Skip to main content

Full text of "Manual de administrar los sanctos sacramentos a los españoles, y naturales desta Nueua España conforme à la reforma de Paulo V. Pont. Max."

See other formats


f 


-r-r. 


ñ     - 


f 


^^íjitararíír^rxTiBn 


f 


■* 


Prologo  Dedicato-' 

RIO  A   N.   REVERENDISSr 

P.  Fr.   LVYS    FLOREZ    PADRE 
de  la  fanQa  Prouincia  de  Sandíago,  y 

Commiffar lo  General  de  todas  las  Pronin- 

cias,  y  Cuftodias  defta  nimia  Efpa 

ña,  Philipinas,  y  Iapon.  &c. 

Duirjieron  atentos  (Reueren- 
difsimo  P.  M)  los  dos  írifighés* 
y  fanñosDoftores  S^Gregorio, 
y  S.  Ambrollo  en  eí  tiempo  del 
impuefto  precepto  a!  Caudillo 
Traelitko  pueblo,  quando  fe  le  mando 
ue  Hegafe  con  los  pies  defcalgos ;  por  q  fe  le 
ehcomendaua  el  imperio  de  aquella  nuine- 
rola  profapia  de  lacob  fue  (enfena  el  inciy  - 
to  Cipriano)  Ne  ad  Eccleftatn  tavquamftorf&r> 
fed  tanquam  paranim^huSj  e^  nuntius  accederet : 
que  no  auia  de  bufcar  ociofo  comodidades 
de  defpofado:  fino  hazer  officiofo  el  trabaja» 
do  minifterio  de  Nuncio,  y  paranimpho;  y 
no  fe fi  es efto  lo  quede nueitro  Seraphm 

Padre 


para  u,  fino  que  gUiado  por  el  ccleftial  thi 
ntu  q„em  aprouech.r á  los  otro   At íto 
c  reparado,  que  defde  que  V  ReorrV^  r 

k  aporto  *f»ócci¿*&V¡£™£* 

a  procurado  curdadofo  mas  el  p™e bo  L 

<  «.«»  de  nucího  facro  in^tuto^reapbr 

«o  por  remotas  Prouincias  amM 

vigente  corrigiendo  piadofo,  y  2 
jmorofo.Japantualidaddeimie  0 
,aS  a!f  s>  7  q»e  fea  la  Dominica  greTaDa 

conocdo  efta  vIg¡lancia  ?     ien^  .   ^ 

rimentadoeíterelo?  quienno  á  ech  J  ? 
ver  eñV  3mm2  p    ^i  echado  de 

difsím.á?         Reciba  pues  V.Reuercn- 
diísima  a  fu  amparo  eíte  pequeño  traban 
que  paíTé  para  el  bien  «.'¿%™% 

Mar  abrigo  pues  protefbr  no  fofc  de  /aí 
gofas  comunes  de  nuertra  Religioh  ,e  on 

™ÍTÍ  Z  FraCÍfCanos  c,"ft«» * S» 
Wc  toda  eila  Mexicana  República  reconoce 


a 


Baptifmi. 

Si  dixeren  los  Padrinos  que  ya  le  becbaron  la 
agua  por  queeftum  el  niño  en  peligro  de  morir* 
fe,  pregunte  él  M  imjiro  fiel  ¿¡  lo  bapthxb  dixo 
todas  las  famas  palabras  como  lo  manda  nuejlra 
fama  Madre  Iglefa ;  y  dirá  ,  y  preguntad  el 
Sacerdote  defia  manera. 

«F  In  aquin  oquiqoa-  <[  E!  que  baptizó  por 

ateqtu.  cuix  fauel  o-  ventura  declaró  bic 

quitenquixti  m  mo-  todas  las  Tantas  pa- 

i  TeotlátolÜ  que-  labras  déla  manera 

nm  motlanahuatilia  que  manda  nueftra 

Tonantzm  fantVl-  fanta  Madre  Iglefia 

glefia  Catholica  Ro-  Catholica  Romana? 
mana  í 

Si  toda  Yta  ay  duda  del  hptifmo,  layA^efe 
.# :  N.  Si  non  es  bapts'zatus  &c.  Mas 
fi  dixeren  los  Padrinos  que  noefft  lapido  el 
mSo.pregume  el  Sacerdote  ¡i  es  Yaronji  hembra* 
y  que  nombre  a  de  tener,y  como  fe  á  de  llamar, 
y  dirddefte  modo. 

f  Cuix  oquicbtli  inin   <f  Por  ventara  es  va- 
^1  ron 


I 


DegSdcramento 
piltzimli ,  ánoqo  £f    ron  efte  niño,  ó  te- 
huatl  ?  Tleitocay  ez'?    bra  ?  cortio  á  de  fer 
quentocayoíiloz  ?         fu  nombre?  como  fe 
*  á  de  llamar? 

'  No  con  fiema  el  Sacerdote  que  le  pongan  aU 
gun  nombre  del  te  ¡lamento  Viejo,  ni  de  gentiles^ 
<5  judíos  y  ni  alguno  ridiculo  >  fino  délos  que  fe 
aco¡lumhran  poner  en  lafanRa  %/<?/?*,  ¿*fe  al* 
gun  Santo,  b  Santa  del  nueuo  teftamentfc 

Forma  de  admiriif- 

TRAR  EL  BAPTISMO  A  VNO. 
O] 
Sac. N'/""^  Vid  petis  ab  Ecclefia  DeiV 
\¿L  Padr-  Fidem.  Sacer.  Fides 
quid  tibi  praeflrat?  Padr.  Vitara  aeter- 
nam.  Sacerd,  Si  vis  ad.vitarajftgredi* 
ferua  mandata :  diliges  Dñam  Deuin 
tuum  ex  toto  corde  tuo,&  ex  tota  ani- 
ma tua,  &  ex  tota  mente  tua*  8c  proxi-, 
ltium  Mlim  ÜCUt  teipfam^Jople  tres 

yezgs  ¿ 


ft  ^*- 


¿>  «¿¿   ftAouéc-»'    &ctcru?ru    ¿,TUU¿cf  *&***•->*.  U*cnu**yi, 

VtZ    <+*»  ^*     ^    t**2"**-     ^    CUt4XA>¿*.J 
t/-f*p /*•+<*      <&<***'     *""  &•    ■ 

-¿*Tf  ?*****■  /¿x~^  ^^  ***- 


,?¿^¿f* 


n*  fu 


Baptifmu  3 

w,  mwmmeel  rojlro  de  el  *  >  *(£ 
Exi  ab  eo  (fifvn  •*&«  diga  ab  ea)  tm 

fanfto  paráclito .  H*¿<  I-  f^1  *%"? 

í<?  ,  y  peéo  del  niño  duendo  .    ACClJ* ^Ug 
nu^Lucis  tamin  Eróme  ^quamm 

rept?m,8ctali9eílomonbusvvt 
templumDeiiameffepofsis. 
Oremus- 

PR*ces  noftras,  qu*f?«!uusDo™' 
nedememereXaua.,&hunc(> 

eleauro  taum  N-  Crucis  Domimcs 

mprefeione  Cgnatum  («!  Cgnatam) 

perpetua  virtute  cuftod.,  vt  magmtu- 

linis  glorie  taSfua¡métafetuan8,pet 

S»m  ínandatorum  tuorum  ad  re- 
g"„etarioms  glorian,  peruemwme- 

reamr.  EerChrflumDnumtioltam. 

A  *  *** 


y 


De  Sacramento 
*•  Amen.  v0K¿a  ú  $am¿m  ¡amm  ¿r¿ 

ih[oheh  cabega  del  tiiri0yy  diga. 

OOremus. 
Muipotens  fe m  píteme  Deus  , 
PaterDomíni  noftri  lefu  Chr/fli, 
refpicere  dignare  fuper  hunc  famulu  rn 
fcuim  N.q«em(^/banc  fa muía m  rúa 
N.  .quam7?>fw¿tf»íw)-ad  rudirnenra 
fidei  vocare  dignatuá  es ;  omnem  cas 
cítate  cordis  ab  eo  (^/ab  eajexpeJIe, 
diírumpe  ornnes  íaqueos  Sarán»,  qu¿- 
busfueratcoíligatus  (>/ colígala/ 
'$&emjfcb  aperi  ei  Domine  lanuarn 
pietatis  tu»,  vtfígno  fapientiac  tu* 
imbutus  O/  irnbura)  omníum  cupidi- 
Itatum  fceíoribus  carear ,&ad  fuauem 
odorem  pr?ceptorum  tuorum  htus 
tibí  ih  Bedelía  tua  deferuiar,  (>/ííe-. 
[a  ribi  ¿n  Eccleíia  tua  deferuíat)  8c  pro- 
,dciu de  di'e  indiem. Per  eundem  Do- 
.toumim  noftrum  lefum Chri'ftum  F¡- 

Iium 


Baptifmi.  /y 

Iiurn  tuum,  qm*  recum  Viuit,  &  regnat  ¡ 
in  vnita  te  Spiritus  fanéti  É)eus  per  om- 
nia  faecula  rarcuIoFiim.    %/    Aitieni 

Tonga  dentro  de  la  boca  del  niño  \>na  fmJefd 
lev  dita  y  diga.        Ñ.     Acci*  faíem  fa- 

pientté*  propítfatío  fntibi  iú  vitám 
aeternam.  &.  Amen,  f.  PVx  tecum. 
£.  Wt  cum  fpintu  tyo. 

Oremus.        * 

DÉ  VSPatrum  noírrorum,  Deiis 
yniuerfae  condito  r  tferitatis ,  te 
fiipplices  exoramus,  vtnuncfamus 
Ium  tiwm  (vel  hanc  famulam  tuam  ) 
N.  reípf  cere  digneris  propitius,^;  hoc 
primum  pabulum  íalisguílatem,  norti 
diutius  efurire  permitías,  quominus 
ribo  expleatur  coelefti ,  quatenus  ííc 
íemper  ípíiritii  feruens,fpegaudens, j 
tuo  fémper  nominiferuiens .    Perduc 
ém  (  Del  eam  )  Domine ,  quaefumité, "j 
ad  noíi«  regenetationis  laiiacrum^yfc' 

A4  ¿%£¡*- 


De  Sacramento 
cum  fidelibus  tuis  promifsionum  tua- 
rum  aeterna  premia  confequi  mcrea- 
tur.  Per  Chriílum  Dominum  noílrum. 
P0P-  Amen.  Exorczote  itnmunde  fpi- 
~xkm  in  noftine  Patris,8c  Filij,&  Spi- 
ritus/ancti  •%<  vt  exeas ,  &  recedas  ab 
hoc  fámulo  (vel  hacía  muía)  De¿   Ñ. 
ipfeenim  tibí  tmperat^maleditre  dam- 
nate,quiped¿bus  fuper  marc  ambu- 
Jauit  ,  Se  Petro  mergenti  dexteram 
pprrexit.  Ergo  maled'i£te  diabole,  re- 
cognofee  fententiam  tuam,  &da  ho* 
norem  Deo  viuo,  &  vero,  da  hono- 
rem  lefu  Chníio  Filio  eíus,  &  Spirirui 
_      lanfío,  &  recede  ab  hoc  fámulo  (  +el 
ííac  fámula)  N.  qm'a  ifrum  (>J  iíram) 
fibi  Deus,  &  Dominus  noíler  lefus 
Chriítiis  ad  fua.m  fandam  gratiam,  & 
fcenediftionem ,  fontemq?  baptifma- 
tís  vrocare  dignatus  eií.  x¿i¡uij¡g»aaa 
el  pulgar  de  la  mano  derecha  al  niño  hacendóle 

en 


y 


2¿to 


Baptifmh    - 
en  h  frente  Dna  Cru\t  y  diciendo . 
íignum  >£  fanftae  Crucis  ,  quod  nos  ~^m* 
fronti  eius  damus ,  tu  matedi&e  dia-  -To- 
bóle numquam  audeas  violare ,  Per 
eundem  Chriftum  pominum  nofírú. 
f$t.  Amen,  Ponga  la  truno  derecha  el  Sacerdot 
te  f  obre  la  cabe f  i  del  »;«»>  y  diga,  lo-r™* 

Oremus. 

t>  7JO  Ternam,  ac  iuftifsimam  pieta- 
L>tem  tuam  deprecor ,  Domine 
fan&e.Pater  omnipotens.eterne  Deus, 
aothor  Iuminis,&  veritatis  fuper  hunc 
famulum  tuum  (  \>el  hanc  fámula m 
tuam  )  N.  vtdigneris  illum  (  n>el  il- 
lam)  ¿Iluminare  Iumine  intelligentiae 
tuse,  munda  eum,(v<?I  eam)  &  fan&ifi-, 
ca,  da  ei  fcientiam  veram ,  vt  dignus 
(\>el  digna)  gratia  baptifmi  tui  effedus 
($el  effe&a)  teneat  firmam  fpem,  con- 
filium  re&un^do&rinam  fandam.  Per 
Chriftum  Dñum  noftrum.  #.  Amen» 
A  5  tm%* 


,    &e  Sacramento 

PotigaelMwjlfola  extremidad  déh'eHol 

^¿  fohre  *  ññ°<>y  lleueh  adentro  duendo  .     N 

^*<Ing^edere  in  templum  De/,  vt  habea' 

f^upmm  cum  Chrifto  m  vitam  arter 

■IMm.    &.   Amen.   Mientras  llegan  alba* 
tifleno  diXe  el  Sacerdote  ,  j,  P<f(/,;BW  tf-  ^ 
,  dw.  Credo  in  Deum  Patrem  omnipo 
tentem,&c.  P«ernofter,&cJ 
i         <fe  llegar  "pn •poca  apartado  de  la  fuente 
í         <%*  el  Sacerdote  efle  exorcismo. 
.  .^F      Exorcismo. 

1  •>     13  Xorcízote  omnis  fpíritus  immu* 
!       *-^deíntlomínePatn*st)eiomnípo- 
]      tenéis  ^  &  in  nomine  Iefu  ChrifH  Fi- 
j      '1¡í  eias,  Domini, 8c  iudicis  noftri >£  & 
]      ¡n  virtute  Spiritus  fandi  >£  vt  diíce- 
i      das  ab  hoc  plafmate  Dei  n.  quod  Do- 
)      mmus  nofter  ad  templum  fanftum 
<      ftaum  vocare  dignatus  <eíl ,  vt  fíat 
íémplum  Deí  viui ,  &.  Spiritus  fandus 
,$U|bitet  m  eo.  Per  emndem  Chriftum 

Do- 


y 


/•*?* 


Baptifm.  6 

Bominnm  noftrum,  qui  venturos  eíl 
iuñk  are  yiuos^Sc  mortiK>s,8c  feculum 
per  ignem.  &.  Amen.  *  Tomafalwa  él  SÁ 

Sacerdote  con  el  dedo  pulgar  ^  y  Wta  los  Qydos 
del  niño^y' primero  eldérecho$y  d/¿¿vEplieta, 
qúbd  eítad  aperire  :  luego  las  narices  di* 
-yendo*.  In odorem  fuauitatis.  Tuau- 
tem effugare  diabole  ,  appropinqua* 
bit  enim  iudicium  Dei ,  Defines  pre* 
guntú  el  Sacsrdote%y  rejponde  el  V advino  por  el 
niño.  Sacerd.N. Abrenuncias'Satanae? 
?adr.  Abrenuncio.  Sacerd.  Et  ómnibus 
operibus  eius  ?  Padr.  Abrenuncio, 
Sacerd.  Ét  ómnibus  pompis  eius?  Vadn 
Abrenuncio.  Toma  el  Sacerdote  el  Olio  de  ^ 
los  CátechnmenoS)  y  en  forma  de  Cruenta  al  Z* 
uno  en  él  pecho  y  ejpaldas,  y  di%e.  EgO  te  Ii-  ?¿ 

tifo  >p  oleo  falutis  in  Chriílo  Iefu  Do- 
mino noílróf-vt  habeas  vitá^ternam. 
Re.  Amen.  Aqui  dexa  la  eñolaa^ul%  y 
Wia  otra  blanca  limpiafe  los  dedos  fy  pregunta 


% 


i 


Ue '  daCvamcnio 


refiondiendo  el  Padrino.  Steerd.  N.  Crecí  lá 
in  Deum  Patrem  omnipotentemjCrea- 
torem  cgeli  %  8c  térra  ?  P.*ir.  Credo. 
S¿a?r¿.  Credis  in  Iefum  Chriftum  F¿- 
%%I¿i*m  eius  ynicum  Dominum  noftrum 
natum,8c  paíTum?  Padr.  Credo.  Sacerd. 
Credis  inSpiritum  fan&um,  fanftam 
Ecclefiam  Cathoücaifi,  íanftorum  co- 
munionemfremifsionem  peccatorum, 
cartiis  refurre&ionem  ^  viram  #ter- 
mm?  Padr*  Credo.  Sacerd.  N.  Vis 
baptizari?  Padr..  Voló.  Luego  el  Padri* 
no$  ¿  Madrina ,  5  entrambos  tienen  al  niño  yy 
el  Sacerdote  teniéndole  con  la  mano  i^quierdaty 
con  la  derecha  toma  del  agua  Baptifmalyy  hecha 
tres  lóeles  en  la  cabe f  a  del  niño  ,  en  forma  de 
Cru\  diciendo  atenta ,  clara  ,  y  di flin lamente 
las  finientes  palahras.  N.  Ego  te  baptizo 
inmomine  Patris  fa  &  Fili},>J<  &  Spi- 
ritUS  fan&i  Amen.  %<  Y  defines  de  auerle 
limpiado  elSactrdne  la  cabe f a  con  algún  liengo 

lim* 


* 


Baptifmr,  -y 

limpió^  lo  focan  y  leuaman  los  Padrinos  de  la 
pila  ,  y  tornafe  a  poner  en  el  brago  derecho  del 
Padrino^  b  Madrina.  Toma  de  la  Chrifma  >y 
Twta  al  niño  entaparte  fuperior  de  la  cabega  en 
forma  de  CYtf^,  ydi%e.  .  ■• '  # 

DE  V S  omnipotetiSjPater Domí-*  cA^n 
ni  noñri  Iefu  Chrifti  f  qui  te  re- 
generauit  ex  aqua ,  &  Spiritu  fanQo  f 
quiqj  dedit  tibi  remiísibnem  omnium 
peccatorumipfe  te  liniat  &  Chrifma- 
te  falutis  in  eodem  Chriílo  Iefu  Do- 
mino noftro  in  vitam  aeternam .    &. 
Amen.  %  Paxtibi.  ft.  Etcumfpi- 
ntu  tUO  •    Limpia  con  los  algodones  las  partes 
wgidas  y  y  toma  el  lien g o  blanco  quefrue  de 
Capillo  b  Veftidura  blanca  f  y  poniéndolo  en  la 
abe f a  del  baptizado  di^e.  Accipe  Veftem  ^ 
andidam  quam  immaculatam  perfe- 
as  ante  tribunal  Domini  noftri  Iefa 
íhriíli,  vt  habeas  vitam  aeternanu 
fe»  Amen.    Tómala  candela  encendida  9  y 

ponela 


I 


De  Sacramento 
ponela  en  h  mirto  derecha  del  niñoyb  del  ?adt 
f;j      tto>  a  Madrina^  di^e  .      Accipe  lamp; 

dem  ardentem,  &  ¿rreprehenfibiL 
cuftodi  baptifmum  tuum  j  ferua  D< 
•  *  mandata,vt  cum  Dominus  venerit  a 
nupt¿as,pofsisoccurrere  ei,  vná  cun 
ómnibus  fanftis  in  aula  ccelefti  ¿  ha 
beas  que  vitam  aternam ,  &  viuas  í; 
fxculafeculorum.  #.  Amen.  N 
Vade  in  pace ,  &  Dominus  fit  tecum 
#.  Amen. 

Si  fueren  do$>o  mas  los  aue  fe  an  de  Bap 
ttyr,  fe  pondrán  los  varones  a  la  mano  derech 
y  las  hembras  a  la  i\awrda%y  todo  lo  q  fe  di^ 
arriba  enfingular  numero  acá  fe  diga  en  plural 
faluo  las  precintas  de  los  nombres, y  de  la  abre 
nunciacwnty  la  déla  Fee ,  b  Symbolo%  el  fopk 
yelftgno  de  la  Qru^  la  faliua  en  los  oydos,  j 
nari^el  olio  en  los  pechos, y  efbaldas%  la  locioi 
en  la  cabega  .  la  Qhrifma ,  Deflidura  b  capill 
hlancoy  la  candela  encendida  fe  de  a  cada  tnn 


ei 


■■■■i 


BaptifmL  g 

en  particular  ^y  primero  a  los  y>arones$y  luego  a 
las  mugeres* 

Si  elniño%  o  Adulto  grauemente  enfermare* 
y  eflé  en  peligro  de  muerte  ames  que  el  Baptifi 
mofe  cxcabet  el  Sacerdote  dexara  todas  las  cofas 
que  fe  ponen  ames  déla  locion$y  heche  tres  Ve- 
\es  el  agua  en  forma  de  Cru\  fobre  la  cabe  f  a 
delniño  b  adulto  enfermo  diferido.    N.  EgO 

te  baptizo  in  nomine  Patris  >  ^  &  Fi- 
Iij,  ^  8c  Spiritus  fan&i  >£  Amen,     si 

no  Quiere  agua  baptifmal  >  yfe  el  Mimjlro  de 
agua  ]wple,y  fi  Viniere  iejpues  fe  diga  todo  lo 
queje  dexb  al  principio ,  y  fe  le  ponga  el  olio% 
cbrifmay  lo  demás:  guarde  fe  lo  mifmo  que  en  el 
Baptifmode  los  niños  (fi  fuere  niño  el  a  ejla  en 
peligro  de  muerte) y  lo  mifmo  que  en  el  Baptif- 
mo  de  los  .Adultos  (fi  fuere  adulto  el  que  efia 
en  peligro  de  muerte)  filamente  fe  dexe  la  pre- 
gunta fi  quiere  fet  baptizado, y  las  palabras  de 
la  forma  del  BaptifuiQ,  y  la  loción  en  la  ábefa* 
}>ero  mudanfe  algunas  Qnwm7y  exorcifmos$ 

y 


< 

.  1 


De  Sacramento 
y  afi  el  Sacerdote  antes  de  poner  lafal  bendita 
en  la  boca  del  Bapti\ado  poniendo  la  mano  dere- 
cha [óbrela  Cabe  f  a  del  baptizado  diga. 

Oremus. 

OMnipotens  fempiterne  Deus,Pa- 
ter  Domini  noftri  Iefu  ChriíH 
refpicere  dignare  fuper  hunc  farnulum 
tuum  ( y>el  hanc  famulam  tuam  )  N. 
quem  (yel  quam)  dudüm  ad  rudimen- 
ta  Fidei  vocare  dignatus  es ,  omnem 
csecitatem  cordis  ab  eo(  velzb  ea)  ex- 
pelle  ,  difrumpe  omnes  Jaqueo&Sata- 
nae,  quibus  fuerat  colligatus  (  y>el  colli- 
gata)  aperi  ei  Domine  ianuam  piera- 
tis  tuf ,  vt  íigno  fapientij  tü£  imbutus 
(yel  imbuta)  omnium  cupiditatum  foe* 
toribus  caréate  &ad  fuauem  odorem 
praeceptorum  tuorum  lactus  (yel  laeta) 
tibi  in  Eccíeíia  tua  deferuiat,  &  profi* 
ciat  de  dieindiem  ,  vt  idoneus  (*el 
idónea)  fit  fruí  gracia  baptifmi  tui, 

quem 


lu 


Baptifmi.  Q 

quem  fufcepit,  falis  percepta  medki' 
na.  Per  eundem  Chriftum  Domfnum 
noílrum.  #.  Amen.  TomaUfalypne- 
h  en  la-boca  del  niñoy  o  adulto  diciendo.  Ac  - 
cipe  f ale  m  fapientiae:  propicia  tío  fie 
tibiin  vicamarternam.  &.  Amen. 
Oremus. 

DEVS  Pacram  noítroriim,  Deus 
^vniuerfae  condiror  veritacis ,  ce 
fupplices  exoramus.vc  hime  íamulum 
tuum  (  \>el  hancfamulam  tuam  )  N. 
refpicere  digneris  propitins  ,  ve  hoc 
pabulum  falis  guílancem,  non  diutius 
efurire  permiccas  quo  minus  abo  ex- 
pleatur  cceleííi,  quacenus  fie  femper 
fpirieu  femens,fpe  gaudens,  cuo  fem~ 
per  nomini  íeruiens  ,  8c  quem  (  vel 
quam)  adnouae  regene  raeionis  laua- 
crum  perduxiíri,quzefumus  Domine,vc 
eiim  fidelibiis  ruis  promiTsionutn  tua- 
mm  geerna  premia  cofequi  mereatui'í 
B  Per 


'  De  Sacramento 
Per  Chriflum  Dominum  noflrum.  & 

I  Amen.  Heéa  la  fenol  de  h  Crucen  ¡afren- 

te del  haptiqtdoyy  dichas  las  palabras.  Et  hoC 

íignum  >£t  Crucis,quod  nos  fronti  eiiu 
damus  &C.  pone  la  mano  derecha  el  Sacerdo- 
te fobre la  cabera  del  baptizado,  y  di^e» 

3  j_  Oremos. 

,  /1  ¿  Terna  m,  ac  iuílifs  i  ma  m  pfeta* 

X  -L>tem  tuam  deprecor,Dñe  fan&e, 

]  Pater  omnipotens  alterne  Deus,  authoi 

Iuminis,8c  veritatis,  fuper  hunc  famu* 
lumtuum  (yel hanc famulam toa)  Ni 
Vt  digneris  eum  (^Z  eam)  Aluminare 
lumine  intelligentietu£>  munda  eum, 
(^Jeam)&  fan&ific'arda  eifcientiam 
veram,  vt  dignus  üt(  *el  digna  )  fruí 
gratia  baptifmi  tui,que  fuícepit;  teneat 
firmam  fpem,cofilium  redum,doá:ri- 
nam  fan&am,  vt  aptus  (  vel  apta  )  fít 
adretinendam  gratiam  baptifmi  tur. 
Per  Chriftiini  Dñurn.  nofltíi.  &«  Ame. 

Sola* 


■é 


Baptifmu  10 

Solamente  fe  aduierta  >  que  en  el  baptifmo 
del  Adulto  en  necesidad  quandofe  d'm  lo  que 
fe  dexo  anies%  fe  mudan  efias  palabras  lo  prime* 
ro  en  el  exorcifmo  que  empiega :  Audi  male- 
dide  Satana  &c.  éé  donde  d\xe  habitacu- 
lum  perficiat  fe  diga  perfecit,^^*! 
exorcifmo  que  emfiega  NeC  t€  latet  donde 
di^e  vt  fiat,  fe  diga  vt  fieret* 

Forma  de  adminif- 

TRAl  EL  BAPTISMO  A  VN 
ADVLTO. 

fj"  Keuefiihel  Sacerdote  de  fobrepelU^ 
y  eñola  a\ul^y  Jí  qní fiero  poner  je  capa  fea  del 
tnifmo  color^  Va  a  las  ¿raías  del  ÉSitary  fe  biné 
cade  rodillas , y  algún  rato  ha%e  oración  a  Dios 
niwftro  Señor  pidiendo  el  auxilio  iiuko9  para'  | 
dignamente  ddminiflre  ejle  fanto  facrawemo,y 
Ji'el  tiempo  diere  lugar  diga  leuamandofefycort 
UCriitfgiMdofe* 

B  z  Deus 


j 


i 

i; 

j 

\ 

< 


_  gy^Si  ■  JBL..  ai 
í D¿?  Sacramento 

^\EV.S  ín  adiutorium  meum  in* 
JL' tende.  í^.  Domine  ad  adiuuan\ 
dum  me  feíiina,  Gloria  Patri,  £cc 
AS*.  EíFundam  fuper  vos  aquatm  mun- 
dam,&mundabiminiab  ómnibus  ín- 
quinamentis  veftris  dicic  Dominus. 
P/a.  8.  Domine  Dotjiinus  noíler,  &c. 
¥falz8.  Afferte  Domino  Fiíij  Dei^&c. 
FfaL^.  Qiiemadmodum  defiderat  cer* 
uüs  ad  fontes  aquarum  &c.  Acahdos 

¿¡los? [almos  fe  repítela  Ana.  EíFundam  , 
&c.  Kyrie  eleyfon ,  Chriíle  eíeyfon  , 
Kyrieeleyíbn.  Pater  norte rfoc.t.Et 
ne  nosvinducas  in  tentationem.  &.  Sed 
libéranos  amalo.  '$.  Domine  exaudí 
orationetn  meam.  gr.Et  clamor  meus 
ad  te  veniat.  W.  Dominus  vobifcum. 
RvEt  cqrn  fpiritu  tuo.  Oremus. 

OMnipotens  fempiterne  Deus,qui 
dedifti  famulis  tuis  inconfef- 
Gone  vera  fidei ,  acteniae  Trinitaria 

glo- 


■Bafiifmh  II 

glóríam  agnofcere,8c  mpotentía  Ma- 
ieftatis  adorare  vnitatem,  qtizfumus, 
vt  eiufdem  fidei  firmitateab  ómnibus 
femper .  tnuniamur  aduerfis.  Aderto 
jfupplicationibus  nofixis,  Omnipotens 
Deus,  8c  quod  humilitatis  noftrx  ge* 
rendum  eíl  miniñeno  f  tux  virtutis 
impleatur  effe&u. 

D-Aqugfumus  Domine,  eledo  nof- 
tro;  vt  fan&is  edo&us  myfterijs, 
8c  renouetur  fontc  baptifmatis ;  &  ín- 
ter Ecdefix  tux  membra  numeretur. 
Per  Chriftum  Dominum  noftrum. 
&.  Amen.  Si  fueren  muchos  los  Adultos 
fe.  diga  enefla  tercera  Oración  ele&ís  noís 
tris,  edo&i,  renouentur  ,  numerentur. 
DeffiueS  Va  el  Sacerdote  a  la  puerta  de  la 
Iglefay  y  parado  en  el  umbral  della ,  y  el  cate- 
cúmeno ftiera  de  la  puerta; y  aduiertafe,  queji 
fon  muchos  fe  an  de  poner  los  Varones  a  la  manó 
iexecha  del  Sacerdote ,  y  las  mugeres  a  la  i\- 


T' 

Vi     ** 


B5 


(mierda. 


i   ! 


De  Sacramento 
quierd^y  pregunta  el  Miniftro  redundiendo  el 
Catechumeno* 

Sncerd./^\  Vo  nomine vocaris?  6» 
V*¿_-'^,  N.  Sacerd.  Quid  petia 
ab  Eccleíia  Dei?  %*><*;  Fidem.  í^^ri. 
Fides  quid  tibí  praftat?  C*f*c&,  Vitarn 
zternam.  Sacerd.  Si  vis  habere  vitam 
£ternam,ferua  mandata ;  diliges  Do¿ 
ininumDeum  tuum  ex  toto  corde  tuos 
8c  ex  tota  anima  tua,  8c  ex  tota  naente 
tua,8c  proximum  tuum  Ccut  te  ipfumi 
in  his  duobus  mandatis  tota  lex  pen* 
det,  8c  Propheta:.  Fides  autem  eft,  vt 
vnum  Deum  in  Trinitate,  8c  Trinita- 
tem  in  vnitaie  venereris,  ñeque  con- 
fundendo  perfonas,  neqj  fubílantiam 
feparando.  Alia  efl:  enim  períona  Pa* 
tris,  alia  Fiíij,  alia  Spiritus  ían&i:  fed 
horutn  trium  vna  eft  fubftantia,8c  non 
niíi  vnadiuinitas.  Sacerd.  N.  Abre- 
niincias  Satanae  ?  Qwsfo.  Abrenuncio. 


>j:í 


BdptifmL  12 

Sjcerd.  Et  ómnibus  operibus  eius?  Ca- 
teé. Abrenuncio.  Sacerdé  Et  ómnibus 
pompis  eius?  Cateé-  Abrenuncio.  Sac* 
Credis  in  DeumPatrem  omnipoten* 
tetn>  creatorem  cceli>  8c  terrae  ?  Cateé* 
Credo,  Sacerd.  Credis  8c  in  Iefum  Chri- 
fhimFilium  eius  vnicurn  Dominum 
noftrurn,  natum,  8c  paffum  ?  Cateé* 
Credo.  Sacerd.  Credis  8c  in  Spiritum 
fan&um,  fandam  Eccleíiam  catholi* 
cam  *  Sandorum  communionem,  re# 
mifsionem  peccatorum,  carnis  refm> 
feftionem>8c  vitam  arternam  ?  Catech¿ 
Credo*  Sopla  el  Sacerdote  tres  1t>e%es  el  roflro 
del  Catéenmenos  ii%g.  Exi  ab  eo  (  V<?/  ab 
ea)  fpiricus  immunde.Sc  da  locum  Spi- 
ritui  fan&o  paráclito  *  Sopla  con  hho  ca* 
líente  en  forma  de  Cru\el  roflro  delCatechu* 
meno$ydi\e.  N.  Accipe  fpiritum  bo¿ 
num  per  ¿ftam  infuffíationem,  8c  Dei 
benediftionem  &  Pax  tibi.  %  Et  cum 
B4  fpiri: 


De  Sacramento 
fpírítu  tUO.  Ha\e  el  Sacerdote  lafeM  déla 
Qru\con  el  dedo  pulgar  en  la  frete^y  pecho  del 
Cwchumeno,  y  di^e.   N.  Accipefignum 

Crucis  tam  in  fronte  >£  quam  in  corde 
ffr  fume  fidem  codeftium  precepto* 
rum.  Talis  eílo  moribus,vt  templum 
Dei  ¿am  e.(Te  pofsis:  ingreíTus  que  Ec- 
clefíam  Dei,  euafiíTe  te  Jaqueos  mor* 
tís  ktus  (  wl  Ixta  )  agnofce,  horrefce 
idóía ;  refpue  fimulacra  jcoIeDeum 
Patrem  omnipotenten^&Iefum  Chri- 
ftum  Fiüum  eius  vnicum  Dominum 
noftram,qu¿  venturus  eft  indicare  vi* 
üosj&  mortuos.&i  faculum  per  ignem. 
&.  Amen.  Las  palabras  horrefce  idola, 
refpue  fimuíacra.  Se  d\\en  al  que  Viene  de 
h  gentilidad  f  o  idolatría  :  mas  al  que  viene  del 
judaifmofe  di%en  en  lugar  de  aquellas  %  eftas, 

horrefce  ludaicam  perfidiam  >  refpue 
Hebraicam  fuperítitionem .  Y  al  Sar- 
raceno f  Turco ,  Moro  >  c  Perfa  ,  b  otro  de  los 

Mabu- 


Baptiffnu  "  15 

Mémeunos  fe  dhpn  .eftas  horréfceMa* 
humeticam.  perfidianvefpue  prauam 
fe&am  infidel ítatis*  *dl  kerege  (del  qual 
fife  duda  de  fu  hptifmo  a  de  f ex  primero  bap- 
tizado debajo  de  condición)  fe  digan  eftas  hor- 
reíce  hereticam  prauitatem,reípue  jfte- 
farias  fedas  impiorum.  o  declarefeU 
feBa  de  donde Ywie,yJ¡  fon  muchos  todas  efins 
palabras  fe  diien  a  cada  V«o  en  particular. 

Oremus. 

TE  deprecor,  Domine  fanQe,  Pa* 
teromnipotens,  aeterne  Deus,vt 
huic  fámulo  tuo  (  yel  famulae  tuse  )  N. 
qui  (ni  quae)  in  huius  faeculi  nofte  va- 
gatur  incertus  ac  dubius  (  vrf  incerta 
acdubia)  viam  veritatis,&  agnitionis 
tuse  itibeas  demonftrari :  quatenus  re- 
feratis  oculis  cordis  fui,te  vnúDeum 
Patrem  in  Filio,  &  Filium  in  Patre  cü 
Spiritu  fan&o  recognofcat,  at<p  huius 
confefsionis  ímStam  &  hic,  &  in  futu- 
B5  ro 


¡Je  sacramento 
ro  faeculo  percipere  mereatur ;     p< 
ChriíiumDííumnoílrum.  &.  Amer 

Si  fueren  muchos  ¿i gafe  efla  0  ración  en  ph 
ral  Signa  el  Sacerdote  al  Catéenmelo  con  , 
Cru\ha\iendoh  con  el  dedo  pulgar  ea  U  freí 
te,  y  en  las  demás  partes  como  fe  dty  a\,au 
Signo  tibi  frontem  >£<  vt  íufcipiasCru 
cemDomini.    Enhsoydos.   Signo  tib 
aures,#i  vt  audias  diuirra  precepta.  & 
hs  ojos.  Signo  tibi  oculos,  >¿  vt  videaí 
claritatem  Dei.  En  la  nari^.  Signo  tib 
nares,  >£  vt  odorem  fuauitatis  Chriíl 
fentias.  Enhhca.  Signo  tibios,  >$<  v! 
loqnaris  verba  vitac.  En  el  pecho.  Signo 
■  Ubi  pettus,  %  vt  credas  in  Deum.  En 

j  hs  ejpaldas.  >*<  signo  tibi  fcapuIas  ,  & 

i  vt  fufeipias  iügum  feruituti s  eius .  Y 

)  habiendo  la  fenol  de  U  Cru\  en  todo  el  cuerpo 

<  lendkiendole,  diy.  signo  te  totum  in  no^ 
mine  Patris  *  8c  Fifí;  *  &  Spiritus 
íanfti,  >jE<  vt  habeas  vitam  aeternam, 


m 


cq 


BaptifmU  14 

&  viuas  in  faecula  faeculorum  .    ͣ. 
Amen  .    Sirfoti  muchos ,  los  tales  fignos  fe 
hagan  a  cada  Mo  en  particular. 
Ore  mus. 

PReces  noftras,qw2fumus  Domi- 
ne ,  dementer  exaudí ,&  hunc 
eleftum  tuum  (yel  hanc  eleftam  tuam) 
N.  CrucisDominic^cuius  imprefsio- 
ne  eum  ( y>el  eam  )  Signamus,  virtute 
cuftodi ,  vt  magnitudinis  gloria:  tux 
íudimenta  feruans  ,  per  cuftodiam 
madatorum  tuorutn  ad  regenerationis 
gloríam  peruenire  mereatur .  Per 
Chriftum  Dñum  noílrum.  &.  Amen. 
Oremus- 

DEVS,  quihumani  generisíta 
es  eonditor.vt  íís  etiam  reforma- 
tor ,  propitiare  populis  adoptiuis,  8c 
nouoteftamento  fobolemnouae  prolis 
adfcribe;vtfilij  promifsionis  quod  no 
potuerimt  affequi  per  naturam ,  gau* 

deant 


4 

.  1 


De  Sacramento 
deant  fe  recepiíTe  per  gratíam.-    Pej 
Chnftum  Dñiim  noftrum.  fc.  Amen, 

Poae  la  mano  dereó*  el  Sacerdote  [obre  U 
jj  Cihfadeleleaoydi^e*  Oremus. 

f  jMnipotens  fempiterne  Deus , 
y-'Pater  Domini  noílri  Iefu  Chrif* 
ti ,  refpicere  digneris  fuper  hunc  fa- 
mulum  tuüm(.í.hanc  famulam  tuam) 
j  N.  qiiem  (*íquam)  ad  rudimema 

fidei  vocare  d/gnatus  es  ,  omnem  ex- 
citatem  cordis  abeo  (y>el  ab  ea)  expel¿ 
i  le  j  difrumpe  omnes  Iaqueos  Satán», 

i  quibus  fuerat  colligatus  (t>el  colligata) 

]  aperi  ei  Domine  ianuam  pietatis  tuar, 

j  yt  íigno  fapientiae  tue  imbutus  (  vZ 

|         imbüta)  omnium  cupiditatum  fceto- 
i  íibus  careat,&  ad  fuauem  odorem  pr$- 

ceptorum  tuorum  fetus  ( \>el  Ieta  )  ribi 
m  Ecclefia  tua  deferuíat,  8cproficiat 
de  die  in  diem,  vt  fdoneus  (v*I  idónea) 
«fficiattir  accederé  ad  gratiam  baptif- 

mi 


Baptifmi*  1$ 

tní  tui,  percepta  medicina .  Per  eum# 
3em  Chriítum  Dominum  noftriutu 
&;  Amen.  Si  fon  muchos,  é  fía,  y  lasan* 
\ecedentesOutiones  fedigan  en  plural*  Toma 
la  fal  bendita  >  y  pórtela  en  la  ha  ¿el  Catechti- 
meno^yJi^.  N.  Accipe  fal  fapient%, 
propitiatio  tibí  fit  in  vitam  gtenwm. 
fc.  Amen.  Paxtibi.  #.  Etcumfpi- 
ritutuo*  Oremus. 

DE  V  sPatrum  noftrorum,  Deus 
vniuerfe  conditor  veritatis ,  te 
fupplices  exoramus,vt  hunc  famulum 
tuum(vel  hanc  famulam  tuam)  N.  ref- 
picere  digneris  propitius  ,  &hoc  pri- 
mum  pabulum  íalis  guftantem  non 
diutius  efurire  permitías ,  quo  minus 
cíbo  expleatur  cceleíK ,  quatenus  fit 
femper  fpiritu  feruens ,  fpe  gaudens, 
tuo  femper  nomini  feruiens .  Perduc 
eum  (yel  eam)  Domine ,  quaefumus  ad 
nong  regenerationis  Iaiíacrunr,vtcum 

fide* 


5 


>:j 


De  Sacramento 
fidelibus  tais  promífsioniim  taarum 
Sterna  prgmia  conféqui  mereattir.  Per. 
Chnftum  Dñum  noftrum.  #.  Amen. 

Sifón  muchos  fe  dé  a  cada  fno  la  [al  con  las 
palabras  Accipe  fal,  &C.  mas  la  precedente 
Oración  fe  diga  en  plural :  aduiertafe  demás  de 
epi  que  fiel  Catechumeno  es gentil,  b  idolatra, 
antes  de  darle  lafal  diga  el  Sacerdote  la  fi- 
guiente  Oración.  OremUS. 

IpSS  Omine  fande  ,  Pater  omnipo- 
J-^ tens > alterne  Deüs  >  qui es, qui 
eras,8c  <Ju¿  permanes  vfque  in  finem, 
cuiüs  origo  nefcitur,  nec  finís  compre- 
hendi  poteft :  te  fupplices  fnuocamus 
fuper  hunc  famulum  tuum  (  vel  hanc 
famulafntuam)  N.  quem(v^quam) 
Iiberaíli  de  errore  gentilium ,  &  con- 
uerfatione  turpifsima ;  dignare  exau- 
diré eum  (.1.  eam)  qui  (:/.  quae)  tibí  cer- 
uifes  fuas  humiliat  ad  laiíacri  Fontem, 
vt  renatus  (,J.renata)ex  aqua,^  Spiritu 

iancto, 


Baptifm'u  1 6 

fan&o,expoIiatus  (.velexpoliata  )  ve- 
terem  hominem,  induat  nouunv,  qui 
fecundum  te  creatus  eíl ;  accipiat  vef- 
tem  incorruptam  >  &  immaculatam , 
tibí  que  Ded  noííro  feriare  mereatur. 
Per  Chrifturo  Dominum  noftrum.  &. 
A men «      ít  /o»  muchos  la  precédeme  Ora- 
ción fe  diga  en  plural:  defpuesdi^e  el  Sacerdofi 
te  al  Qatechumeno  "paro»  foUmenteOW  elettt, 
flefte  genua,  8c  dic  Pater  noíler ,  Y  el 
Catecbumeno  le  di^etodoy  y  antes  de  dexp 
A  men  le  dite  el  Sacerdote :  Leua  COltlple 

orationem  tuam,  &  dic  Amen;  y  el 

remonde  Amen.  Y  defcues  di^e  el  Sacerdote 
al  Padrino  Signa  eum,  y  al  Catecbuvteno 
Actede>y  el  Padrino  con  el  dedo  pulgar  ba^ 
lafe&al  delaQru^enla  frente  delCstecbtt- 
meno  diciendo:  In  nomine  Patris,&  Fílij, 
&  Spiritus  fan&i.  Y  dejjfuesbax?  lo  mifm 
el  Sacerdote  cen  las  mi  finas  palabras,  y  ponien- 
do U  tnanofoke  el  Catecbmeno  di^. 

Ore- 


1 


ly'6 


£te  Sacramento 
Oremus. 
"N  E  V  S  Abraham  ,  Deu«  Ifaac , 
JL-'Deus  Iacob,  Deus,  qui  Moyfi  fá- 
mulo tuo  in  monte  Sinai  apparuiftf,  8c 
fiifos  Ifrael  de  terra  yEgypti  eduxifti, 
deputaiiseisAngelum  pietatis  tuae.qui 
cuftodiret  eos  die,  ac  notte,  te  quasfu- 
mus ,  Domine  »  vt  mittere  digneris 
fandum  Angeíum  tuum  de  calis,  qui 
fimiliter  cuftodtót ,  &  hunc  famulum 
tuum  (yel  hanc  famulam  tuam)  N.  & 
perducat  eum  (veZeam  )  ad  gratiam 
baptifmi  tui  ,:    Per  Chriftiim  Domi- 
num  noírrum.  #.  Amen. 

€J"  Exorcifmo, 

Rgo  maledide  diabole  recognof» 
Í ce  fententiam  tuam,  & da  hono- 
rem  Deo  viuo  ,&  vero ,  da  huflorem 
IefuChriíto  Filio  eius^  Spirituifan- 
Qo:&  recede  ab  hocfamulof**;  ab  hac 
fámula)  Dei  N.  quiaiftam(*diftam) 

fibi 


^ 


Baptifmfí  I  y 

fibiDeus,  8cDñus  nofter  Iefus  Chrif- 
tus  ad  fuam  fandam  grada  m,  fontenr 
que  baptifmatis  vocare  dignarus  eíí  ; 
k  hoc  fignum  fanfte,  Crucis,quod  nos 
ronti  cius  damus ,  tu  maledifte  dia- 
)oíe  numquam  audeas  violare.    Per 
:umdem  Chriílum  Dñum  noftrum, 
pi  véturus  eft  iudicare  viuos,&  mor- 
«os,&  faeculumperignem  fc.  Amév 
Si  fon  muchs  los  Qatecbumenos  dirá*  el  Sa* 
MoU :  Orate  elefti,  fte&ite  genua,  &c. 
".orno  arriba  bafta  acahar  el  exorcifmo,  Ergo 
«aledide,  &C.   y  fino  es  inas  de  *nCate- 
'umeno,  huelue  el  Sacerdote  a  de^ir  :       Ora 
fede,  fle&e  genua,  &  dic  Pater  nofter 
:c.  Y  lo  demás  comoefltí  añila  bajía  la  Ord- 
w  Deus  Abraham,  &c>xrf«/?«*.  D*/- 
ies  pone  la  mano  [obre  ¿?/,  y  di^e. 

Oremus. 

DEVS  immortale,  przfídium 
omniíim  poíhilantium,l¿berat¿o 
C  fup- 


\ 


De  Sacramento 
fapplícum ,  pax  rogaotium,  vita  ere 
dentium,  refurre&io  mortuorum  :  t 
ínuuco  fuper  hunc  famulum  tuum(» 
hanc  famulam  tuam)  N.  qui  (yel  qua 
baptifmi  tai  donum  petens ,  cternar 
confequi  gratiam  fpiricuali  regener¡ 
tione  deíiderat :  accipe  eum  Doñiiin 

'  8c  quia  dignatus  es  dicere  petíte,8ca< 

cipietis,  qu§rite,&  inuenietis;  pulfat< 
&  aperietur  vobis ,  petenti  pr emiur 
porrige,6c  lanuam  pande  pulfanti ,  v 
gternam  ccelefti  Iauacri  benedidioneí 
cofequutus,  promiífa  tui  muneris  re| 
iia  percipiat.  Qu¿cum  Patre,  &  Spirii 

J  fanclo  viuis ,  8c  regnas  Deus  ¿n  faccu 

feculorum.  ífo  Amen.  í[  Exorcifm 
A  VdímaIedi&eSatana,adiurati 
iV  per  nomen  ^terni  Dei,8c  Saluat» 
ris  nofíri  lefu  Chrifti  FiJij  eius ,  cui 
tua  vidtas  inuidía  tretncns,gemens< 
difcede;  nihil  ubi  llt  commuiie  cui 

fert 


Baptifmu  1$ 

feruo(*rfanci!la)Dei  N\  íant  coelefiiá 
cogitante,  renunuaturo  (  yel  rentmtia* 
tura)  r¿b¿3  &  faecuío  tuo,  &  beat£  ím* 
mortalítati  vi&uro ,  (  ^|  víftura)  da 
igirur  horiorem  aduenieti  Spiritui  faa- 
éto  ,  qui  ex  fumma  ccéli  arcedefceti- 
dens,  pro  turbatis  fraudibus  tuis,ditii* 
íiofonte  purgatum  pedas,  fan&ifka- 
tum  Deo  tempíum ,  &  habitaculum 
perficiat,  vt  ab  ómnibus  penitus  no* 
xijs  pr^terítofum  crimitium  íiberatus 
feruus  (-peí  liberata  ancilf  a)  De¿  gratias 
perenn!  Deo  referat  fempcr,8c  benedi- 
cat  noifien  fanftum  eius  in  fácula  fe» 
culorutn.  R.  Amen.  Y fi fuerevitrw  d 
Catecbumeno  diga  el  Sacerdote  tercer x  lw^Qr£ 
ele&e,  flede  genua,8c  ák  Pateriiofter, 
&C.  como  arriba  %  h  Oración  Detis  Abra- 
ham,  &C.  exchfme  ,y  púntenlo  U  mw  de* 
recia  [obre  la  eahfá  detelefto  dizg.  Bxorúr 

zote  ¿mmiindc  fpiritus?  in  ..nomine 
Cz  Patris 


De  Sacramento 
Patris^  8c  Filij,>£  8c  Spiritus  fanftí 
>£  vt  exeas  ,  &  recedas  ab  hoc  famw 
•  lo  Dei  (yd  fámula)  N.  ¿píe  enim  tibí 

imperac i maledide  damnate,  quipes 
dibus  fuper  mare  ambulauít,  &  Petrc 
mergemi dexteram  porrexit.  y /^ 
el  exoYcifmo  de  arriba  Ergo  maledi&e  duv 
¡  boíev  8CC.  íWo  f  y Ji fuere  muger  dirá  el  Sa- 

cerdote Ora  eledta ,  fl.ede  genua  ,  8c  dic 
j  Pater  nofter,  8cc.  como  arriba  hafta  la  Ora- 

¡  tótó  Deus  Abraham,  8cc  exch[me>  y  po- 

<  tf /V/ií/o  k  w¿tf0  derecha  [obre  ella  diú  * 

Oremus. 
EVS  cceIi,Deus  térra,  Deus  An- 
gelorum,  Deus  Archangelorum, 
\  Deus  Patnarcharutn,Deus  Propheta- 

)  rum,  Deus  Apofloíorum ,  Deus  Mar- 

,  tynim,  Deus  ConfeíTorum,  Deus  Vir* 

\  ginum,Deus  ornnium  bené  viuentium, 

Deus  ,  cui  omnís  Iingua  coníitetur  ,  8c 
omne  genuflediturcceleílium,  terrefc 

trium, 


d: 


Baptifmi.  19 

trjum,  &  infernorum;  te  inuoeo  Domi- 
ne fuperhanc  fámula m  tuam  N.  vt 
eamcuftodire,  &  perducere  digneris 
ad  gratiam  bapciími  tui.  Per  Chnftum 
Dominum  nofirum.    $.  Amen.  Diga 

el  exorcifmo  de  arriba  \>  que  comienza  \  ErgO 
maledifte  diabole,  &C.  Si  fueren  mu- 
chas las  eleflas  digafe  todo  ejlo  en  numero  plu- 
ral hafta  la  Oración  DcusAbraham,  &c* 
exclufiué^y  poniendo  la  mano  derecha  f  obre  la 
cabe  f  a  de  cada  lona  di%g  en  numero  plural  la  pre- 
cedente Oración  que  comienca  Deus  CCeli,  &C 
y  el  exorcifmo  Ergo  ttialedi&e,  &c.  Y 
dejpues  folamente  a  lona  dellas  di%e  fegundafy 
tercerate^)  Ora ele&a,  flede  genua,  8c 
dic  Pater  nofter,  &c.  y  lo  demás  como  ar- 
riba bajía  acabar  la  Oración  ,  Deus  Abra- 
ham  f  &C.  Luego  poniendo  la  mano  derecha 
[obre  lacabeca  déla  elefta  dejpues  de auerle 
hecho  terceraye\  la  ferial  de  laQru\  di^efse 
exorcifmo* 

C  5  IJ"  Exor* 


E: 


\ 


De  Sacramento 
€[   Exorcifmo. 

