUs coipoicis ccm v irgincm k Chrifto confolatam in prs?-
% ii 1 1 fenti
914
fcatifecnlo./i*. f. W$rmit. csf.x
Virgo."
\
ElEMPLVM XXII I.
Vhgo prdfiemptuofa.dieens fe nolle ejfeittfls-
tu Magdalen*, * lenone tmrptjftme confin*
pratur.
Efert magifter 'lacobus de quadam reii-
giofa, quae cum dm fciualTet virginitate
foam prarltimptuose diiic iacTando, quod nol-
Ict fimilis cflc Magdalcoat Qua* ci hac prat-
fumptione infra breac temp us i quodam gar-
cione, fci licet ncbulooede&orata incidu in ma-
la peflima 8c inaudita. lseeh.de P*rad.C*rth*.
t
E Jt E M P L V M XXIV.
•
7ir£tnisq**tibus funtfirtis coro»*»d*$& vs-
d&hprsptmtndA.
TAes eraot moniales in vno claufho focias
ipeciales , 8c ex illiserant dua? virgines,
He, autecn u'qgutaftudebantfedeuotas beat a?
WginiexhiDcre, Mortua vcrd vna virgine, 8c
iaro vidua in extremis agente , rertia (otor fu-
perftes rogabat viduam, tc port mortem redi-
let , 6c de pratmi© fociac cc rtifi caret can dem*
Quod pr omit tens, ( fi tameo forei de benepla-
cito Dei ) expirauit . Dieautem tricefima ifta
ante al tare in orationibus procumbente, appa-
ffttit focia vidua inarfhmabili fp! en do re fulgcos
nimia, Ac dicetos? Veoi quia adrcditom obliga.
fti me • Et ecce ' modicam pattern pa aero i) roei,
fed bencdida dies, in qua nata fum. Jllarer&
confortata,6c refumpto fpintuquefiuit de fta-
IU Prior is defundc. Cui ilia dixit: Si rotus m&-
dua eflet pergamenum, 8c mare iocaufturn,~8r
omnia folia, 6c gramioa, (cripiores cum crniui
not hominibus qai rucrunt, 6c faor,6r erunc fu-
luri, primo omnes deficerenc,quam immenfi-
tatem prarmij ccelcftis exprimcrent. Scd pa-
rum per ( ait J ad praefens dicam trbi. $oror no-
stra in infinitis cUritatibus mepr«cdlir,6c rac-
lito , quia ipfa heri choream cum agno duxit
eandidam, cum multitudme candidarum pucl-
larura cantans can ti cum fingulare folia virgin
nibusappropriatum,, 6c gerens fertum de diui-
ais floribu* confc&um. Rogauiautcmcam^ yt
faltem ad bo ram mini fertum concederet, quar
ait, aoncxpeditribi. Tamcadc ipfis flotibus
dedit mihi, quas attulitibi facia? me* cbanfli-
mat , vt aliquatiter virtmera cbriuxi quantum
fenfus capere potent humaoios per p codas. Fa-
&o ergd ab ca circulan ta&u id pauimemo
cum flonbus, tarn miri odor is proceffit fragt*
tia , quod ilia foror prat foauitate rapta funis
extafim. £t fie vidua ex pic to promitfc idea-
luro rcdi)t. Omnes qm monaftettuauBtraoe.
tunt, per mukum tern pus fenfciunt csIeAcm
odorem. Colte&or Spkculihmm. Vidett'um
tit. Dejfreratie ex Utt. Herd Csntniu.ex. j.
tit, Luxuris ex.9. tit. Secietnsex. Ltit?*\-^
thritudo ex- l. tit* jtmer Cbrifti tit. Ctnfif
fie ex. to. tit. Superbisex^.TiMMria ViTp
ex* *i . tit. Fcemin* *x.%. fr 6. tit, Diff&mert
ex. 8. tit. Ornmttts tit. CtrntsitatMtietxu
C> ti. C*&it*s fereptr tetum*
VISIONES DEFVNCTORVM.
EXIMPLVM I.
* lAirttnlum de h amine, qui extrufushif
itre, rmr/ufyutin turn tntrufut inftnefi
Ucm *udiHiJfeen*rTsuit*
IN Pelignts ©ppidom vetdfton eft, emu
nomen prxterco lubens, licet o^fcort od-
ginehaud tamen ignobilc. In eo DoromW
qui vrbi prarerat, fupetb^auareqnecioibosiah
peritabat,ac tructbus diclis. faclifque in fubdi*
tis feruilcm in modum ammadaertere folcbu>
eofque licet iroperarafacetent, eeqae fegoita
mandara exequerentur , ob leues pIcruoi^Be
caufas poems, 8c damno rruldabat. Forte ante
cum homo quifpjam alioqai bonu?, fed ccooi
re familiari inops atque defpe&us ipfios Do*
mini venaticum canens , cuius mi ro (tudio re*
ncbatur, ita v.crbcre arTcciffct, vt ob id perijfle
putaretur,/ quuro id Dominos xefciflet » Tthc-
menter ofFenfus , cum truci , 8c mioaci volts
grauiterincrepatum, in pcftimum cooieci car*
cercm, ibique cum vinc\os gram culiodia te-
nerccor , poO aliquot dies hi, qaibas diligeos
cura mandata erat . claufo iam csrcexe&tiffl
foribuii ouamomniaditQ peifcpto, oce!*-
- % bipoffet,
A
Vifioftes Defun&orum.
\
\ „
\>i poftct t Cum ad ilium aecedercnc , vt iole-
bant, in codem iotas caccrc nufquam in*
Jicncre; qui dm c«nqutfirus , quum non a p pa-
cer ct , nuliumquc crtugij vcftigiuni exftaret,
rem ad Oominum dctulere , quod cum credi
▼jx p offer , iplcque mirum in rood urn ob-
ftupefieret, pott tresferme dies , ijfdemfori-
•bus peOTuio hrmatis idem ipfe , qui raodo car-
ceriaddidos fuerat, imprudentibus omnibus,
& neminc confcio ,. rueful in codem incus car -
cere iotrufus apparuit, cuitodefquencibum
afferrentaduocauiii qui cum propcrc acceflif-
fent, omnefque miraculo obftupefierent, cum
voltu retro, 8c borribilem racie,loxatis, vftifq;
membris, aiitcr longe atquc pridem fuerac,c6-
foexere, quem cum interrogaffent, rnde elap •
(u$ , 3c rurfus in codem iotrufus caicereforer,
quibufquein locis ruiflet, 8c ? ndc cam foe do 8c
tecro roitii emcrfiffcx, ipfe tcIuc elfnguis quu
nullum proferret rerbum,fedattonico ftupen.
cique fimiiis fotec , vc ad Oominum quanto-
cius admittecetur poftulauic * habere quod ilia
propere nunciarct, magnum, ncc di Sciendum*
Cumqneadcamprotinusadmiflus cflct, rem
9*t
rabilcs iacits omois generis hominnm , aetata
8cqrdiotim in culm varioafHidos, Ac iacencet
inter prscalras roragincs, alius immenfo iimo
hauftos ccernis fupplicjjs die 3c node crucian,
ipforumque damnaca fcclera fempitecoo do-
lore ponin, inter quos plurcs, quos noucrac m
▼ita, adnotauic, 8c ptaeciput iocimum fa nnha-
rem, quern, dum in rita agetet, aequatem fo-
dalcmquehabuerat, alloquutura.dixit, abeo
probe cognitus, 8c miti fatis fcrmonc ab eo re-
qui fit us fuit, quid rerum agcrctur, 8c quidreli-
qui fpei fibi forct.lpfeque cum prjcgraui fcrui-
tio, 8ccrudeli dominate , rfquefc prcmircf-
pondifler, ilium mandaflc, vt Domino xnnn-
ciarer,caueret ne quid **lc ^gc*?1 "> poftcrum,
ncue graui tribtito , 3C iniquo redigali fubdi-
ros oppumeret,namque illi vacuam icdc,quam
prope cerncbac , prarftitutam c0e prac dixit. Be
▼c baud dubius promiili forct, fidemque vt di-
do haberet, memioifle ( inquic ) ilium debere
fecferi confilij, 8c maturac padionis, qoam du
vna militarenr, 8c in caftris agetent, clam ini-
oiflent; qaorum nemo patticcps, auc confeius
vnquam fuit, quodcoofiliom cdm memoricer,
mirificam 8c admirabiiem , ac didu audituque ille enunciafler, oon folum dida conucntaquc.
fermidolofa , 3c vix credeoda miracula diccre
orfus fair. Nam fe ab inferis remiffum enarra-
fiquidem cum diutius carceris fqualorem
uic
ferre nequiueric, feu defperatione deuidus,feu
indicium refotmidans, toops confilij , malum
dasmooem, ? c fibi prsfto eflct» feque ei cam
retro carcerc relaxaret, aduocadc, dixie, nee
multd port dxmonem foedo afpcdu, 8c terri*
bili facie in codem in.tui carcereadfpexifle, 8c
Tecum padum fuitTe , ab eodemque 3c fcrrcs
claufttis, non fine graui prefiura extrufum, io
loca deinde inferna 6c f to fun das vaititarcs, ac
in run dam telluris tncimac adum effe prarcipi-
tem, fiogulaque luftraffe impiorumque fuppli*
ciaf 8c fedes confceleratasqternafquetenebras,
8c xrumaas ridi(Te,ac loca factida,&formido-
lola.regefque 8c fummos duces in abrupt* bia-
tu,6c profunda voragin is, den fa merfos caligio-
ne affltdari, 3c furiarum atdentibus facibus a*
gitari gemitufque 3c eiulatus, ac diesnodcsq{
ploratus mulierum 3c virorum audi/Te:pontifi-
cefqae ▼idiffe infdlis, trabcis, purpura 8c anro
diftindisac gemmis ornatos , ahafqucmife-
fed 8c fingula verba fponfiooefque, quibus r<
terque aditridus erar, recenfuiflet, ip Turn que
Domioum ordfne base audieotcm , animo fe-
tio, 8c attention fadum mkumio roodum ob-
(tupuifle , ingenfque snimo formido incufla
fait confidcranti, qoofiam modo( quae fibi foli
credtta, 8c oulli rnquam rcnunciata fuere,bo*
mo ille hebes 8rtardus tngenio, quafi numine
afiSatos, explorata habcret, eaque rultu inxer-
rito en unci a ret. Adijciunt miraculo eundem
interrogaflc ilium , cum quo fermo erat apod
inferos, qui nitido cuhu , ? eft i tuque apparaco
▼idebatur. nth) quid aliquo cruciatu.araida-
r en tux , qui infigni refte 3c auro coofpicui fo-
rent ? Illumque refpoodilTepcrenniincendio^
inrerque maximos cruciatus , 8c fcmpitcrno
dolore vfque premi 3c afflidari , idque totum
quod auto 3c purpura folgeret , igoem atquc
inceodium c(Tc. Ec quum ipfe id eiperiri to-
lens, propius manum purpura* adrnoui(Tcr,ad-
monitum ab eo fuiflc 9 netangerct, 8? tamen
cjficere nequiiTe, Tt non ex calotis afihtu pal-
mam fibi manus, quam tunc oftendebat,
Z 2 % z z i incendvo.
9%t
Vifiones Defun&oroiKL
iocendto ftipfi purpura* admotam dctiagra-
tet. Btateoim puftnlis liuentibos, Ac teens vl%
ceribus treluti tabe & igne fa era, mafoq; quod
latius ferpef c videbatur, fere1 confampta. Re-
ferent praccerea qui ilium adiuere , cum poft-
quam ab inferU emerfir, quafi mente confter*
Data hebetique annum oculorumqoe feniii cf-
fe&osforet , temper cogitabundum in rarum
^prodiflc fernonem, vixquc farpiua interroga-
torn colloqueaci refpondiffc. Vultuverotam
tecre , ft adfpe&a tarn deform i reuertirTe f *t
qui dodum aconiuge ft libcris probe agnitoa
tore*, it poft qua m remeautt ab in fern, can di*
to Tultu totiufquc facie corporis diftimilis ef*
fed as eft, vt vix eundem ilium effe ere detent,
fsrpiufque oboreis lachrvmts , ob faciei dirita-
tem, & fpeciem kominis fojdiffime* snutatam
avotos, affittefque ipfura alloquiitos faifle: »-
greque vt tote obitotn, qui moi confequutus
eft, res fuas difpen farce , ft pofteritati con fa •
kret.Titajfpatium \k2bu\ffc AlexAndtr *b Alt-
xandro Gtni*liumdi*r*m I. 6> etp. ax.
EllMPlTH IL
* AimWMlh hi ff oris it quodam fabrt dt»
fun&t, *c y'tUrtftitntt*
Irca annum Domini 14 So. in Ducatu ft
ciuitate luliacenfi contjgifie mulrorum
f de dignif&mormn relatione cognooimus> fa-
brum nempe ferrarium, ex morbo defun&um,
focutoque imporj turn. Apod cuius cadaucr cum
? ieini in proximo conclaui, excubias ex mote
agercnt, dcfun&us diuina difpenfationevitac
rcftituicur. Qui exurgens rafcijs ft linteisfune*
bribes obnolotus^ad excubitcres iftos iam po-
culisfomoi rigiliarumq; moi eft iam difcurieo-
res progrediror. Quo *ifo territi tlli, frgam
eapeflunt, fpc&ram etTe arbitrantrs . Faber ve-
ld tcdiuiuus, cum alloquio fuo terrorem illo-
rum paulatim leniuiffcr » quod reliquom vita?
Auinitus accepit, longe diocrfa, qoam, prios,
fatiooe tranfegit. Siquidero nunquam ridcre,
suit vault fectrioqne ▼ Gratis obledameniis va*
care vifus eft. Cim ad matotinas preces, iuge
frcriHciom , ant ad *efperas capanarum fonoi
cderetur,ille protinos maUeo c^incadc relicjta,
ad Scclcfiam fe4Koaba^,iin]kBcde(a&icanm>
precum tempera prauermmens, n qwt, fc
qualia in altero favenio vidiflct , ctfi ipfc rae-
f et Tel fola ?it* conncrfatio loqacretut. Hi*
ftoriam effe ft non fabolam, inter alios rctnlit
ipfius ciuitatis Inliacentis quondam fecretiri)
alios Guilhclmus,Yii dodrioa,8c Tits imegri*
tare com mcndatiff. Coofirmanit eandem mi-
trona quacdam honeftiJfiina, ex confinio dm-
ratis eiufdem oriuoda, quae aiebatanom fuom
kunc fabrnm fediuiuum noaifte. Ccr'i Orige-
ncs in cap.i Numer. Horn, a^frbi deordioe
popult Dei Moyfcs differ it. ) St vmifquifqQe,
inquic , noftrum de cibo cV potu foUicuvsiir,
& oronem coram in rebus fecularibus gerat,T-
nam verd ant dua* boras ex insegro die etim
Deo deputcr, & ad oratronem ▼cniatiD Ecclc-
fiam Tel mtranfitu ?erbnm Dei-andiat, prtet*
puam vero coram crga follicitudincA l«uli,&
Tentris expendac: iftenon compler oModauim
quod dicitj vt homo fecundom erdiatm (aoa»
sneedae, Tel quod dicit, y* omnia fecoodoa
ordlnemfianc (1. Cor. 14. ) Putaoitdo&ili-
mus tire fcbolae Alexandria^ catedufta Orige^
ncs, admodu ricinus A poftoli co fecola( 900*
Chrtftiaoi eranr perfeoerantes in tomiDDtt-
trone fra&tonis panis tc orarionibus,ftpei<io»
rantes ▼nanimiter in templo^ AB. alaicos fao
no facere officio fatis ( de his enim iftk loqui-
tur ) fi quo ti die vnant , vel etiam doai tamam
horas precibus & facris andtendis dareat For-
rd de Anna, vidua refert Lucas ( I«r*.t.)qwi
non difcedebat de temple*, tetuntjs , & obCc-
crariooibos ferniens no^kc ac die'y de boc iriqi
fpirku baulliTc , Ti'detor raber tfte redioiQOt,
qnaodonccrifiiTe» nee ftntota oratiaanffl Be-
cleuafticarnm tempora^nqoam praTtcrajirtere
▼iftts eft. Sicutaurem Drithelmns Hit, dcqoo
Rcdaiib. 5. cap. 1 3. hift. Anelic. mnltis & vef*
bo eV conuerfarione faloti futt, ft Rex Aiftidns
vir vndeqoaqoe do^idimns, vt Beds ait, eoa*
dem Brithdmom ft libenter ft ftudiojcaudn
nit, atqoe ad eum audiendum firpiffimc accrf
fit, ita profcclo optandnm effet, ft becaomP
fima Thimornm temporum exempla ( qua be*
nigniffima Dei dilpeniattone ad aaimos no*
ftros pratfenrinm return contempto,ft rotvo*
romdefidcrioinflammandot, nobis exiibco-
tar)
Defun&Grum.
i
tur } q^am-p lorimb tffc laluti£era,vt vcteribus
fincm imponanr ririjs , nouam que dent ooaif
originern Yirtutibas . Tilmmnms Bredemk*-
•hint as/. 9- lib**' Sscrmr* CeBsu
Exem PtvM III.
* Hi ft or U r teens de mdmirsnds tuiufdmm de-
f unfit appArittont, exempt* ex Uteris Vet*.
D. leannis N. ex qu* Mucefiit mmta &
CstholUd t$Ug%9ms$ veritts, & qutntope-
r> defunftitprefint juffragUvirethm*
RBfpooso abs te foror,ad poftremas racas
literal auide ex pedant, prattermittcre no
potui, quid te ftupe* di euiufdam miraculi,quod
Syloar ducis fais dicbos contigjf in cdibus Do-
sninat Vlierdcntis,quam primum ceuiorem fa-
cercra, pre. fcrtim cum id negoti; mihiab alijs
deraandatum fie. Hiftoria dcc fi&a eft, nee s6-
•ioro, fed rcuera c ootigit iaa p tarter la pfo die
2.3 Nouembris,quo nimirum fratcr noftcr ma*
ritns tons eadem forma ft reftibos, qnibus, cS
pofhemo Siluarducis eflet, indutus hut, nigro
Videlicet pallio, holofeTteis caligis, aperto ca-
pitc, iunctis rrunibut apparait ajuerfis ft locis
ft remporibuftancilla* familiar, cuius fupra roc.
tionem fecimus. Tandc palhu remoucnt.hor-
r en dam flaroma ignis, ft oculos qoau* flamma
ft famcemittens oftedir* Quod aocilla Tides,
prai timorein defectum animi incidit. Biifue ft
tarum amir a, qua? praefentes erant, cum ex fa-
nula patrero fuum efle intelliger em, mice ab
co contenderunt, rt rimote ifthoc depoGto,
turn a Dc6nc, an aliunde reniret.ft an huma«
na ope iuuari qucat,rogaret.Iila autero prar ri«
more non potuit. Confufant foper hac relto
Helrium, ft ecclefue paftesesv Vnus, rogan~
dum cfle quid peteret,arbitrabatur;ali; in con*
traria eranr opinione , quod fomniaftnugar
917
trepidatioucca copiamauxiIij.Hare feria fccu>
da ptima luce contigerunt : Apparujt dcin-
dc ad nouam ft decimam nihil dicens, rerun
grauiter fufpiria duceos, ac demurs bora ciuf-
dem diei fecunda, dixit: Quid, non iuuai mer
Ilia dixit: Parata fum teiuuaig omnibus modi*,
quibusper Catnolicam Ecclefiara licet. Ref-
ponditiUe : hoc eft quod hadenus exfpecxa-
ui. £t dedufta e cubiculo in atrium , roga-
uit , vc facra quae pro defuo a is fieri con.
fueuerunt , ma celcbrari curatei , Atque Yt fe
Orfchotum confereos , iftic ad altare San*
€tx Crucis femifeftertium oficrrct , quod ip-
fe , cum injtrmna aliquando promiiiflct fe
oblatururri t ncglcxeret. Confolatus dcinde
earn, pctiuit, Ytjomnem ttmorcm abi)eerer»
quoniam ipfe comitarctur. Pet ens przterea,
Yt filiabus ft fratxi difcret , rt pro fe orare
non defifterent. Feria rertia <ancil la Orfcho-
tum abijt , ad im pi en dum eius de/iderium*
IHcrerd, Ytipromiferat, nuoquam earn rcli-
quit , irrd ft prxceAlt earn in domum vf-
que ad cubiculum , atquc inde in templum
ad altare Sancla: Crueis • Ibi Tterque Azx\%
poplitibus* orauit : Ilia nefci ens vbi oblatio-
nem fuam relinqueret, doda eft ab co k$
gazophylacium Hue rccepraculum oblatio-
num , cui candem impouiix. Feria fexta ilia
Siluamducis redijit , nullum com eo mifcena
fcrmoncm , quanquim faepe manibus iundis
fe oftendebar. Die fabbathi mane earn eV
fomno excitanit, prarcepitque rt induta yc-
fiibus, in.atdc D. loannis ante Venerabile
Sacramcntum aliquid offcrret . Ipfe enira
hoc aliquando, cum $y lea ducis pacis inter ci-
ues componenda? caufla c£Tct , royerat. Quo
peraclo redije circitcr medium quarts eiuf-
dem diei , ft extitauit cam dicen> : fcftiua^
tempus meum hie breue eft. Giimque ill*
fe induendo occuparctur, rurfu* dixit / fe*
ftina, non dudum Hicerot Mosque prarceflit
putarenrnr. Mea fentcntia rogandum crat, ad in arriura.in quo fumma ruitdaritas,ft petiuir,
quid reoilTct, anxiliomqne pro mitten dum , fii - rtipfaproMiflfs celcbratis exfolberetinpurai
fcgirimis modispr^ftari poffet. Nobis dc his; ' elecmofjraa.AdfiaxmandauitrlNtridzttj rtini
febus deliberantibus.ecce rurfu* in forma, qua fide Catholtca prefcuenret conftans^ qualem
primo, fcilicet non horrenda apparuft, dicena: cum cfle non dubitabat quidem, monere fe ta»
Quid, non iuuas me? quare times? Nihil tibt men id in primts aiebar , qudd rira mortaliuro>
fiet.Ula refpondiu Nonhaheo ob fummam rari)st ft rerum riciflit«dinibus &rliiduacio«
Z z z z z }. / nibus;
pi 8 ' ' Vifioncs Defun&orum.
mbus expoGta, ficot ipfe per expenenriam du fignat obc, ▼nioertk too ore docet ttqne obfet
diciffet, dum aliquando de Catholic* rcligio- ' ' ~ ' * ~
nis yentatc dubitarer , quod, ipfi grauifiuu
poena; caufa 5c principium fucrit. Idem 5c filia-
bus fuii dici peciaic , ft arnica? fuse ycfiigtjs iu-
guer infifterem: roonens infuper,yt line inter •
raifiiooe pro defun&is fidelibus orareoc. Si e-
nim fentiremus, in quibus eflcnt poeni* , quan-
tum que erfdem prece* fiuluuro fideliuin pro-
fiat, ncc horam, iroo nee momentum quidem;
fine eorum memoria yiuereraus.Subiuxit quo-
que pceoarum fuarum tempos fuifTc quioque
annorum, fed quatoor annorom, totidemque
d i cram parnas, fe per amicorum preces euafif-
fc, iamqnein perpecuum eflelaluatttm: gracias
•gens fororibus quibufdam ftoxcel lend boa pro
iuisprecibus. Monebatetiam DominaViier-
deniem, ytteftamentWi fuom racoiumiscxi-
ftent faeerer,ne in atticnlo mortis eo con den -
dooccoparetur , fedfoli Deo tunc racarc pof-
fet. Petebat infuper a fratre , yxori rt n unci a-
ret, vt cam filijs fuis omnem excolerec coo cor -
diam , ne 6c illi aliquando idem contingat,
Suod fibi Rogatus de itatu quorundam dchin-
;orum, refpondit fe nihil aperire poffe , quia
a Deo fibi non effet conccdum, hoctamen
addenr, n pro talibu* Gneintermiflioneora-
ret. Demo actis tu ancillx quara omnibus qui
'fro fe orauerant gratijs,fuam yiciflira operant
illis promittens, cum magno fplendorc iun&is
tnanibus in corlum jer netud beatus ( ft eqoi •
dem non ambigo ) fercbatar.
Habes breuiter, quae hie hifce diebus, cum
multis alijs circumftantiji , quas refcrre ion*
gum eflct,contigerunt»qujs non fabulse amies,
nut s5nia funt, ted reuera fie fe tes habct,quod
iuteiurando , 5c teftimooio totius familix , fi
res cxpofcit , confirmabitur. Aeque hsc ideo
tibi fcripfi, ?t yna nobifcu gaodeas, mihienim
Srodigio fimillimum , quod nosdefratris no-
li falute certos reddit , Ac in auita noftra 5c
Catholica rcligione nos confirmat , quodquc
non alia fit fectanda religio,oifi ilia fola,quarn
a S Romana 5c Apoflolica Ecclcfia, iam inde
ab Apoftolorum temporibos ad nos ycluti per
manus traditam accipimus, quam Chriftus fi-
eri oris fui oraculo plantauit,Apoftoli tradtde*
runt. Martyr es taagujnia fui ce(ihnoniocon»
oat per totum rerfarum orbem Ecckna Ca-
tholica . Spero tos aiiofqae smicos nofttoc
feuius hiftori* relatione plarimom in fide fU-
biliendos , condofquc horom temporuro no*
nos 5c perriiciofos e'rrorcs facile repadtatoros,
qui tarn multos, proh! dolor, in item* dam-
nation is Toraginem precipitant. Vale.Cuifio
Svluaedocis ii. Decemb.annoi5St.T1/m4ss}
Brtdtmbtthius c. 40. /. 8. ColUt. Stew.
Exbmplvm IIII.
* Hiftor'ttr teens & mtmorabtlis.it quUm
Arnold* H*btrtotqusp*ft triiiktumtxt*-
fin, mimirnnds ft vidijft telNt*stvenii+
tts sd/t erudiebmtsdpittttim.
\
m
C% Vm circa annum Dominies Inearoatio*
^ nis 1559. in pago Buremalfeoo comita-
tus Buraot, qui eftfundum Ducattu Gcldna,
pedis graflaretur, Arnoldus Hubertos, oaota,
homo coniugatns, ob vitas iotegtitateai & io-
ftitiae optnionem omnibus gratiflimoi, oodi
quadam diuinitns compcliatos , mox Tioren
excitac. Surge , inquit, egovocor. Illaqud
caofaeeffet, interrogante , ipfoqseioftutet
refpondeote, fe vocati, velleque fufcipereSa*
crameota Ecclefiaftica» furgont ambo, Icdc-
fiam adeunt , Qua; cum nodu ex tooreclaofi
effet, coranvCrucifixoante valoas Ecclcfia c
rec^o proftrarus,diutii1imd orauic idem Arnol-
dus. Interim excitatus Parochus aducoit , cm
confitetor, admittirurquc ad participaciooen
dioinorum myfteriorum . Qaibui perceptis,
domum reuerfus, incidit in excafin , autTclot
quoddam animat deliquiom, ita n rix eo ccm-
poredifcernipolTet.Tiueretne, an effetmot*
tons Tandem poft tridoum ad (ereoerfos, cat-
pit totus admtrabundus clamitare: Vbi.tnqait,
fui, quae 5c qualia rtdu Atque ab eo t err pore
languidua, per femeltrc, ant circiter Icdo de*
cnbuit. Interim rifuscft adftantibos (reqiiea-
teraliqutd Angelicx, aut diuinae yifioois vi-
dere, femperqucpratfentibus ▼clutindigoa&t
acclamabat. Nihilne Tidetis) Et qaafi crigeoi
fcfe e^ cnbili , ridebatur jpparentes Aogcloi
pfeniando relic complc&i , ncc fercbar , vt
quifqoim
\
verbqp^iqanc.utiocoftifn ptofetret^Mit ride- pofitisafliftc'tet fibicogntros &«ffiocs fab hae
xcr Ntjocnc, inquu, tctnpas nugaatifi? Pcxfo-
nasuixta fcculum nobiliores,auc liacus eroine-
Cioxis argreV ad mute bat , ltidcm .necmoniales
pi era (que vice pauluJum hccntjplious • Pie.
beios vei6 6c Junpliciores libencetadmirtebat,
crudicnsillosad pietatcm& timorem Dei, &
crcbernojc repcteos has voces Quid vidi? qua;
& qualiacogneqi? vbiego fui > fed&cxebro
ineafdem excafe* abripiebatux. lltudquoque
xnirum, quodtotoillo femeftri, quojaoguens
decubuic, vngoes oqoquam foccreutrjm.Exa-
Gko dcindc fcmeftri.lcniflirna morte, vclut pla-
cide* obdoxmiens, in Domino dcfun&us eft.
Hiitoriamc'**, nonfabulam, ex pofuit nobis
qaidam vir ii,,egernmus ac dodillimus I. V,
Licentiatas, domett ica contact udine mibi no-
tiftjmus , qui cidem Arnoldo proxima fuit af-
finicatecoiitan&as, facpiflimequc & ?alenccmy
6c poftea languenceni vidit & audiuit. Idem
Bredembaehius /. 8. CcIL fscrar.t «li. vidi tt-
ism tit. Difun&u
VOTVM.
v ElIUPLYK I»
Votum non implens qpidam Atduinus non in*
imfth d*mn*tur»
VIr qaidam Arduinos nomine , famofac
DXudentia* <renere elarus. diuitiis nnule.
atteftationc conftrinxit. Obfccro , inquit, pet
charitatero,quas Decs eft nemo me rcddi huic
mortaii vita?,cjuod nihil cft,depofcat.nc (quod
abfit ) irnparaui me poftmodu mora improuifa
repcriat, Aliquato auiepoft ciusobuutepore
pradittoabbatimonaltcrijS. Vracecij viriilc
per visunodurnaj,quicti8apparuir. Vidcbautt
•uicilli.qued in fpeciofa quadacampiplamtie
imperaior^ il rite ceneo j vd quehbet excel fa
poteftas cu lotiusrjgm primonbus, 5c copio-
fo moraretur cxcrcituXaq, tile (tope/aftus oV
cuioshuc illucqueduceret, ccce Af duinns a
quibufda ranqua caftodtbos duccbatux. Hca
inquitabbas,Siftc, gradu, fige pedem, quiefce
pauhfpex, mibinonloqucns, ArduiuePAt fa-
cer, quidtibieft, Ix tans, an pateris?Adeft poe-
na, vel gloria?Coi triftis ac flebihs:Cm\ait, nio
de gloria cfifiili$ ;, qui iugibus pcenis afficior,
nead moment u quidexelpuaxc permittot? Ad
quern abbas:Quid ( inqoic ; beacus Viocrntinj
n6 tibi in neccfliutfcofic fuccorrit,qaia ad col-
kborandu fu« domtfs admintftrationibus ram
Icdulo decertafti.Coi mox ilJc fubiuxir:Saaus
air^Vincctiusdm me fuum fecit fperarc collo-
quiu, fed quia dudu fatigatu* hoc obcinere n6
•jcruj.fpc banc omnino fruftracos ia amifi. Vbi
folcner attendedu, quam reda fit iinea dioior
iuftitiar, imo quam ardua apud Deum menfartj
Tindid«. Illefiquidcm dumadhucTiueretc6«
oertendum fe in monaftefio beati martTristfc
prudentiay, generc ciarus, diuuijs opulc- ,promittebat.& diffcrcbaununcadeiufdcmax.
ins, ccrta mi Hi deuotione fpop6deratl quod &
ante non potfer/alec ciplcto deceonio ad roo«
nafterm S. Viocenci/, quod videlicet in Arbi-
nati conftirutum eft tcrrirorio , monafticum
fofcepturus declinarec habttfi, Tan tie cermino
c6dtctarpa&ionis eJapfo, cu ego a/Tiduus huic
cxa&onnfiftere, & ilic hinc ten6do, indebla-
dicdo, verbis quidc omne bonu promittcrct,
ipfiusaute coueifiooiscffcdu quibufda tcrgi-
oarfan'onibus protelavct : Kcclorquoqneiam
did i monaftcri) tiliu^ tauebat f otis, dirTna de-
bar couerti, cuius nimirnm prxnecctTatijsfsepe
foftetabator auxili)s. Intciea languorecorpo
ris irruentc decubuicpeccara confedusindicio
facerdotisabfolaitor, pa u peri bus & ecdefijs
makt iargiturSntexim cudis quafi bene com-
tyns venire colloquium, & quafi ex promiiTio-
nefpcrabai , 8c tamennullatenus impetrabar
Dignuque fuit, f^ Abbas potiffimu hacccrnc-
xct vifionc, qui &bi ne coucneretur obftitcxar
Pitt** DtmUnus Zfife. %.*d Psndulj>h»m. *
Vitumfuttmnon implens man m^u am forte im
fpcnfitne utendetat , £Udio fit tent $ *v>ifit.
A LiosctiamciuisnotiMmiht, afque coo-
^* fcins in Raucnnari fcificet vr^e polfcbat>
& legis peritiaftrenuus, & ^ Grain r^acicoruni
reguiis competcntex inftrudas. Hie irecurn
fide diAor inftituit ,«vt fiego, Gmut & ip-
fcrclinquef et fecuIum.Qnid p!uxa?Tandcm e^
goad
to ad conaerfionem renlcns, vtfponfiorcd- micaretnr eqticsadB. Gsfli&ceicfiampeme*
erecur cxegi , fed obtincrc non potui. Ifte
N-
quippeme gaudenda pracmifir, (tuque vc^igia
fubitltensaccificiotc rcpreflit. Noa muhis ve-
to poftmodam diebas dam huncaduerfus lc-
uirumfttum farentts animi liaor_accendcrcr,
fladio repente pcrcufla man us cius obriguit,
cquc flapcfadadcMiccptpcrmafic , Jtiigida,
Vt baiulo fuo dependens, magis ciTct oncri,
fuim ? irtuii, I am que inatitis fadus, mundum
urn abi jeer etur , abiecit, & non iam ancepst
fed cam Bcniamin cocas dexter io fanda vfque
tdobicum conticriatione permanfic. Idem*, z.
Ezimpivx III. .
Votum uHpinis ntnfoluent vit*m mfrr*li-
liter 4 m i fit.
IN maris tempcllate deprehenras qoidam
fun rum fe monarhumaffeduofa fponfio-
ne dcuouit: fed naufragio eratas, votam fol-
nerc hiiiut tirj amote<onrcropfic. Expleto ?c
id anno, ipio die , quo vocam .Domino fuc
conuerfionis obtalerat, kalend. fcificet lanaa-
tij, dum nine Inde difcurret ct, cam 1 u dent 1 bus
0r cachianancibas paerischoros daccret,& f:T-
Uola qaacdam Ac fcurtilia decantarec: fobito la-
|>is taper cuoa dc ccdo cccidic, & obcriuic. He
infelix itle, qui maodum deferere contempfir,
vltconeus , amific inuicus , Ac fallacem earn it
dalccdjoem pcrdidit , qua amando carnem
xnenticus eft veriuti. Ex P. D. Vid$ etism tit.
Tairomms #x. i. Tit. Mors fr moriex-6. Tit,
Conner fio tx*9.Tit: MarUvirgo ex.\>Tit.In-
fitmitAt. exemp.%. Tit* ContemfUtu tx.%.&
Si.Faminstx.6*
• ♦
"* EXEM?LVM IV.
% Corrigitur diftrtm d*re tquR qntv* Hirst.
SVb Pipiao Gailoram Rege qaidam nomi-
ne Willimaras , graai infirmitate deprcf-
ius, voto promifit oblacurum fe equam Ecclc-
iix B. GalU Confcfforis. lacolumitatcrecep-
ta, voti immemor, non ptrfoluit; veram (ottt
fouuaa * cam ftinhotcm viram nobiicm ca-
ncre. Recedeacibas omnibus ,cquus VViluma*
h fubfcmt,ncquc a fori bus £cck£{ vllts coaa*
crbas auclli pocuit . Pudore tandem du&al
Willimaras iiac* que voti fatisfa&ioois com-
panel us,a(tancibos omnibus rcmapcruitj itq,
icaequii Ecclcfiz obtuhc. yVslfridus Su*km
L i. viu S. GmUix. 6. mfud Sur.TiM.y
ElEKPtVH V.
t Veto D. Thorn* Aq*i*Mif*&$ kjirtpici&
ftAgnAM mmUer l%b*r*tmr.
DOmina Maria vxox D. Arnoldi, nepris
Sommi Ponuficis ex forore, comapsi
Ancnionem effee pratgnans^nec ooo & faydio-
pica^Oc a medtcis defperata, adco vt indulges-
tiam in arckulo roorcis pieoatiam pex Epifeo.
pum Lagdancnfcm , can q nam brcui moruon
confecuta-eitetyConfeffartiu ems ei (tu£ttn ti
B.Thomam«de cuias canofttmacioneroncsge*
batur, conciperet deuocioncm, fcqoc a dcoo-
netec pro bencfjcioraaicatts tropetiado. QjoJ
com feckTec fcqucnujoode vigilant ridup<r-
fpico^ propi ledum ooniifterc^. ThomtaiD
habttu prscdicatoram fibi mttTvoce djceatcok
Vis ru curart? Ac ilia exiftimans ilhiro effe qui*
dam Epifcopom fibi Donm,; qoxfiuic non ft*
tiiflct confirmacnrasindulgencias qoasprocs*
raucrat Bpifcopos Lugdnncons, Cai S. Tho-
mas: Ego non fum talis Eptlcopati fed F:atef
Thomas de Aquino, cai ce deooaiftii Ataddi-
dic : Comple voram camm , & (anabens. IDo
difparcnte, nonciauic macti ▼tfionem. Voocdc
igicor Mater cam filia, qaod in fingolot soool
in nattaicace Domini mutant ecrenm fexlibu-
ram ad viciniorern Con a en torn ordimi&Hti-
trem vnnm veitient , qacrh magif iodtgeateo
▼idebunr Manefado , corpos «os dttpmtnf)
nee tamen voram fubito compleoit. Vndeoo-
defequcnti apparent iKram B.Thomai,dc^
arguic , qaod votum nondnm complcoiflet.
Quod com cttifEme (caffec petfedam faoio*
tern acceprt.D. Ant in* y*f*r. Cknwi* tit* i\
L.N D E X
CELEBERRIMTS MAGNI
HVIVS SPECVLI EXEMPLORVM
Itf LOCOS COMMVNES REDACT!, IN
1 Q^O ILLTD* EST AOVBartMDVM v QJOD TBIOS
Diimcrusctl linguloramExeijiploruin, .,
fccundus vero Pagioariiin.
ABSTlNENTIA.
i Wmum H<mor*tt pi fen in m*a»U-
Irut fitnia kauttm oftnur ItM-
pbprimofiti, i.
' ^>»MI. > jf^™, mmmtM
|AwMsifr«4fr denBvnmdmi, ix.if.ft
jftflintmi* fit* Matharin) ctnfwdit itinmiutn
Tnaiamutjtatmrwm mcamfhannm. ' iS.f.%
ttjlfiinantingramiu* ft Rkttmififctpmi fmUm
mMtrtuii. *uf\
jtt&iwnm duo wankfenm ntari Btmgit tUga-
rat.qn*anrmmt0i>tfirMt')ntl<i<*. 9 f nit.
ji&jtintm Strapian ematbui }»f,mt»»t damSit
V»*mMm*im*antri*ft nsnptj/t fuptrmrr t«m
fainr. +i.f.aed*
^hOHttni hitlamfift^ntufiii &/«»*> *0"'nrt
tffi in fte*le f^pitU didntn itfamut ej *"
Mil txtiwat, vif f.j
jgibjUmtni fnitmtm in Jit Pmfcht turn Uthrymit
climm tamadtrt racmfawf. viif f. J
jtblt"*ntoft*ttwtinfT»diuiminfrttt8n'fiitrit
mtrmmrantilntnenttmtiiTUH*. • ix f.ted.
jtbffintwimt* famBi 'raiaSi , & jMertHntim
Jt*Uuntictjttnttf.UrH4ppnffnnt. n.ff
i tnagnit in Cartbvjia turn** eamadtrt
volantibnt , gmls flu »<*»«* Ckrthufiemfis
rarntt hi pifiti Conner ti mtrxerxnt. xt.f f
Mflinntu vititui fir kimnutm SfmrnmpaBi-
, fir draw mlifefet xj-f-7
Abttimaiii1r*#MMr pralatnt amidam, »ui dtii-
- iirtft npmmmiimwi & torfm§ ngntnwt,
Miiftfttd. ■
AetiintM <jtdd*m tradtlil mrgnitnr,qne4 rsrni-
b*1 ptcammpttrttrtl , ftdhtminnm tnrnAut
•M/wWfip. KtV.ff.
Aifiiaaada mffttitnt Imxmria in itnrm* mili-
tant*, xvfaad.
Yida ttiam tit.GnU. az.xvi.
Atttmmaiaw* f wkm m Cbnritai.
ACEDIA.
Actdiam farili '-ftprrat , 5*1 atuhrm adftitu-
ram-glariam.Vtlfacnam nfltHu. if. 9
** AdtUfmiiMhfriitmmaiuiutartt.ii^itiidt-
bantnrvtttiinamgutt . rnJj.f.xo
** S-grigid* t Scukiavirgr.virgimm kfciritn
madia littraf. rxty/.io
Cegttatia atirmi rmriatui & aitroaglvri* f»0~
titadvitandmmattdiam. rxiv.fio
Mmmkn* aw*mr$f.f*wgnt$r§f*mwm Imttx %.}**.
a) jtctdia
Jndex Speculi Excmplorum;
A D V ERST/T AS-- ,.' \MJ*u*ti e^\^J^*^v^n^>b^-
(" . Smtntorji^. ^ ..?\ « A kLf.19
Adtserfis nequeproft&hTBotusfrateg muUU mU^ jgfaitt tn^ayquM^nquente^^tdiJ^
raculis claruitr ' * i.f.i 1 "- diderat% $n uiertui ore ihuetfm nonpoteret.
* " Aduerfa res ad Deum ire compelluntM.f.eed. «/./. 10
Aduerfam corporis valetudinem ad fanattiam Aduocat us Immifericordiffimus ad indicium Dti
mentem diuinitus immitti. iii.f.u ' venire cit at ur. vf.ttd>
In^erentervuUtufadiuerfavelprofperaprout ,
• anima condkcit expetenda. hi./.i 1 \ A F f E C T \S. ' »
Aduerfit*t*ttntarttqudre inTentutie.
JJfeftunf carnaltum' parenfum triumph** Ab*
A D V L T E R I V hL % *** Palter; pro fil)efiror)s aiuiice comprM-
t > • l* - • lfi intercidere nolmt. * • if. 10
Adult erium fraud? efmrntitensquun*' borritoli - Affe&umearnaVtvtdt Prietiquife cUufts ectiu
plaga percutitur. ~ i.f.iv- forori offendit. 7 ii.fu
Adult trans vxorem philofiph* qunli poena fit AjffHum cam a Hum amicerum victt homes,
correptus. "•/•*$ qui pott viginti quatuor annosi anqum fere-
Adult era quedampoil mortem ah equitdte quo* grinum fe forori o&endst \ iii.f.u,
dam gladio trantfoditut , &fi*mmis< vrenda Affe&um carnalium vincens amicorim Tbeode*
iniicitur. ^ iii.f.i) r us 9 & mat rem conuert it ^forori. ivfit
Adulterium execrata uobiUs^omana fosminu* Affjt&umMattit Marcus vicit % quiwfiimfu*
profrium pe&us enfetraisfpdb* % . ,. iv«£ 14 -tfojbsdatus fum*9cUufis oralis fe matri^jeo*
Adalttrantem milium fib.? W&*wf*ii^bo+, dumexhibuit. %fx\
mines , beftU , pecudes c*h iUmonem fugiunt . Af*#i¥»£lh>lemvjci* Mueiur, quraifwqi*
maledi&um* vf,i+ pMtrisrvnicumfiliumiufiumeuiaSarsiifp*
Adulter peccando gladio' confpicitur perforata . fuit.yi.fxy
fed ceufufionts* remedio.recHrstur. . vifi 5 Jffe&um carnalium amicerum vincerecnfias,
Adulter's grauiffmu poena vififunt apud inferos w tUiefMS)ft$$\*keit mijfari* ignom crtmetUu
cruciar'u . vii.f.ted. ^ f merit. 1W./.14
* Adulter turn occult* commit t ent es deteguutur Affc8u\**ru*li ahbiu^orhuemtconfongmtm
& puniuntur*&falf+buiiH&mwis Ocoufaii .*- fuum in attatemfu4tttiotom,gram jty"**"
innocentiapoft mortem tniufi^infii&am^figno poena mmf&atur* viiifi^
miraculofo declarator. viii.f. 16 Affe&um partusum & amuoruwhAli*rt*s urn
+ Adulter modo frtis k*l*rk*o *4»l< "to retrahi- vicit.: ixf-H
tur.ix f 16. Afttfum p&rtotumvic<**ts< ComitufiUusffu-
**Horrend+in mulmeju* adulterum" esjsni potf tis cMfanguine* % contempts*** ficsslarmn
mortem vindiSa. . L , x.f.17. , vefiium pompa% in religion*. Habilis perdttre-
** Adulter vifio $e#ro hOrrendo a fceUrerefilin . uit. ^ ' %. - */*7
xi.faj. Affectum parentum vimens Th*od*fi*vhp*m
Species mulseris in nigratam per adulteriu ver» nata dtademas* & cruce peft mortem eft**
, titur. xii.f.i% ruit* xifd
V* mulisro miracudo < hhudulterh deprebenf*\ Affe&um parentum Pagamrmvifa gloria Chi-
xiii.f.\% fii Celfus puer quanta magnammimoc***
Adulterium parmciofum^maximi egereipubtii ■. ttmpjerti. xu.fMi
Afff&m
AjffMummurits&fitsorumfagminaquadamin confer ttunmonvttnuit. " v/.jrf
jpxzniscoslttutkitirsute mult* d*wdt.xut.f.i9 Amove ilUcite. Upfusvnobedinisfenex tumpuere
^ffcgumsnundiatqutfUiorumpro Chriftocnn* . reuertitstt. u ,»• . • vr.f.etd.
trjnmu foemsnu qA edam maritumfuum ele: Am#e $Uiciiustqutre e*i*m inLuxuri*.
£*nt*ti49W{> ... i. '. esivfeod.
Angelerum multitudsuem fe centra eUmenss
* Ambitiotfssperbis9&inuidia9Neapols Supers** tent amenta iuuare par at am Mas Moyfes v-
rtbus in conttemu fan&i Deminui fait eaufa * A*. i.fol.\6
damusvtonss. . I*/'J° Ange\i fan&i $e fratribus ben* lequtntibui mif-
+*Ambitsoet tarn font* sn damnaiieeiit kurutru cueruvt* **f}7
_ ubducit* **/ }« Angdtv DimsniAmttmum docust manibus /«-
Ambitionit%fuporbsa & alierum • vitiorum flu . borare. Hi- feed.
ftndum exemplum til./. 31 Angelmveftigi* fat igati fen's* numerastit.
Ambit* pralaturd9 qnare inTralat us & Super- iv.fol}*.
his. ... 4*g*l*s infirmefratri feptemdies dwuttifimt
AMICVSf. ■ . *.*' miniftrauit^ v./.gS
* A*g*k animam patient is frairis qui ab eirse-
** Amicit sum Dements & Pit bid T+ft annus in- Jo fine non recejfit, in ceelum deduxerunt.
tuitus ferstentsam mortis rtficat. '•/-?* vi.fol.eod.
Amies falfsfunt pec cat a y mundus, &diabelus, Angelos de cenuerfiene peecatorum Ut antes vi-
fed amies verl fun* virtutes, <J? eperauir* dst P aulut fimplex. „ vfi./.jt
tuoja&honefto* , iifl* AngeliperegrinumfratremmertNsrumcenfold*
Amicus verus in necej/stat* probatur. ma/-3? -» tur\nenautem4mraneum. visi.fj?
Amicus amicum feetantem abintqui*** *.*****: Angelas itcur infirmifrstris euulfism mundane
(it. * iv.f0l.j4 &tein*pen*nt(ana$oundem. ix.f 44
Amices carn*lesjpcrner*,q*?ri in Affe&uu Angels Michael & Gabriel animam peregrins
cum c antic is in cmlum attellunt* x f 41
AMOR CHRISJ I. . . . Angels fillicit*. fed diuerfsmoti vidente B-Ber-
... v n*r*%oor*ti*n*s fratr ttm fer sptst abant* xs.f+t
AmereChriJfs carnalem amerem vince^odece. Augili excii about fratres adaauet) eaneudum
turvirgo, audions a Chts]ft*ijdejfslifss, qui » Te Dtum^ryc* xu.f.A.%
Jumjormofu*. ..*., - *^»34 Angali moriente quodum fr aire etater turn rofis
. . .. *"».•; *. >*0> UUts conflrauerunt. . xiii.f+i
AMOR ILLICIT VS. Angelorum dulcijftmos cantusf rater qmdam in
1 1 • cenfelatienem fisa tribulation'ts audiuit xtiii.
JLmerem illicit um quedam foemsnaint unfits* f el. tod* .
exhorrmty vt ipolujirtf in ealdaoi Jwtitri, Mnfj*.{uj tejetutut Liffardum fmSuleum perfu-
, -Quunsfornicari. ' */*34 \ {terbium oQenjis mertuetum fapulchris rest**
JLmat* ilUcsta JunJutusfiAter^pifexfius W*. . c^l. v xv feed.
raret^ vxaram* & filios ex lu$efifs»st^ ^t fie *Aug*Urum)t*Btus dulcifitnos Comes luliucemfis
Untottenem fuperamt. .«■/.} 5 .V Zudtujt. ^ xvs.f.4.4.
Amere Ulifite S4niMU*s Gxatuf a4o\efcsjns^ribur Amgolutu Maffeo ad fort am pulfare didicit, &
Utiene fela petuit Itberari. itKfs ,,\fratrtmMernardumfiumentranfuexsU
Amore tllieifrtontMu%.4&m*mvdyW^ x\.» «wi»/«/.45>
panefaturotu%.' ,* y iv feed, yAn$g$cd nares fceterem peecatorum fuper omne
Amere ///w^W^^^*^/«w^iM^jfpr«i^ ».'*4u*r exhmtnt* xviiif.46
a l Angelas
V
Jndex Spccuil
JmtUtt vifns §fi Mntimmn nltsfit dinm* **»-
JjnatH rtmrtnlir tfftrrt* xix.f. 47*
4tyU\ iuuentm etc id it in msxiltsm nxptod
mthfai iitsti ft ctnUmxirit. xx.f**d.
** Gtn**diusvsrf*a8ustint*rimdt vitsfutu.
rn dubius% *b AHgilo nd vir+m di es dochi-
nam oAdnritur. **r/.49.
Vtptregrimi in vU*S. Rspkml* ArckMngele s
prddmibxt khrmto. *»$./. 49 .
D# fonribus *b Angel* dttBis, & ex hoc mire
gmndis ptrfnjh. << jr^/50.
In mnrtyrio vainer xt us CenHnntim Epijbpus
nb A*0tio Oei *mm*tm enratnrv xxivf*eod>
AN IMA.
Animnth preprixm epddtm ebriefus dxmmri inn*
< d'*h & *b ee vna cum cerpere nd infer num
- dikihitmr. jf^
Animnmmcnrn^qnmrem Prdlstit.
Animnrnm zelusy qturi in Zelus.
APOSTATA.
Apofixtninnenit a bmete Anton* & b**n Gfege*
... ti* gr*wit*r JUgtllatur. hf-S**
Af*ft**ar* voUmxfpmrentepnfeCienHortfi'
putt. £</l*«
Apoftat* men**h*%& f**etd*t Utre eficitnr, &
fnrgnmum dmernm mUUnmsnmrumnf*-
effo fib* imftmtur. iq.fied.
Apokxtm mennthnt &fermcnrim erne fits $ be*-
t* Bernsrde cenuertitnr. iiv.f 5 4.
ApeRxtxre vhmtfmdnm nftxbiUm vifimem
d* dmJmt vijs habteit. * f.ibid*
Apoffttn nnnetjks dnm feftinnt fori Epifeepm
comfort* c*pi*m, & jnjfrmdbnr. vji/. 5 5 *
Apofintxns cintttrfut ex cmnli vecibm bngXJS-
ii vii M prwmitt ?nf is chins JB#itnr. *£.*£&
Apefimn D*t eu4$eifr*fm*tn$ ant pmtmtnfeU
mere xut in infer nx ire frecipitur. vfyfecd.
ApefUtnre erwmitx per otyffitntm imam */*-
remnmreuocttur. ixf^6.
Apefintmnsvelens Afchidintemts bfm&oD***-
, fiamm *fipt* xdm+reemperairieisr. «./ftf.
