Mignoun ar vugale

MIGNOUN

AR VUGALE

A. E TROUDE.

———

KENTA DARN.

Douc. mar Kar. a lakai da sevel
em peun eur menoz mad-bennak
hag a lakai anezho da dalvezout
enn ho touez , bugale.

BREST,
IMPRIMIRY J.-B. LEFOURNIER HENA ,
Ru Vras, n° 86.

1855.

MIGNOUN

AR VUGALE

À. b TROUDE.

KENTA DARN.

Doué, mar kar, a lakai da sevel
em penn eur menoz mad-bennak
hag a lakai anezho da dalvezout
enn ho touez , bngale.

BREST,

IMPRIMIRY J.-B. LEFOURNIER HENA ;
Du Vras, n° 86.

1855.

APPROBATION ÉPISCOPALE.
Permis d'imprimer.
Quimper, le T Fevrier 1855.

KERAUDY,
Vicaire général capitulaire

AVIS.

Avec l'aide du Dictionnaire breton-
français de Le Gonidec, il sera facile à
chacun de traduire ces petites histoires.
On a pris soin de donner dans des notes le
sens des celticismes.

MIGNOUN AR VUGALE.

AR VAMM HAG AR BUGEL KLAN.

Silvestik a oa klan gant ann dersien. Evit
he lemel digant-han, al louzaouer en doa
gourc hemennet d'ho vamm hel lakaat da
eva eul louzou gwall c'houero. Silvestik a
oa pennek-braz, eur bugel kollet e oa em
gwirionez. Tanva a reaz ar braoued gant
begik he deod (1) ha ne falvezaz Koet d’ez-
han he eva cnn cul lavaret d'he vamm c
doa c'hoant hel lakaat da vervel.

E-keit-se ar c’hlenved a greske har ar
vamm a oa gwall c'hlac'haret. Evit digas da
vad (2) he map Klan, chetu ar pez a reaz ar
vamm vad-man. Lakaat a reaz al louzou
C'houero e mesk toaz ha viou hac ho lekeaz
da boaza evel pa vije bet eur wastel. Pa oe

(4) Du bout des lèvres.
(2) Pour rendre à la santé,

NES We

poaz awalc'h, ar vamm 0 teurel sukr war-
n-ezhi a dostaaz ouz he map hag a lavaraz
d'ezhan : sell, va map, chetu ama eur was-
tel sukret mad. N’eo ket falvezet d'id eva al
Iouzou, me gred ne falvezo Ket did Ye di-
bri ar wastel-man.

Ar bugel ervad 0 welet ar wastel a la-
varaz d'he vamm : e0, va mamm, eme-7-
han, enn eur oberhe vitonik, mar d-eo
red e tebrinn anezhi na pa ne ve nemet
evit senti ouz-hoc’h.

He dibri a reaz hep heug ebed ; antronoz
e tebraz cunn all hac ann deiz warlerc'h
ive hag e tistroaz e iec’hed (11.

Peger mad e oa mamm Silvestik! va
bugale. Me a garfe ober diouz he skouer
vad (2). Rak-se, ec'hiz ma reaz eur wastel
sukret evit lakaat he map da gemeret eul
louzoù iec'heduz, e livirinn d'e-hoc'h ive
kenteliou bihan (3) evit lemel ho techoui-

(4) Il recouvra la santé.
(2) Je veux essayer de l’imiter,
(3) Des petites histoires.

PS

gou digan-e-hoc'h hep komps trenk na
c'houero ched. hep na oufac'h, Kouls
lavaret.

ANN TAD MAD.

Bez'e oa cunn den en doa eur garg diez-
hraz. Pevar hloaz oa edo 0 choum c Kem-
per, pell diouz he dud keaz,

Ar bloaz nevez o tostaat, e kasaz d'ho
vugale eur voestlad madigou hag eur c'hoa-
riel-bennak hag e skrivaz d'ezho evelhen :
va bugale, bezit mad, sentit atao ouz ho
skolaer ha me ho lakai da zont d'am c'hi-
Chen pa vezo deuct ann amzer. En em
laouenait, va bugale, ret a rinn d'e-hoc'h
traou bravoc'h c'hoaz pa viot deuet d'ann
ti-am euz Kempennet evid - hoc'h ; eul
leac'h dudiuz eo dreist Kement tra zo.

Peger mad eo hon tad, eme ar vugale,
peger braz eo he garantez evid-omp. Ni
ive, ni her c'har a greiz hor c'haloun evit-
han da vezn pell diouz-omp; ni her c'har

E T

petra-bennak ma hon euz ankouneet he
zremm (1). Levenez a raimp d'ezhan onn
eur ober kemend en deuz gourc'hemennet
d’e-omp. O va Doue! pegenn euruz e ve-
zimp o welet hon tad ker mad, ker karan-
tezuz.

Va bugale geaz, eme ar vamm, ann Doue
mad pehint a zo enn envou a ra bemdez
e-kenver ann dud ar pez en deuz great ho
tad cnn ho kenver. N'her gwelomp ket,
digant-han Koulskoude e teu bemdez d’e-
omp mad-oberiou paot. Ann heol, al loar,
ar stered , ar bleun, ann boll frouez, pep
tra a zeu digant Doue (2). Roet en deuz
d’e-omp ar Skrituriou sakr (3) evit ma ana-
vezimp he ioul. Euruz e Yezo ann hini a
heulio gourc'hemennoù Douc, hennez a
ielo d'ann envou, rak Doue a seveno he
C'her. Eno en devezo madou dreist pen mad
ha dudiou kals dreist dudion ar bed-man.

(4) Quoique nous ne nous rappelions plus son
visage.

(2) Tout vient de Dieu.

(3) Les saintes Ecritures.

ST

Va bugale, Karit Doue a greiz ho Kaloun,
sentit atao out-han hag her gwelot dremm-
ouc'h-dremm cnn envou.

AR PLACH BALCH.

Eur plac'h iaouank a ioa o choum enn
eur maner kaer-meurbed. Genovefa a read
anezhi{{). Blezou, paôtrez ar saout a zeuaz
eunn doiz d'he c'havout hag a lavaraz
d’ezhi : va zad pehini a z0 klanv fall (2) a
c'hoanta abars mervel lavaret d'e-hoc'h
traou a bouez hraz (3). — Mont chars da
loc’hik mogeduz, me (Genovefa, ne rinn ket.
eme-z-hi : ke Kuit, Kenta gwella (4).

A-benn eur pennadik goude-ze, Blezou
a zeuaz enr dro(5) o redek dialan: vamezel,
-eme-z-hi, diredit affo, ne zaleit ket, me ho

(4) On l’appelait Geneviève.

(2) Très-malade.

(3) Des choses très-importantes.

(4) Va-t-en, le plus tôt sera le mieux.
(5) Blaize revint.

N ©:

ped. E amzer ar brezel ho mamm e deuz
kuzet enn douar kalz a aour hag a arc’hant.
Gourc'hemennet e doa d'arm zad ma vije
kement-se kuzet ken na vijec’h deuet da
ugent vloaz. Allaz ! va zad ne hell ket tevel
pelloc'h gant ar maro o tostaat (11: eat eo
va mamm da glask ann nouen.

Genovefa enn eur redek a ieaz timad da
di ar paotr saout ker lealze. Re zivezad e
oa, ar c'heaz-Doue (2) a oa 0 paouez mer-
vel (3).

Pa 2istroaz d'ar gear, Genovefa a lavare :
Ma ne vijenn Ket bet Ker balc’h, pinvidik-
braz e vijenn breman. |

AR BREUR HAG AR C'HOAR.

Eunn deiz pa edont ho-unanik er gear
(4), Baskik gant-han eur pikol pez bara enn
he zourn a lavaraz d'he c'honr : deuz.

(4) Il est à l’article de la mort.

(2) Le pauvre malheureux.

(3) Venait de mourir.

(4) Un jour qu’ils étaient tout seuls au logis.

E

Annahik, deuz da lipouza, me a oar ann tu.
— Ro, ome ar verc'hik, gant na vezimp ket
gwelet gant den ({).— Deuz’ta, va c'hoarik,
ni a ielo e kampr vihan al leaz; deuz da
lounka dien mad endra ema el liors hon
tad.— Ne rinn Ket, (2) eme Annahik, mea
wel eur gopr devezour 0 faouta Keuneud
ekreiz ar ru, hen a welfe ac'hanomp hen
mar ebed. — Gwir eo kement-se, eme
Baskik; deuz war va lerc'h, va c'hoarik.
deomp d'ar gegin, mel c'houek a 20 eno,
ni a zebro eunn tamm bhara ha mel. Neb
aoun, Annahik (3).— Tra, tra, Baskik, me
a wel Mac'harit bleo ruz (4) o neza kanab
war dreuzou he dor, heb arvar e welfe
ac’hanomp.— Deomp'ta d'ar c'hao da zibri
avalou, eme Baskik, den ne hello hor gwe-
let eno.

O va breur, eme ar verc hik, poan a rez
d'in em c'haloun o Klevet da gompsion (5).

(4) Pourvu que personne ne nous voie.

(2) Je ne le ferai pas, je ne veux pas.

{3) Ne crains rien.

_ (4) Marguerite aux cheveux rouge.
(5) Je suis peinée de tentendre parler ainsi.

4°

er

Ha te gred ne hellfe den hor gwelet? Az
pez Koun euz ann hint a wel enn amc'hou-
lou a-dreuz d'ar mogeriou.

Pa glevaz kement-se, Baskik a oe mezek-
braz : ar wirionez a zo gan-ez, eme-7-han.
Doue a 20 e pep leac'h hag a anavcz hon
oberiou ar re guzeta. Breman ne garfenn
ket ober ar pez a vennenn ober bremaik,
gwel e ve gan-en dibri boed seac’h (11.

AR MAP MAD.

Eunn den pinvidik o veza eunn nebeut
Klan, a c'halvaz he dud: hogen ne zeuaz
den ched. Neuze 6 tigoraz ann or hag e
welaz he vevel pehini a oa azezet enn eur
gador-vreac’h (2). Kousket mik e oa hag
enn he gichen ki bian ann aoutrounez
Kousket evel-t-han ; ho daou e tiroc’hent
gwell-pe-well. Tostaat a rea ouz ar mevel

(1) Du pain sec.
(4) Dans un fauteuil.

= M —

eviL he zihuna, pa welaz cunn tamm paper
e-tal he dreid hag e savaz anezhan diwar
ann douar. Eul lizer e oa aberz he vamm
U). Ar vamm baour-ze a drugarekae he map
evit ann arc'hant en doa digaset d’ezh'i di-
war he goumananchou (2).

Ann aotrou goude heza lennet al lzer a
dennaz eur skoed-bennak euz he c'hodel
hag ho lekeaz e hini ar mevel hag oZ. eaz
Kuit goustadik hep nen (rouz.

Pa oe en em dennet enn he gampr, ann
aotrou a c'halvaz a nevez he vevel gant eur
vouez ker kre, ken a zihunaz enn eunn
taol. — Gwall bell oud bet Kousker. eme-7-
han. — Ar mevel enn eur zigarezi a lekeaz
he zourn enn he c'hodel hep taol evez (3).
Raktal e teuaz Kcr glaz hag ar maro ha
choum a reaz mud. — Petra a c'hoarvez
-gan-ez ? eme ann aotrou. — O va aoutrou
mad, eme ann den iaouank, oc'h en em
deurel d'ann daoulin, tud zo hag ho deuz

(4) C'était une lettre de sa mère,
(2) Sur ses gages.
(3) Sans y penser.

MS

c'honnt d'am c'holl, rak a beleac'h e teu ann
arc’hant-man 6 m'ounn 0 paouezkaout (1)
em godel ? n'ouzoun doare. — Va mignon,
eme ann aotrou, ne ouel ket: digant Douc
e Leu d’e-omp pep mad, gant-han eo oud
bet paeet (2). Dre-ze c c'hourc'hemennann
d'id Kas ann arc'hant-man d'az mamm,
enn eur ober va gourc'hemennou d’ezhi.
Ouc’hpenn-ze lavar d'ezhi e karann he mad
ha da-hini (3).

Ann den jiaouank a drugarekeaz he vestr
mad hac ez eaz er meaz. Brazeoahelevenez.

DOUE.

Eur bugel a zoujans Doue a lavare aliez
d'eunn den divadez : n'euz nemet eunn
Doue hepken ; hen eo en deuz Krouet ann
env hag ann douar, hen e0 a laka ann heol
da sovel, hen eo a laka ar glao da goueza

(4) Qué je viens de trouver.
(2) Tn as eté récompensé.
(3) Je veux lui faire du bien et à toi aussi.

RON < T

war ann douar. Doue a anavez hon holl
oberiou, hon holl venosiou ar re guzeta ;
hen a selaou hor pedennou. Gant-han e
vezimp Kastizet pe paeet (11. Ann idolou-
man a azeulitne d-int nemet douar ; dre-ze
ne hellont hor gwelet nag hor c'hlevet, ne
hellont ober d’e-omp na drouk na vad.
E-keit-se ar pagan a zistroe he ziskouarn
diwar ar wirionez.
Eunn deiz ar bugel a dorraz ann idolou
holl nemet unan, ar brasa e 09. Pa zistroaz
d'ar gear, ar pagan o welet kement-se a
savaz war he ellou : penaoz oud-te ken die-
vez, eme-z-han, da derri va Doueed. —
Ne d-e0 Ket me eo, eme ar bugel, annidol
hraz eo en deuz (orret annidolou all biha-
noc'h evit-han. — Eur gaou a leverez, eme
ann den divadez. 0 lammout gant ar hugel,
biskoaz n'her gweliz 0 flacha, fallakr m'az
oud ! te eo ec'h euz torret va Doueed, me
as lakat da vervel a daoliou haz cnn abek
d’az fallagriez. — Komzit heptana (2), me

(4) Châtiés ou récompensés.
(2) Ne vous emportez pas.

