Google
This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project
to make the world's books discoverable online.
It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover.
Marks, notations and other maiginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the
publisher to a library and finally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing tliis resource, we liave taken steps to
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.
We also ask that you:
+ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-commercial purposes.
+ Refrain fivm automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.
+ Maintain attributionTht GoogXt "watermark" you see on each file is essential for in forming people about this project and helping them find
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.
+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liabili^ can be quite severe.
About Google Book Search
Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web
at |http: //books .google .com/I
,db,GoOglc
,db,Googlc
C,5
,db,GoOglc
D„ii„.db,Go(5glc
MutL
C,3
,db,GoOglc
,db,GoOglc
MNEMOSYNE.
TUDSCHRIFT
GliSSIEKE LITTERATUURt
OlIDU UDUTIB VjU( Db. E. J. KUHL , Ol.
E. Huus, Db. S. A. NAttn.
DEHDE DEBL.
'/■'/ 18M.
IBTDIIN,
I. J. BRILL.
Digitized bvGoOgIc
i > H C D.
BLADTCLLKNGETf.
r Ancnus. door E. J. K. B.356.
I TCmu. Ser. DocL R tei Bun. Addidit
^■Mdia E. J. K. — De boto Akculochi vena addite-
■nt^ Scr. Doct. R tes Bkus. B. SK. 278.
AuCTwa. AaL SOI aq. So-. Doct. J. M. tu Gen. — Frade
335 vlg^. doer E. J. E. — SoMl op de Wofm. 12M.
door E. H. — SeM. vp den rnrie, 563. door E. M. —
■ Axi5TiM^<QS, restiioii E. H. BL S4, 90.
57. S, 64.
ir E. J. K. B1378.
s, Ifk. Tnr. 812, door Z.tcL. >62.
HnMoms «p bet bock Jm, door Or. R m Bkek. . . • 227.
Ban. (ML *. 283 t1^. .l 43i vlgi^., door Or. J. JL rts
Got. — &M. op A X. 704. dwir & A. N. 0.277. 355,47&
Uddf^M ad Qnaestioon LndaDeu. Scr. E. H. . . . BL 6S.
ItL Afw. IS3 ;xnL 43;. 536.
Pun C»rg.f.is3C. door Dr. 0. J. ta.i Sis«ue.i u ArnAoi. - 493.
tifiii— tu 1^ Plutts, door SL A. N. ■ 3S4.
Fouj:x. L 50. Scr. Doct. J. M. ta.<< Gbit. > 336.
■uKs Pumu S«£Kuos. Scr. Dobl R tex Bicv. . . . ■ 333.
Scnu op 'Ifiwmmf, dooT Dr. a T» Brcv 236.
TflcCDwa IV. 120. door Or. J. M. tu Glit. .335.
mTTREKSELS UIT TUDSCHMFTEN,
The Atkrmnm. 1854. Jul. Pdr.; March, April. Hay. U. 235, 349.
it, 1854. JanT.. Pen-. BI.350.
. 1854. I—*: «-«. . . . BL 237, 542
£jds. 1854, Im.— A|iril: Mei-^nlu 237, 350.
CittimgMu GdtArte A»itigm, 1854, 1—15; 15—68. . > 239, 337.
BaMhager iaJaiteha- ; ima.-^k^. . BL548.
mtrftlum PkOelagm. 1854. .345.
Wamimtter Baiem, 1854, Jan., Apr. .346.
ZtktekriftfarditAllertMmumuauelmfl. 1854,t«*a.2»H«R. > 33B.
sdbvGoogIc
QVAESTIONES LUGIANEAE.
E. H E H L £ R.
LaeliiR omnibus quicumqae LrciAni lectioae deleclamur eias-
que verbis a Jibrarioram temporisqne iniuria viDdicaodis ope>
ram nostram qualerocumque navamus, nuperrime ex Germa-
nia allatus,est nuolius, novam scriploris in paucis elegan-
tissimi facetissimiqaeeditionem, ablwuHraLi Biikkbo paratam,
prelum fatigare atqae propediem id publicam lucem iri emis-
sum. Eum eaim nos omnes Bekkbsum novimus , qui non fa-
cile scriplori cuidam medicam manum adhibeat, quin mullis
Dominibus inde ille emendalior saniorque evadat Quamvis non
eadem teneamur Bkkubi admiratione , qua qui ouper Abisto-
Rici vtfi amitiav 'IxtHoi librum edidit , LuDoviccs Fbibdlaik-
DBR. Cai de Bbiibii laude vel taotillum detrabere idem vide-
tur esse, atque oraniuo nihil intelligere vel maligtium esse.
At FBiBDLAUfDiBiJii Bcio mox (fiWKV xot ixiipoxakifiiv meritas
poenas esse dalurum ; ad coius convicia non conviciis , sed
argumeutiB, atque ab eo respondebilur, quern responsurum esse
omnium' minime, ut mihi quidem persuasissimum est, ille ex-
spectat. Bbkkkbch vero pro meritis , ut fecimas , colere pergemus ,
ila tamen , ut neque eius auctoritali oranino cedeodum , neque
ab iis scriptoribuB abslinendum esse putemus , quorum tqiera
sdbvGoogIc
2 QUAESTIOKBS LUCIANEAB.
ille aut recensuit aul ferlur esse receasiturus. Nee laroeo m-
filias ibo, nuDtium ilium de novo Ldciam editore simulatqoe
acceperim , statim mecum me constiluisse , cootiauas io Lc-
cum dialogos annotaliones , quarum partem in hoc diario iam
edidi, post acceplom demum Beiuai librnoi persequi. Quod
car ila instituendum esse censeam , unumquemque facile arbi-
tror ease perspeclurum. Interea Luciaitdh ne unum qutdem
diem de manibus deposui, nee deponani ; fructuum vero, quos
ex opera in eius scriptis emendandis collocata pereeperim, spe-
cimioa public! iuris facere pei^am.
LuciAifUH constat quum variae multiplicisque leclionis fuisse,
tum veterum poelarum scriptorumque versibus et sentenliis
tamquam gemmis dialogos a se compositos ornasse et dtstinxis-
se. Id vero aut ila instituit , ut eorum integros versus, Inte-
gra verba excilaret , quae plerumque nullo negolio ab unoquo-
que harum renim peritiore agnoscuntur; aut parlicula tantum
loci cuiusdam , qui animo obversabatur , proposita, uno baud
raro vocabulo erudito lectori poelae verba iu animum revocabal,
aut rei a poetae mente prorsus allenae per iocum adaptala ,
«at leviter, sed ita mulala , ut looi lepos, ut ingeuiosa poeti-
eae oralionis parodia Graecam aurem fngere oon posset Quo
vero a lemporibus , qnibus palrios poetas memonler tenebant
Graea, degimos rorootiores, eo dilQcilius par est nos, ubicam-
quB aut versuum fragmenta laudantur, ant Bcriptoris poetae-
ve angula vocabula tanguntur vel ingeniose mutanlnr, fontem,
undo hauserit, agnoscere . atque locos a Ldgiuio exciiatos vel
DOtatos ab ipsius verbis statim rMte posse dignosccre et secer*
nere. Lucuni veteres editiones qui cum iis comparaverit, quae
iam in omnium sunt manibus , quid praestiteriut viri docti in
ladagandia versibua oralioni Lucianeae intermtstis, gratus agnos*
cot At latent hodieque compluribus locis aut iolegri versus ,
(nolo iUos looos , quibus versus imprudenli Luciaho exeiderunt ;
de quo genere copioss egit Harklahdus ad Eurip. &ippl. 9tl.
Tamen lubet occasioue ultra oblata aliquot exempla afferre
rei , quae variis virorum doctorum erroribus et altercatumibus
aoBam dediL Apparent versus apud hvc D. B. 4, 2: i/Wc
Sv tlnv ivrl tatxt ytjrenifU»o«. — Catapl. 24 : El th Km^imeu
joarovi JtanyoftT, — Ver. Ulsl. II. B : K»ti\apS(ut Mftivaf («)
sdbvGoOgIc
QoAinioius Loouinu. 5.
woXXth^ Ttp) wSertw AtAMlarovi *. Qui lUliTsrsuS V. B. httiu
poeticum colorem miramque similitudiea] refutms cimi Harw-
MiB loco in Periplo (Geogr, Min. ed, Hudsqh. I. p. 4.) : i0taf»-
fttv vtixrif wupi T§ t9MJi tuuiiuva xx) 0m)iv eii>>av ^xovq/uv ,
j(UjU|3iA»i' re xai ni/erwvav vtimf'M *») xpm/yiiv /tuplav xri, ,
aocuraUas iaqoireiitatti fortasse et docebit, qnem Mriptorem
hoc loco LucuRin sit imiutui, et opitoliibitur in diffieili de PeripU
illius primaria forma eL fatis dirimenda qnaestione. — Ltxipht
30 xtiainTl fut *»\ tTIi xei) ^4"' ^'V- — /ff- Trag.Zi aypoiteSs
t'tiit , Tiiv <rxi<p>iv axa^ffv >iiyav , etsi imprildenles edilores ve^
sum non agnovisse, quam versum imprudenti Lociuio hoc loco
excidisse , probabilius est et additis verbis <it i xa/uxit f^ fit
vanifestum. Prorarbium iftfurfov etiam gemino loco debuerant
restituere, Qu. Hist. ». eonier. 4 1 , praeeunte BBEUtAmo p. S46. —*
Jearvm. 14. Tlouv roW iimvi 6ii yipoT^, t<ptiv. — Bit Accut.
1: 'Oflf Ts itiv» Siyyivtt t tiniiar') aut versuum fregmenta,
roaximam partem pessime habits , quus Ubrarios in locis,
quos non iatelligebant , nihil non aasos ease consenlanemn ait.
Alibi LuciAHDH poelarum versus laudare ant tangere intellectum
qnidem eal, sed gravia, qaae eos locos premuot, vitia, corri-
gere editores neglesernnt. Qcod omnium matime lam Ifeet
mirari , quum poelarum a Lucunb laudalorum editJones veram
lectionem inspioientibiut ullro potuisaeal oSerre. Cuius edito-
rum socordtae in aliis qaoqae scrlptoribus exemida sat mnlta
est ioTeoire. Inutroque genere, et in indagandis versibus prosae
') Ita legosdiun e*«e pro dakioTev^ Mnam, II. pag. iH conatits lum Aemoii^
itrare. Potucme fulcin MBtsntiun tDMm in auiiliunt Tocata Cotwn praectara
' cmendatioiiB in Sciutua Peripie (Bmmnr. Gtogr. Min. I. p. SS] ; IHqot Xi/tha^
tx»vaa iva, in lir ita Ml9>*Tsr, VoKiDa xdlJUarsT. Cai. aX^^aTill [KAB
pra IA8j. — Addom hoc loco panculaa quasdatu in Vtn» ^iatariia correcdo-
DM , pneUrrisaa milu , quum aDnoUtiaoei in eum libellum cemponerem, I. t,
'Af&onr Ji qv tJ ^fifui kbI ir*<lv i Hwrt lnax»i *"} vmiD'na^r flro
it-nta^at, Eilraauim Tocabulum e teitu qoantaciua est tolleodum. — I. S2 :
Ami H 0»t nal it vtit '£Xl^at i»*'6ii' 4''»* vft }-aoT^i>qf>/oc raS-
vsfia, £11 trnf' iMtiran iltit jacvfit avt^ft!. Fortasie LnciAfldt icri-
pient: iatlrotf ■>4^<l dtirl yuCt^it. — J. 13; 'Erif jAf tUfrit T*«
wnf' BJTsit JIftTWBti fiq '"("Bfti^. Anilogiae iFj-ei Miriav reititui
inlwnL
*) Sant lerba BmociATu.
sdbvGoOgIc
4 QltUSTIOKES LnCtAXKU.
orationi ioBertis, et in indagatoram emendatione post Valcu-
HABKiuH, PoBsonuH*, ScKAiPKBUK , HnuuHKiiM * egregiMD ope-
raiD collocDTit A. N&rcs.
Missis veto illis , quos in aliis scriptoribas hie illic mibi vi-
deor odoralus esse versns vel correiisse, Lvcuhi iam aliquot
locos tractabo, quibus poetarum versas tangi aut praetenride-
riint cditoros , aul maculis , quibus inquinati erant , eos pur-
gare superaedenint.
1] Temim Bnmii. Ortri. J* verb! eauu , ipud Ldciutom obWnm, j/mer.
«S : Xai
qnli craderet priinuin PouoNm agDOTiaie in lurcii ad eun tnfpwdiun aDno-
tadonibni. At intactum reliquit leiie Titium in Lnciuil terbis , qnem ■on'
piiue uUlrar >«<*••, Eadcin medidua pcrmulti lod Moari poNunt et tpud
Utaaim , at alifai. Apud PuTAScaini *. c. tb Gtarul. 4. pag. SOB. F., nbi
alii val xi xh ittriti^ ilii ■siiot xl x6 invirtixf^ edideront , Tenun
quail ID medio Tidetur mm poiilum , et PLUTUcnn icripiiaia ooniido: naL.
T** xl xi ttttit, ifiii nai ftlti ibI I^XTf'^t ''" I-^bui oraltono ttntra
EratorthiiaK 6. aequentl* Tooabuli lyllaba prima pulicuUe aaixai alteran
partem abforbilbtit. Edilur: nai x^taiva Uyantt a4 xttvixa trMir itil-
furr. Legatur aalxv xavxa Ufertis wxf.
■ *) ItimSa ceduUtale pro veraUnii intefdum oooitat diTendltatum fuiaic , qaod
fuit jcriploria cniutdam genliom minonim Tel tdioliaitae. Qium lit difficile ,
certum in ea ro iudicium Terra, nno eoque celebri elemplo demoMlrare coua-
bar. Asunnn U. TO Pindaric! dithyrunbi rragmentuni (errtTit; nbI iiifmS*
fnnr^tttta^ nrtpi a^i'iii' it St&vfi/tfi^ thI- ti i' if it ivap' k^iv , 9V^!r ,
nlvln fth, riflfvir^, xi il fi^ Jit fllo* atfiiu niimar. ti fif flute,
yqnl*, hftta^B^hwt xur orrH xafffD^ru nrap' ivxin ■■! loier lira,, Boi-
CKioDl , a oJ (TW/B uique ad laii* tlnat omnia PiiiSAtlCii ease oonSini versibui,
quae AiuiTDU ttadideral, diiponerfl etal conatna. Cui adTerMtci eatC. Hiuumnm
ID digiertatione ''' e0eit interprilit , quae Lipiiaa prodiit 1B34, omnia Inde
ab ai fi^ ttth ab Alunga profecta et a poeii proms eue alieoa arbitratoi.
Suwn Mutentiam contra defendlt Boacums {JaXri. /. m«iMttntch. Kritik. 1836.
1. pag. S8 tgg.), alque re vera bliui eiie Hnunnn et Pindarlca Ilia oAmii
Aiunm icmsM Tidetur. Bnsim quidem et SemuMWDniM, Pnruii dotii-
limoi editona , bociidea iudicium tnliiie, alque ex Aumua TerUa bDic« yer*
*a> PnriJkUCM paniiiu (BEtar. /ragm. 58 td. allrr. , ScnnDEW. p, S04.) ;
SI S' Ifit nafi fw*
atvlm #t'>, r^fvhtt, xi a ^ J,l (Sen. Ji)
tflJitiftr eiyifiu n^/tnnr • ai yAf htaif
ifwa^a/tintr x&r Ufxrnt mmtija^at Jtm^' Icriif
,db,GoOglc
QUABSTI0.1GB LuCUXBAB.
Luciuf. Tim. 25.
AvSpuTOi , jfn r^ -rttnv wt^fixln , xat li 9»ptiiv JAAar;
(ita recte lACOumtrs in editione TeabDeriBoa pre Tiilgato
ixXoi) fietrri^eii riq, Spiiov l<ptrr»t rd tn>$ tut) tIv (tv^Svn
&mp ri 'AvdxTopov vfo^xuvav ouxirt (popvfii ivtt rdle tt-
Servam illam, subito dmtraa factum, si qui forte loris ere-
puerit, pFistinae conditienis memorem arrectis auribus adslare
dicit, mu/orum aiUmaUum in^ar, at cam Siitio ad noUssimum
illam Aenddoi locnm locpiar. quitnu aaret mobitei iu»t. Quod
praecipofl valet de eqais, nee Lacunas, quum haec seriberet,
non memor fuisso potait Dobiliara Sofhdclis versnom , £leclrae
iaitio (t. tS sqq.) :
SffTtp ykp Jirrog fdytviig , xSv jS yipav ,
/v ToTiri itivoTf Stifiiv eix AviKtatv ,
AxK' ifSiv oZi YvTtfriv, ^ffouTUt ii s-ii
Hftif T* irpiviis iMCrit iv xptiroit evtei.
Quos versus langi quo fiat manifestius, apud LociAtiOH corri-
gendum est: ipSit i^iarkt ri oZt.
Tim. 48.
Xalpi , & itinroTX , tuei hfetg rtu? fiittpoiii ro&rwg xixxxag
(pv?,tl^if, Tohg ix) Tift rpniriX*!^ /iivev, t» (Eaa« ii xo-
paKuv oiiiiv iixcpipeyrai.
Operam perdiderunt editores in explicando loco, qui, at vulgo
legitar, explicari omuino neqait. Deleclantar Graea lata nt*
Jiiiuiv cum uipx^i comparatiooe ; quam eis, qui scripttnibus
poetisque primariis legesdis lectitaudisque a pueris inde gnavanv
operam navaverint , par est adeo factam ease familiarem , at
vix opus sit cooiicere, LuGium quum haec wriberel eertum
sdbvGoogIc
6 QuAKSTIOflBS LUCURBU.
qaendam poetae locum in meDtem veoisse ; qaain?is vii a me
possim impelrare, quiD ei Ecpolidis locum ob animum esse ob-
Tersatum censeam , quern alibi quoqae servatum excitabo, sic-
uti exatat apud Plutihchuii de Adul. et Am, p. fi4 B: Ilttfa-
Tm Kffi Ta^itvov lud fur' &ft9TQV ^i^uv ,
it I,iiwiixlt (Juiffa). Sdpoudis veraum abi cum loco Luciaoeo con-
tuleris , quomodo Bwtilae orationi maocaeque sententiae sab-
TenieQdura sit , ultro ipparet. Pelleodos esse Philudss Tino-
mui docet adolalores, reug M TpajriZii^ ftivov (pixsui, rat
iMtot il xopixuv ouMv SixtpipovTOf. luvat versus apponere, Pho-
cTuiH cdim tribulos, quUms idem puloni et ornata oraUone
praeeipitar, PiwdofhoeyL t. 91 (Ba«[):
M^^ rpaartl^tiporK xfUauuer muirSai irmlpeiis '
svAAfft yctf Tisiot xai 0fwajdt tWtv kretjpoi ,
Neeyom. 1,
MEN. ''O, xm7pt fUkaSfov «piiruxiJ' ittrlxt ifiiji,
d^ ir/Uvui irt y' ttitu U ^i»t fut^v.
4>IA. Ov MtvlTxot eSrif Imn i x,vw> ; iii ftiv cSv JEa-
(iovhtTM ri ahhixoTOv rcii rx)ifueTOi , 9l>.o^ xxl Xupa x«l
Aftfvr^ ; xpurtriov ii S/iut ceiir^. Xa-Tpi , H MiviTvt ' riitv
^fiTv li^flfa/ ; roAuv yap j^p^vov ou iritp^vaq [leg. xiXiii
Ita versus Euripideos {ffercul. Fur. 1^22. S23) in novissimis
Lucuniedilionibus, lacobitzianam dico et Dindorfianam , reprae-
notatos vel vxriatos potius invenies. Qui vulgatam , quae in
Ebbifibi quoque apparel ibique ab ipso DiNDOBrto erat edita,
^reveruDt, qBOoiam ii codice X, Y aut Z sterlenlis monacbt
connuntamEuripidea voeabula expulerat. Reroeanda est Rrit-
m LBnuHinipie lectio:
lie Avuivut b' irtlZov it <Pxot ftot^i&v.
sdbvGoogIc
QUABSTIOKES LuGIAHBlB. f.
De magius variuljue , qaas pirtioQiae yi cum aliis vocabultS
vfil litln-is confasio dedit turbas, laterem lavaret qui post Por-
soitDii, BAmcM, ScHAKRnni copiose exponeret. Praestat op-
portaDiUtem non dimiltera , si novis exemplis illius observalio-
nis veritatem poms insiiper oonfirmars. Itaqafl dabo noau
et alleram locam hoc nomine viliosum, Lucian. D. D. I. 1:
UKifif TBiouri yt ii fO^n tirlft irtiMi, Reitituenda est vnl^ta
ante Iacobitbiuh el ItanMrnnn lectio teiouri ti , aactore Phitzscbio
in editione Dialogornm pag. 2. < — Catapl. 19: XAP. NqiA/*, ifvrfp
tJSff xi?,tvirfid T( Twv vxuTiKxt. KTN. Of}« km} woK^ii,
S xipuv. Plura ia his feataiit enumdaoda. KiMus/»» vocabulum
est xxT i^ox^v marltimum. CX V. B. I. 40: ii<pvm ffoii rt toA-
Ai) tuH iifu&oq ikKoitTi tuil avrtp xtXtitrptaTH im) t'lftvleu, et
paalo infra, ubi de »tinfiaxlf est seriDo: ttihtusTiit y i0ei-
fT^xtt atrdle xa) rfi( t^v tlfirica/ i^iut ixivouvTo tiartf tA fuf
Kpit ray rKeieiv. UfAo plura exempla coDgerere, ne videar lexi-
cograpboram scrinia expilasse. Id toIo , non opns est , si
xitJuafta nominatur , vxuriiUv rel riiv rauriKuv addi. Quae
verba a librario explicatiraiis gratia eeoseas esse adiecta , aeque
ac in iis, quae sequuntor, vocabnlam oltti, otiose et iorie-
ganter repetitam. Scripsarat, arbitror, L'ucuhdB: KTN. *H
tutl imiut^tufftn iittjffn i XAP. Nit ^i 4>v^ fl'jif lUttttttfii ti,
KTN. KatrtfAAii ye, S Xdptn. ~ Htrmol.BS: ilijrti rolwv <ri ,
el [ti^itg TfrmKun riv ipinn tlrefttu, tl xai f^ii iwi xAyrat ,
liAA' eiSi' ir) vhsivTovi ctirSv tht/ly. fi Grams seriptori'
buB imprimis Isocains banc dieendi formulam exosculatur , ut
A xx) jKif in priore sententiae parte cdloeatUHi seqoatur in poete-
ri(»e iAA' 0viy yt. Cf. Ibocb. Paatg. 171: ei ii x») *pa*iTe1-
9ovt <iAA' eSv roi)« yt f^you^ Gnup xp^iviiohi tU riv imivrit
Xf^ov iv KorihtTeov. Arehid, 6S : twlvrMftai yip ^pHrev ftiv
^Aitfiwltvi, tl x«l ftii *i»T» fiui' il/iSv eMv , ctAA' eSv urtp
ye r9« rumptrnj Tif« HftFrlp»i trieSv iv xai^trayra-f (leg. vei'if
ffavTOi). Secundum eandem normam fn Hermotimo rescribas :
f£AA' avv isrl Toi)4 vkslffTout y^ auruv txtfn. Cui fnlcieodae
amendationi egregie inservit alter Bermotimi loctu, quo {so-
cratea bacce formula bis usus est Lucunds; quam seme) iu-
tactam reliquere librarii , dum altera vice ab eonim iniuria
est vindicanda atque in integrum reslilueada. Ita eoim Ber-
sdbvGooglc
8 QUAESIIONBS LUCIAIIEAK.
moi, 82: 'naTe ilxxioi kv eJifV , t'l xa) jtii &v ffeXrlu Ari'
0ttvct, ftitSiv Trap" ufuiv Aaj3f7v , aA^' ouv iubiwv yt, £ fiil
iiipaxev Miioufuvos 0it>ovBcpixv • irii xa) a'l ^nixi reii^t xiyouri
xtfi T&v vauiluv , ut ivtriov teirolq ii Siiturxi^ev xa) yip iv
litlSivu ftxSth iyxdSv ri iuvmreti ^ «A^' oiv (pxv^by ouiiy
ireiiifouiriv Ixel (leg. olxei) /Uvovreg. At scribendum ni fallor:
(pttvXSv y" oiit\v wotijjeuriv. — Inter Epigrammala Lucianes
unam receoEetur, eU tiruxtU , (12. Anlh. Pal. 1. 35), sa-
luberrimiim baud dubie continens verusimumque praecepLum,
^d levi id macula infectam:
£S rpxTrav cpl?iOf tJ ivtiroTe, (pl^t tJ ftixxapeaat,
iv rretlvift f' vdiftg in vot 0lhe^, if./.' M/t* vivr*
iX^f* I T^X^If ^i^ix^i ffu/tfUTxl3x^>iSfievie.
Clamat seotenlia: i» vTula^s V, ovSei; xri. — Lis. c. Em*
toith. 27: IweiTcc t$ ^ttov <!xj? jSv xpovrax^^^^t 9 STtt? ivrti*
viiv J- s hiyx"*^^ **' yv^f-w * * ' a'troieSetyfuvoq. Pro ye repo-
Deodum est rt. Quo loco lacunae signum appinsi, allum edi-
torum est sileDlium. At deesse aliquid et reqiiiri ad redinte-
grandam seatentiam , nemini admonilo dubium esse poterit.
Cortasse supplendum est: yvdi/aiv »»TKxoZfifiy(i,ivo(. Cf.
Ahistot. Met. II. 26: SgAcv yip, Srt At}» ptiy, i i iel^xt , $
i hirretiTiv htyxuv ivTotvoitixvuovvi H ri ivTixtlfuvov '
oJdv, t'l lisi^ev Sti yiyovev, oSrct Sri e6 yiyoviv t't SJ otj eu yi-
yovtv, ouraq art yiyovevK — hvi. c. Agorai. 27: dkxi fiiv Hi
qux SfiOii yi ffol xstl ixtlvoiq vvnpx^ ' ^purev ptiv ye 'AS>piaTot
^rav, &aTs olix HeiUnxv ffstffxviH^vMi. Scripseral Lrsus: ^p&zev
ftiv yip xri. — Isqcrat. Phil, 22: Avrijrx; "^ avv fteTptcni {ui
ifixuTbv ivftiov) Touq Ivivf^ij^xi fut reXfUfffetyrxt , TSf-euruv
iivt^x^t*-^* fiivn tturetg riv Xiyov ran iv t^ vihei iei-
^m. Inter (S« et inxuriv opus esse videtur, ut ye inseratur,
atque in fine scnlentiae iure poslliminii vulgala lectio remigret
sedemque suam recuperet, a Bbkuro in variarum lectionum
receptaculum immerilo ablegata: ptSveti auroli rav iv ry
vSi.et T^v >.iyov Sel^eiy. At dixeris baud quidem ineptum
eit, ul Don s)llBba sed vocabulum excidutit, el htsus fcripicrU :
sdbvGoogIc
QtuunoiRB Ldciirub. '0
psse yt hoc loeo iaseriuin , nee tamea neceBsario reqairi.. Allerum
-tibi dabo locum, qai, niai eaodem adhibuerismediciDam, oiDinr
00 intelligi nequit. Est apud Xbhopb. in Oecmom. 1. 12: -.TaW
(tOrd <p»lveT»i iiftlv , iwditiofthetq itiv ol kAAo) Xfiipux/rct , ftif
tbroiiiefiiveif ii ix^i xtxmiiireif oil, roTt fiii Iviffrxfiiveit ei6-
Ttff< xpijriM. At tu Gdenler mecnm legaa rei^ yi i*ii iwitrrn*
fUveit. — Apud IsAEUM de Menecl. Eer. 30 (pag. 25 Bkkk.):
xk) iifitTe , tva iii rpteyfidruv aracXXxyiifuv , »$ r' Sirtf^efa,
tuTus ixiTpirofitv , laeti gralique editores reeipere ddjaeranl
speciosam Dobbau emendaUoneni , St ye Hi ^niict, perperem
ab ipso inventore spreUtm. — Sophogl. El, 1567:
a^v S" ivviiru ye to7v trapeffrirotv , art,
abi comzeris 3* iwivii y&, habebis locam et otiosa inutili-
qae particuia liberatum , et proDomine ornalum , in gravi pae-
dagogi oratiooe perqoam apto. — Oed. Tyr. B16 ipsa codieum
auctoritas mutatiooi egregiam fert opem. EdiUir cnini:
el yap Iv rttli ^un^opaTt
TctTs vuv vcfdl^i vfif y' ifieu xivovUvm,
Godex Med. rfdt r'ifuS, superseripto y' a mana secanda. Le*
gendam est, si quid video:
Tds7( vuv vofil^i r/ Tphe 4itou weirovihieu*.
la eiusdem poetae Antigmae t. 241 pulcro inreiito Titinm;
quo locus premebatur, sanaTit felix ille ac prudfsns horum
morbonim medicus Thbodobds BBReuns, cuius emendatio its
noodum mihi videtur esse tabefactata , quae contra eam dispn-
tavit ScHiiBtDKWiinis in Amligottae edilione, pag. K6. Ante Biio-
EiDH nemini suspicio erat oborla , in rersu modo excitato :
cCi yi VTOxi^^i xdTo(ppttyvvff»t kvx^i ,
ri jrpiyfut SifAoTt 3' Sf ti rtKUtviiv viav,
SoPHocLis manum librariorum culpa factam esse eranidam. At
BiaoKius ex Ahistotsl. Rhet. III. 14: vAnnti; yip j intfiiu^ou-
ffiv , 9 (pi^vt dvo^iiovTM h roTs irpoatfiJots ,
"AvK^ , Ipa fiiv , 9!)X ?T«5 rroviiii iiri —
T/ (pfeiftiil^m
SoPBocLi restituit, quod mibi quideiu vulgatae lectioni longe
Tidetur esse antePerenduoi :
*] CI. S. A. NuH , ie fide jindacidit orationit dt Mytttriit, p. $9,
sdbvGoOgIc
10 QUAUnOMES LDCUMtAC.
AMiig. lOBB haecce tllercantes Cbmw eL Tibuus cmviaia efTuti-
dUBt:
KP. T3 /uanaibv ykp wZv (PiKdpfupM yivee.
T£IP. Ti i' ix TUpdwfKv Ms-x/wx^cMv 0tX§t,
haengahia seitbram et hiulcam oralionem , si alterum vefsuom
fauac in modum reflnxeris :
VoeiferaatiuiD alter ubi ad allenos convicia graviwibus vehe-
mentioribasqlie respondet, ye particula addi Boiet. vel ut cum
PoBsoso loquar ad Eurip, Omt. 1254, ubi persona secuada
prioris Beutentiam auget aut corrigH , post H , modo iolerpo-
lito modo uoo iolerposilo alio verbo , seqtlitur p&rticula yt.
Exempla idem sat mnlta eo loco alTert, quibos acoedat Abi-
flTOPE. Eqttit, 1168:
fy^ ii ftu(rrl>M( yt lUfiuttAiipthm
pro Tulgato:
iyii ik ftvsrlxat fieftuvTtXijftirecf.
Quam correctionem venm esse vel eiusdem asus in Tiolnia
conspicua exempla, vv. 1171, 1178, 1190, abunde ooiupro-
bant. — Omniao vittosum, quin immo ridiculum est yi in
Torsn Edbu. Balen. 156:
ifarh, fipixv V^ H^pajar siytvi} iipiiv.
Qaare vide an finaiPiDis scripserit:
i^awlr, 0f6x^ vi^arav fuysvij HpiU-
Agmeo claudat £uaiFuifs locnsin Rheso, y. 623, cgregiesi quid
video ab uno ex amicis meis sanatus, atque in suavissimis
istis disputationibua , qaibus Cokto dace acriter olim el iu-
conde de locis philologicis iutt-iyiffSm coosoeramus , ad discep-
tationem propositus. Dicit illo loco OorssEtrs :
9 '(Mi Tapti yt, ffoi ii XP^ miXm ftiKtiv.
At ille EuBiPiM reitituil:
^ Homt me onus ei (unicii, occupaUm e»e hino c
men , hoc ut Ita ail , eun delere fu eiie iudicari , (plum com « ,
qnitor, in Auntmun niMnditioDC tioU oahuretu
sdbvGoOgIc
QuAunoms incuiuu. 11
' luD Tero, nt l^hun band imprudeiUer, spero. retextata tur
dem aliqaando pertexara, et ad Lucuin Neej/onuaUitnA peat
lon^m per Tarios Bcriptores peregrinaUooem redeam, pMar
Hm veraunm EtiBiPion ex ipso EnuPHM apud Lucuhdh oorreo-
lo, consitnili opera e priore apud Eckipiita e Lcciuto Itrvia
macula videtur posse abatergi. Exstat in aliquot Ivciuri codi*
cibus x*^< ftiiMifm , ouisBo , quod ab mlUo in plerisqua ad<
dilnm eat, S. Uade Enuniwa nata mihi cat aospicio scripaiaw,
quod Tersam muJto reddit el^[aBtiorem :
Zeux. 2.
»xi ri TdC 'O/tiipoa , xa) r^r ytmi ^ifv xtxtupi'ltiytt* irif^
Qmeomqae baec le^t, vel Homerici TBrsas, si fieri posaat,
hand memor , iure sno duWtare posset , aa naa Tooabulnm xai
hoc toco prorsna ait iaatite; baud rieganter osnrpatBrn eiH,
nemo negabiU Slmtdatqae tcfo poetae verbonini DOCBaioeriti
qUHDodo mancae matiotil potait sabveDiri, dnbias esse hbUu
potorit Alindit triminm LDcuinia ad Odytg. a. 361 afq.:
Tilt yttf AuVlv it,x>J,oit ^ixAc/our' ivif»x»t
Hfrti ituntiwraatt vfvriTif i/U^^Aqnu,
alqne LociAHuit arbitror non aliter scribere potuisse, atque:
iKiiiis yif tlvKi ri -reu 'Oftijfou , iii r^y viat ^S^v xfp^ptr-
(tivifv irifXfiy rdk dju^ouaiv. lonumeris paene locis, qniliua
tab KAI, &XS, aliis, vaoabolvm AEI btat, vel qoibus alio
modo est obscuratum corruptumTe, Ires addam, eliatn alio
nomioe digoos mihi visos , ia quos auimum vtri docli atlen-
daoL Ac si cat videar a proposito nimium deQectere , is patt*
lisper iodicium penes se retineat. atqae per devia et exenr>
siones munitam me videbit in viam esse rediturum, Eusaan
aped Stob. Fhrii. p. SO. 29 {Tit. 1. 8tt) haeo eat sentealia,
quam cum Iagobsio, Leed. Slob. p. 25, egregtam , sed in fine
sdbvGoogIc
12 Qdabstionbs Lduaabab.
iosigniter depraratain dicere non dabito : iTnurrav xa) ixift-
vTOV iwilvfiltiv ;);pif|uirMii /tiv ftiixore ixoltfv , ftevvuv H tuv &(pt'
XsSvTuv riiv •ip'^X*!" fMiifii^Tuv i6iX9ifti £ 8f7 laiviti. ScHOW-
1D8 coniecerat ixtt lriirS»i, cui merito repudialo Ucobsius
substitait it) i(pfiaixii nrque ha[c subcriberc dubitaretn ,
nisi ipse mihi viderer melius quid exco^tasse. Edsbbidk eoim
dedisse arbilror; aitii? »ti fa^tvSai. Vocabuluiu dis^g ea ,
qnam toIo, significati<»ie , scilicet kaud egetu, haud expan, a
scriptoribus , qnalis Tuit Eusemus , Don est alieoum. Exempla
Stipbahi Theiaariu indicabit. — Apud eundem- Siobuoh {Ap-
pend. Flor. ed. Gkisr. Tom. IV. p. 44) Sochatib dicterium
traditur hisce verbis: Xaixpi-ms vpig tivk vavrct t'tilmt (piv-
X6VT* tuii TOfkUftidfixv invxvov/uvov , iruyxxve 31 els 'Axait/-
nlxv (leg. *Ax«3)f/£fffcv) ffvyKixrtuv xur^ , iTirrig X^fi^V vcipu-
TtUfUvcf, ^ftTO aurbp .... ehx, l^if. ffli iv T^-JtxvTou ^uxS
Ovii fuxpiv rivov jrxpaXijriiv , iAA^ it} ixhoig ftxi^ftXTx au'
peiay , oJei tivx Kxpxhv i^ xiirm ipi^avixt; Olim scriptum
fnisse suspicor ixxxViir" ixkois fui6iitaxTx vapeuaii. In
fine seDtenliae ^roipi^xaixt necessario requiritur "ipi^^ev'Sat*.
Tertius lam id censum veniat Photh locus ia Lexim, pag. ({91.
4 (Fobs.): T1( iv Kviwvo?- M rav (ptho^pivag itXflP'-^vm tov«
{ivevf ' iifi Ku3aiM$ Kepiviloti 0iko(ppiv»q hxTiiivrog. Fhotii
glossarii ea pars quae est ab Ae usque ad Es- si aetatem tu-
lisset, baud mirarer', si in priore libri parte xoni oretxtTw
g&avaaata, proTorbium baberemus serratum et iotegnim., quod
hie ab initio mutilum proponitur '. In proverbiom abierat Gy-
donis bospitjiUtas , non quod rig ^ bt K^mt — boc eoim vel
^ ScriptiB luiea lain ennl nundiU , qnttoi altsiam Srouu CuiTordiinf edi>
tionem ndhi Uoeret iiutdccra. Tidi ia Gumua aiuiotatioDB (Tom. IL paf . 788),
HuniM oonieGiiu SXla iil dXltn OM^tiwv. Km ttmm meam opinioDem
desero , quum et Terfanm aufritHt ntramqua conitmctioDem admitlat , et mea
correcUo loUus lententiie itructurain Tideatni leddere eipeditioreni el elegan-
, B) Id cdmpluriB* faolum Bit apud PRonni. rnum addueam axemplum. L»>
gimiu pa|;. S13. 23: Aild^aatf tlot niRBnaaiv. Idem pa;. 214. IS:
Alfi^aiii ni.ritiiai. Soripluoi erat , nisi fallor, in libni, quo fonte mot tit,
Xila^ai;, teA lUteranim duotu lunili deceplua e«t doclni Bciltcel |
[ABMtl-AS — jtBAA0A2).
sdbvGoOgIc
QvAtsTKnrEs Lucuhub. 13
iihoii interdom accidit — , sedqaoniam eral, opioor, Atlnqh
KiiSuwc , quoniam Ctdoms domus bospiLum nuinqaam erat va*
caa. Alque hoc, erode tnihi, circumrerebatur proT«rbitim ,
quod, quum iftithftis solerent retfotftte^tjdtu , Ua fortasse au-
diebat :
'Af/ TK iv Kuiuvis (^IffTiv?) olxtf'".
HoKui verbis, Graecae sapientiae et humanitatis commuDis id*
exbaustique foDlis, Lucuinis innumeris paeoe locia borlulos snos
irrjgavit. quorum duoa addam ei, quern e Zeiaeide produxi,
leviter et ipsos, ut mibi quidem videlor^ porruptos ii. Is Alex.
.41 baec legUDtur: Ufokiyav ii w&aiv JfTi%ta-$ift Txiilou ntw-
Exulel rornia a rtx^^K" derivata, cuius verb! medium usus
est perqnam rari, atque sedem suam recuperet Homerioa Torma
irexviiffXTo , quam Luciunw arbitror ab^HoHiBo esse mutua-
tum , 0^. t. KS9 :
lartct voiriitKvdm' i ^ tv Texv^^^'^o tuil tA.
Iiip. Trag. 37 in Luciamdh nondum est receptum, qnod in edi-
lionibus Houai omnibus correctum est quodque iam omiMs ut
Tenim sunt amplexi. Accusal Dahon deos hisoe : 'Ax^ii Xj^et
t\vn ixeSiiftoumi urip riv 'flxucviv tcac fur' dftiifiovxt Alti^
Tiftct • lio( yoOv airoli m/vex^t iiv't vnp' avrouf fifra ialrei,
if,^ tt^tvacyyihnii hlort. Scribeudum est Kdrii i»iTXt ut
<o> 1
Built V. e> HuuLit glotM ,
(|iita> 1^ apod Wiuim id Aunmn, pag. 14B. Qiue iu Ten *^tnr 'mm
disponenda; i^iivd ti it'ti. Jv) tm* o^iSfa jalfnm* • vi 4i ttitttr-
TA ^tt*i ittri , tirrixi^m H Jttttn , nl , quiMl Kmuo hue I«gmti Tuimi mi ;
Eodcrm modo Tennm demonitniri in iii , quae praTarbti ntodo ■(hruntar inad
BuACLim , Ml^. Botn. p, 1 1 :
' I*) Qui in LucuRi libello Dt Saltut. SB eiciutur tbtsqi Botiierleiu ; ftor* (4-
BaiftA It' ix'*, <^C '^n "t^ *^' v'pf"' J*Mx»Tc,
ii «1 liic et ipud Hovnini , Od. k. 886 , leti anitatioiw Ita Tidclar M*e coa-
slltupndiii:
6a(f>i p.' Tgn )r«t dv" )ria>r riit fiffian' l&llfi^x'
sdbvGoOgIc
34 QVAHIHHIKS LoCIAmAE.
est in loco Honurico, qnem Lociakds teligH, 7^. A. 414. Qnam-
tIb haud ita confidcDter dixerim , a librariis arc ab ipn Ld-
cuMO Tttium fnisse coaimiesum. Quam negligenter enim el
Mytvtt in poetaram reriiis excitandis faerint venati, qaam
foeda aequalium, a prisca Graec^lale miram quaDtum abhor-
rentia vitia vGlenim vatum fragmratis adsperseriot , nemo
melius doeebit Pldtaboho, qui notissimum oraculum do sorte
Gaoisr, quod est apud HaaoDor. L 47 :
K«] xa^ev awliffii , xtu oi (purtuVTOg tUeiiu ,
hwMi in modum , lOii temporls Graeculoram illato soloecismo ,
nobis corrupit, De Garrul. 30, p. B12 E: 'O yctp iti«, ^ xa-
Ktii xtN^if ^wlnvi xa) oi XaKievre^" dxoiii.
Gaius modo raentionem feci Lncuin eiusqne aeqnalium ny-
*p>lTtrft,9v , quo et Telerum fra^entis serioris setatia vitia in*
feruDt, et yocabulis poeticis et obsoletis ipsoram orationem
ferciuni, is optime iia locis deprefaenditur, quibus invitis Mtuis
ipsi versus pangere sunt conati. Vocabula Homerica , Tragica ,
Attica T^ xtif^ adsuuntur , neqoe vUiorum metricorum et pros-
ediacomm expertes sunt versuB Lucianei. Nee tamen arbitror.
*I) Tnai^Miilu vocabuUs olmdicBnti Tenni potent lolrtanbi. Lesatnr i
OfAi i'.ift^ftir Jf* ^B^jtafi ami fiirfa ♦oUooqt.
Be ipM •rcdId non line fracta poterit ooaferri Ttotaaa Cvrfm* Imc r iptiO'
•ram R* 17S4.
'^] IpM Lscunin In toiem wbo lai(>*, qnod Teteribu iden fen antt
■Ique ^ivafilr (cf. initii eoiBtiu* Enojwi lermi: Aitkt'W £fiOToc, djiwa-
tAestk Uf§¥ti) idgntlileio «it Upiui. In Tit. Jwt. S , ut nno eumplo
defungu , imprudeDti eicidit : xi ftir KfiTov ^avgl^ t>c<*H "^ ^■**'4 >">I
wine El** itlmr ItiLittr n"*> '^olu't italifta^a*. Plan eienipU Lk-
cmmn index oitendet. At SoraoctM immerito eiuidem facinoris ut kccuhIui.
Qui pntabatoT eeciniaie , qne eutanl in fragfu. 601 (Dim.]:
aliau: fif h aaaalttv *Hir Artist.
nihil cetiitu ease potest, qwun ipMm Sorsocua nwDum nupn rerocuu Coiinpi
4 jif 0MOT7 xiifMal*i*tt oi/t/taxat.
rc.,z.d.vC00glc
Qdabstickos Lucianbab- is
a Locuito posse profecluia esse epigraiama, quod ia Luoiuieis
recensetur, 18 (Antk. Pal. XI. 274):
Ziri ftoi £}pofti»v • KuAA^vk, trS; xttriimM
LuaANiu enim proprium DomeD baud dubie docuerat, in tocsi-
bulis, qaalia sunt Mapxietvit , 'MpiMit, Kec?.xeupvucv4s simili-
bus penultimam esse longam, ideoque noodum me poenjtot.
in V«r. Hilt. U. 28 pro Aotixiuyie reposuisse:
AvKTvof riie xivret 0l^t futxifswi ttoTvtv
, fTii Tf iM() vx^iv ^Xit« iiiv U v»Tfliii yajxy,
Loui&tos et IjDGianoB illis malim retinquere poeUrum filiis, qui
buiusce generis peothemimeres dactylicas ceciaeront, qwles
ex Anihologia animi aaosa aliquot expisoatns in Ad?enaria
mea retuli , xohxt ivi^ifu^ vel r^v teiv iiiSiivxi^ vel txifov
iwtffTXffifuiy , vel qui omnlun est speoiosissimus , Ixuy ifU*-
tuK. At polcrum versuum Lucianeorum specimen babea in
Alex. GO , in quo nescio quid magia mirerls , eelecticismum ,
quo sua singulis poeUs vooabula sorripiuntur , an audaciamf
qua vpiq ri Kixfi^h nii fuSftou kgea sperouotur, quaa consul
tudo sBDctas nee temere eperoendas tulerat. Non mibi parcoj
quip loLum carmen iraDBcribam:
SouAoc IlfuTgyiii^i , rif iii ffi ye xavrc iri99i8iti,
&iruief yip Ixetvoiit S 3* avSit ^f m^jumv ,
ditrlioatr raii-niy u0ptas liiag A^xorifuv.
AhX M 96) 3jr (pApnaiC A^" t^rSv t^vypk TJxvicrf&r.
iq fi^' Miffxtoif liilT' eiaopdoie » retmiva'.
Zupti^eit a xAru uxo a^ Ux" Ayxi^t roixou
Tpif xf^ffAy? * Kx) rjr iipArxiva rimii K«Avt^.
Dlxeris se ipsum subsaDnantem rosisse Ldoiamhi, quom in
headphone 30 soriberet: xfA nptrnt niic wpesetit^tJiiiTxe kxtx-
Aixtfv rpi zifiiw (leg. iS; r^ a^A/w) hSv ifitv ittXiytrtu itx-
aTpi<Puv Tijv ytLorrav xxi taiutI tA AXXixorit fwridtii xal irxou-
3^v xou^iuvos ix' ttuToTq, At Srf T( fiiyx Xv, tl ^nl^ot xai ri
Koiermxii vipuafut T^t ^itv^t xttpatUvm. Sed torpias idem
peccBTit in altero Alexandri loco, iptfurpx ipSeyyifitves f Ti
fii^xovrx xpiittvl^uv, ut est ifiPfulopseude. Ex oracolis, quae
sdbvGoogIc
16 QUAESTIONKS LUCIAKBAB.
ftebecalaoi deceptBras panxit Albxandbb, ununi {Alex. 24) ita
sonat:.
Ttifuvai xi^OfMi riv l/tiv itpxjrovi' uirc^piJTifv -
0^ yip fui xTtivav fii^critt Sfyctv, (JaA* vn-o^^rau.
At producitar, o bone, vocabuli i-yxv syllaba extrema, nisi '
qui ex Anlhologiae poetis excusalionem vitii metrici velit petere.
Fien potest, ut librarii impegerint, sed ¥ix credo. Ipsam
Ldgiahuh credo esse culpandum. qui Tacile vitare potuerat so-
loecismum scribeDdo :
oil yap HOI xTfivuv lAihtTHi rivov, <£aV vro^^rov,
Neque dialectologiae , ut hoc vocabulo utar, peritiorem fuisse
coniicias LociAiniH , qoam rei metricae et prosodicae , siqaidem
ab eo oommissa sunt vitia , quae sat muUa conspicua sunt in
dialogis aut omnlno aat aliqiiam partem lonica dialecto con-
scriptis. Quara rem postea ac<^uratius tractaturus, iam in ali-
quot e Vitarum Auclione pelitis exemplis ob^rvationis verita-
lem osfendam. Vil. Auet. 5 : Ev Ajyirr^ rapi roig itut <re-
<pc79t. Leg. ToTffi. — Ibid. 4: EJr* M rourieiviv iptiftittv.
idg. ToitTeTvt. — Ibid. 6: T« 3" dftipl HcttTxv iirolef {lag.
WoTof) eli tlTe: 'Vux'^'^^ iJ'^d-^^X'lf^*) l^iv ciHii h atriofMU,
rSt y ixxct jrA^v xviiiuv. ATO: T/vof ehtxa {leg. sv£x»)i
Ij fi.t/ffxrnii vob( xuifuvti Urd: OSx, d^\i ipei I'lat luii da)Uft»-
rrii etiiricDV {leg. niruv) j $iJ«f xri. — Ibid. 14: x») oiiiv
airuv- 9ri ftii Ivtx^piov. Est vox nifaili ivix^ptsv pro i^lxti-
pov. Haec vero borumque similia utrum ab ipso Lucuho an a
librariis sint profecta , baud facile cerlo qiiis diiudicabit ■* ; ita-
qoe iDtiquissimum erit , indicare vilia nee tamen in ipso textu
corrigere. Sed redeo ad LuciAnDv poelatn , versus tractaturus
emendalurusque, quibus in love Tragoedo, quern dialogum
pulcherrimls saleissimisque annumero, HeaitEs deos ad conci-
Horn coQvocat {lup. Trag. 6) ;
ftiirt Tif ouv 9^>.ttx 4tig . . . /*i}t« rig ipsw
imV xiiTav xoTX/iav fuviru vivCp" 'flxexviffo
**) Tetigit rem, neo UneD omnuiD tbuilTit Giuliilhii Dukuthii in Cemmtif
'tioM dt dialtclo Huodoti, qui suun Huopon editiunem (Didot) orniTit, pig.
XUV iqq. Cui pro certo Tidetur sttre, quaecumqae contra didectonun nor'
nm lunt pcceaU , tOmrii* neque ipsi Lircutro esie tmpuUndi.
sdbvGoOgIc
QOABSTtOHBS LuciAnui. It
fmii T( vu/t^dav , i?X h Aiig Mtrt ir^rrt^
Sa-ffot t' av ftirctrei $ uaTxrat ij (t»\» iriy%u
vivitfivei 0si(ieTffi irxpit xvlriffft xidnvSe.
Parodia , ut recte momitt Solahus, ex variis Hohbhi locis est
concinnala; quos singulos proponam, quo melius iudicare li*
ceat de arte, qua Hbrcubii x^pvrf*» Luciakds composueriL Cf.
11. 9. 7 :
fitJTt Tit oZv Sij?>ei(t deit rSyt f*^e Tit xpimv.
xeipiTu iteuUpaitt lnh irot.
II. T. 7 ;
ovTi Tif ovv rerx/tSiv dxitiv vif^ ^ClKfXvolt
eSr' &px vujA^iiaiv.
II, T. 10:
ihtivTig i' it iuftx Aii( vt^ehfiyiplTXOt,
Posset, quem operae noo poenileret, singulis fere, quibus usus
est vocabulis , auctorein Uohbbuu excitare. Sed nil opus estt
Claudicare primum versuum Lucianeorum nemo Don vidit. La-
cunae explendae quae beta sunt pericula, sat fuere inrelicia.
Scripserunt, Uoxbrum secuti : ia^tc ti; hvv i^hnx $tU riye vri,
aut ithi nx\ f*^T*, allernm altera ineplius. Nemo profecto
tam plumbeum Lucuhiw fuisse serio conteodet, qui riri, apud
HoMBiuM aptfssimum, suis iDeptissime intulerit. De x(«) ftiin
praeslat taceret Duae locum expedieudi statui possunt ratio-
nes; aut. quod visum est Lbbxaiiiio, mancum ipse Luciahus et
clandicanLem Tersum dare voluit, ul verum esset , quod de se
Uesmbs erat professus : iyii ii Hxirrx xoiijriitit t}ftt , Sa-Tt iix-
0depa ri xiipuyi*» , iiTtipiAtTpx na) iviti ^uvtlpuv'", aut periit
vocabulum, is Uomerici Wr' locum a Luciahd sufleclum, nee
ita Tacile poterit restitui. Hulto facilius alteri versuiiu polerit
subveniri , xutuv in duas partes dirimeudo, alque xa tu»
scribendo. Omnium vero gravissimos morbus extremum ver-
*") Idsm qneritur •« de le faletar Amlm , /up. traf. SO , U* verbis ;
ff/u. Ratio cdilore* Tidelur fngiise , qoum pro *ul(*l<r t^ftft^a « codice
Gtrlietnti ft/irrf reciperenL Aut reUnenda e>l *iiIb*(> lectio, autdelelo ^t^
tcribendun f «/•(((<■■
sdbvGoOgIc
18 QUABSTIOKBS LdCIA!IKAI.
sum invasU. Quid eDim , quaeso , est {3ufto7<ri xiSiirSe , qao-
modo quia potest IhifteT^t nxSiifrien ? Senserat Titium F. Gutb-
TUS , atque coniecerat : iv (iapieTg irxfa nvkaui^. Quern , ut
erat vir sagactssimns . non ut metni', quod Bbitzio visum est ,
sed nt seotenliae laboranti opem ferret, ita stalnisse arbitror.
Sed quum vavi/toig, quod olim legebatur, iam recle formae
vKVuiiviit locum cesserit , de recipienda Gomi conieetura rod
amplius serroo esse potest. Emendalum locum praebebit col-
lata lovis qnerimonia, quam de homtnum impietate rerum-
quo diviiiarum socordia hisce verbis decanlat in Bis Aecus.
2 : 'Hv yAp ti jmc) ftixpiv iwivuTri^afttv , i}.yi6iig tCSbt i *£9r/-
MMfOi , teirpaye4TCUf v/tSt dxa^celvuv tuv ir) yijt ^pxy/uiTuv ,
K») i kMuvO( eiix euxOTx^piviiTOt , t'l rswra o! ivSpavot ntrei'
ffovfiv aiiT^ , Am' tirrscpivuTot ftiv tiftlv ot voo) Ivovrou, ixvi-
tf'WTO) '* ti ai Ayvtiii , Aaxovioi "ii e'l xpetr^pci , ^UXP"^ ^^ ^I
^ufMl x«l tkt*t iSvT« Kai dHM.>.iipttT» xx) i Mfiif TsAiI;. Vi-
desiie iam in ilHs versibus:
hfOi t' »v tUauTSi j} urraroi i$ ftiMt triyxy
vtliw/ttei fitifttJri irapet xvlv^vt {Cod. apud Lbuhar-
HDM Kvlvireie'i) xaitiadt
ptillnrpnlent vcram leclionem f Aut nihil satis cerium eel et
oxplornliim , out scripsit LuciAims:
**') Ih Ibmo diMnrit, qnug tuelnr Aeomoqae lindioit Gnnunatieiw
Ntiiiil HuiKKVM . Jitni. I. p- 3Q8 > subdubito ui sit geiowiu et Graven.
'^] IVniiutlU liH'ia notuin eil vitia bide Aiisie orU , ut aut vocabula male
kliil illmiijila , Bill plun Tocobnta in unum coiluerint , tgI unum in ploni sit
illuriiliiM. Pauiiil* qoaedam huim morbi dabo eademque aanabo eiempbi:
1,1'iiiiH. H^rmotiiH, 74; ibI rtf (*> Hv iirtaT^ofti tb«tu Xfrnn airbf
anl <' nt'^ynffl't'a •i«>t']r>»'- Lec"'"'' <' nuQnJtJirtti. — jftei. 0; Ilti~
iiiU ii 9* jaffvq, nilat fittt titai/im^ /■p'*!' ■«IB rove t«v Mmatit-
rvT fluiltllaf,ririi raTittrtVfaal iltylatevt eiiifopiit f^acrac. Srripserat
l.tflnsun; Hifovi; T«i(. — Inp. traff. Si 'AH' Sat^ijit:* ifvtaTsi aio*,
fiX''f.'^* 4wJ( aft*v. — Quid locabiiU jB*oT»t«i«»7 Keeum xtiotn 4i-
tora* fti*>i*. Gail. 24.: nafiiaia fif nal vi Kirxif trtari 9^. Kc-
6lituan(lus est clegans AtticUinus : ifArv si.ntATd. Ct aanoUt. ad rtn. 8. — >
Auneclasi unoiii Phoiu locuiit in Lerico, cidiculum in modum cortuptum , pag,
40B. 24 (Para.): ni^UTmt Jthtt v«l Ahldj aai 'Imrif xml •Amn»i.
Voliiil, npiaor, flf/iJIf, »o atrtt »tl.
sdbvGoOgIc
QOAKSTIONES LUCUNBAB. 10
'Axylreug fftifuvt serionbus temporibus Qraeeis baud ^aros fais-
se nee inauditos , probabtt Arciiiab epigramnia (Anth. Pal. Xt
7), quod, quum illustrando Luciahi loco egregie po£sit ioser*
vire, tolum describam:
Tou^i fiU xufiOTOjrX^yog etj VKOiri\eia Upl^TOD
vxuTxi Spyfixlcu iivro iripeu ^iiXxxa .
^eTve, KKTX ^pu/tvin ^iuV atyav ZtCpvpsv.
roSvtxtv oSr' ixvtiraov (leg. *KViaov),ovep Hptti , cui' Iviitvii
etnpoq Mpyi9eiq 0uiiiif ipuv STi(pimV.
oAA' ie) SuievTK x»i tii.'xufoy oitV ixxTdfi^ti
riaaov, 3ttov rtfiii ietlfioan iviivtTitt.
Wler Anihologiae pogta, AuTOHEDon {Anth. Pal.Xl. 324], Apol-
LiifEH iotroduxit, Abrivn ixvlvov ^uiMv ftaxopov appellan-
Quae in {Mwerbium apod aostrales abiit de ovo Coluhbi oar-
ralio, ea, quam Graecof scriptoresTersarem, identidein ob aai-
mum est obversata cogitaoli. quam molla Coluhbi illo arti-
ficio nequc difEciliora neque hercle obscumra viros doctos fe-
fellerkit , donee ab uoo reliqais feliciore commonefacli verita-
tern i]»a simplicitate rulgentem et coDSpieuam agooveriut,
qnam mnlta baud dubte nos quoque ludiflceotur, quae bidiiiI-
atque erunt illustrata et demonstrata pudebit ipsos non olim
invenisse. K Stobabi Floril. Append. (II. p. 718 ed. alter.) ir-
repserat Graecus po£(a Sophilus ; qui in oblivJonera , a qua li-
brarionim benignilate erat viodiKatus. iussus eet remigrare, ex.
quo Hbinbkius indicavit , versus eo loco excitatos Sofboclis esse
in Oed. Col. 806, 807, atque Sopbilun po^lam merum esse
scribarum figmentum. Merito omnes plaudent. lidem e So-
PHocLis rragmeulis expellant , quod apud DimoRnuM {Poet. Seen.
tr. 917) e Grammatico Coisliniano pag. 257 est receptum :
"Oyftoq: q ic»T« ittIx^v itpoiai; fm Ssptwuv xxi lypui 0Tajt;uAii':
jMt) Eo^oxASf la-Ti^O-ypLeuq ^riin x»J iviyfi-iiS Atj^tjnfi) , t^O'
pes rou Sipovi. Monstrum illud vocabuli in duas paries disse-
cent fTi^ov iy(i.ivet legendo, et persuasum sibi liabeant (or.
sdbvGoogIc
20 QUAESTIOXG!; Ll'C)A.NEA8.
I. C. TAn DSR WutP, Obaervalt. Cril. p. 49), Sophoclis locum
respici in Philoclele 163:
lidem mecunt VUia aliquot tollant e Luciano, tnde, si quid tU
deo, oria, quod locoruin, quos imitatus erat scriptor vel lau-
davit, lion recte memineruat editores. Quae correxisse vix iba-
iori videtur esse posse laudi , ac si qui in , rem ataissfin , mul-
lis quaerenlibus, Torte fortuna incidit. In LociAin Galio 4: ri
taov ^tT£0ifKivat Kuxftovt (pafivrx ag iv si t^v xe0ct>,ii» tov
vxTfig ^e^puxeii , videruut editores ad versam alludi in PythO'
goraeico quodam carmine obvium , alque serratum a Clubate
Alexardhiso , Sirom. 1. III. peg'. 167. 14 Stlb. :
*Wiw TO/ Kui/ASut Tpiyeiv xsipnKig re rox^uv.
Dixeris, qui GLSUBinB ALBXAimttino tarn ieliciter utuntur ad
LucrANUH illustrandum , eosdem Eubipidbh baud dubie niemo-
riler tenere Erras toto coelo. Si cnim vidissent, in Epitl,
Saturn. 3S: Kx) tJ voi rxurx xxTx^ptCieirdxi xCituv Soxeufiev ,
rhv viihifov vxfxfftrev ivxuv^aitirt , riv 'l^lovx, S« ii^iu6e)t
xeiviii TpXTiK>lit «$/«/*« Ifov ix^y if^f '"8 'H^f fuiu-
a-0fl$ ivtx'tfei 6 yevvxTag , Ldciandh alludere ad EnaiPiDu Ore$t.
V, 9, quin integrum vepsum excilare:
' KSivi^i TfX'X-i^ift i^lwfi.' tx^^ tvov,
non potuissent non intettigere, i^iudf/; illud , quod vocabalo-
rum constructionem impedit et pessumdat, a stupido librario
adieclum , atque e textu esse pelleudum >*. Atlerum exemplum
'*) Recte ■ nanoullis Ldcuni editoribus Tmtig. IS ; Oi**vr , a lltliawfaTi ,
eft lAi'tr, quum icriptor Hmoiii (uctoritale sit uiu* , 0pp. S90 :_
it Kdera Pro Imag. 1 9 : 'Aii.a Trii ini-ttat nsitrr^c tiiinitmt
quern Sintimm Ceam fuisse sagacitcr Tidil Kininius. TurpiDi
■pad PtllT4lciDa , d. and. poit. pag. 21. A comminenint editorei
D PimMll , quod pertinaciter edere perguot huDC in roodun de-
sdbvGoogIc-
QuAESTtONES LUCIAHEAE. 31
« prosae oralionis scriptore pelam. Ita Ldcusds iu Lexiphane 1 4 :
M(T« il tIv irorhv mnuShiivtiicv olst x»l xttx fiiixfttv 06 yip
Hv y fyu , xx\ yap BTiTfp i^s>,ig (vptev t$( 'ATTixitreai; xxpov ".
£& kiyeit , if 3' of 3 K«AAJxAq$ ' rl yxf IpeixK^f^v iXkiiXovi
vuxvixig AiAifi iifyini yiyvtrat. "Eyw 3J , ij S' 3« EoStj^? —
Kp'iotyxp ifTiv ~^tcv iv tu^uporipip C)V9Tvxvx^oi(ii xri. Nolo
in diali^o , qnalts est Lexiphanes , id urgere , lioc unico per
lolani Graecitatem loco vocabulum u^Tnixval^x legi, licet id
hacce >J^eav 'Attixuv quasi vuvxyay^ Luciahuh baud facile
arbitrer usum esse vocabulo, quod ipse fiaxerit nee ab hoc
vel illo veteratn scriptorum Atliccrum mutuo sQiiipserit. Qui-
boscnnqae vero per Atlicot scriptores locis polandi cotumes-
saodique fit menlio, inumneris fere iis, eorum nullam scio
illo suaviorem, quo Socbatbs suaui de bibeado, si qui rite ve-
lit potare , sententiam exponit apud XBHOPHOKreii , Conviv. II.
26. Ibi Id aliis ita iocatur : Outu dq xx) iifuig , fv, /liv Hpioy
rd votIv iyxtufttSa , txxu *iimv k»1 t» a^/ifixTX xa) at yvaptxt
'O^tpxXouvTxi , xx) ouT ivxirvtiv , fiif on \iytiv ti tuvifaifuix ' ^v
i' ^fitv ol JTxtitg (tixpxTt xiif.i$i xuxvi ivifpfxi^uviv (»«
xa) iya h Topyiehig f^ptaviv tJwa) ourug oi ^tx^S/unet i/TTO reu
voTtu fuSueiv , iM.' ivxiretiiftevoi , vpig rh KXiytiuiisripov A^t-
^dpe9x. Mibi quidem exploratuni est, LucunuH-XBHOPHOKTEK
auctorem Eecutum in Lexiphanis loco scripstsse uTro^l^txx-
Vamm ipi« PuauDf cos docere potuerat, bam. VII. t. 17 (Bnci. td. alt.)
Omnino poilUram fragmenU , quibus ills Pidt^ichi IUmIIus aiiBpte nqliira cit
rafertui , hiud eiiguam partem Titui icatel , quao nulIo negatlo editorei lollrra
potusrant. 4}aol , at unum e multii eligam , domuUise dixerii, qui pig. 81.
•t^»ytt iciibeDdo duplex Titium corrigere uegleieriDl.
") Ut le vera dJci poaiiDt drnai^OT, lidelnr Tocobulum £'(ev iu Due
MnteotHe cue deleadum. Tum dnnuni genuinus Atticiimui , qui in toouUone
SiWff affJat JOTi cernilur , est injEauralui. VocitDlum Sitfoi LUCUBO Tin-
dicat RdxunlDa (in ichedli ISS, de quibus tid. Xntmoi. II. pig, 2E2) in
libello d» Parat. 42 : Alaxi*1Jt j"'»"> J J-«fBr.«ic, J i»*! f.n«p»ve »«1
aawUvt JmXifQvf rfd^ttf, i/tt tftti ilf ^tKiXiar, Pro pnaftif ille Icyi
sdbvGoOgIc
22 QuABSTioHES LucunsAE.
1^0 1 fit, atque hoc argumento forlasse posset uli . qui coDteo-
deret, Xenopuohtkm eo loco dod ixi^exd^avtv dixisse, sed
Cwa^exii^anTiv, cui opinioni suffragalur I.- Pollux VI, ft , 19:
uirertvin , o kx) us-o^cxa^civ ^iyDurtv. VI. 30: rk^ xi/Aix«f if
Quum a po^tis sponte ad prosae orationis scriptores sim de-
lapsus, fineni huicce quaestionum Lucianearum particulae pri-
mae iiDponam restituendo Atticismma^^ locis aliquot, quibus
a Luciano quaesitus , sed a librariig est pessumdatua. loclytus
in paucis est Dbkosthenis in Pkilippioa lertia (9. 31 Bbkb.) lo-
cus, quo coDviciis criminibusque , quae magna raallaque in
Pdilippuh erat iaculatus, cumulus accedit numerosa haecce
peroratio: d>i^' oix ^^ip ^iKlirxou kk) iv ixelm icpijTBi , oiix
ouTKi Ix^uriv , oi fi^vov oix "EAAifva* Hvroi , ovii vfcv^xovToq
oiiiiv Tiiit '%XXifvtv , aXX' oiXi ^xp&ifov ivreuSev , Stcv KoAdv
t'tirtiv , Ay.?!.' i?,iSptu Mxxtidvoi, Uev oii!^ ivifJfxoitv virau-
Zxlov oHiiv ^v vpirepov TfilxvSxi. lode quicumque iodignabuD-
das bominem voluit nolare, quo vix alter possil esse nequior,
S>.iifov eum appeliat, alque omoiuiu optiaie LucuauH banc di-
cendi formulaai nosse par est , qui Dimosthbhis tnagnilOqueo-
lia ignaviam futsse niaioreui demosstraturua, hoc eodem,
quern modo prodnxi, Philippicorum loco utilor De Paras. 42.
Quern identidem est imitalus ac secutus, ut DiaL Mort. '
9. 4: flA^v aAA« TOXit inclvav d^tdrepot xJoipovofiilv , tl Mil
(Siip^xpo? *iv xa) SXeSpos. — Alex. 11: Kx) ol Hxedpot Ixth
voi lix^XxySvif. — De Sallai. S : xai ivxlvou^ dirpetreirTiiTOVi
firi^ouvTx ixiSpifi nv) dvip^jr^. — lup. Trag. 45 : kxItbi oix
ixlyav TxxAvTuv Zxpiixvbg Ixijvo? SxsSpog. lam vero baud
^) nonpoisuni, i|Uiiiii de AUJcSsma meoliD sit inliibiU , a me impetrarc, quin
ridiculum glossenui iDdiceia in libello Qoom. Hitt.Caiaerib. tit, quodnon dudum
a Tiris doctii cancclU* laeplum aui oiuDino deletum eise DUgnDperc miror. Ridet
cap. 32 LrciAius eoa Terum scriptarcs , qui numero librorum aul Dpusculomm
iu9criptionibiii graTiUtem aiictorilBleniqiic aJTecleDl : tai fdf all lal ttlrat
ittin^tr, »S 'AtO-lit^ tijloy Sit. 'Alka^ detii6irfDr na^ nelv — (J»f_
ywir fif — ^^n^fifV £<iyai.aaoimi naQ»onuti. Deprehondimus I'Psiiqns
nuribiii tgoemus GramiDaticuin Buia doclis videlicet annoliitionibus [ai; 'At^i-
4tt iijltf &'t>} uemplatia Cratca adutleiuiteiD. Ques Jure noitra repudia-
sdbvGoogIc
Qu&BSTlO^tES LUCUNEAE. 25
Dimium niihi videor essc.audax, si in libello Quom. Hist, sit
Conscr. 38 : oiii KKiav xiiriv ^9^>iati liiyx Iv t^ ixx^nalt^ 5u-
vif^evoi; xxi xix.ri%av ri {Sijftet , ui ftii tirs7v, o'ti iftiSpioi xxi
ftKvixii iv6?uvos ouTOi ^v , H^emoeai rormulam revocavero ,
l^tipot xx) ftavixdg legendo, eademque medicina compluribus
]ocis apud LuctAnoH vitium sustulero , quod ab hoc editoruoi
illo, ab illo hoc loco, sed a nulto coiistanler et ubique correc-
turn est. Tamquam alteruoi Alticismi oblilerati exemplum
Mexandri locum eo lubentius priori annectaoi , quo magis
ille alio quoque nomine edilorum •conniventiam demoustrat.
L^ilur ibi cap. 43: '^diKa ii jbi xa) iiat^oyov 'itnyyi^aviiu
Toi> r^uxtuvs; tuCl "ZaxifSuTit ruof TixveH dvSpuTreu , Ixolou rivh?
riiv iTivc7tv staif i^ri tkv' ipuTtiftiTuy. 'Awij-vav H xOriv ^fu-
voTf ypif^fiXJi yeypxfipiivov iv Tlcf iv r^ tou XxxipiuToi; eixl^.
EjtJ yip fiei, l^if , u 3^7TST« T^iixuv , rig c'; 'Kyu, n 3' of,
'ArxAifiriac via. 'AMof rap' liuivav rhv xpirepov, tw; xiyeif.
Oil iifiit , xxoujxl fft rcuri ye. Hiuica est oralio, nisi S iraq
hiytti cum Fbitzschio fa. 1. legendo elegaolCDi Allicismum, Pla-
TDNi imprimis familiarem, revocaveris. Sacbrootbh aatem hoc
loco non esse appellativum , sed proprium ucmieii , quum ledi-
torum Deminem Tugerit, quid dicas Dinoobpio potuisse caussae
fuifise, ciir ^axipiaTx nobis reddiderit jKxipSarx, quid lexico-
graphis, cur Ldciahuh Graeeae oration! arbilrati sint unam vo-
cem Lalinam adspersisse t
Scribebam Lugd. Bat. nienee Seplembri hdccgliii.
BLADVULLING.
Id een Scholion op Ahistofh. Vesp. 1291 staat bel volgemle:
i^ifitiTuvty i} x^f^^'- tlxpoiftla, Srav u-jri toD vtai^oftivsv tS
otftlx iwi Tuv xa\ifiuv tuv rpovis^ficv/iivuv rxTg ifAiriheii; ,
ei hioTi }t^6^o\'^<rxvTti; uTtpxu^ovTxi ray dfifi^av. Het eige-
lljk woord voor de palen , aan weike de wijnstokken vastge-
bonden werdeo, is volgens Hrstchios luiftxicsi. Dit woord moet
ook bier bersleld , en gevolgeltlk gcleaen worden : ajri tUv
KXftXKUV,
E. M.
sdbvGoogIc
AANTEEKENINGEN
WESPEN VAN ARISTOPHANES.
IBTS OVRB HIT OETAL DER SCB0UWSP81.KBS 81f BOE DE ROLLKR
ONDER HEK TBBIIEELD WABKH.
Hen leest in K. 0. MQllbbs Geschichfe der Griechischen Lille-
ratur', l\. p. 205, waar de sclirijver de comedie behandelt,
dat wel de meesle tooneelen bij Abistophanes tusscliea drie
scbouwspelers verdeeld zijn , maar die regel niet doorgaat en
hij , even als de Tragici , somtijds ooli eenen vierden schijnt
gebruikt te hebben. Als voorbeeld noemt ht] de Wespen, in
wetk 6luk men meermalen BostTCLEoif en Philocleon met de bei-
de slaven Sosias en Xaktbias te zamen op bet looneel zou zien.
Hel is natuurlijk dat MQlleb , die zich biJ liet schrijven van
een algemeen overzigt de moeite niet geven kon , oDi de Wes-
pen, met bet oog op die vraag, opzeltelijk le onderzoeken ,
deze uilkomst verkrijgen moest: want men vindl in dit stnk,
zoo als wij bet uit de codices kennen, iuderdaad meermalen
de vier genoemde personen te zamen op bet tooneel. Maar
die tekst rerdient ons verlrouwen niet. Hen weet, om bier
van de overige rerbasteringen niel te spreken, hoc telkens en-
kele verzen en somtijds zelfs gelieele stukken verkeerd verdeeld
en vaak den verschillende personen woorden in den mond ge-
legd ziJn , die de dicbler aan een' anderen had loegedacht.
sdbvGoogIc
De Wsspen yah Aristophanes. 36
HitLLBR heeft (lit uit het oog verloren eu daarom heeft zijne
besliBsing stechts weinig waarde. Ik heb gelrachl zooveel mo>
gelfjk overal mljne aandacht bierop. gevesljgd le bouden en
ben eindelijk tot een tegenovergesleld besluit gekomen. Am'-
sfOPHAXEs heeft, althaos in de Wespm, nergens vter percooen
tegelljk op het tooneel gebragt, maar slle plaatsen , die thans
als bewljs daarvoor worden aangevoerd , moeten door de ver^
zeo anders te verdeelen tot drie personen worden teruggebragt.
WiJ zoHen, om dit duidelijk te maken, de gedeelten van bet
sluk, die bierbij in aanmerking komen, kortelijk doorloopeo.
BiJ den aanvang van het eerale tooneel ziet men drie per-
sonen, twee slaven op slraat voor de huisdeur en. op eene bo-
veokamer (vs. 68) hunnen meesler Bdklyclbon, die ligt te sla-
pen. Dit bliin onveraoderd tot vs. 158, wanneer Boblyclkok,
die wakker gbworden is , en de pogingen van zijnen vader om
te onlsnappen bemeritt heell, den eenen slaar naar binnen
Toept om hem le belpen. De andere, zegt bij, moet btj A&
deur blijven , vb. 142 irh ii r^ Hp^ vfiamtaa. Abigtophakes
zegt bier niel met name, wie van de twee slaven, Xahthias of
SosiAS, volgens ziJne bedoeiing, naar binnen gaan , wie daaren-
tegen buiten blijven meet. Dit was voor bet pnbliek niet noo-
dig , dat alles met eigen oogen zag en zicb in den persoon niet
bedriegen kon. Maar de grammatici van iateren tijd slonden
op minder vasten grond ; zij raoesten alles, wat van dien aard
in een stuk voorkomt , uit bet verband opmaken en zljn daarbQ
-dikwijis slordig en met weinig oordeel <e werk gegaan. Van
daar dat zlj zicb vergiet bebben in den persoon , die op last
van BDEtycLEOK blj de huisdeur biyften vs. 142 t«Dt', <J Hittotx
antwoordt: men teest thans boven die woorden den naam So-
siAs; maar SostAs is juist de slaaf, die van bet tooneel gegaan
is; biJ, die. buiten blijrt en antwoordt, beet Xantoias. Dit
blijkt ten duidelijkste, wanneer later (vs. 456) Bdblycleok zljne
medewerking tegen bet koor gebruikt en hem biJ die gelegen-
heid toespreekl met de woorden: irxJe , irott , a U»»Six, roiii
ff(piiiiag Airo Tijf o'ixIk?. Misscbien twljfelt iemand of dit vers
wel noodwendig lot denzelfden slaaf gerigt moet zljn; doch
wij komen liierop later lerug. Men leze dus bo.ven de aange-
faaaldo woorden van vs. 142 niet Sosias, maar XA.MniAs, ge-
sdbvGooglc
$6 bi WkSPBN VA.> ARlSTOraANSS.
lijk mede boveo vs. 1K2, waar <le afscbrljvers , zoo als naluur-
lyk was , in deatiirde dwaling hebben verkeerd.
Na bet verlrek van Sosus blijveo er slecbls twee personeu
op )iet tooDeel, Bdbltglkom en Xaktbus. Dit duart echter niet
laog; want al spoedig (vs. 144) verschijnt Pbiloglboh.
Oe reden, waarom Abistofbuikb den eenen slaaf juist eea
itogenblik te voren vaD bet tooneel verwijderd heeft, komt
ibana aan bet licbt; bij had dien schouwspeler noodig voor
de nd van Puiloclkon. Natuurlijk kon hi) daarvoor niet uitko-
nifln an laat by bem dus door Bdutclbon onder een voorwend-
sel naar binnen roepeo ; maar de eigenlijke redeo is die , wel-
ke ik too even genoemd hob. Want van bet oogenblik af dat
m na VB. 138 )iet tooneel verlaten heeit en Pbiloclbon onmid*
dfll^k daarop verscbljnt, is, gelfjk wij zullen aantoonen, de
rol vao SoBiAB geCiudigd en ireedt bij als slaaT niet weder op.
Uet aaotal persooneo is door bet oplreden van Philoclbon
weder tot drie geklommea , Xanthias voor aan de huisdeur en
Pbiloolbok met Bdeliolbom daar binneo. Maar de loop van bet
sluk breogl mede , dat Bdeltclbon zicb buileo bij zijaen slaaf
vervoegen nioet , om met dezeo de huisdeur te bewaken , (er-
wljl alleen Phuoclboh vooreersl nog bionen blijfl. Bdelvcleom
verlaat dus belhuis; maar bet oogenblik wanneer en de reden
waarom vindt men tfaans in den tekst niet meer aangewezeo.
Er is evenwcl genoog overgebleven , om grond te geven tot
Dane gissiog. Ik boud het bijna voor zeker, dat men bet
juistc oogenblik en de aaoleiding in vs. 1S2 vigg. zoeken moet.
De plaats luidt atdus:
. . Tifv Siipav &let ' rle^i miv ff<p^pK
it itiyipiKuq • Kdyi) y^f Ivrttuf lpxe/*ai.
Daze vier verzen , die gelijk ik boven reeds gezegd beb , ten
onregle op naam van Sosias gesteld zijn , kunnen niet alleen
in geen gcval aan dezeo, maar zelfs niet alien aan cen' en
denzelfden persoon toebehooren. Het is mij onverklaarbaar hoe
men dit zoo lang beed kunnen voorbij zien. Hen vindt bier
in bet eerste. vers twee imperaiivi , uSfi en tr/f^e , beiden met
hetzelfde object, namclijk tV ivfxv, docb wier betcckenis l^u-
sdbvGooglc
GBT&L DBS SCHOUWSPBLERS. 27
regt tegen elkander overslaaL De woorden uS^lv Tiiv Stipm
willen zeggen , de deiir openbreken of slootea , zoo als bij Lt-
siAS, over de* moord van Emiosthenes, §. 24. cijxvTeg H rifv
Supxv rou iufAxrhu o'l (liv vparoi e'ltriStreg tri eJSafuu ttirhv xx-
TCtKflfMvov irtepk rg yuvxikI: daareDLegen is r/^^fiv rqv S6fxv
nagenoeg hetzelfde als in vs. 14S vpotrKtiiritti rg iupf, Xegea
de deur drnkken om te verhinderen ' dat meo haar van de aa-
dere ztjde openstoole. De slaaf geeft hier das in een adem
twee geheel legenstrijdige beveleo , riiv iupxv Met , ■ breek de
» deur open ," ea st/e^ huv a(p£ipx , » drak er tegen dat zlj ge-
• skilfin blijve." Eigenlijk zoudea wij oiets meer beheeveD te
zeggen, om te bewljeen, dat de plaata bedorren j<!; men kaa
erecbterhyvoegen, dat deslaaf, die hier spreekt, sedert ve.138
alleea is ea Diemand hrafl om beveleo te geven , en dat hi) bui-
tendien op last van ziJneD beer zelf bij de deur de wacbt hoiult
en dus mmogeUjk beeft kuoneu zeggen , lUyls yitp ivrtti'
Ipxoftxi , als ware xljo post tot mg toe elders geweest. De
plaats is dus hedorven en ten niinste voor een gedeelte niet
aan den reglen persoon toegedicbt; zij kan niet gebeel wor-
deo berstelJ , want de woorden zijn niet verbaslerd maar ten
deele Terloren gegaan ; ik zai ecbter zeggen hoe ik geloof dat
men haar liet diglst tot baren oorspronkelijken vonn terug kaa
breogen. T«rwijl BoBLvcLaow nog apreekt (wrlBl), heert Pai-
LOGLBOH zich ougemerkt nasr de haisdeur begeven en hegint
daartegen te bonzen. De wachter roept hierop zljnen meester
en vraagt om hulp. De woorden, die bij daarbij bezigde, zlJn
liLJoa geheel weggevalien; alleen bet riiti ivpxv iiSeT (niet
uSei) van vs. 162 is daarvan overig gebleven. Het subject,
van Met is , gelijk van zelf spreekt , Philoclbor. Wat hierop
volgt , jrit^i vuv acpiipa xri. is niet meer een gezegde van
den daaf, maar het antwoord ran den meester. Deze was
namelijk tot nog toe io bins gebleven , maar op het hulpge-
Ecbreeiiw van den slaaf besluit htj ook naar buiten te gaan
en zegt hem dit, opdat hij zich zoo tang goed houde. Men
zou volgens mij , de geheeJe plaals aldus moeten schrljven :
HANeiAZ.
. rifv Oupxv uSeT.
sdbvGoogIc
SB Db WrSPKH VA» ASISTOPUAHKS.
BAEATKAEHN.
tZ *i»iftxui ' xiyii yxp hnavf fpxe/teu teri.
Deze gissiog faeeft le ineer waarschijntljkheiil , daar meo r&
den heeft om t« geloovea , dat de codex archeiypui op deze
boogie gebrekkig was. Hiervoor spreekt niet alleen fael onl-
brekea van de eersle lellergreep van vs. 162 zelf, maar ook
vljf verzen vroeger de iacune, die hel metrum van vs. 147
bederll {Ariif oux . . . ipf^ssti yt). OverigcDs is het nieL te
verwonderen , dat een arscbrijrer de drie nog leesbare woor-
den van den slaaf (i^v Aipxv &6ei) , waarmede hlj geen' weg
wisl, bIJ da volgendeo gevoegd en alles te zainen op naam
van den slaaf gesletd Leeri.
Bmltclion beeft dus na vs. ISS het huis verlateu en bevindt
f leh met den slaaf voor de buisdeur , lerwijl Priloclbo5 daar
binnen alles in bel werk sielt om le onlsnappen. Dit tooneel,
dat voortdutirt lot aan bet optreden van bet koor (vs. 230),
geort ons voor bel cerst aanleiding om van het gelal der
•cboiiwiipolcrs te spreken. Want, zoo men de codices geloo-
von mag, s\|n bier behalve Philoclkon en Bdbltclbok, de beide
■lavon SoiiAS en Xahthus in bet gesprek gemengd, en beeft
AniaTonunis derhalve vier schouwspelers op het tooneel ge-
brngl. Haar de codices bebben in dil geval den tekst niet be-
wnard , zoo als de dicbter hem geleverd bad. ARisTOPHAitKS
bead niet meer dan drie schouvrspelers laten optreden en on-
dor deien BJccbls ri4nen slaaf. Dit vail niet moeijelijk te be>
w^zen. In do eersle plaats boude men in bet oog, dat allhans
op hot oogonblik wanneer BoBLVCLEOfl mede voor de buisdeur
pliuls neemt (vs. llts) slecbls 44a slaaf op het .looDeel gezien
wordt. Ult is eon noodwcndig gevolg van hel voorgaande. Er
waron In dou beginne tweo slaveo aanwezig; &ia van die
twoe vorlrekl (va. 138]; derhalve moet er slecbls 44u overig
biyveu. Men ztet dan ook, dat Bdbltclboh, vranneer bij het
woord rigllol zynenbediende, zoowel in vs. i4S als in vs. 1S2
vigg. don sinyularis gebruikt. Vtjfenzevenlig verzen laler, biJ
bot optreden van hot koor (vs. 230) , is de toestand dezelfde.
Alleonl\Jk boell Builiclioh zicb door den slaaf lalen diets ma-
hen , dill z^ van I'uilocleoh uiels uieer tc vreczen bebiten en
3dbvGoog(c
DBTAL DID SCHOUWSPBLBBS. 29
zonder gevaar wat kunoen rnsten ; men ziet dus den meesler
met den slaaf bier niet voor de deiir waken , maar in diepea
slaap nederliggen. Deze ztjn de beide mannen, welke Philo-
OLKon bedoelt , wanneer hij (vs. 360 vlf^.) over het verlies zij-
ner vrtjheid klagende uitroept :
viiv 3i>^iif Sx^oif
iviftq irhlreit iMTx^d/ttvei
KXTx T^ iiiieOs irxormpevvTai ,
rii a 3ii' ttiirav ixl TUltt iufiaig
■mpiU'Tiv lxfi)iT' iffe^hxeus.
Of, zoo dit niet genoeg schljnt en misscbien nog iemand meent,
dat BoBLTCLBoif Ts. 230 twee slaven bij zich beefl, vergelijke
hiJ T8. 396, waar Bdbltclkoh ontwaakt en . niet even als in
TS. 136 uitrqept, u SxvSlx xx) "La^lx xxUuisTt ; maar door
het gebruik van den siogularis, oSrog , iyelptv, duidelljk te
kennen. geell, dat er niet meer dan d^n slaaf naasl hem ligt.
Het slaat dus vast, wij mogen het Toor bewezen houden.
dat met vs. 155 slecbts 6dn slaaf op bet tooneel aaawezig is,
en insgelijks met ys. 230 niet meer dan Hn.
Maar gedureodc de vijf en zeventig verzen, die tusscben die
plaatseii inliggen, nemen, volgens de codices, de beide slaveo
deel aan het gesprek en kiimt hierdoor bet getal personea tot
Tier. Daargelateo of Abistofhaiies al dan niet over vier schoiiw-
spelers beschikken kon , heeft deze zaak op zich zelven ieU be-
vreemdends: want waarom kon de slaaf, die op last van Bdblt-
CLBON het tooneel verlalen had en met vs. tSKnog afwezig was,
niet kort daarna teruggekomen en reeds voor vs. 230 weder
afgelreden zijn t Maar Ahistoihahes verzuimt niotmer bet ko-
men of weggaan der verschiUende personen in zljne slukken
beboorlijk door de eene of andere reden le reglvaardigeo en
daarvan vindt men hi] deze geiegenbeid oiets. Stelt men met
mlj, dat Xahtbias op bet tooneel gebteven is, dan Ireedl Sosias,
de andere slaaf, voor bet eerst weder op in vs. 202 met da
woorden :
elfioi hlKxieq •
viStv TOT ifiiriirraKi net ri ^aXlav \
or hlj ecbter nu eerst teruggekomen is of reeds vroeger en
sdbvGoogIc
so DS WiSPKH TAN Abistopbaiies.
weike aanleiding hlj daartoc gebad heeft; wat ARisroraAnBs
kan bewogea hebben , om hem zouder noodzaak io het gesprek
le niengen ; waarom niet liever Xahthias eveo als voor vs. 202
de eenjge helper ran Bdh-tclkon blijft : deze Trageo , die de dicb-
ter elders door een wenk of scbijobaar toevallig woord pteegt
op te lossen , doet men tbans le vergeefs. Sosias spreekt op
eens, voor dat iemand iets van zijne tegenwoordigbeid weet
of begrijpl, wat hij komt doeo. Ik behoef Diet te zeggen, dat
dit op zich zelf reeds genoeg is om zIJq optreden verdacht te
maken ; er is echter nog eene omstandigheid , die het bezwaar
er van vergroot. Eens weder aan het spreken gekomen ver-
dringt Sosias langzamerhand Xanthias en is ten ^olte de per-
soon, die BfiBLTCLBOif overreedt, om rust te nemen, ea bIJ het
optreden van het koor zelf naast hem ligt te slapeo. BlJ ge-
Tolg moet hlj ook de slaaf zijn , dieu Bdelyclbon later (vs.
396) uit die sluimering wekl. Doob hoe zat mea bet dan goed
maken , dal BiWLycLEoiT ecn weinig verder (vs. 4S6) in strijd
met het voorgaande, bem Xahtrias noemt? De lieden. die
aan den lekst zljnen tegenwoordigen vorm gegeven hebben,
zijn liierdoor zeer in het naauw gebragt : ztj pogen zich te red-
den door eene verwisseling van personen aan te nemen en te
stellen dat Sosias wel de slaaf is , die door Bobltclbon gewekt
wordt (vs. 595) , maar niet bij hem blljft en van vs. 420 af
plolseling vervangen wordt door Xarthias: eene ongerljmdbeid,
daar zich niet ^^ne reden denken laat, waarom de dichter
zich niet zou gehonden bebben aan den slaaf, die nu eenmaal
op het tooneel was , en noch van het vertrek van Sosias nocb
van de komst van XAMniAs een spoor of teeken te vinden is.
Wij zollen later zien, hoe die zwariglieid zonder veel moeite
uit den weg kan worden genomen. Tot hierloe over Sosias ;
maar wat is ondertusschen van XANtniAS geworden? Hlj kan
bij het optreden van het koor niet meer op bet tooneel zijn ,
daar Bdklvclkon, zoo als wij gezien hebben, op dat oogenblik
maar ^6nen sizuf bij zich heeft en deze , volgena de eodicei ,
Sosias heel: doch wanneer en waarom is XAMTaus vertrokfcenf
Niels daarvan wordt bier aangednid : hij verdwljnt na ziJne
laalste woorden (vs. 309) even slil en spoorloos als zijn mak-
ker in vs. 202 verscbljnt. Alweder een bewijs voor mfjne
sdbvGoogIc
6KTAL DBH Sf^OtlWSPBLBHS. 3t
steUing, dat dit tooneel Qinuner zoo door Aristopiuhks kan
zijo iDgerigl. De voorsteUing , die ik tot liierloe van de zaak
gegeven heb, steunt op de OBderstelling dat Sosus na vs. 138
Tertrokken , en Xantbias op bet tooneet gebleven is : zoo niea
ecliter faet gevat omkeert en met de codices aanoeebl , dat Xah-
THiAS argetreden maar Sosias gebleven is, veraodert de zaak
hierdoor zeerweinig; alles, wat ik gezegd lieb, blyft toepasse*
lljk ; alleen zal mea dan op het wederverschijnen van Xahthus
io vs. 174 de aanmerkingeD moeten overbr^Dgen , die ik nu
vaa gelijkeo aard over de terugkomst van Souas io vs. 202
gemaakt had.
De gebreken van het bedoeJde tooneel zIJd in het bovenstaan-
de duideUjk genoeg aangetoond; laal ons Ihans zien , hoe wij
die het geoiakkelljkst od met de minste veraaderiog van den
tekBt kuDDeo wegnemeD. Ik weet daartoc slechls ^d luidde) ;
men meet vao vs. 138 at slechts iiaen slaaf lalen optreden.
Of die slaaf Xadthias of Sosus beet, zal in den grond wel on"
versehillig zljn; doch AiusTOPHAmg beelt voor ons gekozen:
Bbbltclbon noemt den slaaf, die hem in den vrespenoorlog bij-
staat en, zoo als wlj boven gezien hebben, dezelfde is, welke
in dit tooneel roorkorat , Xahthias (vs. 4t>6) ; aan dien naani
zlja wij dns verpligt ons te houden. Wezenlijke bezwaren to-
gen het overbrengen van alles, wat hier door Sosias gezegd
-wordt, op Xahthus, bestaan niet. Over vs. 142 en 1S2 heb'
ben wlj boven reeds gesproken: hierop kom ik dus niet terug.
Overal wsar later Sosias in de cotHcea sprekende wordt ioge-
Toerd , van vs. 202 tot 230 , kan men zooder verder ecnige
verandering in den lekst te brengen , Xaktuias daarvoor in de
plaats stellen, De eeuige bedenking, die men biertegen ma-
ken kan , is , dat van vs. 202 tot vs. 209 het gesprck tussoheo
de beide slaven gevoerd wordt. Maar dit bezwaar is meer
schljnbaar dan wezenlijk ; men geve slechts vs. 204 en vs. 207
vigg. niet aan XAnrniAS maar aan Bdelyclboh en schrappe den
naam van Bselvolbok boven vs. 209. zoodat dit anderhalve
vers met de bovenslaanden vereenigd wordt, en alles zal ge-
vonden zijn. Hen oordeete slechts
SANeiAI.
sdbvGoOgIc
32 Db Wbspkn tar Amstopbasis.
xiStv iroT" tfixiirraxi ftet ri ^aXlev ;
BAEATKAEflN.
£04 Uui ivaStv nus ivi^xiJ troi veStv.
HANeiAS.
fiV4i ei fti Ar, <iu' viroiuifievi( rig ovroa)
viri Tuv xtfXftl^v ^hiattriiq ipo(plec(.
BAEATKAEXIN.
207 oI'/Kfif KAKoixinav , irrpouSig ivijp ylyverai ••
ixTT)J0"£T«; ' JTOV TTOU 'iTtI ftCl tJ HxTVOV i
209 nu vov, rixiv crou * vq A/*, ij /tot xpttrrev ^v
TtfpeTy XKiiviiv ivr) toutou rov varpiii
■ Ik zai het ^prek niel verder arschrijven, omdat alles tieh
van hierar bepaall l>ij de veraadering telkeos van den naam
SosiAS in XuTBiAS. Diezelfde verandering moet iialuurlijk ook
plaats vioden in vs. 39S eo de beide voigeiiden , bovea de aot-
woordea van den slaaf. De ongerijmde verwisseling van per-
Bonen , die uU Sosus in vs. 420 eensklaps XANraiAS maaki ,
yervalt hJerdoor van zelf; want XAifraiAs is nu van vs. 138 af,
de eenige slaaf, die in aanmerking komt. — De eerste plaats
na deze. die aanleiding geven kan lot de meening, dat Aaisro-
PHAKEs vier schouwspelers gebruikt heeft, vindt men in vs.
821 vigg. Hen ziet daar slecbts drie personen op hel looneel,
BoBLvaKON, PaaocLBon en Sosias; maar weinige oogenlilikken
later (vs. 836) treedt ook Xahthias op , zonder dal men eeuig
bewljs beelt , dat Sosias voor dien tijd beengegaan is : bier
zouden duE , zoo men de codices vertrouwen mogt , vier
scbouwspelers benoodigd geweest zijn. Docli bet is met da
taak even zoo geslelil als boven : Abistopuanbs beeft^ er niet
aan gedacbt om Sosias, die van vs. 144 af de rot van Pbilo'
CLBon vervult . op deze plaats te laten oplreden : maar gram-
matid van lateren tijd bebbeo zich van hem bediend, om zich
zoo lameUjk te redden uit de mDejjelljkbeden, die eene ver-
keerde verdeeling van de verzen bier bad doen onstaan. De
plaats. waarran ik spreek, luidl Ibans als volgl:
*IAOKAEnN.
821 a ihvoS' vifuq , ug fl;«A«r35 ip' Ja-tf" ihTv.
822 oJhrtp isii.lv ^alvsrxi K>kti»vftOf.
sdbvGoOgIc
CETAL on SCUOUWSPBLKBS. 37
823 eSxew Ix" Y' ^^^ xirit ^fu( liv 09-AA.
BAEATKAEXIN.
tl SZttov iKxSi^u au , Sxttov kv iixtiv
Men wist liier met vs. 8S5 geen raad : aan het voorgaande
vers liet liet -iieh niel aanktionpeii ; met het volgende kon men het
efeomin verbiadea; faetscheen daarom hel gemakkelijkst, Sosub
uit de lucht le lalen vallen , om dil enne vers iiit le spreken
en daariia spoorloos te verdwijnen. De zaak laat zich echter
op eene betere wijze schikken , zonder dat men daarbij de
lusschenkomst van dezen nieuwen I>eus ex madum behoeft.
Vers 822 behuort niet aan Puilocleon maar aan Bdbltclbor;
vers 825 niet aan Sdsias maar aan Psiloclbon. Men schrijve
dus:
■MAOKAEnN.
821 & iirxoi' iifag , ig x^^^^^i ^p' ^^' Xieln.
BAEATKAEflN.
822 etovTip iiiiiv (pxlverxi Kleivvfiot.
OIAOKAEflN.
825 9VK0VV ix*' y' ^^^' ^vTot Sfpat ay oxXx.
BAEATKAEnN.
ei ii-rrov ixadt^ou rv, xts.
In den verderen loop van liet stuk komen nergens mcer vier
personen te gelijk op liet tooneel ; want de vcrzen in hel rcgts-
ceding der beide booden (vs. 90a en vss. 936 — 940) , die men
vroeger, gedceltelijk op gezag der codices, aan Sobias plagt toe
le acbrijven, zijn reeds lang door de uitgevers aan Uoblvclbon
terug gegeven '.
De uitkomst van ons onderzoek is, geUj,k men ziet, zeer
verschillend van die , welke K. 0. HQuba verkregcn beeft.
Er zijn in de Wespen niet atleen geene tooneelen, die door
meer dan drie scbouwEpelers worden uitgevoerd, maar eene op-
lettende be^^cbouwing van sommfge gedeelten der komedie kan
I) Dr. KuHL heeft mij op nog eene pUils opmerkuun genuukl ,
Tnijne landichl ontsnapt nij. Yen 468 , dat ia de uitgiven op i
9(M1A) lUil , behoor't niat aan deien , maar un DnLiCLimi.
sdbvGoOgIc
30 I)b WsSPin TAK ARISTOPnARES.
z\g is. Van meer belang is de veranilering , die het vdgende
vers ondergaaL Afgesc)ieideD van vs. 26 en geschreven, zoo
a)s in de eodd. gevooden Avordl, is bet niij altijd onverstaanbaar
geweesl. Hoe tocb kan een niensch , die zijne wapenen weg-
geworpen heeA. gescbikt zijn om vrees in te boezemen 7 Bet
ongorijmde biervan , gevoegd bij de ongepaslheid en overtoltig-
held van ed ii.k roiit teovt , als slotwoorden van Sosias, lieeft
mlj op tiet denkbeeld der Ihans voorgestelde verdeeling gebragt.
Zoo men baar goedkeurl en buitendien yi Toffe-r*, dat daarmede
niet bestaanbaar is, verandert in y' ir' tirr', krljgt men eenen
zln , juist zoo als men hier wenschen sou: ■ bij de godea, het
i» waar, een mensch, die Btjne wapenen weggeworpen heeft , i»
niet meer le vreeaen."
vt.^lvlgg. znziAS.
eSiuvv ixilv" d>.xixaTOv , i Stupa xifx^ '
yiyvifitvoe i
SANeiAZ.
tixiVT'. <iAV iplffTOV.
HANeiAr.
ivipMirei wv KTf.
Do superlativus ifiiTTOv is nrel betwoord, dat liier door den zin
vercischt wordt. Hen tal dit met mij eens zijn , indten men
zich debeteekenis \9.a ixxixorov juist voorslelL en bedenkt, dat
ipitrrov daar legen over gesteld wordt en het tegendeel beteeke-
nen moet. 'AhKixom beet in bet atgemeen eike zaak , die ons ,
om weike reden ook , vrecnid vn zonderling scbijnl en van het
liekende en allcdangsche urwijkt. Daar ccliler allcs, wat van
dien aard voorkomt , onzen geest, om ziJnc nieuwbeid , onbe-
grijpelljk en raadselachlig dnnkt, is bet niet te verwonderen,
dat men ook dezen laatsten zin aan het woord gehecbt heefl.
Aristophanes zelf leert ons, hoe naaaw die gedacble%aaa elkan-
erwant zijn, in vs. 71 vig.
viaov y«p i irxriip iKKixarov xvtbu vws7 ,
^v o!iV &v it:; yveiti ver' eiH ^u/iliiKei.
sdbvGoOgIc
vss. 24 VL6C. , 47 VL6G. ,. 62 TLC. 57 .
Zoo betloell ook Sosias id vs. 47 met »mJkotov Diet a}leen
faet vreemde eo ongewone. oiaar meer nog liet raadsclacblige
van de zaak. Dit blijkt diudelljk uit bet aotwogrd van Xam-
TBiAs een paar verzen later , waar bij , om te bewyzen , dat
Sosias ongeljjk heeft en de zaak lang Diet dM.ixoTOs is . haar
als eencn griphus behaodett , welks oplossing voor de band ligl,
Omtrent den zin , dien wij aan df,/.iKOTev bechten moeten , kao
dus geen twijfel bestaan: de vraag is tbans of Xaktsias in zijn
antwoord den superlativus StpiaTsv daar .legenover lieeft kunneu
stetlen. Ik houd bet voor onmogelljk; men verlangt bier een
woord> niet dat goed of heiUaam, maar dat ligt fe raden,
naluurlijh, eenvoadig beteekeol. Zulk een woonl is ^4^ttv.
EuBiFisBs , die bet in dien zin gebruikt , stelt bet naast tratpiq ,
Ipkig. in AuUde v». 400:
WaarschlJnlLjk bad ARisropBAnes den mperlativus ^^trtv ge-
schreven, die naast bet voorgaande ttt.x» stechls eene letter
van &fiTToy verscbilt. Hfd leze derbalve :
snziAE.
eUxouv ixilv' iKtJKorev , i iiapa xifo^
BANeiAZ.
Men ziet, dat ik hier bebatve ifianv ook \iei praescHs ytyvJfit-
vog in den aoritlui veranderd heb. leder opletleud lexer zal
de ooodzakelijkheid daarvan met mij gevoeleD.
vt.&ivtg. evV c! K^f'tuv i>iXfi\pe rSfq Tuxvt x^P'^i
eiu6is rjy xirhv Saiiftt fwrrcurturofity.
Hen meet hier onder Clboh niet den detnagoog zelven verslaan,
maar den Cleoh , dien de dichter in zijne Ridden op bet too-
neel gebragt beeft. De beteekenis van bet verbum l/^tft^'t komt
dus geheel overeen met die van &pi7T' ijxavvaTiiv in de Wolken
vs. B29: i vi^fav rt x^ nxTxriiyav Spiar' ^xowaTtf*. De zin
is : ■ en omdat mijH Clkon eens door goed geluk luid toegejtUchl
ii, sat ik niet voor de Iweede maal denzelfden matt onder het
hakmet leggen." Daar ecbter de woordeu KAiwv i?jt/i\pt, op
zicb zclve genouien , ook kanoen belcckeneu , > CtBon is in eer
sdbvGoogIc
38 Dk Wbspkh vah Amstofuhss.
en aansien gekomen ", en bier, dus aanleiding is tot een bespot-
telljk misverGtand , acht ik fael Diet Mwaarschynlijk, dat Abi-
sTWHANVs geschreven heefl :
Men weel , dat Clkon in de Ridders overal o|^eedt als de Pa-
phlagonitche slaaf: eeii ichoUum heefl dit woord hier ligt kuD-
Den verdringen.
t>». 64 vlgg. »AA' Ivriv ifuv Xoylitov yvx/iit* ixw ,
Vers 65 is voor geene gezonde uitlegging vatbaar. Een dichl-
stuk kao met een aitder dtehlsluk , een mensch met eenen an-
deren mensch vergeleken worden; docb hoe eeD dicbter zyn
werk , als in dit vers , met de loescbouwers vergelijken kan ,
gaat mijD begrip te boven. Uet pronomen xiiiwv is bedorven.
Men lese:
'll/itiv (iiv («uT«», d. i. xanciilixf ftiv ut' xvtou ifiov Tcxottifti-
vm- Aristopiukks schijnt van oordeel geweest le zijn , dat hi]
nog wel iets beters kon maken dan dit sluk. Het vermeer-
dort de waarscbljnUjkhcid der emendatie, dat axnuv, hetwelk
bier bij viuiv niet voegde, naest v^wv juist op zijne plaats is.
(If. 7* — vs. 88.
Do zanienspraak tusschen Xarthus en Sosua, die wij bier
lezcn , bcvat telkens eerst bet antwoord , waarmede een der
tooschouwers bet raadsel van Xantqiis poogt op te lossen en
dan het notdeel over die poging. De rolleD 2^ zoo verdeeld,
dat de opiossing lelkecs door Xaiithias. bet oordeel er over
daarenlogon door Sosias wordt medegedeeld. Het geiond vor-
Bland kan biermede geen ganoegen nemen. De toeschouwers ,
die otgcnlljk radon nioeslen, namen aan de bandeling geen
dcel; do dicbter was dus verpligt, een' aiider vnor ben le lalen
oDtmden : ilnHi lielzij bij tol dat einde aan Xintbias of aan
I de vnorkour wilde gevcn, de taak, om bel oordeel over
nlwimrd nil to aprckcn en over de juistbeid er van le
sen , moest in elk geval aan liein verbiyven , die bet
sdbvGoogIc
YES. 62 VLC, 64 VLGfi. , 74 VL6G. 59
raadscl ter oplossing had voorgesleld , die ten sloltc aan de
vergee&cbe pogiogeo van liet publiek een einde maakt, en die
het gebeim opeubaart, dat Is nret aan Sofius. maar aan XA^-
TBi&s. Ahistophings hecft dit niel kuonen voorby zien en , zoo
hij eene lanifliispraak gewild hceU , ongelwijfeld Sosias voor hel
publiek laten spreken , en Xahtbias laten oordeelcn , op de vol*
gendc wijze:
zaziAZ.
tlvxt ^it.dxu^ov xuriv,
HANeiAE.
icKk' eiiiv kiyti
fti A/", oAA' d^' ttuTou rqv virov TeKfteUptTxt,
iS) ii 0>iat XaiHat Tpht Aefxvf^ev
tlvai 0i\BT^TIfV XUTOV.
HANeiAS.
xuTii ye xfiiffTuv hriv avtf&v ^ vSvoi.
znsiAZ.
stvxi 0tMSumv xurhv Sj ^}>4^fV0v.
3AMeiA£.
fti Tiv Kuv' , H Hixdrrfxr', aii 0iiJ^«yO(,
tjTi) xxT»vuyav irriv 8 ye 4iA^£<m$.
&>,Mii 0?.uxpetT', oi yip i^eupiiveTM, xri.
Hen zal opmerken dat tk vg. 77 :
auK, «AA« <piKo (ih hriv dpx*l tov kxxou
bier niet heb opgenomen ; wij komen daar epoedig op terug. '
Het grooUle bezwaar, dat de plaats opleverde, wordt door
de voorgeslelde veranderiog weggenonien : echter is deze scbrlff-
w^ze nict in elk opzigt voldoende. Wei beschouwd had Ajii-
STOPiiAKBS geene reden, om de antwoorden van Ahvhias en de
overigen door een ander als Xahtbias le laten voordragen. Het
is waar, Xahthias komt mel het publiek niet in aanraking, en
men kan vragen, boe hij telkens verneemt, wat deae of geens
zegt. Doch men meet niet al le veel willen weten, en bujten-
dien Sosias is in dilopzigt er niets belcr aan toe dan Xantiius.
sdbvGoogIc
40 De Wbepbn va.'< AmSTOPHAifts.
Ik begrijpdus tiiet waarloe dc tusschenkomst ran Sosias dient,
en houd het votfl- waarschijiilijk , dal AmsroraAMs de rede
heeft laten doorloopcn. Het gezag der codices moel ons niet
doen wankelen : want tegcnover den Ravennas en* den Venehu
slaan de veet oiidere boeken en commenlalorci ,' die de scbrij-
ver van het volgende opmerkelijke tekoUum (op vs. 7B) nog
faerft kunnen raadplegen : rivh df*oi{3aJx • ^^apt^orrfcv 3^ a/-
yeaSxi xi/ra nvtxut ^fis iviq. Men ziet uit deze woorden ,
dat de tekst der plaals niet vast stond, maar door verschil-
lende geleerden np verschiliende wijze werd geregeld. Onze
keu7e is diis vrij en niets belet ong.aan de volgende scfarijf-
wiJze, zoo zlj ons oordeel beter voldoet, de voorkeur le schenken :
'Attuvlag ftiv i Ilf»vi*evi (pifff' oiirovl,
tJvxi ^ixim^ov airiv • ixK" eiih ?Jyfi
net AP, dXA' i(p' xiroii r^f viaov Texfttttperxi.
fTvxi ^t^eri-mw xMv , ovi»ttug y' , i-rti
auTtf yt xpi^Tuv iniv ivifSiv ij v6soi.
thxt (piKoSvTtiv airbv i} (ptf-i^tvov.
fix riv x6v', a HiKirrpecT' , od (ptyi^ivoi; ,
iirei KXTxir^yKV lo'Tiv 3 j-« ^ixi^ttof.
xXXaq ^Xuxpsl-r"' oi yip i^tupUffTe xri.
Eer w{J van deze plaats aTstappea, meet ik nog eeo paar
woordeu zeggen oTer vt. 77 :
aix , xKhx cptXo (tiv ia-rtv ipxh "5 xxxeu.
Dit vers is door nilj in den lekst niet opgenomeo , niet out-
dat het tegen dc door mij voorgestelde schrljfwijze schijnt te
pleiten, maar omdat hel niet van Aristopharbs en geinterpo-
leerd is. Ik zal de voornaamste redenen , die mlj tot deze
overtuiging gebragt hebbcn, hier opnoemen. Het vers wordt,
om met het gezag der codices le beginoen, in den Ajv. en Yen.
gevonden , maar moot den veel oiidere geleerden , wier mee-
ning door den Scholiast vermeld wordt {mU dfim^xix , x^P'-
hrepov "ii xiyeaixt avrx vuvsx«<! ^P^t ^*^i) • onbekend geweesi
tijn. Die althans onder hen , weike hier aan eene doorloopen-
de rede de voorkeur gavcn, zouden, indien zij van vt. 77 ken*
nis gedragen hadden , geheel anders liehbcn nioeten oordeelen.
sdbvGoogIc
YSS. 74 VLGC. , 100 VLG. , 156 VLGC. 41
Men behoeft de ptaats, mel inbegrip van bet vers, maar even
over te lezen , om zich hiervan te overluigen.- Diet staat dua
tegenover de codices een ouder en eerwaardiger gezag, dat le-
gea de echlheid van bet vers getuigt. Dd bezwaren, die bet
vers zeir aanliiedl, zijn inede zeer gewiglig. Het is een aat-
-woord op de gissing van Ahthus, die reeds is beantnoord; het
"wordt uitgcsproken door XAirrfliAs, weike die gissing zelf bad
voorgedragen , en zoo hij nog eeoe aannierking daarop maken
wilde , aan deze in elk geval een' anderen vorm bad raoeten
geven; bet niaakl eene goedbarlige nitzonderiog op de overige
gissingen en antwoorden op deze plaats , die alien met bet doe!
gescbreven ziJn, om dozen of genen Athener bespotlelijk te ma*
ken. Ik hoop, dat deze redenen voldoende zullen zijn, om mijo
oordeel te regtvaardigen.
VI. iOOvltf. rif d^iKTpttdyx V, 3; fi' i:p' eirripett t<ptf
S^' (%tyilftiv airbv , xri.
Het pronomen ?« is bier niet op zijne plaats. Hen leze: (3$
^ 10' hripas.
v$. 136 BAEATKAEXIN.
vtg. & SxvSla xaii Zarfx , xxStOisTt ;
HANeiA£.
elfioi.
znziAz.
t/ iirri i
HANeiAZ.
Niemand zai zich verwonderen, dat Iantbias op het booren
van de stem zijns meesters een zucbt slaakt; docb bet is min*
der natuurlijk , dat SosrAS die zucht niet begrijpt en dat Xah*
THiAs bet noodig oordeell, hem daarvan redeo te geven met de
woorden 'QicTi.oxxiaiv uviaTetTxi. Hen zou denken , dat bet liiide
geroep van Bobltclbok duidelfjk genoeg getoood had, dat hij
niet meer sliep en die uitlegging overtollig maakte. Ik houd
mij overluigd, dat hier eene ooizelling heeft plaats geroaden.
Heu leze :
sdbvGoogIc
42 De Weskn van Aristophanes.
ZliZIAZ
ttfUI.
SANeiA£.
ri ^«"( ;
znziA2.
BAEATKAEflN-
£ UxvSiit xdi ^ttvL» , xxSeuStre ;
0e zucbt komt oiel van Xanthub, maar van Sosias. Oeze
heell, lerwiji zyn makker tot Iiet publiek sprak en met den
rug naar bet tooneel gekeerd stond, Bdblvglkon in bet oog ge-
houden, en ziet bet eerst, dat bij zicb gereed maakt om op te
staan. Daarop breekt bf] de rede van Xahthias al met een
zucbt. De vraag van dezen , bet antwoord van Sosias en tie
roepstem van Bdbltcleon volgen nu van zelf.
115. 173. fM AF «AA' afteii/ov. «AA» tJv !»oy l^ayt.
De ickoliaU, zoowel als de geleerden van onzen tijd ziJD Tan
gevoelen, dat Bdbltclbok met de woorden «aa« riv !vev f^xyt
een bevel aan zijnen slaaf geelt. Docb BoBLVCLitOH was tot bier-
toe met zijnen vader in gesprek geweest. en moest, zoo hij
ecnsklaps bet woord tot een ander rigten wilde, dezen over-
gang door bet pron. pert: su laten gevoelen. Nu bet pronomen
ontbreekt, is men verpligt die woorden even als bet vorige
op Philogleon te belrekken ; maar de zin verzet zicb bier te-
gen. De oorsprong van bet bezwaar ligt in de slordigbeid der
librarii. De tweede belft van h$t vers is niet van Bdeltcleon,
maar van Philoclkon, die zieb houilt als of hij loestemt. maar
indien z\in zoon den ezel bet huis uitbrengt, voor Ulvssbs zai
gaan speten. Het gebruik vaa i?,>iA bij toeslemmende antwoor-
den ia bekend.
vs. 177. «XA' ehiiv not rhv !vov i^iyeiv hxu.
Dr. Kappbvnb van de Coppbllo, Observ. Crit. pag. 16 zegt le-
regt , dat de conttruclie in dit vers een fulunan verlangt , en
zou dus i^a^tiv voorstelleu , zoo Bdeltclbon zeggen wilde , dat
hij voornemens was om den ezel zelf te baleu. Maar bij ge-
looft, dat de slaaf daartoe van bem last krijgt, terwiji bij zelf
sdbvGoogIc
T3S. 136 TLflB.. 175, 177, 226 ne., 233 vlgg. 45
op bet (ooneel liiyn. Dit is natuurlijk; want hij boudt met
alle anderen de .woorden vaa vs. 173 ixxi riv Svov l^xya
voor fien bevel van Bdeltglboh aan den staaf. Dock wlj beb-
lieD gezien, dat die woorden van Philoclboh zijn : niels belet
ons dus, om aan te nemen dat Bdbltcleok na vs. 177 vlg.-.
ffAA' fWtdv lAot rhv Svtv i^d^eiv iexu ,
zelf het buis binneo treedt , en eeo oogeoblik later met den ezel
terogkomt en vervolgt:
xavSav , W kX^k ; xri.
v$. 228 olg, ft,ii ^pavrlmfe' iii» lyoi XlSoi/t ^x^
iroKXuv iixuvTuv v^^Kiiv Sfdu-xidu.
Men scfarijve hier in plaats van im, v« kv fyi> XlSeus Ix^
Kri. Op die wijze wordt bet a»yndelon fveggenamen en de par-
ticuta eausalis, die oaM <Pf9i>rl<nfs niet wel gemist kan wordea,
in- het vers terug gebragt,
VI. 233 vlgg. ^ 'SrfvfiSiKpt KovduAfS , ^ixrivre ffuviixtevTuv ,
Euepylitit Sfi' drri tou 'vtxvS' , Sj KilJtff i $Au£i^;
Tiiptvi' t ih hoiwiv y' h' irrh, imraxtS irinrxii^
Het koor is van de tegenwoordigheid van Edkboims en Chabxs
laog niet verzekerd. Het >ou natuurlijk bij Strthomhds anders
geen nevraag dben , en vooral niet met bijvoeging der partikel
rov, die de uitdrukking van twljfel en onzdcerbeid, die reeds
in 6ene vraag ligt, nog verslerkt, Maar zoo bet koor van bet
bljzijD diet Iwee veteranen niet in bet zekere onderrigt is, be-
grijp ik niet , face het in het volgende vers stellig komt le we-
ten , dat de nog leveode krljgsmakkers van Byaanliam thaas al-
ien bij elkaoder ziJn. Ue twijfel in het vorige vers is met -de
bier uitgeRprokene overtuiging niet overeeii te hrengen. Ik boud
het daarom voor waarschijnlijk , dat de dicbter aan vs. 334 niet
den vorm eener vraag gegeven had , en zou met eene kleine
verandering aldus willen lezen:
E,itfyli)ig yip hri rou 'yrxuS) Xi(3tis 6' S *A«tJf ,
flel koor regtvaardigt dan in dit vers btj voorbaat de slellige
verzekering, die het in Iiel volgende aflegt. Ik heb buitendien
sdbvGoogIc
44 Db Wbspbn y\x ARisTopBANBa.
hrxui'li X<>/3ir; i 9>.utv« verauderd op de wijze, die men ziet,
omdat het koor niel van 66a vshi beiden spreekt, onTersclitllig
velken , maar van beiden te zameu.
Vi-K9vlgg. dkX' eureiri ftoi ^ip^ofd (Pxtvirxi rxrouvri •
xtix M" Srui oix ^ft^p^* Ttrrtifiiv to leXtivrov
uiup ivxyxi^ue ix" "^^^ ^'^^ Totijtrxi.
Zoo men deze pl&ats juist wil beuordcelen, moet men voorai
de we^rsgesteldheid in aanmerking neraea, die, toen dit sluk
vertoond ^erd , in Attica heerschte. De dicbter geeft daarover
bier eenige weaken. Hel koor zegt, dalde reldgewassen naar
water verlangea {vs. 266), en berekenl uil de leekenen , die
zich voordoen, dal men spoedig op water bopen mag; bewijs
genoeg, dat men op dat oogenblik door droogte leed. Het zal
daarom zeker de meeste lezers , even als mi] , verhaasd heb-
ben , dat de bodem onder die omslandigheden niet hard en
droog was. maar vochlig en modderaclilig, zoodat het koor
bem onder bet gaan met een moeras vergelijkl (vs. 21i9). Dil
is een ra&dselacbtig verschijnBel; maar de gevolglrekking , dio
bet koor er uit afleidl, is niel minder zooderling. WiJ alien
ZDuden ail de vocbtigbeid van den grond bebben opgemaaki,
dat bet al geregend had ; maar het koor keert de zaak om ;
het ziet daarin een bewijs , dat bet bianen vier dagen regenen
zal. Dit alles is in bet oog loopend ongerijmd; men zal mij
toestemmen , dat AaisroPBAitBS zulk een onzin niel beeft kunnen
schrljvea. De plaats is hlijkbaar bedorven : in den cod, V.
leest men niel ^ip^epoi, maar 0ip0apet; men scbrljve:
if.?.' ouTOfi put feipptxpot cpxivrrtu wxtovvti-
d. i. * de grond sehijnt mij onder het gaan hard als sleen."
AmsTOFHAKES gehmikt ptipfixpoi wel meer in plaats van xiSot s
zie Acharn. vs. 1172. De gevolgtrekking van hel koor word!
tbans zeer eenvoudig pn natnurlijk; zij sleunt op deo regel.
dat eike zaak die. een uiterste bereikt beeft, niet lang meer
dnreo kan^
1) By bet alcUeD deier MQle«keDiiig had ik d« luUte editie van AamtmA-
AU door Buei. nag nuit geiicn, en wai.hot mij iij) gcTolg oubeLend , dat de
bitr KMrECilclde Tcrlwlirin*; dooc dnen reeds cemukrii.
sdbvGoOgIc
vss. 233 VLGG., 2ff9 vloc-, 264 vui., 5^9 vlgg. 4tt
Hisschien zai ni«D tot verdediging van pip^peg in het mid*
den brengen, dal de knapen, die tiet koor vergezelles, ook
van modder spreken en dus de grond werkelijk voctitig wezen '
moet (rifAiff , vf . 246 , 257.). Haar de knapeu drijvea den spot
met de zwakke ziDluigen der oade maonen, en dreigen ben
slechls met het slijk , onidaL zij gaarne onmisbaar willen zya.
Docli de ouden bemerken het bedrgg en geren dit te kenneo
in vs. 259.
vs.iGivlg. hiTM ii Koi rav xapTclfiuv irrtt /^.^ 'm jrp$»
viaf yivivdxt xiwiirvtuffett (iipsiov uvroit.
ledcreen zal meenen , dat in een' tijd van droogte vooral de
Troege veldgewassen , die bet eerst rijpen rnoeten, naar regen
verlangen. Het koor is evenwel van een tegenovcrgesleld ge-
voelen en bepaall , met uitsltiiting van de vroege gewassen , de
behoefle aan nat weder tot de laleren. Dit is in elk geval on-
gertimd, maar nieer dan oolt hi] deze gelegeoheid : want de
Wespen z^n, blijkeus de didascalia, opgevoerd hij het feest der
Lenaea, in de maand Anlkesterion, d. i. de eerslu belli van
Februarij, eenjaargelljde, wanncer men zeirs in Hellas a.wci de
bitere veldvrucblen n<^ niet denken kan. Men scbrijve : arro
y' hri xp^x. Ook in bet volgende vers is door de slordigbeid
der librarii eenc grove Tont ingeslopen. Het kt>or zFgt, dat de
veldgewassen benevens rcgen , om han groei le bevorderen ,
een' noord-oostewind {(iipem) beboeven. Maar de Boord-oosle-
wind gaat in Hellas , evenrain sis bij ons , zamen met regen-
achlig en vruebtbaar vreder, allerminst in bet begin van F«-
bmarij , wanneer hij vorsl of snecuw medebrengt. Xbhoph.
Cyneg. 8. 1. Stxv iirivicpif luei jf ^pnov. Het koor beefl dus
bier van den ^Spttos niet kunnen sprekeu , maar ^jpttov is eene
corruptie van Siptiov , somersch , dat als w/f^'&iumgebraiklaaa
(le plaats den ziu geeft, dien men bier verwachl. De beide
verzen luiden nu aldus:
3»Ttt( a xxi Tuv xxpTifiuv ,,aTTX y' iffTi Tp^et,
uiap ytnidixi xirtmtvwxi iipetov xureii.
vs. 3S9 vlgg. vuv ii ^vv SrMig
ivifti iirhlixi iwTX^dfMvei
sdbvGoOgIc
M Db Wbspw van Arietopbaris.
MiTi rat iiUnt ffxoTiapevvTM xri.
Het personeel, dat Phiioclbon bewaaki , bestaat, bebd?eBi»LT-
euoir , uit eeu hoo}) met stokken {vt, 4B8} , braad^ittea (vt.
S6i) CD imdere wapenen Tan die soort toegeriiste Elave&. Hen
gevoelt , dat PnuffiLson die lieden niet wel koplilem beeft kan-
nen noemen. Waarscbfjnlijk had ARisroraAHBs geschreven:
vuv ii ^ifv ^srAs/f
Sviptg irXt'itrTOi iixTx^ifievei xtL
VI. 41S vlgg. baeatkaean.
ciyfiti , fi wpiyf'' dKodvar', (£aA^ nil ntnpiytri.
XOPOS.
vqi Ar, tg tIv eifuvii' /'* Hg Toui' lyit 06 fttiiifOfttu'
rxiirdi Hit' ov teivi xx) -npavvlg ivrtv i/ttpaviiin
De iweede helft van vt. 419 wordt ten onregte aan het koor
loegescbreTen. ZiJ is van Bokltclson , wetke met die voordeD
te kenneD geelt, dat hun geraas geen indruk op hem maakt en
hi} daaroni Philogleon Diet los zal laten. Men vindt dezelfde
Constnictie in de Acharnert va. 336: aS? iiroxTtyu xiKpttx^' iyit
yip Biix duD^u-Bftxi. Vers 417 ia weder van het koor en doelt
op de woorden van Bmltclbor. Hen schrijve dug :
BAEATKAEnN.
SyxSo), ri Tpiyfc iKaivxr' , 4axA fiii titxpiytrt.
XOPO£.
v^ Ar, ii viv oupxfiv y'.
BAEATKAEflN.
ig Toi/3' iyia ei /ttSiin/Mu,
XOPOZ.
TtcuTtt i^r' oi "ietvk %a) rvpxvvU Irriv ifitp'av^t '•
vt. 445 vlgg. oiiiv tuv Ttdhxt /Mftvti/iJvei
tut) xuvxi xk) Toig vSixq xnftuvoi Svrof &ip4>^i,
SjTt (iii fiyuv ixxrroT' •
De coniunctie ml londer meer atelt geen verband daar tusscben
do woorden rout wiixt jj^fiiuuve; Hvrog ^(pixei en het partidpium
fitftviiptivei , waarblj zij behooren. De dichter had tot dat. ein-
de of u( moeten gelvuiken ot een relativwn, waardoor het
sdbvGoogIc
VaS. 3S9 TLGG., 41S YLGO. , 443 VLGC., 480, 564 VLCG. 47
naiddel werd aangewezeo. Ret laatste koniL mlj wMrschyn-
lijker voor. Hisscbien bad jIribtophakbs geschreven: Jto) xotSf
%xlf (d. ). Ksi't Tuv iii^xiav , ali} roi/i Triix? x"/^*"! Hvtoq
u^iMi xTi. Mea vergelijk« vs. 447. Buiteadien heb A xmi^
veranderd id xuvav , omdat van meerdere sUiven gesivt^en
wordi en de andere nomina mede pluralia sijii.
v&. 480. oiii niv 3-' ouJ' iv vexlvifi aoiiffrtv ouS' iv wyAv^.
De partikel (tiv moet bier plaats maken voor (GmJv , too ab
reeds door Dr. Hrischig ia zijne uitgave der Wespm is voorge-
steld. Dit is echter niet alles. De paraphrms van ien'sehe-
liasl, eSvm iroi auii ifxM yiyovt tuv if»^ ii^Stv Jao/tharf , ge*
voegd by de leziog van cod. R. Toimlv in plaats van mAtt/v,
en bij de otnstandigheid , dat de tweede ontkenniog overl(4>
lig is , lerff ijl liet pronomen niet 'gemist kan worden , maalct
bet in mijn oog waarscbijnlijk, dat Ahktopsanbs geschreven
had:
vs. 532 vlgg. ip^t ykf tSf
iro) ftiyxi eorlv iyuv
Kx) irep) TUV xtAvtuv,
Het koor besnhouwt den strijd van Philoclboh met BniLreLiOR
niet als eene zaak , die alleen Pkiloclbon aangaat, maar als
beslissend ook voor zich en het geheele yufivdriov der weepen.
Zie vs. S59 en 646. Men leie dus:
if^g yap at
(tat ftiycti; iariv iyav, ktI.
vs. B64 vhj. oi filv y' ivoxf^devrxi vtvlxv avrav xtt) vpovTitiiwiv
xKxii irpbi ro7t oZatv ,iaq ivt&v kv iviivif rolriv iptoivm.
De overgang van den pluralis lot den singularia soowel bier
als in vs. 568 heeft sommige geleerden gebinderd en beide
plaalsen voor bcdorvcn doen houden ; ik geloof, tea onregte.
Wanneer men van aene zaak spreekt in het algeineen, maakt
liet dikwijis geen onderscbeid of men den xingularis of deo
pluralis gebruikt. Zoo beteekent b. v. 5 AA 0aat>.tuav hetzelf-
de als ol Asi ^xfiXiiiovrg^ en zou bier , nat den zin betreft ,
sdbvGoo^^lc
48 Db Wespeh tah Abistophares.
even goed kuouen slaan i fiin uiroxkieTxi — oti fJyei — S ii
rx^iTTti , als de pluratit , dien meD er on leest. Dil is oorzaal,
dal de dicbler zich oiet aao eenen pluralit geboodcn achl , die
altera in deo vorm , maar niel in den zja van den liagularit
verscbilt , en wanneer het metrmn dit vordert , niet aarzelt
dezen te geliruiken. Vs. S6S is dus , naar mijn oordeel , in
dit opzigt vrij van corruptie, docli beeft op eene andcre wijze
geleden. Ik bedoel bet parlieipium Avtuv, dat Toor geene ail*
legging vatbaar is. De beteekenis van inw is bekend : kmel-
len, Ittslig vallen , hitideren , enz. fiij gevolg is de zin van
Scdf isiiciv KTi. > lot dat hij zijne ellende door mij fe hvellea
even groot gemaakt beeft, als de mijne." Nieniand zal, denk
ik, beweren dat ditbeui voldoet en loch weet ik niet, hoe men
iviSr anders zou kunnen verklaren. Het woord is bedorven;
ARiSTOPHiHis had waarsciiijniijk geschreven;
?«5 h^yav Sill ireoirtr roiinv ifteWiv.
' d. is : > tot dat bij ten laalsle zijne ellende even groot gemaakt
heeft als de mijne. De verandering van Xityav in ivim is bij
de bekende verwisseling van a met a ea >i met v zeer ligt te
begrlfpen. -
vs. STB. «^' ou fieydXi] taut' ?9t' dpXH *«i "u a-Aoiirtu xsraxi^^ J
Dit vers zou hier b^ler gemist worden. Piiet PniLocLEoif, maar
fiDELTCLBoif, dio de bootdpunten der rede telkene opteekent, be-
boort den inboud van dit Iweede sink in de woorden tou rAov-
Tfii> xtfTOE^^vtr zanieQ le vallen.. Hi] handelt met het eersle sink
evenzoo, wanneer bij zegt vs. B59:
TOVt) TCp) TUV ivTl^BhdvTdlV ttTTU vi fiVi^pUaVviv (Ml,
want PfliLocLEOx had niet gezegd, dat dit gedeelle de sraeeke-
lingen betrof en zelfs het werkwoord ivTi$oM7v niet gebruikt,
maar enkel beschreven, wat bij den aanvang van het proces
plagt te gescbieden. Daarenboveo is de berbaling van rou xXetf-
nu Katnx^vn in twee op elkander volgende vei'zen voor het
por niet aangeiiaam en past de vraag ip' eu ftfyd/,tt tout' Iot*
ipxii'' beler aad bet einde Air rede, waar men baar bijna met
dezelfde woorden lerugvindt (f(. 619) , cRm bior waar Philo-
CLBON nog niet zoo zeker van zijne zaak is.
nc.,z.d.vCooglc
Vss. 564 VLGfi. , 575, 576 vlc. , 578 vlgg. 49
tt. 676 vl/j.
ievTspav XV aou tout) ypi^optxt , ri\v rov irXourou Ka.T»x^^^^-
Het tweede vers is niel van Abistophanbs. Hel komt op zich
zelf reeds met de rol van BntLTCLBOn weinig overeen, dat hij
zijnen vader voorzegt , Welk gedeelle van zijn oiiderwerp hiJ
liehandelen moet. Haar loch behoorde deze. nu zLJn zoon hem
uitdmkkelljk uitgeaoodigd heeft, om over dat punl te spreken,
fiiet te zwfjgen, maar de vuordeelen op lesommen, die aan de
IieerschappiJ van Athene over Hellas voor den regtersland ver-
liunden ziJn. Docb het schijnt we! , dal de oude heer het ver-
zoek niet gehoord heelt; want dit onderwerp wordt niet alleen
niethier, in het antwoord , maarook verder in de rede nergens
doer hem aangeroerd. Daarenboven komL (tifivtjficei , voor zoo ver
ik mij berinner, met deze beteekenis in den imperativua niet
voor , en is de manier , waarop het vers naasl het vorige geplautst
is , zonder verband of overgaug , Aristoph&his onwaardig.
t'j. B78 vlgg.
iraiiav roivvv ioKiinx^oftivav T^idta. iripsTTt ieiritti ,
jeiv OlaypBS (iV^Ai)) >pevyw» , ci/K Aro^pivyei vph &» ^fitv
XXV «t)Ai)T)ie ye 5/xt(y wxf , t«i)ti)5 in/Jv hrlxf'pti
iv <Jlop0ti^ roTat iixxrrxTi t^oiov ifuAqir' iTtoiriv.
De vijr hier door mi) aangevoerde verzen zljn om verschiUende
redeoen op deze plaals ongepast en aanstoolelijk. Vooreerst
wegens de steiling , die zij in Philoclkons rede inneoieD. De
underdeelen der bewljsvoering zijn in die rede niel zonder orde
verspreid , naarmate zij den spreker vroeger or later voor den
geest komen , maar volgen integendeel geleidelijk eo natuurlyk
op elkander. Eersl spreekt hij van de tooneelen , die bij de
regt^edingei) plaats hebben , waarin de staat belrokken is
(1)1)2—574) ; dan van de reglsgedingen , die zaken van bijzoo-
dere jiersonen betrelTen (583 — 687); vervoigens behandelt hij
de taak der reglers in biiilengewone staalnprocessen en den
eerhied, dien de volk^menners nooit verzuimen jegens hen le be-
loonen (590—600); eindelijk hoorl men tot besUiit, welk eene
gocde ontvangst het salaris.hem te huis bij vrouw en kinderea
sdbvGoogIc
bO De Wbspgk van ABIETOraANBS.
verzekcrt. Zoo is de rede verdeeld, of liever, zoo zou lij ver-
deeld zyn, indien de volgorde niet op ^^ne plaats schromelijk
gesloord word. Na bet eerste gedeelte , dat over de staatspro-
eessen loopt {vg. 574) , tiisscben dal stuk en bet ooderdeel over
de reglsgediageo van bijzoodere personen , leest men Ibans de
Tijf [ledoelde verzen , in weike Philoclbok eea' ziJBprong maakt
van hel onderwerp, eo de zaak van een' kant bcBchouwt , die
bij bet oogpUDt , dat hij zich overigens in dit gedeelte z^oer
rede gekozen beeft, wonderlijk af:iteekt. Terwijl bet bem in
de stukken, die voorafgaan, zoowel aU in die, weike votgen,
alleen te doeo is om de eer , de magt en de grootbeid van deo
Bland, waarloe bij behoort. spreekt bij in deze verzen van bet
zingenol, dat er soms me£ gepaard kan gaan, bel streeleo van
oogen eH ooren door het gezigl van naakte schoonheid, decla-
malie en muzijk. Deze zoo verscbillende bescbouwiog wordt
door niels voorliereid of ingeleid, maar komt even ODverwacht
voor den dag, als wij eeu weinig verder (vs. K8a) weder plol-
seling van dit onderwerp op de regtsgiedingen worden lerugge-
bragt. In iia woord het is een broksluk , dat hoewel het tot
de bevrijsvoering van PniLocLioN ])eboort, zeker oorspronkelfjk
niet op deze plaats gelezen werd. Het begin van het eerste
vers kan mede tot bewijs hiervan strekken :
jTxiiuv Tolvuv ioxifix^ofiivav T^'SoTx Tipeirrt Scaffdtu.
De parlikel toIvuv moel dienen , om deze woorden of bij wijze
van antwoord met het Iweede vers van Bdelvclbon (K77] te
verbjnden, of om ze als vervolg aan de laatst voorgaande woor-
den van deo spreker zelven (e hecbten; het laatsle is te onge-
rijmd, om in aanmerking te kunnen komen (zie vs. 674 vlg^y,
maar ook bet eerste verdient naauwelijks eene wederlegging.
Immers, zoo vs. S77 echt is, berionert Bdeltcleok daar zlj-
nen vader aan de voorregten , die bij door zijne lieerschappij
over Hellas geoiet. Dal nu de dokimasie der Jongelingen met
die beerscbappij niets geoieen beefl, en het vers dus niet ats
antwoord aaogemerkt kan worden , begrijpt een ieder zoo-
der verder beloog. De parlikel relvuv beefl derbalve hier gee-
nen zin, en bewjjst duidelijk, dat vs. S78, met de volgenden ,
ergens anders te huis behoort.
Evenwel moeten die verzen, gelijk ik zoo even zeide en htio
sdbvGoogIc
iohood waarborgt, mede behoorea tot de rede van PaiLocLsoR,
en derfaalre , zoo zij bier niel op huone plaats staao , ergena
ia de Dahljheid weggevallen zijn en eene leemte veroorzaakt
hebben. Men zal dus de beste kans bebben , om bunne plaats
lerag le vinden, wanoeer men vooreersl opmerkzaam toeziet,
of zicli in de rede eenig bewijs eener laeune voordoet, en mogt
dit blijkeD , onderzo^t, of zij geschikt zijn, om die aan tevul-
len. Ik heb het stuk tot dat einde doorgeloopen , en in het
laatste gedeelle eene plaats gevonden, waar men iuderdaad bet
gemis van eenige verzen gevoelt. Ik bedoel vddr vs. 60ti, na
de woorden , waarniede Boeltcleon zljnen vader in de rede valt.
PuLocLEON geeft ons daar de bewijzen niet, die nij met regt
van hem mogten verwachleo. Wij zullen, opdat dit duidelij-
ker uilkome , de zaak een weinig hooger opbalen. Philoclbok
had over de kruipende laaghetd van de Tolksmenners tegenover
den regterstand gesproken, en dit onderweqt met vt. 600 ten
einde gebragt; hiermede is echter zijne taak niet afgeloopen;
in het volgende vers (601) noodigt hij zijne tegenpartij weder
tot eene waardering van de genoegens, weike deze hem tege-
lijk met het ambt van regter ontneemt. De woordeo, weike
hij hi] die gelegenheid gebruikt, zijii niet geheel ziiiver tot oas
gekomen; zij luiden thans:
Op het tweede vers is niels aan te merken, maar in het eer-
ste ontbreekt het pranomen, gelijk Dr. HtascHie te regt he-
weert , die daarom leest (i'dwoKXehii , en is daarenboven bet lid-
WDord tUv onmogelijk le verdedigen ; want Ayxiuv behoort bfj
tuuv. Gelukkig wordt de zin hierdoor slecbts weinig minder
duideltjk ; de woorden ijcl t&v kunnen wij voor liet oogenblik
met stilzwijgen vDorbiJ gaan ; het overige beteekent: * ga een$
na , hoe grool de genoegenx zijn , die gij mij ontneemt , waar'
van gij bewijaen soudt , dat zij afhankelijkkeid en dienstbaar^
heid medebrengen." In die woorden ligt geene zwarigheid;
maar hoe wil Philoglboh, dat zijn zoon de zaak na zal gaan f
Wat mnet hij daarbij tot leiddraad nemen t Enkele geleerden
zijD van meening, dat de onde regter hem op het Toorgaande
wijst en vcrlaDgt, dat blj daariiit zijn beslait zat opmaken.
sdbvGoogIc
S2 Db Wbspen YAK Aristopiianes.
Ten onregfe: want ffxhf/tti H wordt nooil in dien zir gevon-
dun, maar alleen gebniikl, wanneer meo iemand op ren nieuw
onderwerp of een nieuw bewijs opmerkzaam luakcn wil. Ook
toont het antwoord van Bdbltclbon :
l(iir^yivo xiyuv ■ •xa.vruq yip rei jraCvtt irorl xtivx(px»ijvti
vpaxTot ^ouTpeu vipiyiyvijAevoq Tvii »pX'i? "^^ Tefirifiveu ,
dat liij in de woorden zijns Taders het begin eener nieuwe re-
deocring ziet , en zijn ongeduld daarover niet ontveinzen kan,
Uen moet het er dus voor houden , <tat Philocleo.'c van plan is,
oni in de volgende verzcn zijoen zoon aangaande de zaak voor
ic IJchten en verwacht naluurlijk, dat hij daarmede een begin
zal maken na de twee verzen van BD8LycLKo.\; maar men leest
daar niets van dien aard. Het verbaal, waarmede Pailoclbon
op die plaats zijne rede besluit , over de ontvangst, die hem le
buis wacht , slaat met vs. 601 vlg- in geen verliand hoege-
naamd, maar word l ons voorgesleld, als iels dal bem liijna
onlscboten was (cu \k ^mhe'kitii(i.viv) , en nu vddr Iiet einde nog
moet warden beliandeld. Hier bestaat dus cene Icemie, en wij
zullen aanstonds zien , dat de boven misplaalste verzen bij uit-
nemendbeid gesrliikt zijn , om baar te vullen; docb vooraf wil-
ten wij nog een paar woordL>n zcggen over vs. GOl , en wel over
de woorden dwi ruv. Het ligt in den aard dcr zaak, dat Pni-
LOCLBON , oni le bewijzen , ayaiuv otuv /i" dwoxxelti^ kx) Kxrtfu-
xttt, eenige voorbeelden Akt Kyaii moel gevun. UU maakt
bet waarscbijolijk, dat Arirtophakes , met bet oog op de voor-
beelden, die voigen moesten , geschreven had: vxi'i^xt V iri
Twi-i', iyxiuv oiav xri. De constructic van aiU^xaOxt met
iiri, in dien zin, is bekend. en door ARisToruA.xeK gebruikt in
den Plutus, vs. S76 vxi^xtSxt 3' IsTt fAx>.iaTx xxi txv irxtixv.
Thans kunnen wij overgaau tot eene proef met de verplaatsing.
Dat de vljf l>edoeIde verzen boven niet gemisi zullen worden ,
weten wij; echter moet de tekst daar, zoo zij wegvallen, cene
kleine verandering ondergaan. PiiiLOCLEon begint in dat ge-
val met vs. B85 eene nieuwe afdeebng zijner rede; xxl is
dus niet meer op zijne plaats en moet vervangcn worden
door 3^ — iv 3' xToSv'^irxuv S xxiyip t^ 3^ xrs. De plaals ,
waarheen de verzen overgebragt vrordcn , blijft onveranderd ;
VI. 60S sluit zich zeer goed aan bet vijrde vers (KSS) aan;
sdbvGoogIc
vss. 878 VLCC. , K89. B3
want bet is natuuplijk, dal hel verlrek der reglers, waanaii
PaiLocLBOK daar spreek! , hem aan de (ehuiskomst berinnereii
moel. De partikel T0/vtiv (rxHuii toIwv SoKi/ix^apthuv) , die, waar
men bet vers tbans leest , doelloos is en niets beteekent , wijst
0|> vs. 601 vlff., en vooral op de woorden vxi^pxi 3' «tJ TivS',
• Dat dc voorbceldeo goed gekozen zijn, behoeft geen bewijst.
be gelieele plaats zai nu , naar mijoe gedachten , aldus ge-
scbreven moelen worden :
ffxi^/xiy uTri Tuvi', iyxSuv o7av /i'dToxXfitii xx) xarepixen;,
ijv ieuMixv oSrctv l<p»7xsi x^^^iP^^^""' i^oisi^eiv,
BAEATKAEflN.
l!i.x\tfv6 kiyav ' xivjai yap rot irx^irst Tori xxva^vi^jtt
vpuxrli KovrpolJ iFtpiyiyviiicvei' rii4 ^PX^<! ^5? wepi/rifivov.
*IAOKAEnN.
Kxiiav Tolvi/v iexiftx^oftivuv r^ioTx veiptirri ttxirixi '
. XXV Olxypog tivii-iif (pt6yav , eiix xiroipfiiysi xpiv &v it/irv
^ix T^i Ni^/3>j? eliriji ptJTiv riiv xxWlffrtiv iimXi^x? •
XXV fc^AtiTijf ye Hxnv vtx^ , raiinK H/uv Mx^if^
Sv ipopllei^ ToTvt iixxFTxTf IfeSav trz^Atfr' xxiovtri*.
ii y' ,^iaTov roiirav hrh Wi^an , ou 'yh 'viXek^aiatv ,
- Stxv eJxxy la riv fitvdov l;^fuv, xri.
vs. 1)89. Tijg V ivixXfipav tyi» 3(«^)jx)fv c£3ixc7? dvaxeyxuXtti^av.
De echtbejd van dit vers is niij om meer dan Hue reden
verdacbt. la de eerste plaats nioet ons het gebruik van xtx-
xsyxv^'^K^'* bevreemden. bit verbum 'wordt, zoo men deze
plaats alleen uitzondert , nergens in cene andere beteekenii; ge-
vonden, als die van ivxyxpyxphxt , gorgelen, de keel met wa^
ter spoelen. De maker ran dit vers beeft echter het woord
in eeoen anderen zin gebruikt, en (en naasle bij gelijk gest&ld
met xxupurat, voor niet geldig verklaren. pHtLOCLBOif bad zich
namelijk beroemd, dat de regtbank geene waarde hecht aan
bet testament en het zegel van eenen erflater , maar de erf-
dochter , zonder daar acht op te slaan , naar believen weg-
scheiTkt; dit beet na hier ivxxsyx"^'^^^!' ^^ 3(«tf)fX>fv: do
schrijver meet dus dvxxeyxv^id^etv genomea hebben voor ter
sijde leggea , niet in aanmerking nemen of nietfg verklaren.
Maar boc komt bet woord aan deze of eene dergclijko bctee*
sdbvGoogIc
K4 Di WBSpe:ii van Abistophaubs.
keniif Wij kunnen, geloorik, de onbekwaamhcid van den
interpolator niet beler in het licbt slellen, daa door aan te wij-
zen , wat hem tot dit gebruik verleid heeft. Men vindl de
aarileiding to vt. S85 vlg. Philoclbon drukt aldaar de tnioacb-
ting der Adiiche regtere voor een behooriijk verzegeld testa-
ment met deze woorden uit ;
AuBTOPBANEs wil daaf alleen mede zeggen , dat zij voor zaik
een testament even weinig eerbied hebbea, als een beer voor
den slaaf of bediende, dien hij met een pak stagen weg-
zendt: doch onze scbrtjver heeft er meer acbter gezocbt. HiJ
beeft begrepen , dat men daaronder niet alleen bet gering tellen
van bet testament , maar ook het scbenden en breken van het
zegel verslaan looest , en daar het deksel van bet zegel bier
KiYX}f genoemd wordt, beeft hij gemeend, dat i£iiaxa^;t;vAi«^«v
mpt iietS^K^ als obiect zeer goed dienen kan , om bet opliglen
der xiyx*l en voorts bet geweldadig openbreken van het testa*
ment nit te drukken. ' UfJ heeft daarbij ecbter de volgende vrij
belangrljke orastandigbeden voorbij gezien. Vooreerst was het
testament boogsl waarschljniijk een open stnk, wearaan men
hel zegel alleen bevcsligd had, om de ecbtheid te waarbor-
gen; en behoefde men dus aan het openbreken daarvan niet
to denken : maar al was dit anders en al Jiad de erflaler bet
■Ink gesloton op de wtjze van een' brief, zoodat men bet zegel
iiioeHt broken, om deninboud le kunnen lez^n (Thdctd. I. 132),
kon dlo daad loch nooit aan de reglbank als onregtvaardig ver-
weten vtrorden {iittuli; ivKxcryx^^'^K'''^)- ^ij ^"^ immers ver^
pligt, om van bet testament kennis le nemen, en moestduswel
iloartoo ovorgaan. Do schrijvcr begaat dus een' groven misslag.
wnnnnor \\]\ don rogters zulks ten kwade duidt; maar dit is
lllotnllna; ilu woorden, die bij gebruikt, drukken niet eens uit,
wat liO bdiifl willen zeggen. Ik voor mij geloof niet dat Hvk-
Htyx^^'>^^>" ("*>'' ''^iB anders beleekond beeft als ivxyxpyaphan:
ilonhwU willoii biorop niet te zeer aandringen en liever stolen ,
dat h(| hilt rogt bad om den zin uaar de etymologie le wijzi-
t(i*ri. Ilnl wvoihI Id dan zamongesleld uit i»» en Koyxv^-io" en
Irnrt, xiKi men nnniicnion wit, dat xayx'^^"" zoo wel als xiyxi
sdbvGoogIc
vss. t>89, 615 VLGC. BB
van hel deksel eens zegels geUruikl werd , des noods beleeke-
neo , dil deksel opiigten en het zegel ontblooten. Ooch hieruit
vo)gtgeenBzins,dat men faet ook van hetschenden of hreken van
een zegel zoa kunneii bezigen. lulegendeel, niets belette, dat
men de xiyxn , na dieopgeligt te heblien, om het zegel aan de
omstanders te toouen , weder even als voor dien lijd daar-
boven plaatsle. Daarenboven bedekte de xiyxit wel faet zegel
(jcflsl tS if^yxv '"8 ^*'"' o-ff^v«s ToU im/ieioijiv hrovr^) , roaar
niet het teslament, en had de schrijver, iodien hij aMxoyxf-
>.iilitiv zoo gehruiken wilde, niet t^v Siadtfxifv maar r« mnuTtt
als ohiect daarblj moetea voegeti.
Ik geloor niet, dat bet noodig is, meer te zeggen, om aan te
toonen , dat vs. S8d onmogelljk van Asistophanbs vrezen kan. Nog
idne laatste opmerking wil ik echler niet terug bouden. Zoo
in den zin en de taal overigens geen bezwaar gelegen was , zoo
het ons toch inoeten verwonderen , dat BoBLrcLion bier aan zij-
nen vader de onregtvaardigheid van zijo gedrag verwijt. Het
is BocLYcLEOK daarom niet te doen : de handelnijze van zijnen
vader isbem eene dwaasbeid, die faij arkeurt, omdat dezeveel
geraakkclijker en eenvondiger middeleo om gelukkig te leven
voOrbi} ziet en zich door de volksmenDera om den tuin laat
leiden; maar om regt of ouregt bekreunt htj zicb overigens vrei-
vs. 615 vlgg.
riis xixTtitixi vp40},ttftx xiauiv, ffxtvij* ^shiav ixteafiv
Kkv ohSv (Ml' (iii 'yx9i '^ TuTv, rbv Svtv ritV ivtuxifuatixt
o1v9v {iirriv x^r' fyxiofiat xhivctt ■ oiros ii xtxn^s
^pafttia'ituvof rati <rev itvou niy* stii arfiriov KxriTrxfSev.
Er bestaat niet bet allerminste verband tussclien deze vior
verzen en de bewysvoering van Philoclboh , die voorafgaat.
Indieo men zich van de waarheid biervan overtuigen wil , be-
hoeft men slechtg eene naauwkeurige uitlegging van den lekst
te beproeven. De rooeiJelljkhedeD openbaren zicb aanstonds in
bet eersle vers. Hel pnmometi riie (ra^c xix-ntfAKi xri.) , dat
men daar leest , kan op meer dan ^£ne nljie begrepen wor-
den ; de scholiast gelooft, dat bet op den triobolus doelt, docb
dil is oDgerlJmd. Ik neem voor het oogenblik aan, dat Vmu*'
sdbvGoogIc
|;g Db WeSTG^f VAit ABisTOPnA^BS.
CLBOM daarmede de rcdenen op hel oog heeft , die hij boven
haiij'onlwikkeld , waapom de reglersland hoogst geliikkig en
verkieslljk is ; namelijk den invloed , dien hij in den slaal uiloe-
fenl , de vieijerijen der aanzienlijken , hel lingenol , enz. In
deie voorreglen ziet de spreker das de wapenrusling. die hem
legen gevaren bescliuilen moel. Maar welke zijn die gevaren ?
Het voorheeld, dal hij zelf aanvoert , xiv olvir ftoi fiii 'rxii "i*
»,«« «Ti. in vcrl)and mcl »». 612 »%.. veroorlooft ons niel
aan icts anders te denken , als de zuinigheid en den on-
wil . waamiedc zijn zoon , zoo hij eenniaal in diens magi over-
gelc'vcrd niogl wordcn , in zijnc behoehen voorzien zai. Doch
wal kunnen de voordeelen aan lie! ambl van regler verhooden
hem daarlegen l«len ! Wij welen immers . dal Pniu«a.«oj dan
niel longer Ilcliitsl zou zijn , en noch in den friobolm noch in
do genoenido hcerlijkheden eenigen stcun legen zulk eene be-
handoling zou kunnen vinden. Hel blijkl due, dal -riSi niel
too kan worden uilgelegd. als >vij Ihans gelracbl bebben het
le doen. Er is nog eene derde opvalUog niogelijk . die evenwel
do laak weiuig verbclerl ; wij konien daar dadelijk op Icrog.
De drie volgcndc verion zijn hier evenmin op hunne plaals
als licl ccrslo. Ik zie gcon kans, om ze door de gezochtsle ver-
klarlng niol don locslsud in oveensleniniing le brengen. Men
mmlwle zclt. I'miociioj becll een zwaard in de hand, waar-
nmlo hij zich van het Icven berooven wil, indien zijn zoon
ovorwiunaar Wijd. Zie «. SJ5 <l,- e" <'■ '!»■ BeM spreker
daarenlegon lioiidt eene wijnOesch in de hand, van de soorl,
dio hn penoenid «erd. Zie "■ 6'6 ''S- ""' SMP™' '"*-
sfhi-li l'«ii.«c«<>J M Bntttcitoj vvorJl geioerd op slraal , voor
r; iiiaar do porwHio . nil wiens mond deze vier ver-
1. iH'vindl liih in huis; hij is. naar bet schijnl,
ling hinnrn grtrwlen en heeft de Desch medegebragl;
> bi-lMMt Jr«.ic;>ir(uu ; Kindelijk loopt de Imisl
(dor rn WWII over hel aanlien van den reglersland .
spreker allwnlijk hekomraord schijnl over hel niet
ilhoal, dal hem warhl. Iiuoicrs, hel is om zieh daar-
Uwnrvn, <l«t h(j «ls v,»>nors den &.-,- lieeft medege-
k-.o i>|i»ierl,iug soft ons den sleulel lol hel regl
■n IS 615 ,-iX- «j»r»J-" «v!^ Wanl de omslan-
,db,GoOglc
TSS. 61& VLGO. 67
digheid , dat de sprekei* den Svos mede begrijpt onder de za-
kea , waariahtj een rp6^MtiM( kxxuv ziet, bewijst duidelijk, dat
TiiSe niet op bet voorgaande doelt , maar juiat van dien ^vot ,
en laisschieo van nog eenige aodere provisien, weike de spre-
ker bij zicb kan liebben, verstaan moet worden. Men zai, denk
ik, toeslemmen , dat deze verklaring van t£Ss , die mij de
eenige ware Mibijnt te zijn, niet strekt om vs. 616 op den
tocstand van Philocleon toepassetijk te makeo. Dit berinnert
mij nog eene laatste bedenking. Het ligt niet in den sard
van den ouden regler, om op een goed glas wijn gesletd le
zijn; althans niet in dit gedeelte der comedie. Later, nailat
bij zich onder de roogdij van zijnen zoon gesleld beeft, leert '
deze bem daar ineer smaak in vinden ; maar tot nog toe eet
bij liefst brci met zijne vrouw en docbtet, vs. 606 vlgg.
De redenen, die ik gelracbl beb Iiier te onLwikkelen , heb-
ben mij overl uiijd , dat Aristophanes deze vier verzen nooit beeft
kunnen bcslemmen voor de plaals , waar wij ze Iczen. Hoe
zij bier komeo ot wat aanleiding tot de inlerpolalie gegeven
mag hebben , weet ik niet en dat zal wel een gebeim blijven,
Dat zij van Aristophahes , of ten miuste van eenen ouden co-
mieus zijn , lijdt geen twijfel.
nUvermm, Oct. 18li5. H. G. Hahauh.
BLADVULLING.
Schol. Aristofh. Pac. 1165.
In vocabulis : TIxvSmitIxv "Si r^v xotxl^ytv xa) ix hxipipuv
i^uv ivuxiX'V , OTOiv extto'TOt Tx ixuTou i\pa dvtviyxy xai x»6v'
ret I fit fi xoiviv , 3 arxv wih,huv rpoKufiivav liefffitiruv >.ik0^
Tit S SiXft, ridiculum vilium nullo negotio tolli potest. Lega^
tur scilicet: xxrceSiiTixi.
E. M.
sdbvGoogIc
DAVID IS RCHNKENII
nBlfDATlOKES SBUCTU.
I SCHBDIS IN BIBLIOTHECA LDGDUHO-DATAVA ASSERVATIS EOIDIT
E. H E H L E R.
Emendationes in LiviuM.
Liv. I. SK : Inter principia condendi huius opens niovisse
fiumen ad indicaodam tanii imperii raolem Iraditur Deos : nam •
quum omDium sacellorum exaugurationes admiUerent aves, in
Termini fano Don addixere. — L. omen.
VI. 16: Saginare plebem populares suot , ut iugulentur. —
L. populares velut tues.
VII. 17 : £t tunc quidem velut lymphati et allonili muni-
mentis Buis trepido agmioe incidemnt ; deinde ubi consul le<
gatique ac Iribuni puerorum ritu Tana miracula pavenles irri-
debant increpabanlque , vertit animos repente pudor; et ia
ipsa quae fugerant , veluti caeci ruebant. — L. terricula. Cf.
Liv. XXII. 17 et Drakbhb. ad XXXIV. II ; Hii>. Fel. 37.
VIII. 24 : Contrahensqne saos ex fuga palatos . pervenit ad
amnem ruinis recentibus ponlis , qnem vis aquae abstulerat ,
indicanfem tier. — L. iter ineidenlem.
XXIV. 5 : Index unum ex coniuratis Theodotum , a quo ipse
tqtp^lalus erat, nominare poluit. — L. adsdtus.
XXXVIII. KO: Dicebanlur cnim [ab] eodem animo ingenio-
sdbvGooglc
ENBiaUTIORIS W LITlOll , AHTHCH-OGIAH LATIHAH. K9
que, [a] quo gesta erant, et aurium faslidiam aberat, quia
propericulo, son in gloriam, referebantur. — Praepositio ulro-
que loco est delenda,
XL. B: Simul, ut Demetrius in dies suspectior esset. ex
composito sermones ad sprelionem RomaDorum trahebant. —
L, despeclionem.
Ematdatienes in Anihologiam Lalittam.
Usus sum edjtione Prriii Bdrharni. EmendatioDes Rubake-
niaoas cum lexta, qualera Mbtkbos exhibet, conferre non li-
cuit.
I. 25 (pag. 13 Bobm.):
Non tibi vioa plaeent, o insaDabilis hostis,
nee mens est Tbebana tibi , ticet aggere eelso
Dircaeae rapis dicas fluxisse parentea
vertice de Nisae, per rnra et nostra Lyaens
' transiit, inplevitque Tias nigraalibus uvis.
Verliee de Nisae , sic ex Akk. VI. 806. — Interpungendum
est post paremtes.
I. 99 (jHig. 80) :
Telephus, excelleos Alcidis pignus et Augae,
ixtemae sortis hella inopioa tulit.
L. Allemae sortis («/» — subU. Cf. Ain. XI. 426.
II. 8S {pag. 231) :
Victa prius nullo , iamiam spectata triumpbo,
inlibata tuas gens iacct in lilalos.
L. cadit.
II. 119. vers. 21. [pag. 2S7) :
Quod discinctus eras, ani'mo quoque, carpitur umim.
diluitur nimia simplicilate tua.
L. Quod discinctus eras m'tnium cet.
II. 119. vers. 80 {pag. 269):
Glava lorosa tibi pariter cum pelle iacebat ,
quam pede suspense perculiebat Amor.
L. mspensam. V. Bion. Eid. I.. 82.
sdbvGoogIc
40 Datidis Ruhnkbnii
U. 167 {pag, 347):
Doclrinae antistes, rerum mirabilis auclor
Tullius, extstens nobilis ex humili.
L. v«n. V, Kol. ad Anthol. I, pag. 681.
lU. 3 (pag. 467);
Cesserunt arces , cecidere palatia div&in ,
iaiu servil popiilus, degeneravit eques.
L. sederunt. ' V. BnourKH. ad Phopert. III. 7. 57; AmtTZ. ad
Pun. Paneg. 16; Lit. XXX. 38; Cubt. VI. 6; Marklaho. ad
Stat. p. 310; 4id SiL. VI. 647. Euibst. ad Tacit, ^n. II. 47 cet.
lU. 29. 7: (pag. 477):
Slatuaraque amici floribus , violis , rosiB
foUoque luuUo, alque uoguenlo marcido
onerale amaates.
h. nardino. V. StUEc. fferc. Oel. 476; BeinB. ad GLkm. pag.
279; Brodcbr. ad Tibvll. pag. 549; Ukins. ad Ovid. Ep. XV. 76.
III. 37. 11 (pag, 483) :
Hie aestus levis est, bic nullum frigora lerrmt,
hie geminata dies per caudida marmora fulget.
L. lorrenL
ni. *1. 14 {pag. 486):
Discurrunt Nynipbae. piscinas flumina eomplent,
vitrea crispatur labris refluentibus umbra.
L. tmda.
III. 70. 7. (paj/.Bll):
Afidibus in tolit gemmae licel omnia claudant ,
turpe est, nil domiuo turpius esse suo.
L. tanlis.
III. 167. 7 {pag. 611):
Scd qiiis te docilem iudicet arlium,
qtiBB nalura dcdit cordis * aucttor.
li. oordia acnttT.
111. 190. 2:
MoribuB ct vultu mulier quaeratur babenda.
harrida nam facies mtilio colalur ab auro.
L. ttuf/c.
111. 27li. 19:
Conli'gia occulta candentes vcslo papillas,
sdbvGoogIc
BHBHDATIOUBS in ANXnoL. LAt.; pLUIAltCHnU. fil
Candida eutn notit veste papilla tegi.
L. obducta.
Addo hisce in Anlhologia Latina speciosis emeDdatioDibus
uiiam in Valbrio Flacco , cuius versum , VII. 485 . a Boshahho
in annotalionibus ad AnlkA. 178 tier*. 195 excilatum, eodem
loco correxil ItuunkBitiDs, quo suas in ipsam Anlhologiam ob-
servaliones criticas collegerat. Qui versus ita sonat:
Hei oiihi, car nullos slringunl tua lumina flttus!
an ne mox merito morituram palris ab ira
dissimulas ?
Quern ille ita emetidatum proposuit:
Hei mihi, cur nuHo linguttlur lumina fletu ?
laudatis Anthol. pag. 701 ; Ovm. Met. H. 631 ; Stat. Theb. VI.
586; BoEiH. libr. II. Carm. 6; Hbth. ad ViRO. T. II. p. S80.
Emendationes in Plutarcuuii.
De Ednc. Puer. (Pag. 8. B.) : Tiv yxp xMv rpi^w opyxvov
Tijg jrxiiilxq ^ Xf^^'f '""*' (SiiS^lav Irr) , xcti iirh Tviyifg ritv
iTiTTiifiitv TfiptTv irufilSiliitiuv. — L. ifvrtiv.
Apophthegm. Lacon. (pag. 211. D): Tif ^ rwv Maxiiivuv (3xffi-
Xil tI ceuTi lp^T>ifix jrpotrijTffi'pe • ^^jxvm S* Ixeivou fiouKeut-
<r6ctt , Bou?.euhda toIvvv, iJ'trcv, ^(teTg H iroptu<r6iiiSx. Bxuptavxs
oZv riiv rif-futv xa) iihaq, ixiKsuvev d>t ^Ixov jrpoxipttv. —
L. Tpoiyttv.
De Cupid. Divit. (pag. 625. D) : a-u H rea-xuTx vpxyfiXTx
auvixtit;, x«i TxpiTTeiq, x*l vrpa^ftg aexuriv xepcXltu $hy ^av
Slit T^v Hiixp9>.oy[etv , xxt rlt "iuvxtf^ ^raiTX inroftiytit , ouiev eS
iria^av- ' — L. vuyxtlq.
Quaest. Ckmviv.lV.)i (pag. 610.F.): S rt yap i4>6«^ftii irpv-
Ti^ iariv xuruv , S<m xx) xeidtuieiv £va7r£TT»fiivoie rejf tfiftX'
fftv. — h. iypvxvig. Cf. Sdid, o. xrpvro? et Stkpbahds in
Thes. V. irpuTOf.
De Herodoli Malign. 43 (pag. 874, B) : T/ inTx; ypa^txit
i thiip, Kx'i ijiut i xiytg x») x^P'i lvt9Tt xtH itiviritt xa)
Spx TOtf iitiyiifixffiv, . .
sdbvGoOgIc
6} DaTID ROHflKKNItl^ AD PlOMICBUH.
De latanter vivendo 7 (fiag. 1130 G.) : KWret riii ye ^^ni
iw) TOO iTvM ^tjviy tia't/Sav x^P^" >
Telft XifMTsi fUvsi titJjou ritv M&t vuktci xira
(pomxopSioti iv httn^vffvi,
Mil ToXvn itifvav fiiv ivli/f&v
luil tKuSluv iivipuv &>Ai7t TeSti},i(',
wvl xarcinol rivas ixKurrn , lui) ^tjet iiatffieuvt , xai iiciTpt0i4
Versum tertium quartumque aic iabet rediol«grari:
tut) Ttlvtv tuxdpxuv fitiv ivinpay
x») irutrxluv S^ifSfiuF iyStvi rt$ti}J(,
Praeterea coinpBrat cum bocoe Pldtabgu locum Thkhistii
p. 280 D.
Lugd, Bat. mense JVovemfrrt hdgccuii.
Edbipidbs IpHg. Taw. 812.
OF. 'Arpiaif Buirreu t" elfSet yevo/tivifti Ipiv i
19. iix6V7K %9ur9( ipvU iivlx' JSiv wipi.
Versus alter editoribus merito moram iDieeit. Noo eaim boo
iMKEnuM rogat OiEaru , qvando rixa isia exsliterit , sed an
omniDO rixam ortam fuisse sciat , oUitt ytnpUv^v tptv h. a.
irt IpK iyhtTo, Il)a vera respondendo debet aOiriiiBre, se
hoc ioBudivisse ; addit inauper , Ue caUBani qiiidem , quae rixae
aDsam dederit , sibi esse ineognitam. Itaque id poetae erat signi*
flcanduni , quod simplicissimo mode ila sooat : tpauva, , in
{r 9tp\ ipvii.
Tragicis autem poetis in talibua non mious avvtMx, quani
tri ID Ufiu fuisse, ut compertum habemus, ita hisce exemplis
iUBUper nonflnuHtur:
sdbvGoogIc
Emtip. Iph. Tadr. 612. 63
EuBiP. Orest. 1350:
Mtvi^ai^ , ovvtx' ivipctt , oi ^fuyxg xxieou^ ,
tupiiv l^px^iv , o1« xph icpoifviiv xttiuiq.
EiiRip. Iphig. Taur. 956:
^A^ouv a atyi x£iaiuw bvx t'iiivsu ,
fUyx ffTtv^^av, cuvsk' i^v' ftvrpit tpiytui,
EuHip. Iphig. Aul. 102:
^uft^MTv t' 'AxMOif fluff x' cu SiKoi * ?kfyav.
SoPB. Oed. Tyr. 708:
x(k} ftxi' euvtx' irrt vet
Ppirtiov oiiiv /lavrixiii txfiv rix?'^?-
Soph. Oed. Col. 1393:
xx) Txa-i Kxiftehiffi roTs jxutou S' iiftx
■irtaTCTai vufifAixoiiriv , cSvfx' OiS/rov?
TOixuT iveiftt trxiiri TOiq axnoJi yipx.
Soph. Phi/ocL 232 :
ixAA' 2 $f'v' Ml rovTO irpuTov owiut
Quid milii velim iam apparet. Euhipidis versnm simplicis^
sima eadenique certissima medicina Gaaandura esse pofitamqae
dedisse conLendo:
ijiauirx xp^^'ti lipvii ovvex' ifv vipi.
Ilaque irriU fuerunt Mabklakdds el Pohsokus, quorum hie
^Ti? ?v, ille fvslxauv, vel, qaoi} magis placefaat, *iv elxov,
va Gorrupti vocabuli locum subslHuendo sibi visi suDt versui
EuBiPiDis posse mederi.
L. Z.
'1 Keititdenda eit Emmsi h. 1. f«nM ^. E. %,
>) Pro 94I0, lasalnt » U < ». E. ■,
Digitized bvGoOgIc
LKHHATA QUABDAM llf SCSOLDS IN ArISTOPBANBU OBLITT£IUtA
RfSTiTuunruii.
Lemmala in Scholiastarum Grammaticorumqiie explicalioniUus
aul omissa , aut corrupta , aut perperam cum iis , quae
antecedunl vel sequuntur, coniuocta variis constat efrorihus
ansam dedisse. Utar plagulae, quae mihi conceditur, spatio,
quo huius generis vilia aliquot indicem el corrigam , ia Scho-
His ad AaisTopBAnsM obvia.
Schot. Abist. Equil. 665 ; of Trfvrivei? : Ol a-^oeyrwre; rgf
ffir^atat khiI tcu iit/tou ipxsvrti uTttpirxi, Excidit lemma ante
vocabulum exlrenium. Interpungendum post tcpxovTCi et sup-
plendum ex Abistophahk: To^irxt: uTntpirai.
Schol. Abist. Ran. 1 : tuv s'lxSiTuv : 'Akti t»>' iSlftu* , i fter-
oxh «*rl Tou iviftctreq • xa.) 'Ofi^pot
T^v S'fff TiiXifteexiii Tcyrvufiivo^
ivr) T9U Tivurii. Claudicat comparatio , nisi ante ^ fitrox^
inserueris vocabulum isu^tevat e vcrsu Rauarum, qui sequi-
tur.
Schol. Abist. Ran. 374 : 'EyKpoioiif : Bxlvav £ip6S/iui , q ivri
Ttu Ix^aXXwv. Sed fxpiXKay vooabuli iyxpoiuv explicatio esse
nequit. Videtur sclioliasta alteram lectionem nosse ct inter-
prelatus esse. Scribendum mco iudicio: i'yxpouuv. fixhav
litpiiSftuf , iKXpoiiuv ivri tou ix^ixxuv.
Schol. Arist. Ran. 858: ivii^arov rrina: ^puvtxo? , »6ipa-
Toy. e'l ii ypicpowiv xitvKutov kvt'i too Avtifiyitivav xxi tJAjji' ;U^
tX"^ ' M4 X'*^""^y"y'"l*^'"'' ' f^*l^^ KpctToiifuvav. Excidit, ul in
primo , quod proposui , exeniplo, lemma in medio scholio. Ex
Aristofuake relingeDdiim : xa) TuAifv ftii tx^"- ix'^^i'f- /*^
XaXivtfyayouii.evov , litjii xpxnufttvev.
Schol. Abistoph. Equil. 42: tviTXO>,ov ytpivTiav: Auarfis't-
Aov, jrfev0vT£fov. Hoc loco oon lemma, sed poetae voca-
bulorum parapliasis labem coDlraxit. Emendandum est: iua-
Tpei^f^ov irpeiT^VTiov,
Corrigam eadem opera unum et alterum cousiiiiilis generis
Titium in eodem Ubro, e quo superiora ducta sunt exempla ;
sdbvGoogIc
LBHHATA IN SCllOLIASTEN AtUSTOPHANlS. GS
Schol. AbistopB. ^Ci^rn. 22. etc! imvipui; eTxov ol 'ASttvxTit
Tphi Txg vuv^Soug , s'lUxviv vx*ifiT»i Ziia ftifuyTUftivov (jeuri-
iTTiy filXTifi ^TOi ISi/AftatTi xoxxlv^) 9X0'*i^v ixTehonreg ii» rijt
i-yopii iidxeiv xri. Deest participiuni , a quo dativi j//at^ et
0iifi(tXTi pendeanU Supplendum est ^i^xftfiivov post xox*
xlvtf.
Schol. Ahistopr. Av, 1 ; Tf^ohrxi H Ti iviftxrci ruv irptv~
^uripuv , T^ fiiv TXpat ri xei&i<r&xi , t^ H wxpx ri eS Ixfiv
T»v iMrliav. Turbatom scholinm ila est redintegrandum: ri
ftiv irxpa ri irclStaixi ra irxlp^, ri ii xri.
Schol. Abistoph. Av. 42: rivSe rif ^dhv: e1p>iT»i pth i ^£So?'
Sfiut yt fiiiv ol Kunixo) xxt^eiv t'laSxffi ri rotxvrx , ug Eufl'oAK
Xpuj^ y^vfi * rivo0uv i px-ptpSL" Ita omDioo scholiasla , quis-
,qais fuit, scribere non potuit. Ad sanaDdam senlenliam post
lemma ioserendum est oiix. Hoc enim vult, ^xiov vocabulum
non fuisse in usu , sed a po£la m yiXuTx fuisse fictum.
Lugd. Bal. m. Nov. hdcccliii. E. N.
ADDENDUM AD QUAESTIONES LUCIANEAS.
Quaeiitionum Lucianearum caput prioiuni, quod buic Mnemo-
tynae Tasciculo inserendum curavi, vix lypographorum offici*
nam reliquerat , quum Bbkkbri Luciauds , cui cum desiderio
praeslolari nos significaveram , e GermaDia ad nostrales est
advcclus. Bgekbbi libro quid lucrata sit crisis Lucianea,
mox accuratius exponere licebit. Eorum, quae dispulavi I. I.,
nil mibi ab eo praereplum esse vidi praeter emendationem in
loco Lexipkanit 14, ubi pro ^vctfa^'Aue/i' reslitutum est tv
'Ivcp (pxietv. In loco lov. Trag, 6, quern tractavi, in pri-
me versuum ab Herme recilatorum Lehhanhi senlentiaoi est
amplexus, in sexto emendaliorem sibi visus est texlum propo-
nere xvlrtfvt in KriffSjtri mutato.
E. M. :
sdbvGoogIc
* '"it,,
"""TV.
"'Mi, , fwom »„," ""« res I- '"'nuiin ; *""" /»,.
V
,db,GoOglc
ANOOCIDIS OBATIO DC REOITII. 67
rnm acervos; nee praefecti fraudem suspicati esse viileiilur,
antequaiD moles digeri coepit. Habebat sane illud negoUum ,
quod acueret et aleret ingenium grammaUcorum ; qui quam re-
Hgiose et severe haoc provinciam admioistrarint, ad hunc usque
diem cognovimiisex exemplo Dionysii Halicarnassei. Sed pluri-
bus haec persequi ntbil opus est, quia iam apparet id, quod
ID praeseDleni causam sufBcit , Don temere quaeri num forle
Oratio quae credilur dicta esse coram populo in foro , ex um-
bra scbolae in lucem et auclorilatem provolaverit.
Haec si in universura non improbabuntur , Dec pulo iDlriDgi
posse, age videamns de altera Andocidis Oratione, quae inscri*
bitur de Hedilu. In qua quaesltone Iractanda moleutum est ,
quod fere Dibit de Andocide exploralum est et constat. Omissis
enim scriptoribus , qui obiter tantum et aliud agentes etus men-
tionem fecerunt, primarius Tods , a quoomnes certa notilia pe-
lenda foret, esset Thucydides, nisi is in narratione deHermo-
copidis , quorum (lagilium cum omnibus de Andocide quaeslio-
nibus coniuDctum est , totam rem brevius quam caetera solet
transegisset. Quocirca magnopere doleadum eiit, quod periit
Gratippi liber, in quo cum alia memoriae prodila erant, quae
Thucydides, sive imprudens sive certa de causa omiserat^ tum
de hoc crimine fustus actum fuisse videtur. De fide eorum ,
quae Ptutarchus in Alcibiadis vita de Andocide (radidit, quid
dicam nescio, sed nemo non intelligit nee dissensum eius elli-
cere posse ut Orationes Andocidi abiudicemus, nee consensum
laeere ut germanae yideanlur. Quae in vitJs X Oratornm
narrantur, ea quoque sublestae fidei sunt, quia, eliamsi Plu-
tarchus ipse banc Tarraginem coUegerit . quod secus vide-
tur, lamen obseura et impedita ilia narratio iisdem dubiis
premitur , quibus ipsae Orationes , a quibus auctor pleraque
rnutuatns est. Lysiae Oratio contra Audocidem et ab antiquis
et a recentioribus plerisque spuria habetur. £ quattuor Ando-
. cidis Oralionibus, duae poslremae itidem vulgo huic abiudi-
cantur ; de prima ipse dubito nuo) germanasit; est igitur dif-
fieillimum iudicare de secunda , quia vix quidquam restat,
quod stabile sit. Accedit quod jion sufBcit probare Andocidem
vera et falsa ubique permiscere, et parura eleganter et diserle
^ieerc; nam hoc nnnsquisque ultro videbit , qui Andocidenr
sdbvGoogIc
68 ■ AM)0Cll>]9
attingel et onines videfunt. Quae cum ila sinL, argunienta
fere desunt, quibus fraus demonstrelur.
Uaec omnia ul nielins intelliganlur, operae pretium me fa-
durum exislimo, si paucis enarravero Andocidis vilam , qualis
ab aliis ex quinque Oralionibus , quas dixi, concinnata est.
Qua in re valde minim est viros doclos , cum in universum
Andocidi fere omnera Gdem denegareul, lamea de singulis sa-
tis fuisse secures.
Meierus igilur probavit Andocidem natum esse anno ante
Cbristnm natum 442 et ipse alia ratione idem oslendere eona-
tus sum. Ad praeturam quod atlinet. quam gessisse dicilur
in bello Corcyraeo, primus Taylorus antiqiiilatis testimonium
sprevit el conlendit avum Oratorts a Tbucydide significari. Et
sane in aprico est Andocidem ipsum intelligi non posse , quip-
pe tunc vix decem annos natum. Sed inscripUo quaedam,
quam mifai indicavit Bakius v. cl. , me docuit banc praeturam
conimenticiam esse. Missa aulem quarta Oratione , quae est
contra Aicifoiadem , de qua infra pauca notaho , primam
eius menlionem reperin anno ilH, cum viginti septem annos
natus iniplicitus est crimini Hermocopidarum. Sacrilegis tndi-
catis, cum contemni se videret, mox in alias regiones pro-
feclus est et cum alios principes sibi conciliavit, turn Citii
regem, Cui quum odiosus factus es^et, de quibus iris est
quaedam ridicula recenliorum narralio, postquam per Ires fe-
re annos peregrinatus esset , Alhenas rediit , quae tunc Qua-
driugentorum imperio regebantur , quibus quia acceptus fo-
ret non dubitabat. cum semper oplimalibns favisset. Forte
fortuna autem bos quoqiie inimicos invenit et iterum Athenis
pulsus Cyprum rediit, sed non ad Cilii regem, quern timebat,
sed ad Evagoram. Quum tamen hunc nescio quo modo a se
abalienasset , in vincula coniectus est, e quibus postquam effu-
git, peregre rediit , eversa Quadringentorum dominatione. Ne-
que tamen populo quam optimatibus acceptior fuit , nam accu-
satus ab inimicis frustra dixit Oralionem , quae inscrifattur de
Reditu. Terttum exsul, bonis publicatis, in Elidem se contulil
sed mox Cypruoi profeclus est. ibtque cum allerulro rege for*
tasse in graliam rediit . si qnidem postea agros in ea insula
babuit ; non ante Atbenas rediit , quam , pulsis trigintaviria.
sdbvGoogIc
ODATIO M bkDITD. 69
lala est lex quae dicitur obliviunix. Bis iam accusalus ea ac-
tione, quain Alhenienses Iviei^iv dicebant, triennio post de
oniui Vila ante acta iiilerrogatus dixit Oralioneru de Nyste*
riis et absolutus est. Tandem aoito 593 legatus est de pace
ad Lacedaeiuonios ; Albenas redux liabuit Orationem , quae in-
scribitur de Pace , sed uiale gestae legationis , vxpairph^tixv
vocsnt, aecusatus coudetuiiatus est et exsul diem obiit.
Haec omnia, etNi unum quodqae per se nihil habeat quod
incredibile sit, tamen adeo abisona sunt et absurda, ut nesciam
quid dicam de viris doctis, qui talta coucoxeruut. Hilii qui-
dem persuasuin est rhetores, qui istas declamationes invila
Hiperva consarcinarunt, de Andocide nihil aliud compertuiu
taabuisse praeterquam quod indicarat Hermocnpidas . aliquaudu
Truslra ia patrJatn redire conalus erat , et ofleuderal iiescio
quern Cypri tyranuum , quern amicum babuerat. Haec orna-
runl ila ut qui quattuor Orationes componere velit , ingeniosus
sibi videatur, si Gtalual Andocideia quater actum fuisse in ex-
silium et ler Athenas vediisse , eum aliquoties de eadem re in
tribunal! iiilerrogatum esse, euw ter Tutsse in insula Cypro et
Cypri regem bis amicuui babuisse et totidem bunu rautasse
animum. Sed iniprobando nihil agimus; requiruDtur argu-
menta.
Ilaque qai quaestiones de Andocide absolrere velit, quod
quidem a praesenti proposito alienum est, ia pn'mum pedeteu-
tim progredi debet, nam diiipulationis initio nihil bahebit, cui
0rmiter possit insistere. Quapropler auctor ei sum , ut prinio
loco probare instituat Orationem contra Alcibiadem spuriam
esse. Et de hac quidem omnia paucis possunl transjgi post
curas Meieri, cuius commentaiioDes non ad manus esse doleo.
Addam quod nescio an ab aliis aoimadversum sit. In Scboliis
ad Arist. Vesp. 1001 illud reperio Andocidis fragmentum : irifi
'Tvep0if.ou Kiytiv aXiTxivoiAai • oS i fdv xxriip imyfUvof In
xx) vtv iv T^ apyvpexoviii^ iouf.tuti t$ iti/teflcii , at H ^hoe £'
xx'i ^iplSxpOi xuxforoitl. Locus videtur desumtus ex Oralione
quae tiabita est aut babita esse fingitur, qiium Alcibiadu, Ki-
cia, rhaeace decertantibus quis tesserarum iudicio patria pel-
leretur pulsus est Hyperbolus. Aodocides, quo tempore istt
virj de ostracismo certahant , vigesimuui septimum annum age-
sdbvGooglc
TO . AKDOCIDIS
bal , nee credibile esl euni htiic causae iiD|>licUum fiiissc ,
Bicuti flagitat Oralio quae eius nomine ctrcumfertur. Ilaque
suspicor , nam quis talia aflinnel , locum istum petitum esse
ex alia dectaniatiooe de eadein re , quam forte coDdiscipuIus
eius qui conscripsit alteram OraliDoeDi magislro aucLore can-
fecerat. Ulraque superslite, fraus maoifesta foret. Simile
quiddam locum hnbeL in Lysia , cuius nomine aliquot Oralio-
nes contra Andocidem circumrerebanlur, Harpoeratione ancto-
re. Nee diversum est quod usu venit in prima Andocidis Ora*
tione; nam quara Harpocration laudat ct Pseudo-Pluta rebus
legit Qralioiiem Ttpi ivUi^mtt ea sine dubio Tuit Declamatic
argumento non muUum diverso ab Oralioue de Mysteriis.
Nequo diflicilior erit opera in Lysiae Oratione contra Andoci-
dem. Plerique viri docli, qui de Andocide egerunt, viderunt
earn spuriam esse , nee puto invenia esse , quibus eorum dubia
tollantur.
Aliquanlo intricalior est quaestio de Oratione de Pace. Turn
antiqui Graramatici , turn e recenlioribus plerique Oralionem
obelo nolarunt. Sed nuper Knigerus et e noslratibus Oordlius
in docio liliro <le Rebus Graecorum eam Andocidi YJndicare
suscepcruDt. Nihil quidem boe faeit ad quaestioncm, ad quam
propero , sed nihilo minus concedendum est , Krugerum hoc ob-
tinuisse , Oralionem ab Aeschiae sine fraudis suspicione leclam
esse. Sed parum huic rei tribuo, nam notum est quam tur-
piter ille hisloriam ignoraverit, ita ut nihil mirandum sit earn
ineptiim locum es initio Oratjonis Iranstulisse in finem Oralio-
nis de FalMi Legatione. Praelerea cdiservandum est rbeto-
rera , qui auditoribus hoc argumentum dedit elaborandum ,
probabiles forlasse scholas habuisse de eloqueotia , sed eundem
historiam prorsus neglexisse. Addam exemptum erroris, quem
Andocides historiae quamvts imperilug tamen commiltere non
poluit . neque de industria conimisisse credi potest , quia vix
quidquam Tacit ad causam quam orat. Orator igitur § 30 de
SyracuEBnts haee babet: Xufio-xifiot 3' ht Hf-Sev ^fiuv hifitnot,
tpthhttrx ftiv (t>T/ iix<popeif eiihevTtg tipijviiv 3' dvr) TOfJ/fUu
itottiadxi , T^v re vvii.ntt.xittv iirotiixvuvrsg oacf xpthTuv w <r^f
ripx fiti tSw 'Kyfijaliiy Kxi rSiv Karavaluv , f'l 0euMifLt6ai irfit
sdbvGoOgIc
OBAIIO OB BBDITU. 71
irr' t}fii*tK t 'E.yKxioui ii Am) Ztifxxoirluv. In ceteris errori-
bus excusalio colorem habet et speciem; non enim Ontor ipsa
inlerfucrat; sed lioc quidem falsum ease ignorasse nequil. Nihil
addo nunc de scribendi genere in liis Orationibus, quod mibi
saltern uli et aliis scb<4ani redolere videtur. Gonferat mihi quts
\erbi cau£a ineptuni exordium Oratioois contra Alcibiadem lat
stupidaoi ioterpretalionein discriniims inter d^vifv et vroviAi
in Oralione de Pace.
Sed quia hoc lantum probare iostilui , spuriatn esse Oralio*
Dem de Beditu, bas Ires Orationes, de quibus amplins pro-
DUDciari debet, niissas facio. Quod quDmiuus faciam, nihil
impedit ; nam si spuriae sunt , nullius sunt momenti ad de-
monslraodum duas reljquas esse genuina8,et si genuinae sunt,
ilubitari DequEt quia hae siul Bpui-iae. Satis dilTicilis est igitur
quaeslio de prioribus duabus , oempe illis de Hysteriia et de
Reditu, de quibus hoe optimuoi factu videlur, primum do-
monstrare alterutram esse spuriam.
