This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves bef ore it was carefully scanned by Google as part of a project
to make the world's books discoverable online.
It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that 's often difficult to discover.
Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the
publisher to a library and finally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.
We also ask that you:
+ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-commercial purposes.
+ Refrainfrom automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.
+ Maintain attribution The Google "watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.
+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner
any where in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.
About Google Book Search
Google's mission is to organize the world's Information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web
at|http : //books . google . com/
Over dit boek
Dit is een digitale kopie van een boek dat al generaties lang op bibliotheekplanken heeft gestaan, maar nu zorgvuldig is gescand door Google. Dat
doen we omdat we alle boeken ter wereld online beschikbaar willen maken.
Dit boek is zo oud dat het auteursrecht erop is verlopen, zodat het boek nu deel uitmaakt van het publieke domein. Een boek dat tot het publieke
domein behoort, is een boek dat nooit onder het auteursrecht is gevallen, of waarvan de wettelijke auteur srechttermijn is verlopen. Het kan per land
verschillen of een boek tot het publieke domein behoort. Boeken in het publieke domein zijn een stem uit het verleden. Ze vormen een bron van
geschiedenis, cultuur en kennis die anders moeilijk te verkrijgen zou zijn.
Aantekeningen, opmerkingen en andere kanttekeningen die in het origineel stonden, worden weergegeven in dit bestand, als herinnering aan de
lange reis die het boek heeft gemaakt van uitgever naar bibliotheek, en uiteindelijk naar u.
Richtlijnen voor gebruik
Google werkt samen met bibliotheken om materiaal uit het publieke domein te digitaliseren, zodat het voor iedereen beschikbaar wordt. Boeken
uit het publieke domein behoren toe aan het publiek; wij bewaren ze alleen. Dit is echter een kostbaar proces. Om deze dienst te kunnen blijven
leveren, hebben we maatregelen genomen om misbruik door commerciële partijen te voorkomen, zoals het plaatsen van technische beperkingen op
automatisch zoeken.
Verder vragen we u het volgende:
+ Gebruik de bestanden alleen voor niet-commerciële doeleinden We hebben Zoeken naar boeken met Google ontworpen voor gebruik door
individuen. We vragen u deze bestanden alleen te gebruiken voor persoonlijke en niet-commerciële doeleinden.
+ Voer geen geautomatiseerde zoekopdrachten uit Stuur geen geautomatiseerde zoekopdrachten naar het systeem van Google. Als u onderzoek
doet naar computervertalingen, optische tekenherkenning of andere wetenschapsgebieden waarbij u toegang nodig heeft tot grote hoeveelhe-
den tekst, kunt u contact met ons opnemen. We raden u aan hiervoor materiaal uit het publieke domein te gebruiken, en kunnen u misschien
hiermee van dienst zijn.
+ Laat de eigendomsverklaring staan Het "watermerk" van Google dat u onder aan elk bestand ziet, dient om mensen informatie over het
project te geven, en ze te helpen extra materiaal te vinden met Zoeken naar boeken met Google. Verwijder dit watermerk niet.
+ Houd u aan de wet Wat u ook doet, houd er rekening mee dat u er zelf verantwoordelijk voor bent dat alles wat u doet legaal is. U kunt er
niet van uitgaan dat wanneer een werk beschikbaar lijkt te zijn voor het publieke domein in de Verenigde Staten, het ook publiek domein is
voor gebruikers in andere landen. Of er nog auteursrecht op een boek rust, verschilt per land. We kunnen u niet vertellen wat u in uw geval
met een bepaald boek mag doen. Neem niet zomaar aan dat u een boek overal ter wereld op allerlei manieren kunt gebruiken, wanneer het
eenmaal in Zoeken naar boeken met Google staat. De wettelijke aansprakelijkheid voor auteursrechten is behoorlijk streng.
Informatie over Zoeken naar boeken met Google
Het doel van Google is om alle informatie wereldwijd toegankelijk en bruikbaar te maken. Zoeken naar boeken met Google helpt lezers boeken uit
allerlei landen te ontdekken, en helpt auteurs en uitgevers om een nieuw leespubliek te bereiken. U kunt de volledige tekst van dit boek doorzoeken
op het web via http: //books .google . com
"•'. . a .'fa«M«i|\Ma'* ^
Nieuwe Catalogus
DER
OORKONDEN
EN
HANDSCHRIFTEN
BEROSTBNDB IN DB BOEKBRIJ
VAH HET
FroTindaal Qenootsoliap van Zunston 011 Wetensohappen in
Noord-Brabant,
OPGEMAAKT DOOR HET BESTUURSLID
Jhr. Mr. A. F. 0. Tan SA8SE yan YSSELT.
2.1.
'B-HERTOGENBOSCH,
P. STOKVIS & ZOON.
1900.
^eeRi^eeRD.
--NAArgrVAA/*^
Daar er hjjna geen exemplaren meer voorhanden zyn van den
Catalogus der Oorkonden en Handschriften van het ProvinciacU Qenoot-
schap, die in 1875 door nu loylen Jhr. m^. P. J, Ridder van der
Does de Bije werd samengesteld en daarenboven sedert dien de collectie
Oorkonden en Handschriften van het Genootschap aanmerkelijk ver-
meerderd isj zoo heb ik vermeend het best te doen met mij niet tot een
supplementairen catalogus te bepalen maar een nieuwen catalogus van
bedoelde coüectie op te maken. Ik heb daarbij, om zoo weinig mogelijk
in eens onder den voet te moeten halen, de verdeeling tusschen Oorkonden
en Handschriften gevolgd, zooals die door mijn genoemden voorganger
gemaakt was. Van daar, dat er in mijnen catalogus onder de afdee-
ling Handschriften sommige stukken voorkomen, die ik liever onder
de Oorkonden zoude geplaatst hebben, wanneer ik den catalogus van
meet af aan had moeten samenstellen.
Bij het maken van dezen catalogus heb ik fouten hersteld, die
geslopen waren in den catalogus der Oorkonden, welke door mijnen
voorganger gemaakt werd. Ook héb ik de Handschriften in rubrieken
verdeeld en zooveel mogelijk alphabetisch gerangschikt, omdat ik meende,
dat dit het gebruik van den catalogus zoude vergemakkelijken. Om
dezelfde reden omschreef ik de Handschriften uitvoeriger dan mijn
voorganger.
Moge mijn werk er toe bijdragen om, meer dan tot nu toe het
geval was, te doen kennen den belangrijken inhoud der stukken, die
de hier bedoelde coüectie uitmaken!
mkiém
SASSE VAU Y8SELT.
OORKONDEN.
M. O. De letter m achter een cijfer beteeken t dat
de Oorkonde zich bevindt in eene der twee
supplementaire doozen.
1. 4 Febr, 1802
Jan, zoon van den Graaf van Vlaanderen, Oraaf van Namen, verleent,
om de goede diensten hem bewezen, aan Bondewijn van Poperaden,
Bidder, kastelein van Aalst» driehonderd landsponden, jaarlijks te
heffen uit de heerlijkheid van Ninove, losbaar met honderd duizend
^nlke ponden. Deze en zijne nakomelingen moeten het hnis van
Ninove bewaren en het baljuwschap aldaar waarnemen te hunnen
koste.
2. 5^ dag na Palmzondag 1309.
Symon gezegd Open verkoopt voor schepenen van 's-Hertogenbosch
tegen een jaarlijkschen cijns aan Arnoldus Last een huis op den
Vuchterdijk aldaar. Hierover waren als schepenen Nicolaas van
Magen en Henricus van Son.
3. Feria Quarta post Oct Paschae 1813,
Johannes Woutersz. Broc van Ohestel verleent voor schepenen van
's-Hertogenbosch ten behoeve van Berthout Stempel eene jaarrente
van een mud rogge. Hierover waren als schepenen Willem llillezoon
en Arnoldus Poeldonc.
4. Daags na St. Jans Evangelist 1313.
Wouter Wagebaert en Thijberijs, schepenen van Waalwijk, getuigen
dat Aleijt Peter Gruterswij f opdroeg den Hove van Beke, bij vonnis der
laten, die ten Hove behooren, alzulk erf en goed, als aan Loijden,
die hare dochter Hadewich heeft, toekomen mochten van zijnen sweer
en van zijnen zwager en voorts alles wat verder komen mocht van
erven, zooals van de enderscutte (eendenkooi) ter veenewaarts te
— 8 —
Randonc, uitgezonderd het recht van den besten berg en alfulk
havelijk goed, als zijn sweer hem ten huwelijk heeft g#geven. Het
Hof gaf daarop het voorschreven goed aan Wijden hiervoor genoemd,
die het wederom opdroeg ten Hove tot behoef van Jan van Oenderen.
5. 1320.
Petrus gezegd Wijtmer draagt over voor schepenen van 's-Herto-
genbosch aan Nicholaus van Maren een cijns uit een huis te Orthen.
Hierover waren als schepenen Godefridus Beerewout en. . . .
6a. (Zie %. 337a) Maandag na St. Valentjjn 1326.
Brieven van verkoop des lands van Breda door Geeraert van
Bj^eghem aan den Hertog van Brabant (afschrift uit de 16® eeuw.)
7. Feria Q^xnta post Dominicam Jubüaie 1341,
Wellinus Brugman draagt over voor schepenen van *s-Hertogeo-
bosch aan Mathijs van Berlicum een huis en erf gelegen in de
Beurzenstraat aldaar, tegen eene jaarrente van tien stuivers. Hierover
waren als schepenen Jacobus van Zulichem en Godefridus Scheij vel.
8. 1342,
Arbitrale uitspraak van den Deken van St. Marie te Maastricht
tusschen de kerken van Oirschot en Wintelre over de tienden te
Wintelre.
9. H. Kruisdag 1342.
Machelt, dochter van Gijsbrecht Smeits van Oerle, bekent voor
schepenen van Oerle, verleend te hebben aan Marcelis Jansz. van
der Heiden eene jaarpacht van zeven mudden rogge uit hare goederen,
gelegen in de parochie van Beerse, — waarover als schepenen waren
Johan van der Heiden en Johan Gielenzoon van der Mere van
Cnechtsel.
10. Tweede Zondag na St. Jans Geboorte 1342.
Mattheus NoU ekenszoon verkoopt voor schepenen van *s Hertogen-
bosch tegen een jaarlijkschen cijns aan Hendrikus Roompot een huis
in de Peperstraat aldaar. Hiervoor waren als schepenen Nicolaus
van Berckel en Godescalcus Bosemont.
— 9 —
11. (abesf)' Fena 4 post Modest 1842.
De Deken van de St.-Mariekerk te Maastricht, als daartoe gemachtigd,
doet uitspraak in het verschil gerezen tnsschen Deken en Kapittel
van Oirschot en Oodefridns van Aadenhoven over de tienden in
Waalre.
12. 27 Dec, 1343.
Ëlisabeth, weduwe van Frederic en huisvrouw van Nicolaas van
Meghen, wonende te 's-Hertogenbosch, vermaakt bij testament veertig
stuivers jaarlijks aan de kerk van St Lambertus te Luik, een mud rogge
jaarlijks aan den Heiligen Geest te 's Hertogenbosch, een mud rogge
jaarlijks aan de Broeders de Porta Coeli bij 's-Hertogenbosch, en
een half mud jaarlijks aan Henric, natuurlijken zoon van haren
tegen woord igen man, na Henric's dood te komen aan de groote infir-
merie der Begijnen te 's-Bosch, alle welke cijnsen geheven moesten
worden uit haar goed te Oirschot. Dit testament werd verleden
voor den notaris Marcelis Hendrics van Vught te 's- Bosch, klerk
in het bisdom van Luik, in tegenwoordigheid van Jacob, den broeder
van Ëlisabeth, Adam Top, Nicolaas Muleslach en Ooeswijn Rijkens
Goeswijnszn.
13. 1352.
Een grootendeels vergane akte, waarbij Boeijen voor
schepenen van 's-Hertogenbosch overdraagt een erfcijns, — waarover
als schepenen waren
en Ghiselbertus Lysscap.
14. 1353.
Jan, Hertog van Brabant, geeft machtiging aan Jan Dicbier,
schout van den Bosch, om het dorp Erp te besturen, zooals hij het
aan Bat van Borvel bevolen had.
15. Zaterdag na St. Jan Baptists onthoofdingsdag 1355.
Heer Willem, Heer van Megen, Ridder, doet besaat leggen op
het land genaamd het Hoestratenscheguet, gelegen te Haren, tegen
Heer Jan van Hoogstraten, heer van Cuijk, voor eene schuld van
vierduizend goede oude guldene schilden — waarover waren Jan
— 10 —
Poelman van Lewen als rechter, Jan die Sinter van Haren en Jan
van Mameren als gerechtslniden van het land van Megen, Hierbij
een transüx van 1371, waarbij Jan, heer van Megen, den van voor-
schreven handeling opgemaakten brief opdraagt aan Jan van Cuijk.
16. Feria 2 posi Octav. van Paschen 1S55.
#
Ërkenrade, weduwe van Henric Cnijst van Eindhoven, draagt over
bij schenking voor schepenen van 's- Hertogen bosch aan haren zoon
Henric Cuijst dh helft eener pacht van zestien madden rogge, gaande
uit het land genaamd ten Braeke onder de parochie van Woensel, < —
waarover als schepenen waren Willem Vrancken en Henric Steen wegh.
17. 18 Aug. 1856.
Amoldas van Horst, peliifex, vermaakt bij zijn testament, ver-
leden voor den notaris Theodoms IJper, alle zijne goederen aan
Henrick Roompot en aan zijn eigen natuurlijken broeder Johannes
Wolfaertsz., met bepaling, dat het vruchtgebruik daarvan zal hebben
zijne vrouw Lutgarde en dat, bij kinderloos overlijden der erfgenamen,
do goederen zouden komen aan de armen.
Itt. 3 Maart 1358.
Katerine Smeds Gielesdr., huisvrouw van Jan van Lubeke, draagt
over voor schepenen van den Bij vang van Lier aan Henric van
Wechle haar derde deel In de hoeve van Hagenbroeck, gehouden
van de Hertoginne van Brabant, gevende Gieles de Smeds, haar
broeder, tot deze overdracht zijne goedkeuring, — waarover als schepe-
nen waren Willem van Wechle en Jan van den Doemhove.
19. {Zie vo- 337a). Donderdag na Paschen 1350.
Vidimus van een briei van Hertog Jan van Brabant, waarbij het
Land van Breda verkocht wordt aan Jan van Folanen, heer van
der Lecke.
20. 8 Juli 1358.
Willem Koefszoon en Peter Barthelemeuszoon, schepenen van
ËiiidhovoD, getuigen, dat Johan Aemtse van den Papen ven tijdens
zijn huwelijk ten eeuwigen dage helmelinghe vertegen heeft op Aleijt
van Meijdens voert en hare zonen Johan en Peter, van alles wat
bij heeft.
— 11 —
21. 20 Aprü 1359.
Wouter van der Ballen draagt over voor schepenen van Eind-
hoven aan Johannes, zoon van Bat van der Lijmbeke, eenige cijnsen,
gevestigd op landen gelegen te Woensel aan den Heuvel en bij den
Bavensdonc, — waarover als schepenen waren Willem Boefsxoon
en Ghisebrecht Wouterszoon.
22. 8t. Caiherina 1860,
Jan van Gheesel en Willem, zijn broeder, dragen over voor sche-
penen van Maren aan Gherit van Amersoijen, zwager van Gertrudis
des Loeijen, al hun goed, erf en have, — waarover als schepenen
waren Gosewijn Faeszoon, Gosewijn Helh'nc en anderen. Met een
transfix.
23. 8t. Bartholomem 1862.
Gerrit en Dideric van der Brugghen, gebroeders, dragen over
voor schepenen van Hil varenbeek aan Henric, hun broeder, hun land
geheeten die Ëijnde, gelegen onder Baesschot en door hen geërfd
van hunnen broeder Jan. — Hiervoor waren als schepenen Willem
van der Aa en Gerit van den Velde.
24. 15 Aug. 1868.
Heer Henric Backe Lippen zoon van Hersel, deken van St. Peter
te Oirschot, schenkt voor schepenen van Oirschot aan Heer Ghijs-
brecht van Audenhoven een cijns van een half mud rogge 'sjaars
uit het te Hedel onder Oirschot staand huis van Heer Willem Vos,
kanonik en scholaster te Oirschot, welken cijns de schenker ver-
kregen had van Andries van der Steghen, man van Aleid Jansdochter
van Spulle. Hierover waren als schepenen Henric Brant, Jan van
Blaertem, Godevaert van Zutte enz.
25. Vrouwenavond Conceptio 1864.
Johan van Vimenborch, bisschop van Utrecht, en Henric van
Virnenborch, knape, bekennen aan Jan Oem schuldig te zijn eene
som van tweehonderd acht en tachtig pond en vijilien schellingent
— 12 —
26. Zondag na Paschen 1365.
Johannes Harte draagt over voor schepenen van 's-Hertogenbosch
aan Oerardus gezegd Duijsborch van Hensden een erf bij het Minder-
broedersklooster aldaar, — waarover als schepenen waren Ghiselbertns
van Vlochoven en Otto Bilseman.
27. (abest). Na Paschen 1365.
Johannes Harte draagt over voor schepenen van 's-Hertogenbosch
aan Oerard Duijsborch van Hensden eene rente van twaalf ponden,
gevestigd op een erf achter het Minderbroedersklooster, — waarover
als schepenen waren Oiselbert van Vlockhoven en Otto Bilseman.
28. Zaterdag na InvocavU 1366.
Theodoricus Posteel verkoopt voor schepenen van 's-Hertogenbosch
aan Gerard Wijsseleer eene rente van vier ponden nit verschillende
goederen te Son, — waarover als schepenen waren Bodo van Tiele
en Jacobus Coptiten.
29. Tweede Zondag na Allerheiligen 1366,
Wolthems Wellen verkoopt voor schepenen van 's-Hertogenbosch,
aan Henricus Crabbaert eene hoeve, afkomstig van Henricus de
Slipen te Schijndel, tegen eenen jaarlijkschen cijns van drie ponden
toumoois, — waarover als schepenen waren Ghiselbertns van Doom
en Amoldns van Andel.
30. {ahest). Kruisdag 1367,
Gerard Duijsborch van Hoesden draagt over aan Gijsbert Boegart
Poterszoon eene jaarrente van twaalf ponden, gevestigd op een huis
gelegen achter het Minderbroedersklooster. Hierover waren als
schepenen van *s-Hertogenbosch Willem van Eelkum en Bodo van
Tiel.
81. Zond, na St. Jan-Bapt 1367,
Ghijsbrecht van Tuijl en JuflFronw Beatrijs van den Dike, dochter
van Lodewijk Danielszn zijne huisvrouw, dragen op aan Henric van
Epternaken, pastoor der kerk Noetsboeme en proost van den abt
van Ep tem aken een derde deel der tienden van Berchem, ten be-
— 13 -
hoeve van Jan Papejan van Nuwelant, die daarop daarmede be-
leend is. Hierover waren als leenmannen en bezegelaars JanRovere,
Jan Pijlijseren, ridders, Jan van den Kelder, Henrick Liose, Oherijt
van Vladeracken en Willem van Laer.
32. St. Iluberi 1367.
Marceiis en Dirk, zonen van wijlen Ancelijn van Ghemert, sartor,
vestigen voor schepenen van 's-Hertogenbosch ten behoeve van
Henric Oeden en diens kinderen eene rente van een mud rogge op
land in de parochie van St. Oedenrode, — waarover als schepenen
waren Giselbertas van Dome en llenricus Mechelijn.
33. 4 Jan. 1368.
Jan Vosken van Eindhoven draagt over voor schepenen van
Eindhoven aan Willem van Emickhoven het land met een gracht
genaamd de Hooge Kavensdonck, gelegen bij Eindhoven, — waarover
als schepenen waren Willem Roefisz. en Ghisbrecht Henric Kuijstensz.
34. Daags na Pinksteren 1368.
Hendrik Gh-oneken, camifez, verkoopt voor schepenen van 's-Her-
togenbosch aan Johannes, zoon van Nolleken den Verwer, eene rente
nit een hnis in de Kolperstraat aldaar, waarover als schepenen waren
Johannes Boude wijns en Nicolaos Scilder.
35. Woensdag in de Finkstertoeek 1368.
Henric te Watermael van Auddehoeve draagt over voor schepenen
van Someren aan Henric Mertenszoon van Stiphont drie bunders
heide in de parochie van Someren, — waarover als schepenen waren
Maes van Aelst, Henric die Vroede enz.
36. Maandag na O. L. V. Geboorte. 1368.
Margarete, weduwe van Jan van den Hove, met hare kinderen,
vestigt voor schepenen van Son ten behoeve van Godevaert, zoon
van Godevaert Swederszn. van Eindhoven, eene rente van veer-
tig schellingen, op eene hofstad gelegen op Ghenehove onder
Son, enz. — waarover als schepenen waren Aemt van den Hove,
Jan Diddenzoon en anderen.
— 14 —
37. {ahest). Feria 5 ante Nat. Joh. Bapt. 1371.
Gerardus Boe draagt over voor schepenen van 's-Hertogenbosch
aan Gerard van den Bredeacker een vierde deel* van een kamp land,
gemeen met Heer Geerlac Rover, Bidder, en Johannes de Molle,
hem aangekomen van Heer Henric Boe, kanonik der St. Janskerk
te 's-Bosch. Hierover waren als schepenen Gooswijn Moedel van den
Steenwegh en Johannes Trndezoon. — Waarbij gevoegd is het tes-
tament van genoemden kanonik Henric Boe van 17 Ang. 1370.
(dit testament is nog aanwezig).
38. Als voor.
Gerardus Bue draagt over voor schepenen van *s-Hertogenbosch
aan Gerardns van den Bredeacker goederen gelegen onder 01 land,
waarover als schepenen waren Goeswinns Moedel van den Steenwegh
en Johannes Trndezoon.
39 Zondag voor O. L. Vr. Dag, dat men kaarsen brandt 1372.
Diderik van Driel, zoon van Heijmeric Janszn., schenkt voor sche-
penen van Maren al het goed, dat hem van zijne grootouders was
aanbestorven, aan Gherijt die Smit, zijnen zwager. Hierover waren
als schepenen Daem Hawe, Jan de Ghier, enz.
40. Dertiende avond 1374.
Juffrouw Beatrijs, weduwe van Ghijsbrecht van Tule, draagt op
aan Jan, Heer van Megen, den tocht van een tiend onder Gemonde
en Thede en van eene rente van vier mudden rogge, gaande uit het
land de Pot in de parochie Gestel, bij Herlaer gelegen, die haar
vader Ëngbrecht Ludinck, zoon van Daniel van den Dijcke, van Jans
voorvaderen. Graven van Megen, in leen hield, ten behoeve van
Gosewijn van Tule, — en hierover waren als leenmannen heer
Henric van Mordrecht, Ridder, Gijsbrecht Lijsscap, zoon van Aert
IJsbouts en Sijmon van Mijrabeel — .
41. Dertiende avond 1374.
Gosewijn van Tule draagt op aan Jan, Heer van Megen, een tiend
onder Gemonde en Thede en eene rente van vier mudden rogge,
gaande uit het land de Pot in de parochie van Gestel bij Herlaer,
— 15 —
die hij van hem te leen hield, ten behoeve van Marten Honics,
wonende te *s Hertogenbosch, die daarop daarmede beleend werd en
daarvoor hnlde en manschap deed, — waarover als mannen van leen
waren Heer Henric van Mordrecht. Ridder, Oijsbrecht Lijsscap,
zoon van Art Usebouts, en Sijmon van Mijrabeel.
42. 12 Juli 1874.
Testament van Hadewich gezegd BaC| verleden voor Adam van
Miert, notaris te 's-Hertogenbosch. —
43. 6' Dagen na het Octaaf der H. Driekoningen 1376,
Jacob de Oraij verbindt zich voor schepenen van 's-Hertogenbosch
wegens een cijns van acht ponden, gaande uit een huis aldaar van
Nijcholans gezegd Coel. Hierover waren als schepenen Arnoldns
van Andel en Johannes van Aadehensden.
44. Feria 6 post Laet 1376.
Arent Hoomken, Henric Oeden en Theodoricns Mout geven voor
schepenen van 's Uertogenboscli aan Godfried van dan Eerchoven
in erfpacht hnn goed ter Lake, gelegen onder St. Oedenrode, — waarover
als schepenen waren Amond van Andei en Sijmon van Mirabel.
45. Vrijdag na H. Sacramentsdag 1377,
Johannes gezegd Becker draagt over voor schepenen van 's-Her-
togenbosch aan Wolter van Oekel eene rente uit een huis in de
Kerkstraat aldaar. — waarover als schepenen waren Amoldus van
Andel en Ohiselbertus Lysscap.
46. H. Kruisdag 1377,
Gerardos dictus Duijsborch de Hoesden verkoopt voor schepenen
van 's-Hertogenbosch een erf achter het Minderbroeders-klooster
aldaar aan Ghiselbert dictus Boegart, — waarover als schepenen
waren Wilhelmus Tielkini en Todo van Tiel.
47. Vrijdag na St. Jam Mattheus 1378.
Bicout de Eoc, Bidder, schout van 's-Hertogenbosch, van wege den
Hertog van Brabant, en schepenen, gezworenen en gemeene raden
— 16 —
van 's-Hertogenbosch, van wege die stad, geven eene kaart of gilde-
brief aan het schrijnwerkers, draaiers, kuipers, en rademakersgilde
aldaar.
48. Daags na St Jan 1378.
Otto, Heer van Arkel, machtigt Peter Pauwelsz.. zijnen schout in
Bergambacht, om aan zijnen neef, Heer Pauwels van Haestrecht,
in vollen eigendom over te geven een stuk land gelegen tusschen
de Lek en de kade te Bergambacht.
49. 10 Juni 1380.
Heer Willem Vos, priester en scholaster te Oirschot, belooft voor
schepenen van Oirschot te zullen geven aan Jan Oosewynszoons van
der Ameijde, bij diens huwelijk met Katarina, zijne dochter, een
mud rogge jaarpacht uit zijn huis en hof gelegen te Hedel onder
Oirschot, ^ waarover als schepenen waren Jan van den Stadeck,
Gielijs Zeghers, Dideric de Cromme, enz.
50. Donderdag na het Octaaf der H, Driekoningen 1382
Johannes de Vriese draagt over voor schepenen van 's-Hertogen
bosch eene rente van twintig schellingen uit goederen te Schijndel
aan Henricus Buc, — waarover als schepenen waren Johannes van
Ërp en Johannes van Dinther. —
(In deze akte komt voor de naam van Mr. Johannes Basijn,
cyrurgicus.) —
51. Feria 4 post Dom, Beminiscere 1383.
Aegidius van Hofstaden, bekent voor schepenen van Mechelen,
voor den tijd van honderd jaren aan Johannes van Valle zijn aan-
deel in den tol van Mechelen verhuurd te hebben. Hierover waren
als schepenen Bumoldus Ban en Johannes van Aedegheem.
52. Feria 4 post Dom. Beminiscere 1383.
Aegidius van Hofstaden, draagt over voor schepenen van Mechelen
aan Johannes van Valle zijn aandeel in den tol van Mechelen.
Hierover waren als schepenen Bumoldus Ban en Johannes van
Aedegheem.
17
53. 6e. Zondag na O. L. R. Hemelvaart 1383,
Theodoricus gezegd Scone verkoopt voor schepenen van 's-Herto-
genbosch aan Henrick Crabbaert een cijns, gaande nit goederen te
Schijndel, waarover als schepenen waren Johannes van Bruhezen
en Jordanns van Hocalen. —
54 (zie no. 337a.) 8 Maart 1387.
Vidimus van 1416 van een brief der Hertogin Johanna over de
verpanding der heerlijkheden Groot- en Klein Zundert, de Hage,
Spmndel en Nispen aan Jan van PolaDen, heer van Lecke en Breda,
tot zekerheid van drie daizend franken aan hem verschnldigd.
55. 1 Juli 1388.
Otto, Heer van Arkel, draagt in vollen eigendom over aan zijnen
neef Panwels van Haestrecht, heer van Loen, het land genaamd
Beckevoert in Bergambacht.
56. 1390
Verzameling van schepenbrieven, uit het Latijn vertaald, betreffende
de hnisarmen te Zatphen, van 1328 — 1390.
57. Zondag na het Octaaf van Sexagesima 1390.
Henricns en Heijlweg, kinderen van Albert van Bucstel, verkoopen
voor schepenen van *s-Hertogenbosch aan hunne zuster Elisabeth
een cijus, gaande uit een goed te Vught, waarover als schepenen
waren Wilhelmus en Jordanus Tielkini Arnolduszn.
58. 10 Juli 1390.
Jan, zoon van Hend. van Eijke, draagt over voor schepenen van
Oirschot aan Diderik, zoon van wijlen Goeswijn van der Hameijden,
zijnen zwager, een jaarlijkschen erfpacht van drie loopen roggezaads,
als zijn grootvader, fleer Willem Vos, op de goederen van genoemden
Diderik bij testament bezet had. Hierover waren als schepenen
Willem Andriesz., Jan die Cromme, Gosowijn van der Meer, Jan
van den Raffendonc, Johannes van der Hofètat enz.
2
— 18 —
59. Dcuigs na St Paulm Conv. 1393.
Ghijsbrecht en Jutta, nagelaten kinderen van Willem Coptiten,
maken voor schepenen van 's-Hertogenbosch eene nadere overeen-
komst over de deeling hunner ouderlijke goederen, — waarover als
schepenen waren Gosewijn Steenwech en Jordaen Artzn. Tielken.
60. H. Maria Magdalena 1394,
Henricns van Tuernhout draagt over voor schepeneo van 's-Her-
togenbosch aan Amoldus van Beke een erf te Schijn del, — waarover
als schepenen waren Ooeswious Steenwech en Johannes van Ghemert.
61. Na St. Bavo 1394.
Willem, Heer van Huern en Althena, stelt als zegsmannen aan
Heer Robbin Bokelaer en Heer Jan Geredin, pri es teren, in het
verschil met zijn neef Hendrik Pauwels van Haestrecht, Heer van
Loen, ten einde de schade te regelen, die genoemde Hendrik voor-
tijds van hem geleden had in zijne landen in Alteoa en zij do tienden,
gepacht van het kapittel van Oudemunster, met bepaling dat, indien
de zegsmannen het niet eens mochten worden, Heer Jan van Arkel,
Heer van Hagestein, Pierrepont en Mechelen, hun zou worden
toegevoegd.
62. Des anderen daags na St. Bavo 1394.
Willem, Heer van Hoerne en Althena, verklaart, dat alle geschil-
len vereffend zijn tusschen hem en zijn neef Hendrik Pauwels van
Haestrecht en dat deze, evenals zijne vrouw, Elsbeen van Dalem^
Vrouwe van Loen, voortaan vrij zullen zijn van alle beden voor
hunne goederen in het land van Altena.