'  Xorcizote  ¿mmunde  fpírítus  pet 

•  Patrem,  >£  &  Filium,  ^  &  Spi< 

ritum  fanSum,  >£  vt  exeas,&  recedas 

abhac  fámula  Dei    n.  ipfeenimtibi 

imperat,  maledi&e  damnate,  qui  cjeco 

nato  ocuíos  aperuit,  8c  quatriduanum 

Lazarum  de  monumento  fufcitauit, 

Er|o  itialedide  diabole ,  &c.      D^tj% 

ií«f¥  arrdá,  y  poniendo  la  mano  derecha  fb- 
i  mar  *  r        ,      ,    »  ' 

,    «f  cabe f a  de  todos  feanfe  Varones  feanfe 

j  mugeres  dhp.       \     Oremus. 

./Eternam,  ac  luílifsimam  pietatem 
tuam  deprecor  Domine  ,  &c.  Como  ar- 
riba, yfi  fueren  muchos,  las  Oraciones  y  exor- 
Ctfmos  fe  digan  en  plural. 

Toma  el  Sacerdote  con  la  mano  izquierda  U 
derecha  del  Qatechumeno  poniendo  la  extremi- 
dad déla  eslola  [obre  ella, y  metiéndolo  dentro 

de  la  í ¿lefia  di\e.  N.  Ingredere  in 
fanftam  Ecclefiam  Dei ,  vt  accipias 

benc 


<k\ 


Baptifmu  20 

benediftionem  cceíeílem  a  Domino 
lefu  Chrifto ,  &  habeas  partem  cuitt 
iIIo,.&fanaiseius.     %.    Amen. 

Si  fueren  muchos  digafe:  Ingredimini, 
vt  accipiaíis,  &  habeatis,&c.  y  el  Ca- 
tecbumeno  fe  arrodilla  ,  j  baxandofe  haflah 
Venábale  Oración;  luego  fe  leuanta,y  le  pone 
el  Sacerdote  la  mano  f obre  lacabegai  y  venyn 
ambos  el  Credo,  y  el  Pater  tiofter,  y  fi  fue- 
ren muchos  toaos  lo  redaran,  y  poniendo  i  .tplhs 
el  Sacerdote  la  mano  derecha  fobre  el  Cama  el 
meno  dix$  ejle  exorcifao. 

C"  ExorrífnOé 

NEc  te  Iatet  Satana,imminere  tibi 
-panas,  imminere  tibí  tormenta, 
imminere  tibi  diem  iudici  j,diem  fup- 
plicij  fempiterni,  diem,  qui  venturos 
cft,  velut  Clibanus  ardens,in  quo  tibi, 
atque  vniuerfis  Angelis  tuis  praepara* 
tus  fempiternus  erit  interims.  Pro  in- 
te damnate,  at^  damnande,  da  hono- 
€4  tcm 


■i 


\  ! 


De  Sacramento 
jrcm  Dco  víuo  ,  &  verana  honoreír 
lefuChriíta  Filio  eius,  da  honores 
Spirítui  íanfío  paracliro,  in  cuius  no 
mine,  atque  virtuce  pracipio  tibi,quí 
cun^.esjSpirrtus  ioimunde,vt  exeas 
¿c  recedas  ab  hoc  fámulo  ( tel  hac  fa 
muía  )  Dei  n.  quem  (>*/  quam)  ho 
die  idem  Deus,  8c  Dominus  nofter  le 
fus  Chnílusad  fuam  fan&am  gratíam 
JfcJbenediUionem,  fontemque  baptif 
mar  js  dono  vocare  dignatus  eft^vt  fial 
eiiw  templum  peraquam  regenerado 
nis  in  remifsionem.  omnium  peccato 
rum  In  nomine  eiuídem  Domini  no* 
flri  lefu  Chriífo",  qui  venturus  efl:  iudi 
care  viuos,&  mortuos,3c  fxculum peí 
ignem.       %  Amen. 

Si  fueren  muchos  lo£atechumer.os  poniendc 
el  Sacerdote  la  mano  derecha  [oh re  la  cahega  de 
cada  Km  >  di\e  el  exorcifmo  en  plural  >  y  to* 
meando  lafaliua  de  la  boa  co  el  dedo  pulgar  toca 


Baptifmié  21 

los  oydos  ,  y  nay¡\  del  Catechumeno  ,  ydii$e  t 
Ephera,  quod  eíl,  adaperire ;  y  tocando 
la  nan\di\ei  in  odorem  fuauita  tis.  Tu 
autem  effugare  diaboíe,  appropinqua- 
bit  enim  iudicium  Dei .  Y  pregunta  el 
Sacerdote  al  Catechumeno  l  QulS  vocaris? 
y  rejpmde:  N.  Sacerd.  Abrenuncias  Sa- 
tán^? Cateck  Abrenuncio,  Saceri.  Et 
ómnibus  operibus  eius?  Cateck  Abre- 
nuncio. Sacerd.  Et  ómnibus  pompis 
eius?  Cateé*  Abrenuncio.  Toma  el 
Olio  de  los  Catéenmenos  >  y  ponefelo  en  forma 
de  Crucen  el  pecho  y  efyaldas  ^y  di\e  :  EgO 
te  linio  oleo  falutis  >£  in  Chriílo  lefu 
Domino  rsortro  in  vitam  aeternam.  &, 
Amen.  Pax  tibi:  &.  Etcumfpiritu 
tuo.  Y  limpia  los  lugares  fobredichosj y  di^el 
Exi  immunde  fpiritus,8c  da  honorem 
Deo  viuo,8c  yero,  Fuge  immunde  fpi- 
ritus  v  &  da  locum  lefu  Chrifto  Filio 
eius.  Recede  immunde  fpintusr8cda 
Cy  lo- 


,  t 


1 


} 

J 

} 

) 

1 

l 

De  Sacramento 
f  ocum  Spíritui  f  ana  o  paráclito  *  Y  f¡ 

fon  muchos  a  cada  lono  Ttttge  el  Sacerdote  en  la\ 
fobredichas  panes .  Dejpues  llena  el  Sacerdote 
al  electo  al  Baptiflerio  5  y  antes  de  llegar  h  el , 
pregunta.  Sacerd.  QuiS  VOcaris?  Cateck 
N.  S^c.  Credis  in  Deum  Patrem  om* 
nipotentem,  creatorem  coelí >  &  térra  ? 
Cateé.  Credo,  Sacerd.  Credis  &inle* 
furn  Chriftum  Fiíium  eius  vnicum 
Dominum  nofl:rum,natum>&:  paííum? 
Cateck  Credo*  Sacerd.  Credis  &  in  Spx- 
ritum  fan£him,  fan&am  Ecclefiam 
catholicam,  Sanftcrum  comunionem, 
remifsionem  peccatorum  ,  carnis  re- 
furre&ionem,  &  vitam  gternam  ?  C¿- 
teck  Credo.  Sacerd.  Quid  petis?  Cateck 
Baptifmum¿  Sacerd ¡  Vis  baptizan? 
Catech,  Voló.  Entonces  metiendo  la  cabefa 
el  Catecúmeno  indinado  ba\ia  la  pihyy  tenién- 
dole el  Padrino  y  o  Madrina  lo  baptiza  el  S¿- 
ctrdote  becbandole  el  agua  tres  ve\es  en  forma 


Baptifmh  22 

de  Cru\  defla  manera.  N.  EgO  te  bap- 
tizo in  nomine  Patris,  %<  &  Filij,  $<  8c 
Spiricus  fan&i.  >$<  Amen.  Mas  fi  fon 
muchos  los  eleflós  a  cada  Teño  preguntado  acerca 
delaFee  *  jy  baptizado  en  particular  ¡  y  fi  fon 
Varones^y  mugeres^  primero  ellos^y  luego  ellas. 
Vero  j¡  fe  duda  probablemente  de  que  el  elefto 
ejle  baptizado  en  otro  tiempo,  b  no¡  fe  laptiif 
debajo  de  condición  diciendo  :  Si  non  es 

baptizatus,  ego  te  baptizo, In  nomine 
Patris,  >£&  Filij,  >£  &  Spiritus  fan£h\ 
j$<  Amen.  Toma  la  Chrifma  el  Sacerdote>y 
ponela  en  la  parte  fuperior  de  la  cabe  f  a  en  for- 
ma de  Cru\%  y  <%;  Deus  omnipotens-, 
Pater  Domini  noftri  Ieíb  Chriíli ,  qut 
te  regenerauit  ex  aqua ,  &  Spiritu  fan* 
3o,qui¿p  dedit  tibí  remifsionem  om* 
niutn  peccatorum,  ipfe  te  liniat  Chrif- 
mate  íalutis  ^  &*  eodem  Chriílolefii 
Domino  noflro  in  vitam  aeternam.  #* 
Amen.  ■#.  Pax  tecnm.  #.  Et  cum 


De  Sacramento 
fpintU  tUO.     Limpia  la  parte  y>npda,y  pone 
/obre  la  céega  del  baptizado  el  chnfmal  b  lien- 
f  o  blanco  pequeño ,  que  es  el  capillo  o  y>eflidura 

blanca, y  di^e.  Accipe  veítem  candidam, 
quam  ínimaculatam  perferas  ante  tri- 
bunal Domini  noftri  Iefu  Chnfti ;  vt 
habeas  vitam  aeternam*     &.  Amep. 

Y  defnudafe  el  elegió  de  los  ütejlidos  viejos  ,  y 
pone  fe  de  nueuos,  que  fean  de  color  blanco%b  por 
lo  menos  lo  exterior  que  cae  de  fuera  fea  blan* 
co,  bya  que  no  los  ayga  defle  color  fe  podra  po- 
ner la  que  el  Sacerdote  le  da¡y  dándole  luego  h 
candela  encendida  en  la  mano  derecha  di\e. 
Accipe  Iampadem  ardentem  ,  &; 
*  írreprehenfibilis  cuftodi  baptifmum 

tuum,ferua  Dei  mandata,  vt  cum  Do* 
minus  venerit  ad  nuptias,  pofsi.s  oc- 
currere  ei  in  aula  coeleíli  in  vitam  £ter- 
nam.  &.  Amen.  Sacerd.  Vade  in 
pace^&Domínusíittecum.  &  Amen. 
Si  efluuiere  prefentc  d¿un  Ob¡j¡>o  el  Catechu- 

meno 

■ 


>-<.._ ^y 


Baptifmh  2j 

tneno  Baptizado  fera  Confirmado  por  ely  yjl 
fuere  por  la  mañana  oyr¿  Mijfa^y  en  ella  rece* 
bira  el  cuerpo  de  Cbrifto  Señor  nuefiroenlaEu* 
chariftia.  Masfi  la  muchedumbre  de  los  Cate' 
chúmenos  fuere  grande  alguna  Ve\y  las  [obre* 
dichas  ceremonias  y  ritos  fe  hagan  a  algunos  de 
ellos,  y  ¡¡apretare  alguna  necefiidad  fe  dejea* 
Dejpues  amone  fie  al  fin  el  Sacerdote  &  los  P¿- 
drinos  la  obligación  que  tienen  de  enfeñar  U 
Doftrina  al  abijado  yy  dirá  de  fia  manera  >y  en 
efia  forma. 


{ 


l[  NotIa$ópilhuane 
roa  hucl  xicmoyollo- 
tican  imtlanequili- 
tzin  Santa  Iglefia  in 
afnechmomamaltilia, 
amechfliotequitim  — 
quiüa  ininnecuitla- 
huiloca  inTeoy  ótica 
amopiltzin>inic  cen- 
ca anquimmocuitla^ 


^  Hijos  roios  aduer* 
tid  mucho  >q  la  Tan- 
ta Iglefia  os  pone  por 
carga  >  y  officio  el 
cay  dado-  de  enfeñar 
JadoarinaChriftia- 
na,  y  la  Fé  denro 
SenorDios>y  fus  pre- 
guntas acerca  de  fus 
artículos  á  efte  niño 
acjuieis 


\ 


I   t 


i  : 


'*fi 


De  Sacramento 
Iiuizque  inimmacfa.    aquienaueisaorare 
tüoca     Teotlahtoili   cebidopor  hijo  efpi 
Doarina  nauhtlama-    ritual ,  y  que  doari 


tli  inamoiíahuatlah 
tolcopa;  ihuan  tetlá- 
tlanilizrüi  canel  ye 
oanquimopiltzinti- 
quejTeoyótica ,  auh 
Teoyotica  anquimiz- 
calrizq  ,  anquinbua- 
pahuazque,  inic  ma- 
íiuiz  Chriftiano  yez 
iretlaecolíicauk  •  in 
Dios,  ye  maquixti- 
loz,canel  yeamoma- 
mal  a  motee h  qui mo- 
ca huília  in  Sara  Igle 


neis,  y  criéis  de  ma 
ñera  i  q  venga  á  feí 
muy  buen  Chriftia 
no,  y  firua  á  nueftr< 
Señor  Dios,  y  fe  fal 
ue;  y  pues  os  á  deja 
do;ydejaeftaCarg£ 
la  fantalglefia  de  en 
feñarlé,fidefpuestu 
uieredes  pereda,  y  Ic 
dexaredes  de  fcazer 
os  hechará  al  infier 
no  nueftro  Señor  ,  3 
alli  feréis  encarcela- 


fiajauh  intlá  anquin-  dos  para  fiempre ,  y 

tlatzihuizcahna2que  tened  por  cicrto,qoc 

améhuantin,  anquí-  ferá  vueftra  la  culpa¡ 

izauhtiazquc  inompa  y  el  pecado  de  qu< 

miaián  ,  amotlátla-  no  fepa  lo  que  con« 

col  íflocbihttaz.  uiene.  — * 

«fBEN; 


Baptifm'u  24* 

CBENDICION 

DE  LA    PILA   BAPTISMAL  FVERA. 
del  Sábado  fanto,  y  de  Penthecoñes.  " 

LAuada  primero  la  fuente  $  y  llena  de 
agua  limpia  chra¡y  natural)  Va  el  Sa- 
cerdote renejlido  de  fobrepelli\y  efto- 
a  azuleo  algunos  minjjlros^  los  quales, precede 
a  Cru^y  los  ciriales  co  candelas  encendidas:  el 
ncenfariojíos  Vafes  déla  Chrifmafy  Olio  de  lo% 
Zatechumems  ^y  llegando  cerca  del  Baptijfem 
Uqe  la  Letanía  ordinaria  como  ejla  en  el  Bre? 
liar  ¡o  deftues  de  los  Ffalwos  pcenitentiales,  b  Id 
¡tie  efla  en  el  Mijfal  en  la  bendición  del  Sobado 
rantoty  antes  del  Verfo ,  Vt  nos  exaudiré 
Jigncris :  diga  ejle :  Vt  fontein  iílum 
id  regenerandam  tibinouam  prolem 
sene  ^dicere,  8c  con  >£  fecrare  digne* 
ris .  Te  rogamus  audi  nos*  y  dicho  el 
tltitm  Kyrte  eley fon  2  iiqg  el  Sacerdote : 

Pater 


#« 


\ 


¿  ! 


De  Sacramento 
Pater  nofter,&:c.  Credo  ín  Detmi.&c, 

en  to^alta^ y  acabado,  di\e  :     V.   Apud  te 

Domine  eft  fons  vita:.  R.  Et  in  Iu- 
inine  tuovidebimuslucem.  V.  Do* 
mine  exaudí  orationem  meam.  &.  Et 
clamor  meus  ad  te  veniat.  V.  Dñus 
vobifcum.  #.  Et  cum  (pirita  tuo. 
1  Oremus. 

t#  /^  Mnipotens  fempiterne  Deusj 
V^/adefto  mágmg  pietatis  tu£  myfte- 
rijs,adefto  Sacramentos^  ad  recrean- 
dos  nouos  populos,quos  tibi  fons  bap¿ 
tifmatis  parturit,  fpiritum  adoptionis 
emitte :  vt  quod  noílrg  humilitatis 
gerendum  eft  minifterio,  virtutis  tax 
impleatureffe&u  •  Per  Dominum 
noftrülefum  Chriííum  Filmm  tiwm* 
.&c,      &.    Amen. 

CJ"    ExoYCifmo  ¿el  agua. 

EXorcizote  creatura  aquae*  per 
Deum  viuuvn^  per  Deum  veru, 

*pec 


Baptifmt.  «je 

}£  per  Deumfanaum  >£  per  Deum, 
qui  te  *n  principio,  verbo  feparauit  ah 
árida ;  cuius  fuper  te  Spiritus  fereba- 
tur ,  qui  te  de  Paradifo  manare  iufsit, 

Jlquidiuide  e\  Sacerdote  con  la  mano  derecha 
el  a°uaty  derrama  della haya  las  quatro partes 
delmundopor  las  orillas  de  la  fuente  ,yproj¡0 

gue duendo.    Et  inquatuorfluminibus 
totam  terram  rigare  przcepit ,  qui  te 
m  deferto  amaram  per  Iignu  dulcem 
fecit,  atque  potabiíem  >  qui  te  de  pe- 
tra  produxit ,  vt  populum  ,  quem  ex 
iEg^pto  Iiberaueratfiti  fatigatum  re* 
crearet.    Exorcizo  te  ,.&  per  Iefum 
Chrifturn  Fiüurn  eius  vnicum  Dñum 
noítrum.qui  te  k  Cana  Galilea  figno 
admirabí íi  fuá  potentia  conuertit  in 
vinum^qui  fuper  te  pedibus  ambufcr- 
uit,  &  a  íoanne  in  Iordane  in  te  Bap* 
tizatus  eft  ,  qui  te  vná  cum  fanguine 
de  latere  íuo  produxit ,  8c  difc/pulis 
P  fuis 


t* 


De  Sacramento 
filis  iufsit,  vt  crecientes  baptízarent  í 
tef  dícens :  Ite  docete  omnes  gente* 
baptizantes  eos  in  nomine Patris ,  8 
Filij  v  &  Spiritus  fandi ,  ve  efficiari 
aqua  fan&a,  aqua  benedicta,  aqua  quí 
íauat  fordes,  8c  mundat  péccata.  Tit 
fgítur  praxípío  omnis  fpiritus  immt 
de,  omne  phantafma ,  omne  menda 
cium„eradicare,8c  effugare  ab  hác  crea 
tura  aqug,vt  qui  in  ipfa  baptizand 
crunt,fiat  eis  fons  aqug  falientis  in  vi 
tam  gternatn  ,  rege  nerans  eos  T>eo  Pa 
trif  8c  Filio,  8c  Spírítuí  fan&o  in  nomj 
ñe  eiufdem  Domini  noftri  Iefu  Chrj 
ftif  qtu  venturu9  effc  iudicare  viuos,2 
-  mortuos,  8c  faeculum  per  ignem*    8 

Amen*  Oremus- 

T^NOmine  fanfte,Pater  omnipoteni 
JL/sterne  Deus,  aquarum  fpiritua 
lium  fan&ificátor  te  fuppliciter  depre 
«amur>vt  ad  hoc  miniíleriiim  hnmili 
.  *%  •    tatj 


Baptifmu  20 

tatisttoftrae  refpicere  digneris  , Befo- 
per  has aquas  abliiendis,  8c  purifican*» 
dis  hominibus  prsparatas,  Angelum 
fanftitatis  emittas  ,  quo  peecatis  vita? 
prioris  ablutis,  reatuque  deterfo,  pu* 
ium  fanftóSpiritui  habitaculum  rege-; 
uerati  cffici  raereantur.  Per  Dominum 
noftrum.  &c.      &.  Amen. 

Sofía  el  Sacerhte  el  agua  conforme  efla  fi- 
gura ^  y  luego  fone  wienp  en  el  éurifalot¿ 
imenfa  la  pila  tresnes ,  defyues  echa  olw  ex 
dU%y  diesen  to^clara.  San&ifieetur, 
8cfcecundetur  fons  ifte  oleo  falutis  re- 
nafcentibus  ex  éo  in  vitam  aeternam. 
In  nomine  Pa>fc  tris  ,&  Fi >$<Iíj »  & 
Spiritus  >J<  fan£ti.  &.  Amen.  Eéa 
en  forma  de  Cru^hChrifma  deh.mfma  *na~ 
ñera  que  al  olfo-,y  d\%£.  Infufsio  Chrif- 
matis  Domini  Ief«  Chriíb",  &  Spiricus 
fanfti  paracliti  fiat  in  nomine  fan&£ 
Trinitatis.  &•  Amen.  Tom* leídos 
p-fr  ■  tafos 


pnvpy. 
B 

1 

I 


'^  '  _: 


Wk 


De  Sacramento 
^afos  de  OliO)yChrifma>  y  echa  de  entrambos 
juntamente  en  forma  deCru\,y  di\em  Com* 
ínixtio  Chrifmatis  fan¿tificationis,  & 
Olei  vn&ionis  ,  &  aquae  baptifmatis 
pariter  fíat ,  in  nominé Ta  >£  tris  ,  8c 
Fi  >£  Ii  j,  &  Spiritus  >£  fan&i;  8r. 
Amen.  Dexados  los  \>afos,  con  la  mano  de- 
recha efparce  el  Olio , y  Chrifma  por el  <tguay  y 
fe  limpia :  Si  alguno  a  defer  baptizado  fe  pue? 
de  luego  ka^er* 

^BENDICIÓN 

DE  LA.  SAL,  PARA  BAPTIZAR. 
[#] 

EXorcízo  te  creatura  faíis  in  no- 
mine Dei  Pa  >£t  tris  omnipoteri- 
tis,  &  in  charitate  Domini  noftri  Iefu 
¿fr  Chriíri,8c  in  virtute  Spiritus  >$<fan- 
di.  Exorcizo  te  per  Deum  >£  viuum, 
per  Deum  >£  verum,per  Deum  >$<  fan- 
Qtum,  per  De  >£  um,  qui  te  ad  tutelam 

huma 


Baptifmi*  27 

jumani  generis  procreauit,  &  populo 
¡renienti  ad  credulitatem  per  feruos 
fuos  confecrari  prsecepit ,  vt  in  nomi- 
ne SandíTrinitatis  efficiaris  falutare 
'acramentum  ad  effugandum  inimi- 
cum.  Pro  inde  rogamus  te,  Domine 
Deus  nofter ,  vthanc  creaturam  falis 
fanaificando  fandi  ^  fices,  &  benedi- 
cendobene  ^dicas ;  vtfiat  ómnibus 
accipientibus  perfefta  medicina ,  per- 
manens  in  vifceribus  eorum,in  nomi* 
ne  eiufdem  Dñi  noftri  Iefu  Chrifti,  qui 
venturus  efi:  iudicare  viuos ,  &  mor- 
tuos,Sc  faeculum  per  rgnem.  fc.  ^men. 

k  DEL  SACRA* 

MENTÓ  DE  LA.  PENITENCIA. 

ABSOLVCION   ORDINARIA* 
IVAlfereatur  tui  omnipotens  Deus, 
IV  1&  dimifsis  peccatis  tuis  perdu- 
0|  cat 


\ 


" 


De  Sacramento 
cat  te  ad  vítam  gternatn.  Amen.  In- 
duígentiam>abloIutíonem,  8c  remif* 
fionem  peccarorum  tuorum  tribuat  tibí 
omnípotens>  &  raifericors  Dominus. 
Amen.  Dñüs  noíter  lefus  Chriftus  te 
abfoluat  f  &  ego  au&oritate  ipíius  te 
abíbluo  ab  omni  vinculo  excommuni- 
cationis,  fuípeníionis>  &  interdi&i,  iti 
quantum  pafTunif8c  tu  rndiges.  Ego  te 
abíbluo  á  peccatis  tuis  :  in  nomine  Pa- 
tris,  8c  Filij,  &  Spíritus  fan£fcit  Amen. 
Pafsío  Dñi  nofhi  IefuChrifti,  mérito 
Btatae  María?  Virginia,  &  omniu  San- 
ftorutn  ,  8c  quicquid  bonifeceris ,  8c 
tnali  fuílmuens  íint  tibi  in  remifsio-  - 
nem.  peccatorum,  augmentum  gratig, 
8c  pramium  vkx  aeternae.  Amen.  - 
Si  el  penitente  fuere  fe¿Ur  >  fe  dexa  U 
pdhha  fufpenfionis  .  Aduiertafe,  que  en : 
ídSfeconcili&ciones^y  confesiones  henes^y  fr*~ 
quenm  ñafiara  deyr :     Dominus  nofter 

Iefus 


k\ 


efus  Chrii!us,&Ce  hafla  las  pahhan  Pat- 
io Domini,&C.  excluftuh  B*  peligróte 
wem  repentina  fe  diga.    EgO  tC  abfoluo 

ib  ómnibus  cenfuris ,  &  peccatis  ,  in 
lomine  Patris ,  &  Filij >  &  Spiritas 
ffléú  ■>£  Amen. 

Abfolucion  de  la 

EXCOMMVNION  EN  EL  FVERO  EX- 
terier,  y  quando  fchazc  con  folemnidad. 

DBfnudafe  el  penitente  los  hombros  hajta 
la  camifa  exclufiu^  (  ¡i  fuere  Jaron) y  el 
Sacerdote  en  la  puerta  de  la  Iglefta  co  *ua  t/ara, 
í  cuerda  blandamente  le  hiere  duendo  elVfal- 
mode  Mifercre  meiDeus,  &c.  con  GIcm 
ría  Patri,  &c.  y  deftues  di?:  Kyrie  eley# 
fon ,  Chrifte  eleyíbn ,  Kyrie  eleyfon. 
Pater  nofter,  &c.  V.  Et  ne  nos,  8cc. 
fc.  Sed  libéranos  a  malo.  tf.  Sahium 
Cu-e  fenwm  mum  -(yel  anciHamtoam) 
D  4  Dfie. 


«¡a 


De  Stcrmtnto 
Dne.  R.  Deus  meus  fperantem  ín  te. 
^.  Nihil  proficiat  inimicus  ¿n  eo  ( y>d 
in  ea)  &.  Et  films  iniquitatis  non  no* 
cebit  ei.  ^.Efto  ei  Domine  turris  for- 
titudinis.  #.  A  facie  inimici.  •  V\  Do* 
mine  exaudí  orationem  meam.  &.  Et 
clamor  meus  ad  te  veniat.  &%  Domi- 
tius  vobifcurn.  R.  Et  cum  fpiritu  tuo. 
Oremus. 

DEVS>  cui  proprium  efl:  mifereri 
femper ,  &  parcere,  fufcipe  de- 
precationem  noítram,  vt  hunc  famulu 
tuum  (yel  hanc  farnulam  tuam)  quem 
(^/quam)  excomunicationis  fenten- 
tia  conftringit,  miferatio  tuae  pietatis 
clementér  abfoluat.  P«  Chriftum  Do- 
minum  noftrum.  #.  Amen.  Yproji- 
gue diciendo:  Dominus  noíler  Iefus 
Chríftus  te  abfoliíat,  &  ego  au&oritate 
ipfius  ,  5c  fandiTsimi  Domini  noílri 
Papa?  N.  (fi  fuere  con  animidad  del  Sum* 


1 ."" ^;."- 

Vcenitenúti  2  9 

Vomifice ;  y  fi  fuere  con  la  delOb'fto  fe  diga  l 
ReuerendifsimiEpifcopi,  N.  yfijue- 
re  con  la  de  algún  Superior  N.   Supenoris) 
mihi  commiífa,  abfoluote  a  vinculo 
excommunicationis. ,  in  quam  incur*' 
rifti:  (o  digafe  incurriíTe  declaratus  es, 
propter  tale  faQum,  vel  caufam, /<?«*- 
h»do  el  deMo)&.  reftituo  te  communio- 
ni,&  vnitati  fidejium,  &  fanftis  Sacra- 
inentis  Eccleííae :  in  nomine  Patris,»í« 
&  Fili) ,  &  Spiritus  fan&i.  Y  fi  al  Sacer- 
dote no  le  fue  determinada  ejla  forma  de  ai  Po- 
lución por  elfuperior;  ni  tampoco  la  firma  comí 
de  la  Iglefia  :  con  todo  ej]b  por  la  grauedad  de 
facofa>  las  ceremonias  y  preces  de  arriba  baga  el 
Sacerdote  :  perofi  la  cofa  no  fuere  muy  graue  , 
podra  abfoluer  diciendo:  Dominas  noíler, 
&C.     como  arriba.  Si  el  Confejfor  tuuiere  fa- 
cultad para  ahfoluer  al  éxcomulgado%  en  el  fue* 
tointerjor  lo abfuelua  fegun  la  formatomun  or* 
diñarla  arriba  puejla,  que  es  la  facrameataU 
D  5  Ab: 


\ 


H\ 


De  Sdtrdmint* 

Abfolucion  del  ex- 

COMVLGADO  YA.  MVERTO. 
* 

Sf  algún  excomulgado  eflandoya  pau  morir 
diere  muejlras  de  contrición,  por  que  no  ca- 
rena de  fepultura  Ecclefaftica  >  ni  de  los  ftif- 
fragios  déla  Iglefia  fea  ábfuelto  en  efla  forma* 
fi  fu  cuerpo  aun  no  ejiuuiere  fepultado  fea  he- 
rido con  XnáVara,  b  cuerda  como  fe  dixo  arriba 
guando  escmfolemnidad^yfea  ábfuelto  en  la 
forma  que  fe  pone  abajo, y  deftues  fea  enterra* 
do  en  lugar  f agrado,  fia  cafo  ejiuuiere  fepnlta* 
do  en  lugar  no  f  agrado,  Ji  commod amenté  fe  pue* 
dehaxer  ha  defer  de f enterrado  ,  y  herido  con 
T?ara,b  cuerda  como  fe  dixo  arriba, y  defines  fe- 
fnltado  en  lugar  fagrado\  y  fino  fe  puede  corn* 
modamente  de f enterrar,  el  lagar  de  la  fepülttt- 
tafea  herido  en  lugar  del  cuerpo.  Mas  fi  ejlur 
títere  en  lugar  fagrado¡  no  ha  de  fer  de f enterra- 
dOyftero  Hfepfilctofera  herido }  y  mientras  el 

Sacer* 


?cenitenti<e.  50 

Sacerdote  ba?e  ejlo  diga  ejldAnA*  Exulta- 
buht  Domino  offa  humiliata.  Ffdmo. 
miferere  mei,  8tc.  Ef  qual  acabado,  fea^ 
tifuelto  dejla  manera  .  Auftof itate  mihi 
conceffa,  egote abfoluo  a  vinculoex- 
communicationis,  quam  incurriíH  (  ü 
Íí^a/V  quam  incurrifíe  dedaratus  es, 
propter  tale  fa&um :  feñalando  el  deliBo) 
8c  reftituote  communioni  fidelium. 
tn  nomine  Patris, >£  &  Filij,  &  Spiri* 
tus  fanai.  Amen.  Pfal.  De  profundis. 
En  el  fin.  f.  Réquiem  aeternam,  &c. 
&.  Et  lux  perpetua  luceat  ei .  Kyrie 
eleyfon.  Chriíle  eleyfon.  Kyrie  eley- 
fon. Pater  noíter,&c.  f.  Et  ne  nos  in- 
ducas  tn  tentationem.  &.  Sed  libera- 
nos  a  malo.  V.  Aporta  inferí.  R.  Erue 
Domine  animam  eius.  V.  Requief» 
catín  pace.  &.  Amen.  V.  Domine 
exaudí  orationem  meam.  ^,.  Et  cla- 
mor meus  ad  te  veniat.  V,  Dominus 

vobtf- 


. 


fc    < 


*6 


De  Sacramento 

tfobifcam.  &.  Et  cum  fpiritu  tuo. 
Oremus. 

DA  qu^fumusDominejanim^  fa* 
muli  tai  (  v<?Z  ancilte  tuae )  quem 
(  wri  quarn  )  excomnmnicationis  fen- 
rentia  conflrinxerac,  refrigerij  fedem, 
quietisheatitudinem,8c  fuperni  lunii* 
nis  claritate  m.  Per  Chriftum  Domi- 
nunij8cc.    &.  Amen. 

oluciodelafut 

PENSIÓN,  Y  ENTREDICHO,  FVERA, 
o  dentro  de  la  cohfefsion  facramental. 

EL  peni  teme  di\e:  Cofiteor  Deo  Ottl- 
nipotenti,  &c,  Saceri,  Mifereatur 
tai*!  &c.  Indulgentiam  8cc*  Au&ori* 
tate  mihi  ab  N.  tradita  ego  abfolup  te 
a  vinculo  fufpenGonis  (^zinterdi&if 
fi  fuere  entredicho) quam  (y>el  quod)  prop. 

«cr  tale  fa&um  (V/propter  talem  cau- 

íam) 


fam)  incurrifti  (  mi  incurrifle  decía  ra- 
tus  es).  In  nomine  Patris,  8c  Fi  >£  li  j, 
&  Spiritus  fan&i.  Amen.  S/ al Gw/«?/- 
for  dentro,  b  fuera  de  confesión  le  es  dada  f  o - 
tejlad  de  diftenfat  en  irregularidad)  defj¡>ues  de 
auer  abfuelto-de  los  pecados  añada  configuien- 
témeme.  Et  eadem  auftoritate  difpen- 
fo  tecum  füper  irregularitate  (yel  fuper 
ir regularitatibus  fi  fon  muchas)  in  quam 
(*el in  quas)  ob  talem  caufam  (»<?iob 
tales  caufas  í  y  declárelas )  incurrifti,  & 
habilem  reddo,8c  reftituote  executio- 
ni  ordinum,  8c  officiorum  tuorum*  In 
nomine  Patris,  8c  Fi  >fc  Iij,  8c  Spiritus 
fancli.  Amen.  Si  no  tuuiere  algún  orden 
el  penitente,  fe  diga  :  habilem  reddo  te  ad 
omnes  ordines  fufeipiendos  :  Si  fuere 
neceffario  reflkttirel  titulo  del  beneficio  ,y  per- 
donar  los  f rublos  mal  co¿idosyaaada  el  confeff»r 
eflas  palabras.  Et  réftituo  tibí  titulum 
(  yel  títulos  fifon  mnéos)  beneficij  (*<1 

bene- 


De  Sacramento 
beneñciommfifon  muéo$)%  &  condono 
ubi  fru&us  malé  perceptos.  In  nomi* 
ne  Patris,8cFi  >£<Iih8c  Spiritus  fanfti. 
Amen.  Aduierta  el  Sacerdote  confejjbr  no 
/alga  en  algún  modo  ni  exceda  a  los  términos 
de  fu  facultad. 

Abfolucio  para  dif- 

PENSAR  DE  A LGVN  IMPEDIMEN- 
to  contrahido  por  incefto  entre  los  cafados 
para  dar,  y  pedir  el  debito. 

(*) 

A  V&oritateDfiinoftrilefuChrifti, 
«/"V&  fandg  Romanas  Eccleíiar,  qik 
fongor,  difpenfo  tecum  circa  impedí* 
mentum ,  quod  contraxifti ,  ad  debi- 
tum  Matrimonia  exigendum,  &  re- 
*  dendum.  In  nomine  Patris,8c  Fi  >£  Iij, 
;  &C.  Abfohcion  déla  Bula  para  los  oleadas 
fe  hallara  adelante, 

«J-Del 


fcenhentU*  $2 

«DELSACRA' 

MENTÓ  DE  LA  EVCHARISTIA*  Y 
primero  el  modode  darla  á  los  enfermos 
por  viatico. 

REueftidoel  Sacerdote  como  fe  acójlttm* 
bra  y  y  lanadas  las  manos  ,  yú  al  altar 
del  Sagrario  é  íncandofe  de  rodillas  ¡y 
leuantandofe  abre  el  S  agrario  ^  y  faca  el  tafo 
del  SanBifimo  Sacramento ,  y  puefto  fobre  tos 
Corporales  y  ba^e  genuflexión  ,  y  leuantandofe 
cierra  elSagrariofytoma  el  tafo  con  entrambas 
manos  ,jy  fe  buelue  for  el  lado  de  UBpiftola,  y 
de  epa  manera  empiefa  el  ?falmo  de  Mifere- 
re  niei,  &C.  Y  por  el  camino  bajía  llegar  ala 
cafa  del  enfermo  >d  diciendo  ?falmostj*Hym* 
sHoSy  en  llegando  aella  di%e  :  Fax  h U1C 

domüi^Sc  ómnibus  habitantibus  in  eaé 
Tone  el  y>afo fobre  la  ara  y  corporales^  ha\ege* 
nuflexm%  leuantafeytma  agua  bendita^  roda  c¿ 
tlk&lenfermo)  a%ofento}y  circundantes  di4en$ 

dota 


De  Sacramento 
do  la  Jlnúphna.  Afperges  me  Dominf 
&c.  MiíereremeiDeus,8tc.  Gloría 
Patri,  &c.  Repite  la  Antiphona  Afper- 
ges, 8cc  1PÍ  Adiutoriuní  noílrun  &c¿ 
%  Domine  exaudí  oratíonem  meam* 
#.  Et  clamor  tneus  ad te  veniat.  V. 
Dotninus  vobifcum.  g¿.  Etcumípi- 
ritutuo.  .Oremus. 

EXaudi  nos,  Domine  fande^Pater 
omnipotens^terneDeus,8c  mit- 
teredignerisfanaum  Angelum  tu.utn 
decoelis,  quicuílodiacrfüueat,  prote- 
gat,  viíitets  atque  defendat  omnes  ha- 
bitantes in  hoc  habitáculo.  Per  Chri* 
ftum.&c*  &.  Amen. 

Luego  U%e  el  S 'acerdote. genuflexión  ¡y  fe 
lenmt^y  llega  al  enfema\y  le  pegunta  fi  tie- 
ne alguno^  b  algunos  peccados  que  cofeffar<,pard 
que  con  limpieca  comulgue  :  aunque  bien  fera  q 
efté  ames  confejfado  defyacio,  fino  es.  que  la  ne-  ^ 
cefiidad  obligue  a  detener  fe,  que  entonces  el 

Sacer* 


•o 


EuchmftiiCe  3? 

Sacerdote  le  oyra  f  jy  ab falliera  ,  j  í?/V¿  ¿fe  e¿?¿* 
tatféYa  eí  Sacerdote  al  enfermo. 

¡"Notla^ópiltze^Dios  <[  Hijo  mio>criatura 

i  itiachihualninc^i  de  Dios,  redemido 

tlamaquixtütziné  ,  por  el >  y  fu  creante 

i  idaneltocacatziné  por  ventura  te  acuer* 

uix  itlá  in  tlátla-  das  de  algún  pecado» 

olli  tic  ilnamiqui  in  que  teda  pena>y  por 

nitztequipacbohua  >  efto  quieres  cofeíTar  > 

nic    timovolcuitiz  ,  para  que  co  limpieza 

imojo!melahua?ne-  recibas  ei  cuerpo  de 

|oi>  ic  chipahualiz-  nueftro  Saluador ,  y 

ica  ticniocelihz  ini-  Redemptor  I  ESV 

acayotzin  totla^ó-  Cbrifto? 
emaquíxricatzinlE- 
VChrifto? 

Si  tiene  que  reconciliar,  fe  cotifieffa  >  y  el 
acordóte  loalfuelue;  ¡tero  fino  fe  acuerda  el 
nfermo%  \e  manda  el  Sacerdote  deyr  la  conjeff 
on  defta  manera* 

*   Nopiltzé  ,  oquic    <¡  Hijo  mío, mientras 

imitzteochihua  xi-    te  abfueluo  y  bendi» 

E  go,  di 


De  S¿a ámenlo 
quitto  in  ticyolmela-    go ,  di  la  Confefsioft 
bualoni  itoca  confef-    general  que  comien* 
£5  general  ic  pehua;    ^a>  Yo  peccador. 
NcrbuapoL 

Díñela  el  enfermo,  b  alguno  de  los  circun- 
fiantes  por  el,  (fino  pudiere)  y  acabada  di\e  el 
Sacerdote  :  Mífereatur  tul,  &C.yleuantan- 
do  la  mano  derecha  fobre  el  enfermo  %y  hendí* 
Rendóle  di%e i  Induí^entiam  abfolutio- 
Hem,&C.  Ra%e genuflexión^  y  toma  UCru^y 
yneflo  ante  el  enfermo  le  di^e  >  que  confeffe  U 
Fe  catholicay  fus  artículos  ,  y  le  dirá  de  fia  wat 
tterafy  en  efia  forma. 

1[  Notla<;ópi1tzé  Dios  <f  Amado  hijo  nuo> 
ti  itlaneltocacatzi-  chriftiano de  Dios,y 
íic  xicmocuiti  in  ce-  fu  creyente  confieíla 
quizca  qualli  Teotla-  JaFedenueftroDios 
jieltoquilizrlij  yhuan  y  Senor>que  es  furca- 
ininekococatzin.  mente  buena  ,  y  fus 
artículos. 

Y  preguntado  el  Sacerdote  al  enfermo%acer~ 
ta  de  lo  $  W¡  Qhrijlimo  por  rudo  que  fea  tiene 

obliga* 


■■ 


^uchariftiá}*.  54» 

tUigáilon  defahety  dirá  dtefíd  mámU  $  vh 
qml  yra  redundiendo  el  etifegmo» 

fj  Coik  tkíieltoca  Ca  <Sf  Crees  q  Dios  todo 

in  Totecuiyo  Díos'ge  -  poderofo  es  txc  i  per* 

Buelicíni  eintihtzi*  Tonas :  la  primera  es 

ízin  Perfonásme;  inic  Dios  Padre ,  la  íegu- 

fce'Fef  fonapiós  íéTa-  dá  es  Dios  Hijo,  y  la 

teih>inic  omePerfona  tercera  es  Dios  Efpi- 

Dios  téPiltzin ,  ínic  ritúíanto  :  crees  ta- 

ey  Perfoná  Dios  Éí^i-  bien  que  effás  tres 

i'itu  Santo:  áuli  ca  in-  diuinas  períbnas  fon 


vn  folo  Dios  toda$ 
tires  I 


ímeixtintziízifr  Per- 
íonásme  cá  jahuel  $é- 
tzin  i^ekziñ  T  E  Otl 
Dios  tlafatottiani? 
<[    Ca  queinacatzin 

Padre. 
^Cuixticmogeniiéí. 

toquitia  in  $an  hml  pcrfeftainente  en  é 
,  i§elt2in  itlacópiltzin  vnigenito  Hijo  de 
Totecuiyo  lefu  Chrif-  Dios,  nueílro  Señor 
ío  in  $an  topanipa  o-  Iefa  Chrift0jque por 
quicHtli  offlocbmh-  plañiente  flqfctfos  fe 
E  z  tiza 


$  Si  Padre; 

%  Crees  entera  >  y 


. 


I 


De  Sacramento 
tzinó  ,  omotlacatili  hizo  hombre  ,  y  na- 
itétzinco    in    Santa  ció  del   vientre  de 
Maria  mochipahueb  fanta  María  fiempre 
jielli  icbpochtli  ica  verdadera    Virgen 
Efpiritu  Santo  >  auh  por  obra  del  Efpiri- 
amo  ye  oquimopol-  tu  fanto,y  noporef- 
hui  inicbpocbyotzin?  fo  perdió  fu  virgini- 
dad? 
4[   Ca  quemacatzin  <f  Si  Padre. 

Padre. 

^  Cuix  ticmonelfo-  If  Crees  que  por  no- 

quitia  ca  topampa  o-  forros  padeció  deba- 

motlaiyobuilti  iten*  xodeel  poder  de  P5- 

copa  in  Poncio  Pila-  ció  Pilato  murió  en 

to,  itechCruz  orno-  la  Cruz  ,  y  también 

miquili,  ihuan  oto-  f ue  fepultado? 

coc? 

t[   Ca  quemacatzin  j  Si  Padre. 

Padre.  f 

f  Cuix  tiemocuitia  <f  Confieras  que  qua- 

ca  in  ihquac  omomi-  do  murió  en  la  Cruz, 

quilitzino  itechCruz,  fu  anima  benditifsi- 

in  ychuaízin  itla$ó-  ma  baxó  á  Hmbo,pa- 

yoíliant2Ín    ornóte-  ra  facar  las  anima* 

de 


BuémjH*.  ^$ 

molioi  in  limbo,  inic    de  lo$  fanftosPadre*, 
qtrimmaniüto  inin-    que  allácftauan  ef- 


perarido  fu  adueni* 
miento  l 


yollianinqua  [tinte 

táhuan  in  fanftosme 

in  ompa  quimochie- 

liricacca  inihuallali- 
rzin? 

<f   Ca  quemacatzín      4T  Si  Padre. 

Padre. 
^  Cuix  titlaneltoca 
ca  eilhuitica  omo- 
riohmaizcaliczino  o- 
Nionohmayolititzino 
:n  intlanimmimicq? 
f  Ca  quemacatzin 

Padre. 

J"  Cuix  ticneltoca  ca  f  Crees  q  á  los  qua- 

»ropoHua[i!huitica  renta  días  fubió  al 

>motlécahuitzino  in  cielo»  y  fe  atiento  á  \¿ 

chantzincoilhuicac  dieftra  de  Dios  Pa- 

mayauhcattipatzin-  dre  todo  poderofol 

o  motlalitzinoto  in-        12 

lagóTatzin    Dios 
snímelitini  ? 


<¡  Crees  que  al  ter- 
cero dia  refafcitó  de 
entre  ios  muertos? 


«f  Si  Padre.1 


v 


<í 


<l 


\\. 


De  Sacramento 
<T  Ca  quemacaczin.      ^f  Si  Padre. 

PtidfC? 

If  Cttix  ticmonelto-    «f  Crees  que  noeflra 
quitia ca  in Totecui-    Señor  IESV  Chrifto 
yo  lefaChrifto  occep-    vendrá  otra  vez  á  la 
pa  hualmohuicaz  in    fin  del  mundo  á  juz- 
ihquac  ontlamiz  Ce-    gar  Sos  viuos,y  á  los 
manahuaci  inic  huel    muertos  :y  á  los  bue- 
yéhuatzin  quimmo-    nos  dará  la  perpetua 
tlatzontequililiquiuh    gloria  en  el  cielo,por 
ín  yolque,  yhuan  ira-    que  guardaron  fus 
mimicque  :  auh  it^  mandamientos ,  y  a 
qualtin  quimmoma-    lo*  malos  les  dará 
quiliz  inilhuicac  ce-    pena  eterna  en  el  m- 
jnihcac  pa hpaquiliz-    fierno,por  que  no  los 
tlij^ehicahueloqui-    guardaron? 
jñxque  niitenaliuatil-  s 

tzinrauh  inaliqual- 

tinquimmomaquiliz 

in  cemiheac  tlaihiyo* 

fcuiliztliinómpamic- 

tlan  ,  yettica  ahmo 

liuel  oquipixque  itt 

¡tifRÜJbittaciUzift  s- 


EñcháriflUé  2$ 

4"  Ca  quemacatzin  $  Si  Padre 

Padre.       ¿, 

f  Cuix  ticnoccnnel-  f  Crees  entera  y  per- 

toquitia  in  ixquich  fefta  mete  todo  aque- 

ínquexquichquimo-  lio  que  cree  y  con- 

ndtoquitiaTonátzin  fíeíTa  nueftra   Cinta 

lama  íglefia  catho-  Madre  Igielia  Catho- 

lica  Romana  ?  ]¡ca  Romana  ? 

I  Ca  quemacatzin  <[  Si  Padre, 


f  Quieres  viuir ,  y 
morir  en  ella  creen- 
cia ,  y  Fe  de  Dios 


Padre 
f  Inin  Teotíaneíto- 
quiliztli  ,  cuix  Jiuel 
pan  tinemiznequi,  i- 
iuan  cuix  huel  ipan    nueílro  Señor? 
imiqúiznequi  ? 

\  Ca  quemacatzin      IJ"  Si  Padre. 
Padre.  £jáj?¿  v    . 

acabadas  eftas  pregunta,  el  Sacerdote  dé 
i  Crupal  enfermo,  para  que  la  adore  ,  j  fo/>, 
•%ztf  efias  palabras  entrambos. 

'  Mixpantzinconi-    |f  Delante  de  ti  rae 

opechteca,  nimítz.    humillo  ,  honróte» 

aniahtmtijiiia    jn     yreüerenciote  fanta 

E  1  Cruz 


I 


De  Sacramento 
cenca  ticbcotlaloni,  Cruz  digna  de  fera- 
timahteiloni  Santa  mada,  y  reuerenaa- 
"  Crin  ca  nel  motetzin-  da  por  queenti  rué 
co  bWmaCofiuait^  crucificado  mi  ama- 
loe  in  notlacoreoia  do  Redemptor,  y  Sal- 
quixncaxzmíESV  «ador  IESV  Cbriíte. 
Chrifto. 

Vafe  el  Sacerdote  al  altar,  y  toma  el  Sacra- 
memo,  y  moflrandúlo  al  enfermo  dtxe  :      Ecce 
A  gnus  Dei, ecce  quitollit  peccata  mu- 
¿  i  .    Y  efando  ante  el  enfermo  ,  le  diga  ,  que 
aquel  famipímo  Sacramento,  q  tiene  en  fus  ma- 
nos es  el  mifmo  S  ñor  le  fu  CbnHocomo  ejla  en 
el  C¡elo%y  dl¿ale  defta  manera. 
«f  Notlacopiltzéxi.  '1   Amado  lujo  mió 
¿itta  ca  in  fantifsi-    mita  que  eñe  fontif- 
¿oSacramctoin  né-    fimo  Sacra  mentó  que 
Buapol  in  ni  tlahtla-    yo  peccador  tego  en 
cohuaninicnomatziz    mis  manos  «el  mi  - 
«mititicatqui  .liad    raoSenor  tiro  IESV 
iebuatzin  ToteCt.iyo    Xpo  verdaderoDio*. 
IESV  Chrifto  nelli    y  tambié  verdadero 

hon> 


« 


, 


Evéarijliée*  57 

TcotJ,  iKuanneilio-  hombread  tnifino  de 
quichtli.^an  hoelyé-  la  miíma  manera  q 
liuatzin  inyuhmoctzi-  eílá  en  ei  cielo .  Por 
fioricatqui  inühtii-  ventura  lo  crees  de 
-  catlihtic.  Cuix  yufa    ella  n  añera  y  locon- 


ticmonc  toquma 


l 


íieíías  ? 


É|    Ca  quentecatzin  $¡   Si  Padre. 

Padre. 

%  Cuix  íicmó'celiliz-  <[  Por  ventura  quie- 

nequi  ,  inic  moma-  res  comulgar  ,  y  re- 

quixtiz  maniman  ?  cebirle  para  que  fe 

falue  tu  anima  i 

<|   Ca  quemacaain  <[  Si  Padre. 

Padre. 

Dígale  el  Sacerdote  que  perdone  a  todos  los 
que  le  an  ofend\do%y  pida  perdón  a  todos  aque+ 
líos ,  aquienes  Quiere  ofendido ,  para  que  digna* 
mente  reciba  el  fanftijswto  S acramento^ y  dígale 
de  efla  manera^y  en  efta  forma* 

f  Inic  qualtica  ye£K-    <[   Para  que  bien  >  y 

ca  tiemoceliliz  initla-    derectamete  comul- 

^ómaKuiznacayotzin    gues  ,  y  recibas  el 

E  5  ciier* 


De  Sdcr&mento 

Totecuíyo  lefuCfarif-  cuerpo  de  nro  Señor 

to,  cenca  motechmo  I  E  S  V  Chrifto,  con- 

nequi  iri  tiquíntlapo-  uienete  mucho  ,  que 

polhuiz  in  aquihque  perdones  á  aquellos 

omitztlatlacaihuique,.  que  te  an  ínjuriadoi 

onutztequipacliüque.  y  dado  pena  y  ofen- 

Cuix  inochi  moda-  dido ,    Por  ventura 

nequiliztica   tiquin-  los  perdonas  c5  toda 

tíapopolhuia  ?  Ifauan  tu  voluntad  ?  Y  tam- 

tiquincJatlaubtia  in  bie  ruegas  á  tus  pro- 

mohuampohuan  in  a*  ximos  á  aquellos  que 

quihque  quemmania  alguna  vez  engañarte 

otíquintlatlacalhui  con  tus  palabras ,  y 

motlátoltica  ,  ihuan  ofendifte  con  tus  o* 

motlachihualiztica  o-  bras  %  que  fe  perdo- 

íiquinteqaipachó  ma  nen  ? 
initztlapopolhuican? 

<f  Ca  quemacatzin  $  Si  Padre. 
Padre. 

Y  el  enfermo  pintamente  con  el  Sacerdote 
digdWa  Tte\  las  figmentes  palabrds  de  efia  ma- 
Menyy  en  ejl*  forma* 

(f  Notla§ópiItzé  ma    ^  Amado  hijo  mió 

aora 


«¿i 


Eucharifti*.  3§ 

axcan  Wcy  tlama-  aora  con  gran  deuo- 

buiztililizticá  xiquih-  eion  di  en  tu  lengua 

co  motiatokopa  £anp  de  todo  tu  coraron. 

jpo§c?nyollpcacopa.  Señor  mió,  Dios  mió 

'Jíotec.úiyqéj^tíeUá-  no  foy  digno,  ni  me- 

tpzwÁ  rfia;  amo.  npl-  recedor>  de  que  yo 

Éiiil  amo  nomáce-  te  reciba  ,  ni  de  que 

BuaU  inic  nl*itíno^  entres  en  mi  morada, 

ediljitzinói,  inic  nih-  mas  con  tu  fanta  pa- 

tic  tihualmocalaqui  -  labra  cura,  limpia,  f 

^ninoz;  ma  qan  ica  jn  fana  mi  anima  y  vi* 

motla^ótlahíoltzin  da.  — f 

•xicmopátiliyxicmo-  ■  ~ 

cíiipatuili  inmni-  lOy  *- 
asían  in  noyollian. 