Satis mirum est utramque Oralionem etsi slilo non diverse
concinoatam tamen toto coelo di0erre. Oratio enim de Myste*
rlis de omni vita ante acta Andocidis accurate exponit ; in
Oratione de Reditu nihil inveoitur praeter quosdam flosculos
oralioDis , qui licet in schola impeoee probati fuerint , tamen
verae causae baud nimis accommodati sunt. Sed ultra fateor
omne iUud fallax esse et iocertum, cum videam vel Valcke-
naerium deprehendisse quidem in his Oratiooibus nonnulla.
quae sunt Sopbistis quam foro digoiora, sed tamen in univer-
sum probasse seriptoris elegantiani et dicendi peritiam. Verum
gravius eat in utraqoe Oratione diversa tradi. Sunt quaedam quae
inde eiplicari possunt, quod Oratio de Mysleriis dicta est un-
decim annis post illam de Reditu, sed nequaquam omnia hae
exeusatione coolinentur. Quod verbi causa in Orations de Re-
ditu dicilur de Menippi psepbismale nescio cuius , quo immu-
nitas, Graeci dicnnt Sieiav, data fuerat Aadocidi, non intel*
ligo quomodo Orator hoe praeterire potuerit in Orations de
Hysteriis ; fuisset hoc sane ei actioni accommodatissimum ;
nam quod de toix causa, quam undeeim annis ante oraverat,
altum est in poeteriore Oratione sileotium, id minus miror.
Contra mibi inexplicabile est, quomodo in Oralione de Reditu
sdbvGoogIc
7t ANDOr:iD(S
Dihil reperialur de Isolimidis pseplnsmate , de quo muUns est
Orator in Oralione de Mysteriis. Diversum quoque scriptorem
prodere videntur , qoae de maioribus tradJt. Non utor illo ar-
gumento, in neuira Oratione meinorari tegationem avi Oratoris,
si quidem Oratio de Pace , e qua banc novimas , spuria est ;
sed iustam Biispicionem movet Oratorem , cum de maioribus
omnia titudiose cooqiiirit, omittere dicere de praetura avi cng-
nominis in bello Samio, de qua dubitare non sinit Androtionis
apud Aristidem auclorilas. Conira cum utraque Oratio procul
tlubio antiqua sit, oonsentaneum est nihil legi de eius praetura
in bello Corcyraeo, quam debemus , uti dixi , corruplo Thucyili-
dis loco. Verum graviua est quod legitur de Leogora , Oratoris
aro. Exscribam utrumque locum etsi paullo longiorem. in
Oratione deUysleriis sic legimus § 106: Ol irxTipeg ol vpUrepei
yevofAivuv rig irihet kmcuv (Myixav , art 6i rdpmivot fth ttxoy riiv
tri^iv t iU iiiiiOi t^vye (leg. itpeuye) , vtx*iffavTtq /Axxiftivat revt
rvpdvyovt iir) TTftsAAitv/y, ^pxT^youvTiq Atuy6peu tou TTpoTiTnrcv
TOu ifMu K») Xxpiou , ov ituivoq rijv Svyenipa. elx'* , i^ lit i
tifUTtpot iff Txinroi, xccTcktivrei eU ^k" TXTfliti roiig /tiv i^i-
xrena* , tuv H (pvyiiv Kxriyvarxv , Tobt H (thtiv iv r^ v6Xti
iitxvTte ^l/iuvxii. Cum his confereoda est Oratio de Reditu
§. 26 : . TiSt yip od 4'^'^f^*V f-"' Aodfiv aU» r' i-fi roi); ye
rpetjluTlpiiv! ufiSv , Sti i too inau TTxrpog vpiramreq Atayipxt
^XTiirtct irpot rohg Tvpivvout irip tou i^fteu , i^iv avr^ JjicA-
i.aiz9iVTi Tq? ?x*^** "*' yevopih^ xtfiftij ip^at /ter' ixfhuv tuv
ivipHv Tiji vixauq , ii>,eTO fixk>.ov ix^trtTi' furii reu 3tf/uu xxi
(psuyav K»KiTx6stv fAiX>.av ii Tpoiimt aiirav xxTtef^vcei. Coil>
cedendum est de his probabiliter disputasse Vaterura , Meieri
doctum auditorem, quein niagnopere doleo noodum persecutum
esse ea, quae inchoavil. Mihi saltern praeter primani opusculi
partem nihil iimotuit. Sed , etsi non intercedo quominus pro-
babiliter dispulasse videatur, tamen mihi non persuadebit. Ele-
nim laudatis verbis tria insunt , quae non ooDcoquo ; largior
enim Andocidem in altera Oratione lantutnmodo dicere potuis>
se de caiamilatibus, quas perpessus est Leogoras, in altera de
praetura et de victoria ad Pallenium. Verum primum miror,
in Oratione de Reditu Leogoram Oratoris abavum vocari, />ro-
Bvum auteot in Oralione de Mysleriis, licet hoc sane faisae le-
sdbvGooglc
ORATIO DB KKDITU. 73
etioni possit trihui. Deinde ahsurdam est anno a. Chr. n. 4tO
nam Oratio ante hoc lempus non potest Labila esse, Gngere sibi
audrlores , quorum qui quidem aelate prorectiores essent re-
cordarentur Pisistratidarum tyrannidem. Tertium denique ,
quod gravissimum est, nescio quomodo aonolare supersedi in
specimine meo. Nempe ad Pallenium non victi fuere Pisistra-
tidae, sed vicit Pisistralus, si quidem maior est Herodnli quam
Andocidis auctoritas. Vatero qaidem videtur nihil Tacilius ex-
plicari posse: Alcraaeonidas enim a Pisistrato ad Pallenium
fuisse viclos, sed aliquot annis post eosdein ad eundem locum
de Pisistrati filiis reportasse victoriam. Talia autem si pro-
Irabnnlur, actum erit de omni sana interpretatione.
Tandem quaedam dicenda sunt de iis, quae narrantur de
patre Leogora. In Oratione de Reditu videmus Oralorem ini-
mane quoddam flagitium commisisse. Patet hoc cum ex uni-
verse tolius Oralionis habilu, tum ex locis quibusdam, qui
sunt de Vila ante acta , quorum exBcribam eos qui maxime
facinnt ad meum propositum. Legimos § S : xivrtg ivdpa-xtt
ylyvovT»t iri t^S tS x«) xcexuf vpimiv , fttyiXn ii i^irou Kxi
tJ ESAMAPTEIN iuirvpK^lx hi. Qui reus Oralionis introitu
tali excnsalione utilur, se pecca^e quidem sed neminem pec-
eandi experlem esse, nae ille non vulgari aut levi crimine te-
netur. Pariter § 10: Kxhti fyu rdr' ai/rii j'vsvf rxi; iftaw
vou mfUpopki , ^ Tin) xaxm re k»1 AISXPHN oux eiS" eJ ti
ireyhtre , rx fiiv rxficivolf tJ l/tauTou , ri S* dv^yxif tuv vxp-
ivTKv 'TTpxyitimv , lyvav Ijiiijev eJvM rpimiy ts reituiTx xxi
iiKiTxriiti ixtT, Sreu ^kit» fiiXMifii S^it^naStet ^' v/tav. Ne-
quam sit oportet qui ultro fateatur se ab omnibus bonis con-
lemni. Luculenlius etiam est quod legitur § 3u: Svirep ii
rijt tire iftxprlxi ri iiri tuv Ipyuv ffti/teTx l^xre XP^"^' iri?^-
TXTtf roioiifitvoi KAKON fit iyipx H^tivixi , euTU x»i M rg vvv
fvvelif fiii XifTijTf Iripxv ^iirxvov ij t« ivh ruv vwl Ipyuv irtf
fuTx u^7v ytvi/iivx. Quod nefandum quale fuerit cognosci po<
test e § 7 : S$ EJ? raaavTav ^h6ov rm tftxuTou ivaiMfioslxi ,
ftre x^ eirsiv vfrfnfW rt xx) xvolif , the xjtt ivvxftti ray t«-
ffivTuv US ixS^v elf ToixvTifv auft^pav tuv (ppnuv, af' xviyajv
tioi yevMxt ivoJv xxxeTv relv pitykaiv iiripov c?,h6xi, ^ ft^
jSiuX^SivTi xxTttTtTv TOVf nturx wetttvavrxf oi xtpi IpiaS piiyeu
sdbvGoOgIc
74 AKD0aDI9
Iffuhiv, t1 Ti fit) Ttt4tht i£aa» xa) Tiv rxripx oHiv dinrnvra
Tvf ifuatT^ ircKTtivM (orsp iviyxit irctSeTv iff xur^ , ei fyii (tii
il3au>,dfmv TxuTX TDiijffxt) , if xxTtiTivTi Ta yeyfvuftivet xuriii (tir
^(ptlirra ftii reivivai , to5 i' i/uivTou Torpif (tii tpovix ysviffSxt,
Sed Don intelligo cur lioc laio luisefuin Andocidi visum sil.
NoTit Hermocopidarum nomina , novit et alios per calumniam
a Dioclide indicatos esse et Leogoram ; itaque denuDCtat reos
et servat turn patrem turn celeros cognatos. Quomodo hoc
euiquam dedecori potest esse ? Non moltum proQcimus , si cre-
danius praecipuam igaommiani in eo fuisse silam , quodimma-
BIS sacrilegii parliceps coniurHtoruDi proditionedebilan) poeDam
callide effugissel ; nam turn niiruin est eum non uti simili excu-
salioue, qua tota OraliodeMysteriisnititur, nempedeEupbileLo
et de osse confracto; turn explicari nequit quidni Orator om-
nem culpam a se arerlat probando, se prodidisse quideoi con-
iuralos sed serrasse palrem. Et omnino miror Oratorem dkhi
saepius eo redire. Sed Deque per se laudatus locus sibi con*
Stat. Quae eat enim istii opposilioF Eo redactus fai ut aut
mihi ipsi simul cum patre pereundum esset, aut me ipsum ser-
varem el palrem ex ignominiosa morte eriperem. In tali dis-
crimine optio non adeo difficilis est. opioor. Hae difficuUa>
les superari noa possunt nisi, ftii eieclo, legamus, tov y liucu-
rou irxTph (fieyiec ytvivixi. Turn demum intelligitar, cur Ad-
docides in defeofiione adeo haesilaverit et tergiversatus sit.
Quamquam autem haec emendalio facit ut Oratio de Bedito
recte procedal, tamen nunc patet, quod initio dixi, alterulruQ
Orationem esse spuriam. Videmus in utraque Andocidem ac<
cusatuDi Tuisse, quod patrem iodicavisset , sed ita se ab hoc
criniine in posteriore defensione purgat. ut aut in ilia aut in
hac impudenlissime meatitus sit. Ut autem concedendum sit,
multa Oralori Attico augere Ucnisse aut minuere prouti causa
postularet, lamen nunquam inducar ut credam Andocidem de
parricidio tantum sibi sumere potuisse. Ilaque si parricida
fuit, iudices prorsus ludibrio faabuil in Oralioue de Hysleriis;
si non Tuit , Oratio de Reditu non potest esse genuina. Mihi
vero* dicam enim quod est verisimile, Andocidis patrem per-
didisse non videlur: ooa eo tenduDt quae narrant Thucydides
et Plularchus; quod auleni Diaioris motnenti est, boc vix in-
sdbvGoogIc
ORATIO DB BEDlTtl. 7V
eogiiilum potuil esse rbetori, qui composutt OratloDem contra
Aodocidera, qui tamea de parricidio prorsus (acet. Gelerum
perquaai memorabile esl A. G. Beckerum. qui Andocideiu Ger*
inauice verlit, in iolerpretalioue haud scio an imprudenlem
eandem coniecturam seculum esse, quam proposui.
Obtiaui ni fallor, aut OralionemdeHysleriis ant illem de Ke*
ditu spuriam esse. lam demonslraodUDi est utnmque Andocidis
Domea emeuliri. £t de priore quidem hoc olim eviacere conalus
sum. Nolo nuD4 retractara quae tunc reclene an secuB dispj*
tavi, sed ut omnia melius intelligautur, ex iis quae de lioc
argumeoto congessi , delibabo duas vel tres suspiciones de gra*
rioribus. Primum Orator de crimioe Hermocopidaruin sic di-
cil, ut Deque narratio per sepossit intelligi, neque coDveniat
cum iis, quae aliunde constant; turn eipooit de iuramia iure
Attico, quod etsi condiscipulis in Schota perutile forlasse fu»-
rit, tamen ineptum est coram iudicibus, qui rem quotidiano
usu muUo melius noverant quam Orator Ipse , qui in bac po-
tissimum parte miri&ce nugatur; tandem Orator adeo caret
nolitia aoliquiorum temporem, ut vel utrumque bellum Per-
licum confundat.
lam postquam Andocidearum Oratiwium tres spurias esse
agnovimus, cum Orator, in quarta.qaae sola restat, bistoriam
et antiquitatem yix etlingit, fraus constare non patent nisi
institnla accurata disquitione de sermone ipso. Quae res etsi
mihi semper lubrica et dil&cilis visa est, tamen non reperio
quomodo sine xiirorx^laa crimine certamen detraclem. Prius-
quam autom venio ad istam disputationis partem , imperalorum
exempio, qui ignavam et inbellem lurbam in medio agmine
coUocant , boc loco interponam nonnuJIa , quae , etsi veriumitia
videanlur , nequaquam certa sunt.
Nempe iam mihi satis constat, singulas Orationes adeo sibi
repugnare, at, qui unam Andocidi vindicare velil, necessario
ceteras omnes spurias habere debeat. De Orationibus de Mys-
leriis el de Reditu boc in superioribus data opera probare ia>
stitui , de ceteris idem faciliiis eliam apparebit unicuique , qui
accurate omnia componet et conferet. Quodsi verbi causa,
nam attingam rerum capita , Oralio contra Alcibiadem genuina
est, celerae sunt spuriae , nam legatjones, quas in ilnc illiu§
sdbvGoogIc
76 AMMCIDIS
OralioDis Andociilea se obiisse glortalur , duHo tnodo mcmorari
noti polueruDt in Iribus Orationibus posterioribus. Si auleiu
Oralio de Pace geuuioa est, spuriae sunt Orationes de Myste-
riis et de Redilu, nam aftgre Ucuissct Orator de avi legalioiic,
si earn cognovisset. Sunt quoque de hoc argumento alia , sed
haec nunc suflkiuul. Veriim peruiirum est easdem Orationes
adeo inter se conveoire, ut eundern auctoreni subiode |:roderc
videanlur. Frcli iiescio qua dicendi aimilitudineet Valckenaerius
et alii Orationeui r«Rtra Alciiiiadem germanaDi iudicarunl; et
concedi potest in omnibus deprebtudi eundem scribendi colo-
reui. Hoc explicari vix potest, nisi credimus eas conscrtplas
esse a duobus pluribusve discipulis ciusdem rhetoris, nam quiu
uui eidemquB eas assignem, cerla me causa prohibcl. Verura
tllud ipsum , quod eas in permultis cunvCQii'e dixi , etsi ita
comparatum sit ut seotiri et attenta lectione intelltgi po&^it ,
sed exemptis demonstrari nequeat, lamen operae pretium est
aliquos locos indicarc, qui mirilice conspirant. Exscribam
§ 129 Oralionis de Hrslcriis, ubi de Calliae filio Prolarcbo sic
dicit : Tpwv yxf oi/ruv yuvaixSv , aU ffuv^ixxxis hxi i irxTvif xutou ,
t^t f*^" "'^f ^^"' ' "* '^*''" ' '"'^ ^^ £ii^<^k , riji 2^ it7tf. Hi iv
t'm iuTo; ; Oiilreug 3 AJri^hi ; ? W XP*I »'5»'^*' ivefiiiTM ; Confer
nunc cum his § 22 Oralionis contra Alcibiadem, ubi legitnr:
rpii(i€vas ('AAx//3ia3t(f) yumiKx tuv «I;iyt«AwTWv (MtjA/wi-) ulhv
i^ «ur«f a-(ffo/))T«( , Off roffouTiii TapxtoftarifUf Airiadsv yiyovtv,
S?' Ik rav kx^kuv dKK^Mii iricpvxi. Agnoscis nianum eandem
nempe eius , qui quo pauciora de mythologia cognita habet,
eo cupidius effundit. Nou dissimilis ratio in loi-.ulione iuelv
iirepey ihiHm. In Oratioue de Mysleriis § S7 legitnr: s't liiv
yxf ijv Suoii' dxTepw ekMBtt, i JwAwf ijro^iffiat ^ xia-xp«i a"«-
Sifvxt . ix^i «" "! e'l'Telv lexxlxv ehxi ri Xiyi(itvx. Orat. de
Red, S 7 ; «*' inx-yKifV (Ui yevMtti ivoTv reTv fir/hei* iartfov
ihhisti , ti fih ffovXiiSivTi cct. , nam locus iam supra laudatus
est. Orat. de Pac. 28: Tetovrav i' iAjrliuv fiSTXirxivr»g iittxi
JerSwfl?v 6xrsf»» ihMai, ^ wof^iteiy litr' 'Apytluv Axxeixiftovtoii ,
9 fiSTx SoiaT&v KOtvif t^v e\p»ivifv itctcl<r6xt. Nulla particiila fre-
quentitis legitur quam Jiisrow. Oral. c. Alcib. § 56: xxlret au
SiJTOu & 'AStivxTot i<;fxxt<iinvxt f/iv imriiiiiig i'tfit , Tihivxt
%' ti/K i^ioq. Orat. de Mysl. § S9: bSts i^Tcu ol reSvexTt? h'
sdbvGoOgIc
ORATIO DE SBDITU. 77
ifti {tx>-koy hiivMxv. Oral, de Red. § 1 : ilxtf ykf ^ rtf-
A(? dT/ivTuv T4Jv TcXiTtvcfiivav xaivYi ht , xx) t« yivdfttvx Sija-oi/
a^ff^tf r^ TfiKfi xeivx l<ji. Ibid. § i> : xx! txut' iv t'iSiai JjJ-
TPu K«AXi0v u/^v et mox: a*<?'«Av ik Sijfl-Du xk) ri i^ctfAitpTttv
iuffTTpx^lx hi. Ibid. § 19: (ot n-fVTxx^^ja/) oD$ xoAA$ 3i}s-eu
eixit ^TTov J(v T( i^xuxfTiiv leri. Oral, de Pac. § 13: nvoihiv
cZv iyuys H 'ASijvxhi iiofl^oftxi irip) Tourav, riir liiv eipijnfv
oa-rniplxv tJvxi r^ i^m> xa) iuvxi^tv , riv H r6xt(in i^xou
xarixu^tv yiyvsaixi , nisi qiiis ultimo loco iti/iou legere Qialil.
Possem inultis aliis exemplis allalis loDgam disputalioneiD fa-
cere etiam longiorem , Red baec suCRciunt. Malo hac occasio*
ne indicare, quis iste Rhetor verosiinililer fueril, in cuius
schola eae declamatioDes babilae sint. Nempe is fuit Iso-
crates. Scio quidem lianc qualemcunque coniectnram a mul-
tis leal risu acceptum iri sed affcrri possuiit , quikus nisi ve<
ra videalur tameii probakilis Hat. Mam ut taceam de aniver*
80 dicendi genero quod ab Isocrateo sic diOcrl ul cooaiuioa
eorum , qui non multum profecerunt, a perfeclo exemplo di-
Blare solent , laudabo § 23 Oral, c, Alcibiadem : ixf^' ufittt
iv fiiv Txii TpxycfilxiQ toixut« Smpivifrei ienit w/tt^ere , yiyvi-
ftevx 3* h T^ iti>iet ipuvrti ou^h (ppevri^ere. KxItci iiuhx
fiiv oux lirhxvSt iciTipov oZrn ytyivifrxi ^ TtiirfsXiiXt vjcl tu*
iroiifTav' TxiJTx H tra^ui tiiirti ouTU irtirpxynivx vxpaviftui
fifSipiKi epipert. Haec verba nescJo quid Isocraleuoi spirant
ct vero eliara senlenlia ipsa apud eundem est obvia, Evag.
% Si vuv 3J t/; oix iv xdoftifirtitv , hxv ip^ roug (liv vtpi rli
Tpuixii xx) roiit iritutvx yevoftivcui ifivoufiivauf xa) Tpxyipiev-
fiivauq , x'jTiv Sf irpmii^ , fttfi' i* i/^ep^x^f.^ rxg exttvuv iperki
fttfiiTore TOiaiirav ittxIvuv i^inSt}<rifiivev i tcvtuv 3' xlriif i<p8i-
viq , $ TOUTS ptivov ifyxSh wpiieistv, Sti piiyKev xxxiv roU ip£sv-
vh if IV. evTu yip nvti iuirxit,ag vreipuxxa-iv , uaS" ijiiov lev eu\e'
younivav ixovottv out eix Ivxviv i\ ysyivxffiv , ^ TOiirovf iKp* iv
tv ^tjrovidTii xdTo) Tvy%xvoufftv. Sed acceduni alia. Novimus
quam fi-equenter in Scholis contra Alcibiadem declamilalum
sit, et credibile est iisdem teniporibus eliam Andocidem ap-
tum praebuisse argumentum hominibiis sludiosis quidem sed
paulo loquacioribus. Nempe declamaliones pleramque versa-
banlur in coniecturali genere et eo argnmentum erat acccp-
sdbvGooglc
Uus, quo maior erat causae obscurilas et opporliiuitas loco*
rum communium. Veriaimile est igilur Hermocopidarum flagU
tjum ID scholis saepius tractalum fuisse , cum Thucydides ipse
sc tndagare potuisse negel , num isti iarene caesi fuerint nee
ne; nee pnteteriri potuit Ja ipse, qai maxime hoc facinore ia-
clarnerat. Cuiusmodi autera illae declamalioDei ruerint , com"
pluribus exempiis nolom est et neminem , qui Antiplionlis te-
tralogias legerit oblituoi esse opinor taedii quod devoraviL Sed
ab hoc ieiuno et tenni dicendi genere Andocides longe remolus
est. Paucae orationes rerum varielate aeque cominendabiles
sunt atqae Oratio de Mysteriia. Neminem autem nori rhelo-
rem, quern Terisimilias est auditores ad (ale declamationum
genus excitasse, quam Isocralem, cuius audilorum sat multi
se ad historiam acribendam contuleruot. Suapicor igilur earn
ipsam rerum ubertatem efTecisse, ut fraus (am diu latuerit,
cum viri docli deprehendeient quidem Jo Andocide errores
graves et mediocrem dicendi periliam, muUa adco, quae non
nisi schoiae conveoirent, sed lamen in universum probarent
copiam et omalum a deelamatiouibua alienum. Sed praeter
locum , quem ex Evagora laudavi , sunt nonnulla alia , quae
baud inutiltter addi possunt, Non multum (ribuo loco, quem
Clemens Alexandrinus ex Isocrate desumtum esse autumat;
nempe in Orat. de Pac. 2 legitur: Xfii ykf Si 'Aitivsuot re-
Kimploii xP'i^^^i "^? ^pdripov ytvofUveis Tip) ran ftgX^ivrav tirt-
vixr, contra apud Isocr. Paneg. 141 sic: ici to. ftiKKovra rati
yiytyttfiiveit rtxftxlpeviai. Sed hoc forlasse casu convenit.
Aliquanto maior est suspicio in tribus locis Orationis de Bigia.
Haec causa dicitur ab Alcibiadis filio, qui narrat § 6 quae
Rcquuntnr ; eio-tjyj'eAAov eU rhv fieu^iiv , ^iyovrti (i( i ^ecriip iitiv
vuvxyet T^f irxipelxv Ix-l veuripett tfpiyptxffty , cStqi S' ev t^
Tleu\uTlaiv9t t'lxiif truvittmcuyrei; ri ftwiiiptx veiiivfiKv. Vix po*
lest dubitari Isocratem errare , nam rerba ipsa accusalionia
servata sun( apud Plutarcfaum in vita A)cibiadi% capile 22 :
eifftrxf^i Kiptsjvoi AxKiiiiii AKki^iHiiv Ktitivioo Xxafi^ctvUiisi
«)inj^^eiAf>' dSiKtIv xep) tu 6(i> , dvepti/Atiifuvov rk ftuftipta xai
ifiKvurrx veTi iturtu irxlpoi^ iv r^ iuuTou xri. Igitur Alcibiades
non celebrant mysteria apud Polytionem sed in domo sua,
Grrorem aulem quem in Isocrate miuime miror nihil mail
sdbvGoogIc
OBATIU DB RED1T0. 79
suspicalus (liscipulus ia Oralioneiu de Mysteriis transiulil§ 12.
Isocrales paulo post sic pergit : Sti -irttfii rm xxTtjyipetv
tjiea^ 3v i 3iino^ S/ieqv ilx»0t , outu va^a^ eatiiti^tv atuTeitf
}f/euiefthout. Olim demoDstravi exordium OralionU de Myste-
riis descriptum esse ex Oratione Lysiae de Bonis Aristopbani^
leguntur ibidem Lystacia verbis nonnulla interposila , quae
apud enm non reperiuntur. Horum ronlem nuoc iodicare fa-
cile est; ilia enim saut rerba quae volo: wa-6' iftit xof.b ay
ijiitv ilxtfv Xx^tJv irapA ruv KxmyJfuv ^ rufi rav xanyopov
fAivuv. Ultimus locus est is in Oratione de Reditu de Oraloris
abavo. quern supra exscripsi. Hunc coofer iam cum fills
quae tradit Alcibiadis filius in dicta Oratione § 2S de Alcmae-
onidis: t^v 3' tSvoietv 9v itx^v tU t^ irXHSoi h nTt TUpetwi-
)m7« ivtiat^KVTo • mtyyevtU yip ^>^c; UtiVKpiTDV , xx) rpiv e'i(
^^lavxv ftfTct^xftv rUt iialvev Tvpxvvliot . liAA' tihovro 0vyi7y
ptiXXov a roui ToKlTXf litTv icuXttiovrttg, Satifl perspicuilm est
uoc locum ante ocalos babaisse scriptorem allerius Orationis ?
Verum missis his , quae in transcursu et obiter dispulavi,
vidoamus accuratius de Oratione de Reditu. Exseribam prt-
mam paragrapbura : E'l ftiv, S £gSps« , h Mpqi ry TpdyptxTt
bl iratpiivTti fiM '^Mv avTriv yviSifmv ix^^^"! ^ivrec ii^ctlvsvri , od-
OM ayxiiv, tt ri; iripaq ^miXaiTe ifioii itxxlav , ieiiirxTov ciiriv-
Ttuv -i^iffiiTav ijyoutixt , si tm /iiv ieiuT ravrtt , ra ii (Uq, aXXi
piil vivtv iftoiat. Animadvertendum est Andocidenn nusquam
andilores compellare sollLo oratorum more, quibus non & iv-
ipeg in usu est , Bed » Avipt^ 'Adq^iuoi sive u avSpsq iixxi;al.
Nolo premere sentenliam ipsam pulidara esse et ridiculam,
nam quidni Andocides malus fuerit Orator f Sed non ne-
f^ig:enduro est ii7 r^v ^rixiv ifU ti jfoi^vm iyxidv ambi-
gue dictum esse; lam aliqnanlo melius fuisset tcaxiuv £v;
'deinde improbandus est optaliTus ^o6xotTo, qui dubitautis est,
sed Orator liquido scit se tales inimicos habere; Deque probo
locutionem IW^at« ^auMsiai, Arripuit illam ex Homerico ver-
'8U : vvv y Mpag t^^avre 4§o) xxxi fuiTiiuvTEt , nam nibtl ira*
pedit qsominus cwrupto floiDeri exemplari uhis esse credator
(apud Homerum enim probo eos qui hipNt' i^dxovro resliluer
sdbvGoogIc
runl). Apparent in Eeqiientibus quoqiie exempla tocutioDum ,
quas Orator ab Homero muluatus est. Quod verbJ causa § 2
dicil tout) tJ (iiytt xcti ieiviv, id repelitum est ex Homerico
caxo; ftiyx re SeWv re, Qiiod slatim sequitur: fl ti vftx4
JCP^ iyatSiv iftau iT»vpia6xt: Ixttvfhiat miniaie frequens est
apud Alticos; efiictum est ad iinaginem Odysseae versus: ft^
vov Ti naxhv xa) (itT^ov iTraiip^. Alia quoque ex Homero de-
sumla videotur , sed kaec sunt fere incerliora. Sed, ut redeam
ad primam paragraphum , in illis Sxou ttivrei iei Tqv viMv
XTE. , neque Srou probo pro ixi'i, iieque assequor quid UT
sibi Telit , non magis quam xpii id ^ loco , quem modo ex pro-
xime sequentibus laudavi. Denique in itivSretTav xTiyrm ZPI'
ftirav, uUimum vocabuluui omiUi soleU
Paucis interpositis de Orator sic pergit: twt) tbIvuv ri ftiyK
'xai ieiviv irifmtv ufuv ipav Toiii [tiv qSq TrfxTTtVTxt , rciif H
Ti%a /*^AAoi'T«s ■ K»l fiat ftiyn;ty ixufix Trapiitxf , W vvrf o5-
rot 0} &vSpei ieivai euru xtpiKaUvraii , 11 ri u/Lxi xph iyd^
ifuu IxxupiffSxi. ie7 yip xvroitt IfTOi d/utSei^iTovt etvxi vivruv
iv6p&vuv , 9 Tg ir6htt Tstvrif "iufffitvfiiTouq. ti fiiv yt vepU^vsi
TflS viMai tZ vpxTToivtjS xxi -rk X5i» v<pKV auruv ipttivtv Ssv
(piptjixi, iftxtf^xTol t}ai rk ivttvTix vuv t^ ixurav (i^A»'f
rreuiovTtt * e'l ii fti/ txutx iiyouvrai atphi r xureif rvfi<pipeiv
xx) T^ ufiETipcfi xotv^, turpttvtfi XV Tg WAf( ejev. Pro wxpi-
?i}xf , quod Bekkerus ex optimo Codice Crippsiano invexit, an-
lea legebatur xtpii^Kf. De ixxvphSxt iaiii dixi : xspixxU-
aia,i hac signiEcatione vix Graecuoi est; pro dftxdhxTos Ora-
tores dicunt ex»i6iqxroi. lani alii videruol pro e\ ptiy ye
vsfil^eviri legenduDi esse t] /iiv yxp ». Foriuula tx Hix iftei-
■vev (piptTxi mihi quidem inaudita est: Atlici dicunt rx liix
•A/itivov Ixii. Xveii^eiv non ioiprobaverim, sed mullo usilaliuD
«$t fTTouixl^eiv TdL o'TouSit)' weitiffSxi. TaiideiD sententia postulat
pro iur/fievfit XV fTcv, iusfiittTi i'talv. Similem abusum opta-
■livi iam supra Bolavimus. Eiusdem generis est § 6: fi iv-
Spuxivaif wtpi Iptov yiyvdvxoiTi , ti^Ti xv xvipeg edyvuf^cviftpoi,
tioc vero est de salute sua dcsperantis, Noo magis oplalivuni
probare possnin § 19 : 'Efioi rohvv ri nh ^in tU iftat re-
vpxynivK vxiUy Ti axxvTtt XV (ihliiTi. Melius est quod legi-
inr inil. Oral, de Mysl. <rxei^» ti vxv7£i irkxuSi.
sdbvGoogIc
ORATIO SB RBDITV. 81
Orator pergit § 3 : OTrtve^ eirxyytl*.«vTSi ftou iicipp^Tx eU
iri>iti TxuTig fifl^oviq diipiXfixi , x«) tovtcdv AwoSetKvivrog ftou
Ting l3ouf,tuTixif vetCptJe re xx) ^c^ctiouq raq axoSei^eis , ixeJ fiiv
oSts TOuTav Tuv dyipav o'l irxpxyeviftsvai Ihiy^nvre? oJol r' tjaxf
iToisl^ai c1 Ti /Ati ipBug iKiytTO , out' &K\og ouSflf , h6£Si H
vvv Ttitpiivra,! iix^d^^tiv. De isto xirofpyiT^p Deque novi qui
data opera egit et res satis plaoa est et facilts; sed mirari
Eubit nondum observatum esse liuc referri debere, quod Lysias
c. And. g 29 calumniose narral de prytanibus siibornalis. Ab-
undant hoc loco Tocabula vtp'i Tm irpayptxTav \ turn pro iiro-
rextlv, quod § 22 de eadcm re iteriim usurpalur, crebrius
legitur liriTt\£T» i pro ixiy^avreg Atticis magis in usu erat
i^cxir^xvTti , quod legitur Oral, de Myst. § 7 eo loco quern
e Lysia desumtum esse dixi. Porro animadverli potest incuria
oratoris, qui iungil iiroisDaiivTei , xroStl^eis el itroSsT^xi.
Statim sequunlur haec : ctifitTov euv touS' oti outci ovk aip'
xuTuv ToXiTsi vpxTTOuatv {eiiSi/t yxp iv tJt* ^vxvtiovvto) i£aa'
cJ^' ivipuv iripuv , del e'triv h t$ wi\ti rxiirf , oiiitvii Slv
Xpii/iXToe if^xfuvei ufiii ti eeyxiiv f$ ffiou Trpa^xi • xa,'i xvToi
fiiv ouTBi s'l xyipti o\i To^/tu&i v0xi xitTshi lU Ti fisa-ov kxtx-
i^TxvTsq iito'X'Jpi^i^ii" ^tp) TovTuv , ^o^oij(it»ci t^cyx^' ^iSivxt
el Ti eU vfAxq Tuyx''"'!"^' 1**1 f" <PpovouvTeq ■ iriptui 3* inrwifiiroujt ,
TaiouTOUi avdpiii^oui olg c'tSiirfievoiq ^Sif oivxt7XvyTt7v euih itxtpipct
eivtiv re juc) dxouvxi tx (tiymx rav nxxav. Loculio ou^4v}iq XP>i'
ftxTii iix^^ixi ilerum occurril § 21 ; in bis et similibus pe-
nuria formularum loquendi prodit tironeni dicendo nondum
asRueractum. Eadem ratio est inutlHs additamenii cV rg W-
i.ei TxuT^, quod ad laediuni usque recurrit, v. c. praelcr
hunc nostrum locum , § 2 : rjf TiMi txvt^ ivafttvu^xTOVi ;
§ 3: cuK fM T$ irdxti TXUTtfi ftei^eveq difixeixr, g 10: r^v
Wajv TxvTtiv dyxSiv ti ipyAvxadxi; § 12: t^v wJMv txut^v
lauvxv et alibi. Idem ohtinet in iviih , §11: t&v TtTpx-
xtalav jjSif TX rpxyftxTX lv6xSe xxTei^n^iTuv i § 13: ^rxfx
yvcifmv tufiit) TX ivTxuix vpdyfiXTX ; § 20 : yfyyeXi^ Sri 9v
/tikxti alToq ij^eiv ivTxuSx, cet. Nota praelerea abusum con-
iunctionis $], quern aliis quoque locis deprebendi. Versus
finem buius paragraph! xvSpavouq ciicicndum est. Nihil dico
sdbvGoogIc
8S AMDOCIDIS
nunc de imperilo el inelogaoli oralionis compositione , nam
quern hoc fiigieL ?
Excipiunt haec verba : ri y hx^f^f TciJrp t*ivov lupoi m iv
oiiTuv Iv ToTt kiyeit , rat ifiii svn^apiq Im irxvTi ivtiH^etv ,
luti Tftur' iv f JS^7( inirou xxA^av v/tJv , ave tmiiv 3tv toutuv
iiKxIas Tiftiiv xuToTe TivSi 0ipeiv. Nod dicitur Graece aurSv h
Totq hiyeif pro ^i' reU >>iym ceurav , sed boc librariis quaia
oratori impiitare malo; turn xitAAfov tliivM Atticis vix in usa
fuit. pro Hfistvov f'tShxt, si quideoi tu iih* vulgo dicebant noq
KxXuq oTSjx. Sed nibil novi quod magis scholam redoluat quam:
nxi T^ wpir^ touto eMvTi tpSug ioxu e'lp^vixi , Sri vivret iv-
tpciwoi •ylvovTat M tm tu kx) xcexu; ■xpitrfiv , fityikti S^ 3i}tov
Kx) ri i^xfiKpTftv iuavfx^lx iql , kx) t'mv euTvxi^^Tei ftiv ol
ixxxi'ix i^xfixprdvovTet , aa<ppo»iiXToi 3' oi liv rdxi^a fterxyi-
yv^TKuai. juii Txiirx bu hxxixpiTXi toT; fih ylvttSm , rtt^ "ii fiJ) ,
kM' htv h T^ KOiv^ TxiTtv itifiureif kx) i^xfixprtlv rt Kxi
tMK&q TTpx^xi. uv tviitx , u 'Atifiittiot , £t AvSputrlvut Tip) iiuu
yn&<ixotTe , sUrf xv xnipt? c\iyvaiuvi<;fpBt. Hoc vera eleganler
dictum est et ingeniose Mcogitalum! De iiltimis verbis iara
dixi supra nie improbare oplativuni •yn^axone ; addo nunc
me neque capere comparalivuin euyvuiiByiftpet , quem oon ilia-
gin defeadi posse exJElimo , quam quod dtcit ^26: &v itx)
SvfXfB tixii ufixi , ixr xfVfit u* xfiip e'lg iifixi <pxl»a/*xt , irpo-
Svpthtpiv /Mu dw9ii%tv6xi rx 7rpxTTiii,tvx. Cetenim mullnm
vereor ne Alhenieuies aegre laluri fuissent illud ehrs xv xvipet
eiyvaftnhapBi ; certe Demosthenes ea, quae repreheosionem
quandam continent , semper prima persona eounciat.
Pllira notari possunt § 7 : cd yxp cplivou pixXhtv i ofxTou
i^id fui hi rx ysytytifiivx • at si( tbvoutov «A(ok riff iftxunu
iuffixt!4ey!x! , eht XP*I ttntir veittiri tb xx) ivetf, the xa)
imifiti jZv Ttia^vTuv fu ixisTv tU rotxiTn* au/iCpepiv rHv
(pptvav , &;'' ivxyxtfy /ioi yevMxi iueiv xxxolv roTv ftsyl^an
iirepey IxiaSxi , 3 /*« ^ouKttdivri KXTtiwtlr reiit txutx TQuifetv-
TXi oi vep) 1/i.ov ptdvou ippaZilv , el rt tin irxSeiv , if.}M xx)
riv wxripx oitih ttimouvrx. shv l/txurv iiroxTtivxt {aTip iviyxti
mtitTv Sjv xur^ , el iyu t^n l^i\jhiii,i}ii txutx wti^vxi), if xxrtt-
wiiTt Tx yeyevtifiivx xMv ftiv xtpeSivrx ftii TeSvivxt, rou i'
ifixuTtti irxTpht /til ^ovix ytviirtxi. lam aupra oslendi , oe-
sdbvGoOglc
OHATIO DB RBDITU. 85
gRtiime deleta. la^ndum esse tbu ¥ inxureu wxrpie ^vix
ytvhSat et notavi abusum locutioais iuoiv kxkoTv Uripov Ixi-
vixi. Sed praelerea observandum est Atlienienses coostanter
dixisse ^t.6e» tU T«nvTC iwiMftovtaf , Don tU roircuTt riji iftxw
Teu iua^ixifiovloi ; turn iuatxintiy et ivaiMfuvitt , quae in bac
oratione saepe leguntur , omoino raro inTeniuntur pro tutxe-
ittlftav et KstxaiatiMvlx. DeJnde omDia baec obscure dicta sunt:
quomodo enim iudices intellif^re poluerunt , qui homines per istcps
reiig TM/Tct irot^avrai indicareiitur; porro mimme probo ver-
bum xtertitcBlv , nam in HerniDcopidarum causa eerie perpetuus
fuit usus vocahulorum pL*iv6m , ft>tvur)i? et ft^vurpov. Denique
pro riv irxrlpx oiiiv dSixeuvrx Graecitas postulat rev Tcnipx riv
oiiiiv dSixoZvTX. Sed Qt melius intelligatiir quod dixi de simili-
tudine utriusque orationis, operae pretium est transscribere
§ K7 Oral, de Myst.; 0ipt iii (xph V^f " iviptg Avifuwlva? jrepi
ruv TpxyfiXTUV ixAe^/^fcrdjei , Htxcp &v alirlv tvrx h t% vvft'
cpep^), tI ay iftav Hx-^og /^c/ifa-fv; f} fiiv yip jv iuetv iirepiiv
ixMai,>i KxXSii AxoKkaSxt if x'i7XP«i ffaOivxt, t^oi iv Tl$ tlirtJv
xetxtxw chat ri ?,ty6ntvx ktL
Orator sic pergit § 8 : rli' &v oi wpi yt reiirou rokiA^treitv
ivSpara^ votiirxi ; iyii rehuv ix rm irxpivruv elxipttfv rxvrx ,
i Iftoi puv Auraf ix) XP^*^" ^^^tT^Bv c'vtiv tfteXXcv, CfMv ii t«.
•^/rw TEu irxpinTOt rin xxmH (iiri^xaiv. ivx^vifffiyirt 3' h
§tep mvShip re xx) xpt>j%xvl^ xxShxrf , xx) Sti bvtu a-ipJipx
ff$5? xiToi/i iiri^i^yttte , «?■' ouV tU t^k i^opxv hi i^^itrt ,
ixxfii upiMV aiipuvBf iruAA)f(|)9)|»<r0xj. Qui aliquam operam Ad-
docidi dedit, hunc non Tugiel qiiam proxime baec conveniaat
cum § 36 Oral, de Myst. , sed malo nunc nolare alia exempla
istlusmodi repetilionum frigidarum , de quibus dixf. Quam
scilicet indicavi pulidam djligentiam in loco notando, eandem
reperio in temporis notationibus. Praeter laudatum locum , in
quo Tou Tcxpivroq rirt xxxau sanequam baud cnniniendatur
etegantia, en alia exempla. % 10: rit' dvxyxn tSv Txpivrav
spxyfi-iruv, § tS : riiv viXtv rxiirtiv Ivufxv h rif rift XP^^'
§ 14; h )^ T$ rire rx ivxvrlx ^povouvrcf iff^ei ftixv, § IS;
itMtfou (Efiw iylviTo tv r^ t6-re , eel. Pro ipelSiMxt , quantum
melius fuisset dare iirmf/lxi Ix^ivf
In sequenlibus baec leguntur: rxOrx rthvv arc pttv ytyMxi
sdbvGoogIc
64 AKDOCIDIS
rcixuTx , ToAAa?^)' 3if n iyii fUfOt riit ahixi liipiStiv i%av ,
a^e ftivToi vxuSijvxi , iyii eTt uv fiivat x'lTtof , xxt Sf*af ri yt
iui-ux^xTOi; stvxt ivSpiiirar euixft^ ix<Peuya) , on Sif trpoxyofih^t
fiiv rijq priMut ix) TX^TXf Txg vv/tCPopxf eiiiiit ifiou ^px^ro yi-
vtffSxi iuirixtfiO*htpot , fttiiifx/tivtK 3i sri^iv I'm to dv^x^it
iveivTuv iyi) MxitirxTOi. Habemus h. 1. reum coiiGtenlem se
faisse inter flermDcopidas , quod nondum satis altenderant viri
docti. Pauca hac paragrapho nos morari possnnt. Orator qua
est dicendi facultale fere idem iterum declamilat, § 12: (tifoi
cyi) eux £v iXxxifov hxxtui rxume rii? xlrlxf Iz^ifii , quod
num recte dictum sit , tnagnopere dubito. Satis certum est
illud iy^ th uv fiivof xhtoi ferri non posse. Athenienses dice-
hant iyii fiivot xhio? vel iya xWiiliTXTei yiyovx. Neque capio
illud ore Hi Tpexyoftiviiq cet.: suspicor legendum esse xrt Sij.
Reiskio iam rccte displicuit oiitsU ^(Mu Hpx''^" ylvtaSxi. Impe-
ritus porro sit oportet qui coniungit iwuxi^ixTei.ivirixiitiiKx-
TOf et iS^iirxTot.
Paucis omissis orator pergil § 10: Kxhot ?yii rdr' xu-
ri? yviiii rxi i/txuTav wn0opxt , ^tivi xxkuv rs xxl xWxp&v
OiiK Oii' tt T( djreyivtTO , tx ftiii itxpxvoiif rg ifixuraij , Tx S' tiviyx^
rav trxpivToiv rpxyftirav , h'vuv ^it^ov thxi ^pxTTttv tc tbixvtx
xxi iixirxrSxi ixc7, otou ^kivx fiikXoifii i^S^ireaixi vip' vftuv.
iwfiiil ii XP^*V S^spay eWif^Si fisi , ujTtp elxif , iviSvfilx Tijt T«
/ifi' vfiwv woXirelxt ixflnf; xx) hxlmi , if 5f 3'wpl fttrhiiv ,
eyvuv XuJiTCf^eTti fcai ^ Tsi3 ^lov xirtf^XxxSxi , if t»|v WAiv t«iJt()v
iyxHv Ti TOJOuTBv ipyxffxrSxi , uvi' ufiHv ixivTuv thxl irori fMi
iro\treCTXjSxi ptti" u/iciv. Ac primum minimeeleganter dictum
esiyveiig.... eyvav, turn non satis inteliigi posse puto illud
Jt(v/ ; turn non rede legitiir lyvuv gSis-ov thxt pro xpxn^ov ;
turn abundat ixc/vij; post rij? fid' ifiav ■x-ot.irdxq ; deiade me-
lius fuisset.ni Tailor, xTx^Xxyiivxi quain xv^}.f,xxi*i ', dunique
non fero uftuv txivruv iroXirfufxaiai fitO' u/ta*.
Videamus de iis quae sequuntur § 11 : Ik ii roiirov ei «■<£•
xere oSre rtiu iriptxTog cSre rav Svruv ifit) i<ptivi/ujv , Sxou tiu
wxpxxtviuveutiv " £xx' xirlxx filv rire eivviyxyov tie i^pxriau
uftSv oirxv iv Zxfii)i xurrixg , ray rtrpxiavlav iJSif rx vpxy/exTX
ivSxSt xxTei>.ti^6Tuv , Svtos fui 'Apxt^<iov ^iveu rxTfixou xx)
mStrret yevhixi re xx) i^iyfvSxi ixiroue i^tuy.ipt>iv. Tourtut t"
sdbvGoOgIc
I
ORATIO DB RgDITU. 8S
shtiyxyov roin xairixg , xxi irapay ftoi irhrt ipxxftciv tj)!' riftitv
auTuv ii^xaSxi oux ifOix^ax irpK^xn&xt jrXiov tj Xa-ov ifto) xxri-
?X(r»v. Ingrata est el imperita repetilio vocalmlorum tovtou*
t' eivijyxyov reiig xxs-lxf. Pro cormpto yivtffSxi in hoc sci'i-
ptore qui iirxufiTixi el civo/.e0upsa9on dicerc ausus est. fortasse
r«ponere licebil lonicum fkiytaSxi. Sed omiiino improbandum
est mediuni l^iytaSxi; turn pro ii^xaSxi , quod hac signiGca-
tioneHotnero tritum est, id oratore Atlico meiius Toi-et Kx^eiv.
De ceteris in rempublicam mentis gloriari pergil Audocides§ 12:
elv4yxysy ii alriv ri xx) x^^'^^ > **' '' xvZpn ixetvoi Ix too-
Tuv frapfvxtuxvfiivoi ivlxifjxv pterx txvtx Ilt^oiravvifo^ioui; vau'
fixxouvTtf , Kx) T&K t6?,i9 txutiiv ftSvot iv6puitav hujxv $v T^
rSrt XP^^V- *' Tohuy fctyxXwv Ayxduv &^ix iifixq t'lpyivxvTO
ixtivoi , fiipog iyh sux i» ikix'^^'' ravryu rifq x'irlxf !%otfii.
tl yxp 7oU iivipxTtv ixsivcig Tire rk triTiiitix ftif e'tavixSfi, ou
irtp) Tou 7avxi ri? "Aiiivxs i xlvSuvog Jv xiiroTg /wiAAov S ^^f'
Tou fitii' xiToiii vui^vxi. In siipei'ioribus ism Iria de hoc loco
observata sunt; addo nunc valde frigere Ix toutcdv /terii
TxiJTx. Pro i xlviviioi; Jiv xOroTt equideiu dixerim iyhtr' ttC-
TcT?. Neqiie § 15 sine animadversione diniillere licet: Touruv
Toivuv ouTut ix^vTuv oix ixlytf /tot Txpi yyift)tv eupiSti rx in-
Txvix ■JTfdyi^.xrx Ixbvtx ■ xxri-xXeuvx ith yxp ciq IfrxivtS^ffOfu-
»oi usrJ Tuv ivixie TrpoSvfttxg ri eivtxx xx) iiriftt?.£lxf ruv ufie-
ripuv vpxyftxTuv. Otiosa sunt Ixovtx el uri rm iviHc; turn
trutxa non nisi lonicae dialecto convenil. Sed cognoscamus
quomodo Andocides a Quadringenlis exceptus fuerit : jruiifitvei
a Tiviq fit jjxovTX TUV TtTpxxeaiuv O^^tsuv rt ^xpxxpiiftx , xx)
Xx^ivTeq iiyxyn i'i( rii* /SauAijv. eiSiif ii vxpxfxt (tti Tlthxyipsf
» &vipef " ?(ptj » jSou^evTxi , iyh tov xvipx toutov Metxvua vptTv trlrov
rt lU T9vg TOf,tfilavi ehxyxySvrx xxi xajrixt." xx) ri v^pxyfix
{Sir <r«v iinyeTro d-q iiriirpxxro. tv H rif rire rx ivxvTlx <ppo-
noCiTes S^Asf ifff«v i?S») 0} tTri ^fxTtlxt Hvret roTt Ttr/XKoalois.
xxyh . dipu0ag yxp 3^ tdiooto? fylvero 7uv ^ouy^evrav , iiteiiii
iyi-yvajKov iirekiiiifitvog , euSu? a-pOTTifSw Trpig rnw hlxv xx) hXfA'
^ivB/ixi TUV Upuv. Sirsp ftoi xx) jtmI^ou x^tov iyivero iv t^
Tin • fit yxp Toiif ieoi/q Ix'^vrx ivtUti , oStcS fts jitiAAffv tu»
Avip^vav ielxxffi xxjiXe^^xi , (3ouA>fW»T«i' re xirav lijroxrtTvxt
fig turei ^rxv CI iix^^ffxvTe?. Vidimus supra ineptum faomi-
sdbvGoOgIc
nem locum Isocratisde maioribus Aleibiadis ad Andocidis proa-
Tam retulisse; hoc loco deprebeudimus rfaetoris ingeDium mi-
niine ferax , qui de Andocide Iradit quae acciderant Therame-
ni ; nam quis dubitare potest qui conferl Xenopbonlis narratiO'-
nemf Praelerea improbo noviltam formam Terbi IvSttxuivxi,
Sed Don negligeDdum est quam putida slot isla: iv ii t^ tdre
vii ivuvilx — TtTfXKovhtt , quod in quovis alio scriplaro glosse-
ma iudjcarem. Quae dicil de deorura lulela neque callida
sunt et ridicula: sed boc erat ex praeceplis magislri caput
quoddani in defeosiontbus, sicuti itlud alterura, de quo iam
saepe dixi de maioribus. Luce clarius hoc apparet iu Oratioue
de Mysteriis % 137—159 et § 141—145.
Sequuntur haec : ifiT/*i 6' urc/ieii xeii kxkU Svtt tc juii q!x r^
vi/iciTi i»(o-xoi*>li> , fAXXfiv iv eU i^ti hiyitv. eS Hi mi itiKt^''
ifixuriv iru^e^vpinti)' , B^n reuro fiiv h ^ lidxii i Hfftet tucxoS-
victi , lyu ivr) TOVTOu KXKi eJxOv , TBura H i^tiiif I0ctiiiera t5 uw'
tftou xeirsviai; , viXtv «S xs) hit tout' iyu iiweMi(ttt». uffS" oiiv
TS Ml ropov (iit%»fti irt ijvx! (ioi euSxpTcTv ' Sttoi yiip r^iCTo/jtifv,
vtivTo4ev KMxiv tj fiot l0ixlvfTO ereinal^ifisvsti. «AA' af*ait x«} tK
to6tuv roiouraiv ovtuv «a-«AA»j-e(! ciiK ??jv o ti iTtpov Ipyov irtfi
vXelnoi ixctoufmv 9 t^v xiXiv TXVTttv &y»div Ti igyiati7iiu. Hseo
parlim iam habuimus§9; sed nunc allendendumest ad tiiixp-
ffiTv et aircMepiptaiM , quae Alticis fere inaudila sust, Per-
nuila autem uaiverso loco insutil baud oimis concisDe di«ta,
sed nihil opus est hoc mooere ; utilius erit aliud eienqJum
dare repetilioaum isLarum , quorum iam complura notaviiaus.
Nempe ad taedium usque orator repetit formulam dyetiSv rt
ifiyajoffSxi. En testimoiiia , § 1 : 3f r t^v xi^iv efti ri voi^vxt
eiyaiiv ; § 2: t1 ti iifnit xf^ dyaSov IfASu iirciupMxi ; § 4 : aiie-^
vit iv x^if;U«TO( ie^ifiivoi vfiHi ti dyaSiv c'| ifiou itpa^xt', § 10;
T^f jT^Aiv T«iJTi|v d.yx4iv TI To/rouTov- ipyia:xff6»i ; § 12: (ieydxttv-
Hyxiciy i^Mii(f,»i iipyxa*vTa Ixtivai; § 17: iroiouffiv vfueg el rt
rvyx4voua-iv »yx6iv ; § J 8 : out rifv ixuTiiv itiXui irtfovv "Sivxriu
Tii'JFif dyxidv ti. ipytil^eirSai. Sufficient haec , (^tnor.
Quae legustur § 17 et 18 sunt haec: 'Opaf 2i X^ t S
'Aitivajci , ^/rc/i ri reixurx tSv iarQUfyHftiTav iix^ipei.. touto
fi^v yoip 3<rok tUv to^ituv tH ufUTsptt rpiyftttra SutxfipiZovTtt
afyupiov uftiv hc^ojii^Quffiv , £aao ti if Tit uftiTepx upiTv hi^xvii
sdbvGoOgIc
ORATIO Ut RBDtTtl. 87
TfluTo 3i oaoi ??«Tijj-ol ytvi/tevot wsA^v ti rifv ri^tv xcertpyifyv'
ml XfvSuvav , we) hi J&v xonuv a;pD|Ct«Tfiw i»9i>ni , wemffn
v/tSi el n Tt/yxxvavirtv ttyxidv ; iv $ xds) tEv ti i^xftiprairiv ,
ovx airei tSs ^^eripxi; xiiroiv iftatprlixg iiKtfv SiiSaffiVj leAA' {int'4
iixif Tuv IxtivQii ^ftxpT*!fiiyuv. JaA' (^^w; butsi <jt(pxvouvrx[ y'
u^' iifiav xx) ivxKup^mvTxi iq Hvrtt aviptg iyxSal. x*i eiix Ifu
(S; ou iixxlas' puyik^ yap i^n ciptrtj , oTif rifv ixutiu t^Aj* irai'
Buv iuv»Txi rpiitcp iyxiiv ti ipyd^eo'ieti. aAA' oSv yitilisxny yt
Xpil 3ti ixtJvoi XII cttf vXehou a^iet »v4ps ^?'$ f^U exvrlni va-
ftixiviuveuu* xfiif^^''^ ^< **^ ftiftari TOJtft^ iyxlir ti irotslv
Toix; iwTiv nthhai. Quem mm taedeat ipeptiaruniF Vide ho*
mineniT qui sexeenties ulitur formula ToiJre fiiv tovto H,
qnta magtEtri artem talibos artiGciis ciHKineri pBlabat; scilicet
i^etores talla aeelabantur , plane sicati Homani videbantnc-'sibi
CtceroniaDJ, si tertia quaque senlenlia posuissent este videalurl
Nod dissimilis ratio est in illo £aao ti ^, de qOo lecLa H^ba
DOtavit Sluiterus ia Lectiooibus, pag. 139. Prodltar porro Iso-
cratis imilatio locBtione «AA' ovy. In iia quae iailio leguntur
facile caremus addilameQlo tUv Toi,tTiiv, Cetera milto, prae-
ter illud i^/txpTttyetv ; est hoc quidein in lalibiis vocal>uluni
propriamel solemae, sed apad tiaocrhetorem per abusum facit
utraroqae pagiuam; vide medo sequentemparagraphmn, in qua
bis occurrit, nam quid atUnet curaulare exem[riar Videunus
seqoeatia : 'Efto) rehw ri ftiv USti t'tg iiftStq irtvpetyftha ffxsiiv
TI &TxvTgt Sc eiiilitTt , tA ii fdAAffvri w xx) iifStj rpXTrifuvct
avSpt^ iif»av vivT»xiaici i» Airopp^^ Ukviv, ^ (3du\4' ott 7cAA^
iiiwou iixit JjrTTCV iv TI l^xptxpTiiv , i) e'l ufixt iiei xxoiivxvrxt ti
iv T$ x»p*xiiii/4X vuv iim^ou?,rivctiritti. ol piiv yt tx'^9 ^'?i TuV
tivxyyeXJ^Itivuv axovdOrrmi , ua-ilp%st t" xHtoI^ , H' ti i^x/tdp'
Tivuaiv , xWixv ix^ig xx) >.iyBV xiff%piv ix Tiv if,Miv xoTutov •
&fii7 i' eix Wo-ly sTtpoi u^' av sntIxv Ix^iTt ■ tA ylip vftirtpx
xvTm i<p' iftiv ifxxlaf M m^ iZ xx) xxxSit , iicv ^dxnaSt ,
iixihfM, Initio paragraph! illud ipui videtur loco amtiim,
nisi qttis hoc oratori ipra irtbuere matit, qui vel m orattoois
exordio verba baud satis diligenter ceHAcarit: « /tia oi xxpiiy-
TM1 fiii Tnv x&Tvv yyifiiiv txgvTsg rivTt^ i^xhnvrt et limtle vi-
tiam GOmmisit § S et 9, de quibus dixit SIuit«ras. Illtid
sdbvGoogIc
vx^^^v ''"' ''■D) halmimus inilio Oralionis de HysteriU. Turn
v/3dvAij expellendum est, sed hoc iam viderant alii. In Oratione
de Myst. § 90 et 102 itideoi invenilur vx°^9 eadem ralione
pofiilutn. Dcnique incredibiliter frigenl xx) ev xeei luiiuig, iiy
Pergit Aodocides expoaere de cura circa rem frumenlariam,
in quibus nihil fere est praetcr minuta quaeJara quae impro-
baada vtdentur. Sed in ea narratione, quam transscribere ni-
hil attioel, UDum legitur quod niniis a vera vita abborret.
Neinpe credibile est Andocidem ipsum , diceutem de pollicita-
tionibus , quas in senalii fecisset quasque cam populo nondiim
communicare posset, adducturum fuisse aliquot senalores, qui
conlirmarenL Andocidem ulilia quaedam senatui denunciasse,
quae lamen nondum divuigari possent. Est bic error, quern
rhetofes saepiuscule commisjerunt, quod iu declamation ibus non
Gstis opportune cilarent , ita ul testimoniJs confirmarent quae
nemo ignoraret ab iisque in dubiis et conlroversis rebus pror-
SU8 abstinerent.
Maiorein ofTensionem babent quae sequuntur § 22. vuv 3'
ixttvx ftiv tStc 3txv xxoTiXfjS^ yviiaeirSf Mftx kx) Si^ehi^H^sfit ■
vvv a , u 'ASt/vxtei I tt ftoi j30vAtf4c/)fTf iovvxt x^f'>' f^txpiv re
jusi XTOvov uftTv Kxi xftx itKxixv , vdvv XV ftoi TOvro Iv fteyxf-if
ijiev^ yivciTO. wf ii xx) iixxlx hiv, Hrfode. x yip fiai xiiTo) f vrfv-
Te« Tf xx) iivovxipttvoi Sore, uiitpav ii Mpoti xtdipuvoi ti<pel-
XeaSe , txuS' ufixf , tl ftiv 0ouf.£a6t , xhu , ti ii (Ati ^oiXsvSf ,
iirxirH. Est baec , ut vere dicam , arena sine calce; nego baec
recle explicari posse, sed inlelligentibus operam perdere vide-
rer, si data opera demonstrarem. Postrema verba scriptor
ipse noD intellexit; debemus tarn bella , qualis isla oppositio
verborum xWelv ti ivxtriiv , ntmio antitbeaeos studio, cuius
iam satis exeniplorum vidimus.
Sed pergendum est : hpw 3' xiftxi wo}.hixti xx\ lovkeig ivSpi-
voit xxt ^ivoii vxvToixirdiq woXireixf itidvTxq rt xx) eU XP'^f^'^f*
IttyotKxs iwpixi , 01 XV ifixi <pxhuvTxt TrBmvrig ti xyxSSv. xal
TxuTx i^ivTOi ipSuf ufteTg ^peveurrsg S/Sat* • aura yxp Slv wb"J
v^tiijav xvSpuxav tti ^ivxotTt. iyii Tolvvv tovbutov iiptav ftdvov
iicftxi ■ ri ^jjiitpivftx e lAevliricov tWivrog l^>icphxiySt , fivxi ftot
Siietxv , nxXiv (iT^Sore. xvxyv&TfTXi S' upCiv xxi-ri • In yxp xx)
sdbvGoOgIc
OBATtO W tIBDITU. 89
vuv iyyiypxTTcci h r^ 09v>.evTttplcfi. Verus Andocides Don dixis-
Bet obiter de tiuc Menippi psephismate, quo tola causa niteba-
tur; hac in re mullo diligentius egit scriplor Oralionis de
Afrsleriis, qui de Isotomidis lege dixit quod potuit, etsi nbn
Diultiim valebat legum loterpretatiune. Quid aulem sit liac pa-
ragrapho iupex) eU xp'it*^''''' n*^" assequor. Explicalio fortasse
atiquando emerget ex emendata § 4 Oral, de Myst. Sub finem
non iyyi-yfKVTxt diceodum fuerat, fied ivxyiyp'^^^^'-
Recitato Menippi psephismate , rhetor haec subiungit, quae
sunt totius oralionis longe iDeplissima : rsur) rl ^^^ivftM 3
ilK0u'7xre ^ijipta-iifitvol ftei , u 'Adi^vxtst , u'^spov x^el>.trie %iipiv
iripc^ (pifovreq. veiittrSe evv ftoi , xai ^3)f irctuifxa'it fl rcfi vftiiy
iia^oxiv Ti h Tg yvufiif irtp\ 4(tou itxpiij^xtv. tt yip avx ol xv-
Spujroi Yviifiin XfixpTxvovat , rd aeifix xiiriiv fcii xItiSv 1<^iv , iptou
TO liiv rupix Ti/?-;g«i'fi TXuriv in Sv , o^tp t3s xhlxe ijr^XXxx-
TXl , If ii yvii)ie*i xvt) t^; wporipxi hepx vuv) Trxphitxtv. oHiv
ouv irt uToXtlireTxt OTcp xv [mi itxaluq iix^s^h.^irdt. ujvcp 3i r^;
rirt ifixprixQ tx &iri tuv ipyuv vnfitlx itpxre xp*!""' ^k^txtx
wotoifitvoi Kxxiv pC &vipx ttytivixi, atJTU xxi M rji viiv edvolf
Itil ^tiTSirt i-ripxy ^xaxvov 3 rot iirh ruv vuvi tpymv Tifpuix xiftly
yivipuvx. JTO^u Se /tai Trptir^xei txutx (ixWov Ixtlvav, xx) r^
yhsi auvifihipi htv. Pacne siiccenseam vJris doclis, cum vi-
deain bas ineptias eos decepissc; quid bomine facias, qui sic
ratiocinetur: Uomo constat corpore el animo. Si animus pec-
cat , corpus insoDs est. At nunc corpus nieum idem est quod
antea full ; tgilur non peccavi corpore. Auinius peccavit qui-
dem sed niutatus est; ilaque babeo nunc animuni qui Don
peccavit. Neque igilur corpus meuni cnlpanduui est, ne>
que animus: unde scquilur me iniuste accusari; quod crat
demonstrandum. Uaud vidi inagis. Haec sunt, op! nor , insani
cuiusdam deliramcntis siniiliora quam arguinenlis , quibu.s vel
fulilissimus orator in foro uleretur. Talia si unquain Atbenis
probata esse potuerunt et digna habila, quae ab Joteritu ser-
varentur, non video cur dtutius elegantiam el buinanilalem a
Graecis pelamus.
Propero ad finem , nam non iuvat amplius in bis sordibus
Tolutari. Seqnitnr caput de maioribus , de quo supra me di-
cerc nieniini. lis qui ibi dispnlala sunt, nihil addendum ba-
sdbvGooglc
.^. HI lautioitalem aan
• . - i"-^ iHmttn.) (■ i.
~ \ . ... - . ..c iai iut *4.i-'J
'** ,. ... . . s^„--- -1 •^■— -n itrtaiffiiie
r , li- .-r -■— ^-- ■--*= ^--^
""■ " ^__ _|. ,_^ j._- T-^v-:^t i-. Wj:ii h.rt bjj
-'' 1j^ art. i.-rt >;:-^r^t;k «??«> «3Cw* Tiji-
' '.■•■.-««. IT'" allrtn scfierlsender wijs,
'" * ^ ^^ -eene overwegende zwarigheid zijn;
' " I iBTsI Toor 't geen hi) waarJ is.
E. J. K.
sdbvGoogIc
VARI4E LECTIONES
C. G. C B E T.
CAPUT III.
Quod saepias dixj post Alexudri mortem , quom Maeedanes
et Macedonica occupassent omnia, siiicerilatem Graeci sermooig
labi et contaminari apud omnet primam coeptam esse, deJnde
magis iiiagisque esse depravatam, ut quicunque esset eruditior,
spreta lingua popularium vitiosa el inepta, artiBcialem sibi lin-
guam ex antiquwam Alheniensium scriptis colligeret , qua et
in scvibendo uteretar et si quuido ad erudilos et elegantes ko-
dilores verba Tacerel, earn autem linguam arte et studio quaesitam
sinceritatein naturalis linguae non illibatam et intaclajRa aer-
vare sed vitiis quibusdam suis et inepttis apnd omnes inrectam
et inquinalam esse, id nnnc quale sit uberius in uno alteroque
scriptore Graeco ostendam. Qaum facile negotium sit osten*
dere hoc in scriptore qnolibet , qui deseriiit populi vitiosam coa-
sueludinem, ut se totum ad Allie»rum imitalionem comptMifr-
ret , ostendam nunc in duobus , qui et summo studio ri ir-
Tixi^fiy excoliierunt et in omniinQ raanibiis sunt, exemplaria
Tidelicet nitoris et veauslatis Atticae feliciter imitando expres-
sae, el ob earn rem niullDrum curis iaio dudum illuatrati et
receDlissima memoria a maguis pbitologis dc novo expolili,
Alcifkmhbh dico et Lucunuii, quorum hunc Bbkksbds nuperri-
me. illuD) Mbihbkius paulo ante cdidit. De utroque scriplore
ita dicam , ul demonstrem primuni quam parum unt id as-
secitti , quod snmma ope nitelianfur, id est at AtUcae dictioRis
sdbvGoogIc
92 Variab Liii:Tio.VB$.
santtateiu cl elegantiam scribendo referrent, deiride ulii liLra-
riomoi vilio , non scriptoris , laboral orationis pilor feram opem
et quodcumque genus viliorum insigniorum indicare obiter el
arguere potcro, diligenter faciani. Eadem opera dicam de
Mbinekii et Bbkkebi editionibus oHiv itiro^tihifttvet , ut neque
vera laus iis ilclracta neque falsa aCGcta esse videatur. Equi-
dem utrumquc editorem magni Tacio, quo magis, si quid vide-
bunlur errasse , demaostrabo et redarguam, noD faclurus idem
in iis, quos conLeninerem et negligendos piitarem.
EruDi rorlassc el nunc qui rue inhLiiuanum esse vocifereii-
tur et magnis clanioribus agant aut maledictis cerlent el con-
viciis, quibus nihil reponam praeler duos versiculos Uoralra-
nos paucis mutatiii io meam rem accommodalos :
Di bene fecerunt hilaris me quodque iocoti
Finxere ingeuii, raro et perpauca timentem.
lu' ea quoque re PoasonvH probo et seqnar , qui , teste Do-
bhago (in Adeeri. I. p. B) caretiat ■ ficla ilia facalaque kumani-
tale, quae quum bonis atque malis , arnidt ittimidtque iuxia
blandialur , non mirum si lam valde (audatur a slultis alque impro-
bis." CaeleruDi id again, uL quae scribam Meimekio ipsi poli^
sioiuni ilEKKBRoqiie probentur, quod si eflecero, caeteri, spero,
aat hisce acquiescent aut rectius etiam oegligentur,
LucfANDB et LucuHo aliquanto recentior Alciphron (nam quein
lam saepc et tani manifesto imitatur, ut si quid ab illo lepide
repertum aut venuste dictum sit in suas Epistolas verbis paene
totideui transferal, ci aequalis aut prope aequalis fuissc non
potest) scriptilarunt illis temporibus, quum nemo videretur bene
dicere posse aut scribere , qui non oninem sermonis copiam ex
veterum scriptis collegissel et dicendi usum in omnibus ad ve-
terum consoeludiucm exegisoet, deuiqae quuui apud docloa
nullum verbum satis Graecum et probum vidcretut, quod non
idoneum testcm el auctorem ex antiquis AUicis haberet. Plena
exeniplorum sunt t'cripta AxBEnAEi et Pollucis. Plebs interea
in diem magis dicendi sinceritatem depravabat ulebalurque di-
elione incredibilem in niodum vitiosa, cuius rei exempla sex-
centa sunt apud islos, qui 'Attiki^m' appellantur, PaavMCHuii
T. c. el HoBRmEH , qui omues uon hor. agunt , ut quae fuerit
anliquae 'ArSl^ei ratio et urns doceant (nam nihil forot liorum
sdbvGoogIc
Vaaiie Lectiones. 93
lihris conrusius el absurdias] sed aeqiialium vitiosatn loquendi
consuetudinen) ila arguant, ut Atltci sertnonis incorruptam nor-
mani oppotiaDt. Sic fiebat ut docti alia liogua inter se, alia
ad indoclam plebem et servulos uterentur , plebs erudilum
islud eloquium non taatum Don intelligeret , sed etiam , quod
nemo mirabitur, suaviler rideret. Quamquain est paulo Jon-
gior, adscribam locum ex Sbxto Ehpirico adv. Mathem. I. 10.
p. 265 Fabb. , quo non est alius ad id quod volo* demoDstrau-
dum magis idoneus : hi ii , iDquit , (Siurtxii tis oi^fA^; n»iidei»
rm IhaTuv Kxra irihtig koH ISvit itx^lpouvx ri ctiirh if-
ro^ifiov Kx) iTKviptev hiytrm xai irA^jv ri aM ^aftvlav
K») ifttiiov Kx) lyiii xx) Svtia, aAA« ?o;t;a(rf|iMvo; tou xosAwf
IxovTOi xai vxipai xxi Tou (iii ytXxiriM inrl tuv iixxtveuvTuv
HfiTv vxtixplav Kx) 'titarm rxtipiey Ipouftty , el xx) jSdp^X'
p6v hiv, <tAA' oix apTO<pipiov, xx) ^xfiviov xAA' olix xftUx,
xa) ivilxv j[t«AAov ij ly^iv, xx) iraktv lvitx>,i^tt axo^hiirovTts
wpiq Tohi; vrxpSvTxt ritg (4.lv i3ii»tik«« Xi^tig Trxpxicifjtfpopttv ,
7i|v SJ iftioripxy xx) ^iJidt^oyey suviiieixv (tiTxiid^oiity ■
&i yip If 0i?.6xoyoi ytXxTxi xxpct TcTt HiiTxit, ouruq
i iSfWTix^ xxpx reTi (piXoXiyots. Utrique , ila uli fit,
exeedeiiant modum. Homines indocti de plel>e e^icusari pos-
sunt, qui istis lemporibus nativam linguae patriae siaceritatem
servare non potuerint; doctt non possunt, qui ad omne genus
inepliarum sonl deiapsi, ut linguae intermorluae rationem po-
pulo et plehi obtruderent , quam ipii non talis di/igenler lene-
baal. Graiamatica ars et crilica ita sunt nalura comparatae ,
at, si secus iitaris , in ahsurda omnia exeant et degenerent iu
malesanam quamdara irexvixv et ixpiaixv. Bona autem pars
eornm , qui seriore aetale Grammatici dicebantur , arte , quam
protflebanlur , perperani et praeposlere ulebantur, molesli et
odiosi verbnrum censores et dicltonis probalae exaclores; dum
toll erant in verbis el syllabis et apicibus nolandis, id quod erat
rei caput, ut recte cogitaretur et quod recte esRet cogitaluni
verbis aplts et idoneis dicerelur, nescio quoinodo praetervide-
runt et sic tandem amisernnt. Reram igilur et sententiaruiu
inopcs et iocularil<>r ignari hoc unum retinebant, ut verba
carperenl ct cum barliarismis et soloecismis liella gererent nuU
los habitiira Iriumpbos. Casligat istorunj ineplias saepe Gei.-
sdbvGooglc
94 Variab Lbctiones.
Lins: adscribam locum ex Sbxto Emfihico adv. Matkem. I. S.
p. 237. Grammalici aolent, jnquil, tuv xxrit r» Mivrx xovfuu-
fiivuv ftaiii/iitTtt xetroTfixiiv Hi (t^H riiv xonijv tUv 'EAAqvatf
eufljKeiv TfoXKixig aTff^uj-^* lU xi rtpiirvxv Tfly? ffu5^))To5»T«5
a&TcTi i) ri Sri ^ip^afcy $ viXotxiv i^i ri ut' xvtSv
jitxiiv- Isti bomines quaiu duriter ct aspere soleant in ad-
versarios vel Kecus sentienles invelii et deliacebari nola res est,
quam uDaqnaeque aelas apud populum lilteratum vjdit et vi-
debit. Est b(x quoque et erit semper pervulgatum, at eius-
niodi pelulantia el protervilas cum pari levitate et insciliB sit
coniuncta. Non vidi homiaem in hoc gen^^ moi-osiorem et
asperiorem quam Phrthichus est, acerbissimus orationis exa-
clor, in querelas efTusus, ad maledicendum promtus, neque in
laudando uiuquam neque in reprehendendo inodum servans, at
idem truculentus censor casti^atorque alioruni videle in quos
errores, quam foedos et pudeados , se impticare possil. In Epitome
nominum et verbormn Allicomm pag, 3tt3. Los. ila scribit: ri[v
xa7i« riv lixoy.ouSeui'TX /ast' aurou: Aualxi; iv t^ tutr'
AvTBKfoiTeug oStut^ trvvTa^tt Xf^veti, ixf*i* ^^ outui; cWfJy tov
ixo>iauSouvT« etur^. T/ xv oun 0xlit m; xfAXprtTv tov Avirlxv
H voSfueiv xxiretj vx^f-'^e^ XP^^'* > ^^^' i^'^ ^evixij (adde tj)
ffMtirif xivTtt irxpxiTtirix , ^ttrhv 3i xxi)>.ov9t7v xir^. Noa
vidi magis. Altici constanler omnes in ca re dicebanl Axeuu-
Sflv ficnx Tivai et eweHxt /terx TIV09, neque alJter qiiam sic in
popular! sermone dicere ius est de servutit domiHum pime se-
quentibut, deque tnittUhus qui signa sequi dicunfur. 'Evou fter"
ifiou, ^tuiifioy, in Pluto vs. 824 non erit Atticum si cjtsu
ftot dicelur, contra in eadeni Tabula vs. 19.
Hv fi^ <ppdv\K 3 T( T^y &xoXou9ouiAiy Tcrt,
si fieri Touit esset scriplum , risum moveret. Sic fur' 'AAe-
^ivifou AxB\iiv9etv dicuntur copiae, ^Axt^ivipf^ ixokovttiv Ari-
STOTiiM, Cauisthebes et si quiB alius non raililabal in Aisxandhi
castris. Hoius rei qunni sexcenta exeuipla sint, quid raoroso
Grammalico facias, qui aliati res agens et dormitans Lysuh
stulte carpit 7 Contrarin errore Lobecrius ad Purtmchi I. 1. de-
ceptus locis cnrruplis et testimoniis pofilaslrnrum seriu induxrt
in animum ittfixxoxauitiv Graecvm esse et Dbnosthim oblru-
sdbvGooglc
VaSIAE LKCtlOHES. 9K
dendam et dxeKauStJii , fTtrSat et SfixprtTy optime accusatives
recipere posse , ut yvvii etirtTo ri (pfuyw v, c. ei bene Graece
dictum videretur: credo, quia io Ldcuni codicibus deterrimiB
ea scriptura circumferLur. Vaiet Id Grammaticis quoque Epi-
eharmeum :
tiouq ipf^ xx) V6U4 datovit , rixfiX xatpi Kxi Tv^>,tl.
EtiamnuQc mibi diu et muJtum in Gramnualicorum et At-
tJcistaruiQ lecliooe versato subinde admiralio subit animuDii
qui fieri poluerit ut in ea copia librorum veterum , qui ali-
quanto minus erant viliosi quam quibus nunc utimur, tarn
plumbei sint, ut ea nesciant aut in iis faaereant, lilubent et
turpiter se dare soleant , id quibus nunc post illam moDuineiH
torum stragem et libris qui superstites sunt tam vitiaLis tameo
acute cernimus et sincera a pravis tam certo iudicio discerni-
mus. Mempe erat boc temporum el hominuoa vitium egregiU
doctrinae subsidiis negligenler admodaui uleDtium , quum ne-
mo unus iudicio et arte valebat et homines mediocres, et etiam
atiquanto minus quam mediocres , sine censurae metu quidquid
alicunde currasisseul aut levi opera el tenui fllo conscribillas*
sent in vutgus edebant. Quis est omnium . qui de genere boc
aelatem tulerunl, non dico iudicio ingenio(|iie, sed Graecilatis
interioris scientia el Litterarum copia et usu cum Bbrtlbio aut
PoRSOKO comparandusf Et his et Glhslbio. Dobraco, et si qui
alii ad borum praeslantiam acceduot, quid sit Allicum aut dod
sit deGnire utilius permiltes quam Pbbtricho aut Mobbidi et quid-
quid est Atticistarum. Hi semper aequalium errores ac sordes
praeceptis suis admiscebant et quidquid faciebani non poterant
sese ex illia veluli laqueisdomestici et quotidiani sermonis pror-
suB expedire. Sed quid illos reprebeodimus homines obscuros
el in ignoto lateules, quum illud ipsum appareat in iis, quorum
et apud aequales magna gloria fuil et celebre nonien ob venustum
el aureum dicendi genus ex Telicissima iniitatione Atticorum Da-
tum, et apud nos ad hunc diem perdurat. Quotas autem qurs>
que est, qui vel possil vel audeat ignoralae et vitiataeGraecita*
Lis reum agere aul Dionbm riv Xpuirivonov , aut Luciandn, aut
Alciphbonbsi , aur quicumque eadem laude et plausu drTixi^ti?
contra euim plerisque, ut olim sic nunc, quidquid illorum les-
tiam aucloritate oilalur satis probnm et rectum videbilar, mul-
sdbvGooglc
96 Variab Lectiorbs.
tique aut teDierariuni esse arbitrabuntur illos Telle cogere in
ordinem , qui in ea re regnare pulantur, aut aaceps el ambi-
guum negolium in bis reli<iuits monumenlarum velcruin liquido
definirc quid ferat usus el analogia linguae anliquioris, quid
HDD ferat respualque. Sunt adeo qui angusli animi esse putaut
meolis et cogilalionum bumanaruin iiifinitain variclaleiu , vc-
locitateni , iibertalem, veluli couipedibus quibusdam et carcere
coSrcere, doinare et sic debililare ac frapgere conari, ut satn-
mis ingeniis facullatem eloquendi quod sentiant arctis fioibus
circumscribas , el esse hoc quasi pinnas animo incidentis, ne
eo evolare possit quo nemo adhuc pervenerit. Non multuin
milii difficultalis obiicient qui ila disputant, nam facile viocsm
vepixKof^uSiiv , ut jTipiKxituitiv , ul TepiTehivxi , nuuiquam a
quoquam esse dictum aut (ictum, quia quae notio cogilari plane
non potest , novis verbis subiici non potest , et erofutt vel dia-
MuSeTv vel iiAdfTslv, quia naturam suam exuerc non possunt ,
numquara potuisse accusalivuui adsciscere, quidquid Quinius
Calabbr vel CoLUTBus vel imperiti scribae ballucinaiitur.
' In re litleraria et grammalica non est periculosum quod
fieri non possit numquiim factum esse asseverare , neque hoc
igitur magnopere laboro, sed aliud est cavendum ac sedulo ani-
madverlendum . ne immerenles iniuria pleclautur, ct quod scri-
bae et scioli deliquei-int , id ipsis Allicorum imilatoribus iui-
putelur. LuciARUset Alciphroh, ne dicam de ceteris, nunc men-
dis el errorilius mullis obsili sum, quilms sanioris *ATJ/3a;
conslans et perpeluus usus violatur, non quo ea ncscirent
quae fulilissiniiis quisque magislellorum inculcat, Red quia,
dum omnium manibus sedulo terunlur, traxerunt subinde ali-
quid novae corruptelae, quam affricuit lectorum lanlum non
omnium viliosa dicendi consueludo. Quum animi causa iocosa
scripta plurimi versareiil et descnberenl , facelias el lepores
magis quam oralionis formam curabant , quae paullatim ad
vulgarero loquendi formulaoi rclicla esl, ut saepe anliqua scri-
ptura ubique obltterala et dclela sit , nonnumquam in anliquis
codicuni viliis tulo delitescal , unde anuli crilici eruerunt ,
Graeculi quia non inlelligebant abstinebant manum. Genus hoc
vitiorum quale sit et quemadmodum Vetera nienda bonas for-
mas ab iiiteriiu vindicnre possint insigni excmplo oslendara.
sdbvGoogIc
Vabiab Lbctidhbb. 97
Indoctt liiarmi , quos Graeculos dtcere licebit , pro iMviivot
dtnebaDt iXitriMvti el iiXlrri^ax pro uhtviav , ut passim antiqua
forma aorisli lipud istos abire soleL in fonnam e vulgari analo
gia ductam^^^ul vi^oi , Irt^a. , txti^x , i:peu^x , ^fiipritja , i^^x-
^ifvx , ajTsipxfx (pro iiriipxv) , ^pftx (pro ilxov) , Upt^x (pro
fipxftev), iTTtirx pluriinorum usu tritum , alia non pauca. Islas
flicendi sordes el immunditiein librarii anliqiiis scriploribus
«erla coolagione soleni afTricare, docli partem tanlum ex isUs
aiisi sunl tollere, alia dubilanter retinent, alia sine ulla dubi-
latione faabeiit pro integerrimis sanissimisque. Sic ivri^xi pro
ivTixtiv Atlicum esse docli honiiues faciles credunt. quod si
in Aristofranb [Lys. 555) concoquere Td. Bbrokius potuil , id*
que post veram leclionem ivi^d^xi ab HinscHimo repertam, quid
caeleros Terre posse censeas t Itaque sicubi ^MtrSav erat scri-
plum, facile ad suum ^\kS)jsx aberrant librarii liiarxt , idque
81 pergunl facere tandem genuina forma sine vestigio peril.
Periissct igitur in Alcipuronb, nam pro &xi<rStv I. 18. 1. &?.l<r-
6iiTtv irrepsit el III. 64. 5 xxToXiadviiixq pro KxroKisi^v et
rhetor nitorem sermonis antiqui ea labe et macula iofccisse
polerat videri . nisi vilium felix II. 11. 2 comiiiiMSum liomi-
nem absolverel , iibi in libris est : uv itx rh jrXijSos x-jroxeyirixi
fui T^i f^n^fttig Tx wy.ci3»x , in quo meudo vera lectio xT(i>,ivds
per multasaecula tuto delituit el manus indoctas effugit, ut re-
nalis litteris perite in lucem revocarelur. Graeculi, si huius
loci tenebras dispellere potuissent , sine ulla conlroversia inu-
fd^dm^t scrip9is.sent, quemadmodum in Plutakcdi Cteomene\W.
p. 815 quum optimi libri servent: tKx^e H iio^trSdv , reiiqui
omnes itof-i^H^x; exhibent , quae vulgaris lectio fuit usque ad
SiNTENisiUH. Simillimo vitio librarii in Aristophanie lepidissi-
mo loco Lysislr. 677 dederant:
iTTTDtirxrev yip i^t xf^/ix xxtoxov yuv^
xouK livxiroXlfixi TpixovTOf,
pro XV iicexiaiot , quod quum Dawbsius reperisset (Miscell. Crit.
p. 559) meliores libri excussi conGrmarunl. Ul igitur iKi<r6^vxi
lix plebeiae diclionis negligentia irrepere solet , sic frequenlius
cliam iktadxiva obtrudilur invitis veterum imitatoribus , quae
forma, sicutt el o'iixlvu, nihilo est sanior quam si quis i^pxtr-
Kxlvu dicere voluissel. PoGlastri iis utunlur, qui miscenl ele-
sdbvGooglc
98 VaRIAB LBCTIOiNBS.
gantias e oeterum lectione arreptas el lordes, quai a taecuH sui conia-
gione traxerunl, ut rectissime iudical KioDitisad Uawbsium p. 681.
Apparel ex his quani ana-ps el aniMgua res sit statuere
utrum scriptoris an librarii errurem depreliendcris. Sitiie bene
Graecum aa non sit mimqitaiu fere esse potest dubitalio: quid
Auici ipsi sniili fuerint in quaque re dicere scirl potest et e
muUis viliis Codicum , Grain niaticorum , Editnruni veluli e
scoria purum putum anrum excerni. Src igilur vilium mani*
feslum tenetur, id quaeritur ulrius negligenlia sit peccatnni.
Videnr initii reperigse rationeiu , qua Alticislae paulo elegan-
tiores niultis erroribus absolvi possint, quos in scribas esse
IransferendtiR sic niihi quidem persuadeo: praecepta Alticisla-
runi , nt supra dicebam , uon banc vim Labebant , ut ex iis dia-
leclus Attica cognoscerelur , sed at seriuonis pnpularium vitia
et negligenlia , ad Alheniensium incorruplani consuetudinem
cxBcIa, apparerenl et Gorrigerentur. Claniosus est in ea re et
plagosus, npiDOr, fuit Phbtkicbds, qui ila solet: ivxaTceg dii-
Kifiov , xxvv xf^xSuf , xixt^ev , ivj^rm ^ip^xpx , dTSTpiTOu
^iyeiv, ivtxxXu^pifttiv ipav p. 69, i rouro Kirav Xi^pst p. 137,
ivxurlxvx TOUT* ixsiiaxg p. 194 , aul i/xuriat H^iev reSvofui
p. 226, aul sirailia. Hobbis clementius agit et benignius, scd
quoniam tecle et ienissime aequalium vitia arguil, racluni est
ut quid polissiinuni ageret a mullis non satis animadverlere'
tar. Quid ioler utrumque niagistrum sermonis inlersU, ila
ostendam: indncli Hiwrai dtcebant dx^tM>iffefi«i , quia nescie*
haul Awii/tt esse dicendam. Ea res , quam nunc paeri non
nesciunt, quamque omnium veterum usus perpetaus demonstrate
olim solis doctis erat nota el sedulo ab iis inculcatur. Quid-
quid de ea re sciri potest colleclum est a Kiddio ad Dawbsii
jy. C. p. 126. Unum addam: Pollux diligenler docet Comhoduh
principem verbi Koripx^fMi fuluram esse xirtifti , ne forle
errel. III. §• 93 , xxrepx^xi xxi Kirtiviv M tou fiif,>.ovrsg
Xpivov- Idem igilur PniirNiGHus et Mobris docuere. Phbtkicbus
EJC p. 37: avt>.itiffOfixi: ■KXVTo.waut ^v?.iTrou , ouTf yip
ol iixtfiot f^TOpti oUre i ipxxl» xafiijiSlx oSre U^iruv xixp^i»i
T^ <Poiv^ , ivr) 31 <ti;T0tr T^ ivtiftt xp^ "^3 "^^'f iiACtiiian
ivK^ruf. iv§^t^i»ai(At¥Oi: aAAo; e^ra; 'Rpaxk^s (sic legen*
dam), ToW oZv Iwftv ix rpiiiou ^etfiaflvoi , j^if yxp iwe^iuv
sdbvGoOgIc
Varus Lbctionbs. 99
ttvtiv , JMtl ySif iTi^iifti >.iyeT»t ihk' o&x ivt^tT^tivoiiKt,
Videle quos Quctus in sim|>uln excitel , at Mobrib itlem gumma
lenilale ita dncet : iretvtv 'Arrixus , dTt?.suv£Txi 'EAA)rif;xw« ,
cuius praecepti eadem vis est atqiie Phrynichei, neque valet ad
. aperiendam Allicorum cooijuetUiliDem sed ad arguendum aequa-
liuiu errorem. Eadem est ralin omnium iiropemixlum Mobhidis
praeceptorum , quibus sine ulla asperitatc verltiirum , sine con-
vicio aut opprobrio, veiuti tacitui ac uulu popularium viliosam
consuetudinem corripit. Sic quod io eadem pag. legitur :
ixpe^ 'ArriKat , dKpoxrat '£AA))vixw« , ecquis crediderit scri-
ptnm esse ut Tormae, qualis est iupa^, observarentur, an ut
vitioBum axfoivM nolarelur ? Hobbis caelerique magislri pau*
lo antiquiores, (nam Taoius ipse iudiget magisiro, qui se me-
liora doceat et multa inepla dedoceal) si ita legentur ut co-
gnoscatnr, quibus in rebus oi MiSotm impiogere fuerint soliti, quae
vilia sermonis fuerint pervulgala et tiinc in anUquorum iibros
invecta, egregium usum babebunt ad veterum scripta passim
purgaoda iis mendis, quae saeculi conlagio aOricuit turpissima
et plurima. Perpauca sunt vitia de magna copia , quam Mosnis
expromsit, quae non saepe in oplimi et probatissimi cuiusqne
scriptorts antjqui libris appareant el aequissimo animo ab Edi-
teribus et Criticis feranlur. In eo loco, in quem fortuito in-
cidimus, AIoBRis ordine haec dicendi vitia refulat: dvti>ia<ritt
pro iTiiXiSii , irtiXKUKTixai ix^vreg pro ivttl^a^thvnq , x-yt-
Turety , ^Htuvm/ et similia pro iyirruv , ^iovruy eel. , infoxmi
pro Anpo^ , ^iXtuvtTM pro i-xtttriv , ikhtiq pro «Af7; cet.
Ilaec omnia, quamquam manifeslo sunt vitiosa et sequiore
aetate apud GraeculoB iiala, tamen vetustos scriptores adhuc
impune inquinant, alia raro et in paucis libris, alia frequen-
lius, alia pas^'ui in omnibus. De quo genere est iyirasM
et iyMuaoty , quae in cuius scriptoria Atlid Codicibus el Edi-
tionibus non legunturP Constat formam esse sequiorem, Ma^
cedmtieam; editores Don andiuut. In poSlis metri ratio arcet
•oloecismum, nnlli apparent; caeteris non est idem praesidium,
exempla pullulant. Similiter quod vitium in it^iatst Mobms
ootavit, quia omnes iam dudum ita peccaverant, omnia aDti>
quorum scripta infecit. Nempe olim abierant in desueludinem et
in sotis Veterum libris apparebant formae, quae antiquitns JO^e
sdbvGoogIc
100 -Variie Lkctiokei'.
fiieranl in usu : i>M , kx}.& , TtX&, yaftu , JAw, xofw, V9f& ,
KH(piib, |C(»a;aD^fK( , el iAu , |3(/3co, xftfiSi, vnia, xtpa, o-xrSm ,
vc?.ib: rariora sunt xoKm el xo>,mfixi : singularia , nobis quidem,
t'^froi apuil IsocRAiBK p. 195. c. cotl. Anliatl. Bekkbiii p. 2S1 ,
32. et ffvsKiib in Sopboclis Oedip. Colon, vs. 406. His igilur
forniis Alliei aolis ulebantur, ul numqnam quisquani xx^va,
itxTt}.iff6) aut similiter diceret , neque ixdra, fii^iaa , irrriau
aut quidquam dccaeleris, neque adeo xtti-itrananvi ivx^i^iso-
ftxt aut aliud quid huiusniodi essel in usii. Animadverti -has
fornia<: iuin oliiu inleriisst: et antiquissimam esse lal>em , qua
xxXitra , xx}.he[Mtt , ^i^xira , fit^iiroftxi , iKaau , ii«Te>Jva et
similia omnes coeperint dicere et scHbere. Hinc factum est ut
novae formae passim subreperenl in antiqaarum sedem, unde
sequitur restituenda esse ubique locorum quae conslet vitio et
fraude esse de loco deiecta. llaqne xctxha , ut hoc utar , un-
dique est espellenduin , quo male pedem iototit (nisi forte
coninactivus sit, ut apud Sopboclbh in Phitoct. 1452,
^Ipe vuv <7fixav xifKv xxf^iva.
ct in Aristopbams Plula 960,
^ipe vuv fyi) tSv iviaisv x»yiru riva.
ct Lifsittr. 851 ot 864) et iyxaxhu , Ivixxhijoptan , imTtkieu ^
quae aliquolies in Putomk et Oratoribus et aliis occurrant,
certa emendatione refingenda sunt ad constanlem et perpc-
luum Allicorum usuni. Non magis parcendum est aoloecis-
inis, qualcs sunt 0i0Ma , rpBir(3ti3iffa , ivct^i^itroiixi etc., qui
ubicumque apud veteres leguntur, Graeculorum vilio leguntur,
non Graeeorum. In aniiuo est Allicorum locos, qui hue fa-
ciaiit, diligenler collectos inter se componere et demonslrare
scripturas , quas iiiiprobem , non esse anliquas aut sanas sed
aiiliquis el sanis subsliluEas. Potent sibi quisque inter tegen-
(lum facile exptorare salisne verum et certuDi sit, quud nunc
paucis expromaoi et eiusmodi est, ut eaui controversiam vel
solum dirimere possit. Librarii , magisiri, lectores omne genus,
qui veteres formas cxpeliebant, ubicunque nnn salis apparebat
futuri tetnporis eas formas esse, manus abstinehunl ; praesentia
teiDporis esse suspicanlur et servant inlactas, uhi xxAm v. c.
futui'uni esse intclligunt in x»>.i<ru re&ngunt , ubi non inlelti-
gunt nihil movent. Locus est iu Abscdims Timarchm , uhi bis
sdbvGoogIc
VaRIAB LeCTIO.'CE!!. 101
Oralor x«Au posiierat pro vocabo, in seciinda parte loci uon
seiiserunt idem ilici: ilaque sic vulgo legilur § 67, ovxoiv luci
airiv uftTv xxXivu riv 'Uyi^vKvipov , yiypx^x 3' «ut^ fixpru-
plxv xetrieiUTipxv ftiv Sj kxt' ixihov , fiixp^ ii ir»cpi<Tipxv i t$
Mitryi^x/i. oix iyvoa 3' Sti ixc/teTT^i lut) IviepKiiret. iix tI oSv
xiriv x«Au M T^v fixpruplxv; t»' u/tTv iiriiel^u xrk. QlU non
sentU xxKii fulurum es«e, nihil uniqnani de genere Iioc sen-
liet, al librariis et sciolis nihil suboluit, ilaque prius xxhu acl
suam consuetudinem rerocarunt , allerum reliquerani inviola-
tum. Si tiacc ratio conslabit polestne ceKiore iiidicio conOr-
mari id quod saapte nalura satis erat certum , unam esse for-
mam in usu, non duas, quihus suo arbilralu Allici pmmiscue
lUerentur. Praelerea, si qnis hos locos diligenlias inspiciet,
in multis corruptelam subesse eliam aliis indiciis deprehendet,
veliiU in Lysiai oralione XVHI. § 24, oix l;cw, a &viptq iixx-
veil, ovfTTivat ittiffoptivoug vwtp ^fiuv ivaflt^djeficci , uhi avK0f
^iraftxt , ut opinor, est necessariuni.
Itaque in Nobbidb et AtticiRlis , si quis eorum praeceplis
sic nli volet, egregium paratum erit Atlicit praesidium, non
quo melius intelliganlur, sed quo eluaatur sordes nitorem At-
ticae venuslalis obscuranles. Cavendum aulem diligenter erit
ne leinere quid Grammalico credas neve caecum ducetn le-
mere sequaris. Quam saepe, quam turpiter, quam ioculari-
ler errare soleant , nota res est. Mokris pro Aflicis venditat
fiomerica et loniea, quibus Tragici soli deleclabantur, aut vo-
cahula prisca et casca e Solohis legibus suhlecta : cf. v. v. :
£itp (ixStTx , Sfpa , tipS , xuxem, viarev, ^tivSt , iSupftx, itiftou-
ftevav , ii^pii , ^auXurSq. Solonca sunt in v. v.: aeuix^'"'^ > ^"'t'-
iiv , i^lxhetv : aut usum et proprielalem Auicorum non salia
callere arguitur, miscel aliena, diversa conrundit, scriplura co-
dicura depravala decipitur, ut in dvijxafiivx , dvxrx^jtTXi ,
ivfTra, ^xi^ag, imxiidstv {yroiiaxxieTv ^Qthio , ct KLXSLBiDsad
Medeam 186], e'lq Tplrtiv ijftfpav , xptftMpx, xviiriv , u^ttt,i,
eel. ignorabat quo certo usu distarent ypx^xftevot et ypi^a;,
^xvXov et ^A«5/iov , itfffiol et is^itx , ^■twp»-/d)i; et vtwpxxiq ,
alia. Codices depravati eum decepcruntio ivrxxiu;):)! pro avax»xij,
xxraxix^f^ pro xxtoxux'C^, alibi: ab bis igilur si caveris,
ut nihil erroris subesse ccrto 3ci»s, Mogris in cum mndum adiii-
sdbvGoogIc
102 VaRIAE LECTfO»ES.
bitas, quo diximus, Allids scriploribiu egregium erit enienda*
tionis subsidium.
Allicorum imitatorJbus sero nalis, quorum causa banc dispu-
talionem ingreasi sumus, UoBUS, PaiTiticaos caeterique taagi-
stri non prorsus eodem modo proderiiut sed alio nan multum
dissimili. Quis enim serio in aniuuiu inducere sibi potent,
quae istis magistris tam nota et perspecta sint, ea Luciano
el Alciphrori aut ignota el ioaudita esse aut non satis firmiter
animis impressa, ut impradentes et alias res agentes immemores
barum leguni in errores delabi potuerint. Ecquis est qui pu-
tel magistros scire &veiri bene Graecum esse, uon irt}.tv<riTM,
Ldgiakum et ALCipanonKH nescire, vel modomeminisse, modo ob-
livisci ? Quis tam est velerum membranarum inepte hutor, at
non hoc fateatur? Si mihi boc dederis falsarios teoemus ma-
nifestos. Eosdem arguunt lectionum discrepaaliae. Hemoravi-
mus supra dicendi vitium , qua Graeculi pro ixpeqi dicebaot
dxpo&ffxt: fefellit eos analogiae species ia ifxpixr^i , Tidixreu,
wivlfXTsu similibusqne et maDifeslus error est. Hinc igitur
in ALCiPHBonis opttmo codice FiWoAonsnn . qui liltera B noti-
tur. Data scriptura est III. It. 3, Aiut^KivM rciii; ti<ftx»te
rauT»t<rl, quam pro sua Graecilalis perilia Waskbhus recepit
pro dfiiKK^, perindeesse aiinolaDs. Quemadniodum igitur ifuji-
hSrxi apparel deberi Graeculo ad aequalium consuetudinem
aberrant!, sic Alciphrohi imputari non posse arbitror vitia et
errores buiusmodi: I. 28. 2, ivxtrvietf. Fragm. 4, vforrvtety,
I. 28. 1, Atfyii. III. SI. 3, 6i;i». III. 26, vpoffoCpK^irxi pro
vposo^hetv. 111. 22. 2, Uxuxit. HI. 61. 3, Jlvixx. 111. 17. 2.
AirthBiiaif pro &rti. I. 36. 1 , h Muppivoum pro adverbio Mup>
ptvouvTi , Ut 'PxfivaZvTi , 'Ayvoum (Stsm. Btz. Id v. 'Ayvovf)
alia , iv Muppivouvri tam pravum est ac si quis iv 'laiptol vel iu
'oau/xs-Zm-i vellet dicere: aeque viti'tsum est.quamquam mullis
non videtur, iv Mzpxiavi. I. 23. 1 , rd xP^Of pro ri %ptdiv. II. 2. 3 ,
9afiu>.('ief6ai pru vuftti^f^^Sai. II. 2, 9 , £Tii?.eiutv pro ixi-
Aaufv. III. 3. 3, KXTO^lvotro pro xaTxhelvoiTO. II. 4. 13, yef
vpifMCVTfiievSxi , qua forma pesslme analogia corrumpitur. ill.
3. 1 , xpvvlvBUi pro ;i;pyirpuf. 111. 47. 3 , riv uiptppixv pro tt^*
vipoppo^t. ibid. KXTtxpiifiitv. HI. 48, 4 , i/iOil3^ pro x^P't- HI.
49. 1, Tuvihv pro irvyiuv. III. 62. 3, ^tircTXi. (rede. Ill, 70.
sdbvGoOgIc
Variae Iectionh. 105
5, AiJETfd.) III. 6i. 5, ftifete pro fuftti. III. 72. S, xujeiixv
pro xvToS^xg. III. 7. S , UeifxioJ pro jv nfjjiJtjfT. III. 19. 2 ,
»( iri pro f 14 reu. III. 42. 2 . 3/»n pro 3(^ji;):£r«(. 111. S3. 2,
fu7di pro ixff. III. ii7 . eivafA-ivot pro fuSiiuv tt barbare id-jra-
^jui)v pro laKm^x. 111. S9 , xar^ Hvxf pro ^vusp. III, 60. 1 ,
tivxitpiiptiv pro x»»<;fi^evdxi. III. 70. 4, i?) foixKov xf^*^^
pro Si« -xXti^au xpivov. III. 72. 2, iiTiTi^itJtv pro uTdirTtwty.
I. 1. 1, o! ^oppeii pro ^eppxi. I. 12. 2, xxTxxMitlg, (rede et
Atlice ID fragm. 6 xmrxxf^tvaiMv.) I. 54. ti Txvii^ti ri xetvx
pro T^v xo'Aii' <;? ?«a-ii' xxSht/iTt sive rxp^TTet, III. 40. 4 et
41. 3| rau« wxripxi; pro yovixq. III. 53. 1, eMippifirx pro
tiri0p>iff» ifixuTiv. III. 61. 3, a^'Oin-u ix^opl^civ pro ixvopiXuvt
Sic (pSiveiv contra naturani verbi et uaum anliijuitalis posjtum
est III. 4. 17, c^dtfirco-ddfi ^Adfrf pro ^AdMy. Non oegaveriai
fieri posse, ut nonnulla ex bis ipsi Alcipbro.x impulanda siot ;
omnia haec ab eo commissa esse, qui totus fuerit in pofilis ao-
liquae comoediae leclitaodis et Aristophanb ante oinnes, qui
novae comoediae fabulas versaliat et praecipue Menandreas, qui
Plaiohbn terebat et Dbhosthenbm , ut ab bis omnibus xTrixti^eiv
discerel, eum igitur lurpiler impegiase in iis omuibus, quae
raagister quilibet in numerato liaberet et ad Taslidtum usque
inculcaret , id mibi liaudquaquam videlur credibile. Eliam io
reliquis ritiis, quae iana indicabo, compluscula esse snspicor,
quae mala roanus invexit; satis babebo si id vicero, partem
ulique peccatorum ipsius Rbetoris negligentia esse cominissam,
qui , ut sequiores omnes, Anicorum sermonem non tam diligen-
ler observavit el imbibit, ut non subiode laberelur. Ex eo ge-
nere est quod legitiir 111. S. 6, q " Apsoxxyizn: jSou^ii pro ^ i^
'Aptieu irayou. III. 10. 3 , ivSu/AUv vontaipttvoq pro hivft^SeU,
III. 20. 4 , i^ iipSxhtiSiv Iwclti pro iinietTa , ul ^xra3^v iwsielTO,
sic et I. 19. I, ^ofelv vouie^lxv pravum est, pro vcuitrsTv dici
potest vovisvlxv TouTvixi non Troittv. 111. 42, 3, »(i,(pixfti pro
intj>it7 111. 44. ] , avii^ev oixlx pro iviifiKtxi, Hi III. 47. Z,
ivitpyiTx pro inst^iiivov, cuius vitii recte ALCiraRonsii arguit
LoBBcK ad Pdrvkich. p. IfiS. I. 25, fiSw; txii6' outu^ ^X^'v pro
Ix^vTA. 1. 26, iix x^'P^i Kxrixavrx, veleres Ixovvx. II, 4, S,
xpoTAA/^ffv , Mbkahdbb \'pieivtat\iMivtir6xi hoc appellabat. II, 4,6,
vnpSx^xmi, Allici iixrivrioi, 11, 4. 14, xpl''*ip'^'^^ftfv > >l)i
sdbvGoOgIc
104 Vabuk Lectio<ie3.
fixrrtu^i/ieSx dicebant. III. 10. 5, Trpex^iflrxffSai ^fx-ntyiv,
id Ar^iVi x'lpiljSxi dicunl. Quos commemorat Alciphhoh. 1. 1 1 ,
ftx^^px, A/licorum ipse alicuode ex Ionia arripail. Athmien-
tibus ^tiTijTxl erant, sed in re diversissjima. Quod dicit 1.22.
3 , iipx^'''° I ct i" Cragnienlo 6 , rap^pxo'''^° • nesciebatil veleres
Hagistri ipxif^*!* noD esse in usu, sed ^x ubique in eios locum
subire. Apud omnea veleres ^px^M^ est indpiebam ; et apud
Alhenienses quidem praeter ipsuui ffxe/ieti niliil in usu esl ,
nusquam tpxt^Sxi aut ipx^/ifvoi legilur sed livxi et iiv. Quod
ijui primus vidil et demonstravit Elhsliius ad Eubipidis Hera-
clidas vs. 210, paucissinia tanlum nobis reliquil pau)o melius
conslitucnda. Miror viruin acutissimum in Thucvdidb tcm po-
tuisse duos soloecismos tam putidos, quates leguntur IV. 120,
Tfp) ii Ti( ^ptifxi rxuTXi , aJf IvvipxBvra , Zxitivii iTin et
IV. 121, (S/f 3' Irxivicuv rt xx) irpoavipxovTO u<rTep li^Aifr^, in
boc loco vera scriplura reponi poterat ex Polldgb 111. 152,
atvs^uv yip ftptfxtv ■ tTxivleuv re xxi ^rpav^iaxv urxfp a^Aqr^ ,
errore XENOPHOitTKii pro Tboctdidb nomioal , quern turpi soloe-
cismo lilierat. Videor mifaj perspexisse undo invecluui fueril
vilium. Neqiie Thuctdjdbs neqiie Atheniensium anliquioruiu
quisquam $eaxv aut Trpmr^eirxv aut dir^ffrxv aut TXp^tirxv UIU*
quam dixit, quemadmodum neque $fj/«fv aut ^fnt dtcebaut,
Red coDslanter oinncs ■^niv , ^n ct ^irxv. Et de ^ftev quidem
ct irt nunc tandein iuler Edilores et Ci-ilicos satis videlur
constare, et invitrs codicilius lanlum non omnibus xar^fteu,
wpca^fifv , xT^ftiv , e^^Ts , ti^fTs el similia passim Allicis r»-
stilui coepta sunt. Sic Uekkgrus in Dbmosth. de Coroti. p. 506 ,
11. Kx) Txui' Mp Tuv Ix^puv iic^fiTi ^t^ouXtufttvoi coDlra
libros omnes oplime dedit ir^t. Ibid. p. 546, 16. vpoa^ttiuv
Ti ^ou\i, unus liber, Parisinus S, qui inslar omnium esl,
irpQv^fitv exhibuit. Ulriusqne leclronis vindex esl Grammali-
cus antiquus ex codice Voanauo descriptus in Gaisfordi anno*
lalione ad Ettnol. M. p. 121, 59. In ^txv , jrxpidxv , vpoai'
<rx» , iiF^axv el cacleris composilis , nescto quomodo iidem per-
tinaciter repngnaul neque quidquam moranlur poSlarum lesti-
monia , Grammalicorum auctoritatem et codicum scriplnras,
quibus omuibus aceedil aualugiae vsiSxviyitt). PuleiDUsne Ani-
sTOPBAKBu quum scribcret in Eqiiil. GOS :
sdbvGoogIc
Variae Lectiorbs. 103
aliter dixisse quam solerent populares omnesf Luciilcutum
est scbolion in Piatohkk, quod Pbotius cum niullis aliis in Lc-
xici sui rarragioem recepil, unde sublcgil Suisas: $«: iiirvMi-
0at , rh iiropeuiiAtiv , ciiv r^ i yfxtpereii , ol youy "luvte ^i'' ^^*
itiTKy (viliose. lonet tantuoi ^'tirxii dicebani}. 'Api^o^stviii
'OAXftff/i' •
*E3-f) 3" lyivi/i^v fWep J' M ^uXa.
Quod autem dixi codicuin scripturas banc analogiam conQr>
mare ita dico : saepenumero librarii , qui i adscriptum iicgH-
gere solebant. ^rxv, irxp^axv , Kxpt^^vxv , iiri^riattv et situilia
relinuerunt, quia eas formas ad ehxi referebanl, quamqiiani ad
Uvxi esse rererendas passim diligenter iospicienli conslabit. Si
bis locis 1 addideris habebis Aiiicorvm manum; si ^i7»9 re>
pones, quod nonnuUos facere video, Allicam dialectuin cor-
ruDtpes , id quod scribae dudum fecissent, nisii eos alius opiniouis
error relinuisset. Apud DsnosTHBifBH editur in prima Oltjn~
thiaca p. 11 : W ^ko/mv ZdjlBtvinv l3el3o*il)tK6Tii kx) Trxptjirav
'A^isroA(T«v 'Upx$ Kx) ZrpxrcK^ij^ M tautI rh filjptx , tiiani-
feslo errore. Graecum est dva^xlvtn , ^xSl^tiy , jrxpilvxi iir) rJ
fitjftec et KxdJjixixi Itt) rati ^tifixTOt DsuosTB. in Olt/mpiod. p. 1176:
Arist. tn Pluto 382 : ol M tou ^ij/iXTOg hiyet , Dkhosth. de
Symmar. p. 189: Don possuot haec permutari: quid multaf
vxf^txv est reponendum. Eadem medicina locis complusculis
Thucvdidis, Xbnopdontis et aliorum factilanda est. Vidi nu-
perrime qui in Xbnopbontis Hellenicis II. 1. 18, Auvxvipot i^
*A0uieu irxpiTkti axl 61 &Moi rxpijirxv tr;^, reponeret rxp^e-
9XV. Perficiet emendalionen) , qui Txp^jxv dabiL Librarii duni
sedaio fornias sibi inaudilas expellebant et $9ay sive ^axy ia
itjxv reSngebant, nonnumquam iraperreclumix'ffa'av teniere ar-
ripueruDt el per vim, ubi aberanl requiritur, dederunt abiere.
Bis boc in Thucvdidb deprchetidi. IV. 39, vtp) tlxoinv ifftipxt,
iv »U el irph^tiq yspl Tuv vwovluv Aif^taxv, iocularem erro-
rem rides, et turpius etiam cap. 42: Iv Aeuxxilai Jiirieirxv xu-
rSv xtvTXxivm 0f9vpgl. Id Xe.%ophontis Anabasi III. 4. 23 , iJ
V9V Hit Ti TJJt 0x>,xyy6g iznrxp^Txv euni . parlicipiuui ill
sdbvGoOgIc
106 Vabub Lectionbs.
§ SO lirtT»pi6vTe( et Coilicum lecliones Ivt) xxpiitirxv el reS ipsa
deiiique clamat iTrivetf^sav verum esse. Akscbinbs in Cleaiph.
p. 63, 44 ^apiifity t$ impalf ei« rqy ixxM^lxv. Uaiiu ducit
ad veram leclioDem locus qui legilur p. 67, 16, Tapt?,iiiv
tU Tifv iKx>,iivl»v, unde emergtt , VKp^fiiv. cf. p. 84, 12,
ir»fi}.6ivT» tU Tqf ixxX)ijlxv. itaque Thuctdidbs wpotFigjay
utrirep MKiiT$ scripserat, magislelli, qui Thuctdidbu mullo pcius
quam vulgo creditur raulcarunl (uL Id his Leclionibus primo
quoque tempore oslendam) , TrponjpxBvre adscripserunt , idque,
uti fit, irrepsit. In allero loco quid sit jrtpi rat iiftipxe rav-rc^ ,
alt inriipxiivTo , neminem vidi qui inteltigeret , nam qaod inter-
pretautur esse commeare, \nvieem visera, adtre, nauci non est;
iTifti^i» baec est et iTriftfyvurSxi dicilur , non iviivxt , quod de
koslili fere invaaione ponitur. Aut nionstri aliquid alilur ia
eo ioco, aut xU iTnipxem-o ablegandum eo, undemale pedem iu-
tiilil. Id Abistophanis Thesmopk. S04:
i ^ ivitp Ttpiiipx^'^' axurixi' uvevfievei;,
fugil EuiSLBiuM ratio , quutu jrepiifev vel ^fpiijpftv corrigeret , quo-
rum hoc usitatum noD est, illud barbaruu. Repone:
i y dvilp xepijjgtv Hiairiici' ivoufttvot ,
quam formam satis slabilivit nosier omnium Kxittytft^n Davte-
sius in MiicelU Cril., a quo quam jrsxoiSeiv, fihiv , isiv, T/iar^-
fiv omnes accepimus, subirascor iis qui in Avibus vs. 1298:
SpTu^ ix»XelTO , x«l yxp ^xiv iprvyi,
concoquere potuerunl pro ^xtiv a Dawssio repei-lo p. 301.
Praeterea notandum est verbum iiripxofMt , ubi significat iu-
TTtifty, vph x^p'" ^lii^sly , ea lege non teneri, Athenientet
enioi iwipxevi*' dicunt eo sensu , non uiriiveti , et inripx^pktvoi non
iivtus. Ezempla sunt apiid Platonem, Dehostobuhi , alios. At
nihil horum Algiphbon aut caeteri Alticorum imitatores vide-
runt. OpportUDUm vilium, xdrifuv I. 39. 7. servavit xar^-
fuu, quod petite Sbilbrus emit; iipxeTe el jrxp^pxflvTa auctori
soo relinquenda.
Decepil Alciphronb]!, ut permultos alios mullo antiqaiores,
fallax analogia. quum ex aoristo £i\ift,ti» , i^eth6(tttv, d<peaift>s¥
cet. fuluri formam l^euptxi , i^i\euf*,xi , d(pt^autAxi cet. aut in
ar.liva forma Kx6e?ka, xve/,u , i^t},u contra certam analogiam et
usum de suo finxeruut. Aiciphbok i(a peccavit. I. 6. J, tx
sdbvGoogIc
Variae Lbctionbb. 107
r$; iriKfxi rSv tiyapxvifiav i^eKcuvrxt fifixg X^'f^< > ")>> t^xtptj-
ffcvTxi Graeemn est. Fiiil olini hoc vilium pervulgatuiu , quo plug
excusationis babet, quamquam diligenler admoDent Magistri
Bucloritatem teteram opponentes. Photius p. 121. 15, xxSxf
p*lstT! , Oil xaitXslTt'. Bouxuilitii Kxtruv &XXXV el TDitiout,
Don audebant dicere x«l el £aaoi tnj/ijrxvTt^ , propter auctori-
tatem Tulilis pofttae comici , Timosthati , queni adversarii tain<
quam machinam admorebant , vid. Bbkksbi dvTixmxit^ii p. 80*
12. E Phdtio emendandus Sdidas, cuius locus corruptus Lo*
BSGKio fraudt fuit ad Phrtn. p. 724, Quam frequens Tuerit hoc
vilium notabo in eo auclore , quo nemo diligeattus Oratores At-
tieos et Historicos el Phitosophos Irivit, Diohtbiuh dico Hali-
CAnnASSBiisBM in Anti^ttHatifms Romanit , I. 24 , ^My i^ioufitvot ,
verissime Vatieaaus codex i^tkoiifuvat. IV. !'& , (/.tan^ainKix l>.iiv*
(*xi. VII. B6 , ^?eA«. VIII. 34 , xMfaivrciv. 86 , i^thovvrtq ri
(ppoiiftev. IX. 26, rhv 'Puftxlav KxieMvvTig »fX^'- X. 49, £(pf
XttTxi ri ti9g(3l4t XI- 18, JiveXevfitv Ik ftinu roiig (p^vipavf.
Recle Casadbohds XI, B , dtptMTftt re&cripsit pro i<peif.cffit.
Simili modo VIII. Bl , pro ivtTKt emenda £vi>>eT el X. 44,
t^xipo5img refingQ io i^eXouvrti. Si lam saepe deliquit Dioiir*
sius, Criticorum acerrtmus. censara columbis parcere polerit.
Haiorem etiam ab ea parte excusationem habet error, qaem
nunc indicabo, non (antnm commnnem omnibus, sed perpe*
taum. Legitur apnd ALctpnnoxBM III. 62. 5 , xixe? ytlruv ij
}f/livpot olximt iyopeuvti rh Tpayptx tl^ rev/i^xiiii el III. 69. 1 ,
l^niyipiwa Mvtirixixv ^^ Tlxixmel t^c t^? yxfUT^t ivixyiixv.
Vitium, quod utrobiqueest , ita arguam ut labem eandem late
gliscenlem simal arguam , re paulo altius repetita, Aiynv
dieendi et loquendi significalionem in Iribus tantum compositis
retinet , AvTtxtytiv , cwihiytn et xpef.iyttv. Beliqua verbi },i'
ytiv familia, ut ita dicam, et cognalio in compositis omnibus
guperest: ipS, elieev , eJpiixx, ilptiputi , eipnnpUK , Ipp'/ihtv, ftiSij-
aopixi, pifaii , /ifWf, ^uritm non tantum in Avrtpa cet. , irtpii
eel. , TTpotpH) eel. exslant , sed eadem omnia sunt in Avepu , ivet-
trev , iviip*ixx, iveppijStiv , ivippi^ctt cet. Similiter io xTepS;
iiepa, i^ipa , xxrepSi, rpovspu, vuvtpa el vxtpS , quibus quum
forma in -xiyti nulla responderel, in eias locum subiit ubique
— xyeptva et — nyiptwv. Sic i xvipv^ ivtptl aut inJrtv S
sdbvGoOgIc
108 Vadiag Leutiomes.
Kiipu^ iilii ad praeseiis lempus est redigciidiitn , quia avxkiyn
eo sensu dici non polest, ivxyopevti i xtipu^ dicilur. Eodem
inodo furmae iirxyoptvitv , hxyoptiieiv , l^xyopeuetv , Kxrtyo-
ftietv , TTfOTxyoptuiiv , aVTnrpcaxyopeustv , ruvxyoptueiv el iiTX-
•yoptueiv, quibus accedil Trpaxyspfvei* pro Tpef,iyeiv , respondeut
formis, quas dixinius, unde sequitur praesenlis lanluni et iin-
perrecli ronnaDi in uru ei^se, in caeleris subire — ipSi , — - eiTrov
cet. Apud AKSCUiaBH in Clesiphonlea ubi mullus est Orator in
demonslrando ius non efise renuntiari in theatro, qui ex plebci-
scitD corona aiirea donatus sit, passim ounes formas verlij dvx-
yoptueiv usiirpal. §5, ayxyopiji^. 40, ivttsilv. 4t>, dvxpptiSiivxt.
122, x^pu^ dvflwe et niox kx) zxktv i xirb^ X)ifv{ ivtiySpiue.
1S4, IS6 , icpothisv 6 Ktipu^ — t/ t0t' avcpti et 189, ieJ yip
rh Kiipuxx x^iivitTv , Stxv t«» xvipp^viv iv ry 6ixrp-^ -jroiiiTxt.
Eadem plane est ratio reliquorum omnium , i vifug iixyopiuti
et it£ipm*ivoii et hxppiim et h»ppitiiir : xTxyoptiitiy , ixeptlv ,
iiritictlv et xreiptixivxi sunt eiusdem verbi tempora diversa,
quibus respondet nomen xvippuvii , ut xpippttvif verba jrpoay9-
ftitiv, Contraria sunt nvxyaptueiv et avrthiytiv, in reliquorum
temporum formis coospirant , vuvtpS et dvTtpu , auvtmcTv el
dvTEiviTv , vwetpttx^f el xvreipvxdg. Perpetuus apud veleres
omnes hie usus est: constat in carminibus fiomericiit, iaiomtm
libris omnibus, in Allicorum; i^xyepeueiv apud Homerun habet
futurum l^ipia. Hbrodot. I. 21 el 22. irpoeJTt MiXntrloiiri sr/-
titiv et TXUTx il vpBxyipeut t»vS« tlvituv. Xbkoph. Memorab.
III. 13. 1 , rpoa-ttTT^v — tivx x'^lpetv ouk xvTirfoatppiiSti. AaisT.
Pluf. 522:
Xxipeiv fiiv iiptxq hh , Siviptg itmirxi .
ipXf^ov Siitf Tpcrxyoptiisiv itxi ffxrpSv.
EuBip. Cyclop. 101 :
Xxlpftr vpeadxx rpura rJv yepxhxTCv.
"txxyoptita, verba praei're, babel futurum in AfliSTOpniifis frag-
nienlo apud Ammoh. de D. V. v. uirdyeiv
lyii y vTtpa riv SpKOv.
sed quid ptura? quicnnque hoc aget inter legendura videbit
quani conglanter hoc veleres teneant. Idem nullo negoljo ad
basic lucem corrigel scribanim errores. In Aristofbams Puce
\s. 107, quod ediltir:
sdbvGoogIc
Variag Lectio:(I!s. , 100
a po£ta scribi non potuit , nam xxTtlmf oporlebul, scripsil x»-
Txyopii^. Non t;st diflicilis oplio iitniin in Vespis vs. 932 :
an Kafmyiftwt sit probandura, nam lioc Attids est inauditum;
praeterea xartiYaptiv el xxTxyepeiitiv tam certo discrimine et
tarn perspicuo, ul opinor, diremta sud(, ul cuiusvis sit, qui
moilo scribarucn errores audeat corrigere, ubique consliluere
ulri verbo locus sit. Quid impedit ihu xxpcpyev ex bac ob-
servntione LrsiAii triplici mendo liberare. Legilur Oral. XIII.
§. 31. avK fS^xfi xuToTi xTXVTa T«Ai)dq vu KaTnyopijxivxf. Aoo-
RATcs, de qua haec dicuolur, non crat KttT^yopoi sed fitivvt'^i,
ilaque xxTtipuxiy*' requiro. Cf §. iiO , ubi verba Tf^tl uv 'Ayi-
pxTSi KXTelpttxf* ex ipsis 4in<ph{ix<n sunita sunt, et ab LrsiAs
verbis dislinguenda. In eiusdein orallonc VII. § 31). ifioi H
ioKtT fJvXI f'l Xfpl XIITUV /tin C'l (SxffXVI^fttVOI XKTHytpOUttlV
ev eiiiTif OTi xvoixvoZvTxt . vtp) ii tui* ievTorm , oU re0iixarri
xxxivov^xToi , fixMoy xv t">.ovTO xvixi<r6xf ^xvxvt^ipuvin v xxt-
ttxivTtf £Tti>i^xxixi T»v rxpStrav xxxSv ; qui Ltsian bene
norunt et irepi rivot xaT)tyopsh non norunt, reponent xxTxya-
ptvoujiv et supplebuat: iftei ii ioxeT xroxow eJyxi. Miseret me
praestanlissimi Oraloris, cuius uiius liber deterrimus pauculas
oralionea laceras et vJliis niendisque omne genus loquinatas ad
nos propagavit. Si Tbbophrasti Ckaraeleres exceperis, otoDium
pessitne Ltsias mulcatus circumrertur. Quid lis facias, qui in
oratione VI. § 4. 'AvioxHtig iuaiiaoutrt scribere potiieruot pro
9u7'txt ium et XII. § 86 pro rav ^wtpeuvrcuv xinciq a^to* 6xu-
nH^em , dederunt ^uvepyoavrati , quod emendavit Bbiskids. Quo
magis incline in earn seutentiam , in oratione nobilissima De
caede Eraloslhenia § 20 KXT^yipn vp&nv ptiv 6g puTk Ti^v ix-
<pepxv xuT^ irpoaht xri., tilubasse de more libraries et Kx-my6-
ptut genuinum esse, ut § 32 wptoxdyci txiitx xotJivetv. Si
quis hunc Incum Lvsiae habet ob oculos, videat an mihi expe-
dire possit qnid sit kx) rxt shUout eU Tpdireig vpcvloi. Qui
non poterit et rpovtivxi sUoiov quam sit absurdum seoliet, ve-
lim cogilet quid aliud quam re/oTro pro irpovloi legi possit. Sed
ad LvsiAH aliquando reverlar, nunc ad usum verbi dyeptiitiv
esl reverlendnm.
sdbvGoogIc
110 Vaiiab Lbctionbs.
Ex lis , quae diximus , seqaitur ayoftvira , iiySftvatt , Hyi-
psvxet, AyipivsK et cognala omnia neque in sitnplici forma,
nequfi in composita iu anliquo sermone Graeco usilata faisse,
neqae earuni formarum cxempla apad vcteres exslare, nisi
forte in ono alteroque loco dejiravato. Sunt rarissima haec
TJtia et propemodum nulla : hoc nnum louga observalione vidi,
formas quasdam e verbo xpoaxyopiiny dnctas satis certo prae-
sidio esse munilas , caelerarum nee Tola nee vestigium est ,
donee ad sequiores deveneris , qui quum se Allicis volunt esse
quam simiilimos et alia mulla praeterviderant et eum usuu,
quern demonstravimus , nemo unus ex omnibus vcl suspicatus
est. Errant omnes, Sopliistae. Rhelores , Hagistri, e'l rijrxi'
itufUm omnes. Habpocratioit postquam ivttyopt^eiv expli*
cuit: ivrl rov xifiviiv xxi iiuvirug ^X^'^i laudato Ltsia iv t$
'Epartxa (quasi noR passim dirayoptueiv eo tiensu apud omnes
legeretur) paucis interieclis explicat quid sit Aird-xtlv. Avri
t6u ivoxctfAMtv K^ iivvxrfivxi. 'AvTicpSv tv t$ Tipl rev Atviluv
(pipau, nan facturus, opinor, si scivisset verbi ivKyopfitn
non esse slium aoristum quam dTinriTv. Babet ea observatio
eliam hunc osam , ut eos rednrguat, qui se veleres Atlieoi
mentiantur. Qui dolo malo supposuit Dkhosthbri orationem IX
jrpjj T^v imn^iiv rijv ^ixItxou suo se indicio tamquam sorex
prodidit, quum scrifaeret p. 1K7. 20. ^3if yip ixettof xcH t^ov
yipeuxe rdv vi^tftev xol reft ipym i^tv^i/oxe, namque ipse
Dbhostbbhbb vpetlfiixe dixisset. Simplex dyepsua apud Aihe'
menses non tanlnm in vetasta formula praeconis usitatuoi est:
rli tiyopeieiv /3oiiAer»i ; pro Xiyetv Iv ru Stj^y sire S>ifAttyopeTy ,
Bed eliam qnotidiano et domestico sermone tritum esl in xoutui
iyopeistv , iiapp^itiv iyoptiieiv et similibus : ipsum eliam dye-
pivu in usu ernt et HySpiuov, ut in Plulo 102:
cCk iryipiuov art jrxpi^stv vp^yftxrit
ifiii-^erov /totf
ubi ifMhxirttv resiituendum. 'Ayoptiuoi autem et ityiptvvx et
quidquid bine nasci potest apud illos soloeca sunt. Praeterea
iyoptvraetf roi/i^avlf neque eteganter neqne bene dictum esti
quia sU To6fi0xvU cum dicendi verbo perperam iungttur, &ytiv,
Tpttiyftv , Ko^Kxvai cj; roifi^xvif recte dicitur. 'E^tiySptura
apud Alciphrorbii UI. 69. 1 . non uno nomine est reprehenden<
sdbvGoogIc
VAniAB Lbctiongs. Ill
dum , uamque i^xyopsCtn idem est quod ixipiptiv , vulffore ,
palam facere, ut innotescat oniDibus; requirilur iWictum faee-
re viro de uxoris Oagilio , quod xxrxyoptvtiv vel (tuvitiv dici-
tur. Atlictt» igitur in ea re Kxrelwov scripsisset , 'AmxKxl
oDanes perpelao labi solent, quorum nullus est , apad qaem non
saepe legantnr ea omnia, quae ab aoLiquanim sana el siucera
lingua aliena esse denionstravimus. Ezemplorum quum sit iu-
geus copia, satis hahebo pauca quaedam c Ldciano sfferre XLI.
24. ov Ayx^t^ivoftai rvvayoptuffwra iroi, pro Altieis a»»0i0afiai
vvytpeuvTit XV. IK iiyifeavt Kxxai pro ehi XXXIV. 5 irpotf
yiffUTO xCt$ M ri yihyn iwxvrxv , atque baec LExiraAHBS
dicit S ixtfSTTntl^uv , qui vt/i rk yi^.j't dixerat , Eupolidi
sublectum apud PollocbhIX. 47. Dbhonax autem XXXVII. II,
flos et robur Gyoicorum, dicit: Sti — irSiviv xinit i^ttyopti'
veiv, corrige l^xyoftiirit ,' vAn itx%tt% uno ore omaes i^tpil
dicturi Tuissent.
His denique addam indicium perpelui cuiusdam vitii , quo
olim omoium libri inquinari soleliant et Atticorum, et si qui
eoruin quam simtllimi esse volebant: nunc Auieorum scripta
Donnibil ea labe purgari coepta sunt, Atlicistarum eodem modo
purgari Of>orlere nemo adliuc suspicari videtur. Primae per-
sonae io — ofutt exeunli respondet secunda in — « exiens
apud Atlicos , io — y apud Graeculos. Forma in — y veteri-
bus inaudita est in indicativis . contra forma in — » apud se*
quioresoranes prorsus obsoleta est, praeterquau in &oif,ii, olii,
l^f/ei. Nulla autem in re Graeculi conslanlius antiquioris lin-
guae nsum obscurarunt. Quia Maeedonet formis in — ^ ute-
bantur, factum est, ul iam in vetuslissimos Itbros Alexandrias
scriptos irreperent , deinde serpsit malum ulterius et per om-
nes Alheniensium libros grassatur. Non est unus liber scrip*
tus tarn vetus, lam emendate descriptus, aut diligenler correc*
tus, in quo non passim id viiium appareat. Clar/dattut. Plato*
HIS codex, Urbinat Isocbatis, Laurentionut Abscbtu et SopbO'
cLis, Parisitiut S Dbmostbbnis , verbo q)timus qnisque et anlt>
quissimus liber MS. turpi inconstantia formas veteres el novi-
cias , Allicas et Macedonicat , permiscet. Ut casus et fortuna
ferebat et scribarum correctorumque libido, modo genuina for-
ma evasit, modo vitiosa surrepsit. Hulti iam sunt, qui ioleU
sdbvGoogIc
112 Vabiab Lectioabs.
lexemnt, earn rem nostri ubiquc esse arbilrii tadiciiqae, qui
anliquam linguam peoilus calleinus, non snribis esse permiU
lendam sexcenties in manifesta Traude e( inlerpolatione depre-
liensis. Complures Auici taodem nunc post inulla saecala suam
consuetudinem receperunt et in ea quidem re 'AttikkI loquun-
lur ot olim. Alii ex Editorum libidine, qui ipsi a Codicibus
pendent, modo recte loquunlur, modo peccant, quae Ratis
iocosa res est. Alii deniqne conslanter peccant et ubique per
vim ad Graeculorum asum coacti sunt se componere. In ho-
rum Duniero sunt Luciahus et ALciFHion, qui quainquam ipsi
recte et ordine erantlocuti, nunc vilio non suo ubique peccasse
videntur. Ahsaur^ est apud ALCipHRflNSM I. S9. 4, vxplpx^ I.
54. 1, iixvo^ 111. 11. 3, sioiilia passim. Non erit mihi muUia
verbis opus ad demoRslrandum Allicorum imitatores in ea re
iniitalos esse Atlicos; utar uoo loco Luciaki , qui rem vcl solus
conficere polerit XXXVII. § IK ubi Cynicus mordaci et spurco
toco moleslum sibi protervum et pelulantera adolcscentulum
confulat. niSuvi^ nveg, inquit, tu» iv Maxiiavl^ tiivapOipuv
viavlffxou ufxlau cf£rx>i^cuvrei ttirbv xcH jr/oreliiovTO'; IpaTft/tcL rt
ffo^ti;tKiv Kxi KtkeuovTOt tirrtXv tov vvkXoyisftBu riiv^uriy "Ev,
1^. afStt , Ttxyov, Sti srtfulvif. Pertit aculeus et quod super-
csl Dihil est: ip^Tnifta, apud eos, qui ele^anlius loquuntur , ap-
pellalur, quem caeteri rvht>eyiafiiv appellant, iisdem ifaTxviaX.
v\nitpi»T«v est ffii^hoyl^trixi. Sic apud Luciahuh, Quomodo tit His-
loria scribenda , § 17, tlra fitrx ftixpiv x\Mg !ruK)jiyi<Tfiii th'
ikkog Xai OXUf Iv MTTXVTt ITX^fiaTI aUVtlpdTftTO »VT^ Ti
iTfoolftiov , id esi: ex tyllogismis cuiuscumque generii conslahat.
Expunge igitur raS 9vhf,vyiaii,ou , quod non minus insulse addi-
lum est, ac si nv ipuriiftaTOi repetiissel. Sic , credo , apparet
K-efxivei verum esse, ul anibiguum sil utrum ri ipumfix an ffu
sit cogilationesupplendum el Aicaiar ralio concludil an tu palhicus
es et muliebria patcris, quod Gbshebus vidit. At nemo poteral sic
iocari nisi o-^ rfps/vcMlicerent omnes.non irtpxivyi. Eiusdem plane
generis argumenlum duci potest ex Leciani Pseudosophisla. § 6
el 7. "Lpiftiviuti Tivoi; t] ntXerijiret UtTvn, tSu evv, li$)(, Ifti
Ipurav ti nc?>er^aonxi xiytitSrio itTwx; 'ATTixl^ovroiH Tiveg
Kxi Tfdvij^fi e'lirivTOg tVl tou rplreu, BiAridv , ffptj, xx) iv-
TxHix f/,ii imxlKtiv xaTxpi/uirey. Hanifcstum est numqnam
sdbvGoOgIc
VaIIAX LiCTlOIWBt 115
quemquam ila ludere poluisse, nisi in seetindii persbna iu^e-
Tti^si et Tthfi^ii (lixisseot omnes. Hi loci et pennulU alii si-
miles eflicieiil aliquando ut noD taulum Auicis sed Auicoruni
quoque simiis sua forma reddatur, in qua re antiqua suriptu-
rae vilia veterem ernfrem svbiode palani facient. Siepiua
cnim faclum esl, at — » in'->— eif corrumperetur, cuias ret
exempla Attiei alias Buppeditalianl , nanc unft- ex ALCHBBmih
defungar I. 19. 1 , nrvf^AAfu; iraciii -rifv vpii i/i.i viuiefflaf, ufai
equidem nequeo in aaimum indiuiere Hhelorem GraeciUtis.jsa-
nioris lam imperitam fuisse, ill TtieTrSai vauStri»s dioluin apoc-*
tuissenesciveril; itaque s-oiei; iu ^otei emeniiaiaat ease oeasco.-
CAPUT IV.
luvat naoe ALGinaoins EpittoUu erdine percurrere et , «t
quid observatiaoe et animadversione dignum occnrret. si qnid
reprehendeDdum aut emendandum videbitur, paucis sigDificace'
in iisque nounumqaam «d iilaa litleras exspatiari et illos Bcri*
plores, qui sunt aliquanto quam ALonwioif et totuin agmen.At-
ticistarum curis nostris digniores.
In tibri I Gpislola 1 § 3. receptum oportuit quod praecepit,-
HiBSCBiGius ifireu itx^fuSit pro ipyaiv. Perpetuo usu omBiuni'
Amlar ipyov ixttrSxt , sed Tȴlpj'uvlxtvSui,aTTtffSM,Ahri ti^-
tfyx TfecThSxi vel iivtu , sed hr' fpyov. KiSiie. tpj^u .lx£f$tu
est apud TuucTOiDEii II. 2 , sa«pe legitur et apud alios et Diohts.'
Halio. AiUl. Rom, VIII. i aav trxetiHi^wmi Ifyou txfv^M VIII.
11 ifjfaa Ixi/Ltix, alibi. Eidem IX. 47 pro ipycu i^oftai n-
stitueriiB t^/iM. Ibid. § 1. i§pyl» nos minus est vitiosum
quam dtpyii I. 28. 2. Perperam buc iraieris ex ABdcHims Cte*
sipkontea § 108 ivaSiTtiu r^ 'Agr^AAatvf — iiri vis^- iipytf,
quae sunt e veluslo carmine sumta, ut arguit iniliam xeAf-.
(Uiv xivr' iift,xTx xtH ^ijK4 vixraq. Nolait rbetor ipyii et
iipyU dicere, suspicans, opinor. pigrvtn et ^etidem ita dici,
vamntem ab opere non dici , et coDfudit Altioorum lingaam
cum dialeclo lottica. Ibid. § 4. ix ^x}4p»v : Ailiei ^xktipiitv. ■
I. 2.2. ixiuxt: Attiei 'tx^vs. Mullo lurpiua etiam peficalHra'
TuEocRiTo.qui XXI. 45 i;^it« acripsit ^rolxivv- Eadem socordia
scribendi bis mibi ta Stbatdnb Sardiado ootataest, Epigramm.
sdbvGoogIc
114 Vabiak Lkctuwbs.
XXVIII et LV in Anthol. Gr. ham. Tom. ID. p. 73 et 81.
"Ax^ t/w; rffifnrv r^i' ^<^pil« t^ Cnripawrov
et
haecciae at Groeca esse cesseunusl Nihil est, quod isti non
andeant , et Ibro dicendi negaat sibi natai. Ferendum est,
dnminodo ne videatur eorum nlla ratio halwnda in Graecitatis
niQ el ratione constituenda et cogaoscenda. Complura illi ia>
etant jrofoxexnimiivuht et 0t0iit9fUiiK; quae cusfi proprietate
et aoakgia Graecitatis nifaU quidqoam commune habeuU Tsao-
caiTO risum est dicere III. S7.
ipi y' ISiirS Airriy;
nihilomious solum Sypof*»i Grmomm fist , ISifo-w nibili est. Dixit
XI. 60 ve7v ye ftxieuftju , at numquam efllciel ut (utSiVfuei pro
pu^iiwBiuu ( — nuitu — o-fu/Mf) Graeeam ^sse videatur , neque
nt ya non videatur vfAg ri xsjcifvof nu ^uSfitu perinepte inser-
turn. Eidem placuit XIV. Si yi^futa dteere pro yeyeiiiut* et
linguae patriae banc vim inferre. Idem quam ex forma U»at
(ImvTi) deceptus fallaci analogia fe-o^ (V. 119), Jvik (XIV. 54),
et heiTi (XV. 46) ausus est formare, qnamquam feeere alii,
itmn bani et elari pofitae , sed artificial! lingua usi , certum est
Graecilalem sic graviter cornipisae et in baec omnia cwivenire
dictum Afolu>kii Otscoli de Promnniiw p. 118. Taurit uirj toih-
vtie i/.faylttett guy7'pit<pivrn. Ad Au:iPaaoaaii redeo. In fine Epi-
slalae 1 ift^ptja-iu monslrum verb! ex compendio scripturae
non intellecto nalum est pro ift^ptjiijvai. In eitrema Episto-
la 2 unice verum est iweltintfuv , rtvitin noa de abgeniibut
dicitur sed de mortuit.
Epiat. 3. S 2. Hnouax hi^ : i4//ict nvif , turn Awroi^m k»)
ivtp6xp«ro^ ve) ane librnrum auxilio ia immiiiTav lut) ivepoxfiii-
wv erat refingendum. Quid sit i-xKuiptu ivotetv ipse Alci-
paaoa ,. credo , nasciebat.
fipisL 4. § 1 ytuiiofl^ xfUTMixfrrtq : quam fatuum est pro
yeupyiq dtoere vdle ysatUfaf. Vilioaum esse crederem , ni me
tdiOB Gnecolus retineret, Isibobus in AntkU. Ton. OI. p. 178.
Ix fu ytufuphit 'EnncAia rimot txrit
ehxnTiv Hitlnf Sftinptv l^agltif ,
sdbvGoOgIc
Variab Lbctiokbs. lis
merealor homo Tactus est ex rufft'w , at Tides. % S rtxi^vat :
Atliei YtvlaSm. $ 4 eU riv ixifa : itH ^$ vel «-;^4.
Episl. 4. Syeiisuq cMjriv: lege ff'auWv. — Ibid. J 6«|U(?oicA94
j Tsu 'StBKf.lov? : Rhetor dixerat i tw VKx^iev^ , ut iniesolemne
est , j Tdi' Tu^povi'trxeu , i tou 'Aplimvoc , i tou KXttvlov , magi*
stellus sdseripsit i egftKtx^if^ , Buiie ntrum^ue conianctum
mloecam orationem facU. § S viiv intxli^ rxoirti : Graeeum
est rbv T$ iixxl^.
Epist. 6. $ S wpi^ «-£mkv iiovtiv tttppeiwlav Kixv/tivei: Grae-
d el Aomani id ea re dieoDt effnsut, nipone iuiuxvftivBft
Quod praecedit ra i<pidi\ft& nemo dicebat, sed n&J)tf«^j;ui, aoa
ri iviT&tta (Epist. 9. 1), sed rffw/nr^tia omaes. Ssquioram
lemporam scribae crasifl Attieam passim obscnraniiit, qaod
melius , si quid dabilnr otii , in Putohb et optimis AtUd* ati-
qiiando ostendenas. $ 2 tutfiJXewiv lU xir^v : lege irpi^ xMpf
et pro iapov Aieo^ipti repone xpof^ipsi. Sigla scribks feraliit;
similiter mox xpoavinvstq requiro |hv tlirtriititfit. In ultimis
verbis xeii vi ypi^ptrxi mpit toTj SixA^a?; mtxivtu^ appa-
rel quam diligenter ex Oralorum lectione iiidiciorum ralionem
et verlra foreosia ei^^verit. Omnes in (alibus ridicule impin>
gunt. Hirifieum sane ^^trrftx LuciAnns in Timone exproniJt
cap. SOetKl, ut eumnumquam lalibus in Historicis et Oralori-
bus legendis dedisse operam suspiceris ; quo gravius errant qui
in Antiquitate Atheniensium tllustranda istix testibus utontnr
omnium rerum ignaris et Stti xtv iir" ixxtpl/iixy p-JiSayav J^Aly
veris et genuinis eonfidenter substituentibns.
In Epist. 7. ireiiii vdftti xa-Ttiy*! : legitur de librarii eonie*
ctura non satis felici, quam ex Venefo codice Mbirerios in or-
dinem reeepil. Veram scripluram servat velHs mendum luc
Ttiyrra , unde xht/k?'; incoiume evasit. GraecuH et librarii
in eo verbo lurbare solenl. Alhmienaet dicebant KarettyivM et
KttT»yit¥xi, Graeculi bnius rei immemores Kxrtix^xi dictitant
et xaraxifivat. Saepe Dto Chbvsostohus , Lucixnus , alii , sic
peccant. In Likiani Timone 10 xxreayftivai xst) i^KOftufUvKt
eh) iuo ixTlvti legilur vitiose pro xxrtiyxvi. Quia apud Al-
ctPflRoRBH ptrfeetum requirit aententia loci , salva res erit si x»-
Ttxyf repones.
Epist. 8. ixoug ii : scribe 3>}. — r^f yvifittv i^ireyxtJv: Atbd
sdbvGoogIc
110 Varus Lectiohbs.
A-icoiti^aaiett vei im^^xcixi. % 3. tMSafttf HiKtifiaTav : £iaai-
fiiruv melius aberit. § 4, oweu yiif kv ^eip)w : sic Degligeattir
admodum ol ihurat loquebantur pro ovoi, quos casltgat PHRr-
Hicvus p. 45. quo vivo jrou iirei securi dicebant ', unde nunc fiuius-
modi vitia Xbhofhontbii , PuTOifEM , Dbmosthknkn , alios iDquinaaL
Epist. 9. quid sit tiirdiiiajdM xtti ivtiirSai i xi \ixniv tufiftA'
Tuv nescio, hoc scio pro Aus-v^«i' ^ipti rtiv rxpttftvUcai veriun
esse XvTtfiv , tenue solatium. § 3. U»t xttf ceiroTt rif iiii troU
rxpxftuil»: itno vera TTKp' eeuTuv. Aio»u<riu» ^ 'Ax-xroupiw tcAov
liivav: Atlici Ayoftivaiv. — ttoKXou Suv«o-^«f: pessinieprogrdAtf,
Episl. 10. TrivTx v»vTetxiiev auivi^tXct: civis Aliicut ii-
xisset vuvvivotpfv , idque ipsum Alciphbotbh dedisse susptcor ,
librarios forioain, quam aon caperent. oblitterasse.
Epist. 11. classeni miUere «is ripi uxtpe/lxv nimis iepidum
est. S 2. 0£uyetifv S fiiytfitv : lege (ptuyK/tev q ptiyu^tv. Meiaioi
me apud nescio quern legere senariiim , apud Edbipidrh , opinor;
<pf6yapitv 9 ftivafuv 9 W ipinfttv,
Epist. 12. ciq &V Ixit — irtpix-^ejv: molles et delicaluli
adolescenles Allid solebant aiiimi causa ^apxTkeTv, § s, x«ra-
xfkiielf- revoca xfl!T«xA(*e/«. 56- Oii y»p ouk ixiyei tuv ipiel3ioiv :
pro oitii repQsaerim etiov etmoxin Txpyuptiv nt itixet requiro
aorisluDi SiixM.
. Epist. 14. uri xpJ"^ [Ttt^xiirtiTof] : expuoge.
Epist. IB. t/( yap tei tUv ifuiv CfipovTisi wale edilur pro
yip attl. Bellissimum est quod seqiiitur ffSv/iitti ii^tuptivav:
non enim, credo, quia irtfuXtixt itoaahs ^<«iit^i'oi' bene dictum
est, licet hoc in cootrarium vertere.
Epist. 17. ikxliif civ Kx) ruv irXtiaiov rtvit ixa}^e5ftsv pupl-
rxq xTo<pa.ivttv xv»yyek\6pt£vot: Niliili est Uwfleiovv, revoca
duas litterulas fugitivas et babebis Rhetoris manura: eU?.vii§s
ouv xTi. Id ijrocpalveip tralaticius error est , emenila &To!pxvsly.
Sescenties sic peccatur , plerumque impune. $ 3. tAoj pt6y^
ToAA(i: non is est AtciPUBON, qui in oratione Auicam referre
satBgenle nomine niyo^ ulatur. Restiluendura esse arbitror
quod in bac re saepe legitur et apud alios et in Abecbtli Per-
«»vs.S09 (i6yiiirci\\^ irivifi.- 06% /1.« ixiysj^ttrft -. pervul-
galus codicum error: iTiytAiv est arridere , requirilur irridere,
h' i*eyyeKiviff.
sdbvGoOgIc
Va&iae Lbctio.'vbs. 117
Epist. 18. TOUTB yetTivm i ^iXTKo^: transpone reOd"' i yei-
ToVa.li. Pro &>JirSn^ev veruin videri iif,iffStv in supertoribus signi-
fiGavimus. § 2. iftBiJyxp r^upxTtjf 'saiihK^q vipiaStn xxnolq
xpoiiftx^tv : Meiaekius iipti!irS)ig coiiiecit , deinde ^yajSti^. Neutri
verbo in re amatoria locus est. Eiuendanduiii ^piim , captus es,
Epist. 19. ^[iiTSfoq Buv Trpii fi^rpif i "Epuq: quid sit iiiti-
Ttpog non satis inlelligilur. ^usTipeioq nostras non ineleganter
pro captn piscatoris dici poterat.
Epist. St. el yip i rpi^uv ieTrai rev ipi-^/ovTOS , rig xv e'v) 6
TpiipejSxi iipflXwv; quemadraodum in eadeni re dicilur rl yha-
fiat ; quid me fiel ? et oxiiiv flpu' ipx et similia alia , siv apud
AtciPHBosBii corrige r/ xv tin-
Epist. 22. § 3. i^iretvav , scribo i^htiviv.
Epist. 25. xxTsxTuwouv ^ftm o} xvs/tat: incerlnni auclorisne
ao scribaruiD vitio tla legatar ; certum est Graecae linguae et
ralionein et usum postulare i(i*«s, ut kxtxumTv rivx Tel kxtx-
^»AAf(v dicttur Atfira. II. 1. % 1. irh iix vvxrhq S^tn xMv
xxTXU^elq. Kxrx&oxv tivx apud Abistopbahem eiusdem generis
est et KXTxjSpovTxr et alia. Significant : facere uf guis slrepilu
et stridore , cantu tibiarum vel cilharae , clatooribus , toni-
Iruum Mgore non sU sui compos, aiil delinilus obleclamento
aut terrore perculsus. Analogia cadem omnibus uddit accusati-
ves. — Ttji; vi0tiio'; %jj ft X iriifi-!rof.v: vitiosa adraodam forma bst
Z^fAx, qua qui uiunlur anliqui sermonia analogiam in tatibus
prorsus praetcrviderunt , quae penultimam produci inbel, ut in
iSfiX , TTunx , xpufitx , cpu/ix , ^ufix , — iufiX , xpTpix , xfJftx ,
0^IAX , <;^i*x , — "Siffix , aliis, de quibiis turn dicam accurattus
quum primum occasio dabitur dicendide Poetastrorum licenlia ,
qua lioguam et melrum depravarunt. % i. eU r<*? 6at.oug [9
T^ xx/thcvg]: expunge embleina, ut mox [wtvlx], § 5. rJv vi-
iferiif ^>tyv^U iitH^xre: scribe if sniyuA/s.
Epist. 24. ixvhoiiiv xiirl tI ftirpov xxi >.^ov , ixv ti?
i0io»lx yivijTxi : scribe x6t^ t^ filTpcp xx) ^dihv , quae ex Hi-
8I0DO ducta sunt 0. el D. vs. 348.
Epist. 25. fie/talpxTxt: veleres ai^xprxi. — xxiiiftevov i'lr) rxTt
Tijq 'Amx^i hxxrixli;: iuio vero iv rx~i.
Epist. 26. tix oltx rl vxiiuv tam male, dictum est ac si qlits
ovx oilx sag vellet dicere. Scribe ovx dli' S ti vxHv. % 2 ir:)-
sdbvGooglc
llfi Vabub Lbctioiws.
rav : Attici rlav. % 3. oftut l^iou , necessariam est Sftui 3' i.
Epist. S7. iyii ii oJaa fixfiat niv ohu ii ofuii : Graed in
huiusmodi re ila verba compoDunt: iyu Zi ^»pixg fiiv, o'ura
2' SfMig idque Rhelori reddendum, cf. I. 59. 2. ilL 37. 3.
E[H6t. 28. (urixtft^iis — n*£iv tit kxvriiv : Deque furiTtfvf"
probaadom pro lAtTtTiix^pefri el ftfrirtff^tv ^miv diei non pn-
test. Suspicor corruptum esse ^tTirt/aff- — i^awivaloi pro ad-
verbio contra veterutn morein dicUim est , qui saepissime i^iU-
cpyfif , nonnumquam i^xvlunt dicebant.
Epist. 39. 1. <il^et( : lege eti». Pro wif^ffxi assealior iis qui
iifipijjixt corrigunt , possia et irtpMxi , et pro tlaihoi qui ac-
curate cogitant eluHrx [Hvbabunl. $ 2. cTSix yip sine senau
editur pro sTSf. § 3. oiH' tcv tuv <riaiipiixaTiTuv rtt irdaxoiTo.
Graeculi omnes chorda oberrant eadem ; consuetudo veterum
pro Tn postulat ouhU. Mon mendum manifestum est in t^
ioKsIv — ou rivu x-eiSofAxi. J 5 KViir(iii ris $: dele y.
Epist 30. T^v dyavx irxvelMre: veteres evKvivuTo. — tcI;
iiiivisiv ai Tuj'x**^"!^'" '■ di&isset MhenienaU ruxouirxi reii^eiu-
xisiv , si ai addilur, requirilur xpidijirevr«i. J ^Sx^ Tgri ^u-
Mf : scribe Sxov xori.
Epist. 31. $■ 2. ftpov/ifvof : corrige infiftsvot. § 3. XfoaSi-
XW — ix' xiirnt 'itiam: Graecum est xap' xurov, § 4. euS"
av, imo ouilv Stu.
Epist. 53. oiixpavtiiiinv: aoristo (^us est xjw»//;u}v §2. iKaa:
nullum est adiectivum Graecam in •uot cziens, exeunt in -^r
N«A^D«, Vih^oi, K^i, 'Axt^og, caeteraque sine excepUone
omnia. Passim adversus banc cerlam analogiam peccatur et
omnia plena sunt erronim, quia i adscriptum in antiguissitnis
tantum librts apparet, in caeteris negligitur. Ubique reponenda
sunt ^fa , ^d , 6^^ , M^og , ■xpifitv , similia. Mtvua nun est
Graecum uomen sed Mtvua;. Itaque 'AA^it est repcmeDdum. — uyf
fUdjt;'^!' et f£^^fw;^a« Graeculi HouKRo sublegerunt, non item A/Zici.
§fi. ^pxx^ ftm fts^tt wifi TOVTUv: AtlicH^yov ftet toutuv (ii\ei.
Epist. 54. §2. ifiiviit , EiiSuiifit, oux olSat oliq i^iv i ve^-
4^$: tHiai pro etirix nou debet Alcipbbohi imputari, qui eli^g,
ut opinor , scripserat. — vfturiifttiv ; et hie xpoffelfrnv reposuerim.
— - Mjpoi : revoca Avpo; thut' hi. xa) kijpeut aiJdere soIent iis
rebus, quas se Gouleoinere volunt significai-e, ut iu b9c ipsa
sdbvGoogIc
VaKUE LBCtUMBS. 119
E|HSlola sub fiaem. $6. Tupxyylittt iyiifoxox^T : saoius Tupuv-
vQx. % 7. fvyxfivBv pro im^iv*tov raagiBtri oon iniuria im-
probabant, sed aetno audiebtit. § 8. vuv fut^jvtt yt: eipuoge
oUosam voculain.
Epist. 35. m} liSovqi' volrna (pifttv eUf. salis boc scire sole-
mus , lege (pipti expuncto oiii. § 2. i¥i0apn9Ai*n* '■ melius ira-
^pijdqv et omnino minus anliquum et plebeiuro hoc verfoum
est. — xA«/«>r«:'et Auicii et AtUcistis reddeoda sunt paasin
Kkittv et xwiv, xAjt/uv apud illos aon minus est viliosum quam
aUrit aut aiii. S 2. ^ly^ $' Ixt^i fut TxpK^xi- «>latmm
alicui irthM noa potest. Aut Iri iti verum est aut viflm. —
iri r^v kvxp&v iv t^ n/tirefi^ fUtvf/n: mirum accidit tsmtit
el exi/i'i obiurgitio. Dele Avrpiv : suspieor ad futfxivifuvtif
T»pmftitto»' adscriptam esse hu9pi> , deiode buc ioveetom. In
sequeatibus if in trmin rait u0' ^/tati xt/tifiieisiK ixjIofUvii fagii
BBBCLaiuN raUo, quum »« fui repoperet, quod.reliqui retuuit*
TUQt. Inteli^ amator vt0dyt» luii ^x Hmrtp Mftp ritpifi mil>
tebat amicae (Epist. 36. % 6) alia omnia cnpieBii. ^AzSettinn
igitiir voffi TBis TOioireK corollam sibi de capite delrahit eique
fftafixTtt. %i,^^vtt»t till (ii/iii'o/tin: verum ml ni/ftiiriifuu.
Epist. 36. § 2. euV iv viU ipyvptUis i/*6i |Uir«AAor: Mhe-
nimtei hoc ipror appellaot, — tow xf^reit Teireu : <^ortebat rhr
Xpivav Tai/7Bi'. § 3. ^ikeJt, ivtpure , (piXtlc lege ^if^Jv,
ivipuwe, ipjft. ex restigiig scripturae codisum.
Epist. 37. MtMitoq — Ji|Wt« : Graeeum est tzi xufuv. § 2.
^)ti( ki /ttii' ofiui iituv i¥Ttu^4iti»Bg : GraeeuU discrimen ioler
oi et nii ila oegligunt , ut saepitsime fui seribaot ubi o6 est
nacessarJiitn ; oii' Sh»« acriplum oportHit. § 3. tuiftttiwifumf :
veteres et veterum imilatores formas amant bnrioKs , scribae
auas obtruduDt longiores, TiiuiS4r9ft»i , u<pi)^ijfe(*tu, ^itfuoi-
^(rtfuu, alia. Repone iwitmtrifuvoi ut id § l. Id § 4. 3 —
inuf^tftm , Graecwn M S ti — iiatopiiffei . iUnd Aicvhior ,
hoc scribae peccaruot. S 6- «We r« <p/AT/>a Axevn^^tiy tU
!>i§ipn : supple ivlert vel hf m tit Hf^itpcy , torn revoca <{*«-
ffXIfiTTflV.
Epist. 38 % 4. huislro pro luaislTo commuais est descri*
beotium error, qui saepe tu Aidv et compositis, laepe m
titpiiv , saepissiDne in ivtlviiu oommiltitur. % £. irtvxtpixi^iv
sdbvGoogIc
120 Vabiag Lbctionb9.
sero nalrna verbum est, quo et ipso oratio Dbhosthehis XI ubi
p. 15t^, m legttur axopctxl^ovTxi , epuria esse arguitur. § S, tU
eix--rii»l/£oyK jiliv vfoaifeaiv: quomodo vpexlpeffn possit e&txl-
lAUv esse non viJeo, intelligerem tux euirx^fiavx, — iS? Siixev:
lege i3/)Mi(. §6. 4'^uu xxiiixxi^efitii: scripsit i/'«tVcii. — ouxin
fu -(pMipeit nU Hfiftxaiv S^ercLt fteiiiuvx : fallitur , nam l^erai
est videbit; requiritur adspiciel vpoa^xi^^tTxi. § 7. Ixeivrs yc :
quidHbi vdit/fdtfScile dictu. §8. nf.)iffa,irx^iv>i>>sui: melius
vifAfw?. § 9. xaii XaXeTv xa) ypi0tiv: iinus codex yiyen, ut
velereit. (Jtrius sit error non fauiie est dispicere. Hidiculum est
AisAfTv sed (Hnnes dudttm ila errabant, ut impune ferreot omnes.
. Epist. 39. i*ni' dxxpiaiv^: scribe ixxpij. Pro Si^tux$>ivM usi-
talius erat ilx^uy^vxt. — Ainraivx 'A<PpoSlTii tam bene Graece
louat atque trapi 'AittvaScif , fierit 'A},e^£vifov eel. , quae in
codicibus leguntur , Graectt inaudita fuerunt ; repone ubiqne
Aiajreiv. ~ xX*i6iirci roTcvrev Xf^voii: restitue iKTffo-ffiJTflu XP^'
yeu. § 2. eeTtxoifuitairx : Verum est xtrxxoifJawa. § 3. Ufp<re-.
<piini: Atlia ^tp«-i<pimt. $S. &irtivffXTO ri xiTiiym: Barbara
fotrna Siiavaiai pro iuvm spud onines Graecutos in usu est, po-
tuitque Algipobon nti oum reliquis; bic tamen senlentiae ra-
tio postulat: ttrdiMx 3»r t^ x''^^^*- % ^- ^^"^i" i^^*ivxa9xi
Tji( ^fuitxxtiog : el alio nomine haec suspiciosa sunt et quod r^iv
v/xi)V' uliqufi scriptum oportuit. Legerim : vixav i^oCptivxirSxt
riiv QpuxXXlix, ut ixpivx vixHv A'irxtixov ID Ranit 1473. — vep)
Sikhav truyxplntq: male abandat praeposilio. § 7. •xxausiov xe-
xXirf9v^))X£ intr^x : AtHci rkewrhu- vxTpii , docehant boc Ha-
gialri , Tide Phrtmcsoh p. 189. Frustra. § 8. ii^tdi/teSx : leg.
i&aaifuSx. — riv giv "Aiuviy , h nvirepifi)6xeii: ultima verba
argiiunt (Tifv esse eiipungendum.
Libri II. Epist. 1. tUv iixStiftxToiv : alrquanto melius reu Zi-
«))j/u(re$ -dodisset. § 2. x») ^^ioyitptivti ffturu: quid sit iJAo^'ir-
fiivit fcoslra quaorilur. Suspicor xxi htiTvp^tiivt! fftaira. § 5.
luBi ifuva fX'' f' 1*^ irfirepx toTi; u^ipots vtxa: cornge it) tx
rpirtpx 7014 uvipcn vsxxv. §4. XP'J^^*' '''V ^f-V v^I^ti'- Allitvt
ift^ omisisset. § S. auii sposi^kt^xv in iroXXoi eitH Ivelpx-
van : qui intelligit quid significet oiiU vpoai^Kf^xv niRCUm ohii
iwelpMvmv deiebit. Perinde est ac si diceres oiii'i iuveiflw**
rauTe Toien euil lirolifffxv. — mox dcle Avoi'vaftfi^ , olini ad
sdbvGoOgIc
Varub Lbctkrus. f£l
ivt^rhxi adscriptum. § 6. r«79 i\irlvi iinxpicTttv nig
Ipa^ii : hxxpi^TeJp nihil est : veleres in eB re iiiy'ttv ponebaDt
et credo Alciph&onbh veteres esse imitalain. § 7. cS; iriisixvi-
TXi : corpige w*. § 8. 9ijpiir-nihji : emenda Btifi^nrl^u. — h
3x^ if ['Aifiveehv] ■Jtixei : dele importannm embleoia. § 9. iMt'
xiro) ftiw x^if6vTav, o-ii 3i : lege ovroi. — ipnx'yiip ^f /3oi}Afi:
imo vero: tjv ab (SovXei.
Episl. S. euiht iuaxpe^irspov -~~ iiiiv ipri iriXtv fttipxKiuofthev
rpfir0iTeu : ipri vitiosum est , nam liaec quoque insania ab ini-
tio tolerahilior est viresque acquirit eundo. Legerim &pai. — o7x
fte tviKeufog SiotxiT: quis hoc concoquere potest? Quamqnaoi
iiox>>t7 propius ad corruptam scripluram accedil , ob sequentia
malim iilSiixe. — ivKoxk^ iiia^tlxTiiug lut ype^av. potest
ea res mnlestissima esse, sed est eadem saepe iucundissima. In
codicibns est ii3i«Ai}T0v? , in qno mendo credo latere iiu^vyhu^,
Notissima est Ruhrkbhii de eo vocabulo annotatio ad Timaeuv
p. 88, qui ma^am exeinplorum copiam effudit: unde ad no-
strum locum duo Buntperquamaccommodata Platodis ftxxpi xxi
iiaXijyw? ipxiittpix Tkeael, p. 161 E et ft^mi iia^iyia in Le-
gibus p. 890 E. §3. i^^aftv^e^eirSxi x») iipavtiieaixt : barbara
forma pro ' ^aptiXXtirixt. FeTellit iibrarium if 7rapiixi}<ri(, —
'Af.xt0i£ifiv TiviinuSex?iix»oiil^€t:cer\a lex sermonispostulatriv
VluSeKhix. HiBscHifitns rivn: in Wymulabat, utroque opus est. —~
ivxvxvx 3Vk TTori: lege iTolTore. §4, yviiftiiv too 0ouhsftiytt
hx$e7v tI (tai mniThv : nemo sic velerum locuius est pro aupL^ov-
Xtivxaixl tret. — ix yetrSvwv oIkov^xv. AtHci h yeirStav. Dece-
perunt AuupHROimi loci , qnalishic eStapadLrsiAi. I. §14. eJr*
ix ray yfiTivuv iviitpxirSxi , quorum difersa ratio est. Obiter illic
repone : ivi^pxvixi nempe iiroit^ttrSivTx riv Kvxvov. % 6. fi^ aet
rxuret ijref,SiTa>: emenda TfliE?TW)riXi^« , rectius etiam^^Mtfy
scripsissel. — Xx^iru xx) x txa: supplb «2-w txv- % 7. quid
sit xxTotkiwSav riitv fXvroTi veir^ra non expato, neque quod
bene subslituam reperio. §8. xal ^ipaxx rx ixpxi pnTSpaxx,
cuius mihi ratio non constat , Mia reposuerim Altieorum. § 9.
Tpetr0ttn<is : vl(Aemefue*'libentin« v-piir^ste dicunt. § 10. xxi
ej-i i<ro(/,xi ralvuv Sftoix xir^ ivxlvx"^^'^' ^ '""' ^oluisset
Aptoiuq scripsisset. Emenda : xiyii 'tttofixi ro/vw ipieU «ut$ ,
qnibus magistellus Avxlirxwrt? adscripsit.
sdbvGoogIc
Hi Vabuk LscTioxes.
EpUt. S. at oiiev iweJpav: m onerat locu'in et abijciendum
est. — ifui) ZupU vou : scrib. xt^pU veii. % 2. r/vt H — iuvtu-
fufv: supple y iv. §4. aiit.;ixavtl»g : geouioa forma est o-oAa-
xeivlut. % S. iTi U.Te>,sn*lov yfiftyuaet: apage, Decessariuni
est T«^. § 6. vii fMi ' — 'AffOTxj'TTii ^auftii ime) 'HA<a/ff , xxav-
Ttt — Aal yiyevat jul vuv hf : bis necessaria copula excidit ;
scribendum: kx) 'HXixitt xa} Sixxv^a del Tt yiyoDxq xdi vuv
tff§i. §8. TftiTv fiiv xtc) eU AJyujrTov ixtivat fuiKpav outu xa,\
dtr^Kifftdniv ^xviktlxv ourav : cootrario errore bis copula niaie
irrepsit : apparel . opinor , coniuageoda esse futxpia auru w^r^i-
KivfUvnv , nam iocularis est (uixflt ^aaixttet. In praecedeatibus
emenda : tA<7v idv yAp tU Alyuxrav expUDCto drtivai. — h
Alylvp TxuTjf y t : Verissimiim est quod scite Hermannus dixit :
ue bruta ^'dtm edtuu conoj nibU tignifieanlet , ex quo genera
illud yt est. Lege rtuirpl: polueritne ALciraBOif rji srAqWev adii*
cere mullom dnbilo. § 0. Vitiosuni acumen docti boinines in*
vexeruDt: ^levr^rot Stpavtvu fMf,hn/ dytUxxt S ^o; [«iAj^f]
sr^vrwv tuv rXTpairuv x«l fixiriXiati : de 8UD addideruot «uA^ ,
quod erat pro dyiUxa^ restitueDdum: rat a»t fittJJ^v ai^»s 9
rif imtvTtn xrl, Sequitur iruU»iu»ov fth ovv ri avt^iudtfov,
tiitutriUpfitnTBv %i ri tt^euuuov, &vKn ii ri iTvxo^fu»o9 , quae
impedila sunt et depravala. Intelligi ita deDium polerunt , si
defiDilum eril quo haec referaotur, ubi (aodein et apud quos
t2 <drux><'^'>v> ixK9v, r^ xaXaxtvov tlnunit^ivtiTov esse di-
catar, Neoipe i'm aiUa regia, quaoi propterea sibi HfiuniuB
Tilandam esse «cribaL Lege igilur : — 0Mrif.iii>v . iv' ixixlySvimt
/»h ri ivt\siiitfiO¥ teri. Si hoc vicero, Dullo negotio tflllam
■tolidoni mendum, quod superest: 7^ dnf^uitpey non solet esse
hnxiviuiuv; quam vetlem iUic aetatem degere, ubi toU dvtXmf
tifieti non esset satis tutsai. Praecipue aulem regia aula apud
Ubertatis amalores olitu male audire solefaat. Ce)ebralUBi dicliuo
EURIPIMB :
e^tf ykp it Tuptmev iftTcptiitTM
Ktlvcu V< iouiics iutv iysv6tpOf fuXif.
PoMraw io ore erat ad Pioi.KiiASUM feslinanti. Asperius etiam
Graed in cruda serrilule:
aiJiMi Afpxrsiin i^'u, at ifui imti ,
V (puyiiot f 9ttm¥ttt ^ /M^iflm.
sdbvGoOgIc
VjutuB LscnoMf. 125
ex iUorum igilur o{iiaione tuto licebil reponere: W irixMvimi
juJv ri iKfvUfev leri. § 10. rm h reuq aitkalf ivl (piovtt: su-
spicor icptovet geDuiDam esie. S 11. ra/w euft^tv, si sine i\M»
esl impegU Ai^ipbboh , ut in SfffftMreue xtiuvrunivMt , quod
myrto coronatos fuisse satis constat . non kedera. Ipsum xt-
ntrgaftiiOf luide arripuerU bod. comperi. AtbeDienses iurr$
htfiftivoi dicflbMt vtl ht^vitftiMs. § 12. tU Al'^VTCV Sj/Aia
Xfuvhv Xn&itt: veteres kti^ftevat. ibid. %puriv Xa^Tv x») ip-
yvpev xai T^oum: mire addilur juii rAiurw: male mataUm
Dominat x/**"^ "*' »fyupor pro nianmi xf*'^!'"' >^ ifyvftM,
quid mulU? Rtielor floeculum PlalonicuHi deeerpsecat, quoa
librarii ioterpolaodo sustulerunt. Legitur in Legiba* VII. p. 801
B. oSre 4fyuf<tti¥ itT rA^trw oSti xt^<"^* ^ vihti lifufthw
ivoouSv, atque eae divitiae cuin coutemlu -soleDL aoioii inge-
oiique diviliis veris nppom. Hi»e igiliir HiniiiDia ; x^umSv
XafieJy xai ipyufouv xXovron. $ 16. riv 'AmiUv tUi li^tvim
xtffiv: veleres vi^ricu xtrr^ vel xirrm. — iyutiMiTet [tut) <pt-
^vfuyo»] : emblema est manirestum. § 17. i^te« rojeiirew
dytiiev: rectiiu ren^ou.
Epist i. § I. W £p», t/ irer. legradum: n' ipa 90s. —
dfAtiorifa my iifuv Tt( ri^wtH- ti« retino-i Bon potest, aed
delcndum est. Obvertatur Rbelori HfUfBain Odpsi. «-. 181 :
'AMjftit /tot , $f fVf , (Jhsnfc »in ^ rAfottty ,
Deque i\Xo7ig rit dici potest , ul vwit m , aeque si koc Mset
Graeaan , dirinii bacc poaseut, nisi particula ioterpafiita, ut
«vi04 yip Tif. S 3* Jf^piw iterum cedai Tidgatae l^xfftiv , in-
quit est tipi HOD l^^oo-f. § 4. Aj9-iHrr/«« iTTixiffn7i: aoa
laBtum pessiuiDm hoc est Arrmivftuv geoiu, sedabsurdum et in
librariorum cerebro natum. Lege«?«7^;. — Utiysmt rxevii-
^etv: veteras vweuieiv Miuvterfi , Huyiruv ifiv et xift/ ti wav-
S^df solent dicere. § 6. tymivtfitTottttiveu: haiusmodi verba
fiogiiot Graeruli et lamea se irrniaTiTovs isse putaut. % 9.
x«p<7o-« TJrv fufripK — IfCfuu eviiT\i6»<ri nt: xttpiTa'a pro
jueraAjrdiM'fe Alcihuoms error est , nvcrA^wa-x pro iruftTKout
librariorum. — xtmp fihuv : meluis ptlToti. ^ 10. i/tiriMiuitMT»:
ab buiiuniodj oratione alieBum verbiun priacum , poSticiim : de
cuius vera forma vide Elssimdh ad Medeam vs. IIS. — eOiti
X,ttplo9 ipMV Toiti. IpitTiH oix^ ii^tTM wXiiptit : ipoTti r)^ftig
sdbvGoOgIc
124 Variag LsctioMKS.
vd taTKei vel xevol neque cogilari neqiie dici possunl. Coniecl
t&ftevis, quod ad xi^pio* referlur el sic peridoneam seDtentiatn
ftidi. § 12. a/itiyU ^3»a7$: corrigendam ^Sov^. § 14. eliSiftt*
tI Xiyei Tit iipi ; pervuljalus error pro Hufuv. — AtiXb^Uv
t^Oftev, [xxi Kopiuiiicvti kk) nhotTSq] xphg ift^rtpst roh^ itcui.
Praecedit ttrt a^v ixiivxi tlTt itivity , Beminem poenileliit em-
blema , quod indicavimus , sustulisse. § 16. lut) xiftftxTx lrc^)i-
vtK iueI £yfiw 0uM» tuv dvipeixav. Occupavit Msihekius emen*
dare lax) [Ti/i/i-xTx] 7fAqv«e: in ivipdiiray, id est iu codicum
Bcriptura ivoii', delltescit irvan , quod ila in libris exarari solet
at hoc an etvav scriptiim sit , ocniis discernere Don possis.
§ 17. ^i^asaim Ilsipxtiitv ixSiTv: ^((I'ci constanter ixTIsipxi-
Sf dicebant el Mi*. $ 16. SKa;: lege sao;. § 19. t1 yi fit-
ra^cvXivvato t^« irpif ^uatxiei d^l^eut : neque ^ou^siioftxi neque
{UT»0ouM'io{ixt cum genitivo coniungi polesl, quamobrem
npl excidisse suspicor. — » fti^i^x ivitaxt iivarxtTlTBhtfteiin:
Don hoc, pulo, Gltcbba cogitat , ecquid il!ae fabulae regi jiro'
dei99 possent, aei placere: non vtHilatem magis quam obleclo'
menlum habilurae apud bouiitiem miniine ittftoxpaTixiv : ilaque
pro iviivxi credo !iaxi esse rescribendum. Verbuni Sfietv , seqnio-
ribus Auicis non infrequens , Graeculi saepius usurpant. Satis
scitum est apud SmBSira Epial. lt)4: tou; fiiv yip lifii, roitf
a ivii<rei. § 20. et^ct$, ut. supra ■xxptlsx, male pro xotxAitiSv.
, § 21. irpapxTeiiiv : reslituenda esl ubique forma vpcopx in com-
positis el derivatis. — xufiipvxv pivtiiiio-ofixi ■ Neminem- vi-
disse ftxi4'0ftxi requirll caetera et depravala sunt el vel sine
vitio, opinor, inepla et insolsa fuerunl. GhYCitth. xu^cpviv fcxiou-
fftt et clavum ipsatenens ut navis sine inforlunio in Aeg^pfum
perveniat sophistici est et pravi acuminis , in quo imniorari not)
label : ixufiav , in quo bic docti homines adiiaeserunt , obiter
Plotarcbo reddendum in Numa Pompilio cap. XX , trui^/^cTxirxil-
ftXTl^ovTtii Tp3? riv h <pi?^lf xai iftevol^ — ifivftovat xcu fui'
xifiov 0iov , ubi si quis dubitabit ixufiovx rectpere eum ipse
Plotaiichiis eipugnalo in Galba scribens cap. X , tU ^iov ixv-
(Uvn xx\ y^fx? tip^»vf xx) ^wxlxf ntviy.
Libri Ut. Epist. 1. oimir" slit) iv Ifixur^, Sfttjrep: Athenien>
sibus solemae esl tv iitxttrov dicere.
Epist. 2. § 2.' locus misere habitus est, in quo aliquid ha-
sdbvGoogIc
Vasiau Lectionbs. 12K
riolandum , v. c xx) tutvi tavrisv Tfixw, ri xan^ xri.
Epist. 3. § 5. iroi/tos jv iwiK^taSmt : verba manifesto cor-
rupta. § 4. nttffluva pro naso-^uvft dudum receptum oportuit. —
tttti" iv ^Sivaifti Kit*^ xxTKrxyijvM : quidquid atUgeris ulcus
. esl, neque Av <piivoifi,i sanum est, oeque <p6aveiv pro /tiKMiv
recte est posilum, Deque inrinilivum habere potest. Saliiu
est absliaere manum.
Epist. 4. i'xsaxt.tsiUvxi xtviuveiu rcf kift^ xt»Tauf*t»o( : perfecto
locus non est post verbum xiviuvt^u , hod potest id iam factuin
esse quod at Gat pericolum sit : itaque xaror xA^vsj ab Eostl-
THiD grati accipioius , cuius testimoDium ad praecedeotem Epi>
stolam BiBfiLBBiis adduxit hocce p, ISOB, 42. reu-ii o-xAw tib-
piyayay fx^xlyu, Usv xa/i r^ 'AAx/^pwi tJ" x«r<t7xAvi'«i
xtviuveua ^tft^. Oe fonua vx^iva autem veheaienter falli-
tur, ut saepe Graeculi mirilicas camuufliscuatur rormas verbo-
rom ex derivatis , ex xajix^x repetunt Kxrtdirtru (ut njvira ,
^^o-irw] , ex ifi^tiaxi dfttpii^eiv , ex iSatrifttiv id^efteu (pro itilo-
/tttt) , alia ; KxrtKrxxijvxt est a xxTXffxi^.?^ , quod apud recentio-
res est xxTatrxs^eTtva. 'An-cu-xAqvaj an x«Ta:a-xAjfi<ai legatur per-
inde esse arliitror; ajrevux^vxi optimuai auclorem habet Abis-
ToraA.-(EM in Vespis vs. 160, unde arripuit Hokris in v.: xxorxKij-
vM, ad quern leclu dignissima Pibisohus coUegit ulramque
ronaam perite vindicaos. Simillimum est Plautinum in Boeoliae
rraguaeoto :
oioior pars populi aridi repUmt fame.
Quid auleni facias participio xsvrevfuvot , qnod ab |hoc ai^u.
mento alienissimum esl? luvTaTv est confodere cominiis, gladio,
pugione. Eneeare fame est dToxvxIu. Nihil superest , nisi ut
vocabulum importUDum et raolestum delealur; ostendam statim
quam proclives fuerint lectores acutuli ad inserendum aliquod
fulcrum buiusmodi , uhi orationem non satis firmiter coDsistere
suspicareotur. § 2. rix""'- improbalur ab omnibus proSivvn.
Epist. S. liivii : ex Graeculorum more pro elxit,
Epist. 6. S 2. xiviuvtua rolv iil>i»^ft9iy riv Irtfov ovwaSikm
ujri tUv ^xwianArm IvoxXeiifMvoe : Oubilo nonnihil de o'woA^-
v(E( , non enim oculus pugois contusus ini<riJ^eT»i : cogitavi de
auffxMivai, conlahuiise, cuius verbi quaraquam certa est aucto-
ritas, tamcn exempla mihi apud scriplores non lecla, apud
sdbvGoogIc
126 Varub Lbctiokes.
Grammaticot et xi^evv ctmsarcinatores lecta suni,* Hbstcb. v.:
ruv^iTKAtfXf , nifivix^ye, et In ftfTOpiimTs Xi^tviv Bnk'. Aneed,
I. ik504. At quocumque Terbo Rhetor usiis est, ParasilUG al-
tero ocdIo capluni se scribit tnri fxxtfftirxi', quod aildKor
htx^B'iluvoi e stolida iRterpolatione et manifesta, ut opinor.
accessit. Neque enim participio qaalicamqae opus est neqiie
uUum insulsius addi potest quam ivaxMvpuvee , quasi vero qui
cni ocvluDi pugnis paene effodit, a sobrio dici possil homiai
negolia faeettivme. Apage Hteptfaa. Magistelli saepiusGule eo-
defto modo talihas de suo participium aliquod agglulinaat, qood
pro 8oa Graeeilatis peritia supplendain esse saBpicanlnr. Ea
fraus manifesta tenetur si participium ab istis addituro etiam
alio DOiuino absurdum est. Exempla buius rei Ires praeatan-
tissimi scriplores suppeditabunt , Puto, THttcrviDES et Haao-
Dorns. Aequissimo animo tulerunt editores PLA-nmis in libra
de Repubiica. VIII. p. 5S3. A. Srav avnu v*l? ytviitaaf rd
ftlv TpSrov fifAo7 Ti riv xarifX x»} tx Ixetvov 1xi"l il^xi),
Jfvtir' auriv Ujf i^aii0mf vrxlrxvrx aa^tp irpit cp/txTi rpig rf
WA(( k») Ixxixvrm tA 6' xbrav xa) ixvrht Ji irpxTityifJxi/Tx fj
Ttv' ixxniv (Kej-iiAtfi' »PX^* ip^xvrx eJr c'lq ^ixai^iipiav ifurerdiTX
jS^xirrificvov uirh auxB^xvnni 9 irsixvivra jj IxTtaivrx Ij xTiftO'
Shrx xxi 7-^v oiiatxv Sjtxitxv iito^xxSvrx. Exioiium locum lo<
tuni apponnt ut duplJri mendo liberarem ; alternm est in verbis
SffTep Kph ilpfiXTi [vpii] T^ ^ixti , in quo repetitum a-pJ? com-
paralionis vim frangit et venostatem perimit, non enim qui
in r^nblica oflendit cum eo comparatnr qui ad scopalum im<
pingit. Bed ipsa rcBpublica veluti scopulus aliquis esse dici-
tur nd quern quig adliaeserit. Turn ffyxTrr^fitvov inepto in-
terpolalori deberi unusquisque Graece pnulo doctior assentie-
lur Babbaho, qui in Praefat. ad Pkaedrttm p. X. haec posuil.
■ite>p, 8, B84, ifiTTiffSvTx [fSxxwriftevov]." Non poterat inter-
polator inepliat! participium in ea re ponere quam ^KxTriixe-
vov , in eo queque tarptler lapsus , quod participio credidil opus
esse qnilicitmque at ftelciretur oralio. Nempe Graeculi non
satis Bseequebantur qni tandem t'n iixa^iipiov iptirtatlv inn iru-
teo(pxvTSv dici posset. Prorsus nesciebant usum anliquioris lin-
gHae , quo verbis ix^iXKitv . ln&iwuv , irepi0i>.xttv , (utx^xX-
A#iv aliis, verba ixirlwrgtv, iftTrl'Jrrtiy , rtpurlwrtiv , firrnirlimtv
sdbvGoOgIc
Vauiab Lbctionbs. j27
eraol pro passivia Bt formae activae i^i^tAov responderet pas-
siva noD l^effx^Snv sed i^ixeirm, at non iK0i^>,itfixi diceretur
Bed ixrirraiut , non ix^t,tf^aBiiM sed iKirtvduften , alqne ita in
caeteris. In ARUTOPunis Pluto vs. 244 :
yufivls iupa^ i^irww iv istuifel XP^""*'
non est foras exoidi aut elapiut turn, oed ut Tuirtids dJeit
exaclui turn foras. Haec omnia qnemadmodum formae passirae
signiBcatiooem habeet ila et syntacticBoi rationem sequuntar
eandem: itaque qui a populari faelione in axaiUam cteclui eit
dicilur ixwtvilv ixi rev t^fiev vel ixxiTruxivM iwi tou iiitiao
vel (quod prorsus idem est) ^Cytn uiri reu iti/Mu : qood active
dicitur rain ttiv urixtint , Totti 3' i^il3»Kev id per formam pas-
sivam ita dicendum est: o] ju^v d^iSavav , el S" i^isnvn. Exem-
plorum affatim est apud historieos caeterosque passim. Quae
autem ratio in Anoxrtivstv et awaimiffiun , in riitixx et xtTvSeu,
in /3£eAA«v et irl^rrttv passim obvia el nota est , eadem in aliis
quoque cernitar , de quibus nuoc duo tantum attiogam. Aiytiv
Tiv» IV , xjcxuf , tomm xaxi , similia . si in passivam formam
sunt convertenda , in locum formae ii^tiuH , quae non est in
usu , subtt ix6xni et pro ?Mti<iftlv et tJiiioptlvittt dicitur tmx&t
),iyitv et xcttuii ixoiieiv, stcuti fra idMytTv el siXtyiiaSxt aDti-
qui dicebant tZ hiytty et eZ ixo6tn: hinc igitur xttxa^ ixe^n
irS rivet dicitur, vel Tf4g Ttve^ , eu dxctitiy uiri rS» to^itHv , aimU
lia. Cato censorius filium ipse docuit litteras: oii ylif it^Uu t)v
viiiv , mq ^vo-iv itivhq, usri SouAdu xttxat ixoutiv /un^ivavr*
fifHiov (Plot, in vita, XX} id est xttioftis^xi, nt vides. Facile
erit, ubihoc accurate perspexeris, emendare locos, quos Grae>
culi ex buius rei ignoratione interpolarunt. In Putohib Hippia
mmore p. 308. d. recte legitur uir^ rt &\M)v rtmv tuv MJiSi
xal vxi Totirau tw mtf&rou xivTU xxxk Axoiti, sed interpola-
tio apparet in vicinis: irufi^i0nxi 3ij ^n xoxw; fUv uCp' uft£y
ixoviiv [luu tvtiSli^erixi] , xnxuf ii iix' ixilvov , manifestum tene-.
mas falsarium, non esim pulide abundant tantum verba xx)
iytiH^iffSxi sed concinnilatem membrorum in bipartita oratione
moleste pertnrbant. Saepe Plato contraria contrariis opptmens
usuoi dicendi in talibus aperit, ut in Critone p. 60. e xfit /tiw
Stf» 901 riv r»rip» eix t^ Uav qv ri Hxtiuv , £«-« Surif xdffxo't
KiH ivriretih eSrt xaxui ixeuovra ivrixiytty oSrt Tvm4fu»«v
sdbvGoOgIc
128 Vabiae Lectiok£s.
dvTiT^VTtiv , vides xMuif axouovra ivriiJytiv periode dtci atquB
xoiiopoufievov ivTt\3ihpsTv , quo faciUus esl TuEopaHASTUK veteri
mendo liberare in CImtocU. cap. VI : ifiivxi rx%ii , xxxcii axsS-
axi [xxi MiiofitfSiji'xi] ivviftevog , hie quoque manifesto iniiicio
fraus tenetur. Eodem vitio liberaadus est Flutarchos in The-
seo 16: xxi ykp o Mhm iei iieriXtt xax&g axovuv [km },otio-
p«i|(uvd$] i» Toii 'ATTMett iei-Tfoti. Quemadmodum igilur xai-
(IV et vijxtiv , t-iyiiv et xxavtiv , c;<j3«AA«iv et iftriirrfiv sibi
inter se respondent, sic nonntilla composila verbi xyu pro
HyttSxi habent respondenlein sibi ronnam Uvai , quod niihi saepius
io KOTiivsi pro xxriyta^m est observatuRi. Indocli scribae,
quia hoc neque noveraat neque intelligebant . solenl omnia haec
ioterpolando aut viliando obscurare aut perdere. Quod £uBipiitB$
ia Medea scripserat tr. 1011:
iipvti. xirei roi xx) vu jrpit rixvuv In '
xKMvg KXTX^w jrpMiv tj T«Aa(v' iyu.
argoit KXTii significare xxrax^'i^" s"& xxSiiou Tt\i^fi , at scri*
bae slolidam scripturam xpxreU tu de suo dederunt, quam
palmaria emendalioDe sanavit Porsohi ingenium. Exspectal
adhuc mcdicinam Tbuctdidhs VIII. 48: i 'A^xi^ixSii^ iioxei ouHv
a>J.o ffKOTtiffSxi ^ St^ rpixtf ix. rati irxfdvTot xiapuv t^v T^Aif
fUTX^iivxf irb tuv irxlpav T»pxx^*iii)i xdrtlirif, ubi Tbuci-
stDBS uxi Tuy irxlpuv xxretst scripserat , (id est xXTxx,d))aeTxi ,
ut Graeculi dicebant,) irxpxxXnitU ab illo adiectum est qui
utri rSiv irxlfuv non inl^ligebat. Bonum factum qnod absur-
dum participiuDi arripuit : oon esset alia poena exsilio levior , si
quis in integrum reslitui posset uttI tuv hxipav wxpxxXn-
6eU. Abstinuere manus in similliaris, ut in capite 68 : vo(*l^uv
eix &v ■jrare xurlv kxtx to e'lxi^ ysr' ihiyxfxlx^ xxrekSfTv. Sic
prorsus eodem usu dicitur u^i run kraipuv xxTiiyxi et IV. 66 :
IxTtr^vTei iivh rau xi.ijSovt et I. 12, xvx^xvTti i>TO QtJVxfM*
aliaque complnscula. Plane eiusdenamodl vilium in Hebodoto
deprebendi. IV. 152 , oix xirovo^iivfTe iiriiru uto ravSi tUv to-
^evpttiTav ^xh^^ipifvoi , quoniam non ipsa rt^tu/tXTX ^xKXti ,
sed TO^evfixtn jiixxovrxi al iii fixkfJpuvoi, expunge ineplum
parlicipium ab ineplo Graeculo adscriplum , quo faclo quam
acrior et vebemenlior exeat oratio el rci accommodatior quis est
qui non sentiall'
(Contiamhilttr.)
sdbvGoOgIc
VARIAE LEGTIONES
C. G. C B E T.
{Contmuantur e pag. 128).