63. Drie dagen na Barnabe 1396.
Nicolaas Mijsz. van Lieshout draagt over voor schepenen van
's-Hertogenbosch aan Johannes Wijtfenne een stuk land gelegen in
de parochie van Lieshout, — waarover als schepenen waren Heer
Gosewijn van der Aa, Ridder, en Maarten Berwout.
— 19 —
64. Vrijdag na Si. Scholastica 1399.
Ghijselbert Besselen verkoopt voor schepenen van 's-Hertogenbosch
aan Johannes Groet van Herlaer eene rente van drie mud rogge,
gaande nit goederen te Uden; van Henricus gezegd Grnijter van Uden,
afkomstig, — waarover als schepenen waren Jacobus Tijt en Johannes
Wolphards.
65. St. Petr. 1399.
Gherijt Gerbertszoon koopt voor schepenen van Vught van Gielis
van der Bonen een hais en erf aldaar gelegen. — waarover als
schepenen waren Jan Paep, Ni colaas van der S traeten. enz.
66. Zond. na St. Vijt 1401.
Johannes, zoon van wijlen Mr. Wolphert van Giesen, Nicolaes
van Baerle en zijne zaster Jatta, Hendrik Hermansz. Schaijwint
als man van Catharina Wander Johannes dochter, Jan zoon van
Dirk Vrankzoon van Orthen, en Mr. Arent Buc, chirurgijn, dragen
onderscheidene renten over aan Jonkvroaw Heilwig, wednwe van
Bicold Borchgreve, — waarover waren als schepenen van 's-Herto-
genbosch Johan van Bmheze en Jacob Coptiten.
67. 15 Mei 1401.
Godevaert Hillen Sibbenzoon vestigt voor schepenen van Oirschot
voor Heer Dirk Berthoats, kanonik, ten behoeve van het kapittel
aldaar tien schellingen jaarlijks op een beemde, geheeten de Tijmmer-
donk en gelegen onder Spoordonck, belend aan Jan van Audenhoven.
Hierover waren als schepenen Peter van der Laeck, Hendrik van
Ghenen en anderen.
68. Daags na St. Peter en Paulus 1401.
Godescalcns gezegd Arntsoen verkoopt voor schepenen van 's-Her-
togenbosch aan Henricus Bac, zoon van Godschalk gezegd Roesmont,
een cijns uit eene hoeve te Vught, — waarover als schepenen waren
Goeswinns Steen wech en Jacobus van Neijnsel.
— 20 —
69. St Lucasdag 1401.
Willem van den Arenest verkoopt voor schepenen van 's-Herto-
genbosch eene rente, gaande uit goederen te Schijndel, aan Johan
van de Middegael, — waarover als schepenen waren Arnoldus Weer
en Amoldns Stamelart.
70. 24 Januari 1402.
Voor schepenen van *s-Hertogenbosch, (ïerardus van Berckel
Gerardszn. en Petrus de Borchgreve, wordt aangegaan eene transactie
over de grensscheiding van' erven in den Mortel aldaar tusschen
Nicolaus gezegd Coel van Orthen en Johannes de Haze.
71. Dinsdag na Palmzondag 1402.
Bertoldns Bac, zoon van Johannes gezegd Bac van Tijlborch en
zijn broeder Johannes dragen over voor schepenen van 's-Hertogen-
bosch eene rente van dertien Hollandsche guldens (flor. voc. moneta
quondam Wilhelmi Holland.), gaande uit goederen te Tilburg, aan
Qerardus, zoon van Johannes, den zoon van Johannes Bathenzoon,
ten behoeve van diens broeder Ghiselbertus, investitus van Esch. —
Hierover waren als schepenen Goeswinus van der Aa, ridder en
Ëgidius Coptiten.
72. 4 Juli 1403.
Henricus Willemsen draagt over voor schepenen van 's-Hertogen-
bosch aan Aelbertus Thomaessen, wijlen Simon's zoon, een gedeelte
van een erf, genaamd de Mortel, gelegen aldaar, tegelijk met een
gedeelte van een daarbij staande nieuwen muur en het recht om
een steegje en een watertrap te gebruiken, — waarover als schepenen
waren Gerardus van Berckel Gerarduszn. en Peter die Borchgreve.
73. Vierde Zondag na St. Laurentius 1404.
IJda dochter van Godefridus van den Kolc verkoopt voor schepenen
van 's-Hertogenbosch haar land te Rosmalen tegen eenen jaarlijkschen
cijns aan Ghiselbert van Doorn (de Spina) — waarover als schepenen
waren Arnoldus Heijm en Bartholomeus Spiering.
— 21 —
74. St. Mathijs 1405.
Hendrik, Amt en Hillegond, wettige nagelaten kinderen van
Peter van der Moeien en Luitgard van Goerle, maken voor sche-
penen van Eindhoven scheiding en deeling van hnnne ouderlijke
goederen, — waarover als schepenen waren Eorstiaan Eorstiaansz.
en Johannes Henric Pauwelse.
75. St. Matheus 1406.
Dirk Berwout, Ooeswin Steenwegh, Jacob Tijt, Jacob van Neijnsel
en Oerrit Bathenzoon, gezworenen van 's Hertogenbosch, verklaren
dat, toen zij ten vorigen jare met Ohijsbrecht van Doim en Jan
Wolphaertszoon schepenen waren, voor hen verschenen waren Goswijn
Boe, Dirk Herbertszoon en Roeloif van Tefelen, getuigenis afleggende,
hoe dat onderscheidene cijnsen toekwamen aan Hendrik van Dordrecht
en dat ze gebeurd werden eerst door hem en na zijnen dood achter-
eenvolgens door zijne dochter Geertrui d en haren wettigen zoon Jan
van Eeeldonc. — Hierover waren als schepenen van 's- Hertogen bosch
Jan van Dordrecht, Jordaen Aert Nelkenszoon, Dirck Lu, Gielis
van Gheel, Hendrik Üeijme en Jacob van Vladeracken.
76. St. Petrus ad Cat. 1407.
Dirk van Haestrecht Pauwelszoon, Bidder, draagt op aan Willem,
Graaf van Holland, vier morgen land, gelegen in het land van Altena,
ambacht van Sleeuwijk, ten behoeve van Roelof van Haestrecht,
zijnen broeder, waarover waren als leenmannen de Heer van Was-
senaer, burggraaf van Leiden en Heer Jan van Heemsteden, heer
van Benthusen.
77. 11 Duizend Maagden 1407.
Hendrik Buchentop maakt eene overeenkomst met de gebroeders
Hendrik en Pieter, zonen van Willem Mersse, over eenen scheidings-
muur, staande tusschen erven in de Hinthamerstraat te *s-Hertogen-
bosch. Hierover waren als schepenen van 's Hertogenbosch Hendrik
van Uden en Amout Dicbier.
— 22 —
78. St Scholastica 1408.
Johannes Pieterse van Druenen, genaamd Scheffennen, Johannes
Oghe, Arnt. Hoenken en Gertrudis, zijne zuster, Henric die Bije
Jansz., Johannes van Vlijmen, man van Christine, Jacob, zoon van
Arnt Jacob, man van Yde, dochter evenals Christine van Jan die
Bije, dragen over als erfgenamen van Johannes Pijnlec en Margarita
Henricsdr., die Bije, voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan Wal ter
die Bije, zoon van Peter Hein Bijezoon, een stak land, gelegen in de
parochie van Dmnen, ter plaatse genaamd de Brake, waarover als
schepenen waren Gerard van Berkel en Barthulomeus Spierinc.
79. Vijfde Zondag na Exaudi 1408.
Elyas van Mondewijc draagt over voor schepenen van 's- Hertogen-
bosch aan Peter Becker (Petrus Pistor) eene rente van twintig
stuivers uit een goed te Boxtel, — waarover als schepenen waren
Henricus van Uden en Johannes Yoede.
80. Maandag na St. Aegidius 1408.
Johannes van Mondewijc en zijn broeder Elyas dragen voor sche-
penen van 's-Hertogenbosch op aan Petrus Becker eene rente van
twintig schellingen, gaande uit goederen in den Bergacker te Boxtel, —
waarover als schepenen waren Johannes Yoede en Sibertus van
Hoculem.
81. Vier dagen na St Mathijs 1409.
Henricus gezegd Kannaert verkoopt voor schepenen van 's-Herto-
genbosch van Godefridus van de Mijddengael een cijns van twee
goudguldens, gezegd nieuwe guldens van Geldersche munt, gaande
uit verschillende goederen te Rosmalen en Hintham, — waaroverals
schepenen waren Johannes van Beerse en Henrick Becker.
82. Feria tertia post festum beati Viti 1410.
PhUippus van Heesterbeke belooft voor schepenen van 's- Herto-
gen bosch, dat hij Bodolpha, dochter van wijlen Petras Pelslauwer,
zal doen toestemmen in de verdeeling van het erf „de Mortel,
— 23 —
gelegen aldaar aan de Coninxbrugge, — waarover als schepenen
waren Jacobus van Neijnsel en Wilhelmas Broeder.
83. Daags na Si. Hubert 1410,
Nicolaas Coel van der Hamsvoert vestigt voor schepenen van
's-fiertogenbosch ten behoeve van Hendrik Hoemken een cijns van
eenen gouden Franschen penning of kroon op een huis en erf in
de parochie van Dinther, — waarover als schepenen waren Johannes
Heijm en Pieter van Best.
84. 8 Maart 1411.
Wijnrijc Henric Wijnrijcszoon draagt over voor schepenen van
Mierlo aan Rover van Yaerlaer eenen erfcijns van een mud rogge,
gaande uit vier stukken land, — waarover als schepenen waren
Gelis van Bekelaer, Jan die Schomaker, Henric die Striker, Godert
Vestaert, Maas Jans Bosezoen, Jan die Poert en Jute van der
Schueren.
85. 29 Dec. 1411.
Jan Stoeps Willemse en Katharina, zijne huisvrouw, dragen over
in erfpacht voor schepenen van Eindhoven aan Jan Peters van
Meijensfort een huis en erf te Vlokhoven onder Woensel voor een
canon van twee penningen en drie mudden rogge, — waarover als
schepenen waren Roelof Roevervosse en Jan Dapper.
86. 20 Mei 1412.
Henricus van Sprengel genaamd Verwers bekent voor schepenen
van 's-Hertogenbosch geld schuldig aan Arnoldus van Gameren,
verwer, — waarover als schepenen waren Goeswinus van Brecht en
en Lambertus van den Hezeacker.
87. 3 Oct 1412.
Aegidius van Gerwen en de Kanoniken van het Kapittel van
St. Jan Ev. te 's-Hertogenbosch verkoopen aan Arnoldus, zoon van
Martinus Monachus (Monicx ?) en aan Henrick Steenwegh, zoon van
Gerardus Monachus, eene jaarrente van twintig stuivers, door ge-
noemden Martinus aan dat Kapittel geschonken voor het doen van
zielmissen voor hem en voor zijne huisvrouw Aleijt.
— 24 —
88 Feria 4 post diem beati Galli 1413,
Henrick Bolleken genaamd Cromken en Aleid, zijne huisvrouw,
dragen over voor Burggraaf en schepenen van Nijmegen een huis
en erf, gelegen aldaar aan de Burgstraat, aan Derijck van Redinc-
haven, — waarover waren Emestps Ingennulant voor den Burggraaf,
Johannes van Ubbergen en Sijmon van Bedinchaven als schepenen.
89. 22 Febr. 1415.
Heer Joannes Vosse, priester en perpetueel matricularius der
Collegiale Kerk van St. Pieter te Oirschot, draagt over aan Gerardus
van Achel huis en erf, staande te Oirschot in de wijk Hedel, door
transportant verkregen van Margaretha, weduwe van DirkTielraanszn.
van Ameijde, die het op zijne beurt verkregen had van Wilhelmus
Vosse, priester en scholaster van na te melden Kapittel. — Hierover
waren als getuigen Heer Auselmus de Baest, deken van het Kapittel
van Oirschot, Joannes de Baest, priester van dat Kapittel, Henric
vau den Bachecker, Willem en Jan, zonen van Henric Vosse en
Jan Tijmmerman, clerici. —
90. 9 Dec. 1415.
Jutta, dochter van Willem Coptiten, draagt over voor schepenen
van 's-llertogenbosch aan Hille, natuurlijke dochter van Arnold van
Andel, eene rente van vier mudden rogge, gaande uit het goed
ten Braeke onder Woensel, — waarover als schepenen waren
Theodoricus Lu en Godefridus van Rode.
91. 28 Mei 1416.
Dirk, zoon van Gintaes Arnts Noijkens, Hillegont, Geertruit en
Elisabeth, zijne zusters, en Henrick, zoon van Willem van den
Hetsroede, als man van Beatrix, zuster als voor, dragen over voor
schepenen van Eindhoven aan Arnt Arnts Noijkens een vierde in
het goed Dombroecke, gelegen te Stratum, dat genoemde Gintaes
Arnts Noijkens verkregen had van Jan en Willem, zonen van
Willem Spreugers, — waarover als schepenen waren Kerstiaan
Kerstiaansz. en Henric die Blake.
— 25 —
92. 3 Jan. 1417.
Andries DIrksz. van den Lake doet afstand voor schepenen van
's- Hertogenbosch aan Johannes Hoernken van al zijn recht op de
goederen, die deze gekocht en verkregen had van zijne broeders en
zosters, — waarover als schepenen waren Rudolf Beer wout en
Johannes die Ln. (Betreft de hoeve ten Lake onder St. Oedenrode.)
93. 19 Aug. 1417.
Nicho]ans van Maren (forbicor) vestigt voor schepenen van 's-Herto-
genbosch op zijn huis aldaar ten behoeve van Petrus Witmer een cijns, —
waarover als schepenen waren Marcelus die Lu en Arnoldus Monix.
94. 2 April 1420.
Jan Wouterszn. Oerlcmans en Wouter Willemzn. Oerlemans,
schepenen van Wuderle en VVedert, (Waalre en Valkenswaard n.1.)
verklaren aan huune medeschepenen, dat Vranck den Leeuw voor
hen getuigd heeft, dat. Wouter van Berem een cijns van veertien
loopen rogge geldende heeft op het Broechuis, dat vroeger aan Jor-
daen van Hokelem toebehoorde. Hierover waren als schepenen
Gijsbrecht van Ginhoven, Henric Hoghaerts, Godevaert Goeswijns,
Mercelis van Dommelen en Arnt Udemans.
95. Feria 3 post diem Panthaleonis 1420.
Theodoor van Mokeren en Geertrui d, zijne huisvrouw, en Sijmon
van Redinchaven Dirkszn. met zijne broeders en zusters dragen
over voor Burggraaf en schepenen van Nijmegen aan Dirk van
Leijenberch een huis en erf, gelegen in de Burgstraat aldaar, —
waarover waren Johannes van Redinchaven voor den Burggraaf en
Johannes van Zeiler en Adam van Heze als schepenen.
96. 17 April 1421.
Alard van Berlikem draagt over voor schepenen van 's-Hertogen-
bosch aan Johan Houbraken, zoon van Johannes Houbraken, natuur-
lijken zoon van Johannes Houbraken van Scijnle, een huis in de
Hintfaamerstraat te 's-Hertogenbosch, — waarover als schepenen
warea Wolterus Colen van Oerle en Nicolaas Leenman.
— 26 -
97. 16 Juni 1421.
Elsbeen van Dalem, Vrouw van Loen, verklaart dat Jan Crauwel,
door niet te voldoen aan zijn leenplicht, zijn leen gelegen in het
land van Altena onder Sleenwijk, dat haar man, wijlen Pauwels
van Haestrecht, heer van Loen, hem in leen gegeven had, verbeurd
heeft.
98. • Daags na O. L. V. Conceptio 1422.
Johannes Hoemken draagt over voor schepenen van 's-Hertogen-
bosoh aan broeder Amold Budolisz., ten behoeve van het klooster
den Hage bij Eindhoven, onderscheidene cijnsen gevestigd op goe-
deren gelegen in de parochie van Bakel, — waarover als schepenen
waren Dirck de Lu en Gerard Scilder.
99. 18 Juni 1422.
Jan Dicbier, schout, mitsgaders schepenen en raden der stad
'sHertogenbosch vernieuwen de kaart van het schrijnwerkers,-
draaiers, kuipers en rademakers-gilde aldaar.
100. 27 Octob. 1423,
Wolterus Spierinck die Hoppenbrouwer, als man van Mechteld,
dochter van Mechteld, geeft voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan
Gibon, zoon van Ricard Heijnen, in erfpacht uit twee perceelen
land gelegen te Borne onder Schijndel, — waarover als schepenen
waren Jacobus Monix en Daniel Boesmont.
101. Daags na Onnooz. Kinderen 1423.
Kerstiaan, zoon van Kerstiaans Lijssouts draagt over voor schepe-
nen van Eindhoven aan Lucas, zoon van Godevaert Swederszn, een
cijns van elf loopen rogge uit een stuk land onder Woensel, ge-
naamd de Langeecker, — waarover als schepenen waren Dideric
des Verren en Willem van Heze Michielsz..
102. 8 Juli 1424,
Johannes de Spiua (van Doorn) draagt voor schepenen van 's Her-
togenbosch over aan Arnoldus Beerwout eene rente, gaande uit
— 27 -
goederen onder Haaren, ^ waarover als schepenen waren Godefridos
van Druten en Bicoldas die Borchgreve.
103. SU Maria Magdalena 1424.
De Proost der Karthuizers bij Utrecht en Dirck Hazert vertijgen
voor schout en schepenen van IJsselstein op Jan Evertszoon van
der Laen van een huis, hofstede en twee morgen land aldaar.
Hierover waren als schout Corstiaan Aernts van Muden en als sche-
penen Dirck Jan Daniëlszoon en Hendrik van der Molen.
104. 1424.
Broeder Wilhelmus, prior der Karthuizers. en de overige defini-
toren van het kapittel generaal dier orde, maken Mr. Martinus van
Zomeren, klerk der schepenen en kanonik van St. Jan Ëv. te
's-Hertogenbosch, deelachtig aan al de goede werken, welke door
die orde gedaan zullen worden.
105. St. Jan 1424.
Geraert van Raethem verleent voor schepenen van Roermond een
erfelijken cijns aan de huisarmen van den H. Geest, — waarover
waren als richter Johan van Wylre en als schepenen Lambrecht van
der Kraken en Johan van Boechoove.
106. 1 Juli 1427.
Henric Deden draagt over voor schepenen van 's- Hertogenbosch
aan Jacob Oeden Henricsz. zijn recht van naasting op het goed
ter Lake onder St. Oedenrode, — waarover als schepenen waren
Dirk de Lu en Arnout Monix Gijsbrechtsz.
107. Zondag na St. Petrus ad Vinc. 1427.
Gerrit Wemersz., als man en voogd van Gheerborgh, zijne vrouw,
draagt over voor schepenen van Vught aan Peter den Decker eene
rente van vijf schellingen 'sjaars, gaande uit diens land, gelegen te
Vught in de parochie van St. Lambert, — waarover als schepenen
waren Wouter Aerts Vpghelaers en Peter zoon van Aert Zegers.
— 28 —
108. 24 April 1428.
Gooswijn Moedel van den Donck.en Aemt Rover van der Por-
ten doen voor schepenen van 's-Hertogenbosch uitspraak in eea
twist over het maalrecht van de molens onder Oisterwijk, gerezen
tusschen de molenaars Godschalk Roesmont, Aemt Houtappel, Bruijsten
Bruijstenzoon van Oisterwijk, Olaes Cantor en anderen. Hierover
waren als schepenen Gerit die Wael Gijsbrechtszn. en Goijaert van
Drueten.
109. 10 Juni 1428.
Gerard Gijsbertsz. de Wael en Goijaert van Drueten, schepenen
van 's-Hertogenbosch, geven ten verzoeke van Peter, zoon van God-
schalk Peters en Daniel, zoon van Johannes van Buegen, een vidimus
van een schepenbrief van 's-Hertogenbosch, gegeven feria secunda
na Jubilate 1399, waarbij Heer Henric Buck, priester en kanonik van
St. Jan Ev. aldaar, overdraagt aan Henric, zoon van Aben van der
Loefoirt eene rogge pacht van een mud enz., gaande uit landerijen
onder Berlicum ; een schepenbrief van Herpen van 1389, waarbij Claes
Janszn. van Oss ten behoeve van Heijn Abenzoon eene roggepacht
vestigt en een schepenbrief van 's-Hertogenbosch van 1400, waarbij
Henric, zoon van Albert Zwart Abe land te Rosmalen in erf pacht gaf
aan Ludekinus, zoon van Martinus Ludenzoon.
110. 26 Juli 1428
Pieter, Henric en Machtelt Ketelaers, kinderen van Jan Ketelaers
Henrickszn. en zijne vrouw Katarine, dragen over voor schepenen
van Eindhoven aan Peter, zoon van Henric Noellen, een streep lands
onder Woensel, — waarover als schepenen waren Jan van Gestel
Peterszn. en Thomas Gooswijnse.
111. 1428.
Schepenen, gezworenen, raadslieden, die men noemt ledige lieden,
en dekens der ambachten van de stad *s-Hertogenbosch amplieren
de kaart van het saai makersambacht aldaar. — Het charter was
bezegeld door Jan van der Pussen, schout der gezegde stad.
— 29 —
112. 17 Juni 1430.
Wolter, Heer van Scoenbeke, draagt over voor schepenen van
's Hertogenbosch aan Nicolaus, zoon van Hnbert van Gemert eene jaar-
rente van v^itien loopen rogge uit het goed genaamd het Broeck-
hüijs in de parochie van Waabre, — waarover als schepenen waren
Amoldus Rover van der Poorte en Sijmon van Gheel.
113. 24 Juli 1430.
Jacobus en Agnes, kinderen van Jacob van Berlijken, dragen voor
schepenen van 's- Hertogenbosch aan Lambert, zoon van Johannes
Jacobszn. c. s., tegen een jaarlijkschen cijns landerijen over gelegen
onder St. Mich iels-Gestel ter plaatse Thede bij Herlaer, enz. Hierover
waren als schepenen Lambertos van den Broeck en Adrianus van
Ëijndhonts.
114. 26 Jan. 1432.
Wilhelmus, zoon van Petrus Jutten, verkoopt aan Nicolaas van
Berkel Gerardszn. en aan Wilhelmus, zoon van Udeman van Roesvenne
eene jaarrente van vijf malderen rogge. Hierover waren als schepe-
nen van 's-Hertogenbosch Gerardus van Berck en Rutgerus van
Geldrop,
115. 28 Jan. 1432.
Wilhelmus, zoon van Petrus Jutten, doet afstand aan Nicolaas
van Berkel Gerardszn. en Wilhelmus, zoon van Udeman van Roesvenne.
van zijn recht van vernadering op eene jaarrente van vijf malders rogge,
die hij hun verkocht had, — waarover waren als schepenen van 's-Her-
togenbosch Gerardus van Berck en Rutgerus van Geldrop.
116. 28 Jan. 1432.
Willem, zoon van Udeman van Roesvenne, als man en voogd van
Heilwich, natuurlijke dochter van Katrina Willems Brasse, draagt
over voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan Nicolaas van Berckel
Gerardszn. eene jaarrente van vijf malderen rogge, gaande uit lan-
derijen te Deume en Vlierden, — waarover als schepenen waren
Gerard van Berck en Rutgerus van Geldrop.
— 30 —
117. 5 Mei 1439.
Jacobus van der Heijden verkoopt voor schepenen van 's Herto-
genbosch aan Rutger van Arkel eene rente van vier pond, gaande
nit een huis in de Boertschestraat aldaar, waarover als schepenen
waren Johannes Batensoon en Johannes de Ouden.
118. 2 Juni 1439.
Jan, natuurlijke zoon van Jan van den Nieuwenhuijs, den zoon van
Jan Zegers, vestigt voor schepenen van 's Hertogenbosch ten behoeve
van Arnoud Reijnersz. van der Locht een cijns van drie ponden op
een huis en erf gelegen te Wijbosch onder Schijndel, — waarover
als schepenen waren Johannes Batenzoon en Peter van Ërp.
119. 11 Jan. 1440.
Johannes, zoon van Reinier Haengreve, vestigt voor schepenen
van 's Hertogenbosch ten behoeve van Lambert van Doem e Chris-
tiaanszn. eene jaarpacht van een mud rogge op het land genaamd
's Dekensbeempt in de parochie van Waalre en op den Haijsecker
te Zeelst, — waarover als schepenen waren Gerard van Vladeracken
en Arnoldus Berewout.
120. 12 September 1440.
Katharina, dochter van wijlen Nicolaas Wijnmans, verleent voor
schepenen van *s Hertogenbosch aan Lambert van Doerne Christiaanszn.
ten behoeve van Johannes, natuurlijken zoon van Rutger Wijnmans,
eenen erfcijns van een half mud rogge op een huis en erf gelegen
onder Zeelst, — waarover als schepenen waren Rudolph Lonijs en
Tielman van Doerne.
121. 12 September 1440.
Katharina Wijnmans Nicolaasdr. draagt over voor schepenen van
's Hertogenbosch aan Lambert van Doerne Christiaanszn eene rente
van een mud rogge uit een land genoemd de Roestekker onder Zeelst,
— waarover als schepenen waren Rudolph Lonijs en Tielman van
Doerne.
— 31 —
122. 9 Juni 1441.
Gerard van der Aa draagt over voor schepenen van 's Hertogen-
bosch aan Godfried, natnnrlijken zoon van zekeren Gerard van der
Aa, eene rente van tien ponden ait onderscheidene goederen gelegen
onder Meerwijck, — waarover als schepenen waren Andries de Ln
en Arnold Beerwont.
123. 10 Juli 1441.
Aert Eeris van der Egelmeer Janszn. van Milheze draagt over
voor schepenen van Helmond aan Heer Ermbrecht Roeschmans,
priester, ten behoeve van de O. L. V. Broederschap van Helmond
en de priesters in de kerk te Helmond, een erfcyns van zes loopens
rogge, jaarlijks gaande nit een huis en hofstad, gelegen in de parochie
van Bakel ter plaatse genaamd Milheeze. Hierover waren als sche-
penen Aernt van den Papendonck en Jan Dommelman.
124 10 Augustus 1441.
Juffrouw Luijtgaert van den Hoevel, bijgestaan door haar momber
Henric Tollens, ontvangt in leen van Hertog Philips van Bourgon-
dië eene rente van drie mudden rogge, gevestigd, op het goed van
Vroonhoven , toebehoorende aan Jan van Ghemert, geheeten van
Vroenhoven en diens broeder Claus van Ghemert, — waarover als
leenmannen waren J®*". Jan Hinckart, raad en woudmeester van
Someren en Willem van Berchem Claesz.
125. Oct. 1441.
Johanna van Ghijsselen draagt voor schepenen van 's-Herto-
genbosch aan Johannes van Nijfterick op eene rente van een mud
i^ggo* gaande uit hare goederen te Schijndel, — waarover als
schepenen waren Martinus Monix en Amoldus Groetart van Os.
126. 13 Juni 1443.
Godfried van Dommelen en Godfried van Eijck, respectievelijk
gehuwd met Margaretha en Eva, kleindochters van wijlen Henrick
Stiers, gewoond hebbende te 's-Hertogenbosch, verklaren voor notaris
en getuigen te 's-Hertogenbosch, dat zij genoegen nemen met den
— 32 —
uitersten wil van Henrick Stiers voornoemd, — waarover waren
als notaris Amold Sticker en als getuigen Willem van Valkenborch,
Gerard Rijssonge en Willem Berchman.
127. 1 Febr. 1444.
Willem van Heerle, als man en voogd van Hadewig. dochter vaiv
Jan Stoep Willemszn., draagt voor schepenen van Kindhoven over
aan Jan Stoep, zoon van Jan Willemszn., al hun recht op de goede-
ren, gekomen van Katarioa Wijnmans Nicolaasdr , — waarover als
schepenen waren Henric Willems Wijnmans en Henric, zoon van
Jan Pauwelsz.
128. 9 Febr. 1444.
Claas van den Broec, zoon van An dries van Erde, vestigt voor
schepenen van Schijndel ten behoeve van Arnt van der Locht Reijnersz.
eene jaarrente van een pond op een stuk land in de parochie van
Schijndel, — waarover waren als schepenen Lambrecht van Berse,
Jan van Wijtlene en anderen.
129. 13 Juni 1444.
Weijndelmoed weduwe van Jan die Loze en Albert, Jacob, Angela
gehuwd met Henricus van Lier, en Seijnsa, kinderen van Jan die
Loze en Weijndelmoed voornoemd, dragen over voor schepenen van
's-Hertogenbosch van eenen cijns van tien en een idem van zes
oude schilden, gaande uit eene hoeve te Udenhout, aan Lambert
van Doerne Christiaanszoon de helft ten behoeve van Albert Loden
Reijnierszoon en de wederhelft ten behoeve van Amelius, Reijnier
en Beatrix, kinderen van Amelius van den Hovel en Beatrix Loden
Reijniersdr. Hierover waren als schepenen Godefridus van Drueten
en Amoldus die Borchgreve.
130. 21 Juli 1445.
Johannes die Bie, zoon van Jan de Bie van Engelen, draagt voor
schepenen van *s Hertogenbosch over aan Arnoud, zoon van Jan
Geritszoon en Hille, weduwe van Johannes Danielszoon, twee en een
halven morgen land, gelegen in de parochie van Empel, — waar-
over als schepenen waren Rodolphus Lonijs en Christianus Coenen.
— SS —
131. 23 Aug. 1445.
Jan van Brecht Godevaertszoon vestigt ten overstaan van sche-
penen van Antwerpen eene jaarlijksche rente van drie ponden en
tien schellingen op zijn hof te Diedeghem, gelegen te Schille, ten
behoeve van Pieter den Boekei. Hierover waren als schepenen
Jan van de Bijt en Willem Donwe.
132. 14 Mei 1447.
Theodoricns die Ln belooft voor schepenen van 's-Hertogenbosch
aan Hilla, dochter van Gerard die Bije Ghibenzoon, een cijns uit
zijne goederen te Thede bij Herlaer, — waarover als schepenen
waren Amoldns van Gheel I^ambertszn. en Symon die Heeste.
133. 31 Aug. 1447.
Lambert van Doeme Christiaanszn. draagt over voor schepenen
van 's-Hertogenbosch aan broeder Lippertns Bierkens, als prior
van het klooster de Haghe bij Eindhoven, eene rente van drie
mudden rogge, gaande nit een huis en erf in de Vrijestraat te
Eindhoven en uit de helft in het broek, genaamd Dombroek, te
Stratnm, - waarover als schepenen waren Godfried Boest en Sijmon
van Hoesten. Dezen cijns had Lambertos van Doeme Christiaanszoon
verkregen tegen Lippertos Bierkens als prior en Henricns de Woert
als procurator van gezegd klooster.
134. 8 üov. 1447.
Lambertus gezegd van Beest draagt op voor schepenen van 's-Her-
togenbosch eene rente van twaalf pond, gaande nit verschillende
goederen te Lithoijen, aan Henricus gezegd Heester, — waarover
als schepenen waren Wilhelmus Dicbier Johanneszn. en Nicolaus
Spierinc.