ApyRntnlulixnusqunm btrrendn m+rte pimitus
*H. nifty
'Apefimmre veUns Utrstibut inftrn lltum* im-
ExcmpioruiiK .
Ap*J!m»ri febnt fwUnm tdemtmefefid**
**r. xfyftl.s*
ApBtfi* €Mnfnfngimt4$A9tmnmlfri$ K Gf#-
prij mirstnloi* inn*ui% *tf*r*dn8%fmt.
xiv.foleod.
Apoftntts fororit nmot$ tnm idem A hmf*b+
Him Inctratur. xv.f.tU.
App/hfid/piriiufftntmtrmMpmfadiMfolidt*
timnmtoiimMflnimnrnH. xvifat.
Apfitfmtmrc vcUns oftinfiom frnptrnm mfrrni^
tmUftit gtmdif m mth* drfmtih rr*«*
' ^« xvij.f$Uo,
Ap*ft*/fd fpmmumnuu frnttMMiiiuhsfr-
dsiftfni ctnffmns tfficitur. xtriij /»6o.
Ap*fi*%mr* i»Uns imwnu per Chrifigjfa 0«f.
^m Isucris oft*ndint$ rt**c*tur. xix.f. ni.
SimiUqnafi ibidtm. - xx.f.6\,
ApoIi*tMns pmiris amor* cum §od$m rtfatm
m*rttd*fu*gitm*. xxuf.M.
4r* Htfn ix Epifipp* Aftftxtn mijmmm-
tn** xxij fol.ii.
** Mwnktm hmm&n Thtmum Jp*B*u.
xxtij.fttd.
Ap*8m*9qn*H E*in. & tnunfhm*
'Arfntt&ynndft in K^pup ntnmitt*
AKRIANVS-
Aftlxnuimnidmm Eptfetptu vkUnterqumim
MccUfinm ingndUns rtp*ntinn*4citst4ferai'
tin*. ifau
W* Btptifii* JHnisrj Epijhpi Atumi , 1*4
- • ftrmsm muta/fit sans *n*nml* q •/< j.
Affgnntin^quM in Superbi*.
ASCENSIO CHRISTI.
Afcenfiiwh dtt S. LnmBmnnu* nd mlt8$\i$*m
. h*h*tta vemtrr limit ptnprtt K4l*msM4*h
kirn. */W.fj.
Aft+ftfionis THmtoiht Ucn vifihms, mmiM tn-
■ ' . fttni* Am*rii>d*fid*ri$\frtjft*rd* cmbstfrf'
dif. J7./.4
•• Mkmnin in Uctinqm Cktifim Dmmt
nfetndit. ijf.iW.
AjfnmptU Umi*tqmtrimMnriM.
ASTVTIA.
ARnfm & Mrf^fftt^trnaH^drm^dbm cif
Jmtat SpeeiB Exemplorum.
ATTRITIQ.
Astrkus quidampeecator iujfu bests Bemardi
fur. f.61
AVARITIA.
BAPTISHVS.
■•*&/.
AusrusConffsntms mmmarsnt propter duodo-
tim surtos ogenis datos Epifcopatu indignus
offieitmr. - if \4$
Ansrmspoeuneam cotlbgens in lagoua\quampau*
poribus darn amfrrueraty putrofoonto crure
eorrigkur. q.f.66
Auari diuitis anima a nigris equitibut ad inf tr-
am deuthitur. iq f*66
Antrum cSuorfum Vrapofitut Steinueldenfis dure
eorreptS a minifirstionejus defofuit iv food.
Amarus vfurarius dum turn forth pfono petunia
fipuhus e#,d*mones vififunteor oius petunia
adimpUro, vft*
Ausrus lordsnus Csrdinalt's miforanda effigie
notsriofuo apparent fi ad iudieemduei ten-
feffustfl. vifood.
Anarus mondieut or gent urn commtdtnsfrfioca*
tmr. vij food.
Annrmnwriturm an*& plotabuty quoddiuiiiae
fuss slijs erst reliOnrus. vty'»/ *9
Ausrus factrdos pettata mofitari, propo upturn
tnfe recipient y per toftudouem Ecclefis s e\o>
monibmportatur. in food*
*+ Cor auaritia ditatum fit prsda deaboio^
x.fol.eod.
AtSOrttiO'dOmStUt WpiftOpUS fU9ftUUff9p9tWUT\
^xi^oi.6^%
'AmmitU dedstafnulitrmmrotxurHur. xq.feod.
Aumtnt ,qu4rootiam in bona imufia & v/ura*
Audit* vorbum Dei9qusre in v$rbum Dei*
AV6WYM,
• < •
jamgmMUOlX yNNP JPfFTfPVff WOwUU fOjt WOwftOUO
O&afit. f.70
Augur b cucnUvhmn topgeunfiwirepremitteut
turpig spofists ci tins met stur. Vide etinm tit.
Ap*ft*t*,fX'7-
AfUKmttn tmfirH Gemofint Mmnt cenuoV-
ftp*; &fie ox tbostro ad martjrium, da
soco ad firium porutnitur, i.f.7 1
*• Baptijmus etisvs ab inf4tibut9mcejperqt ad-
bibitis collututosl validus. H-f-7*
Monditus Baptifmufafcipienti doUre is aUmeni-
but excltato 9 podagra Ukoratur. iij .f. 7 %
Psmon exiro vifus eRt& Spiritus fan&us defen-
der* 4* pnerum qui baptitsbntur: iv.f.ood.
Ve fotmina 0 Dsmono per bsptifiumn Ubtra*
tm. vfii-71
Bsprifm* turn m nmtiwttU fxuutnr. ii+f 7)
BENEDICTIO.
BenedsBM* be*to Bernsrd* bi bites ceruifiduulU
tts *d Dtminum f*bit* cpuutrpfunt. if. 7^
De.rmmtli m Ddmme tbfifikqmod U&ucM§mif-
fm benedi&iome temndxffou q-f<7l
tUpmliu m demembms *rr*pt*tmmdmulmm grm-
UMtum neglt&a huedt 8io*$ ediffet. tjf.eod*
Benedscere cibmm,q**re in cibns .
BENEHCIVM ECCLESIAST1CYM*
BtneficiofH plurality Thilippo CMcelUmo Pars*
fienfi cdufmm d*m*M$ums stttrfii. i.f.74
BenejUiernmptuTmlitMem mmidmmppft mertem
, sf parens dixit effw caufmnateru* fat damua-
twnis* _ if.f.tod.
BentficiapUtra habere dummoio vnum competis
effei ad v:&wm auidam CatOnaUt umiturw
dixit tffe ptrearum mortal*. fyf-7 5
Ef f lures alij doftijpmi viri> vt MeUm baketury
htcftnfijfe trident ur.
Benefices tolefi*jHcaprwfe$ia&plura babentet
ajtkiam canonici & pralati main tmrtamo*
tsuntuf* jv.fepdm
Benefiiierum pluralitatf pulcbta vifiene Maria)
- de Oigniti dicit effe vitmdam. tr.f 76
Benefieium EeeUfiaftimm pre Demim relinks
quantum eft a Domino remuntratus. vi.f.yt
Benefices ettlffiafiM$ premeuens uepetos fuct
Epifiepus in leBo anreo vifus e& smftmale ear*
rnentonctnere, vijf+t*d.
Meneficia BcetefiaBiea tnutilfter cmfumtus bcr*
renda poena damnatur* <*iJ/«77
*li BENE-
Jndex SpecnU
BE.NEYOLIENTIA.
Bjmeuolentia Mac barif couer titter ^quidsirirvor^
bis difcipulk eius in furor em exarferat* if 77
Beneuoletior fait abbas Achilles fr*$ri>qui .ma-
lam deft fu$\cion$ habuit, quAcdUris.y f. 78
Beneuolentiafenis Manicbiutbeteiicus ortho-
dox** efficiiur. it/ f aed*
Beneuoiitia fuuj&ba* PaBor inuidi fratrisfau:
ciumpeBus fanauit . iv f-aed,
Beneuole'ntia 5 Odilonis lotto tfuertkmr.v £79
BeneuMnttA^S. Xfancifcitres (atronas eonntrfi
funt. vi.feod.
feneuolentia&orotionefua Pachomiusperstes-
f urn fr attorn adfanBom compunB'tonem con-
vert it ^ . vy/.8&
Beneuolenti* fun Abraham eremita ex Lint cm
- vita roduxitinef torn fuam. W9/.84
Beneuolentia ronfratris quidamfoft confirm*
ttone.n ad pamtttntiam rodijt. ix.f. 8 6
BeneuoUtt* fentorum quidom,qui perfuafuami*
corum carnaliueremum def truer at, poH muU
taptccata ad fonittntiam rewcatmr- x/,87
1 ' t ....
SI G AMI A.
Bigamnm loaunes eleemefynarius,nec pre duetn-
tis millibns modiit tritici& centum oBogin-
ta libra auri voluit ordinate. * J. % 8
JBLASPHEMIA.
Blafpbemi in Daunt & S.Piatrumtgallo iam ago
> - reuiuente, lepra & foruituie cum fun poBe-
tit ate grauantur . i f+ Zt
BUlphemut clericut fen\hiam illam%omms qui
ft exaltait &s.falfamdicens, fulgureoenfe
transfigismn* $i.f%9
Blofphemio Spirit* tent at ut frattrjau&ofoe-
• mene conpdttur. in-f-99
Blafpbemut iuransptt membra Cbrifii,& Ma-
ria, ctdtBi gladio vulneratur. iv.faod.
Item ibidem mliud. ^ vf 9 1
xBlafphemus Simon de Tomato terribili morte
. per cut it ur. „ vif.eod.
Blafphemiam loquensin S Hieronymum corpore
& anima ad mfernumfer damonom deuethp
• aff. - „ . vii.foUeod.
Excstplonin «^
f * Blafpbemi fuperi'iam vili animalmte tenfn.
; dit. vili pi $x
BUJphemus a. fete ad tm*9*l*m v foot vex*.
. H|fWiA***vi ;..^ : •%*;•*» ■ * tX.fel ^l
Biaffrbemuns fankot furdus & mam afti-
t**- J i : ■ . v • .. xfohi
B lafphemi lepra pertutiuntut* *' / 9 {
BUlpbemi dm qua raloono ab Ulo vitiafint dif
fueti. jp !#./•/ tol
**lUafph*mU'horr*dapuuit$e Vjit.lufm ex 10.
BUjfhemus* lulianus apoBata horrtkili merit
. pufiitUKVid* tit .Apo&aia exAl*
Bl*Jphemareyqu*re*iUm in Maledicere*
.BONA INIVSTE ACQVISITA.
Bona iniuB* acquifita retinens comis torn mm
pofteritate fnasd infer us dejcendti* 1./.94
Bona iniufieper mortem occifi miltiu retina*
Comes terribili equo imfofitus odinftrmafef-
tatur. iifelui
Bona iniufte retinens nunquam mortis featt*
team euafijfet, nip par Maria* Vtrpwmrt-
, uixiffa* W-/W9S-
Bonis iniufiis per mere at torus pareatum acornf-
tis enmrita motor Maria da OigmetHeiU'
titer fe dstit damnatam* tv.frtd.
Bona iniufte ablatm retinens Ludatuem litft*-
nius grauiffimas potnas mfernifuftm*h,v.[)b
- Bona tniufte retinens eonuarfief roqutem caUBi
intrare prafoditur* vuf.97
Bona iniuftasuiufdam nmucleri omnia ftrttf*t>
qmhm amrfis do w&it bonis mirocuLseJmf-
mm oil effir&us. vtifJU.
Bona iniutli acquifita- qufafim&tj/isnaqaeden
fecmina non reftisjeitpurgatorium actrrimam
tulit%, vui.f.$%
Bona Ecclefiaftua vsoUntar auforons taleju S*
Andrea prim* ffibpbpk f^inakmortemulBs'
tns eft. ^ sx.f.e*d.
Bona rehgio forum fecufarfbm^ ajatdnm ditat
t eot fedmagis depauperant. xf*99
Bonis monomer itintnBi dit otm\ rtpentepoufes
ifffr* mifer efieitur. xi f td.
Bona monafterii kgermano fuo abbot tiM*$
accipiens depauperatUTy qui cum redderet ax-
pit ditefcere. xilf 1 00
Bona monailorii inimBa ratines difpifatorM^'
h
M
Judex SpecuE
bits vtfiorie damnntuj npparuit. xtti food.
Jlen*miutt A^ture §ti*m in debitoyin toftamen-
tuptyin vfura.
CAL^EI HOSTUTL.
CAlceis ro&rxtis indut+feeemnapeB mortt
apparuit , quia in vis* tins abufa fait.
<■ • ijf.tmx.i ' '» * •
Cokees rofhatoofolitus focerefutor plagxtur a)
damonoy ob malediBa ia&ata iufradicaterem
reprehendentem taler caUeos. iifeod*
CnBidus, quaroinxAButus.
CANTVS-
Cantor laftiuevocem infle&entnveHuinie Uudb*
bth a demone irridetur. i.f.ioy
Idem ibidem. iilf^od.
CantieuAngelerxmanima dtuotifratrisad txi *
turn prouocatur V* tit. Angelusex. 1 4*
Cant ant thus .& . difrantantibut canonists fouu
raucus ex audit us effo cmlesli voce pro t eft at ur.
. iii-feod*
Cantata sum elationerad bentdift'toni teres Paf*
cbalu i (Umontbus raptuteffe pxtatur.iv.feo.
Cantantes damoresVcleriti damonit+facewnim*
pleyerunr. «./hi04
C*ntHi Angelorum quam dulcts fint.Vide. tit,
Angetnstex.i6.
Cant ms chorixAntium turn auiditate audiensfo*
ror fandi DAmiani quinMetitnxlierum pur ga-
tor ie affligiturm vifeod.
* Cantu /reciprocp bemtornm exempt* laudato.
Douminftituit Ignatius Martyr, vii.feod.
* Cantjsntibus indtuote religiofts ttiabolus appa-
rel* - ..." -vij./.ttoL
f Cantor propter %*nam giormm in tout user a
pepulosenfundkur. ,, ixf.iof
C^PITYLVM.
Capitals tecum daman in t trite no* audit. * feed.
CARNIVM ABSTINENTIA.
Carws contra ftatutum or dims ab tnfirmitatem
comedert coaBm orauit i fa fiatim a fat a
pordixreuiuifceneauolauit. t</Uo?
jduereetiam in Gulx, & leiunium: .v • .
CARNI4 TENT A TIG;
Carnie tentatione^voxatm Equitim ab AngelU
eunucbix.atur. Lf.io6
Qamis tentationem fugient Relist refter monia-
limm ab Angelicis eunuthizAtur. ii.f id.
Garnis tontatio, qnere in Lustnrin*
ExCfftplOTIHIb.
Csrnem nffiigoro, quarein Trnnitere.
GARTHYSIENSIS ORDO.
Carthufiefis orio insist nit ur eccafione horribilfo
mortis cuiufdam>*n.D.M.LXXXlV. /.107
CAS TIT AS.
Caftuseffieitur t quit iut per minister in AngaloY
rum eunusbifatut , Vide tit, Camit tontatio
Simile de Helen monacbo)
Catlitatu amntrix GaUa fitnndum matrimo-*
. mum refpuit, & a SJetrowifitagn ad talent
fyonjum Ufa perrexet. i./.iopv
Caftitatis amore quad* bulliri in cnldaria mn-
luittqumn virginitatis clauslra violaro , Vide-
tit. Amor iliicitus-, ex.i\
Cos! it at is meritonuo coniugati rn merit it duo*
bwfan&tspatribmsprAponsmtur. iif.eod.-
Cafti viri prafentiam demon mags*, quam me-
rit a Ioannir. Abbatse expauit. •• - iii.f.ud*
CaBitatis amore nobilit fxminn cum filiabns
fuisfluminibuife mengindam inlecit .iv.f- eod.
Caftijftm* quad* Romanane adulter io pollkere*
' tur nobilepeBa sex fe trans f edit. Vide tit. A-
* dukerium^ex.A.
Qaftitatit ■ merit 0 inueni* ' m irabiliter it Virgin* •
■ Maria conuertitnr t & nnupttisadxklirBix
regna vetatur* < t^/.^^
, Caslitatis z,el$faeminapnlcbritudinem fieamtu
mem intntntibus futurum peritulum/defor*
marife a* Domino impotrauiu* . v*£iix-
Caflsjfsmi Epifeopi oculus etiampaft qetxmringen-
tesannotcailsgarenonpetuit. ,\ »«i/.ri'J
Cafta fesmina vttulamfe decipere^volentem nu-
damprocurauit optima flagellar** vm.f.eoJl
CasJus Epifcopte* tentantentft fseminam rodent
infatievi verbtrit deiecit in tertnm:ix.f*\ 14
CaBmprtdieator tentmdttm {§ fotminmm fufet
.ignem decumbent inuit at ad.cenembitumj ex.
x.fel.eodm . * •
tZaftMriuetem^akmtotrferrvnpn vritut , fed
eerreptus grauiter eonflagratur. xi-f i 1 5
Calhus presbyter qnantam grntiam^ffo catlitato '
vidente Bafilio mtruerit . - . . . xiifn6^
Cafti tat em per pet nam Thomas de Aquino forti-
terrefiilendopromeruit. xiii faea\
* Cafta &iunuptapuelU rocufantoftuln imfar*
tiro*
/
1
Jft&s SpccoE Excmplofnm,
tk>i Im}er#*ti,& i&xi t*ftr»*m fm «r» t*»- dk, $amp*r*tm.
rinslr ipfo PrinciptsmpUttrritorhdoxttxr.
xivfiit?. '
Cmftit*$ vitginis mdmirabiUt. XV f. tod.
~C*fik*s msgmx f . LxcU. . . . ' xvkf. twL
AncilUipudam Dfmmifm tmctibkumrtcufknt
mirtbiliter ttrquimr* - xvijf. n%
$. Amin tmfkurt*m pitftusm cxm v**» /«*
fojfUMuit. xvtijftvd.
Mon*ebus quidam linguxm fxxm fiki shfcwdit
& sd capxt miretricnffijcit. xix.f. t i&
CsftUm infignis VMiUmi Bpift§pL *«./.««*.
CmUfiii pPdrnfoJimftempmr dtfuittxmrth
tut. VM* tiu AfiBHHx.n.
CtURtm towmxmjm&A fMpg$p*fimikw i+
ism vidftu Gxfrtfiw mximxtm *4 pxgmmt
JC.fodll* . . .
CxUftit mtrctdis intuit* qu**t* *H&utimAr.
, tfttt trihxUfunts bmm tmpmi ixpetwrmt,
VsdktU. Mxxyr.
CmleBtm glorUm & smmmt/xxm c*ptstwm
dtffoluti txiune* sdQmnimmm i99mrtMMtm.
xi.fol.ixj
CdUftii ghri* £**fflitm*if*H+fsemM*mis
ttu'ernnS dtcortm trfstmat tXftUttxnfjni,
CmU&ii glorU conuix'mm eeUbran* unlet dmt.
> t»f^u<npr4h»mm/ttMuUtkUvixbtr4p4'
tium st+itPMtmr. xiiif.nl
(Mtfth h*rmotx*dmlc*di*tmf*rMmk*l*Mi%-
dUm ftmurtvcmuu aunt* m utmmt ptrdm*-
nit. xivfi j.
C*UiH$ glonx & infrrm pmnmM burnt* nU-
rmttn n§ mitixs m trdim pfrdmrauit .xx.fjuL
Qml§ftgm ixnxmm CbmtitifMJfam Mptrtsmk*
. x*rhfi & VMM* btmmisyxrfits clxxmwu gvi
fol.iit
CtU*m*xsri,f*dr4inExir$.
CHARITAS*
* CkmitxtU prUtpt* **g+pr*x*m*milfmlst
m$x kfnltxxwfm* m tmimm *b AxphUih
Tint*. #/.IJ»
CkmritmU scemfi* SxnStulm fiipfmm pn ***
* - n+ntudmrn dkdit %$% m—*m% f /.'H
Gb*rit*tgmotns Epifctpus, tfnmMntpd
mlttrimd comtedtidx* proponent, vnid* vditi-
tilmt/upmf* grmtbus *m**mdmfit.ifflU
Cb*rit*timl mimQrxi dcuo*mesu»$U*\ (f*if<
vifmpvimmmmt tof.»d.
C**ntn*m {xhtt>9r+ Wthnt c*9f*d0mb time
■ ltt0 Ammt-miy $mx mormm#t*mtin* dtp-
K *i$. */.!;*
Ck*rit*iimi frxttfi vuxm imtxSsm pn t**»
Wmxmpkiinmuim $**mfMuf$tmi. vhf,^
Cbsri**UH*s fitmx mgU8» ipSpwm pnf**
f —d. t*m$hm fimm xbm fipnfi*. *?(<**•
CmUjhm domum Umnmn Eb^jfaumim * Trti- Cb+K$i*tim#frU9r *nf** *jmk£»m *&**
h Eptfrtpptripxt* tfr*^HM)ps#t»it*sJ*- xltm imUpmi trxmjmfit. *?/i 4
Cktritttrf
ttflitAStxt+taStrtm AUmm. Mxi.f.tod.
Shmh fd de Abb*te Bfxitif. xxMf. 119
C*MitAt§m virginmm mmmpmt mr*&d* tutiur
Devi. xxiii.f.&id.
Csflitst, qudre in VirgimtAS. '
CAST&ARE.
Cxftf omits feipfask Epifetpis BxnwmmifSMtxr.
f*l.u$. -
C*libr*rtt quirt m CemmxmtMr** fkuhmifli*,
Mifx.
COELEST1S GLORIA.
Cmltfixm gUrism , sd brmijftmmm fxtpmt $*-
ptttHt ptur •xmimm k$mmxm Unguis Uqxi
didinrat* $ /.I to
CmbfltimcMixfm m*mw*fip*rpmBkhi*mfm*t
mitoi UusnUt $mr*bm**- ft find.
CmltfH gUrim vif*>nobtlts qxidxm d*g$nt*T*r-
txramm ttmwrthmr* ia./i&i
XUUktmgUrimm timd*mm*rknrmTHd*mt mi-
rs\n*rrAWtym*U*prAdixUt slkrMmrtrdixm
tctuk* eegiHMH. tv«/« ix%
CmlefUm gUriam •xpwtmt xmxtl d*Jm ttdttm
ixxjxkxmr. t/./.ia|
CmUjfrs prossjfams irXmitx tumkms dmitt+m
" erdim* S, ttmUiJn txktrrmn cmfottrtm #/f .
vi.j9l.114
CmUfhm glsrism vidmt Ut*ofim&i frmufti
•mxmmfuHmm dtbtmm $Ut$ms «/!• Vidx tit.
BtneuoUndx *x 6*
CmU&t r*gmitmmitxqmidfm»M*itmiw.*m*&
L+oixsfMQS nihil tfifstitur. rnH.f. 115
Catltjlem thtfmmmm mdH r*i temp+rxUkm ai*
Mxtmntbusfmis frxxcifim$ p**m*rmit. vuj.
Index Spccoli
Cbsrks^kumoj/om Snfirmum mm vslentem U-
bersre sd mercodes cspiendss iuridici compu-
. Urunt. ix.fiee.d.
Cbsrit stint frstres S. Frsncifeipro sUeratrefe
laprdum sSibuteppenebsmt . jr. feed.
Cbsritstis frsterns ebferustio docente Jesune
Eusugeliftsfufficit sdfstutom. xi.fi 1 37
Cbsritstmus hosfitslsrius indiferonter cunBot
recipient csnensibus Anjplit in cooks recipi-
tur. xii.foleed.
• Cbsritsttmotusergapreximosllorensius Rs-
devvmnt sd imitationem B. Qtsferii XII.
psuperesfekotsres slit. xlii.fi. 1 ) 8
• Char it so auomodo operit peccsts slits*, xiv.
Chsritste plenm Psulinus Ipifeepus fe profile
vidua in csptiuitstem dedtt. xv.fil 39
• Horn slimd ji mils. * vi /. 1 4 1
Ssn&ulutpro liber at ione caftiui Disceniox ebsr
ritsto mart i elegit, fed abes liberstuuExem.
xvufoLxsi.
Ob con fust 4 cbsritstis ceffstiene'Jtotum monsjlo'
rii corr upturn, ($• in msro froieSu xvisi.fi 141*
Cbsriistom perturbsre qusm pericukfumfes,
qnsrein Difeordis.
Cbsritstem infirrmt exbibere, sueriinlnfr-
mns.
. CHQREA.
Cboresm ducenteein ne&e Nstiuststss mtUtiBi
*fscerdete integro anno chorixjirunt. i.fits%
Cborizstrix k dsmenepoffideturjed sb inmoconte
puoro mirsbi liter Uborstur. "/»I4?
Chorizsrefelits in feffss bsculo quo tils percu-
titurocciditur9 & etus corpus' sb mfornsli
tsuro diffipstur. iet.f.1+1
ChorisLsntibus tibicsnsnt mfulmino portutitur*
brnchium s csrpon diuillitur, corpus exfepuU
chrb sdinfernsrapitur. iv.f. 144
Cbortsm ducensproterusfixmfnurepentins mot-
to per cuffs eft. v.f eod.
Cborosspro Chrijio ffermms verge ictle flic bores
interejfe promeruit . vi fieod.
Chords Itbentor tnnBsfmminm ) demons rspi-
tur,& pro cdntilenis tith srdens ori eius im
ptngitur. vjf/*T4f
Cboreu feffa foemins sd inferns rsperotur% riifi
Maris Virginis smxiltU inclsmsfet. viij.fi 14?
' Jguam grsuo msl&fit Cbores antique Deedifi
plitetvsfionedeclsrnturi Ixf.i+f
•* Cborixjntes fumuerguntmt, & mnlier fubito
moriPur. xfi'10,6
** CmnyueduomHe &e>perempt*omne$ prater
ft*>»fe'- *»/-«47
•* Clericut ebonos-sMBm^cumdliquot aUjt mi-
feromoritur. xijfeod.
Md mpteedtienem cihbrmtis Sscerdotts chart-
i***es tempore ejfaj diuinsftr mnnum its
per moment. * tij.fi 1+7
Itemslhtd.Vide tit.Csntnsex^fi.pi. .
CIBVS.
Cibosbenediteretqutrein Crux.
Cibesnimis curiose difeernens first or nip omen*
dstuspitdSiMMsria impetrsro nSpoiuit.fi 1 0
CINERES. SACRI.
dnetts fstros derident csmifexdcnfitstecsno-
rumfujfocstuseil. i/.i^J
+* S.Lyduin* Cineressb Angolo recipit. ij.f.eod.
CIRCVMSTANTIA PECCATORVM.
CircumftsmisspoccMtorum ferupuioio confitent
firmer mures meruit corens fuUiri. f.\\§
CLEMENTIA.
* Clement is feueritste, & feuor it ss dementis
exemplo fij V. Ponrif. Msximi tempermndu
*fi- /-Mf
Clsmentistqustornbenouolentis & tbsritss.
COMMYNIO.
CemmunicAtiwmnermns Jngelus Domini Pys-
monevidontediuorfimodeferipfit. . 1/149
Communicstsonemcorporh CkriBi nimimw pre*
irsbens multer incsntstionsbm magorum in
equsmefe cenuerfs. y*/*i^
-Communtcsm indif*) fsrerdos borribili vulture
s Domino verberst ur. Hj f. 1 y o
Communitsntium diner fit effe vnltus quidsm
fsn&us Epifeepus Domino remUnte confyxit.
iv.fpl.tii
Communicant denote f tetter mitsbiH mode i c*>
pitis delete fsnstut. v f 1 5 1
Communicsns frster sftericorreptofrstre incen-
folsto smsritndinem pro dulcedine in ore fen*
fit. vi.f.eod.
v Communicsns irreconciliste ftstre fscerdosporm
cellstm interimens , ofculum duUifftmi lefm
eonfuetnm ami fit. vij f. 1 53
' Communicsns in difeordis monislhm prepofitm
inJiekpotfejfaincTfpatur. wy/.i'<4
b Communicant ts
Jadex Specufi Excmplotum.
Cffmmnnicantts indtgni bo ft tarn nsuea columba faciei effigitm recnpetemt.VidtHu Adulter
in nofte Uatiuitatis abfumens auolamt & po&~ tium, exem. 5 .
confeffionem tepertauit. . ix f 1 J 5 Cefejfione infirmm in corporefanatttr.viiif.\6)
Go mmunicans quidam magnus peccator ex at" Conf offer indifcretus latronem & ApeHatdverl
ttito contritus, £J vetus potnitens efficitut , & pomitentem non vult abfolutre* Vide tit. Ape*
cemmunicaturusfodomita rigefaSkus non va- Hat a ex* 5 •
/// ptocedet*. «•/. 1 5I Gonfeffionefacerdot infiabule. ah iuf ma form-
Communicate quidam in inuidia frafumens a\
demone atripitur. *i ./. 1 57
Communicate volens Iudeus mala intentione
diuinitusca&tgatur. xiifeodi
Communicate fevelle fimul'ans muliet hatetica
fanem vulgar em loco Eucharifiia pofetum, in
lapidem fintit conuetfum* xiii.f. x ?£
Communicate non pot eft excommunicatus.. Exe*
xiv.foLeod..
Communicate volenti, net valentiho&ia diuini*
t us defer tut. xv-fii^f
Communicant adoUfcens impute vita Euchati*
ftJam deglutite nequiu xvi.feod*
Communicant's itempeft confeffionem fictl faBM
p*na. xvij.f.eod.
Communicate* quere etiamin Eucbntiflia > &
miffa.
GompunBio% quart in Contrition N
%Goncedtrealteri9quate in Cbatitas.
Concordia* quart in^Difcotdis, & Pax*.
CONFESS LO*
Confejfione quidam at ipfit fere inform clauilrts
libotatut. t./.xtfo
Confejfores indifctete* eonfitentes ftequentet ad
defperationem inducunt. ii.f.161
Confeffionem cot am daunt is fratri bus apettam
faciensvidenSe patre peccatorum fitotum de~
letienem lotto ptomeruit • iii.f 161
Gonfefsionemptottahens milts a demone petcu -
titter > 9b"defperans. defungitur. iv.feod.
Confefsionem iuptrfe&am faciens fotmina * nifi
Matiafubuenijfet, in atetnupetijjfct. v f 16 y
Gonfittti volenu m protrahtnt. Abbas. in defpeta-
tionem duxit . vi.f. 1 j 6-
Cenfefsionem infirmarij mitabili Audio demones
impediteconamur. ibia\
Confefsione nobilis quedam fotmina etiam ab in*
famia liber Mur . . viuf i£j
Genfffsionh remtdio adultetam milts pprditnm* Cofefsmisjwcdioqwtrigi»t**wdm*pfr
cationis ot$ps$ut+ ix.f 169
Cofejfiouemudatmpeecatttidemone inebfejfi
laudatur, qui turn ante confuderat* X/.170
Cenfefsionem Albeydis fotnicarU demon clew
tibnsimpjedireconatur. >t«f./. 171
Confejfione cuiufdam tempeftop mam excittn
citofedata ell. xii f. IV-
Confeffionem fibi mutue facientts quifimulftc-
cauerant , damnandi fmfftnt nifiaUm m
feflifuiffent. ViMt.Communio, ex. *.
Confefsione videns diabolus homines canduUn
voluit & ipfe confiterL xiii fM
Cenfitens quadam bona qua fecetat itenfejfm
quid confiteti debeat informant, xhf 1 7;
Confefsione demon ipfe faUtut vita foes fuftr
omnia eneruati: xv.f.sel
Confiteti nolens nifi pet fign*. tantnm trnfiser
posJataefficitut. xvi'fiiM
Cenfitens fctupuUs>fingulk% tin wnfoMw en-
tea metuit cotonafukiti.ViditiuCinmj/le*
tie peccatorum.
Gtfefsione. nouitius quidam jitccatufunto*-
ta diabetica omnino delenit. xvilfnL
Confefsiones paupetu Ubentet auditm lecbrjme
eorum expurgatotio libetatut* 4?v»./.i7f
Confefsione aSionis demon viteifaasfrbnerfu
effe conquetitur*. xixfjei.
Confefsione^ precibus Malacbid kotimief*'
minamanfuetifiimaefficitur. xxfijt
Confefsione mott alis peccati in ft abfeoditiinfr-
mus pater fan&i Sam fonts coualuit.xxi.fni
Cofefsionefanatur miles kvulnete qnodper eid-
terium eontraxetat .V.tit .Adulteritm> tx.6-
Cenfefsionem imperfeMamfacientfciiterfojmiu
jubito motitut, & draconi eqnitans mhem
bili sjecieposl mortem videbatut. xxiif 1 ;'
Confefsione negle&u nulla opera peetatisadm-
nationepoffuntfaluate. xxM-frf
Confiteti nolens proper vereeundiameternehfe
damnatur.. xxivf-**-
Judex Speculi Exemplomm.
mtuitfisb hemagie miferiterdism Dei cbfequi-
twr. xxv.feed.
Ttemfimile qusfi. xxvufijl
CenfiterineUne timer epmnitent is iniungenda sd
inferna defertur. xxvij.f 1 79
tonfeffiefineprepe/heemeudajedexcenfuetudi.
nepsrumpredefi. xxvtq.feed.
Gonfetensiuuentsajptritu fan&e ad gratiamre~
cspitnr, qui impeenitens k ?+tre& filie eon-
demnsbatur. xxix.f 180
Qemfitort nelensfamins, fid indulgent iam Is*
chrymtsfeles iferansimpetrarejdtmone irri~
detur. xxx f-lti
CONFIUMATIO.
Cenfirmatm eacut nen petuit, vt sntes, J* cete-
tibia mdicare. i.f 1 8>
*Puer Cecus ftr Confirmations facrsmentunt
fanstur. ii-feed.
** Alius item puer eacus per idem facr amentum
Confirmations fanatur. iiififb
** S.Malchus Epifcepurfatre Cbrifmate Luns*
ticum curat. iv.feed.
CONFESSIQ NON INTEGRA.
* Canfitem nan intagri Deminuum cerpxs glutf*
re nenpotuit^denec integritstu defeBum fup •
pleret. xxxi.ftl)*
* Ctfejiene faftapeccati celatitinextremis fal-
tiatur loannes Angilsseeufit. xxxijfeod.
* Aliud fimile. xxxiiuf 1 8 4
* Cenfeffionis inte grit atom vielans muliergrs-
niter pefi mertemfmt pnnits* xxx'tv.f 18 5
* Cenfeffionis integntatem vielans muUer9JUU
in excerrattporci Jpecie apparent >fi ideodam
natam diciu xxxv feed.
In tonfeffione feeler a fubt teens > diftricfe glsdie in
. fommis terretw, &integr) cenf eft w libera*
tur. xxxvi.f.f>%6
?#r vtram cemfeffienem pectatalatronis cniufdd
dele nt or. xxxvij.feed.
feccata con fit ins hdretieus, antes manns combs-
Bienem pajjus fanstur* xxxvtiLf 187
Weft cenfeffienem omnibus angeribm liber stur he*
mefacinerefiu'* xxxix.feed.
Cenfeffiene faBa Indus qmdams fsntafisipe*
Brt liber at ur* m xlfill
Cenfeffiene item pera&ai immmisfit qmdam ok
enfeBatiemibus demenum. xlifecd.
Ter cenfeffienem liber stut quidsm is dint me Ian*
gUere& triftitis. xliif.eed.
Cefeffiene peetat* difcripta delentnr.xlHif.1l9
De cenfeffionis negleBeribus diuinitus punitiu
xliv.ibid.
Cenfiteri tentationem, quarein ReueUre.
tynfidemiam habere in Demise* quote in Sell**
eitude.
CONSECRATIO.
Vonftcratioms verba pro for ens toamus deAtuet-
ns tot us in feamere liquefcens extafimpajfut
de fecit* i.fieod.
** Badem hoBis nen eft bis cenfecranda. iif 191
** tsfteres euium temere verba cenfecratienie
preferentes igne celetli confumuntur. Hi. feed*
** RuBicus per ludibrium panem ctfecransfubi-
tsnes merte extinguimr. iv feed*
CONSILIVM.
Cenfiliie frstrUnen sdquhjeens , eenfilie dame*
wis illufut in putt a f$ ipfumpreiecit. i.f 191
Cenfiltii praxis quidsm negltgens f rater firuen*
• tioribns fratribus vt monafiersd exitent per*
fusfit. it feed.
Cenfilm fame nolens sdquiefiere in puteum fi
vidit prote&nm* sii.f. 1 a 5
Cenfiiie carnsli tenfangnineum fuum in abb at t
Abbas fub&it sens \tanqusm mains cenfilister
grsuiffims defunSm peens mul&atur* Vide tit.
AffiSkusex* 8.
Cenfiiie praui germsni fedsBus Titus vxerem
duxst, qnsm vns cum germane enfe traufuer-
beram latrefeum efficttur. iv.feed.
Cenfilik nelens sdqssefcere iuuenitjnbitanea <$•
heribih merte meritur. » v.f 155
Cenfiltii son adquiefcore, quart inpertinsx.
Cenfortism, quare in Secietas.
CONSTANTIA.
Cen&sns precenjul Carthaginis nee minis , net
precibnstnee muneribus eblatis per Deminum
fuum ad Aressnsm% harefim petuit infie&u
* * Cenftt
Indc* $peonil Excflaplofum,
CeuJfantsa pro Domino Janfti tnartjres omnes
tribulationespertuUrunU "jf/-***
Conftantia quints lmperatorum deer eta contra
Cbritlianos in ctnjpe&u omnium quidam di~
» ruperit* itj.feed.
Cenllantia9 qmreinperfeuerantia*
CONSVETVDa
Cbnfuetut in luxursafenax Nscolaus quants dif-
ficultate emendatusfis. */. 197
Confuctudinom fuam malum fequens mater D.
Augunini afamula roprebendstur. ij.feod.
Confuetudo malm quantum nocest. ii.& HUH.
* Confuetudo luxuria insuterata admonition* S.
Bernards extirpattsr. iv*f.i9*
-kConfuMtuia obfirmata fur audi difficile cerrigi
pete ft. v. feed.
Con fuetudines. bonus foruarit quanta Stat uta.
Confuetudo in peccato fidomitica auam difficile
' vincitur, qusre in Sodomis.
CONTEMPJLATJO.
Contemplatio Francifei qualis fuit. i.& is.
fel. 199
Contemptus mundi, quere in mundus.
CONTRITJO.
Cpntritionis vehement** xn*4fax<oujt*rfaMe-
ritUfy &fiuepurgatorU*t**lamt. i.f.XQt
Contrituspro peccatis demotusf rater repetitss v#-
cibus miraUlitera Domino cofilaturji.f 10 j
Gentritus in vltima exfiratiene miles fceieratus
jaualapurgatoriumportuliu Ui.fioa
Centriti iuuenk peccata delentur oh febmula.
Contritionevehementimulierineeflum cum i lie
eommijfum confeffa Fapa veniam potatorum
accepit. v.ftoS
Centrithmmabemtta meriturus oMendem , fed
in cofdepropofitum emendation babotu > dam-
natur. vlfead*
Ceatruionie msgnhudine peecatnxrquedam aw
to c4uffffi*nomumitur{ubfermom , & peft
apparent faluapamfe ejfefignifieauit* vis*
fit. 107
foil peccatum Contritm auidam msonsflnium
intrant & peemtentia aSikuemultumtnfi*
fiensde poccati remifteuidiuinitus certifies-
tut. tw&f
ContrienuTfmedtoiam pat dementi Is am*
fubusBsss gramjfttnerumpeecatorum venism
recepit. ix./.icS
Ceufejpenem* retTitutsonem & contrition** im-
pedtunt oUmones* xfesd
Contritionem veram per commumionem terpens
Cbri&ipeccatoraccepit. Visit. Attrition
Contritionem quant am Siluanns ex bemgmtett
Pachomij concept Wait, bememlentiaex^
Contritions* lachrymit peccatorum catena dire-
ptaeftn xi.fjtl
Cantritionis rsmedfa miles quidam torn msrdt
veniam peccatorum aceepit. xiif.109
Centritus fssb ipfo punSta 'fssbnserfiouis mfslt*
tiffimus imuenis ad ceeJeftia regna nuamt*
xsii.feod.
J^uidam ex vehementijpma centritiem wm\>
tur. xrv/.ito
Vemuiiere qua vi coneritionis in medis cuwm
elrijt,acrcuixit vtpeccata ci/htreturxv.fui
CONVERSIO.
Conuerthurferuerfits Tbaoaarms drams dole*
adaauorauaum. ij.tu
C*umerfiotsemprotraipensvfqueadmorUu>B+
tim vtpatnitentum nominari audifet tUsr*
missis. q.f.v%
Coxae* fsmtretrix ft stim metitur ,6odup$
aceletlis commesuit.Vide tit.Contritis.
Camsserfionem Euagrinsftmal &sterumdifelit
fed Domini fisgcllis commenitm porfe& urn*
\ pleuit. nj.fd.ud.
Conseertitssr latro Psfimcio eeutrujnertmf***
vini calicempetame. fr.f u J
Cenuertitur virgo jxvifione ghristentetife-
trisfui, & fupflieiorum matriipr$s}erMsm
•mundo. . vfil^sd.
Ceuertisur pec cater ex verea Dei t&fstm dues-
net ad Ecclefiam penraxerum,JbspUUtas*
us edttcuut.VMti Angelas #*.$.
Ceesaerfiontm different vfque ad mertem} & tee
Dessm inuecanroS dsmonieus srridetxr. Vtk
tit.AuaritiaeX'lfto •
Conuertitur tribunm humilitate aummUs-
cbarhrum. v «J/«f
Conner penempotrahens utiles \ indesferattset
lapfus ansmam inter smnm sfsaUarum exbe-
Index Speculi Excmplonim*
Ubnt. Vide th.Cenfioffie ex+
Cemmerfiemetm diffierensfiaber forraoiu* inferuum
vidit apertmm. vq.fi.ood.
Cemmertitmr Alexander per pifiem m beato Ber-
nardo benedt&um. viqf.xi4
Cenuerfianis propofitum reltnqnent loannet Vm-
lentU Epifcopus pene fimiffiet de libro vita de-
ist us. * I*./. * 17
Ceuuertit Bernardms iludentes Parifiis m magne
mmmeee domotaprece, quot frius men permit
pradeentieme. x.f. % 1 8
Cenmertit Bernardms latronem dm&mm adfufpt-
demm. xi.f.ny
Cennertitmrinui/utadoleficent, qmifikpe DenemA
me tenuerterotnr rogauerat, amount in n*Bo.Si
k ClnreuaUe difcejjeru ante Fenteeeften morie-
rie. Vide tit. Cenfiliutn.ex t.
Connor fiono fun perfieBa drnmlpbmt magnamc9-
foU'iesuuomntertepromeruit. xq.fieod.
Cemmertitmr Intro b'ouemobont'tnfunBi Gdems.Vi*
di tit.BenemoUntin^ex.y
Cemmertitmr India ad fidem per captiuos EdifiM
& Vrmmentium.' xitj.fxxx
Conuertitur Hieerormm gens for tnulierem capti-
ons*. xiv.ibid.
Cemmertitmr gem Bmrgundionumteo qmodDemm
Cbrifttamermm fimermmfidelem adtuterom effie
nmdiorit. xv.f.x%\
Commertitmr puer Albertus verbie lordani , &
pmUber Temtemims nb ipfie Alberto , Vide tit.
Affie&us $x-9r
Cemmertitmr qmidsm degente Tartarorum vifn
gloria Chrijth &fiou8orum tint .Vide tiuCee-
lefiisgloriatex.^.
Cemmertitmr per B. Bemnrdmm or at lone Henri'
ems germammt Kept Francis* xvifieod.
Conner titnr cltricus vifn faemn infernal* Lant-
gramij Lmdemici. Vide tit. Bonn inimfti aequt*
fits ex. $ .
Cenmertitur Deminns Bernardusbmmilicenuer-
fiatione beats Franeifci. xvq.fi.ixi
CenuertmmmrtretlntrenetlenignHnte S. Fran-
eifci Vide tst.benouolentia.ex>6.
Cenmerfiantboribus tenner fienis finaimfutnrn
wis magmas gratet refiuudunt. xviq.fi.xx6
Cemmertitmr magifter Bolandus omnes delitiat
ekim tramfire cenfpiciow. xix.fi * * 7
Verbnmt Dei amdimtdoto Hornet a teneienes ne
ceumerteroturfugient, ebnefikter,& ptnret nd
connerfionemfito exemploexcitnmit. xx.fi.eed.
Cemmertitmr quidam foletmnie magifter bmmiti
admemitiene pasloris fui. ' xxi.f.zxt
Conner fionefodalimm finer mm premeemtmsfimdent
qmidam,prete&is libris quafi tnfanus adpredi*
entormm ordimem feftimnmit. xxij.fi. ttp
Cenmertitur qmidam pre delitqs omnem petniti*
tinm abhorrent y cum smdijfet , Smhter u Her*
netnr thus* xxtijf. %%m
Cenmertitur qmfiUm qnin vidit teneritmdhum
find infer ni petnss tolerate nfpejjejexiv.fi & jo
Cenmertmntmr duo ie vngn vita, vnus velnntnri}
niter indmJtrin fidniis m fpelmntnm inclnfns
ce*8h xxv.feed.
Comnertitnr Theodornsdininermmbensficiornm
confiderntiene cempmntikue. xxvi.fi i) t
Cemmertitmr magtfter Sole vifikpmmm difeipmli
fmi. v % xxvij fx)%
Cemmertitmr iefipblmnUms medicusy 00 quod ben*
tut Bnfilins vltrn tmrfimm nstnrs vitnmfinsm
per deetm prelengmmerit. xxvitj'fi.eod.
ciuertitmr benigmtnte & oratione faebomij per-
merfius Siluanus, fr ex import nbtli omnibnt
Jpeculmm vhtmtmm efficitmr; Vide tit. Bene-
melmtinex.j.
Cenmertitur Drnnfilmm grans infirmitmte eem-
pnlfiur. xxix.fi %ix
Connertuntnr fniXitet toruifintn a B. Bernardo
benedi&am bibontes. Vide tit BenediStie.
Conner titter forerBemardi erntienibms & adme*
nitionibuteimu > xxx.fi$4
Cemmerfi in immentmte ad Deminnm quanta pre
nlijt gloria refplenaebunt, xxxi.fi*od4
Exemplo Seraptonis meretnx tmxuriofa eonmer-
titmr. xxxqf.%^%
Cemmertitmr latre exetnpU peatitentin Imneeentie
fratris prenecatns . xxxiij.fi itf
Cemuertmmtmr tret militet emit gaudia cogitam-
tot. Vide tit.CmURis gloria ex. 1.
Cemmerjmmem pretrahem , & in mmttit ftudift
Bare proponent repentinn merte pertmtitmr*
- xxxev.fi.%%6
Ceuntrtitmr Gmerriemt ttmere merth , quia am*
diuit omnes antiques patrrs veteristesJanfon*
timertuet. Vtdejupraex.xii
1 1
CORPO-
Judex Speculi
CORPORALIA.
* i
Corporalia lauans deuotafacminavidit hdariam
putmm itfumfuper on refonentom. i.ibid.
♦* Por maculamfanguinis in Corporals doproki-
ditur fanftimonsalu imprdgnata. ii. f. eod.
CORRECTIO.
Gorro&ionom difiiplina fubterfugiem Hugo d$
fun&o Vt&ore m domonibus grsuiffimb verbe-
- ratuY. i.f,ood*
CorreBionom, roriporonoltntts dm infotentes Mt-
uenes tcrrentur a damono , & in in f am mm
verfifunt, u.f.%17
Gorredionem capituiari damon ox borrow capi
tult torn intraro non audit V.tit.Capitulum*
** Films abfcindit n*f*mpatri 00 quod in iuut-
tute ab e-> nonfucat corrupt MS. iiuf,ood,
Gorrigorepueroo, vide in Puor,
CORRIPERE.
Ctrripuit Patrem imperatorem Moguntinus E-
pifcopm de illtcito Matrimonii) e§* incarcera-
te abeodem. fall
Corriptro , qutreetiam in Reprebeudero*
CRINES.
Cristos viri & inordinate* pedinando fmmin*
fodino ignis fi poftmorumvifaeftptdina
CRVCIS SIGNVM.
Cruet non fignans comodtndo laducam mouialk
obfidetur. if §*d.
Cruet fignatut ludam damonos clamMtee audi-
uit,V*yVd,vas vacuum Jed fignatum. ii food.
Cruris fignum frequenter in podore pingens opo-
roftfftmtm trucem tnpedoro kmbtro poft mot-
Urn confpidtur. iif.i+n
Cruco innoconspuor mirabilittr ah obfeffaiiabo*
lumaffngumt, Vids tit Chorea ex- %.
Cruris figno fundus Francifcut lupi rapariffimi
fauitiam mitigauit. iv.fead*
Cruris figno conuorfutvsnum bibendum non be-
nedicons * damono poffidetur. v*f. 141
Excmploruml
Cr%co no Edmnumucfe fignnret, diabolm vtrafy
manUs rius cohibendo conHrtnxit, vi feed,
Admotum fandd Cruri cadauor , slludrofurgit.
WI./W.143.
Adcontadnm S . Cruris fmmtuafemimortua m-
colmmis rodditur. viii /. tod.
Cruets Dominica infigno miraculum , in a Li*
t huanss £ Polenta a port at at > ix f tod.
Adfrafemiam imaginis S. Cruris fngit dcom,
& corruit fimulacbrosm, x.f. 244
JEdos ipedris agitata per Cruris imaginis hot*
rantur. xtfetl
Do Cruris imagine ab aloatore faxo penuffey
cruoremomittonto, xti>f ted.
Cruris figno irritas reddit iucantationet S.Veu*
si us. xistfauL
Do duobus viatoribus » quorum alior alterm
cruet fe fignantom contra tonitru irrtdonsfob
msno intones. xtv. ibid*
Cruco- fe fignans aftnus funds Reguli a demerit
impetitiono defenditur, xvfjoL
CRVCIS SIGNI VIRTYS.
Cruco cibum non benodicons foeminaadmm
poffidetur. i./.itf
Cruris fignaculum formaut* notario dommum
JEtkiopica turba difparmt. ii.f.uf
Cruris fignaculo qutdam damonum p bout eft-
cum caftrumfubuortit itif.eul
Cruris & ctucifixi memoria , quart in Papism
Domini.
** lulianus Apefiata porfignum cruets fa*
domonos. iv /. 147
** Artnons drcent pofitUntiam per detonfienm
capitis in modum Cruris. v<f*eed.
C V L P A.
Cnlpam kumilitcr confoffus innocent EnUlioi
meruit quod mnttafuaignc crtmari mm pe*
tuit. i.f. iAj
Culpamax cor do cognofiomsb ofenfefratrefuf
cipitur, qui ante ropulfampatiebatmrabte-
dom. Vide tit* Caffraro.
Cnlpam agnofientes fratres , qui fitpfos caftra*
uorunt ab excommunication* foUnmur, ibid,
Cnlpam fttam fuperbus damonfateri non pete ft %
noc Deum Dominum fuum agnofiere. ex. ii,
fol.ztf.
DAM-
DAMNATVS.
DAmnati t*nqu*m nines, vififunt ud infet '-
n* defcendere. uf.eod.
SimiU qusfi hubetur ibidem- . y./«M9
* Damnatorum tarn ecclefiatticorum quamfecu-
Urium propter bomicidi* & rapinas terribilk
Judex Specufi ExempIoramC
B.Bernardm* Domino prexl*m*tm\ Lft%l6
Defundi *nim* orationibm fratrumfe poslulM
adiuuaru if. f. tod.
DefunBorum animas Domino quoties per cmrni-
teriM tret rettmeudans 9quMt* iocuditate pefi
merit ab ipfis animabus fufceptus fit. iq.f. 157
DefunBorum anime militem Pro ft orare cofue~
tH ab inimicerumemibmt liber arunt • iv.f.% 5 8
DefunBorum anime facerdeti otanti pro eis A-
men refponderunt. v.f % 39
DefunBeru anime etfanBo Odilone, & eiusfr**
tributes damenM manibus liber antur. vi.fz6o
DefunBi BenediBi Papa anima meritisfanBi
Odilenis * pur gat or io liber atur. vii.feod*
DefunBorum anima in equit infernulibus vif*
funt equiiare* viip>fX 6 r
DefunB us miles mifiis & orationibus fe petqt ad-
iuu*ri..Vide tit. Adulter turn ex» j .
DefunBorum miffes in dies logons infinite **£-
m*rum manus pro fe cor Mm Epifcopo fide its-
bentes affexit . ix*f. eod.
DefunBi filq mortem nimium deflene mater vt
in miffitpro ee lachtymas fundat admenetur*
-kDecime mule ferfolute diminutienem trititiy x.feod.
beneautempreJlitiy eiufdem mult if Lett tint DefunBus Otto 1m per at or or at tones demtorum
vifio.
DARE.