Revertor ad Alciphsonis lectiooeni rnlgalam &^i tSv faTif
fiirav ivBx^ovfttvti , nbi non minus insulse addilum partici-
pium est et eodem amandandum , quo ^^axriftcvay , xxpetxJ^ti*
Selg et ^ahxipbtvoi censuimus.
Epist. 1. ixafSi: Allici iv ixapei. §2, <^xi^a iixTtft^y;
veteres vx^^^^' $ 4* ^»P^iei '■ ira-pcaiet. — ipyaffi/tsves : Attid
ifyiattQ. § 5. ixufiji^ttv irdu >uii rivet rpixev : dixisset Athenien-
tis SxuftaX^tv vug. — UfipMol pro iv Ileipceitl. § 6. 'dTtxSix^^i'"
pro xfOffSix^ffSai.
Epist. 8. § 2. ixd^M pro tirecyetyeTv extrema est barba*
ries , quae in Alcipbhohbn non cadtt : vulgata lectio est rix'^''
osOr^v xcti xxeuaav iwi^atpuv , in qua latere videtur rix'^' ^*
et ipir&^xt[iev. § 3. vov vhu xiftftxTOt : pro Kttivcu, § 4. Xoyl-
'^ittTctt : lege vonlt^tvrmi.
Epist. 9. iiepi^ii : conieci tUi fvfiii- — tupero : debebat sSpe.
§ 3. ^iltttitv iireviyxxffScei : Attici ^iiptlot Ttpi-xtveiv.
Epist. 10. §2. i^xttv — irtiih^pKsixi : reteres omnes in ea
re R6itovv. § 5. J i^fios 'Ain^xluv : supple b 'Aitivalav et pro
TTfiiaeXiavTfs recipiendum erat wxptKiovrtt , quia , ut Rupra os*
tendinius, AiHd dicebant wapiivKi eU ^q" ixxK^^vlxv. % 3. Snut
ivtytipifitvog : lege Sfiug S" dveypSfitvo^ , lamiydi deleverim. Pec-
cavit in sequentibus Bhetor quum iMfnav ic6miriit.tvo« putavit
exquisite dici posse pro ivSufutitIi , non recordatus Sri ri hiiu-
(uov iritero M lov irporrpoTrxlcv mtp' 'ATTixoTi , Ut recle ad-
monet Anao^iius dc D. V. p. S2. ubi utilia adsvripsit Valckg-
sdbvGoogIc
150 Vauab Lbctiohes.
HAKHiDS et ad Herod. II. 175. cai reddendum est: rh 3c 'A^me-
<riv hSvfttov ireifijaftsyey pro hiufti^icy , quod DiLil esL — tj-vuv
mJvxi: bene Graeeum est ivra.
EpisL 11. § 2. ixxx Tivpt : Altici aAA' irrtt.
Epist. 15. olSt TC fifaiv i?.Kii» ifiXpureutn : non dicit Hwifttiy
sed vftnffouftifv , wafta^xeux^ifLtiv , ilaqae tc delendum ; ^fuj* Ha<
cedonicuiD est, repone Ijv. iXoHia, scrihendum ix^im, ul xpt^'
iiov, caeteraqiie omnia huiusinodi. §3. ireveltj , fiiniv: ^ta-mv
cum tdm/v iungenduni. — xapaioKiiv typorum vjlium est pro
xapaiexSv.
Epist. 14. irxTpiiZtis : ceria analogia poslulat iraiTp^t^eiq.
Epist. 16. liptfci; hf km roU ieeif xtrriv. suppleverim : xa)
(avrht) Toii; iioU. § 2. vu» ii iypout x«! yiupyixv : supple
teypoiit {iti»).
Epist. 17. xttTMceifttirxfrx: sinceram est xarxxoifUvxtx. % i.
wpOffXa0auffa mTtXeuv^ : scribis debet ur sero natis pro T^o<rA«-
Epist. 18. yiviffia iifTa^av: digladiantur inter se Magislri
nirum reyhm dicere ius sit nee ne pro ytvliKix ve) yiMiXio(
tifiipx. I4egal PuRVKicHUS p. 103 contra quem adsiirgit AtUial'
ticisia Bekuri p. 86 . 20. Secundum Phrvnichuii videtur pro<
nunlianiliim: niiud est in iisdem verbis reprchendenduni : ytvi-
tKix Sufiv Auici dieunt, al ioprii^in Atticislac, unde fraus de-
prcbcnditur in Platoris qui ferlur Aldbiad. 1, p. 121 D. rxilry
T^ ^liipf I3xffikiug ytvidXtx axxsx Siiei [xx) ioprx^ii] ij 'Atria ,
ubt Kx) eopTx^ei sciolo , qui adscripsil, reddendum.
Epist. 19. § 3. fis ai (axiiouvrxi : non nescicbat Ai.ciniHO.-» e'lf
gov Graeeum esse.
Epist. 20. S 4. i^ iipiaXfiav iiroUi : pro eroitiTo.
Epist. 21. ix"*' Atlicus omisisset. § ^. ^p)v Txg wxp* toZ
xixo-j iixxi I'lFtrpx^xaixi : articulus rif viliose abundal, cae-
leruro Alkeniensis dixisset w^ln irapx tou Xvxou iixti* Xx^tiv.
Epist. 22. ixoxiptouv Txt •fx^ifXdt dicere pro ixuftxhovre pu-
lida eslsequiorum ixupoxvyix. Accusativus etiam vilio apud islos
iDvectus est. Per iocum potuit Aristophadbs dicere in Pace 740
TsTf ipiiipffiv rehtftourref , et saepe dicitur pro ferre nm potte
et inaeclari , sed nihil harum excusat banc scribendi negligen-
tiam. — T«s pxyxg ixoirroy : vulpcculac uvas non txajTrev , sed
sdbvGoogIc
Variab Lbctiokrs. 131
lubentius Ixxwrav , opioor. Recurrit Itcxmw III. 60. S. g 2.
srvux^;: lege a'oxvrf?. — axxtirtiTii Tfiitw. veleres r^tf^'uv. —
ir) Tabs hiexx iyxyuv : perpetuus est in lalibus usus com-
positi ttTixyxyuv. % 5. itvpiMt: pofitae subleclum pro vaiyvtov.
vpojifvis quid sit in tali re non perspicio. — vexpSn : lectoris
000 admodum acati additameotum. § 4. ^q icaAely avxfUvenf
<£aa« Tpi TBu irxSeiv 0u?k<i^ccfSxi : supple ftii rh ra6siv kvk-
fUveiv.
Epist. 23. txa ovv : corrige ix">' ouv el io seqq. r/wrov /d*
Toiq Ssdiq imtp^ifinv. § 2. fU vitirti ii iix^*^ '• l^B frpovSixou,
Imperativis optativos subslituere Po£tastris solemoe est, Nican-
DBo anle omnes: neceseariam praepositiooem sigla Don intel-
lecta sustuJit.
Epist. 24. ifimT}.xTxt : e Graeculorum mix et errore passim
irrepsit pro sntiqua forma ifMtlftvXciTiu.
Epist. 26. cU i>?u: Aliice i<nit. — u N^juic: Ecrib. He/tls.
paBsim sic errari video , ut in ^Tfories et similibus. — ifyei
a y^: melius ipydf. — xiP^^'ff^ 7uv iftirovoiiToiv: xtP^^ftv 89,-
lis iiisutse Honbro subleclum est. Off. i. 123.
£K?k' tjy' ijTxfTeg kkI ivvpeng fifutjct Trivrx
ivipav x^f^^^' • /3Ja-xff 3^ re fnixUxq etlyuq ,
WBveTv autem pro ipyi^saSai ab aequalibus sumsit.
Epist. 26. teTOTiSeftiv^ : corrige KXoit(iivip, ~ as ifteii — Tpoj-
o^AitrnEf : lege utrf el rpea-BCpxetv.
Epist. 27. iig Toupyec^iipiov x»$tii*ivnii : nullo exemplo et nullo
sensu haec dicuolur, disissel Atkemensis ir* elx^itarof lucStifti-
viiv. § 2. lyai — fft rif xnxp^i ^»"1 twk dypav ijipuytiv ivd-
reivu: perdidissel operam , credo, neque boc nesciebat. sed
ivxyxtiau scripsil, — o' xnmv travr^v Iviaeiaat: AtUd ivtxii'
Epist. 28. auyxa^tuieiv purk sou : revoca soi vvyxaSsuttiv.
§ 3. iir) £vl: baec scribis ptaceol , Graedt i(p' evl.
Epist. 29. iirKxiiiiv : adde ptev. — pro tivxi veteres Svt». —
MtxoftaxfvvTxt : \eraai esliixe/txxBuvrxi. §2. Ktviftrxfiixxt t
nescio unde hoc arrjpuerit pro tixuv. — oti ftei r9».».xKis : dele
(Ml, commune omnibus est quod commemorat quodqne prover-
bio dicebatnr vpiypucr' i^ xxpc^ixt.
Epist. 50. xpyiv Ye xxSi^ti* Svsiioq: Auici xaSijaSxi. — rap-
sdbvGoOglc
iji Vabiae Lkctiores.
Kvet^xi ti tiipiov: tnagistri docent xapol^ecg Atlicum esse; Phbt-
RirHus Berebri p. 60 , 20. rxpe^jtyf^lvitt rij; iiipxg : cl ihSrai
rapxve^O'f*'^**!'!- if^oiaq vaepoi^n t«v Supxv. CoDspirat Hobris v.
ir»pol^»g, p. 51 S. § 3. — y.axot: non poLuit infeltcias nomen
poncre pro ^^po$.
Epis). 5i. §2. dele vuv et scribe raxei ftuvxyayeTv pro xx-
xetSi.
EpUt. 52. auSfi? t^ /;<irp^ ri rhuvUspys- qui m bibendo
modum gemot dicitur (iirptp itivtiv et saepius ]>ro (itTplas dicJtur
nirpcf . non t^ /tirp^. Repooe igilQr tJ ftirptfi ■xlvsiv , ut in
nolo oraculo
fiirpifi viwp vivovTei; aptcrp) 3i fi-x^xv fSnreq ,
npud Zehob. V. 19. sic kxtx (ihpo> dicitur eiiiirlpiihpsy. Quod
in Thrugivide edebatur vs. 497. hxv 3^ Uivig uwip rh pihpev Bbk-
KKRUS ex libris emendavit. § 2. r^/rifv raunfi' itjtipxv tx" ^
?!-( o-si xxp)tl3»pu : Allici l^w xa/ omisisseiit.
Epist. 53. el 71 ouTwe : supple et ye rii euruf. ' — flSij Xei-
«-(fv: Ms idem dicitnr, Xotirdv apud sequiores significat ^Sv; ex-
pnngatup.
I^pist. 34. §2. T-pOfttiSovpietci ftniivx xvt^ xxdxwe^ livSp^jraiv
inTuyxxviiv: multn in his vilia sunt, quae omnia tollenlur si
legetur ;M!)3ew xvipi^jrwn KxSdtrx^ hruyx^*^'"- % ^- *WSaiv^f t«
xx) Tvl^uvoi; tiiKpeTpeTri-repct : expunge rt, quod senlenLiam cor-
rumpit.
Epist. 5G. § 2. xxhei ye: Alhenienset semper inlerponunt ali-
quid. PeR.<iinie editur apud Ltsian VIII. § 10 xxiroi ye aipav
ye xirm xxr^yipcuv, ubi prius ye delendum. — ol Tiii xiftiii
flixjjTope;: Altict ol xafiijTxt. — vuvetirnviyxxro : Graecum est
auvelrcpipeiv. Emenda auveunivlyxitfttv.
Epist. 56. xxTilixh fU >iiixt: viliosum est eU. % 2. H? xvi-
Tpet^s T9iii Qp^xxg: lege «« irpi^xre, — dpiftlxt xCt^ yipxi
ieiMxr. si tiaei; ipse AtciPBROX ita scripsit , pnccavit AUicis
Honierica admiscens : qnod Homero est yipxq , id Aliicis xpnelov
dicitur. PtUTABCHO in Theteo XXVI , xx\ yipxg ipi<jeTov 'AvtiS-
TTifv ixx^ev esimendiim censeo ipKeJav. Similiter ALcit>nRONi
dpiTtiev Tuit adscriptum in margine ad yipxi eTplicandum,
quod in alicnam sedem, ut fit, invectum a correctore utcum-
que rcliquis verbis accommodatum est. § 5. (p^uxplx( cpxp/tx-
sdbvGooglc
VAiirAE Lbctiohbs. 133
xov: usilatius cpxpfixxov dicitur id quo quid effieilur quam con-
tra : i ohiq i^t 0f,uxplxi ipapfuexav suleL significare 6 olvtq <pxuiz-
ftTv wom, non contra <p>.uxflav itxuei , vid. Wvttehb. ad Kuna-
Piuu p. 31>. Praelerea iiiius vitae quolidianae Alciphroneh ar-
guit. In fine pro iirxujxro S^iXeax'^^'- supple rq; iiai.tvxii't';-
EpisL. 57. § 2. T^v qpw 4>xi^plx»: Deque ^pa pro ^pux recte
babel et ijpug pro fixxapirtig a veterum usu alienum. — i?>d-j-
ixvov — fvplvxouvx : eorrige tup^trauax. § 3. alioiiftxt e'tirtly :
male pro aWzvyeftXi. — tI irx6ft» : lege S rt. — xirelpxfov e'vxi
raw x0ouXiiTav : Graecum est irtveipxaiai non ^e^iipxvSxi , coi'*
rige igilur dxtlpxTov.
Episl. 38. Iv^ Kx) viif. scribe evig. % 2. uTvaf: Auiei xxSeij-
iei. — iTi TotovTifi i>iplq>: ixi contra omniuDi niorem et visum
pro avzl positum est.
Epist. 59. § 2. tU TV* ixiovtrxv $vev<nv: itno Sunuaiv et mox
a-usiiia-tts xupiov pro avv$uitq. — ti auv ixtix^ifS hxV GOidfv:
dele importuDum Ipxv- §3. irpii tuv auToSf Afpwf : ila Sopbocli
dicere licuit , eon licuil ALCiraaoiti ; ex aequalium lingua suoisit
vxi xpht iptiji — iTuniplxt, Alficum est ovrat Snato sptou rt xxi
rm iftav a3€t.(puv. — dywcesixa^ sequiores Graeculi Gnxerunt
et ihniii^oputi.
Epist. 40. axoSMxi iirixept^x : pro ixdiuaefievav , me-
lius etiam xa^^tinvrx. — xd'ab; ii tftircvav i^ Stou ixiptivuv tU
airiv cux Ix" ^iyeiv: emenda i^ irouiii , quo facto apparel ovk
txtD At^cjv insiticia esse. — tSv cppnav i^u xari^ite : melius
l^h^ffs. § 2. Tourwvi nsfmvSTav : insere tuv. § 4. eSinf-ov Si
i<U — xtpiepxv jc») — iruytTv : restitue eiii)jf.i>i — vxtpopm —
^uym. — xi^evt i'vxt : dele shxi.
Epist. 41. xf>i'^*' ft TI »v iih^ : abiice ig. turn (pSiffxi de-
leveritn. § 2. hHfuxrx lam bene conveniunt rustico, atque
xvTxie}i^i, Quia porro sine risu legat praecepta , quibus uxo-
rem adnionel ? in § 3. ^ xxU expelleadnm est ; denique irx'>-»-
i^stv ffa(ppo^uvifi pro vuippejuv>t» iiriuiv undique potius quam ab
Atticis accepil.
Epist. 42. § 2. iUivi : pro Ziipxff"' § ^- ift^tAvti : pro ifi,-
Epist. 43. "Vixox^aifift : legerim — joJftig, 'Zttpxyylip: lege
£tlpxyyel<fi. — iffnivag uxeZi^xTa: perrulgalo erroreproar^i'o«.
sdbvGoOgIc
134 Variae Lbctiosbs.
§ 3. iixKeiftttfou : sine exemplo sic posilam est. iiiuuJffitu Iv
Tivi Bihi! est. § 4. tccUi riv vutov tsu Xapito^iout : emeoda ri
vuTov riv Xxpixxiei , ut in ARisiOPHAflis Avilmt 497 :
AuToSuTif? vxht foxif.^ lie ri vHtov,
$t sae|>e alibi. — ia-xxrvy ivipiToiov: ivipxxiSuv, credo, ut
tvx^^ov Mwruv pro contemtianmo , vilissimo. — tU Toiixlau t&s
xs7f»i hpi^Jiiufttix : seaarjus , quales multos ALciPflRon el cae-
tbri omnes scribunt imprudentes ; pro ^ft^^uv AtUci 7repii~
yeiv. — eux [ixlyxn ou^] tvapiS/AiiTOig : illi exquisite tixplifui-
To? poDunt pro i^lyos. % 6. n-eAA« xxitfivraSifffm : E^regius
sane 'Afsoxayktig qui bonam partem patrimonii cum istis di-
lapidasse dicitur, nam hoc eA xainivviUti*. Legerim: xomA-
xiq 'iiuxxS^vxg (tsS" tifuiv , quod quamquam non est gravissimj
senatoris tamen flagitio caret et turpi opprobrio. — ivi/irparo i
veteres htirlfirpxTo. In ultimis <£« in reprefaendendum et lax el
dxxxttiiffuv.
Epist. 44. Kxrixti reu cKsog : Graecum est ri &fu , ut xxri-
Xeiv ri iixrptv. — xxffx xCit^ ivi^yev ^ otxlx: de ivic^yi
pro xviaxrxt dixiraus. Non tola domus ei palere dicilur, sed
unaqnaeque, itaque espun|^e articulum. § 5. TiixH y^P jrttpit
vivTx: dele praeposilionem. In proverbium abiit:
T^x't T^ Sv>iTuv xpiyfixr' ouk fi^ou^lx,
Vitatn regit forluna, non sapienlia.
Epist. 4IS. iirxvsxSoujx rov trvftxevtsv : supple ix fov vvfixo*
vlou. — xipSujiv iKxyijv : nihil certins Riiskh coniectura xxit^v.
§ 5. Toiruv : codd. toutuv f ! , id est rmravl.
Epist. 46. fj; eiTux^i- malim tSf tOru^'*- — Tpa^st^ixxpov:
analogia postulat Tpxirs^ox^puv. xapx\vpii)g M SiTjrvev rif-
rtiv ; e Latinitatis ralione dictum : coenae adhibilui : ripretv
quoque toaeculis debelur. — cpihwtixtlxi : lege (pixoveiidat.
§ 4. ntixxluva: corrige niSxxyluvx. — ivirXttfuv: pofitis erat
relioquendum pro xvea%d/itedx. — riff tuTuxp^ff*if tittipxf: bre-
vius Auiei riji tii)fpctplxi;,
EpisL 47. oiiilv iiiviv : leg. cuilv xv hiviy. — iaplx rijt vux-
v6i: Auici rav vvxtuv, — ixuriv: iftxvriv. § 2, iisirjrxvSxi :
scribe iix^irxviai. §3. xartxpiifitiv: forma sequior pro xxTcxpd'
0ittv. — t.iyu imprudenli excidit pro ypxipu. § 4. *ijl ^.litiv
fit^^oiirif rx TpvftvifiTix xcpnux^v ■ Aftki vxuv ivxytvSai /*{/,•
sdbvGoOgIc
Va&iae Lgctiokis. 136
Aeuff«v KXTxKc^&v, imprimis repiTuxuv toculare csl. — ri rl-
fmfi» : male pro t^» riftiiv. § 5. roaoXirov — wt : scrib. »?■'. —
x«( xexpqa-fdEf TXfxrhotq: quamquaiu Graeculi pasfiim abulun-
tur perfectis xixPfl*'" • ^^Xl'"^- aliis, tamen xp^'^^' genuinura
esse arbitror. — iir»v»hi7ia : ex ipsius senleiilia el consilia
)wixvxji.&aa rescribenduiD est.
Epist. 48. viyt sunTcisiov. non dicilar ut ayen ispriiv , ax"'
Aifv. iiavx^oiv , sif^vnv. % 4. iftM^'ii: recte a magistris impro-
batur cf. Morris , p. 80. % B. ^ijre oZv h viartt iltf : Atltcorum
oblitus est ALciraooN, quibus in ea re soiemne esl dicere: ftii
ufxjtv iKoira. Neque tamen AtciPBRoii polius quam scioli viden-
tur culpandi, qui veoaetae etexquisitau formulae i4fficae, quam
perpauci iotelligebaot , substiiuerint inlerpretamentura valgare,
verbis de trivio sumtis. M^ Sptun 7koio Attimt et Allicistis tri-
liBsimum est. Tribus locis sine tabe apiid Luci^huh legitur
VIII. 6. 4. XXXIU. B. LXVIII. 10. 5, quoa primus indicavit
Casadbohus ad ATHBifABtn p. 113. alins multos aliunde afferent.
Recte autem sciotus, quod Spxnv interpretatus esl U viina,
nam proniiscue baec dici solebant , nisi quod SpxTiv anliquiori-
bus placuit , it vietra minus antiquis. Uuiiis rei observatio
prodesse potent Simokioi , in cuius iambis apad Stobasuk Floril.
XCVIII. 16 vs. 9, 10 scribilur:
iq vtuTx y sChU Sv'i ou ioxiei ^form
s-Xaury re xxt ieolTiv T^fiSxi ^If-et,
ig viaiTff Hbikskius eruit exyiuraii reBtituit.si quid iudico, in-
terpretamentum. Venim esl :
Hfdirt i' eiieU "ri.
qnod dictum est eodem sensu alqae in note proverbio:
TiMOCBKONTi Rhodio apud Kdtabchoic in Tkemiitoete XXI , pro
miSxovTo ftii Spav QtftKexXieut yevlffSxi,
reddendum censeo:
xqi^X^''" M <Sp<i:( Q(fiKox}iii' inirSict.
nisi (iif \ wfxi; malis , ut apud THeocniTDii est XV. 75 :
xq$ &p%t xQiTiiTdi , $/A' iyipSt , Iv XdtA^ efq$ ,
Leviter errat Casadbonos banc imprecationem sic ioterpre-
tans : ne ad anni finem pervmias, hoc est : (inquil) ante afintim
verlcnlem moriaris. Significat enim : ne ad novi anni imtiutn
sdbvGoogIc
156 VA'nuB Lectiokbs,
pervenias, hoc est, anno verlenle pereat. Hand difficulter id
colligas ex Arisiopuanis versiculo in Equilt. 419:
vxi\pxv6e , rxiSfs , eux ipiS', 2fx vex , x^^'^v.
coiuposito cum cantilena Rhodiorum apud Atbbnabuh Vlll.
360. B.
KX^xq upx4 iyoavx.
Idem rede accepit verba Abistophanis in Bonis 581 , quae
ideo adscribsm ut vetus mendum corrigam :
x&f Qupuxlotv fiii ^BuKifTXi.
non de nihilo est, quod Venetus codex ffu^fj exhibet , nam quod
i^v — ^oiiKtfTxi scriptum est , noD ti — ^oixt^xi indicio est
poeiam non o-ttf^fiv scripsisse sed vmtn.
Ad Alciphbokbm redeo: quod coaliouo sequitur r^; ixxft^ou
^aviie videtur (i;);ap/Tsu scribendura. 'Ax^fi^ot est accepli 6e-
neficii immemor non iniucundut.
Epist. 49. ^ ixiftov . 3( fie [xexiiiipuirxi xx)] eJi.ifxx^ • maai-
feslam interpolationem vides. Cerlam sedem habet in hoc ar-
gumento et}.>ixi»xi ct apud poStas Xt\oyxivxi Thiochii. IV. 40.
AloT, Tu 7XAifp« ftit.x ixiftovet , 3( fu f^e^iyx^'
Bcribe xiMyxev , vid. WTTTStiBACDiiw ad haec verba Platonis in
Phaedone 107. d. i ixi<jeu ixl/tuv, Svxep ^uvtx «iA)ix". Rbelor
ab aliquo comico integrum senariura sumsit :
u ixTftav , Sq ft st>jixxi it rovttpis tl.
— ie'i Tjj veviif, juviluv : anliqua verbt forma est irwiSv , sed
veteres in ea re dicebant nvaixl^eiv , ul ffuvotxeJv et ffu^ijv x»k^
Ttvi pro XpiivSxi hi Tit.out. § 4. xexXiiirofixt pofitis licet dicere
pro xA)fdifiro;utf : in vita commuui significat xexMnivoq tvo/txi.
Epist. 60. tvx xx) TOVTou xxTxrrxSijvxirx evrut It' x^Xov
tpi^if riy Ipura: rectc Berglerus ix toutdu — fiurm; male ex
uno codice receptum est. Eruendum erat ex iz' : fir' ir' &\-
Aov. $ i. ToAA^v T^v eU vf'Xt (piXxvSpairixv ivthl^xrii : dele Tifv.
§ 3. mendosissima sunt omnia , et melius non tangere; quis
umquam vidit tx Tpo^ivrx pro tx vvxpxovra , ij oMx , aul
TtS^vxi |vel dvxTtS'ji'xi) in tali re, aut d^oXxveiv irX>tffftov>jv
(vel iToXx^m) ?
Epist. SI. § 2. xxxpKii : lege xxxptroi. — ti; ifteivev: scrib.
sdbvGoOgIc
Varuk Lbctiokbs. 137
Sf'. — irifiXffxvSxi : quid sibivult^x/? §5. xx) vssupytTy. uno
vocabulo opus est xxivoupyeTv. — Mx : Atlid J?£. — vX<iTTov-
Ttf. Atlici TxlayTtg, § 4. iuixifiovloi ivi%sirixi : si per iocam
dictum est, frigidusadmodtim iocus est;corruptiim esse suspicor.
£pist. K2. oS ftoi li^xsi I veleres otiiiv. % 5. Xyi7STxt : veteres
A^m. — Mppawov : Auici a^'txv ilx^iv Wdvxi.
Epist. 53. ekiipptira : veneres addunt i/ixurSv. — ttsi xx-
TxxStlfv H^vreuy: veteres Stoi neque itxTxxSiivxi eo sensa
usurpabanl. — xxl eiKxtpm lft<pxyoift.i (t6vi>q : pessime ti-
xxipag posuit pro iin e-^sAv;. Damnant unanimi coDsensu
Uagisiri sixxipix pro o'X^Ati , eutueipstv pro trxeXiiv &ytiv ,
vid. Phrvmcbuh , MosRiDui et imprimis Suidah v. o-a^oAij et
vxoxiX^iv. Admonet de eadem ixupaxayltf. ruv ica?jMv Inler-
pres ad Platohis Eutkyphronem pag. 6. c. Neque i/iCPxyeTv
bene babet : nibil minus homo parabat quam ipt^xyeJv , quod
signincat raplim ' aliquid cibi eapere , et ille se per sumraum
otium ingiirgilare cibis furto paratis volebat. 'Epi^xyeTv dicuo-
tur illi, qui in aiiqua trepidatione aut tumultu (eslinanter dbo
aliquo se refidunt, vid. Xbnophdktis Hellen. IV. v. 8. roTt /tiv
&XXoit elvtv ift^etyowiv o ri ivvxivTo SJKttv T^f T^x^fifv , xurhq
i^ iitpnytlTi ivipKOt. Cf. Anab. IV. ii. 1 , IV. v. 8. ubi legen-
dum.; i^tiiii 3' i(t(pxyoiiv pro ii ri ift^iyaitv , nam perinde
U8l (pxyttv Tt et i/tcpayeTv , ut irifiv ti et iftTtttiv. Itaque in
Cyropaedia VIII. i. 44. potior est scriptura h' &v (piyoiiv rt
quam W Iftipiyativ ti. Eiusdem plane generis est l/tintiv , ut
in Cyrop. VIII. t. 1. xpaaijveyxxy ol iepixavrtg Ipt^xyelv icx)
i/tvittti trt ou^iv ifAtpi tk Upi, el illi stanles ad aratn raptitu cibo
potuque corpora refiriunt. Praeterea iftirivstv dicilur is, qui se
poculis invilat complusculis et genio indulget, estque verbum
pJenum festivitatis et bilarilatis , quod in convivio laetitiaque
perpetuaiii sedera babet. Conviva satur apud Epicharhud Athb-
HABi VI. 236. A. raXXa xxTx^xyi^ , irixh" ipticiuv a coena se
recipit domum. Absurdum essel io ea re ipfpxr&v , cui con-
trarium est MUiv ig xipev : quod quum nosier Tacere pararet
in ift0Ayoii*i aut Alciphro:* erravit aut scribae. § 2. f£3oA^r-
%uv : scrih. dioXBJxwv. — xfiSi : Hohbriguh pro ixf7, § 3. roTi
iTOTpoirxhtq : excidit ieaU. — xx) oux ^irixuvx: cuius preces
exaudiunlur melius dicclur nix i-njx^axi, quam oux x^os^rxi.
sdbvGoogIc
158 Varias Lbctiones.
Epist. Si. eU f-ipn xxTtppuyi^ : melias uno verbo iiefpayii.
§ 2. A/f0j$ ixfiuvTo : mire dictum pro i^a^xov . magis mirum ,
quomodo boc Tacere potuerint. § 5. ^feqv: HaGedonicum pro
^v, §4. 4AA' ovx ifi' AxKcSttlftttv iv $ raui' uviftevov, HxJi' 'Atlj'
vxi xa) rav "Aiijvitffi zvlStVTuv e'l l^uxituroi : dicam quid Alci-
pHflON debuerit scribere, scripserilne aliorum esto iudicium.
Graecam est : liAV o!ix ijv AxjuSxlftuv ri2s »x\' 'ASifvixi xri.
Ita loquunlur qui praesentem fortunam cum meliore, quae olim
fuerit, comparaot, aut suam moesti et queruli, aut alienam iu-
festi et irali. Exempla collegit Matihiasus ad Euupidis Troa-
det T8. 99 :
&VX, iuaixlftuv , ireioStv xt^aX^v,
iwaetpt iiptiv , oiixiri Tpeltt
rdis xa) iSxvihiji hith Tpolx^ ,
lucaleotas imprimis est locus Tbdgtdidis VI. 77. oix lavti riU
cls-lv eiiy 'EAAifo^^vTiSf k«) vtistuTxi — JiKXi Aaptij? ixeiii-
pot. — >,sfiro6u(iJijai : Graecum est t.iroSuftiirx$ et quidquid eo-
dem modo est composttum primam corripiu Docet boc aualogia,
quam usus poetarum conlirmal, editores malunt imperitos li-
brarios sequi. — Iv roiir^ : melius omisissei.
Epist. SS. § 5. oiic x^pK; ifptSivxi: Altici tietv. §4. Uu-
Steyoptxig : male pro lluixyiptm. § tS. ^ yxp x-ri. : legendum
arbilror : tJxs yip et cpipav expuogendum. § 7. tppeyx^^ '■ ^•
tici fiyxttv dicebaot. § 9. ovpti : pro ioupii. — iv i^txXfuut
irJivrm {ipityrav] : tolle emblema. IvfpytTv a Graeculis fiumtum
est § 10. eiiilf ift kiyoi : lege ouitii hi ^v xiygi; et recipe
KtxXii/iivav pro xexxttpa/iivav — ^idSex: barbarum est, repooe
i^iixpfx.
Epistolam 66. non Sxfiffetpiyoi scripsit sed 9viJi0pa^yo^,
§ 2. r^q c'lxlxq yuftviv Sipx^t iv Axttptl Xf^^V tx^Xn^ivrx i(i,vt-
aeJv : sumta Laec sunt ex AmsTOPflAKis Plulo vs. 144.
yv/ivii iiipx^ i^ijTtvov iv ixxpei xfivev ,
itaque dele tQ; aix/a«, restitue xp^"'"* ^^ expuncto ix^xttSivrx
emenda imrtTitv , quo facto iDlelliges uihil deesse.
Epist. S7. ^ttiah^ r^ fU-Tptf xixpi'^'" '■ melius x^"^" > tum
<peiiaXv mendosum esse apparet , quoniam i nfrpSiv potest <^ii-
iuxlq esse , rh fiiTpav noii item. Euiendanduiu cpsiiavtiifi /Airptfi.
fidem Taciat perelegans locus in THSoratiASTi Characll. XI. <l>ii-
sdbvGoogIc
Vabiab Lectio5es. 159
Tx iviT^ieix vcp^fa aTCipSv , et illrc et apiid Strabotirh VIll.
p. 5S8 el PoLLUCBH X. 179. restituenda est Torma cptiS&veto^ ,
((uae sola Graeca est pro <pitiuvm. — iv ts»^ ioprcKixaTi rm
itfitpSiii : veteres h rxTt iopralg. — veoupytT? : pulide dictum de
calceis pro lutivtii. § 2. rqv ^AdSrrixv iixftxffwfixi : pro idxva
vel ivitxKm non admoduoi lepide positum. — iixvolxs: supple
t5? havoixq.
Epist. B6. 3fjZ^0A«; iyeviirouq: debebat ^fituieli. — tx tvv^
Txurx cum ^iaxcay coniungenduni. ^iaxtiv veleres ciiui con-
temlu dicebant el conlumeliose fere de iis, quibuB aliraenta et
merces ila dabanlur ut omnia obsequerentar et parereot, quod
eliam quum sine flagitio lieret tameii odJose dicebalur et vi-
debatur exprobrari. Odiose dicuntur Tiri uxores (liffxiiv, pa-
Ires liberos , reges parasilos , amatores teorta : hi omnes sine
contumelia eosdem rpitpetv dicunlur. Locus est in Abistophahis
Vetpis vs. 511.
rl (te 3^t' , ci ftef^ix ftiiTep , IrixTCg ,
Tv' i/eal irpiyptxTx fiivxetv xxpix^i-
queiD nemo umquam inlellexit. Distingue:
S vxTg : rl (te S^r', S fit?,lx lA^rtp, IrtxTti ;
i wxTvip : "v" Iftai TrpdyftxTX ^antn TTXpix^?-
ultima explicanda sunt ex similibus locis. qualis est apnd Pla>
TonsH in Phaedone p. US. a. ioxeT y&p ^ixriov eTvxt Xouvifie-
vov ViiTv ri ipiffixxov xx} /tii vptiyftarx rxTt yuvxi^i rxpixeiv
vexpiw >>o'utiv. Cf. Cyropaed. IV. v. 46. — »f : et hie lege S^e.
g 2. xBivcTg xf^?"}^***' imo XP^I^^^*- % ^- fp^f^e ixxim tJ xf^-
Kog: usitatius Ivixx&v. — ro^irav ttq- lege Toi^aw/. — iTcKoiti-
xoi xk) dpifios : poetica sunl.
Episl. 59. xxt' Svxp : certum est hxp esse dicendam. Non
tamen Alcipbbosbm huic culpae alBnem esse arbilror, sed x«t*
ivxp leclori debert , cui iiimniv non erat satis. § 2. xetfixlviiv
71 [xx) ehxi] Kxrx rqy "liytv. abiice inlerpolata verba. In se*
quentibus Mkixikius subinde vilinsas lectiones e Vmelo codice
reccpit, quae mox de loco deiicientur «t revocabunlur iri-
iTTxvTx, \pxuiiv et i^iiyetfSftiiv , quod in i^ttypSfut* est mutan-
dum. S 5 iTfKii^siv a veterum Atticorum usu plane abhorret, a
poSlis suuiliim est, undc Graeculi multa muluantiir, quae fre-
sdbvGooglc
140 Vaiiiab Lectiomes.
quenti usu omiiiuin trila in coDimuneiu lioguaiu reccpla sunt,
quale est illud ipsum i-xnrrivTX, quod praccedit. Atlici xho-
futi et imiimn diciint , Pofilae Tiroftxi , lirrtiv el ixrifitsv ,
Graeculi TirrxjEtai et IsTifv, Unde est iinrtr^ , quod RvquUiir, nisi
e poetts ? in quo Rbelor itcrum peccavit quoil vetuslo vovaLulo
aUinxit de suo stgnificatinneui quain voluit: 3»7friff est ei ab
lovB miism. % 5. utiliter nolabiltir scripUirue discrcpanlia in
i^ifytipBiinv ct iniystpiftyfj. Id niullis codicibus utruoi ii an e^
scriptuiD sil oculis discerni non potest. Qui codicum inspicien-
dorum facullatein non liabent, Bastiuh inspiciant in Commeni,
Palaeogr. \>ag. 711. Vix credas nisi id per multos anoos dili-
genter ubservaveris quam saepe in composilts 3/ ct i^ conrusa
io libris dosIKh lectures oiinuR acutus et euspicaces ludificeo-
tur. De permultis loci!:, uhi Imnc erroreni deprehendi, uaum
nunc indicaho e Ltsia in cximia oratione xarx Aieyeireyog.
§14. iv yiip T^iioixivii, St' ex KoAAutsD ij^xi'^fro eif Tqi' 4«/3pau
oixixv. Leguntur haec sine ulla vitii suspiuione. At uemo ne-
scit quid sit iioixl^tiv , niiposituoi verbo vuvoixi^nv, nota ars
eorum , qui civilalem bello victam et subaclam ]>er vices di<
sperguiit, nc vires coalescant: nolus est iioixnyftig Mccvriviuv ,
qui h^xlirSiijav TtTp»x9 • Xbkopb. Hell. V. ii. 7, in qua ipsa re
idem verbuiu Irilumest, unde iocus Platokis in Sympos. p. 195. A.
Nihil aliud itotxll^etv significat, nibil aliud per naturara linguae
significare potest. Migrare in alia.i aedes dicitur l^oixH^taiai ,
unde i^flxivig , ut in Pace vs. 203.
l^^xiravTO i' el See) rlvoq ouvexx\
opponuntur inter se i^oixl^ofixi et fiaotxI^ofLM ut in Absghinis
Timarchea § 124. iiv S' tU fv to^kv tuv iir) rxT{ iiai^ ipyn-
^tipluv }xTphi fWoixiffiiTxi 'ixTptm KxKelTxi , ixv 5" i ptiv l^ttxl-
aUTBu I eis a Ti Kurh retiro ipyx^^piov x<*^>ttui eljotxiviiTxi x*^-
xclov Ixx-^dti , ubi codices otnnes barbaras formas daot tWoix^-
mrttt el i^aix^atfTM, quas Graecas fecit SiEraAKUS; nempe ciV-
omtrwixi dicitur qui ipse uKro in aliquas aedes iiuoiigravit,
eivBtxtai^vKt , qui ab alio in aliquam novam sedem deductus
est, quo facto uterque iv^xfTv dicitur. Reddanius igitur censeo
LvsiAB i^ttxhii et i^ifxiXcTO et in Alciphrokb intysipim* • qu^
nauci non est, abiicieiuus, latenlem in i^ttystpiftiiv vetereni
aorisli formani , Graeculis inauditani, e^tiypsfAviv in liicem revo-
sdbvGooglc
Vabi&e Lectio^bs. 141
caliitnus. Deiiique in § S pro o1 0ipei ri ovxp reposuerim ot
fivet et »kii6iZi(rdxt aoristo iKniiscirBai anteposuerim. MAAai
apud veleres praesens vel Tuturuna habet : aoristo fere absti-
nent.
Episl. 60. Twn ixfTve a-Aouff/ww; pro insT. — tvCpUfT^: AtUei
vetercs tu!paxi. — «ep) ri Kfiveisv tiKoufihaui; : Alhenieiues iMv-
iatifihovi dixissent vel iif.6avTxg. Obiter hoc Pldtarcho redda-
inus Si/mposiac. IV. 4. 6. tbu^ irep) ritv ixSuavuXlxv ttvccSiiivrxt
iniijOTS KXi Tov KJiiuvoi l^iu^ xxaiiovTut , ubt xvxS^vrxg cedat
verbo in tali re propria xAtiovrxi;. In extrema parte % 1. legi-
tur avx^piiptiy, quod bene Graece dvxffi^erSxi fuerat dicen-
duDi , cuius usus excmpla a&erre putidum est, nee facerein
nisi eximium Plutarcqi locum,, in quo legitur, turpi mendo
liberare possem. In vita GLsoxEnis cap. XXXIII. coiumemorat
dictum eorum , qui Cleohbkih Alexatt^iae apud Ptolbnakdii et
nequissimos aulicos videbant; euro; i A^uk iv to^toh toTs
wpo&iroii hix<;fk^rtxt. ut Graeca oratio sit utrobique articulum
expunge. DicLitabant: ovtoq xian iv tovtok vpo^xrtiq dvxfpi-
^tTxi , quemadmodum de se ipse praedicat SoLon fragm. 56 in
BBaniii P. L.
§ i iTOfulvxv iU^xSev: requiro ivuiroftt7-Mv. § 5. ixxpkouc.
el bic lege tix^'pl^O'^^-
Epist. 61. ^xp' xvx^iev {ivopthtiv: ALiupnaoit in Graeco ser*
mone idem peccavil , quod Anroxius a Cicgrohb peccasse argui-
tur in Pkilipp. III. 9, quum in edicto Ecrtpsissel: Nulla coa/u-
tnelia est quam facH dignus. § 2 ^fttv Ipya^iptti/ot : pro ^(ixt, —
vea/mvlx: AtUct vsuft^vlf. % 3. iv Txiretvi^ -r!^ irz^fiXTi: melius
sine T^. — xyxru iKXOpi^iv : veteres ixiroptiiuv. — t^» ■jrvixx :
repooe rvxvx. — tI h MxpxSavi: pro rJ Mxpxiuvi , qaod ad-
verbium est, ut 'ZMwJtrt , SikuSvi , alia. § 4 0! vxriptf. pro
yovfU-
Epist. 62. ftv^ifioi iv xdrxTq vrpi^crxi txTv StxTv txiv 'Ea^u-
aivixiv dirtpxKi^tpcv : corrige Tfi^perxi , ut tn Terenliano Andr.
1. v. 15. aliquid mottsiri alunt , turn raJv 6feTv toTv *EXtuvivloiv Grae-
cum est , TxTv Uxiv oon est. Perpetua haec est describentium
interpolatio, tu 6e^ solent inlactuni praelermittere , retv itoTv
siciibi de deabus dici inlelljguol, substituunt txIv Stxtv , quae
sdbvGoogIc
-^ Varmb Lbctiokis.
. ^ jiffieu Um igDola atque rx Ui. Nibil iis suholtjil in
AniiaMS qiiae ferlnr oratione de Mytteriis $ 113. uir' xinolv
Aimk nhtmv aeriijitu. ubisaepius tu 9td> legilur ut in %. 114.
ftC Uair. ibidem erasil. $ 29. 31, 32, 35 etc. At eaedem
4eM in Yeipis ts. 576. significanliir , ubi legitur :
r*' eiif nil TTXTttv Tti
Qt is Tketmophor. 28fi.
Sxa( },K^iniaa. 6vfa> rxTv SexTv
el 941 et tlSl; omnino rornta toi» itoT» apud ARiSToraA»Eii
fuadilus deleta est, sed primo qaoqae tempore revocanda et
foTtnae rxtv , autmv , rciurctiv , quae non miaus viliosae sunt
quain tJ^ . xiiri , t«(1t« eodem amandandae quo apud Isocrjl-
xiM >n Pone^yr. J 75 pag. ES. tmv wo>Jotv rxuraiv et de i'ace
c 116. Tii Wa» ToitJTff amandavit unus omnium optimus codex
Urbinai, qui solus t^ et roura ia talibus servaviL et toTv et
reiroiy- In Panegyrico § 17. libri omnes t«« ir^Af(« t«ut«? ex-
bilienl , Urbinat oplime tci iri^tj reiru. coll. CHOEROBOsno Gaispordi
n^ 551 , a : irxf Aij)^vjll Tu^uxpariK^ Teiira tu trixyt. KiyBi
il iripi 'Ainvxlm Kx) AxKtixtfiovim. Equidem omnibus locis
et testimoniis veterum diu et multum perpensis in banc sen-
tentiam tandem adductus sum , quam nunc satis habebo paucis
dixissc: in pronominibus , adiecttvis , p&rticipiis una alque ea*
dem forma est Iriplici geoeri communis, vii, u, auTii, toCtoi,
t^AAifAoi , Tcii xit/it , Til yuvxlxt cet. rii '^hivaiviu 6f&. in par-
ticipiis res manifesta est: notus est locus Homkbi Iliad. &. 4^8.
luso et MiKEUvA a-Xtij-ivT* xefxw^ et Besiodi 0. et D. 197.
A!3a:« xx) Ni/ita^ig rpexirivr' ivSpisoui et Platoms in Pkae-
dro p. 257. D. $t)a rivi iHa ipxovrt k») xyavTt , th eirdftfix ,
quibus multa similia et apnd alios et in Platohb leguntur. In
bis autem omnibus idem opinionis versatur error antiquorum
Grammalicorum el aequaiium , qui apparet in "Lvvxyay^ xl-
(cwv XpttaiiAuv in Bbrkbri Anecd. I. p- 567, 53. xxoXoviovV'
re: «i^l tou xK«>,iui9urx 3uik«$ , ouraq 'l.pfuwwoi;. xxt yap
xix^vTXi Txif &pfftvtxx7g /itTo%xTi: xvt) iifkuxciv VBWXKii. Quam-
quam bacc absurds sunt tamen ea res neminem magnopere
movere ridetur. Ulwntvr masculints pro femininis idque sa^
faciunt: quasi vero haec maseulina sint et nonnumquam altler
sdbvGoogIc
Variab Lectiones. 143
fiat. Nempe sunt haec commuDia. conslantcr utunlor veteres
forma eadem , quia aou est alia , et sicubi contra baev pecca-
tur BcribaruDi vitia et errores tenemus. Non potuit Sophocles
in Oedipo Coioneo vs. 1676. scribere:
tiivTt Kcii JTxioivX,
sei qui in Hohbro contra metruiu irt.itytlaci tupeuiv^ iuTexenint
facilins etiam vxSivTc potueruDi loco deiicere , ubicumque au-
tem r^, t»T» cet. legiiur (et optimos scriplores ea labes passim
inficit) reslituenda aliquando erunt Attids, quibus sotis uti po-
tuisse tandem constat . et io fragmenlo Sophoclis apud Dihdor-
PIDH 761.
iSo^xrnv t*6i T» !iJ' i^tifoi itohsiv
restilueodum tm i» inreipa et similiter alibi.
In eadem Epist. 62. § 2. legitur hw e&x eU ftttxfiv : Atli-
corum est Svtii eCira vel oiix sU ftxxpiy. § 4. clSa yaf oli^ : lege
etia yicf Sti. — 3e3ijir«i^au : id est ititfUviu invTiu. requirilur
iti^vovTxi. — ^K^xvet? : Attid ^x0M7fiv. — /ix^MxuTspoi : emenda
^XaxtxdiTtpoi , coll. Rdbhe. ad Tin. p. 61. — iS^ou^ r^; rifta-
pl»s i<phi: T4« TifM>plxt omissa oportuit.
Epist. 63. § 2. ^lyu : corrige irtyxv. — xiKxtix luu vxpirmv
i^oyifiii^ovseti: Alhenienses i^axxXouvxi.
Epist. 64. riv viiy f'n (pi/,oji^v 0oitxv Ixkrpf^pe : IjriTpi^ie
nihil est , solet Alciphrok irpoSTft^t, % 2. ei x-fiirepov ykf >J'
yav — a>J.a tou 0lou : supple tuv xdynv. — t^ if*ipf — vixrap :
opponuntur xttdu^I vixrup et fLtS' tutipxy. — veptxxhv9^tnnx
Tfiv xi^xhiiv Tptfiiivl^ : Ailiei uno verbo iyxakti^j^xfitinv, — rep}
XXptairviTflx itxoupttvov : illi i>.iviou(ttMv dicebant. § 2. xiirif
a : lege xvm ii. % 4. rewa xeCi xy»6» "iolitq : necessaria est
in Donnallis et perpelua crasis , ut in his ToAAct xiyMi. Eias-
dem generis est quod Fhotids annotavit v. xahlg Kiy»66t:
xlytrai xxrSi avaxKoiCf^v , oi%) xxJiis xx) AyctHq , in quo item
saepe peccalur.
Epistolara 61!. non Jlit^xyuiiaq scripsit sed Un^iyxuvof. So-
lebat, credo, factilare, quod .\lcidahas in Lugiaki CoRvivio
§ 14, qui xxTxjSx^uv exuTiv IxtiTO v^^ui; tsv iyxavx l^uv tiftx
rhv fxuCpov iv T^ it^i^ oJot i Txpi t^ 4>dAv 'UpxxXtjt. — reiit
TXsuaUvg Tuv 'Aiiivtiai : dici non potest : aut rftCwuiTiiTev! aut
'Atfifv;t/A>v scribendum. — out« xtxupiiviiq — xixp^Txt t^ /3«A«y-
sdbvGoOglc
144 Vahiab Lbctiokss.
t/^ : cotrige ouru« ixxtxufUvtt^, § 2. fuuvoupyay : imo rwi* fieu-
veupyuv sic et § 3. xx) Tpivuirev x6t^ corrige xx) ri vpdsurov
xir^. % 4. ^aJiiiiraii ^vfiii^of : . ^a^ijjai et iiieptum verbum est
et.inepte abuadat.
EpisL 66. riv Ik Bptvrtiviou : supple -rit Ik hpevTHjlsu. — Tot/^
Xsifo^Stiq — Tf6»iyeioyTx : niliil agit, qui mansuetum mansue'
facit. § 2. liiriiivas : solemni errore pro ajfuvoq. — roy ^upin.
Attid TO. — vMoiipyo^ xeei axxiiq ; \Q Auica Don potest idem
vxvoijfyot et intxidf. esse. — tutxeretiut xoiriSx^ : revoca a-tp/To-
SS( xain7», caelerum Korlit itrofpi^t/v fscilius rbetores scribunt
qaam sani intelligUDt.
Epist. 67. jrxpiivev xoAA/jDfXW xeti fUSixTUhev : xxXXimix'iv
e poeiis arripuit , £vS<^xtvAcv noD sane eleganter ile nqo flnxit.
in reliquis quoque oratio iDluDieseit magis quam adsurgit. —
irfdjcfiwrx : hod polerat infeticias vocabulam reperire quam
Tpca'<puvxi de eo, qui tx toTv iroSeTv 'x**! xxrMpi^T. § 2. Hi-
pxi'. Altici Mipm.
Epist. 68. IXifxeiTt : e po£si perantiqua sumtam — ki&nTti
fui ivix^xi : veleres ptov xxrxxixi vel KXTMnuiisxi, — i^ix'^"* •
repoDe l^ix^xv. — ^ix4»: voluit, credo, cpxhxKpiv. § 2. Ae«-
irpsTous : corrige Atavpivoug.
Episl. 69. Ti ^11 'EAfyo-ri-i ^peap : veleres Iv omistssent. — ««■»-
(tiiraTe [xtt) xx£f,urxTo] rtiv xWlxv : tolle emblema. § 2. icju*
ytirl : codd. ifitfyiTryf. unus ifjioyntl , de itirelici coniecttira
Graeculi. — eTOtptdi tifu -xxpix^iv ; Atkeniensei tint oiniLtere so-
leot, et proToT; jSauAo/i^vsj; tnuUo sanius tm ^out^afiiv^ dicebant.
Epist. 70. atltiv kxt' iyopmv : melius auxocpoevreiv : (um pes-
fiime y^Stv pro ix r^e y?? posuil. § 4. iiri ptiftu^ov xpovov •
male pro S(« Trktl^eu xf^^o"- ^^ l>oc aimium pro 3i« XP^*'^' —
oinUS" i/tolas itxrit ouii x'P^^'f Hdxouvi iexrig manifesto men-
dosumestiin scriptura A6ICTOC latere mihividetur ACT6IOC,
quo non est aliud epitbetun parasito nostro acconimoilalius :
eixlS' iptoiai i^ticf , nmt antea urbanus. — d^sxixMivro : vi-
tiosa haec forma est , quamquam saepe occurrit in codd. Altici
x^^aai dicebant et xix^infLxi , seqaiores kmT^xi et xixXettuxt.
Epist. 71. h ffvfijrovieii; : lege h roJi nitToskis. % 3. t^
XOPV vvvTthtiv : nove dictum pro nvxyavl^e^Sxi — xAdiffiv =
scrib. x\u^i».
sdbvGoOgIc
Vabiab Lbctidmbs. 1411
Epist. 72. rif xtfl ^ipji iymx urtfuivxv : ve(eres tipccfiev.
§ 2. Kuseiixv' antiqua fortaa est xwrdiiK^, qua so)a veleres
ntebantur. Sequiores hoc viliutu passim impune antiquis affrU
cuerunt. ^evoiezl'^i legitur apud Thbophrastdh Characlt. XXIII.
XBHOPBonTEH Oecenom. IX. 10. ^tvoifx^y" in EtrRiPiDts Alcettide
T8. SSS. sirailia alibi. Non sanl (amen haec minus viLiosa
quam foret iupaSixoi , iioiidx'f > ^^po^^XI > I'^oiixn , alia. — e'lf
T^v utepxlav : male pro rggl wepaiif. pro Jiys restilue iirstrs. § 4i
vpi? r^v ixtpepiiy; melius ri xpig rqv ix<p«piv. § 6. ^ux^yi^y*!'
SeU: apud veteres est ammo obleelatus , aumquam ad inferos
dedttctxu,
Epist. 74. § 2. yiXuTOi; H uviSevtq to7« X"f^f°'^ riftx : Athe^
niettaes pro ^^Aturo; uri6svtg dicebant yi\ai , ul Sophocles Oecf.
Colon. 903.
ivf fc^ ^stpeX^av" »i xipxi , yiXat i' lyit
^htp yhufiM r^ie.
et Dbmosthekbs notissimo loco p. 47, 6 yi^at laS' wi ]^^ed«
Toti xpiyftewiv. Recte etiam Luciahes in £pigr. I.
(kAA' S TV ieuifti^eig TauS' kripaiat yiXaq.
praeterea uwiitatg pro argumentvm et materia novicium est«
denjque jUdod potuil omitti, neque ab ALciPBHon omissum esse
pulo.
RestanI fragmenta quaedam et in his bona pars Epistolae
paulo lascivioris, sed aliquanto venustius scriptae, quam sunt
reliqaae omoes. Et hia aliquid olii impertiar.
In fragm. 3. iJthij yxp e^Kct xvh t^5 'A^poilrtK xx) nv
'EpuTOf. ita demum bene dictum erit, si iwd expunges.
Fragm. 4. ktsU-rxe: hl*eunv, ieixhxt, hm&i sequiorum sunt,
Veteres Attid semper ef^KJtw, t'lxivxt, tix&t dicebant, unde
tixii baesit apud omoes , in vaeteris peccabalur, Legilur nuua
quideu in Vetpis 1142.
ioixivKi (iif^fjK Mop6%ov viyfuiTi.
ut dim in Nubibus 185.
T^ vti ioKOuaiv icixivtct',
sed quemadmodum hie iixivxi dudum repositum est, sic illio
xpoaiixivxi repone, comparato loco in Ecclmaz. vs. 1161. § 3*
rxfci ^xpu Ti hxtiv Tpcwvitiv: veteres irpt^xneTv , lum iidxti
equirilur.
sdbvGoogIc
146 Vabiab Lbctidrks.
Fragm. S. § 2. virrsq itirntv yjtXovirtv : piriide prO uftvuiTiy ,
at mox To7g ^aXsTv f^ii iuyx/tivot^. in eo verbo prorsits obsoleta
est vi9 antiqua, qnae optime apparet in Eopolidis Tersiculo:
AffA«7v ifiV04, aiwaruTXTOt xiytn.
§ 4. J'Aif« nAi}»r$ : anliqui v>.iipou«.
Frsgili.6. euK eJix xSSev: scrib. eli' MIsv. — tcu dSpdai i
imo vero toi , at saepe apnd Platohih , vo7 xx) ridtv ; aut
apud alios ittT S^ ni ; et' similia. — r/vo^ Kirirt ixiritiv iyfSv :
dao sant in ono vocabulo vitia , allerum scribarum , Rbetcn-is
allenim. txTuTv in xarxvielv corrigendum est, quo verbo nihil
est in ea re Irilius, sed xxrxirtdftevat dictum oportuit. § 6.
vpii yt Tuv tioft^v xa) tov TIoLvii; : ineptum est yt , quod in
re reSogendnm. § 7. xtrxxKiSiivxi : sequior fmna liln'ariis im-
putanda , Alciphronbm dedisse xxTaxxtvijvai demonslrat praece-
dens § 6 xxrctxMvufiiv , qua forma et alibi reele utilnr. —
retvtfTlav : usitatius Txxnrav. turn coniungenda sunt : N«i Af ,
fixA' txii rj xs^ov. quod vulgatur -nt ti dittographia est. Gives
Altici tx^i yi rt dixissent. § 8. ipai^evi veteres Tpiini>.hA^uq
solenl apf^ov et cip^^oftxi ut fixT^^m , Tfp^^a , alia , de quibus
FiBnM)]f. ad Mobaid. p. 70. Eopolidis anapaesli iegantur in Bik-
KBRi Anecd. I. p. 43, IS.
upM^iHivti xai 6pUTT0/tivii
nec«s8ariiim est , ut vides , lipf^afAivji. $ 9. itiiivti I'ptiupi^w :
infeliciter faoc verbom de lusciniarum canla posuit. % 11. i£aa'
ix*M.*i)>.oig : coniunctim scribe Axxtx-a.^^'if^tt. § 12. aUx^ ne-
mo veteruin dixit sed ohix. % IS. oi ivSpuTni : nnsquara in-
felicius quam hoc loco si ivipe^ desideranlur. § 16. Ift^ayiTvi'
dixit rhetor ad similitudinem. verbi ivrpttyeiv , quo ipso mulLo
melins fuisset usus. — ^orpuei : olim semper 0oTpve. — xetyu-
iiuv vuTis: imo X»ycpHm: paulo usitatius est Myiiiey. §18.
fiiXP' — 6i>^siv : Graece non potest aliter dici quam ftixP' ^^
H>^n. Unum superest in ultimis : tl ftiv eZru^ laxixtxi (ix-
}.{cxag — tt a xtL apertum est ^i^uf olim scriptum fuisse.
Video hoc Meikbkiuii praecepisse , qui permnltas iricerlss et
xupaxiKiviuvsuftivxf correcliones recepit , complusculas certas et
manifestas in an'nolatione delitescere maluit, de qna re alias
dicam. in extremis qnoqiie apparet qnam parum Rhetor anli-
quorum sanitalem orationis assequi et imitari poluerit. Per-
sdbvGooglc
Vabiab Lectiones. 147
fectam Irxi'"^ perperam pooitur id ea re, quam quis plane
praeteriisse putet, ut nihil supersit. Debebat Ux^i: peccavit
cam plurimis , sed peccavtt , et sic Alciphbonbh depooo de
tnanibiis.
CAPUT VI.
Venio nunc ad Lucuinni, qui ad hunc diem scatet vitiis
eiToribusque. Hulta deliquit ipse, non satis perspecta in omni-
bus consoetudine loquendi Anliquorum, ad quos se tameo quam
poterat diligeoUssiaie in scribendo componebat, aut dod ubjqae
commode recordatuii quern usum , quam proprietalem oralioois
antiquae el probae el incorruptae apud illos recte dudum ani-
madvertissel seduhique Diagna cura et impenso studio nolasset.
Passim in Luciahi scriptis apparet, quantum curae buic rei im-
pertialur, ut ne soloeca, ne barbara, oe plebeia dictione ula-
tar, quanto labore optimos auctores imitari et referre salagat!
apparet ad quorum exemplum orationera suam exigat et nibil
ei rectum et sincerum videri , quod non idooei scriptoris fide
nitalur ; apparet simul quam negligenter et inepte plerique
omnes turn loquerentur, quam incredibilis socordia , quam foe-
da inscitia sermonis fuerit vel in doclissimis, ut quidem vide-
baotur, djcendi Magistris et Rbetoribus et Grammalicis. Ho-
rum alii summa impudentia vitiosiissimam aequalium dictioDem
paaculis vocabuHs anliquis distiuguebanl et comebant, caeterum
volutabantor in iisdem, quibus vulgus, sordibus, ne abieclissi-
ims quidem abstinentes, quibus si quando ab elegantioribus
arguerentur, poetam vet scriptorem aliquem veterem teslem et
vindicem mentiebantur. AIti alio genere insaniae ineptiebant:
imitabaulur Hbhodotom vel THDcromBii Jn bunc modum, ut ex
eorum libris laciaias et veluti centoues admixtis vocabulis de
trivio snmtis consuerent : alii quidquid olim esset obsolelum et
intermortunm ex Anliquis corradebant , addebant monstra ver-
bornma se stolide firtu, eaque ut tesserulas in pavimento eom-
ponebant. Non deerant his omnibus auditores, ila uti fit, et
admiratores aliquanto eliam stoKdiores, qui stupebant ad ea
quae non capereol, et ne viderentur non intelligere malebant
plaudere. Castigat istorum ineptias LucrAiros et insciliam ar-
sdbvGooglc
148 Vadiab Lbctiohbs.
guit et exagitat impudenliam , saepe urbaae et iocose sed moT'
dacioribus iociij, aaepius indignabundus et iratus, ut contem'
tus appareat et odium. Idertf , itt oporlet vitiorura osorem et
iDseclatorem, summa ope nilitur, ne quid einsdemmodi ipse
commitlat ; imbibit , quantum potuiL , veterum nilidam et ter-
sam dictioDem , cogitandi serenitatem. loquendi sanitatem.
Quod aliis suadet et commendat, ipse primus inteoto studio
peregit: quam viam tongam et anluam ad veram dicendi scri-
beadique laudem contendil solam ducere, earn ipse indefesso
labore emcnsus est, neque aerumnas pertaesus neque imperilo-
rum Toculis deterritus , neque stultae multitudinis iudicio quid-
quam tribuens , sed suo fretus reterum lectiooe subaclo. Multa
sunt apud eum de eo argumento egregie dicta et praecepta,
ex qnibus unum adscribam. Docet LBXiPHAtnH (34,22) quem-
admodum bene scribendi facultalem sibi comparet: ip^iftevat ,
inquit, iiri tuh £phu» irottiTuv kxI i/xh iti»vxiy.oii airovi
ivxyvauf ftiriSi M Tci/'; fifTefeet xxt t^ itulvav ^m^ o'uvTfia-
<ptU M Tat BouxuSliav xx) H^iravog h xaip^ fUnii , v'dAA^ xaj
TV xx^^ xu/i^l^ juii r^ irefiv^ Tpxyifiilf eyytyufivxtrfUyaf • Txpii
yip TO^uv ttitxvTK Tx xixXmx d-jrxvditrai^ivos hei T(f h Ao-
yois. Quis aiitem hoc melius et diligeutiiis fecit quam Lucia-
HUS ipse, qui Dullani aliam taudem acrius expetit quam ut
illos Telicilnr videadir rererref Quam sit idem diligens et
anxius oralionis sanae et propriae exactor observatorque , quam
lubenter in huiusmodi argumento versetur, ut usum loquendi
acute deliniat et proba a viliosis sine inepliis distiogual, vel
anus lihellus abunde demonstrare possil , qui \})iuioffo<pi9iK ^
voMtxi^iii inscribitur. Quod in eius libri fine scripsil, post-
quam exemplis complusculis eperuerat ex usu veterum certa
discriniina verborum, quibus aequales omnes promiscue abnle-
bnntur, viam mihi optime muniet ad id quod demonslrare
paro: txZtx, inquit (76, 10), hug tii* UTratruyxixurxi , laaj
ii xx) eixfj^ouTxt vxpi riat , /S^Ariev H -rh dxptfJouv Ixa?^. Hoc
ipsuni in ipso Luciano luculenler cernitur. Si quid de genere
hoc nolalum et observatuoi habere! , non in naluram verlebat
sed idenlidem Jmprudens ad aequalium n^ligentiara delabi so-
tebat. Apud sequiores ianua palet dicitur dvi^ytv ij Supx , apud
veleres, si quando xvi^ysv occurrit , imperfeclum est signifi-
ed bvGoogIc
Varias Lbctiokes. 149
cans aperiehat. Phbbecbatbs apud Bbkk. Anecd. I. p. 399.
Qui ab Oraloribus Atlicit et Comicis et Platohb Graeee discit
facile hoc animadvertet , docti Grammalici nolaveruut. Luciahus
ipse in i^fuSatrfffif?! § 8. ita ludilicetur magislellum , qui se
quemvis soloecismum stalim deprehendere iactabat: ij yxp 6upei
ffX'^iv iviifyi voi. — ttiri ii4v». — iXh^ eWav. — o^^h ye
0?' ifil fucieiy. — ou yitp l/txieg ri ivi^yevi — euK Iftahv.
At idem fauius rei immemor imprudens in scribendo aequales
sequilur 10, 4, t. Ttu tm^iihv rx Avtc/iyirx. 49., 29. ivev
yivt roiq viii/tojiv et 66. 4 ^v irui ive^yuTxv Iti t^v TrxXdhpciv
3UiTaXx(3a(tev , et bis illud ipsum avicfyev i} ivfx. 4B. 30 et 32.
Eodem modo saepe meliora non oesciens sequitur deteriora ,
plerisque omnibus eadem peccantibus.
Nihil propemodam eorum , quae in Alciphhons reprehendi-
mu8, non est idem a LociANocommissum, qui nnnnumquam
in iisdem incorruptum usum antiquae linguae retinel , subinde
ad vitiosam aequalium coasueludinem defleclit. Verbum •/»■
futv habet apud veleres has formas : yxfui , yxnu , lytt-
ftx, yeyifttjiM et yttfteuftxi , nubo , yxfuSftai , iyttfiAfaiv, yt-
yifntftxi: apud sequiores y^/ui , yxftijira , lyafttiirK , ysy^ftti'
K» et yafuvfuu, yafttitii'Tefuit ve) yxfttjvoftxi , iyctfiijStiv , yty»'
nmtxi. Numquam veteres yxft^au aul iyintitrx aut iyxftt^tttv
aut yxft>i$ii9i>ttcu aut yti/iiiro(iai di:ierunt. AtticisLae et Lccia^
Kus interdum aotiquos, saepissime aequales sequuntur erran-
tes. Saepe yx/e-iffa occurrit , semel ycif^ii uxorem ducam , in
Timone (5. BS) i^fJt yxfta, qv 3/3^ Seie , i« yiurei km) txiSo'
xeiiiirofiai', librarii non sunt suspicati futurum esse et sic evasit,
at vide quid continuo sequalur: O^x eJix el yx(f^atiq hi, &
eSrot , T)fA(x»i'T)fi' irxf' ifMv xhiiy^v Mftffivctv (corrige Xx^iv).
Qui modo j'dcAi^ dixerat , ^le^fr; , opinor, subiunxerat, ut soleut
el upKvtuifMvoi alicui sua ipsius rerba occinere. Peccaverint
librarii etiam aliis locis aliquid , tamen saepius in ipso scripto-
re culpa haerebit. Recte legitur tytiftx 8, 16, 1. et yiiftey in
versu hexametro Albxaiidbi impostoris 32 , 55. contra passim
yst/tiiffu et tyiftiivx apparent, ut yxft^vtix? 8, S. 4. fil , 6.
yitfttivai 50, 13. yan^ven SI, 8. ya.ft'iivttv 51 , 9. 67 , 7 , 2.
yxfiivii 61 , 22, el alibi saepe. Keclc monet Pouox 111. 46.
sdbvGoogIc
ISO Variae Lbctiohes.
oil ya(iii6^vat, sed peccaal scriptores. Apud PLUTABnami legi-
tur yxfitidiiiutt in Theseo H> , deer, 29 , yxitnro/iivitv , Artax.
26, ya/tifSelftii Anton, i , yeifDiSsTvav Caes,6, sitoilia alibi. la
eadem re alius est Locuiii et Graeculwum error : verfaum pris-
cnm et oUm intermortuum revixit S^rvlu sive irvu , quod apod
HoHBBim significat ytydft>ixx,iiem m Solohis legibus exstabat,
quod et aliunde notum et imprimiB ex Histchio v. Bcivcfv
(antique pro 0miv): ^api £iiA«vi ri /3/'f auyyivtaiM (aic leg.),
t3 32 KXTx vifiSD iTisiv, bine sequiores arripueruDt fere las-
eivo sensu, qno et Lociutos subinde abutilur, ut 17, 41.
Tifpfu^ Su* aS£A$«f »fi» iruluv: emeoda locum 36, 12. el ii
In •ye\Bi6riptiv i^lcvv fAerareiXxftivevi Ttyai^ txv i? s'liOiftaTOf
yuvxixav xeXeueiv xuriv [vuvttv»t xai] iwvlttv, satius erit tiv4
reponere pro rtvis et vuvtJmi lutl expungere. Eodem sensu
lascivo et spurco Graeculorum seri uepotes , qui nunc Graeaam
iocolunt , yiim et yxfuiv dicuntur dtcere. Caetenim quemad-
modum futuruDi yxiMi propemodum iateriil , sic rarae quaedam
loogo inlervallo apad Ldcianum emei^unt reliquiae formarnm
similium, quae olim apud omnes ante Alkxandri mortem scdae
Tigebant. Fnturuni est 14, 27 fin. u/£«? ig ctSpnv 7rapMt«>.o3-
ftev , si quid scribis suboluisset nunc rapetxxf^ia-ofitv legerelur,
at xaUireiv 52, 19. vpoa-KSiKiaoftxi 47, 9. rthijeiy 67, 11, 2.
ihroTe^iirfiy 41 , 65. iirOTiXiiniv 30, 11. ixio'str 66, 35. x»p-
e>,eta£n 42, 22. iiKaxela,<70ii.ev &1 , 9,B. ixoxivav 42,57. alibi.
Bis in eodem verbo pcccatum est 42, 31. xiyii ouiiv t< rsS
fctpxxoiXiiTxvTOi eU touto liiftevoq , ubi certa lex sermonis iobet
foturutn ponere; tcu irKpa-KKhouvjoi; genuinum esse arbitror,
quod primum in vttpxKxxhovTo^ abierit, deinde in aorislum.
In mnltis horum anceps et ambigua res est statuere ulnim
scriptor ipse an scribac et scioli arguendi sinl: in nonnuHis
numqnan) id satis certo iudicio poterit deGniri; hoc utique
in Luciano, ut in Alciphronb, ut postea in aliis, satis babebo.
Tjcisse, noB omnia imputanda esse utcumque foeda et turpia
vitia hominnm temporumque iniuriis, sed bonam partem vitio-
mm natum esse negligentia eorum ipsorum, qui seimonem
Teterem , quem ad amussim salagebant relierre, non satis ipsi
traebant , ut non saepius ridicule el lurpiler hallucinarentur.
sdbvGoogIc
Vauab Lbctiones. 151
llQUni vidi phildogum, anliquae linguae Graecae insigoein in
modum peritum , qui Luciahuii ipsum ausus sit summo iure
corripere: Elmslkius est, qui ad Ackarn. 1107 scribit: *qtiod
dixit Lueianua Timone p. 161 , itarixyx tbu Kfxvhu non magii
Atticum ett qtiam itttxto , ixetvrifigvpg , xxSg^Stlg et relit/ua
portenta, quae Lexiphani suo exprobrat." Decepit LuciARUH
fallax analogiae species, et quia xa-rstiyivai tH? lu^xh^q apud
Oratores et ComicoB et Platorkh lectitarat, opinatus est reu
Kfxvleu item bene et veouste dici posse. Equidem eiusdem-
madi errores io Ldciahi scripUs perniuttos mihi deprehendisse
Tideor, quorum partem suae expromaiu, liliereque quod sentio
ap^iam, nihil morans semidoctorum obstrepentium voculas,
qui hanc ralionem nescio qnomodo periculosam litteris esse
elamitant. Nihil cuiquam ea res apportabit ma|i, aisi ijs for-
tasse , qui non satis docti et ab iudicio infirmiores de illis rebus
indicant , quas non penitus habent coguilas et perspectas. Per-
muUi uini suot, ex quo Lociahoh diligenler et liibenler lego
atque relego, eamque cum scriptoribus A//icia, ad quorum imi-
tationem se tolum composuit, sedulo comparavi et comparo.
Nihil in eo repreliendam , quod mili obiter inter legeudum sub-
natum sit, sed ea, quae mibi dudumanimadTersa diuturnus le-
geudi et medUandi usus plane conGrmavit. Si quis mecum
Ibrle contendet, eum mihi Teliiii adversHrium dari, qui el bene
Graece ifciat et in Luciaho sit versatissimus, namque ila de-
mam iyxSii ifig i^t 0f97oT9iv et quod verum est consensu ag-
noscetur. Bikkebus autem in Ldciahd vix fecit opcrae pretium:
quod scripla Lucianea aliter disposuil niliil est, quod spuria
seposuit tacitUB, non est magnum: correctiunculas compluscu-
las, et pauculas emendationes in ordioem recepit suas, plurea
aliorum , in qua re nescio quo iudicii errore mullas optimae
et certas emeodatioues sprevisse videtur, nisi Torle repertas
esse igoorarit. Quod aulem stibinde in Luciahi verbis et codi*
cam scripturia novavil aliquid, quis est per multos annos in
Graeeormn scriptorum oratione emendanda versatus, qui nod in
quolibet scriplore ad primam statim leclionem tralaticia qnae-
dam menda et vitia nullo oegotio tollal et locos multos aegros
et male babitos perite restiluat, quae saepe alibi saoarit iie-
dem remediis ad salutem revocaos et alia quaedam vitiosa et
sdbvGoogIc
ISS Vabiab Lbctionbs.
distorta refiogens ad naturae normatn et Graecomm usum? Bn-
URDS autem raplini Luciaro semel iterumque perlecto et, si
quid sibi inter legendum subilae correctionis in meulem ve-
nisset, annotate, novom librum properavit edere, namque eo
morbo laborat, quem malo dicere verbis maxiinam partem
Epicharmeis;
ex qua re bonae lilterae et ars critica non multum capiunt
emolamenti. Sic enim monstra et porlenta scripturarum et
leclioDUDi in Lncuno inveteraDt , quae diUgentior el iDtentior
editionis cura deprehendisset et procurasset. Dabo primum
exempla quaedam , ne imnierito Ltwunns plectalur , ubi deli-
querUDt alii, deinde ipsius errores quosdam et vitia iudicabo.
Legitur SI , 8. Ir) r^v ifX*t* i^ixiftevoi eu oti' ort A^opii^eit
K«) Ifiti ivoptTf, isTBTipecv rpdss'ifTiav. Neminem advertit ex-
trema barbaries in TpxxnTiov. Corrige : ixtripctv vpiirf, Foe-
djus etiam S, 47. relinuil Bbkkbru!) 0iyev rdx"^ ^P'^'^^'^^'i^
fit. Quod Lticunns scripsit T'poo-xfxXijirapcKi non caret errore :
atgnincal enim trofttti ^rpoirxex^yiftivoi et noo hoc Tmon cogitat
sed tr^arxAxtftfo-o^eti. Saepe in hunc errorem inciduni sequin-
res. numquam veleres. Notavimus in Alciphronb, in Lncuifo
saepe deprehendi ul 47, 14. xSrai ii h Sfspov itiixdromat ,
ubi ixiituuri^miTKi dictum oporluJt. Non minus foedum est
S2, 29. xxl ftei ioxeTrt ftg xccXiv 'iiare&vivevSat t^sv itxrpi'
J3ifv pro iiaSifffejSxi. Librarii peccarunl in Timone S K3. id-
puxTM fro itepipuKTiti , IS, 48. iatppiTxi pro irr^poUverxt. Id
37 , 5S. editur iyv^fiuv xv elr/v Sxvuv uTi Ixiuuv xxTxixriij'
vxi ToaaiTtvq xvTot 'ix^vt xxTx^xyiiv , pro xXTxSxffSijvxi , quod
ne Graecum quidem est, emeada xxreitffSiivai. Scribitur 58,
14. dveiythiit barbare pro ivoix^tla^g et barbare 70, 11. *i«-
X^vavrxi ubi repone : Sxa? iuaouat xxi luuxijtrovTxt. Non melio-
ris notae ibidem legitur verbum ab ipso Bbkkbro Gctum puvo-
Xtruvav: debuerat ptovtxka» £v dare. Soloecum est 60, 16.
<pipt axokoyifirofiai pro diro^ey^ffa/Mt et 65, 7. TpoxxTiifTTXt
pro wpcxariiiTeu et 67 , 7 , 3. xxrxktl^xvav pro xxTttXivou-
ffxv , ibidem male ^pojl^ legitur pro wptaUrxt et dTe/tiixnvxf
pro iite(iuxT)jpiirxg. Turpiter editur 67, IB, 2. vpurxveHai "pro
wpvrivtvi. Suspecta niibi admodum Torma est, quae occurrit
sdbvGoogIc
Vabiae LecTiONBS. IBS
34, 2. ipMr) wvftTxlvevrii Tivxf ^Sq TiirtivjSat xtt' xirou pro
rvfirravTa^ : certa labes ,est et Edilori pudenda in iv' xireu
pro ut' «uroD. ne hoc quidem Lucuhd est imputandum quod
praecedil trxujt (ujxiTt hoiit^Trciv aurotl$. &i IvMiai dedisset
xotftctTTevTa? addidisset, dedit iToltije, Corrigendum erat 8*
22, 1. TMioxoisTg in irxiioireieT , nam constanter vetiirxtuTa^at
dicebanl. MaleBsKKiBus servavit 26, 29. et 46, 23. ^tt) f<v/f
txihowi et ixi ^fv/f at xa^ou/itv , quae scriptura, quamquam
sexcenlies ,ia codioibus recurrit , manifesto absurda est. Qui
dvem ad coenam vocat dicilur M ieiirvov xx\t7v , qui hotpilem
tuiXilv ivl ^ivix, eaque res rh itlmn appellalur et tk ^ivi«;
-saepe ^tvlav et Bevitu legitur ; nihil borum movit lihrarios, qui
fere nbiqne lit) ^tvl^ dare scrfeni : scribarum auctorilas doctos
trahit, quod contra oportebat. Soloecam est 1 , 2. if/uyf.U'
^lig , quae forma aeque vitiosa est ac si quis t^tfifpxcpt^f vel
KOfoirXxSi^g voluisset dicere. Graecum est if(i.By?.v<poq , quod id
eodem libro paulo ante recle legitur. Pro hopx'*- 6> 4, !•
et alibi reponendum fuerat hifx^v- In Lexiphane 34, 11.
ifosx^plf fx^ScU plane barbarum est , a SteTs ixip^t derivabant
tsoivexipl* , quod apud AHisTOPBiUBii et DiMosiHEnRH vix evasit.
Exstincla est a Graeculis forma vetus 46, 24. ubi quaerit ex
IciBOHBHiPPO luPiTRR au sibi Athmtentes ri 'OAii/cTiov ixirtjj-
axt iiavoouvrxi: quantum pericoli a Graeculis impendeat formis.
in quibus ui concurrant, ostendet hie iocns in Lexica Photii t.
'Okiftvix; Tx iv n/ffB *OA|]^xt« kk) ri itpiv 'Of^uftviov rtv-
rari;AA<£j3ar( ti( 'ArxAifr(«0v: qui ne hie quidem 'OAu/tT/fiov
dederunt, quid alibi fecisse censeas t Nihil est quod ab tilis non
exspectaveris. Scribae. qui scholion ad Odyti. S. 186. de forma
Attica q pro jjv describebanl, in omnibus exemplis, quibus haec
doctrina confinnatur, pro ^ omnes ijv dederunt. lo Bikkbbe
Anecd.l.p.ii9,Sl.ipXiefiaiv: e&x ipxieptx , TVidTuv ivlexirv
Kiftuv , l^tTxv /thfiv truAAte^ifv : Deque librario neque Bbkubo
in mentem venit ipxiipeav scribere, Elegans vocabulum Attieum
intercidit 3, 12. ^pig Th KxSxpiw riii hsUrnt fuSKxri: nihil
signiHcat ri xxSxpdv , reslitue rJ xxSxpiiov , qaod inter lautitiam
et sordes medium genus est, frequens apud Atkmientei, qui ele-
ganliorea quam ditiores MBn«nDHO suggesseruut , quod in pro-
verbium abiil :
sdbvGoogIc
■koms BiMliB pcnyml wxiifrm Gn
waitifaK , ^mJ rIm^ S . 6 . 4. Qoui^iii
a«t aefVMCK atbtu, bnea ah hae bfce i
ftt hpCn- IS. 3S;
£^1^ Si &JA3V ?x<B xiAji^«» , ilfvrm.
m xif. $ IS. I 2c Ams> « i» ^f^^J /rwSfiieTo, expunge
i $k k Timtmt $ . 38>. ^|^«» ^ tT*c «u fun^ /irfiir «!r»
«aLLi 3«^ «o nn?^^4c>Ts, nliia alut haec Tcite, quod
te Ai y w^ f IfcJ si wmmmais xjcrrrif^l'^ Td xxniyiftifuu
ml lun^Tarfv* ^ i <lki ■•■posse, se4 mimtya/wrxi iftau: iUque
«( ajirvrii|i>iB»»« ifal ns tailan appvcnt, fui anliqui sermo-
■B tav^pit«r ipmi aul pro a -^tifttrtt , ut in onliane, quae
AmeNn aartiMmi Mcalitw ^ Mffthrus $ 6. verba un u/wc
««i^ jb Una ii*w A'f^'!'* x-ji^ nt9 KMrryepaa i rxfx tuv
«aT*rj^j«^4att> i«l sob EraudeM reteganL Dicebant ri
mtmvw.^i*» ct ri Mtrtfi^nihr* , Uqmt ipsum LncufiDs dixe-
nl ;m4 rpi; iaterttdft. at seiccnlies , ob siglani librariia se-
^■nribttf Ma MtilkclaM : restiloe s-^ emi nu« : Bimilitor
ill viiriMa ji 37. «^i,Saih{ttwt»; r^a nrAouvra Onuaim erit,
at iit^ ri TvAiuvTA repones, ul IS. 1. A^Awrrru vpi; rd
^<i!v. &kI levturo ba«c sunt et in aliud tempus sepooeoda : tur-
pissiHttBi uendau) est ab ipsis EJitoribus invectum in libro;
tfmwwfa Ml Hitttrim cpiucnbenJ* SS § 49. ubi bistorico baec
pnw^ila pouuotur: nk Tfit hi fUfOf ifim, — «AA* ii rtv;
unirtui quia uiuquaia fiWioreui vidit barbarieni quam in ixti-
mtikiti f i»ntr/tiu ct ^K'IIc'v' Gneca sunt et saepe leguotur.
tiratuut KuT^acm i«<ccrJs , si ci in vila Mareelii cap. V. ixei
rpi9i^ imt^tiiiti fuitt redilideris ixtiivin, auditusest soricis
oeoonlu* , nun iTv/««tiA«iiw. NJbil est faciljus quam Lucuhi ma-
nuu roMliluort). In oodioibus e$l itonedsTai, »Knxesro, dxtnaiiv
Tt , ^DMitrru , i}xi{a«MT« , corrector temerarius tandem dedit
in dutfbuA libris dxinwOrfw, idqueimperite probavit Fbitzechids,
qufliu oapterl inoauti sequuntur. In ixnidirra, quae prima est
mnll Iflboa , male letet vera scriptura dxtituhu , quales formae
LtJciANO sunt ia deltciis, ut >ia eadem $ IohUtu. ibid. $ AH.
/3#/3>fxiT«. 51, 23, Kix*ivhu. 70, 17. i^v ieiepkiTW. Hae for-
sdbvGooglc
Varus Lictionbs. 1K9
mae omnes neque antiquae sunt neque probae: apad veleras
paucae quaedam sunt formae a perrectis deriralae, omnes in
*$i exeantes K»6i , riSvaSi, (3i0xit, lirhaii, tuxpaxii, iiiiii.
Ml, vivivtt (Don vixtiaii. Abscbvl. Eumenid. 698 sq. :
rriiraiS', ifwykq V ix rt^ou irift-xet Tor^p,
MKpiTfi vuv TiTirSi imrip* kthvi^v.
vulgata scriptura oibilo est delerior quam ilaii pro Mi) ivux^t.,
in quibus omnibus reliqnae personae in penultima extra Eynco*
pen retinenl vocalem « ex ipsa natura Graeei senoonis. Kixft'i'
Tfi), JrSejx^ai, himiTu , (3s0Hithai, ieixiToi cet. tam prava sunt
atque si quis pro ^s^dra ant ^)j{a:r< veilet Affcrw dicere ant
dpif^eTi. Apud Graeculos ficlae sunt formae , quas pueri didi-
cimus , rincpe , Ttn<piTa xri. hinc labes Attieot infecit. In Vm*
pit vs. 416 ;
SynSel, ri Tpayfi' dKevrar, tcxxi lik xtxpiytrt ,
Duperrime demum reeepta est scriptura codicis Bav&MaUa xt-
HfJtyars. In Achamentibui vs. 135 vulgata scriptura erat.-
ifuU 3i jrptj0t6effSf xtH xiX^vsiTs,
qnom Elmslbids perperam xtx^ivtre recepit idque usque ad
iaoKiDH inveteravit. Nesciebal haec omnia LDCunna et cum
aeqoalibns credo omnibus errabat dederatqne dxtiKoira , in qua
forma gliscentem in codicibus labem et ctH-recloruoi temerita-
lem est operae pretinm cognoscere.
Quam vltiose edilur 66, 52. eiiitU rif i ivxtriaiiiisdne'
iro( iftiv T« 8trXa, quam prope abestvera lectio ivxvrUt i^Tifu-
v6i. In eodem loco pro iwiffivm Ixi rat Tfiyipttq veruni est
ift^ivTti U -rkf Tfiiliftif roox in t^ xholtt iixpxij expunge artir
culum et in t«; vit.ea irti%lfcuq hK^ivrs? supple iTuxi^ovt
oSrxf : in sequent i ^iivxpxoi ixtiv^Hvei irtiff»x6ivTet sensit
Bbubrds Bubesse vitium et hrnttx^^'^ recepit, sed non ita
Graed loquantur sed irKxiivret. Quod legilur B, S6. ffau Si
tirou x^ftv nemo dicebat sed o^v 3' aAnu. In 8 , 2 , 2. rell-
nent vitium , quod alibi perile sustulerunt, ^o^pvxflut t% fttrpf
iveik^fifiivo^ , et liic Avtt\ripikv6i erat revocandum. ibidem male
legttur iiinihu xp^l^^ I repone uroSou. Passim sine vitio acri-
bilar dvaioufuvoi, ii^ufuvoi; , i/Troiourrxi. Simili modo 33, 18.
pro vipitiovTSi , rescribe letpiieuvrig , 42, 38. rpoviom pro
rpMiiewt, Rede seriptum est dvxioum et wreiouvT»i 62, li
sdbvGoogIc
11(6 Vabub Lbctionbs.
et 13. Eadem negligeoUa in verbo Mviiw formis probis vele-
ram substUuit fornias sequiores. Aotiqui consLaoter breves
vocales post diphthongum elidebant , ul nemo nescit. Dice-
bant ?Aau, ixoHitfv , Xoviieu , kou<r6a,i, f^tiififvog. Graeculi Dihil
honim retinuerunt : hioc }>o6c7ixi , xouofuvci et similia vel ia
Alhenientium scripta se iosinuarunt. Quis ferat in Lvsu orat.
I § 9. Mts fi.oiet9»i iioi pro MuffSoi? Id XBifopfloiiTis Hel-
len. VII. II. 22. bene Dirdodfids edidil xmet^Aii&tvm tov; fik»
XtufUviui pro librorum scriptura Muo/iivous. Luciano passim
liae formae sunt reslituendae. Editur Aoi/fT«f 82 , 19. \ouifAt6»
26, 54. MiitirdM 70, 17. Muoftivif 9, 13, 1. iMue 11, 7.
3>avdfunt 37 , 42. et B8 , 25. <rut.^swfUiitiii 67 , 5 , 2 alibi.
Certum vestigium formae aotiquae apparel 4S, 9 ubi codices
ytXoujSm exhibent , requiritur praesens xouaSai. Si quis forle
dubitet salisne recte tribualur Graeeis sequioribus , quod aoti-
quioribus solis fueril in usu, ei bunc scrupulum eximet iocus
apnd LnciANUH 54, 2. %xlfa ii /uri xi/txTev iTo?,oufuiioi , ut
Athbhuoh IIL p. 97 , dvo^v/um , ^p 3' iyii , lr€!yefttei et
pag. 98, Tpirspev yip ffwrpifftiiri/ietov tirei6' ourai eejroheufteSov ,
oempe ridiculi ivo/tatroSijpxi notam et vulgarem focmam male
componentes ad istaa ineptias delabeluntur. Confusa consuetu*
do veterum et sequionim iterum apparet in verbo ftyu : veleres
fiy^ dicebant et fiyuv pro piyovv , fiyuva , fiyuvrtt , ^ty^HV ,
Graeculi ^lyoT, ^ly^v, ^lyowct, ^tyouvrtq, fiyeltiy. Qui elegan-
tins scribebant imilabantur Alltcos, scribae et bis et illis ob-
traduDt formaR suas. Recte apud Luciahuh SO. 11. perduravit
&K (iii ^lyv^v , at in eodem tibro § 16. «i fiii ptyoUti invectum
est pro ^tyuv. CI. Piers, ad Hoebid. p. 356 et 559.
RecurruDt in Ldcuho pleraque vitia , quae in Alcifbronb re-
prebendimus, ut digito monstrasse sufliciat. Nimiuni palienler
omnes et Bbkkbrds 10, 3. 2. tulerunt iroii xs-EAi^Auds; et sic
aaepius n-oD , n-ou et Stu/ leguntur ubi nemo dubilare possit
revocare xoT, voi et Sttoi. Bbkkbrds tamen doq nisi dubitan-
ter 66 , 12. in verbis eix aJS" oxou ifuTg iirhtfTt suadet ut oiroi
scribamus. Nil mali suspicatur 1, 11. xiv row iToitn^^t et
inirxpa^uinfi vou 34, 24.
Plane eiusdemmodi error commissus est 25, 29. in verbis h
t^T^ a TSf fpyv, ireiiaiv i/tsu la^iv , namque Sfuu , of^he et
sdbvGoogIc
Vabiab Lkctiohbs. 1G7
ifiiifv suam qiiodqae certain sedem tiabent, ul ivrxvT^, If
Txuriv el ix TMUToii, quae prorsus idem significant. Itaqae
Uv9i et %aptiv ifiiat Graeeum est , sed ifiou thai el corrigen-
dum iftcu atrtv. Subinde apparent composita, quale est a«to-
}J/uxpovTa, 10, 14, K. XttroTx^lou 47, 15, f^tTiiitug 16, 3.
Nemn improbat 10, 12, 23, vtKpeioxtTx, lfi^fuoi6xw 34, 6.
^uxpBiixflv S3, 7. i^tv6idxn<re 58, 47. similia.
Ut apud AuiPHRONSH, sic apud Luciahuii aliquolies confiisae
soDt formae dualium et saepe raJv ieatv legitur, saepius raTv
XepeTv et' similiter: turpiter SI, 6. i6o ydp hav [Siii), »* rpit
rqv ^itTOpmhy Sytrov, ubi a pro xt emendandum. Peius etiam
habitus est locus IB, 20. ftii hatftt ra rixvci, ia!» yip hov
iii' elvM ioxevaM, in multis libris ru evasit, in caeleris rat
Wxvxest, in quo fraus tenetur , at Soxoijvrf interiit, quod
prius in iojuvTa abiit, nude itxsuseu oatnm. Tertiuni exemplnm
est 41 , 23. ubi aiT»7if occurrJt pro kutoTv.
^ipelv et eupMai permixta sunt et alibi et 68, 16. ubi eSpt
rd in eupen coeat. Quae diximus de formis in -fix penulti-
mam apud veteres producenlibus arguunt errorem in ipiftxrtt
54, 2. lyu ii jrepiexSiiv t» ipifutTU, quam deterrimam scri<
pturam primus invexit Ucobitzios , quern Bbikbbus sequitur
neque analogiam Graeeam respicieus - neque osum Allicorwn ,
quem aperuit Grammaticus in ipsius Anecd. I. p. 450, 22. ip^-
fuerx: oi ri SufuifiXTx at>Xx rx iarapptivK. vid. Ariet. Pae.
1IB8, ubi in scholiis est txpdptarx Graeculorum more , qui
ir6fi,x, iinx , eupifta, tivSefuc, Iviuftx media brevi dicebant om-
nes et in huoc.modum corrumpebant exemplaria veterum, qui
ipBffti dicebant et Apov^p sed ipuptx , ut Triaiq , voriv, jufirJ-
mc sed irufix , quamquam nunc plerique omnes t^mk^ coacti
suDt dicere. Ne Lucmkoh quidem et aequales in ea re dese-
ruisse autiquorum auctoritatem docebit paronomasia 54 , 20. ia
raftx et rra/ix. Alius error in re eadem committitur 49, ].
in xpi^i^'^ > in l^** ^^^'^^ Graecilas et uovicia miscentur , xtxp'-
ftai media longa antiquum est, xij^ivptxt correpta vocali novi-
eium, itaque ;^p7;eis veteres, s^ltitx dicebant sequiores et ^^T-
ofAx nihil est. Caeterum in accentnum ratione Ldciani editores
nihil magnopere erraveruat quod sit operae pretiuni rererre:
saepiusciite peccarunt oegligeatia adrersus ea, quae ipsi non
sdbvGoogIc
168 Vabiae LacTioNES.
nesciebant, aut prosodiae non satis memores vel gnari. Uauni
tanlniu est in boc genere vilium, quod Luguno proderit in-
dicasse. K2 , 10 $t(« $<£;/;utx« TrirrevTE^ Ittfi/rtuov nv( vwan-
rtcf , eb Xiavfxg xa) ftuyxt.xi rifiijrrevTtt , noD ill! teones ae*
grolantibus alligabaDt sed leoninai petles, opinor: dod t^imrat
igitur sed J^cvrm. Eadem opera con-ige SS, 10. r^v 'o^iUqv
riv hiovra tov 'HpMt^iovf vtfi^fi/.fifUv*iy , credo tvv Acovt^v
sanins esse.
Bbkkebus ut dpifiXTx et xp~''(*'' a Iacobitzio sumsit incao-
tUB, sic saepe verba et forinag vitiosas et pessimas relinuit ant
revocavit, olim docliorum coasensu damnatas et maxiDiam par-
tem a DiHDOBFio abiectas. Bbsreriis revocaTit 42, g 27. mv«-
va&fivxvTO^ pro trvvavoipavTOg , yttpuxefuTv pro y>ipoiafieiv. 41 ,
S£. XupxKciviot pro ZupoxMof. 20, 54. xaraTTu^ni pro k«c-
riarrufuu. 46, IS. hoMaiaivovrtt pro iiB>,ir9ivovTti. 49, 1.
tfjtigrifSe^'deTOi'f . quo non vidi stolidiug Graeculorum vitium pro
^pnniihovi. 54, 15. veicphu pro viCfllTu. 46, 26. quaniquam
nemo vivit , qui plures quam Bekkkrds antitjuos codices versa-
vit et saepins hunc errorem animadverlit . qui in antiquissimo
qnoque libro sexcenlies recurrit. Pebbbcbatis fragmentum est
apiid Harpocrationbk t. KKpxlvoi , quod Bskkebus ita consliluit :
ruyxxptuvaS^,
codices in viji^dv consentiaot, Valssids aliud agens vl^ov corri-
gebat , putans irriga sic dici posse. Lege v7^ov i nescio quis
petit ab Iotb , ut nivem velit immitlere satis, Saepe vitia li-
brorum veterum emendaturis proderit meminisse haan esse scri-
barum consuetudinem , ut in Pldtarchi Sylla cap. VI. S Bixxaf
T^ ZiiAAf ;t;«/j(^rf^(vo? driStjxtv elxivx^ h ruKscriTaXlt/iTpiixxu-
^Jfwg , vetus mendum in ANfleHKeNeiKONAC lalet. PmtiB-
CHD8 scripsit Ayiittxe N/xof , quod olim sic scribebant ANfleH*
KeNeiKAC. Ne quis dubitare possit, dabo fideiussorem Plo-
TABCatiM ipsum in Mario cap. 52. Bdx-^of i Noa^x; h>iirty h
KxxtTu^l^ N/xai? Tpojrxia^ipeug. In eiusdem vita Lycurgi c. 16.
bine nala est scriptura slxifv pro Ix^v, eademque origo est vi-
tiomm in nominibus propriis i Helaav , i Aeliicg , i AeJpig , alia
permulta. In codicibus minus anttquis frequentior etiam est
contrarius error, ut » in 7 abeat, in qua re nihil morantur
sdbvGoogk*
Vamas Lbctio^bs. 1S9
Editores certam analogiam auctoritate po£larum muailam el
GrammaticoruDi testimoniis confirmataia. Quia ad Plutarchdh
dGTenimas huius rei exempla (fuaedam e Vilis a SinTCirigio edi-
tis adscribam. In Theseo c. 36. commemorat UtirsiiayK cogoo*
mine ^Aa<pA?.iov, in LycurgoM. £vifi» Creletuium pro Je»ipt7».
21. KxixpiiritTOi pro xaSufttSruTit. 28. xpumlx pro KpUKTc't^. ID
Qmone h. h t^ UXtiaiavAKrlcf fof pro Ueiaixvxtnelcf. \aPomp«io
31, TTxprxKleig pro XtxptmuIm. 32. "T^iKforix ppo 'Ti^«^
Tf/a , in Lysandro 18. ri; Auviviptx pro Aua'«v3pfi« , in Arato
S3. T0 'Apirm lurpe ritium pro 'Apireav , qua anakigia oifail
est constanlins et pluribos exemplis stabilitum, ut t« IO/^i^ew
{(tviifutTa) , ri &iiTtTay , AJytJev , A'ttivTeiov , MaviTut.ito» , Ti/M-
XfJvTfiov (Plut. in Timol. 39). Ridicule peccarunt librarii in
Bbikbri Attecd.l. p. 360, 10. Aial: iKivTitv 'Aitivfjiri. Kai)rev
AJaicou rififvos pro Metxtiav : tJ 'AdijvifT/ tou Aixxau rijiMva;.
SiHTEHtsins , qui liaec omnia bene scrjpta esse credidit, sedulo
formam NQI4>n rccepit in Bruto H. J/an'o 23. Lucullo 11,
24 , 32. Multo aoliquior est hie ipse error in veteri verbo
/oKico et Atlico lAAil et composilis i^i^ha , ivlKXa, uWaaw.
xctr/Mof, hl}.\u, in quibus quum i sit natura produclum nata
est et passim inveteraTit scriptura eiAAn , quod einsdemmodi
est alque TeiMH vel NeiKH vet nOASITAI et mtltena de ge-
nere hoc in nummis, inscriptionibus , codicibus paullo Tetas-
tioribus, ul ut' Ixslvov apud Diodbii Guars, p. 446 pro irtxlvouw.
Pro jAAcjv Altici minus vel eres clxtTv coeperunt dicere: bine
TaAu , e'?.?.a et e'lf^u perpetuo de loco pugnant in simplici et
composilis. Ea lis non difliciilter ita coinponi potest, ut 7aaw
cum composilis addicatur antiquioribus , sequiores e'lMi el com-
posiCa sibi habeant , denique viliosae merces el^^u , eiku, fAfu,
?Aw, Imw abiicianlur. Legal mibi qui? ad baec quae Hbiistm>
BusiusHuHsKEitio Euppeditavit ad TiHAeuH V. yijv iMiOftivtiv p. 71,
et KunnKENiDs ipse collegit ad v. xvsl^^rreti p. 34 , et itxcpUvvv
p. 94, et satis superque habebit unde banc rationem confirmet.
Videbis scripturam eiAAeiN imposoisse taotum non omnibus,
sed iidem docti Magislri in ea re tam saepe et in verbis lam
manirestis caecutire solent, ut nemini religionem facere ant
scrupnium iniicere debeant. Unas HssTcnms aOatim dabit exem-
plorum, cui *I3/w est mdo, i^ture: iKit» , tifulpirat: iTrtivpttt,
sdbvGoogIc
160 Vahiab Lbctionbs.
ejvet: vtupx, iTiro^ : irxylg, EJpos: meaxii, dabit idem e\ti(P»>.*
Aov , ei>Miiv , cUo; , iiytyyiaLv , eUvt , alia multa. Eliam bre-
Tem vocalem ric corrumpit: tiru ei est ito, eWelmriv et (Utiott
flcribuntur xxrit ijotxtTov suo loco. Idem contrario errore re-
cepit rSdEp : ^fHfia , Hxp : eiiiat , ixtttriflf : iftotuieif , IxSrt pro
tixiri ,\T(iaTa : i/iirix , "ivofiMi : yvirafuu , Ivnn : afUiuiti , lv»-
ripav , ae tfuvflci qiiidem dubilat recipere et IrStuv. eug xv,
I nunc et islum consule utra scriptara sit ubique potior. Noa
e6t tamen eius inscitia insignior quam reliquorum , qui A^$Eif
eondideniDt et lingaam velerem aequalibus interpretati sunt.
HABPocRATioit, apud quern vT\pi/v pro vit^cv diximus reponendum,
ipse sic errare potuit, quemadiuodum erravit in At/vy avri rou
ittviivei pro Hvifi et Siv^irei et in Kfiviat. ct. et v. Telpna. Mi-
uuE eliam quam his , doctis videlicet , credi potest scribaram
nationi omnium rerum imperitae. Saepissime iavabit in tem-
pore meminisse perinde esse ulrum ei an i sit scriptum in li*
bris et ubique nobis ipsis esse videndum utra lectione sit opus.
Apud HoHBBHH tandem ytivixt , yitvdfuSx , ytivoiiiv^ cessere
emendalis leclionibus ylyvext, yiyyi/^tSx , ytyvoftiv^f , at quire-
slituit Bbuibds non constat sibi in Lugiaro servans 43 , 1, iri-
ffx &y auTKi iTivijiruat yttvofiiv^ iiutry. NtCAHSER creditur
in Theriads vs. 50 dixisse xptio<piyog pro cames vorant , satis
ipse Gommisit peccatorum , quo minus aliorum vitiisest urgueo-
dus: dederat Kpie<piyD(, ut saepe xpiig abiit in xpniq , vide
Valckbhabbiuk ad Pkoen.. vs. 44. .Addam unum ex UiBonoTO,
in quo, nisi vehemeoler fallor , nos ludiGcatur forma hinc nala
uTCshas IIL 126 et V, 103, Fingunt docli formam u<piu, in
iruidiit eolloco, male comparantes Hohsrica tJrx, }.6xov eTfuv,
similia. Qui in iusidiis collocati sunt dicuntur proprie u^^'^m
vel uToxaiiiffdai , cui verbo respondebat u0l^a ut xxiSjirdxi ha-
bet sibi respondenlem formam kxSH^u : igilur Bbbodotus quem-
admodum I. 69. scripsit xiTiirev npuAicxou; el 88. xuriv xdrtve ,
sic illic \iirlsaq et itycivetvTti; scripserat. Minus etiam dubitabis
si videris ne xxtks quidem sine periculo fuisse, nam codices
perboni KOTeitre et xirittrt exhibent.
Satis procnl nos Bekebriahum vsKpira abduxit , revocat me
Ldciahus, cui ea ipsa observatio poterit prodesse 70, 35 ubi
dicunlur convivae paupercnii apud divilem coenanles in po-
sdbvGoogIc
Variab Lectiokes. 161
culis aureis et alia mirari et t^« Uopixq rh dxpiPli, non vidi
historiam ineptius commetnoratam ; lu repone rijt ropulxi; rh
dxptflii. Nunc primum e Ldciaro pauca quaedam alia eximatn
menda in verboruni formis , Inm aliud genus mendorum perse-
quar, quod syntacticam rationem Graed sermonis corrumpit.
Nemo dixeril quid Bit ;t:oAa;T»v in 54 , 20, ubi dicit medicus
xxri Seh yotp tuv x^Aoirav rtv) ^ipiixxn rovr\ xepxaifitva
aic^fiv t excidit liltera, cuius vicem in uociali scriptura lineola
in fine versuum supplere solebat. xoAn — TnN est xcAf^vrai'.
Notum est niorbi genus eorum qui j);oAdcv dicuntur a recenlio-
ribus Graecis, fte?Myxo^civ ab antiquis. Vitiosa forma est x'-
fiiUv passim iiivecta a scribis pro xxtAxSey , non lantnm in
LuciARDH 42, 30. et alibi, sed in Atlicorum quoque libros, ut
in Xbhophontis Heilen. Vll. ii. 7 , ubi Dikdorpius soloecismuoi
reliquit. Adroonuit Moiais p. 409 sed frustra. 'Orrttveiov qoo-
que in Ldciako inveteravit : legitur ToijrrxvtTov 42 , 50 ; 70 , 5S
et alibi , quamquam liquido constat Touxrivtav esse dicendum ;
docet hoc PaaTNicHus p. 276 , confirmant poetaruin testimonia ,
in quibus saepius Graeculorum fraus ijr' xirto^iptf deprehendi-
tur, qui non dubitant scribere:
fyh yap »U TouTTtemJov ovx tUipxcftcci
Athbh. III. p. 102. f. quo iure istic omnes Touinivioy repo-
nunt. eodem ubique in eadem re ulendum. Quod legitur 4S,
14 tJ rpu^X'iov ii^exi/tfvot ^x^'^° ■'^^ fidKiiv Ix''* violat cer-
tam loquendi legem et ah omnium perpetuo usu deflectil:
utraque de causa iiri ftiXtis est rescribendum. Qui ira et fu-
rore percitus frendit dentibus dicitur jrpiiiv tou? Siivrxi ut in
Ranii 927 m vple roiig iUvrixi. Adversus hunc usum duptici
moilo in LuciAjfO peccarunt scribae, si quid iudico, non ipse.
Editur67, 12, 2, tI im uiro^hiiteii Ktil itfi^ roiis iiivreis pro
vpUig et 1) 14. Tu X'Tpf vuvixpiTfi **) ro^; iidvrxt ffwiirpti,
praepositio ex praecedenti verbo perperam repelila , (nola est
baec scribarum hallitcinatio) et restituendum iirpit. Non erat
LuGiAno ab £ditore retinquendus turpis error \6 , 12. iw) W-
Sute xi MvSvg ivhpicpev, namque i^ct jriia cogitari potest et
dici soletde eo, qui pedem refert et.utHoMBans ait, xxXivepireg
ivhu , at ijr) vSixs neque cogitari potest neque dici. Alio in-
fortunio eadem locutio usa eat 24 , 3, iiiioxTo xur^ iwi tA»
sdbvGoogIc
16S .Vabiae Lectionks.
sv6i)f [Mirca] %uftU , diiBcile est sine riso videre Mvu ad-
iectum. Finem faciam in pereleganli looutione Attica in ti-
tarn revocanda , quae misere periit in 58 , 1. oJei fiiv y&p h
sr<Ei3f/f xcti xiirht e7v«l rtq ZS^eiy r7ou3$ vuvuvoCfL^jiet T» xiK-
Al7« THV ^tfSxiuV. -ri Si ITCI TTCp) TM XXTU X'^P^'' Nemo 10-
telligit qaomodo et quo sensu ista dicantur. Athenienses olim
pro vffiTphretv xirn dicebant Ttp) xira rpirtiv. Stbattis apod
Athbh. XI. p. 467 e.
fJaS' ^ ^pofhtiuv. Si Kpiuv, rd 0piyi6X ffov;
iy$Sx itivcp Ttfi x^tra TtTpxfifciv^.
is ii7»os non solus Habpocratioh peccat, ut vides, pro iivet.
Sic tQin- consiielum eral omnibus dicere, teste Photio id t.
wep) KtlTa T fmt^itcTKt: ivri rou vtptTpaitivtTKt Ki.ra , ruv-
ii$ui Kiyouffi, at bains rei in codicibus nostris nee vols nee
vestigiutn est, tam srdulo faaec interpotando deleverunl. Id
lino loco deprebendi fraudem , apud ABtsTDPBARZH in Ecclesiaz.
vs. 730 et 733 :
Xtipei ifii hvpo Kiv»xipx lueA^t xx^t
troAAoi'^ xira ii/ tv^uxoiii ^pitj^aa' Iftevf.
quemvis ABiSTOpaANis aiaicuu arbilroin adigo scripseritne :
iro>J,oui; vep\ kktu duXxxoai; rpi^xa' ifioig.
sic igitnr dedisse Luciakuu suspicor s-f^j jwra ;^up», quemad-
modum xtpiihxi , vtpii^x^Sxi iv) t» x^h") > 'U reuvxvrlov et
similia dicnnlur.
Indicabo nunc menda quaedam et errores ex eo genera , quo
violatur sincerilas Graecae synlaxeos videliirqur. imperilorum
liomuiicionum negligeiilia Ldcianus id eas leges peccare , quibus
omiies tenenlur quasqiie nemo nostrum , quibus Graecitalis
scientia non vuvTpo(po^ sei MxritTaq est, farile credo lam gra*
viter liolasset alque ilium nunc subiode videmus. Sunt qui
credant acntos et ingeniosos scriptores tamquani legibus soluLos
norare eliam in bis nonnihil et quod nemodJxerit nonnumqaam
matuisse dicere quam prolrita omnium vestigia legere. Qui sa-
piebant, credo, id probabant quod Lorgim verbis dicani ex
Arle Rhetor, p. fi61 , in Baeii edit. p. 138; ntptfTeov hi rei
xtil (pvhxxTtev rift ^viji riv tuttov trxuTov yap ei SiiiTftt eii'
t\9ohei9 Titov viftov ^ Isi vpovvifteiv . ou yap l(p' *ifjv & viim
Tuv >.iyi)v dKK" ^fisU M ra vifi.^ , ne ipse Lonoinus alia prae-
sdbvGoogIc
Variab LecTiones. 165
cipial aliis, alia Taciat ipse, emendandum erit trxvr^ yip et $
hi Trpovlxsiv. hvciMim utique dod eo ingeaio erat ul dicendi
Senus sectaretnr oovum el quod probum esset ac sanum dese-
reret, quia caeleri onuDes sequerenlur. Quis Dostrom , quiac-
curate Graeee didicinius, scripsisset qaemadmodum scriptum
est 70, 53. TTpif yip t$ XPI^"^'! '^"^ (pii^avipivouq ixcutiv
xx) Tou CpicvtiaSxi ut' eeiiTuy t^u yeviirejSe ? Equidcm %f)f?pl
Kxi <pi\iv^puwi}t et ipse scripsisseni et Lcciandh dedisse non sus>
picor sed cerlo scio. Hulto serius nati sunt qui hoc nesciebanl
et Romanos imitabaalur: iidem cnepenint aDtiquam consuetudi-
Aem loqueadi iuterpolando obscurare, sicubi nominativus et au-
cusativus coQcurrereot. His debetur apud Hkbodotum male sana
lectio 1. B6. i KpoTa-fi; ^rdq l^xl^av vifiiovov auicepiit avr' ivSplf
0eciTi>.s6jetv Mtjiuv. oiii' uv aurhq oiiti c't i^ xiiToiJ jtxiKrta^al kotb
Tijg ipx^i > necessarium est oiiie Toia i^ auTou. Apud Dbhos-
THBHBH wpi( Aeaxip*!" P> 1080, ittTiit hi A.iaxxpni butbiti t«u
xai ceiiTiv xplvevdcit kx) ifit vt&ripov Svrct ^iyeiv iv uftiv, noQ
est exspectaDdum a libris praesidium lectioni xirig , quae satis
habet in se ipsa praesidii.
Coniunctivo opus est pro indicativo in bis 42, SS. t/ ttoiov-
ftev; respoudelur — sTTippl^af^fv xri. nihil certius est quam t/
irsmpuv requiri. Eodem remedio uleodum 44, S2. iipuii il rt
Multo foedius etiam idem vitium negleclum est in 47 , 4. tI
ouv , w 'Epfin , ^oxti ; irporlSffiev xi)TB7g dyopav iixutf ^ Si>.tig Ig
viurx vKpetyyeXouitev, foedum est , inquam , aonduiQ irxpay-
ysl^aiftev esse emendatuiii: praeterea jrpoSupuv rescriptum opor-
tuit. Eliatu in praeslanlissimos Atlicorum huiusniodi menda aequo
animo feruntur , ut in Plitohis Prolagora pag. 320 c: vinpsv
ifiTv — fiuiav Kiytiv iTiiti^a i$ >,iycf iie^e^i^v; reponendum est
itt^i^iu ; et brevi post p. 522 c. : rlva ah rpiirov iolti 3/xiff xxi
«iSw ivipuroig , qni totum locum diligenter perpeDderit sentJet
ia esse corrigendum. Correxerat idem vitium 47 , 14. Dik*
DORFics , at Bbkkbrus relinuit 0ouf,ei xx) rxvrxg urox^tipouftey
pro iirex^tipSptcv. Duplici modo depravaruot Editores verba
LuGiAKi 15, 22, ubi dedit Iacobitzius, -rposxii^fvoi tivx i^ iir4iy-
Tuv 0?f? ipi^x xxTtjyopijirxi xv Sox^ , ubi alibi libri xxrityepii-
tety hx^ aut xxTttyepiireiv ioxtJ, Uihdorfius Iacobitzidh sequi-
sdbvGoogIc
164 Varus Lectiokbs.
tur, Bekkbrus xxTttyopijativ 2v Ssicg recepit . omnes errant et cer-
tain loquendi legem viotant. Non est difficilis optio in his, qaia
SoxfT prorsus est Decessarium et perinde est utrum xa-nfyopiiativ
zn xxTiiyopijffxt av scribalur: in talibus £v ad infinitivum refer-
tar, at librarii ad Terbum finitum referunt idque suo arbitratu
ox indicativo aut in conianclivuuiaut (quod multo eat frequen-
tius) in optalivam mutant. In Aristopbahis Vespit vs. 14iD4sq.
Bbrckius edidil:
ei vii AP dvr) riii xxxijt yXumii; ttoSSv
jTupout vplxiD tra^pcyttv av ftai ioKOig,
quaniquam ioxolt pro ioxoltti in AqisTOPBAim ferri non potest ,
et in omnibus bisce IsxtJi; solum rectum est. xxzttyopiirtiv iv
videtur hodieque tantum non omnibus bene Graece dir.i posse:
ilem xx-myopiitrmv &v neqiiissinio anioin omn<?s propemoduni to-
lerant. Sunt taraen baec non minus prava et soloeca , ac si
quis jtasTjjyopiia-tf &v vei laofixi iv YCllet dicere. Istae sordes ex
plebeio sermnne et inscilta tuv ]haTuv paalatini gliscente insi-
fluarunt sese in omnia Antiquorum exemplaria et ea nunc est
cxemplorunk frequentia , ut eliam prudenliores videanlur ab
cmendatione deterriti, quaesexcenlies passim sJl (acienda. Non
debet ea res nobis moram facere, nbi conslabit baec Graeculos
idenlidem invexisse de suo, et quis morabilur testes isliusmodi
qui icniiat ita dici et scribi non posse? In Dbmosthenis oratione
de Corona pag. 284, 17. tviv "E^drtixy xari^xfftv ue-eui' etv st
Ti •yivoiTO irt rufiTrviuadvTav xv ftiAwv kx) tkv Bv^xtav, ne-
minem umquam oUcndit avi^wveuvhruv , qnamquam nemo ne-
sciebat aviiirvtwrivTcov eiusdem farinae esse alqiie h)j'4iSvTuv pro
xvi^ofihav, sed aliud est, ut videtur, aliquid non nescire,
aliud ita scire, ut semper in tempore memiiieris. Tandem
DoBRAEUS admonuil vufirvtuddvruv esse emendandum. Quis est
tam pertinax et ferreus, vet plumbeus potius, ut audeat dissen-
tire? At nibilo incertior res est, eliam absque iiumani barbarifr-
mo . ubicumque &v cum futuro monslrose copulatur , quod tamen
apad Denostdbneh saepe , saepe apud alios factum esse videbis,
Docti nonnihil adduhilant sed molliteret leviter, et si multa ex-
empla tamquam macbinae admoventur, propere veluti deditionem
faciunt et arcem sanioris doctriDae reit ^xp&xpl^oiiai Iradunt.
hi THucromB V. 15. lolerant yv6vTti vvv (iM>.xtv J* Ivie^ofihea?
sdbvGoogIc
Variab Lbctionbs. 16S
V. 94- eix XV ii^eitrSt , VI. 66. ol 'iirir^q intXi-ev ^Kt<;' xv xi-
Toiii AvTifo-f/v U, 80 et VIII 2H. M^/^ovT£? ptfila? »v wpoirx«P>i'
vetv, VIII. 71. vofii^uv eix Stv ^vvj^iM-f iv , liaec ferme sunt genera
errorum, quae aputi omnes Alhenienses frequenter nunc recur>
runt, olitn nemint umquam audita aut lecta, et possumns fere
digito monstrare eos , quorum socordia factum sil ut lanta ap-
pareat wloecismorum frequentia. Qui imperitum Granimati-
cum soloecismis ultro commissis ludifiralur apud Luciandh 76 ,
2. etiam in hoc exempio eius ioscitiam explodit: »i yip Uixtig
ivftrixt trvv^ttuv &v tlvep iStf.}ireixg : nihil homini subolet,ila
ipse solebat dicere el alios audire dicentes, respondet igitur:
dX\' iyii 0o>jt.o/iXi. jv 3' aiiiv tlxx? &v avSpuiroi troXiixi^ovrc^
f.iyoueri. Cui ille : ri yStp vuv ^tiSh (tixpiv ri voi ^xlvtrxi Kttxov
thxt; quid diceret si nostrum Dbhosthbnem , Isocrateh , Plato-
HBH , alios, videret subiude ita scrihentes F Apud veteres fere
perinde est eJ'jrBift,' &v aut Ipci dicere , nisi quod illud leoius
et urbanius dicitur, hoc paolo acrius et incitatius. Num*
quis putet sic elvtiiti solum posse dici vet ifu xv? Nemo
hercle. Quid si exempla complura utriusque vitii profereu-
tur, quod facile faclu est f an ooinis ilia assensio elabetur?
itaque Dbhosthexeh deseres, ut stoiidos scrilias seqiiaris. Num
putas pro ifiiuf Siv ipar^yxipti , ilScuq ^v xuiolfi>iv recte dici
v3i»( XV ipuT^iru vel qSca; xv vsuiroi/.xi ? NoQ arbitror quem-
quam ila sentire , quia ne Graeculi quidem ita peccant et rara
quaedam sunt isla vitia vix ab uno alteroque librario hie illic
incuria commissa. Quomodo igitur concoquitis in terlia i*Ai-
Uppica p. 1 28 , t/ iroiiifiev ; txXxi th ^Hug iv hat iparjjvav
xiStrrxi ; nam quemadmodum recte Socrates ia Platohis Apo-
logia disputat p. 27 , rlf lev ivipi^uv ieuv ftiv jtxTSxi; iiyolro
eJvxt, Stout a iuV; i/tolag yxp iv Sltowov tU utitcp kv tht?
Jtvuv ftiv irxtSxi liyoTro ^ kx\ Svuv roh^ ^fiiiveuf (expunge $
quod nemo admonitus releget sine risn) , tviroui Si xdsl Sveu^
M ^yetTo iJvxt; cic manifesto absiirdum est ipar^va xv non
esse Graeeum, Ipariiiruv xv nihil habere dubitationis. Eodem
iure dixerts participium iirSftevoi Graecis esse, indicativum he-
(i.xt non esiSe. At veteres membranae passim omnes in his scri-
pluris incredibilem in modum conspirant, inquiunl. in hoc ipso
loco Demostuenis admirabilis est tihronim consensus, ipariaav
sdbvGoOgIc
166 Varus Lbutiohes.
servant conslanter omnet cuiuslibel aeiaUs el prosapiae, in his
anliquilate el fide intignis codex S Parisinus. Audio et uUro
demonstrabo illos liln*os propagatos esse ex codicibus ^ qui vivo
Ldciano et Habpogbatioab habebantur in praestantissimis. No-
tum est quam saepe Harpocration laudet tx ''ATrtximii , singulari
cura et diligentia descripla ab ,illo Amcfl, quern laudibus ex-
tollil LuctAHUS 68, % T^ 0i^Xlit, Sffx i deiitfus 'Attoc^c ffi/v
iT{(<u)\tlif. rg ^Tc-Aaif irpx^^iev cf. % 24. In Praefatione collect
DiNDoanns ex tenuibus quibusdam indiciis cum Altidamt coa-
spirare optima quaeque exemplaria , quae aetalem tulerint , oon
animadvertit in codice B Monacensi (qui descriplus est ex F
Marciano Venelo) in fine orationis vpb^ rifv ix-i^o^iiv riiv ^ifJir-
irou ad p. 158 velerem subscriptionem male et imperile descri-
ptam ita esse legendam: iiup{i)S)i Tphs iuo 'Amxixvi , unde
plantssime conlirmatur quod aliunde collegerat. Sed Codicibus
quoque nil prodest auctorem generis nobilem habere si ab eius
virtutibus degeneravennt. Indignarelur Atticds , si videret qua-
les hodie libri pro optiniis babeaotur et ad sua exemplaria
exacti et correcti esse dicanlur. Videret vitiosis et ineptis
Ecripturiset soloecismis obsitos, delude correctomm omne genus
levitate et temeritale interpolatos , videret additamenla sciolo-
rum passim adhaesisse, interpretameota in locum genuinae le-
ctionis irrepsisse, linguae anliquae Attieae usum in plurimis
refictum ad recentiorem consuetudinem , orthograpliiae nullam
certam ratlonem conslare, denjque mulia esse moastra et por>
tenia vocabulorum , syllabas sensu vacuas, temere scriptas ab
illis qui quae describebant neque intelligebant iieque adeo satis
cernebant. Quum baud ita pridem ipsam librum Parisiis ver-
sarem , ununi et alterum locum diligentissime descripsi, quo-
rum unum lecloris oculis subiiciam, ut qui se librarionini tldei
committunt sciant quam inOrmo tibicine nitantur. Subiungani
partem decreti Byzanlinorum , quod adscriptum est in oralione
de Corona pag. 25B ' ;
'] Id hii <lillgeiit[siime Codicis locliones eibibui , scripturae genus , litle-
nnim fomus et acceDtnum et ipirituum nan potui eihibere , retinui tantiuu
a in Sna, qaod omnes Gratici ante capttm Conttantinopiiliai cooalanUr ubique
fnaiunt. Saepg proderit hoc niemiDisse ad Terun sciipturam e% lyllabii perpc-
ram dJvUii reslituendam , ul in Dioii. Hai. VIU. 35, ila a irrepsU pro l«a
sdbvGoOgIc
Vahub Lbctiohbs. 167
irutpoft vifAOva (r ^ojxtpixu
ictfietyiTOir ev re x^ixi i^s^fv
Tt TOTr vfoyevapUvoiv xxipoTr
euvoiuv itnTeJvtT ^u^xvtIois
xx) TOir ffuftfuixotv xal wyytvejt
wepivtioir XM toAAko- xa) fit
yai}MJ xpeixj irKpirxiTxi. h
TtTui irctpe^XKiTi xxipai (p<
^imrut rut pLaxeievoa ejri^et
TiutrxvTiff CTcnxv X'^P"" "^^
Totv iriy.tv tvxvx^xjit 0u^»v
rhv jMs) Trtptv6lav xai tkvxh
pav kovToo- x») isiiSpixoici
wrar ffet/i^ffxt w^oioir exet
ray xal eixeji xal vItui kx) ^i>j
ix tSv puyiXuv xtvSuvav xxi i
Toxari^xrev r^v irirpiav to
KtTftxv xx\ riiv vifiu<r xx) ru^i
<Paa ieiix^a Tut iifuit rm
fiv^xvrlav x«) xepivSIav xtL
in sequentibus pro tyxTxviw yxs xx) e'lxixv in Codice est txrx-
(Till yxv x«l olx/dsv , pro viSoiov TMriv fiuXxv TpAzetf ■xdU t»
Upx Codex iriioXov xdti tx» ^axiiv irapxTanritxpxTxitpx. Vide-
tis homiDem nihil intelligere eonim , quae scribit , et opus es-
se, ul ex islis ipsum monumeotiim anliquum appareat, iis qui
[iSB, otfs Iq codd.), quod BDMoan reperiL Sioiii Cava. IV. p. TS t«dde ^In'^.f
pro Hni« ), Somocu EUctr. 1801. redditum eit nto Iowa pro toCw aoto.
Cettum faino remediani piratuoi est Lucuno 38, 1. Hifeo itSr 'AftCtii^i
Ti/navaa, Jtiuroi/itnt. Scribe mibt '.l^gild^a et extemplo emioalnt Ter«
lectio •Afucii'l 0* hiiu^tr t'rai.
A
DigilizedbvGoOgIc I
168 Vabue Lbctiohu.
rerum et sermonis peritissimt ex absunlts scripluris eliciant
veras. Qui Hbrariorum auctoritatem et Gdem crilicis opponant ,
tlefeadanl et tueantur txTXJtv yas pro lyx-rxviv , to6o>av pro
voSoiov , rxpttTotff pro Trpxreii , defeadaat iidem vu(t,x»ewivTCM ,
qaod in iisdem libris est, pro nftTvtvrJivTav, aut si id a sano
negaat Geri posse , aequo animo patiaotur manifestos errores
adversiis omoiuni librorum dabiam et Pumcam fidein ubique
tolli et emendari , et inlelligant denique , plus esse praesidii in
unius acuti et ingeniosi crilici sano iudicio solidaqiie doctrioa
quaiD in acervis cudicum ab indoclis et stolidis descriptorum.
£ diTerliculo in viam redeo ad iilud quod dicebam , parlicu-
lam &y ubi verbis voftl^a, ioxu, eiftai , viyeuftai, i\xl^ai aut
similibus inliailivum habentibus addita est ad tafinitivum refe-
rendamesse: vitiosuta est igitur 49, 17. iySi ftiv u/iTv lypx<f/a
Toiit vSffUuf , otmi; iv ^fttiv UpeKinuTirauf Ivtaixt rg Wa»,
quia hijSxt i» dici oon potest et &v expungendura.
Librarii, qui (am sedulo aoristis cum av coniunclissubstitue-
bant futura, contra assoleat fuluris substituere aoristos coninn-
ctivipost coniunctionem avug et uf, quae apud recenliores sae-
pissime pro STut usurpatur. Est boc vilium in paucis frequen-
tissimum apud omnes, in libris omnibus, etiam vetustissimis,
sed crescit copia ut quisque liber est recentior: in recenlissi-
mis fere perpetuum est. Nibil est, quod bomunciones ab eo
errore retrabat: iugulant metrum, immanes Imrbarismos se-
curi committunt idque eo facilius quia una tantum vocalis aut
diphtbongus discrimen hoc facit. In Abistophahis Nubtbut
vs. i6S:
arjrep fM riv 'ASifUivS' Sru^ /lii Surere.
llbri script! omoes cum praestantissimis Baoennate et Venelo
servant dOnrrf , quod uemo , spero, recipiet. Pleni sunt bii-
insmodi errorum omnes Velerum libri, et qui volet unde volet
magnam copiam colliget , qua optime utatur ad similia menda
aliuade eluenda. Tenenlur in manifesta fraude inlerpolatores ,
ubi futurum el aoristus non una vocali sed lota forma differuDl,
at illi antiquum obtinent mutanlque terminationem , undeoasci-
tur mera barbaries. Dabo pauca esempla. Stob. Ftoril. 19.
16, cTuf ivTiiii^>iTxi , 18, 38. ?»-»; iisi^tu^avTXt UsKOO. , V. 25.
codd. Jita; aTi^>iTXi, Dio CuRVS. 8. p. 136. 0T«f ^^ havrxi ,
sdbvGoOgIc
Vabiab Lectiorgs. 169
13. p. 222. Srait (3tc!ijtjTxt , 31. p. 318. Sttu? Ttu^avrxi , 54.
p. 41fi. Sirui (pxy^ffuvTM. DiONTS. Halic. I. 45. S'tw^ trum^aftv,
IV. 78. Sxuf fiii xiSohv f^miriv , VI. S7. oxa? xxTd^uaiv et B8.
Srut fA.ii A^o-tr , rjuibus permulu alia adderem , si tam utile
quam Tacile forel. Grassatur idem malum in optimi cuiusque
Allici Codicibus el Editionibus. Quia Dbuosthbnbs ad oiaaum
est, pro omnibus mihi testimonium dtcilo. Sine [)arbarismo
peccatura est, p. 0, 17. f3sifdiJnrTc , recte /3otfdiJ»r< Bbkkbbus.
18, 10. Swag M H^aifitv , idem ii^ofuv. 29, 1. Srag <r(Jo-w
luv , receptum est irduefiev , 4S , 20. oTUi (tit xsjiJTifTe , Bbksb-
RU8 bene ronjaere. Barbarismi apparent p. 21, 18. S^ruf fiii
ipBuri,.in anliquo Marciano ex Mlidanit correcto duplex scrip-
tura fertur ipeuat el supra scriptum ifaai , miriSna forma pro
fTsrorffj , p. 28 , 6. e-xui itit irttsifuiet , in multis ■xetviipuSa , p. 60,
19. Stmi; ft^ vprn^iiAsix , alii libri rfox^diitSx , et sic per omnes
Aitieoi caelerosque idem malum grassatur, saepe a criticis sa-
Hatum, saepius passim sanandam. Exempla ut apnd alios, sic
apad LncuHUH lam magno numero legenti occurrent ul indicare
' Bon sit opus ; defungar uno et altero in 70 , 30. Srai xiroi
Xpiivvreu el 35. ipart oZv Stus fitixiri ufiHt aJniruvrxi ix^i
Ttft>iaiMt Kx^ (ptxiiaatt, Qon minus haec sunt emendanda quam
quod legitur § l). vxpeutuux^oiiivovq otu; Hjoivt kxI euaxi-
VDVTxt , quia tiiaxfiSiivai Graecum est et tvu%yirrxaSxt t)arbarum.
Non minus frequens est scribarum error in iuGnitivis aoristi
pro futuris. Deceperunt omnes propemodum criticos, qui in-
genti esemplorum numero expugnati faciles credunt aorislos
iafioitivi nescio quomodo repenle futuri temporis sigoificalio-
nem naclos esse. Apud Xekophottbh legitur in Helten. V. iv. 7.
(f ii X^^ovTxi riiv Hpttv avt^fiiviiv ^xelhaivxv ixoxTiTvM axitv-
Txg Toitg h T^ e'txlf, retinuit dvexTsTvxi Diudorfius, qui simi-
lia menda perile correxerat in vicinia, V. i. 32. oix i0)t ii-
SofStci rail; opxouf iiv ftii iftv^uvi xri. et 3S. SfiafiJiuirxv i/i/ti-
vstv if I'lp^v^. V. 111. 26. iniacLVTtq Txirae ipt(iivtiy, bene recepil
Ik^taiitt el ifi/itviTv. Ai^atixi ita demum recte babebJt , si in
recta oratione bene dicetur lit^ifttiv, al Ahbsilaus ipse, credo,
dixerat oi ii^opuci roiig Spuout Ittv pth iptviniTf , et quam ineplum
et absiirdum esl eum in ea re iii^xmv inducere dicenlem tam
vitiosum et absonum est H^xHxi pro U^tvdxi et iprtlXfiiav iitQ-
sdbvGoogIc
170 Variae Legtiohes.
XTsTvxf pro ajroxTfveTv. Eadem est ratio verborum ev ^^fu , Snwiii ,
turum infinitivi sit necessarium , ubicumque JD recta oratione
posilUDi tempus idem requireretur. In Xbhofbofitis Anabasi
I. II. 2. iiiravx^fAeyoi; fiif xfirSev rctirxaiett proplerea absurdiim
est, quia absurde CvBCii credetur dixisse ei irpiirSfv iTxuTifniy
pro vrain/txi. Ila loquebantur Graecnli . qui id trsxtsse vi-
dentar ex iocis ubi &v cum infinitivi aorietis coDiunctum pror-
sus futari temporia instar videretur habere, £v io lalibus Tre-
qaentissime aut excidit aut cum verbo coalescit: quod quum
millies essel factum , ut in Godicibus nostris apparet , paulatitn
assuefacti sunt ita dicere et vitiosa consuetude vertit io natu-
ram. Perutile est in tali re eorum sentential audire, qui io
bis litteris familiam ducunt. Graecuti imposuenmt Hbicstbb-
Bosio, quern vide in Miscetl. Obtervall. Tom. IV. p. 286. in
elara luce dubitantem : imposuerunt Hsirdohfio ad Putonis
Phaedonem pag. 48 et Prolagoram p. 487 , at iidem Hbhbico Sti-
PBAiw itnponere non potuerunt, qui passim in optimo quoque
scriptore Graeco aut futnri formam restituit aut lalentem vocu-
Tam &v in lucem revocavit. In Aristophuiis Itanis vs. B46 sq.:
ei fih cv» (It vfoveidnai;
JTjii xeiipveuq iJy^g ivxyviivxl a" In.
quis dubitet quin Ecclissime repositum sit £v •yvmtu, quod vel
fri demon&lrat. In Platohis Protagora p. 316 c. touts Se oU-
T«/ oJ ftMhi^x yevMai t] vo) ffuyyhoiro , ratione , prope dixe-
Tim , matfaematica quod verum est indagari el demonstrari po-
test. Recta (n'atio est: rouri lui fAihur' ttv yivotre ti rcS n^-
Txydpf auyytytlitiiv % nemo Graece sciens serio contendet in bis
iv omitti posse: si haec in indirectam orationem converteoda
sunt et e verbo eUfLctt suspendenda , ecquid causae dices cur
av abiiciatur? Qui solus in huiusmodi re et ai^umeotalione
dubitationeiQ iniicere potest , usus loquendi , non lantum non
adversatur sed in longe plurimis quod ratio praecipit lam lu-
culenter conHrmat, ut nemo ambigat; hocvolunt atroqne modo
dici posse, STEFHAni sententiun et ratione et usu niti, suam
multis mnllorum Iocis , quos omnes esse depravalos sibi non sa-
tis probabile videri. Dicam igilur paucis , nam dignissima res
est quae exculiatur et Hbero hoc genere scripturae utimur at
sdbvGoogIc
Vaeiiai Lbctiones. 171
liceal nonoumqimiu ex6|>atiari , si quid memorabile ex propio-
quo obiiciattir, dicam igitur qaibus modis bona pars exemplo-
rum , quo soke praesidio utuntiir, adTersariis possit extorqueri,
ut landem veluli copiis suis fusiit fugatisque deditionein facere
veliat et saniori scieatiae manus dare. Librarii futurorum
formas verlunt in aorislos lam stolida conslantia ul uullum
barbarismum rerormident vel agnoscaol. Bshstkbhusidh dixi
in dara luce dubilare, quia ne irvyxxTx^i^vxvSxi quidein et
irpeffi^Micti eum permoveruDt. Islaruai formarum magna copia
est in libris scriplis, quas Editor quitibet abiicit : quale est
apud DiHOSTBBflBii p. 181, 9. rwf XP^ jrporioxiiv rnx vrxxoC-
rtrSai , in anli(|uo Marciano est ujrmcoiijaaSai et quisquilias is-
tiusmodi Dullus non scriptus liber mullas conliaet. Non aliuo-
de explicabitar quomodo ista barberies lam saepe uasci potue<
rit, nisi scribas inlellexeris iu bis formis eo modo, quo dixi,
tarbare solere. Perraro pro aorislo futurum subrepit. ccmtra
frequentissime. Elian) aliud est eiusdem fraudis indicium , qanm
aoristi et futura male et praeposlere coputanlur , ut in Thuctdidb
IV. 62. xaxamy km) ■t;»^7fM'0«si. VI. 24. otveiv xx) TfotrxTilffXff-
teti. Idem genus vitii est ibidem VI. 42. ipiAttlatttl ts x«1 ?p#.
TeTrthifjStti. VIII. 75. ire>.i/iiel rt ivsrSai lut) fiHiv ifixtipu-
xtiicfSxt et quo niUil foedius vidi VIII. 5. ivSfct^t xofiisTaSeu —
xx) Toiii(rsiv Kec) 'A(t4pyt}v — $ ^Hvras a^ttv $ i-roKTtlv§tv , si
quis in huiusmodi loco admonitus noD sentiet a Tbdutdim
iiroKTtvstv scriptum esse, cum eo de aliis rebus quibuslibet ma-
lim quam de re grammatica aut crilica disceptare. Sciendum
autem est ex permuitis Codicibus apparere libraries ineertum
qua de causa in verbis liquidatis futurum in praesentis formam.
refingere et depravare solere: sifiubi i7ro<p»va requirilur, apparere
solet &'ro<pcUvu , pro ?f Am ?^Ato , pro cpSepu ^Stlpv , pro xraw
KrelvK, Hitis coostanter (liva pro fuvu , idem in aliis couspici-
tur. In Platobis Phaedone p. 116 c pro ^\Stv iyyiKi^aiy re-
litue iyyeMiv. In Thuctdim IV. 127. pro hsUpitiptn rescribe
ita^tptiv. Emenda Ltcurgi Leoeraleam § 126 £xoKrti»ti» auv^'
fievxv et 127. hopMifUxart XTil*tiv. Isaedh IX. 30. imfyyi^:
}jTo £vo0xl»civ. V, 51, (Sfto^ytirav l/tpiiveiv et 53. ipxiffxvrtt
if fiifv ifi-fitivsiy et 5S lege tit iyu dve^xvci pro £jro<palva. Apud
Dbuostdkhbh fTpo? ^KlvtTTjrev pag. 1044 non tantum patienler
sdbvGoogIc
173 Vaiiiae Lbctiombs.
retinent {/veaxofi^* i^ocpxtvtiv t^v ahKnv oMxv sed , quod rem
cooficit, iSetSe vi/iov — reu; ivTiiii6vTxq i>%>.^h,otq , otxv i/to-
ffXVTti iirotpxivavi rifv ouvlxv Tcptvoftvutiv rivit riv eptav are-
0xlvu T^v eurlav riiii ifixurou , quis umquam audivit sic iu-
ranleai aut Alhenis banc esse formam iurisiurandi credet pro
iwixpxvu ? In Hbbodoti libro IV. c. 147 codex Archiep. exiiibet
oix ?^q liivtiv i\h' iToxXeivMrSxi , alii libri xTSTrXi'iaevisu de-
deruDl, iteveJv STspsANtis, melius DtnoosFiDS (uvim. Id Lu-
ciiifo quoque non desunt luculenta exeoipla , nl 29 , 3S. oi yip
ivrmuy dTO<pxlveiv ffvyypxtpia ipxniv , ^M' uroSe/fEiv
iio^t Ttvxi , in § 34 et 515 xtto^xivciv ^qr/ , uWr-tjcivr' xv
iretpxlvetv et xoKii iftflvu xjro^xlveiv ubique restilue xto^-
vtTv et mox I'l iii tomvtxi ^xvouvtxi pro (pxlvovTxi. Recte
Bhubds in § 34 pro truyypx0s»Tx dedit ffuyypx<f/ovrx sed
nihil proderit donee htv suppleveds post ^xeiv. Ridiculum
vitium praetervidit in § 3S. eux U veitfaiv twv vpoainatv ,
nam actam agit, qui vult touiw tx Trporivrx: emenda rav ou
rpmrdvToiy. Noa minus cerla res est in 37 , 1. ifi,sM.tv —
ItfirSxt Kxi ix<pxlveiv pro ixcpxvttv. Tertium iodicium corrup-
telae est Toculae iv in sexcenlis locis viliosa omissio: nulla est.
vocuta, quae facilins intercidal : eius salus saepissime a lenui
lineola pendebat , nt oculatiores etiam , quam scribae describcndi
taediuDi vix devorantes, diibii haereanl ulrnm MAAICTA an
MAAICTA id est ^A/?' &v scHptum sit in Codice , queoi le-
neant manibus. Levissima de causa iv perit , sive quid prae-
cedit sive seqiiilur quod non mailum discrepet, particula ab-
sorbetar. In Pkaedone p. 84 c. nemo offeodit in his: e! H ti
wep) Touraiv iTrsptiTov ptii ixv^ffitrt luH xvre) tiTiTv ci vif ufitv
(pxlvtrxt fiif,Tiov tifxiiifxi , omnes recte ita accipiuot ac si jSiA-
Tiov &v xtxfiiivxi esset scriptum, sed ut hoc intelligatur necesse
est ut ita scribatur. Apud Thuctdideh VI. 24. vofiH^av ^ djro-
Tpl^etv Q ftdXtfx oStu; ^fp«Au( ixv^euvxi sunt qui fid^tr' xv
requirant, quibus assentior, alii negant opus esse. Scire ve-
lim an iidenl in eodem cap. in verbis 6( ij xxTxerpe^eftivm i<P'
ci IrAcoi' if oiSiv &V a^xxsTrxv fuyixtfv ivvxi^-tv aequo animo la-
tnri sint, si iv removerelur. Piget fere, quum isli errores
praeslantissimos veterum delormeat, in Luciiito eos lollere,
sed delungar uno loco, unde digressus sum 70, 51. ubi nemo
sdbvGoogIc
VaRIAE LiCTlOIfBS. 17S
olFenilil in l^>iv ifUtVQV vxi^aaSait rlv Aix et ivtihewi x/ue-xo-
xiaav6xt , in § 3tS. LicoBitzitis dedil tS^xirixi xxS' uftuv Airtt-
Aevo-J , Brkkbrus nescio qua de causa eSHtviw revocavil , nam-
qae ni perinde esse putassel oon tarn saepe id vitium intactum
reliquisset. Parliculae &» atiud periculum imminet a vocula }if ,
quae sexcenties in unciali scriptura eius sedem occupavit ut
in 20 , 64. ftivas yttp 3 ^ oStm; fjftiijvxi ^q$ ri^^Sii i nihit
aliud est tupeSijvxi quam repertum eite, requiritur reperiri poi-
St : fiivuq yap Stv ourug. Saepe yxp solel sequenlem Toculam
absorl)ere , quod el alibi saepe factam est et 46 , 22. ffSlat
yip ^fmv iixKxSclv pro yap i» ^M*- Lucumis a Veteribus
sumserat venuslam locutionem , qua incitatior fertur adroonen-
tis oratio , off 6" i ipSurov , quam librarii , quia non aatis intelli-
gebaal, ubiqne stalte iDterpolamot. Editur nunc 10, 13, 6.
(£aa' i>l79» 3 ipifftiq; — t/c Kcii «v$t? Tit. 20, 63. eJvd' «Zv 3
ifivfi? ; ifio) ftii Tpirsxt riv veiiv. 41 , 62. dM.' olvS" 3 ipiiro'
fuvi — ttiTKn.tv. Emendaia scriptura ex uuo codice emersjl
47, 15. olaf ipiiroftfvi uvfp0»?.^ftfS» , rerlissime cod. A.
Spivufuy quod Ucobitzids et Ouidobfios ^preverunt , optime rece-
pit Bbkkbbds , qui laoien non perspexit reliquis tribus locis me-
dicinam eandem apparere faciendam. Reponendum est ipSnv,
ubi imperativus sequitur , ve) coniunclivi secunda persona , iptiva-
fuv, ubi coniuDctivi prima, Quomodo et a quibus dictum sit
oM' 3 ^pxirav , ohf on veli/ffov et similia luculentcr ostendit
KoBKius ad Gbegor. Corutth. p. 18 sq. edit. Sghup. Videbis ibi
Graeculis placere ipiiov, volttaov cet. vlftice poni pro ipJiaet^,
90iyi7ctg cet. Noli igilur roirari, quod ex hac opinione locos
velerum interpolarunt passim imperativo fulurum substituenlesi
quamquam absurdum est dicere olirS' 3 ipiatiq pro tan quid tibi
faciendum censeam? sed animadverso eorum errore et lemerita-
te, quod isti corruperunt confidenter restitue et ipxaov quidem
pro ipxatti , vol^7oy pro irotYistti iam saepe revocata sunt, vid.
KoBN. 1. 1. PoRsoif. ad Hecub. vs. 225. Sollerler Elmslbius in
EuBiPiDis Medea vs. 600 :
olji' is fitni^t xtCl jetpuripx 0xvei.
emendavit ohS' ti; niTtv^xt. Prorsus eodem modo LnciAiins
scripserat 8 , 22 , 4. ubi librarii antiquum oblinent et impera-
tivo subslituunt futurum, idque barbarae forraae : ohi' auy ,
sdbvGoogIc
174 Variae Lectiohbs.
w Tixgev , Sti xafidt itoi ; nondum poeuitet in anootatt. ad Oral.
de arte interpr. pag. 125 emeadasse Sri x^f'"'^'- Bbkkebus idem
reperit sed verum esse et necessarium non intellexit, nam du-
bitalioois notam appiflxil quasi in opininoe incerta.
Aliud scribarum temeritatts indicium in genere eodem sae-
piu8 apud alios, subinde apud LuciAnuH deprebendi, ubi par-
ticula tvit sLu posita est ut indicalivum debeaL habere. Ea res
islis permira eL incredibilis accidil, itaque parala esl interpo-
lalio et indicativus in optalivum vel coniunctivum depravatar
Tel parliculam »v inseruDl, cui nihil esl in ea re loci. Habet
Tm iudiGativum tpiunt pendet ab ea re , qnam quis factam opor-
tuisse dicit quamve vellet factam , ant quam dicit factarum
fuisse aliquem at non fecisse , omnino ah ea re quae lacta
non eese dicatur , at si Tacta Tuisset id fuisse evenlurum quod
in tva cum indicativo signiticatur. Perpetuuni hoc est in ivs
(rarias in ^n-a; et i3$ et fere apud po«tas) abi pendet coniun-
ctio ah ixp^v , fin, H^t-ov, tif £0eMv , tISe, tl yip, i^avhi'
fmv &v et si quid est ex genere eodem , in quibiis omnibus in-
dicativus necessarius est, oplativos aut iv additum oratiooem
et soloecam faoit et sensii raciiam. Exempla ubique satis ma-
gno numero obvia sunt apud Tragicos et Comicos , apud PlatO'
flBH, Obhosthb-nbu et Oralnres oiunes, apud XiiNOPHONTeif multa ,
quae mulli saepe collegerunt: satis erit Valckenabbiuh inspe-
xisse in Dialr. p. 149. et Elhsl. ad Oei/. 7*. 1589. Plato in Prtrf.
Bcrtbit p. 33B c. vi Ixp^v tuyx'^f'^' t ^'^ auvousloc, iytyvero, in
Syvtp. p. IBi.e. xpijy Ssxxi viftov eJvai, tvxfiiitii; Siti^ov tsAA^
ajToulii £EV)fA/irxfTo , in quibus haec fere inest sententia: ft vb
■«vvfXapeiq rrvvoua-lx xv iylyvtra . et f I viftoi; iff oiiK &y eU ^SifXev
tr^AA^ woiAii ivii>>iirKeTO , el quod tempus in hac forma requiri-
tnr,iniperfecLiim, aoristiisaut plusquamperfectum , idem in ilia
forma cum Tya (dig , ?jr»«) coniungilur. Ubi dici polerat : il if
.^ev^.ii i^^iiTsv , tivti^^dy/ttS' &v tow Sitfiayuyeu to6tou , DlNAll-
CHOS eOHlra Demosfh. § 20. maluit dicere izp^v ffTeTK , »<'
iim^f^iyfuSx. Plusquamperfectum Abschvlo reddendum in Pro-
metkeo vs. 1S2 sq. :
tl yif fi" viri yijv — ^iu¥ —
u( ptiirs Sti? (i-^Tt Tt( 5aA04 ,
Totai' iireyyitti.
sdbvGoOgIc
Variae Lectionbs. 171!
Alheniensibus non est in iisii ynStTw sed yeynShm , noD yttSii/
dicebant sed yfyitSif. Igitur iTtynieiy e vitio Datum est et re-
scribendam voivV iyiyniti, id est aura yiif av oiiiia 7<Sa7t iys-
y^dii sive Ixtufsv. Similiter EuRirmBS in fragraenlo XII Bip-
polyti Tou xaXuTTOftiveu dixit :
tpaviiy , tv' iia»v (inVev o] itivo) xiyuv.
quod perinde est ac si dixisaet oiiSk* yiip atv ^rav et io frag-
riienlo 'Imuj XIV:
Xpiiv yaf tiv euTV%ouvi' Sri srAr/f«; l^^fiv
yvvxTxxg , fIxEf iii rpo^it iiftci^Txp^v,
riiv 3' ouaxv iaixiiy liiiut iffi^iro ,
quod idem significat atque sStw yap hv r^v fUv xaici^ i^i^atX-
Ae . rifi' 3* ht>,iiv iffdi^ero. Ecquis est . qui putet in his iyl-
yvtTo , ivfiXhiuTo cet. salva sententia et Graedlale aiit in yl-
yveiTo et ivxiJrKoiTO mutari posse, aut £v adiicif Nemo, opi-
nor. Cur igitur aequis auimis fetre potuernnt vitia manifes-
ta, quale legitur in Isah watione XI. 6. jrpo^xs xxpixfvixi
(taprvplai (leg. fUpTup»g) , 7v» /^x^Aov &v ivi^titn , aut in Si-
typho , JDcerti auctoris dialogo , qui in Platonicis circumfertur ,
p. 587. x^^f <^^ mXiiv XP^"^ &vtftflvx(iiv Srui iv $uviiKpau iifuii
AiUphi foCpou , et sic saepe peccatur apud veteres et probatos
Graedlatit auctores. Nempe &v addebant isti. qui quid sibi
vellent iTKtviTO , ^vwnxpau , similia , nan satis assequebantur.
Apud LuciAHDM. cuius causa haec praemisi, semel tantuiu Gmeea
et gennina forma evasit 3, 32. iiirh Tg ^m izptj" ^icpeviai , Tv*
(S; vXtWov iviaxuv t$; ijiavtig. Quis nunc non videt maoife^
turn inendum in his 10, 6, 2. M\Uv*iixp*iy rire xx) relv^^erai
T»v yifivrav exx^og tvx fi^ (itirtiv iv hlous iltpivtuov? satiu
certum est £v delendum esse ? Non magis eidem voculae par-
cendum IB, 2. ipiTOv qy — it' &y xtii ri fiiptt xiirov Sjue-
?o; ix'^^ iJTifAAfiTTfra et 41 , 18. ilii yt dninoTOt &y raur'
Ixsyee "v» xai xttkiTv xw iiuvxn>i». Non est ovum ovo similius,
quamest horum locorum primus IocoPlatohis: ivx ftii ii;a3ifAov
roAAq 7«-ou3^ ivif\hiuTo poteratque parasitus his ipsis verbis uti
pro suis tvx nit nAmv ivhv? iSffixsvev. Scioli quartum xv de
BUo inferserutlt 46, 21. 7v' xiTuv rttv -rtpUpyoy iiv yhurrxv
sdbvGoogIc
176 Varus Lbctiohbs.
ifi<Pvyov. Aliis locis necessarium indicalirum , qaoniam quid
eibi vellet non capiebant, in optativam mularuat. Fecere hoc
29. 1. il3ouf,ifaiv ftiv oZv r^y ittTpfxqv xal Toiouriv ti ?x<jv (^ip-
fucxov , tv» xx) TOure row irxrfig ri vismia loffxlfttfv , sensa va-
cuum est ixirxlfmv , oecessariuiD est )avi|^l.^v, ut ioitio loci
i^euxdfA^v ftiw av , vellem , quod dicunt in ea re , quam fieri
noD posse sentiant, ut apud Lystah IV. § 5. i^oi/fJfitiv y iv
fiif an-aA«XETv atiriv xpniiv Aiovuffloit, 7v' iifth (pxvtfif fyivtro
ifiti imM-xyfiivoi: est autem iMrxifntv periode absurdum alque
in Ltsia foret yheiro pro iyivero. Akistoph. Eceletias. 151 :
ijSouXofiiiv /tiv cTfpat kv tuv iiSxiwv
xiyeiv Tx ^iXTia^', Tv' ixai^imv tjvvxot'
addam alterum exemplum ex eodem. ut veteri meudo liberem.
Legitur io Vetpis vs. 960 :
fyu i' iPovXiftiiv xv oiiil ypxftftXTX ,
tvx ft>i xxxeupyuv Iviypx^' ijpiiv riv Xiyov.
corrige sodes lypaipsv pro cvlypxCp', oisi quid sit f.Syov lyypx-
(piiv in lali re expedire poles. Ilerum librarii in Lucuno sic
peccarunt 71 , 59. fl 3' Hit (lege e'l H St7) xx) yuvxixthv yiptou
xeivxf ehxt fitt t^( yvvxlxxf , uq i^a ^tjAsi; elttfitv , compone
cum bis verba DsiiosTBEnis p. 1273 : iiriiel^xi ire liti — ivx (tii
Ao'yp riv rxTip' xiixeuvr ire^xtvti el videbis quaiu necessa-
rium sit u; l^a ^iiy.m Sftsv. Non tempero mihi quin his adii-
ciam locum Platonis in Critone p. 44 d. in quo librarii in re
eadeni alias turbas dederiinl. Editur : s't yxp uipexev, Si Kplruv ,
ohl ,T£ ehxi ei toXXo) tx fiiyiijx xxxi l^epyx^eaSxi , iv' ahl rt
*lff»v xZ xx) iyxSx (lege riyxSii) rei i^iyi^a , xxi xxXat xv
eJx^, vuv Si eiiSirtpx eht re , quis non perspicit insilicia et spu-
ria esse verba lam frigida quam siipervacua xx) xx^ug iv t7%t ,
quae vel in negligentissimo scriptore reprebendi debebant ea in
Platohb Teremusf
Post baei: omnia denique satis eril verbo admon^e in Ocy-
pode 81 , vs. 62, 63:
s-oro; ?p«T<(frr>)e yiyovxq , "vx ^xpeftffohkv
emendandum esse rou o-v itpxTUiTtit et fixkiiv iTkiiy)K,
(Continuabitur).
sdbvGoogIc
tM eSWAAKD FRAGIENT VAN
TR06]IS P0HPE1II8. •
lUSTlNDS Hiiforr. Philipp. III. Cap. 2 en 5.
In de I*>" aflevering van bet WX^ Supplemtintdeel , pag. 1K6
vigg. der JVeue Jahrbacker fur Philologie md Paedagogik von
J. Ch. Jahn eDZ. faeeft Dr. R. Sasgkb uit Breslau een zooge-
naamd lUngeres Bruchstdck aus des Troous Pohfeids verloren
■gegangenem Gescbichtswerke" bekend gemaakt. Tegen deze ver-
meende aanwinst meen ik le moeten opkomen , en hoop den
lexers van dit tijdscbrilt geene ondieast te doen door hunne
aaodacbt te vestigen op de vergissing ran dezen Breslauschen
geleerde.
Proressor Biilowsit te Lemberg heefl een vrlj belangrijk stnk
van Trogub PoMPKiuB gevonden bij gelegenfaeid van de uitgaafder
oudere PooUche gegchiedbronnen , v?elke eenige geleerden voor-
bereiden, waardoor dus het oQde gerncbt, dat door Italiaan-
iche geeslelijken een geheel afschrifl van het werk van TRoaus
PoMPBiud nasr Polen zou gehragt zijn, eenige meerdere waarschljn-
lijkbeid verkreeg. — Genoemde professor verzamelt de overige
fragmenlen van Tsogus , en had nu aan den beer Sascki een
afscbriH verzocbt van een ander onbekend fragment, dat geroD- '
den vrordt in bet werk van den predikmonaik Iacobus ok Cisso-
ijB or Cbssulis of Cassolis uit Picardie, die tegen 'I einde der
15<ie eeuw Tier iraclalux schreefrfe ludo $caccorwn, waarin eenige -
plaatsea van Romeingche schrijvers voorkomen. De Lycurgi-
ache wetgeving hescbreef htj in 't einde van Cap. 4, tractat. II,
sdbvGoogIc
178 EUI GRWAAHD FUOMBNT TAK TbOGUS PuHPEIUS.
met de woordeo van Ttooos Pompbivs, die door Dr. Sasckb
reeds bij voorraad aan de letterkuodige wereld bekend wor-
den gemaakl, ora de verhoading te doen opmerken, waario
THoonsPuHPKius slaatlot het onder den naam van Iustihds door-
gaaode uitlreksel. Te dien einde geelt hij de plaats, zooals
die in twee Bretlautehe bs>. gelezen wordt, eo die hieronder
Tolgt, daar ik de zeldzame uitgaaf Tan dezen Ucobus te Milaan
1479 fol. Diet beb kunnen vergeHjken. Als ■Parallelstelle" ver-
wljsl Dr. Sasckb op InsTincs III. ii. 6 — 12, en zegt, dat eene
Tergelijking bet belangrijke verscbil tusschen oonpronkelijk en
aittreksel aantoonl; verder maakt hi] de gevolgtrekking , dat
deze voorslelling van Ttoflus meer naar het anecdolengescbrtjf
van Plctarchus overhell , dan naar de krachtige uileenzetting
by Ahistotblbs Polit. II. 9 en 10, en eindigt met de opmerkiog,
dat menig pimt uit de oudheid opgebelderd zou -worden, zoo
wlj deo gebeelefa Taoflna baddeo.
Oit laalste zai uiemand aan Dr. Sucki darren betwislen, al
ware da plaats uit kcoana nooit aan de vergeLelbeid onlrukL
Doch er is iels anders ; ik beweer . dat het omgekeerde Tvaar
is van hetgeen Safckb zich voorslelt; de plaats van Iacobos is
niet ORtleend aan 't werk van Tnoeos, dat lusriiius excerpeer-
de, maar het is een araichrin van hel excei^t van Iostiuds;
daar wij reeds het oorspronkelijk kenden , hebben wlj niets aan
het min or meer omgewerkte en verkorte Btuk van Iacobos.
Het is bekend , dat de Hiiloriae Phiiippicae van Iustinus in de
middeleeawen onder den naam van Taoeus Pompbius doorgingen ,
en de Bcbrijver beginl met te verklaren, dat de meeste in Po-
lea gevondene TragiDenlen van Tkocds later bleken le ayn
plaateen uit Iustihps. Jui$t beLieirde heefl plaats biJ onzen
Iacoius , die Tsoous noemde , doch lusTunis aEscbreef. De beer
SAwaa zag dit niet, daar blj, reeds tevreden met §6 — 12 van
Caput II , verzuimde bet volgende Ct^t van Idstiiids le verge-
lyken; en meende dat hetgeen in S 6—12 slaal een excerpt
zou zyn overde Lyourgische wetgeving, >vaarvan de ongerijmd-
held uit den iohoud ran die nvoordea blijkt. Neen, Iacobos
acbreef bet verbaal der gebeele wetgeving van Idstirdb af,
Cap. II. 8—12 en Cap. III. 1—12, zoo ak leder ten duide-
lykste zaI zien uit de vergelijkiug van het vdgeade :
sdbvGoogIc
Insninis. Hist. Pbiupp. III. S rai 5.
lummis
nilC.T.GiAn. I.B. 1701. if*.
Cip. in. 9 10. Haec (da opEeanemde
wet(e« m> Lycurpii) qnonUm prime ,
(•IntU ante maribni, dumidebalerae,
■nctorem eonun ApoUioan Belphioam
Oii|;it, et inde w ei praecnpto nniiiiiiti
detoUiie ) ut coDioeteeiMU taedlmn me-
to* ralifioDi* lineaL
$ 11. Ddn ol ■elersitttem leglbn*
•dU duet, inniiiintido obligit cifitatetB,
nihil eat de eltu iBgibni raotaturot
priniqium niTBrteratar i at limuUt is
■d oncolum DelphicnuD pr«ficUci eonliil-
tanim , quid tddendam nnttuidiiinqiie
laglbiif TtdaretoT.
flS. FroGcUcitar antsm CraUm , i-
bEqne perpetaum ciiUuin ept, ■btiot-
qae la mara osu lui moriMU imilt ,
DC TcUti* LAoediatnonem , lolntoi M
SpKrtanl TellgionB iurisinmidl in di»-
■olTendii legUiQi irbitiarenlnr.
UeoKsa
vri(. 't parkMianthi. ma da Itfl
esDw. Codex Kliedi^eruiBa.
.... qaeaudmodam nfert Tropu
Vompeini , da iAgataa * qaodom noMIe
Toga', qui fiuil (jiuidam Itgoi' oV
■arrandis at iuniaento utHaxit ciiila*
ftaent Apollo delphioni pythicot. Gam
Ml popnlui propter einim dailllam*
■oinre ToUet at Llgnlaui*, quit la*-
tae erant , popnium el dTlUtom laia-
mento ■itriniiiiat , qu[>d eai nan lol-
Torant* dooao caDiDliiiiiat Apollinam
Bt' manut raiponsum portarst,
ad Cralam Ininlam ia «iiliam iril ,
Ibtquo perpetuum peregit aiiliiua, ol
pnedictM legei per popalum ' lem*
Molar. Camque morti appropinqaa^
na , i[ forta mortui oiia ad ciillatem
•dinntwn faliienl dalata , eilitimireiit
M aolnloi ■ inramanto; praedlclai an*
tom laja* , quia iailae arant at nUloi
hio jcrUwmai"'.
Prima lege populum In obieqalnm
priDdpiun Bt principe*" ad eoitodiam
populi ad iaiUtiam ia)|iionim farmant.
S". laga panymoniam <* peniiBfit
MliMman* ** labttrsB nUUiao afiidna
frnialilatU oOTiiiieliidina facUiorea i<>
$ 11. Emi iiDBola non pemua,iad t^. tm! linguU non pecunla, led
compeniationa oierciam iuiiit. compeaialioDa marcium iuiiit '*.
$ 12. Auri argentiqae oiam Tatnt ifl. aari at arpinti Tolud "^ a
omnimn loclerum inatari
Cap. III. $ 1. Admiuiitrationeni nl'
pablicae per oidlaei diTiiil.
i 2. Kegihiu poteitatembeUonim, ma-
Cap, n.
,$ B. Fopotumlnobfequia pilncipam,
piincipea ad iailitbun imperionun fbr-
i 10. hrdmoniam omniboi niailt,
* labDrms mIUUm aiaidna fru-
I coniiMtadiae &cUionm fore.
; ragibui polettatein bel-
nei , leaitnl caihidi4m legum , populo
iidUegendl leoalum , tbI creaadl qaoi
tbUbI magUtratui, potealatem pemuiit.
f 8. Fundoi omnium aequaliter intAr .
ODUui diTiiit , ut aeqnata patrimoma
eBminem patentioiem alloro lodisnot.
$ 4. ConTinii o«nai poMioe iiMlt,
sdbvGoOgIc
180 EiN CKWAAITD nACHUIT VAH TbOGOS PoHFKIDS.
Inmmi. Iicomi. Cod. Rheilif.
ne einui diiitUe tbI loiarU in ooeol- lU , ne eni diTilia* Nut eaiua lumriae
to siMnt. in occnlla,
i B. luTBoibui Don impliui ana tsi- S". iuvenilmi turn ^ qdd unpliiu
ta uti toto anno pennuit, doc quern- niti una teib) oli loto uino priaii-
tjnsm cullini quim allemni progredi ; lit
nee spuUri opuIeDtJui, ne imiUtio in
luluriiim rertaielur.
$ B . Pueroi puberei Don in fonun , O". pneroi paaperei non in tan teA
■ed in igmm deduci pnecepit , nt pri- in agro dednci ianit *' , at primat ^
mot anDOi non in luiuria led in opera annoi non in luiutia ^ nee iooo Mdio
Bt Uboiibui agereut. opera ajeient.
{ T. nihil eoi loniDi canaa lubitcr-
nere, Bt vitiun tine pulmento degera,
aeque print innrLemredira, qnamviri
faali e*ieot, ilatuit.
j 8. VirginM line dole nnlwre iniiil, 10". italnil Tirginei line dote nu-
nt uioiei eligereotnr, non peonniae; II". nl uiorei eligenntqr, bod pe-
aeieriuHjue malrimonia lua Tiii coerce- ennia iuiiit.
rent , oum nullii dotii fkrnii tenerentnr.
$ S. Halimum honoram non diiilum IS". el nllima ^ nuiimnm honama
e( potantium , led pro gradn aetatii k- non diiituni, led per gradum ^ aetatU
lium eue nlull. Heo Mne uiquam lenum eiie Toluil.
(errarum locum honoratiorem lenedua
haUt
Cap. tl. $ 8. nihil lege ulla in alioi Knlla aulem lege iliquid aanetlrit ,
tanilt , ouini non ipie primui in te cuius primni ^ ipie wrranda alili aon
a darel. Aieiit in eiemplum.
Hen wacbte zich dus , bet faoog geroemde fragment onder
die van Trogus op te oemen, en late bet slechte arscfarift van
Iacobus Toor goed rusten met al de gevolglrekkingen van den
Breilamchen geleerde.
Venobil nn leung Tolgeni he! BrttltaueJu papier- en perkammtht.
In de Akademiiclie Bibliotheek , .4. tal. t*.
•) Ligareo. — *) nobnt nilite. — >) ichtaT legei Tolgt : el quia populo du-
vaB TidelMutnr, taaun, quia initae erant, auctorem earam Apollinem delpUcnm
dixit fuiite. — *) damentiam. — «) Ligurcui popnlum in ciyitate. ') loi-
»anl, — ') Belphicmn ac. — *) ontbreekl : per popalum. — •) appropio-
quaiiBt morti. — *") lubscHptianu. — •') prinripei in obsequimn populi alque
in iufUtiam. — **) paraimaQiun. — '*) aeatimani. — 1*} maadavit.
") TBlut. — <•) iDstimit. ") annual. — '8) ut etiun patrimonia neminem.
*■) conminiri. — *) ontln. Inm. — ") inbel. — »*) primo. — W) in Indo
•ul ioco. — «) onlbr. et nltima. — ») pro grado. — «) primo.
sdbvGoOgIc
luSTIKUS. UlST, PHlLlfP, III. 2 CD 5, 181
Niel ligt zal men kunnen bewijzen welke afwljkiDgen met de
woorden vao lusTinus wlj op rekeniag van de arschrij?ers moe-
ten zetlen, eo welke wlj aan den predikmonnik verscbultligd
zyo. Ik kaa mi) eveowel niet we£rboaden om.eenige bepaalde
foateo der srschrijvers aan te tooDCD. Zoo boud ik mij over-
luigd dat de lezing demtiam i. i. dementiam , waaraan ook Sascks
zich stoot, ontstaaa is uit duriliam; dat ia de negende wel de
$ van primoi in Cod. Wrat. in de pen bleef, even als de lezing
in de twaalfde per gradum in Cod. Rhed. voor pro gradu ait de
verwarriag der compendia ontstond. Drie audere afwykingen
van den tekst van iDdTiitirs moeten . al slaan zlj ook in beide hss. ,
aan de a&chrijveni geweten worden en niet aan Iagobus. Ik
kan ml] nameiyk niet voorstellen , dat de vrome monnik in de
eerste wet de vorsten aan de regtvaardigheid der goddeloosem
zou hebben overgelaten , aprincipes" zegt bij , aad iustitiam
■ifflpiifnimrormavit ," welke omin lerstond verdwljnt biJ 'tver-
gelljken van de woorden van Idstimus , die iti^>a-iorutn schreef,
even als Iacobds moot gedaan hebben ; de bss. xullen wel beb-
ben ifimorum. Evenmin kan de prediknionnik in de vierde
wet het goud en zilver met de materia omnium vUiorum gelljk
gesteld hebben ; het omgekeerde kan plaats bebbeo, 't zi} men
door viiiara al wat leelijk is versta, 't zij al wat goedkoop is;
men zal 't dus wel met ml) eens zijn, dat Ucobds bet woord
seelerum wefirgaf door vitionm-^ Verder vfou Ltcokgds eene
wijze bepaling geniaakt hebbCn in de negende wet^ opdat de
arme knapen hunne eerste jaren Diet in weetde zouden door-
brengen ; biertoe is zelden kans en was te Sparta wel 't minst
gelegeoheid ; gelukkig dat uit de woorden van lusiutos in S 7
ten duidelijksle blijkt, dat er in plaats van pauperet door Lumk
BUS is gelezen geworden puberet. — Dat Iacobos evenwel in 't
afscbrijveo niet naauwkeurig ,is te ,werk gegaan, blijkt daaruit
dat hLJ de ionsiderans van de liende wet lot eene elfde verbtef ;
welligt las biJ voor at blJ lusnnus et ; tenzfj men dit aan het
twaalftal moet loeschrljven, waartoe Iacobus de Lycorgische
wetten bragt.
LeideUt Januarij 1864. W. N. ou AiEU.
sdbvGoogIc
AATVTEEKGNmGEN op CAESAR '
Oi B.G. 11. xu. 1.
•PotlritUe — t» finet dtutil et magno itinere eomfedo ad oppi-
'dum N<mo<htiaim eoKtmdit."
Over de woorden magao itinere eonfeeto laat Prof. Nippxbiwt
in zljne uitgave tbii Cabsar', pag. 60, zich op de navidgende
wljze nit: >Magno itinere eonfeeto NovioduQam conlendisse
•Caesar ita demum dici poterat, at dno itinera tamquatn inter
>se separata intelligerentur', prins magaum, posterias , quo txm-
■fecto NoTiodaoutn conteodebatur."
Het schijnt m^ toe dat Mippbrdet zioh vergist. Ware bet
met de zaak zoo gelegen, als by meent, dan zou Cabub beb-
beo geschreven: *maior» ilinere eonfeclo." Waar toch van twee
zaken vergelijkenderwijze gesprokeo wordt , daar is de compO'
rativut onmiabaar Toor romeiDBCbe ooren. De zaak is deze,
dat Cabbab den langen weg liad afgelegd en aan het einde daar-
Tan Noviodunwn lag , als bet doel zijner reis. flij bad am-
feclo kunnen weglaten , maar het kan er even goed blifven. Ook
wij bedienen ons van dergelijke synonynie uitdrukkingen en
zeggen even goed mi ma groolttt dagmanch . als nadat hij een
groolen marseh had afgelegd.
'] De redactic neemt Ditanrlijk de TenDtwoordelgUiBid Tirar da ttukken
(■ de JfMMMyiM ileehti toot cen leer gering gedeelte Op flch ; die lennl-
wooideljikfaeid ii Tin de onderiMkening met af la icheiden. Kteowel •ordedt
de redictie diemtig mede le deelen , dat de geachte iaht^*eT Tin boTeutDuid
■tnh hur geene Leoi ait ijjne Mnteakealngeii beett toegeiUan, mur ii big-
Ten Modringen , dit het ttak in tgn geheel ion wordea opgenomen of g«irei-
sdbvGoOglc
(UuAK DK B. C. II. ui. 1 BR Ul. xm. 1. 183
Magno itinere slaat bier legen over iusto itinvre, welke wMt>
den vij met ron/eclo oantreffen B, C. III. 76 : * Con facto iiutt iti-
■ iwre <tiM diei." Op bet einde ran datzelfde cap. leua'yn
weder : tDupliealo eius diti ilinere octo miUiapaiiUUfn ab eo loco
»proeedit"
De eerstgenoemde plaats verscfailt daarin van deonderbavige,
dat twee bandelingea als op elkander volgend wordea gedacbl;
de laatstgenoemde komt hieriii oTereen , dat de eene daad wonlt
ten eiade gebragt, lerwijl de andere geschiedt. Overigens even*
wel is de legswljze in beide plaatsen dezelfde, ala die van
n. 12. Ook komen dezelfde woorden id denzelfden sin D(^
bier ea daar blj Cabsab roor, b. v. B. C. Wt. B6: »Magmt iti-'
tneribtu confectit -~ venit." VergeL B. A. 36 en 66.
De Hetapbrast Kbijnt zich de zaak eTeneeitt te faebben ge<
daebt , ala wlj ; bLJ legt naraelljk : naAA^ n QSv Aturat Hit
xpii xixiv eeliTSv VwiiiouvUf KaAw/civtfv faftyiyifo." HiJ dtinkt ,
we hebben gcen reden , otn hier lels t« veranderM en UijTea
daarom bij de gewone lezing,
Db B. 6. III. XIII. 1.
Bij gelegeobejd eener vergelijkende beMbouwing van detcbe-
pen der Galliiri en der Romnnen zegt CkWKk : • Carinae a/i-
qwmio planioret , quam nosirarum navium , quo faeiUui vada ae
dccesBum atitut exdpere pouau" enz. Op deze pUata leekeode
Oodehdobf reeds aan: iPetavlus praebet ad dictum aetlut t.
cam aestai decedil. Recle quldem , ut vada sit nomiDatiTaa",
wat verder eveowel schijnlhlj de hypallage, in bovengemelde
woorden »navM exdpiunt vada" vervat, le willen verdedigen:
altbans hij brengl geljjklaidende f^ataen bij.
Ook HBBzoe, NippBRDBT en airderen behieldeo deze leziog:
hetgeen ml) grootelQks Tenrondert. Want de plaats Mljft, al
koa men ook de kypallagt rerdedigen , daarom niet minder
vreeudeo moeyeli|k. De opeenvolgiog toob en verbinding der
denkbeelden ea de vergelijking met bet Toorgaande Caput , doen ,
dankt my , duideiyk ultkomett , dat Camai niet hedt willen
le keunen geven , dat de Mh^n zoo plat van bodem waren ,
oni. niet le Tee! ran de ebbe le lljden te bebben (want hoe
sdbvGoogIc
184 Caksar db B. 6. Ill im. 1 bk III. xiii. 8.
kan de afloep zelf van bet water zoo reel ^evaar veroorzaken?) ;
maar liel gevaar kwam van de ondieplen: ze waren bang, dat
de schepen op de klippen en rotspmrten zouden ^tooten of op
bet drooge biyven zitteo , bljaldien ze zeer diep gingen. Nu
koDden ze gemakkelijk in eeo ondiep vaarwater blyven, en al
raakten ze vast, ze werden blj dbn eersten vloed den besten wefir
vlot. Gn witlen wlj uu belgeea in hel vorige Caput uitgebreider
is verbaald korleiyk zamenvatlen . dan komt de iDfaoud hierop
neder. De echepea der Rameinen konden bij eb noch vloed aan
wal komea, en in voUe zee waren ze tegen de groote golvenen
de sLarmen nietbesland, terwijlhetomgekeerde biJ de Galliscbe
Bcbepen plaats bad : de reden biervan wordt in Cap, 13 ge-
geven. In de eerate plaats namelijk waren de bodems platter,
cm , ala de ebbe kwam , beler op bet drooge te kannen blij-
ven , en ten andere de voor- en achterstevens hoog , om de gol<
Ten te beletten , dat ze over bet scbip aloegen enz. MlJ dunkt ,
zoo loopt de zin geleidelijk at en de woorden hebben eenen
doidelijken zin, faetgeen we, naar mijn gevoelen, moeljeiyk
kunnen zeggen van de lezing, die tegenwoordig in zwang iR.
Want wat is vada ac deeeamm aettui exdpere anders dan on-
zin i De griekBcbe vertaler scbljnt er al mede verlegen geweest
te zijn : altbans blJ laat bet woord vada onverlaald en bepaalt
zich biJ dezeuitdrukking: tux rtt* iftrcSiTiix f^m Hveuwn itvo-
(pifsn,
Aan plaalseo , om onze lezing ad decettum aettus te verde-
digea , onlbreekt bet geenzins. Bij Livins VI. 27 lezen we : ad
famam, by Sifbt. DomiL 7: ad tummam ufterfo/cm, hi) Nipos
AlUc. \. 1: ad famam imperalorwn.
Db B. 6. m, Hit. «.
»Et eademde eauta minus commode scopults eontinebmtta:'*
NipnapBT nam eene oude lezing weer op en sclireef in plaats
TV) tcopulis, eopulit. Dit woord was reeds lang by ana uit de
mode ; de conjectuur dapkle aan HoToiunR haren ooraprong maar
Toor eenige jaren bewees Hirzog , naar mijn inzien Toldingend,
dat we de vulgata moelen hebouden.
|Iij zegt , dat nocb bet woord copulae bij de oud^ voorkomt
sdbvGoogIc
CUSAB H B.G. UI. xu. 8 u V. XII. 2. 18IE
in de beteekenis raa enttrkaken , noch eontinere ooit gebruikt
wordL ia den zin vao altigare of retmere, go dat dit dus tegeo
eopulae pleit.
By Toor zicb veriiiest fnintw incommode teopulit, omdat ico-
jmlit in alle eodieei ^taat , en de Hetapfarast vertaalt iri rm
<nori?ia» xxTiixom; terwiji incommode in sommige eodieei,
at xIJd ze dan ook niet de beste , ^evonden wordt.
Het acbijnt tiein , en met regt , beter ea Teiliger toe deze
lezing te Tolgea , dan willekeurtg scopuhi te veranderen , dat
genoegzaam gezag voor zicEi beeft.
Eadem de eauta laat hi] slaan op firmtudo, helgeen een wei-
nig vroeger staat: minui incommode staat blj hem gelijk met
nne magno detrimenlo en eonttneri scopulit verklaart hij van de
gchepen, die in de baaijen en kreken, door rotsen en klippen
omgeven, veJlig konden ankeren. Tot bewijs hiervan voert bQ
aande voorden quum te vento dettieient, die een wetnig verier
Toorkomen, en waaruit biykt, dat vroeger van schepen moet
gewaagd zijn , die voor anker lageo ; terwiJI daarenboveo nit
de plaatsb^brlJviDg, Cbp. 12. waar van vele landlongen en
Toorgebergten spraak ia, duidelijk wordt, dat de aangenomes
lezing gebeel met den aard en den loestand der kusten van
den westelijken oceaan in overeenstemming is. Continere toch
b^teekeat zooveelaU angutto quodam tpatio conelusum tenere,
xooals b. T. continere caitrie. Tot bevestiging knnnen ook nog
dienen B. C. II. 25: »Hie locui duobus promontorOt eontinelur,"
en B. G. IV. 25 ; 'Cuiu$ loci haec erat naiwa alqtte iUt monti'
but anguttit mare continebatur."
Di B. G. V. in. 2.
> Qui otmet fere 0$ nominibut eivitalum appeUmt^tr, quibui orH
ex eivitaiibut eo pervenentnt el bello illato i&t rmnanterunt alque
agroi colere coeperunt."
De Metaphraiis geeft deze plaats zoo weder: oj tuv vihitiv,
i^ Sv «^1 SvTft tlf r^v BptTTXviav xctpiyivavro jus) xiXifUv A^rf
iifivtyx4me r<^q iyfo^t fifyititvrt , ri Svoft,* In xxt vtn txeon K
*) Ik Tolg hier de nieiiw< oltpi^ nn B&qMtTUK, IBSi. Frtibwrg,
sdbvGoOgIc
186 Cauu m B. G. V. 111. 2 m VIL u. 3.
Uit deze verUding Uykl alUuns cooTed, dat de lalijnsche
woorden boTen aaagehaald zoo gelezen werden in die codices ,
naar welke de grieksche vertaling gemaakt is ; daarby bestaan
er, voor soorer my bekend is, geene Tariiutea op deze plaals
■na Giiui. Ook NimuMT keal er geene , maar scbrljft op
pog. 80 vad zyne uilgare der Commenlarieo : iDubito, an scri-
■bendum sit .... ef bello sedalo Firmos enim aedee ponert
>Be)gae et agros colere noD ilbto sed finito denmoi bello poterant."
Ten bew^ze roert hlj aan B. G. II. xxix. 4, waar van de
Adualid gezegd wordt, dat ze na menlg gevecbt vrede maak-
teo en lich eene plaata ter woning uitkozen.
Ik voor my ben overluigd , dat Nimt&ir bier wal te voor-
bang is te jrtA gegaan en dat alles in de beste orde is.
Want , al hebben de Adualiei vrede gemaakt ea eerst daaraa
eene vaste woonplaala gekozen , zoo bewyst dit volstrekl nieCs
tegen bet rerbaal van Ctiun aangaande de Btlgen ; zy koodfto
immers zeer goed in Brilamnie bllJTen en de linden beboiv-
iren, die ze in dea oorlog gewonnen baddeo. Juist daarait,
dat ze na den oorlog te bebben aaogevangen (we nemen bier
TOOT een oogeoblik betlo illaic eens letteriyk) bleven, moeten
we opmaken , dat ze de orerfaand gehad bebben , en die lan-
den hebben kunnen bebouwen , welke ze gewoonen hadden.
Haar liefet neem ik bello illaUi Diet zoo woordeiyk , en zie er
eene aanwyzing in , dat ze de landen , die zlj bezalen . door
bet regt des onii^ii en niet door overeenkamst of door minne*
lyke scbikkiDg verkregen badden.
Da B. G. Vlf. XX. 3.
Gewoonlijk leest men daar : ■•Pertuatum loci opporlunilale ,
•qui le ipsum mttUtione defenderet."
> Hen ziet aanstonds . dat de ptaats bedorren is. Van daar
zegt NippBBDBT: iHic nuum Titium aperuit Apitzias, qaod ante
■eum viderat fientleios, neceasario dicendum fuisse, ■qai se
>ipM defenderet." >Sed ne •manitione" quidem ille loens se
fdefendere poterat Nam neqne supra alia munitio eommemo*
■rata est, neque Gaiti eo tempore omnino castra maniebant:
Certam eueodationeui non reperio."
sdbvGoogIc
Caisu 08 B. .G VU. XX. 5 in Vll. xlvi. 1.2. 167
HiJ dnnkt , dat er wel ieU aan le doeo is. De Codd. Bongars. 1
Leid. 3 gevea alsrariant que*, Ed. Ant. qud in plaats van qui,
Ik ben — daardoor en omdat de ztn dezer woorden ongetwlj-
fflld deze moet sijo , dat de plaals door de natnur als met eene
borstwering voonien was — op het denkbeeld gebragt om t«
Jezen:
* PernuMon lod epporlumtate , qui le ipie , ut mwUtume, d»-
tfmdtret."
Hoe gemakkeUJk door do oalaligbffld der afKhrijvers en IilJ
bet gflbraik van verkortlngea ail ipte ul, ipmm kon ODtstaao ,
ziet ieder en de griekaclie oversetting schL}nt ook daartieen
te wijzcn ; dear lezen we : 'Oti V fyyiirtptv riSv 'Pufuituv H
wfivitv i^lav , rsuTS (ncl r^f fsv Jc^fiou V^lu^TifT't; , 3r Ixureii
Di B.6. VU. XLTi. 1. t.
tOppidi mwui ab planilie afque initio adfcennu reela regime,
trinuUut amft-actut accederet , MCC pamu aberat, Quidquid hide
■ctrrui/iu ad molliendum elivum acceiserat, id spatium ilinerii
*augebat,"
In plaats ran Auicslaat Nimanr voor hue Le lezen. Want,
zegt hlj: Nulla est vox, quo huia referri posait. Nam reclae
rd^iomcircnilum accedere, ot Oudendorpina interi^etatur, ideo
Don potest, quod notio reclae llneae omnem currationis cogita-
tlonem auTert ; adicMitu aatem , quo Moms hide re^icere opi-
natur, quia h. 1. idem est ac eelUt , non magis in censum ve-
nit. Qui enim colHt breviore Tia niinui aut longiore angeri
potest f
Het is duidelLjk , Daar het mtj voorkomt , dat NirpniWT bier
in twee opzigten dwaalt. Vooreerst in de uitlegging der plaats
ulve ea ten andere in stjn oorded over Hoius. Want hue koo
niet op numenit slaan , zoo als NipmniT wil, dew^l dit woord
*) Tolgmu OnoMM. Ik ku da JuUUmU nn dil opfuS toot ImX I
bevMligm. Ul hi. diu|t bj) OaiaaaM a* 4918, mnt dit ii hot ouButm
nn iea Cilali>pii der Biiliolktea BMlnama wurait het hi. gekooht it. Thioi
toert het n° 400 tui den IwUten Cilalagui tu hi*, der Akademiiche Bihlio-
Oeek. I. J.K.
sdbvGoOgIc
188 CUSAB DK B.G. VII. XLVt. 1.2 Uf DB B.C. III. LXXXI. 3.
hier Diet slaal : bet zou op paamt kuiiaen terugzien , maar daQ
zonden die pauut gezegd worden aliqmd circuilut accipere.
Vervdgens zegl Mobub aiet , dal de berg self grooter of klei-
ner werd, maar hij bedoell met adseentu* liier via, qua adieeo'
dthalur de weg, langs weUea de berg besLegen werd, omdat
men niet regtuit kon gaaa, maar helpad zicb rondomdea berg
stingerde en slechls op die wLJze de top bereikt koD worden.
Adtcentut kan nooil den berg ze/uen Jieteekeoen , maar.beduidt
of de daad van 't beklimmea of den weg , waarlangs men opslijgt.
De bedoeling van CUisab ligt voor oogea : hij wil zeggeo , dat
de lengte van den wcig, indien men regluil ging, 1200 scbre-
deu bedroeg, raaar eeoige booderd scbreden meer , als men
-eeu omweg moeA makeo. En zoo verstond ook de grieksche
vertaler de woorftn van Cabsar, wesfaalve bet mij zeer ver-
wondert , dat 0DDniK>l0> bCm [en bewijze van zijne verklarlng
' aanbMlt. Be gridktehe woordea zljn ; Al I'k xpis ri (i^iev t^v
Dk B. C. UI. lxxzi. S.
Op dezeplaats teekent Nippbbdbt bet navolgende aan : (Gra-
Titer Gorrupla sunt baec verba : Nulla Thettaliae fiiil dvitai
praeler Larisaeos , qui magnit exeralibus Sdpianit lenebattlur ,
quin Caesari parerent atque imperata faeerent. Nam unns
erat Scipioni exercitus. Idem tgttur bic raclum est, quod ho-
ram eomm. I. 85. K. in classibus Hispaoicis accidisse demoo-
Btranpag. US, ut exaggerandi studio genuina verba lihidinose
a magistro commutarentur. Quid Gaisab scripserit, deGniri ne-
qoitj cum vestigia antiquae scripturae servala esse nequaquam
probabile siL"
De woorden waarop Nippbbdbt doelt in I. lxxxv. S zijn deze:
•Neque nunc se Hlorum humilitate neque aliqua lemporis oppor-
Uautate poslular/e, quibua rebug opes augeatitur tuae, sed .eoa
exercitut, qtioi contra le tnuttosjam annot aluerint, vetle dimitli.