135. tl Juni 1449.
Ludovicns, kardinaal en pauselijk kamerheer, geeft kennis, dat
Paus Nicolaus V aan Nicolaas van der Porte, kanonik van St. Jan
te Maastricht, de helft van de inkomsten van diens kanoniksdij
heeft kw^t gescholden.
3
— 34 —
136. 13 Aug. 1449.
Willem van der Aa Floriszoon draagt op aan Henrick van Haem,
Heer tot Perweijs, Duffel enz., al zijn recht aan het goed Nieuw-
Herlaar, ten behoeve van Henric van der Aa Oerritsz. Hierover
waren als mannen van leen Ooijart van Erp, anders genaamd van
Middegael, Oerrit van Eijck, Andries Aelbrechtszoon van Ghestel
en Henrick van den Colck Dirckszn.
137. 9 Febr. 1450.
Jan, zoon van Jan Shogen, schepen van Waalre en Valkenswaard,
vestigt voor schepenen van die dorpen ten behoeve van Jan Gosewijns
Ploegmans een cijns van een mnd rogge op een land, geheeten
Dangelen, gelegen in de parochie van Waalre, — waarover als schepe-
nen waren Lambrecht Meeus, Jan Bminincx, Bombont Celen enz.
138. 19 Febr. 1450.
Henric, zoon Jacob van Oeden Henrickszn, draagt over voor
schepenen van 's-Hertogenbosch aan Mr. Gerard Hoornken Johannes-
zoon en aan diens moeder Katharina, weduwe Johannes Hoornken,
al zijn recht op het goed ier Lake in de parochie van St. Oeden-
rode, — waarover als schepenen waren Johannes Bathenzoon en
Martinns Goevij.
139. 22 April 1450.
Albertns Hendrikszoon van den Arendnest draagt over voor sche-
penen van 's-Hertogenbosch aan Paula, weduwe Lambertus van den
Broeck, een zesde in een stak weiland, gelegen op den Roemput te
Rosmalen, — waarover als schepenen waren Petrus van Best en
Gerardus Boest.
140. 12 Febr. 1451.
Aert Eeris van der Egelmeer draagt over voor schepenen van
Helmond aan Heer Peter van der Straten, ten behoeve van den
pastoor en de priesters in de kerk van Helmond, geproeveerd zijnde
en die de proevenden verdienen zullen en dien daar stoelmeester zal
zijn, een cijns van zes loopen rogge zaads, gevestigd op eene hofstede ,
— 85 —
gelegen te Milheze in de parochie van fiakel, — waarover als
schepenen waren Willem van Eindhoute en Peter Michiels.
141. 14 Juni 1451.
Aert van den Dijck, natnnrlgke zoon van Aert van den Dijck en
zijne kinderen Jan, Mechteld en Lncie dragen over voor schepenen
van Eersel aan Jan van den Porte, pastoor te Str^'p, het derde
deel van eene w^er met land, gelegen tosschen Bergeijk en W ester-
hoven ter plaatse genaamd Borkel, — waarover als schepenen waren
Wonter zoon van Louis Bouwen Peters Boijenszn, Henric Mertens,
Sijmon Boeis enz.
142. 3 Juli 1451.
Bntger, zoon van Jan Woutersz., draagt over voor schepenen van
Eindhoven aan broeder Henric Rij kwijn ; als prior van het klooster
de Haghe bij Eindhoven, een stuk land gelegen binnen Woensel,
— waarover als schepenen, waren Oeraert Keteleer en Godevaert
Lncaszoon.
143. 23 Nov 1451.
Jonkheer Anthonis van Bergen, Heer tot Wailhaing en Mellijn,
geefb voor schepenen van Brussel aan Henrick van der Aa Gerritsz.
en aan zijne borgen, Jonker Jan van Schoonhoven en Robbrecht de
Loeze, a^heele kwijting voor eene som van een en twintighonderd
rijnsche guldens, zijnde de koopprijs van het huis en hove genaamd
Nieuw- Herlaer bij 's-Hertogenbosch, dat Jonker Anthonis en zijne
gezellin hadden verkregen tegen Jan de Juede en dat zij aan voor-
noemden Henrick van der Aa daarna hadden verkocht. Hierover
waren als schepenen waren Jan de Mol en Jan Spijsken.
144. 17 Mei 1452.
Willem, Jan en Anthonis, zonen van Jan WiUemszn. Stoeps, doen
voor schepenen van Eindhoven scheiding en deeling van de erfenis
van hunnen vader, van hunne moeder Yda en van Catharina, de
dochter van Nicolaes Wijnmans, — waarover als schepenen waren
^ Godevaert, zoon van Godevaert Lucasz. en Willem Arnts Noijkenszoon.
_ 36 ~
145. 30 Juli 1452.
Deken en Kapittel van de O. -L. -V. -kerk te Geervliet geven een
vldimus van een schepenbrief van Striene, gegeven na St. Jacobsdag
1450, waarbij Gerard Jacob'szoon, schout van Striene, overgeeft aan
Heer Pieter Meijs voor de kerk van Striene eene jaarrente van tien
Bourgondische Philips-schilden, gevestigd op land gelegen in het
Nieuwland van Striene, — waarover als schepenen waren Albert
Meertensz., Math^s Meertenszoon en Jan Hogenzoon.
146. 17 Febr. 1453.
Henrick van der Aa, als leenman en zijne moeder Anna van Schoen,
hoven, wednwe van Gerrit van der Aa, als lijftochteresse, dragen
op aan Henrick van Hueme, Heer van Perweijs, Herlaor enz., hun
leenheer, den tocht van het leen Nieuw Herlaer, gelegen onder de
parochie van St. Michiels Gestel, om Jonkvrouw Margriet, dochter
van Jan, heer van Bokhoven en Olmen, de aanstaande huisvrouw
van genoemden Henrick van der Aa daaraan te tuchtigen, het-
geen dan ook geschiedde. Hierover waren als mannen van leen
Reiner van Diest, Gerrit van Eijck, Henrick van den Golck en Gijs-
brecht 'sGreven.
147. 1 Juli 1454.
Jacob, zoon van Sijmon Weren, draagt over voor schepenen van
Heusden aan Heer Everaert van Goch, als prior van het klooster
St. Mariëndonck aldaar, een morgen land in de banne van Oudheus-
den, — waarover als schepenen waren Philips, zoon van Jan Amts
en Jan Maas van der Hulst. Hierin een vidimus van een schepenbrief
van Heusden van 24 April 1444, waarbij Adriaan, zoon van Peter
Vos, als momboir zijner vrouw Aleid, dochter van Symon Weren en
Hadewijch, dochter van denzelfde, aan Jacob, zoon van Symon Weren,
overdroegen de helft in voormelden morgen en in een huis met
hofstede, staande te Heusden in de Smeetstraat.
148. 4 Maart 1455.
Machtelt, weduwe van Amoldus, zoon van Jan Gerrits, draagt
over voor schepenen van 's Hertogenbosch aan Mr. Amoldus van
Weilhusen Junior ten behoeve harer kinderen Christina, Agneta,
— 37 —
Ee£Fe en Yda het vrachtgebnzik van de helft van twee en een halven
morgen land, gelegen in de parochie van Empel, welke helft haar
man verkregen had van Jan Janszoon die Bije van Engelen, — waar-
over waren als schepenen Lndolphus Bnck en (ïerardns Boest.
149. 10 Oct. 1455.
Henric Gijsbertez. van den Steen en sijne vronw (ïeertmid van
den Wande, de dochter van Henric Arendszn., verleenen voor sche-
penen van 's Hertogenboseh aan Lambert van Doeme Christiaansz.,
ten behoeve van Amt Beinersz. van der Locht, eene rente van drie
ponden op een paar akkers, gelegen te Elschot onder Schijndel, —
waarover als schepenen waren 6oesw\jn Toelinck en Jan Leenman
Janszn.
150. 5 Nov. 1455.
Dirck, zoon van Henric Wijnen, bekent voor schepenen van Heeze
en Leende aan broeder Art van der Aa, als procnrator van het
klooster de Haghe bij Eindhoven, schuldig te zijn eene jaarrente
van acht vaten rogge uit een huis en hof genaamd het Nnwenhais
en eenige perceelen land, ^- waarover als schepenen waren Art
Willems, Jan Michiels en anderen.
151. 2 Jan. 1456.
De Officiaal van het Bisdom Luik stelt aan Johannes Amelricus,
notaris te 's Hertogenboseh, om ten behoeve en op verzoek van
Ale^dis Back Arnoldns dochter, weduwe van Nicolaus van Maren
en begijn van het Groot- Begijnhof te 's Hertogenboseh, een vormelijk
testament te maken van hetgeen zy eertijds als haren uitersten wil
opgaf aan Philippus van Bonijnghen, notaris. Hij verlijdt diensvolgens
haar testament, waarbij zij allerlei kleinigheden vermaakte aan diverse
stichtingen, o. a. een zilveren lepel en eene kist, zeekist genaamd,
aan de lU. L. V. Broederschap te 's Hertogenboseh.
152. 21 Jan. 1457.
Henric Janse van Boert als man van Beien draagt over voor
schepenen der heerlijkheid Heeze en Leende aan Jan Dirkszn. van
Ghisenrode een stuk land aldaar gelegen, — waarover als schepenen
— Be-
waren Art Willemse, Jan Michiels, Jan van den Broeck, Jan Vors-
terman, Henric Beeckmans, Wouter Wouters en Jacob Graendoncs.
153. 2 Maart 1457.
Margriet, Lodewijcs Boets dochter, draagt over voor schepenen
van Olrschot aan Ooetstuwe, natuurlijke dochter van Jan van den
Doeme, eene rente van negen loopen rogge 'sjaars, gaande uit een
huis en hof in het Kerkhof te Oirsohot, welke rente zij verkregen
had van haren zoon Diederic, zoon van Goswijn, den zoon van Die-
deric Never, welke haar weder verkreeg van zijnen vader Goswijn,
— waarover als schepenen waren Diederic Jan Henricszoon, Butger
van der Vloeten, Mathijs Eemps, Dirok die Hoppenbrouwer, Willem
Butgerszoon van Audenhoven^ Wouter van der Velde en Andries
die MoUer.
154. 8 Maart 1457.
Claas Walborghe van Venloe en Hendrik van Oesen van Zevenum,
als man van Gatharina Walborghen, dragen over voor schepenen van
Deume aan Oerrit Zegers van Venloe de helft van een stuk land,
gelegen in de parochie van Deume ter plaatse genaamd de Kleine
Heijtraeck, — waarover als schepenen waren Dirck Maes, Peter
Snijders en anderen.
155. 16 Aug. 1457.
Jan Janszoon van Beerse draagt over voor schepenen van Eersel
aan Claas van den Venne eene erfpacht van tien loopen rogge zaads
op landerijen onder Ëersel, hem aan bestorven van zijne moeder
Lene, de dochter van Jan Snij wijn en Lijsbeth, de dochter van Jan
üdemans van Vessem. Hierover waren als schepenen Wouter, zoon
van Loeijs Bouwen Peters Boijenszn, Heijnrick Mertens enz.
156. 19 Oct. 1457.
Geertruid Qneens, huisvrouw van Peter Queens te Helmond, ver-
maakt met toestemming van haren man onderscheidene legaten aan
geestelijke en liefdadige gestichten te Helmond Het testament werd
opgemaakt door Petrus Sweerts, coadjutor of kapelaan van den pastoor
van Helmond.
— Z9 —
157. 10 Juni 1458,
Thomas Thomaszoon van der Zandvoort, als kooper van na te
melden huis, erkent openlijk voor schepenen van 's-Hertogenbosch
dat Oerard van den Kerckhove Hendrikszoon recht van vemadering
heeft op het hnis het Verken in de Hinthamerstraat aldaar, —
waarover als schepenen waren Jacobus van Berck en Henricns Noeden.
158. 10 Juni 1458.
Oerard Hendrikszoon van den Kerckhove doet afstand van zijn
recht van vemadering op het huis het Verken in de Hinthamerstraat
te 's-Hertogenbosch aan den eersten kooper Thomas Thomaszoon
van den Zandvoort, — waarover als schepenen van *s-Hertogenbosch
waren Jacobns van Berck en Henricns Noeden.
159. 9 Aug. 1458.
Batger van Arkel draagt voor schepenen van 's*Hertogenbosch
over aan Lambertas van Doeme ten behoeve der DL O. L. V.
Broederschap aldaar een cijns, gaande ait een hnis, staande aldaar
achter het kerkhof der St. Janskerk in zeker steegje, zich aitstrek-
kende van dat kerkhof tot aan de straat genaamd Weverholst, —
waarover als schepenen waren Symon vaü Oheel en Henricns Noeden.
160. 19 Nov. 1458.
Philips, Hertog van Bonrgondië, beleent Goossen Steenwech
Aemtsz. met de versterf van Osch en de daaronder behoorende
plaatsen Berchem, Heesch, Nistelrode en Lithoijen en het schrijf-
ambacht van Maasland,^ bij doode van Claes Loenmans, zijnen grootva-
der, behondens den tocht van Aemt Steenwech en Kataline Loenmans,
zijne onders.
161. 20 Oct. 1459.
Johannes van Hocolem Zibertszn. als weduwnaar van Hadewij
Oerritsdr van de Poll, draagt over voor schepenen van 's-Hertogen-
bosch aan Lambert Christiaansz. van Doeme, ten behoeve van
Zeijnse, Elisabeth en Agneta van Hoculem, nonnen in het klooster
van St. Geertmid te 's-Hertogenbosch, zijne dochters, den tocht in
de helft van eene rente van vier en twintig Fransche kronen, gaande
— 40 —
uit het huis van Zibert van Hoculem, staande in de Orthenstraat
aldaar, uit het goed te Spiker te St. Oedenrode, het goed die Brugge
te Neinsel en drie banken, die Zibertus van Hoculem had in de
Vleeschhal te 's-Hertogenbosc]i, — waarover als schepenen waren
Maarten de Rode en Johannes Steenwech.
162. St 'Catharinadag in Nov. 1459.
Verklaring omtrent de rechten door Jan Oem van Bokhoven
bezeten in de heerlijkheid Olmen.
163. {ahest). 8 Fehr. 1460.
Lucas, zoon van Lucas Godevaerts, draagt over voor schepenen
van Eindhoven aan Peter Hermans van Eijck zijn aandeel in den
Haghenbeemd in de parochie van Woensel, — waarover als schepenen
waren Oodevaert Jansz. en Jan Jan Pauwelse.
164. 12 Dec, 1460.
Peter, zoon van Peter de Decker en Aert, zijn broeder, doen
voor schepenen van Vught scheiding en deeling van goederen, hun
aangekomen van hunnen vader Peter, — waarover als schepenen waren
Jan Dirkszoon van Oapelle en Everaert Colenzoon van Berlicum.
J65. 12 Dec. 1460.
Peter die Decker Peterszoon draagt over voor schepenen van
Vught aan zijnen broeder Aert die Decker eene jaarpacht van een
malder rogge, gaande uit het land geheeten in die Allendonck,
gelegen in de parochie van Vught St. Peters. Hierover waren
als schepenen Jan Dirkszoon van Capelle en Everaert Colenzoon
van Berlicum.
166. 14 Nov. 1461.
Johannes Spiker Jansz. draagt over voor schepenen van *s-Herto-
genbosch aan Boudewinus Dirksz. Nemien een stuk land genaamd
het Gheerken in de parochie van Empel, hem bij koop aangekomen
van Petrus Steenwech, schout van Empel en Meer wij ck, — waarover
als schepenen waren Marcelintis van Veen en Wilhelmus van Wijck,
— 41 —
167. (abes^, 14 Sepi, 1462.
Philips, Hertog van Boargondië, geeft opnieuw nit aan de inwoners
▼an Liempde de heidens en vroeniens aldaar gelegen, zijnde hunne
brieven daartoe betrekkelijk bij den grooten brand van *s*Hertogen-
bosch in 1419 vernield geworden.
168a. 14 SepL 1462.
Philips, Hertog van Bourgondië, in aanmerking nemende, dat bij
den brand, welke in 1419 te 's-Hertogenbosch woedde, de brieven
of kaarten verbrand zijn, welke de goede luiden van Liempde in
het Godshuis van de Predikheeren aldaar hadden liggen, en waarbij
door zijne voorgangers en hunne rentmeesters aan hen de heiden en
vroentens van Liempde waren uitgegeven, geeft vidimus van die
brieven of kaarten en confirmeert, ratificeert en approbeert ze, met
bepaling, dat de goede luiden van Liempde voorschreven heiden en
vroentens ten eeuwigen dage zullen mogen gebruiken, mits betalende
de daarvoor bedongen geweest zijnde cijnsen. —
169. 17 Fehr, 1463,
Johannes Pels Maartensz. en Johannes van Outheusden, als man
van Fije, dochter van genoemden Maarten, dragen over voor sche-
penen van 's- Hertogen bosch aan Mr. Johannes Monix Jansz. een cijns
van twaalf ponden jaarlijks, gevestigd op de erven van Johannes
Heirte aldaar, zijnde die cijns door Oijsbrecht Bochart Peterszn.
verkregen van Gerard Duijsborch van Heusden, — waarover als
schepenen waren Gooswijn van den Hezeacker en Christiaan Becker.
170. 3 Nov 1463.
Lijsbet, Heilwich, Ida en Geertruit, nagelatene dochters van Jan
van der Hagen, den zoon van Ermgard Aarts dochter van der Hagen,
dragen over voor schepenen van St. Oedenrode aan Art de Lu
Coelenzoon drie gedeelten in eene erfpacht van zes loopen rogge,
gaande uit goederen gelegen onder Son, — waarover als schepenen
waren Art van Cuijck en Jan van Houthem.
171. 10 Dec. 1463.
Nicolaas, Heer van Assendelft, Heemskerk on Cralingen, begiftigt
Heer Jan Pieterszoon, priester, met de vicarie gevestigd op het slot
— 42 ~
Assumburg, opoDgevallen door het overlijden van Heer Adriaan yan
Ëgmont, verzoekende daartoe de goedkeuring van den archidiaken
van Utrecht.
172. 10 April 1464.
Lijbert, zoon van Willem Lijberts, draagt over voor schepenen
van 's-Hertogenbosch aan Goswin Heer, zoon van Govert, slachter,
een huis in de Vnchterstraat aldaar, — waarover als schepenen
waren Goswin van den Hezeacker en Christiaan Becker.
173. 15 Juni 1464.
Philips, Hertog van Bourgondiê, geeft octrooi aan Claes Leenman
om te beschikken over zijne leenen en goederen in Brabant gelegen.
174. 30 Juni 1464.
Johannes, Eaterina en Ëlysabeth van der Haghen, kinderen van
Pieter, dragen over voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan Aert
Golen Egidiüszn een cijns van zes loopen rogge, gaande oit goederen
in de parochie van Someren, — waarover als schepenen waren
Crispijn Becker en Wouter van Beerse.
175. Zondag Jubüaie 1465.
Dirck de Ghier draagt over voor schepenen van Driel aan Maas
vao Zeelem Jacobszoon een vierde in eene waard onder het gericht
van Driel, — waarover als schepenen waren Hendrik die B\je
Hermanszoon en Hendrik Brantszoon.
176. 20 Nov. 1465.
Karel, Hertog van Bourgondiê, geeft mandament aan den eersten
deurwaarder tot voortzettiDg van het rechtsgeding, hangende voor de
schepenbank te Woudrichem, over landen liggende in Altena, en
zulks ten verzoeke van Dirk van Haestrecht, Heer van Venloon.
177. 9 Dec. 1465.
lijne van Heemskerk, Vrouw van Noordeloos en van Oesthusen,
geefl met haren gekoren voogds hand Jan van Naerden aan (Hrit
van Assendelft, harer moeie zoon, eene stede en stoel in de kerk
van Heemskerk.
— 43 —
178. 13 Maart 1466.
Henricos Bredebaert draagt over voor schepenen van 's-Hertogen-
bosch aan Arnoldos Heijs twee renten uit den boedel van Budolf,
zoon van Alard die Leijdecker, nadat eerstgenoemde Heijs aan voor-
noemden Bredebaert had overgedragen de rechterlijke toewijzing,
welke bij vonnis van de schepenen van 's-Hertogenbosch was gedaan
ten behoeve van genoemden Heijs op grond van wanbetaling der
voorschreven renten, — waarover als schepenen waren Lodolf Back,
Bicold die Borchgreve, Oerard Bathenzoon en Maarten Glaaszoon.
179. 21 April 1466,
Claes van der Venne draagt over voor schepenen van Eersel aan
Jan Willemszoon Vos» ten behoeve van het St. Gatharina-altaar in
de kerk te Oirschot, eene erfpacht van tien loopen rogge zaads,
jaarlijks gaande nit landerijen onder Eersel, — waarover als sche-
penen waren Hendrik Loesen, Jan Hendriks, zoon van Meeus Willen,
en anderen.
180. ' 24 Mei 1466.
Heer Amelis, priester, Beinier en Beatrix van den Hoevel en
Johannes van den Ham, als gehnwd met genoemde Beatrix, dragen
over voor schepenen van *s-Hertogenbosch aan hannen vader Amelis
van den Hoevel hun aandeel in eene rente van tien en van zes
oude schilden, gaande uit eene hoeve gelegen te Udenhout in de
parochie van Oisterwijk, — waarover als schepenen waren (jerard
Sijmons en Henric van Kessel.
181. 24 Jan. 1468.
Broeder Matheus Colen, rector, en zuster Elisabeth Lemmens,
priorinne van het klooster O. L. V. in den Haghe bij Helmond,
bekennen voor dat klooster eene som van honderd en vijftig Peters
ontvangen te hebben van Heer en Meester Henric van Zomeren,
Heer Claes van der Poerten en Heer Gerrit Hoemken, als uitvoerders
van het testament van Meester Maarten van Zomeren, en zich te
verbinden daarvoor voor dezen jaarlijks een jaargetijde in dat klooster
te zullen honden en als het klooster zoude ophouden te bestaan, of
dat de nichten van Mr. Maarten daaruit zouden gaan, alsdan het
geld terug te zullen geven aan de genoemde executeurs, enz.
— 44 —
182. 13 Maart 1468,
Jan van Arkel als stadhouder van Qoossen Heijm, rentmeester
van den Hertog van Brabant, brengt openlijk in veiling land gelegen
in de parochie van Helvoirt, wegens wanbetaling van den ver-
scholdigden cijns, en wordt kooper Claes Woutersz. van den Staeck.
Hierover waren als leenmannen Jan Moniz, Melis van Boechem,
Butgher van Arkel en Amt Pels.
183. 31 Aug. 1468,
Wilhelmus Sterkens, poorter van Helmond, legateert met toe-
stemming van zijne vrouw Sophie eenige cijnsen o. a. aan de
parochiale kerk te Helmond en aan de vier bedelorden aldaar, bij
testament, verleden voor den notaris Henricus Dreijkort van Helmond.
184. 20 Mei 1469,
Goedstuwe, natuurlijke dochter van Jan van den Doeme, draagt
over voor schepenen van Oirschot eene rente van negen loopen rogge
'sjaars aan Lauwerijn Jacobse van Best, ten behoeve van Deken
en Kapittel van St. Peter te Oirschot. Hierover waren als schepenen
Willem van Catwijck, Henrick Hoppenbrouwer, Jan die Wolf, Dirck
Goossens, Gerart Maihijssen, Gielis Snellaert en Frank die Haest. —
185. 9 Nov, 1470,
Jan Steenweek, oud schepen van *s-Hertogenbosch, als gemachtigde
van den abt van Epternach, verlijdt Jacob van den Duijnen, zoon
van Adam van den Duijnen, met eenige tienden onder Osch, dezen
aanbestorven bij doode zijner moeder, dochter van wijlen Willem
Zoeners. Hierover waren als mannen van leen Aert van Vladeracken,
Jan van Raendonc, Jacob Steenweek, Jan Kemp en Daniël Noe.
186. 21 Fehr. 1471.
Lijsbet, weduwe van Wouter Scaubroecs, en hare kinderen dragen
over voor schepenen van Gestel aan Willem Cox Godevaertszn een
akker en beemd gelegen onder Gestel in de parochie van St. Lambrecht
te Blaarthem, behoudens eene rente van twaalf loopen rogge, daaruit
verschuldigd aan een altaar te Beek, — waarover als schepenen
waren Dirck Michiels van de Polbroeck en Jan Lambrechts van
Broechove.
— 45 —
187. Donderdag na O. L, F. Hemelvaart 1471.
Claes Jeliszoon de Hoeijmaker en Wendelmoet, z^jn wijf, vermaken
zich over en weder den tocht hunner goederen, — waarover waren
als Bchont der stad Utrecht Willem van Snellenbergh, en als schepenen
Hendrik van Gente de Jonge, Beemt Orawert, Johan Enijff, Lubbert
de Wael, Ernst Taete van Ameronghen, Jan de Coninck Jansz.,
Ernst van Drakenborch, Alfer Bu^jsch, Jan de Coninck, Willem de
Bosse, Dirk Bor van Ameronghen en Panwels van Malsen.
188. (abest) 20 Juli 1472,
Gijsbrechfc Kelremans draagt over voor schepenen van Gestel aan
Willem Goijaertsz, een stak van een beemd, gelegen in de parochie
van St. Lambertns Blaerthem, — waarover als getaigen waren Dirk
Miohielsz. en Lambertns, zoon van Broechoven.
189. 9 SepL 1472.
Broeder Ghijsbertns van Berlaer, investitns en pastoor der parochiale
kerk van Lieshout, religieus en kanonik van het Klooster St. Maria
der Praemonstratensers te Floreffe, verklaart dat ten overstaan van
hem en van Jacobus, zoon van Nicolaus van den Broeck en Henricus
Willemszoon van der Heyden, alsmede van meer andere mannen
Henricus Wijtwen ziek te bed liggende verschillende legaten ver-
maakte o. a. aan den Pastoor en den Koster vaii gezegde Kerk, aan
altaren in die Kerk enz.
190. 15 Sept 1472.
Goossen Steenwech Aemtsz. draagt op aan den Stadhouder en
mannen van leen van Brabant tegen zekere som twee mutsers land
met de vorsterij van Osch en het schrijfambacht van Maasland, ten
behoeve van Juffirouw Geertruid Steenwech, zijne zuster, wettige
huisvrouw van Hendrik Colen, onder voorwaarde dat als zij vóór
haren genoemden man zoude sterven zonder wettige geboorte na te
laten deze man zijn leven lang dat leen zal blijven behouden als
lijftochtenaar en dat daarna dit leen zal terugvallen op Goossen
Steenwech of zijne erven en nakomelingen. Geertruid Steenwech is
daarop met dit leen verleid.
- 46 —
191. 17 Maart 147 B,
Mechtildis van Espdonck, weduwe van Hendrik van den Hoevel,
draagt voor schepenen van *s-Hertogenbo8ch aan Rodolphos van den
Bome over twee kamers {duas cameras), gelegen bij de Lombarts-
bmgge aldaar, — waarover als schepenen waren Johannes Monix
Jacobszn en Johannes van Erp Amoldoszn.
192a. . 28 Juni 1473
Theodoms van der Horst, vicarius van de parochie-kerk van Vechel,
verkoopt aan Frank van Lange], ten behoeve van de O.-L.-V. -kapel
ter Heijden in de parochie Meerveldhoven, eene rente van twee
mudden rogge uit den tiend van Gemert te Zeelst, — waarover
waren als schepenen van 's-Hertogenbosch Amoldus van Campen en
Hermanus Coenen.
I93a. 5 Sept 1473,
Afschrift van een transportbriei voor schepenen van Oerle, waarbij
Heer Dirck van der Horst, vicarius van de kerk van Vechel, over-
draagt aan Vrank van Langel, ten behoeve van den Persoon van de
O.-L.-V.-kapel ter Lijnden te Meèrveldhoven, een mud rogge uit
den tiend van Gemert te Zeelst, — waarover als schepenen waren
Jan van Stadacker en Peter Gerit 's Hugenzoon
194. 27 Aov. 1473.
Heer Henric van der Aa, ridder, heer van Bokhoven, zoon van
Gerard van der Aa, belooft aan Heer Paulus van Zoem eren, prior
van het Convent de Haghe bij Eindhoven, ten behoeve van dat
klooster, — voor het geval dat Anna, Elsbena en Ermgardis, dochters
van wijlen Robertus 't Zloschen en van Elsbena, dochter van Gerard
van der Aa voornoemd, in rechten zouden willen opeischen een jaar-
geld van tien ponden zwarte toumoisen en een pacht van vijf mud
rogge, die genoemde Henricus op dezen dag aan gezegden prior heeft
overgedragen, — dat dan hij, Henric van der Aa, al die aanspraken
ten behoeve van gezegd klooster zal goedmaken met daaraan te
betalen 128 rijnsguldens, welke som hij van het klooster voor het
jaargeld ontvangen had; verbindende daarentegen het klooster zich
om, als het deze som ontvangt, aan genoemde dochters over te
— 47 —
dragen yoorschreven jaaigeld en roggepacht. Hierover waren als
schepenen van 's Hertogenbosch Qerard Kaijst en Jacob van den
Hoevel.
195. 17 Aprü 1474,
Johan Monick Maartenszn. onfcvangt in leen een rijdenden tiend,
gelegen onder Qemonde en St. Michiels-Gestel, ter plaatse genaamd
Thede, alsmede eene rente, gaande nit het goed de Pot te St. Michiels-
Gestel, van Johan van Erp Janszoon, stadhonder van den heer van
Hnmberconrt, Graaf van Megen. Hierover waren als mannen van
leen Frederic van Loe en Oerrit van der Snwen.
196. 18 Juni 1474.
Heer Ghijsbrecht van der Poirten, Heer Thomas van Berkel,
priesteren in de kerk van St. Jan te 's-Hertogenbosch, voor na te
noemen kanonïk, Heer Peter Beijen van Dijnslaken, biechtvader
van de Zusters van Orthen, en Heer Adriaan Slnijter, vicecnreijt
van de Begijnenkerk te 's-Hertogenbosch, voor na te noemen messen-
maker, doen als scheidslieden nitspraak over de geschillen gerezen
tnsschen Heer Jan Ghijzels, kanonik van St. Jan te 's-Hertogenbosch
en Jacob Stiphout, den messenmaker, betreffende moren, druppen,
goten, lichten, scheidingen, . enz. tnsschen hnnne erven. Partijen
verklaren zich aan die nitspraak te onderwerpen. Hierover waren
als getuigen Jan Moniz Jacobszoon en Jacob van den Heuvel,
schepenen van 's-Hertogenbosch.
197. 10 Jan. 1475.
Jan Rodijs en Alijt, zijne huisvrouw, dragen over voor schepenen
van Grave aan Claes Spaene een huis en erf aldaar, — waarover
als schepenen waren Jacob Vennezoon en Jan van Wamel.
198. 35 Jan. 1475.