D*te.$&J*bit*r vebisy&c.
DEBITA,
iii.f.eod.
£150
Debit a nenfoluen$fabrefetr*riograui purgato-
rio pott mortem affligitur. f. eod.
Debit* vidua tardtus foluens *fan&* Andrea*
& Gregorio grauiter fiagelUtur. Vide tuApo-
flat* ex* 1./. 46. .
DECIMAL
attulorunt. i.f. ifi
• Decimas qui diligenter darefolebat fruBuum
abundant torn con fequitur. *fe'd.
irhD*uorum decimas deframdantium fitcrilegiu
public* fame vlcifcitur Deus* iij.f 25*
Dtcimss nen foluentes dir* fame, cruciantur.
iv.fol.eed.
DEDICATIO.
Dedicationemx>r*torij fanBi Sebaftianifrequen-
tans mulier vitio cartas pollut a no He preteri-
te * demone pojfidetur. if. % J i
Dodicatam Ecclefiam Arrianorum demon infpe-
cie porci exire compellitur y ./. 1 5 3
Dedicatur Eccle ft* fanBi Dionifqab iffo Domino
Iofu. iij.f.il+
Dedicationem Ecclefia celebrant es tibicinia pre*
uocansud ludos lafciuos fulmine percutitur.
Vide tit. Chore* ex.ix
Dedications propter ben* trina frequent ans pice
& fitlphurt in inferno potatur. iv.fx % *>
DEFYNCTL
U mstri folitosfepttm pfulmes nenfeluU
pre fe fieri pottulauit. xi f.%6%*
Dt functus contra mi litem , qui eqttum pauper i-
bus dandum fib+rttintter*t9 durius inuehe-
tur. xij f*oodw
DefuneJi animspyetie lahoris quod nondum fol*
uerat redditot*purgatoriij poena laxatur.Vid.
tit. Debit*.
Defun&i Apotlate anima duo mitli* annerum
pur gat or q precibus deuotorum adiut* in duos*
annos commutauit. ftd.tst . Apoftata ex.3.
DefuSti pre fclkuini* pr eft it a orationib. ntfuc-
curre s facer doi idamone verberat ur.xiii f itf 3
DefuSti anima pott cf tit Pater nofter fratris Co-
ndi liber atur * peeuis . V.tit Cenuerfio ex.iS
DefunBorum infinitas animat loannes do Aluer-
na celebrant* pur gat or to in caelum vidit eue-
l*re. xtv.feed.
DefunSi anima a quindetlm anmrum purgato-
rio per vnam miffam liber atur- xv.f eod.
DefunBorum anime ab beredibm fuis pollutant*
adiuuari. xiiuf. tea,
DefunBorum trigint* Ms amme mortis fan&i
VVinchmanni merit tit * pur gator to Ubotatur*-
Vid#
Index Speculi
ruktitiCmtrUhtx.y.
Dofun&i *nim*yqmlibenter eonfejpomx puupe-
rum mmditrst, Uchrymis eorumk purgstorio
idmcitur. Vide tit.Confeffio ex. it.
DefunoJorum snime ojfictum oUfun&orum mfrsw
trequed* pro fe potluUU telebr*ri. xvij.feod.
DefunStorum ubitBior fitful tar* requiem* coJo~
trier verb paennm nenuunqunm filet inducer*.
xviij.fol.16i.
Jhfun&orum commemerstie, qusre mjlitutujit.
xix.fol.i66
Defunct is nonefi detrahendum, fedeitpotiue
fubueniondum,& plmvslent eis or at tones iu-
- fternm qu*m impiorum- xx food.
J>efun8*m ferorem M*l*cbia$ mijfis douotis s)
pnrgntorio liber *uit. xxif+eodm
Defuncli frmtres enufantut feinpcenis detimriy
quod viuifr aires vigilias <$• ester** or nt tones
1 deuot) non per filue runt . xxii f*6j
Def&Std matris animampuer ante* heme extra-
hire videtur expurg*torie . xxiHf 168
Defuncli patris sximsm inpecc*to mort*li exi-
gent filius iuu*re nonpotuit. xxiv.f.eod-
DofunBerum antmabus Eufibius Dux Mijfis &
eleemofynitfubuenihearum *diutorio>*b mi*
mice eripitury& *d per finer *nti*m exhort *-
tur. xxv.f.eod.
DefunBorum ofieimnfepi leyntem fufpendens
Epifiopustiturus per ccemiterium scri commU
n*tione * defunBis terrotur. xxvi f 17 o
DifunBisquomodofubueniturt quere iuOr*tio>
MiJ[*t & purg*torium.
DELITI ML.
Delic*te Sophie corpus pofi mortem grauius fee*
tot. i.fel.%71
Delitiof* vxor duds Veneti iutto Dei inditio cor-
poretotoeomputmit. iifood.
Delieeti ($> mobiles ruBicanh eperibm nonfunt
pregraumndi. iiif%7%
I)elitijj enrnisninois indulgent fotmin* ininfer-
n* demergitur. Vide tit. Conner pe ex 5.
Dejittis huiusfecuii intendentes illipmil*ntmrf
qui vmcornem fngient tn b*r*thrum prola-
hit err* ' iv.fol.xyi.
pelt ti as c*rnis & mnndi mmgiBer Rolando* vU
deseJfifug*e€stordinempredic*torU intromit.
Exem jdorom. ,
Vide tit.C0nuerjUeM.lft
Delttie esrnmlss quondam miuitemsd grant fi>
m*s infirm poena* deducunt. vfaoi.
Delitie,quere etiam in QmU.
DJEMON
< .
Dements nomine voemns mandpiumfitu %tef he-
nut presbyter, vtfe dsJcaUtoret, ftatim feefit
dUbeltcafaBieneeahgas diJligari.Nierfeli-
miter di*beli nomen eft exprinundumjf.174.
Demon *b obfijfo eieBusportum tngreiitnr.
ii.fol.eod.
Demotes de tentntis fr*tribusF*chomim emit-
uit colloqmentet. ^ W./17J
Ditnenee or antes frmtres vide* to Meeker ie meL
' tiplutter illnferuni. rv.f.to§\
Demon animas in caelum velmre volentes ieffi*
cicgig*nte*prohibuit, v.f.ifi
Demone m*luit,qu*)m Jfriritm fomicatientt i»*
noeenttus fuum fcliumpojpderi. vifeed.
Demon glorias ur qui* fanBum eremites* si Up-
fum cmrmspoft quadrmgefimum *nmm perdu-
xerit. vu.f*od.
Demon pertinacem adpatrum eenfiV-emuttum
feduxit in specie aquils. vtHf i?7
Demon in timer fit formit* nunc tSmbrielis worn
Chrifti fines humiles & denotes deeipett mm
potuit. ixfvfl
Demon cum pluribus umpuUis frmtres tentetmu
perrexit. x,feui
Demone* poccnterem eupifiro ligntum vukwtt
temlopmplici trnxerunt udEcclepem. Vtdt
tit.Angelusex.j.
Demon injfcecie AngeU p*tri *pp*rsnspr9priem
oUfcipulum exemplo Abrethe immolnreperfie*
Jtt. xi'ftl.it*
Demon RutUodum rtgempuUbr*[tb\ meefioee
promijfudecopit. xuf.-i.
Demon M*tifconenfim Comet em t qui qnendem
smufii et€id*r*U inforunUequo iuis&umvh
dentibuscunBisper *e'r* tr*nfport suit. Vtdt
tit. Bon* intuit) *equi(ttsex.%.
Demon empt*m in conuimio *nim*m turn corpo*
n *d infernm deuexit. Vide tit.Amm*.
Demon infpecie monislis uifusift militem loth
. gioris vits promt jfton* dettpere. xiiif.eed.
Ddmomidueifi ejfefutetur.r$ditit.Culp*ix+
Dimes
Index Spcculi Excmplorum.
Vernon pasloram bonmm prime prophetiamortism
deinde alifi pluribus tentai'tansbm dedpere la-
borastit. xiv.fitt
Ddmones Catfaldi Domini verberarunt fanclum
Francifcum. - xv-f.i%t
Ddmomin fsngulis ojftdni* menafterij ft fui alt-
qaidsnuenire Utaiury Vide tit. Capitulmm.
Damons homagium fattens posnitentioOwratio-
nibus S. Boftiij liber at ur. xvi.f 1 8 J
Ddmones imptdsunt centrstienem, eonfiffionem
& reftitntionem V tit. Contritio ex x o.
Damon dat alapamfratri nan inclinanti ft dm
caneretur.Et home f aft w eft. xvij.f. 1 8 $
Ddmones multi cell*m vnius eremitd*nquiit*t,
fid integrum etui tat em vnus regere confyici-
tut, xviijfeotL
Damenpoft ftptenwj titationem Tap am inform-
cationem pro ft rati , fandaiioeiusprofignovL
Betid accepto,fmprincipi nuciauit.xix.f.1%6
DamonyqUdraetiam inT*ntatio,& verbo Teifn*
mtntum.
Damonem Luther us exereifare volens% infum*
mas pereum anguBiasredighur. xxf.eod.
"Damon muhum in (idiot ur tempore erationis*
xxi.f.1%?
Damon Chriftumfe dicens B.Martina Tnronenfi
Epiftopo afparet. xxij.fol.eod.
Alia damonis affaritio in specie Chrifii Domini*
folded.
Transfiguratur demon in Angelum hut's, vtfua-
fione bom hominemf 'allot. xxiij-f- eoL
lngens demonis ad dectpiendum hominem ver Cu-
ts** xxivfztZ
Leafoldus vifi demoneftatim merit ur.xxv.f.eod.
Jnuocati ddmones in ir a moxprs.il 9 [unt fr mirn
fatiunt. xxvi.f.sod.
DEstlCI.
DeftHt&um mnndoft reddens Eqnitins in attnm
frofieit apnd Dominum. i f ) 00
Defpscifevidens pro Majfeo JanBut FranciJ'cus
valde Utafur. ii ./. 501
DespeBus mundi amor square in Humilstas.
_ DESPERATIO.
DERIDERE.
Dtridens pauperes mendieantes iuuenis afanBo
Andrea & Gregorioflagsllatttr.Vide tit. Apo-
ft ot a ex A. f. 1*9
T>eridens Ludouicum regem F rancid contort 0 col-
io plagatur. i.fitod.
-0eridentet pneri fanBum Magnelbodum a Deo
plagatijunt. iifeod.
Deride4 tes *b ft initio TrdieBi & fedora eiusfola-
rio cadfte0ppreJpfuBt.Vjit.Abjff7Hftiaex.io.
Deeper are nolens pacnitens in [epulchro ddmones
vocifer antes audiuit, viciftinos. */.i8£
DeSperare nultus debet dum Mucins latro con-
esertitur. ii.f.tsm
Desperation* tentet us inform cationem lapfts dt*
xit^an peccant . Hi. f. ibid.
Defperare fociens fratre* tentatumgrauijfime',
fomicatione tent atur.V. tit. Confeffto exl*
Defperationem vicitfenex lapfus9 & pecnitepti*
fua miraculofum lumen in noBe Vafchepro-
meruit.. 4 iv.fel.t$t
Defperatione tentatas frarer ptomifftone abbot is
Fotiti de folate fan cert us ejficitur. v. fa? J
Defperans infirmarius feipfum iugulat, fad mi»
fericordia Spiritus fanBi ad panitenUam n-
fernatur. Vide tit. Gonfefpo ex.*.
Defperans Hildebr annus latro propter folam de-
fperationem ft dscil effe damnatum. vi.f.194
DefperMsvfurdfius al infer nais eqturad lecapx*
narumdeuehitur. viif.%9%
Defter at am neptemfuam Abraham eremita c$-
turtiuVjit.BenestoUntia ex %.
Dejperatus non eft taupo etixm a demonibus in
aha rapt us, & ideo vaniam meruit. Vidhtit*
Contritiotexem f .
Defperatus peceator moritnrut charitate & aftn-
tiafancli eremstd adfpem vitdreduBus eft,
viii.f.196
Defperatus non eft miles crsminofns meriturus>
ftdfevirginisfilio recommendans veniam im»
petrauit. V.tit. Contritio ex.l 2.
Defperare nemo debet etiamin mortis articula
conflithtut V.tit. Contritio ex.1).
Defter arts iuuenis Lubicenfis, feipfum ottidit*
ixfi97.
** Defter ato homini fnuurris B . Catharina S#-
uenfts.x.f.tpf
9 iXeprobato
\
Index Spcculi
Vide tit iCentriti*ex.7
DofunBi anima.qm libentef confejfiones punfe-
rum amdierat, Uchrymis eorum k pnrgatorio
educitur. Vide tit. Confeffio *x. 1 9.
Defmn&ernm anima officium defun&orum afro*
troquodm pro (o potl ulelt teUbrari. xvij.f.oed.
Dofunclorum abieSior fbpultura requiem t ceJe~
brior verb pocnam nonuunquam filet inducer o.
xviij.f0i.16i.
DtfunSlorum commomoratioyquare inftitutajlt.
xix.fol.z66
Def unfits nonefl detrabendum* fed eis pott su
fubtsoniondum^ plmvalent eis erst tones iu~
' fJerum quam impiorum • xx f ted*
Defunclam ferorem Malacbiat mijfts deuotis k
pnrgatorio liber suit. xxifeod.
DofunSti fratret taufantur foinpotnis detinoriy
quedvtuifratres vigilias & ceteris or at tones
• denote* nonperfiluerunt . xxii fx6y
DefUSra matris animampuer stereo hamo extra-
hire vidotur ex pnrgatorio. xxiii f%6%
DtfunBkipatris animam in pec cat 0 mortals exi-
slensfilius iuuarononpotuit. xxiv.f.ood-
Dofun&pmm animabus Eufebius Dux Mtjfts &
oleemofjniifubuenitsearum adiutorio,ub im*
mice eripitury& ad perfouorantiam exhort a-
tur. xxv.f.eod.
DefunBorum officium fapo leyntem fufpendens
Epifeoputjturus per coemiterium acri cemmi*
nationo a defunRis terretuu xxvi f. 17 o
DofunBisquomodofubuenitur% centre inOrutio,
Mijfa, typnrgatorium.
DELITIJB.
Dolicata SofbU corpus pofl mortem grauius fee-
tot, i.fol.xyi
Dclitiofa vxor duett VeneU iuBo Dei iudicio cor-
poretoto cofnpottmit. iifeod.
Dolicati & mobiles rufticunis opor'tbut nonfunt
pregrauandi. iUjvp*
J>elitijs carnis ninth indulgent feemin* in infer'
na domergitur.Vido tit. Conner Jio ox 5 .
JUptiis huiutfeculi int indent et illifimilnntnrt
qn* vmcornem fmgiont in burst brum prola-
bitur* ' iv.fol.vji.
Deli tits carnis £• mundi magilier Rolandm vU
des effe fugacts^rmneen prddicateru intrumt.
Exemj>lorwa. .
Vide tit. Conner fiaenA^*
Dolitid car nales quondam dwt^muigtanifl*
mas inform poenas deducunt. v.f<e*i.
Delitid>qudreetiam in GuU.
DjEMON
r.
Demenis nomino vacuus mandpiumfui $tefhs>
nms presbyter, vtfi difialciarot, ftatim feofit
diabolicafaBiomealtgasmfiigaHMierpk'
utter diaboli nomen oft exprimendumJ f 174
Damon ah obfeffo eie&usporcum ingroikm.
ii.fol.ood.
Ddmonos do tent at is fratribus Facbemius **£•
uit coHoquentes. _ «»/*7f
Ddmonos or antes fratret vidtte Machatie mu*
' tiplsciter illuferuni. iv.f.nL
Damon animas in caelum volar e volenttt is fit-
cicgiganteaprohibuit, V./.176
Damone maluit9qua)m jfiiritu fomicatienu Is-
nocentius fuum filiumfofttderi. vt.fjtoi
Damon glorias mr quia fan&um or emit am id Up-
/mm carnis po ft quadragojsmum annumperdth
xerit. vuJmI
Damon pertinacem adpatrum coufiliaiumm
foduxit in specie aqusla. vuif %77
Damon in dsuerpsformtSy nunc tSabrielis no*
Chrifti fonts bumiles &> denotes dacipenm
pot uit. fe/i79
Damoncumplmibus ampullis fratret tent m*t*
perroxit. *./W»
Ddmonos peccatorem capifiro ligstum vim***
Tuulofimplici traxorunt mi Ecclofiam. ft*
tit. Angelus ex.7.
Ddtnon in&ecie Angola patri apparomprefrim
difiipulumoxomplo Abrmhaimmolareptrfu*-
fit. xi./W.»lo
Damon Ratbbedum regem pulcbr a fibi outfit*'
promijfa decepit. xii.fni*
Damon Matifconenfom Comitemtqm qmniau
iniufte oc cider at* infernaUequo imtdtmvh
dentibus cunSis per atra tranfportauit. VUt
tit. Bona iniuffo acquifttaex.%.
Demon emptam inconuimio animam cum cerfe-
t« ad infernn deuoxit- Vide tit.Amma.
Damon infpecie monialis uifus oft militm leor
. gioris vitdpromifttone daetpere. xiufcod.
Ddmomiddctfi ejfe fatotter. fidttit.Culpsox.%
Deweo
Index Spcculi Excmplomm.
Vernon paftorem bonum primi prophetiamortss,
deinde aUjifluribustentathnibm decipere U-
borauit. xiv.fi%\
Demones Cnftaldi Domini vtrberarunt fnnilum
Fraurifcum. - - xv.fitz
Desnoniin fingulis officinis monafterij fi fui ali~
quidtnuenire Uimur> Vide tit. C of it alum.
Damons homagium faciens poenitentia&jratie-
nibus 5. Baftlij liber atm. x*uf 1 8 )
Demones impediunt centritienem^ confiffionem
& reft hut ionem V tit. Contritio ex x o.
Demon dat alapamfratri non inclsnanti fe sum
caneretur.Et homo fail us eft. xvij.f.%% $
Damones multi cel4*m vnius eremitdinqnittatt
fed integrum ciuitatemvnus regere conSpici-
tur. xvitjfeod.
Damon poft fiptennij t^t at ionem Pap am inform-
cat ionem pro ft rata , fandaHoeiusprofignovu
Botie accepto%fuoprinc'tpi nuciauit.xix.fiZ6
Ddmonyqueraetiam inTfntatio,&verbo Teft**
sntntum.
Damonem Lutherus exercifare volens, infum-
tnas ptrenm anguftiasrtdtgitur. xx.feod.
Damon mult mm infidiatur tempore orationis.
xxi.f.ity
Damon C hrift urn fedicens B Martin* Tnronenfi
Efifiopo of par et. xxij .fol.eod.
AUm damonis apparitio in specie Chrifti Domini.
folded*
Transfiguratur demon in AngelumlucisiVt fua-
fione bom hominemf allot, xxiij.f eed*
Ingens dements sd dectpiendum hominem verfk-
tin. xxivfitt
Leepoldus vife damoneftatim merit u+.xxv.f. cod.
Jnuecati demonei in iramoxpraftefunt & mira
faciunt. xxvi.f.tod.
DEStlCI.
Deft>4ftum mnndefe reddens Equitius in attum
frofectt apud Dominum . i f $ 00
Defptci fevidens pra Majfee Jan&ut Francs fcut
valde Utatur. ii.f. 301
DespeSus mundi amor,quare in Hum'ditas.
. DESPERATIO.
DERI D ERE.
Deridtns pauper es mendic antes iumnis afanfto
Andrea ($• GregoriefiagMatur.Vide tit. Apo-
&At*e#.Lf.i*9
Deridens Ludouicumregem'Francia contort* col-
io plagatur . i .ft od.
jyeridentes pmeri fanftum Magnobodum a Dee
flagatifunt. ii f tod.
T>eridUes abftinitid Traie&i frfeciorU eisu fola-
te* caditeoppreffifuntV.tit.Abfttnitiaex.xo.
Desperare nolens pccnittns in [epulckre damones
vocifer antes audiuit, viciftinos. if.1%9
Desperare nutlus debet dum Mucins Utro con*
esertitur. ii.f 19*
Deeper at tone tent at us in formcat ionem lap jus dst
xit\ Hen peccant. Ui.f ibid*
Dejperare faciens fratre tent at um grant ft m}9
fornicatione tent at ur. V. tit . Cenfejjto e x ■*> •
Defperationem vicitfenexlapfus% & pocniteptsM
fuamiraculofum lumen in nocie Vafihepro*
meruit.. • iv.fol.19t
Difperationetentatttsfrattrpremijponeabbatis
Foisti defalmtefna certus efficitur. v.flft
Dejperans infir/narius feipfum iugulat, fed mi*
fericordin Spiritus fan&i ad panuentiam r$-
feruatur. Vide tit. Confcjpo $x.t,
Defter ant Hildebrandus Intro propter folamde*
fperationem fe dicis effe damnatum* vi.f.194
DefperMsvfurdrius ah infer nsls eajtsadhcapce-
narumdeuehitur. viifi9$
Defperatam neptemfuam Abraham eremita c8-
uertiuVttit.Benessolentut <?*•$.
Dejperatus non eft caupo etixm a demombus in
ah* rapt us, & ideo veniam meruit. Vidfrtit*
ContritioBexem 9.
Vefporatus peccator moriturus charitate & aft*-
tiafanBi eremita adfpem vita reduUus eft,
vttt.f.i<)6
Defperatus non eft miles crimsnofns moriturus,
fidfe virginis filio recemmendans veniam im-
petrauit. V.tit. Contritio ex.i a.
Defperare nemo debet etiamin mortis articnU
conftitMur V.tit. Contritio ex. 1 3 •
Defperatus iuuenis Lubicenfis, feipfum occidit*
ixfi97.
** Defperato homini fuccurrit B.CasharinaSe-
uenfis.x.f.ipf
V
Judex Speculi
Teprelbato ncn efe defterandum,fed tta UborAn-
dumy quAfiprAfcitu0fffet adfalute. xifeed.
Be menacho contendente vtuere in slatu innocen-
tid in- defperationem lapfe>& de eiufdnn pet-
nitentia, »i»/joo-
DETRACTIO.
Vetra&or &fuam & audientis animam interfi-
tit. * #./*/. $o j
Vetrabene titers duriffimo careers pccnitintialt
mmcipAtur. ii.f.cod.
VetrAtlionHm tibellos* ques centra fe Chrtftiani
Epifcopi offerebant , ConttatintM Imperater
exuffit. Hi. feed.
VetrAhentes fen&o A*t*k mala morte interim
runt/ '*•/• 3*4
BetraBor in iudnio fisnBos emnes vindiclam cen-
tra fepoftutante s audiuit. v feed.
Betrahentem c Uric mm Epifcopue non cerrigfns en
wgtAUtter in purgatorio cruciatur. vi ibid.
VetraBor moriturus lingua fudperctettes, dixit 1
Itfa lingua pejfimA me damnnuit. viiibia.
DettAtJer poft mortem AppArens linguam igne.im
vfqueadurram dependent em dent ibus corra-
fit. . ww./. jo 5
I>um quidum Vertunato Epifiope cum demons
detraberet , mox filium a eUmtne pojfeffum
videt. 'V/505
T)e tribns detra&oribustmalignofyiritucorre-
ftis & horrende vexatis . x food.
Betrahentes V. Ambrefie defunBo qmemodopu-
niti. xif.}o6
$$ato Arnulphe Metenfium tpifiepo detrAhentes
vltiont diuinApuniuntur- xii.f.cod.
Clericus del rafter horrende punitur. xiii.ibid.
VetrAStionit vitium quam deteflabile.xiv feed.
Bett After etiampefi obitumfamam alienAm re*
Bitueretenetur. xv.f^of
Vetrabcre, qudre etiAm in V'xffAmkr*.
DEYS.
Beus omnia videns in Specie peregrin* apparmt
-oculum habeminocapitio. i.f 307
Btusget.lufAcerdeti* infirm* potenti* nifi licen-
tiate 0 S. Gregorio, Uqui nonpotuit. f.eod
Excmptortim.
D1FIAMARE.
VifAmAUS iniufil UBoremfoanm* peters me
potuit Jed horribiliter clinum TneniAtiiftti
poenasptrfo luU . '7 • J°*
DijfamAtienem de fornications Uathorm Al-
bas patientifuns tuUt. «'/• W
DiffamansMArtAm Virg. ademonefofidetHr^
ipfa Marina edndem diffamationem fetters
fuftinens miraculie efficitur gUriof** <»/KJ (
DiffAmAns de fur** fallen* ?*t'»»Hcinm*b-
lefcentem m dtmone pojftdetur* «./ ju
ViftAmantes fana*m NAreiflumsuftetmttdxn
Jui pcenAS perceperunt. vJVl
HsfAmAnt Alios mendos* furibundm Unp*
proprtom dent $ bus UniAuit • «M*i
. DtgAmArediAbolus, S.SduAnumftuiuitvtd*).
taxi exempUfcAndAlumpAtertniur. vu.f«i-
Di$Hm*revoUn 1 factum VmiWtiMMfmmui
damene ceepit fatigArL ™,7'J I4
DILECTIO DEI.
DiRges Dominum Dtum tuum audietu wfjb-
' lie conuer tit ur. lV
XHUgentts Dcumf<Bmintcerfciff*meft,fr*;
mntum eft in eofcriptum, Dihgo Wj*M«»
creAfli, redemiHiy dot* ill me. « K
^Diligendnmfe a virgine dicebAt Chtilhtt, fee
formofus erat, bonus B dulc'ts &gener*[n> M-
de tit. Amor Chrislu
.DIMITTERE.
Dimittenti tArricidium occifori crucifix**^
minus tribus vicibus c*p*t inchnAt. t , ■ » l
put
Dimifit Epiphanius efwufampriui q**m *'*
brAfoporidedifet. "P*
Bimitiens ruftico fraternAm mortem**'*'
imlinAtienes crmi^xi promeruit. '«/ * :i*
Vimittere nolens ojftnfam mortuus audi*"* «;
pepereity nee pare Am* tv yj
Vimittere nelentes vififunt fe mntm a a^M
in partes cencidere. vf**
Vimittere mlleus foemina aeetpturA <"P**
mini vu hum oner tit* vtf ' '
+* Chrijtus*pp*r*t cuidam^i^fi^
/
Judex Spcculi Excmplorum.
fid dimiferat, nuntsans & fratrenh cr putre*
at id ifurgaterio liberates, vijf 1 9
Merttrix* damone cortipitur^qmod preiium 8m.
fri rogaret 4 San&o Gregorio Tbaumaturgo
innocent*. < viq.f 314
3>iJ€retie>qu4rei* Indifcreti*.
PIVES.
DISCIPLIfcA.
Difriplina xeUtum fanStu Attalumperfauhes
mat* morse plagdtur. Vide tit.DetraBiotex^.
Vifctplina qmdre in CorreBio.
DISCORDIA.
Vifcordid fludens pernor f us Monachms damoni
fe dodit.& ad inferna defcendiuVide'tit .Con-
uerjiojox.i .
Vifcordid mmore mflatus presbyter damonifefa-
malum tribmit. i:f $ * o
Vifcordias grants hmmilis Abbot manfnetudine
vicit. q,feod.
Vifcordid renuncians & pacem reformans Intro
veniampeccatorum Aipollonio moment e acco-
pit.tij.f$l.)it
Vsfcordid vitium fuperantes foemine pacificeque
iMutm Machariomeriti'sprdponutnr.ivf.eed.
Vifcordid cuiufdam magna dans occafionem qui*
dnm EpifcopusfanBus acerbas purgaterij poe-
na* exoluit. - */P*
Vifeordia & diffenfionh auBor connerfmt quid*
propter nomas botas terribilitnorte interijt. vi.
Vifcordid & dijfenfionis auBor prtpofitus qmi-
dam monialium durius a qmadam ob/effa quod
celebrareaufusfuerit, increpatur. Vedetitu.
Communio.ex.%.
Vifcordid fed*d£caufa Gregorins quiidfiumim
in aridam or at tone cenuertit. vij.fol.) 16
Vifcordias nolens depenere or ante lacobo do Vi-
tridco mot be endue 0 torripitnr. viqfoAod.
Vifcordias femsnans inter virum & fosminam s
damonsbus rapta ad infernum doportaiur.
Vifcordid auBor repentina morte porcuttturt &
a btBqseffpffu* laeeratur. xf.eod.
Vifiordiarum ddmones/dpe au&ores. xi f 3 18
Ve'Mfiordia a ddmone excitata eblociprdemi-
nentiam. xjj-f.eod*
Vijfenfio, quart in Difcordi*
Dimes cat its apparentibus ad inferna deducitmr,
fed pauper cnln vidua moritura a beat a virgi-
m confilatnr. i f. $ 1 8
Vinites 1 frequenter fbllicitudinibmsiauiantur,cm
pamperos liberie animis duke melos ad fidera
fmndunt. ijf)*9
Vines quidam fee undum qualitatem deieBatto -
n mm quaiitates vijus eft rtcepiffe poena* u.ix*
Ixxxv torn, i . V. tit . Velitidax. 5 .
Lat omits quidam mediocribus opiems recti vtitur,
ditntus ppprimit pauperis y omnia per dens ad
priftina pietatis officio redijt. iij*f $ \&
Vines quire etiam in Auarm.
Vinitiarum contemptus, qmtrein pauper tatit
amator.
DOCERE.
Votens alios quidam fanB us pater feipfum ab er-
tore cotrexit,nam adftculmm tent at us ire di-
fpofnit. txi.feodm
Vocere alios quidam viam vita etiam fub vita
fud perdition* non pot nit, ex ■% fo. j $ '%
Vocens aliumfodomitkeviueremjnorituro mm-
iedicitnr.exJf. food.
Vocetmalafmmina innocentempuerumprocrea*
re . Vide tie Cafiitastex* 1 •
Voters fanBut Pachomixs a puerofinex nonrru-
buit ex iv. fol.eod*
+* S. Vincent ins omnes promifene quamit etiam
- docet.Vfol 333.
DOCTRINA.
VoStrina Simplicis fancTt Epi/copi Philofophut
eonutrtit ur* qui nullis do B or urn virorum ar-
guments potutf adfidem infle&i. feoa\
EB.RIETAS.
Brius curialis cum iuuentnla quam ex
baptifmate fmfcepit'fornicatus gebennali-
busflammis exuritmr ex* i. f. 3 54
Ebriofns fenex dffeipuU patitntia emendatur% f.
titu.Angelus ex 6.
Zbriofns faber ferrarius infernmm apertum vi-
dti*VJittC09uerfie.ex*7.
4 t % Zbriafi
3*S
Index Specoli
tbrtofi factrdothcerptu fiertrum locorumfepul-
tur* indignum imjkmtwf* ii.f.eod.
*Ebritu borribdi mods ah eo vitfo, & * blafphe-
mtjs auocatur* M.f. j 3 f
♦* Duo potit antes 0 damone fracJis ceruictbus <~
brietalfiis poenas luunt. iv.foUod.
^Diabolus.aufe^tttrput&animMtuiufddiebria-
, fiaqwtamttaptHsnimamemt/at. V./I336
TtrfibiUt vltio trtum mondc forum ebrioforum.
vi:f tad.
Mors aMatuor ex vns famiUa propter viri ebrie-
totem. " vii.f.eod.
&* duabu* ebriojh , quorum Alter iUfpheman*
fubita mortt extin&us, m locofuo ameueti mn
pttvit, viii.f. 3J7
tot itat ores quale s efficiantur. ix.f tod.
itrribilt exemplu & iu die tit ebrietatis. x.f. 3 jfc
\
ECCLESIA.
1
t&le fi am vielare volenti s Longobardi * dimone
pojjidentur. */j3*
Eccleftam tntrtns^ceminapoft noftutnum mart-*
' ti concubitum a ddmsne^poffidstur. Vide lit.
DedicattOy ex* x.
t/ttlefiam tempore orauenis extern monacbus k
jUmen* trabttstr , fid virga percujfus a Rtato
Benedicts emeniatur. it ./ 3 $ 9
MscUji*#> vi imrare volens qmdam Arriann% £•
pi fee pus fubitanea ctcitate percutitur. ,Vtde
tit. Ar nanus*
tec lefia Arriana dedicatur a S.G regorhtsfuapro -
pter demon in fpecie pores earn exire cffpcflitur,
&ali* mult* in e diem Eeclsfia oftenduntur.
Vtde tit. Dedicatio ex. 1.
Eccleftam dormiendi eaufafstb boris exims-* d<t-
mem equitaUtr > 0* turpi* aposlata ejficitur.
iii.foL 539
< Eccleftam vifitans & audiens cant art, Heu mi hi
Domine , quia pec c out : compung'ttur , & ad
fradtcatorum erdinem ingredstur , Vide tit.
-Center r jiff, exem.it.
Eccleftam tardi adtre, & cith exire diabolic* f*-
Bione docemur. Vide tit. Capitulum.
EceUfsam extunttm populum ante fin em d'mino
turn ojfititrum loannes Eleemofynarius extent*
ejr ipfe inter eosfedens correxit. /t<. f 3 40
Tic cleft am frtqheuttr frequentans diues efficilur,
£xefnpIoran£
labor tojo vicissa eiufdemiguy UhmugjUAtm
perueniente. vf.**d.
EeelejU Ucum fahnUtienxbui prapbanaattnm*
damone facer d$s pet cat of cribividit. viftod.
** Ecclejid primariam autboritatem »• ad qmf
cum que, fed adfummum Ttntifscem pentnen
miraculo declarator, vii.f 54 1
»* Diabolus defhuk Ecclejiampectmijt vfmariji
ce-nftraftam . viit.f td.
Elatio, quire if^Superbia*
ELEEMOSYNA.
EleemofynamaliorHm retiaere netuit f rater, yd
dominis fuit inmtis annuampenfttwemfclidi.
i fil-34i'
Eliemofynam datum a) fancfa MtUnta A\ka
P ambo neluit numtrarejvt earn mnltt mtliui
dpminm nmmtrareu ii.f. Hl
tleemojynam flat am infidel't foltuiiultnt reftr-
nans cruris fui grauifsima infirmttatt cerrh
piiur, V.tit.Amaritia, ex.i.
Eletmofjnam daniam paupsribut petim , ym
amias o*e cleft is Abbas Pafioraffermtiijfu.
tUsmofy npm tribuem pauperibus fenex pmhut
abHndauit> quando tenaxfrater ad itdt^tn-
tiam duyam feruenit . **•£]$
Eleemofynam fyrnmiacifacerdotis SiipbeamA^
has n utlxtenm adq uitn it /ufciptre. vf td
EAtemofy r»i ab hp tphanio per i&ujUaiJiSa mtrtt
red pert votes v<ramorte dffungkttr w'/.j44
Eleemofynam Comet Carnotenfiam dans Jeif fan
vfju." ad cam'tfi.tm fpoliauit • vitfal
Eleemofyna tribuens quodiam mvma&m* dittf-
csbat sfid cum ctxfiffet man it cenirdbtt* & H-
leemtjynas no d.\re,f:<gatis fratrib*s>Dxtt,&
dabitur vobis , tfepattperatum efl.Vid tit.Dert.
Elermofynam pb vartam gU*iam miles ftcum
psre,\ n : pec na infe rni da mnatter. viit /. ttl
tUemofynam accipiens faeerdos &pro danth mu
ma tion otam grant fiime admomlm verb-
ratur. V tit.Defxn&i ex. 15
Eleemofynam faciem fartBm leannes Eltt**ff
n^rius centum nwntfmatum Ug*t*rMi*rtte-
pit,& ipfam rtufericordiam mfpttiivirg'tmt
' vidit. . ix.fol.\$
Eleemofyn* vni paapcri lea. lUemeffiunm pit-
Ties dedit dices: X* forte Dom.rtH*t fa* */•*•
llttmfp**
Index S peculi Exemplorum.
lUtmfy**m datum* $tr*pienvefttmentat Eud-
gelium* &feipfamyendidit. xifeed.
Item ibidem habetur de PtSr* TelonMrio, qui eti&
feipfum vendidit.
Elesmofyna triginta librarum loannetEUemofy-
uarius a Tretlo Eptfcope coelefiem domum (+-
pure uit . V.tit . Coelesl sgforiu, ex-9>
Eleemefynam mbues quidam ee ampUut dkefea-
bat quo plus trtbuebat. xii.f.^^C
Eleemofyna fcutelU argent ee quam Grtgorius
Naufragio dedit> promouere in Papam promt .
ruit* xtii.f. 34*
Eleemofyna de iniuHe acquifitis fa&a nee venid,
nee grat turn p remeretu r . xiv.f. 347
Uleemofynario Arnulpho porci mandate tacitur-
nitatis obediunt. xv f.eod.
Eleemofynam dam Diaccnus S. Germani duo-
turn de variorum dutenHk folidos repent e r tee-
pit. • xvif.^l
Eleemofyna tribnent in propria perform pauperib.
Luioutius Rex F rune id dixit t Ht funtfttpen-
diary, qui pro nobis pugnunt. xvij.fjeod.
JLleemefynas largijfiwas tribuens-Tiberius'impe-
rator binu vice thefuuroe abfeondttes meru t
inuenire. xviii.f.itf
Elermojynam largijjtmam quatuor m$llib us pau-
per ibus t rib Mens Erdicius vocem audiuit coe
leftem. xix.f\+q
f.UemofynU impel runs dtues,vt pauper profe or a
ret, i& afubitanea morte, & ab sterna dam*-
nut it ne tu'aturm xx f tod.
"Elcemofynam facer e nolens vfurariw, pet at us li-
quefafta petunia, audit dtmonos dicentes,au-
rum (it. fli, aurum bibe, xxi.f 350
morte. xXvilf.Mi
**Qfu*ldi Regis minus inpuMperst UberaUspofi
mprtem nonputrefcit . xxviii ./ eod.
** Centuplum retribuitur Sv. Germano Epifcope
Antifiodorenp , &plus %p famulus cuimun-
darat plus dediffet . xxsx.f 3 1 g
** Jguidam Mdguntinus u .Umonibm murium
fpecte meatus q uedpauperibu* infeftusfuijfet .
xxx f ; 5 j
Miratulo demonslratur retribute future pro e-
I emojyna in vita beat a. xxxi /.; 54
Eleemafynas in pauperis Tiberij C*faris etiam in
hae vita Deus tompenfat. xxxii.f.eod.
Emend at ionem dtfftrens u4 inferos ruit, Vide tit-
mer^exem.7.4.
EPiSCOPVS.
Epifcopus nefieret Ammonias Abb as auremfiii
prtcidit. /£j5j
Eptfcopus faHm Abbas Niceta grauieri fe poeni-
ientia macerauit. V.tit.AbBinentia ex.4, f J*
Epifeopus quart infra in Pralatus & Pallor.
Henrieus tertius Imptrator clerico , qui exularey
quam Euangtlmm pot! peceatum precedent*
nocte comm'tffum lege re maluerst , Epifcopa-
tumdonauif* v * tifend^
ERVBESCERE.
Erubefcit peccare feeminacum Effrem in confpe-
ftubominumyqut in cen/pectu Dei pet care now
erubuit. ' ' f^f
ESKLLL VS.
Ele mofynay quirreitam in mifericordia.
* Eleemcfyna prebes foeneratttt a Deo. xxii.feod. JskiHuspoJJea Dacoru Epifcoput coutrtitur. f.e*.
iiEleemofynam eoquodde/ierit dareGodfridusde
Arusburg Eptfcopus^punitur ante mortem.mi-
ferejue vitamfir.iuit, xxii'rf J 5 r
* Ei emofynaipuite patre iata a fan^o^Tyihvne
mult is nodis Dei beneficio mnli if U car. Exem.
xxivf. eod.
SAoannes'Eletmofynzrins minus accept t, quuae*
ctpiffet ,fi djj-enfator t ant urn quantum fan*
clur rifierat eregzffet* xxv.fi 51
**Mira S. Elizabeth in egenos miforicordi*.
xxvi.f eod%
m EUemefynn prajlanda pet ins in vha quam in
EVCHAR.1STIA.
Eucharitlia in formam pueri }mut*tam^ $• of
Angelo in partes fetlam quidam dubttans
fenex ajpexit. i.f. * 5 7
Eucharisltam in formam pueri mutatadeuetijjp*
- mus Plegus abbas afpexit, & amplexus pueru
dulcia ofcula Cbrifli lab'us fix it.. q . f. 3 j g.
EuchariHiam apes fafta pixide ceres canoris cS-
centibus laudauerunt. *#'/359
EMtharifluprafentiam damonum pbdtafinafu*
* J. r fiinere-
Jndex Speculi
flmeri nonpotuit. $ v.f eod.
Eucbariftid [acr amentum v oner antes apes Ecclo-
fiam tniri operis conftrnxerunt. vf. 3 tfo
Eucbariftia virtsste miracuia hereticorum Albi-
jgenfium fuper aquas ambulantium ceffauerut
& ipfi in aqssisfuffocatifunt. vs. f.eed.
jLucbartsliam a) Deo index iuftsss recepit %quam
phi Epifcopus negauerat. vij.f. jtfo
Zucbarisliam veram ab boslia non eonfecrata de -
ssotus Epifcopus nossit difcernere. viq.f. 3 6 1
Esscbariftiam venerant miUt v§ fitment a,tn lu-
- turn pro t idem von macu lauis . ix.f. \ 6 1
Eucbariftid oblatia captissi catenas, vinculaque
dirupit. y xfeod.
Atwdfimile. ***/•?£ 3
EucbariHiam propter increduld muliere Grego-
r'sus orations fisa eon Her tit in digittim.xij.fi 3 64
Eucbariftiamfumpturafxmina iracunda in ex-
tremis vul turn cum defter at ione auertit . Vide
m.Dimittere gx 6.
Eucbariflsam accept a in die Pafchd ftatimpotl
Pafcba cborixAttonum^ vanitatibus dcbone-
ft antes borribiliplaga cdduntur- xiij /. j 64
EucbariHiam quidam deuotm miraculose fufce*
pit % fed taftu experiment A caper* nifis9id quod
fenfit amodo non fenfit, xivf.eod.
Eucharisliam fr an gent in msfta presbyter vifus
eft a p aero quodam infant em in fruft a consi-
der e. xv.f$6f
Eusbarislid facr amentum ob peruerfi facer dot is
perfidiam in carnem sommutatur. xvi.feod.
Esse hart fit a a Indus in Vraftiftauta atroeiter
vulneratur, & fanguis Cbrifti de nouo effun-
ditur. xvij f 3 66
Eucbariftid ddmones ipfi venerdtur. xviq.faij
^tsomodo quida ad&mone ptrcuffus virtute V.
Sacrameti miraculose fanatus eft. xix ./.J tf 8
Eucbarislisi facr amentum ouicnlam a lupo rap*
tarn cuftodit UUfam . xx f ? 6$
+ Eucbariftid in forma Jpeciofi pueri lefts Chri-
fti af par it to- xxi.feod.
** EischariflU sm forma hominis apparitio.Exe.
xxtjfw0*
* EucbariHiam in m ambus facer dot is Celebrant is
quidam videre non pot nit, quia offenfam pro-
ximo remitters nolebat, quartmijfa prptinus
vidit. xxiij fieod.
* Eucbariftia infignem exbjbuis honore Rudol-
Excmplorumr
phut Auftnasus,& ideo Imperbm'Rsinamtm
conficsstus eft. XXIV./.371
* Eucbariftia fumptione nobilss GermamsOf
. vv aJdus Mulfer, nolens commons Ui coram
hoftia content us ojfefed maiorsmy qua facer-
-dotes celebrant ss vtosntur,requirens, rnhaca-
Isse reprejfus eft. xxv.f esi.
* Eucbariftid Sacr. cm ipfi facro repofisam fw
tin e fublatu fafcique fupermulu impopti ex-
tra fafceyn §rsspityac in aera miri fubleutim
mirifico/plendore corufians. xxvi / 5 7 1
** Esse bar 1 si ia miraculum infigns m VaUtu w-
gno,aduerfus barbaros, xxvjfftfl
** Euchariftsaforntofifftme in forma pueri Ten-
fits inMijfecelebratione ctificitur xxvnjfau
* EuchariftiA bo slid a ludeis pugtenibm&cd-
tris transfixAy*x quibus diusnomsracuUf**-
guis vbertim effluxst a csscVs in Ducatu Br+
bantis. vifiifunt. xxix.fe*4<
* Eucbars/iidverstatemdsibstds facerdos twfipi
miraculo in fide cofirmatur,in htft.sk rtmbs*
tione intl.feftt 7. Sacramtti ar.y . xxxf J7f
EucbarisJiam fnmere,qss*rs in Commssmun.
* EucbariHie S acrament mm is damnatioms ster-
'• nd occafione libera*. xxxf\l\
EucbariRia apparet in effigie pueri mEceufs
D.AmatiDuaci. xxxif.tft
Eucbarislid pars media apparet earned, dttrs
in Specie panis remanent*. xxx*f#*\
Eucbariftiak ludait vulnersbut con/ofd/sap**
nesn efundit. xxxiiff. :?7
Eucbariftia in ftammas conieRa, ex quo cr**r
cmanat. xxxrvftel
Euch arift i am fartagine affare frufhd sdrnjut
ludiuu eamgladio pupugit , ixquafsn^uis
" effluxit. xxxv.fnl
Eucbariftia ludibrio expefita a ludtis &fHpt*
nibsss confoffatfanguinam copioshmttnt.
xxxvi f.eod. .
Eucbariftia a ludait item in foloniapugisnihta
cofojfa fangusnem p rofssndh. xzxvij.ftiL
Mtud fimils traga exbibitum in EucbarifitM,
xxxviij f.179.
Canss cteuorant duos bdteticos, qmipfsfdcrsm
Eucbariftiam proiecerant. xxxixfflo
Loco EucbarislU in Slafpbems fartoris os vifs
borrida aranea defcendero. xlf#i»
Esscbar. in igna, & in incssde malsessperi»j[d so-
tegrs
Jndex Specuh
tegra per mane t* xt* .feod.
Twiginta lud.li in diuiniJfimam'Eucharsftiam
f anient es gr a utter funiuntu r. xlii . f. eod.
Enchariftiam emptam pupugit luddus ,exqua
etiam ftaguis emanaf. xliii-f. j 3 1
Ifiemerabilis hiftoria de quodam hereticoJnSS.
Euc hart fit am blaspkemOyriufque horrendo in-
teritw xfiv.f.jfa
EuchariSia in lutum preiefta Fplendorem emit-
tit. x I v. feod.
Euc hart ft id prafentiafugat confejfum damonum .
EXCOMMVNICATIO.
* Extommunicatienem> quoniam par urn curat
fresbyter, grauiterpumtur. i f.% 8 $
* Excommuntcationis vis > & in corpus poteiias
exemplo cuiufdam mulieris in corpora poft
mortem f unit d , eftenditur. ii.f. } 8 4
Exfommunicatifilua & ftagnum celerius arm-
runt. Hi. f. eod.
Excommunicato pro furto coruut mi/era ccepit
infirmitate iederentim deficere. • iv.f.eod.
Excommunicato mufcd a B • Bernardo repent in a
morte perpauimenta slernuntur • v .f. 38 5
Excommunicati mnlitis panem etiam saner edere
recufarunt. vi f.eod.
Excommunicati domum execr antes ciconta fuos
nidos ad alias demos tranfulerunt. vii .f.eod.
-k* Zerege communicant e & epulante cum com't-
tfexcommunicato>&morte multato.viii.f ^%6
** Be mi Ute AnathematU fulmine percujfo &
poft mortem abfoluto. ix.feod.
Excommunicato martyrij corona non fruit ur9ni*
p ab Eptfiopo abfolutus. x*f. j 8 6
Excommunicato eques\& inlocofacrofepultus9
miraculote extra 1 Hum eijtitur^ xi f j8 7
T)o grauijpmu & inauditU effcftibus excornmu-
nicationis in Leopoldum Auslria due em prola-
ta. xii .f.eod.
Arbor per excommunication em arida facia xiii.
fit )«8 '
Executor teftamenti, quare in Teff amentum.
EXEMPLVM.
Exempli s fan Bis fubdiios prouocans ad meliorem
vtta mori turns magna luce deducitur.i.f\%%
Exemple bonoru fodalium fuoru claaflrapeten*
tium qui dam sludes Parienfisproie3is It hit t
e^fericepallio quafiinfanus ad PrddUatornm
Exemplorwm
erdinemfeftmauit* ii.f. eod.
Exempli s homines efficacius ad Bonn vel ad ma»
lum prbmouentur.Vide tit . Conner [to ex.n.
Exeplo conftantidfan&d Fidis Caprafijfs anima*
tur aipugn*. Vide tit. Cceteftis gloria ex. 10.
Exemplo Serapionis mereirix luxuriofaconuerti-
tur.Vide nt.Conuerfie ex.}*.
Exemph pcenitentis & innocent is fratrislatro
fduus adpaenitentiamprouocatur.Vide tit. Co-
uerfto ex}^:
Excttantur quidampatientijfimefratres,vt afys
exemplti patientU exhiberent .V.tit. Confejfto.
EjfIRL
Exire monafterium ad for or em vijitandum loan-
net vix foft xyannos adquiemt .Vide tit. Con'
feci us ex em. ; .
Exire ctUam S.Nathanaelnullius fuafu prd/um-
p fit poft quamfe do vna diaboUca fait! or. e eie-
Bum cognouit* i ./. 3 8 >
Exire tettam nolens Mac harms in limine celUfe
proiecit9dices:Trahite damones.trahiteJ) f.^90
Exire tent at us f rater ad co [ilium fenis reuerfus
dements vocifer antes audiuit : Vtcsfti nos mo-
nache, vicitli. iii.f. eod*
Exire frequenter f&llt us f rater k ddmone incre-
patur & irridetur. ivf. 3^0
EXTfRIORA.
Ext trior ibus femel dtditns abbas yqui vix ab am-
bit u monafteri) euelli potuit , tot us externum
offtcttur. hi 251
EXYL
Daclus Epifcopus propter fidem exulans , d*me-
- ntme demo quadam defer t a eiectt. ' /■ 391
FA CIES DFVINA.
r^
Acies diuina quomodo omnem creatmm de-
cor em excedar. V tit Coele fl is gloria,ex* » 1
FACIES DiBMONYM.
F acies damonum horribilijftmd funt. fi&*
FAMA BONA.
Famd poiius, quam diuitiis feruiendum. fl9l
PAAflLIARITAS.
Familtnritatemfcculariumhabcns len^iorrpur-
gtuom*
Index Speculi
gsiorio cruciatur. food.
Fsmiliaritstesfeculsrinmfugere, quire in Fm-
gere.
Fxlicitas mundana,qu4re in Prosferkss.
FOEMIN'A.
Ficpminarum regimen Fquitiut antes neaffum-
ffst,qu*m ounnchizatus feri fixum non ftn-
. fit.VMt.Csrnis tentstio.
Fmmina cohabitant Andreas Fund and ci nit at is
£ fife of us ftoxiflius lapfui ejjicitvr. Vide titm
Cruets fignnm ex. i •
Fmminarnm consortium repe lies presbyter quidd
fanclorn Petri & Paul's meruit vifitstion* mo*
riturus ad caeleftis regna vocsru i.f. 3 9 i
Fosmin* prdfintia fcnex qui dam tarn vehemeter
for ni cat tone tent at ur , vt omnes digites fuss
flams combmens ardor* non [enferit.ii.f.^9^
F 02 mint familiar it at em vltra debit nm admit -
tens vsr nudus t nee dens, fornicationom incur •
rit, fed foil factum fanituit. Vide titul. Ang$-
lusexemf.9.
Foeminsfsmilisritstenon vt dec mi t fugiens sn-
nofus & fudicus facer dos fornicstur. iii.f $ 9 j
Famine's t actus illerebrs monachus irrotitus fro-
prism fororem tent suit ccnftufrsreJv.f $94
Fdemins virites deuitans intuit us 4tism fanclo
Martinofevifendamnegauit. vf-19%
F&minam fit ad fornicationem prouecantem Ed-
tnnndus virga fertuffst, ($ omnem tentafionis
imMumabeafngsuit. vs. food.
F&mAi familiar it ate deceftus Genebsndustfoft
accept am continent iam , cumfrofris vxore
ism in fororem mutsts peccauit. vsuf. 3 9 6
Fccmim formam diabolus induit, & Epifcopum
B, Andrea deuotumadlapfum f roper are co*
natuu jviii.fi9y
Foem'snarum familiar it as etism fsnGtis quam
fericulofa fit. ibidem.
Fotminarum afpectus fanBus Karilelphus quan-
ta follicitndinc vitanerit. *x.fs 9 8
** Fceminsrum qusre cohabit at ionem non admi-
fit D.Astgu&intts, nee quidem germsnaforo-
ris. ' x.f.)99
** Faeminarnm etism affectum fngiebat D.Bfr*
nsrdus. x'sfwd.
Excmplorum.