Neque enim lex legionex — fie^ue tot tantatque clattit para'
las cet."
NippBBDBT wil hier in plaals der laalsle woorden schrijven
nc.,z.d.vCo(>t^lc
Caisar di B. G. III. Lxxxi. 2. 189
lot lanlaque auxtUa parala , omdat er zoo groole Tloten in Spanje
niet waren en daarentegen de hulpbendeu ntet worden genoemd,
waaropi met veel meer regt de epitheta tot tantaque van toeftas-
Aing zljn, Ook bier tieefl wefir een magirter mutandi libidine
Toor auxilia in de plaats gezet clattis.
Het verwondert mlj , dat eCQ overigeos zoo kundig en Ternuf- -
tig man ats Nippbbdbt , vooral wat de eerstgenoemde vroorden
betreft , zoo spreken kan , en op zoo losse gronden eene plaats
verwerpt, die nog geheel niel behoefde te worden opgegereD.
Wat de flM^fit exereiltu SdpioniM betreft, behoef ik Edleen te
wijzen op eene andere ptaals van Gubab . waar dit woord in
plurati numero voor een deel des legers gebruikt wordt, en die
zoo duidelijk is en zoo vast staat. dat zij bet sterkste bewljs
opterert, dat men rerlangeu kan: ik bedoel B.C. III. 2B, waar
Gaisak , die reeda naar Griekenlamd yna orergestokni en reeds
lang op de rest van zijn leger wachtte, de redenen opgeell, die
hem noodzaaklen op den onverrrljlden orertogt der overige le>
gioenen aan te driogen. Daar staat, dat de bevelhebbers van
PoNPBius tcrebrit Pompeii litteria eattigabtmlar , gwmiam primo
venimlem Caetarem non prohibuiitent , ul reUqms «i\u exerdtui
impedirent."
Ook bet oordeel over I. SS is te streng. De eodtcet geren
geene variant : de latiniteit laat niets te wenscben -over ; de
zin is op zich zelve good en laat zicb , mijns inziens, v/el ver-
klaren , mits men zich van dien libidinotui magisler maar kan
losmaken en de omstandigfaeden in aanmerking neemt. onder
welke Gabsad sprak en handetde. Ik heb reeds vropger* ge-
legenheid gebad , om opmerkzaam te maken op de groote rede-
nen van ontevredeobeid , i!relke de Aristokralen aan Gabsar ge-
geven badden en hoe zicb daaruit meer dan eene oitdrukkiog
van hem laat verklaren. Daarover spreekt bij weder tot, Apba>
RIDS, die als een anna zondaar voor faem staat en om de ge-
nade Traagt . die ht] zeir (zie Cap. T& en 76) vroeger Diet be-
vezen heeh. Gabsak wil evenwel goedertieren zlJn ; hij zai de
troepen sparen, maar de gelegenheid is te scboon om eens
') Zie mgne AiuiBlatiimn Crilicae in Cmnn, dt B. C. lo de JVitctUatit
' PkiMaga TIB dit Jau, die eerltog bet liebl lullea lien.
sdbvGoOgIc
190 Gaisar bi B. C. 111. Lxxxi. 2.
een kraehtig woord te zeggen over deo partijhaat dor aanban*
gen Ttn Poiipnns en de onregtraardiglieid hem aaugejLaui.
Het gold bier bovendies het vinnen veo de barten der soldatea
vu FoMKiDi, die binnen het bereik zljner Blem waren. Ze
moesten eens goed inzien , hoe Tergevensgezind bij was. Reeds
bad hlj faea gespaard en' goed bejegend, tenvijl hunne eigene
veldfaeerea ben badden misbandeld. Ook ou spaarde bij zijoe
T^anden en deed hun wel, ofschoon hy in waarheid ze^en
JLon, dat hi) zwaar beleedigd was. <
' Bij dat gevoel en onder die omstandigbeden zal Gusia wel
eena wat oTerdreTeo hebben , en we aoudea daarom reeds die
Ua iaalasque claina heel goed kunnen verdragen ; maar er is
meer. Ik geloof zeker, dat Cabsih bier niel alleen toot zijn
geest had, wat er in Spanje maar ook wat er b^ Maidlia
gdieurd was en zich de beide ooriogen als i6a gebeel dachL
Waarom bij alleen van legionei spreekt en niet ran auxilia is
daidelljk : onder de legionet worden de atmlia mede begrepea
en als laodleger tegenover de volgeode clattet gesteld. Behal-
ve de scbepen dd. die in Spaty'e waren aitgerust en die door
NiPPiBOST zijn opgegeren, worden B. C. I, lti. 17 groole
scbepen vermeld en rele van minder caliber ea betzeIHe getal
met vele booten B. C. II. 4.: voeg daarblj de 16 van NumiDs
B. C. II. 6. en tel die bij da vtoot in Spanje uitgerast , en men
zal ml) loegeven , dat Caesae zich niet aan grootspraak heeft
scbaldig gemaakt.
Wat mlj nog meer in dete opvalting verslerkt is , dat Cii*
SAB bier blljkbaar zinspedt op de komst van DoHtntts B. C. I.
56 in Mattilia en de daarop gevolgdo sending van NAStDics
B. C. U. 5 , blijkens de woorden mmmittoi duces , welk^ dade<
lyk acbter M et tantai classes volgen , en op AnAiiios en Pa-
Tsiius , die legatm waren , geen belrdLking kannen bebben ,
vitboofde van de beteekenis van dat verbum.
Wanneer we ons de zaken zoo mogen voorstetlen , waaraan
ik niet twijrel, dan geven we een beler grond voor het he-
hondHi der vutgata, dan Nippbksbt voor zljne conjectuur, die
geheel en al op subjective gronden steunt.
Gouda, 6 Dec. 18B5. Dr. D. Tbrpstu-
sdbvGoogIc
AANTEEKENIN6EN
OF DB
WESPEN TAN ARISTOPHANES.
(Vervolg van hi. 67).
Vs. 654 vig. eSx * &tX lf:ifuet fti' oSrof f^lat rpay^uv.
»»?£( ykp fSffiv (If h"^ Tfufry xpifiirrit t\iu.
Zoo vs. 654 aan Philocuok toekomt, op wiens naam het
stfuit, moet Datuurlijk eurot op BoEtTCLioN doelen. De tin is
derhatve ongeveer deze: 'Neen (gij hebt nooit iemand zoo goed
hooren spreken . als mij) , maar deze vriend (Bkltclior) faoopte
op eeoe gemakkelljke zeg&zonder strijd." Het wheeltveel, dat
dit ons gezood verstand zou fcnnneD voldoen. Bet spreekwoord
Ipiiftxi Tpu-yiv is uit den aard der zaak alleen loepasselijk op
den redenaar , die het eergt tpreekt ; want atleea deze is in de
gelegenheid om zonder strijd regt te behouden , zoo zljn tegen-
standv niet aatwoordL Niet Bdxltclboii , die wederieggen moet ,
maar Philoclbok , die bet cerst opireedt , kan diu iptifuit rpvyxv.
De gevolglrekking ligt toot dehand; bet vera moet van Bdelt-
CLMN nezen en deze bet spreekwoord op zijaen vader toepas-
sen; alleen bet volgende vers verblijft aan Philocizor. Hier-
mede is echter de zaak niet afgedaao ; want zoo men vs. 654
aan Bdbltclkon loescbrijfl, maar overigena de plaats onveran-
dard laat, zai vooreerst Bbbltclboh den triombang van het koor:
e£n£xo4' oStm xai»pS(
oiistit iixo6vctfU9 06-
sdbvGoO^^lc
192 Db Wssput tan Austopbarbe.
beamen en met b3x erktaoen dat DJemand ooit met zoo reel
doorzigl gesprokea heeft , als eijo tegensUoder ; eo ten tweede
Philoclboh , die oogenlilikkelijk met deo lot Tan bet koor over
zljne 'rede behoorde in te etemmen . met vs. 636 reel te laat
komen. Men zelte derfaaWe de beide verzen om en scbr^ve:
♦lAOKAEaN. .
KtctMi ykf ^"Setv u« iyii Ttahif KfArKrrii t'tfu.
BAEATKAEAN.
oSx' liAA' ifiiiutf cTftf' eurot f^lat rpuyiirsai.
De nitlegging die ik aao bet tweede vers geef, brengt aa>
luuriijk mede , dat ^tS' in een praesetu reranderd moet wof
den.
vs. 642 vlg. Svi* oSrot ^in cxofiivinn luirrh oux iv auroS.
^ fitiiv l<yii ire Tti/tepev ffxum (3>Jxtiv woiiifa,
Deze twee verzen zijn evenmin beiden van Philoclbox als
vs. 634 vlg. Hen oordeele slechts. Hel eerste vers past zeef
goed voor Philoclboh , die op de overwinntng rekent en gelooft
dat zijn zoon daarvan zoo goed overtuigd is , als hij ; van daar
dat bij van deien zegt : ■ blj staat zich reeds te rekken en is ge-
beel liuiten zicb zelven." Hierop is niels aan le mcrken. Bet tweede
vers 18 minder passend, De man, die in het vorige vers ge'
loofl de zege reeds bebaald te bebben , kan in bet volgende niet
spreken , als ware de strijd nog niet beslist en moesl de beurt
nog aan bem komen :
^ fiifv iyi ff£ rijiitpoy o-xuTq 0f^iirnv reoJA'tf.
Ook is bet vreemd , dat Pbiloclkoh , die in bet vorige vers
bet woord nog tot bet koor rigt en van Bobltclboh in den derden
persoon spreekt , bier zonder aanleiding eensklaps zicb tot dezen
wendt. Ik ben overtuigd dat hier , even als boven , aan vader
en zoon ieder ^^n vers toekoml. Het eerste is van Phium
cuton ; bet tweede is het antwoord van Boiltcuoh.
vs. 6S6 vlg.
tuu irpSrov /tlv fiiyirxi 0iiijhu^ , ftit ^q^f;, iM' aTh Xflp^fr
riv <pipoy Hfuv diri rav iri?.tuv ffuAAi$/3Sifv tIv vpoaUvrx.
Het artiket blJ irfovtirT» verbreekt bet verband, dat tus-
schen dit woord en iri rSv ■jri>,tav noodzakelijk beslaan moet
sdbvGoogIc
vss. Que via. , 669 vlgo. , 684 VLO. 193
en bederft dien ten gevolge de eonstructie Tan hel gansche vers.
Waarschijnlijk had Abistopharis geschreven:
rhy epifcv ^fi7v iiri r&v v6\tait e-uAAi{/3^v vuv wpostinct,
eveD als men in vs. 707 leesl:
vs. 669 vigg.
x^S" oStoi t^iv iiipoioxeuffiv xarx jrfVTiJKOVTX t<£a«v1-«
ixi rav Wai av , IwecTtiyoums Teutvr) xavx^o^ouwraq •
iaffere riv (pipov, )| pfovnjvxi tmv sr^Aiv u/tav dvarpl^mi
Indien de volksmenners ea rpdenaars, die van de bondge-
nooten geschenken wildeu ontvangen , om bun doel te beret-
ken , in dier voege badden gesproken , zouden zij eea' dubbelen
misslag begaan hebben, tegen hun eigeu belang ea tegen bet
Ailitch taalgebruik. Want de elaat , wien de tpipoq toekwam ,
zou bet voordeel geooten bebben, terwiji de batelijkheid der
bedreiging die van ben was nitgegaan voor bunne rekening
bleer. En wat bet tweede punl betreft, de taal is ver van
zuirer. De Athenert zeggen nimmer itidvxi, maar altijd (J)i*
ptiv of irayeiv Toiii 06pgug , gelijk vele voorbeelden van Ahisto-
FHiHKs, THncroiDBs, Dehostbenbs en anderen kunnen bewLJzen.
Daarenboven was btj eene zoo krachtige bedreiging veeleer eea
imperalivus, dan een fatummXe wachten, De woorden iifftn
riv ipdpof zijn derhalve bedorven en moelen naar m^ne over-
tuigjng plaats maken voor dea imperativua ixpoipepfTT' , die , daar
hij uit dezelfde bestanddeelea is zameogesteld, mis&cbien door
den afschrijver voor een compendium van iunrt riv 0ipov ge-
bouden is. De lettergreep , die aan bet metrum ontbreekt , moet
aangevald worden door iyii , dat bier gaoscli niet overtollig
ia. Men scbrijve dus:
iape0opt7T\ ij 'yii ^pavr^oi riiv vixiv iptSv avxTpi^a.
In bet Torige vers leze men: irxpii rm vi^suv , want iupo^
iaiulv word! , zoo ik mij niet vergis , nimmer met iiri verbonden.
vs. 664 vlg.
De dativus eJs van Cod. R. , aan welken Bebok de voorkeuF
sdbvGoogIc
194 Db Wispn TAH Abistophakk..
geert, voldoet mlj eveomio als de aeciuatmu ujq , dien men in
audere uitgaven vindL De Daamval , die bier vereischt wordt ,
is de gmilivus parlitivm; Bdkltclbom wil zeggen, dat het volk
van alles wat door zijn* moed en inspanniiig in de scbatkisi
komt , alleen Aea triobolus werkelijk tu bezit krijgt. Hen leze
das: a» uiirit l>.»ivav xri.
De waarschijnILJkheid ilezer gissing wordt vertioogddoor liet
volgeode tchoUum; riv cpipai (I. rciit 0if6Vi) h^it, i<p' S»
vs. 700 Tigg.
m« r6\euv tpx^ vJitlartiv dirif rev Hivrev ftixpi Zxpi^t ,
iix ihreKctitit xXipi tov6' S tpipeit, ixxpij' tuH zavr' ift^ vot
hrrd^cwtv xxri ftixpiy ie) , xri.
De aitlegging van rovV % <pipei^ , die de schoUatt geeft, rnjtf*
3 <piptig Iftirtev, is te belagchelljk om een oogenblik in aan>
merking te kunnen konien. Het is echter niet gemakkelijk
Toor die woorden eene belere verklaring te vinden. Bet ver-
band eischt, dat men ze van bet geringe loon der regtere Ter>
sla, dat op dezeirde wljze in vs. 661 vigg. en in vs. 684 vig.
aan de rijke inkomsten van den staat tegenover^esteld wordt.
Doch hoewel ft.iv6iv ^iptiv loon trekken beteekent, berinner ik
mij niet ergens eene plaats gelezen le bebben, wanr (pipttv al-
\hin zonder (uativ of een woord van soortgetljke beteekenig dien
zin had ; buitendien kan de toehoorder niet raden , dat hier van
het loon sprake is, betwelk in de laatste verzen niet genoemd
wordt , en voegt de singulans niet wel bij Itet volgende sMtpy.
De plaats is bedorven; AmsroraAnEs had waarschijniljk geschreren:
9VX fKn'oAffiiff; f TAqv fHffSo<Pope7i dxMpii' xx\ tkut" ipltfivoixri.
De oinstandigbeid , dat tAijv bier zonder 2ti gebmikt werd ,
heeft tot de omscbrijving sta^v toW % itta9o0aptU en deze we-
derom tot de corrnptie aanleiding kunnen geven.
TS. 814. et^Tiu fiivcDV yip rifv ijlaxqv fo^^'optcu,
Een zwak vers , dat als uillegging van bet voot^aande geheel
overbodig is. leder Athene wist dat men den koortsachtigra
zieke eene <paidi voorzetle, en kon dus den zin van xiy yip
wvpiTTO) t6v yt (tiirSiv hti^o/tai , na de niededeeling van Bsklt-
sdbvGoogIc
Tss. 6S4VLOO. . 700 ncM., S14 . 819; 859 yls. 19t(
CLBON, zonder verdere Twklariog zeer goed vatten. Misscbien
is het geiDterpoIeerd.
TS. 819.
Id dit rers zija vooreerst de partikels t1 waf verdacbt, die
zich met !v In xeiS niet laten verbinden, ea loch van een
Toorafgaabd verbtim moeteD afbangen ; ToorU de vorm van den
optatimt iKJUfilvMi in plaaU van imufitatien , en eindelijk de
Bamenslelling van het verbum met Ik , daar toch Pbiloglbos
wel niet verwacbt lal hebben. dat zljn icon de kapel van
Liens nil huis made zoa brengen. In een fragment van Hbbo*
DiAifDs (zie Dr. Kappitkitan db CoEPaLLo Obierv. Crit, p. 22] leeat
men bet vera eenigzins anders:
iip$6ii t1 x&q (101 KCfJ^xie rev AtiMv.
De tekst is bier niet minder bedorven , maar het rerscbil van
lezing kan ons misscbien op den reglen weg belpen. Ik ver*
moed namelljk, dal AHisToraiHEs gescbreven bad:
i^f$ov eu irA /loiixifuvni ri reu Aixtu.
Het zamengestelde ixxofJvxii is eene corruptie van ixJfu*
rttt; toen deze de overhand gekregen had, heeft men ftoi, dat
Toor het melnim niet meer Doodig was , weggelalen.
vs. 839 vig.
raur' ipx xparo* TiUxtifue t$ x»Tp)
tiaxKTiov (Ml' 7u U KXTiiyipti rxpdiv.
Aristopbaubs Kad ongetwLjfeld bij jatntydpei een partidptum
gevoegd, doch niet vxpiv , dat overl>odig is en alleen kon strek-
ken om den lagchlust der hoarders op te -wekken Daar Edblt-
CLBOH zegt , dat liel hem voorbeboudeo is , om als regterlgke
overbeid de zaak biJ zijnen vader in te leiden {thMtrie*) , is het
meer dan waarschijplijk dat blj den slaaf aanbeveelt, om de
KUBii Toor iljoe rekening te nemen. Hisschien heeft do* d«
dichter gescbreven :
ail ii KXTttyipei Aax'^*'-
In de codices worden , zoo als men weet , A eir t meermaten
verwisseld. Het spijt mtj van barle dat ik van x <bi> ; bet-
zelfde ni^ mag beweren.
sdbvGoogIc
196 Da Wssnn var AristopbarbSi
vs. 859 vlgg, BAEATKAEnN.
tcvt' if* irpuTov TiUxtiftai t$ var^
t'tvxHriov fioi * ah ii xx-rtfyipei irxfiv,
SANeiAZ ,
fiit Af ouie tytey", <£aa* &repi( (piiviv xt!«i>
KXT>iyep4fftiv , ^v Tit e'lvi-yig ypxtpify.
Vers 842 is niet van Abistophasbs. Het is vooreerst oreriio-
dtg; waDt wdk toehoorder of lexer zal Diet aanslonds b^rij-
pen , dat men blj (^no-Zv hetzelfde verbum denkea moet als 1^
tyuft , namelijk xantyofiiiireiw , zonder dal bet daarora tMmdig
is het woord zelf er blJ te voegen f De scbrlj ver heeft daaren-
boven in de volgende woorden getoond , dat hij met de taal
der Auiseho regtspleging volkomen onbekend is. Bdbltcleoit,
die voor thesmotheel speetl, is voornemeas de zaak van dea
bond voor de regtbank van z^nen vader in te leiden {thaxriev
fui); daar htj echter zulks niet doen kan , ten zij eerst iemand
«ene bescbuldiging ingesteld beeft, verzoekt bfj XiHTBiAs deze
taak op zich te nemen («-& 3^ xa-myiptt Kxpin).
De bescbuldiging moet dus hier , even aU in alle andere ge-
vallen de tyayay^ voOTargaan. Ondertusschen zou de bond
"volgens dezen scbrijver, gezegd hebben, dat hij bereid was om
te beschuldigen , ^v t« tiviyjs ypMpiiv ; als- ware-de verhouding
onigekeerd en moest de tirxyay^ vMr de bescbuldiging plaals
vinden. De interpolator beefl vs. 840 verkeerd begrepen en ge^
meend dat elaiytiv aldaar beteekende het inttellen van de b&-
schuldiging en K»-niyepttv het houden van de rede door den aan-
klager; van daar zijne vergissing.
vs. 868—873 m vs. 88lt— 890.
Het gezang van bet koor btj'gelegenheid van bet plengoffer
en het gebed van Bdbltclbok, beslaat nit twee gedeelten, de
itraphe en de anlistrophe , waarvan de eerste op bet plengoffer,
de tweede op bet gebed volgt. Het koor zelf geeft dit te ken-
nen in vs. 863 vlgg.
K«) T»l( tux»'ii
0iilAtiv iyctSkv A^$o/wv uftTv.
Deze opmerking geeft ons aanleiding lot eene vraag. De
3dbvGoog[c
TSS. 839 TLea. 866—875, SSli— 890. 197
overMokomst tusscheb het aanlal Terzen raa de strophe en de
anliifrophe vorderl , dat wLJ vs. 868 >
tietwelk door Bdiltglbon uilgesprokeD wordt , mede blj de atr<h
pke tellea; want zoo meo aanneemt dat de strophe eerst met
het volgende vers begint , zai men bevindeo , dat zij eeoen tri-
meter miader heeft dan de anlittraphe,
Haar laat de aard laa bel vers wel loe , dat wij het aU een deel
vao den koorzaog beschouwen f Ik geloof het nieL Bbkltclrok
is iia der iooneelspders, maar Diet medelid van het koor eQ
een vera nit zijoen moad kon dus niet tot de ilrophe van eeaea
koonang bebooren, tenzij op dezelfde plaats in de antUtrophe
weder een vers van hem of vaa een der andere tooneelspelers
gevonden werd , en dus de koorzang levena een beurtzang ware.
Wij weteu ecbter dat hier aan zoo iets niet te denken valL
Daareoboven is immers Bdutcuoh zelf de man > die bel pleng.-
«ffer doet , en zal nu een gezang dat door bet koor ter zlj-
ner eere na het offer aangeheven meet wordea , beginnea
uiel een vers van hem zelven , van eenen gebeel anderen ia-
boud en dat het offer vooraCgaatF Hier Uljft, dunkt mij. gfen
plaals voor twijfel meer over; bet vers kaa niet tot de $lraphe
b^ooren.
Het evenwigt tusschen de beide gedeelten van den koorzang ,
dal alleen door vs. 868 gered werd, is nu verbroken; de stro-
phe heft aan met idnea iambieui; de anlittrophe daarentegen
met twee. De tekal kan z6i) niet uit de banden des dichters
gckomen zijn. Men moot aannemen dat Un, van beidea,.or
de $trephe ^n vers verloren beeft, of de aniittrophe geinterpo-
leerd is. Wij bebben geene reden om in de ilrophe aan eene
leemle te denken ; de taal is' luiver en de zin en het verband
zoo duidelijk eo eenvoudjg , dat men hier geene corruptie van
welken aard ook onderstellen mag. In de anliitrophe is de
zaak zoo gaaf niet. De Iweede iambicvs van den aanbef:
^vvivxifti<ri^ [rxuri] voi xiir^SQfuv
vixinf dfxitU tvtxx rav rpoMMyfiivmi.
geelt stof tot eenige bedenkiogen.
Het koor dat door den korten zang na het plengoffer en
bet gebed zijne btijdscbap over de verzoeuiog van vader ea
sdbvGoogIc
198 Di Wbsfih van Aftinwuitis.
' soon zoa te kennen gewa (vs. 863 vigg.) , wordt in de woor*
deo Ix^iofttv vixiifiv AfX'^Ts eensltlaps eenzijdig en begiut
de zaak bepaaldettjk toe te juirhen , in zoo ver als zij dea
zoon verhefl en hem de heerscbapplj over zijneu tader verze-
kert, Deze zienswijze past evenmin bij de geroelens waarvan
bet koor eldera laat blijken (vs. 725— 73S, vs. 743—749, vs.
863 — 867) als btj den aard der OTercenkoaist. Deze waa van
den kant van Philoclbon ntel minder vrljwillig dan van dien
van Bdbltclboh , en eien ^volg van de overtuiging dal de raad
van den laatsten nuUiger was dan z^ne oude levenswijze ; eene
ipxi van den zoon over den vader kon dur niet uit voortsprui-
ten. De omslandigheid dat bet adieetivum viaian bIJ dfjiidlf ge-
voegd i8 , niaakt de zaak ntet beter ; men moet daaruit opma-
len, dat eene nieuwe regering in de plaats getrcden is cener
oude , die vroeger bet bestunr in banden had. De nitdrukking
zou b. v. gepast zljn, zoo in bet begin van tiet blljspel Pbilo*
cxiON nag meester ware, maar nu door eene omwenteling de
teugels aan zljn* zoon bad moelen afstaan : bier evenvrel, waar
na de verzoening in bet geheel aan geene upxii , en (ninsl van
alien aan eene via ipzii le denken valt, mogen wij bet er
niet voor houden dat Abistoph&mes zteh zM zai bebben uitgela-
ten. De volgende woorden ?vex» tuv jrpe\tif.tyfUvav, die, naar
faet schljnt, doelen op vs. 666 vtg. , zijn wat den zin betreft,
onberispelljk: doch welke lezer zat niet met bevreemding mid-
den in een' zang eene danbating aantrefien , welker vorm ons
aan de dorre taal van de scholia herinnert ? Het komt mlj vqot
dat wiJ biJ dil alles reden hebben om de ecbtheid van vs. 886
>n twijfel te trekken en gerust mogen aannemen, dat het even-
wigt lusschen de ttrophe en aniistrophe werkelijk door de t'n*
lerpolatie van dat vera verbroken is. Men leze derbalve:
tuvot yap ifffttv i^ eu, xtL
VS. 893.
r/f tip' i ipeuyuv euro; ; Sirev iX&ffiTcci '
Dr. HiRRCHio in zijne Objervaltones Critieae p, 73 en Bbrgic
in de laatste uitgave van Aristopbahbs hi] Teubnir verdeelen dil
vers op de volgende wijze lusschen PniLocLBon en Bdeltclbok :
sdbvGoogIc
Ts. 868 BD 88S VLGG., 693. 902vl<:g. 199
♦lAOKAEAN.
t/$ »f' i tptuyuv ;
BAEATKAEnN.
oSrof.
«IAOKA£nN.
Ik heb hierlegen A&ue bedenking. Bobltclkoh kan de vraag
vaa Philoclion niet beanlwoorden mel sSrof , zoo de besoliul-
digde bond niet reeds op het tooneel t^enwoordig is; en dat
is by DieL HiJ komt niet voor vs. 899 voor dea dag; waar
Ubui CLMON CDS met de woorden :
mi liih* i (psvyww ourev) Ai0tif xipx,
op ztjae verqchyaing opmerkzaam maakt. Vers 895 mag der<
halve niel (usscbea de beide sprekers verdeeld worden , maar
tnoel , zoo als vaa oods aaa Pbiloglion verbHJven. Bdbliclbda
bad in vs. 848 de acivtUq of borden gebragt, waarop de aaa-
klagl ta lezea stond, en dit bad Philoclboh loen reeds aanlei-
diag gegeven tot de vraag (vs. 861),' t/c outoo) \ i wpSrig ia-
riv. Hier beteekent i trfurot den aanklager, wiens oaam op
bet bord bet eerst te lezen stood. Philoclbon voegt daar aiiroal
bij , omdat hij den naam met dea vinger of den stok op het
bord aanwijst. De vraag, die wlj bier lezen. r/f Sp" S ^ti'
yuv evTOf ; moet tnsg^Jks van den naaoi op het bord ver-
slaao worden.
vs. 902vlgg. «IA0KA££1N.
KTrtN.
BAEATKAEHN.
xiftrrn.
*IAOKAEnN.
la de oudere uitgaven van Ahistophanbs beeft men vs. 903 vlg.,
van rdftffTiy af , gebeel aan Bdbltcliom toegeschreven ; later
heed men echter begrepen , dat alleen Trxptrnv aan Bkltclbon
toekwam, iu antwoord op de Vraag van PmiocLBON, tervvijl
sdbvGoogIc
too Ds Wgbpkn van Abistopbanks. -
betgeen volgt weder eene aaomerking van den laatsten was.
De sin beell bierbij wel iets gewonaen ; doch wij hebben nog
altijd redea om aan de zuiverheid van den tekst te twijCeleo.
Eene opieltende bescboawing van de plaats zai ons hiervan
overtuigen. De woorden trefo^ ovn^ aZ Ai0tig beleekenen ,
■dit is weder een aodere of een tweede Labbs," en onderstel-
len derbalve, dat de bond, die Toor aaDklager apeelt. even
als de besfihuldigde , door den dicbter Luss genoemd is. Zoo
de scbrljver van bet merkwaardig $cholium op vs. 836 > geltjk
had en Labbs Diet op Lacbbs doelde , maar eenvoudig gemaakt
was van ^xffth zooder toespeting op een' bepaalden persooo ,
zou ik eveawel niet gelooven, dat de dicbter, wieu een rLjke
Toorraad van woorden ten gebode stond , als nit armoede aaa
beide bonden denzelfden naam geschonken en z66 doende tot
misverstand * aanleiding gegeven zou hebben. Docb de teho-
liast heefl zich in dit geval deerlijk bedrogen ; bet tijdt geen
twijfel of de dicbter beeft bier blende personen- en een be-
rucbt regtsgeding van die dagen op bet oog ; de aanklager is
Cleoh , de bescbaldigde Lachbg. De scholien verzekeren bet bij
meer dan eene gelegenheid, b. v. bij vs. ^40, 836, 89S, 909,
S24 en anderen ; de buurlea of i^ftet , waartoe de twee bonden
bebooren, nemen alien twijrel weg; want Clbokis een KuixSii-
vMsus even als de eerste bond, en Lachbs behoort tot de Al{«-
tiift, even als bier Labbs. Zie, wat Clboh betreft, DmosTBBins
p.10I6.2. en BoBCKH C. l.G. I. p. 344 , en voor Lachbs, Plato
in den Lachet p. 197 c. Verder loest men in de beschuldiging
gedarig toespelingen op een' logt van den aangeklaagde naat^
• voSre SI atftypiv laitt , oi nirv Si atuittr (I, itais tlrut) tfoft, iifil
mip jtaftS^lttBtr aiti (De teholiatt kanl derhilre di S^/ttt no Cliob bq
hAaa» niel). ' ^^^' 'uko i Jtafiif^ ^n/tajaTrtitBi^aOat AnXlfi , ta&ixtf i
^dx^t f nofd T^ltultlSjf Ir nfvrdrtam
') Set publiek ion b. t. aimiDeT faebben kuDoen radea , loar welken lam
BmLTciMf in ti, 887 de getuigea oproept; nant dat hlj deo bcschuldi^e
bedoelt komt «eT(( ia ti. 863 un den dag.
sdbvGoOgIc
vs. 90S VUG. 301
5ici^i« . die hem ile gelegenheid aangeboden had lot de pluode-
ringen en den roof, wRarvoor hi] du' teregtstond (zie vs. 838,
896 , 91 1 , 924 vig.) ; en weet raen van Lachbs door Tbdctdidu
eD aoderen, dat hij vier jar«Q geledeo met eeoe vlool naar S-
dlie gezonden was, en tevens dat hij niet voor uitermate eer-
lijk gehouden werd. Dkhosthbhes kent in de rede tegen Two*
GRATIS , die zeveatig jaren later uitgesproken is , de geruchten
nog over roof en onlrreemding van staatsgelden , die ten na-
deele van Laches liepen , en het lehoUum dat eene toespding
op Lacbis niet waarschijnlijk oordeelt, erkent zelf dat hij ie
»ev(pirTiK Koi uri ix/^v xa/n^itTTxi. Het schljnt, dat Clsdh
werketijk eene ypx<pii xastv; tegen Lackbs ingeateld bad , waaiv
over eersldaags iritspraak gedaan zou worden; zie vs. 340 Ttgg.:
<iAA* fyxomiitv, aviptq , if Irrat Aix>r" m»l,
tfiii^kov 3J <p«,vi xplfi^Tuv txeiy ixatvrt^ ctvriv.
iv" Kuriv (}( KoXanirauf m ^S/xqm' xri.
Ik ben geneigd om te gelooveo, dat ARisTOFBAns het regt»«
geding der beide honden met opzet io dit stuk ingevlocbten
heeft, om zoo mogelijk de gemoederen gunstig voor Lachxs te
stemmen; hij krijgt daardoor gelegenheid om de ware drljrvee-
ren van den aanklager, zljn' nljd en bebzucht. Moot te leggen
en in de apologia wel niet Lacbxs gebeel vrij te pleiten , maar
ten minste de deugden die hy bezat, Icgenover de nietswaar-
digheid van den aanklager te laten uitkomen. Hoe de zaak
a^eioopen is , weten wij niet ; maar Lachsb heell althaos het
vertrouweD der Alheners niet verloren; hij is vier jaren later,
Olymp. 90. 3 , als veldheer hi) Mmtinea gesneuvetd.
Aristophahis beefl dan, dit mc^en wiJ als zeker 8teUen,toeD
hi] voor den aangeklaagden hond den naam Labis koos , zoo-
wel eene jtartmomime van Lacbis , als een van Aa/3<7v afgeleid
nomen gewild ; btj is ongetwljfeld btj den anderen bond op go-
lijke wijze te werk gegaan , en heeft ook hem e«t' naam ge<
scbonken , die bij den aard van Clbos paste en den klank van
xijn' naam nabij kwam. In het vers, dat ons bezig houdt, draagt
hij, zooals wij welen, den naam Labis, even als de andere
bond. Ik heb de redeaen, waarom die naam Diij niet gescbikt
.dbvGoogIc
SOS Db Wbsfkm.vah Aristopbanbs.
Toorkwani, ^edeeUellJk bov«n reeds oDtwikk^; doch toen kon
bet nog twijfelachlig schijnen of wel een persoon bedoetd werd ;
Da dit uitgeniaakt is en tereos dat die persoon niemand anders
M als Clbon , mogen wij de zaak ais afgedaan i>eschouwen .
Want LiBBS isniet, geUjk bet zijn mbest, eeae paronomasie yan
Glbor, en is afgdeid van een verbum, dat de zijde van Clbons
karakter, diehieria aanmerking komt , niet in bet liebt stelt.
])e bond heeft das Diet Labbs geheeten , en tocfa kan Labbs id
dit vers niet bedorren ziJn , want de schrtjver noemt hem uit-
drukkeltjk eenentmeedenLiBK, trefoq e^ref m; A,i0nt. Doch
het vers, waarin men dit leest, is naar mijn oordeel geinter^
pcrieerd ; met uitzondering van de tvree eerste lettergrepen , die
het geblaf van den bond nabootsen. Dit dier beantwoordt (^
deze wijze zelfde vraag van Pbiloclson en zegt, gelijk de tcho-
Uast teregt aanmerkt, als het tvare Sii tlni. Dit is genoeg
om zfjDe tegenwobrdigbeid aan te daiden ; liet riptrnv van
BsRLTCLBoif, met het orerige gedeelte van bet vers, is overtol-
Ug. Men beboude das alleen bet su , aJ van den hond , dat
buiten het meirvm ataal en tot geen vers beboort, even als xttt
not in vs. 760 van de Aehamtfri. Het verband wint er bij; want
Philoclbon zegt nu onmidddlljk, op bet hooren van het geblaf:
T8. 914 vigg. KTftN.
xoi fiPriiaK' oJtcSvtI fui.
xxhoi rlf ifiif eS iraieiv ivvifatTM,
■ «IAOKA£nN.
aiiiv fUTii»Kt»i
KTUN.
cSa 7$ xoiffi y' iftel.
Het is mij niet geUdten, dat iemand in vs. 91S rig. iels
aanstootelljks gevonden heeft : men beeft bet genomen , zoo als
het daar slond, en den inboud voor zicb zdven goed gemaakt
met de opmerking, dat bet zeer wd in den aard van deo als
hwd vermomden* volksmenner liggen kon, niet le dolden, dat
'} Ik Teremlg miJ net het sevoelen im Bin , d«l in dc uitgive vaa
sdbvGoOgIc
VBs. 90tVL6Q., 914 ?LO0. 203
femand bet volk wel deed, ten tij htj eeret ook jegens hem
zich edelraoedig betoood hsd. Op zich zelf heb ik daar niets
tegen ; raaar bet verband bewljst , dat bier Tan iets andera
sprake zijn meet. Liches was aangeklaagd, omdat bt] zieb
aan onlTreemdiog van sUatsgoederen scbuldig gemaaki bad;
dit was' yoorzeker niet eene weldaad aan bet volk; niets is
derfaalve ongerljmder dan dat zlJn aanklager salks met deien
naam bestempelen zon en toch is men verpb'gt u^«« ejS xoi^t
daarvan le verstaan : men beboeft de laatstvoorgaande woorden
van den bond (vs. 910 vlg.) slechts te lezen en met dit vers in
verband te brengen , om zich daarvan te overtuigen. Aristofbi-
KB8 kan nalunrlijk dezen onzin niet gesuhreven bebben; bij gerolg
meet vs. OIK door de afschrijrers bedorveu ziJn. Gelukkfg kost
bet niet veet moeite om den zin , die bier vereischt wordt , te-
nig te vinden. ' In de apologie van Labbb, vs. 971 vig. , leest
men dat de aanklager van ieder , die met een sommetje te huis
knot, zyn deeWerlangt, en zoo men hem dat weigert, toebljt:
t^ou itlvm ykf Stt' Av eirm Ttf tpipi) ,
Toirav fUTXiTti ri fdfoq * t\ H nii , idtxvti.
Dit komt ons blJ de plaala, die wlj bebandelen, jnist van
pas, Het spreekt van zelf dat i^iutiv ia vs. 97S zoo veel belee-
kent als vervolgen, aanklagen. Luis bed aan den aanktagw
niets willen geven , en was om die reden door bem , volgens
zijne gewoonte.gebeten of aangeklaagd. De aanklager z^ vfodt
het vreemd, dat blj de zaak zoo ver heeft laten komen, want
by wist zeer goed wat er op stond; hlj vraagt dus: >en tocb,
»zal wel iemandaan de geregtigbeid kimnen onlkomen, zoo hfj
kmtjt den bond, niet een deel van den roof schenktf" Ziedaar
den tin, dien vs. 91S gefaad moel bebben. Zoo femand er aan
twljfelen mogt , moet ook nog de bijatdling van ifici, rji xuvl ,
iets bljdragen om hem le overtnigen. De dichter doelt daarmede
niet enkd op de vernunnmiDg-van den aanklager; in dat geval
Bmk, I. p. XVl wot4t vermeld. Niet Xutilu, nuu de hoad telf dnift
de MDUigt raoT. Op deie wjjie alleen Isil lieh fact gabrnik no den eer-
•ten penoon in lijDB rede , en hetgeen deerni over het itiliwgieii Ten den
■fldeien bond geiegd werdt, op eeii« -roldoende wgie terblann. De IftAye-
niit noet dm by deie gelegenbeid efc hoiid Tetmomd gewe«*l lija.
sdbvGoOgIc
204 Db Wispkn van Aristophaubs.
Boude zij vrlj overtoUig wezen en beter we^geUlen zijo; maar
jrWv heefl nog eene aadere hcteekeois, die faier vooral niet
Yoorby gezien moet worden. Men weet dal de volksoieauers
eene eer Bidden in deo naam van xvav rtu 3^/mu , de hood
ea wachter van bet volk , die blafl , zoodra hi] kwaad ver-
moedt. Zie Akistopq. Ridden, vs. 1018 vlg^. en Dkmosth. legeit
Aritlog. p. 782. 7. Zulk een bond wil ook de aanklager zija,
maar blj laat zich wel eens door «en geachenk bewegen om
den mond le bouden; Labis beefl dat verzuimd eo bem, den
bond van bet volk , niets loegeworpen. Pbilocleod verwondwt
zich daar mede over en vraagt daarom , als kan bij bet oaaa-
welljks gelooven, tiZiy lUTiiaxiv; ea de bond anlwoordt we-
der met biJkaDs dezelfde woorden, eii' ifulyi t^ xuvl: want
z66 verbelere men door omzetling de woorden van den tekst ,
aiii T^ Mtv^ y if*ol.
Zoo wlj hiermede den zio van vs. 91S lerag gevoiiden heb*
^n, komt bel ertbans op aan, zoo bet mogelijk is, ook den
tekst le berslellen. Ik bond bet voor oiet onwaarschljolijk dat
men lezen pioet;
kxItoi tU uh»^ ill XttliTv ivtnjvtTxi xri.
Het verschil tosscben hi xaUlv en tZ tbuiv is zoo groot niet,
•Is het bij den eersten oogopslag scbijnl. Hen houde slechls
in het o(^, dat deze corruptie, gelijk vele anderen bij Aaisro-
psAJfBS, uit de oude met unciaal schrift geschrevene eotlicet
herkomsLtg is . in weike T en T , A en n , e en O weinig
van elkander verschilden ea door de afschrijvers vaak verwis*
Beld zijn. Daarenboven werd remv , gdijk men weet, veelal
geschreven ToeTV en de « door een streep boven de voorgaan.-
de letter aangeduid, zoodat ten slotte tet verschil tusschen
£TiAeEiN eo ETnoEiN niet veel te beduiden heeft en zich
bijkans bij de 7 van In bepaalt. Wat den zin betreft zal tJiSelx
wel geene verdediging behoeren ; men denke slecbts aan plaat"
sen als de volgende : Dbhosth. p. 365 , 25. U yicp Sv u(iMq
hxiff, rouTov iiplfTi Tf7i itoT? uoxx^eiv, de beteekenis van In
wordt nader bepaald door bet. volgende vers: >hoe zal iemand
in slaat zijn om zijne misdadeo longer voor u verborgen te
louden, wanneer by mij, wiens beroep het is ze aan te bren-
gen (Ty kuvi) , niels mededeelt ?"
sdbvGoogIc
vs. 914ti.6g>, 957 tlgg. , 975 tlg. . SOS
Ts. 9S7 vigg. AiKjSifTi ftAptupeti xetpeivM Tpuff^lov ,
xxt ri?.hti ri vxidti ri wpovxtxKUfiiyx.
Het participium xpo^Knutuftiyx is leo eenemale ongescbikt ,
om bier als epitheUm vau ffxtvn te 'wordeo gebniikl. Ten eer-
8te heeft de beroegdheid om te getaigen, welke in dit regtS'
geding de stukken huisraad iKzilten, niels le doen met de
vraag of lij aangebrand zijn, al dan niet; er zijn zeirs stakken
onder , zooals de kaasrasp en de stamper , die Dimmer op het
Tuur komen; ten andere past bet deelwoord alleen bij potten
en pannen, terwijl Bukltclioh onder tmXXk rxtun natuurlijk
alle stukken begrijpt, die bet feit hadden bijgenoond, en in de
beide vorige verzen niet met name genoemd naren. Het woord
is bedorren ; men leze :
xx) T^AAa Si a'Xfilif rit vperxexXtiitivx.
Het oproepea van getaigen beet bij de Atkenert irpotrxecMTrSat.
Hen zie b. v. Plato Legg. p. 936. e. iiv ns Ixiiv ftii Sixp ftap-
•rvpti¥ , vfovxaxtlaixi riv Siifttvw* i 32 x'fovxXit 9t\i
AxetvraTu xph Tqv Hxiiii. DniosTBBais p. 8S0. 14. wpoffxxXevfiOi
{xirh) xarii ^li/iuniK lU ftxpTupIxv. Het lidwoord roor vxi^,
dat de dicbter na riMx niet kan herbalen, is om die reden
door mij verauderd in H.
vs. 973 vig. «IAOKAEnN.
a.1^67 , t/ xaxiv tot' M' St^ luthiiTOiiai i
Kxxdv Ti xtpifiivtt /ti luirsxtliafuti.
Dr. HmscHiG heeft in zijne Annot. Crit. p. 73, naar mijn in-
zien, te regt aangeloond, dat vs. 973, zoo als men het tbans
io de uilgaven vindt , onmogelijk goed kan wezen en dec zin
Diet heeft , dien de uitgevers er aan bechten. Doch de door
hem voorgestelde verbetering:
al^oT, ri xaxin t! wot' ivS' OTtf i/MhirraiMi \
is in een ander opzigt minder voidoende. Ik kan miJ Dtet be-
grijpeo, hoe Philoclboh, die door de rede van zijnen zoon
bewogen ytfis en zeer goed moest weten , wat hem getroffen
had, met de groolste oonoozelbeid zou knnneo vragen : (Acb
■my , wat mag bet loch zljn , waardoor ik week word V Ik
geloof, dat men beler doet met de leziog W tJ x*xiv ran de
sdbvGoogIc
306 Dr WiSPtii TA)t AaiSTOPDARBS, Tsa. 073 Tie. , 992.
Codd. VR. weder in le Toereo en het vers , met weglatinj; van
xori, te verdeelea oaar het Towbeeld vait vs. 157:
SANeU£.
eJfui.
rl Itri i
BANdlAS.
Biekux)J»» dutrrtiTtu,
Op Jflzelide wijze schrijve meo hier :
4>IAOKA£nN.
BAEATKAEnN.
♦lAOKAEflN.
hS' Srtf lutxArroftttt.
Hiermede is ecbter niet alles gedaan: het moet elken \aee
opvallea, dat het Iweede vers in andere woorden deielfde ge-
dachte uitdrukt als het eerste, en eigeniyk ntets is, dan eeoe
faerhaling van hetgeen daar reeds gczegd was. Ik hood bet om
die rsden voor waanichijnlijk, dat deze beide Terzen oonproo*
kehjk niet naast elkander stonden, oiaar door een stuk van de
apologie gescheideo waren. Het tvreede vers zoa b. v. teer
goed op zijoe ptaats zfjo na vs. 976; want, als Phildclbor zIJ-
nen zoon heeft hooren vragea xeu rk wxiiSx ; kao hi) vel na*
gaan dat men in den sin heeft om een* sieuwen en gedaditen
aanva) op zljn gevoel te beproeven.
TS. 992. i^tfJTtiTijTxi xdjri^eKvxn oiix hc&i.
Eene ongerlJDide inlerpolalie , die hoe eerder boe liever uiL
den tekst gebannen moet worden. Men bedenke slechts. boe
belagcbetljk het is , dat Bdeltglioh . die deze woorden tot de
toeschouwers rigt , bun iets als nieow mededeelt, wat een
oogenblik te voren in ban bljzijn en voor hunne oogen beefl
plaats gebad. Daarenboven verneemt men een paar verzen later
de nitkomst der stemming , welke dnidelijk genoeg spreekt, om
bet publiek londer verdere toelichting op de boogte te brengen.
Bitvertum, Jan. 18K4. H. G. HiiuuB.
{Bet- vervfftg in een volgtnd mtmmer).
sdbvGoogIc
lAMBL ICHl
3 AEGYPTIORUM MYSTERIIS
COLLATIO lAGOBSIANA.
EUi Iahblichi de Aggyptiorum my&teriis librum Thohas Ga-
uds anno 1678 Oxowiit ita divalgaTifc, ut quae erat tum
boram studionim conditio baud male meruisse de litteris
diceudus sit : tameu si quis hodie in emendando eo ' volumine
operam ponere velit, ei plurima menda quibus eliam ounc
Iahblicbi oratio scatet tollenda esse tix est quod doceam. Quod
quum perspexisset Fbidbricds Iacobsius, elegantissimi vir inge-
nii, quo tempore bibliotheoae Monacetui praeerat, scriplori a
philologis neglecto luminis aliquid allaturus codicero otim Au-
gustanum, nunc Monaceniem qui est inter graecos CCCCXC, cum
edito exempio conferre coepit. Sed sive legend! dilBcullate a
pervolutando codice deterrilus, sire argument! in quo scriptor
versatur obscuritate parum delectalus et ad alia transgressus
opus praeclare inchoatum , quantum couiici licet , non absoWit.
Tanta autem in eo negotio usus est diligenlia , ut non modo
potiorem, sed omnem scripturae varielatem excerperet, ne le-
vissimis quidem librarii mendis praeleritis. Gum igitur di-
vendita posl Ucobsii obitum ampltssima eius blbliolbeca casu
nactas sim primam plagulam libelli in quo codicis illius lectio-
nes notaTerat , ueque resciTerim , perierilne reliqua schedarnm
pars omnem lectionum quae desidereotur copiam complexa,
an etiam dudc alicubi lateat: visus mihi sum antiquaram litte>
ranim studiosis aliquantulum prorulurus esse ac simul debilam
Iacobsii manibuB laudem tribuere posse, si quae mibi forte
sdbvGoogIc
208 Iahblicbi dk Aigvptiokdh HtsiiRiis
forluna contigeruot e membraniB Monacensibus excerpta ephe-
meridi haic, quae ad iuvaadam aDtiqiiarum reram disciplinam
comparala est, iasererem. Adscribam igitur varias lectiooes ,
ita tamen , ut meum iudicium Tere nusquam interpoDam. Ne-
qae eoim Bine uberiore de AegypUontm myBteriis disputatione,
quae ab hoc loco aliena est , corrapla emendare singulorumque
locoram sensum declarare licet, quamquam-pleraque eonim
in]'quibus librarius Monacentis peccavit, ne m'onilis quidem
lectoribus corilgi possunt.
Scripturae Tarietas excerpta e Cod. Monac. CCGCXG
ad iltustranduni Imiblichi de Aegyptiorum
mysteriis librum.
Tilulus ; 'Ixft^^x^^ "iJ luyixov eU rifv iirivTO\iiV toS Uap-
0vphv 'A^i/*uvQt G. (Al. 'A0i/tftaivet iiixjKixou irpis r^v Tlof
0upleu Tfii 'Avf^^ Imnohip ivixpun xa) ruv iv airf iiroftf-
fuxrav Av7ff( Hiillach).
Cap. I. pag. 1. vt. 1. Seii i. x/fi; i. G. In. marg. ttit man.
Rbihes. i %p{tng. i om. 6. 6 rit xutuv. aWuv G. 11. Stiv» fi«
yym<riv Tali UpevJiv. iyvai (leg. x-yvim) dyvurt roTf. G. Verbo
&g ^iXovri om. cod. Iacobsius videtur coniicere : <tu re xaKat
veteU iyviis yvaatv roT? Uptv^iv Ttp) SeoXgylaf jrptrtlvav ipami~
ftxTx . quod non probandani. 17. aHii ykp ffq. tltv cod. Post
nvSasydpxv addit fth, 22. UpoypatftniTuv. — Pag. 2. vt. 1. r^
ctiiTity ixelvott ?;coyTi>i yviifttiv. 7. a^^tp l^hTSi^as. 10. 0iXTi9P
oJftxi haec om. cod. duaruni vocum praelermissione vacuo
spalio indicala. 12. rii ii Xfyipievx irepifxivti, 18. isoMyiav
pm. cod. ubi item lacuna exstat. 24. exxrra om. cod. ubi sic
exhibelur sententia : ii' ^v hrl re eiruj) xx) voeTrai. 27.
Tpo^x\x6(ttvx cod. conflrmans Galii correctionem. 28. ivxiTtl,
iirtTtl cod.
Cap. II. pag. 5. vt. 1. 'Aruplav. B. rxplt rav cod. corr. vepl.
10 tl Tt vpaQAxheii. t1 rot rapx. sic cod. 12. gSif vpiitdtv om.
cod. ubi borum verboram loco lacuna est. Sic et vs. 14 ver-
borum rk 3' tixxi^uxx loco lacuna compare). 18- 6vx rpox/u-
'peuvi. 22. SwDET^ ftivov iix >,iym , ivvxvh om. cod. ubi denn-
ed byGooglc
COLLATIO Iacobsiaha. 209
lacuna apparet alqae boc Tocabnlum post >.iyav ponilnr. 25.
re xaSxiptTjBxi baec om. cod. 26. irtpUytaSM. wttfiyevittt cod,
27. itx^iyaiv. 28. pro revTatv ouiiv quae omitluntur vacaum,
spatiam est. 29. rtxiav. 31. Ssoupyixug ii ri Stovpyixti iiro'
xpivifuix cod. , quae verba cam reliquis mdias coDTeniunl, si
ab nna voce dvwpivdfitSx discesseris. 5S. ruye^XKeXouSfiuvTtf.
Clip. in. pag. 4, 6. iToiel^im irdps^ei. 11. TiiAijW?. ittlpyt'
Txt yap dsuTi}. sroff . I S. tuii aiiixpncq om. cod. bic quoqae lacu*
nam exhibens. Id. &q xvpUvq ivrtt. 21. hrwi avriiv. 31. it iei.
sic cod. 32. iussat- — Pag.S. vs.Z. S^rsp eSv. eSv om. cod.
Cap, IV. pag.Q, 14. xtX'^P'^'^'" lii^ftttTtt om, IS. tuv t£MU-
T»!uv. 17. ^iTTrcpe). 92. knuriji. [UutoTs ap. Gal. 'erropem ly-
pographicum esse apparet ex Notis p. 187]. 36. t$« i/uxn!
nepav. 40. vupxTOfihuv [T«/i*a".] — Pag- 7 . 14. ivlpyetxi xivtj-
astq omisso xttt. 16. ccurai recte. 17. A ii oM»i. 18. aSrxi.
28. ijre\xfi0iv>ig (sic). 30. 5(rir*p /ffr/v Ifirhrtaiiivxi. [quod la-
tinus iaterpres reddidit]. 31. 4$(dpjirTfc(. 59. iir) tuv dvatpipivruv
ivxXayt^ilicveq. [tit cod. reg. et /'escA.j. 46. iuvxTvi yhtaixi.
Cap. V, puj. 8, 8. /tJc «iT»v omnino eZv. 9. aToa-Trf^evec.
12. T«v vuiiiTuv. 14. Tp3f tSs- 17. ixoxh- 18. oraK. 28. cExpav
Sisaiv. 32. xyxSoTs oijirt [sic Gal. corrigendum vidil]. 3S. ifioeiOj.
— Pag. 9, S. x(tl iK^xivovvxv. 18. ^/uySv Jtii(i%uTov omisso xxl,
21. diixlpcTou. 38. aviiiam- 45. r^ ftovliia^ cod. [conflrmans
GiLBi correctionem. Neque aliter legit interpres.]. 44. xal ri
xKlvttTov. — Pai/. 10, 4. jriii'7« 3v ex emendatione cod. [firmans
Galbi coniecluram]. 10. rparoupyov.
Cap. VI. pag. 10, 18. irxfftv dri. turn xxl ante av/tvXttpeT
om. 19. xo! ivTxuSx tuv ixpaiv, 22. (p/Asf ^f. 28. t« nuyycvti,
34 i^KTMS. — faj. 11,8. ytvvuv. 17. n-«/»a3£(xi'i;i'fK/.
Op,Vn. pag. 12, 5. AoiWK w vxvt. om. 7, W;ki'>( Tf SifjK.
9. Tshiut xx) dv Kx) xvivitSi. [sic codex inlerposilo inler-
vallo. Portasse rescribendum xx) xiroriMis xxi ivivStut , quod
•I
Iacobsius coniecit.]. 16. xhhv. 17. 9 . sic cod. 24. i^xpxtSv,
53. ivvoiijeie [sic corr. Galbus].
Cap. VIII. poff. 15, 1. rifv inri aov recte. 14. uxtipertt. 17.
Hyoviiovfuti. (sic). 28. ^TfirjoiiTa tShtyoq. [sic cod. reg, pro-
banle Galko, ut statim eliam irpht iM ravToit. 50. ra H^Ktx
sdbvGoogIc
tlO IaHBLICHI DE llGTPTiORDH HtSTBBIIS
xai ^rrs («fc) TUiT. 33. tutl rA xxr" eMxv et hrlSffrtv. —
Pag. 14, 13. reieSniv yltf. Inductum yxpel km) Baperacriptnin.
16. atiriii rkv tcA. 19. t^ iviftartt, 2S. iv uwifXWi- 51. tSv
ivaripa. 54. airoTt ri reTf. 37. ri ifUTfOv. 40. ixiflii at coa-
iecit Galiub. 47. x^xrii qaod idem Galxds iain vidit. — Pag.
18, 3. TD»7«. 11. x») ii Avtlfyev [at supra lutl ri JmxmAEm'.
Forlasse: x«l W rd i(vHp>'0i>]. 12. Srrt tlveu. 14. dcIWof om.
IS. fiifffft. 17. T«vTC(X°u f!<r}i'. ID margiufl tlan. 33. d UfoTt.
S6. flxfp ^3^1'a. 42. kxI aule jrepilxau^i om. — Pa^. 16, 2.
9fovxipX9VTiXf. 7. ^v tfuTjf oujlsii. 12. (CAA* iTTtii^ rev. Iti.
ivxpfid^ofiev el ixnpryffiivtfv , utrumque lit in Fischii cod.
Ca/i. IX. /MM/. 16 , 19. eux»KtT»e. a est, in litura. 20. (tivuf.
31. fttpirrMi; ireptyf«^»7t iuipyeufiivav. — Pag. 17, K. quae
inde sequuDtur usque ad p. 18. 7 habeDlur in cod. Monae,
apposita sigia A.. — IS. ixiftTov (sic). 16. iv «^r$ A. elG. 17.
Atuv S?mv a. G. 20. AvoT$tUv$m A, G. 24. Iv xa! if/Jpirrm. k,
38. Axflptp itf^oviri A. 50. ^v «£t^ A. 6. 31. Wa«. 3S. x^t^e
T<t. A. 56. (pcpiftsust auvix" ftirpoig U [re A.] roif Uoa a^opi^it
xa) myfUTXTu huKi^fUvBL A. G. 58. filxv re awix^ixv. A. G. 40.
ri a rSv. 41. outoi; ^vuptivaiv. G. ^vuf^hov. A. — i'atjr. 18, 10.
eMccv ^iuvMfuv. W.TUf. li, ivTirapirrecaif. 17. tvHitti. 20. £
3q[. — ^ Twv ipyaf. 22. ^lalpten olxtii-ntT*.
Cap. X. fhij;. 18 , 23. pttrSi rctimtv. 27. 3/«^^«. 33. ^ riva.
36. TOW virz'i" 3 /*^ xi^-jjiifiy. — Paj. 19, 2. xtcrei reww. B.
ti 0oiMi. 6. uv£p(Puit 0Z9*. 22. Kx\ iv Ivi tJhi ptiwuax. 23. xai"
air^v (sic). 27. ix"- 30. aurq. 35. d<p' invruv. 44. htpimrx
nieodosc pro irep^niTX. — Pag. 20, 3. ivltertiTOv. 0. rufOTdcSoi.
12. iiroXtlxowtv. nvro Sif aSii aAAfi.
Cap. XI. jWf)'. 21, 3. iifiiv avpt^xtvivruy. 16. wpoKKfL^ivQvat.
17. ^vSc9- — T^v iftvror^. 21. dxpxvreu. 22. aAAu; om. vacuo
spatio interpostto. 27. n ^rvM (pufiiv. 28. irpeK»t,cIjixi. 32.
Aitoyiy^7». rif t* aiffxfff^ll*°^"'''i- 57. rorouTe. 39. fMrxSitaiMt
tA twv. 41. x«(} t3 k^v //ij-w tmk tciaxpuv dirsrei^ti. — Pfljf.
22 , 2. TOioirav. 5. dpyi/tivxi. 22. i^xxou^fitva.
Cap. Xfl. pa^. 22 , 23 JAA* »;. 28. auToStxiii. -- Pag. 23 ,
14. ivTifU^oro. II. ff-i^w rf<. 21. xAqtri; om. 26. riff df/x;
^i^itag. 28. »d;t: <^< i*' Jv^/uo.
Ciip. Xll[.^(/. 24 , 14. irpMytcyeTv. 23. xHtf ri. 23, j'/j-mre, —
sdbvGoOgIc
COLLATIO IaCOHIANA. 2tl-
Irix»\e7TM. 26. iiit tSk. 32. rtva iv^putzw, 35. imrfirewee.
Cap, XIV. pag. 2S , 2. 6tu¥ tla)¥ iviyxttt. 4. nofit filttf, 6.
ri iTfivrfi. 10. rd Tavr^v. 14. »u vv ffuvtXaylra.
Cap. XV. pag. Sti, 22. <i4 Jv ure. (sic). — Pa;. 28, 4. ari
r«. 18. Jyi eW. 21. M^A««. 27, «« «vz«7c. 30. A'«^«7f. —
odri 3^. 32. Toc c^x^* ^- tw)* A^T'w. 38. lic ^rpei' rp3( r)
Irtfov. 42. Si* (turd j'ttp rai rovre. — i'lj)'. 27, 9. Upertxit- 20>
(^o-iv. 3S. $c7i> ^l)|. 37. HOTc iw) n-f^l.
Cap. XVI. pa;. 28 , 3. fuutpi U tIvi. 6. M >'>u£o-«!i. 9. ueI
xpirepav. 12. T((ur« rtfc M/uitk. 19. r/« ^urcXiffct. 27. i^s-a*
<^;). XVn. poj. 29, 6. ioAntnti tlrt pUvn^. 14. ^r«{u otn.
18. irtccTtealetg (sic). 26. xal re;. 32. ^orqi'. S3, ^at^tfivrm. —
Pag. 30, 2. 3<* ?A«$. — xovoeim (eIc). 6. rq; ruv rporipav. 8. j'Aa«.
Cop. XVIQ. pajr- 30, 22. i^od^ iTo0fJTo*rt4 h. 23. xdn-i
fulvav. 17. vf6iavs»i r^v (^liffji'. 31. rtp) fii¥ aSv. 38. wftftiy*
fiivuf. — Pag. 31 , 9. iiia^ipuv /t^x'TM- jroforSc. 19. iro'
rov. 25. 0^2* £>> !f». 54. avt^?. 3S. 4 rtv xf^''^"- 37. ^s-xrtic^
(sic). 45. rtelifTiiv. — • Pag, 52, 1. xa) t^h tuiixiptni-niv (sic).
4. cT Tif xiifiVKf. 7. »V»v om. 8. ^^Atof om. 12, varttpl^. 21.
sri^Aii' 3i oiSi'. 22. ylyverti. 23. ^n oj^Tp. 28. xar»T««) (sic).
Cap. XIX. pa;. 32, 30. ctirav ^v- — Pa!}. 33, 10. iroytv-
vireu. 18. qSv roTi. 22. r^ St<£v««v, SS. awiyii. 57. rpwirdp-
JUOVTftf. 43. hrtpouvhv. — Paj. 34 , 2. xf^*^- 9- '•" ^«irtU.
14. ffOri <pvifuv». 19. ^Ti xsTf (aic). 23. rjiarx S/Sdm'i rott.
24. 3/3wn om.
Cap. XX. pag. 55 , 2. irxva^ctfiffimig (sic). 4. ^Tfi}^ rii. 9.
riXtir TL 15. 4twv, i^xvtJg ftiv nv. 24. k«t' itvriii' tj^v rn/.
26. ^v^Aeu jrpovixfluai. 50. i) (1« ^t). 51. vl eZ» ruv Ift^mm.
58, S«f^vw, x^y fl-2^it ^ffv ii'ripx*! T«' deploy ^xtiXiiii iett-
pdvav. oi yip. — Pag. 36. oAq i} oivin, 6. Jravvrf;. 20. 0u r)
aufiiTtiy. 23. x«} iirhrfitirrxi icphq ctinvpf. 24. ciAA^ tm t^ (sic).
29. Tolq iv TS?;. 31. xvroupyUv ri xp^f^^ov. 37. euv srao-/ nTi;-
3f r94 hplfftag.
Cap. XXI. pa;. 37 J 1. ^y 31 vb ivtpeT^ iixlperiv. 5. aWlfc^'
Oil ftiiv. 7. ^AifAj^xTdcj. 12. ]Mr«^;);«4. 13. jKJjKeTrf (sjc). 18. oU
xxrd fUv, 19. titipuvtTTM. 29. U irviti iunxriv ^. 3\oi. 30. fxv^
sdbvGoogIc
212 Iahblichi db Akg. Mvst. coll&tio Iacobsuha.
Twv Tx ivtf. — Pag. 58 , 2. chv vpoxvhhiav. 8. ynMsu otD.
H- KXtfY^ofUv^ (sic).
Sectio II. cap, 1. jxii;. 59. 6. rofparir^ (sic). 9. T«i( tf»fr;.
11. ix' uirShi. 12. ytvo/iivHt. Verba rSji tSv i. x»i j (purtae
om. 14. tivcE^KV om. 22. xal toi! ruvSir^su tuv i/jux^ v^f/covt-
fievt iTtararixit tf rift (pvirevf kxI tou cvviivfteu rav ^vxSy
eU TX, 25. ^uerotii.
Cap, II. pag. 40, 2. ^lepiTriov xx) i^x^^ov ftiv repixcv/tlevt
feriov rif ray ixifiJvav kx) iixriivtiex^. 8. oZtu. 9. itt/ripx
MXTxMiyeuvx, 16. xpteffxXMujx. 16. fxiartfv rf x^f^"- 17- ?»*
a7$. ID marg. legilur ?f£vai$ manu Beikesh. 18. £ el; 2v. 22.
ytvoiiJvoiq. t'6, vvvtjThixovTo. 29. ixxxitii/iv. 5^. cv^lxq kx) oMx^
iJyovt. 38. JWiKBv^a. — i'ajr. 41, 1. x«0* ?Aff. 4. ^uatus. K.
Cbjo. III. ^Nijr. 41 , 25. i^( it mS'. 38. roTt iec3«. 31. ratxi-
xlx. 32. iiXKfxoaftuftivai. 35. TOtxiAfirfpA. 56. iravTpSxs'i^. —
Pag. 42 , 7. ht^twix^evft, 20. k«} x^cta tuv. 24. -ri 3' ou
ff«v. 50. AirtiWxyfiivov. — itxKtxovfilvm (sic). 31. ifffu;^«e/wv.
37. liiviftut. In margine legilur fuivifiuq. 41. rtiirm rotq.
42. T« ftjv 4f7». 45. dtrorTpiirret. ■— Pag. 43 , 9. t^v dnipflxr
12. iirtvucuxariiv.
Cap, IV, ^(j. 43 , 44. Ai^u ju2i'. 27, iv xvTiSq — iivtv xStx/
Tip) 3J. — Pag. 44, IS. x0xivofi4»uv, 16. ^arjf«. 2S. /ttyx-
^ocppoa-iimv. 29. xfMl^intx (sic), post hoc Tocabiilum magoa est
foliorum pertarbalio in codice, ubi sequuntur quae in ed. Gil.
habenlur p, 70, 12 inde a verbis x»( ia-oxf^tfjc^a-tv , quae aiilcm
b. I. debebant legi seqiiunlur post verba rx^tv iiutrlpxv p. 75 ,
12. — 30. ouK Jrxfuv (sic). 36. dvt^oufffx^ouinv, 38. 3^ roirav.
59. ^iyouf om. 44. tihtix teapilTxi. — Pag, 45. 6. rxiMiSq.
9. ^uTitvit, 23. q TTphi, 25. tuv (if>;^di^^^Aw. 27. (iipiv/tsu.
AO.TrdvT*! VTxicpiv iirrtii li. ri H rSv. 41. lihoxov ^pe/tixt , ri
ii xZ T&v, 42. rSiv ipikuv, — i^iippowov.
Cap. V. pag, 46, 1. iroxxprepiKiv. 13. S s-^v. 17. iHou to/;.
50. oa-ep ?x*». 51. uMkBv Ix^fav e'laiv, '57. Ppxxv »vTo7i.
Reliqua desideranlur.
' Berotini. F. G. A. Hullacb.
sdbvGoogIc
DE CTBHII, abcuiepiscopi alemsdrini,
unco IKEDITO.
AccKDnifT kmbhsatiohbb eblbctak in orahmaticis skakgis.
Quam ante bos pancos anDos Campetu commorarer, forle fur-
tana aHalus mihi est liber Graecus maau seriptus, qaem ,
licet ab initio esset mutilus , mox ridi, glossarii Graeci esse
fragmenlam , cuius deauclore, quum nullibi nomen asseriplnm
esset Deque cum ullo eorum, quae mihi cognita et ia promptu
erant, lexicorum Graecorum opus conspiraret, dnbius manBi,
donee oecopinato laeero libro quae deerant folia' ab eodem mihi
Iradtta sunt , eui omnia ilia aceepta debeo. iospeeto- libri litu^
]o manibus me tenere vidi lezici CrattLr exemplar. Ita'enim
erat iascriptus : Tou iyUv Kuplxxoa i£/ip;iarf<rKtf!r0tc 'AAf^«ur3]gc/«;
Xt^txiv lutri vretxttev. Neque me latere potuit, non codicem
Graecum antiquitate sua commendabHem , sed eodieis cuiusdam
apographum me possidere, a viro quodam dodo conrectam.
Ut euim et charta et literarum forma et alramenti color mani<
festo iadicabant, librum ante saeculum decimum octavum noa
potuisse scriptum esse, ila pulcrae correctioDes , in ipso textu
ritiosae leclioni superscriptae , et alius generiB obserratiooes
in margine additae ab eadem mauu . quae textum exaraverat ,
mihi quidem documenio erant, docti philologi diligenliae apo-
grapbum illud deberi, Felici vera casu quum eodem tempore,
quo apograpbum nactus eram , omnium fere, qui superiore sae-
cnlo in his regionibus floruerant , pbilologorum epistolas , ipso-
rum manu scriptas, penes me baberem., occasioneni in apo-
grapbi auctorem accaratius inquirendi haud dlmillendam esse
arbitrabar. Itaque singulis omnibus accurate collatis persua.-
sdbvGooglc
214 CtRILU. ARCaiaPISCOPI ALIXAHDRIId ,
sum mihi est, apograpbiim Fitri Bohdahi mana esse scriptom.
Quern quum studiis grammaticis insigniter constat delectatam
fuisse (quorum fructui magnam partem id viri egregit schedis
iacent abscondili et sepulli], turn eius bibliothecam apparatum-
qne pbilologum uoa cam Alio maximam partem CampeHUm mi-
grasse consideranti TacUe inlelligetur , quo pacto liber Tolatr
Aylfov potuerit it ycum \xinn.
Ctrilu glossas memioeram passim laudatas et e libris mana
scriplis excerptas me tegere, explicationis gratia ab Hbstcbii,
ZoHiBAB , Tduki , MoEBiDiSf Akiioiiii edltoribus com horum glossis
collatas, vel hie illic io Valckbhabrii , WKSssLineQ , HrasTut-
Bnsii ■ alioram commeotariis commemoratas , iutegra vero Gt-
BU.LI lexici edilio, quantum quidem sciebam, noudum erat
parata. CHrcuiUBj^ienli mihi, quo rectius accuratiusque *£^
fuitat aesUmarem , quid de CiRnxo publici iuris iam csset fa-
ctum, Gogoitom est, in libro AaBiiin Batrage sur Ge$chichts
umd lAUeratur ]X. p. 1253 sqq. virum doctissimom B. F. Docbh
e Godice tfonacMi lUeras M et N, et ex alius codicis foliis
fragmenta qnaedam edidisse. porro Caa. Fa. Mattubi descri-
pliaB& lexicon Ctbilliahdm e Godice Slosquenti, et ipsum literas
*,X, ¥ et nexprimeudas curavisse in libro, qui miMoiquae
pFodiit sub titulo: Glossaria Graeca minora et alia A»ecdota
Graeea, I. pag. 11 sqq. Foslea TiTTiURHtJS apographum Hat-
TiAxi nactos lotum (sed in brevius eontractum) in editionem
Zonabas recepit; sed quod omaium maxime laetabar, ridi, in
biUiolheca Ladensi GraiLLi codicem asservari , quern idem ,
Cttuu benevoloitiam idenlidem iam eram expertos — et qiiis
non experlus est, cui nostrattum baec studia eurae cordique
•onlf — Iagobos Gbbuds per oUum inspicieadi et conferendi po-
tesUlem Eecit. Codex, e lubliotbeca Isaau Vossii (Ms. Gr. Vost.
Q.63, Catal. p. 398),pergamenus,f(HrDia qoarta miuore, saeculi
XVveiXVl, nitidissime ac perpaucis iisque simpHcissimis com-
* ') Id r. Oum tthri , jtaclarimit JM«*rmw Ihmmti^m, tauutt {BOL CHI.
JVIm. m. p. ISk) *ir doeU J. I. Bnuua a luargiBe Smaui Iiamcuauiu
Id aliU n( nomm Toctbalnin Grtuaim, Imitat addoDdum, prapoiult vooem
Arafilv»Tar,dTtur^fi(rtv Ctuli^ Sed fruitra tAoabuIom apud Cnnira ia-
quUlTi. VUetBt BEunwmnr* mp«ii*M ad gloitva 4Mr/fAMn(r«*«, Ainwf.
W(*** t iiaaa in leiiM Ctuuum titUL
sdbvGoOgIc
UtllCOlt INIDITOH. 2IS
pendiis scriplils, coDlinet 1K2 foliis (305 paginis) rtu iyhu Kv
flt-htv ifp^iTiaitiTiiv 'AXi^aviftitK Xt^iKiv xtiTti rroij^tov. Inci-
pit avocabulo*A iifxirUtcffTiniv iTiip^ynim , el eiplicit iavoce
S(i ivr) rev Smt xfff Sti. In margine passim correcUuneulae s
manu docta sunt asscriptae, ut i. r. Xxfyifitev: yApyavov
fJyiTM ri inpn. Ib margioe ydpyitpof. — Tit^m: ^ h'
ivuwTM ixi^ptnutK tov TMitnarot 9 rev ^aviy^ivxvTOq la/^fai.
In marg. yivitxi*. — Ai/va: fixp^th In marg. Aipftx^
Pro 0(iprai legendum &6pa», — A>i6t&¥t9: futxpctlaveg , /uf
Kfi^tu. In marg. i^Ht»litin«, — Aox/^«i*: ^mv. lUAwif
TW 3 J »cl trittTiniif not rivtq rtn Arripuv iaictht. In marg,
Aixliuv. — 'Edplfxtudv: Mftav , hi^wrre , xpovitvivom.
In marg. iSpiifxtuov. — "^xxxfia: imr}.ii»raui. In marg.
"Exraiy/.x. — 'EAxeoluc KuicA««jSw(. Id nurg. 'E^Kixoai'
'Sac • — 'Eptyfciraiv : xpaytuinty. In tnarg. IpypbiiMv. —~
'Eptipuar: Tifutpav, imtftirmi. la marg. 'Epifiav. — Eiiii*
ra: irotfuira , iitiyiivu. In toarg. ei/oilija. — 'E4'<Tiiv:
iTiiufurrav. In marg. i<{neTuv, — '£0i^ir: im»Xn , vwiiirls^
xai Jx-jrreA^. In marg. i<PiTfttj. — Z&vtfusttu: nttwixl-
^tsi»i, la marg. xaSeritli^ialai. — "Htfo: reiii vuviftttt
Tpixeug, In marg. Tixom^. —Stlvxtt : ol vupei Tijt rftiifi'
pun. In marg. Qlnts. — Bplx vnputim <t)vK\» rliati (leg.
ffvKiii) i iiivikou. iq Tplx y»p itcuptTrxi. In marg. Splm, cui
vero coDieelarae Don subscripserim. — KaAi«: i ^i?jvoi olxot xiA
ptiv. Id marg. xnifwv. — Ko3<i«i' riq: hnrrit Ut $ ri.
wSm. lBmai^Ko3p<£i>Tvc. — Nijp/rv; vttpuUvttriv K6yx>>0¥.
In marg. xiyxov. Que eDMDdatimies, nisi mnaiame TaUunl,
ab ipsa sunt IiuciVosau mana oriundae.
Vocabula re vera xtait rrotxfiov sunt diguta, eatenus 3al<
tern, quaUDui in uitiquioribua glossarlis fieri solet. In bioia
scilicet pfioribiiB Uteris utuqae olpbabetici ordinis ratio est ha-
bita. Nullios entm est in ca re diiudicanda momenti, qaod
aliquoties vocabolum alieno loco interpoeitum ordinem turbaviu
*] Gontruium viliuni apparet apud tiUBra, jt». Gr. paj. 8E0: 'A&iXit-
««» (apnd Kmoann 4M ViTot) : iT.^^friKt. ^laii^c Hdfmuf
Sal tt^ T,9^^,mr i»iU»tm %in»v.
Videtiir l«fend(Bn esM sf vjr«r.
nc.,z.d.vC00glc
216 Gtrilli, JIRCBI8PISC0M Albxahdbini ,
Quod lifarario coDniventi — nee mirum , qui tale opus descri-
beret — crimini est verlendum. Perpaucis taDtutn locis, in
fine potissimum troixilon , glossae aliquot aliunde videntur esse
assutae, ut t. c. in titera r post Vipyreq sequuntur TovvSi
et Tuvif. Fraus inde GL manifesta, quod utraque vox iam in
lis, quae praecedunt, apparet, sed noo eadem addita explica-
tions Neque docto aliqnatenus sattem archiepiscopo imputem
glossas , quas illalas esse ab homiue barharo priido obtuta ap*
paret. Ita inter "livlplK^o et 'Hv/«is irrepsit glossa 'Hvesdf-
A^c: 4 vfOttTii l3KX(rdiiiraffa. Legebatur olim, undecnnque glos-
BE decerpla est: 'H veoiiiXiit: ^ vtaivr) 0f,«aSiirxffx. Con-
similis generis soot , quae in litera O deinceps legantur post
'OV^i'/a qualaor glossae: 'OuKifiape^: i rttxuiinxTSt. —
'Oai/tio'Tir!: i &(ii0ftK h&im. — 'OnKvuctTOt: i tx%^»-
loq. — 'O&v : i ^uv, i itl uripxttV , i it) liv , Touriam i tiot.
Quae omnia olim ita sonabant: 'O &Kuftipo« (eistat voca-
bulum sic recte scriptom in litera A) : i raxf^iuttTa^. — 'O
A/iOfO'Titc i Sifiit Xfix Mlav. — 'O ^ici!t«t0( ; S raxiret'
Tog. — 'O &¥■. i ^av xri. In iitera T buius generis exempla
abundant , neque fugit librarium , rk jrponrljrTovTii v. c. in duo
Tocabula esse dirimendnm. Quo Tero frequentJora in litera T
huius erroris sunt exenipla, eo minus fit vero simile, omnia
aliunde esse invecta. Videtur, qui primus hasce glossas con-
gessit , vitium — nam est vitium profecto — commisisse, non
quo ignoraret , r^ StXx , rov irrsa^ etc. substantiva esse cum
arttculis coniuocla , sed quod earn unicam normam in glossis dis-
ponendis est secutus , quae vocabulcrum prima essel litera. At
prioris generis meodarum exemplis annumerem gli»sam: 'Slf-
jrt)|: xAo^sf, mleT*£lpam eftipSxi (sic!) coUocatam. Volait,
quiglossam scripsil, Spxtf^. Quibus addo: esT^ : i »lyixf.i(.
htg. itt. Klin '■ vi rlviii. Leg. x^iti. Aliquot loc is turbatus
lilerarum ordo corruplelam eiusque medicinam demonslral.
Inter KMridits et KAutiv exstat Kuiiftev. xiiftx. Quid
certius, quam Kwi^vtov fuisse Bcriptumf Inter 4>«xAoi9; et
0«A<xp^; legimus ^liXu^: tx^k vuycrrnxvta t% iiucrh elxovi
dytpuv. Restitue: ^i^ay^. Inter Aovrpiv et A.vypiv in-
venitur Asyl^ttv. ip%tlaicu. Legendom: ^vyl^tiv.
Post Cthiui lexicon in eodem volumine atque ab cadein ma-
sdbvGooglc
lbxicoh ubdituh. 217
nu scriplum exslat alterum gtossarium , quod tia est iDScrip<
turn : ipxh ^v' S^v t^' ^i^tuv tv( ixTaTti%ou, Seqituntur Ai-
^sK Tuv ^ccjtXtiav , Tuv ^iixXftZv , tSv iSSwv etc. ' Describam, ut
lalium reroDi curiosis saliijfiat , paaculas qnasdam , stalim ab
initio: 'AyiZ^^uplvtv: iviKni^OTO t^v ^uxiiv. — 'Avtvtti-
ff«TO: jTceptnui^ii) (r»pti$ijSii ?). — 'AvTtiev: xahJv , Mxet-
piv, xex^pf^ufiivty. — ^AXel^iourt: xf^aguvi (leg. ^u^/ffswffi) *.
— 'Avx<popiig:,eixv tx^^Ttg , oi ^a^ri^WTtf {leg. al ivi-
xovrti). Haec sufficiant, reliqua omnia eiusdem sunt generis
alqne farinae.
Quod arbitratus eram , antiquioria Codicis apographum me
possidere, id simulalque tibrum meum cum Codice Leidenri
contuli, luce factum est ctarius. Est ille BorrDAm , credo, lUier
e Leidenti lam accurate el anxie descriplus, ut vel emendatio*
nes in margine Godicis adiectae in apograph! quoque margine
appareant, neqne statim in textum sint receplae. Continet
apographum glossarium Ctrilli integrum , additorum vcro mi-
norum voeabulariorum aliquant tantum partem. In priore
libri parte, in litera A potissimam, Codicis vitiosa multis lo-
ots scriptura diligeoter correcta, atque glossae in severiorem,
qualem uos in lexicis disponendis observare consuimus, ordinem
sunt redactae. Moz vero de opere, quicumque Tuit ille corrector,
(nam est alia atque Bohdani manus, magnamque cum RuktUu*
niana similitudinem referens) , fatigatus et nauseabundus deati-
tisse , atque in aeqaenlibus ea tantum videtur corresisse , ad
quae casu delapsus erat. Quarum emendationum speciminis
causa unaro et alteram proponam. ^AAftty. ixx^xm. Cor-
rexit'Aix/flv. — 'AjSiJ/jjtuAei': ivirxv^o^^ Qwr- Jtvxlsx'"''
rev. — 'A0pxi:vixi ,iou},xi, Stpxrivijidt ,vttt>Ttpxi. CoTr.it'
pxirxivlisf. — 'AytixXiii: AvxyKxhtt. Cart, iyxahiet. —
'Aytfiim: d0\x^iii. Con. iyxiiittt. —'Ayxaivii: iipxra.
Corr. iyyavt^. — 'AxtfTtpof. i ixpeirxlTepiq, Corr.
ittxioTtpot: i iTptTisTipof. — Alrivx- ftijvtt. Corr.
Afj'fi'A; y^jot. — Quibus exemplis mulla possem addere; sed
*) Idem Tilium e*( in gloiu j(«>«*Jc, Xt^'l*' '"^ "^ 'i ^^ ^C
vav iXttivv j(ffv««(' Leg. xpJtffMt. Qui* lero , (alia tuu oonlit qui
legeril , l!btarionnD gentit contendat nan etia plunJMiun el ligaeomP
,db,GoOglc
tl8 Cvuu.1, AB(»iKPiscon Alixahsbini ,
omnia ila EUot comparala, ut veram leclioDem utmsqaisqae ,
ve) Demiae bortanle , sUtim per librariorum sluporem videat
perlaceatem.
Qd! lezico anclor inscriptus est CraiLLos, srchiepiBCopus Ate-
wandrmm, eum constat viiisse saeculo post Ch. d. qiiioto, et
obiisse circa aDDun 444. Mullis alius generis scriplis incla-
rqit Dec magnopere , edilo glossario . laudem inde parlam auc-
tum iri credo. Nulla enim peculiari sua laude Gibilli glossa-
rimn coiDmeDdatur,atque lexicorom illorum, quae sat multa et
magna aetaleui tulerunt , nsaiore parte longe est inCerius. Glos-
larum liona pars ad LXX pertiuet inlerpretes. Quod obiter in
rem iuqutreiiU facLum est manifestum; quum nee huius loci
nee mei sit insliluti, unde singulae glossae desumplae sint, de-
mcnstrare el indicare. Tamen , ne in hac parte oJmis iadili-
genter videar versatus esse, aliquot buiua generis glossas e li-
lera A expiscabor. A«aJ«: &vdf»^ pertinet ad Zach. 5,2. —
h.KvuTo'ix: vSi kay^a, ad Deut. 14 ,7. — AiSf i;^«:D(f{cad
Dtut. 4, B. — Ae3iv/x.(ii: lit^tnv^Aui Reg.»,GO. — AeiKie:
iiMeviii ad Datl. 20,8. — AtTvm: rk xn?id)iiaTis tS* uSiraw
ad/ofr. 13.11.~ AMto«' /3//3Aa«adl JIfac.8,2Z. — Aifftif^tf-
f^aai I hiiUfUt (leg. h Sif^y) fMhiivmi ad Nek. 8, 6. — Liif»r-
ftev (leg. 9[if*xi*^)'- nnTiAcrif ad Exod. 30> ISelc Eodem
referenda est gloesa, alimode nolissima: BAyavaot: irat T<;^/n)c
itk wvfif ipya^fiuvof ^ivtcung (leg. 0»vvos) fxp i tuiitiMt.
Vetemm scriptorum nora fragmenta aon ioveni , quin immo in
fbntibiu, unde sua bauaerit, excitandis, adeo parens fuit seri-
ptor, Qt perpancis tantum locia Graeeotvm scriptorum nomina
appareanL Quos, literarum ordinem secolus, apponam. "aAv
rapof. iiJiTTi^ KtvTK "Qfiimv (vult ^avvAfUv. Gf. Hib. IV.
192). — A^divTv;: laiflut i iavrh ivtufif iti vmfk 'Za-
xpdrtt {Zc^Mlt 0. R. 107) luel BevxaiH^ o& ?>irsTtci eeit-
ivTiK, Am,' n&ToivTtie, ! itrnv a^^tdirtot. — Tuu?teg: i^
dMerpim !^u». tjyerm ii x«) r) vxd>peq [tuppl. yavtiit) SiArd
Kuf.iv (tuppl. alv»i) luil wMTvt* iix»f9»i, i( 'HptiSora; (sic !) Iv
Tpirf liTTOfiaiv*. — 'ExftayiTov: ij ^amaaiet. ^ifjiv i TIAciTuv
*} Id CodiM Cnmi Fm4§lamK%ai CCILIV, de quo infra tgetur, e
([loiM unMj at luonon aamiai Mlaiiiiii filio UuonujiiM lubtUtuitur
sdbvGoOgIc
LBXicoH nnuTVH. 219
(Theaet. 194. E) iti t^ iKftirrtatM xat 5T0fu>.xv t« e]%f iri 74c
SAtf<. — '£|;io-rifxi£(: 3/xa>( A^ j-eTai vaji^ 6ouia'?/3)t xa) HivUp^g
Sra ftiv ri nivev9»i {leg. (ictlviaiat) %di ix^ayx (leg.lx^powa)
§hxt , ore ii ri uTa.vKXf>pi^v xat iiTt^ifxt^^xt V i^lffrtuixi. —
"Exirrq (leg. ixij-r^); otixt , ixurrtifin at tU ixltrmrn &yovj»
tIvv^v. (fytvh inofcpupluv. SuDtduo glossae, qaae in imam co-
alneniDt. DisliD^endum post eTixg. — VHfnnos: ri W/ufnf-
piev xctpii To7« yXavaoyfti^oit , rxpce Si VLuTpkif ri iyytlov, «»•
pi ii 'Aptrripxip i Tflio^ (cf. Schbl. H(w. //. E. 387 : xtpipt,^:
iyytlcfi , xiiifi , j iivfiartiplv ' 01 yxp Kuxpioi vi ittpuiTipiov xip»-
ftcv KxMuiriv). — KXijpot: i tuiXHv i^' Ixurir Tbv ?mx^tx- i
^ "Hpaiiuiviq Tapx ri xJthof , rd {ifAcv , ivit h ^?aig ixf^iv-
trene et KXiipoi. — AiTipytiTu: 'AfUTOri^tit' Toin iXu7( (pn-
r/v. — lAox>-^i'- TOfii ri ix^f7v xal ixt-l^t* , fi purk 0l«(
MtinTv ' nifixlvet xxp' 'Oft^ptf xstl ethXai^ tuv wk^xiuv luci rJ ix^'
.... ^t>J^tfot,ii 0iifi,STi oixoTct riiv vvv xpif^iv tlpiirai i pu~
X^lq w»f'0(tiip(f. — n<Jir»«5 <pi>Jif tJptixfv'Ofutpeg • outw Jw)
Ijjym srap« Zvpmwtrhis i irar^p. irit x«l tutras ivaiiwMifh
aafiiv TtarSi xol xXMCvttvit^ rev r iri»T»( , mn-irn (pl^Of. —
^TKvpif s x»pei Tiiv ffrir/y xx) rb tSpOf, 3 mputhtt r) rA^frvf,
iUvt) i ftijxot Kx) xkirot ix^"- ^ffi H t^ wotttrf vrxupo) A^>
yevTxs T& iwo^uftfiivx ^ixx, Svtp xa) vxi>,6xs^ xsUT.-^XSfix:
ilk ri 0'wev xJpix, tfixxpi rJ aJptx {leg. ffijptx), S vmmhti t^
titpav xxTK n^^xTuvx • ret^i yitp rd sSfta rf ^wpci- — Topv*
$^■. tI KOX^itipiev. 'Api9Te(Pxvtit ' Uriv SfffTpiiroix. — 4vAjc>
X if : rt Tplrev fcipot t^g vuxrii icxp' 'Ofuifi^. — '£lg Stiftx; uf
wrtvftx, &g &vtpuv Sufftx yxp ri wviev' TXpk Aiayivixv^.
Qtne praeter scriptonim Graeearum tocos modo laudatos da-
y^fWv 'Hfm&mtit h rg f' Tav Intfiit. Coafbiianli cbum in nbioiqiis
nomini* eampeadlo oootimill ittt ett
•) Lageadnm hm TidelK '-^e^t^t^C Cf. VtM. L •>. Atxifi^Tttt <«•»
!•£{ '/■TOc- ^ortiiio reipicitnr ad Aim. Pot. E08 :
vU (diM K quibtlidMK lectOB fillUtB I
•udor Mt Dios Sic. lit. 40.
•) a. Aiunti. iTfm*. AM , iWqiw SbM. ■■ %»^«tn H " ■»f*<jnr t f 9
sdbvGoogIc
220 CVBILLI, ABCHISPISCOPl AlEXANDBIHI ,
prehendere licuU erudilionis atque doclrinae vestigia, non lui-
Bus sunt exilia et pusiila. Unum et allerum eorum , qiiae
reliquis aliquo niodo praeslant, specimiais causa Jecerpam :
"/iyeiv xosl Cplptiv : ri Xifvrtutiv x») ipxi^^iv. iyarxi ftiy
f»f ri ilt<{"'X''> <piptTM S^ r» i^ux* (cf. Bbkx. Ah. Gr.
p. 206. 14; V. Lbhrs, Arislarch. , p. 142 sqq.)< — 'Axi<sra«:
iStpirttirot (vid. Vauxbiubb. de Schol. Horn. [Viao. Iliutfr.]
p. 17). — 'AxiftiTOf- Aniaiitiroi' xeptlv y«p t^ jxlptir xctfk
'Ain^xloti. — "AAie: ?Ah. — 'Avx^t/pliit: 0tfitvixix, (3px-
tttx' 9 tSi 0«iia Kx) i^artt {urei^iAXTa , sfcv ivKffupltxf xxpk
ri ivseiptaSat , rpoT)! tou v eU ri { (cf. Bikkbh. An. Gr. pag.
391). — 'Avtpipay'of. i Xtyifisveg xipv^ (cf. Valgkbn. I. I.
p. 56). — B(eA/o<: rrsroe rou 'AxiXXiug (cf. Sdid. i. v.). — -
Baa-jA«r« (-^nF)- 'ArnxSi riv ^offthitt. — B^A^irdv; ti^^
"iiuft* ffeig (cr Phbtii. Epit. p.3S7 Lob.). — Zfvtxm tsu ovmkx
iix^ipei ■ Ti fii» ttvtxx zoirov xAptif mftalva , ri H cuvexa,
irtil^alvfi ri iiirt 'E^uftlc 'Att;x3i' t3 kt^Hiay iniftxlvti H
j(fTiv» (leg. x'"^^") i^fuStpiov, oiKlri ffxtTAtjUTst roht $p»!cl-
ovxt- — Zixop9f: veoxipsq {leg. viax.), fiyouv vi iiiui090wK
xip) riv (leg. ri) hpiv, Ij i Itptlt i Tiv vain aopuv {leg, rctpSt)'
xept'v yip ri setptlv 'ATTjjtuf (cf. SoiB. i. v. , PaoT. i, v.). —
'Haiif: tS? itftipetg. 'Atthcws (cr. Pbot. i.T. *Hfi$). — KKtititv
(sic!): anfixlyn rivn , hiet irrtcirraiTai X^vyn (cf. Vilckbr. 1, 1.
p. 100). — Aixav: rrxprix r/« {leg. ZirxpTitniit) ivrtxpvq
tS» 'Ain»uv {leg. 'Aitivxluv)''. — MtixTpa: h $ tuxrvw , qv
0I 'ATTtxoi xipioiTBv ixikeuv (cf. Hulad. ap, Lobick. ad Phbtk.
p. 90). — JUiati ye^(, 'Amxiii {e(. Mobb. ed. Pibrs. p. 26&).—
£l(^A(fa'(l0l' {leg, at(p^i9tttv): H Ai{(( ruv veuTipov, xx) el
tth xxxafftiev , si H fiiefLitriy Tenjawf v ' <pha yap Im ri ipiiipi Ixa,
Utv xtil oWipW/f {leg. — ijAu?). (cf. Phot. i. v. ai^iKiiveiiv). —
SreixeJa: 'ASny^Toi fiiv ypififtartf {leg. — T«), ypxptfixrixdi ii
jrvp,uiap,Ji(p'SvTeiai/ix{leg.f^fiXTK)fuwliTTXTxt (cf, DiORls.
Thrax ap. Bbkk An. Gr. p. 789). — TivSijf : S yxrrpl^xpyo^.
cl ykp 'AttixoI rivStiv xxhouvt rh yxnplftxpyev (cff. Timaids el
Phot. i. v.). — TtrpxxTtit hru , Sv xx\ Spxev pi IluSx^iptioi
'') Corrigs limils litium ■pnd Pnutnim , Pit, jtpoU, I. IS. ISG: xifl
inluar9fmii tt a T at.
sdbvGoOgIc
LKXICDN IKBDITUH. 221
miiuyTttt , fiuiet • fftyJj • vouf xa) ik^itia. In his pauelsque liorum
similibus ex anliquioribnsel reliquis atiqiianloliinpidioribas Tonli-
bus hausisse glossographum coniicias; aliis locis proprio Marte,
ut videtur, quaestionibua ((rammaticis dirimendis vocabulorumqae
iadagaodis elymis operani dat , adeo earn inrelicem , Dt iis , quae
enixus est. absurdiora et magis ridicula vix $xcogilart queant.
Quid dicas de grammatico , lalia serio deblaterante . qualia legi
V. c. in voce 'AScAc^J;: rtfit ri ii?^ut, S vmiaUvit t^v fcif-
TfKV (sici) ■ TouriiTTty Ik tw avriji 3fA0i)s(, Tturirri yetarfi^. —
"Bloi: q Xi"^ "aI 0i<iT*i« {leg, ^tinti) xfosayoptuir*! vetfiiTi^ia
rh weffuofixi' r/ yap !vTi pies ^ Hig mi ^ xifttx (leg. ^ iiig
xo) xiptict). — Tinoi, oJer iaftos riq ouatf J JsjeumtixJ;
Mtl uxOTMtTtxhs Tuv iifXeim • eitv ^) t«« xcepiinvt iixfidrrei/i
?Jyouviv. — Arixvov: ri xxp' ^fi7» xpiTTov , fuS' S hT X9-
vtTv. — ■ "Exitpxi ; l\i^x( : ixi^xlvei yap ry f i)Ac/f oOx tx)
yiji , 3f« riv Xyxey , dk^' ix) uimnt ixiicus , Sxou viftovTeei. —
Sdrta: tx ifiuyixkcc' ixi tou Soffiroy xapxtviiv xpei/Let yap
6xip ret Mixi iivipa. Hirjfice lapsus est interpres. Cf. v, c.
ATHBif. II. p. 64 A. , ubi ID amygdalarutn variis enumerandis
generibns: rav 32 ^ipav , ioquil, ra Bivta xa) KJsr/K^, xxM.^
Irra, tOixxpir^epii irrtv. — Aift^ia: oiovti Xa^iriov: xcepet
T& At/(V( ISxhuv h To7t nirpoti xtt) Affitvh that xpi( ri pttixii-
wn T«5 vuM.d0ae. — *7, Srt <Piuh , ri fUf.«v • (ti^av 3i tori
tJ vxoretviv ' oorv xa) touto xtfi t^v ix/^viffiv ' xaxi^avov yap,
Atque hoc exemplorum agmen ctaudat, Lesicographi eDim mei
speciosiorem iageaiifoetumvix credo me esse invesligaturam. Ex
iia vero, quae buciuque protuli, care tie credas', de omnibus
Tocahulis tarn prolixe dispulatum esse. Id longe maiore glos-
sarum parte aucLor munere suo satis accurate el religiose sibi
videlur esse functus , si lemmati brevem subiungebat expliea*
lionem; plerumque' nil addit, nisi vocabulum synonymum.
Perpensis atque coosideratis omnibuij . quae de Ctrilli lexico
disputavi , vix dignum ceoseas opus, quod ab ianumeris, quas
librariuB adsperserat , mendis liberatiitn , a squalore et situ viu'
dicetur et e bibliothecae teoebris in publicam lucem provolel.
Nee tamen quod amplexua eram consilium lemere putabam esse
- abiiciendum. Quum enim de boc genus scriptoribns edendis
ximDino iia arbilrer iudicapdum esse, ut fecit vtr ^o paacis do*
sdbvGoogIc
322 Gtmlu, ARCBunscon Alsxahdmiii,
etas, sagax et elegans, P. BaruutH Phblkahp, in Bibi. Crit.
Nova, T. 11, p. 1 et 2, turn Ctbilli glossae, qaaDlumviB ieiu-
nae et failles, Tidebantur mihi in comiplis praestantiornm te-
xicograpboram . Tnuii t. c. et HnTcmi, emeadaodis et redin-
tegraodis Ai£wi plus semd opem posse ferre hand sane sper-
neodain. Qunm vero scirem , GrBiLLuin lexici eodicum nume-
rum baud exigmun (duoram, nnius Urbimatit 157, alterius
Valicani tni (t) menlio fit apud BnKnm, An. Gr. p. 1094 et
1096) per bibliotbecas Europae asseirari , nil me praestilurom
esse, quod operae pretiam esset, probe inlellexi , si ex nno
codice accurate descriptum texlam typis exprimendnm cnra-
T&a. Ilaque opens edendi consilium baud sane depooendam.
Bed dilEsreadum ratas , donee mibi contingeret , in aoa et al-
tera maiorum bibtiotbecaram Gniixi Codices cum meo libro
conferre , iolerea ea de re lilena dedi ad eus vtros , qui de sta*
diis raets diiserentem benigne atque libenter me audire w^ebant.
Atque ita rem meam me instiluisse. mox habebem, qood
msgnopere miht gralularer. Etenim de CraiLU) meo retateram
et ad alios , et ad CAioLnH FBiDnicmi Hbrmankdm virum elarii-
simum. Qui hnmanissime ad literas meas quum recponderet ,
1. F. Cb. ScHOBtBTUM , celebrem Padsakiab edttorem , docuit me
olim CraiLLO diligentem operam navasse. - Adii. Hsaiuinn au-
cLoritate nisos. Uteris ScHOBAaTUH. Ctbiili edendi conBilium
si noodum abiecisset, e Codice Leidensi me suppeditaturum
esse, Bignificavi , qnaecunque in ea re rite administraoda alt-
cnius posseol esse nsus ; Ctrillus vero ubi gravioribus docto-
rumqne cura dignioribm anliquitatis teslibas locum cessisset,
nt suis copiis meam inopiam adiuvaret, enixe rogavi. Nee
fruslra ad viri hamanissimi biimanilatem proTocaveram. De
eoDsilto illo olim agitato dudum se deslitisse mihi respondil.
Quum Vindofniiae complures per annos castra posuisset , e.CraiLU
codicibus in bibliotbeca Vindoboneosi asservatis compIoKnla se
excerpsisse, non quo edilionem pararet, sed ut de operis codi-
cnmque praestantta maiore vel miuore sibi conslaret. Id terovtl
exiie, quae collegisset , speciminibus, satis luculenter possede-
monslrari , Ctbilli futuro editor! , qui quidem rite mnnere suo
veliet Tuo^ , noo in eo esse acquiesceodum , ul unum alterumve
CodiceiB inspiceret ad eiusque exemplar textam typis maaduH
sdbvGoogIc
LBUCON UHDITUH. SSS
(lam curarel. Adeo eDim inter se differre varios codices , ^ut
saepe non eiiiBdem operis apograpfaam, sed divenani ptaoe li-
brnm oculis usarpare .credas." llaque qui GraiLLinf neqae
omoia ea Bimnl edere cuperet , qaibuB CraiLxi liber a variis,
oi fu^ x"P^ iaipoufUvott , ifJ,' iftfpeJv , xarx i^v witfcifiJctv , va-
rio tempore eeset interpoiatos , ei comptores codices conferefl-
do8 omniaqae ea secernenda esse, quae poslea addtta esse co>
dicam dissensus osteoderel. Brevi post quam has literas acce-
pt , misit ad me vir humanissimus qiiam qui mazime, qaae-
cumque e Codicibus Vindobonensibus Gtbilli excerpserat , qui'
bus ut meis uterer. Addita erat codicum accurata descriptio
et prolegomena de eorum fide et aoclorilate. Pro qua eximia
hnmaDilata et liberalilate viro egregio debitas sincerasqae gra-
tias publice perEolvo. Si qua in his atiliter sunt disputata,
ad eum velim omnia referantur, quae domum et ad dominam
cum laude redeunlo. Si eontingel , quod Tefaementer cupio ,
Gtbilluii aliquando integrum edere , maior landis , si qua erit ,
pars ei debebitur, qui et me docuit, qua unica Ctiilu editor
munita via possil incedere , et banc viam iogredienli opes suas
taniquam atilissima mihi pennistt itpSim.
Quam vero iadieaverit Scbubartds, vel meo codice Leidensi
eum excerptis VindoboQensibas collatis in aprico est. Tantum
variorum Codicum est discrimen, ut tam demum suum ali<
qua veri specie Ctbillo restitui possit, si qui e magno Codi-
cum nnmero ea erit expiscatus , quae in omnihna eodcm modo
leguntur ,xsAA9? vslpxg sane ellaboriosum opus variisque diffi-
cultatibus implicitum. Donee ulterius progredi iicebit , at pri-
mam operis partem ttsxtum, qualem Codex Leidemit reprae-
senlat , a vitiis piirgare conatus sum , quibus librarii culpa
scalet. Codices Moaaeenses et Vindtbonexset hoc ipso fwtasse
anno conferre Iicebit; in aliis opitulabilur, spero, ^ ftdya^ Xf^^^s-
Neque quia ut immaluram inuttlemque banc meam dialribam
repudiel. Ut enim opus esse videtur vario nomine utile et mi-
ntme ineptum , in tam illtisiri exemplo grassantis tam mani-
festae ioterpolationis deprebendere et ostendere vestigia , i(a faae
occasione nior, ut sludia mea CyriUiana commendem, si qui
forte philologoram , Schdbarto liberalitate baud minores , penea
se habeaat , quUHia apparalum meam augere rc^nt.
sdbvGoogIc
224 CraiLLi, ucHiKPtscon AtixAiiDaiNi ,
In nullo scriptoram genere tarn faeilts el procliris est ioter-
potalio, quam in lexicis et glossariis; qtue natura sua scri-
bentes aeque ac legentes tamquam pelliciuat ad interpolandnm.
Qnicuaique tali libro utebatur, iater lineas et in margioibiis
addere solebaDt glossas , quas alii deinde in ipsiiu opens corpus
recipiebant , alque hie lexica adulterandi mos adeo est anti-
quua , Dt oe its quidem collectis , quae in omnibus Codicibus
legaotur , sincerum Gtrilluh refiaxeris. Nam in antiqaissimia
libris mutla iam baud seciis alque in recoDtioribue ab aliena
manu possiint invectaesse. Interpolationia maDifesta exempla e
Codicibus Viodobonensibus coUegit Schdbabtus. CraiLLuii dixi
floruisse saeculo p. Cli. a. quinto. In Cod. Vind. Philot. Philot.
CCCXIX laudatur TuBORumn quaestor (i. r. Tft06wmvii) , qui
vixit saeculo sexto medio , landatur (i. v. r/roi) THioraTucius
SiMOCATTA, qui floruit circa annum 630, laudalur ipse Ciullds
in eommentario ad Boteom (i. v. ftowidt). lu Codicibus CCXU
el'CCXLIV Digeita commemorantur (iiytvTX' vraruTufuirM'
^(teiiKti q hihi, CCXLIV, et tiyisrioit, (Jitivipciv uTorvTUft^Tuv
CGXIf). lidem glossam babent r»M.ixd: (ppayytzi, quae anle
Baecuium sextum scribi non potuiL Vix minus manifesla in-
terpolationis exempla in Codice Ladenu inveni. Insunt enim
gtossae aliquot , quarum ratio a retiquis toto coelo differt. Ple-
rumque enim, iis exeeptis, de quibus snpra dixi, glossis bre-
Tis accedit explicatio; in iis. quas volo, verbosa apponiLur de
Tocabuli etfmo et indole dispulatio. Quas variis scriptoribus
surreplas alque a librariis lectoribusve illatas esse contendo. I. v.
Tvi(*,n: iii<Paptt aiifitcivti • irori /tiv yap 3iiAo7 TJii' xstfahtciv,
wt cptunv i tttof &TiaTofi.oi xrk. loH. Dxuascbdus , est expilatus;
g\ossa.&iptarf»: ttpiviv l/ixTiov xri. , vocabulum ea signiQcalione
perquam rari usus (apod LXX interpretes enim idem sigoificat
atque Sepianipiou h. e. faix) ex ipso Gtbillo videlur esse de-
sumpla , cuius haec verba in Glaph. p. 194 : jucj npit^i^Ktrs
iipiirrfov. loHAifHi DiUiASGRRo ilem Iribuendum quod legilur i. v.
0091^: oM», 4 irpe*lperi(. xpk f'ilvai , hi ifi^fiuxev ri iPtiriv
iiai ri Jxfi' SptTTtxifv xoi «i!|ifrixqv xxi ytyvurix^v i^vxniv
ivxiaStiTiy ii- o6 yiip c%£t xMtiriv. Glossa (quam eandem e
Cod. Vindob. CCXLIV, ubi in margine est scripta, excerpserat
ScflDBARTDs) : ^xftataxif riUf ^upU( iretpei riv 'AvTif^ifSavm \
sdbvGoOgIc
LBXicoN im»iTUH. 22!t
slftTUt {leg. ftpnrtu) "Xk Sti A»fUivm (sicl Cod. CCXLIV Aafti^
lip^ffxto liUlSev (Cod. CGXLIV Zuplxg) iitti ^6eaiov e Sikpbaiio
Bjfsantio est inserta. Sequuntur in Vim/. Cod. haecce: ^ oZv
^Kfti fxijvti J^xfutvx4s, 9 ?Ti fU r&v yiyivTsm "Aa^xof hofiK,
Auxeufy^ iiivxt "riv Ativaaov Ippt^tv t^ Torxfi^ ' i^oveiiSti Si
i)u7voi uri T0U 'Epfuu kx) 'AffKOf Hifn xsti IxtT iri^H xx) ix
Ttirov q ^iMs Axftxaahq ixKttSti , kx) tx o'lvcSix^"^ (%■ ii*oiix')
iipHMTx Afxciis xxXevat. y^iyerxi xxi-^ Axfixtxit. Qaibus exeui'
plis plura glossarntn e MicHAeti Psbllo , Dionrsto Tkraee aliis in
GraiLLUN transcriptorum exempla addereni , si in inanibus ha-
berem libros, quibus olim observata probare possem.
Briellae, Idilnts Martiii 18S4. £. HiBLEit.
BLADVULLINOEN.
In bet II' deel bl. 394 der Mnemosyne vind ik eene voor de
pdaeographie gewigtige plaats van tiiBioHTHus in Praef. ad It-
brum lobi aldus , aaar Eckbbl , opgegeven :
Babeanl , qui volunt veleres libros vel in membranis purpureit
auro argenloque descriplos vel uncialibus , ul vulgo aiunl,
lilteris, onera magis eicarata quam codices, dumtnodo mihi
meisque permillant pauperes habere schedulai el uon tafli
pulehrot codices quam emendalot. .
De woorden : onera magis, exarala quam codices komen mij
bedenkelijb voor. Wat zijn onera exarala? Te sterk en te
hard ware de uitdrukking , zoo men haar ats beschrevene bat'
lasten opnam; en loch, nelken zin kunnen ztj anders opleve-
ren f Zou HiBROitmos die fraaije codices wel <»ter<i g<:noemd
bebben ? Deze woorden zien, dunkl mLj, meer op het sckrift ,
dan op de codices zelve. Ik zou dus overbellen tot de gissing,
dat UiBRonTHus oorspronkelijk gescbreven beeft. oneralos magis ,
quam exaratos codices , meer beUidate dan wel beschrevene hand-
schriflPtt. De emeaJali codd. worilen len sloltc tcgcii dc put*
sdbvGoOgIc
226 BUDVnLLIKGBR.
ekri dve^^efiteld; dae wanm met die goades tn xilnreB let*
ten of met die groole en nrare imeiale* meer beltut, dtn be-
schrevm. Haar toot den minder gegoedes en meer geleerden
HikRonniDs kwara het vooral daar op aan , of de eodd, sender
ftultn wane , h^ moeat er onvencbillig over zyn , mat welkg
tloffm of md wstte lOler* zy naren besehmen.
Souus art. "ifiuxos varbtUrd.
'J/ScMf ^ yivii 'P^yTvof ' Mivif tit "Zifuv ^f-itv , art a&Tijs
HpXfV i lietMxfirni, i rov rupdvuev rxriif xf^vetiiJiii eSrot
ir) Kfohou 'OXuftTiit vi'.
De ougerymdbeid dezer plaats kan ligt vermioderd worden ,
indieo meu eeovoodig Sj i rev rvpivvov tut^p leest of, wil
men. S Atixnt, i rcD t. «-. ; dan slrekt dit bijgevoegde>
om de geheele opgave beter met de daarop rolgeede liJdrekcD-
kundige bepaling ia orereeDstemiDiDg te breagea. Men beboeft
bel ^fx^* I'et z66 8(reng te nemen , dat Akacbs reeds even als
zijn zoon , tyrm van Samoi zou geweest zijn ; hij was aldaar in
aanzien en rijkdora de eerste ■. Deze meening blljkl ook dijr*
nit, dal Poltcbatks bepaaldelljk de lyratt genoemd wordt. Te
onderstellen , dal Isrcus, toen htj tyran YaaRhegium had kan-
nen worden , gelijk ons de paroemographi verzekeren , deze
zijiie vaderstad verliet, om zicb naar een tyran te begeven ,
ware inderdaad ifx,ittiripov l/Su'xetf.
Novut Abchiioohi cerivf.
Lalet AncHiLOGBi versus ex Epodii apnd MARtim pLOnmi Sa*
CBRDOTBH , sive potius H. Claudioh SACBRDOTBtr , de Metrit sob
titulo(/e penlametro calalecto iambico' in iilis: >Hoc potest divi-
>di in dimetrum acatalectum Archilochium , de qno supra docui:
Fregil trementii ilicei."
*) V|L D. J. Tnant , Diip. UH. it Ptfytr^U iSami* ,
. 16 *q. en p. Tl.
') cap. 4. p. 277, 81 Giur.
sdbvGoOgIc
HiBBON. OF 't boii Jot. — SuiMs OP "I^uwf. — Akhilocous. 227
Ib noUin dooisit GiianBsinB banc Utteramm iirragineai in
codiee Lmdrnti:
docui «ABOTAOC£CeCeiAOIC.
Bed apparel exiis, Graeeum exemjdum Latino pro more fuissa
praemissam. Saperiori aatem loco* de aeataleeto dimetroArehu
lochia ageas Sacbrdos, qui vnlgo PLoriiia dicitur, hunc Terri*
culam applicnerat :
T/ ftaxpi iii (Pfovlatf riXavf
qnem Abcbilocho recte viDdieavit Bbbgxius. Itaqae et hoc loco
AacHiLOGU Tersu nsuai esse Saokrdotbh baud absurde statoas.
Ex litterii iUis mirum ia modum et dimotis et perplaxis con-
tracliaque hope ir^y extricavi:
Appingadami. B. tm Biiuk.
(Supwioribus aliqnantiilam adders libet. Obiler moneo, 6us*
roRonN nlidisee ^tvt74 , pro quo recte Bbiukios <pptvim, qnod
AuiHiLOCHO anice coareoit. At in ceteris eliam plura sunt , quae
a Gaistobdo secundum Bordaiu coHalioaem tradlta a codice dis<
crepant. Est itle codex e Vostianis, forma quadntti , Damerum
ID froDte gerens 79, exbibetqne locum priorem sic:
Hoc potest diuidi io dime
trnm.acatalectii.arcbilocium. de qoo aap docuL <taBOTAOCEG
eceiAOIG; Fragi tremeates ilic est-
& in Irimetrii catalecticu , de quo similiter sup tractaui
Ultimum c vs. 2 in ipso mai^ine, qui- interius, qoam ce-
teri , abscissus esL — Hunc codicem dodo decimove seculo scri-
pttUD esse iudicat Gulius.
Codex chartaceus, e Sealigeramt B3, eondem faune locum
sic babet:
Hoc potest dJTidi
in dimetrum acatilectom Archilochium : de quo
* supra docui fragi Trahi
Irementes ilic est et in tetrame-
trum catalect jcum , de quo similiter supra tractavi
1) p. STO, 14.
sdbvGoogIc
iiS BUDT&LLIHGU. NoVDS ARCHILOCHI VIBSIIS.
Vs. 1. V in iU9idi alii liUerae BDpraducluro est, Trahi ¥S. 3
lioeola subductuui , te et a vs. 4 erasa , lacunae ut indicavi.
Unde apparet recle Bamtiini assunipsisse, exemplum Graecum
olim LaliiM praemissuo) nunc desiderari, et boc ipsum lalero
in litlerarum farragine, quam accarale reddidil. £a rero sic
legenda est
$ i^ou^eg is Sii4 <pi)^ti
fui igilur, opinor, a poeta scriptum:
i^ouXOi it cpl^But dtif.
Quae mulalio ne cni niinis vi<denla videatar , allernni etiam
locatn ex iisdem codicibus describam , quo pacta iteruta appa-
rvbit , quam indiligenter hucusque libri manuscripti soleant
conrerri. Est ille locus, ubi Gaispobdds edidit:
tI fucxfi iii ^povfii Ti^xfi
al codex Voisutnut :
Dl CATALRCTO DIMITaO AH
CHILOCIO
Acatalectum arcbilocium dirnelrum iambicum fit addita
syllaba anacreonlio dimetro calalecUco . ul est TlCCftlCPPa-
PHlpe OPoeNe; Oblivione sentiibus anacreunteus (/. Ana-
creonta Teium).
u in anacreunteus erasum est. Codex aulem Scaligeranut habet:
nil De t acatalectico dimetro Arcbilocbio
Acatalectum Architochum dimetrum Iambicum fit
addria syllaba Anacreontic dimetro calaIectieo.ut est,
rlf vit irxp^tipi 0fiv»t ;
Oblivioncm sensibus: Anacreontgus.
Vs. 1. tico, 4 «$ in aa^, B Oblwionem Mensibus el S ia Ana-
creontius lineolis subducuntur. Locus autem, quem adducit
hie codex (seculo sexlo decimo poslerioreni eum dicit GsaLius)
aeque probum raelri Arekilochii exemplum est ac Gaisfbrdia'
niu, cuius originem non assequor. Nostrum autem etiam in
Vosiiano codice latere quis peritus dubilel.' ilaque is certe ge-
nuinus est. Quibiis IradiUs si cui lectori satisfecero . Plotiuh
iDspexisse noa poenitebit).
L.,1Z menrnMartii 1854. E.J. K.
sdbvGoogIc
VERBBTERINGEN OP CICERO.
(Ed. Oulli. Turid 1826— 185S).
(Dt vtrlttmngta toader natnuopgMlf atfx nM van ia SaJa9ti*)r
(Waar emendalies , die Orklli reeds in zijne aanleekeningen
heed o{^enonien , hier ons bijzondere redenen op nieuw ver-
ineld ziJD , wonlt dit telkens medegedeeld. — De emendatiSD
van RuHHKBHius ztjn uit diens Adversaria geput, waarover mei}
lie Mnem. II. 2fi2.
Pro P. Quintio xv. 49. ElenEm mors honesia saepe vitam
quoque turpem exornal; vita lurpit ne morti quidem konettat
lociim relinquil. — L. Vila honetta ne m. q. turpi I. r. — N.
Divin. in Gaec. I. ii. 4. Dicebam , habere eos actorem Q. Cae-
cilium , qui praesertini quaestor in eadem provincia post me
quaesturem fnitsel. Quo ego adiamento sperabam banc a me
molesliaiu posse dimoveri , id mibi erat adversarium maxime. —
■Excidit sed ob pr(aeceden8} set." R. (Rulinkeniusj).
lu C. Verrem Act. I. i. 1. Inveteravil enim iam opinio ....
bis iudiciis, [quae nunc sint] , pecuniosum bominem, quamvissit
nocens, neminem posse damnari. — De tusscben haakjes staande
woorden zljn onecbl.Men vergel. in Verr. Act. II. Lib. I. n. 6.
Ibid, IX. 36. Reperio, iudices, baec ab istis eonsilia inita
el conglituta , ul quacumque (y»i« ettet ralione, rtis ila ducc-
relur, ul apod H. Melellum praetorem causa diceretur. — L.
possel.
Ibid. XI. oj. Nunc, quonJam pugnare contra me inslituisti.
uoD lam ex lua natura, qoai^ ex istius tempore el causa [mo*
sdbvGoogIc
250 LUST VAN BHKNMTUS. — GlC QuiRCT. , C^ICIL. , VbKI.
litiose] : necesse est , istiaambdi ralioni aliquo consilio obsi-
stere. ■ — Het woord malitioie is onecht.
In C. Verrera Act. II. Lib. I. xiii. 36. Sperat, sibi auram
posse aljquam a/flari, in hoc crimioe, vdunlatis ceU — L.
afflare en vergel. Epp. ad AUie. xn. &. G.
IbiU. Lib. II. II. S. Itaque ad omnes res Sidlia proviocia sem-
per usi Bumus, at cet. — L. tic ilia. G.
Ibid. XXII. 54. Qui Blatitn, quum praetensitMet , iubet cuidam
suorum amicorum naoierari US lxxx. — L. rem Mouitiet, G.
Ibid. xxxT. 87. Qui fuil Himerae, sed et est, et fuit tota
Graccia sumnio propter ingenium faonore et nomine. — L. floruit, G.
Ibid. XL. 98. Gitatas accusator, H. Pacilius . nescio quo casa ,
non rcspondit, [non adfuii], — De beide laatste woorden zijo
Diet van Cicero.
Ibid. Lv. 158. Nam locupletinimi caiusque eauut exlenaa-
raot, lenuissimi aaxerant. — L. eentum.
Ibid. Lxix. 166 r. Quern omnes mortales oderont, earn quo-
que win* odio esse oportere. — L. hit. C.
Ibid. Lxx. 171. Portum aulem et scripturam eadem societu
babebat. — L. porlorium. G.
Ibid. Lxxiii. 179 iniL Heminero, me doq lumptitse, queoi
aerusarem : sed recepisse , qaos delenderem. — L. tuscepitte. G.
Ibid, txxii). 180. Hulta enim .... praetermittam. Taotum
agam de hoc toto nomine societatis. — L. erimine. G.
Ibid. Lxxnii. 192. An ab bac eius infamia, nequiUa, veslros
animos in aliam partem, fortilndinis commemoratioae , tradu-
Gat J — Tussehen infamia en neqiuUa is het woord libidiiie oit-
gevallen.
Ibid. Lib. IIL lxxxti. 1 98. Cogantur etiam nummi ab aratore ?
quomodof quo iure? quo exemploP — L. qaomoret R.
Ibid. Lib. IV. XXXI. 70. Audisli , et audies omni e conrenlu
Syracusano, qui ita dicant. — L. honunes. C.
Ibid. XLTu. 104. Quern ego hominem accuEof quem legibus
ac [iudieiaii\ iure perseqnor? ~- L. toeiali. G.
Ibid LTii. 126. Si quando aliquid istiosmodi videre volet.
eat ad [aedem] Felicitatis, ad monumentum Gatuli, in porti-
cnm Hetelli. — Het woord aedtm is onecht.
Ibid. Lik V. Ltx. 1S2. Verres iUe . . . . lanlum sibi aucLorilalis
sdbvGoogIc
Ck. A«b. , Catiu. Stu.. Akb., Plakc. 251
io republica macepit, at . . . . iia omnibus mnrtem acerbam
crudelemque proponcreU — L. tumsil. T. J. Halbertsma.
De Lege Agrar U. vii. 19 f. Itle , quod dari populo ouUo modo
poterat , tameo quodam modo dedil : htc , quod adimi nullo
pacto -|- poterat \pott$tale] , quadam ratione eripere coDatur. —
Het woord pofestate is onechl. C. — Id plaats van poterat h
poletl. H. — Reeds Beck drukle: [poteslate].
Id Galil. I. t. 12. Nam, si te ioterfici iiusero, residebiL in
re publica [reliqua] eoniuratoram manus. — tReUqua delen-
■ dum." R,
Ibid. I. Ti. IK. Quot ego tuas pelitiones ila coniectas, ot vi-
Uri non posse viderentur, parva quadam decliDalioae; et, «(
aiuttt , corpora effagi I — *Ut aiwu Iransponenda." R. — Mil*
schien et carport, uj aiunl. K.
Pro Sylla zzxi. 87. (Peraolvi patriae, quod debui: reliqaa
iam a me meae perpetuae coosueludiDi asturaeque debentur :). —
■Verba pariolvi etc reroca ad finem capitis." H. — Denkelijk
wordt het einde vao % 87 bedoeld , aa de woorden ; Sed at ad
sceleratorum poenam amora rai publicae sum adductos, sie
ad satutem innocentiam voliinlate deducor. K.
Pro Arcbia poeta iv. 8. Est ridicalum. ad ea, quae babO'
mus, nihil dicere; quaerert, quae habere noa possumus. —
L. refiu'rwfl. C.
Ibid. Til. IK. Difficile est faoe de omnibus confirmare; sedta*
men est oertum. fiwj respoodeam. — L. eai,tfuod respondeam. C.
Fro Planeio xiv. 33, Idem tribuno pldiis, potenlissimo bo>
mini, H. Droso. lod mnlta in re publica motienti, quom ille
earn salutasset, ut fll, dixissetque, -Quid agis, Granif" re-
spondit, -Immo vero, tu Druse, quid agisf" — L. et malta,
VDorls met Teraoderde interpnoctie : Immo vero Ai, Drtut,
quid agisf K.
Ibid. XV. 56. Neque «iim qoidquam aliud in faac lege, nist
editicios iudices, leeutut es. — L.atteeutut. C
Ibid. XTiii. 4K. Decuriatio tribulium, descriptio pt^uti, snr-
fregia largitione deTincta, severitalem senalus. et bonomm om-
nium tiirn ac dolonm excitarunt ~~ L. iVam. C.
Ibid. zTiii. 46. Banc tn rationem quum fugeris, qnaraqae
eo8 iudices liabere nolneris, quorum in buius delicto qaun
sdbvGoogIc
252 LUST VAH BIlBmATIBS, — ClC. pLAXG. , SrST. , CaKU
tcienlia cerlissima, lam dolor gravisslmus esse Uebueril: quid
cet. — L. coHMcienlia. C.
Ibid. xxz. 72 f. Sed onuti benefUii rerormidant, quod permagnum
est, alieno debere idem, quod parent!. — iL- officii ^robenefi-
tcii; mox (xxx. 74) ivocat officii tervilulem," R. — De aantee-
keping ziet misschien op xxx. 72 m.: quamobrem viderer ma-
ximis bene/icii VincuUs obstrictus, quum liber essera el solulas. K.
Pro Sexlio x. 25 t. Eos autetn , qui dicereal , di^ilali esse
BerrJendum , vatidmri alque insauire dicebal. — L. Ao/-
lucinari. C.
Ibid. X. 24. Sed ita est , iudices, ut , si gladium parvo pue-
ro , aut [si] imbecillo seni , aut debili dederit, ipse impetu suo
iiemini noceal : tin ad nudum vel fortissimi viri corpus acces-
serit, possit acie ipsa et ferri viribus vulnerari: ila cet. — L.
Sed .... aut imbeeiilo .... dederit , qui .... noceat , tin ... ,
vulnerare. W. N. du Rieu.
Ibid. 24. Qui per se puDgere neminem umquam poluissent,
hi summi imperii nomine armati rempublicam contrucidave-
ruRt. Poedus Tecerunt cum tribune plebis [palam] eel. — Hel
taalsle woord moet vervallen. Hel is door dittographie uit bet
vorige ontstaao. W. N. du Rieu.
Ibid. XIII. 29. Qui.... hoc unum faabet proprium , ut expu-
lerit ex urbe, [relegarit] , oon dico equilem Rontanum cet. —
Het woord relegarit is onecht. W. N. du Rieu.
Ibid. XLi. 89. Cervices iribunns plebis priTato, praestanlissi-
luus Tir profligatissimo hominidaretf An causam snsceptam
affligeretf an se domi cootineret ? — L. ahuceretf R.
Pro M. Caelio it. 3 init. Ac mihi quidem videtur, iudices,
hie introilus derensionis adolescenliae H. Ca^ii maxime conve-
nire , ut ad ea , quae accusatores , deformandi fauius eauto ,
detrabendae spoliandaeque dignitatis gratia, dixerunt, primum
respondeam. — L. deformaudae huius causae. C.
De Provinc. Consul, i. 1 init. Si qnis veslrum , Palres con-
gcripti, exspeclat .... non dubitabit , quid me senlire conreniat ,
quum, quid mihi sentirt: neccsse sit, cogitarit. — L. eensere, C.
Ibid. in. 5. Miscrandum in modum mililes popoH Romani
capli, necati. dcscrti, dissipali sunt; incuria. Tame, morbo,
vaslifale consumpli : ut, quod est indignissimum, scelus im-
3d by Google
Pbov. Cons. , BiLB. , Pis. , Uab. Post. , Lie. , Pailipp. 253
peratoris ir poenam exereilnt ' expetiisse rideatur. — L. i»
exerdtum expialum esse vidcalur. N. J. U. Kappeyne vau de
Coppello. Verg. in Pis. xxxv. 8B.
Pro Balbo \i. 27. iure enim nostro nrque mutare civitalem
quisquam invitos potest, neque, si velit. tnulare non potest,
modo ailsciscalur ab ea civitale, cnias esse se dvitaiit vdlt. —
L. etvem. C.
Ibid. XTi. SS. Sed isti lUipuiaUoni eerie nihil est loci. — Tus-
selien ditputationi en eerlo is Aic uitgevallen.
In Pisoaem ix. 19 init. E^ isliu^ pecudis ac pulidae carnis
cnnsilio scilicet, aut praeiiidio niti voielKin) ? — L. uh*. C.
Pro Itabir. Post. v. 12. Datar tibi Ubelta [iudidi], — Het
laalste woord is onecht. C.
Pro Ligario viii. St. Quamquam quid lactari faerilis , noa
duhitem, qaum videaA, quid feceritis. — L. dulnum.
Ibid. Till. SB r. Atque in hoc qiiidem, vel cum mendacio, si
Tiillis , gioriemini per me licet , vos proviociam fuisse Caesari
tradilaro8,ertam<t a Varo el quihusdam aliis probibiti essetis. —
L. nisi. C.
Ibid. IX. 26. Sed vide, quaeso , C. Caesar, constanliam or-
nattsstini viri, [L. Tuberonit]. — De twee laatste woordeo moe-
teo geschrapt worden. G.
Ibid. X. 30. Legatiis ante bellum profeclas, reliclus in pace,
bello oppressus , in eo ipso non acerbus , tolus animo el itutUo
tuus. — L. acerbus , fail (amen , sed tolas animo et sludiu liiits. C.
Pbilipp. II. VI. IS r. Ad eos rereras, qui suam rem nullam
Iiabenl , tuam exkamiunt t — L. exinaniunl >e vestigiis MSS." K.
Ibid. XXXI. 77. Ergo, ut le calamilum , nee opinato quum
oilendissej , praeler spein mulier adspicerel , idcirco urbem
lerrore nocturne, Italian) multoruni demum metu pertnrbasti ?
— L. OS oslendisses. G.
Ibid. III. IV.' 10. At vero hiiius domi inter quasilla pendeba-
tur aurum, numerabalur \j}eeunia]. — L. non numerabatur. Hot
laalste woord moet vervallen. G.
Ibid. VlIl. VIII. 2S. Sed quid adiungil T si legtonibus meiisex,
si equilibut, si cohorii praeloriae -}- praedara agrmnque dedert^
lii. — L. praemiwn. Garalon leest praemia.
Ibid. XI. VL 15. Hominem ridicalum, qui se exire ien
sdbvGoogIc
234 LIIBT VAS IKBIftlATIBS. — GiG. PhILW. , ttO OOMO.
alieoo pulet posse, qmim veadat alicDH. — L. expadire, C.
Ibid. XI. iiti. 34. lo qno quid racieodum Deiolaro , qoi om-
uino reclius fuerit . dicere doo est oecesse ; praesertim qatun
contra , ac Deiotarus sensit , victoria IkIH iudicavit. — L. tn-
clinavit. C
Ibid. XI. XIV. 37. Ego vero vetennos tueri ddwo, sed bos.
qnibus sanitas est : eerie timere non debeo. — L. eeienu.
ibid, XUI. I. 2. Cinna si conconUam. cuiB Oclavio coafir-
mare voluisset , hominum m republica sanitas remaoere potiiis>
set. — L. omnium.
Pro DoDio IV. 9. Primain earn . . . . : deinde earn :
A»*de earn, quam senatus freqnens, tarn, qDiun mihl est as-
sensiis , secutus est. — L. denique. C.
Ibid. X. 35. Cn. Pompeii . . . dolor aobvenil sobito r» pa<
blicae, civitatemque fractam matis, mulam, debilitalam. abi»-
ctam metu, ad aliquam spem libertatis et priEtioae dignitatis
erexit. — L. muHlatam. R. Zoo reeds de luntioa blj OrelU.
BLADVULLlNe.
Aristopb. Aeharn. 201 sq.
fyu ii ItoXifteu tut) xuKuv ixBi>J\xyik
&^a rat kxt' iypoiis slviiif Aiwiiria.
Pro EIZIHN omnino leg. E£TmN. Gonf. ialira v, 247 sqq.
sed praesertim v. 249:
wtj f^v xa)J¥ y* hr', S &id»vre iivrera ,
lux'^f'^f^yt foi Tifi'3« T^v irsicur^v iftt
rifupKyra, Ktti iuirxvTtt fttrit t«v o'lxtruv,
iyxyeTv TvXHfm tx xkt iypeiif Aintlni ,
'EfTtav nude positum sigaificat conviviwn afparare. TanraR.
Char, xvu (xxx) ed. Tadcbii. : imi 32 Tttaures i ahxpoiupiiK t
oloi iTTtav ipTovs ixav^i ft^ vxpaittyai. Idem m (v). — xol
KtitXnftivee a ir) ittrvov tuKtwxt M)Jvitt riv ifrtUvTK nri.
ubi i ivTtvv significat idem atqae i imirup , qtd eonvtvium
praebet (de gastheer).
Delphis Batavorum. J. H. vah Gbii.
sdbvGoogIc
VITTKEKSELS HIT TUDSGURIFTEN.
DtM.WBarin daia uiHrekioU venohyaaii U <nt«iloapi{, aren d
kaai der geiudplMgda tudwAritlen. Hna omrai^ cd ha
rd lallen u>a nooiU| nwi aaulandiglMdw) wsnlan gwljiigd.
ThB Ath«n««iim, Pirl 818 , Januarr , 1884. H** 18S7 . p. 19. —
^ntiqiiaTiaii Ciaaat, Cmuta and Paaifi&ii. Berigten onr opgraTingen. Dio
ta Cuma woidsQ door den prini lan Sfnonm in perioon beilunrd , ei war-
den RoneiaKbe graTen in eene Hekropolu (kerkbaT] opgedalTcn., mea meent
eobter , klleen dan ireder wo ■choone TomUlen all in het begin Tan 18BS
to doen , wanneer men veder Giiektche graien atntrefi. — Ta Canos* wor-
den t«m-cotla Taien geTonden: de Kapeliche regering heed un den Cai*-
Ueta Bonuod hal toeugt daarorer opgedragen. — Te Pompeii ii by de SU-
Iriiche poort een belangryk attinm opengelegd , waarin men o. a. den uldia-
men Tond lan een laTcnignrat Apollobeeld ia bnina heefl gedaan. — p.
88. — Paiitliiig tkt Parihtntn. In bet nienwa Crr^t^Pil^ee te Sydenham
beell men eene pioef gennneii van geUeardB beeldweiken , door dile' gerei-
dOTeerde oopien nit hel friei fan bet Parthenon naait elkaar 1« leggen , Mne
tril , eene twaede met blaanw geklentden achlergrond en eene derde geheel
geklenrd; de bride laattteu Toldoen niel. — IC 18SS. Edmeational Beokf.
p. 63. jr. Smith, a ffUtery qf Grttn from Ota tarUiit timtt ta Iht Rema»
Coaqitnt. — Kaar Grole en Colonel Sure. PrQienile aankondiging ; ook Wordl
g«adgekenrd , ilat S. belugrgke biograpbUche bgwndeiheden of karakteiit-
tieke anecdolea over groale mannen Terkoien heeft boTen het TOrbaal Tan
• eike nietige ichBrmutteling , den naam van ledei Tonlje , of eene aanieeko-
f ning o*er elke bekeude gebeuricnii , hoe onbaduldend ook nil een hiitoiiich
> oogpnnt"(7}. — F. O. SoIiSm , £vripidt^ Iphigema ** ^uHt. Hit het
Daitioh door den Rst. E. Broime M. A. — Behoort lot de coUeotie i Arnold's
■ School Uauioa." In da inleiding word! doel en plan Tan het atuk opgege-
T«a, de m^^ologiscbe panton lerklaard , en eenige Toamaine allterarr cha'
• raoleriitici" opgegeTen. De tekit ii tniier. Acbteiaan koman goede Dolen
an eene opgaTi der melra. — p. B8. The Xtv. J. S. Purlim, Cietrt jprtMilnu ,
loUk a TmulatiMt ^ Jtaamiu' itUniuction eta. t^iKoAo aankondiging.
Be Jekit iteunl op Oielli ; de TeitaUnf i« (oed, ereaeeai de Engeltche nolea
sdbvGoOgIc
236 OITTBIESILS UIT TIJDScafllFTWI.
en de Tertaling Tan laUe moeijel^ke pluUen." De uiUeggiDg it tomi >miu
■ tl 1« elemeaUir." — Jfi 1SS9, p. 81. S. G. Ifithakr, Ucturu im ameiaU
EtkmigTvpkf and Gmgrapkg , tnuulattd frvn Dr. Itltr'M Crmuii ky Dr. L.
SckatitM. Sa aenigB pt^unde wooTden Toor S. wordi geliakt dat S. niet in
naWn faeett medegedeeld wat uit later ondenoek gelileLan ii, — ~ Oar iHrary
Table, p. SB. Tht Rn. B. Thomjtnm , tke Werkt rf Baratiut, mt\ a U»-
gmpUeal Ximair. — Zoodsr noten , of opgare iraarap de tekit nut , rubt
met meer daa BOO paiurei met ragiiter , an eene ■ DilmunteDde IsTembo-
> KhriJTiDg Tan Horatiui." — PhUnlegital Soeitty , p. 01 (18 Jan.). Pr^. Mmi-
d4M, on tema Grtak Mttra* : de hexameter baitaat oonprookelgk uit twee tni-
len , — vv I — vv\ — Hen v\ — vv | — uv| — u, Tan dear werd tig
met den elegiaeot Terbonden (P). Daaruit Tolgt Terder , dat de meeite Lflitcbe
BMiten ileehti TarialiM op den heiametsr lijn (7) — B*t. J. W. Blaketlty ; tpmtr-
kinftit emtrtnt d»n tlog h^ Maratlnn. De (onbewenn) afwDii|lMid der Per-
liuhe Tniterg iroidt Terklaard en de laktiek Tan Elliadei all Mmipi teilaii der
areriiTinning opgegeTen. — p. 99. /Vm arU. Tht Pimptia* court at tin ^
iudiam foiatt. Mtn beeft er een bai« apgerigt , iamen|afteld uit naToIpafen
d«r huiien te Pompeii, met (erioge alwukingea , en omtcent coo groot all da
groolite der Pompeiiicbe woniusen [bet loogenaamde hui* van Puim]. — p. 0S.
Painting lia ParHunaH. Beieitiging Tan bet Toriga , bet itaat gelyk Met »lo
■ paint the lily and gild refined gold" — H*). 1870 , p. 117. Our library TaU».
Syparidt*, td. Sehntidnnti, Ilittrekiel uit S.'i Toorrede. De scbrijTer(Scbn.] —
a niet loo alt een ander geleerde Tan bet Taite liad"(p) — geefl oak aan
Bablngton den Terdienden lof, — p. IIO. Foreig* corrttjHmdenct. Br. Dennit
(eell op dat in de niinen Tan bet Etruriiche Ruiellie (bij Graiieto] nog geene
opfniTingen tgn geichied. fli hel Terichijaea ran lija werk ii dit p)>eiui
door Signor Sanli Tan Montalcino : deie heefl echter slechti eenen ttij belangrjjkeD
tcaraboui onldekt. De muren liJn rondam met dikke doomstmikeD begroeid.
Eet belt bewiarde deel der muren ii het noordclijlie , moar dit il texeui bet
moeijelijkit te nideren : de rlikte beiliat uit'Diluvium van de rivier Ombrone ,
Modtt Ruiellae eenmaat aan de kusl mael bebben gelegen. — p. 193. FtiU
Jrt: Tkt Grttk cimrt at t)n Sydenham palaet. Painting tkt Parthtnon. Teidera
radeneriugen. — Part 314, February, 1854. — Tfi 13T1 , p. 149. Fortign
C«rTtrpBtKlenee. Vervolg Tan n" 13T0, bijna londer Tctdet belang *M>r cbisteke
Liltentunr. — p. IBS. Bayal Society e/ Lilaratvrt. Jan. 25. — Griektcfae
vaien uit Rbodui. — p. ITT. Reviezot. The Rn. Edw. Trollope , lUuMtrali-
one <f Atunitnt Art, nlBctid Jrotn. . . . Pompeii and Bemlaneam, Komench-
tnnr. — p. 1T0. Friadrick Jacob , Boract and his Friendt , Tol. II. Tgl. een
TToeger artikel K^ 1330. Dit deel irijkt nog meer T*n bet aniieke af dan
bet Torige. — H", 1879 , p. US. Fine arte. The Aouum court* at fia
Sydenham palec: Overdenkingen. — Tfi 137S , p. 910. Reviewt , GiUon'r
Decline and Fait a/ the Roman Empire. With Variorum Jfotei. Hit Bobn**
■hilling aeriei. Sterk alkeurende recensie , loa OTer tekit aU nolen : het
miiittat in de OTerigeni loo goede lerict. — p. 211. Our library TalU.
Robert Elite , a Treatiie en Banniiafe Paiiage af the Mpt , in urkieh Uf
Raatt it traced over Iht Little Mont Ctnie. Leieniwiardig : de rati die I.
net Tunr en aiijn opende lou een gleticher geweeit lijn , em. — p. S19.
Ovidiut , Paiti, ti. Paley. Ganilige receosie. Ten opugte der Romcinidie
geicbiedenis ii P. ultia-oanterratler. — p. SIS. The Roman tourtt ent. Zie
boTen. Eene lange opiomming Tan intereiMnte bljtonderheden over autieke kunit.
,db,GoOglc
. ATasNABUH. — GiDS — GbRSDOIFB HkPBRTORIUil. 257
De laten faeMUra ooUectle* Tin irgietieb der msMl iMioenide kaoitworkcn. — •
p. 2S1. MitctlUaua, Rtmaim ^ Reman Lmtdm. OntdoLking tiq Baaan Tloer
Tan mouik in Broad Strut; de iloer i* nog niat gebnel opflDgelegd ; hij
■chjjnt 80 Toel in 't vieikant te bedrigaa eo word IS VMt andcr den beganen
pond gaTondcn ; de teekening ilalt sbladea-en bloemeit" Toor tin de natnut^
■ Ijjke klenren, op do gewone wjju , itont geweikt." {De Tloar ii ledert gdieel
Uoolgelegd , ook het ondernerp Tordl in de dagbbden nader aangegeieo). —
n> 1374. Our liirary Tath , p. US. X, Piccoht, Suppl. d fJittkolegit thte-
fM. Berat uittrekieli nil de Antbolopa Palalina m nit de Pknudea , ept-
gnmomi no Byiantyiucbe dichtcra, en onnitgegeien gadicblen nit de Floren-
tyniobe Bibliotbeoa l^urentiana , een nrTolg op degmen , die in de JlWM d*
PkHoi^t lija uitgBgeven (II. SOS — SSBJ. De epilraoinMn lUan teedl in
1 lierde dee) Tan Craman AaeedoU i^iiiiemb. Vooft* komen nog nolen
op twee labels twi Babriu Tolgeni eeo BiMlleiaaniab b*. (e Oxford, aa op
■Theoeiitai en ■oiohni." — W. fi-tMud , P. FirgHii Maratit Carmtna, ber
■anpiiiieDdB wnkondiging. — p. HI. B^fitnu in tkt VidvrtUy ofCamMJgt.
Zq d^gleekeneif gedeellelgk reedi no mear dan SO jaren benraarta an ijii
dni Diet aan prioa Albert 1« wgten. — Our icMiUjr gottip , p. 84S. Vomls-
iJng *an Layard orer ontdekkingen na ijjn Tcrlrek Tan ninive oldur geachied,
Gida, Jan. 186i. bl. 110. Auan , Progr. tbh \tt Gytmn. tt Stmttr ,
4tr Dr. SMtfTtr. — laart, bl. 969. Dr. C. A. Engtlirigt , Uti «»r d*
Jgrariatk* vattat i^ it Ramtititn. Da Gidi it ukar in bauden lan de meetle
leiara der MaemMTne , wetbalTe ook dit belangTJjke atuk allaen behoeft («
woiden ganoemd. Ba noot op bl. Sfifi geefl gelegenbeid tot bet leibeteren
eener miutelliDg in ona ituk orer Licioiui Stolo, IKntn, I. ITS en Terder,
waar bet wooid ivgtmm door tundtr lartaald votdt. Het iugtrvm badraagt SB D
raedcD 8T.434S O ellen. en doi is bgna gelijk aan da bedeiidaagiche ptMMO
van an C nieden i0.fi2S4 , en juiat gelyk aan ZB800 O "Mi lolgena de
onde Bomeinicfafl maat Tan 0.29034 el (thani ii die 0.29789 el). — Apiil,
U. 621. Stfdragat tat da knmit «■ dan Hon d*r IHmOtI. Gi/mn. VMr 18S3.
GaradoTr* Bepertorinni. 1S64. I. 1. — S. 92. (iS). Jritttmid
tia^ a^lttiui' '/Jiadoc rtii. id. L, FritdUindtr. Inbondaopgate «an bel
iverk, namebjk Tan lija eente deel, Fngmenta Scbeoulologiae AriataK^Mu;
de TenamoUng der acfaolia wordl alleen genoemd , en het werk gekeoiobetat
all eene uitbreiding tot de Teidianitelijke Tferken Tan Labt* in dit Tak , en
daiidoor eane bjidnge tot de kennii det granunatiiche melbode Tan Ariatardiaa
en igne Tolgelingen. — S. 26 (ll) R. KShUr, dit DimtgrioMa dtt Nmmitt v,
PantpvKt. X. beeft met goad geialg eene poging gedaan , om een uittreksri
Tan de uitgebreide Dion, tn geten Toor degenen , die bet gedicbt lelf niet le-
len , en om door opgate dei broanen tan H. bd mTtbologiicba Teiklaring der
Beccboilegeodea ook hen te gerisTen, die bet gedicbt willea bealndereo. —
S. 81 (17). jtii. BormaiM, JUIatiiiitcht Choragrapkit u. StSdttgetckieUt. Kl
1 Karta o. S Plinen. Kef. Tervgal op de Troegere werkcn Tan dien aduij-
Ter , Anliignitatom Arioininun paiiicuU en Antt. LannTinanim part 1 ; het doel
wai de beitaando werken oter de KamBinicbe Campagna nogmaali te toetien.
Hii bebandelt aabtereenTolgen* de grenien Tan Latinm , deiiairs geologie en de
pbalibepaling der Lat^nicbe ileden. Oud-Latium ii bet ganache verboud Tan
iteden ondei Roma , nok ran aiet-Latgniche iteden : de grenien tija de Tiber
lan Oatia lot Cruilumeriimi , dan eene regie Ijjn tan daar OTor Ilaataalimi
(war TibuT, dan bogi de Aequiiche bergen near PrMnctle, en Tooria noord-
sdbvGoOglc
258 UITTSIK8ILS talT IIIDBaHBIPTU.
•Mtalgk nn dan AlbuMckaa hetg liBfi lira AJfidai , nnder het babied der
Bemid te nken , Toorli tnudMB Alia «> Alicii «ier dsn Xoata Aimmi , bb
fan daar iBidoIyk hnjs bat gabM tui Lannriam, om einiielijk tsuohsB
WiaTiaiD ea Anlea langi dan Ihuuctiu , than* Ria torto , tot da ue lams ^
kearen i Priact Lalini belaakant onde LatyiNn, Cwdwn lani <m Bntnlboh ,
ApioUa Diet >telli( Latijntcb. — In hel BonUifbalie deal U f«onI de bawdu^
liag van bet Albaanicbe febergte nmiwaantis. — Albanea ligt In da Sol&rata
d>AUiari ; b^ de poria fiapena mn een w»nd der Cataanaa «n aea hdKgdaa *an
Igaria , Taorta w ordaD de Wiwaieing, da bi«a nn Anna Parenna , da Allia, faMoa
Kegillaj, Lanrantnai , Larininat , Arieia , Atba Lonp oader fa«publ:de slempaldar
■ Sibylla Albanea** bjj Tibm U aen tempaltaa Terta; ar bean gaan laaipet BNar
rieekti aen vood nn Tiboniu aan den Anlo beitaan ; JamawT dat bet apatbriA
op da kidom Tan DuUina nog all ecbl wotdt aanseluaM, Oak da kaart ea de
pkitlagronden ign good (p). (De *cbiiJTer ii nirt ulf daw tar plaataa g ewa ai fc igna
kaait i* vooniaiaelgk naai Weitphal ge*olgd , un ■■> aok in da Toonada bari^t
woidt). — 4. S. SOB (748}. Carptu InteriptiemMm CnMMtfwa m. 84. atlL BSdtiL,
«L A'ou. Ha eena korta berioiMting Mn den mtauu^on aTarlodaa Fiaai
wotdt med^adeald , dat in dar daad hij het darde deal tat bd toa bewerkl baall ,
ondar toetigt van B&okh. Da opiehrillen iel*a ign ook Tolgent da TDoiTeda
¥an minder balang dan dia dar beide eenla deelea ; ankele xgn ler onragler
plaataa aangcToard. Tela nienwa Griekaehe naiaeD komen biai toor , aene l>«-
fe Igil wotdt medagadeeld van namen , die hpe in tgn ■ WArteilnid da
> Eigaanamaa" Diet baaft: ij ilaan op ooren Tan aUarid vaatwerk. Voor bet
volgande deal wordt aene Terbandeling » de inaciipttenibu laipaetia" betooM ,
bet 4^ deet lal da InaoriptioBei inoertomnl loconun beTBllaa, de Utali Oui-
atianl , liL inipeeli , coaunenlatia palaeafrapliia en indlcei ; welligt toIjI ook
aof een appendix anlTcnalii na de 4 deelen. Na dit OTorust der vooncda
TOlgt aene inbondupguf T«n bet S*" en 4^ *lak , lUmelyk : Para XXXm. In-
•etiptionaa Italiaa. Sectia 1. Luer. ■•puM Giaaoiae, waamuler Tootal da baada
baroDiBde tafcli van Heraolea , bet Griekaehe gedealte. S. n. Eirpiai , Pelipii,
FieMlaai. S. m. Latium , Strnria , Dmbria , laei gewifOg , naar den inband
!• 7 Uaiiaa *ardeeld. S, IT. Itiliae ragionei oJapadana et tranipadana. Sera
XXXIV. 8. L Imct. Galliaa Kaiboneaiii at AqnltaBlae. 8. Q. 6. Lngdnnraaii.
S. m. G. Balgieae , onbeduidnd. Pin XXXV. Inter. liipaniaa , 4 nmnmen.
tm IXXVL Inaer. BriUnnlaa ; S i<". Pan XXXTIL Inur. Germaniae , 8 n<".
hn XXXVm. Idiot, hnnoniae, Dadaa, Dlyiici , n**. Addenda at ooirigen-
da , MBT natToerig, looral door bjjdragen tbb Tendiillaiide (eleerden , en nil-
tieliala uil intnaiobcD ▼ericheneD werke* , die woiden opgenoamd ; de addenda
loopea tot Saptamber 1860. Vooral yoor Pbrjgie , Lyeie ea Aegrple ii Toel
nieiiwi gavonden. Griflkiabe monten en Lal^mohe hiaetiptiaa agn le waialg
griiand , bier en daar U Terkeeid geleien of vannderd, aoonilge leer verdachte
lilela ign Mr goadar tronw opftnomen. Dtl naemt evanwel da graole rerdianita
van bet werk Diet neg. — S. 81S (748). R. ZtttmtH», die Schr^ »»m
Staata der Lactdanuairr a. die PoniiftaiilMcAa Jtadf det Ztvlmie*. Toof-
ngtif en ii*eiig wordt bier beproefd bel bewgi ta gaven , dat de haatb. eea
antwaoid ii op bat oan Xanophm loeceacbreran werk , wrik Italale «al(en*
den adirgTer door eeoen leerliDg van laokratea ii getebreren en du daor d*-
aen beantweordt wordt — 8. SS8 (T4B). F. Siuemikl, Krititke ShtMien
fr Fergteetutktt dee majtifH Pumeelun Kri^u. Hiat sabeel goedkn or ende
aankondlgiag , voeial wordt a^Okanrd , dat de icbtgrar ICebnbr* Vottri|e niet
sdbvGoOgIc
Gkiedohp's Rmstoiuu. ~ GOrrim. Gkl. Anzkioiii. 239
gdwslkt Iweft , M op da mjoMbeid ran tign ge* Mhn ^oarluMua gMMakl ,
n>l|eu t welk d* nfoiiag t0 XarUNfo •> da dna (roots muneB nit de fa-
■UIb Bircu b«t allQd rani s«wM*t Mu4e> lyn. — S. 380 (1047). B. X. i?.
XSUtr* OMoHMfti &kriA«>. /» Juftragt dn Sail. Jkad. d*r Wilt. Itrg. v.
L. Supluai, TIBde. gr. B not H Kapfertafeln u. 10 tilh. Ttfaln. Zwi oil.
vaarige' uboiuUoppiTe nn dit mlent sewigtiBS trekuologUobs werlc , mst ea-
kola bBluBiiikB opmnkiBssn. — 8. a9S(l04B), ff. Brmm, GmK Jir Gnuk.
XSmUlir, 1. Ik. Bgna nitilnitond nil do lohryiBn untleend. Riot mUet
wordt EMdceUnnL — S. 288 (IMO). Mj9e ffi toi J^ftoadnovet
vno r. r. IlaitamSonovlov. JfragmnnM bg galesanliiid dor pryfBild«elia(
*m 18SS, bij tel 'itilfviMDv 'ExnatSmintar ta Athrae , d>t in 1M9
getlicht ii an door P. (olaid mrdL Ig bahandelt hat Ibtoh tu D. , en hm-
ndge aftaaldnli ran don radonau- , voonl eanea tronwau beiobadigdeD lu^ ,
Hb id 1049 la Atheae saraaden ward. IM itak woidt tiMlDteu door oona
MaipiMk lot da \tititlmffia , wdka da >CuTenilUi]u>iEMMi'' JoabM lig |b-
noende safacnludd boeft iut|eq>rokan.
fidttinsiioho Galehrlo Auieifen. 18BA , !«• Sluok. S. 1. — 1,
DiagvtM Latrtiiti id. C. O. Ciiat. 8. Hngckiui MiUtiti id da FragmuUa
MHaricirum Graieenim id. C. Milllr IV. U4— 177., door Ft. Cr. (Fiiedrioh
Ctoomt] U BeideUiBig. — Cobet heen da Ilaliaanaobe bii. Tan Uogoaei Toi-
gekkon , dat noodig wu omdat nof in 178B J. Romi in lyne kritiicha Ctm-
aonfoliVM* XhtMoki* fart beile bi. lohaol kaeft oiargMl^pa. In Fnniuijk
babbao Kanri Etianne (Scepbanni) ao i^n tafaaoniooa baak CasanboiKU laer
*ael voor deun aatanr gedaan. Ook Hnat, bisfobop ran ATnnchai, en Una-
fa (oaitTaeli* 1S6S) hadden oude hii.; walk* dei« gaweait tyn , ii mm nf,
onbakond, die in J8SB da PafijiofaB hu. geiiea hcaft en m tom onbetoeka-
nend Terklairl. Be hr. Th. Schodi la Donanuchintan beiit na| lyka ool-
lootineB o>er Biogenea; d«M t^n idel gobnikl, oudat Hubnar* Ditgaaf 3.
:ear weinif; ook ran cad. PalaL 182 ii bM
near van >oak«nMke bw. (i. Wylt, libl. Crik
V. 121.). lel leten dei Mbr^ran i> niet bekandt doakaLjk leeUa bg onder
Seplialn* Satami. — Ha dew nitwgdlngen raigelgkl lef. den teksl Tan bet
piooealiiini an de Tolgende 10 boekea bjj Cobet en KeibocHn , wumit hal
groota Terichil toaMdwD beiden biyki: die Tergdiiking is tooi geen nittnkwl
nlbwT. — iMjebiaa Mileaio*, ook illn*tri> genoeaid, wat ts Klele geboren,
an loan Tan Boiyobioi en Hiiknophia (loo draagt da keiutin Irane of Belena
hUaologa bij Geniii^as Plelboa dan num 'VnOft^r?) , wu een Cfarislan :
bi) (chraef eaaen nlrof lur h muJaJa ovo/Huri Nv , Tslgani Snidu; tbana
heel bet work nifl tir ir auidii^ intim/t^arit^. Voorta eon oranigt Tin
algemeene [eicbiedenii Mt op de« dood th> kauer Anaataaiui, ivio^ia 'Pm-
p^mij T« Hal nttVTodoftf , en een gebeal lerlorao wark otot de diden de(
keisen Inttinoa en Ia*tiniinn«. Hit de Algemaena GeaebMcBii beilaal aan
froot fragment OTer do ilisiiliDg -nn Conilantinopel door Conalantinni , irut^
Tin da Ktlwalinir bg luUer p. 144 ilg. wordt medagedeald. Eel irerk behelit
terder nog bet gonitig oordael Tin Pbotio* orer Beiycbioi , en de IragnMn-
ton; nHrkinardig ii da ainmerking op tr. i der Algem. Cie*cb. OTsr dan
•hg bij Actium en da tydrakening naar indiotiei. Bg plegenbaid der boolU-
tlukken OTer de Bereemde Hannen beeft MuIIer leodi Bernbardy'i Siiiiai an
da irgadnikta bladen Tan Cobeli Dii^mi koiinen gebrniken , en heefl Tin
dat Toordeel rntm partg getrokken. — 9" Stuck. S, 81. ^nchyH Tragndiai
sdbvGoOgIc
240 uitTBtiEKA oiT TijnemimN.
r#e. AriMaiimi* , door ?. HieMler. Hi md* korte ialundioppTe norit awdego-
daeld , dal H. allKn de notaa op 4e SmeakeUngBn heeft T<^(ooid , ea (mr le
ragt] opgemerkl , dat by Bona ToUedlga nUmrking der OTcrige tmmpeleii door
lemuDn welligt oak Teel merkvaudifi uu ign waggelilcD > dur de cobudcd-
tuiiu op dit itak (och al ts korl ii. — Voor ds eiplkalis in roiautei* tin
bdUathat ToornMin>l« in de lerfaiadaUDg > de errorilro* lonii AeMkyleee" , en
lOMe opmerkingee Tin ifer tocI wurde orenl door de ednotatioDei keeo , met
betrekkiog op de unieiiitelliBg der stokken , de wiJM *ui TMrdnjl der IriisckD
pulijen en de opToering. Toor de tail is Meer , io«nl io[{Tiildiger gcirerkt ,
hel tneefl To«r nweijeljike en icldume woorden. — Hanpt, de uilgcTer tbd
laniMniu iMgelalen p«piiff«a , heeft lioh uer Terdienitclyk gnnaakt door hel
werk nn ignen schoonTader te ^Ton un tit bat dur Ug, alleen mtt eenige
wuibeliDsen nit BetmuiDi averige werken , wiuondar de Teifaaodeling ■ de
■ tetcenio in AetcbjU On»lea" miiichieB beter ware wesgelatan: op utdera
plutMn uitden eenige boToegiagen van p«i ign geweeit. — Met hoop woidt
geweten op Hanpt* lieiolle, weldra ook de tckolU in een bgioadat decl nit
to geren. (Hogen het dam atlt loholia ign , Id eene goedkoopa uitgaaT es net
naanwkearige opgave der bronnen). Bg bet natiteOen *an den lekit Meek
■emaao* bedoeliag niel altgd dnidelgk : enkele males heeft Kaupl udi lei^
gilt. Beedi wegeai de tiitbi«iding lan den kritildien ofipariBtiu openi deia
nitgtie een nienw tgdvak (lie Mntm. U. 886 — STT), nog meer ten op-
ligta der lele vetbeteringen tolgeni giiiing , WMnnder licb uiUlekende be-
Tinden : ook IwyreMe HermaDn aan menige tot nog toe onopgemarkte plaali.
' ETenmio ii (a ontketmen , dat Tele giiiingeo Tan larmann mindar waandign-
Igk , aiet weinlgen gebeel larongelnkt lijn. Daanu woiden lear xela plaatun
betproken, — 14** u. lE»Sl6ck. 13E. C. AraMim, di ra neniea iit ^wtckyli
■Ortttta, door P. Wiaieler. De afkeuring, in de Torige reoentie (S. 6E>] over
deie TBrbandeling nilgeiproken , gaf aankiding om la le motiTeren. One het
Attiicbe loooeel !) nog Toel otibekend , lelf* ii naauwelyk* opgemerki , dat
Aloiia in de Penan de eente maa] op eenan tragen tenchgnt, en dat de ban-
deling plaata heeft op een plein toot bet jSav^vr^'fior , all bet ware op eene
Periiiche ajO^. Toor de ZsTan t. Tb. en de Smeekelingea weet men de
decoritie Tin bet achutdoek — OK^r^ in engileo tin — met op te gereo ;
in de ZeTCD t. Hi. is een fiovltvx^f^or vraanobgDlgkeT dan een paleii, in
de Oreitie ng men eeo paleii en twee lompelt. — In de paleiion op bet
looneel ii een afgeieheiden deel alt woning Toor de gaiten niet aan le ne-
men , maar wel eene woning voor de nonwcn , en wel juiit loo ali in hel
dagelykiebe leren boToa oT acfater. De jwniwrot nrlat Choepb. 80G itain
dm gelijk mal de gewone ftiaaulut &<'Qa , en nit bet paleii komen alien
door de middelile der drie poorten op hel looneel , deie i> de #if a tfutia ,
evcieeii komende met de dnfiant* niia* Choepb. 71B. Ook de beide tem-
pel> lan Apollo en Pallai in de Eameniden behbeo aledil* Mnen ingaog. Een
■ porlicui *d lemplum pertineni" if nIet aan la nemen , tegen Hermann op
bl. BBS Tan ignen Aetobyliu , waarin de Teriiandeling neder ia afgedrokt.
L. , 4 Apr. 1894. E. J. X.
{Bet oervolg tn een volfiend nummer).
,db,GoOglc
AANTEEKENINGEN
OP Dl
WESPEN VAN ARISTOPHANES.
{Vervolg van' bl. S06).
Vss. 1029— 104S.
eSX" Srt xfuriv y* vp{( 'i^&vtuvt , dyipdrtit i^r' hniM»i ,
ikk' 'Hptut^iovt ify^v TJf' ij^v Tiiri /uylTrots iirtxMtftYjf ,
Sp»via« turrit ttiiut itt" ifX>it "-^"^V "^V tuifX^P^"^' *
ixterh 31 xixXifi Kttpx^ wAdljuuv el/t^ofttvay iXixftaiiTt
r$fi i^v iM^ffAqy, (pavip' ^ ''xf X^p^Spa^ txeifor Teronvltet,
reiouTCy iS^ Tif»« oS ^tfviv ielvat lumiiupciexiiffM ,
liAA' uxip uftiv Iti xiH nn) xsA(^7 - ifitvh ri ^ir* xinl
nU itxiiMn lxix"fn^»' xipwtv xa\ roif xvpmTvtv ,
c* revs xxrifof t' ^X'' vixrap xsti rout rinreut dwixviyou,
xarxxXivifuvot t* ix) txIq xoItm( ix) relvtv dxp^yfMvn iftSr
dvTUfieflaq Koi xpe^xXtiTtit luc) ftxprupltig rwiKif.Xav ,
U7T* ivuxtiiiii iii/t*Iiiorrx( xoMav^ if riv xoKi/tapxW'
De veertien Terzen. die men bier leest, Bijn geinterpoleerd
en Toor eeo gedeelte ook onechl. Eene slelling, die den
tekst zoo aanmerkelijk wijsigt, viadt niet ligt goedkeuring,
maar atelt veeleer hem, die haar opwerpt, aan bet verwyt
eener Uglvaardige verbeterzucbt bloot. De bewljzen , die ik
meen te kunnen aanvoeren , zullen my , boop ik , in dit fwii
legen zulk eene beschaldiging vrijwaren.
sdbvGoogIc
243 Db Wispkk vjlh Aristofhahks.
Men befaoed de plaals niel met veel oplellendheid te beschou-
wen , om al spoedig le bemerken , dal zij uit twee afdeeliageD
bestaat, waarvan de eerste, die den strijd des dirhlers legeD
Clkos betreft, doorloopt tot aan de iweede helU vau vs. 1037.
Dit gedeelte biedl een voor de kriliek merkwaardig verschijnsel
aan; men vindt bet bijna woonlelijk terug in de parabasii ran
den Vrede, vss. 7SI — 760; alleen in de eerste en laatste verzen
openbaart zJcb eenig verscbil , doordien bet verband hier en in
den Vrede niet faetzelfde is. Hen meene echter niel dat deze om-
standigheid op zicb zelve de plaats in mijn oog verdacht maakl.
Niets rerbood den scbrijver oro uit een vroeger werk eenige
verzen in een later over te brengen , iodiea bet onderwerp en
de bebandeling ze daartoe bijzonder gescbikt maakten. Maar
al mag men zulk een geval van den dichler verwacbten , dat
die verzen bunne arkomst door niels zullen verraden, en naar
den schijn te oordeeleo, voor de plaats zelve gedicbt zullen
zijn; toch blijn bet altijd veeleer iiK^lljk, dal bet verband
daar, waar de verzen geleend en niet te gelijk mel de orerigen
gemaakt ziJn , iels (e wenschen overlaat, dan iu bet oudere
sluk, wasr zlj oorspronkelijk le buis beboorden. Dit is de
zwakke lijde van de plaats, waarover wij spreken : de verbou-
ding is oiBgekeerd. In bet jongere stuk , den Vrtde , valt er
niets op aan le merken en past ziJ bij uilslek goed in bet
rerband ; in de Wetpen daarenlegen , bet oudere sluk , waar-
voor Abistophakbs haar zou gescbreven hebben , is zlj in meer
dan een opzigl ongepast en verraden de verzen, die baar
met bet voorgaande' en volgende verbinden moclen , gebrek
aan oordeel en smaak , ja zelfs feilen legen de laal. Een ver-
schijnsel als dit is slechls voor iiaB nillegging valbaar; dat
namelijk de plaats door den dicbter voor bet jongere stuk,
den Vrede, gemaakt, inaar lang daama door eenen knoeljer,
Ik kan niet gissen waarom, in bet oudere, de Wetpw, over-
gebragl is. Eene vergelijkiog tusscbeii de plaals, zoo als
eIJ fa den Vrede voorkomt, met de copie in de Weipw, u\
onit best in staat stetlen , om de meerdere of mindere gegrond-
heid mijner meening ta beoordeelen. WiJ beginoeD met den
Vrtde.
In den Vrede staan de bewusle verzen luet op ziob zdve.
sdbvGoogIc
V8B. 1029—1042. U3
maar zien wij in hen de TOortseUJDg en bet slot van een be*
toi^ dat reeds met vs. 734 begtnt. De dichler roemt den in-
vloed, dien hi] op de blijspeldichters van Eljnen UJd uilgeoe-
fend beeft en de veredeling van bet btyspel , die daaruit gevolgd
is; 2ijn Toorbeeld heefl bewerkt, dal men ntet meer lelkens
bongerige Hercdlissbn en slaven < die geslagen worden , op bet
tooneel brengt; die plalte grappeo beefl hij afgeschaft ea de
kuDSt grootscher en edeler gemaakt:
lirivtv fuyikeie k») iixvolxt^ xa.) vxaittfitiffiv oix iyofetioiq , xri.
Maar bet is niel genoeg dat de dichler verzekert de kanst
bevorderd te bebben; hij moel ook aantoonen door wdke mid-
delen. Hiertoe slrekt da plaats, die wlj behandelen (vs. 7S1
vlgg.), en weike onmiddellijk volgt op bet laatste van de drie,
zoo even door ons aangevoerde , verzen :
ouK ISitfroEt ivSpuvlriuut xtu^^w* aO^i ^uvxTkis; ,
ilAA' 'HfxxXioui ipy*iv T/v' I^MV Tolai fityhroii iireX'lp*' •
itxfiise 0vp<ruv ifffiii ietvxi xiirtiXSig ^opffopelufiout-
x») irfarav ftiv fiixtft'" itivrav etvr^ t^ xapx^f^ovrt , xrj.
De vier volgende verzen verschillen in geen opztgt van die
welke men op dezelfde plaats in de Wespm leest, bet slot is
weder eenigzins anders :
TBiiXiTOv Xiiiv rlpxf ei xxriitiv', dXk' uxip iftav T9^§^il^uv
dvTfTxov ici xx) tUv &xy.a9 v'^auv.
Met uitzonderiDg van eene corruptie in het tweede en vierde
vers, waarop wij later terugkoiaen , is de taal onberispelijken
de Ecbildering van Clboit uitmunlend te pas gebragt.
Wat de taal betreft, houde men nog in het oog datCuoR,
loen de Vrede opgevoerd went, reeds gesneuveld was; dit is
oorzaak , dat de dichter, waar bij van bem spreekt, overal bet
imperfectum bezigt.
Wanneer wij tbans tot eene bcschouwjng van de plaats in
de Wespm ovei^an , moet het ons al aanstonds opvallen , dat
zij daar niet, gelljk in den Vrede, met bet voorgaande zamen-
hangt , maar als een nienw en op zicb zelf staand bewijs vaa
de voorlreffelljkbeid des dichters voorkomt. Oe scbrijrer belt
aldus aan:
sdbvGoogIc
344 Db WiSPUt VKS AmSTWHAnKB.
d}X 'HpKx^eus Ipyiiv tiv' Ixu» ftiiat fttylff-ni^ hrixitfttv.
Dr. HiBSCHiG heeft in zijoe uit^ve van de Weapen teregt
beweerJ , dat dvipu^eig Diet geschikt was , om als tegenstelling
te dienen van raTn (uyhroiq. Hij wil daarom (pnvl weglalen en
naar aaoleiding van vs. 7S2 van den Vrede , het verkleinwoord
invoeren en lezen :
ovV oTt TpSriv y' ^p^t iiixvKtiv Avipuxhtan ImiMxi.
Doch bier tegen kao men in het midden breogen , dat Toor-
eersl <Jitfat onmisbaar is . dewijl met dit vers een nieune volzin
lieginl en dus iviiMeu niet van het voorgaaode i^ira-/ Jo rs. 1027
mag afhangen; voorts krijgt het verkleinwoord in den Yredt
den vereischten zin door de bijvoeging van ISjut««; maar Av
ifuirlffxeii alteen is even weinig geschikt om eene anlilheau (e
vormen met roTiri puyirrot^ , de groottte en magtigste itaattUe-
den, als de oude lezing ivif&Tuq.
Ik geloof dat men beter doet met zich van elke poging tot
verbetering te onlhouden , en vereenig mlj met bet gevoelen van
Prof. CoBET, die het vers voor onecfat verklaart, zie Mnmtoi.
1. 427. Want de Tout door Hiascnio aangewezen is niet de
eenige , waaraan bet mank gaat. De particula yt achter xpa-
Tcv , die in de codieeM onlbreekt en door de uitgevers inge-
schoven is om het metrum te steunen, beteekeni bier niets;
ook lette men op bet verscbil tusschen den aoriaiut IvtiMea
in dit vers en bet praetetu iirixtiptTv in het volgende, waaruit
men met regt besluiten mag, dat deze twee verzen niet blj
eikander bebooren en niet van dezelfde hand ztjn. Wij bouden
dus met Cobit het eerste vers voor onecbt; doch men kan
hierblj niet blijven stil staan. Het vers moest dienen , om
tevens als hechtpleister de plaats uit den Vrede, met bet
Toorgaande te verbinden en de eerste helft der ardithetit te
vervangen, weike, om hier bruikbaar te z[jn, eenigzins moest
wordeu gewljzigd. In beide opzigten schiet het te kort; doch
de lezer , die de volgende verzen behouden wil , moet er zich
mede vergenoegen. Het vers is voor bet rerband volstrekt
onmisbaar ; hiJ , die het uitstool , is verptigt ook de volgende
ver;ten , die er aan geknoopt z^n , uit den lekst te verbannen.
Alleen in geval vs. 1050 zich zonder nadeel voor den zia
sdbvGoogIc
vss. 1029—1041. 24S
met vs. 1028 liet verbindeD , sou men dlt dilemma kunnen
onlduikfin . doch bet onderwerp , dat daar behandeld wordt ,
is van een' anderen aard en ongeschikt om als eersle ltd der
antithetii tegenover vs. 1030 gesteld te worden. Evenwel zal
menig een huiverig zijn om derlien verzen te veroordeetea
ter wille van 6in vers en Hever een anderen uttweg zoekm ;
doch nij zulten weldra zien, dat ooze gevolglrekking niet le
bird was en door vele bevryzeo in de volgende verzen beves-
tigd wordt. In de eerste plants letle men op bet praetent Im-
j^ifiTy , vraarvan wij zoo even reeds met een vroord gewaag-
den; in den Vrede leest men daarvoor trtxilp^i'i de inlerpolo'
t&r had eenen infim'tivui noodig en heell er daarom iicixtiptt*
van gemaakt; hlj wist echter zeer goed dat bier een aorisiut
stain moest en schreef daarom zelf in bet voorgaande vers iwt-
$M»i 1 maar zl|ne banden waren door bel metrum gebonden.
Id de volgende verzen, die woordelijk uil den Vrede zijn nage-
srbreven, komt alleen bel gebmik van bet imperfeclum bij de
scbildering van Glboh In aanmerking. WlJ hebbea hoven reeds
gezien , dat in den Vrede bet gebmik van dien tljd een nood-
zikelijk gevolg is van de omslandigheid, dat Clion toen niet
meet leefile: maar in de Weipem, die opgevoerd zijn toen dit
allea oog op den levenden Glion toepasselijk was , zou de dicfa-
ter , zoo de plaits voor dit stuk gemaakt ware , ongetwijfeld
bet praettiu gebroikt hebben. Op deze verzen volgen ten slotte
wederom twee anderen , die gedeeltelijk door den interpolator
gewijzigd en verknoeid zijn en ten sterkste tegen hem getui-
gen ; zij luiden aldus :
ToiouTOv liSiv ripas oS<Pn9» iilvx^ xxT»iap(SoK!ivtti ,
i^X" uwip iiftSv Iti xeil mv) re^fUf.
Hier lette men in de eerste plaats op bet verbum lucraJw^
x^rai , waarvan de beleekenis zijn moet, voor geld of geschm-
ke» verraden. Bet woord komt evenzoo voor biJ Lvsus , in de
redevoering tegen Epicbatu, p. 178, 6. jmc/toi t/v» xpii iKrlite
IX"* <ratTiiflxt , Sirirtv h Xffjftavsr { jul ra^^vxi rfj vi^tt lut)
fch , TxHrti 31 eSrei , ^liAaxc; ^' ufiSv xarxTrArrti xa! twv
JStiavmtv xaAorrol, KfJTTUTl rt lutl KXTaiapoioxuvi. Maar
legenover deze plaats, die om deD treurigen staat, waario de
tekst van Lrsus zicb bevindt. niet veel gezag beeft, slaao
sdbvGoogIc
S46 Db Wbspid van Ahistophanis.
twM andere plaatsen, die bewLjzen dat niet ntnaiufcSotctTv ,
maar het medium KaTeiiupoSixitaiKi iu gebruik wait. E^oe
daarvaavindl mea bij AaisTOPaAicBs zelven, in de Kikvor$eh€n,
TS. 354:
flffTn iv§ipot Toimii \iytiv
dM.' ivtyslfti iwl fivii^n , xtfiav 'lUvv intv/tav ,
9 Tijt riXeat ;g5i^?o/*ii'iK ifiX'^v Kxraiu peioxtirtti ,
V iTfoiliuriw ^pouft69 si VMJt.
De andere plaats koml voor biJ Akutothas . Poiil. U. 9 (Bskku.
pag. 1271. 5) ^ahovTifi H tut) Kxmiufaioxeifttvoi mrl
raiiri);. Men beefl op beide plaaisen leo onregle gelracbl na-
ToSuftiSeKfiirixi tot een pastivwn te maken , dat zou beteekeoea
omgekoehl warden ; bij Aristotbiis behoorl blykbaar woMJt
tSv xoivH* aU object zoowel biJ xaraiafcioxcvtuyoi als bij tmrtt-
j^pt&fuvot en Terschilt de beteekeais dier woorden alleea in
200 verre dat het eerste wil zeggen voor geld, het Iweede,
vit vriendsckap de belaugen vao den staat tea giinste van ie-
mand opofTereD. Ook bij Aribtopukes beeft het verbum dete
beteekenis , maar de dichler, die in bel algemeen spreekt ,
been geen object daarblj gevoegd. Voorls bedenke men dat
ook iafoiQxeJaSxi , zonder xxra, in iiel medium beteekent, voor
geld een oiu loevertrouwd belong verraden; zoo vindt men b. r,
bij Denosthbhes in de redevoering over het GeaaiUteh<^ , p. 446.
SO. on SI THuS' ir?ta( iiiMfoiJxuvTCii ictH Tipaiv jj|;evriv
itwivTcav ToJraiv Cutoi , fl-0AA«x^'Jb' fliv irtt?'' oii^cu tii>M ufiJv
that ri>Mi , xri. Het is dus racer dao waarsch^jnlyk dal men
bij Ltsus xxTxSuftiox&VTxt verbel«ren en in bet vers ,. dat wij
bebandelen , het aclivum xxTKiapoiexUffxi voor rekening van
den interpolator lalen tnoet. In het volgende vers (1057) heefl
froy.g(it7 mijne aandaclit gelrokken: want de dichler gebruikt ,
waar van zulk een' krijg Nprake is , als by in z^ne Idijspelen
legen Ctawi voert. naar ik meen, by voorkeur voxtfil^ttvi
lie de Wolken vs. 419 en deii Vrede vs. 7S9. Ik wil ecbier
bier niet te sLerk op aandringen;hetkan aijn dat mijD gebeu-
sdbvGooglc
VB8. 1029—1042. 247
gen mij bedrtegt. . Oocb Diet alleen Uet verbum , ook ie tljds*
bepaliog, In xtii vuvl , isongelukkig gekozen. De AtAmerr be-
dienen zich van die uildrukking bij eene zaak, die betrekkelljk
iBog geleden is en legen verwacbling nog stand boudt. Zoo
zegl b. V. tisTHtTABfius in de Vogels, vs. SSI , na verzekerd te
hebben, dat mea oudtijds niet blJ de goden , maar biJ de vogels
plagt te iweren :
. A«/««-ui' 3' l/tvvir' in iMCf vot) riv %^»', treiy ii»ir»T^ ri,
en lecBt men Id dil stuk , vs. 10S9, dalde moed door de ji/A«<
nert te Marathon betoond , oorzaak is :
Sart jr»pi rott 0»p0tifetfft rKfr^x"" '^'^^ *■'■' '*"'
Id zulk een geval is k»\ nv In op zijne plaats; maar de
dicbter zou zicb belagcbelijk gemaakt bebben, loo hlj dezemt-
drukking liad to^^pasl op eene zaak , die, van de opvaering der
Ridden lot die der Wes;ian,Diet meer dan tweejaren, gedunrd
bad, en welker voortzetting in dit korte tijdsbeslek hern de
liulde zijner inedebargers nog geenszins waardig maakte.
Hijo betaog is wat bet eerste gedeelle der veertien verzen
betreft, dat over Glkoh loopt, hiermede ten einde gebragt. W^
zoudea dus lot bet twsede gedeelle kunoen ovei^an. indien
my Diet over vs. 761 vigg. van den Vrede nog iets te zeggen
overbleef. Hen leest daar tbaiis:
ftAA' 'HfuxXiouq ipy^v nv' tx^v raTvi (teylfreig irtxtlpit,
Stu^it ^upfin iffuit iitviti xATiiXiq ^opfiopoiiptou^.
K»t irpuTov ftiv (uixPftM T^vTUv aitr^ r^ xapxfpSicvTi , xrj.
Deze plaals is oiet t66 uil de band des dJehters gekomen ,
als zij bier voor ons ligt. Hieraan meet men bet wljten , dat
legenover Ktofufi&y niet, gelijk men verwachlen zoa, een an-
der parlicipiwn geplaatsl is , maar bet imperfection iriXBlpei , .
en dat bel volgende vctk ,
iiaffii Qupa&v ivftit ieivif jiixft^if 0op0opoi^fiou( ,
dat blj uttslek geschikt was om eene schilderiog vaQ den slrtjd
des dicblers legen Clboh le openen , tbans eenen Tolzin beslui-
len rooet, waarin die slrijd niet genoemd wordt Niet min-
der vreemd is bet dat de dicbter in bel volgende vers^
Xrni ITpVTIIV ftiv (MXOftOU VXVTUt »VT^ T$. 1UtpX»fii0VTt.
sdbvGoogIc
248 Db Wrspbh vam Aristophahbs.
TiD TOKD af aan begint , als had hij van Clior eo xyn* aaa-
val op hem nog geeo woord gerept , terwiJI toch bet voorgaao-
de vers iixllxg ^. i. ktL onmogelijk van iets andera verstaao
kaa worden. Ten laatste lette men ook nog op de partikel
fiiv achter rfurm, weike door geen it gevolgd wordt en dus
bier niet te hnis behoort. Gelnkkig beziUen wl} in hel af-
nchrift van deze plaats, daL de interpolator ons in de Wes-
pen gescbonken heeit , een brokstuk van eenen mdex^ die
in zuiverheid eo oudfaeid de onsen verre OTertroflen moet beb-
ben. In dien codex las men blljkens vs. 1031 van de Wet-
pen , niet Ml} iTfUTOV ftiv /tax^tuu rJancav , maar 9pavitii fv-
rrctf futiif iv' ifS^sxiiT^ r$ xicpx*P^0JTt- Men aarzele niet
deze lezing weder in den tekst van den Vrede op te nemeo ;
zy neemt al de moeijelijkbeden weg , die ik zoo even beb
genoemd ; Irexilftt kan nu eeo participium worden en de zin
doorloopen na vs. 743. De plaats krijgt hierdoor thans de
vdgeode gedaante:
e&x I3ifiT-«< ivifaxhiuvq KafttfSm ouii ywxiKxt ,
iM,' 'UptticJiioai ipyijv nv' l^aiv roT^i (uylmig iirix$fp&¥ ,
iiit0ie ^ufffSr iffftitt ieiris xiiritXit Pep^ofeiCficue ,
4pxv4ut ^uvritt tiius «t* Apx^is ff^r^r^ lucfx^piiwTi, xri.
De verbastering van bet laatste vers is denkelijk bet gevolg
van eene parapkrasii , die eerst de woorden des dichters ver-
drongen heeft, en toen zoo tamelijk met xir^ t$ iMpx^tpSient
tot eea vers verbonden is.
Het tweede gedeelte van de verdaehle plaats , dat wij nu gaan
beschouwen , komt in zoover mel bet eerste overeen , dat het
ons op een onderwerp wijst, door den diohter in een vorig
blljspel bebandeld. Het is echter bier niet zoo gemakkelljk te
gissen , welk stuk en weike zaken hlj np het oog been. De
lehoUait en naar diens voorbeeld ook de geleerden van lateren
tijd, zieo inde plaals eene toespeling op de Wolkm, die jaist
£6n jaar te voren waren opgeroerd. ABiSTOPBisis zou met
ixlx^oi en TVftTtl de leerlingen ran Sokbatis bedoden , die in
geiioemd sink meermalen tixpa/ , iSxfiiwvrc; eo riv ;^ur<e 3f«E-
tuK¥M7(ttvoi heelen. In bel vt^gende vers zoa de dicbter van
ben iceggen, dat zij hnnne ouders Termoordden , omdat Prbuhp*
FiDBs, na door Sosratis ondenvezen te zijn, ziefa niet onlziet
sdbvGoo^^lc
Tss. 1029- 1042. 149
xljnen vader le slaan. Hierop kan men antwoortlea , dat Aristo-
PHAUBs in de Wolken de jeerlingen wcl bleek noemt , maar oJets
legt , waaniit men met groad mag opmaken , dat zij werkelijk
kranke , aan Abor/<en tijdende menschen zijn ; ban voorkomea
wordt veflleer enkel aan de studie, en de mindere zorg die zlJ
aan liet ligchaam besteden , toegeschreveo ; zie vs. 414 vlgg.
Wat bel Iweede punt, den vadermoord, betreft, stemmen wij
gaarne toe dat PHinippmsj zijnen y&A&e met weinig eerbied.
behandelt en dit zijn gedrag met behulp der lophitmata van So-
iRATKs veriledigl; maar er is loch eeo aanmerkelijk onder-
scheid lusscben deze handelwijze en eigenlijk gezegden vader-
moord; van dezeo laatsten wordL in de Wolkeit zelfs niet. in
bet voorbijgaan gesproken. Veel sterker nog, dan betgeen wij
tot hierloe bebben aangevoerd , pleit bet derde punt legen de
opvatling van den tehoUail, dat namelijk diezetrde koorlaige
leerlingen van Soksatis, met vadermoord niet levreden,
xoTMc^ivilMvol t' M T»Tt xolTiut M Tilfn irpiyfuriv ifuh
ivTHfioirtxf me} rfeffKkijffttt xxi /txpTUfl»t nvexiMmi,
uirr' ivtexiiiiiv iiifuctyoimti veMeut it riv TCkifutfj^v.
Van dit alles vindt men in de Wolken geen spoor of teeken.
De leerlingen van Soxrates zouden wet , naar de meening van
Aristopbanis , blj uit&lek geschikt zijn voor tykophaniett , maar
hlj laat ben die rol niet vervullen en spreekt zelfs over dat slag
van lieden in dit stuk minder dan b. v. in de Achamera , de
Kddwi of de Vogels. De tcholiast geeft zich dan ook. geene
moeile om le verklaren , hoe bet mogelijk is , dat deze drie
verzen op de Wolken zouden doelen, maar laat dit vraagstnk
wijsetijk onaangeroerd. Als men dit in aanmerking oeeml en
tevens bedenkt , hoe onwaarscbfjnlijk en gezochi de uitl^ging
ifl, die men aan de beide voorgaande verzen geven moet, om
daarin eene toespeling op de Wolken te kunnen vinden , zal
men niet aarzelen ora met mij bet verzinsel van den tcholiatt
te verwerpen en eene andere oplossing le zoeken. Het laat
Etch echter aanziea, dat al onze pogiogen TrHchteloo& zou-
den zijn, zoo niet, bij geluk, het bUjxpel dat AaisTopBAncs op
het oog heeft, nog heden onder zijne overgoblevene werken
voor ons le lezen was : want men vindt alles , waarop hier
wordt gezinitpeeld , in de Vo^e^s lerug. De Vo</e/« zijn acht ja-
sdbvGooglc
3K0 Db WuHM VAJI ARIStOPBlNBS.
ren na de^Wetpen opgevoerd; derhalre moeten ie venen,velke
op dat stak dpele» , evea als die ov«r Clior aan bet joogere
MljBpel, den Vrede, onUeend zijn, uit de parabasii vaa eeo
biyspel sijn ovcrgenomeii , dat ^^n jaar na de Vegeli (vs. 1038)
en diu negen jarea qb de Wespea op bet toooeel gebragt is.
Wy zullcD iracbten deze stelliag . die misschiea wel wat stout
schljat, BOO goed mogelljk loe le licbUa.
De dichler noemt, loo als wij weteo, drie pesteo van de
maalscbappij , waarop hij io lijD blijspel van bel vorige jaar
eeo aanval beproefd heeft, de koortsen, de vadenuoorders , de
ttfkopkanlea. Zoo mljne meening gegrond is en Aiutophaiiis
hier inderdaad aan de Vogelt deakt, moetea wij ook in de
Vogelt de eokele plaatsen of tooneelen kunoen aanwijzen , waarin
by telkens op ^^ne van dit drietal bet gemuDt beefL Wij
willeo bet beproeven en terstood aanvangen met bet eerste
vers , dat de ziekten belreft. De woorden zyn :
^wly re ner' t^ri
Toit i/riJiXois irixtifii^ei ripvviv mi reit vupfreTriv,
Wij bebben reeds geiien , hoe men gepoogd beeft dit op de
TVoMm toe te passen en behoeren dus daarop niet terug te
komeD. De zin ii ioderdaad eenvoudig en laat zicb uit de Vo-
gtU op de Tolgende wLJze verklaren. Austopunbs laat in dat
stuk de Togels, op raad van Pisthiturds. eene beerlijke slad
sticbten , welker liggiog tusscben bemel en aarde hen in staat
stdt om de goden te vervangea en met meer welwillendheid
dan deze der menschen geluk (e berorderei) en bnn onder as-
d«ren ook gezondbeid le scheoken. Zie vs. 605 vlgg. De ge-
beele zaak is naluurlijk een loutere grap en ook de toespeling
daarop in dit vers moet als een grap worden bescbouwd, De
getondbeid welke de dicbter de meoschen van de vogels laat
dDtvangen , wordt door hem lagchenderwljze een aanval op
de koortsen gebeten, die met de overige ziekten, welke zy
Tertegeowbordigen , bun rijk verliezeo. Ziedaar allea; men
zou verkeerd doen met een' dieperen zin id bet vers te xoe-
ken.