Vonenfe  ejlas  paíahas  en  Mexicano  f  para 
que  el  indio  fepa  como  tas  a  de  de^por  que  ú 
Sacerdote  tas  a  de  de^t  en  hún  filamente  tres 
fye^s  dejlamnerd. 

Domine  non  Tu'm  di  gnus;vt  intrea 
fobte^um  meum;  fed  tantum  ái^vet- 
fflf&L  ím&hkut  anima  mea.    Luego  u 

mnuh 


De  Sacramento 

comulga  el  Sacerdote  dt\ien ío%    A  C  Cipe  f  ra - 

tet(  y>e\  foror  )  viaticum  corporís  Dñi 

noflrí  lefu  Chriíli,  qui  te  cuítodiat  ab 

y     hoíle  maligno,  &  perducat  in  vitam 

.  Eterna  H.  Amen.  Si  fe  diere  U  Eucharifti* 
no  por  platico  fe  digan  en  lugar  deftas  palabras, 
ejlas  \  Corpus  Dñi  noftri  lefu  ChriíK 
culo  Jíat  animam  tuam  in  vicam  £ter- 

liam.  A  men.  Si  a  cafo  el  enfermo  eftuuie- 
re  en  necefidad  de  manera  >  .que  con  la  tardan- 
fa  délas  cofas  fobredicbas  corra  peligro  de  muer* 
te  mientras  fe  auian  de  deyr  ,  entonces  dicho, 
Mifereatur  tu¡,8cc.  Indulgencia  m,Scc. 

y  dexado  lo  demás ,  al  punto  le  de  el  viatico* 
'.  *  Dejpues  fe  laua  el  Sacerdote  los  dedos  fobre  el 

tafayel  agua  fe  de  al  enfermo  :  dejpues  di^e 
el  Sacerdote  lo  fguiente.        V.    Dominus 
vobífcum.      Bt,  Etcumfpiritutao, 
Oremus. 
lOmíne  fan&e,Pater  omnípotens, 
gterne  Deiis ,  te  fideliter  depre- 

camttr, 


D: 


I 


Eitíhariflía.  39 

camur,  vt  accipienti  fratri  nofhro  (  vrf 
forori  noftr^ )  facrofandum  corpus 
Domini  roñn  íefuChrifH  Filij  tuivta 
cofpor¿,quam  anima:  profit  ad  reme- 
dium  íempicernum.  Qui  tccum  viuif* 
&  regnat,  &c.  R.  Amen.  Buelwel 
Sacerdote  al  enfermo  le  ¿U(f%  <[ue  de  ¿radas  a 
nueftro  Señor  for  que  le  <5  dexado  recebir  efte 
f antifimo  Sacramento^  y  que  pida  el  de  la  extre- 
ma ipncion^  y  dirá  el  Sacerdote  en  efia  forma. 

ÍJNotla^ópiltzé  cen-  <[   Amado  hijo  mío 

ca  omitztnccnelilitzi-  grandemente  aviado 

no  Teotlátoani  Dios  nueíhro  Señor  de  mi- 

inic  omitzmotlauh-  fericordia  cotigoen 

tili  inicelilocatzin  in  darte  efte  farito  Sa- 

itla^ómabuiznacayo*  cramento  de  la  com- 

tzin  in  Totecuiyo  le-  munio del  cuerpo  de 

fuCbrifto>axcan  mo-  nfo  Señor  Iefu  Chri- 

tedimonequi  tictla-  fto:  aora  teconuie- 

gócamatizinitetJauh-  ne  q  agradefeas  eíla 

tiltzininDios.Occe  merced  >  y  don  de 

Sacramento  in  hwel  Dios.     Otrofacra- 

mentó 


w 


, 


'  £>£  Sacramento 
üiotechiíionequiintic    mente  que  fe  ilamá 


celiz  in  temachioti- 
liztli  itoca  extrema 
vncion ,  cuix  machi 
tea.  motíanequiÜz  tic 
mihtlanililía  in  to 
jnabtuznantzin  fanta 
Tglefia  caíholica  Ro- 
mana ? 

<[  Ca  queniacatziíi 
Padre. 

El  Mini/lvo  fe  la  concede  departe  de  U 
Iglefia  defla  maneta* 

$  No  néhuatl  itetl-  í[Tambie  yo  de  par- 

copatzinco  in  tocia*  te  de  ñueftra  Tanta 

^ómahuiznantzin  Sa-  Madre  Iglefia   te  la 

ta  Iglefia  nimitzhue-  concedo}  para  que  la 

liria  imc  tiemomah-  recibas  quando  eítu- 


de  la  extrema  vncio 
te  conuiene  recebir; 
por  ventura  co  toda 
tu  voluntad  lo  pides 
á  nueftra  fanta  Ma- 
dre Iglefia  ? 


<[  Si  Padre. 


uieres  al  cabo  de  tu 
enfermedad,  y  quan* 
do  te  cbnuiniere. 


cehuiz  inihquac  titla- 
nahuiz,  ihuan  in  ih- 
quac  motecbmone - 
quiz, 
Ha^e  genuflexión  al  Sacramnto$  y  tomándolo 

con 


BuchaY¡JÍ¡#,  40 

ton  entrambas  víanos ,  ha%e  la  fenol  de  U  Qru\ 
ton  el  [obre  el  enfermo,  y  con  la  reuerench,  ar- 
den  y  concierto  con  que  yinofe  biteíne  ala  Igle& 
fia  diciendo  el  Pfalmo  de  Laúdate  Doillí- 
ttum  de  cediste,  y  otros  P [almos,  e  Hym- 
nos  conforme  el  tiempo  pidiere.(Si  a  cafo  alguna 
*r>c\lleuare  el  Sacerdote  el  viatico  lejos^yfuere 
el  camino  dijfiadtofoy  largo,  pondrá  en  el  loáfo 
foUmeme  lona  forma  ,  con  la  qual  comulgara  el 
enfermo,  y  dejpues  el  Sacerdote  dichas  todas  las 
cofas  de  arriba  bendice  con  la  mano  derecha  al 
enfermo,y  defnudandofe  de  las  tejliduras  fa- 
gradas,  alagadas  las  hi\es  5  dejado  el  palio  *  y 
encubierto  el  tafo  fe  luelne  con  los  demás  a  la 
Jglefa^y  e¡lofe  a  de  ha%er  quandofe  yiere  que 
no  holuera  el  Sagrado  Viatico  con 'la  mi 'fina J 0- 
lewnidad)  con  qué  fe  lleno  al  principio.)  Quan- 
dúyuiereya  llegado  al  altar  pone  el  Sacramento 
fobre  el  ara  y  wporales,  ha\e  genuflexión  j  le* 
uantúndofe di%e :  f.  Panem  de  ccelo 
praeílitiílí  eis.  gr.  Omm  deíeñamen* 

tum 


De  Sacramento 
tuiti  in  fe  hahentem.  Oremus. 

DE V  S,  qui  nobis  fub  Sacramen- 
to mirabili  pafsionis  tua?  memo- 
ria m  reí iquiíh,  tnbue,  quzíumus,  ¿ta 
nos  corporis  ,  Se  fanguinis  mi  facra 
myfteria  veneran,vt  redjemptionis  tug 
frudum  in  nobis  iugicer  fentiamus» 
•Quiviuisj&c.  &.  Amen. 

Dejpnes  ba\e  genuflexión^  y  anuncia  las  in» 
¿vigencias  concedidas  por  los  Pontífices  a  los  que 
ún  acompañado  el  famifíimo  Sacramento^  an  dado 
hmofna^  y  arrodilladofe  yy  como  los  que  an  lie* 
va  lo  candelas  encendidas  las  an  ganado  dobla* 
das ,  y  dirá  de  ¡la  manera. 

^Notlagotnalmkpil-  <[  Aduertid>y  enten- 

huané  xiemocaquil-  ded  hijos  mios,  que 

tican  ca  in  amochin-  todos  vofotros  los  q 

tininanqoimorepotz-  aueis  ido  acopanan- 

toquilitiaqueinfan-  do  al  fantifsimo  Sa- 

tifsimo  Sacramento,  cramento,  y  también 

no  ihua  in  aquihque  los  q  fe  arrodillaron 

delan- 


J*uchari¡li<e¿  ^\ 

omotíanquacoloqué  delante  dé  fu  diuina 

inixpatzinco  ye  qui-  Mageílad  para reue- 

tnoteotitzinozq  qui-  renciaríe  y  adorarle, 

momahuiztililÍ2que  y  los  q  dieron  limof* 

in  aquihque  oquimcK  na  para  fa  cera  del 

huenchihuiliqué  xi-  fantifsimoSacramen- 

cocuitlacohualoni  i-  to  an  alcanzado  cien 

techpohui2  infail-  dias  de  perdón;  final- 

tiísímo  Sacramento,  mete  todos  vofotros 

macuilpohualilhuitl  los  que  Heuaftes  can- 

in  teoyotíca  tetlápo-  délas  encendidas,  a- 

polhuiliztli  oquicno*  ucis  alegado docien- 

pilfiuiqoc  :  yequené  tos  dias  de  perdón 

inixquichtin  in  oan-  por  concesión  de  los 

quihuicaqué  tlahuil-  Summos    Pontífices 

li  candelas  mátlacpo-  Paulo  tercero,  y  Gre- 

hualliilhuitl  inteo-  gorio  décimo  tercio, 
yoticatctlapopolbui- 
Ü2tli  oanquimomá- 
:ehuiqué  inintenco- 
patzinco  in  Hueyteo* 
pixcatlátóqucPaulo 
tercero  yfiuan  Gre- 
gorio décimo  terció. 

F  Luego 


De  Sacramente 
Luego harte genuflexión  al  Sacramento,  y  le* 
ztantandofe  toma  el  Vafo  con  dos  manos  cubierto 
ton  el  'Pelo  yy  ha%e  la  fenol  de  la  Cru\Vna  Ve\ 
con  el, [obre  el  pueblo,  y  holuiendafe  al  altar  lo 
fone  en  el  Sagrario,  y  fe  Va  a  iefnudar  &  la  fa- 
eriftia  con  el  mifmo  orden  con  que  vino  al  altar* 

fDEL  SACRA* 

MENTÓ  DÉLA  EXTREMA  VNCION. 

[*]  >       ' 

EN  llegando  el  Mikíffro  al  apofento 
de  el  enfermo  di\e :  Fax  huic  do- 
mui>8c  ómnibus  habkantibus 
m  ea*  Y  dexado  el  Oliofobre  la  inefa%  fe  pone 
la  fobrepelli^)  y  eflola  afuU  y  k  da  la  Qru\al 
tnferw,para  que  deuotamente  la  befe  diciendo: 
Adoramus  te  Chrifte,  &  benedicimus 
tibí  *  quía  per  fan&am  Grucem  tuam 
redemífti  mundum  ;  Y  poniendo  Ja  Uríti 
folre  la  mefa  torna  el  hyjfopo  de  el  agua  bendita, 
y  hacendó  ton  ella  lafeñal  de  la  Cru^rocia  al 

enfer* 


■ 


Extrema  Tanüíonh*  4  2 

eüfemo ,  apofento^  y  circundantes  diciendo  U 
^miphoHd':  Afpcrges  me  Domine,  8cc* 
Miferere  mei,  8cc.  Gloria  Patri  &c.  re* 
pite  la  Aña :  Afperges  me,  &c.  Luego  pre- 
¿unta  al  enfermó  Ji  quiere  confeffar^Ji  fe  acuer- 
da de  algún  peccado  que  le  depetik  ,  y  dirá  de 
efla  manera  al  enfermo, 

<[Noda^ópi!t7c  cuix  $  Amado  hijo  mío 
irla  in  tlátlacoIÜ  tic  por  vetura  te^cuer- 
ilnamiqui  in  roitzte-  das  de  algu  peccado 
quipaclioKoa>inic  ti-  que  te  da  pena^y  por 
ttioyolcumznequi,ic  ello  quieres  cofeflar- 
cliipahualiztica  tic  tc5paraq  afsicolim- 
ttiomácehuiz  inin  Sa-  pie^a  recibas  efte  Sa- 
to facramento  ?  to  facramento? 

Sidixere  el  enfermo^  quefi%  oygale  elSd* 
terdote  >  y  ahftteluale  por  la  Bula  de  la  fantá 
Cruzada  de  efia  manera* 

f  ABSOLVCION  DÉLA  BVLA 

Mpara  los  Oleados. 
Ifereatur  tu^&c.  Indülgcntiam, 
Scc.  Porkauthoridad  de  Dios 
£2  todo 


.   De  Sacramento   ~ 
tocio  poderofo,y  de  íes  bieiiauenmra- 
dos  Aportóles  S.  Pedro,  y  S; Pablo  ,  y 
i  denueftro  muy  fanto  Padre  efpeciaí- 

mente  aticoncedida,y  á  mí  cometida, 
yo  te  abfueluo  de  toda  cenfura  de  ex- 
comunión mayor,  ó  menor,fufpenCo, 
o  entredicho,a  iure,vel  ab  hcminejy 
de  todas  las  otras  cenfuras,y  penas  en 
queporqualquier  caufaayas  incurrid 
do,  aunque  la  abfolucion  dellas  fea  re* 
feruada  a  la  fanta  Sede  Apoflolica,  fe- 
gun  por  eíla  te  es  cpncedido,y  reíb'tu- 
yote  a  la  vnion ,  y  comunión  de  los 
fieles  ChriíHanos;  y  afsi  mifmo  te  ab- 
fueluo de  todos  tus  peccados,crimines, 
y  exceffos,  que  á  mi  aora  as  cofefíado, 
y  de  los  que  confesarías  fi  á  tu  memo- 
ria.occurrieiTen,  aunque  fean  tales,que 
la  abfolucion  del  los  a  ia  fama  Sede 
Apoflolica  (como  dicho  es)perteneí- 
«a,y  otorgóte  plenaria indulgencia, y 
.   ,  remif» 


Extrema  Vn&ioniu  4^ 

remífsí'on  cumplida  iie  todos  tus  pee- 
cajos,  agora,  y  en  qualquíer  tiempo 
confesados, oluidados,  6  ignorados,  y 
de  tas  penas  que  por  ellos  eras  obliga* 
do  á  padecer  eñ  el  purgatorio.  In  no- 
mine Pacris^  &  FíIíj^Sc  Spiritus  ^ 
ía nái  Amen.  Y  fi  de  eíta  enfermedad 
en  que  eílás,Dios  por  fu  mifericordia 
te  efeapare,  te  fea  reíeruada  eíla  indul- 
gencia para  el  verdadero  articulo  de  tu 
muerte. 

Dffjpues  de  reconciliado ,  y  ahfuelto  por  la  ! 
Bula  de  la  Cruzada  y  lo  con  [alara  el  Sacerdote 
m  pian  |  y  denotas  palabras ,  y  le  dará  a  enten* 
ler  la  fuerga  y  efficacia  de  e¡le  Sacramento  ,  y 
man  necejjaüo  le  feafy  dirá  de  efla  manera  el 
\íiniflro. 

]  Notiacopikze  xic-  ,  íj*  Hijo  mió  aduierte, 
nocaquiSti,  ca  inTo-  que  nro  Señor  Dios  < 
ecuiyo  Dios  mote*  tu  bienhechor ,  aora 
laocoliliani ,  axcan  vfa  grandemente  de 
enea  niiczmotlaoco-  mifericordia  cotigo 
*«  F }  «!«• 


De  Sacramento 
WíaTeoyotka  tenia-    mediante  efte  fant<* 


cbioüliz  Sacramento 
in  motenehua  fanta 
Extrema  vncion ,  ic 
tipahtiz>  timochica- 
Iiuaz  intlá  motech- 
tnonequízjic  timoma- 
quixtiz.Noihuaxic- 
tniti  ca  pachihuiz 
moyollo,  caica  inte  • 
Jriachiotiliztlimotlá- 
paltilia  manima  mo- 
yollian  inikticpa  in 
inoyaohuan  tlatlaca- 
tecoló  intenebyecol- 
tiliz  inic  amo  mitz 


facra mentó  q  fe  lla- 
ma de  la  Extrema  vn- 
cion .  Deíla  manera 
fanaras>tcdrasfalud 
y  fuerza  fi  te  conui- 
niere^y  te  faluarás 
con  el. Y  también  ía- 
be  q  tu  coracon  que- 
dara fatisfecho,  por 
que  con  el  tu  anima 
vencerá  a  tus  enemi- 
gos y  fe  esforzará  c5- 
tra  la  tentación  de 
los  Demonios,  por  q 
no  te  conturben ,  ni 


tlapojoltizquejmitz^  defpeñen  en  el  pee- 
anayahuizque  inipan    cadb .  También  con 


tlatlacolliNoihuan 
ic  titlauhtüoz  ti  má- 
cozinigraciatzin^in 
itepalehuilitzinDios, 
ic  tiemomácehuiz , 
tic  icnopilhuiz ,  in 


* 


el  alcanzaras  la  gra- 
cia^ ayuda  de  Dios> 
y  confeguiras  tu  íal- 
uacion ;  y  por  tanto 
Conuiene,  y  es  neceP 
fado  que  agradefeas 
mu* 


Extrema  VnfriMUé  44 

momaqüixtilocaJpa.    mucho  efta  merced. 


pa  in,  monequi  ccca 
tiftla^óc.amatizin'i- 
tetlaubtiltzin  Dios, 
ibuan  choquiztica  > 


don  ,y  beneficio  de 
Dios  nueftro  Señor, 
y  también  que  reci- 
bas coníiantOjdolor, 


buey  tlamabuiztililiz-  y  lagrimas^  co  gra- 
tica  ín  tic  raoceüliz  de  deuocion  efte  Sa- 
ín izca  fanto  Sacra-  to  facraroento  déla 
mentó temacbiotiliz.  Extrema  vnciopara 
tli  ,  Ipanipa  tipalle.  que  feas  ayudado>co- 
builoz^iyollaliioZjti-  íolado,  alegre,  regó- 
yoIcebuik>z .  cijado  >  y  defeanfes , 
y  quedes  aüuiado. 

haladas  eftas  fias  y  deuotas  palahras  diga 
el  Sacerdote.    V.  Adiutoríum  noftttittl, 
&c.  V.  Dominas  vobifeum,  8cc. 
Ore  mus, 

INtroeat,  Domine  lefuCh  rifle,  do* 
mum  hanc  fub  noítrae  humilitatf* 
ingreífü,  «terna  felicitas,  diuina  prof  * 
peritas, ferena  tetitia^haritas  fraStuo? 
ía>  fanitas  fempiternaveífugiat  ex  hoc 
F  4  loco 


-.  —         -        ■  -  • 


>--'_. 


De  Sacramento 
loco  acceíTus  damonum,  adfint  Ange- 
lí pacis,  domumque  hanc  deferat  om> 
nis  maligna  dilcordia.  Magnifica, Do- 
mine, fuper  ips  nome  fan&um  timm, 
2c  bene^díc  noftra  conuerfationi: 
fanftifica  noílrg  humilitatis  ingreífum, 
qui  fan&us  ,  &  pius  es ,  8c  permanes 
cum  Patre,  8c  Spiritu  fan&o  in  fácula 
fxculorum.  Amen,  Oratio. 

ORemus  ,  8c  deprecemur  Domi- 
niim  no  ftxum  íefum  Chriftum, 
vt  benedicendo  bene  ^  dicat  hoc  ta- 
bernaaiIum,8comnes  habitantes  in  eo, 
8c  det  eis  Angelum  bonum  cuftodem, 
8c  faciat  eos  fibi  feruire  ad  confídera  n- 
dum  mirabilia  de  íege  fuá  ,  auertat  ab 
eis  omnes  cotrarias  poteílates:  eripiat 
eos  ab  omní  formidine  ,  8c  ab  omni 
perturbatione,  ac  fanos  in  hoc  taber* 
«aculo  cuílodire  dignetur .  Qai  cum 
¥atre,&  Spiritu  fanfto ■  viwfyfc  regnat 

Deus 


i        :\ ■ 

Uxtrema  Vntüionis.  45 

Deus  ¿n  fácula  farculorum.  Amen. 
Ore  mus- 

EXaüdinos*  Domine  fande,  Pater. 
omnipotens^ternePeus5&  mit- 
tere  digneris  fanftum  Angelom  tutim 
de  coeIis%qui  cuftodiatjfouea^protegat, 
viíitet,atque  defendat  omnes  habitan* 
tes  in  hoc  habitáculo  .  Per  Chriftum 
Dominumnoñrum.    &.  Amen* 

Si  a  Cafo  la  necesidad  de  el  enfermo  apre- 
tare grandemente  fe  podran  dexar  eflas  orado* 
nes*  Defyues  dirá  el  enfermóla  confefion  gene- 
ral ,  b  alguno  de  los  circun fiantes  por  el>  fino 
pudiere^  y  acabada>  di^e  el  Sacerdote :  Mlfe- 
reaturtui,  &c,  Indulgentiam,  &c.  Y 
ames  de  \ngir  al  enfermo^  amonejle  el  Sacerdo- 
te a  los  arcunftantts  nieguen  a  nuejlro  Señor, 
Ipfe  de  miferkordia  con  el  enfermo  yyfi  \>uiere 
commodidad  de  de^ir  los  fíete  Pfalmos  peniten* 
cíales  con  las  Letanías  ^  y  otras  preces  fe  digan 
mientras  el  Sacerdote  Vnge  al  énfermo3y  les  dU 
F5  rlí 


<i 


De  SdCfdmeHt* 
ra  &  los  circiMftatttes  da  efta  mMetil 

4¡  NotaI$ópilbuané  <[  Hijos  míos  hín* 

ximotlaquaquetzacá,  caos  de  rodillas,  ro- 

xicmotlatlauhtilican  gad  á  nueftro  Señor 

inTot!a$óteaiaquix-  Dios  con  !a  Oración 


ticatzin  Dios  tecla - 
tlauhtilizticaintoTa- 
tziné  in  ilhuicac  ti- 
uioyetztica  \  ihuan 
fantaMariacsma  qui- 
niotlaocolilitzinozm 


del  Padre  nueftro ,  q 
effcas  en  los  cielos ;  y 
también  có  la  deDios 
tefalac  Mana  ¿  para 
que  vfe  de  mifericor- 
dia  con  el  enfermo  , 


cocoxcatzintli  oquic    mientras  yo  le  doy  la 
nicmacbiotia.  vncion  defte  Sato  fa. 

era  tiento  del  Olio,  y 
Extrema  vncion. 

Y  tomando  elfagvddo  Olio  di?e*  In  no* 
Ittine  Patris*  >£  &  Filij,  g<  8c  Spirítus 
{mái  >$<  extmguatur  ¿n  te  omnis  vir- 
tUs  diaboli^per  impofitionem  manuum 
noílraruml  &  per  inuocationem  om^ 
túnm  San&orum,  Angeloruiti,  Archa- 
^lorum»  ^tnafcharuiii,  Propítétaru* 

Apof* 


Extrema  Ipn&totík.  4  © 

ApoíloIorams  Martyrum^Confefforíí, 
Virgínum  >.  atque  íimul  omnium  San- 
doruin.  Amen* 

Dejpues  W  el  Sacerdote tmgiendo  al  enfer* 
mo  en  forma  h  Cru\las  partes  abaxo  feñaladks 
di^nlo  de  ejta  manera* 

fT  A  los  ojos, 
E  R  iílam  (mázm  vn&íonemf  >£ 
8c  fuá  pijfsimam  mifericordiatn, 
ndulgeat  tibi  Dominas  quicquid  per 
vifum  deliquifti.  Amen, 

Si  el  Mwijlro  que  ayuda  al  Sacerdote  fuere 
ordenado  de  Orden  Sacro  limpiara  con  el  algodón 
la  parte  ungida  5  y  [ino%  el  tnefmo  Sacerdote  lo 
hagafelqual  algodón  a  defer  nueuo^y  diflinSta 
en  cada  parte ;  y  defpues  fe  lleuara  á  la  ficiaa  de< 
h  I ¿lefia y  fe  quemará  állU 

€J*    jilos oy dos $ 

PE  K  iftam  hná&m  vndianem, # 
&  íuam  pijísima  miferic  ordiam- 

induL 


I 


'<< 


De  SáCt amento 
indulgeat  tibí  Dominus  quicquid  per 
auditum  deliquifti.  Amen. 

<j~  /í  faí  narices. 

IDE  R  iftaní  fanftam  vn&ionem(>í< 
4-  •&  fuam  pijfsimam  mifericordiam, 
indulgeat  tibí  Dominus  quicquid  per 
odoratum  deliquifti.  Amen. 

€J"  v4  Zá  boca  cerrados  los  labios. 

pE  R  iftam  fanctam  vnctionem,  >£ 

A  &  fuam  pijísima  mifericordiam, 

indulgeat  tibi  Dominus  quicquid  per 

guitum,&  Iocutionem  deliquifti.  Ame. 

ÍJ"    A  hs  manos 
"pE  R  iftam  farótam  vn&ionem,  q< 
•■-  &  fuam  pijfsimá  mifericordiam, 
indulgeat  tibi  Dominus  quicquid  per 
tadum  deliquifti.  Amen. 

Aduierta  el  Sacerdote^  que  efla  unción  fe 
ii  en  la  parte  exterior  de  las  manos  a  los  Sacer- 
dotes enfermos :  mas  a  los  demás  en  la  interior, 
qu*  es  en  U  jjalm  de  las  manos, 

%A  los 


-    . 

Bxtreme.wflhms.  47 

f[   *A  los  fies. 

PER  iflamían^aro-.vnáiWe^iíií 
&íua  pijfsitnám  mifericordiam* 
índulgcat  ubi  Doroinus  quicquid  per 
grelTum  deliquííit.  A  roen. 
fT    íA  los  hmos. 

PE  R  ifiatn  fanfíam  vn^iptieni^ 
&  fuaní  pi jfsimám  roifericordia, 
índulgcat  tibí  Dominus  quicquid  peí: 
lumborum  defedaticnem  deliquiílL 
A  men.  E$s  Tención  fe  dexaficwpeevhs 
pt$geres,y  tamlten  en  los  Iparcnestfite  ttofefue? 
den  wouerfi  no  es  co  muelo  peligro  de  acelerar* 
les  la  muerte^  lo  c¡ual  acabado  di%e  el  Sacerdote  : 

KyrjccIcyfon,Chnftc  elcyfon,  Kyrie 
tleyfon.  %  Parer  noíkr>&c.  V.  Et 
Re  nos,  8cc.  ^.  Saluum  fac  feruum 
ruum  (  veí  faluam  f  ac  ancilíam  tuam  } 
fc.  Deus  nieus  fperamcm  in.  te.  V.  MiV 
te  ci  Domine  auxilium  de  fanfio.  Ifc, 
Est  de  Sio  tuere  eum,(^í  eam)  y,  Efto 

ei 


"De  Sacramento 
ei  Domine  turrisfortítudinís  &  Afa 
aeinimici.  t.  Nihii  proW  inimi- 
•  «*««>■(*/ ¡nea)  *.Etfiliusíniqui- 
tatis  non  apponat  nocere  e/.  Y,  ¿ne 
exaudi,&c.  ^.  Dominus  vobifcu'm.&c. 

Gremus. 
'pJOmineDeus.quiper  ApoíWm 
<M2Jftmm  laeobum  locutus  eg  •  ¿nfir 
matur  qmsin  vob/s?  inducat  prasby- 
teros  Eccleíí  ar,8c  orent  fuoer  eum,  vn- 
gentes  eum  Oleo  ín  nomine  Dominf 
&  oratiofidei  faluabfr  infirmum,&V; 
Jeuiabit  eum  DomÍnus,&  íí  m  pe<-     ,* 
lit,rennttentur  ei:  cura,  quíefüraw^ 
■  demptornofter,  gratói  fanfii  Spirír  & 
languores  iftius  ¿nfir mi,  eíusque  fataa 
vulnera,  &  dimitte  peccata,  atquríp 
íores  cunaos  mentis.fc  corporis  ab  eo 
cxpelíe  píenamque  interius ;  &  exte# 
ritts  fanitatem  m  ¡ferie  orditerredde.vt 
ope  mjfencordfgtu9  reftimtusadprif. 

tina 


Extrema  VnBhms.  48 

tina  reparetur  offiaV  QtncumPatre, 
Bc-Spiritu  fanfto  viuis,&  Regnas  Dep? 
in  fácula  fecuíorum.  Amen. 
Oremus. 

REfpice,  qusefumus,  Domine,  fa* 
mulum  tuum(*rl  ancillam  tuam) 
U.  ín  infirmitate  fui  corporis  fatifcenr 
teñí,  8c  animam  refoue,  quam  creafti; 
vt  caftigationíbus  emendatus  >  fe  tui 
fenriat  medicina  faluatum  (  **Z  falua- 
tam).  PerChriftumDñumnofírum, 
f,  trien.-  Oremus. 

T^Omme  fande,Pater  omnipoten^ 
{^i-/«erne  Deus  ,  qui  benedi&ionis 
.^¿t  gratiam  aegrisinfundendocorpo- 
t¡hns%  faSuram  tuam  multiplici  pieta* 
'fe  cuflodis;ad  inuocationem  tui  nomi- 
Iub  benignus  afsiíle.vt  famulum  tuun%- 
^?í  ancillam  tuam)  ab  srgritudine  libe^- 
ratum  (  vel  liberatam)  &  fanitate  dona* 
cum  (*W  donatam)  descera  tua  erigas, 

virtti* 


'k 


De  Sacramento 
virtiire  confirmes ,  poteftate  f  uearís, 
arque  Ecdeñz  tuar  fanótac ,  cum  omni 
defiderata  profperitare  reíriruas.   Per 
Chriítum  Dominum  nofrrum.  Amen. 

Finalmente  el  Sacerdote  aduierta,  que  fi  el 
enfermo  efta  en  extremo  peligro  de  muerte  ,jy 
corre  riesgo  por  la  detención,  fe  an  de  dexar  to- 
das las  cofas  fobredkhaSy  y  fulamente  le  engira 
desamanera,  |J*  Per iítam  fan¿iam 
vnáionem,  8c  fuam  pijfsimam  mife- 
ricordiam,  indulgeat  tíbi  Dominus, 
quicquid  per  vi'íurn ,  >£audituin,  >£ 
odoratum,  q<  guftum,  &  Iocutionem, 
&  tadum,^  greíTum,^  &  Iumborum 
dele&atíonem  delíquiftí.  Amen. 

Todo  lo  qual  acabado  fe  boluera  el  Sacer- 
dote al  enfermo,  y  le  esforzara  con  pías  y  deno- 
tas palabras  dejla  manera, 

<f  Nopiltze  máximo-  ífHijo  mió  por  amor 
yoilali  ycatzinco  in  de  Dios,  q  te  alegre», 
Pios,bHelimact2Ín.    y  regocijes  >  dexate 

gran. 


Extremó  "bnftionh;  4« 

:o  ximocahua,ca  ye-    grandemente,  y  muy 
íuatzin  miczmopa-     de  veras  en  fus  nia- 


ehuiliz  in  momiquiz- 
empan ,  áco  yeotla- 
mmantic  j  icxitlan- 
zinco  ximopechte- 


nos,que  el  re  ayuda- 
rá á  la  hora  de  tu 
muerte ,  y  en  llegan» 
dofe  arrojare  á  fus 


a  :  xicrnotíat¡auhri-    pies,  ruégale  que  te 
itzino  in  Dios  inic    ayude  y  perdone  tus 
nitzmopalehuüiz  ,     peccados,p0rqueno 
litzmopopolhuiiiliz    fe  pierda  tu  alma  yé- 
nmotlátlacol  inic  á-    do  al  infierno.  Pro- 
loticempouhuitiuh    pon  firmemente,que 
uai5,hud  ximoneh-    li  te  diere  falud  no  le 
)lti ,  ca  intlá  mitz-    as  de  offender  otra 
lochicahuijitzinoz,    vez.finoqas  decor- 
>quicceppa  tierno-    regirte, y  enmendar 
atlacalhmliz  ,  can     tu  vir^  .   "y  agora 
mocemixnahuatiz ,    llora  ,  y  entriftecete 
tnonemihzcuepaz-     por  tus  peccados, 
uh  in  axca  ma  huel    pues  con  ellos  offen- 
rtzchoa^mitzáma-   dirte  áDiosnueílro 
,  nntztequipachó    Señor:  también  11a- 
motlatlacol ,  inic    ma,  y  rueea  a  la  Se- 
icmotlatlacalhnifi-    ñora  del  tielo  la  Vir- 
G  gen 


<! 


De  Sdcr¿iM7ito 
tzíno  in  Dios;  ihuan    gen  María,  y  a  todos 
xicmonochili,  xic     los Santos,y Angeles, 
aiotlatlaiibtili  in  il-    paraq  todos  nieguen 
fcuicac  ttacocihuapil-    por  ti  á Dios  nueftro 
li-  ihuan  ye  mocbín-    Señor ,  y  te  falue  ,  y 
tin  Sanáosme ,  ihua    Heue  al  cíelo.  Si  qui- 
Angetosme.inic  mo-    íiereDíosnueftroSe- 
chintinttitzin  mopá-    ñor  darte  vida  otra 
pa  químotlatlaubti-    vez  aquí  en  efte  nrn- 
lizque  in  Dios  ,  inic    do ,  y  te  diere  falud, 
«litzmomaquíxtiliz ,    y  fuercas.quado  otra 
roitzmoKuiquíiiz  in    vez  eftuuíeres  enfer- 
ilbuicac.  Abc.oq«i-    mo,y  al  cabo  y  fin  de 
roonequittitzinoz  in    tu  enfermedad,ieras 
Dios,  occeppa  mitz-    Extrema  vnciadoo- 
jnonemitti^zinnicá    tra  vez  recibiendo 
tlalticpac,  mitzmo-    efte  Santo  facramen- 
cbicabuiliz-,  aoh  intlá    to  de  Olio  fagrado 
vub  mocbiboaz ,  in    y  fer as  abfoe  to  p<* 
ihquac  occeppa  ti-    la  fanta  Bula  de  I 


jnococózjtitlanabuiz, 
occeppa  timachioti- 
loZ)  titlapopolbuiloz 
ica  in  fanta  Bula. 


Cruzada. 


MODO 


Extrema  -lmffionti¡  5¿ 

JModo  de  ayudar  á 

BIEN  MORIR. 

TJ>  Eueftido  el  Sacerdote  de  fobrepelli^y 
*  ^  ejloh  aguí  tomara  el  byffopo  del  agua  ben- 
dita ,  y  rociando  al  enfermo  y  apofento  coa  ella 
dha :  Pax  huic  domui,  &c.  Afperges 

líie,  &C.  lo  qual  hará  muchas  y>e%es  :  luego  le 
dial  enfermo  la  imagen  de  Cbrijlo  Señor  uro 
en  la  Cru^para  que  la  befe  muchas  t>e^es  ,  y 
le  pondrá  en  la  mano  derecha  lena  candela  bendi- 
ta encendida,  que  tenga  indulgencia  concedida, 
y  tomando  el  Breuiario  le  encomendara  el  anima 
como  fe  pone  al  fin  del ;  yfi  el  tiempo  di  lugar, 
y  el  enfermo  entiende,  le  digaefias  pias>  y  de~ 
notas  palabras. 

«F  NotJa§ópiltzi  ,  4  Hijo  mío,  redemiV 
Dios  ti  ítlamaquix-  do  de  Dios,  criatura 
tiltzme^iitlachihual-  faya ,  y  fu  creyente , 
tzine  ,  ti  itlaneltoca-  llama  y  da  vozes  de 
catzine  xiemonochili  todo  t«  corajon  mu- 
G*  chas 


DeSmmento 
xicitiotzatziliicamo-    chas  vezes  al  fanto 
chi  rooyollo  mieepa    nombredel  E  S  V  S: 
initocatzinlESVS:    fírmemete  cree  toda 
huel  xicmoneltoquiti   lo  que  tiene  la  fanta 
inixquich  quimopie-    Fe  Catholica  >  y  la 
lia  fanta  Fe  Catholi-    creencia  de  Dios  que 
ca  inineltococatzin     fon  fus  Articulos ,  y 
in  Dios,ihuan  in.  mo-    todo  lo  que  contiene 
chi  quipia.N icnonel-    el  Credo ,  y  ^mbien 
toquitia  in  Dios  té  *    aquello  que  conheUa, 
Tatzin,  itoca,  mote-    cree,y  tiene  por  cier- 
nehua  Credo:  no  ihuá    to  nueftra  fanta  M  a- 
in  tlein  quimonelto.    dre  Igleua  Catholica 
quitía  in  Tonantzin    Romana;  que  quiere 
fanta  Iglefia  Catholi-    dezir  toda  la  cogre- 
ca  Romana,  quihtoz-    gaciÓ y  ay untannen- 
«equiininnecentlali.    to  de  todos  los  fieles 
lizixquichtinitlanet-   Cbriftianos,  y  ere- 
tocacatzitzihuáChri-    yentes.  Confia,y  efpe- 
ftianomcXimotéma.   ra  que  nueftro  Señor 
cbi  caintoTecuiyo    1ESV  Chnfto  verda- 
IefuChrifto huelnel-   dero  intercefior  nro 
HTotlatoCatzin  céca    y  abogado  co  lu  gra- 
iuey  iteicnoittalUti-   de  piedad,y  elemecu 


—  T 


Extrema  Vnñkúié  %\ 

ca  mitzitiopaUehui-  teayudarayy  conjos 

liz  .  ihuanicaiteic-  méritos  de  fu  facra- 

nelilitzininitlagóma-  tifsima  pafsion,ypor 

hoiztiaihiyohui!it2ini  los  ruegos,y  intercef- 

inipampa  initlatla-  fiodelafiempre  Vir- 

tlauhtilitzin  in  mo-  gcMariaSenora  ufa: 

chipa  huelnelli  ich-  y  también  porlain- 

pochtli  tlagócihua-  tercefsíon  y  ruegos 

püli  Santa  Maria:  i-  de  todos  los  fantostf 
huan  in  yefnochintin^  Angeles  alcanzaras  y 

Santome ,  Angelóme  y  tendrás  la  vida  e- 

tiquicnopilbuiz  in  ce-  terna,  que  no  fe  aca^ 

mihcac  yolliliztli>  in  bará  >  ni  tendrá  fin 

ayc  tlamiz ,  aic  tzon-  para  fiempre.  Ama  co 

quigaz.Xicmotla^óti-  toda  tu  alma  y  cora* 

li  moch  ica  moyollo  $on  á  nueftro  Señor 

in  Totemaquixtica-  Dios>y  también  def- 

tzin  Dios :  no  ihuan  fea  grandemente  co 

xic  elehui  cenca  mo-  todo  tu  coraron*  f 

chi  ica  ínanima  inic  con  toda  tu  animaa,- 

ticmodagótilitzinoz  marleco  aquel  amor, 

in  Dios,  ipampa  ini-  con  q  le  aman  fus  ef- 

tetla^ótlalitzin  inic  cogidos  todos  los  Sa* 

quimmotlagotilia  in  tos.Por  amor  deDios 
G)                 qte 


> 


De  Sacramento 

tlacemienopillmiani-  q  te  duela  mucho  to« 

jne,  mochintin  San-  do  aquello  có  que  of - 

tome.  Ma  icatzinco  fendifte  á  tu  queri- 

in  Dios  mamitzyol-  do,  y  amado  Padre 

tequipachó    in  ix*  pios ,  y  á  tus  proxi- 

quich  in  quexquich  mos ,  y  hermanos ,  y 

ic  oticmoyollitlacal-  todo  aquello  que  hu 

Jiuitzino  in  motlago-  zifte  aqui  en  el  man- 

■  TatzinDios,ihuan  in  do  y  en  la  tierra  con 


mohuampohuan  ,in 
ixquich  inoticchiüh 
nican  tlalticpac  rao- 
dalnamiquiiiztica  , 
jíiotlahtoltica,  ihuan 
aitotlacfeihualiztica 
in  itechpa  in  mah- 
tlaSetl  initeetena- 
fcuatiltzininicelTeotl 
Dios.  Mochi  ica  nio- 
ílanequiliz  xiquin- 
ilapopolhui  in  mo- 
chintin mohuampo- 
huan  inaquihque  o- 


to  memoria  >  con  tus 
palabras  ,  y  también 
con  tus  obras  contra 
los  diez  mandamien- 
tos j  y  preceptos  del 
vn  foloDios  nueftro* 
Co  toda  tu  voluntada 
y  con  todo  tu  cora- 
ron y  querer,  perdo- 
na á  todos  tus  próxi- 
mos ,  y  hermanos,  á 
aquellos  que  te  ofen- 
dieron, injuriaron,y 
hizieron  mal ,  á  tus 


1    t 


JKitz|oIlitlacóque,in   enemigos,  cotrariost 

y 


tnoyaoíiuan  >  in  mo-    y  que  te  aborreciera, 


tecocolicahuan,  Ma 
£§  icatzinco  in  Dios 
xiquimihtlanilili  te 
tlapopolhuiliztli  in 


y  tuuiero  rencor  co- 
tigo ,  folatnente  por 
a  mor  deDiosnro  Se- 
ñor ^denianda^y  pide 


mochintin  aquihque  perdón  a  todos  aque- 

modantoltica  oti-  lios  aquienes  con  pa- 

quimmahuizpoló,o-  labras  deshonrarte, 

tiquintotiiíi  >  ibuan  disfamarte,  y  difte 

motlacliihualiztica  Pena»7  con  tus  obraS 

otiquintequipachó .  afligirte,  y  apurarte. 

Inin  cocoiiztli  tone-  Efta  enfermedad ,  y 

huliiii  in  tiepie  xic  dolores  q  tienes  I  le- 

paccaihiyohui  inipa-  ualos  en  paciencia,y 

é atzinco  Dios,  ic  xi-  mírelos  por  amor  de 

tlamahcehua  inipam-  Dios  nueftro  Señor, 

pa  motlahtlacol .  In  llénalos  en  peniten-, 

tlá  yehuatzinTeotlá-  cía  de  tus  peccados, 

tohuani  Dios  tnitz-  culpas ,  y  maldades. 

mocbicahuilitzinoz,  Si  á  cafo  nueftroSe- 

nutzmopaSitilitzinoz,  Sor  Dios   te  diere 

mitzmonemiltilitzi-  fuerzas  y  falud ,  y  te 

noz  xic  cemibto  ca  fanare,  y  diere  vida, 

aic  occeppa  titlahtla-  propon  q«e  jamas  as 

G4  de 


S 


De  Exequíjf. 
coz  ,  ximocemixna-    de  fiazer  peccados,  y 
fauati    ca  ticpiez  in    promete  que  guarda* 
iteotenahuatiltzin.       ras  los  diez  manda- 
mientos de  nueftro 
Señor  Dios, 

Entierro  de  perío- 

NA  GRANDE,  VNA,  O  MACHAS. 

DEterminado  el  tiempo  en  que  a  de  fer 
llenado  el  cuerpo  defunño  i  la  íglefia  , 
faldra  el  Sacerdote  reuejlido  de  fobrebelli^  y 
efiola  negra^y  apa  del  mifmo  color,  laCru^por 
delante,  el  agua  bendita ,  y  fe  doblara  con  las 
Campanas  ,  y  de  ejlamanera  W  á  la  cafa  de  el 
difunSfo%en  donde  fe  cantara  elfiguiente  rejpon- 

fo.  Memento  me¿  Deus,  &c.  V.  De 
profundis,  6x  Kyrie  eleyfon,  Chrifte 
sIeyíon,Kyrie  eleyfon.  tf.Pater  nofter 
WC.  f.  Ec  ne  nos  ¿nducas,  &c.  t.  Ré- 
quiem aeternam,  &c  f.  Aporta  inferí, 
Scc.  %  Requicfcat,&c.  f.  Domine 

exau* 


De  Exequijs.  C? 

exaud  i,&c.  V.Dominus  vobiíctim,&c. 

Oretnus. 
TT'lbi  Domine  commendamus  ani- 
A  mam  famuíi  tui (>i  famuJe  tue) 
N.  vt  defanans  (vel  defunfta)  farculo' 
ubi  vmat,  8c  qux  per  fragilitatem  ha* 
mana;  conuerfationis  peccata  commíf- 
íir,tu  venia  mifericordifsim*  pietatis 
abílcrge.PerChriflijm  Dominum,&c. 
m¿  Amen.     Si  fueren  muchos los  de funBos 
fe  «%*«  *«  U  precédeme  Oración  defía  manera: 
animas  famulorum  tuoriim  ,  (yelíal 
nularum  tuarum}  vt  defendí  {Vi  de- 
unétae)  vtuant  commiíTerunt,&c. 

/íwWo  *yfc  «#»*/<>  empegan  los  Catores 
'Letanía:  Kyrie  eleyíbn,  &C.  H*/?*  /«* 
llefia  enmedio  de  la  qual  />  p^  rf  ^^ 
w<fc/*  oferJ  *í/?¿»/ÍW rejponfo :  Sub ve. 
¡tefanaiDei,&Ci  Kyrie  eleyfon, 
arifte  cícjrfonrKyrie  eleyfon,  Pater 
wier^c.  f^t  ne  nos  ¿nducas,&c. 
G5  j^. 


.  i 


it 


"De  Exequijs* 
SPé  Dominas  vobifcum,  8cc¿ 
Oremus. 

DE  V  S,  cui  otnnia  viuunt,  &  cui 
non  pereunt  moriendo  corpora 
noftra,fed  mutantur  in  meliusrte  fup- 
plices  deprecamur ,  vt  fufcipi  ¿ubeas 
animam  famuli  tui  (  wí  famuk  tuse  ) 
per  manus  fan&orum  Angelorum  de* 
ducendam  in  fmum  amici  tui  Abrah^ 
Patriaren*,  refufcitandam^  in  nouif 
Gmoiudici)  magnidie,  vtquicqmd 
vttiorum  diabolo  fállente  contraxit,ti 
pius,&  ínifericors  abluas  indulgendo 
PerChriftum  Dominum,8cc  R.  Ame 

Si  fueren  muchos,  en  la  Oración  preceden 
fe  diga  de  ejta  manera  :  Animas  fámulo 
rumtuorum  (vel  famularum  tuarum 
deducendas,  refufcitandas ,  contraxe 
riint,  &C.  Si  el  def anclo  fuere  Sacerdote  J 
diga  enlasOraciones:  famuli  tui  Sacerdote 
deckrando  fievPte  U  dignidad  que  tuuo  el  dt 

fuña 


-v 


DeExequijs.  Ca 

un£h.  Luego  fe  Ueua  el  cuerdo  k  la  fepultura 
mengmh  el  Maefiro  de  Capilla  la  Antifonal 
i  Paradifum  &c.  y  la  AntiphonaiOmnk 
piricus,  &c.  Y  acabadas  entona  el  Sacerdote 
figuiente  :  Ego  fum  &c.  y  los  Camotes  di- 
?»  el  Cántico  de  Be  nedi¿lus ,  &  c.  Y  def- 
P  que  aya  llegado  el  Sacerdote  %  la  fyultmat 

3 bendice  con  efia  Oration.'  ^^Oremus, 
B  v  St  cuius  miferatione  anima 
fidelmnt  requiefcunt,hunc  tumu- 
m  bene  %t  dicere  dignare,eique  An- 
Jum  tuum  fandu  deputa  Cuftodem, 
cmus  corpus  hic  fepelitur,animam 
is,  ab  ómnibus  abfolue  vincuíis  de- 
iorum ;  vt  in  te  femper  cum  fand/s 
fs  fine  fine  letttur.Per  Chriftum  Do- 
•num,  &c.  &.  Amen,    Si  fueren  mu* 

•  defu«8os,y  fepulturas,  fe  diga  api :  hos 
nulos,  eis,  &  quorum  (yel  quarum) 
'P°ia>  fepeliuntur,  animas,  eorum 
iearum;l*tejlt«i:6C(.      Luego  toma 

el 


', 


De  Exequijs, 

el  Sacerdote  el  hyjfopo  del  agua  bendita  y  rbfu 

tres  tfe^s  al  cuerpo  defunfto  con  ellaty  lo  ntif~ 

tito  ha\e  á  la  fepultura:  tomara  deftues  el  incen- 

fario,y  coa  el  incenfara  tres  léeles  al  de f tinelo, 

y  fepultura,y  tras  ejto  fe  pone  dentro  de  la  fe» 

pultura  el  cuerpo,  y  repite  fe  la  knúphona.  EgO 

fura,  8cc.  Kyrie  eleyíbn,  Chrifte  eley- 

fon,  Kyrie  eley  fon.  Y  el  Sacerdote  en  alta 

iw^di\e,    Pater  nofter,  &c.  V**  Et  ne 

nos,  8cc   ^ .  Non  intres  in  iuditiumi 

cum  femó  tuo  (*yiiplktua)  si  fueren 

muchsyb  muchas  fe  diga:  feruis  tuis(Vl  anj 

cillis  tuis)  Domine.  %  Quia  non  luftl 

ficabitur  in  confpeftu  tuo  omnis  vi* 

uens.  ^.  Aporta  inferí.  &.  Erue  Do* 

mine  animam  eius.  Si  fueren  muchos,  b 

muchas  íediga :  Animas  eorum  (yel  ea# 

Vum)V*.  Reíjuiefcat  in  pace.  Si  fueren 

muchos ,  b  muchas  fe  diga  :     Requiefcant . 

-&.  Amen.^-  Domine  exaudí,  8cc-  V. 

Dominusvobifcum,8cc      Oremus. 

Satisi 


«j 


De  Exequijs.  5  5 

r*  Atisfaciat  tibí,  quaefumus,  Domi* 
3ne  Deus  noíler,pro  anima  famuli 
xi(yel  famuíe  tu^)  N.  Beatíísimae  Dei* 
enitricis^emperque  Virginis  Matiz, 
i  fantlífsimi  ConfeíToris  tui  Patris 
oftri  Francifcijomniumcjj  San&orüm 
jorum  oratio,8c  prafentis  familia: 
ix  humilis*  8c  deuota  fupplicatio;  vt 
eccarorum  omnium  veníam  >  quam 
recamur  obtineaf  jnec  eum  (v<?í  eam) 
afsiaris  cruciarigehennalibus  flam- 
lis,  quem  (yel  quam)  Filíf  tui  Domi- 
i  noftri  lefu  Chrifíi  pmiofo  fanguine 
demifii.  Qui  tecum,  &  cum  Spiritu 
tn&o  viuit,  &  Regnat  in  faecula  faeoi- 
rum.  #  Amen.  ^  Réquiem  aeternam 
c.  ^  Anima  eius,&  animx  omnium 
Jelium  defundorum  per  mifericor- 
am  Dei  Requiefcant  in  pace,  &  A  me. 
Si  fueren  muchos ,  b  muchas f  fe  diga  en  efta 

mon:  Proanimabus,  femulorum  tuo* 

rum 


De  Exequijs, 
rum  (  vrf  famularum  tuarum  )  obti- 
neant, nec  eos (yel  eas)  quos (yel quas) 
jf*  Réquiem  aeternam  dona  eis  8cc.  #¿ 
Animae  eorum  (^J  earum)  &c.     E/?a 

todo  fe  entiende  quando  no  fe  a  de  derqr  Mijfa 

de  cuerpo  prefentey  por  que  Jife  a  de  de^ir^  fe 

ha  de  ba^er  hfiguiente :  hecho  todo  lo  de  arrih 

defde  el  principio  del  entierro  hajla  la  Oración 

Deus,  cui  omnia  viuunt,&c.  inclufue^h 

cual  acabada^  fe  V<*  el  Sacerdate  a  la  Sacriftia¡ 

y  fe  pone  Manipulo  *  y  Cafulla  de  color  negn 

dexando  la  capa  para  en  acabando  la  Mijfal  quv 

tarfe  á  defyues  la  Cafulla  y  manipulo  <¡uand\ 

•pniere  dicho  Mijfa  en  el  lado  de  la  Epijlola  >j 

llegandofe  cerca  de  las  andas  del  cuerpo  defun 

Bo  cantara  en  tono  lafiguiente  Oración  fin  de 

%ir  al  principio  Oremus.  Oratio. 