HAE

ho ped, eme ar bugel. Dic'halloudek eo
hoc'h idol, war a welann, ma ne bell ober
ar pez am euz great, me bugel diners.
Penaoz eta en divije-hen krouet ann env
hag ann douar? |
Ar pagan o Klevet Kement-se a dorraz
ann idol a choume enn he za hag a lava-
raz d'ar bugel : ar wirionez a zotreac’hd'in,
eme-z-han enn eur stoui d'ann daoulin
evit meuli ar gwir Doue: n'hen ansav bre-
man, n’euz nemet eunn Douce hepken.
Doue holl-c’halloudek pehint en deuz Krouet
ann env hag ann douar. S

a

à

AR GLAO

Eur marc'hadour o tont diouz ar foar({),
gant-han eur ialc’had vad a arc hant, en em
glemme penaoz Doue a gase glao stank.
Glao a rea a c'hoart gaer, evit gwir, gleb
dour, e oa he zillad (2).

(4) Quirevenait de la foire.
(2) Ses vêtements étaient traversés par la pluie.

Æ Aù =

Pa oe deut war lez ar c'hoat, e oe tost
d'ezhan mervel gant ann aoun pa welaz eul
lacer war benn ann hent, he fuzil enn he
zourn. Al laer-ze a falvezaz d'ezhan leuskel
eunn Lenn fuzil evit laza ar marc'hadour.
Abers Doue n'her greaz Ket: Ker gleb eoaar
poultr ken a davaz ar fuzil (1) hag ar
marc'hadour cnn eur gentraoui he varc'h
a choumaz beo.

Pa oc distroet d'ar gear, ar marc hadour
a lavaraz d'he vugale : perak en em glemm
euz a Zoue dre ann abek ma Kas glao stank;
ma vize bet kaer ann amzer, e oa breman
great ac'hanoun, maro ien e vijenn breman.

AR WEZEN DERO.

Eunn deiz daou zen jiaouank a zeuaz
dirak ar barner. Unan anezho a oa hanvet
Jann Habask hag egile Paol Toulek.

Aotrou, eme Jann, enn eur drei ouz ar

(4) Le fusil rata, le coup ne partit pas.

x 7

barner (1), chetu me deut d'ober klemm.
Pliget gan-6-hoc h, me ho ped, goulenn
digant Paol e péleac'h e ma ar bizou a 20
bet fiziet enn-han abaoue tri bloaz z0o (2)
paziz d'ann Naounet. Breman e tinac’h
he asrei d’in (3). — Biskoaz, aotrou, m'hen
tou, a lavarnz Paol d'ar barner, hiskoaz
n'am boe netra digant-han. Trelatet eo,
diouc'h a welann, va mignon. Ne dleann
tra d'ezhan, — Jann, eme ar barner, gal-
viteur re da dest (4). — Allaz! aotrou, a
lavaraz Jann d'ar barner , n'her grinn
ket (5), rak ne oa den war hon tro pa gui-
taiz va mignon, ne oa nemet eur wezen
doro e kreiz ar park. -— M'hen tou war va
ene, n’ouzoun petra a’lavar he-man, eme
Paol, rak ne anavezann ket ar wezen dero
nag he vizou kennebeut. — E gaou ec'h
euz touet er c’hiz-ze, eme Jann Habask,
m'hel lavaro da neb a-garo.

(4) Ense tournant vers le juge.

(2) IH y atroisans.

(3) Me le rendre.

(4) Appelez vos témoins,
(5) Je ne puis faire cela.

à, E

Neuze ar barner 0 sevel diwar he gador
a lavaraz evelhen : Jann, ke d'ar park-
hont, ke da gcrc'hat eur vranken euz ar
wezen dero,meher gourc'hemenn d'id.Evid
oud-te, Paol, choum aman ken na vezo
distroet Jann,

Jann 0 veza eat enn hent (1), ar barner
a lavaraz da Baol abars nemeur goude :
Petra ra Jann eta ma tale keit da zont?
Paol, ke da welet ma ne Zeu Ket enn
dro (2). — Heh estlamm, aotrou, eme
Paol, ac'hann da bell amzer ne zeuio Ket
enn dro, bez'ez omp diou leo diouz ar we-
zen dero (3).

Den fallakr hep teiz (4) ma'z oud) eme
ar barner ; eur fals ledouet ec‘h euz great,
0 veza ma anavezez ar wezen dero. Mhor
gwel ervad breman, ar bizou a 20 het fiziet
enn oud.

Paol enn eur ouela a zistolaz ar bizou.

(1) S'étant mis en route.

(2) S'il ne revient pas.

(3) Nous sommes à deux lieues du chène.
(4) Horame méchant ot sans foi que tu es!

Ie E

Evit he gastiza; ar barner a stagaz anez-
han epad diou heurvez ouzeur wezen dero,
e kreiz al leur-ger hag a-uz he benn e le-
keaz eur skritel braz war behini e lenned
ar geriou-man : ann den-Zze zo eul lacr.

ANNAHIK MERC'H DA EUR CHERE
PAOUR.

Eur soudard mac'hagnet, nemet Koz
_dilad fall war he dro {1}, a oa dalc'het gant
eur bar klenved. Ne oa mui evit mont pel-
loc'h enn he hent (2) hag e renkaz mont da
gousket e solier ann ti kenta a gavaz.
Annahik merc'h euz ann ti a iea bemdez
d'ho welet hag a roe d'ezhan eur gwennek
pe zaou. Eunn deiz ar soudard koz a lava-
raz d'ezhi : me am euz Klevet, va merc'hik,
penaoz da dud a zo dizanvez, lavar
d'in eta a be lenc'h e teu ann arc’hant-
man, rak well e ve gan-cn mervel gant

(4) Couvert de haillons.
{2) 11 ne pouvait plus continuer sa route.

T T

ann naoun evit kaout eur pez arc'hant ma
savche rebech enn-oun (1). — Neh aoun,
eme Annahik, va arc'hant a zo leal, Kredit
se. Diwar sav ar skol (2), bemdez e tastu-
mann sivi perea werzann d'ann aotrour
“person, den mad meurhed. Ac'hano e teu
va arc'hant. Va zad her goar ervad: da eo
gant-han va gwelet oc'h oher kement-se
hag a lavar aliez d'in : Kalz a dud a 20
izommekoc’h evid omp, dre-ze e tleomp
ober vad d'ezho muia ma hellomp,

Ar soudard Koz enn eur ouela gant levenez
a lavaraz d'ar verc'hik : Annahik, bennoz
Doue gan-ez ! Plijet gant Doue hen talve-
zout d’id ha d'az tud ive.

Rei d’ar paour aluzen aliez
Ne ziverreaz biskoaz ann danvez.

(4) Si ma conscience devait me le reprocher.
(2) Quand l’école est finie.

ANN TAD KOZ HAG HE VERC'H-VIHAN.

Eunn deiz. n'euz Ket pell, pa edoun o
vale war ann hent braz kichen Gwipavaz, e
weliz eunn den hir-hoajet (1) gant-han eur
verc'hik goant wardro daouzek vlonz: Ma-
c’haridik he hano. — Enn hoc'h eaz, tad
koz, eme-z-hi, likit ho tourn war va
Skoaz (2). Gwall skuiz oc'h hirio, greomp
eunn diskuizik ma hoc'h euz c’hoant,
abars nebeud e vizimp arruet. — Gwir eo
se, Mac’haridik, eme ann tad koz, ne vezo
Ket pell e vezimp arruet (3). Allaz! va Doue,
paneved-te, va merc'hik, ne rafenn Ket (4).
Te eo a zo va skoazel em gozni (5), bemdez
e teuez gan-en endra e ma da dad gant he
labour enn he hark, te eo a zigas bocd
d'in pa ounn dalc'het war va gwele. Gant
Doue e vezi paeet, Marc'haridik, eur galoun

(4) Très-gé.

(2) Appuyez-vous sur moi.

(3) Nous arriverons avant peu.
(4) Je ne pourrais le faire sans loi.
(5) Tu es mon bâton de vieillesse.

— À _—

vad ec'h euz. Doue a gar ar Yugale a cnor
ar re 902.

Eur pennadik goude-ze, ann tad Koz 0
veza diskuizet a ieaz d'ar gear he zourn
war Skoaz Mac'haridik.

Kerkent ha ma oent gwelet, ann
ozac'h (11 a lavaraz d'ezho : chetu ni oc'h
ho kortoz, va zad, deomp da zibri hor pred-
boed, mar Kirit, — À galoun vad, eme ann
den koz, deomp da zibri hor pred-boed.
C'hoantek her grinn (2) rak ne d-ounn Ket
divlaz, a drugare Doue. Mac’haridik, deuz
da azeza em c'hichen. Sell, va map, eme-
Zhan, enn eur dret ouz ann ozac’h, ar
verc'hik-man a dal va eal mad (3). Dre-z-
hi va poaniou a 20 bihan dra, dre-z-hi va
c'hlenvejou a zo skanvoc’h. Doue a bedinn
evit ma tistolo war-n-ezhi ar mad e deuz
great d'in.

Neuze kemend hini a ioa eno a lavaraz
enn eur vouez : tad koz, pedit (Yo evid

(4) Le mari, le chef de la famille,
(2) Je le ferai volontiers.
_ (3) Est mon ange gardien.

omp, rak bennoz eunn den koz ne noaz
morse.

Pa ho doe debret ho gwalc’h (1), Ma-
c'haridik a falvezaz d'ezhi Kas he zad Kot
d'he gampr cnn tu all d'ar porz. Mont a
rejont ho daou breac’h-ha-breac’h enn eur
divisa gwell-pe-well ken euruz e oant. —
Noz vad, tad koz, eme Mac’haridik, hag e
pokaz d'ezhan a raok mont da gousket.

KROG EVIT KROG (2).

Eur hugel dek pe zaouzek vloaz. hen
gwall fall, edo o choum war ar meaz gant
he dad, enn he vaner ; brava maner a oa
er vro, Eunn deiz evel na wie petra da
ober evit diverraatann amzer, e lekeaz enn
he benn dastum ar vugale tro-war-dro.
Goude Kant ha Kant tro fall (3), pa 06
goullo he sac'had bourd. e vennaz hœ

(17 Quand ils eurent assez mangé.

(2) À bon chat, bon rat.
(3) Malices.

PES TRS

lakaat ouz eur C'harr bihan evid he
c’harrea evel pa vijent bet Kezek.

Evel ne garent Ket ar C'hoarioù er c’hiz-
ze, ar vugale a voudaz etre-z-ho. Ar blener
bihan o veza klevet kement-se a roaz tao-
hou fouet d'ezho enn enl lavaret : kerzit’ta,
va C'heick daou-droadek. Ar vugale baour
a garme hag a ouele; kement-se ne dale
netra d'ezho (1), rak ar blener didruez a
c'hoarze a boez-penn hag a skoe gant-ho
gwell-pe-well.

Goude kement a zrougiez ann aotrou
bihan ne choumaz ket digastiz a drugarez
Douc. Antronoz ar vugale en em zastumaz
evit he lakaat he-unan ouz ar c'harr: ar
pez a rejont. Ann hini kreva, ar fouet enn
he zourn a lavaraz d'ezhan : pep-hini d'ho
dro, aotrou bihan, Krog evit krog. Kerz'ta,
marc'h daou-droadek pe me dapo ar vaz
gan-ez (2). Kaer en doa gouela, ar vugale a
rea goap anezhan.

ES

(4) Cela ne leur servait à rien,
(2) Ou bien je te donnerai du bâton.

Pa oe distaget, ar bugel a ieaz da gavout
he dad d'oher Klemm (1). War gement-se
ann tad à c'halvaz ann holl vugale hag a
c'houlennaz digant-ho petra oa bet etre-z-
ho. Hogen unan anezho a lavaraz evelhen :
aotrou, bemdez omp kannet gant ho map;
great hon euz d'ezhan egiz ma rea d'e-
omp.— Bevez eo, eme ann tad, enn eur
zistrei ouz he vap: ar re fall, az pet Koun,
ar re fall a zo kastizet abred pe zivezad.
Mar tell d’id heza euruz, bez fur ha mad
diwar-vreman,

War gement-se ann tad a chourc'he-
mennaz d'he vap mont da gousket.

AR CHL RED HAG AR MASTIN.

Eur c'hi red o vont d'ar gear ha gant-han
eur banerad kik etre he zent, a gavaz eur
mastin treut-eskern (2) o klask boed. —

(4) Pour se plaindre.
(2) Maigre jusqu'aux os. 1

Penaoz'ta, eme ar mastin, ha te zo klan?
war iun e m'oud gant da banerad kik? eleal
me n'ounn Ket ken diot se (1), p'am euz
peadra me a ra fest. Kof braz a rafenn ma
venn enn da lenc'h. Gra evel-se; p'as pezo
debret da walc'h (2), me a zebro eunn tamm
ive. — Petra a leverez-te? eme ar c'hi red,
Kuzuliou er c’hiz-ze a zo mad evit da gen-
sourded: etre--hoc'h c'hou ar re wella ne
dalont netra. — War gement-se ar mastin
cnn eur ober gwall sellou a lavaraz d'ar c'hi
red : tao, lanchore bras, tao evit ar gwella.
— Da c’hourdrouzou n'am spountont ket,
sac'had eskern (3), eme ar c’hi. Evit oun-
me, me a tell d'in heza feal, eme-z-han
skrignet he Zent gant-han: difenn a rinn
ann dra a z0 bet fiziet enn oun.

Pa oe-distroet d'ar gear, ar mestr a z0r-
lotaz he gi feal harg a roaz d'ezhan eunn
tamm mad-bennak. Dleet e oa kement-se
ezhan.

(4) Je ne suis pas si sot que cela.

(2) Quand tu seras rassasié.

.(3) Injure ,”grand efflanqué : mot à mot : sac rem
pli d’os Z

4 pe

Enr =
ANN AVALOU-ORANJEZ.