De aanval op de vadermoorders , die thaas volgl , is ern^
stiger gemeend en faeeft eene ledeUJke strekkiog; wij moeten
echter , eer wij tot de utllegging overgaan , eene kleine cor*
sdbvGoogIc
Tu. 1029— 1U42. Ml
roptie wegQemoD , die thsos vs. 1039 ontsiert. Zoolang meit
ID de koortsen van bet vorige vers. Diet siekten, maar aiek*
maueken zag , bestond er geeae reden waarom bet relaUvutn
oX Diet op die menwshea zou kuonea sLaan ; docb zoo men met
008 de koortseo neeml voor hetgeeo ztj iiJd , kaa bet relak-
vum , ten zij men onzin lezen wil. daarop geene belrekking beb-
beD. MeD Behrijve derbalve :
X^ TOu« wttripat r' ih'X^v vuxraf icri.
De dicbter zegt , dat by bebalve de koortseo ook de zooeo
aaogetast heefl , die baone vaders of groolvaden vermoorddeo.
Hen vindt bet toooeel , waarop hij ziaapeeit , io de Vogeli , tss.
1337—1371. £eo vadermoorder , die thq dea bloei der oieawe
TOgeleusUd gehoord heeft , verlangt daar burger te worden , in
het deokbeeld dat volgens de wet dier stad , vadermoordws niet
alleen oiet gettraft wofden maar zelfs in eere z^n :
riv retripa raTe Spvtvtv iyxti* Mi^ idxvMiv.
Het is ddarom , zegt bij , dat
itup' iyeixiirSiit iySi
&YXia iriSu/ui riv xatiptt xai vivr' lx">'*
Hy wordl ecbter door Pirhbtaibus beter ingelicbt, die beof
beveelt zyneo rader io bet leveo te iaten en zelf als soldaat ,
oeo bard leven leidend , zyn brood te verdienen. Hierop be-
toofl de zoon beterschap en gaat ongetrooBt naar buis.
De derde aanval des dicbters was gerigt tegen de tykophoh'
leu, die
iuerttxXtv6final t' hr) rxTt xolrxit M roitiv irpttyfuciy iftS*
drruftorlect xeii rjwxA^nt; xa) /tapTvfUi awttUMMV ,
Srr' ivxiriiiv 3»/M</v0VTdV xeKkcii^ dt riv jraXifutpxfiv.
Bier mag meo niet zander reden vragen , waarom toch de
diebter gewild heeft, dat dezeliedeD bij voorkeur xxraxi^irdfuvct
hri rmlt koit»U hunne proeessen voarbereidden. De uitleg-
gers , die met den seholiast in ^ti^am en ruptral aan koortseo
lydende leerlingen van Sokrates zagen, hebben bet, naar het
schynt , zeer naLuurlyk gevonden , dat die arme zieken te M
Uggmde hunne kwade praktijken pleegden. Docb deze uiUeg-
ging, zoo zy dien naani vcrdient, vervalt door onze verkUring
sdbvGoogIc
SSI Db Wbspih van Ahistophaises.
van T«. 1058. Men vcrandere KXTXKXivintvot in eenen aceuta-
livui ; bet behoort bij bet roorgaande irtiirraut ; en verplaatse
de particula na ix) tiYji:
X^ ^^9 Txripof T ^yx^* v^KTaf xo) roii; Wtrrauf Mwirviytv
KitTitKJuvofiivottt iv Tff?( Kohtiit , Iti TtTvl T* ArpAyftorn
(ifiSy xri.
De vadermoorders dachten namelijk even als Xitioraon in de
Cyropaedie VII. t, tl9. oUxnev £»ipttTei titx"ft*'ri'rtfot t'lvtv i}
iv vims xl roTBls xa) Xovrp^ x«} xoIti) xal Stv^. Ik heb
hti in /v veraoderd, omdat de Atheners bij xoirir en soorlgely-
ke woorden meestal iv gebruiken, iv reli trrpdifAaatv , h toJvyi,
h xa/ry enz., ook wel i*l mel den geiatitmi; maur ixt met
den dativas heb ik daarbij ninimer gevonden.
Behalve daze corruptie beeft de plaats , die wij voor ons heb-
ben, nog eene zwarigheid van een anderen aard. Men ieesl al-
daar. dat de slagtoffen; der tykophanleu in zulk een' angst rer-
keerden,
BlJ gevolg verwachtlen die lieden van den polemarekus , dat
blJ hen bljstaan en legen de aankUgers steun verleenen zou:
want wat anders zou ben daartoe bebben kunnen oopen t Zoo
wtj van den polemarchut overigens niels wisten, zouden wij
hieroit opmaken, dat zyn ambt bem de bevoegdbeid gaf, om
op de eeae of andere wijze ten beboeve der gedaagden lus-
scben belden le komen en zichhunne zaken aan te trekken, en
biermede vrede hebbeu even als met zoovele andere halve eu
gebrekkige overlereringen deroudbeid. Maar dc ;w/e»MrcAtu *
is ons Diet zoo gebeel onbekend ; zijne magt als regierltjke
overheid bepaalde zich tot hel volgende. Hij bezat even ala de
archott , de thesmolhelen en andere overhedea le AtAcno de
iiYifititlK iixAv-ntplou in zekere door de wet bcpaalde gevallen.
Dit brengt mede. dat de instructie onder zijn toetigt plaals
had en dat blJ. bf] bet reglsgeding zell, hel voorzitlersc-liap
b^leedde. Bel was dus ongetwljfeld zaak voor een' gedaagde,
wiens proces tot de jurisdictie van den pdemarehui beboorde ,
zich naar hero te i^poeden en hem (e vriend le bouden, Maar
*) Ke ScionANK , jilt. Pnx. p. 50 rigg-
ed byGoOglc
vsa. 1029—1042. 2&S
dit kan toch Aristophahs niet bedoeld hebbea. HlJ zou hier-
door te kenoen geren, dat is tt/kophantm zich aitsliiiteDd met
processea bezig bielden, die toot den polemarchut gevoerd
'moesleo wordeo, en dat heefl hlj niet gewild. Het zou ooge-
rymd ziJD, al waren die gevallen zeer meaigTuldig geweest;
doch zij waren zeldzaam. Het een paar uitztrndenngeo Tan wei-
nig belang kwamen voor den polemarekut aUeen zaken, waarm
een vreemdeling als eischer optreedt , en de lykophanien vm
ambackt waren geen vreemdeliDgen. Abistophuiis kan dus van
den polemarchut liier niet gesproken hebben en wy mogen vrij
aanaemen dat hel woord bedorvenzljn nioet. Laatons beproe-
Ten of wij hel kunnen verbeterea. Eer wij echter daartoe over-
gaan, moeten wij ons afvragen , of wiJ de gedaagden , die steun
zochten blj de OTerheid , wdker naam door irtxifmpx'v ver-
drongen is , voor burgers of vreemdeliogeQ houden moeten. Het
taalBte is waarschijnlijker. Want voor de burgers bestond geene ■
overheid, tot weike zy zich ingevalvan een regtageding nood-
zakelijk altijd moeslen wenden; bij de vreemdelingen ia dit an<
ders. Ik bedoel niet de vreemdelingen, die als iUtoikoi of In-
Tthtlt te Athene woonden en met alle wegen en middelen even
goed bekend waren als de burgers ; maar slel eens dat een n/-
kophant met i^ne jrpoffxXiiriii naar eene van Athene afhanke-
lijke stad of eiland reist en daar de personen. op welke bij
het gsmunt heeft, voor de Atbeensche regtbank laat dagen.
De fredaagdcn kennen de Allisehe wetgeving niet of ten halve;
zij zjjn' misschien nooit in de stad geweest en hebben er geene
vrienden , en nu zullen zij derwaarts moeten gaan om onToor-
bereid hunne zaken naar vreemde wetlen voor rreemde reglers
te bepleiten. Haar in de plaats hunner inwoning beviudt zich
een Atbeensche landvoogd of faevelhebber ; hij ts misschien een
man van invloed , en kan in elk geval door goeden raad en
bulp bij de voortoopige instruetie der zaak van veel dienst z^a.
Moeten wy niet verwachten dat meestal deze man de vraag-
baak en helper der gedaagden geweest zal zijnf Ik voor mij
beo geneigd om te getooven dat Aubtofbaiibs van hem gespro-
ken heeft ; dock alles komt op den naam aan. In 'I algemeen
worden de laudvoogdeo tpxfivrtf gQDoemd ; zie Bobcib Staatih.
der Aih, I, 436 ; wsuuwo- er bepuldeMJk van eilatdea qmke u.
sdbv.GoogIc
3ti4 Db Wbspin vau ABisroPHAitcs.
ook mffi'fX" t 2ie AimpEuns bij Athihaivs p. 345. a. Ik behoef
niet le zeggen dat geen van beide namea toot deze plaats g«-
idiikt is. Docfa bij de Alkeners wordea onder den oaam tsd
>de sleden" {aJ vdKitf) alle arhankelijke boDdgenoolea begrepea ,
zoowel de eilanden als de op bet vaste land liggende plaatseo,
Het is du3 Diet onwaarsehijnlijk, dal de Atheenscfae bevelheb-
bers in steden of op eilanden , zonder onderscbeid , ook xo)Jap-
Xfit werden geuoemd eo ik geloof dat wij niet ver van de
waarheid zijo, als wij stelien dat Abistopbahis geBchreTen bad:
Bene zwarigbeid blijfl hier ecbter overig. Wij zijn uitge-
gaan van de onderstelling dat Abistofhasbs van vreemdelingen
qirak; boe dit overeen te brengen was met vs. 1040, M rei-
vtv ttTfiyftofftv uftuv? viifJi wil zeggen de toesckowoers of bur*
gert, want dit is ^n; de dichler geeft dus [e keanen , dat de
tykophanlen die hij had doorgebaald, buane slagtoffers onder
de burgers zocblen. Zoo het zeker was dat de dichter iftuv ge-
scbreTen had, zou ik geen kans zien om den strijd oplelossen;
doch iii«n leze ii/tuv, dat even als de overige casus van bet
prmwmeti door de afschrljvers tallooze malen met uftuy Terwis-
aeld is. De beleekenis van iiftav bangt ran den persotHi des
sprekers af. Zoo bet koor, dat deze rerzen opzeide, eren als
dal in de Weipen , ait Alheensche burgers bestaan heeft , baat
de verandering ons niet; maar er z^q voorbeelden van koren,
die vreemdeliDgen voorstetden. Onder de verlorene stakken van
AiiCTOPHAifBs is er Ha , welks naam , Nqrsi , bet waarschtjol^k
maakt , dat bet koor uit vrouwengestalten bestond , die de af-
bankelljke eilanden en bunne inwoners verlegenwoordigden ,
even als dit met de bondgenooten in 't algemeen geschtedde in
de Sledea van Eupolis. Onder de weinige brokstukken van de
Eilanden vindt men er Itvee , die in overeeDstemming met dea
naam , ons vermoedeo dat het koor van bet blijspel zdd was
zamengesteld , bevestigen ; hel eerste en het zevende. Het ze>
vende is buitendlen opmerkelijk , omdat men er uil besluiten
mag dat AsiSTtHVAKas het volk op den geest van ontevredeabnd ,
dien de harde heerscbappij van Athene in vele eilanden verwekt
bad, in dit stuk opraerkzaam gemaakt heefl. Bet how legt
met het oog op een van deszelh.medeleden:
sdbvGoogIc
T89. 1029—1042. . US
Id dea mond vao dit koor zoudeo de id de Wespen mis-
plaatsle verzen uitmuntend gepast hebben.
Hal tooneel zelf, waario de dicbUr de sykophaiUen aan de
kaak gesleld bad , riodtmen , even als dat Tan den vadernioor-
der, ID de Vogels terug, vs. 1410 — 1470. Het strekt in alien
deele om onze uitleggiDg vao vs. 1040 vlgg. , beDeveos ods ver-
moeden, dat men daar aan tykophanleit denken moel, die be-
paaldeUjk op de eilaQders jagt maakten, le bevestigen. lemaad.
die van de nieuwe vogelenstad gehoord beeft, begeefl sich oaar
baren besLuurder, PisTUTAnns, opdat deze ook bem tot een
vt^el make en vleagels scbenke. FisTBETAsans vraagt , of by
aaar Pellene wll vliegen ? Neen , zegt bij ,
ni£6ETAIPO£.
ZTKO»ANTHX.
K*) vpetyfiMxaii^tii. th* 'hitfiai VT4fk Xaffiry
KUxXcf vefiffe0fTv tA( riXetf xxXo<uiievoq.
PisTBBTABBDs , hieTover verontwaardigd , rraagt hem een wei-
nig verder,
TOuri yxf ipyd^i vu Tovpym i tliri /ui ,
vta,vlxe KV ffuxi0earr>7« roue ^hovt ;
De tykophant bevestigt dit en no (racbt Pisthitibbps hem
zljne gcbandelijke broodwinning af te raden; docb te vergeefs,
want deze antwoordt :
rctmr^iif i 0tet nxo^avreiv ifrl not.
i?.>M wripeu fie Tx%ivi x»l luiipeii rrtpcTi
lipmeot , V xtpxviiot , &q Av Tciit ^ivout
xaXtaifittoq xfr' iyK£KXiix£i( i»ia&,
xfr' «u whuncM xtixiv ixtivt.
niSeETAIPOZ.
ftxvSdvu.
ui'i ?iiyttf ' Sxne kv ^cpk^xip Hxtiii
M£it xp\v ^xaiv i ^bnt.
sdbvGoOgIc
2S6 Di Wbspm tak Abistopdaubs.
£TKO«ANTH£.
lUZeETAIPOZ.
xivtii' i lih w\t7 ifvfo , irif 3* Ixtir' ov xirn
2TKO«ANTH£.
xinr' /a:"e-
Het tooneel eindigt daarmede , dat PiSTEETAMua den lyh^kant
in plaals tsd hem vleiigels te Bcfaenken , met een dachlig pak
geeseldagea aaar huis jaagl.
Hijne taak is hlennedfl ten einde gebragt. Ik hoop dat het
mlj bij hel tweede gedeelte der verdachte plaats. zoo wet als
bij liet eersle, gelukt mag zljn om het vraagstuk van de i»-
terpolatie uit te makeo, eo den wainchynlijken oorsprong en
waren zin der geinterpoleerde verzen aan te wljzeD. Over de
vraag, of de veertien verzen weg kunaen bl^ven, zonder den
zin en bet verband te storen, behoef ik niets te zeggen; ieder
lezer die er de proef van nemen wil, zal baar toestemmend
moeten beantwoorden.
TSS. 107S vlgg. ivfii» nfi'tit , oU xfda-trTi touts Touppor^yisr ,
'AttikoI ftivei iiKntuf iuyeve7( ttMx^o^'t >
ivipixuTXTOv yivoq x«l irXtlffrx T^vit -lifv iriXtP
£ipt^t}vM iv ft,xx«iviv , v'/x' JAJ' i ^ifffapof.
AaiSTOPBAHiB onderschcidt Iweederlei soort van weBpen, de
r<piiiu( , die met een xivTfev voorzien zijn, en de xii4>vv#( , die
er geeo bebben. Met de eersle soort bedoelt hij de bai^ra,
die zich dapper voor het vadertand te weer gesteld bebben; de
tweede beslaal uit lieden , die aan geen krijgstogi ooit bebben
deelgenomen en iarpdreuToi zijn. Zie vs. 1114 vlgg. Beze
verdeeling is duidelijk en eenvoudig. Maar de plaats, die vij
voor oiifi bebben, moet ons niet weinig in de ivar brengen.
Het xivTfov zou, volgens vs. 1076,. bet kenmerk zijn, dat
men een Alhener is van hel echte ras. een aMxia* : de dap-
perbeid is eene bijzaak ; hel lUvTfov hewijst alleen de aulockOio-
nie. Hieruit volgl naluurlijk dat met de i:if(^v<( , die geen
xivrpev faebben , niet de xrrpiTtuni bedoeld zijn , maar de ia-
geschoven burgers van vreemden oorsprong.
sdbvGoogIc
V8S. loae— 1042, 1084 Tig. 257
Hoe dit overeeo te brengen 7 Ot zal men nrissebien beweren ,
dat Abistopbanks zuiverheid vao afkomst met dapperheid , vreem*
den oorsproDg met lafhartigheid gelijk stelde, en bet een voor
het ander Dam? Docb wij behoeven dds geene moeite te geven
om dezen knoop te ontwarren; bet vers is ongetwijfeld onecbt.
Hierroor apreekt niet alleen de moeijelijk le beslecbten strljd.
waartoe bet aanleiding geeft, maar oak de oDgeriJnidbeid tbq
het denfcbeeld zelf. Want als een kenmerk van dapperbeid is
de angel goed gekozen ; bij is bet wapen der wespen , even als
de speer dat der roanneo is; docb boe kon <le dichler in bet
bezit van diea angel een bewijs van auloehthonie zien J Zoo ie>
mand mij op die vraag een voldoend anlwoord geell , ben ik
bereid oro mijne dwaling te erkennen en bet vers voo'r ecbt te
houdeo.
vs. 1084 vig.
uri ii rav T9^£vfiiiTUV oCx i}* I2c;y rbv oupxviv,
AAA' $(iuq druirifttffiix luv 4toU vfit irvipf.
De gedachte , die bet eerste vers beval , is gebeel ontbloot
van de Triscbbeid en oorspronketijkbeid. weike AmsTopBAifis in
hooge mate bezit. Hel is niets als eene herbaling van de over-
bekeade hyperbole , die , volgens de overlevering , onder anderen
ook lot bet beroemde apophlkegma van Diehbcbs te Thermopylae
aanleiding gegeven zou hebben. Het is niet waarscbijalljk , dat de
dicfater goed gevondco beefl deze oude aardigbeid bier in te
Tlechten,temeer daar bet feit met de geschiedenis niet overeeo
te brengen is. De boogschutlers hebben by Marathon eene onder*
gesehikte rol gespeeld; de vurige aanval der Alhetteri liet bun
geen tijd ; bet was een strijd van man tegen man , waarbij alles
aankwam op persoonlijken moed en kracbt. Abistofbahbs faeeft
dat nog veel beter geweten dan wlj ; zijne etgene verzen ge*
tuigen bet:
tudiut yxp ixipaiAivTH rvv Upsi ahv iffxHt
iptaxifttvi' xvreJiri , Su/ih i^ht/v Ttwuxiref , '
ffrat iviip xuf' &vSp\ ix' ipy^t rifv ;^<A;!vqv Mluv.
Wie gevoelt niet , dat in zulk een strijd de boo^hutters
slecbls weinig kanoen doen eo geenzins voorgesleid mogeo
worden als bet eenige beletsel , d«t de zege der Mkners
sdbvGoogIc
SS8 Da WuKK vm ABisToruKis.
MD lijd lang teffentiield ? Ik geloof niel dat rooi (e ver gaal
lis men beide vensn aan AnisroPBinu ontxegt. Op bet eerstc
is , wat de laal lieireft , niels aan lo merkeo, dock in bet twee>
de moet men de zonderlinge onxekerheid Ttn den t^t niiA
ToorbijzieD. In cod. V. leest men ivui^furiM , in ood. R. trmv-
riitis-i»; bet eene even ongepasl aU bet aadoe; de Ining
van de oitgtiTen ivutiftefia is alecbls eene half voldoeade
Terbetering. Eindelljk letle men op de boogsL ODdicblerllJki
tljdabepaling rfit hripav.
vs. 1087 vig.
tlra y eMftaaSa twvi^ovrit h reiit tuXixout ,
ol 3* l^fuyev rkt yvdSeu^ xa) ritf &p^( larrsuftnvt.
Deze beide verzen moeten wordeo omgezet. De Pane* kon-
den van de Alheaers geene wonden in bet aangezigt ontvan-
gen , toen ztj eens aan bet vluglen waren mi deze hen achter
na zaten. Integendeel , de wooden , die zlj in bet aangezigl
ontvingen, waren oorzaak dat zlj .omkeerden en toen door de
Alheturt van acbteren werdcn getloken ^f reu; fuAiwvc.
vs. 1107 vigg.
el fti¥ tinM oWip ipxcM , o\ 2) r*fk T»i>t itlstut ,
ei ¥ h ^ttf iiKa^tw', til ii Tpig rele ruj^eii
Sartf ol riuSXificff h toU xvrrxfon xtvo6fu»oi.
TlvHviv befaoort. zoo aU een <cAo/iwm (rd ruxfiv wpi« ri ^^
fti^ufftivot) te regt aanmerkt, niet blj yeueyrtf, maar bij km-
fit0Wfii»9t i doch men schry ve rvxvel. Voorts moel ^uft^^w-
fthnt van bet voorgaande o\ Si rpi; role tuxleif doer eene com>
ma gescbeiden worden ; bet betrell niet alieen dil laatste ge-
reglshof, maar alien evenzeer.
vs. Ill2v)g. I( Ti T^D ixxtiv iltuTm hfiiv luxtpitwrot.
De twee verzen , die w|j bier voor oni .hebben , breken op de
zoaderlingste w^ze bet verinnd. De dkbler bescbrijft in bet
Toei^ande, hoe de reglers, eve> als de wespen, by guiscbs
sdbvGoogIc
VS.1084TL8., 1087 vLQ., 1107 Ti«e , 1113 vlo. 2K9
zwermea in de geregUhoren opeengepakl ziUen, en bonwt na
-yi. 1113 op die rergelijking venler voort, door de iaTfArtv*
ret , welke onder de reglers zittjog nemen eo even als de ande-
reo, Aealriobolus oDtYangen , te vergelijken met de hommets,
welke de honig vaa de wespen , die zlj Diet mede hebben inge-
umeld, toeh met de overigeo verleren. WIJ hebben dus hier
eene doorloopende paralUUe, die met va. 1106 aanvangt en
bijoa tot aad bet einde van den koorzaog voortduurt. Debeide
verzen . welke buiten deze parallelie liggen en de beschoawing
van den reglerstand op een aoder lerrein overbrengen, zijn
misplaatst en hinderlijk. Haar dit is niet alles: de gedacbte
zelve is onjuist en geenszine op de regters toepasselijk, maar
(^ de iyki^hanlen. Van deze kan men met vfaarbeid aeggen,
dat zij iedereea ateken of aanklagen , en bierdoor in bun le-
vensonderboud voorzieo, doch de reglers ontvangen den trio-
bolut even goed wanneer ziJ vrijspreken , ata bij eene- veroor-
deeling: ook Tergetemen niet dat bet xivrpovdoor bet koorniet
bescbouwd wordt als een werktaig , om de aangeklaagden lasttg
te vallen, maar enkel dienen moel om de wespen van de horn-
mels te ondencbeiden. Wat de laal betreft , is bet tweede vers
zaiver, maar in bet eerste is bet mij niet regt duidelijk , wat
is Tttv JAMrv ilxn»v lixop^XToi mag beteekenen. IsotaATBs
zegt wel p. 162. E. : il ri vtp) rh 0itv tvvopirtfsi yiyvolfteS»;
'docfa vooreerst is 0loi niet betzelfde als ilxirx , vooral hier niet,
waar UttiTM zoo wel om dm zin, dien bet reeds in vs. IIOS
heell, als door de toevoeging van £AAif* , noodzakelljk Uuent'
wijse, maar niet leven$onderhoud beteekenen moet; en dan nog
is biJ IsoBBATis de uitdrukking door bet gebruik van bet artikel
(rk Tifi) riv ffley) van een geheel anderen aard. De verzen
zijn, naar mijoe overtuiging, beiden geinterpoleerd.
vss. llUvlgg. ihxje yip iai<pilvte tifiJn i}v)v iynxdiiftim,
eix l;t!^vrf; xivTfov ' ol fiivovrit iifiav rou 0ipau
riv yivtv xccTiirSlovffiy , oii laXeuirafoitttvii.
Vers HIS is voor de eene hellt overtoilig en voor de andere on-
verstaanbaar. Het eerste gedeelle oix i%ovTt< xivrpev is overtoi-
lig; de Alheneri zouden den dichter in het aangezigt uilgelag'
chen hebben, zoo zlj bemerkt badden dat bij het noodig oor*
sdbvGoogIc
100 Dk WbSPBH VAH ABISTOPEANKa, VBS. IIUVLGG.
doelde zLJne toehoorders aan bet onderscheid tusschen de xit4>y-
vf; en de r^qx;; te herinneren. De Iweede held is onTerstaan-
baar : vooreerst ftivotrtq ; de schrijver beeft daarmede waar-
schyniyk bedoeld, dat zlj in lljd van oorlog te buis blijven en
ntet mede uitlrekken; doch dit is Diet meer dan eene gissiog;
hel participium dat door niets nader bepaald wordt , laat ods
omtrent deD iraren ztn in bet onzekere ; voorls, rau <pipoa rdy
ydvaw nitTtvtUwnv, bier zie ik geen kaas om y6voq andera te
Terklaren , dan als retUe or interest van den ^ipt^ ; als ware
do ^fot een kapitaal en Diet zeU de rente van de Bfhankelijke
UndenI En om dezen zin , zoo ongerijnid als hij is, uit de
woorden te kunnen maken , moet men nog daarenboven aanne-
men , dat een Afhentr yiveg beeft kunnen gebruiken voor rixof ,
bet gewone woord voor rente. Ik zou met de plaats geea weg
w«ten , zoo niet gelukkig een oud scholium ons bier eene vin-
gerwijzing gar. Het laidt aldus: xq^^vf? li fiatv ol ipveveg rSr
(utiiraSv , oiTtvei oStm xhrfo, tx"^"^ '^^' xq^/di ipyi^ovTKi ,
iKKi ri TKV fuXiavSy epya iaiiouviv. ^Hvtoiot [Op. 302)
oire fLtXiirrtiav xiftetTOv rpux^""" *^fVo)
iHovTfq.
Het het oogop dit tcAa^ium en gedachtig aan Xbhopboh , A«a&.
VIl. VK 9: ^(tfli ftiy STfctrtuinevei eiiHv irtitaintia, • & 3i Touc
ifttripBu? vivcus tx^i , getoof ik bier, na uitstooling van
vs. HIS, de beide overige verzen meteenige waarscbijniijkheid
atdus te kunnen verbeleren:
iXXa yip xtf^ih'Si iifiSv tvf 8r' tyxctd^fumi
riv Tivov xxTtailouviv , oh rxKetixupBufttvet.
Hier is. bebalve de verandering van yivov in xiwv, daaren-
boven voor ^fuv geschreven iiiim , dewljl bet prmomen beboort
bij rh xivov, en e'lvlv veranderd in M' h\ om mi<piiyei onmid-
dellijk met KXTtvShwiv te kunnen verbinden.
Hilversttm, Januarij 18Si. H. G. Hahakbb.
sdbvGoogIc
DE VI£R OBPHISCHE VRIENDEN
VAn PISISTRATDS.
■UM tiitttt waitgTtifiMtnt Zu»iimmt»hamg anf
iieitm Qtbieti atuitn la*»m.
Deze vrieaden vaD Puistiatds ztjo hier mel den Daam vaa
Orphitche bestempeld, dewiji zlj vooral door huaae Orphische
gedichten grooteo invloed geliad kebben. Dal zLJ eveozeer de
Homtritehe vrieoden van Pibistratub gewecst zijn , is vrij zeker;
bekeDd is het ook, dat zij vier id getal waren en dal hunae
namen op d^D* na genoegzaam vasl slaan. Hunne werkzaam*
heden , iogevolge de atlnoodiging vao Pisistraids , bepaalden zicb
VoornameHjk tot de vier oudste dichiers , die door de Griek-
ecbe. bijzoDder de Attische, oudheid beschouwd werden alsden
groadstag op te lereren voor de openbare episcb-tuytbiacbe gods-
diensl en van de gebeime eerediensl in de mysterien , en daar-
door dienstbaar te wezen aan de geheele natjonale opvoeding
en beschaving : namelijk Orpbbub , Hcsabus , UBSionos en Hohirds.
In deze hfcrkomsLige ' orde worden ziJ doorgaans opgenoemd ;
by A8i8TOpa*i«B b. V. in de Kikvorichen (1066 vlgg.) , waar
AiscHTLvs aantoont, hoe nutfig die oude en echte dichters ge-
weesl ziJn voor de opvoeding en bescbaving ztjner meilebuf'^
gers:
cif tli<pixiftct Tttv trOHfruv ol yimaTat ytyhttvrat '
'] De lydorde der tttrnaanUging huuiwr gedichtoo tOD omiekeenl lett^-
ichon: Hoauui, Huiom, Icuiqa, Oirum.
sdbvGoOgIc
262 Db vibr obpbischb vhimdkn van Pisistbaius.
TSLou7x7ot y i^xxivtis ri vhuv mi x^ifff^tf^ - 'Ha-/o3o« 9J
ynt ^^«ir/««, Kctfirav aptct , ipirovf i Vi ItTet 'O (tufts
?oo ook tiij Plato in de Apologie * , vaar Sokhatis , zelf de
beschaver van zijne medebargers, aan de Aihenert vraagt: f «5
iv TIC ii^xir' »v ufviyi Cicuio zegt, om aan I? loonen hoe
Gbhtsippub zieh aaar de gtnghara begrippea in de volkagods'
dienst schikt*: >in Becnndo aulem (libro) vull Orphei, Jfu-
■mei, Hatiodi, Homerique fabellas accommodare ad ea, quae
vipse primo Ubro de diis immortalibus dixerat; ut etiam veter*
*rimi poetae, qai haec ae suspicali quidem sint, Sloici fuisse
■videanlur." — Ik zel dit punt bier op den voorgrond, omdat
bet oDgelukkig le pas brengen van dea epiiehen cyelut en andere
ikj^Tfix in de vraagstukken oiqlrent de vier Orphiselie dichtere
veel bedarven en bet onderzoek op een dwaalspoor gabragt heeft
Geene begeerte tot Eamenstelling van een episcfaen eycltu , ge«te
bijzondere letterkundige liefbebberlj , gsene zucht tot vermeer-
dering hnnner bfbliolheek met een nuuwkearig exemplaar,
bebben PisisTRATtrs of Hifpabchub (men deake aan zljne Eer^
mm) aangedreven deze dichters mn te sporen tot ban
werk. De vercatneling van een bundel episcfae dicbters,
betzij dan tot een Homerificbea of Homeriscb-Hesiodiscben
cyelus behoorende , is op zicli zelven onbewezen en valt zeker
Diet in de eeuw van Pisistbatds. Episcbe ej/cti beslaan er tea
minste niet viSor bet Alenaudrijnsdie llfdvak ; zelft beefl bet
woord xuitxot nimmer betrekking op een uil de Alezaodrynsche
bibliolheken afkomatig C«rpu$ Epicorum*. Het woord iriitif xJ-
xAa; beboorl aan de lateren , welligt aan den tijd van Pboclub ,
teruggegeven te worden. Wilde men het woord xitifAe;, mode
naar een later spraakgcbruik , bier nog eenigzins te pas breo-
gen , men zoude in de straks te bebandelen plaats van Tzbtibs
moeten spreken van irowoiof jnjxxoc. Deze vier mannen tocb
piaakteD , zonder dien naara te dragea , een soort van diebter-
•| p. 41. A. ») ^ JV. B. I. IB, 41.
*} Vgl. liuuui Grmtdr. U. 180 en 148.
sdbvGoOgIc
Da VIII ORPHISCHI VIIIKDIR VAK PlSISTBATVS. 263
lijken krin^ af bent uU, eengezelschap van dichters, die ooder
bucherming van Pisutiatos eo de Piatlratide», ongeveer lus-
schen de jarea 530 en tllO v. C, de Orpfaiwhe ^iyol ia za-
menhangende epische gedichten voordroegea onder dea naam
van OuflBDS, eo de orakelen m Mvakxua, de gedicbten van
HisidMis en Hmikus verzamelden , rangscbikten eo ten al-
genieeaen nuUe uitgiven. Alien mogen zy misscbien geen
Pjthagtreert geweest zijn, in Pytbagoriscben geest waren Eij
locb gezamenlyk werkzaam. Door geiyksoortige vorming en
denkwijze tol elkander getndtkeo , streefden zj|j met vereenig-
de kracbteo oaar eeii gemeeoscbappeiyk doel in eene mystU
scbe , bijEonder Orphiiebe en Hesiodische rigting. — Wat men
zicb vroeger onder dea naam van Cffclid aU eene getdlige
vereeniging van Ejpid uit de lonisebe school voorstelde, beeft
liter onderzoek aU eeo draombeeld doen verdwijnen. Want ,
gdijk ik zeide, bet woord nixKtt konat in dien zin sent in
zeer laien tyd voor en wordt door Pmlostutds* gebruikt io
betrekking tot bet gexeUebip van hen , die ia bet Muimim l«
Aiexmdrie, iv r$ TSuViowtttu muxk^, van slaatawege onderbou*
deowerden. Dezeifda scht^ver gebruikt nog elders* dit woord
io dan zin van fcrmg va» gtieerdtn: MvU'HAi^poc iraSuiirta
vecpivTuv Kiixkeu. Kmni gisle , dat ook te Pergamum zulk eeo
coUegie ran dicblen en geleerde manneo , als bet Aegyptiscbe ,
aaar bet voorbeeld der Ptolemaein oaderboadeo it gewordeo.
Dit vond later goedkeuring bij Tour, PABBoweo BiuiaAiDT. Het
is wel : oaar men moest de zwaar bedorven plaals van Stiiiug
lAourxTet ^£<piri9t, Irsjniit t£i> »« reue Htfyti/iuii/evt Kxl
«i!ri( xtix^out -^ (bet ^ bier nog in bet voorbijgaao aaDg&>
nerkt) wat radicalsr verbeterd bebben en lezea: M. *£. txe*
m4s , eJt tSv <i« rdv too Ilefyafoiiicu Uouvfleu xuiAev [x»>
nt?jxlirrm]. Cod. V. beeft xAxKat. Toop gisle reeds iJe tSv.
In de bekende plaits van den Grammaiicui ParittHui biJ Cumu
kan ik das de giising initiv xuxAm' of ixiK^ xtlxA^ niet aione-
men, als niet passende voor den tijd van Pisistratds; daarom
zou RiTscsLB aiavuUiDg riv xat.oiiJ.evov nog bet beste zyn , de-
wijl men dit ten minsle op de lljden van den schrijvar diat
"} rita ptim. p. fits. e) in A^M. p. eso.
sdbvGoogIc
264 De vieb obpuiscbe vbhiukh van Pisistbatds.
aanteekening belrekkelijk niaken kon. Haar nm te betoogen ,
dal ik die plaats naar Ritscbls eersle opvatting wensch Terbe-
terd tfi zieo, moet ik de geheele zaak id haar verband breeder
uiteen zetleD.
TzBTZBs been de namen der grommalid, die hlj vo^e of
bedwlde , or in den tekst of tusscbea 4^ r^els of wel op den
kant van zijn handschrift aangeduid. Dit blljkt vooreerat uil
de kanlteekeniog in den codex Meermanti. van Eijneverzen rtpi
iixtpopif xmruv bij Crankb ? vs. 26 :
iuvuirtot i ihtxafveurihi x«! %Tepes ttetrii riv r^tr^if- Verge^
lijkt men hiermede wat Tzetzks in zijne tweede Prolegomena
op ARiaropHAifKS , door H. Kbil uitgegeven', zegt, als biJ zieh
bektaagl door Oiontsius , Euclides en Cbatbb misleid le zijn :
Tltpi ToitiTuv uroiAiKif iftTv liiii^ttiuv 'AMm tuii vvv
*x\ iiid)pxv i^nyifTciv riHt iix<pepaJf Imutixpaftev xdi rk Aievu-
vdv Tt xa.) EuxAc/Sdu k*\ Kfiar^ros vxeMiif kx) rt^upftivut
ua) drapxTipiiTUf ypx<pi»{Tx) tU ri rtpi fupSv xufiijiiitef xm)
^apxfiirtuf tiiiuTirai jut) i<pupTat fur' invrifftat a-x^ae tr«-
pMTT^irafitv xxri rt t^v vpx^n aOt^v xa} riv veuv tuv ^t^Xiuv
iMcl T^v i>.i6sMvi dan blijkt, dat die kantteekening , ten minste
haar inhoud, van Tebtzes zelven oorspronkeiyk is. Ofscboon ik
bcven xa) ertpn lees, en niet b. v. i Inpoq of i ve^epot houd
ik dezeu Diontsids van Haliearnatsvs loch voor den jongeren,
bijgenaamd i Mevjixiq , een Ujdgenoot van keizer Haobuhds ;
btj schreef eene 'lo'Top/ft ^unxir in XXXVI boeken, en 'Pviftiai
aTtftviifiMTa in XXIV boeken. — Tzbtzbs was na bet acbrijT
ven zljoer Exegesit liiadit in bet beztl gekomen van een oud
boek , excerpten uit oude grammalid bevattende ; daarin vond
bij de namen der schrijvers biJ de afzonderiijke uiltreksels
aangeteekend. Ook uit diloude boekje iets onlleenende, scbrljn
bij op den kaut naaiit den regel , of ook wol boven den regel ,
den naam af van dien grammaticus , welken biJ v66r bet frag-
ment aangegevcn zag. Zoo laat zicb bet tweede geval , dat ik
bijbrengen wil, bet besi verklarcn.
f) Jntcd. Ojm. hi. p. 8ia iqq. ■) Rhtia. Mit.V. F. VI. 110..
sdbvGoOgIc
Db TIBB 0RPBI8CHI VRIBRDKN VAK PlSISTRATUS. 265
In (le eersle Prolegomena op Aristophahrs * slant blj de ver-
melding , dal Cauinacbus en Ebatosthmbs nog Jang woreo ,
toen de Tragid en Comici door Aliiandbr den Aeloler en L¥co-
PHROii den Chalcidenter hijeengebragt en gerangschikt warden,
toen Callinacbus de Tllviaeet vervaardigde en KaATosTHBifiB met
het opzigl der bibliotheek te Alexanih-ie werd belasl : . . . . nt/t-
rxpJvTOi aiiToTt (Alkxandbr en Ltcophroi*) xx) ffuvavepiaijyTCi xxi
tevipat SpSov rii rpetyixtt, Auxitppuy Tx.Kafiiiti' vttivlxi ^vtiv
Kaxxiftxxoi "'^ 'KpxTovSiviii : slaat , zeg ik , boven Iiel eerste
Ksi*.xl(ttcxos door eeD tweede hand gescbreven yp. v^rrpxroi.
Dit laatste nil mag niel als eene verbetering derlezing van dec
naam Kxt^Kl/nxxat , — welke, blijkens de lierbaling, daar on-
twijfelbaar vast stond -^ uitgelegd worden , ook al had die
tweede hand de zaak geheel verkeerd aaogevat. Tzbtzbs had
of eenvoudig dJf ^vrpxret uit lijn Loekje er bij of liir ge-
schreven, om den ouden grammalicus aau le duiden, aan wien
men deze bijzonderheid te danken had , of weUigt <j« yp, z^jl-
frpXTOf. Want vei^eUjkt men over datzelfde punt de Iweede
Prolegomena , waar hlj bet op zijue wijze uilbreidt eu tamelijk
verward en onzameohangend volgen laat na de opgave van hel
hooge cijfer der boeken van de beide bibliolheken : ^t i Kha-
xliA»x°f I vtxvivKot Siv tS( «}Av$ , imripatq furi riiv Av6p6ia9tv ,
rails vlvxKXi x&Tuv ixtypi^xro , 'EpaToaiiinif (3i) i jfAiutiTif;
K&Tov, xxpSt ^xvtXiai ri roaouTov i»fTtvTev6n l3ifiMe<puKdxiov.
'AAA« ri Kx^J.iitix^" '"^^ "f"^" 'Epxreriheug furx 0pxxu» rn*
Xpivcu iyivtro r^q truvxyuy^f rm ^l^hav, &q l<Pnv , x«i hopd&-
atut tittv Ir ximv tou MroXcptxiou tou ^i/Miif,^u dan ziet
men, dat cS« (misscbieo uil bet daarvMr gescbrevene ut £<£-
oTpxToq onls(aan) vrij overbodig is , en levens, welk ge-
wigt TzBTZBS aan de notilie zelve hecbtte. Dit is tocb zijne
gewoonle, (sene gewiglige bijdrage, door hem uit oud&re gram-
maliei geput , of uit zijoe , door hem evenzeer op hoogen prijs
gestelde , nxStiftxTtKuv iixi^ipuv rtnix'^ '^""^ '"> op alterlei wlj-
0] p. 110 blj Km.
'^ lie Estg. II. p. TBS, S4. igl. du Scholisn bierop p.SS7, 7 Hjq. lACHai
sdbvGoOgIc
266 Dl VWR OIPBISGHB VSIKIIIMW VAN PuiSTUTUS.
zen te herhalen in (zijue I) proza en pofizij , gelljk b. v. mede het
geval is met het fragment vaa SIbtor, door mLJ uitgegeveo ■>.
Vandaar dan ook, dat wlj de biJzonderLedea omlrent de
AlexandrijDScbe biUiotheek, de vrerkzaamhedeu der eerste A/ab-
andrijMH, de tekstrecensie onder Pisistbaths, die over bet ta-
tyrdrama, over de deelen der comoedie, eoz. zoo vele raalea
door hem berhaald en gerariflerd zieo. — Het is iatusscben
aardig na la gaan , hoe de Italiaan ait de vijltiende eeuw in
het PtattUmteh fcAo/wm ztcb uit dat tie i KaMJfuc%ee en al het
andere'^, gered heeft. By zegt: nicuti reftrl Callimachas
anltcos Regius btliliothecariaa, qui etiam siogutis voliimiuibiu
titulos inieriptit. Fuit praeterea qui idem atieveret Eratostbe-
nes , non ita muilo post eiusdem custoa bibliothecae." De Epi-
tomator rep) xaft^Hxs SGbriJtt: S» roitt sr/vtuMSf vrrMpev KoAAi*
ftaxt iTreypA^XTO, 'EparovSiyii U, ifaxuSmii Kx\>jft4xsv ,
Txpai rau 0»vif,iat ri toioutw ixcmrrfiftfif ^i^htotftvXixiov. Hit
de eerste Prolegg. beeft blj hel eea ea auder , b. v. Sv , het
overige uit de tweede Prolegg, , en iirtypdf)i»T6 in overeenstem-
ming met den Ilaliaim. — Hen mag uit het baven opgemerkte
genut besluiten , dat gemelde bijzonderbeden oorspnmkelijk cljo
uit eeo werit van den Ariilarchiiehen grammaticiu Sostiatos van
Ngia , een UJdgenoot van Poiipinis MuHin ".
Niet veel anders is het gelegen met den grmHmatiout , aan
vrien wij de opgave le danken hebben van de namen oozer
vier dicblers, die qi last of verzoek van Pisibthatds, in de
laatste 4iJdM zljner regeriog , de gedichtan van Hoiubos ver-
eeoigden en uitgaven. Zeer te regt merkt H. Kul" op:
>nott cmtemDendum est, qood dicit Proleg. U. I , ix rov xci-
ftiyou Tijt sTdsAAiii; &i$h9V ri iknSU imfxpl^uira, praeser-
tim cum T^f r«A«»i!f et in prolegomenis et in his ipsis scboUia
") Phiiei. VI. SES.
'*) D« Iflltergriphe tad don codtx.- tdamttrii phalirii phsra lamm , dla
tot wo Tsl« gUilngBD unlaliling bceft gegeiaB , dwnt m. i. ildiii oaMdl-
Mld tB wordBD: Dnnui Puum pUlotapheruMqu* alurum ttnmm." VgL
PrvUgg. II: iJiolB^aFoC ^ ^iXwrn^uxatij — V'iTf) <loor den Italiaan uit-
gedrukt met: pkUaiofMt affhetiinimt i loorli: J^it^ifloo loij ^ul^fiais
Wl fifovaiuy ijiifur dyS^ity , to elderi: dyd^aat aofoit.
, <'j Stuw XIV. p. 6G0. It) p. 18i.
sdbvGoOgIc
Dk VUR ORPHISCHI YUlNinK VAN PiSUTUTDS. 267
anljquos grammaticos dicere consueveril." Haar zeer ten on-
ngte laat faij vc^gen : iHic aatetn anliquus liber, caiiu ae aa-
otoritate nili proGtetur, qnE fuerit, noD est cur vanU eonieelU'
rit atteqiti aludeamus. Quamquam de Pisislrali curis dod im-
probabililer Ritschelias coroll. p. 13 et Nitzscbios Melet de hist.
Horn. II. 4, p. 17 ad Asctepiadem Myrleaauni se revocarunt"
eetl. Over deze bemoeljingen van PisuTiATua hebben loch be-
halve AsBLinADis nog meer gramtnatid gehandeld. Botb » oor-
deelt das : de hoordzaak voor ods is bet beroep op «8ii oad
boek, helgeen in legeoaUdltng met fltLioooasa gewis niet zoa-
der beleekenis zijo kan. WiJ zooden iaderdaad gaarne willen
weten , uit welk oud boek Tzmas zijne betere keanis geput
beefl. Men beeft AsKLEnAMS Myrltanut gegist — men koo in
elk geval ook aan Proglub deoken. Deze laalste , ongelukkige
gedacbte beell juist aan dies noodloUigen epucim eychu ha-
ren oorsproDg te danken. Doch Pboclus kan bailetidien aim-
mer te pas kmnen , tenzlj men met Ritschl dezen Hbuodoios voor
een' ByaanHjn boudt en doB een' fnan-HiLiODoaus aanneeiat;
ook kao PaocLOB bexwaarlijk tot de grammatid gebragt wof-
den , welke door Tastzts el wxf^iol genoemd worden. Die
qnaestie omlrent den eptiekm cyelui , klaarblljkeiyk teae oil-
dnikking van latere gnmmatici, kan in betrekking zoo tot
PisianuTca, als zdfs tot de eerste Mexaahrijmem , veilig ge-
rangsehikt vrorden onder de vragen , vrier beanlwoording men
kan laten ruaten. Zij deed ons denken aan bet gezsgde van
^HBGA : > invaatasent fonitao neeessaria , niai et tuptrvaaia
•qoaeeissenl;" bier ten tainste heefl alj belet de waarfaeid
te zien , die voor de hand lag. De bljBonderfaeid omtrent
de haJpei lUmwrpdrm is men ooraproflkeltjk aao AnaaoDoaiis
met den bijaaam CoRErvLioa veraobnidigd. Dit volgt onmiddel-
Ujk nit de wel is waar besnoeide ea bedorvene, doch door
Hasbs Bcherpzinnigen Uik gelukktg herslelde kantteekening ,
gdtjk wij vprder zien zullen.
Maer om de geheele vraag wet te atellen dient men in bet
oog le honden , dat de door Kbil uitgegevene ProUgomma van
TzsTZBs voor de blijspelea van Abistopsarbs slechts twee in g&.
10) Jthtin. Mm. 1849. VU. 137.
sdbvGoOgIc
168 Us VIKB ORPOISCUB VBlgHDBK VA.t L*1$ISTI1TU$.
tal zt)n. Prolcg. II, in bet Scholion Plautinum gevoigii , zijn die
Toor den Pltilus, Proleg. I, wiarmede bet Parijscbe uiltreksel de
meesle overeenkoiiist,schijnt t& hebben, schooofaet daarvin loeb
in andere opzigten weder aanmerkelyk Terschilt ,zijn die voorde
Wolkea ; maar de derde Prolegg. , waarscbijalijk die voor de Kik-
vortthen , oDtbreken ; misschien nog aodere. SlecbLs Iwee Pro-
legg. schijnen dus in deo cod. Ambrot. achtereenvolgeos opgeno-
meole zijn,v'Bn p. 44—45, Kaii heeHdie ook aldus uiLgegeveo.
TusscheR de beide laatsle bly^pelen vindt men volgens Kul in
den cod. wel melriscbe verbaadeliagen, maar geene gelijkaoorlige
Prolegomena. Die op den Plutut scbijaea Diet bet eersi docv
TzETZBS oi^iesteld , de derde achtergeblerene eerder en Proleg. I
tusscben beide in. TziTzstt bad , zoo slellen wij ons de zaak voor.
blj dea aanvang reeds ztjne ir«Aai« /3//3ao; gekregeo , waaruit
bij wel zijne vroegere dwaling ia de Exegesi* II. ontdekte , maar
in de vroegste (verlorene) Prolegg. nog eenigzins bedekte. In
den loop van zijn werk ecbter, biJ yerAere Prolegomena, begint
hij aich meer en meer op z^ne vondst le laten voorslaan en
naarmate biJ meer tot bewuslheid op dit punt komt , vaart hi] ,
de mors, slerker tegen den Byzantijnscben Hiliodobus uit. Neemt
men dit aan , dan volgt , dat de Grammaticfu cod. Paris, vooral
de niet gevondene Prolegomena gevolgd beeft , waarin Tzktzkb
zicb eerst nog min of meer aan deo rermaarden Hrliodobds-
bleef aansluilen en het lomp vergrijp tegen de tijdorde dooreen
ongerijind Terdichtsel LracliLte le dekken. Het eerste gedeelte
toch van dat uittreksel Ttp) xufuiiiixt ^' is geaoegzaam eeoslui*
dead met den ichoUaif van Uiortsius Thrax, d. i. met dea
Bfzintljnschen Hbliodobi/s ". Eerst later volgt onB uiltreksel,
iageleid met de woorden : 'Irrim Srt "Axi^avipef i AlruXit n-rt.
Nog later een ander , beginoende met : "Eti Irrioi' Sn , naar
de gewone wijze der epilomatoren. In ods iar^ov Srt viadt men
nu zeer verkort en beknopl wat Tzbtzis vroeger en later wisl.
ook de bijzonderheid omtrenl de vier Orphici. Hel belrekking
tot bet bemchle sprookje over de twee en zevenljg grammaliei
onder Pisisibatus is nog veel , dat met de Exegesit overeen*
■^} Jited. Pari*. 1. p. 3. iqq.
") Zh loiut Iliif. crit. eomm.
sdbvGoOgIc
Dk VIER OBPRISCBB VRIKNDIN tan PlSISTRATUS. 269
Blemt : xxlrei ri^ 'Ofttipnutq ^//3Aav$ l^ioptJinovra "iit ypetftfutri'
ta) iir) UeiriTTfirou rou 'ASt/vxlav rvfiyvou iilStfiuev ouTUff) ffxo-
piiii^ oSvoi ri vplv. 'ErexflStia'xv ii xxr' aiMv ixtTvev riv tutt-
fh iiir' 'Apir-ripxo" **1 Z>j»o3Jtou , SKkaiv Svtuv tcutuv tUv M
TlTeXtftnleu iiopinrdvTuv. De anachronisme is liier op eene
snugf^ere wijze Tei^o^tijkt. Tzitzbs ze^ in de Exeg. II. >*,
na vermeld te hebben . dat Hombrus zoo arm was , dal hi) zeirs
geen hond er op na kon hoaden : rouro S> iij^ev i^ Sv re -ri
ToiJrdu iroi4fMCT» ffropt&iir rpimv ixiyere iv vxirpoTg nn x^P^*'^
<ptp3fuv» , & Kx) avv^9poiatv Zvrepov i *A9tiv»7oi UtifflffTparoi , en
vervolgens 1* , tA wD 'Opt^pau Toi'^fixret vwopiinv vpilni* ixfyfTO,
Kttrti rivci4 (tin , iti ri nytuxu^^stt xpivi^ t<^? 0i0Mu( avroo ,
*»t' ifti 3i, iiA.rh fmii oXuq wpd>nv a-uva 7uyyiypa(i(ih» 0t-
fixiett , AX>.k iiii irtvlM toii TottfToS iv x^fi^^'f drMig ^iperSat.
ZM kon TiBTZBs — hij had bet bij onderviodiog — zich de
zaak het best voorstellen: Hombrds was een arnie sukkei, eo
moest zich met eenige stukjes half vei^an perkament ,
joist zoo als hiJ zelf, in plaats van gebeele codices, vergenoe-
gen. Arme Tzbtzbs! — beb evenwel dank voor bet een en
ander belangrijke en gewiglige , dal gij van uwe half vergane
perkamenlbladea hebt afgescbreven en voor ons bewaard. —
Hsar Gurieus is zyn nu volgend verhaal omtrent het At-
tiscb lettprkundlg Sanhedriu: neulrrpaTog ii i ^it.a\oyiT»-
rot (let wel: Exc. Par. 'O yap TlT^XeiiaTeg <pi/.e\oy&T»TBf
^) ' '** Xf^'^'f "^"^ £tfAuy0« Tvpxvviivttt iv TKTt 'ASijviut, mj-
puyfiM ixijpu^t riv l;);avRt tm 'Oftiipou ireKOfil^eiv aurii irpit
t^iiriv , X*) ixioTOu Imwq XP^^<'^* Avricpeprl^evS*! vifttrput ■ evrv
ii avvxyelpat ctirk , iffiepttiKOfTtt x«l Sua ypxft/txTixoTt h) ixd-
97^ iiriiuxe tcxr' liixv Tfieupt/xiiixi xx) vuvdtivxi xvrei' Sxtlvof
ii Tiiv hit ixiffTOu xdruv vuvSiTtv ixtypi^m. umpov ii iftov
9rivTX( ffvvxyxyuv rxpxxXiiatvt , pttytixxif n iaptaitg ixtlvevq
U^iaffxittvoi , uTiift^t Ttiv xmypXCI>iiv rift ivig ix^jTou ffwSijiats ,
xxi i^lujtv aurobi cpi^xXiiiaf xx) x^tKlxip«i t'lrtlv , orau &px
tit) xfchrav ij juvit^if ' xx) xavTiq riiv 'Apirrxpxeu xx) ZijuoW-
Tou uvtpi^lxpivxv ■ ix iutiv ii xx\iv t^i- 'Apwripxtiov , xxS" ^v
vuv rh xxpiv Tou 'O/tiipev 0i0^lsy vuvriieiTxi. Hier is de an*
>») p. 787, 8B B»cn. ") p. 772, S8.
sdbvGoOgIc
S70 Di viiR ospHiBCHi TinirDiif vam Pigistiutus.
tehronisnie nog gaaf en argeloos medegedeeld. Dat de ^nd-
tii*g Tan dit dus aitgmerkt sprookje aan den Byuatljnschea
HujoDOBDs oDlleend is, weteo wij uH de beide Prolegimena
en uil bet Scholion PlaiUiuum.
TuBschen beide wil ik bier nog iels opmerken omtrenl den
oorsproDf; var: het Byzanlljnscbe sprookjeomtrent een Sankedrin
Tan LXXII grammalid onder Pisistratob : dat hel oamelijk kan
ontstaan zijn lonter door Terwarring Tan de namen Pisistbates
eo Ptolbhaids. Schljnt dit le erg (maar wat is hier te erg?)
on nenschl men de aanleiding tol de groTe dwaling — uit het
Alexandrijnscfae, niet minder ongegronde, sprookje vande Sep-
tuaginta ontEtaan — meer in de bijzonderheden aangeduid, men
denke zich dan een of ander rhelor of sophitt van vroegeren
tyd , die met de Alexandrijnen en bunne Homeriscbe geleerd-
heid spottende, om aan te toonen , boe die Aleiandrijnsche
grammatici inderdaad aihankelijk waren Tan de Atliscbe redac-
Ue onder Pisisthatds, in scberls Terklaarde, dat de ware Zi-
RODOTUB en de besle AanTARcnns le Alhtne onder Pisistratvs te
huis bebooren ; dat Ptolbm aeus , loen hij aan eene Tergadering
Tan twee en zevenlig Schriflgeleerden bet wei^ der TertoU
king Tin de Joodsche heilige scbriflen oTerliet, belwelk deze
tot alter genoegen getrouvr Tolbragten, slechts bet voorbeeld
Tolgde Tan Pisistbatus in het werk der rangschikking en zuiTe-
ring van Honaos' beldendiehten , belwelk deze aan eene Teree-
niging Tan geleerde dichters en oordeelkuDdige mannen" bad
toevertrouwd , die den Altiicben grondtekBt (^ xeii^ *>) aan de
AUxandrijnett Terscbaft badden , enz. Kon een Byuintl)D8ch
warboord dit een en ander niet voor lief opnemen en daaruit
beslniten, dat werkelijk een oadere Zbhodotub en een andera
AauTABCHos ten tijde van Pisistbatcs moesten geleefd bebben
en er dus ook twee en zerentig geleerden onder Pisistkatus moes-
ten ziJn werkzaam geweestf Ondersteld altooe , dat den Byzan'
tijnm Tan de vier iralpot en bnone namen Diets bekend was ;
*>) Draanufromffi., ViUait. Jnted. Or. H. 18S, noerat le arS^s lopMtA
kbI opiTDiJ. Bij den Scltal. Villoii. V. 407 hMten (jj Sr9gu^ot ao^oi nal
*') Zie RiTun Jhm. BUI. U. BS— SS.
sdbvGoOgIc
Ds vni onmiscHR vaiKHDan tam Pisistbatus. 271
weike bijzonderheid eerat in de twaalfde eeuw door Txbtzk
Bdven ail sijne t«a«i^ 0l0xot of half vergane chartae weder
aan bet licbt is gebngt en door dea Epilomalor Cbahibi ntt
eeo der Prolegomena van Tzitzis, wot den oortpronkelykm
stoat der corrufkie betreft, met Ae meeste getrouwheid terug-
gegeven.
TztTZBB ** beeft Proleg. I : imc/toj reirv^uv ivipun It) Hurt-
vTpAnv ffuniirmv r^ 'Ofuipoy , eirivit thi» euTOi ■ IrtxiyxvXOf ,
'Ona/iixpiTeg 'AinvxTat, Zirvpot "apitx?,timi9 x»l ''Of^tvt Kpo-
De hip» ifxn heell : " tA* 'Oimptlw^ (/3/^adus). .... trw-
TiSeixev a-TOySg TleuhTpetTos wetpx riv reffadpav jcuTav ve^imi '
ix) Kbj'XuXou , 'Oyoftetxphau re 'Altivcchu , Zavupou re 'HfxuMei-
rev x«) Kporuyiirou ^OpCpias. Ovru fii» h XP^^^'f '^'^ llemrrfi-
reu reii Tisattpvt ve&ron iro<pe7q xl 'Oftripixx) nvyypct^xt t*^*«-
xUii irtfitptfifteytt ffwtriitivKv xti) ^l^Xoi iyivivre.
De Italiaan uit de XV''* eeuw omschrijft dit aldus in bet
SehoUwi Plautinum:" Ceterum Pitiitrattu Mparsam priui Bomeri
poeiim . . . tollerli cura in ea qttae nunc exitant redegit volumina,
umt ad hoe opui divinum indutlria quattwtr celeberrimorum et
erudiliisimonim hominum, videlicet Coneyti, Onomacrili Alhe-
meniit, Zopyri Heracleotae et Orphei Cratoniatae. Nam corpfitn
pritu Bomerui et nonniii difficilUme legebatur.
De Epilomator bLJ GBAina» eindelijk geeft bet volgende:
oi U rivvxpvt vtat ruv (1. ■nji- met ScHmmBwra") Ixl n§m-
vrfireu iiipiajtv avxtpipowiv , 'O^r KpoTuvtdTiii , Zawiip^ 'H^-
xX<£iT)f, 'Ove/iKxptTifi 'Aitivxiq) lueJ xay Ir) xeyxufM. In den
lekst Tolgt nog acbter de corrnptie een pennetrek, op eene
Arabische letter gelijkende. Deze penuetrek meet niet maar
too voor niel metal gerekend worden , of, boo alsRiTscu." —
die toch vervolgens aanneemt dat er iels uitgevaileD is —
denkt. alleeo gebezigd scbijoen , cm bet Tolgende over de iiitleg-
»») p. 116.H.lm. «) P-118 I
U] bii Rmau a. w. bl. 4 en CtrtUar. p. 1.
»] jTUcd. Par. I. p. K.
W] aBtHng. JuM. 1840. bl. 9G0. figg.
«) Cortlt. p. *«.
sdbvGoOgIc
272 ])B VIGR OBPHISCBB VBIBlfMN VAN P1&ISTUTD8..
gers van Hoherus van bet voorgaande te scbeiden " : ie Ara-
biscbe letter beteekenl oieer en geell le kenoen, dat bet ver-
(lere onleeibaar is; ik ten oiinste vipd hierin een grond *oor
bet aannemen der lacune. Deze heeft men op den rand trach-
ten aan te rullen met de andere , even raadselacbtige overblijf-
selen der corruptie, in weike twee namen met bunne adtecta,
uit den oorspronkelijken tekst afkomstig, verward , dooreenge-
mengd en als in elkander gegroeid schijnen te zijn. VolgenB
Ckahbk naiuelijk staal op den binnenrand van bet boek , met
dexelfde hand geschreven, eeoe kantleekening , die door den
inbinder z66 id bet naauw gebragt is , dat zij moeilijk kan ge-
lezeu worden : veix o-u TtxAqi' xap
XtilVI.
Onwederlegbaar waar is de ontcijfering van Hask : 'Ainvoi^p^
ixlxXtiv KefiivXiavi , weIke woorden oorspronkelijk misscbieo
boven den rege! geplaatBt nareo; en Cbahbb beeA goed geeJen,
dat vaD ATBBnoDORus geeo melding gemaakt wordt als een'
vriend en medewerktir van Onoiiacritus en de zijnen, niaar ats
den sckrijver , aan wien men — wel niet, gelijk b)jmeent,het
geheele verliaal omtrent de iiip§uvti onder Pisistratus — maar
toch de bijzonderheid onilrent de vier ha^poi le daoken beelt.
Uit dit slandpunt bescfaouwd verwondert bet mij, boe ziJ, die
de zaak later met zorg en naauwkeurigheid onderzoclit bebben,
tot de slotsom konden komen: dat deze bijvoeging naauwelijkt
in eenige betrekkmg schLJnt le staan , hetzij tot den teksl der
Parijscbe excerpteo , betzlj tot bet ondenverp zelf , en dus geen
vast punt, van aanknboping oplevert.
De bedoelde nolilie kan zeer wel afbomstig zijn van Athbho-
voRus, deo Tarsiscben Sloicijn, bijgenaamd Cordylion — Kopiu-
?,luv xxKoifuvoq , zegt Strabo >* , niet i Kopiuf,luv *■> — id bet
werk, dat ten titel voerde: ^ep) o-rsuSjff ue} xaiielxf (1. reu-
3tit). — Deze wijsgeer en letlerkundige wijdde zich le Per-
^} Wii fact MD teeksD iin afieheiding' en *an o-mg»ng tot «en Tolgend
pant, WMrom lindt men bet din niet meei in den cod. Tin dit oitlrekMl ,
wiaria loo lelc op tich lelf atunde bnriiken ToorkomenP
») XIV. 874.
^) RincRi, ibid. p. 47 tegt : lul omiiium arlicululD mittunui:"
sdbvGoOgIc
Db VHR OBPHISGRB TBIBRDU TAIf PiSISTHATVg. 273
gamutn aan liet bestuur der bibliolheek en de slille letteroe-
JeningeD , slandraslig den otngang met koningeo ea vorsten
vermijdende, totdat bet aan M. Cato, den Ulicenter, geliikie
den hoogbejaardea grijsaard uit zijn scbuilboek als id Iriomf
naar Rome mede te voeren , waar bij in zijn hui's overleden
is. In genoemd werk heefl Atbbhodords , volgens Skhbca *< ,
betoogd: dat bet slaatsbesluur wel de beste oefenschool van
den geest was, niaar dat, dewiji men in de slaatkundige loop-
baan tyne onscbuld niet konde bewareo, bel toch nog beler
was in bet slille burgerieren (m privalo lore) zooveel mogelijk
voor alien nuttig le zljn. ilta tamen delilueril (magnus ani-
■ mus), ut, ubicunque olium sunm abiconderii, prodesse veitt
■ et singulis^ et uniTersis, ingemo, voce, consiliiij." Hy kon
dezen kring van dicbters prijzen , die met zeirverloochening ,
Bonder aan bet staatsbewind deel le nemen . hunne krachlen
Toor bet algemeeoe welzijn badden aangeweud , die ijdelen roem
veracblende slechts voor anderen en in naam van anderen ge-
werkt hadden , die er z<)6 verre van af geweest waren bun eigen
roem le zoeken , dat zij onder aangenomene namen werkzaam
waren geweest, om Obpheds, Musabhs, Hbsiodus en Hohbrds ten
algemeenen nulte le doen spreken. Maar z^<> bleven ziJ lock
voortleven: inumquam enim" zegl hlj verder: >quamvis obtcura
■virlus /a/ef , sed mittit sui sigoa; quiaquis dignus fuerit,veiligiii
'illam colligei." Z66 hadden deze Orphische en Pylliagorische
dicbters gebandeld; bet was uit bescheiden' eerbied voorgroole
en gefaeiligde namen , dat ziJ hunne etgene namen verzwegen.
De Pylkagoreert scbreven coder den naam van Ptthacobab , of-
scboon het bekend was, dat deze zelf geene geschriflen uitgaf;
zoo ook de Orphische dicbters ooder den naam van Obpdbus, scboon
nimmer een dichter Orpbbus bestaan had; ^n deze ^ndeoverlge
Truchten hunner vereenigde werbzaamheid traden op naam van
PisisTBATus en der Pisislrafiden aan liet ticht. Z66 waren zij
den slaal het bee! dienstbaar; het was bun alleen om de volks-
opvoedlng en bet onderwijs te doen : tn privalo publicum nego-
Hum agebaut, om bet nog eens met de woorden van ATBBiiono-
Bvs uit te drukken. Deze had zeir hunne levenswijs gevolgd ;
X) d4 Trtm^. d». S, ii« ildur Runori.
sdbvGoOgIc
S74 Da VIM OVSUOHI TRWIWKN TUI PutnUTIW.
vn gfiflDQ boven bad btj willeo schitteren , wemebeode slecbts
JQ Blilte nuitig voor aoderea te leven. Van waar andera ti^a
bynaam lufiuhluy , die zooveel is ala bet Arutaphanisohe fym-
xopiuktikihoi , d. i. iytuupufittlvat , dit »ich vtrbergi , mUK lekuil
hovdi f
Verleideiyfc , vooral voor ieuiand wien de episcfae eyelut door
bet boofd apeelt, is de reeda vernielde gissia^, waarbfj w dm
tektl de vroorden Jrl JujrxuAtu in ixn^v xinKo* of irtt^ iitJaAv
verenderd worden, Crahbb kwam bet eerat bierop. Dochdaar
deae woordeii Diet in bet verband paaaeD , vrllde Ritsqhl ■> a*D-
vulleode lezen : . . . . 'Ove/Mtxp/ry 'Ahv^itf m1 [
Tils xtti "imitivt riv] n»>.\i^ttnw] twixiv nixf^v. Waardowdao
op eena de fammte quaestie aou besHst syn in dien sin, dat
de coogenaamde epiaeha tiyctus sou ifjn Bamengeateld ia den
Ujd van PisisTRATos en niet door ZaifoooTDs. WiJ outkeaaeQ
hiertegen eenvoudig , dat in de oorrupteel *ai wtr 'rl mtjcwA*
de beide laalsie woorden aaneengebecbi moetra worden. De
baudelwijza van Tbitsks mag ons op geen dwaalspoor breogao.
Kbil** en Rotr>* bebbeo goed opgemer^t, dat Tzitus met de
bedorvene lezing van den eigennaaiD veriegen was. De Spiio-
motor Parii., die vroegere Prolegomena iozag, beeft daaniU
nog xay bebouden. hetgeen btj zeber niet nil aich z^veo in-
voegde; evenmin ban men bjj bem aan bet gebniik denkeo
Tan denielfden codex, d. i. de oude perbanienlen bladen , die
TzKTSES in zijn' lijd bezat, en met den wijdschen tite) van j
9»x»ui 0l0?.es bestempelde. '£r/ meeode Tzams nog le kun-
nen bebouden, in bet eene geval door er een nominalivtu Ivt-
itdyKuket van le maken , dien bij ecbler nog niet voor een' ei-
gennaam durfde doen doorgaan; in bel andere door tvi een-
voudig voor den , nu tot eigenoaam verbeven*, genilivu* , bai-
tendfen reeds door bet verband vereisoht , zinstorand te laten
staa« ; welk M door den IlaUaan in het Traaije vide^icef
schijnt genetamorphoseerd te z^n. Bij den Parijacben grant'
matimt », waaracbjjnlijk om te vermijden, dal een gebed
bedorvOB Daam de eerste plaats bekleedde, de orde der vier
namea wUlekeurig omgeke^, gelijk oofc bet geval is in de
») ibid. p. 49 H. M) f. «|7. W) p. IS*.
sdbvGoogIc
Db TIU 0BPH18CHG VBHRDBR. TAN PlSISTlATIW, HA
Exeg. II. met de aamen Tsn ARiCTARCBin en ZbhodoTus, b[j
weike in do beide Prolegomena en io het Seholion telkens de
tijdorde is in acht genomen. Nu komt in dat epitome de
eoiTupleel wel , als het hinkende paird , achteraaa , maar is
tevens too getrouw argeschreren , dat de oorsproog er van
veel beter voor oogen tigt. Dat Orphius van Croton niet de
voornaamsle persoon in bet viertal was, beboeft geen betoog.
V66r ONOMAcniTnB mag niemand geplaatst worden dan Geboops ,
die met zijn gentile bijna geheel Terdwenen en in deq naam
van Atberodokds Cordylvm is opgegaan. BiJ den Epifomalor
dient gelezen te worden: 'OvefAxttftr^ 'Aitivxtc^
Kti) K/px0n (sic) MjAvo'/^ *»p' 'AitfvoUfi^ ixtxXii*
Ktpiuxlam. Omgekoerd moet er in bet oorsprnnkelijke onge-
veer dit gestaan hebben : 'H iTt ntinrrpdrw hipSeting ivx<pi-
pTM xa) rirvKfO'l rist kk^ 'Aiffnidpcf trlx^H* KopiuXluvt ' lUf-
mm MiAifv/qi; 'Ovefutxplrifi 'AttivtUi^, T.aixipif 'HpaxXfiiTy x«)
'Op^J KfOToviATjil. RincBL ** is eerst , sonder bet zelf regt te
weten**, de naarbeid zeer nabij geweesl; maar is, door eige-
ne Bceptiek en eeae opmerking ran HABciscHtprsL feruggehoaden ,
ter halver wege blijven staan. HiJ zegt immers: •Quodsi com-
■ mendata ab Hasio ria tenenda sit, non video qnem hue con-
•venire e notioribas hominibus praeler nnum Cereopem Pylba-
•goreum dicam , Onomacriti, Orpbei el Zopyri etiam in pan-
'gendis carminihus Orphicis socium Atque non incommode
■ ID literanim baec vestigia xai tuty ia-} quadrare bina vocabula
tu£i lUpXUTl
■apparet : nam e eharlarum labe omnem repelere eorrufitelam mm
*dubitamui. Gonsequens est , ut palria Cercopis latest in xeyKuKu.
■ Quodsi JIfiVMiuiille fuerit, bnc quidem nomen ab islarnm simi-
■ litudine lilteraram tanlum distal , nl in hac via persisti neqaeat
> Sed illnd etsi nos de Bibl. Alex. , p. S4 slatueramns Mnellerum
■ secQti, tameo nunc |Hi>rsus dirersoa esse an-
>tiquum Cereopem Hilesium epicnm poetam atque hune, cnius
>patria ignoralur, Cereopem Pytbagoreum acre iudicinm Harck-
■ schefTeli evicil. (Commental. Heiiod. I. S, 168—166.)
">) Coroll. p-. 48 tq. *g1. Bhtin. Muf. 1849. VH. IN.
"J icgo DflKin me bteor." legt lig.
sdbvGoOgIc
276 Di viBR ospniscBB viiiNDan vak Pisistutdb.
■CuJasautem Tuerit ille Orphicorum condilor et, niii coniectura
■fallit, BotnBricoram iiatiriK , aiseqm divinando velle ineptum
tiil," MABCKscBSPPBii heeft helopgegeven vraagstuk alles bebaire
opgelost en is, blljkens eJgene bekentenis *' , ia bet geheei niei
de vraag naar den auleur van den Aegimiut (waarover later)
zeer vertegen en in de war **.
Hen meet in bet algemeen bij kanlleeketiaars uit de twaalfde
en volgende eeuwen niet die kennis onderstellen , dat zij nit
eigen beweging aan zoo weinig bekende , boezeer in hunnen
tyd beroemde , grammalici , als Sostbatus en Athuodords , zod-
den kunneo gedacbl behben. Aangenomen dus, dat de inboud
der bedoelde aanteekeningen aan hel oude boek van TzsTzaa
onlleend is, komt de slotsoiQ van bet onderzoek bierop neen
de bijsonderheden omtreni de lelterkutuUge werkxaamheden «n
dan Iteflijd van Galumachus en EaATosHms , de bebrekking Aua-
Her werksaamheid , van den eenen all Tivtcxcypd^ot , van -
dm anderen alt bibliolhecarii lot die van Albxahdbr, Ltcopbron
en Zcmoorrs, weltigt de gekeele opgove omirentde Mexandrijn-
sche bibliolkeek door ProLBHAans opgerigt , it aan Sostbatus , dm
Aritlarehitchen grammaticus van ^jsn in de eeuw v6dr Chbistds
te danken ; en de bijsonderhad van de eommitiie van vier ie-
den voor de tdlgave vott Houbrds onder Pisistbatus is ontleead
aan Athbhddorus van Tarsus met den bijnaam Cosdylioh . een
Pergameentch grammattcut en Sloieyn. — ■ Het treft bijzonder
eo is opmerkelijk , dat ATHB:toi>OBUs eu Sosthatus benevens As*
rLBPiADBs van Myrlea, die niede van den Crotooascben Orpbios
als een bekoide van Pisistbatus getuigt, lijdgenooten geweest
zijn , twfe Pei^anieners en A€n Anstarcbefir: zoodat men mag
aaonemen , dat juist in dien tijd ooder de grammaHd bet on>
derzoek omtrent de verzameling en zamenvoeging der Homeri-
$cbe gedichten , zoowel die te Mkene aJs die te Alexandrie piaats
bad gehad , vrij levendig was.
Apfnngadam, April 18K4. B. tm BRin.
^ p. 160 iq. en 168 iq.
t qaieitio , mm qta* ad lijutJuat pm^Mt jatat," '
sdbvGoOgIc
ULADVULLINGEN.
Odj/it. I. 283 vigg.
m« ni¥ ft9i iMWa{< UovtiSiuv ivovixiav ,
rpi( wiTfi)ffi 0xXav , uft^t M xtlftcfi yctltii ,
&xpp Tfonrt^iffxi • xMftot 3' ix wivreu tytituv.
eturiip iyii aiiv ratait uviKCpuyov atrbw Sf,tSpm.
AI dadelyk stoot de lejer, die met de epische taal geowg-
zaam bekend is, op de woordeD Uix fth fui , teregt begrij-
peode. dat, zoo at de Odyttea, of tea minste dit gedeelle
daarvan , niet tot hel oudste en Eieste tijdperk der epiaclie
dichtkunst behoorl, de dichter tocfa ooodwendig v^yca ot vi/c-x
moel gezegd bebbea, helwelkalle mogeltjkheid tot tynekphone-
n$ (via) aitsluit. DaarbiJ komt, dat de accui. ting, vix allecn
bier Toorkomt: de aceut. plur. vi»f daarentegen meermalen.
Zie Sbbib. Ind. Zeer opmerkelijk is bet ichotioa Barleionum
op deze plaats (zie lehol. Odyti. e Cod Ambrot. A. Haii , ed.
BvTTH. ad h. 1.). Die Sckoliatt namelijk stelt ala lemma: Vii»,
eo , als tekoiion: Hi» fci» ^M,ot!rwe *AplrT«fx°f' Iiidien nu ,
too bIb schijDt te blljkeD , \66f Abisiabcbus NS« id den tek^
gestaan beefl, kan er onmogelijk op gevotgd hebben /tiv fui.
Ik vermoed dus, dat in de oudste (voor-euclidische) HSS. ,
die AunAacBOS kan gebruikt hebben , gescbreven stond :
NEFAMEN xri.
en dat bij , zulks yerkeerd oprattende, terugge^evea heeft:
NEAMEN (d. i. via (ilv)
en , ont bet melrum (zoo als bij meende) in orde te breagen ,
ons na uh bet pronomen nol op de koop beefl loegegeven ; zoo
als hij ook kennelijk gedaan beelt eenige verzen vroeger , I. w.
V. 279: it^i ftei ti<p' voor: iXX' iyt /rti^'. Uit welk een en
ander mtddagklaar btljkt , dat blJ hier nog al aan bet kalerateren
gevreest is. Ik voor mlj geloof, dat de leziog der oudBle HSS.
<[eheet anders moet worden opgerat en dat de dichter gezegd
been:
NEFAMENKATEFA3E xri. .
d, i, Ni)^' if^Kv Kxri.^x^i xtI.
sdbvGoOgIc
278 Bladtoujiheh. Hoil Odtbs. i. S8» ftoe.
Men zoa kuanea aaDvoerea, dat dfiiv een meenotuUg po*-
tetiivwn is en beteekeot: om scbip. Haar vooreerst is de
Traag of Ultssis, die bier incogniio handell, wel weten wil .
dat juisl lilj bet opperhoofd is en bet scbip bem alleen loebe-
boort, helgeen, bet ganscbe verbaal in zijn verband bescbouvrd^
niet aannemelljk is. Ten andere heeft ifiit niet allijd de be-
teekenis van een pluralii , maar wordt, even als bet Lat^uscbe
nosier, wel eensvoor bet mkelv. potsett. ifUt gebrnikt. Immers
//. Z, 414 zegt AnDftoucBi:
!fTot yiif Tarip^ »fti» iwixritvi H/nt *Ax>AA«i!(.
en zoo ook Od. it. 481 en meermalen; gelijk op onu plaats,
waar t. 284 Ultssbb tot PoLTmuiTB zegt: uft^t M wtlfovt
ydnt. Wijders kao de parlieulafUv zeer goed gemist worden,
zoo als zutks bij vragen en bQ regtstreeks daarop gegevene ant'
woorden bet geral is. Zie t. S64 , waar insgelljks «unf^ volj^t
zonder een Toorafgaand ^v. Vergel. //. K. 378. X. 1S7; welke
laatsle plaats met de onze volmaakt overeea stemU Airif is
bier meer redevoortaeltend dan legautellaid (= aulem).
Wat belreft t. 286 .... daar leze men Toor ToTvi4 uTixipw
yov om den hiaat: Tuljifv" virixtpvyov.
Eindelljk mag deze plaats hoogst opmerkelijk genoeind wor*
den als proeve' van de kritiek van Ahistahchus ; daar men er
eenigerroate uit kan opmaken, boe bIJ biJ bet constitneren van
deu lekst ran Homaus (itipit/vis) is te werk gegaan ; alsmede
tot welke soort van fouten het overgieten van bet voor-euclidi-
scbe scbrift in het Da-euclidiscbe beeft ainleiding gegeven.
Pelft.Febr. {864. J. M. vak Gedt.
De Aotio AiCHiLocHi farm ad(Uiamenlum.
Graliam babeo Korlio el aliis nominibos et quod SACBKno-.
Tis codices Leideniei tam diligenler inspexit, ut ex iia, quae
saperiori fasciculo' tradidit. appareat, Graemm Arehilocku
epodi exemplum , quod ego reposui, locum ilium re vera tenuis-.
') XntM. m. 887.
sdbvGoogIc
BLADvuLLiifQin. NoTDS Arcbilocbi tihius. S79
se. lo digerenda autem litlenmim fiirragiiie «aBOTAOCEC
9C8IAOIC . disBeDtio. Nod eaim ila legends esse videtar:
<p A^OUMt it teif ^IXoiq ,
Dam etsi in codd, Graecu ec vulgo oola sit vocabuli ieit , io
Latinit tamen codd. ila se res habet, ut eorum scriplores Grae-
cat litteras scribere vix potiierint , Latiait nepe eas peraiisceo-
les ; stolide isti lilterarum formas turn Itertnt turn ilerare ne-
gligant, omissHB quasdaDi alienissimo loco inserunt, omiiino
inepte perplexeque aguot In boo looo cod. Vottiani <p , initio
appicla , Id fiDe deflit ante [<fr]IAOlC , in qao c abundau Oe-
iadeliUerae Cei proxime referunt a^% praelerea moDOo, E ble
valere 81 » post SC liUeram c aut Don ruien iteraUm ant ab<
Bcisso margine deperdi potuisse. Fluribiu faaec non persequar ,
no io fttxfB\oflmt crimen incurram. Locos autem, obi Gais-
FoRDios* edidit:
r/ fuutfit ih (p^efiff ■ riAocv ;
sine dubio e Puttchiaiui copiis repelilus est , dod toto ex Boit-
BiMi excerptis , ouioa lectiones e cod. Vast. 79 ad hunc quidein
locnm DOD attolit GutroBDiDS*. Quam van) duo bic exempla
profBraotor .^olim:
oblivionetn leiuibut.
AnaerMitta Taurn,
quae in sod. Z«td. post ^. praeeedeiUem 15 ridicule corrupla ac-
cipimua: oblivumem tentit Anatrto tmius — coounlanenm igi*
tur , esse adhibita a S&fiaainTB duo quoqae exempla Graeca :
t/ fuiMfi ih ^pniitt rixa¥\
T I tki TUplitlfit ^fivitq ;
non fit vkf v. $. T/ e cod. (ino Mvnac. scboli. Hsiaonuiis ■
el' e ood. Paris. lUaii Vicroauii ■ iam edidit 8(&NBioawiHDs '.
Post rerba ut est in Soaligtrano cod. est lacuna, quam conse*
' quitur Grateas versus alter. In Vostiano autem ambo exempla ,
ab eodem vocftbulo tl inoipientia, commixta et oonAisa sunt in
iUis; TICGAKPPA- PHIPg «POeN6, Nam et CCAKPpa retpl-
cera potest MAKPA , et 4>P06N8 etiam facilins «PON66IC re-
*1 p. £70, 14* *) BcuuBKwnin la Dtkplu f. 1S4 km lerlpitt fftfittf,
Ij <iueni confcras in Ftaer p. V. >) VIL p. 8S0 Wua.
•j p. S85 Guw. ^ in S^mi. ad P. Migr. Or. p. i%.
sdbvGoOgIc
&60 Bladvpixihgrh. Novus ABcaiLOCBi nasus.
praesentabit quam 4P6NAC (Jterqiie versus ex eodem Aichilo-
CHI carmine desumtus' fuisse videlur, cuius exordium est fr.
iB8 (65) :
niref Auxift^K, xolev lipm Aariiii;
t/ fit irxpiiftft tppivetf,
if ri Tpiv ^piipeula; viiv Si iii reAiif
tbrrelri ^echtxi yi},a(.
, t/ ftMKpii Ki (ppevivi ritjai ; (fr. 97.)
in vs. 1 xetov pro roTe» ScHntioiw. lum vulg. i<ppivu tUm adin-
vante Bbstcdio egregie emendavil alitnbi bBexiDs. Novus Aa-
cBiLocBi versus indidem sumlus est , quern nunc ila lego :
i^whot tU ^ fifi 0l^v,
pro ffoTt ipl^eie , Don tam propter lilleras codicis , quibuB baud
oblemperaudam est , quam propter ipsius Parii poetae fragm.
100 (106) :
IjEtrAifv tfuu Tf juH (f^Xeu ,
quae Ltuhbai verba fuerinl , et vero etiam propter ea , quae
AuiEHSius! maouit de servandis /amat formis dalivonira plur.
primae el secundae decliDationis. Unde profeclus Hinoiucris
fr. 125 iam ila conslituo:
pro Aliiliiif x'po't'i in cod. Leid. est AIAIOIOCINECXOPOIC*,
in PuTscHii cod. AIAIOIOZIN iv x^peii; in quo versieolo np
praelermittantur graves allitteraliones. Pseudo-AHinii fr. 1 cum
Ahbbnsio ego quidem nunc legendum ceoseo :
El'rif KCtT^f^e xpva-iv Iv idftip vuxviv,
pro iv iiftoi4 xvAuv , OOD 70AA^v. Ilidem in fltPnonACTis fr. 74
Mbiku. cum AaasHSio, ^xxexiv^osraj assumenles, semolis coatra,
quae redundant >o, jufu et ToTvt , irochaicum ilium claudum re-
pcribimus:
Ol J' ii6vre( iv yviittvt xivnt ixiuniviartit.
pro h yviSeif vel Iv roTat yvaifitoTi.
Appingadami , m, Maio 18S4. B. Tsn Bkirk.
'} in CpaTsntti Phildogonun in Gtmumia , ■. IStS GSttit^aa celebrtto.
Vide Jeta Conttntvt XIII ed. GoUiog. 18E8 p. impr. 61.
*J Eadcm (agi. E. J. K- '") CfT. nippoMielta p. 4,1.
sdbvGoOgIc
VARIAB LECTIONES.
C 6. G B E T.
{CoHtimoHlur e pag. 176).
CAPUT VII.
Pergam Lncum locos complosculos indicare, nbi synlaclica
ratio describentium socordia vitium concepisse videalur. Noa
facile credam ipd Ldcuro excidere polaisse quod legilur 16,
17. e&x tlxp" ^of jcarffTMtffu, qnum ratio et nsus requiraot
xwrwKtivittiM et nihil sit apud veteres hae locutione iritius,
qui oil* Ixu ^TUi xfi^"!*'" dicebant et oix tJ%ov Sruq XPI"^'
fufv. Scribae saepe pro pcp'i^"!^' dare soleot xpijreftai, sed
neminem fere fallunt. 'Oxus , S^n , 3 ti, iwiSev , 2rot , LS» et
similta habent coniunctivum, ubi praecessit negalio, ubi non
praecessit boni scriptores conslanler futuris indicativi uluntnr.
Quicumque boc sexceatJes vidit, aul iDler legendum qoam sit
ceria haec ratio eiperiri volet , meeum Platoabm in Prolagora
p. 348 D. turpi vjlio liberabit. Editnr repiiinv ^iit(7 ^t^ in*
ifl^tlTtct tuii fui' St»u 0e0xidijtiTxt , non potuit pbilosophus all*
ter scrjbere quam imitt^erxi et fii^etidnnui , quemadmodnni
iqpud Dbiiosthbhih recte scriptum est de Corma p. 250, 16.
Mpiji y 3t^ x»xiv TI i^vofitv ^tireiv el passim apud alios. In
talibus Graeculi errabant aut Romaoi Graece balbutientes , ut
AlLtiNDS in V. H. II. 10. eix tTxov Sirei TOri xuriv KordimiTtu,
Graecoe ipsos eruditos ab isliusmodi vttiis ipsa Graecitatti in-
lelligentia satis derendebat. Eodem reioedio utenduiu 10. 11,4.
sdbvGoogIc
S9t Varus Ltcnoins.
ed yitp <Txev M» Sf ii^xnfrouibi iv a mala maDuestelexpuD-.
geDdum.sic et4S, 13. aflxl^v it S ti ipcurftKl/Tipev xiniv furti-
^ittOt 0&3) S'rwf iv ii»0Silftu rav 'Axpivlm r^v ^peupiv. Tides
4v iDBiticiam esse; 7,3. eA ^-^ Ix"" i !^oii'pA:pt( Un i^i^ii ,
\mo vero i^i^ttt. Eiusdemmodi fere error est 41 , BS. irxo-
mi/ula ii Ttfi tSv r»piyiM t ri vfi^afuv. Ig Plutarcbi CtUone
fflowre cap. IX Svxtp oux tx'vret S irpi-mafuv KaSiifui« r^
it^pta Sxifv ripi ytptrrtuv TpceixS* Jinrownii , repone 3 ri Tpdv
niiuv , quod solemDe est Apud LncLuimi coaiuactivo restjtnto
opus esl 37, SI. ipBftivv >"«( &pi<r» ip^ti , nemo poterat, opi-
nor, ad haec respondere, emeada (E^£|f. Similiter 20,48. hr)
r/wi 34 KirSv rpSrov Mttfttv &v i non hoc rogat. sed in re in-
certa consilium ab amico petit, pro l^Ssifuv tv restilue Ij^iei-
fuvi prima persona ia his coaiunctiviim postulat, reliquae Sy
et opiativam rei rpAnafiMi -, el vel rig &y Tpiraro j V/ rHat ;
et rl iv iriioi ri;; rl yhufuui et tI &» yheiri ri(; Comtens
apud PLDTAacmm de Audiendit Poelit p. 18. e.
rihtwrsv JfwpetS- Ml »d^i !^¥ V hi fm
rifMrrn itxip^im;
Sic LDGiAinia scripserat 8, S4, I. ftii JJyvt ct 67, 9, 3.
rl yivctfuu ; Tuf Ji» fit ii yll tutrawlet . in quo loov vilioia li-
brornm scriptura r/< ytm/tat 'Souifaami rindicein oncta . ia
Meieitm. Crit. p. 98 qnem UoobiTZ advooavit , DmMBviDli el fin*
ERDH deluul; at nihil est praesidii in SciiiFiii exemplia et male
comparat nbrc ylywpuu el ■rmrolot ylyvopuu. Qui omnet fMW
9uU forma* int^ reete dicitur yly»iT$M rav S u /SfttAtrai ct
ale leigendnm est in Nubibtu tb. 347.
ylyvomu rit S vi ^oixomcu
non irivf' S n quod qoamquam manifesto soloecum eat tamoB
omnium editlones (diaidet. In SunrraiOHis fragmealo apaiSeho^
tiatl. ad £db». Oreit. vs. 269 pro vulgata scriptura r/c iv yt'
piftnat eU iiripi ymtvepuu Opiimi codices mihi dederunt :
tI eSv yevipuyot *U ^r^v Misepuui
Quamobrem igitur ylyveftxi »« Bvk ^eikopuu dici non poteat
Cttdam de causa t/ ynSumt et rl yivupuii necessaria sunt et bQ
StmAaraaus qoidem in loco Tnocam. quern primus omniom
emendavit XV. Bl. dilva TepyeT, rl ynipuia ; (codd. ytnlputa)
eoBcoquere potoisset rlvit Yn&puUi, credo, qaod lamen die!
sdbvGoogIc
Vitujt lacnoHH. I8S
•t latdligi posse debst si t^( yh«(Mu sanum eA. Gonflcieiit Iubo
coDlroTerBiain quae ad huac Thbocbiti locum VuctuiAiiius at*
lulit p. 357 et imprimis hsec Thucydidea II. S2. eiix txevrts el
Mfuvci S Tt yhfurr*i ii i^-iytiflnv irpixevTo xtH Itfuv jw}
Quis credat probatom scriptorem poLoisse scribere quod le<
gitar 6, 17 , 1. rwiis iv Atpirrcf txiftnoy iavriv Ixivtun. Pa-
tabimuBDe nesciisse LDcunni Graece dici 'oportere: nmU if
d^jtrgi Ixifitvoi , it non nesciebat quam ecriberat fi , 8. ed
nw/ft x^fofj xa) Aiiiutf x^nK^yttwi ant 10, 14, 6. tA j'v^ry
vaan^ utl avv^m ifi^ vtxfit fSv , ubi lihri icripli omnes ffw$«
pneferunt , nnde reliqui rormam barbaram o-uv^rn receperunt,
BmutiDS vw^m dedit. Expnaoto ml legendnm awt)t ^ vf
GraTi errore a scribis iurecto legilur 68, 44. ttpn em xarm-
Xtt^tTy Auriv xttfuil xuXi6fisitm xti) — ^uxP^v alTourrx, iaurif
a (til iBuviii , pro i a fiii iouvM , ut in Platohh Sympoiio
p. 17S. c. f 3i i&K ia¥, ubi alii libri ex manifesta inlerpcdi-
UoDe ciMv 31 odx iiv , in Locum loeo duplex seriplnra S el
Mirh in onam coatuit. In Hermotimo 20, 36 0tiln yip &v el
*%Ttw^piiet )} IIAtn-AWiMl rtpii fdv evrufi riSivai (sic Bikur.
pro oSrw ^untihst), ifta^ ii whnt j hrrk xfyin airi, non
deb^t BiKXUDS dubitare , quin r(pffs pro, r^iif. esset rescriben-
dum. Forma pronominis v^iU , quae olim in desuetudinem
abierat, scribis et lectoribus nova et inaudita non facile a
eorrectorum manibns saWa elabitur, ut in XiKononris BtUen.
VI. B , 55. \ol /iMuiatfiSviei I?jyov] 3ti 6ir^«/«v fievMfUvaiv
ivavitevf Toitiaxi r^( 'AH^xi aiplvm tfiroioiv Yivemre, Do>
•Biius oplime a^tlt reponi iussit , qnod vellem Dinooanus rece-
pisset. Planissiroe base confirmabit eximius locus Dinosmsni
dt F.L. p. 364 , 24. ikn* r* tipi iriXiv aSra xxi v0i( wfMiJyew
WAfinv »i>r^, ubi si dicerem v^tlf ex Graecitalis ingenio esse
reponendum, mullum abest, credo, ut hoc probarem omnibus,
librorum seripturas etiam matto absurdiorea pertinaeiter tucH
solitis. Nunc nemo dubilsbit , quoniam unus liber, sed qui
omnibus nnus pinrimum praestat , Parisinus S , manum orato-
ris viptlf servavU. Ilaqne nnnc mibi credi polerit in Anabaai
VI. 2, 10. e\ 3J xiyoi J^aeiv niirotf — nii« f4iv rheut t^mv
sdbvGoOgIc
284 Vabue Lbctioiucs.
Ix*" t 'T' ^i xipin ifJiOUi noa aCpii sed nptle genuioani esse
et XiHOPHoim reddendum.
Pro necessario conmncliTo vel cam barbarismo indicalivum
servaaL omoes 6 , 6. r/ vQpUvoiuv pro W voi^lffanev. Contra con>
iuQclivi Graeculorum vilio subrepere soleol in talibus , quale est
60, 4 iyf Tolvm, ci Tfc^Jyur ipvt , SfK ?r«< aa^e wfoiiiA-
^ reu« aMiWr«« et 70, 10. ipSnt Smt i»ii TXfMrOfuifftiTe ,
fut^l vtiptaaiffirrt et 8, 20, S Smt ftii x^cAenJinfrc fuiSi luc-
tiiv tvTpl^vte T$ Msv/o-x^, in his abiqne ex perpetuo Grat'
wrum nsu fuluri temporis formae sanl reponeodae rpeiiii^Bit,
rtipmoftiiriTt , xiifteKeuvttrSe , j^AsTsvirTC , hrfl^tvif et eipuo-
gendum 7p« vel ifSLrt, quod magietri apponere solenl, Teteres
omiltere. BixKians snbinde huiusmodi Titia sustulit, ul 4(1, 29.
4K, 6. alibi, saepius inlacla reliquit. Non est Graecum quod
ID Pldtabchi Catone minore scribitur c. IX. &y4 oTUf Tf 'An-
A/f ritv ixdir^ffiv ifiTeid^r^K sed ifiwii^ffgit , et quicumqae in
taliiins libronin) veterum scripturaii non indiligenter volet exca-
tere comperiel antiquam dicendi cousuetudinem ox«( et Srut fuf
io ellipsi coDStaoler cum fuluris coniungere , at sequiores libra-
rios seduto suos Boloecisnios invebero et Sp» vel vK^Tti de sao
largiri , vide 18 , 5. 45 , 7 alibi. Quod auLem legilur 10, 1 , 2.
hits a ilia itAhKx iroTis r/; hi rqv Stf/iv Deque ex hac ralione
Deque ex ulla alia explieari potest , emenda tSs ii eita ; quae
ipsa verba alium locum inquinanl 14, 19. ^ift^mt. ri ieivx
a, Sxut tiia , tIji xf^P" ^<3v ^co'/Mtruv; libri Siraq Tiu ,
Fbitzschio debetur fMH scioli ioterpolationem resliluenti , dod
LucuKi inanuni , qui Atticorum more dederal ri ieivct ii , rlvi
Xcilpei xri. ut in Avibus 648.
irxp ri itha hvp' inxvixpoaaeu rikn,
ita autem loqnuntur, quibus subilo iu menleni venil aliquid
Fogare aut monere, quod in rem praesenlem facial , cuius
adhuc fuerinl immemores. Paene oblilus mm quaerere quibus
eibii dtltelelur, cuius rei commode recordalnr. llu; alio loco
35 , 66. in is depravatum est, oiiih ii^voftti ri rvf K/^xvs iiuno
xpis si flrtlv ri •
launti ft" ix^i lis oSti 9iiiv rUt <pipfiMz' HiXxils,
eadem in Uohihi codicibus vulgatur lectio, quae quia nequc
bene Graeca est el immanem liialum facil cedal buic:
sdbvGoogIc
Variak I.ection£s, S8B
iaufbi ft' tx" '''4 °^' '^^-
quae ulrique main medetur. eoEU/c^fw xHt recte dici obloqaetnr
nemo, ulrobique Bcribas in eodem vitio coospirare nonnemo
mirabilur. Addam terlium eiemplum: in SgaiUbut vs. Bll sq.
legitur:
Ml 0KffKyl^ti» Us ouxi iriXKi x'P^^ a\rot*i Kxf iavriv,
eequis non senlit vSiq oii}^ xAxxi verum esse, ut in Pluto
vs. '&1'6 xa^ <riE; (ptvyoua! at xivrtf ', ridemiis homiincioDes n^
dere et depravare iwripturam Teterem , quia ipsi non ita loqae-
hanlur. Praeterea si qua scriptnra vitiosa in Hohbri codicibus
inolerisset ceria conlagione solebat propagari in eonim locos,
qui pofilae verbis ulerentar, cuius rei iasigne ezemplum ex-
promere iuval. Nemo iam nescit in lUados A. 423 sq. antiquam
et genuinam scripturam hano esse
Zeht ySip h 'tltuath imt' dfAuftora^ AjSiorijaf
X^'^i f^l K»T» ittTrx, Sm) V ifut WKurtt "ixorro,
non luTK Sdiirds, quae mala et vitiosa lectio est et subabsurda,
si repatabis quo sensu in illrs carminibns lonidt furi $i!am ,
fte6' uSup, litrk x'^^'^" dicatar; (urit 3a7r« is recle dicetnr
livxi , qui sibi ab aliquo coeoam sportula anfert, ut Quirites
solebant. Pervelus tamen mendum esse et per mutla saecuta
' evicisse novo indicio osleodam. Scbolion antiquum ipnios
Aristofuahis Bysantim, ut arbitror, ad dos perveoil adscriplum
ad ABisToraAiits Aves vs. 1177 tout' ta/itv: xfi^ t^v iy'VitiSi
ypixipii* niv X^'K^f ^01 ftiTst ittlTK. ouTMf ilfourfi' 'Api?9>
^vtfi' ypitptiy. Apage ineptias. Ea annotalio inCelicissime re*
trahitur ad verba; o&x hftiv , Sti YtJx* xrepi tqvt" hfttv,
qaum ad sequentia a Gritico esset apposita: aSxeuv HjTtt xtpi-
xiMut lxp*if xift^ai KXT ii&tIv tiii6^\ et sic aliquando scri-
p(a fuisset: rh x^ 'P^i ^^f Iv 'lAiiSi ypxipkv njv ■ ;j;</f i« IjSij
xari ixiTx. Crilicnsin Abistopbakb legendo et iilaslrando Bo-
Hini nusquam immemor hunc locum Iniiui&irvro ad scripturam
Iliadii aut slabiliendam aut expltcaudam , in qua re lucolenler
apparere arbitror Hohbbi interpretationem anliquis Grilicoram
principibas tpyev, reliqua xdptpya fuisse. Quis enim ex huius-
nodi verbis xifvpat tun' a,My praesidium quaesivisset lectionE
IjSif KXTk iuTTX , nisi is qui undique Homao illostraado mate<
sdbvGoogIc
t66 Vaiuc Lktiokib.
riem conquireret. Hollo iusUos com Hom^ricis composueris ex
Pace Ts. 192. 9mi« ii ketA W; et similia passim. Adicripstt
aliqais ad velua iwhcdion: 0&r« p'lip if»7 'AfiKotpivtif iiTp
ypd^iv aut simile quid , deinde ea verba loco mota sunt et in-
certa sede volilare coeperuot , tum vero lectio furi ioTr* ,
quae sola Tere domioabatur , veram praesidio deslitutam expulit
et nalum est moostrum , qood mihi procarasBo Tidaor. Quem-
admodom igitur lectio luri itHra meliorem eztnrbifre soleat
fipertum est: alios locos ubi exturbarerit dnos appooam. !■
Thwcbito VII. 24 oon legeretur
if lurk ialTX xXtrrit inlytiu',
nisi apod sequiores omnes in loco Homerico iovaluisset idem er-
ror. Alter est ipsius Locum 44, 57. Het yeuv ic&m7« auvtxuf
Ihrcu Ktip' aitTtbq fitri iaJTK.
Alio loco factum est ut «-£? in xiffoa abEret. Legitnr 46 ,
24. fUTx^u rt Tfioiin ivixpivt fu Ttp) rSv Ai rj) yf ^pxyftirav,
T<t rpfirtt ft\v ijutvet wifov vuv i Tupit /?tv Svia tx) riif 'EkxA-
iet, qui AaisTOPnAnBH et eomicos triTJt facile mihi nredet Ld-
- cmum scripsisse «-u< vv» i wupit hn civies , qaae constaas est
Id ea re dicendi forma , nt in Aeharntknbiu 7S8. 7r3« i aTrot
Allot ; et in Squilibus 480.
Tvt oSv i npig h ^tunelt Urm :
et alibi, vid. Poason. Tracts p. 152.
LncUHOS ut jngenio sic dictione comicis et Imprimis Asibto-
FBANi similis mulla ei sublegit , quae nunc interpolando obsca-
rata sunt , at possunt ex utriusqae coniparatloae revocari in
Ineem, ex quo genere est 10, 8, 1. W AyxvatcrtU , i Xnj-
tmv ; — TwSiv^ S n iyxvaxru ; deprehendisne malum ioteqtp-
Jatorem? at non impaue feret qui irwtiv^ de soo infersit. Ea<
dem fraus 44, 6. nos ludificatur. tlAAx xSt yip, e^ Ztu,
t^itSt ; — 3tu< [d^iu] ; iirevficmvs» ^iffti Jrfv t^ x^puyita ,
non est , opioor , coiquam exemplis ex AaisTOPHAns f^us. Peins
etiam grusati auot 67, 9. 4. ah » r/« J, & 0ixrKt; — Zrt
'Re)Jfut» i XriipteiK nxvitnlief 0vMjs, ineiait; vera lectio est
^f( ; tltiJftini i Xreipteit , quod idem Bixxsaim nnnc inreniaw
vidoo; etiam hie non est testimoniis opna. Quod n»iiiiorlip«
<p||^^l Ldruitds adiedt ab Atketiientiwm more alienom est.
Satia erat seire iiriSty ng "iiipuTiiBiTa , et non nesciebant Auiei
sdbvGoogIc
Vaiuk Lkttokis. S87
miJirf^tuiitt quia 29/mc cuius ^ivAtfc esset. Nola Bunl Tpu*
yiitit 'Atfftntvs h^ aut i ^athfipiin oJtk 'AreMiivfK ex Au-
aTOPuns et Putdhb. In AehamauilntM ys. 40ti
HOD umtam r' 4 X«AAf/}if« repoaeaduia , quod leve est , aed
torpe vitium eiiiDfladum repoaito fucAa pro xffA«. Eliam alibi
saepe Lucundb, aaepe aequalas.res Auictt, mom, instiluU,
Ifigeg, verba legUima non aaUa diligenler rereruot, dirersa mi*
socDt , alieua admisreDt , quod infra osteudam.
£x AusTopBAni el Aiiidt non eat difficile argnere corracto-
rum temerilateoi 10 , 9. wim trrciutti {/dm yif iviMv) M^tif
ivativiifttit i irfirif9» iHtv wnovrrn — , fioCMt <pii tIv»; ab
exilio reTocaBdnm ttimi yip hfuv , remMi* arbitrit quod temH-
miM licet libere dtctn, nola locatio, in qua Ubrarii lurbare sth
leal el suum tt4»u ant fUm addere aut aubstituere , quod apud
veleres ^io aensu dicitur; alionm atmJw tUttibtU tumiu. In-
spicite 8, 10, 2. «^ri yif titule huh, bona pars eodieum
aerrat ftimi yip HfuTe ivfUv, quod recte abiectura est; aed
una fuerat abiioiendum iftiTt item ab illo adscriptum qui airtl
solum non aatis capiebat. Id Platohib qui fertur Alcibiade I,
p. 118. B. vaaie \tplar ir9fti^tiv pti* iiatS , Sftvt ii, irtiikft^i"!
ifftiv . fiiTiav. Cuiuscumque tandem hoc seriptum eat , vivebat
aucLor ilia aetata quum onuiea eo seosu ijrtiiii aurel h(uv d^
eebant. Qui etiamnuuc mulli ipsiua <>uToaui dialogam ens
auapiRantur rideant an PLAToam acribere poluiaae posaint cr&-
dere quod tegilur p. Ill D- Ixovdy %i voi rtxptJipm hi eix M-
VKvrai eSSk xpiyvoi iiUfKa?^ tivi nirtn tmiiii oiHv iftoJ^t'
yeuffit imvriiq we^ uuruv, ubi iniiii alien um est et xpifyuoj
rtdiculum. Alterum indicium eiuidem interpolalionia est in
' PLAnwia Eulhydemo , pag. 30i. A. fm^iv* itiv aurit jrpit aAA^
A« n^ hx^Mvin , ei 3) it-h , tlrtp &XMv rett ivavrtov , ixii-
wv nipeit , U &v iiiiil* Si3$ ipyvptn , ubi si ftivm in mai^ne ap-
pooelur , pristinam sedem el ioatam reeeperit. In Ltsu quo>
que 31, 17. nri ftiv surit /ti»as , Tori 3* Mpotf ^yauftfvot dili-
genler videodum poaaitue ftitof retineri an eodem sit ablegau-
dum. Affiuia huic errori est alius , cuius compluseida exemi^a
sunt : diaoe omnia ex uno apud PLAtottaii in Prota§ora p* 516.
fi. wirtfwi , f<pti , (tiftp ffevt^fttvM $i«A«x0vv«i $ m) furte rfiy
sdbvGoogIc
288 VuiAi Lktiotu.
ifAuv. VitiutD argiient quae continao respondet Socrates p. S16.
C. ttii vxirei Tirepov rtfi xi/rSv ft4vos otti itJv itntJyijdtu rpdc
. f^veut 9 ftcT &hAuv. viden supplendum esse ftJ»oi ftdv^f Locus
est HiHODOTi IX. 48. irptKecXeifteni xa) (33v?J/itv9i (iou¥Oi<Tt Uif-
fifn ftixiviai , ubi pars tibrorDin ftovvei , caeteri fuiiwoiai ser-
vant, non est facienda oplio, peramice ambo conspirant et le-
gendum : ^auxifiuvBi fuuvoi (uvvoivt Tlipvifvi nix*'^^- Quod recte
servalum est apud Dimostbbi<bh de Cor. p. S75 , 1. r^ iiTirSv
xoiitfiiav Tcft^SivTi /tdvoi pUvi^ vuyjiii facit ad sanandum locum
de F. L. p. 450, 22. oii&aftou fi4*euf Irrvyxiven ^ix/rx^), imo
vero fiSvoui (liv^. Quod his verbis oppositum est ad Locuinni
me reducet , ei^0f 3J, inquil, ouih ivaiaaifToMif Xf^fuiTtS^ome
compone cum liis Lucianea 16, 9. ixourov, Z KXuteT, S nt
lilf ouiivig iiteijayro( elrtly ffeukeftMt. nirobique lilf est retnoft*
arbitrit et Qulfvh ixstidvrof est otiosum scioli additamenlum.
Post pauca ibidem legitur x«l reu( iio xpariifat, (3ouK§i, t^m--
$^u , flon BOlenl Graeci j3oJAft, tSi^tis sic interponere: dicant
|3evA<i rpsffiu vel il 0tuKii , wpoffS^vu , qaorum boc repooendum.
Simililer 12, 7. ixxi ^euxti , ttiyii tutri riv 'O/tnpw ip^rofuU
re, ubi alii tpuftal », quod Bukerds recepit, malim ixx',
fl fSouXtt, — Ip^toftm ffi. Eicidit el iteram 14, 22. ^v Ipufuti,
KTevrmi ohixi" enienda e'l toutov elaia. Hanireslum ioterpre-
tamoitum tenerous 20 , 42. virtfov inuvha ve r^t suvhiKt $
ilhits imlru ri yi ftoi SoMuvra; aliena scdes verbi Sixtit
follaciam retail. Saepe vidi Graeeulos et correctores tricanles
in ovx ^^«i t quorum verborum rationem et usum Don satis ubj-
que perspiciunt et quod non intelligunl ullro depravant. Recle
etordine oux or»; legilur IS, 8. foiS' i/irliii oix Smt rxupn
trtifxvttu iuvifuvoi IH, SI. oi¥ ti'EXivti — oix ^''"t ' 'H^«-
x^9( 19, 4, oiix Sr^t StoTi ixx' oiiS" ivipimiq ie^ieU xpirev
41 , 26 oiix Swat »la'xv*t'fi t^ yet/t^ oAAa xai ffi/unnoftdv^
loiKfV 61 , 15, 4. BUK i¥ eCiii rpav^Xi^ai rts oix ^"f ^^f^'loi
et 68. 38. fiJvof ouref i ipug i^vxrof jue) toU rim imipuKtlt
ilvxt iaxtniatv oix ^*^i ixtlvifi rifipt. Turbarunt librarii 70 ,
20. xiftiroKK* ii lUKTnpUvot six ^w puriisgav >iiuv Ttorl tttfi-wv
i\x' eiiii xpair0hiwii» tou( rehxoif^ i^ioujiv, libri omnes praeter
uoum A. eix Smt oi puriivrm servant, at non tnlit opnn
idem liber 7, 6. lyoy' evil (tniftmttiftiv r^ ivtpeUxv Iri rvirtn
sdbvGoOgIc
Varui LiGTioms. 289
Eodem malo laborantem destituunt meliores libri 20 , 48.' i Za-
xpirtit txexfiyn xpbs ijcxvrttt ovx ^Tag fiii vivrx iXXat /itifS'
Skaq tiiiveu ri . aeque ¥itiosuni est eiix oirtit xat et eux ^^''i
/ill, tlelenda ulrobiqiie lertia vocula ab imperitis adiecta.
Hirum esl quomodo evaserit criticos 49, 6. inepta codicnot
lectio ri i' iii0) ilxirxv ixtUg riq ft; quasi vero ivoios pro
srsrof dici poitsit. Facilior venia esl erraptibus ul 20, 26. ol iiyt-
fUveg uwepiietTeivifityoi xal rit ixvreiv Ixtmot ixxivovvrtg pro t^
iaurou txx^oq. Becte enim 20 , B6. W ykp ixtTvut TxSJvrtf
ixtcTevraSxt xa\ ;);iAl<i3ff( j3jj3a/wv cxa^ot ffvyytypi^^auKV, Dam>
que Exa?oi DOD aunt siugali pbilosophi, sed at itp' itU^m rijf
ttifiiTtuf , ut Dumerus librorum demoostrat , illic singuli sunt
^yiftdfis soam ^uisfpte sectam estollenles. Facib'or est, in-
quam , venia quia in optimo quoque scriptore Atlieo sic saepo
impune est peccatum. Indicabo nunc qiiidem e XBMopflo.^Tt
nonnulla : in Anabaai IV , ii , 8. aXAoj ii 7uv ^pxruym — Itq-
peiom i tTuxovSxavoi ivTSt, corrige jf Itvxov Sxare; espuncto
i9Tt4- Cf. IV, II, 12. Swtf HivetvTo ?x«?04. In Hellenicu I, vii,
B. ol ^fiiT*iyoi 0p»x^''i itutfos iffkoy^aaro, si dubitas irthoyij'
travTO recipere animadverte quod conlinuo additur xxi ^tftyouyro.
In talibus siTe praeponitar exxvoi sive postponitur plurati opus
est. In HoHiRO nuniquam peccaLur. Iliad,
B. 77B. "-riroi "ii irxp apiAxjiy ehiv sxavet "E^tw**.
H. 17S. 01 3i xXtjpav ivtifiifvavTO exx-jit.
H. 18S. ei y ail ytyvaaxevres itwnv^vxvTO ixen^ct.
n. 3til. oiroi a,p' iiyaftdvet ^avxciv Ikov ivip» fjmeto;.
K. 21S. tSv akkav ol ixxfof S'l'v itiirouvi /lihaivxv.
peccatur saepe in aliis , quorum lam facilis quam certa emun'
.datio est. Prorsus eadem ratio est eademque errandi frequen-
lia ID AkXog £aA0 , &kkoSfv , &xmSi , xkk^ , Ahkiaf et similia,
in quibus item verbi numeros fiubiectum sequitur, ut Gram-
matici loqauntur, oon appositionem , in qua subiecti partitio
est.' Ut est apud Salldstiun Calil. 6. alius alio more viventet ,
ubi nubem exemplorum Interpretes alluierunt, sic Graece xX'
koi ikXat kiyevTK dicitur non xlyav, quamquam saepe per
scribas non Hcuit anliquis ita dicere , ut sulebant. In Aitabaii
II, I, Ifi. quod pace iibrariorum el editorum dictum sit. pu-
sdbvGoogIc
290 .Vakui l^cnosis.
tiilus soloeeisrons Ulet id verbis oSvu fth tiAAec aAA« xiyet
pro >,iyouffn fit IV, nil, 19. oi tretJ/tut — ^>vyi iMtOf &M^
iTfirtre pro trfdravro. In PuToais Sympono p. 220. c. lu)
ixx^ i>ktyt¥ , mirutu nemioem vidtsse i?jyn requirt , turn re-
slitue ti-jSfuru. Evasil rera scripliira io Helle», U, u, S3,
xo) m^ vphi TOus (leufMniii itAAo; rpit Amm isi^aMM. Non
minus soloecam est apod Hbbod. VII. t04. To6r»9 tSp i»ipSy,
01 'EAAiivuv txarii ijhfn Tpi&v l^m 'J'»i pro $ari , Diaooino
mooenle ad Bellen. I, vu, fi. Id JEaa«( iUd el a?JLOi jEaAo,
qoamqDani manirestum discrimeD est , tamen ridicule labuntur.
Quis enim risum leneat id hac scriptnra omniuDi codicum to
Uellen. Ill , iii , 8. m\)ifyifuvot tuv ytpivrav ^AASf &M,oii i0m-
AeuiTKi^B, singuli eDim neque capita conferre. Deque consilia
possum . opinor. Nod miaus cerium esse arbitror ibid. VII , i ,
15. pro IspuXteirey £M.eg &Kf,o$t rtv 'Ovslou rescribendum esse
&MMt aAAotff . ne nnguli la praesidiis disposili excubtas agere
dicantur. Goalra in Anaban I, vi, 11. evisit tiiui iJityev,
ttiut^ V i?Aot &wue ex oalura rei ix^os &Maf restitueDdum.
Eadem mediciDa sanandus locus est in Beltemeis VI, v. 28.
e} ii £7«fiTi«r«i «AAo« £?.},i) lixTXxttU t^^Mrror , ubi harxx-
time^ eliam proplerea necessarium esl , quia umu homo non
facile potest iixraxStivxi- Denique reslitaenda est haec diceodi
forma in Anaban V , viii , 7. v f^iv iiiffi^its •ntauni ri; fyirtro.
iiiiuxa ixxoif iytn , supple iifiuiut oAA* «XAeic el JD HeUen.
Ill , tv, 1. liuy Tpiiipfit ^oivivvx^ rif t^y KtnxTXeeiivxt iKf^ty ,
quia non potest triremis auritey uer«trAHv emenda SiXXtif iK'
xaitv. Simillimuni genus vilii latet iu Lucuni Nigrino 3, 24.
ri 3} x«) ray (PiKeroeptTv rpovTeteufthuv iroAA^ In rouraiy yt-
Kotirspei ifiy , tout' ^iti ri isiyiToriii hn , Bixuaos pro sreAA$
de suo T0AUiJ« dedit. aliqnaoto melius iunges ulrumque r»v
IptXovo^ily vfoaxoiBUftiyeiy TraXXoii^ TsAAqJ Iti TOUTtiy ytXoiiTtpK-
ifay. In alio Lugiapi loco coDtrarius error eat 2S , 3. iriyTtq
iv ipytf ^irxy , i fth SvXet hrttriuui^v, i H xlSeuf irxpx^fuy —
i a iMBf «AA« Ti tS» x^jfir/^v uweupyuv, inepte unus homo
in planes distrafaitur. Dele Jaao« et bene erit.
Paciles credunt edilores Graeee dici posse quod dicitur 10 ,
24 , 5. isiTifMt Iva,! MffvruAo; tut) Aieyhnt ; quod tam prave
sdbvGoogIc
VullB- I.KCTIOHCS. 291
(Ijciam est ac si qais vellet dicere ^Ixof ijv ^Axi^mipot x^
'H^xKlav aut similia. Scribendi compendium huac errorem pe-
perit uDde simul Graecitas corrumpilur et senlentia loci. Awy
jiro re nala aut rectus casus est aat ohliquus. Scribe xa) Aio-
yivti; et optiroe procedet oratio. Similiter 16, 27. ^ xa/i^
iuuixix»»i xitpifa. tZ ye Ixoltiiraii uvMuitrKvrti, addita lineola
in unciali scriptura vaplfm significabat. Est aliqua tamen du>
bitatio utnim Auytvti an i^ioyivuMq sit verius, quia Ldcunuh
alibi iftirinev run tixhuv dixisse et alibi iftiTt/Mv o-avtw con-
tra consueludinem veterum satis congtare videlur.
Aliud est in Lucuao mendi genus 34 , 17. ^irrv MSey -rovm- ■
T» XMtii m/M>J^at Kxi Sirou kxt»k\iI<t»( i1x*9 TtvovTov it/tig
iriwuv )uc) hx^fi^v ivottiriav. dicitur enim mvia»s i%ii , tau-
fiiirat ixf (LuciAtf. 32, 61} Himilia multa, de quibus vide
egregiam VALCEinABRii annotalionem ad PhoetUttag vs. 712,
at noD dicitur air^o-sc ilx>v vel e|w. Dederat auctor Lkupbaitu
KanaH>Jil9»s Ix^is- noli autem in errorem induci locis huius*
modi, qualis est apod Xshopbohtu io AwAati IV. vu, 1. il^v
ivxxtMfuv(iivoi vel Hbbodoii I. 26. ilz* iwret^ft^ifu^ot , qui
non magisbuc Taciunt quam Lccuiii 14, 16. ix« "roaoirou xet-
&&V vel % 11. ix* Aff^fSv, in quibus ■ver6um lx« vim luam
nativam $ervare" rectigsime iudicat Valckimibids.
Saepios in Likiuno recurrit otiosa et inutilis praepositio in
locis, qualis est 24, 11. « ii xai ^Siy^xire /iivev olxfiJiTxi at
dxi Tav ch-ay ivxin<rx(ttvoq et SS , 3. riii.iret.i ti xAqdo^ tXxti
ix Tuv ^ruv Seitfthicut , praeposittonem a mala manu esse ia-
dicium facit locus vicinus 9, 5. £?« t) riiv shut ixitiifiivout
Toi>< ivifixovt tXtut , ubi ititfUvouq geouinum est , Ix male
verbo adbaesit adscriptum in margine, ut pueris genitivi ruv
fkm ratio explicaretur. Idem vitium toHe 49, 1. Afiftnat ix
ToTv vxtMlv, ubi ix spurium est. In Abistophahib Lytiilrala
vs. 1221 a Ubbgkid receptum oporluil :
0^ i' ill itiuffi irpiatty* Teureu Xa^o/tivti
pro To^tut qnod multi correxenint, primus omnium Dobrakus
Advert. II. p. 249.
Aristopharbs cam Ldciaro compositus certam medicinam af-
feret loco misere corrupto 39. 8. oi xflhtvh, « rd iwi toXH*
■jteifctSivrtt rat tlxivxt r$ x6y^ iwtTpi^aiiiiiv aur^ xri. nihil
sdbvGoOgIc
291 Vakiab Lbcthmibs.
fi)!t T«$ eixivxi xapixiiiiyxi. Veram lecUonem sappedilabit Comi-
cns in Equilibut 1109
Toirsf TCapxiiiffa r$( Xlvxvit T&g Jivlcti.
lustius eliam roedebitur PoSta ipse sibi in Eecletia*. 107
ubi si quis non audebit m«cum reponere rtf; ToAfu; ta; ifvlair
eum fortasse expugnabit Cniircus ipse in eadem Tabula vs. 466:
(til irxpxf^K^auaxi r$; rrfArox tx? tivlxt.
Quis umquam intelligat quemadmodum Graeee dici possil
tyKt.iiiix TxStTv , quod legitur 35, 9. o^Si rd tov iMxpiTouf ixttvt
lyxf-f/^x xxStTvlcv Hg iixCf)6tlpav t» /itip^Kix , facilis est medicina
si meinineris quomodo, ubi passira verbi forma aut non est in usu
aut infrcquentior est , eius vicem obtineat fxeiv el \a0iTy habens
nomen ab eo verbo derivatum aut cognatum. Non facile dicilar
xhixvSxi pro accusari , sed ahlxv Ixtiv , sic Arfj-w ix"* . fx'i*
tveiiot , Irxtvot Ix^'* • ^^yov tx"*' '''if**!" ^X*'* i ^'i^ peruiuUa.
In aoristis xx0tTv potiilur et xhlxv xx^eiv est idem alque
xhixHivKi, quemadmodum dicilar ^■nfi.lxv hx^elv , xxniv y.x^i7»,
^iyov , Itxivw , irX*iyiif Kx0eTif , rpxvftxTX , ix&Ttx , ii^x* Aa-
' ^t7v, lit in IsocRATis oratione de Pace %. 23, *iv H (ttTx^xXdiiifSx.
Tiv rpixov xxi ii^xy ^tKria xi^untv el alibi, unde emendaodus
XciiopRn:^ in Jlierone S, 15. iJ^xv ^xftxpiv ivxXxft^xvmti imo
vero hxfi^xvevti , non cnim prislinam reeipere sed novam nm-
lequi dinuntur. Sic igilur Lucianus Jj-KAij/ta kx0s7» posueral,
qiiemadmodtim Ltsias 12, S7. xhixy >.x^ivTet et Tbuctdiois
VT. 60. i ifi/iet x^^'^^t v>' ^? TOv$ Ttp) ruv ttv^ixSv ahlxv kx-
/3(tvr«f. Scribarum nalio in permulandis xx^etv, Xxiuv el wx-
tt7> Indere solel et minus suRpicaces deludere. Verissime nnper
Berckius ARisTOPRAni pro kx^ilv suum KxStTv reddidit in Eecte~
sias. vs. 26.
Ex AaisTOPHARB in integrum reslituendum est quod legilar
46, 35. xxi xivTis ixtTpl^pevTxi xitT^ ii*?.txTixjp. Idem valnns
librarii Gomieo inflixerunt in Pace vs. 24fi, ubi libri exhibent:
lii Miyxpx , Miyxp', <£( imvpl^eirS' xiiTixa.
crilici pneiae manum restiluerunt. Dederat Aristopbahis
S Miyapx , Miyxp', d? txiTgrplff/trS' xirlxx ,
cl LticiAKus xttvre; ixiTfrplTJ/ovrxi. Simillima vitia saepc corn-
ed bvGoogIc
VUIAI LiCTIOIIBS. %9i
uiiiisa suut. In JteMosTHinis oralione de F. L. p. 452 ,n.iiiiv
rxfMlTufo^ ivipuiros itrlffreti, rsilr^S' i6^^ idifftr' eJvai. Egre-
giam opeu PariaJDus S lulit, qui solus ^ifuiffirxi al) inle-
ritu senraviL Eidem debelur p. 178, 21 pro rSf i xxpin
(pi(3et AfAuTAt rerissinia lectio A^Aurn-si , quam alii in Kui^fff
7M corruperoDt , adeo nihil qaod rarum et exquisilum est ho<
Diuneiones non imperite atlrecteal et quod non capiant inipo-
denter refingant. At non sdi Dimostbui hoc praesidium para-
tuni est, proderit el alita, si scienter utemur. Hisere laborat
TflOCTUDis IV. SS. Keyi^ftiteif 9 KAi«M; iireDJi.aij'^savtat $
a^ec\ilvi yv&fitii Aaauixiiuvlovs r(plji x^'f^'f^*' • repone xc-
XttpiiftrSin , id est lax^'fltii'ti's Iviaieu el omnia sana esse
senties. Iternm VII. 14. el 31 TpovyMvijvtTeu tv Irt raTt iroKi-
ltltu« — )i«ToAc^^<TM »uToT( i rixt/tot , expunge i xikeftei
et scribe itxrtwoxe/ttiireTxi , debtllatum erit. Eadem |dane me-
dicina Xuophohtis locus sanandus est in Cyrop. 1. ft , 9. ft fth
2$<i 4 vparii ra Imiiittci xarxXvatrtU nu tiiiitt v ipx^ • nou
licet enim Graeeit Mirofun pro t-uStiftfuu dicere. Peritl forma,
quamboni libri inlactam servant VI, ii, 37. eSroiii iT?ko(f)ipeu
rd^iui dreXthiivovTM (alii tiroAJAmintTdM , iiroXiiffevTm) et di-
xerat Xbxopbo!* xarAAcAtlfffra/ rw iMiii n ipx^ , quod concilale
dicilur, ut ^piZe xai irtTpJ^trtu et siinilia.
Veins Tilinm et eorrectorum fallacias manifeslas tenebis 38,
21 IsocBATis testimonio. Edilur fiixf* '<Vf oH^ fniii'f iuvm-
fUnii suvptT&i vinv xar&Xtviiv. lo nonnnlUs pro tivptxa^
scriplum est ivtrpmu;. quod abiiciunt omnes. Iniuria , ul
demonstrabit locus Isocratib , quam in rem suam convertil quis-
qais est huius libri auctor. In Panaihenaico §. S66. p. 268 fin.
legilur iwiyetoftivou fiat MO'tJ^aTt; ^ttOivM ftiv oCk furpcTsu; ,
tuyxfiivou y dvauptjn h rpu'iv 9 Tirratpirn ifti/Mf. Salisne ma-
nifesta est imilalio et Bcribarum lemerilas iuva/tivtit turpix&f
de suo Bubsliluentium ?
In eodem libro invabit depreheudisse aliud socordiae descri-
bfentium ai^umenlum % 19 (4 /pwig ri &pptv x»1 ri JifAu)
cmi^tu^tv i£AAt|Aei; itaftit itiyxtif S^tov xaTxypi^cMet fiivtn
M Tq; e'tKtlxf (pufttuf ixirtpov. Qui hos Amores scripsit af-
Tectalum et calamistris iouslum scribendi genus sequilur, iii-
mis flortduiQ el lenociniis rerborum et Benlenliaruin comlum el
sdbvGoogIc
S04 Varus LBcnoKU.
omnino meretricium. Sopbisticum acamen obique secUtiir sed.
non at inepliat et nihil dical. Sta/tig iviyiofi Snts debetar scri-
bis nihil cogilaolibus, ipse dederat iufiiv dyiyxtit StJov, ut apud
Platohbh est de Legibut XII. p. 9S7. G. i itioq jw} ^auitMlt
vifut, aut ne longe abeas apud ipsam §. 4S. ithif >if*OK ipt-
s6\v Ix 'it*i«x^t t<p' iit&e xaTX0f0>iKi«- Qoatn saepe Sviof et
icTeq coBtas& ruerint supra osLendimus. In FLhTosia Euthyphnnt
p. 6. D, vetos indiciutD eet eiusdem rei in scbolio ad rerba:
wdvTa Tti Ma Sr li hi: ypd^irrM tuti Zvitt Srid ivi , quod ne-
cessarium est el receplum ab omnibus. Suapicor et apad Xi-
noPHOHTKM ri tawv restilueodum , obi Daae tI tain appareL
Liocus est in ffellemcit IV. iit , 20. wfwthAmyrh riwc rtiv iir-
iriuv Xiyauriv ovry (A.AB81LA0) ^i ruv woXtfiieav &t tyiiMiKwra
ffiiv SxXon uTi r$ ve^ tivi xa) iifliTuv t/ Xf^ rauTv. i H xxlTip
tnlifJt Tpxiftan-tc tj^v o/m^ oix ixtTj^tro rou idou , diligeater
videndum an rou tsUv sit rescribendam. In Dioiif Chitsostono
III. p. 41t. ovtk Tohi ieoiit ivitiii/titriy euii iaalait oJitm X'^P'"
rm Mlxav ivip&v. vxfdvofuv (codd. Tapi ft4van) ii rHv itm
wpavUffSxi rek iihfiivx , pro r«v itu» corrignnl rav ttotpitJiv,
iixalm, MfJiy , iyxiiiv, hoc ladere est, GiiuDs rav Mmi ,
hoc est emendare. In Aiacwins oratione de F. L. p. 45 , 27.
T^v (iiv oir ipx^v r^t vpartliiq TiiiinK Man xol iixttltv irt-
(fnivift^ ahM codex onus Man tuil h*al«v exhibel. Obiter e
DiHosTHuns loco de F. L. p. 441 , fi. iti Ikkw v/m9v t^v Mm
)uti rify Six«/»v ^il^O¥ vxip rSfi xterptiet 6Mxi exime altemm
ni», oam una haec ^>Si^ est ferenda, non duae ij ivla xtt)
4 iiKoitt. Vehementer afflixit einsdemmodi error et plane per*
didit iocum Pldtabchi in VII lapientium convivio p. 162 d. ubi
Solon sic cavillatur Assopdh : vb Si itni^ eJ upJaun irattn xa)
fuKoiciif, T^t Sj aou ^avijt e6x ixpi0at i^axo^eif. Veriunt: luam
ipsius vocem mm accwale exaudit: quod in eos ipsos conrenil
dicere, qui sic verterant. Arsopus Solohi ridetur non satis in-!
telleiisse oraouluin sibi datum :
tSiMfuv XToXiiipev M( xijfuMf dxeitiv
Redde Apollini iKovaf et Plutabcho tUs ii eOT {$tov) tpuvije
fix dxpiffSf i^»Ka6ttt. Vocabulnm itit a scribis omissum ad
LucuflUH me reducet. Editur 60 , 6. i^v iit ri M nuTv i ptiv
W»yv dTlSxvet h' rif ivexphct auttlpvy ohy tlxh ix reAAet* hxtpt-
sdbvGoOgIc
Vauu Lktiohis. 395
ftim xt^ iMfuXtntUv* , t\ K«l Srt /ti^Ka ^ ivcitsxvnlK evrx
hr4t*we Koi s^Tpa iftye luii nmiyiiivi^tro «ur^ , infelix est Bek-
KBlii coniectura avM^X"'^^' rivrpe^g evrx. Quidmulta Fexcidil
eu, 4 awtvxvrrtx Sii« t^x, ex notissimo prorerbto iiU 4
ivtUifin Zbiob. IV. 36. et MiitiNDM loco apud SmiBUH Ftoril.
XXXil. 7:
iG (itylvii Tuv $tSv
3<73), ri i^xTouy ykp mv yofJ^tTmi iiit.
ubi corrigendum irm pro vuv, quamqaam De sic qaidflm babe-
mus Jlinuniu miiDum, qaam soloa, si quid ludico, nobis ser-
vavit AaTKKiDOBin in Omroeritieit duobus locis tl. 36 el 69.
ri xpMTeun yitp Tiv ivvxfUY txei teev.
Ex his igitar Lnuanus Urn acriter quam lepide faominem per-
slringit. Eadem opera Titiuni eximaiii Ldcuno in mentione Dei
Don multo meliorU ootae 89,17. 'Axi^avSpet ii^aaMHn riv 'H$«-
f/wvs weI tiiv x"P^^^^ — >^'^( otf" — iSuA^el k») twlai luii
jo^rol Tfi KMV^ roilrqi ti^ fomAevvra, et Bl qais aubrideret ad
haec aul non magna religione novissimum Deum colerst iAvvroq
iiriiutTo 4 K^pU», Tivoui telwn oXifuix, inquit, iwotjtwti tQ;
'H^fur/wve; inirnrof , at Hephaestioa iam erat una littrula
rninuB quam tttog et necessa est Sii-ntras corrigere. Librarius
codicis A , cuius snmma auctoritas habetor , quum haberet ob
oculos tttinrro^ scriptam nolo compendio (vide Bastu Tab. V.
IK et 16) lepidnra caput dedit r^t 'H^aivlaiyoi itiirarof. contra
■criba contemtisstmi codicis G. veram leclionem itinrret obtulit ,
quam nemo ab eo accipere dignatus est.
Ut aliorum loci emendati Luguho proruerunt sio contra Pla-
TORi e Luciano sabreniri potent EdebaLur in learomenif^ 46 ,
14. xft) /iiiv ir*pit vol ttinlttm fUXx rin irtpov i<pS»Xniv I%ei9
^xvtxtKiv, reote Tiderant xif » nt rerum esse. Quanto utilius
etiam eandem medicinam adbibebimus Platoni in Phaedro pag.
245. £. Teu iij fui i iraTi irpii iv tMyev; — cvTCf rxpA att
nixx irKnvioM it) ripeviv, Stxv ri fiovKi/. Graacum est iripttnl
roi Don irxptint xxpA rei. Scribe wxpx tti et apparebil quid
sit veriio xipKiv Taciendnm.
Qaoniam palaeograpbica atligimus suhiiciam daas de genere
hoc obsenratiooes , alteram' novam , alteram novis exemplis sra>
sdbvGoogIc
296 Varus Lkctioms.
bilitam. Quod legitar 39 , i. ixtlvo fU¥ yt oix l^tfitfvefutl a-s
II T^f KxKiniiot Xuffivifiu rciiaaxt, non est in usu i^efijro'
/i»t aut l^updii^fv nisi apud pofilas. Sophoclbs diiit i^efijjoftaci
eadem de caiisa , quamobreoi i^exh»/iai tam saepe dicit : sen-
tenliae periDdr est, meiro noD ilein. Ldcukds el omiies ip4ffo-
fixi dicebant. Unde igitur molesta praeposilio* lotelliges com-
parato loco simillimo 20 , 46. Xfiuahir^ ii yg oixiri Ip^nfuet
as riax. Nempe in codd. ri el rp Rcribimtur uno ductu , qui
tam BimJIis est litlerae £ ut oculis ttisceroi non possit utrum
tn an e{ sU scriptum , iS an trp. Si qais hoc semel ?idit aut
mihi credet nullo negotio emcndalurus est locnm XBnoraoitTis
in Cyropaed, lit. i, St. b aig Toriif i^tivuTo x«) cux ^nft-
sriSdu rkq irpig iftii ffuti^xxi , TerbaDl i^if/.'rtiouv non est Grae-
cum et hoc unico loco , infirmo tibicine , nilitur. Emenda eu-
xirt iiftwiieu, Apud Tboctdidu IV , 28. eliK fx^^ ^"'oi; tuv ilpti-
ftivav in ^SdeineAAas^v , lonibut et Tragicis relinquendiim i^ixT-
akhiffjftv , Thoctdidi et Allidt iTxxxjtyijyai in ea re perpe-
iuum est, praepositianem peperil dUtographia. Haud scio an
umquam ea labes plus attiilerit detrimenii quam in suavissimo
loco PuTOXis in Phaedone pag. 60. B. i ii twKpi-mf ttvauuth-
Zifteveg M riiv xA/vifv Tuvixxft^i Ti ri vxixeg xx) i^hpi^e ry
Xtip) K») Tpl0w ttpLst aq &roToy , l(^ , u iripeg , uri. Aliad est
Tpl0m, aliud ixTfl^itv , ut opinor. Dicitur a THsorausTO in
Charactt. XII. 2. i fuxpo^iKiri/tog dvxStU Saxri/Aioi' x"^"^^' ^*
TV 'ArxAqxie/y roiiT?)' ixTpijStii/ jTf<piiyuv xcu dMl0en (lege
^hd^m) ojupUpxt, At Socrates rl vxiXaq Irpt^t , quod TpljSav
tiftx satis conGrmat. Scriba dubitans essetne scriptant <£ an
trp maluit utrumque ponere.
Nemo umquam codices Graeco» tri?it aut codicum lectinnes
excussit, qui non saepissime viderit a et eu dou ocalis sed
mente et linguae peritia discerni oporlere. In plerisque locis
js error scrlptorem plane contrarium Tacit dicentem quam quod
dixerat et iocosum est videre quam nifail hoc scribas moveat,
quam nihil hoc editores curent. Qui tvftoptpoi fuerat reperte
Hfup^pog fit, a^iivfTOt nullo labore ei^iivfrog redditur, eu»j3if;
nullo suu delicto iat^^t perhibetur. Turpius eliam est si quod
est iat^it contra Tas tuv{0U esse putabilur. No hoc fiat ca-
v^nduii) est 9pU(t LuciAnoif 13. 13. rd /*iv Tpiypx/t/^x ^tro-i fti
sdbvGoogIc
Vabub Lbctiodbs. 297
rtiptivM itsai rav xtpipfMvmplav Svit i*ii KMlttpdt ifi ris X*'t*t >
i y Uf^i xurit esimtii ifioy/tivo^ k») urxtp i KtIxA«^ ixiTvet
Avariiumv ««) rit lyxxra i^cUftn (scribe ^fwp«y) *t^ xxfiiou^MSv
Ka) ri xJfMt T^ 0aft^ irtftxiav xeti r/ yiip oix titre^if imrf
Xnv; video irtffig verum esse F Id eadem re scribae titubarunt
14 , 19. ubi alii ije^i<;tfO( , alii tuvtffhipot dederunt, et 40 , 8.
ubi iffi^at el tuai^St confunduntDr , et alibi et passim in simi*
libus , saepissime emendala , sat saepe acuto lectori ad emea-
dandum reiicta, de qua copia nunc unum exemplum delibabo
Akschtli causa. In Photh Lexico legitur: 'Oxr<is-«v roTxiih
Aio-xvAof SiasrirAcvxa NE«v/a-xai«. Nemo dicilar SiarAfFv mra-
pUv pro hxirepSuai , el nou Tuit umquam is Quvius in rerum
natura , Aebchtlus euiu 'ii*xiz^?iXtuv h TH(a.vl<tx3tt.
. Non minus prolritum est in omnibus libris scriptis retustissi-
mts, recentissimis, < et »i impcrilissime confundi et permi-
sceri. Ex antique exemplar! fluxit error in libris 12 , 3. ubi
est iixirxi Tia Arifv pro Si'iAm- iTiriritv. Vel ijhela,ii exhibent pro
Hiiuv (37, 26) et xupmixtuv pro adnalans, rapaviuv (9,8, 2).
Saepe gliscil error ulterius; 0ipu an (p»lva sit scribendum no-
Btri est arbitrii . non scribarum. Sic falvoftai nalum est ex
fSoftM 49 , 1 1, tuixtftoiilXovfiv aiiroiiq xlptwri pxivopUvwt ipUvTMf ,
veram scripturara ^toftivout praestabunt hi loci : in hoc ipso dia-
1<^ § 38. qv Spfg itiTobt It) t^ (Satt$ utftxTi fto/tive»(, 10.
14, B. ti 0kiroUv vt xifutri ftdfuvoy, S3, 71. ipiv m/mti }ao-
fUvovs. Sic lipuTi peifit¥Of legilur 16 , 5. 20, K et 3tf , 11.
Quemadmodum 26, 13. dissentiunt libri utrnm ^i/ievr« an (p«/-
Mvrs verum sit, sic olim est titubalam in Pldtiichi Numa 1.
Editur Txt a vuv ^xivofUvx^ e&x (KAifd«« auyiula$ai , edendum
<ptpBfiJyxi , et in DioNTSio HaUc. XI. 62. eiix h iwivatt rtiTe
'VtiiMuxttlq xf^voyptr^leuf inXfidrepau ^ixlvovrxi , repone <pipmnau.
In pLDTARcm Timoleonle 27 lege v»p»(p»mniMu pro wfpi^ipo-
ptiveu, in Brulo 13. H ^povrU t^kfitpt scribilur pro i^i0xt»i,
in Lycwgo 11. i%iirtv§ pervulgato errore pro i^irtuat legilor.
In nominibos propriis saepe vitiosae brmae nimium palienler
servantur, Kexlvxt in Olkme fi, Kmyurttv in Romuto 16, K(-
lelMoi el Ktxixtx in Demoilhene 5 . Lueullol. Kw»lyiipK qnam-
quam nomeu habet Txpti ri rat xivxt iyilptiv , tamen praelnr-
i)uam apud poetas corrupto nomme circumambulat el apud alios
sdbvGoogIc
S98 Vahub Lkctio.ie&
multoa et in Comparat. Ariiti^t el OUonit 2. In vila Aleibia-
di$ 22. iwet* Am sinonl , qaem ^yati constel riiisae. Ne
iil*iti»xi» quidem relinent formaoi, seil adulterina iifni/uiex fe-
ronlur in Lycurgo 12.
Novum erroruiD et Titiorum rnalem aperiet emendatas locus
ID Timme S , 4K. tiAA* tvyi imltim i^xdfuint , olftu^erxi yip
xfA tSv JAAwr. Quid huic loco desit et quo malo laboret ap-
parebit si reslilulus erit. Heslitue igitur i5 yi iToiutt rpirne
d(ptKifuvo9. Cur exciderit rpirot facillimatn dictu est. Una
litterula extrita secum abstolit. Scriptnm erat «' i(ptx4itm( de
more: a' siguiGcat «r«, ?v vel irp&ns, vfSarm, subiade el Tfi-
repsi , rpiripov , quamobrem tam saepe haec confusa videmus-
Sic f3' vet Silo vel ieurepn , et caetera deinceps omnia. Omnium
temporum haec consuetudo fuit et vel in antiquissimis libris
fainc suseepti errorea in reiiquos propagati sunt. Kidemus mo>
oachum , qui Atobhabdm describens pro rivrs kcl) tlxovi dedit
xifu , confundens xe' et xf . pHoritfs nanc male inlerpretatur
^i?,9y TpSrov : ri fiipmtpn pro rd xparw fidipn (rd as' ^ilpov) ,
nee multo sanius in Bkkeibi Anecd. I. pag. 4S0, 12. irpivawn
apparet pro primae pertonae {*' wpoaixou). Ridicule in fronte
Lexiei Photiani scribitur Nijufrof ieipot x»\ ivoripiet , iniuria
0t homini , qui fuit vpurieipos xal rpareveriptct. Apad HssT-
cHiDH iwiufoi : ilrnt a mullis est emendatum inxinii el magna
est horum copia. Nunc anum TpSmv taogam. In Isociins
Archidamo % 76 confusa sunt vxfi>.it» iyttv , quod est in ubo
Optimo Urbimate , et irxexiiv xfSrov iyttv quod rdiquos obeidet ;
xpam nihili est ex »' iy§iv male prognatuna. Contra e longo
exilio revocandum in venustum PuToms locum in Prolagorae
initio pag. S09. A. oi vii fUvrot 'Onilitou iwrnvi'mt iJ, E( Itpi
XXpuviTitv ^0ii» iJrai tou usnfvijTBU , ti» vuv 'AAxijSfiSVC 'x" ;
neqne hoc Hoiuaus dixit et nemo tam caecus erit ut hoc um-
quam dicat. Neminem vidisse supplendum esse rou wpurew
^viireu, ut apud pofitam est et res ipsa clamat Infelix «'
in iisdem verbis male acceplum est apod Akliah. V. H. X. 18.
r^ Ai^viii fiift^ uftlh*tvi xaAw ivrt kcH vicf xo) xp^y tnm-
viiTTf , M» TOU xpivou ^ x''f'^'!»f^ ^f^" ii01 ^^v loAwv fttipsxitm ,
as TOU 4»d ''"I 'Oftnpof- Fabka satis leviler jrpJiTag AlLlAHO
obtrndit. Psnitonioa vpurtp ita tuetur ut pigeat poeDiteal<(ue
sdbvGoogIc
Vamu Lbctimrs. S99
eummam Tiruni , iacompsrabilem in aliis , in banc palaestram
imperitum deincDdere et irxnfMx^v- tuH »' umfninfi' in libris
fuisse apparet. Oicerem e scholiasta Platonis ad h. I. (ubi est
alio errore xp&rot urvvijnf;} apparere ita olim in libris fuisse ,
nisi hoc esset lucerDam accendere ut alicni solem ostendes.
Suspicor eandem labem inesse in verbis legis, quam Duto-
STBEHBS aSert in Arittocralea p. 629, 21. ^g iv S^eni dyoptitt
(i S^Aoiv). Quoniam Soloris Jt^neg commemoraDtur , repeliU
lilera «' &$oyi i. e. Tfir^ i^wt verum videtur. Pion alias mihi
huiuB rei recordalio plus profuit quam in fragmento 8ophiu
apud Atbbk. XIV. p. 640. D.
'H)ti yi /ut' ivipav hiv 'EAAvvfuv it)
vuviyitv. ri XP^f**^ X'^P'^"- "^X* ' ^^
KuiSoug , ti»e04tiaiy rig , UTixtt- xuptiaeii-
^pig rqv T»vaypi»itv isT yip.
DoBRAiuK destituit felix ingeRium, quum crederet verum esse
eS XJou iix» xuiSoug — ixtxft , quae Mboiikius probata recepit.
In unico Codice Marciano est x'fi'* "^X' ^ ^^ OwoxuiuiftiaM:
in his lalet ^exiU nttftivM (non satis distinctis nt saepe K
et IC), in illis'tf^x' IB >*} est ou}^ i£itx» Kui4ei/t , Jtve^i^fiv
Ttg , inrcxilg. Egregiam opem fert Mbnakdbb Atbuuii X. pag.
431. G.
'0»r& Tig irox'T* ivM(3Sa xdi iHixx
KvdSevg,
nempe i olvoxiog solet d*-0x«7v riv ohn, deinde rb SSup In-
X'^"' Ii> oix"^ ivfiX'Ui futumni babes quo argtiitur DmDOBrii
error ad SriFaAiivii annotantis v. uvoxi" »futuri, qvod iroxeS
foret , exempta n<m exstatU ," forma xifi barbara est el Mexan-
drimi debetur. xiu et x^of^" et composita omnia babent fu*
turum eiusdem fonoae, cuius rei multa nova exempla alias
proferam.
Non possum noa uno qnidem exemplo freqaentissimuu ape-
rire errorem , quo libri Graed , Tel sic iam satis multi , libra-
riorum socordia inutiliteraugeantur, qui pro primo utufecunum ,
pro sekto dedmum sextum et ita deinceps laudare sclent. Os-
tendam in eo loco , ubi ea res caeterum satis ionoxia mtrifice
doetos homines ludiBcata est. In fragmentis Historicorum Grae-
corum Mnuiai II. p. 6S de pugna ad Coroiteam in beUo sacro
sdbvGoogIc
300 Vauab LacTHMi^
Pk§cemn lUcit £iictutidi: hopaSgi rt/i ^JijPK K^^mtrnpof A>
T$ iatadrjf rHw rtpi tm Itpni roiJ/uu , frngUMtam est bdktfcre
medio, unde paUt Marratitmem Ctpkia^dwi fmiue ukt rrimuu n^ ob-
tertaale Mollcro. CoDlrahmm in tn^rios : h r^^ si^iGcit h riji
ift/riftu , at BCribae h rij i0 male inngeiites decent Ubros de
floo sabinde addnnt, quos nenio ridit el nemo videbiL
Ad LucuHDM ita rereiiar , nt ei allerom Titiam eiusdem ge-
Deris eUDUUB 70, 7. uxXSt Ix"" ^"< ft^ tuaitinxrr* rols
9»tr'n euvi "riiv ipjpp' airh* §iiiixt7vi*i , tamdia evn nihil sigoi-
fieabil donee y" praemiseris L e. TtKn ouviw. Cooira in re ea-
dem absurde sU iegilnr ibid. $. 2S iyit fthi wiiMt fixviktvq Sn
coisius tu ToUh , Bbxuius clam delevit. Venun <^iai vidit flia*
- scaifiius , qoi io 6ICnN agnoril Jx^. NoUssimnm est quam
saepe K et IC confusa faerioL In Ldciaso 'Zxuits el £jnifc«
permutata *iden(ar72. 12. 7vaa^»i et xria^M, ifxrat el ipt'
90; , Xxhavts pro tAxavit , tixarev el Alaavm , axu^lof el Xiru-
(pet • iuiJi0iii\tufUmi el xauffitiXtvfthoi , mntpimxJe el 9v*ep'
jcTtx4« , KXaivot et irXtxrit in libris stoltde permutari docebil
Poiso.^u8 in Doaaiu AritlopKanidt pag. 341.* Mulla huius re!
exempla saepe vidi , non vidi tunquam insignins quam in ScT-
ucis Periplo (Tom. I. p. 25 in Geographit Minoribut Uudsori] .
ubi est 'OXt^iiv , Irai Mfiijv pro 'OAi^v xx) Xifttiv , ut Sctlaci
Bolemne est scribere. Hinc ubique nostri arbitrii est ulnim tie
an /xsit ticribendum. Saepe ingravescit malum el ic ex K na-
tnm nova corruptela deformatur, aut vicina concipiunt viliuni
et pertcnium esl ne anliqua scriptnra sine restigio pereat. Apud
PoLVBiDH p. 1037, 9. Bbsxhu nomiaalur Kfit<pii* , idem Livio
Ebopox aodil XLIV. 24, 27, 28. Reddalur 'Upo(pav Poltbio,
Livio BuBoraoa. Supra 'ExiUfeu nulaTimus pro ZWiiipeu, 'lo-p
iifou el ad Htpbbidbm dxrixtav pro atTTMiaiv i. e. 'E^imuv,
(quocum obiter compara Poltbhw Tom. III. p. 244. Casadb.
9tp) Tijs 'Hpxiimi xixtat, cod. xptHv in quo latet 'Hpatwv. Apud
Sibpb. Byz. V. KuStcitjvMor Mbinbeius male edidit ix KvixSttvMiay
pro Codicis scriplura KuiaStivalm in quo Koixitivxtiiv saberal
cf. V. STtifii). In DiOKB CBatsosioiio oral. XXXIH. p. 39S, 21.
Hxvpev irrepsil pro xw^iv. In Alciphbosb deprebeudimus 3(x-
W( (A6ICTOC) pro ACTeiOC quintiplici vitio scriplum. la
sdbvGnogIc
Variab Lbcthkiks. SOI
LuciA?(o K8, IS. AnpU riivtiKtv in omnibns libris tlcpravattim
est in iapixiv ^luy, quod Teliciter sanavit C. F. HsaiiANfios.
ICONHKCN triplici vilio nalum e TeeNHKeN et unum c pe-
Hit ot ID Edbdli fragmenlo apud Atbui. III. p. 108. B.
i/ieu a TfuS)i xa) txXtipig ^ xipti
pro 4«Aifpfx^ Kipti , quam Ualbcahpius revocavil. Cf. Atbu. IV.
p. 136. a. VII. p. 283. In Telsgudis fragmeato:
iw' S rivTuv ivvv ?,^fei nlvxt xxi irfioiriutXlgairSM
qui Codicum scripluras aniant pro iiiav Poasoiti retinebunt
ii rav, quod esl ap. Pfloriinf v. 'sttacu. Oouiino perniulla sunt
passim in Locuri scriptis indicia lillerarum uncialium perinepte
conrnsarum, velaU39, 24. o£ jCu^Awta ^tq ivnixa-x» , 38, 19.
Zvtov pro itlov, 39, 8. ri ^hkpttpov pro Xo^xi^xpov , 66, 54.
xxTixa^t pro KXTta^e, 67, S, 1. ctvepij pro At70lav , 67, 14,
4. lytifttv pro ?rif f»iv , 19, 6. Sii irof pro & SiffireS', ibid. <!
ri ^ixt'v pro fTr' l<pilKtiv , et siinilia muita , qaae utilit«r jave-
nes notabunt et coUigent, in eodem ninrbo praesens auxilium
allatnra. IC et K ilerum conrusa fuerunt 75, 4. ubi ntuxQ;
el riuTrii de loco cerlant. Saepe in bis aul I peril ant C : qui
recte KninxX^; appellalur a Diodoro Sicdlo , eum nunc Xai*o>
PBoif Hellen. Vl. ii, 10. ZmrixAiis vjdetor dicere: W/trwo-f
T-nirtKXix. Viden unum i incaria neglectmu et iCnfriicA^as re>
Rcribendum f Simili errore oonnumquam xarai^iimvixt scribi-
tur ubi iucTiticTii<rxriai ?erum el necessarinm est. Sic Hnoiwro
VIII. 105, Ss riiv fofl* KXTtviiffXTO dr' tpyuv ivoffiuTdTav red*
diderini KXTtKTii(rxTO. In Isogratib Panegyrieo § 182. ix rSv
&?,?,OTpluv niyihovi jrXoimu^ xara^^axvixi solus Urbinai , ut so-
let, oratoris manum servat KCtraKnirx^Sxt. Nan constat sibi
oplimas liber §. 62. cl irpiyovoi Toaavrtiv tuiaipieylxv xaTsijiiaxvre
exhibens cum caeleris, ubi repone xxTeKniF»rro. Contra recte
apud HARPocRATiomH T. fttTolxioy pro Tin olxnaa auriSi xxTmeni'
v^fitvaq DiNDOHriDS de Sadppii coniectura xxreumffiftnoi recepit.
Queniadmodum in his perpeluo scrihae ballucinanlur sic sub-
indc ifl^a et H^a, fio^x et Hei^x, ititizSat et ieHx^xi susque
deque habuerunt. Videbis in Isdcratis Panegyrico § 90. ii-
^in el itl^eiv permixta. In Ltsia 12, 53. tf« Afu^tpoi fi^xv
Bensu vacuum est, aul 'Rst^av verum est, aul liil^xpuv, qaod
Gbblius coniecil. Apud LuciAHni 24, 2. conlrarius error est:
sdbvGoogIc
SOS VUUB JiBCnOHBS.
/rl r$ ^nfMOTi , Sin Siei^ev it AvfutivMf rpeexHvr* aOrin tv-
Ttl>.»vi»t tk r<p) T0U olvou. Soloeca oratio est et non satis per-
spicaa. Gorri^ Q^n , id est in «om«o vidil. Tritum eat IomTv
de somnianlibut , vide PmaoH. ad Abliuh HKaoDUHUN post Hcw-
uam p. 434. sed alia forma veteres. alia Lncuums el aequales
utebaDtar.
aut ii^imv lui iie yivtux' i&iliuvt
— ii( Sif/n iMKsiv,
aut ISflf Xieiv , tiititm Ipiv veteram sunt , sequiorum I3a|a 3v«
ywKJttii fuu wfovtxdm , ut in hoc ipso loco Lucuinta scrlpserat
paullo aate ISolcv 4 'ApxtriKout yuvii ivmivru ai riv £x(Stfyv
tu?^wM t\9il¥ 'Mnvulut »W. , qnod satis nostram ralioaem
cODnrmal.
Qui LuGunuK diligeoter cum AatiqaiB , quos imilatur, compa-
rabit et librorum scripturas is siogulis excutiel et aflslimabit
et ad GramtnalicoruQ) teslimonia exiget et poetarum locos
metro stabiliores adbibebit, brevi iatelliget quidqiiid scribarum
captum superat, quidquid exquisitioris dictiouis aut eloculionis
servabant veteres, Graeculi dudum amiseraDt, raro illaesum et
inviolatum ex istorum mauibus elabi , sed vel refingi ad uovam
loqueadi cODsuetudiaeui et compouendi osam, vel prorsus de>
leri et obliterari subslitutis noviciis formis aut veritis, tpI oDe-
rari inteipretamentis et iosulsis additamenlis impediri. Sic
pars aatiquae linguae disperiit, pars aegra et ioquiuata circom-
Certur: quod verum est et sanum iu ingenti librorum oumero
et testium ulcumque dissantienlium mnllitudine subinde tenni-
buB sed certis vestigiis indagari potest et i^i semel rectam
viam sis iogreasus quod periisse videbalur reuasci potest ex
certa aualogia, aut ex antiquitiimis corruptelis, quas oemoite-
rum attrectat, aut ex poetae loco aut e Grammalico in lucem
revocari. Quorsum liaec? ul Lucuko restituam autiquas quas-
dam formas, quas sedulo Graeculi pro captn suo ubique et illi
et caeteris omnibus exemeruat. Verbum x;/ai peoultima louga.
(unde x;</(u hie illic apparel) . babuit olim formam onam om-
oibua usilatam Kixpift»i. Producia penullima respuitv-, quod
sequiorec ioferseruot , lUxfivfuu dicentes-, quod tarn pravum
est atque xnUvufuu. KiXf'l*ii>s, Ktimtftivef Graeca sunt ut
sdbvGoogIc
Vabub Lbctiohm. $03
TtTifiUvec. m\em.ixf^^v dicebant et xf'^ifi 9^ xplfut, Quid-
qaid faoram aUigeraot Graecati, ioduitur novicia fbnua, xixftr-
flUuet xtxiviffuu dare solent, ul xftviAa. Kixfifttii elabitur et
certae analogiae honoa coDstat, ubi veterea scribae nolo errore
ei subslitueniDt xixftiiuu, quod Aictum est iQ Culiiucbi ffymno
in D'utnam vs. 69:
ubi longa et accurata HEiisTKBBinu anoolatio DemiDem deter-
rebit quo minus Ktj^tftboq rescribat. ' Oiversiasima sunt qaae
vir magDUs accumulat. Quid huic ootioni comiDUoe est. cum
X^sieu ^m , i/trepif , ^lef Xiffpixf • ^vft^p^ , iruj^tp , vaiia-
Wf >X"^*"> °"pV irvEii^ri et similibusF nihil prorsus. Aliad
est Kit o)eo , Tul^ine . onguento . aliud u»gi el obltm , xf^ritu
l>.»i^, ia0iKni, nvpv 6t xpl'^'i- PermoviL auctoritas viri
SiNTKHisinii , ut in PLDTABcm Cinums cap. 1 fulilem lectioaem
ir^ix.^ Xpnirifuvov rertssimae, quam Rbiskius repperit, xf'ft-
fitvev aiileponeret , qnem nemo sequetur. XpTna bis scrvalum
est in eiasdem Hymno tU Atfi/r/ue tUs n«AA«30( vs. 16 :
oi yip 'ASavtit» j^tftMra puxri <piXi7
et 26. nbi iam apparent interpolalores. Da&co Stbatohicehsis
d€ metrit poeticis scribens et de syllafaarum qoantitale, (cuius
rei pauci sunt quam Dbaco imperiliores) p. 96, 17. UiaiL
Xphftara in boe loco ostenlat. In Athihaki codice , (quem ha-
bemua unicum ex oplimo et velerrimo descriptum , sed ab eo
librario.quo non novi alium stolidiorem) lUxpif*" nonnumquam
evasit et xpil*''t vide Euauu locum XIII. p. SS7 f. Acraki p. 689.
Macngtis p. 690. Apud Hbbodotum IV. 19t( opiime tegitur trr«-
polvi ipvlduv Ktxfi/^ivoiffi rlav^. Id Aristofhaiub rragmenlo apu4
Stobabuh Flaril. CXXI. 18. conclamatus locus vs. 7. irpoix£l/tt0'
oiY etf MTMuxfifUm in iotegrum restilui mibi posse videtur
si scripseris:
rpt&xtlpuf oiiii ffaaxipei xixpifUvti.
comparato I. 1. Maskbtis /3«xxcef»3t tuxpiftivm. In caeteris fere
xi^ifMi el xt^tut obliterala eudI, iv^ix-ri^ xtxp'^f*^"* babe-
mus in CyroptutUa VII. v, 22. et i>iixti<r9 VII. i, 2. et in
Sympono II. 5. x4itv &» rte roino ri xt^vfui ?dl3oii Mibil ho*
rum genuinum est , sed quomodo in Eusoli versiculo, quem su-
pra indicavimus, nnetitlvip rAt yviiovi xexf'ftiv'u , Edstatkids
sdbvGoOgIc
504 Variab iMmoKKt.
et apographa xtj^iaiUvcu babent , sic XBitoraonn et aliis velc-
ruiD , ubi xip^taftcu scribjtur , labes adspersa est a GraecuJis ,
et xfttM in Symposii loco et alibi repoaendum , quod ilerum
aalvum abiil apud PoiLoxxiraH Atbbnabi IX. p. 409 xfinara. t"
i^potrleifut. Caeteriitn discrimea iater xfxfiirSxi et xtxp"-
ffSxi , quod Phbtnichds commemorat in Bekkeri Aaeed. I. p. 46 ,
comnienticium est. Unum atque idem rerbum esl et scriptura
xixpeifiM et xexpilrSxt , at XP^Ieiv, Ut fcM^xtttn , ut (Stivttv, vtl-
^tn , $1x}\tiv, alia sexceata, debetur iis, qui constanter > prodit-
clum ita scribebant. Apud Lncuniw quoque 70, 2. ij&i>.tf
KixptfiUvm ri rpirarev ad veteram ueuih reRnfendum esse
censeo.
Proraus eodem modo, quo in lUxpiffUu vidimus, Graeenii ^as-
santur in xtxiviftatt. Ut Xf^'' sic xevlu penultima longa unice
vera et proba forma est , unde xnUviftai , xsxiviro , taxovifihot ,
quidquid scrihae moliuntur , sola Graeea sunt , et xfxdniTfiMi ,
xexivKo , KtKsvirftiyoq ex veteribus quidem el probatis scripto-
ribns undique sunt furcis expellenda. Ut xixp*n*xt sic xtxivtifixi
in librjs servavit iotus bonam formam. Kovl^a nihil est, a Gram-
matici3 nctnm ut i\i^u , d/itpii^a, o-kac/vw, x""' tiyi^a, «•
tSofuti , <lxa (pro «}fu ex xxhxo/txi repetitum , Grahmat. Bbk-
IKRi Anecd. I. p. 123], ivSijaex, ifiym , TunSina, wpoftiii (tyri
TW rpovou, rpo^iia, vip^i^ai, haec omnia praeler quatuor prima
idem Bkkkbri Grammaticus bona fide pro Graeds afferl. Bexke-
Ros ipse in Isocbatis Nicoele § S pro xhSivevrxt alias res agens
ex codice G recepit t^jiovrai. Eiusdem fai'inae est itxISvveftM ,
quod nimium palienter fenint in Hibosoto II, 96 , ri TtiiiMw
it& Tijs Tpimot itx^uvtreu pro lixfimhriu , namque in usu erat
^uv& , ^6vu ,!0uff» , fii^uvfttti, unde /Su^ifii (pro /SiirSifv), ut xvva,
xivti , lioitct. Lexicograpbis debenlur formae iv»Siijiii»i , Sfti-
m^eiiMi simil. pro quibus Graeci ivxSxlofuci eel. dicebant, at
io Oraculo apud Hkbod. IV. }S9:
S; ii xiv is Ai/Stiyv ve^uifpxTov wtpev lAJ)i
yif ivtcixiofiivx4 fiirA oi jroxi (pa/ti luXyianv.
nbi corrige Ai0ux» et fit\fi<rf7> , namque iaiphiev Terioixi, io-
xa , ToU Aapiit^n. lisdem dvxvhijSa acceptum referimufi pro
ivxvifAwhytftt et alia e fallaci analogia contra usum dicendi Gcia,
in qua re f^aepissime Graeci sequiores impingunt. Forma iiJit
sdbvGoogIc
Vabiai Lbctionbs. 306
quam futilis Grammaticus ex A?jiffefuu exludit, noD multo
melior est ihiffxu, qua AirriPATBa SmoitiDa abutttur in Anihol.
Gr. T. II. p. 6.
Eixyifxq i' &v x^^"^ ^Tip iit^a «utJ; »\lvtui.
Eiusdemmodi est futurum iiUsv ex &ius» male natum. Strato
in AnthoL T.- III. p. 78 :
ii^oft' iy^ (tiKiktpoii , iit flit riv — oi!x iitivut
eadein forma ahntitur Pldtaicbus in dcenme 25. vfoyi\6ev S/tS-
ff-ttv, eslqiie adeo repoaenda in Mmo 29. SJmillimo ermre Pio-
TARCHDs ex d/t^piia-ai extudit i/t(pti^siv in C- Graccha 2 et e vI^m
vlmin in Thtte» 10. Pervnigatum iam olim erat .ritiom , que
S^?,uv et J^Auv apud Atlicotfvo i^Kin el i^Xiv legebatnr : hiao
Graeciili coeperant ^A»,nc, et dicere, tldseti, si Husif placet,
Grammalici errorem alebanl. 'AveAAHv/3i)( i "Siiicafut h uxemi^-
ftart np} x*p<tTptv^alx4 Attfuriivouf (teste Ammosio de D. V. V.
ScpMt) annotavil : X^^ti ftiv m M jutrtHnxi f^'- ^Aja-mffn di-
cendum esse neque cogitat homo , neqiie ftirlasse seiebal. Venia
igitur dari poterit Dioni Chhtsobtomo, qui in oral. XXXI. p. 365
SipKovffiv el 566. &p\tTt sibi credidit dicere lieere, sed ila ne
uraquam nosDio, Deque Apollomdbs quldquam, quod aliunde
Don sit salis cerium, sibi credere postulent. Eliara qui baee
mihi dabunt et turpiter a Graecix erratum esse agnoscent, re*
elamabant si eiusdemmodi Tilium ab Abschtlo coiumissum esse
dixero. At ipsi viderint quemadmodum pofitam ab eo crimine
defendant in Choephorit vs. 680 :
iTTilirep i\?Mt , a ^iv', t'ls "Apye? ideiq.
Ikicv enim olim in usu fuit et xiiiv , kIu pro tpxo/iust non eat
melinris notae quam S^Ku. Sic igilnr, ut redeamunde drgres*
sus sum, xnl^o) nihili est, temere ficlum e %ni^f« et similibus,
neque alios testes habet quam futiles Grammalitat sequioris
aetatis: at istts scribae obtemperant el in Honuu codicibus tw
yhraurt , ixdviffirt , KtuivKo xiffq hinc inolcverunl. Bine si qoaode
KtxoviftivK apparebat KexmiTfUyof eius locum occupavit , ut in
AaisioniAiiis Eeeletia*. 291. $x)t Ksxanfthas, ubi Raoentuu , qui
saepe bonas lectioneii serval solus -, cum deterrimo quoque tw
kowfiivet obtulit. Plura dabunt ffirrriuititDs el ovm Dnoonnb
Stepbakos, unde haec stabiliantur.. Quod e Philonr afflsrunt
fii?Jieufta KtyuTviai Corrige Jtavitviai, quod melius uxetievitrSeci
sdbvGoogIc
306 VkRiM LKCtiOflss.
dicitiir,ul. in lepidtsstmo versicnki, quiawM Plutardbi verbis
male assamtu elnmbU ct iaelegtos iseedit in Pmt^o Hi.tii^
^v sWelv t) xufttxcv ,
. lit Srifof rpi( rtv hifoy iiv»h.tt^«t
rh xf^pi i'. uvexBvierm.
bellissimus sane senarius. Restitue: ri itoMixlr iS« Srifot trpit
riv h-epev
ixaijliptriu ri) jctifi f- utrOkorltTM,
qui AiiRnr^uiB et CuTnto dignus est KemtrtfiiMs spud Lucu*
mill est <, 41t.fi, 24, I, ubi xtMnmiUtM nm p\Xae abest et
16, 3. obi in cod. D. tamanir^iyet vtfptTel. Ad primuu locum
qnod HcMBTKUOsiBg anttolavit: 'jmrmtlt 4tt mlrum. probu ■<««•
vifiivBt'.an it§xo»irfAivji(" neninem movebit. Uliliora idem
(tdscripsit de confusiona inter ttxottjtivK Qt kernvMidnt, Cff,
Inll. ad HsiTCB. in v. In Suiu v. xtxatiftamt eximinu codex
VofjMMH, qni mihi haec aeribenii ob ocuksest, liaiic hexame-
tram exhibel:
(iXAi aiinftUv xtnsviKfiiwi ix xi9J/uia
et niox bis ^sxmMxi pro xnuvTv^xi. Nae qai codicibos «t acri-
bts aliquid tribaunt, cantius semfier abaentes admirabuntur.
In TsaocMTO I. 29. xiv&hv eKi%piif^ xtKeyt/ihot an xaxow/itwaf
scribaa perinde est , qTiia ulraque leclio nauci non est. Ini^i-
gerem xexvX/vftive^ ut si^xm kuKkbI dicunLur apiid AninAEUM
XV. p. 678 sq. vbi duo Edb&li fragnienla: repi<popvSi xuxAfii-
fifveg 'nrTTtp xuAi?i; ^^^ttus;, el T-tfy) auftm f-uv/AAfTttj («ic leg.
pro vwlxxaau) VLiaaig Smti xithifitfi vtpi(piira% mibi qnideo)
omnem propeflnodurn dubitationem exenMrunU
Tertiam exemplum est vBrbt aaMqui omnibns propunodum
lods ad fannr diem depravati juoiAa/u peoulEima producla, tinde
(tMKxslnv priiDwn natum est , deinde (Mtt^xiOv «t ^uUxnlv el
fiM^K*iv et ^akitKW , fix>M*iii», /ut^tati^f, quoraniDlhJI saniiiiB
cbL V«I ipsa analo^B ftuXxIa seluiA probbm esas erincit «t an-
Uquam, confirmant testes meliores et inlagrjores, quo fado
oaateri cum famae detrinMnto suas quiaquilias sibi babenlo.
luvat in ilia verba osteadere qnam difficnller emergaM prise*
vocabok, oiflolsia et paucis intellecta. fiBHDsntHss ^ixerat
p. 120,7. ftihtkifist Mtil fi^aXxlifttv , non eat vola nee vesligittn
ia iMidd. , qui dmaei ^«A«iu?<dl|iufa habenl , maaifeatam tiil«r*
sdbvGoogIc
Vabiu Lkhhiis. 30f
polalionem , lie senau qntdera satis idoneo el ad senteBtiam
tpto. 'M»Awd!S*fffai flt futJMxiv rt ti4tvumi dkilur qn ^ prtore
studio, aciiflaonia, Tehementia, ardore remJttit etquDmacrin
agen instituisset nunc tegnior fJt agitque ramissJus. At ooa
hoc dicU Orator : iieiles desidere damat cnes suos , mliil age-
re , larpert in maiimis Pbiuppi ioiurits. ServaTit nobis verbon*
Mrs UABiocunoK, cut scribae fiaximiofuv affricuerUBt. Aucaru
loeua, quo aititar, partim evMit: tbiftifTi ftxXidttv mH, nam
qnod docti hoaoines cDrrigunt: '
BOn videmnl haec inter se yagaare. Docti firaaatBatlci , qui
?ii^»K oondidanut, sedakt pMhidn* interpretati rant, aed com
muUiplici infartunis reliqttiBe veterum Ai|cai/ ad nos pervene'
rani. HaiKBiim daoB attctoras aequitur. Ex allem descrtpeft
^aAKf(7v: ri vici ^Xf'f Atwiriat rki JCtTpKt , ez altera
pcaAx/artfv: fta\Mus luti «ataa« tx/TW, irmniitti roui Sri
Kfieui lUKfbntiirxt (lege wrrcncA^x^ntf) fut>,Kt^v ?,iryiwt. Pro*
Tu» item « duobiw Lexicis paAttUiv , deinde ptdi.Kii}v interpreta-
tur. PHarnflBus Bhxkuu Amcd. I.. p. SI. ftetfMxiSjv ullalH. Si-
Cksam iv r^iinxti (apud ScnouAsr. Nic. Thmae, n. 582) r^r
^Axvf (pifri ^r« repJ r^q Ttd'kti ««} xi^»i «•* imH^funu
Tiiifvi ■
xniiipuens Af^^xiut irSvoii ri' ftuKjulartt
id est ftM>.»i3vTe«. Quia <iramalHtiett6 non mtceos ponil sed
txempla , pro vtttStiftm'* oorrjge sodas inraitlj'ftiiru. Hiac aatis
Into Arato in PhaenomenU vs. 294 auam nnDttm resUtuei, si
scripseris :
rire ik Kfiitt ix Aii( i^i
pro Tulgala fi»t.KiSuvTi et Hisiddo iti 0. «t D. ts. 028. /M^fit
(uKkIovtis pro fuiXxiitnTt^. Satis eliam certuni est in Xbho-
PHonrts llbeUo lie VenatiMe v , 2. pro al mfvff [uiXiaaiaMi rit
fTvMf ev iiinmrrai xUtivtv^t reaeribeaduni ssee ftaxxievffai. Ai«
ripuil faac verbum Aklmhus, perinftplus Bcriptor Irbrorum de
tkitvra Ani'malium, fauiusmodi voeabiila Tenari solitos qnibos
oratioaen tamquant gaiamifl distkigiiat. Qaater uias est , Uh
tiM scribae inquiBaruat. I, 3S. futjiAKta. V. 12. (taxxxal,
IX. 4. jtMAamfTi'. IX. 16. tutt^xt^av, pro pMijdn^ futkttltn
sdbvGoogIc
308 Vamab Lbctiwi!!.
ot fixXidwffieVi Arripuerat apud LuciANini Lexiphanet 54 , 3.
at in eodem scopnlo ndhaesit: 'iHu iotfut xa) /uiAxju t) vSifut
OimoRnus dedit, quod in libris ent (m^xxiu retianit BKinos.
Repone pMktda, quod eiosdefn formae est alque \^a , xovla ,
f^ytu , xfiu, in quibus omnibaR penuUima prodocitur. Se<
^aiorcft pro his \if6in , laviopTouv, immiv , ixtt^m, dicebiiit et
luiudti* disperiit. Si quaodo ia libris offenderenl, mulcabant
ut Tidimns utque solebant (afuhtv aUrectare , iiucui fuiviM ao-
liquioribua oMrudentes, quale eat qaod ex ApoLLomo Rbodw
aSerunt II. 247. r$ tbi i^fy^ fttiriiwi pro iin»Uuat, quod so-
lum Teleribus in hbu fiiit. In raullis alKs rerbis rormas rele-
res nova lingua producebal , nen oimXam wd 'vxaseiu dicebanr,
Khxieietn pro x^v . XfT/^«i' pro xirttiv , ipsrfuiv pro dpovr ,
tevfttutw pro iiiv, tiXei* pro 1\^tv , rapiuv pro valpen . <rfu)xE'f
pro vfiSiv , Kiiiifa pro kh^v , v^x^^^ V'o **iy > d*-iita> pn>
AxxTv , JD cuius verbi perrecto cerla auctoritate cnnslituendo banc
dispulatioDem absiolvam. Ulnim it.ii?itnai an iAifAerfuci reriiu
sit dubilatur. Aoalogia non est una et simplex : dicitur ixtix»-
ptmt, ipiipoiMi, ^ed xxTfiiiittrfMu , quemadmodum xtxf'f^'' ^e*
teivi/Axt , sed xvKivM habet perfentiiin xexixivftxt , Tfltn priore
longa irirpir/t»t. In TairayDiDB IV. 26. tiriytn tlrvt &Xj(M(ii-
vov , atii testes ixtiXfrii,ivov tuentuf : in Herodoto VII , 25. nret
if acpiiri ToKXif i0otrx Ix riff 'Avlift akni^vfthe^ nihil discre-
pant libri. Dirimet banc litem poeia, qui certa correvHone
emendatus banc reTeret gratiam. Locus est Akphidib apud Atiw.
ifAKUH XIV. p. 642. A.
Siin tct' ^xourte; j3/av iXtiXe^fiJvov ;
' " «i tsSt' IxfTv' l^iv VKtpat ,
in unico Godice antiquo Marciimo est jS/ov dxiiXefuvn xt nurt'
latvigtv. Dobrabds verum vidit:
^}tf xot' ^auvxt I3lev
iXilhifUvMi — vxL — tout' liuTv' iri» vaip&f.
AAHAeMSNO — NAI vitium peperit. Itaqae Herodoto
AhifXcfthai reddendum , Thucvdidi conilrniandum , Xbhophox
ea<lem npera molto maiore etiam bonelicio maclari poterit in
Httleuieit V. in. 21. ol ^Xtiriu riv lifiiffuv i]/>i<piffiiftr»ti virtv
TiXtTv if ^piaitv xeu iroKWT$q t*Cto Th iiTtdjim rau tixiTOi
Xfivov ^nniapxiiiftevu ftiipxtvav , qnid nit vTtov rtXtXv nemo di.
sdbvGoOgIc
Varus Lktukis^ 509
xerit , 9TT0V ixitv quid sit in ea re nemo non videl. Prieterta
iDagJslello redde xx\ rouuvrtt rcvro, quod taiu insipiduu et
paerile est qaam otiognm el sapervaeoam.
' Qutrlum est verbum velus lonum et Altuohtm, quod scri-
bae contaminare soleat xuxttie}. E formifl xu>Jra. iidixirXr k§-
KiiAtf/cM, ^KuAMqv apud aequiores nala est praesenlis nova
fornui xvA/v.veterJbaS'iinisitala et ioaudila, ut ifjriia, ixuiu,
quas eadem inseitia e formis ipxvju, itpruira et lAx^o-a , «A-
)eur« Graeculi- eOinxeriint , ut tumisita ex xot^o^a. 'Atqae nl{
quideu in suis scripLis loquanlur quod lubet, modo ne easdeui
sordes Tetehbus, qiios describebaiitraffi^ciuiiaent. Kua/w., /xkv
A/tt, (l7xvA/w, TpeiriafXlta nemo veteran dixit aut poluU dlcert;.
ilaque ia VetpU rs. 201. viv Sxfuv. t^ fUyetit inivoi ti v^or-
xiilAi^ ye , ineadi manifeslDm est sive TpeiTxuf,ivo» sive aliud
quid latel. KvA/vSu apud Auieot certam habet aucloritatem , xu-
?4»iiTe , xu^lvitTtit , xu*,i¥iiiuvKt , iicxu?Jtiiay Aristophanxs dabit,
£99. 1)49 , Ecclct. 208 , Nub. 576 , Pae. 134 , ut apud Homiruh
XuA/fSfi, kvA/vJwv, Kut,t¥iiiuv09 , xu},iviia6»i , xutjvitrm , kvXIv-
im, alia. KvXivieTw el xuXivieTirSM apud eosdem subleslae ad*
modum est Hdei , quauiquam saepissime in libris scriptia et
editis islae formae leguntur, ioipriuiis in XBitopBoitris. In Ha-
nis Y$. S3B. fteTSKoXivieTv aM» is) vpbq riv tZ vpxrrevTK toIxb»,
redcribe furKJu/KlfiMiv. In Homkrd xuiJviti pro Ku?,niti iaiu
AfuSTARCHo vindice egebat, vide Scholia ad Iliad. P. 688, unde
apparet vulgares turn et oniDibus usitatas Tormas contractas
fuisse , qnaa equidem eodeni exemplo omnibuB exemerini anli<
quis, qui xuxtvin babebant tantum el mfJviefiMi , praeterea
ixlviu (non iKiu , neque iA/(») et juiM»io5f*M , TpoiuL}>iyiovfuu
lum £>.iyioufuu. 'AAiviu > unde eel i^xxlrof apud Aristopbahim
et XcnoPHOHTXM , incdume servatuui est apud Lioridah Tarenli-
Mimin Anthoi. Graec. Iagobs. Vol. I. p. 168.
M^ <piilfeu, ivipare, vtpfxXavtov l3lov 'ifJUtv
JAAtfV i^ Sxkiit tU x'^v' dKividfuvog.
Post ALBXAHDkDM xuA/fl et KuXivia et xMivhSpuii accesseruni
el passim, uti Tit. fonnas antiquas expulcruot. Atlidslae nova
veteribus admiscebant , scribae haec tollebarit, ilia dubslituebaat
duuer- eo perventum est ul omnia velerum rormarum indicia et
vestigia paulaliui oblilerata et delela perireiil. (Inicus fere in
sdbvGoogIc
510 Viiua Lktkuus.
Ldcum locufl in uno owiice banc labem argait 1). 6, furtiri-
tti ripi Ofufv, htiKuXtvSehtti i Ibtpvavi^ , ulti cod. B. omitiim
longe antiquissimus . aerrat lecUoQem iruati^Hriti, aalam ex
KTAI~ — AgCen i. e. — KvtMiiaSa. KwA/vSou^mw est io
omiiibas 9, S, t. et 60, 3. xutMiijib, ■ DtssentiuBl id xoAivlMf-
fuvK et m>Miovfuvtt 49, 1. et ii^ x^l*^ xiiXo^vrai et x>av
}oSi>rM 60, 12. alrobiqae editores male xvKaiK racsperiiaL Ki/A/m
et compoMta apud Locuiiin Mepiiuonle oecurnut, at is l^iido
looo SH , 3. lieixii Td? xHm et luiA/iu )ui9'& riv xifav, lAi ve.
teres ixjAivdv et xua/vSm dUisceat. Obiter illio corrige $ 4.
ruxxiyeiit rii l-jprnut, quianoD ipse LncuKiH, sed i ritfof , credo,
dicitur xuXitidfisnof wptntrtHaM reatitua xfionrralrmrroe- Scrip*
tnra codieum aotiqnioruni xptmrrtUvnl peperil wpoarvrntacwrxq
et xfitmrralrarra , quod aate pedes eral nerao vidlL I^hotiih
in Lexieo Bsam velerm nolans noa HoXn-ieTt KufJtt^ sed xu-
hlvStt voluerat, qaod coD&riuat HesT'cbianaiD Ki;AJv3<r. hricpipti,
laiKtet. Kufi,Mgricii iftehf , imo ran xvA/>^« ex Hemai Iliad.
p. 666.
Nor dissimiiis «rror sed aliquanlo rarius in libris Graecii
commiLlitur in verbis owvecptTi^ et iTi¥»^i7y, quonita forma
Tetas et fHVba interiit , quae est nm'i<ptn> et tirnbptn. Ipania
vbpiiv et yt9otpiv»i apud Grammatkot et }.t^ttn oonditores coni-
meinoraDtar , in scriptis veternm mibi leeta dob snot , ^vwi-
vo(ptv exstat in Aristophaneis, vid. Pbot. v. ^uwhwipe. Soperest
Svyfipei S6i in {»»«]}» depraTaluni in Avibat ISOI:
iiretfSfiil^ti rif vt(fiif.iit $ ^tm/i^tt;
et sic emendandUs EnaiNns in Sieelra 1077 :
■I y f^aoiT <fif nwkpav9»v B/tftarx ,
eon vwv%(pot>7av. Vera leclio casu emerserat in etusdem frajf-
mento apud Stobabgh Eel. Phgt. I. p. S18:
euTu a tvtfrSv ffTipfiM ruv jvii- tiruxeT
via cod, A. auwi^et , QiusFonoDS in novissima editione et Diff-
DoariDs ad Stbpbahi Thesaurum vvwKpeJ maluerunt, errore, nt
mihi quidem videtur. Nf0E7v neqne analogia , neque nan scriplo-
ran! nilitor: ri vicpoi et vtvt^hM argonnt Tuisse ti^w, qaod
sdbvGoogIc
Vauu Lktumhs. 511
pbnUstBie coDfiriiMl irlvt^i apud Aiistotu,ui Problem. 36, W.
II yevi/uni JiriN$0wmv » imo vers iwivi^ougn , et hoe Aluuh
rcddo apod Pbot. v. fiixxat tMHAxv.
*&s hrni^i r) wpiitm i Ziiit iw}^
iwEtra pmMm pu^ktv,
pro ivn^Bt. Graeoulis , qui solebunt vwvtf^Jv in libris vMera
et iu ooeperunt seriptiiara et «vwf4)i}fff t dioere et woiilia , suos
errarw lubenler relinquiniu.
LueuKi causa ottum verbum veiiis adiiflum. de palaestra
$aaiuai , ia qu» defonaaodo-et in alia omaia perrarieodo «eri-
baram natio cnaiuraviL Verbum esl vMvtu el Tfjvvo/t^t onm
tola cognatione, irxly/ui , irKiz^t , ifi^ir^^ , xtpiTfJi, imrt-
m , vtfiw>dv7t» , MM-ffTA/cffv ( qoae quoties ocourruot , tolien
fere depravantur in rJ4rM«. Mfa^MS* iM»tT>jirtti'^. ii"-
wtrxtyfth/os, simiUa. Pouvx U. ITS. diwrte muhs «x bis coqi-
numorat, sed aaliquum oblineot acribae, qui wipmnrMirfti'"^
TftfT* hi hnx^rx rm 7)Uai) bona Iide dederunl. Paltaaria eat
G, OiMOpBpji en«ndaViQt qua Aaisropaua reddidit ad SripaAKi
Thta. V. HVrmwXirnt.
pro »*T«rAifr>i<rK et HmcaiO zaTetwXtyiir§t: -^ 0iiitmT?Jyiut
xiytwi. rfi evp a«r«irA/£«i mrmyontt iri rm mtMiaivt^
leal vdU aw) iun»Tt*xii>T«u evrv ijutrh , nbi quod aanx^vrwH
debdtat rapooore pro narmttx^vvav, collalo Hasicuo v. ta/-
ytt»'. 4«^ ran KuXisftirup xx) cAAcfdn-wn , Sttu irtft^vru refa
rxiAwt narixts^tif , ubi TtftfiAurte de meo dedl pro «-«|ia0iiT««,
Sumtum igitor boo d« palaestra adhibeainus ad Locuiu Iocbob
de ea re corrigendum 49, i. de luclaDlibus: hmunmrtwiu tuii
T§fiiwxi^9i air^ ri witi^n nn-ife ri)v yattpm — &yx*i '*^*
SAtdW el % 31 itiUnt ftii rf/)/rAi$i|r< «^7« r^ nihn t*^
T^v :>'dwir*.)e«} iii7X>P''> reponamoa cenaeo iitrobique rtfirfj-
£«« et wtftw^i^t et pro lu) iiiyx>r" , quod inaudilum eat et
praepoatere compositum , oerrigamus u) &yx>i'^t. Pro ripifftil'
van poeiae dicebani ifttp^xlmiv , teale Poixoca 1. 1. , caeteri n-
fitrtJavtn, quod ut reliqua eiusdem slirpia in -TA9tw et -rAl-
{ci aolel distorqiieri. Utpi^kitun cruribui dod dicituret queoi-
sdbvGoogIc
51t VaBIAB liBCTIMnS.
admodum TSfiirf,lyinv ('- £■ rtpi^ditiv) et T<pirAfy3ifv certo di-
scriminG perpeliioqne usn diremta saaX, sic Buadeot oUBia ut
credamus idem inter TipirKlvvgiv et rspiTXixtiy inlereBse.
