Skip to main content

Full text of "Oratio funebris, recitata in exsequiis [...] Ulrici Huber. By Campegius Vitringa"

See other formats


Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 

Images reproduced by coortesy of Koninklijke Bibliolheek, Den Haag 

508 J 65 [1] 




Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuesl LLC 

Images reproduced by courtesy o( Koninklijke Bibliolheek, Den Haog 

508 J 65 [)] 




Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC, 

Images reproduced by courtesy of Koninklijke Bibliotheek, Den Haag. 

508 J 65 [1] 



O R A T I O 

F U N E B R I S, 

Recitata in Exfequiis 

t^mplijjiml & GraviiJimi Vtri , 

U L R I C I H U B E R, 

SupremcE Frifioruni Curiar Ex-Scnarorii j Juris- 
Confulti £ rudiCiflimi ac Celeberrimi : 

A 

CAMPEGIO VITRINGA, 

SS. Th. & Hift. Sacr. Profe/Tore. 
A. D. XIII. Kal. Dec. Annt ciDiOfCXClv. 




F R ^ N E ^17 E 7? 

Apud LEONARDUM STRICKIUM, 

M D C C. 




Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 

Images reproduced by coortesy of Koninklijke Bibliotheek, Den Hoog. 

508 J 65 [2] 



ORATIO FUNEBRIS. 




Uae fubfit caufTa , A udd . quod hoc ex Suggefto pullatus extra 
ordinem prodeatOrator j quodhocin Templo, aliasfuavif- 
fimis relonante concentibus, ac lcietantiumjubilisatquead- 
fpedibus illuftrato, mcjeftinunc & defixi videantur vultus> 
fubmiflfe vocis audiantur murmufa , triftes canantur n^e- 
nix: Veftrum nemo ignorat: ULRICUS HUBERUS, 
Jureconfultorum noftri tcmporis omnium Judicio maxi- 
mus, praecipuum Ordinis ProfeflTorii hujufque Academise 
decus^ Ornamentum Frifiae Gentis; ipfius quoque Ecclefige, quod rarum eft 
de Jureconfulto pracdicari, lumen ^ Florentiffimae denique Familix fuse colu- 
men ; Academiae , Patriae, Ecclefise, Familiac fu.^, acerbo atque inopinato 
fato ereptus eft. Exceffit enimvero in ipfo vita^ robore & vigore, -.^etatiingra- 
vefcenti hadenus probe conftantei in ipfis Anni Academici aufpiciis; vaciva 
Antecefforis ftatione nondum fuppleta^ dum ipfe, fummo fla^rans defiderio 
juvandae Juventutis semulae, ineoerat, ut fumma diligentia&tiuplicatislabo- 
ribus ad excmplum anni fuperioris hunc dcfeclumpenfaret. Quin immoexcef- 
fit (advortite animum, Audd., ad arcana Divinae Providentiaemoderamina! ) 
quando tamum non magnam voti fui partem de dilediffimo Filio Zacharia, 
meritiffimo Viro, ad Juris Profeffionem vocato, adfecutus erat; &antequam 
tamen ex illa vocatione frudlum partiendorum cum ipfo laborum, mente ver- 
bifque f.epe praeceptum, & ex fruftu illo folidum gaudium, percipere potuit. 
Hujus Viri, quanti autem Viri! funus ad ipfum fepulturae locumfrequentiore 
comitatu profequuti fumus. Hujus Viri Ampliffimi exuvias modo terrae man- 
davimus matri, ab illadevorandasufqueadgloriofamChrifti Jefuapparitionem. 
O cafum vere luftuofum & intempeftivum, fiquisunquamaliashuic Athcnxo 
accidit! O uberem ludlus & lachrymarum materiam! O vanas mortalium fpes 
& inftabiles rerum mundanarum vices! Nuliummihihicadeflefcio Virumcor- 
datum. cui Patriae & Academicefaluscuraefit, nullumhujus AlmneDodorem, 
nuUum Civem j nullum literarum & eruditionis , nullum veritatis & pietatis 
cultofem , qucm ex tam gravi vulnere dolor animi ac perturbatio non dcjecc- 
rit : immo nuUum cercus fum mihi hic hominem adfore, fi bellum non gerat 

A 2 cum 




4 ^ O R A T I O 

cum humanitate, qui duro hoc atque inexfpeftatofatomajoreminmodumnoa 
afficeretur, mod6o MccK^e^'^^; dignum Virtutibus meritifque fuis Prxconcmin- 
vcnirct. Et utinam fanc hoc fakcm communi omnium dolori levamen accede- 
retj, ut haec jufta Defunfti manibus rite perfolverentur! Scdctfiillud, Audd., 
dc more Acadcmiarum fit > ut qui publico in iis fundti funt docendi munere 
poft cxcelTum parcntali oracione cclcbrentur : quis tamcn noftrum prxfumat, 
fc dotes laborclque Ampliffimi iUius Viri, cujus excelTum lugemns, eafermo- 
niscopia, gravitatc, & prudentia profequuturum, quam rara iilius merita, 
fpcdtatiffima haec concio , & plura qux in rem prxfcntem veni un t alia , boc tem- 
poris articulo exigunt? Ego equidcm tam vivida tangor confcientia tenuitatis 
ingenii mei mCcTeque in dicendo infantioe^ & tam pr^clarc fcntio dc Eruditio- 
iie & Virtutibus Dcfundi, ut ad hoc officium pro dignit:i:c Pcrfonx&rcrum 
aliarum mcrito prcEftandum me incprum cenfeam. Ut HUBERUS per do- 
num Divinx mentis fupra cxtcrorum mortaHum conditioncm longe evccftu3 
fuit: fic nil parvum & humili modo, nil vulgare, aur, ficum Pocraloquifas 
eft-, mortale, in illius funere diccndum. Quin ut Livias in Ciceronis laudcs 
perfequcndas Cicerone laudatore opus fuifle fcripfit y fic cgo ad imaginem 
HUBERI condigna oratione depingendam, ipfo Huberi ingenio, ipfo flu- 
bcri ftylo, opus ellc dixerim. Quis praetcrca^l^hcologo, pr;T:cellcntiffimi Ju- 
reconfulti cruditioncm pnedicaturo, aliud expeftct, quamutilliuslaudcsing:- 
nii atquc orationis fuic culpa dctcrat.^^ Etfifortaffis ? Mccf(s^Q^ris ingcnium, vir- 
tutcs, & mores, per intcmeratam nonexigui temporis confuetudinemi & non 
intcrruptum infucatce amiciticc commercium mihi clarius quam ulli Cll. CoUcga- 
rum mcorum alii perfpedla deteftaque fint , (quod non eft, cur inficicr auc 
diflimulcm : ) ipla tamcn hacc jucundi illius commercii recordatio, nunc cum 
accrbi conjundta fenfu dolcris, facit, ut hicmagishaeream, quamquilibetOr- 
dinis mci Virorum alius. Cum enim HUBERUS omnibus quidem flebilis 
occidcrir, fcJ nulli obarftam, qux inter nos intercefilt, amicitiam flcbilior , 
quam mihi: quismiretur, mentem, fi quis illi alias vigor infit , fi qua polleac 
acie, fubitanco hoc moerore perculfam ac veluti obtuftm, fibi vix conftare ad 
amplam dicendorum materiam in ordinemdigercndam, &digcftamornatisap- 
tandam loquendi modis? Et fi omnino ratio fibi quomodocunqueconftetindi- 
gcrenda , qui fpondcam conftantiam animi in enuncianda, & Linj^uam, rc- 
fufcitato pcr orationem affl"(5tu, officium non negaturam ? Quando tamenh:ec 
jufta parentandi, tum ob pcrvulgatum politiorum Genrium hujufque Athcnxi 
morem , tum ob fingularia Dcfunfti in rem literariam & hanc praecipue Acadc- 
miam mcrita , ab aliquo Ordinis mci Viro facienda crant j & fpedatiffima ? 
Mcc>(^e^Tif Familia, cOnfenricnte Scnatu Academico, hocLegis&Humanitatis 
officium a me cum bcnevola fui affc^tus fignificatione expetiit ; & prxterca 
ipfa fuadebat 5 imo jubcbat piccas, ut Amicus Amico, FrifiusFrifio, ultimum 
hoc amoris honorikjuc fymbolurn rogatus non negarem : hanc in me provin- 
ciam lubens volcnfquc fuiccpi j fic mecum rcpurans, prxftare, ut, de hono- 
ratiffimi mci Amici Vircucibus quaHtercunque diccndo&magnamodistenuan- 
do parvis, rcvcrcntix crga ejus manes & obfcrvanti?: , qua ducor crga ejus 

Fami- 



F U N E B R r S. , 

Familiam, utparcft, fatisfaciam, quamut, violatis pietatis honeftatirquelc- 
gibus. turpiter fileam. Nec diinmuhbo, Audd. me partem quoque aliquam 
hujusmex fiduci^e in Vcftripofiiiircjudiciiaequitate. Cumenimaliasamcxpro- 
fefiTionis hominibus non loletis expedareorationesadartemnumerumquccom- 
pofitasi tum dibitis aliquid lcio hoc in cafu tam juftiffimomccrorimeo, quam 
ftudiorum noitrorum diverfituti, ur fi Theologus Jureconfiiitimcrirameisnon 
exxquem didis, ad illum tamen modulum ca jfevere non fitis cxafturi. Adcftc 
igitur mihi ad cicplydrce hujus intervallum xquisanimisauribufquc: Tuinpri- 
mis, fienigncDeus, praetta diccnti gratiam viresquenccefiarias, &quxabip- 
fo mente concepta eftdicendi materia, pcr Spiritum tuum convertc in utiiita- 
tem arque falutem Auditorum. 

Ortum AmpiifiTimo Viro, ULRICO HUBERO, dedit hxc ipfaFrifia, in 
qua fumus ac veriamur, mea etiam, ob nataUum communionem & Patriaica- 
ritatem, Frifia, hoc tempore cultiiTimus ager, prarorum amccnitue pccu- 
dum fcgetumque proventu cum optumis quibufque Orbis tcrrarum regionibus 
comparandus. Ut autem ingenia Populorum pafiTim plurimum rrahunt tam dc 
coclcftiaura, qua vefcuncur, quam de folo in quoeduntur, quippe qux opi- 
nio k mundi ortu omnium fere Gentium firmata cft confenfu: fic ncmo mihi 
miretur, vehm, ipfam hanc F^ifiam. noftram cum ofim tum ab eo potiffimum 
tcmpore, quo puriorcEvangeliiluceilluftraricoepit, enutriincGcntcm, qua?, 
probe exculta & afpcrioribus formata ftudiis, nobilitate indoHs 6c prxftantia 
munerum dotiumque naturce nuUi forte alii politiori orbis tcrrarum.populoce- 
dat. Ne mihi, quaelo, invidiam conflct oratio, Audd. quod Friiuis hxc & 
majora aHade Frifns praErdicem. Ut enim mihi convcnit de me modeftefcnti- 
re, quodftcio; fic nihil vetat meam de Gentis meae ingenio exiftimationem, 
fuo loco, occafione neutiquamadicdata, prodere. ExTacitointeliexiftis, Or- 
natiffimi Juvenes, a Romanis olim in Frifiis agnitamcelebraramquecffeanimi 
magnitudinem fingularcm , fortitudinem , & ftudium libertatjs : quibus virtutibus 
ubi acccdir moderamen exercitae rationi^, nihil impcrvium cft. Scd cum Frifii fccpe 
a Romanorum Praefidibusimprobeexagitarentur, &indoliscorumfcrociaintc- 
rea nullo ingenii cultu mitefceret , nulla iubigerctur difcip! ina ^ non raro fadum , 
ut folutis Hbidinis repaguHs illa hbertas ingenii in ficcntiam & feritarcm dcgenera- 
vcrit. Quo tempore Carolus Martcllus , & ejufdcm tam FihusPipinus, quam nc- 
pos Carolus ilie vcre iMagnus, &GloriofusImpcrator, FrifiosadpuriorcmDci 
Cultum perducere laborabant : damnant Hiftoricc in Frifiis pravi vetufti tcnacita- 
tem, magnamque animi obftinationem ac pcrtinaciam. Ncc tanro tamcnjurc, 
quanta cumfpecic. Etiamficnimcelcbresillos Anglo-Saxones, Egbertum:. Wil- 
hbrordum , Switbcrtum , imo ipfum quoqucWinfridum fi ve Bonificium cum A- 
ventino , quicquid alii obtreilcnt , finccro pietatis ftudio Friiiis mcis ad Chriftum 
convertendis incubuiffe facilc admictam : non miror tamen magnopere, (ctfi 
non cxcufcm penitus[: ) Majorcs noftrosin Chrifto cum tot fabulis&fuperfti- 
tionibus recipiendo., quot puraEvangclii veritas circa illa tempora adultcraba- 
tur, fegniorcs fuifle. Et quid Frifios hic culpamus, cumGerniani, cumSaxo- 
ncs , & quos Vifurgis & Albis allunt Populi , hic Friiiiis nihilo fc pra&buc- 