Bez'e oa gwechall eur mare'hadour pehini
en doa eur map wardro pevarzek vlonz:
habask ha diantek c oa dreist ann oll vugale.
He vignoned ervad a oa dishevel bras. Ann
tad 0 welet kement-se a c'halvaz ar bugel
harg a roaz d'ezhan eur c'huzul mad-bennak
gant aoun na zeufe he vignoned da zaotra
he galoun, Diskouez skler a reaz d'ezhan
peger fall eo darempredi bugale fallakr hag
hen aliaz da zilezel he vignoned.

Perak e toll d'e-hoc'h-hu, va zad, va
lakaat da zilezel va mignoned, eme ar bugel?
Perak ne rit-hu ket stad anezho? rak fur
int pe ne vezo den. A-hend-all, ma ne vent
Ket. me a oute ho lakaat da vont war
wellaat (1) enn eur ret d'ezho skoucr vad.
eme-z-han hep distro, Ker frank e oa a
galoun. s

Ann tad pehini a oa glac'haret 0 Klevel

ND Je saurais los. rendre meilleurs.

e 91 —

he vap 0 komps evel-se, ne lavarat ger
evit rel d'ezhan da gredi ez oa dizoan (11.
Eur sulvez ar bugel o veza eat da bour-
men gant he vamm, ann tad a lekeaz enn
he gampr vihan eur banerad avalou-oranjez
hag enn ho mesk daou pe dri aval-oranjez
brein, Ar bugel o welet kement-se a dru-
garekeaz he dad hag a lavaraz d'ezhan :
penaoz'ta, va zad, e mesk ann avalou-
oranjez kaer-man hoc'h euz lekeat re all
brein. — Neb aoun, va map, ar re vad a
wellat ar re a zo eat da fall (2).— Ne venn-
ann ket evel-se, eme ar bugel, ar re vrein,
war va menoz, a lakai ar re vad da vont da
fall evel-d-ho. — Neb aoun, va map, neb
aoun, va selaou, n’ouan Ket dic'houzvez:
pelloc'h e wellimp mar-d-e ma ar wirionez
gan-en. Da c'hortoz (3), c lakaimp ar ba-
nerad avalou-oranjez ebarz ann armeler.
Abenn pemp pe c'houec'h dervez goude-
ze, ar bugel a zirezaz ar banerad avalou-
(4) Qu'il était sans inquiétude sur son compte.

(£) Celles qui sont gâtées.
(3) En attendant.

228 —

oranjez. Pebez glac hari ann avalou-oranjez:
holl a oa eat da fall. — M'hor wie ervad. eme
ar bugel, ar re vrein ho deuz lekeat ar re
vad da vreina evel-d-ho.

Selaou, va map, eme ann tad, n'ounn
bet souczet gant se. Me am euz he c’hreat
evit ma teufez da boella ar pez am euz lava-
ret d'id diwarbenn da vignoned. Dalc'h
mad ar geriou-man : neb a zarempred ar re
fall a zeuio abars nemeur da veza fall evel-d-
ho. Bez fur diwar-vreman, Loc'h diouz ann
darempredou fall gant aoun na zeufent da
zaotra da galoun.

Ar bugel a lekeaz ar c'helen-ze da dalve-
zout, rak dilezel a reaz he vignoned.

Evid hoc h eo, bugale, am cuz savet ar
c'helou-man (1). Likit al lavar-man doun
en ho penn: dibaot eo ma weleur (2) ar re
fall o vont da wellaat etouez ar re vad:
hogen ar re vad en em goll mar teuont da
zarempredi ar re fall.

Chetu aman warlerc'h evit diskouez (3).

(4) Ce conte.

(2) On voit rarement.
{3 En voici un exemple ci-après.

a

ANN DAOU VREUR.

Daou vreur a oa © choum e Eanniliz, e
Breiz-izel, merourien e oant. Unan anezho
a oa hanvet Euzen hag egile Maze: peb a
c'hrek ho doa 111. Ne oant Ket pinvidik.
pell aze. Ho aotrou pehini a gare ann dud
diwar ar meaz, a roaz Kant skoed d'ezho
war zistol evit ho lakant da brenn teil ha
traou all. Pep tra a iea da vad. ken a roaz
d'ezho ho aotroù evit ho c'hentraoui eul
lizer-merket evit triouec’h bloaz.

Abenn tri bloaz e weled ann daeu vreur o
tonte ti ho aotrou, ctro goel Mikeal ha
gant-ho arc'hant d'he baea. Gwellaat ho
doa great ho douarou o tigeri lanneier, ©
tisec’ha prajeier dourek, 0 vaga saout ha
moc'h, o prena teil, 0 planta gwez. Kas &
reant ho bugale d'ar skol. Pep tra a 169 evit
ar gwella; euruz e oant.

Daou pe drt bloaz goude-ze, Euzen 3
ankounekeaz he laboriou hag ann aotrou &

0) Tous deux étaient mariés,

2 O0

c'halvaz anczhan d'he gavont evit he densa.
Euzen mezek holl a roaz he c'her e kuitafe
he wall vuez. Allaz! ar paour keaz, 0 veza
ma taremprede tud fall, a zeuaz da veza fall
evel-d-ho. War zigarez mont da welet tud
Klan, rak eunn tammik louzaouer e oa (1),
Euzen a rede tu-ma tu-hont oc'h eva gwin
ha guin ardant ken klenvel 121. Pa zistroe
d'ar gear kalarek holl he zilad, Euzen a
ganne he vugale, a groze he c'hrek hac he
vreur pa reant Kelen d'ezhan.

Maze à oa mantret gant se, rak ne oa ket
evit ober (3) all labouriou boll. Tri bloaz
oa n'ho doa Ket paeet ho dleou ha douarou
ho ziegez a iea da fall.

Goude Kant ha Kant Kelen, pep tra o
choum er c’hiz-ze, ann aotrou a gasaz ar
barnergantgourchemennevit ho c’has-kuit.
Ar pez a reaz.

(4) Car il était un peu médecin.
(2) Jusqu’à se rendre malade.

(3) Car il ne pouvait faire tout seul les Vd ar de
la ferme.

M —
AR VALAFEN HAG HE RE VIHAN‘).

Etro ann abardaez, eur valafen o tournija
tu-ma tu-hont ha gant-hi he re vihan war
he lerc'h, a lavare d'ezho : ne dostait
Ket ouz ar Hamm a sav a-hont: hemdez e
weleur balafennou o vervel dre ne daolont
evez. Likit'ta evez mad, tec’hit out-han
pella ma hellot. — Ar balafennouigou a
a roaz ho gcr d'ho mamm e sentfent
out-hi.

Eunn deiz pa edo ar vamm 0 tiskuiza e
_mesk ar bleun, eur valafen iaouank a zeuaz
da lavaret (2) : pe evit tra ma e deuz va
mamm Source hemennet d'in tec'het pell
diouz ar flamm-hont. Peger kaer eo! Skedi
a ra evel ann heol. Ar re goz, evit gwir, a
zo re aounik, lammout a reontrak ho skeud
hag aliez-braz e krenont gant traou dister
ha bihan. Enn eur ho c'hredi war ho

(4) Et ses petits.
#2) Se dit à lui-même. G

ETT

c'hompz (1), e ve red d'e-omp choum hep
finval hed ann deiz. Deomp'ta da welet.

War gement-se ar valafennik dievez a
dosta ouz ar Hamm cnn eur ober he c’han-
fardez. Mad! eme-z-hi, gant gwir abeke
lavarenn ez oa re aounik ar re goz. Tomder
ar flamm a ra vad d'in. Deomp tostoc’h.

Dre-ze cnn eur ober he fenn, e tosteaz
mui-oc'h-vui ken a gouezaz e kreiz ar
flamm hag e oe rostet.

GWILHERM PAOTR ANN DENVED
HAG AR BLEIZ.

Eur weach e oa eur paotr-denved pehini
a gare ober bourdoù d'ann dud diwar ar
meaz; Gwilherm oa he hano. Eunn deïz c
lekeaz cnn he henn spounta he amezeien.
Chetu henta 0 Krial a-boez-penn : Sicour
sicour (2)! ar bleiz war ar saout 121)

(4) A les en, croire.
(2) Au secours !
- (3) Au loup! E 7 4

COS A

Pa he glevchont o krial evel-se, ann dud
a Zilezaz ho labour hag a laoskaz ho chas
er-meaz, pep-hmi a redaz gant-han he
torc'h enn he zourn, — Peleac'h e ma ar
bleiz? eme-7-ho. — Hogen Gwilherm a
lavaraz d'ezha : eunn huvre hoc'h euz bet,
va Sud. eme-z-han enn eur c'hoarzin a-
boez-penn. Unan etouez ann dud vad-man
a vuanekeaz ha Gwilherm a lavaraz d'ezhan :
den fall ma'z oud! penaoz! ha red eo d'id-
te buanekaat pa lavarann ne-d-eo ket en
em ziskouezet ar bleiz. Ha te garfe mi-
chans (1) he welet e (oucz ann denved?
Evid oun-me ne vennann Ket evel-d-oud,
pell a ze (2); breman c m'ounn o c'hoarzin
pa ouzoun ez eo ar bleiz pell ac hann.

Ar geriou-man a lekeaz ann dud da
C'hoarzin har ann holl a ieaz d'ar gear cnn
eul lavaret: bourdet kaer omp bet gant-han
evit ar weach genta; diwar-vreman ne ve-
zimp ket ken diot se (3).

(4) Tu aimerais mieux, peut-être.

(2) I s’en faut.
(3) Nous ue serons pas si sots.

S E

Abenn eur miz-bennak goude-ze, Gwil-
herm gant he zenved etal ar c'hont a welaz
ar bleizo tont d'ann traoun. Enn eunn taol
al loen Kriz a lammaz gant eunn oann hag
he ziskolpaz gant he zent lemm. Neuze
Gwilherm da grial a-vad : sikour! sikour)
ar bleiz war ar saout! — Kacer en doa Krial,
ne zeuaz den cbed hag he breiz a ieaz gant
ar bleiz (1).

Gwilherm glac'haret a zistroaz d'ar gear.
Pep-hini oc'h he welet a lavare d'ezhan :
petra zo C'hoarvezet gan-ez, Gwilherm,
Ker claz oud hag ar maro" — Pezer Kalet
eo Kaloun ann dud. eme-z-han: ar bleiz zo
deut ha me am euz ho kalvet a-boez-penn,
hogen n'oc'h Ket diredet. — Va mignon,
" eme unan anezho, c'hoarvezet eo bet ke-
ment-se dre da giriegez : bourdet omp bet
gan-ez, n'euz Ket pell. ankounac'heet ec'h
euz kement-se? Ann dra-ze a ziskouez skler

UU) Le loup emporla sa proie.

s THK TRE

d'id penaoz eur gaouiad, ha pa lavarfe ar
wirionez, ne vezo ket kredet gant den ebet.

_ Bez’ez euz eul lavar Koz evelhen :

Lies a weach e tap he fall
Neb a gustum bourd'ar re all.

AR WENANEN HAG AR VALAFEN.

Eun tad en doa daou vap. Unan anezho
a oa hanvet Iann, den iaouank aketuz d'ho
labour. Egile ervad, Per a read euz a he-
_ man (11, ne gare nemet c'honri. Eunn doiz.
goude lein, pa edont ho zri o vale war ar
meaz, adreuz dre ar prajeier goloet a vleun,
e welchont eur wenanen hag eur valafen.
— Deuz aman, Per, eme ann tad; lavar
d'in, penaoz e c’halveur ann daou ampre-
van askellek-ze? Hag int-hi hevel ann eil
ouz egile? — Pell a ze, eme ar bugel,
dishevel-braz int. Ar wenanen ne skuiz

(4) On l’appelait Pierre.

EL EE

morse 0 labourat, poania a ra bepred ha
rei a ra d'e-omp mel mad ha c'houek. Ar
valafen ervad a zo skanv ha didalvez ha ne
oar nemet braga ha skournija. Mad evel-
se (1), eme ann tad. Pehini eo’ta ar wella"
— Ar wenanen 60, war ar menoz, n'euz
heveledigez ebet etre-z-ho, eme ar bugel.
— Da co gan-en, va map, oC'h da glevet 0
komps evel-se (2). Ar wenanen eo ar wella
anezho ho diou, ann dra 20 skler har anat,
evei a leverez. Dre-ze, gant wir abek, e
rez muioc'h a stad (3) euz ar wenanen eget
euz ar valafen. Lavar d'in, perak’ta e rez-te
diouz ar valafen (4)? Ne garct evel-t-hi
nemet c’hoari, ken oud bet leshanvet Per-
valafen (5). |

Boz furoc'h har aketusoc'h diwar-vre-
man. Enn eur ober diouz ar wenanen, 6
teui da veza prizet evel-t-hi.

(4) Voilà qui est bien parlé.

(2) Je suis aise de l'entendre parler ainsi.

{3) Tu fais plus de cas.

(4) Pourquoi fais-tu comme le papillon.

{%) Pierre-papillon, étourdi comme un papillon.

AR BUGEL O C'HOULEN TRUGAREZ
DIGANT HE VAMM.

Eur bugcl oc'h ebata enn eur verjez, a
welaz avalou hag a falvezaz d'ezhan dibri
anezho. He vamm ne aotreaz ket kement-
se 0 veza ne oant Ket dare awalc'h. Neuze
ar bugel o teari (4) hag o tripa gant ar
vuanegez a lavarat d'he vamm Kkompsiou
seac’h ha c'houero, ken ne oe evit miret
da ouela (2). Ann dud holl a ioa eno a oe
glac'haret cnn eur welet kement-se.

Eur pennadik goude-ze, pa oct distro
d'ar gear, ar bugel a zastumaz ann holl
amezeien hag 0 veza en em daolet d'ann
daoulin dira-z-ho, c c'houlennaz rugarez
digant e vamm. Pep den a hell fazia, eme-z-
han, ann daclou cnn he zaoulagad; hogen
al lezen gristen a ziskouez d’e-omp penaoz
. e tleomp en em wenna. Dre-ze eo am euz
dastumet ac'hanoc'h. cvit diskouez d’e-

(4) Se mettant en colére.
(2) Qu'elle ne put s’empécher de pleurer.
2

hoc'h petra eo va glac'har hag evit ma
teufach d'ober trugarez d'in. Neuze e pokaz
d'he vamm hag evit en em wenna a-grenn,
e reaz eur binigen rust ha kalet.