Apparet verbum aliquod exquisitius et non cuilibet notum
aiit perspectum latere 26, 37. abi bistoricus dicttur debere
rei luilitaris et vocabiilorum non esse igoaros el turn alia scire
(um quid sit i^i?.x6veiii xu) Ttfttxxivm , at hoc qaidem oemo
nescire poleral, neduni ii qoi bistoriam scribere aggredid»a-
tur. Non diu quaerendum quod lailitare vocabulum forma af-
finc 3 scribifi Rbsiiuralnm fuerit, nemfte V^tA/rrHv ue) xtpitxlr-
Tttv. Nod dubitabis comparalo XnopBoims loco in Cyropaed.
VHI. V. IS. el cr. ScRlfBlDBliON ad Xbhoph. Remp. Lacedaem.
XI. p. 65.
Antiquam verbi formam, quae sola olim vigebat , scribae con-
larninare solenl in futuro verb! ixSoftxi. Alhemeiuet non aliler
quBniaa;A^0'O/:^f dicebaut , qiios sequebanlur AuieiHae. Graecnii
ex iixtiv6*!v produxerunt dx6tjiiifftf*»t neqae tanltiui ipsi ittt
loqiiebantur sed veteres cogebant idem dixisse videri. Freas
deprehendi nonnumquam potest, delude passim damnum sar-
eirj. Admonent magistri , Mobris p. SI. «x^^reT«f, 'Amxui.
ti%Seaiij(riTM , 'EAAtfviiw?. Neque (amen bene moneoti oblempe-
ralur: saepiiis Axitai^iranxi recurrit, aoDnumquaoi ixH^'l'M,
in quo est erroris progressus quidam : ix^hsfuii, quod prorsus
in desnetadinem el oblivioaetn abierat , in AxUvoftau comimpi-
lar, cuius manifest! vitii exempla vide apud Pisasoinni ad Mob-
MiHS 1.1., deinde forma novicia et vitiosa subrepit iix^fffdilo-o/uEi.
Platomb duos locos affert PunEwt. In Gorgia p. )t06 C. et in
BepuhL X. p. 605. £. ubi genuina forma e codd. restilula est et
onnm Ardocibis dePace § 21. tt m if*"" Axtfvt'i^atTixt. Addo
Xbhophortis locum Cyropaed. VIII. iv. 10. x«) vii »Z ouk texie'Siiv^
fui dMiuv TiAif^ . et Aeschiiik in Ctesiphontea % 242 avvei%-
itatii<rif*ivti M r^ tov MoXerruv fiasihias -Aiit^ivipeu TfUvr^,
ubi in uno codice esl erroris prima origo vwaxSifvifievae et
THEOPeRASTi Charaelt, \IX. evx Hiftty T«vi iriprav koivHv am-
axSffifirofUvoui , iv Toiw reiovreui jrpoiiniSa. Non magis bis
omnibus ext. parcendum nianifestis orroribus quam apud Lu-
ciAHUH \iji; S. iotxirsi ix^eriifSOfUvotq 'ti ^uitiveyreu, nasceos
vitiufQ eat Jn oodicibns AF dxAttvoftimg , undo olJni iz^tn-
sdbvGoOglc
Vabub Lectiombs. 313
Hhu^ OTiUum oportait. Quid facias scribig, qui ve) lu Nubt^.
but vs. 1443.
lu) Acq" t'^i oin dx^^"' ^^a" £ "U" TiwM&xt ,
non dobilarant suum dxi^ substitnere ? lisdem soliB debenlar
formae longiores Tifml^n/t,xi , i^},)iiii9oi*iu,^>i/uaiiitoiua, aliae>
qm similes pro lirevioribus riftiiffofuet , i^iX^r^ftai , (if^uis-tf-
fteu , aimilibus , quibus aaliquus senno Graeeus lUebatdr. In' fin-
iipiois pulcherrinao loco, qaem Ltcvrods in Leaeralta servavit
S 100 , codices qaidam dedenuit vs. 48 sq.
'S.iltoXirot ovik Sf^ dvtKfi^si AnS(
pro dviKi^ti et riftifTeTai. Fraus in pofilis deprehen^ ubique
ar^ui ieibel «t quod vitiosum coBslat .eiwe certa ubiquenaedi*
dna HDari , in qua re antiqiiiores libid saepe emendanteiu coti-'
nrmabunt optionemqoe iacilem redden^-eL certam.
Qui conuieludinem vetepum. a receDtiaruiu sordibus diligen-
ter diacernere Ino;^ asn assneverunt , polerunL eipiscari.Teram
lecUonqm in loco, ineptissime depravato 67 , S, 1. ubi pueUaad
amatorem : toDtb ytvv xx) iiivov iwpiiitnv reu nu tparot , Srt
lat -nikttuii-niii ximltiKetf ripi ytnipx xri. NetnOt qui vef me'
diocriter in Graedi versalas est, oHicoqaat quomodo ixpid/uiv i^^
Aifi possit. VerbDin iwtTrixi apud veleres' habet aorislum wpl»'
ffiai oerto perpetuoque asu ,_ a qao nemo araquam desuiviL In-
spiciat mihi aliquis Lvsiai orationem XXII , videbit 9u»uytTtrist
et nfirplxffSM passim sibi inter se reqiondere, nt aori8lo|M-ae-
sens. %6. i v6ftot iwxyofituei fUfiiiM auwenttvieu et § 7.: e^tv^
Ativ ifuxc/y^ v*iinwflaa6»i , J U vifUi thrayeptiaw tpxittrm et
aic coQSlanler veteres omnes loqnuntiir. Recenliores Oraed
eoeperunt iavtia^dnHv et imfjdfttiv dicere, liioc in libris Adieu*
taram permiscentur et confunduntur ixptdfitiv et lawnvdfupi.
Seriptura freqiiens in libris ivfiito , icfMatat novo iadicrio
est, qiiam ignari liarum fnnaanini Graeculi Tuerint. Itaqne
^ftlgiiMfv et iirfiifoiv mutant locom , Ant^diupt autem snbinde
apud eos, qui nihil cogilanl, subrepit pro ^v^fuiv, quod et ip-
inm anriserant Graeculi, qui vel iuMdfutv codem sensu eoepe-
runt dicere, utUiascwitoss in AtUhol. Graec. iKcois. \<A.l. p. SSI
nivn xifxq Kxi xivTt BiA) Aiiii/^uvi Ttxaura
ip9iv»4 ouii niS( aii' hii mivxre.
sdbvGoogIc
314 Vabub Lbckhhis.
Sic 12, 24. {HV iriftno ii ri iiA ri r^e ilrainfUas oplimiu A
et G exliibeot ivtitriimv , ut in Photii Lexico lejritur ivn^'fi'u :
u^ff.*i6iiv*i , iro?iMuet» pro JWs^iu, (ipfiius errore Gramntatici,
qui sexcratOB cuuniiBit, in bis rtiAeriv: AtctXiiMUtt booa
fide pro rJAfsiv). lain tuv kcborea etegsBliores , quibus alt-
eunde inaotiierat n^affSai ooa dviJ7«r4«f ene diceadum , unr-
rj£f[>ff ia irptiimw reTiDgeinfil , qnod alibi fwrtaase sella factum
ast, at ia illo loco, propter quern baec Bcrifaimua, jnHiaior
admodum res iis cessit. Reptuie igiUir fwn r§ii¥ nal ftiva
&vi(t,tiv Tou aou fpuTiK fll bi^eliiBquod sebun.eiloco coovenit.
Saepe Lucurih ifonivxfuti' sL dmwifati/ conUa morem veterum
nanrpavit, nuaqaam iafelieiua quam iaSermatimoHi, 81. ly^
'^XtKfireus , ubi et Cn-ma vilioga est et verbum nan idoneitai.
Debuerat enim i^^iifinv dicere. Soiri aaton facile poterat a
qBfriibet banim reram oorioso xflaaiM solum aotiquum et pro-
bnm esBC, nam molti boc docaere iDagistri, vide PiKaaoN ad
AiLiuK HiiODiAKUH p. 4BS el Louca ad PaaTincBini p. 1^
Quam saape correetores mutaverint in Luciaaeia formaa ,impr»>
bas aincerionbuE . infra erit flstendandi locus. .Addam aiuo
poliits verbum ex intJwttu eMnposituiD . quod propemodom sins
restigio periit : est aulem incuvita^i , cuius aoriatus exctat apud
THEOPHKAanni Charaell. XI. iworpl«a^txt ^Ixoit iTtt,»^in etw
iJaim , lege §fna \»Bctv Awtiititu, Quid significet inraitaiM
lueatenter apparebit e verbo simiUimo, quod nagUgentia acri-
barum et Bbkesbi Tstfxito^aatt place pcriil, sed tn vitam re-
vocari carlo remedio . potesU Editur ju pBHTHKai ■xftfCKpa^K»\^
ntPiviK^ in fiaxiBll Anecd. I. p. 67, 33. ■jTepe^"'**'*'' i^ '^T^
f^arriq raet S^tv Srfpav rlf Tptif asTxpfS^AAmra itiMm, Csr-
tisaimum est iiin^meh verum ease , quod noa tastum anabgia
praaalat sad et Codieis uniu.$elriptnra ux-o^nfv, cui vulgataia
de suo BaxKians substiLuit , obiter Lexicis eximendam. Videa
id ipsnm ease quod TnorHBiaitis dicit imx^etaiitt , quod geqaa
est ^tiMfiltct etiamnuoe aatis nMum et frequena.
Quemadmodum Luouims prwniscue ittnto'ti/iiiv (Avnni/urv) et
hrfiiit**!" uti solet, sio ei perinde est utrum Aijo'iii an »4'aiuu
dicat, quamquam iliud si^um probum est, hocoovJciuiD et pra-
vum. Legitur 15, 14. <ff 3^ irrxuSa Avr^/utvi reitt wohtfthw.
sdbvGoogIc
Vauak Lscnons. 516
)uoa eerla emendatione reslilui potest 'locus 69, 18. a\ U ftiha
fiuvTM x«A$f 9 jAt/t'ssi vttiTij &^ur old reieunv, InlcfpK-
lantor : n puerum — vel Mtuiseantur vel sparenl qaiti foekmt
miere meUut eit. Facetuiu est vel tperent. In xoA^r H latel x«l
Aifray, simiHinmni est compendium, quo en sigoiRcatiir , Ute-
rae n , nude Jirv et 9i( , A<t^>/ir el A«j9ii et aimilia supenuiuaro
confaBt sunt.
De vitiis Graecitatis , qaibus Luciabus ipse kborat , nuidnai
sgam, insi^iora brevi poit colleclarua ia anam, nuoe filii quae-
dam libnirum , quae pastiim eius orationena ioquliiaDt et ssn-
tentiam ant impeditaoi aut iaeplanq . aitt plane absurdam fece-
niDt, indicabo et tollam. Maritua de juon's DeqiiiliB ^uerena
47, 31. i(a dicit: iyii yitp ipav rjnlrnfu euxht r^pmawar ovU
flilWlVICV ivi TtU MCftku ir%>iftXTa^ xoffiOUfAivnv U xxl Ti«
rptx^ eiStril^owav it tj tTMfiKiv xs) (puxiov tvrftffofiititv xai
rit i^xXftii (scrib. Tt^cUjuw) urty/ui^fiiniv xrl. alienun est
ab htmisinodi loco xdafuvfUvHv , etiam probae et pudicae xsr-
tuvnat omnes. Quid sit genuiaum docebit scribaruin ecror
ideu in eadem re commissus 17, 36. obi recte editar e iri-
bos libris nore^h xoftfuvftevM xa) rtit tUfutf KttpawkiMiftam ,
caeteri omnes Mo-^iJ^rafpraelerant Hoc ipsum est, quod sen-
teatia loci poetulat, itaque m/t/tou/iitaiv restituemns , vEirtiQm
in ea re Iritum et Luciano adamatum , qui xeftfeunx^ et Mpt*
fuSiftar* in elegaoti metaphora posutl tS, § 8 et 40 , unde lUff
fuarpieii notignmae Ailieii, Eximius est ad haec. coDfirmanda
locus in Platohis Ovrgia p. 46iJ B. Quod ri^Sat-ftti obiter cor-
rigaBduin esse diximus sciendum est lihrarios perpetuo is^es
el elisiooes, quibus Veteres et Veterom imitatores constaoter
in loqueudo et KcribCndo Dtebantar, resolvere et explera so*
lens, quo nihil ingratius accidere potest auribus nilidissimae
eompositioni antiquae assuetii. Ia pofitia omaea eontinuo aar-
ciODt damnum, non item in caeteria, quamquam scriplurat
Vetenim librorum at imprimis vetustae corruptelae sexoentieg
islam Traudem arguunl. Sic confunduntur xirtu et xdyi 7S,
49. luxi et x(ixf( 33 , fi4. riwitltm abire solet in ri wtvliu*,
deinde supervenil alius, qui t» jrivxxia stolide rescribil, qtias
sdbvGoogIc
818 Vamu LacTiMBs.
scriptaras coofusas videhis S8, Si. In Ardocidis oratiODc m
Alcibiadem % 29. p. S5 , 1. omnes libri servaot: tU ri icwixix
rSf rporip^ Tift oivlx9 pro el( TXirtvlxix r^ xportpal^ rj; Suvia^,
sio .liU-i velares descrifauntor scilicel: rixnlxiet recle Dbekbrus
DmosTBEin reddidit p. 380, S3, dod p. 15S6, 8, non Puroji .
in Sympowio-^. 17}'A. el Am loci9,.qiij eodem iure owreclio-
nem flagitant. CoastaDler dicebant TAyxix, T<iAi|4q, rAwn^-
ieut , rivayxMX , TivijiixtSt , rirlnctipx , siinilia , ut TiyitS4» ,
TixtiSU, Tipy6piev, alia mulla, cuius rei seicenta eateupla et
iodioia libri auppeditabuot. Fluoluaal in Ldciajio codices ia
riyt^i et rJe iyttld 1 , 9. in rtvxitmav et ri Mmfuy 20 ,
44 , iu reiiTlXMiTpott et th TiXturpor 54 , 2. . in reim^Tniuv et ri
hiirviaw 4S . 26. rj sipfoxuym Ucoam dedit HI , 3. pn 5 iftd<
saepe is libris est o&ftJt v. c. 42 , 39. sic ri ixpl^it et r'.ibtft-
^ alternant 44 , 1 1 , namque sic scribnnl teli quum nihil mu-
tant , at rit *9KKnirt^ 73 , 27 et § 33. t' iiUpht el ret 'wixiifa
17, 24. Saepius t^ nd. oecurrit. ut IS, 24. 41;, 30. et rd
jw/vw 44, 18. pro rixtlvav. ^uiel. qnod'sciam, contrano.errore
peceatum est et irpoiiKinmii.<pai pessinie pro wfonxiinittpii
scnptum 32, 56. Eat operae pretium in cognnscendis et aesti-
mandis codicum atiliquiorumscripluris huius rei certissiuia ves-
tigia indagare , quod nuperrime feott Hirschigids in Platoni , ubi
wifiTMCT^t pro mp) Tttxrit, oiiir txtt roAA*! pro ou i' ertx' i
sroAAt} et similia anaotavit. AautopBANiB pro ftivret t^aan di-
xerat, ut turn omnes solebaol , /iivT6iS<pKr»e. Librarii pro
caplu suo nobis dederunt in Ecclenaz 408 :
irapifKds yufipis, tS; iSixei toTc r^lovn,
et ad faunc diem fthn' S» et ftirr' if» in muUJs haeseruot. Apud
SimiBCWKM U. p. 74. tout) rd ypAftfut io libris est pro to^/-
YfKfifM, quod KRAHaaus fdiciter a se repertum reeipere dehuerat.
Eiusdemmodi est quod Badbahub in Hsstchio reperit v. rttxTo-
virou: rk ruv ptMyslpeiii $tipi eifrifucTa , h* ri IvTcciiia x«l
t) vlrpm TahtTffiai , ande eruJt rix -reu vlrpov , sed fugit eum
dudum praeripuisae haoc emendationem PiBBSDirDM in eximia
annolalione ad Mobridm p. 351 sq. rix tou vhpav descriptum e
xikti KUfux^ DiDTKi pertinel ad locum Auxins apud ATBtNAEiM
IV. p. 169. B.
sdbvGoogIc
Vakuk LicnoiiM. 51 7
ri' ?,t0^iw , rix rev vhpou, — itii>JV vftpttfi ...
abi in IIABCIU9 Godice uoico eat xix t»v Mirpou^ veruin vidit
Hbihuds. ah natam est ex Nl , ut saepiuime N el AI per*
raixla rani, ^miktm pJanea^ apad PiDTiicBim edilnr in Quae$U.
Jiatn. p. S68. d. pro ^auvou. Loage turpios est ia Pboiu Lvcieo
ttu^lKthf : 4icei$ , pro Na$/« klios i ixiim. In- Lnaiso tautilhiili
vilium mirificas turbasdederat 9. 5, <■ pro STNANAMirNTCO
swiba: codicis aatiqaiBsimi: B. aliudagens d«dit fyna^Jx ftlyinh
90, (otalii §1. dilM prD.|Eu««) ande OMcio qsii ivmulJfs^U'
yvufft teniere sfflnilt HfliintiBOsnis ezquisila doetrtaa- boiq*
ntendavft lectionenj ^uv«uA/f ftlyvuro (rfj dyaxa/xhji) stA friis^,
opin6r, quasi quia in ea re possit fimmiXth. QAod hi rdi^nh
oinnibns libris est jvvxvxfttyiioirQ (|vfi».] tandem re?ocavit
Bbkibbus. Subveniendaia est Luciard Etmili de «aas8 laboranti
40, Is qw tti¥ irdvu iyyiilw trtta^ftiy ri xo) tlW tS» ScpSuk/tSti
auTuv oSiiv ixpi^U itstyiyyia^xeftiv pro manifesto viljo repone
virh T&<pi*?^fiii teuri. In elisioBe explends non miuus licenter
scribae grassantur. Facetum est ridere criticos turpea hklvs
inrebenles, obi nnus et alter liber midestani vocalem auppedi*
laL Quid iHis sit tribQendutu daobos exemplis oslendam. Iii
Athbraii Codice nnico el in apogra^diis legitur lib. V. p. 21S. f.
t<pev)'iv iyu» ii oi iua r^v vtpirifiitiAwoi tuv irWow, -nbi e
TflBCTDiM IV. 96 daduin eorrectnm est liptvyt Hxyibviav i^e Wav
xTe. In I^TtHns Rgp. III. p. 588. E. eSrt ifa xApdiTOug i^ltut
ti6yeu Kp»Ttuftivout ixi yikarot Jtv rif xMf ixaiexTia calntn
«Rt ex OTTAPA, in quo tihoi A/a ineat in eSrSpa mora Attioo
conflatutn. In Tarragine variarum scriptnrarani Gaepc> huiiia rdi
Impressa vestigia deprehsndea , at in Lociino S8 , 5 ubi' pit}
SpA if alii ipiv «xhibent, id eat APAN, ip' &v , et pasaiu similia
apBd eundem et caeteros. Sa^>e antiqnissiaia vitia fauiiis rai
cerium indisium foctunt. Lucolentum imprimii exemplum est In
LuciAno 12, 14 obi CnAion edoclus a Clotho quia ritae exitus
maneal arroganlissimos mortaliun) Croksuk, Ctbdh, PoLTcaATiit
eKClamal: 'AytitAcn K^tMiii ymyii^f . x»i Mureut, a jSiaWtv,
%») rig Ke^sxif irrirtputt xs) inavxexi^rtlit , iq tiUviy- ^Spam
ivrei. Ib KAIATTOTCiDeratxxTK^rmi?. quid iUis faoiaa, qal
xa,\ auTfii? dedeninl. Turn pro ^yxftxi K^iout ynriKlit roei*
sdbvGoogIc
S18 Vamui LtcnoMS.
pieodum fuerat ex jititelUlriB: tiye, JLhut^jt-, yerpnteit xtiT
ainiii, u fftissritit, Tantilla res in Putori« oodkibos efficit ,
Dt homo venualiAsimua-el, si quis alius, arbaRus> cullniaticas
ene videalur. LegiUu' ia Sifmjmio p.S13.£. »fj&»T» aifiHtuu,
ta^ iv ifieJt IsavHC -Witts , ifucuriv . £u^ (fitfiita 'A9-«fay tl
« ifiv htru/m f»ir*t- ftAMm H auUv 2*7, oAA^ ^ifie, wmT,
<pitat , tiv pm^pat- ixiiMt, . Rultici Ot dic«re . ^h» 'Aritm *
servile hoc midlsts'Min cat et maUi stimili adsUbtntt deinde
Mtts imperiasum est ^te^u 'A^iiuv, btrnnqiie TiUam ab Al>
(inADUet AGATapms perBona alkuiiuii .eat. Subest idBU vilinm,
qaod Donuiis p«rit« susluJitox flnHirto AtMiuh XIL p. Sti. f.
:fftlfa iivarivTtaM , spAr^fM , H-TfAmt*tin. qiieaudBiodam ilia
rectiisiDie restituitj . . . ,
vfJtTiufkm I iri vfoK'nuet \
tlo aot PutONU maaiiitt sib reetiUiMnns: (£AAd (pi/tr*. i 'Ayir-
: Sabiiciam auoo locda Lvci*nt«liquammaUo8 , in quibusdiceod)
gcniia et Qneeilttlu uans sine labe est, at Moieirtia aegra el
inepla et male saaa oirawnaBlbiriat ob aliquod vitiuoi , quad
longadies et incuria iiooiiaAim affricuriMt. Hofaai bona pars
aaoari potest, et malMm a perito naedica aiaial deprehdodUur
at CmralHT, sunt qimedaia iaaaiibilia, a qilibus laaoqs meUui
atetisetiis, estqne kmr criiici, quod ipsius Laouii Aerbu iavat
dicMe ^29 , 4) , wtbrmf TpSrey Toiro. .fuvofi* tin Siriftiv hi ri
tJrtlfUi ^' if^xfTflv xoO inrif^sfinn^ ttiii Sfout XHt rifgyiH ,
«bi taalum est aianifeslmi , remedium aoa e»t , oiracaralis et
AdeliR afitiquae acriptvrafi oomifcus iodioils veatigilsque. Gerta
parala<est medicina hvaun loco 8. 2, ubi Buam facuadtan et
ditscfldi fiaeuitaleai compani cum iis, Mmu U H$att tiii»iu~
Itauffi &>v iXnSil^ roiaiituni nv^ dyavm : iis , quae no* diei-
■HUB, iflquii, sttrc ximivtt ifulm vpivtfiv isJre 4'vxvt i'lyi*^ rt
iJAit ri^nfitt JiAAwf iwsl xaiiix ri xfiuyjtx. Nihil sigaificat ietyfiX
■at iuKMivai Tvy puxA*- <l(ud sit varum Puiwtu leotis aperiet
d9 Rlfi: V. p. 474. D. rivTsf W 4v S^ viv ^kdnciix luii iptf
wnin mfti/yi'ii iixveovi rt jm^ kuairt, qoldqaid aUtaa nu*
mum -vekemMta- tmtMmm iiimetv rjrv jw/Vav, f^ ^x^v W-
nwrr dieitar. P«lehic SorsMLn:
sdbvGoogIc
Vauai LBcnmse. 310,
«&% Iviv eSiiv XP^I*'' iS^oHpou iixvn
ifn/Xip' ifuimt 4^^ M Artfdm.
ride quae congesseruDt Intt. ui Achamtases vs. 1, SaepeA^^tn
dicuDlnFtiiia'tiv, ut Plato dixjl Symptt. p. 318 A. itixt'h uiri
r&v it ^ikBVt^lif. >.6yWt bine igitur mhe yf'vj^ ^fu^ ft iv(i»
nandum esse censeo.
Periil iocDS 4, IS. i v»uf^ ird ts^too itif (rm rxu) Rufu-
M^^ , uri.ii ivtfiixuv ivBfti^arm, dicftnr crux xMiui «p»a (at
nrtunt) eSecLa ssse, sine sensu ut ofiinor. Sixertt scriplsr la>
I^diiB erucem ab vdiosn liltera T et feirinam accquase et>'n«meM ,
serrige-tiiri 'mirwt ad AoRW /broMMn.
Non «el mnum ^od P&ius 8, 20, 16 dicit ad ymtxxn
oitudv M Toireig HiaiftJ ti nfiMv , M riirbv; xdfifSavi , midti
Inn 0^ haec tsntaranU Qui codinem D scripslt. expundt M
«wl»'f Kift^avt, qui M descripsit ilieniti vai de suo dedit, Dt
permulu alia DOTBTit. Arripoit boc Bmnais its, at Vsmiu
faceret nfpsndeRtsm M -roirtit xt^t^w. Tiifail horum elegan-
tJESiml JD^Dii Bcriptor pro luo agoorerit. Fecerat Vbniibm post
DOTis poUicitatioBes Uande dicentem: oAwAv i*) rtCrm ilia*
fui ri iSt^Aw, cui Puiis malum porrigens: M miTrnc tiJfifften,
ioquit, qao dJeto aplisrtiiiie diaJogum conelodit.
- Absordius eliara nt c^od legitur in dislngfA 35 S t. ytMTtv
KTi. Difficile est dicere utrum boram verborum vompositio an
BigniGcalio sit absurdior. Quum tnem- naper Lamptaei ego prac'
leribam urbem et ille me hotpilio eacepit, nam ytviftfvtf dod
potest cum infyii^otteH coniungi. Rescribe ^e},eT^v ri — rpt^iiy
If Aofifi^aiiq) yevJfttvov . iyb fih lert. Compara. quia simiHi-
taMta est , 68 , 7. SiAti y^v fot itnytjaitoieU n TIoSoT ytvSfUiw.
lotelligi sen potest 10 , S7, 9. r/ twto; Ipa ri <ptXrpo» «^>
niti txft ffv fS/eu; qflia qued sit ri iplKrpi» tcD ^w nemo
novit. Nob fngit faoe HsHSniRaoSiini , qui r; ^txrpot conieoit.
Aliqaid opis attolil Bmkhiius, qui ri -nO-n iptt ri (plxrpw rede
ooMiDHBvit, sed soloecura erit nisi arlieulima dalereris. Oeou-
inUTB est: rl rdvr' Afa. <pl\rpt¥ uWcnti Ix^' f^ j3fw{
Pessime mulcatus est locus 11,4 «-;pl rSv ivxvTiarirtiv ?x**
Mf dirav (rav <piX6ffi^av) Xiytiv ff^px viKmrctq xa) Wiiavoix
sdbvGoOgIc
flKf Vabiai LuTKHm.
ttij nin iwapl^tTt Sfi |Ui}r« T$ Stpftiv ri airi Tfiytut .
^ 4 r ( 1 vi <^vxp)v AvTt)Uytn ix*'> )d rmhtt e'tiirK ffotpme mq six
ilv tivn li^M^v *U Tt xal i/'upiydv /f tovt^ x^vy. Lnce^cfariBS
M liiiuKNtiM In huDC luodum scripsisse: |t^li r^ 4e;^ -ri m^^
•^rM« A^vTi iial •i'»Xf^ dimijyttr Ij^tw. Si quia conkitw
)iU Jm-iA^m*. suhvciiieDl niibi, spero, idiifam^i ti. diikcUci
iwHitWW In Midem Ditlogo $ 11 boDom Tnisiu coBsUiora acri-
kiM- 4«VW«t*r«l(il. i r&y Htmuv ipKo^ fflot, inqoit , At rik
iKfJMHK •Mrifuret — revre t^Avm if i^mmf hpi^, Swmt
t^ ««ii( «d M^ww; rufi^pifiitt ytXth rk xoJAm. Suadeatls ent
yl^srt* j«« - Hf*^ ■ "leind© wafaifofui repmieiidBai , et Sn
MtJkM Nmxkmu quoque reperil led oecessarius esl ia taBbus
VWf^yfi'"' '*'"''' * '^*>^<"'*"<i ^ dcmuiD recte poailor , si eoodiUo
xgjji.jWM'ftri'"""'"' ^"""""»^' • '^—f t5<pfoinie,iiw9m^foi§(, aat
„^M,it[f <(Ui j . undo emeQdandus erit locus Abscboiis Ib CUsiph,
^ iii. <'*i t*^ A^v life x»itt9xfiyTou rfayfUBTMlof , iJcw mPfogft ,
tMV\'iw*ri**'" pifM^uf ext )rvn}m. Eodem remedio oteodBin in
tv •'•^ iiiultuni [liMimilt in eiiudem Timanhea §191. i^tufitr'
,;. , Ji 'Atn¥»1ai , rin rnctvTxt (puatis luti ri rm vitn t^nJ^i/utr*
;,' Aftrk* wp9Tpi<t/<uSi. Hulto meriiis Orator dixeral el ad iudi-
t>mik HHlnin* inflatnmaiidos efficactus: i^atpeiTt — xai —wparpi-
^t«ti, III in oracuto &Kp6v \»0i xa) pUnt f^tif, am in alio,
^HmI hiitippo dalum esse narraat, et niulli alii probatiim longo
UMii iDlliiiiiit:
"Apyvpim A<fyx»i(fj (tixeu Jwi T»w« xpanivtts
Vl i|Uiii lion ila suepe loquitur?
Ill Piiealoro Itt, 27. kh) vi i^soufuy Tiptapv^tiv ipjv rk
^tJC'fti i0firtiiy»'( > recte cogitanlibus a1ffx'<^» displicebit , poo
*'ffJt/A ^0P't dicilur, non kIitxpw iffpl^iv, quia Don est cui
iiji)Hi»«lur x4\i,Sl3pit, neque vffpO^eiy k»^«. Reslttue rAhz^rtt
</4fir/*i»lt- Ibid. $ 38 dyxHtefuu ri xartiyapeviLivt est DegU-
UMiiltui dictum, quam ul acuto Graeco excidere potuerit. Cor-
(JKa Tit mrnvmi^v* et S ^1 x«) raxMnv Wxi'itiv oMt yt
ir^v<ir«A#«r«f , alien istirouin est ab ea re ixi!ut/i0inir , bine
Ukviirrvi wptrkiiif/iTKi de mo Ecripeit. Lenios est x>wrM Aij.
sdbvGoogIc
BPrGRAPHISGHE AANTEEKENWfieiV.
Over da godin Vagdavir, op een romeintck optchrift
in oni vaderland gevondm , enz.
Id het Jaar 1841 werd in Gelderland, te Hemme», in bet
riTiertje de Linge, «eo koperen voeUtukje gev ondea . vraarop
hoogst waarschljnlijk een beeldje gestaaa bad , en dal het op-
scbrift voerde: DEAE. VAGDAVEB. GVSTI. SIMPLIGIVS. SV-
PER. DEC. ALAE. VOCONTIOR. EXERCITVVS. BRITANNICI.
Het opsebriH werd door mi] bekend gemaakt in den Algemeene
Konit- mLetterbode, 1842. N°. 58 , daarna in de Bijdrage» voor
Vaderl. Getckied. en Oudh. fan den beer Ntboff, D. IV.«bI.270;
later , met eene naauwkeurlge afbeeldiog van bet geheele voet-
Blukje, in mLJne Oudhetdkundige Mededeelingen , D. II. bl, £70
(Leyden 1844); telkens onder bijvoeging van de leziDg: Diak
VAGDAVnAS , GlTBTnJS SlMPUCIUB SUPIBVS , DKCUBIO ALAK VoCOITTIO-
RUM, KxiiGiTDDs BaiTAHHici ■. Daar het eene nienwe, tot dasver
van elders onbekende godin gold ; trok het weldra de aandaclit
ook van anderen , die zicfa met epigrapbiache of mytbologiache
stndiSa bezig bielden. Lersch , in de, Jahrbh. det Vereins von
Alterthttmifrr. II. 139; A. Haurt, in de Reme archdol. 1847,
Nov. p. Bll ; VAN nsN Bbbgh , in iljn Kritisch Woordenboek der
■) d. i. Outiiu Simptieiui Suptmt , lMo/ima» b^ ifnt vltugtl dtr Fma^
tiiri mi* d» Brilamatekt Ugtrmagi [hefllt dll) turn dt gtdtn Vagdawtn
(iMjewSd),
sdbvGoogIc
312 EnoiuPBiscBi urtbikbhingrh.
Nederl. Mythologia, bl. 552 . en dsWal, in zijne Mythol. Sept.
Monamm., p. 197, maaklen er niiii of meer uiUoerig gewag
van , mel overDeiuing van de door ons gegeveD leziiig. De
laatslgenoetnde sprak wel in eene aanleekeniag zLJa vermoedeit
uit, dat bet woord CVSTI door CVSTODl zou kunneo verklaard
wordeo ; maar dit vennoeden was reeds hierdoor ODaanneme'
lijk, dat zoodanige verkorting Dergcns elders voorkoml; en wij
zoudeo er daaroai ook bier Diet van gewaagd hebben, wanneer
het Diet onlaogs door een duitsch geleerde 'ansprecbend" ge-
noemd en er de voorkeur aan gegeven was boven bet door ons
voorgestelde Custhjs. Die geleerde, de br. Bbckbr, te Bada-
mar, heeft dit opschrifl aan epn oieuw onderzoek ooderworpen
in de Zeilickrift fur die AllerthumM-Wuiauchafl , 1961. N^ 61,
S. 48$ : Ueber die attgebticke Keltiicht (tsuina V^davera , en
beeft daar gelracbt bel CVSTI, niet als CVST(OD}I, noch als
GVSTI(VS) , maar als iaatsle gedeelle van den naam Vagdavu
iQ T<rk)area en zoodoende aanneuieliik le niiken , dat oaz« go-
din ai«t Vjlqd&vbb(a) , maar VAeiuvBKDfiTis zai faeetea.
Op aioh zelven bescbouwd zou bet onbeduidend kunaen
sebynen , of eene oud-gallische godiu , waarvan men sietfl ran
.elders weet , en weliigt uimmer tal te waLen komen , Vagdavsr-
cusiis of Vagdavkra beboori te, heetea. Dwr ook het opecbrilt
zoo palaeograpbiscb naauwkeurig door ons is uitgegeven , dat
ieder epigraaph zicb over den naam een wlfstandig oordeel kan
vormen, zouden wiJ er niet op teruggekomen z^n. wanpeer
At schrijTer niet in een ander, ntede bet eerst dow ons uit-
gegeven opschrtft, denzetfden naam (maar onzes oordeeki even
leer ten enregte) bad Lracbten le vindsn » en voonil zoo bi} si^oe
verklaring niet met zulk eeoe groole mate van zelfverlrouwen
ea ingeDomenheid voorgeateld en door eenige geleerde aanbaJin-
gen bad trachlen smakelyk te maken, dat een mia bedacbt-
zaam lezer ligt in den wean kon komen, dat fag gelijk had,
t^rw^l by toch onses oordeels slechls eene origegronde gtastng
TOorstaat. Wlj meenden er daarom tegen te moeten waarschn-
wen , als uitvtoeisel eener metfaode van epigraphiscbe berme-
neutiek, die aan hetvernuft meerplaats inruimt, dan de inhoud
der teksten gedoogt , en acbten zulks rooral voor jeugdige epi-
graphen aiet geheel overbodig , omdat de hr. fodia zich in de
sdbvGoogIc
EpieuraucHi AAimnituMUf* 32&
romeinKbe epigrapbiek , bepaaldet^k bl) opschriften met vrdein-
de godennamen, reeds verdienstelijk gemaakt beell, en ztja
naam dus eenig vertroawen inboezemt. HlJ heed roor eenigen
tljd ook eene volledige verzaoieliDg der romeintche opschriftea
met vraemde godeoDamen toegezegd , die eerlang te gemoet ge-
xien wordL, maar waaria zeker once ViODAvcRA. aiet zal Toor-
komen. immera eoo het ons Diet gelakkcD mogt onze over-
tuiging ook voor hem aanoemeiyk te maken , dat de oadste
dDopnaani Vagdavua, boven zljnen oienwen VASDATncDsru ,
behoOTt gehaDdfaaafd te Mijvea.
Voor beo die onzeafbeelding Tan bet opschrift, in de genoemde
Mtdedeeiingm Toorkomende , niet ter hand bebbeo , noch kennis
dragen aan betgeeo daar ter plaatfi over bet opschrift gezegd
h, zy met een woord faerinnerd, dat bet opschrift op voormeld
voetttu^'e (door Bicur I.e. S, 4ST onjnist Vetivlafet gebeeten),
in rraaije leUers ait de band gepnnteerd is, en wel met eene
zorgvaldigbeid en naaavrkeurigbtid , dat er aan geene veigis-
sing of barbaarsche willekeur in bet plaatsen van acbeidteekens
mag gedacht worden*. In weArwil nn van het Teil , dat in het
opBcbriit de namen VASDATanen Gdsti door een punt gesobeideo
z(jn (waaruit m dm regel blljkt, dat er twee verschillende
woorden of namen ttaan), verlaogt Beckir, dat beide namen
als een enkele gelezen worden , en men het scbeidingsteekn
beschouwe als iets willokeurigs, gelijk elders blj opschriften
op steen, luit de Inimen van steenhouwers . ontsproten." HlJ
voerl eenige bekende opschriften aan, in de laatEtejarea gevon-
den, waar zulke scbeidingBteekenB tuBschen gedeelten van woor-
den en namen geplaatat Kijn. Die voorbeelden had blj (gelijk
bij ook zeir opmerkl) nog kuonen vermeerderen ; blj bad er
vooral konnen bijroegen, dat men soms zelfa tussefaen mkete
letters van een woord of naam een scbeidteeken (of pant) aao-
treft, b. v. in de drinkspreaken hibci en bibi en in het bekende
qieebrift van Hbroulis MAciJSAinia op de bracelet van mevronw
*) Wii bobbeo in da OvJk, Mtdtdtttu^ai Iroclilaa MntetMMien dat ket
opicbiifl uU den (yd ran keiier CitinHn i*. — Het ToeUtaVje ii mg ilew,
den eeratBD beiitlei , mijn' gMchleo Triend Helduhg , prtd. te J7mMaan, lea
jeichenke gegerea.
sdbvGoOgIc
314 £pi6RAPHI!l(iaB AAHTKHBRfmBX.
Hrrtkks ScBAirpuusiN (Lbbsch, Centralmut. Ill, 86. N". 17).
Haar hij verzuimde er hlj aanteteekenen , dat die roorbeelden
uilMnda^ngm zijn. en dat uit de opschriftea, waaria zlj voor-
komen, steeds duidelijk blljkt.dat die nanien <)f woorden moe-
ten gelezen wordea als of er geen scheidteekens stonden. Id
die opschriflen is ook ntmnier ^in, maar irjn Bteeds meer
dier willekeuriffe scheidteekens aaowezi; , waardoor deo lexer te
eer Utjkt , dat er geeoe beleekeais aan moet gehecht wordeD ,
maar dat zij willekeurig tot versiering , plaalsvnlling of dei^e-
lljke zijn aangebragt. lets dergelljks ecfaler is op ons opschrift
Diet loepasselijk ; daar is geen tweede scbeidteekea hetweik
willekeurig geplsatst kon geacht worden; het opacbrift is ook
met zoo reel zorgvuldigbeid bewerkt, datDien bet seheidleekeo
tnssclien Viodavkb en Custi als opzettelljk eo niet ols bij ver-
gissing geplaatst moet oordeelen ; willekeor of vergissing is er
te Diindvr blJ aaQnemelijk, omdal bet de schrtjfwijze geldt van
den njiam der boofdpersoon , de godin waaraan bet gedenkstok
gewijd wsB, op wiens juiste lezing het aankwam, die den le-
zer duidelijk in bet oog behoorde te vallen, waaromtrent geen
aanleiding tot twijfel mogt gegeven worden.
Uit bet aangeroerde bJiJkt , dat de palaeographiiche totttand
van onsopscfarift tegen de gissing pleit, dat er VuDATBRccsn
in [ilaals van Vaodatbr. CDaTi(uB) moet gelezen worden. Maar
Bmkbb tracht haar te ondersteunen door optemerken, dat CVS-
TI daarom met .VAGDAVER vereenigd moet worden, >om-
>dat GiiSTiDS geen voornaam is, en zeker nergent eltteri voor-
»keml" Indien deze nitspraak waar was, sou ztj zijne gissing
misschien eenigzios ondersteunen kunnen , boewel bet overbe-
kend is, en zeker ook aao Bbckbr niet onbekend zijn kan, dat
er eene reeks van gallische en germaaDsche namen bestaat , die
opromeinscbeopschriften slecbtseens, en bij romeinscbe scbrij-
vers Dimmer voorkomen. Maar Bbckbr vergist zicb. Had bij de
allereerste epigrapbische rerzameling geraadpleegd , die men bij
dergelijke vraagstukken pleegt in te zien , zoo zou hlJ denzelf-
den naam hebben aangetroflen , op een opscfarift uit hetzelfde
GitlliS, waarvan oazeCosTius (hoofUman van de ruiterij der Vo-
eonUert) afkomstig scbijot te ztjn. BIJ GnDTBR toch leest men,
p. CHLXX, 2, bet opscbrift uil Lyon:
sdbvGoogIc
EplOaAPBISCHR lA^TBKKKSUiGBS. 3SK
GVSTI. LL. AQVAR(nu)
M. P {moHumaitutn potuii)
(m)ENS. CLARA. BECESSIT
AMKA. DEDIT
RATVS. HONESTVS
Niemand zai aarzelea den eersten regel te lezeo: C(jstius,Lu-
cii uBiRTus, AQUAiuus, gelijk ook Sc&uBBH las, locD bij in
dea index op Grdtir dit opscbrift aaavoerde iu«L de woordea:
Custiui L. L. aqvariut. Ed aJscboon bet opticfarift ujel volleilig
is, gelijk men vooral aan de drie laalsLe regels merkL, >ou
«r loch aan den eersten regel oogenscbijnlijk niel meer. dan
eene letter entbreken kunneo (even als er in 'I begin vaa deu
derden regel eleehu eene letter scbljot le onlbrek'en) ; in welk
geval die ontbrekende letter vermoedelyk eeue L was (Lucios) ,
omdal Cusnus, aU Trijgelalene van zekeren Luciira, ook dieux
Daam zaI gedragen hebben.
WiJ bebben dus in dit Lyoneesch opscbrift den naam van
eenen Gustids; eu inoge by daar ook niet voomaam oiaar
enkele , or gedachtsDaam zijn , dil doet niet ar ter beoordeeliog
zijner aU of niet-oDtTankeiiJkbeid op hel register der gerooia-
pUeerde barbaarsche namen. Mt^elfjk wordl die naam ook
nog wel in andere opscbriften aangelroffen; wiJ stippen zulks
enkel aan, omdat de jongste verzamelingen van opscbriflen,
vooral de in Ifttlii en Frankrijk uilgekamene, ons niet ioegan-
keltjk ziJn. Gaame hadden wiJ b. v. Boissuu's intm'pfioni de
Lyon geraadpleegd , ook om te zien of daarin een vollediger
lekst van hel zoo even uit Gbhtib vermetde opscbrift gevondeu
nordt. Zy die tot raadpleging daarvan in de gelegenbeid zijn,
zoUen ons verpligten met de mededeeling daarvan. De onder*
steuuing derbalve die Brckkr aan zyuegissiog beeft tracfalen le
geven , door le verklaren , dat Cdctius geen aTzooderlyke naam
kan zlJD, vervalt, en zyne gissing.dat VieuvBacusiis de naam -
der godiazoa tyn,iB das ook van dozen grond onlbloot. £iu>
delijk beeft by zicb nog heroepen op bet bestaan eeeer godin Vao-
DAVBRcuBTis , op ceo Buder opscbrift. Inderdaad, men zou uiiu-
der afkeerig zijn in ons opscbrift eene godin Vaodavucustis le
erkennen , wanneer deze io een aoder opscbrift reeds mogt ver-
meld zijn. Maar dat zulks niet hel gevai is; dat daarvow nog
sdbvGoogIc
9S6 EnflRATHIBCIII JUUniBKUUHQIIT.
minder grond bestaat dan bij hel erea behandetde opscbrin ,
zal naar wij yertrouwen uit bet Yolgeade blljken. Het opschrift
door Bkcxer bedoeld, loidt:
ALB. VOR
IVUVS. QVINT
VA6E. VERCV
VO. SOLL. H
Hetberindt zieh op eengeslageo, dim, kqmtio [rfaalje , lang-
werpig vierkant van gedaante, aan de twee smaltte z[Jden van
eeDe zwaluwenstaart Toorzien, en opgegraren op den Honler*
berg, bt) Caicar. Het was eertijds in mljn bezit, tbans io
de verzameling'Taa oudbeden van bet ProTJnciaal-Utrechtsch
genootscbap.
Het werd ten jare 1856 door mt] in eene ^aauwkeurige afbeel*
ding uitg^efen in de Qedenkteskenen der Germansn m RoToantm
aan den Nederrijn (Ulr. 1836), PI. XIII, en later vermeld in de
JahrhUcher dea Vereins von AllerlhumifreuHdm im Rhanlande,
JX,39; Toorls opgcnomen door Dr. Stbidbr in zijn' Codex I*>err.
Danubii et Rheni II, 327. N". 1322. In 1836 went het t.a.pl.
door mij geleten : Aloe Norieorwn , Juliiu Qutntui , Vagae Ver-
eulae, vofam solvit taetus tubats merito; eene lezing waaruit
(ileek , d^t bet in zulken zin door m!J was opgeval , dat JuUtu
Quintut van dm vlmgel der Norikers, aijne geloften.aan xe/cere
pnbeltende godin Vaga Vereala beiaald had ; in den eersten regd
eeoe fout veronderstellende , door Jo ptaats van ALE.VOB te
tezen ALE.NOR(icoruDi).
Eenige jaren later, dal opsobrift nogmaals moeteDde T«r>
mdden in de genoemde /a^tocAer, kwam rot) eeoe gissing voor
den geeat, waardoor de raadseliicbttge , tweenamige , van ehlers
onbekende godin Bcbeen le kannen vervallen, en die ik de on-
voorzigtigheid bad van te xpoedig te laten drubken. Zy kwam
hierop neder:dat het opschrift niet volledig Rcheen le ztjn; dat
er nog een ander soortgelljk koperen plaatje kon bestaan heb-
ben, waarop de eigenlijke naam der godbeid aan weike de
geloRe gegeven was geslaan zou bebben; dal VAGE.VEIlCVeen
barbaarscbe naam zou zLjn van een' toewijder van het gedenk-
sink, even als Julius QuiirTusecn romeinschewas; dat duameer
(Ian Mn persoon dc gelolte gewi]tl had, en de slotformule in
sdbvGoogIc
EnsUPOHCHB AAHTHUimiSIirl 321
bet meervond moest gelnen wordsn : volum lolverunt lubenM
meri'/o*. Tegen deze opvalting verzet ztch nu de hr, BccKii
in zyn Toorooemd opstel. en zulks met regt ; ik zeir had die
gining reeds lang we£r in gedacblei) uitgMcbrapt, maar vef'
zaimde, gelyk bet wel meer gaat , oin dez« en andere kleine
rentiflcaliAn op rroeger Ditgegereo epigraphitche mededeelin*
gen publiek ta maken, Maar toeo Bbckik zicb met regt tegeo
die gining rerklaarde, bad hij er wal met een woord hi] mo*
gen aanstippen , dat bet opnhrift voor omstreeks 30 jaren vrlj
wel dDor ml) gelezen was, en blj bad er Tooral mogen bij-^
voegen, dal dezelfde giaiiiig ook blJ STEmaB t. a. pi. gevonden
wordt, die (daar bt) toen mljn opstel in de Jahrbacher reeds
kende) haar Termnedelijk ran mij overnam. In weftrwil tooh
van de menigte drokfoutea en spwen van overbaastiag die
dr. Stbiimbs eftigraphische gosohriften ontsieren , magiijn naam
genoemd wordeb op bet gebied der roioeitische epigrapbiok ,
en daar blJ niet gewoon is geroelens van anderen blindelings
overtenemen, zal men daarin eenig bewy« mogen zien dat die
gissing niet onder de allerverwerpelijkGteci boboorde, althabs ver-
schoonlijk was. Waarom wlj er later geen goedkeurtng meer
aui gaven , daarvan is de reden , dil de inhond van bet opsobrift
er geen genoegzame grond Toor oplevert. Immera de barbaar-
sobe naam VAGE.VERCV kan even goed van eeoe godin als
ran een meoscb z^n, <n de aiotformaie zon sleobta dan in
bet meervoud behooren opgevat te worden , wanneer bet voor>
afgaande zulks elKcbte. Daar nu bet plaatje volledig fa, en
mA bet opscbrifL als een volledig opwbrift g^zen en verstaan
worden kan , bestaat er geen grond om aaa voonnelde gisaiog
Toedsel le geven. Wanneer wlj dus deae ntgalie van StctUt
goedkeufBD, moeten wt| aan aijne potUie, dat in regel 3 van
oDS opicbrift (VAGE.VERGV) de naam VAaDiTAoDnis of Va-'
axVBHGDsns lou le lezen zi}n, alle toestemming weigeren, en
eene gissing afkenreQ. waarvoor (na belgecn omtrent dien
naam reeds is opgemerkt) niels tot ondertteuning kan wordea
bljgebragt,maar waartegen zells de scbrijfwljxe in oosopsebrift
nieuwe gronden tot verwerping aanbiedL Wien tocb zou hel
^ Br «tul ia da /alirUtJur L a. pi. fbntief; tvtm itlvermt miilr.
sdbvGoOgIc
SS8 EpIGRAPaiSCBE AAMTSBKKNIKfiSK.
in gedachten kuDnen komen om de Daamwoorden VaGE.VERCV
als ^^D enkelen naatn , en wel als VAOinBcusns te lezen , zoo
er van elders geeae VAaDiTsacDSTis bekend wasF Haar gesteld
eeoB dat op bet bemmenscfae voetstukje in der daad de naam
Viaiuviiicusns le lezen was , ook dan nog zou men de groolste
IiedenkiDgen hebben om denzelfden Daam in bet Honterbergscbe
pjaatje le viDden. Er zou loch eene willekeur in de plaalsing
van een scbeidleeken nioelen worden veronderaleld , waarvoor
in bet overig gedeelte van bet opsebrifl geen grond Toof^an-
den is; eene willekenr te grooler, .omdat hel scbeidleeken
bier op eene gebeel andere ptaats slaat , dan bij liet bemmen-
sche opschrirt. In Vaqi.vibcu den naam VAfiiTiBcirsrts te zoe-
ken, daartoe zou alleeh de veroDderstelling geregtigen, dat
PV van elders een gelijkiuidende, vtduit geschreven naam be-
kend was ; anders zou men er veeleer de verkorting in zoeken
van Vagbvbrculai, VAflKVERi'.uiiAB , of V&fiBVBRCDi *, want cu, als
verkorting van cdstis is ongewoon, en uit dieo hoofde waren
puLAB, cuflAB, enz. aaunemelijker. Haar iudien wij ook toega-
ven, dat op ons plaatje hel scheidteeken willekeurig waa, en
de naam der godin ah iia naam (Vagbvbrcu) heboorde gelezen
te worden , zou Let verschil van de drie eerste letlergrepen
(Vamvxb) met die van bet Uemmenscbe opschrift (Vasdavbr)
le groot zijo, om er eene en dezelfde godbeid in le zien.
Het geldl bier toch njet slechts verscbil van een' klinker (a in
plaats van b) , roaar bet geldt bet wegvallen van een* mede-
Uinker (n) , die klaarblijkelijk tot den worlel van dien naam
beboort. Het verscbil van een' klinker, als a en b, kon van
geen groole beteekenis z^n (ofscboon men dient t^merken,
dat de letter i in Vagb waarsGliijnlOk als ab moet worden
opgevat, omdat zij aldus in de eerste ry, in bet woord alb,
voorkomt); mflar van bel wegvallen ran den medeklinker d,
zal men ook in barbaarsche namen vrucbleloos een voorbeeld
zo^en. Bbgkbr zeir faeeft het gewigl dier bedenking gevoeld,
en he^ daarom getracbt , geJijk bij bet Doemt , • analoge" voor-
beelden van weggevallen medeklinkers uit barhaarsche, oud-
*) Een Dud-gcnDUiiiche iniunenDiaiii op lu , varbogen our de 4' decIiiMlii ,
■ EKHV3, «p den Calkancten giaTiteen in niijae GndtnUtekemrn e«i. Pl.IIV, 1.
sdbvGoOgIc
EpIOBIlPIUCHB AAniBBKBinNGIN. 329
gallische, Dtmen bijtebrengen ; niaar behalre dal blj er geen
enkele aanvoert waar de letter d weggevallen in, zijo ztjoe
voorbeeldea op ons opBcbrift Tan geene loepasaing. Bet groot-
ste gedeelte dier voorbeelden bewijst slechts : dal dezelfde aa-
men soms met een' enkelen es soios met eeo' dubbelen me-
deklinker gescbreven zljn,- faelwelk in de uilspraak naauwe-
lijkg verschil maakl, en waaruil zicb bet verscbil van sebryf*
-wijs Dok gemakkelijk laal Terklaren; die Daman zijn: Bilb-
inis (BuxiiniB) , Suuvu (Sdllkva) , Vnou (Vibrora) en Gisoifius
(Cissomus). Daareaboven moel Jn hel oog gdboudeo wordeo,-
dat die namen eer voorbeelden ^bevatten van hel bijvoegen,
dan van bet wegtallen van medeklinkers. Iramers, de naam
BiLinus komt slecblE liij uitzondering als Bbllkaus gescbreven
Toor, en men weel ook nil Hkbodurus VIII. 5 en Haxuih. 22,
dat Bblxkus de regie scbrljfwijze is. IVatCisonius belrefl: van
de zes opscbriflen die db Wal in z^ne Mythol. Sept. er van
aanvoert, leesl men in drie dien naam Cbssihiids en Ciasosiua
gescbreven, zoodat bet op zljn minst genomen onzeker is, of
daar eene s nitgevallen, of bij de drie andereo er eene bljge-
Toegd is. By Ykboba is bet even tnyfelachlig; die naam
komt slechts op 6^d opschrift voor, medegedeeld door Oinx.
N°. 2005, nit Masded opp. tapid, (Litttfrso 1810) pag. 16B.
(Tom. I. f). Obblu meldt er bij, dat op een' anderen sleen,
ler zelfder plaals (Dugo) gevonden, de naam Vibbobb staal;
bet is waarscbijniijker, dat daar de dubbele a ingeslopen dair
by Vbrokb weggevallen is. Wat Solitia aanbelangt; bet is
reeds iwtfrelachtig ol deze (Obbll. No. 2051 ; m Wal I. c.
p. 259. NO. CCXXIX) dezelfde eIJ als de dba Sullbva {ArchawL
Brill. X. 326; n Wal I. c. No. CCCXXX) ; maar gesteld, dit
ware niet twijrelacbtig, dan zou nog blJ Sulivia niet aan bet
tuegvallen eener letter l, maar eer aan bet abiuievelyk m-
iltdpen dier letter in den naam Sullbva moelen gedacht
worden , omdat de getijkluidende namen in de overige bekende
opschriften slechts iine t bebhfln , b. v. Sulbviab, Sulbtab,
Sdlfab (rc. malres). Beckir's overige voorbeelden zfjn niet ge-
lukkiger; men. oordeele: in den naam der godin Sdlimaba zou
volgens bem de s uilgevallen zijn (Orell. 2OS0), omdal elders
eene Suusmara voorkomt (Orru. iosz); en byAiATuvu (niel
sdbvGoogIc
5S0 BnoUFniscig AAimoiinMUiii.
gelljk bij JtscKER staal Alatiibia (dk Wil paj^. 10. N». XIV)
wordt door Bicker als analogon btfge4iragl ALATnvAt sc. oia-
tres. Olscboon ook wlj id hel Maige opschrift waarin Sulm-
luiA toa kUDDen geJeEen worden (C. PHOTACIVS | DBAE SV-
LISfl!) , met Bccker liever Sct.isii(arii) , dan met nt Wal
Mytkol. Sepf. p. 187 Mo. CCLVIII. Sin.isii(AB) aaoTallen , omdat
■AiA een bekeode gall, naamsuilgang is , ook in Solimara voor-
bomende , zoo ia het toch Diet zeker , dat StiuaiARA en SoLttutu
deidfde godinnen zijn. Gesteld eeiiler men had in heide sp-
schrifteo dezeirde godin te lezen , dan zoa het vwl wurach^a-
lijker t^a, dat in Suushara de s er abusievelijk ingeslopen,
dan in Soluiara er uitgevallen was , omdat Soluura , Soliiaru,
Solqiabiaca , als gewest- en plaatsnaam uil ond-gRlIiacbe munlen
zeer bekend ziJn (zie Lzl8wsl, t^pe gautois, p. 140. PI.. III.
t9, SO, IV. 37—39}; alb plaatsnaam, in het land der Ltucki,
idem p. 140, S6S, 531), en SoLisARttn adfs als gallische per-
foonltjke naam voorkomt , in een Luxembargsch opschrift (Sni'-
na Cod. Inicrr. III. p. 135. Ji". SOU), hetwelk bij SouauaA
uiet bet geval is. Eindelljk Alatbitia , volgeos Bbckkr analoog
net Alatervae bo. matres (niet gelijk bij Bsoiaa staat Autbi-
fiAi). Hier is het zeer le betwijfelen, dal in bcide benamia-
gen dezelfde godheid zou le zooken z^n. Heeds m Wal beelt
het MtftAol. Stpl. p. 11 en MoedergnUnnen N*. CXXII. betwtj-
UM, en die twljreling is onzes oordeels niel zoo zeer op bet
Terschil tan land waarin heide opMhrillen gevonden zijn ge-
grond (de Hatrkb Autervak zljn slectats uit 66r in Schotlamd ge-
Tondeo opschrift, bij Hobslbt Brit. Rom, p. iOK, bekend), ge<
Ujk DB Wal scbijnl te meenen , dan wel op het verschil van
spelling, en vooral , omdat bet niet aannemelljk is, dat er
Mae DtA Alatrrta bestaan heeft, terwijl er Matres bestonden
die als ALAnarAB godsdiensiige hulde ontviagen.
Uit het aaogevoerde zai naar wt) vertrouwen geblekenzijn,
dat de roorbeelden door Becker aangevoerd, ten betooge, dat
in one Honterbergsche opschrift (in VAeR.vsRCv) de letter s zou
kunnen weggevallen zijD,-alle bewljskracht miasen; en het ver-
wondert ons dat de schrijrer niet liever stoutweg in dit vagb.
nBct) eene ucbrijffout veronderstelde. Maar tot zutke veronder-
stelliBg zou , na het aangevoerde , ook geen grond voorhanden
sdbvGoogIc
ENOIAPUBCHI AARTiniltlRMH. S3t
zQb. Wei i» waar in opBchriften op steen, Tooral in de Pro-
Tiaoifln gevondeii en van parliknlieren afkomslig komen leer
dikwerf, gelljk ieder weet, schrijifoaten roor, maar deae zljn
leldzamer bij opschriflen op nietaal , die gegoten , geslagen of
gepODteerd xtjn. Evenwel wij hebbea zelF, bij ooze eerste ait-
gave van dit opRchrift, er eene fout in terondersteld, toen wlj
UK. vol , door uLis Noii(icorain) verklaarden ; en ofscboon wlj
later vermoed hebben dat door ila tor , eene ila voRdeasium ,
(lievsr Voredensis of Voredensium) te verataan was (omdat op
het oorspronkelijke duidelijk VOR , niet NOR gdeicn wordt) ,
xoo staat tegen sulk vermoedeD altijd deze bedenking over,
dat er geene ala yorbdinsis of torkdehskiu bfdiend is'.terwiji
d« ALA Noricornm berhaaldelijk voorkomt op grafsleenen, die
gevonden zijn in de nabijbeid van de piek %vaar ona melatea
plaatje ootdekt is {Gedeaklee/tenen , bl. ISO — 113; Fikolib, rAn.
merino, von Xantm , S. 16; Oa8ix.4969; Snnm, U. N*. 1520,
1521).
Indien moest aftngenomen wordeo, dat in regel 1 de Eoal
was ingeslopen van VOR in plaals van NOR , zoa bet nog niet
gemakkelijker vallen om ook in regel 3 eene Tout le veronder»
stellen. Wij meenra toch dat er meer bezwaar beitaat om id
een melalen opsehrift, boo kort als dlt, iwee fuilen, dan tint
te veronderstelten, en zouden daarom te eer r^ 3 (VAOfi.
VERCV) voor onbedorven aefaten.
Op grond van het bovenstaande, zien wLj derfaalre in den
oaatn vAfii. TBico en in taodatcr nocfa gelLjkbeid noob geltjk-
Tormigheid , en konnen in VAttt. TSHon evenmin VAsmacusna
als in VAffliATBRxDan , den naam VAeoAvncusTis veronderstellen.
Er is zelfs geen grond om taob. vbkro als ^^o enkden naam te
lezen; w^l om er twee namen in te zien, die of 6tm enkele
>) Fonda mtt sane pUaU in BritanMiii lis Itimt. JnleitM , adit. Wusv
p. 467 , ^Iflgen waar Uwdi OU-Ptnrilli ligl , an waar tereai hel onde Pt-
trvma Ug , waarnaar eene Tomeinicha ala genoetai werd: ate FHrima, fit
Tumn , BUt. I. 7D , IV. 4B ; JfeHt. DigtHatum Occidtittu , cap, XXXTtU,
en TaleopaohritleQ, lomBlddaor B^ixim id aimot, t,iJfiit.lIign.Ote.l.o. p-OSO*.
HianMt Tolft , dil het betUan oeneT ala Varedmii niet tot da ODmagelijkbe-
dan behoorl , te miadar, diar men lou kunnen fermoeden , dat de aJli Petria-
na le BBnigw Irjd ala VtndtntU of Vtrtdamtiitm gehMlen kad.
nc.,z.d.vC00glc
S5S ErifiRAFBISCHS AATrBBESHl-«6IN.
godJn kenmerkea , of mogelijk twee. Er zgn altbans voor-
beeldea van barlMRrscbe goden, op opschrifteo, die tweeDaiupn
dragen , en eveozeer komen er meer godeonainen op iin op-
schrifl voor, tender door de copula et vcrbondea le zyp; wy
berinoereD slecbls aan: 1) BOCCO | HAROVSON | M. VALEIVS
(I. Valbrios) IVSCINVS (I. Tuscmus of Iustihus) V. S. L. H.
BE Wal , m &» ; 2) NAKIAE | NOVSAN | TIAE | T. FRONTl-
WIVS I HIBERNVS | V. & L. M.; db Wal. N«. 17B; 3) SVLl-
VIAE I IDENNICAE | MINERVAE; db Wal. m S20.
Of meD DU de iiamen VAGE. VERCV le lezeu bebbe Vaoab
Vbbcvlab, Vbrcdhab, Vbrcoi, of anders, zai wel niet beslist
kuDDen worden v66r men een of meer uitvoerige en aao de-
xeirde''godiD of godioDen gewLjde opschriden zal gefondea bcb-
ben.
Ten besluite nog eene enkele opmerking of wensch , die zicb
oDwiUekeurig opdriogt, lerwijl we Dagaaii,-z6<i reel tot vasU
slelling der lezing van Iwee nainen le bebbeii bijgebragt en
toch niets zekers tot opbelderiog van bet wezen en karakter
der godinaen zetve te kunnen aaobieden. In dezelfde ooieker-
heid verkeeren wij ook omtrent eene nienigle andere , op ro-
meinscbe gedenkslukken vooriiomende goden , van celli&cbe ed
germaansche alkomst , waarvan de lezing der namen volkomen
yastslaat, maarwaarover nocb de inboud der opscbriften , oocb
de soms daarbljgevoegde beeldwerken , nocb oude sehryTers
eenige opheJdering geven ; lerwijl de opschriden van de zijde
der oudbeidkiinde volkomen verklaard zijn, blljft bet karakter
der goden waaraan zij gewijd zijn raadselacbtig. De taj^k die
de oudheidkundjge onvollooid geiaten beeft , behoorde le worden
vervolgd door den beoefenaar der vergelpende (aalkunde , vooral
van de celtiscke en oud-germaanscbe taaloverblijfselen. Wij
ueenen niel le veel le zeggen door te lieweren, dat die pbilo-
iogen lol nog toe te weinig onze oude oiylhologische namen nit
opsctiriften in den kring hunner onderzoekingen faebben opge-
Domen. Wij bopen , wenscben , verwecbten , dat zulks meer
bet geval worde. Niel dileltanleu bedoelen wij , die door gis-
scn en raden, soms op den klank af, etymologizeren , en wier
naam legio is, maar geoefende kenners , die op oaomstootelijke
taalgrooden aanwijzen, of een naam germaanscb of celtiscb zij ,
sdbvGoogIc
EpMUUPBISCOB AANTKHSHIMIII. 5SS
en wftike zijne beteekeniu (zoo die immer te Tinden mc^t zijo).
De oud-gatliscbe en celliberische namismatiek kan hierbij dien-
sleo bewijzen ; in de laalste jaren voerde zij vele nieuwe bouw-
^loffeo aa; miar eveo zelden aU die philologische kunde bij
epigraphen wordt aangetroffen , eveo weinig geven de uumis-
inalen er bewijzeo van. De vakken der oudheidkuade zija ook
te uilgebreid , dan dat er voor de diepere sUidie der celtU
KChe en germaansclie lalen (zoo er bij oudbeidkiindigea ook
aanieg roor mogt beslaau) genoegzanie lijd kan gevonden wor-
den. Op de Gbimm's, de Zavsziit, en alien die bun voetspoor
dnikkcn , is ouze boop gevesUgd. Hier is zulk een bijstand on-
ontltceriijk ; hier maakl eendragtige hulp niel slecbls mag-
lig, maar van haar alleen is nieuw licbl en leven le rer-
Avachlen.
Leyden , 31 Met 1864. L. I. P. Jakssbn.
BLADVULLINGEN.
Inter scriptores Latinos rei metricae [C] Harii VicToniNi
Arlem grammalicam de orthographia et de metrica ratiotu con-
sequitur Harii Plotii Sacbbdotis dx mbtbis [liberj , ut est in
JUS. Lad., sive, ul Putsohius edidit, Mabii Plotu ad Haxihuii
BT SiMPLiciuu CL. vv. SB NBTRis uBBR. Esl veTO hic liber ter-
lius Arlit Grammaticae U. Claddu Sacbbdotis, cuius scriptoris
primum et secundum Artium librum e codd. Vindobonentibiu
edideruQt EtcHBHTBLDios et Erdlichbbus id AnalectU Grammali-
c><>. Ez Praefalione enim libri de MelrU* apparet, Sacbrdo-
TBM primo iibro egisse de instilutit artii grammalicae, libro
secundo de nominum verborumque ratione , nee non «(tam de
slruclurarum eompositioaibut exprimendit ; in lertio denique sive
novimmo artium libra de melris egil. Harcds itaque ^uddius,
sdbvGoogIc
934 Bladvollihgin. — Habiub Plotius Sacbrdos.
sim Clodiui, SAoamB to codd. seriptonim metrieoram tbiit
in HuuDM PunioH Sagbrdotim. Nomeo huius viri Cuddiiib
rursus io Casuuh abiit apud RiPOidLui VolaferranuiA , in Com-
mentary Urban.' Darrantem . anno 1493 in BobiM cooDobiojBo-
bimii repertos esse libros varii argumenti , In quibos buoc :
Ctuuus taeerdot da oeio parUbui orationii , i. e. CLAUini Sackb-
Dons Ubrum pnmam Ariii GrammaHcae. Uduui eundemqae
ease utriosque iUius operis scriptorem vel inde sequi videtnr ,
quod in utroque morem quendam antiqaiorumgraromaUcorum,
iam iode a Lucuio , poeta «t grammattco , raceptum , secutas
«t, de quo propriis nominibus suis illi paradigmalum loce ute>
naitur*: atque ita beoigne usus eat in utroque opuECulo Sx-
cuDOS , ut io 60 eundem hominein ioeptum facile aghoscas. Ita
libro I. § 82. Sacerdote doeenle exempli instar adhibuit ; itaque
in nomine suo lusit ludi magister libra II. §g 81. 82. 83. 86 ;
item io Incerti , — sed quod Glaudu Sacbrdotis esse Ttdit Enih
LiGHBBDS^ — Artium Grammaticarum fragmento exempli verba
haec sunt: ttudenle Sacerdote, vjrouia^cvTOi XaiUpieiTOi. Neque
minus moleste suo ipse nomine abusus est in libra III De Me-
trit in multis miserrimis veraiculis, v. g. in illo*:
Has tibi dactylic! species per carmina metri
bis senas el qninque simul dedit ore Saeerdos.
Tulgo aaca-doi ; lum hoc taoquam Hipponacteo ' : ,
Latina trado carmina sic tacerdos.
voluit Tortasse homo ingeniosus ita :
Latina trado carmina haec Saeerdot tic;
fortassts et hoc quasi ehoriambtco Eupolideo ttiramtiro catale-
ctico*; quo simul deorum cultorem se sigoificat:
jDi boiiil serrate Sacerdoletn tos colenlem vos.
Tulg. Dii et sacerdoletn, in hoc Tersu barbare litleram v pro
consonante non habuit; praelerea hoc, quem misere flnxit.
antispatfico tetrametro acaialecio mixto*:
Sacersos doceos bene tos formavit ad artes honas;
■) IV. f. SB, pr. ed. Rom. ISOS. ipodLiciB. Praef. Id Ttrtmt. Xomr. p. i
M De hoc mora egit I. Bicuim in PUtoU^t Vol. VI. 7GG — 7E7.
"J P- 77 tqi. •) p. 867. 6. 7) p. 270. •) p. 8S8.
•J p. B91.
sdbvGoOgIc
Bladvuuihgkh. — OiiYSs. e. 434 sqq. — Thdcya. IV> 120. 356
denique lioc oplimo antiapaalico leframelro Sapphioo Priapeio
ealaleclico , quem dicil (p. 292) ;
Isthaen coniposui metra Sacbeuios opliaia nuoc.
AppitCgadami , mense Maia 1854. B. tin Bsidk,
Odyu. 434 sqq.
tJti filv xxi toDt', si (lot ItiMiri yt , vkutm ,
ip*:f TivTatijvxt , imifuvtt ft' clxtcy ivi^eiv.
Dat deze plaals Diet toevallig bedorren geraakt , inaar door
deo een of anderen dHorlhoot (Aristabchus !') opzettclljk Teran-
derd en — vermiDkl is, blijkt alt de onzameohangende, ge-
brekkige en ongrieksche conslructie: fl iUhotTt — letrTain^M
— ft', arjLtS* i-iri^eiv; waarwij eenc copula missen en bovendien
een aorislui en fitlurum in iinen adem gebruikt zJen. Dat door
den dichl&T /nltcxit gezegd is , is builen tTrljrel. Haar nu moel,
na bet weglalen van de /r, de leemte daardoor ontstaan aange*
vald worden: vandsar bet pronomen ft', en waarscbijnlljk ten
gevolge daarvan , de in/inilivuM nirruHiiixi. Men zai Hgtelljk
inzien. dat in de epische taal ^n de constructie Totkomen ba-
ren eisch bebben, zoo men leesl:
!pK^ TKrruSivTi ( dnifteva /rclxttT driven.
Tbucyd. IV. 120. Utp) 3J Toif nfUpaq rauris;, «7$ irijpxoy-
TO, ^Kiivti — iiriffm,
Fruslra sunt . qui h. I. explicando axpedire velint. Vidd. in-
tarpp. Rectisiioie Conrin Mnem. HI: 106 monslri quid ali
opinalur. Ego vero, nisi me Tatlunt oculi , sub moDstro deli-
(eeoens cemere mibi rideor voeabulam twv t}ti$4Tur, nempe
IffTrtfievTo. De induciis sermo est; quae dam fiunt, deficit
ketone. Cf. cap. 119: ^werlStrro H xk! tgriviovro leri.
Nollem sanissimum XiKorHONTis loenm AmA. I. tiii. 17 corm*
piuet KnflGSRtis, pro xai ii/xovro Avrlot Upki roTt mXif/doit,
indpiehamt tbviam iro hoilibut, recepta prava leetione GodieiB
Elm. Tpoiipxorre et Umi uncinis incluso.
sdbvGoogIc
S56 Pollux I. BO. ScBXtiDtwi^t ovbh Aischvlos, Lts. Aooa. 4S.
Pollux I. BO. — ifiTOpoi »ai xaT^XOi xo) fUT{t0of.sIf o! Sp$oi
Tl 9piTT0WTt^, 01 ii UlilJlievOI ^ivSUi70l.
Minus recle HAiiAKiiitrs Mnem. II. 174 legit: tl ipioi dyo-
fi^ovret. Leviore oiutatione pro TinPATTONT€C scribas
nmPACKONTeC , i. e. mwfiaxovTeg.
DelfU Bal., mente Febr. 18B4. J. M. van Giht.
Prof. ScHnBiDiwiN schrjjn in den Pkilologut: >Aucb der
■ neueste biograph E. J. Krebl Usst in seinem elwas darfligeo
■aufsalze iDe vtU Aescliyli" Muemosyne I, 363 den Aescby-
■los ao allea vier schlacblen unbedenklich theil nebmoD, ob-
■schon ihm berra Hitters Didymus nicbt unbekannt war." (Phil.
VIII. 753).
Prof. ScBKBiDBWiH let aiel genoeg op drie onislandigheden.
Bel sluk »AetehyU Vita" is gedaleerd van Januarij 1851.
Op bl. 36t wordt niedegedeeld dat de scbrijver >UDice fere de
■Cbronologia solltcilus" is geweest.
£a op de label, jaar 490—489, wordt bet gezag der Vita
Aetchyti vooralle vier slagen behalve dien bij i4r/emrnm, en dat
vao Pausahias (I. xiv. 4) voor die bij Arlimsion en Salami
aangebaald.
Prof. ScHNBiDBWL'v 2al uiisscbien gelreven op le geveu vaar de
scbrijver bcell doen btijken dal biJ Prof. Bittbks Didymui hende. -
Prof. ScHHBiDBwiH is do scbrijver der Ilyperidea.
L„ 26 Junij\6U. E. J. K.
. Lisus scbrijlt xsr 'Ayafireu, bl. 1S3 (XIII. S 42):
Tg ywKin) Tf XUT9V irivxnTTe , yo/J^av avr^v uutiv i^ airrau,
iiv yivttrxi aurg xmUm, <ppi^ti» rcf ytvo/iivtfi Sti rbf wKripet
CKirev 'AyipitTat ivknrent , xcii xiMiitn Ti/tuptlv uTip tturw {£f
iperiti ivTx.
^pJi^tiv TV ytvofUv^ is niet goed te verstaan, want bel is
duidelijk, dat bet kind geboren moet stjn om de misdaad rao
Aqdiutius tegen zijiten vader te kunnen verneoien. Wanneer
men leest 0pi^tiv xiir^ ivip) ytvofthin) verdwijot alle zwa>
righeid.
sdbvGoogIc
IIITTftEKSELS UT TMDSCIIRIFTBN.
rin Atte u!UraluaI> TenohiJBeii ii Tooiloopig, btbd al:
lar gerudplesgda tydichrirteu. Hun omvuiB an trni
I loo aoodig our omaUndigbedan wordBii gawjugd.
GiillDei«eh« Gelebrle Aaiirlgaii. 18l«, 1«« n. 1S« StGok. 9. ISB.
(Terrole nn JTmw, OL SiO). O. iTvniuiui, da n tetmiea in Mtehyli
Ortttia , da«T P. Wtnalar. (Tamdg tt* boven). — Be PyUtia woands nabg
of ia dan tampal, da Oft^aloe wu la faal ddvtor , niet in den elgenlljkea
lenpel, tooali Dlriofai wil in da JUUt» u. Ferttlungtii >■ Oritck. S. 78.
Wannear do* ook de PytliU door dan taolpel moMil pin , ug ig lodi OiMlei
•n da Innwiiiden op en randoa dan Ofl^alos ffj aiel , BHar eeni nad«l ijj
in b«l aivxnr kmn an op don drte*tMi ^aaU to nonan. De lumenidBn
nngan h*ar aerate lied op bet nfOtfKfi'tei', bM op do ^jrv<'t(a(?]; het-
MlHo moot omtnnt hei twoeda U«d wordea Mngenomen , en eent bij de ana-
paattaa ti. 804 (aj* S^ »1 jfofdr dtfmiur) gain ■« mar da o^ri^tfrpa. In
't |[Bheel lototri bet boor vooibI bg Aaackjloi tooI mear ap bat nf^an^naw
dan aoD Ifaanl unBaemt(P). In de« Asunennon vi. IkOS (IBU Bonn.) komt
Jkesbtboi bH bat p^b, niat nit den favwr; by beell neeidara gewipendea
Uj t\ek. — Hot Motal der ittavKl^imtu In de Orei^ woidl op dria ba-
gioot, A8an.lSM, Cboapb.BST , Inm. 97 ; het beeft plaals traeti* labnliUg ,
Tol|«ai letm. op A^bi. 1882. Maar bet «»a. waa sen ilakotad , dat (ot onmiddel-
Igk Mhlar hat lebntdoak RWOkl of (eaaboTeB irerd , en kwam in de Cbaephoren
niol voor , bo( Bunder in ds Kmaeniden. Het ir^geding (n de lamanidan
beeft ap de AkropoUi Toor bM Kfedilbeon plaala, aEat op den Arevpapii , >oo
ab Fiani en Hermann- willen : na den aOoop *eilrekt de (odin Athene doer den
uitgang ragti Tan da toeuiioaiten. Oiar de Ttfoaoftitoi op bet elade der Eameni-
den vonlt opgHaarkt , dat d«« de ngten lelrea ign , niel Alheeniobe vroawen,
*olseni Seciaanna geroelen; het lantat dar Krinjen ii ^gtUea, niel iM« —
08** Sluek. 8. 872. B tlf tm ak tr tt Dartmbarg, Otnir** fOrihan , gmt M
»amtmit. Ton. S. — Vsi 1881, ITfStAck. S. 1719. InbendMtpsaTe mn hrt
9*— 18* book; aa doa ttkii volgaa drie Ml. uholia op book 11, IS , IS en
IB (tijllten), en ^ania war balanpgke aannerkingen : op de vonnwMuten
VBB deie leiwiiit een iadei. lier en daat *indl men allMeldingen ran anUeke
sdbvGoOgIc
5^8 UtTTHBKSKLS UlT TIJDSCURirTBll.
iparwerpen. — Da lijil det gebruikle b*t. lUat omaiddellgk •chlet da loor-
lede; dan lolgl eeae niauwklurig* opgaie dcir boeken an hoofditnkkan fcn
Gal e DOS , wnamiede de ulttrakiBls ran Oribiiiin oTorMin ■tammao: lijiia oTcrij^e
(iroDDCD lUan bij de inboudiopgaie. Usl deal wardt beilateo door byToeg--
•eli, ten deele »b Uubner , echter niet Tordar iui tot hat dot Ttn liet 10"
book.
ZaUichTirt raraie Altarlbamiwittenschirt. 1864, 1" Hell, W>. 1.
9. 1. Dia JUuatra dtr WSm. Gtwuindtn , door Dr. C. Kuho te Dnwdcn.
1. MuDon uDd HoDorei. Dne lyD oiiderHbaiden tui eUuar : da mnnen ko-
laen nadei met ie curae oTcraen. II. Huaaii Personamm u. Pitrimoaii.
Deia i* de meeat gewone icrdeelios dar inunen pobKca: Toorbealdee Tan
beiden worden gegCTCn. De munera tbd dote beide soortan lyn Talladi| opgo-
■oemd bij Hennofeniaiiui en Arcadins Chaririua in de Pandekten , en wordeo
liier loor eeo groot gBdselte opgenoeind en btnproken , Bamelijk Toor iootot
lij onder den naaip manera einlia lerrat liJQ, d. i. weike ileobti diegenen Ter-
pligt tijn (e aanvaai^n, die penoonlyk lot de gemeeDta io betrakking
tlsan. III. Dia KeaUailea. Oak dan woiden Mnnota of ook Onara Palrimo-
niorum (enoeind , dikwijia oak IntributiaDai. VoIod daarran worden opgenoand,
i>, T. iiikwartiering. De claaiiScalie nardt ittar 't alganwen oqjuiat gvooMiid. —
NO. 8. S. 2S. Epigrapllica , door F. Onnn te Gieiuii , TatTols *an 1BB3.
n". 47. Giiungcnop lier reedi bskende opschriften. — n°. 4. S. SB. Uater
dtn inttrm OvlatfkniMatawmtjjLfiKg im Platanitehtn PkasdniM , door Dt. Deiudile
le.Hanan. D. wl looral bet Terband tuiioiieo bet Ineede hooSlgadeelle ea d«
redeToerinicn jn bet eente doal aaDwyMH ( bet >Luk ii OTerigent oit ^jneii
)urd neiaig geichikl Tuor ean niltrakiel. — N°. 6. S. 44. Operttck , li^iut-
arehaioli^iitlu Vortentkgan , door Dr. ^. A. Buller te BreouiB. 0. heefl eene
uillrgging vaD de meeits gypiafgietieli io bet Bonotohe HuieDio gegCTen : ign
werk i> niet bruikbaar all cvtalogui , heall hat kanklar Tan TOOTleiingea Diet,
en kao natunrlyk eon graot deal der bedoelde itukkeo niet gahael Terklaren.
De argietielj komoo Tiwr TolBens eene Terdeeling in 10 hoaTditukken , welke
geutneulyk S06 Dammara beTatten; bet wetk telf ul een leiddraad Toor da
pollegiei aan da Bonnicbe Akadeaiie irordan, gelgk Welokert jtkadtmitclia*
SuiultHMtaim , boaieer O. toeer de particaliere itudia op bet oog had ; 0.*s
Teiklaiingen lyn duidelykar en maer a propaedauttich" dan die laa WeJokei
en die Tan Gethatd ia mne beacAriiTiiig tan Roine; bg Tolgl daarin BMer
Brunn in lyna (eiduedeoii der Eriekaebe knnitenaon. 0. beaohouwt bet In-
■eum ala een ■ Kunitgelebrte." Uij de beida CHralen van lyne 10 boofdttuk-
ken , de atcbaiscbe en arcbaiitlicbe Konumanten en > Pbeidiat" heafl by te
pigt ook de relieti opgenoinen j de Aegineten ontbieken te Bono. All oaiol-
gingen Tan Pbeidiaa warden opgegeira de Pailaa Tan Velletri , bet bontbeald
van Albene afofoin in bet Louvre, en hat boralbeeld met da laeuwenbaid
uit de Villa Albani ; ten ooiegle ook de godin Roma. Voorta worden na«r
aanhuding van een model in kurk tsd den tempel te Paealum da Tooraaam-
ile dselen Tau een Doriichan tempel opgenoemd; hier en daar oqjuiit; Tan
bat Virtbenon a ileefati fine figunr uit de geTeli aanweiig , en leer enkale
melopen ; da bvailgen tgn dm near eene kleinere copy belwndeld. Voonl
belangrijk ii boofdaluk 4, de jongete Atliube aobori: Tan de Hioluden ta
Florence tyn alleen de hoofUeD aanweiig : de toogenaamde Ilioneui wordt doar
0. Toor eenen Iniilos aangeiicn. D« Germanieus Tan Venaillai , in bat Lou-
vre , ii van ecuen Kleomenes : luMi uiels bewyEl dat deie de >ader w«a *•■
sdbvGoOgIc
GOtt. Gel. Ai-fzxifiEii. — Zritscbr. ?. d. Altbrthwiss. 339
den koBitonau' der V«nii« da Kgdid. De tjjd wuria deie Veaai lontilond"
BMMl dot ait hel lUndbeeld lalf bcpuld norden , denkalgk «» het in da
laattto ooaw *. Ghr, , loo als ook 0, op ttae pluti legt ; op leaa tndcia
goeft bg de ISB' Olympiai [IBS — IBS t. Chr.) op, Mnfl onbcwaian itelliiiK.
D« uMgaiwuDda rterraBde Alaundtr ta FIotbdm ■■ ooo Kipancni, gelgk O,
bewgit; dn (tenanda gliditloT van fast CipifaiUum Ii Ttn doMlfdir hand tU da
froap Arria en Pictni , too >h Bnrnn hoeft ungeloood , dim O. te ngt Tolgt:
op dan li(gaod«n Heimiphrodihn to het Louvre , lOO ili kort la voraa op den
Iwikoan , worden *da uDmerkingen gemukl. In lommigs mkteriale ofgt^ea ,
b. T. gtootte, lUndplNti dor oilglDelen , em. if 0. lonu met itoh leNeo in
tafaoipruk [oea iwur Yorwij')- — ""■ ^- ■■ *'- ^^*V^> Btiraiiuf Satim
u. Epitt^ fur dM Sehulgtbrauelt wrlMrt. TnViuT. Door Dr. Voigl le Ealle.
Ongnnitiga beoordoelins. Oil TroeKcre uilleggan , DuntMr , Webar , TaaOll
U MMr Toel OTergeoonien ; Tela g^OTaDa TarkUringen ign OTerloliig , todere
oiijniit of onToUsdig , op Tele andere plutMn ontbraekt de aiUefging, ktwwel
die ■oodig ion weien : ook bjj d« realittiMAa opmerkingen ontbreekt iMf
Toel. Eeo en *ndar wotdl door aen gnMt aanUl Toorliealden ooderiteaiul. —
Jfi. 11. S. 84. MiddtnJarf, dit PUbtMnja^ , door Dr. Hohchar ta Harfard.
finnitise aaokondtging. Bet baUngqjks kleine boek bawgit dat hat Toorral
mythiack en niet hialoriaidi li. — 8. 85. Ein Wart abtr Stkilaiugaitn dw
alttR ClatMur, v. liatm tlumaUgtn Sekulmeim. ileh bin dar fcsten Uaber-
■leuping , don Jmlt Sekulaiugab* tin PtitI iit." Da safaoalnitgaTen (*•«■ ta
TBntaan die met > Torktarenda" nolao) berorderen lulheid en opparTlakklgfaeid
bg lie learlingen ; Toor de ondeTTrijiera iijn lij niet loo oobapaald ta Tarrrar-
pen, QMat lelb de Ibana Tenebenen ultgaten dct eollaotie Tan Hanpt en
Sanppe cgn af tr kenran , Tooral ooidat bg het ^niik van inlka ail^area
aommisa onderwgiara, en joltl de beilen , lioh ligt tot patemtak teRoa de
nolen laten Teriaidaa , t« meer , daar hat mesteudeel Tan doia iwak ■■ : uilk
•en itr^d tiuM^u hel gnag Tan bat leeriwek en dat van den onderirijier
beeft nadeeligen inTload. AIlMn Toor privaatatudie kaa men le unboTeleu. —
PirtoMklmmik «. MitetUtn. Door het geheale atnk tanpteid ; lij betreftn
14 plaataen , alien nil DnlliahlaBd. — n". 7. S. 10. IS. Prtgrummt a%u DS*
Mmark u. dt» ffiratflhittmtm (SheiTrgk en Boliteln) Venn J. ISKS. door
6, L. Sliar la WitteDberg. Korle opgaTOD. — «". 12. 9. SI. AuttHgt du
Z«)M«ftr#iWl* , nam. 0. 6. A.t NHdtO^rgfr Jahriuteker ; JKumehiurO.J.lRlit.
KoT. OB Deo.: Bllter, excerpla ai Plinio, aankondlglnB Tan Jaa j Heimann ,
Aefobyli tragoediaa, raoanaia ran Kayier; hatielfda Trerk , roeeniia Tan Schil-
kr, I", art. — Bihliagr. Vtitri. i«r pkilel. Litteratur. — Beilage. ErkU-
rmnf, door S. KAchly , te Zdrich. BeTiEe Teroordeeling tbd lerska reoeniia
dar fiOKhichle dai grieobiMhan Kriegsweaana Tan HailoTi en KSofaly. -—
B" Haft n*>. 18. S. 97. Patrimi matruH , aiifi^altis , door PruT. letoklin
te DorpaL Varrolg Tan eene reaks stDdlaa orer het faeiaalregt , in bet Bnt<
letio en In hat 1* deel dar a^ngei ^oo-romaina T«n de Petenbnrgiofae akade-
mie. A. W. Cramer bad Modi roor BO jaren dll pnnl behandeld , maar met
bet oof op bet alaaliregt : M. wil dit thana hoofdtakebjk tooi bat Mcraalrefl
doen , en ToonI ook het Griekiebe laeraalregl Ter|e)ijken. 'Afupt&al^e U
degene , wleni baide ondera in loTen ign : In roeer nilcebreider beteekenta
woidt bet woord (elijk aan aiSat/taP , ea het ii een Teraiiobte der • Eu<U- ,
Mnonie in der aaoralen Sphira" d(Uft9al^t te weien. Patrimi nutrimi beefl
deiellde beleekenii ala oftfi^al^s aoripronket^k . de vborlaalste lellergrcep
sdbvGoOgIc
340 UITTIliK»LS UIT TIJi-SCUMPTUt.
U lane (?) Tolgeai Tohidi , Ugen Setliger en 'RiMihom. D« k«otoek«a«n ie*
p m. *gn ■ Inpnbariit , LilMTtit, In|eani(it, CitiUta. Monle Fonotiaa'' (aak
b«l IwUte?). Hflt ii nMt aoodic, dit faanoe oaitr* Mi|fk«T«aM«M ggbawd
■iJD. Er ign prUattri^ en ttMt-jirwftff-fifiU p. m, , de Benle iga d« <uiiUi ,
lat de Uilitan liabooreii bnopt «HrialiijiiliJk de lirpou Isr a«*eDse ta lekcr
Tele ■ndaren. Ook de klecdiag eni. ia niel gekeel oabekend (evenwel bliikt
nieu itelligi ait de op|«gBiea bgionderfaedan). — H". 16. 8. 1S8. M, Iwtams
CoKgtu Gnceiuaau , itr GateUckttehrnber Jtr alttn rS«. Ftifattiaif , dovr
Sr. J. Beoker te Frankfurt a. M. Eau belays , dat Conpii en Imini Cangns
deialfde pennon !■ alt de beroemde M, Inniui Giacohanni. — W. 17. S. 1S8.
Ptitr dot g»ttTie\ii* iMa te uAuclan jlljahtt , door den Haer Q. Stier im
VTiUenbaff. — n<>. IS. S. 1B0. Kr^ u. Mutltr , AaaifckaUMikoa (aio). Li^
ktr , RtaUtMHun (Im elati. ^Utrthimt Juar Gi/m»anai, door PraT. TcnfiM ta
Tubincen. Uil>oerige reoenlie fan btida werken. Bat lao L. ii korter; dat
van K. ■. bcial Teal irat OTertoUig en te breed behandeld la, Tooral ia 4a
aitikela lan Kiafi. L. heeft tan ODresM laer Tele OTeniftiartikeli gegeTan ,
en ook deie op ondoelmatige wgie bewerkt : lulke artikelj siet Dnitache wm
Bet Lat^nscbe koofden itaan naait elkatt em. Hat aaBnEOWn Tan latgnicAv
hoofden it bg nitaltuting goed le keuren , ook rolfens haly, den itiehtordar
BtalmcjtUpaidi* , OTenwel met uitiondering dar Mytkologfe. Toot den tekat
der utikelen gaat die regel aiet door. — Watanadiappelgk (laat ket work
Tan L. Tcel hooger , hy werd door een fmot aantal bekwauM medaatbaidera
ondentennd , b. t. Bein , Wituohel , StoU , ledar toot igna ipeeialileit; in
dat Tan K.I. U bgna aUei door den bijna onbakeadaa Dr. Kiaft nagaeidireTen ,
c«D klriaer gedeelle, de lettera A. D. E. Q. en P. met Pfaocbui te bepnnen , U
beMr, Taa den idieitfalli waaigiteni einigennauen beirthrten'* Dr. Comelioa
XiiUer. Ten opti((e der polilieke gaichiedeni* li de Criekaeke bj L. goad, <U
arlikeli 0T«r rMneinaohe gente* ign ileobta uiltrokiela nit Paolr. B^ E. K.
Ii dit nof alerker : b. T. taen hnu work Tcncbeen , waren in dat Tin Pmalj
eent BO Flbii liebandeld , waarran K. B. er 1 7 bebben j later gaf Paalj nog fi8 ,
daarTRn bebben K. M. aleobti 1 2 ; da Tereenifing Tan de artlkeli oTcr gMehiedenia
en biatoria litterarla il Jniat eren Itng Tolj^lUHiden all bg Panlj. Cognomina •■
nomina worden um bij E. ■. ila Tooial bg L, door elkaat ala boolden Tea
artikel* aan^Domen. liatoria Litleraria ii bij K. 1. goad , Tear looTer Dr. Mdllnr
betrefl, nuar Kraft eopieert Pinly , hoewet de artt lin den dni entenBlndea
■gniweotheil* Ton Babr Torfaiit , d. h. naSgliofait (ofalecht" iga. De onbakwana
BUr i> Kraft* hoafdbroB , en dete beefl bem daarToor beloond , door in de Heidel-
bergn JahTbuMfaer hem gnnatig , de BealeDcyclopaedis onder hare tegcowaordiga
redaelie daarentegon tear afkcurend te beoordeelen. Die tegenwondige redae-
tenr i> niBmind indeft dun Dr. Tenffel , die eofaler niet ondar dea inThnd dier
receniie lohrgn , want reedi toot 10 ]u«n > lelt claem Daceanjum" beett hfj
met der daad beweien , loo o*ei Baehr te deaken. Oader de nageickreTeoe t*
- b. T. ■ Knfl'i kligHcher artikel Bameru* ;" TCtder wordt Heoem nit den t^d
Tan Demoithenes toor dneIHe gebonden all Heaera bg Boiatiua , en de ver-
taling Tin luTBoaii* door Teuffel aangehalld ■!> nitgekomen in t jaar 184S |
maar dit weik beitaat alleen in porteTeDille: T. bad in 1B4B in een igner
artikels geiegd dat ket ipoedig ton Terscfagnea, Tan dear de font Hytbobigle
en oodkeden ({jft bg L, goed, bg K. S. aeer tleehtt h. t. loealio emJueH ■■
plaati Tan ceaAKMo. Aardrgkaknnde ii bg L. te breed faekandald; Be,
Ertit geeft enkel uttrekMl* ait Paul; en nil ForbigM* handbook. Bel gMo M M
sdbvGoOgIc
ZElTSCmitPT PUR DIB A[.TE&TnrUSWi.-;SK.-(SCII\FT. 541
Jecl deilulie mi K.. M.'i wnk , d. i. iJlai -ran Dr. Knft, U laliMl Msdar
wurde. (Zaadar partg te nemeo moet man bekBDnm , dit frat. Tvnflel iijM
■lelUn^n met em (root unUl kraolktige groDden ondoiilinnt , loodit Dr. Kimfl,
in bet balang lyaer lepaUiie , dcien luiiol niat irol ooliouktwcMnd luin 1>-
ten). — ^. SO. S. ISB. Jiuilm nuarUek't tiachg*ialtmi Sekr^ftn door Dr. H.
A. HBlter te Biemen. Da boofdiaboud Tto dit work i> kunilfeacliiedfliiu ,
naar hot nHikl elleBii de ((elUaf wur, d>t mlk teaa gaiohiDdenU do( met
kiD nordan gagerao. Hat 1" deal beral F.'i leraiubeichrgTiiii , an bet A*
klaincra TDrbaDdclingeD oier arcluoologiD der ki«»t i tan gatale via 17, byaa
■Uan raadi bekandj hat i" en S" deel eeaa Gattbiobta dar grieduMbea
PUtUk. Voorain italt aen itnk > Tom Wawn der p. PI.", In drie booHituk>
keo , o*e[ do ToroKin , do teoboiak , do compotitia. Set eicanlyke werk it naar
ds venjeeling tid Olftied IfiUer iiigarigt: dwm* Tolgt de fetdiiedanu dw Cr.
phtliek onder de RomeiDm. — S. 169. Zu Plato Ap«l.a. 2t. p. 87. Q. B.,
door Prof. Fia^h la Eeilbrann. — S". 3». S. IBB. Dr. Fr. lugtrilm , £••
taM^Mt-JlMtMkM &k>iJkA4«4Mk , doar ProT. Otto M KiaiMn. Sitroerige
leceiuia. i.'i beginsel ii tear Boed , bet wagklea der nwe*l« noorden van
latere lallntleit en Taa termen , ■Uaea bij die anlauri voarkotHDda ^ nalka ap
■cbolea oiat woiden (alaian , VibmTiua , Celiui, PUouii H. fl. , Lnoanut, Hir.
tialU , Petroniui ai». , junmer dat I. bat niat maar gatiouw cableMa U en
oak vooT da priTamUlndie beoll nillen lorgail. Datrondar lijdt de *«Uedig-
haid; ook de Toorbaaldan alio te veel baanoetd. Ruitendien qjn loor de !•-
gera kbnen der gyninaua ipeciCle woordenboakea te Terkietea (P). Mas
■Boel op dCD door 1. ingeiUgea wag laidai Toortgaaa ea bgna allaaa op de oMalt
galeMii (takken der ineeit bekende aaleun letlen (?). Ouk de ipUlaitis la>>
(obea wDorden no batere en mbidere latiniteit nordt goedgakeDrd , eobitt
U dit aiet altgd joUt nitgeToerd , wiariBii t«PM (teer weioig bew||Mnda) toot-
baeMan warden MogabBald. De gebeale aankg via bat werk ii booMHkemit
velgana Ireniul : ook oMtraDt de ^(%Ten , of dob woord » peeliac^" of ■ Tor-
• ktawlieh" U , bangt L van HtorileitaB ■£ Menige fontea sga ta Nft laB'
gewaaen door den Br. Scknidt le Beilgn in Hutiall'i Znttakrift fittr 4a»
G ymmaa i m l m^ttM. Vooi de (yaeoTndak wordt meeatal Dddarlein gaiolgd , ook
ii L la oppcnlakkig i Ttn de elirmalagie i« vael Taltidi en balf wear , an I>
beefl gee> notitie genomeo lan de nienwite • Tortiohritta" dei< kriliak , tie
b. T. Mhiben. ■ Da^ im der game Artikel in loiBer Urgeitait anf den nokri-
■ litcbea Foicellini loruokgabt, ao i*t dieta Uakiitik bei deni nnkritiioben I.
• kein WnDder." De Antibarbarof laa Krebi ii fabael lignorirt," Ook Teltedi|
ii bet leiikon niat, ankel uit de letlen D. I. on E, oatbreken 100 woerdea
die b^ fieorgei ilaan. Het werk ia eea nitlrekiel nit giootare leiika ala
Freaod , Oeargei , Ureter eai. (wat kan een Mboolwoordanboek veal aadcil
tgn)( de IB , nm Tbeil lefar > bekannle d. geaoblele Sohi^enaer", die
■gBmende BmpMilBngen" *oor bet werk gepketit bcUen , walan *t niat i
dit berinoert aan de Reralenta anbiia (ttcl). Voorat iMcfl ean onbekeode
bet lerkon'ea , die L't werk in Zaincke't litter. CeDlralblatt gwudg gon>
oenaeerd faeelt , en daarbg beeft beweerd, dat bet buitenland, nit een prak<
iiieh oogpoat gaipmken, gatobikter ii OM lulken aibaid te leraten dan de
DuitMfaen [I. i* ean Dean , en Gymn. Rector le Kolding in Jutland). Dit to
• Tfillig nnwiirdig eioM dnttck*n RecwiBaatea'' [lio.J. — ifi. 88. S. 177.
Dr. G. Fitehtr, Oietromt T»nuleiU§ trkl&rt , door IbaidSra*r le Eului.
Gnnitign receniie. — W. 0. Fimtt , dtr Piirtntm»j/ 4rr lUidum ■. 4tr
sdbvGoOgIc
542 UltTRBKSBLS DIT TIJDSCHMPTBR.
ArmtK •■ ^(ftm nr Ztitder Dtmakratie. Niet ongaiutige ankondii:!!); tbb
S. — Ptrtmakkrmik «. Mitcaltm. V«npraid , uj betraflkn 10 plutien in
DulUohliDd. — n^. 14, 16, 17 (laTantleu). Pr^nimmt dtr Gymmanmm
Wtt/aUiu V. 18G8. — Il*>. 84. Atuuugt ax* Ziittvkr^tn , Jatmt JairtmachMr
/. PJulel. V. PSJag. Bd. 19. Belt. 8. Viriu eod. Pir. in Ci>it FUl. loriptD-
ne. — Beeknr in Odmu , eioB unedirtB Hdnie t. Tim id BilhT'i'*ii>
Sohnch , eine neae Aufg. iet Apioini. — Lubker , Soph. EL 4Sfi — 14BG metr.
ubon. — Goppert , aebci' PiRutni. — Ifolls , bnondd, iddi TsciUu. — Sta-
gebaur , Bekinntiob. dcr Gr. u. R. mil don Slafeo , nach Cyprieo Eobert.
K. L. Roth , tn de origine geuti* Rom. — Kihlj , G«legenheiUiehei. — Klota,
■n Virg. Goo^. L 147. — Heft 8. Beaker in OdeHi, Toaii a. i.w. — Ro-,
■enhsyn , ODonuMpoeie. — StAii , Gnmmatine sermonii Ltl. Philm. eleaianta.
— ■ Katterfsld , de PromethM teniioiie luteh. — UhlT , Eor. ad Pimq. , nelwt*.
— Fn«, pvuM, pauUum, quin. — Hoite , kriL Beilr. lu Ut. ScluilUlel-
lem. — Gihal, nobet die geidiielitl. Hendbueolwr v. Vf. Pneti ; PUUtogua ;
Ztittchrift /. i. Stitrr, Oynn. , in Jifarg. ; Gryur , EtBenthaemliohkeiteD dea
Taciliu. — e. Curtiui , idt (rieoh. Gnmmatik , S itukken. — Wellar, lal.
Leiebnoh aa* Liiiui , Am. *. Kergel. — Weinhald , die Bekkendie Gnmraa-
tik. — Banoker, Geidi. de* Allerthumi , Au. t. Tbomu. — Kachnct, S1b>
nwatarpamm. der gr. Spr. , IS* Anil., Ani. t. Capellmanp . — Doberaiia,
<^Mria oonun. , lobeiide Ani. t. Kergel. — Eoehegser , Diadn Epitome , Selbil-
anMise, — Orerbeek, heraiidie Wldwerke, Am. t. Seidl , S itnkken. —
Linker , Kritik dec Ann. dea Taoitns. — ReUetmaon , gr. Sohulgramm. , Adi.
*. Cnrtioi. — Goebel , p. Scholgr. , Ani. t. Cnrtini. — Zell , rem. Kpign-
phik , Am, T. Beidl. — Rotherl , der kleine LtTini , Ani. t. Eerge). — Hoff-
naanni Aeurid. Epitome, Selbitani. dai Strang., S itokken. — Grjaar,
die IM. DebiiDgibiieohu t. Fimbaber, SeiDioheD, Suepfle, 2 itukken. —
Linker , Ital. Auagaben lat. Clauiker. — BMohardy , Gmndriii der rdtn. Liter..
Am. 1. Thomu. — Linker , Bibl. icriptt. Gr. at Kom. Tenbneriana. — De Cattro,
Comatini If epoa , Am. t. Hndieggir. — Sartorio, Tocab greoMtaliaoo , Aai. r.
Sobenkt. — lagerdeT , SohDlwfirterbuob (i. bor. b>. 841), Koch HandwGttb. , ,
lobende Am. T. Grraar. — Qrjtti, der hiiL Inf. im 1^1. — Emo, grtmm. deth
liapMgT. , ladelnde Am. t. Hochegger. — Capellmann, gr. Etemeolarti. , Ana.
t. Curtiu, -^ Jtcab , Horai u. >. rreunde (i. Xnrm. III. 886) , tadelsde Anx. 1,
GrTiar. — Lauer , Rink , Stoll , Soheinpflug , Mythol, S^Arilten , Am. t. Bippart j
jrnnwujiM; Jtlg. Mamifekr. /. Witt.u. Litr.: Otto, UL Leiioognphia. —
Benfer, Oi(animnider indogerm. Sprachen, 1 Ait. — K. W. Hitich.Q. Fabiaa
Kdar neber die 1""> Jahre dei Hinnib. Kriep ; Journal i*» Satantt.
GeradorPi Repertorium. 1B54. I. (Verrolg nn Mmtm. UL SSSj. —
e. 8. 8S0 (126B). 6. DU ITnivtrtitSt^ragt itt Outtrrwitk. — S. 847(1877).
*. Parela , dtl yuhtiee iiutgnammta in Grrmaina. Tk. Thrumatr , Beitraagt «c
Patdagogik. h monglOMtn B^ftn. — (iL 3). 8. S. 101 (ITSSJ. G. F. BiUe-
Waad, Lal. Chrntrmathia fatr Bga^ynmantm. Inhondiepgaie. Het eerite
der beide declen ii d«ln>atig. — 11. 8. 884. (SG41 en BG42}. J7. Ktek,
Cantin, quad Ugitur Jttnk. Stippt. 800 — S70 iHtarpremiia ^etchyU Sipttm
a. n. e r«e. Htnantni cam icriptura* lUterepaHtia Kltaliityiu cad. Mtd. ti.
F. SilmJulitu. X.'t tekit wordt medegedeeld , Tolgcni heiB'Vioet than) bet doel
der uilleggen Tan A. iti" > <!>■> t>kit op de grondilagen Tan H. Ta*l le itel-
len , terwgl de uitlegging Tooral i den tamenbang der gedadilen en 'idicblen
■ geToelen OTer godddgka en mcni^hrlijkfl taken meet in arbt imnen," [b
sdbvGoOgIc
Zbitscur. p. D. Alibrtiiw.; Girsdobfs lluRat.; Misc. Philol. 543
flit em uioma , of wat ii het aoden ?). K. bBcIl ledert Tole jwcn op i(iae
coUegin de Seiitnn a. Th. TBikUanl; dne kluna nileaaf berat H.'a tekit , da
TarianUn an da icholii *an den Bad., die ecbl«r toar dit itok niel all booSlbron
wordt aaDgeaomeD. BaitendieD heeft K. de oolUtie ran Prieo DiMt die van Snauli-
■eot. weike H. gebroikt heali; hg beeft beida ooUatiaD nofowal* door 0. Kib-
beck mel fast h>. doen rargalijkoD; K.'i larianten lya ereiiMD* opfeaooien. —
S. 287. (2S48) O. S. C. SchnMtr, jidtUtiHttata ad eivitaHM Pialmiea* Ubret
10 Up*, atm. 1880 — SB. adifM. Eeno leer gewenacbta bgdnga: ecn aapple-
ment Tan (aiiBntaa uit Parii. A. (lS07), Tolgeni ilen nititakeiiden F. Suebner,
d«M Tarbnlen gena erenwel nilerat weintg toot dea tekit (eeno laet alge-
(oeene khgt omtmit de fa». Tan Tale Bnteu»), meaatal Tan orlhopapbitoban
aard, b. T. a^Qdov, (ajfa^lai, «». Daarna Tal(eu bgToagwb op S.'a no-
tan, waarondor bet beloeg op bl. 62, dat in Plalo'i tgd da Tentaaling ran den
dag in IS men bg de Griekea bekend en Tr^j alfeoieeii geweeal aau ign. ~-
8. 288. (8B44]. C. W. JVatMk , ffMwMu' (Mn> «. Spaiin. Da beile com-
nMBtaloren ago gebnikt, en ook dcene arbeid oiet aeblergebleTen; oTer d«n
■ inbond" woidt ifA geiproken, en Duitai^e hoaUen aan de TeraebiUand*
atnkken gegaTen , b, i. aan de 16 earatoi : Widmnng. Valor d. IriedeTuaiak
&elaita((sdieht. Inehlinialiad. An aine Dngstreiw. Kaiiia Stalb. Hbar. Uer Alto
geichiadene. ABfltoidening lum Scbmani. Lol)Beaaa§. Lebeniregel. Hymniu*
KileraBoht. Daa lacks StMtiaehilT. Herena. Vergieb .' — Eenige Dolen warden
befaandeld , Toortl om aen afngkand geToeleo la Laanan te gOTen. De aigen-
namen worden Terlaald, dikwgla op gekiuitlelde wgu: Lyoa, WolMialf, Pb]rl>
lia, BUtlennnid , Aalelie , StemeDmaid , en Phidylw , Spa ai a h en i aach der Aaa-
ilogie TOD Claerefaaa , wenn e* eiUubt Ut" (l); STeneena mirden plaatten *an
DuiUcba dieblara amet de bareo" aanpeluald,
Hiloellanea Pbilolofa, ISfil. Blgkea* eeoe korle aanTrgiing Uiaaaaf|»>
loheidennmda M. Poibigiigica {Bjfdngt^ Mi* Mnmu m dm Uetid^ AWfij
Jowbet* g yaiaaaiw). — p. 1. D.BmrgwrJr., OiMnativu* MiatMmiu , korla
aaaleekaningan en TeraaderiagaD op detekiteo TanAeaidunea eaDemoatbeao* ia da
laak Tan Ktsaipbon , 7 aadere plaatien ait 6 redeToeringea Tan Demoatbenei , Mne
Tan Uokntea en tweevan CJonro. — p. 7. /. F. T. Znl», Oirt. cntie«4 n Incrm-
ttm, — p. 21. Ot*t, erititat >n Piutartid Jrtaxtrmtnt, Beide opildlea beT«t(0>
eena reek* aanteakeaingen op laer Tele plaatten der geooeoikde lobryTeri , en goTon
aen nieaw bigk Tan den gTOr de* jangdigan , tluuii rood* oreileden KthrgTen. —
p. 86. D. rtrptlra,06u. Crititat in Ca*tarU C»mm. dt Bella CtviU. Dit-
Toerige TBibandelinf , of lieTer eane reekaTan Trg uitToerige aanleekeaiagen op
Teracbeidene plaaliea Tan hat B. C Zoo leeat T. op 1. 6 Pmuttiu tt MattMms tom
bet PhUipfiu tl Cttta der bai. , en bet goTroae PUUfput tt MaretlUui daania
warden met Henog de Troorden In — an'fftnUwr lagea Ripperder bebonden , mi
bniteadian de iaterpunotie Taiandecd. L 7. wordt daaa oltgeworpen, da •»
dere woorden Tan H.'a boide Dents interpolalieo bebooden , OTer da danle niet
boaliiL L SB. K. en H. dwulen omtrent 9 S , de Talfata moel blgTcn. I. B8.
Leaa affkgiaboMt toot fael treiptttatit der bia. , wHrran de onjoiitbeid door
H. ia aangeloond. I. 62. Oiideadorpa letiag ii da irare , ook bet gewone aan
Acbilkw kStaliua" (loo 0. en H.) ontleende dadnmral toot het r*dastrtl der
bu. 1- 04. 0.'« en H.'a mMinar* aieunt op > oodet nana," owa leie auti
titUrt , of, aial H. , Mufnwrt. let de bii. moel iiittmtmpi tegen H.'a ir>
Tumpi bewaard bljJTen. L 76. De woorden nm Pam p itum ait»mt*n woiden
uitgeworpen. I. 7S. De fcia. bebben pbtrttjita , Ciaoooniiif leeit plmrit»jKt ,
sdbvGoOgIc
344 UITTRBKSIU HIT TIJDSCIIiUriE.\.
wurtegcn H. pltrttt/M ea T. pbtrihuqiit sTcntalt. L SO. Rilntit Ugimtibua
■aoel met O. terklurd wordan , an lUat geiijk aia reliquii libi (?) , de giiainseu
rtU^it ima H. , txpeditit tui M. an lAitHt lya Talich. IL IS. ala ho« etiam
■laoo MpiilatDr." Saa leti dimpUeMa Toar 1 lewoaa «Urtpti<m€. U. lb. Omuom*
nott dris woordea Terdai (aiel wordan , achter inU'(('). IL IS. Leei ipwM
■Hyno luptravitttnt tpalit, (ooi ^pri ai^iw jpfranMort, jpaMa, immaTi tomaiig*
bii. hahban tupammumt (op lioh lalf ecu inakkB frond). II. 89. Da gawone le-
Biig ii all bjj N.. behiha da UDnaB*,auar yued tooi m^, cMuufi(<)w*ja« loar
tammiHUtgut , gtaviwt TM>r ^ruvJan) an tutlga voer AiAti. Icd Isui oa» ,
dan ciHjfinTmfBr <n Toor ^^>r*Mtiir allaan , en vetdar aaaijiM Togr tujit* mum ,
ii tool' ■( met Heindui , ptrfiigtnuU ttmturiamtajat roar Sfm mHJIomtjut , daa
grmviariti i» touti^trmi* moat la pUmli *an rfuM lUk Toor duriua t»
(U>n kooiao , en aeoipittmmt voar Mctfi«*tai*fiir woidan (aleun. (VencUll
dit vaal ran i^>ge*an P). III. S. Ten onregle wil H. eomfltMtim behondeo, oc/k
H.** ledoi >M guod tuhM i d im n nttptttoMi CatMri in eMupaetiMi anura pat*at
U oDToldoende (fa). Hen Ism dMpMeiu nindtuMfo* tatptetam* Cat— r it , mi
M MwpavAm »mtr*t, SU pMt Mt. — lU. 10. H.'* Iwins Mm'wfM toot
MrUtmqut i* viJkA. UL 19. D* gitfing tui Eberlinf aa H. ii nUct, taaa
lete M aUara Ji* ad eeltafaitim vanturwm atgna tuut aliam nlrimfia ad t»-
eum tutmm UgtM taninM , ut , qua* waUmt, tjMttra patttM. mi, Wea
bM ttd wtiMa loot t gewona atihmtua, ea laUa di paea ii6r fejwi , loadat
fa«t Tin onMont ifliaogL i all Tarbetarins «p O.'a laiinf. III. 85. Haa bo-
hoDde da vulgata tegan K.'* aon ipaetalu/. Ibid. Te regt Tenreipt O. Hoto^
dMnn* H P»i ia pbtat* van bet n'a* dar hM. Hen laae n via , manliMr
mmM Dwet Ttmllen. UL SB. K, wU iMiatt toot adaata. Cauiiu, ntet
Cu. Domitioi, ontvangt het berigt. IIL S7. .^IMnea (tMt in do hu., K. iril
acfaaua, ten onMfle. III. 88. Volgma N. liju de drie laaUta % bedorraB,
maat 't geea htj opmerkt hevfl raed* VoHlugeisgd; »PnBtBrM, qaae Doitrma
alooUDi eMipiiml, nneb laalailt nippardtliu''; (bnt i* eene fawoae pu«ntli»>
■li , geen teeksn Tan BitwoTping) *quad minua raots botliiB arbitral , proplare*
iqnod ita nalla Vol rallmtnitBr, ad qnam Boqaani raUftoa pertineat." Baa-
Hit» moat «Mr Mnuw biy*«n ataln , loo all gnroonlilk , niat mat do bu.
vMr iaaiiidt. iU. 44. TVMiwU moMiamllen, msa leit htOatam >oor W-
daiamt, et TOOr algiu , en fas laee yaat quau iaatm , allat Tolgeni Hotomanni hi -
(an de ivnlgata"). Voottt § fl moet fnoa In fmara woideo lecandard. IIL 48.
Het anvaMMnbani valtriiaa wordtla eain paiuialarita* Teiandaid , Iff en Voti
•)o*' cam Faiario, H.'i BalaariiHa en Jl.'a eaWlau. Hw T. lelf geefl Ue
dat dit hoogil ontekw if. III. 49. St^ipatara toor het gewone mncadtrt.
IIL ST. H. Toegt ten onregta ram in vMr rmmHarumt. Het.getaJ XXXlll u
niet badorrea. HI. 69. S, beoft nlei goad gaiian , loan hjj do woarden diwua-
0ia rguiM Tarwiarp , ea cnUn^ffrnt lai toot oamflaaramt legen alle b*i. (Haar
die ign toot hat B, C *an wo wclulg (Mag). IIL TB. Da ptaat* i» indeidaad
badonen. It.'i id TOor ladtm a niet genoeg, men lew: atd madam epop-
tana, H . . . ptatai, . . . adm*it. IQ. 101. De baale bii. hebben agarmat
VMr agU, ikt men oadankf H. behoadea Tril. Ut. 118. V. leeal ragiaaUut,
too ook da mMUe h». , beltalMa wll Clarke. Hwr reed* 0. had da ware
Itiiagragibiu, dal door B, Totdoende ii gahandhaafll. — p. TB. C. M. Frnukaa,
da AatekiiU tahaUU Latirantiattit. OilToerige varbaadeliag. Koer en maar
blrikt dal hat naauirkanriger aollationet«D der hi*, op »nie lekilan laer gerin.
gen infloed uitotbnt ; echtei i«l iedereon loaitenuten , dat ap dia muiiet dc
sdbvGoOgIc
MlSCBtLAlfBA PSILOUMA. S4K
wiro geleordkeid meet gebaMl waiil dan i ttmanriii amanilaliiKubui dlstm ■■
» mntationUnu in icriptortuii ontianBm JBTataeadii" (Zilo , *i qui* mila. ieA
bona li ([ui* piotularit , wtt dan 7 Allea haogt ar *aa af , a( da Terandaria-
gta load igdi}. Bet eoUatloDSMD moct middel waien , nict doal: ■!* midM
ia hat noodiakelgk ; mea naet allei TsnaimleD , opdat de giaimgea mat kaBiii*
van taliaa geiDbladsn. De loliolia tgn oienl pwi^tif , toomI bg Aaidiyla* ,
to nwer amdal ty de eeBiga bnn loor deo tek«t TamieD , behalve dan ooA.
XaiL , da bran der bii. Han kant ledcrt Dindarfi nitgaaf da admlla vall^
dig , dooidat hg die Tan don cod. led. heefl madapedeeld. De idulU b*>
ataan uit twee aoarten , die dor latere Byianlgnen , weUte nit dan Med. g^
trokkea ign , en de ondare atdiolia. Sen moat an andanoekan , weike aohotia
indeidaad toL die onden behooren ,
Igk nagaaa of hnnae leiMnata
dan wel lot eenen aDdann behoorea.
naar dea leeftgd. der TenchJlleada K^Ua kaa i
bet hk ijin Tolgena Hennana «n Cobel 4 lundan : de tweeda band kooit
mat dan leholiaat meeilal orereen , namelgk wan de tekit liok nil de
•diolia lander loel inoeite liet eBwadaren. F. aal do de inhnlla vaor da
Omtie en Smaekaliitgea opiettelgk behandelen. Voor den tekil lud bg Tier
nieuwe oellatiei , die van Fnni , Bennaan en Cobet {oak aaa onie leieia bekend ,
lie Mnnt. B, SBt em. Die tu Cobel heefl F. deiik«l|jk in aftofaria gebnukt),
ea die van Dindorf ia de AnQOtotiaaei (de oade appantui van Bailer , gaeiM
nieawe eollalie). — Hd lolgt eeae lange rg aanteekenlngea op da gmoa^a
4 (tukkea, mm dal lelkani de leiiog laa den Bed. all lemna TooiaT gnat;
P. wil alia pUatian ^aemm, vaar luiielien Med. en lobalift Tenohil van U-
ilnf ii. Belere of even goede letingen geell de •oboliaat op .^am. i. lOt
(beide ook in de tapioIUiicibi).). 104. 141 (neen, hij BMkt aimtMg <nm m
priT. en fmcpd'ai). 1S6. 1127 (aanTuIIii>gibM.)t Cleapk. 18. 81. 166. 817.
see. 8BB. 418. 4SS. 4TB. 48S. SS6. 088. TS8 (de adioliait beed de lo-
ling , die eok in den led. ligt: nofnirovfiai'' iftol bg Herm. b. L p. , wel-
km men aatie, li fUtfmoviUf'Aluol, i, i. ituoaiMV/iipa fiot], 787. 818.
040. S71. Bumtn. BS. 289. 26B. 472. 48l(P}. 48S. 617. 66S. 6BS. 801.
66S. (F. lie! in de wDorden ran den icbsliait aene goede leiing, fipr^t' ,
Benn. daarentegea legt : > SehotUitei , qui Tftrt^a»*n' adloripiil , legit fli-
«««t', Al boo deterini ait qnam quod libii babent" De plaati kaa , en
uoet welligt , dua worden Tentaan ; ienuid kaa nder wordea ; iniiff f<^
a* jhoiTO, Modat naiig praedicaal ii], Syfpl. S. T6. IDO, 118. 129. 167
(de bek*allM tcbrgver lal lidi faerioneran, dat de oretiooi *ddr th bepbllw-
mimuet boobaio*: — -v — 1| — v | — v j — v \ — bg A. eren gewoon ii
all de iasabioi.ia katielfda van met troebaeea on^eboord ign]. 802, SB4. 444.
660. eSB. TSO. 828 (nilgeni mgae giiiing JTmm. 1. 26 Boat fi' niH loer
fiH maar voor fU ilaan , loo ala aan F. b^j berbaalde teting taritoad bl^jkeit
lal, Tgl. anden Sl^. 2TB. Ckotpk. 612 Tolgeai Eenn.] STT (tin wanneer dU
eeaa da noerden Tan den loboUail »it iiaig Twr Mjvntiay n^nr^vo*
juiit Mne bladi. Tioeger moeilen ataan, en dui, o. 40 veiMa TToeger, diendea
om den panooa dei xfptf in le leidan -r oalnnrlgk moel dan nijta^iM tt
nQiofftitati geleien wnrdap). 8SB (de nie leiing ii ^pdrtoc? ply' ^E atif —
of iaal — /i' oldd' ajtt, TgL Vhn. L 25. Ondanki dae opverkingen.
die leer ligl aanmeikelgk Tenneerderd knaaea worden , ii aiet te oatkennen
dit F. tgn g«Toelea net bekwaavbeid en kennit Tan takea been Tooigaala*^
sdbvGoOgIc
5«6
umiga nboli* hnprakaB
lldWmlfill liat BBbrvk tu hM 4»>lwoonl ■■ plwli tui bet mrboH fl
The WaatBiB*t«» ftaview I|C. IX. Jtamtij 1BB4. D. p. M. /Vy jyv
tM* aBrfki> Cmtmparanu, Sew. JurHii Pr^trHi tarmima.wd. ^li, ^. ^m-
hf. — Da KomuDMhe UUaimlaDT , dia Mderi Ponn bg Ae Criikuhe MMer>
•tall ml dit fag a«> HniricB wu, dsakelfk ait ■•noh (Aililn*, t^ B«m.
^ Vrop. 'IV. I. lis], OBMbsakt 100 a. V. C phoran ; ^ ndcr WMd Bel
L, AntonlMB k Ptnaii fBnn|CB , an dsakd^ taea Mt dead fcJingl; ten
Binlt* TBlaar fajj Mn praot deel Tan ^a TBiaio|SB. 9t umm twam aaar
Bane om dck aan * da baCa" ta wgden , maa* dt poM^ aabaalcls liam am
da IiaalaBBmf. Ha* ^ KiMaiawfca f«M db iMtrM ban anda r baad tmden
U vni aabaheadi itaWf niat door it ojiknaftt himiMr MtuiMaa. lahlet
•www or biblicMhakM, waSttt umdaa Dtaafnaa M( Diadim* bans workaa bg
jihil aan boawiMfoa nlal kaUaan kunaaB niMiwteII«n, HfM* boulBB tr-
kaiMBB; rtatandMi daareatagea blaafds dal fag *" ChMtanM liJM galaHaFa-
latji— aha MMiofliadt onaal muna. Daar ign Mkarook vcle LatQnwdtabaakm
(aineait: vda nailaddl^cden irym op earn «a«tal Mdrter* •> ■ndera'icbtf)-
lera, Kia* warLen (bans TsrWaea t^n , Talfiua ea VaHai , CaMini Ss*«raa an
aadtten , lot Baiiu as BHtiia to* , > Ian miasle Mn derde *«a OrMhi*' y ri e a -
■ den nanhta lanaa." Ook waran ei put^jm, iKr wai aane i arahaedlafi-
■ laohe" partQ I bowoDdaiaara dcr Satlaohg gmUeMen , dar g i a p pea TaBFUalna,
»dH rawheid van Lnrilini , en dtr Tonnlaaie bemneton , of mm hvWofte- •
>H]ke Aama*! na tDnlni en Faonviat. Rr waa eens parl^ lan het ■]•«§«
■ liUalie", die aieti Biade nal near da sndbeid raoh , maar Cwneliu GaBaa
> oitbUBiiKle aU made] Tin bet wara falsoen ,ab bet aenige patrooB Tia be-
■ ■ohaafdeQ illiL BuitcDdieo wai er tmg eene derdepartQ, la aantal Datoarl^
> de vakale , daar het de piHq Tin geiood Tentand en gaedac inwab mi , die,
I mat lontiai Te midden Tin dte drie bebbea leker de gebraedna
»8m11 ea da ttnat ArgUrtnm g^^iv taken gedaan" . ... In er wiren n^gcTige
patrasi. Propertiai laakle met Hiacetiif , TiigiKar en OiridiiM in Trwndiehap-
pefijke balrahkinf. HnratiiM en h^ mbea geene npeMfag iin entan. Eijne
■tanareMsn HhlfnaB. werkeUJke penoMO to i^ : Crnfbia^ wue naam wa
HmUi : 1^ liat ft apeitini Tarea Toor Ben dommeD rijIiBaid tid een praetot nH
IU}rt«. (Be whTijrar lobijnt een pttrifrrct te u}a | faij Tflriuelt dat van d*
laaMiMdie dioblen nn dieo 1^ lUaen D*idi«i gefanwd wai , Hontioi daar-
Mlegea was een rjiilij taehelar" en V]i|i)i<u WMncbgnlgk ook, (en ninte
kg la iHgd lerradea: ibii bibHtail MMni*; it leul fimMr* the napieioa").
Uiiat , DionTliM «n Strabo wanm onder t^o nKor ennttge t^genooten. L•^
terfcunde wenl dBi tij da dear Anguttna en radancn im itaatknadi tangemae-
Agd: waat bet bagia raa bet iMt h e i t ak had pluti onder de itgeaeene ne(r-
~M totgt eeni bHmrwMrdige fcl-
sdbvGoOglc
HlsaLLARu PHaoLMA. Wi at r m i MM Rbvibw. 347
■■fctowhsU van AnfMlu, aden wltaD har^ar", 4aii den tn M l»«J dar htn«lr
kinf Taa Kooa , da loenaMliB* lobadawen -nn stwtipuliiea so d* saduga ka>
■•■ptaUiag ia paUiakB ukan : da dicUen dedaa •net lael andari dia naval-
gan , en wal dc finakmi , Taonl da Alaundrijam. Eea vo^t dan vnk Ptnpat.'
tini dsa graSecUerdep Kallimaohoi , en Philclas, «ien> irerken Tarlnnin iga,
■BBBT wunchgnliik ud t latUa kdibcr wareo : «ea* aardiga aaaodoU over
ArMwohaa gaeft md teuw bawgi van da •Uafcche namiar waarop de ALeun-
diqoan i^aaaUaii. Maai kaWva dM Vrapeitiaa dna aaMlgda , ouk la iMaad
aanaagenda aaBhaliagea van mytlialagia as laideiaa o^iaal
heaft hf , falgk Tacitui , faet oagalnk alledMsaaha oll^iikfclafta mot w
Mht tarw^l h(i da taannali|D Bade Tolgda , wai hf im ijja bart aaa adit Ka>
Midii. 9e HaHa Tamlt hnn aiadar dan Tilnilhn , hf lAfat la aok Btadar
^nibaren t» hahhaa opgafat. Da baila akikkeD in i/gat gedidlaB ign da
haaebi^ngaa der mwe aarigka anda ladaa van UaEa, die hg (agananr hat
badarf i(iner etpno t^doD ilelt , aa da tehildBriagBa dar aataertiKRuwleD is
•ijna gabaarlaatnek Cabiia. — P. B70. Caa/M^anory XAaratar*. 8. Cia*-
ator ami mi«t»gf, — Loa^i oitfafe dar Taninae in 18B1 , da Tarlaliag
dar i«dafoariB(en n* BaMailliuaua tegea iqae Taagdaa daat C Ka— edj as
RMtoia atakkaa m^aem au dat am ticb in Ingalaad laaUtal^k vatl op da
■adaaaan haafl taegeb^ Oodar da DTaiife itnkhaa u liUagtoat Bf fii i i f
ket roaiUMmata [onaa baat* herimsataD lioh da vatluaidaUng Tan Frafl Qokat
•var dit aadarwatp, Mnam. tL SID , en welligl oak d« Jttiattu lapUak Sf
fwidaaran Inf. SakHidBwia. PhOaL VUI. 840. T^. ook Jth»^ 1)0. 1810,
p.lir,iHw». nLSSS.). Da y iia p ihna ladaaoaringan baaatwoaidan nJat aaa <l«
*erwai^finc dia nan uit Lcafiant kad opgeral. K. billato , M. A^ gaf nana
oUfaar nn' DnnaMlkaBaa aiai da «a(m>(a(T|ll(a, met kntiaalw an ophaldann>
da BotaB : la. J. S. PiBton aena oabadiwlaada ediUe van Oioara pro Kikaa (ila
MlmK. IP. ISeS, p.<S, JTmm. IU. SH) Ba bekaade aieaiatiboha UUeraUr
CBniyaaptfeaaeifartaBayT^HmManni lB»ngBiopAaa»fcTlaa,aendntog anoai
tmt mcfciOok ileefetBilBawad, aaifa Jf[itA»ua, Ct yU mn t ttr a , an., ago UiraM
*taaa. ilkawnki nfApKltiBi, Saldan An.GodafSacntea, nari^,«DdU*Da>
• fcnaa", i^ goad iiiilMld. a^a jaiit dcae aaletir Tsidieade da ear dv vartklins
■ieL ProC BImUb gaf eeaa >ieet>ra", ondar den talel aTha Liiing LangUaifi af
athe Owafci, Md ibOtaUf to tba OaisMal Sckalar"; kg atoltdk not wit fcaof.
HO. X. April, 1U4. ^.SOB. ftiUaay « mr y littrmtmr/'. CiMaiti aad PkiUhgj.
XeBopho«aaiianika,kaakL en U. , dear BnritanhHib , >U da BiUrolkaoa Sraeoa.
ledai nimuaer ia aaa aangenam tancbfjaaal , maar — nl Xenophaii , dv aaat
eea* *«ii PMa (a eprekon , ooit «f koman ? Deie baide koaken warden ala aw<
folMnrfftaiv Tan nntordide) beidkoawd. SaUnttii Kiatoriaran FMgm., 4oaa
Irilw ; iaO Tan da SSO fti«inentaB ign bepMU , ook dat van fcrt* {kat
■paiwAa Aa^eat nk bat 98* koak Tan Lirlui), ndait latke en Baeiwagan ki
lets ketibeB bewaua dat bat fan SaUnatim b. Sa kaamo^fapUe TUAatUaoa,
dear B i eroi mnu a geoeerpeaid , valgena da ailpTa Tin Wat^ (i. aril Ltlttr^
ISBi , RO. el). Man Twwuie dan aatanr niat ^( dan loBgwiMftan Aellualit
liter , die inda B* eeuw na Ckr. aana kai»ogTiphii in bat Inlgn •cfatMl'. 9a
•aaw, ea aoraptankalijk in IGiiakaak. Hat Latga Tin HiwiufBMM
it hH. anawDwkaurig -. da iakoed amnital gawigtig ganoeg tm aanen
lit W. tot de mtgan te kebben dwn bealnllan. Hit Bahai Ouau
sdbvGoOgIc
548 unriRKSits bit njDEOHUnui.
nwflehBneD iwdolgka lertalinpn tm luitmiM, IlapM «ii Cntropliu ( t — Ja«
anis nalmren die icrtiliogen uidcn dn tl* poDlei . . • ■ dUcipnlonm gebmi-
kcn?], an Tan de Annalat nn Tadlo*. tuthj't » Quatlomttbiw au* 9aas-
■ luilweTken" ii btbii natli( ■!■ ign Giickaoh WnneUnikoii jmaUf ^eonl*-
HeidBlbarf«r Jahrbucfaer der Litoratar. 47*' Jah^ang. !•■ Itapf^-
ImA , /oaMT u. Ftiruar. ifi. I, S. 1. C. Sehmidt , £tni IdtttH^ut mr is
jae^i m'Wfa Am* U auiid* Aoium <t nr fa IraKfArwitiaii par U Chria-
tiamitrnt. Guaatige tsaeniia w Bibr. — n<l 8. S. 4fi. J. Jutpaelt , kttUria
Kalifiitat Ji-Walidi t! Solaimtnti. Atakaailipas van WeU. — H*'. ft. 5. SB.
JIuMi , du EaUgiui itr Bailammi, V Th. fionitige r«oeniia w ZelL Het
work befaoort lot da bailea aodert Craaier , maar iMt erenwel aiet alia Yngen
op ; oak ign over bgiandailiedea nog Tela apmerkiligea te makwi. — S. SS.
G. T. J. Krigtr, BiratiMt Satimt a. EpiaUbt , /. i. Sekmlfttramck ; bat 2*
deal der SStmuiliehf Wirit. Guailiga raoeDsie van Koaar; L. bad tieh door
seridieidKDe prognnmia't op deuD wbsid Toetbarcid. Vcle byMDdeibodan
warden met eon ankel wootd bahindeld. Bat 1^ deal i> later lendAnoD ,
door Hauok bewerkl. — 2«* Doppb. MSrM a. Jpril. Il». 14. S. 88S. Jt AswAm.
tttin, QiugticSUf Raden dat Lgtiaa. Gaiiiti(e reoaaiie lan Kayiar, die bjj
data i^legeuhnd meniga aaiunerkingen ap * eenen igner kiataluiiadii^Tsn'*
bgraegt. Op bel «lot deiar aanmerkiogen wordao ook Praf. Cobeti Fariaa
Laetioaat (JTaMi. ID. S2 — 1S8) Tiy nitroerig baapraken, leUi (an opxigta
Tan andere icbigTen ali Ljriu : K. QMint oak Dr. Hiricluf owiei ban die
lieb aan^ainda hymt *erdianlteiyk hebbtn ganuakt (waanan oak oiet Dr. k.
Seokai?]. ■Woia*iel treSendei nit sntam Hniqor vocgatrageD irud, wie faiei
1 *on Cobet , durien wir iUier manoha Inibruche Jageodlioliea (l) Dabermnlli*
• (*gl. p. BE] kinwegiebeB". — Vfi. 10. S. atS. 4. Bitloaitkr, Paa^i Tragi
Fragmanta. UitToerige aanko&digtag Tin Bibr. Da aanJeidinf tot dit ««ri[
WH bet Toorkoman ran den naam Tropu FanipeiB* in eea bi. dar Ouoliiukl-
■c^e bibllotbasb te Lemberg; B. meent, dat hat werk laa Trognt nog os-
■tteek* bel einde der 1B« eenw In Polan Toorhandan gewaeit ii, tegsD bat
gewone geroelen , lolgaui betwelk dit weA naar aanleiding Tan H TencbgDOi
TU butinu' niltrekiel u>u Torloren ign. Ecbter bealaaa iporan dat bet nag
in de 10" eenw te fnlda sou bebbeo beilaan. t.'t gcToelea ii tan gmolaa
twyfU ooderbeTig : da oanbalingan Tan Tiogu ign mcestal near eioerpten go-
ntakL Bit de PooUobe gsichiodKAurjJTen , nomelgfc de Aranuton Ihtb*ani
(t llfifljen Vineenthu Kadlubeok (t 1S8S], aaitibiMtteppan T*nXrU«u, tijn
latyntoba , en nit Joanna* Dlugouiui (f liSO] en Hattion* Biebfci (t IfiTtJ
in hat Foobeb verlaaUa Jlakkan opgeBOman, tarw^l ook hat aangebatlde bl,
an I andersn Ulijniabe eiosrplen , Mn ander bi. FoobdM itnkkan opleTenie.
Dne itukken i^jn met de weiniga bekande In|^i^leD tot oen gohsel reisoaigd
an met enie Holitia Uttararia de Fompeio Trogo Ten^kt. (Fragm. 11 ii bet
vanneenda'BrejUnacbe , dat Bielowikj en Bihr toot edit hebbcn gehonden : t^
kenden het aUoende beloog >an dq Ricn natoorlijk nog Diet, vgl. Maaa^
m. ITT. ApriUna^). De fngmantan SO an 81 (aio) uit cod. Ouat. 601
iqD leer merkwurdig : midden onder uittrekieli uit SallBitiui, Cicami , Cur-
tins eu. (Ual sTiogaf Pom[peiui] de Bello Cothanun", een fragment lan SS
rageh. Welke oorhtg dit is, blijkt niet; bot fragaient loh^Dt Tilach te tfjn.
Ook sou nog in de IB* eeuTV te Kiakan een geschrin van Taleriiu Kaiimiu
da aHa luUi Cattaria hebbcn beslaan , en in de 1 B* eeut* een tohooa hi. vtu
,db,GoOglc
WiSTM. Rbvibw. HiiDu-B. jABudcen. Xhs AiHiHAiim. ^ 349
CiDsro d* i tfuh li Ba in Pol«n geaieii ign. Ean em auder ii omvMnafaiislgk.
B, U in Ual ea *tgl nial geluUdg gewoeit. Eeae iMot op da aosW blwii.
IteloDfl ipondige madedMlmg ran 112 pkltCDpMftUadeD' nit da -4* pa E* eenw
M Qir. , welke hel inraUte doel ran PKnin* E. N. II — ^XT beratten.
The AtbaDBsum, Part. 816. Harah, 18E«. K°. la7B , p..S8I. (Tuw
volg rap JTiMii. IlL SBl). Scitut^ Smttist. Ifumiamatie. G. SparkM ,
oTn •oomige goodsn mnaten no STiacniH i S. hoodt ib toot de oodttoM
ilisr (tad on lahrgft is toe lan den tgd liiuidien 40S on S90 y. Cbr. ! ta
■od4«b !a wuida elk aan 8 lilieidiachmeD (elqk i^jn. — p. 988. FimtArt*
Tht Egyptian t»art mt Ot Sgdtaiam palact. (Z. p. 28. 92. 128, 18B, wut
IIB JTami. UL SSB ii drakfant). Koilan sn sdinkMD nimts luhben Inn
gehindard; er Ii niaU dan hat nadant wt Ms«ii tenpel, eea ralap«f,
a liieioglyphuche panalan" Tan Teroierinfait en MrenKuiilen , etn Amaicma>
tompel en da kolouala fipmo Tan a mnoimieTanlan en aittenda ggdon ," ha-
BBToaa 0. a. aen alfistMl Tan het opHluiit Tan SoMtbt, — p. E84. /<m« art
gattip, De Tloer ran mcnalk in Broad Strut (i. p. 221) ii gelwel Uoolgs-
legd ; de Tooralelling beiUat in eaaen rasd Tan eraamanlan , welka aan mid-
delituk ooigsTen , waarin Aitadne of (Nue Baoahanta op een luipaard i^ende
ia TooTgeitoU I Unrjll ig eene oherp boien baar hooTd hondt: rood, peel,
await en wit ign da basrachande tinlan. — H". 1ST4 , p. BOG. OiUtm't
BUfry »f tk» Dteluu ta^ FmU ^ tkt lUmam JSmpira , bg Mnrrajr, 1* deal
(i. p. 210). On nitfeTci Dr. W. Smitb ia ttar pied four ivBe teak berekeiul ,
belgeeD nmral blgUMai ia nit de koiie en aakel^jka IniigliDg dec nolan. Be *
tekit ia goad , Tolgens de quarto nilgaien': da aanhalingan ign gereiifieenl an
op de tegmwootdiga oilgaTen loagepaat , da notan garan da ""M-f bjJTMg*
aela en TerliahiiingBn : boa lali^k erenwel de laatalon agn , iji wdrdan boofil-
aakeljjk Teroonaakt dooi da iprderiDgen der watmiohap aedort GiUMn. ■--
p. 818. f^aa Jrtt. Tin Jngrian eaarl a. (. Sgi. pal. Hiar haaft v«al nm
pMing afifabangen : da atiaien Tan Itinire , da pilaien Tan Pataepolia an •nut-
werpen tender aulotiteit ilaan door alkaar, aoodal deie i
hoadl Iwicben geiobiedenii en knnat en tataofaen
Tfi. 18TT , p. 841. Bah/lamaH diteowtrUt, door lawlinton. ~- p. 84S.
StitKtifie taeittUt. R. S. qf Liltratmr* , Barob 8. . Teekeaingeo , dosr
CapL Gravea , <aa raiBen Tan firiekacha rondo lora» op Androa , Ce«a ,
Cjlbno* , Seripbiu , Sipbnoa, Haua en hioa , OTerftlegd ran wage Cal. Leake ,
die weinig we good gtaDDmreeida » Pyi^" kenl. Dia op Sipbnea diendan
«ec Taidediging Tan de lilvennjiBen. — p. 247. Am ^r*t. Tka Jtkamirm '
titrt a. I. Sfd.pal. — 11°, 1ST 8, p. 878. Fin* ArU. TIf Bytomtint e. a. t.
Sfd. paL Part. 818, April, 1BB4. IlO. I87S. p. 408. W.D.Cmlaj, Clam-
ihti PtaUmy and tht Wila. — p. 4BT. Ftrtign CtrrMptmdtiKt, DiteoatriM
and Etcaeatiimt in Vmuna. Er ign omatieeki bet einda van SepL 18tS
loemlUg groola kalakomban ontdakt, lie ConuneDdalore d'Ahe heeA la opge-
n<nnen. De opacbilften ign in bet Lat^n , GrickMb en Hebieeuwaoli. —
Ifi. 1S80, p. 487. EdaaOiimal BooHt. TiHMani (lio) Plaitti TVimMoMu;
MiUi Glarient. Goede Toarbaelden tbb hetgeen Zngeland loo ooodig been ,
geedkoopa acbpolbaehen. — p. 844. Th* MiHa—al timrt eni. — nO. 1881 .
p. 468. Our Library laiU. Spteimiu af tla Qmk Lyrio Pt»t»,Jrtm CM.
iinui Is SpultM. De fiagmenlen lijn te Uein : 't i* ■ een bakiteen meda-
■brengen all itaallie lar baoordeeling Tan aen bnia," ^ p. 464. B. B. jlia-
Am, ZiA and Lttttrt of Ctetm. Fnm tka ,C«nMn. Ediltd by MtritaU.
sdbvGqOgIc
ChNM^ 4fi "Mt cok^d. Mrdn un igne wnrkn to beoi i iiil w . Ba alf»-
BHMWiadnkii ■mdeB% -nmr Cicent. —^ ^ MB. J!»ij/imiimdiMM>my , jmsmi S^
mA -m ii U, dDOThwUpfOD.— p.Ma. Ti* jB«uH«aw« umrl, tat. — If.lSSS,
p. 4Be. iln^MiB. eatM't JOtteary ^tlm IttiMum^ fkU^tha RemmSm-
^n {Bohai. VoL m. With a npfy to a rnimt i» Om Jtkmtiwm. IIP. Itli,
p. SJ0,iie«ok{i.Sfl6). golwutk., 'woi—iMi*iili beilMwle I» eaaa Imfa Igit «h
faatea in dsM '«t|ai£ — p. 4B1. OmrLiliaiy TaUt. Jrmti^s tttm d *fk ^
nwyUM. H«t bcwk mn T, , mua da bMAifring ma ds pwt ToaikMt, A.'*
dMl m Ma stiMid ii nMnwLauifer onuahnma dan in Todca wnkea , ds ■■!»■
■vntali^; mUct to Ubiik. — f.4S7. .Aw «rt«. IF. «'. iJ«i, tfcAawrJc
«iH^ ^ As tUM ^ JiUUtt. ■ZltBa«>ianiM*man Mia u.«iiiifl»M Aoh
^oftfaBBonlkSMUIaBdi wwa IibAi* I^ lalnMhuitMa ofthaipirit •fOriatiani^
4 (mIi^ ^qt «r tba jBolpat borr" {ao !). afiid kg" ( 1 — i r ) gat Mibimrikan to
• kiipo^M b; tDnung gaiaUaer in aDe.koak; fiUiog unlbH mtk napignd »»
• fcnaoM to tha iMt Graeiu famgt , vd a tUrd witk iMLlmriMl miniiniiliii
• itf pMt minntaDDur m.eai. — p. 487. 7t» i^ dMtim af tkt JttmmU-
*amu 0Mf« am. — p. 4B«. Th» tunrU of mtdtrm jn^Kara. — Ifi. 1S8S.
p. 6Sa. Ov LOrtry TVM*. A-m^« mvA teat ^ Tkaetdidat, fnm AU AM
^ BtUur, Uititduade bwdtoiding Ut de (nBuwtiiala nltleisiiiff *m T.;
Ii«t iMpuM* diMl TIB X. wu )iatba*dtriai«a wa Dunwkeimg vwtilni (l. M. 4S1).
•—p. 186. JSai yh mia m U tet Mn' M ,kij Kawliaion. -~ p. BS8. Ara^ Ct rn ty m
Am*. BeNh«\)Ti>w dw CykfaqiiMb* nunm *aa Cou , OaM Aoaadoaia , ta dt
TMCMoacbe ■aroMna. Ba waUan agn g«sakkil(ker to nadaraa <hn dia *■■
■wril*a(B.p. lie): de atfl ti mindei palniniaak dan am mm matwhtoD, an
i> dit fairnnlan trndanti ^atUiton: knaaMaiikatUt eeaen hariinwtolpn nnd
Mnpnild. Ba ptoati ]igt paMa Mm naa faan* nw OrbitallD. — PaH. 817.
Hay. R*. 188S. p. 190. Am^ Co nt ifm StmM. — N°. LSSO. p. ei7. A>
Wi af kaa a CVaante, Ml.iJlS.XxV mAJ.J. Xagimm, roU-lU. amdIV. Htra.
dMM, tjr (i* J(M>.. /. R'. AJataaby. Ba* foad wadt -ut eenn ^pt^ ooUaodt.
Bat laBckt Bafaliok, niel aaUaead aan ■ in»dan, 'I wadeilact den dank, ala
aooden in Kafriaad de olaiitoke itodiaa in aerrala^. a ZelA lie lekat, dien '
»de ai%VTer haa M i A a ^ k aan Praf. (iandbrd aarMhnidigd ia , ii niat wndar
Bvala r aiL a to ringao, bfaondar onbaort da leeftoekMH." Haradatoa ii niai uo
w gereiad ali nan fainionli)k denkt : kji lekiAte aok da bariftoa dia hji
MMag aoMiakt ntot. BU wm^ niat oolkoB if|n , da leiins nn B.'* Ul^
ilag laat b^jna (aenea twgid. Acbtor vencfaodena baokaa tgn eimiaua ga-
«aa(d, iramnD «ao«l die mar 4en alag ky flaJMBJt matkwamdig i«, Ba
■chifjior w^kt o^ Bawtgtlge fraoden gdeel af laa Loakea opnttiuf , en ko-
tekaawt oak Aesdjlaa ala aaoe batata antoritoit tooi dien dof dan Eecv*
datoa (A. waa aonatoica, mw «ak daalgaaoat ran dan ali«dj. — p. flSB.
Fwngw Carr—pmdame:
eida. IsB^ I8B4. Bl. 77S. Di MiddalMumttlm Gadiettnt aaar IfUitm
fM Onai^ dbsp Pw^. JL Jhaj,
UkanaeDBi rran^aii. iO ennria. lfi,9. SI JaaT. 1814. BatatcHtigm*
(Im marmgM rttmU. p. 80. J. FOm, Utain i» la Dimoenait JtUmtmu,
■rtiole da I. a. Oivfta. Bit waik bebaUt e«lia ainiiwa aitganr Tan 8 mdiaalraa ,
dia F. ia 18*8 bt| de Acad, dei aoienoea nraralc* at palitiqnet keaft vooixedn-
gen I twaa deidan ajn gahae] menu. T. katdl paadlg en. aanr da kranaea
caaarkt , Va lotkalt near dan h^ radeaaerl , bbbt niat ait gebrA aan fade-
aan ; targaifjUnpan mat latoTaljiden afjn adiunek. laateiquieti i* to vitiaif
sdbvGoOgIc
The Atbieusoh. Gih. AtAiumiii Fiahqau. 50-1
•MBifauld , dil nUiUit uMt ThirlwtU, &»te m Hokh. Do ilgl ii miier m
tliWQBad. — Mikmgu. p. ftV. DhttiPtrUt i Evrrue. Lu(i( iloi ipMnreg
•■a Vwrgu but Cun werkcMle tmu) omii bg den iafuiB der lUd Ztibbs aeaaa
(rooleo atrkopbug , so »aa TtmkMrt g«faou« manaa da hwiliMwiiiny nog niM
bapaaid iff d»M opdalringia Teal gew!gli(ar da« dtga a an dia neda iimiii«ia«
In liatieUila deal diar lUd plaati gakad babben. — Ro. 4. Si Jam. AMite
AiMcgrapUfM. p. TO. KmUt, Mfpi. d r.Atfh. frwgw. (lia 7«a .^tJm.
9. S14. n". lal4, p. BAt, JGuw. DL SS7). let work doat aeM ariiwiil
■itCBar dar &dUh»o^ Kauchan : bat barit aantaakeniofM op. d* A., nadi
■ada«*dDcM la da Saw* di Pkiloltgi*, « _ . .
■ .CnaiBnr"iD 't liard* daalder .fItittiila'grtsMm, '
«|» Imea M»da «an Babtioa, met nolMi of diea
ia te <M«* da PMM. a> da A«>a«^i> r»<M tmyr l fU i rit, a
•^ Tbaakrilo», A'» as Kaaebaa, aiadalgk ap AaadiyloB , BofikMM aaa. -
p. as. /. «*<MMa'«-, mr ana j^wtea aa (am aatfa dk aaWaa f i rtUw I m.
gifm* d* MtatpttKf. — ^(adat J«yrap>i|Mi « ala. -^ p. 19. Ah«a iM-
fa* JmtilUt Utmtr ria fTM^ i^Uac da Citab, door B. da loagCi Ita kaW
■uietle baaft op aaaioak mil den herta^ da Laraai apgraiiofea gndMn,daa>
Ct*i|^, ^algaa* igne nacehlaii an daor lircb aUcatertn p^iena,- in ISlC
baatnn (erandea atfaeen te bebbaa, wwmhpnaada aMt aaaan moar Aa bat
mpt) M, gaaft daairan laiUkg in twaa btieraa , waanan K. all>
: K. haefi de badoaUs kuaen waMia bapaaU, bg hMda
I ap da pbmnan | ^ opaiAiinaa aga T ar d a aa an. Baaa
kainan beriaden lidi leu B. W. nn daa Sfdiias. fia bbui *bb i»ga«[in la
thaaa btaalfalt^ , aa ign bai«aan ontwflelbaaT. M. aodenadtt as dan §fkbt
•aa de aaatdifjde, en na 19 ataalen Toad Wj plaveiaal, U vM oader dea
b nym an piuid. Hiartig bhak , dat de Spbini foen voatotttk beeft , tagaa da
kagjftitvbe albeaMInBaa t dat bq aano aatnnrlgba rata i« ) aUeea bat barfi
ia Twdar babonwen , ea wel met graota kaast. Het orerig faal Tea de aota
i« gafttiotfaaeid docn bat opfegigen na twee lagen MeUelwerk , iiaai mi da
ondante beatemd wai om ib groole ipktca le itoppea i la eon diar iplat^
baall 9. nob net ■aerdeia pemaan bagnea. De twaade img iailaat ait
nar blame itaanea , liaaniaor baafl da kansQBtat igaa baeil^ka vonaaa koa-
nan TeTfcrJMW. > La SpUni eat daao no Sphbu biti an aa Banran da ran."
■at Hod em den Spbinz U haid : bat %t ia feregeUe lagan , baurtatiaga baid
uad aa aan voat faaog klaine etaaaea; bet Mad waa mo hard dat IL daaaafc
tiappan geiorBd faeaiL I>a* ii bet ei apietlelgk irebngt , oiet door daa
wind. De Spblni wai eane godbeid: toati baMbaawda baaa ab bat beetd *r
■an , die ia bet Aegyptbeb hnttMa aadar dan maa tu daa Spbin mpar>
■ooid^ mid. De leagta lan hat dnda der pootea tat dan oonpnag an,
daa itMrt ii B7.SS aalera, dm M Toat linger dm GingUa MgL Hat aat-
Mhrarfc ander dea b\A waidt deer tub ilaanam beer gaatiM. — ^ M. oadRk
aacht vacder nog dan tampal, die taaa^aa de pooten ligl: baa Uaek Art
am de naotdigde gaene oadenardtcb* kaman iga. TMr dea BpUni ia ••*
ga^ieide •draawa", den weg voeide naar eea graolen amtrek diaa M. oat.
dtfctbaefl.an naar de eaniga paort in diaa omtrok. lat plavaitd ligt Idwiet
beneden den top der vnien, aaar de paart nog hgar; daa Bneat ^ laUM>
tat omfaraardiobe Tartrekken. Deie sja dan ook ganmdan: eane gtieqt tu
18 Toet faoog en 7 breed dealt langikmerbaod'; ragta rcMrt acne tweeds galatj)
near een lertrafc, daar tegaaorer eeae dMda nHT'dt oprn laoht. Da gtoela
sdbvGoOgIc
SBS VITTimsU.S UlT TtJDSOMIFnK.
galetg f*t nog Tsr voort, faur «dad« li nog mot ^*ond«i. De matmiilai
■|d kottbaar : de poort trb TMeakleDrig granlet , ook da gnrale plerg it
«ra gnniBt , maaT met heerljjk atbait SBp)>*"id: dMrealegim in do iggaloijian
«n in bet Tertrak ign da mnreii tu albait , plalbnd en plairiial Tan gnr-
nlat. — Id esuBn twoeden brief gceft M. op hb geheel iUIhI *in kanwr*
en §al«ru*n ontdckt te hebben, alien van albut en gnniet , beitaande nit
gmote blukkan, hmi ali da proote prramldeD van binnen geboawd ign , Toonl
debBHeode galerij Id de pTmntde yaa Souphii. Opschriftea en mliefi ontbn^en.
Ook omtienl den Spkini lelfen heeft men Benl~ nit votiTitelen in igne nabgbeid
■■to ootrant den'tgd nn t^ne oprigting konnen beilnhen. De ondite dier op-
lohiiflm woidt beaproken : hoogit waaraiA^lgk behelade deu oonpronkeliik d«
■ttdmkkelijke Tenu^ding, dat koning Scbifia (ChepfaTen) deitiohtei der tweeda
pynaude , ook den Sphini baeft opgerigt ; dm dagleekent hij tbd de 4' dynaitie.
KTeneena maakt H. ditop nit eon omaaMot dat den Sphini renelt op do lUle
die bet joiit me^fodoeldo opaehritl draagt, con anument dat men tarng rindt op
den.nrbopbaag van Keokora) en op de gelgktgdige >ca*o de graatl" to Leaden
(L. ■". 1, TgL Dtter, &«it, p. 14S]. Geen tot nog toe bekende tampel klimt tot io»
boa«ea tgd op. — !<■>. E. Jtaw* eritigtt. p. B4. S. BnU , Pacnptb fAtU-
mt, T.I; art del. A. Kanrr (i. uoZ.iftari.18S4. Jfi. SI), Hit ded bdundelt
de Piopylaoen , den teaapel lan flike eniTa^; , de PinakoUieek , en de beilige
fiaatien isn Arteoia'van Bnnron en Athene jf>j^>^. Da proptUeen mien geen
Toatlngwerk , tegen Leakei geroelen. Het faiiloriacb gedeelle ii lofwaardig ; op.
geaaorktwordtdat hrikloi igne groote gebouwan niet alleen nil knnatoin deed
oprigfan maar loeral om bet Tolk aan tidi gehecht te maken. B. acfaiiDt aan da
firioiwcbe knnat en beiobvring oen Aegyptiaoben oonprong toe te idrJTeD , maai
b. *. de oeaai Cekropi it loo min AegyptiMdi ala aajv , en enkele ponton ran
erereenkomit ign elteen loorbeelden t«d die Blgmneene gelgkenii , wolke tn»-
•ekenalle Tolkan geronden wordt, voor woTcr griiotiwen beti«n dia met iwt-
■elHe'dael waien opgerigt- B. kent den aaid der oenpninkelijke Griekiche
geaidiiedenii nog nial genoeg , vandaar dal hg Agroha en BTpBrbin , de op-
riglen Tan bet ntlaoYtKir, TOor werkelgke peiaonen uniiet. Rel tioek ■
met taknt geaobreTon , eon i*enlig la deotamaloriicb. — p. SB. ^. F. Pttt,
iU Ptnmttm m awum , art. de H. I. Deleln. De geograpbiiohe nainen liJD tei-
nibnd ; het ii te hopen dat dit gentit weldra aal woiden aangeTold , reed* om
te Tiemgden dat men spreakt ran een meer van Aiof (oMor ran ineer) , Ten
ee»ea berg GEbel (berg berg} eoi. Onder Torbeiteringen bebooren Hogropoate
(emrte brng) toot arffvplM, Honte matte (dwaae berg] iioor 'Y/t^tioe.
Baleeui be^ dauifde beleekenii aU Irenaaoi (Trode-rgk] , Frederik ; Darid
deaeUio .all Kratmua , en fioibart atnal gelgk met Pedklea : onder da biiBe-
men alaan bgna aUoan aeor bekende, Planona , platroet, Pania, breedraat,
eat. Ucbel Aagolo'i num nmt Biummrrtti wmdeu geaohMTen. — ' iSoctitd*
AMater. ^.^eod. rajr. d* Xe^igut. CI. d. Uttrtt. M. RohUm, Rtmatqatt
iptg^apUjHt , OTergedmkt, 1. Fetrenini PoUiannt, legatui pro praetore in
Idgie. Vo'lietering ran een apicluift. 8. De proouralor Q. Aiini ii niet
deMlfile ab Q. Aiini Aelianna. 8. TeibetBiiDg van een opacbrilt te Tibur.
4. FrMinati tationalii el a conunenlariii profinciae lelgkae. Titel ran een
flndilemnn ambtitnaar ; oenige nrarigbaden woiden be^voken,
t. , 6 Mij 18St. E. J. K.
{Bet verwlg in em volgend nummer).
,db,GoOglc
DE CYRnU, ARGHIBPIS€OPI ALEXANDRMI,
LEUGO INfiDlTO.
AcCKDDirr BIKHDATIOmS SILBGTAR IN CRjUIIUtICIS OKAIcn.
{Omtinmmtwr e Mnem. 111. 25B).
Magnopere doleDdum est, nnn ila comparala esse ScBinuTi
excerpla, ut Tarioram codicum discrimen ia naa eademqne
lilera demomlrare possim , qauin e rariis mtxfiotf specimiiM
sua ille hauseril. At breritati perspicuitatiqae quaBtum maxi-
me fieri potent eoasulam , meum faciens illud Comici : ul tfui-
miM , futtnl , quando ut volimMt non Heel. Omnia ad Lmdmsit
codicis nonDam oxigam et cum eo conferam. Itaqoe primo
loco exea paucaquaedam e lilterisM et Xdescribam, at ooster
codex cam iis. quae a Dociiw e Monactnn et a Hatthabio a
Motquaui edita sunt , cemparari possit , addilis , quae hoc per-
tinentia in Schuusti schedis reperi. Deinde e Cadidbus Vi«-
dobonmsibtu selecia aonnulla cum Leidatti conferam , ita lameo ,
ut noD tolas glossas deseribam — opus fastidiosum et inutile — ^
sed lemmata tautum. Quum enim ex iis, quae e litteris M et X
excerpam , lexici ratio Bcriptorisqae an satis lueulenter cognog^
ci queaut, interpolatio quantopere grasaala sit in Ctbilli glos-
aario lemmatis productis hand minus perspicietur , ac si de-
scripta singularum glossarum explicatione opusculum praeter
necessitalem traxissem et extendissem. Ipsorum VindoboneH-^
siurn Codicum brerem praemittam nolitiam. De quibos in
schedis accuratissime egit Schubartds, a quo in bac re totos
pendeo.
sdbvGoogIc
3S4 CtrILLI, ABCHIKPISQOri ALBUIOmUII,
I. Codex Vindob. Philol. et Philot. CCCXIX est pergamenoa .
forma qiiadrnplicala, et comprehendit 116 folia; non ab eadem
scriplus videtur manu , sed diligenliore usqae ad literam r ,
negligenliore quae saquanliir. Seriptiirae compendia crebra
Dec satis accurala. Fuit olim ex libris Cobhanhi Brixu, postea
1. Samboci. Titulus miaio seriptus eadem qua codei ipse maou:
ayayii iu;r« frot%tlev. Observalus est ordo alphabeticus , si
excipias litlerarum siDgularum exlrema (A).
U. Codex Philol. et Philot. GCXII est chartaceiu, formae
quartae, ab Aua. db Bosbbckk Coaitantinopoli comparatus. Cooi-
plectitnr folia 274. Diligeoler est seriptus et bonae notae. Con-
linet:
1) Gtbilu lexicon usque ad fol. 203.
2} Tltpi xi^tuw 3cj|;o/<^v«i' iid^lBfov viiputtvifuvov utra rrot-
XfTcv, usque ad fol. 211 (est Ioh. Philofohi).
5) Lifcelimn sine tiliilo , qui iDcipit : A»t^ 4 0i^)^t ytvirtms
AAfAxM)^. Est hisLorJa i creatione mundi usque ad AxMam-
om imp. MicBABus Paluologi filium . usque ad fol. 267.
4) Fi>lia quMdam . obcervationee misedUs astronomicas , me-
dJeas, pfaysicas celt, eonttsentia. Deest inUiuin et finis.
Gtbilli Jexicoa hoc tilulo mseribilur: nv it irlett xxrpif
TVHMrKyii lui awMpemi;. Oigeatwn est leiicoB ordioe alplift-
belioo. In margireUiaa mallae glasaie addunlur , noo paucaa
inter tineas inseriiBlnr. Inlerdwn eaftdem ia ipso opera iam
iBTeniuDtur, interdum casu lantum vel persona mutatis. Ha-
oifesta interpolationis vestigia apparent, insertis glossis gloKsa-
rumque aerie extra ordipem alpbabeticimi (B).
UL Codex Phiht. Philot. GCXLIV est cbartaceas , fonuae
Vnuiae, non ralde antiifuiu, complectitur 289 folia. Con-
tinet:
- 1) Cthlu lexicon usque ad fol. 281. Titulus: rtv h iyioiq
oTuxttuf. Litleraa initiales rubra colore scriptae , sed saepiuft
Qinisaie sunt. Ordinem alphabetiaunt lenHe pterumque priores
liUarae observant. Addilsmenta eliani in faoe codice facile de-
prehendiinlur.
sdbvGoOgIc
LiXICOR UUDITUM. 3S3
2) AureA($/<K , eaadem , quae 1q Cod. GGXII Ion. Philokhi
Ubellum tacipiuDt.
SequHDlur iniDora quaedam glossaria . piano eiinidnn gene*
lis, qualia post Ctiilluh in Cod. Leideiui addila esse lupra indi-
cavi (Aifci; tSv ^^kftm, rm ^Hiv, ki^tq lyKtlfuvtii Tott iyleit
tuayyXiott) , in Ada tibrt p. 269 h t»v 'Vafuuxav Jj^tit (G).
IV. Codex PhiM. et PMoi. XXXII eoDlinel e Craau LexiM
literas X . f , n at partem Hierae « (D).
V. Codex PhiM. et Philot. GLXXI eat durtaceos, forma
quarta, boDae natae, diligebter et aeeurate Mriptua. Comple*
ctitur folia 394, sed i^ initio et in fine eat matilos. Con*
tinet:
1) ad fol. 5Kt( Gtruxi lezicoD: incipit in rocabolo i^inft-
Tif«: ivtfitf oStw xmXoAiMvot, explicit in votiabulo y: ly IS/y.
2) fol. 3SS ; *6n?^iixi.
3) eadem pagioa ftJiisqne aequeatlbua glossas in Ptatmoi,
Odtu, EvangeUa et Aeta App., tJ^tit iretreKuiat , explieatioms
Domioom in S. S. obvionim.
4) fol. 360: nomina flunorum et monliam.
B) fol 581 ; glosBai ad librum A'oft. . ad Proverbia, ad Pro*
phetat , ad Regum litwos , Eeeletiatt. et Trnvrnphn fo0ixt.
6) (lo. Philoponi) ripi ki^ttn ittupifuv iix^ltlvav iii^pon
nutanifuvev ', sed prioras tantum gloswe usque ad AktiH^ m-
persuot. Heliqua eum ipsis fotiia perierunt (E).
1. LiTTiRA M« i,G(»ici Limiim.
}fi»yeit- 'ttnf TiTfif'uvet uirixpu^i (leg utrixou^Bf) iiXP"
fUvii v {del.) i0 e«vrf( r^( vsufkf Koi iwSTiKoveu rh <pMyy».
— VlttytVTifQvt: iri9riiTe^, iiiii9»iK9vt. -~ Mdyyuvcvs
T»f£i»^iv n* xtyvTM U mM yntralm. — Metyla: 4 xorit*
txiuii Tuv iftetanirvii no) i ifrvsttrm iiptiftdrav {leg.hpnft.)..-^
Miyif {leg. fttylt): v r^«WC>- — MaxiAAiplc;: i A^i^wv
ri ^wx , fuixtk yif iue) fixxikXtit fafiaUffTl itrtv S v^K^iCt, — •
JAifn (leg. Matpu): bri tivov 6 SjXlog. — tAaxxd0miot, it4rA
niffftcf Kip*ve( , Tevrhri itrrittit , r^ ii £t}p^ iixkittr^
itiftTt« , xokttuvf^i; , iuvnTiBTKTOi;. •^ MuxpiSuftet : rapi
ri /Mxpiiv (leg. ftxKfiv) Ixfv riv iafiiy. — Miyoi. tiptf. cif
sdbvGoOgIc
3S6 Grniui , archispiscoh ALitxANDiimi .
tXK^fOi (teg. ixicppas) i*^ami wuf Ajfyouvr^t rSrev^ tSv
vxvxivTUv }«¥ tS i}3y TfoviTviovTtf {leg. TXTX^vruy Iwrre ^3w
TpajTviovTCf). — JAxyyiveix: q ffTpiP^lniq (leg. vrptfixd-
T^t). — MAv i ivTt riw t^nTttv (fori. iA»9Ttitiv: x«n» fi(-
Ttlv). — M«Ji(Te;(iff«( (leg. ftetittriiteit) : ftaitiv 6e\oiff»^. —
M-aJi* rxfirov (leg. xnfA rou) : Ai3«fl;S«)« x«pi Tivot. —
tdetinifrtf ff(P^ii, rfeSv/ttTTM, xvpucrourx! , nUxxxx^dZft
{teg. TTnif, H»x^')- — MxiaStivovrai {leg. ftxiodiiaevTaci):
ysmiSiinvTai , J*p»T*utf^«vT«J. — M«/«: letTplvti , TxTf iv t4>
rlxTtn Kiviufeaoiaeiti yvwxi^i fJotjiouffx. — lAixtXXxv: tSw
3/mAAw. — MxiviSte^, vifvmq futtveitiv»i , tittToivK^ fisix%tvtiv,
TKptt<pipovj. — Maxftiyofltts : ftuxpif iutxi^eig ^ uxecyepl-
kg. — t/tteKpatlam: <iT«Afi!n)TO( ki^v. — Mtcxipuv: futxdpuv
(leg. lAttxaplxv) itSv iyluv. — Maxifptre;: h ft^ xup) (letf.
XV^f) raorirrt <piopf uroxelftevce. — M«v3ifAi0Vt /xcvEJifMov
luc) futvS^Aisv ri viroyyl^ov (vxeyylovf). — M^xr/iEt: h p
iftMmv, ^v oi 'Amxoi xipSaxov ixAxotn. — VHpa.'iov'. 'Pb*
pMlei Kiyoufi'i xM (P«IvbuxXo» xxpiri ^xJvov votit tJv okAw
(leg.SxXov), ^youv riv i^aXftiy. 'EAAqifff 32 3jjI rj putpalptiv
Ktii ^tipa* TBien ti\v ripjia ^oi ^oapsHv ivtii/uvev TOKi. ■ — Mz-
>.aipav (fiip»Spov ?): Sri ftixx Ipiei liyeuv u^eXeTriiv Spttnv. —
M»f.»xiv: iira>.6v. — Mixiarx: ftifM, x&vu,>.ixv. — M«-
>.epiv: ri xxuarixiv xx) ftapamxiv irvp. • — Map^ptiet: ohot.
— MaAa tJire: a/ot tJire. — Mai,xira0wt {distingue f*ak»
aa^uf): vxvo ^xvtpSi. — Mxxipiif {leg. fixxaptrtit): fut-
xiptoq. — M«Ad«x^( : Tpo0tpii , tvftihxxroi , ixXiKupthos, —
M<£a<j«: hoiAK Ipovs. — MxXaxix (teg. juaAx/«): yirot. —
Vlx>.»x^i (leg. fixXxxSi): AfftXytjf. — yixXxxi^i AvxTtxruxif
{teg. — Jtiis), vonpef xfyerxiit x«l ^x) tov ifftXyoui. — MaAApv :
l^lxv.rivu, vXiov. — 'Mceupeuffiv. If^/treuvi (?)■ — MxXdxti:
fMt.ixii (leg. — xn). — tAxitixApix: ipxfJiix. — M«v«r«T«:
AptiaTttTx (teg. ipxidrxTx). — Maviv: Apiiv (leg. Apxtiv). —
tAxftevAi'. ri xipiot, xp'^'^ift trXovrei. — MiixfAAK: axxtpiov,
ilxeM-x. — Mxlfiuv (teg. i/ixlftav): i £itk<pos. — Mtmuo-
ftevn: yfvvofttyif (leg. — aftivfi). — Mxriixf. IfidTiov, ri
Xoupixiv. — Mavi/w; ;coAi»9f/>fV. — tAip^xi: -ri rxU X't^'
o-uAAffjSfTv. — Mxp/txpuyif : Xxfotiiivxt (leg. fMftxijiitxt).
i— .M«py,«(v<i : /ixlvtTXi. — Mxvipxyipxt: «73p? 09Tti*nf.
sdbvGoOgIc
iBXtCOR INBUITtlH. 5B7
-^ VlmfTporel: futiXtrrxl {teg. fiauXuToi. Ct. Pbot. i. v, /<«•
vTfOfei et Hkstis. l. t, (uauA/^tuv) , irefvafio9Xol. — Mxpyumvi
fxxivt/iivti (leg. — «»). — ■ MtepvetTxi: fUxftxi iv -roxiiAtf' —
'Mciflta.ipti: Xifirii, ttivauyi^ii. — Vlifvtrvo^: vixxett
iuXKxImi , fixXXtmlev. — M«p/Aif: ri Xtmiv tSv ittpixav. —
Mipyof. luuvifuvtt. — MxprZiKttvxSs: trtixii (f), )c«.v
his. — M«^(t3t£veia4 (fe^. — »(); inr^iaffftit. ' — Mst*r«-
^.tiot {leg. — tioy): rdtpef. — M«T?ow^i»e<: lax<^x"fi'
fitxvov yxp q x*)p Kit) lAttTXov tJ IrxnJv. — M«Tp(j«*5 : itaypX'
ipeci i livTiypetipxt. — Mticri^: vttpi ri Iftivva ' nifuclvti H
ri rAiJmw ' rauTO wtipet ri ifuit , S attfittlvii riv x&pev, — M«>
STiyiOf (leg. — ffTiylxf): i h' xftetprlof fixvTii^ifttvot. — M«-
rt6av (leg. fiarreriav) : ^nrSv, — Miavin <pvp^, ^v/toT. —
iAaTpviXiiov: rixot xepvav. — Mij^jAot: wipwtf. — M«-
X^i'VTtt: xopvtiovrtf dKoxi<rTt)C — Mai^: tvtppiifut fttvirH'
TOf t ^fT) Tov futTtilaiq. — Mx^liitvi ftaraiov. — Se((iiUDtur
aliquot glossae , a M( incipientilius interposilae : Mix"^*'''
rehifuTv. — Marrey: rd pUya xxi fuxpov.
S. LiTTHA XfE I GODICK LeIDBHSK
Xi^tTo: ivtf^pii. — Xi^te: ivxxiipii. — Xi^" T^Xt:
ivxxAf^^ (*xKpiv. — Xa^o/tiv^: il»ax^P0''*^'- ~~ Xoi/ritv: ripf
xift>l» [leg. KJ^tf) TcSv Tpix«i' — Xalptiv ^paravrts: ixo-
ToiifUMi. — Xalpiiv: Sre xiyti tk x*^"^ "' Arfyw, ffm
XMrt^fuafiiv (leg. x»t' ti^iifeivptiy) irri t9v wipfaiiv n
iawi^fiMt, 0^ 9pWTioufuu (leg. Tporwetovuxi) , Sri wipti. —
Xxlptrt: Sxppelrt. — Xixtvi: rtSt IvuSi. — XxXeTijvac
e^xvxKTiiffXt. — xiXKiov; ri itpfixmipiov vntvot. — X«Ai-
vif. ix Tou x'^' f^^ >i*"^- — Xxhx^x: Ix tov sfft)Mad»t £vw
itv. — XxAis-Tif (leg. ;);{eAixrfi]: xMti^ti. — XxXxte/tii-
ffT«p(?): }tX''P^'P"*'<- — XxhxU: ij yKau^, *T3« ipviov. —
Xx>tXoxapvT)iv: X^^V irXiZifuvw 3 xpavofixw^os (leg. — tx)
XJtAiuSv . — XxXtxuc iugxixaf. — Xxhl^pav: i itrtnt-rls,
K/ptut it i tUi>i t^ipivav (leg. liiiig ti<ppova*). XiXis yitp i
ixpxTOt olvof xxpi ri xf^ijtv , dvihixi rxq (ppivaS' — X»ftxt-
xiav i %tx ri woixiXtv rev tJieuf, — XxftxirvTif. if xipnf xxpi
rh x^f**' ToTTtrSxt tHi^as. — Xxfext^ifXai: rxxttvoi j 3i-
nc.,z.d.vCoOglc
9$S CriULLl, ABCHHMSCOPI Alixahhim ,
^tpeiiui A^fff (leg. il^f9i K9ikiitt(), — Xcfeivvc (l^- XCM*
tuvtit): x*^'<^'n«- — XmttimrtTti: rxrtm^ 9 XfH*^^ fi-
fti^V- -^ Xttftctirtuflq (Itg. x^f^'^'^'pif)'- ^ifi9- — X«m«'-
TUiri&v {?)\ Tvf TeA^ lUTixi"^'*' nw rmmwiM'. — XoyS^v:
ixAvoTiK, iJM»c • Xf'f'iTOWi. — Xaf2dv r/«7i' : Kijpn^atf >w
^piai iruJv. — X»titpioe: wofi ri xxlpuf T^t viasif. jAfi-
}ff 9-jip t£ Sfvtm. — Xiftiyftu : lalxmfta Sp§tK. — XmfUpmt :
oi iiitflm {leg. &iptppi»i: sed v. Lobkk od Phry». p. 422) ,
si ^ij^ol $uduc«< (/e;. ^^AX<(). — Xifiv rovrev: Sja rotfrffv.
— Xifi(«: ivfii, iptrn. — XnpajtrtiflZ^i; %i» rSv tturup
yffipKvriiftu' mfuiiMi, — Xipuf- 0f»yttif i^ivt {vA«if $ tm-
)iAfUft ixiftt»o(. — Xap&Kta: rx iwamfplyttarx. — Xupd-
^3if(?): Ac^/ur irhw. — Xmpxxn: iKdvht wt} %A^(ui, —
xipaxet (leg, K«pd(jt/a. cf. HisicH. !• v.): %»pA*uit», re-
pl^pgy/ta. -=> XapUT^t (leg. x'f^t)- i"X*fkt, euitpiaX-
fUi. —~ Xxpvff^lt: a AvmvfvoiUni $i?iM9att wifi ri Tiitipm,
luti xiAfv fxyi»iciTit»i (leg, — eripait) hnviUTpi<pWffx (leg,
ixxravTf.y ilptireu 32 xotl xctv rd (I« x^ xmrtmitav. — Xxplx:
fiouvii , aapiq. -r- Xapltaxif (leg. jt^ajt/cro-av) : x^puvra-niv ,
rapTTviiy. — Xaplet (leg, X'P'^n)- Tiptpiiln , ti<pp«vSfiii. —
XapiffTitfIa: tix"! irmxleii (leg. txivlxioi) , evx'^'^Tvpi«*
aUxfryvxt (leg. tix'^P'^'^i'" tx^v*')- — Xxpttxripi in rev
he 3i|A«r 4 iJfif wcj t2 X^iff*" ^ J^Xtf* — Xjtpxrffonirit:
fypaspaithni. -r- xAprnt ; ro^ r2 x», r) jk»^, d r« ypa<p4/ur«
XWpuv, 4 Sia Tni; X'^«yT«pa(. ^-^ Xar^«: vxl'put, x^' —
Xauivat (leg. x*i''''v*f)- iprous th/a^paiiwrxf xpitlwiut, $
}>xyavm (leg. ^ix»f) i*Tx. — Xi»e: iiiXei t^ ftfyx sol
ArifxvTov xtiplfut.
{jITTIU X« B OoDIfil VtNDOlOtlBNSI D'
Xiia: vBp/« , JufATif . — X^jSay: itppivrium, K»vkpiBV.-^XtU
Zero: ivix^pti- — Xatrnvi lipf W^qv r^c xKpMAiK. — X«A
ptrt: txpfelrt. — X'Ats'aivfJv: a^«v»«r<?v, ipyl^frSxi, —
X^Ato-t: rare ftiv^i. — XMAxeii^iifffTwp (F): Xsj^ipi^um. —
XffA<r<7 (/ey. X«AiTTfj): xxx/^ii. — X«A<r«(; Swx^AAff.—
sdbvGoOglc.
SK9
Xaftsuvotitit (leg. %afttuvlie«): xxfuintoiTlitt. — Kxitxt-
wtrtT: rffveif^ $ Xf^ft») xtifUv^. — XxftxiTuxtav (t) : rSv
mtjuxolTSiv vmouffiSy. — Xirlft: 4 Kiirpoe. — X»;*»iTiJxi( :
rdpm iii^of. — X'l'}^!': ivtJiavvi , i^fitx;. — X»f»xr>iplZti:
Sii Tu¥ j^KKTijpuif smutivii. — xAp»xtC- StxuvHt JUti KiK»-
1*61. — X»pttx^/i»T»: rift^pAynxTK. — x^ftvi't {■)'■ ^^f"l
alrov. — XxpAipat; fuHfoi ^uMtef. — Xxpewic ixtZ'tfiiS >"»
tiii^ict\fta(. — X»tu&iif. i drciTivoftivit SifMrrx xifi Tit Vi-
itipK xa) riMv ^asyituoripue thforrpe^optivti. 9 $>ipiov ivetppocpih
6i>.a99M, tlpnTcu 11 juc) Tfiy ti (reliqiii cum ipso mar-
gine abscissa sunt). — xstfl»: 0twit , vufii, — Xttplsrra:
Xttfterrini , Tfpxv^. — Xff/'vriffiia: tUptt, eix^ imlxiai, ti-
Xaipirrlav Ixfiweu. — Xi0etTat {leg, ;);atfv«va;] : ipreut ina-
(Pupxiirrat Kptiitoue 9 ^X"'^ ixri 9 Irrin dxrupuvx.
3. LiTTBBA B« B GODICB ViflDOB. E.
BA»f. — ffxffai. — $it0u»t. — Bx0ufJi¥. — ffx^iipxt. —
fixlvtiv. — PtUofUti '). — 0a7ov. — 0«tiv, — ^ctyiin. — ^yioy. —
0teypi!x«. — ^£Sinvm. — ^tiSixiytt. -^ ffdiny- — 0£tu«' —
0^urrxi ». — ^ifw. — ^A^iy. — 0iSes. — 0iitpw. — fiatu. ~~
/3**tfS/vns. — ffatuMi'iey, — ffxii>f t^v ya-^vqv. — 0ijueptf{i). —
^ttxirrt^Oi, — /SijcifAs;. — ^tiKTnpl». — 0MiTffi(txvi. — jS***
xiiAiOv. — 0aK%tU. — &xxxn- — 0»xxivSaTj». — ffaxp^iuf
Ttf. — 0MtxtuouvK. — 0A\ait *. — 0x^miTiOT4ftO(. — 0tcM4»-
Tiov, — /3«A/3/«. — (3»^. — 0»MAy. — {3tii^. — 0iM»y-
TX(. — 0iM(. ~~ fixKlev, — ^«/t/3«/«i. — 0xft0iifijtf. — 0d-
vaarot. — /3»v/3if;. — ^ipxSpw, — ^xpaxlftiviv. — (3afl3itpi'
vfUi. — ^p0»p9^»u». — ^ip^trrot. — 0ip0irav. — ^ipitf. —
0ipio». — ^ifUM. — ffifpvTiiiiuv. — 0xp0mpoSutu7. — Bmpx»-
/3iW. — 0dffM. — 0a9ay. — 0ir»ye(. — 0aaxalyuy. •— 0iff)i'
111. — ffmrl^m IvTOupyol. — 0»vl\steu. — 0xfi\iia^ — 0»ai-
■ Aijios. — 0MtXtt. — ffarlXivxee. — 0ivtfix. — 0Mi(tii;- — 0d-
«■«. — 0avful. — 0xirjxpag. — 0»aripyiv. — 0aTiiy. — 0ei-
Tpx. —0aTfi^w. — 0xTt«piXei.— 0»TT»piirft4«. — 0siTTOi,tyl».
'I GloMa iu audit: fiatoftat: titM. lUquo bg. iiai"l'<tt.
sdbvGoOgIc
360 Ctbilu, A^cHiKMSCon Aliu^idbihi .
Lirmu B« i Codici Liidihsi.
Kxpa!. — /3^{8fc|. — 0iZ"- — &Aipav. — 0xiiiv. — ^xlvSl-
vifS. — ^a^ku'vu *). — jSorfuyAwTTflOf. — ^*iut t«v vrijnfif.
0»lvtn. — fixtiy, — fixxx^i^Ttf. — ^atfiJs. — ^iSfOv. — jff^-
icifAo(. — fia>MviTev. — ^xxxfuvava.*, — ffaxxeuStiaa. — jS<eA-
Aavriflf. — fiiimriuc, — BiAio;. — 0aMxvTtori/tei. — &JkTpot~
XOi. — /3<iAA/Tai. — ^avml^stii. — ffxx^ies. — 0ciXfUt. —
fix^ffU- — fiaftfuiivtt ^, — ^ivauiTBt. — pivavirei. — $apiiiu-
lUi*. — ^ipxtpov. — fiipeif, — jSapjcx/nttrtv. — ^ip^iroy. —
fSecp^xpirftit- — ^surtutivti, — Piri/ix. — fixaripviov. — fi£-
fftie, — /3flwiAer«'. — 0avi\U. — ^iavxpof. — ^xrit- — /3«-
rrtptx. — ISxTToXeyixy. — {SxTTxpll^ei.
4. Limu r« I Codici Vihdob. A,
Tew*7n. — yeyerif. — ythtrxi. — yfy^iev. — ytyenxv. —
ytyxoTxt. — yifiti. — ytygvonini. — ySyevev it xecA^. —
j-ijf. — ytiipxt. — yeiviev. — yekoJov. — ylvyxixi. — yt»-
xiv. — yivipxov. •— ylviixxi. — •ytvtixioXoyia. — yt¥li)itx. —
ytvw. — yt¥tSI. -^ ytvhii. — ytvirttpx, — yeviSMx. — yti-
riov. — ytovxoe. — ytpxlpevrtt. ~~ yip»i. — yipf"'- — V^f-
mi'. — ytp^viot. — yipxp&rtpot. — ytppAiix. — ylpiioi. —
yipoTBf. — ylpuTat (f), — ytuXo<po(. — ytyif. — ^J yttiTSvos, —
ytytlliT£(. — yilix. — ytyevurhv*. — yt/tipiov. — yi-
yvw '", — ysvtxS^. — yewxlav.
LiTTBBA. Tt B CoDICB LbIDBKSI.
Viytat, — yeyMfTot. — yiyuffx, — ytyxvefthn- — 7h' —
^evvixa;. — y§iip«f. — ytltiev. — ytMiov. — yhvxSxi. —
ytvixSn. — yiyiiiiTts. — Ttlmit. — yipiisf. — ytpowrlx. —
ytyiSMi. — yivipxou. — ytynrSriptv. — yivtifjo^^aylx. — yt-
rtfatttiis^ iKf^tifiep x^s Evpoiat. — ') Leg. jijiifgihi'. __
if) Ug. ffmpJw.
sdbvGoOgIc
LBXIGO.I INBOrcUM. , , 36i
4>.ut ". — ytvtt^i. — yevt^. — yivtoTf. — yuireipte. — yhf
9ti. — yiwvi. — j-miry. — yheuv. — ytpttlftcv. — ytufyif. —
yivvf. — ytfififttot ". — ytovxos. — yiplptntf'*. — yiftua-
p^Ttpet '•• — yilpupx. — yiptt- — yukko^i. — ytlvu. — yiV'
v^<rtu. — yifov. — yipuv.
i. LiTTMA T» B CODICB VufDOBOX. B.
Txivox't- — ydyypxtv*. — ya^a^v^thuev. — y£iBt. — yuiiiv.
— yoA^, — ytnpi. — r«XA«(i. — ya?aux^J, — yaAwiwf. —
yaXn^iv. — yetXtpiv. — yei?>»itiviv. — yifjtBi. — yx^iimg. —
■yttftftepei. — ytcft^iiKtiri ". — yxptTri. — yxftipivvx^'!- — ?"*•
ft^Xiit. — yiwufSM. -^ y»viavTOf, — ymvuS^. — Tipyapov —
y»pytt?.l^VTti. — yxvTpH^iffixt. — yxrrplfuipyos. — yxupa. —
yavpff, — yiynie. — yMfiog. — yiyyfi '*. — lam seqauDtar
deinc^ usque ad Ti , deinde : ydiiipx. — yixno^. — yityya-
put. — yttuxif. — y&pLftM. — yetft^Xtti. — yiXa. — y»naq.
— yxuJiif. — yauXof. — tetpyiptov. — yivoq. — Id margJoi-
bus bae glossae leguntur: Veuaviq. — yiuciircu. — yafkifyti. —
yttyyifiil, — ytift^^Xn- ~— Tipyxpeg. — yeipiv. — yekXlpov. —
yt^u. — yxKtfvipup^ov. — ytMviy, — r«AA«i. — yaKlnypct. —
yavXii. — ynfT^f. — yxyyKiM»>jal,
LlTTBRA Ta B GoDIGB LbIDBRSI.
Tiyypanx, — ymijoxos. — yxpyxpiav. — yxiuv. — yxm/it'
VK. — rx^tCpi^xKin. — yx\^. — yxXoux^^- — yxXo^vti. —
yaXHyiv. — yttn^uXn. — yxXxitivicav. — yxpt^uvuxfi- — yx-
/tii}M)t. — yttyuftxi. — yxvTpt^erai. — yxCpa. — yxyyxpl^i. —
yMTplftxpyof. — yxffrpiftxpylK. — rJ^ipa. — yixivoi. —
ymipt^. — yxkXmnii ". — yx}.?M>.iKii ". — yvxuta '•. — ymft-
&pit. — yxuxii. — yip. — yiptput, — ynidXfx^. — yiput. —
■ yiAMf. — Tapyipfov.