NOn  intres  in  íudicíum  cum  feru< 
tuo  (  v<?Z  ancilla  tua  )  Domine 
quia  nullus  apud  te  iuftificabitur  ho 
moj  niíi  per  te  omnium  peccatorum  e 

tribaa 


DeExeqtiijrt  $$ 

tribuatur  remifsio.  Non  ergo  etim  (yel 
eam)  quatfumus  tua  iudicialis  fenten- 
tia  premar,  quem  (yel  quam)  tibi  vera 
fupplicatio  ftéti  ChriíHanae  commcn- 
dat :  fed  gratia  tua  illi  fucurrente  $ 
mereatur  euadere?  iudicium  vltionis* 
qui  (y>elqux)  dutn  viueret,  infíg- 
nitus  (  v*I  infigníta  )  eít  Ggnacuío 
Sanftac  Trinitatis.  Qui  viuis,  &  regnas 
in  fácula  farculorum.    #.  Amen.    f¿ 

fueren  muchos,  b  mudas  fe  i\g&  en  efla  Oración 
defta  manera  :  Cum  feruiS  tUIS  (yel  aticil- 

lis  tuis)  eos.  Non  ergo  eas,  quos  (t>el 
quas)  illis,  mereantur,viuerent,  inCg* 
niti  (yel  iníignitse)  funt,  &c.  L»é-¿o fe 
canta  el  fluiente  refionfo :  Libera  me  Do* 
minedereorte  «terna  indie  illa  tre- 
menda, quando  cceli  mouendi  funt,  8c 
térra,  &c.  Kyrie  eleyfon,  Chrifte  eley- 
fon,  Kyrie  eleyfon .  El  Sacerdote  en  alu 
w\'.  Pater  nofter,8CC.jp  toma  el  hytfopo  del 


De  Exequtji. 
agua  lendita ,  y  batiendo  genuflexión  al  Sacra* 
mento%  y  profunda  inclinación  la  Qrw{ ,  la  qual 
ejlara  enfrente,  rofiara  lo-  j  J^le  la  tumba  en 
cada  *í>no tres  wxgs ,  y  lomjjrhara  con  el  \n* 
cenfario  incencando  otras  tantas ,  y  llegando  al 
lugar  donde  ejluuo  al  principio  di?e.  & '.  Et  ne 
nos  inducas ,  8cc.  tf*  A  porta  i  nfer  i,&c¿ 
Jtm  Requiefcat  in  pace,  8cc,  ^.  Domi- 
ne exaudiV&c.  &.  Domínus  vobif- 
cum,  &c.  Oremus. 

DE  V  SyCui  proprium.eft  mifere* 
ti  femper,  &  parcere,  te  fuppli- 
citer  ex oramus  pro  anima  famulitui 
(  v<?lfamul£tu£)  ls7.  quam  hodiede 
hoc  fóculo  migrare  iufsiíH,vt  non  tra- 
das  eam  in  manus  inimic^nequc  obli- 
uiscaris  in  finem>fed  iubeas  eam  á  fan* 
ftis  Angelis  fufcipí,  ad  patriam  Para- 
diíí  perduci;  vt  quia  in  te  fperauit ,  8c 
eredidit,  non  poenas  inferni  fuílineat, 
fed  gaudiafempitcrnapofsideat.  Per 

Chrif, 


DeExequijs.  c  y 

ChriíhjmDominum,8cc.  %  Amen. 

Si  fueren  muchos,  o  muchas  fe  diga  :  pro  aniV 

mabus  famulorum  tuorum  (»<?/  f  amu- 
larum  tuarum^quas.eas^ed  iubeas  eas, 
fperauerun^&crediderunt/uírineanr, 
pofsideaílt,  8CC.  S/  fuere  Sacerdote  el  de- 
fuitáo  fe  diga:  Pro  anima  Fa  mu  Jitui  N. 

Sacerdotj's  :  Laqual  Oración  acabada  fe  lle- 
va el  cuerpo  a  lafepultura  diciendo  los  Canto* 
res  la  Antiphna  de  arriba  :  In  paradifutn, 
&C.  Y  lodemas  que  fe '  figue  en  el entierro 
quando  no  ay  Miffa  fe  diga  hajla  el  fin  de  el,  el 
qual  acabado  fe  buelue  el  Sacerdote  a  la  Sacrifiia 
diyendo  ejla  antiphna  :  SÍ  itliquitates. 
Vfalmo*.  De  profundis,  &C.  al  fin  de  el  &. 

Réquiem  aeternam  donaeis  Domine, 
&c.  tf.  Aporta,  &c  ^.  Dñe  exaudí, 
8cc.  ^.  Domiñusvobifcum,8cc. 
«-__'"'■;■  Qremus. 
Ljidelium  Deus,omnium  conditor, 
A  &  redemptor,  animabus  fámulo* 
H  rum. 


4¿ 


N      Ve  Exequijs. 
rum,  faitiularumque  tuarum,  8cc.  *!í 
Réquiem  zternam,  &c.  ^.  Requief- 
cantínpace.  #.  Amen. 


Offi 


feh; 


'icio  que  le  naze 

EN  LAS  HONRAS,  O  ANNIVERSARIO 

de  algún  defunfto  afsi  Sacerdote,  como 

fecular,  y  en  e!  dia  tercero,  fepti- 

mo,  y  treinta  de  fu  muerte. 

DV^fe  el  Of ficto  de  dcfun&os  con  tres 
NoBitrtioSi  y  Laudes,  las  <Aniiphnas 
dobles  ,  d  por  lo  menos  t>n  no&urw  con  Us  Lau- 
des, y  Mijfajaqual  acabad ayel  celebrante  dexa 
el  manipulo,  y  cafulla  en  el  lado  de  la  epiftola}y 
toma  capa  de  color  negro  ,  y  yendo  por  delante 
el  Subdiaconocon  U  Qru^  ,y  los  cyriales,y  dos 
dcolytosy  el  Wo  con  el  incenfario  ,  y  el  otro  con 
él  agua  bendita  y  efle  libro  K>¿  el  Sacerdote  con 
el  Diácono  a  la  mano  izquierda  al  lugar  de  U 
tumba,ypon¡endofe  cerca  delU  canten  los  Can- 
tores 


De  Exequijs.  £8 

mes  efte  rejponfo :  Libérame  Domine  de 
morte  «terna  in  die  illa  tremenda,  8c¿# 
y  mientras  fe  canta  pone  incienfo  en  elthurihub 
y  lo  henái^y  dkb:  Ky  rie  eley  fon,  Chri- 
fte  e  ley  fon,  Ky  rie  eley  fon :  di^e  enalta 
vo^ :  Pater  nofter,  &c.  toma  el  byffopo  del 
agua  bendita  y  rocía  tres  Ineses  por  cada  ladok 
la  tumbafy  inciensa  otras  tantas  "t>e%es  habiendo 
genuflexión  al  Sacramento  yy  profunda  inclina» 
clon  a  la  Cru^que  ejla  enfrente ,  y  huelto  a  fu 

lugar  di\e :  &.  Et  ne  nos,  &c.  t.  Apor* 
ta,8cc.  &.  Requiefcant,  &c.  ^.  Do* 
mine  exaudí",  &c.  tf.  Dominus  vó- 
bifcutn,  8cc.  Oremus. 

ABfolue,  quxfumus  Domine,  ani* 
manífamuli  tm(*el  famulg  tue.) 
Vt  defunftus  (>¿  defunda)  faxulo  thi 
viuat,  &  peccata,  qus  per  fragilitatent 
cárnis  humana  conuerfatione  commí- 
fit,  tu  venia  mifericordifsims  pietatis 
abfterge.,  PerChriftum&c.  t.  Re¿ 
Hi  quiem 


«I 


De  ÉxeqWjfl 
quiem gternam>&:c.  ^.Kequíefcat,&c. 

Si  fueren  muchos,  ó  muchas  fe  diga  :  Animas 

famulorum  tuorutn  (  vrf  famularum 
tuarum)  vt  áéunái  (  vel  defunda?  ) 
viuant,  cornmifíerunr,  8cc, n  Si  fuere  el 
defunBo  Sacerdote  >  o  obifyo  declare  fe  fu  dig+ 
nidad  en  la  Oración. 

Procefsion  del  Lu- 

ncspor  los  fieles  defunftos. 

EL*] 
N  todos  los  Lunes  delAño  (faino  el  Lu* 
»esfanto9y  quando  cayere  en  ellos  algu- 
na fie  fia  doble  )  fe  ha%e  procesión  por  los  fieles 
iefunftos  defla  manera.  &.  Credo  quod 
Redemptor,  &c.  Kyrie  eleyfon,  Chri- 
fteelejrfon^Kyrieeleyfon.  jf.  Pater 
noftery&c.  J^t  Dominusvobifcum. 
&c.  Oremusv 

DEVS,  quí  ínter  Apoftolicos  Sa- 
cerdotes fámulos  tuos  Potificalf, 

feu 


De.Exequijs.  59 

feu  Sacerdotali  feciííi  dignitate vigere: 
praeíla,  quaefumus,  vt  eorum  quoque 
perpetuo  aggregentur  confortio.  Per 
Chriftum,  8cc.  &.  Amen.  #.  Qui  La- 
za rum  refufcitafti,  8cc.  Kyrie  eleyfon, 
Chriile  eIeyfon,Kyrie  eley  fon.  Y.  Pa- 
ternofte^&c.  W.  Dominus  vobif* 
cum,8cc.  Oremus. 

DBVS  veniac  Iargitor,8chumanac 
falutis  amator ,  qusfumus,  cíe* 
mentiam  tuamjvt  noftrg  congregatio* 
nisfratres,  propinquosj&  benefacto- 
res, qui  ex  hoc  feculo  traníieruntfBea# 
ta  Maria  femperVirgine  intercedente* 
cum  ómnibus  fanftis  tuis  ad  perpetug 
beatitudinis  confortium  peruenireco* 
cedas  per  Chriftumf&c.  #.  Amen. 
&.  Domine  quando  veneris  &c.  Kyrie 
cleyfon,  Chrifle  eleyfon,  Kyrie  eley- 
fon. .V.  Pater  nofter,  8c  c W%  Domi- 
nus  vobifcijm,  5cc.  Oremus, 


Wf 


'Vi 


De  Exeqitijs. 

DE  V  S,  CUÍU3  miferatione  aníitiíe 
fideJiuñi  requiefcunt,  famulis,&: 
famulabus  tuis  ómnibus  hic,  &  vbiq? 
in  Chriílo  quiefcentibus,  da  propítius 
veníam  peccatorum >  v*  acunáis  reatí- 
busabfoluti:  tecum  fine  fine  laetentur. 
Per  Chriftum, &c.  &.  Amen.  Bf.  Me* 
mentó  meiDeus,  &c.  Kyrie  eleyfon, 
Chrifte  eleyfon,  Kyrie eleyfon.  % 
PaternoHe^&c.  f.  Dominus  vobif- 
cüm,&c.  Oremus. 

A  Nimabus,  quaefumus  Domine , 
«*A.famiiIorum>  fanmíarumque  tua* 
ram  mifericordiam  concede  perpetua, 
yt  eis  proficiat  in  £temum,  quod  in  te 
íperauerunt,  &  crediderunt.  Per  Chri- 
lliim  Dominum  noílrum.  &.  Amen, 
fe.  He¿  mihi  Domine  &c.  Kyrie  eley- 
fon ,  Chrifte  eleyfon ,  Kyrie  eleyfon. 
W.  Pater nofterj&c.  y.  Dominus  vo* 
bifc«m,8cc  Oremus. 

Deus, 


Ve  Exequijr.  6  O 

DEVS,  qui  nos  Patrem,&  Matrera 
honorare  prxcepifíi  :  miferere 
clementer  animabus  paretum  noílrq» 
rum.eorumque  peccata  dimitte^noscjj 
eos  in  aeternae  claritatis  gaudio  fac  vi* 
dere.  Per  Chriftum,  &c.  &.  Amen.  [ 
&.  Libérame  Domine  de  vijs  inferní, 
8cc.  Kyrie  eleyfon ,  Chrifte  eleyfon > 
Kyrie  eleyfon.  f.  Paternoíkr,  &c. 
V.  Aporta,  &c.  1?.  Requiefcant,  &c* 
y.  Domine  exaudi\8cc.  *.  Dominas 
yobifcum.Scc.  Oremus. 

Fldelium  Deus  omnium  conditor,' 
&  redemptor  ,8cc.  ti.  Réquiem 
^ternam,  8cc .  ^.  Requiefcant  in  pace* 
fe.  Amen. 

Procefsion  enel  dia 

de  todos  los  fieles  defimftos. 
L  mi  fino  orden  que  fe  guardo  en  Id  prop 
cepim  ¿ALnnesfe guarda  en  ejla}faluo$ 
H4  f 


E 


l<6 


De  Exequijs. 
§en  las  fepulturas  particulares  donde •fe  yuieren 
de  cantar  algunos  reftonfos,  fe  d¡\enla's figuie- 
tes  Oraciones  y  b  para  leño  ,  ó  muchos  conforme 
loan  aqui pueflas. 

I;  tf  Oración  por  t>n  defunflo* 
Nclfna  Domine  aurem  tuam  ad  pre# 
ees  noftras ,  quibus  miferícordíam 
tuam  íupplícesdeprecamur;  vt  ani- 
mam  famuli  tui,  quam  de  hoc  faeculo 
migrare  iufsiíri :  in  pacís,  ac  lucís  re- 
gíone  coníKtuas,&  SanCtorum  tuorum 
iubeas  eíTe  confortem.  Per  Chriítum, 
&c.  fc.  Amern 

<]"  Ofr¿. 
A  BfoIue,quaefumus  Domine ,  ani- 
-«»-mam  famuli*  tui  ab  omni  vinculo 
delidorum;  vt  ín  refurredionis  gloría 
ínter  Sandos  ,  &  eledos  tuos  refufei- 
tatus  refpiret.  Per  Chriílum  Domí- 
num,&c.  fc.  Amen. 

$  Oración  ponmadefunfisi 

Quz- 


«í-y 


De  Exequij!.  6 1 

IVsfumus  Domine,  pro  tua  pie- 
tate  miferere  animgfamul§tu£» 
:  a  contagijs  mortalitatis  exutam  in 
terna:  faluationis  partem  reftitue. 
erChriftumDominumnoítrum.  £# 
tmen.  Cf  Otra. 

[  Nueniat ,  quaefumu9  Domine,  ant- 
Lma  famulae  tuae  Iucis  seternae  con* 
>rtium:  cuius  perpetua  mifericordie, 
onfecuta  eft  Sacramentum.  Per  Chr¿» 
um  Dominum  noftrum.  &•  Amen. 

<J"  Oración  por  muchos  defunftos. 

PRopitiare,qu£Íumus  Domine,an!* 
mabus  famuIorum,famuJarumͣ 
jarum  mifericordia  fempiterna ;  vt 
nortalitatis  nexibusexpeditasjux  eas 
iterna  pofsideat.  Per  Chriftum,  &c¿ 
!c.  Amen.  IJ*  Otra. 

DE  V  S,  cui  proprium  efl:  mifere^ 
ri  femper,  &  parcere:  propinare 
nimabus  famulorum ,  famularumquc 
H5  tua- 


1 


A 


DeExequijt. 
tuamm,&omnia  eorum  peccatadimñ 
te ;  vtmortalitatis  vinculis  abfolutac 
traníire  mereantur  ad  vitam.      Pe 
Chriftum  Dnum  noftrum.  &.  Amen 

$  Otra. 

Nímabus  >  quaefumus  Domine 
»famuIorum,famuIarumque  tua 
rom  oratio  proficiat  fupplicantium;  vi 
eas,&  a  peccatis  ómnibus  exuas*8c  tuj 
redemp'tionis  facías  eíTe  participes, 
Qui  viuis ,  &  regnas  *  in  farcula  faecu: 
lorum  .  fft  Amen.  f[  Oirá. 

DE  V  S,  cui  íbli  competí  t  media 
na  praílare  poít  mortem .:  prarf- 
ta,  quacfumus ,  vt  anima?  famulorum  3 
famularomque  toarum  terrenis  eruta; 
contagijs  s  in  tua:  redemptionis  parte 
numerentur*  PerChriílumDominum 
Jioftrum.  Bt.Amen.  CJ*  Otra. 

~  VpplicesDñe ptóanimabus  famu- 
Homm,famuIarum^  tuarutii  pre- 
ces 

'¿ó 


i 


DéExequijSé  O  2 

:s  effunáimus  obfecrates;vt  quicqüid* 
>nuerí  alione  cóntraxerunt  humana  , 
;  clementer  induigeas ,  8c  m .tuorum, 
¡dclattantium-  conftituas  redempto*» 
j  m .  Per  Chriílum  Dnum  nofírum. 
¿  Amen. 

intierro  de  niños 

uando  no  an  paífado  de  íiete  anos  deidad* 

RBueftido  el  Sacerdote  de  fobrefcRifo  y 
efléU  bUnca%y  cap  del  mifmo  color¡  Va  2 
lafa  deldefunfot  la  Cru^  pr  delante  fin 
angam  ha/la,  y  el  Acolyto  que  lleuael  agu& 
indita  con  el  hyffopo^y  en  llegando  ¿orna  el  byf* 
opof  y  hecha  agua  bendita-tres  ^e%e$  al  cuerp9 
empega  UfignUnte  Amiphona.  Slt  notnen 
tomini.  Vfalmo.  Laúdate  puen\&c.  con 
ílüría  Patri,.8tc.  acahadotfe  repte  U  ¿tña* 
k  nomen  Domini  benedi&um  *  ex 
iQC mine,  &  vfqi?e  mfzculutn.   lv*g> 


•  I 


De  Exequijs. 
lo  lleuan  *.  la  tglefia,y  enel  camino  fe  cantan  l 
fíguietttes  V [almos .  Beati  immaculati  i 
vía,  &c.  Laúdate  Dominum  de  coeli: 
&c  con  Gloria  Patri,  &c.  y  ya  que  í  //, 
gado  ala  Iglefit,  entona  el  Sacerdote  lafiguiei 
te  jiña.  Hic  accipiet.  Pfalmo.  Domini  eí 
térra,  8cpIenimdoeius,8cc.  con  Glori 

Patri,&C.  el  qual  acabado  ,  fe  repite  la  Aña 
Hic  accipiet  benediaioné  á  Dño,8c  mi 
fericordia  a.  Deofaíurari  fuo,quia  hx> 
<sñ  generatio  quaerentium  DñunvKy 
ríe  eleyfon,  Chriíle  eleyfon ,  Kyrie  e 
ley  fon.  Pater  nofter,  &c.  fecmo  ^yene 
Ínterin  rbcia  tres  Vf^í  al  cuerpo,  f.  Etm 
no3,&c,  V.  Me  autern  proprer  inno« 
centiam  fufcepiíh*.  ^.  Etconfirmaíl 
me  in  confpeftu  tuo  m  aeternum »  t* 
Dominus  vobifcum.  ^.  Etcumfpiri- 
tu  tuo»  Oremus. 

OMnipotens,  &  mittifsime  Deus, 
qui  omnibusparuulis  renatis  fon- 
te  Bap< 


< 


De  Exequiji»  6$ 

Baptifmatis  dum  migrant  a  facculo 
le  vllis  eorura  meritis  vitam  illico 
rgiris  «ternam,  ficut animae huius 
iruuli  hodie  credimus  te  feciffe,  fac 
)s,  quaíumus  Domine,  per  ¿ntercef* 
>nem  Beata  Mari*  femper  V/rginis, 
ommum  Sanaorum  tuorum  hic  pu- 
icatis  tibí  mentibus  famularí,  &in 
jradifo  cum  beatis  paruulis  perenruV 
r  foc  iari.  Per  Chriftum,&c.  ^.  AméV 

l  cuerpo  fe  llena  á  la  fepulturayyel  Sacerdote 
tona  la  figuierite  ^nttyhona  :  Iuuenes  ,  & 
irgtnes,  &c  Pfalmo.  Laúdate  Domi- 
am  de  coeIis,8cc.  con  Gloria  Patri,8cc. 
ptefeh  Aña.  Iuuenes,  8cVirgines, 
nes  cum  iunioribus  laúdate  nomen 
'omini.  Kyrie  eleyfon,  Chrifle  eley- 
m,  Kyrie  eleyfon :  Pater  nofter,  8cc, 
>.  Etnenosinducas,&c.  tf.  Sinite 
aruulos  venire  ad  me ,  R.  Talium 
[t  enim  regnum  ccelorum.  &  i  Dñus 

vobif- 


4¿ 


DeExequijs. 

vobifcum,  &c.  Oremus. 

/~\Mnipotens  fempiterneDeus/ai 

V-/&e  puritatís  amator,quianímai 

huius  paruuliad  regnum  ccelorum  hi 

die  mifericorditer  vocare  dignatus  e¡ 

digneris  etiam  Domine  ita  nobifcui 

mifericorditer  agere ;  vtmeritis  tu 

fanélifsimspafsionis  ,&  intercefsior 

Beata:  María;  femper  Virginis,  &  otr 

nium  Sa&orum  tuorum  in  eodem  ree 

no  nos  cum  ómnibus  Sandia  tuis  ,  2 

ele&is  femper  facías  congaudere.  Qc 

viuis,8c  regnas  cum  Deo  Patre  in  vnj 

tate  Spiritus  fanáí  Deus  ,  per  omni 

focula  facculomm.  #.  Amen. 

Rbcia  el  Sacerdote  al  cuerpo  defunBo  tve 
»#*»  y.  otras  tamas  le  incienfa,  ykla  fepultu 
ra  bájelo  tnifmo,  pone  fe  el  cuerpo  en  ella,  yfi 
cubre  con  la  tierra  ^  defines  el  Sacerdote  enton, 
hfiguiente  Anúphona :  Benedicite,  Cántico 
Benedicite  omnia  opera  Dqmini  Do 

mino, 


De  Exequij!.  64, 

(lio,  &C-  el  qual  acabado  fe  repite  U  Kñu 
nedicite  Dominu  omnes  ele&¿  eius * 
¿te  dies  Iciftiz ,  8c  confitemini  illL 
ego  ante  el  Altar  mayor  di^e  el  Sacerdote: 
Dnus  vobifcum>&c.  Oremus* 
~\  B  V  S/qui  miro  ordine  Angelo* 
->^rum  minifteria  >  hominumquc 
fpenfas;Goncede  propitius;vt  a  qui* 
s  tibi  miniftrantibus  in  coelo  fenu 
r  afsiíh'tur,  ab  his  in  térra  vita  nof- 
i  rauniatur .  Per  Chriftum  Domi- 
m  noftrum.    &.  Amen. 

[DEL  SACRA* 

MENTÓ  DEL  MATRIMONIO. 

£*] 
A       Pifado  el  Parocho  de  algún  Matri- 

jjLjk    momo,  que  fe  ¡t  de  ba^er  en  fu  Par* 

m^  rocbia>  lo  primero  ,  fepa  de  aquellos 

\  quieren  contraber  >  quienes9y  quales  feany 

iendo  rigurofa  infor^cion^  é  inmijicion  »  ji 

fon 


De  Sacramento 
fonfolteros%fi  tienen  algún  impedimento  publit 
que  ejlorue  el  tal  Matrimonio  J  lo  qualfepa  d 
hsieftigos  tomándoles  juramento, y  a  los  contra 
hentes  les  preguntara  a  folas  fi  tienen  entre j 
algún  impedimento  fecreto  de  los  que  abajo  f 
ponen  a  cada  Vno  a  fokt  >  y  fi  de  fu  toluntai 
quieren  contraber,  fi  tienen  la  edad  que  di%e  e 
Qoncilio  que  es  menejler  j  conuiene  a  faber  ,  l 
viuger  do^e  años, y  el  loaron  catorce  \fifaben  l 
ioñrina  Chrijliaría^  para  (fue  dejpues  la  en [eñe i 
ti  fus  hijos.  Cuy  de  mucho  el  Farochoy  que  en  fi 
Patrocina  fe  guarde  con  puntualidad  todo  lo  qm 
dijponen  los  facros  Cañones  >  y  el  Concilio  Trl 
demino  acerca  del  Matrimonio,  para  que  reEha* 
mente  fe haga,mayormente  quando  el  caf amiente 
es  entre  raptor, y  rapta  ,  como  quando  vno  huru 
¡*  *\>na  doncella ,  y  la  fuer f a  mientras  ella  eftc 
debajo  déla  potejlad  del  raptor.  Y  los  clandefti* 
nos*  eflo  es%los  fecretos  y  efcodidos>ylos  demás 
que  fe  ha\en  no  e fiando  el  proprio  Parocbo  pre* 
fente%b  otro  Sacerdote  con  fu  Ucencia^  del  Ordi* 

nario¡ 


*g 


Matrimonij.  {¡$ 

nario  y  y  dos ,  b  tres  tejligos delante  fegun  el 
Concilio  Tridentino  los  tenga  por  nidios  ,  y  no 
fean  de  algún  Valor.  Demás  de  fio  no  admita  fá- 
cilmente al  Matrimonio  k  los  Vagos  que  andan 
ie  vn  lugar  b  fuello  a  otro ,  w  a  los  peregrinos 
%  no  eflan  en  fu  proprio  pueblo,  ni  &  los  que  no 
leñen  cafas  ,  y  lugares  propriosy  ciertos ,  ni  a 
as  mugeres  defoldadosf  y  captiuos9  que  andan 
yeregrinandoyfino  es  ,  que  fe  baga  diligente  in- 
luificion  de  todo  ejlo%y  daraparte9y  auifara  al 
ordinario  de  la  coja^y  delabra  licencia  para  Cfir. 
ebrar  el  tal  matrimonio^  la  qual  fe  conceda  gra- 
is.    Si  alguna  Ve\ymere  fojpecba probable  ,  á 
ira  caufa  jujla  de  que  fe  pueda  impedir  el  mx~ 
nmonio  auiendo  amonedaciones  >  el  Parocho  con 
cencía  del  Obifyo,  Prelado ,  o  Ordinario  baga 
na  amonedación  fblamente}b  por  lo  menos  eflan* 
o  el  delante y  y  dos  b  tres  tejligosycelebre  el  ma- 
'imonio )  y  acabado  mande  á  los  cafados  no  coH- 
man  el  dicbo  matrimonio^  y  mande  ba\er  en  la 
\le fíalas  amonedaciones  tres  Ve%e$  en  tres  dias 
l  Mi- 


■  ^^ii»^. 


De  Sacramento 
fefihos  continuos  acabado  el  Yiuangelio  de  h 
Mfjff¿z  mayor  conuentnal  >  para  que  Ji  Quiere  al- 
gún impedimento  fe  dofcubra  fácilmente  ,  fi  no 
es  que  el  Ordinario  dixere  que  conuiene  Je  baga 
otra  cofa ;  y  mire  elParocbo  no  fe  bagan  eflas 
amonedaciones  fin  que  primero  le  confie  muy  bie 
del  libre  con fentimiento  ,  y  voluntad  de  ambos 
contrahentes.  Aduierta  el  Parocho}  que  fi  dentro 
de  dos  me  fes  defines  de  hechas  las  amonsflacio* 
nes  no  fe  a  conttabido  el  matrimonio  ,  mande  fe 
repitan  en  la,  Miff^fi  no  efque  al  Obijpo,  Or- 
dinario%  o  PréÍadó4e  pamiere  otra  cofa.  Sepa  el 
jarocho  qel  matrimonio  Jan  w  conuiene  fe  celebre 
en  la  Iglefia;  perofi  a  cafo  en  cafa  de  los  mifmos 
contrahentes  \¿  b  en  otra  fe  hiciere  alguna  Vefitf 
.  fea  ejlando  el  delante  con  dos^  o  tres  tefligos  co- 
mo manda  elfanto  Concilio  de  T rento .  Para  | 
el  Parodio  fepa^  y  pueda  explicar  af  i  a  los  con- 
trahentes ,  como  a  los  tefiigos  los  impedimentos 
públicos  y  fecretosy  Canónicos  ,  que  impiden  el 
mtrimonio}  api  entre  Indios^  como  Bfcañolesfe 

yonen 


Matrimonij*  ($fi 

ponen  aquí,  para  que  fe  los  U^y  \>em  j¡  tienen 
algmo.y  ejlofea  antes  Je  efcreuirfus  nombres, 
y  de  leer  las  ámonejlaciones^aimniendo,  que  en. 
los  EjpaSoks  es  el  impedimento  bajía  el  quarto 
¿rado ,  api  de  conjanguinidad,  tomo  de  ajfini- 
dad  quando  procede  de  copula  licita  como  eshet- 
jugal :  pero  fi  procede  de  copula  ¡licita  ,  bajía  el 
fegundo  grado  es  inclujiué;yj¡  es  por  par  ente f- 
f  eJpirhual  entre  campad  resy&padYimyy  ahija- 
do bajía  el  primero  es  inchftuL  Masen  los  in- 
diosty  naturales defiarmeua  Efanapor  concef- 
Jlon y  priuilegio  Jetado' terceto  eselfmpedb 
memo  bajía  el  fegundo  grado  inclttfu}  ,  api  de 
affinidad,  como  deconfanguinidad.Tatnbicn  ad- 
vierta el  Carocho  de  donde  fon  los  contrabentesy 
donde  naciéronle  que  Parrocbia,  qtwuo  tierno 
ha  que  Ytuen  en  fu  territorio ,  yfi  Suenen  |, 
para  quesea  file  pertenecen; 'por  que  fi  no.  fa 
defuFarrocbia  ay  necepidad  de  dar  parte  Jfy 
proprio  Cura,y  remitirlos  a  el,b  alcance  licencia 
ivjcnptispara  poder  celebrar  el  u\mmwwt 
1 2  con 


m 


De  Sacramento 
ton  tal  que  fe  bagan  en  la  propia  Pancchiade 
ellos  tres  amonedaciones  ¡y  las  demás  diligencias 
como  lo  manda  el  [amo  Concilio  de  Tremo  \y  en 
fu  FarrocbUel  jarocho  baga  las  mifmas  dilige- 
cias^aunque  el  Vw>  dellos  fea  de  fu  propria  Par 
tochi&ty  el  otro  de  diferente\y  dejla  manera  po- 
dra fe  gur  amenté  ba^er  el  tal  ma\úmonio\ypre. 
gtttitara  defta  manera. 

$  Campa  mochan?  <f  De  donde  eres ,  y 
can  otihualla  ?  Tlein  donde  es  tu  cafa  ?  de 
itocayocá  maltepeuh?  donde  venirte?  como 
campa  huel  otítlacat?  fe  Ha  ma  tu  pueblo  ? 
yequexquichcahuitl  donde  nacifle?  quáro 
nican  tinemi  ?  nican  tiempo  á  que  afsiftcs 
timotlalia?  aqui,  y  tienes  cafa»  y 

viues  en  efte  lugar? 

^"  IMPEDIMENTOÍ  Pú- 
blicos del  Matrimonio. 
If  Izcatqui  inic  ihtla-  $  Aquí  fe  liguen  los 
cahui  inTeoyotica  ne  impedimetos  delMa- 
namiailiztli  in  huel  trimonioique  fon  pu* 
te  ixpanca.  blicos. 

{  Lo 


~    : 


NldtYWonij.  67 

f  Inic  centlarijantli.  <f  L0  primero.  Si  ía- 

•Cuix  anquimati  ce-  beys,  que  alguno  de 

me  yehuantin  in  ax-  ellos  áiido  otra  vez 

can  mona  mictizne  r-  cafado  ,  y  que  es  vi* 

qui  ah$o  ocnemi  in-  ua  fu  muger,por  ve- 

innamiCjafagonican  turaeftá  en  eftepue- 

nemi  ,  ahnogo  cam-  blo,  ó  fabeys  q  eftá 

pa  nemi?  in  aquin  en  otra  parte  lejos  de 

quimati,  ma  nimam  aqui*  El  que  lofabe 

quihtoquiuh?  vcgalo  ádezir  luego- 

<[   Inicontlamantli.  <[  Lo  fegundo.  Por 

Ab$o  anquimatijá^o  ventura  fabeys  que 

quemmonotza ,  ab^o  fon  parientes  en  pri- 

tlacamecayotica  mi-  meroi  ó  fegudo  gra- 

ximati  ah$o  centla-  do  ?  Tened  entendí- 

mamp^ontlama  ropa,  do>  q  nadie  fe  puede 

ab§o  $a  Ce  incoltzin,  cafar  cc>n  fu  herma - 

ah^o  5a  ce  incitzin.  no,ó  hermana:  ni  tá- 

Ma  huel  xiJiuallaCa-  poco  fe  puede  cafar 

quicanvca  nima  ayac  nadie  con  fu  primó > 

huel  qqimonami&iz  ó  c5  fg  prim&y  nadie 

initeyecauh,  inihuel  fe  puede  cafar  con  fu 

tiuh,ahmo  noac  huel  fobrino*  ó  con  fu  fo- 

quimonaífli&iz  in  brina  :  ni  nadie  fe 

*3  pue«f 


D?  Sacramento 


fcuécapaniJiueltiuh, 
in  ahnogo  hüécapan 
iíeiccauh  :  ahnoac 
huel  quimonamiftiz 
inhuel  iniach^n  huel 
apiló  :  ahnoac  huel 
quimonami&iz    in 
buel  yahüitzin  ,  in 
tuelytlahtzin-intlá 
áca  itíá  quimati>ma 
quihtoquiüív 
'$*  Inic  etlamántli. 
Ab^o  anqaimati  > 
ah^o  huépoltica  mi- 
ximatt  cerne    yc- 
iruantin  in  ?  Tía  xic 
fcuakaquicaíi,ca  ni- 
jrian  ayac  huel  c]ui- 
jnonamiüiz  inihué- 
pol  in  inane!  11050 
liuécapan  yhüépol, 
imoiano^ó  imícca- 
huépol:  ayac  nohtiel 
qmmonamiSiz  ¿ni- 


puede  cafar  co  futió, 
ó  con  fu  tia>  Si  algu- 
no fabe  algo  dé  ello 
véngalo  á  dezir. 


If  Lo  tercero  Por  ve. 
tura  fabeys,  que  ahJ 
gunos  dé  eftos  lo  af- 
fines  ?  Tened'  enten- 
dido» q  nadie  fe  pue- 
de cafar  cofucuna- 
dósócofu  c«ñada:ni 
con  fu  cuñado,  ó  cu. 
riada  en  íegudo  gra- 
do: nadie  fe  puede  ca- 
far con  la  nianceba 
de  fu  Padre,nidefu 
Madre  >  ni  con  el  a- 
migo 


Matrimomj.  (>g 

mecauh  iútzin ,  in    migo  de  fu  Madre  : 


aliñólo  inant2in  : 
abnoac  hue]  quimo- 
nami&iz  itlacpa^á., 
in  afanoso  ichahua~ 
nan  :  abnoac  hueí 
quimonamifHz  icha- 
huaconeuh  in  roanel 
no$o  iehtaca  icha* 
huananitlacpatá>ah- 
no$o  icfiahuaconeuh 
ktlacpahuitec?Intlá 
ka  itiá  quimati  ma 
liman  quihtoquiuh. 
Jlnic  nauhtlamantli, 
fUi^o  anquimati  in 
:eme  yéhuantin  in, 
ih§o  Teoyotica  mi- 
dmatiíTlaxicíiual- 
nocaquitican  ca  in 
enapaloaalrínoliuel 
lüimonamiftiz  ino- 
[uinapaló  in  ihquac 
moqphsít-cqm  akacn 


nadie  fe  puede  cafar 
con  fu  Padraíhro  ,  & 
con  (a  Madraftra:  ni 
nadie  fe  puede  cafar 
con  fu  entenado,  ó 
co  fu  entenada,  aun- 
que fea  fecreto.  Si  aU 
guno  fabe  algo  ven*; 
galoá  dezir. 


f  Loquartoes,  Por 
ventura  fabeis  q  al- 
guno deftos  que  fe 
quiere  cafar  tiene  al- 
gún impedimento  ef- 
piritual  ?  Tened  en- 
tendido ,  que  el  que 
tuuo  á  alguno  en  el 
BaptifmojOerilaCS"? 
íirmacio:  no  íe  puede 
1 4  cafar 


D¿  Sacramento 
50  in  oquicuili  con-  cafar  con  el  que  tuuó 
Urinación.  No  ihuan  (  hombre^  ó  muger) 
in  onapaloloc  ahmo  ni  fe  puede  cafar  co 
huel  quitnonami&iz  (a  Padre  [  ni  con  fu 
initeoyoticanantzin,  Madre  del  niño,  o 
ahnogo  initeoyotica*  niña  (fi  fue  nombra- 
tatzin  inotlanapaló-  doporPadrino,ópor 
que ,  ahno^o  inoqui-  Madrina  del  Padre  , 
cuilique  Confirma-  ó  Madre.)  Final  men- 
ción :  in  tlá  ycfauan-  te  nadie  fe  puede  ca- 
tín oquixquerzque  far  con  fuCompadre, 
inic  otenapalóque  :  6  con  fu  Comadre, 
£a$e  ayac  huel  qui-  ni  tampoco  fe  puede 
monamiftiz  inicom-  cafar  con  fu  ahijado. 
pá3ré\  ahno^o  ico- 
madre  >  ahno£o  itla- 
quatequiltlanapaloK 

Los  fohredichos  impedimentos  Xeeú  elPd- 
tocho  a  los  tejligos,  y  luego  acribados  de  leer  les 
dirafifahen  algo  ¿ellos  defta  manera. 
«j*  Xihuallacaquican  <J*Aduertid  vofotros 
anmochintin  in  ame-  todos  los  teftigos  los 
buantin  in  an  tefti-    q  aueis  venido  aquí 


Matrimonij,  69 

;otint  inic  nica  oan-  á  dezir  la  verdada- 
lüallaquc  antlanelti-  cerca  deílecafamie- 
ico  initechpa  ini.ií      to.    Por  ventura  fa-  t 

Lena  mi&iliztli.  Ctíix  beis  algo  por  donde 
tlá  tlein  anquimati  no  fe  puedan  cafat 
nic  ahmo  huel  ido-  ellos?  fi  fon  paríen* 
lamiftizque?  Cuix  tes?  fiel  es  pariente 
uen  monotza,  ah$o  defta  muger  ?  ó  fi  ay 
luayolqui  in  cihuatl,  otra  cofa  por  donde 
h$o  itlá  tlein  ic  ih-  fe  impida  ,  y  no  fe 
acauhtica  inic  ah-  pueda  bazer  el  Tanto 
10  huel  mochihuaz  Matrimonio  ?  Dezil- 
1  teoyotl  ?  oc  ye  do  co  tiempo  y  terii- 
ualcan  in  axcan  xi-  prano  >  por  que  def- 
uihtoca,  inic  ahmo  pues  no  feáís  Vofó- 
I  tépari  améhuan-  tros  caftigados. 
in  anquitzauhtiazq. 

Tomado  el  juramento  de  los  teftigos9  tos  qaa* 
>s  bajlara,  q  featt  dosy  o  tres  de  parte  de  cada 
no  de  los  contrahentes:  apartarán fey aJolas9y 
1  fecreto  hincaran  fe  de  rodillas  los  contrahentes 
P  elFarocho  y  y  les  dirá  eftas  palabras  antes 
tíeerles  ¿  cada  uno  en  particular  los  impedime* 
1 5  tos 


mm 


* 


De  Sácumento 
ios  fecretos  como  W  abajo  defta  manera S 

íJTlá  xic  hualmoca-  «[  Oyd  lo  que  fe  ( 

quitican,  inhuépol-  dize  de  la  af finida 

lotl  ín  pañi  mochú  que  no  es  publica, 

fcua inpáni neci, inic  quál impide elMatr 

nenamifltiló  Teoyoti-  nionio  Común  men 

ca ,  ca  huel  miequin-  todos  faben  >  y  vee 

fin  quimati quitztica  la  afinidad  contra 

té,  yece  in  occentla-  da  por  Matrimoni 

Snantlih«epollotl  in  pero  la.  que  fe  co 

§an  ichtaca  mochi-  trabe  por  culpa  o 

Íiga>ca  $a'ti  quezquin-  culta  pocos  ay  que 

tin  in  quimati,in  huél  fepa'ti>  y  es  neceííar 

imixeoyan.  Auh  ca  dezirlá  >  por  que  ir 

jnonequi  raihtoz  inic  pide  el  Matrimoni 
ahmóihtlacahuizne 
namiailiztli. 


. 


Luego  fe  apartara  ella  >  y  en  fecreto  diva 
Varocho  altaron  los  impedimentos  figuientes%q 
fon  fecreto^y  le  preguntara  fi  Viene  forjado  i 
alguna  perfotta>  bft  a  dado  palabra  de  cafami 
to  a  otra  niU£er}y  la  conoció  por  ejlo  carnalmen 


70 


Matrimonij. 
lira  ¿lejía  manera. 

IMPEDIMENTOS  SECRETOS  DB 

parte  del  loaron, 
Izcatqui  in  occen     l[  Siguenfe  otros  iin« 
mancli  incan  icfcf-  "pedimentos  del  Ma- 
rá ic  ihtlacahüi  ne    trimonio,  que  forí  fe* 
miaüizrli.  cretos. 

toqukhtli ;  in  tlá  Mira  tu  q  eres  bom? 
¡taca  itech  otidah-  brc  que  G  fecretams* 
cóininant2invahr  te  has  tenido  aceefTtí 
50  kihtzin^hnt^  á  la  Madre  dcaqu* 
humin  in  tierno*  Ha  >  có  quien  te quiá- 
roiftiznequíjtámaat  res  cafar,ó  á  fu  agüe» 
aelitiz  inucmpbaí  la -v6  á  fu  tia ,  no  te 
ftiz.  Ifeuan  tlaxic-,  puedes  cafar  co ella* 
\ui  intlá  itech otm  También  nota,  que  fi 
in  ipihton,  ajxttm  tuuifte  acceíEo,  á!  fu 
iniy  üko>  in  ahno^  hermana  menor ,  o 
ípiló^hnogohu^  mayor,  ó  á  fu  prí* 
5á  ipihton^abno^o  roa  > ó  fóbrína,:  nú dfg 
écapa  iniyuhron  g  puedes  cafar  coellai 
minan  áhud  tic.,  aunque  efto  fea  fe- 
mmiSíiz   ( -intii,   creto,  quenol&febe 

otro 


De  Sacramento 
!ietayacquimati)ca    otro  alguno  eres< 
monahuatil  huel  té-    bligado  á  dezirmel 
huatl  tinech  ilhuiz. 


Luego  immeixatamenie  le  diga  Jl  Viene  fo 
fddof  o  dibpalahra  a  otra. 

<[  Nopiltzéj  cuix  i-  ^  Hijo  mió  por  vei 

tecuitlahüiliztica  in  tura  por  fuerza  c 

jnotábuan  tictnona-  tus  padres  te  quier» 

tni&iznequi  inin  ci-  cafar  con  efta  mug< 

huatzintli  ?  in  ahtm>  ymo  de  tu  cora^or 

moyollocacopa,  inic  por  que  defpues  r 

áhüio  £a  tépan  timo-  te  enojes,  y  digas,  r 

xicoz /tiquihtoz  ca  roe  café  de  mi  volu 

ahmo  noyollocacopa  tad  ,  y  con  efto  d 

omcnonami&i,  ic  tic  pena  á  tu  muger,  c 

toliniz  in  mocihuauh  mo  lo  hazen  los  d 

yiih  cequintin  qui*  mas  \  ó  vienes  de  t 

cIiihuani,atino9D  mo  da  tu  volíitad  ,  y  o 

tlanequiliztica ,  mo-  raqon  á  cafarte  ce 

yollocacopa  inoticci-  efta  muger  ?  Por  v 

huaihtla  ?  Cuix  qué-  tura  alguna  vez  dií 

manían  acá  in  occe  palabra  á  otra  mi 

cihuatl  otictenehuili  ger  de  cafarte  co  ell 


MatrimoMJ.  J I 

>yotl  ?  ic  niman  o-    y  por  efto  !a  conocif- 

iximá  nacayoti-    tecarnalmete,y  pee* 

caite  teniendo  accef 

fo  con  ella? 

tAqui  Jefcnbrira  el  Varón  Ji tiene  algún  irh* 
\imenw%  o  no, 

IMPEDIMENTOS  SECRETOS  DE 

parte  de  la  muger* 
Izcatqui  inoccen-    4[  Siguenfe  otros  im* 
pedimentos  del  Ma- 
trimonio, que  fon  fc- 
cretos. 

<[  Lo  mifmo  conuie- 
ne  que  mires  tu  que 
eres  muger,que  fi  tu- 
no acceffoá  ti  el  Pa- 
dre^ el  agüelo,  ó  el 
tio  de  aquel  co  quie 
te  quieres  cafar  (  au- 
que  fea  fecreto )  no 
inelayacquimati)    te  puedes  cafar  con 
niman  áhuel  tic-    el.     Lo  mifmo  esfi 
mamiftiz .  Ca  $an    tuuo  acceflb  á  ti  fu 

herma* 


mantli  in  can  ich 
:a  ic  ihtlacahui  ne 
miflrili2tli. 
Ca  ^an  no  yuhqui 
téhuatl  in  ti  ci- 
atl  huel  xihualla- 
juí,  ab^o  motech 
c icinitáczin  >  ali- 
go huel  itlátzin,ah 
50  icoltzin  in  tic- 
>namiaiznequiJ(in 


S 


' 


5-5 

5 


efto  fea  fecrero"¡ 


De  Sacramento 
íio  yuhqui  intU  iti-    hermano  mayor 
achcauh>  ahno^o  i-    menor ,  ó  fu  pr 

tciccúMh  y  ahno^o  i*     ó  fobrino  (  aur 

tiznequi  morech  oá- 
cic(in  manelichta* 
ca)  áhuel  ticmona- 
tni&izy  ichtaca  xi- 
nechmelahaiii 
nech  ilhui. 


obligada  á 
la  verdad. 


dezj 


XI- 


L  uego  immediatamente  U  diga  J¡  Viene 
fdda>  ñ  dio  palabra  a  otro. 

^Nochpótzcyeotla-  «[  Hija  mia  ya 

immantico  inrffone-  llegado  el  tiempc 

tiamiailizcahuipan ,  tu  cafamiento,  y 

ye  ipan  otácico  ,  ca  cuplido  ,  y  pues 

pt\  yeticihuatl  ,  <gn  ya  muger>  y  entj 

huel  monequi  axcan.  des ,  conuiene  s 

ic  cualcantiquihtoz  «temprano,  qued 

gtgo  nemámauhti-  íi  con  miedo,  ó  fi 

liztica ,  aliñólo  i  te-  $ade  tuPadre.ó] 

cuitlahuiltiliztica  in  dre  as  venido  á 

jnotátzin,  in  ínonan-  fart$  o  de  tu  coi 


S     : 


Matritnwijé  *j  2 

:in  inotiliualla  inic  y  voluntadles  por 

imonamiftizyaca^o-  fuerza  >  o  imedo¿U<3! 

io  moyollocacopa  >  ]e  tengasvpero  dvf 

cacomo  mocielÍ2ti-  deícubre  la  verdad; 

a  in  timonamifHco,  por  que  el  tentó  ík* 

nía  yuhqui  in,nia-  cratnentodel  Matri-% 

irno  ximomauhti  ,  monio  fe  á  de  hazet 

in  xiquihtójxicnex-  muy  de  coraron ,  y 

>ca  in  nenaítiiailiz*  voluntad.  Por  ven* 

i  huel  tey-oliocaco-  tura  á  otro  varón  as 

jmochihuaz.  Cuix  dado  palabra  í 
¡S  in  occe  oquich- 
iotiarenehuiliTeo- 
>tl  ? 

Aqui  defcuhira  U  muget  f\  tiene  algún  hn» 
'dwento,  o  noy  y  no  auiendolo  los  efcriuira  el 
arocbo  poniendo  fus  nombres  >y  los  de  fus  P¿- 
es,  de  que  pueblo  fon,  y  de  donde  fon  natura* 
f,y  los  de  los  tejligos^  y  fus  V  adres  \y  diga 
no  preguntándoles  acerca  de  los  tales  contra- 
ntes  dixeron  no  tener  impedimento  alguno  yy 
e  api  fe  procedió  ¿las  3annas  come  lo  manda 


■• 


tn 


De  Sacramento 
elfantoConcilioTridemino,  las  quales  fe  hará 
defla  manera  en  tres  dias  fefliuos  continuos  acá 
hado  el  Euangelio  de  la  M/jp  mayor  conuentua 
y  no  diftenfe  jamas  en  ellas  el  Varocho. 

AMONESTACIÓN, 

N.Telpochnemi  (ah*  N.  Soltero  (ó  viodc 

11090  icno  oquichtli)  faítre  (ó  herrero)  í 

tlahtzonqui  (ahno^o  Padre  fe  llama  N.  f 

tepozpitzquijitátzin  Madre    N.    nacid 

itoca  N.  inantzin  N.  aquí  enMexico  (ó  e 

anchan  nican  Mexi-  Xochimilco)deI  bai 

Co(ahno$o  xochimil-  rio  de  Necaltitlan  ( 

co  )    itlaxilacalpan  Xaltocan  )  fe  quier 

Necaltitlan  (ahno^o  cafar  con  N.  donz< 

Xaltocan)  Teoyotica  lia  (ó  viuda)fuPadr 

quimonaraifliznequi  fe  llama  N.  y  fu  Ms 

N.  ichpoch  (ahnogo  dre  N#  nacida  aqt 

icnocihuatl)  itátzin  en  México  (6  en  X( 

itoca  N.  inantzin  i-  chimilco)  del  barrí 

toca  N.  inchan  nica  deNecaltitlan  (oXa 

México (ahno^o  Xo-  tocan)  fi  ácafo  algu 

chimilco)    itlaxila-  no  fabe  que  fon  pa 

calpan  Necaltitlan  rientes  en  primero, 

fegur 


Mdtriwomj.  73 

afinólo  Xa[tocan)in    fegóndo  grado,o  que 
;a$o  aquin  qoimatti-    el  es  fu  compadre ,  0 
:a  ah$o  qúen  mono-  /ella  fu  comadre,  ó  Í¡ 
za,  ah$ócentlamam- '  en  otra  parte  eftan 
>an   ontfymampan     cafados,ltiego  al  puto 
huayolqui,ah§oTeo-    venga  ádezirlode- 
ótica  icompadre,     laíite  del  Sacerdote 
h<;o  icomadre,  ah^o    de  efta  Igleíia  $  por  q 
ana  cecni  monamic-    deípues  no  fe  baga  al- 
iricaté  ,  ma  niman    guna  injuria  al  fanto 
uihualihtoquiuh  ix-    íacramento  del  Ma- 
>antzinco  in  toTeo*    trimonio.  Y  eíte  e$  h 
lixcatzín,  inicíate"    primera  amonesta- 
ban amo  tlen  iíítla*    cion  (  ó  fegunda  ,  ó 
ahuiz  ipan  ininne-    tercera.) 
amifHHz.  Icceppa 
zát2ililo(no$oicop- 
la,-  no$o  ic  expa  tzá- 
zililo) 

£>ejj>ues  de  auerlos  eferitú  el  P atocho  les  *• 

meflep  que  fe  preparen  diligentemente  para  co- 

effar^y  comulgar^  antes  de  receh'r  elfantofá* 

amento  delMatrimonw^y  Us  diri  de  fie  modtf 

K  <[No- 


■ 


De  Sacramento 
^  Notla^ópilliuane  ÍJHijos  nuoscouicne 
buel  cenca  monequi  muimuclio  que  pen- 
an motJatemoÜzque  íeis>  y  examinéis  to 
in  izquitlatuandi  in  dos  vueftros  pecca- 
amotlátlacoljipampa  dos,  para  que  los  co- 
anmoyolcuitizque,  i-  feffeis ,  y  recibáis  el 
liuan  an  quimoceli-  cuerpo  de  nueftroSe- 
lizq  iniciado rcahuiz-  ñor  I-ES'-V  Chrifto> 
nacayotzin  in  toTe-  pa raque  afsi  con  mu- 
cuiyo  IESV  Chriíio,  cha  limpieza  reci- 
inic  huel  chipalrua  bais  el  fanto  facra- 


mento,  que  fe  llama 
Matrimonio. 


liztica  anquimomá- 
cehuizque  in  fanto 
facramento  Teoyo- 
tica  nenatm&iliztli 
in  motenehua  Matri- 
monio. 

Efcritos,  awonejlados,  confesados,  y  comuh 
gados  los  contnhntes  %  yy'a  en  U  Igltfta  para 
recebir  el  Matrimonio,  faldt a  el  Carocho  reuef- 
tido  de  fobrepelU^t  y  ejioU  blanca  acompañado 
de  algunos  MívíJIyos,  que  llenen  el  hyjfopo  del 
agua  bendita^  y  ejle  turo  manual ,  ejlando  pre* 

fentcs 


Matrwonij.  y/¡ 

[entes  dosy  o  tres  teftigosr'y  fus  Padres  ¡y  pa« 
tientes  de  los  contrahntes>  que  es  cofa  decente 
fean  honrados  con  la  pe f encía  dellos  ^y  hincan- 
dofe  de  rodillas  los  que  ande  recelir  el  fanto 
facramento de  el  Matrimonio les  bara  ejlaplati* 
c*  el  Sacerdote. 