*
FESTVM-
FeRiuis diebus choreas ducene fxmiua baaiU
quspilspereutitur , necstur% cuitrttorfus /»•
_ fomslis tsurus vifustft dijfipara Vi tit Che.
ros,ex-j-
Fefiiuis diebus vonstionibus vacant monSrefam
prolemtx vxore fufiepir. jfbl 407
Fe&iuas diesdtgnZ celebrsns meffar deuotusdimi*
ni of oris drscmam infegete fendentem inns-
nit. U.f. al
Foils nit ste fancier urn deuotifsiml celebrant its
fefiiuitate omnium fan&orum foelix ad t<cU-
flis regna meruit. Ui.feUoL
F^Hiuis diebus labor ans pauper efficitmr t dignt
celebrant temforalibus rebus muUnmditstur.
Vide tit. Ecclefis ex. 4.
Fesliuitsttm Natiuitatis Chrifti cum qtsente
demtione fanSkus Francifius infilun Gmi
celebramrit. 1V./.40I
Fefiiuitate Natiuitatis Chrifti in 8 ante vtrp
**uofa Ohriftum fufrs cor fuum diligent &•
rufto cor do cum Angeliscoelos confeendit. VL
tit. DiUBio Dei-ox. i.
Ibidem quomodo diabolus iedit slsfsm fratri,
qui atd tens cant art. Ft homo fskm ek ,m
inciinauit. Vi.tit.Damon ex.17*
Idem ibidem Ixxvi, do fufariort dicente , Fops
mi p ner, Papa. vif-W
Fefiiuis diebut farinam convergent (j»/«f»<»-
tans cruentstos fanes inuenit* vii ( + 10
Fell suit dieb fub sums Miffs carnes vendis frs-
digiofo mode m Domino flsgst us eft.viii.f. 4«
FESTI V.' SAC RAMENTI AD-
MIRANDA INSTITTTIO,
Feslum V. Sacraments mirabili vifsone declare*
tur inBituendum in h'til de reuelatione injt.
fefii V. Sscrsmenti, ar. 1./.401
Feftum V. Sacrament i inthoare, & celebrsndmm
mundo nuntiare humilis yirgo luliana ink**
tur. ibid. & art. U.f 40*
Feslurn V. Sacrament's femfer fnijfe in fecrets
fancltflim* Trinitatss virgo qttasam dininitm
edocetur, ibid. art . iii.f. 403
FcJti V, Sscrsmentsvfficium tleriettsf*rmnlite>
rstntf
FOETOR.
tur.
F attars horribili damnatifaetebun/.
Factor, qudre etiam in Odor.
.^ frcno.
•/4M
Jndcx Speculi Excmplorum.
ratusy fid virgime Juliana precibue adimue ,
Wtrabiti quodam mode tomfofuit* lbid.mr.iv.
foi tad*
Fefti V.Sacramenti inftitutioni contradicitur.fed Fcetore grauifftmo anima damnatorumpuniuu-
fru/ha. Ibid, arv f eod.
Fefiu V, Sacrameti Lotdij in Ecilefia CoUegiata
S. Martini primum ceiebratur. Ibid.f. tod.
Feftum V.Sacramenti fieriprohibentes mifereiu-
t trier unt* lbid.ar.vii.f '404
Fefti V. Sacramentiin&itutionomihfignemira-'
culam nonparum promouittibid ar.viii. ibid.
Feslafua deuote* celebrantibasfanBi gratet ma-
gnus teferre vsfifunt. Vjit.Def.ex,9 •
F eft am Qencept ionic fua Maria dtuotum cleri-
cnm celebrare docuit. ix f.**o
Fefto Natiuitatisdiemeritis Incarnation'uChri-
fit demonis malitia coeuetur. vf 40 8
** De horrendo interitu mulieris hdreticdt An-
nunciationis B. M.fefium violantis. x.f.tod.
•* Rufiicus Affumfta Virgin${Jeftum vielans
terra opprimitur. xi.fai 1
Dedie Dominico violatovindiBadiuina. Exem. •
xii.f 411.
Simile de die Dominico violate a mulierepanem
cenficiente , xiii .f.eod.
Dominica die molent fatinam mox iram Dei
experimr. xiv feed.
De poena alt us molt (oris diem Dominic am pro-
fanantis. xvf.eod*
Dofufle adharente ntanibus agricela die Domi-
nico agrnm colentis. xvi.f+t 3
Vttio auari diem Dominicam violantis tvii. fit 1 3
Da vltione S S.Marty rum Thabdorum in Domi-
nic 4 diei violator em. xviii. f.eod.
Vbr in f eft is factor im colendis diligens ab if fit
iuuari meruit, foi eod.
De Matrona Lntheranafe&u Affumptionie Bea~
tiffimd Virginis Maria violante ; diuinitus
correpta. , xix f 414
De mnliere.atid du operarttur in diefefto S. loot-
nil Baptiftd%dit*initm cafttgata eft. xx.feod.
I)e punitione quorundam qui feslum D. Iacobi
viol at ant. * / xxi.feod.
jigricolaviolans feftum diem B. Magdalene pu-
nitur eiufife b9ues.igniconfamuntur.xx1i f.415
yeH urn Afenfionis, qadrein Afcenfio.
feftum Epiphanid, qudrein Bex.
feftum Purification^ quart in Burificatie.
FiBus abftinens monachus draconi deuorandut •
tradit ur Vide 1 it .Abftinentia ex. x.
F # Bus f rater , qui humilitatem verbis pre fere*
batycoxreptusfhperbus innetuit. ijA1*
FiBus monachal , ad cuius mortem quafifanBi
homtnif tot a ciuitas conuenit, a ddmone tri-
dent e vulneraturt& ad mferna vt meruit de*
> p9ttatar . Vide tit. Angel. ex. 1 o.
FiBa morte votis ab Epiphamio fanBo Epifcopo
deemofynam captrevera morte defungitur. V*
tit. Eleemefyna ex. 6.
FiBus &fuperftitiefus filentq obferuator reliBo
habit u religiofo adfeculum reuertitur. Vtd.tit.
Conuer/roex.if.
FiBione quadam&fanBahypocryfi B. Domini*
cusdocuit homines ad fanciam vitam from*
cari. Vide tit. Exem. ex. I.
FIDES ET RELIGIO CHRISTIANA,
* Fidem ac religionem Chriftianam B Virgo fir*
muer tenendam edecet tuucnem de eius veri-
1 tatedubitanTem. i.f. 417
¥Fidem Catholicam miraculo cemprobari videnm
tes Danit earn ample 8 ant ur. ii. f.eod.
Fide hdfitans frophanus mere at or animam fuasn
ddmoni vendidit^ qui earn vna cum torpor t ad
inferna ieuexit. Vide ttt Anima.
Fide & 0 rut tone futor monoculus grau'tffimi m8-
tis mblem (raxflulit , <fr Regem Tartar arum
conuertit. iit.f.416
** $. Copres Abbas in fidem veritatis Catholic a
contra magumftat UUfus in }igne. iv f. 4x7
** Orthodoxus fhilofophusillefis vetltbus inig-
ne contra Arrianum difputat, v. f. 4 1 g
De alio qui fide viua incenfus mentem etiam e
fuo loco transferri iufftu vif 41 8
Demerit at efidei Catholicdper euidem miraculU
d contra
Index Spcculi Excmplorum.
contra Albigenfis eomprobata. vti.f.eod.
Caluinusverafidei defertor Brulium dfiuuen*
fern mortuum agent em , qjuina vltione mor-
tuuminuenit. vhi.fai?
FILII.
Tiltj aliquando propter peccat a parent umpla-
gantur. % ix.i.f.^xo
Tilios fuos in format tone adquifitos persmens,
quia confiteri erubuit > damnata efir Vide tit*
Confeffio, ex.xxiii.
FILIVS.
Tilius patri mortem intent am a tUmone fuffoca-
**r. - i.foLato
Ipfilium quempiam , qui matrem rixnndoper-
cuffetat% vltio diuina per mufcam. ii ./. 4x0
Tilius inobediens parent thus, at proptereafactno -
rofuevaldefaclui fufpenditur, &quUipftin
patibulo contigirit . M/./.411
I stint nimia licentia effrenis tandem ebrtus pa-
ttern eccsdit, &e. . iv.f.eod.
F LET VS.
Tletum compunBionis ftudiofus Antoniusinfcri-
ptu'rts facris quafiuit, $* ante mortem meruit
certificari de remijjione peccatorum fuorum.
ex.i. fol.ati.
Tlere peccata folitus fanclus Arfenius p annum
femper in (inn baiulauit . ^f 41 1
Tlere femper confueuit eocus , qui gehenniflam-
m *m femper mente recaluit. Hi f. eod.
litre fill t ms peccata fua ab Angelo commcnda-
tur. iv.f.eod.
Tlere folitus peccata fuafrater repetith vscibusy
mirabiliter * Domino confolatur. Vtde tit.
Contritio, ex. 1.
Tlere in Mijfis pro anima fil'tj fccmina admone-
tur , qua fuperfluar & fen fua let lachrymas
pro mortejilij noluit cohibere. Videibtd.ex.^.
Tletu nimiofraditus iuuenk peccata fua confite-
ri non praualens > infchednla miraculosi de-
lenda cojtfcripfit. ibid.ex.iv.
Tlem incefium cum propriofilio perpetratumfee*
mina facile ventam confequitur. ibid* ex* v.
Tlere folitus peccata fua aUem dulciter concintn-
tem & fe ad cceleBia gaudia inmtantem au-
diuit. ^./-4t>
T lent cognati frequenter non tarn propter mo-
rientes quam propter propria commoday quibut
tnuantur. vi'f 414
** De filio ptr,matrU lachrymas. ($ tetania «
pxnit purgztorij liber ato . vti. food.
FORNICATIO
Tornicarius facer dot Sacrament urn mltark ce-
lumba offerente amifit , Vide tit. Communis*
ex em. 9.
Tornicari volentem Chrislus in fpecie monacht
reuocauit, vide tit. Confeffio, ex.t$.
Fornicatio, quare in Tent at so (STLuxurU.
FRAVS.
Traudulenter petentes veftimtnin ab 7 fame , ce-
gniti cum muliaconfuftone abierumt. /414
fraudulent us vfurarius ab infernali eque adiw
ftma deuehitur, V.tit. Defperatie, ex.7.
Traudulentia qua dam pi a quidam fodalem fuum
infolentemin sfeluncaiuclufit, & mouacham
&eremham effects. V.tit. Conuerfio,ex.i^
FVGERE.
Tugiens hominum frequentias mo*acbw% cum a
Theodofio Imperatorefuiget occulta vifitatv,
Ut enter noBe aufugit. ef.Ai f
Tugiens hominum gleriam & fraquemiam Ab-
bas Patloriudioem Prouincia recipere rccafa-
uit.Videtit.Affe.
Tugere homines docuit quidam fenex, qui fempit
nudus inceffit. j.frl e*l
FVRTVM.
Turatum cahallum patient er fuietnent Liherti-
nut, flagellum que minaret ur rafterihu dr
*"'** If All
Turari venientes in hortum ifaac emues inuenri
funt labor arc. y f tcL
turans oUra aferpente ferret ur. iij.fw
Turatus arietemnec di[cederepetnit>wec mbyat
fradam
• Index Speculi
pridampriusquamptecibusclertcerum i;tua-
retut. ^ it/./.4t5
Furari volenUs dr atones deterrent* v.f.eo*
Fur ant thus houem parent ibusfilius tor mm rabi~
dicanis morfu infuriamvertitur. Vide tit.
Filij.
Fur to captdmpellem Macbatius a letna recipe-
re noluit, nifi pro mitt eret fide catero paupe-
rum quadrUpedianonUfuram' vi.feod.
F t$r at us for eel turn ten for omnia vidente Deo in
' ipecie pauperis ad eum venientevt raddat ad~
monetur.V.tit.Deus. ex I.
Fur at us cedietm veter'ts & nouiu&ameniipa-
tientiafenis cut furabaiur cempungitur.
vijfW
Furantibus resfuas fenex etiam oblitumfacellu
reuefauit. viij.f.eodem
Fur ant ism anus fenex moriens oxofculatur\di-
censigratias ago manibus iftis, quia propter
eas vaio ad regnum . . ix food.
Furarifolituipanem Serapiontam diu hoc mer-
bo labor abai^quouf que humili rruelationefur-
tum detegeret . x .fol. 4 } o
Furtediffamatus PafnusiusMtientiJfime tulit.
VAit.Diffpmareexemp.A?^**
J urari folifus nouitius deprehenditur. a ddmone
pojfidetur, furit , & moritur. xi f*eo.
Fur at us annulum cotuus excommunicato, &
incipit mi f era infirmitate pedetentim deficere.
V.tit*F.xcommunicutietex%%.
Furatus obolum iuuinis non nifi velatam Domi-
nifaciem intuerifinitur. • xij-f 431
Furtumperpetrans lupafilfto mere ad eremitd9
*quopafcebatur,ingridierubefeit* ' xif.
Turtum f*ciens monacbus defibi commijfis add-
momo vexatur . xiv ./. eed,
•k Fur turn &fraus mere at oris, fegacimuliMs
cuiufdam prudent ia deiegitur. xv.f 4 < 3
* Fur equorumpabula berifui confenfu defratt-
dans grauiter punitur. xvi.feod.
** Furesmagni quales funt aliquando principu
officiates primo fusfendendifunt .xvij.
fol.eod.
** Qefure qui loco,vbi fur turn commiferat3exi-
renequiuit. xviij.f. 43 4
** Mile* cum vi ab&uliffet bens EccUfiaumu-
ribus ad mortem cer reditu*, ex.iy.f.eod.
Excmplorum.'
Furatus alteriu ■» manipales fulmins in eius area
corruente cafiigatut. xx feed.
Fur turn pet miraculum detegitur. xxi-f 435
GLORIA C^LESTIS.
LorUmcjtleftem expert us Marcellv^ cu
afanBo Fortunato a mortuit offe[fufci-
tatus tngemuit dicensi O quid fecisli'.i.f 4 $ $
Gleridm Chftfii &SS. videos quidam Tar-,
tantrum adfidem conuertitur. Vide tit. Ddmon
exem. 1 .
Gloriam cozlefiem expert u* damon vfquo ad die
iudic'tj par at us ejfet pcenitere , fi rurfum pro-
ber eturfibi acceffm • ii.f.4 ] 6
Gloria coeltsli donatur Pius fecundm Pont if ex*
iiifol.^6
Gloria caltfli fruit ur laeobus deVitriacoJeJ pefi
tret nobles & duos dies purgatorif- iv.f.eod.
Gloriam cozlo&em nihil coinquinatujn poteil in-
trare. v.feod^
Gloriam cceletl^ quite ctiamin Cccleft is gloria*
GLORIA HVMANA.
gloria beminum fugiens monacbus i Tbeodofio
Imperatore falutatus aufugit. #\ /. 4 $ 7
Gloriam & frequentiam bomtnmm exhort efcens
Abbas Pa si or iudicem prouin&a recipere no*
lu'tt. Vide tit. AffeBut exi*
Gloriam beminum fugiens fenex denudatus,&fe
lauans in palude damonium habere put arivo*
. Imit. Vjit . Fugere ex- J.
Gloriam beminum fugiens Abbas Moyfes iudici
fe vi fit are volenti eccurritydic?s. J&uid Moy-
fet qudrit} fatuus e&> & htnticus* ii.f. 4 3 7
Gloriam bumanam deuitans Simeon Abbas cum
iudicem fi vifitaturum cognouijfet , cafeum*
& panem fedens in liminermanducauit . m»
GlerU vana obuiandonon debomut of era bona »-
miner e* * iv.f.eod.
Gloriam bominum fugiens Honnn Titerii ^fa*
tuam {$» d&moniacam fe fimulauit & honor a*
ta a confiroribus nunquam inuenienda aufu-
git' ' vfevd.
Gloriam hominufugih Finufius reli&o monafto-
rbyvbi pater praerat , in also monafterio fub
d z iunieru
s
iunieris frdtrh imftrio humillim) mtlhauit.
Gloria vana tent at us q ui d am f rater quarter re-
Hirer st > , V1//.440
Gloriam heminumdefuft viriuofts operibus qui,
rem foe mina dnmnatw viii /.441
Cl/ria hams in camando qturein Cant are.
• <jfc^vanatqudreinfuperbsa.
GRATIAS AGERE.
Gr attar agens\ de mo die is beneficiis Dei fotmlna
nobilem, iuuenem in mar it urn accefit. /• 44 1
GV'LA.-
• dulo fa foemina UBucam €omedens%obfidetur. Vt*
de tit.Crueis fignum ex. I.
Culifus monachal draconi deuorandut traditur.
"""" V.tH.Abslsnentia ex.%.
Culofus menachus repentina morte indieNuti-
Jndcx Spcculi Excmploruiru
uitatii Chrifti perchiitur*
Culofus f rater in peccatum fodomiticum corrmt\
quiudefrijeuracomedit. iifeod.
Gulofius edueats'caro- Sophia nobitis foemina
grauius foetet. V. tit . Delitit'i .
Gulofus EptfcopusinfanabiLogutturis vulnus in*
turrit. * - iii.feed.
Gula tent at usquidamf rater horaprandii vfque
ad debit u £$» regulare tepusprotraxit.iv.f 445
GuUfuA vittores fanfti fenes cibo verbs Deife
reficientespulmentum comedere neglexerunt.
Gulamfuam vicit Prior Abbas, qui amarijftmaX
femptr aquam pot omit. V4 it. Affe.ex.'L.
Gulofi diftinguentes inter cibttm &csbum/!er-
cus vififunt manducare. vi.f.444
Gula vikus Serapion paximacem furatum clan-
deftinintanducauit V.ttt.Furtum ox.}.
Gula tent at us Andreas Avchidiaconus monafte •
rium reliquiflctjnifsmifericors Dem legumina^
mirabili qvaddjuauitate cVdidiffet.vit ,f ibid.
Gulofus nouitius a dxmor.ibus gallinam afff of-
"' ferentibus a Clareualte extfablus, mdamone
pojfeffusjurens inter tit. Vide tit.Iurtu fx.io.
Gulofus Infirm ar jus fetpfum per gut tut vuine-
ruuit,Jcd mirabili mi fericordi* Spiritusfan-
Stiposnitentia referukmt diufuperuixit. Vi-
de tit. Confejfio ex 6.
GuU imp et urn domare vnltns conuerfnsUtrof*-
mbus vent rem flrtdtjpme colligau'it. Vide tit.
Benevolent fa ex. 5 .
Culoft fratres miferdbili ntortfpunstifuntyviii.
©•'*/• 44 5
Gulf us qutdnm Elphegidifiipulusaterna infer-
ni poena damna.u*- x f.^jfi
Gulofi monatkrtepentin* morfe pertnffi inters
runt. xi.fed.
Item aliud. Vide tit. Factor ext. s
Culofus presbyter fefultusfe dansnatum cUmst.
xii.faat.
Gula dedttus propbanus mere at or an imam foam
vendidit vns dtmontorum.V.tit .Anima.
Gulamvifo paffo Chrifto menachus Ciftcrtiaju
deuicit:V. tit. Apoftat* *x . 2 .
Gttla acerbijpmipomitentatusposnites mites eii.
mam . xp\ rauit . xiii.fw
Gulofs Epifcopi ftomackum fcindtndam qttidem
conuer fits dixit &e. xiv.fM.
* f 44f G ulofus irifirmitate claudicandofimulauih & J
dxmone claudicante irrifms , apofiatauit. xv.
/■4*8.
Guloforum cihij^t feme font bufonts & fift-
ies. xvifetiL
Gulofus & cbriofm miles ex erst feline piemfr
. futphur cogiturpersnniter bibere Vide t'ttD*
dteatio cxe.n 4.
Gulam S .Franafcus cum fonBa Cfara eittrif*
que fratrihus audit u diuini verbi fufenmnt
parumaut nihil comederuHt, xvUf.i^l
Gulofus conuerfus vinumfsne ticentiahleme
dement pcfftdetur . \ ride tit. Cruets fignu ex J.
GnU fua vifbor earnts contra ordinem tmtiert
expaueftem, titoabinfirmitatefanstur. VM
tit. Camium abfiintntia.
Gula & conusu'is dedita xninf* sudici remitm-
nanda ptrpetuo prtfentatttr. xviu.fw
Gulamprudens matronafilias monaHiee^u'tih
co hi (fere in pud Its ffudutt, qytas extra beram
prandiietiam aquam bibere vetuti.xix.ftfO
* GuU intemperiem excitat damen altquandt.
xxfa^o. -
Vines delitiofut mult urn incruffatui ceqtu td~
monitione mature conuertkur. xxi-ff'Q
Guld quomodo hone ft us Epifeopsts mortific****'
xxiifw
CuU
Jndex* Speculi
CuUfii4 Vt&oriS Carthtsfienfes carries fa pifces
(onutrti mert$erunt .Vid* tit.donfuetud* ex.i
CuU fujt impel urn fojuens mater Augufltni a.
f>:m u U mttibuta nominatur.Vide tu.Confut •
tudofol eod. *
GuU^ucre erUm in ibrUtar.
Item in Abftinentia.
HABITVS MONACHALIS.
r>.r^ Abitnm Monacbalem exuens* repent ina
yi) morte ptrcuffus ad infernadeducitur. Vide
sit.Faerorex.i'
Habitus mcnachalis Ludouito Latgrauio pojf
morti indutus para pro fttit adfalutem.f.a.^ I
Hafts ludere tquare in TorneamentUm*
KENRICVS.
Henries Imper at oris vita qua lis fuerit. Vid* tit.
Epifiopusex.i.
Hut edit as iniufte* adquifita> quare in Bona inise-
B*,& vfurarius..
HjERETICVS.
Hiretici nomen fupra omnia mala Abbas Agm>
then exhorret . ' /• 4 J *
H&e/i Antrepomerpkitana Sir af ion anno/us pa-
tergrauitor laborat. ij f.4 5 J
Hdrettcus qui dam cumperuertere futat ipfi eon*
uertitut, dum per prxdicatorem preBigudd'
menum denudatur. Vtdetis Eucharitfia ex-4-
Hareticusab obfeffo flam ma crtmaiur, fr obid
obfeffus a damone liber atur. '7-/'45 5
Tiaretici Albtgenfes* mtracuta diabetica faction*
operant ur Vid* tit. Eucharifiia ex.6*
Hareticis adherentesfosmin* qu*m turpi dimo-
ni adhtferint beati Domintc i or atione appa-
rent. ".-/*'• 4ft
** Htreticum hominem defendit diabolus ttiam
poft mortem. v ./. 4 5 5
Hieronymus fan 8 us fuis dtuotis in neceffitatibus
eerumfidtlUerfuuurritytde tit Mors & Mo
riex.y?.
* Hareticerum noBri temporis damnatomm ad-
mit abilts vifio. vi'f*4i4
* Htrettcorum & torumqni ft fegregant abZc-
Excnvplorum.
clejia Catholic a , poena; vjf /•+ 54
Hartticos tndetjm Robertas C allot um Box c&-
buri iubet. vii'r.f* 45 *
Ve Haretico a fele in partes difcerpto, & ab eo
adtumulumvfquevexato. sx fad*
Vbi lihri hareticormmfunty B. Virgo deifara non
confiftit. xf4$7
Ab htreticQTumlibrorttm leftione omnibus ,prdci-
pue udoUfctntibus>abBintndum. xi.f. 4 5 &
Defuneflo interitu cuiufdam haretici contume-
Uofi'sntremendum Mijftfacrificium.xij.f.tod.
D* hofrtda vltione h Ate tic 1 Uciifacru irridetis,
& d* *o equor&ftabulumfacientisxtij.f.eod.
DefuneBo interitu heretic i ornament a cater a f~
que ntfacras violanm. xiv fol eod.
HYPOCRITA.
Ab hominibus videri defiderans adxmonecenJpgM
chut- /451
HOMICIDIYM.
Hom'uidium per ferdias reuelatum. *-f*419
Homicida duo mifo mode in facinore dtprehenfi.
ii.fot.aw.
Homicidtum miracuU deieohtm, ii'uf.Lfo
Hemic id tt innocent i vltio mirabiUs. ivvfad.
HONESTAS.
• \
Honeftas & vtrecundiaferuanda in membris te^
gendis-t & t mm opertbus natura feruitur f.461
, HONOR.
Honorcs mutant mores, & tnfiant mentis, feoi.
HORjE CANONIC^ •
Ho*a* canonical intimpefliui perfoluem fan&ut
Seuerinus purgabtlibus flammh aduritur, ex*
' i. fol. eed.
Boras in le&operfolueus debilis frater a damene
actufatur. Ufa 61
HorasB. Maria quadam virgodidicit, vndea)
Maria multum dilefta miUtemfe Violate vo-
Untom conuet tit. iii.f.eod.
d\ Hera*
Index Spccu
Horas B.MarU dicer efolit us Ioannes Damafce-
nus abfciffam manum grandi miraculo rece-
pit. . ivf.46i>
Horns canonicas negligenter foluens purgatoriu
fuftinct fedfratrts Conrads precibus liter star,
V.tit. Conner fit ex.i%.
Horas e Murium Edmundus etiam sludens £ari-
fienfis per fi fait . v ./. 4 5 5
Hot as canonic as cum reuerentis legere fanitus
Ludgerus fjpvcrbo docuit, & exemplomon-
slrauit. vi.feod.
Herat legere foist us S. Ludierus locum & mate-
rial monafterio contlruendojilna srbores cor*
ruentespr&buerunt. vij-f 466
Horss canonical quiaquidam fratret cum debits
reuerentia nonperfoluerunt% 0 quoda defunSko
grant terfunt reprehenfi. V.tit. Dtf unfit ex,H.
** Horarum le&ionempriuati negetij celeritati
antepoTnnu S. Hugo, s Deo inpericulis tuta-
tur. v'y*/a4*7
HOSPITALITAS.
Hojpith recipient dtmonem in specie peregrinifi-
Uu repents in ignem prote8umamifit.if.46y
Hospitalis Cerbonius Epifcopus mirific* ab vrjb
otcidendus veneratur. ijftf*
Hospitalis Epifcepusnon habens quod hospiti ap-
poneretiVolitantem gruem ptecibut in. t err am
deiecit V.tit. Cbaritas ex. 3.
Hojpitalitas ciuitath Oxirintbi multipliciter t**
mendstur. ijj.f.eod.
Hospitalitatem exhibem cuidarn S. Gregorio
Epifcope facerdos idolorum, conuerti proms-
uit. Vtde tit.Qeus ex* 1 .
Hospitalitatem exhibens ciuit quidam Romanus
inuento balfamo & lapide prtciofi de-paupere
dines efficitur. \ iv.f. 469
Ho/pita pauper urn militijfa quadam Uftufjn quo
leprosu pefuerat,rofis inuenit refpersu vf.eod.
Hofpes pec cat a in domofua contingent ianontor-
rigens a damonibus rapt us in aera leuatupfed
compungitufy & liber at ur. Vsdetit.Coniritio
ex em. 9 .
* Hojpitalitas fubulci Regij laudatat& remu-
nerata, & inkospitalitas Regis reprebenfa,&
punita. vi*f. 470
Hofpitalariut omnes indifferenter recipient con*
li Excmplorum.'
cent thus Angelorum ad cosies deitScituT.V.tiil
Cbaritas ex. ix.
** Hofpitalitate menatlerium ditefiit, eueriti*
fit pauper. vij.fud.
** Dominus in pauperibus fufcipitur *D Grey*
rioob eius bojpitalita tern . v'stjf. 47 1
HVMILITAS.
* Humilitas grata & imitanda Wiligifi, quia
infima conditions ad Arsbiepifccf atom dent-
& us eft. if. ill
H urn Hit at i , & mortificatUni op tram neem
Joannes Dam*fccnus9 viltbus officijs.innli.
gionefe exercet. jj./mI
Humilis Equitius quMtum ah bomkubut vow*
tur.Visletit.De/piciex. 1 .
Humillimus Conftantinus manfionariut defo
csentem fi rufticum dulcsjfime* amfUxMu.
iii.fol.47x
Humili refponfo Jpotlonim iniuriatus rtnulem
conuertit. ivfui.
Humiliier ferens omnem iniuriam Agatbon m>
basy bareticumfe did vehementer exhsrretS.
tit.Hareticus ex 1 .
Humilis Eulagii mat id cremari igntnm}****
V<t it. Culpa ex. 1.
Humilitas & pallor , ££ macies decent m**'
chum. v./.47$
Humilitas fola diaboli laqueot peteft etUdtn.
vi f. e$d.
Hum tie font ire defeipfo batons eoriarius Am*
niomagnopraponitur. vtif.ni
Humiliauitfuo ieiunio Macharius Tabemtefutm
monacbos defua abttinentia forte mania: jk*
riant es. Videtit.Abilinensia ex 3 .
Humilis monacbut alteram maxillam puitnt
obfeffe percutient'h eUmonem effugauit, vw.
f 474
Humilitatem Macharii damon imitati no*fi*
Suit, licet ieiunia, vigilias, & cetera potmf-
fet im stars. ix.fesl
Humilis fenex adpraceptum Archhnandriu pet-
cos pafcit,fiagello dacit, & redsscit. x fed
Humilitate fenis fe inter hedos afimtlris pew
dot computantis damon deobfijfofugatur. xu
fol.47i>
Humilitate fudfemx >q*a interrogare aUumve
Imt
Index Speculi Excmploram.
lust dubiifui , folutionem ab Angelo percipere
meruit^ xiif.eod.
Humilis f rater a deceptione diabeli in fpecte Ga-
briels apparent is liber at ur , quia dixit: vide
ne adaliummiffusfi*. xiiif.eod.
Jiumilitas deftrult^uirtutem inimici. xiv food*
Humilitatejua Abba* Paftor inui&i fratris fan
cium pectus fanauit. Vide titu. Beneuolentia,
exem. 4
Humilts domina Piterii fatuamfefingens a Do-
mino-commendatur. Vtdetitu. Gloria] ex 5.
Humilts adolefcens Comitis filius non veritus eft
in ciuitatepatriofporteUos vender e. xv.f 475
Humillimus Pinuftus relifto cccnobio , vbi pater
prderatt m alio monafteriofub iuniorit fraJrit
imperio propiijfime militauit. vibid.ex.6.
H umi lis f rater ante for tarn monafterii manens
omnibus ingredient tbus,& egredientibus lit a-
nlam fecit fept em continuis annk., &> fie fern •
per per manor e pet tit . ~- xvi.f.467
Humilts & annpfus fenex quomodo ab A b bate
Ifidoro exercitatur. x v'tj •/• 4 7 7
Humtlitjirchidiaconus ab officio depofit us noui-
tins ejficitur, <$• humilitate mirabiH grattlo
a Demino confequitur* xvituf.eod.
Humilis 'VValorici elcra vermes Udere nonpo-
tuerunt. xixfeod.
Humilts Edburgafilia Regis Anglic fur tim ac-
cept 0$ moni alt urn foe cos lauit , (? lotos fe Cre-
te reHituit. xx.f-479
H umi lie L ant fr uncus abieStius mona fieri it t quod
inwnire potuit \ intramt , vbiotiam male* cor*
reBue dum bene kgeret aJmenfam male pro-
nunciauit . ■ xxi.f eod.
Humilts Bernard us Abbot calceos Unions a dt-
moheirridetur. xxii.f.4%0
Humilis fuer I efus faint ationem Angelic amp tr-
fe&ijfime diets ,cum adfuas lau iesferuentum
eft, ebticuit. _ xxiti.feod*
Humilitatis gratiam oculorum ami f stone mer*
cart cupiens f rater Majfus , & oculos retfi
nuit , & humilitatis gratiam accepit , ex qua.
in diuina contemplatione mtrabiliter creutt.
xxivf.eod.
Humillimus Augufiinus de lierono Voftor v-
triufque iuris eonuerfus rufticum & illitero-
tum fe fin gens cumfvmmo alacritate officio
defre&hra lompletut. xxv fii&i
Humilts Pacbomtus apuert ncn eruhult difeerf
quomodo matt as textere opertet. Vide tit.Dr
tore exem* 4.
Humilts V strut Telonarius cum ignotus erat ho*
minibus inter homines nianfit , cum vero etg*
nofci **pit aufugit . -1— * xxvi.f 481
Humilis Thomas de Aquino fratrt multo minort
fe fequi tanquoferuus no dejpexit.xxvii.f 48
Humitrs Rex DacU Regium diadema Chrislo
tribuit, pofiquam propriam potentiam friuo-
lam intellexit, xxviii.fifl'}
Humilis Epifcop.Partfiefit fe de pauper cula mo-
ire natum non erubutt, quom pretiofe veslitd
non reeognouit . xxix.f. 485
Humilis magisler Henricusde Louanio fubuUus
efficitur, &ficsot infeholis *( nam reBorfue-
rat) loco disltn&a inter inuenes, h abut t fie
pofi modum slat uit inter por cos. xxx*f-4 1 7
Humilitafvefiiumtqudre in veftimemum, & Ve-
tlis.
HjpocritatqUdre in Fi&us.
IACTANTIA.
■
AtTantia fua fan&us Eleuterius puerum,
quern a dimone liberauerat^ rurfum obfi-
deripromeruit. f. 487
IDOLVM.
Idola adorans quidom Epifcopm grands fepoeni*
tentiodamnauit. #/*488
Idelorumfuormm tmpotentiamconfiderans quidd
facer ios gentili um conuertitur. is.f.49^
1 dolor um fuptrslitio quanta inter gent ties fue*
rit. ' iii.f 49a
ieivnivm;
** J&uadroge/$m*lem abflinentiam contemnem
auidam fubito inter it t . i ./»4pa
*/5* funefio interisu exercitus Gecfici in heb-
domad* fanBa c ami bus vefcentis & genio in*
dulgenfss* ' it feed*
*+Borrende puniuntur Lutheran's in die Par of*
cesses genio indulgent es . iti . /. 49 x
** Ritum Ecclefia Catholica abftinendi a car-
nibus forth fextis irr ideas quidom diuinitu*
t»nitut.
\
Jndcx Speculi
ftmttuu sv.f.eod*
Item vide tit.Abffinentsn*
U[us$ qu*r* in Nome*, & putt.
IGNORANTIA SIMPLEX
Jjnarus virtutis herb arum , vtnena vitauit <$•
farnem vie it eremisa. f. jpi
IMAGO.
Imagine* S. Hieronymi in sella habens quaddpn-
dica virgo a ddmoms Accejfn tutaiur. i.f 491
* Imagine B- Virginia per Luc am Eunngtliftam
depi&a, eadtmqne iujfu Gregory magni Roma
infuppltcatione circumgaftata , miraculo[aa\
pefle Uberatio [ub[ecuta eft. si. [4^
* Imagitum D tip art violans , merit a^ luis fua
impietatis paenas* Hi. f.eed'
-+ Imaginem B. Virginis Maria apud ft habens
x loannes Anacboreta, if eidtem Vtrgimfi com-
mendanspoii reditu candelam femper arJcn-
tern inucnit. iv*f.eed.
* Imaginem Virginis Deipara , quam ne mows*
chus veneraretur , demon diffuadere fludet,
fromitttns deinceps ab eo impugnando deslitw
mm* V[A94
* Imago B. Virginis Maria honor ala lpifnunchq
& de paella qnadam nobsli> turn alijs a dtmo-
neobfijfisanttsani liberates, vuf.eod.
* Imagini propter ill At am iniutiam qnidam gr*~
niter puniuntur. vii. f. 49 5
n * Imaginsm $.Antonij innadentes Gejsij diuini-
tut pnninnt ur, viii* f. eod*
* Imaginem 5. Antenij innadentes tres milites
Hugonotti duo ear urn bor rendu merte porter Xt,
fortius vero precibus adiutn: circunftantium
cum tot us terribilifebro afinaret , vaie'udini
reilituitur. ix.[a$6
* Imago Chrifli * cruce ptndentis magnum he
mmum numermn incufio tenon exanimatim
terramprofferhit. *./-497
* Imago Chrifli Domini Iefa [eruutorh nofiri
nulla manufafta alteram fibi fimilem in tela
ferica exprimit morbofijue curat. *f jF.'<f 9 8
* Bogoris JBulgarorii rex afpectu imaglnis Chri-
fti vltimum indicium referentis idola eiecerai
. fr intempiBanofte (acre feme tingitur. xii.
Exemplorum:
« fit- 499
Qonftantinepolitani * Saracemsebfifiimsitntm
. B. Virginis in fupplicatione citcumftrunt fr
Deipara patrociniotiberantur. [xitifioo
Da ttadao qui Sjluatoru imaginem cultre ptrenf-
Jit^ex qua [unguis mult us, emanauit, mdetum
vxore Chri/Hanusfa&MS. xivfetl
De Chrifli imagine tela m ludao traU8atexqH*
/unguis profiuxit. xv f pt
Ob illnfam a ludais imaginem Saluatoris i» ?*>
rafieua, morte mulct ant u r. xvif. eU.
De iniqui ale at or if pueri Iefu imaginem pert*
tieptis vindscta. < xviLfui.
Cyprius quidam B.Virginsc imaginem violent &
uinitus punitur. xviiif jo 1
Diuinitus prohibetur, qui conabatur deijeert «-
ronamimaginis Deipard. xix.fui
lud&i audaxf acinus in imaginem Dtipartdim'
nit us dc dura turn. xx /ffti
De quodam Conftantino imaginem Veifart vu*
lahts ac diuina in earn vltione. xxuf.nL
Taxillarum lufar imaginem B .Virginis &S. Al-
bert i inuadensfulmine percutititr. xxiifttL
luddus grauem iniuriam B. Virginis imagini tf-
ferens a damone arripttur. xxiii f. <o j
Quidam imaginem D. Virginis violans inform
adusintetijt* / xuivfni.
Ex Imagine B. Virginis Burburgi pugionemik-
tie cenfo (fa [unguis copiofiss exunaat. xxv.
Iconomachus fluxum laBse & fanguinu exim*
gineB. Maria pro fluent U /[islerenon veins
[eipfum[ubmergit. xxvi fe»l
UonomathuA imaginem Deipara deqcunsfmtt
pnnitur. xxvii.fnL
imago B. Virginis nulla iconemachorum vi eat
rabie loco deturbari potuit . xxviit.f.id.
INPOENITENTIA.
Impaenitens, etiam Domino Daopetenti tvtfa»
nitentiam ageret , mtfiricordsam emnh» be-
fore renuit. i./w
** \mpcenitens quidam inopinato mifirrimum
[ortitur exit urn, " ii.feti,
Impstsentia, quart in iratundia*
INC AN
Index Speculi
INCANTATlO.
Jncftathmbusa vexatieno damenis eurondafc**
mindab integra Ugione damonum inumdituu
Vide tit. Dedicatto ox. I,
incantationibus muUer raro communicant in
oqnam mutatur.Vido tit.Communio ex i.
Incantationibus dedita foemina ab Ecclefia* in
quadefunBa iacebat, a damonibus extraBa
fr equoinfernaU impofitaycum clamor* adin-
f etna trabttter. Vide tit.Augurium.
Incantationibus necromanticis deditus fcbolaris
d*circulop*rannulu raft us adloca potnalia
ducitur Jed pallet & moor reducitur. if 50$
locomotor fait artibusvirgintm beat* Htorony-
mo deuotam ad alteriut libidinem doc'tper*
. volensgrauifern damono flogellatur V.tit*
Imago 4 x .1.
Jncantatrkem fmminam dolor em capitis paffus
fanBus puer JBernordusoxherruit. iif 50*
lmantatUnumporfidiadocipiturfecmina%vt per
fropbana verba amiffum, pint lumen rec ipe-
rot*iqf.^oy
Jncntationu perfidia quids intents porpropband
chart am quafcunque fir as referanit. iv./.foS
Incantator cum domonum tSfba ad tnfernadi-
lobitur. Vide tit. Crucispgnum ex. 3 .
++ Mi fere petit Adolefcensperdit}amans,&p*r
incantationes eafrosi cupiens. vf 508
IN CONSTANTIA.
Excmplorom.
Indentions frator k but* Bernard* & Molacbis
corrigitur. itj.fii o
Inconslantia tentstus quidam in ordine JanBi
Francifii vifa cceletli atque pulcberrimafra-
trum erdinis iUius proceffsone Babilitur* Vide
tit Coelefiis gloria ex.6.
Inconftantiain loco,qnaro etiam in Apeslata,&
, snExit**
INDIA.
India per captiuum Frumentium adfidem con-
uertttur.Vtde tit* Conuerjio ex* 1 3 .
INDISCRETIO.
lndifiretns finex graaiter a fpiritufernicat ionic
tribulatury 00 quod tent at u huiufmodi tent a-
tionefrotrtfecerit deJperare.V.t.CofeJpo ox.%
Indifireti patres nimio Ubore & abtJinetis tit**
turn luxnriafratrom dobilitanorunt. if. 5 1 1
lndifiretns finex aomoniacafuafionodoceptut in
- puteum fife prokcit. Vide tit. Ceufiliotm *x.i.
Indifiretui frattr fyretu fanibus m pagans &
firagete oblatis dura morte defugitur. if fib.
lndifiretns pater diaholica fuafsono foduBus dU
fiipulum interims 0 thntaniu V. tit. Damon
ox A 1.
INDVLGENTIA.
Sncenftons monochus, & inmonaJUrio per dura-
re non valenty ftatim vt monolfejrium oxijt
draconim terribiUm m via inuenit. i./.jo?
Jnconfians iuuenis* roligione ad ficnlumr edits
grauiterJsfanBo Andrea y& Gregofto verba-
ratur. V.tit . A f oft at a ex.i.
Jntenttantia tentatus Andreas Archidiaconus
orationibusfratrum mhabili mode liberator .
V.tit.GuUexj.
InconBons nouitius a dtmonibus gaiinam of am
offorentibus Clareualle oxtrahitur, & fiaitm
vex at us a damono, & f wrens int*rijt.V$d* tit*
Furtum.
Jjuonflans fritter pecniUns gram infirmitatopur-
. joint. jf't°9
Indulgentqs licet. plenary* nbfolni fifociffet P«-
patnibilominns damnatns et7,eoqu*dfummus
P ones f ex huiufmodi indulgontias non confir-
tnaffet. JW-sii
lpdnlgeretqturein Dimittere.
INFERNVS.
1
*
lnfemipoenasvidenc Petrus monacbus grasufli-
mampeenitentiam in mundoperegit. if 5 1 %
Infer nales peenas videns quidam ad vitam redijt
fed vitiofam conuorfationem fuam non torre-
*"• ii.feotU
Infemales pecnas nimis acerbas fotmina deli t its
fretafuftinuit V.tit. Conner fio ex.%.
InfornaUspotnas diuerfi diuer feme dc pro merit*-
rum quaUtatepatiuntur. Huf 5 1%
* InfernaUm
Jnciex Speculi
Infernalem fiammam femper cogitans cocns la-
chrymis madet continue Vide t. Viet us e c 5.
Infernalibus^poc'tiy Drithelmis perterritus mira-
bilem posnttintiam egit. iv.feod.
Infrrnum apevtum ebriofus faberferrarius vi-
dit Vide 1 . Conner fie ex 7
Infetrttilt igne liquefy ft a aqua eneii candelabru
C6H liquidam rerd li que fecit. V.t. AjfeHus ex At.
lnffnules pjtnas fentitm clericus mundo reticle.
monafterium intr*uit. vfi$i6.
Infernalibus flammis punitur miles torneamen*
sis ejs* carms delttijs implicatui. . vi.fi 5 1.7-
Iwfe~rnalet/poertas- expert us quidam in Ordine C/-.
fiercsenfi grauijftmam poenitentiam exegit*
veifeod.
Jnferni>pcenar grauiffirnas Ludouicus Lantgrw
uius vifus eftperiultjfe. Videt. Bona tniufte ac-
* qui fit a exem 4.
Item de eodem. Vide t. Habit us nionach alls.
' I nf emails ignis quam fit acerbus* viiifyiK
1* females cibi bafoncs funt atqueferpentes- V.
Gulaex 16.
lnfernales paints nulls, pojfunt quant umlibet nu-
merofe lingud explicare^V.tJEleemofyna ex . S-
lnfernales poena expertus Euervvach mirabile
refufcitatus poenitentiam egit. 'ixf 5 \ 9
Infer Hales pcenas latro per beat urn TrAncifcum
cenuerfus breuijfimo tempore expert us , cent/7
quinquaginta annisfe exislimat cruciatum.
V t . Beneuolentia ex . 6%
lnfernalium vtrmium memer iuuenis quidam
ab infoUntijfimavita adPr^dicatornm ordi-
mm tnuitatur.V t Conner fio ex i$.
Jnferni pcenas quia tener iuuenis viditfefufi wa-
re non poJfe,adPrddicatorum or dine m conuer- '
titur,V.t.Ccnuer(to ix.14.
Infernal em cappam fopbifmatibusdepiBam dif~
cipulus magislri Silonispro fiUgifmorum va-
nit ate premeruit.V. t. Corner fio ex.iy-
Infernalem in domum & barathrum quiddere-
mita tanquam nines denfijftmas vidit animus
dumnatorum decider e.V.t.Damnat us ex.i.
Jnferni pcenas horribilijftmas quidam e corpore
raptus Vide V. t.Cocleft is gloria **. I 5 . ^
lnfernales & horrendtjfimas poenas quidam di-
uesfuslinuit, & pro qu Ait ate dtledationum
, qualitates ptnarum r*cepit.VJ*Delitid ex S*
Simile babetur. x f 51J.
Exemploram.
Infirm poena quam acerba fit. vi.feoi.
Jnferni poena quoad vspenem lara alt urn fact emu
grautjfima esl.V.t. Fades dimonum.
dnfemalii petnu quoad audi urn vocumterr Mi-
lium csi nunis acerb a. V.t. A poll at a ex%i"j
'Jnfcrnalem pecnam * facerdotibusfallaciter pre-
dicari ajferenyillw deport at utV Ait Confcffi:
exem 16.
Jnferni poenas monialis inisuta kfornicatia\t
abflinttit. . xiifizi
lnfernales poena s diuer fas quidam mAts pro .11-
uerfstatexriminumpatiebatux. xsiif tsL
Jnferni pcenas trigjnta diebtts expert usCatueC*-
rius Tarifienfis diem iudicij propter tedium
tern ports ty mnltitudimm ad snfema rutsiin
fujbicatur adejfe. xivf s if
I:N permit^.
Jnprmu: quidam Apollcnius vfqueud morttn*
deuotijpme mini sir auit. if. \ : 1
Infirm* leprofo Eulogiusjollicite mini sir auit. tu
foheod.
Jnfirmo fern Angelus Domini ejficiofijfimc olfe~
quitur. Vide t. Angelus ex.%*
Jnfir mis mini fir are ieiunium & omnem pcenite-
tiam quidam fenex dixit prtcellere. iii.f 5 : <
Infirmi & vlcerofifenis fans em f rater plenusvi-
cloria & charit ate pot auit \ . iv.f e #J.
Jnfirmis dcuoi c mini Sir ant j rater defdlute eterna
ante mortem cert us efficitur.Videt.Defperatt9
exem-^.
Infirmi tat em capitispatieterftrensf rater mirz-
culose a Domino liber at ur-Vt Comursic #x.f.
Infirmus rem anet f rater quamdiu medicinis t.-
fidit Jed fanatur poslquam in Dominumtnrl
fut proseciffet .V.t. Cibus.
Infirm us Alquirinus infirmisdeHote mi nisi rauis
& a Domino mirabilitex vifitatur. if f. < 1 5
Infirmttaiem fuam patienter tolerans . fuauiter
modulando>& inauditacarmbsa decant arM
Spirit urn Domino commendauit. iq. xxxvtiu
V.t . Inconfiantja ox* l.
Infirm arius Gulofus tibos infirmorum mandu-
cat,&dejperatusfeipf*m iugulat.Vide i*C*»-
feJfioex>6'
Infirmrs quant 0 Rudio vxor Theodofii Imperil
tor is mxnifircuit. vi-fl*7
Iwfomatm
Jndcx £peculi
Infirmatus quidamincorpore^poftquam want-,
ma per pec cat a cac pit infirmari>v c.vii. V.tit.
Confejjioex 8.
Infirmitatem corporis main it qui dam fultinere
vfque ad diem indicijtpoffquampurgatorij pd-
nasfuerat expert us* v ii.f. 517
Infirm hs v$to religions; emiffofanatur.viiif. tod.
Infirmitatem claudicando fimulans, a dtmone
claudicante deride tur. Vide t. Guta ex.ty.
In fir mo leprofo miniftras sa&us Fr act feus corpus
tins &jinimam miraculosefanauit. ix.fi 5 8
Infirmitate grauiffimafanclus Brand ft us, Do-
mttto attestant 0 inuefliebatur ad vit am fern-
fit ernam V t^CeeleSlis gloria *#.$.
Infirmitate quaffatus Auguftinus de Iterano
doctor vtriufque iuris conuertit ury {jpfcientix
fua titulos ret icons humillima officia monafle*
rij cumfumma alacrttate comfleuit Vide tit,
Humilitasex.itt.
Infirmus Falemon abftinentia fua rigor em fau-
lulum laxatum refumit. x f. 5 1 9
Infirmus quidamfrater & regie mcrbo percuffus
digna laude a S. Fai bomio eollodatur. xi f.
eodem.
Infirmitatem corporis patienter tolerant fecun-
dum Fachomium ieiunante fratre plus sntre-
tur. xii.f. 5 50
Infirmitate freffus Dunftanus conuertitur. Vide
tit. Conuerftoex.z$.
Infirm* obfidione d€menie fmmina dumfenfitfs
tali mo do a mult is malis cohiberi pMienUffiml
tolerauit. xiii.f. 530
Infirmitate fluribus fanitate falubriorem effe B.
Thomas Cantuarienfis miraculo monftrauit.
x'tv.f 551
Imfirmo leprofi minittram presbyter ffiritu pro'
fhetia, fjp magnam gratiam vidente B. Bafi-
lio fromeruit. V. tit. Caftitas ex n.
Imfirmo leprofi compatientes Ethbmus & abbas
eius glor'tofo miraculo illufirari merueruntt
& leprofum iff urn Chrifium-effe cognouernnt.
xv. f. eod.
Jnfirmitate lepra grauiterferens miles in defie-
- rationem & impatient i am ductus for mo f am
animam turpiori lepra fecdauit. xvi.feed.
Infirmitate lefraporcuffus frafofitusfulcherrh
onus amma feccattuii vulnera infirmitatis
occafionecMruuk* *vi#./«5$2,
Excmplorum.
Infirmitate lepra per cuff a deuotijfima atquepnl*
cherrima foemina omnibus plangentibus ipfa
Utabatur. xviiuf eod»
Infirmitatem corporis patienter ferens anima ex-
stura, omnibus mtmbris deuot as grates refu*
dit. xix.fi 5} J
Infirmos fitpra modum abhorrent es frequenter in
infirm i tates eafdem confutuerunt incidere.
xx.fol. 553
Infirmus leprofus dulciter canit, quia parte tern
inter fe & Dominum diuidentem $n dies vide-
bat diffluere. xxi. food.
* Infirmitatem patienter ferre & dgrotamifa*
tienter infer uire vtrumque magni merit i eft*
xx is f 534
Infirmitat torforalis>qttdre jn Tent at io.
1NGENIOSYS.
Ingeniofi adfrilaturam ynagU funt afti /• 534
INI MI CVS.
Inimicos quidamfrater or at i one ad poenitcntiam
conuertit. f. J35
INIVRIARVM »REMlSSIO.
* Jfrf*ntifit meritinnimico inturiam remitter**
i.fol. <)6 -
** Adoiefcens verifies fiamUpurgatorijs eripitur,
quod eius mater occi fori luhVtfefercerit. ii.feo.
Iniurias remit Ure nolens apud S. Donatianum
tacit ate percutitur . hi '. / 5 J 7
Sapricio iniuriam r emitter e nolenti martyrij pal*
tna precipitur a Nicefhoro remijfionem fup-
f licit er foftulanti. " iv . /. tod.
rNlVRIAS PERRE PATIENTER.
Iniurias patienter fer em ApoHonius gentilem vi-
rum conuertit. Vtit. Humslitas ex. 4.
Iniurias & opprobria Agathon Abbas fatientif*
fime tulit , fed haretici nomen tttrum veht •
mentor exhorruit. V. tit. hdreticus ex.i.
hsiufiam faffus quidam iuuenis rifittquapropter
meruit adphilofophscam difcipiinam admit -
ti.V tit. Aduiteriumex 1.
Imuriam inferre bonis', qntrein Ferfequibenos.
e i IN-
INIVSTITIA,
mInsuftiti* &fraus diuitisinpauperemi mira
induftria detegitur. /« 5 3 9
INNOCENTIA*
Innocent i puero leana obedit* f.f.eod.