Sandems Pieck van Bathenborch erkent voor schepenen van
's-Hertogenbosch dat Johannes Herinck Jansz. het recht van weder-
koop heeft van erven, gelegen in den Mortel aldaar, — waarover
als schepenen waren Petrus Steenwech en Henricus van Uden.
— 48 -
199. 25 Jan. 1475.
Johannes Her i nek Janszn. staat voor schepenen van 's- Hertogen-
bosch af aan Sander Pieck van fiathenborch, den zoon van Otto,
het recht op wederinkoop van erven, gelegen in den Mortel aldaar, —
waarover als schepenen waren Petras Steenwech en Henricus
van Uden.
200. 26 Fehr, 1475.
President en Raden van het Hof vka Holland bekrachtigen den
verkoop door Aelbrecht van Raaphorst van landen, renten en leenen
gedaan aan Jan van Assendelft. — (Betreft goederen te Monster,
specterende tot de vicarie op het altaar van St. Anna in de kerk te
Heemskerk).
201. 11 Mei 1475,
Sandems Pieck van Bathenborch, de zoon van Otto, erkent voor
schepenen van 's-Hertogenbosch, dat Johannes Keteler Hermanszn.
het recht van wederinkoop heeft van erven, gelegen in den Mortel
aldaar, — waarover als schepenen waren Rodolphas Dicbier en
Johannes Kanapart Janszn.
202. 11 Mei 1475.
Johannes Keteler Hermanszn. staat voor schepenen van 's-Herto-
genbosch af aan Sander Pieck van Bathenborch, den zoon van Otto,
het recht van wederinkoop van erven, gelegen in den Mortel
aldaar, — waarover als schepenen waren Rodolphus Dicbier en
Johannes Kanapart Janszn.
^03. Maandag na St. Maarten in den winter 1475
Heijmerich Snavel en Juffrouw Lijsbet, zijne dochter, doen voor
schepenen van Herpen scheiding en deeling van haar moeders goed.
Hierover waren als schepenen Gerit Lambert Aertse en PieterCoen
Henricsz.
204. 10 Febr, 1476,
Ghent Wouters, na te noemen, draagt over aan Joost van Weijburch
zeven hond lands gelegen in den ban Uitwijk in het land van
Altena, — waarover waren als richter van Uitwijk Oherit Wouters
^ 4d —
en als heemraden van Uitwijk Ciaes van Cronenburch, Tonis Ariaena,
Lanrens Simons en Peter Ariaense.
205. 19 Dec. 1476.
Johannes de Ouden verkoopt voor schepenen van *8-Hertogenbosch
aan Ida filia Gerardi dicti die Cnper een cijns van vier pond en
tien stoivers, gaande nit land te Berlicom, — waarover als schepenen
waren Johannes Waerloes Janszn. en Ghiselbertns Pels.
206. 6 . . ,1477.
Derick van den Gluten en zijne vrouw Geertruid dragen over voor
schepenen van Grave aan Johan van Cranenvelt en lijne erven een
hali huis met erf, zijnde het heele huis te Grave gelegen tusschen
het erf van Johan van Olmen, priester en dat van Ariaan Mersmans
en Henrick Quaijpapen. — Hierover waren als schepenen Luijken
Bidder en Zweder van den Sande.
207. :^9 Oei, 1477.
Johannes Willemsz. Glavijman draagt over voor schepenen van
's-Hertogenbosch aan Pleter Lambrechtszoon de Pottere eenen cijns
van twee ponden, gaande uit een huis, staande te 's-Hertogenbosch
in de Windmolenbergstraat en afkomstig van Johannes van Hall
Hendrikszn., weduwnaar van Deliana Pelgrom Gijsbrechts dochter,
die den cijns ten huwelijk had aangebracht. — Hierover waren als
schepenen Martinus van Bode en Hendrik Zanders.
208. e Sept. 1478.
Earel van Bourgondië geeft brieven van maintenue aan Dirk van
Haastrecht, Heer van Venloen, tegen Gijsbrecht van Dalem, die ten
laste van zijnen vader Paulns van Haestrecht wegens eene gepre-
tendeerde schuld van f 1500 goederen, gelegen in het land van
Altena, in beslag genomen had en daarna van het gerecht van Woudri-
chem bg verstek vonnis tegen dezen verkregen had, omdat deze toen
stervende was en dienteugevolge voor dat gerecht niet had kunnen
verschijnen, terwijl hij, Dirk van Haestrecht, dit evenmin had kunnen
doen, omdat hg toen in het buitenland was. — Behoudens evenwel
de kosten van bet défault. .
4
— 50 —
209. 10 Dec. 1478.
Johan» zoon van Johan Paawels, draagt over voor schepeDen van
Woensel aan Gerard, zoon van Art I^ijkens, eene pacht van acht
mudden rogge, gevestigd op landen onder Woensel, — waarover
als schepenen waren Aernt Lozen en Wouter Wouterszoon Hubrechts.
210a, 9 Juni 1479.
Bartholt, Heer tot Obergen, Ridder en ritmeester te Bommel en
Bommelerwaard, Claes van Haeften en Johan Clink, drossaard en
ritmeester te Leerdam, en Burgemeesteren der steden Nijmegen,
Zalt-Bommel en Leerdam verklaren uit naam van Frederik van
Brunswijk-Lunenburg, hertog, voorstander van het hertogdom Gelder
en de graa&chap Zntphen, het land van Arkel in dingtalen en
nederzate aangenomen te hebben.
211. 4 Nov. 1479.
Broeder Wolterus Smolders, prior, en het geheele convent van de
H. Maagd ten Hage bij Eindhoven maken wijlen Mr. Martinus van
Zomeren deelachtig aan al hunne goede werken en verklaren ont-
vangen te hebben eene som van vijftig guldens van den Heer en
Mr. Gerardus Hoomkens en Mr. Ni colaas van de Porte, kanonik
van St. Jan Ev. te 's-Hertogenbosch, als uitvoerders van het testament
van Mr. Martinus van Zomeren voornoemd.
212. 14 Febr. 1481.
Ida, weduwe van Thomas Thomaszoon van der Zandvoert, doet
afstand van haren tocht op een huis en erf gelegen te 's-Hertogen-
bosch in de Hinthamerstraat, ten behoeve van hare kinderen Gerardus
en Elisabeth, welk huis haar man verkregen had van Henricus van
den Kerckhove. Hierover waren Reijner van den Heuvel en Gode-
-fridus Zweders als schepenen van 's-Hertogenbosch.
213. 18 Octoh. 1482.
Henricus Stamelaert, zoon van Johannes Stamelaert de nastel-
meker, vestigt voor schepenen van 's-Hertogenbosch ten behoeve van
Katharina van Eertbrugge, de dochter van Johannes, eene rente op
een kamp van drie bunders te Empel, — waarover als schepenen
waren Johannes Kanapart Janszn. en Johannes van Aerle.
~ 51 —
214. 14 Maart 1484.
Wilhelmus van G^ldrop Zegersza. verbindt rich aan Heer Johannes
Gh^sels, kanonik van de St.*Jan8kerk te 's-Hertogenbesch, jaarlijks
te betalen wegens den verkoop door dezen aan hem gedaan van een
huis met erf en achterhuis, staande in de Hinthamerstraat aldaar,
alsmede van eene daarbij behoorende steenen kamer, pnt en steeg,
gelegen naast het hnis van Egidios de Porta, dat ie Pauw genaamd
is, eene rente van zeventien en een halven gnlden, gevestigd
op een hnis en erf in de Hinthamerstraat. Hierover waren als sche-
penen van 's-Hertogenbosch Theodoms de Borchgrave en Wilhelmus
van Ohent Wilhemszn.
215. 24 Mei 1485.
Frederic, broeder te Egmont, Heer tot Usselstein, tot Boeren, tot
Bosinghem en 't land van Cranendonck, verklaart, dat hij in bewaring
had gegeven aan Evert Baers te Nijmegen eene zangiojjnsche hoike
mift parlen gheetickt ende enen langhen rolden flueelschen tabbert, die hem
afhandig was gemaakt en dat hij die nu schenkt aan zijne zuster
van Bronckhorst, met macht om die voorwerpen als haar eigendom
tot zich te nemen.
216. 1485,
Aert Aelbrechts Stanbroeks draagt over voor schepenen van
Oirschot aan Yewaen Goijaarts van Dommelen een beemd, een bunder
groot, aldaar gelegen te Netelen, — waarover als schepenen waren
Claes Thomasz. van Audenhoven, Loeijth van Heersel, Dirck Ma-
thijszn., Franck die Haest, Aert Thomaszn. van de Ven, Jacob
Ansems van Ho velt en Oherart Oheerlincs van den Melcrot.
217. 29 Juli 1486.
Elisabeth, dochter van Jan Janszoon Spijker, draagt over voor
schepenen van 's-Hertogenbosch aan Hendrik Wiilemszoon Vos een
kamp land, gelegen onder de vrijheid dier stad ter plaatse genaamd
Kalenborcfa, behoudens een cijns daaruit verschuldigd aan de St. -Jans-
kerk aldaar, — waarover als schepenen waren Sijmon van Geel en
Theodoor van der Hijnden.
218, 21 Oct. 1486.
Amt van Lomme met Oerritken, z^ne huisvrouw, The^jman van
Craenvelt met Ërmken zijne vrouw en Betken, weduwe van Jan van
Graenvelt, dragen over voor schepenen van Grave aan (Sodert Volperts
een huis en eri aldaar, — waarover als schepenen waren Peter van
der Werken en Derk Baden.
219, 8 Maart U87.
Henricus, zoon van wijlen Johannes van Groelst, als man van
Johanna, weduwe van Budolf van Berkel, dragen over voor schepenen
van 's-l'ertogenbosch aan Jacob en Elisabeth van Berkel, kinderen
van genoemde Johanna en Budolf van Berkel, al hun recht van
vruchtgebruik op eene rente van drie mudden min een vat
rogge, gevestigd op het land genaamd Op Bersthet, gelegen in de
parochie van Deume, welke rente indertijd door Nicolaas Gerards-
zoon van Berkel was vermaakt aan zijne drie natuurlijke zonen
Henric, Goswijn en Budolf, en hem, van Berkel, aangekomen was
van Willem Udemans, — waarover als schepenen waren Ëngelbert
van Uden en Johannes Pijnappel.
220, 8 Maart 1487.
Jacobus en Elisabeth van Berkel, kinderen van Bodolphus van
Berkel en Johanna, dragen over voor schepenen van *8-Hertogenbosch
gemelde rente van drie mudden min een vat rogge aan Gerardus
van Berkel. Als schepenen waren hierover Ëngelbert van Uden
en Johannes Pijnappel. (Zie No. 219)
22L 19 Maart 1487.
Wouter Lambrechts Michielszoon, Jan Lambrechtszoon, Lambrecht
Lambrechtszn. en Lijsbet Lambrechtsdr., zoo voor zich als voor de
kinderen van Wouter en Marie, de dochter van Lambrecht Michiels,
dragen over voor schepenen van Woensel aan Jan Stoep Willemszn.
een huis en erf in de parochie van Woensel, — waarover als sche*
penen waren Gysbrecht Lambrechtszoon van Wolfswinkel en Willem
Willems Janszoon.
— 53 -
222. 16 April 1487.
Broeder Comelis de Bijcke, prior en het gemeen convent van
3t Paolns, genaamd het Boode Klooster, van de Angastijner-orde
in het bisdom Kamerijk en Wonde van Zonien bij Bmssel, geven
volmacht aan genoemden Comelis de Bijcke om te verkoopen eene
rente van vier ponden, staande op het hoekhuis van de Kerk- en
Torenstraat te 's-Hertogenbosch en eene rente van tien schellingen,
gaande nit een hnis in de Hinthamerstraat aldaar.
223. 11 Mei 1487.
Marcelios, zoon van Johannes Willems van Gestel, verleent voor
schepenen van 's-Hertogenbosch aan Herman, zoon van Johannes
Hermans, eene rente van negen ponden op twee en een half bnnder
land in de parochie van Maren. Hierover waren als schepenen
GFerardos Kntjst en Johannes van Vncht-
224. 19 Juni 1487.
Heer Henricns Dreijcort, priester, draagt over voor schepenen van
's-Hertogenbosch aan Mr. Henricns Pelgrom, ten behoeve van den
rector van het O. L.-V.-a]taar in de kerk van Helmond, tot het lezen
van zielmissen voor wijlen Amoldos Brem en Ermegard, de
hnisvronw van dezen, eene rente van een malder rogge, gaande o.a.
uit een huis en erf, toebehoord hebbende aan' Ootfried Nesten,
gelegen in de parochie van Mierlo, en door hem verkregen van
Ooeswijn en Henrick, zonen van Henrick Strikers. Hierover waren
als schepenen Oerardus Kuijst en Henricus van Uden.
225. 14 Juli 1487.
Oherlack die Rover, als schout van de grondheerlijkheid Gestel,
verkoopt en draagt over voor schepenen van Gestel aan Mathijs
Schenaerts, ten behoeve van het klooster de Hage bij Eindhoven,
eene ven genaaAid de Kolcven, gelegen bij Oisterwgk, wegens wan-
betaling van den daarop staanden cijns, verschuldigd door de kinderen
van der Aa ; zulks na het houden der vereischte proclamatiën; —
waarover als schepenen waren Willem Andries Scomanszoon, Willem
Borchmans, Hath^s Feijtmans en Wouter Ansems.
— 54 —
226. 10 Oct. 1487.
Johan van Hoeme, Bisschop van Lnik; Hertog van Bouillon en
Qraaf van Loen, stelt zijnen kamerling, Aert Moniz, aan tot zijnen
stadhouder in zijne Loiksche leenen.
227. 7 Jan. 1488.
. Anthonis en Servaes van der Donck, Jan Willems zonen, dragen
over voor schepenen van Eindhoven aan Jan, Aleite, Baten en
Dinghene, hun broeder en zusters, al het goed, dat hun van hunnen
vader Jan en hunne moeder Lijsbeth was aangekomen, — waarover
als schepenen waren Willem W outersz. SmoUeners en Peter Doerkens.
228. 8 Juli 1488.
Engelbert van Uden, Gerard van Eijck, Johannes Pijnappel en
Johannes Dach verlies, schepenen van 's-Hertogenbosch, verklaren
dat ten overstaan van hen Henricus Bredebaert overgedragen heeft
aan Godfried Houbraken Willemszn. een huis en erf in de Amt-
Berwoutsstraat aldaar, welk huis vroeger behoord had aan Johannes
van Audenhoven Willemszn. en aan genoemden Bredebaert gekomen
was, toen Jacobus die Witte het gerechtelijk had doen verkoopen
wegens wanbetaling van eenen daarop gevestigden cijns.
229. 18 Maart 1489.
Henric Jacobsz. van der Heijden draagt over voor schepenen van
Gestel aan Lijsbet, weduwe van Henric Bacs, een stuk land gelegen
in de parochie van St. Lambrecht te Blaarthem onder Gestel, — waar-
over als schepenen waren Comelis Schoemaker Janszn en Everard
Dirck Michielsz.
230. 21 Mei 1491.
Godert Volpertsz. geefb voor schepenen van Grave volmacht aan
zijn neef Heer Dirck Luw en aan Heer Goossen Schoen jj^ns, priester, om
zijn huis in de Hooftschestraat te Grave te verkoopen of te verhuren
en de roggepacht, die Dirck van den Gluijten daarop heeft, te
lossen, — waarover als schepenen waren Jan ClaeszQoo en Loef
Arentsz.
— 55 —
231. 27 Juli 1491.
Willem en Nicolaas, zooen van Nicolaas Oem van Bokhoven en
Petronella de Rover Willemsdr., en Wonter de Baez Hendriksz. als
man en voogd van Jonkvr. Cornelia van Bokhoven, hnnne znster,
maken scheiding en deeling van de cijnsen door hen van hnnne
onders geërfd. Hierover waren als schepenen van 's-Hertogenbosch
Johannes van Vncht en Amont Keijmp.
232. 15 Sept 1491.
Dirck die Borchgreve, zoon van Rycout Dirckz., vertijt ten be-
hoeve van zijn oom, Dirck Dirckszoon die Borchgreve, van eenige
leenen gelegen onder Oisterwijk en Tilbnrg, waaronder een steenen
hnisken met toebehooroD, leenroerig aan de Dnitsche orde, en een
hnis en hofstad gelegen te Berkel onder Oisterw^k, hem aangekomen
van zijne grootmoeder Jonkvr. Margriet Houtappels., weduwe van
Dirck die Borchgreve. Hierover waren, als mannen van leenen des
Hertogs, Willem van Os Willemszoon en Aemt van Weilhuzen.
233. 31 October 1491.
Godefridus en Amoldus, zonen van Johannes die Molner alias
Ghrgeelmeker, dragen voor schepenen van 's-Hertogenbosch over aan
Oosewinus van den Heseacker eene rente van twee ponden, gaande
uit goederen te Empel, — waarover als schepenen waren Godefridus
Groutart van Os en Wilhelmus Hagens.
234. ld.
Idem eene rente, gaande uit de Cortbeemden te Empel, — waar-
over als schepenen waren alsvoor.
235. 1 Maart 1492.
Wolter van Beeck Gosewijnsz. verleent voor schepenen yan 's-Her.
togenbosch aan Gerard van der Schueren, natuurlijken zoon van
Gerard van der Schueren, een cijns van vier ponden, op een huis
en erf, gelegen in de parochie van Erp, — waarover als schepenen
waren Anthonis Spierinc en Adam Roompot
— 56 —
236. 7 Juni 1492.
Henricus Stamelart vestigt voor schepenen van 's Hertogenbosdi
ten behoeve van Goeswinns van den Hezeacker een cijns van twee
pond op de Cortbeemden te Empel, — waarover als schepenen
waren Gbdefridos Grotart van Os en Ywanns Knijst
237. 24 April 1493.
Jacob Wouter Dirkszoon en Willem van Stralen, genaamd de
Asselt, timmerman, maken voor schepenen van 's-Hertogenbosch
eene overeenkomst betreffende eenen scheidingsmuur, staande aldaar
aan de Coepoortstraat, achter den oliemolen van genoemden Jacob
en het erf van Willem voornoemd. Hierover waren als schepenen
Oerrit Kuijst en Adam Boempot.
238. 18 Juli 1493.
Amont en Reijner, gebroeders, Ida en Goeswina, gezusters, kin-
deren van wijlen Goeswinns Eeijnersz., en Pieter Pieterse Comans
als man en voogd van Hillegond, dochter van Ooeswinus Reijnersz.,
dragen over voor schepenen van *s-Hertogenbosch twee morgen land,
gelegen in de parochie van Maren, aan Goswinus Hack, — waarover
als schepenen waren Gerard Kuijst en Adam Boempot.
239. 11 Sept. 1493.
Heer Godefridus Vestart, kapelaan der kerk van St. Jan Evangelist te
's-Hertogenbosch, maakt bij testament stichtingen in die kerk ten over-
staan van den kanonik en notaris Johannes Pavonis «wonende aldaar op
den Papenhulst bij het kerkhof van genoemde kerk, in verband met het
testament, door Lijsbet van den Tangerijt Butgersdr., weduwe van
Johannes van Os, poorter van 's-Hertogenbosch, in 1466 gemaakt.
Hierover waren als getuigen Henric Matheusz. van Zomeren, priester,
Johannes Herreman, Baldewijn Woutersz., Eustatius Lambert Pot-
terszoon, Oherlac, zoon van Johannes Bover, Henric Jan Cranenzoon
en Wolter Boudenzoon.
240. 7 Dec. 1493.
Henrick Goijaerts Verschuren draagt over voor schepenen der
heerlijkheid Heeze en Leende aan broeder Jan Jans Gerrits, priester
— 57 —
en procurator van het klooster die Hage bij Eindhoven, ten behoeve
van dat klooster, een akker gelegen te Heeze en Leende in de
parochie van Oeldrop ter plaatse Hoogeckers, — waarover als
schepenen waren Hap van Langbraken, Roef Boefsz., Henric die
Warst, Art Wespen, Jan Pompen, Dirk Wontersz. en Willem
Willemse.
241. 19 Maart 1494.
Franco van Langel draagt over voor schepenen van 's-Hertogenbosch
aan Mr. Henricns van Uden, als rector van de fabriek der kerk
van St. Jan Evangelist aldaar, eene rente van vijf en twintig ponden,
afkomstig nit de erflating van Aleid, haisvroüw van Tielman van
Engelen, inwoonster van 's-Hertogenbosch, — waarover als schepenen
waren Johannes Pijnappel en Raso Baassen.
242. 10 Sept. 1494.
Jan, zoon van WilUem Jannen Janszn. Dirckszoon van Gijsenroij,
draagt over voor schepenen van Heeze en Leende aan den prior van
het klooster de Haghe bij Eindhoven, ten behoeve van dat
klooster, zijn hois en erf, gelegen te Heeze en Leende in de
parochie van Oeldrop, alsmede een schepenbrief van Heeze en
Leende over een beemd, binnen die heerlijkheid gelegen, — waarover als
schepenen waren Wouter Goeijarts, Willem Heijmerics, Jan Gerits
en anderen,
243a. 's Anderdaags na St. Bamabe 1495.
Earel, Hertog van Gelre, geeft vrijgeleide aan de Bosschenaars en
den Heer van Bokhoven om ten getale van twintig personen en
twintig paarden naar Bossum te komen tot onderhandeling.
244. 10 Febr. 1496.
Wouter, zoon van Henrick van der Stake draagt over voor sche-
penen van Helvoirt aan Jan, zoon van Claes Bakelman en aan Wouter,
zoon van Claes van der Stake, eenen cijns van een half mud rogge,
gevestigd op een huis en hoeve, gelegen in de parochie van Helvoirt,—-
waarover als schepenen waren Jacob Loer en Gijsbrecbt Piers.
— 58 —
245. St. Dyonisiusdag 1497.
Peter van Aken en Bntger van Doeme, schepenen van Orave»
geven een vidimus van den brief van 21 Mei 1491, hiervoor ge
plaatst onder N*. 230.
246. 26 OcU 1497.
Heer Ooosen Janszoon, priester, draagt over voor schepenen, van
Orave aan Jan Dacroenx Jacobszn. een huis en erf aldaar, — waar-
over als schepenen waren Loef Arentsz. en Peter van Aken.
247. 31 Jan. 1498.
Jan, zoon van Jan des Smeeds van Zeelst, verleent voor schepenen
van Eindhoven aan Katarina Wijnmans Nicolaasdr. een cijns van
een mud rogge op een akker genaamd de Roestekker te Zeelst, —
waarover als schepenen waren Jan, zoon van Henric Panwels en
Jan Thomasz.
'248." Dag der Heilige Jonkvr. 1498.
Panwels van Znits en Leonart van Hoeck, schepenen van Grave,
verklaren nit een cedel gezien en gelezen te hebben, dat het hnis,
daar zaliger Johan van Cranenvelt in placht te wonen, verkocht is
met een last van twee pond alts, een pond payement en elf half
malder rogge 's jaars, enz.
249. 23 Aug. 1498.
Johannes van Hoeme, Bisschop van Lnik, als daartoe gemachtigd
door den Paaselijken Stoel^ geeft verlof aan rectors en fabriekmees-
ters van de kapel van St Anna te 's-Hertogenbosch, om op het
altaar van de H. Maagd en St. Anna missen te laten lezen door
een bekwaam of •j'egalier geestelijke, ofschoon genoemd altaar nog
niet was gewijd, en znlks met dispensatie van de provinciale en
synodale verordeningen.
250. 22 Sept. 1498.
Boelof. Oetagea, Jacob Spaen Claeszn. en Geertmid Aelbert
Qruijtersdr. getnigen voor schepenen van Grave, dat zij in 1407 te
— 59 —
Antwerpen op de Pinkstermarkt waren en dat toen aldaar Oodert
Volpaerts in hnnne tegenwoordigheid opgedragen heeft aan Andries
van Erckel, koopman in linnen, wonende te 's-Hertogenbosoh, om
▼oor hem te verkoopen zijn huis en erf, staande te Grave, hetsij
aan Jan Dncroenz, die met Oodert vuracr. dair aff ie woirden was
gewest, of aan iemand anders, die hem voor zijnen godspenning
25 goaden rynsgoldens meer zonde geven dan hij voor dat huis
betaald had. Vervolgens getuigden alsvoor Andries van Arokel
(Erckel?) voornoemd en Uken zijne hnis vrouw, dat zij voormeld
hnis met erf verkocht hadden aan Jan Dncroenz voornoemd tegen
denzelfden prijs, waarvoor Oodert voornoemd het gekocht had met
de 25 gouden rijnsguldens bovendien. En toen dit alles aldus ver-
kocht was, heeft Andries voornoemd zijne brieven geschreven aan
Heeren Derick Luwe en Goossen Janszn., priesters, dat zij Jan
Ducroenx in voorschreven huis en erf zouden vestigen, omdat zij
daartoe door Godert gemachtigd waren. Waarop voor schepenen
alsvoor verschenen zijn voornoemde priesters, die verklaarden met
den verkoop, dien Andries gedaan had, tevreden te zijn en dat zij
daarom Jan Ducroenx daarin behulpzaam wilden zijn. Hierover
waren als schepenen Rutger van Doerne en Peter van Aken.
251. 4 Febr. 1500.
Hoghaert Plochmans draagt over voor schepenen van Waderle en
Wedert aan Mr. Jan van Halen, priester, ten behoeve van het
klooster den Haghe bij Eindhoven, eene erfpacht van een mud
rogge uit een land genaamd de Rijt, gelegen te Waderle (Waalre), —
waarover waren als schepenen Dirok die Pueijter, Dirck van den
Wildenberch, Alaert Jansz , Ariaen Gobben en anderen.
252. 15 Febr. 1502.
Jan Goderts van der Bijesenrijt draagt over voor schepenen van
Waderle en Wedert aan Jan, zoon van Jan HeüHcks Goedens, eene
erfpacht van een mud rogge, gaande uit landen gelegen in de parochie
van Waderle, — waarover als schepenen waren Dirck van den
Wildenberch, Hogaert Janszn., Adriaen Gobben en anderen.
253. 2 Juni 1502.
Amoud Dirkszoon van Zoemeren draagt over voor schepenen van
— 60 —
's-Hertogenbosch aan Gooswijn van den Sloet eene jaarrente van
vijf ponden, gevestigd op een huis en erf te Alem. Hierover waren
als schepenen Johan van Vladeracken en Frans Toelinc.
254. 10 Aug. 1502.
Johannes van Hoeme, Bisschop van Luik, geeft verlof aan
Mechtild Toelijncz, weduwe van Johannes Keijmp, om in de kapel
van haar kasteel Seldensadt de mis door een bevoegd priester te
laten lezen.
255. 7 Juni 1503.
Robbrecht van Grevenbroeck, Heer van Venloen, verlijdt Adriaen
Willemszoon met vier morgen land onder Sleenwijk. Hierover
waren als leenmannen van Brabant Jan van Haestrecht, Heer van
Tilborch en van Goirle, en Hubert Janszoon.
256. 3 Maart 1506.
Anthonis Marcelis Bierenszoon, als man van Katrijne Godevaart
Gruijtersdr., draagt over voor schepenen van Eindhoven aan broeder
Henrick van Halen, prior van het klooster der Regulieren den
Haghe bij Eindhoven, eene erfpacht van een mud rogge, gaande nit
de helft van een land geheeten dat Bietbroeck in de parochie van
Sonewijck, — waarover als schepenen waren Jacob Lodewijk Haghe-
mans en Henrick IJewaenes.
257. 10 Oct. 1506.
Marcelis van Rriekenbeeck draagt over voor schepenen van
's-Hertogenbosch aan broeder Henrick die Vleminck| procurator
van het Regulieren klooster bij Eindhoven, alle rechten op een huis
gelegen onder Beek bij Aarle, en wel als gemachtigde van genoemden
procurator, die knightens vonnis van schepenen van 's-Hertogenbosch
wegens wanbetaling van cijnsen gemachtigd was dat huis te ver-
koopen, — waarover als schepenen waren IJewanus Kuijst, Lambert
de Wolf en Rudolph Noppen.
258. 18 Febr. 1507.
Jan Janse van Ghijsen maakt eene dading voor schepenen van
— 61 —
Eindhoyen met den Prior, Sabprior enz. van het klooster den
Hagke bij Eindhoven over een verschil ter zake van den verkoop
door hem aan dat klooster gedaan van een hnis en erf, gelegen
ter plaatse de Meel onder de heerlijkheid Heeze en Leende en
Geldrop, — waarover als schepenen waren Adriaen Jans Plateijn-
honwerszoon en Jan Comelis Schoenmakers.
259. 29 April 1507.
Heer Dirck Lnwe, priester en rector van het Heilig Sacrament
altaar in de St Ëlisabeth's kerk te Grave, c. s., dragen over voor
schepenen aldaar aan Jan Dncroes een huis en erf in de Hoofsche
straat aldaar, — waarover als schepenen waren Dirck Vaix en
Jan van der Voort.
260. 22 Mei 1507.
Pater Wouter Jansz. draagt over voor schepenen van Gestel aan
broeder Jacob van Meeuwen, als procurator van het klooster
den Haghe bij Eindhoven, ten behoeve van dit klooster, een stuk
land genaamd de Wassoert, onder Blaarthem bij Gestel gelegen, —
waarover als schepenen waren Ooijart Willems van Ghennip en
Jan Peterse.
261. 19 Aug. 1507.
Adam van der Duinen Jacobszoon wordt beleend met een tiend onder
Osch ten overstaan van Henricus van Esch als stadhouder der
leenen van den Abt van Echtemach en diens leenmannen Goossen
van Brecht en Henrick Oieliszoon.
262. 8t Maartensaoond 1507.
fleer Willem van Mijl, als rector van St.-Catharine's, Heer Jan
Touman, alB rector van St-Agathens en Heer Gerit van der Cluijten,
als rector van St.-Johannes-Evangelist-altaren in de kerk te Grave,
geven toestemming voor deken en kapittel van de St. ElisabethskerK
te Grave aan Jan Dncroes, om eene rente van een pond, aan ge-
noemde altaren verschuldigd en gevestigd op een door dezen verkoc
hnis, op een ander goed over te brengen.
— 62 —
263. 6 Jan. 1508.
Mechteld Toelijncz, weduwe van Johannes Eeymp, krijgt yer-
gonning van den Paos om in de kapel van de H. Maagd en den
H. Comelins, staande bij haar kasteel Seldensadt in het bisdom
Lnik, op de zon- en feestdagen door een bevoegd geestelyke water
te laten wijden en daarmede den zegen te geven.
264. 6 Jan 1508.
Mechteld Toelijncx, Vrouw van Seldensadt, weduwe van Johannes
Eeijmp, krijgt vergunning van den Pauselijken Stoel om in de
kapel, behoorende tot genoemd kasteel, het altaar door een bevoegd
priester te laten bedienen.
265. 31 Jan 1509.