à

AL LEON ANAOUDEK.

Bete oa gwechall enn Afrika eur sklat.
Androklez he hano, a dec'haz diouc'h ti he
vestr: Kriz ha digar e oa he-man. Ar mestr
a c'hourc'hemennaz d'he dud redek war he
lerc'h evit Kregi enn-han hag hel lakaat da
vervel. Evit diwall diouz ann dud-ze, An-
droklez en em dennaz enn eur c'havarn
e Kreiz eur c'hoat. Ahaoue daou Zervez n’en
doa debret tamm. Ar skaf skuiz-braz a
azezaz war ann douar da ziskuiza. Ne oa
Ket c'hoaz peur-azezet (1) pa welaz eul leon
0 tont a-eeun d'ezhan. Androklez a falvezaz
d'ezhan tec'het: n’en doc ners da scvel hag
6 kouezaz a-c'houen he gorf.

(4) À peine était-il assis.

T

Al leon kammik-kamm a dosteaz out-han
enn eur ziskouez d'ezhan he droad goloet
a oad. Ar sklaf Karantezuz goude beza
gwalc'het ar gouli a welaz cunn tamm Spern
enn he droad haghe dennaz er-meaz. Neuze
al leon cnn he gourvez (1) a gouskaz mik e
kichen he vad-oberour.

Eno e vevchont ho daou a hed tri bloa
vez hep nep droukrans. Al leon a iea bem-
dez da glask boed hac Androklez a rea al
lodennoù. Eunn deiz pa edo eat al leon da
breiza, Androklez a dec'haz Kuit: skuiz e oa
0 veva er c’hiz-ze. Ar sklaf paour a redaz
tu-ma tu-hont epad daou zervez hep gou-
zout a be du trei. Neuze archerien a welaz
anezhan hag a grogaz enn-han. He gas à
rejont da gear. Eno ar sklaf paour a 0e
anavezet gant he vestr pehini a c’hourc'he-
mennaz he deurel d’al locned gwez dâ
zibri (2).:

D'ann deiz merket. Androklez a oe Kaset
d'eur c'hloz braz e pehini e oa Kals a locned

(1) Etendu de son long.
{2) De le jeter en pâture aux bôtes sauvages.

NE E

gwez ha fero hag cnn ho zouez eul leon
braz-meurbed. Enn eur welet al loen kriz,
pep-hini a grene gant ar Spount: he zaou-
lagad a lugerne evel glaou tan, trouz he
vouez (1) a oa euzuz. Gwa da neh a gredfe
tostaat ouz he skilfou.
Peger souezet e oent pa welchont al leon

o tostaat goustadik ouz ar sklaf enn eur
hia he lost hir hag enneur lna he zaouarn
evit diskouez he levenez. Enn eur welet
kement-se pep-hini a oe abafet hag ann
holl enn eur vouez a c'houlennaz buez
Androklez (2). Pennou ar vro 0 veza klevet
ar pez a oa c’hoarvezet a c'halvaz Androklez
dira-z-ho har a c'houlennaz digant-han
petra e oa kement-se. Goude m'ho doe
Klevet he vuez, e rejont (rugarez d'ezhan.
Ouc’hpenn-ze, rei a reiont d'czhan al leon
hag e donna a rejont cuz a sklaverez.
Enn eur welet Androklez 0 (remen hag
al leon d'he heul, peb-unan a lavaro :
chetu al leon en deuz digemeret ann den,
chetu ann den en deuz pareet al leon klan.

(1) Le! bruit de sa voix, ses rugissements.
(2) Demandèrent la grâce , la vie d’Androklès.

T

AR VAMM A ZOUJANS DOUE
HAG HE MIPIEN.

Eunn intanvez g0z, klanv ha diners ne
oa mui evit mont (4) d'ann iliz da selaou
ann oferen. Eunn deiz e lavaraz d'he mi-
pien : da ve gan-en ma hellfenn mont hirio
d'ann iliz. Allaz! pell ac'hann eo ar vourc’h.
Allaz! klanv ha diners ne hellann mont
beteg eno.

He mipien gwir gristenien evit diskouez
ho c'harantez d'ho mamm, en em guzuliaz
etre-z-ho hag o veza staget daou bann Kravaz
ouz eur gador-vourel, e tougjont ho mamm
d'ann iliz.

Ann dud a dremene (2) a oa souezet braz
gant se; oc’h ho gwelet 0 tremen, pep-hini
a skigne bleun war ann hent enn eul lava-
ret : pegenn deol eo ar vamm-ze) Peger
mad eo he mipien !

Douc a skulaz he vennoz war ann dud
vad-man.

(4) Ne pouvait plus aller.

(2) Les passants.
2*

M T je

AR VOESTL.

Enn amzer a zo tremenet Soizik goz a
169 da gavout eul lean a oa 0 choum enn
eur C'hoat tost ac'hano. Chetu me deut
aman, eme-Z-hi, roit d'in eur c'huzul.
Gwall fall ez a ar bed gan-en, gwasaat a ra
va zra ha va danvez a 19 da goll {1). Petra
rinn-me (2)? Me ho ped.

Al lean a reaz eur goulenn-bennak out-
hi. Goude-Ze e ronz d'ezhi eur voestl vihan
scrret Kloz : red e vezo d'e-hoc'h. eme-z-
han, teir gweach bemdez, teir gweach
bemnoz, mont enn ho kegin, enn ho kao
hag enn ho marchosi, gan-e-hoc'h ar
voestl-man enn ho tourn. Grit evel-se e
Kement Korn a zo cnn ti (3), mar am c’hre-
dit ; ne zaleit ket. Abenn eur bloaz ac'hann,
e tigasot ar voestl-man d'in.

Soizik goz a reazar pez a oa bet gourc'he.

(4) Mes affaires vont très-mal, mon bien dépérit et
ma fortuue s’anéantit.

(2) Que dois-je faire?

(3) Dans tous les coins de Ja maison.

S L ea

mennet d'ezhi. Antronoz, lunedoù koz war
he fri, ez eaz ebarz ar c’hao. Peger souezet
e oe pa welaz ar mevel oc'h eva sistr (4) be-
teg ar moug. Wardro ann hanter-noz ez eaz
ebarz ar gegin. Eno c kavaz he matez oc'h
ober fest gant eur plac'h all mignounez
d'ezhi, Kor braz ho doa great goude pilat
boed a c'hoart gaer. Er c'hraou, er mar-
chosi pep tra a oa mesk e mesk. Gwall
gouziet e oa ar c'hraoù dindan ar saout (2),
ar c’hezek a oa gwall skrivellet, paotrik ar
marchosi a oa meo mik.

Enn eur ober evel-se, Soizik a zeuaz da
anaout hep dale pep gwall voaz.

Abenn eur hloaz e tistroaz d'al lean Kot
enn eur zigas ar voestl d'ezhan : me a garfe
he derc'hel pelloc'h, eme-z-hi; cul Louzou
mad a 20 enn-hi. Al lean 0 c'hoarzin a la-
varaz d'ezhi : evit ar voestl-man n'ho pezo
Ket pelloc'h: rei a rinn d'e-hoc'h ar poz a
zo enn-hi. 0 veza’ta digoret ar voestl (ne oa

(4) Buvant du cidre.
(2) Les bestiaux manquaient de litière.

r T

enn-hi nemet eunn tammik paper), al lean
al lennaz evelhen : /agad ar mestr a larda
ar marc'h.

=.

AR FURLUKIN.

Eunn tremeniad, hen brao gwisket, a
zeuaz eunn deiz cbars ti cunn tavarnier
diwar ar meaz, tostik d'ar marc'hallac'h c
oa. Ne 09 Ket c'hont peur-azezet (1), pa
savaz diwar he skabel, ann drouk dent a
oa gant-han. Ann dud holl a ioa eno,a
zeuaz enn dro d'ezhan oc'h he glemma a
galoun vad.

E keit-se eur furlukin o tont ebars ann
ti, a c'houlennaz petra e oa se. Pa glevaz
penaoz ann tremeniad 0 oa klanv gant ann
drouk dent, ar furlukin oc’h hija he benn,
a zigoraz eur voestl hag a lavaraz d’ann den
klanv : aotrou, chetu aman eur poultr
dreist ar re all; e berr amzer e viot gwell.
Awalc'h e vezo hel lakaat gant penn ho piz

(4) À peine était-il assis.

O,

war ho dant a boaz 111. M'her gwerz daou
real.

Ann tremeniad 0 veza great ar pez a 09
boet gourc’hemennet d'ezhan a lavarat
raktal : 0 va Doue, ann drouk a 20 eat
digan-en. Goude-ze e roaz eur pez arc hant
d'p furlukin oc'h he bidi da zont da zibri
eunn tamm boed gant-han.

Kemend hini a ioa eno a zeuaz hep dale
da hrenn ar poultr ken nerzuz-ze; daou real
a dale.

Pa glevaz ann taol, louzaouer ar barrez,
enn eur ober goap anezho a ziskleriaz skler
d'ann oll penaoz ar poultr gwenn-ze ne oa
nemet kreiz brevet. Evit an daou dreme-
niad. eme-z-han, a-unan e oant (2) evit
gounid hoc'h arc'hant. M'her gwel breman:
maro eo Iann dl leue. hogen kals a hered
en deux.

(4) Sur la dent qui vous fait mal.
(2) Ils s’étalent entendus, ils étaient d’accord.

AR GAOLEN YR AZ.

Daou vicherour iaouank, Paol ha Gwil-
berm edo o vale breac'h ha breac'h war ar
menz ; eur zulvez vintin e oa.— Peger braz
eo ar gaolen-ze, eme Paol enn eur he
diskouez gant ar biz. — Ann dra-ze as
laka souezet, eme Gwilherm, evid oun- me
ne-d-ounn ket souezet o veza ma am euz
gwelet eur gaolen Ker hraz ha ti ann aotrou
person a welez a-hont — Badet ounn oc'h
da glevet o komps evel-se, eme Paol.
Koulskoude c teu da goun d'in penaoz am
euz great, enn deiz-man penn blizen (1),
eur gaoter a ioa Ker hraz hag hon iliz parrez.
— Lavar d'in, me as ped, da betra e oa
mad ar gaoter ker braz-ze. — He great am
bon da lakant da gaolen da baredi enn-hi.

Gwilherm mezek - hraz a lavaraz d'ho
vignon : m'her gwel hreman: a-ratoz ec'h
euz lavaret kement-se evid ober goap
ac'hanoun cnn abek d'am gaou.

(4) 1 y a un an aujourd’hui.

R =
AR ZAE NEVEZ GREAT.

Goel ar mabik Jezuz o tostaat (1), ann
itroun Koatmor e doa roct d'he merc'h eur
zae seiz glaz. Derc'hent Nedelek, wardro
ann noz digor, ar c'hemener a zeuaz da
C'houzout hag hi a oa bet great heryez ar
C'hiz.

Enn eur baea he labour d'ar c’hemener,
ann itroun a lavaraz d'he merc'hik : ien eo
ann amzer hirio, va merc'h, ke da gcrc'hat
eur voutalad win ma kemero ar c’hemener
eur banne da eva. Enaou ar goulou, rak
noZ 60.

Abenn nemeur goude-ze, Luiza a zeuaz
enn dro (2) war dastoun, gant-hi eur vou-
talad enn he dourn. Neuze e tiskargaz eur
banne d'ar c'hemener. — Pegen trenk eo
ho kwin, eme ar c'hemener, 0 tislounka
ar braoued hag 0 stlapa ar werennad d'ann
douar.

(+) La fête de Noël approchant.
. (2) Louise revint.

S T —

Chetu aman ann abek euz a gement-se.
Luiza ne doa ket great ar pez a oa bet
gourc'hemennet d'ezhi gant he mamm:
dre-ze e tigasaz eur voutalad liou du c
leac'h eur voutalad win. Beo he goulou (l),
ne vUe Ket faziet, He zae gaer a oe saotret
penn-da-benn gant al liou du o strinka.
Ken drant e oa da genta he levenez, ker
braz eo breman he glac'har)

Ar paour kezik a ouele dourek, hogen he
mamm a lavaraz d'ezhi : bevez eo (2), va
mcrc'h. e c'hoarvez hepred evel-se gant ar
vugale dizent. Te a wisko da zae goz da vont
warc'hoaz d'ann iliz.

ANN TENSOR.

Daou zen diwar ar meaz, lann ha Stevan,
a zeuaz eunn deiz da gavout ar barner.
Unan anczho a lavarat evelhen : prenet am
euz eur pez douar digant va amezek. Enn

(4) Si la chandelle avait été allumée.
(2; C'est bien fait.

S TE

eur zigeri ann douar Kot-26 . 6 kiviz eunn
tensor. Chet me dira-z-hoc’h, aotrou,
da c'houzout mar tleann he viret. Hervez
_ar gwir ne dleann Ket, o veza n'am euz
prenet nemet ar pez douar hep-mui-ken.

Hogen egile a lavarat : evid ann aour-ze
n'her c’hemerinn Ket, kalounad am befe (1).
Ma vije bet douaret gan-en, ne lavarann
Ket (2). Ouc’hpenn-ze, aotrou, va selaouit,
me ho ped. Me am euz gwerzet ar pez
douar-ze ha Kemend a oa enn-han, hep
diviz all ehed. Trouc'hitta ar c'houlm,
renkit hon dra-ni (3), barner fur, ma ana-
vezimp perc'hen ann tensor.

War ma lavareur, Iann, eme ar barner,
ho map pennher a gar merch Stevan;
C'hoanteg int ho daou da zimizi.— Kement-
se a zo gwir a lavaraz ann daou dad.— Pep
tra o veza e c’hiz-ze, tud vad ha leal, eme
ar barner, chetu va menoz : dilezit ann
tensor gant ho pugale evit ho lakaat da
brena arrebeuri kaer.

(1) J'en aurais des remords.