Innocent is pueri Ac has mult is indies is doctor**
tut. ''•/•S39
Innocent puer obfeffumioUmono cborixjttricem
liber oust. Vide tit. Chores exn •
Innocespuer ignitoferro n& vriturfiupratsis *«-
to* gr /suiter igne ianiatur. V.tit.CaBitas ex. i x
Innocent iam in f ancle Macbute mareveneratur*
Innocetiam frfan&itatem Macbutit ignite eetus
& Input reverent ur, iv. v»fr vi.vsi.viii.fol*
54id*54* J
* Innocentia>& oratio puerorum magnifacien*
da. *x.f>M
* Innocent'sapuerorum religiofornm. x.f.tod*
* Innocehtia non Udeneia. */'./. $44
* Innocent indignt uccufatus a diuinaprotegitur
iuftttia ipfo ad Dei prafidinm confugiento, g»
adeiut tr'sbunalprouoctsnto. xiifeod.
* Innocent itequit is uurati odsicastfafub\merfi.
xiiif. 545.
* Innocent es duonoMes, principem qui oescen-
demnarat trigefimo die ante iudicis Chrifti
tbtonum citarunt, qui &*odom>diemortuus
inuentm eff. xivjjeod.
Index Speculi Ezettiplornm.
Inobediens & rebelUtConsWrfmpnlotunoms
fiditionom snouent terribili untit interns* Vi*
de tit. Difcordia ex*J .
Inobediens fr titer fen* licentiapbl*botomiamfu(-
eipiem^vfqsHod^irstmemsfsonemfantmnk
fiuxum non potuit cob there. iv ./. 54*
Inohodiis Fnlgo grates infirmitatevfqne ad mer*
tern fatig*tur. vfaod.
Inobediontia Addpertinaciter Juggillans firsm
inobediens officii ur, & perdis a gratia Domm
fui effugatur. vsf. 5 50
Simile ex quo apparet quomodomatura Usberet
fempor in vetitum. v'si-foLesi.
InobedsensfratordentoniinobeoUentiampreoptn
vt ab obfeffo exirot, ab eodem sUmone.irndt~
tut. V.tit.Exire ex .4,
Inobediens Uncus fr nulUusvolensfarereimp'
riis in sternum domnatur. viii.fr p
Inobediens ARion granUor immunda fainter
tatione venatur V.t it. Confejfio ex.19.
* Inobediens parentihus adolefcens imberbis fif
penfmfit barbntus & canus. its / 5 S »
)
1NOBEDIENTIA.
INTENTIO,
Intention* finiftra, demonem in Specie pertgrm
bofpitio recipient, felium in ignem pronSsm
petdidit if.W
Intention* fmanoti calico* imramontonajterism
in Clarouallo mntato propofito prior efttitw
«*.x.5$*
INTERROGARE.
Interrogare volent ulitem ok dubiofsto mbJbttle
infermatur.KtitMstntilit*s*x.i%*
Inobediens fenextqui imfirmut & fine VscHtia mo*
nafferinm exist, poB commiffam fomicationem
cum puero redit. Vide tit* Amor iUpitut ex.6.
Inobediens adolefcens ducento aquila eremu petit
pofiea a demon* decipitur. V Jit Damon #x . 8 .
Inobediens j rater cuculU petiamfine Ueentia af*
f"it>& ob id merit urut sUmonesUtantes vim
dit. **/-54fr
Inobediens eonuerfus & fupericriftto rebellit* htnidm fit §r dot Tlorentim B. BmudsBoveu-
eUmonibus rapt tut. ii.fy+6 num sledit^foptemnudas pmollat mconjft-
Inobedsens prior turn Marin ad cateiiempatrid Bu difcipulorum eiut dttcere choroam ordiar
torgereprohibotur. '''/-H/ W>&rep4nttn*mMeiMoriit+ *»/•'?).
inaOs
I NTERPRETATIO CANDIDA.
* Alien* doBritufciontiam candide qnMtiptttf
oportet interpreters. /• 5 5 l
1NYIDIA.
Index Spd
Jnuidifrdtret vrfum Tterentjj occsdmtes morbo
elephantine porcuffi interierunt. ii.f. 574
Inuidia a&ut quidam fenex ulium fratrem batu-
lo e cells fib's concejfa oxpolloro difoofuit eo
quod f lures ad ilium fratrem vifitandi gratis
conftuerent. , w-f%}\
Inuidum fratrem Abbm i Motuotquant* cbari-
tatefufcepit. iv.f.^6
Inmdiasliqstssgitati nsonscbsTuklnofiotaMa-
- c barium do monajhrio esjci poftularunt. Vsdo
tit. Communio ex. 3.
Inuidum fratrem quomodo abbas 'Baft or mira-
bilis beneuolontia , humilitato , <$• induBris
facauit. Vide tit. Bene uolentis 0x^.4.
Inuidia infiammattte frater dt fur at 0 pfalterio
Fapbnucium diffamauit & eUmonie ebfojfio*
neplagatur. V.tit.Dijfamareex.4*
Inuidus frater att actus odor* , qui doprafentss
beat a Virgin* aduenerat,protinus emendatur.
vf.^%6
lnmdi fratrU venerium quidam viBoriofa obfi-
quiofitsto deuicit. vi.f 5 5 %
Inuidus dtmon pordere animam maluh , quam
ceeleftemgloriam obtinero. vii f 5 5 9 •
InuidutpropinansfanBo Sam font venenum aDoo
plsgatur* V Jit. Communio ex.i r.
Inuidi dotrsBere* fr perfecutores *. AttaVs hot*
rendu mortepunitifunt. V.tit*DetraBio ex.4*
Instidios^porfoquonsfanBumDoieoiam terribiU
flags percutitur* *""•/• £59
Inuiientes & diffamantes fanBu Goarem que.
mode plagantur* ixmf jrfo
Inuidus Innocents mortem procurans incidit in
foueam quam fecit* x f.^6%
* Inuidus malum pats vult vt alteri duplicetur.
xi.f.tfi
Inuidia, quaro etiam in Qdium%DiffamareJ>if»
cordis, & Dimittere.
IOANNES 'BAPT1STA.
Joannes Baptifta deuotumfibl SanBulum nogla-
diopercutereturprdfirusnit.Vide tit. Charitae
exem. 1.
Ioannes Baptifta deuotunr fitum vt fubrigorofi
prior it f us regimine maneat adbortatur. 5 6y
** Vterque S Joannes bene Concordes fo ceelU,no-
lunt m^Mtonemdefeftcriintenu.U'ftod.
Excmplonitt.1
1 r a;
Iracundi fratru furifculsm aUmon trsbut piei-
busfubuertit. i.f. 5 64
IrsrejfronfiomoUk Unit. VtitMum'tlita* ex.4.
Iratus frator damoni sngreffum ad monaBorium
S Francifciprabuit. ii.f.eed.
lracudo& impatientijeprofiferuiens Francifcus
ipfunts lepra corporis & anima curauit. V. t*
Infir mhos ex.9.
Iratum Briccium eUmones vififunt admaledicf-
dum BMartsno concitare . iii.f eod.
lraeundafoemins ^propter it am alijs- import s-
bitisyconfejpone & precibsu SJAalucbu man*
fuotsffisna oft offeBs. Vide. tit. Cenfeffio ex. to.
Iraeunda focmina corpus CbriBi fmmptura in
extremis vult u auer tit. V. tit.Dimittere ex 6*
IrriderOi quote in boridere*
IVDtCIVM DEI.
ludicio Dei occulto vsr bonus tribuUtionibut &
mulier iniqua deUtqsfructut. Vide tit. DoJitia
oxem.%.
Indicia Dei occulta cuidunrfratri oBenduntur
sb Angelo qui bonifenis filium occidit ,fr per-
uorfismfenemmunersbue cumulsuit. i.f^f.
Indicia Dei occulta eBenduntur cuiddfratri qui
animam per egrini ab Angelic Michael* & Ga-
briele deduct vidit in ccclumtanimam vero ore*
mifd mali a dampnibus raps in infernum.Vide
tit . Angelus. ex. to.
ludicio Dei occulto quidam dines damnad'm ho-
uorifice* fepelitur , recipient mercedem in frt-
font's fr douotuj or emits k beUuie comediturt
vt fie purgatsu ad regnum euolaret coeletie..
ii.fol.j66
Indicium Dei vebementur expauit frator qui at
indicium traBus s propria matte confunditur^
ox.iii.fol.eod.
ludicio Deienaminatese& accufatut Stepbanm
in bora mortis miferandis quibufdam votibuy
fratretperterrm ifibi aft afites. iv.f.}6f
ludicij tubam,germanum fratrem timero docuit
rexteundemgermanumfuum innocentem mor*>
tiferaquadsmtubacitarifaciens. v/. 56$
Indict prtfentatui quidam infokns <$• mdtfeipli-
of nattk
Jndex Speculi Exemploram!
nut us prtUtus nudus ad infer nales pcjnas pror . ludicantes temerarit culpabilem fratytm Abbot
t rahitur. vi ./. 5 69
Indict prafentandus qui dam Cardinal is cii mul-
tit alp mtferabili quadam cffigie dttcitur.S.
tit . Auaritia ex-6.
la die ante Dominfi qui per rubeamfcalamiuM-
tieafcenderevolnerunt Reader unt , quivers
adalbamfcalam mifericordu confugerutyMom
riafempsr virgin* miferUordifftma fufcipiente
faluatifunt, vii.f.eod.
Indict Chrifto prefentatus aut feccata joluere,
aut ad infer note spoenas ire frdcipitur. V. ttf.
Apoftataex. 8.
ludtct Deo prtfeutatur anima condemnanda ,eo
quodpompis mundi conuiuijfque nimium dedi-
tafuiffe. Vjit.Gul*ev,.\%.
ludicio Dei famofus Do&or Parifienfis accufa-
tut , indie at ur , condemnatur , & Bruno cum
- reliquis.qui Carthufienfe/nordinem inchoaue-
runt, conuertitur.V.tit. Carthufienfis ordoi
Prior ccngruo exemplc redorguit, iv.f. 577
Iudicans facer do ttm celebraturumfilitariustvg-
cent cotleftem audtuit: TuUmntJibi homtnet
indicium meum* vfeol
Iudicans infextdferio monducantem mane fa.
tri 'Joist a deUotionis gt 'atiam ami ft. vi.tjtd.
Iudicans temerarit pauperem fattus S. Frenrifii
peenitentiam coram paupere facere comftlii-
ttir. vii.feel
Iudicans temerarie Uannts Bleemojyaariiu m-
■nachumfororem mulierem crreumitccntem , <
Domino pro error e reprehendttmr. K. tit. Iki-
mofynaex.it.
Indicia temeraria vitanda teannes lUemef)ss-
riuspulchro exemplo demonUrauit. vtu 0
■ **•/ 578
ludicio fue deceptus eS Ejfrem fanStus qui vi&
floriam exterior em B Bafilijeftenfamfbti*
litus illim fanStitatem non credidit. xf\h
In die at us quidam religiofus fratri fuo.poft morte* ludicio temerarie prouent us eft eremita,quthu
apparent dixit: Nemo credit, nemo credit ,ne*
mo credit , quam diftrifti iudicat D$us , &
quamfeuere ipfe puniu viiif. 5 7©
ludid pre font atus Vdo accufatur9iudkaturt&
condemnatur. .ix.feod.
Simile hakes ibid. * /• 5 7 }
Item. *'/-574
Item. xtj.f.eod.
** Vr dot tank gradum ambient & pmenrata
morte Epifcopi fufcipiens repentina morte per-
cuffut interqt. xiii.f. 57 5
JVDIX C-ORRVPTVS.
* Iudicis maii petit* sudicefilio proprio exiiiente
cathedra iudiciali ajfixa fuit-in alicru tudi-
cum exemplum. , /. cod.
IVDICIVM TEMERARIVM.
ic Indicia hominum vAria , ridicula, temeraria^
O* ineuitabilia. *-f*S76
Indicium temerarium in alios iaStare non dtbe-
mus. ii.f.eod.
Iudicans temerarie culpabilem fratrem Abbot
Ifaae ab Angelo prohibetur Ecclefium intrurt*
aiufeljcod.
turn Gregorium in Papatus gloria contempt-
rem diuitiarum effe non cenfuit. xif.tsi
ludicantes temerarie [outturn Goorem% qu»i me-
ne ex char $t ate cum pauperibus maniatm^
_ grani fame & Jit ipuniuntur. V$detit.lnum
,exem.9.
Iudicans temerarie fonclum Goarem fyifafm
iufie confujionis fua verbtr* corrigitur.vM
IVDICIVM^ DIVINVM.
ludicio Dei tuft eprouocatus Bofi monacbus , t»-
dem horn qua citot us >f»b stoma morte deft'
tit, y.jw
IVRAR£.
Iurare & maledicere folitus puer quinqos mat'
rum damnatur. . ' if-^i
lurans per membra Chrifii , cJ» beate Vir^i*
teelesli gladto vnlneramr.VMt.BlaffltJx+
Item ibidem ex -$r * '
I ur antes & per iur antes tres iuftas ptrimy [*
poena sfolu runt. Vide tit* Dijfmmarefx.j-
lurantesf^ blafibemautes, & adtejftrss kit*
Us in nofte parafceues Chriftum Domsnem
. uulmroHcrHnu - ii/.jli
• • lore*
Jndcx Spcculi
I ur are in mefcantijs nolentts p'rimum depaupe-
ratifunt, fedpoftea multum ditati. iii.f. 581.
luramentumfalfum fatiens ludao Chriftianus
a curruQpprimittitur y fed per beatum Nico*
laum refufci tat ur, iv.f. eod.
luramentum falfum exigent ab altero tra&us ad
indicium grauiter verber at ur. v f. 8
** De penurto diuinitui combufto & incineres
rtdatU, vs. feed.
»
rVRISTA.
"lurtfti lingua frequeter in vita vendita,in mor-
tuiJ>re non esl inuenta.V tit.Aduocatus ex 4-
tVSTIT.lA*
Julius Abbas Tailor pre filio forork ftu kiudlce
cemprehenfo intercedes tecufauit, V, tit. Affe-
Bus ex, 1 .
juftus Mas .monaSerium fua lull iti a plus At*
tauit9 quamcellariu^potuiffetfuaauaraa-
fxutia. • '/.$8f
Juftituamator proprium nepotem.occidit , &
cerpus Cbrifit* quod Eptfcopus fibi negauerat,
a Deo retepit. Vide tit, Eucharislia ex, 7.
Ittftm Index & Isgatus cum manus a quodam
aceepijfet, &percepijfet quodcaufam haberett
re/tgnauit-. *'•/• 5? 5
IVSTITIjE zelvs.
Ivftitia cuiufdam Tap a miracule oHenditur Dee
appro hart, i-f- 5 ** ^
JuJlitU zjlui eolumba nine* afparitione a Dee
approbatur, is* f eod*
*?<£
■»>j:
KAROLVS WAGN-VS.
Arolus magnusper beatum lacebum a d*+
monum poteflate eripitur. /• 58 £
KAIUL5LPHVS,
KartUlphus virfanBus pro nullts muneribus obi-
lath fereginacontuendum ft there voluit* V:
tit.Immma ex<$.
Exemplorum.
LABORARE.
r
Abore manuum quidu frater luxurU vi-
tiumfuperabat. V.tit.Labor illicit us ex i.
Lahore manuum Abbas Antontus docelur t&dium
mentirfuper are. Vide tit .Angelas ex,}.
Labor e it in er is fatigati ftnis veftigia Angelas
Domini numerauit . V.tbid.ex.a,
Labor ant is Macharij manus Antonius exofculans
dixit: Mult a tiirt us de manibus tills egredi-
tur. i,f*}l$
Labor are manibus docitur f rater qui pra nimia
tribulatione monathalem regulam ami/it, ii,
/W.587
Labor are nolens loannesbreuis , fid Angelic am
vitam ducere inchoans aftatreproprio exerci*
tatter, iii.f, 578
Labor em manuum diffuadentem fratrem Abbas
Siluanus Ungo ieiunio informauit . iv.f eod*
Labors manuum qutdam f ocularis ditefcittquide
religiofts-bonis *ccip*ens addurainopiam mi-
fer perutnit ,V,t. Bona iniusle acqutftta ex.10,
Labotans impetuofus quidam f rater dtmonem
adiutorem vifus eft habere, vi f.j 8 8
Labor em fugiens quidam negligent f rater ft qui
videbat ex iuuenibus in labere Hrenuum vt
monaSlerium exiretporfuafst. Vide tit, Confi*
Hum ex. x.
Labor em totius ami Abbot ? aulia fupfofito ignc.
concremattit . • • • «. » vi.f.eod.
Labor antes in meffefratres^ Maria virgo, Eli fa-
bet h% & Magdalen a fuaui uifttatione confala*
tefunt, viifeod.
Labore ftriptur* expendentis tempus fratris ma-
nus pott viginti ar/r.oyum fipulturam incorru.
ptadurauit. vtii.f, 55*0
Labor are nolens, f rater mufca afanfto Francifca ■
expcllitur. ixfeod.
Labore minim 0 grande coslorum regnumpreme~
remur, V. tit. Coele His gloria ex.j.
Labor ant em fide lit erf rat rem nullum altud pur-
gat or turn habit mum bcatus JSewardus pro-
tniftt. ■ x feosL
Labor antium f rat rum ftedor em virgo* Maria di-
gnanter cellegit. Vtit.fupra ex.7»
LACHRYML
Lacbrymas copjtnftionk habtntcs Theodorus &
Siluanus
"\
Siluanus Conner tuntur. V.ttt.Beneuolenttaex.
7<f*7l*&t'*t* Conner fio ex.%6.
Lachryme pro fee cutis fine tonfefpone nonpre-
funt.Vttt.Confe/fio ex.9.
Lacbrymare, quart etiam in Contritiot&Elere.
LASCIVIA.
Lafciuiafro fermofis oculis de'preyans caca effiti-
tur. f. $90
LATRO.
Latrorm tret bent t nit ate S. Frantifci cenuerfi
funt.Vjit .Beneuoltntia ex.6.f 70.
LAVS DIVINA. 1
Laudidiuine cittinu) intentus Merulus albisfie •
ribus toronatus uul# tatlefti ingreditur. f.tfQ
Lous dinina, quare in Her as.
m
LiETITIA PERFECTA.
Let it in f erf e&* in futlinende\imurias verborum
& verbtrum fetundum S. Efancifct fenten-
tiam confisJit. f. 5 pi
LIBERT AS.
Liberia* iuueni dais rauotauitk hone prof ofite
& a fornication* deterfit. f $y %
LING V A.
Linguam non refrenantes tres moniales famine h
JR. Benedifto extemmunitata foil mortom Ee>
^fid vifafunt exire. i.feod.
Linguis abftiffis fancli Epiftopi fredicabant. ii.
f'i9t
Linguis variis lequi didicit fmer qui breuiffsme
tempore fe ditebat in celmm fnijfe tranfiatsL
V.th.Cotleftis gloria ex. 1.
Linguam Euagrius +fanfto Ammonie arguitur
pretidiffe* eoquodfiab informatkne aliorum
abfiinohau tf'/-S94
Linguam cohibere nefcientes fratres coram Anto-
nio iuftl tenfunduntur* ivf.eod.
Linguam & os refrenans Agathon, quamuis in-
uenisjnter abbates tomfutari meruit. v. food*
Lingud no benefices rtfrtnare Abakirus multh
Index Spcculi Exemplotunu
f Hester a Eratnbus exertstatnr. vi J ttl.
Lingua maliloque alios diffamans frefrijs demu
bus Later atur Vide tit.Difamare ex.6.
Lingua iurifta frequtttr in vita vtndita in met*
tuiore non inutnitur.V.tit Aduocatus.
Linguis varijsfan&us Antonms do Padua men
ApoHolorumprathe Papa lequcbatur&y.f 5^5
Lingua beneficium mute fcemina netitumm &
Vincent ius noluit impetrart, quamuis *Ahr
ram lequi conceffit. viij.ftti
Lingua Grata lequi Beatets Bafi litis fanSt Eft
eratione impetrauit. V.t it. Indicium Dei ex.}
Lingua ignea B.Bafiliue a B.Effrem verbum Da
docert conjpititur. #x. %%L
Linguis fanBorum ahftiffis SpiritufanBo epm
lequendiefficium non ferdiderunt. *./. ^
Litigate, 'quare in Difcerdi*.
LITTER^
List eras camalium amicotum quidamfmSn
frater in ignem preiecit yneex euiwiltm
togitationum mattriam actipertt. V, tit.Jp-
Mus ex. 7.
Locum rnutart, qmare in Apofiata, Exsrtt&l+
cen&antia.
LOQJTL
Loquentes de facta fcri ft urn fanOifenei fulmt+
turn edere neglexerunt.V4ie.Gnla #*?.
Lequentibus bona fancli Angel* fe mifimrnt:
fed diner fi ad vanihqmn dements in $m
portorum ajfuerunt. Vtit.Angelm tx.i.
Loqui de paffionibus , & r trims de ftrifturit Ji*
las Pa/ior confueust. Lfstf
Loquentes ft urrilia a Deo vt meruere fUfeMtv.
ii.fol. tod.
Loqui folittu verba toco fa rifum meuentUpnu
purgatoriumpeft mortem fuslinuit. iiifW
Loqui tibmVr and (cq &fratrib.eimsd*Cbnfih
Cb riff us in medio eorum afparuit. rvfui.
Locutionie loegm tetumfuum effe diabolm B.Dt
mimeo affirmabat. Vide tit. Caf.
Loqui in Bcelefia qua rat tone loawnts lletwj}'
nariu< foputum cohibehat.V.titJ*tleftatt.\
Loquentiumin Ec cleft a verba demon fathers I
facerdotevidebatur.V4it.ibid.tx. 5.
Loqui frudentercuf tens films Regit AngUetS
gruu fttijt^obidregnumatttpit. v/5?1
. Lop
Judex Spcculi
Z*$»L tfudrettinmin Lingua,^ Siltntiu/M,
LVPVS.
Lnfttm ftretiffinmm B. Fr and feus in dame flic i
frmanfueti/JSmum animate ommutaatt.V.ttt.
Cruci%figm$m ex. 4.
IVSVS.
Lufibus vacans iuuenis crebtis itttbusfenevfque
ad mortem inuifibili munupercutstur.if. 59 $
Lufibus terneamenterum vacant ts horribili pta-
ga percuffifunt. ii-f. 599
Torneamentis deditsa mihsvulntraturtmoritur%
infer nali equopoft mortem infidere videtnr &
corpus sliius Jk coruis O* miluts difcerfitur. ii).
f.6oo
Lufibus vacant & iurans coeleRi gladk vulne-
rat fir. V'ttt* Blafp hernia ex.*.
Lufibus tejferarumt& iuratiombusdediti Chri-
fiu Dtminuvulneranerunt.V.tit.lurareox.x.
Lufibus tefftrarum fietintus fagittam in caelum
mirth fafangMtue tinBarn rtcifit. iv.f6oo
Lufibutfuh alios ad hdum cencitans tibicenful-
mint percuffus inter i)t.V.ttt. Chorea §x. 4.
Lttfor facerdos mor'tturns plurts circa fi ddmones
prdfentes con if exit, quoin erafst in herreecn^
lami,v.f.6oo-
Ludens adjejferas infauslut miles, vifceribus tt-
gulis domus bdrcntibm\a tUmone deport at ur.
vi.f.601
Luds circa funtra prohijbetur. V.tit.Defu&i tx. 1 6
Lufibus nimiu deditus Rufusnepos Cyrillitdter-
na morte fc dixit efih mulSatu. VJ . Fast or. ex. x
Luftbus infifiente parrt cum filiofiHus infanclX
Uieronymum blasphtmiam dicens a ddmoni
ad inferos corpore fimul &anima tfi deue~
Sus.V.tit.Blafphemia tx. 7.
Lucent iumfodaltu ia feint am deutfas Edmudus
offieiofiffsmh a puero lefufmlutatur.vij.f. to 1
Lufibus auium dtdit us gram purgat trio punitnr.
vii).f.6oz
L udo ma lo quidd iuutnis ft re* promt ffd virgin's*
testis naufragiii pert ulijfet .V.t .Angelas ex. to
f* De luddo & Chritliano the ffer arum lufori-
ix.f.6oi
but herrsndia Dtofunitis^
IVXVRIA.
/
Luxuria inquinansfe quid J Epifcopus, qui abfi
tijfa pro fidt lingun lequi potuarnt9 BatimpoB
ExcmploTutn*
Upjum grattamillamptrdidfaVtdt t .Lingua
exem.i. ^ '
Luxuriofm Tiburtius presbyter infernal* rogt
crtmandus imponstur. i.f.tti
LuxuriM txtrcens cum tuuencuUyquampracedt-
tt diet b apt if matt leunuit, quid* curialit ge-
btnnalibus fidmis exuriturV.t.Ebrittas ex.t
Luxuriofa caro Valerians putricij tx Eceltfia.
^FnufUnhvbiftpulta iacuttypruijci cito inci-
pitur, /i/.tfoj
Luxuriofm presbyter gratiam-quam in Miff a ha-
bere confuent rat amit tit. iuf.eod.
Luxuriam exgnla nafci probauit f rat or, qut poft
$fum contupitdfrixUra inptccaiumfedomiti-
cum cecidit.Vt.Gulaox.i.
Luxuriofus iuutnis cum amafin fun igm crcma-
tms inter sit. iv.f.604
Lstxuriofus presbyter animam fimul &femc» ef~
fudit. vfeod.
Luxuria barathrum incident fuptrbusmonachttt
ddmones clamant es audiuit: O monache, &c+
vi.f. 6cf.
Luxuria grauiter tentnturde virtutibus fiiptr-
b'tens pater & ad f centum irt difpofuii ■ Vide t.
Dectrtex.l-
Luxuria tentationem vine ere eppiens deuotue
fraterpalliofuo fxtentem carnem dtfursBa
mjilieris extergent paribus horrtntibus apflt-
tauit.vii.f.606
Luxuria tetatus f rater, vt fortius labor artt vxo-
rem &filios lute finx it \& fie tens atkntmfu*
peranit.V.t. Amor illicit us ex.x.
luxuria tent at us Grdcus adoltfctns triiulatiene
ftlapetuit libtrari. V. ibid, tx* I •
Luxuxiam quddam feemina in tutum exhorruit,
vt malutrit in caldari* bulliri, quamforni-
curi.V.ibid.tx.t.
Luxurin ttntatus Ammoniut velvna die fane
fat ura tur. V.ibid ex.*,.
Luxuriofus facer dot vlcere peffimo per cut it urn
Domino, & date iuramento quod de cdteronf
eclebrartt ,a\ fande hiachario curatur. V* tie.
Communioex^.
LuKuriamem filiumfumm Innocttius Abbas a)
ddmonio pofiulauit pojfidtri. V. u Ddmon ex- 6.
Luxuriofa feemina le&orcm dtfua imprdgnatio*
ne iniuftt diffamam purer e non fraunluit \ Vi-
de tit.Dijfnmart, ex. 1 .
/ Luxurin
Index Spcculi
tkxuria lapfus footer centra dejpsratto/iemfe.
ipfum antmans, dixit* Nonpeccami* Vide tit.
Dofperatio ex.}*
Luxuria gYAUiflimi tentatur indifiretus fenex 9
quifratrdm fornicatione tttatum fecit defpe-
rare.V.t. Conftjfio ex.x.
liUxurU tentationem iuuenis>f rater obediential
ieiunio , & labor e dctttcit. v*ijf *°*
Luxuria labstur quid* fenex >q*ifoemind confer*
tium non vitaust. Vtde t.Amor illicitus ex. 5 .
luxuria Lp/usinobediens fenext'um puero, r*.-
uertitur • Vide t . Amor illicitus ex 6.
Luxuria let at us fortijjime fenex omnes digitos.
manusexujftt^ &fceminam tanta tentatio-
nts caufam mortuam fufcitauit. V.tit.Fosmi*
naex.i.
tux una lapfus fenex quidam pocnitentia mira-
culofhm lumen in die Pafthapromermt.V.tit*
Defperatio ex. 4*
Luxuriofus Benedictus Papa horribili gehenna .
. poena damnaturjbtd..
tux unofi iuuene virginem vidian velentes An*,~
gelicavifioneterrentur. ix.f.6ot
tuxuriofs facerdotes hie & infuturoplagantur.
xf.^07.
tuxuriofum concubstum nfaiji igneus le&usde*
cere iudicatur. x i ./• tad.
Vide etiam t.Caftitas ix.ia.
tuxjuriofes Simon de Tornaco Umpidijpmo fcien-
tid lumine fyoliatur.V.t Blaffhemiaex.6.
Luxuriofapuelladiuinituj admonet strafed quia
non corr exit error emycitius moritur.xijf.60X
Luxuria. quidam f rater propter pyefumptimem
fad tentatur ($» vincitu\ry & tandem damone
agit ante flam mis arfurus inijcttur. xOj.feod.
LsiXHria tentatafceminadttm B. Vincent sum no
valet adiajciuiam inclinare, a ddmonepejfi*
detur *V.t.T)'tfamare ex%..
Luxurid inueteratam confuetudinem fenex Ni-
colaus quanta difficult ate d^uicer it. Vt. Con'
fuetudo exem.x.
Luxuria inftigjata* mater proprium filismfibi
con/entire nolentem in mortem pracspitare
conatur.xivf.609
Luxurla inftigatus quidam demons hemaghem
fecit, vt pnelUm nobilem ftte matrimonio cor
pularet. V.t. Damon ex 16.
Jj&uria tentanJem fefoemind Thomas de Aqui-
Exemplorutnr^
nefortitor repellent perfetud C*fii?Mtii«mt*~
tempromeruit*VJ.Caftitatex.\\.
Luxursa quant am higredinemoptretur in enim*
patet tn sudice Dull icto.quivirgines offrimt*
re volens, cacabos & olUspro eis ampledttns^
pent ab intra j it a extrinfec m tot us niger *jfl»-
citur.VJ. Vtrgo ex.it*.
Luxuria tentatsts Pharo Epfcopus vxeremfuem,
quam olim inforortmmujauerat, vsdertvo>
luit9fed mirabili confilio mulirris a teutetfr
ne Uberatur Videtit .Qculitx.9 .
LuxurU complendi sntent tone intrant ftlstmjn-
fs Chrifius fuccurrijfet^a ddmonefutffetfuf-
foe at us. Vide t . Conftflio ex.x f .
Luxuriofus vsr etiam fubpericulo perdendivifss
fornicatur die ens t vale am scum lumen, xv.
f.609
Luxuriofus. miles quam horribili Jfrecie fe videu
dum exhibuit.Vide tit.Infernusex 13.
Luxuria pollutus & Zuangclium legerepnf*
mem ab aranea intetficitmr. . xvifjuL
* Luxuria vitio qui am foe ie tat em cum ttcnbs
sUmone habet. , xvij.f. 5 10
Luxuria tent at ut quidam PapatviBm e(t*ceua
fandaltum ddmonfuo principiinjignarnvh
Boria demttnftrauit.V.t.Tevtatio ex. u.
Luxurid tent at to in Marina per abftinentiOs
mitigatur. V.t.Abftinentia ex.14.
Luxuriofus iuuenittubicenfis feipfum mifirMs
morte occidit. Vide t.Defperatto ex 9.
Luxuria, quere etiam in Adult erium.
Luxuriofus blafphemam . C$» impecnitens tmittit
fpiriium. xviij f.6 0
LuxHtiofs akerius terribile Dei iudiciii.xixf^
MACIES.
MAcies , pallor > & humilitas decent nun*
chum. Vide t .Humilitas ex.<>.
M AGISTER.
Idagifter quidam difcspulfs fuis omni arm* lib*
dedity vt Hisses floris. exempload honetletem
prouecaret. f6n
MALE DICE RE.
MalediBa impruatumfe fusjfein interft&ertt
vrfi fui Florent iusfleuit, (j» per omnes dies vi-
ta fud vehement er -expamt. V.t.lnuidiaex**
Maled&is affuetmpHerquinquims aMMmsde
1 Jam
Index Speculi Excmplordrh.
'finupatrUfaphury& dd inferni fidmas fir*- tta in granges manentem miradeuotieuedena*
niter arfurus deducitur. Vitit. I urate ex.i . ttit. Vide tss.Obedientia e #.14.
Maledieeus lapidi quopedem U/erat homo mife •• Maria me bra peter antes grauiter in hot mundo it
rabiliinfirmitatepercutiiur. if. 611 VomindplagMtifuntiV.tit.Blafp.ex.d.o* 5.
Maledicps fibiipfi , & damonibus commendans Maria virgofoemind imperfefo confe/famm dd-
f ubit 0 (ubmergitur , & graui poena purgatorij
mutilator* irf. 6\ a
Maledicens fanBe VVjllsbrordograuiJJima eft fit i
percuffiu. " Hi f.6ii
Maledieia parent urn in Ji Lies lata frequenter for-
tiunturflebilemejfeclum. iv.feod..
Malediiruefutor a damone ad t err am proijeitnr,
ejf corona jfibi fanguinea a duro barbftonfere
tondetur. V, tit . Calcei reft rati ex-z
***Florentius occifpribm fui vxfi maUdicts quod
eis imprecabatur accidit. v ./. 6 1 4
MALEFIC IV M.
Maleficijs apojftjpone demonU cuxanda feemina
ab integra legione inueditur. V.t.Dedtc. ex* 1 •
^guareetiam in Incanratio.
•Manducare non debere otiofos.quere in Labor e.
Manfuetudo, quart in Beneuotentia.
MALITIA AMBITIOSA.
Malitia capta in propria verfutia. f.*l4
MARGARET A.
Margaret* virginis vt&oriam centra ddmojsem
iuuenis qui dam audxens fctminatn , quam dd'
monem effe put abat fere pe, emit. /. * 1 4
B. V. MARIA,
Maria virgo virginem Mufam fpernere vanrtate*
fecult monuit, & ad SanBarum virginum co-
fortium inuitauit . ' /• * ' 5
Maria virgo Mejfores fratre Keinaldo v. dent e
cum Elizabeth, & Magdalenatrifitauit. Vide
tit* Laborareox.j.
Maria fratrem nimis in medicina confidentem
corriputt. V.tit.'Cibtta-
Maria hiirgo iuttenemeZskilUsm quodnolegiffet*
Aue Maria, duriusincrepauit. V.titEskillits.
Maria Ajfumptionk fit* die fratrem ex obedien •
monk* captiuit ate eripult. V.tit Confeffie^ex^y
Maria prdpofitum monidlium ob inobedientiam
jfuam nolmtfecum in calum deuebtreVide tit*
Imbedientia e x . 3 • ^
Maria difcordes fratres grand* miraculo pacific
canit.V.iit.lnuidiaex.%.
Maria furia repentinafatigatum clericum fanat
& os Mud, quodfdpein eiuslaudibus aperuit,
reddidit fanitati. ii,f 61 I
Maria clericum fe per annulum defponfantem ad
eremitic am vitam cenuortit, iii.f 6 1 6
Maria nobitem focminam ab infamia UberauiU
V.tit.Confeffio ex. 7.
Maria pauper culam viduam morituram vifita-
uit . Vide tit. Dlues ex. 1 .
Maria amicofuofan&o Benito Epifcopo pulcher-
rimM vefle in amor is figuum tribute iv.f.6t 7
Maria virum propter malediftafua infirmitdte
percuffum reR our at%V Jit. Maledicens ex.1.
Maria militemtqui V. Marie nomine infignitam
infabbatho ffkprare renuit , ad atornam vitd
perduxit. Vide tit. Hora Canonitd ex 3.
Maria imaginem pulcbram , & ddmows tetram
^ pingent pi ft or, nekJemoue cafu Uderetur,ab
imagine Maria retentus eft. v.f.617
Maria deuoto fioo loanni Damafceno grands mi-
raculo manum abfciffam reftitwt. VJit.Hora
Canonicdex.4.
Maria Theophilum , qui dato eirographo ddma-
nibus Vominumah%egau4th& gratia reftiruit
&vitd* vi.f 6 it
Maria procurauit pauper cula virginipfaUerium.
vii'f $io
Maria ingenhfitm fratrem , <$• in fide dubitans.
tern inprmat . viiifeod.
Maridfaiutationemfdpi repetens & retegens mi-
les motitur, & *x parte capitis eim arbor hoc,
falutationem continent infolijs excreuijfe cer-
nitur. V.tit. Salut* Angelica ex.i.
Maridferfum adinftantiam auunculi perfiluens
vagiffimus iuuenis mi r obi liter tonuerttturjtd
mirabiliter multo per Mariam ad taeltftia re*
rcgnavocatur. V. tit. Caftitas$x. 5.
/ & . Maria
V
Jndcx Speculi ExemploruraC
MarU virgini tria forts in dies legem Je mortis Muriavirge antepartum^ inform , &f$H fey.
fentemiaUberutur1&viuvttonfittaturd9~ '-
funftus reftituttur. Vide tit. Bonn iniuf&ac>
qnifita ox. ; .
Maria virgo into ft am Agnotem contra damonk
fallaciam iuuit &per earn ludaam quondam
mtrabilitor adfidem conuertit. ixf.61 1
Maria nomen libtnter audiens Rachel Judas ad
Chriftianifinnm tomortitur* & mirabilitor a)
bests virgin* adiuuatur, x.f.6%\.
Maria virgo emdam Intronifiti denote poft am-
x putatum caput cenfiteripeffecencejpt*xi.f. $74
Maria virgo cuidam CiBorcienfi pro grant crt-
mine tribulato venium k pnero lefu mirabili-
tear imps tr unit, xiifaod.
Maria virginit Ajfumptienis diem prior quidam
regnlarium cum quibufcum aUjs occuh} cele-
brant * Angeles refponferium , Telix namquoy
*** " continent es audinit . xiii f-6iy
Maria virgo mbritutum nimit prafnmptuosi ox •
ultantem pi} redorguit. xiv.fi eod.
Maria virgo inueni qui negato Chriftojenegare
no lust, voniam peccntorum impotranit. xv*
fol 616
Maria falutatione dementi virtus minntaeft.
Vide tit. Saint. Angelica ex.1*
MarU purifications dievirgo quedam pulchram
proceffitfnsmvidit. xvif.6t?
Matin amputatam linguam denote juo reft it nit.
' xvii.fi. 6 z%
Maria deuotifibi pueri Adam fiabiofum capeet
> curamt. xviii.fi.619
MSris tent at urn fornication* iuuenem milium
earn frequenter faint ant em liber auit , & ad
calefies nnptias inuitsuiuVido tit. Sabot. An»
gelicaex $.
Maria virgo Beatrices monistic apoflata loco en*
ftodu officio fungebatur. xix.fol. ood.
Maria latronom die fabbathiioiunantem ad mo*
Horn conuertit, moriturocontritionemtribnit,
honorific am fepultutam mrro modo procurn-
uit. xx. fie $o
Maria SchotarU euiufidam snhnsm in fpecia to*
Ikmbs. ad ceclos deuexit. xxifi 6 j 1
Maria folutationem ambulonde logons^ vifus oft
Jpofl mortem pulcherrimie c align falutatione
Angeli infer iptie ornatusincedcrt.Viditit.Sa-
lut. Angelica ex ^
turn fuijgo per firatrcm Iridium proMcatori
dubitMti trtplici UUo monifioftatur. xxu,f-6)i
Maria virgo cum ingenti lumine apparent \frotn
Conrado do Offidafilinm quern getfabat in vi
nasdedit. xxiiif^i
Maria ad album fcslsm miferitotdU confupm-
tot recipit. V. tit.ludicinm Dei ex. 7 .
Maria virgo pradicoteribuscantautibus , Stint
sXegina , mutto fgnm dilectionis- oSesda.
xxrv.fi.jfyi.
Simile ibidem. xxv xxvifiui.
Maria cupel tonus, qui fiemfer in omnifemm
oxomplum do ea ad dulce os faciendum dixit,
continent & mirabilitor confeiatm oouk
xxviLf. 6 fa
Maria quendam deuotumfibi a latromtm tr*c+
lenta manu abfeondit. xxviii fni.
Mariavirgo kfanMo Edmuudeper annulumft
votumtaflttatis deffonfata, ei m-ommtneor
latione faecurrit. Vide tit. Fosmina ex <*
Maria moritura fosmina color ot affisiufinUli
mitigauit i {$» vna cum omnibus fan&istim
exeqttias ceUbrauit. Vide tit. Bonaiuiuflt*P>
qui fit* ex. %.
Maria die Purificationii deuoteem cecum di&A*
torem rejfenjbr^ Gaud* Maria^illummsmt.
xxix. f 6}f
Item aliud circa idem reftonfiriam, xxx.f *;*
Maria milif eon auotidifdkemtem, AueMoriojt
firuo damoho quatuordecim annii cufietnut.
V.tit4$alnt.Angelita*x.i .
Maria fibi donotam fotmmam militu depoupv*
tiffed per diabolum ditati, vxorem a malitU
diabolipraforuamii. xxxifittf
Maria filium video* , qmfiUpmrmm lofumfiM
fimplicitate ex vlnu abHuleratt &ehfMts le-
ce cift* ineluferat, v'tmulU abfblmt, & metri
reRitutt. xxxu\f.6)%
Mariaclericum horasfuas dicere foUtum diguM'
tor vifirasih,^ acarnaiibmnuptijsreue<Mml
in call i tat eferumuit. Vjit.Feffum 0*4.
Maria denote clerico fcriptari pulcbritmlioem,
fuamofiendit. * x**tt'/**j*
Maria capellanmm offieium fitum fipe dicentm
a- Thoma Cantnarienfijufpenfumyoficiepri^
ris reslitui iubet. xxxivf 6} 9
Maria btatnm Bafiliumcumpoputifuo ub $m*
0mi
/
Jndcx Spccufi Exempforuitf.
fjfimi luUani commtnathne defendit. U* tit. - cafulamdodit.
MmHm euidam virgin* nafum & labia quando-
note oh amtrem CMftitMtis abfciffa miraculo
gmndi roftitmt. Vide tit. Virgo #*.i p.
Maria virgo impndicum iuuenemfalutationem
Angelicam frequent ant em per delicatum ei-
kuminfezditvafeulisoblatwnimendauit. V.
tit.Salut. Angelica ex- 6*
Maria virgo religtofo merit ure tMcUmanti.Ma-
lediQa heroin qua religiefut fa&w fum^mi-
fericerdiierfubumit. Viae tit. Facie* damo-
num. x
Maria laffum de eommuni labor e fratrsm quief-
cero, & femnum capereprecepit. tf f.6$9
Maria labor antium fratrum fudorem jcollegit.
$*,/. eod.
Maria dtjfolutam focminam nt a demonead in~
ferns raperetur adtuuit . VMt ■ Chorea ox. 8 .
Maris virgo monialtmne m fornieati&nem pri-
nter et terribivifione prohibuit. Vait.lnfemm
exem. n.
Maria quondam Carthufienfem a demonibut li-
^ ber*n*idoceivt sludeatviltku* efcioi&c. 57.
fol 640
Maria Carthufunfem diabetica faSione pen* de*
Jpersntem adiuuit. y $2.f.6^t
Msris ex ore douoti prioris fir turn legentis cer-
nitotr eolU&atrofas in fortum fuo caput imp*
fuiffa. ^ )9*fol>64%
Maria fating 'atctpit paucas \fibi falutationet
Angelicas cam deuotiouo, quamfine hoc mul-
tasexfelui. Vide tit. Salut. Angelica ex ?.
Maria duat virginos fibi infitias datas a pan-
portatefimul frin fames liberauit. 40./. 64;
Maria douotiffimam fibijUiam fafioris meritu*
ram vifitauit > & caput ferh ornans ad code-
ftia regnaptrduxit. 4 1 . /. * 4 j
Maria grands miraculo rofdi do corporeJefunBi
Mariamiliti ferditum lumen re flit uittquod lt$-
d*o feblajpbomantialapam doderat^ f-949
Maria fratrem tentatiene carnal* liberauit, qui
foetus cerenam fanSta Qartrudi imfonere mi-
nabatur. 47 feod.
Maria virgo amplexum nogauit iu*eni,qw foli-
ta fuffr agio per foluw* neglexit. at .f.6 $0
Maria mi feriterdifeuatori iniudiehfuccurrit fr
in meliorem mutauit . V t. Mijericordia ox. 1 7.
Maria virgo demotum fifcafemscis incidiopre*
(eruauit. Vide t . Inuidia #*. 1 o.
Maria virgin is die Affumptionis feeroquedam
matfona Lutherans, velen* balneum fibi pa-
rari^miraeulofa edium fuarum tonfiagratuyntT
diuinituspunita efljignis ad balneum tonge-
ftti,pe*itut incombnftis. 49*f *S*
* Marie virgmtt venerationtm puerpera quid*
non fuhHnen* deuinit us punita off . 5 0./. e<T
* Mar tarn virginem qusdam puerpera per bio*
fphemiamfcrofam appellant \ mox diuinam
peyfentitns vifionemtnigellas vno infelicipar*
t u ediditfcrofulas. J I ./ 6 5 i
,* Maria virgo quondam molitorom fibi JeuotM
toto triennio per patalyfim omnium mewbro-
rum fyorum officio dttlUxUtm vifitauit , &
faulo pofi emrauit • 5 z.feod^-
* Marie virginis inuocationtf mulier Lauduuen*
' fit in meaqt fiammis HUfa confer u At a etl*
* Maria virgo Hildephonfo apparet , & vefiem'
qua in re diuina vtoretur donat. 54 fcod.
* Maria virgo Rmperio Abbot i Tuitienfi procan*
ti, docile ingenium* & diuinorum intelligent
tiom impttrat. 55*/ *ff
* Maria auxilio hareUcorum i$» dantonum ludi-
bria dijfipantur. 5c /. eod.
B.Marie precibus CarUioU Dommut humane go*
uork trams mitigatur. 67. f. 6(4*
tuiufdamfratrie fecit oxcfefeero, qmipfalmor Hermann* (^tratfu* per & Mar iammirasub-
quofdamAneiushomremlegebat. 41./. 647
Maria cutlodem fa&tone deaSoli in fnrto dtp***
henfum & incarteratum mirifivi Wmauit.
4l.foVeodl
Maria in die TurijUatiouit muliis comitata
virginibutfi denote & mfirnto Epifeepo am-
plexandam dedit. . 44./, $4 8
Maria vwgrThoma Cautuarienfi puUherrimd
s* erudite* . p.feooL
Cantra&a , &-mutut Anton* pot THiparam in*
tegre reftitunntur. f 9./. 655
Ling** tmpodimtntum n% Thoma Sanchez, per
S. Virginem 4ollstur. 6o.foed<-
CmtMSToruacenfii abobfidiono &\ Virginis ope.
liber at ur* 61 , flood.
Miles ioSelle,eccifus cum fnifftt addiMus eultui
f 5 MVirginir
Index Speculi
H.\Vtrginis5 mors nonpotuit ntfi c&nfejfus.$6.
fit. 6$6
Compotatores B. Mariamimpfc profcindentet v~
na cum holpite grauiter puniuntur. 6^f eod.
Caianus mimu* obfaae in Deiparam Virginem
blafphemiatfemtl & iterum monitus graui*
ler p unit nr. 64./. $57 -
Horrendus interims blafphemi potent iam Beat if-
fimt Virginu Mart 4 i rrsdentu . 6 J ./. eod.
Miles mi nit am B. Virgini Hallenfi iniurium in*
ferfe, ipftmetposnamimurrit. . 66.f.6fl
14 aria dguotum menacbum k duplies grout {ft ma
t ent at tone liber auit % V.tit. Defun&i ex. **.
Maria quondam monacbum ad precis fodalss fui
A)b apoflafit impugnatione liberamt, V.tit. A*
poftataex.iX.
Maria faint at tone frater Thomas dimonrm fe
torrent em fugauit. Vtdetit. Saint. Angelic a.
MARIA MAGDALEN A.
Maria Magdalen* lachry mas quanta dignatione
Chrislus Dominus refermauit.Vtde tit.Contru
ticexem.%,
MARINA.
Marina virgo iniufil diffamatatm Domino glori.
fieatur. V.tit. Difamare ex.}.
MARTYk.
Martyr ejfc&us Her mini Idut qunntis miraculis
corufcauit^ '-/^S*
Martyr ts Maeharij ad quantum in breui tempo-
re fan&ttat is fufligium contender um.ii.f 6ft
Martyr es fatiki Moyfes & fm , corona* cotlefce
meruerunt ' Hi. f 660
Martyres quadragintapulcbro & gloriofi mar
tyrio calefies coronas meruere. iv /. tf 60
Cxlejlis mercedis intuitu quant* auiditate mar*
tyres tribulationes buiuttemporis expetierunt.
vf.66i
De perfecutionibus immanijfimis Cbriftianorum
terumque con ft ant ia. vi*f. 66%
De ijfdem.vii,visi.ix.x.xi.f.66)»664.66<) 666%
jguomode incendium palatij Chriftiant impofi-
tum animos gentiUum in eosfuccenderit, &
quomodo exinde in eosfauitufuerit. xqf 667
JQuomodopra mnltitudine martyrum & confef*
feru carceres criminous defuerunt. xiii.f.eod.
Yaria torment or urn & crudelitatum genera qui-
bus /antler urn martyrum fides & conslantia
pent at a eft. xivf.66*
Excmploratn.
De ijfdem martyr thus & ear urn conslantia. tfw.
xvii%xviii.xtx.xx.f.669.fr 67**
Quanta conslantia Imperatorumdetretatentn
Cbrislianot in conjpe&u omnium quidam di-
rupit . 1 1 . {$• decern fequentibuu /• <73
Tluratitulo Cotleftis gloria.
M ATRIMONIVM.
Matrimonio iUieito implicates Otto Imperetoti
propriofilio, MaguniinofcilUet Epifctpt cem>
pitut, & non emendatus repentsnamortt is-
fungitur. V. tit. Cor rip ere. '
Matrimonio i unci a iracundoviro fan Ba Monia
mater Auguftini itafe* circa virum egit^vt si>
quam velper diem dijjenferint. /. fy
MAXENTIVS.
Maxentij poena. V tit* Infe mm ex* 8 •
MECHTILDFS.
M*chtildu regit Scot id filia quam mifirebtlem
atque pauperem vitam duxerit. f.6:\
MEDICI N A.
MedicinU nimis confident f rater ^ vix tandem fh
. tuit abeat a virgin* pit ant iam impetran.Vik
tit. Cibus.
Medicinam corporalem AlquirJnus Utet tlijsit-
wne impendent , mtaqumm fibiipfiimpertitui
eft' Vide tst. Infirm it as ex 5.
Medicinam corporalem qui dam infirmm frattr
admittens a Pachomi<rfan&o cerripitur. VUu
lnfirmitusex.fi.
MENDACIVM-
Mendacemfe diaboltti ipfefatetur. V. tit. Culpt
exem. *•
M ERCATOR,
Mercatores fine periurijs & mendacijs venientn
• f'tmssm depauperati funt 9 dehinc plurimua
junt ditati . V. tit luuare ex.\.
MERCES.
Mercedem fuamin hacvita recipere nolmt , a*i
dominie fais inuitis animam penfienemfilmtt
V* tit . Eleemofyna ex.i.
MERV-
MERVLYS.
Merulusex albisfioribus coronatus Utnt ftrgit
in ceclum.VJ.Laus Main*.
MESS OR.
Meffores charitatiui infirmum, &non labor an*
lem fratrem ad mercedos xapiendas iuridicl
compulerunt.V.t, Chariiasex.9.
MINISTRARE AD MISSAM*
Mini sir ans lib enter ad miff am cum minitlraret
luce coslica circumfufiis ad c alt ilia migrauit.
V.t .Fieri ex J.
Minislrate.infirmuyqUjire in infirmus*
MIR AC VLVM.
Miraculis Florentius in vitat Euticius verb f rater
eiuspotl mortem corufcauit^V.tJnusdia ex.t.
Miraculum fact ens iuuenitf rater ab Antonio ce-
lerius in luxuriam Upfurus defietur. /. 8 7
Miraculose' fuper ardent es prunas gradient frater
a damonedecipstur^obfidetur^flammis merit u-
rets inijtitur Vide t.Luxuria exij.
MISERICORDIA IN PAVPERES.
Mifericordiam nolens in- pauper es ex bib ere Con*
ilantiut pretbyter indignus Epifcopatu effici-
tur, Vj% Auaritia ex. x •
Msfericors Epifcopus Bonifacius duodecim aureos
egenis dates a virgsne Maria miraculose recei-
pts, if 6>77
Msfericors ' in pauper es Bonifacit/s puer euacua-
tum tr'tticoL horreumpretefufa turfum imple*
uit. ibidem. ,
M'sfericordiJJimus^Paidinus feipsst pro filio vidua
in captiuitatem dedit,Vid*t*Charitas exrt,
Msfericors snpauptresfutor fabbatis eleemofynd
deditt& domum in ccclis tdificaust. if f. 6 7 7
Msfericors in pauper es Epifcopus pro hauiiu vine
quern pauper i daripr deeper at, do Hum vino ple-
num retepit.. iij.f.67%
Mifericott in pauperes abbas lamprddam viginti
tmmmis Papienfibus empt am pauper's poiiu^
lauti donauis. . iv.feod.