A 3 rinc 



<; O R A T I O 

rint faciliorcs; non tam fortc abhorrentes a jugoChrifti, quam ab imperio 
Francorum Regum, quod libertati fuae adverfumSeptentrionalesilliPopuliper 
Novx Religionis Sacra promoveri fufpicabancur. Sed miffa facioantiquiorail- 
la fecula , quorum non nifi mutilam habemus hiftoriam. Tales amo Frifios 
mcos , quales illos ipfe hoc temporeinnobilioribusmeasGentis Viriscolo; ho- 
nefti juftiquc ftudiofiflimos, rationis & lani amicos judicii, fententiis animi 
Gonftantes, magnanimos, fortes, verccundos, fervire fupra modum atquea- 
dulari nefcios, nec fcientiarum artiumque praeclararum non c:paces. Dicere 
enim quid vetat, ex Frifiis noftris impatientia laboris magis quaminopiafacul- 
tacis pauciores ad illam in literis gloriam pervenire, quam Zuichemi , Hoppe- 
ri, Gellii, Gemmac, Popmaefratres, Tejarx, Racalleri, Schotani, Amam^, 
Winfemii, aliique plures, ingcnii excellencia induftriaque tum fibi tum Uni- 
verlae Genti noftrx pepererunt. ut Groningano agro fuaornamenta, Rudol- 
phum Agricolam, & Johannem Weftelum, & GrecanoUbbonemEmmium, 
prxclarum Orientalis Frifix decus, relinquam. Qua^ tamcn in mcx honorem 
Gentis verecunde difta ita a Vobis accipi nolim, Audd.aclineccireadmodum 
habuerim HUBERIANI commemoracionem decoris anatalifolo, illinonmo- 
do cumbonis, fcd & malis multis comrauni, repetere, & quorundam Gen-, 
tiiium noftrorum fingularia mcrita in ejus refcrrc laudes. Vcrc enim HUBE- 
RO plus debct Frilia ob celebricacem eruditionis & fapienti.^e; ejus, quam ipia 
illi conculit pcr natale:;; tantumque abeft, ut ex aliorum ipoliis illinedcndaiit 
corona, ut contra Principes Gcntis noftnc Viros ipib illuftrare poftit, &cum 
triariis, Zuichemo & Hoppcro , comparari debeat. Sed utile ducebam ani- 
tDOS vcftros pcr hxc aufpicia pararc mihique conciliare, ut quac mihi de Vir- 
tutibus hujus Viri dicenda funt tanco ^cquius reciperecis, tum eciam, ur fiquar 
cx mcrito in laudcs ejus Vobis praedicare videar, ne indignaremini, hunc Vi- 
rum aercm bibiftc Frifiacum, quando eum cum tot aliis praeclaris V^iris com- 
munem habuit. In Frifiis autem hxc gloria dcbetur Doccumo, quod HUBF- 
RO nutricem fubminlil:raverit, olim quidem merc3tura& AmplinimiScnatus, 
cui fumma rci maritimse cura dcmandaca cft^ fede florenti. Nec indigna Doc- 
cumum hoc honore> Audd. fi HUBEKUM in Frifia nafci oporterec. Utique 
quo tempore Frifia noftra fere cota immcKfa erat cimmeriis ignorantiae arque 
idololacriae pagancc tenebris, & Occidcncales hujus Frifivc noftraeincoI;T!Regi- 
bus propinquiores & addictiorcs lalucarem Evangclii doftrinani fuperbe rcpcl- 
lcbant, Orientalis hic Frificc noftras Tradus, ipfc, inquam, hic Ager Doc- 
cumanus, portam reclufit Evangelio, & nuncios aeternj2 pacis lalutifque per 
Chriftum obtinendae, admifit. Hic Ager Bonifacium aliofque, fivcjamEccle- 
fiaei five Pontificum Romanorum Apoftolos , exccpit, qui hic dodrina, & 
miraculis quoquc, ut fercur, clarucrunt; quin ipfo iangume veritatcm pr^^di- 
cationis fuae obfignarunc. Tu nobis, Ager Doccumane, jam olim dedifticele- 
berrimum illum fanctifTimumque Ludgcrum, Gregorii Trajectenfis Rhenani 
Epifcopi difcipulum, Virum admirandiin remChriftianumftudii, quidodri- 
«am pietatcmquc fuam tam Carolo Ma^no, quam Prxcc-ptori fiveComitiejus 
Alcuino, cruditiffimo illius tcmporis Viro, (ingularcm inmodumprobavit, & 

Doc- 



FUNEBRIS. 7 

Doccumanis fuis convertendis non exiguamimpenditoperam. ImoTibidebe- 
mus Gemmam Fnfiaj decus, mathematumrcientiafuotemporeclariffimum- ne 
nunc alios memorem. Lumen ibi folis primo adfpexit i M»^eA-^( tertio Idus 
Martias, Anno Seculi xxxvi. honeftis & fe dignis ortus natalibus , qui fi Pa- 
trem rcfpiciatis ex Frifiis, li Avum, ex Helvetiis repetendifUnt. Patremenim 
habu tSpcaatiffimura Virum, ZACHARIAM HUBER, Patronum caufla- 
rum hterarum & folertem, mox fundlurum notabili Muncre Dicafterii Don- 
grix Occidentalis a Sccretis, & exeademilIaDia;cefiad AmpiiffimaPatrisCo- 
mitia la^pius Delegandum j ob dcxtericatem prudentiamque fuam magna apud 
Pr^torem illius Prsefeaura:, potcntem illo tcmpore inter Patrix mex Proce- 
res Virum, Nobiiiffimae ftirpis , Dominicuin ah Ajilua , valencem t^ratia, & 
auaoritate apud alioij. Mater illum utero exclufic SUFFRIDA IKNSMA. 
/iiMrLII JENSMA & JULIAN.E REEN Filia, Parrici^ utrinqueinGen- 
te noftra I-amiliie. Avus autem illi fuic, HENRICUS HUBER, Gente Ti- 
gurmus, occadone Belli Hifpano-Belgici in has delatus oras , qui ordines du- 
ccns mihtares fub aufpiciis Belgarum, virtutis lux fpccimina intcr alios edidic 
m memorabih illo prslio Ncoportenfi Flandrico, in quo BelgicjE rei fumma 
verla eft, commiflb mtcr Mauritium Principem & Archiduces BelgiiHifpani- 
c! Gubernatores, Albertum Auftriacum 6c Ifabellam, ultimo fccuh fupcrioris 
r.nno; demceps Peditum Centurio meruit lub Henrico Julio, Brunfvicenfium 
iJuce; unde rurfus in Frifiam delatus aetatem ulcra annos lxxx produxit. Sa- 
tisimagmum, utopinor, Audd. DodiffimoViro, qui abfque imaginibusul- 
iis le l-amihamque fuam nobilitare pocerac & illuftrare. ParensDefunaiexifti- 
mans, ut res eft, ingenia per feveriores difciplinas caftigari , & cupidinispra- 
VI elemenca animo eradi, ludo illum commifichcerario, Doccumanoprimum, 
dein Leovardenfi, e quo mifliis in Academiam. In priore naftus eft Prxcep- 
tores, V igilantes Dodofque Viros, Wilhelmum Kiers 6c Johannem Vandcr 
Malen, hunc Ludi Doccumani Redorem, iUum Proredtorem . Leovardia:- 
rtenricum Kolde, & Tobiam Guthberlethum, illum Gvmnafiarcham, hunc 
Vicanum, ei poft mortem in fumma Scholas Redura fucccdentemi quorum 
Viroruin, pr«cipue Guchberlethi , cum dodrina tum vigilantia fadtum, uc 
l,eovardenre illud Gymnafium tum cummaxumetemporisfloruerit, &fcecun- 
dae matris inftarcomplurescultiingeniiadolefcentesediderit. Primisautempue- 
ritiae annis ipfum tardiorem ingenio vifum efle, idque demum natur^e involu- 
cris exphcan ccEpifle in Quarca Clafl^e Leovardenfi, quis de magno hoccredi- 
diflbt mgemo, nifi id ipfc HUBERUS in duplici Commentario de Vita fua, 
quorum alterum breviorem idiomate vernaculo ad hunc ipfum Annum ipfi fa- 
talem perduxic, alcerum prolixiorem Filio didare coeperat, pueritise folum- 
modo & pnmorum AnnorumAcademicorumhiftoriamcompIexum, fcriptum 
rehquiflet. Nec camenid in Defundto noftro miremini velim, tanquam quid 
adco fingulare & infolens, ut idem in aliis maximis Viris obfervatum non fit 
Lrafmum communis fama, per matres familias ad fpem fuam depueris infeli- 
cions ingenii cum fpecie fuftinendam diligenter propagaca, fert primis pueri- 
tias aniws tardiffimos in literis addifcendis profeaus fecifle, idemquepaffimi 