•') L4g. j»ri»lUu. — «) £<y, fay qnof. — "} Ug. j»fai^Pat. —
sdbvGoogIc
S6S Cvnau, argbibpiscopi ALBXAnranii , lbiicoh uibdituh.
6. LiTTBBA A« B GOVICB VlHDOBOM. C.
fuviirrxTOi. — ixiruftiytf. — ixTrx. — ialftovet dyitSol. — S«i-
Tfiveiv. — 3fi«x»(. — }«qa-a;. — 3(trfii!i<i *'. — iairpit. — iafeiy,
— i»iii^>.tiv. — ixlvujSxi. — ixTav **. — ieiifiinii(. — itit-
i/txpupfoSv. — iitfJ(, — ii/ixp. — ixftf. — (In inai^ae A«-
ftcwK^t). — ixft^vxi. — ixv^. — idxtiov, — ixvfte^oyei. —
^itvfM^opitv. — iMriftevBt. — ixtvToix. — Sitenrai. — 3^TTair. —
i»ij/tjjrrtp9v. — ixfdZa **• -^ Wipiti. — ixafteMyeTvi»i. — >«•
LlTTBRA A« B CoDICB LBIDl.tSI.
AfESdi. — i^cVX*T. — }((«(. — iiCiifuytt. — ixirv/tavti '•. ■*—
txlret. — ^atict}M. — iahufiai, — idirpov. — iatppovot^ —
imftdwt, — ?«/«. — iittvea. — ixlixXx. — ialfiav. — M-
VKtes. — ix^p- — itct^ttf. — icdttppuv. — i*xpuoie»v. — iaxpvier'
*■». — JixTuAof. — ieikSt. — idftap. — 3«/(f . — iimief, —
ixffftoxiyei. — iixpuov. — Aapucvxif. — idfuipTOS. — iaijfiav. —
ixl/tuv. — ixcpoivit. — ixiTVfi^. — iarpeitiv^. — 3«(T^f *■-
— i»tti: — ixffuL — ixpiitjTTtivl — ittpvxpuvei. — ittfutai-'
fuvoi. — htmireSx. — Sa^ifAiorxrOf ".
II.
Ehieidatiohbs silbcuc m Guiouticis fouicis.
De Ctbillo haec iam dispulala sudIoI Quem aliqiianliBper
poaam, moi, spero, amplioreque ioslructus ippiralu, ad eun*
dem reditnrus. Ex iis vero, quae bucusqtie ^i..appareti in
<*] Lig, Sanoiiu. — ^] Gloiii: iator: T'fac, id itolffit*^ Q^fUt-
w. lUque Ug. iatop. — ») Gloita : daaoitu wai^OM, ati*a(u. . Ad
qocm L4ecee SciuliiTtra annaUTit: lErrere hia anioalu* Eltens J inMrtui
tidetor; baud dubis enim aldCu legcndum eit. — **] Ltg. Satrv(t6v*t- —
sdbvGoOgIc
EutUATioma ui Ghuouticis Giaicis. S63
Ctullo emendando nihil omDino posse proficere , aisi qui eius
glosaas cam aliorum ]eiicogra|dioFuai operfbus eontinuo et goa-
viter cODferaL Atqne earn iam nunc e laeobralionibna meis
Cyrillianis pereqti fnictDm , at inde maioreni qaaDdam enm
illis lamiliariUlem oonlraieriii] , quo io operae meae tamquam
rapipyv baud paucos ia illius gen^is scriptorJbus locos emen-
dare coDtigit ; qaarum correctioDaio seleclas aliqaot hujo dis-
pulationi addare mecum eonatUui.
In Excerptii islit « veferibtu Sramtmititu , qnae SehoUit In
AaiSTOPBiiiu comoedias a fronte addi soleot , qnaeque in consU-
tnenda Comoediae Atlieae hiatoria viria egregiis, qnae fa so
argBmanto ebiboraverunt , insigoi fuvunt adiumento , inalta ab
HnuTUHDNo, MuHBUD, FainBcno, Cobbto, alils, faoilibna ape*
cioaiiqae eoieiidatioDibaa annt correota , et iisdem naper Baao-
Kius in AHi8io?HAiit3 comoediaraoi ediliooe utilissimam operam
BSTavit Qai quam baud pauca eoruni, qoae ipse annolaTe-
ram in margine ediltoni Duebnerianae (qua dace ular) , mihi
inaeripuit , tameu nonnulla iiiibi Tideor obsemsae , qnibos ex-
cerptoram illonim textas ad uuioram etiam coneinnitatem sia-
ceritatemque redigi poaaiL Ex iia naam et alteram proponam,
modo prolixtora , modo breviore addita aenteotiae meae expoat-
tiono.
Sehol. AiHT. arf. Doaaaia pag. XIII. IS: M rotmv rijt ^Api-
wja(pivouq ««) KfutWwu im> EAsr^AiSoe nuftifilMt d^Sptfrel rnv;
iMT« tSii iiuipTmirruv ^m ei vsmrtU. Vocabalum d^pifrei
rainuB aptum eat Oppoauil PLATonoa poetis, qoales faenmt
tempore AaiSTorsAMia, iis, quibas poat Oligarcbiae Victoriam ,
ut ipaiUB verbis ular (pag. XIU. SS) , hivtwri (pi^t. ScribeiH
dam est i^i^tirti. CoDstraetioDe inst^eDtiore oon est quod
•Seodamur. De vocabulo cf. S<^i9l, 8(h«. (M. Csi. 881(: Itxtit
i^i0))TOf. rtiv 3/i»fv ftif itioixitt de re tradila Taamsi. VUI,
110 B. Tq$ rixftif iiioiv)it reH axixritv riiv SiitMf I* tmv
-vStuiv, quern locum suppeditavit mibi MBiMEiDS,ifMf. Or. Com.
pag. 39.
Ibid. Xill. I. 3} : Tuv yiip ^pur&v n h xtip6Ttnvfi,ivuv xa)
sdbvGoogIc
364 Ehbndatioiues i» tiaAiuiATicis Gubcib.-
tSv Xs^tuTuv euK ixivTvv t^( Tpo^At , urtSffiSti -nit tuafi^liie^
tit jpptxa (tiku lutf rwv inrodirtoiv i rp6xtiq ^frc/SAijtfir. o-xwroS
yUp SvTOi Tilt ipXf*l*S xaftqiUxj rou rxiTTEiviiifteui luci Sijuc-
rr^t Ktti rrpttTiiyovt , Txpsie i 'ApiffToCpdntfi xri. Grammati-
'cos, qui haec congessit , varielale quippe deleclatus, id eadeni
sentenlia modo oi modo fiii negalione esl iisus. Foede tain
Solent DescJre, negligere et confundere receoliores >*. localare
est, quod Anthoiogiae cuidam poetae accidit, ut unius alterius-
que negalioois patronis placeret, utramque coaiungenli in du-
meroso bocce penlametro:
O^Siv Kxi ^)f3Jv ruv /upira'v rd yivoi.
In its quae sequunlur arliculns anle en&xreiv abundat.
Neque acquiesco in vocabulo iiiftoue, Singali eoumeraDtor
magislraliu, qaos mordere soLebaot veteris Comoediae poetae.
Id mentem venil imtipxeug , quorum muoua odiosom poeta-
rum bilem moviase et per se cooseataDeuai est , et aliquot auc-
toruDi locis coDfirmatur. Cf. Harpocb-^tioii i. t. el Schol. Abut.
Nub. 37.
Ibid. XIV. ([) 87 : tva f^tiii ix ruxHt Tiris iiMi6T^q x/osi*
viu ruftTtvif Tin) Mttxeidyuv Apx^vri xa) H^m i TODfriie in
srpoxifirtcii xeipuiiSeiy 3i'iuec vrdfXV- Quid Bit, quod BntGUUS
qui idem vilium compluribos locis snstuUt . hie corrigere su-
persederit, non eipato. Si quo alio hoc certe loco reslituen-
dum Tpevuxtlov. Sexcenties utrumqoe vocahulum confu-
sum est , oullibi turpius , quam apud LucumiH duobus lo-
cis. lup. Tragoed. 41 ivdyioi Swiv iinpev fim UiitM x«)
'Kfivrii^fMv xsLi iMTUpev ijye7<rial ai Siolg eival tots , j tA
wfivara tvv iim ctirx xa) raiit i/t^irxt xa) rei/t xeiiipttf p^
T&vni xa) x^'P^^f '^^ rptyttrtpfiia xtCl vuiiiriK xs^ tSMm ,
elf ixfivet ve/tvvvoufft t^v Tpay^filaiv. LuGUHns, quuiu omnem
istum apparatum tragicum receoseret, nil aliud wribere po<
tuit, quam wpoaawilit. — Apolog. 6. iirt) ii tJitv }ffx^*'
tlfutl, 9 iftuyiMM rippea . Kfifiiiviiv , ftaxpi x<^;ciy (ppiMvro
™} Libruionim in hac puts grammallcte stupor el inicllia opUrouin
tpiemque Kriptonim loloedniiii inqninsTit. In Lucunt fftrmelimo 9 hodiequs
edilur: iutinor ail toy, iTul tow fiiodov, olfiai, [ir, ansdiSov *ti. QaM
certiui eil, i^nun Luciiima loriptiste ovk imilllov.
sdbvGoOgIc
Ehuidathuiis m Gijjouticis GsAias. 36S
yttv t ivoppi^stmet niiAov H vuvrpl^iomc ri rpitruTov^ Qui
fcadem paragrapbo de Polo et Ahistodiko locutus cral , Axatt'
fcifdK T^ irpajuxiTa , idem Lcciakus hie non rpevuTot polue*
rat , Bed debuerat dicere xpovuxtlof.
* Ibid. XVI. (v). 10: Inytvifitvos ii i KparTvoe Kitrianut /tip
TTparev rii h rjl xun^ilf xpdvuTtt ftixpt rptSv, vurr^ra; t^
drte^taiv xri. Verbo composilo nM-rija-«( non inest ea vis atque
notio, quae hoc loco reqairitur. CuTiinni seriptor Iradit tur-
bas, quae e maiore el haad accurate defioito trpe«i»-wv aumero
faissent natae, eomposDisse , eoriimque numeram certo con-
stiluisse. Quod Graece dicilur, ui fallor, o-nfa-ae n^v ara^tttv.
Ibid. XVI. (vi). 6: rplnv xsri JHoKt^j^xv , «« st»v Tit t^
«^$ iviftoTt a^i^ifffqTiEi. Aut quid sibi Tolnerit scriplor, non
recle intellexi, aut post r/( vocabulum 3/( excidit , ila ut
restituendum sit: ^m rts 3)« t^ k^ ivifiMri xi"iatiTxi.
Ibid. XVIII. (ix). 63: itaupiptt H rpteytfilit xvfufiilttg , hi i
fiiv Tpxy^'ii* irreplMv Ixii xa) iToyyttdiai, rpi^iav ytvofti^uVf
»&¥ &9 tfiti ytyeftivat axnptmrl^if x&rit mi. EodoDi mnrbo hio
locus lahorat, a quo aanasae mihi videor enm, qui Blalirapraer
cedit. Deesf ante yivoftivuv adrerbiura , qnod Tocaburo ^Sii
ante ytnftivxt respondeat. Scriptam erat, opinor, ■rpi^ttn
rdKxi ytvonhuv ant simile quid. Cf. XXIII. (x. B). 66:
i yelp Tpseyiuis T(w rikxi riiti hiyuv jerJ.
/Mrf. XVIII. (x. 4). 6S : ^tf^lrfutrot yip yeyoftivou X^Ptyi-
mu , Srrf nil iroftarr) xufttfitlv rivi , xo] r»v x^pny^" ovx
ivix^vTuv rpif rd X^PtyiiVt x<d xxvriToaiv iK^^mixe t$«
Eait; tuv xuncpSiSv iih reiruy xurav , alriev yip xufufilm
f} rxincTttv Tivof, lypx^t Kuiuitav. Offendor rocabalo KJriav;
nam rt vxiwreiv Ttviq comoediae causa profecto dici nequit.
Fabulas docendi opportunitas traditur scriptores deseruisse ,
quum, isto promulgato psephismate, in eo cimpo non amplius
lieerel decurrere , in quo ah origine iude comoediae poelae
ptignare alqne tyzavirxaixt consueranl, quum ista lege erepta
lis esset, quae propria Fuerat alque peeoliaris acribendae co-
moediae malerfes [axoirif riji ipx»taf xetfupHitq appdiatur a
PiATO!iio I. (i). 3$). Quod si recte scriptoria sentenliara in-,
lerprelor , non xlriav ille dederal , sed Jiiov yip r^g xupi^i
sdbvGoogIc
566 EuHDATioinB m Gaammatigis fiBAgcis.
Has ri tJuirTm tim£« (cf. XIX. (IX A). 73 : tim Si *miK^K4
Ibid. XXVIU. (xii) 2: S? trfSret iextj r^v )u»fufili»v ht
pov XMTXVTijJMrSitt , xpSrepoy Kfarlvcv ms} EOWAjSoc ^?Mff(pii-
ptoimif. Qui cooioediae maieslalem et utiliutem coBdidisse pra^
diealur AusroFOAflKS , idem ti bene se babereot, qaae modo
excitavi , ^kvr^fus fuisset baud leous ac Cratiiids et Eupoub,
et ab his eo lantum Domioe discrepans , qaod esBet i^tyevivrt-
pet. At ex lis , quae ab aliis de Cunno , Eopolim et Abisxo>
pHAKi eoque, quod inter tria veteris Gomoediae columina inlerw
cederet, disGrimine memoriae sunt prodila (cf. PuTomos Ttfi
itce^ioiMt xf^pttKT^ftn passim, imprimis XIV. ii. 20: oUtt ykp
wixpis A/«r icTu (soil, i 'Apimtpdvtfs) Unrep i Ip«r7iwf,
idttmym. d. Com. XV. iii. 4K : E^mA/f . , . .xtu ^hmv li-purT-
V6V , TSAti r* Atfi'Iepov x«i txntiv tri<pm(»ii , et. quo eoUato
loco de cfflrrectioois veriuta omnino dabilari neqait (XXVII.
XI. S], apparet, ^ro wftrtpov acribeDdilm esse xinpiripcv.
Grammaticornm eiua genms , in quo versamur , solemniB raos
baud sane exiguam parlem eorum, quae scriptjs maadareot,
ab aliis moioaDdi atque pro auis direndilandi, ut huic oor>
rectiooi aosam pradmit, ita, dilrgenler in singulis observatus,
uberrimos certitsimnrum smeddationuni foos et fuil et erit ia
posterum. In aliis, qiute, ab udo exoogilata, reliquis Cere
omnibus, qui in eodem argumeato desudabaut, recepta sunt,
maguopere semper miratna sum sentwitlani, quae legitur XVI,
IT. 27: iii, <ltMr)9, ^ ftiv rpay^ilei kiu riv &lov, q U Mif*^
it» tmlvmfn, quam alii iisdem fer« verbis repetienint, Tsbtiks
Tero (XXIIl. XI. 73) , qua erat (kcundia , speoiosis bisce ver-
slboB est iuterpretatns :
evrt§ Au« fih ii Tp»yifil» 0ltv,
^aSpdl ti iw) w^yvttvtv w Hapufiia,
Diu mnUumque de eo diclo et ipse cogilavi, et cum aliis
(praeeipue cum viro doctlsHOio amicissimoque D. J. vau SiaeK-
aas) dispnlavi , nee tamen , quae veteri baud dubie apophtb^-
mati Bobsil seutentia, ad liquidum perducere potuimus. Itaque
aliorau feliciorum nobis sagaciorumque animos in aenigma il<
lud inlendisse sufficiaL
sdbvGoogIc
£MuauTi(Riu ID GuHHAnciB Guicis. 367
2.
Ab Exeerptis e veteribus Grammalicis dfl Comoedia niSckih
lia in AimoPBANiH facilia atque expeditus est traasitiis. Quod
BDDOtationaoa magnam partem preliosarnm et exquisilaraoi
corpus, in quo emeodando egregiam operam a Kubtiri inde
temporfbus multi viri docti collocaverant , scribaram peccatii
et negHgeotia tarn male erat hab[tuin , ut ne Duibniii quidem
DiitDoRnique aaluberrimiB curis a graTissimis cuiusvis generis
vKiis liberatam sit. Eorara, quae inter legenduoi anootare-
ram , paucala quaedam in hoe diario edidi , qaibus alia non-
nulla specimiais causa hinc illinc decerpta iam accedaot.
Selui. AaisT. Equit. 994: (>« ipitonlxv: 'Apftovlxv el fuuvi-
Ko) xoAfSri rh tZ x«] irivrafUvKi i1ii»i ritt vtupkt h reU xfutt-
/uM-i ray fff^Tuw. Quid sit -li tTifrafiivmt tlvai rat vtvfiq ,
mibi quidem hod liquet. Nil certlns est, qnam legeudam esse
TtlvKi. Gf. T. c Ldguk. liigr. 56 : iAA' el iiiu ninSiv a<pSip»
Ti« veupSie tjriTtlj/xvnt tdrw^pm rev Uufref d0iS<rn. Plut-
ABCH. d. Eduo, Puer. 13; net) yip rit ri^a x«l rit^ >>ipt^ ivlf
ftev, net iTtreTvAi ivvifSSfity. Dum bunt e Plutargho locum
describe , forte incido in eiusdem scriptoria locum , quo librarii
culpa dpftevlKg notio exaulaflt, at fiicili opera reduci poterit..
Esl ille locus Pldt. de aud. ptel. t. (p. 166) : 'Oitv i Zuxpi-nit
ttvrit ftiv oi Tiiitvit ^> tSi' ti^fuiif ^evUv i*ifiieup-
^( , reut a AJffimu tc7$ hrtvt fuiiovf tvifii^ev, if *oiiiTiv oHx
euvttt , i ^tvio9 ftit wpivtm, Latin* recte lertitur : quart
Arsopi fabttlat in carminii modeiredegil. Quod Graeee ita sonal:
7f^f a Alniinu ToTt hrntv ftviovt Iriipfiil^tii xrl. ^
Sehol. AKWt.'Pae. 1196: KokXiPcu's: tlict iprav ilr) H
fuxpe) ipTlrxoi, ix tSv fuyiXttv ntxekkcc^iffftivot , oHf tuttjcret^
Mpreut o^K ii^louy luthfTv , xai h Barpix^'f ftiftmrxt ȣpTWt
imtrx MXAiifSsu?"* a-a;i|^«raf Si hriv SvepM, Sffirtp xoXxipxt
XfyouffI TivK. — Noo verum est . quod dicit , xixtM^ov esse
7;i;i}^ffTo« yivtf. Ut enim cogilare quia possit de ludo, cuius
meotio fit apud luu Polluc. IX. 129, qaodqne xoxx*^l!^tt¥ ap-
^ EuUt Ctuui gIaf»(iD cod. Ltid.) : Baf/Pafta/ids: nafi jirof itd"
Ittitos, 0taulotMH7/tipj. — Lesendtun e*l nafitorog.
sdbvGoOgIc
368 EuNBATioNis ui GuHUTiCis Grakcis.
p«llabant. allera scbolii pars, vrxtp jUkhvfaiv t-fyo^ft rmq ,
maoeret obscara et sensii vacua. ScripLum erat, nisi omaja
me falluot: wift-itaiTts ii imv Ivofui , Svtf xeMupxv aJ-
yetisl Tivif. Ct. Sckol.ABi6r.Pae. 1^5: xo\Xuf»y: xoKXifx r^
ShHTTOf rev ifTcu , et in flue Schotii : tJies U im x?Mxou»TBt.
Tliftfut el rirrnir vocabula qunm de aliU cibis, lum praeci*
poe de pane et pUceotis osurpabantur, uade nala mihi est
suspicio, in Exeerptit de Cimwedia XIX. (u A). 183: Avmx-
kSk a iixiMf xfeffiajiuq T«( uftxif,ou(, vairecpefiiia-xt rt aiiriif
lit ri ofxtiitx yeapyov rov dypou , ifireug re fuyaMui iroltifft,
vol riv Kptlrru tuv ^om ivattq xtL , pro irolnst legendum
esse Ivi^t.
Schol. AiiSTDPH, Av. ISl : 'Asrd MikxvSltu:... . ttxiruv
U (tvTiy Iv ^xtucut iS( ^ACK vx^wrti. KaXXixf IlfSifTdMc.
tI( ^px toug tAtXcetAlau t^ yv&voiixt ,
iug Sty .fi,x?LiaTX >.tutuicpixTOug sWlit/fi.
Inter duas perspnas hos versus dislribaendos esse dictum
fcAo/t'orum edilorem non Tugit (cf. Annot. ad b. !.)• Quos ita
fere a poeta proreclos esse coniicio :
A. T/ V it"-'* "^( yiiXxtShu r^ yrirtftiu;
B. 0D« (tv ftiikirrx Xevxeirptixroue ilvHifs.
Schol. Aristoph. Ao. 34S : KdfiXTtTi 32, xxTa^iKfktrt ^
hilere. li.Jt(iWTt'r&, quod olim in jltiium leilu quoqne lege-
balur. iamdiu verae lectioni ziwrtTt locuni cessit; idem etiam
io icholut restitueudum est. Vocabulum x«r<(j8iAA<T£ , ex-
plicalionis gratia additum, et ipaum labem c(»ilraxit. Vide-
tur legendum esse natTstXeiii&ivtTt. Viiirru vero, xiwru ei
x<iftxT» saepins confusa esse demonstravi in Lucuiii (V. H, \,
S5) et Plctaichi (^in tetii lit ger. retp. p. ) Iocib , atque aliis
(|uibusdam insuper conflnnabo. In Schol. Abist. Eceltt. i& i
Kiptfihiav: "tvoHvovrtq yap Ixcttsi' 0pvxTevs ipffihteu^
ante PoaBONuu edebalurZxojrrev. Editur A«BT0pnAni8 versos,
Lj/iiitr. 7S0;
tilxei ydp ivTiy Ipii ftst MiAtjriff
uwh Tw» aiav xxTaxaxri/teva.
Quum rem vel obiter coDsideranti baud ita videri possit
verosimile, rt^ ipm viri ruv vim x»rxKQx^v»^, coniecturamea,
legendum esse:
.dbvGoogIc
EHriitDATions in ^raiiiutkiis GiiAicts. 369
v«'j Tuv viav xxT(ix»irTiftei>tt
nec commendatione egere videlar , nee expHcatione. Idem to-
cabulum reTDcaDdiim est apud Ldcianuh , adv. Indv 1 : *H W-
6ty yip m itayvuvxt Suvar^ r/m ftiv rtifMiit k«1 woMau Hw,
rlyx a 0xvXa Kx) ibAA»( axxpll , el ft^ t$ "Su^e^^vtau iidl
xxv»xtKi(pta,i «0r» Tix(txipeto kx) ru^/3eilAev$ nin W«« 4wl
Tijv i^irxfiv Txp*^eeft0iyet( ; leg. K»Tax£Ki^tait.
Sehol. Amst. ^if.' 465 : ftiya x«l xaptviv: Aix nirw
tdAAH rf t^ktQ trifuivi T^f eSaxlxf, tUf tr) 0oit H Tsuri <pii'
ffiv, it h Aaftraif (ityif.uv ffoSv yevoftivaH. lari SI xihii
QtvTfoirlxi. Eztretna vocabula satis manifesto iam sunt doca-
mento, A»plv<rp Domen librarii iaiariam esse perpessiim ; nec
facile qnisqaam animo sua polerit iofonnare, boves j^ccpiwut
appelbtos fuisse, qaoniam Larista bourn magnopere essot ferax.
Qaid scribendam sit , demonatrat ArBBifAii loctu IX. pag. 376 ,
B : n»pmrXnvlv« 3) r$ 'Ax^iV x»i 'ZpxtwSimK ty 'Arripivtii reiig
vixq Xstpiviiiq Tpo&nydpMurt , puTXyKyuv xa\ etirht dnrl tSv ?m-
ptySv PeSv * ot ovruf lx>.iiSii^x¥ ^oi diri r9u JMpnsiitieu ....
4 diri Ttntg xfi^if; 'Hirttpurii^i A«^/vife, ^ iri rati fftuxoXoiiv-
m atrit • AtpTvof V- oiret IxaXtitt, Itaque corrigeDduia est :
Jif Iv Axplvtp fttyA^av ffaSv yeiioftirav.
Sehol. Abut. ^i).'5S3: Avxy' M vxihtif. 'Avr) tbu tirxmsc^
pii ixlyov vri ttHil. Locam levi vulnere aflectum ideo taDtum
corrigeDdum elegi , qnoDiam eadem opera alterum coasimilem
eodetn vitio porgare Ilcebit. Legendum est iw} vSia, Cf. Bsk-
XBRi An. Gr. I, pag. 7S: xaptTv ix) txlhoq , ri iirlafu Avkxu-
ptTy. Apod LuciAHm in Pteadot, t7 recte tegitur M ttHk
iva&Tpi^ti , sed io eiosdem Pitcalore , 12 praeterriderunt
editorea, ia voeabulis tout' liii» ixi riiaf titbf dKirrpi<pow
TitiosDm rSioi in itJix mntare. '"
W) Addo ilifiuit Lecun looMj in quibu* praepotitiotmoi oraminlatloiw Mn'
lealU ul paMOSulala: Quett. Urt. tit etauer. 21. .... ^(iuoiP ovtot cot
TV oro/iaja lutatiot^at (iu Iagoudi pro noi^aoi) la 'Pmnaitir uaX
l»tTtYJfaipat te li ■SHijriMSv. BeiocuidB ett nlgiU Uouniqaa leetlp
/iviarga^oi. — JUx. 12; 'Str^alup oir 6 'Miiardgiie .... ie Tf*
jtatfioa. Ltg. ip^al.ut'. 'Ea^iUlaiy de hoitili impetu aiarpalur. — L4T^h,
JS: uaX tfv ravr tmifwij^sr and loC dpifiov ttatov^aviihtjv Ltg, vnef.
— DtPHnt. 14: oi' Zipnor, ini tg IJotMUp Jforfijfw. tig. if. — Aoce*
3dbv"GoOglc
S70 . EmMTMiqvi u Omwuikh Gauoft.
SeM. Ausr. Aw, 305 : "Brixoxof. r/KyfUaf vnxfirtK ,
-3v M4 fr TV *Ottn § HfirtioH, WfoardPTK avry ttv tnxif-
•vTdf w:pM>Mr7 ii$<iyai rvrcA^vr* riv rwaku<^v.
Q«t4 Bt, qw c«q)o«dia« poet» adco ^ i|iJies(o« reddidKit
Hotwcti? In^icdvs. DoUssJoia ra est, Nw UuieQ iiiie|%o,
^pA wA wftrrims t^v '■w inWjMTOf- QpitnUMtgr ScWwin
u EiniHsis 0r9t(tm v, £69, qoflle fditug oH « Copmro (Enup.
PAiHw- «f. Gni,, pag.293); )v»<ii»;SS>rnH ^fr/xa* ^k 'H^'^Afxov
Tbtmvm^' pit ?^^^«iT«V^^^ tvmOoi^^, hftfiti^nt-
4aa' oii!^ rii r«j4Mi. iLa jgitur 9qieD4aa4« snnt qy^e ma4o
euitari vocalmla , lU wMlcni wit«atiaQ nprwsent^t , quam
EnuHBiB iolcrppw MAf/^lU'Taf riv wfif/MiTff dicil[i4o Mlts
aaourate aspwiit. Quo pwrmlr) potent lATisBimt viu^ioae ,
xftiivTaf fiirriu rti WYf^t^mot vUiona? tectWDJ BoJwtUnefMto.
£L OniQiTWi. ad». fWJMVwnt 13 (V, pag, 496 S«U-); 'Kr«}^
fiaivairft «•). riv ^osAf^v Avr^f wi9iiie»T9. A'tejiun pr^ft-
lerea ex Eumpums Sehofiatf* iKCFanvr wifudvUni l«6ti9iim**>
qoa gsnuiBUP AriB^opAaBiMi Hbolift iQrqiaDl imtaonve VO^
sumus. Pro itptiivKi ^wtUrrtt ainiriiin docfifiiur qu^plopios
^fljhal. Aaiar. An, 56} 1 nyif U ^4fiuit(avyfii^wiv, 4vr)Tev
s-il Twv Bffunlm ftifioinnot. HaUt» aawjBln rera IfwUo re4)b)t.
Qt enin Tutwmuai eat f«vw7ird<u 7<fc rdv rvp^nwr (de hoc Ttrbo
et aiaiilibaa cf. Loam ad Birrnujmi fir. Gr.\l, pag, 39>): Ua
Tjfc raf &ofujtivv fUfMlvitu est 9opviftSv. ItaquQ legstiiT: rn4f
t> ei^vHiwi' ypibpouinii. Libet CniLut raaQidain abatai^iera, JQ
eiusdem analggiae legba adtpersam i, v. «a()«v: *%fw/w C^.
dat TAU^nuiu amenditlo iuediu in loco Oalii It: »<A ttfoidtOf trollei
nal Htfatnaavop *a\ thorrt Mloliut' tte pMlo •cotuitlta ewtiMetala
^1 prvoontf Tu(X0uiD na^innvvof Locuao mtlMAi* dnUtabhr
^l BiiRKiATiOH collftm ■ leTi arroi« Kertbtt Sektt. Antr. jMarm. II :
a^tOE tpaviuAoc noitii^t now ijivxqie , as tu* iptdKOria, f; Kid Xtim
iifyno. J^^tnUam eil *Ec ^'' ^ • <iuad conHrmiblt Hahoc*. I. ▼. 9i«y-
»•:•■•. ot^To; •?( ^v TUf nag* ^^^valo't; xftaxopia iv^annr, aMii
sdbvGoOgIc
EmNUTions ra fltMHUTtoia Gbiicis. S7l
Sahol. Abist. Pint. 11B3: rrpetpxToif. M irnpowi ruy Aa-
hti¥ KXerriv * ffTfo^T^t , Ttipi rb ffrpi^uvSat xx) 9»voufyfiv.
/tdviog, hayivm, tjixfco;. HiBCOtn GOgaomen, quo all Ho*
■lu iade tetnpdribus Eractiu eat , a librariorum iniaria vindt-
ceniHs, liiixnpc? repoaendo.
Diuesl, ex quo bnuiniBL Bnuaus , vir indefeBsa induatrlB,
cxquvtte doctrins itque baud vulgari lagactlata, de Graedi
listeria oomibtisque iis, qui in. bis litterln coSeadis vitae statio-
nem pomerunt, bene merer! coepit. Omoia ilia volumiba par'
lufftranti, quae eius. curia in publiautn edila snDt, prima rnnu
vtx iOlelliginir, quo pacte aoiiia hominis hameri tantum labo-
reoB . uutiaere potaerint. Codsideraati vera , id imprimia Bii*
uag foiaae propositiuil , at scriptornm . Qraecorvm textus ab
obBOletia iralaticiisqne eEroribos purgaret — qua ia re singU'
bri itt legendis eodieibaa Qraaai arte mirifice saslenlaUir -* et
oodiBibiis veteribus indagatis leoliooibus iade petitis recentio.
rum commenla pelleret : haec dico c<»isideranti iadeque col*
ligeali, BaKiaiuH aoa id egiase, ut textuum receoaiones
pareret rd^iosa cara ab omai parte emendalas et perpoU*
tas', aed at copias hub effundeado atti criticae slrneret, quo
firmiore inniti -posset fmidamento , et mauifcstum fiet , qoa
ratione eodem tempore edere ille possit scriptoret, quod alii
mortales iis legeodis impeDdere Boleat (ris enim credibile est ,
nisi qui iamdiu praeparala e acriuiia proDdoveat, eum eodem
fere tempore iu Diodoro, Ldoi&no, Suida, aliis posse elaborare),
et eomm in prompta erit explicatio quae ia Bikeibi edilioni-
bus imprcdtaida rant eoqte maiore vi repelieuda , qao iaeilias
tanli tiri exen^dum alios ad imitaaduin exdtare soteat. > E(h
mm, quae Bikkbrus edidit, baud mtqiiai profeeto momenti
soat relerum Grammaticorum magaam partem egregia scripta ,
quae sab tituto Aueedotorum Graeeonmi umo 1814 puMici iaris
fecit. lam Id iis edendis talem se praealiLit, qualem postea Is
aliis, Scholitrum Hmhericonm im(H'imis Oralorumque Allien
rum cditioaibus , cogaonmus. Malta , qua erat sagacitate et
sdbvGoogIc
572 EiiBiniAnoms in GuHVATtcis Craicis,
perilia, egregie correxit, nee latnen in singulis emendindis
earn colloeavit dtligenliam, qua Titiorun^, quae plorima intacta
reljquil, maiorem partem corrigere potutssel. Nil allinet cri-
minationes conferre iu virum eximiis mentis falgenlem ]aude»-
que et repreheasionem eadem tactturnitate excipientem. Prae-
stal quid ipse iu iis corrigendiK, quae illi praetervisa sint .
praestilerim , exemplis aliquot demonstrare. Fieri potest , ut
unnm vel alteram eorum , quae propouam , ab aliis mihi sit
praereptum , qunm ob rerum traditarum praestaDt'iam et varie-
tatem permultorum phitologoram usibas Anecdota ista iDserrie-
rint. Ita T. c. quod coDieceram , Anecd. p. 7 , 35 : xs) 4 wx-
poifil* olvos lU ixfp^^i legeDdnin esse lvt« lU ix"?^" iam
olJm ita Tisum esse Hsuibkio doctus sura ScHmtDRwin aono-
latione ad hoc proverbiam in Paroemiographorum Gr. corpore.
At dobilo, an contrarinm Tilium sustulerit pag. 75, 27: ^v-
X9ppo0e7v: iir) rou riiv ^!^» ixps^eiv iii xkxmv Ttcpwvitv i
Tpay<t>iia' i ii IIA^aiv }}/»( M Syov 8<« ^vxfw irtvoftivov ?/•
i^vtv. Quid quaeso ■ ivot irivifumi , quid Bbxsbri coniectura
uiap ^luxp^" Tlve¥rit? Bestitaendum est oJtou iii ifwxp^
9ivo(i.iveu. Sed redeo ad libri initium PnaTiticHique libdnm
a quo ineditorum series Jncipil perlustrabo.
Pag. 3, 23: Alaxvwifteyet TtpiTKixti r^v vo/i^epdvi
Iv a-ui'0u<r/f xp^. Una addila syllaba nomerosus exit senarins ,
quales complures poetarnm comieornm hnic vel illi decwpti in
hoc libello latent. Legendumest:
aiax''*^f^''0'! ^^ irtfiTXlKti rqv aufUpafdv.
Senarins est t. c. pag. 4,4:
tivittTx •/ s\ tout' ^Adf; ixird^ay iftel ,
alter pag. 17, 20:
J^^uxov ivifx K»pt^ivtt» ffuvifuropev,
AaiSTopHAHis versos est ex Eguil. 1244, quem restitnere ne-
glexit Bkkxbrvs pag. 49, 27; Atimi rie iMrie, itp' ^t ixoifu.
t», dutnmodo legatur:
AsTT^ ris i/iTi( lar*, i^' 5c Sxo^ftti*-
Pag. 6, 15: 'AreyxTOi Ttcpttyoptiftxaty. Alcrxif^e iert*
xji ivri ytvii^i 'Attuc^ ixp'i^xre litt. Tl^rav yt»tK$ itixM'
reel' ftii diyytffSxi itri xxxoio^lxf. Ha re vera exslal apud
Platonim, Rep. 11.561 G. Taiiien> ne ridicula sit Grammalici
sdbvGoogIc
Embn&atiuni8 in GBiiui.iTiGi6 Gbakcis. 37j
anndalio IDUrtir ytvtt^ xix/tiTxi, ille legeril alqiie restUiialur
necesse est nk iiyysaS»i nxxoio^lai, deleta praeposiliooe.
Diligens est Phbtricbos Id flnotando, quod appellal 'Attikui'
lies vel 'AiTiic^ rivra^iv. Qood recordatos ^eile acquiescet
in Bastii ernendatioDe pag. 10, 4: 'Afifttvev (piftiw: 'At-
TiKcii- f v^vTx^K a tirilv Aptatrx , qaod Ule Ep, Crit. pag.
S6I( ita dispoBoit: 'Ap. <pip. 'Amxii 4 vtlvrafj;, iiev tiTMio
ipxmi. Cuius speciosae correetionis ideo lanlum meptioDeiu
focio , til variaram corrnpteiaratn , quibus particula U cum
aliorum vocabaloram compeodiis comtnatatio aasam dedil, al-
lerum eiemplum detnonstrem in Photii Lexieo, pag. 293, 20,
i. V. TIxpeTtu Sipeif i ii "TxtpHns iv r^ tutrii AmiAiev .
itvcu 31 Toift firopttf iftolouf rote S^tri , sine interpunclione
acribatar: i H 'Txtplhig i» r^ nark An/idhu that xiyfi rovt
fiirtpae xri.
Alleriim praeterea in eadem pag. 10. S oorrigere licebit rap-
ipapta i. v. 'AAwrfs^o-ni: i^xxaniaavrx. SiaHpavai (leg. 3j«-
ipxvKi). Nullum est varfaain AfMxtKiu vel xXaxtKiu , ootissi-
mum vero iAatrfx/^u (t. Ahibt. Veap. 1241) cuius aoristi infini-
tivus iKuireKl9»i solemni if el i vocalium confasioBe h.l. erat
oblitteratus.
Pag. 28. 10: fJyatn y &y ivipeKTOVtTet m) rk ray inulm iv-
ittUT^HOTU, if o7( ro&« T«v ixiiaviruv xardiixMriim^ xa-
TtexpUvTKi. MuIUb locis demoDBlrare possem , nil aiiud olim
posse scriptum faisse, quam rein ix) iavuTif nttraitxaaiiv
TS$. Sed diflScile eat in veruni primo obtulu non iocidere.
Idem valet de altera glossa. quae sequitur in eadem pag. 28.
14: ixpKTiis ydftof. Iv) ywtuuiq dxotJtmv kcH fieixii^<.
Viuoi h. 1. ita est accipiendum , at nsurpatam est t. c. Ouo<
STBBin , pro Cor. 129 (it. pag. 140 Bbh.) Sx c}< ij ftirtip
vou TSf( fuStipupivaTt yifioit tv r^ x?,tvltf r^ xp^f r^ KnXafihif
^piii xff^V T^ xM^K iviplavret mH Tpir»yuvirTiiv i^iSpt^pian
sed yuvti ftoixixti a Demioe umquam ixpxriie yiftof appellala est ,
sed ixpariii ydftou, quod Phrtkicbo reddalur. Cf. p. 569.22,
Pag. 31.27. TAtirTifi'- riy yy&fuuq reAAa7( xol vuytxivi
Toiit iKfouptlveue Staitx^TTovTx, nxirav. Tiyifix iydii:
rSi T^ im iystii. Uo^iriiaf ieurip^. Coniunxi duas glossas,
quoniam una opus est ad alteram redinlegrandam. Explicalio-
sdbvGoogIc
374 BUHIUTHUIIE IN GRANNATtCtS GU£C1>.
oe, quae priori glossarum adiecla est, unamqiuaqui! aliam
Tocem meliat aul certe aeque bene eiplicari posse , quaiu
earn, quae lemmalis locum oblinent, ia aprico est. MulUm
in leramale redintegrando incasam operatn consurapseraoi ,
qanm suspieio milii eat nau , et lepoma et explicaUoneiu Inte-
gra esse , sed post lemma explicationem el anta explicaUooera
alterum lemma factum esse evanidum , qnod v«n> ab uUaifiie
glossB superarat, invita MmavA a librario ruisae coniunctum.
Quae post yf^imiv perieril explicalio, baud facile coniiQiepdo
qnis assequatur. Neque migoam banc iaeluram iudicaveriml
Ad quam vera glostam pertinuerit explicalio post yfiarmv resi-
dua, nisi omnia me faltual, satis certo indicari poterit. Ciu*
f iNua Gnxisse vooabulum yvufu^i^mt de eo , qui yvaftait audi*
lores pereAqneretur vexaretque, auclor est Schol. Fiat. p^ 530
(Bbke.). Atque hoc vocabulum esse, cui iltustrando iJla Phet-
Kicm ex^icatio inservierit, quis admonitiis. negabilf lam vero
niiciendum erit, quod ia fine sentepliae additam est vocabulum
n^irav. Quod sedun mutasse arbilrer et ex .gtessa , quae 8&
qoitur, hue tranalatum. At prislinam donuoitium ante ibA^'
Ttl^ ifUTif<f me auGlore recuperet ■*. EmeqdatarMm iam glost
sarum banc olim censeo fuisse formam :
TXirrnv'
Utthoui iisftakimifTa.
Haec qmm scriplis iam essent maadata , ex Bbkkbu aniwta*
IMM critica iBt«Uexi, pro y?<&T^v a Pjusbro ad JUoer. f. 113
eMumeDdalun e«ae xanrevtyTtt, Sed dssyeracHn potius do
3>) ConlmnhiaUriiDi glossatmn eienpla nan imt admodiun nn. Uilori*
■a^gmlto tritewBdan , qu*d pa^ '3aa , 911 : 'Aj H%t w^pmf MiiffraU^
Xot, ilu«» gloiSM cOfflluerUBt. Incipit nOT« gloiaa a »ooo '-iTj^loOTO. fvH-
cnk (Sb BbundDt. Similo quid accldisse ubilror fog^. SSft, K; 'Ajtf^g mat
ifafM) Ei'^HlSnt •Ar3fO}iid<f.
oi Kai* OiKOf dfipi Satia Kal iQansian,
jflSiottat tr^/tfiff^- Ki>i (allor. noia glaim , cu'iui lemma periit , iDcipit
[MMt tooam '-^rdi/onBda. Pro '■jM^fiida timo wribeadaD 0*1 'Afdftflijui.
Of. Boa. Jninm. lOST.
sdbvGoOgIc
EniiBATioiiu III GtAEHAtiDM Guatiic 57S
loco restiluebdo, qaatn PtsMon aetKanliain aiBplMterer, cui
miror asseDsum qmb Rudiixiiiiini ad Tm, pa;. 73.
Pag. 40. 58. 'E.xtTplpelfitu: I*} jit^Miuiv JiiytTM xp^fii*
vuv ^iftMiltf T^ *itariTqr i 0ixtt. Qnidquid dicant lexico-
graphj, ttOTa vocabul* mala sednUlale todeuuaique colligentes,
fueare Graece dod est Iwlrpi^tviAi, <iaod dasqiUm, si liuuc
locum exceperis, Md Jjir|/^f«#nf, quod spud nptiniuni
quemqae seriptarOli AUtemn identidetD est invenira (Gf. G. F.
HojiAitK td Luc fUMI. ut hilt. eoMcr. pag. 04). Gratumalid
quoque interprelalut vitio pmaitiir. Quid quoeso eit xp9'^'"
^iftuilv TV Tp»ti*^t Saapieer enaeudaBdum osae xpuKoithuv
^tfivSiv ri xforSr»». Gf. Iak. D. D. SO. 19: mtitn yt ixf^v
(tHii ouTu MMAMuinsftkfHw TKfthKi feifD 9elg%vi* iwTirftftfti-
ft* XP^I^^v* KKiAsrap ti« iXiilSt itaJfimp nvi. -^ Quod ill
eadam pagina fiuUlijttf»A»afftfai tpun, d* eo qiiaqKe taagHM
yeredubMoaagcaBUmm ait. . Put* ]efttlimb u>e irHhT»gisi,
GoBtrariHiQ vitiov pbaeirvaTi Anecd. pag. 6ftj 10 ; iirfi H irSHprnp
xvtit y>AFr*!» M li>v/»« tv!f ^m. Leg. iniitftm at it.AtM'
MM. Pae. 5W (de quo t. Mumu UL «6) M SeJiol. Ad b. 1. 1 9
t) ?'^^*f Ik>v<:. ... i) fiMTM^ldfii iri tOv tkpluy,
Pag.i9. 30: KiiAA/rr*i Tetire vtUaatv «f *Atti»} nAAitai^
ivrlrqe du d^ijr<«« , jrw ti wayiUtwtTW xtiifrtit. ExtremiNtt
voGabuIum ab interpolatoK additnra at UaprntTilaiM raliiQ est
d^ecari, precaodoefficire, atboc tBlilludnod Sal. Rem ooafi*
eiel Sehoi. AaiaMpa. Aw. ftlS: v^ivw xtt^u;: nxftunyfUni ol
x«A«fo] tXayat, jufAAirr' Jmcmtf. Doconicntofltt hiclocua, fuiftW
tamqoam mH-baui InlerpolaDdi , quuai iw a ieiniUs rrigidiaqo*
graminaticis quidau tuaoua abathKre potuerinL — Corri^uu iv
Tt^V locum Fhoth, ubi voctbulom woiiivat ab exdjlio, itt
quodab iraeex amkis* quiiniUo toco baastabat, tit abJMtiifii,
Tiudicaadum eat. LegitUr apud ^onn pag. 137. U baefr
^oasa: K.»r»Kt^x^^f*^' ^t, ^w09v, x*ti)o-jii iw^ r«i>
(ppuytfUvuv xpitm. Omnia adna sunt, atque (ftime procedet
Qialio f dtimmodo noUU interpanctioBe ita gloau dispanator :
Kmrnnxxpirtit: ^9^, it<p^Ki wol^9mt^ ivi r£» iPfi. up*
Pag. hi. S3: %ttv wf99&oxii: olev Spy^. Mira aaria eK->
plicatio , quae omllo magia etiam mira ftet, si btiun AxieUh
pbaoicum coaaalaeris, Uade persuasum istbi quiddm ost xHi^y
sdbvGoogIc
S76 EumuTKHRS m Gbahmaticis Giikis.
a Pbrtriobo esse desamptam. In facetissimo scilicet Austo-
PHAins PaciM exordio serrus de sqaalido foelidaqne, in quo oc-
cupatus est , opere conquestus (v. 20) :
&^¥ a y' et rit «J3', Ifto) xaretTdra , ■
riitv &¥ x^pixifitir pvx ftii rtrpiilthn^.
cuUv yiif Ifiym $v &f' aiXiirtfov
fl luaiiiftf lutrremt xxftxm ifllttv ,
qoam futviApov vidit, inter edendum rapafiafJvrat re&f ye/n^
0l»e , cupiditatem insaliabilem et voracilalem , adnirabandus
liisce Tcrsibus (v. 58) orationi suae fioem imponit:
fiixpiy TJ XP^/f fcx) tJauvftm luA 0opiv ,
X^ou xer' ivrt ieci/tSvun H wpoa0o\}l
e&K o7¥. 'A^poilnie /iiv yip eS (ui (palvnai.
Pbrtricqum iteii- vpw0ehi seripduQ nee 1»lftevB( rpe^e».4 ,
nea est qood offuidamur, quoin memoriler lenas versvumque
fragmenta ah talis laudala futsse, Beuantig. excmpKtt edocli
timiis. Ubi. rero reote cpaieeera Pramcm ^Bsann ad bono
looum ArlatophanicuDi perlioere, qatd quaeso stbi^mlt ista ex-
plicstio ohv ipyiiv. npait^axii non est ipy^, sed perpaucis
islis locis , qaibos 9tou xpot^xi vel 6el» jrpof0e^ legitur ,
idem Tere vaiet, alque Homertoim fu7p», fiatum, comitium
dtvimum. Sed vel si vpaa0ex4 poaset significare ipy^v, quid
tODC Phrvricbo censeas causae Taisse, ut adderet eUv, tttm-
fuom in. Latet sub ipy^ vocabuium , et Aristofhahis loco
egregie conveiiiens , et ita comparatum , nt inde manifestum
Sat, cur arew a PaarincHo Tuerit adiectum. Scilicet seribea-
Ama tti olavisfii , atque hoc voluisse pofilam, quuio diceret
'A^foitnif fiiv yip »S ptm ^Mlvtrxt , optime pcrspeiit Sohol, ad
AliST. Pae. 40 , qiium diceret : ' alx tanv eiv , (^tfr) , t^s
'A^^dUrirf , hre) aSm ftiv ftipeit x'^P'^i ^ ^^ ivaiii>t( larh.
Quod alterum ad eundem locum producitur scbolion : ^ wptr-
potjj I If ^itl*l» , 4 TBu itilpuvot ipyii ■ ivri reu C^ e\wth ^v^/av
clrf , xaTxp6ftnoi Ixuru , insipiduin itlod atque ab bomine
profectam, qui non natus erat ad sales Aristophauieos illu-
slrandos, eo ad excufcandam vindicandamque leetioDem ipyii
utt nolim, quum mullo sit verosimilius , scholii originem ad
comiptam I^byhichi exemplum eiise referendam.
Pag. 73. 16: Vvx^ f*'' '^f ^y- ^'' ™* ^<p4iptt attfyirrav
sdbvGoOgIc
EuinuTiasis in Guuuticis Guccis. 377
iiAAifAov; xdd oTn n/iTt^uxirtiv In ^tUf. QaMTsam spectet
senleotia, quae in. muiilQ lemmate est reBtiloeada, PraTKntBi
explicatio ostendel. iDterpreUtns esL Tidellcel verbis isrl Tm
teti. proTerbiani! qaaddam vel sententiam proverbialem de irma
veraqne amieitia. . lam vero , quemadmodtiiii Bomam , qaem
Tchemenler amabant, animae partem dinudiam appeUabant, ita
eadem metapbora osds esse Oraaeoi et per. se satis est prdta-
bile, et manifestU soriptoram finMeorum.testimoaiis cwflrmib-
tor. Itaqne boe loco scripbim foissa- antomo ^t^tsei fi»' ^"p-
otftJi^ Tit {v M xrj. Gorraptionis caasa est in aprico. Da
proverbiQ cf. fooctus loctu fLtnuBcm, Cai, Mm. 73: "En ii
KmnrcSeK/f liny riiA ^naiittwot, MmftpaHrif , rm fimi'
MMihr' txifti yinxtn t&rfiTif , . xa\ wKtlet* ritf' ainoli , .$
jmeMBv elxi f itarpifim x^9W , ^tdmnt , . Touurm yfo^inw
Alfpiw KticMv fitil^i furi Tpuhterf ifftt/^. ..- - : .
IW*: . ■ .
nipKiet xa) Mxptfudd/me , iiit ^ixot, ^tix4 ^/c.
Vi%ik yif ixaAiJTO Te5.U»p(paiATm Ti y^Miav.- Cf. Aam. Mar.
Mag*. II: Sno' ^mtX&fuia v<p&p» 0lxm #Iirriip, ftlti' (pjtftiti i^uj)^
tii/tk luH i redreu. (Cf. Erasni Atiag. p. 42 ed. Wschil. . 16*3).
Aeeedaot pancuii ioa., qailuiB .leviora vkia sant eximenda.
Pag. 11. S7: 'AvifUfK. ft^ t6 rpi^iti. rain. Futuram
vfA^ttv neoessario retfndriiQr.
Pag, 11. 39: ^AiUpdyuvm JUof/ta: il itxoK yiivty rivtt raw*
1^«'» Xf^"^*° ^"^ — ^*8- y^vpiv. Cf. Pag, 34. 4..
Pag. 14. 3! ; i^xixeTOv: .. .,. i eZv jAAot< S^kuf 2v
Aort JEaaok xtTU¥ i>AituTOi iv uttMrrt. E dillograpbia nala
atque abiicienda sunt rocabnla iwori &t^t^v«.
Pag, 46. 18: Ktxpi^i»i vM^r/^. Hutalo accentu scribatnr
Pag. 49. 5: KuveKO^rm riv vutov. Leg. ri rSrm.
Pag. 49. 3: Kyuoptivrt^. Leg. KK^of/Jfrt^.
Pag. 31. S Kx) roDre 'ApivTS^dvin rlinfiv M Tr*a»
Tpofifoteufidvaf ;^aA«i]f(v. Repone rpaaTOiouftivuv.
Pag. 36. 7: Olirujrtipd h7 Jjyeiv. Immo ttturiipd,
Pag. 71. 17: ^xfMviec i iva<pai\tivilKf. Voluit iwt^
A*vt/«<.
sdbvGoogIc
S78 Emwutkmis m Guwuticu Gkuou.
in proposttis fuerat, biatie a Wta rr a UwiM aliquot in atiltMi>
mmn Ubellum , cui titulns M : Zmayayii x^m» fcPtfiitGr wri,
fpMMM. An, pag. 310—476) ddaoeps anbectere; Kd bretis ena
cogac. Itaqm horam maiora parte io ptMieati s^cait!.. qaas
■ox ana cma enMddaUonAiu ia Pbotu Uxico cdam, in pa«*
cksiiiM qaibp^da^l locfa 'defangM-. ....
tpy9fl9f-wmfas4n4u.ini. T^-if^fititwui. ^nd^mirroi ti
apparoL. Sed gtwioiw vitib bqn ftfemltar. Quat fttim le>
gtanCnr ioUr -riXtv ■!* diiii riA dvllSmu dalifsBffs.inepUis obs*
eoriora >:sant. et ralmM penpiena. Qaid: rei »U, veriM indi-
cabo. Latet anb TouabBlis in-l nS AHxiFBoaiu oralona nofiiaa,
atqne its pasdmc h^la gknaa in iytegnim e^t restitueodai
'AyytiieTt rip) Waiv: 'Ai<ti4>uv Ik K»Ttiyeflas dwa^ar^t
ne» drr) nS dywtK**'- ^- Air^ |L u. il ^m. pag. 2S) :
Tmrm eSv ilHrei ffonMre fti» t$ i^oiicv4m , riftuptiffh S> t^
draxTtharr* , d^¥$^tT4 U tiiv rixif.
itoMTv ■ >,»0»U yif.^tfwa A^mMv, rfSi^Amnrm. RgBcrih rt l
dom tBt procnl diAio A«04t>.
A^. 347. 5S : "AiiA*: T^ veAiiinu« i^tpUp atetd. rrip^iv
«<« lxy«. ovrne Ai9xi!A«f. Leg. cjAiff. Bubito an Mn ainile
hains vilinm irrepserit pag. 31. IB: t% au^xtaf. i) dA i>mf
fdnt. MaHn <j<iA««. Gt Pbok L t^ fif«tAO( (Cod. tSnMi):
tit^XUf. 'Apivre^JbiiK.
Bridttae, m. AprHi mdccclit. E. HiBLBa.
B L A D V U i L I 14 &
Lilleratorea die zicb met Cauar beiig bouden zullen mis-
schien gaarne v^roemen dat in de uitgave m usum DeJphini
(C Inlii GaesariK quae exsUnt, interprelatione et notis illu-
stravit loannes Goduinus. Lul. Paris. 1678. 4°.] een complete
Index Tocabutorum omDium ^uae in Caesare leguntur gevonden
wordt. boGAv^ enkel ingerigt naar de bladzijden dier nt(g«ar.
L.. t6 Aug. \86i. E. i. K.
sdbvGoogIc
KBITISCHE AANTBEKENINGEN.
. la bet tweede detl van dit tydscbrift (U. 379) bdbf»«i wU
e«niga euvef stfAAbira en gnuaautiliadi bed«rvene pJuLisfta Uwdi?;
ten te verbeUren door tuA nwtfir. iomegea .der uitgevaUoi Ifit-r
teEd ep. he.L berstella* der praepontio *mpd Tdor y/^. •» Waot,
obebeoB Sasi nocb io aijoe <^men(fMw > noeb io siine £;»-
slo^a fVtlioi a*a Boibsohais voorbeeldf^n geelt van har« onder^
Uncpe mwisscding, zoo wetep ti>«b hIIqq. die mb iiwu- eaaig*.
aiw met. paUeograpbte bebbeo besig gehoudaa (es me, dwq
bet enut is met de aladie der mdeo, bwft venuimd xwb
ducep, aoo ver lis x^d^ htttpiniddelfin streklen, ak op ew
fondBineat der krHiA toe te leggw ■!*( de Towbeelden ran
die verwisseling Diet minder menigvuldig zijn, d^B die nn
rapi met wipl ot rpi, on die van u^^ -BUit wr^ > ^p of VW,
van welke laatste door Bast ioBgellJks geeae Toorbeelden wor-
den aangebragt, docfa waAFvan, endw anderm. Dr. MiaLn
Of pag^ It van sija fymmat w^m vktiom Hmsuii Alkfo-
fianm Bomeriatrumt w Prof. Cobkt op pag. 308 van bet
2^ deel van dit tydscbrift qtreekt, en die alleen door ds veto
^aatHB ,waar ivMuitiy slaat voor ix»*oim, ea emgekeerd.
at zott kQeofiB ««dea bevreaea: v«rgel. loo. Bauus 5cMt<s
B^pvnm. IV, 330. Bi| de dau varbeterda voegeB wlj da nit
gande plaatsen :
Abhtqio. tinhk. 263 geefl Bxun te regl :
DiHDoar daarealegen verkaerd uyvxaiifii': «t jvist OBBge*
keerd in vs. 274 DiHDORy te regt :
sdbvGoogIc
380 KUTIflCHE AAirrilXBHINGBK.
B»UR veiieerd iTaxeivaTt.
Vu^. 517sUal:
<piyet, Tixefuu ftir
irtbiCii iii Tiif iriff
iftSv uirxxouuv.
lees: irttKoiuy,
Xehopb. Anabasii (ed. Dmor. 1838) IV. i. 9: el Si KapSeu-
ow. lees: iirineuev, Oeeim, IX. l : ij ymii Riiui vol xis rt
iraxodeiv uv ffv iaxaiial^eg itiivxav; heeft Dindorp vr»-
xoitiv Terbeterd (vergel. 18: toevt' ixtivxv' ^ yw^ xit
SOI iriixeutvi): omgekeerd hod hi] in XIV. 3: ei fUrrot ye
wdrrK^ i^ hvl/tou ivphxu vTitxo^ovT»s riji }i&erx{tA/»« rmi-
•mf- moeten veranderen iirxxoitvrtt^.
Nogr een pan- geUjksentigi; Toorbeeldui. Anab. IV. 1. 14 : ixel
JI Tf fifiaxcia tu¥ elptiftivav ftii i/ptlftivm , i^peuvTB. Cad.
Eton, heeft ixiVT^mret , waaniU , Dair Ut zie , ook reeds door
PopFo Irivrivre^ is gefimendeerd : vgl. I. v. 7 : jms) 3^ xvrm
tttwxitfi*^ to^ rvAeu ^vinrof tkI^ Afti^aif iwrofturav, ixi-
fTi) i Kvpo?. VI. T[. 31 : 4 rrpariA mi i}$c7r« ffri iffedXM
T9i^9tu x») sTfpl reiraiv xx) Ttfi iftvTUv iTirray. Vgl. AUSTOPB.
Veipp. 242:
^Keiv.
CB 'lees met somraige codkes itptTr-t.
Onder het -lezen bu van Ltsias kwam mij weder eene plaats
voor, die aan betzelfde euvel mank gaat als de rroeger aange-
vezeoa Zij is te vinden in de 20"« § (ed. Bskkkri) rao do
ami. de caede Ebat. : luil Tir" fiin xfig tA yivard /tw rKSus*
(4 ttfiWMva) xtCi rlariv irttp' ifiDu Xtifiouffn /uiiiv xthivixi xtutiv,
xamyipti xpSrav ;iiy it furit r^y ixtjupiv ai}rjf (Dobrbe avT$}
rpevloi {i 'EpttTwiivtii) , tTsiS' Ut aurii rtXevrSff' ilffxyytl?^u ,
xx) As ixilvn (v yw^ T^ Xfi^V xfivStlti , xa) Tag tlaSievt
oTi Tfhtott fftvlci, xat\ iq 9irfte<poploit , iftou h iyp^ Srroq ,
$Xft' 'U "ri Uph puri rift nvTfiii Tije iiuheu. De woordeo
sdbvGoogIc
KnrriECHi AAimBKuamn. 381
•riti elviiaui aJt rpiw«ii rpovht zijn onversUanbaar ',
CO men heeft dan ook reeds op verschillende manierea de oor-
xeclie er van beproefd. Dat bet tubieet ook van dezen zin ,
waarover de geleerden bet ecbter lang niet eens zijn geweest,
iKf/v)) is, hlijkt, -dunkt mij , vrlj dnidelijk nit den voorgaaaden
en uil den volgenden ; anders liad Ltsias den overgang uitdritk-
kelijk moeten aanwljzen. Wat de spreker xeggen :wil heellt
DoBRH gevat, die, niet met Lege, dan is bet meeslal raak,
inaar twyfeleod rragend in zijoe Adversaria heeft opgelee-
kend: »an irfovetTO {liever a-pom?ro) , sc. iiywiii Tin futx^V* .
Heeft Ltsus een vorm ysd rfoffUvStu gebruikt.en dan komt
■wpMolTo d\ zeer digt bij de gewonc lezing, dan be^ bij, de
woorden rxg iWHovt er qiet bijgevoegd. Het komt mij roor
dat Ltsus gescbreven heeft t^; tyi3ous eJf rpireis rapi^x^''
lo de 1&>* § van deze zelfde oratie meen ik insgelijks eene
corruptie ontdekt te hebben. Daar slaat; fiMTtk ii reevrx , xpivau
fUTO^ii iiaytvofthou , luc) iptau ire^ii iwoXs?.etfiftivov ruy
ifueoTOti xaxuv, rptffipx'f^^l 1^1 Tit Trper^uTit ivipuTOf, vri
yuvxixif iTairtfttpdeTirit , qv ituTtot (i 'EptcToaSii/iK) ifLeixf^r
uf fyii vtrrepw ^xmov. Die oude vrouw, door bare meesteres
ait jaioerscbheid afgezooden , vertutalt hem de ongeoorloorde be-
trfkking, die Ehatosthbhss met zijne Vronw bad aangekonopt :
xivreuSev dpxii tow xmcSv xurtppiyn *. Hoe kan de man dan
zeggeD, dat bij ver van zijne rampen vemrfjderd was? Neen,
want ze slonden bem vlak 766r de dear , toen de oude naar
hem toekwam; maar tot op djen oogenblik had bij er geene de
tninsle gedachten op , en stelde hij eeo onbepaald vertronwen
in de kuischheid zijner rrouw: in § 10 loch zeide bij: xiyk
oHii weS' vr^xrewTx, ikJi.' ouTut n^iSlut iututpttiv, urr' ^unv
TJ|v tfiKiTOu ymxlxa wmtuw vatppntaTornv tlvnt rm iv t$ r^An.
<) De emutruetit na tifoatipat bljjki oit de Tolgende pluben :
in dne Mifde { >'(''& nfooiot. Aunon. jim. ISIS: a^is iot)£ koIoi-
iQjpts ttfoo^l9ts i Xnon. BiUn. Til. t. II: etvyxawow nfoatdrrtf tlf
t^ MafUrBun'. Dock ■! wa da aontlnictie loivar, dan aag i»ii iut
taittamtivitm elviiSot faiet boiirMr gena.
*) Id de trat. e. JgvraUM $ 30 leei; aui? 3' iffx^ tov itiwto; ximov
ijmio, in piMU -na i a aqg^ aCif I.R. «. ij. t«n wire, d«t de ge-
lieele phraie loor ingeichoren phonden mocil warden.
,db,GoOglc
3SS Kritibchb A&STEUinitaiir.
Bq WBB das oiet werkelgk ver van zijoe rampen, oiaarhij ver-
4eerde sloefcts in een waam vao gduk : en dat wordL Hitge-
dmkt, wanneer wij lei«a: xd/tou rekit dx'oXt},ii^6efi o!o-
^tiveu Tut tfuutrn xaauii'.
In § 17, ain bet einde, inde wowden rauri fteu vivr' elt
TJ)r yv^fi-nv itffifi sal wel geleieo moeten worden fui , welke
verwiBseling eren menigviddtg is als die van xou en rei, wiarop
door Vmi. CoBii gewezcn is op pag. 1S6. Wij vo^en nog
coiige vooriwelden daarbij : Xbhoeb. Biero n. 9: {v xal ttp»-
reS^uvrat xbi> dg xo^tfUeu , lees: xa; zoo odi is m. 2, waar,
dankt u^ . ook nog euie mdere corrupUe schuilt ; er staat :
if yiip iv (ptJJiTiii i4*ov iiri mav . ijiiuf ftiv raurov el 0iXo3>f-
TI4 iriifiyf ipSatv, ^iiaif i' eS reiouvi, tcoSouvi 3'jfv irau dv/f,
IfiifTx 8) *iXiv rp«n^vr» iix^vrtti : op lich celf nu is «vi drt-
htat good Griekseh ; dochhier, in hetrerbaod Tardea ziB.keoit
thniy»t Diet te pas , otn bet voorafgaande Treituai ; immers ire-
^fTv kan plaats bebben, wanneer iemand weg it, niet op hel
oogenbUk, dat hi} mg goat. LvsintiATA z^t tot de vrouwea
(AuROffl. Ljfi. Tt..99);
T(^ mirfptts oi vreSeTrt raif tkv vmilm
ea twee venea verder Galoihcb :
i yaSiv ifti^ ivi/fl wint f^vitt & T^Xtai
Swtmy M Bf^taif.
Tvaarop in bet ntgende vers LvnaTiUTA weder:
Men kan Kggen weSiJp rott^ ixivTitii , maar, of rtitiv x»i»
Artivrmt Griekseb fs, betwijfel tk. Even als no Gauuiicb
verbaalt, dai kaar man Attimv tv) Qf^t-ne, weg it naar
THSAcm, 100 aU wij in bet dagclijksche leren zeggen aouden
de kanlen van Thracib u>(, wanneer wlj geene bepaalde plaals
noemen*, doch Ltbistbata i i' iftig StTiarn Iv nJAy, omdat
ze de jaiste plaals opgeeft, waar baar man zicfa op dat
>) Xdwi. ASm. I. Tt.. 88 : Of f ' 'Ad^lat xatniZskvnr tit *f« JCv-
iniitiivintr int Siftov. vgl. botes i KB : 'fntt* iai cd; ' Aqftf^vmat-
nit mike plutieii het nerichil tmi fceleekeait tunche» iiil ant gwuit. m Jul
met eccut, btgkt.
sdbvGoOgIc
Kbithqwi AAflTHKBintrsRtt. 88S
oogenblik beriDdt, bod gelwf ik,.dflt bij XBnonoit al i;
wordes gcLazen j}v vei 4vp, iudim hij ergau htm meg i$,
omdal ergaUYMa zelf oubepBald is, en de luldtrukkiilg dtuaoa*
JoDg met SfKVTTiv tri e^^nc *. Id VI, in. XS van de Angbatit
itaat: hrwiiaoff Svi »\ fth 9pfJU6 i6fii« <^' irriftit vx"^
y c^K tiihxi. 1. 8 wo I. Cifnp. I. ii. 16: »lrxfiv ^ trt jm) ri
Uyi;t riv 0xvefi* rivkHi 1- irof. 200 ook boveo it) § 13:
tiv ti X V 'iiff irrpxretieirdxi; in I. 1. 3 : t1 xou l^tXetivn , en in
V. I. 24: 3v ii TOM i^l^: daarenboven in Cyrop. VI. i. 42: xds-
pxatuui^ivSai tn^x^eTv tov riff; hetvav [ziiptci] , en in Hellm.
Vi. n. 11: iutxeftiirSivTat wou rift xipat f infA^w «e ri^r vdAjv.
Tot dezdMe kategorie van fbuten boboort Ixti ydot ifuTct in
de 46^ S van bet !«<« o. in bat 3^ b. van XiKonoNS Anabttii:
i^in' tU v^ ftiaov ts3 arpavoittiou lut) T(t<c aipeSivrae iytTS'
heeir' Ixti ruyxat-ouftev ret/f &x^fua trrfairtiyou^ * y an J, ui. 7:
wmplt S) EEtfv/fu x«l liar IvMt vJ^hue 9 S'O'x/Ami, fMfiJyret t«
jiaaUvia rapi K^iafx^'-
la de vi^ende paragraaf zit iosgel^ks eene fout : KSpK U
niriHt Arifin re x«t] Aun-oiiAMvo; (SMreW^urire rin K^^idipzor. i
X liveii f^ fix Jfff A« , ^ip^ a rS» TtpmriVT^ rinamv fldrji
iyyaXev I^aye Sxppelv , it xarnamMtitiiiaii roiiiwy ih ri Htn *
HiTxrifcvtrtM y iKiJ^evtv oiirAv. «6r^ 3* #0« I4>« I^M. GbBAIh
CHOI beefl , dankt mij , aan Cracs raoelen latea teggeo , dat hi)
bem maAermaal moesl latea ootbiedeD: fUTSMri/txivttu mStit.
HuTCBiN3oif schijnt dat 00k gevoeld U hcbben , altbaos by haeft
Terlaald : la vera iterum aretuere iuatit.
Al de Bchriflen van Xikophon zljn nog, nieUegenstaande bat
vele goede , dat voer^ in de laatate v^r of zea jaren er owr ge-
acbreven ia, vol van allerlsi corrnpliai, barbarisnen an glos-
sal ; en toch wordra ze, aoo alsae daar liggao, aan daqieeste
*J Zie PniiccHin in nor ors* , net de ntrnt tbh Loike p. 48. en Euf-
UT^ Cnuiini Zmniii I^iif- Tamr. e. o. ■uEum n. Bif (SSS); wiar hif
Ua onregle nor H(iq|p£iwm»)'fE(Ara. /•"'-*» 74) TDnndwtia ff »ij m.in.J.
Puaow id Aim. Ifubi. S14-
"} Do twee eerata letlen Tin hel Tolgenda nynitlox'Mv kunnea lot da
corrupUe heUien bfigedngen.
,db,Go(5glc
S64 Kbitis(si uiiTBBKXHniaKir.
joDge lieden bij bet aanleercD Aw Griekscbe laal in banden
gegeven. Een nadig werk zoo 't wezen, indien iemand alleen
mur UD tekst bezorgde Tidgens de laatste resnllaten der kri-
tiek ; tot welko DDderneming ik wel wenschte de krachten,
deo woed en den Lijd te bezitleo. Intosschen hix^) ik in een
Tolgend nnmmer eenige aanteekeningen op XsRoraon aan bet
oordeet van belat^stelleDden te onderwerpeo.
Gouda, Juny 18K4. N, J. B. KApnnn v. d. Gopfillo.
BLADVULLING.
Voor eenigen tijd bespraken twee mijaer Trienden de vraag
in boeverre men met zekerheid zeg^en kan dat de oude dichters
hetrljm bebben gebruikt. Zij baalden toen verscbeideoe voorbeel-
den uit de koren der Griekscbe Tragid aan , waar slropke en an-
tistrophe beidta rijmen en men dus veel minder grond beeft dit
TerscbtJnBel aan bet toeval loetescbrijren dan bij de plaatsm
die gewoonlijk worden bijgebragt. Van meer gewigt intusscben
is in de Romeinscbe literatuur de alUlleratie. Bbmk baalde nog
onlangs in bet Zu. f. Alt. 18K2 p. 342 onderscheidene voorbeel-
den aan, domi duelUque , laetui labetaque, felix fauilum fortu*
natum eat. Het is ook bekend welk een veelvuldig gebraik
hierran in lateren tijd gemaakt is. Ik weet intusscben Diet of
de aandacbt algemeen gevallen is op bet vedvuldig voorkomen
ran dit verschijnset bij Pudtus. Ik heb biervan siellig bonderd
Tooriieelden aangeteekend , die ik bij eene andere-gelegeobeid in
regelmatige orde zal mededeelen. Thans geef ik alleen dit om
voorloopig de ongeloovigsten te overtuigen. In de Capliei , IV,
3 , zegt de paraiitw :
Di immortales. iam at ego collos praetruncabo tegoribnsi
quanta Pernis Peslis venietl qoania Labes Laridol
quanta Sumini abSumedo ! quanta Callo Calamitas I
quanta Laatis Lassilndol quanta porciaariis!
Is evenwet de zaak niet van zoo groot belang of welligt lang
bekend, dan zal er, boop ik, wel iemand zija, die mij zegt:
Quod boni est, id Tacitus Taceas TuTe Tecum et gaudeas.
{Epid. V. I. 44.)
H.,ii Aug. 18S4. S. A.N.
sdbvGoogIc
VARIAE LBGTIONES.
SCIIPSIT
G. 6. G B £ T.
{Cmtinuantur e pag. 520).
Id uUima paragrapbo Pitcaloris verba sic sunt Ecribenda et
diBponenda , ut pbilosophoram aliquis dicat : sro7 ii kx) Tf&rov
TBu Avxeiev wentai/itix t^ ^px^ ; et respondeat Pahbhisi&des :
eiiiy iithn vavro , tX^h oJy fyii vri.
Seosa vacuum est 16,. 1 xxurt^ci h ym£ixt 9»ptx9^y, in-
terpretibus rdijTcxMi' videtur obiter sigoiScare: ipsi baec jv srctp-
ii^, Don diligenter et accurate inspexerunt; pervnlgato errore
scriptum est pro xtpteJ^Siiv. In § 5 J /idrxiBi A-xtiUpxvxev &s
iwi^iavxi iuvifi.£vsg , aliud est dyal3iS»»l , aliud in^iuvat , illud
est reviviscere , hoc superititem esse nt § 8 , itaqite intelligen-
tem lectorem offendet. Emeoda fri ^tavat. In § 10 iyyutirit
i/t7v ^Toifiot irapMxivSeu tou rixovf xx) r^t irxvUou , satis
diu particula kx! ludificala lectores est , nunc tandem removea-
inr. In § 15. ^sii/tui' eU ri xpita ipSiv, Deque hoc idem est
etqae /SAirw , et nibil hoc ad rem. si quia *ad anieriora pro-
tipicU" at verlunL Id OPHN latet esnN , dim , quod boni et
strennt ducis est. Quod mox sequitur rk xpxyfixTX It rd tfi-
vxKn ivxTtTfXftfUvx , sive quod Bikkirus revocavit; U n^itTet-
Xiy iveTpxpiftivx , neutrum satisfacit : ivarpbrfiv est rivu xdrai
rouTv cum calamitatis etexitti signiScatioDe, everlere,perverlen
quod stabat vel florebat : dvxrpiTeiv rpiirt^v , cijAiiv , eJxov ,
ffxA(poi , ipx^t Tft vpiyii,a/r», r^v irihtv , siniilla : &iixvpi<ptn
signiflcat rit inlt veitTv ixrSg sine malo ant detrimento, nt n
sdbvGoogIc
386 Variab Lbctiohbs.
^ais ;Ni//ium tf«rfiV ; utrumque ab hoc loco nlienum est. QuotI
nquirilur in contrarium verlere esl £iiTKpi<Pttv; ilaque reslilue
irrevpxfiiiivx. Pa.ssim in lihris rerfixt^fiivot et hpaptniyo^ per-
miscenlur, vX^K^itv el (iaXdv , xxitivxi v\ kxtxScTvxi, similiter
m»*TtTpxfifiivo( , xm^pxfifiivot , xvjeqpxniAivo^. Quia haec certo
discrimine loter se distincti sanl facillima est oplio, si libra-
rios audebis conteninere. Confusa haec sunt 8, 10, 2. 10, 6,
S. 18, I et 19, 10. ubi repones quod necessarium esse vide-
bis. Contra ivrmpitpxt irrepserat 4S , 10. iynr^i^a^ rd rpi-
0i»m dt ^0*} Toii KxixpuTipau yivotro ^ ivx^okii , ubi duo op-
limi Godd. A C dederunt xvxTpi4"i, quod vel sine libris reslitui
debebat.
Nemo facile intelligel quid sit quod legitur 17, 17. iTrttixy
U fl'xnfdg To^^ixti (t« uJtiiiJKiXTa) kx) iri reH snfAov dvtcir^x-
tti vri Tj Khlvf- ipfliitTxt , nisi qui reperire poterit quid sit i
rn*M ivxTXinu tx iine^ftxjx, SUlim in i«enteni veDil verbi
tlwifl-Airtfdvt'Of , dvxTl;tw).xir6*t , quod ul <ivixA(a>t cum sonlibus
at iOKuunditiis coniungitur , at plenut padvaru , crusru , oro-
nmtrtttn, tqualoris, ul coittraria sint iviTMut el xceAxfi^, ivx-
riftT?.«^6xi et Koixftum , vide Ruikkhhdh ad Tiiukdm p. 51.
Proprie dixit Lugumis 6, 2. tiyx^xiiaiiiafVTxi rq; At^i>,6v et
hue loco dixerat k«1 tou trvAoE' ivxTXusS^ , quod ipsum esl ad-
acriptum in margine Aldioae a viro ducto , qui aculius cernehal
quam omnium codicuru Ubrarii ; quem tameo nemo vidit rem
acu tetigisse.
Quo sensu pulabioiug tuti esse additum 20, 54. (tixpt H
Tiyx yuyxTxx ^h^v To^fi^irxt xx\ tirtTv Siruf Ix" quaolilluai
erat corrigere xxrux-eTv indicium feeiaie. Ibid. § 52. iZoi ttoA-
Aff/ fiffv ifr) <pi>.evocpixv ixxvn xx) ifertiv ayeiv ipijKouirtit,
V ii dMi^( h xiirxii &itiMg , quam absurdum sit (pdvxauffai
si cui demonstrare vellem iniuriasi ei facereai. Ecquis est (am
obtuso ingenio ut hoc non statim adraonitue senliat ? una UdIuib
est emendandi via, ut iciuZaxi rescribatur, Quam viaai nunc
§69. aivrofiS* tivx xxi xpl^tiv dixisse videtur , eani ipse, ofi-
nor, fJjifiii' dixerat. Qui se vident oleum et operam perdidisse
Don dicuDt quod nunc § 71. legitur ixo^^lrxi ftot tx Toa-fivrx
2ti) kx) i xifiMTit i. xsAiif , sed tHiri^aXiv et slalim male ttditur
/ifi ,fjy6f l^u ftiveif ~ xh?,i irivret pro ou aii (idvot el % ^^^
sdbvGoO^^lc
Vadub LBCTio.tK$. 387
SKoirtT* ttittf itwriti pro el vetpxitxri*. Quod etiamnunc pup-
vulgtlum est iieen § 82. xef) tmv ra^luv, d^ ixirit* KvreTt
tU iilxvKtlytu, Hoi yip Sa ftv^iirti lU^tiv Ayxiiv ti iiivmrm
JiKX' 4uv<p»ui.9r eHhi vnfintivn ixiT nivtvrtf, Dmnes dfceremus
oTxw fUvovTti et sic LDcumra quoque 4>xtsse liivtrrn indicio
est, quod dudc pro trrtt positutn est: praeltMa lef^e »&$ ykf
patiixa et (povA^v r' «iU». Quis rod rideret si quem in cir^
culo aodiret id dicentem, quod legilur 21 , I. i 'HpHem iirxe*
jrerre rpit iduriv Smtt Aw rifn^K Ttfi^tirof yiviin xai a&rdt
tuCi rx vvyypetfifiirta, hoc est quod Isogratis dicit rev «»-
ilxy xopoT>,iim TuiXili , Solakds oplinie wvyyfJiit(t.M» resliluil^
sed nemo accepit.
Quo jure aut more dictitm est 24, B. irardsv Ac tittq r^y W-
Aiv r«v 'Afirtwy? Interpres: >omiiem vidta$ Alhenarum wrbem,
tarn male Graece qtiam LatiM diclum. Kescritie 'Attfvxim.
EaK in codd. compendiolum , quo 'Algvcu, 'Ai^vf", 'AIvmbTm
enelerique casus omnes signiHcarilur. Certa optio est iDtelli<-
geolibus et hoc ageatibus, non istis vix sioguia voeabula cft-
pienlibua.
Aioveiv' i-rar&v rini' 'Aitivalctv iriki.
est apud CoiDicum in Dioms Ghkysostomi oral. 64. p. 696. (uU
mox emeada at yt xoifuirTavfi pro Xi/tiTrauvi). Sic omnes, et
(line tv T$ Ktxivxioiv xikti lusit ilte. lu Platoris Cor^in
p. 4!>S E rii vtlxH rHv 'AlttivaUuv duo ultima deleoda sunt. Bxf-
gua lineola tiarciet damnum , quod accepit locus SS , 4. in men*
tione Twv cppovrlim , 3rai r$ vuyypx^eT ivtiat*. dicuntur ^po»-
' tHh rebus ivthM , homines txfiv^i ^fwrlia^. Soriptum erat
CTrrpA4« i.e. vvyypi^m, quod exnonnullis librls perperam
UcosiTZ roulavit, bene Bskkhus rerocavit. In § IK. pro rA
xi/Tou ixtltoo corrige r« airit iKihip et § 32. r^ i^ioii»r» pro
^tip»tx. Quod in % 42. Wa«« t^? It-a;/«( esse dicilur &q t1~
wore luCi ttZtit rit S/ut» xxretfJi^ot txouv %phi ra wpeytypxi^
itivx AT6^hiir«vTei «i! xtv^"' "'< f' irovh ita vemia erit et
rede dictum si %poyiyp»(ifU*» emendabis in xpoyeyai^pUvat.
Bonus bistoricus debet esse (§ 47) , ut verum dispiciat in re
inccrla, vex»^txii rif >ut) rtnttrixif rati iriixvuTipov. Idem est
boDi Critici ofBoium, ilaque diligenter audiendum , quid prfre-
cipialur, at eqnMem non assequor quid sit in n dnbia rt
sdbvGoogIc
-966 Vaiue Lectioxis.
wttiev^efw ruvTitivM. loterpres argtuneiilU elieere posnit suo
arbitratu. Expuuga unam lUterulam et pnidens consilium exi-
bil . debet esse auveniUt tou vitavuripov et hoc mihi coocedet
quicumque et ipse potest reu xiixvuripsv evvtivttt. At, dizerit
diquis , 9uvtTiKi(; nusquam mihi lectum est et vereor ut faerit
in usu. Nod est haec magaa dilBcultas : talia sibi quisque pro
re nata fingit, paraU materia est, analogia cerla et in fauiiu-
modi adiectivis cuilibet permissa. Ecquem putas Austofhahbh
aactorem babuisse, quo diceret in Eqailibut vs. X37S:
vwffxrrtnit yxp i<ii km mpavrixit
Iuk] yvuftoTvitiitit KtH ratpiis xtii xpouviKit
tucTXhiiTTixJs r' &fiKx reu Sepu(2>iTiiiaS,
1 — oSxouv itxTKiaxTu^ttit vit tw AaAifniuv.
at comicus est , inquies , et solent ric rotavro rxIZtiv , hie nania
serio aguntur et iocandi non est locus. Dabo igitur aliam lo-
cum ipsius liDGiui , in quo iterum ipse fingit adiectirum bains-
modi. Volebat dicere 53 , 36. posse saltandi perfectom artificiam
Tix inotfiivrx i^xyoftueiv tuti vi^avii SM^viJ^tn , dixit j ipxH"
vU ivi Twv ivvOifUvTuv i^xyoftuTixif xtc) tuv iC^xvuv aa^nvi^ixi
idque pbilosopbus dicit totus ad gravitatem compositus. Nemo
umquam vidit aut legit i^etyeftvTiKiq , nisi hoc uno loco, sed
subjecit Lucuno aualogia certa, qua utebaotur omnes suo ariii-
tratu, quamquam non (mmes eleganter aut venuste. Est ali-
quid inter Plaionkn in Sophitta permulla hoiusmodi nova fln-
gentem et TsrrzflN passim talia effutiestem ; trwtriitit inlelli-
geulibus PLAtoM quam Tzitzb vidriiitur dtgoius.
Vocula negligenter addita corrumpit locum 5i, i. ptfi (^ "^
fUvifs ^' S^fi TUVTX TOu UoiKyipeu lUytit ij vwJarrttv vapi'
fttvov auToitg xr|. qui haec volet inlelligere particolam # ex-
puDgat et nihil supererit molestiae.
In Lexiphane 34, 7. cotDmemorantor pocula eipaxetviii re
K«l £aa« eS^sfta, quae sint eSfo/^K vn^pta difficile dictu eat,
quia sec sunt aec fueruut. Repone sitiopM, quae opponuntur
jali eupux»viivi : neque magis netum est fupfUpiev KcttUv § 11>
aotifisinium est Ttpjilpiov xxxiy vid. Pluiabch. in Tketeo XL
Vitiosae scripturae imposuere Buhnkkrio ad Tiiusoh p. 178. In
^aeeedentibus ridicule dicitur paler ipse filiam eo die ouptu-
ram x«Mifii«v, Qoaesthoc virile officium, nedim patris: proxal
sdbvGoogIc
VabUB LBCtlORKS. iSO
ifin htiMovtv ei&Tii» scribe ixixxwev. In S 14. Sfiiev lit li^
forlpv u^oTVKvi^oiftt , Dihili esl uicotvkhH^hv. Xbnoph<hitis lo-
cus Symp. \\. 16. Alticistas in ercorem induxit. AUici diclum
est: ijy 3' iifiiv o'l veiiiig fttxfxJt NuAi^i irvxri iirt^$*i^uviv , bine
Atticislae Cxo^f/exi^tiv pro iixoxivitv effiuxerunl , vid. Pollucsk
VI. 19 et SO. bine Lexiphanei ruxvi uirt^titiXotfii videtur ar-
ripuisse, Abundal iteram inepte voculs { § 17. ioiuU U itoi
fi^Tt ^Ixev Tivk S eliUim $ tSvouv i%ttv , Gorrige sodes ij oiiukii
eSvtvv , multi sunt taxttoi fikv , tUvei V e3 , neqae dici poteel
txfii eCvtm Tivi. In seqaeoti dialogo 3S , S. fiuplxi xtri -rii'
tvixvriv , i<p' drtfi irweiveu nlq ySoif , emenda ^i^' ^ re nviivtu .
ut Graeei omnes loqnQntur. In vila Denumactit 37, 1. Stk Si
A)f9^ aJpar txpx^ev It iicreiuv rx i$*rtt , nihil est AycM <^-
finv : dicebant Graed eo senKQ , quern locus poslu^at , xaSttlpei*
Aff^f^ , ^ififtipix, t.ifi:ixi, et quaelibet huiiisiiindi pestis si ex-
Bcinditur xaixiptaiat dicitur, unde xdiappui est natum. Hjoc
obiter pnrgare inendo Platohbm licet in Memexaio p. 241 D.
Ttiiq Tin vperipm Ipyoiq riXog -nit trarnplxg iriitvav aveuuUtf
pifitvoi xx) i^eXivxinss xiv ri ^ap{3aptKiv ix r^f ittXirrtK ,
verbum acerrimum ivaxxStipifuvei non fert languidum el iners
x»i i^t^ia^xvTtg sib) a mala manu appensum. Peius etiam Thu-
cniiDBM ■luulcaru'.il librarii in eodem argumento 1.4. MlvaifTvv
KvxXxio>» v^ffuv Hp^e — t6 re titgfmhv eii «xd( xxS^pei ix t9(
ix^irrnq , quis noo videl veram scripturam banc emergei'e
iiciSitpey ix tv( JxAimff ? Quae apud Luciahdm praecedunt n
vrxiipog iixiTx xx) li ixlxeveg evtij adhuc omnes frustra exer-
cuenint , ^ iir) srixs tiv» (quod DinwancB recepil) mollior est
qoam nt in lam duro corpore aliquid babeat wlmirationis: in
«ninoNOC tuKpiRor enHioNOC, i^\ii»<K, latere. In % il.
euTt tiay iS^fif T&trort out' ifivtiiti pUveq iTivran Txlg 'EXcv-
atvixii , tenewus iiilerpolatorem. Fiemo ilicebat txs '^>>twivltt(
aut /tueiffSxt Txi('B>.ivvnlxit , dicebant ooiiies ru St^, ftvtiirSxi
Toi¥ 6saty, ri TaivitoTv ^uf>r^(« , deinde piueTvSxi rifteyi^x, rx
puxpx. Graeculi coeperunt dicere tx 'E-Xtuirlvix liutivtat. Ceria
fraos deprensa est 16 , 22, crexhh'; yip , u Kwhxf , tx *EAfv-
o-Zvitt SifAav oTi . ubi in aliis esl itixniri tx t.Xtwhi)t, in aliis
TX 'EMvffhix SifAoWn et ne sic quideni addttamcntam lecloris
agnoscunl. Eodem moito in Demtmacle expunge rxlt 'EXttjft-
sdbvGoogIc
590 ViUAB Licnoiwii.
ylau^. Si quis Alhenii Atlicit dicityr fUye^ drdiTuv ei lun^ijvmt
nihil amf^ius desideraraua. Ih % 14 verba slolidi iaclatms
in hunc modum sant otHislitueoda : iv 'ApKori^itt fu ucAf,
M ri Aiixeim s^/uu, &y nA<>T«f , ixi r^v 'Ajuciiifituiv Hpi^
fiM. i» Zitvav , iv T|f n«x/Ay SixTflif^u. Itv Tlaittyifo^ , ^ittwiirp-
(uu. In § 16. i^6u9 M rh ivtiwam Uvcci. i ii &tiftSvtc$ •
fitfixfieit , i<pn, a cevifee , lepi^ riv tMiraroti «AA' M riv !«-
rp^v, ne ineptiaat acuti Attid, carrige ll3dm irfit riv iviiw»-
Tw UvM : medicus areeiti polerat , Proconsul non item. Id
§ 45. ipoftiMu a Tivot ' iweta venll^tK t« h ^iou ; turpe vitiiim
pro Mjx/?«. Id Ammbut 58 , 6. xmm/ ov» liriTtnivtut dipep-
fiiiv Uroim ArtAiiiMOf de certa coniecdira reponi polerat uro-
Ti^^a-<0« , nisi plerique omoes Codices banc ipsani necessariam
lectionem servarenL Non est recepla quia non est intellecla:
iroTiftofiM apud Graeciilos est exeutare , et uvorlpttim «zcu-
satio, lid. Inlt. ad UaBVCHiini t. uTori^ira'cu; : rpe<piffiiie.
$ 12. iiAWfMi iruxvoif tuenifiTtiVTO ^hptiaiv , iolelligi non potQpt ,
sed tueT*ifTuvTC verum est, ut wyxfxih pro vuyKfxrn et (AapA
xtdvt* pro IxapKi xtjitltu , deoique i xupiTHiit SzMi pro ToAinxrff
(ut supra 1 1 fix"pl^^ pro ti%tpil»t) occupavit Biikbbds. Periit
scilum proverbium § 27. rUov, Ss (pttviv, oiSh iv ix^^nvtia^,
^itvil 3' oui' itrmouv. Bbkibbos suam correctiunculam reoepit
oiiiiv hox^Ji^iut > at non vidisti Srt Ti (pdpfteex^y vov rjiv vivn
ful^a reitl. Verum esse arbilror irhtn eitiiv ivo^Mjalxf, qnod
apertUDi est et rei optitne convenit. In § 54 dicitur buma-
num genus in rerum principio habitasse ar^^vryat ipuv 9 r«-
heuuv ^i^uv H 0uT«i> ffutE KtifJiftnTa , satis in boc genere phiIo>
so[^ts Mere datum est , ut manifesto absurdis sit abstinendum.
Arboret dlci palam eat: itaque e (purih facile tjHr^-Mc enias : res
ipM niagis quam litterarum vestigia dncil ad troAdUMv ipuih 3
(ftiyiiv «u« MiXiptXTX.
Diversitas quaedam scripturae est in codd. solemois, quam
si semel recte animadverteris mullos errores inde susceptos nul-
lo ne^otio corrigos. In § 40. editur iei ii ruv vim tpiv, ut
'Axwjliiieu Xuxpimg , U iiiri luf 3;A«/(t)8j rxrpi« uwevt imi-
ft^ti. Reponunt docti homines iwi pu§ x^vlit ex § B4. uxh
piixn x^KfQx K?iiitl( idqne, opinor, vernoi est. Sident anlem
x>>»i*i9 et x^'lf BcrUwrtun socordia inter se permutari sic
sdbvGoogIc
Virus LscTioifES. 591
uL saepiiiR uhi x^«i'/« necetssariuni e&l xAjtjuv« iaepte legalur,
rarissimt; x^*l< occurraL, ubi paludamentum vel lagum appa-*
reat dici oportere. CoprmidunLur baec in Timone S, 38. ubi
jivrl futt^att^i x^'^^^o': cbI in Juobus libris, caeteri omnes per-
ineple ivii ^xX.atKiis x^c^uuSo; exiiibenl. In PLtTAitcHi vila Co-
(mil minoria cap. 15. eJie Tep) rat Tu^etg i^u x^ijiot ivipii-
Tav — , iv oU 14^001 fiiv X^f^f ^^ X^^t^"^' "^1 irxiies iripaii
xeoftlvj n'ftJKfa-dci', omnia erant ad laetitiam el feslivitatem com-
parata el slabant credo l^nf^ot pth x^^P^v ^ x^^^^" "'^ '<*^*
8f« iripaitv (sic leg.) KOvfilaq. In prdecednnti vita Phocionit
cap. 20 severe Phocioh lusuria el moUitie diCQuenleni Uimaoui
•ie carpit: xivu yovv Tfi^titv civ vei fiupeu rerouTOv S^mrt
tut) x^f^^* Teix&niv ^opouvTi auii^ouKein* 'Aitivsuiii ictp) tpi-
inlaiv tKxi riv Avxoupyov hrmyeTv , inepte diclum ertl donee
X^MiUxroixiintv receperis, quemadmodum Aischinbs DBHoarHUU
ciiltuin corporis nimis accuralum nilidiim veouslainqiie expro-
brans ei tx kj/i^^ tuvtsi x^*^'^"" exprobrat in Timarehea
p. IB, 30. Tertium inolevil viliuia idem is viu Animii
cap. S4. TlTOXtfMiov a T/>nfr<s?'> Kfin^rrt xaii xMfSit ul ww
7if iixSitfiXTOipipii) KtK0vii*ift.iv9v , Hon salls GODvenil paludameolo
cum crepidit, quae %h»vlit melius eonsocianlur. Videbis se-
mel el iterum x^AiUu; et x*^*^^ coofusa apiid Luciandh 38.
§ 44 eL 49 el saepius apud alios. H^woe deinde § 39. »t-
^X"^ ^ofiitT Siiptev, noli i-elinere § 47. absurdani sr.ripLuram W-
xAev fur^xTsu; u0<i; pro tix^veut, corrige, § SO , wxptlitiiTt pro
T»piiK»Tf el in § 55. reslilue ex EIiisipidis Oresle 14.
xxItoi vi TxppuT' £v*ii£Tpiiffxa'S»i fu SfT; ,
In Jmnginibut 39. T. ri il xAAxi trun» i 'AxtX^Jji iti^irw
xxrii Til* Tlxxdrtiv fiei\Kx, memoriam servat et nomen jpsum
foriaosissimae mulieris AaLuinn V. U. XII. 34. 'Atcaavc lip»
rijs'AXt^livipou vxXKxxlii, frep Ivtfui ff Ylxyxa^ii , ri H ylnt
Attptfeeltt ^v , ubi KcBtuos et PKaiaoHios admonuere rescriben-
dum in LuciAm xari riiv nceyxi^tpi , s^ nemo oblemperavit.
In Toxari. suavissimo libeDo, riliuiu est 41,9. !ti ii ol
^Ihot Zxud«( a-flAv irit^Ttpu rav 'EhKiituv <pihuv t'tvlv , paulo
etiam peius Bnxiaus Tecil, qui recepil tl ^thot ol £iti;tf«i. dixit
Luciahus idem, quod nnusquisque noslrum io tali re dixisset:
el Xxuixi rof.il irnirtpot tSv 'EAAijvw $/Aot tirlv, et mox srpdf
sdbvGoOgIc
SBS Variab Lagtioihs.
StSy Twv 'Ex^nvloiif noo 'EAAijvui'. QnoA ibid, tegilur $ 27 <£m-
rnrAeiiiMt Karii rh HiJxov , id nemo morlalium aiit Tecit aat
faciei, sed omnes iv» riv KiT^ow solebanl eL suienl, qui ?isant
HaNiioinB slaluani el pyramides. Idem plane vilium apparet
K6, 2 Ret yitf AvxvrXtiv xxri ri* 'Hpiiairivt emenda avti riw
'Kpiixvdv. bi § 34 lege oUrf yip Mrit itladai r&v j^mii-nn
iq iiv i (tMs i , Svrtf hiv, quo facto videbis ullro escidwe
Bupposila apKtlvicti i>.tyotq ivvAfitinq. In § 36. iCKtiia. t» ifU-
Tfpi hi wapi rk £xvd«xa i^ira^faSxi , vilium est in allimo
TOcabulo, {loterat scripsisse i^iTavShrra, polerat oiDDino omit"
tere rerbum inutile , i^trii^tiiScu scribere dihi potuit. ibid, tit
0g^iiT»Ta nvTiiifttSx ris (pi)dat , quia quis rqy <ptt,i»v ffw-
ritiTM 0e0xlxv Don /3f/3a/w( , corrige »« fit^xterdT^, Saepe
sic peccatur el conlra, at in Plutabchi Pericle cap. 10. iextl
IKpmAvf ippufttvKdrtiv ttixiv ixtlv^v iyavlveifftxi , manifeslo
«rron scribitur. Beoe habet Iliad, z. 185:
Koprhtiv ih Tiivyt fi-d^ffiv 0iTO iiifuvai ivipuv
quia dicitur iiA%*i xxpTepi , at ippufuvti nixH ona diciiar sed
fti%i9iM ippafiivaq, Hestilue igilur tppufuvitxTa riiv ftiypt*
itulniv iyuvhecvixi.
Simillima labes delurpat Iacudi PtuTAHcm in Aralo cap. 17.
4 ii "AvTfyivev vxeuiii Ttp) e^iv oiiiv ixihixt (scrib. Arixtt-
«■() irMti tSv iftpt»yffdT»y ipiruv , quem loeum ila corrigam
ut HHHAMmo laborantt prius BUbveniaui , deinde Mkiundih ia
integrum restitulus Plutabcdo fialutarem opem feral. HufAnsi
fragmentum est tou tAi^oufiiveu servatum apud PmiAHcmn
de omore divitiarum p. g2B. A.
jrxp' Ifio) yip hiv hiov, t^eviv ii ftoi
x«) (3ovXaftM tout' , oi, xeiu ii.
. PLUTAMcm locus, Qnde haec sumla sunt, edilur in liune mo-
dam: liAA' h roli SpxaavlietJ xxxolt hi*'
rxp' i/to) yxp hi* tviov, t^eviy H (ui
KX) ^OVMftat TOVT
(ig &v ift,ftx*hxTX ipav tk)
oil iroiS ii.
Redde HmAtUHio sua :
xx) ^utttptxi Ttiuf , 6f iv ififutvirwrx
ipin Tit , ii ve'^ 3^-
sdbvGoOgIc
Varub LscTioins. 393
et Plutabcho oiihi driXstirt rdiei tSv ifAfiMSfhara ipifrm.
Holta sunt adverbiat qnaa librerii Hquiores eonstiDti errofe
sobstituunl adieclivis, quae cerlos veterum usos ptatulaL Ex
eo numero sunt eturofiiriit , dsfthut , ix^vcos , quae passim
ID libm oecurrunt ant omDibus act plurtmifl pro nirifuiTot,
isfuvof el Kxplrovt , qnamqaain ilia duo Hogaae usum violaat >
hoc EeDlentiam quoqne absardam faciL Redde uMfunot pro
aiTOftAriii Hkbodoto I. 180. et ia simili re alits; ia/tivoue pro
irithmt Tbuctdidi IV. 21 et saepius aliis ; iKfiritt nbicomqiHi
saperest eodem iure emeada, quo rauiti mullia locia dadum
emendarDDt, ut in DnosTmin p. itl, 2S. In Aaioeko inepta
editur p. 368. E> xxTtx^fp^^^f'^* '^^' ivipSv ixftrov iavarn
pro dKphuv. In Ltsub rragmeDlo K6 (e Stobabi Floril. XLVI.
110) ouiif iv SSei raiie (pt^yonai irot^tivleii i^k" ixfiir)
lixofv^s-jMiv sentUDnm est iKpl-nuf. Eadem eat ratio io ix^ et
Kxav , quorum adverbiis veteres doo uluntur, et de Itc^mut
quidem et itumrt damnandis nemo repugnat , at ixJn-oi; , quam-
qnam eius eadem causa est. io civitate retinere Toluut ob
tflstiitm qaommdam cormplorum fidem. Testimooium Xtm*
paoNTi deunntiatur in BeUm. IV. vni. S. si (iiv 8^ — e5*
Aitirrm tlAAi rpoSuftut lwrt<7itiir*¥ , qui incorruplns dixuvt
e6% ixovTit trilfSttvav ; additamentum est sAAx vpeii/mt ex
eo genere , cuius pturima libros Xenophonteos , qaos omnes De-
que velostos neque bonae notae babemus, obsident. Turpiasi-
mum est V. it. 35. Jw) ivlari /tiv ilt t^ /<rj);ara 'Apji^iafioii ,
uf S' iiriirx^'''^ '" x^r^vjpHn [J^Aifc ;mAAov ixiv(tit^tv\. Nae
non intellexit quomodo di xxt'^^xuviv Attici dicaut qui islo ad-
dilamento opus esse credidiL Adiieiam , quia plane gemelluib
est , IsocRiTis rev jutxktixt&i locnm eadem labe affectum in
PhUippo § 1^8. ri Tfi*mu¥ rd ith xon' iKihaif iri tuv fiap-
^ipm 7*$iy iyiar&vt xx) itufituvi , tx V ^tri \KxiieufMvlut
KXTk tSv i^Xuv pux hratnSair [iMC i«3«c ipaffa] , quicnmqae
raeminit quo srasu urbaci Altiei dicere soleant c&x IvkipS , ia
quo Yerbi leailas non tollit acrinontam animi offenai et irati ,
malet ifX iiiiSt tpavi* iis rdinquere, qui id non Bentiaot.
Ovx i-xMviiv eodem a»re Athtmmtium uwoxoft^itivuv positumt
pro fttftipetSiti et iyiutMTv ierc vitism coneepit io Hellemeu
VI. Ill, I. el U 'AitftrnToi hwiwruK^at f*i» ifuvrit it r?*
sdbvGoO^^lc
394 Variab Lkctioris.
Baiar/as; n},XT»ii«t (scrib. U^xrxixt) kh) jucravt^vyirxi rpis
adroig, })itT£vevrx( ii Qtvrtixq (BfVTiig) ftii a0if Ttftiiei*
i7ri}.iSKq ytvofiivaui oukIti ix^vouv roiit SiffSa/w; , puerililer di-
ctum in tanlis iniurJis et, ut Alhenietuibus quidem videbatur,
nefariis sceleribas, Thebanot mm ul antea laudabant; ht ex be
nalum est et Tenim est eux Iviivovv, qaibus verbis specie lenio-
ribus tameD animi offeDsio et querelae bene signiflcaotDr.
Eieganler et modeste Axschinbs in Ctesiphonlem § 234 3ti M
W«s Wx^pii oix ixaiva , in quo opprobrii vehementia verborum
lenilate mollilur. Irata Lymtraia vs. 70 verbis clementer di-
cit:
cuK iTXiyS , Mvpplim ,
Sfxewxv iftt icipi roioirou irfifUMTOf.
ex his Taeile est emendare locum in XraoPHOnris MemarabiUbia
IL VI. 36 itpit yip rig ayaSif Tpeftv>tvpli*t (scribe rpo/twii'^plitt)
fttrit fthi i^tiStlug riyaSx 'it»yyi>,?i.6iam ittvki elveu vuvifta
ivSp^voui tU xtiitlaw , ^i/tuioftivoi ¥ oix 46i*,nv iirxivtlv, Di-
xerat Aspasia if/tuioftivxi V oix imiya, urbane et scile pro
^ith^rrefixi x*} (tivu , et expunclo iiix§iv in XBHOPRo.tTi le-
gendum est ^f/euiBfthxt S" eix tTrxntlv. Bevertor ad Axinui,
cui secuodus testis Plato producilnr, qui in Protagora di-
xeril p. S33 B. &iMhiy)ive xai [tAy^ JaUvrsn , at nibil causae
dices quamobrem , qui tarn saepe ixuv ex perpetuo omoinni
U8U scripserit, semel aliter quam caeteri omnes in huins-
iDodi re maluerit scribere. Idem cadit in locum Bippiae m-
norit p. 274 E. rx; fiiv AxivTus — rkg H kxouvlaq, qui ad
fastidium usque in eo dialogo ixiav et ix<£v componit et ixev
aiui et ixovvlm, earn credemus jsemel id posuisse, quod nunc
duobus tantum locis in omnibus Atkementium libris legatur.
In TBDcfDQHS libro IV. cap. 19. vttpixxst toTs ixourluf itiev-
<rtv dvitifaoffSxi Grammaticus in Buiiu Anecd. I. p. 126.
ixoutrm iviouvtv aflert, quod rectius dictnm est sed iniucun-
dum accidit ad aures. Hnlli sunt loci uhi adiectiva adver-
biornm locum obtinent propter scribendi compendia neglifr^Dter
abindoctisexpleta, quae res freqaentissima est in comparativo-
ram et superlativonim formis , quia xcpitpny^re^D; , d4v/toTipof ,
(3t0xt^fpe( , xxrxiehfpet , tuiafffifxret et similia omnia ila
sdbvGoogIc
Vaiuc Lktiohbs. SdS
Bcribi sfdentut pro -repat et Tartf tantum rpel rr praeceUentJ
lilterae suprascribantar, itaque lector ex ipsa seDleotia sup-
plet , quod qujsque locus poslalat, nam onines casus et nu-
meri et genera in ea scriplura continenlur. Quia aetiwts \i-
brarii io ea re sapina negligeotia et turpi inscitia verEati
sunt, nobis est integrum velera compendia rerocare el melius
explere. Expeditum hoc negotium est quia oon Tidi umquam
unum locum , in quo anceps et amhigoa esset optic. Una tan-
tum Torma Tera et oecessaria est ialelligentibus certe quod
legant et bene Graeee scientibus. Dabo exempla quaedam.
In Hetlenicis IIL i. 18. ixioiiinu ik tqii AtpuvxHou xtt) vepti'
^t¥TO( Muftoripav jme) vytv Tpor^oKiiv iataieu , dabitur mibi,
credo, ipsam frpof0oX^v oon posse xSuftov dici et in aSu^o aliud
quid latere. Qui meminit quam saepe xx( et rp6g fuerunt cod-
fusa , RUpptebit ti/ilt^ovrof MunoTipous rpii riiv itpo<r^ak*iv tvt-
irdxi , ut in Anabari I. iv. 9. eJ m xx) ttivftiripot ifv xpif Ttiv '
dvd^x^n et alibi, sicnti et dSiian; Ix^iv -xpit t( dicitur. In
Heltenicis VII. i. 9 editur rpit Tovreut fixhf Toi>e n/tfiixout
eidxpnvJiTouf Trpoviiveu , vitiose, namque Graecum est irpovipxo-
ftxt Sappmv , sed non tMxprijf sed ttiixpvui. Itaque in tiSxpfftr
inerat tiixpiri^xTx. Similiter VII. in. 8. vpoHTtn yt tk^v r/f %v
TtfiCpxyti^tpof ES^pafoq §tfi; quia noD dicitur xpdiiTiit ^f) vtpt-
<P«vii^ sed iriptipxvui , quo exemplo et Cicbro diiil in Verrina
L 7, 20. aperle tarn et perspicue nulla esse iudicia, et saepe At'
tici, apparel in ^■tpt^aviir inesse vtpitpxvi^tpev. Apud Isocra-
TBM vpiq Aiindvixey § 36 &-£ vn juft^ijatTxi r^v rap' iiulvtn
sSvoMv (3t0afeTipx¥ txnv , quia non dicitur Ixu 0i(3»iiy n sed
(Itpxiut necesearium est ^e^xiirtptv. Eadem opera in Isau
Oral. I. § 22 ptiXKemi rtiv oxiaixv e^fiv 0t{3xiOTipxy adverbium
repone comparato loco in Oral. VI. $ 30. el ii iroi4ftiyis rt
tut Srruv ipyvffov tutrxhirti rovro 0e0xiuf i^tiv *ii-rt6i. Contra
reclissime dicitur ix'" t"*^ ffi^xiov 0ihcy , aipLn»x'v, ipx^iiv ,
ut in Lysiilrala vs. 1017 :
i^iv , a vovtfpi, aoi 0i0xiev tpC t%ti» 0/Aifv.
Ill IsocRATis Nicocle § 17. ^v xxi riiv (pvvtv xcnaitt<;ipx» Ixo-
viv perperam dicitur. Graecc dicitur xxraSeas txa et kxtx-
sdbvGooglc
S96 Vakiab Lectiohbs.
ititipev ri rSftti , rqy ^X>V> t t^v euaUtv , ripi <p&9a , Mqne
reponeDduiQ est , >ed forma Isocratea tuKciagipits , qnsles for>
mas cum tx^tr, iianSbKi, et ittexeiffSai iDDgere anant qui
nitidissime acribunt. Gopiam hamm formanun cdlegit Hattkui
ia Grammat. AmpUst. § 262. qnibos aaam eddam , at Sofbo-
CUB fraj^ento mUere habilo salaUm tMenan. Exstat id Sio-
ftui Florilogio XX. 32 :
<Evovc ixtTivt, a] S* ivoufipai hi
restiloe:
&veut txtmt , ai T ivotnipait In
ixiiwsv iifuivtniro [rpit ri] tutfrffdt.
Eodem exemplo apud AirriPBONTsif de catde Berodis § 18. ubi
Tolgatur wfoSu^tBTifouf fx^iv corrigeDdum esL vpoiufMripvt ,
quia seDsus est jrpoSvftOTipotii tlvat. Mauifestior etiam res est in
lalibiu , quale est apud Tbuctdidiii VJII. 46. tv» ^ji ei vawnu
T» aiftxTX j^f/pcii ix'"' iaxavuvTif is toixutk, i<p' wv if
irthti* ^ufi$»hei, quis oescil did xaxae Ix" "f^ cafut et tS
- txa t non xaxiv et iyxiiv t Ilaqne rescrtbe xftp'" et expuocto
articulo itp" uv iHivita. Eadem inepte confusa videbis in Ieo-
CKATis oratione de Pace § 126 urafUnonev riv Oj/mv X'h" ^f^'^'
TovT» Tuv Tx7( i>^yxpx}*tq iouKivivruv , quia ferat dicentem
irpirru xaxi pro xxiuit , aut iyttSi pro tv , aut jmA^ pro
E«Au« , aut fthpix pro /urpttK 1 Tandem xf'f" Vrbinat atUilil^
Dicitur rpirra xtihiv ti pro jmsaSs, et iya$6y rt Tel Xfl^^' "
pro fill. Satis mirari non possum , qHomodo Birckids in Pace
n. 21S retinere potnerit immanem barbarismum :
el y «S Tt xpi^mirr' iyxHv irriKcevtKol
pro Tp^xtr' ut ad ipsos Aiticot repente oralio convertalur,
quod faceluD] et lepidum est et optime constabil, si ts. 217
pro:
it-iytT' thi ufuTt tviuf ' l%a,T»T&fi{$»,
ubi xintig incongrnum est , legetur ;
ItJytr' &v tbduq * ivipes • l^x^vrAptiiti.
caeterum TpirToftxi dyceiin n, at Tpdrrofuu c5, uon mintu
bdlum est, quamDiTiots j^n/pojuai, quemsuaviter rident omnes.
FacHe est in Isocratis Panalhenaico $ 130 in verbis o&k Ix"
ihxt i-xalvotK tWin A^lovg iv fUv flpt/Kut rtlt Ixflvuv iixvotxi
sdbvGoOgIc
Varui LionoMS. S97
Tidere dl^ ofliil esse, i^lait reqairi, et in Hnonoro IIL 4S
helfuvf irer^reu DBmquam te expedies ant HnonmiM, nisi
rescripserU iTx' irol/tai id est hti/tot $v. Finem faciVQ in
reslitneoda leetione , in qua libraiii cootrarium errorem errare
■olent ei, pro neeeccario a^verbio ncdu adiectiTom obtradtiot
eum senlCDtiae ant detrimento ant exitio : yiyovtt tu , imsic«« *
xcAu(, &i>.Tm, iMiim, xri'^f. JuiAAisv et Hmilia, quamquam
oerta ratioae et freqneati bsu Dituntnr, tameo uepe imperite
attreeUntur at bbubdi pereaL in flnoDOio III. 142 iiX ooV
qsidquid est veterum <t bonorum codiwn aenaat omoea Titiosum
iMKdt , in buo Flvrtntimo noo opUme tuut&t e«t , de eoaiectora
iqiMitnm ab aliquo Qra»c9, qoi plos qsam caeleri rapereL
In Abistopbuib £quil%but vs. 21S in enuubot erat:
(pavil fuxfi , yiymitf xxxit , iyepailof eT.
quom Ravumas uinat (d)tiiiit. Videa firaeculos non asseqai
quid esset xxxu; ytyniwi. Itaqae affrieuenint aHqnid de buo
HiRODOTO I. 146. JSTfl uq yi Ti ^iXXuf oSnt "bait <!'< ru"
ixxuv 'Uvuv 9 »JMai» ri ytyivaat fwfln *a^ ijym , lam
male dicitur Kctkaq ri yhovct quam nJikxUt ti , eorrige 9 *A>-'
\iov ytyivKVi. Contra in Kpkubu fragmenlo apod BioB. LifiaT.
in PtoKMM III. 16.
Koi iviivuv tcdreJviv uurol/t xai iaxtTy
xx?Mt m^tixam. Mil yip i xitn xml
xihXKBv iffuv ipediKTM xdi ^At fitt
Svot i' !it^ nixkiv^ [ifoil, St V it.
ultimum verBnm Umi eodic«s sic restitntmt: '
Snof y Svif xixxivn, 5q U bpf it.
ludiflcatur nos lepide accentus io xaXug , non emm de generit
Mbilitale haec dieuntDr sed de forrme pnetUuUia el tuaJtq
(pro xd!AB(i(] scriptun oportuit; deniqiie Bcrilw jwl yitp aZ Kiuv
mvl, qnia articulo locm onllog eat. In Isocritib Aeginetieo
fltusdem inscitiae insigne ezemplum babemos. Eddtatnr in
$ 13. vliv (£ iicBvlpteett OptifiKoxo^ i ifoij-mv fiir xarau ndl
(pl\ai Srra , ytyovirei i" oCHivis X'lpa Znprlm , nihili ent yi-
sdbvGoOgIc
398 Variu LtcTioMBS.
rwiTM xtlpu pro !irr», neqae de morjbus et ingenio haec di'
cuntur, sed de niiiaiilmt et genere. Ilaque ^drerbio x^fov erat
opus,. quod tandem Urbinas dedit et unusquisque, absque eo
foJsset, certa emeodatinoe dare poterat. Magna me spes teoet
fore , ut nuDC omaibos persuadeam in emendando loco Ltsuk .
qui olim aeger circamaaibulat in pulcherriraa oratiooe wrip
rm 'ApKD^Mvi jcgmtdreiv XIX, § 12. Narrat Orator qoemad-
modum Buus pater auctore Comonb affinilateoi iunxerit, (j KJ^w
ToifUu jTxrpii) iScifdif ieuveu t^v i£3eA(Pw' eeinum ry .u'lcJ t$
NiM^tijEWu , i Y ipav aiToiii vr' liulveu re xexi^evftirous yty^
vha^ t' iirietxtli rf « TriXei h ye t$ rdre j^ivif ofhiuvrxf
iwehin itvfxi , in bis ytyeviT»s t" ixtttxtlq absurde dictum
esL la aiBoilate iungenda bonestioribua prima cura generis »
ut siot boni bottit prognali, iyaioi xAS iyaiSv. Asperoantur
baec adolescentuli , ut apud Heiuddidh in Stosasi Florileg.
86, 6.
fixaXf T fit ri yivoq. fui f^iy' , el (J)iAf ic ifu ,
fiiJTip , i(p' ' ixii^cii ri yivcf. olg iv ry (piirtt
dyativ inripxV l**ii^ o'ttUtov wpovin
juc) -ri yivos , dpiSfMvviv rt rovf xAwirove Svo$.
oiSiv i'. Ixuiirt xhtiov oif ipeTt arip
o&x tlgl x^xwot , xat y»p iyiyeur' £» irorc ;
addam alterum rragmentum eiusdem in eodem argumento, ut
turpi mendo liberem. Servaluui a Stobuo est in Ftorileg.
72, J.
xal TOVTO¥ Hftit riv _rpixow yxfutv. Hei
&x£ivrxt , S Zeij varep , if iv^fieSa.
eiK i^eriX^iv fiiif rii foiiiv xpiiriftx ,
rlf ifv i xivTSf ^t yetfttJ , riftii H rif,
riv it Tpixav niriit rSf yetfUUftintK , ftti' it
l3iinTxi, fitiJT' i^eri^ttv ^iJt' lisTv.
in verso senundo quid sit <£« in^ndx nemo Tacile dicet , ne boo
quidem quid sit boc verbi itv^fttSx; ad inhxvicu , credo, refe-
runt. Frustra. Lege u; &voii{Ati» , ut in emendo Molmiui , id
est non unde sit sed quale til speclare potissimnm. Sic igitur
adolescentuli solebant sentire eeque slulta vupiditate in laqueos
irrelire inextricabiles , vide Isabiih 111. § 17. Cautius in ea
sdbvGoogIc
Vabiab Lbctiosbsj 599
re versabanlur parentes ac tulores: exempbrum aflklim est in
Oratoribus et aliis. Qaam diligens faerit is, de quo dicimns,
demonslrat § 15 t«; ifik^ A'ithtpkt lit>.6vTu> mav hti&tlv ivfel-
xeui xivu xAovr/tuv ev maxev (scrib. eix fiaxev) , Sri ISitauv
xiKio* yiyovivtti , id est obtcuriore, ignobUiwe loco nati.
Speclavit igitar io genero genus primum, eique filiam in ma-
trimonium dedit, quia koneito loco naliu erat. Id quomodo
Graece dicendum sit Don est difficile ad reperieDdum. Inter
(u et xdxut si quid medium est id irtttKag fere esse aat fieri
dicKnr hrmxSt ix^tv, xpimiv cet. Si quis igitur eo loco
natns est , ut inter ralg tZ yiyoviTttq xal roui luawi raedins
sit is dicetur i^ttixai rtyovheti et Lisus olim scripserat
yiyovirxi r' tirutxui , librarii aut^m , qui xtcxut ia xaxif ,
Xf'pov in x^lf^' lutAAiov in xdM.iSv r; depravarunt, antiquum
obtinent et irtttxSs in ivittxe7< mutato mirifice se Ltsui
profuisse credebant et satis diu id facinus occoltnm at im-
pnnitum baboerunt. Ad Toxarin revertor , unde vitiura exi-
mam e § 61 UpSti iuxxxifaq x»S* o paiiiTu rthiuf iroKi-
xauvo &j(i Tou rvpSf. Res tarn manifesta est nt satis sit
veram lectionem opponere, quae est dToxixXfTO, A et A co'n-
fusa sunt, hinc natns error, qui Lncuiro plus proTuit qnam
noGUit. Nam absque eo fuisset, boaa et gennina AHina Altica
iirexix?ii/To non emersisset sed in ijre>Ux\ttvo reficta fnisseL
De usu Allicorum nulla esse potest dnbttatio. Satis compertum
est constanter dixisse omnes veteres xxiliu , xa^o-u , 2xA|iira .
xixXifxit , xixi.^ftiii et xexki^o/ieii , pro quibus ut quisque liber
est pessimus , tta saepissime x^ela , xktlirei , txXttax , xixJ^stx^ ,
xixXuftxi aut xiiiKiirfAxi et xtx^elirofuti apparere solent. Anii*
quae scripturae, quam Grammaticorum auctoritas tnetor,
passim ia libris paulo melioribos aut certa exempla comparent
aut maniTesta vestigia in aniiquis corruptelis. quae proxime a
vero abesse solent, ut in Bccletiaz. 420. ifv V ivoxXei}i rf Sipf
Ravennai dedll iiroxXhui levi errore pro iToxA^Dfi (IN pro HI).
Perfectum x^xAhub evasitJn Avibut 1262 Axaxext-ixxpnv itoyi^
veU itt^i , nisi quod droxtxMixxftey habent omnes. Videbatur
esse nola forma a xa^tlv et abstiouere manns. KixAjvuti sae-
pissime corraplum est in xixM/Mi, x4K^tiiuei, xixf^iaftm unde
facilt negotio erui potest. Itaque illas formas omnibus, qui
sdbvGoogIc
400 Vauab Lbctioiibs.
in scribeado rvv Apxfi'^^ 'At^As referre debent , ulmpia resU-
taeodas esse censeo, eornniquB imitalores hoc qnoque ab iUts
sumsisBe opporlnous Bcriharum error ia Lucuno indieinra fe«L
In Bequenti libro 43 , 37 nescio qaomodo coocoqaant i K
odAifr^? i^iv» 5ftt>Aq Mm pro nixo^ Mtot. Trila sunt »i3uTw
ftiMq, Ijietv fUXat, ^>vaMi fuKot 'latixdv , Jixfix4v, alia. Plaio
Comietu Atuhau XV. p. 666. a
(di^eiii y fxtwfi tj( xoflwim KapnUt /tiXot it
In Biatogo 44, 6 habemiu speeinaeD soeordiae serilianim ct
aAHonnn tevkatis. Convocantur Oii in ceDoilium per praeco-
nem. Adeste, inqait, BU Beaeque immu
eU iyofifv, Swot re tpkurkt itilvuvf iuuTifi^mi ,
twoi T* «C ftiffwrei 9 vvarot $ fid?iA wiyxM
vifuitmt fiofiotai TiepSt xvhifri xdSnrii,
yen scriplura est wxp" &x»hmat , qaae cur depravata TueriL
pdam est. Qui IIAPAKNICOICI describebat quum Txfii scri-
ptlsset , qnod supererat xviaairi , et atiqnod Graeeum vocabo-
lum extnnderet, in tatrfn refinxit, et sie aexeeoties in Ubris
vrtor tfroram trahit. Levissime fisKinDs «■«;)» xyirqri cooie<
citetin leitnni recepit; nam, etianuiicvi^c pro xviviiiii in osa
foisset , senteatia loci apertinime eonlrarium poalulat.
In eodem Dialogo 44 , 4 SvoTv iirepov ^ wMftaipivtM KVoy-jtif
j| TtftaeiM it xpoToS . TitioMini est rxptupivSai , Teram est
raptihtai. Pidem fiuut ipse LtxuBDS in $ % Avix^situ xp^
iruptuvfthm xct) fiif iyetvxxTfJv §1 Tit irpCTtTifitfrai aw. Id
Duf06THwfi8 Olynthiata L p. S3, 14 boni libri aervant: -rapes'
fiai Kxi h eiiinii tl\uu ftiptt riv rotivrn , deterioree omaea
rxpaupivdM. Dumonrnis indicat idem vitiuoi commissum in
Arutoeratea p. 6K& , IB S?m( yip iiy^evreu rttptarSxi /tiv «^
tb) , Tpi« Ktpvofi^JTTttv i' &T<naJtitw iiftii , ubi in omnibus li-
bris est rxptupSaSxif in Optimo omnlan Paritino S vera lectio
in margine adecripla esl. Priorem DtKOKtBKHis locum imilaLur
vel polios deseripsit AaisriBaa I. p. 62 vapsttvpUvou ii m) iv
eSitvii SvTot ftipai tmrrit raii 'EAAifviiMv , ubi olim edebatnr
jTxpeupKfffthau , pro quo Raisu xaptaptcfiitw dedit , Dirdorp ex
codd. KKpfuffftiviu/ mtendavit. Viden vulgalam ex duplici Scri-
plura natam esse hac : imptuanivau t
sdbvGoogIc
Viiui Lktioru. 401
Ibid. S 8 4 Biviit a avm (leg. tcunii) xeii i *Awu|?i« ixti-
vixr) luii trap' a^if i "Amt (scrib. "Attv;) tuA i Mitpff jutl t
Mqv Sxei ikixpwot x«l 0»ft7« kx) ToKurlftnToi tie if^tiiui , ri-
dicalam dittographiam vides, nam si sunt Mxfugu dod wt
dubitandam quin etiam SXit raeriot, itaque S^oi expunge. Tur-
pias etiam in re simillima scribae nos ludificantur in Pldtabcbi
vita Arati cap. 95 lifd^iev obx ^Adv Atuxjv iKtJt punieipcpupo*
Ix^v, qnam sit Tulgala scriptura inepla apparebit satis, si
compaiBTeriB earn vera, quae est i?Ji.tuKor, ilaque vertiaiD
DOD amplius addo.
Id fine § B5 sine sansu edebatur : s-dAAo] ykf ol Tivctvr(»
pippapo! Tt SravTit, partem Ten TJdit Bixnacs, qni edidit
iroW^ yip ol rivxyrlet yiyvivKOnret rXtlout , 'EAAijiiaw i wo?^i>s
fji< leri. non vidjt compositionein per xat — tc soloecam esse
et triplex genua homiaum verbis sigDificarii reapse duo tantum
dici. Quid multaf interpolator aliquis nos impedit; dixerat
LuauniB veteris comoediae poetaa Imitans : '£aai}v»v f i nt^
0s$ ffip^apBl t' iwcmev- ad T^p^pi^ adscripsil aliqais i wej^e
Af<£« , et bine vulgata lectio eonOata est.
' Id Soomio -t. Gallo 4S . 3. Sinow ralvm. wxpaXoiirtn-iv nt
xiyov, cS clV Sti, f^iyu. at nihildam dixerat, corrige sodes
ipS. Id § 20 revoca t5 nvSayiptt , 4 Srt fiij^^a xf^P*'9 "o*
xaifunf pro tu) tWt (tA>.Kx j^nf^K , qnod seDSU vacuum est.
In § 25 ^(teioi iaJlXkk 0*l»mrrm roTf rpayiKots iiToxpirseti , Sv
xdAAai; IhJy hi rias ftiv KiKptirat iijtMv irrxs 9 £iri}$0U( 9
TitXi0oat , itxiiifmrK Ixflvrxq KtH ^ICftti iht^vriKuxit , pro lf.i-
xpoxxt TBpoaeKpiotn-Kf, coios in 88 re freqnens esse solet men-
tio propter DkIiosthinis notum locum p. 388, 19.
In § 28. i y aiiii Tipfrpi^tTM iiroTihat ri tunvifttiTtt ,
neqae AvoTttvav huioa loci est , neqae iiterlvm aut i-xortmv ,
quod in aliis est. Bed xeam. Vitiosa forma legilar % 29
JivKverireKM: Io»es Donnumqaam ita loqnebantar, qui etxtxt"
piffiai dicebant pro xtuptiaisu. Oraeulam est apnd Hibodotuii
I. 62.
ipptrrmi 3* i 0d?u>^ , ri U ilxruav Ixifvshtt^ti
caeteri omnes Wmt^M dicebant , uL in Iliad. E. J94 ifi^\
a irixXot XlixTtariu. Odyti. ^. 44 iAA« ni\' altpn XIIwtmtM
sdbvGoogIc
402 VAtiAt Lectioris.
ivi^fhoi et alibi , sic in Nubibia 542 el^ttrm 3* eSv fplotviv
rerrxftivotjiv , el passim apud Atticot, Itaque scriptnra fiodicis
A imTSThxTtci leniter refingeada , ut genuina forma exeat
iyxwtirrxTiti,
In leaTometiippo $ 10 pro Swii rpcttrSfttvoi Ternm est Zxot,
at ID Tot Tfivoipuu ; to? rirpoipa^ ; et giniilibufl perpetnum
est; xij TfixaftM tarn Tiliosum est ac si Latine veUes dicere:
qua me vertamf in § 19 po rtfXiiu; itt^aivovre j£i>a>; requi-
ritur &vuUy, at in § 18 &t t^' M«' &»a6iv kpalvtro. in § 20
iitirtv iriveyxeu T«p' ifuu t^ Ait, sababsurdum est iriviyxxi
pro irivtyiu. In § 24' xufityiftit Atiyamt male edJLar pro
iycvft. nefniyytixiftifv in § 33 corri^atur in refmyyiitMfuv,
denique % 34 emeoda wift 32 ilevirrou riit htuT, pro Tulg^ala
ToSr* ioKtl,
In Dialogo 47 $ 1 ixiuxi£4)ifTai cedat verae scriplarae /xw-
x^^'"'^" ct io fiiB SxAf-df Ti ^v»Te>.e5vTet pro eiui?« reponatur.
S 6 trm &i^ut Ttu xavtleu . scripsit , credo , quod apud te-
teres constanter scribitur, rj xiiveimi. In § 11 Awipxenu
fttyccXe^avirtpot kutHv ^ xal ipeurvTtfoe k») ita^uofiivuv driKSf
wipoi. Quis adoionitus n<»i videat requiri fityaXa^miTctret ^
^fxairtcroi et wvnq F Tachygrapborom compendiis factum est ,
ut eae focmae saepe inter se permutarentur; deinde quid est
iyxiXtp T^ iKteri^jf iw^ifuvot Tiv iipurst axpip t$ SdsxrJAfi
in S 8 quid sit ootum est, cuius rei contrarium fere boc loco
requiritur. Aut ego fallor aut LnciAHirs scripsit iymvt axo-
^v6fttvai , deinde postquam Ayxin in iyxiKif depravatum est ,
T^ StfxruAy adscriplum est a nescio qno, ut aliqua in iig sen<
tentia inesse videretar. Pervulgalum est hoc modo eorrectorcs
grassari in locis leviter eormptis. Ipsum vitium neque ani-
madvertunt neque corrignnt: de auo adscribunt aliquid, quod
locum laborantem fulciat : ubi quis ipsam vitii sedem depre-
benderit et venim repererit,- ultro eicidunt quae perperam
adglulinala fuerunt. Copiam exemplorum hnius rei cum insi-
gni fructu colliget . qui Tolet in Dionisio Haucabnassuisi scri-
ptures Godicis Vatieani cum vnlgaLis conferre, aut in Isocbati
Urbinalis Codicis lectiones cum iis, quae in caeteris omnibus
sdbvGoogIc
ViBUB Lbctiorbs. 405
ferontur. 'A^kSvi dre^itrixt affiae est notae loaitioni iyKiifi
ixofiimriM, cubtto le emungere, vid. Nbhaoiiim ad haec verba
DiOGiHis LaCktii id Bione IV. 46. ifco) i xaTttf l^i* Jp> &*f>>ii-
In § 12 scribe ixovtrt Xtifi , non Xiag, et xartKl^ifuSa |iro
KaTCKtueti/MSa. § 17. axoxiTrt vortff itfuiv aputvn Jpi uir^
atntlvau dod hoc agttur, sed ulra eum posthac sibi bftbilura
sit. ExpuDge {v. § SO irmpiidis hxavxir.fdvtt , passim confosa
video vtuui^a, et ivaxtux^n. quo certo discrimine dirimaotur
quum BcrilHe nesciant promiscue ponere soleDt. trxtud^tiv verbum
est de culina et coquinariae arLis, unde ^a ffxtuH^etv , vtuui^tiv
Ti itlxvot dicitur et «I vxauxvlm nomen babent. 'Evrxiux^Efv
de cultu corporis dicitur, vtpi tv$ twviiq, Ilaque si qua esse
dicitur meretricio cultU , hatfiixSs htsxevitviiivtt dici debet , ita-
que corrigeudum est SB, 10 if^Kiwyrov nuuiv tmuvavitiyn , ut
in 46, 14 fimriXUMi iaxeuoff/tiyeg ex tribus libris correclum
est et 11, 16 ^nvAiKat litmaxvf (TY iaxricue) recte Fsiiz-
scHB ivurxiiave reposnit. Obiter ridiculum niepdum exime e
XiitopsoHTis MemorabiUbttS L rii. 2. Stf' ei ri t^v Tn« tIxi»k
fUfttrritf Tobf iyxSoiif aiK^TMs; xol vparen fiir Sit intivot stuin
Tt iMcAa KixT^mu luel ixeXaiSout xeWebt xsptiyoyrtei xrj. re-
pone quanlooyus rxcuifv re jwa^ xJm-ifn-M , nisi putabis haec
dici de tupellectile, quae sil In tibieiDOni aedibus, quod absor-
dum est. In § 21 riw niv xiw», Srtp i;), jrovttfiv , iiieTxY H
Tvv nieyki' oliiSilt, devepit librariosrnxip^ir, quod neutrius geoe<
ris est , et ijiv pro iihTav reslitnendum , nisi forte quia patat
pro pttTx^oxis TrivTuv y^uxu , salva Graecitale et sentenlia
yKuxilx dici posse. Statim aequitur tuCi rxuret Strep ixirtir
ix) rhi ToO tJJou ffu/tiv Ixi ri^v iieviiv naTx^uydvrx , LucIjUIDS
ila suam maQum agnoscet si alterum M a mala manu ad-
acripLum deleveris. Graecum est ix) t^v ^Ssv^v, utxtp ix) t^
ToS i>,ieu I3un^ ic»rx0vyt7ti. Si transpones, quod venustius et
et^antius est , praepositio non repetitur : Sirxtp M riv wv
ixtau fiunhv rl^ ihvitv xterx^uytlv. Aifatim exemplorum est
apud omoea, veteres, recentiorea. Hale seduli correctores et
magistelli inferciimt alteram praflposilionem , quam undiqoe
expellet, qui iudirinm habet assidua veterum lectione sub-
aclum. Saepe aic interpolarunl bomuiicioues unum omnium At'
sdbvGoogIc
404 Viiui LicniHai.
tieorum TennslissiaiaiQ PLATrami, qaoriuu loconim qne sit
eridenlior correctio praemitlam e Putmi illoa locos , qui anti-
qaam consaetudinem servant incolamsm. Legitur io Protagora
p. 337. £. avirtt vvi itxmrTuv iitim, in Umaeo p. 27. B. &s
tU iituKkt iit&t, p. 79. A. ^tlv SffTff ii" oJAmv? nZ ffiftarot,
p. 91. C ^f tU ifoupmv T^ ftJiTf»9 xwrterrtSpayrtt , in Rep. ID.
p. 414. E. itX is wip\ foiTpit xol Tp9<pcv tUs x^paf iftdvwn,
VII. p. 530, E. ii hr' irxytuaov fltriri Jipxti" , VIU. p.S4S.£.
fit 9rp)( Tatietf itt»4f Theael. p. 170. A. Smp jr/is ieoiis txn*
riiit h tKi<rots ipx^vras- Eandem dicendi rationem crebro se-
qanntur omnes, qui veteres in scribfuido imitabantor, eliam
qat non magnopere ornamenta orationis et flosciiloa solebant
venari. Plutabchub in Gcenmt cap. 6 Swtf eU ri^xyot ti%xvU
TipiwiKtv iftirtviy , in ArtUo cap. 38. tucSinp h S/xy rf heplf,
et cap. 41 Sffinp M vmiwrUv r^c retrpltet et alibi saepe. La-
cnleotam est exemplum apud AainiDKii vol. tl. p. 440 rt U lut)
iftivm &f Kcnk Stu¥ ruv rpeyivtn • ei ju« rs&t Mapaimi rpo-
xty^vBiftivTXi T&v Tpoydvav. Similia molta ex seqaioribus col-
legit DoBTtLLins ad Chabitoirii p. 138, i« i* Saxd/teu tou ri-
<Pw, ^ff-A^if SvTff &xi $({pev( TBu xiyou , Hrrap i* nitxoclm
70V I3hu ivaXiiiv , alia ; et fluLiirs ad Diokih CBBTSosroiniii
p. 70, awtp ivl fitiTpit Tijt yijt , it iv 9f»T0Tiiifl v^riXti, iq
Iv ri^y TV ir&futTt. Traniqnne haec et senties praepositionem
esse iterandam : ivea,vttv Ik tou jS/ev , Qnrtp ix miftwealsu , Iv
r$ ffupuiTi , Snrep iv Ti0tii. Ilaqae vitiam concepit elegans lo-
cus AirriPBUis in Stobui Floril. GXVI. 14.
TTfis yoif Ti yiipxt &rvtp ipya^ipuu
jErovra Tavipima wftis(poir^ %aix4-
poSla dederat &f vpig ipyx^pin, at in TenaBtissimo fragmeDlo
Ltsiab I. rtp) TeuTov riv KiiTiiXev iq wtp\ v^k^v iieupteipovTxt ,
et qaiB non est saepe ita toculus F Transposaeris ista , praepo-
sitio inulilis abibit: if rpiq ipyx^pm rJ ySip»s , simul com-
parationis ratio mulabitor. Si dices iir»M>dm9lai itl in tov
^iov S<nr§p ix aufiTrerleu , in verbo ipso inest comparalio,
Swtp Ix ffvfixeirleu itJ ixfk$tTv, id est xovptlaf xa) luiiinat ,
eZra xxi Ix tou 0tov : contra SvTip ix vupvroaieu rev fileu itJ
ivxXutnr si dixeris, hoc dices: i filet i^'v oTn svitjciviiv rt.
xxiiwep eSv rif ix sviatovUv itTipxtTxi, eSrw luri ix tou filou
yk
Co(5glc
VaKUI ISGIIOHIB. 40tf
iirtiytu xfta^xiu AirriPHiHU non hoc volebat dicere : tJ yiipi^
If a oliv Ifyx^piiv ri , sed xttSiTtp txate^ lifiuv tJtKtu xpoa^triit
i /tiv xpit ftupOTulteTey , i H Tfiit KoupeTov , i 31 vpit axvron-
fuTey, i ii Tpi« 3 ri ttv ru%f ipyxviipicv, (nlor verbis Ltsui
XXIV. 20) ournt Sxavrci TivSp^xtix xsxk xpcv^air^ xpif ri
^9p(K. Si hoc leBebis, qnod tam perspicuum est quani cer-
tam , nusqaam tibi imponent librarionim fraades et magistel-
lorutn inficeta addiUnnenta. Esperire banc ralionem in Plato-
Hia Eulhyphrone p. 2. G. r^v ifiii» Afuitlta Kxriiiiv ti; iu^ttl-
pomot Tolf ifXiKi^ttt ctuTOU tpx'^'tt tufmyopJittn fuu uvxtp
xpit /Mtripti xpit Tvv xixiv (nbi opttmi codicea it *fit ftnripei
exhibent, quod recipieDdum) et senliestS; xpit ttnTipariiv xixtv
BOD lantum aliquanto facetius esse et mordaci Plaiokis ingenio
djgnias, sed prorsus necessariam ac Tenim. Simililer in Pha^
done p. 67. D. iiheu r^v ^ux^v lixxtv fidniv lu^' airiiv (ex*
punge fiivti*) iKkuo/iivtiv Srxip tx iivfiSn ix reu vifiMTos , quia
apparet dici t2 raft* thai ohv iicftk •r^t 4^x^f emenda Sirxep
Ix ianfuav rou v&nwrat , adiecit nescio quis alteram praeposi>
tiooem , ne iivfti rov a&fuent dici viderentur. Ibid. p. 82. E.
x«p»Xci^9vsa T^ ^V!^v 4 <piMiroipi» dTtxfiit iiaHtitftiniv h
T$ ffiit»Ti Mc) xpoffxtxtXXtifitimii, ivctyxai^ofUvttv H uvxtp it*
tlfyfuv h» vevTw aiwxtiviiu rk Srrx xri, eadem de causa re-
seribeoduro est SSvxtp ii' tlpyfuu Toumt. Tertium ad eandem
lapidem ofTeDderuni in eodem dialogo p. 115. B. Ittv niv tik^t
Svxtp xxt' Jx*tl xari T« vuv rt tlpuftiv* xtti rk i» i^ Iftxpa-
ffltv xf^i'V ^' • ubi philosophus acripseral Svxtp xar" tx»n tA
vuv t' tlptiftivce xri. In superioribus iam liberarimus eodem
vilio eiimiutn locum in libro de Rep. \IU. p. BKS. B. h»y
fl^jv I3y i^iU^viit xTxitxvTtt Srxtp wpit ipfuni xpit t^ xikti.
ipsa resp. dicilur esse velati scopulas, ad quem impegerit,
itaque iivxtp xpit sppuni rji xihet genuinum est. Similti-
mus Uuic in Luciano locus est 70, K ffuyrpt^ivTot uireit tou
ffxiipout xep) ovTu ftixp^ ipfutTi t^ x6l3q>. Superest nous
locus nilidissime scriptui in Pkaedro p. 2B0. D. , quem ea-
dem labes obfuscat. Svxtp in xarSxrpv In t$ ipSvrt Ixvriv
SpSv hixtiityt tnulto melius et suavius Plato ipse dederat urxtp
Vv xsrixTpip TV ipavTi. At , dixerit aliquis , lam despicis et pro
uibilo ducis constanlem omnium librorum Qdem et nihil te
sdbvGoogIc
406 ViiiiK LKcniutK&
velusUrum membraQarum aucloritas moret , ut tot locis , tot tes-
tibos nihil credenduiD exi&limes? Non infitior in his p^vxi*
guum esse in libris praesidium , udius et alLeriiis non oplimae
notae est hie illic tux/mt iriKoupit , optimns qaisque in illis
viliis, si tamen aunt vitia, fideli concordia conspirat. Qui ita
agnnt satis oslendunt se in codicibus versandis et esculiendis
aut DUiQqaam operam et sludium posnisse, aut non satis dili-
genter et raptim et obiter in ea re esse versalos. Nae illi si
scirent quales testes prodBcerent pudore suffunderentur. Atta-
niea si lestimoaiis et auctoritatibns certare placet, ne banc
quidem quamvis iniquam conditionem recnso. Prodacam lestem
mullo meliorem, antiqaiorem et locupletiorem, quam qaidquid
est Graeculorum , qui codices PuToaia nunc superslites post
Baecnlum X. descripserunt Qoem igitur ? ipsum Lucuiioa no-
strum , quem quaeao diligenter audialis diceatem , quae ezstaot
53|' 81. orm txavot SfTtp tv xaWxrpff r^i ^^xv?9 ittvrh |3xJxy.
Ecqais dubitare potest quin flosculum faunc e PLATona decerp-
seril homo lepidua, qui Platokkm latnquam digitos snos noTe-
rat et saepius fatetar se ex Platoni et aliis bellissimum quod-
que delibare. Imprimia'memorabilis locus est 16, 6, ubi ad
ipsom Platohbh ita dicit: uiirii yeuv & <Pttfti Tavra, riStv &h-
tioitt 9 vxp' ufuiv kaffiiy xtti xxri ri/v ftihnrtiv dxaviivifUMt
txAtlxmifuu rsTf tMpivoit ; 0I U iTMvovri xai yvapl^eufiv fx«*
«-» ri iySet Situ xtt) Ttip' Srou x«} Sirwg dvthe^dftnv Mil >^V
fUv ifti ^^Koufi Tnt ivio\oylas, jh V JiKniif iiftiq xett rh Xti-
fiSvit riv uftirepov, 01 tcvuutk i^tivd^iutrt xoixtK» Xixl xoKuiHH
T»i 0et^it , t1 Tit ivaxi^offieU rt ttuTk isliiHTO x«) iv«irAf$«i
md ipnoaett , of /tii dx^tv Saripcv Sarepou. Ilaque qnid Lu-
OAROS in 8U0 Phaedri exemplo tegerit manifestum est: quia
est illud ipsum ex se spectatnm optimum el Terissimum , est
nobis , ut ipse alicubi dixit , ix tUv AiJf SiATMv S fidprut , qui
sanam rationem cum librorum fide in gratiam reducit.
In eodem Uialogo 47, 21 est qaa<^am scripturae discre-
pantia , cuius originem saepe iuvabit perspectam habere : pu-
TOfiatiiv d« xxxiv i xives ifv ri 0i?,ttov ik dn^oTv ioxt/iitvSiv
tThfiv , pro ioKiftarBiv in aliis est Soxi/cmra; , quod vel sine
libris debebat de coniectura restitui. Scribitur autem ioKiftd-
sdbvGoogIc
Vabiak Lectioheb. 407
9a« in libris sic ut ieuftx^ scriptam esse videalur ; compen*
diam est syllabae tw, njuod cnm praecedeDti a qdo tenore
perscriptum simjllimum est litterae i , ande e ioxifuirxt na-
scilur itxifMvSeii aat ietu/MvUv. Non est , ot puto , alius
locuB ad id demonslrandum magiK idoneus quam qui legitur
apod Chabrohbii p. 7 1 , 19 tm^v rkv ivKokiiv liaxty "Tylvtf —
rapxyuftvuSiii xir^ jul t^ Jitov Ipafu. Irascilur Rbibiio DoK'
TnLtus p. 403 ,' qui noa dederat lectioaem apograpbi ropo-
yvfi¥u<ritls , qnam bene Graecam esse et Dokyillids arbitratur
et Rkiskius ad ,h. 1. qui scrilnt : ■ qvamvis ugilatiut til sr«p«-
yuftvuStU , feni lamm potest — vuaitlq. Aoristi I. pa»». quoque
vicem tnedii habent , qui saepistime alternant " nemo est hodie
admoDBRilus nihil esse in his veri et miramur etH'nni confiden-
liam, qui de bis rebus ila Bcribebant, in quibus plane erant
hospites. Gaeterum Rbiskius &moi« iv MxaU rivi* dTuSeTrxi
jpSyov , plumbeuii in Grammalicis , at, ubi sana ralione et acuto
iudicio res obtineri potest, saepe incomparabilis et lam inge-
Diosus quam Telix. Id CHAHrTOnis codice unico, qnem Ftorenliae
diligenter excnssi , scripium esi Txp»yvftv^r i.e. rxpayvftvujttf.
Apud Photiidc legiliir ehStlc e'txcuSsU, uTehxffiv. el apud Bb-
STCBiuH oio-df/;: xhSifttvoi, elxMrlelt, ii^tct. Glossa est Hotnerica
ex Iliad. I. 4tS3 jrxTkp ^ lnii airlx' StirStlq TloXXSt Kx-mpeeio,
et pro ftKctaisle emenda tixdaxi. videbis huiusmodi errores in
farragiiie discrepant ium scripturaruni saepe annotari , quo tutius
emendabis locos similiter corruplos. Nonnumquam scribae in
contraria currant. Photids: Iptcpdclt: iirmsydvxg , imo vero
iirKtyKatetf. In Iahblicbi vita Pythagorae § SO compendium
eiusdemmodi male intcllectum ab iis, qui veterem codicem
Florentinum olini descripserunt, unde manavit el Ctsente apo-
graphnm et qaidquJd est apograpborum , pessumdedit elegan-
tem locum ex Abistoxb:(o, ut suspicor, sumtum. Edilur:
clffcv Sti Ti/y xiXiv ttxiruv (^Crotonem) otK€7v$cei vuft^i^tixev
'HpXKXitt, ore rif ^ouf Siii Tijt 'It«A/«; fj^xwiv , vxi Axxi-
vhu liiv aSixuShiTei , Kpiruvx ii fioijSouvTX rite vuxr^f irxpi
T^v iyvoMV, &sivTX ruv jro\efi,luv, itx^Sslpxvrot xx) niTirxuTx
iirxyytiXx/iivov »tp) ri fiviiftx avv&vutuv Ixttvt^ xxroixlrt-
vixi iriKm iwip a,Mi fterivxv '''^i dtxvxHxi. u^e rifv %ipif>
sdbvGoOgIc
408 Varub Lbctiorbs.
luTii, in Optimo codlce Medieeo pro nfeex^ia legitur <S$ ?Jyouai»
^pxtAious (compeDdium sylUbae ow snprascriptum litlerae «
satis simile est) , deinde pro forma barbara itnTMtlvfviou di-
serte scriptom est itsntunaHtrtaiitt , deaiqiie pro JBriiivttet
lutpytrlaf habet iir(Sa t&tfytataq id est Axoieitiatti. Seatet
vitiis similibus codex dxatM ex FUmt^no indiligeoter admo-
dbm descriptas, cuius rei pauca baec documenta cognosce.
In § 14 (Tu^jSttAun 707; M«ix0i' tsu IpuvioXJyou Tfo0iJTXi( Airoyi'
wi$, in codice est irpo^>f id est irjia^iJTau. § 18 eSrt iiauv»aiM
rod. oSre tiwmiM. § 27 SfMds-fv cod. SiiA. id est itiXa^ev.
§ 30 rxtlovtf 9 iirscl^ioi to?; Arfj-o/f ivt^xH^ttv- Codex addil:
ttlptiivTti aire) Kara, xpireq ovrui S^t o!>iUri olxiHt iri^^xv,
emenda &xtvi^iif»v. % 46 &i /tt^cwrtv rjrv t/?(V -rxpitihiitov
To7g i^ «vT»v viitlv , codeX /t^AA id est fi/AAa<;(rav. § Bl xal
/ic^A/; Sf« rixeuf dyveiowi , codex im1 ptivoK. § K4 (Jl^vy 3^ xji}
6a,vArtf t$ ixl/tcvi ftii Tiptxv, codex rd 3«i;co id est ri "SMftivm.
§ 63 09uXifttvev itixvCvtci codex /3auA^/««dff. § 72. teveirtipifit*
tot 9ut lynpttriat t%owri, codex /^xpS id est lyKparila^. § 8S
/tI xoXivsut , codex luAeEffiJ. § 91 r<;cvar<£Ttiiv codex atpaufti-
rav. § 94 i£xpa:r)J9-f»f irrinvrttt , codex axp^Tiiraf. §. 113,
puSap/itvtifuvBt eiiiic codex /uSxpftoadfuvts it fix* t^ >,vf*v
xaCl xtirxvTixiv ti ^Aas xol xarx^xXTtii^v fttrxxeifiiriftevet eu-
tfuf. § 118 r^v j'A£a'<rav 3i xxi r^v x<'^<*> codex oplime rwXdirxt
il xx) T^ X^'if"''- % 160 Tg ^vTMf TpOffnyoplf , cod. T^ ^vra
irpovKfyoplif. % 164 ixf^^"^^ 3^ "<*) '0|K)J/igu xtx) 'Hr/cSsu hi^tat itf-
Xty/ihxit cod. SffiAej'^Ji'ftif , corrige i^ethiyfiivxtt. % 204 Wf
Tf vxtiXxxa xxi tIv TTxtSx, cod. vmiov , optiine Schaefbr ruAsp
§ 206 oirat iviSupt^auai ptiv ay iei. ^tv^avrxi H twv hxtxiuv
It x»t repiipyuv ividufitSv , corrige irtSufuivouiri fiiv — dipi-
^evTXi a. § 207 xiiSiXau 9i sra/x(Awri£nfv eJvxi riiv t»v Tpocr^e-
popiivuv xoiKiXlxv, codex Kxiihou ii roixtft^TXTOv ehxi ri ivip^
mvov yivot kxtA ri tuv iTiSupiiuv irMfSeg. v>iit(7ev il ivxpyit
elvxt r^v rav Xfevcptpoptivuv xtixihlxy. % 264 ytvirSxi tpxv)
Tttt^Tiff r^ wdxw KXTx TBUTo , . codcx pTO xixiv habet r id est
wxpeiftlxv et mox pro rwv 6*ipl6i» rectissime twv 9evpluv,
sdbvGoogIc
A. H. G. P. VAK HEX Es, AnHoladonet ad Lycurgi OraliO-
nem m Leocralem. Lugd. Bal. ap. E. J. Britt, 18i;4.
De Grieksche redenaars bevalten , in weerwil vaD bunne
meeslerschap over den Torm , ontegenzeggelijk zeer veel nat
ODzen smaak bekedigl en zijo als voorbeelden voor onze lialie
len eenen male ongesobikt. Wij bewonderen den boaw der
perioden , de symmelrie van bet gebeel ea de kunst, die baar-
doel bereikt, orKhoon zij het.beneden zich rekenl naar effect
le jsgen ; maar bet dikwerf onvoUedige van bet beloog , de
verregaande partijdigheid , de stootendc overvloed van opeengo-
slapelde anlilhesen, de lelkens herbaalde, men zou bijna leg-
gen nagescbreven, gemeenplaatBen , de onkunde in alles, wal
niel in den slrengsten zin sliidie der welsprekendheid is , bet
declamatorische element in ^^n woord , slell ons liij alien in
meerdere or mindere male le leur. Uet bebourl in eene ge-
sebiedenis der welsprekendheid le huis dil verscbljusel le ver-
klaren ; met bet cog op de opieiding van ben die ^praken ea
den aard van bet piibUek dal boorde , kan aldaar die verkla-
ring nict zeer moeijelijk zljn. Bier is bet inlusscbeii voldoende
het feit aan le wljzen en er eene opmerking mede le verbin-
den, die meer bepaald LTcunqos raakt. Het is gebeel in deu
regel, dat de genoemde gebreken, die zicb vooral in de jeugd
vertoonen , bij meerdere praktijk verminderen or verdwijnen.
WiJ verwonderen oos niel en maken ons nog veel minder on-
geruBl over bet iugenium luxuriani onzer leerlingen in prima,
Cicno was nog veel later bezig die al le groole bloenirijkbeid
van zijnen eUjI te besooeijen. Of bij ten voile geslaagd is, is
zeker eene andere vraag ; maar bet is vrlj waarseblJBliJk , dat
de gemeenplaalsen en de al le kanstJg gebbuwdc periodeo, die
ons niet zeldzaam misbagen , bij zijne tijdgenootcn juist groolq
sdbvGoogIc
410 A. H. G. P. VAK DB> Eg,
■ Jtewonderaars vonden , aan weike , getijk Madvig zcgl , veel ora-
lorium scheen , wat zich voor ons gevoel niet boven bet decla-
matorium verheft Met regt stelt oien zich intusschen voor ,
dat dei^etijke foulen , door oefening en oaderviDding verdwij-
Don. Zoo zijn zlj bij Duiostbikk, die van zijne jeugd af zich
ID bet werkeltjke leven en onder zijne laedeburgers bewogen
bad , gering ea oneindig mioder in het oog loopend dan bij
IsoGHATcs, die zijn ieren in umbra icholae bad doorgebragt ea
eindigde met zijne rede de Antidoxi, waarvan de vorm zoo on-
berispelijk is en de perioden zoo voortreffelijk in elkaar sluileo,
dat het Diet raadzaam is baar des avonda laat le lezen.
Het Dioet na dit allea iedera verwondering wekkeD , dat Lt-
cuBGus reduroering tegen Lkocr&tks niet aoders is uilgeval-
len. Hij was, ik zal niet zeggen de leerling van Plato, want
' de Iwijfel vaD Prof. Bakb in de Bibl. Crit. N. scbijnt te veel
grond hebben , niaar de vrieod van DRMOSTHams en had in ieder
geval te veel versland om niet te weten waardoor deze boveo
alle anderen oitblonk. Twaalf jaar laog bad bij aan bet
hoofd' van het finantie>wezen van AlheM gestaan en had iD
dezen door en door practischen werkkring zooreel voor bet ber-
stel dcr getdmiddeien gedaan, dat zijn naam in dit opzigt te
zamen met dien van Abistidbs genoemd wordt. Deze man du
scbrijft kort voor zijiien dood eene beschaldiging zoo oDregt-
vaardig als men het van de ergste.partijzncht naaawelijks kan
verwacblen ; bij weet dat geene wet de veroordeeb'ng gebiedt
en in plaats van redeneringen maakt hij eeoige phrases over
den alouden roem van Athene, den dood van Godbus en den
Trojaanschen oorlog; bewijst dal men het verwoeslen eener
stad zeer gepast haren dood kan noemen; houdt slijf en slerk
vol , dat de overledeo vader van Lbocbitbs met verontwaardi-
ging op zijnen ontaarden zooh nederziet, die eenvoudig Athene
verlalen had, toen zijne landgenooten bet slagveld te TAaeronea
den rug toekeerden; schilderl de grootbartigheid van de Athe-
Iters in de Perzische oorlogen en toont zich eindeiijk in deze
schitterende bewijsvoering zoa onkuodig in alles , wat de ge*
BChiedeDis van Griekenland betrelt, dat er id ziJDe redevoering
niet Hn bmikbaar gegevea is. Ik meet bekoDnen dat dit een
(Rfcbologisch verschljnsel is, dat ik niet kan verklareo.
sdbvGoogIc
AnNoTATioms m Lrcmci Obatioihh in LtocuTBM. 4li
Docli hel is Lrcmaus oiet, waarblj ik niij wi) bepalcD,
maar bij de aaDleekeningen op zljne oratie, waaruil de dis-
serLatie van den Heer tan dbh Bs bestaat. Voor hem is de
redevoering alleeo de aanleiiling om er grammaiicale observa-
ties aas vast te knoopen , die bij des verkiezende op ieder an*
der Grieksch auteur had kunnen leveren. Zija werk geell bet
bewljs, dat bij de Grieksche redcnaara met oordeel gelezen
beefl; maar voor geschiedenis of antiijuiteiten beval bet weiaig
of Diets nieuws. Welligt is bet beter 266 ats anders, zoo lang
men de dissertatie uitsluilend als proeve van eigen studte be-
scbouwt. Zoo bet toch al noodig is zich vroeg , en de mees-
ten doen bet te vroeg , eene specialiteit te kiezen , dan kieze
men toch eene zoodaoige. waarbij men tetkens gedwongen
wordt , andere deelen der philologie oin inlicbting te vragm.
De studie der Bedenaars beefl intusscben dit eigenaardige . dat
zij zeer op zich zelf staat , bare quaeslies verspreideo . zich
over een betrekkelijk klein deel van bet gebeel; bij die zich
met dit onderwerp bezig boadt kao eene menigtti andere onge*
strait uit het oog verliezen. Met de studie der Homeinsche
aoliqiiiteiten , welke met .die der gescbiedenis naauwer verbon-
den is , is dit niet het geval.
Dit is iutusschen slecbls in zoo varre waar, als btj hen die
zich aan de Redenaars wijden^ de anLiquiteiten gemeenlijk
voorop staan; voor eene kriliscbe bescbonwing ran den tekst
zljn zij even nutlig als andere scbrljvers en noodzakelijker dan
velen. Ik ben er dus ver van af bet aan E. als verwljt toe te
r«keneQ, dat zlJn werk in dat opzigt niels levert; wlj kunaen
ons bet beste van hem voorstellen , zoo slechts voor de lekst*
kriliek zijn arbeid aan reglmatige eiscbeo voldoeti
In eene korte inleiding , die belaas niet door friscbbeid of
juistbeid van gedacbte aitmuit , wordt bet plan te kennen ge«
geren bet werk in twee deelen te verdeelen.
In hel eerste boofdstuk zal de tekst kriliscb worden behan-
deld; in het tweede zuUen opmerkingen van versehilleoden aard
eene plaats vinden. Jammer dat dit niet slreng volgehouden is;
er staat in het eerste boofdstuk reel dat men in bet tweede zoa
verwachlen en omgekeerd. De opmerkingen die nu volgen zijn
voor een deel zeer goed en juist; haar aantal vermindert echlu'
sdbvGoogIc
41t A. H. G. P. TAN DU Es,
zeer, als men er de toepasriug van hekende zaken afneemi ;
andere scbijnen niij verkeerd en dragen de sporen van iets dat
inlusscheii met vJlzuebt te sterk gequalificcerd zoq ztjn. AU
meeiilal hij een werk van dien aard, 'I zijn hi\k xoTJid, maar
er ziJn lielaas ook ^av^x. Om dit gezegde te r^vaardigen
meeD ik niet heter le kunnen doen , clan hel werk door te loo-
pen en hi} de belangrijkste aannierkingen mijn geioelen ken-
baar te maken. Ik wil daarblj naluuriljk iiiet geacht wordea
myn zege) le bechlen aan de emendalics, waarvan ik zwijg.
Reeds in § 1 konit de gewone vraag voor over de voor-
naamwoorden van den ecrsten en iweeden persoon. Er staat
&irip iifiSy en iets vender urip rwy vfitripuv vpoyivur. Tatum
wilde vfiav lezen , E. wil liever vfieripuv in ^fttripuy rerande-
ren. Ik zna hel in dezen zamenhang iiever met Tatlor faoaden,
maar wil niet beslissen , omdat , zoo ergens, bier een fijne tact
en eene geoefendheid gevordenl wordl. die men niet in korlea
lijd magli'g wordl. Slechts mogc de schrljver zich in bet \ertolg
niet lalen verleiden door plaalsen nil Dkhosthbrbs als deze: iv-
piffxu rqv ftiv ^fAtripxv eiii/itiKv. Do eersle persoon staat, gfr-
lljk bIJ D. altijd , in eene herisping.
Nadal § 8 lot eene niet zeer vollcdige redenering over h^
onderseheid lussclien irirpiog , rxrp^tit en varptxig aanteiding
gegeren hccrt , komi E. in § 9 tot de woordea : Sffx H ftii
t^Sipx JttpttlKyt^ev hfi Sni/txri irposxyoptiaat. Hi] wil bet laat-
sle woord sclirappeir; len eerste tocb is deze vorm in plaats
van vpofffiT&iv in het Atlisch ongehoord, ten tweede knml rppf-
xyepfiieiv bier niet in zijne eigenlijke beleekenis voor. Wat
hel eersle betrefl , ik wil niet legenspreken dat rpevtixur
bier heler zou geweest zljn , maar ik zie hierin nog geencn
grond bel wonrd le verwerpen in plaats van het le veranderen.
Op S 18 leekenl E. zeifaan, dat ■rpecayopfivxq in irpevtiTrii)*
moel veranditrd worden. Er komt blJ, dat, zoo myn geheugea
my niet hedriegt, juisi dit part, rpovxyoptiaxi op nng wel meer
plaal!:en by Atlisclte Rchryvers staat, vgl. Mnem. III. 110. Wat
bet Iweede betrefl, dat hel bier compellare zou helieekenen, ik zie
de kraoht van. deze legenwerping niet in. De gewonc bete^
kcnis fan Tpo^xyopeitiv is aantpreken, noemen, even als hier en
§96of 1S6. De plaats oil AtscHins, xvaar hel insuper di'cere {tic)
sdbvGoogIc
Anmtatio.'IBs t» Lvcunti OaATiu.\GU vi Leochatbm. 413
bete«keiienzul, is juUI door den tichrijver verkecnl verslaau. Iti
ie rede tegen Ciisipanx, § 14, zegl Akschinbh over de betee*.
keniii v«ii ipxi handeleniJe: vi/tov ifiirtpw vapi^oittu . . .. h ^
iiafp^iiiv yiypinrr*t, *Tiii( ;);cipeTavi|T^ " (J>*iviv, *ifx*f" iitK*
a»i h) vtfiTiA^&iv ivifixri i voitoiiTrn , xai rpeviiw^v ipx^
iirivaq ihttt if i iiifti)^ jt^ctpersvir. Wat irpda-fixaiv hier ta -, i»
Diet nioetjelijk oa te gaan en kan ten overvloede uU % 16 bljj-
ken. 'I Zou toch ook w&l erg zijn, zoo, gelijk E. wi), de
wetgever er uitdrukkelljk bad bijgevoegd wat men door eif%x\
XtipereytiTaJ te verslaan bad en dal wei oiel de ouUelooze slop-
lap 2( i iHfUt x'lP""*''- Het woord tTvat beelt den scbrijver
op dien verkeerden weg geliragt ; 'lis ook duidelijk, dat bet
zoo niet blljven kan. Uil eene aandacbtige lezing van den za-
menhang blijkt zonnektaar dat ABscaiuBs guschreven beeft ;
wpoqtntav dfxit iirivm, oTftai, if i i^fw X^i/WTaycj. (OIMAI
voor EINAI) d. U: (onder den naam van dpx^l l»ch wel.alle
■zoodaoige verslaande, zou ik denken . waarloe bet volk by
■opstekiog der banden beooenil."
Beter gelukt schijnt de emendatie op § 26 : iw) ol fthi ant-
rqv jraTf!i» wpomyiptuav 'Aiii*as, alwaar acbter uftm wordt
ingevoegd rifuivrtf.
Uet verwondert mij dal de scbrljver niet gezien beell dat
§ 30 : Toftii ixTTOy ol AiuKpirouq olxtreii xa) lepiTxitxt Tttv
ktyaftivuv &v Tt tipy*i9nastv 9 rk ft/i !vt» rav auruv tttTirov
KOTt^tijMTo , voor Xeyofitva* moet gelezeo worden yive-
ftivuv.
Met een enkel woord verdient S 30 vermeld te wordeo , al-
waar voor Tp9niyyiM.tTo voorgesleld wordt le lezen x^?^-
yiXn eo in plaats van iv rols n/tpe^tiKdriv beraleld wordt
lr)i verder § 40, waar met veet waarschijnl^kbeid xipi^'
jSou; en el i^i uitgeworpen wordt.
In § 4S waar de S. zicb met bet Iviiirep hix^*!^"^ van
Marklahd en bet tefivvovnei van Dobibe vereenigt, is nog een*
kleioigheid ter verbetering overgebleven. De Redenaar zegt:
f'l a it) Kx) ^xpaSo^irxTQW /tiv f'lwsTv , afi>i9iq ii. De tegen-
slelting eischt , dunkt mij , rxpiio^ov.
Minder kan ik mlJ vereenigen met § ii2: »&< H roi/( rri'
sdbvGoogIc
ftU A. H. G. P. VIH DKN Es.
Ifitlv, alwair voorg«steld wordi v6dr vo\>Mxiiev in le voegen
svAA0(>(. De tegenorerstelling met het voorafgaande zou dit
eiicbeD] ik kan dit niet toegeveo. Gehed ran denzelfden aard
is vat Ltcomiis g B7 zegt: griS( ykf oA itnh roiis nh ivl ifif
weplxv irainftovvTMt axiuiftp M t^ t^( t^a«ai( jSnf-
iiiitv , T^vrov ii fUnv xri. Waarschijalljk te regt rerbetert t.
0, Es alhier Kvr* ifiirtflctv, maar wil htj blijven bij het*
geen hi] biJ S S2 ontirikkeU, zoo moet biJ ook lezen: Ar»
imiovvTtit irivTxt aweiittv.
Iq % 62 waar van den Ahbopagcb gezegd wordt, dat blJ
jne^tvvei irixriivt, gis ik dat Lrctwius gescbreren beeft:
Weinig overluigend is de bewijsvoeriag, dat in § 61 de
woorden ««) uri /ituuSatfuvhv ra relxi KoiifflSti oaecht zoudeo
{ijo. WlJ zullen, geloof ik, wel doen ae vooreerst nog in deo
lekst te bebouden, Zekerder is $ 63 waar het fut, Mvxy'wp-
Txi bersleld wordU
Ik ga met stilzwijgea § 71 ToorbiJ, waar de Schrijver klaa^
blljkeiyk in de war is en maak hem Itever op § 74 opmerk-
zaam. Wanneer aldaar van Leochatks gezegd wordt; et oSr'
fiiiatv oSt' ^apcMti iiftiq, dan zai E. mi) wel gaarne toege-
Tcn, dat LrcuBous geschreven heeft ^xittasv. Vgl. S 17, 39
HI.
Zien wij verder § 00. Ltcubods zegt aldaar, dat Lkochatbs
vermoedelijk oak dezen grand tot zijne verontschuldiging zal
bijbrengen, dat hij nooit naar Athene zou zijn leniggekeerd ,
indicn hiJ bij zicb zelren had geweten aan de misdaad van land-
rerraad schuldig le ziJn. Maar, antwoordt LycnHGos, deze rede-
nering bcwljst we) zijoe oobeschaamdheid maar niet zijne on-
sehuld: »it y»f toutb itt f.iyiiv, oAV ut buk i^lwXtujtv avU
r^y vixiv lynctTiXtrev oii' l» Mtydpef; fin^xiiffe' raCrfv in
TiKftifi^ TOu TpiyfutTOf ixtl ye ri i>,lttv toutov, vlftai 6ta»
rtvet aMv lir^ xirijv iyayiSv riff riftvplttv, tv' iwiiiii riv tux^i
xhiuvov ftpuyt, rou ix^eaui xat) t^^ai ittrirau ruxoi. De zin zal
ongetwtjfeld veel gewonneo bebben, zoo Lvcubaos geschreven
heeft, i^irXevra, irxceriMrov en fttT^xtiirai zeker on-
derlusschen is het dat rinuplav niet geduld kan worden; het
sdbvCoO^^lc
AmoTATIONBS IN LfCURGI ORATIOrtEH IN LlOCUTBtC. 4t(
kout mi] voor, dal er Blaan moel ftupixv. Men vcrgelljke het
vervoig eo vooral de daarbij aangehaalde verzen.
Ik slip alleeo nog aan de anaotalies op $ 116, 134 en 144
die mislukt zyn. doch dit wordt gelukktg vergoed door helgeen
over § 14S gezegd wordt, en spoed mi) tot liet tweede boofd*
8tuk. Do uitgebreidtieid, die dit versiag reeds gekregen heeft,
ooopt mij kort te zfja en met twee opmerkingen van deq SchriJ*
ver a&cbeid te nemen. Allereerst z^n twijrel op pag. 107 aan-
gaande het^n Ltcukous $ 102 berigt dat alleen de gedichten
van UoMKiDs op de Panalktiuuen moglen gezongen ww^en. Ik
heb er ntels tegen, tnaar wil tocb doea opmerken of niet jaist
in dit puDt de Redeoasr vecl geloof verdient, die deze bepa<
ling regt goed kennen moest. Hij bad tocb eeoe wet doen aaa<
nemen, die ik met de woorden zelven van P$. Plul. de Vit. X
Orall. zal aanhalen: ut x^^'f^t tlxivxt inattivM tmv ironfrSv,
KOivif ypx\f/ii(ii»ovt ^xdrretv, lutl riv r^s ri^eae yfaptfuerix
Kfiviaiat.
Van Dieer gewigt is de opmerking, die ik wensch te maken
op pag. 101 vigg. over de wetten , volksbesluiten , bf ieven , jonr'
nalen, verzen enz., die meestal in de bandschriflen der rede-
□aars onlbreken. Ik geloof dat de Scbrijver zicb met een re-
sultaat vleit dat nog ntet zoo vast slaat. Wij bebben alleen to
onderzoeken hoe het met de verzen ging. welke de redenaars
van tijd tot ILJd aanhalen. Al de andere genoemde stukken
werdeo ongetwijfeld door den grammaleut Yoorgelezeo en niet
opgenomen in het bandschrifl, dat voor de bekendmaking be-
stemd waB. Dit is nu zeer natuurlijk met de wetlen, die ieder-
.een kon naslaao of kende of met de getuigenverhooren , waar-
van de inhoud uit den zameobang bleek; maar bet is vreemd,
dat ook znike stukken gemist worden, waarvan de lezere den
inhoud konden gissen noch te weten komen, b. v. bij Dbho-
STBuns de urofty^futTx tuv Vitiiiov &iKtiiii,Tav. Hen weet ove-
rigens dat deze stukken in den regel ontbreken , zeer dikwyU
geheel of gedeeltelljk onecht zijn, somwijlen uit de woorden
van den redenaar ztilven ziJn opgemaakt, in welk geval zij vol-
maakt onschadelljk zijn, eo daUziJ bljna allijd veel meer be-
sdbvGooglc
416 A. H. G. P. TA* DBA Es,
dorven zljn dan de redevoering, ivaaria zij geplaalsl zljn.
Haar hoe was bet nu met de verzen, weike de redenaant
aanhaaideD? Kwamen ziJ oorspronkelijk in het Handschrift voor
or niet? Het antwoord is dunkl mtj arhankelijk van deze vraag:
lazen de redenaars die verzen zelven voor of geschiedde dil ook
door den grammaleusf Van roorlesen door den redenaar kan
geene sprake zijn.-daar hij ongcttvijfeld uit het boord sprak;
dat hij ze kan gereciteerd bebben ts a priori waarscbijniijk
en kan bewezen wordeo. In de redevoering legen TmABcnns
baall Abscbinis een paar niaal iia en tweeregelige verzen aao;
het is vrij ongerljmd te denkeo dat hij midden in het vuur zij-
ner rede telkens den grammalevs zal bevolen hebhen ze voor te
lezen. Wanneer hij verder § 144 zes regels uit UoHaaiis cileert,
zegt hij uildrukkelijk: hi ii ra /t)) & iyii vuvi ju^AAw kiyity.
Hij is echler zoo weinig consequent dat hij £^ne bladzijde ver-
der xegl: Aiyt wpSrov r<i vtp) tv( 'ZKropof rifutflttt. Een klaar
bawijs, dal de redenaars hierbij geen vasten regel volgden.
Doch hoe dit zij, wij moeten onderzoeken, wat van dten aard
opgenomen werd in het US. faetwelk ter verspreiding beslemd
was. Dat al de stukken, die door den grammalmts voorgelezen
'waren, faij wijze van bijlogen zoiiden gevoegd zijn achter de
redevoering zelve is eene willekeurige hypotbese van E. Inle-
genileH is het zeker dal de wetlen, voiksbesluiten enz., dio
ovcral onlbraken, zooveel doenlijk door de Grammalici tusBchea
den teksl zijn gevoegd, waaruit zij intusschen later weder groo-
tendeels verdwenen zijn, zoo men althans met eenige waar-
schijnlijkheid mag aannemen, dat zij bun werk niet tot enkele
oralies, als daar zijn die van Dbnostheiibs over de Kroon en
tegen Macartalua, zullen bepaald hebbcn. Voor dit verdwijnen
nit de HSS. spreekt ook de omstandigbeid, dat niet al de stuk-
ken van dien aard, die wij (bans nog bezitten, in aUe HSS.
voorkomen; en, wat merkwaardig is. de HSS , waarin zij ont-
breken, zijn niet allijd de slechlste.
Aan te nemen dat dc verzen all^^n hij ivijze van hijlage zou<
den zijn rnedegedeeld, dit loch is het eenige dat van de bewe-
ring van G. zou overhtijvcn , mist altc naarschijnltjkheid. Daar-
enlPifcn hcwijst hij uit Asscn. Cies. % 113 nvcrtuigend, dat der-
gelijktf verzen, in dil geval een orakel, ook verkeenl wordeu
:y Google
Ahiwtatioiiis IK Ltcurgi OaATtoimi in Lbocratkn. 417
aangehaald; terwiji deie zelfde omalandigbeid bij Lrc. Leoer.
§ 132 meer dan waarBchijalijk is. Wij mogen hieruit eveo>
vi%\ niel besluiten, dat dergelijke verzen in 's redeaaars band-
scbrift altijd zoudea onlbroken hebbea. Onderslel eeos dat Lt-
cniuiDs de verzen die bij $ 92 zijner redevoeriog citeerl, niet*
opgeschreven had of, wat op betzelfde neftrkomt, maar alleen
veel OQwaarsnliijnlijker is, op den kant niel had aangeduid, aan
welkun dichter en aan welk zyner werken hJJ zijn cilaat onU
leend bad. dan zou faet bij de ODTolledige aanduiding io den
lekst: Tuv ipxtelay rivit irotiiTuy, den Grammatid toch wel On-
mogelijk zijn geweest uit de onlzettende naassa verzen, die to
Atexandrie leb\inaer beschibking slouden, de regie op levisschen.
Nu kan er geen twijfel zijn ot Licvnaen been juist dezelfde
verzen gecitecrd, die wij ihans bij bem lezen; bij baalde er
welligl meerdere aan, maar men zieL diiidelijk, de emendatie,
die ik op § 61 beb voorgesleld, komt bet nog bevesligen, deze
verzen behoorden er allbans ook loe. Evenzoo komen bij Abscb.
Tim. verzen aangebaald voor, die zonder nadere aanwijztng
van den Rcbrijver niet ligt hadden teruggevonden kunnen wor-
den, zie b. v. % 128 en 161. Vtirgclijkl men nu daarmede
belgeen ik reeds als eene opnierking van van dbn Es opgaF, dat
de beide regels Lrc. Leocr. § 132 verkeerd aangebaald zijn, dan
Tolgt dat er in bet atgemeen wel eenige waarscbijnlijkheid be-
staat dezelfde verzen terug te vinden.diede redeiiaar had aange-
baald; maar dat het ook evenzeer mogelijk is, dat bij zelf niet
naauwkeurig ts geweeitt in het opgeven zijner hronnen; bierdoor
en door de crkende slordigheid ook der oudsle aTschrijvers zijn dan
de oorspronkelijke verzen verloren gegaan, terwlJI faunne plaats
door de GrammaHci is aangevutd, belzij door oude en echte
verzen, maar die de Kedenaar niet had aangebaald, helgeen E.
bij § 103 onderslelt, hetzij door ongescbikle prullen van later
tijd, die in den zamenhang ongevcer pasten, gclijk in % 132.
Eenvoudig eene phrase op pag. 108 der disfserlatie gaf mij
aanleiding dil punt met uilvoerigheid le behandelen. Mijn vriend
KiBHL hield, Mncm. II. 271, de verzen van Tyhtabus, welkc
bij LycuKGus warden aangebaald, zonder aarzelen voor dezelfde,
die de redenaar den ongelukkigen LEocRiTBs naar bet hoofd bad
gcworiten; v.o De.i Es dcnkt dal zij later zijn ingcvoegd, loeti
sdbvGoogIc
418 A. H. G. P. VAN t»n Es, Anhott. in Ltc. Out. ih Lbocb.
de ecbte venen van TnTAKos verdwenen waren. Ik geloof niel,
dat de zaak met zekerheid kao wordeo aitgemaakt. Ik vind
bet gevoelen van mijiien medearbeider ie(s waarecbiJnUjker
^ dao dat Tan E. ea kan mtj zeer goed verbeelden, dat LTCtneos
en zijne tijdgenooten het lapwerk, dat wij onder den oaam van
TntTABUB bezilten, voor echl geboudeu bebben.
Ik neem biermede afscbeid van den Bcbryver der Annolalio-
ne*. Eene dissertatie laat uit den aard der zaak altljd veel ge-
legenheid lot iturtfiM (ppeyrlte^; moge de gelegeoheid en de
lUBt tot verdere stndie van Ltcuaaiis den Scbrgver in zt)DeD
nieowen werkkring niet ontbreken ; bet zai mtJ altyd aange-
naani zljn bem op dit of op een verwant gebted met de rrucfa-
ten van zijnen arbeid le ontmoelen.
Haarlem, 1!> AugustUM 18B4. S. A. Nabbr.
BLADVULL1N6.
In de eerste Olyntbiscbe Redevoering wil Dehostbinis onder
anderen betoogen , dat Olynlhus alleen kan gered worden , zoo
, de ^heaers eene dubbele tegermagt aitzenden , de eene tot
onlzet Van de bedrcigde stad , de andere om middelerwijl de
kusleo van Macedanie te verontrusten. Want, zegt bij § 17,
fj il iarifov toutuv ixtyaf^vfre , Sk¥u ^^ (lirattQf uftiv ilj ^pix-
vttst yivnTti. the yip ifiiiv rijv Ixsinou xxx&q Toiouvrav i/ro-
ftelvxt tout' 'O?kuviov xstpa^yiTeTXi , pfSlui; M riiv olxelitv
iktav iftwttTXi. £r kan, dunkt mij, wel geen twyfel zijn
of er stood OlKQIANSnANGAenN . d. i. M T^f olxelay
ixxvt^Sciiv. Hetzelfde werkwoord moet ook bersteld worden
by TBucroiDBs , I. 24 , alwaar van de ait Epidamnus verdreven
aanzieDlijken gezegd wordt: o'l ii iTt>.i6vTtq (tt-rk tZv ^xp-
^xpm i>.iZ'vro tooj iv rg Trif^ei xxrx ytjv xx) kxtx SxXxavxv.
lees iwxvtXdivTtq. Men waclile zich bier xa^ixUvriq le le-
zen, betwelk van bannelingen gezegd wordt, die in bunne
vaderstad weder worden opgenomen; irxvilvxi daarenlegen is
in bet algemeen terugkeeren. Het onderscbeid' is zeer duidelijk
blj Ano. de Myit. % 80 en 81.
H., n Aug. 1854. S. A. N.
sdbvGoogIc
PROEVE VAN BERSTEL
DER VEKLORENE BOEKEN VAN
LIVIUS.
Zoolang nog geen compleet exemplaar der Historioe Bomanae
Tan LiriDs is onldekt (en hoe gering is onze hoop op zulk eene
vondal?) inoeten wij ons bebelpen met de scbrate berigten, wel-
ke de gelukkige schrijrers niL latere eeuwen, die zljn werk
allbaiu Tollediger dan wiJ besateo, aan de voor ons veriorene
boekea outleenden. Deze meeslal ODiameDhangende en ver-
sjiireide beriglen boezemen echter nog zooreel belang in, dat
zij het gemis banner bron dubbel doen geroelen, en de
zncbt levendig maken om zoo veel mogelijk le herBtellen, wat
grootendeels, naar alle waarschynlijlcbeid ooherstelbaar, is ver-
loren gegaan. Bekend ii de veel oniYattende arbeid van Joh.
FiuiffiHKHiiis. die in zijne supplementen op de geredde boekea
Tao Linos naar eanleidiog van alle ctassieke schrijvers, welke
hem ten diensle stondeo, met veel talent en verdieoste ge-
tracht heeft de veriorene boeken op Liviaansche wijze terug te
geven. Een bezwaar echter tegen de metbode . welke Fuihsbi-
MinB volgde, vind ik daarin gelegen, dat hi], nataurlijk met
bet doel om zijne stipplemcnten zoo volledig mogelijk te maken,
(Ule classieke schrijvers gebruikte. Op deze wijze toch loopt
men ligt gevaar van aan Livius iets op te dringen , dat hij nim-
mer geschreven noch gekeod beelt, en bij uileenloopende be-
rigten is bel dikwerr onmogelijk om juisl datgene uit le kiezen,
wat Livms gekozen heeft, vooromlerstellende, dat het feit hem
bekend is geweest. Wanneer oten derhalve de verlorene boe-
ken zooveel mogelijk in het leven wil terug roepen, dan beboeft
men niet zelf een volledig verhaal van alle ons bekeode fcilen,
die op den weg van Livius lagen . en in zijnen geest te scbrijven ,
sdbvGoogIc
420 PROEVB VAN BEHSTKL
luaar door uituder iiaar volledigbeiJ daa naar zekerlieid le stre-
ven trachte men sleclits zoo oaauwgezet, aU de gegevens (lit
loelatcD , de woordeo eu gedachlen van Linus terug le geven.
Ik bchoef oiel le beloogeii , van tioe gruot Itelang eene ver-
eeiiiging alter overbUjfselen der verlorene boeken is, teu einde
too vecl mogeUjk na le gaaii , weike liun inhoud was. Ik heb
daarloe eene, voor zoo ver ik weet, uog ongebruikle melbode
gevolgd eii reeds op hel 12*, lo*" en 14* boek loegepasA, w«lke
mi] aanvankelfjk zeer gewenschle resultalen heert opgelcverd.
Hel is, mij namelijk gebleken , dal niel alleen its epUomalor
van Livius, niaar ook Florus, Eutrofius, Orosius, lioogsl waar-
SGhijnlijk ook Valerius Maxixus, waar zij gebeurlenissen uit de
tijdvakken der verlorene boeken van Livius behandelen, niemaad
anders dan dezen Rchrijver als hron gebruikt helibeo. flet be-
wijs van deze stelliog zoude miJ te ver aQeiden; ook vertrouw
ik, dat velen, tnisschien wel alien, met niij tol hetzelfde resul-
taal zijn gekomea. Of van nog meer scbrljvers, daa de ofge-
Doemde, omtrenl buiine brou betzelfde mag gezegd worden is
miJ nog niet gebleken.
Wanneer men nu de tekslen dezer verscbitlende schrijvers
boveo elkaar plaatst, zoodanig dal de overeenslemmende woor-
den en gedachlen onder elkaar komen te staan, of naast el-
kaoder, wanneer slechts iin eenig berigl voor ons bewaard
heett, dan zai men niet alleen alle berigten Inj een verzametd
verkrijgen, voor weike men met zekerlieid kan inslaan, dat
Livius zg gekend hecft, maar ook zijne gedachlen, ja zelfs nn
en dan zijne woorden terugvinden.
Eene proeve dezer bewerking laal ik bier volgen.
LIBER XIL
Oroiiiu). DoblwlU et Domitio cot. Lacani Bnittii SManilei qtiiMi«a cim
Edtropius). Itbrum Sammtuus
StraicU et Senonibu* GallU beta locieUte , cum rediriTUm
TUSGISQUB GaLLOBUH COPMB SB lUNXCRDHT
oontra Komuioi bellam nolirentur, KodmdI ad eiarandoi Galloi mUera
CONTRA BoHAHOS
Livii Bpitome). Quum Romanorum
sdbvGoogIc
DBS VBBLOBIIK BOSEBX VA!1 LlVIDN. 421
legalM: quoi cum Galli iDlerfeciuent,
legali a Gallii Senonibu$ inlet- fecti eisent, L. Caeeiliiu
preelar ob olciioeDdam legalnrum necem, et comprinwndnni tiUDullniii bottioMi
praetor cum legionibut ab iit caeniM est.
cum eurcidi miiiiu all EtinKU GallUque oppreuiM ioteriil.
Seplem pneterea triliuai militum in e> pugD> ocoUi, nalti Dobilai tmoida-
ti, tredacim millia etiaa militum KamindrDin illo bcUo pniitnia lont. lU
Mitem ijiiDtieicaDiqiie Galli «uneruat, toti* opihn* laii Konu detriU ti.
Flonia). Omnes reliquias
eorum in Etniria ad lacum Vadimonis Dolabella delevil:
SkD COM BdMAM TE.XDIRinT A Glf. CORIWLIO DOLABBLLA COS. DILBTAE SUKT
nequis exstarel id ea gente, quae incfinsatn a seRomani urbem
gloriaretur. — ImmiDet porliii ad pmpeclum marts posilum maius
Tventtnl prMpeotim ipecUculo
Quum a Tarenltnia
theatruni. .Ludos Torte celebrahant. cum adrcmigautem litori
UiMtri
Romauam classeni inde videnl.
Roniiiiani claiaem foita praatereuntem faoitiliter iiiT*wraiit, quiuque tan-
Romano clauli
turn naiibni lii per fugun eUpiii: oslera retracta in porlnm olaiiis, et pro-
fligata eil, praefecti DaTium trociilati, oomei bella utilea caaii, reliqni pietia
direpfa easel. Huurnvtro, qui praeerat clasti, oecito,
Tanditi lunt. Continuii iniMi Tarentnm • Komanii legali , nt da illalit
misii ad eos a ttnatu legati, ut de' tit
Sine mora aderat Ipgatio
qucrereulur ininriii, puliatique ab iiadam, auctai Inmper iniurilii relnleranl
queref-entur iaiuriii pulsali sunt.
querelam Terens. Banc quoque Toede per obscoenam turpemque
Faleriut Maxtmiit). CVm grarutimat tU iMuriiu aeetputtnt, aiui« ttimn
TARBNTlIflS , QUIA LEOATIS RoMASCIRtlll IlflUBUM FBCISSEHT,
diclu conlumeliam violant.
vrina retptrnt tutt,
legati a ttnalu rartmlum ad rtt rtptttadoM mitsi in Ihtalrum, (at ttt mt-
tuttudo Graeciat) intradHcti. Ugationtm, jm'iiu oEctpfrviif ofrMi, ptregtnint,
Dt Itit , juat paui ariat, quttli iim tutU, nt quid ultra eo nuaiafuM *tttt ,
fofiwmitwr, i'iui'Ah^< jWttsntiM <onim aniiqui morii ruptctna datort, qui
*i eentTmiKa gravUnmui luuet'hn- M MMi'fur, mntUi nam pahiii.
,db,GoOglc
4SS Pnnn van
Ki «n*i« bellum iaseui toortoni eiL
Ob id bellum iii tHdiclum est.
Ex hJDc bellum.