5  Xihuallacaquican  <f  Hijos  míos  los  que 

notIa$ópilhuane  in  aora  os  queréis  cafar 

ixcan  annionamiaiz-  tened  entendido  que 

nequi  ca  commatiz ,  de  tal  manera  es  me- 

tyuhyez  in  amoyollo  ncfter  que  creays,  y 

m  tlaneltocazque  ca  Conoíca  vueftro  co- 

n  Teoyotica  nena-  ragon  efto  deque  el 


rmftííiztlisatofacra- 
liento  itóca  Matri- 
nonio  canellimefá- 
lüac  huel  itlatlalil- 
zin  in  totla^ótema- 
[uixticátzin  IESV 
íbríftó,  huel  yéhua- 
zin  oquiínotlalilite- 
íiáCyic  irlaneltóca- 
atzitzihuá  Cfiriftia- 


fanto  Matrimonio  es 
cierf o  fue  inftituido 
y  pueílo  por  nueftro 
Redemptor  y  Salua- 
dór  lESVCfcíh-ifto 
á  nofótros  los  q  cree* 
mos  en  el  >  y  fomos 
Clififtianos;  para  que 
nos  ayudemos  vnos 
á  otros  efpiritual  y 
K*  corpa- 


<l 


XyeSacwnMt» 
tiotne  monepan  pal-    corporal  mente.quie* 
lehuizque  Teoyotica    re  dezir,  que  es  para 
ihuan  tlalticpacayo-    ayudarnos  acerca  de 
^tica,quihtoznequi  ca    los  trabajos,triftezas, 
icmopallehuiaini-    y  enfermedades,  y 
techpa  netoliniliztli,    defenojarnos,  y  para 
tlaocoyaliztli.coco-    tiazer  y  criar  hijos, 
liztli ,  nepilhuátiliz-    Porq  quando  el  cbn- 
tli  ,  neyolcehuiliz-      ftiano  con  aparejo,  y 
t\i.     CainihquaC    limpieca  recibe  elsa- 
jnchriftianonecen.    to   facra  mentó  del 
cahualiztica ,  chipa-    Matrimonio  como  lo 
huacayoticaquícélia  /nanda  nueftra  fanta 
jn  fanto  facramento    Madre  tglefia  catho- 
Teoyotica  nenamifti-    lica  Romana  los  que 
liztli  quenin  motla-    afsi  fe  cafan  alcan- 
nanoatiliatonantzin    cania  ayuda, auxi- 
íanta  Iglefia  Catholi-  lio,y  gracia  de  Dios, 
CaRomanainaquin    para  engendrar  hi- 
monamiaia   ca  ne-     jos  ,  y j  criarlos  a  te 
maftilb  initepaUehui-    míra  de  el  Reyno  de 
litzin,   igraciatzin    loscíelos,paraqueno 
Píos,inicmopilhuá.    pequen,  m  hagan 
ttzi] ,  quintlacatizque   maldades  y  culpas,  y 


MaírimGMJé  J$ 

ínimpilhuan  ,  quin-    guarden  los  manda* 
huapahuazque  ihuic  -    mientes,  y  precepto* 
patzinco  in  ilhuica-    de  Dios,  y  defta  ma- 
cayot!$inic  ahmo  tlá-    ñera  fe  faluaran ,  y 
tlacozque,quimoma-    alcanzaran  la  gloria 
hüiztiliiizqpeiniTeo-    eterna.  Amen, 
tenahuatiltzin  Dios, 
ic  momaquixtizque. 
Mainnnuchihua. 

acabada  efta  platica  pregunte  el  Paroch  al 
^aron}y  ¿  h  mugeryque  quieren  contraher  á  cada 
*m  en  particular ^y  primero  a  el9y  deftues  ¿  elU 
i  eda  lona  en  fu  idioma  y  lenguaje  yulgar  >  de 
fu  ultima  Voluntad,  y  acerca  de  fu  confetti* 
viento^  y  querer>  defla  ntaneral 
N.  Cuix  moceyollo-    N.  Por  ventura  de 
:acopa,  mocializtic^    todo  tu  coraron ,  y 
iemocetia,  tiemona-    voluntad  te  cafas  ca 
nidia  in  izcatqui  ci-    eftamugetyjuefelh** 
íuatzintli  itóca   N.    ma    N.   qeftáaqui 
niub  motlanahuati-    prcfentevde  la  mane- 
ia  tonantzin  fanta    ra  que  lo  manda  pra 
glefiacatholica  Ro»    fanta  JMadrelgíefia 
Kl  catho* 


<l 


De  Sacramento 
«ana  ?  catholica  Romana  ? 

I[  Ca  quemacat2in  Padre.  ^    Si  Padre. 

Luego  pregunta  el  Parocbo  a  la  muger  defla 
Manera* 

N.  .Cttix.mocey.o1lo-  N.  Por  ventura  de 
cacopa  v  mocializtica  todo  tu  coraron  >  y 
ticmocetia,  ticmona-  voluntad  te  cafas  co 
jniftia  in  izcatqui  o-  efte  hombre ,  que  fe 
quichtzintli  itóca  NT.  lia ma  N.  q  eftá  aqui 
iniuh  motlanahuati-  prefente,  déla  mane- 
lía  tonantziti  fanta  ra»queIo  manda  nra 
Iglefia  catholica  F.0-  fanta  Madre  Iglelia 
anana  ?  catholica  Romana  í 

$  Ca  qucmacat2in  Padre,     f  Si  Padre. 

Exptiadopues  ,  y  entendido  del  Carocho  b 
Sacerdote  el  ultimo  consentimiento  ^  y  noluntad 
¿e  los  contrayentes  porpaUhras  deprefente  les 
mande  fe  tomen  las  w&nos  derechas >  la  del  Varo 
erícima%y  la  de  la  mnger  debajo  ,  y  dirá  de  eftx 
manera.  Ego  coniugo  vos  in  MatriV 
moniütn.  In  nomine  Patris,8t  Fj$<h7, 
ScSpiritusfan&i.  Amen.        Échales 

«¿te 


"TT 


Matrimonij*  J  6 

agua  lenditá  con  elhyffopo.  lluego  les  amonefta 
H  P '  ¿rocho  a  los  cafados  no  eflen  juntos  en  tn* 
vtifma  cafa)  ni  con  fuman  el  Matrimonio^yfera 
muy  acertado  en  te  que  toca  a  los  indios  y  natu- 
rales defia  nueua  Bfj£ana%  que  el  Sacerdote  de» 
pojlte  k  ella  en  alguna  cafa  de  alguna  per  fono, 
denota^  y  ternero fa  de  Vio jj  por  que  fiempre  ay 
algún  recelo  de  que  fe  *\>an  a  juntar  carnalmeute 
antes  de  las  bendiciones  de  la  Iglefiafy  les  dirk 
de  fía  manera. 

•[  Notia^ópilhuane  $  Hijos  míos  ahite- 
maximotlacahualtica  neos  de  !a  junta  car* 
inihuicpa  in  ammi-  nal  de  vueftro  cafa- 
xirnacjiilú  in  nene-  nncw  haíta  que feais 
panolÍ2tlioquic  Teo-  efp  ir  itual  mente  ben- 
yotica  árt  tlateochi-  ditos  en  la  .Miífa  de 
hualozque  ipan  in  i-  nueftro  Señor  Dios. 
Miflauin  Dios.       A 

VELACIONES. 

ADuierta  elParocho  ,  queeftas  delaciones 
no  puede  hxxet  otro  Sacerdote  que  elyftno 
es  que  concede  fu  licencia  para  ello$  o  la  da  el 
K.  4  Ordh 


MW  1 1  ^ 


t>e  Sacramenten 
Ordinario  a  algún  Sacerdote  que  entonces  fe  po¿ 
aran  ba\er  por  eh  Guarde/e  e\  Paroebo  no  les 
fregante  &  tos  contrahentes  otra  tendel  con f en* 
timen to  >  que  dieron  antes  en  el  Matrimonio. 
Aduiert*  muéoy  que  de f de  elprimerDomingo 
de  Adviento  bajía  el  di  a  de  la  Epiphamayy  def. 
de  el  Miercales  de  la  Cení  f  a  bajía  la  OBam  de 
h  Pafqua  wclufiue>eftan  prohibidas  tas  Velado, 
ves  ;  aunque  es  Verdad  y  que  el  Jamo  Matri- 
monio fe  puede  celebrar  en  todo  tiempo  (  fatuo 
los  indios  y  naturales  defta  nueuaEjpana,  que  en 
todo  tiempo  fe  pueden  Velar  j  aunque  a  de  fet  en 
los  fobt edictos  tiempos Jin  folemnidad  )•  Tam- 
bién conuiene  mucho  que  las  Velaciones  fe  hagan 
con  aqudla  modefliayy  boneflidad  que  fe  deue  d . 
teffeño  con  que  fe  deue  tratar  el  f amo  Matri* 
wonio.hduierta demás  dejlo  el  Varocho  fi  los  ca* 
fados  m  recibido  las  bendiciones  de  la  \ ¿le fia 
otra  Ve^ett  otro  Mmimm%y  api  el  Varón  como 
h  mugev+que  no  los  bendiga  fegunda  Ve^l  (aun- 
que donde  ay  cojhmbre  que  fija  mttger  no  fe 


Matrmomj.  n  7 

2  cafado  otra  Ve\aunque  el  Varón  aya  ftdocafá* 
ío  con  otra  muger  de  bendecir  el  tal  matrimonio^ 
fe  bendiga^  y  efla  tal  coflumbre  fe  guarde  en  la 
al  parte,  q  afii  lo  permite  e\fan%o  Concilio  Tria 
¡entine.*)  Aduiertatambien^que el  matrimonio  de 
a  muger  ,  que  fue  Viuda  no  fe  a  de  bendecir  ; 
mnque  el  Varón  con  quien  fe  a  cafado  no  lo  aya 
ido  otra  ve\.  Note  fe  j  que  no  a  de  auer  cotilas 
\rras  mas  de  Vn  anillo  >  el  qaal  dará  el  Parocho 
I  la  mano  dereoba  al  defyofado  *  y  ello  pondrá 
n  el  dedo  quarto  déla  mano  izquierda  dellafy 
as  arras  an  deferiré^  monedas  .Aduiert  a  mu* 
ho  el  Sacerdote ,  que  Ji  fuere  Domingo  b  doble 
%  primera  b  fegunda  chfi  el  dia  de  las  Vela- 
bnes  no  fe  deje  de  de^ir  la  Mijfa  del  dia  por 
ue  no  fe  le  puede  quitar ;  en  los  demás  dias  fe 
iga  h  Mijfa  pro  fponíb,  &  fponfa,  CQH- 
hm  a  do  fe  con  las  rubricas  del  Mijfal,  q  e flan  en 
I  dicha  Mijfa  pro  fponío^&ípofa,^  ref* 
inte  acerca  de  hs  Velaciones  ex  el  foh*j8.  feco- 
orme  co  lo  dicho  ames  enejla  $hna  77)  di\ied& 


,% 


De  Sacramento 
lo  demás  contenido  en  ellayque  fon  las  Oración*. 
¿mes  del  Libéranos  quaefumus  Domine 

&C,  del  Canon  de  la  M(Jfayy  li  poftrera  Qracii 
antes  de  dar  la  bendición  al  pueblo.  Mas  los  fe  4 
gundos  cafamieíos  no  fe  an  de  bendecir^  y  aque* 
líos  fe  di\en  fegundos ,  que  fon  de  farte  de  la) 
tnugeres ,  aunque  fean  primeros  de  pane  de  lo\ 
carones  ^y  no  importa  que  la  muger  Viuda  ca- 
fando fe  fegunda  t>e\fea  dou\ella>  o  nojbafta  l 
Ttna  W\ayaJido  bendita'*, y  afii la  que  lona  T>e^ 
fe  cafo  )  y  antes  de  recebir  las  bendiciones  en' 
t>iudb  y  quando  dejpues  fugunda  te\fe  cafa  ft 
&  de  bendecir  como  fe  bendixera  la  primera  y>e\ 
y  la  que  y>na  ^e^fdo  bendita,  no  fe  a  de  ben* 
decir  fegunda  Ve\¡yen  las  tales  delaciones  m 
Je  bendicen  arras ,  ni  anillo,  ni  fe  pone  telo,  n 
jugal>  ni  fe  di^e  Mijfa  :  pro  fponfo>  & 
(ponía,  ni  ninguna  Oración  de  las  en  ella  con- 
tenidaSyfitio  folamente  lo  que  fe  pone  abajo  don: 
de  fe  trata  de  la  tal  delación  ;  aunque  en  lugai 

de  la  dicha  M /^:pro  íponíb,8c  íponfa^ 


Mdtrimofíijé  7$ 

s  puede  deqrMijfa  botina  la  que  ellos  pid  fe- 
m  con  tal  condición ,  que  no  ¿de  fer  en día  que 
lyga  fiefta  doble » Domingo^  d  femidoHe  ,  por 
u  entonces  U  a  de  de^r  del  dia  conformando* 
rconelOfjicio; 


Z)rdi 


a 


en.qiieieguar- 

'A  CON  LA  MVGER,  QVE'NVNCA. 
á  recebido  las  bendiciones  de  la  tglefia. 

LOí  defyofados  fe  hincarán  de  rodillas  a  U 
puerta  de  la  Iglejia  mientras  el  Sacerdote 
\  rettifie  de  amiBor  alba  ,  cingtrio,  e Bala  yy 
pa,  que  pide  el  Officio  del  dia ,  y  hendice  las 
•ras,,  y  anillo  lo  qual  eftara  en  \>n  plato  limpio^ 
comen f ando  a  bendecir  las  arras  dirl  afiu 
%  BENDICIÓN  DE  LAS  ARRAS. 

VAdiutoriumiioftrum,8cc.  ^.  Sít 
ornen  Domini  Benedi&um,  8cc.  VV 
•omine  exaudí  orationem ,  &c4  iKj 
ottiinus  vobikmp)  6cc.      Oremus< 

Bene- 


r 


^ 


BDe  Sdet amento 
Ene  ífr  dic  Dñe  has  arras ,  qu 
hodie  traditfamqlus  tuus  hic  i 
manu  ancilía?  tuar,  quemadmodum  b 
nedixiíti  Abraham  cum  Sarra  ,  Ifas 
cum  &ebecca,Iacob  cum  Rachel,doi 
fupereos  gratiam  falutís  tua^abundaí 
tiam  rerum ,  &  conftantjam  operun 
fiorefcant  fícut  rofa  plantata  in  Hyer 
tp,&  Dpminum  noílrum  Iéfum  Chr 
ftum  timeant ,  &  adorent  ipfom ,  q^ 
írinutti  pofsident  nomen  eius,  regni 
&  imperium,  fine  fine  permanet  í] 
fecula  faeculonim.  &.  Amen, 
**L^.  Oremus, 

i  jOmme  Deus  omnipotens.qui  it 
■*— ^fimilitadinem  fan&i'  connubi 
Ifaac  CumRebecca,per  ¿ntercefsionem 
arrarum  Abrahae  famuli  tui,  copular 
iufsifti;  vt  oblatione  munerum,  nume 
rofítas  crcfceret  filiorum ,  quarfumus 
Omnipotentiam  tuamjvt  ad  hanc  obla* 

tioneni 


Matttmgnij.  79 

onem  arrarum>quas  hit  fatnuíus  tuus 
SeQae  fuae  fponfa:  offerre  procurat « 
n&ificatoraceedas»eosquecunt  luis 
uneribus  propitius  benc  >$<  dicas  t 
latenus  tua  benedi&ione  prote&i,  & 
uicem  dile&ionis  vínculo  innexi, 
udeant  feliciter  cum  tuis  fidelibus 
frcnníter  mancipati.  Per  Chriftum 
Dmínumíioílfum*     fc*  Amen. 

f  BENDICIÓN  DEL  ANILLO. 
.  Adiutoriumnoftrum,&c.  V.  Do* 
ine  exaudicrationettij&c  *#.  Do* 
inus  vobífcum,  &£.  Oremus. 

I>  Ene  >£dicDomine  annulunt  huncy 
3qucm  nos  ín  tuo  nomine  bene  ¡fc 
cimus;  vt  quac  eum  geftauerit,  fide- 
atem  integram  fuo  fponfo  tenens,in 
ice#8c  volúntate  tua,perrnaneat;  atqj 
mutua  charitate  femper  viuat.  Per 
nriftum  t)ñum  noftrum.  #.  Amen. 

Dcf- 


'4 


Ve  Sacramento 
Dejpues  echa  el  Sacerdote  agua  bendita  á  1 
át  ras  y  anillo  en  forma  de  Cruy  Vi  el  Sace 
dote  i  la  puerta  de  la  tglefia  en  donde  ejlan  \ 
muios,  y  tomando  con  los  tres  dedos  el  anillo  \ 
h  da  al  depfado,  el  auil  lo  tomara  con  la  mai 
brecha,  de  la  del  Sacerdote,  y  poniendofelo  a 
deffrfada  en  el  quarto  dedo  de  la  mano  i^quiet 
¿a,  diú  el  Sacerdote-:  In  nomine  Patris 
&  Filij,  8c  Spiritus  fandi.  >£  Amen. 

Y  luego  ponga  ella  las  manos  abiertas  ¡as  pal 
was  baya  arriba, y  encima  dellas  el  y&ron  del 
tntfma  manera , y  el  Sacerdote  tomará  hi  arras 
y  las  pondrá  en  las  palmas  de  las  manos  del  def 
fofado ,  y  ames  de  ecbarfelas  el  dejpofado  a  l 
dvjpofada  dirá  desamanera,  y  en  efta  forma. 
<f  i  Notlacóna  miazé  <¡  A  mada,  y  quer  ids 
inin  maízatzaaii.iliua  cfpofa  mia ,  eíte  ani 
inin  cihuanetnaaii  lio ,  y  eftas  arras  t( 
tiimitznonemaailia,  doy  en  mueftra,  y  fe- 
inezca  >  imachio  in  Sal  del  fanto  facra- 
íanto  facramento  nc-  mentó  de  Matrimo' 
najuiailiztli  iniuh     nio  de  la  manera  guc 

lo 


Tí 


Mdtritnomjé  gO 

motlanahuatifia  To-    lo  manda  y  ordena, 
nantzin  fanta  Tglefi.a    y  difpone  nra  Tanta 
catholica  Romana.      Madre  Iglefia  catho, 
lica  Romana. 

Rejpottde  la  dejfcofada,  que  ají  i  las  recibe  de 
tjla  manera. 
I  lab  nicnocelilia.      <f  A fsi  las  recibo.- 

Y  el  loaron  echa  las  arras9y  anillo  en  las  mar 
nos  de  la  defyofadayy  ella  en  el  platoy  a  fe  bon- 
Ira  debajo^y  tomándola  de  la  mano  la  llena  adew* 
ro  de  la  ¡¿lefia  *  y  amlos  fe  hincan  de  rodillas 
inte  el  Altar  donde  fe  -a  de  de^ir  la  Mijfa  j  y 
ílli  dirá  el  Sacerdote.  )?.    Confirma 

loe  Deus  f  quod  operatus  es  in  nobis. 
3&  A  templo  fanáo  tuol  quod  efl:  in 
íierufaíem.  Kyrie  eleyíon, Chrifte  e- 
eyíbn,  Kyrie  eleyfon.  Pater  noíler, 
Üá  Etnenosinducasj&c.  #,  Saluos 
ac  feruos  tuos.  #.  Deus  meus  fpe- 
antes  inte.  V.  Mitte  eis  Domine 
uxilzum  de  Sanfto.      #.  EtdeSion 

fue*  * 


De  Sacramento 

tuere  eos.  V.  Efto  eis  Domine  turri; 
fortítudinís.  fc.  Afacieinimici.  í 
Domine  exaudí  orationem,  &c.  tf, 
Dominus  vobifcum,  &c.      Oremus. 

REfpice,quacfumus  Domine,  fupeí 
hos  fámulos  tuos  ,  &  inftitutis 
tuis ,  qmbus  propdgationem  humam 
generis  ordirtafti,  benignus  afsiíle-,  vi 
qui  te  áuthore  iungüntur,  te  auxilian. 
íe  feruentur.  Per  Chrillum  Dominürtí 
íioítrum.   Be.  Amen. 

Lúe  ¿o  fe  Tea  el  Sacerdote  a  la  $acriflia,y  qu't- 
tandofe  la,  cafa  fe  pone  manipulo  y  ca fulla  con' 
forme  al  tiempo  ,  y  efiando  los  dejpofados  hinca' 
dos  de  rodillascerca  del  Altar  comienza  la  Mif' 
fa,  U  qualfera  conforme  fe  dixo  en  la  Rubrica 
de  arriba  ,  la  qual  acabada  ,  fe  buelua  en  medie 
¿el  Altar  al  dejpofado ,  y  le  diga  las  Jtguientei 
palabras, 

$  Notla$ópiItzé  itc-    l[  Hijo  mío  en  nom- 
copatzinco  in  tonan-    bre  de  nueftra  fant 

M 


Matrimoyij.  §£ 

tzin  Tanta  Iglefia  ni-    Madre  IgleíJa  te  doy 


mitznomaquiJia  in 
cihuatzinrji  in  Teo- 
yotica  oticmonajmc- 
ti  oamechmocetili* 
liczinó  in  Dios ,  inic 
ammonepiklacótlazq, 
auh  ahmQ  timoma- 


eíla  muger.colaqual 
teas  cafado,  y  os  ,á 
jutado  Diosnueilro 
Señor  en  vno  5  para 
que  os  améis  el  vno 
al  otro»  y  no  pienfes, 
ni  entiendas  que  es 


tiz  iñ  ahgo  tlacótli ,    efclaua,  ni  criada  1$ 
in  tic  huica  >  inic  tic    que  lleuas  ,  para  afli- 


toliniz,  ca'§an  íiuei 
Teoyoíka  monamiC) 
Buel  tiaJa^ótlaz  in 
juh  quimotla§óti!ia 
in  Totecuiyo  I  E  S  V 


girla,  y  darle  pena  ; 
íino  fo la  mente  tu  ef- 
piritual  efpofayco- 
panera51a  amaras  mu* 
cbodela  manera  que 


Chriftoit!a§ótzinSá-  ama  nro  Señor  IE 
ta  Igleíia.  S  V  Chriílo  a  fu  que- 

rida la  fanfa  Iglefía. 

Orden,q  fe  guarda 

CON  LA  MVGER  QVE  A  RECEBIDO 
ya  las  bendiciones  de  la  Iglefía  en  otxoca* 
íamiento,  y  fe  cafa  fegunda  vez . 

L  El 


1   ^ 


Ve  Sacramento 

EL  Sacerdote  reueflido  de  amifto  ^alba 
cinguhy  eflola  yy  capa,  que  pide  el  Gffi 
Cío  del  tiempo>y  dia^  Viene  a  los  Nouios^ejlai 
en  la  puerta  de  l  a  l¿¡efiayy  lo  i  rociara  co  el  agu, 
hendita  tres  *é&hj  luego  los  lleua  adentro  di 
yendo  el  Pfalmo .:  Beati  omnes*  quí  tíi 
menc  Dominum:  qui  arnbulant  in  vi)¡ 
dus.  Labores  manuum  tuarum  qui; 
manducabis:  beatus  es>&  bene  tibi  erit 
Vxor  tua  íicut  vitís  abundans:  in  late 
ribus  dornas tux.  Filif  tui fícut  nouel 
Ix  olfuárüm  ;  in  circuita  menfar  tux 
Ecce  fie  benedicetur  homo :  qui  timei 
Dominum.  Benedicat  tibi  Dominu* 
ex  Sion:  8c  videas  bona  Hiemfalen: 
ómnibus  d  iebus  vita?  tux.  Et  videaí 
filios  filiorum  tuorum  :  pacem  fupeí 
Ifraeí.  Gloria  Patri,  &c.  Luego  ft 
hincan  de  rodillas  tos  cafados  $y  ejlando  aparta 
dos  del  Mtaroyran  MiJJa,  la  qual  dirá  el  &f 
terdote  por  ellos  como  fe  dixo  enU  Rubrica  de 

arri- 


Matrimonij.  ©2' 

rrifa  al  principio  de  tas  delaciones,  U  qualaca- 
ada,  dirá  el  Sacerdote  enmedio  del  altar  buelto 
los  muios  efia  Oración.  Qremus. 

RBfpice  Domine  fuper  hanc  coti- 
iunQionem  tuam ;  vt  íicut  mif- 
fti  fanftum  Angelum  tuum  Raphae* 
mi,  pacificum  Thobiae ,  &  Sarrse  filia; 
.aguelis ;  ita  digneris  Domine  mit- 
;re  benedi&ionem  tuam  fuper  hos 
imulos  tuos;  vt  m  tua  volúntate  per- 
íaneant,  8c  in  amore  tuo  viuant,&  fe* 
efcant,  &  multiplicentur  in  Iongitu- 
inem  diérutn.  PerDominum  noftru 
¡futn'Chriíhim  Filium  tuum,  quite 
im  viuit,  &  regnat  in  vnitate  Spiri* 
js  fanfti  Deus  per  omnia  farcula  íiecü- 
»rum. .fc.  Amen.  Luegohhiendofe 
nouio  le  di%e :  Notla$ópiItzé>  &c.  como  fe 
xo  arrila  fol.  8o.  Y  acabadas  eflas  pala- 
as  ¡les  eéara  él  Sacerdote  agua  bendita  tres 
\es,y  les  dirá  t  Ite  in  pace. 

L  2  Acaba- 


De  BeneJi&onibus. 
Vahadas  todas  ejlas  cofas¡  que  pertenecen  c 
fanto  facramemo  del  Matrimonio^  y  fu  celebra 
cioU)  el  mifmo  Vayccho  efcúu¿  el  tal  Matrimoni 
hecfa,y  fu  delación  en  el  libro  de  los  Matrimo 
tiios ,  que  fe  celebran  en  fu  I  ¿lefia  como  fe  Don 
el  orden  que  en  ejlo  ay  al  fin  de  fie  libro*,  y  affen 
tara  los  nombres  de  los  tefiigos^y  de  los  cafado* 
y  aduierta  el  Parocho  y  que  aunque  puede  come 
ter  el  Matrimonio  a  otro  Sacerdote1;  mas  no  e 
efcreuirlo  en  el  libro  conforme  fe  di^e  al  fin  d 
efle  libro. 

""■■"■""■■ " mi— ■iMninimii  m ■=»; jyiwi—  m 

f  REGLAS  GENERALES,  QVE  SI 
an  de  guardar  en  qual  quiera  bendición. 

N  todas  las  bendiciones  que  fe  ba%en  fue 
Ya  de  la  Mijfa  >  y  fe  el  Sacerdote  por  l 
menos  de  fobrepelli\%  y  c fióla  conforme  el  tiep 
pidiere,  fino  es  que  de  otra  manera  fe  diga  em 
lÁiffaU  Siempre  bendiga  e fiado  en  pie.  A  /  prid 
clpio  de  qualquiera  bendición  diga  el  y>erfo.  Ad 

iutorium  noftrum,  &C.7 elVerJo  Dñui 

vobif- 


De  Benediftionihusl  §5 

obífaim„8íc.  Luego  fe  diga  la  Oración  pro* 
id  T>nayb  muchas  co forme  fuere  adnertido  en  fu 
gar.  R.ocie  co  agua  bendita  la  cofa  que  Quiere 
ndecido,y  en  dv de  fe  aduirúere^náenfe  tam- 
?Jtií  dexir  cofa  alguna.  Tenga  el  Sacerdote  fu 
Unifiro  con  el  agua  bendita  >  y  elhyjfopo,  y 
lijfa!,  o  Manual.  Guarde  fe  no  por  caufa  de 
idecir  ponga  alguna  cofa  indecente  fobre  el 
'tar  amo  fon  cofas  de  comer >  las  guales  fe  pon- 
t  fobre  alguna  me ) \apartada  de  el  Altar. 

BENDICIÓN  DE  LA  MVGER 
efpues  de  el  parto  quando  Tale  á  MiíTa. 

JVefla  en  la  mena  de  la  Tglejia  de  rodilla! 
i  con  t>na  candela  encendida  en  la  mano  de' 
m,  faldra  el  Sacerdote  reuejlido  de  fobrepe- 
,y  ejlola  blanca  con  el  acolyto  |  Ueue  el  agua 
dita  y y  le  rociara  con  ella  en  firma  de  Cm$ 
'endo  luego  lo  figuiente. 

Adiurorium  noñrumyScc.^a.  Hec 
ipiet  beuediaionem  a  Díip, '  Jfe/, 


Ve.Benediflionibus. 
Domíni  eft  térra ,  8c  plenitudo  eius  : 
orbis  terrarum  >  8c  vniuerfi>  qui  habí- 
tant  in  eo .  Quia  ipfe  fuper  mária  f un- 
dauit  eum ;  8c  fuper  ilumina  prepara* 
uit  eum.Quis  afcendet  in  montem  Dñi 
aut  quis  ftabit  in  loco  fanSo  eius?  In* 
nocens  manibus,  8c  mundo  corde:  quj 
non  accepit  in  vano  animam  fuam,nec 
íurauit  in  dolo  próximo  fuo .  Hic  ac¿ 
cipiet  benedídionem  á  Dño:  8c  miferi 
cordia  á  Beo  falutari  íuo.H^c  eft  gene 
ratio  qu^rentium  eum:  qu^rentium  fa 
ciem  Deí  íacob.  Attoílite  portas  prin 
cipes  v.éílras,8c'eleuamini  porta?  £ter« 
nales :  8c  incroibic  R  ex  gloriae .  Qnii 
eft  ifte  Rex  gloria  ?  Dominus  fortis  & 
pote.ns,  Dommus  potens  in  przlio 
Attoílite  portas  principes  veftras  ,  & 
eleuamini  portsc  ateníales  :  8c  introi 
bit  ReJc  gloria.  Quis  eft  ifte  Rex  glo- 
ria? Dominas  vir cunan  ipfe  eft  Res 


:.r 


De  BenediSHonihus.  $4, 

;Iori£?  Gloria  Patrij&c.  *AU.  Ezc 
iccipiet  benedi&ioneñi  a  Domino,  & 
nifcricordiam  a  Deo  falutari  íuo:  quia 
ixceft  genera tio  qu^rentium  Domi* 
lum  •  Luego  le  di  el  Sacerdote  la  extrewi- 
}ad  de  la  eftola3y  entra  en  la  Igltfaj  diciendo 

l  Sacerdote :  íngredere  in  teniplum  Dei, 
dora  Filium  Beats  Maris  Virginis  , 
\iú  tibifoecunditatem  tribuir  prolis. 

Luego  fe  hinca  de  rodillas  ella  ante  el  Altdt 
ha\e  oracion$y  el  Sacerdote  d%:  Kyrie  e* 
?yfon,8cc.  f.  Pater  nofter,  &c.  % 
aíuam  fac  ancillam  tuam  Domine* 
ce.  f.  Mitre  ei Domine  auxilium  de 
ando.  R.  EtdeSion  tuereeam.  ¥. 
íihil  proficiat  inimicus  in  ea.  &.  Et 
lius  iniquitatis  non  apponat  nocere 
i.  V,  Domine  exaudí  orationetn,&c¿ 
&  Dñus  vobifcunu,  &c.        Oremus* 

DMmpotensfempiterneDeus,qui 
per  Beatx  Maris  Virginis  partü 
L*  fide* 


De  Benedi&ioniluu 
fidelium  parientium  dolores  ín  gatu 
dium  vettiñi:  refpice  propicius  fuper 
hanc  famuíam  tuam.ad  templum  fan- 
ctum  tuum  progratíarüaaionektatn 
accedcntetti: & prgfh  vt  poíihanc  vi- 
tara eiufdem  Beatas  Mariac  mentís  ,  Se 
interceísíone ,  ad  aeternx  beatítuáínís 
gaudia  Gum  prole  fuá  perueníre  merea- 
tnr.  Per  Chríílum  Dortiíiium  noflmm. 

Atnen.  Luego  la  echa  agua  bendita  el  Sacer- 
dote en  forma  de  Cru\diqeitdo.  Pax,  &  be- 
wedi&io  Dei  omnípotentis  Patris  ,  >$< 
6c  Filíj,8c  Spiritus  fanfti  defeendat  fu- 
per  te» •&  mamat  femper.  Amen. 

1  BEÑDÍCIOÍ^  HA- 

2  EN  SOLAMENTE  LOS  QVE  TIE- 
ñen  dignidad  Epiícopal,y  I  >s  Sacerdores  q  tíe- 
#e  authofidad  parahazerlas  como  fon  ios  Pre- 
lados Snperiores,  y  ios  Guardianes  déla  Ordé 
<!e  n?o  Padre  San  Fraricifco  ,  y  los  de  las  orras 
Ordenes  Medicantes  por  cocefslon  Apoftolica 
de  SixtoQ¿arto;Leon  decimo,y  PauloQ^arro. 

fiiEN- 


I 


Ve  Benediftkmhus.  %$ 

^BENDICIÓN  DEL  VASO  DÉLA. 
Sacrofanta  Euchariftia. 

f.  Adiutormm  noftrum,&c.  f.  Do- 
Tiitius  vobjTcum,&c.        Oremus. 

OMnipotens  fempiterneDeus,Ma- 
ieítatem  tuam  fupplices  depreca- 
nur,vt  vafculum  hoc  pro  corpore  Fi- 
Ü  mi  Domi'ni  noftri  I E  S  V  Chrifti  in 
o  condendo  fabricatum  bene^didfo- 
lis  iüx  gratía  dicare  digneris .  Per 
undem  Chriftum  Dominum  noftrum. 

'I.  Amen,     Rocíelo  coú  agua  bendita. 
f  BENDICIÓN  DE  LOS  ORNAMEN- 
ros  Sacerdotales  en  común. 

^  Adíutonum  noíhum>&c.  f.  Do# 
ninus  vobifcun^&c.      Oremus. 

|Mniporens  fempiterne  Deus,qui 
^-^per  Moy  fen  famulum  tuum  Pon- 
[ficalia  ,  &  Sacerdotafia ,  feu  Leuinca 
eftimenta  ad  explédum  in  confpeáw 
jo  miniíkrium  eomm  ad  honorem, 
Lj  6C 


De  BeneíiSlionñus. 
8cdecorem  nominis  tui  fieri  decreuiítí; 
adefto  propitius  inuocatíonibus  nof* 
tris,&  haec  indumenta  Sacerdotalia  de- 
fuper  irrigante  gratia  tua,  ingenti  be* 
nedi&ione  per  noftr^  humiíitatis  fer- 
uitium  purificare,  >J<  benedicere,  >$<  8c 
confecrare  >$<  digneris,  vt  diuinis  cul- 
tibus,  8cfacris  myftenjs  apta  >  8c  be- 
nedicta exiftant:  his  queque  facris  ve- 
fíibus  Pontifices^Sc  Sacerdotes,  feu  Le- 
uitae  tui  induti  ab  ómnibus  impulfio* 
nibus,  feu  tentationibus  maügnorum 
fpirituum  muniti,  8c  defenfi  eífe  me^ 
reantur;tuisq^myfterijs  apté,8c  codig- 
»é  feruire,  8c  ¿nharrere,  atq?  in  his  tibí 
placité ,  &  denoté  perfenerare  tribue. 
Per  Chriílum  Dominum  noílrutn.  &. 
Amen.  ?    Oremus, 

kEus  inuidg  virtutis  triíumphator, 

8c  omnium  rerum  creator,&  fan- 

fiificatof :  intende  propitius  preces 

nof- 


Di 


De  Benedifliotiibiis.  $  6 

tioftras ,  &  hace  indumenta  Leuiticae , 
üacerdotalis,  8c  Pontificalis  glorias  mi- 
liñtis  mis  fruenda  tuo  ore  proprio  be» 
ledicere  ^  fan&ficare  >£  confecrarc 
f<  digneris ;  omnescp eis  vientes,  tuis 
nyfterijs  aptos,  &  tibí  in  eis  deuoté,ac 
audabiliter  fermentes,  gratos  efficere 
Jigneris,  Per  Dñum,  &c,     Oremus. 

DOmine  Deus  omnipotens,  quí 
veíti  menta  Pontificibus,  Sacer- 
!otibus,3c  Leuitis  in  vfum  tabernacu- 
i  foederis  neceflaria  Mqyfen  famulum 
uum  agere  iufsíílj" ,  eumc£  fpiritu  fa- 
>ientf'ac  ad  id  peragendum  repleuifti  s 
me  veíh'menta  in  vfum ,  &  cultum 
nyfterij  tai  benedicere  >£  fan&ificare 
£*&  eonfecrare  >£  digneris :  at^mi- 
liftros  altaris  tui,qui  ea  ¿nduerint,  fep« 
iformis  fpiritus  gratia  dignanter  re- 
den, afcp  csñimis  ílola,  beata  facías 
um  bonoí  ú  ímdm  operum  minifterij 

con- 


De  BetteAiSlknilus. 
congrueñtfs  immortalirate  veítri.  Per 
Chriílum  Dñum  noftrum.  &.  Amen. 

Luego  echi  agua  hendha  [obre  los  ornamentos. 

^BENDICIÓN  DECADAORNAMEN- 
toen  particular,  y  primero  del  Anudo. 

*.  Adiutorium  noftrum,  &<:.  V.  Do- 
minus  vobifcum,  8cc.  Oremus. 

IMmenfae  pietatis ,  &  plenitudinís 
gratiarum  infufíbr,  Deus,  qui  per 
os  Prophetae  tui  dixiíH:  expandí  amk- 
íum  meum  fuper  te,&  operui  ignomi- 
nram  tuam  ;  plenitudinem  gratíae ,  & 
benedtóionis  tug  >$<  fuper  hunc  amiañ 
propitiatus  extende :  vt  omnes'qui  eo 
vfí  fueriné :  perfe&ám  quam  defíg'nat 
amiftus  caftigationem  vocis ,  8c  guJac 
fentiant,  fiantque  perfetti  virtute,  de- 
cori  ex  ami&u  ipíb  reddantur  tibí  Deo 
omnípotenti  morjbus  ,8c  gratía  fpe- 

CÍOÍÍ.  Qui  Cum  Patre,  8CC.        Eche  agm 
hüditafohe  rf. 

f  BEN- 

W 


r 


De  l'enediBiomluíf  $j 

f  BENDICIÓN  DEL  ALBA. 
t.  Adiutorium  noftrum,&c.  #m  Do* 
ninas  vobifcum,&:c.  Oremue. 

DOmine  Deus  omnipotens,  qu¿ 
Aaron ,  &  fiíios  eius  tumcis  Ii- 
leis  indecorem^gloriam  Sacerdotij, 
nduí  prxcepjfti :  cum  quibus  8c  ipil 
"an&ificati ;  tibí  etiara  in  fan&uario 
niñiftrarent,hanc  quaefunms  lineam 
unicam  tu^virtutis  fan&ificatione  be* 
íedicere  ^  &  fanfti  >£  ficare  digneris: 
Rfeenus  omnes,quf  eá  ináüti  infanfto 
fcfterio  tuo  víi  fuerint ;  digni  íiant 
%tui  miniílri ,  ipfoscjj  feptifor- 
niTS^fia  Spiritus  fandi  repletos  ,  8c 
aíh'tatis  zona  pracindos,  beata  facías 
uní  miniílris  Angelis  immortalitatis 
'uitione  veftri.  Per  eundem.  in  vni- 
we  eiufdem,  &c.  Echa  agua  bendita  [o- 
•<?  ella. 
[BENDICIÓN  DEL  CINGVLO/ 


D1 


De  BenediBionihus* 
tf.  Admtoriumnoftrum^c.  jft  Do- 
tninus  vobifcum,  &c.  Oremus. 
Eus  innocemiae  reftitutor,  &  pu- 
ritatis  amator,qui  vtriuscpteila- 
tnenti  patres  lumbos  £uos  prccingere 
inftruxiiH:  qui  videlicet  carne  Iumbo- 
ru  Iafciuiam  difcerent  fobrietate  coti- 
netiar  coartare*  fan&i>£fica,&.  bene>£ 
dic^quaefumus  Diie  cingulum  iftud;vt 
omnes,qui  eo  accinfH  fuerint^ab  seftu 
voluptatum  carnalium  refrigeriu  feti- 
tianc  \  &  Spiritqs  fan&i  rore  perfufi, 
quse  tua  Jfunt.mundo  corde,8c  cafto  cor- 
pore  de(Íderent,8cfetentur.  Per  Domí* 
nunti  ¿n  vnitate  eiufdem,  8cc.  Ecfa 
agua  bendita  fobye  el. 

^  BENDICIÓN  DEL  MANIPVLO,  I 

-^.  Adiutoriumnoftrum,&c.  ^¿  Do- 

mítius  vobifcumu  8tc<       Oremus. 

Bus,  qui  de  fru&u  operum  tuom 

f»rramfatias>&  fecundum  opera 

fuá 


DtBenedáftiomlus.  go 

'ua  retribuis,&  iudtcas  vnumquemá^ 
r.anjpulum  iííum ,  per  quem  fruftus 
jonorum  operum  defignatur,  tu*  be- 
íedíaionís  dono  fanciifica^quatenus 
niniftriAltaris  tuíipíb  vtentes  maní- 
>ulo:  perbonorum  operum  iradum 
igna  fe  gaudeantaíTequi  pramia  me* 
¡torum.  Per  DominG  noftrum  lefum 
hriftum,Scc,     £cfo  ^  hnimfofoe  e\é 

%~  BENDICIÓN  DE  LA.  ESTOLA. 
\,  Adiutormmnoilrum^c.  #.  ¿0- 
nnus  vobifcum^&c.  Oremus. 
|  Neifsbiiis  benigm'tatis,  &  ciernen, 
y  tía?  Deus,  cums  iugum,cnus¿p  Jeue 
le  tu  ipfe  perhibes :  quique  peros 
pientis  collumnos  fubijcere tvtx  fa- 
entiae  docuiítí:  bene  >£  d¿c,&  faneri- 

fica  ílolani  iftam ,  iugum  tu*  man- 
etudiws  praílgnantem,  vt  Sacerdo* 
5»  &  Leuitae  tu/,  quí  eidem  fíclx  hu- 
iros, &  eolia  íubmiferit,  fuauitatís 

tu* 


Ce  letiediBioailus. 
tusfentiánt  Ienitaten^quatenus  inter 
magnam,&:  mirabilern  turbam,quam 
beatus  loanes  viditinconfpeñu  Agni 
ftolis  albis  amifti,  ftolas  fuas  Iauare, 
in  ipfms  Agni  fanguine  mereantur;  ac 
tanquam  formoG  in  ílola  fua,8c  in  mul- 
•  '  titudine  fuae  fortitudinis  gradientes * 
ftola  induantur  gloriae  ^ternaliter  cum 
eleftis.  Per  Chriílum  Dominum,  8cc. 
Bebe  agua  henditaf obre  ella. 

^  BENDICIÓN  DE  LA  CASVLLA.. 
9f.  Adiutoríum  noftrum.&c.  tf.  Do- 
minas vobifeum,  &c.  Oremus. 
DEus  fons  pietatis,8c  iüfritiae,qui 
tuioperis  miniílros  adextremú 
veílimentum  Cafullae,  cuius  munimi- 
ne  interius,  omnia  tegerentur,  veftiri 
íanxiíH :  bene  %>  dic,qua:íumus,8c  fan 
£h*  >J<fica  planetam  iftam ,  8c  concedí 
petitionibus  noftris,vt  omnes  hac  pía 
neta  induti,enumeratis  intus  omniun 

virtu 


De  henea* iftionihitSí  So 

rktatUm  ornamentis  s  vinculum  per- 
eétae  charitatis  fuper  omnia  habeant, 
juo  perficere  quae  defiderant,te  prefta* 
:e  valeant.  Per  Chriilum  Dominum, 
kc.  Eche  agua  bendita  /obre  ella. 
I  BENDICIÓN  DE  LOS  MANTELES. 
L  Adiutorium  noftrum,&c.  JP.  Do* 
ninus  vobifcum,  &c.      Oremus. 

EXaudi  Domine  preces  noílras^& 
hace  Iinteamina  facri  Altaris  vfui 
•raeparata  bene  >£  dicere,&  fan&i  £<  fi- 
are digneris.  Per  Chriííurn.  Domínu, 
íc.  Oremus. 

DOitiine  Deus  omnipotens,  qui 
Moyfen  famulum  tuum  orna- 
tienta  ,  &  Iinteamina  faceré  per  qua* 
ragínta  dies  docuifli,  quae  etiam  Ma- 
ta texuit,&  fecit  in  vfum  minifterij, 
I  tabernaculi  foederis :  bene  ¿fr  dicere, 
indi  >£  ficare ,  &  confe  >£  erare  dig- 
eris  hec  iinteamina  ad  tegendum, 
M  inuo- 


■<*<! 


De  Wnediffitinífatk 
inuoluencu raque  Altare  glorioílfsimi 
Pili j  tuiDñi  noftri  IefuChrifti.  Qtn  te> 
cum  viuit,&  regnat5in  vnitate  Spintus 

fanfti.  &CC.  Befe?  agua  bendita  [obre  ellos. 
^BENDICIÓN  DE  LOS  CORPORALES. 
tf.  Adiutorium  noftrum,&c.  :#•  Do- 
jninus  vobifcum,&c.       Oremus. 

CLementífsime  Domine,cuius  in- 
enarrabiüs  eíl  virtus^cuius  myf- 
teria  arcanis  mirabilibus  celebrantur ; 
trihue  qu§fumus3vt  hoc  linteamen  tu$ 
propitiationis  bem  $<  di&ione  faróti* 
ficetur  ad  cofecrandurn  fuper  illud  cor- 
pus,  8c  fanguinem  Dei ,  &  Dñi  non  ri 
lefu  Chrifti  Fiíij  tai *  qui  tecum  víuit, 
&c.  Oremus. 

OMnipotens  fempiterneDeus  be- 
ne  >J<  dicere ,  fanfti  pilcare»  & 
confe  >$<  erare  digneri-s  linteamen  iftud 
ad  tegendum^nuoluendumque  Corpus, 
8cfanguinem  Dñi  noftri  1BSV  Chrifti 

Fil 


1 


De  Benei't&hnthus.  OO 

?ili|  tu?,quítecum  viuit,8cc.  Oremus. 
j^\Mnipotens  Deus,  manibus  noO 
yS  tris  opem  tug  benedidionís  in- 
unde :  vt  per  noftram  bene  >$<  didfo- 
íem  hoc  Iinteamen  íanftificetur,St  cor- 
>oris,ac  fanguinís  Redemptoris  noftri 
louum  fudarium  Spíritus  farátígratia 
fficíatur.        Pereundem.invnitate 
iufdem,  &c.  Erfe  Igm  fardita.  fohre  ellos. 
f  BENDICIÓN  DE  CRVZ  NVEVA. 
*:  Adíutorium  noítrum»&:c.  #.  Do- 
li'nus  vobífcum,  &c.        Oremus. 
O  Ogamus  te  Domine  fandcPater 
£  ^  omn¿pofens,£terne  Deus,  vt  dig- 
¡eris  bene>$<dícere  hoc  fígnum  Crti- 
ís,vt  fít  remedium  faíutare  generi  Jul- 
iano, ñt  foíidítas  fidei",  profedus  bo- 
onim  operum,redemptío  anímarum, 
t  ío lamen,  &  protedio,  ac  tutela  co- 
"a  fasua  iacula  inimicorum.  Per  Chrí- 
umDominum  noítrum.  &,  Amen. 
Mz  Bene* 


■HBH 


De  Benedi&ionibus* 

BEne  >£  dic  Domine  hanc  Crucetfi 
tuam,per  quam  eripuiftimüdum 
á  ctamonum  potefl:ate,&.  fuperafi i  pal- 
íionetua  fuggeftorem  peccati,qui  gau- 
debat  ¿n  praeuaricatione  primí  homi- 
nis  per  Ügni  vetiti  fumptionem.  Eche 

agua  bendita  fobre  ella-     San&ificetur  h  OC 

lignum  Crucis  in  nomine  Pa  &  tris  , 
&  F¿  >J<  Ii j  t  &  Spiritus  >£  fanfti  >  vt 
orantes,incIinantesque  fe  propter  Do- 
minum  anteiítamCrucem,  inueniant 
corporís,  &anim£  fanitatem  .  Per 
Chriflum,  3cc  &.  Amen,  Defines 
el  Sacerdote  hincado  de  rodillas  ante  la  Cru\^ 
deuotamente  la  adora  >y  befa>y  lo  mifmo  ha\en 
los  que  quijiercn. 

^BENDICIÓN  DÉLAS  IMAGINES 
de  I  E  S  V  Cbriílo  Señor  nueftro,  de  la  bien 
aucturada  VirginM  ARIA>y  de  otros  Satos. 

¿L  Adiutorium  noftrum^c  &.  Do* 
minus  vobifcum,8cc.      Qremus, 

Omni* 


■ 


De  Bettediftiotiibus.  gt 

OMni  potens  fempiterne  Deus,qui 
Sanftorutn  tuorum  imagines  pin- 

gl  (  /¡fueren  de  buho  las  imagines  fe  dirá  ef- 
figies  fculpi)  non  reprobas,vt  quoties 
illas  oculis  corporeis  intuemur.toties 
eomm  adus»&  fandítatem  ad  imitan- 
dum  memorie  oculis  meditemur:  rjanc 
?uae(umus,imaginem  (/?  fuere  de  hultoÜ? 
'm&gen  fe  diga  fculpturam  )  in  honorem, 
5c  memoriam  vnigeniti  Fifi)  tui  Do* 
rnini  noftri  I E  S  V  Chrifti  (Si  fuere  de 
b  Virgen  fe  diga :  Beatifsimae  Virginis 
MARIDE  Matris  Domini  noftri  IESV 

ührifti.  Si  de  algftn  Santo  Apoftol  beati  N. 
^  poíloli  tui:y?  ¿k  ¿j«k  Samo  Martyr  beati 
tf  artyris  tui  N.  y?  ¿fe  */£«»  Co/í/or  beati 
í.  Confeflbris  tui:  fi de  algún  Saio?otifice 
>eati  N.  Pontifícis  tui  :y?  <fc  ¿/¿«k*  í^/V- 
«k  beata:  N.  Virginis  tdb)  adaptatam 
•ene  >j<  dicere,  &  fancli  Rucare  dig- 
erís :  8c  prxfta  vt  qqicum'qtie  coram 
M5     -  ilfc 


De  Benediflionibus. 
ilía  vnígenitu  Pilium  tuum  (fi  fuere  de 
la  Virgen  fe  di¿a:  Beatifsima  Virginem: 
fi  de  algún  Samo  Apojlol,  glorio  fum  Apo* 
ftoíum  :  fi  de  algún  Mar tyr  Martyrem  : 
fi  de  algún  Confeffor:  Confeíforem:y¿  de  al 
gunfanfto  "Pontífice.  Pontificem:/? de  algu- 
na Virgen^  Virginem)  fuppliciter  coíere1 
&  honorare  Üuduerit ,  ¿II fus  meritis , 
&  ob tencua  te  gratiam  ín  prafenti\& 
gternam  gloriam  obtineat  in  ínturum 
Per  eundem  Chriftum  Dominim  &c 
$fc.  A  pie  ti.  Eche  aguabedita  fobre  la  imagen 

^BENDICIÓN  DE  LA  PRIMERA  PIE 
draquandofe  á  de  edificar  alguna  I  gleíia. 

Cj\  Antes  que  la  primera  piedra  fe  bendiga^  fi>< 
^¿e  fe. por  Vtf  Sacerdote  Topa  Cru^  de  palo  en  e 
lugar  en  donde  deue  eftar  el  Altar  >  y  e fio  fe, 
Ion  dia  antes  de  la  bendiciov^y  en  el  diafiguiet 
la  piedra  que  fe  a  deponer  por  fundamento  d 
U  Iglefia  deue  fer  quadrada  ,  y  ef quinada  ,  / 
qualfe  bendiga  defie  modo.  El  Sacerdote  reuej 

tiá 


De  Benediftionihus,  O  2 

tido  de  am\B,o,  alba,  cinguh,  eftola ,  y  capa  de 
color  blanco  bendice  la  [al  %y  el  agua  ( fi  no  es  q 
antes  ejleya  bendita  con  la  lendic'wn  ordinaria 
del  Mijfal  )y  entre  tanto  mientras  fe  canta  la 
Antiphona  con  el  ¥  [almo  figuiente  ,  tocia  el  lu- 
gar en  donde  efla  puefta  la  Cru^  con  el  agua 

bendita.  Aña.  Sigíium  falutís  pone  Do- 
mine I  E  S  V  Chriíle.in  loco  iílo,&  no 
permitías  introire  Angelum  percutie- 
tem.  Pfalmus„  Quam  dileda  tabernacu* 
la  tua  Domine  virtutum:  concupifcit, 
8c  déficit  anima  mea  in  atria  Dominio 
Cor  meum,  &  caro  mea :  exultauerunt 
fn  Deurn  vjuum  .  Etenim  pafíer  inue- 
nic  íifai  domum :  &  turtur  nidum  ííbí, 
vbi  ponat  pullos  fuos.  Altaría  tua  Do- 
ínine  virtutum  :  Rex  meus,  &  Deus 
tneus.  Beati,qui  habitant  in  domo  tua 
Domine :  ín  fácula  faeculorum  Iauda- 
>unt  te.  Beatus  vir,cuius  eft  auxilium 
ibs  te:  afceníiones  in  corde  fuo  difpo- 
M4  foit, 


De  Benediñionihus. 
fuit  ín  valle  Iacry  marum,  in  loco,  que 
pofuit.Etenimbenediftionem  dabit  le- 
gisla tor,ibunt  de  virtute  in  virtutervi* 
debitur  Deus  Deoru  in  Sion.Dñe  Deus 
virtutum  exaudi  orationem  meam ; 
auribus  percipe  Deus  Iacob,  Prote&or 
nofter  afpice  Deus  :  8c  refpice  in  facie 
Chrifti  tui .  Quia  melior  eft:  dies  vna 
in  atrijs  tuis :  íuper  millia  .  Elegí  ab- 
ie&us  effe  in  Domo  De  i  mei :  magis 
quam  habitare  in  tabernáculos  pecca- 
torum.  Quk  mifericordiam,  ■&  veri  ra- 
tera diligit  Deus  gratiamf  8c  gloriara 
dabit  Dominus .  Non  priuabít  bonis 
eos,  qui  ambulant  in  innocentia  :  Do- 
mine virtutum,  beatos  homo,qui  fpe  * 
rat  in  te.  Gloria  Patri,  &c.  Acabado  el 
1? /timo ,  el  Sacerdote  lauto  haya  el  lugay  que 
rocío  con  el  agua  bendita^  d\%e.       Oremus. 