Dodis 



8 O R A T I O 

Dodlis Guoque creditum traditumque fuit, antequam Vir quidam aevinollri 
Eruditus^ Erafmi Gloriae ftudioriflimus, id folidis argumentis falficonvicerit. 
Certius id forre praedicatur de ceiebernmo fedas Scholaitica^ Philolopho , Alber- 
to, qucm Magni deinceps nomme decorarunt, & egregio illoHilpano, Joan- 
ne Ludovico Vires ; ecfi quid vetat dicere tam hos quam alios , qui huc adduci po- 
teranc plures, non tam indolis, ut videcur, quasfcmpereadem, quam regiminis 
vitio ingenium tardius explicaffe. prorfus ut Clai iflimo inter Grxcoi Oratori De- 
moftheni accidifle, tradit Plutarchus. Difticde puerorum regimen elfe Scneca 
vcre dixir, & quis non praeter Senec^m? Omnium mortaUum mentes medici- 
nacgent, fed pro indohs diverfitace varia:, qux nifi dcxcre a Praeceptoribus & 
P'<3edagogis applicerur, non juvatur ingenium, fed corrumpitur. Quare quan- 
tum momenrum ficum fit in Praecepioribus & Paedagogis , fi Magiftratus 
Urbium refte femper intelligerenc , majore advigilarenc mduftria, nc ma- 
los & ineocos , quod nunc l?epe fien dolemus, ad hujusmodi munera geren- 
da unquam admitcerent, bonos benignius fovercnt & laucius honorarent. Fal- 
lor. Audd. aut h-^c aliseque rationes HUBERI ingenium in pueritia fuppref- 
ferunt, & veluci rcruderunr. Nimirum, cum ipfe m primis ha^reret Latinx 
Lingu;i2 rudimeniis & Parens ejus cum nova dignirate Domicilii fcdem muta- 
rec, Ludimagiftorum Doccumanorum fubductus difciphnx, P^edagogo paga- 
no informandus datus eft: mox iterum reduclus Doccumum in contubernium 
Rccloris; indepoft (efquiannuma Rec^lore durius habicus Leovardiammiflu ;: 
per quas mutaciones quisefFedumeflemirecur, ucignea vismentisfufscineribus 
ciciuscvolutanon fuerit? In Leov^ardenfiautemGymnaho, naturafuosjamape- 
riente receffus, rancos quadrienniifpatioprofedus fccic, utquincodecimo?eca- 
tis anno Lacinx Grc^ecxquc Lingux cognitione rite inftrudus, Scholafticum 
pulvcrem excutere mcruerit. In GrcCcisquancumjamcumprofcceric, indeVo- 
bifcum reputate, quod Grxcum Novi Fcedcris Inftrumencum ad Libriapertu- 
<ram in Linguam Lacinam cxprompce convcrtcrec; & nou modo infoluta, fcd 
& ligara oracione Latina, quod fefquicentum Plalrr>os Davidicos, divcriohn- 
gulos metri i^cnere, proprio marte txprcflerit, viamin urroqueftudioprircun- 
te Guchberletho. Miramini nunc, Audd- ingcnii celeriracem , qui ii.odo tar- 
ditatem. Quotufquiiqueenim adolefcentum, quiedifciphnaScholafticaad Aca- 
demias mandantur, cum his paria faciat? SciUcet ut hmpidx fontis aquac, re- 
clufis mcatibus, majore impecuforasprorumpunt; uc ignis, occulcisdelite{cens 
venis, per vim ahquandiu fupprefl^us, flammaslubicoconcipitm.ajorcsi ficHU- 
BERI ingenium, cx carceribus miflum, quibus ahquandiu detcntum tucrar, 
concitatiore gradu properavit admetam. Ncctamcn PrudcnciflimoParenticon- 
falcum videbatur, FiUum, Hcet fubHmiorum Inftirutionum jam capacem, ad 
Academiam ilhco ablegarej quin potius illum per femcflreintegrumrecoquen- 
dum dcdit Rev. Viro, johanni Nifcncro, Paftori HaUumano, quotumGrae- 
cv€ Linf^uic co^nitionern, lubaaoHefiodo , norabiHbusincrementisnuxit, tum 
* novarum fcicnnarum, Dialcdicx nimirum & Hebrasre Lmgux, fundamenta 
jecit. Ecfi eodem hoc anno, quando non ?mpHus eracmporeftateParenris vo- 
taFiUi, adaltioraanhelantis, diutius morari, iUum nomcn fuum inter Fr^ne- 

kcra- 



FUNEBRIS. ■ ^ 

keranae hujus Almae Cives profireri pa0us fit^ quindecim tum annovSc menfeg 
natum fcptem; rcm Academicana moderante Cl. Viro^ Bernhardo Fullenio, 
Mathematum Profeffore dodtiffimo, ejufdem illius Bernhardi FuUenii Paren- 
te, quem excellentem hac Scientia Virum , & conjundiffimum CoUegamno- 
ftrum, Senatui Academico hoc ipfo Anno Praefidentem contuemini, quo il- 
lius deploramus obitum. Advorrite animum, obfecro, ad hunc Divin^ Pro- 
videncue lulum, fexcentis exempiis limilibus ex Hiftoria illuftrandum, nifinos 
clepfydra ad longe majora & graviora vocaret. Studiofum nunc graviorum.dif- 
ciplinarum habctis HUBERUM, Audd. fed vcre Studiolum, non ale^e & 
crapulis, non otio , & quae otium comicari folent> vitiis ac hbidinibus in- 
dulgentem, fed affiduis laboribus & vigiliisin multam nodlem duftis ad cul- 
men illud fummae erudicionis, quod illum tandem confecutum vidimus, con- 
tendentem. Sciebat c Mxvji^^^, Naturam nil ram altum conftituiire, qao vir- 
tus, Deojuvance, non poffit eniri : fed fimul intelligebat , arduamillam, im- 
peditatn, paucis noram, paucioribus triramedeviam, quxad Sapicnriae Sacra- 
riumducir; ad quam qu^erendam, magnoftudio; calcandam, circumipedio- 
ne opus fit & conftancia. Quarc quod Cicerorrequcnslaudarefolcbatdidtum, 
A'i,\)t cc(^^uH9, ^ CTL^;c^vif/,(^ifXf si^Mv, HUBERUS nofterin universa vitae 
ratione alte fibi mhaercre demonftravit, nihilquereliquitintenratum, quoolim 
magnis major, maximis par eflet. Primum ftudiorum Academicorum annum 
impendit Propaideuticis 5 Philofophix , Hiftoriis, Linguifquc Erudirorum, 
Larinoe, Graecae, imo & Hebraicx excblendisj etfi hujus deinceps obgravic- 
ra ftudia Civilia, & rariorem in illis ufum, minorem rarionemhabucrir. Phi- 
lofophica ejus ftudia moderarus eft Nicolaus Amama, Sixtini noftri celeberri- 
mi Fihus, cui, Philofophiie Candidaro, conceffum erat Scholas apcrire do- 
mefticas; vigence tum in Academia hac genere quodam Philofophixinter Ari- 
ftotelicam & Cartefianam medioi cui tantum dein adjecijje , ipfefcribir, ^//^w- 
tum ad animi fui fententias comparare fojjet-^ alienus Jemper a longicrihus ab- 
fira&ioribu4 ejusdem (Cartefianae) Fhihjbphice meditati.nihus'^ inprimis cum ani^ 
Tnadverteret 3 ufum ejus doEirina in difcipliizis y (ju<e res utiliter popul ariter tr 
clant 3 in quod omiiis [apientia definere dchet > ejfe alienijjimum, Qiiod ejus judi- 
cium mihi equidem non multum diftare viderur ab eo Sapienriffimi Graeco- 
rum Socratis, quippe qui negledis fubrilioribusconremplarionibusMcraphyfi- 
cis, primus GriECorum illam docere coepit Philofctphiam , quae ufum habec in 
commercio vitaej quid bonum vel malum, quid faftum oporteat necne, inda- 

gans. Tvcv'^ ait LaerriuS, <Pv71ky,v OsMe^xv fJ^Tjhv ^vc^ 7ro \ vjoucct;, id rj^txd 

(piXoTDpeiv u^i^ccf. In Hiftoriis publice audivirdoccnrem CI. Virum, Dominicum 
Acronium, cum Linguae Larinoe Grxcxquc vix uUa rum remporisa Profeffo- 
ribus haberentur Exercitia Domeftica; five quod ipfi in obeundo hoc munerc 
fuo minus adfidui fuerint* five quod Scudiofi, quorum fcilicet miulri vanadefc 
praefumprione id fe dudum confequ!iro^ eflfe opinantur, a quo quam longiffi- 
meaSfunr, illa Exerciriaranquaminferioraiidfpernarenrur. o' MotH^c/.Tn^^zmcn y 
tam fuae confcius faculracis quam perfuafus de fummahorumftudiorumneceffi- 
tate> quod ordinaria hac negabatur via per aham fedtatus eft, conjunctis ftu- 

B diis 



10 



O R A T I O 



diis fuis cutn tribus aliis optumae fpei rcdique ingenii Juvenlbus, Ahraha7n$ 
Grau, Dame/e Nifever y & Johanne Ijenl^rgw: quorum ille deinceps Ma- 
themacum in hac Academ-a Proreflbr claruit, cum Defundo ad cxcremum vi- 
tie conjundiffimus, hi Ecclefiae dicati iVlinifterio Juvenes facum impleverunt 
fuum^ Nilenerus quidemHindlopenfisEcclefixPaftor, Ifcnbergiusautemejuf- 
dcm Muneris facri Candidatus. Incerprecabancur in iilis Exerciciis Homerum 
cum rcciproca cenfura , incredibili cum frudu ; dum intcrea iple priva diiigentia 
probacos Auclores Lacinos diurna nociurnaque manu verf.bac. Quandoautcm 
a Parence Juris Itudio deftinatuseracidemqucperpecuoinoculisgerebac, proxi- 
mo abhinc anno iliud cum iiidem hifce Linguarum & Hiftorix^Excrciciiscon- 
jungere coepic, fequucus confilium, fimul le cum commicrens dilciplinoi Celc- 
bernmi AncccelToris, Jacobi Wiflcmbachii, ut & Collcgx ejus, Doctiifimi 
Viri, Guiielmi Cup, quorumeruditioilloccmporeafrequcnciffimoliceracorum 
Juvenum coeru , Franekeram undique confluencium , coicbacur: a quorum 
(inprimis Wiffcmbachii ) ore & judicio cum per biennium lumma ulusdili- 
gentia pcpendiilct, texcu Juftinianxo cum Grjeca Theophiii Vcrfione inda- 
ilrie comparato; fimul difpucando de graviffimis Juris maccriis acumendoccri- 
namquc fuam omnibus probaflec magnaraquefuiinfururiimfpcm feciflcc, Tra- 
jed:um conceffic ad Rlienum, mocus celebricace nominis tximii Jureconlulci, 
Antonii Mac^hxi^ qucm cum Pandcdas explicancem audiviflec ad Librum uf- 
que decimum nonum, faco fibi doluic ereptum, reliquo anni illius Acadcmici 
ipatio gravifus inftirutione Cl. Juris Antiftitis, Cypu^ni Regncri. Tu tamen 
madte ftudiis iliis tuis Trajcdinis, Dode HUBERE, quando Tibi Dcus ibi- 
dem majus deftinavic bonum , quam quod fedtabare. Noilis, Audd. quocquor 
prorfus rudes non eftis diiciplinae Evangelicae, ncmincm admicci ad commu- 
nioncm bonorum Regni Dei^ nulH in do^liina Chriftiana fpeiii ficri arcernx 
falucis per Chriilum impetratne, nifi renato in novum hominem per effica- 
cem Spiricus S. gratiam. Noftis, atque utinarn experti intelJigeretis omncs: 
Spiricum Sanitum, magnum hoc graciae opus inpeccatoremolicntem, cum vi- 
vido miferix fcnfu profundam in mente excitare humihationem coram Domi- 
noi fimul, ne trifticia in defperacionem vertatur, animocxhibcre infinitas Di- 
vinse Grntiae opes in communione Dei per Chriftumrepofitas, tumporropro- 
ducerc flimmas ardrnciflimi amoris, quibus mens ad Deum in Chrifto fercur 
rapicurque, & quavis aura it velocior, cum conftante &infucatofan6):imonias 
ftudio, atquc ita tandem animam, qux mundo, quse cupidicati, quse fibi ad- 
didta erat & ferva, vcluci praedam diaboli ereptam laqueis, in fuam tranfpo- 
ncre communionem, fuaeque & veraevitac, per Spintum jugicer animandx, 
participem facerc. Enamfi vero HUBERUS puer & adolelcens, moribusor- 
narus egregiis, haftenus fe in regiminevitaecafte, modefte, temperanter com- 
pofuiffec: frpe tamen mihi praedicavic o yiccH^z^TKc, ad laudcm immenfae bcnig- 
nicacis Divince, idemque in Commencano Vicse fuae crefsa nocavit, hujus fe 
beneficii Evangclici cum mirincis Divinx gratiae fenfibus animique fui com- 
motionibus, in fohdum demum compoccm evafifle fubexitumhujus, & inini- 
tiis Anni fequcncis: idemque nos, in hac Civitacis Acadcmicje Panegyri, ad 

fum- 



it 



F U N E B R I S. 