Johannes Boesmont Gijsbertszn. draagt voor schepenen van 's-Her-
togenbosch aan Henricus van Uden over een vierde deel in eene
rente van twintig ponden zwarte toumoois, gaande uit het huis
(de Villa) 4e Empel, — waarover als schepenen waren A.rnoldus
Monik en Godefridus Sijmons. (N.B. Henricus van Uden voegde
hieraan als noot toe, dat het vierde in deze rente hem is opgedragen
ten behoeve der 111. L. V. Broederschap te 's-Hertogenbosch.)
266. 6 Juni 1509.
Pieter, zoon van Andries Janse, draagt over voor schepenen van
's-Hertogenbosch aan Budolph de Haen Jansz. een huis en erf,
gelegen aldaar in het straatje genaamd van Best, — waarover als
schepenen waren Maarten van Rampen en Everardus van Doéme.
267. 8 Aug, 1509.
Vele leden van het schrijnwerkers-, kuipers-, rademakers-, stoel-
makers- en beeldsn^jdersambacht te 's-Hertogenbosch, deponeeren
.voor den notaris Bax en getuigen de statuten van dat gilde en be-
loven die te zullen onderhouden.
268. 8 Sept 1509.
Maria Maes Boelantsdr. draagt over voor schepenen van Heeze
^n Leende aan haren zoon Jan Jansz. van den Broeck de lijfrogge.
— 63 —
die sïj verkregen had van Dirck Janszoon van den Broeck, — waar-
over als schepenen waren Jan Pompen, Daem Snoez, Henrie
Verbeeck, enz.
269. 31 Jan. 1510.
Raso Raesz. en Amoldns Panwels, schepenenen van VHertogenbosch,
geven een vidimus van een schepenbrief dier stad van 6 Nov. 1417,
waarbij Heer Willem van Ghent, Ridder, Heer van Meerw\jck, ver-
koopt aan Elisabeth, wedawe van Willem Bac, zoon van Mathijs,
Heer van Molengrave, eene rente gevestigd op landen te Aarle en
Ëmpel, — waarover destijds als schepenen waren Johannes Hoemken
en Petros Steenwegh.
270. 1 Febr. 1510.
Macharis Willemse draagt over voor schepenen van Eindhoven
aan Willem Stoops eene jaarpacht van vier vat rogge, gaande nit
een hopveld gelegen onder Woensel, — waarover als schepenen
waren Macharis Willemse en Peter Willem Wonterse.
27L 20 Maart 1510.
Erardns van der Marck, Bisschop van Laik, als daartoe van den
Panselijken' Stoel gemachtigd, geeft verlof aan* het klooster van
Su Anna te 's-Hertogenbosch om in de kapel van dat klooster,
staadde bij de Gevangenpoort aldaar, op een altaar, toe te w\jden
aan St. Christophoms, de mis te laten lezen.
272a. * Zondag Exaudi 1511.
Kaart voor het Schoenmakersgilde te 's-Hertogenbosch.
273. 18 Jan. 1512.
Petms van Quel Johanneszn. verleent voor schepenen van 's-Her-
togenbosch aan Hector de Bever, den bastaard van Rodolph de
Bever, een cgns, gaande uit het huis, genaamd het huis van Loon
in de Loeffstraat te 's Hertogenbosch, en uit de hoeve Zelichem te
Boxtel, welke goederen genoemde Petrus van Gael verkregen had
van Anthonius Hinckaert. Hierover waren als schepenen Johannes
van Erp en Albertos van Berckel.
— 64 —
274. Feria quarta p. d. St. Agnetae 1513.
Rutger de Haze met Wendel, z^*ne hnisvronw, dragen over voor
Burggraaf en schepenen van Nijmegen aan Otto van Heteren een
huis en erf in de Pepergas aldaar, — waarover waren voor den
Burggraaf Helias van Eek en als schepenen Petrus Andilien en
van der Lawijck.
275a. 1514.
Vijf brieven door Earel, Prins van Castilië (later Earel V), gericht
aan zijne gezanten te Parijs, den Graaf van Nassau en den Heer
van Sempy, handelende over hunne geloofsbrieven en bevelen be-
helzende over de uitvoering van den vrede van E^amerijk en over
's Prinsen huwelijk met eene Fransche vorstin, enz. De brieven
zijn gedagteekend 26 en 29 Jan., 7 en 15 Febr. en 2 Maart
1514 en door den Prins onderteekend ; de laatste met een eigenhandig
onderschrift betreffende het voorgenomen huwelijk.
276. Juni 1514.
Machteld Scheenkens Woutersdr. maakt te Vught testament voor
den notaris Gerardus Pistoris, — waarover als getuigen waren
Gijsbert Gijsbertsz. van B^nthum en Johannes van SijU.
277. 13 Nov, 1515.
Lauwrens van den Hout, timmermiaU; en Hendrik van Zomeren,
als scheidslieden door partijen daartoe verzocht, doen uitspraak over
een scheidingsmuur van een stal, staande achter het te 's-Hertogen-
bosch staand huis genaamd het Gulden Hoofb, die buiten het lood
gezonken was, —waarover als schepenen van 's-Hertogenbosch waren
Jan van Vladeracken en Corstiaen Coenen.
278. 15 Oct 1518.
Ewout Damen, als gehuwd met de weduwe Jan W^tvens, Tijman
Jan Cuperszoon, Jan Ciaesz. en Hendrik, Jan en Dirck W\jtvens
doen voor schepenen van Lieshout scheiding en deeling van de
goederen, hun aangekomen van Jan Wijtvens. Hierover waren als
schepenen Gerrit Jans, Bartholomeus Jan Gbosensz. enz.
— «5 —
279. 28 Jan. 1519.
Pieter Henrick Loesenzoon vestigt voor schepenen van Gestel aan
Willem Jannes Straets eene rente van vier Peters op een akker
land en beemd, gelegen te Blaarthem onder Gestel, — waarover
als schepenen waren Goijart Willemsz. van Gennip en Henric
Hannenzoon.
280. 8 Aprü 1520.
Comelis Willemszoon van Hamstede draagt over voor schepenen
van *s-Hertogenbosch, tegen nitkeering van renten, aan Hendrik de
flont een hnis en erf gelegen aldaar, hoek Markt en Kolperstaraat^ —
waarover als schepenen waren Amont Monix en Willem van Os..
281. 6 Juni 1520.
Mr. Lambert van der Voert, als man en voogd van Margarita,
dochter van Jacob Zeberts, verleent aan Johan van Berkel Gerardszn.
en Mr. Comelis van Weert ten behoeve van de benrzenstichting
van Mr. Wolter de Beka, doctor in de beide rechten, eene rente
van twintig gnldens op een huis te Hilvarenbeek. Hierover waren
als schepenen van 's-Hertogenbosch Gerrit (^erritse van Berkel en
Henric Pelgrom Dirksz.
282. 6 Juni 1521.
Extract nit het testament van Merten van Campen Aertsz. en
Geertraid van Dommelen IJwansdr., zijne hnis vrouw, gegeven door
den notaris Dani6l van Vlierden.
283. 24 Sept. 1521.
Claes Woutersz. van den Staeck, Gommaer Jansz. Poeijnenborch
als man van Jenneke, dochter van Wouter van den Staeck, Jan
Goossensz. van Uden van wege zijne zonen Wouter, Ariaan, Peter
en Maarten, die hij had van zijne vrouw, wijlen Agnes van den
Staeck Woutersdr. en Marck Willems Wijtman van w^e z\jne
dochter Mechteld, die hij had van zijne overleden vrouw Mechteld
Woutersdr. van den Staeck, doen voor schepenen van Helvoirt
scheiding en deeling van de goederen hun aangekomen van Wouter
van den Staeck en Zueteke z\jne huisvrouw, alsook van hunne moei|
5
Caihelijne van den Staeck, wedowe yan Hendrick van Deventer.
Hierover waren als schepenen Jan Wouter Olieslagers en Ariaan
Dirk Ghijsbrechts.
284. 30 April 1528.
Erardns van der Marck, Bisschop van Luik, vergunt aan de
provisoren der kapel van St. Anna te 'sHertogenbosch acht huisjes,
staande voor en achter die kapel, te verkoopen, om de kosten te
vinden tot herbouw en herstel van genoemde kapel.
285. 30 Aprü 1523
Ërardus van der Marck, Bisschop van Luik, vergunt aan de
provisoren der kapel van St. Anna te 's-Hertogenbosch eene rente
van twee en veertig guldens te verkoopen, om de kosten te vinden
tot herbouw en herstel van genoemde kapel, vermits daartoe de
opbrengst van gemelde huisjes niet toereikend bleek.
28Ö. 7 Aprü 1524:.
Johanna, weduwe van Wautger Qerritszn. Melis, draagt overvoer
schepenen van *s-Hertogenbosch het vruchtgebruik van een huis,
staande te Hintham in de parochie van Rosmalen, aan Gijsbert van
Tulden Johanszn., als man van Maria, Johan Strick Amoldszn., als
man van Geertruid en Johan van Gemert, als man van Geerbuig,
zijnde deze vrouwen de dochters van genoemde transportante en
haren genoemden man, geschiedende deze overdracht zoo ten behoeve
van haar zelve als van hare broeders en van haren minderjarigen
oomzegger Jan, — waarover als schepenen waren Johannes de Bever
en Anthonis van Achel.
287. 16 Juni 1524.
Jacob Hendriksz van Velpe vestigt voor schepenen van 's-Her-
togenbosch ten behoeve van Johannes Wouters Janszoon eene rente
van drie en een half pond op een huis en erf in de parochie yan
Empel, — waarover als schepenen waren Hendrik Dirkszoon Pelgrom
en Everard van de Water,
288. 27 Aprü 1525.
Octrooi door Keizer Earel V gegeven aan Dierck van Oss, wettigen
zoon van Jan van Oss, om te mogen beschikken over zijne leenen.
— 67 ^
289. 30 Mei 1526.
Vidimus door schepenen van LiUioiyen gegeven van een octrooi,
door Keizer Karel V 27 April te voren gegeven aan Dirck van Oss,
zoon van Jan van Oss, om te mogen beschikken over zyne leenen,
.met verklaring, dat genoemde Dirck van Oss sich verbonden faeeü,
uit kracht van dat octrooi, om Claes, zoon van Bntger Claaszn.,
te hnlp te komen ter zake van den verkoop door hem aan dezen
gedaan van een stok land onder Lithoijen.
290. 1 Nov. 1525.
De Staten van Brabant geven een rentebriefnitvanv^f en twintig
guldens jaarl^ks aan Mr. Henrick Pelgrom Dirkszoon.
291. 21 Juni 1530.
Egbert, zoon van Hendrik Willemse Vos, draagt over voor sche-
penen van 's-Hertogenbosch aazi z^ne znster Heilwich de helft in
een kamp lands gelagen onder de vrijheid van 's-Hertogenbosch te
Calenborch. Hierover waren als schepenen Lambert van den Broeck
en Gijsbert Pels.
292. . 2 Aug. 1531.
Adriaan Florisz., als gemachtigde van Marij van Haestrecht, vronwe
van Loon, draagt op aan de Leenkamer van Holland vier morgen,
geheeten de Cronwelsho&tad, gelegen bij de kerk van Sleentvijk,
ten behoeve van Oielis Scellaert. Hierover waren als leenmannen
Joost van Bijsw^jck Joostzn. en Claes Colf Hendriksz.
293. 16 Aug. 1531.
Henric Thonis Mathijsz. en Jan Oerardszn. Verschoijlen, schepe-
penen van Eindhoven, geven een vidimus van een transportbrief
voor schepenen van Aalst van 11 Febr. 1501, waarbg Oerard van
de Byt voor zich en als gemachtigde van Jan zijnen broeder en
Leene zijne znster, alsmede Thonis Jan Wont Ottenzoon en Jan
Henrick Hermanszn., als man van Geertmid, verklaring doen van
bdnne erfdeeling, — waarover als schepenen van Aalst waren Jan
Haeugree&, Begner van de Water en anderen. ' ,
- «6 ^
294. M Jumi 1532.
AfpaUuk, doohtar van Pietar Diriksz. van dan Sprangh, varbindt
Ekdi TOOT fichapenan van 's-Hertogenbosoli jegana Hailwig Voe
Hannakadr. aana rente vaa dria guldens, gaande mi ean stuk land
ondar Oalapbareh« gelagan ia de vr^heid van 'a-Hartogaaboadi, ens.,
afloabaar ie atallan voor vijftig galdanB, *«* waarover als achepenen
waren Evefardoa van de Water en Albartaa van Davenler.
295. 20 Sept 1532.
Instelling van twee jaarlijksche zielmissen in de kerk van St. Rn-
moldoa ie lüechelan voor den Kardinaal Willem van Enokevoort.
296. ^ Nav. 1532.
Hoogheemraden van Maasland geven ten verzoeke van Comelis
van Oss, sdiont van Maasland, beslisaingen omtrent liet opmaken
van den Maaadgk onder Litiioyen.
207, 13 Dec. 1532.
Jan Claes Panwelszn. vestigt voor schepenen van Hensden ten
behoeve van Jonkvrouw Elisabeth, wednwe van Mr. Aert Spiering
van Aalburg, een cijns op land onder Hedikhnizeni — waarover
als Bohepenen waren Claes fii^js Henricksan. en Bombout Godertazn.
298. 9 Maart 1533,
Ofaijsbert, zoon van Jan Ohijben Krijnsezoon met Heilwieh Schee*
makers, zijne huisvrouw en anderen dragen over voor schepenen
van Waderlee en Wedert aan broeder Rutgher van der Steghen,
als procurator van het klooster den Hage bij Eindhoven, een sche-
penbrief, bezegeld voor het gerecht van Waderle, inhoudende een
transport van goederen aldaar gelegen, — waarover als schepenen
waren Hoghart Jansen, Peter Oerritse en anderen.
299. 3 Juli. 1533.
Jaoobos en Johannes, zonen van Wilhelmns, den zoon van Jacoboa
Heelbrekers en van Mechteld van der M^len, verleenen voor aoh^
penen van VHertogenboach aan Jan Henricksan Su^skena een e$na
— M —
van vier galdens, op hmme Imdorpca te Houtert onder SchijndeU*—
waarover als schepenen waren Albertns van Berckel en Gerardos
yaa Berekel.
300. ia N9P. 1533.
Ogsberi Heïjm en Wabaaf van Exp WabaaÉm« iotwpaBMi ym
's-Hertogenbosch, geven een vidimus van een schepenfamf van VEhr-
togenbosch van Zondag na Maria-Hemelvaart 1868, waarbg Johannes,
Heer van Sevenborne, van Oranendonck en van Haps, aan Walter mun
Erp Leoszn overdraagt eene rente van honderd ponden, gaande nit
het dominium Boxtel, — waarover ala schepenen waren Johannes
Baudew^ns en Henricns Marckelain.
301. 12 Maart 1534.
Johannes, zoon van Wonter Jansen, draagt over voor schepenen
van 's-Hertogenbosch aan Jan Jansen van Beeck eene rente van drie
en een half pond, gevestigd op een huis en erf te Empel, — waar-
over als schepenen waren Godfried Sijmonsz. en Batger van Berkel.
302. 29 Jan, 1537,
Johannes van Utrecht Comelioszn. en zijne echtgenoote Maria Colen
Johannesdr. dragen voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan Wil-
lem Willemsen Godefriduszn. land over, gelegen te 's-Hertogenbosch
buiten de poort de Boom. — Hierover waren als schepenen van
's-Hertogenbosch Franciscos Bogart en Gerardos Michiels.
303. 21 Maart 1537.
Johan Philiptzoon Lippe van der Horst vestigt voor schepenen
van 's-Hertogenbosch ten behoeve van Johan van Boert, als man
en voogd van Elisabeth Jacobsdr., vroeger wednwe van Johannes
Zegens, en voorts ten behoeve van hare voordochter Elisabeth en
van Johannes Pijnappel, eene rente van zes gnldens op goederen
onder Zeelst en Strijp en op een derde in de tienden van Gemert, ge-
heven wordende onder Meerveldhoven, — - waarover als schepenen
waren Theodoros van Merevenne en Franciscos van der Cammen.
— 70 —
804. 21 Maart 1537.
Johannes Philips Lippe van der Horst draagt over voor schepenen
van 's-Hertogenbosch ten behoeve van Johannes van Boert als man
en voogd en voorts ten behoeve alsvoor eene rente van zes gnlden
gevestigd op landen te Zeelst en S trijp en op gemelden Ys tiend, —
waarover als schepenen waren Theodoms vim Merevenne en Franciscns
van der Caminen.
805. 23 Mei 1537.
Bm^sten Janszoon verbiïidt zich voor schepenen van Hemert
tot de betaling van tien Rijnsche guldens en acht halve stuivers
aan Jan Hendrikzn., — waarover als schepenen waren Baden Roelo&e
en Gkrrit Pieterszoon.
306. 12 Juni 1537.
Mr. Fran9 en Aert Spierinck van Aelborch dragen voor schepenen
van Hensden over aan mr. Henrick Fabri, deken van het Kapittel
te Heusden, ten behoeve van hetzelve, cijnsen gaande uit landerijen
te Iledikhuizeh, onder voorwaarden dat de Rapittelheeren daarvoor
missen zullen lezen voor de zielerust hunner ouders mr. Aert Spie-
rinck van Aelborch en Elisabeth van Eetroij en dat zij, op den
Oudheusdenschen dijk aan de twaalf oude groote mannen met hunne
moeder en aan de zes oude kleine mannen met hunne moeder van
den tempel van Oudheusden, staande op den Oudheusdenschen dijk en
aan de zes oude vrouwtjes, wonende op het Kerkhof te Heusden,
wittebrooden zullen uitdeelen, mits die oude mannen en vrouwen
op de dagen voor de missen gesteld zullen bidden voor genoemde
echtelieden. Hierover waren als schepenen Adriaan Anthoniszn die
Best en Joost van Weijborch.
307. 1 April 1539.
De Kardinaal Anthonius geeft aan Wilhelmus Duerlinck, klerk in
het Utrechtsche Bisdom, dispensatie van jaren tot het aannemen
.van sommige geestelijke bedieningen.
— 71 —
308a. 31 Jan. 1540.
Verklaring van schepenen van 's-HertogenboBch, dat Jan van den
Dangen, als blokmeester der huisarmen van en bg de Markt te
's-Hertogenbosch, een vonnis heefk wegens wanbetaling van een cijns,
gaande nit twee huizen met erven te Hintham, toebehoorende aan
Roelof, zoon van wijlen Jan Toelinck.
309a. 11 Fébr. 1540.
Engelken, weduwe van Jan van Ghent, koopt tegea een cijns een
huis genaamd de Croon, staande in de Hinthamerstraat te 's-Herto-
genbosch naast het erf van Amt Coolbomer.
310. Oct. 1540.
Jan van Merode, Heer van Leefdael, verklaart jegens Englebert
van den Dale, kanselier van Brabant, dat nu hem de heerlijkheid en
baronie van Leefdael, met recht om er den titel van te voeren, is
overgedragen, hij niet van dezen opeischen zal de rente van twee
duizend guldens 'sjaars, die genoemde kanselier ten zijnen behoeve
op die heerlijkheid gevestigd had en dat die kanselier zal mogen
blijven dragen den titel van voorschreven heerlijkheid, zoolang hij
kanselier zoude zijn.
311. 17 Nov. 1542.
Keizer Karel V machtigt de Meierij van "s-Hertogenbosch tot het
verkoopen en verzegelen van eene losrente van tweeduizend guldens,
uit aanmerking der schade, die zij onlangs geleden had, onder
anderen bij den inval der Franschen onder Maarten van Rossum.
Met het volgende transfix :
312 29 Nov. 1542,
Begenten der steden 's-Hertogenbosch, Helmond en Eindhoven en
der vrijheden van St.*Oedenrode, Oerle, Oisterwijk, Osch, Oirschot en
Hilvarenbeek verkoopen, krachtens bovenstaande machtiging, eene
losrente van achttien gouden carolus guldens aan Jan Dirckszn die
Becker en Hillegond zijne huisvrouw, wonende te Rosmalen.
— 72 —
318. 1 Nov. (Dec. ?) 1542
Regenten der steden 's-Hertogenbosch, Helmond, Eindhoven en
der vrgheden St-Oedenrode, Oerle, Oisterwijk, Oss, Oirschot en
Hilvarenbeek verkoopen eene losrente van zeven en dertig en een
halven gouden Carolas-galden aan Jan Bacx, rentmeester der domeinen
van Brabant te 's-Hertogenbosch. Met het octrooi daartoe van
Keizer Earel van den 17^®° te voren, transfix.
314. 13 Sept 1542.
Jan van Broegel, zoon van Willem, draagt over voor schepenen
van 's-Hertogenbosch aan de gezusters Mechteld Johanna en Sophie,
dochters van wijlen Hubert Hamer, eene rente van vier en twintig
guldens, gevestigd op huizen en erven in de St. Jacob- en de Ver-
werstraat aldaar, — waarover als schepenen waren Everardus van den
Water en Johannes die WolfP.
315. 9 Febr. 1543.
Jan Dirkszoon, als eigenaar van het huis het Verken in de Hint-
hamerstraat, te '-Bosch en Jan Hendriksz. van Welhuijzen, als eigenaar
vaü een daarnaast Marktwaarts staand huis, maken voor schepenen van
's-Hertogenbosch eene dading over een scheidingsmuur, — waarover
als schepenen waren Nicolaas van der Stegen en Rudolf van Eijck.
316. 6 Febr. 1544.
Jan Maartensz. Moens verkoopt in openbare veiling voor notaris
en getuigen aan Anthonis van Diepenbeeck Anthoniszn. een huis en
erf aan de Botermarkt te 's-Hertogenbosch, genaamd de Witte Helm,
— waarover als getuigen waren Qielis Doncker, Philips Vogels van
Maeseijck, priesters enz. Met een notarieel afschrift van eene akte
van vier dagen na Palmzondag 1544, waarbij genoemde kooper zich
verbindt aan genoemden verkooper eenen jaaalijkschen cijns te betalen
317. 27 Maart 1544.
Keizer Karel V bevestigt de privilegiën, door zijne voorouders
aan de vrijheid Oisterwijk verleend, met name die van Hertog
Hendrick in 1280, en van Jan in 1854.
— 73 —
318. Na St.'Jelisdag 1544.
Henrick Smaleveldfe en Anna, z^ne hmsvrouw, ten eenre en Dirck
Smit, cremer, met Hilleken zijne vrouw, ter andere zijde maken voor
schepenen van Nijmegen eene dading over hunne huizen in de
Borchstraat, — waarover als schepenen waren Bartholomeus die
Clair en Henrick Pels.
319. St.'Lucasdag 1544.
ArcDt Tuijsz. en Marie, zijne huisvrouw, dragen over voor sche-
peuen van Nijmegen aan Gerit Geurtse Becker een huis en hoistad
in de Pepergas aldaar, — waarover als schepenen waren Maarten
van Andelst en Bartholomeus die Claer.
320a. 13 Febr. 1545.
Johan van Brecht, ridder, schout van 'sHertogenbosch, schepenen,
gezworenen, raadslieden, die men noemt ledige luifden, dekenen van
de ambachten, een deel der goede knapen en al die gemejjne stad
van 's-Hertogenbosch geven eene nieuwe kaart aan het Bakkers-
gilde aldaar.
321. 19 Maart 1545.
Paulus Baess en Goswinus van Hedel, schepenen van 's-Herto.
genbosch, geven een vidimus van een schepenbrief van die stad van
1 1 Maart 1 544, waarbij Johannes Scraigen zich verbindt van een
huis en erf, gelegen in de Hinthamerstraat aldaar, een cijns te
betalen aan Johannes Dirkszoon van Waelre, — waarover als sche-
penen geweest waren Johannes van Baveschot en Goswinus, zoon
van Heer Johannes van Brecht, ridder. (Hierachter eene verklaring
van 20 Juni 1564, waarbij Eiisabeth, weduwe van Jan Dirckszn.
van Waelre voor dezen cijns kwijting geeft aan Willem Lamberts
van de Laerschot).
322. 5 SepU 1545.
Keizer Karel V bekrachtigt het verdrag, gemaakt iusschen de
stad VHertogenbosch en Walraven van Gent, Heer van Oijen en
Pieden, waarbij onder adderen het recht van in^ebod der stad op
— 74 —
Oijen en Dieden gehandhaafd wordt. Dit verdrag betrof een geschil
over eene schnld, welke Walraven van Gent aan gemelde stad had
wegens gelden van haar opgenomen door zijnen grootvader Willem
van Oent, die daarvoor de heerlijkheid Oijen gekocht had, alsmede
over eene schadevergoeding wegens het sloepen van het kasteel van
Oijen.
323. 3 Oct. 1545.
Willem van Scheinck en Johan van Boetbergen, burgemeester van
Nijmegen, maken eene dading voor Kanselier en Raden van Gelder-
land over het huis Poel wij ck, staande onder Gendt.
324. 10 Febr. 1546.
Voor Jan Zegers, Tielman Gijben, Michiel Jan Vaesz., Henrick
Loefs, Jan Joost Wontersz., Gerard Swesten en Mr. Henrick Jan
Philipse, schepenen van Heeze en Leende, verklaren Tielman Gijben
voornoemd, mitsgaders Henric die Hoeijmaker en Jan Buevens, als
gezworenen in de buiten-parochiën van Geldrop, dat z^ van het
klooster den Haghe bij Eindhoven ontvangen hebben achtien carolus
guldens, als aandeel voor hetgeen dat klooster te betalen had voor
brandschatting, opgelegd door Maarten van Rossum aan Geldrop met
de buiten-parochiën onder het gerecht van Leende gelegen.
325. 29 Maart 1547.
Jan van Brecht, ridder, schout, schepenen, gezworenen, raden,
die men noemt ledige luijden, en dekenen der ambachten der gemeine
stad 's-Hertogenbosch vernieuwen de keur voor het Smeden- en
messenmakersgilde aldaar. (Met eene bekrachtiging van die keur
door Aiexander Schimmelpenninck, hoog- en laagschout van 's-Her-
togenbosch en door hare regeering in 1693 gedaan).
326. 23 Aug. 1547.
Theodoricus Cornelissen verkoopt voor schepenen van 's-Hertogen-
bosch aan Rutger, zoon van Willem Rutgers, een cijns, gevestigd
op een huis, staande in de Vuchterstraat aldaar, — waarover als
schepenen waren Henricus Kuijst Gerardszn. en Laurentius Pelgrom.
^ — 75 —
327. 5 Nov. 1547.
Hendrik Bloeijman en Goijart van Vechel, schepenen van *sHerto-
genbosch, als daartoe bij keizerlijk octrooi gemachtigd, benoemen
Jan Scrage den Jonge, Hendrik van Uden Lambregtszoon, Hendrik
Keijmp, raden, en Nicolaas' Jan Alewijnszoon tot momboirs over de
onbejaarde kinderen van Jan Scrage den Oude, bij zijne vrouw
Elisabeth verwekt, met machtiging tot verkoop van een huis cum
annezis, staande in de Hinthamerstraat te 's-Hertogenbosch.
328. 9 Nov. 1547.
Dirk HankoDzoon draagt over voor schepenen van Heusden een
buis en erf, gelegen binnen die stad, aan Glaes Dirkszoon, — waarover als
schepenen waren Glaes Buis Henrickszoon en Jacob Willemszoon
van Kuijk.
329. 23 Nov. 1547.
Hendrik de Hont de Oude en Claes Oielissen verdragen zich voor
schepenen van 's-Hertogenbosch over eenen scheid iDgsmuur tusschen
hunne huizen in de Eolperstraat aldaar, — waarover als schepenen
waren Marcelis Heijmans en Jan de Wolff.
330. 26 Maart 1548.
Heilwich, dochter van Hendrik Willemse Vos, draagt over voor
schepenen van *s- Hertogen bosch aan Dirk Reijnerszoon van Meer
een kamp, gelegen te Calenborch onder de stads vrij held. Hierover
waren als schepen Everard van de Water en Franciscus Bogaert.
331. 3 Juli 1549,
Broeder Gideon van de Gk'acht, bisschop van Castorien, verricht
de priesterlijke tonsuur aan Dirk Dirkszoon van Meer, uit 's-Her-
togenbosch.
332a. 26 Nov. 1549.
Ten verzoeke van Adriaan van Mathenesse verklaren, bij wijze van
turba, voor schepenen van 's-Hage : Mr. Jacob de Jonge, Heer van
Baardwijk, Vincent Damasz, Heijman van de Ketel, Comelis Bart-
— 76 — '^
hoats, Jan Pltimeon, Arent van Duvenvoorde, Jan van Aijngaerde,
Dirck van Dnvenvoorde, Splinter van Archen, Heer van Oisterwijk,
Pieter, Heer van Boon, ridder. Dirk Gobel, Mr. Beijnier Moons en
Bondewijn van Ondekerke, op den eed als leenmannen van Holland
gedaan, welke de rechten zgn van een vazal, die een verlei heeft
verkregen.
333. 7 Dec. 1552.
Amoldus, zoon van Werner Janszoon van der Straten, als man
en voogd van Elisabeth, dochter van Amoldns, zoon van Andries
Oerardszoon van Arckel, schenkt mortis cansa yoor notaris en ge-
tuigen aan de fabriek van de St.-Janskerk te 's-HertogenboscU eene
rente van tien stuivers, — waarover waren Hendrick Loekeman als
notaris en als getuigen Heer Eijmbertus Henrickszoon van Oirschot,
priester en Aegidius Bormans van Hal» leek.
334a. 9 Juni 1553.
Een oud afschrift van de kaart van het Chirurg^'ns- en barbiersgilde
te 's-Hertogenbosch, gegeven door Jan van Brecht, ridder, hoog en
laag schout, alsmede door schepenen, enz. van 's-Hertogenbosch.
335. 17 Juli 1553.
Anna, weduwe van Hendrik van der Voert, met Comelissen, haren
maD, draagt over voor schepenen van Helmond aan Frans die Porte,
ten behoeve van de kerk van Helmond, eene rente gaande uit een
stuk land in de Meijestraat aldaar. Hierover waren als schepenen
Oielis Wijlars en Jan van Asten.
336. 18 Maart 1554.
Willem Hendrik Janse en Willem Hendriks, als momber van
Elisabeth Hendrik Janse, enz. dragen over voor schepenen van
Tuijl aan Hendrik Janse Amtz. en Fije, zijne huisvrouw» een kamp
genaamd de Claas Clessenkamp, gelegen onder Herwijnen. Hierover
Wftren als schepenen Johan van Asperen en Vuren en Melchior van
Meteren.
— 77 —
3*7«- 1555.
Rekeaüig der stad Breda over dit jaar. Hieraan ^jn toegevoegd
copién van: a. den brief, waarbg Geei-aert van Easseghem in 1326
aaa den Hertog van Brabant verkoopt de heerlijkheid Breda; 6. de
^holdbekentenis. in 1387 wegens geleend geld door Jan, Hertog van
Brabant, afgegeven aan Jan van Polanen, heer van Lecke en Breda,
met verpanding van de heerüjkheden Groot- en Klein Zondert, de
Hage, Sprundel en Nispen; c. den brief van 1350, waarbij Jan,
Hertog van Brabant en Godevaart zijn zoon. met consent van hnnne
dochter en zuster Johanna, aan Jan van Pohinen, heer van de Leek,
verkoopen de heeriykheid en het land van Breda.