BKLLDM INtHCTUM EST.
Komuioi, qui qoantiqne hoitai oucnmitrepeTMit, pentMtientM, ultima aik^t
Sed apparatus horribilis
DMeliihu prolfllaniu qunque io artut cogcre, hoc eal boi qui id ntlie Mupet
tnffldeDdae pralis caau Tictbuit, militiie wbcriliere; qnippe cnn fnutn da
prols can lit, nUi nbiu prawentiboi oonauUtiiT.
Itaqne Irmit Id UDiTanu TuootiDomm fioei cum Amdlio Mniula raercIlBt
Romaoai, Igni ferroqae TuUt odiih, plurima axpngntt oppida, ininriwi ia-
Samnitei defecerunt. Advernit eoi el Lucanoi el Brutliot et
Etruicos aliquot pneliii a cotnpluribui ducibut bene pugnalum est,
CoDtinao TaMntiiioi, plariniii GDitiiDOTiiiii preeiidiii (dlloi , ~"*~
cum tot simul populi pro Tareiilinis consargereat.omDibasqiie
Tarenlinis
PjrrLai luil,
vebementior Pyrrhus,
Pyrrhut, Epirolarum rex, ut auxilium ferret,
IlLI PvBBHUH, EpIBI HBGBH AtJXllllIN COITTRA Ri>-
qui etiaia in *e oh niagnitudinnii Tiriom ooDiUionuD-
IIAH08 FOrOSCBRUnr, QUI XX GKMBIIB ACHILLIS OaiClflRH THAHBBAT.
que, inmmun belli nomcnqm traduil, nam Tu«a(iun atpote
n LaMdMmDBiii oondiUm cogsaUjuqua GraeoiM cin'tatam
qui ex Lacedaemoniis coDditoribus semigraecam civitatem
Ti*dicatuni> toUf Yirei Epiri , ThnMliaa el Macedouiae,
Tiodicaturus, cum lotius viribus Epiri, Tbessaliae, Macedoniae,
alephantai etiam uique in id tampiu ioYiuu Romania, numero XX in Italiam
elepbaulisque in id tempus incognilis
inllaliam venit.
Is HOX AD It&LIAH TSRIT.
Taiil: terra, mari, Tiria , eqnii, atmia, bellnii ad pMtremam Tiribaa «•■■■
terra viriis , equis, armis, additoinsuperferarum terrore....
^liaqaa terriliilia: niii quod Delphioi illiot Taniiiimi apiritna, et mendacit-
rimi aebulooia, quem magnam ipal Talam ferunt, rMpoDiD cireanTentiu an-
bipio, eiitum fecit eiaa, qui non conlaluilael.
Quum in praegidium Rkeginorum legio Catr^na cum prae-
fecto Deeio lubellio mtsia etiel, occim Rkeginit, Rkegivm oc-
sdbvGoogIc
DID VBHLORinB BOBKBH TAN L1TIU8. 423
LIBER XIII.
Edtbopius). Missus est conriu edh coifSUL P. Valbbios Lai-
Tuiug, QUI cuH ixflobatobks Pthbhi CXPISSKT, IUSBIT IOS pib cas-
TRA DUCr, OSTEiTSl OMnH KXBRCITUM, TUHQDX DIMITTI, UT UXUHTU-
BKlfT PyRRHO, QUASCUNQUB A KoNAIfIS AOKRBNTUII.
Omiiu). Ilwioe apud Hentel«am, OunpuiUe urbeni, BnTiuniqiia Siiin,
Florus). Apud Heracleam elCaiopaDiBe fluTium Lirim
prinu inter Pyrrhom nsom et LaeYtanm ooaiulsm pa^> cxmunUH Mk
prima Laevino consule pugUa
Livi'i Epitome). Valerius Laevinut cdnsul
PUGNA not COHHISSA.
CoDiiuntiu eil gr«Tii)ii>ia cerUmiiM die* , utminqiie omnibos mori intoDlb ,
quae tain atrbx fuil,
parum prospere advertus Pyrrhum pugnavtt,
fngaro nMcU*.
ut Frentanae tunnac praefectus
Obsidius, ioveclus in regem, lurbaverit, coftgeritque, proiec-
tis insignibus, proelio excedere. Actum crat. nisi elepbanli
CUM lAH PrnRHUS FDGERBT RLBPHANTOBUS AUXILIO TICIT ,
elephanlorum
coDversi in speclaculum belli procurrissenl: quorum cam mag-
XlephaDloi >ateiii inlroductoi Inter CDneturrntM igmuiK mole ter-
maxime
niludiiic, turn deformitate, el novo odore simul ac stridore Ron-
tUhIm, farau Craces, odon gnTei, ut lidere RoDmipB-
QUOB HOHAKI
sternati equt, cum incognitas sihi bellnas amplius quam erantt
TitanlUmi equii, noro genere pognaadi cimuntenti el lerriti
BXPATBBUnT l.1C0«inT0S,
inusUala facte temtii mlitibus.
suspicarenlur, lugam slragemque late dedenioL
diffagerDDt. Sed poilqnua
Kinncini quarU* lagionif primul huUtu*, prolenlun Id ib numim
C. Miuucius quarlae legipnis bastatus unius probofscide ab-
balliuM gladio doMonit, at oontorbatam driore valiMri* a*erti bdlo tUgat
sciisa mori posse bellues oslenderal.
in inoi tMtire ownpuUt , einfqite bnnodaiato diMnnn pertarixri so perndiceri
sdbvGoOgIc
4^4 pROEVe VAK HIRSTBL
cnepeie, flnii pocnae etlam beaeficio nootb impoiilBi eiL Vidos f(ii*s«'
SED. PIXBM FROBLIO VOX DBDIT. LUVIHUS TAMIIf PBR
Koflunai turpii fuga ptodiiUt , quonun tunc ee cidiue refemnlur peditaB
HOCTBM FDGIT. PlBRBDS RoiUIIOS
14,880, capti 1808, Mjaitei •uleia CMii 848, ctpti SOS, ligu wniui S2.
GEPIT 1800, BOSQUE SUMKO H0.10U TBACTATIT,
captivos indtilgenter habuit.
lUm qiuntai e direrxi nnnenii •ociomni Pjnhi tmiit eMtincloi, ncnw-
riw tradltoDi noQ eil: muiim quia •eripContm Tetenim moi ail, tat M parte,
enlenl dimoB Tictorii; niii 'forte cum w)m pauci cadnnl, nt •diiiintiaiica
terrarainquB lirlutit augeal pancilai peidiloram , aicDt in prinw Penid bella
congreiiioiM apnil AleianilnuD ■agaum fuit: cni inter 40,000 fera koftiiun
tnkrfscla, noTcm taatununodo in CKercita eiui pedilei defbiue nbrnalnr.
Pott id proelitim cum corpora Romatiorum , qui in acie cecide-
runt , Pyrrhut iuipicerel , omnia verta in hotlem invenU.
interemlos cremavit. Omnium vulnera in pectore, qoidam
OCCI80S SBPBUVIT. QdOS CUH TULRIBI ASVBBSO
bostibus suis iDiiDortui, omnium in manibus enses, et reliclae
in TuUibus minae, et in ipsa morle ira vivebal. Quod adeo
Pyrrbus miratus est, nl di-
BT TULTC TBUCI BIUH HORTL'US lACSBB VIDISSBT
TULIS8K AD COBLim MA.'^DS DICITUR CDH HAC
voci: Si TOTIUS OBBIS DOHINUH BSSB POTUISSB, 61 talbs sibi hilitks
ceret: quam (acile eral orbis imperium occupare, ant mihi
COimeiSBEHT.
Aomaois mililibus, aut me rege [tomanis.
Sod Pyrrhoa atrocitatem cbdii, qaam hoc bello eieepeiat, diU toi* homi'
nibuiqae teilatn* eat, adfiBeiii lituliun in tempio Taienliui loiia, in quotkHc
Qui ante hao
Invlcti fiiTBK tIH , pater optime Olympi ,
hoa ego in po^na Tidi victnujue tarn ab iidem.
Et earn a aociti iDCreparelar, onr *e (ictum diceret, qui viciiiet, relpMi-
dliie feriur; dae ego, ai iteram codem modo licero, *ine nllo mitite Bpinnn
Inlcrea Bomanni eierdtas, poitijniin licloi clam fbgil e eailrii, miaeraU'
tem belli cladem gnrioribn* monstris auctnn aominililatamque peneniit. Run
pabniatorei forte coDgreiaol leluli hoililif quaedam oborta tempeitas, cnm
borribiU fngare coeli oomptoi, lUria fufaninibui eiciuMti quippe 84 «araia
idem tarbo proilraTit, 2! leminecei rclieti, iumenta euoimaU el oipta [?]
3d by Google
BoniN VAN LiriDs. 4Sl»
qaMi plntimi, nl mmito oontifina Don riinnni TattaUoai* Ailarae wd railatto
IpM reibnilar.
Posiu PrsRaiis iuiktis sin SAimmBus, Lucaihs, Bruttiisodb,
prope ciiplam [Irbem
ad urbem
ROHAH PIMIXIT, OIUIA PXBBO IQKIQUB TASTATTT. CaIIPAKUII DBPO-
Fregellas, Lirim, CatDpaniam po-
Romam proeeitit po-
PDLATUS 1ST: ATQUE AD PbABRBSTI TBNIT, HILLUBIO AB URBB 18.
pulatus a PraenestEna arce prospeiit, et a SO
pulabuftdus,
Hox TIRBORB BXEBCITUS, QUI tUH COHSCLB SIQUBBATUB, IN CaHPA-
lapide oculos cet.
IflAM SB BBCBPIT.
Quae auLem eonim, qui iuperfuerunt , io reparaudo exercitu
fesUnatioF PyrrtiuB, video me, inqnit. plane Herculis sidere
procreatum, cai quasi ab angue liernaeo, tot caesa hostium ca-
pita de sanguine suo renascuntur. Captivos
Lbgati ad Pvrbhdm dr aioiiDitsis captivis lusn
C. Fabrieiut ad eum , at de redimendtt captivis age-
Vuann Kumi). Ligmtii JlMMMnx* Md r t dim tiidat eaptittt
ret, mixtut a Senatu, — Captivi
taitra ma ptttmtitiit, fuo ncMu maimit, Li/e«mtm
Motatmai otsteM mitit ; jvogv* hanoraliut txcipertntur , ipit eum omalo
AB BO HoifORirici sdscbpti sunt. Captivos
(jm'faAi txtra partam acairrit,
SINI PRBTIO ROKAU HISIT. VvVk BS LBOATIS RoMAllOBUH FaBBIGIUH
tins pretio remitti lUiU.
Bine pretio restituit. Fabricius oblalam sihi a rege
BIC ADHIBATUS BST> DT, cum ItM PADPCBBN BSSB C0GB0VIS5BT, QUARTA
partem imperii
PARTE BBONI PBOUfSSA , SOLLICITABR VOLtJKBIT, UT AD SB TRANSIRBT ,
— a rege lentalut ett ut piUriam de*ereret
GOHTKHFTUSOUB A FaBRICIO BOT.
ffutlra.
repudiavit.
[Fatrieint) Ugatitt ad Pjrrkmm prtftefu, euat apui mm CVmom ThMialmm
■ oitJiMitt, fumdam Mh*iiiMuim elantm tapinlia nadtr§, n* quid
sdbvGoOgIc
PrOBVI VAN HKmu.
aectpil, eonhiBiajitt Pyrrka el Samnitiiut ittam tapitntiam dtpntMmt wst.
Qoam con PiniHDs insiini BoManordm abwkahohi ViraKsTii
A Pyrrho
LMATDH MISIT, QCI PACBM ABQUI3 COnDtTIOnUnS FBTIUT, PIABCI-
leyaiui miitus ad snttum
Legalis misBis, ut Taclo foedere in amicitiam reciperetur, omnj
modo annisus esl(Pyrrbiis).
VVmt TIBUH, CinSAM HONIKB: ITA DT PvBISDS PAKTU ItALUB, QBIM
Cineai petiit , ul componaidae padi eatiia rex is
lAH AUIS OGGUPAVERAT , OBTIKBBBt.
wbem recipfretur, de qua re quum ad ftequenliorem Senalum rt-
ferri plaeuitsel , Ap. Claudiut, qm propter valetudinem oeulorum
Appio Caeco
iamdiu amtiliis pubtidi te abilinuerat , vemt in euriatn , et teiUentia
pett»rtBt«
»ua iewit, ut id Pj/rrko wejareTtit'' (dr.Vii. El't: Vlll. 13. »)
Pax DisPLictirr, HBiuiniATtmQDs PrfinHb' a sbAaYO est, kvu Halt Ro*
HAinR, insi BX ItALU IlBCBSStSSBT,(>ACeittiASBtlbflO!tp6G^K. Ttm BdMAKI
Cettrmm am »t megtH jtntii, «f tarii gtMH* * '^wM* [Pi/n-Jd], tarn vir»-
rwm gaoBt /iHtiMmm uptA «*m' Mvlura tirtt Stl^et /irrlmhir, mmlla inifaMm
cum muaeribus
Jm» U m na ptOmit. Otm w ^ ' a tHi aa pU t i ti- um nivinm titonm n mrn tntm a
ab urbe pubi
CAPTIVOB oh^s, qdos
Pgrrho rtgt ultra mimm nctpUttnt, dnrtvrntnt ut »w iit, fw aflM mti
PtRBHUS BBDSIDBBAT, . lUBtBBUMT IHFAHB8 BABB8I
mtraiit, in fiutditeruni ausilia tratutriitrtntur ■■ nt** gvit timm Intra cattrm
tt n i trtt, MM* hoam §»trA oiM^fdaAlm velh ani/aita eingtrtt, turn tmtarnm
M ptUitut kaitrtt.
QUOD AiWATt CAPI POTVfSSBNT:
IOC AIITB BOS AD TETBBH STATOM BIVBRti
iit auttm ad prufinm miUtiat ordifint rteurtum prtpotiunat
QUAM 81 BINOBDU bOSTIUM OCCISORUM SPOLIA RSTDLISSBHT.
m' Una «F ftoftthw tptlia tuHttnU
Ita LifiATDa Ptbrbi bbvbbsds bst. a quo cdh quabrbwt Pruat»,
inlerroganti regi suo
onAiii RotiAM cow-rixts&KY, Cmki mxit, iomim a patmu ti-
sdbvGooglc
DIB tBBLORm BOHBK ViM IdTIDS. - 4S7
qnid de hoitiuiii sede sBntiroU , UrbesL temt^um. aibi vtsam , te^
BliSB; SCILIQIT TAUS IL(,IC rBRC OHmCBi- QliLW IIHIM pTflBBUB APOD
natum regum eoncesnuo esse. ; . ' . ' . ,
EpIHVH n B^LIQUAH fiaAKUH PDTillBYDH.
Ckk Damitiua eenior primui tx i ftibe luttrum condidit. Cenia
mnl amun eapit* 13S.212.
Hbsi Mnh conTB* Ptsbhoh ddcu P. , Siilpjuhb «r- OiciM .Mm
Curio Fabricioqoe
I10N8M.K*.
eooBiilUuis
■iM■|a|4p^ inter Pyrrfanm et Komuios oomalBi piigna In Apalias Ani^w, A^t dW
llenm vffern^f fyrrf^nti . pug^umeft. , ; _ : ,
in Apulia apii4 Awnluw
«]a^ btyi ad DtrM^Di). Vd, iwpws jhI ^idupi, TiobatU-jid JUi|WBOf.,,M^
^|i.6i^.CU^/^ . . ,,_ ,., .;;:-.;: . - i , 1 ■ ■ ■ J j •; (
melius dmiicatum est.
OMiit. Run com din^obajae conctii Ja mntnun. cteden raentibus, aocq}!
"' ' iTetfanlecIa'diflnisTuUVq'uatti'nox
' CEiTiirii^
b«IU Moderet STenlns, Pjrrbni, tnniQio I^icluo
dirUneret,' poslremusque riiglen'tittm'ipse rex a satcfliiibus liumero
COMMISSO PvRBilUS VU^nBR&TtfS "EST,
iiueiai , prio^ ceiiit.e proelio. Sed el Paliriciiu legttu) tuno vnlneraliu eii.
sauciiis in armis silis refeiTetar. .',■'.
E1«pliaiitl ptimt pneo* Tdln^nrt, atqni hi' Aigtm cogi' - pOitt
lam belluaram terror exoleverat. Miuucius belluas morl posse
d«pntimi, d«mdB mMactt* inter pcnlsriOn ae mtAtlm ighibnt Msgltad,
oatenderdt. In i^Ai- pila congeAte sunt ,
«id«al«i h)*upn tBB«litoal fawto trt^Mo MtamhMnlMi 4rilM 'tub Ihtn.
eL in turres vibralae (actss, lota hoslium aginina ardentibns ruiail
6hM MlM^in M pajpid'i' . - *M0 .fta^anlmt da oHKitt 'rm PjtM
vflarueta. ■ ■-■..ni ■ ■ ■ - ■
tLBrttiTriumBrtan, TAflTOHilOOO ax KoiUrita ciHai,. aosliini
SO,00O pMilNla iml. HagU ii«aa dUla tB, Hinananiki 11 amlM* ■oat.
20,000. PtbbHds TAiiBffiiiM vueirus.
(So Mfai j»<>d a4ctrnU ^frrkitm ftr4ktur), Cffthagutimut . 190 ntpivm
tt»*tfn in pfoMtidinaa RomanU Ottiam itftre cum mMiMtnt, naoftft plaetfit
hgatitt.ad duetn .4orutit I'ra, jui dictrmt , ■ p^pulun Bamanum blll^ »utf*ptn
lahri, quat tua milila gertrt pot ft , pTOindt cloitem Carthaginftn redutenut.
Cam OMha^niauiiiis qmrlum foedut rmwUvmi^ • \
sdbvGoogIc
4S6 Pboiti tar biisiil dir viRLonm Bonn van Lmvs.
LimnCTO AMNO, CORTU PntHDK FaBKICIDS in HISSIIS, QUI pntTS
mn LISATOS SOLLICnAU HON POTDUAT, QUAITA BKSHI PUT! WWO-
MISSA. TdH, cum TICUIA CASTRA IP8I RT UX HABIKUTT, KKDICOS
Quum C. Pabrido ammU it, gui ad eum s
CurioB medicum
PtUHI AD SDH ROCTI VUIIT, PBOmTTKHS TUMO PtRUDH OCCISU-
Pyrrho trmufiigcrat, polUeeretur te MHMum ngi dalunim,
TfiDale regoi Pyrrhi caput
■m, SI Sm AUQDID FOLUCIUTUB, QUIH FaBIICIUS TUIcnw UDIia
eum iiuUdo ad regent
oSerenlem remisit
'HBBITAD DOMUnni, PVUHOQUI OKI, QDAI OOITTU CiTOT KIDS HKDICm
remitttu etl.
sroFOiiDtBSiT. Tunc skx AUniATUS iDK sixissi FxtTDi: Illc car
Fabucits, qui DipnciLins ab HoiogiAn, quam sol a cuuu sdo
ATun rvnst.
Res praelerea amlra Etnueoi, Lueanot, Bruttiot el Sam*ite$ pro-
tpere gettaa eontin^.
0(1 deze wyze, geloof ik, is een herstel vaa LiTins biDnen
zekere grenzen mogelyk, dat blj wetenschappelijke ondenoektn-
gen ran nut kao zijn. Zoo toch wordea alle oTerblijrsden , hoe
schamel ook en ontuirer, bljeengebragt, en de reeds zoo zeer
gewljzigde tekst ia hel geheel niet meer door ons toedoeo ver-
anderd.
Builendien leerea wij op deze wijze de betrekkelijke naarde
der boveo opgenoemde schrljvers gemakkeUjk kenDen, eo in*
xien , wat ieder rolgeos zljue opratlingeo bij deo oorsprookdijken
tekst Toegde.
Misschien zal men mij legenwerpen, dat ik om mijo doel
te bereiken op Bommige plaatsen vrij willekearig deo tekst der
gebruikte schrijrers )ieb omgezet. Deze aanmerking lou stellig
van Teel gewigl zijn, indien ik eene uitgave van een dezer
scbrijvers voorhad, docli eene kleine onizetting der woorden,
zonder dal de zin in bet minst veranderd wordt, is naar ik
meen zeer geoorioofd, om de overeenslemming losscben de ver-
schillende scbrijvers nog duidelijker in bet oog te laten valten.
Leydem , Aug. 18$4. J. A. vaii hr Ghus.
sdbvGoogIc
»B HERZIENlNfi VAS DE RONEMSGHe SIfiSWET.
TwM footen, ngt BfACitiuT, zQn hot Terieidelykst bt) bet
vei^eltjken vao vroegere tijdeD met de onze. De eese it, hel
tegeawoordige te red oaar Let vcrledene te beoordeeten. De
andere is. zich het verledene al te zeer naar het tegeawQordige
Toor te ileUen. De eerste dwaling is die van stiatsliedeo die
vooral hel goede waarderen dat bestaat, en de bezwareo van
verandiering vreezeo ew zij de voordeelen van veranderiog be-
geereo. De sndere dwaling ligt aan hen hel naast, die borenal
verbetering beoi^^ van het bestaande dal ondoelmalig is, en
eerst de voordeelen, dan de bezwaren van verandering in *to<^
krijgen. Gene ia 'I verderielyiut voor den ataatsman , deze
't gevaarlljkat voor den gescbiedschrljver.
De stdler dezer regelen hoopl, tusschen beide klippen te znl-
len dooneilen; immers terwljl ht) een titel koos, wdke die ra-
ting xou kannen aandaiden, waarvoor de Engelscbe slaatsmaB
en geschiedschrljver vooral zljne nederige vakgenooten op het
laatste gebied waarschuwt, lierinnerde hi] zich dieo wenk by
bet nederschrijven en wilde dien ook zijae lezers in 'tgeheugen
terng roepen. Het is geoorloofd bij MACiDuTS gezegde te voe<
gen, dat eveneens de staatsman dwaalt, die de geschiedenis
miskent, en de beoefenaar der historie, wanneer hlj het oc^
alnit Yoor de wereld rondom hem. Hel werkelijk leven loch
is ten alien lyde — men moge deu stelling eeo axioma noe>
men zoo men wil — het eenig wexenlyke, en nan 'took soma
sdbvGoogIc
430 Db osaziBHiNG van di Romeuschi kixswit.
Dtel zoo, thaas is binaen onze greozen ea daar baiten , ta de
ziDDelijke wereld en id 't rijk der gedacbtea eea allei^e'wigligsl
tljdperk begonnen. Hoe de Dakomeling hel zal beoordeelen blijft
ons grooleDdeels verborgen, maar voor de kennis van 't verle-
'dene beeft bet reeds menig oieuw oogpunt aangewezen. Ed de
keanis van toestanden uil de gescbiedenis, van zeden en iorig-
tingen, ran personen en gebeurtenissen wordt rerlevendigd en
verslerkt, ontvaogt kleur en karakler, wordt eersl regt waar
en friscb. .vanaeer nini er in terog vjndt, nat in .geirtjz%den ,
gesplitsten, onlwikkeldcn of soms ook in afutervenden en ioge-
krompen vorm nog bedea aanwezig is.
De Romeinsche kieswett det*- moderne naam komt bet oaast
aan 't geen Jk bedoel, maar blijn loch nog op verren afsland
van wezenlljke juistheid van uildrukking. Bedoeld wordt de
^et , die ngelda, wie nit bet volk, «l«mger^tigd«o Modeo zijn .
ea op vreike wijze dal slemregt^Eita wvrden .nitgrnefead.
Wie bii bet v<dk. d. i: uit M Mnenlgde patrieiBn en pie-
bejers. Wait de hsraeoe .'wet, matfvdB.bier spiaak Is, werd
ua' de vretgBvlag' van ' Licufius Sreijs ingevoetid , ins in ean t^i
d»t de ptrtTfders uiet meer alios, waren, wat mlBer is, toen tij
ala stand' d0'tydperken'vaB-'acblerpiigii]g «■ onbedutdciuUeid
fidorliepen, «ia in vitlstegea nietigbeid eindigrinde, met dieo
plebejiscbe* ad^l te versdiellco dienlz^ veraebtl«D too aJs eea
MoNtsMENCT Wederzag op ffAKLioilS'tertoge)i.
dtemgcfre^tigiden, d. i. geregLi^d kainnerstan uitte bnggto
op de vergadering, wierbeslvtt ab daL^anbat glnicfae mtt
btfKlHitrwd .'li'Ard. Niet langer j^fi geduiKge strijdMufoben een
(Htliesehaafd graawn' tA erne i|idleU|ln :»/ma. De «toa kab alt
Vfirgaderrng bekwoam iiijn<en!;bet .anderd kani xidi diceiplinek
l-m,.kan alB '•enhodWg ^moint<r, knet duixendfoadige sleep,
doordringMi ^aer het i^educlita vadlhoDtdige mcHMldr atujt, maar
dat elverMogende boofd kaa en aal ttisleiden «. d^ duieende vol*
gelbig«n z^Ti weerloos. ThatiS' zal er in waackeid e^n eomitia*
tui pflpuM'Sijn', MD tnaxim\u eut^latug, eene nare voJkaverga-
deriiig'-op bdt ffarsveldi nief mder fael rijk van curiaja of fri*
bufri, Wn'difl kabaal Ait edeleh jof!<t>L slraalruHwer aan de
beide rtnde* van bet -/brtim. r ■
De aiioeTeafitg van dat stemregtr ze betrdt den vorm van
sdbvGoogIc
iHLEtBlHO. 431
sUnmiag en de onjerwcrpen vbd behi^ailelln^. Hebben aUea
«van vegl ngti en, boe men dil ook uilmake, wat hfuideling
TenwfieDlijkt. dat ng[? Da onderwerpen van befaandBlingf 2a
jiyn wetgeving, r^Upraak, ketue van regeriDgSperwDen, ia
vradettyd ee io ebriog', fweliasiog xelb tuseelifln oorlag oi Tre<
4e« voor jcoover 4a omsMtodighadBn niel re^ils gekezan hebbeiTi
Wat q>«t« viu> iovloed, welken aard an.omvaig van oiBgt beeft
A9 w«lgever aan Aa besliasiag dier vergadcring toegek£ulf Oi«
ynsg Jbwgl af va» bet UjdGtfp dei' TVelgering, dat xeir nog
9Rb«keqd >s, Immera bier is allss onzeker, maar zelfs' cnke)
eeo klcJD gedaalla ran dun kloweo le onlwarrea heed nut eo
gndervJQdt erkflDleliJkbeid; hel dianl toch als ean eenten slap
om verder te gaan, qm is oatwikkelen wat voor 'LoogeBUik
Dpg pist d«za flante moejjejijkbeid dnonreven is.
Ik tal diu traoblea io dese rsgelen uit te maken. wannear
U Hoaw 4e kievwet herzien is, op weU lydslip men bepaald
hetffl. wifl Toorttto als atemgeregtigdan op de cmUtta cmtturtala
zouiteo TencbijBBn, om onder te min bekcnde faepalingen da
oude iDslellJDg van SiRTiiii Tikluib lot bet deugdelyk wgaan
4er verstandiga meeniagea van bet gebee^ Rotnainache volk la
mken.
IfnnifiK Bulk eene herzieniBg heeft eannual plaats gsbtd;
I^yiPS t»%i het, en Uiditsios zegt tact eveazcer': faunne waor-
deo, oobepaald en doiater, laten evsnwel omtreDt dit hoofdpant
gWDQn twjjlel bestaai. ,08 tegenwoordige inrigting stemt nut
die vsp ScBvnas niet (nwreen, zegt gene; eeuveo laog beefl At
WltelUPf v» dea koBing bataan , maar het ia aoders to oaie
tQ4*i>, Iwt DionMOS. Tocb is deze eerate, vaorname, alles
bealiasende stap niet mogel^k gewaeat, ecr veraobeidene hinder-
paten uit den weg warao geraimd: calfs die eertta sleliiDg ooti-
iQoette leganwerpingen , sederi lang ontzenuwd maar .die men
beeft luoelen wederleggeo.
OflS hesldL gf^iedt, dat wij alie bjjwerk abnijdende obs ge-
beel tot de boofdzaak bepaleo , en dit beelt tijne aaogename
iy4e. Wy rarliezen belaugw«4keode parlijan, maar die de pu
<) Lit. L «■■ D. B. IV. 81.
sdbvGoogIc
432 Dl BKRZIKKINC VAK DB ROMIUISCHC KIKSWn.
epgewekle belangstelliog terstond in menig opzigt le lear std-
len, wij verliezen in omvang maar wiDDen in zekerbeid. Menig
interessant beeld ontgaat odh, maar wiJ behouden juist die,
wier meer bepaalde omtrekken den naderenden bijk kiuineo
wetrstaan, en de Fata Morgana in bet verschiel zyn toch ntet
le bereiken or ze zljo het op deten weg. Punt Toor punt idoM
alies wordeo behandeld , onze grond moel voet voor voet vero-
verd eo beveiligd worden, en reeds in een aiamerkeltjk teireiD
gewonnen of bel aitgestrekte. gebied der Romeinsche oudhedeo.
Ook bier weder, gelijk zoo dikwijls, zai het voldoeode i^a,
Moe iraag uit le maken , bet tijdslip der faerzieniog met ze-
kerfaeid le bepalen. en dan is terstond eene uieuwe broo vao
kennis geoiieiid, omdal Rotnes toestand op dat bepaalde oi^en-
blik min or meer liekend zaI wezen , en bet onderzoek das ler-
slood aan stcUige gegevens kan worden vastgeknoopl. WiJ Ul-
ten dus a! het andere varen en vragen eokel naar het wanneer,
wlj nemen aan dat de kieswel van Sirtius ten tijde van Aa-
fiDSTUS niet meer bestond, en zoeken eene jaislere lijdsbepaliog
dan de scbijoaanwijzing van het onnietelijk tijdvak dat met Tab-
QOiNiDs SuratBus begint, en zieh uilslrekt lot aan luLina Cacsab.
Een vermoeden, dal meer scbljat dan een louler vooroorded,
verbindt de herziening der kieswel met eene veranderde indee-
ling der liberlini in de fribus, der Trygelatene, tot Ilomeia-
sche burgers verbevene slaven in de slammen of aTdedingen
van het votk. Immers Dioxtsios zegt , dat zekere stt- rke nood-
zakelijkheid de Romeinen dwong de inrigting Tan Sbrthis le
Teranderen, en al zeide hi] bet niet, de ondervinding leert dat
bet slemregt veelal door uitgeslolene klassen met hevigheid wtH^t
begeerd , dat men bet zelden uilbreidt dan min of meer ge-
dwongen door haren aandr«ng, dal men fael niet ligt beperkl
zonrier malarieel geruggesleund te z^d. Die krachlige noodza-
lijkheid kan liiel wel ieU anders geweest zljn, dan dat de
beerschende magi aan den aandrang van beneden moesl toege-
Teo, of door drnk dat ailerste voorkwam; die le weioig be-
voorregte klasse, wier wensch een eisch werd en een gebod kon
worden, is te Rome niet denkbaar, indien zij aiet grootendeels
uit liberlini beslaan heeft.
Pen enkcl woord ter opheldering dexer stelling. Zoored onze
sdbvGoogIc
IiiLiiiHEni. 43S
onroMoeDde kennis dat todaat, moet men bepakn, wie hA
atenuregt ten toIIa genoleD, wie 'Ibegoerdea, welke de verhou*
ding der wederzijdsche magt was. Daaniit blt|kt de waorheid
der opgeworpen stelliop: die stelling geeft. waarde en kracbt
aan bet vermoeden, waarvao w^ spraken.
Het sLemregt betrelt allees de comitia eenturiata, de vergade-
ring Bller militiepLigtige burgers; w^ rekenea hare inrigting
Tolgens Sbrtius Tdixids als bekeud . voor zooTerre de drie clas-
sidte plaatsen van Litiub, Diomsios en de reddeloos bedorreiw
van CicBBo betreft >. De comitia euriata stelle men zich als out*
zenawd voor; die vergadering aller patrieiers in en bniten dea
senaat bezat niet meer dan eene schaduw van vroegere magi.
Immers het vroegste UJdstip der herziening is het jaar 504;
en reeds sedert 339 gold de bepaling van Pnuuitis Pbilo, dat
de palres elk liesluit der centiimfai reeds te Toren bekrachtigen,
eer het nog gedomea is.
In de cenluriata, zoo als koning SiRviDS'die had ingesteld , was
ieder soldaat stemgeregligd. Soldaat is ieder, die zekereo td^
lagen eentut bezit en ail dien hoofde lot de krygsdienst ver-
pligtis. Die centuf omvalte, volgens overgebleveBe boeken , zd&
in den keizertyd enkel grondbezit ea eigendom aan slaven: eir-
culfflrend kapitaalen scbulden werden Diet in rekening gebragl*.
Het noniinale eigendom van de groole meerderheid der geteten
baiters was lenminste lienmaal zoo grootals betbedrag, waar-
op het Btrljdrofi ran den patricier or den ryken piebe^r gfr
achat werd; bet bezit van zoodaoig eigendom verpliglte tot den
dieost als zwaargewapende, waaronder aankoop en onderhoad
der wapenen begrepen waren; voor den toestand der bescba-
Ting in Sianns' tljd is bet roerfcwaardig dat zijn leger enkel
koperen wapens voerde, terwijl reeds de HomerJsche heldea
niet gebee) verstoken waren van bet gebruik van yzer.
)^ Lit. L 48. D. H. IT. 21, vgl. ook TIL GO. X. 17. Cw. di Rf. IL i%.
*) Kiuon, R. a. L lOVI, (iL I. taMobea noot 104S id I04fl, dimt in
den lekllj deie wgia van aanlMUiig b da Mnige welka op die iiltc>Ten tldt).
Titel bd Odiu0 m l* Hiui, EeauomU poSiiqua dn tUmaiiu. Pub 1840.
I*, ichler b«( eertla dMl, ea bDhooraDiia bij p. IBB, «b dwr Vuumn, Itx
t. B. 4 C A ctntitm*.
sdbvGoOgIc
4S4 Db HKOZtlNIHG VA» M AtilfllNSCHE KIESWBT.
Tfla.dJBD «eiiw( 'vrai, welk hfit 4«fDJ«Mi veroiogeq, gew«Mt il
4w gM«teD Komeinaeli* burgers, ^elkt) 4« vtrhoitding ^vQg lue-
•obon. zilvep ea graAD. djii sflUntf* QWJitfltjir tor. vvfiTcAykiBf
van aationale welvaart*. 'I^t. i» avepwel, tpl pog: too siflt go-
lukL, UKs ElfllljgS' dasrolBknHit le:;>iv(Aei]i"t9' konm*. .Voigfos
linniBB ZQU: ket stry^ro* gelyk gwth«t 9^)D wet eeptf piftwa
zil«0r,.1baa^uil 270Q Qoeer . gu^ifeB^ koadeo geiJHgoo vr«r4w-
UcmEkVMu.lUUMyia&i alesbl#.£(UI,.eaiiweinl jdieo. pritif i<«ed*
onkegr^pelykittrardnewan. Mux t«ry ;l>e»Ueq- r^tstraej^mib^ fe-
tuigeaiiiea,.dat sleobla:Mpe.-dtHiw a*. SwwniB, trQUweta door
wehnllende beoordeelaarB. eooa koe by de boete vervaogeR koa
vrorden 4oor een booderdste, aeo scbaap door eeo duizendiLe »oo-
ynl kopergeld, all bier voor den aaokoop vap ecu paanj wpr</(
tMtrflkand. En uit dezelde reksoiiig ZQU'bUjken. dat te Mh.9f«,
decbts eene halve eeuw v64r Sbbvius Tpuiuif wne koe (^ niet
moer.du 'tgehalte lan fi.ii word b^root. .een a«ba«p fdocbu
fp dafc van /'(1.4&*.
Hoe 'iKiJ, do vier overiga op de eenluriata Tertegenwoordig*
da elasMi of lagers van .Bomeinsche biu^era bedden ia naam
een etgendom van ten minsta 7^, S, 2^ en 1| Bi«al (lat on-
bek^ode bedng ivaarop ten tijda van Shkviiw TsitUW do wapr-
de:'ran. ea> airijdros gesebat word, Vilb de laalslen word in
den eorbg nut mser gerergd, daa dat z^ nich zeUeo onder-
kinldsq, cq alingers met de benoadigde BUeenon bij ticb had-
' *) 9inuD a. b 9- I; |CI- p- 97< B«w, StaaltiiHuiaitiinff in- JIIumt, L
bl. AT der cente uilffutt; ileie cijfen worden op dec kint der Iwcede edilie
<■) Zie rata het •otils tfiuou, S. G.I. lOAVr, lOlf/i, BnuDMuBuu, I.
n. QT. m. 12S ; toot het twe«de Lrr. iV. SO. Ctc. de Rtp. U. 85 ,- Toor het
iMlste B5cu , StaaUh, dm- Jtk. I. SS (*el' ii de 2« uitg. bl. 2&) LtMxn.
Tbiui. bij Plutirch. fafm. 23. Dtutc ut li Killi cijrBrt iijne lom niet uii,
SB BT. ^ibwt groola va*rii3lijjDlokheid 4>t ktj bij 't ichrgiea de iqnchiUuida
HuhowUng ttiMclt«ii lUver en koper ten tyde Tin SiBtirt TnLuna bb nn
AsBwnn oier 't boofd heaft eeuen, vvwnloDr hji ucb een leTonntul l« proot
bBd>*( ton bebben Tvorewlebl. In detelfdia linsnede scbiuf ^ hat tacnJiieB
TU 10000 u<M TOor iefw ilrydTos, du) de Uatellini iei eemtia emturiatii,
UD BoBtn.ua Uw!
,db,GoOglc
Dl VBUQIUnitBH. ilV
deo : daannlegea w«s den ook hun iQvloetl by de sUnrauDgw
g«ring.
Het gabble HOtal d«r BomsiDsohe liurgers vw iaderen laef-
1^4 en Icumie is yoor h4t tegevwoordjg doel vry Duuwiuurig
bek<ttd< In. tnt iijdvak no 994 4<tt 230 :v,^ onie t^dr^eainf
dt^bferi de yrye ii«y«|lung tuwalwD «$Q.(KK> M £90.000. matt
de iuislA offers zyn ni«t wel aw 4e geven. JKfln vergoDoe^t
liohdu met.bet niddMsvtftl 370000 m ama me\ mij a«a.
dit genoraid.tydntiL de teste uitkomsteB gaeft toot de tegea*
wMrdige vntig; Wilde fk dit ea dicifeiyke ge&tgdeii bier bo*
w^sen, daa ton dit QfsUA lot ««a dik boefc aangreeyen*.
Genfl hsvolking van. 370.UOO aieleo gwh owtreeka 62000
weeriwre oi^Dnfln '', Dioifiuee geflft 110,000 op, 'reeda in b^
jur 476, Ma jaar na de pederlaag der drjebonderd Fuu; maw
by boudt .Ecec tea onregte bet eyfer van den een$os waarep
by ziab gnndt voor dat der wewbaiY cwnnen. £r wann toea
te Borne 110X00 vrije iDWoners, dus weioig meer dan i6O0Q
niBD die voer den diMsL gescfaikt waren; Bleohts ooder zulka
onutaadighaden . koo de slaat da buf taagflwene faulp dor Fuu
tegeo de VeienUt beboeven, terwijl reeds ItOOO mU tegea da
Veltei an ^e^w wareo uitgezooden en Rtme uAf wn .^raiwMa
moest.bebban. .Qeb staat die bosderddutiend nan io 'tveld
kcn.Eendea sou Ae^tti en Veitoi en Vetentee ea de AomcMim edf
in Moan veUlogl hflbbeq verplAterd.
Wanneer bet.nBBiBt,le gwvwgd is, mat OuklLUTMLittiUJi*
aBn,te neancn, dat iuasobeo 3b6 en. 211 .bat aanUl vrygelata*
nen omstreekB SOOOO belicp, dftt ^roDlcodeela in den rwr de
krygfldienst nieest.f:e6(iUikten leeflijd ^nria, indien man daa
het. getal vae liOOOiO ilrydbsre vrijgalalenen aaoneeait*, daa
is men rrij zeker niet le overdrijven, door aieb de belft d«r
1 m^t Rome in 'tveld kon .zenden alu Tr^Jgi^e-
.') Rmnu, B. iff. 111. T2|, 10|^- FiscHu, Rim. Zeilt., op de belrokVenq
': T| amnt, f. ff. ^ifptmi. TVL M. SSfl fSBB) tIm-' 0.0. U. a«.
. »)D«MUB.i.a. I. n. bl.890 M iMdir.
*) Est udUI Trouwen en kinderen onder hen was betrekkelyk uilcrit Be-
ring BD ilui Tobti«kt in geene verhouding tot cUI der mcDDen. Vele rry-
(■tileneii 1inwd«ii T>^Jab*ni
sdbvGoOgIc
436 De HtRZiBRUtfi vxn m HokbimSghi khswit.
nea voor te slellen. Deie vrljgelatenbo w«ren grooleDdeels baod-
werkers. ambacfalslieden , geene landbouwers. De beeren ge-
brufliteii ^echts de loinst goede slavea tot den landboaw, en
een slaar in bet ergailtdum had weinig gelegenhejd , de gunsl
xltns meeBters en daardoor de rryfaeid te Terwenren. Haar al
betgeen de hedendaagscbe ambachtslieden verrigten was te Ibmte
•laveawerk; buitendien nameo slaven de pltats oneer dienstbir
dm in, en verroldeD d(^ menige nultige betrekkisg die ihans
reel meer naar waarde geschat word!, en die reeds toeo eenea
trap ran beschaving elBchte, booger daa dien waarop banne
eigenaars atoaden. De geneesbeer, de haisonderwijzer, de com-
mies op regeringskantoren en zdfs zljne klericeo zouden zich
beleedigd achten, indira men bunnen stand met dien van ge-
meen soldaal op iine lijn slelde. Maar te Rome was de ge-
meene soldaat burger, stemgeregtigde, grondeigenaar, en de
oommies was zelden meer dan een vrljgelatene, de klerk, de
huisonderwyzer waren slaven, ook de geneesbeer was hel, zdfa
toen de weelde te Rome zoozeer oVerhaod nam , dat zieken en
gewonden betere corg verlangden, dan de malrotuu met bare
buismiddeltjes konden geven. Zuike slaven badden meoige ge>
legenfaeid, zich verdienstelijk en bemind te maken, zlj moesten
in 'tgevoel banner verslandeltjke meerderbeid vurig de vrljheid
weoseben . terwijl voor den landbouwer bet lot van slaaf te-
genover dat der ongelukkige kleine groadeigenaars of diep in
Bchulden stekende pachlers niet ceer vreeseiyk kon sdiijoen.
De beacbaafde slaven, wier zedelljke meerderbeid niet op ken-
niB van landbouw Iwrastle, die zicb, eenmaal vrljgelaten, in
eene vrij groole stad als Rome op allerlei wijzen eene nering
konden verscbaffen, qvaeslum facere. moesten gereedelyk aan
den wensch banner beeren voldoen , die ook als patrom hen
gaam om zich zagen , voor eigene veiligbeid en ter voldoening
Tan bunnen trots, die bun niet vaak bIJ de vrijlating een stuk
land zulleo bebben geschonken, Haar waar 'tstreven was groote
bezittiogen te vormen, maar die geneigd moesten ztjn, hen le
Rome, waar zij bunne tegenwoordigheid wenscbten — men
vergeve de gemeenzame uitdrukking — in een vrinkeltje te
zetten.
Die vrijgelalenen , geducht door huD aaalal en buDue bescba*
sdbvGoogIc
Dk VHIflKLATUIR. 437
Ting, Uwmeloos in 'tgenot der aieuwe vrijfaeid, en tocli g»
makkelljker te diwiplioeren dio de landbouwende trljgebore-
oen, ingenui, oobekeod met gebrek, eerzucbtjg ^oor banne
tneerdere kennis enhuD BlaTenwedljTer om 'smeeslers gunst,
die Trygelttenen waren bij den e«iinM veel te laag aangeslagen.
Meo tnoge de wairde hunner halEJes hebbea in rekening g^
bragt, zoo zlj die bezaten, en huir weinig gemaot gdd, masr
het eircolerend kapitaal der handebars, het ambacht der hand-
'weriiers, de niels ootdende aanbankelykbeid van Vimdiu'b op-
eiBcher, bet schittereode talent van Cm. Fjlatius warden aU niil-
len bescboowd btj den officifilen eeiutu, dieo men londer bdp
van dien zelfden Cn. Flayiub en t^as geiyken niet had kaaon
opnuken. De Hbtrtim derhalve, rettelijk aan bet boofd der ar^
mere plebejiscbe bevolking staande, golden ofBeieel veel minder
es bet lljdl geenen twyr^ dat zy, te laag aaogealagen, i^ de
Totksrergaderingen Diet verlegenwoordigd werden overeeakun*
Btig bnone wezeniyke magt , en toch genoc^ om hoaneo in-
vioed te doea gevoelen. Wat is natuurUJker, dan dat ze dien
gebmikten om ban gezag te vermeerderenf
Van de vrygelalenen derbaive en hunnen aanbang kwam de
drtng Tin beneden , weike tot eene Teraodering der kieswet
noople. Haasten wy ons er by te voegen, dat de nieuwe kies-
wet beKlemd was dien aandrang te beteugelen, niet er aan toe
te geven, en dat onder de Ubertini en de bannen ocA de tal-
ryke, niet onbekwame of gebeel Tan middelen ontbloote klasw
der tibertinorum filii gerekend moet worden, diegenen die wel
zeir Tpygeboren waren, maar wisr Tader nog slaafgeweesl was.
wier grootvader blJ de wet niet bekend was, en die dus als
avo ntiUo, als Hberlino palrt nali moesten optreden ■<>.
Derhalve hebben wy ons de Tolksvergadering van Borne te
denken als bestaande nit een klein gelal patriciers, die echter
groolen perzooniyken invloed uitoefenen, en uit 60000 of700O0
plebejers, volgens ban nominaal grondeigendom in groote af-
deelingen gesptitat; de stemming geschiedl niet hoordeiyk, maar
volgens onderdeelen dier afdeelingen, en de kleine belft der
plebejem, juist de meest ontwtkkelde, bevindt zich door den
>0} Lit. tV. 8. X. B. Mm. Sat. I. n. B. 4S. 46. yfl v*. >.
sdbvGoOgIc
440 Ds HBRZiBfim vui db Romhrschi kuswit.
zyn, wier gevolgen lich reeds 48 jarea vroeger, in 217, beb-
beD doen gevoelen?
Andere redcDen wordeo aangebaald, om le bewijien, dat de
berziening Diet v6dr 241 kaogescbied zlja. Dieredenen, schooD
ly dit benljs Diet ten JtAie geveD, scbocm de benieoing aller-
waarsebljniykst lang v6Ar 241 beeft plaats gehad, zijn eren-
vel gewigtig, en bare bestryding vormt de voornaamste zna-
rigbeid in dit betoog. Zyn deze redenea eenmaal weder-
legd, dan loopt bet overig deel der redenering geleideiyk af,
dan beefl Mommsiks ondecstelling bare grootnle kracht veriorea ,
dan wordt bet lydvak der Samnilische, niet dat der Pnaische
oorlogen als dat der berzieuing aangewezen, Fabius eo Dicids,
de censoren ran 304, als hare ootwerpers.
Deze redenen bestaan in de uitlegging der beide Toomame
ptaatsea, weike bet feil zdf der verandering medededen, ea
de lezer zat xicb eene kleiae aitwyding over eeo pnnl van
apraakkanst moeten getroosten. De juiste -woorden van Dumt-
nos, strakg aangebaald, zeggen dat de inrigling tbd Sutics
Tdlucs vele geilaehtat bleet bestaan , iv ii rcJt tuif ifu^ lutd-
MfTOi xf^v9K Jc«) lUTofit&knTcu ttf th iiifitTiiuaTtpev '*. Vele ge-
dacfaten, ytvtal, zyn zelfs tosscben Slavics en Dioktsios niet
Terloopoi, natnelyk slecbts 17 in den zia der oudbeid, die bet
gedacbt, bet maucheiUeven, door elkander op 30 jaren scballe.
Maar zooveel is daideUjk, dat bet woord veel met helzelfde regt
omtrent de jaren 304, 241 en 220 kan gebezigd worden, d. i.
TQor omstreeks 8, 10 eo 10} geslaebten.
De beide perfecla Kiniynrxi eo fuTx0i0?.trr»i zyn slraks door
*het is anders" overgebragt, niet door »bet is veranderd." Aan
die' verklaring is vroeger getwyfeld. Ze wordt e?enwel ook
opgegeven door Mohksin ", den voornaamsten verdediger van
bet door my betwiste gevoelen ; blj stelt deze verklaring als al-
gemeen aangenomen voor, eo wil men eene andere, dan moet
men de getuigenis van Dioktsios, getyk NiHoaa" zeer juiat
beeft opgemerkt , als in stryd met andere stelliger plaalsen ten
eenenmate verwerpen.
••) D. H. rv. Bl. IT) KnHB , 1. .. p. fcL 10«. n. 80.
Dl PLAATB VAX LlYlDS, J. 43. 441
Er bltjft ^^ne zwarigheid over, deze namelijk, dat Dron-
8I0S van eene verandering in meer demokralischen zin spreekt.
Zlj beboort echter bij de befaandeliag vao den aard en niet bij
die van den tljd der herziening.
Meer moeijelijkheden Verwekt de plaats van Livins, die met
ronde woorden zegt : ■Nee mirari oportet. hunc ordinem, qui
• nunc est, post expletas quinque et triginta tribus. duplicate
■earum numero, centuriis iunioram seoiarumque ad inslitutam
■ab Sbr. Tullio suminam non convenire." Dus, zegt men bij
de eerste lezing, de verandering is jonger dan bet brengen van
bet getal der iribut op 3S, dus jonger dan bet jaar 241, juist
zoo als HOHHSBK wil.
Ontveinzen vrij niet, dat deze verklaring der plaats van Livins
de waarscbijniijkste is. Maar eene andere uitlegging is moge-
iijk, en wanneer, gelijk nit de volgende bladzljden zai blijken,
eene menigle omstandigheden luide tegen de uilkomst der eerste
spreken, dan zaI bet geoorlooFd, ja noodig zijn de tweede aan
le nemen.
Het onderzoek hieromtrent heeft vier punten na te gaan, na-
melijk deze: bedoelt het woord nunc den tljd van Livius, of
dien tljd gedurende welken bet aantal der tribus 3S bedroeg;
beteekent het woord ett dat die inrigliog ■thans" bestond, of
• thans" ingevoerd is; moel men het vioori post slreng nemen,
in den zin van leerst sedert" tribus expletas, of kan bet ook
een lljdvak aanduiden, waarran een klein gedeelte vddr die aan-
vailing ligt; en eindelijk, beteekent expletas alleen aangevuld
tot een vast en bepaald gelal waarvan de overschrijding niet ge-
oorloofd was, of kan bet ook zljn aangevuld tot een getal, dat
misschieu wel verboogd kon worden maar om thans onver'
scbillige redenen niet venneerderd isf
Weinige vraagstukken zljn gunstiger , dan dit , voor den om*
haal van allerlei boeken, bet verloon van citatengeleerdbeid en
over 't algemeen voor hetgeen men met een griekacb woord
mikrotogie heeft genoemd omdat ons eigen woord haarklovery
al te duidelijk was. Hier evenwel wordt slecbls de oplossing
der zaak beoogd, en zal getracbt worden alleen bet ho<^ noo-
dige op te nemen.
De beide eerste punten ziJn van ondergescbikt bdang. Lmos
sdbvGoogIc
442 Or HiBziBitiNG van db Rombuschi kibswbt.
is iii«l zoo orernaauwkeurig, dat dmd de beslissing hierantrent
niet van de beide andere hooCdeD kaio laten afhangen. Bet
schiJnL geene zwarigheid te hebben, ■du" te verklaren door lin
mijoen tijd", de acdere uitlefrgtag aou selfs gezocht zijn. Even-
eeos ligl bet meest voor de baud, bij eit aaa de perfeeta van
I^KYBios te denkeneo bet eeovoudig te^ertalen door ■bestaaU"
Haar de oplosBiDg der beide andere vragen kao soodanig lije,
dat zij deie meest DeliiurKjke verklaring niet toelaat. Pott
met een deelwoord kan faij Livins oiet wel iets aeders betee-
keoen, dan isedert" de bandelisg die bet deelwoord uitdnikt
heell plaata gebad, po»l tribut txpleUu, >nadat bet aantaPder
tribvi vol is." Hel is zelfs de vraag, weike andere beteekenis
van dit woord als tijdsbepaiing lou kunnen bedoeld zijn. Haar
al weder dit woord leverl biJ hem niet genoegzamen grond op ,
Dmdd&ropvoortredenereadetezeggen, dat niet een kleio deel vaa
het bedoeldc tijdvak v6dr de genoemde gebeurtenis kaa vallen.
foil reget exaotot en diergelijke spreekwiJzeD betreffen eene
indrukwekkende polilieke gebeurtenis, die in eens plaate bad
ea den gfheelen loestand van Rome veranderde, zoodat er niet
veel na bet verdrijven der koningen in stand is gebleven van
lielgeen ecrst in den laatsten tijd van het kooiogscbap in wer-
king kwam. Haar het aanvullen van het gelal der tribtu tot
3S geschiedde atlengs, bij gedeelten, door zes of meer versofail-
lende rcgeringsdaden , het bad vender geenen invloed dan zijoe
vry beperkte onmiddellijke gevolgen i en hel Jirengen der iribus,
ten laatsle, van 35 op 5S was op zich zelf eene gansch niet
meer ongewone administrative beachikklBg. Al pleit dus ook
het woord poit, vdgens zijoe zuiv^e beteekenis, meer voor de
Btrenge uUlegging, zelb dan blljft bel te gewaagd, uit dit
woord eene bislorische concliiaia te trekken , in wdken xin dan
ook: liet kan zoer wel door Livius min Da4nwkettrig gebmikt
zijn, en dan ligt de Tout niet in dit woord, naaar in bet opgeveo
van een iets te laat gekoien tijdslip.
Haar dit is alleen het geval , wanneer ik de meest ongunstige
verUafiog : aaonemende de woorden »po»t explelaa 35 tn'&tu"
van ett laat afhaogen. Alies word! duideUjk, zoodra men ze
door duplicato laat regeren, gelijk straks nader blijken zai.
Explere beteekent oDgetwijreld eigenlljk zeker aanlal, zekere
sdbvGoogIc
De PLUn vAif LinoB, I. 43. 443
waarde of raimte gdie^ TemiUeA, of lierer, het oo^nblik der
gefaeele verrulliaff bereiken, om bet even van wrikeu aard dit
verririten is. Haar dtarom is niot gezegd d^ dit aantal niet
overtroffeB lean wordea, of dat het ct|fer def bereilite faoogte
ak een gesloteii geheel te besebouweD is. Immers men zegt
iribum explen, by Terkieziagen , in den zin van het T e r wa rren
eener genoegzame meerderhetd, die immera nog grooter had
kiinDen lijD. Gicbbo spreeht er van, hebzucht door geld te ei>
pUre, maar hobzoeht neemt met rijkdom toe, en beeft geene
van te voren omsohrevene maat van begeerte. Eindelljk spreeht
PLonifs van Aetoliert, waarran hQ in een zijn^ bronnen vond,
dat zlj eenen leeftijd van SOO jareo explore. En, voegt hIJ
er by, daarmede stemt Daiustib in, en notint een Tan hen
die een ouderdom ran 500 jaren bereikt bad <■.
Nil was het getal der tribuM te Rome geen gedoten gela).
Even als dat der aenturioB Tan Saaiios, iras bet bepaald gewor-
den door redMun die wlj niet genoegkennen, maar die zeker van
adminiatratireu aard waren. Diet van die oonaken afhingen,
welke m de volken der ondheid zooreel slaande getallen deden
ontstaan, bet fitrurische twaatftal, en de drie d«r Dorier$, en
de Hebreeuvrscbe zeren. Het is genoeg, de getallen 3S en 195
te Doemen, om aanatonds te doen fnzien, dat het geene typtn
Eijn , geene altijd wederkeerende getallen, door de ganeebe hls-
torie van Ramt been gewevpn, zoo alg dert^ door de geschie- .
denis van Latium, en tien door die van Mhgiit.
Men zegt dat bet getal der Bomeinscbe stammea nooit ver^
groot is, Binds bet eenmaal op 3S is gebragL Het feit zelf is
niet eens leker. Maar bet bewf)s is er een, dat voor elk an*
der getal bad kunnen worden iogeroepen, eo dat Diets bewljst,
behalve misschien btj tiaaitde getallen. En vow een staaod ge-
tal kan men dat der SS gtammen Diet nel bpoden, wanneer
een man als HoiiinEiT> wenschenAe dU gevodeo te bewijzen,
geene andere oastandigheid daarvoer neet aan te halen dan dat
de laatBte stam den naam Quwina droeg. raissdilen van Qsi>
niNDB, terwQl IUiina.tts bet primitive woord is van Rwmlia, dea
•») UT.ni. »4. XXXVn. 47. Cic. Amo. Am. B!.$lee. Vu*. J^JV. Ta4».
sdbvGoogIc
444 Db HBBUiiniia tax db RoHBHiscaB iibswet.
naaiu, niet eeas van de ondste ttibut, maar van de oudste
landelyke fn6fw>o.
Het is niet meer dan billljk le erkenneo, dat de etrenge,
naaawkeurige verklaring eener plaats in den regel de ware is,
dat IDCD gewooolljk niet redeneren mag op den grand eener
onnaaawkeiirigfaeid van uitdrukking bij eeii goed BcfarijTer. Ook
schromen wlj niet loe te stemmen, dat in de woorden van
Livins, streng verktaard, van de latere orde van zaken gespro-
ken wordt als van iets, dat bestaan heeft na bet brengen ran
bet aantal slammeD op SK, het getal dat sedert dieo UJd beeft
vastgestaan. Haar bel geheele onderzoek leidt tot eene nit-
komst, die eene andera verUaring der plaats Tan Lirius eiscbL
Al ware dat niet zoo, de Tolgende uitlegging is in den geest
Tan LiTics, en )ang niet onvereenigbaar met de woorden der
bedoelde plaats.
Volgens deze uitlegging xegt Lnrins: thans bestaat eene aa-
dere regeling: bel tegeowonrdig aantal der eenhtriae (of tribtu)
komt niet overeen met het getal dat Skbtids Tdllios beeft in-
gesteld. De tegenwoordige iribut staan in Terband met onze
emiuriae, de tribui van Sbbtids waren geheel onarbankelijk Tan
de emturiae van Sbbtids. Nq wij SB tribut bebben, is dat ge-
tal verdabbeld , bet product (of een veelvoud daarvan) is het
aantal onzer eenturiae: sHen meet zich niet verwooderen, dat
■de fueling, die nu bestaat, (volgens welke) na het brengen Tan
■bet aantal Blammen op 38 dat getal (narum numero) verdubbeld
>is, niet oTereenkomt met de eenturiae der lenioret en ttmtoref
■naar het door Sbbtids Tdllids ingestelde aantal."
£r kan dus een tusschentljd geweest zljn. Het dubbele aan-
tal trUtui was 70 ten tfjde Tan Livnis, onder de nieuwe re-
geling, en bet was, in elk geval, ten tljde van Lnrios reeds
tweehonderd jaren onder dtezelfde regeling 70 geweest. Dat het
dubbele aantal, al weder onder de nieuwe regeling, eenige ja-
ren 68 en eenige jaran 66 bedragen heeft, daarmede houdt
LtTina licb niet op. Is het feit waar, dan zon *t niettemin klein-
geestig van hem geweest zljn het hier biJ te voegen. Hit zlja
sdbvGoogIc
Db TUD DRR HKHZIBItlHO. 44S
Blilzwijgeii tot de onwaarbeid te besluiten ware even kleingees-
iig, en nog kleiageestig^er zou 't wezen hierblj nog langer sUl
le staan.
Behalve op Mn prniU De eer van een grool schr^Tar, siods
eeuwen geacht, mag bier nJet gekr«nkt worden. En de acfa-
tiog waarop Liviub zoo veel regt heeft , moot rerhinderen aan
te nemeD, dat bIJ de wetsbervorming hier omschreven heell,
en daarvan zweeg op de plaats waar b^ de gelijktijdige ge-
scbiedeniB bebandelde. Zoo redeneert Momisra ", en boezeer
over 'talgemeen zijDe redenering in hare gerolgeo alle kritidL
onmogdijk zoo maken, km ze toch bier to^eUten wordeo.
Want ik beweer, en pal daaruit eenen groad tegen Mmumh
zelf, dat Livics, op de beboorl^ke plaata, ran de welsbenie-
niog gewaagt. Haar de aaDWiJziog der bedoelde pleats voegt
beter op 'een meer geTord«d slandpunt dezer difcusaie.
Keereo w^ das tot bet punt terug, vt> waar wy dexen uit-
slap bebbra gemaakt. Thans staaf de vraag dus: Wanneer -
heeft de berzieoing der kieswet , de veranderiog der eeoturie-
constitulie met aodere woorden, [rfaats gebad, m 304, S41 >
of eindelljk in ISO f l>e autorileit der oudeo is geeo beletsd
tegen de lijdttippm 241 en 220; ook niet tegen 504, wanneer
dit laatsle, om andere redeoen, mogt blljken veel waarBcbiJHliJ.-
ker le zljD dau de beide anderen.
De loeatand van Rome io hel jaar 220 is byna onbekend.
Het lientai boeken van Livius, waario bet beBefaroren was, is
rerloren geraakt of op last Tan Guisvu veraietigd. Poltbios
bebandelt, op deze boogie van zijn werk, de binnenlandscbe
staalkunde van Borne gebeel niet. Uil Puiuus, eo Zorabab, en
de inboudsoji^ave van Liviub' twintigsle boek, en nog enkele
zulke boekjes meet de gesobiedscbryver zyne berigten byeen
sprokkelen. Het is dus niet vreemd, dat alle positive bewyzea
voor dit jaar onlfareken , bebalve alleen de omstaodigbeid , dat
ook in bet genoemde jaar de verdeeliog der vrygelaleoen over
de stammen veraoderd is.
Haar ook door nitsluitiog van de audere jaren is het nieX
») t. a. p. M. lOT.
sdbvGoOgIc
448 Db HKBziunm yak bb Hohuhsgbk kuswkt.
wel mogeli^fc tot de bepsliog van dit jaar te geraken. i^e
nitsiaiting is deokbaar: zlj rust op do besprokeD plaals van
Iiiviiis en zou tegen het jaar 304 kunnen geldec. Wij bebbea
^ien wat die uitsluiting waard u.
Wanneer de andere jarea ons oalschieten , dan sou bet wei-
nig balen, het jaar 220 aan te nernen, hoewel daartegen, ge~
beet afzondertijk geaomen , geene regtstreeksche bdetselen aao-
vrezig zijn. Vervallen 304 ea 241, is geen ran die beiden lot
genoegzame z^erhsid te brengen, dan keerea wlj tot geheele
onbekendbeid' lenig, iainiers de kracbt ran beide geroelens nut
vp de argutuenten , die positief en regtstreeks voor elk Tan bei-
de pleiten.
Hetzeirdeis erenwel, scfaoon in mfndere mate, van 241 te-
genover 304 waar. Het aannemen van S41 is eene gnsing utt
velen. Het is geese roekelooze giflsing. Zlj is met sdierpzia-
ntgheld gemaakt, met talent verdedigd. Die baar (^wierp,
beecbikt over eene verbazende kennis van ddtail. Argument op
argument is ten voordeele zljaer gissing bifeengebragt; allea
tverdan op Mn punt gerigt. Maar bet gevoelen liUjft eene gis-
sing. VoOT 220 beitaat zekere praesumptiei verder is niets te
beslissen. Voor 304 beslaat lUezelfde praesumptie; zij wordt
ondersleond door eene geheeie reeks waarscbiJDlijkbeidsgrondeB
die ik niet kan nalaten overtuigend te noemen, en beslreden
door andere argumenten, die opgewogen kuonen worden, maar
niet sondw moeila. Voor 241 bestaat geene praesumptie, dan
alleen die , welke des nooda ontleend kan worden nit eene lang
niet gebeel zekere verklaring aener enkele [daatB, de slraks
behandelde van Lividb, en die praesumptie zelve is reeds in
aanmerking genomen ondcr de gnmden tegen 304; dear beell
het argnnient veel grootere kracbt en die grootere kracbt is
ontoereikend.'
HoHHSEir** erkent gereeddijk, dat de censoren desttjds by
mftgtt waren, zoo groote veranderingen in den staal te bren-
gen. Die 't betwyrelen mogt, bedenke slecbta, dat naar 'igecn
T(dg«i sal de verandering foraed gebeel bioneo de bevoegdheid
)*} N. 9A. 108. Dur liult hi) ook Lithv XL. SI ua, toot bel jwr SOI.
sdbvGoOgIc
D£ TUD DKR BIB2IUnifG. 447
der Mnsoren viel, ten minste uH nielB blljkt hot tegcndeel. Bet
komt er dus op aan, na ta gaan of de censoren genoeg polilieke
magi bezateu, om honne bevoegdbeid in zoo ruinieo t\a te
doen gdden. Het zai blijken, dat de cenaonn van 304, en
zy alleea, die magt kuoDea gehad hebben.
Laat ons dus de schadaw ran 2S0 laten rarea; faalt obs be*
wys, men keere Try daartoe terog. En S41 als ifjdslip der
herzieniug is onwaanchyntljk om de volgende redenen.
Straks is ontwikkeld, waarom de herziening der kieswet naar
alle waannhljnlijkbflid gepaard ging met eene aieuwe indedlog
der Tr^gelateoen in de stammen. Deze verandering van la-
deeling waa eeoe gewigttge eaak. Ze heeft te Ai>ffl«, roor eoo-
ver wy weten, driemaal plaats gefaad. In de thans bestaande
boeken van Litids komt ze tweemaal voor, en bekleedt eene
gewigtige plaats in zljn verhaal. Eene derde indeeling der vrij-
gelalenen was in bet verloreQ twintigste boek beschrevenvde
atelier der inhoudsopgaven rekende dit punt van zooveel gewigt
dat fay bet in zyne epitome opnam , en by is thana onze eenige
zrgsman. Maar dat zalk eene veranderde indeeling in 241 zou
zyn ingevoerd, zaI aeirs een verdediger van dit tijdittip n!et
ligt in ernit beweren.
DioDTSioB zegt, dat de rerandering der conslitutie vdgens
cmturiae uit zekere kracbtige noodzakelljkbeid ontstond. Weike
deze ID bet jaar S4t geweeat zoa zijn, is moeijelijk te gissen.
De Mne der beide ecnsoren van 241 wasHAaoDs Fadius Butko,
Hi] beboort tot die Uasse van personen der gesohiedenie , waar-
toe LRoimua en Xahibippds gebragt kannen vrorden: sleobta
iine daad van zyn leren is bekend en die eene beefl zijneD
roem geveatigd. Vyf en tTrintig jaren later, in bet noodloltlge
jaar van Cannae, werd by op min wettige wijs met onbeperkta
magt bekleed , om hmiderd zeven en zeventig van de driebon-
derd senatorsplaatsMi aan te vullen». Die taak volvoerde bij
in weinige uren, op eene wyie, welke de quaestie van vorm
en de wezenlyke moeyeiykbeid even gelakkig oplosle, met echt
waardige geatrengbeid en den fijasten politieken tact, strict
*»} Ut. XXUI. it. 8J.
sdbvGoOgIc
448 Db hbrzibning van oe Hohbuschb kiiswet.
regtraardig en tot hooge voldoening van bet geheele Romeiosche
Tolk. Die gevfigUge post was aan hem opgedragen, omdat hlj
destijds de oudsle gewezen censor in leven was. Het zou Diet
wel onvermeld zljo gelaten, indieo Butbo als centor eeoe wets-
berziening bad geleid, vao nog gewigtiger maar geliJkBoortigen
aard als het aanvullen van den senaat: daarin zou eene aller-
belaDgriJkste bijkomende beweegreden gel^en zljn geweest, om
juisL aan hem dat groote Tertrouwen te scheoken.
Al deze gronden beruslen op het Btilzwijg«i der onde sehrij-
' vers over bepaalde punten. Eo er is waarheid in het zeggen
der ouderwetBcbe itialeclici, dat men zich van zulke argumenten
ex silentio oothouden moet. Zij maken de redenering onzuiver,
er blijfl te veel speliog voor oovoorziene geVallen. Laat ods
zien wat eea ander argument uitwerkt.
Het jaar 241 was bet laatsle van den eersten Panischen oor-
log. Die oorlf^ liad plotseling een onverwacht einde. Toen de
Karlhageri den moed opgaven , waren hunne middelen niet meer
uitgeput dan die der Bameinen: de laatste ramp had de KoT'
thageri getroffen, maar Rome bad welligt nog meer geleden.
De zeeheld van de Aegaliiche eilanden moest bijna onder de
muren zelf van Rome een geregelden veldtogt tegen Falerii
ondernemeo. De Tiber trad buiten hare oevers, en vemielde
bet laag gelegen decl der stad ; een ontzaggelijke brand ver^
delgde rondom bet forum een van de schoooste wijken vao
Rome, en den heiligen tempel van Vbsta. Niets kan duidelij-
ker zijn, dan dat eene veelomvatleode verandering van groot
gewigt in de binnenlandsche politiek van Rome onder zulke om-
standighedeo niet voorbereid bad kunaen worden, dat ze onder
bet auspicium van zulke prodigia Dimmer zou zijn tot stand
gekomen.
Dus hebben wij ons thans met de argumenten voor het jaar
504 bezig te bouden. Voor S41 blijft n<^ Ha grand: over-
eenslemming der resultaten van Hoiiiisbn, welke dit jaar ver-
dedigt, met uitkomslen van Bockh omtrent het muntwezcn**.
Uaar het zal geoorloofd zijn, aan die vraag bare plaats later
108. Bocu, Mtlrol. Vnltri., Toonl bl. 411 wtg.
sdbvGoo'^l
RoiBS TOKSTum KOBT vooB 504 V. Chr. 449
aan tewijzen, terwiji het onbeusch ware, mijne lezers nog
langer door allerlei voorwerk van de hoofdzaak af te houden.
-Het koml er daarom tbaos op aan, duidelijk le inaken, weike
omstaDdighedeD het jaar 304 als dat der groole wetsheraieniog
aanwijzen. Maar ik heb welligt meer aaaspraak np den dank
naijner lezers, iadieih ik niet hel dorre geraamlo van een be-
toog op^a , maar huu het levende beeld van het Rome der Sam-
nitische oorlogen voor oogen stel, en de redeneriog tol een
verhaal herschep.
Tien jaren v66t hel slaitea van den vrede was het keerpunt,
waarop bet heldhanige volk der Samniieo in stellige mioder-
faeid tegenover de Bomeinen geraakle ". Miet dat zij daarotn
den moed zouden bebben opgegeven. Nog tien jaren streden
ze onafgebroken : twee bloedige oorlogen, een lijdvak van tach- '
tig jaren, ging de geheele onderwerping vooraf, die eerst na
de nederlaag van koning Ptrbhos plaals had. Nog leefde, nog
bestaurde het volk der Sammlen, met onovertrofibn talent en
kracht , Caivs Ponrins , de oTerwinnaar van Caudium ; nog twee
en twintig jaren was hij de ziel van zljn volk, dat eerst met
zijneo dood ophield. voor de Romeinen gedacht te zijn. De
Fbmieinen, de doodvijanden ca geschiedschrijvers van zljo volk,
hebben ons ten minste den oaam eo de daden van iinta veld-
beer overgeleverd , waardig om naast hem gennemd te wordea,
van Gbllius Eonatids. Den reuzenstrijd b[j Sentinum, den twee-
l^igen slag van Aguilonta hadden de Romeinea nog te winoen
eer zLJ zich meesters der Samniten mogten noemen. en eene
takliek , bijna zoo onlwikkcid als bij linieinfanlerie \66r de uit-
vinding der vnurwapenen slecbts denkbaar is, moest baar uiter*
ste doen om die resultalen le hereiken. Maar het regtstreek-
Bche gevaar voer Rome was uilzondering geworden. Nog koo
het gebeuren, dat Rome ongedekt was indien de veldbeerea
zich le ver waagden, nog kon bet indringen van Gallische hor-
den , door bekwame bondgenoolen volgens een grgot plan ge-
leJd, Rome voor een oogenblik aan den rand des verderrs bren-
gen, maar dit was gebeel buiten den gewonen loop van zaken;
) Huron, R. G. III. iCfl,. iVI..
sdbvGooglc
41t2 Db BKBEimillG VAN Dfl HOMIinSCUU KIUffKT.
zijnea ILJd mogeD wij heoi oiet noemen: de ultra's die aau
Fabius zijne meerderbeid niet vergaveo kenden aaa Papikios
GoBsoR deo voorrang toe, zoo als sommigen aan Uormu boveo
BonAPARTB, en dat oordeel is in de geschiedenis ovci^egaan:
wij hebben alien grood om bet le betwyfeleo maarkenoen te
weinig feiten om bet te wederleggen. Maar de oaani Haiimds,
welken de daokbare ty^genoot bem na zijn ceusorschap gaf,
was niet eene bloote pligtpleging zoo als bij enkele aodere ver-
dieDsleliJke mannen^, de geschiedeais beeft dieo beresligd, en
zoodra de ware Romeinscbe biatorie meer poptdair geworden
zai zijn, wacht bem eeo hoc^ere roem dao CinciniuTDs en Ci.-
mLLus en Fabbicics, en zijn naneef, den veel te boog geschat-
len Talmer. HiJ is de ware groole man dezer eeuw, de goede
geest van Rome zoo als Appids Claudius Homes kwade geest was,
biJ was de gerypte. volledig gevormde man, Dacins en Voluii-
Hius slecbts verbeveae koapen.
De groote meerderbeid der patriciers, verreweg bet slerksl,
zoo al niet in aantal dan toch in polilieke beteekenis, weritle
over bet gebeel met Fabids zamen; voaroordeel, en eigeobaat,
en bekrompenbeid , en adeltrots vonden een al le gewillig hoofd
in Appios Claudius, De maglige plebejisclie parlij had deslyds
uilstekende aaavoerders. Lucius Volchhids , een der voornaam-
ste van deze, wordt door ztjn bijnaam Flamha voldoende ge-
kenscbetst: bet volk en misacbien bij^zelf rekenden dien naam
nog niet genoeg voor zyn verslindenden Ijver, en biJ v'erkreeg
eenen tweeden naam van gelljke bedoeling, dieu van Viouns.
Hi) was een van Borneo beste veldbeeren, yverig, voortvarend
en gelukkig: daarby bad by zekere naiveteit die bem voor
staatsman minder geschikt maabte. maar zynen persoon in de
geschiedenis eene nieuwe aantrekkeUjkheid geeft. Niets is tn*
teressanler dan de stryd tusscben zyae opregte, bruigue oaer-
yarenbeid, en de arglistige sluwbeid van Appius Claudius, zoo
als Livins die verhaalt i*. Hy bandelde in overeenstemming
met Fabios en Decius; zy faadden ooder hem bevel gevoerd,
en wederkeerig besliste htj met edele zelfrerloocbeDing bunne
sdbvGoo^^lc
Db PAKTUBoonnii. Fabius. Voldmnidb. Dbqus. 4SS
verkiezing tot consols in het jaar van Sentinum, en streed on-
der hen in dien gedenkwaardigen slajg tegeu de vier volken.
Ook xijne vroaw, eene patriciscfae uit het aloude huis der Vis-
eiKii, koos dezeirde partij in slaatszakea met even veel ijver en
dezelfde fierheid *<>.
Nog belangrijker is de andere leider der plebejers op het fo-
rum en in het reld. De roem der Dkoii berust grootendeels op
hannen heldendood, maar het ware onbillijk daarin huone eenige
verdienste te zoeken. Pubuds Dicros , de vader , had de groot-
heid van het huis gevestigd: met sndlen veldheersblik redde
hlj blj Satieula het ingesloten Komeinsche leger door grootsohe
zelfopoBeriDg , en zich en zljne togtgenooten door beleid en le-
genvroordighetd van geest; hij vras de uitstekendste plebejer
waarvan de gescbiedenis gewaagt onder al degenen nelke den
senaat, met de wapenen In de hand, de bekrachtigiag der Li-
cinisebe wetten afdwongen; hfj vlel tegen de Latijnea en Cam-
panieri, door eigen wil, en z^fopoffering was de laatste daad
van zijn leven zoo als zlj de eersle van zLJnen roem was ge-
weest Publics Dbcifs, de zoon, voltooide in den staat wat
zljn vader begonnen bad, en vie), op dezeirde wtjze. in nog
hagchelijker strijd , op nog beslissender oogenblili. Publics
Dbcics, de kleinzoon, had het ongelitk de wapenen van geest-
drilt en bijgeloof tegen de sceptische Griekm te keeren, maar
de spot van Pvrrhos werd in bet bloed des dapperen uilge-
wischt, die ook zonder devotio voor het vaderiand wist te ster-
ven. De tweede dezcr edele mannen is de tijdgenoot van Appius
Ct-AiiDits, een van de bewerkers der wetshervorming. Ridderlijk
als VoLUMHiDa beslreed hij den vreemden en den binnenland-
scben vijand; zijn edel, open gemoed vormdeeeneinnige vriend>
scbap met den grooten Fabius, dien hij ala eenen vader, die
hem als een joogeren broeder behandelde. fidele verontwaar-
diging over nielige listen, een kracbtig gevoe) van eigenwaar^
de, brandende ijver voor het welzijn van Borne en van Rotnet
(debejers waren onder de hoordlrekkeD van zijo karakler. De
, plebejers kunnen de booge priesterambteo niet bekleeden, smaat-
sdbvGooglc
4B4 Dl HEUtElllll& VAN M RoMUHBCHI KIBWBT.
de Amns Giaudids, toen het werd ToorgesteU ook heat toe te
leten, zl) zljn het Diet waardig, huD kloed is te oarein om de
goden le oaderen ". Zoo daebten nog vele patrieiers , en Ap-
nus sprak Diet alleen. Maar met verachtendea fooro riep Duata
Toor bet volk het beeld van zljnen vader terug, zoo als naeoig-
een der aanwetigen hon gezien had: id Gabijoschen dos, met
den Toet op den speer, zoo als hij zich midden in 't gewod
Tan den slag had doen nijdoi tot eon zeeooffer voor bet Tott
en de legioenen van Rome. iToen badden de onsterfel^ke go-
•den PnnjDs Deems rein en heilig geoordeeld, even ab of *^a
■patriciscbe amblgenoot Haklids zicb bad doen wifden; zoo de-
■leUde Pdbuus Dkcios, om godsdienstplegtigheden voor bet rott
>te doen. Diet in aanmerking bebben kunnen komen? Was dat
•bet gevaar, dat de goden zijne gebeden minder zpuden rerboo-
>ren, dan die ran Appius Cunoins'T' Zoo sprak bij, en toea
bl) het lot der wet bad beslist en zelf gekosen was om de
godsdienstige plegtigbeden voor bet volk te verrigten , bragl h^
zicb op bet veld bl] Smtinum ten zoenoSer even als zljn vader.
■Voor mij uit," riep hiJ na 'tnitsproken der formnle, 'scbrik
>eB vlugt, moord en bloed, voor mij uit de toorn der beme^
■scbe, der onderaardube goden, ramp en verderf op standaar-
>deD en wapenen des Tijands." Zoo stortte hij zicb in de drom-
men der Gallieri, streed en rid , en rondom en op hem , gelijfc
bij 't gebeden bad, zonken Galliets en Samialen in denzelfden
oodei^ng neder. Die man , en gelijkgezinden met bem , leidde
de derde groote partij te Rome, de gezeten plebejers, den ge-
goeden burgerstand, de welgeslelde landeigenaars; zij waren
ytA ijver en kracbt, trotscb op ban ontlaikend poliliek leven,
nog weinig ervaren in staatsiaken, tnaar alteen door gebrek
aan oefesing, de partij aan welke de toekomst behoorde, die
in bet tegenwoordige reeds magtig was, hare kracbt gevoelde
en met blljde boop voorwaarts streefde.
Maar dreigend en ongedurig woelden ook te Rome die de-
rookratisftfae driften, wier iMstaan voor weinige jaren naauwe-
lljbfl erkeod werd, ea Ibans, tot walgens toe, in redenering en
1 LtT. X. e. 7.
] Ut. X. 7. SS. He Toor het Tolgnide ook nnimn, A. G. ED. tVL
sdbvGoOgIc
Di PABTUHOoiDiii. DiciDS. Fuviirs. w$
deelamilie te pas en te onpas wordt aangebragt door mannen
van elk voUc en elken stand. De billljke wrok ran den mas
die zijne minderen over zich Terheren ziet, de klein^eestige
nijd tegen elkeen die vtak boren ons staat, da opeenhooping
Tao armeo die in elke groote stad plaats heeft, de lage amhitie
Tan magtelooze eerzuchtigen en de droomen van politieke beuo-
haien, menig -ffezenlijk onregt zoo ala elke maatachappij , toot-
al eene zoo weinig gevormde als de KomeinBche toen was pleegt
met zich te voeren, dit alles had ook te Rome eea heerieger
gekweekt van menschen die niets badden, en hun een bitteren
haat tegen ben ingeboezemd, die te veel badden. De ongelijk-
heid der fortuinen was te Rome, van begin af aan, scbrikba-
render dan elders. De Homeinscbe aristokratie, patrieiers en
plebejers, faeeft bet gemeen ten alien tijde scbreeuweod onregt
aaogedaan. De billijkste wenschen der ooderdrukten werden ge-
weigerd, en ninainer toegestaan, eer ze met geweld veroverd
werden. Die ztcb voor bet volk verdienstelljk badden gemaakt,
trof de bittere haat der boogere standen, trof bet lot van MAiatus
en Habiios, van GanFcins en Licimns Stolo. Die bet volk on*
derdnikte was een halfgod; Cincimnatus, en Cahiuos, en Pa-
KUDS Cunsoa: de lievelingen der patrieiers wareo Coriolaitcs,
die bet volk door uithongering zijne tribonen vrilde ontrooven ,
en Kabso Qdikctics, die uit meedwil een plebejer vermoordde,
en dagelijks op klaarlicbt«i dag bet welgevende volk van bet
forum jaagde, en Ssavnius Ahala, de moordenaar van Habuds:
de Hfp6 der patrieiers waren de Gladdii; maar Spuaios Cassiits
moest sterven, zoo als vierdehalf eeuwen later de GsAccHan,
maar onder geregtelijke vormen als ware by een misdadi*
get. De plebejer mogt geene patriciscbe hawen, blj was on-
rein. HIj mogt geen overfaeidsambt bekleeden , de goden wilden
het nieL mj mogt zljn bloed aan bet vaderland geven, maar
als -gemeen soldaat. Aandeel aan den veroverden groad kwam
hem toe, dat nam de patricier. Kunstmatige schulden over*
stelpten hem , maar blj was bet immers den edelen grondeige'
naar verscbuldigd: deze neme bem, sla hem in boeijen, ver-
koope hem zelf. mits in den vreemde. Wat wet is, mag de
plebejer niet weten. Toen dat veroverd was, mogt bij niet
weten wat regtspteging was, volgens weike vormen, zeirs op
sdbvGoogIc
4tt6 Db BKIZIKRUffi VAN Dl ROHEIHSCHI KIKSWET.
wdke dageo regl gesproken zon wordeo . maar dit alles moest
hij zijnen patronw stukje voor beetje afvragen naar mate hij
'I behoefde, Tweehonderd jaren lang was die loestand bestre-
den, eo uog bestondeo enkele zLJner ergste gebreken. Maar de
laagste harlsloglen vao liet volk werdea gereedelijk voldaan.
De gemeeoe Ilaliaan vond als bravo huurders id de dagen van
SiGCitis en Gbhucius zoo goed als io die rau Rossi. leder edel
RometH ging door de slraten met eene beode bongerige cHen-
ten aeliler zich , met dolkeo in den linux. Koren eo zout 'nrer-
den met kwislige baud sedert onbeugelijke lyden aao bet ge-
peupel voorgewoi'peo, opdat bet niet bet goed der r^ken ver-
slindeo zou, en bet genieeu was beurteliugs lafhartig en krui-
peod zoo als de volgelingen van Mablius en Maklius , of razend
van verniehucbt gelljk bet rot van Arams Hbrdorids en de hor-
den die bij Lautulae opstonden. Onder zulk een graauw verrje-
leu de Trijgelalenes , dikwljls edele, krijgsgevangene ledea van
een ongelukkig volk, bescbaafde Elrutiert, kracbtige burgers
van Samnivm, al te fija gevoelige Campamen, soms een of
uider Griek uit Benedett-Ilalie, uit bet groole Tarmle, ujl JTra-
lOA, eenmaal de zetel der Pythagortera , of het magtigc eo
weelderige Syrakute. Wanneer zulk een man niet in wanhoop
verviel moest biJ zijae meerderheid over zulk eene omgeving
diep gevoelen eu doen gevoelen , en de meeste vrijgelatenen bad-
den in hunne particuliere omstandigbeden weinig reden lot
klagen. Maar huune polilieke stelling was beneden hetgeeo zij
vermogten, en was voor bijna onbeperkte verbetering valbaar,
Er volgde wat te verwachten was. De vrljgelatetieD, de dien-
ten die voor bonne heeren intrigeerden en het volk voor eeuen
Claddiub of Papirius oaar bet Marsveld dreven, kondea eik oogen-
* blik op de gedacble komen banne magt in bun eigen belang
te gebruiken, en dan bescbikleo zy over een groot deel van
bet votk, zljmaaklen. zeir, een aanmerkelijk deel van het volk
nil.
Het lljdstip kwara, waarop zij bunne magt zoaden leeren
kennen en gebruiken. GNAzua Fuvios Anniszoon, een man van
bnilengewone bekwaamheden , was klerk b^ Appius Claudius
dien wetligt ook zijn vader als slaaf gediend bad. Misschien op
aansloken van Claudius zelf, roisscbien door cigen gevalbeid ont-
sdbvGooglc
DX PARTIJBOOrDIIT. FuTios. 4B7
hulde hlj twee der groolste patrieisehe gebeimeD, da regtSTor-
dering, immers mtg men 'twel voor uilgemaakt houden dat
deze met liet naar bem genaamde FlaviBche regt bedoeld wordt,
ea doD almaaek, ten miDste in zooverre als de dagen betrof
waarop regt gesproken w«rd, maar bet is oiet wel geloofdttb
dat de patricierfi deze lang.rerborgen zonden gehouden hebbeo
indieD de kennis Tan den almanak zelren eenigzins uitgebreid
ware geweest. Een schrijrer der oudheEd beweert, dat bet
boek over regtsvordering door Appidb GLAtDius gesehreven, en
door FuTitra slechls ontrreemd was**, een ander, met veel
meer waarschljniljkheid, dat hij op road van CLiDDivs de fatU
verzameld faeeft **, en inderdaad de trotsche patn'cier moest aan
de proletarii een buitengemeen geschenk verleenen om ce op
KijD« hand le krijgen. Zulk heuleo der altra*aristokraten met
het laagste gemeen is niet ongewoon en in bet geral van Apnns
buiten twijfel, en men doet hem geen onregtdoor aan te nemen,
dal als hiJ een bepaald duel voor oogen bad het hem geheel
onTerschillig was, of zljn stand, of geheel Rome, daarbij won*
nen of leden. Sommige deelen dezer voorsleliing kunnen be-
twljfeld worden indien men slechts op iioe zeer bekende plaats
▼an Cicsno let**, maar de overige getoigen, en Ciczao zelf op
aodere plaatsen, en de ware verklaring der errste, leiden tot
bet bier onlwikkelde resullaat.
Op welke wtjze Chabiis Flavtos, door naauwkeurig op te
merken, te combineren, den eenen regtsgeleerde over dit pnnt,
eenen anderen over een tweede te raadplegen, aindue comuI~
taH(to,zegt Plihios, ongemerkt eene vrlj volledfge handleidiog
tot reglRvordering kon opstellen , dit alies na te gaan zou ons hier
te vir afleiden. Haar de bekeadmaking kon mislnkken. wan-
neer zij niet *an eene wettige OTerheid uitging. Flatius, om
'teven of blj al dan niet door Cladmus onderstennd werd, was
*>) PmoH. I. n. 9 7 ff. da orlf. inri^
"} Plot. ff. JT, XXXIIL 8.
K] pro Mur. n. SB, igl. ook ad Jtt. \1. I. IB, OMU ioonI VL i. A.
en it (hat. I. xu. IBS. De plMU«a iImii TerutMld in OuLU'i OmamasH-
«M bl. BBS , op d«a Dum lumN. ZiB Toonl ma da gebaale ^niettie nmun
B. G. 111. 6||.
sdbvGoOgIc
498 Ob HKHzisHiiie tan, db RawiiisaBB kibswbt.
cr «p bedacht sulk een ambt te verwervflD. Am de plebejen
mrd voor^pleg^, wat groote zskeo Flatids aan hua hoofd
TeiT%leD sou, de vr^gelaleoen oBdtrstemuleD den man uiL hun
midden, GLiuDitu die werkzaam geweeal was om Flavios te
bewegch tot bet venamden dar aatiemi, die v«or de zoods der
Trygsltiiaaen xdfs dea aeoaal open gesteld had, koos zeker de-
t^de zyde, meaig plebcger oak tm Dicnis' partij sLemde lierer
T«6r lyns geiykrcn dan aeUs ?oor plabqische nobilei, en in een
der jaren waarin de beide euruluche asdiitt plebejers moevten
Kijn, warde« de g^atifde patri&iera ea plebejers door het ge-
meen en ds ariatt^ratiBobe lUtra's orersteaid: tneb zooos van
ondcDBSttk, daarondef de soon van den beroemden dictator Cj>-
OTB P0BTB1.1US die het let der arnie achuldeoaren verbeterd bad,
Ueven in de minderbeid reeds tegeo Qcmns Ahiciub van Praenetle,
ang toor weioige jarea een vreemdeling **. Maar aan bet boofd
der bjBt Btond Gmabus Flavus Akiuszood , en dfzeUde liberltiu>
pom nana* yttrd b^ de plebejiscbe' terkiezingen van dal jaar
of reeds vr&eger" volkstribuiin.
' Algcneene vvepslagenbeid beerschte te Romt. Die zieh her-
iDoart, welkeD iadruk soniniige verkiezingeu te Parijs \n bet
Toorjaar van ISBO gemukt bebben, die weet, boe rader ou
fiigen t'UBtig volk hoDderdeo by eakele Terkiezingen te moede
zijn geweest en bij enkele verkiezingen te moede zoadeo zijn
indiQn ilj plaats hidden, by zal Ugtelyk begrijpen, weike wan-
iHqtige woede zieb van dea fatsoenlykeq stand te R^mo mees-
-ter maakte. De stad was als in rouw. De senatoron legden
hunne goaden zegelringen af, als biJ eene algemeeoe ramp. De
ridders oatnamen aan bunne slrfjdrossen de ziivereu boordsluk-
Jien, bun Voornaamsten tooi. Zelfe aan Akicids werd eer be-
wezen, om Flavios te Ueer snaad aan te doen. Flavics be-
auDtwoordde trota met trots. BondOm bet fonm , het ganscbe
B*) Qai paucif ante ■niiit \attit Itausct bij Pluhih 1. 1. p. ■[) dunkt dne
lertiling de joista , in d« oTvrouda bMMLenit ¥tii het mratd , hnaw*] nunii
R. G. Ul. iO'U. G4''i aitdmkkclijk iTJjuid" Tartult. I'lmm jiatla ht«r nil lecc
DSda bran nan.
ST) miiLfljjk bel lubto, Tulgtmrn Uounm >4ai bk Lirnn IX. M. Hjj >■
■lalli«er ta behandelt bet putl t«d todoHk ntMC opwiteliik du Pumn f.A'.
XX\11I. e , die anderi teer goed ipgelicbt ii.
sdbvGoOgIc
Db 0*tDI«BinS TAK LlVIDS VOOB BIT UAft 304. 4S9
jaaf doer . stood aija kalender. De invloed van bet VlaTisohe
regl deed zieh oreral geroelen. Zljnen amblgenoot, die aiek
was, bezochl hi) gel^ktydig met de jonge patriciers, en teen
deze lieni niet bet gewone eeri»ewijs bragten, op te ataan en
bem le groeles, pUnUe hlj 2ljn curuliseben zetel in bet ver*
trek, vlak voor de deur, en bield ben daar gezeten in de saal
zoo lang bem good dacht, terwjjl z^f bem, hunnen rljand, den
avHlit, met leede oogen moesteD aanzien. De party die hem
gekoien had , de tvrba forentit zegt Lnius **, was sterk geworden
aedert bet eensorscbap vanAmns Cuhduisl Deze bad te Ter*
geeb getraeht, zioh bet orerwigt in den senaat te TersohafFen
door zoons van Trtjgelatenen tot ieden te mafaen; *nu verdMlde
»hij d« minderen over alle ttammoa, en bedierf forum en Han-
■ reld, plebcjisohe en algemeene Terkieziogen; aedert dien ttjd
■was bet volk in twee partyen verdeeld: bet gesonde vdk, be-
■scbemter en rolgeliog der welgezinden, tegenorer de factia
•van hetstadsgemeen, de faetio foremtis, loldatFiBiDS en Dncnn
■ tot censoren beooemd aljn: toen beeft Fauds, am den wills
>der eendragt, enopdatniet deverkiezingeo in baoden dermeest
■aebamele burgers zonden zijn, de geheele birba forantu uit-
* gesloten , tat vier tribut beperkt , en deze de stedelijke genoemd ;
■ men zegt dat dit met zooveel dank ontvangeo is, dat b^ den
■biJDaam Maxdius, die hlJ door zooveel overwiaiiingen niet ver-
■ kregen bad, door deze wijze indeeling der standen verwierf
»(hae ordinum temperatione)." Enkele oonaauwkeurigbeden loo*
pen ook bier onder, de vier stedelijke slamoien en bun naam
tribut wbanae zLjn zeker veel ouder dan Rullunub, maar uit
bet gebeel blijkt. dat Livitrs bier eene gewigtige regeringsdaad
van Fabius, eene verschiUende indeeling der standen op bet oog
bad. Stel dat Livids weet dat de aard der >Ceoturienconstita'
•tie" veranderd is geworden. maar niet wauneer dlt gesobled is,
dat bij de verandering van Fabius voor zeer gewigtig houdt
maar haren wezenlijkcn aard slechts voor een gedeelte door-
ziet, dan is bij gebeel geregtvaardigd, bij gelegenheid der ia-
rigting van Sbrvids Toluds te aiweken gelijk h^ doet, en toob
^} IX. 40, met IfiBnoiu oDuetliiig, B.
sdbvGoOgIc
460 Di HBtziKHnw tah
bier ' niet meer te ze^n. Lnrnis waa geta staalBioan , door
deze ontlerstelliog geschiedt bem zeker geen onregt. Hen ga
■lechte na, welk denkbeeld bij zicb ran de magt vao Rome en
tfjne ondste naburen maakt, of eeoe udere quaestie ait velen,
cm iD te zien, dat men den rijk begaafden geschiedschrijver
geen politiek doorzigt kan Inekenneo.
Dil in bet oog gehoudea koint LrviDs btjna gebeel als z^s-
man ran bet boven door oofi ontwikbelde op. H^ geluigt ran
den invloed ran Flaviqs en CuinDins, Tan hnnne zamenwerking
tegenvver Fahus en Dicics, van bet vernietigen van hnnnen
invloed door de Centura der laaUtgenoenideD , blj welke gele-
genbeid de indeeling der staodeo eene belangrtjke wyziging
ondervond, die van Fabids nitging, die in gewigt, naar bet
oordeel der tljdgenooten. de krtjgBdadeB van dietf populairen
held nog overtrof , en voor 't miisle beslond uit bet teragbreo-
gen van bet ergsLe graauw tot vier bepaalde slammeB; buiten-
dien spreekt Livins nog van eene andere Lepaling, die met de
magt der censoren over de ridders in verband staat, Allesfeiten,
die een deel aitmaken van bet gebeel zoo als bet bier voorgesleld
werdt, enkel aannemende, dat Livins dit gebeel niet kent. En zijne
ookunde dddromtrent blykt nit nog eene andere omstandigbeid.
Fabius bragt de lurba forenait tot vier iribui terug: dit was na
de wetsherziening van belang, want toen werd naar tribiu ge-
stetnd. \Mr de herzientng der kieswet deed bet er niets toe.
want toen badden de Iribui geenen invloed op bet stemmen; en
Diemaud beweert, dat de kieswet v66r 304 herzien is **.
LiviDS dwaalt dus wanneer hij meent, dat kenm Gladdids als
censor door eene veranderde indeeling van bet volk over dc
stammen bet overwigt der ■niarktparttj" — thans zou men zeg-
gen, der barricade-mannen — bedist bad. Dan zoii dit over-
wigt terstond na de ceniura van Appids zijn toppunt bereikt
^) HnouKi bewmrt wel, dat «ok onder de inrigliag nn Snnm Ttrum
een diergelyk lerlMiliI tniiehen cmtluriat en triiui beitand, 1, «. p. XI. M.
1B4. Mair bij werkt dit geroelen niet uit, het ii op dob lelf onbondbur,
en Ipnregt in tegenipraak met Lirnra L 18. op bet einde; ea in tootem >Ii
bet t. «. p. X. bL HO geiteld ii, wel '^"- " '
(oeraikend om te bewijiea wit bg ni.
eta te wedeile^en between in den lekit
sdbvGoOgIc
DS GBTDIGBXIS VUI LiVIOS VOOR HBT JAAR 304. 461
moetcn bebben. Diet acbt jaren laler, dan zonden de consuU
TaD bet Iweede jaar van z^n eeosorscbap. die zijae lijst vaa
Beiiatoren casseerdeii, of uiterlljk de cerstvolgende ceDsoren, die
van bet jaar 307, ook alfne veraoderde volksiodeeling gecas-
seerd of ten niinste niet door bet sluitea van een nieuvr iu»^
trum bekrachtigd hebben. Haar de eerste grond is geheel vol-
doende. De indeeliog naar de eemturiae van Siavius Toluvs
stoiid met die naar de stammen in geenerlei betrekking, en de
aedilei curulet vrerden naar de centuriae gekozen,
Uit ades blijkt, dal de groote niagt der lutba formtii eene
otnstandigbeid was waarvan CLAuoirs parti] trok, die hij be-
goneligde, maar die buiten bem ontslond, uit geheel natuur-
Hjke oorzaken, nit den loop der gebenrtenissen. Zoo bij ze la
Hleren bad geroepen. zij zoii zicb, in de jaren na zljne cea-
suar, blj alle verktezingen faebben lalen gevoelen, en daarvao
is in de geschiedenia geen spoor. Oe partij die Flavius volg-
de IK de nasleep van eike bervormende partij, de revolutionaire
nltra-demokralen. Oudersteund door Apmits Claddids, stak die
parti} bet boofd op en befaaalde in 304 biJ de verkiezing van
Fuvius baar eerste en eenige gewigUg voorded. 0(^enblikke-
lljk Tvordt zij verplet en versehtjnt eersl wcder in den tweedeo
Punlscben oorlog.
LiviDs beeft over de zaak piet verder nagedachl. Fabics be-
tengelde bet gemeen door bet blj vier stammen in te deelen,
eo wel tegen den wenscb van CLAimiDa; genoeg voor Livids of
voor degenen uit die h^ pulte, om aan Ci^audius een tegenover-
gestelden maatregel toe te scbrijven: geene ongerljmde onder-
stelling, ware 'Intel . dat de Centura van Appius &.audius vdir
de wetsberziening vail. En de gejaagde raanier, waarop Livius,
bier aan het eind van zljn negende boek , over bet censorscbap
van Fabius en Dbcids heenglijdt, herinnert lerendig aan het
even overhaast afloopende vijfde, en zeveude. en acbtste book,
en bovenal aan bet zesde, waar eveneens been geloopen wordt
over de anders zoo uitvoerig verhaalde wetgeving van Licuiins,
waarvan de draad aan bet Roord van bet zevende boek weder
opgenomen wordi; men zou bijna meenen dat de sGbriJver hier
perkamBot te kort gekomen was,
Ken toealand zoo ate de boven beselirevene eisclite vooncjer
sdbvGoogIc
k62 Db OBHZIBltllle TAN BB ROHtlRSCHE KIBSWBT.
niog. Da vrttgelatenea' eo bnooe bondgeDoolen de ullra-palri-
ciers waren magtig ooder bet volk, zij bescbikten reeds over
eene gedtichte minderbeid, die blljken had gegeven, in sommige
gevallen meerderheid te kuDoen worden. In den seaaat warvn
xQ zwak maar niet magteloos. Het bdndgenooUchap lusschea
de kern der plebejers en de groote meerderheid der patriciers,
tQBschea de parlljen ran Fabids en Dsans was nog lang aiet
dniinaam. Het bertutte vooraamelQk op de yriendschap dier
beide uitslekende mannen. Het was onbedaaabaar zoodra een
Tan beide partijen den weg eener wijze gematigdfaeid verliet.
Die Treg was niet te belreden dan onder groote opofiferingeD
van belang ea van eigenliefde. Haar wanoeer ooit de beide
partijen, om welk gewigtig belang dan ook, fegen elkaar over-
staan zoaden, waren zij eene gereede prooi voor de beide ande-
ren, voor da slecbtste faartslogten van den adel en de slechlste
faartstoglen van het gemeen. En het was zeer de vraag, o(
selfs de vereetrigiog der verstandige patriciers met de gemaligde
plebejers op den duur den opstekenden vioed zoo vermogeo te
keeren.
Dkcius was Blinder bedreigd en minder bevreesd, De zijnen
waren niet Mnder sympathie voor Fuvieb, voor dien velea
bunner geslemd zutlen faebben, van dien de meesten een ge-
wigtig en h^zaam geschenk hidden ontvangen. Wa&r de per-
soonlijkheid van Fi&vros in 't spd kwam, koo men op eene
groote meerderheid van den man des vidka rdenen, welligl
was hlj zelfs een lljd lang aan het boofd eener onbetwistbare
meerderheid. Wal Flavics thans was, dat was de vader van
DsGiua geweest, behalve alleen ten opzigle zt)ner afkomsl. Maar
afkomst was bij de plebejische partij naanwdlfks eene aanbe-
veling, en Dbgius was de man niet, zljna stelling was niet
zoodanig, dat hlj de opkomst van verdienstelijfce mannen uit
lagere standen zou bebben tegengcwerkt of ongaame gezien.
Hog bestond tusschen patriciers en plebejers de oude arachei*
ding, nog wasi de politieke gelijkhetd niet voltooid, nog warm
de patriciers wederregtelijk in het uitslnilend bczit van kost*
bare voorregten, en te zwak om zich daarin te handbavHi.
Bbar op Chabus Flavics drukte geene persoonlijke beperking,
waaraan Dbcids en Volunkius niet eveneens miderworpen waren.
sdbvGoogIc
ilET BOXDGKNOOTGCOAP VAH FaUUS IN JtlGIOSt 465
De vrljgelateDe winfcelEer .van bet forum en de Trijgflborene
laadliouwer ait Aricia of TwcxUvm waren nsLtrariiJke bontlge-
nooLen, Ihaas meer dao ooit, na de vrtjgeialenen in hun eigee
bdang legODOver de beflrto 8lred<en. De pitrioler daarenlegmi
die aan tie votkskknse de k^ms van ifia' aXvaast^k MlliieWl on
haar te beoioeijel^lieo in 'tzoeken van bear regt, hau ntel wd
aaders dan alsde naloinlUjke vijand dier voUisklasBe beBOh0iiw4
mtrden. Het is waar, dal de ulLra-demokratie juigt toot Ube-
rale slaalalieden ebn allergBvaarliJkste bondgeooot is. Slaar itoma
had nog tm weiiug bbwlges^aan aan ovemaat van vrijhcid, en
DiciiK was aoo vol moed ep Teilrouwan , zpo bewusl van -alJtiQ
kraobt. z^iie parlij bele^fSe bare scfaoonate dagan en natn mo^
gednrig aan kracht ibe, tova baA nog boo weinig teieimtslliflff
ondeJrvQDden van -bet itdekeon^ Tan vrifkaden, van het lieguiu^
ligen der iaag geplaatste vsrdienste. 2oo lang de turba farmsH
magtig was, sidddrde de palricier op dan FalatQnsclien h«UTel<
«n was bli^de, dat fay zich. bij de pariy van Dioins kon aan-
aluilen om het ergste te vennydeb. Neem Flatidb en de vrij-
gelaleneo weg, en het was oagerljnid le verwaobten, dat nielt
vele patriciers tot de vaoea der reaclie zooden terngkeeren, bet
was al te waarsehiJnlQk , dat zdfs de ueest geraatigde wes-
scben der plebejars oaverboord zouden blijven , dat bunne partij
van de genade der ed^len zou arfa&Rgen: en welk eeo gebraik
de Bomemacfae aristokratie van hare overwinningen maakte,
was le bekeod om baar ooit, lot eenigen prljs , wedn- eene ved*
komene OFerwinuing te gannen,
Terwijl derhaive Dacns en de zljnen over de partij van Fla-
vius oofdeelden onKLreeks eoo als onze liberalea over Hawaii
en PBODnHON, waren zl| echter verre verwyderd om bet iBltia<
tief tegea faea te nemen, of Bonder krachlige beweegredeaen
tegao ben part^ te kiezien. Voor ben was Flavios, indien zQ
hen hard beoordeelden , enkel een verdootde vriond. Voor ve*
ten van hen was Fabius slechts een bondgenoot, die gtster nog
vQand geweest was en bet morgen op nieuw kon zijn.
Maar de partij van Fabiob zag dil alles met geheel ander oog
en met veel ernstiger bezorgdfaeid. Hier waren niet de welge>
moede whigs van Bkius, hier was de groole (itry-part^ die
licb in alle eeuwen eo ter atler plaatue gestadig bervornil 'en
sdbvGoogIc
464 Dl HltUUdilO TAB DI RoOimcHI EUSWCT.
te gronde gaat, die zich here^igt op elk bolweik vaa bet Ter-
ledene en telkens voor den aandrang der herroriiiers verstuift,
die gedwoDgen is, in faekr(Nnp«ibeid van geest, ia Terouderde
Tooroordeelen. in dwaog en bygdoor bondgenooten te erkennen
op slraf TMi te niet te gaan, eo die ODgeweasehte medeitry-
den even welwillend en voonigtig te behudelen. als de party
der Terbetering zelfs de wildste pbantasien, de orerdrereosle
idealen, leugellooBheid en ansrcbie onwillig moet sparen. Het
lot dier party i« bet, steeds te w^ken, steeds overwonneii te
worden, door alle eeowra been, op ieder aeblervolgend stand-
pant: ze Toert een gesladigen terugtc^ nit tegenorer verbit-
terde r^anden, en wordt telkens gestagen met bare verouderde
wapeoen, die zij emmaal noode gekozen beeft, omdat dezdlida
▼ijand baar eenmaal met die wapeoen telkens dieper en dieper
-wondde. Het ideaal der bervormerB van de eene eeaw is ver-
sleten in de volgende, en bet kleinood van beden wordl mor-
gen als zonder waardij verworpen, zoodra deze partij ze uit
de baoden barer bestrljders heeft moeten oatTangen, die reeds
weder met nieuwe, even onverwacbte, evenmin gewenscble, in
het oog van doisenden dikwerf (mgerymde eischen en plaonen
Toor de denr slaan. Znlk eene partij kao niets anders berei-
^en, dan baren teragtogt met eere te doen, met talent te be-
sturen : ze heeft eakel kens van opofferingen , xe moet telkena
nagaan , wat deel ran bare stelling al weder onhoudbaar is m
cpgegeven moet worden. Tocb kan die partij , op deze wljze, eene
Echoone rol in de gescbiEdenis vemdlen, de rol van Gtuon en
Tan Fabios, de rol van Maiu Thikisu en Tan Robbbt Pul.
Deze parllj, en zy alleen, was r^tstreeks en onmiddellijk be-
dreigd , zy de opregte en gematigde conservaliTen moesten den
bestaanden staat van zaken tot in zyne gebreken toe verdedigen,
en die boveo alien gebruik en misbruik ran dien toestand had-
deo gemaakt, heulden met den gemeenscbappelyken T^and.
Maar bier was geen tyd tot gemoedelijke klagten, bier moest
gehandeid worden; immers die party zag klaar en duidelyk
de anarcbTe in 't verscbiet wanneer men op deozelfden neg
Toortging, die party bad het groolste aandeel in het benind
en de meerie verantwoordeUjkheid voor den loop van zaken, en
bet nicest le verliezcn by eeqe omwenleling. Die kon nog voorko*
sdbvGoogIc
Dk BERnULUtC MB TMJSBUTSlflR. 46R
men worden. No^ was er i&ne der drie indere part^en met
die men zich eerltjk kon verstaaD, al moest bet groole ofiers
kosteo. Een afdoende maatregel, bij tljds uitgeroerd, koo nog
van de anarehische meerderheid der volksrergaderiD^ceD een go-
deelte aflrekken, geaoegzaam om lan de mioderfaeid nog Mne
overwinniog te verscfaaffen.
Twee wegen stondeB Toor Fabius opea. De Trijgetatenen had-
den te reel of te weinig invloed op den slaat. Te weinig, want
zij waren de talrljkste, de meest gegoede, intellectaeel meest
ontwikkelde klasse, en sleebts een gering deel van bun gewigt
lag op de offici^le RcbaaL Te veel, want dat geringe deel deed
den evenaar overslaan tot den kant der niet Ronieinsche, niet
vrije, heimelijk vijandige parlij. tot dien der moreel meest ge>
Taaril|ke, in kwaden zin poditiek meest gerormde, meeal ge-
doebte, tot regeringloosheid meeat geoeigde klasse. Wij in de
negentiende eeaw kunnen ligt belreuren, dat bet meest ont<
wikkelde deel des voHcs blJ bet meest stationaire, bet onarhan-
kelijk denkende biJ bet slaaTscbe, de winkeli«- en ambacbtsman
blJ den landbouwer, bet Grieksche en Samnitiscbe res biJ bet
Latljnsche moest acbterstaan. Haar voor eenLatiJnschen staats-
man aan bet boofd van een Latljnsch rolk moest die laatste
beweegreden, met overwegende kracbt, in geheel tegenorerge-
gtelden zin werken : trots al bunae roordeelen koaden de viij-
gelatenen niet boven de vrljgeborenen, de gewezen vljandeu,
de slaven van gister niet boreo de burgers vaii reeds bonderd
jaren berwaarts worden yeiiozen. Zoo wml dan Fabtos door
den aard der zaken er toe genoopt, de eerst kortelings verre-
zen magt der TriJgelal£neo binnen bare oude grenzen en nog
▼erder terug te dringen en in bare geboorle te verstikken . en
de stielzonen van IlaHe*^ te onderdrukken om de enhte kin-
deren te bebouden. Want eene noodzakelljke eigenscbap van
zi}n redmiddel moest bet zijn,' de belangea ran TriJgeboreneD
en van vrljgelatenen io lijnregte tegenspraak te brengen, ea
elk plebejer tot eene keus tusscben Dicius en Flavius te dwin^
gen.
*"} QuUnib Ililk noTBrM eit Scaia Ahilubdb bg Vun. Mtx. VL 9,
sdbvGoOgIc
468 Db HEBZ»HIH« van DI ROKKLtSCHI I»SW£T.
Ifl bet slrydig met de maaier Tan Linos, kon de verbaler Van
de tereglstelling ran Stolo ea vaa den opsland ran Latttmiae
dU gedeelte der regeringsdadeo van Fabios en Ukidb Diet over
bet hoofd zicD of onrenneld lateo f , Eeo rolstrekt bewijs le
zoekeo ware hier ijdel, maar bet is ten minste geoorloofd, op-
leitend te raaken op datgeoe , wat zirb bijna onwillekeiirig aan
^e overtuigiog opdringt.
. AUerinteressantst lou bet wezeo, de uitvoering van dit groo-
te plan in bljzonderhedea na te gaao. Maar daarvan is ^n
hoofdpant orerbekeod en omtreol het overige gedeelle is onze
kennis zoo jaoimerlljk verward eo oDvulledig, dat de hoop om
immer een voldoend deakbeeld van bet gebael te verkrijgen bij-
kans opgegeven is. Het groote verschilpunt tusschen de beide
kieswetten is bet Tolgende. De regeliog van Sraviiis Tuluos
verdeelde de plebejers in ■legers" naar hun Domioaal Termogen. .
ZiJ Testigde eeoe geldaristokratie of zoogeoaanide timokntie oa-
der degeoen die weinig vermogen eo oiets te regeren haddeo.
Deze regeling was toot de vrijgelatenen nadeelig. ZiJ stondeo
ttiet op gelijken Toet met de overige burgers. Niet te min v«-
hieren zlj zicb langzamerband , en Terkregen boqg gewigt ia
de Tolkavergadering. Hun aantal maakte hen sterk in de enkele
ceoturien van iedere clasiis. Han rijkdom deed se van de eene
elasiimn de andere opUimmen. Htinne verstandelijke meerder-
beid verzekerde huo invtoed boven de andere plebejers. Eeo oogeo*
Uik waren zij meester over de comitia. Toen kwam de reaclie.
De verdeeling van bet volk in stammen werd groodslag der
uitoefeDing van het stemregt. Iedere fp'fttu bragt een geiyk
aantal stemmen uit, tvree, of tien, naarmate in dan strijd der
geleerden , van Pahtaoaiscs tot op Mohksui , de eene of de an-
dere partij bet regt op bare zljde heeft **. Maar bet aantal
leden van iedere tribut was onbepaald : de talrljkste en de klein-
ste, de swaksle en de groolste tribut hadden hetzelfde regt.
En nu werden atle vr^gelatenen in enkele weinige dier slam-<
**) PiHTUumn bg Vtani op Lit. I. 4S ia Duxmousi Dilgaaf; het gs-
ToeloD Tin FiRTuium wordt nut eensa brief ran AflTonns AcaiuiurDt mede-
gedeeld. BiJ IcanuB U toon) gewlgtig IL 4, U. 77 ea *enl«r, TgL onk
]li|Miik, fl. G. 01. 6|J.
sdbvGoOgIc
Dg BnrnoouniG mb vRusBLAnxBiT. 466
men ternggedrongen, na hadden ze met al ban talent, hunnen
rijkdom, huo aantal slecbts een nietig deel in de uilgebngte
stemmea ,, no waren de ioeapaciteiten der vrlJgelateneD te groot
om binnen de eerstrolgende eeuw uit den weg geruimd te
worden.
Welligt maken enkele cijfers de uak nog duidelijker. SnTirs
had 195 centunen ingesteld. Stel, dat'de partlj der Trljgeia-
tenen, of liever de turba formni, in gewone omslandigbeden
ofer 30 steinmen bescbikken kon. In dezen tijd wait die magt
b. T. tot 80 gere»n, en men bezat in andere centarien eene
minderheid. De popnlaire maatregelra van Flatids deden die
minderheid b. t. io 20 andere centarien in eene meerderbeid om-
alaan, nog andere SO onderVonden hetzelfde door den ioTloed
Tan Arnos Cladmds. Die gebeele gedncble minderbeid kon
jeder oogenblik meerderbtud worden, werd bljna eenparigheid
indien men haar oordeel over den kalender en de actionei bad
afgevraagd. Volgens de nieuwe rageling bragt elk der 35 Iri-
bu» hetzeirde -aantal stemmen uit. De Trijgelatenen kregen er
Tier. Van de kleine belft op een negende teruggebragt te ztja
vns erg. Nog erger was bet, dat geen middel, noch venneer-
dering van aantal , noch van rijkdom , nocb van bescbaring ben uit
dien toestand konde befrljden, dat hel belang en hel eergcToel
Tan bet geheele HomeinBcbe volk voor bonne gerangenis wacht
bield , dal men ban bet stemregt niel geheel ontnam en de on-
billljkheid banner incapaciteit niet sterk geuoeg sprak om le
doen vergeten welk misbraik zlj van ban regt gemaakt had-
den, eindelijk dat de beperking hen enkel als ligcliaam troT,
maar geenen rrljgelatene afzonderlljk in zfjne loopbaan te<
geahield en daardoor tot een kampioeo zljner lotgenool«Q
maakte.
Tot den tiJd dezer welsherziening beboort een wonderlijk
Toorval, bailengemeen medewerkende om ods 't spoor bijsler te
doen worden. Homes veldbeeren hadden dikwljls, in groole ge-
Taren van den slaat , eenen tempel aan de goden gewijd. Een
bair eerbtedig en half vemederend bijgeioof deed hen oorspron-
kelijk meenen dat zulk eene gift de godheid zou overhalen om
de zaken dbr menscben overeenkomstig des gevers wenscb te
doen uitkomen , en alleen wanneer de god die voorwaarde Tcr-
sdbvGoogIc
47.0 Db HRBUEHtHO VAX Dfl Bmubhscbb intSWST.
void liad, achltfi mea liob gehoudea'den tenpsl (e geren. Zoo
bouwde RoHULDs den teuipel van Idpiisi Statm. In deo mj-
thischea stryd by bet meer Begiiliu leiddea. twee bovenmeo-
schel^ke joogeliagaa de Homeioscbe teguwDen ler overwiDning,
CD de tenipel van Castor en Polldx verrees op hel fortan. Ar-
nmCiLKVbuis Zitil, te>vyt Vouwhids Flahha de poerleQ van bet
£tniruche kainp besCorude, verbeerlljkte Buioiix viclnae , tm
wQdde haar oeaen. tcmpel en.sjMiorda d« s«klaten ua.; bij vierde
Eijoen Kegelogl wur de verdienale aan VoLnunus toekwun ,
ea bouwde v««r Bslloxa. dea beraemdea icmpel op b«t Harsreld
waar aedert r^Uaardiger IriiuupfacD werdan lerteeod. Ooder
al de beroeriogea van aijoen Jeenijd bed ook Gkabos Flatics
eenen Leinpel gewyd. Wiumeer hlj bet volk net de standeii
Rou bebben vf)r20Md*>. de ^endragl aou bebbea henleU, dan
kou by voor de Etodragt esnen Innpel c^gtcn. Ug Tond Ler-
Dmo om zicb voldaan. le verklaren. De teiupel werd opgerigl,
bet was de kleiae , op- bet nmilium , tossoben de {dtala waar
Ihans de statige bouwvaUeD dee lempels van Ahtokihds en ftx*
fliu staao , en die waar de senaat in da ouna ffoUiiia bijeeo-
Lwam . van kooing Tullua dagen af aao toldat de braadstapel
van Clodids 4ecd oototoJien , totdat bij bet licfat van bet vlimnkea-
de raadbuis de asoh vac deb Aegypt^cbsn. kooing aaar alle win-
dCtt been w«rd ventrooid. om voor die van een magtiger en
TerdwveDer trihuub plaalB te makea dan Fuvios was *>.
Een deel der patriciers, om be( even oT de eendragt bersleld
was of niet, zag in die herinDering aas Fuvitts' verdienste en
ia bet plaatsea van Flavhis' tempel naast de cum eene nieuwe be>
leediging. De bittersle factiehaat onlbrandde rondom den tmO*
{Nd der EendragL Flavius' aanvrage om geld uil de sdialkinl
*3) Si popula McABoiliMirt omUom bg Sura* t. ■. p. Ik ronU hat niat,
leth diet met Miuuiu hulp, B. O. III. 6i'/>. loct er welligt *ta«n online i., in
(le belcekenli Tan ordiDem ■enatoiiDm?
U] Op faet AegrptiH^e MuMnm in het Zminw Ii eene giaftini , wauop d«
uiUlekende iMin ■■ LoMtiun nij opoMrkiMV nMMe. Ds nn i* Aa|yp>
tiach, en het opichcin lemieldt koaing SiatK, din JentMlem TeroTBrd heefl
ondnr do regering Tan RmuiiI. Kaar het deksel en de liBQdiiitcn lija Bo-
melnich werk, en op de andere trjdo leeit men den naun tan Pcnics Cuim
sdbvGoOgIc
Os TIHPBL VAN CoilCOHBIA. 471
tot het bonwffl vao zijaei) tempd werd. verworpeo. De opper-
priesler weigerde dieo in te wljden. Volgens het herkomeD on-
zer vaderen, i^Ae CoiaauoaBABMJUBdepontifex maximut , kan
adleen een consul of eeo imperator eeneii tempel inwydeo. Het
-weArzin onltrek ik lets aan dec roem van Litios, maar het is
Boodig op zijae ToiiteDte wyzea,oaulat zlja gesag, zoo b«ogge-
achat en dsar aangebaald waar Mommskh bet doet, oDvereeDig-
baar is met betgeea wij oiet kunnen nalateo voor waarheid te
houden. Linus Doemt desea Coununs BarbAtcs zoadsr te ver-
moeden , dat hlj dezelfde Ldcids Soipio is wiens oorlog^aden by
Sanlinum ea Aquilotiia hi] voor de vergetellieid bewavd lieeft,
diezeirde dappere eo wijze man waarvao het bekende grafschriA
gewMgt, dat b'uilen de porta Capma op bet aloude faoiiliegraf
der Scim's ontdekt is. Litius laat hem zeggeo, dat atleen een
eonsui of een imperator eenen tempel otogt inwyden , en vei;g«et
dat de imperator meestal eeD omml was, dat de consul alLijd
imperator moest nezen om regt tot het ipwijdea van eeoeo tern-
pfd te bebbeo. Ongetwyfeld sload slecbtt Ha ediele term iji
do formule waarop de veroTeraar van Lueanie zicb beriep, bet
woord praetor, in syne oorspronkeiyke beteekeals vao veldbeer,
TOorganger in den oorlog.
Haar Flatids was niet een man om zioh aoo te lattii afschrik-
keo. De wyze waurop hy ztiih geld versebaTle was van alle
de meest onaangename ¥0or de pitriciQrs. Hy bcwwde zynea
tempel met de allerbeleedigendste praeht. Hy plaatste dien,
waar ieder senator hem telkens zien moest als by de senaals-
Tergaderiog wilde bywonen. Hij dwong den pontifex maxiimu
doer eeo volksbesluit. By deed, naar alle waarscbijniykbeid,
eene senaatavoordragt tot bedekteUJke aflieuring van zijue daad
door het volk verwerpeo.
De tempel was klein, maar geheel ran broos. Oe kottea
werdea gedekt uit fondsen, die aan Flavigs ter bescbikking
stonden in zyne betrekking van aedilis. Die fondsen waren bij'
eengebragt nit boeten van edele woekeraars. De tempel slond
(Wmiddellijk oaast de vergaderplaatB van den senaat. En die
gansche sonderlinge slrijd, die woedende tweedragt bij de pleg-
ligbeid van Concordia, is welligt het meest stellig vaslstaande
sdbvGoogIc
4?t De HIRZMItniO VAN Dl RoHKOfSCHK KltBWIT.
feit uit de gelijtttijdige gescbiedenis , hel is oen der minst rer-
klaarbare vencbijnselen van diea raadselacbligen lijd.
Haar boe heL ook zij , en al blijkt overlaigend dal het inwij-
den van den CoifaonDuteDipel plaats had toen de eendragt (^
de volksvergaderiugen nog verre van bersteld was, zooveel is
xd-er dat de -bemoeijiogen der censiHVii en vooral die ran Fa-
bios een einde aan den grooten partijstrljd msaklen door de
kracbt der turba fonntis le fnuiken. RnLLumis was op het
toppunt van sLJnen roem; dit was bet tijdstip waarop bij den
bijnaam Maxihos rerkreeg. Maar dat Decios desLlJds in de nAks-
ganst veel verloren -heeft is meer dan waarscfaiJoUjk. Bet
duurde dan ook nog vier jaren , eer ook hij zijn werkdadtg
aandeel in de groote omkeering van zaken oam. Toen Ind fay
le voorschljn. als de veorname verdediger der iex Oguima, ea
deed ze aannemen ondanks den hevigen scboon hopeloozen te-
genstand van Appids Glaudids , ondanks bet veto ran somniige
tribanen die zeker met Fuvios tegen bet veranderen der kies-
wet zouden gestemd bebben en ihans de zaak van bet bijgeloof
en van de ultra's onder de oligarcbeo tegen de hoofden der pie-
bejws verdedrgden , tegen Dscius zelven , tegen Smrtoinos So-
nms den plebejiscben consul van bet jaar der berztening, die
jaist toeo hoog in de volksgunst stond , en nog in hetzelfde jaar
poMtifex en emior werd, tegen de groote en magtige plebejiscbe
haizNi , waaruit twee Marcd , een Livios , een GxnrciDs . een
PcBLrLim de nieuwe priesterschappen vervulden. Hoog geacht
by het volk was toen ook Fabius, dien hel gaarne voor bet vol-
gende jaar tot amiul zou benoenid faebhen , dien het na zijoe
ToHiardende weigering tot aedilia carulit verkoos, bet ambt dat
vljf jaren vroeger Flavids bekleed bad **. De vier pOHlificet uit
de patriciers ontvingen Tier plebejiscbe ambtgenooten , de kennis
van den kalender werd daardoor aan de plebejers versekerd ,
**) Zoo *telt Lirnu het torn, Tolgeni Licnnni hcD en Aunii Tuwao. liar
Vm, Mgl kg, DOMnt voor dit Jur Cunun « Daomn ili aiitlf. Ijnm
ea Pud hidden knnDen wetio, d<t de aadiUt Toor dat jur beidaa nit d« p«<
triden moeilen Teikoien worden , dtt da beurl der plebt^eri op de *tnt*
Jtren rMr onte (gdrekening nit, en dat de borengenoemde plebejert dethatra
in SS0 T. Cn. de atHliti niet konden bekleaden.
sdbvGoOgIc
Dl UUKNSIULTINIl DIR STANDIK. 47S
offieifiler ea dnarzamer dan Flayiob hid kuDDen doen : bet op*
pergezag over alle priesters, de Toorbaamste invloed op al die
puDten van besluur welke de Romeinsche sLaalkunde met de
godsdienst in betrekking gebnigt of liever tol de godsdieoBt
als haonen oorsprong opgevoerd bad , werd gelljkeiyk on*
der beide groote afdeelingen ran den Roiueiaschen staat ver-
tleeld. Bel collegie der augvres bestond voortaao uit negea
leden in plaats van vier , en onder die negen waren Tljf {riebe-
jers. Wanneer Toorlaan fiene bigotle regering bet gezag van
wooderen boveii dat der politiek eo bet kakelen der heilige
kipp«i boren bet advies van f etdbeeren wilde rerkiezen , wan-
neer eene arglistige regering onder bet masker der godsdienst
eeneo Teldheer teRome zou willen lerug boudenofeene onwiUigB
TeY^dering dwarsboomen, dan moest die regering den steua
der plebejische hoofdeo zoowel als dien 4er patricische bezilten,
dan kon bet gescbilpunL oiet meer de onderlioge lerboading van
beide partLjen betreffen. loderdaad wordt bet sedert dien lijd
onTerschillig tot welkeo van beide slanden de pcJitieke manneo
van Borne bebooren. De patricische epuh blecf het uilslnitende
voorrpgt behoiiden, de sUndbeelden der goden op het kepitool
te spljzigen. De patricische maagd alleen bieef eene waardige
priesieres van Vista's tempel. Niemand dan een patricier
leidde de gouden scbilden, in plegtigen omgang, naar de plaals
waar bet eersle gouden sehild uit den bemel was nedergedaald.'
Nog een laAg lljdvak moest verloopen , eer de na^te Lupercus,
enkel met een boksvel om de beapeo geslagen lerwijl hi] op
fael Pansfoest zijn dolien loop le midden der Bomeinsche ma-
trtmae uitvoerde, een plebejer zljn m<^t. Haar in de raadzaal
en op het forum is geen strljd meer liisscbeD palriciuv en plebe*
jers. Het waren geene partijnamen meer. Menig palrieier stood
aan de zijde der bervormingen. Vele plebejers ijverden toot
het behoad. Niet eokel de meesl gemaligde deeleu van betde
parlijen smolten in een , maar palriciers en plebejers giugen
dikwerf tot dat uiterste over, waarlegen buiine stamgenooten
van vroeger dageo , alien als Mb man , zicb tot het laatste toe
badden vcrzct. Niet dat de partijlwisl'immer bedaarde. (Ni<
garchen en demagc^en bleren beslaaa, maar een demagO(^ zoo
razend als Clodids kon palrieier van geboorle zijn , en G&LPtm*
sdbvGoogIc
474 Db HBRZUHIHO TU DI BoKBIHBCHK IIBSWBT.
mtn BnuLUS , da (oizinDige reactiooair in Ciisiis tijd , was een
plebejer. Hobtbhsios da verdedigei- tbd Vbhrks, Cbassus de ver*
tefenwoordiger der aristokralie in bel triiiinviraat, CoBimcAiniM
de voorbeeldige opperprtester , Hbtillob de legenslaader van
Mabids, waren plebejere. De groole miBdadigerCiTiLuiA, f.«gg*ii
de hersteller der Mariaaniobe parlij, Lkphhis da onbekwame
woelgeest, Cuuta de inedeslander van Hauus, waren patricien.
Habius self, de demagoog, de homo novtu uit Arpinum, Toerde
de bcDden aaD die den patricier fitArcu. en den plebejer Satitk-
KiNDH in naam der algemeene orde vennaordden , en de andere
homo anuiu nil heUelfde plaatsje, de volksmeod CnauKi. leidde
deo gevangen patricier LBimniiis by de band de sentatnei^de-
ring biunen , en bragt hem met de endera medepligtigeo aan
de •patricJBcbe euveldaad" in den kerker van het TktlUmitUTn
ter dood.
De Ogainisohe wet , de groole acte van berrediging der par-
tyen, de maatregel weike de heerlljke gevolgen der Licinisdie
welteo kroonde, en de Terweeeniyking voUooide van bet ideaal
der mannen welke de wetgeving der twaalf tafelen hadden
doen ontslaan . de Oguloiscbe wet had hevigeo tegenstand ont-
moel. Maar de aanbangers der rerandering van zaken hadden
eene Irouvre meerderbeid. Zoo kon liet gebeuren , dat in bet
jaar der beslissing een plebejer en een ViLEBtna conaula waren,
uit bet meest populaire patrierscbe huia; diezd/de Valkuus,
wiens roem in vroege jeugd door een schilterend toeval won-
derbaarlijk begonnen, ^n honderdjarig ieven door met deedeUle
middelen gebandbaarden vermeerderdis, Publicola's nazaat, die
zish den naani van Coavus onder der goden bijstaod rerworven
had, die twee dicloturae, zes consaUlen gevoerd heeft, die ^n -
en twintig maal tot de hoogsle eeramblen geroepen werd, in
eenen staat waar de overheid jaarltfks wisselde , groot in de
raadiaal, groot in het veld. Valbbius had als diclalor bet com-
promii gesloten. waardoor de verderfelijke opatand van LmUuUu
in een allerheiliaamst redmiddel voor den staat werd verkoerd:
hi} was andermaal dictator in het jaar v6&t de (^laische wet,
ea terwijl hij de Elroriers sloeg, wees hem builen zijn weteo
de volksstem reeds aan als faoogsten overheidspersoon bij die
gewiglige beraadstagingen. Terstond yMr iiem was Fabids die-
sdbvGoogIc
1)b WUZI TUf BBKRACHTIfilNe. 47S
tatar geweeat: iU Jaar had geeoe consols. Ooie berigten lalen
Diet toe ta beslissen , wat daarvan de' reden geweest kan zljn ;
tooreel is aeker, dat tasseheo bet censorschap van Fuins en
DiciDs en de (^ulnisobe wet nietsbebalve de TerkiezingeD van het
Tolk nitgaat, terwijl LinnB zegt, dal in bet jaar der lex Ogalma
het plebi riutig ea onlUst was, door de menigte die naar de
aimwe colonieD was vertrokkeo **, aaar het sleile Son, naar
Caraeoti, en naar Alba aan het Fudnitehe meer, die uithoeken
van Bomei gebied. HieriD ligt eea stellig bewljs, dat de regs>
ring niet zoader moeite baar overwtgft handhaaCie. Zeker is
het, dat men het volk in tooio moest houden. Het wordt waar*
■Bh^nlljk, dat mea de OgnloiBche wetgeving voorbereidde. Wel-
ligt dat lelfe FuTiDS, van wiens Terder lot de geschiedeois
BwQgt, mede'Tertrok om liever in Sora de eerste te iljn, dan
Bene ondergesnhikte rol te spelen op het forum. Onder zuike
omstaDdigheden was het te verwachten dat men de persoonli|ke
TTigheid beperken zoa. In' Engeland ware mtsscblen de Aofraiu*
eprpiu-wst geschorat. Te Rome kon men de provoeallo tljdelljk
baiten werking steileo, en dit geschiedde iaderdaad zoo dlk*
w^la een dietalor beuoemd werd. Maar bier is meer geschied.
Terstond na het aannemen der (^alniscbe wet is de provocatio,
op Toorslel van den cotitui VALsaius, blj eene wet weder inge-
Toerdt en Litids weet niet, weike reden daarroor te vinden.
De invloed ran enkeleo, zegt hlj, was niagtiger dan de vrijheid
van het volk, en deze wel was naauwkeuriger in hare hepa-
lingen", dan de heide vorige, welke het beroep op het volk
reeds badden ingesteld, zoo overheidspersonen zich miabraik
vao magi veroorloofden, of hanne hevoegdbeid te biilten gingen.
Naar met een weinig npleltendbeid weten wlj beter. De eersle
wet was ingesteld, loen de onbeperkte, alles willekearig be-
beerschende magt der koningen aan de consuls was overgegaaa
en beperkt moest worden. De tweede wet, toen dezelfde on>
beperkte magt was hersteld, aan de tienmannan opgedragen,
toen reeds de tweede reeks van tienmannen de dwingelandl)
bemagljgd had, en ze ook weder smadelljk had rerloren. Met
«) X. 6.
**) Ditigentiui MDoUm. Lit. X. 9 , wur de E^heele (Mk bohindflld wordt.
sdbvGoOgIc
476 Dk HBimiiniiG van nt RmmiwcBK iiigwir,
groote beschroomdheid sit ik het gevoeleo , dat zoo als tn Grie-
henland de welten geschorst werden, zoolang Ltkoroos, of
Solon, of Pittakob eene nteuwe welgeving Toorbereidende den
sUat bestanrden , dat men zoo ook de provocatio bailen werking
gesteld heeft terwQl de Ogalnische wet werd voorbereid, terwijl de
kieswet werd bervormd. Wie toen de bioDentaadsche poliliek
bcstuurd heeft moet geheel onzeker btijren. Men zna bet eerst
tan Fauus en Dactus zetven denken , niaar bet U^ft volgcns
Romeinsche wetten eeo blfoa onoverkomelijk beawaar, juist de
provocatio ten voordeele van oensoren, geheel burgerl^ke orer-
beden te schorsen, hoewel eens eea ditlalor, dus ztnider pro-
vocatio, juhit met het doel am bet censorBambt uit te oefenen
benoemd is. Alles is beler dan met Liviirs aan le nemen, dat
de groole Valbrids Cobvds zljn hart er op gezel had de weClen
lijner voorouden le bekraehtigen en te verslerken, en dat hek
reKullaat de nietige bepaling is geweest die Litiub zetf bespol, *d at
■het verboden was deze wet te overtreden." Maar
eene rijke phantaeie weet op alles raad. Livius vergeet de par^
tijtwislen die hij in achl heerlljke boekeii bescbreTen heeft, en
wil zijne lezers doen gelooven dat bij de loenmalige besohei-
denheid die bepaling voldoende was.
In bet bovenstaande ziju de gronden opgesloten, weshalve
de groote wetgrerandering in 304 moet hebben plaals gehad.
De toestand van Rome en de verhouding der staatspartljen al-
daar v66r en na het aangeweien tijdstip, de politieke Doodza-
kelijkbeid en uitvoerbaarheid van den bedodden maatregel, spo-
ren van ziJne verradding bIj Liviub, den eenigen schrljver in
qnaeslie, redenen waarom die sporen oiel duidetyker zf)D. niels
oDtbreckt van a) belgeen men blJ zoo onvoldoeode berigten
redelljkerwija verwachlen kon; de peraoonlQkheid der belrok-
kene voiksleiders wijst op dezelfde uilkorast; de argumeoten
van den voorDaamsten en roor bet oogenblrk eeoigen tegen-
stander zijn ontzenuwd, ten minste in de overtniging van deo
scbrijver dezer rcgelen, weike bij bescheidealfjk maar toch niet
geheel zonder vertrouwen aan bet hooger reaaort der regtbank
van den vcrlichleti Iczer voorlegt. Mn gewigtig punt is even-
wel nog niet besproken. BQckb's onderzoekiogen over het fi- .
nanlie\v«zen geven ovgr het algemeen een reaultaat, dat sirookt
sdbvGoogIc
HbT JAAB 504 DAT DBR HERZIEM.NG. 477
met MoHusBifs onderzoekingen over deii tijd der berziening. DU
zegt Homnsin: hij bcweert buitendien, dat lusscben beide on-
derzoekingen bet engste verband bestaal. En BAckb's gezag op
dit terrein is wel Diet zonder appil, maar loch zoodanig, dat
wij ons volgaarDe daaraan onderwerpen. Onze stelliog moet
zijn, dq^ bovenslaande Bcbets beslaanbaar is met BOckb's resul-
taten. Maar bier verandert bet ondemrerp van aard en van
gewigt. Ware dat ook niet zoo, op bet einde van een lang
opstel is 't ran den leier niet te vergea , zich in dialektiek
over 't finaatiewezen te verdiepen. UiJ verscboone dan ook
wederkeerig deze onvolledigheid. Tbans zij bet geooeg, onze
beste pogingeo le bebben ingespannen, om op deze gewigtige
partij in de Romeiasche geschiedenis ten mioste dat twijreU
acbtige licbt le doen rallen, waarover de vriend der geschiede-
uis bescbikken kan in hare lange ochtoidschemering van den
invat der Gallien tot dien van PrsRaas. Henig historisch feit
is OBvei^elljkbaar beter bekend. Menige historische vraag zelfs
-van grootereu omTang kan met minder gevaar voor grove dwa-
lingen worden besproken. Eene waardige behandeliug van dit
onderwerp doel eUcben, die wij eerst aao btst einde ran dit
opstel regt gevoelen , en tegenover weike ons niets overbl^ft,
dan die toegevendbeid in te roepen, wdke onze landgeooot aan
welgemeende pogingen zelden onlzegt.
Leyden, 21 Aug. 18B4. E. J. Kibhl.
BLADVULLIN6.
Bij HoNBRUB //. E. 70K staat
'AvTiSew TtuSpavr', M 3> xXij^irrev "Ofl^n" >
en, geltjk men ran te voren verwacbten kon, staat er bij dit
vera een lehoUutn: q 3<rAq irpli liiv i/tanufiltty , Srt ifuivvftoi
euTO( T^ 'Ay«ninwvo« vl^. Maar bij , die dit bij AusToncut
vond. dacbt dat het op die manier te dubbelztunig was, en
Bchreef daarom achter uly tcr verduidelijking T<tM^i^riI
H. S. A. N.
sdbvGoogIc
HERODOTEA.
Satis magnuB videlar esse DameniB vocabulonim lonicomm.
quae ex Herodoto prorsiu eTaDuerant et locum cessenuit Aiis,
quae omnibus Graecis iu usu erant. Ipsa res dnbia esse uequit.
«ed perdifBcile est in singulis ostendere vocabulis id quod in uni-
versam satis constat. Guinsmodi autem illud sit quod volo,
lubet nno exempio ostendere. Procurator dicitur ixlTfowot v«l
luxiimii ; utriqae vocabulo in lonica dialecto locus est et saept
ntrumqae legitnr; nee tamen credibile est Herodotum pro
lubilu mndo hoc posaisse modo illud, quod tamen in nostris
editionibus usu venit, III. 61 sqq. Palizitlies, Smerdis Trater,
promiscue ixlrpoTe^ tuv oixlav dicitur et fttXeiavi^, nrque quid-
quam discriminis interest, nam Prexaspes coram rege Patizithen
fit^eiaviv nominal, qui tameo liaud ita diu post a Cambyse
irhfevtt dicitur. Etsi io talibus maxima cautione opus est, ne
temere acriplorem relingamus et multa movesdo nihil agamus,
facile tamen est fraudem deprebendere, sioubi vocabulnm loni-
cum juxla cum interprelalione Attica inreniamus. Accidit au-
tem hoc I. 41. Satis notnm est Atbenienses boinines trium
litterarum nuncupare selitos Toisse xctKo^pyov^, eosdem loniee
dici xAuR-sf sive' (pSpxi. lam diOicile est credere Berodolnm
nnico loco, [I. 111. § 7, x>.ixT»« dicere maluisse, cum io
lota ilia fabala de Turibus et de Bfaampslnili tbesauro sempw
usurpat vocabulum ^peg et in simillima re, II. ISO, noo nisi
ttAwTc; nominantur. Probibel lamen Homeri auctoritas nt vo-
sdbvGoogIc
HinoDOTBA. 479
caliulain xAiTnw looicae dialeclo abiudicemns; Teram ineptam
est credere loco quern laudavi, I. 41 , coniaacUm legeiidam
esse, sicuti nunc legilur, xAute; xaKoupyon inter utrumqoe
vocabulum nou adeo diCBcilis est optio. In eadem ilia, quam
tetfgi, Adrasli historia ad ealcem recle Jegitur: "ASpir^of H i
TofUfM TOW Mliia, eStot ih i ^«uu$ fiiv rati iamrou «3cA^I«
yevi/tevM, (pwebf ii tuv tu^JipmrrOf .... iavriv ivixtcrseaipil^ti
T$ 7vn&^. Hoc loco ivcaa^aXttlaittt apta est et genuins, sad
putabinusDe Berodotuni . I. 45 ipsum addidisse, quod nunc le-
gitur post veriium i iehot — aJr«; ih i xetSapit)( riv
<pSv«y, xx^i^ftevot ii "Atptivosi Sit hoe ntile et gratum
lectori ia ipso operis introitu dormitanti, huic tamen UerodoLos
proCecto oon prospicere volnit neqne, si prospexisset , admisiwet
soloeouiQ, quod bis verbis inest; aeqiienli capite recte cum go*
nitivo legitur (pitmt ittMnft. Non minus piUidum est quod le*
gitnr io vicioia: i*A?tt* (th> A/as KodJtfam iuihfe Si
Mi} MviSv Ti Koi ircipiliw, rhv xiriv toutov ouvend^iuv
ttif. Nequfl magis probo embtema, quod II. 64 ezslal. Quis
sit &?avre( dxi ywatxii nemo non intelligit et Herodotus satis
habuit hoc ponere initio capitis quod laudavi, sed parum Tort'
UDiile est eum itr fine hoios ipsius capitis addidisse inlerpreta-
tionem: Ani yuvtttxuv dm^dfttvoi &\ovni isipxfiTM U ip^-
Cambyses oarratur, II. 32, eommisiise catulum leouis cam
caois catulo; turn sablungit: vatuf^lvou 2i tou a-jciiAaxar £StUPeiv
t^reu ixepp^^KVTit rit iivftiv irapaynirixi si. Ad hnnc diem
post Htf^iif eedrov additum legitur £aAov axiixeixa, credo,
DC quis ipsius Cambysis fralrem intelligat. Idem Gambyses, Ili
34, anlieos rogst; xeiii; ric iaxiet dtiiip fhau Tpif r^v vvripa-i
adiecit aliquis, cai hie usas praepositionis r;tf< insolentior vi-
debatur, rtKirai Kupsv, qua significatiooe verbum T^XtTf
DOB usurpatur. Sunt auteni laudata verba ipsius Cambysis,
quern ipsam nm verisimile est post riv iraripa adieeisse Gyri
nomeD. Qood autem Croesus respondet & waJ Kipou ceL, hoc
DOS admonere poterit Artabanum, VU. 10. $ 10, Hardonium
allocatam esse i raJ Ta^p^a, postea additum raiese Hnpii'
>n, quod in talibus Herodotus numquam addiL Sic verbi cau-
sa, VII. 14, legitur i irxT ^mpeiov, non additum est Xenis
uomen, quod supervacaueum loret. In obsidione llabyloois tov
sdbvGoogIc
480 HlRODOTEA.
TttZtinupovelxovivvonaffii addidit nescioquis dsIvJavTc; quod
tarn inulile est ac, VI. 156: 'Adirvff7ei ii ix Uipov Mi^ri^eat
ixeyofiiffxvTX la-^n h vdfitfft, si quis addere vellel iririfUotrrei
aut simile quid. Quod aalem de Zopyro statim snbiungitur:
xivret iif ifv TdTvi Ba^utMvlom Zixvpee admonet me ut eandem
locutionem restituam I. 122. Demosthenes conlra Aristocr.
$ ISO dicit riyr ir 'AJj^ripos; eodem modo Herodotus VIL
1S6 dicit: havolvirrxal Sufuficawai. Gredibile est igitar eliam
in primo libra legendum esse: iv ri el h r$ i^irv xAvrtt ^
Kurii, non ri wivra. Qaod qanm nihil differat ab fic r«tf-
Tifv alviav iti TuvrSi, hoc libenter expnnxerim. Saepitis
Herodolns facit Spartanos de more ?,»xu¥l^o*TXi. Gapite SO
lilHTl VI Cteomeoes Criam Aegioetam rogat nomen , quod simul
alqoe audivit eielainal: iiin vuv xttraxtikiteu , £ xpii, ra xifeeit
quod Graecis, qui bunc morem probe noreraut, satis erat.
Vix puto eiim adiecisse nic auvoiffi/tiyot /itydkifi kkx$.
Herodotus IX. 11 docet Spartanos barbaros ^thauq vocare et
capile K3 de Amouiphareto recte legitun aix ttpn reii^ ^tlvovt
tpei^ifSaii capile Si idem Amompfaaretus hac significaliooe vo-
cabulum iisurpal: inGcetum est iternm explicare: ^thou? \t-
yuv reiis ^ttp^ifous. Leolfcbides , IX. 91, Hegesislratam
Domefl rogat: 'O ii tJrf 'H^nalvpetrot. 'O tl i^stpwitttq t^f
MfiOiret x6ye», et rn» Sftatro \iyeiy i *Hytiirlvp»TOf , tJirt,
iixofuit riy olavfo, iS iftf Sd/^ir. Nihil opus est interpreta-
iDPDto rir eltnir riv 47->f r/ffpccTOv, quod onnc video jam in
luenteto renisse Valokenaerio. Nemo nescit rotiTfixl rnx Graecia
idem evse ac Roroanis adoptare et Herodotus ipse hoc docers
poteril IV. 180. Vix crediderira eum VI. K? scripsisse; ^f ri«
OtTiv irxlia. TOiitffixi lii?iif. Pauci ncsciunl quid sit in re mi-
litari amitihtti at Herodotus VI. 78: t&xiiw li i kahju^vvc
reieuvrm rob^ 'Apytlou^ ixoliv ri h vcphepe^ xif^t/£ atipt^vfu, trct-
pwyyitAtt v^, OTA* ffiffMJi'V ^ K^pu^ weiitvScii kpi^OY, rdrt Avx-
xct$ivTitt ri SxXit x«piff h 70&( 'Apyeteuf. Non intercedo
quo minus priori loco vocabolum genuinnm babeatur, altera
dicendum fuit et dixit eodem modo, quo v. c. VIII. 1 1 : li;
49)iftiiM .... ie^Ttpx ii ffttftitvavret. Quid esset Persarom vi-
yttptt, Graeci Herodoti tempore non nesciebant. Satis habuit
hoc vncabulo uti I. 21S en IV. 70; si esptioarc voiuisset, To-
sdbvGoogIc
Hbiwotba. 481
-cisset hoc fortasse IV. B, ubi contextus signiGcaLionem non
aperit, sed inutile fuit trxydftg per i^Ivtiq explicare VII. 64.
Darius uniim ponteai fecil in Islro flaoiiue et Herodotus eum
semper singulari numero yi^vpcat Tocat, cf. IV. 98. 118. 133.
136. el alii multi loci; Xerxes utramqne HdlesponlJ ripam
duo^ui pontibas iunxit. Artabaous VII. 10. § 6 de lontbus lo-
quitur, riiiai IviTirpeum i} <puMuat t&v y.i^ufiuv tou 'Ufou.
Utrum niagis coDsentaDemn est errare Herodotuio ipsum an
^ammaticum.'qni iaterpretari voluit ^ CpuAdutq rsv 'Upou quid
-essetf Persarum parasangam mensarani esse triginta sladionim
Herodotus occasiooe data bis memorat, II. 6 et V. S5 atque his
quidem locis aptissime. Mod opus Tuit VI. 42 tertia vice tra-
dere; ■sexpaviyyxs , tov« nethiovai ol nipvai Tit rfitJKevTa
^iiitt. Nolissimum est Dienecis dictum VII. 226, ug x&vrat
ffCPi iyetii i Tptixiviot ^sTvos iyyiXKoi, §\ iroxftnrrivTuif ruy
Mij^wv riy ^hiO¥ iixi rxiy laotro irphs «urou« n I^HPI- Bidiculuui
est quod adiectum est x«l tin it> ^Kl^. Nihil attioet expli-
care quid sit ixroiilKi xeitJv et ixTd/tvetv, Deque Herodotus hoc
fecit VI. 9 et VIII. lOB. Priori loco Persarum duces lonibus
qui dereceruut et alia multa minantur et hoc, Sf 9<ptuv roiit
tmSx^ ixTanltg Totiiffe/u». Hinae non fuere vanae, nam, de-
beliata Ionia, VI 32, wet^xg reug eCieiie^iTeui ix^tydftetoi i^i-
Tttiaov xa,\ ixoUvTf avT\ tov tlvxt ivipx**f livoux^'ft-
Quis credat boc Herodotum adiecisse? In eodem rocabulo men-
dum eat VIII. lOB ubi legitur: 'Oxm$ yitp xrvvairo xxtSxg tJisee
irxftftlvoui , ixrifivuv iytviuv cVwAff it XipSif. Legendum
estixra^av. quod res ipsa clamat et exempla deraonstrant.
Sic II. 2 recte legitur de Psammilicho rege; ywrniaiv rStg y^v
rxf i 'Vafiftlrixof iierxftin Tqv ilatrxv sStoi iroHiriitTo tuv tro/-
imv vKpSt Tttiirvn r||» ywsi^l. Itidem IX. 78: iinretnivrti ritv
iu(pea>itv Avsvavpuvav. IX. 112: rout re futniti imraficurx nuri
Tpoi^Xt, luil jUvct jutl ura koI ;);</Am! xa) yJ-vfaetv ixTXfiouaa
is aJxdv fuv ivBxifivtt iMJ^eXufuiffftivtiv. Contra praesens bene
babel VIII. 22: i^repciitro, ivrdfttav iv nlat xliotm ypiftftara.
Quae si cui non persnadent conferre polerit: II. 42. 121. IV. 62.
64. 87. 105. 189. 201. V. 114. VI. 7S.
Redeunduin est ad primum librum. ubi capile 29 Solon
dicitur xKTx Sixplne vpatpxatv peregru abessc. Non potnit Hero*
sdbvGoogIc
IBS Hbhwotea.
doto, qui totiis est in imilatiooe Homeri, mm in DieuUdi ve-
nire DOlissimi versus ex Iliade OaTpinXou jrpi(patriv el scripsit
i^taritMpItft icfi(piunv,t\a& iocutione utilurquoque V.33: /rAd»
trpi0aciv It* 'EXXn^xineu , hril n H iyhrrc h X/y , Irx* rit viat
ifKavnaaoi, ubi Deoessariiun est rp^fpaffiv fci v /r' 'EAA. Eadem
particnla saepins excidit et -I. 4 restituenda est: T^> yip
'Ar/ifv xa) rk hmxiovrti timti fidp^xptt atxsuuimu el liipratf jifv
a Efl^niv KMi ri 'EMJiviitiv iiyitnat xtx^pl^M, obi malim
T^v fciv yAp 'Av. Eadem comptela est in verbis Panos ad
Pbidippidem , VL lOfi: xaAAa;t;jr yivofthou 43i| «J)i xp>Hft'
fuu, 7it y hi Kx) infUvev, uM necessirio rescribendum est
•-9AA«x9 fiiy ytvoftivou. Hac occasione indicabo aiiqoot
iocos, ubi quaedun supplenda videntur. Thalete auctore etesiae
elficinnt nt Nilus qaoUinnis super rtpas effundator; coDtra quam
■ealeDtiam Herodotus haec affert: noMaxie ii i-niirlat pAv aim
hniuvav , i ii NcI%o( r«i>7d ifyH^xi, Ratio loci postidat Ip-
jfd^M tdtl. Habes hoc adrerbium itidem in fine coUocatum,
11. 50 : TifAiowt riy Sthi toutw aiil. Ilenim deest eadem par-
ticnla VIL 197. Narratur ibi Achaeos non dare inlroitum in
prytaneum nata maximo e genie Cylissori, hoc mode: S; it
f T0V yiftoi TO^0v rpi9f3&T»T0i , Toirif iTtri^xnit ipyiffttu reS
rpuranitou avrs) i^Asx^ IxetMri. E aolemni Graecornm cod-
EDetadine supplendum eat S« &» »ltl f. Sic Sparlani, VI. 68,
\uf^& soleot reges defiinctos et praedieant r^ 3?>nv alt] im-
ftnifuvan veurctit 3^ yeviaSxi ^ixTi^m, Particula eodem inodo
usnrpatar I. 67, II. 98: III. 83, 84, 142, IV. 10. 35. 9K et
alibi, guae Cobetus dispuUvit Mnem. HI. 298 faciunt nt V. 76
nullo ne^lio possit corrigi. Dorieoses qnatloor expediliooes
in Alticam fecemnt: xporoy nh, ht tuA Uiyxpx tutrelxtrm
(o5to( i fi^t^ hr) Hdipev fiMrikeiiorres ipiae 2a> xaxiem), itii-
Ttt9¥ 21 Kol Tfhov vri, Aut omnia me fallnnt aut emendan<
dam est ifSa^ rfiTOi (a'] ht xat>.Una. Ipsa iuterpretatto Latioa.
quae edition! Didotianae adiecla est monatrare polerit, quam
hoc sit necessarium. Croesi verba , 1. 207 ad Cyrum expeditionem
suscepturum contra Msssagetas, faaec sunt: Ei p^v itivarei iotUtit
fhxt xai ^favtiif TQixirm »fX^tv , oiiiev Sv e'n irftfyftK yviiAO^
tfii aei £jro(Pai»t<ri«t. Aliquaiilo vcnusttora faaec erunt si sup-
plercris: El niv itivaroq Kvrii ioxluf that xrl. Telines qui-
sdbvGoOgIc
HsiODOTBt. 485
dam, qai sacra .habebat loierarum Deamm, exsules qnosdam
Gelani reduxit, ut est VII. IttS, iv' ^ r< Airiynot aireu !/»•
<pivTM rm iiav Imrrmi aut rSt x$ovlav Stait Terum est aut
TC^Tuv Tm itav. De Kopalo inter ScUthuin et Ibgnenam
luteo legimus Vil. 185: Ti H IpfUi r$i (ni^s^i) xtmiy^fetTO
4iv i¥ vifif ftd>,K* tid(tfaiiy Zxtipiat. Qdid sit fubj^a boe
loco baud facile dixeris, anteqaam rescripseris iiv h ftirip
wipt^. Tbemistocles Eurybiadem VIII. 60. § 6 et alia hortatar
et hoc; O'tnira fU» vw l3tu)itu9fth9Mi inipdiTOtai wg ri M-
vr»v ISiXei ylveffi»r ftii ii oixSra ffav^euo/tivoiji eux iSiXii oSU
i isbt vfoaxfipUn vpi( riif daSpwxitteti yvifioq. Arena siEW
calce; stupicor Herodolum dedisse: eWrte ptiv vw &ouXtt»iti-
vouri ivSfixstvi eixira ^« ri Mxav tiif,ti ytvtaSai. ConGr*
mari hoc potest collalis locis, qui ad sententiam simillimi sunt
VII. 10. § 9. VII. KO et VII. 157. Ad Plataeas Graecoram
sacra fecit Tisamenoa, IX. 33; oSrot ySif iit Hxero rf vpartv'
(tent TovTiji ftAvTii. Graeci ni fallor in talibus dicere Bolent
ftiwTig iiv. Non mians nacessaria eadem eorrectio est VII. 53:
iw\ UxuSlwwou Tsu 'Apl^>povot ^pamyou 'JiStivxlar, legendaai est
ffxTtiyeu iivTot ^Aht»alu»i qai ioeua moDBtrare poterit, VIII.
04. Don legendum esse 'ASelftMiirw t3v Ktplwiis* vfx-myiv,
fed KepivSluv. ContumeUosum dictum est Gambysis ad Ae<
gyptioruin aacerdotes: drkp ufuTi yt c& x»lpevrts yi}i.t»r»
iftk H^svit; malim eS ti x^lperres. Bone asum aperire pote-
rit eiasdem furentis Cambysis dictum in vicinia, ID. 36: 'AAA*
tSri xctlpav, ixff ni jud xiAiti Iq oi irpo<piffi6( rtu Utifttiv ixi->
ha^iffiai. Sparlani, IX. 37, Hegesistratum fintmt tx) ixfin^',
Graecum erit, si addtderis: Buirxv r^v Ixi ixvMcf, sicati 1, 109
recte legilur de Cyro infante tuKOvftti/tJvBv r^v ^'1 ixririf. III.
119 Darius Intaphernis fomiliam fitjat rift ix\ ttcvirtf, et V. 72
AthenioDses eives de Isagorae factione x«7^9«v r^ ixi imirif.
Ultimam huius generis vitium, qaod nunc qaidem indicare in
animo est, legitor I. 10: tnt^ y&f mliit AtiSoisi, sxi^ i\
lutl xapk ToTrt A\Xoi9i fi»p^poi<n xa) iivipa t^dijvM yo/tnh
If atrxuvifv fuyiktfv (pipii. ' Sentenlia postnlal: xctp^ Hwavt
T«T<ri &kMwt 0ap0ipoiji. Origo comiptetae in aprico est et
Qtriusqua loGQtionis discrimen monstrdre poteront loci qoales
aant 11. 4, 56, 82, V. 49. Vocabiilum autem quod boc loco
sdbvGoogIc
J
464 HlRODOTIA.
ante lalvt excidit, male addilom est VIII. 104: In Pedasonim
agro bis vel ter. Bam Herodotus sibi non conslare videtur, tale
prodigium allatnm est: iiakv reiivi d/teftatrtoiri srao-i roin ifUp)
ratlnfc oixiouri Tijs xixiet fiiMif n ivrit XP^vov Itreaisu jfftJ^x^v,
rirt V 7pftx ttvriit tv; 'Aitivxliie 4>i!" t^uv» fUyav. Nemo
facile dicat quid sit boc loco TocabaludF xavi; si aunt qui du-
bitant iUud ortum esse e dittographia TOcabdi proximo sequen-
tis, lis forlasse ipse Herodotus persoadere poterii, qui idem
illad iam oarravit I. 17S aive potius rem dignam exislimavit.
quam ilerum memoriae traderet primo libro, nam hie non nisi
octavo volnmine absoiulo, conscriptus esse videtur: relrt Siuuc
ri fti^^oi ivsT'Tiiieoy laevScu, eturoiffi rt xeu Ttitat Ttpioixeivi St
tfSM rSjt 'AStivtelnt rdiyutftt lUyetv iff%ti. Hi loci autem inter
se comparali possunt quoque documento esse eius rei, qoam
posui in ioilio huius ilisputationis et ad quam redibo in pos-
terum, de confusione vocabulorum lonicorum cum interprela-
menlis communis Graeciae dialecLi.
Vitinm eximendum est e I. 74. Bellum ortum est inter Cy-
axarem et Alyallem; luna soli obstilit et proelium direrait;
postea bellum composilum est per Syennesin et Labynetum et
hoc quidem hac conditione: ^A^vdrrex tyvuTMv iouvat t^v
tuyxripti 'Apinviv 'Afviyti r^ Kutt^dfitu xaiil. Nihil tamen d^
erevenmt arbitri, opinor, sed persuatervnl Lydorum regi ut
fliiam Astyagi ia matrimonium daret: hoc vero est ivlyvuoetvp
cuius aoristi usus apud Herodotum frequenligsimus est. Admo*
net me hie locus villi, quod in noslris ediliontbus ubivis ob-
Yiam est, dico praepositiones neglectas aut perrautalas. Aristo-
dcmo Lacedaemoniornm regi uxor paril geminos, qui nomtna
acceperunt Proclem et Buryslhenem. Sparlani nesciuol uter
prior nalus sit el incerti haerent utnim regem salutent. Hater
inlerrogata simuiat se neseire nlrum priorem pepererit, et ce-
tera quae nola sunt. Verba Herodoli baec sunt VI. 62: ofl
Suvti^wu; 3i yvavtti, 9 fcxi vpi «iJTeu, iTtipuriv T^f touv'
9X¥. T^v 3i oiii xvriiv <piiv»i iiMyivdiffxsiii, eiSnlm ith juu rt
]tifT» hiyuv TxuTtt xrc. Igitur priori loco etiam iixyvnvai
iegendum est, quod composilum rcclissime legilur VII. 10. § 1.
Facile est corruplclam lollere quae bis verbis inest, VI. 94:
ivTeiKAfuvoi H AvixtiAvt i^avifxxeilirxvTXf ''ASiivxi xai 'Ephftm
sdbvGoOgIc
H
HtlpMTtA.
^eeyslv lutn^ It S^in. Legendain est dvayayeTv, argait vd
VL 119: Tout H rm 'Eftrftiaiv ivtfmraiifffJiievs A£t/( n wtJ
*AiiTatpipviK itiiyctyev h Zauv%. Vocabula aatem
differunt sic: si quis tx Ewropa Sun- profleucitur ad Regem,
perpetuus est osus compositorum Ariyitimi ive^tUvim^ inaiet
et similium; de iis aulam, qui ex Asia ipsa ad regem deda>
cimtar ia osa siint iyiffSiu et Ms7v, si Asiam mioorem for-
tasse exceperis, nam Milesii v. c liycvre H Sawu^ VL 20»
Histiaeam contra Artaphernes et Harpagns oi (lianw AviiyKygv
J( Sipit Tipf Aofelau. GoDaenlaneam est verbis eompositis 1<^
cum noD esse per expeditionem Xeriis in Eurnpam. Et itt
obtinet VIII. 26 et 114. In Aegypto eadem res esU Sesoslris
In palriam redit iwireiy mM^ous d»Spuirws; nescio quia cap-
tivatn qaendaoi e Lycia eix iviiyxyi is Alyinrroy ad Amasin,
ni. 4; quern ipsam, postquam derecit. Apnea Paterbemia jua-
■it iiy»yt7» rap' iuvriv, at est IL 162. Holto diffidlini est
discrimen slataere quod rit inter ipritv tyu» et iviyta, quod
ntromque apiid Herodotnin saepe legitnr, Videtur tameo inA'
yet» tantum in uau esse , ubi de solemnibos pompis sertno est*
quae cum plerisque festis coniunetae sunt. Hiac I. 147. Ioiks
dieuDtur omnes ii Snt At" 'Ahivim ytyiimvt iidi 'Awa^nApm
iyaurt et IX. 1 1 verba sunt ad LacedaemoBios: "tmxipStx AyiTM
«•} val^tTt. Sic qnoque osus verbi simpUeis explicandtis vi*
detnr I. 183 et VL 138. Contra de Bacchi saeris semper osui^
patur AvAytiv i^niv, v. c II. 48, IIL 97 et IV. 108; Matri
magnae KuZiioim) iviyouvt ifr^v, IV. 76; Albenienses qailto
qnoque anno Panathenaea celebrant et iwlitt iviyouri. Hoe
■i verum est, corrigendum est locus ia VUL 6B. Panlo ante
pagnam apnd Salamina Damaratos siU ridere visus est ingOH
tern palferem ab Eleasine et exandire myatkum lacchunt. Quod
qaum nesciret quid esset, nam Eleusinia non noverat, explicat
ei omuem rem Dicaeus qnidam Athenienais. Tqv H ifriiif ratinft'
Styooirt 'Atnuxlei ivA TtvTi haa; quia hoe loco unice de pompA
sermo est, malim rescribere Avdyoavt. Praepraitio hi reati*
Inenda videtur I. 116: Astyages Imi/uute reTai igpu<pipoiot A«fc
0iytiy pastorem qui Cyrum educaveral. Herodiriam scripsisce
iixxxfiffiviiv, credibile fit collato L 114, ubi Gyrus puer
inter pastores degens txifisvi Artembaris filium rotts JAAcuc
sdbvGoogIc
4M HllOMTBA.
)<«A«^ic/v. Quod quid sit si coi mians pateat, ioapieere
potent IV. 94. Eadem haec praeposilio excidit VIQ. 61. Aris-
tides venil ad, classem firaecorum apud. Sabmina, ^ittm i^
L^^dum est 3//jcTAwr((i, lieoti IV. 42, 43, 179, VIL 147
fit alibi. Quam alieuBm sit Tocabulum ixTXujai, oateodet
locus in viciDia vm. 79. Eadem ioiuriB fit praepoatioot xfp)
in faUce: Aeiftitt rt e&xiTt U»t«« VH. SOS, ubi oeoessariam
est xtpitivTt^. . LoGiUio rrequena est de iis qui noo amyUiis
inter vitos sunt: III. lt(: rdv wt^dn tSfe» 0I (univrn oixirj
9ipii4»Ta;V.S9, aixiri tepie^v iffaalxtvt; VI, 103, oixirt
xipisivro^ aAnu Tiiui^firmii VII. 146, tri npieiprat
nireiif jwcWao/Soi', IX. 10, eixiri wtfiijK Quam procul ab
hae locutinne distet* oixirt ilvtti cognosci potest ex V. lOS.
Etiam ill. 05 locotio (itixtri tlvnt bis legilar, sed baud scio
an reete. Exridit praeposilio M capite 86 libri qiiinti: »(ui
Tt iv raiiry r^v (iporrfi* re ytviadat xtH viv <riir/tir dSroIai,
via lTiyt»ir$ai legendum csl; cr. quae Herodolua paiilo ante
de eaden ra nairavit, capite Sfi: xai vtpi Sxxewt ^fovr^v rt
w) &IJM Tjr /3pwT^ nirjuiv iiriy§viv6tti. Non difficile Ibret
magno exeni)doruni nmpero boc ostendere, sed satis erit pan-
els deTungi. Ducentae Persanun mres iubentur circuinnaTigare
Eoboeam, VIII. IS: Ks) rd xiAoc rcpt fyhtrro &z^'' "^ V»f
iit ■r?^ea7t xireJs xitftAw t< jcoI t-j uiup liriylvSTe xrf. Po8>
tridio Graecis GUncialur tu; ruv ^xpffipuy ol riparf^mret r^r
Kiifiatxv rJivTtf tt^irxv iis0$xpfUint ixi tov ytvoftivou xei/tunt.
Persae Delphos eoolenduat ad Apolliuis lemplum diripiendnm ,
VIII. 37: iviyiviretl vipt ripta. Iri fiil^nx tou xplv ytwBft^
V9U riptof. Nallo negolio plura exempla possuat cdllgi. Mag>
noperenirornondumcorreetum esse VIL 104. Damaratus dicit se
non detreclare proelium cum iis Parsarum militibus 01 'EAAjJiuiy
%*gi^ (^wn (tic Abreseb pro (puiri) rpiSv i^tot that. Qats haec
legena immemor potest ease notissim! Romeri iwaus: brrpie
ykp iriif ToAAtfy ivri^io^ixfMv; certe Herodotus haec scri-
bens nmi fuit et dedit pariler it^i^iot boc loco, sicatt bis Te-
eit in praecedenti capite: £l yap Ixthm "ixa^o^ Uxa ivipin -Hit
^pctTiift t9( fftiji ivri^iii ivi, ai ii ya il^fuu iJxovt ilvau
sdbvGoOgIc
HUUMIOTKA. 487
Nod salis tntelligfo quod ie Cyro oarratar, I. Ilt3: Sardibds
eaptis EduUna proflciscilur Kpotaiv rt Sfui iydn.evoi xal ro&«
"laviti Iv oiitvi >Jy(fi Tomvdtmoi ritv TpiSmiy tJ»«i. GoDieci:
itdi) iwl T^t 'lm»f liwat. Simillimnm est AtossM
dietam ad I>ariani,.ni. 134, hri £«tMj>$ ftiv t^v icpdrnpt Uttu
tman, qaem locum iuoi Valekenaerius altalU, qiii in eandem
coaiecluraiD incidit.
Capite S6 seemidi libri Herodolus Ipi^ yvvaSiuv vocal qoas
}pf /oc diiit esse cap. &4. Ultunom boc imice Terntn est et priori
loco rostitaendum. SacNilotes Ifitt suDt et tptutt. CoBtra sacer
sive Ifif dicitiir Tx^ot, I. 189, xiye^, II. Kl; xpoxiiftkB?,li.
lS5;^i(, U. 74; praeterea iegitur f^ xf^ft.tvrx, II. 28; I^ tfifxif,
II. »3; vauaas, HI. 55; CfM/X, HI. 62; iXaln, V. 82; J3^, VL
S4 ; nomiiiaDtur quidem ivift^ Ipel IV. S3 et VL 97 , aed seiuu
prorsus diverso ab eo qoem Doster locos postolal.
Ex Otasis seDl«Dtia, III. 80, rex est 3;ii/3«A^ &ft^09 hHi-
tUffStti. Opioor earn volaisBe dicere ^^ves.
Satis est perspicaam quid reslituendmn ail HI. 139. flColti
Graeci eo tempore renerunt in Aegyptum: al /ii»,ti^ slit^, jur>*
ifMFtfinVy 6\ "it ^f»Ttviniv9t, af Si Ttvtf xo) asdr9$ r^s x^pit
SipfraJ, Res ipsa clamat Graecos profectos esse militaltmt, b. e.
fpttTtvrSfit»ei. Futurum haius vertii etiam VI, 99 ab eisilio
Tovocandum est: aSre l(paffx» iirt itixig Jt^ayiirotat ^p»Tt6»90at,
immo vpseTMuffsffSm. Non minas foede corropta sonl Histiaei vectia,
V. 99: 6eoi/t iviftvufti Toitt fixvi^titovi ftii ftiv vpdrepov ixiivctf-
i»i rdv Ix"" *t$uv» Kttrafiiinfiin if 'lav/ifv, itp\v iv roi Saf3&
y^s-Av riti> lifyknviavfie^pwTeaiTv. Emaodandum est ftii ftiif
wpitMfB* i*^ivtai»i\ tummalim vifo-aii' Ti^^u>'/7))vproeoqnod
none legitar; idem VI. 2 qooque reponendum est ex L 170.
!a epigrammale, qaod IV. 88 iegilor:
BiffiTBfov l%SuifVTX yi<pupiffaf ivittfxt
eihorum mooumentmim consuetudine reponendum est ft' d»t'
ttfiu.
Thracea, at est V. 8, %»/*» xi'^^ftt Ayuvu riii7<n wavTcifnt,
Gertissimnm est iegendum esse x^o'^^'^^t' ^^ locutio ssof
pissime apud Herodotum Iegitur, v. c. p^(t»T» ;^oSv I, 162,
If. 137, IX. 8S, IV. 71 et simititer in UBU est ixxoyf, ««}'.
sdbvGoogIc
488 UiHMKinA.
jCtav, vxfttxfivVt rpofXPvf et xaraxouD; eonlra legilar x^^
Ixiftro, VU. 43 eL occurrUDl composita itxx''". c^X"i'> f -
Tffx»v et rptjcflv. AUendenduiQ est ad VII. 115 tAitrvyx"* H^
rwte legitur, ut videlar, eUi VJU. 71 noo mious beoe pro
kei sealentis dieitiu- truyxmiv SHv.
Certum est VI. 23 corrupte edi: £xi!4>rv . . . , i 'iwxtxpd'
•nit Tsiiiffxi xa) rh £ii?^iiv ttirou .... dThrtit,itfa, Vineire
apad 'Herodotum perpeluo est iijattf. voeabulo x'tiivat ne
temel qnideni olitar; compedea sunt xiimi; qnibns qui tj^cIos
est IB dicitur iv wii^^i ieiifUnt ; exlra carccrem Tiimt Sijui. Gon-
ferri posBiint I. 86, III. 23, 129, IV. 13tS, V. 33, VI. 23, S9,
87 fit mulU alii loci, obi aliae formulae loquemli reperiimlur.
qius scieos praetermitto. Unum laudare iuval V. 77: tlxof Iv
tpuJMif, h W3)fp-r iiiirarrK. Hoc ipsum fecit Hippocrates, Scy-
Uiem noD jrtiiirxi, sed i» riitfTi 3i{r«(.
HiDus recle emeDdalnm est quod legilar Kiltiades ad CaUt-
slratum dixisse, VI. 109: 'U/tix* tSv ?p»rin-wv iinTiiy Hiut Hx»
ylwKM al yn&iuu, t£v ^iv xiXtuirruv evf^ttxitn, tSv 2i ou
vufb^KXittv. PuLidum emblema est poaleriiu m/*0»xitni,
Terum viri docti eiieceruat alteram, quod retin&oduni fuisiet.
Fidem facere poasunt VII. 3S: tjv ra ai ft /3eiiAy, ^v re fui,
163 Ijy niv i I3if0»fat vsxf Hv ti ol 'EAAvvfC iX. 33
4v fuy rsAujnii' 9<pkTtfo» vot^vurrm .... votiisti T»vnt, ir'
itJjf fuiri^ y eS. Hidiculain foret adjicere /SeiiAn, viimrt,
Fsma est Onomacritum corrupiase Husaei oraeula , VII, 6. Id>
seraitenimti^al i»i Aiii'-veu ixitul/uveninint depnviZfl^n tunit
r9c doAiovif (. Fotaro opus est et Herodotos scripsit: itpeaualxro
(E pro x). Fulnra media forma contracta Bigsificalione passiva
apad Nostrum haudraro leguntur, v. c. III. 132, IV. 43, VI. 9 et 17.
Eandem tnediciflam Cobelos adbibuit alii loco Jfnem. II. 381.
Xerxes in Graeoiam profedurus principes Persarum in con-
ciUb togat sonlentias; Hardoaius magaopere soadeL eipeditio-
Dem, dissuade! Artabanus Darli frater capite decimo seplimi
lilnri. De hao- re Artabanus postea ad Xerxem. capite XVI:
ynifUiav iut rfexttfUmiv nipffifri, rifi (liv vfipn ciu^uveim(, t9{
a K«ret9Kuovtnt XTJ. Vix puto Artabanuui coram Xerxe
aiuHim /uisse praedicarc se voluisse kxtxxxuhv t^i' u&tm
sdbvGoogIc
Herodotea. 489
.neqae hoc fecit, nam Xerxi non aaclor fuit Dt dimilleret expe-
dilionem, sed ut diffierret, vide sia laadati capitis decimi §§ 8
elll. Suspicor igituraliquantoreeliatilegt: x»Tetvptiii¥eirii«i
Hiror id quod Herodotua scribit VII. 22 mootem Atbon fotess
eliaifiivey vt' dvtpSvuv. lo ulhmo, in queiii desinit Athoi
«6t oppidum Saoe, cuius incolae apnd Steph. Byz, £dvm di>
duntur. Ludere lubet et snapirjiri Herodotum scnpsisse monlem
habttalDm esse ut3 Xaviav (xnOCANinN pro TnOAKaN).
- CerlinsestHydarnera Vn. 13K dor potuisse dicere exif^ps kt
ifUav &fxoi Tiii 'ExxtHet iimot ffoffi^iog. NoD plures idsmt
quatn Sparlani duo. Corrige igitur ittxrepet.
Soeiorum rogatu Atbenioises in bello Pereico Lacedaenonite pei^
miserant classis impcnum, \lU,Z,fAir» reTottmivoi wtfttTjau
riiv '£aai^«. Gredtbile est scribendum esse fiiya ti nrei*
tlnivDt, eadem ratione qua Hegacles, L 61, iendv ri Iwjci
drifiiZ^trSa; vfbt XitivKfirov vel Zopyms, lU. IBB, ianiu n
ixoiitro 'Amplovi Ilipvifsi xxrayeXiv,
Haud Tacile crediderim Herodoti manum senari in his, VIII.
B6, hi» Atlpomo &q dxeieuvifttvoi. Facile sane est vooafaq*
lum, quod caeteroqain in Herodolo non memini me legere mu-
tare in; AiroirAf vrJ^'voi, sed hoc, fateor, est nodum sciii*
dere, aoa solvere.
HonslrurD est Tocabnli qaod legilur IX. 53. .Tisatnenum,
caios supra mentionem feci, riv iivrm 'HXtiov mi yhioe im
■laftMuv KAuruJSif V AaKtiatfUvm iTeiiifxrro >.euv<piTipot.
EmeOda: v«o?l v^iTepev. Paulo post iegitnr ^ ftiv nAufntv
Sed quia adverbii vcwW.nientio inieota est, videndum quoqnd
est de adTerbio ftt-yaku^l, quae res at plenins intell^tluc
paulo alltus repetenda est.
In Bekkeri Anecdolis p. B71 Apotlonius docet omnia adven
bia in -?/ a veri>is derivari, ifAnvnl igiturabfAAifW^u deriTaiH
dnm esse, nou ab 'EAAvr et sic in eaeteris. Toiron 3^ ixKi*
vaVt inquit, i Tf&^uv i^^tt rifi tou fttyaXaif), Ipat) wxf'
'AvKXfiovTt, xff] ht rev xap" 'Aftfi'«/si$ vtavl, Praeter haec
tria voeabula a Tryphone laudata, quae non conveniuot prafri
cepto tradito ab Apollonio, fiaslius ad Greg. Gor. p. Si& e
Grammatico quodam afferl ittftm^i. Prorsus incognilum «st
sdbvGoo^^lc
490 HiMMwriA.
adTerbium iymaql, qaod Bergkias oilm finxit ad fi^m. 49.
Aoacreontis et vix pato indagarl posse quale adverbium in ai^t,
eeleriter Bigoifieans a Pherecrale efficlum sit, ut docent oiiitUa
Scholiastae verba ad Horn. Iliad. £ 26. Gaeterain nihil
mirum est Pbereoratem taie quid praeter tnalogiam noTasse,
ai quidem 7'wifv dicere potuit pro ywaJitm, at auclor est Ety-
mologaB in voce yinni, hunc laodans Pberecratis seoariam: At
iroitit iti foirip' tJvai xtti yw^. Adverbia itiiMet^l et Ifu^
eaetereqain igBoramiiB; restant igitur vta^t et fuyaiMd, qao-
rwa alteram frequenti MnniDm scriptorom usu notitsimam est,
alterum fauic dispulatiooi ansam dedit. Tribiu omniiio Ions
occurrit apud Homerum, nempe Iliad, n 776: xtlVo ftfyxt
fuyaiM^l, MfiMvfthet Imroiruviitv, qui versus translatoa est
in Od. 40 et Iliad. P 36: niiri^ 3' iv luvtfai ftiyas iteya-
Atn'l TamiaSeU — xeho. Quid vocabulatn hoc loco sigoifioet,
reciiBsime seoait Vossins. qui Bomeram admirabi liter Genna-
iiice intei^retatus est cuiusque maf^a in talibns habetnr aaeta>
rilas; vertit enini sic: ou/ groiiem Benrkt nee puto inveniri
qui dobite'DL Praetor Homeruni nnicus est lantnin quoad seio
in aliquo poeta locus, ubi exstat: nempe apud Apolloniuro Rho-
dium, qui II. 838 sic controverao vocabulo usus est: trift^ H fuv
^ — rifxvov /teyxMi^l; quo loco significatio non differt ah
ea quam AUice fityMjlm habet et Latine magnifiee, verbi
eansa apod Xeo. Oeo. XI. 9. qui loquitur de itobt (uytcMht
TijiMcv. Sitae Herodoto excepto, de quo statim Tidebimas, to-
cabnlom etiam usarpatum Kit ab altis, difBcillimnm est slatae-
re, sed plerisque locis ubi nunc legitnr, duhilari potest an
lectio gennina sit. Qnod exem|di gratia Semua Delius apud
Atben. XIV. p. 614 scripsisse fertur: ^<^aAwr) rht iih M-
/xifo-fv, id perquam dubium fit Xenophontis loco, qocm modo
kudavi; nterque locus apod Saidam nihil pnrftat nisi hoc, huius
tempore eam lectionem circumlatam fuisse in codicibua manu-
scriptis, sed difficile est crpditu Atticnm scriptorom dicere po-
tuisse fuyaxiK) xtptxctfiji et exemplnm , quod laudat ex Arriani
Exped. Alexaodri IV. 21. fuyttxai^'i in^yei magis etiam ioeer-
tam fit, si confers cum HerodL III. 34: iityA?.»g tvxniutt,
Etsi autem largiar fieri posse ut Tocaboluu serioribus scriptori-
hus, excepto Apoltoaio, dequonon dobiaresest, in usu fueril.
sdbvGoogIc
HinoDOTKA. 491
LameD non credam Herodolum id usurpasse, qui, si usurpaseet,
usurpassel signiflcalione non diverta ah ea, quam habet apud
HomeriiDi. Ubi autem apud eum uunc legitur, sigoiBcalio pror*
BUS non differt ab ea, quam babet alias iwyi>Mi. Sunt loci
numero tres: II. 161, ^f/nAair) irpoaixrMae , V, 67 li6t<r»v
fttya^uv) xipTK TtfMv rhy "ASpifvov et VI. 70 uviiiZwri «
airiv fi.tyxxa'jL Quod ad primnm locnm attinet, baud ita
difBcilis est probatio, UeiSidotam scripsisse itfyiKtat xpo^
irrxtae, nam itlud ipsum iteyAkeii x-^oirx-Ta/cfV' sextw apod
eum legilnr. nempe 1. 16, V. 62, VI. 45, VI. 96, VII. 170, VII;!1«;
ceterum sequensT librariis cansa erroris Tuit. Alter locus non minus
facile profligatnr : uon expalo car Herodotus semel ittymku^t
dicere maluerit, qui sexies itidem dicit fttyiMit riftSv,
nempe I. 30, 31, II. 29. 7B, 160 et Vm. 124. Adverbiom
autem x«pTff cUm ftiydi^g coniungitur sicuti HI. 1 et IV. 79
xipra ittfiM aul IV. 76 iMfTx fieyxXorpsTia^, Cum lertio
loco quern laudavi conrerendas est IX. IS, uM legitur quod ad
sensum proxime accedit: rapxinuuxjdftevoi puyiKaf ixiKu M
%i'mx. Apparet igitur, oisi fallor, usam huius vocabuK apod
Herodotum parnm idoneo argumento ntti.
Cavendum tamen est ne quis (ttyxXwit confundat extra (teyi''
Aiu« Tt, quod verbi causa laudalur e Platonls Charmid. p. 172.
Homeri loci satis probant luyxxukt ab hac altera locutloDe
origine et sensu prorsus esse diversum.
Harlemi d. 21 m. Sept. 18S4. S. A. Nau.
sdbvGoogIc
BLADVULLING.
PuTO Gorg. p. 4S3, G. 'ilTTtp &v ti i-riyxfi'^'i^ " iparuv
^uv , if' t&K &¥ Siii»ici( vt ipiftnv i Tti xo7a rav ^fSav ypii^uv
x«i xeD;
Tot hoevele verklaringen en emendaties deze plaats aanlei-
ding heeft g^&ven, is iederen philoloog bekend, eo kan men
ten oTerrloede nazien in de Miteell. Philol. van 18S0. bl. 79,
waar Prol^ van Hbusdi ze optelt , en zelf gist, dat men voor
T9U nif een compendium vela eS te lezen hebbe. Buiten de
aldaar opgenoemde verklaringen vind ik nog. dat Bkbnhabdt
in zijnen Grundriii der Grieck. Literal. 2» dr. 1» dl. , W. 74,
Tou verklaart door > tn welcbem Felde der i^^fx^ln." Ik voor
mfj kan noch liet een nocb bet ander aannemen, maar bond
bet er voor , dat tou bier , zoo als meermalen , eenvoudig be-
teekent waarop, helgeen voorzeker bij een scbilder eene quaes-
tie van belang is: of bij b. v. op den muur, o\\ paneel , ivoor
or dergel. scbildert. In denzelfden lin vindt men bet woord
gebezigd in den Aniiattic. p. 113. in vu^tov. Sirtu o'l ^^pitpei
ypi^owi. In den zin Tan waarin komt bet voor b. v. bij
Edpolis:
ifio) yif oix IvT eiiii Xdffxvov Svov xio'u,
bij HoBRis Atlic. p. 202 , 30. <
Dat ubi blJ de Romeinen belzelfde kan beteekenen , ziet men
b. V. Qit Tbrbht. Adelph. IV. ii. 47. Puut. Mil. II. i. 40. en
dergel.
Arnhem. D. J. run Srietmi.
I St ii in dit ten «aiie font: de tritraett^t nwg niel dooi «en uMpMtl
g«*atgd wordoa en eienmiQ nwg dns begiDiiflii net de lutile *TlUba iin een
hyptnUti/Uaioii. Barendien teggen it jtthtntri liaara in het nKerTond , tie
Phx. X. 44. len dient dui (e leun; oi'dt iiQUt' onov jr*0O(. S.A.)t,
sdbvGoOgIc
DRUKPOUTEN.
I» DE^ 'HVEEDEK lAAil&ANG.
Bl. 5Ca reigel 59 t$aat «»->.;•*'>
ion Jt«'f ("d?* 1
» 57tt » 10 • »ver vier
• vier
,. 389 • 3 • 'B.
• fi-
. MW ™ 46 . «Uo*
* oiio*
, . . 19 . «i5o^
.. .jito-
. . . 96 - |Jovf?..a»
, ^vl».« ■ .
. 27 . HJUNTOSBIMI
■ . aJH/jfTOPEIMI
IN DEN DERDEK JH^iAlte.
g r£{;ej 13 sloia Irvanu jfu
iO .
25
, ^fOXV'^ipaaay.
15 .
29
■ vno
» JrtO
■ ■
33
V"
• ^iily
16 •
17
E<f
. 'if*
2u •
16
persooneo
- personen
32 ■
55
• oDsuan
* ontstaao
32 .
36
. geene
. gene
S6 •
22
. overeenstcmming
75 •
19
temporem
• lemporum
78 .
3»'
^Axi^^dV
. 'AXntfitdd^r
79 .
58
hi^a'
> sWpoxr'
80 .
14
iaterpositis de
■ interpositb
81 ■
18
a£i<uv
• auTu»
. B
35
in'^
. ^„ii*,
82 .
29
cg» Iff
> «C> TB
83 .
35
^^
. ^ao,.
10b .
8
^«<.K
. ^«»
145 ■
37
rirol
> Not
» ■
*
equiritur
* requirilup
160 •
6
Iwa-
> ha.
165 •
28
praestantissimos
181 »
33
at
> u(
186 tae»
XII. 8.
. xiii. 8.
186 regel
34
alia
. uUa
,db,GoOglc
,db,GoOglc