lummam ejufdem illius Divin^gratixlaudemutpraidicaretur, confultumduxi 
mus. O rem vere admirandam ! /urifprudentix Studiofus illa cetate, qua r.rro- 
fncA^ v"^: ^ '■'^5""'" obtincnt, extcma nulla r.ffli6>us aut ccerci- 
tus «aiic.pluja, i Deo intromittitur in intimapenetraliaruscommunioni., qui- 
omL I ° A^^"""^" excluduntur! Adeftemihihic, JuvenesNobihmmi, quot- 
quot Juris ftudio confecrati eftis. Difcite ex hoc excmplo , quam fibi vcra pie- 
tas, quam fibi Diyina Gratia optumc cum his literis conftet; utiouc fcitote, 
coelumnullimortali, five Jurcconfulto, five Theologo, redudi mfi per ean- 
aem hanc gratiam, quam qui hac in vita confequutus non fuerit, diraillum 
manet atquc aeterna nox, nullis radiis lucis incerpuncia. Multa, quando inhis 
erat » Ai^-c^e^rr^?, apud me prsdicarc folebat in laudes cum aliorum Ac;dcmi« 
cc tcclehae I rajeamx illius temporis notiffimorum Luminum, tum inprlmis 
Divmorum Virorum, Lodefleynii &Bogarti, vigilanuffimorum & fidorum 
i . Ajrf^ Paftorum. Hi , quod multi nominc prxferunt, re ips. prsfta- 
bant. Adfidui in eo erant & indefelH, ut neceffitatom gntlx, per fidci, reli- 
pucenr.x, & ianaimonias viam obtinendas, ad omnium mortalium confcien- 
tiam denionftrarcnti magifque laborabant illud Regnum Antichrifti dcftrue- 
re, q.jod prxdominans in aniinis omnium hominum, quotquot per gratiam 
bpiritus renati non funt,^ bellum gerit cum Regno Chrifti, quam quod in Pa- 
pnmi tyranmde ac fapvitia confpicuum cft^ quorum duorumconcionandigene- 
rum illud hommcs ducit ad humilit.item & pomitentiam , hoc illos plerumque 
inHat vana opmtone & prxfumptione fui, acfi tanto Pontificiis eflent mclio- 
res, quanto yere non lunt, & nihil in ipfis vitii emendandum reftarct. Vela 
contrahere jubcor, Audd. & cxtera majore feftinatione perfequi. Trajcdoin 
Jrifiam redux Defun<aus dcnuo pcr integrum anni fpatium operam dedit Wif- 
fembachio, cui ex omnibus fuis Praeceptoribus plurimum debuit. Indejam Ju- 
ns & Humaniorum hterarum fcientia longc lupra^tatemfubadus, inteliigens, 
nihil xque ad poliendum ingenium & inftruendum judicium, modo facultas 
adlit, conferre ac percgrmationes, veniam a Parentc impetravitfiorcntiffimas 
illo cum maxume tempore Germanis AcademiasvifiLandi. Quarehabitaeodem 
iltocannoLvi^aufpiciisCI.Wifirembachii DifputaticnepubIicade^^?<a;;/^«/^o- 
n£jidei(^Jtriatjurh , ne fine novo eruditionis ac fuorum in Jarifprudcntia: ftudio 
profeauuni teftimonio Patrix valediceret Academi^i Junio menfe lcMarpur- 
gumcontuht, Peregrinationis illius&ftudiorumfociisgavifusdeFrifueNobili- 
tatisflore, egregMs Juvenibus, UzarJo^Douma , Laefo a Burniavia , dc Domm- 
co L.00, fplendid.ffimis deinceps muneribus in Patri.^commodum perfunais: 
dePatrici;s Grpningani', Lamhrto Coehccrn, S>: Joh. Sa?:de , quibus accede- 
bant Ornatiffimi Viri, Regnerus Hachtivgius &c Perrux Adriaui. in magnam 
licclefiae fpem excrelcentesi qaos dudum omnei fitalis urgct fopor. Marpurgi 
poftqiiam rnircftre fp-tium excgerar, Hcidelbergamconceffiti Hcidcibergam', 
inqusm . Germani.ePar:.difum . amaeniffimam fvlufarumA-dem, KciigMnisno- 
ltr.« nurricem; poft parem Gcimaniae redditam Religioni Mufisiiuc reftitu- 
tam, & cura piudcntiffimi Principis, Caroli Ludovici, tum temporis e.xcel- 
lentium Virorum ingeniis Iaboribu.(que illuftrem, fedfuneftohocbclloftupen- 

B a ^ do 



O R. A T I O 



it 

do Dei judicio & hoftlum furore penitus adeofubverfamatqup'excifaai. utpr:- 
fcorum illius ornamencorum vix rudera ulla & monumenca^perfinc. Exuianc 
indc Mufje> exulat Religio, quin imo ipfi cxulant Cive.5i' trillis ibipayor, 6: 
horrcnda imago morcis. Gradum ibi DocturcC in Jurcca^cflivit«>' M^^c^g^TTj^cii - 
ca idem fere cempus, quo^ annum nunc agcns vigcfinaum & primum, abfcns 
Hiftoriarum & Eloquentine Profeffor in hac Acadeinia defignatus eft , ad fe- 
riam commendationem cum Academici Senatus, tum imprimis Ornatiffimo- 
rum illius Membrorum Schotaui, WiJJemhachii', & Matthaiy adhuc fuper- 
ftitis. Unde quantum jam tum deejus erudicione&aptitudineopinionemcon- 
ccperint omnes, me tacente, faci!c intelligitis- Nec tamen illud prxcipuum 
eft, quod hoc in cafu fmgulari equidem & nocabili Vos admirari velim. Ra- 
rius mihi illud ac mnjore admirationc dignum videtur, quod illa ictatC:, qui 
mortalium animi amjbitione turgere folent atque arrogantia, tanta fuerit mo- 
deftia HUBERUS, ut Parenti in literis de Profcflionc mencionem injicicnci 
refcripfcrit, nec illam fc fpartam ambire, ncc fibi ut conferatur commodum 
cenfere. Nempe quod Veteres re^lc dixerunti hifja^U ^^cl<nic,, xoyitrfjjUh 
oKvov (pspoi. Ut tamen fama gloriaque fugicntem fcqui & allequi folcnt, major 
habita eft ratio mcritorum quam m.odeftiae ejuc: ut adco honorificum hocmu- 
Dus, cui Doftorum judicio par habcbatur, in ipfum collatum fit, hacfingula- 
ri adjeda conditione, ut, fi vellet, licitum illi foret tempus peregrinationis 
pcr fem.eftre fpatium protrahere: quam tamen Dominorumindulgentiamitail- 
lum interpretari docuic Wiflcmbachius, ut remfaceretfibiatque Academiaeuti- 
liffimam , fi prima quaque occafione fe ex Germania in Frifiamadfpartamhanc 
fuam exornandam rcciperet. Dcfuncflus nofter hac ufus eft moderatione, uc 
tempus percgrinationis ad crimcftre fpatium contraxcrit, Heidelbergafcconfe- 
rendo Argentoi\tum, liberam tum quidcm ilhm & inter reliquas Germaniae 
Urbes alre caput^exerenrem, fed nunc pariter gcmentcm fubimperiofoGallia- 
rum Regis jugo. Inftruftus ibi eft ad prudentiam & confpcftiorem eruditio- 
nem per con vidum & commercium Viri longe Cekberrimi , Joh. Henrici Boec< 
leri, cujus dodlrina circa illam terapeftatem univerliim illuftrabatGermaniam» 
Unde in Frifiam redux muneri demum fuo inauguratus eft Novembris menfis 
die ultimo: nerape ut hoc lumen eodem menfe dici poflfet ortum, quo extin- 
c^-umeft. Doftorem nunc videtisHUBERUM, quemmododifcipulum, nec 
Doftorem ramen, qui ad hoc inftitutionis munus inexercitatus acceflTit. Prae- 
luferat cnim jam <5 Mi«>($«e/T^$ huic vitse profeflioni, cui illum Divina deftina- 
vcrat Prcvrdentia, per Inftitutiones familiarcs, quibusanimi & honoris cauf- 
sa, abfque ullo emolumento, pcregrinationis fux Ibcios, tanquam Collegiiil- 
lorum Pri^efes, exercuerar. 

E^o vero nefcio, Audd. quis mea nunc membra infolitus corripiat motus> 
quando HUBERUM in hoc thcatrum pcrduxl, in quo Perfon:m fuam tanta 
cum laude ad ultimum ufque virse haiitum geffit, ut omnibus fui injecerit ad- 
mirationem. Imoveroquicquiddevigiliis, laboribus, afl^iduitate ulliusdiligen- 
tiffimi Profefforis prcefumcre potcftis, illud deHUBEROnoftromultoadhuc 
vclim cogitetis mnjus 5c amplius. Otium illc fanguine viperinovitavitcautius* 

& 



11 

Early Europeon Books, Copyright © 201 1 ProQoest LLC. 

Images reproduced by coortesy of Koninklijke Bibliotheek, Den Haag. 

508 J 65 [2] 



F U N E B R I S. 

& commoda Juvcntutis Acadcmicjc tam incredibili promoviczelo, utaliquan^ 
clo omnes diei horas a matutina iexca ad vefpertinam o6tavam (lola undecima 
prandu excepta:) privatis publiciique Exercitiis, live Collegiis, qux^vocanc. 
impcnderjc j cujufmodi ranis diligenti^ exemplum an abuUounquam Profello- 
re in Academiis cditum fit, hactenus exploratum non habco. Qiio minus mi- 
randum, tum Magnilicos Academicc Pacres, quo currenti calcar & ad ma^ora 
anunum adderenc, Facultatem conccffifle Jus privatimdoccndi.rumCollegas 
1 rofenores liberis fulFragiis Redtorcm Academix cre-alTe, anno xtms cjus vi- 
gehmoquarto^ raro excmplo, ut rara mHUBERO omnia : quamdignitacem 
dem iccrum cercioque gelfic. Jntenfiflimi tamen hi labores non prohibucrunr , 
quo mmus dc proic procreanda cogicaverir> eledla hbi pott exadtum m mune- 
rc prmias Protenionii biennium virx Socia, Virgine abmgenio, torma,ftu- 
diovirtutis, &: Familia, comHiendatifnmai ^ghcte Ahki^ia, Parens illiH^r- 
mannus Althufen , Cohortis Pedeilris EmbdGe Urbis Ccncurio, five Capita- 
ncus j Avus, Vir lllufins y uc illum Eramius vocat Mnloriographorum noftrse 
Oenris celeberrimus, Joha^mes Altbufen > quiprimo Profeaionemjurisin Al- 
ma Herbornenfi , & Stcinfurtenfi , magna cum dignitate fullinuit , dem pari pru- 
dentia ReipubliCcX Embdanx a Conhiiis fuitiad LugdunenfemquoqueCathe. 
dram, fed fruftra, invicacusi ejufdem Emmii judicio, Doarinay virtutCyfi^ 
de fingulari , flane exiviius ^ ingenii fuirnonumentis ater^ium vi^urus . Necmi- 
nor ilh ab alcera ftirpc gloria. Qux enim illam egregiaediderat Macer, Maria 
^ehcicas Rumpf, Magni & ipla fuic foboles Parencis; Experciffimi nimirum 
tcOraviffimi Viri, Chriftiani Rumpf, Sereniflimi Regis Bohcemise, Frideri- 
ci Palacini, & Gloriofe atque immorcalis memorine Principum Araufijc Fra- 
trum, Mauricii ac Friderici Henrici, Archiatri; Dominis hifce Pacronifqur^ 
luis cariiTmii. Quantum veroHUBEROnoftroexProfeflbrio munere laborisl 
tancum exhoc conjugio cepir voluptatis. Amabat &amabatur, quonilnatura 
Gulcius habet. Dedicque ilii foecunda mater duopiarnoraamoris, Zachariam& 
Hermannum: quorum Hermannumy Ordinibus Frifix a Secretis & Senatui 
Urbis Leovardenfis a Confiliis Juridicis, AmpIiffimumSpedtatiffimumque Vi- 
rum, qui prudentiae virtucifque Parencis fui haeres, cum non minore fuo honore 6c 
exiftimatione quam Frifias noftrx commodo, pubHcx rei invigilat, doloreaf- 
flidum hic coram habetis ; Zachariag, de cujus ingenii docilitace admiranda 
praedicantur, fexennis puer pefte extindtus eftj novoque rurfus comprobavit 
documento SeneCcE iliud ad Marciam: Ingenia, quo illuftriora, eo brevio- 
ra. Sed uc in humanis folidum gaudium nulium cequabile &: diuturnum eft, fic 
placuic Arbicro Univerfi Deo felicis illius & rara^ concordix macrimonii vin- 
culum folvere poft tres annos & novem menfesj quo tempore ipfe quoque 
E)efund:us nofter, etfi nunquam muneri fuo majore vacaverit induftria, bien- 
nium integrum cum infirma valetudine conflidtatus eft. Verum, quodinnatu- 
ralibus quandoque cum fucceffu tentari dicitur: inde medicinam petiic, unde 
origo rnali. ,Per labores , fecundum prcefcriprum Plutarchi de Di-xta homiini 
Literati, difpellere ftuduic morbum, quem ex laboribus concraxcrac. Necde^ 
f uic huic conatui Dcus, qui laborvmtes amac juvatque j otiofos ut fui diffimil" 

B3 limo?" 