338a. 2 Dec. 1555.
Uitspraak van Schepenen en Raad der stad 's-Hertogenbosch ten
verzoeke van Goijard, zoon van Gijsbert Bartenzoon. over het leggen
van eene looden goot op het dak van een huis in de Kerkstraat aldaar.
339a- 30 Dec. 1556.
Conditiën, waarop Dirck en Jan van (Jent. gebroeders, zoo voor
zich als voor hunne broeders Willem. Jan den Jonge en Wouter.
aan Jan van Veldhuizen een huis verkoopen, genaiimd de Kroon,
stuade in de Hiathamentraat te VHertogenboech.
340. 29 Oct. 1557.
Dirk Goyaartszoon van Morsvenne brengt voor notaris en getuigen
in openbare veiling^ in de herberg genaamd op Groenenborch, staande
aan de Markt te 's Hertogenbosoh, een huis genaamd de Leerze,
staande aldaar achter het Minderbroedersklooster en een huis ge-
naamd in St Pieter en Paulus, staande aldaar in de Hinthamerstraat,
en wel krachtens een schepenvonnis ten zijnen behoeve gewezen
wegens wanbetaling der daarop staande cijnsen. Hij werd kooper
der huizen. Hierover waren An dries Oems, als notaris, Amt van
Campen, als raad Mr. Jan' Broek, als secretaris der genoemde stad,
en Mr. Henrick die Bije en Jasper Broek als getuigen,
341. 3 Maart 1558.
Broeder Oregorios Sylvius, professor in de heilige theologie, vicarins
van het Luiksche bisdom, geeft de wijding van acoliet aan Dirk
van der He«r vaa VHertogenboscb.
~ 78 —
342. 8 Maart 1558.
Robertns van den Berg, bisschop van Luik, geeft zijne goedkeuring
aan de bevordering van Dirk van der Meer tot sabdiaken.
343. U April 1558.
Waltems, zoon van Jacob Gielens, als man en voogd van Maria
Geris, draagt over voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan Heer
Mr. Cornelis, priester, zoon van Oerard die Potter, eene rente van
zes en een halven gulden, gevestigd op een huis en erf, genaamd
de Corenbergh te Osch, — waarover als schepenen waren Franciscus
van Balen en Ooswinus van Brecht, zoon van Heer Jan van Brecht,
ridder.
344. 18 Oct 1558.
Berent Aertsz. draagt over voor schepenen van Tuijl aan Oerrit
Gielise vijfdehalven morgen land, geheeten de Olaes-Clessenkamp, te
Herwijnen, — waarover als schepenen waren Melchior van Meteren
en Henrik Janszn.
345. 31 Dec. 1558.
Ooijaert Hanrickszn., wonende op den Vnchterdyk te 's-Hertogen-
bosch, maakt zijn testament voor Johannes Back notaris en kapelaan in
de kerk van St. Jan Ev. te s-Hertogenbosch, — waarover als ge-
tuigen waren Roelof Petersz. en Henrick Aemtszoon.
346a. 27 Jan. 1559.
Jonkvrouw Comelia van Harflf, Vrouwe van Bochoven, weduwe
van Floris van Orevenbroeck, Heer van Bochoven, geeft machtiging
aan Oerard van Stenis, haren schout, om haar leen, groot dertig
morgen, in het land van Altena gelegen, te verheffen, — waarover
waren als schepenen van Bokhoven Jan Jansen en Joachim Jan
Peterse.
347. 26 Febr. 1560.
Philips II, Koning van Spanje, geeft aan de erfgenamen van
Jan Snoecx mandement van relief van termijn in hun rechtsgeding
voor schepenen van *s-HertogenboBch tegen Lenard Staels*
— 79 —
348. 15 Nóv. 1561.
Henrica Glaesdr. van Hoberghen draagt over voor schepenen van
Osch aan Claes A.ert Sandersz. een stuk land in de parochie van
Osch, — waarover als schepenen waren Oeris Gerrit Jacobs en
Ariaan Jans Loijen.
349a. 27 Dec. 1561.
Conditien, waarop Jan van Gent de Oade een hnis, genaamd de Croon,
staande in de Hinthamerstraat te *s-Hertogenbosch en belend aan
Willem Lamberts van de Laerschot, verkoopt aan Marcelis van Gasteren.
350. 6 Febr. 1562.
Bnrgemeester, schepenen en raad van Antwerpen getaigen, dat
Adriaan Williaerts, stoeldraaier aldaar, voor hen verklaard heeft, dat
Dirk van Strepe, stoeldraaier, geboren te 's-Hertogenbosch, gedurende
drie jaren bij hem zijn ambacht heeft geleerd en dat zoowel Nicolaas
Williaerts als Comelis van Biesthoven, gezworen dekens van het
stoeldraaiersgilde te Antwerpen, verklaard hebben dat genoemde
van Strepe de daarvoor verschuldigde rechten betaald heeft.
351. 1 Maart 1562.
De Staten van Brabant verkoopen eene rente van vijftig guldens
op de beden van Brabant, aflosbaar met achthonderd guldens, aan
Catarijne, dochter van Fran9ois van der Cammen.
352. 17 Juli 1562.
Philips n, Koning van Spanje, bekrachtigt de kaart van het
Eremersgilde te 's-Hertogenbosch.
353. 9 Juli 1563.
Voor Regenten van Antwerpen verklaren Franchois Gast, schrijn-
werker en oud-deken van het schrijnwerkersambacht te Antwerpen
en Jacob Bouwerix, zilversmid en buurman van genoemden Franchois,
mede wonende te Antwerpen, dat Roelof Dirksz., afkomstig uit Megen
bij 's-Hertogenbosch, gedurende twee jaren zijn leertijd als schrijnwerker
bij den eerstgenoemde hunner volbracht en het daarvoor verschul-
digde betaald heeft.
— 80 —
354. 29 JuU 1563.
Dekens en Ondermans van het sehr^nwerkersambacht te Antwerpen
verklaren voor Begenten dier stad, dat Boelof Dirkioon van Megen*
schrynwerker, wonende te *8-Hertogenbo8ch, zijn leertijd behoorlijk
bij genoemd ambacht volbracht heeft.
355a. 4 April 1564.
Henrick, zoon van Jan Henrick Willemszn, in den naam van al
de kinderen en erfgenamen van Herman van Campen» voor de eene
helft en Agnes, weduwe Jan die Bitter voor haar zelve en voor
Herman, haren zwager en konne kinderen voor de andere helft geven
kwijting aan Jaspar Boelo& voor 463 guldens als koopsom van drie
morgen land, gelegen in de Peper achter de Vliert onder Orthen.
356. 20 ApHl 1564.
De Staten van Brabant verkoopen eene rente van honderd guldens
op de beden van Brabant, aflosbaar met acht honderd guldens,
aan Dirck Be\jnierse van der Meer.
357. 25 Aprü 1564.
De Staten van Brabant verkoopen eene rente van honderd guldens
op de beden van Brabant, aflosbaar met zestien-honderd guldens, aan
Lambrecht, zoon van Dirk Aarts.
358. Dinsdag na Oculi 1564.
Gerij t Vermoeien en Aelheidt, zijne huisvrouw, dragen over voor
schepenen van Nijmegen aan Sijmon de Walbeick een huis en hofstad
in de Pepergas aldaar, waarover als schepenen waren Wilhelm van
Hoeckelom en Wilhelm Prick.
359. 2 Nov. 1564.
De Staten van Brabant verkoopen eene rente van vijftig guldens
op de beden van Brabant, aflosbaar met achthonderd guldens, aan
Erasmus van Houwelingen, goudsmid.
— 81 —
360. 6 Nov. 1564.
De Staten van Brabant verkoopen eene rente van fl 35 op de
beden van Brabant aan Jo'. Hendrik van Eijnhouts, ten behoeve
van de Jonkvm. Barbara en Kaibarina, dochters van Jor. Jan van
Baveschot.
861. 21 Maart 1565.
Agnes, dochter van Ariaen Janse van Uden, maakt haar testa.
ment voor Heer Wonter Mathijszoon van der Eist, vice-cureijt der
kerk van St. Jan Ev. en openbaar notaris te 's-Hertogenbosch, en
bespreekt onder anderen een legaat aan de fabriek dier kerk, —
waarover als getuigen waren Jan P^'nappel en Loef de Guijper.
362. 31 Maart 1565.
Anna Adams, weduwe van Sienr Jan Henrick Dirven, notaris te
Breda, draagt over voor schepenen dier stad aan Rombout 's Graan wen,
burger te Breda, een huis en erf genaamd eerst de Haan, daarna
de Pauw en later de Hoop, staande in de Lange Brugstraat aldaar,
— waarover als schepenen waren Willem Snellen en Johannes Da-
missen. Hieraan zijn gehecht zes vroegere transporten van dat huis.
363. 12 Mei 1565.
Jan Dresens en Elisabeth, zijne huisvrouw, dragen over voor
schepenen van Maastricht aan Henrick Noetsteck eene rente van
vijflig guldens op de stad Antwerpen, — waarover als schepenen
waren Nicolaes Vaechs en Johan Playoul.
364. 27 Juli 1565.
Begenten der stad Breda maken bekend, ten verzoeke van Jan
Gh>dert6z. van Meersel, schrijnwerker te 's-Hertogenbosch, dat voor
hen verschenen zijn Michiel Jan Ottenzoon van Galen, gezworene
van het Schrijnwerkersambacht te Breda, en Jan Anthonis Jan Wil-
lemse, schrijnwerker aldaar, verklarende, dat genoemde Jan Godertsz.
van Meersel zijne leerjaren behoorlijk volbracht heefl bij Stoffel van
Schaick, schrijnwerker te Breda.
6
365a. 29 Mei 1566.
Copie van de akte van fundatie van het Borger (thans het
Protestantsch) Weeshuis te *8-Hertogenboscb, alsmede van de ordon-
nantie van Koning Philips II van Spanje van 10 Jnni 1561 tot het
oprichten van een weeshuis aldaar. (Hierachter z^n gevoegd de ge-
drukte reglementen van het Burger Weeshuis, alsmede twee gedrukte
octrooien tot het oprichten van een Roomsch-Armenweeshuis te
's-Hertogenbosch d.d. 12 Februari 1778, met het reglement daarvan
van 26 April 1779 en eene naamlijst der regenten van dit wees-
huis lot en met 1844 ; een reglement of ordonnantie, waarnaar de
Itoomsche wees- en houwkinderen, zoomede de arme bejaarde men-
schen, die in het geheel aangeslagen zijn, binnen de stad Leiden
zich zullen hebben te gedragen).
866a. 1568 en 1572
Twee authentieke copiën van brieven van den Hertog van Alva
aan de Staten van Brabant (een over het generaal - pardon in
1568, de ander over zijn vertrek in 1572). — Hierbij bevindt zich
zijn portret.
367. 14 Sept. 1566.
Philips, Koning van Castilië, enz. verlijdt Adriaan Janszoon van
üijden met land onder Hedikhuizen en Maarland, hem aangekomen
van zyne dochter Agniesken, verwekt bij Janneken Sijmon Jansdr.,
zijne huisvrouw, — waarover als leenmannen waren Gornelis Oem
Hermansz. en anderen.
368. (zie n«. 367). 27 Sept. 1566.
Philips, Koning van Castilië, enz , verlijdt Adriaan Janszoon van
Uijden met land onder Hedikhuizen, hem aangekomen van Simon
Jan Wintkens, zijn schoonvader. Hierover waren als leenmannen
Reinier Pauwelsz , Claes Oem Hermansz. en Thomas Petersz.
369. 9 Febr. 1568.
De Staten van Brabant verkoopen eene rente van vijftig guldens
op de beden van Brabant, aflosbaar met achthonderd guldens,
aan de Jo^'. Mercelis en Aert, zonen wijlen Heer Jan van Brecht, ridder.
— 8S —
370. 24 Maart 1568.
Dirck van OreveDbroeck, heer tot Yenloen, geeft als grootvader en
momboir van Josina van Ghrevenbroeck, onmondige dochter van w^len
Floris van Orevenbroeck, zijnen zoon en Comelie van Herff» vrouw
tot Bokhoven, echtelieden, een vidimus van een brief van 3 November
1561, waarbij Gillis Schellaert, drossaard en stadhouder van de leenen
van het huis en heerlijkheid van Altena, Jkvr. Josina Florisdochter
van Grevenbroeck verlijdt met 28 roeden land, gelegen in het land
van Altena, waarover als leenmannen waren Aemt van Raveschot
en Jacob van Eyswijck.
371. 24 Juli 1568.
De Staten van Brabant verkoopen eene rente van tweeen veertig
guldens op de beden van Brabant, afiosbaar met vijfhonderd vier
guldens, aan Jaspar Hagens Janszoon.
372. 17 Aug. 1568.
De Staten van Brabant verkoopen eene rente van zestien guldens
tien stuivers op de beden van Brabant aan Daniel Machielszn.
373. 21 Oct. 1568.
De Staten van Brabant verkoopen eene rente van honderd guldens
op de beden van Brabant aan J^'. Jan Monicz.
374. 5 Jan. 1570.
Christoffel Gevaertsz. en zijne huisvrouw Henrica van Gerwen
WiUemsdr. dragen over voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan
hunne dochters Machteld en Elisabeth; echtgenoote van Comelis van
Neck, den tocht van een vierde in eene pachthoeve, gelegen te
Haanwijk onder St. Michiels-Gestel. Hierover waren als schepenen
Aemd van Campen en Jan van Hedel.
375. 5 Jan. 1570.
Vermits ChHstoffel Gevaertsz. en zijne huisvrouw Henrica van
Gerwen Willemsdr. den tocht, hun competerende van een vierde in
eene hoeve, gelegen in de parochie van St. Michiels-Gestel bij Her-
laer ter plaatse genaamd Haanwijk, hadden overgedragen aan hunne
— 84 —
dochters Mechteld en Ëlisabeih, de echtgenoote van Comelis van
Neck, in dier voege als die overdracht in een schepenbrief van 's-Herto-
genbosch beschreven staat (zie No. 374), zoo hebben voor schepenen
aldaar Mechteld voornoemd, genoemde Ëlisabeth, gehuwd met Comelis
van Neck en door dezen bijgestaan en gemachtigd, voor een vierde
gedeelte; Willem, zoon van Frans Henrickszn. en Anneken Willemsdr.
van Gerwen, Jan Dirckszn. van Hees als man van Lucie, dochter
van laatstgenoemde echtelieden, Henrick, zoon van dezelfden, voor
het tweede een vierde gedeelte ; Jan en Mathijs, gebroeders, zonen
van Ambrosius, den zoon van Willem van Gerwen, Daniel van Wijck
Dirckszn. als man van Arijken, Jan Janszn. van Wijck, als man
van Anneken, zijnde genoemde Arijken en Anneken de dochters van
genoemden Ambrosius van Gerwen, Lieven Peterszn , Comelis Ooms,
Jan Aelbrechtszn, korenkooper en Heniïck Ooms Ambosinszn., als
momboiren over Henricken, Pee ter, Pauwels en MarikeD, minder-
jarige kinderen van meergenoemden Ambrosius van Gerwen, voor
het derde een vierde gedeelte ; Nicolaas Savaeszn, als man van Eli-
sabeth, Andries Willemszn. van Flodrop, als man van Marijken,
zijnde genoemde Elisabeth en Marijken dochters van Jan Mericz en
Elisabeth, de dochter van genoemden Willem van Gerwen, Lieven
Peterszn., Comelis Ooms, Jan Aelbrechtszn., korenkooper en Henrick
Ooms Ambrosiuszn. als momboiren zoo over Elisabeth, minderjarige
dochter van Goijart Henrick Aelbrechtszn. en Peterken, de dochter van
Jan Heijnrickszn. en Elisabeth van Gerwen Willemsdr. voornoemd, als
over de zes minderjarige zonen van Heijnrick, den zoon van
Jan Heijnrickszn. en Elisabeth van Gerwen Willemsdr. laatstgenoemd,
voor het overige vierde gedeelte, verkocht de voorschreven hoeve
(welke in pacht was bij Corstiaan Laureijnszoon), tegen eenen jaar-
lij kschen cijns aan Roelof, den zoon van Arndt Vastaert. Hierover
waren als schepenen Arndt van Campen en Jan van Hedel.
(Nog eene akte, gelijkluidend alsvoor).
376. 9 Febr. 1570.
De Staten van Brabant verkoopen eene rente van vijftig guldens
op de beden van Brabant aan Heer en Mr. Christiaen van Schijndel,
priester en Rolifartszn. als momboirs over Boelofuen en Geertruid,
kinderen van Lenard van Schijndel, zijnde de rente losbaar met
zeshonderd guldens.
— 85 —
377. 26 Aug. 1570.
Henrick Pelgrom, zoon van Frans en kleinzoon van Mr. Hendrik
Pelgrom, die secretaris was der stad 's-Hertogenbosch, draagt over
voor schepenen dier stad aan Gregorins van der Meer, zoon van
Dirck Reinierszn, eene rente van zes gnldens, gevestigd op landerijen
onder Eersel, — waarover als schepenen waren Aemt van Campen
en Everardos Berwont
378. 18 Oct. 1570.
Lanrentins Metins. bisschop van 's-Hertogenbosch, als daartoe
gemachtigd, verleent eene aflaat aan (ïerard Janszoon, burger van
's-Hertogenbosch .
379. 2 Jan 1572.
Johanna dochter van Loewis Wijntkens, wednwe van Jan Ber-
naertsz. alias van Oosten, wonende te Berchem, draagt over voor
Mathijs van den Walle en Peter van den Sterke, laten van Hendrick
van Berchem, ridder, in zijnen laathove te Berchem bij Antwerpen
aan Dirk Wijntkens, haren broeder, alle hare rechten op de erfenis
van hare onders Loewis Wijntkens en Adriana, echtelieden, alsook
van de echtelieden Adriaan Janszn. van Uden en Marijke Wijntkens,
zijnde deze laatste hare zuster.
380. Dond. na Philippi en Jacohi 1571. (i Mei)
Oatharina, weduwe van Jan van Boeninghen, Heer Jan, Dirck,
Gerrit, Wijnant, Eva en Elisabeth van Boeningen, Heza van KoU,
Amt van Koll, Jenneken weduwe van Johan van Bracht en de kinderen
van laatstgenoemde weduwe dragen over voor schepenen van
Nijmegen aan Johan Koijts, snijder, een huis en hofstad in de
Pepergas, — waarover als schepenen waren Jan Poijn en Gerijt Kanijs.
381. 25 Mei 1571.
Jonker Willem die Borchgreve, Heer van Oerle en Merefelt, als
man en momber van Jfvr. Everarda van Nulant, dochter van Jonker
Everart van Nuland en van Jfvr. Adriana, dochter wijlen Jans van
Kessel, vernadert voor schepenen van 's-Hertogenbosch de tienden
van Gemert, geheven wordende onder Zeelst, tegen Nicolaas Wille-
— 86 —
brorts, — waarover als schepenen waren Jan van der Stegen en
Jan van Hedel.
382a. 26 Mei 1571.
Opgave van de opbrengsten van een derde van de tienden onder
Meerveldhoven, met vermelding der daamitgaande cijnsen.
383. 9 Juni 1571.
Nicolaas Willebrorts draagt over voor schepenen van Zeelst aan
Willemen de Borchgreve, Heer der vrijheid Oerle en Heer van
Merefelt, eene rente, gaande nit de tienden van Gemert, geheven
wordende onder Zeelst, — waarover als schepenen waren Oielis
Peterse en Daniël Lanwrense.
384a. 17 Aug. 1571.
Floris van der Mije als gemachtigde zijner zuster Zijburch van
der Mije verkoopt en draagt over aan zijn neef Adam van der Duijn
een rentebrief op de vijf groote Hollandsche steden: Dordrecht,
Haarlem, Delft, Leiden en Gouda, van zes ponden, — waarover als
getuigen waren J°', Albrecht van Schagen en J^^, Gijsbrecht van
Schoten.
385. 11 Dec. 1571.
Anna, weduwe Lambert Peterse, en anderen dragen over voor
schepenen der heerlijkheid Empel en Meerwyk een cijns van twee
guldens, gaande uit een huis en hof gelegen ter plaatse genaamd de
Grotewoert en uit land genaamd het Prieel, alles gelegen te Empel,
aan Jane en Grietge, dochters van wijlen Beemt Goertse. Hierover
waren als schepenen Dirk Willemse, Geert Luijcasse, Dirk Jan
Beijenzoon en anderen.
386a. 26 Dec. 1571.
Zijberch van der Mije bekent ontvangen te hebben door Floris,
haren broeder, van Adam van der Duijn, zijn neef, eene som van
honderd ponden voor eenen hem overgedragen rentebrief.
— 87 —
387. 11 Aprü 1572,
Bnrgemeesteren en schepenen der stad Ooes maken bekend, dat ten
verzoeke van Dierick Evertse, wonende te 's-Hertogenbosch, voor hen
gecompareerd zijn de dekens van het Schrijnwerkersgilde aldaar,
verklarende, dat genoemde Dierick Evertse E\jn leertijd in dat gilde
behoorlijk volbracht heeft.
388a. 16 Juni 1572.
Brief, door Adrianns Loeff, geschreven aan D. Theodoricus Spie-
rinck, abt van Bern, over oorlogsberichten nit dien tijd, voornamelijk
betreffende de overwioning door don Jaan van Oostenrijk op de
Tarken behaald.
389. 18 Juni 1572.
Wouter Jan Amtsz., voor zich en als vader en voogd over zijne
kinderen, draagt over voor schepenen van Uden aan Meeus Ooossens
eene plaats gelegen te Uden, — waarover als schepenen waren
Peter Verburcht en Doris Willemse.
390. 20 Jan. 1574.
Mazimiliaan, G-raaf van Oost-Friesland, Heer van Darbuy, Heeswijk,
Dinther, Schijndel, Berlicum, enz., verklaart op zijnen huize Heeswijk,
dat zekere hoeve, gelegen te Loosbroek, van hem te leen gehouden
door Jacob van Berchem en oudtijds genaamd geweest de hoeve van
Berze, voortaan zal zijn vrij en eigen goed.
391. 18 Mei 1574.
Butgher, zoon van wijlen Henrick, den zoon van wijlen Rutger
Jacobszn., timmerman, verkoopt voor schepenen van 's-Hertogenbosch
aan Antennen, zoon van wijlen Peter van Wel, molenmaker, een
huis met erf enz., staande aldaar in de Mortelstraat, — waarover
als schepenen waren Jan van der Stegen en Henrick floeren,
392. 7 Sept. 1574.
Laurentius Metsius, bisschop van 's-Hertogenbosch, verklaart Egi-
dius Peters Cangieter, Bosch burger, met de Kerk verzoend.
— 88 —
393. 17 Maart 1576.
Oregorias Dirkszoon van der Mere verbiDdt zich voor schepenen
van 's«Bertogenbosch, aan Catharina, weduwe van Anthonis van
Hou welingen, eene som van honderd vijf en veertig en een halven
gulden uit te betalen ten behoeve van hare kleinzonen Gerard en
Anthonis, onmondige zonen van Abraham, den zoon van genoemden
Anthonis en zijne genoemde vrouw Catharina, en wel voor hen in
eigendom en voor haar zelve in vruchtgebruik, — waarover als
schepenen waren Martinus Moins en Faulus W^juants.
394. J23 Maart 1576.
Mathijs Boemer draagt over voor schepenen van Nijmegen aan
Catrijn ter Horst twee schuldvorderingen, ieder van zeven en twin-
tigdehalve guldens, op Mathijs ten Fut, — waarover als schepenen
waren Aemdt Wichers en Derck van Rijswijck.
S95. 24 Juni 1576.
Philips n, Koning van Spanje, machtigt de Magistraat van 's-Her-
togenbosch om van het Kapittel van St. Jan en van de andere
geestelijkheid te 's-Hertogenbosch belastingen te vorderen.
396. 17 Juli 1576.
Henrik Gerrits, schout van Zeelst, Peter Joosten en Peter Jacobs
verklaren voor schepenen van Oerle aan J®"^ Willem de Borchgrave,
Heer van Oerle en Meerefelt, te voldoen elf mudden rogge en zeven
Caroli-guldens wegens pacht van tienden onder Zeelst, Veld- en
Meerveldhoven. Hierover waren als schepenen Amijs Claes en
Wilbort L\jbrechts.
397. 9 Oct. 1576.
Philips n, Koning van Spanje, geeft octrooi aan Lenart Joosten
en Elisabeth van Geffen, echtelieden, om over hunne leenen te
beschikken.
398. 13 Oct. 1576.
De Staten van Brabant verkoopen aan Geertrui d Elen en Katerina
die Ruijter, Zusteren van Orthen te 'sHertogenbosch, ten behoeve
— 89 —
van de kerk van dat klooster, eene rente van acht Garoli-goldens
op de beden van Brabant.
399. 3 Od, 1577.
Peter Henrick Zagers vestigt voor schepenen van Eindhoven ten
behoeve van Michiel Ratten Verhoeven eene rente van drie gnldens
op een akker land genaamd de Pachtakker, gelegen te Vlokhoven
onder Woensel, — waarover als schepenen waren Oerit Verschu\jl
en Roelof van Berkel.
400a. 1579.
Brief van Nic. Bmnijnck, secretaris van prins Willem den Zwijger,
aan van Deventer, schepen van *s-Hertogenbosch.
401. 31 Dec. 1579.
Gregorios van der Mere Dirkszoon draagt over voor schepenen
van 's-Hertogenbosch aan Catharina, weduwe van Anthoni Gerardszoon
van Houwelingen, het vruchtgebrnik, en aan Thomas Willemse, Rndolf
Noppen Arnoldszn. en Robbert van Bniheze, als voogden over
Gerard 1) en Anthonis, onmondige zonen van Abraham, den zoon
van Anthoni Gerardszoon van Houwelingen en genoemde Catharina,
den eigendom van eene rente, groot zeven en twintig guldens, gaande
nit een huis genaamd de Gulden Leer, staande naast het huis de Roode
Poort in de Hinthamerstraat te 's-Hertogenbosch, met recht van
aflossing, — waarover als schepenen waren Aemt van Brecht en
Godfried van Vlierden.
402. 7 Juni 1580
Koning Philips II van Spanje bevordert Mr. Gozewijn Batsen,
advocaat-fiscaal in den Raad van Brabant, tot raad-ordinaris in
dien Raad.
403a. 1581, 1582 en 1586.
Drie brieven van Ph. van Hohenlohe aan de regeering der stad
Hensden.
404a. 29 Maart 1581.
Wilhelmus, zoon van Goeswijn de Inbeeck, als man van Hedewigh,
1} Dezelfde als hg, die later vermaard werd onder den naam van Lekkerbeetje,
— 90 -
dochter van Jacob van der Leijden en Christina, de dochter van
na te noemen Adrianus, verkoopen voor schepenen van 's-Herto^n-
bosch na te melden cijns aan mr. Martinns Moins, in diens hoeda-
nigheid van proost der L. Vrouwe Broederschap te 's-Hertogenbosch,
— waarover als schepenen waren Wilhelmus de Borchgrave en Gre-
gorius van der Meer.
(Hieraan is gehecht een schepenbrief van 's-Hertogenbosch van
2 Juni 1525, waarbij Henricus, zoon van Martinus gezegd Broek,
verkoopt aan Adrianus, zoon van Zeger, die weder de zoon was van
Johannes Heliasz., een erfelijken cijns, gaande uit een huis met erf,
staande te *s-Hertogenbosch aan het Hinthamereinde tusschen de
beide poorten).
405a. 7 Aug. 1581.
Opsomming der landerijen, onderworpen aan de tienden van Zeelst.
Veldhoven en Meer veldhoven, gedaan ten verzoeke van Jonker
Willem de Borchgrave door Niclaeus Wilborts als president - schepen
van Veldhoven en Niclaeus Joesten als schepen van Meerveldhoven.
406. 24 Jan. 1582,
Openbare verkoop krachtens vonnis b\j uitgaan van kaarslicht
gehouden door den notaris Johan de Beerdonck in de herberg ge-
naamd Groenenborch te 's-Hertogenbosch van een huis, staande in
de Hinthamerstraat aldaar naast het huis genaamd de Knoop.
407. 9 Maart 1583.
Thonis Jacobs en Henricke van Oirt, zijne huisvrouw, dragen
over voor schepenen van Grave aan Leenert van Goch een huis en
erf gelegen bij St. ChristofPel aldaar, — waarover als schepenen
waren Luenis Verhorst en Jacob de Haes. Met twee transfixen.
408. 5 Nov. 1583.
Wilhelm van der Lindt, bisschop van Roermond, wijdt opnieuw,
op verzoek van de fabriekmeesters der St.-Annakapel te 's-Hertogen-
bosch, het altaar dier Kapel, toegewijd aan St. Anna, St. Joachim
en St. Josephus, hetwelk door de Beeldstormers ontheiligd was.
Hierbij worden als fabriekmeesters der Kapel genoemd Heer Petrus
— 91 —
Berchos Herselen, Willem van de Laarschot, Thomas Aben, Reinier
de Haze en Comelis Hicspoer.
409. 13 Oct. 1584.
Dekenen en gezworenen van het gilde der schrijnwerkers, kuipers,
draaiers en rademakers binnen 's-Hertogenbosch verkrijgen van de
regeeriog dier stad handhaving hanner onde voorrechten tegen de
niet gerechtigden tot die ambachten.
410. 21 Juli 1586.
Henrik van Oss, zoon van Willem Bottermans, draagt als man
van Mariken Janssen over voor schepenen van Osch aan Aert Jansen
van Uden eene hoeve, gelegen in de parochie van Heesch en lande-
rijen onder Heesch, Kessel en Naland, — waarover als schepenen
waren Claes Michielsz. en Hendrik Sijmonsz.
411a. 7 Maart 1587,
LfOttre dublicate de Philippe U, roi d'Espagne, aux magistrats de
la ville de Bois Ie Duc sar Vestaple et libre marché des hestes a
ccmes. (Hierbij zijn portret.)
412a. 6 Jan, 1588.
Brief van J. van der Velde, secretaris van 's*Hertogenbosch, aan
Chr. d'Assonleville, seigneur de Hanlteville, over eene invorderiDg
door den Koning van Spanje gedaan ten laste der stad *sHertogenbosch.
413a. 6 Maart 1588.
Philips graaf van Hohenlohe geeft te Oorinchem voor Peter van
Ohistelle c. s. vrijgeleide om door 's-Hertogenbosch naar Duitsch-
land te gaan. (Copie).
414. 1 Juni 1598.
De Staten van Brabant verkoopen eene rente van acht en twintig
goldens op de beden van Brabant aan Jonker Hendrik van Eindhonts.
415a. 1589.
Yerclaringhe van eenighe persoenen, die mede gerekend worden
onder de verraders ende schelmen, die Geertrnydenberghe vercoQl^t
onde overghelevert hebben,
— 92 —
416. 20 MaaH 1589.