DOmine  Deus  ,  qui  Iicet  coelo,  3c 
térra  non  capiaris>domum  tame 

díg- 


De  Benediftionilus.  gf 

dignaris  habere  in  terris  >  vbi  nomen 
timm  íugiter  inuocetur ,  Iocum  hunc, 
cfuzíumus  Beata?  María'  femper  Virgi- 
nisv&  Beati  N. [nombrando  al  Samo,  o  Santa 
?n cuy a  honra  i  y  nombre  fe  fundare  la  I  ¿lefia) 

Dmniumcp  Sanctorum  intercede  ntibus 
meritis,  fereno  pietatis  tuae  intuitu  vi- 
fita,  8c  per  infufsionem- gratis  tuae  ab 
3mni  inquinamento  purifica,  purifica* 
:umque  conferua,&  qui  dile&i  tui  Da- 
jid  deuotionem  in  Filij  tui  Salomonis 
3pere  compleuifti  i  in  hoc  opere  deíi- 
leríanoftra  perficere  digneris:  effu- 
>iantque  omnes  hinc  nequitiae  fpíri- 
uales.  Per  Dominum  noítrum  Iefum 
rhriítam  Fiüum  tuum,  qui  tecum  vu 
út&  regnat  in  vnitate  Spiritus  fanéti 
)eus  per  omnia  fácula  faeculorum.  $ré 
I  meil.  Dejpues  e/lando  en  pie  bendice  la 
viñera  piedra  diciendo.     V \  AdiUtorium 

loílrum  in  nomine  Domini.    &.  Qui 
M  5  fecíí 


•  •   \    -y. 


De  Benedi&iouihus* 
fecit  ccelum,  &  terram.  V,  Sít  nometi 
Dominibenedidum.^c.  Ex  hoc  nuncf 
8c  vfque  in  feculurn.  V .  Lapidem , 
quem  reprobauerunt  sedifícantes.  f& 
Hic  fa&us  efl:  in  caput  anguíi.  tf.  Tu 
es  Petrus.  &,,  Et  fuper  hanc  petram, 
«dificaboEccIefiammeam.  fm  Gloria 
PatriV&c.  ^¿  Sicut  erat  in  principio, 
&c*  Ore  mus. 

Omine  I  ES  V  Chrifte  Filij  Dei 
víui  i  qui  es  veras  omnipotens 
Deus3  fpIendor,8c  imago  aeterni  Patris, 
&  vita  eterna ,  quies  iapis  angularis 
4e  mote  fine  manibus  abfciífuSj&im* 
tnutabile  fundametum,  hunc  lapidem 
colíocandum  intuo  nomine  confirma, 
&  tu,  qui  es  principia  m  ,8c  finís,  in  quo 
principio  Deus  Pater  ab  inítio  cunda 
creauit,  íis,  quadfumus,  principium>8c 
incrementum  ,  &  confumatio  ipfius  , 
operis,  quod  debet  ad  landem,  &  glo* 

riatn 


D 


De  Benedi&ionilusi  9  4« 

riam  tul  nominis  /inchoar/.  Quí  cutir 
Patre,  &  Spiritu  íando  viuis^&i  regnas 
Deus  per  omnia  fecula  fecidorum.  &. 
Amen.  L#?¿o  roe/í?  la  piedra  con  agua  hendí* 
U  >  7  tomando  el  cuchillo  ha%e  con  el  lafeñ&l  de 
\aCrn\  en  las  quatro  ef quinas  della  diciendo  : 
|n  nomine  Patris  >%<  &  Filij  >£  8c  Spi- 
rkus  íanSti  >$<  Amen.  Lo qud hecho di%em 
Oremus. 
Ene  ifc  dic  Domine  creatura  iftam 
lapidis,  &  prsíta  per  ¿nüoeatio* 
nem  fandi  tui  nominis,  vtquicumqj 
ad  hanc.  Bccleíiam  ^dificandam  pura 
mente  auxi  ímm  dederint,  corporis  fa- 
nítatem  *  &  ammarmedelam  perci- 
psanr.  Per  Chnftam  Dominu  noftrum. 

$(,.  Amen.  Dejjwes  fe  digan  las  LedcwaS 
ordinarias  fw  las  Oraciones,  pueftas  al  fin  dellasl 
las  quales  dichas-,  y >•■  aparejado  >j  difyuefto  el  cU 
miento%  y  ajTtjlicdo  allí  el  Mae  jiro  de  la  tal  olraf 
el  Sacerdote  empece  U  figuiente-knvpbona. 

profi* 


MUHMtHJff    il 


v.  ■ 


De  Benediftionihus. 
frofiguiendola  los  cantores  .  Ma  tlé  furgens 
Iacob  erigebat  lapidem  in  titulum,£un« 
dens  oleum  defupenvotum  vouic  Do* 
minorvreré  Iocus  irte  fandus  eílj&c  ego 
nefciebam.  Vfalmus. 

Nííi  Dominus  acdificauerit  Domu: 
in  vanum  laborauerunt  qui  #d¿- 
ficanteam.  Nííi  Dominus  cuftodierit 
ciuítatemrfruftrá  vigilar  qui  cuftodit 
eam.  Vanum  eft  vobis  ante  lucem  fur- 
gere  ?  íurgite  poftquam  federitis  qui 
tnanducatís  panem  doloris  •  Cum  de- 
derít  diledis luis  fomnum :  ecce  haré- 
ditas  Domini  ,  Fili  j ;  rnerces  ,  fruftus 
ventris.  Sicut  fagicrx  in  manu  poten* 
tis:  ka  fili)  excuíTorum,  Beatus  vir,qui 
impíeuit  defiderium  fuumexipfis:  no 
confundetur  ,  cum  loque  tur  inimícis 
fuis  in  porta.  Gloria  Patri,8cc.  Lo  qud 

dicho  el  Sacerdote  ejlando  en  pie  toca  la  piedra  , 
y  la  pone  en  el  cimiento ¡diqendo.  In  fide  Iefu 

Chrilv 


De  BenediEHonibuL  g  $ 

)htifti  collocamus  lapidem  iílum  pri- 
narium  inhoc  fundameto.  In  nomine 
'atris^Sc  Filij^Sc  Spiritus^fandi. 
/t  vigeat  vera  fides  hic,6c  timor  Dei, 
raternacjj  diIe&io;8c  íit  hic  Iocus  defti- 
latus  orationi,&  ad  inuocadum,&  Jau* 
andum  nomen  eíufde  Domini  noftri 
E  S  V  Chrifti,qui  cum  Patre,  &  Spi- 
ítu  fan&o  viuít ,  &  regnat  Deus  per 
mnia  fácula  feculorum.  &.  Amen. 

?n  <?/  entretanto  el  Maeftro  de  la  tal  obrationdL 
1  fu  lugar  la  piedra  con  el  cimiento ;  dejpues  el 
tcerdote  rocía  la  piedra  con  agua  bendita  di* 

iendo:  Afperges  me  Domine  hyflbpo, 
c  mandabor,  lauabis  mc>  &  fuper  ni- 
emdealbabor.  Ffalmo.  Mifereremei 
>eus  fecundum  magnam  mifericordia 
jan^&c.  Di^efe  todo  con  Gloria Patri»&& 
4  qual  dicho  el  Sacerdote  echa  agua  bendita  a 
dos  los  cimientos  {fie flan  abiertos  ,  mas  fi  no 
hn  abiertos  W  al  rededor  de  la  Iglefia  mian* 

i* 


De  henediftiomluSé 
¿o  con  agua  lendita  los  cimientos  feñalados 'por  el 
Maeftro  de  la  tal  obra)y  y  empegando  a  rociary 
emfiega  h  Arnipboriaftguieutey  pwfiguiendoU 
háfla  elfin  los  cantores .  O  quam  metuen- 
dus  eíl  Iocu9  iíle,vere  no  eíl  hic  aliud, 
niíi  domus  Dei38c  porta  cceli.  Pfalmits. 

FVndarneta  eius  in  montibus  Can- 
dis: diligit  Bominus  portas  Sion 
íuper  omnía  tabernacuía  lacob.  Glo- 
riofa  dieta  funt  de  te:  ciuitas  Del  Me- 
mor  eroRahab  8c  Babyionis  rfcietium 
me,  Ecce  alienígen^Sc  Tyrus,  8c  po- 
pulas JEthiopum  :  hi  fuerunt  illic  . 
Nunquid  Siondicet,  Homo,  8c  homo 
natus  eíl  in  ea  :  8c  ipfe  íundaufc  eam 
Altifsimus.  Dñus  tiarrabit  in  fcriptii- 
ris  populorum  ,  8c  priticipum  horum 
qui  fuerunt  in  ea.  Sicut  Iztaritium  om- 
nium :  habitado  eíl  in  te.  Gloria  Patrí, 
8cc*  Antipbona.  O  quam  mctuendus  eíl 
locus  iíle  i  veré  non  eíl  hic  aliud ,  nifi 

do- 


^■■^^■^^■■■■i 


De  BenediéíiombuSé  <)  6 

lomas  DeiV^c  porta  cceíi.  Enelenttetan* 
>  ^ahechando  agua  bendita  a  los  cimientos ahier* 
)s%bfeñaladosiy  repetida  la  Antipbona*  di^ei 
¡hndo  en  p/>:  Oremiis.  Los  miniftros.  Flec¿ 
amusgenua.  &,  Leuate. 

QMnipotens,  8c  mifericors  Deus, 
qui  Sacerdotibus  tuis  tantam 
>rae  c^teris  gratiam  contuliíh^vt  qmc* 
¡uid  in  tuo  nomine  digné,  perfeSéque 
b  eis  agitur^á  te  fieri  credatur,qu£Íu- 
ñus  ¿mmeníam  dementiam  tuarn;  vt 
[Uícquíd  modo  viíitaturi  fumus,vifi- 
es :  &  quícquid  benedifturi  fumus  be- 
e  >$<  dicas,íitque  ad  noílrae  humifita* 
ís  introitum  ^  Sanáorum  tuorum  me- 
¿tis  fuga daemonmti,  Angelí  pacís  in* 
reirás.  Per  ChriflumDominum  noU 
mn:   8?.  Amen. 

DEus  ,  quí  ex  omnium  cohabitan 
tione  Sanüoruní  aeternum  mav 
líkti  mx  condis  habitacuíimi  ,  da 

aed¿- 


I 


De  benediftionilus. 
aedificationi  tuae  incrementa  cceleftia; 
vt  quod  te  iubente  fundatur,te  largien- 
te  perficiatur.Per  Chriftum  Dominum 
noftrum.  &.  Amen, 

^BENDICIÓN    DE   LA  IGLESIA 
nueüa,  ó  Oratorio  publico,  para  que  allí  fe 
pueda  celebrar  el  fantifsimo  facrifi* 
ciodela  Miífa. 
€T    El  Sacerdote  que  tiene  facultad  ,  y  ha  de 
lendecir  T>na  Igléfw  nueua%  para  q  en  ella  recá- 
mente fe  celebre  el  diurno  faenficio  de  la  Mijfa, 
Yeueflido  de  eflola^y  capa  blanca  precediéndola 
Cru\emre  los  cyriales  con  candelas  encendida^ 
forla  mañana  W  á  la  primera  puerta  de  la  Igle* 
Ra%  b  Oratorio  en  donde  eftando  en  pie  buelto  ba- 
ya ella  dixe  abfolutamente  efta  Oración. 

ACtiones  noftras  >  quarfumus  Do- 
mine, afpirando  praeueni,  8c  ad- 
iuuando  profequere ;  vt  cun&a  noftra 
oratio,&  operada  a  te  femper  incipiat, 
&  per  te  caepta  finiatur.  Per  Chriftum 

Domi 


De  BenediBionilus]  g  y 

Dom/num  noílrum.  &.  Amen.  Luego 
tmpieca  la  Antipbona,  A  fperges  me  Dñet 

SCC.  Y  los  cantores  la  profiguen.  Pfalmo.  Mi- 
ferere  mei  Deus,  &c.  En  el  fin  l  Gloria 
Patn,  &C.  En  el  entretanto  andan  al  rededor 
le  la  tglefia  por  la  parte  de  fuera  >  y  la  Iglefia 
m  de  dentro  deue  ejlar  y>aaa>  y jumamente  los 
\  liares  defnudos  fin  ornamento  algunoyla  gente 
i  pueblo  fuera  delta  bajía  que  fe  acabe  la  lendU 
ion  >  y  el  Sacerdote  tomando  el  hyffopo  bóluien* 
]ofe  al  lado  derecho  de  la  Iglefia  $  rbcia  las  pa* 
edes  de  la  Iglefia  en  la  parte  fuperior  deltas  f 
¡lo  es  arriba, y  luego  en  los  cimientos  co  el  agua 
endita  diciendo  í  Afperges  me  Domine 
lyíTopOj&mundaborjIauabis  me ,8c 
jper  niuem  de  albabor.  Bueltos  otraye^ 
!  lugar  de  donde  comen fb  la  procepiony  repetí- 
*  la  Amipbona  por  los  cantores  >  el  Sacerdote 
lando  en  pie  como  de  primero  buelto  a  la  Iglefia 
f^:Oremus.  Losminifim.  Fleftamus 
emia.  #.  Leuate. 

N  Borní* 


:í l¡  i 


|-|p  immmi 


> 


De  Betiediftioníbusí 

DOmine  Deus ,  qui  licet  coelo,  & 
térra  non  capiaris,  domum  tame 
dignaris  habere  in  terris ,  vbi  nomen 
tuum  iugiter  inuocetur ,  Iocum  hunc, 
quzfumus  Beatae  Mariae  femper  Virgi- 
nis,  8c  Beati  N.  omniumque  San&orü 
intercedentibus  meritis,fereno  pieta- 
th  tuae  intuitu  vifita,8c  per  infufionem 
gratiae  tug  ab  omni  inquinamento  pu- 
rifica, purificatumque  coníeruaiSt  qui 
dile&i  tui  Dauid  deuotionem  in  filij  fui 
Salomonis  compleuüti ,  in  hoc  opere 
deíideria  noftra  perficere  digneris ;  ef "• 
fugiantque  omnes  hiñe  nequitig  fpiri- 
tuales.  Per  Dominum  noílrum  Iefum 
Chrifbum  Filium  tuum,  8cc.      La  qual 
Oración  acabada  ,  todos  tan  al  Altar  mayor  en* 
trando  de  dos  en  dostcauta»do  las  Ledaitias  los 
cantoresfy  en  donde  y  qua'ido  fe  Quiere  dicho  el 
Verfo .  Vt  ómnibus  fidelibus  defunctisl 
réquiem  aeternam  donare  digneris.Te: 

ro* 


De  •BenediBigníbui]  rtg 

rógamus  audi  nos  :  fe  levanta  el  Sacerdote, 
y  con  t>o^cíara>y  alta,  é  inteligible  di^e.    Vt 

hanc  Ecclefiam  tuam,  8c  Altare  ad  ho* 
norem  tuum,  &  nomen  fan&i  tui.  n. 
purgare,5c  bene  >£  dicere  digneris.Te 
rogamus  audi  nos.  Quando  di^e  ¡  bene* 

dicere,  con  la  mano  derecha  bendice  la  I¿fe/?¿, 
y  el  Altar  ,  dejfcues  fe  hinca  de  rodillas  como  al 
j>rincipigtbafta  que  fe  acaben  las  Ledania?,y  les 
canteres  proJiguex.Vt  nos  exaudiré  digne- 
xis.  Te  rogamus  audi  nos.   Fili  Dei  te 
rogamus  audi  nos.  AgnusDei,  &c; 
Ukboelpoftrer  Kyrie  eleyfoi).  E/ Sacerdo- 
te eflando  en  fté  <%:  Qremus.  Leí  mnifiros. 
Fleftamusgenua.  &.  Leuate. 
T}Ra:ueníatnos,quefomus  Domine 
m   mifericordia  tua,  &  intercedentí- 
bus  ómnibus  fanttis  tuis,  voces nof- 
:ras  cíementia  tu^  propitiationis  anti- 
:iper.   Per  Chriftum  Dñum  noíkum. 
¡fc.  Amen.     Entonces  e fiando  apartado  algo 
N  %  difintz 


l«W3«0 


De  hetiediBionihus. 
JiflanteM  hitar,  e  hincado  de  rodillas,  y  fig- 
nándofe  <%  :  Deus  in  adiutorm  meum 
inten.de.  Y  luego  al  pumo  fe  leuanta  refyon- 
diendo  los  cantores.  Dñe  ad  adiuuandum 
me  feílina.  El  Sacerdote  ejlando  en  pie  di\e', 
Gloria  Pam,&Filio,&:  Spintui  fanSo. 
El  Coro  remonde.  Sicut  erat  in  principio, 

&C.  Defines  el  Sacerdote  di^.  Oremus.  Los 
mniftros.  FÍeftamus  genua.  B?.  Leuate, 

OMm'potens,  8c  mifericors  Deus, 
quiSacerdotibustuis  tantam  pr$ 
c^teris  gratiam  contuIííK;vt  quicquid 
in  tuj>  nomine  digné,  perfedé^  ab  eis, 
agitur ,  a  te  fieri  credatur ;  quaefumus 
immenfam  clementiam  tuam,.vt  qui£- 
quid  modo  vifitaturi  fumus ,  viíites, 
&  quicquid  benedicluri  {umus,bene>£< 
áicas,  fleque  ad  noftra:  humilitatisin- 
troitum ,  Sandorum  tuorum  meritisi 
fuga  daemonum,  Angelí  pacis  ingtef* 
Cus,  Per  Dominum  noftmm.  &c. 

Di 


'< 


De  BenediBiomlus.  gg 

Dichas  eflas  cofas  empiefa  la  Antiphoüa:  Bene 
áic  Domine  domum  iílam  nomini  tuo 
aedificatam :  con  los  tres  P fuimos  figutentes. 

AD  Dominum  cum  tribularer  cía-- 
mam":  &  exaudiuit  me.  Domine 
libera animam  meam  á  labijs  iniquis: 
&  á  lingua  dolofa.  Quid  detur  tibi,  aut 
quid  apponaturtibi:  ad  Iinguam  dolo- 
íam?  Sagitt^  potentis  acutae  -.  cum  car- 
bonibus  deíblatorijs.  Heumihi,quía 
mcolarus  meus  prolongatus  efl:,habita* 
ui  cum  habitantibus  Cedar:  multu  ín- 
cola fuit  anima  mea.  Cum  his  ,  qui 
Dderunt  pacem ,  eram  pacificus :  cum 
[oquebar  illis,  impugnabant  me  gratis. 
Gloria  Patri,  &c. 

1"  Euaui  oculos  meos  ín  montes:  vn- 
J-^de  veniet  auxilium  mihi.  Auxi- 
ium  meum  á  Domino :  qui  fecit  ccelíj, 
5c  terram.  Non  det  in  commotionem 
3edem  tuum  »  ñeque  dofmitet,qui 
N  5  caño- 


■■O  iw'íi^  miiim  i 


> 


Dz  Bettedi&ioitilus. 
¿uíiódít te.  Ecce  non  dormitabit,!ieq$ 
dormiet;  qui  cuftoditlfrael.  Domi* 
hus  cuftodie  te,Domínus  proteftio  tua: 
faper  manurn  dexterarn  tua.  Per  diem 
fol  non  vret  te  *•  neép  luna  per  no&em. 
Dominas  cuftodit  teabomni  malo: 
cuftodiatanimarn  mam  Dominus.Do- 
minus  cuftodiat  íntroitum  tuum,8c 
exitum  tuum '  ex  hoc  nunc,&  vfque  íti 
feculum.  Gloria  Patri,8cc. 

LyEtatus  fum  in  his,qu£  di&a  fant 
mihi.in domum  Dominf íbimus. 
Stante.s  erant  pedes  noflri  í  in  atrijs 
tüis  Ierufatem.  Ierufalem,quae  xáiñ- 
catur  ve  ciuitas:  cuius  parcicipatío  eius 
in  id  ipfum  .  Illuc  enim  afcenderunt 
tribus.tribus  Domini  teftimonium  If- 
rael  ad  confitendum  nomini  Domini. 
Quía  illie  federunt  fedes  in  iudicio :  fe- 
des  fiíper  domum  Datad.  Rogate  qug 
ad  pacem  funt  Ierufalem ;  8c  abuadatia 

diü* 


De  henediflionihui.  100 

diligentibus  te.  Fiar  pax  in  virtute  tua; 
&abandantia  in  turribus  íuis.  Propter 
fratres  meos,  8c  próximos  meos :  lo- 
quebar  pacem  de  te.  Propter  domum 
Domini  Deinoftri : qu^fiui  bona  tibí. 
Gloria  Patri,&c.  Anttyhova.  Benedic 
Domine  domum  iftam  nomini  tuo  gdi- 
ficatam.  Un  el  entretanto  rbcia  dentro- las  pa- 
redes en  la  parte  de  arriba  ,  jy  defyues  alájo  con 
el  agua  bendita  empegando  por  la  parte  del  Eua« 
gelhfy  di  yendo '•  Afperges  me  Domine* 
&c.  Entonces  huelto  otra  *\>e%J)aya  el  hitar 
diy  :  Oremus.  Los  miniflros.  Fleüamus 
geitua.  #.  Leuate. 

DEus,qui  loca  nomini  tuo  dicanda 
fandificas,  effundefuperhanc 
orationis  domum^gratiam  tuam,vt  ab 
ómnibus  hic  nomen  tuum  ínaocanti- 
bus  auxilium  tnx  mifericordiae  fentia- 
tur.  Per  Dnum  noílru  lefum  Chriftunt 
Filium  twm9  qui  tecum  viiíit,  Screg- 
N4  nat 


De  BenediftionibuSé 
tiat  ín  vnitate  Spirirus  fan&i  Deus  per 
omnia  faecula  feculorum.  fy.  Amen. 

acabadas  todas  ejlas  cofas  fe  di%e  Mijfa  del 
tiempo  occurrente%  d  del  Santo¡  b  Santa  del  día. 

f  ORDEN   DE   RECONCILIAR   LA. 

Iglefia  violada  fi  no  eftaua  antes  coníagrada 

por  algún  Obifpo. 

LtA  reconciliado  déla  iglefia  riolada  fe  ha- 
ga por  el  Sacerdote  que  tiene  facultad  para 
ello  dejle  modo .  El  *s9ltar  de  la  Iglefia  de  todo 
pumo  fea  de f nudo  'yy  preñen  gafe  ¿¡  la  Iglefia  fe 
pueda  fin  diff  cuitad  andar  al  rededor^  afi  por 
de  fuera  como  por  de  dentrof  Jije  puede  ba%er% 
apareje  fe  el  acetre  del  agua  bendita  co  el  hyffo- 
pOy  y  el  Sacerdote  reucftido  de  ami$oy  alba>  cin- 
gulo^eJlolayy  capa  blanca  \>a  a  la  primera  puerta 
de  la  Jglejias  en  donde  eftando  en  piefempieca  la 

A&í.Aíp¿rges  me  Dñe^c.  profieriéndola 
los  cantores.  Pfalmo:  Miferere  mei  Deus, 
&c.  Todo  co  Gloria  Patri,  &C.  El  <¡ual  acá- 
lado  |  fe  repite  la  Aña*  Mientras  la  Ana  .  y 

?f*b 


I 


"> 


Ve  Benedi&ionihus.  TO  T 

Pfalmofe  di\enj  el  Sacerdote  con  el  agua  ledita 
rbcia  al  rededor  la  Iglejia  por  de  fueray  y  tam- 
bién el  cimenterio  ,y  las  paredes  de  la  Iglefia  f 
4  tierra  del  cimenterio^  y  principalmente  ¡y  en 
urúcular  los  lugares  contaminados  y  fucios.  Lo- 
jual  hecho  fe  buelue  al  lugar  %  en  donde  empefb 
I  echar  agua  bendita^  eflando  en  pie  di%e. 
Oremos. 

OMnípotens  >  &  mifericors  Deus, 
quíSacerdotibus  tuis  tanta  pra?^ 
aterís  gratíam  contuliftí;  vt  quicquid 
n  tuo  nomine  dígné,perfeftique  ab  efs 
gitur  ,  á  te  fierí  credatur ,  quaefumüs 
mmenfam  ele  mentía  tuam  ,  vt  quod 
nodo  viíitaturi  funius)vr¿íite$>8c  quic- 
uíd  benedi&uri  fumus,  bene  >£ dicas, 
tque  ad  noñrx  humilitatis  ¿ntroitum- 
an£brum  tuorum  meritis  fuga  dae* 
lorium  ,  Angelí  pacís  ¿ngreíTus .  Per 
hríftqmDíiumnoíírum.  &.  Amen. 
uego  el  Sacerdote  empega  las  Ledanias9y  en- 


' 


De  BenediBionibus* 
tu  en  U  IgUjia  con  los  cantores  >  los  quales  Us 
tan  cantando  bajía  el  Altar  mayor >  en  donde  fe 
linca  de  rodillas  el  Sacerdote^  y  quantto  fe  Vuie-  i 
redicbo.Vt  ómnibus  fidelibus  defun&ís 
réquiem  £ternam,&c,Terogamus  an- 
dinos. El  Sacerdote  fe  lettanta^  y  en  Mudara 
di%.  Vt  hanc  Eccleíiam, Altare  hoc,8c 
coemeterium  pur  $*gajre>8c  reconcilia- 
re  digneris«Te  rogamus  audi  nos-.  Las 
qnales  cofas  dichas^  otra  ^e\[e  hinca  de  rodillas 9 
ylashedanias  fe  acaban^  las  guales  acabadas^  el 
Sacerdote huelto  al  Altar  di\e.  OremUS.  Los\ 
mniflm\  Fle&amus  genua*  &.  Leuate* 

PRaraeniat  nos ,  quaeíumus  Dñe. 
mifericordia  tua48c  intercedetibus 
ómnibus  Sa&is  tuis,voces  noftras  cíe* 
Metía  tua?  propitiationis  anticiper.Per 
Chriftü  Dominum  noürum  #.  Amen. 
T>ejpues  el  Sacerdote  fe  hinca  de  rodillas  ante  el 
Altar9yfígnandofe^  dixe  en  toldara  :  Deus 

¡nadúieorium  meum  intende  •  Entonces 


De  Benedi6lionilus¡  102 

Fe  leuanta  ,  y  el  Coro  rejponde  :  Dottlfne  acl 
tdiuuandum  me  fefhna  :  y  el  Sacerdote 
ojiando  en  pe  dixe :  Gloria  Patri,  &  Filio, 
k  Spiritui  Sado.  &.  Sicuterat  in  prin* 
:ipio,  &C.  Lo  aual  dicho,  el  Sacerdote  empega 
rofigurendo  el  Coro  ejla  Amipbona.  Exurgat 
)eus ,  8c  difsipentur  inimki  eius ,  & 
ugíant  qui  oderunt  eum  á  facie  eius; 
'/almo.  In  Eccleíijs  benedicite  DeoDo- 
nino:  de  fontibus  Ifrael .  Repitefela 
im.  Ibi  Benjamín  adolefcentulus  t  irt 
rsentis  exceíTu.  Kepitefe  la  Aña.  Prin- 
ipes  luda ,  duces  eorum  :  principes 
:abulon,principes  Nephthali.  Repite* 
fia  Aña.  Manda  Deus  virtud  tuaccon- 
rma  hocDeus ,  quod  operatus  es  in 
obis.  Repitefe  h  Aña.  A  templo  fan- 
:o  tuo  in  lerufaíem :  tibí  offerunt  Re- 
es  muñera .  Kepitefe  U  Aña.  Increpa 
¡ras  amndinis,  congregado  taurorum 
ivaccis  populorom:vt  excludant  eos¿ 

qui 


:-:;\: 


Miiiiwiii  iijmii.i  • ' 


> 


De  BenediBionihus¿ 
cjuí  probati  funt  argento .  Repnefe  U 
Aña.  Difsípa  gentes,qu#  bella  volunt  : 
Vcnienc  Iegati  ex  ¿Egy  peo :  ¿Ethiopia 
praeueniet  manus  eius  Deo.  Re  fue  fe  U 
Aña.  Regna  térra:  cántate  Deo  ■  píalli- 
te  Domino.  Repitefela  Aña.  Plallite 
Deo,  qui  afcendit  fuper  cedum  cali:  ad 
prientem .  Repite  fe  la  Aña.  Ecce  dabit 
voCtíux  vocem  virtutis,date  gloria  m 
peo  fuper  Ifrael :  magnificecia  eius,8c 
virtus  eius  ín  nubibus.  Repte  fe  la  Aña. 
Mirabilis  Deus  m  San&is  fuis,  Deus 
Ifrael, ipfe  dabit  virtutem,  &  fortitu- 
dinem  plebi  fuae :  benedi&us  Deus  .  Y 
no  fe  di%e  Gloria  Patri,  &C*  Vero  la  Anti* 
fhcmfe  repite.  Mientras  la  Anúphona  y  y  el 
¥ f almo  de  arriba  fe  di?gn%  el  Sacerdote  rodea 
toda  la  Igltft*  p°f  ¿e  dentro  rodándola  con  agua 
leniita%y  también  ejpecialmente  los  lugares  con- 
taminados^ y  futios  :  lo  qual  hecho  ejlando  en  pie 
en  el  lugar  do  de  fe  pone  el  Sacerdote  para  deyr 

Miga, 


De  BenediBionibus»  102 

Vfijfa,que  es  en  medio  del  Altar  y  luelto  al  «tif- 
io Altar  di%e. 

DEus ,  qui  in  omni  loco  domina* 
tioais  tux  clemens >  &  benignus 
mrificator  afsift  ¿s,  exaudí  nos,  quieto* 
nis.Sc  coneede,vt  ínpoílerum  ¿nuio* 
ibjlis  huius  locipermaneatbenedi'aio, 
c  tai  muneris  beneficia  ,  vniuerfítas 
delium,  qua?  fupplicat,percipere  me- 
eatur.  Per  Chriftum  Dñum  noftrum. 
'..  Ame  n.  Defines  fe  di^e  Mijfa  del  din 
te  marre.  El  Sacerdote fim fie  tan  filamente 
irpriuilegiodeh  Sede  ApofloMca  puede  re- 
nciliar  la  Igle fia  conj agrada  por  algún  Obijpo, 
entoces  *fe  del  orden  q  eft¿  en  el  Pontifical,y 
tya  reueftido  de  amiBo,  alba>  cingulo,  e/tola, y 
pa  blanca,  llenando  cofgo  algunos  ?resbyterosf 
el  agua  bendita  por  el  Qbiffo  para  efte  effeélo. 

I  BENDICIÓN  DE  CIMENTERIO 
nueuo  fegun  el  Ritual  de  Paulo  V. 
¥ n  diames  y  que  fe  baga  la  bendición  fe 

pone 


Ve  BenediBionibus¿ 
pone  en  medio  del  cimenterio  que  a  de  fer  ledito 
<pna  Cru^de  madera  de  la  altura  de  Vk  hombre, 
y  delante  della  en  la  tierra  fe  fixa  K>na  eftaca  pe- 
queña de  la  altura  de  tyn  codo  con  tres  puntas  de 
madera  diftueftas  para  poner  en  ellas  tres  cande- 
las. Blfiguiente  dia  por  h  mañana  el  Sacsrdote 
fe  reuejtira  de  amiBo^  albat  ángulo  ,  e fióla  ¡y 
capa  de  color  bhnco^por  delante  yr  a  el  agua  ben- 
dita con  el  byjfopoyy  el  incenfario  con  la  naueta* 
e  incienfo)  y  tres  candelas  de  cera.  Va  al  ameno 
ferio  que  a  de  bendecir  delante  de  la  Cru\  (¡ue 
fe  pufo  en  medio  el  dia  ames>yfefixav$y  en- 
cienden las  tres  candelas  fobre  las  tres  puntas  de 
la  eftaca.  El  Sacerdote  ante  la  Cru^yy  las  can- 
delas ejlavdo  en  pie  di^e*        Ore  mus. 
OMnipotens  Deus,  qui  es  curtos 
animarum^  tutela  faluti^fided 
credetium,refpíce  propitíus  ad  noftrg 
íeruitutis  officium ,  &  ad  introitutn 
noíhum  pur  >fc  getur,  bene  #<  dicatur, 
&  fanái^ficetur  hoc  ccemeteriurn,  ve 

huma- 


De  Benedi&ionilus.  I O  4« 

mmana  corpora  hic  poíl  vítae  curfum 
uíefcentia?in  magno  india  j  die  íímuí 
um  foelicibus  animabas  mereantur 
dipifci  vitae  perennis  gaudia  >  Peí; 
hríílum  Dñum  nofirum,  #.  Amen, 

uego  ante  lamifma  Cru\  hincados  de  rodillas 
dos  di%en  las  Ledanias  ordmriasy  empegando* 
s  el  Maejlro  de  los  cantores^  los  quedes  rejpon- 
?un%y  guando  fe  Quiere  dicho.  Vt  ómnibus 
deíibusdefunQis  réquiem  aeternam 
onare  digneris.Te  rogamus  audi  nos. 

I  Sacerdote  fe  leuanta  ,  y  con  Vo^  clara  di%e* 
t  hoc  coemeterium  purgare,  3C  bene 
i  dicere  digneris.  Te  rogamus  audí 

OS.  Vejpues  el  Sacerdote  fe  hinca  de  rodillas 
mo  antes^y  fe  acaban  las  Ledanias,  las  quales 
abadas  fe  leuantan  todos ,  y  el  Sacerdote  rock 
Cru%  con  agua  bendita  diciendo  la  fina:  Af* 
írges  me,  fregón  Gloria  Patr¿,8cc.  Lo 
al  dicho  fe  repite  laAmipkna^y  mientras  fe 

|t  ú  Y f almo  t  Miíerere  mei  Deus  ,  con 

Glo~ 


Ve  lenediftionilus* 
Gloria  Patri.  El  Sacerdote  anda  al  rededor 
todo  el  cimenterio  empegando  a  echar  agua  hendió 
ta  por  la  mano  derecha  en  todas  p artes  del .  Lo 
qud  hecho  fe  buelue  ante  la  Cru\ ,  y  mirando  a 
ella  di^e.  Oremus. 

DEusfqui  es  totius  orbis  conditor, 
8chumani  generis  redemptor, 
cundarumqj  creaturarum  vifibilium, 
&  ¿nuiíibilium  perfeftus  difpofitor,  te 
íupplica  voce  j  ac  puro  corde  expofci- 
mus,vt  hoc  coemeteríumsm  quo  famu* 
Iorum,  famularumque  tuarum  corpora 
quiefcere  debent  y  poít  curricula  huius 
vitx  Iabentia  purga  ¿fc  re  >  bene  ffc  d  la- 
cere, 8c  fan&i  ¿fr  ficare  digneris  t  quiqp 
remifsionem  omnium  peccatorum  peí 
tuam  magnam  mifericordiam  in  te  co 
fidentibus  prgfl:inílí,corporibus  quoqj 
eorum  in  hoc  ccemeterio  quiefcentibuS; 
&  tubam  primi  Archangeli  expelan 
tibtis  confolationem  perpetuam  Ian 

gitéi 


<• 


t)e  Benedi&wnibuu  10$ 

*ítér  impartiré.  Per  Chriftum  Dóstii- 
lum  noílrtinu  &.  Amen.     Luego  fixa 

V  kalto  dé  la  Ctu\  T¡>na  de  las  tres  Candelas  en* 
'endidas^y  las  otras  dos  encendidas  en  los  Ira* 
"os  de  U  Cru\  í  dejpues  inciefa  a  la  Cru\ ,  y  la 
ocia  con  agua  bendita  $  y  fe  buelue  con  los  mi* 
"i (Iros  ala  Sacriftid. 

f  ORDEN  DE  RECONCILIAR  EL 
imeñterio  violado  %  ora  eíté  contiguo  á  la 
lglefiá»  ora  apartado,  en  donde  la  fglefia 

ño  eííá  contaminada. 
y  El  did  por  Id  mañana^  eri  que  fe  á  de  ha%et 
%  reconciliación ,  el  Sacerdote  que  tiene  facultad 
ara  ello  reüeflido  deámiftoj  alba%  cingulo^eflo^ 
i  %y  capa  de  color  blanco  fe  llega  al  medio  del 
imenterióylleuando  por  delante  el  agud  bendita 
on  el  byjfopo,y  allife  hinca  de  rodillas  f obré  M 
ipete  juntamente  con  los  miniflrús  \  y  los  canto* 
et^y  todos  los  demás  hincados  de  rodillas  di^en 
ai  LedaniaS)  en  las  quales  quando  fuere  diéo. 

h  ómnibus  fídelibus  defun&isf&c.Te 
O  ro- 


'* 


VebenediBioniluSé 
fogamus  audi  nos.  El  Sacerdote  fe  leiwitt, 
y  hacendó  con  la  mano  derecha  Ufeñal  de  ¡a 
Cru\fobre  elchnenterio con  Dovelara  di\e.  VÉ 
hoc  coemeterium  recon  ¿fc  cíliare  ,  8c 
fanaificaredigneris.Te  rogamus  audi 
210S*  Lo  qual  dicho  fe  arrodilla  como  ames  f  y 
íos cantores  profánenlas  Ledaniashafla  acabar- 
las,  y  acabadas,  fe  lenantan  todos^y  el  Sacerdote 
tomando  el  hyjfopo  con  agua  bendita  empega  la 
^intiphonal  Afperges  nte,y  el  Coro  profigtte: 
Domine  hyíTopo,8cc.  Pjalmo\  MiTerere 
me  i  Deus  :  Di^fe  todo  fin  Gloría  Patri, 
y  al  fin  fe  repte  la  Amipbom  i  Afperges 
me58CC.  y  mientras  fe  díñenla  kn\xfiona,y 
Vfalmoy  el  Sacerdote  anda  alrededor  del  cimen- 
terio empegando  por  el  lado  derecho  a  rociar  er< 
todas  partes  con  el  agua  bendita,  en  particular^ 
y  en  eftecial  en  el  lugar  donde  fe  Violo  el  cimen* 
terio.  Lo  qnal  acabado,  fe  buche  al  lugar,  don> 
de  fe  dixeron  las  Ledanias>y  e fiando  alli  en  pit 
diTg :  Oremus.  Los  mwiftros .  Fledamuí 

ge< 


De  Benedí&ioníhusi  I O  S 

genua,  Br.  Leuate. 

DOmine  piesqui  agrum  figuli-pre* 
tío  fanguinis  tui  m  fepulturam 
peregrinorum  comparan*  volwfti,qu§« 
fumus,dignanter  reminifcere  clemen- 
tifsimi  huius  myílerij  tui.Tu  es  enim 
Domine  figulusnoíler^tuquietisnoílrg 
ager>tu  agri  huius  pretium ,  tu  dedifti 
etiam  ,  &  fufcepifti :  tu  de  pretio  tui 
viuifici  fanguinis  nos  requiefcere  do- 
nafti.  Tu  ergo  Domine,  qui  es  offen- 
íionis  noflrae  ciernen  ti  fsimus  induítor, 
ex  pe&antifsimus  iudicator,  iudicij  tui 
fuperabundantifsimus  miferator  ,  iu- 
diciumtuae  iufHfsimae  feueritatís  abf- 
condens  poft  niiferationem  tu£  pie  re- 
demptionis  adeílo  exauditor>&  eíFeSor 
noñrx  reconciíiationis  .  Hoccp  coeme- 
terium  peregrinorum  tuorum  cceleíHs 
patrias  incolatum  exfpe&antium,be- 
nignus  purifica  y  &  reconcilia ;  &  hic 
O  z  tumy- 


Ve  Benediflionilus* 
ttmtülatorum,  8c  tumulandorum  cor* 
pora  de  potentia  f  8c  pietate  tus  refur* 
rcftionis  ad  gloriam  incorruptionis  na 
damnans,  fed  glorificaría  refufcita,  Qui 
venturas  es  iudicare  viuos,8c  mcrtuos, 
&  faeculum  per  ¿gnem.  &.  Amen.  Acá- 
lado  eftofe  buelue  co  los  mim jiros  a  la  Sacrijlia* 

<[  BENDICIONES,  OVE  PVE- 
¿teliazer  qualquiera  Sacerdote  en  offrecien- 
dofeoccafion  para  ello,  afsi  en  el  Altar  aca- 
bada la  MiíTa,  coma  fuera  de  eL 

%  BENDICIÓN   DE  LOS  PANES  DEL 

gloriólo  San  Diego, 
C  «Acabada  U  Mijfa  mayor  r  el  Sacerdote  tó 
reuejlido  de  capa  blanca  con  los  mimftros  reuefti- 
dos  también  de  almajlkas  blancas  ,  y  pueftas  los 
panes)  b  ro feas  en  tna  mefaempiefa  el  Sacerdo- 
te la  bendición  de  fíe  mod(h 
ÉL  Adiutorium  noíirum,  8cc.  %  Do- 
smnu&vobifci*m,8cc*       Oremus. 

Do# 


■* 


He  BenediBionihuSm  10  7 

D  Omine  lefu  Chrifte,panis  Ange- 
íorum,  pañis  viuus,  &  eternas 
vitxy  qui  es  mirabilís  in  San&is  tuis  § 
quique  poftobitum  BeatiDidaci  con^ 
feíToris  tw\  manura  eius  panem  pueru- 
lo  porrigentem  extra  fepulchrum  mi- 
rabiliter  ad  ipíius  glorig  manifeftatio- 
nem  apparere  fecifti;  quaefumus  cle- 
mentiam  tuam,vt  per  intercefsionetn 
eiufdem  confeflbris  tui  bene  ^  dicere 
digneris  panes  iftos,  vtomnes  ex  pa- 
nibus  iftis  ob  venerationem  eiufdem 
San&i  deuoté  guftantes,  corporis,  8c 
animan  defiderabilem  percipiant  fani- 
tacem.  Per  te  lefu  Chrifte  ,  Saluator 
mundi,  qu¿  viuis  f  8c  regnas  in  facuh 
faeculorum.  R.  Amen.  Oremus. 
TT^\Omine  lefu  Chrifle,  tuam  mife# 
JL^ricordiam  implorantes  ,fupp!í« 
citer  exoramus;vtl>ene  >$<  dicere  dig- 
neris panes  iftos  %  ficut  magnificentia 
O  5  tua 


D¿  Bettedi&iomlusi 
Éua  benedixifti  quinqué  panes  in  de* 
ferto;vt  omnes  ex  eis  digné  ganantes; 
inde  corporis,  &  animas:  defideratam 
percipiant  fanitatem ¡  íintque  eis  re- 
médium  fa!utare,8c  prafta  per  ihuoca- 
tionem  tui  San&ifsími  nominis,  8c  per 
intercefsionem  Bea  ti  Didaci  cofefloris 
tui;  vt  quicumque  ex  eis  íumpferint , 
corporis  fanitatem,  8c  animae  tutelatn 
confequantur.  Qai  cum  Deo  Patre  in 
vnítate  Spiritus  fan£tíviuis,8c  regnas 
Deus  per  omnia  íaecula  fecuíorum.  j&. 
Amen.  Oremus. 

DOmine  I  E  S  V  Ch  rifle,  Egrotan* 
tium  medicina  ,  8c  egentium  re- 
fugium  qui  beatum  Didacum  Confef- 
foremtuum  magna  erga  pauperes,  8c 
iñfirmos  miferatione  decoraíti:  trihue, 
quaefumus  ,  famulis  tuis  eius  intercef- 
íione  hos  panes  á  te  benedictos  ita  de- 
uotéíufcipere^vtomnes^ui  ex  eis  guf- 

taue- 


'4i 


De  BeneAiBionibus»  10  J 

tauerint,  corporis  fanitatem,  &  animae 
refugiuní  recipere  mereantur.  Per  te 
leíu  Chrifíe  Saluator  mundi,qui  inTri- 
nitate  perfeda  viuis,  8cregnasDeus 
peromniafaeculafaeculorum.  &.  Ame* 
Defyues  echa  agua  bendita  [obre  ellos. 

4"  BENDICIÓN  DÉLOS  PANES  DE  S. 

.     Nicolás  de  Tol  entino. 
&y  Adíutorium  noftmm>&c.  %  Do* 
minus  vobifcum^c.      Oremus. 

DOmine  lefu  Chnfte>  qui  benedi* 
xifti  quinqué  panes  indeferto  * 
multiplica  fuper  fideles  tuos  miferi* 
cordiam  tux  pietatis;quemadmodutit 
í ecifti  cutn  Patribus  noítris  in  tua  mi* 
fericordia  fperantibus,  &  bene  >fc  di- 
cere ,  &  fan&i  >£  ficare  digneris  hanc 
creaturam  pañis  *  quem  ad  fubíidiuttt 
tuorum  fidelium  tribuifti :  quatenus  & 
quocumc¡3  fumptus  fuerit  y  benedic  >£ 
tionis  tux  opuletia  repleatur,8c  gratia- 
O4  tura 


. . . 


De  BeneAiElionibuu 
rum  aSione  per  te  in  vifceribus  ipfo* 
rum  fanfHficerur.  Per  te  Iefq  Chriftéf 
Saluator  mundi,qui  viuist8c  regnas  ¿n 
facula  feculoru.  &,  A menf  Oremus. 
i  ~~\Omine  fanfte^ater  omnipotens, 
JL-^fempíterneDeustqqi  per  poten- 
tiam  tuam  panem  iftum  in  forma  vj- 
fibiíi  tribuiílii  &magnitudine.Iargita- 
ris  rug  humanis  vfibus  emanare  de  fe- 
gete  iufsífti;  te  fuppliciter  exoramus; 
vt  hunc  panem>quem  negligentia  po- 
luit,  fan&i  Spiritus  gratia  ad  rnundftia 
reuocet,  &  ían&i i  >$<ficet?  mundet,  ac 
purificet ,  8c  turpitudo  callidi  hoftis 
abfcedat,ac  familia?  taz  deinceps  cum 
benedi&ione  comeílibilis  tribuatqr, 
&  comedentium  mundentur  corda,  Se 
corpora<  PerChriítym  Dominum  no- 
fl-rum.  &.  Amen.  Oremus, 

PRaeeamqr  Domine  Deus  tvx  pie- 
tatisclementiamjvt  panem  iftum 

cce- 


«i 


■  •  *;  ■■  r 


V)e  BenediBtomlus,  IOp 

:oeIeíli  benedic  >fc  tione  fan&ifices^ 
m  ex  hoc  fugare  digneris  omnem  dia# 
lolicx  tentationis  incurfiim  ;  vt  qui- 
:umq3  ex  hoc  comed erit,  totius  virtá- 
is, &  fanitatis  dulcedine  perfruatur,&; 
ibi  fan&ificatori^Sc  Saluaroriomnium 
jrafias  cum  gaudio,&  ktitia  agere  mc- 
•eatur.  Per  Chriftum  Pominum  nof- 
:rum,       ¡¡i.  Amen, 

Oremws, 
11  igitur  fuppliciter  deprecamur; 
JL  v  tbene^dícere»  Scfaná: i  ^fi- 
jare digneris  hanc  creaturam  panis; 
7%  quicumque  ex  eo  guftauerit,  per  itt- 
:ereefsionem  diledi  tui  Nicolai  deTo- 
entino  confequatur  vitam  aeternam, 
k.  extingue  ab  ómnibus  digné  fumen- 
ibus  fiquíd  vmeni^  fiquid  mortíferas 
)perationis  fuerit,&;  clementer  eos  de- 
lude. PerChrifiumDñumnoflrum. 
&.  Amen.  Oremqs, 

O5  Deus, 


De  henediftionihuSé 

DEus,  &  Pater  Domini noftri  I E 
S V  Chriíti,  cuius  verbo  cceli  fií 
mati  funt,  cui  omnia  fubdíta  funt,  ct 
omnis  creatura  deferuic  ,  Se  potefta 
íubieQa  eft,  8c  metuit ,  &  expauefe; 
nos  te  ad  auxilium  prouocamus^cuiu 
audito  nomine  ferpens  conqui  efeit,  £ 
draco  fugit,  filet  vipera,  8c  omnia  ve 
nenata  ,  8c  adhüc  fortia  animalia  ref 
tantia  noxia  terrentur,  8c  omnes  aduei 
íx  falutís  humanas  radices  arefeunt :  t 
ergo  Domine  fuppliciterdeprecamuí 
vt  bene  >$<  dicere,8c  fan&i^ficare  di§ 
neris  hanc  creaturam  pañis  ;  vt  quis 
quis  ex  hoc  comederit ,  per  intercel 
fionem  dilediFilij  tui  Nicolai  de  Te 
lentino  vitam  seternam  confequatm 
PerDominum  noftrum  I  E  S  V  IV 
Chriílum  Filium  tuum,  qui  tecum  vi 
uit  y  8c  regnat  in  vnitate  Spiritus  far 
ftiDcus  perornniafeculaíkeulorutT 

8 


ZL 


De  Benediftioniluú  110 

;  Amen*  Antiphona-4 

Ljícolaus  venís  Chríffci  pauper, 
^N  virgo  á  Deo  eledus,obeclientíam 
gíter  feruansfEremitarum  ordinera 
*nis,&  virtutibus  decorauit.#.  Ora 
ro  nobisBeate  Nicolae.  &  Vt  digni 
íiciamur  promifsionibus  Chrifti. 

Oremus. 
pOpuIum  tuum  Domine  qug  fump- 
L  íimus  facramenta  cuftodiant ;  vt 
ai  fan&t  Nicolai  deToí  entino  confef- 
>ris  tui  iugiter  impío rant  auxilium ; 
stitionum  fuarum  falutarem  confe- 
,iantur  eíFedum.  Per  Dilum  noftrum 
fum  Chriílum  Filium  tuum  >■  qui  te 
im  viuit  8c  regnat  in  vnitate  Spiritus 
m&i  Deus  per  omnia  fácula  íxculo* 
im  .  &*  Amen. 

Si  fe  hiñere  efta  lendiclon  en  algún  dia  dé 
\jtarefma-)  fe  dexe  la  Oración  precedente  ¡  y 
'digala  ftguieme. 

Gon* 


ÉMH 


Dff  Beneáiñioniluss 

COiicede  quaefumus,  omnípotenj 
Deus;  vt  Ecclefía  tua,quae  in  fin< 
fecuiorum  ¿neífabili  prouidentia,  bca 
ti  Nicolai  confeíTorfs  mi  virtutum  ,  & 
miraculofum  magnitudine  coruícat,ip 
fius  meritis,&  intercefsione  elimina* 
tiserroribus,  perpetua  pace.ac  vnitatc 
laetetur.  PerChriftum  Dominum  nof» 

f  rum,     ¡fe   Amen  .       Defyues  echa  agut 
lend'm  fobre  ellos. 

f  BENDICIÓN  DEL  ROSARIO  DE  LA 

Bienauenturada  Virgen  MARÍA. 
V".  Adiutorium  noftrum,  &c.  f,  Do¡ 
minus  vobifcum,  &c.      Oremus. 

OMnipotens,  &  mifericors  Deus, 
qui  proptereximiam  charitacem 
tuam,qua  dilexifti  nos,Dñum  noftrum 
lefum  Chriílum  de  calis  in  terram 
defcendere,  &  Beatifsimae  Virginis 
María:  vtero  facratifsimo  Angelo  nun- 
dante  carnero,  fufcípere,  Crucero  cp,ac 

mor* 


<k 


De  Benediftioníhus*  III 

ortem  fubire,8c  tenia  die  a  mortuisí 
oriofé  refurgere  voluiíh;vt  nos  eri- 
ces de  poteftate  diaboli :  obfecra* 
tus  dementiam  tuam;vt  hoc  fígfluht 
ofarij  in  honorem ,  &  laude  m  eiuf- 
ím  Genitricis Fili  j  tur  abBccIeíia  tua 
¡leíi  dkatura  bene >£  dicas,8c  fandi^ 
:es  t  eique  tantam  SpiritusfanSi iri* 
indas  virtutem;  vt  quicumque  quod- 
bet  fecum  portauerit;atque  in  doma 
ia  reuerenter  habuerit,  &  in ek  ad  te 
cundum  fanctf  Socíetatis  ínílítuta  di* 
íns^  contemplando  myfteria  deuoté 
rauerit :  falubrí,  &  per feoe f ante  de# 
>tione  abimdet,fitque  conforSj&  par- 
ceps  omnium  gratiarüm>  quae  eídem 
náx  Societati  per  lanfraiíí  Sedem 
poftolicam  coceífa  fueruní,&  ab  om- 
rhofte  vifíbilí,  &  ínuífibili  femper, 
;  vbique  in  hoc,8c  ¡n  futuro  fóculo  \u 
tfetur  f  8c  in  exitu  fuo  ab  ipía  Beata 

Virgi- 


T)e  BenediBiomhus. 
Virgine  Maria  Deigenitrice  tibi  pie 
ñus  bonis  operibus  praefentari  merea 
tur.Per  Chriftutn  Dominum  noftrum, 

&•  Amen.  Defyues  echa  agua  bendita  fohft 
el>>  y  ft  fueren  muchos  los  roj arios  ,  que  fe  le& 
dixeren¡  digafe  efla  Oración  de  arriha  en  nume 
ro  plural, 

f  BENDICIÓN  DE  LAS  ROSAS  A 
honra  de  la  Bienaueturada  Virgen  MARÍA 

®fti  Adiutorium  noñrum,  8cc.  Pfalm. 