14 O R A T I O 

limos, Hcfiodo jam olim canente, odit. lilorum annorum vigiliis debenius 
cruditam Difiertationera de aetate Affyriorum, qua adverfus UiTerium Arma- 
chanum, aliolque maximos noftri temporis Viros, deOriginibusImperii Afly- 
riaci &; Medici difputat: refutata fentcntia nova, qux Aiiyriorum Imperio m 
Orience quingentos admodum annosdat, nixi audloritace Herodoti j adftru- 
cla communi, quas iifdem Affyriisante Medorum in Afia dominationem an- 
nos dat mille & trecentos, audoricate Ctefi^e Cnidii, &c qui illurn fequuntur, 
Diodori Siculi, Juftiiii, aliorumque. Perfpicicis, Audd.exhocfpcciminepri- 
ino ingenium ? Mflc;c^e<r», quod deinccps in omni ftudiorum fuorum ratione, 
in omnibus Scriptis fuis, clariflime exprcllit. Improbabat, fl quifquam alius, 
communes receptafque in facris atque civiiibus fententiasfjepeabfqucullaratio- 
ne jufta negligi, fubftitutis novis, qwx magis quod novce, quam quod folidis 
fubnixas fint argumentis, placeant. ta koina KAlNiiS; hoc eft , comriiunes 
fencentias, quantum pote, conlervari, led novis muniri argumentis, novisil- 
luftrari obfervacionibus, volebat; illa novaopturoaftatuens, qu^e nihilnovanr. 
Sed vcr6 diutius quam par eft Vos in his HUBERI primitiis defcribendis de- 
tineo, cum ipfe multo citiore & ccleriore gradu ad niajora properaverit; Ce- 
leberrimo nempe Pra^ceptori & CoIlcg;?:fLu Wiiknjbachio, faco cedencicirca 
annum SecuU Scxagefimum quincum, dacus Succcflcr, & Juri dehmc totus 
addidus, ad quod profitendum animus maxime propendebat. 

Hadlenus forte uccunque Peribnam meam fuftin ui , Audd. Spedatiflfimi , quan- 
do de rebus captui meo accommoclatis verba fcci. Scd utuiam eam nunc vel 
ad momcncum mucare poflcm, vei dicendi hanc provinciam alii commitcere, 
quando mihi diflgentioe & laborum HUBtRl cujusdilciplin^eme 
juxtacum ignariflimis ignarum prohteor, rationemreddereconvenit. Pretium 
enim Jureconfulto qui Itatuam Theoiogus? Ldborcs cius qui reccnfebo, quo- 
rum plerorumque argumenca a me non intclliguncur? Magis tamen hic ha^re- 
rcm, Audd. fi dc ignoto apud Vos homine &obicurodiflererem Audore. Sed 
nunc, cum de HUBERO djfleram, omnium & comm^unis de AmplifiT. Vi- 
ro exiftimatio mihi quodammodo faccurric. Nulius, oj^inor, noftri tcmporis 
homo negat, Defunctum noftrum per eandum iilam deligentium afliduitatcm- 
que, quam modo prasdicabamus, hoc eftftupendam&fidemajorem.. juniScam 
cum fumma mencis folertia, tancam iibi in Jurc an:iquo novoque comparaflTe 
fcicririam, ad tantam pervenifle celcbriratem farnae, utnonimerinaximos, fed 
maximus ipfe noftri temporis Jureconfultus hibitus cukurque fit : in quo com- 
muni judicio Dodlorum & indoftorum, cum nihil eo n^aiusf^ excelientius 
quod ad hanc rem a me praedicari pofiTu in HUBcRI laudem , facile paciemi- 
ni ut acquiefcam. Faciarn folummodo, ut ne labores, quosper hosundetrigin- 
ta annos in Doftifllmis Scriptis elucubrandis pofuit, & honores, quiillo 'con- 
tinuo intercepcrunt, a Vobis ignorentur. Primis quidem Juridicie Prcfeflto- 
nis annis magnacura elaboravit in Difputationibuj JurisFundamentalibus, per 
modum ampliflimi Commentarii ad Inftitutiones & fereinloci-paralUriiseciam 
ad Pandedtas Juftinianaeas, quibus tum macerias Juris cujafrue Rubricve Jufti- 
nimxx folide pertraftavit, tum in diiquifitiones amxnlores, ad Humaniora 

Juris 



F U N E B R I S. 



15 



Juris illuftranda comparatas, digreffus eft. Quod opus licet eximium & aPru- 
denriae Civilis confulcis avidiffimc cxceprum, Defuncl-usnofterramennonper- 
duxit nifiad terrium Juftiniancearum Inftitutionum Librum, fumpto conlilio 
illas fuas curas in duas diftribuendi parces, quarum alrera mere Juridica, al'e- 
ra fola compleileretur Humaniora. IUa fub Pndedionum Juris Romani & 
Hodierni^ haec fub Dif^reffionum Juftiniana^arum ticulo deinccps lucem ad- 
fpexit; eruditiftima opcra, veie latura xcatem , & famam Huberiani nominfs 
ad fcram propa?atura poftcritatcm. iirdcm hifcc primis Juridicre Profcffionis 
anni ^ cmifir DifTcrtarioncm dc L/if'^/?^/^?;;;^'^'/, ad elucidandjm Dodrinam E- 
vangclicam de Sarisfadionc Chrifti, Dodis quibufdam Pannoniis, id ab ipfo 
efflan^icanribus, dici-atam, qusc plaufum meruit Eruditorum, &, quod mihi 
conftat, HUBERO noftro fingularem exiftimationcmatqueafFedl-umCeleber- 
rimorum quorundam Theologorum conciliavit, quin & ad majores honores 
aditum ftruxit. Honorum illorum rcpetendus cft ordo ab annofccuh*Lxx, quo 
primum ad Jus in Academia Belgii noftri primaria, Lugduno Batava, docen- 
dum > honorificis conditionibus inviratus eft : qu^^m nihilo ^ nus vocarioncm 
graviflimis de caufK> recufavit, certuni habcns lecumque ftatucns Patrixfuje, 
Almx Erudiiionis atque induftriiAc nutrici, fe non fubducere, fed ad mortem 
ufque, quod fecit, intervire. Qao generofo confilio Illuftres Parrix arque A- 
cadcmiA: Proceres ufque adeo fibi devinxit, ut iilum maftaverinttirulo Profcf- 
foris Juris Primarii; (imul illi dctulerinc ProfelTionem Juris Publici, cumfpe- 
<5labi ihonorarii annui auftario. Sicluos virtus, ficeruditiobeanccultoris, dum 
mali pi^rique libi obftant ipfis. Vos tamen, Audd. ex hoc colligitefpecimine, 
quanramfibiHUBEPvUSnofter jam tumpcpercritcelebriratemnominis, quod 
Prudentiflimi Patvcs Almje Lujduncnfi^ illum tancum non tri/inra & qu tuor 
annosni^-um, ambiverint: Magi- tamen inde, quod hac repul a non deterri- 
ti candem hanc vocarionem iterum tertioquerepetierint, ampliflfimisidcntidcm 
pro Viri merito &rei Acadcmicaemomento oblatis conditionibus. Sedquanro 
Batavi magis ut illum haherent allaborabant , tanto id Frifii cgerunt magis ut 
rctinerent, novis excogitaris prxmiis & honoribus, quibus illum fibi obftrin- 
rent. Cujus generis primum fuit, quod favore CcIfiflTimi NaflCavix Principis 
Cafimiri, cujus ut magni eft anim.i generofitas ficinfinitaextantinliteratosme- 
rita, ab Academia in Supremam Frifiae Curiam Juridicam, quae dignitas mea 
in Patria in honorificentifllmis cenferur, evedus fit. Alterum, quod idem il- 
le Celfiflfimus Princeps & Proceres illum, poft triennium illaindignitatefum- 
ma cum laude & fruftu exaftum, ex Curia dcnu5 tranftulerincin Academiam, 
ur ibidem ad .exemplum fummorum in Achenaeo Lugduno-Batavo Virorum, 
{Exfeyiatorts tamen Titulo & nomine, ) a PubHcis Leftionum Exercitiis li- 
ber, honoris caujfa ^gQvti confulentibus de Jure refpondcret , idquc commo- 
do Publico doftifiimis Scripris pro virili illuftrare pergeret, decreco illiannuo 
bis mille Carolinorum & primo in Senatu a Reftorc loco; fimul Primogeniro 
Filio Hertnanno promoco ad fpedririfl^imam di^2;nicacem Ordinum a Secretis, 
menta t:imen dorefque Viri non excedentem. Sic demum Eruditioni , fic vir- 
tuci fuura ftatutum eft pretium. Ccrte etfi Princeps Cafimirus, eth Procercs 

Pa- 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuesl UC. 

Iinages reproduced by courtesy of Koninkliike Bibliolheek, Den Haog. 