De Raad van domeinen en finantiën te Bmssel bepaalt, dat te
's Hertogenbosch of op bet fort te Engelen zal worden ontvangende
tol van de scbepen, die Gorinchem passeeren en *s-Hertogenboscb voorbij
komen en stelt tot ontvanger daarvan aan Godefroi Abselons. Mede
onderteekend door C. van Grobbendonck.
417a. 23 Juni 1589,
Besluit van den Baad der stad *s-Hertogenbosch, dat alle hnizen,
staande binnen een der negen blokken van die stad, zullen worden
aangeslagen in de belasting tot goedmaking der kosten van reparatie
der brandbluschmiddelen, met dien verstande, dat de huizen, welke
watertrappen hebben, zullen worden gesteld op half geld.
418a. 19 Mei 1590.
Koning Philips van Spanje bepaalt op verzoek van Geerardt Willege-
mans van Bodenborch, reeds zes jaren lang gevangen zittende in een
besloten toren te 's-Hertogenbosch, dat de stukken van zijn proces
tegen 6 Juni 1590 onder inventaris zullen worden gezonden aan
Z. M. Raad in Brabant. Hierbij voorbedoeld request.
419a. 29 Sept 1590.
Rekening en verantwoording, gedaan door Jacob, zoon van Jan
Jacops, aan de regeering van *s-Hertogenbosch wegens zijne
ontvangsten en uitgaven, door hem over 1589 gedaan als meester
van de arme gevangenen, zittende op de Gevangenpoort te 's Her-
togenbosch.
420. 1 Juli 1591.
Testament van JufT. Catharina Bolles, geboren te Nieuwerkerke
in Vlaanderen en wonende te Londen, huisvrouw eerst van Fabiaan
de Vliet en thans van Wolfert van Bij Ier, te Newington verleden
voor den notaris Tijpoots en getuigen.
421a. 14 Aug. 1591.
Brief van den Raad van State aan den Heer van Risoort over
het plunderen door zijne ruiters van het hospitaal te Mierlo, in
strijd met de gegeven pauvegarde.
— 93 —
422. 15 Aprü 1592.
Openbare verkoop, krachtens vonnis gehouden bij : uitgaan van
kaarsen in de herberg St.*Nicolaas aan de Groote Markt te 's- Her-
togenbosch door den notaris Johan de Beerdonck, van een huis
staande te 's-Hertogenbosch in de straat genaamd Dravel gits.
423. 3 Juni 1592.
Bevel van den Koning van Spanje aan de Regeering van 's*Herto-
genbosch om ter bescherming van de inlandsche lakenindustrie te
doen afkondigen, dat de Engelsche wollen stoffen, welke zich al-
daar bevinden, tegen betaling zullen worden gekeurd.
424. 3 Mei 1593.
Willem Michie] Rutten draagt over voor schepenen van Woensel
aan Henriken Peterse te Strijp eene rente van drie Rijnsche guldens,
gevestigd op een stuk akkerland genaamd de Pachtakker, gelegen
te Vlokhoven in de parochie van Woensel, — waarover als sche-
penen waren Peter Jan Wouterszn. en Jasper Aertsz.
425a. 1593 - 1593
Vijf origineele stukken betreffende een rechtsgeding voor schepenen
van 's-Hertogenbosch over tooverij gevoerd tegen Lijsbeth, huisvrouw
van Th^s Janszn van den Wolfberch.
426a. 8 Sept 1593.
Jonkvrouw Josine van Orevenbroeck met haar voogd Willem
Pruijsser verheffen een leen, groot achtentwintig roeden in het land
van Altena, haar aangekomen bij doode van haren vader Floris van
Orevenbroeck, blijkens extract op bovengemelde dagteekening uit
het leenregister van Altena folio 23 genomen.
427 a. 3 Juni 1594.
Kennisgeving aan de Regeering van 's Hertogenbosch, gedaan
door Floris van Eijck genampt Berkel en B. van Eijck, dat zij ge-
weigerd hebben op te treden als executeurs - testamentairs van
wijlen den hoer van Rixtel en dat zij het daarom niet noodig ach-
ten voor haar te verscbynen op het verzoek door N. Oudart
— 94 --
gedaan, biddende zij mitsdien' om 't groot peryckel des weechs ende
noodeloose costen te schoutoen, oock met onsen eijgen affairen nu seer
geoccupeert zynie, ons in desen voor geexcuseert te houden,
428a. 24 Juni 1594.
Oad afschrift van de ordonnantie voor de lint- en passementwerkers
binnen 's-Hertogenbosch.
429a. 8 Juli 1594.
Extract nit de propositien en resolutien gedaan binnen de Baronie
van Boxtel door de Gecommitteerden van de vier kwartieren der
Meierij van *e Hertogenbosch (betreffen zaken van oorlog).
430a. 10 Nov. 1594.
Brief van Aartshertog Ernestns van Oostenrijk betreffende vrijdom
van elke belasting voor de materialen, door de regeering van 's-Her^
togenbosch aangekocht voor den opbouw harer kerk en huizen.
(Hierbij zijn gevolgd vier portretten van dien aartshertog).
431a. 18 Juli 1595.
Brief door Chrlstoffel Mondragon over oorlogszaken geschreven uit
het kamp te Eindhoven aan de Magistraat te 's-Bertogenbosch.
432a. 1595.
Klacht door het Bakkersgilde te 's-Hertogenbosch b\j de regeering
van die stad ingediend wegens haar verbod aan de bakkers om
granen te verkoopen voor twaalf uren.
433a, 1595.
Verklaring, door de ingebieders Willem Danckers en Comelis
van Boij afgelegd omtrent henne bestekenisse van den gevangenisknecht
aengaende zijn dienst op de Gevangenpoort (te 's-Hertogenbosch) te
doen.
— 95 —
434. 19 April 1595,
Lenart van Goch en Alken Wijnen zijne hoisvronw, dragen over
voor schepenen van Grave aan Metken Moeren van Cuijok een hnisje,
staande in een straatje, ingang hebbende in de Hoefsche Straat, —
waarover als schepenen waren Art Schers en Hendrick Bnngelers^
435. J20 April 1596.
Geertrui d van der Meer, dochter van Gregorias Dirkszn van der
Meer en Heilwich Pelgrom, de dochter van Fran^hoijs Henrickszn.
Felgrom en Margriet Eemps ; Goijaart Pijnappel Marceliszn., als
man van Johanna van der Meer, dochter alsvoor en Lambrecht
Paijman Bondewijnszn., als man van Franchoise van der Meer,
dochter alsvoor, doen voor schepenen van 's-Hertogenbosch erfschei-
ding van de cijnsen, behoorende tot den boedel harer moederlijke
grootouders Fran^hoijs Hendriksz. Pelgrom en Margriet Eemps en van
die, welke door hunne momboirs voor haar gekocht waren, — waarover
als schepenen waren Gooijaart LoefP en Dirck van Vechel. Verdeeld
werd o. a. een c^jns uit een^hooghuis, genaamd de Gulden Bodem,
staande in de Orthenstraat te 's-Hertogenbosch op den hoek van
bet straatje van Best.
436. ^1 Mei 1596.
Nicolaas van Geffen draagt over voor schepenen van Aavenstein
aan Gerrit Hennes een erfbrief van een huis en erf, gelegen in de
Hoofsche straat te Grave, — waarover als schepenen waren Jacob
Butten en Gijsbert Beiners.
437. 33 Juli 1596.
Ghisbertus Masius, bisschop van 's-Hertogenbosch, vergunt aan
het klooster van St.-Geertruid aldaar eene rente van twintig guldens
op de beden van Brabant aan te nemen in de plaats van een cijns van
gelijke waarde, gevestigd op landen, toebehoorende aan JufPer van
Campen en gelegen onder Oirschot, Vught en buiten de vrijheid
van 's-fiertogenbosch.
- 96 —
438a. 29 Juli 1696,
Schepenen, burgemeesters, gezworenen en gemeine raden van de
vrijheid van Osch en de dorpen van Heesch, Nistelrode, Dinther,
Hees wijk, Berlicum Rosmalen, Naland, Lithoijen, Kessel, Maren,
Alem, Empel en Berchem maken eene overeenkomst over het afvaar-
digen van hunne vertegenwoordigers naar de kwartiervergadering
van Maasland, enz.
439. 15 Sept. 1596.
Peter Adriaense, als man en momboir van Juff Margarite, zijne
huisvrouw, dochter van wijlen Jonker Jan van Oudheusden, geeft
voor schepenen van Lith volmacht aan Mr. Jacob van Berchem tot
den verkoop van het secretaris-ambt en de vorsterij van Maasland.
Hierover waren als schepenen Herman Henrickszn Clingh en Peter
Henrickszn van Thefelen.
440. 20 Nov. 1596.
Gerard, zoon van Jan Willemszoon, als weduwnaar van Margriet
de Heldt, verklaart voor schepenen van 's-Hertogenbosch, dat Oregoris
van der Meer, raadsheer aldaar, in hoSfdsom en met den achterstand
een cijns van zes guldens geheel afgelost heeft, zooals hij verschul-
digd was ingevolge bijgevoegde schepenakte van 17 Juli 1540.
44 ia. 3 Jan. 1598.
Brief van Floris van Brederode, gouverneur van Heusden, aan
Schout en regeerders van *s-Hertogenbosch met verzoek te willen voor-
komen, dat de muiters, liggende te Herenthals, de inwoners van het
land van Heusden brandschatten» daar hij het anders zal verhalen
op de pachters en onderdanen der^stad 's-Hertogenbosch.
442. 4 Maart 1598.
Joflfrouw Everarda van Nulant, weduwe van Jonker Willem de
Borchgrave, en haar zoon Jonker Everardt de Borchgrave herroepen voor
schepenen van 's-Hertogenbosch de beleedigende uitdrukkingen, door
hen in eene akte van appel, opgemaakt door den notaris Jan Schen-
ckels, gebezigd tegen Mr. Marten Moins, Henric Jansen van Gestel,
Mr. Willem van Reijs, pensionaris, en Mr. Herman van Heumen,
gezworenen en raden dezer stad, als zouden dezen onrechtvaardig
— 97 —
gehandeld hebben als commissarissen in een geding, door Ooossen
Adriaens, Jan du Bercke, Hendrik Houbraken en consorten» soldaten
in de compa^ie van wijlen Jonker Jan de Borchgrave, kapitein
te 's-Hertogenbosch, gevoerd tegen genoemde retractanten als erfge-
namen van dezen Jan de Borchgrave en als zouden zij valsche en
versierde calamniën en malitiën geschreven hebben aan den aaditear-
generaal van Z. M. leger; wordende de retractanten op intercessie
van den Heer Anthonij van Grobbendonck en anderen van vervolging
deswege ontslagen, — waarover als schepenen waren Aernt van
Broeghel en Gooiaert van Engeland.
443. 2r Aprü 1598,
Heer Jacob van Brecht, ridder, Heer van Hagoirt, hoog en laag-
schoat van de stad en meierij van 's-Uertogenbosch, stelt Mr. Jacob
van Bergen, ingezetene van Osch, tot zijnen stadhouder aan in het
kwartier van Maasland.
444a. 29 Juni 1598,
Janneken Huijberts van Weresteijn verkoopt voor notaris en ge-
tuigen te 's-Hertogenbosch e^n leengoed, gelegen onder Uitwijk, aan
Adriaan Peters, schout aldaar, — waarover waren Geerlingh Henricsz.
Buijs als notaris, Willem van Beijs, raad en Beijnder Potte\j, burger
der stad, als getuigen.
445. 15 Sept. 1598,
Fragment eener schepenakte van 's-Hertogenbosch, waarbij de
dochters van wijlen Jan Pijnappel Janszn, in leven raadsheer van
die stad, aan mr. Henrick van Broechoven, rentmeester der Staten
van Brabant, kwartier van 's-Hertogenbosch, verkoopen hare on-
roerende goederen, gelegen onder St-Michiels-Gestel.
446a. 26 Oct en 2 Nov, 1598,
Ordonnantie der regeering van 's-Hertogenbosch over de uitvaart
aldaar te houden voor Philips II, koning van Spanje.
447. 12 Jan, 1599.
Mathijs Beijnderszoon van der Meer, raadsheer te 's-Hertogenbosch,
7
— 98 —
als man van Comelia, dochter van Roelof Aert Vastarts, ook raads-
heer aldaar, draagt over voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan
Gregorins van der Meer Dirkszoon, schepen en kapitein aldaar,
eene hoeve met toebehoorende landerijen, gelegen te^St. Michiels-
Gestel ter plaatse genaamd Haanwijk, — waarover als schepenen
waren Hendrik Franszoon van Gestel en Hendrik Barthelemenszoon
van der Elsfoirt.
448. 18 Juni 1599.
Willem Henrics, wonende te Berlicam, als man van zijne hois*
vronw Bertken, vroeger weduwe van Henric Boovers, draagt over
voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan Jan en Anihonis, zonen
van Henric Roevers en Bertken voornoemd, haar vruchtgebruik van
eene rente van honderd guldens, door de stad 's-Hertogenbosch 21
Maart 1537 uitgegeven aan Michiel van Enckevoirt, aartsdiaken van
Kempenland, welk vruchtgebruik haar gecedeerd was door mr. Goijart
Stooters van Enckevoirt, Comelis van de Leemput en Daniel van
Vlierden als momboiren over de kinderen van Jan Stooters (den
zoon van Peter Stooters en Agnes, dochter van Gerrit Michiels) en
Maria van Balen, (de dochter van mr. Franchoijs van Balen), als
mede door hunnen medemomboir Lambert Peterszn. Stooters van
Enckevoirt. — Hierover waren als schepenen Gregoris van der
Meer en Pieter van Broechoven.
449a. 5 Aug. 1599.
Janneken, dochter van wijlen Huijbert van Weresteijn, geeft voor
schepenen van 's-Hertogenbosch volmacht aan Huijbrecht van Ravens-
waij om voor haar aan Tielman Jacobse Pieck over te dragen haar
leengoed te Uitwyk, — waarover als schepenen waren Gregoor van
der Mere en Goeijaart van Engelandt.
450. 17 Aprü 1600.
De Staten van Holland en Westfriesland geven een rentebrief uit
aan Jacob Graaf.
451. 14 Dec. 1600.
Elisabeth Ververdonck, weduwe van Johannes Lieberts, gewoond
hebbende te Vlijmen, als erfgename van den Heer Johannes Lam*
-M-
bertszn. van Berlicknm, priester, bekent voor schepenen van 's-Her-
togenbosch aflossing gekregen te hebben van de helft eener rente
van tien galdens, gevestigd op een huis, genaamd het Wit Lavoir,
staande aan de Markt te 's Hertogenbosch, tosschen de Kolperstraat
en het hnis van den apotheker Arnold Pleviers, welke rente genoemde
priester indertijd gekocht had van Otto van Asperen als man van
Catharina van Beest. — fliero^er waren als schepenen Leonard
Vos en Franc Bardonl.
452a. 22 Maart 1601.
Jonker Engelbert van Immerzeel, Yrijheer van Bokhoven, geeft
instmctie aan Mr. Bemard van der Ameijden tot het aanhooren en
slniten van de rekeningen van Jan van Ësch, rentmeester van de
goederen te Oirschot.
453a. 14 Febr. 1602.
Conditien, waarop Joorden en Ambrosins van de Laerschot o. s.
aan Joost Jansz. Becker verkoopen het hnis genaamd het Vercxken
in de Hinthamerstraat te 's-Hertogenbosch.
454. 11 Juni 1602.
Willem Sanders Willemszoon, als man van Jenneken, wed. Henr.
Teenwens, draagt over voor schepenen van de vrijheid Osch aan
Dirck van Oss vijf vaetsaet land gelegen in de Boijen aldaar, —
waarover als schepenen waren Nicolaas van Oss en Dielis Gh>ossenzoon.
455. 18 Sept. 1602.
Artikelen van conciliatie van de stad Orave met Prins Maurits
van Nassan, pandheer van Grave.
456. 6 Maart 1603.
Albert en Isabella, Hertogen van Brabant, geven aan Heiligen-
Oeestmeesteren van Haaren bij Oisterwijk vergunning om eenige
renten te verkoopen, omdat de comme (het archief) der gemeente
door het krijgsvolk was geschonden en zij daarom het recht der
armen op die renten niet meer konden bewijzen.
— 100 —
457. 27 Mei 1603.
Mr. Reijnier van Rijswijck, licentiaat in de rechten en zijne echi-
genoote transporteeren voor schepenen van Bmssel aan Bemard van
Merode, heer van Asten, de vier zesde deelen van eene erfelijke rente
van vijfhonderd rijnsgnldens, verpand op de Staten van Brabant.
Hierover waren als schepenen Jonker Jacop van der Noot en Jonker
Engelbert van Baveschot.
458a. 21 Mei 1605.
Order door Prins Manrits te Wouw gegeven, dat de matrozen van
de pleiten, die onder zijnen neef Graaf Emest van Nassau stonden
en zich nog te Bergen bevonden, zich aanstonds naar Wouw zullen
begeven.
459a. 18 Oct. 1605.
Brief betrekkelijk zijn huwelijk geschreven door Charles Philippe,
Hertog van Croy en Aerschot, aan de regeering van ^s-Hertogenbosch.
460. 26 Maart 1606.
Lijsbet, weduwe Ot van Malburch, met haar gekoren momboir en
Stees Saesens verbinden zich voor schepenen van Tuijl, aan Henrick
de Srootst eene som van honderd acht guldens te betalen — waar-
over als schepenen waren Pieter Srooten en Maarten Hans.
461. 23 Juli 1606.
Alvaro Martines, luitenant van het kasteel te Weert, als volmacht
hebbende van Jonkvr. Maria de Bevelle, vrouw van Bohain, weduwe
van Johan Baptista du Bois, cum suis, draagt over voor schepenen
van Someren aan Margaretha van Oudheusden, huisvrouw van den
hopman Georgië Kitsaert, het Hooghuis te Someren, genaamd de
Donk, enz., — waarover als schepenen waren Steven Aelbers Lam-
brechtse en Anthonis Jansen van Asten, enz.
462. 6 Mei 1607.
Albert en Isabellai als Hertogen van Brabant, geven octrooi aan
Gijsbert van Berchem en aan zijne vrouw Peterken, dochter Jans
van Antwerpen, om over hunne leenen en goederen bij uitersten
wil te beschikken.
— 101 —
463a. 16 Dec. 1607.
Extract uit het boek der tnrben te *s- Hertogen bosch, gegeven
door den pensionaris Qairin Crollins, waarbij Mr. Dirck van Veghel,
Mr. Nicolaas van Tolden, Mr. Rogier van Orinsven, Mr. Oerard van
Someren, schepenen. Mr. Herman Pelgrom, Mr. Jan van Broegel,
raadsheeren, Qijsbert van den Velde, Peter van Hees, Dirck van
Kessel, secretarissen. Mr. Oerrit van Berseler en Mr. Hendrik der
Kinderen, procorears en praktizijns te 's-Hertogenbosch, (allen ver-
meld met hunnen leeftijd), verklaring afleggen omtrent eene costuim
dier stad op het punt van erven door de kinderen, ingeval het
vruchtgebruik is vermaakt aan den langstlevenden ouder.
464. 13 Dec. 1608.
Getuigschrift van voornaamheid, goed gedrag en van trouw aan de
B. Katholieke kerk, afgegeven door de regeering van VHertogenbosch
ten behoeve van Rutger, den zoon van Petrus van Broechoven.
465. 18 April 1609.
Oijsbertus Masius, bisschop van 's-Hertogenbosch, wijdt Franciscus
Willems Sonners, wonende aldaar, tot subdiaken.
466. 18 Mei 1609.
Maria van der Meer ; Johan van der Starren, als man van Mar-
griet de Haze, de dochter van Reijnder de Haze, raadsheer te 's -Bosch
en Catharina van der Meer ; Henrick van den Berge als man van
Geertruid de Haze, dochter alsvoor ; Lambrecht de Haze, zoon als-
voor; Mathijs van der Meer, raadsheer te 's-Bosch, allen kinderen
en kindskinderen van Reijnder van der Meer, zoon van Dirck
Reijnderszoon van der Meer; Willem, Jenneken, Amolda en Geer-
truid van der Meer, deze laatste gehuwd met Jan Janszn. in den
Rijder, allen kinderen van Willem, den zoon van Dirck Reijnders-
zoon van der Meer, dragen over voor schepenen van 's-Hertogenbosch
aan Gregorius van der Meer, raadsheer dier stad, zoon van Dirck
Reynderszn, een kamp land, gelegen onder den vrijdom dier stad
te Calenborch, — waarover als schepenen waren Johan van Tulden
en Jacob van der Cammen,
— 102 —
467. 27 Juli 1609.
Jan, zoon yan Joost Janssen Oosters van Asten, wonende te Hel-
mond, verkoopt voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan Jenneken,
dochter van Jan Dirkszn Cremers, een cijns van achttien galdens,
gaande uit een hnis met hof, staande te Helmond in de Nienwestraat,
— waarover als schepenen waren Ratger van Grinsven en Pieter
Pelgrom.
468. 3 Aug. 1609.
Jacob en Henrica, kinderen van Mathijs Henrich Willems en
Margriet, verleenen voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan Aelken
weduwe van mr. Zeger Adriaens, raadsheer van 's-Hertogenbosch,
een cijns op een stok land, gelegen onder den Dangen, — waarover
als schepenen waren Pieter Pelgrom en Rogier van Broechoven.
469. 19 Dec. 1609.
Oijsbertus Masins, bisschop van 's-Hertogenbosch, wijdt broeder
FraDciscns Sonners, conventaaal in het klooster de Hage bij Eind-
hoven, tot diaken.
470a. 2 Maart 1610.
Leopold, Aartshertog van Oostenrijk, stelt verschillende goederen,
o. a. het slot, de stad en de heerlijkheid van Ravenstein, tijdelijk
vrij van oorlogslasten.
471. 29 Maart 1610.
Albert en Isabella, als Hertogen van Brabant, handhaven Johan
van Berchem, secretaris van Osch, Lithoijen en Maren, in het leen
van de erf-secretarie der vrijheid Osch en der dorpen voornoemd.
472. 26 Juni 1610.
Frans Lambrechtse, zoo voor zich en als gemachtigde van zijnen
broeder Aert Lambrechtse, draagt over voor schepenen van Eind*
hoven aan Goert Adams van Buel eene erfrente van dertig stuivers,
die Lenaert Bonaerts, religieus in het klooster de Haghe bij Eindhoven,
heft op de Staten van Brabant, kwartier van 's-Bosch, en jaarlijks aan
de transportanten moet afdragen, — waarover als schepenen warei^
Gerard Brandts en Mathijs van Taterbeec^.
— 108 —
473. 26 Juli 1610.
Testament van Mr. Gïjsbrecht van Berchem en Peterken» dochter
Jans van Antwerpen, zijne huisvrouw, beiden wonende te Osch,
verleden voor J^^ Dierck van Oss, Aert Herman Clinck en Pieter
Jans SchoenmaeckerSy schepenen van Osch.
474. 27 Juli 1610.
Aartshertog Albert agreëert en confirmeert eene overeenkomst door
de schouten der vier Kwartieren van de Meierij van *s-Hertogenbosch
getroffen met den gouverneur en de regeering van die stad, tot het op-
richten van een Jezuiten-college aldaar, waartoe de vier Kwartieren der
Meierg fl 10.000 zullen hebben bij te dragen, om te slaan over de
gemeentens, waaruit die Kwartieren bestaan, in voege als in dezen brief
yan agreatie staat omschreven.
475 2 Nov. 1610.
Aelbert Willemse van Dnersen, als man en voogd van Griet Claas
Boschdr., draagt over voor schepenen van Osch aan Joncker Dirk van
Oss eenig land aldaar gelegen, — waarover als schepenen waren
Aert Herman Giing, Comelis Aertse en Wouter Wouterse van Ger wen,
476. 20 April 1611.
Scheiding en deeling van de nalatenschap hunner ouders tusschen
Mr. Gijsbrecht van Berchem en J^'^. Dierck van Oss, als man en voogd
van JuÖr. Waltera van Berchem, beiden kinderen van Mr. Jacob van
Berchem, schout van Maasland en Anna Gijsselen, — waarover waren
als schepenen van Osch Aert Hermans, Pieter Jans Schoenmaekers en
Gilles Goosenzoon. Tot de nalatenschap behoorde o. a, de helft in
een huis met den houhoerck, genaamd het huis van Hemert, staande
te 's-Hertogenbosch in de Orthenstraat.
477. 3 Febr. 1612.
Reijnder Ansems, Jan, zoon van Jan Woutersz. en Hendrik Reijnder
Loijen zoo voor zich en als zich sterk makende voor de erven van
Herman, zoon van Philips Boijen, dragen over voor schepenen van
VHertogenbosch aan Jan van Weert Jacobszoon een huis en erf
genaamd de £zel, gele^n aldaar aan de Markt ter plaatse de Corte
— 104 —
Gameren, met instandhonding der rechten van het vleeschhonwersgilde
te 's-Hertogenbo8ch op het onderste gedeelte van het huis tot den
eersten zolder toe. Hierover waren als schepenen Antonis Pijnappel
en Aelbrecht van Brengel.
478. 6 April 1612.
Ghijsbertos Masins, bisschop van 's-Hertogenbosch, wijdt Andreas
Hubertz. Seijsmakers, wonende aldaar, tot acoliet.
479. 8 Sept 1612.
Mr. Willebord van der Borcht als man van Wilhelma, dochter van
Wijnand Willems, draagt over voor schepenen van 's*Hertogenbosch
aan J^'^ Ëverard van Doeme, Heer van Liessel, een deel in eene rente
van drie mudden rogge, gaande nit goederen gelegen in de parochie
van Denme, — waarover als schepenen waren Johannes van Tuiden
en Albertus van Broegel. Volgens de akte was de rente afkomstig
van Amoldus van Oetelaer, als man van Margaretha, dochter van
Johannes de Blockerije en Johanna van Berckel, die de dochter was
van Amold van Berckel, den zoon van Albert van Berckel, die zoon
was van Hngo van Berckel, den zoon van Gerard van Berckel.
480. 28 Sept. 1612.
Mr. Willebord van der Borcht, als man alsvoor, draagt over voor
schepenen van 's-Hertogenbosch aan J®^ Everardus van Doerne, Heer
van Liessel, een deel in gezegde rente van drie mudden rogge, gaande
uit goederen gelegen in de parochie Deurne. Hierover waren als
schepenen Johannes van Thulden en Albertus van Broegel.
481. 16 Nov. 1612.
Rudolf, zoon van Hubert Andrieszn Seijsemaeckers en zijne zuster
Bertha c. s., als erven van Mr. Jacob Hubertszn. Seijsemaeckers,
priester te 's-Hertogenbosch, dragen over voor schepenen van 's-Her-
togenbosch aan Heer Godfried Thomasz. Metsers, als procurator van
het L.- V.-Klooster bij Eindhoven, eene rente van vier ponden, ge-
vestigd op een huis met erf te Erp, — waarover als schepenen waren
Fieter Pelgrom en Godfried Loeff. Volgens de akte was de rente af-
komstig van Johannes van Lotthem, sartor, zoon van Jacob Planckenzoon,
— 105 —
welke van Lotthem ze weder verkregen had van Gerardns van der
Schueren, bastaard van Gerardns van der Schneren.
482a. 25 Maart 1613,
Jonkvr. Ide de Borchgrave sluit eene overeenkomst met den Rector
der kapel in 't Eijck te Meerveldhoven over de betaling eener rogge-
pacht van drie mudden rogge.
483. 29 Mei 1613.
Egbert Egbertsz. c. s. dragen over voor schepenen van Grave aan
Claaske Jans van Cuijk een huis staande aldaar achter de Marstal ;
— waarover als schepenen waren Marten van Lier en Goort Lenaerts.
484. 13 Nov. 1613.
Ëlisabeth Stassert, weduwe van Gk-egorius van der Meer, in leven
raad van 's-Hertogenbosch en kapitein in dienst van H.E, zoon vian
Dirck Reynders van der Meer; Geertruid, dochter van voornoemden
Gregorius, door dezen in eerste huwelijk verwekt bij Heilwich
Pelgrom Fran9oisdr ; Adriaan Maes, zijdelakenkooper als man van
Johanna, dochter van Art van Werden Henrickszn. en Francisca,
de dochter van Gregorius van der Meer en Heijlwich Pelgrom ;
Adriaan Maes en Lucas van Werden als voogden over Arnd, zoon
van Art van Werden en Francisca van der Meer ; de voogden over
de onmondige kinderen van Lambrecht Feijmans en Francisca van
der Meer voornoemd, dragen over voor schepenen van *s-Hertogen-
bosch aan Heer Godefroy Pijnappel Marceliszoon, kapitein, gehuwd
met Johanna van der Meer Gregoriusdr., 3/4 in twee huizen in de
Hinthamerstraat aldaar, afkomstig van Mr. Dirck van der Meer, kanonik
te 's-Bosch, Willem en Gijsbert van der Meer, zonen van Dirck
Reijnders van der Meer, alsmede van Nicolaas Henrickszn. Kuijst,
man van Hadewich van der Meer, dochter alsvoor. Hierover waren als
schepenen van *s-Hertogenbosch Jacob van Balen en Gooijaart de Jegher.
485. 25 Febr. 1614.
Roelof Aertsz. vestigt voor schepenen van Bladel ten behoeve van
de Heilige- Geesttafel te Netersel eene rente van drie Rijnsche gul-
dens op een huis en hof in de parochie van Bladel, waarover als
schepenen waren Michiel Reijners, Henrick Kuijsten, enz.
— 106 —
486a. U Juni 1614.
Oijsbertns Masins, bisschop van 's-Hertogenbosch, stelt Anthonis
Lanrensz. van Diepenbeeck in het genot van een beneficium, gefon-
deerd in de kerk te Lierop. Zijn vader was Laurens van Diepenbeeck,
burger van Helmond.
487. 9 Dec. 1614.
Claes Loefs en Henricske, z^ne hols vrouw, dragen over voor
schepenen van Escharen aan het Gasthuis te Grave eene rente van
negentien guldens en tien stuivers, gevestigd op een erf aldaar gelegen,
— waarover als schepenen waren Henrick Jans Poot en Henrick
Goessens.
488. 4 Juni 1616.
Reinier Joachims van Bavensteijn, als gemachtigde van Hans
Fotteije, koopman te Amsterdam, man en voogd van Margriete Toelinck,
Heijltgen van den Broeck weduwe van Goirt Toelinck, Hillebrant
Peters, man en voogd van Hillegout Toelinck, en Catharina Toelinck
dragen over voor schepenen van Megen aan J^*^. Dirk van Oss een
morgen land onder TeefTelen, — waarover als schepenen waren Gabriël
Butten en Johan Marcelis.
489. 12 Juni 1616.