(2) Ce serait tout différent.
(3) Arrangez notre différend. C

Ann daou zen mad, laouen meurbed, a
ieaz timad d'ar gear da gas ar c'helou-man
d'ho bugale.

AR PABAOUR.

Va mamm, eme Herried, me a garfe
Kaout eur pabaour d'he lakant em c'haoued
gaer. Me a lakai eur zeizen ruz cnn dro
d'he c’houzouk.— C’hoantek her grinn (1),
eme ar vamm, m'ar fell d'id beza sentuz
hac aketuz. — Me a rai diouz ho c'hoant.
va mamm , kredit-se.

Eunn deiz ar vamm a lavaraz d'he merc’h:
mont a rinn d'ann iliz d'ober va feden,
bremaik e vezin distroet. Arabad eo d'id
digeri ar voest-mañ a Z0 war ann daol.
Mir na ri kement-se (2) o tremen va ursou,
kalounad as pete (3).— Hac hi enn hent.

Pa oe eat ar vamm er-meaz euz ann ti,
Herried a savaz ar voestl hag a lavarat :

(4) Je le ferai volontiers.

(2) Garde-toi de le faire.
G: Tu t'en repentirais.

A

peger skan eo ar voestl-man, petra zo enn
hi? He c'houzout a garfenn. Hag e sellas
etre Loull ann alc'houez (1) : ne welann
gour, eme-z-hi, me welo ar peZ a zo er
voestl. Petra virfe (2)?

Eat e oa he ger gant ann avel.

Kerkent great ha lavaret (3). Herried a
zigoraz ar voestl a-enep gourc'hemenn he
mamm, Peger glac'haret e oe ar paour
kezik, ann daclou enn he daoulagad, pa
welaz eur pabaour Koant 0 sevel diouz ar
voestl hag o nija d'ann neac'h gant ka-
naouennou (4).

Pa oe deuet war he c'hiz. ar vamm a
Skandalat he merc'h hag a lavaraz d'ezhi :
merc'h dievez ha dizent maz oud! dougen
a rez da boan. Evid ar weach-man n'as
tamallinn Ket pelloc'h. Hogen az pez Koun
euz ar geriou-man : Doue a wel hag a oar

(4) S’étaut mise à regarder par le trou de la serrure
de la porte.

(2) Pourquoi pas.
(3) Aussitôt dit, aussilôt fait.
(3) Prenant son vol en chantant.
DRE

P G 1

pep tra hag ive hon oberiou ar re guzeta.
Gant-han eo oud bet kastizet, rak ne garket
ar vugale dizent. Bete warc'hoaz ne rinn
pok ehed d'id.

AR CHI BIHAN.

Dep mad-ober, Douc hen talvezo d'e-
hoc’h (1) abred pezivezad. C' hout her gwelo
aman warlerc'h.

Eunn deiz eur plac'h iaouank hanvet
Agata a welaz bugale o veuzi eur c'hi hihan.
E Kentel e teuaz Again: paket c oa al locn
paour. Dre druez out-han Agata he brenaz
hac her c’hasaz enn he zi.

Ar c’h1 bihan a gare stard he vestrez nevez
har e nep (roc (alc'hoe mad d'ezh (2). Eunn
nozvez pa edo Agata gant he fedennou (3),
ahars mont da gousket, chetu ar c'hi teal
oc’h harzal. Agata gant he goulou a reaz

(4) Dieu vous la rendra,
(2) lL ne la quittait jamais d’un pas.
(3) Pendant qu’Agathe disait ses prières.

enklask hag a. welaz eul laer a oa souchet
dindan he gwele. Raktal e c'halvaz tud ann
ti hag al laor a oe dalc'het gant-ho: hel
akaat a rejont etre daouarn ar barncr. All
laer-ze, diouc'h ma ansavaz, en doa lekeat
enn he henn laza ar plac'h iaouank ha laera
Koment tra a oa cnn he c'hampr.

Agata a drugarekeaz Doue hag a lavaraz
d'he amezeien : chetu eur c'hi bihan am
euz prenet he vucz d'czhan (1) n'euz Ket pell:
paneved han e vijenn maro breman.

AR RAN HAG AR WESKLE.

Eur ran o vale war eunn hent nevez
savet, a welaz eur weskle gourvezet enn
heol, tal dor he zoull. Tra souezuz! va
mignounez, eme-Z-hi, Kement a skiant
ec'h euz, perak e vevez-te aman? rak ann
tremenidi as friko hep mar ebed. Tec'h
alesse, deuz gan-en, va c'hred. Enn eur

(4) À qui j'ai sauvé la vie.

G HL re

c’hoarzin goap war he mignounez (4), ar
weskle a lavaraz d'ezhi : tao gant da gomp-
siou! hiskoaz ne c'hoarvezaz drouk ebed
gant va mamm; aman 6 vevinn hag e var-
vinn evel-t-hi1.

Pegenn dall oud! eme ar ran, aliet e
C'hoarvez (raou digiz-braz.

War gement-se eur m'arc'h 0 redek a
flastraz ar baourez keaz. Meur a hini a ra
evel-se. Distrei a reont ho diskouarn diouz
ar c'huzuliou mad hag e vevont, e c'hiz ar
weskle, hervez ar c’hizou Koz (2).

(1) En se moquant de son amie.
(9) Ils vivent dans la routine.

E

PEDENNOU D'EUS AR HINTIN,

En hano an Tad, ar Hap ac ar
Speret-Santel.

Me oc'h ador, va Doué. dre an oll actou
à adoracion a z0 dleët d'ho majestes divin,
ac ho trugareca eus a greis va cC haloun da
veza roët din ceun éne capabl d'oc'h anaout.
d'ho caret, d'ho servicha Ba d'ho possedi
eternelament. Me ho trugareca, va Jesus,
d'an heza prenet dre ar pris eus ho coad
precius ac eus ho puës, cvel ive d'am hoez
conservet è pad va buës ha particulièra-
mant an nôs tremenet. Va Doué me a
c houlenn pardoun diganeoc'h eus ar fau-
tou am'eus coumetet a-ba-ouë deac'h da
‘nôs, ac è pad va buës.

Considerit èn particulier ar c'hraez oc'h
eus bet digant Doué, 0 rei an dervez-män
deoc’h evil gounit hiny an cternite. Con-
siderit ive én deus roët an dervez-mdän
deoc’h evit labourat d'ho silvidiquez, ha
marteze 0 vezo an diveza eus ho puëz.

Soungit neuze er fautou èn pere 6 quezit
peur lyessa, ha quernerit ar resolucion
ferm da dec'het diout-ho, ha lavarit :

Va Doué, chetu aman ar galoun-se, pe-
hini, dre ho cragz, ê d'eus quemeret ar

3

T

resolucionou ferm da evita ar pec'het. &
frezanti a ran deoc'h evit ma ho bennigoc’h,
ha ma ho grign evit ho prassa gloar. Grit
din ar c'hracz, Ô va Jesus, da anaoût ho
polontez santcl. m'en-êm gonformin dizi,
ha disposit à grenn eus va hiny : offr a ran
deoc'h, va Doué, va oll gomzou, va oll
soungezounou, ha va oll acciounou. Ya, va
Salver, protest a ran impligea va ol] gallout
èn ho servich. Deoch eo tout, tout a deu
diganeoc'h, ha tout ê lacan dindan ho
providanc santel, Ô va Jesus : goulen a ran
hepquen ho carantes ac ar c'hracz da vervel
quent evit oc’h offanci.
Ar Bater.

Hon Tad pehint a zo èn Eé, oc'h hano
bezet santifiet : ho rouantelès, deuct deomp:
ho polontez bezet great var an douar cvel
èn EG : rott deomp hiryo hon bara pemde-
ziec : ha pardounit deomp hon offançzou,
evel ma pardounomp d'ar re pere ho d’eus
hon offancet : ha na bermetit quet ê ques-
semp è tentation : mæs hon delivrit dious
an droug. Evel-ze bezet great.

Ar Salutation Angeliq.

Me ho salud. Mari, leun à c'haçz, an
Autrou Doué a zo ganeoch, beniguet ouc'h
dreist an oll graguez, ha beniguet eo ar
frouez eus ho corf, Jesus. Santes Mari, Mam
da Zoué. pedit evidomp-ni, pec'herien
brema ac cn heur hor maro. Evel-ze bezet
great.

T
Symbolen an Ebestel.

Me a gred c Douc an Tad oll galloudec,
crouër an Eê ac an Dour, ac è Jesus-Christ
0 Yap unic hon Autrou, pehint a zo het
concevet eus ar Speret-Santel, ganet gant
ar Verc'hes glorius Vari. En d'eus gouzanvet
dindan Poncç-Pilat, a zo bet crucifiet, maro
ha sebeliet; a zo bet disquennet d’an ifer-
nou, ha reçuscitet an (rede deiz à varo da
veo. À zo het pignet cn Evou, ac azezet èn
tu deou da Zouc an "Tad oll galloudec.
Ac'hano é teui da Yarn ar re veo ac ar re varo.

Me a gred èr Speret-Santel, an Uis santel
catholic, communion ar zænt, remission
ar pec’hejou, resurreccion ar c’hicq, ac ar
vuëz eternel. Evel-ze bezet great.

Coveczion ar pec'heiou.

Me govez ouc'h Doué oll-galloudec, ous
ar Yerc'hes glorius Vari, ous sant Mikeal
arc'hel. ous sant Yan-Vadezour, ous an
ebeste! curus sant Pér ha sant Paol, ous an
oll Zænt, ac ouzoc'h, va zad, ahalamour
m'am'eus pec het bras, dre gompz ha dre
œuvr : dre va faot, dre va faot, dre va
brassa faot. Rac-ze à pedan ar Verc'hès
glorius Vari, sant Mikeal arc hel, sant Yan-
Vadezour, an ebestel eùrus sant Pér ha sant
Paol, an oll Zæent, ha c'hui va zad da bedi
Doué evidon.

Gourc'hemennou Douc.

Un Douc hep quen a adori,
Ha dreist peb tra oll a gari.

E vean ê hano ne dou quet,
Nac ive netra all ebet.

Ar suliou santel a viri,
E servich Doué, ous ê veuli.

Da dad, da vam a enori,
Evit pell amzer ma vevi.

Dioual n’a lazi dén ebet,
Nac à zezir: nac à effet.

Lubric ne vezi quet ivez,
Nac à gorf nac à volontez.

Laërez na miret madou den,
E couziègues ne ri biquen.

À henep dén falz testeni,
Na gaoû cbet ne lavari.

Na c'hoanta dre luxur pec'hi.
Nac à sounch vil n’èn-em lèzi.

Na souhet madou da hentez,
Evit ho c'haoût dre falsentez.

Gourc'hemennou an Ils.

Ar goucliou herz a zantifii,
Neuze peh labour a lèzi.
Ha cleo devot pen da ben,
Sul ha gouël berz an Ofèren.
Ur veach er bloas da viana
E covessaïi hep nac'h netra.
Ha da grouër a recevi,
Da basq devota ma c'heli.

"RH —

Yun a ri an daouezec deziou,
Ar c’horeiz hac ar vigilou.

Qic nemet da zeis nedelec,
Guëner ha sadorn na zèbri quet.

Peden d'an Eal Gardien.

Eal Doué, pa zouc'h din gardien, deputet
dre ar Brovidanc divin, d'am c'haz d'an
eürusdet, scleraït va speret, dioüallit va
c'haloun, ha cuntunuit bepret ho sourci
ac hanon. Evel-ze bezet great.

Misereatur nostri omnipotens Deus, et
dimissis peccatis nostris, perducat nos ad
vitam æternam. Amen.

Indulgentiam, absolutionem et remissio-
nem omnium peccatorum tribuat nobis
omnipotens et misericors Dominus. Amen.

In manus tuas, Domine, commendo
spiritum meum; redemisti me, Domine,
Deus veritatis.

Pedomp.

O va Autroù Doué , oll-galloudus, c'hui
pehini oc'h eus roct din ar c'hracz da her-
ruoüt è commançamant an dervez-mân,
conservit ac'hanon hiryo dre ho puissance,
ha grit ne gommetin pec het ebet c padan
dervez-mân, ha ma vezo va oll gomzou, va
oll soungezounou ha va oll accionou evit
heuil er-vad ho courc’hemennou.

Dre Jesus-Christ hon Autrou, pehini a
vev ac a rezn ganeoc'h à bep amzer ac è
pad an eternite- Evel-ze bezet great.

(9 -—
Peden d'ir Verc'hès.

Guerc'hès santel, pedit ma plich ganeoc'h.
hon Autrou Jesus-Christ evidon, evit ma
vezo agreabl dezan va oll soungezounou,
va oll goumzou, ha va oll accionou eus an
derves-mân, ac eus ar rest eus va buës.
Evel-ze bezet great.

Peden all d'an Æal Gardien.

Va Æal-mad, ispirit din ar volontes à
Zoué è quement a rign 0 pad an derves-
mân, ha cunduit ac'hanon en hent eus va
silvidigues. Evel-ze bzet 5reat.

An Angelus.

Angelus Domini nuntiavit Mariæ, et con-
cepit de Spiritu-Sancto. Ave, Maria, etc.

Eccè ancilla Domini, fiat mihi secundüum
verbum tuum. Ave, Maria, etc.

Et verbum caro factum est; et habitavit
in nobis. Ave, Maria, ete.

OREMUS.

Gratiam tuam, quæsumus, Domine.
mentibus nostris infunde, ut qui, Angelo
nuntiante, Christ Filii tut incarnationem
cognovimus per passionem ejus et crucem,
ad resurrectionis gloriam perducamur.
Per eumdem Christum Dominum nostrum
qui vivit et regnat in sæcula sæculorum.
Amen.

PH —

Act à Feiz. à Esperanc, à Garantes
ac à Gontrition.

Va Doué. me a gred quement a gred an
Ilis catholic, creait va feiz; me am'eus
fackeat va esperanc ennoc'h ha ne vezin
quet troumplet, me ho car à greis va c’ha-
loun : detesti a ran ar pechet, abalamour
deoc'h, va Doué. ac e c'houlennan ouzoc'h
9 0 'hraez ne guezin quet ennän è pad an
derves-mân.