508 J 65 [2] 



i6 O R A T I O 

Patrix mexmultain commodum Reipublicjc prxclarfe& laudabilitercgcrint: 
nelcio tamen quid magis unquam fecerinc le dignum, quodque majore plauiu 
a cordatis omnibus exceptum lit. A ftudiis litcrarum, fi Dommi mci rem 
fecum rcde reputare velint, dependet falus & decus Gcntis j ftudia aiitcm ho- 
noribus praemiifque aluntur & accenduntur : qux ii ablint, frigenr. Noiimta- 
men, Auditoresj nolim:, Juvenes, quotquot hic adcftis, ut oculi Veftri his 
fulgoribus honorum nimis prccftringantur. Credite mihi, multo difficilius cft 
magnis honoribus dignum fc paremque prxftare, quam ad iilos qualicunque 
via pcrvenirc; ut famam tucri d:ffici!ius quam acquirere, etti imperuioribus 
rcrum force fecus videatur. Et nctcio lane cajusfuiilectancoshonoreslaboribus 
compenfare paribus, quam HUBERl. Utique quis fccum abfqueadmirationc 
repetat, quot a prima vocatione Lugdunenti ad iatalem vit^e hcram eruditilTi-. 
ma elucubraveric Scripta:» prjeter Exercitiadomeftica, pcr m.aximamfolididicl 
partem trahenda? Videntur omnino mihi animi ejus ab eo potillimum tcmpo- 
re crevifle, ac fi tum demum rcdte intelligere cocpiiTet, fe -ad magna natum 
cife. Annus fecr^' SeptuagefimusSecundus pnmum dedit fpecimen dc JureCi- 
'vitatis y novu rationc & exemplo laudabili exhibens puram & folidam Juris 
Publici dodrinam a F^?//V/r/? pcnicus diilinitam, deinceps bisrecufum, mag- 
nifquc locuplecatum accetfionibus , inpnmis ut hoc ipib Anno fatali eiegan» 
ter exiit in lucem. Biennio poft prodierunt P/^r^^^^^^^fj llu?nan'majur'i$:> 
quirum argumen^um in fuperioribus circumfcripiimus , denuo fubjcdtx ty - 
pis, alceraque parce, ut & Dialogo de 'RaUone docendi dtfcendtque Jurh y au- 
rtiores ^ nunc fere ante feptennium evulgacie. Altcro poft bicnnio natus eft 
elegans Tradtatus Juridicus, fpeciah mandaco Nobilitrimx Familix Cammin- 
ganx confcriptus, quo tuetur cjusdem llluftiis Familix jus Hjereditarium in 
y\melandiam, e regione Litoris Frifici iitam infulatn, contraillos, qui Jure 
Fcudi Gxfarei dependentis ab Imperio Gcrmanico hanc inlulam aggredi & 
occupare conabantur. Annus Lxxviii protuiit Vra:le£iioi:um ad lnflitut'ione$ 
Juflimanaas Tomum prim.um, una cum Pofitionibus ad l?p(litutiones ^ Pa:i- 
detias, quarum hoc deinceps iterum rertioque rypisdefcripta^. Anniis Lxxxr i, 
quo Defundo noftro nova apud Academiam otia fadta funr , dedic nobis 
ylufpicia Doviefiica > hoc elt, cum Orationes elcgantes tum Collacioncs cru- 
ditas, quibus AmplifT. Exienator Scholas iuas Acadcmicas dcnuo aperuit : 
pf^ter Vindicias Juris Amelandid > quibus denuo antiquam hujus iniulx Li- 
bertatcm, Romana nunc lingua, adleruit, quod ipfi negocii dcderant Genc- 
rofillimrc Baroncs Swartfchenburgicx , noviflimi Amciandia: Domini Hae- 
redcs. Qux poft bicnnii interftitium Qyiccp'ii Jurifprudeatia Prifica y vernacu- 
lo idiomacc complexa Jus Frificum cum Romano coilacum, & exemplis Fori 
hodicrni illuftratum : idque poft alterius biennii intervallum Opusmajus, quod 
Jurifprudent'ia Hodierna infcriptum duobus tomis majore forma in lucem exiit; 
isterni ufus, cum nullo ihius generis alio comparandum: fructus vigiliarum& 
obfcrvationum iilius triennii, quodapud Curiam egit Leovardenfem. Sequens 
Annus prceccr repetitam Digreffiohum Editionem novam dcdit terfioremquc E- 
diiioncm Pralc&'w?m7n ad hiJHttttio7ies ^ cum duobus aliis tomis Pr<ckhionum 



F U N E B R I S. ,7 

fid PanJeffas yqui Commentarii inttar in omnes Pandedlarum Libros Jurls di(' 
ciplinam totam illuftranr. Aures Veilrae mihi jam gravari videntur, Audd. ncc 
pluribus capiendis eire. Vos ncmpe citius fatigaminitituiis Librorum compofi- 
torum commodo veftro excipiendis, quamoM«:>c^^'77?5 in illiselaborandis. Er- 
go ne patientiae Veftraeplunbusmoleftusrim, habctcbrcvibus, AnnoLx.xxvm 
emiffum effe Tra6tatum de F(Pder/i?us Tejtamentisy quonobihflimasiilasma- 
terias, in quibus EvangeHcx Dodrinx cardo vertitur / ex juris difcipliniillu- 
ftrare laboravit : Poft lapium autcm inde quadriennium Tomos tres, quibus 
Univerfam Hijloriam Civilem^ Mundo condito ufque ad hujus fecuh medium 
fummo defcripfit judicio. Quibus nunc tandem omnibus accedit vaftum illud 
Opus Difputationum Eunomtcarum, cui ir^mgrtuus cft, ad LcgumRomanarum 
audtoritatem rationaUtatemque a Doctorum cenfuris aut cavillis vindicandam , 
comparatum, quarum Ille anno fuperiore inaudira ufus dihgcntia dederat tri* 
ginta; acfi jam tumpr^fenfilTet, ob inftansfatumfoHto libi magis feftinandum 
clle. Quos jam Libros plerosque fi ex communi fama &Doiflorum judiciis in- 
tellexeritis elegantiore ftylo, quxfito rerumdelcdlu, &magnaarteatqueerudi- 
tione elaboratos: quis Veftrum mecum hoc diligentix exemplum non ftupear> 
& hunc demum non judicet Virum totdignumhonoribus, qui tantaaliismajo- 
re fuitcapacitatementis, & tanto caeteris plus tuHt laborum.? Imo ma^ismire- 
mini, fi ex me intellexeritis , hxc Opera non tantum ab ipfo elTe edlra inter 
frequentiftimas Inftitutiones Domefticrs, qu^e magnam fibi foHdi diei vindi- 
carunt partem, & inter Confilia Juridica, iive ore iive fcripto exponenda, ob 
quae frequens adibatur, aUaque majoris momenti negocia Civilia, ad quje fe- 
Hciter terminanda prudentia ejus requircbatur ; fed & inrer quotidianas Filio- 
rum imo totius Famihae ejus inftirutiones, quibus ftatisdiei horisvacavit. Flo- 
rentiflima nimirum iUi proles ex fecundis nuptiis, ad quas poft habenas ludui 
per quinquennium a dilloluto priore ma:rimonio laxatasanimumadjecerat ; di- 
ipedla fibi Virgine eleftje formx, probatx indolis, virtutifque adremfamilia- 
rcm fingularis , generis dcnique &c Familia» inter nos honeftce admodum & 
Confpicux , Juditha vander Lcy , cui pater Spedlatiffimus Vir , Georgius 
'vander Ley j Solertis ingcnn dc Judicii cxadli Jureconfultus , qui fecunda 
exiftimatione multaque cum hude cauftas primo oravit apud Supremam rum 
Batavorum tum Friliorum Curiam , deinde Dcecefi Danthumadeelanx a Se- 
cretis fuit ; cujus pater JohaKnes vander Ley y Mathematicus iniignis , fedu- 
lam navavit operam, ut artis fuoe pcritia rem nauticam & navigationem mari- 
timam promoveret; quem ejus laborem atque induftriam eximiaprofecutilibc- 
ralitate Foederati Belgii Ordines, ipfi dccrcverunt honorarium annuum miHe 
ducentorum Carolinorum, quoad in rebus humanis fuperelTtt , eodcm pri- 
vilegio in liberosilHus atquenepores propagato: Avus, Henricus vander Ley ^ 
ea inter Cives fuosdignitatefloruitlupcriorefeculo, ut juxtacumaHisFrifixno- 
ftrae Proceribus delegatus fuerir ad Cclcberrimum iHum Conventum Trajedi- 
num ad Rhenum, Foc ierique inter Bclgii Civitates Liberasibidempa^to, quo 
adhuc dumftatBelgii Liberi RefpubHca, fubfcripferit: fidcmquoquchujusreiin 
Hiftoria Frifica faciente Wmfemio. HanciHe Matronam, decorc^ virtuteorna- 
tiftimam ,nuper admodum afpcrum cluftatam morbum ipie nunc tiifti fato praevc- 

C nit. 



i8 O R A T I O 

nits & moeftifltmam pofl: fe reliquit viduam, fruftr^ lachrymis & gemidbus 
amantiffimi marici fui umbram, dum iplum corpus abeft, infequencem. Quod 
Matrimonium ut floruit Conjugumconcordia&mutuisamoribus, fiC:, utdixi, 
beatum fuit diviie prole> & longa feriebenedictionum , quibusiiiud Deusfm- 
gulari fua Providentia profequutus eft. Ex liberis fuperftites funt Fiiii tres. 
Zacharias, Juris Ucriufque Dodlor, & ad ejuldem FacultatisExtraordinariam 
nuper, modo Ordinariam ProfeiTionem , magna Illuftrium Academix Proce- 
rum generofitare vocatus; Vir Dodiffimus 6c hocmunere digniffimus, noftra 
nunc potiffimum & pubis Academicae fpes: Georgius , ejufdem Scienti^ ftu- 
diofus Cultor, qui fe nuper luculentis profeduum fpeciminibus non degene- 
rem probavit Parentis fui Filiumi- & Re?tatus , blandus puer redjeque indolis, 
atque omnia de fc pracclara promittens, tanti doloris, quanti ille cauffas prx 
caeceris majores habet, nondum per aetatem capax. Filix tres, Sujfridat Ag^ 
nes9 Titta^ non modo corporis decore, fed & animibonisdonifqueraris, in- 
genio, pietate, virtute, modeftia, excellentesi Liberi omnes, per difcipli- 
mm Prudentiffimi Paren tis ad magna inftrudi , tanto Parente digniffimi , ejulque 
Virtutumasmuli, abfqueulla, quodrarifiimum, Familiaemacula. Filiosquidem 
fuos dodtrinarum capaces Latinae Gra^caeque LinguxPraeceptisinftruxitipfe& 
cxercuit: & de cxtcio nullus illi diesfanopraeterlabebatur, quin, fidomi ad- 
cflTet, horis matutinis, tum prccibus folennibus, tum etiam ledtione & expo- 
fitione infignioris cujuidam partis Scripturae Sacrae, domefticisfuisomnibusad 
fidei virtutifque ftudium praeiret; neque illud temere, licet mole negotiorum 
obrutus, neglexit, imo procui omnes abeffejuffit, qui ipfum Divino hoc in 
opere morabantur. O exemplum Jur^confulti , cujufmodi pauca in mundo 
extant! Quahs tu fuifti, HUBERE, quales nos effe convenit.?^ Quot non tu 
Jureconfultos, imo quot non confundis Theologos ? Cum his nunccompara- 
ri velim fingulare Perfonae ejus decus, &fummam, quasinvultu, monbus, 
didtis, confpicua fuit, gravitatem. In privo commercio de aliisrarofermones 
ferebat quam de feriis, live de Sacris & Politicis, five de animi fui ftatuatque 
regimine; nunquam cerre, de quibufcunque etiam dilfereret rebus, niG ferio 
& graviter. Parcus illi rifus, infrequens cachinnus. Adulatorem non ferebat, 
prohibebat gravitas adulari aliis. Quanta illi gratia & dicendi vis, modo addi- 
cendum ferio animum applicaret; quanta animi in dicendo praefentia, omnes 
Vos noftis, Audd. quotquot illum vel in Senatu CoIIegae variis occafionibus 
dicentem, vel in Auditoriis dccentem audiviftis difcipuli. Magna illi promp- 
titudo ingenii in inveniendis rerum argumentis; magna animi capacitas in di- 
gerendis. magna memoriae tenacitas in refervandis & expromendis : quomo- 
do ego illum duas Orationes (alteram Padantifjno, majore cum gratia & 
libertate, quam ab ullo unquam Ordinis noftri Viro: ) abfque ullo memoriae 
fubfidio recitantem audivi. In docendo planus & clarus, nulla ufus circumlo- 
quutione, indifputando ob fummam mentis folertiam & perfpicaciam feliciP* 
fimus. Declamatiunculas in Senatu Promotionum tempore habendas, cafibus 
fubinde inexfpeftatis, raro meditabatur ante inftans celebrandae iUius folemni- 
tatis tempusi nec aberant tamcn varictas & cultus. NuUo cafu> licet infolen- 



F U N E B R. r S. t9 

busr& admiraJfSZ/fSn^'"^'''^ confaetudme Socraric:s madcbat fermonl 
dich.m ^^'"'^"V s acre ilhus de rebus quibufvis facris & civilibus iu- 
b tur Cum ^15 ?:'^'^""^^^ ^ P^-^^eritis futura Vans infta7ce S ugura- 
anL^uam an!mTfii''lT^^^^ ^^P"^'^' «^O" recennorem minus |uam 

V nrn^mTf n^Jn^^ "'^ ^^'^ S"'* irntamenta «que ac commoditates 

re2un?can^-/'"'P'*T ^^^'"P^bl^cam aut Curias Jurldilfm noftrl 
& pr^clari ^' ^"'n,'^"'^ patrccinantur , quos inter multi fane funt egregU 

r;,!^? l , °^ hauferunt. In Foris autem Curiisque Septem Focderatarum 
Civitatum Belgicarum tantafuit mhenani Nominis SSr&DcriSDT 

queimc^cl^iffi 

minroSni d/5lnn.n ^° u^"'' Gothofredi, WilTembachii,no. 