Index Speculi Excmplorum.
Msfericors in pauperes paterfamilias vnum qut
habebat nummum paupers tribuit% & ffatim
viginti folidot receptt. v fol.eod.
Msfericors in pauper em Ecelefiam agrum quern " '
habebat totum dedit, duodecim filijs nihil re-
fermans. vif.6jf
Mi fencers in indigent n ApolUniiiitrihusmen-
fibus/de paucis panibus gtandempopnlum pa- •
nit.vij.f.eod* N
Mifericordsa in pauperes duel us Machariutscau*
tequandam ditijpmam, fedelatam virginem
' ipoliauit . viij f* eod.
Mifericordit in pauperes regis Osvvaldi manus
non potuere putrefrere. i x f. 6 8 o
Miferieordis in pauperes Eptphanij monomus &+
quodam inuifibili factum petunia plenum ac-
cepihxf.6%1 '
Msfericors in pauperes Wslhelmus abbas Villa*
rienfis bouemtquem propter pt*gnantemfatmi~
nam occidi fecit yviuum inutnit. . xi.f.eod.
Mi fericordifpma in pauperes vxormilitis mira*
culofam farina multsfllitationejn meruit, &
dulciter canentem auiculam longe ante mort$
audiuit, xij.feod*
Msfericors in pauperes Epifcopus > lepro forum hor-
rendous manus exofculatur. xiii f 6%i
Msfericors in pauperes beatus Francifcus chla*
midem pauperi in eleemofynam datam in cctlos
vidit deferri. , xiv f.eodl
Miferieordiffimus in pauperes Joannes Eleemofy-
narius quanta pauper tb us tribuityfecit9impt* »
dit ,V.t,Eleemofyna ex.p.& io.
Mifeticordi* oforibur dedii us Gehnadius.de exi-
fl em's* at erne, vita per Angelum meruit infor-
mari.xv.f6S}
Mifiricordia aures adpreces pauperum c louden t
a duo cat us t err Miter ad indicium Vesper
Angelum citatur.V. t. A duo cat us ex.*.
Msfericors. faemina vkerofnni pauper em in leclS
fuum collocauit, quapropter Qhritlus apparent -
.. mar it 0 earn defufpscion* adulterii txcufauin
xvi f.6Sa
Mifericordia aditum caBti fui pruludts fena*
tor, nifi per Miriam fusffet adiutus periijfet. .
xvii.f.eod.
Mifericordiam non oftendentes in pauperes smmt*
firicordem interittom iufto Dei iudicio meruo-
runt xviis. ffeed.
Mifericordiam
J ndcx Speculi Exemplontm.
Mtforitordis in beffitibus reeipiondkt qusrein.
Hojpitslstsi.
■
MISERICORDlA DEI.
* *
Mifericordia Deife sbnegsntem frstrem nen 4*
foruit. i./.68;5
Mijericordiffimus De us ism rapt urns demonibut
tduponem peffimum% fed in ipfo rapt* cenpsn -
ftum>sd vent dm recepif & g^stism. Vtddtit.
Contritio ex* 10.
Mifricordis Dei, quire etism in Cenfejfio,Cen-
triih,Co*M*rfiotD*fp*r*tio,0> Potnisentis.
M I S S A.
Miff* oblstio qusntum defunBis profit, ex* i •/.
b?6(jpex «fi. 6*7
JMiffsrum felsmnis denote" celebrant Cdjfim Epi-
fcofius sudiuityAgg quod sgis &c. •#*./ * S 8
Miffsm denote celebrsns presbyter meruit vt
quotidie Angelus Domini Jacrtjvium de ms-
N mbus ncciperet.Vide t.Luxuris ex J •
Miffsmcelobtsns indignt fscerdos herribilivuL
mere s Domino verberstur V. t . Comunio r * . j .
jAiffsrum foleniis quid am csptiuut sstutus.nul
U vi vinculorungpotmit ligsim retineri.V.tit*
1iuchdriftisex.ii.
MifftsfrstrumstudsmconMerfus ClsreusUenfis^k Miffs fscrificii vemrsbundiflipstort$t&**
miniftrsntinm sliis £ucbsrihssmfeduit^'
wtorejfun* AngelL *'f^1
* Miffsm nolens t ssuhre Dominies t & ftf*
diebusfrsngiinr coUsm m d*mone*xif nd-
*J^h*ti merits ($• prtmii fit, Utim miff* i^r -
foruireputotper mis exipds.xii*xisixtv f> J *
Mtffsm quotidie sudit S.EdmundusetUjlnM,
V.t.Hors Csnonics ox. $.
+*AdoUfeens negloSte /sen Die Dommcosi*
mono- terquetur. M / *?>
** Auditio miff* a magnis perkulntiborot.r.i
foLeed.
** Do borrensoeuentu TsMerisy qui not dudits,
neefs&s rt fioers, die dsmenks voudtum cn>
coffer st. xviufui.
Miffs smditndd vscsns Com* Fs*exndudej,eiu
AngebutpugnstproiU** xveii f^\
Miffsm Regesmdiente virtmte s^nms fsumtv
oxorcitHt ssner/srii. xix.ftd.
Jfuidsm tot its s vi*enlhfi4moioXmrt pot**?'
siuy coniuge miff* pr* smmsmm *#/&/*'•«
ewe*
lies circumfufus dd cosUflidrognseonfien
du.VMt.Vlenex.^.
Miffsm celebrsn* in sltsriofsnH* Cstbmnt, it
oodom sitsri pe& mortem dediestienom tele*
frsuit. Vido tit Cimfefio ox. i 1 .
Miffs tuiufdam denote frssris dofsnBornm **i-
mt snxiefotisfo sMusmifoilsUstruniJi-
do /. Do fun 8ns ox . 1 7-
Miffs ceiebrsis pro quodam fodeentesrgentum
ipfitm mult a tempore opproffmmfubrupefrt.
femsuit in vita. viuf tf?i
Miffsm freqxenur & deuoto] duMensdfernmu
incendio mirsbiliur pr^feeHstur^VtdetAn^
dia tx.io.
Miffsm demote moment opersrim grsmU mem>
do itdrmm dd Eccltfism, mittitnr fee imt
orsturnsy. t .Lleemofyna ex x t .
Mi flam demoti celebrsntis presbyteri obUtieu*
Angelas Domini vifus of} cospeSsi diuinil*-
tris offorre Ktit.Zuehariftis itx.l).
Miffsm in peccsto celebrsnie fscerdotf,vifm t3
in sltsri pmer vebomenier renticnt Bemfmw
retser.vtirf 691
Miffam ceUbrsns facerdcsf& dtpifiionsfoM**-
disfellkitus, vidit dtmonem cdtsbttmitn
pifctbss sd dUsTOfortantem. tx-f^
* ddmonnmjupfliciis liber slur. iv f.6%9
Miffdtum tempore quidsm feculsris virformam
fpeciofiffimi pueri celebrsnti efiulum porrigeo
re confyexit.Vid* t.Cemmunio 1x7,
Mi ffasindignecelebr antes er*nt duo facer d*tesh
quorum vn'tus os computruity fr alteriess m+-
nusfub ipfscetcbrstion* cotUfi is ignis confum-
pfit.vfe.690
Miffsm su4iemperepkdueJkHumtfslem i*ps->
triam per Jongs ktrrsrum Stmt in vnn die per*
rexit. vufeod.
%iiff*m iemetifimeteiebrMs lesnues de Aleterna
cum verbs confecrstienh dixtffet tetue m ox*
tsfi rsptus osl Vide t. Confetrstkm
Miffam deuotiffime celebrsns losnnet de Aimer •
nspre defunftisinfinitAS snimsidepjnrgstem
rioin ostium vidheuelsrL V.tti. DefunBi
##14.
Miffs vns defuuBs snimsper quindecim snneo
inpurgatoriopnniensu Uberstur V.ibid.ex.ie.
Miff* UbenUr miniftrsm cu mini ft rsret luce coe~
Index Speculi
curabantur offerri. , xx.f.eod.
Miffa facrificio rnulier i Demonio Uberatur.
xxe.fol. $9}
Dubia de valor* miff* per facer dotem mnU vita
celtbrata miraculo cenfirmatur. xxii food.
Disc anus fine erdine facer dot ali celebrant videt
Crucifixum lacbrymantem. xxUi.feod.
Defunefto intent* cuiufdam baretici centum**.
lieJiintramendumMijfdfacrificium* xxiv.
fel.6*6
Vtile & fummi expedient Miffamftpius denote*
frequent are. - xxv.fieod.
MOYSES.
tyloyfes Mthiopt latroquomedo tonuertitur , &
qualem vitamduxerit. Vide tit.Homicidium.
Moyfes Abbas qui gladium fumpfit fecundum
fententiam Domini glndio veluit interire.Vido
tit. Martyr, ex. !•
MONACHYS.
Monacbi decutfunt pafLer & mucin cum burnt'
lit ate. VMt. Hum* lit as ex. 5 .
Menncbus nenfum fed manacbos vidi , ait Ma-
cbarius, narrans de duebus qui nudi venerunt
cum msimalibm ndaqnare. t.f.6^7
Monacbi fine tribulationebus effe nen pojfunt ex.
ii.f.eod.
MonacbusfiBl abftinens draconi voraudus tra-
ditur. Hi f. eed.
MONIALIS.
Monialem matrimonio accipientie Carcorij , mur
nera beatus Menus* & miraculose neuit , &
ftrenui resfnit. f. €9%
MORES*
Meres leues depenere Mufapuella in cetlu it urn a
virgine Marin pramonetur. V.tiu Marin ex* I .
MORS, MORI.
Mori cum Anattafie monachus petijt^& citiffime*
optata impetrauit. i.f.69%
Mor'tturifr aires de alhatit viris inferibuntur.
*./. 699
Moriturus Theedorus dracem datur deuorandns
Vide tit* Conner fie ex.i.
Moriturus Crifirius dnmenes vidit, induciaspe-
tijt & mbil impetrauit. Hi feed.
Moriturus quidnm Chrifti nemtn blaJpbemam
oratienibus feat/urn fere* ab inferui claufirk
reuocatur. VMt. Confeffco ex,t .
Mertuus ad vitam redire recufat. ivf.eod*
Exemplorum-
Mori timentem Mucins abbot grauker ebiurga*
Mortem patris uuncinutifanUns Eusgrius dixit*
CefabUjpbemur*,meui pater immortaiis eft.
v1.jf.701
Mertuum mundefe exiftimuns fan&us fenex bo*
uemfratrkfui depalude extrabere recufauit.
vii.fol.eod.
Moriturus abbas Si fojs Cbriffum& fancies ad f*
deducendum venire confpexit. vm.f.jo%
Mortem pra oculis baben&fornUans f rater gra-
uifsima fe penitent t a cohdomnauit. Vide tit.
Angelusex.9.
Mortis memerin inftigatus grauiffimam pmus-
tiamquidam fecit. . #*./.7©i
Moriturus Stepbanus raiionem de eperibus fuit
redder* cogitur , fj» borribilibus tlameribuo
fratres coniurbauiu Vide tit. Indicium dini-
nmnex. 4.
Moriturus Egbartus multapromifit, vt fibi vita
foueretur Domino feruiture. x.f 701
M oritur mm qutndnm fanan Epiftopum bymnie
cwletlibus canorn turbaprvfequttur. xi /705
Merit uro quodtam deuoto monacho AngetifauM
tilqs rofifque Ecclefia pauimentn ftrauerUUt,
VMt.Angelus ex.i$.
Moriturus Arnuipbus maximum eonfetohnem
de perfe&a cenuerfiene accepit. Vide tit. Con-
uerfioex. n.
Moriturus Alquirsuus mitabiliter A Domino
confolatur. Vide tit. Infirmitas ex* 5 .
Moriturus qmdamfrater tnsudita carmina con-
cinens animam Domino commendauit. Vide
tit. lneonftantiaex.i. —
Moritur confident erf rater, qui omnibus ft atrium
fe ebedientiffimum exbibuerat. xii.f 70 f
Moriturus dtues ab infernalibus cat t if deterre •
tut , dum paupercula vidua* B. Yirgine con-
folatur. Vide tit. Dines ex.i9.
Moriturus dux Damafei linteanun , que tnuoi*
ueudus erut , pee vexiltiferum fuum in Da-
mafcecirc umf or ri fecit. XIM./.705
MerkurafsnSHJlmn Abb at iff a a Domino confix
tour. xiv.f ye6
Moriturus iuuenis contra defunftum pattern pe-
tit artmrparnri. xv.fi „j.
MonturmprafumpeuMbfelmmfrmtu Ltpiak
v'trgine Marin cerripitur. V.ti$*Maria ex.4.
Index Spcculi
Moriturus f rater Chrlflum vidit, & dicans in
GtliUaCbrislum videbimus, tycfanEtam
animamexhalauit. t r xvi.f.yoj
Moriturus criminofus Comes in ipfa vluma in*
, firmitato tantampoznilemiam egistvt propbe-
tore inciperet , & fine purgatorio euolaret. J
xvii.f.eod.
Mortem long* arbitrabs miles, fie feducls, inani
pene fine facnmetis abijffet V.t.D&nonex. i.
Mortuorum fee^tdis vtfis (efulcbris Liffurdm no*
bilis fubuLus afuperbU tumor* fanatur. Vol*
tit-%Ang*lus'*x.i^*
Moriturus criminofus facer dos pi tires damones,
quarts ernnt in borreo calami , prtfentcs circa
f*confpexit.V.nuLufu**x.%*
Morituro Cunoni quindedm millia dimonum
affuerunt.de quorum faucibus fratrum prefi-
bus er opt us ad cm left ia regno migrans** xviii.
fol.707
Item fimile habes ibid. V.tit.InfernU* ex.%%
Merit urus Zufebtus grout jfimek damonibus ten*
tatur' xix.f. 70S
Moriturumfscogltans Guerricus conuertitur. V.
tit.Conssorfioex.il.
Merit ur am fosminam S. Pet rusk damouum gro-
utffima infettatione liber oust. Vide tit. Bona
iniusle aajuifitoex.%.
Moriturus roltgiofus qutdam clamant* : Matedi-
fta bora in qua roltgiofus faBus fum. Vide tit.
Fades d*monum.
Moritura infoltns puella cptimis vefiibus ornari
fe fattens, ddmonem vtanimam fuam t oiler et
inordinotis clamor tbus aduocauit. xx f 709
Moriturus Cartbufienfis nifivirgo Maria fubuc-
mjfet, a dtmene ftttffet in defperationem do •
dutlus.V. sit. Maria rjt.58.
Mortui Co mitts & paths fui putentept faniem .
• dr bbrribiles vermes vidws filtus, dnram &
incognitam bominibus vitamin Roma, dux it.'
xxt.f.709
M oritur us m.les doluit mult urn t quod fid elius tlf*
porali pomivo, quam dtorno Deo in hoe mun*
do (et mutt. xxii -f. 7 j o
Mori tun cufWfdam putientijfimi infirmi antrha
omnibus mtmbrts grates t efudihV. tit. Infit 'mp-
tas ex.19 ■
Mortis iura & confuetudinem nifi pater a iuue-
nicus remOHoret filium do religion* in putrid
ExemplorumJ
" non potejft reripef*. xxtiif 710
Moriturus Uprofus audiftt mittu iuUtffim} Do-
mini decant unit. Vid* tit.lnfirmitasox.il-
Moriturus quidam diues pecuuia & alijspojfef-
. fionibus, cum vxorem fuam frfibot fues non
propter f* fed propter res fuas plangere vticrtt,
medietatem omntum honor urn fnorumfauft-
rib/rs erjgauit.Vtde tit.Flercex-6-
Moriturus' malms factrdos Uones *vidit> r«M»
: fenfit^adinfernaperuenit. xxiv.f.* i
Moriturus deaotus tuuents yqui pare Hot pre Ckrh
fie reliqtserat, Doum ttjfatur.Pater muts, {?
mater mea dereliquorunt me ,&c xxvfiii
'Moriturus bofittalarius cantns AngtUrumn*
diuit.Vide tit.Cbaritas ex.n.
Morituro Dro/firto dtmones eon f. Hunt, toft**
conrutiturt anima adinfetna defertm xvsu
De miraculofo tampon* pulfu cum foret Aiquu
moriturus. xxviif.'ii
** Mortis cogitation* aiolefcens drffolittiviMtsi
redijt adfrugem: xxviii.f-tti-
Mors acerba boms non *b*Hif*dprodefi*i\d»'
tern. xxixfni
MORTIF1CATIO SVI.
-k Morrsficationrsfui. Adoipbi Gemitis Bolfitih
infignis aHus. s. f;u
MVNDVS-
Mundum cum regno Rex Scotorum rel'nupm
moriturus dixi t , Domsnefeci quod i»0fi ^*"
p le quodpromififti. if>V\
Mundum cum fua pompm Arftnius abb** '»•
temp fit . Vide tit Fler*.*x. x .
Mundo mortuus Apollo -boutm fratris deft ft
abftruh*r* negauit Vid* tit. Mora ex.7.
Mundum relinquens Arnulpbns propter Dev*
cent uplum, quod Dominus repromifit% i*i>*
v it a rocepit . V. tit. Conner fio ex.\"^
Mundi amiciiia &breuise&9 &f*lUx»?ti!
DoUtU^ex.a.
Msmdus fibt feruientes, nifi prouidontia fiafr
* ipfis'pr*md*rimiwad £ternumexiJium,& ■ jf*
uesmiferiasdefiinabit, iijmis
Mundum relitlurus Lantfr uncus puuperrim**
atqu* abiectijfimum conuentum expetijt. J'.J.
ti Humiliusex.il. *
Muduscomttijfam CampanUfibifoltiit*["*lh
tem malepumtauit. id.fr >
Muni*
Index Speculi Excmplorum.
Mufldanam panipdm in quodam a&bate vox qua
dam cacleiiis increpAuit. iv»f 7 1 7
Ratiuitas ChriJIi, qu&re etiam inVe/liuitas.
MVNDI VAN IT AS.
>
Mundivanitatem relinquens dims miles fat uum
ft fecit mundO) & pott mortem henorifiiifepe-
tttur.f 71 7 ,
Mundum commntre Mechtildit filia Regis Sea-
tufratrem docuitt& if fa in maximapauper*
tatevitamduxit.VidatitMechtildis.
Mundana$ deUtiasm+gifler KoUndusvidens affa
fugace$y ordmem Pr*dicatorum pctnitenttam
a&urus intrant t . V.fit . Conner fio ex 1 9 .
Mundum turn parent thus Theodoras dereliquit
NECROMANTIA.
Racromanticm cum damonum turba ad infer na
dilabitur Videiit. Cruets figni virtus #*.$.
Recremantia, quart in Intarnatio.
NEGARE DEVMV
tfegansDeum, Spirit um fanftum infpeeie colu-
baperdidit, fed pa&ntentiam agent rur/um
recepit.Vide tit.Mifericordia Dei ex. 1 •
RaganS Chr islam a damone pojp4oJur7& repen*
tinamorte percutitur.V.tit Luxuria ex.9.
diufoa fr interna in/piratiane compunftus.Vi- Regans Chriflum Theophiluspmnites per Mar id
de ibid ex. \6.
Mundum & benebciafua relinquens quanta glo-
ria eft* Domino muneratus Vide ibid.ex.z9.
Mundum relinquehtes in iuuentute pra alijsglo*
riafius videntm in caelum contendere, Vide t.
Conner fit ex. .31.
MVNERA.
Muneraftcrilegi Carcer'u' B. Mannas & mlracu*
lose »ouity&flrenue retpuit. V.tit% Monialis.
Munera non facile accipi<ndafunttprdfertim in*
dicibus.V tit lu/litiaex.i.
* Karilelphm pro nulla muneribus ohlatisfe re
& gratia reflituitur & vstt.V.t Maria ex.6.
SeganS Chrijlum quidam iuiicnis a poire repel*
liturynec ad lull ant Impei atorispreces ingra-
. tiamrecipitur. */-7i8
Regare Chnftum nolens quidam nobilis nudui
exercitum ctsmelorumducere cogitur.ii.fe9d.
Regare Chritlam nolens not arias pyjfime Chri-
Hicrucifixi intuitu refpicituy .Vide tit.Crucis
figni virtus ex. t.
NEGLIGENTIA.
Negligent minima paulatim ad nraiara dilatt*
tur.V.tit.Docere ex.i.
MVRMVRARE.
lima contuandumprabara valuit. V.tit.Fccmh Regljgons rapugnator tentationum [uarumor*^
naex.f. ' tione faniri finis iuuari nonpotmty quia ipfe
feipfum iuuara neglexit. i.f 719
Ragligens frater qui dicer efolelat, volofaluara
animam maamy in indicio vehement tr a pro-
pria matre cofunditur.VJ.ludiciu Dei ex. |.
Negligens in conuerfationaf rater ,feruantibusvt
de monafterio exirent oonfuluit* Vide tit. Can-
filiumexem.t.
Regligentias fratrum carrigenti SMugoniaflare
vifus ell Chritlus. ii.f.719
Marmur antes vififunt ftercus mmducare.V.tit.
Gula ex.6.
MVS A.
Mufapuella avirgine Maria in caelum vacatur.
V.tit.B.Maria virga ex 6.
NATIYITAS CHRISTI.
Roman Iefu Edmundus fronti fiu hfiribara I
NAiiuitatis ChriBi die indigne celebrMt tri~ puero lefujdocetur. Vide tit, Lufus ex. 7.
busvicsbusmijfas, fact amentum columba Roman lefu cardi Ignaiq inftriptum inutnitur.
deferens amifst.Vtd* tit.Communk ex.9. if 710
g * Romina
NOMEN IESY.
/
Nomine Ufa frater Thomat fagauit atabelafe
in noBeterrentem.VJ.Salat.Angel.ex.y*
** Homine lefa Chritli inaecato Clodouaas FrM-
eerum Rex faperat Alemannos, & ipfe tarn
coaaertitar. ii.f 6i o
** Somen Chrijfi Antiochenfiam foribas inferi-
ptamy eos a terra mot a liber At. iiiifeod.
** Nomine Ufa inuocato paer Ethnicus inpifci-
nem lap/as ,* perUalo liber etur. iv.food,
** Nonna piterij.V.r. Gloria ex.).
OBEDIENTIA.
/"V Bediuit uqua pr deep to Sabini Epifcopi, qai
^* fcriptafikedala m*nn notArij oquam mira-
calosi compefcait ne terram Eceiefia IddereU
Obedient ia faa quantum pre fecit P aulas fin-
pie x. ii.f cod.
Item quomedo tacebat nalli loqaens propter pra-
ceptam Antonij. ^ itjf.7ix
Item quomodo quedam irrationabilia adpreeep -
tarn Antony infatigabiliterfaeiebat.iv.feod.
Obedient iflimnt P aulas Jimplex petentior in mi*
raculis faciendis magne Antonio ejficitar* v*
Z7**
Obedient Ieannes ad imper'sam abbathfui terri-
bilem vifa leanam dacit.V.t. Innecentia ex.9.
Obedient flint mirabiUter a) tontatiene fornica*
tionis eripitur.V.t.Luxuria ex. 8.
Obedient frater refill ens fomnolentia faa fab
vna noble feptem coronas in cash prom trait.
v».fj%\
Obedient ijjtmus Mar cat vocatus a fene inchoa-
tarn literam O, incompletam dereliquit, vn-
de&a Deo & homiaibas plarimam eft dtlo*
Bus. vii.f.714
Obedient frater i erecodj lis veneratur, f undent
preces mortaamfafcitauitxqaod abftinens fra-
ter non valait . V.t.Difcordia ex *+> ^
Obedient frater dileBamfitiumfaum adpracep-
ium fu pert or is fui in fumamflammiuomum
proiecittfed paer am ilhfam recepit .viii f 7 1 4
Obedient em fratrem abb as Pambo faper omnes
* alios fr atres magnified commendaeut.ix.fjod.
Obedient loannes breuis aridam lignum aqaam
longias afferent per tret continue t anncs irriga*
uittdonecgrandi miracaU vireret,& ebedien*
tid fruBum producer eJ \ x>/<7*5
Kfbedientifftmat loannes etiam impojft^iliapatris
Index SpccuH ExcmpJotrtm*
iuffuemplere cenatar. alfeoL
Obedient iffimas Mucins dile&um & vmcuntfi*
Ham inflamenia&Are iaffa abb at it difpofnit.
Va.Affje&usex**. -
Obedient Comttis fitius non Veritas eft in fetrie
ciuitate fportat vender 0. xti /. 7 1 6
Obedient ijfimi adolefcentet v'ttam maluemat
perdere, qteam commiffas ficas violate. V.tit.
AbHin$ntiaex.\.
Obedient Ifidor at feptem annis ante port Am aw
natler'u fedit omntbas litaaiamfaienj V. tit,
Hamilitat ex.10.
Obedient Laurent i at vecatas a p Aire moneUere
perintegram refetHonis hot Am cor am to eat
menfam fedit ingenibusm V.t.eod*x^ 1 7 ■
Ztfeq attar ibi de Abakjro V.t. Lingua ex J.
Obedientia filtat Innocentiat mori nonpotattSi*
do t. Patient in ex. 4.
Obedient iafrntr is ftatat a or dims fcrapnlose fir*
. uantit mice in Margaritas commatanturauu
frit.
Obedient frater innoBe AJfamptionis in fee*
gijs extra monafteriam manens mirabili tow
tione a Deo maneratur. xiv.f.yU
Obedient frAter eonfidenter moritar, net refrf
benfioneB Bern at di pafiltunimuse^titar ft-
de t.Mors fr mori ex. n.
Obedient Berchariat vocatus a) magiflr* [etru
tonto in mana dacicalo venit , & grAraHai*
raealoidquod dacilUbatar in altamtxtre*
pens nullatenasfandebatur. xv/71*
ltemfimile. xvif-ad.
O bediens conuerfas latro poft graaempotnitniii
ad ceelot eonfeendit. Vj.BeneaoUatiA ex. 5.
O bedientijpm at loannes merit ur, & Sloenett *
Francifco nominatur, . xviif.711
Obedient $ Deo FrAnrifcofiuiJpma lafireiitsi*
omnibat obedire compellttur. Videt.Crmisp'
gnam ex. A..
Obedientijfimtts Maffeat hamilUma & ebieBif
Jima.officiaadprdceptum Tranciftifiltaim*
pleait. ' xviiifm
Obedient frater carnes ex obedient ta tomedent at
infirmitAto curatur. Vide tit. Carmam sbtii*
nentia.
Obedient f rater ranh imfprat ntde catmfae
garrulitatefratresinqmeteat. x«/.73°
Obedient frater damanes d$ebfeffofugat%&^
I Index Spcculi
vaneglorietur etiam ipfefugit, xx.f.eod.
OUHentem frttrem edates incendij famm* nuU
latenustftigerueit. xxif.eod.
Obtdimnt porci Arnssipho ne grunt rent pr*c spif-
fs.Vide t. WUemofyna ex>i*.
Obedientiam dormiendiin Amnlfho dtmon non
ferens arguit. xxii.f.7$i
Obedierunt fimplicijfsmo fubulee p*rci> nee aufi
funt contratius precept urn etiam coa&i/fatu*'
tos termhsos tranfmeare. xxiii.f.eod.
Obediens virgo abnegat a propria voluntate> &
reisSt'ts propria deuotionis exerehijs motor em
diuina gratia gradum promeretur.xxiv ./. 73 1
Obedient in , qutre in Inebedientsa.
Obedientia Fuphrafia. xxv.f.7 j j
Obedientia MarcelUvidu* erga mat rem. xxvi.
foLeod.
Ad obedientiam probandam quidam in religion?
recipiendus ftammas ingreditur, nee ab eis U-
ditmr, xxvii.f6%
Per obedientiam quidam Kelighfus efficit vt vir-
ga aridafloreat. xxviii f. 73 4
Obedire volens Super i oris freeepto fiuuium etid
inundantem enatamt. xxix.fol eod.
Tropttt obedientiam infirmi k morbo liber ant ur.
xxx.fol.eed.
Oblatio faera quantum prejh def unfits, quire in
, VefunBus%& Mifa.
OCCASIO.
Occafionem peecati vitauit presbyter, qui mors-
turns cumfqeminamfibi appropinquate fenfif-
fet elamauit: Toll* pal learn, igniculus adhue
v'suit Vt. lamina ex.i.
Occafienet peccatorum vers pxnitentesfugere de-
bent. '/-73S
Qeeafiones fornicationis quia nobiUsmatronanS
fugit,cum proprie filio inceftum commifst. V.t.
Confeffioex 7.
Octufiones forme ationis, ofcula, & contreBath*
nesfummoperkvitans fuellafaeerdotem per*
cuftt. "-f-711
Occafionespeccatorumfugere.quare in lamina,
& O cuius.
OCVLI,
Ocuhs ma& euftodiens in iuuentute Bensdiftus,
feeminam ihfeculo vidst vnde in erem* pofime-
dumgrauiustentabatur. _" . . *f7ll
L* .
Excmplorum,
Oculorum maiarufrodia grauiffimamfachom.
Abbas tentationem inturrit. #*• fel.
Oeuhsfuos fhitx eautiftme euffodiuittqui reuet-
fus de Alexandria uullius rsifi Epifcepi faeiem
dixit fevidijfe. iii.f.eed.
Otubrum faorumfollicitus tutlos abbas Siluu*
jius faeiem fuam cueulla tegebat, iv.f. 757
Oculorum injpicientiumfe lafeiuiam vtritm qua-
dame aft a & p*lcherrimamulier,petft a Do-
mino de for mart. Vide t. Caftitas ex 6.
Oeulosfuos mull euftodiens Cmdo.pertrts annas
continues grauijfime f emit ationis Spirit* teu-
tatur. Vif.eed.
Oculus eusledits & eaBi tpiftopi etiapofi qua*
dringentos anno* ealigare nenpotuii*V*t* C*~
ff it as ex X. ibid*
Oculos mall euftodiens iuutnismonachusy qui
confiderauit fceminam non ejfe monotula gro-
ut dtfciplina percutitur. vi'f. 7 57
Oculos puticos babendosejfe S.Fr Met feus pule her*
rima fimifitudine fratres edocebat. V.t. Con*
templatieex.i.
Oculos virorum exofos kabens virge etiam S.
Martin* fuos negauitajpetlus. V.tit.Feemina)
ex.^.
Oculos ineautius Bernardms adhue invents in foe*
' minamfigenSigfauifimam tentationem pati-
**r. • vii.finj
Oculos Kegerius t am fel licit} eujljdiuit, vt in-
fra tres annos in medio pepuli verfans ,fcemi-
neam faeiem non vidcret. viii.f.y $b
Oculorum fuorum incuftodiane caper etur Thar a
Epifcepus, vxor eius olim in ferorem mufata9
tonfo crine, & cilicie mdut+Je deformem e i-
dem vifendam obtulit^omnemque tentationenr
ab eofugauit* ix f. 7 5 ?
Oculi qudtum laruales damonum facies abhor-
r e bant. V.t .Fades damonum.
Oculos duos in eccipite Cbriflut babuit, qurbus
hominem fuem fur ant em vidit. V.t J) e us ex. 1 .
ODIVM.
Odio habens Anfelmum,ab Anfelmo ab infernal
libuslupis liberatur. **f-719
JQuam agre curetur odium. fif.719
Odium nolens deponere or ante Jaeobo de Vitria*
co morbo, caduco corripitur. Vide t it. Difcor diss
g 3 Odium,
Index Spcculi
Odium, quere in Inmdia.
ODOR.
Oderum fuauitatibus nimit tndulgens vxor dw ,
etc Venetd dtuino iudiciopercuffa berrendius.
fcetet. Vide tit. Dtlitid ex i.
Odore aqu^fottentis olfaStm illecebrofos Arfi- -
nius correxit. f. 740
Olfatlus, qu^re in Oder*
OFFICIVM VIRGINIS.
* Officium B. Maria menaflerium quoddam in*
ftinftu euiufdam religiojt omit tens legere mul~
ta ex'tnde incur r it incommode , poftea veto
ugnofcens err?re frprtdtttum officii refumens%
vixit *b €9 tempore in mult a pace. foU 740
OFFICIVM.
Officio hum'dlitna & abieftj obedient frater
Majfeus libenttrimpleuiu Vide tit. Obedient i*
Officio bumiUimd & *bie3a Auguftinus de Ite-
ran*, fcientia fud titulot reticent ( eras enim
docs' or vtriufqne iuris ) cum fumma alacrita*
te impleuit. V.tit. Humility ex.i$.
Officium bumillimum coquine quondam ditijp-
mus Petrus Telonarius libenter pro Domino
omplexatur. Vide ibid. ex. 16.
Officium humillimum fubulci magifier tienricus
de Louanio elegit , quapropter Deus etiam dd-
tnonu voce earn glorificapit. V ibid.ex* \o* .
OMNIYM SANCTORVM FESTVM.
Omnium janBorum fetlum deuoii celebrant in
fefto omnium fanttorum foelixad cxleftia re-
gno meauit. Vide tit Fejtum ex. 3.
Operarima*ibus, quire in Labor are.
Oppreffor, quire mpauperum oppreffor.
Opprobriafujiinere , qudrein Iniurias fuBinere,
/$• Patientia. . .
ORATIO.
Or at tone Libertini Vranci voltntes Spoliate mo-
naRerium fuum repentinampercutiun:ur a-
ctifio. '•/• 74*
Or at tone Libertinus cu Caligula honorati mor-
tuum puerumfufcitauit. #1 /. eod.
Oratione Bonif actus puer euacuatum tritico bor-
reumrurfwn impleuit , rapientem gAlinom
matris vulpecuhm occidit, & galUnam libe~~
rauit . V. tit . Mtfericordia in pa uperes ex.l>
OrationU tempore dimon mbnacbum t robe bat ex
Ecclefia. Wide tit.Ecclefia ex- ». •
Excmplorum.
Orationtbus intlans fan 8 us Ifaac alafd indif
nanter perzutitur,fed percujfer a dementi «r-
ripitur.V.tst Furariex.z.
Orationts frequentifftmo vifu tar fills virto al-
ios ingenibus & cubitii adjuifiutt. - 111/741
Oratie fratrum peruerfum Theodorum * iracw
It be rauit . V. tit . Conuerfie ex* 1 .
O ratio bonorum quendam moriturum ab if [up •
nt inferni ciauslris reuocauit. Vide tit. Cm-
■ feJP° *x- *•
O rat ione fuafanfta Schelaftica vt noctifiji ul
r locutionibus cum S Bene ditto tran/iger$ttpl*-
uiam vehement em inipetrauit. Vide tit. Ore*
tioex 19.
Oratiombus fratrum quidam , qui poenitentlm
pro alio ajfumpram nondum compUutrm, k
purgatorio Uber at nr tu. f. 741
Oratione Apollonius fratribus miraculef* els-
, went a impetr'muit. V./.743
Oratiombus f*n&i feme d\ fornication* libereri ni
potuit negligens f rater , quia ipfefeiffitm fl»
iumt . Vjit. Negligentia.
Oratione quidafrater aquam putei fecit i»f*L
lime cenfcendere. . W./744
Oranies fratres vidente S; Mac bar to dimmed
machinatio multipUciter impeiiuit. Vide tit.
Btmehex. 4 ° \
Orare fe femper dpcuit Lucius abbot, cum mem-
bus operans eUemofynas pauperibus dedit. vti
fih*4
Oratione quidam frater cum ad Luxuriamfcr
fotminam tnuitareturtfubitQ rapi meruit > &
adfiamen collocari. yiiiftU.
Oratione Publ'j monacbi ddmon a luliane Aft-
Rata mijfm per decedies detftuf eft. tx/74)
Oratiombus infi/ientibus mattyribus Maderi'
vidit idem Macbariut tanquamfiamma ipa
ex ore vnius fupra ad beum in caelum vfym
afcendere* V.tit. Martyr ex.i%
O rationemfolam necejfariam dixit Animus fre-
trtbus qui nihil fu/linere valuer unt. xfitf
O rat tones folit as pro defunSa matte non exeUh
B. Bernardus a Domineproclamatur. Vidt.u
Defun&iex. 1.
Orationes fratrum vidente B. Bernardo £*%&
fancli diligintiffimc^fcriptitaruni. V. tit. Am-
gelutex.it.
Simile ibidem ex. 1 x; y
Brstiem
Qratione predications prtmijfa mujcitudinem
findentium farifiis Bernardus cenuertit. Vide
tit. Conutrfin ex .10,
Orans pro admenentibus fe ,& pro fe fpoliantibus
ficartjs htm in caelum rec tpitur. V. t . Inimicus.
Oration* captiua mulier regihampuexumqyte ge-
tilem fanauit * & tot am gent em Hiberorum ad
fidem conuer tit . V.tit. Conner fio ex. 1 4
Or*: tone tacobus Eprfcopus emit at em fuam a
gram jjima objidione Saforis Regis tutauit*
Oratione pauperis Comitem defraud antes duo
difpenfatores eiuspneipiuntur a Papafiluere
eidem Comiti nummttm aurenm mundoquui*
tit ate dqualem. xii.fj^6
Orationibus Bernardi r^fratrum eius Henricus
frater Regis Francii coouertitur V.t. Conner*
fioex.16.
Orationis locum tardius petentum dtmon volute,
quiplurJbus annisfro nolafrfer eapellamfo^
nendafemiuit. xiiif.7^7
Orationibus fratrum 6uno moriturus a quinde-
cim mi Ilium ddmonum faucibus liber at ur. Vi-
de tit Mori ex. 18.
Orans S Francs feus nihil aliud loquebatur^ nifi
Deus meus & omnia.V t .Conuerfio ex. 17.
Orantibusin le&rmatutinas cum fumme foe tore
apparent dxmon dice bat : Ad talem orationem
tale debeiur incenfum. y. xiv. f. 748
Oratione fua S • Bernard us quendum trifttjfimii
fratremfubitm K^perJeuelrUti exult ationep er-
fudit. *' xv. f, eod.
Orationes fanfforum effi cactus intefpellant pro
de fun ft is apud Deum, quam iniquorum. Vide
tit.Vefuncliex.to,
Orans qu (dam proformofis oeulis fanftum Tho-
mam,penitus excacatur V.tit La fciuia
Orans quidamper be at urn Thomamfanatus 5 vt
ft fan it as contraria ejfct falutsfu* rediret in-
firm it as, iter urn infirmatur. V.tit. Infirmitas
ex* 14-
Oration e beat us Bafilim cum fuss db imminent i
furore lull an i literatur. Vide tit. Apojfata
exem.fi.
Oratione & meruit parentum , filij quandoqut
faluabuntur V.tit. Infirmitas ex. 17.
Orationes paut as cum deuotione plus quam fine
devotion* mult as virgo Maris , & Chriflus
Index Speculi Excmplprafi."
expo jcunt. V.tit. Salut, Angelica ex. 6.
Or at tone Elizabeth iuuenis fudabat >£fi uabat ,&
feadfanftamvitarndtrigebat. , xvif.JW
Orare denote debem us, & ad Gloria Patri re*4~
renter in dinar e. V. tit (DefunSti ex.t%»
Oratio Dominajcilicet, Pater nofter, quam ejfi-
tax fit pro vt uis & defunftis. Vide tit. Ibid.
ex i 1 . -
Oratione monoculi rnon's trasfertu* >& tXexTar*
tar or urn ad fidem Chrtftt conuertitur. Vtdet.
I ides ex.u
Oratione pauperis operarij nifi qmdam diues ad*
iutus fuiffct%fubitanea morte pereujfus inter-
num perqffet . V tit. Eleemofyna ex.u..
Oratione fodalis Jut qui dam monachus ab Apo-
tldfia liber at ur tent at tone. Vide tit. Apofiata
oxem.iZ*
Orans predicator , quia nimium fo licit auit pro
ufinofuo, ipfum afinum emnino reiecit. xvii.
Orationes folitas negligere, qudre in Sujfragiah
Qrarepro defunBitl quire in Defunclus.
* Orationibus, ieiunijs & lachrymis quidam tu-
ne nis in caelum de duett ur* xvitt\.f.eod.
Ordtionefua B.Scholafiica S . Benedifti foror im-
' fetrata vehement i plttpiafratrem recedera vb-
lentem ret instil, vt no&em pijs colUcutionibus
trsnfigeret. . xix.fjs°
** Oratione Theodori Anachoteta aqua maris
falfaydulcis efftfta efi. xx.fol' 750
** Oratione S. Remberti caftius liber ant ur , c5*
mult a alia perfetrantur. xxi.f 7 y o
In oratione pigritans paulatim tandem virtuti-
bus refiituitur* xxiif. 751
\n oratione fufi non curans dim ones lapidum im-
br em proift rentes, xxiii.f.eod.
Oratio Dominica fdpius recitanda. xxiv feod*
Orationem Domini cam rec it are nequit inimici-
tiasfouens. xxv.feod.
ORDO.
Ordinem facrum affumens cleric us per B. Bene-
dtHum a dtmone liber at us rurfitm k diaboU
vfque adfinem vita fua obfidetur. i ./ 7 5 X
Ordinem facer dot if fugiens Ifaae afellc indicate
proditur. iuf.eod.
Ordinem facer dot ij quamuis abbas Motues cum
difcipulo fuo'fufcepiffet , nullus tamen eorum
frafumffit celt br are. Hi. f. eod,
Ordinem
Index Speculi £xemptorumJ
Efifcopslt nt **f****ur affumere Am* in luxnriam lapfut sb Anieuie itfUtar, Yiit
t.Miraculum,
QJhntaiieuemfugisns abbas PsflorUbentiut dt
fajfionibus, quamde fcripturisleqni cenfueuitt
Viae t-Loqui ex.x.
OJlentatio&emfugere, quare in Gleriam bum*
49410 fHZeri*
OTIVM.
montut abbas aurtmfibijpfi abftidiu Vide tit.
Mpifcopusex.l.
Ordintm diaetnstut Theoderus exercere nonau-
dety quia ft dtffimilem fenfit ielumnAignedJt-
li ccslitus eBenfu iv ./. 7 5 j
Ordinem fscerdotij prdprepere defiderajfe vide-
turtqui cathecumenit celebrauis. . v. feed.
Ordines (acres ambient grout purgatory poena
fubiacuit V.uT>efun&i ex%*
Ordines faeros appetere S. Pater Patbemius me-
nachit mulsumobeffe ajferebot. vi.f.eod.
Ordinem cleric at us leannet Eleemtjfcnarius bi-
gamete pro centum ottogint* libris auri% &
pre ducenns millibus modqs tritici pauptribtu
erogsndis dare prdfumppt.V.t.Bigamia.
Ordinit dtnccnatm luxnriofus quiaam exercent
efftcium ab of sues interficitur. Vide t.Luxu*
riaexem.16.
** EremituinteftimcmiumfaMrdetqfufcipiendi,
baeulum abAsg/tlo recipis. viify 54
ORNATVS.
•
Ornatu vane stmitire audiem ZuBochium virgin
■nemfeeminsquddam ab AngeU cerripitut^
a Domino gr suiter cum fuit plsgatur. /»7?4
Otpstmtfqudr*in Veilis*
Oicuftodirttqufir* in Lingua.
ORNATVS VESTIVM #SVPERJFLVVS.
Ornament a eerperis & veSet cuidam faemiud a
damonesbflruhmtur. '/754
+ Ornatu nimio veftiumquaviuens corpus texe*
rat {$» etrnarst muli$r% defun&a, igneminiofs
nstditate inAtero facade punitur* iifl 55
*m Qrnatum fuperfiuam vefimm fibi difplkere
ofiendit Deipnra virgo* Hi f^eod.
osrvLVM.
Cfculsqusm fimt vitundsvlrginshm V.t. Qcca*
fiaex.%.
OiTENTATIO.
Gflsntstium iutstms miraculum fscisnt ceierius
Otiefa verba feu detra&iors aVdient Uathettt
abbas dormitabat9fid is diusnit femftr vigh
lantiffimus ex tit it. i.f.-?\6
Qtiofa verba audientes fr aires *uigilant% ojtifuk
diuinss aerbk iethea femneUntia grauobea*
tur. ii.f.ad.
Otiefifratret & infpiritualibutfe nen exerus*
tet tadie v'tcti ad feculum reuerti fiatuerast.
Vide tit* Cxleftit.gloria, ax. ix.
* Otium quantum anima ponder is adferat, iiu
OXIRINTHI CIVITAS.
Oxirintbi ciuitas mtdtiplicUer ceumendatv.
Vide tMofyittditas.
PATIE^NTIA.
PAtieutiffimus Libertinm fiabeUefupfeiam
pert at it Mr y humiliter fufiinet, {^ftmtism
fui abbatit admanfuetudini perduxtt.if.7tf
Tatientiafua Ifaac ebfeffum a dement iiecruat
& emnempepulum in fui vemratieat excite*
uit.V.t.Furtumex.%.
Eutieutia Apelleuq PkiUmenaxgeMtiUcemurti'
tur.V.t .Humilkas #^.4.
Patientes menachi patremfua olera cenfr'meen*
tern benignijfiml tru&auerunt. u-flW
PatientiJjSmi ad iniuriat Euialij mutts ignetri'
mart nen potuit*V.u Culpa,
tatituterferem fur turn eedicii fuifratrtmfit
vantem cenuertit.Vj.Vurtum ex 9.
Patienterfufiinens ebriefum fenem7 ab Angtk
in cesium defartur* V. t.Amgelm ex 6,
Patientiffimus mensihusprsbent alteram maxiU
Umpercutitnti abfiffa, dtmenem efugemX
clamant emt O vi(4eutUmmwdaterumChri>
JH.V.t.HumOitas #«,!«
fstitnttr
Jndex Speculi
MoiUoyfos do Zcclefia petit fufii
twit. iii.f.7i%
Patiitiafua quidampercuffus a) germane fuo in
sligato a) dsabolo dements virtuUm triumph*-
uit.Vido tetMumilitm ex. 1 4-
fattens ad iniurias Senna Piterij S. Pit eric mo •
rifts ant of cr tur Ytde tit .Gloria ex f .
Potions iuuonU rips iniuriam a) ph'tiofipho p*f-
fm, quxpropttr ad phtlefiphiam ndmiffus eh.
V.tit. Adult oriumex-x.
Patitntijftma virgo Marin* quanta humilitate
diffamationis opprobrtum perinleriu Vide tit*
Diffamareox.y
Tatientiam difiero cmpiens qnadam matron* re-
Hgiofaperuerfamfceminam, em ebfeqnorotnr
* S.Athanajiopotqt% tjrfaciU inuentam im •
pet r suit .i v ./. 7 5 8
PatientiJpmtH iuuen'ts in conuontu multarnm ab
abbafepaulo in maxilla palma percujfus* no*
folnmnon murmur anil \ fed nee rubor e quid**
vt affolot, vultumperfudit . v.f. 7 5*
Fattens Abakyrut quomedo a tnenfa expelliturf
& alias mtdtifliciter oxer tit atut . V. tit. Liu-
gnat ex .6.
Item ibidem JimiU.V.tit.HumiUt at ex- ft.
PatiftiJJtmHS Jnnoctttms per none* annos ab indif
Crete patre vorber*turt&fuftsnet. vi.f. 759
Pat tent ifftmifratres S.Francifei defhe8i>lutode-
foedats, irrsfi, & centtmpti UtaPantur. Vtd$
tit.Tribnlatioox &•
Patient jffimus Bernardnr Trancifci difcipnius
BononU muita Utifftmo fortijfimeque fufli-
nnit.viLf.j60
Patient iam inter miuriat eontinere eBperfe&o
Utit i a VMt .Lotitia perfe&a.
fatientijfimus Maretmus blaSphomiasu Briccio
faftione dtaboli font r a fe fuimin*t*$ numjue-
tifftme tulit.Vidotit.Diffamare.
Patient iffimus Mart inns Briccie dorifori fue p*.
ttficatut honetom procibut impetrauit* vis/
Tatientiam quantum fancli Martyr es in max's-
mis tribulationibus & fajftombm oxhibuo-
runt.V.t it. Marty rex 5 &fequon.
Patientijfsma Monica mater AnguRini licet ira-
oundumvirum haberettnnnqnam t amentum
e§ per diem diffenfst.V. tit. Martyr.
Pat tenter tolor are iniuriat^quore etiam'm tuin*
Excmplorum.
riaifuftiitero.
Pas sent ta omijftonererum,qn*re etiam infuttsL
Patients* hahonda exomplo ChriBipafp. ix.fol.
Do Mi/a viri admirabilh patientia & fepul-
chro xf.j&i
** 5. Eldrida patient or tnlit turner om in cello.
xifood.
** S. Elizabeth patientia in oduorfss* xiif.eod*.
Patientia fua qui iniuriam acceperat lidentem
ad agnofiendam culpam induxit. xiii / 7 tf 3
Patients a pratlarum exemplum inS. Spiridone.
xiv.f.eoeL
Pationtia finis ftuiontem mitigat. xv.f.eoeU
Patientia MirdS. Lydnina inpationdis iniurjji
.& infirmitate. xvi food.
Patientia mirandum fid oonpajjim imitandum
oxemplum. xvii.f.764
Patientia in diffami** quart in diffami*.
Patientia in pauper t at e^qudre in pauper*
PACEM PERTVRBARE.
Pads pertnrbanda oeeafienem dodit S+Balduinm
qnafrofter pwgaterij acerba poena mulStatnt
apparnit.V.tst.Di/eordiaox.6.
Patemfratemam oceifo port olio' pauperis Udent
facordos ofiulum dulcifftmi lefu eonfuotum
amifit.V.tit.Communioex.y.
Pacem porturbare,q*ire in Difierdi*.
PACIFICVS.
Pacific} inter fi viuontes foemin* M achat so mo-
rit'st praponuutur.V.tss* Difiordia ex ■ fv
Pacificus f rater fua pr obit ate inuids fratris im-
pr obit at em Maria adiuuante dsuicit.V.tH.tn-
uidiaex\.
PAINVCIVS.
Pafnncim adolo Icons de fun 0 diffamatut potion*
tijfime tnlit P tit. Dsjfamare ex.4.
PAPA BENEDICTVS.
Papa Bened'sBus grant fu*gatorij poena later*-
tur.V tst.DefunUi ox.y*
Papa qnidam Bonedi&us Inxnriofam vitam in**
tons horribiltofr etema poena damnatnr*f.j6af
V ARTIALITAS.
Parti ales einos Aquilani horribili funt a Domino
plagapercnft. f764t
P*rti*Utas%quare in Difcerdia.
PARENTES.
> Parent* vifitansfsne benodi&iono & UtentU
h S*Bono-
S. Benedicts mertuUs a terra reijcitur. */7*$
Parentes vifitare^ quire in Affe&us\
Parentes filijsfuis non adhibentes debit km difii •
flint rigor em occafienem ehprabent aterna.
damnationii V.t.l urate ex.i.
Item. V.t.B lafp hernia ex.7,
Parentes maledicuntur, aut etiam benedicuntur
kfilijs in regno vel fuppticijst quod ab eis bene,
maleue inftruBi fun:. H.f. 7*5
latent um pectatis exigent thus fify \ frequenter
ptugantur.V.tPituexl*
Parentibus non reddens condignM^uicem luuenis;
ntontlrofi bufonis prodigio emedatur.iiif.766
Parent es non it a fe debentjpoliare rebus propter
filios, vt cum leanne de Cenaxa iffipenuria
patiantur. iv.f.767
* M oritur is parentibus (Itjprtmortui. & ob in-
nocent i am vel pie tut em falui, in ilia extfema
necejjitate aque aut magis cum Angelis auxi-
liantur. v f-7&7
* Inftstut tones Philippe primogenito jtlio £. Lw-
douici regis, fub mortem propofite, ex quarto
temodefan&is, venerabilis P. Laurent if Surij.
vLf.76%
Parentes eontriftans iuuenis merit urusi defunBu
pair em habebat infefium V. tit. Mors fymori
exem.1%.
Parentes malediceutes filijsfuis imprecationis fui
miferabilem vide runt ejfeftum . Vide tit . Male-
dicer e ex 4
Parent em fcilicet matremygladio l erf ens propria
tnanu occiditur .Vt .Defperatio ex. 9.
Parentibus poft mortem prccibusfubuenire,qu4re
inDefunftus* .
Parentibus inuitis fpiritualem militiam aggref-
favirgo exhtredatur.VJ.Dsmon ex !•
Parentibus fe a feruitute diuina retrahere vale*
tibus Theodofia virgo potl mortem apparuit,9
die ens: Ecre quale ghria mepriuare voluifiis,
V.t.Ajfecfus exll*
Parentes relinquens pro Chrifli nomine iuuenrs
moritttrus cUmauit : Pater mens, & mater
mea dereliqucrut me, V.t.Mors & Mori ex.% 5.