Act evit renouveli ar bromessaou
eus ar vadichant.

Renonç a ran da satan, d’ê oll bompou
ha d'0 oH œuvrou, ac ên-em ron deoc'h
antièramant, 0 va Jesus! me a fell din hova
èn guir gristen ; renouveli a ran deoc'h ar
bromessaou pere am'eus great deoc'h cn
badichant, ac êm diveza coveçzion ha
communion , ac è pad va buës; goulen a
ran ouzech ar c'hracz d’en-êm brepari à
vremân da eur goveçzion ha da eur gom-
munion all, pere a reparo an defautou eus
ar re am'eus great à zlaguent, ac am rente
fermoc’h cn ho craçz santel.

Meulet ac adoret ra vezo da jamæs he
C'hann sacr, Ô va Jesus.

e E

PEBENNOU D'EUX AN NOZ,

T In nomine Patris, et Filii, et Spiritüs.
Sancti. Amen.

En-em lackeomp èn presanc Dor. adoromp
anezän, ac ên (rugarecaomp eus à que-
ment mad hon eus recevet digantän, ac
ispicial èn dervès-mân.

Pater noster, qui es in cœlis, sanctifice-
tur nomen tuum : adveniat regnum tuum,; _
flat voluntas tua sicut in cœlo et in terrà :
p'nem nostrum quotidianum da nobis ho-
diè : et dimitte nobis debita nostra, sicut
e nos dimittimus debitoribus nostris : et
ne nos inducas in tentationem, sed libera
nos à malo. Amen.

Ave, Maria, gratià plena, Dominus te-
cum : benedicta tu in mulieribus, et bene-
dictus fructus ventris tui, Jesus.

Santa Maria, Mater Dei, ora pro nobis
peccatoribus, nunc et in horà mortis
nostræ. Amen.

Symbolen an Ebestel.

Credo in Deum patrem omnipotentem,
creatorem cœli et ierræ, et in Jesum Chris-
tum filium ejus unicum Dominumnostrum
qui conceptus est de Spiritu-Sancto, natus

S

ex Marii Virgine, passus sub Pontio-
Pilato, crucifixus, mortuus et sepultus,
descendit ad inferos, tertià die resurrexit à
mortuis, ascendit ad cœlos sedet ad dexte-
ram Dei Patris omnipotentis, indè venturus
est judicare vivos et mortuos.

Credo in Spiritum-Sanctum , sanctam
Ecclesiam catholicam, Sanctorum commu-
nionem, remissionem peccatorum, Carnis
resurrectionem, vitam æternam. Amen.

Va Doué, me ho trugareca d'am heza
crouët, d'am boza preservet: da veza great
mervel ho map santel var ar groas dre ga-
rantes evidon, da veza pardounet din quen
aliès à veach va fec’hejou; ac cn general
eus an oil graçou a 70 pliget ganeoc'h ac-
cordi din hiryo.

En-em arretomp amdn eun neubeut evit
soungeal er mad-oberow particulier
hon eus recevet digant Douce èn dervez
hiryo. |

Jesus-Christ. va Salvor, me oc'h ador
evel va barner, ên-êm steüleur a ran d'ho
treid evel eur c’hriminal. Roït din m'ar
plich ganeoc'h ar c'hracz da anavezout va
fec'heiou, cvel ma reoc'h din ho anaoût

‘pa deuoc'h d'am barn en heur eus va maro.
-

R à

En-em arretomp eun neubeut da soungeal
er pec'hejou hon eus commetet, dre
gompz, dre sounch, dre accion ac
OMASSION.

Va Douc, goulen a ran humblamant par-
doun diganeoc'h dre veritou hon Autrou
Jesus-Christ, d'eus an oll pec’hejou a velit
am'eus commetet hiryo, ac c pad va buës,
à henep ho majestes divin, eur c'heus bras
am'eus d'ho peza offancet, abalamour ma
tisplich ar pec’het deoc'h, ha maz ouc'h
meurbet dimn da veza caret. Gant ho cracz,
va Doué, ez-e0 gucl ganên mervel évit dont
d'ho c’hoffanci quen.

Greomp hon possubl d'én-êm lackat er stad
èn pehini é carremp beza cavet èn heur
eus hon maro.

U va Doué! 0 Barner souveren, rac pehini
hon eus leac’h da gaout quement à Spount)
Evel n’ê d'oun quet sur pe me a varvo èn
nôs-mân pe ne rign quet, ha m'az eo certen
gouscoude er stad m'ên-êm gavin ê vezin
barnet evit eun eternite, pliget gancoc'h.
va Douc. ma lackin va c'haloun, va c'hort
ha va êne etre ho taouarn, ha ma teuin
amân da nevezi an actou am'eus great, ous
ho c’hadori, ous ho trugarecäat, hac 0 re-
greti va fec’hejou, ous ho supplia humbla-
mant d'am preservi cn nôs-mäân ac è pad
va buës, diouc'h peb goal accidant, evit ma

S

vevin, ma varvin ha ma reposin hennoc’h,
va Autrou, abalamour d'a behint c pardou-
nan eus à greis va C'haloun d'a guement 0
d'eus va offancet, evol ma c'houlennan
pardoun ous ar re am'eus ive offancet.

Lavarit ddn ar GONFITEOR ac ar pez
a 30 qoude.

Confiteor Deo omnipotenti, beatæ Maria
semper Virgini, beato Michaëli archangelo,
beato Joanni-Baptisiæ, sanctis apostolis
Petro et Paulo, omnibus Sanctis, et tibi
Pater, quia peccavi nimis cogitatione, verbe
et opere; me culpà, me culpâ; meñ
maximà culpâ. Ideù precor beatam Mariam
semper Virginem, beatum Michaëlem ar-
changelum , bea tam Joannem-Baptistam,
sanctos apostolos Petrum et Paulum,omnes
Sanctos, et te, Pater, orare pro me ad Do-
minum Deum nostrum. Amen.

Misereatur nostri omnipotens Deus et
dimissis peccatis nostris, perducat nos ad
vitam æternam. Amen.

Indulgentiam , absolutionem et remis-
sionem omnium peccatorum nostrorum
tribuat nobis omnipotens et misericors
Dominus. Amen.

Y. Dignare, Domine, nocte istà. n. Sine
peccato nos custodire.

Y. Miserere nostri, Dominc. 8. Miserere
nostri.

S =

Y. Fiat misericordia tua, Domine, super
nos. n. Quemadmodüm speravimus in te.

Y. Domine, exaudi orationem meam, R.
Et clamor meus ad te veniat.

OREMUS.

Visita, quæsumus, Domine, habitationem
istam et omnes insidias inimici ab eû longe
repelle : Angeli tui sanct habitent in eà
qui nos in pace custodiant; et benedictio
tua sit super nos semper.

Respice, quæsumus, Domine, super
hanc familiam tuam pro quà Dominus nos-
ter Jesus-Christus non dubitavit manibus
tradi nocentium, et crucis subire tormen-
tum. Qui tecum vivit et regnat in sæcula
sæculorum. Amen.

En-êm recommandomp d'ar Verc’hès san-
tel, d’hon Eal mad ha d'ion sant pa-
troum, ha patrounès.

Guerc hos Vari, Mam Doué, va Mam ha
va Fatrounès, m'ên-êm lacka dindan ho
proteceion, ac ên-êm staolan gant confianc
etre ho tivrac’h à visericord ; bezet 0 Mam
à vadèlez, va refuch èm izomou, va c'hon-
solacion cnm poanniou, ha va advocades è
quichen ho mah adorabl, hiryo, c pad va
buës, ha particulièramant èn heur eus va
maro.

Eal eus an EG, va gardien fidel ha caran-
tezus, obtenit din ar c'hracz da heuil oc'h

S =

inspirationou, ha da regli quen mad va
buës, ne deuin jamæs d'êën-êm ecarti d’eus
an hont eus à c’hourc’ hemennou va Doué.

Sant bras, eus à behint & tougan an hano,
protegit ac'hanon, pedit evidon, evit ma
hellin servicha Doué ovel d'oc'h var an
douar, ac 0 c’hlorifia _eternellamant ga-
neoc'h èn Eë. Evel-ze hezet great.

Lavaromp eun DE PROFUNDIS evit an eneou
eus ar Purqator.

De profundis clamavi ad te, Domine :
Domine exaudi vocem meam.

- Fiant aures tuæ intendentes : in vocem
deprecationis meæ.

Si iniquitates observaveris, Domine :
Domine quis sustinebit?

Quia apud te propitiatio est : et propter
legem tuam sustinui te Domine.

Sustinuit anima mea in verbo ejus : spe-
ravit anima mea in Domino.

À custodià matutinà usque ad noctem :
speret [Israël in Domino.

Quia apud Dominum misericordia : et
copiosa apud eum redemptio.

Et ipse redimet Israël : ex omnibus ini-
quitatibus ejus.

Requiem æternam dona eis Domine : et
lux perpetua luceat eis.

Requiescant in pace. Amen.

OREMUS.

Fidelium, Deus, omnium condiior et
redemptor, animabus famulorum famula-
rumque tuarum remissionem cunctorum
tribue peccatorum, ut indulgentiam quam
semper optaverunt plis supplicationibus

consequantur. Qui vivis et regnas in sæcula
sæculorum. Amen.

En-êm recommandomp da Zoué, d'ar
Verc'hès glorius Vari, ha d'ar Zent.

Benniguit, 0 va Doué, ar repos a c'han
da guemeret evit repari va nerz evit gallout
ho servicha guelloc’h aze, ac en-em ac-
quitta er vad eus an deveriou eus va stad.

Guerc’hès santel, mam eus va Doué, ha
goude ên, va oll esperanc, va eal mad ha
va zant patroun pedit evidon, protegit
ac'hanon c pad an nôs-mân, è pad va buës,
ac en heur eus va maro. Evel-ze hezet great.

Pedomp evit ar re veo ac evit an eneou
fidel a zouffr èr Purgator.
Scuillit, 0 va Doué, ho penediccionou
var va oll guerent, va mad-oberourien, va
mignounet ha va inimiet. Protegit quement
oc’h eus roét din evit mestr er bed-mân,
quen spirituel, quen temporel. Sicourit ar
beoryen, ar brisounèryen, ar re affliget, ar
beajourien quen var vor, quen var dour,
an dûd clan ac ar re a zo cn ho angouni.

0

Convertiscit an heritiquet ha roit ho
sclerigen d'an infidelet.

Douc à vadelez ac à visericord, 0 pezet
ive truez eus an eneou fidel, à zouffr èr
purgator evit peurbaéa d'ho c’hustic divin.
Dilivrit anezo eus ho foanniou, ha roit.
d'ar re, evit pere houn obligct da bedi, ar
repos ac ar sclerigen eternel. Evel-ze.

Goulennomp pardoun ous Dour.

Douc oll galloudus grit deomp miseri-
cord, pardounit deomp hon pec’hejou ha
cunduit ac hanomp d'ar vuës eternel.

Tad eternel, Doué oll-buissant ha leunn
à visericord, roit deomn indulgeanç, an
absolven ac ar remission eus hon oll
pec'heiou. Evel-ze bezet great.

In nomine Patris, et Fil, et Spiritûs-
Sancti. Amen.

PEDENN ARAOC AR REPAS.

O va Jesus, hon mestr guiryon !
Roït deomp ho penediccion, bus.
Ha d'ar repas a guemerimp,

Evit hepret m'ho servichimp. Dix.

En hano an Tad ac ar Map, ac ar Speret-
Santel. Amen.

LP De
GRAÇOU GOUDE AR REPAS.

Ra vezo meulet hon Autrou
Eus 0 vouét ac à oll vadou;
Peoc h ha gracz Douc d'ar re veo,
Ha repos mad d'ar re varo. bis.

Evel-ze bezet great.

Y. O va Douc oll-galloudus, Eternel ha
trugarezus, Ni a rent deoc'h eta graçzou,
Evit oc'h oll mad-oberou. n. Evellen bezet
great.

Y. Ra viot ganeomp oll meulet, Trugare-
queat ha henniguet, Eus a gucment graçz
ha faver, A rit bepret cn hon c'hênver.
p. Evel-ze bezet great.

Y. Ni ho ned trugares, Da zellet ive a
drues. Ous an oll anaoun fidel, Ma zaiïnt
d'ar repos eternel. n. Evel-ze bezet great.

Y. Ha ni, grit ma vezimp cn peoc h, Gant
hon nessa coulz à gancoc'h, Evit ma zaïmp
d'ho parados, Er neoc'h eternel da repos.
n. Evel-ze bezet great.

XY. Eürus eo an antrai llou din, Eus ar
Verc’hès ar Yam divin. Ho d'eus douguet
ar map santel À Zoué an Tad eternel.

R. Eürus e0 c'hons ar poul calon, Ha mil
gueich eürus an divron, Ho d’eus roct oul
leaz an dina D'hon Autrou Jesus da zenâ.

T T =

AN OFERN.

Pa veler ar bælec 0 tond oc'h an auter.

Accordit dign ar c'hrac, Ô va Doué, da

entren en dispositionou e pere e clean beza
evit offr deoc'h, evel ma zeo glet, dre
zaouarn ar bælec, ar sacrificadorable pohini
e zan da assista. En offr a ran deoc'h, Ô va
Doue, en intantionou Jesus-Christ e eunan
ace llis: en offr a ran deoc'h evit renta
deoc'h an hommach souveren a zo glet d'ho
Majeste divin; en offr a ran deoc’h evit ho
“trugareqat ,;euz hoc'h oll mad-oberou; en
offr a ran deoc'h evit goulen ouzoc'h, gant
eur galon glac'haret, ar pardon ac ar re-
mission euz va phec'hejou; en offr a ran
deoc’h evit obten digant ho madelez an oll
graçou a boere em heuz ezom evit va c'hort
ha va ene ; enoffr a ran deoc'h evit quement
hint ma zon obliget da bedi evito, quen beo,
quen naro, Esperout a ran, Ô va Doué, oc'h
accordot dign an oll graçou-ze, dre ar me-
ritou a Jesus-Christ, ho Mah, pebint a blich
gantan beza c eunan, ac ar bælec principal
ae ar victim euz ar sacrific santel-mà.