TuZ Sire ^?ni/nHn'^"'"^ honorem pauciflimis JurisconiultisanteFatum 
rfta Sirifn ^ nimirum, prefsa invidia, Magnorum Virorum me- 

oLdTTn Ponderari folent: non femel ex ahis inteJiigere memini. 

vrr^ nll «.am argumentofirmariopusfit: dabo Vobis iinguhre iilud & 
vere notabile, quodquaterpcrvitamfuatlitaminhacquaminvicint^>W^^a^^ 

l iud" i? ordi^aHrs^ rnom^entofarrcrufl^an S 

eV caTfr.-^ nn/o K "P'"'"' i>enatus terminatasr.^;^...^.., quod ajunti hoc 
ert, cauflim novoliberoqueexammeinftituendScognofcendam , & fententia ul- 

Tod EcS^^r^n^'*'^^ '""'^ ^"j'^ ^«"«^ ri.cet alterius o7dinrgenert 
quod Eccleha Franckerana pietatisprudentisequeipfiuseamrationemhabueritu^ 
illum cooptavent in venerandum Presbyterium : quo pariref m^nSe nerft tu 
tum quadnemiu tempus decoragravitate^fundtuseft. xSfhS^y^r fuirAudd" 
anaque mgenu & decoris, cujus excefTum hoc tempore IbS , ludt & 
nun7Z m v"'' 'T' P^^^^^J"*^"'-- Neque adeo publicas^vitL ejus r ti^nfs 
Sicui vTerTnor'' ^'""'"'d ^?"'^'''^ iniisquicquamofFendo, quod 

non am n oK°?'nr ^"■^°"?f ^'^^-^''^ dignitateque, & tot virtut.bus 
non tam probc conftare, quam quod noviflimis hilce annis, quibusapudAcu- 

^ * de- 



20 



O R A T I O 



demiam eglt* fe cum Clariffimis quibufdam illius Dodoribus de variis matc- 
riis difputando commiferit. inprimis quidem de Ufu Rationis in adfiruevcia 
furmna Divini Verhi auHoritate, & de Vratorio Paulino. Nam quod ad alteram 
illam attinet difpucationem de fenfu k\ixhtntic^ Hahita, (quod falvo honore 
meritifque Cl. AnrecefToris, qui adverias in illis «>o.,3;«<6;^ partes fuftmuit;, di- 
dumCt:) noviego, &, vel plurimum fallor^ vel Deus novir, cuiomniapa- 
tent arcana, HUBERUM ad illam invitum obiortoquc colio raptumeffe. De 
quo quando mihi prorfus filere nefas eft, Audd. id quidem Vos primum Vo- 
bifcum ut reputetis velim, me, quando dc Virtutibus mcritifque AmplifTimi 
illius Viri hadtenus apud Vos diflerui, pro virili equidem & animi mei con- 
lcientia, de homine tamen loquutum e^Te mortali, non de Angelo. Quare fi 
Defunftus nofter in his quoque Difputationibus vel atte(ftui ahquid dediflet, 
vel nimio abreptus aeftu, ut magna ingenia folcnt, adverfarioiJ non ea femper 
moderationeanimiaccepifTet, quam Chfiftianaedifciplmaerigorexigit, (quod 
tamen ipfum quantum cft fuo nunc relinquo loco: ) quis id etfi non probet, 
magnopere tamen miretur? Quotusquifque enim Magnorum Virorum , qui- 
bus ingenium feverius & acrius , ut Magni quoque Virifuos patiuntur manes^ 
eodem^hoc vitio non laboravit? Eft tamen hic aUud, Audd.quo Vobisabfque 
ulla alterius famx obtreccatione , vel arbitrio illarum controverfiarum mihi 
vindicato, fatisfacere poffim. Sententiam de Divinitate Scriptun^ Sacrx ex 
Tellimonio Spiritus S. cognofcenda , quam ex Calviiio imbiberat> perfua- 
fum fibi habebat nuUo modo conciliari polTe cum adversa illa, qua Divi- 
nitas Verbi Dei non nifi ex Ratione demonftrabiUs fertur, quin itno hoc 
alTertum pofterius illam manifefto conveUere & deflruere Gratiam qua Deus 
hominem vitiofum & miferum ad imaginem fuaminftauraturusfidem veritatis 
obfignat in animis Credentium, cujusque vim & fruftumipfe variiscafibusex- 
pertus erat. Cujus gratix virtutem cum a JuvenePhilofophoignorari, &aUas 
etiam pcr ratiocinii humani frequentiorem commendationem> quam in Chri- 
ftianifmo fieripareft, obfcurari putaret, hoc fe exiftimavit ilUus gratix glo- 
rise dcbere ut iUius vindicias in pubUco fufciperet. Quam itaque difputationem 
quinanimoreao, Divinx ftudio glorix , ingrcflusfit, hadtenusnunquamdu- 
bitavi^ etfi de ditputationis ipfius momento verecundia inpra^Ientiarum phjri- 
bus agere vetcr. Porro in exequendis difputationibus pro gloria Dei fufceptis 
eadem HUBRRI rario qux Calvini , cujusinftitutamoresque vehemcnterpro- 
babat. Cum in aUis laudem hal*at S oiyccv\ in iis qux pro Divma agun- 
tur ^loria non pigre 6c fngide fed ftrenue proccdendum eflcarbitrabatur , im- 
pedimentis, fi qux in via occurrant, & res aUter confici non poffit, vi remo- 
ris Quod judicium fi quandoque o M^^c^se^TTjcfingularibusquibufdamcafibuscum 
Prxfta^itiffimis lecuU fuperioris Viris nimis vaiide appUcaverit: ( quod rur- 
fus mcum non eft arbitrari: ) abfit tamen ut proptcrea vel cxiftimatio deiihus 
meritis apud nos vilefceret, vel pietatemcjusfufpeitamhaberemus Imo vero, 
Gux finffulares Defunctorationesfuerint, cauflamiilamtantocum fervore, 
quovidimus, modo, periequendi, ex ipfis ejus fcriptis aequa ponderemmen- 



F U N E B R r S. 

te rerum Arbitrii & fuum qiiidem judicium habeant fibi, fed fummum dehif 
ce controverh.s judicium Deo refervent. De Pn-etoriana autem con r^verfii 
quam mter ipfum & Celeberrimum quendamDoaiffimumqueV^Sm Ac de' 
Tmae panter noftrac tum temporis Ornamentum , magna utrinquc & nertintr; 
animorum content one hic Joci noviffimis hifce ann,?agitatam1?ri?dEu' 
ficex.ft.moi AmphffimumHUBERUxM, obfcrvationem Pm^^;^°^^^^^^^ 
ura notantem, non pr^ecep.ffe mente, parvam .ilarn fcintillam a.Kure^^^^^ 
aturam effe mccndium Et cum neque mih. conveniat neSS 
loc. defimr., an .Ihc humanitatis, h.c honoris & obfcrvaS deb t^ Se 
prohc oDfervatx fint, de quo invicem multis expoftularunt; neque eStn I? 

^n,';^"''''' 'g"'^ ^^^"'^"^ rantamfl mmTmcondtavJ: 

rit, quisaluerit: pot.us eftutdeploremusmortaiium miferamfnrrrrn inr / 

quodam veluti deftinatam , quod", cum .n mutuam clTp.Yarep^^^^^^ yebcrJn" 

fd.c.tatem , nunc ..s fe uirro pr.vent bonispacis& concordi^ , in qu bus felicS 

t.shumanxparsconfiftitmaxima. Da Jovisinteais , utilletir J / ! 

parte labesVobts hxrere yifa fuerit , & cogitate q uod verum ^ 
rebatur, &tieutraparsaltericedereftatututa habebat, cafupotiusqu^^^^^ 
fadum eflTe ut h^el.terarix contentionesflamraamipfarumPmWAdverAr 
op.n.one adverfus Amicorum vota latius fparferint : qux taS^enTes tam no?.S 
nova .n Republica literatorum, ut contk fatis coSftet Tq^o temtore^^^^^^^ 
n/rT ^"/"'■^f ^'beralium dodrinarum ftudia, non paucos extittKudfS" 
ne Clar.ffimos hom.nes. qui in ejufdem generis conflidibus ftyli acr.rTn km 
exercuennt vel experti fint , f. ita res cafu/que ferrent ^ acr.mon.am 

Protraherem longiusmcamhancOrationcm, Audd.necdeeftetdicendimflr^. 
na , n.fi fc.rem evitare me prorfus non poffi: , quin de eo dicam de aun miJfnf; 
dicercreformido , hoc eft^ de ultimo Ampliffi^i V?r1 , mdqu^ AmlThono? 
fim. ato, quod illum tum hifcefubduxit litibus, tum longl 1^^^^^^^^^^^^ 

?erifi^^ltB7R7jf ^'^^^ 

rer.tHUBERUS, terreftrem tamen hancvitameo.mmortalem reddcrenon do 
ru.t. Imo qu.sdub.tet, quin DefuncausinfinitisillisoccupationibSaborS^^^ 
wluS^md-^'^' immortalitatem comp3rav.t, mortalitaL fatum cceSav K 
Inr.um mal. a quartana febn, cujusprimum impctum poft noviffimas Can i 
cu aresfer.asfenht, in ingravefcente itate gravio^isutplurfmump.S^^^^^ 
peftat.s , quam tarnen 'valentis vatur>e roborT^ nnerveLne accurlto vfa^ U^^^^ 
fuperafiTe v.ius eft. Fruebatur enim cretcroquin Defunftus vale-udiny^T 

&sS?oft'jT.f "'^^^^^ ullitnelu^rvSo tcc^^ 

^3,>^ ^v, debcllatam quartanam „ gravioris mali ferocia fe manifeftavic 
,,pudic>um h,c fequor Celeberr.mi Viri, PhiHpf, Matth^i, Medicinx Pro. 
,,feIior.s apud nos Honorani, Amici admodum colendi: ) Humor acris ft-- 

" 'T'''rP"'"'°"^'i?''"'^'" '"^' produxerat, qus tandem rcc^u- 
«defc.nte afpernma tuffi rupra gravem circa primos morbi dies & prjecipitem 
„v.num exolutionem introduxit, continuocxardefcente ardore febiili, fafta 
.,que leceffione colluviei purulentx^er vias urinarias , 6c continua cjeaione 



2t O R A T I O 

„ fputi purulenti fanguine tin£ti, accedente crebriore folucione aivina turbata- 
„que fenfuum integritate. Magna mala, Audd. cercaque inllantis fati praenun- 
cia, in quibus tamen nuUum mokftius, quam qaod magno huic ingenio vires 
fuas in extremis explicare luasque vim fidei demonllrare datum nonlit. Etfire- 
mictentibus (ubinde ardoribus febrilibus, ubi inceger ipficratrationisufus, quid 
animo agicaret volverecque, latis prodideric. Prcces enim, quandiu mens ab 
seftu fcbrili conturbata non cft, ac vires ipii conftabant, adDeumfuditarden- 
tiffimas, &c fufas, a fe prxdicabat intelledtas. Nofiis, ( fic inter aiia os pium 
prxdominante ratione:) Domefiicimei, quid^ntbi in u^iiverfa vita mde ratio- 
ve maxime cura cordi fuerit : id ipjum nunc fetior » Jefum quarOi mortem 
non reformido. Alias & hoc ab ipfo exceptum eit j Sapientiam humanam 7iimis 
mifceri cumfapientia Divina i &, Theologus a Je tnvicem in multis dijfcntire y fed 
unum Jefum, unicam ejfc Jalutis viam. In ultimis quoque, etfi pechoris fumma 
anguftia vocem pr^cludercc, fignis tamen ceftacum fccic, fe, qux a nobisin- 
geminabancur, quomodocunquc aflequi. Donec tandcm, cxardelcence magis 
magifque fcbri S>c fat 'tjce?ite pulmonuvi o?i\QiO ^ animamfuam, poftquam illam 
Deo commendaffemus, & hoc meo orc illi ulcimum valcac Paradifum con- 
dixiflem ca:leftem , Chrifto Scrvacori fuo placide reddidic , a. d. vi . Id. Novemb. 
hora circicer macucina odrava, exadtis in vua fua menlibus ferc odto fupraan- 
nos odto & quinquaginta: relidto nobis fui ardenciilimo defiderio, fragilitacis 
humanx: irrefragabili^^argumento, &c prxclaro vircucis exemplo. 