** Tiliusfufienfus liber aturyquia pro putre ill fid
v fupplicium fusl inner aU viif.769
** Filius fuperbus nolens agnofcerepatrem pau-
perem. nihil amplius abille recepit.vtii.f.eod,
** Pater omnia dans filto nihil ab eo amplius po-
Jfhde* Speculi Cxempioeum *
suit pro fist tceJionerecrpere. ix.f.eoi.
** JFiliuscertus fee emit ur ab alijs incertis, am
nolutt Patri mbrtuufagitta confodert.xf.719
Parent esrelinquere. quire inJjfe&us.
pasch'a.
Pafche, diefenex qniddm miracttlofitm lumen rr
cepit%qui ohm in luxuriam lapfm dignepaent-
tebat. V.tit . t)efperatio ex 4. .
Pafcha die eomefiurus oleum Palemofeuit^uu
Dominum crucifixum recogitauit. Vide t. At*
ftinentiuex.%-
PASSfONES ANIMI.^
Paffionato fratris Abbas Achilles febencusletit*
rem exhibuit.V.t.Beneuolentia ex.2.
Paffiones viuere in fine, licet ipfe non Jen fit, Airs-
ham abbas rat tone monHr*uit% V. tit. Atjli-
nentia,
PASSIO CHRIST!..
Paffioms Qhritli memoria cor deueti viri dir+
ptumesl% & antma ad caelum tranfmiffs.u
f-770.
Pajfionem Chrifli lefu frequenter in eerie dtft-
rens prior \operofiffimam cracempoft mortem m
peclore habere decernitur+Vtde tit. Cruets fc
pumexj''
Pajfionem Cbrislihabesfemper in memmeew*
dam captsuus nunquam Utabatur, atyrauM
inciditury& crucifix's imago in eorde eius /#/-
cherrima inuenitur. ii.f&i.
Paffus Chriff ftsgenerefnm virginema tenwiem
carnal^ & monachum Ciftercienfemabhtr-
rore ordtnis liber auit. V. t . Amor Chrifit.
Pafftonis Chrifli merit is quidam f rater fine fer*
gaiotio ad caelum migrau'tt. Hif 77°
PaJJionem Domini fanBus Francsfcusper viem
eundo fortiter d'plorabiP. iv.f 771
Pafftonis Chrifil deuotus imitator Francifcwftf
fionis tligneata miraculos^fatis infuo corprt
fufcepit .Vide tit. Contemplatioex- 1 r.
Paffum Dominum recogttans% in die Pafchi olee
edere recuftuit.Vtde tit. Abfiinentia ex.9.
Pafftonis dr effuji \fanguinis Chrifli memeriaqui
maxime) diabolic 4 vires infringuntur.Videttt.
• Cruets figuum ex.6.
Pafftonem Chrifli quemodo debemns recolen, &
' quod nullum fit Dee accept ius exerrithtm
quam vt paffioms eius non ebliuifiamnr. v,
JT71 '
pafsUnit
Jadpx Spcculi
Pafsionis Cbrisli frequents memoria qktdam iu-
uenis apoflatare volens, docetur mitigate or*
dints jut rigor em. Vide tit.Apofiat+ex 9*
Simile tbidem.V.ibid ex.zo.
Pajfo Gbrifto iompatitmtur ames s concent u ah-
flinentes% & velut mortua defidentes.vi.f 77 1
*• Meditationem de pafsione obfequiu effe Chri*
^fto fractions gratifsimum. vtif.772.
Pafsione m Chrtfti feruenttr recolem vir pius%
extempU moritmr* viii.f. 771
Pafsionem Domini continue commtmorans habet
ttr infignitum imagine Crucifix's* ix food.
PASTOR.
Potior bonus Faulmus Epifcopm primo omnia
faa, deinde feipfum profubditis dedit. Vide tit.
Cbaritasex.i.
faff or bonus Babyius Numerianum lihferato-
rem quafi lupum a [up ouili repulit. # ./ 7 7 1
Pafiorii debit um ojjicium faulo negligent ius exe-
tutumfefuiffe ex*fitman$ Mauritius* graui
fxmtentia fern, tipfum fubegit . ii.f. 7 7 j
Tailor awmarum, quart in P ratal us ..
PATER.
Pat rem illicito matrimonio irretttum filius Me-
guntinus Eptfcopus corripit, & incarteratur.
Vide tit.Corripere.
PATRONVS.
Patronum fuum Equitium inuocantes monaehi
mirabiliter ab hoJiium inuofiene liber ant ur.
V.tit. Ecclefia ex 1.
Pair onus tie St us Petrus Apostolus iuutnemquenm
dam a damonum truciatibus liberauit.if. 777
Patronifui rehquias quidam Eptfcopus venera-
tus afornicationis enmine praferuatur. ti.f. 7 76
Patronifui Hieronymi adiutorio merit ur us Eu-
fibius a damonum impugnatione liberatur. V.
Ut . Mors & Mori ex 1 9 .
patronifui Jcilicet fanfti Andrea, auxilio qui-
dam E pi (cop us a Upfu carnts eripitur.V.t.Pce-
minaex.%.
Patrons fingulorum vififuntfrofuis venerators*
bus iudicem ex or are. iii»f. 776
PAVLINVS,
Paulinas Epifopus feipfum profilio vidua in caf-
Uuitattm dedtt Vide tit. Charitat ex. 1, .
PAVLVS SIMPLEX*
PaulusfimpUx viditdtmones9peceiatorum capi-
firo pertrabtntes.K t**» Angiitis ex. 7 .
ExempJorum.
PAVPERTAS.
Paupertatis amator Ifaac quatis miracufis ela-
ruit . V. t it. Eur turn ex.z.
Pauper Seruulus eletmpfynam accept am cateris
pauperibus libenter condiuidebat. If 777
Pauper qui dam matt am habens cum ftiflintrct
frigorafetpfum confolatur. ii.f. cod. y
Pauperes primttiui frattes S. Erantifc'u mult as
mi ur tail &incommoda gaudenter fuftinue*
runt. Vide tit.Tribulatio tx.i.
Paupertatis amator Franc if cut curiofius menfas
fratrum praparatas videns tpfos redarguit.isi,
f.77* J
Paupertatis amator Francifcus cum fe minora
fragment asquam Mafftum reiepiff*vtdtff*t9
vehement er exultauit. Vide tit. Obedient ia
Pauperes flumen rapidiffimum cum fiducia tran-
fire vidii frater Leo, in quo temporaltbus c»-
ris meruit perierunt • iv.f 77 8
Pauper Litus cumgaudto cantat,dum diuesfotls*
citudinibus varus later atur.V.t .Diuitia ex.%.
Pa\uperum oppr efforts mala morte defunftifunt.
. vf. 779.
** Paupertas vol unt aria fr eximiafanfti Ale-
xtj vi.f. 780
Item ibidem. V tit.lnfernus ex i*>.
it em. V Ait .Mors fS Mor* '*•*£•
Pauferibusfubuenire,qU£re in Mifericordia.
PECCATOR.
Pec cat or p cent tens in fepulchro audinit damonet
Vociferantes . Vicisli nos> viciili. V.tit. Defpera-
tioexem.z.
Peccare foemina coram hominibus cum Effrem.
erubuit, fed coram Deo peccare, non expauit.
V. tit . Erubefcere.
Peccatores diutrfimodi impediuntur afuafalute*
i.f. 7%Q
Petcatu'm adultery mi litem quondam hum ana
ejfigiejpolionit. Vide t it. Adult eriumex. j .
Peccatisantonam vulnerans cor fort cafitinfir-
mari. V. tit . Confefflo ex. 8,
Peccata plot ant is iuuenit miraculosi delentur.
Vide tit. Elereex.a.
Item fimile.Vex. 5 ibid* .v
Ptc cat is exigent ibus tempeftas valida in mar*
cone it at ur. V.tit. Confijfto ex-tj.
Beccatum immortaUm hominh vtftemfadat.
hi Vtde
V tit. Coetelfis gloria ex.4*
Peccatafoluere qutdamiudici prafintatus pra-
espitur$antin infirnnm ire. V.tk. Apoftar*
Peccati turpitudinem exhorrefcens foeminn dt-
mom m*luit> quam pe cent is vexari.Vide tit.
lnfirmitasix.i\.
Peccatnmfuperomneeadauer coram Deo & An*
gelis fottet.V. tit. Angiitis ex. rS.
V tec At a alteriusjuprafe inconfultlaetipions pro-
per equnm, cilebr 'Attorns k demenibus per t$ -
tJudinem r Apt us amplius noncompnrmt.Vjit.
Auaritia exem. 9*.
Fee cat of connerfus, per pendens multos alios dM-
natos eb minor At & pete At a- p Anchor a ijst qua
eommifit, dibit indemaiorishnmilitatisitt-
punQionis, &> gratitndinis, trgA Deumocca-
fionem caper e. ii /.7*i
Jndex Specoli Exemptorum.
neruni.V.t$t.Morr& Mori,tx.t.
Poenitentiam grant ffimam quidam f refer pe&
femieationem nndueimedende.peregjn. V. tit.
Angcluscx.9.
Poenitentia gramfpma qned idbtn-aderajfet qta-
dumrkpifccpH*condemnaui*feipfnmt & e*te
mortem artificer* meruit^ quid potnitentt*
fu* Adept A ejfet Deo V.tit. 1 do turn exi.
Poenitentiam mirabilem vtfs poems inform Drh
fhe4me*peregit. V titJnfiermts ex.f.
Poenitentiam duriffsmam q-nidam eremita tiro*
Trenerim nudm incident opt. iii.f-jH
Poenitensf rater merit urns ex fidncia fpti truu-
ds$a< carmen* decant aust. V.tk. Intonftmiio
ex.**
Ptxnitentis peas ve&es tauantes inclitam am-
tatemCoth/tem Hieratfakm iutraPunt. VM
Codes! is gloria ex.i.
Teccansin fpe eremitA mdamonibns Ad in fern* Imnttens canonic us correct* ionem hnmilitteee*
portatnr V.tit. Poenitentia ex 19.
Pec cat a defter* , quare in Flere.
POENITENTIA.
PxxnitentiAm Alter ius AJfumens & non compkns
gram \ pur gator ij poena ajftigitnr.V.tit. Or Alio
0x4.
lanitentiamnominareaudiens, quidam peruer-
fus monacbus merit urns obdormit V.tit* Con-
uerjioex.t.
Pomiteminfepulthtoee demonibus pertutitnr%
ceditur, later atutt & tandem viStor ciaman*
tesandhsittVicifti not, vicifti. V.tit. Deipera*
tioex.i.
Poenitere volentem fratrtm in her a mortis abbas
Ma fists increpamt. Vide tip. Mors & Mori
Poenitensdiaconmin forme at ionem lapfutaqud
Ntliprecibvs afcendere impetrauit, & quot
peccando fcandaltzauit, poenitentia ty mira-
cuh edifitauit* if-7$*
Poenitentiam agent esinc tup fratres pro inconti-
nentia fwayvnus macer, alter pinguis ex do-
net fa confideratione effe&us efr. ii -food.
Poenitentia fua qnidam Inxuria lapfns miracu-
lofum lumen indie Pafcha premernit. V+ tit.
Defperatioexem 4.
Poenitentiam agere deft der a bat abbas Sifijtme-
riturus, cum t amen talis effete quodChri*
But &fanc~hi eius addedmendum turn conn*
cepit, <y occijusr occiforb veniam imptttenit.
iv.f.ytx
P(xnitentiamgrauijfimam in le&o dgritndinisfe*
ciens prophet are meruit^ fine pur gatim em*
Unit. V.tit. Mors & Mori ex.17.
Bocnitentiam aeerbijjtmamegit qnidam feeler**
tijjimttt virnd decollnndmm adtudicasw.v.
Veenitfntiam rmnimam difctetmt cenfejforfiek.
ratifftmo impofaitpeccatori. tri'fetd.
Poenitens in morte prapofttMS-adcwlmm venitfic
tamen qua fi per ignem* vii.f 7 84
Pcenitentiam atque infirmitatanr qnamcameue
huius mundi patnipendit anima purgetenj
poenam expert a. V tit. lofirmitar ex.7.
Pcenititin morte Otto Inspirator, &omnidit
facer do tibus Chrifti corpus fieum tradiditfi*-
geUandnnhV.tit.Defun&i ex it.
Pecnitentes duo apoftat* mirahiliter ad vim
falutis reducunPHr. Vide tk. A po flat a ex. 3.
Pee nit ens in religions bremjftme tempore Cam
adcceieflia regna migrauit. VJtt.Mers & Us-
riexiZ.
Poenitentiam innifam Eueruvath poMvifasm*
femipomas in hoc mnndo peregit.VMt. Infer-
nusex.%
Poenitentiam agere exhort/? invents monk** S.
Irancifci uxUttjm free jfomm intsms ani*
motor.
Jndcx Speculi Exemptonm.
matnrV.tit CmleBit gloria ox 6. peenitens merit nr*
Pu&itens Utrofer Francifcam-conaerfas gratiM
inpnftnti & infnturogloriam promerntt. V.
tit.Beneuolenttaex 6.
Paensteas Genebandat quanta* mole fiat a d*mo~
nibas pert alerit. VJit*Fotmina #jc 7 •
Pamttmiaqni diabolo bomagiamfocerat y & »
rationibue Bafilq mtferitordiam & voaiam
eft tonftcutm. V.tit.D*monex.i6.
Foeaitemtam Amalphi damon impedirt volenti
proftratue ab Arnulpbo pagan pereutitmr.
viii.fol.7S4,
feemtenttaqn-gdamfotmina a graniffimis adnl-
terornm potnh oft prdjeraata. V.tit* Adulte-
rs am ex 7-
Peenitemtiam agent qnrdam pro onormi deli&edp-
usko lumine meruit irradiri, & vetem andire
ceehtut de remiffionroum tertificantom . Vide
tit.Contritioox.2*
Fcenitontiam agore meretrix , d* latro exemplo
innofontinmdidicerunt.V.tit.Cou*orfio ex.\%9
Fosniteniimm s> canf effort miungendam abhor*
rentcofiteri noluit^qua ex re k dotmonibm ad
inferna meruit deferri Vj.Confeffioox.*7.
Pcenitem quidamfrator etiam pofi formation**
miracnlofam planiam impetraait.V. tit. Bono •
uoUntia ex.%
Foenitontom militomqnantitfint infidiarum f*<*
Bionibut damenetporferuti. ix f.7 84
Fotnitens petcator ab Angolis iucdlum defer tur^
fed pernor fat eremita * dtmonibut ad inferna
portatur. x'f.7%6
Fmnitentiam turn poffet agere protrabont vfara-
rius dijperatms do bac vita roeedit. xi.fee*
* Pmnitentiamfi qmmodo damon facore foffet &
veUotpeteativeniampromittit D, Martians*
xiuf.7%6*
Adpasnitentiam & tonfejfionom induBut admo-
nition* S. Frantifci , in men/a fubito animam
exbalat. xiii.fiVj
Foenitentia- & confeffionis grati* mori non per-
mit tit ur ignefere eonfumptut .' xivf eod.
Ad peomtontiam referuatnr miles oecifm , qnr
enhui 5* Virginia erat addittus* xv.f.7%%.
Foenitentiam adfinom vita different , tandem fi»
no ea merit ur. xvi.feod.
Vtpmuiteretfepp monilus adolofcent , tandi im-
xvn.f.7%9
Potnitentia%qui.re in ConftjJhy& Conner/to.
PEREGRINATIO.
• Forogrhtationet rationo diner farum intent ionSt
diuerfos ndmedum fortiuntur effe&uu f'790
PENTECO STE.
Fentecojfes die litibus fnperborum vieeatUBtri-
em Imperator opertbaspqsfanBifUat. food,
featoceftes,) qture in Sptrttur fanftut.
P1REGRINVS.
Poregrimtofrator moritttrat ah Angelit confila*
tut. V*tit Angelas ex 8-.
Fertgrmi fratrit animam Michael & Gabriel
' earn cant itio in taHnm duxernat. Vide ibid*
OX. TO,.
Peregrintis extra patriam mori dafiderat quidatn
nobtlisa Saraceuis eaptut , vteomineadpa^
triamcotle&emperuemat* - i-f-7*i
Foregrinamvitam Hi fuardns elegit, quia Domi-
nam in Bet bloom pauporrimam vitam duxiffk
tonfroxit. ii.feod*
PERIVRIVM. J
Foriurmsquidam erepantibus primum oculis.foft
tridaSperfidumjfiritumexbalaMit. If 79%
Aliudfimile. ii.feod.
Ferinri tres in flat ftimijfnipanatfoluerHnt^
V,tit. Diffamare ex. 5.
Ferinri prater ahatpmnas, quat inturrereme-
rmrunt t ettam in lapides vfque ad quatuor
nvlliafant cengelati. "''•/. 79 j;
• Foriurut diuinitm combufiut reperitur, iv
fol eod.
PERSEQVI.
Forfecntor bonorum Theodorscur Imperator Inter
loannom Fapam&Symmacnm Patritiumad
Valiant ollam didmrttar* jf 7«a
Perfequentet abbatem Idilidiomm cumfuis difci-
puli* mutnk vnlueribu* in trafiinum corrue-
*»nt. Ji-f79S
Porfocationes Unmaniffimat Chrifiianoram, &
tonftantiam oornm. V-tit- Martyr ex. j. <J»
Jeq^
Porfequensinaidiesofan&Mm Deieolam, & earn
caflrart iubont tn eodom membro percuffus in-
terijt. Vide tit. Inuidia ex.%.
Porfequens bone* iniaft) , & pauperes oppriment
berrilili poena vifut oftpotl mortem laniari.
V.tit.Panpertas ox. 5.
*■ V Item.
, Judex Fpeculi
lt*m de *od*m ibidem . Vida tit. (nfernus ex. 10.
PEJRSEVERANTIA IN PECCATIS.
'* Perfeuerantes infeccatis , & impmuitentes fit-
giendi & relinquendi ab ipforum confe/farijs,
n* peccatis eorum inuoluantur. f*l*?9j
P £ R T I N A C I A.
*P*rtinacia non eft fuper pcrtinaciam mutieric.
* Fertinacia eadem muliebris doc*t*$r fequenti
narration*. ' ii.fol.eod.
Ptrttuax & partialis infentimentofu* Pafckd-
Jihsetiam miracula faciem purgatorium ha-
. butt. Hi. f eod.
Ftrtinax ad confilia feniorum iuuenk ab aquiU
ducitur.fed poUmodum a dtmom miperfedu*
titur. Vtd*tit.D*monex.%.
Ftrtinax in Jtntentia fuadefendenda contra
Macharium Moyfes *d*momoobfid*tur. iv,
ftl-797
Ftrtinax ad con/ilia iuueni* fubitanda & htrri-
bili morte defungitur. Vide ttt.ConJilmm.ex**).
Fietas, quire in Beneuolentiu.
PINVSIVS.
Finufiut qumlit fuerit Vide tit. Gleria tx<6.
Flmalitas Bentficiorum quam damnabilisfit,
autre in Beneficium.
~POETA VIRGILIVS.
Fttta Virgftyliberferpeni ium &f*rarum multi*
titudini veneratt fimilatur, f 797
POLLVTIO.
folluttwe noclxrn* tllufus diaconusk S"Mala*
ehia reprehenditur , quod aufus fuerit facris
ait or ib us it a indtfpofitui mini fir are. f*197
PRAD1CARE.
frtdicare iuffut ab Angelo S.Equitiu*, mirabili
X.4I0 tec en fas tnctr* nonpotuit > nee valuit m
pradication* cejfar* . i.f. 7$$
Fradicationis oficium prepropor* defiderajfe vi-
de turf rater quifolus exifitns fermonem exkor-
' tatorium fecit. Vide tit. Or do ex- 5 .
Eradication* non pot kit Bernardus fludentes Pa-
rifiis conuerterequos non conuertit dauot a ora-
tion*. Vide tit. Qonuerfio ex.10.
Frtdicatorum Or do magnified per Cenradu Car-
dindem c&mm*ndatur. si f.-j^%
ttadUat'tonem propter inualidi cruris medici-
4Mun noluit loannet de Niuella dimittere. Hi-
fd.totU <
Excmplorum.
Pradicator ornatus vetTibuskfatuo irridatur.
iv„/.8oo ,
Fradicutor pee? fermonem Uultatibut vacant a
vttula deridetur. v. /. eod.
P radical or hominum Uudem tnagis , quam Dt%
gloriam qusrem sterna morte damnatur.Vm
tit. I nfernus ex. 1^.
PradUarty qutrtin Edocere.
PRiLATVS.
PrAaturam appetens ConftanUus, &per duode-
am aureos emare difp*wm*tiudignu* effieitur.
Vide tit Auaritia *x-L
Fralatisdaponendi* Uudem per u*r f us manaclm
dtabolofe dtditA & imposnitens ad infemadef
tendit.Vj it. Conner fio ex. 1 .
Pralationis ftatum abhorrent Ammonim amrem
fsbiipfi pracidit. Vide tit.Epifiepus ax* \ .
Praiatioms fue. dignlexercem officium Magmeti-
nus Epifcoput etiampatri Imperutori peccant*
uoupareit. Vide tit. Corripere*
Pralntionit Saturn Fafiradus akba%fugiens I
Marin virgin* informal ur. i.f. 8 og
Frtlati mnnunqumm nimio rig*r*fmbda*iptr~
u*rfos*ficiunt. is.floi
Praia 1 us EtcUfia damames de muhimodmantma-
rum perdition* grates refunduut. Vida tit. In-
fernus ex.^.
Fralatus effe&us quidM vagifsimus iuuenit en**
res mutauit. tide tit. Ingenhfut*
F rat at us mains iudUiprafentnttuefty Mccufatm
eH,d nudatus *ft,& ad inferos aktraSm *f.
Vide tit. I udicium Dei ex i.
Prdatus malui accept* primum inf*rn*U pocnk
ad inf**na detrahitur. iri.ftoi
Prtlatus qui dam reprehenditur quia prof t»mer ft
folus pro nouem millibus ammabus Demim
rtfponder*. Vide tit. Pradifore ex* x-
FratatM bonis exemplis fabditos prouaeMs ad mt-
iiora moritmrus maxima luce per fmuditur. Vide
tit. Exemplum, ex. 1
Fralatus negligent \ quia curam animarum ata-
ri commifit , pur gat or ium gram* fuQimtut.
iv f.Soi
Prat itus qui dam a B . P*tr* ccaBui Ugar* , quo-
mode reduce* animus , &c. conuertstur & de-
ferto fee ulo Ciftei ctenftsefficttur. vf%o\
Prilationit (latum rccufans quiddm regularity
poSkea cum I amine apparent , dixit fed* numt-
radam*
Jndex Speculi
ro damnandomm fuiffe 9fifuijfet do numere
prjtlatorum. vi„fto$
Prtlatot Ecclefia primipet tenebrarum Utifalu-
taut, & de per dtt tone animamm tit grates re-
fandunt. vii.f eodt
Prdlatut retnijfus deponitur & peruerfus efpcL
fur. -* viiiJf. 8*4
Prdlatut jtd*Ut ptdpefitut Stienueidenfis , potius
return, qaamanim* Conner fi fits veluit fnfli-
nere difpendia. Vide tit.Auaritia ejc 4-
Etfimile. V. tit Oculi ex.6.
Prdlatut mains morientpiure* circa ft demonet
quam ex Ant in horreo calami >frdfentet conffe-
xit. Fide tit. Lufut ex. 5.
Prdlaturam ambient Conner jus patihulo ob fur tit
fujbenditmr. Vtde tit. Apoilatu ex.7. •
Prdlaturam ambient es menachi Regi Trancia
mutter a pro Abbatia S. Dionifijobtulerunt Jed
frnfira. i#./.8o4
Praiatum malum pott 'mortem fubd'storum ani
ma vi ft, funt cam grant verborum obiurgatio-
nelapidare. X./.805
Pralatat aiijs 5. Francifcut exempt* magis quam
varbo docebat. V. tit. Damon ex 1$.
Prdlatorum perfeBionem & periculnm confide-
ram Petrut Alexandrinus 'Epifcoput aunqaM
infedeEpifcepatifedereprafumpfit. xif.Sof
Prdlaturam figient S. Gaar , oratione vt infir*
maretur impetrauit. * xii/. 86 3
Praiatum habentem Ecclefiam cum cur a annexes
faluari poffe mirandnm eft , ficut cuinfdam
defun&i £}» damnatk ani ma ajferebat .Vide tit.
Beneficium Ecclefiatlicum ex.S.
Prtlationit slaSumpericulofnm effe didicit iuue-
ni$ in Epifcopum elecluttqnem patruutperele*
uatum dtfcum volni pncepit. xiii.f.%06
Praiatum male fundus Vdo Epifcopus terribili
sudicioin corpore & anima eftpunitus. V* tit.
lu icinm Det ex.).
Pralatns mains ad indicium Dei citatur 9 aceu*
f**urt moritur & condtmnatur. Vide ibidem
ex. 10. -*. •
Pralati malt cathedra per iudicem Chrsftum
eaertitur. V. ibid. exti.
PraUtionit gradum ambient, & procnrata mrfrte
Epifcopi fttfiipiens , repent ina morte percuffut
interqt.V.ibid*ex.ii.
Prtlaturam niulta fumma mens A iuBe* Hindi*
Exemploram. r
t*r. ^ xiv.f.%06
Praiatum fitum Aquilaml duet dehcneftantes
horribili plaga percuffifunt. V.tit. Partialitae.
Tralatusfutt commodit magis , anam fubditorum
inuigAans, in fmtiam vetfm defun&ut eft.
' %vf%oy
Prdlatut infelens & nimit pompesh equitant }
rufiico iufiiffime conuenitur. xvi.faod.
Pr*latorum pot oil at magna oftenditur exctta-
mnnicationis exemplo. xvii f 808.
** Pralatus punitur purgaterb , quia decedent
commendauerat nepetem pre fact ejjore. xviii.
foi 70* .
PRiESVMPTIO.
Trdfumptuefus monachus fuper car bones incedU
aXdamone feduciturtobfidetur9 &fiammisin*
ijcitur V.tit. Luxuria ex. 1 3 .
?rifttmptio$ qudre in Superbia.
PROM IS S IX?-
Premijfam petunia Mnfoluens ab ingreffu quU-
tit item* prdpeditur. Vide tit. Benainiufil
ac qui fit a ex. 6.
Promrjfio, qudre in Votum-
PROPOSITVM.
Propefitum benum negligent effeBui mancipare,
> f<refu*ff** *x libro viu del etas Vide tit. Con~
uerfie exem 9.
Prepofitum firmum emenda nan habtns mors tu-
rns, licet anxiepdtnit ere videretur,darnnatur.
Vide tit. Contritietx 6. \
Prepofitum bonmm babens apofttt* in rtlighfi
habit uposl mortem inutnitur , cum tamen in
clericals tr adit us ejjwt fepultura. Vide tit. Apo-
ifatuex.A.
Propo fitum benum frequenter deferens peue fuif
jet ex libro vitt deletut.~ - f g0g.
PROPRIETA RIVS.
Proprietartm monachus mori turns a fratribut
nonvifstatur & damantibus omnibus , pbr te-
nia tua tecum fit inperditionem. ftpclitur, fed
pott triginta dies a pur gat or io liberatur. Vide
tit Mi/fa ex.i.
Item fimile qua ft* %.f g0p
Proprietario monacho Sincletio Eafiiius dixit &
fenatortm perdidifti , & monachum non tfe-
****** "iifeod.
Proprietary monachi quantum merits centra vo-
tnm pecmniam habere debtans Achat pner
edocuit
Jndcx Spcculi
edoctth.V tit. Innocentia ex.2.
Proprietarius lanuarim quida~ficut male dixit,
fie male & obijt. iii.f 809
Proprietarius iuuenit eremo reli&'a adfeculum
redijt9fid tande poft mult* fee cat* pxnituit.
Vide t . Beneuolentia ex. 1 0 .
PROSPERITAS. ^
Prof per hate mundane quedem foemma inform
pecnas pro meruit. Vide t . Conuerfio ex 1.
Profperitate mundane ftp e malifruuntur , dum
bom MduerfM fort una labor ant. Vide tit. ludi-
ciumDeiex.%.
Profperitet temporalis frequenter pirns iniquis,
quam bonis arridet ,vt pater do vfurerio.cuiu*
vineam demones Udereneluerunt. Videt. Vfw
raexem^.
Profperitatem mundanam & delitiat tammies
magitler Rolandus videns fugeces effe , ordi-
nem Fredicatofum intreuit^Vide tit. Conuerfio
exemq.
Prefperitas temporalis diuitem quondam cum
omnibus fuis dimerftt in inferos vidente Am*
brofiot i. f, 810
Prefperitas fecuti nififuerit temperate ad infer*
num not duett. V.i. Delitie ex*i+
PRVDENT1A.
prudens rex mittendus in ex ilium expenfasfuf-
ficientijfimas court prams fit % Vide sot. M undue
extm.x.
PVER iEsys.
Fuer Ufut flens & cittlant a\ denote monaehe in
nine reperitur. i./.gio
Juerum lefum virgosUuota qmefi triennem An
gelicam ftlutationem detuit Vide u Humili-
ties ex x^
Fuer lefus puerum Edmundum fegregatum ah
alijs ambulant em ejpciofij/sme falutamt Vide
t.Lufus ex.7.
Fuer lefus deuetum fuperierem ad cmUffe ten*
uiuium inuitabat, dicenst Ego non papebo te-
cum. VMt. Fejtum ex.4
Puerum lefum beat a virge fuper tor per alia muda
per deuotam fosminam lota repofuit. Vide tit.
Corporalia.
Fuer lefus deuetum monachum turn fue abbate
ad cmlefie conuiuium inuitauit . ii.f. 810
.PVER.
Fuer Bonif actus in fauferes mtfericers borrea
Excmprorum.
frumento vacuata eret tone ref Unit. VUiht^
Mifericordia inpauperes ex.1 .
/ fuer quinque annerum maledicere films el in-
feros damneedus dcdutituuV t.lurert ex t .
Teseri nemtunquem nimip rigoreperuerfi redd**
tur Vt. Prelates ex. 2,
Fuer nobilis ordinis S. Benedt&i priori pe& met*
tern grottos retulit , quod turn ab infiUntp
cerrexiffet. i./ltii
Fuer Achat fepteumis miner ojftcitur. V. t. ln*>
centiaex.z.
Fuer Atbertus Pradicator eficitut for qetmf *J-
cber Teutonicusmiro mode conuertstm V. tit.
AffeStusexy.
Fuer quidem innocent obfeffam m dement m*
Miter liber auit.V.t.Chore* ex x
Fuer innocent ignito ferro non leditur9jtepmn
autemigne grauittr aJuritttr. Vide tit. C+
Hit at ex. 11.
Fuer Auguftinut docet Trinitatit mftrm
uullatenus humane tatione pojje compute*
di. 1V./.811
Fuer Adam ftp} legent orationem dommteni
boo ta virgine fcabsofi capitis medeUm Mtctfit.
Va Maria ex. 18.
Fueri M emmet is in perfect* tiene contlentio. Hi
fol.Zii.
Fueri ires mlra enimofitate & fide in ttrmmtis
perffiterunt immobile* Vt Ptflorex 1.
PVLCHRiTVDO.
Fulchriitedintm fuam tanquam prodittitm p*
f dor is fui virge Angadrifiota,petit in trnpttub
tumcommutari. , /.Si]
PVRGATOilVM.
Furgatorium in angular thus termit Fefibofu
occepit+V.t.Pertinaeioex. 3 .
Furgatorium fuum quidd in balneis bebuit, em
js facet dot e, qui ibidem apparuit, per mijfo*
fotemnia liber etur. V. t. Mijfa ex. X-
Fayrgatorium triginta dierum proprietaries n*
nachut fufiinere compdlttur. VJsbid.txx.
Purgatorij potnat quktam fufhnere comptliitm,
quiaptcnitentiam% qu:\mpro edieefumfffrtt
non compUuit V* t. O ratio ex 4-
-Purgatorij poena I Acer at us BenediHm Tape lUf
mofrnarum lareitiouibus fe po&tdet aMena-
ri. - % */*M
-Purgatory poena diuerfis deuerfsmete trnriat*
Judex Spcculi
quidam presbyter vidit. Vjit, oifcordta ex.*.
Turgatorsum g^aue negligent et menacbiJuRint-
tettcenanferesaffarividentur. '«/8'4
War gat or ij poena mult as animat erifuit loams es
di Ssuella cum ad tec turn migrates. Vide tin
Pr*ditntor*x.).
Purgatorimm grauiffsmnm miles quidam pro fee-
Urstiffima vita.contritus tamen in bora mor-
tit uecepit. V.tit. Contritio #«.]•
Purgatorium fuBinere oportuit prapofstum m
mortepoenitentem V.tir. Poenitentia ex.7*
Putgatormm vna die [uiiinens animapr a mag-
nit udine pan arum multis annis ibidem Jefuif-
fi putabat. V.tit. Infirmitas ex- 7.
Purgatorium dueturo millium annorum *po fli-
ts quidam & Utro elegit.V.ttt.ApoBex $.
Purgatory peenas quidam merito pajponis Chti-
fiifoelix euafit. VMt. Pufso Chrifti wj.
"* Purgatory panas trtginta tres anima mentis
S. VVicbmanni euadunt V.tit. Contritio ex. 7 •
Purgatorium longiutfenexmonachus, quam no*
uilius babuit, propter famtliaritatet facuU-
rium quas contraxit. V.tit. Familiaritat.
Purgatorium fuum anima cuiufdam inglaeio
fuftinuit,qud a B.TheobuldexxxMifis eonti-
nuis liber ata eff. Hi. fa 1 4
Purgatorium nullum habiturum fideliter labo*
rants fratri B. Bernardus refremifit. V Pit.
Labor are exem .10.
Purgatorium grauefttBinuit fr at or, quiyt »*-
uosfoceos reciperetpve teres occuluit. V.tit .Cen-
uerfioex.^i.
Tut gat or turn vfque adjepulturampropaenitentia
recipient fratcr clamauiti Ofine mifericordia
potnitentia. ivfai*
* Purgatory pcenarum memorabiU* 1/ / 8 1 5
** Pur eat or turn S. Patrictj. vi.f% 1 S
Turgarortj penis eripi poBulant milites ,/ubfidio
viuentium. vHfalS
T pur gat of to liber atur unimadeuotierga B.Vir*
gjnem & B. Ioan.EuangeliBam. viii.f.eod.
Pur gator it animabus iuuandis negligent, ipfi
eiufdem Purgatorii pecnas luiu ix.f. eod.
JB. Christian* dimidtam panam Purgatorii pa-
titurddhuc vistevs>tuComitedefuBo. x.fait
Purgatorii penat grausores fuBtnet i\uidam ob
ait quam diffident iarn. xifaod.
ExemploruixL
PVRIFICATIO.
Purifications Maria fefio quedam deuota vit-
go pulchram proctjjionem v'sdit. V.tit. Maria
ex. 1 6.
Purifications die B.Virgo quondam ccecum Hits*
minamt, qui eomfofuit tefponforium> Gaude
Mariai&c.V.ibid.ex.*9r
Item ibidem mliud miraculum eirca idem rejfron*
forium. V.ibid*x-%o.
Purifications die beat a virgo euidM denoto tpif-
topo fe prabuit ample xandam. P. 1M.tx.44.
QV-*RERE~ CHRISTVM.
Q
Varens CbriBum cum lachrymis loannes
de Aluerna inftluaeum tnuenit V.tit. Tr 1-
bulatioex ±.
Jguietem & filitudinemfs&antet vultus ammo-
rum fuurumclarius intutntur. f'l*7
RATIONEM R£DD£R£.
RAtionem redden pro debit is $Xa3u$ Autio •
chusfattmmfe ejp fimulauit*
fan
RATHBODVS.
PJtthbodus rex oftenfa pulchra manfione a damo*
ne in perfid't*fuaperm*nent% repenttna morta
percM/fus eft*. V.th. Damon ex. ix.
RAPTOR.
Raptoret tabaUi liber tint equos fuos adflumen
nullis verberibuspotuerunt adaquare. V. *it.
Furium ex. 2 .
RebeJlis,qudrein Inobedkns.
RECIDIVARE.
Reeidiuantes poR Pufcha horribilipUgafertu-
tiuntur. Vide tit. Enchant!,* ex.i).
Zer miliar ifratri,<}u 4} < in Vemampoftttl+r*.
' RECREA.
RECREATIO.
Rexrestionem moderatam etiam reUgiofls admit'
tore licet, i/.tfi*
Itemjimit*. If*/. 8 19
REGES. TRES-
Rages tree deuotum fibi regem Dacid magnified
mirificis munetsbus ditfuerunt, if. 8 19
Regimen animarum, 'quaro in Pallor, PrMatus.
Regulam & ftmtutaferuare.quare in Stat***.
RELIGIO, ET STATVS EIVS
SICVIlTlf.
1
*Roligoonit profeffio fecund** que fdammede bap*
ttfmaeft. i.f.Zii
* ReUgiofi propofiti dtftrtor fr infidclis Deo, ho -
minibus nen eritfi delis. ii f 8 10
•kReligiofus. F, Kginaldus non refermidans lu.
, clam cum dimone tn extreme vita artUuh%
sfferitfefuijfe inn* ft urn* B.Virg.Maria.iii.
feed.
* ReligiofioquifuntimurijypuMt Deust&vin-
diolamfumit. i v. feed.
* Religiontm intr antes, gaudio. propter magnum
Dei benoficium debent eJfeparentibusynon tri-
ftitid, & ijs vicijftm gaudondum. v./. 711
it Religiofus propter maiorem paulo return mo-
mnfterij temper alium cur am gerens, ejridcirco
"in officio diuino negligent tor fur gat or ij pcenis
. . punitur.vt.f%11
* Vniut religionis religiofi alterius or dims reli •
giofit ne detrahanttne vide at ur abeffe mutus
cbaritas* vis food.
Religiofi alterius or dims religiojsstuon odeant fed
mutuofe ament. viii f 8 1 1
Religionem trim confundunttfrilicet mnluplicu-
tio agrorum.fupetftuitas dd'fcierum, & lap
ciuia vocum V. tit. Cantus ex.2.
Religionis ingreffum prohibonteo quale poena pu-
niendtfetnt, quire in Scandalimsre. s
** Cum diabolus omnibus in loch domus Reli*
fie forum a liquid femper fjr pec cats proturet,
in Capitulo nihil pot efi. sx.f.Kix
Religionis vet urn square in Votum.
Index Speculi Exdffiploram.
Reltnquere mundum, quite in Mundnt.
Relinquere parent es, quart m Parentis ,& in Afi
fedus.
RELlQ^YI-fc SANCTORVM.
* RoJiqusafsu&orum Apoftohru m & Mortpe,
in quant 0 honore h abend 4 funs. if In
* Veperanda B. Maria Zones Zaenimfemricm
Leonis Imper uteris coniugem fanam reddidit,
* De venerandavefte V. Matris Dei, Hi fed
*D.loanni$ Raptifta digit it draco inttremfw
eel. rvfid.
Reliquiae fan&orum vonerandas efi deemt ft-
minus 9qusfrurnentMfuf or corpus Equity »fr
ts exsitato turbine fro sec it. V. tit. IttUfa
Roiiquias patromfui ventratus Eptftepmefir
ntcatione eripitur.V t.Patronus ex. I.
** Merit n & conta&u Reliquiarum 5. Stefha*
fufcitantur mortui. v/Ji|
Reliquiarum contaBu rtuixit puer* vifdd.
Tuer trinus virtute corona fpinea frcUm(*m
liber atur ah infirmitatOm w/.Iif
Reliquiae non nifi avirispjjs & Catbduiufi
traeJandas. viiip>]
Roiiquias funs ties Rogoscortolocovelsmtheor
rari. ix.f&S
Mir acuta per linum quo ChriSi fades a Venn-
cm fuit abtlorfa. xfni
V'srtutecapillerumSyincentq famina aett^
mono eripitur, *»/•«*
ludaovtraquemanus ex ar defeats decidual
, feretrum D. Virginis impte & inemrittf rw
Staffer *"•/•* '
CUuem S. Fetri Apoiloli detjiciens mole fyn t
arrcptus mortem fibijpfi confeiuit. xiiifr.1
Retiquias & temphtm S. Atexnndri meriy*
violantium psna. xtv.fr.*
Reliquiarum S. Thome Aqninath Ja*aiut(*
negdns C*nonicustdiuiuitusp*ntturjcvf>h'
REPREHENDERE*
Rtprehondens duriusfrMtrom>&nonp!*r**p
confueta fuauitatein communion* omervr
dtnem ori$perfenfitfJiuComm*m''*6;
f Itprte*
Index Speculi Excmplorum.
Reprehenfm ah aliquo quidam domotmfrater eie- Rigore ordinisptrterritMtnfottntapeprefofmt.fitd
uotiffimh pre admonente or are cenfmemt* Vid$ m matte defunBnyndieSteone poenmmm infer-
tit. InimUm *x%* m & edeftit gamdef, proheb*tnr.V<tit.ApeJla-
Refifttro tematiouibm,qsur* in Tentnthm is ex. &•
RESTIT VTIO.
Re flit note noUntes ma& nblatn nee eentritieno,
nee eenfeffione iunantnr.Vt. Contritio tx.ie.
Reflitnere innentn bena vir quidam inftus qnan •
tafolrritudine eonatuefu. *./.8 z 7
Reflituere eoneoffn oblitm putt gtnulfutgntorio
laeotatut. is.f.eod.
Reftituerobenu'inlutln, quart in Bonainintla.
* Reftituidnm quodpoffidetur imqut no matt re-
ttmum feins difpereat. «#./. 1 18
RESVRRECTIO.
RefnrreBionemfutnramcredibiUmfaeit many-
rimnS. Anions. - /.8*8
REVELARE.
kXeuelant ttntationem fumm Serapion viSfor din-
bolum effugamt .V.tit. Furors ex . 9 .
Rieuolnre tent Ationem<erube funs Rnfinnsgrnnif
fimam trtsHtiAmincnrrit.V.ttt.T*nt.tx> 10.
RIDERE.
Rifitnm prouocontia verb* quidam magjnus fan-
But erebrius ptoioquens pnrgntorinm grout
fuftinuit. Vide tit.Loqui ex. J.
Ridtre infolitns rex timet* Dei prohibitutquen-
dnmfi orguenttm /ongruenti exemplo infor-
mant, i.fti*
Widens prafumptuose* in hern mortis a vitgint
Mnris corrtpstnr. Vide tit Maria ex 4*
RIGOR.
Rigore ntmio nonnunqunm uonhq in mennftertj*
petuwfi rodduntnr.Vtit.PrdUtmex-x*
Rigorofi priori* regimenpertafutfrutortdum pro.
turnffet fe nd alium detlinari loeu a S.loannt
Baptifta, vt m*n£4t,s4Umtstmr.Ktit. Unu-
uttBopttfto,
ROMVLA.
Romnladiu parol ffi tribmlataxononHbos Ange-
lis in ceeUtm deuehitur.Vido tit. Tent At io tx*i\
ROSARII B. MARIjE VIRTVS.
* RJbfarq mogniyfen Pfulttrij B* Vsrginis virtue
ndmiranda, & ttt ftuptudmm miraculumi.
/850
* Rofnrij virtute,S.Ludouiei Regit Gnlfid motri .
imperatottl conception fr notinitos. iif.%14
* Reforium qminfipe legtre confueuernt,fudpro-
lis interfe&rix vinn defeffn, & inftl a Dei
domnanda, v'tnapoft multns nfepulturt tempo-
re herns reptritur merit is B.Virginis.iis.fteod.
Rofnrij recitandi etnfuttudt vtilijfima, ft putt
eordefiat. iv f. S3 4
Rofnrij profidio demo} corporopuello expellitur.
Dtmoni Roforium Beatifftmo Virgsnis fnmmi
diJP licet. vi.f.ttd.
Impugnotts Roforij pittattm horrendis medispu~
winntnr. VW./.S35
SACERDOS.
SAcerdos indign* celtbrmtt borribili vlcere k
Demino verberntnr. Vide titnlo Commumo
•x\.
Sacerdotum vitin quomodop+Uiandsdocuit CSn
Bant inns. Vido tit. DetraGio ex-).
Sneer dos neBo Nntinitnti* ter indigne ceUbrnnt
eoinmbn deferonte fncrnmentum Ami fit. Via*
tit. Commnnie ex .9.
Sacerdotis indignb celebrant is mnmts ptagntuty
nee emrntur. Vide tit. Defter atio ex. 6 •
Sneer dos mains hetribili merte adinfernn dedn^
citur.Vide tiuidors & Mori ex. 7+
Sneer dot es quantumUbet malifinttefficneinm So*
ernmentj non poffunt minuertt& oft ois oh ret
gr Andes qun$ trnStnnt remrentin exhibendn.
* x Snctrdot
Jnttex Spcculi
Sister dos malusetiam konoi andus obmsni fieri}
dignitatem. MfSjT
** Mater boner debetur facerdoti quamfanefo I
coelo venienti. «#./. 837
Sacerdotibus magnus honor defer eb at ur a Con-
ft ant ino Magna. # v ./. 8 $ 7
Sacerdotalem dignitatem Impsruterie prafert 5.
Martin** Zptfs. Tare, v.fi 8 ] 8
Sacerdotiumtquare etiam in Msjfa,Ordot& En-
char ifiia.
Sacr amentum corporis Dominici, quetein Com-
municare, Eueharifti a .
Sacrament um Cenfirmationis* quire in Confirm
motion
SALVTATia ANGELICA.
JB» Maria falut at ioncmftpl re pet ens miles mori-
tnr% & ox parte, capitis oiusjsrbsr banc faluta-
tionem continent infolqs excreuiffe cernitur.
#\/84o
Maria tent alum mi lit em fornication*, enm fre-
quenter falutantem Itberauit, frad nuptias
calefies inuitauit ... ii .f 841
B. Maria falutationem legons amhuldnde vifiss
. eslpofi mortem caligis false t at ione Angeli in*
fcriptit incedere. iii.f 841
Thomas a\ Kempt is for benedict* nomina lefus
v Chrifins ($• Angelic am falut at ionem damone
perfugauit. ivf.eed..
Jk Maria milium quotidiedUentem Aue Maria
aferuo ddmone quatmrdecim annis cufiedi-
tut* *>f.eod.
$. Mar id iuuenem impudienm faint atienem An*
gelicam frequent ant em per delicatumcibum
infoedis vafculisobUtum emendauit.vif.S4y
J8. Maria virgo faisus+ccepit pane as cum deuo-
tiene faint ationes Angelicas, quam fine his
mult as exolui. viif.etd.
Salut atienem Angelicam etiam media ox parte
ab infirm a Gertrude le clam Deipara virgins
placer f. , viii.f. 84 J
Salutatione Angelica heminemtniri confraBum
fanat Catharina Suedica. ixf.144
SALVARI;
Salnaniur pauci, feddamnati vififunt tanquH
Exemplorum*
nines ad inftrna decider*. V.tii/DMmmatmp
ex. i*
SALVE REGINAv
Salme Regime dene/* mpradicateribtsr decant a-
turn Marie fummoperbvifum efipUcnsge. V.
tit •Maria ex.%^,
$im$U ibid, ex 15.
Salue keghsa cantantihus fereribns, fates terra-
que fibs pertinentia ceteris tempefiase $**jfo
ilUfamanferum ibsd.ex* * 6-.
S A NCTOR.YM. CVLTVS.
* &.Vincentif ordinis- Prtdicatvrum merit is, car*
pus ce&ipuerifuftitamr. i+f.%^1
* S.Bar bar* deuotufjqwdam mors mnpettft^utfi
priusfufceftis-cenfeffionisi & EuchariftU So.
cramentis.. is feed.
*'S.Barbara omittU ebfequiajerr'tkilitar in ape-
flafiamoritur. eufl$9-
S.Fiacrtjprafentia liber antur tres afmbmerfie -
no. ' »f/.840-
D, Leonards auxilio vinBus liber otter- vf.eed.
SAPTENTIA.
Sapientsam emeus hpbilefophe Rex parumlmm
proditorU met t is euafit. f%4±
SCANDALVM..
Scaudolizati per pexcutum noBrum frequenter
per no fir am poonitemiam adificantmr.V. tit.
•Peenitentia ex. r.
Standalum ponensfeni ad luxnriam fetmina,
repent ina sno n e per cut it ur. . Vide- tit . Feemina
ScandalitJttm fecularh m Iktitia Antoues tSgrn*
exemple edificatur. Vide tit. Recreatie ex. 1 •
Scandalix,atum in ft JBgyptium fratrem fenex
Remanusratione ftudet adific are. V. tit Dels-
tie ex l.
ScAndali&atifratres in repmtfatieneeremitarS,
sufta abfiinentia torriguntur* i.f 84?
Standalum ponent falutianima prtpofitns Leo-
dienfis citatns adiudscem Deum venerecem-
pelUtur* u-feed.
Scandal*
Judex Spcculi
ScandaUnare alios* quote in Dotere.
SCIENTIA..
Soiemia literarum SanBulus taruitj fimfdex
erat9 vix perfetti legere fiiuih nihilominus
rnira tharitateat fari&itata-refulfit.V. tit.
Charitas ex.l>
Soientiam emniumUnguarum puer armentarim
in tcelumfubftra&us citiJfunedidicit.Videtk.
Ccele fits gloria ex.i .
Scientiam cuiuflatn dubij quidamfenex bums-
lit Ate meruit quam feptuaginta bebdemada-
rum ieiunio non potuit imptirare.V tit.Humi-
UtasexAz*
Stientiam phiUfofhitam amdire nemo, nifi ad
iniurias pattens Athenis finebatur. Vide tit.
Adulter turn ex.t-
St'uutiam ftrdens fuperbus Simon de Tomato
borribilimortepircugas eft.V.tit .Blafthemia
ex 6*
Ment turn quidam Varijienfis Undent, per qui*
damlapidem a demone protlitum adquifiuiu
Vide tit . Infer nut ex.7.
SeientUy fupra qtmm votationem fuam dexebat
dedttus-tonuerfus, dumfeftinat ad Epifcepu.
turn, fufpenfus eft infatibulum. V. tit, Apo-
Bataex.G.
Stientia fubt ilium fcripturarum curie fius infi*
ilenstejs* ob sd/eipfumfedutenstadmonetur vt
vitas fanBorumpatrum9& martyrum trittm-
pbos frequent aret, i.f.%+6\
Stientia ft udium inebeansminifter Miner urn a
frantifeo maleditiiur. 11. feed.
StientU fuatitulos ret hens Auguftinusda I to-
rune turn effotdoBor vtriufque iuris cum f urn-
ma alatritatetouerfus bumilioraoffuiamonu
' ilerq adimpUuit Vide tit. Humilltasex.il*
Stientia fua titulos axatratus burnt Its magifter
Henricus de Louamojortorum reBer efficitur.
V.titMumilitas ex,\Qi
Exemplorum.
SCRIPT or;
ScriptoripdigitipeB viginti annorum fepulturJt
interruptiptrfeuer ant. Vide tit. Labor are ex. &•
Sentiment umfuumportinatiter defendere, quare
in Fertinax,
Scriberepios libres.Vide tit. Labor are ex. %*
S-CRYPVLVS.
SCHOLARIS,
Stholdreshona voluntatis martyres a be at a vir~
gine r tf ut ant wr. Vide tit. Maria ex.ii*
* Strupulis liberatur virgo ant* mortem* I.
ftat
* Strupulis -omnibusdeuota Priorfffa Catharina
de'VVeftbufen, eirta merte liberatur ^11/. 847
* Strupulis ne haberet fpatium intendendi pius
quidam inopinata merte eripitur. iiif.Ztf
SEPELIRE.
Sepeliendm fatittarefus prapofitm a i bufontb'us-
quam telerrimldeuaratur. *f*4%
Sepultbru bumilis Equity debita voluit Domi-
nusvenerattone bonorari.V.tit. Etclefiaex.i.
Sefulttts in-Ettlefia Fautjini- Martyris Valerius
Patriciuseqcirmrfstmpratipitur.Vji. Luxu-
ria ex.%%
Sepuhurdmin RerquiUnio proprietarius Grego-
, rio iuientefufiepit.Vide tit. Mijfa etx.%.
Sefultura fatrorum lotoru ebriofifatardotts cor-
pusindtgnumiuditatur. V.tit Ebhetasex 1.
Sopulturatelebrior nonprodeB fedfipl necetyiu-
uat uutemabieBier.Vidout.Defunkus ex. 1 8.
** Moritur Epifcopus quiafepulturd-fatram de-
derst tuidam mala vita. Et torpus alter ius
item mali* in Hint urn ifatrafepulturafnbla-
tum.it. (J» ffi.y.848
»♦ Campanafpontefinant infifultura tuiufdd
igneti* if/. 849
SERA PI O N.
Serapienfurtumfuumkumilttercenfitetury fr
i tentatione iiaboli citiffme liberatur. V.$i*.