D'ar Gonfiteor.

Petra benac; 0 va Doué, n'hoe'h euz ezom
phet euz va c'honfession evit anaout va
phec'hejou, pa ze guir penaos e lennit pis
em C'halon ac en oll blegou euz va c'hous-

tianc, 0 c'hoves a ran ouzoc'h gouscoude e
fac an EG ac an douar; anzao a ran em beuz
hoc'h offancet, ha dre va c'homzoù, ha dre
va actionou, dre songeou, desirou ac omis-
sionou. Va phec’hejou a zo bras meurbet,
mæs ho misericord, 0 va Doué. a zo infinit.
Ho pet truez ouzign, ho pet sonch ez hon he
craouadur , an ouvrach euz ho taouarn, ar
pris euz ho coad.

Guerc'hès santel, Ælez euz an EG. Sænt
ha Sæntczet euz ar harados, pedit cvidomp :
ac e queit a m'ac'h hirvoudomp en draouïen-
nA a viser ac a zaelou, intercedit cvidomp,
ac obtenit deomp ar pardon euz hor
pec'heiou.

D'an Introit.

Douc oll-galloudec, c'hui pehint hoc'h euz
inspiret d'ar Batriarchet ha d'ar Brophetet
desirou quen ardant da velet ho Mab unic 0
tisquen euz an EG var an douar, roit dime
ive eul lodennic euz an ardeur-Zze; ac accor-
dit dign ar c'hrac da zantout e guelet va
C'halon, en despet d'an oll ambarras euz ar
vuez-mâ, eur guir desir d'en-em velet unis-
set ganeoc’h en ho cloar.

D'ar C'hyrie eleison.

Ho pedi ac ho supplia a ran, 0 va Doue.
dre va hirvoudou ha va huanadou repetet,
da impligea ho misericord em andret; mæs
ac ec’h adres-fen deoc'h da bep moment euz
va huez ar c'hompzou-mâ : va Doué , ho pe
truez ouzign; quemen-ze ne ve quet c'hos
avoalc'h evit an nombr ac ar grevustet euz
va phec'hejou.

T
D'ar Gloria in excelsis.

Ar gloar pebint a veritit, à va Doué, ne
all heza dignamant rentet deoc'h remet en
EG: va c'halon gouscoude a ra ar pez a ell
evit quemen-Ze var an douar, e creiz e exil:
ho meuli a ra, ret a ra dooc'h mil bennos,
hoc'h ador a ra, ho clorifia a ra, renta a ra
graçou deoc'h. ac hoc'h anavez evit ar
mæstr souveren euz an E& ac euz an douar,
eun Doué ebquen e tri pherson, Tad, Mab
ha Speret-Santel.

D'an Oræzonou.

Recevit, 0 va Doué! ar pedennou a 70
adresset deoc’h evidomp; accordit deomp an
oll gracou ac an oll vertuziou a c'houlen evi-
domp hor Man Zantel an Ilis, dre c'hinou
ar bælec. Guir co, 0 va Doué, ne veritomp
quet beza exaucet; mæs considerit penaos
ne c'houlennomp onzoc'h ar graçou-ze ne-
met dre ar meritou a Jesus-Christ, ho Mab,
pehini a verit hoc'h oll gomplezarc.

D'an Abostol.

Consideri a ran an Abostol-mà, 0 va Doué,
evel eul lizer adresset dign euz an EG. evit
va instrui euz ho polontez adorabl. Accordit
dign, m'ar plich ganeec’h, an ners a behint
em beuz ezom evit en-em acquitta euz ar
pez a ordrenit. C'hui eo, à va Douc, hoc'h
euz inspiret J'ar Brophetet ha d'an Ehestel
ar guirrioneziou, pere ho deuz lezetganeomp
dre scrit: grit dign caout pers en ho scleri-
gennou, ac allumit em c'halon an tän sacr,

EX; L

a behini ez int bet anflammet, evit ma c'hal-
lign evelto, epad va huez, ho caret ac ho
servicha mad var an douar, ha goude-ze
heza évrus assamblez gantho en ho cloar.

D'an Aviel.

Sevel a ran em zà, 0 Roué souveren, evit
discues deoc'h ez hon prest da zifen ha da
zouten , 6 risq euz a guement a apparchant
ouzign, ac euz va huez memez, ar guirrio-
neziou pere a zo comprenet en A viel santel.
Accordit dign, à va Doué, quement a gou-
rach da bratica ho compzou divin, evel a
feiz ferm d'ho c'hredi.

D'ar Gredo.

Ia, Ô va Doué, credi a ran an oll guirrio-
neziou pere hoc'h euz revelet d'hoc'h Ilis
Santel : ha n’euz quet eunan anezo evit pe-
hini ne venn prest da ret ar berat diveza euz
va goad; ac ez eo er zoumission-Ze leun ac
antier, oc'h en-em unissa interieuramant
d'ar brofession a feiz a ra deoc'h ar bælec,
eo e lavaran breman, a speret ac a galon,
penaos e credan fermamant en-hoc'h, Ô va
Doué, ace quement a gred ac a ordren
hoc'h llis da gredi. Disclerria a ran, e fac
hoc'h auterriou, e fell dign beva ha mervel
er santimanchou euz ar feiz pur ze, acer
gommunion euz an lis santel catholic,
apostolic ha romen.

D'an Offertouer.

Petra benac, 0 va Douc, ne don nemet eur
c'hraouadur leun a fragilite ac a zempladu-

T SRE

rez, ech offran deoe'h gouscoude dre
zaouarn ar bælec, ar bara ac ar guin-ze,
pere a gle beza chenchet e cort ac e goad
Jesus-Christ, ho mab. Recevit, d va Doué,
ar sacrific adorabl-mà ; ha permetit n'ac'h
unissin d’an offranc santel-mà ar sacrifiç
pehint a ran deoc'h euz ya c'hort, euz va
ene, ac euz a guement a aparchant ouzign.
Crouit ac'hanon a-ben-da-nevez, 0 va Doue,
evel ma ziit da chench ar bara ac ar guin-ze
dre ho ners oll-galloudec.

D'al Lavabo.

Goalc'hit ha purifiit ac'hanon, 0 va Doué.
er goad precius euz an oan divin, pehini a
ya da veza immolet; a couëchit betec an
distera tach cuz va ene, evit m'ac'h allign, o
- tostaat ous hoc'h auter santel, sevel varzu
en-hoc'h eun daouarn pur ac innocçant, evel
m'en ordrenit.

D'ar Secretou.

Recevit, 0 va Doué, ar sacrific pehint a
zo offret deoc'h evit an henor ac ar gloar
euz hoc'h ano santel: recevit-en evit hon
avantach hon-eunan ac evit hint ar bed
christen universel. Evit antren en intantio-
nou hoc'h Ilis Santel, eo c c'houlennan diga-
neoc'h an oll graçou, pere a c'houlen diga-
neoc’h e-eunan er moment-mà dre ar fonc-
tionou euz ar bælec, gant pehint oec'h en-em
unissan evyit o obten digant ho madelez divin,
dre Jesus-Cbrist, hor Salver.

T —
D'ar Prefac.

Distaguit, 0 va Doué, distaguit hor c'halon
euz a oll draou ar bed, ha crit deomp sevel
hon oll desirou varzu an Eo: Grit na huana-
dimp nemet varzu en-hoc'h ebquen; ha per-
metit ma teuimp, 0 renta deoc'h ar meuleu-
diou ac an actionou a c'hrac pere a z0 gleet
d'ho madelez infinit, da unissa ar zempla-
durez euz hor mouezioù d'ar music ravis-
sant euz ar sperejou évrus, ha ma livirimp
C creis hon exil, ar pez a ganont ebars er
gloar : santel, santel, santel eo an Autrou
Souveren , Douce an armeou; ra vezo glori-
fiet e gorre an Évou.

Goude ar Sanctus.

Tad Eternel, c'hui pehini a zo ar pastor
souveren euz an oll bastoret, conservit ha
gouvernit hoc'h Ilis; santifiit anizi, ha squil-
lit-1 e partout dre ar bed; unissit quement
hint e c’hompos, en eur memez Speret ac en
eur memez calon; squillit ho penediction
var hon Tad Santel ar Pap, var hon Escop
venerabl, var ar Roué pehini hor gouvern,
var ar Pastor euz hor parrez, var hor c'hon-
fessour, ha var guement hini a zo er feiz
euz hoc'h llis santel.

D'ar c'henta Memento.

Ho supplia a ran, Ô va Doué, da gaout
sonch euz va cherent, va mignonet ha va
mad-oberourrien, quen spirituel, quen
temporel; recommandi à ran deoc'h ive a
greiz va C'halon va oll adversourrien ha
quement hini a al-fe beza va disobliget en

S

eur fæçon pe fæçon; ancounac'hait hG
phec'hejou ha va re; grit dezo caout pers
er sacrific divin-ma, ha carguit anezo euz
ho penedictionou, ac er bed- mâ ae er
bed all.

Pa zaver an Host.

O Jesus, va salver! guir Doué ha guïr den,
credi a ran fermamant e maoc’h reallamant
presant en hosti zantel. Hoc'h adori a ran
ennân a greiz va C'halon evel va mæstr sou-
veren, Ô va Doué. Roït dign, ha da guement
hint a zo aman presant, ar feiz, ar religion
ac ar garantez a gleomp da gaout evidoch
er myster mà adorabl.

Pa zaver ar C’halir.

Adori aran er c'halir-ze, Ô va Jesus, ar
pris euz va redemption, ac euz a ini ar bed
en antier: lézit, Ô va Salver, lèzit da zivera
eur beradic cuz ar coad precins-ze var va
ene, evit e phurifia euz e oll pec'hejou, ac
allumit ennt an tàn sacr euz ho carantez.

Goude ar Gorreou.

Ne deo muy bara ha guin eo a offromp
deoc'h. 0 va Doué, mæs offr a reomp deoc'h
hreman ar c'hort sacr ac ar goad precius a
Jesus-Christ, ho Mah. e memor euz e hassion,
euz e resurrection, ac euz e asçansion : re-
cevit-ho, Autrou souveren, euz a dre hon
daouarn, ha carguit pep hint ac'hanomp cuz
ho craçou ac euz ho penedictionou.

D'an eil Memento.

Ho pe sonch ive, 0 va Doué, euz an eneou
pere a zo er purcator : an henor 0 deuz da
apparchant ouzoc'h. ha da Yeza ho pugalc.
Recommandi a ran deoc'h particulieramant
eneou va c'herent, va mignonet, va mad-
oberourrien spirituel ha temporel, ace ge-
neral eneou ar re o deuz ar muyaezoma
zicour.

D'ar Bater.

Peguen miserabl benac ez hon, à va Doué,
e comeran gouscoude all liberte d'ho quer-
vel va zad; na bermetit quet e teuf-fen jamæs
da ober netra a raf-fe dign coll ar galite euz
ho craouadur. Ra vezo sañtifiet hoc'h ano
santel e partout dre ar bed; rènit a vreman
var va C'halon, dre ho crac, evit ma c’hallign
rèn eternellamant ganeoc'h ebars er gloar:
ac ober bepret ho polontez var an douar,
evelm’er gra ar Zænt ebars en EG. Beza oc'h
va zad, rott dign eta, m'ar plich ganeoc'h.
ar bara celestiel-ze a behini e vaguit ho quir
vugale. Pardonit dign ‘va phec’hejou, evel
ma pardonan va eunan, a greiz va c'halon,
da guement hini o deuz va offancet. Na ber-
metit quet e ven jamæs trec'het gant an den-
tation, ac accordit dign ar c'hrac da c'honit
bepret ar victor var an adversourrien euz
va zilvidiguez.

D'an Agnus Dei.

Oan Douo, c'hui pehint a 20 pliget ga-
neoc’h en-em sama eus a bec'hejou ar bed,
ho pe truez ouzomp! Hor pec'hejou ne ouffe

— 79 —

den ho niveri, mæs ho misericord, Ô va
Doué, a zo infinit; effacit cta hor pec'hejou,
ha grit deomp caout ar neoc'h, ha ganeomp
hon-eunan ha gant hon nessa, oc'h inspira
deomp eun humilite barfet, ac o-vouga en
hor c'halon peb desir a vengeanc.

D'an Domine, non sum dignus.

Allas, ia! Ô va Doué, ne deo nemet re
vuir penaos ne veritan quet ho receo; va
phec'hejou o deuz va rentet absolumant in-
dign a guemen-ze : ho detesti a ran, a greiz
va C'halon, abalamour ma tisplijont dooc'h.
Ô va Doué, ac abalamour m'am pellaont
diouzoc’h. Mas eur gompz ebquen ouz ho
pers a ell parea va cne: na abandonit quet
anizi, 0 va Doué, ha na bermetit quet e ve
jamæs separet diouzoc’h.

Da Communion ar Bœlec.

Ma n'am heuz quet hirrio ar bonheur da
veza maguet gant ho corf sacr ac ho coad
precius , 0 Jesus adorabl, permetit da viana
ma ho recevign a Speret ac a galon: ha
m'ach en-em unissin ganeoc'h dre ar feiz,
dre an esperane ha dre ar garantez. Credi a
ranen-hoc’h, à va Doué, en hoc'h oec'h espe-
ran, ac ho caret a ran a greiz va C'halon.

D'an Oræsonou diveza.

Fellout a ra deoc'h, Ô va Doué, ec'h
adres-femp deoc'h continuellamant hor pe-
dennou, ahalamour n'hon deuz continuel-
lamant ezom euz ho craçou, squillit-ho var-
nomp eta, Ô va Doué, ho cracçou divin, ac

LE]
3

inspirit deomp ar speret-ze a beden ae a
oræzon, pehini a zo eur speret a humilite,
a fichanc ac a garantez. Ho supplia a reomp
a guemen-Zze, 0 va Doué. dre ar meritou a
Jesus-Christ, ho Mab, pchint a ren ganeoc'h
ebars er gloar.