ECce  quarn  bonun^Sc  quam  iucun 
duíti:  habitare  fratres  in  vnutn, 
Situt  vnguentam  in  capite:  quod  def 
cendit  in  barban,  barba  Aaron.  Quod 
defcenditin  oram  veftimetíti  cius :  fi- 
cut  ros  Hermon,qui  defcendit  in  mo; 
tem  Síon.Quoniam  iilic  mandauit  Do* 
minus  benediaionem  :  &  vitam  vfcp 
in  faeculutn  .  Gloria  Patri,  &c.  A  #* 
Virgo  MARÍA  non  eft  tibi  fimilisnata 
inmundo  ínter  mulleres >  florens  vt 

roía, 


--7^:    — -; 

De  Benedi&ionifasé  112 

fa,£ragrans  ficut  Iilium.^.  Ora  pro 
>bis  fan&aDeiGenitrix.  $.  Vtdig* 

e fficía rnur  promif sionibus  Ch rift ú 

Srcut  dies  verni  circundabant  eamv 
;*Sici3£  iilia  conualíium-  Órenme 
~~\Eus,  creator ,  8c  conferuator  ge- 
.— '  neris  humani  i  dator  gratis  fpi¿ 
tualis,  8c  largítor  xterux  falutis,  be  • 
ídiftione  tua  bene  >$<  dic  has  roías  | 
uas  pro  gratijs  tibí  exoIuendisvcum 
uotione^c  veneratiotie  femper  Vir- 
áis M  A  RI  JE  hódie  tibí  praeíehtá^ 
U3,8c  perimus  benedici  ,  8c  infundí 

eis  per  virtutem  fan&ae  Crucis  ¿fa 
medidionem  cceleftem  ;  vt  qui  eas 

odoris  fuauitatem  i  &  repellendas 
firmitates  humano  vfui  tribuí  ÍH;u- 
m  fignaculo  fan&ae  ife  Crucis  bene* 
ctionem  accipiant;vt  quibuscumqne 
ñrmitatíbus  appofitae  fuerintffeu  qui 
is  in  domibus  íuiá|veMocis  cu  deuo- 

tione 


De  Benediñiomlus* 
tione  habuerint,aut  portauerint,infit'- 
mitates  fanentur,  dlfcedant  diabólico. 
Cremifcant,oC  fugiant  perfidi  cum  fuís 
mimírris  de  habitationibus  ilíis  ;  ne¿ 
amplius  tibí  fermentes  inquietare  prae* 
íumant.  PerChriítumDominumno- 

ílrum.  R.  Amerí.  Deftues  echa  a¿m  ben- 
dita [obre  ellas. 

m  BENDICIÓN  DE  LAS  PALMAS  DE 
San  Pedro  Martyf  contra  rayos,y  repellad. 

y.  Adiutoriuítt  noítrum,&c.  V .  Do/ 
mine  exaudí  oratíonem  meam,&c.  V. 
Dominus  Vobifeum,  &c.      Orentus, 

EXaudi  preces  tuorum  fideliu  om» 
nípotens  Deus;  vt  ílcut  Moyfi  fá- 
mulo tuo  in  Helin  vbi  erant  feptua- 
ginta  palma*,&  duodecim  fontes  aqua- 
fum  propitñís  adfuiíti,  in  folemnitate 
fan&ifsimi  Petri  Marryris  tui ,  quara 
hodie  colimus,  ad  ílanti  deuoto  popu- 
lo tuo  adeífetua  immenfa  pietate  dig- 

fteris, 


SL 


De  Benediftionifas*  ITJ 

leris,  8c  has  palmas,quas  in  honorem 
:ui  nominis,8t  pro  reuerentta  eiufdem 
:ui  prsfati  Martyris  fufeipere anhelar, 
sene  &  dicere  digneris ,  vt  in  qüibus- 
rumquelocis^omibuSjhortis^ineis, 
íemoribus  ,vel  agrisfuerint  collocarg 
tua  Iargam  cofequíbenedidionem^e- 
nigsiamqpcuftodiam,habítatores,pof- 
íeff ores  ve  mereantur,  atcp  omnis  ad# 
uerfíras,  fuígur,  8c  tempe ffotes_malig- 
norum  fpirituum  per  intercefsionem, 
8c  merita  eiufde  fandifsimi  Petri  Mar- 
tyris diffugiant ,  8c  ad  nihilum  redi- 
gantur,  quatenusfideles  de  ma  gratui- 
ta mifericordia  confidentes ,  8c  palmas 
deuotis  manibusfufcipientes ,  8c  qui- 
busvis  loéis  eís  vifum  fuerit  colíoca- 
txy  tam  ¿píi.quam  eorum  bonaab  orno 
ni  incurfu,8c  infeítatione  nequifsimo- 
rum  daemonum  ineffabili  tua  clemen- 
tia  protegantur,  8c  eiufdem  beatifsimi 
P  Petri 


, 


'4k 


De  fonediftionihus; 
Petri  Mariyris  afsiduo  patrocinio  falu. 
tem  mentis,  &  corporis  confequi  me 
reantur.  Per  Chriftum  Dominum  nof- 
trum.    Br.  Amen.  Defines  echa  agua  ben- 
dita fohre  ellas. 

^BENDICIÓN  DE  LAS  CANDELAS 
fuera  del  dia  de  la  Purificación  de  la  V.  M. 

^.  Adiiitoriüm  noítrum,  &c.  ¿**  Do* 
minus  vobifcum,  &c.      Oremus¿ 
l^XOmine  I E  S  V  Chriíle  Fiíij  Dei 
J-Anui  bene  gc-dic  candelas  iílas 
fupplicaeionibus  noftris ,  infunde  eis 
Domine  per  virtutem  fanéte  i%<  Cru* 
cis  benedi&ionem  coeleftem  ,  qui  eas 
ad  repellendas  tenebras  humano  ge- 
neritribuiíti,  taíemque  benediftionent 
íignaculo  fan&e  >£  Crucis  accipianr;vt 
quibuscumque  locis  accenfar,íiue  poíi* 
t&  fuerint,  difcedant  principes  teñe- 
brarum  >  8ccontremifcanr,  &  fugiánt 
pauidi  cum  ómnibus  miniftris  fuisab 

habi- 


-'.•■«•;    ■•-  <y. 


D¡?  BettedtWontiiif,  114, 

labitatíonibus  iílís:  nec  prefumant  am- 
>Iius  inquietare,  aut  mofefíare  feruié* 
es  tibí  ómnipotenti  Deo,  qui  viuis,St 
egnas  i»  farcula  faeculorum.  &.  Amen. 

lefyues  eéa  agua  bendita  ¡obre  ellas. 
■f"  BENDICIÓN  DE  LA  CAMPANA, 

#J  Adititorium  noírrum»&c.  y;  Do* 
ninus  vobiTcum,&c.      Oremtis. 

DOmine  I E  S  V  Chriíre,  Filif  Deí 
viui  bene^dicCymbaíum  ifíudl 
u^plicationibus  nofrris,  infúndeq?  eí 
>omine  per  virrutem  faníte  >£  Crucis 
tenediélionem  ooeleílem;  vt  eius  audi- 
ofonitu,  habítatóres  hm'üs  loci  alacri 
inimo  congregentur  in  Eccleíla  ad 
íudern,&  honore  nominis  f.ui,ralemígí 
'írtutem  accip iat ;  ve  quibufeumque 
kís  infonueritjdifcedant  principes  te  - 
ebramín,  &  contrernifcantt&  fugiant 
auidi  cu  ómnibus  (úkmímftti'ú;  nec 
tsíummt  amplias  nubes  conturbare, 
Ps  femí- 


De  lenediSliottihufé 
femina  Iaedere,  aut  moleftare  feruien- 
tes  tibí  omnipotenti  Deo,qu¿  v/uis,8c 
regnas  in  faecula  feculorum.  &.  Amen, 

Vejpues  echa  agua  bendita  [obre  ella* 

f  BENDICIÓN  DE  HABITO,  Y  ESCA> 

pulario  qualquiera  que  fea. 
V.  Adiutórwm  noílrum,  &c.  %.  Do- 
minus  vobiícum,8cc.  Oremus. 
T^xEus,  qui  veftimentum  fingulare 
JL-/ad  indumentum  $tern£  ¿ucundi* 
taüs,tuis  fidelibus  promifsiíli,cIemen- 
tiam  tuam  fuppliciter  exoramus  ,  vt 
hoc  indumentum,huinilitatem  cordis, 
8c  miindi  conté  mptum  íignificans,quo 
famulus  mus  {y el  fámula  tua)  in  (ando, 
ac  firmo  propoíito  veftiri  deííderat , 
propitius  bene  >$<  dicas  ,  &  caftitatis 
habitum,  quem  te  infpirante  fufcipít, 
te  protegente  cuftodiat,  vt  quem  ( i?d 
quam)  facrae  religíonis  veíle  induis 
temporaliter,  beata  facías  ¿mmortali* 


cate 


<k 


De  BeneiiStiomluSi  1 1 5 

tate  veftíri-   Per  Chriflum  Dominum 

noílruilt.  &  Amen.  Dejpues  ecba  agua 
hendita  fohe  el .  Efta  mjfma  bendición  fitue 
tara  muchos  hábitos  ,  y  efcaf  ularios  di^er^do  la 
Oración  figuiente  en  efta  forma. 

DEus,  quí  veftimentum  íingulare 
adindumentum  aterra  iucund i- 
tatis*  tuis  fidelibus  promifsiíH'»  cíe 
mentíam  tuani  fbppíiciter  exoramüs  > 
nhxc  ¿ndumenta  \  humílitatem  cor- 
Jis,  &  mundi  cóntemptum  íignifi- 
:antia ,  quibus  famuli  tuí  (yel  famulae 
:uae)  in  fan&ó;ac  firmo  propofito  vef- 
:íri  deíiderant,propitius  bene  >$<  dicas, 
5c  caílitati^habitus,quos  te  ¿nfpiran* 
:e  fufcípiun^te  protegente  cuitad  ¿anrf 
/t  quos(,i.quas)facraerel!gionis  vefte 
¡nduis  temporal íter  v beata  facías  im* 
mortalitate  veftiri.  Per  Chríftutn  Do- 
aiinumnoítrum.  #.  Amen.  Debuts 
xfo  agua  iendha  /obre  ellos. 

P  3  l[  BEN- 


■ 

XI 


,   ••  -  D<?  BéveiiBhmhus. 

f:  RENDICIÓN  DBL  HA  BITO.V 
cuerda  de  Nfo  Padre  S.  Francifco; 

y.  Adiutorium  noitrum,8cc.  t.  Dq* 
mihusvobiicnm,  &c.  .  Orcmus. 
jr\Mmpot$W}  fempiterne Deus.qui 
V-/ ^ tafe  tuis  Sacerdotib'  potefhtetit 
toculiíh,  vrquicquid  benedicerent,  fit 
hmedi&ww&  quicquid  cofecrarent.Gt 
confecrarunv  bene  £t  dic  qugfamus  ha« 
birum  iilum  (.1.  habkus  ¿iros),  &  con- 
cede; vt  qm'  ¿n  honorem i.fancli'fsimi 
confeíforís  tqi  Patris  noítn  Francifci, 
eo,  (.i.  eis,)  iniuitur  £ .¿"njig¿^Rt ¿  al> 
ómnibus  überecür  (.í.rencur)  aduerfís. 
&  ín  corpore  &  anima,tug  benedi&j'o* 
nisrorem  íufcipiat  (./.  ant)  Similiter 
oramus  itmnenfatn  cíementíam  tuain» 
vt  bene  >£  dicere  digneris  funem  iñáf 
(4.  funes  iílos)  v  c  qui  eo,  (.1.  eis)  exte- 
rius  .cintitus  (,?.  t!)fueri¿(.j;rigr)  intus 
ancóíummis(.í,  es)  perfeMcret(./.rent) 

emf» 


De  BenedlSlionihis.  1 1  $ 

eiufdembeatiTsimi  cofefíbris  tuíFran- 
cifci  mefitis  &  intercefsione,  Qu¿  v¿- 
uis  &  regnas  in  fecula  faecuíorum.  8r. 

A  me  lio  Defines  echa  agua  bendita  fohre  el¡y 
ella.  Y  quando  fe  le  pone  a  la  perfona  cuyo  esf 
fe  diga*  W.  Dominus  vobifcum.  fi, 
Etcumfpiritü  tüo.        Oremus. 

DOmine  IefuChriíle  lux  vera,  de 
verolumine:  qu^fumus  ciernen- 
ttam  tuam,  ve  per  intercefsionem  bea- 
tifsimiPatris  noftri  Franciíci  confeí* 
foris  tui:  mentem  (.1.  es)  &  cor(*í.da) 
faums  (.i.  horum)  famuli  tui  (.L.Iorum 
tuoruiB)  ¡Ilumines,  vt  tibi  femper  fa* 
muletur  (J,  lentur  ),  mundoque  corde 
iugiter  placeat(ví.  ant).  Qui  viuis  Se 
regnas  iofaecularfaeculorum. $K  Ame. 

f  BENDICIÓN  DE  Lk  CORREA  DE 

nueftro  Padre  S.  Auguftin. 
y.  Adiütorium 'fioftrum,  &c.  'Pj  Dor 
ffiiñm  vobKcúiti.  &c.      Oremus. 

P*  Omni; 


HHHP1PHHBHBBPBBHI 


1 
V 


De  BenediBionihtSi 

OMnipotens,  fempiterne,&:  mife- 
ricorsDeus,  qui  pietatis  rniferi- 
cordia  peccatoribus  quaerentibus  ve- 
nia m,&  mí  fericordiam  tribuiíli  :ora- 
mus-immenfam  clementiam  tuam;vt 
hanc  corrígiam  bene  >J<  áicére,&  fan- 
fti  >$<  ficare  digneris;.  vt  quicumcp  pro 
peccatis  íuis  cindi  fuerint, ■.&  miferi- 
cordiam  mam  i  m  plora  uerin t, v e  n ia  m , 
&  indulgéntiatn  tuae ian&a:  mifericor- 
dfae  conféquaníur.  Per  Dominum  nof- 
trum,8cc.  &.  Amen.  Defines  echa  agua 
lendhafobre  ella,  y  guando  fe  la  pone  a  la  per- 
fina  cayaesy  fe  diga.  A  CCl'pe  corrigiam 
fuper  íumbos  tuos  ;  ve  fínt  iumbi  tul 
praecinái  ¿n  fígnum  caftitatis,  &  tem* 
perantiae.'In  nomine  Pa.tris,t$<&  Filij, 
>£8c  Spiritus  ^  fanfti.  Amen.  Orem^ 

DOmine  I E  S  V  Chrifte  lux  vera 
de  vero  lumine ,  quxfumus  cle- 
mentiam  marnjy  t  per  intercefsionem 

beatif* 


tK 


:-•». 


De  Benediftionibus.  •  II 7 

beatiísimi  Patris  Auguítini  confeflb- 
ris  tui,  atíjj  Pontificis  mentem,8ccor 
huius  famuli  tui  illumines;vt  tibí  caíto 
corpore  famuíetur,&  corde  mundifsi- 
mo  iugiter  placeat.  Qui  viuis,  &  reg- 
nas,&c.   ^.  Amen. 

f  BENDICIÓN  DÉLOS  CORDONES 

del  bienauentürado  S.  Blas  en  fudia. 
&.  Adiutoriumnoítrum,&c.  &.  Do- 
minus  vobifcum.&c.      Orenius. 

DOmine  fande,  Pater omnipo- 
tens  «terne  Deus,  per  partum 
Beatifsim$  Virginis  Maris,  8c  per  in- 
te rcefsionem  ferui  tui  Blafi j  Marty  ris 
tui,  atcp  Pontificis,8c  omnium  San&o- 
mta  teemofy  dicere  digneris  hos  funí- 
culos tua  fan&afpiritualibenedi&io* 
ne;vtfint  ómnibus  fummentibus fa- 
lus  mentís  ,&  corporis,  atque  contra 
omnes  morbos,  &  vniuerfas  inimicos 
rum  infidias  tutamen.  Per  Dominum 
P  $  nof- 


HWS9BB0* 


De  BeneHiBionihut. 
sioftrum  Iefum  Chriftü  Fííium  tüum, 
panem  vita:,  qut  decceIodefcendit,8c 
á&t  vitam  ,  &  falutem  mundo,  qm'  te 
cum ,  &  cum  Spiritu  fando  viuit,  8c 
regnat,&c;  #.  Amen.  Etbenedidio 
Dei  Patris  >£  onmipotentis»  8t  Fi>$<lif, 
8c  Spiritus  >£  fandi  defcendat^  ma- 
neac  fuper  líos  funículos.  Amen.  Def- 

paes  echa  agua  bendita  fobre  ellos., 

f  BENDICIÓN   DE  NAO  NVEVÁ 

:  fcguiíel  Ritualde Pauló Quinto- 
Éte  Adiutof¡umnoftrum,8cc.  J^.Do- 
minos  vobifcum,8cc.  Qremus. 
TORopiéiare  Domine  fuppJicationi- 
■■«-■  bus  nofhis,8í  bene  >£  dic  Nauem 
íftamdextera  tua  fanda^  8c  omnes^ui 
M  ea  vehentur,  ficut  dignatus  es  bene* 
ákere  arcam  Noe  ambuíantem  ¡n  d¿> 
hvtio :  porrige  eis.  Domine  dexterarti 
fuam,fícut  porrexiíli  beato  Petro  am« 
ÍRi!anti  fupra  mare :  8c  mitte  fandutti 

Ange- 


DeBenediSlwmhus*  II§ 

^ngelum tuumde coelis^  qui  Iiberetr 
kcuitodiat  eam  femper  a  periculis  vni» 
¿erfis,  cum  ómnibus,  qug  in  ea  erunt: 
Se  fámulos  tuos  repulfis  adueríltatibus 
pomi  femper  oprabiii  >  curfuque  tran- 
quillo tuearis,  tranfaftisque,  ac  re&é 
perfe&is  negotijs  ómnibus ■>■  iteraro 
tempore  ad  propria  cum  omni  gaudio 
reuocare  digneris.  Qui  viuis,&  regtias, 
BtC-  Defyues  echa  agua  bendita  fobre  ella. 

f  B  E  N  D I C  I Q N  DE  CASA  N VEVA 

fegunel  Ritual  de  Paulo  Quinto,  j 
W¿  Adiutorium  noftrum,&:c.  &.  Do* 
mínus  vobifcum.  &c,  Oremus. 
E  Deum  Pátrem  omnipotentem 
fuppliciter  exoramus  pro  hac 
Domo,  8c  habitatoríbus  eius*ac  rebus, 
m eam  bene  ffc  dicere,&  fan&i  >f<  fica* 
re,  ac  bonis  ómnibus  ampliare  digne- 
ris  i  tribue  eis  Domine  >  de  rore  c<rl¿ 
abundantiam,  ,8c  depinguedineterr» 

vitas 


Di  Benedicítonthu!. 
vitx  fubftantiam,  8c  defideria  votieo- 
rum  ad  effe&um  tuae  miferatíonis  per- 
ducas.  Ad  introitum  ergo noftrum  be- 
ne  >J<dicere,8c  íaxiQx^  ficare  digneri8 
hanc  domum,  ficut  benedicere  digna- 
rus  es  domum  Abraham  >  Ifaac,  8c  Ia- 
cob:  8c  intra  parieres  domus  iflrius  An* 
geli mx  lucís  i"n  habiten* ,  eamque  8c 
eíus  habitatores.cuftodianr.  Per  Chrif- 
tumDominum  noílrum..  ft.  Amen- 
Pejfcues  echa  agua  bendita  [obre  ella. 

f  B  E N  DI C  1 O  N43E  LA  ESPADA 

íegun  el  Pcííidfica!  Rotnane. 
IJ"  Vno  de  los  minijhfildel  Sacerdote  tendíala 
ejpada  delame  del  Sacerdote  tyh  perfotta  cuya 
fuere  fe  hincara  de  rodillas  delante  del  ^Sltar. 
Bl  Sacerdote  diga. 

#.  Adiutoriumnoftrum>8cc.  ^.  Do- 
minus  vobifcum.8co.       Oremus. 

BEne  »$<  dicere  dignerÍ8,qu£fumu8 
Domine, enfemiíhttti,  8chunc 

famu- 


<k 


De  BenediÜionilus.  1 19 

ramulum  tuum,  quí  eum  te  infpirante 
ufcipere  deíiderat :  pietatis  tuxeufto* 
Jia  munias,8ciltefumcuftodias.  Per 
:hriftum  Dñum  noílrum.  &.  Amen. 

Dejpuesfe  echa  agua  bendita  ¡obre  ella,  y  fe  la 
mrega  a  la  perfona  cuya  fuere  diqendo,  Ac- 

:ipe  enfem  iftum  ¿n  nomine  Patris,»í< 
5c  Fili) ,  ¿k  &  Spiritus  >fc  ían&i-,vt  vta* 
ris  eo  ad  deíeníionem  tuam,  ac  fan&ae 
Dei  Ecclefiae ,  &  ad  confufsionem  mu 
mkorum  CrucisChrifti,  ac  Fideí  Chrif* 
tianae ,  &  quantum  humana  fra  guitas 
permiferit ,  cum  eo  neminem  ¿niufté 
|a?das;quod  ipfe  pregare  dignetur  qui 
cum  Patre ,  &  Spiritu  fanfto  viuit,  & 
regnat  Deus  in  fecula  facculorum.  ^. 
Amen. 

f  BENDICIÓN  DE  LA  VANDERA 

fegun  «1  Pontifical  Romano. 
IJ"   Hincafe  de  rodillas  Vho  de  los  miniflrot  yy 
tendrá  la  Vandera  en  la  mano  mientras  el  Sacer* 

dote 


"'■''  -       '  .  T 


DeBenediftiouibuf. 
dote  U  bendice  el  qud  dirá  api. 

#i ■  Adiutorium  noftrom, 8cc.  *..  Do- 
mínus  vobifcum,&c.      Oremus. 
/""^Mnipotens  fempiterne  Deus,qui 
V-/es  candoru  benediÉtío,  &  tríum- 
phantium  fortitudo:  refpice  propitius 
ad  preces  humiíitatis  noftra ,  &  hoc 
vex¿Hum,quod  bellico  vfui  prepara- 
toro  efr>Ca!eíHbene>£diaionefan^ 
fica;  ve  contra  aduerfárias,  &  rébelles 
natío  nes  fít  validum :  tuoque  muními- 
ne  circun  íeptum,  fitcf  inimicis  chrif- 
tianí  populi  terribile,  ac  intercedente 
bus  fanais  tuis  folidamentum,  &  vic- 
toria certa  fiducia  :  tu  enim  es  Deus, 
qui  conferís  belfa,  8c  coele/tis  przñóij 
fperantibus  in  te  praítas  auxiíium; 
PerChriftumpominumnoítrum.  Br* 
Amen.  Defines  echa  agua  bendita  ¡obre  ella. 
Ehiifcaiidofe  de  rodillas  aauien  fe  h  de  entre, 
gar,  di^e  el  Sacerdote,     Accipe  Vcxiííum 

cce- 


De  Benedi&iomhuu  1 2  O 

cceleíh"  benedidionefan&ificatum,  fíe 
que  inimicis  populi Chriítianí  terribi» 
Je,  &  det  tibí  Dominus  gratiam  ,  vt  ad  i 

ipfius  nomen ,  8c  honorem ,  cum  ¿lio 
hofh'um  cuneos  potenter  penetres  ¿n« 
columis,  &  íecurus, 

f  CONjVRO   CONTRA  LANGOSTA, 

y  orros  animales  nociuos. 
€J*  El  Sacerdote  reaeftido  de  fobrepelli^y  eflo- 
U  agttly  t¡  morada,  \>a  al  lugar  en  donde  fe  h  de 
ha\er  el  conjuro  ,  llenara  Urna  Cru\ ,  y  el  agua 
hcndkd^y  en  llegando  di^e.    V.  Adiutori'5 

noítrumin  nomine  ,&c.  tf.  Domine 
exaudj'orationem,&c.  t.  Dominus 
vobifcum.  &c.  Oremus. 

P  Reces  noítras,  quaefumus  Domi- 
ne clementér  exaudi>vt  qm*  ¡uñé 
pro  peccatis  noftris  affligimurj&c  hanc 
vermium/eu  muriurn%aut  iocuíranint, 
irerafiorum  animalj'um  calamitatem 
patimur,  pro  tui  nominis  gloria  ab  ea 

miíe» 


wm 


De  Benediftiomlus* 
miferkorditer  iiberemur;  vt  perpo- 
tentiam  tuam  expulfa  nulli  noceant;8c 
hos  agros,  vineas,  aut  aquas  intatía, 
dimittant,quatenus  qu^ex  eis  orea  fue- 
ririt,tug  maieíhti  deferuíant,8c  noílrg 
necefsitati  fubueníant.  PerChriílutn 
Dnum  noftrum.  &.  Amen.  Oremus^ 

OMnipotens  fempiterne  Deus  bo- 
norum  omníum  au&or,&  confer- 
uator,in  cuius  nomine  omne  genufleo 
ti  tur,  cceleítium,  terreílrium,  &  infera 
nomm^concedejvt  quod  de  tua  miferi* 
cordia  confifsi  agimus,  per  tuam  gra* 
tiam,efficacem  confequatur  effe£tumf 
quatenus  hos  vermes,  mures,  aues, Io- 
cuftas,  aut  alia  animaüa  noxia  fegrega* 
doíegreges>  exterminando  extermi- 
nes; vt  ab  ifta  calamitate  Iiberati\gra- 
tiarum  a&iones  Maieílati  tuz  refera- 
mus.  Per  Chriftum  Dominum  nof- 
trum.  ft.  Amen.       Oremus. 

Deus, 


4k 


D*  BeneiiSíonilusi  1 2 1 

DE  V  S,  qui  famulorum  tuorum 
Moyfi,  &  Aaronis  minifterioab 
¿Egyptijs  pro  gloria  nominis  tui lo* 
cufias*  bruchos,cyniphes,  alias ^  pla- 
gas (  fcilicet  iuffcitiar  tuae  ¿n  peccatores 
flageH?)  auertift/,  á  filijs  quoqp  Itrael 
prohibu jíii ,  á  populo  in  te  credeme 
íimiles  calarnitates  aufcr,  vt  potentia 
tuam  j  &c  beneficentiam  praedicemus. 
Per  Chriftum  Dominum  noftrum.  jL.* 
Amen.  Oremus. 

LA  rgiri, &  conferuare f  ru&us ter- 
rae  dignare  Domine  Deus  nofler; 
Vt témporalihus  gaudeamus  auxilijs, 
&  proíiciamus  fpiritualibus  ¿ncremeri- 
tis.  Per  Chriftum  Dominum  noftru* 
R.  Amen.  Oremus. 

ORamus  te  Domine  Deus  noílerf 
vt  hos  agros*  aut  yineas  ferenis 
oculis,  hiíariqp  vultu  refpicere  digne* 
th$tmm(§  fuper  eos  mitte  bene^io 


I 


~4i 


De  BencdiRUníhi*fí 
/tionem  >  vt  non  grando  furr ipiat ,  non 
turbo  fubucrtat,  non  vis  tempeflatis 
detruncec  i  non  aeítus  exurat ,  non  ani- 
malia  noxia  corrodant,neque  inunda- 
do pluuiae  exterminet,  fcd  fruftus  ín* 
columes  vberesqjvfui  noflro  ad  plena 
máturitatem  perducas.  Per  Chrifhírri 
Domínum  noftrum.  ^  Amen,  D*?/- 
pues  echa' agua  bendita^  y  di%e.  Benedi&io 
Deí  omnípotentis  Pa^tris^  Fi\$<Jj j# 
8c  Spiritus  >í<  fandi  defcendat ,  8c  nía* 
neat  fuper  hos  agros,aut  vineas:  8c  eoi 
rum  fru£fcu9.  Amen. 

^REGLAS  GENERALES,  QVE  SE 

han  de  guardar  en  las  procefsiones. 
<J*  La  primera  esy  que  los  feglares  Vayan  fiern* 
pre  apartados  del  Clero  y y  las  mugeres  f  de  lot 
hombres  y  por  ladeuocion$y  bonejlidad  q  fe  dene 
tener  en  ellas  pues  contienen  en  fi  grandes  y  dh 
uimsmyfterhs.  Lafegunda  <?;,  £  la  Qru^dya 
J¡etnf>r¿  deUntc  f  y  el  Sabdiacotto  con  elU9yJl 

W*3 


Ds  Benedifliotiilus*  1 2  2 

Vuweefíaudanes  en  U  p-ocepion  Vayan  tvnVtc* 
delante.  La  tercera  es%  queicdss  las  procr piones 
fe  httfyn  mes  de  k  Mijfa* y  défpues  fe  puede 
íoUmnemente  t&Ohr&t  •>  ñ  *°  e*  f#>  $or  -alguna 
taufa  graue  le  parefca  de  -otra  manera  al  Ordi- 
nario,  o  al  Clero  ,  que  entonces  fe  hará  como  £*- 
reciere  queconuiene  mejor. 

Borden  qve  se  a  de  gvardar 

en  la  procesión  de  las  Letanías  xm)  ores  ,  q 
fe  celebra  el  dia  de  la  fiefta  úc  San  Marcos. 

€T  Bí  Cíe^y  pueblo  ¿  la  horafenahdapor  la 
mañana  juntos  en  la  tglefiay  tod$s  con  contrito, y 
humilde  cora f  o  hincados  de  rodillas  Vran  w  rato 
$  nueftro  Señor.  El  Sacerdote  reiteflido  con  los 
mnrflros  por  lo  menos  de  fobrepelh\yy  eftohyy 
apa  a  ful  (  del  qué  color  fiewpre  *pfe  en  las  de- 
vías  procepiones  y  faino  en  Us  procesiones  del 
'fantipim  Sacramento  ¡  y  en  hs  que  fe  ha%en  en 
Has  folemnesj  o  en  las  de  gracias^  por  <¡  en  eftos 
'tales  diasfe  y>fa  del  'color  que  pertenece  3  la  pro* 
priafolewmdad.)Los  cantores  cantan  h  [iguiete 


T>e  BenediSthiithntí 
*/ífo.    Exurge  Domine  adiuuanos ,  8c 
libéranos  propternomentuum.  p/"a/. 
Deus  aun'bus  noftris  audiuimus,  Pa* 
tres  noftri  annuntiauerunt  nobis.  Glo. 
na  Patr/,  &c.  Kepitefe  h  Aña.  Exurge. 
&C  Dejpuesfe  hinquen  de  rodillas  todos,  y  dos 
camotes  delante  del  Altar  mayor  hincados  de  ro- 
dillas deaotamente  empegan  k  cantar  las  Letat 
ftias  ,  redundiendo  los  demás  con  la  mifma  Vo^. 
Quando  fe  Quiere anudo  •.    Sanda  Mana, 
Ora  pro  lloblS ;  fe  leuantan  todosty  con  or- 
den  Han  cantando  y  profiriendo  las  Letanías, 
yendo  por  delante  la  Cru\>y  en  el  ultimo  lugat 
el  Sacerdote  reuejlido  con  el  Diácono  ala  man9 
izquierda.  Si  la  procepion  feha\e  lejos,  b  fe  re- 
pitan las  Letanías ,  b  acabadas  bajía  las  preces 
exclujiue,  digan  fe  algunos  P fainos  de  los  peni- 
tenciales, b  Graduales  f  Hymnos ,  b  cánticos  de 
regocijo,  a  alegría  en  eflas  ,  y  en  las  rogaciones 
tnenores,b  en  otras  procesiones,  que  fe  ha\enfof 
ttnft  de¿eahe»ciatwfe  digan.  S/por  el  camine 

¿B 


mu 


D¿  Benediftionih f •  1 2 1 

Je  h  pocepion  fe  entrare  en  alguna  ^  o  algunas 

l&kfi*s>  d€JPues  de  amr  emrado>  ceffeH  las  Lem 
tantas^  o  Pfalrnosyy  cmefe  U¿intiphona$Vef 
fo,y  Oración  del  Santo  Patrón  de  aquella  !¿le* 
fía  •  Luego  faliendo  de  la  tal  ¡¿lefia  hueluenb 
las  Letanías  donde  las  dexaron^ok  los  P ¡almos 
que  fe  iban  cantando  con  el  mifmo  orden  ^ue  an» 
tes  ha  fia  la  l  glefiay  adonde  fe  ataba  la  procefiion 
con  las  freces  y  Oraciones  todas  como  en  el  Br<?* 
uiario  Romano  eflan  dejpues  de  los   Pfalmos 
penitenciales.     En  las  Letanías  menores  de  laS 
Rogaciones  fe  guarden  todas  las  tof as  de  arriba 
en  las  Letanía*  mayores  del  día  déla  fie  ¡la  de 
San  Marcos. 

f  ORDEN  QVE  SE  A  DE  GVARDAR 

en  la  procefsion,  que  fe  baze  en  la  fiefta  del 

fantifsimo  Sacra  mentó  del  cuerpo  de 

CbriftoS.N. 

C  has  Iglefias  fe  adornen  decentemente^  la* 

paredes  de  las  cafas  f  or  donde  fe  ha  de  ha\er  U 

procepion  de  tapetes,  y  alfombras rj¡  otras  colgt* 

Qz  duras 


DeBenedi8ion\fat¿ 
duras  bonejlas  con  imagines  /agradas  de /<mos\ 
V  no  pro/anas,  ni  figuras  indignas  de  poner  fe  en 
pélico.  El  Sacerdote  diga  primero  la  M¡k  en. 
la  qual  con/agre  dosbojlhs%y  tomada  \na  'con  ¡j 
comulga,  la  otra  la  ponga  en  la  eujlodiat  que  /e  ¿ 
de  llenar  en  la  pmepmn  de  tal  manera ,  que  per 
el  Vidro  ,  b  criflal  de  la  euflodia  la  -pean  todos , 
$a?a  que  la  adoren  :  adutrúendo¡  que  ha  de  eftar 
eiéieriala atflodia con  y>n yeh^hajva q /e aparte 
¿el  Altar  .  Acabada  la  Miga  t  y  la  procepio» 
empatia  con  si  orden  que  fe  dixo  arriba  en  la 
letanías  mayorestel  Sacerdote  reuefiidedecapa 
llanca  inúen/e  tres  le^esal  Sacramento^  hincado 
de  rodillas.  Dejpues  el  Diácono  le  pone  al  rede* 
dor.úelas e/paHat'm  Velo  largoyy  decente  (eflo 
*t,  qiie  Resiga  con  el  color  de  la/olemnidad,  que 
es  blanco  )yel  Sacerdote  con  las  partes  del  Velo 
pe  cuelgan  delM  del  pecho  coge  con  entrambas 
enanos  h  cu/odiada  qml/e la  da  elDiacono  con 
iteuetenría  erando  el  Sacerdote  hincado  de  rodi- 
tUs  en  k  finiera  grada  del  Altor  ,  luego /ube 


IH 


Ve  Betiedifliomhif.  124- 

al  Alt*rty  teniendo  el  Sacramento  ante  fu  ropo 
Je  buelue  al  pueblo,  y  baxa  del  A  Itar  debajo  del 
palio  acompañándole  el  Diácono, y  dos  Acolytof, 
¿Sacerdotes,  ¿Diáconos,  b  Súdhconos confort 
;ng fe  ofrecieren  con  dos  ¡ncenfarios  continúame* 
m  Todos  -SW*  Us  cabe  fas  defcubiems  licuando 
túndelas  encendidas  t  y  quando  el  Sacerdote  fe 
«parta  del  Altar  fe  ^piefanejles  Bytnnos  9y 
¡ecamanx  Pangeiingua,SíC.  Sacrista- 
lemnijs,  Uc.  Verbum  fupemum,&c. 
I E  S  V  noftra  reáetnpíio,  8tc.  JEtcr* 
lie  Res  altifsime,  8CC.  Y  acabados  fe  canu 
tffTeDeumLaudamusjScc.  Benediftua 
Dominus  Deus  lfrael,  &c.  Magníficat 
anima  mea,  &C.    Acabada  la  procesión  ,y 
traydo  otra  >«t¿  la  tgefia  el  fanBipimo  Sacra* 
nenio,  y  puefiof obre  el  Altar ,  todos  los  Bccle* 
fiaflkos,  que  ejluuieré  prefentes  hincados  de  ros 
dulas  con  orden  de  w*  pane  y  y  otra  adorándolo 
ton  reverencia  mientras  el  Sacerdote  hcienfa 
tres  w# hincado  de  rodillas  cantan  los*er[ot 


• ' 


Di  Benedifiionihs. 
fomentes  del  primer  Hymno :  Tantum  ergo 
Sacramentum,  &c.  Genitori\genitoqj 
&C.    Defrues  dos  cantores  ordenados  de  orden 
Sacro m%a»  :  f;  panem  de  C(rfo         ft¿< 

tifti  eis,  aíleluía,      fe  Omne  deleda- 
mentum  in  fe  habentem.alleltiia.  L«,- 

'  ¿o  el  Sacerdote  eftando  en  pie  dt^ti 

^DoitiinusvobiTcum.&c.  Oremus. 
y  E  V  S  qui  rtobis  (ub  Sacramen- 
-L^co  mirabilí  pa  fsíon/s  tía  memo* 
rjamreliqújftj:  trihue quaefumus ,  ira 
nos  corpons  ,  &  íanguinis  tui  facra 
myífcria  veneran:  vt  redemptionis 
tux ítmuin  nobis  iugiter  fentiamus. 
Qui  vjuis,  &  regnas  per  omnia  farcula 
fatcuforum".   fc.  Amen.    Báam'H S* 
«r<for*  fófe  gwjffikta,,  fc,^  fli  ^  ^ 
tlSaenmemo  en  forma  de  Cru^Wj  yeft  m¿¡. 
Riendo  al¿ma  cofa.  Defrues  lo  buelue  ¿ poner  co 
reverencia.  Eñe  modo  de  bendecir  al  fueblocort 
el  Sacramehió  en  forma  de  Cru^  >**  >^,  /, 

¿uat0 


<k 


T>e  Benedifiiomlui.  12$ 

guarde  también  en  hs  otras  pocefmes ,  ^uefe 
hiñeren  con  elfantifimo  Sacramento' 
f  ORDEN  QVE  SE  A  DE  GVARDAR 
eft  fe  procefsion,  que  fe  baze  quando  fe  pid« 
agua  á  Dios  nueftro  Señor  para  el 
pueblo  en  necefsidad. 

H¡  El  mifmo  oriente  fe  ¿uardb  enU  procef- 
fon  délas  Lewiaí  mayores  hajlaelfin  delUt 
fe  guarda  en  ep  ,  y  en  las  preces  de  las  Leu- 
m  fe  d\e  desvedes  epverfo.  tf.  VtCO« 
gruentem  pluuiam  fidelibus  tuis con- 
cederé digneris.Te  rogamus  audi  nos. 
Vejpuesfedi?.  V".  Paternofter.  *?.  Et 
nenosJnducas,8cc.    Pfalmo.  Laúdate 
Dominum.quoniam  bon9  eft  Pfalmus: 
peo  noftro  fit  íucunda,decoraque  lau- 
dado. iEdificanslerufalem  Dominus : 
difperfioncs  Ifraelis  congregabit.  Qiú 
{anat  contritos  corde:  8c  alligat  contri- 
tioncs  eorum.  Qui  numerat  multitu* 
dinem  ftellarum •••  &  ómnibus  eis  no- 
Q  s  «nuif 


T)e  hatiiSionihu 
tninavocat,  MagnusDommusnofter, 
&  magna  virtus  eius :  &  fapíentie.  e¿us 
non  eft  numeras.  Sufcipiens  manfue- 
íos  Dominus:huniiIians  autem  pecca- 
torea  yfque  ad  terram.  Prscinite  Do- 
mino  m  confeísione :  pfallite  Deo  nof. 
tro  m  adiara .  Quioperit  ccelum  nu» 
bibus:  &  parat  terr?  pluuiam.  Qui  pro- 
ducííin  montibus  fcenum.-  &  herbam 
■feniituti  hominum.  Qui  dat  ¿uinenris 
efcamípforum:&  pulüs  eoruorum  in- 
uocantibus  eum .    Non  in  fortitudine 
equi  voluntatem  habebit:  nec  in  tibí  ja 
vin  benepíacitum  cric  ei.  Beneplad* 
ium  eft  Domino  fuper  «mentes  eum: 
&  m  eis,  qm*  fperant  fuper  mifericor- 
dia  «as.  Gloria  Patri,  &c.  ^.  Operi 
Domine  ccelum  nubibus.  fc.  Et  para 
terrac  píuuiam.     V.    Vtproducatin 
montibus  fcenum.  %  Et  herbam  fer* 
tutwi  hominwn  tf.  Riga  monte?  de 

fupe« 


¿1 


J5eBe)ieíi8i<»iihis¿  126 

[íiperioribustuis.  fc.Etdefruauope* 
rum  tuorum  fatiabitur  térra.  t>  do- 
mine exaudí  orationem  meam  ,  &c. 
^.Dominusvobifcum,&c.  Oremus* 

DEus  iti  quo  viuimus,mouemurt 
gc  fumus  ,  pluutam  nobis  tiibue 
ct>ngruentertv,  vt  praefentibus  auxilijs 
fufficienter  adiuti,  fempiterna  fiducia- 

liusappetamus.  *'" 

PRgefta  qu2fumv>omnipotensDeus, 
vt  qui  in  affliafone  noftra  de  tua 
píetate  confidimus,contra  aduerfa  om- 
nia  tua  femper  proteaione  muniamur. 

DA  nobis  qusfumus  Domine, plu- 
uiam  falutarem,  8c  aridam  terr$ 
faciem  fluentis  cceleftibus  dignanter 
infunde.  Per  Dominum  noftrum  Ifi- 
SVM  Chriftum  Filium  tuurn,  &c.  #< 
Amen*  t*  Dominus  vobifcum.  &c. 
tjfc  BenedicamusDño,&c.  ^-Exaudiat 
nos  omnipotens,  &  mifericors  Dñus. 


De  Benedi8íontlus¡ 
W.  Amen,  t.  Fidelium  anima*  per  mí* 
¡ericordiam  Dei  requiefcant  m  pace. 
#»  Amen< 

T  ORDEN  QVE  SE  ^  DE  GVARDAR 
en  la  procefsion,  que  fe  bazeen  tiempo  de 
pelte,  y  mortandad,  ó  en  otra  qual- 
quiera  tribulación, 
tf  Bl  mi  fino  orden yque  fe  guarda  en  laprocef- 
fon  délas  Letanías  mayores  fe  guarda  en  efté, 
y  en  las  preces  Je  las  Letanías  fe  diados  -peéet 
mfle  Verfo  :■■  A  pefre,&  fame.  Libera  nos 
Domine  .  Y  mas  abaxoenfu  lugar  fe  d,\e. 
Vt  á  peítiienria*  flagelío  nos  liberaré 
dignens.  Terogamusaudinos.  Al  fin 
de  las  Letanías  fe  diXe.    &.    Paternofler, 

^•Etnenosinducas.&c.  Pfalmo.  Dñe 
nein  furore  tuoarguas  me  :  ñeque in 
ira  tua  cornpi'as  me .  Miferere  me¿ 
Domincquoniam  infirmus  íum.fana 
me  Domine,  quoniam  conturbara  funt 
©fía  mea.  £t  anima  mea  turbara  es 

vaíde: 


<k 


De  Beríediftiomfos.  1 27 

alde  :  fed  tu  Domine  vfquequo  i  Co- 
erceré Domine,&  eripe  animam  mea: 
aluum  me  fac  propter  mifericordiam 
uam.  Qupniam  non  eíl  in  morte,qui 
nemor  íit  tui :  ín  inferno  autem  quis 
onfitebiturtibi  ?  Laboráuiin  gemitu 
neo,  lauabo  per  úngulas  nodes  leftíi 
neum:  Iacrymis  meis  firatum  meutn 
igabo .  Turbatus  efl  a  f  urore  oculus 
neus :  inueteraui  ínter  omnes  inimi- 
:os  meos.  Difcedite  a  me  omnes,qu¿ 
>peramini  iniquitatem :  quoniaexau- 
Jiuit  Dñus  vocem  fletus  mei.  Exaudí- 
uit  Dominus  deprecationem  meam : 
Dominus  orationem  meam  fufcepit. 
Brubefcant,  8c  conturbentur  vehemé. 
ter omnes  inimici  mei  iconuertantur, 
ge  erubefeant  valde  velociter.  Gloria 
Patri,  &c.  V.  Domine,  non  fecundutn 
peccata  noftra  facías  nobi*.   &.  Ne¿p 
fecundum  ¡niquitates  noftras  retribüas 

nobis. 


_  Ve  BenediBk»'th.tl 

nobis.  $,  Adiuua  nos  Deus  falutarí* 
noíter.  &,  Et  propter  gloriam  nom¿. 
nis  tui  Domine  libera  nos.  t?.  Domi- 
ne ne  memmeris  iniquitatum  noítra* 
rumantiquarum.   &.  Citó  anticipent 
nos  miíericordis  tu*  ,  quia  pauperes 
mi  fumus  nim/s.  *  Deus  refugiunt 
noítrum(&  virtus.  fc.  Admtorintri. 
buíatiombus.  *.  Ora  pro  nobis  fc„. 
«e.sebaftiane.  &  Vtdigníefficiamur 
piomiftionibuí  ChriJli.  F.  Domine 
exaudí  orationem,&C(    F.  Dominus 
vobifcum,&c.  Oremus. 

P  Xaudi  nos  Deus  faíutaris  noíter* 
X->&  intercedente  Beata,  &  gíoriofa 
Deigemtnce  María  femper  Virgine 
&BeatoSebaílíanoMartyre  tuo,&  óm- 
nibus Saltáis ,  popuíum  tuum  ab  ira- 
cundí*  tía  terroribus  Iibera,&  miferi- 
corda  tu*  he  Iargitate  fecurum  .  Da 
aiobw ,  quatfumiis  Dñe  p¿*  petitioms 

tfteu 


De  Btnediahmluü*  Í2g 

fe&um,  &  peíhlentiam ,  tnortéfita*'' 
rnque  propitiatus  mtrte^vt  moría- 
am  corda  cognofeant  á  te  indignan* 
talia  üagella  prodire,  &  te  mifecais* 
ceífare. 

rRibuíatíonem  tioftram  *  ..qusfu ■•• 
mus  Domine  propitius  tefpice  * 
iram  taz  indignatíonis  ?  quamfufte 
eremur,  auerte. 

"^\Eus  refugium  noftrum  *  8c  vír- 
— ^tus^adefto  pijs  Bcchüx  tuxpre-.- 
*us  au&or  ipfe  pietatis,fe  prafía^vt 
iod  fideliter  petimus,  efficacster  co* 
quamur*  Per  Dominum  noftrum  le- 
m  Chriftum  Filium  tuurn,qui  tecutti 
uit  8c  regnat,  &c.  &.  Amen. 

ORDEN  QVE  SE  A  DE  GVARDAfc 
h  proCefsion>  q  fe  haze  quando  fe  trasla- 
ri  algunas  infignes  reliquias  de  vna  parte 
)tra  í  como  de  vna  Igíefia  a  otra,  ó  de  vn 
jar  á  otro. 


Ve  lenediüionilus. 
€  La  Ighfiá  >  y  cavtiiéos  por  donde  a  de  paffar  t 
todo  quato  fuere  pofiible  decentemente  fe  adornen. 
Los  Sacerdote!, y  miniftros  reueftidis  de  ornamen. 
tos  blancos ,  b  colorados  conforme  la  fefltwdad  de 
los  Santos  cuyas  reliquias  fe  traficaren,  piden. 
Todos  \>ayan  con  candelas  encendidas  cantando  las 
Letanías  y  el  Hymno  :  Te  Deum  Lauda- 
mus,  8tc  YelPfalm:  Laúdate  Domí- 
num  de  coelís,  &C.  con  los  otw  dos  que  10 
figuen.y  otros  ?falmQS>y  Hymnos  del  proprio  ;  o 
del  común  de  aquellos  Samos>  cuyas  reliquias  fon 
trasladadas  de  lona  parte  a  otra>bde  wa  \ghfia< 

f*  PRECES,  QVE  SE  HAZEN  QVAN- 

do  a  y  tempeftad,  rayos,  y  truenos. 
C  Las  campanas  fe  toquen^y  las  perdonas  que  fe 
pudieren  recoger ,  fe  junten  en  la  Ighfia  éhincadot 
todos  de  rodillas  ante  el  famifÜmó  Sacramento ,  fe 
digan  las  Letanías  ordinarias  delBreuiario  Row¿. 
no  al  fin  de  los  Yfalmos  penitenciales^  en  lasqua* 
les  fe  diga  dos  wt£Se\f\¿u\ete  Verfo  :  A  ful* 
gure,  8c  tempeftate  .  Libéranos  Do* 
tnine  •  Y  defyues  de  las  Letanías  fe  diga4 

Patet 


De  BeneitBiomlus,  1 29 

Pater  nofter,  &c.  **".  Etnenosindu- 
cas,  8cc.     Pfdlmo.    Lauda  Ierufaíem 
Dorninum  :  Lauda  Deum  tuum  Síon. 
Quoniam  confortauít  feras  portaron» 
tuarum:  bened/xit  filijs  tais  in  tffQui 
pofuít  fines  tuos  pacem :  &adipe  fru* 
mentí  fatiat  te .  Quí  emktit "eloquíum 
üum  terror  velociter'cürrit  Termo  eius. 
5uí  dat  niuem  ficut  ianám :  nebulam 
(iciit  cinerem  fpargit.  Mittit  cryítalla 
fuam  fícut  bucellas:  ante  facíern  frigo* 
*is  eíus  quis  fuíünebít  ?  Emittet  ver- 
)um  fuum,&  íiqueíacietea  rflabitfpí- 
•jtus  eius,  &  fiuent  aqu£.    Quj  annun- 
:iat  verbum  fuum  Iacob  :  iuAicías  ¡  & 
uditía  fuá  ífrael.  Nofecittalireromni 
lationi :  &  iudicia  fuá  non  manifeira- 
lít  eis.  Gloria  Patri,8tc.   V-  Adfuto- 
ium  noílrum,  &c.  W.  Ofíende  nob/s 
>omine¿tc."  *.  Adiuua  nos  Deus  ía* 
«taris  nofter.  fc.  Etproptergíoriam 
R.  nomi- 


De  BenediftwmluSe 
ttominis  tui  Dne  libera  nos;  #.  Nihil 
proficíac  inimícus  in  nobis.  #.  Et  fi# 
lius  iniquitatis  no  apponat  noccrc  no- 
bis. V\  Fiacmifericordia  tua  Domine 
íupeiwios.  J&  Qoemadmodum  fpera- 
uimus  in  te.  ÜT.  Saluum  fac  populum 
tuum  Domine,  &.  Et  benedic  haeredi- 
tati  tua?.  ^.  Non  priuabis  bonis  eosf 
qui  ambulantininnocentia.  B?.  Do- 
mine Deus  virrutum,beatus  homo,qui 
fperat  in  te,  t. '  Domine  exaudí  ora- 
tionem,  Scc.  f*  Dominus  v.obifcum. 
&c*  Oremus, 

DEus  qui  culpa  offenderi9,  poeni- 
tentia  placaris,  preces  populi  tui 
fupplicantis  propitius  reípice,  &  fla* 
gellatuac  iracundia?,  quac  pro  peccatis 
tioftris  meremur,  auerte. 

A  Domo  tuat  quaefumus  Dñeffpiri-  * 
tuales  nequiti|  repellantur^  ae- 
learudifcedat  malignitas  tepeflatumJ 

Ottie 


4k 


De  BeneAiñioníbíiSé  I|0 

OMnfpotens  fempíterne  Deus, 
parce  mettientibus,  propitiare 
fupplicibus;  vt  poli:  noxios  ignes  nu- 
biurn ,  Se  vim  proceílarum  ¿n  miferí- 
cordiam  tranfeat  Iaudis  comminatío 
tepeftatum. 

DOmine  IESV,  quí  imperaftí  ye- 
tis,&  raari,8c  fa&a  fuít  tranquif- 
itas  magna,exaud¿  preces  famil/^  tvt$t 
Se  prafta :  ve  hoc  íigno  fanfta-  >£  Cra- 
:is  omnis  difeedat  feuiria  tepeíratum. 