Eurtumex.q.
SERVIRE DEO4
Struum Domini beatus ErMdftusfe efe audiuit,
' y quand*
, Index Spcculi
quandofan&s eogiturot , loqu*rotur9 &fac§-'
ret. ' i-f. 849
UruireDoo multo falubriut , quiinnecejfitato
fuccurriu quum bomlni, quo inarticuU muf* '
tis non adiumatVtit.Mon & Mori *x.»t.
SILENTIVM.
Silontium regulars refringer* noltntet capti k
barbaris duo monachi, grandi oniraculo ab bo-
ilium manibut liber antur. 1 /.*4 J
SiUntiumfiruani trot us monuebusEcboltedo du«
cis pietatopramUtur. «/.B 5*
Silent* quidam SJZpifcopm apurgatorio libetu-
tur.V.tiuLoqui ex- 3. ^
SHentium continuum fir**** monacbusflagram.
it ignemonufioriB oration* fsluauit. iti-fieo.
Silentq fuperfiitiofus obforuator adfeculumfe-
cundum Francifti prop bottom reuertitur.Viao
4it,ConfeJpeox+i6.
SIMEON
t imtonis deuetionem experiri eupientfrutor Com-
radus do Offida ovirgine* Maria pomulefum
onvlnus ate*?*. V.t Maria virgo wp.13.
SIMONIA,
1
timoniace* Zfifcopat* tribttem Henricut Imforu-
tor ,i dtmenibus grsuitor tttbuUtm. i./.§5«
SimonUci facer dp trs eleemofynam abbm Stepbu*
nut nutlatenus adquieuit atcipero.V.tit. El*o-
mofyndoxom.%*
Simoniadeprauntum monaffer'mm fancrtmoma-
Hum B. Hioronymo reuoiant* borribili ruins
cor nit. ■ "W1
SymonUcl UannosoUemofynarhesy not pro dtetf-
tismillibus modijs frumtnti , & centum 080-
ginta libris auripauptribut orogandit bigamM
voluit ordinate. V.tit.BigamidT
**Simemacus ftr miraeulum deprehonditm.
'"/•8*x *> • u * •
SimonUci Zfifcopatum rofotom dtutnitut punt-
tur. iv.f.B^
jdors fubit a SimonUci & Simoniacmm fauentit*
v.f.etd*
jcxeropiorom.
SIMPLICITAS.
* SimplicUfueri Salaumfupru tumulmm m vi*»
fy^ropotontit UU duo vorb*>Aue MawU^Hi
oft Ulium fmlcbtrrimum , cuswflpres refers
bum baa verba , Ann Maria , 1st torts amran
firipta. ' f>l*S*
SknpUcitas S.Epifeofi pbibfopbo omnibus con-
cladenti couclufit. Vide. tit. Dodriu*.
SING VLARIT AS.
Singmlaritate fits pertinacijfimm quidmrnfemex
foil quinquaginta anno$ , quibut in 01 tow ba-
bitamit , mifersbitetrkddmonomfuttmpr*-
cipitatut oft.V* m.Canfilium *x. 1 .
Singularitatu fupor Hit iofus Mutator nmnoq uM to*
quitter , & ptftmodum md rnmmdum romorti-
tm. V. tit. Confoffio #jc.i*.
SobriotuSf qmmro in AbftinontU.
SOCIETAS.
Smotm bonotum Thtodorumpomotfum kdrstu*
no, eui douormndmt dstm *rut,ti$iffim* toborjo-
nit.Vfit*C<mu*rfio9x~u
Societate Imiturum puelUrum Gotdiuu* fienU-
rn ejfe8*ftducitut. V*tit. Orutio *x. 5 •
Sooiotum bonotum procibm quodd sb kofotrnfr*
ricUurtri liborstur.V.t.Confefioox.i.
Sociotmt pudicd virgimsfrttms rox bmrburormm
conuertitmr , & murtytq pslms dtxormtmr*
»./.8T3
Sotiotuto fun&i Sormpionh p*g*ui f^bdrutuind
vorum fidomtonuortuntut. VJit. AbBhumtou
oxum.6.
Socittuto mmla fretns turnouts m bomto lodtnweA-
poHolo conuorfus fofimm Intro tfo&us oB.
ii.f.%H
Sotiotuto fsn&orum vitorum qoudsm ufofim^
fid goner o nobs lis iuuomis ad ortmum rtu+c**
tut. Vide tit mBoneuotonfiu ox io»
Soctus mulorum cum malts licit tnuotant ejfn
morti adiudicatur. i»./. 8y$
Societatom pranamfitutvs iuxtnis ZvvolUnjtt
ab Angelo ad maxiUamportuUtut.Vidatit*
jittgelms-extio.
Saciotutem
Sotfftatem fecuUrtumfugHetqu*re in fugere.
Societas mala quanta mala docet , autre inDe-
cert*
Sodomia, ajur* inZodontia*
SOI,
Solemftare in fit Abbas Mucins ox latrone con-
uerfus. V.t>Mors-& Mori ex.4.
SOLLICITVDQ,
SollicitudinemfuampfOqciem in deminM SJan-
Bulus vnopano muUos operaries per continues
» "decern dies fatiauit. i. /. 85 5
SoUicitudinemfiliorufuorM Deo cemmittens om
nia eccUfi* tribuit%&filios miro medo ditauit
Via1* tit Mifericordia in pauperis *x.6.& 7.
Solicit udinem Juam proifciens in Domsnn oratie*
no ethos fratribut impetrauit V.t.Oratioex*).
SoUtciiudini fuamproqeiente* in Dominu fratrot
W eromo pocunias rocipere rocufarunt. ti.f. 8j6
Sallieitus nimis do future fonex oUemofynas dm
' neglexir, fed cruris grauiffimainfirmitatecor^
rigitur. V>tit.Auaritia ex.i*
S$ll$iitudintm fnam previous in dominum ok*
bas Stephanas denote jfarijs couentuifujficien*
' tifimi meruit prouideri. W./.857
Sollicitudinom fuo corfori uimiam impendent a
B. Virgin* tandem vix potuit patientiam im-
petrare , quia cur mm fuam in Dominum non
iaBauit . V.t. Cibus .
Sollicitudinom fnam iaBans in Dominant fan-
Bus frunto cum fratribut fuis miraculofas
efcat reeepit. tii.f.%^7
Index Spceuti Exeniptonn**
Uhr* <jm*furt, 4*mttf«mn**iU*t*£*Hnt.
SOMNOLENTIA.
n
SomnolentUfm* reftflensfrater obedient vua m~
Bo feptem coronas promoruit inxotU. V. tit.
Obedient ia ex 6.
Somnolentia grauatifratref cum bon*\duerttur%
advanafaBifmttvigilanUjpmi. *./»8*o
Simile- Vtit.Otium ox. a-
Somnolentia} nonuunqmum Machetes abbas fsob
verbo DeiK fed ad yerbum detraBionis vol
otiofem gr*u*b*t Mr. V. ibid ex.i.
Somnolentia frauatut miles fub matutinis audi*
uid, Talia poffo puth&c. iif.*6&
Somnolentufub koris nimis indulgensadamona
equitatur& turfis ape Bat a eficitur.fttit.Ec-
cUfia ex.y.
Somnolentia ftpefaBiene diabolifub diuina Uu*
deprocuratur. Hi & iv f.%61 & Z6z
Somno prejfumfanBum Pachomiu , Pa lemon do
loto ad locum aronamfertartpracopit.v.f. 16*.
SPECTACVLA.
SpeBaculis nimium deditutiuuenh crebris iBi-
businuifibjliquadam manu per cut star. V, tit*
' Lufusexem.u
SPIRITVS SANCTVS.
SpiritumfanBum, quern abnegation* Deifrater
fugauerat,potnitentia mediant or ecepit. V.tit.
Mifericordia Dei ox.X.
Soliiciti quidam fratres Predicates t qui eos Sf hit us fanfft mifericordia in die Pent ecofles gu±
hofpitio reciperett ab Angelo admonentur, vt
folluitudinem fnam, in dominum proijeiant.
tf/.859 ' '
tetticit us Pro famuli* fait pijjfimus Dtusvni lu>
fam in/olatsumj alters tibieem in ciborum di-
firetionemfreuidit. V.tit Fur turn ox. 1 1 .
Sollicitftdinem fnam ia&ans in Dominum Hi-
fuardus a coruo do Bus eft quas debeat in ere*
mo radices manduc are. Vide t.feregrinui ex.u
Soluere debit square in Debit a. ,
SOMNIVM.
Somnij immundit vexatut Mojfcsmtuit hnim'to
lofus infirmariusfeipfum iugulans adpocniten~
tiam rijeruatur.V. tit Confejpo ex. 6.
SfiritussaBus fuper pradicatores celebraturos to*
pitulum% & venifanBo Spititus continent os in*
Specie flam* defcendit. V.t Maria vir'go ex.x%»
Sptritut-fanBus iuuenem ad gr attorn r ecepit qu&
Pater & Viltus de *tema morte tprru*runt%V*
% tit .Confejpo ex.19.
STATVS.
Status nonfaluat,fed virtus,vt fat it in Vafhucb-
or emits*
Jndcx Speculi
eremitat qui fymfhoniaco primario vtei, &
negotiators fimilis ab Angela iudicatur i.f%6z
Status altitude nondum beatum Antonium ad
men fur am coriarij potuit fubleuare. V.tit.Hu-
militasex.7.
Statu matrimoniali eolligati EucbariJIus ($•
Mart* dmbus fentbuspatribus a Domino me*
. ritispreponuntur.Vide tit.Caslitas.ex.i*
Statu fecularem vimm demon magis,qnam ohm
batetn loannem expauit.V.ibid.ex.i.
STATVTVSM. -
Statute ordinis fcrupulosi enftodiens meruit, vt
mica pants in margaritas mutarentur. V. tit.
' Qbedientia%*.\\.
Statuta ordinis ininfirmitata firuans regular*
dtfiiplinam nan minuit. i.f* 8 $ $
Statuta affumpti ordinis fist Achaspuer igneran-
ter infringens pern vfque ad mortem auxiatur.
V.ti. i nnocentia ex J* .
Statuta ordinis filia Viennmfss Qemitisetiamin
fetal* vielenterdetetaferuauit.V.t. Virgo ax. 5.
Statutorum regularium negligens obferuator,
quia acum non habsuty abbas pari non potuit.
Statutm ordinis ne infringaret infirmus f rater
orauit%& affataperdix reu'tmfcens autlauit*
V.tit.Carnium abftinentia.
STEPHANVS.
Stephanas quidam moriturus grauijpmt.anxia*
tur.Vtde tit. Indicium Dei,ex.a.
jStefhanifefio quidam folemnit magifler Conner-
titnrtaudienst quia vidis teelosapertas. Vide
t it. Conner fio ex* 10.
STIGMATA.
Stigmata vulnerum Chrifii in fuo corpora S>
Fr and feus recepit.Vtde tit. Contemplation
STVDIVM L1TERARVM.
Studium vniuetfale £. BrnediB us propter conflu-
dentium infolentias dereliquit . f. 8 6 5
Studio fus Antoniujtqui fie turn compun8ionii*no
ornatum verb or urn inUSkione qu\fiuit<> audi*
uit dtmiffafibi effepeccatu. Vide tit* F let us
ex.i. i
Studium fcientia Bononia inc boons minilierde
or dine S Francifci a Francifco maledicitur,&
ignea atquefulphurea gutta cum U80 per for a*
Excmplorum.
tur & ad inferos deport atmr.V.t.Sctttiaexx
Studio vane & Jyllogifiko uimis tntentus infer-
noli cappaeH grauatus. Vide tit* Comurfis
ox*i4
** 5. AuguBinus do S.Trinitate Budensl mtdieri
aliqaid ab eo querenienan tntellexit.ii f.%66
S VFFRAG1 VM ORATION VM.
Suffragiafolsta omit tent Edmundusperfanlhm
IoannemferuUm in manu tenement territer,
t.f*L6
Suffragia folita negligens Thomas ab amfltxtt
Mar id repellitur. V. tit. Maria virgo ex 4* .
&*ffragijs defuclis fubuenira9quare in DefiSta.
Suffrages & folutione debitor-tern vxer qmdem
maris um funm multis annus defunSum tuaet
& a poenis pur gator i\ liber at. sift U
** Parent am fuffragierum tamper* film cef-
tiuus liber. eras. iiLfui,
SVPERBIA.
Super bus & blaffibemus clericus fnlgnrte enjt
percuttiur, so quad dixit falfam effeftmeo*
tiamtomnis qui fa kumiliataxaUabiturVM*
_ B Uj^ hernia ex 1.
Supsrbum monaehum demon ad luxurUime*
thrumproiecit olamanssO monMhe%mnatbt%
&c.V.tit. Lesxuria ex 4.
Superbiens do virtutibns fuss monacbm aw*
nam coelefiem ami fit. Vide titJDocere #x.l
Superbus iuuanis tncrepanti ft finien fnfesee
refpondit. u\.%n
Superbus f rater quomodo aUmonumfaSiowt, &
sllufione in Angdorumfe forma transform**-
tium decipitnr. iifjteL
Superbuj&fcieotia infiatms Simon deToraea
horribili plaga percutitmr, & onmifdentU
fyolialur.V.tit.&Ufpbemia ex.6.
Superbus demon nee Danm Dominant fumart*
cognofcere necfe peccatorem valet ajferert. T.
tit. Culpa ex.i.
Superbus demon omnia fe in remifiouem pecta-
torum facer* veil* confit*tttr*fed huwtilien
diets fe non poffe- Vide tie. Comfefiio ex.il-
Superbia tent aim nobilts fub ulcus Liffardm vi*
. fis mortuorum faetidisfepuUhris lAeratuTf.
tit. Angelas ex.\ 5 •
Super bum caslam diabolus fe dieit nontinun-
iii.f.%61.
Suferbut Hcliasv'uariut ordinis S.Fracifei J*-
gelem
Index Spccuii
pl*mf*$*uit,(jr>tMmUm spoftst suit. V Jit.
Angelusex 17,
Superbia Spirit u milts conuerjus etisminipfa
abieBione tentatur. iv f.%6%
Superb us Uicusy qui presby teres & cleruos. eon
coquirsarios . defpiciebat , in at or nam damns-
tur . V. tit, Inobedientia ex. 8 •
Superbus monachsisfuper or dent n car bones am
bulans a demene decipitur,obfidetur*flammn ,
inijeitur. Vide tit. Luxuria ex. if.
Superbus iuuenis in aurea fells & phaleris oqui-
tansfuper omne csdsseer-in nor thus Angel* fee •
tit. Vide tit .Angelas #x.l8.
Superbus eremita dsmusmrt& bumilis Istro sd
regns coclesliaprouehitur. *>./. 8 6 8
Super bit pauUtim inmsleftentu exemplum. vi.
Hull* quantumuis parte* fuperbisfinitur inul-
ta. wif.eod.
£uperbi*inveftitutqu*re in veBis.
SVSPICIO.
Sujpicsenem malum quidam in§rmusfeuexgrM^
dsmirsculoexpisuit. i.f.%6)
Sujpicio mala^quere in Indicium temersrism.
Numquamfinittr) d$ Proximo fusfiesri candid*
eft animit & Deo plaeeutis. H»f* 870
Dsuturna fujpic tomes perfusdent nobis, vt ere-
"' damns exprejp ac munifettijfime corner een9
qua neque vnquam fuerunt. iii.f.% 70
TACTVS.
SABusfmmsnei UUcebra qmidam monscbue
irretitus prepriam fetor em cenftuprsre ten-
tsuit.Vide tit. Faemins ex.*,.
TaBusillicitus,quereinSodemis*
T A R S I L L A.
Tarfilla omit a Gregory quamfctlici itinere De-
mine deducente ad cotleBis regns meauit . V.
tit.Oratieex}.
Taxillis ludere7quare in Ludere,
TE DEVM.
Te Djum, deuotim decantari Angels fsnBi mi-
rsbiliterpracursrunt.V.tit.Angelus ex.9*,
TiEDlVM.
Tedium mentis Angel us Domini docuit AntoniU
labor e msnutmfuper*re.V.tit. Angelusex.}.
Temere iudicsre, qsurein Indicate.
TEMPLYM.
Templum pssis quod sternum dicebstur, note
Cbrifie cenfringitur. # ./ 8 7 1
De templis fapientsa <$• Apoftolorum Con&anti-
nopoli a luBsntsno & Theodora, ecus vxare
conditio si.f.eod.
VotofaBo de erigendo temple s S. Radegunda*
mox conualefiit . iei.f%y%
T £ M P V S.
Temporis perditionem damnata snims maxim}
deplorabunt. e.f.Zjx
* Tempus in mugno habendum precio oRenditur.
si.f.eod.
Tempus wufttiter exptdere diuerfis lufibustqud~
re in Ludere.
TENTATIO.
Tentstus esmis deleBationibusfauBm Benedi-
Busvcpriumlaeer otiose fanatur.V.t it. Qculh
ex 1.
Tentstus trtbulatienibus fsnBus quidam nomine
$pes,qmsntums Domino dsleBut erst mira-
eula circa mortem eius exhibit a prodidermtt.
Tent at us & tribulatus psrslyfi Seruulus cones-
nttibut Angeles sd caelum recipitur.V t.Psm*
porta* ex 1.
Tentata & tribulsts paralyfs quedam nomine
Romula+gloriofa Utaquemortecanentibue tm-
Berum choris ad caelum oB deduBs. ii.f. 871
Tentatu* infitmitute Comes, aeris firouitstem
necnon & totius corporis fuifanitatem po&
mortem recepit. ###./. 874
Tentstus infirmitate fenex fusfieionem malum
defe hsbitsm'grstude miraculo pejt mortem
expiauit . V. tit . Sufpicio ex i#
Tentutione hsxuria vidensfe proficwre quidam
fanBus fr user nelmit ab eu liberari. iv.f ft 74
Tentatus Luxuria Moyfes abbas B.lfidoro abbot*
or ante multitsedinem Angelorum adfe iuuan*
dum par atom tonfyexit .Vide t.Angelees exi.
Tentatus luxuria negligens frater nonpotuit era*
tionefenis iunari.quia ipfefeipfum iuuure ne-
glexit . V.tit. Negligences.
Tentatts s damonibus fratribus, quofdam rigid}
tent at or em repulifJe>quofdam vero sdquieuif-
fePsebomiUrpster audiuit. Vide tit. Demon
ex. 1.
Tentationtsvawias demonum orsntes frstres in*
. eurrerunt.V,ibid.ex. 4*
Tentstus luxuria snnofus VschonuUsusfo deuo*
b rsndtem
/
randum expofuit.V. tt Ocuhex. %
TentAtus infirmitate Heniamin Abbot femper
^ gratiutjAgitt&ipfemfirmier alios ab infirmh
tateeurauit* . v.f.%7)
TentAtus luxuria Mojfes JEtbieps quam virili-
ter reflitit.V.tit. S omnium.
Jndcac Spcculi Exemplorum,
Tentatt vsrgot& monachus Ciftetctenfu erdims
perpaffum Cbriifum liber am ur.V. tit. Aster
Chriiii.
Teniotus Juperbia mbilis fubnlcut Lsfordtts vi.
fismortuortmfepulcbrit liberator *V.tit. An*
gelusex.i^.
Tent otto luxuria nemsifi tertie anno ante merte* Tent At us infirmitate {ouster fm utiles ffemfidn-
fuom A'bftinentiJfimumEuAgriumdereliquit. risaccepit. * ixf.iji
V Ait Mors & Mqri ex 6. Tentatusjpiritu meererit & bUJphenu* Rufiem
Tiiatus luxuria fenex omnes digites monus ex*- eenfilie Francifii liber Atur, & s Demi** m-
tens ardorem nenfenfit .Vj. Jcemjna ex.i. rabihter eenfolatur. xf lv
Tentdxiembus menaebum adlapfiem impellent Tentauiem fi demenem eatna4ibus verbis Dm-
demon, kprincipefuo multo hener$ & laude ft annus ignita tenella per stores apprebmitt.
prs Uteris afficitur, & magnifite coropatur. V.ti. Cenuerjie ex. * 9 •
- Vide tit .Damon ox. 7- Tent ore fe diuerfimodi frotret feenndnm fat •
Tentatio luxuria plus diuino ouxilio, a nam jw-
ftte labore deuincttur.V.t Indiferetie ex.x.
Tent At us luxuria ofecminafrater quid*teratie-
nef ufit fubite raptturffr adflumen liber k tf+
tat tone lecatur.V.tit. Or At to ex A .
Tentationibus & tribuUtionibus nifi cUuUatue
fuerit heme me peter is effe monacbut. vi.fi 7 5
Tent At urn fratrem fanSi Patres ad Secbefiam
du&am aqua perfuderunt , & pre ee oraue-
runt, viiflyf
TentAtus diner fit tribuUtionibus quidom fon&ue
. vir ad eetli poiotia commoouit . V.tit . Conner*
fie ex. ^.
Tem At urum frotret domenem Maeboriusvidit
indutum veHe line* ampullis pluribus plena.
V. tit. domon ex.10.
TentAtione & tribulation? menocbi carer enen
pojfunt.V* tit. Monachus ex.i.
TentAtionibsts & tribuUtionibus ceeltHem pert A
.- intrate merebimur. Vide t . Adult erium ##. 1 .
Tent Ant ur Aduerfis bent & mali) frequenter ini-
qua fcelicitote fruutur.V.t. ludiciU Dei ex.i.
TentAtus & tribuUtus afrotribus Abakirus ob
etlijs tentAtiombus liber ejficitftr.V.tit. Lingua
ex.6*
TentAtus & tribuUtus infirmitAte c Apt U per
communiontm corperts Chrifli mire modo li-
ber At ur. Vide tit. Cemm unioex.j. ■
Tent at ur mult iplic iter S. ThemAe de Aquino er*
dinemexire.. * viii.f%76
TentAtus friritufrnitAtbnis Gmdo>fepultdfw •
mind Joetidi ffim a c*rntfAciem> & nuteseon*
x fricAuit.Vatt.Octili ex*6.
rum exigent torn dimbelus prefitetstr VJit.Csr
pitulum.
TentAtus mvttsbiliterm dememiuspetnitemfu
vns neUequAtuer eeresms prtmeruit.Vj.f»-
- nitentisex.y. *
Tent At us fort iter monnthus qusddm m8tt*n*
nam glerie meruit* *t /.l79
TentAtus frAter vttiobUfyhemU liber Atm. x*
feed. ' * -
Tentationibus dnitettis integre Tmusddnumty
ficitfed md er emit am multi demenet vix(*f-
ficium.xiiif eod.
TentAtus feptem continnh rnnnh qusdem fefe
tandem in fornicationem Ubiturjed mtrahh-
toe Adprnnitefftism reuetdtnr. xsv.f.Slo
Tentatie blo£pbemidyqudre inbUtJbemie.
Tent at tones reuelsre, quire in Reuelere,
TESTIS FALSVS,
feiiisfalfuj amiffe nafo eorrigitur. /Mo
TeBesfalfi iuHe Vet iudieh in hoc mtsmde ft*
9antstr.V.tlOiffAmare ex. 5.
. . TESTAMENTVM.
Tetl amentum rumens* nee *>t debstit exteunst
herrenda fatis mertepercutitur. V. /. Defne-
8i ex.n.
Teffamenti exequuteres multAseeeaflesmrtti-
mendhbonJunta&a accipiunt .propter qmi &
faeiliter a demombus tapiuutur, f-^1
TIMOR Dfcl
Timer atm Tpifcopus Umpere'qstnrWMtwp
tempeflatum ad EccUfiamfrgit,& *****
bus miferieerdiampetlulastit.V. ttt. Men?
MeriexAi*
Ttn*»
N
■o
Jndcx Speculi Exemplbruftu
Titntns Dtum iiaconut tn luxuriam lap fits, V.ttt. Martyr eg. f
Buangelium non audet leger*, quaprepter ad
'Epifcopatum meruit piomoueri V.t.Epifiopus
ex.i. ^
B THOMASDEAQJINO.
Thorn** de Aquino couerfuskfratrsbusfuis maU
tisperficutionibusfatigatur.VJ.Tetatio ex * .
tornUmentvm.
Terneamentis dtditi mirabilfter^& horribiUter
a Deo plagantur Vide t.Lufus ex. i.
Torneametis deditus miles mirabthterpoft mor-
tem a demonibus armatmr. VAdnfernus ex.i*
Torneamentis deditus milts vulnor at ur, mori-
tur3infernali equopoft mortem infider* vide~
tur. V.titJ.ufus ex J .
Torneamentis deditus miles obfeffam a dasnenia
liberauit,& fereundem aUmonem mult is da-
rns viHortjs effect1 us, tandem feculum ex into-
gro reliquit, & ChrtJlo mi lit am t. /.88 1
TRAP ITOR.
Traditor poR mortem, fef ulcus ab infernalibus
canibus laceratur. f. 8 8 j
TRIBVLATIO.
Tribulatione tantum & nulla alio remedio Grd-
cus adolefcens a tentationefornicutionis lib*-
raripotuit.Vide tit. Amor illicit us #**.;.
Tribulatione per dens regulam fuam manibut
laborare docetur.V. tit. Labor are ex**-
Tribulari in prafentsvita Mauritius Imperatot
maluit^quam infutura vita puniri. if. 88;
Tribuiatus a pralatis fais quidam f rater deu*-
tus canentibus Angtliu Gaudent in catLs>mi-
rifici confolatur. Vide tit.Angelus #». 14.
Tribulationes maximasprimitimfratres SFrM-
cifci in varijs locis pettulerunt. ii f 8 % 4
Tribulationes turn f audio perfereus fecund* m
VrancifcumperfeBamlatitiamhabet. V. tit.
Letitt a perfect*.
Tribulationibus & infirmitatibus S. Francifcus
advitaminueftiebatur aternam. Vide t. Cos -
lefts gloria ex. %.
Tribuiatus vehementer Joannes de Aluernade
fubtra&'ton* diuinaccnfolationism Domino vis
fitatur. iw.f.885
Tribulationem Chriftiants expedirt exemplofu*
docuerunt feptem ft at res, qui maluerunt paf-
fionibus fan&orum cemmunic*re , quamin
pace de Iscentia Imperaiorit Cbrifio firuirar
Tribulationes quantas & preffisrasS. Mar tyres
in perfecutionibus fertulerunr. . it/./. 88 7
Tribulationis amore mulier quidam mitiorem\
eremumcummaiori cenfolauoneMatam t*f
puit. v.fJ8%$
Tribulationibns fr tentatiordbus fcemina tnfpi-
rituals vita per feci a laceffttus minus perUBis
defuaquietegaudentibus.. W/.8S9
Tribulat'so, quare in Tent at to*
TRIN1TAS.
• Singula in Trinitate perfona inter fefunt coe-
qual**. f-&*9
Trinitatis my tier turn human* rattan* non poffe
comprehends puer Augufiinum decet, quipar-
^uo cochlears in paruamfoffam totum mar ens-
tebatur inf under e. VJ. Puer ex.2.*
TRISTITIA.
Triftijpmumfratrem B. Bernardus oration* fits
fubsta& perfeUeranti UtitUperfudit. Vtd*
tit. Q ratio ex 1$. '
VANA GLORIA.
Ana gloria, quare in Gloria,^ Superbia.
V EN AT IO.
Venationibus expendens tempus monBrefum fi-
Hum accepit.Vjit.Feftum ex 1.
V E NDERE.
Vendidit prophanus mercator damoni animam
fuam a quo.raptus eff in infer num. V.t.Anima.
V*nder*yqu*r*in Mereator.
VENDITIO FRAVDVLENTA.
• VendensApotbecarius aquampluuialempro di-
fiillataposl mortem damnatur. /. 890
VENDITIO IVSTA.
* V*nditio iutla remunerate pr*f*ruati*n*J*-
musabincendio. food*
VENDITIO VERAX.
* Venditioni exponent Afinos monachus, noluit
mentiri. . fmiog9
VENIAM POSTVLARE.
Veniam jsb inuid* fratre Mas Motues primus
poftulaub,vtlnuidiaex.4.
Veniam nontoflulans de erforefisnSus menialiu
€onf offer a Maria deferitur. VJit.Inebedtemia
Venid nonpeBulans, nequi i fat is fastens ds 'inter-
empto portelh faterdos ofiulu duUifflmi Ufa
* * perdidit
Index Speculi
perdidit.V.tit* Communio ex.7.
, Veminmpeslttlare, qnare ettam in Culpam ag-
no f cere.
VENIALIA PECCATA.
yenialiapeccata nirmum cnrans mennchns erra-
refedncitnr. /-8jo
VERBERARE.
Verberare clericum licit* finos Ufciu* ofculnri
velnerit,V.tit.Occafio ex. 1.
VERBVM DEI.
Verbnm Dei audhe renuens Theodorns dracone
infernal* mor it ur us terretnr.V.tit. Conner/**
#x.i.
Verbe De'tdeuetins refe&i fan&ifenes pnlmentn
odere neglexernnt. Vide tit.Gnla ex 5 .
Verbum Dei ismicem loquentitns fr ambus An-
gels fe immifcttemnt.V.tit. Angelas ex* 1 .
Verbnm Dei etiam obliuionh traditnm animam
per quam trnnfit pnriofem reddit. $ .f. S9 1
yerbum DeiauiienyMoyfes JEthieps mhabiliter
eennertitnr & define latrene feruns Chrifti
manfuetus effieitnr. ii<& iii.f. 83 1 . (fr 8 y 1
Verbnm Dei nndientesfratres dormitnrunt% qui
sd vana andienda vigilant iffimi erant* V.ttt%
Somnolentia tx~t.
Simile. Vjit.Otinm ex.i*
Verbnm Dei audiens fete at er a) damonilm ad
%uUfiamdu3us ab Angelis rurfum edncitur.
V. tit* Angelas ex.7.
Verbnm Dei audiens Machetes abbas nnnqnam
dermltabat, fed ad verbnm detract fonts fom-
nolentiagrm*abat»~.V.tit. OtinmexA .
Verbo Dei puer Alberim conuertitnr. Vjit./fffe-
8kns ex 9 •
Verba Dei Vrancifcus&fni cotloqnentes vidernt
r . Chriflnm in fpecie pulchriiunenis, Grinex-
tafim raptifnntVtde tit. Loqui ##.4.
Verbnm Dei leqnente Frnncifeo admenfnmfe-
dente cum fanfta Clara, in extafim rapitur
cum omnibus ajfidentibus . V tit . Gnla ex 17
Verbnm Deiab Antonio prtdicaxnm heretics co
temnnntfed fifces aqnarum ensn defiderie re-
cipinnt. ivf%9%
Verbnm Dei audiens defter Monetninfelentijffs
mnsntqne pernerfijfimus co*uertitur9fr_j>lu-
res fueexemple,ad conuerfionem incstauit. V.
tit, Conueffio ex.xo.
. Verbe Dei qnidd Joltmnh magilier cenntrfitur,
Exemplorum.
& ordinem Pradicaterstingreditnf, ib.ex.n.
-Verbe DeiyilUfciUcetyfubier te ftenutnr tinta>
qnidam infibensruttem* ad Frddicattrumer-
dinem intrandnm conuertiturfsbii ex. 11.
Verbnm Dei audiens mentis VVuhmannx mere
trixconuertitur, & is poena furgaterij libtre-
tm.V. tit. Marin virge ex At.
Verbnm Dei prddicatnrns Duvit annus in die Af
cenfienhj ab Angelis ad celefle palatium i*
nit at us venire recnfanit.Va.Afcenfio Cbrijli.
Verbnm Dei Edmnndns legem rnfihelis Parijtf-
fibns audiences ad fie turn eemmeuit, & flora
ad ingrejfum religion's* incitanif. v / 89;
Verbum Dei a>B. Vsncentio- aw dire volenti*, t*
infernaliorrs equ s pert errs li funs, vs fin
Verbnm hot .diuin* fcriptnra, quod Adamm-
gent or u triginta anno rum obijt, audiens Gutr*
ricus eenuestitur.V.tit. Cenuerfio ex.11.
Verbnm Dei audiens ptccater lacbrymitmtitt,
quarum vna fope* catenam peccaterum tut
decidens ipfdm vifa esl sUrnpiffe^Ysde tit. Cf*
tr it so ex. il.
Verbnm Hind audiens in fc holts y DiligesV***
nnm &c. connertitnr. V tit. Dei ex.i ,
Verbum Dei libenter audiens vsrgo qntdam mi-
litem fe ftnprare volentem precibns fubmst-
fit>&preclbus remnere impetranit. viif3H
Verbnm Dei andire rennens ptrnerfus hem, vt
crucifix* image antes clauderet advscts fr9
eo orantinnt poft inert e premeruit* vi'tiffi*
*Verbi Dei audit ores <$• nonfa&ores grauvn
istdicabuntu*. ix*f*H
Verbum Dtifaciens D Antonim a Padua, aft-
mina duobm mdlinribns diflante audieoAter.
X./895.
Idem nit am ab aufundo verbe Dtidatmntm rt-
trahct e volentem confundit. xi ftnl
Verbum Dei audiens vfurarius repente conutrt*
tur. Vide tit.Teslamentum.
VERBl SACRI PR^EDICATIO.
Cencionibusfacris inter pint Angelipbertshseii-
nibns. - f>H6
VERBVM t>VRVM.
- Verbis dnris exigents bus difcipnlns Maeharijpcf
entitur a facer dote gentsti , qntm dnldem
verbii Macharint cennertit Vtst. Bene wit*'
ttaex.x,
VERBVM IOCOSVM.
Vtree
Index Speculr Exemplorum.
Verba iorcs) proferrefolitus graulter poB mortem tit . Ca left is g loria ex ■ 6
indepumtur. V. tit.Loqui $x.$.
Verbum detra&ionis,qsureinDitra&i0. ^
Verbum Otiofum square in Otiofm.
VERECVNDIA.
Verecundus Amnion turn crura nudare ffumen
tr unfit nr us *jubefceret>ab Angela tranfiorta-
tur . V. tit . Char it as e x . 5 .
Verecundia maU pec cat a in confeffion* alar*,
quire in ConfeflU.
VESTIMENTVM.
Viftimeta hvmilia deferens S.Equitin*qu*m aU
tamfedem honoris opted Dominum retentaui •
tit. Vide tit .Dejpici ex9i»
Veftium ornatu fuperbus^ & luxuriofus, cum
amafiafua igne crematus interijt. V.tit.Luxu-
rU ex.4.
Ve fitment a humilia Arfenius quondam Roma-
nusfenator do ferebat. Vide tit. Fieri ex*x.
VeBiti humiliter dm Macharij ditiffimum tri-
bunum per humilem habit um ad contempts*
mundi per duxerunt .Vide tit.Humilitasex. 6>
VeBom humilem Faftradus abba* quantum dile*
xit. V.tit. Vtdlatus ex. 1 .
Voiles pret to fa cuiufdam abbatis foft mortem
. kins tgne vifa fun* horribiUter fcintillare. *
f*96 ^
VoBibus humilibus induti frequenter prethfis
virtutibus intus ornantur .Vide tie. Indicium
Dei ex. f.
Veftibusfret'ioftsfuperfiutfreta Comitijf* Cam-
' panUy defun&a miforrime* Spoliatur. V. tit.
Mundus ex* u
Veftium curio fit atom fateto ludibrio rex in mo*
nachos firiBos calceos port antes irrifit.ii. <$•
«#./. 897
Viftimentorum lafciuiam quidam nobilis Sat ace*
nnfin Chriftianisnon immerito reprehendit,
iv.feod.
VeBimentorum lafciuiam deridente£ ddmonesfu-
per defluenttm p'ompatice fimbriam tanquam
qnadrigam con federunt. f ./. 8 9 9
Veftium ornatu faemina dele St at a moritura cal •
ceos roBratos fieri prdcepit,tjr> dffunBa terri-
biliter apparuit. V.tit * Calcei roBrati ex 1 .
VeBom afptram & duram exharrens quidam
- nouitius in ordine S. Francifci jplendidis veBi-
busvidit indutos fr*im9& confolatus eff.V.
Veftibus pompttiets, & conuiuys nimium deditus,
poft mortem indict eondemnandus perpgtuo
pr-efentatur Vide tit ■ Quia ex. 1-8 .
Vekium asferitatem mater Edmundi filios do-
cuit, quibus ftudehtibus ciliciola tranfmitte*
bat V.tit. Lufus ex.7.
VoBibus pompaticis indutaforor 3 Bifnardiy ab
Andreafratrefuo fiercus inuoluium ncmina*
tur. Vtde tit .Conner fio ex. 30.
Voftimento pretiofo to&us Ioannes Fteemofyn*-
riui Uchrymofis lamentation! bus tot am no*.
Shm snjomnern ducit • vi.f. 8 99
Veftium ornatu alios adpeicandum indue ens fae-
~mina9 nifi B.Vtrginem aduocaffet, vhta k
eUmonibus ad infer numraperetur. Vjit Cho»
re*ix*l.
VeBium trnatu nimium deleBata puella^moru
turd optimis veBibus feinduitydicens: Veni> 4
diaksUfufeipere animam meam Videt. Mors
&Jdoriix.to.
Veftium ornaturn Deus maxirni infotminis odity
punit gr duster tdamnat aternaliter.vii.f. 900
ViBUus turiofus & vanus ornatmplures dam-
nut quam put dkmones in inferno dumnuti.
V. t it. C *le Bis gloria ox. 16.
ViBium ornatui nimium deditafoemin* quam
horribiliter fitio apparuit ,qummque iuBi dd-
not a fit. yiiif.900
VoBibus pretiofis hdutam fnuperculam matri
fuam quidam Epifcopus Farijienfis noluit r*-
cegnofiere, fed in humili vifte cognovit. V.tit*
Humilitasex)o.
VINDICTA.
VindiB'amcogitans iratutfrater> ingrejfum 4U •
- bolo admonaBerium S. Francifctprtbust.V.t.
Ira ex.i.
VindiBam potent fieri in eum, qui fibi fecit iniu*
riam nepos Joannis Zleemofynarift hoc impe*
trauhyvt gratiam maiorem actiporet.Vide tit.
J niurias fat tenter ferre.
VindiBam dimhtero. quire in Vimittere. -
VINDICTA DIVINA.
* VindiBam do quibufdam fumit Deus median*
tibusmufcit. £«ol
VIRGA.
Virga percuffut monachm, qui in orationeftart
nmvalxit omendatur. V.tit. Ecclofia ex\i.
* . 3 VirgM
r
Jndcx Spcculi
Virga percuffa fctmina k B. Edmundo abomni
fomtcationis tentatione liberator. V.tit. Foe*
mint* ex. 6.
VIRGO.
Virginis dowum [poliorevolens Mucins latro c$-
uertttur . V tit . Dejperatso ex.x.
Virginit at is amator Ammon fponfamfuam Con-
ner tit. i'f*9Q\
Virgin**** corpus Edilfridd re gin 4 .quant is pri*
uilegus pofi mortem pr&utntum eft. ii.f.pot.
Virgo quddamtquapofi virginitatis votnm forni-
cari noluit% militi falutem animc imfetrauit.
V.tit. Hord canonic* #*.$.
Virgo quedd no a duobus lafciuis iuuonihm f1»~
praretur ab Angelis cuftoditur* Vide t.Luxu-
via exem.y.
Virgo Lucia *immolata fua cat! it ate Adam re-
gem barbarorum ad /idem conuertitt & vna
% cum to Roma mar tyriumconfecrauit. V.t.So-
cietasexi-
Virgo pudicijftma Angadrifina pulchritudinem
/nam in defermitatem petitt tranfmutaru VJ.
_ Pulchritude ex. r.
Virginem no verbis & iniurqs illnderetnr defen-
dens BafilijUs, Jkbito adfidem conuertitur.
iiif.902,
Virgo fan&ij/ima Iakelina invirili habitu pa*
triamfugit, ficcis pedibus mare tranfijt, <$»
mirabilem vitam duxit. i v f. 90 )
Virginitatem fuamfilia Viennonfis Comitis in*
uitis omnibus cognatisfuis inuiolatamferua-
uit.v.f.eod.
yijrginea car? S .Theodulphi Imptratoris con fan*
guinei incorrupt a pofi multos annos in Trout*
ri reperitur. vi/904
Virgo quddam genorofa dum vi tentationis vifta
ad peceandumfurgeret, audit a Chriftoy Me
diligas.qui fum formofus y.t.Amor Chrisli.
Virgo auddam mirabilos perfecutionei demonis ob
amor em virginit nttsfufl'tnuit. V.tit.ConfeJfie
ex.l^'
Virginitatem habentem, fefdfuperbum diabolwt
non timqit. Vide tit. Superbia ex. J.
Virginitas MarU trip ltd lilto declarator. V, tit.
Maria virgo ex.ix.
Virgo quedam pudicijftma vfque adeo virorum
afpeftus vitabaty vt etiama fancto Martina
^ videri nolmrityide t. lamina ex> $ •
Exctnplorumr
VirgimtatUvotumfaciens S. Edmundus, virgin
nem Murium annuU aureo fukarrauit. Vide
Und.ex^*
Virginitatem follicit} feruaiurus fl. Vincent im9
iuuante Maria in/idiat diaboli decltnamt.
Virgo Vincent tus a famjna admmtut in medio
flamma non eft dftuaxut.Vt^hifummre ex t.
Virginitatis fua infidias fit/linens beruardus cla-
mant 1 Lat*ones , Ut tones viii f. 9 o j
Virginitatis tueudd gratia fcemindquadam Le*~
dienfis dtcecefis in rapadjfimos flumes feipfas
ptdcipitauerunt. ix.f.90^
Virginitatem (an&a'rum virginu Agapis, Ckre-
**>> & Hirena mira dignatione Domhrnt ele-
fmdit. x^f.9^4
Virginum indfiimahilis gloria fan&is ImLam
& Bafilijfd oftenditur. xi f.90 <
Virginitatem [nam Domino cenfecture voteus 5.
Vhara.multas perfecutienet upatrefuftmuit.
xiif.eod.
Virgo quaAam ne perderet pudorem, md aliawe
confugit. xuif-jot
Virginitas & Japientiu in fpecie virginum Gre-
gory* Nax,ianzenoapparueruntfic*mkae*ta-
repttentes. % xiv.f.poj
Virgo captiuaprecibus dominos fuosjansns cum
honore ad propria remittitur. xm.f.eed.
Virginit Eujtechy prepofitum cafiitatis infringere
cupiens quedam matrona Romana, fervanM
cultum terribiliterpUgatur V. t. O mat us.
Virginitatem fuam ne perderet iuuenit quidsm
dentibus abfcijfam linguam in fact em mere t ri-
ds expuit. xvi.f. 907
Virginit at is fua periculum expauefcens Helios
fozminarum regimen fugiens dee liuauii, fed ab
Angelis eunuchiz.atut redsreprdcipitur.VJit.
Car nit tentatio ex*i. ,.
Virgine* duo fdlictt iuuenis & adoUfcentuU
matrtmonio iuriett fr invtrginitate muufi-
runtftabiles, &pofi mortem licet feiunSti */-
font fepu\ti% in vno monumento inuemuntur.
xvii fabl
Virgo qudd am virtute nobilier, quam generea
Sigifmundo infyonfam tle&a ad altart fugit,
& reV° diademate cpntempto monafterium
, introiuit. . xviii.feod.
Virginit atii pericnla rnetmens quddamfosmioa
j
Index Spcculi
nafum, & labia amputauitt& amputata a Ma-
ria miraculosl recepit. xix-fi 90 j
Virgo qtsddam perripiens, quod rtx pulchritudfr
ne ocular urn fuorum vulmratus earn concu*
pifceret, euuXfos pis crudelitote oculos reti de-
ft inauit. xx. J. 910
Virgines plsorisn* cum ft a Soldano audijfentftu*
prandas , omnes nafum proprijs manibus de-
truncarunt. xxyf.eod.
Virgo quedam primo violas, deinde annulum it
fignum do fponfationu acctpit . xxij . / eod,
Virgo prdfumptuo fa diconsfe nolle tjfo if ftatu
Magdalen* , a Unono turpijftmo conftupra-
tur. xxiij*f.9ia
Virgines qudUbus ftnt fertis coronardd,& viduis
prsponendd. xxiv,f.eod.
Vitginitaty quart in t aft it as.
ViSlONES DEFVNCTORVM.
* Vifto admirabilis defunoli qui extrufus e* car-
eer* rurfufquo in tarn intrufus infern*fe loca
adiuijfe eparrauit. if '. p X 4
Vifio admirabilis tuiufdam fabri defunclijac vi-
td reHituxi t quipoft nunqumm rifit. y ./• 9 f tf
Vifio fr hiftoria recent do admhanda cuiufdam
defuncJi apparition* , excerpt a ox lit iris Von*
D. loannis N. ex qua elucefcit auitd & Ca~
tholicd roligionis Veritas , <$» quant op ere* do-
fun&is projint fujfragi a viuorum ' iij -J '917
Vifto & hiftoria rocens tnemorabilis, do quodam
Arnoldo Hitherto quipoff triduanamextafim*
admirandafevidiff etc flatus, vonientos adfi
Orudis fat adpietatem. iv. /. 9 1 8
VITA STERNA.
Vitam dttrnam Gennadius per Angel ft Domini
edocetur* V. tit. Mi f eric or di a in pauper es ox, 1 5.
VOCARI.
Vocati multi% pauci vero eleBi. Nam vidit ere-
mita animas hominum ficut wues ad inferna
decider e,& tantum trer ad coeleftia regna to-
memre Vide tit. Damnatus ex* z.
Votantur diuerfi diuerfimodi addiuinam ferui*
tut em, qudre in Conner po. •
YOLYNTAS PROPRIA.
Voluntati propria deroli&usf rater laicus in dter*
nam damnatur. V. tit. Inobedientiaex**.
VOTVM.
Votum non implens quidam Arduinus non inim-
fte damnatur, i. f. 9 19
Exemplorum.
Votum fuum non implens^ manumy quamforib
4 injbonfiouenon tetonderai , gladio feriente a*
4 mi fit* ij.f.cod*
Votum religionis infringens adeUftens%* ddmortu
but multtplkiter torqueturVide ttt.Patronus.
Votum roligionis nonfoluens vitam miferabiliter
ami fit. iij ft 919
Corrigitur different dare equum quern veuerat.
iv. f. 910.
Veto D. Thome Aquinati facto hydropic a &prd-
gnans tnulisr liber at ur. • v. f. eod.
Voto fe Deo obflringere in nee e filiate vtile oil,
vi, f 911.
Votum [elitarid vitsprotrahens Fuagriut grauif
fima infirmitato pregrauatur. Vide tit. Mors
& Mori ox* 6.
Votum roligionis non implens for} fuiffet ex li-
bro vits deletus Vtde tit. Conuerfto ex* 9.
Votufuu ne infringeret quida clericus a B.virgi-
no minis deter retur. V. tit. Mariavirgo ex.$*
Votu roligionis miles quid** emitthjrepJfte /anus-
do infirntitdteejficitur.V.tit. Infirmitas #*.8.
Veta tria religie jorum fub Specie aurei denarij
ftbi Deus a S. Francifto voluit off err i. V. tit,
Contemplatio ex* 2.
Votum virgiuitatis emistens Edmupdus, annul*
aureo imagmem Maria virginis fubarrauit.
V. tit. Fesmina ex. 6.
. V RSVS. .
Vrfusmiraculosla F lor em 10 quodam inftruitur.
s V. tit. Inuidia ox. 1.
' , YSVRARIVS.
Vfurarij eafut per imaginem illuditur, {$• ropen-
tina morte mulBatur. j.f. 911
Vfur arts' animam duo in females canes merit ur 4
expectant. j.f. eod.
Vfurarij pecuniam in quodam monafterio pofitam
demon cuflodmit. iij. food.
VJurmrq pecuniam ref client Abbas inbreui diues
effcitur. iv.f9xi.
Vfurarij vJneam dsmonesne Uderetur confer-
***** v.f.eod.
Vfururim dejperans, ab infernali equo ad locum
/ poenarum deuehitur.Vide ti. Dejperatio ex .7.
Vfurarij cor demones poft mot tern pesunia impfe*
uorunt. Vide tit. Auaritra ex. 5.
Vfur aria morituraeoruos vidit .cuius corpses da .
monsi ? ferenoproijtiftcttrMJlulerut. vifoiz
Vftsrarius
Vfurarrm vifus e& in infern*,d* cuius v*ntrt*n»
mi *xcreutrunt9 adqutsomnes kdredtsctr-
nuntur tfle fufptnfi. vii.feed.
Vfurarius &filius eius vififunt in Inftrnt mu-
tuis ft maledi&is lactff antes. m viii fozf
Vfurarij miferabilis mors* ixf.f * J
Vfurartus imp mt ens corptrt & anima a) dtmt
nibusaufertur. " *./.*i4
Vfurarius cbnegUBajn reftituti*nem9 txhuma-
tut & ad inferos defer tur. xiftod.
In vfurarium alium v'sndiBa diuina. xii.f.eod.
Vfurarij hartdts tadtm plc&uni*r pana qua if ft
vfurarius, xiii.f.9t$
Idem de eodem ibidem.Vide tit. Parentis tx.t.
Vfurarius posnitentiam cum pojfet agertprotra*
btas tandem defperatustad infer nadeuenit, V.
tit. Pccnitentia ex . 1 1 .
Vfrrarius precipes fibi burfam cum pecunia pofi
mtrtem ad collum fu$pendi% k damopibus vi «
fits e& liquefafta pecunia pot art, dicentibus,
jiurumJitiBiyMurumbib't. V.}it. Humojyn*
VVILHELMVS.
Wilhtlmi Comitii Iuliacenfis vitatmort,& pas-
su* defcribuntur.Vide tit. Angelas tx.16.
YXOR.
Vxoremfapientem,&uon diuittm iuuenis elegit*
magnos & injp tratos tbefaures promermt.V.t,
Gratiasagere.
VXORVM PIETAS IN MARlTOS ET
L I BE ft O S.
* Vxorum mbilium in mar it is & prolibma ca-
ptiuitate sripiendismira induslria & chart*
tas. /-9*i
ZELV5.
Index Speculi Exemplorum.
Zelumferuentem babuit S.DMnftawnmpn grt*
gtfibi commijfe. Vidt tit. Afcenfio Qbttfti.
Wtlum magnum habtns loannes EloemoJynAtm
qua ration* prthibuerit ptpmlum txvtt Eccle*
jiam. V. tit. Etc left* /at. 4.
Zelp cenuertendi ludei me diet t B. Bafilius merit
fumm antra curfum nature, vfaut in diem
crafiinum differri orattene impttrMuit. V. ttt.
Cenuerfio #x.i8»
ZODOMIA.
Zod&mia peccatum mtnachus commifitfeftqn*m
defrixuraguletl comediuVjit.Gula ex.i.
Zodomu lab* ft pollutns focmina, dtmenem cum
indignstientyphi.pkitpbiycUmavtem aaduut.
*f-9t*>
Zodt,niticafamin* auditsit vecemdemems di-
centemfibi, Agemiferu, age quod agis, &<*
ii.fsod.
Zedemiticus imutnisprt membre virili inter cr+
res ctlubrum apprebemdiu Oifeti
Zodomiticm quidam nebslis canonicm repentin*
morteprauentm^lamstUt: Va illifqasmtb*
daeuit. Vidt tit. Deter* tx . J-
Zodomiticus quidam cum id malum Hreftntt
clamauitMv indicia Veifieperme, &ft$tttm
ntfarium exbalauit. iv /.?il
Zedomitic* faeminn corpus fipuUmn inftrntlet
porci ditlrabtbant. vfui.
Zodemiti viri veftigia viriiia zrammnarefcert
fecerunt. vhf.917
Zodemifica pr oust at* Uca infeBa ros ctteris Inn
madtntibus aufugit, vii /.«^
Zodomiticoptccmt* grmuntus mtnachus, ripf*-
Bus n*n vaUbat proct^cr*. Vide tit. Ctmtnn*
nioex.i.
Zodomita quidam vxtram fuam Uptime* ctntrf
8an*tdeflu*ntibus vifctribus inftcefnm, vit*
ZElum quantum Equiti'us babuit ad animus
ctnutrUndas.V.tit.Carnitttntatio tx.i .
%elum magnum ad ctnutrttndas animas babuit • dectdit' " viiij.91*
magifttr loannes d* tJiuella, vt nee infirmus9 Zt demit a iuutnit inueteratam in *tpttc*ti tt*
net mtriturus a cur a animarum defifleiet. V. futtudintm ft vine ere non pojefatstur. i*
tit.?r*dsc*rttx\. f.tod.
Finis tabula? magni Speculi Exemplorum.
r •
• \
* «.
• r
-* »
.^
*,
•4
Live Music Archive
Librivox Free Audio
Metropolitan Museum
Cleveland Museum of Art
Internet Arcade
Console Living Room
Books to Borrow
Open Library
TV News
Understanding 9/11