D'ar Venediction.

Drindet sacr ac adorabl, Tad, Mab ha Spe-
ret-Santel, eun Douc ebquene tri pherson,
dre en-hoc'h eo hon deuz commancet ar sa-
crific-mà, ha dre en-hoc’h (ve e rell deomp
er finissa : ra vezo bepret agreabl d'ho taou-

lagat; ha non lèzit quet da bartial ch rei
deomp ho penediction santel.
D'an Aviel diveza.

Verb eternel, crouer an EG ac an douar,
c'hui pehint o veza deut d’en-em ober den
dre garantez evidomp-ni, hoc'h euz instituet
ar sacrific divin a behint e sortiomp, ho tru-
garecaat a reomp humblamant da veza ac-
cordet deomp ar c'hrac da assista cnnan
hirrio: ha ra deuto an oll Sænt ac an oil
Sæntezet, ac an oll Sperejou évrus d'ho
meuli da jamæs chars en Eo !

Pardonit dign, Ô va Doué, an oll dissipa-
tionou a speret, pe an oll distractionou da
bere ec’h al-fen beza roet occasion, en eun
amzer, e pehint c cleïen beza quen occupet
ac'hanoc'h. ha duen auflanmet a garantez
evidoc'h, Ancounac'hait va phec’hejou, 0
va Doué. ar pec'hejou-ze evit pere e man
Jesus-Christ, ho Mab, 0 paouez dont d'en-
em immoli var an anter: ha na bermetit duet

— Bi —

6 ven malhevrus avoalc'h evit dont d'hoc'h
offanci birviquen muy; mæs grit, dre ho
crac, ma querzingn bepret dre an hent euz
ho courc'hemennou, ha ma ho considerign
hepret evel ar regien cuz va oll songeou,
va oll gompzou ha va oll actionou. Evel-ze
bezet great.

0 Mam Zantel a Zoué, Xam anquenniet
ha glad'haret-oll e chars ar groas, Mari
concevet e stad a c'hrac, pedit evidomp.

GOUSPÉROU AR ZUL.

Deus in adjutorium meum intende.

Domine ad adjuvandum me festina.

Gloria Patri, et Filio, et Spiritui santo.

Sicut erat in principio et nunc et semper,
et in sæcula sæculorum. Amen.

Ant. Dixit Dominus.

SALM 109.

Dixit Dominus Domino meo : sede à
dextris meis.

Donec ponam inimicos tuos : scabellum
pedum tuorum.

Virgam virtutis tuæ emittet dominus ex
Sion : dominarein medio inimicorum Loru m

Tecum prinñeipiuw in die virtus tuæ in
splendoribus sauctorum : ex utero ante lu-
ciferum genui te.

Juravit Dominus, cL non pœnitebit eum :
tu es sacerdos in æternum secuudüm ordi-
nem Melchisedech.

a L

Dominus à dextris tuis : confregit jn die
iræ SU" reges.

Judicabit in nationibus implebit ruinas :
conquassabif capita in terrà multorum.

De torrente in vià bibet : proptereà exal-
tabit caput. Gloria Patri, ete.

Ant. Dixit Dominus Domino meo, sede à
dextris meis. Ant. Fidelia.

SALM. 110.

Confitebor tibi Domine in toto corde meo:
in consilio justorum et congregatione.

Magna opera Domini : exquisita in omnes
voluntates ejus.

Confessio et magnificentia opus ejus : et
justitia ejus manet in sæculum sæculi.

Memoriam fecit mirabilium suorum mise-
ricors, et miserator Dominus : escam dedit
timentibus se.

Memor erit in sæculum testamenti sui :
virtutem operum suorum annuntiabit po-
pulo suo.

Ut det illis heræditatem gentium : opera
manuum ejus veritas et judicium.

Fidelia omnia mandata ejus, confirmata in
sæculum sæculi : facta in veritate et æquitate.

Redemptionem misit populo suo : manda-
vit in æternum testamentum suum.

Sanctum et terribile nomen ejus : initium
sapientiæ timor Domini.

Intellectus bonus omnibus facientibus
eum : laudatio ejus manet in sæculum sæ-
culi. Gloria Patri, etc.

Ant. Fidelia omnia mandata ejus, confir-
mata in sæculum sæcul, Ant. In madatis.

T

SALM 111.

Beatus vir qui timet Dominum : in man-
datis ejus volet nimis.

Potens in terra erit semen ejus : generatio
rectorum benedicetur.

Gloria et divitiæ in domo ejus : et justitia
ejus manet in sæculum sæculi.

Exortum est in tenebris lumen rectis :
misericors et miserator et justus.

Jucundus homo qui miseretur et commo-
dat, disponet sermones suos in 1001010 : quia
in æternum non commovebitur.

In memoria æternà erit justus : ab audi-
tione malà non timebit,

Paratum cor ejus sperare in Domino, con-
firmatum est cor ejus : non commovebitur
donec despiciat inimicos suos.

Dispersit dedit pauperibus, justitia ejus
manét in sæculum sæculi : cornu ejus exal-
tabitur in glorià.

Peccator videbit et irascetur dentibus suis
fremet et tabescet : desiderium peccatorum
peribit. Gloria Patri, etc.

Ant. In mandatis ejus volet nimis.

Ant. Sit nomen Domini.

SALM 112.

Laudate, pueri, Dominum : laudate no-
men Domini.

Sit nomen Domini benedictum : ex hoc
nunc et usque in sæculum.

A solis ortu usque ad occasum : laudabile
nomen Domini.

Excelsus super omnes gentes Dominus :
et super cœlos gloria ejus.

LEE
GE

S. E

Quis sicut Dominus Deus noster, quiin
altis habitat : et humilia respicit in cœlo et
in terrà ?

Suscitans à terrà inopem, et de stercore
erigens pauperem.

Ut collocet eum cum principibus : cum
principibus populi sui.

Qui habitare facit sterilem in domo : ma-
trem filiorum Fætantem. Gloria Patri, etc.

Ant. Sit nomen Domini benedictum in
sæcula. Ant. Nos qui vivimus.

SALM 113.

In exitu Israël de Ægypto : domus Jacob
de populo barbaro.

Facta est Judæa sanctificatio ejus : Israël
potestas ejus.

Mare vidit et fugit : Jordanis conversus
est retrorsüm.

Montes exultaverunt ut arietes : et colles
sicut agni ovium.

Quid est tibi mare quod fugisti: et tu
Jordanis quia conversus es retrorsüm.

Montes exultastis sicut arietes : et colles
sicut agni ovium.

A facie Domini mota est terra : à facie
Dei Jacob.

Qui convertit petram in stagna aquarum :
et rupem in fontes aquarum.

Non nobis, Domine, non nobis : sed no-
mini tuo da gloriam,

Super misericordià tuà et veritate tuà :
nequandà dicant gentes, ubi est Deus eorum?

Deus autem noster in cœlo : omnia quæ-
çumque voluit fecit.

E 1

Simulacra gentium argentum et aurum :
opera manuum hominum.

Os habent et non loquentur : oculos ha-
bent et non videbunt.

Aures habentetnon audient: nares habent
et non odorabunt.

Manus habent et non palpabunt, pedes
habent et non ambulabunt : non clamabunt
in gutture suo.

Similes illis fiant qui faciunt ea : et omnes
qui confidunt in eis. E

Domus Israël speravit in Domino : adju-
tor eorum et protector eorum est.

Domus Aaron speravit in Domino : adjutor
eorum et protector eorum est.

Qui timent Dominum speraverunt in Do-
mino :adjutor eorum et protector eorum est.

Dominus memor fuit nostri : et benedixit
nobis.

Benedixit domui Israël : benedixit domui
Aaron.

Benedixit omnibus qui timent Dominum :
pusillis cum majoribus.

Adjiciat Bominus super vos : super vos et
super filios vestros.

Benedict vos à Domino : qui fecit cœlum
et terram.

Cæœlum cœæli Domino : terram autem dedit
filiis homiauim.

Non mortui laudabunt te, Domine : neque
omnes qui descendunt in infernum,

Sed nos qui vivimus, benedicimus Do-
mino : ex hoc nunc et usque in sæculum,

Gloria Patri, etc.

Ant. Nos qui vivimus,benedicimusDomino.

CapPiTuL.

Benedictus Deus et Pater Domini nostri
Jesu-Christi, Pater misericordiarum, et
Deus totius consolationis, qui consolatur nos
in omni tribulatione nosträ. R. Deo gratias.

Hymx.
Lucis creator optime,
Lucem dierum proferens,
Primordiis lucis novæ ;
Mundi parans originem.

Qui manè junctum vesperi,
Diem vocari præcipis,
Tetrum chaos illabitur.
Mundi parans originem.

Ne mens gravata crimine,
Vitæ sit exul munere,

Düm nil perenne cogitat,
Seseque culpis illigat.

Cœlorum pulset intimum,
Vitale tollat præmium,
Vitemus omne noxium,
Purgemus omne pessimum.

Præsta, Pater piissime,
Patrique compar unice,

Cum Spiritu Paracleto.

Regnas per omne sæculum. Amen.
ÿ. Dirigatur, Domine, oratio mea.
H, Sicut incensum in conspectu tuo,

CANTIC AR VERCHES.

Magnificat ; anima mea Dominum.

Et exultavit spiritus meus : in Deo salu-
tari meo.

Quia respexit humilitatem ancillæ suæ :
ecce enim ex hoc beatam me dicent omnes
generationes.

S

Quia fecit mihi magna qui potens est : ct
sanctum nomen ejus.

Et misericordia ejus à progenie in proge-
nies : timentibus eum.

Fecit potentiam in brachio suo : dispersié
superbos mente cordis sui.

Deposuit potentes de sede : et exaltavit
humiles.

Esurientes implevit bonis : et divites di-
misit inanes.

Suscepit Israël puerum suum : recordatus
misericordiæ suæ. |

Sicut locutus est ad Patres nostros : Abra-
ham et semini ejus in sæcula. Gloria Patri.

ANTIENOU DAR VERCHES.

. Alma Redemptoris Mater, quæ pervia cœli
Portamanes, etstella maris, succurrecadenti,
Surgere qui ‘eurat, populo : tu quæ genuisti,
Naturà mirante, tuum sanctum genitorem,
Virgo priüs ac posteriùs, Gabrielis ab ore
Sumens illud ave, peccatorum miserere.

Y. Angelus Domini nuntiavit Mariæ.

RN, Et concepit de Spiritu Sancto.

Ave, Regina cϾlorum; Ave, Domina
Angelorum : Salve, radix; salve, porta,
Ex quà mundo lux est orta.

Gaude, Virgo gloriosa, Super omnes spe-
Ci0Sa ; Vale, 0 valde decora) Et pro nobis
Christum exora.

ÿ. Dignare me, laudare te, Virgo sacrata.

N. Da mihi virtutem contrà hostes tuos.

HN

Regina cœli lætare : alleluia. Quia quem
meruisti portare : alleluia. Resurrexit sicut
dixit. alleluia. Ora pro nobis Deum, alleluia.

Y. Gaudeet lætare, Virgo Maria : alleluia.

HN. Quia surrexit Dominus vero : alleluia.

Salve, Regina, mater misericordiæ, vita,
dulcedo, et spes nostra, salve. Ad te clama-
mus, exules filii Evæ. Ad te suspiramus ge-
mentes et flentes in hac lacrymarum valle :
Eia ergû, advocata nostra, illos tuos miseri-
cordes oculos ad nos convertie. Et Jesum,
benedictum fructum ventris tui, nobis post
hoc exilium ostende. O clemens, à pia, Ô
dulcis Virgo Maria!

Y. Ora pro nobis, sancta Dei Genitrix ; R.
Ut digni efliciamur promissionibus Christi.

Inviolata, integra et casta es, Maria; quæ
es effecta fulgida cœli porta. 0 Mater alma.
Christi charissima, suscipe pia laudum pre-
conjia! Nostraut pura pectora sintetcorpora.
Te nunc flagitant devota corda et ora. Tua
per precata dulcisona, nobis concedas veniam
per sæcula. O benigna! O Regina! O Maria!
quæ sola inviolata permansisti.

Y. Post partum Virgoinviolata permansisti

A. Dei Genitrix, intercede pro nobis.

Sub tuum præsidium confugimus, sancla
Dei Genitrix ; nostras deprecationes ne des-
picias in necessitatibus, sed à periculis cunc-
tis libera nos, semper, Virgo gloriosa et
benedicta.

Y. Ora pro nobis, etc.

=: TT
EVIT SALUD AR SACRAMANT.

Tantèm ergd Sacramentum Veneremur
cernui, Et antiquum documentum Novo ce-
dat ritui : Præstet fides supplementum Sen-
suum defectui.

Genitori, genitoque, Laus et jubilatio ;
Salus, honor, virtus quoque, Sit et bene-
dictio : Procedenti ab utroque Compar sit
Jaudatio. Amen.

Panisangelicus fit panis hominum; dat panis
cœlicus figuris terminum. O res mirabilis!
manducat Dominum pauper,servuset humilis

Te, trina Deitas, unaque poscimus, sic nos
tu visita sicut te colimus : per tuas semitas
duc nos quô tendimus, ad lucem duan inha-
bitas. Amen.

O salutaris hostia! Quæ cœli pandis hos-
Hum: Bella premunt hostilia, Da robur, fer
auxilium.

Uni trinoque Domino, Sit sempiterna
gloria, Qui vitam sine termino Nobis donet
in patria. Amen.

Y. Panem de cœlo præstitisti eis.

R. Omne delectamentum in se habentem.

Adoremus in æternum sanctissimui sa-
cramentum,

Psaume. Laudate Dominum,omnes gentes,
laudate eum omnes populi. Adoremus.

Quoniàm confirmata est super nos mise-
ricordia ejus : et veritas Domint manet in
æternum. Adoremus.

FIN.