QMnipotens,  8c  mifericors  Deus, 
qtii&  nostaftigando  fanas,&  ig- 
lofcendo  conferuas:  praefta  fupplici- 
«18  ruis,  vt  &  tranquillitatibus  opta* 
£  confolationis  la*temur>&  domotue 
ietatis  femper.  vtamur.  Per  Domt- 
utnnoftrutn,Scc.  &.  Araen¿ 
[  PRECES  QVE  SE  HAZ  EN  EN" 
épo  de  careíh'a,  y  falta  de  njantenimiétos; 
[  El  mifttm  orden  que  fcgu«rd&  ea  la  ftócifi 


De  Benedi&iomhuS' 
fien  de  las  Letanías  mayores  fe  guarda  aqut  kafii 
el  fin  ¿ellas,  en  cuyas  peces  fe  di\e  dos  t>e\es  ejle 

Verfo.  Vt  fruttus  terrae  daré,  5c  confer- 

uare  digneris.  Te  rogamus  audi  nos* 

¿¡tobadas  las  Letanías  fe  diga.Vatet  noíler, 

8cc.  t.  £t  ne  nos  inducas  in  tentationé. 

&c.  Pfaímo.  Dominus  regitme,8c  nihil 

mihi  deerit:  in  loco  Pafcug  ibi  me  col- 

locauit.  Super  aquam  refeftionis  edu- 

cauit  me  :  animam  meam  conuertit. 

Deduxit  me  fuper  Cemitas  iuftiti^:  ¿>p- 

ter  nomen  fuum,  Nam,  8c  fi  ambuia* 

uero  in  medio  v  mbrae  mortis ,  non  ti' 

mebo  mala :  quoniam  tu  mecum  es. 

Virga  tua ,  8c  bacuíus  tuus  :  ipfa  me 

confolata  funt .    Parafti  in  confpe&u 

meo  menfam  ••  adüerfus  eos  qui  tnbu- 

Iant  me .     Impinguaítí  inoleo  caput 

meum  :  8c  calix  meus  inebrians  quam 

preclaras  gil,  Bt  mifericordia  tua  ful* 

fequetur  me  :  ómnibus  diebus  vitae 

me*. 


■ .  1 1   ■»  lm 


De  Benecliffiomhitf.  I?  I 

mcae.  Et  vt  ¿nhabitem  in  domo  Do- 
m ini :  in  Iongitudine m  d ierum.  GÍo# 
ría  Patri,&c.  #•.  Domine  non  fecun- 
dumpeccata  noílra  facías  nobis.  &. 
Ñeque  fecundum  iniquitates  noftras 
retribuas  nobis.  #.  Oculi  omnium  in 
te  fperant  Domine.  #.  Ettudasiliis 
efcant  in  tempore  opportuno.  p.  Me* 
■m ento  congregationis  tuae.  &  Qua  m 
poíTediftiabinitio.  tf.  Dominus  dabit 
benignitatem.  Br.  Et  térra  noílra  da- 
bit  fruftum  fuum.  t.  Domine  exaudí 
orationem,  &c.  ?•  Dominus  vobif- 
cum,  &c.  Oremus. 

INeffabilem  nobis  Domine,  miferi- 
cordiam  tuam  clementer  oftende, 
vt  fimul  nos  ,  &  á  peccatis  ómnibus 
exuas,8c  á  pcenis,quas  pro  his  mere.» 
mur,  eripfas. 

DA  nobis,  quaefumus  Domine,  p/g 
fupplieationis  effeüu,  8c  famera 
^  3  pro-. 


%      1 


«* 


De  leneáiñimibut* 
propitiatus  auerte;  vt  mortalium  ctít- 
da  cognofcant ,  8c  te  indignante  taita 
flagella  prodire,  &  te  miferante  cefía- 
re.  Popuium  tibi  fubditum  pro  pecca* 
tis  fuis  fame  laborantem  ad  te  Domi- 
ne couerte  propitius,  qui  quaerentibus 
tegnutntuum  omnia  adifcienda  eíTe 
dixiílí.  Qui  viuis,  8c  regnas  cum  Deo 
Patre  in'vnitate  Spiritus  fancli  Deus, 
gcc.       &»  Amen. 

%  PRECES  QVE  SE  HAZEN  EN 

tiempo  4e  guerra» 
§  El  mifma  orden  que  fe  guardo  en  laftocepo* 
de  hs  Letanías  mayores  fe  guarda  ac¡ui  yy  alfiü 
¿ellas  jedi%e.  Pater  nofter,8cc.  ?Et 
ne  nos  ¡nducas^c.  Vf&lmo.  Deus  nof- 
ter  refugian*,  8c  virtus :  adiutor  in  tri- 
bulationibus ,  qax  inuenerunt  nos  ni- 
mis .  Propterea  non  timebimus  dum 
turhabitur  térra  -  8c  transferentur  mo- 
tes in  cor  maris.  Sonnuerunt,8c  turbatg 

fimt 


- 


De  hnedíBkmlas  I£¿ 

íunt  aqua*  eorum :  conturbati  funt  nÍ5# 
tes  in  fortitudine  eius.  Fluminis  im# 
petus  fetificat  ciuitatem  Dei:  fanaift- 
cauit  tabernaculum  fuum  aftifsimus; 
Deus  in  medio  eíus,  non  commouebt- 
tur  ¡  adiuuabit  eam  Deus  mane  dilucu- 
lo.  Conturba^  funt  gentes,&  inclinata 
funt  regna :  dedit  vocem  fuá,  &  mota 
cíl  térra  *    Dominus  virtutum  nobif- 
cum :  íufceptor  noíler  Deus  Iacob. Ve 
nite,&  videte  opera  Domini,quar  pof- 
fuit  prodigia  fuper  terram :  auferens 
bella  vfque  ad  finem  terrac.  Arcum  co- 
teret,8c  confringet  arma:  Scfcuta  com- 
buret  igni.  Vacate,&  videte  quomam 
ego  fum  Deus :  exaltabor  in  gentibus,' 
&  exaltabor  in  térra.  Dominus  virtu- 
tum nobifcum:  fufceptor  noíler  Deus 
[acob.  Gloria  Patri,  &c.  jr.   Exurge 
Domine  adiuua  nos .  Ifr  Et  libera  nos 
propter  nomen  tuum.  &  Saluum  he 
R,  4  popu^ 


- 


Mi 


i 


Ve  Bencáiftiomhs* 
populum  tuurn  Domine.  fy¿  De9  meus 
fperantem  in  te.  jp.  Fiat  pax  in  virtu- 
tetua.  §c  Et  abundancia  inturnbus 
tuis ;  nt  Efto  nobis  Domine  turris 
fortitudinis.  &•  A  f  acie  inimici.  tt 
A rcum  contere,  8c  confrige  arma,  &• 
Et  fcuta  combare  igni *  fé  Mitte  no- 
bis Domine  auxilium  de  fando.  JfcEt 
de  Sion  tuere  nos .  ^Domine  exaudí 
arationemmeanif8cc.  tf.  Dominus 
vobifcum  &c.  Orcmus. 

DE  V  S,  qui  conferís  bella,  &  im- 
pugttatores  in  te  fperantium  po- 
tencia tuae  defenfionis  expugnas,  auxi* 
liare  famulis  tais  implorantibus  mife- 
rkordiam  tuamj.vt  ¿nimicorura  íuo- 
tum  feritate  depreíTajinceíTabili  te  gra- 
tíarum  adione  laudemus. 

DEVS,  a  qup  íancta  defideria, 
reda  confilia^Sc  iufk  funt  opera* 
da  feruis  tuis  illam,  quá  mundus  darc 

non 


4k 


De  SenediSliomluSm  I J  J 

tion  poteft,  pacem,vt  &  corda  xioftra 
tnandatis  tuis  dedita ,  &  hoftium  fu- 
blaca  formidine,  témpora  fmttua  pro- 
teSione  tranquilla.  Hoíliurn  noílroru, 
qu^fumus  Domine , elide  fuperbiam, 
&  eorum  contumaciam  dexterae  tux 
viríute  proflerne»  PerDominum  nof- 
trum  lefum  Chnííum.  &c.  &.  Amen, 
Si  U  guerra  es  contra  Turcos^ y  otros  infieles^  o 
Hereges  >  en  las  preces  de  las  Letanías  fe  diga 
dos  ye^es.  Vt  mímicos  íanfhe  Ec define 
humillare  digneris.  Te  rogamus  audi 
nos.  Y  fe  anada.Vt  Turcarum,vel  H^re- 
ticorum  conatus  reprimere,8c  ad  nihi- 
lum  redigere  digneris.  Te  rogamus 
audi  nos.  Y  dicho :  Pater  nofter :  fe  diga 
el  ?f almo.  Deus  venerunt  gentes  in  hg- 
reditatem  tuam,  polluerunttemplum 
fan&um  tuum :  pofuerunt  Ierufalem 
in  pomoríi  cuftodiam.  Pofuerunt  mot> 
tidna  feruoru  tuorü  eícas  volatilibus 


■■■MMSI093 


'<& 


De  Benediftiomlusl 
coelí:  carnes  fan&orum  tuorum  beílífs 
térras  EfFunderunt  fanguinem  eorum 
tanquam  aquam  in  circuituler úfale m: 
&  non  erat  qui  fepeiiret.  Fa&i  fumus 
opprobrium  vicinis  noftrisífubfana* 
tio*8c  iíluíio  his  qui  in  circuitu  noftro 
funt.  Vfque  quo  Domine  irafceris  in 
finem :  accendetur  veluti  ignis  zelus 
tuus  ?  EfFunde  iram  tuam  in  gentes  » 
qux  te  non  nouerunt :  8c  in  regna,  qux 
nomen  tuum  non  ínuocauerunt.  Quid 
comederuntlacob:  8cIocum  eiusde- 
íoíauerunt.  Ne  m  e  mine  ris  i  ni  quitatu 
noftramm  antiquarum^ito  anticipent 
nos  mifericordis  tu#  :  quia  pauperes 
fafti  fumus  nimis  *  Adiuuanos  Deus 
faíutaris  nofter ,  8c  propter  gloriam 
nominis  tui  Domine  libera  nos:  8c  pro- 
pitius  eílo  peccatis  noíhis  propter  no- 
men tuum .  Ne  forte  dicant  in  genti- 
busfvbi  eft  Déos  eorum?  &  innotcfcat 

¿o 


- 


T)e  Betiedifíwmlui*  1^4 

in  nationibuscoram  oculis  noñtk.Vh 
tio  fanguinis  feruorum  tuorum  qui  cf. 
fuffus  eft  :  introeat  in  confpe&u  tuo 
gemitus  compeditorum .  Secundum 
magnitudinem  bracfai)  tui :  pofsidefi- 
lios  mortificatorum.  Etredde  vicinis 
noftris  feptuplum  in  finu  eorum :  itm 
properium  ipforum,  quodex  proba- 
uerunt  tibi  Domine.  Nos  autem  popu- 
las tuus,  &  oues  pafcuae  tu#  :.confite- 
bimur  tibi  in  fgculum  .  In  generado- 
nem%&  generationem :  annuciabimus 
laudem  tuam.  Gloria  Patri,  &c¿  V. 
Saluosf ac  feruos  tuos.  ¡jt.  Deusmeu» 
fperantes  in  te.  #*.Efto  nobis  Domine 
furris  fortitudinis.  %  A  facie  inimici. 
#•  Nihil  proficiat  inimicjus  in  nobis* 
ifc,  Et  films  iniquitatis  non  apponat 
nocere  nobis.  W. Hoftium  nominig 
tüi  Domine  elide  fuperbiam.  &•  Et 
sorum  contumaciamdexterie  tua:  vir- 

tute 


V* 


■■■■■■■■■  ■■■ 


1HHHHNRMNPHMHMP 


T)e  Benedittionrhsi 
tute  proílerne.  t-  Fianttarnquápul- 
uis  ante  íaciem  venti.  ^  Et  Ángelus 
Dominí  perfequatur  eos.  ^.  EíFunde 
iram  tuam  in  gentes,  quae  te  non  no# 
uerunt.  R.  Etinregna,  quae  nomen 
tuutn  no  inuocauerunt.  V.  Mitte  no- 
bis  Domine  auxílium  deSando  .  ^. 
EtdeSiontuere  nos.  ^.  Dñe  exaudí 
orationem,  &c.  ^*  Dominus  vobif- 
cum,&c.  Oremus. 

D:A'j  qu^fumüsíEcHeíí^tuae  mife- 
ricors  Deü^vt  fanSto  Spiritu  cb* 
gtegata,  hoftüi  «uHatenus  incurfione 
furbetur. 

DE  V  S,  qui  culpa  ofFenderis  pe- 
nitenciapíácaris,  preces  populi 
tui  fupplícantis  propitius  refpice  >  8c 
fiageíla  tu#  iracundia?,  qux  pro  pecca- 
tis  noílris  me  remar,  auerte. 

OMnipotens  fempiterne  Deus,  íri 
cuius  manuíuntommumporef* 

taces, 


•  . 


.-- — : 


■P»"'l    ii.  i  ni ^jji^ 


D<¡?  Beneifámihié  I  $  $ 

tates,  8c  omníum  iura  regnorum  ,  ref- 
píce  ¿nauxiímwi  Chriftianorum,  vt 
gentes  Turcarura ,  feu  ffereticorum , 
quae  in  fuá  feritate  confidunr,  dexteras 
tux  potentia  conterantur*  PerDñum 
noílrum,&c.  B?.  Amen.  ^-Exaudiat 
nos  Dominas .  Amen. 

f  PRECES    QVE  SE  HAZEN  QVAN- 

do  le  dan  gracias  á  Dios  nueftro  Señor  por 

algún  beneficio  recebido  de  fu  diuina 

Mageíkd. 

If^íl  principio  déla  proceftion \  fe  cante  el  Hym~ 
w:  TeDeumLaudamus,&c.  Luego  fe 
Pueden  de^ir  los  Pfalmosjiguiefnes  conforme 
Heve  lugar  el  tiempo,  lubilate  Deo  omnis 
térra, Pfalmum  dícite  nomini  eius,8cc. 
Exultare  Deo  adíutori  noílro  :  iubilate 
Deolacob,&c.  Cántate  Domino  can- 
ricumnouum :  cántate  Domino  omnis 
térra,  &c.  lubilate  Deo  omnis  térra: 
Ceruite  Dño  inlztitia,  &c.    Benedic 

ánima 


■■■MH 


'4k 


D¿  Benediftiomlnsi 
anima  mea  Domino ;  &  omnía  quae 
ihtra  me  funt,  nomini  fan&o  eíus,  &c. 
Laúdate  Dominum  omnes  gétes  : laú- 
date eumomnes  popuIi,8cc.  Laúdate 
Dominum  de  ccdis  :  laúdate  eum  in 
excelíis>  &c.  Benedicite  omnia  opera 
Domini  Dño  :  laúdate,  8c.  fuper  exalta- 
te  eum  in  fgcula^cc.  Benediftus  Dñus 
Deus  Ifrael :  quia  vifitauit,  &  fecit  re- 
demptionem  plebis  fuae,  Scc.  Todo  eflo9 
é  parte  delh  fe  cantara  conforme  el  tiempo,  que 
durare  la  procepion.  Dejpues  en  la  Iglefia  adon- 
de fe  ha%e  la  ejl  ación  ame  el  Altar  fe  di%en  hf 
Jiguientes  *erfo$%y  oraciones»  &.  Benedi&US 
es  Domine  Deus  Patrum  noílrorum. 
ífc;  Et laudable  8c  gloriofus,  infecí* 
la,  &-  Benedicamus  Patrem>8cFiIium 
cumfanftoSpiritu.  ^c- Laúd emus ,8c 
fuper  exaltemus  eum  in  fácula.  ^-Be* 
nedi&us  es  Dñe  Deus  in  firmamento 
cceli*  fy  Etlaudabilis&gloriofus,  8c 

fuper 


"De  BenediStiomlnu  J^S 

uperexaltatusinfaecula.  ?•  Benedíc 
mima  mea  Domino,  fy,-  Etnoíiobli- 
ufciomnes  retnbutioneseius.  -^-Do- 
nine  exaudí  orationem,  Scc.  #•  Do- 
ninusvobifcum,gcc.       Oremus. 

DE  V S  cuius  mifericordiaí  noefi; 
numeras ,  Stbonitatis  infinitas 
ft  thefaurus,  pijfsimx  Maieftati  lux 
»rocoIíatis  donis  gratias  agimus,tuam 
etnper  dementiam  exorantes,vt  qu¡ 
etentibus  poítuíata  concedis,eofdem 
o  deferens  ad  premia  futura  difponas, 

DE  V  S,  qui  corda  fidelium,  íanéti 
Spiritus  iJIuftratione  docuiíH ; 
a  nobis  in  eodem  Spiritu  refta  fape- 
?,  8c  de  eius  femper  confolatione  gau* 
ere. 

DEVS,qui  neminem  ¿n  te  fperan- 
tem  nimium  affligi  permittis  ; 
;d  pium  precibus  prasftas  auditum : 
ro  poítulantibíis  noftris,  votisque 


VefanediBioniluSd 
fufceptis  gratias  agimus  >  te  píjfsímc 
deprecantes,  vtacun&is  íemper  mu* 
niarnur  adueríis.  Per  Dominmn  nof- 
trumlefum,&c.    &*  Amen. 

ff  MODO,  Y  FORMA,  QVE  SE  A 
de  guardar  en  recebir  al  Prelado ,  quando 
viene  á  vifitar  la  primera  vez  alguna  • 
Iglefia  de  nueftra  Orden. 
€T  Qmndo  el  P relado  Viene  a  Vifitar  alguna 
Iglefia  la  primera  te^  ,  a  de  falir  el  Sacerdote 
de  mayor  dignidad^  que  Quiere  en  ellay  b  el  quf 
fuere  entoces  Hebdomadario  reueflido  con  amic* 
to^alha^ejlola^  y  capa  colorada  :  a  de  lleuar  en  la$ 
manos  ^na  Zru\pequena%yra  delate  laCru\dltd 
con  lot  cyriales  yy  los  Sacerdotes  que  Quiere  por 
orden  '  poner fean  a  la  puerta  déla  lglefiay  ha  fia 
que  llegue  el  Prelado^  al  qual  luego  que  llegue  i 
las  puertas  de  la  Iglefia  dará  el  V  Ye  fie  elbyffopo 
con  agua  bendita  no  hincando  fe  de  rodillas  ,  y 
éiuiendofe  el  V relado  echado  agua  lendita^y  a  los  I 
€Írcunfiamesftomra  el  B  re  fie  el  byjfopo  de  mano 

¿el 


(  4-  "T 


DeBenediftionifaf.  X?  ? 

l*Z  Prelado  fin  hincar fe  de  rodillas  >  y  darle  á 
ta/dK  /<*  Cr«^  9  jy  leitantandofe  el  Prelado  def- 
ines de  auerlalefado^tomara  elfrefle  elinceit* 
Wn^y  le  lucen fara  tres  ve^es,}1  luego  hiñera 
\  tomar  la  Crt^y  y  fe yran  todos  al  hitar  ma* 
yor  cantando  la  Aña.  que  fe  Jigüe  .        Salue 

[an&e  Pater,  patriaelux^forma  mino* 
rum  :  virtucisfpeculunnj  refti  vía,  re- 
cula morum  :  carnis  ab  exilio  áuc  nos 
id  regna  polorum.  En  medio  de  la  capilla 
mayor  "a  de  auer  Km  alfombra  con  fu  cogin ,  y 
fc na  filia  donde  fe  fíente  defines  el  Prelado^para 
pe  todos  los  &elig¡o fos  le  tomen  U  bendicionyy 
e fiando  hincado  de  rodillas  cantara  el  P We fie  los 
fluientes  y>erfos.  f.  Saluum  fac  feruum 
tuum  Dñe.  $>Deus  meus  fperatem  in 
te#  '^-Micte  ei  Dñe  auxilium  de  fa ri- 
ño. &.  Et áe  Sion ttieré  eum.  \f.  Ni- 
hil  proficiat  snimícús  in  eo,  &.  Et  fi- 
lias iniquitatiS  non  apponat  nocere  ei. 
^•Domine  exaudí  &c.  f.  Dominus 
S  vo# 


..> 


s 


t)e  hnedjfliomlusé 
vobifcum,  &c.  Oremus. 

OMnipotens  fetnpiterne  Deus,qg|- 
facis  mirabilia  magna  foIuSjpr^- 
tende  fuper  famulum  tuum  N.  Przla- 
tum  noftram,8c  fuper  congregaciones 
illi  comrniiTas  fpiricum  gratiae  faluta- 
ris ;  8c  vt  in  veritate  tibi  complaceat  ¿ 
perpetmim  ei  rorem  tuz  benedi&io- 
nls  infunde .  Per  Dominum  noftrum, 
8cc.  in  vnitate  emfdem,Scc.  &  Ame, 
Si  el  Prelado  no  uniere  mas  de  Vna  Prouincia% 
o  congregación  a  fu  cargo  fe  diga  en  la  Oración 
de  arriba:  Et  fuper  congregationem  illi 
Coramiffam^C.  M  Pifiador  de  el  Pret 
lado  fe  á  de  recebir  déla  mifma  manera ,  fatuo  f 
que  el  Prefte  le  ha  de  echar  el  agua  bendita  9 
y  le  incenfara  tres  Ve^s^y  dará  a  befar 
la  Cru^ho  qual  acabado  fe  ytí 
el  P  re  fie  a  defnudar  hh 
Sacriflia  con  los; 
miniflrosm 


Formula 


m 


%  FORMA   DE  ESCREV1R  LOS 
Baptizados  en  el  primer  libro. 

C^ída  P ¿rocho  deue  tener  quatro  lihos  eñ 
fu  I  ¿le  fia.  E  l  pimero,  \>ara  que  apierne  en 
ü ,  los  Baptifmos  que  hiñere  en  fu  IgUfia*.  El 
tcgnndoy  para  que  apiente  enel%  los  Matrimonios 
jue  celébrate.  El  tercereara  queriente  en  eL 
todas  ks  familias  de  fus?  amátanos  cada  im* 
parte.  El  quaii^pra  que  apiente  en  el  a  los  def: 
funftos  que  fe  enterraren  en  fu  Iglefia*  Y  cowen* 
(ando  forel  luto  délos Ba¡) ti fmoy,])orM  lo  prr- 
mero,  el  c&o$l  fia  del  mes>  el  nombre  del  facer* 
dote  queh^ti\ofí  es Varochoy o  «a,  la  íglefta  $¡>t 
brando  el  finto>  bfanta  titular  dula  :la  ciudad, 
pueblo,  ViUa ,  o  lugar  como  fe  llamare  i  el  dia  en 
pe  nació  el  niño  :  fus  F 'adres  por  fus  nombres : 
(  fifon  cafados  )  la  Patocbia  de  donde  fon  :  de 
"donde  fon  naturales :  el  Nombre  que  le  fue  fueflo 
duiño':  Us  nombres  de  fus  ?adrim  :  los  nombres 
le  fus  P adres ;  la  Vartochia  de  donde  fin^ 

Si  el  niño  no  fuere  nacido  de  legitimo  mattu 
mntOy  porto  menos  fe  efcrw  el  nombre  de  algu- 
no de  fus  f  adres  del  \ue  Quiere  mas  noticia*,  uwque 
Sz  tod& 


mm 


^ 


,■■■■ 

FoYMitlcei 
toda  ocafm  de  infamia  fe  deue  euüar  en  tal  oca. 

Si  fe  ignoran  los  nombres  de  fus  Vahes  ,fe 
ponga  que  fus  Padres  no  fon  conocidos  >y  que  fe 
ignoran.  — . ¿ 

;  Si  el  niño  fue  arrojado  ¿  Ü  puerta  de  alguna 
cafa  fe  ponga  en  que  dia}y  donde  fue  arrojado,  y 
guien  le  ballb^y  que  días  tiene  de  nacimiento-,  y  fi 
fe  ignorare  fu  baptifmoyfea  baptizado  debajo  de 
condición  como  fe  dixo  arriba  en  lo  que  toca  al  bap- 
íifmo.ypongafeenel  libro  como  fue  baptizad* 
de  efta  manera.  _w  > 

Si  el  niño  fue  baptizado  en  fu  cafa  por  auer 
áuido  algún  peligro  de  muerte,  fe  efcriua  el  nom* 
he  de  la  perfona  que  lebapti^b  \y  de  como  la  tal 
ptrfona  fe  lo  dixo  al  Parocbo  de  aquella  Iglefia  \ 
queK>eniabdpti$adoel  tal  niño.yfi  Viuiere dejpues 
y  en  la  Iglefiale  ahecho  el  Sacerdote  la*  demás 
(eremoniasde  Exorcifmo,  Olio.CbriJma^y  las  de* 
ínaSyfediga  enel  libro  como  fe  le  hiñeron  las  fo- 
hedidas  ceremonias ,  efcriua  el  Nombre  que  fue 
fueftoal  niño  quando  fue  baptizado  en-necefidad. 
Si  otro  Sacerdote  fma  del  Parocbo  baptiza- 

*efo 


St**a;*í*M 


— - 


FomuU  *39 

?  fe  efcriuafu  nombre,  y  como  h¡$$*°n  ^ceni 
ia  del  Cura  de  aquella  Ighfia, 
f  FORMA  DE  ESCREVIR  LOS' 
cafados  en  el  fegundo  libro. 

POndra  lo  primero  el  Año>  el  dia^el mes%  que 
fe  hicieron  tres  amone fl aciones  en  tres  dial 
ontinuosyfefliuos  >  y  que  la  primera  fe  hixpett 
al,  b  tal  dia  feriándolo, y  api  de  lafegwda,  co- 
no de  la  tercera  fe  a  de  de\it>y  que  fueron  hechas 
m  la  Mijfa  mayor  conuentual  de  aquellos  dias 
feftkos  acabado  él  Evangelio :  que  no\>uo  impe- 
iimemo  alguno  legitimo  :  ponga  el  P atocho  fu 
iomhey  b  el  Sacerdote  que  celebrare  el  Matrimo- 
nio con  fu  licencia  :el  nombre  de  fu  Farrocbia^  el 
nombre  de  la  ciudad  ,  pueblo  >  VtUa  >  b  lugar  donde 
pfia.  Diga  que  pregunto  a  los  tales  contY^entes 
[  poniéndolos  por  fus  nombres  ¡y  los  de  fus  V  adres  f 
y  de  que  Varrocbia  fon)  delmutuo  confentmiemOy 
y  que  anido  conocimiento  Aeljolemnemente  por  pa* 
labras  de  pie  femé  los  caso  eft  ando  prefentesN.y 
N.  teftigos  (  poniéndolos  por  fus  nombres^y  hs  de 
fus  ?adres>y  de  queParrochiafon). 
;  Si  la  muger  que  fe  cafare  niere  fido  Vvudd% 
$)  Jo 


Formula 
h  ponga  en  el  libro. 

También  ponga  Jj  recibieron  en  la  Jglefia  h$ 
hendkiones  en  la  Mijfa, 

Si  W  de  los  cafados  ,  ó  entrambos  fueren  de 
diftinFta  Parrocbia  de  la  fuya,  pondralo  en  el  libro% 
y  como  fe  hiñeron  en  fu  Parrocbia  tres  tmoneJlE* 
clones, y  otras  tantas  en  la  Parrocbia  dello$:y  ad* 
iiierta  aqui  el  ?arochoy  que  antes  (¡ue  celebre  el 
tal  matrimonio  con  licencia  del  otro  Vatocbo  (qmn. 
do  ellos  los  cantnhentes  pertenecen  a  otra  Parro. 
chia)  reciba  por  efctitofee  de  como  fe  an  amonef. 
Udo  en  fu  Parrocha  propria  los  dichos  toniraben. 
tes  mtüüfa  la  qualfee  fe  guarde,  y  ponga  ene] 
libro  de  hs  Matrimonios  donde  fe  celebrare  el 
tal  caf amiento. 

-  Si  los  contrahentes  fon  de  dijlinña  Dieeceft 
las  amoneftaciones  que  el  Parmbo  di\efe  ban  bé~ 
tho  no  tengan  -palor  alguno  fi  no  fueren  comproba- 
das por  elobip  í  o  Vicario  general  del  Obijpo,  b 
del  que  tiene  Authoúdad quafi  Epifcopal  (como 
fon  los  Prelados  Superiores)  de  aquella  Dicecefi, y 
ejlo.con  fufitmayfello^y  fe  aprueue  ejlo  porel 
9}$o¿  Vkaúo  del  ¡u¿ar  dodejfe  h^e  el  Matri. 

wonio} 


.',taa4aifl«ÍL_  ¿^. 

FormuWt  14° 

ton\o,yMofehrafmfulicénc'tá. 

Si  las  amonedaciones  fe  diffúmn,  b  dexaron 
on  licencia  del  Superior,  fe  a  de  poner  en  el  libro 
•orno  fe  dexaron  de  h\er  co  licencia  del  Suprior, 
1  de  como  no  ipuo  impedimento  alguno. 

Si  las  amonedaciones  fe  hiñeron  dejbues  de 
iontrahido  el  Matrimonio  fe  efcriua  como  fueron 
lechas  api> y  con  difienj "ación  del  tal  Superior. 

Si  algún  Sacerdote  con  licencia  del  propio  p<t. 
rocho  celehare  el  Matrimonio  fe  efcxiua  como  le 

fmcmceiHaltcenaa.  y 

Si  los  contrabentes  fon  parientes  por  ajfnrdadt 
o  conf ancianidad ,  diften fados  por  AmWdal 
Apopfoa  par&toniuher  matrimonióle  diga  tn  el 
libro  como  fuero  dip«fadosyy  fe  explique  tlgrfr 
do  de  parentefco  en  que  fueron  diften fados,  y  co* 
mo  fueron  cafados  leidas  amonedaciones ,  y  hechas 
hs  demás  diligencias  acojluwkadas  por  lafnnu 

fAdrclglsfia.  ¡,  ■  ■ 

Si  fe  hiñeren  amonedaciones  endi¡hMctas ,  y 
iiuerfasVarrochias,ydeft>ues  no tuuure  efieblo  el 
Matrimonio  i  con  todo  efjofe  an  de  affentar  en  los 
Wros  de  las  dichas  Varrocbias  >  ¡MM  j«e  <?«#«« 
con/fe  ¿ellas  andando  el  tiempo. 

S*  3For3 


Formula. 
f  FORMA  DE  ESCREVIR  LOS 
viuos  en  el  tercero  libro. 

>\    Sedeefcreair  cada  tina  familia  de  los 'l 
*    ^  Parrocbianos  poniendo  primero  el  Año  , 
diaty  mes  en  que  fe  afrentare  cxda  Dna  :  la  calle 
y  pane  donde  ejla  la  cafa  ,  la  qualfi  fuere  pro» 
fia  del  que  Vine  en  ella  fe  efaiua,  que  es  fuya 
propia  >  y  fino  fuere  propia  fe  ponga  el  nombre 
de  la  perfona  cuya  es .  Luego  fe  efcúuan  todas 
las  perfonas  de  cada  1¡>na  familia  comentando 
por  el  feñory  cabega  della ,  todas  por  fus  nom- 
hres,  y  fobre  nombres^  la  edad  de  cada  \na .  Si 
finiere  alguna  perfona  en  la  afa  como  adueñe- 
di\at  y  peregrina  fe  e faina  api  en  el  libro.  Al 
ftn  del  nombre  de  cada  perfona  afrentada  ,jy  ef- 
Crita,  fe  ponga  fi  es  admitida  ala  f agrada  com- 
m unión  cada  Año  fenaUndola  cotí  ejla  letra  C. 
pe  b  declara  .y  a  las  perfonas  que  an  recebido 
elfantoSacramentodela  confirmación  al  fin  de- 
fus  nombres  fe  les  pondrán  ejlas  tres  letras  Chr. 
Los  criados  de  la  familia  fe  afiisnten  por  fus 

non* 


y L 


Ftrmula.  1 4* 

nheijylosdefus  Padres,  ti  algwaperjo* 
de  la  familia  fe  mudare  de  la  cafaty  fe  pojé 
re  ¿  otra  ,  fe  le  ponga  al  fin  del  nombre  en  el 
vgen  del  lilromia  >£  que  detnueflre  tomoyk 
habita  en  la  cafa  ,  y  luego  fe  hufque  la  cafa 
nde  fe  mudb,y  habita  de  nuew,  para  que  fe 
'¡ente  en  aquella  parte  dóde  cabe,y  ejla  affen* 
da  la  dicha  cafa  donde  fe  mudb , y  habita  de 
ieuo;  para  que  api  fe  conofca  la  tal  perfona. 
[FORMA  DE  ESCRBVIR  LOS 
defunftos  en  el  qoarto  libro. 

[O  primero  fe  ponga  el  A  2o,  dia>y  mes  eú 
^  quefallecib  el  defunño  \  y  af  tente  fe  por 
u  nobre  propio.y  délos  de  fus  ?  adres:  el  lugar, 
■•udadyVúlaj  pueblo  de  donde  era  i  b  edad  que 
-nía  :  la  cafa  donde  murihy  quefallecib  como 
¡jo  de  nueflrafanta  Madre  Iglefta  recibiendo 
us  facramemos :  que  fu  cuerpo  fue  fechado 
m¡a  Iglefta  del  dkh  pueblo ,  ciudad  ,  Vz/b,  o 
ugar,  nombrando  la  1  ¿le fia, y  el  Santo,  b  Santa 
miar  delU,y  que  di*  f*e  fepultado .  Fmal- 
S  <  mente 


Fefíd 


Viente  fe  apetite  el  nombre  del  Sacerdote  pelo 
tonfepb,y  el  dia  en  que  efto  febiy :  comorecihiü 
elfM8ip¡mo  Uatico  del  cuerdo  de  nuejlro  Señor 
iESyCbrifio-.y  pongafe  el  dia  en  que  lo  ved. 
tío  :  comorecihib  la  Extrema  imion^y  pongafe  el 
dia  en  que  ejlofe  hi^el  mes.y  ano,  tara  que  def- 
\uss  confie  de  iodo. 


^DIAS  FESTIVOS,    EN    Q^E 

tienen  obligacionbs  indios  >y  naturales  delfl i 

ttueua  Ejpaña  de  oyr  Miffa. 

í"  El  día  de  Ja  Circunficion  del  Señor,que  es 
el  de  Añonueuo. 

f  El  dia  de  la  Epiphanla  de  el  Señor ,  q„e  e$ 
el  día  de  los  tres  Reyes. 

^r  El  dia  de  la  Purificación  de  noeítra  Seño- 
ra, quando  fe  bendicen  las  candelas. 

<J"  El  dia  de  la  Annunciacion,quando  S.  Ga- 
briel faludó  á  la  Virgen  Maria. 

<f  El  dia  déla  fiefta  de  los  Apollóles  San  Pe- 
dro, y  San  Pablo. 

.{§"  EldiadelaNariaidad  denueftra  Señor* 

la  Virgen  María. 
fl"  EKdiadelfantifsimo  Sacramento    que  fe 

llama  de  Corpus  Chrifti. 


hforuwl  I4i 

El  ¿¡a  de  !a  Afcenfioii  de  Chrifto  Señor 
nneftfo  a  los  Cielos-  _ 

ElS.  de  la  Affompdoo  déla  Virgen  M* 
tia  Señora  nneftraálos  Cielos. 
El  primer  dia  de  Pafcua  de  Nauldad. 
Fl  primer  dia  de  Pafcua  de  Refurrecc.om 
El  primer  dia  de  Pafcua  de  Efpiritu  fatuo. 
Todos  los  Domingos  de  el  Ano. 

Quando  el  Sacerdote  les  dixere  Mtfa>  *#, 

fas  'arriba  yuefias ,  y  acahda  la  Mijfa  ,  les 
0  h  fiefta  en  el  Altar,  ?m  que  fo*n  que 
>nen  ohligacion  de  oyrh  ,y  les  dfm  W<"*' 
na  aduciendo,  que  la  letra  D.  queeftaen 
edio  del  renglón  fi¿nifica  el  dia  que  fuere,  y 
,  S.y  N.  el  Santo,  y  fu  Now&w,  3  la  feri- 
ad que  cayere  en  el  tal  dia. 
r  NotlacdptUiuané  f  Hijos  rniosaduer- 
ücmocaquiltican  ca    tid  y  enten  ded  ¿  que 

T-.   __= UJU..Í.     el  D.  hazenralanta 

Madre  Igleíia  la  fiefta 
de  S.X:  mirad  que  es 
fiefta  grande  de  guar- 


pá  D.  quimochihui- 
iaTonantzin  Santa 
elefia  inilhuitzin  S. 
ÍS^.  xiquittaca  ca  huei 


N.xiquittacácahueí     nena  6i«^^*«^ 
iüitiitl  pialoni,  iUuao    da,  y  vueítra  obliga- 


Dies  ieiunij. 
tmoftahiiatll  mochi-  don  es  que  oygais  la 
hnainicanquicaquíz-  Miffa  de  nueftro  Se. 
q  ini  Miffatzlo  Dios,  ñor  Dios,por  que  ng 
ic  ahmo  antlátlacozq.  hagáis  peccado. 
1$  Dl^St  ENQ^E  TIENEN 
obligado  los  indios^y  naturales  defta  nueuaÉf- 
paña  de  no  comer  carne  aunque  no  ayunen* 

Y  Todos  los  dias  de  la  Quarefma,  defde  et 
Miércoles  déla  ceniza  hafta  el  Sábado  Tati- 
to inclufioé. 

|T  Todas  las  Vigilias  que  ayunan  los  Efpa- 
notes  que  fon  las  qne  caen  entre  año  fuera . 
de  las  de  entre  Pafqua  y  Pafqua. 

Y  Todas  las  Temporas,que  fon  quatro  ve- 
zesalaño. 

f"  Todos  los  Viernes,  y  Sábados  de  el  año. 
Quando  el  Sacerdote  les  dixere  Mifi,  ad- 
uierta  Ji  en  aquella  [emana  cae  algún  dia  de  los 
arriba  pueftos y  acabada  la  Miffa  les  feñakri  el 
dia  en  el  hitar;  para  que  fepan  que  tienen  obli- 
gación de  abjlenerfe  de  U  carne ,  y  les  dir¿  de 
efla  manera  adúirtiendo  que  la  letra  D.  figni- 
fica  el  dia  para  que  lo  nombre  el  Sacerdote. 

Y  No- 


huane  xiccaquicá 
ipan  D.inne<;ahua- 
ilhuitl  mochihua 
caxnltec3,auhia- 
camo  smechtno- 
ihuatiliaTonantzin 
intal&tefiainicaiiv 
o^ahuazq  in  amé- 
uaotin  in  nican  an- 
jea naturales  inipá- 


Vics  ieiuni].K  *45 

Nottac&inahoiz-     *[  Hijos  mies  enten- 
ded, y  mirad  que  el 
D.esdiadeayunode 
losBfpañoles,yaufl4 
que  no  os  manda  nía 
Santa  Madre  Iglefia 
que  ayunéis  v  ofotros 
los  naturales3porque 
trabajáis  mucho,  con 
todo  effo  aduertid  ¿ 
nñradyentcded.que 
a  amohuey  tlatequi-    es  voeftra  grande  o- 
anoltxtecjuiuh  ,  xi-     bligacion.que  noco- 
uit7timotlaUcan-  ca    ma.s  carne,  y  que  os 
motlaquauhnabuatil    abftengais  della  ,  y  ia 
mochihua  inic  amo     dexeis. 
.nnacacuazque. 

B"  DlAS,  EN  Q^E  TIENEN  CBLU 

¿ación  los  ludios  y  naturales  de  fia  nueua. 

Ejb'aña  de  ayunar. 

j  El  diadela  Vigilia  de  U  Pafquade  Na- 

oidad.  ,       ".■ 

IT   El  día  de  la  Vigilia  de  la  Pafqua  de  Re- 

ÍUrreccion,  que  es  el  Sábado  Santo. 
•T  Los  flete  Viernes  de  la  Quareíma. 


Dhsietunij. 
Qmndo  e]  Sacerdote  les  dixere  Mijfa,fi  en 
aquella  femana  b~  tiempo  cae  algún  di 'a  de  los  arrih 
fueflos.y  acabada  la  Miffa  feñalaú  él  día  en  el 
A  lür)  para  quefepa  que  tienen  obligación  de  ayu- 
uar>y  les  dirá  dejla  manera,  aduirtiendo.que  la  le. 
tro.  Q.ftgnifica  el  día;  para  q  \0  nombre  el  Sacerdote. 
f"  Notlacópilhuane  ^  Hijos  miosfabed 
Jdcmomachiltican  ca  que  ei  D.  tenéis  obH. 
ipaa  D.  amonahnatil  gació  de  ay  uñar,  pon 
mochihua  inic  am...  que  afsi  lo  quiere  tifa! 
rooc,ahuazque  ipam-  Sata  Madre  Iglefia,  y 
pa  ca  iuhqui  qutmo-     mirad.no  os  ©luideilJ 


por  q  no  hagáis  pec- 
cado  mortal. 


nequíSriaTottee.ónia- 
huiznantzin  Santa  I- 
glefia ,  atihahmoxic 
ficahuacaninicahtno 
anquichihuazque  te. 
miáiani  tlátlacofii. 

<í  T  I  E  M  P  o  í,  EN  gF  E  TíENEH 
aligación  los  Indios,  y  murales  dejla  ntm* 
Ejfaña  de  tonfeffar  fus  peccados. 
^  Vna  vez  al  año  ,  y  efta  por  la  Quarefma. 
%    Quandovuieren  de  comulgar. 
<J"  Orando  eíluuieren  enfermos.  Y  al  fin  da 
fu  enfermedad  tienen  obligación  de  pedir 

la 


la  fanta  Extrema  vnciofí. 
I  Quando  vuieren  de  feceblr  algún  Sabrá* 
mentó. 

El  Sacerdote  acahla  h  Miffa  >  ya  que  entra 
i  Qudrefma  Jes  diga  en  el  Altai  la  obligación  ,  | 
enen  de  aparejar  fus  confciencias  ]>au  confeffarfe 
mo  lo  manda  nueftraf anta  Madre  tyUfáyyhs 
ú  defla  manera^  y  en  efiaform. 

f  Nctlacdpiihuane  q¡¡  Hijos  míos  aduef- 
tídqueenelfegundD 
mandamiento  de  nf  a 
Santa  Madre  Iglefia 
catholica  Romana  fe 
oos  manda  que  con- 
feffemos  cada  año  por 
Q^arefma.Y  afsi  apa- 
rejaos aofa  enefte  tie* 


iquitztiaiotlalicáca 

pan  in  onteti  tena- 

uaülüTonatzln  ían- 

i.lglefiaCatolicaRo» 

nana  ténahuatilo  ma 

leyolmelahualozce- 

cxiuhtica  in  ihquac 

Juarefrna :  ipampain 

naximocencahuacan^  po  para q  os  cofeffeis 

xcBtí  inic  ammoyol-    delante   de   vueftros 


mitizque,  ammoyol- 

nelahuazque  ixpan- 
zinco  in  amoteyol* 
juiticatzitzlhuáTeo- 
)ixcatzitzintinSacer- 
iotesme  aula   ahmo 


* 


Padres  Confeffores  \ 
fon  los  Sacerdotes,  y 
miradjaduertidjy  en- 
tended  no  tneflfcofpre- 
cleys  el  mandamien. 
ío  y  precepto  de  nra 
Canta 


Admonhiol 
xi&elcliihuftca  Jqite-     fanta  Madre  Iglefu  i 


por  q  no  hagáis  peo* 

Cddo  mortal. 


fiahuátdtzin  Tonan- 
tzinSartdlglrfiainjc 
ahmo  anqmchihuazq 
temiáianf  tlátiacolli. 

También  les  dirá  q  tienen  obligación  de  conm 
fejfar  el  que  Vuiere  de  comulgar  alguna  \>e\¡y 
el  que  i  de  recebir  algún  Sacramento  jy  el  que 
eftuuiere  enfermo>y  también  el  de  la  Extrema 
unción j  y  e(lo  fe  les  acordara  por  lo  menos  tna 
\>e\al  Año$para  queejlen  aduerúdos  eflos  po- 
hres  indios  i  que  naturalmente  fe  defcuydan  de 
lo  que  les  efta  bien ,  y  les  dirá  dejla  manera  el 
Sacerdote  profiguiendo  lo  de  arriba. 
4[  No  ihuan  notlacó-    f  Tabien  hijos  mío* 


pilhuane  xiqnitztimo- 
tlalkanca  in  tctlaqo- 
t»ahui2nant2in  fanta 
Jglefia  quimonequil- 
tía  roamoiolmelahuaz 
in  aquin  químoceli- 
liznequi  in  Sanísimo 
SacramentOjihuan  in 
aquin  cenca  niocecd- 


aduercidj  que  nueftra 
fanta  Madre  Iglefia 
qalere  que  fe  confief- 
fe  el  que  quiere  rece- 
bir el  faotifsimo  Sa- 
cramento, y  también 
el  que  cita  enfermo 
grandemente,^  eftá  á 
lo  vlcimo^q  ya  quiere 
mortr 


lea  inyetfa&ahui  in'  morir  fe  eonfieffe  ,  y 


reciba  el  orrp  facrá* 
meneo  de  la  Extrema 
vncion  oye  Je  Ikma 
delOIio:  fiWlmenre  el 
que  quiere  recebir  al- 
gún facrameoco. 


emiquiznequi  ma 
Joyclautizihüaqui- 
lomácehuiz  ín  occe 
icramenco  in  Tema- 
iiotiilztli  motene- 
aafantaExtremavn.. 
6:yequenéinaquin 
limoceliliznequi  cS- 
flfacramento. 

•  TIEMPOS  EN  QVE  TIENEN 
JÜgacio  los  Indios,  y  naturales  deíla  nue- 
i  Efpaña  de  recebir  la  comunión  defde  el 
Domingo  de  ramos  halla  la  oflaua  de  la 
Pafqua  de  Refrirreccion. 
Quado  voo  eftá  enfermo  tiene  obligación 
pedir  efte  fanro  Sacramento  cié  la  commu* 
lion  del  cuerpo  de  Cbrifto  Señor  nueftro. 

El  Sacerdote  acabada  la  Mijfaya  que  entra 
{ emana  [anta  les  diga  en  el  Altar  la  obligacio 
\enen  de  aparejar  fe  para  comulgar  la  Vafqua 
Kefut reccion, y  les  dirá  defta  manera* 
Notlá^ópiihuane  f  Hijos  míos  los 
aican  ancaté  xic-  que  a^ui  eftais  jun- 
T  tos 


4k 


v4dm0mti0é 
caqulcaft  ca  Ipan  inic  tos  y  congregados  , 
ítetUtenahuatiUzinin  adueitid,  y  encended; 
Tonaatzin  Sata  Igle-     que  en  el  tercer  man 


fiateriahus^lomace- 
liloz  inuUcórnahuiz- 
tiacayotzio  Totexna- 
qmxticatzin  1  £  S  V 
Chrifto  ceppa  cece- 
^iubtica  i  a  ihquac 
buey  PafqaaXochl- 
Pafqua  :  i  pampa  in 
mpnequi  cenca  am- 
mocecahuazque  itiic 


¿amiento  de  núeftra 
fantaMadre  íglefia  fe 
nos  manda  recebir  el  ' 
cuerpo  de  nueftroSe- 
fior  IESV  Chrifto 
vna  vez  cada  año  ett 
tiempo  déla  Pafqua 
de  Flores»  Y  afsi  con- 
uiene  mucho  que  05 
aparejéis  y  recibáis  eí 


anquimocellUzque  ia    fagr ado  cuerpo  3  nr o  , 
itiaqómahiHznacayo-    Saiuador  y  Redemp- 
tziti  inTotecuiyo  IB-    tor  IESV  Chrifto  ao-: 
SV  Chrifto  axcanipá    ra  eaU  Pafqua,  y  afsi 
fcuey  Pafqua,  inicati    cumpliréis  coló  que \ 
quicíühuazq  in  tieln    os  máda  la  fanta  Ma- 
tmechmoaahuatiUa       drefgtefia.  Pero  ad- 
iarrea lglcfir.Auh  xio    uertid,  que  efte  tercer 
caquican  ca  inin  ic  e-    mandamiento  de  tira 
te  ti  itenahuatiltzift  in    fanta  Madre  Iglefia 
Tonantzin  fancalgle-    habla  acerca  de  las 
fia,  itechpa  tlaluohua    perfonas  ya  grandes, 
|aycttuehwytf*«tia   *ue«tticcteft  yfabeii 

•aotlM 


— r 


AdttiOttititte  I 4  & 

mhmatln^  in  ye  ix*    lo  que  fe  contiena  ea 


Ufiiatqucjiftyecaci- 
:amaci  iaixquich  in 
jueaqulch  itetziaco 
>ohui  i  a  fatulísimo 
jacramentc^yhuan  in. 


d  famifsim o  Sacra- 
mento, y  que  cfeén  cg 
nueftro  Señor  VE  S  V" 
Chrifto  en  quatoDios 
y  en  quaftto  hombre 


?equine!toca  ca  hael    eftáaili*  y  cambien  fu 

fehuatzin  iaTotecui-    fagrado  cuerpo  5  y  fit 

ro  IESV  Cimfto  inic    precioía  íangre' ,  i\% 

reotl  5  ihuan  inic  o-    anima  ,  y  Dimaída4¡> 

luichtlijihaan  itlacó- 

lacayotziüj  in  itUcé- 

í^orzín,  snitia^oyoí- 

iantzin^y  animatzin9 

niTeoyotzin  yifatte 

noctziaotica  infafc" 

ifsimo  Sacramento. 

fequené  yéhnanttn 

pequípanahnia   má- 

tlacxihuitl. 

También  les  dirá  que  tiene  oWgrtion  de  coi 
migar  él  que  efla  enfetmo>y  eflofe  les  acor  da* 
rapor  h  menos  Wa  ^e\d  Añonara  qeften  ad? 
tenidos  de  quadv  tienen  ohligúcio  de  ha^er  efto¿ 
9  proñmmdú  b  de  arrifa  diva  doña  manera* 


Admomtioi 

^T  NoíhnanJnaquln  ^f  También  el  que 

tnococótica  cenca  in  ella  muy  enfermo  ,  y 

yetlanahui   monequi  al  fin  y  cabo  de  fu  en* 

in  quimoceliliz  inin  fermedad  es  menefter 

fanto  Sacrameto  ini-  que  reciba  eíle  fanto 

celiloc3t2Ía  tnitlaco-  Sacramento  del  cuer- 


mahulznacayotzin  in 
Totenjaqüixticatzln 
I E  S  V  Chriílo. 


po  fagrado  de  nuef- 
tro  S^luador^y  redep- 
toríESV  Chriílo» 


q    ADVERTENCIA.    ACERC? 
de  los  entierros  q  fe  pueden  offrecer,en  los 
tre^dias  déla  Semana  San&a  hafta  el  Sába- 
do antes  de  cantar  la  Glpria. 

t[  Si  en  eflos  tres  dta$¡  defde  lueues  a  Salado 
yutes  de  cantar  la  Gloria  muriere  alguna  perfo- 
najdeuefeyr  por  el  cuerpo  fin  pompay  con  Cru^ 
cubierta  con  velo  negroyfin  ajlayman¿a^y  cyria- 
les  :  no  fe  deue  de^Jr  nada  del  Of ficto  de  dif- 
funños  :  folo  deqt  el  Vfalmo :  Mifere  mei 
E>ms:fin  Gloria  Patri  :y  repetirlo  las  Ve* 
Kf$  qtMueeeJ) ario  fuere  enterrar  el  cuerpo  co  el 
mifmol^féno  %  y  la  Oración ;  Refpice  quafr 

íumti 


i 


MM 


",.  ,. Iiiim;lii 


monitiOé  i  4*  y 

mPS Domine;  8cc.  fin  otra  cofa  alguna* 
tn  doble  de  campanas.  Tor  quanto  en  e ¡los 
'5  días  ho  fé  d\%e  Qfficio  ordenado. 


30r  Bula  de  nueftro  muy  fantp  Pa* 
-  dre  Clemente  Vlílé  concedida  k 
(lacia  de  los  Padres  de  la  Compañía 
:  lefus  del  Pírü  á  treinta  de  A  gofio 
nouenta  y  feis  ,  que  efta  en  el  Ar- 
liuo  del  Colegio  de  Lima  déla  mif* 
a  Compañiajentre  otras  cofas  fé¿5* 
de  a  todos  los  Presbíteros  feculares 
regulares  de  qualquier  orden  %  que 
tuuieren  díftantes  efpacio  de  fefenta 
illas  (que  fon  veinte  leguas)  del} lu- 
ir donde  fe  confagra  la  Chrifma ,  y 
¡o  de  Catecumenos,para  que  puedan 
*ar  del  dicho  chrifma ,  y  olio  anti- 
10  licitamente ,  aunque  fea  bendito  I 
dos,  tres  o  quatro  anos>y  eílp  en  el 
fcerin  que  no  pueden  cómodamente 


,.  - 


n  tiene* 

íeríe  I 
gracia  es  perpeti 


.  V  S D  E  O,  V  IR  G  I N I QVE  ** 

MA.-TR'I  MA.RIi£.. 


m 


^'~V  _ 


.    :.JV.     ■    --   ■< . I 


W8fc-Miw  'i^  i  J'^^iWpjMBWWlÉW^ 


•  -v  -T 


¿4 


¿Ó 


t*$V 


I 


Q 


••■