Qu9e ubi huc ufque profequutus fum, Audd. non expedabicis nunc porro 
me, uc magnufn hujus lu6tuoficafusmomenrumpIuribusvcrbisexplicem. Uci- 
que fi qu^e lie mcritis hujus Viri ex vero pr^edicavi ad animum vcftrum refer- 
tis, & cum inopinaco hoc illius obicu comparacis, vcl lapides eftis, vellugc- 
tis. Si Pacriam amacis: Pacria infigni nunc caret ornamenco, quonuperfuper- 
biebac. Si Ecclefiam amatis> privacam illam videcisparcefu^Tecommunionisex- 
tern^fpedtaciiTima, qux exemplo pictacequc j imo&erudicisScripcis, illiprae- 
luxic Si cura Vobis fit Academice, orbata illa eft priecellentiftimo Do6!:ore . 
quo tanquam coruico fidere nupcr illuftrabacur. Si Juris amatis prudentium > 
carecis Prseceptorc, Juvenes, abfit invidia didto, Podtrina & experientia hac 
in fcientia nulli fecundo. Si denique aliqua ducamini reverencia & obfervancia 
crga mocftam Dcfundti Familiam, uc Vos duci par eft, magno illam orbacam 
videtis columine, quo nuper infigni cum decore fuftinebatur. QuascauflTasdo- 
loris cum ego omnes fere cum aliiscommuneshabeam, tumaccedit, quodEgo 
fpeciacim per hoc fatum privacus fim amico conjundtillimo, cujus mihi com- 
mcrcium uc fuave fuic & ad prudencix pietatifqueprofedtumpcrutile, ficvalde 
honorificum cenfui. Vos tamen, Ampliff. Clariir. Viri, Dcfundti Filii fuper- 
ftites, hoc idu graviflTime percelli par eft, ut Vos perculfos & dolore obrutos 
vidco. Parentem amififtis vere Parentem ^ Virum magnum ; non gloriofum lan- 
tum Vobis fed & bonumi qui pari ftudio tam fuam exiftimationem quam ve- 
ftra commoda fecundum utramqucparremquahomincseftispromovicj &quem 
Vos viciflTim non tantum ieftimaftis & reveriti eftis, led cenerrimo quoque & 
vere Filiali profequuti eftis amore, & obfequioconftante. Qlus Vosiachrymas- 

hoc 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 

Images reproduced by coortesy of Kor.inkll|ke Bibliotheek, Den Haag. 

508 J 65 [2] 



F U N H B R I S. , 

hoc in cafu fundere, quis fufpiria ducere miretur; imo quis non vehementer 
miraretur , fi acerbun^hoc fatum abfque gravi aliquS commotione exciperetis > 
Ergo cura ludus moeftitiaeque Veftra: rationes ipfe ego non inprobem, neque 
eas prom penitus toJlere poflim, aut fi poflim velim: utinam laltemdolori ve- 
ftro levamen aliquod adferre queam ! Noftis, Honoratiflimi Amici, abfquevo- 
luntate Patris noftri Coeleftis ne pilum quidem devertice noftro cadere, illius 
Voluntatem fanaam femper, fapientem, quin imo & bonam efle utilemque 
m, quos diligit in Chrifto Jefu. Quod fi iguur vero fenfuamoris Dei inChri- 
fto per Spiritus S gratiani adfedi fitis, ut confido ; agnofcite hum:les fanftae 
hoc, prudcntis, & bona: Voluntatis Divin» Imperium, Parentemque hunc 
Veftrum fic lugete, ut Supremum Optumumque Parentum Veftrum Cccleft-m 
ne ofFendatis Praeterea hoc meditemini, Parentem V dirum worM e/fem 
Domrno. auod cumahas trepide, hic afleveranter prxdicamus. Sed vero beati 
funt, qui in Domino moriuntur. Quare fi & Vefter Parens vere in coelis fe- 
cundum folidiffimam fidem Evangelicam beatus agat. Veftro ne facite dolore. 
ut beatitudinem illi invidere videamini, quem quam maxume beatum cuoere 
vos & velle oportet. Quin proderit etiam aciem mentis Veftrs nonnimisfiee- 
re in prxfente cafu, fed illam a prafcntibus avertere & declinaread prceterita 
gratoque anirno confiderarenonexigua fanebeneficiaflorentiffima-FamiiijE Ve- 
ftrjem hoc Parente Veftro per prolixum annorum tradum collata. Etfiomni- 
n6 ad prajfentia refpicere velitis, rcfleaite potius meditationes Veftras ad hoc 
ipluni Beneficium, quod Divina manus ipfa veluti temperamentum & medici- 
nam doloris Familiae Veftras nunc recens attulit, Fratre Veftro Zacbari^, nu- 
?^\ri ^^^J^^?'"^}^"'^"!' ^?^^^ Ordinariam Juris Profeffionem fpcAatiffimi 
Celfiffimi Principis & Illuftrium Academias Procerum gencrofitate promoto. 
utParentis Veftrinomen, fama, eruditio, inhac Academiiperennarent: quod 
idem Deus fchx fauftumque efle vdit. Utique qui vulnerat idem eftDeuscura 
co qui fanati five vulneret five fanet, fcmper a nobis adorandus. Vos interea 
operanidate, ut, quod hadenus fcciftis, tanti Parentis decus in PerfonisVc- 
ftns ipfi repraefenteus, ut qui mortuus eft, non fanemortuus, fedin Vobisvi- 
vere deprehendatur. Tuquidem, Am^m. Hermanne , adarduummunusmae- 
nofque evede honores, ut Parentis tui in Te exprimas Frudentiam, ScVzitL 
faluti hbertatique diligenter invigilare pergas, ad quod tam natura quam infti- 
tutione & cultu paterno Teinftruaiffimumeflecumahasfemper .tumnuperin 
arduo negotio luculenter probafti Tuvero, Zacharia, nuncCAIlegaconiun- 
ttixTime, ut Parentis tui ErudHionefn dotefque aemuleris, & adeandemafl"ureas 
gloriam in literis, eandemque tam Tibi quam Academije noftrse celcbritattm 
panas, quamb.m. ParensTuustamfibiquamhuicLococoncihavit; cuiustan- 
tonobisfpem fecifti majorem , quantcnupermajoreplaufu Inftitutiones privatas 
aufpicatus es. Vos ver6 Ornatiffimi Filii, Georgi&cRenate, utpraclaraillatam 
Veftri Parentis quam Fratrum Vcftroruna veftigiaalacriter legatis, ut ad idem 
honorum culmen ohm eadem via perveniatis, & Familix Veftrsedecuspro vi- 
rili tueamini. Id ipfum ver6 eft , Audd unde Vos quoque petere velim argu- . 
mcntum confolationis. Pafens occubuit : lugemus fatum. Sed en Vobis Phce- 



H OR.ATIOFUNERRIS. 

nicem alium ex cineribus Defundli exfurgentem, & fpcm de fe Academige fa- 
ciencem maximaa- 1 Hunc Yos Filium loco Parentis, cujus dotium virtutum- 
que' hxres ci\, coiite; Vcftraquc facite indurtria frequeniiaque, Nobihaixni 
Juvenes, ut jauraram, quam Acadcmia in Parente nobis erepco fecit, perFi- 
lium, aliofque ChrifiTimos Viro.^, huc ad Jus docendummodo vocatos, refar- 
ciri gaudeamus. Sic tamen coHte Filium, ut prasclarura excmplum ftudiOiUin 
& Vitae, quodVobisin ParenceHUBEROdefcripiimus, nunquamanimo Ve-« 
ftro excidere patiamini. Vos pra^fertim meae Genrishomines, Frifii, cujufcua- 
que ftudii aut fcientiae> videte in exemplo HUBERIa Frihis magis deefle di- 
ligentiam quam facuhatem, ut ad magna enitanrur. D^f e, aic ille^ fuer virtu- 
tcm ex me, 'verumque laborem : fortuiiam ex aitis, Sed ex hoc exemplo, quod 
ego vobis prjemonftravi , utruiiique difcetis. Inprimis hoc agite, ut cum cu- 
jufcunque fcientix pi ofefTione conjungatis Linceram Reverentiam Numinis , qua * 
Dcfu nCtum Vobis pr^euntem & ad ampiifTimos graffantem vidift is honores ; ab{- 
que qua Dei reverentiii omnis fcientiain ftulticiam vertitur, omneirudiumplus 
obeft quam prodei^. MortaUcatis & fatahs horx inemores hc femper & ubiquc 
vivirc, ut ulcimam quamque lucem tanquam non redituram conlumacis. Imo 
Domine, docc nos viverc, doce mori. Vivemus aucem cum demum, fi Tibi 
vivamusj moriemur, ut nobis mori convenit, li Tibi moriamur. Doceigitur 
nos omnes Tibi vivere, ut Tibi moriamur, &cummortemajorem&conftan- 
tiorem iucriraciamus fehcicaiem. Tu incerea, HUBERE beatc, macleillacon- 
ditionis op:uma forte, qua inprxfenciarum frucris. Habes quod opcafti j quod 
ardcntifnrnis precibus per cotam viram cuam a Deo clHigitafti. Vcrfaris hbcra 
corpore mortis apud Dominum. Sxpe mihi non vanusdixcrasaugur, Tenul- 
lam tibi ance mortem in his terris quietem polliceri^ quieturum demum poft- 
quam hac vira defundus fuiftcs. Ergo quiefce nunc a luboribuscuis, tenonde- 
ftituturis in die Domini. Nos qui in rerris haccenusfuperfticesagimus, adean- 
dem anhelances beacicaccm , pcr Divinam allaborabimus gr.-riam, uc nunc qui- 
dem jucundiffimo tuo commercio carcre coafti, hcet fpiricuconjuncfti, ferius 
r^cyus Tecum in communione cjufdcm Dom.ini adcandcmfpcmgloriofasrefur- 
r£(^cionisreduniamur. Amen. Vale anima HUBERI beata! 



D I X L 




Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of Koninklijke Bibliotheek, Den Haog. 

508 J 65 [2] 



Early Europeon Books, Copyright © 201 I ProQuest LLC. 

Itnages reproduced by courtesy of Koninkliike Bibliolheek, Den Hoag. 

508 J 65 [2] 




Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuesl LLC. 

Images reproduced by courtesy of Koninkliike Bibliotheek, Den Haog. 

508 J 65 [2] 




Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Imoges reproduced by courtesy of Koninklijke Bibliotheek, Den Haag. 
508 J 65 [2] 





Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuesl LLC. 

Images reproduced by courtesy of Koninkliike Bibliotheek, Den Haog. 

508 J 65 [2] 




Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 

Imoges reproduced by courtesy of Koninklijke Bibliotheek, Den Haag. 

508 J 65 [1] 




Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuesl LLC. 

Images reproduced by coortesy of Koninklijke Bibliotheek, Den Hoag. 

508 J 65 [IJ