Gerrit van Merijnen, burger te Utrecht, draagt namens de erven
zijns vaders Laurens van Merijnen over voor schepenen van Wou-
drichem aan Abraham ten Hagen, schout aldaar, twee morgen land
gelegen in den banne van Dooren onder Almkerk naast Dirck van
Teijlingen Simonszn, — waarover als schepenen waren Jan Pauwelssen
en Henrick van Bamevelt Willemszn.
490. 15 Juli 1616.
De Baad van Brabant te Brussel handhaaft Jan van Berchem
en Jacob van Berchem, zonen van Mr. Gijsbrecht van Berchem, in
leven secretaris van het kwartier van Maasland, in de uitoefening
van dit ambt en de vorsterij binnen de dorpen Rosmalen, Maren
en Nuland, en zulks bij verstek tegen Aemout van Vladeracken,
Sphout van Maasland, Gerar^ Jansen Stockborst, voorschepen.
— 107 —
Emond Wontersze en andere schepenen van Rosmalen en Naland,
alsmede tegen Bogier Alardszn van Macharen, als snbstitnnt van
Jan van Vladeracken, den soon van genoemden Aernont.
49L 15 Juli 1616.
Duplicaat van het vorige.
492. 24 Sept. 1616.
Nicolaas, bisschop van 's-Hertogenbosch, wijdt tot diaken Pieter
Fransz. van Nevel, kanonik van het klooster Marienhage bij Eindhoven.
493. 9 Jan. 1617.
Ohijsbert, zoon van Roelof Ohijsbertszn, als weduwnaar en erfge-
naam van Heijlken, dochter van Jan Albertszn, draagt over voor
schepenen van 's-Hertogenbosch aan Jan, zoon van wijlen Henrick
Albertszn, korenkooper, eene erfrente op de Staten van Brabant,
kwartier van 's-Hertogenbosch, van zestien guldens en tien stuivers,
17 Aug. 1568 door hen verleend aan Daniel Machiels, — waarover
als schepenen waren Jan van Broegel en Jacob Vercnijlen.
494. 25 Juli 1617.
Amout Ooms en Jan Ooers, schepenen van Zevenbergen, geven
ten verzoeke van Willem Janse van Dijck, schepen, en Oilles Nollens,
notaris en procureur aldaar, een vidimus van een schepenbrief van
Antwerpen van 12 Juli 1617, waarbij Jan Laurijsse Puijts, wonende
in den lande van Zevenbergen, aan Jan de Meere en Janneke de
Behout, zijne huisvrouw, een huis overdraagt genaamd de Verkeerde
Wereld, gelegen in de Naaldwijkstraat te Antwerpen, — waarover
als schepenen van Antwerpen waren Lancelot t' Seraerts, ridder,
en Charles de Santa Cruz.
495a. 29 Juli 1617.
Brief van Aartshertog Albert van Oostenrijk over de noodzakelijk-
heid van de stichting van een arsenaal te 's-Hertogenbosch.
496a. 11 April 1618.
^enric üageps, zoop yan Oerard, in leven lakenkooper 's-Bosch«
— . 108 —
geeft voor schepenen dier stad kwijting voor gelden, die zijn vader
wegens laken, geleverd aan Cornelia van Herff, vrouw van Bok-
hoven en weduwe van J**"^. Ooijard Tarck, te vorderen had van
Jonker Engelbert van Immerseel, Vrij heer van Bokhoven, — waar-
over als schepenen waren Peter van Gestel en Maarten van Weremondt.
497. 29 Dec. 1618.
Henric Jan Bluijssen, Jan Butsz. Lakermans en Margareta, weduwe
Ooijaert Jan Bluijssen, allen wonende te Woensel, c. s. verbinden
voor schepenen van Eindhoven aan den Prior en de Conventualen
van de Haghe bij Eindhoven hunne goederen tot meerdere zekerheid
eener rente van drie mudden en drie vaten rogge, gaande
uit het goed ten Broecke onder Woensel en aan genoemd klooster
verschuldigd, — waarover als schepenen waren Willem Fransen en
Peter AUertsz.
498. 1619.
Accoord over de grenzen der gemeene gronden van Bergeijk,
Westerhoven en Luiksgestel, getroffen tusschen de regeeringen en
gemeene ingezeten van die dorpen, met de approbatie van den Raad
van Brabant te Brussel van 3 October 1619 en van den Prins
Bisschop van Luik van 25 November 1619.
499a. 17 Juni 1619
De kinderen van Jan Franszoon Spijkers en Fijke Brienen geven
volmacht aan Corsten van Helffs tot het ontvangen van gelden van
Henrick van Gasteren wegens een cijns, gaande uit het huis de
Croon te *s-Bosch. Hierover waren als schepenen van Osch Jacob
Lambertse en Uwen Gerritsz.
500. 31 OcU 1619.
Aanstelliog van Jan van Berchem, erf-secretaris van Osch en andere
dorpen van Maasland, tot notaris van Brabant en Limburg en zijne
beëedigicg in handen van den kanselier van Brabant op 2 November
daaraanvolgende.
501a. 21 Dec. 1619.
Brief van de Staten van Holland aan J^'^ Johan van Mathenese.
- 109 —
Heer van Lisse, handelende over het naleven der bevelen, die zij
gegeven hadden aan den officier dier plaats.
502. 6 Nov. 1619.
Henrick van Boecholt, schout der stad en heerlijkheid Weert, als
man van Anna Kael van Kees Godartsdr., en als gemachtigde van
Christina Kael van Kees, zijne schoonzuster, draagt over voor sche-
penen van Wondrichem aan Arien Ariense, wonende aldaar, drie
morgen lands onder Wondrichem, — waarover als schepenen waren
Jan de Wolff Dirckszn. en Dirck ten Hagen Abrahamszn. (Hieraan
gehecht de akte, waarbij genoemde Ariense voorbedoeld land over-
draagt aan Adam Westerwolt an^ 1624.)
603. 30 Jan. 1620.
Jan Henricks, wonende te Erp, voor zich en zijne vrouw, verkoopt
voor schepenen te s-Hertogenbosch aan Peter Moijses Leenaerts
een cijns, gaande uit land te Erp, — waarover als schepenen waren
Kobbrecht van Voorn en Albrecht van Dungen.
504. 13 Juni 1620.
Nicolaas, bisschop van 's-Hertogenbosch, wijdt den sub-diaken
Johannes Kutgerszoon Monix, uit het klooster Marienhage bij Eind-
hoven, tot diaken.
505. 5 SepL 1620.
Albert en Isabella, als Hertogen van Brabant, geven octrooi aan
J<>'. Joost van Hedikhuizen en Maria Hovelmaus, zijne huisvrouw,
om te mogen beschikken over hunne leenen.
506. 3 Dec. 1620.
Maria Eeijniers, geboren van Hoim, draagt voor schepenen van
's-Hertogenbosch aan het Jezuitenklooster aldaar over eene rente
van achtien gouden guldens vijftien stuivers, ten laste der stad
's-Hertogenbosch, — waarover als schepenen waren Michiel de
Borchgraeff en Jacob de Cock de Jonge.
— 110 —
507. 5 Febr. 1621.
Nicolaas, bisschop van 's-Hertogenbosch, wijdt Willem Janse van
der Vinne, sab-diaken in het klooster Marienhage bij Eindhoven,
tot diaken.
508. 5 Mei 1621.
Jonker Johan Oudart, Heer tot Bixtel, Aarle, Beek en Stiphout,
Oerard Pauwelse, schout van die dorpen, alsook schepenen en vele
ingezetenen van genoemde dorpen, onder welken J^'*. Peter van Eijck,
J^*"". Gerardt van Eijck, J^^. Caerle van Eijck, Mr. Thomas Pauwels,
nemen voor die dorpen onder schepenzegel van Aarle geld op van
Antonis Willemsz. Cocx, schepen van genoemde dorpen, en vestigen
daarvoor ten diens behoeve op die dorpen eene losrente van twaalf
en een halven gulden.
509. 11 Jan 1622.
Peter Andriessen Smits en Nicolaas Mariens Verwijnen, schepenen
vau Someren, als daartoe door de regeering van dat dorp behoorlijk
gemachtigd, verkoopen voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan
Adriaan Hendrikszoon van Zutphen, cremer aldaar, eene losrente
van drie en en veertig guldens. Hierover waren als schepenen
Ooijaert de Jegher en Bombout Bomboutsz.
510a. * 2 Juni 1622.
Brief van de Infante Isabella Clara Eugenia, dat zij alle zorg zal
hebben voor het welzijn van 's-Hertogenbosch.
511. 22 Juni 1622.
Henric Hennes Weijtenszoon, als man van Machtelt, dochter van
Joost Henrickszn. en Barbara Bierens c. s. bekennen voor schepenen
van Eindhoven hun aandeel schuldig te zijn in erfpachten, geheven
wordende onder Tongelre en toekomende aan het klooster van O.-L.-V.
Haghe bij Eindhoven, — waarover als schepenen waren Jan Hermansz.
en Jan Henric Boijmans.
— 111 —
512. 22 Dec. 1622.
Michael, bisschop van 's-Hertogenbosch, verklaart, dat hij op Heoric
Gerrits van Gerwen, scholier te Eindhoven, de tonsnre heeft verricht.
513a. 19 Jan. 1623.
Lucas Bierens en de wednwe Nlcolaas Gorris verklaren te Eind-
hoven van Elisabeth van Berckel, tot afkoop van eene roggepacht
van twee mudden rogge, gaande uit den tiend te Zeelst, eene
geldsom te hebben ontvangen.
514a. 14 Nov. 1623.
Bnef van de Infante Isabella Clara Eugenia aan de regeering van
s-Hertogenbosch om geene granen meer uit die stad te laten gaan.
515. 10 Oct 1623.
Jasper van den Broeck Lambertszn. verkoopt voor schepenen van
*8-Hertogenbosch aan Anthonis, zoon van Jacob Anthonisse, bier-
brouwer, een huis, genaamd St. Ohristoffel, met brouwhuis, brouwketels
enz., staande aldaar aan de Korenbrug, — waarover als schepenen
waren GFeerart van Broechoven en Aelbert van den Dungen.
516. 21 Oct. 1623.
Schout, schepenen, regeerders en gemeene ingezetenen der dorpen
Zeelsty Blaarthem, Gestel, Sonderwijck en Meerveldhoven ter eenre
en die van de vrijheid van Oerle en dorpen van ^intelre, Knechtsel,
Hoogcasteren» Vessem en Oostelbeers ter andere zijde onderwerpen
aan scheidslieden, als o. a. J^''. Johan Pallaes van der Sterre, heer
van Zeelst, Blaarthem en Veldhoven, hun geschil over de grens-
scheiding hunner communale gronden, waarna de benoemde scheids-
lieden de grensscheiding vaststellen.
517. 16 Maart 1624.
Hendrik Frans van Gestel en Laurijns Janse de Leeuwe, sche-
penen van 's-Hertogenbosch, geven een vidimu$ van eene volmacht,
op 20 Juni 1617 gegevendoor schepenen, burgemeesters, kerkmeesters,
Heiligen-Geeatmeesteren en ingezetenen van Breugel, op den eerzamen
Hichiel Fransen en Goijaart Jan Lathouwers, hunne medeschepenen,
tot het opnemen van gelden ten behoeve dier gemeente.
— 112 «
518. 2 April 1624.
Bernardns Jansen Somers, inwoner van 's-Hertogenbosch, als bij
schepenbnef van Schiedam behoorlijk gemachtigd door Amd Dircks,
koopman, weduwnaar van Annitgen en Mathijs Hischen, den man
van Geertken, beide dochters van Anthonis Sebastiaans en Emmeken
Strick, draagt voor den raad en 'rentmeester der domeinen en leen-
mannen te 's Hertogenbosch over aan Jan zoon van Peter Abels van
Oeffel, bierbrouwer aldaar, eene domeinrente van negen guldens
tien stuivers.
519. 10 Oct, 1624.
Hendrik zoon van Willem, den zoon van Jan Thomasse, wonende
te St. Oedenrode, draagt over voor schepenen van 's-Hertogenbosch
aan Peter, zoon van Mo^jses Leenaerts, eene rente, gaande uit goederen
te Sb. Oedenrode, — waarover als schepenen waren üenrick Franssen
van Qestel en Gerardt van Horenbeeck.
520. 15 Aprü 1624. *
Henric Fransen van Gestel en Laureijn Jansen de Leeuwe, sche-
penen van 's-Hertogenbosch, geven een vidunus van een octrooi van
de Aartshertogen Albert en Isabella, gegeven op 9 Mei 1616, waarby
regenten en ingezetenen van het dorp Breugel gemachtigd worden
eene som van achtduizend guldens op te nemen.
521. 25 Aug. 1625.
Philips IV, Koning van Gastilë, als Hertog van Brabant, geeft
octrooi aan Jan Pijnappel, burger van *s-Hertogenboscb, getrouwd
geweest met Magdalena Waggens Hendriksdr., om tochtgoederen te
verkoopen.
522. 31 Jan. 1626.
Jenneke Suijskens Jansdr., begijn te 's-Hertogenbosch, draagt voor
schepenen aldaar op aan Peter, zoon van Moijses Lenaerts, een cyns,
gaande uit goederen gelegen te Houtert onder Schijndel, — waarover
als schepenen waren Rogier van Griensven en Nicolaas Donckers.
— ns —
523. 11 Febr. 1626,
SchepeneDy burgemeesters en Heiligen-G^eestmeesters te ToDgelre
verbinden zich tot de betaling van v^ftig B^nsche goldens jaarlijks
aan Magdalena, weduwe van Aert Aertsen van Hoeve, wonende te
Eindhoven.
524. 26 Fehr. 1626.
De erven van Peter Janssen Schoenmaeckers dragen over voor sche-
penen van Osch aan J^^^*. Dierk van Oss een stok land aldaar ge-
legen, — waarover als schepenen waren Dielis Goossens en Dierck
Jordens.
525a. 18 Juni 1626.
Accoord tnsschen Bondewijn Jansen van Herpen en Mr. Geerlingh
Bnijs, chimrgyn, ter eenre en Mr. Jacob Schoneas, chirurgijn, ter
andere zijde over huizen, staande in de Kerkstraat te 's-Hertogen-
bosch, tegenover den put in die straat.
526. 2 Dec. 1626,
Henrick Peeters van Oemert en Henriok van Buel, luitenant
der Lanciers, geven eene verklaring voor schepenen van Oent,
betreffende eene rente van twaalf guldens op de Staten van Brabant,
kwartier 's-Hertogenbosch. Met de handteekening van den secretaris
van Luijthen.
527. 20 Jan, 1627.
J^^. Bemaert van Merode, Heer van Asten, als gemachtigde van
zijne dochters Juflr. Willemine, Agnes en Anna Magdalene van
Merode, draagt over voor schepenen van Antwerpen aan Guillaume
van Henxtum alias van DelU, oud-schepen der stad 's-Hertogenbosch,
eene rente van honderd car. guldens op de Staten van Brabant,
kwartier 's- Bosch, door zijne genoemde dochters geërfd van hare moeien
Adriana van Brederode, vrouwe van Useren en Anna van Brederode,
vrouwe douairière tot Bassigny en Boxtel, — waarover als schepe-
nen waren Alexander van den Rroeck en Jan Boose.
528a. 27 AprU 1621.
Jan Janssen de Cremer, commissaris van Z« Maj, vivres te 's-Her-
8
— lU -
logenbosch, verkoopt ten overstaan van J. van de Velde, notaris aldaar,
aan Joost Janssen Bnechelins, sijnen schoonbroeder, wonende te Hel-
mond, een huis met toebehooren, staande aldaar in de Veestraat.
529a. 1—25 Sept 1628.
Nieuwsberichten van het Hof der Infante te Brussel over de oor-
logen der Spanjaarden.
530. 6 Sept. 1629,
Pater Oualterus, priester, rector van het College der Jezuiten te
*s-Hertogenbosch, draagt als zoodanig voor schepenen aldaar op aan Mr.
Amt van Moeurs» zilversmid, eene rente, groot achttien guldens en vigf»
tien stuivers, te vergoeden door voorzegde stad, — waarover als sche-
penen waren Oodefiroy van Herlaer en Henrick van Zoerendonck.
531. 1629.
Johann Witzers, kapitein van eene Hoogduitsche compagnie in het
Groningsche regiment, geeft een eervol paspoort aan een soldaat. Dit
stuk is niet ingevuld of onderteekend, doch merkwaardig om
den vorm.
532. 18 Juli 1629,
Comelis Poussten, wonende te Drongelen, draagt voor schout en
heemraden van Almkerk over aan Adriaan ten Haeften ten behoeve
zijner moeder Beertruijt van Clootwijck wed®. Abraham ten Haeften,
in zijn leven schout en penningmeester van Woudrichem en het land
van Altena, twee morgen drie hond land, gelegen in den Banne van
Santw\jck onder Almkerk. — waarover waren als schout Johan die
Groot en als heemraden Willem Adriaanszn. Mulder en Jan Comelis
Nanningen.
533a. 30 Sept 1629.
Brief van Abraham Booth, secretaris van Wijk bij Duurstede, aan
zijnen broeder Comelis Booth, med. doctor te utrecht, waarbij h^
zijne vreugde te kennen geeft over de inneming van 's-Hertogenbosch
en andere krijgsbedrijven van dien tijd.
634a. 22 Dec. 1629.
Koning Lodew^k XTTT yan Frankrijk vraagt aan de Staten van
HoUand vrgheid van godsdienst voor de Katholieke inwoners van
's-Hertogenbosch. (copie).
535. 2 Atig. 1630.
Notarieel afschrift van de kaart voor het Sohippersgilde te
's-Hertogenbosch, gegeven door J^^. Hendrik van Bergaigne, rit-
meester van eene compagnie paarden en hoog- en laagschont der
stad en meierij van 's-Hertogenbosch, mitsgaders door de schepenen
en raden dier stad.
536. 8 Nov. 1680.
Jan Thgssen van Ëessen met L^'ske, zijne huisvrouw, dragen over
voor schepenen van Escharen aan Jan de Swart den Jonge en Hilleken,
z^ne huisvrouw, eene rente van drie guldens, gevestigd op het land
de Ëessen, gelegen aldaar, — waarover als schepenen waren Henrick
Jans Poot en Comelis Jans.
537. 22 Nov. 1630.
Jan Scheffer de Oude, boekverkooper te 's-Hertogenbosch, draagt
als gemachtigde van Anna de Ruijter, dochter van wijlen Henrick
de Ruiter Henrickszn., voor schepenen aldaar over aan Maria
Remmers eene erfrente van achttien gouden guldens twintig stuivers,
te betalen door de stad van 's-Hertogenbosch, -^ waarover als
schepenen waren Peter van Ghestel en Zeger, zoon van Mr. Zeger
Adriaans.
538. 5 Dec. 1630.
Jan Giesberts en Lief ken, echtelieden, dragen over voor richter,
d^kgraaf en schepenen der vrije heerlijkheid Batenburg aan Dirk
Eckbertsen en Oeritgen, zijne huisvrouw, eene schaar weide op den
Boeter onder Batenburg, — waarover waren Oonraadt Pieck als
riehter en dijkgraaf. Jan van Batenburg Henrickszn, en Jan Weijers
ab sekepenen. Met een transfiz.
— 116 —
539. 80 Juni 1631,
De erfgenamen van Dirk van Ratingen en Margaretha Dibbits
dragen over voor richter en schepenen van Malbnrgen aan Willem
van Ratingen als grootvader en ten behoeve van Loitgen Drijvers,
onmondige dochter van wijlen Jan Drijvers en Jenneke van Ratingen,
drie vierdel in een morgen land aldaar gelegen, — waarover waren
als richter Wilhelm van Vinceler en als schepenen Thonis Alberts
en Willem Bemdts,
540a. 15 SepL 1631.
Ordonnantie voor de gezworen korenmeters te 's-Hertogenbosch.
541a. 1632.
Latijnsche gedichten, gemaakt door P. de Bard, Lasit., op elk
van hen, die dat jaar schepenen vanj's-Hertogenbosch waren. (Daniel
van Hamel, Jan Vloots, Henrick van Gasteren, Marten van Hooren-
beeck, Robert de Bever, Elbert Le Lyon, Gijsbert Cuijsten, Hans
van den Noort en Henrick van Vladeracken).
542a 28 Jan. 1632.
Mr. Aelbrecht van Broghel, licentiaat in de beide rechten en
raadsheer van *s-Hertogenbosch, Joffronw Maria van Broghel wedawe
van mr. Johan Costerins, licentiaat in de rechten, zijnde kinderen
van Amt van Broghel, president der stad 'sHertogenbosch, mr. Simon
van Broeghel, licentiaat in de rechten, zoon van wijlen mr. Johan
van Broeghel, president der stad *8-Hertogenbosch, ook zoon van
voornoemden Amt van Broeghel, — voor hen zelven, — en J®'.
Dirck van den Water en mr. Simon van Broegel voornoemd als
momboiren over de onmondige kinderen van mr. Johan van Broegel
voornoemd, verdeelen de nalatenschap van wijlen Wouter van Broeghel,
zoon van .\mt van Broeghel meergenoemd.
543. U Aprü 1632.
Elias Vorsterman, als procuratie hebbende van. Reyner Schaep
en Juffrouw Anna Elisabeth van der Hoeven, echtelieden, draagt
over voor schepenen van Grave aan den Heer Berteram (^uaedtvan
— 117 —
Wickraedt, ritmeester yan eene compagnie korassiers aldaar, een huis
en erf in de Hoofdstraat aldaar, — waarover als schepenen waren
Johan Heijmans en Sijbert Ooris.
544. 19 Juni 1632.
Jonker Jan van Henxcten, alias van Delft, oud kapitein ten dienste
van zijne Z. K. M., zoon van Jonker Gaillanme, en Jnffronw Anna
Coenen, draagt voor zich en zich sterk makende voor zijnen broeder
Oerardns, priester der Sociëteit Jesn, over voor schepenen van Ant-
werpen eenige renten aan zijnen broeder Melchior, ook priester der
SociGteit Jesn. Hierover waren als schepenen Willem, van de Weine
en Gnillanme de Caluaert. Eene van die renten was afkomstig van
Elisabeth Gielisdr. van Broeckhoven, hnisvrouw van Jan van Delft;
eene andere van Roelof de Raet Janszn ; nog eene andere van Glaes
van Delft Henrickzn; weder eene andere van Nicolaes van der
Stegen, zoon van mr. Jan ; enz.
545. 12 Oct 1632.
Aemdt, zoon van wijlen Herman, den zoon van Barthelmeens
Lombaerts, transporteert voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan
Mechtelti dochter van wijlen Jacob Dircx Symonszn van Dinther,
wednwe van Jan Sebastiaans Niclaessen van Geldrop, een cijns
gaande nit een stnk land, genaamd de Hooge Akker, gelegen te
Oisterwijk ter plaatse geheeten Heukelom. Hierover waren als sche-
penen Henrick van Gast-eren en Marten van Horenbeeck,
546 18 Dec. 1632,
Broeder Mïchaël, bisschop van 's-Hertogenbosch, wijdt Anthonis
Gast, religieas in het klooster de Haghe bij Eindhoven, tot subdiaken.
547a. 1634 en volgende jaren.
Pachtcontracten over de geestelijke goederen in de Meierij van
's-Hertogenbosch. (Hieronder contracten met onderteekeningen vanNico-
laas Zoesios en Michael Ophovins, bisschoppen van 's-Hertogenbosch).
548. 18 Fehr. 1634.
Philips IV, Koning van Spanje, geeft abolitie van straf aan Jan
— 118 —
van Deschare, gebooiüg van 's-HertogenboMh, ter lake dat hij liöh
tegen 'sEonings plakkaten langer aldaar had opgehonden dan het
behoorde en vergnnt hem om zich te begeven ten platte lande van
contribntie en wel te Geffen in de Meierij van 's-Hertogenbosch en
aldaar te blijven wonen.
549. 31 Juli 1635,
Petras de Berchen, zoon van Mr. Ggsbert de Berohen Jacobszn,
draagt voor schepenen van 'sHertogenbosoh over aan Laorens van
Kessel eene roggepacht en een aandeel in eene roggepacht gaande
nit landergen, gelegen te Udenhont, parochie Oisterw^jk» — waar-
over als schepenen waren Gijsbertns Pieck en Antonins van Ont-
hensden.
550. 22 SepL 1635.
Mandament van den Raad van Brabant, waarbij de eerste denr-
waarder gemachtigd wordt Jacob van Berchem te handhaven in de
secretarie van Nistelrode.
551. 20 Dec, 1635,
De Raad van Brabant te Brussel verbiedt, op het reqnest van Jan
en Jacob van Berchem, leenhouders der secretarie en vorsterij van
Maasland, het honden van openbare verkoopingen enz. in genoemd
kwartier boiten bijzijn van schepenen en den secretaris of diens
sabstitnnt.
552a. 6 Juli 1637.
VerklariDg van Johan van der Menlen, David van den Bosch en
Gomelis van den Merendonck, schepenen van *s-Hertogenbosch, dat
de DekcDon van het Schrijnwerkersgilde aldaar hebben een vonnis
op een huis, staande in de Windmolenbergstraat aldaar, wegens
wanbetaling eener rente, bedongen 6 Juni 1421 ten behoeve van
Gijsbrecht Pelgrom.
553. 25 Sept, 1636.
Johan van Ravesteijn, zoon van Gornelis Hendrikszn, in leven
koopman te Rotterdam, Margriete zijne zoster, weduwe van Johan
— 119 —
van der Stolck, Pieter Vermeulen als man van Johanna, ook doohto'
van Comelis Hendrikszn. voornoemd zoo voor haar selve als zich
sterk makende voor Johan van der Mij, man van Oatharina, dochter
van Gomelis Hendrikszn. van Bavestein, dragen over voor schepenen
van 's*Hertogenbosch aan Jan Willemse van de Graaff, koopman
aldaar, een cijns van honderd tachtig guldens, indertijd gevestigd door
Marie, gehuwd met Hendrick Olifiers en Emerentiana, gehuwd met
Johanna van den Poll, dochters van den luitenant4colonel Pijnappel,
op landerijen onder St.-Michiels-Gestel, — waarover als schepenen
waren Henrick van Vladeracken en Butger Tulkens.
554 4 Mei 1639.
Jan, zoon van Lambert Paijmans, daaagt over voor schepenen van
Bosmalen aan Lambert Peterse een akker teelland, gelegen aldaar
aan de Kruisstraat, — waarover als schepenen waren Hendrik Glaes
Woutersz. en Jan Gillesen.
555a. 5 Aug. 1639.
Brief van Adriaan van der Mijle, luitenant-generaal der artillerie,
over den slechten gezondfaeidstoesand van Willemstad.
556. 4 April 1640.
Jan ICgberts van den Poel, als gemachtigde van Dirck van Oss,
wordt voor den Baad en Leenhove van Brabant te 'sGravenhage
beleend met vijf en twintig morgen land onder Lithoyen.
557. 17 Nov, 1640,
Philips IV, Koning van Spanje, geeft octooi aan Jan van Berghem
en Juffr. Magdalena van Oss, zijne huisvrouw, om te beschikken
over hunne leenen.
558a. 25 April 1642,
Advies door Gerard van Zoemeren gegeven te 's Hertogenbosch
over de vraag of het plakkaat van reductie ook toepasselijk is op
eeae te Schijndel geheven wordende roggepacht^ welke niet gevestigd
werd b^ koop maar bj erfelgke gelofte.
-_ 120 —
559. IS Nov. 1642.
Jan van Elimpt Woatersz., als man en voogd van Oeertruid de
Leenw Henricsdr., draagt over voor schepenen van VHertogenbosch
aan Hieronymns Lintermans, ten behoeve van den Heer en Mr.
Gerard van Someren» licentiaat en oad-raad der stad 's-Hertogenbosch,
een cijns, gaande nit een hnis bij het St-Janskerkhof op de Papenhnlst
te 's-Hertogenbosch. Hierover waren als schepenen Ghijsbert Pieck
van Tienhoven en Johan Pelgrom.
560. 4 Ftbr 1643.
Philip IV, Koning van Spanje, geeft kwijtschelding van straf en
verlof om weder te Rosmalen te kunnen wonen aan Dirck Janszoon
van SoD, die vertoond had nooit iets tegen de K. M. misdaan te
hebben, altijd als een goed Katholiek zich te hebben gedragen en
zich binnen 'Hertogenbosch alleen te hebben opgehouden ter waar-
neming van zijn ambt.
561. 19 Dec, 1644.
De Raad van Brabant te Brussel doet uitspraak tusschen Willem
Aertsz. en Jan Hartens pro se en als curators over de kinderen van
wijlen Jan Peeters, ter eenre en de oud-burgemeesters van Mierio
ter andere zijde over een gearresteerd paard.
562. 6 Aprü 1645.
Baltus van Gotsenhoven Benedictuszoon, wonende te Karckhoven
onder Oisterwijk, draagt over voor schepenen van 's-Hertogenbosch
aan Laurens van Kessel, ten behoeve van Mr. Gerard van Someren,
licentiaat in de rechten en oud raad dier stad, eene jaarlijksche rente,
gaande uit landerijen onder Oisterwijk, — waarover als schepenen
waren Laurens van Berkel en Johan van Zutphen.
563. 19 April 1645,
Jan, zoon van wijlen Dielis Comeliszoon en wijlen Margreet» diens
huisvrouw, draagt over voor schepenen van Rosmalen zijn vierde deel
in een huis, hof en land, gelegen aldaar aan de Kruisstraat, aan
liambert Peterszoon van Heesch, — waarover als schepenen waren
M^erten Aert^z. vp.n Goph en Johap Hendriksz. van der Donckf
— 121 —
564. (dbesi.) 37 April 1645.
Jan, zoon van Dielis Comeliseen, draagt over voor schepenen van
Rosmalen aan Lambert Peterse een vierde deel in een hnis en hof,
gelegen in de parochie aldaar, ^ waarover als schepenen waren
Maerten Aerts van Goch en Johan Hendriksz. van der Donck.
565. 4 Aug. 1645.
Peter Walravens van Roosmalen, bierbrouwer, als man van Wille-
mina van Weert, draagt voor schepenen van 's-Hertogenbosdi op
aan Jan Sonmans ten behoeve van diens minderjarigen broeder en
zuster eene rente, gaande nit eene gewezen brouwerij in de Vuch-
terstraat bij de H. Kruispoort aldaar, — waarover als schepenen
waren Johan van den Berch en Johan van den Noort.
566. 18 Mei 1646.
Huijbert Willemse van Geldrop als vader van Peter van Geldrop
stelt zich voor schepenen van 's Hertogenbosch borg voor de betaling
van cijnsen, gaande uit land, door genoemden Peter verkocht aan
Jonker Johan van der Stegen, — waarover als schepenen waren
Willem van Houten en Johan Donckers.
567. 29 Dec. 1646.
De Leen- en Tolkamer te 'Hertogenbosch geeft bewijs, dat de
inwoners van Lithoijen door den Raad van State ontlast zijn van
het betalen van een cijns van zes guldens en het doen van rekening en
verantwoording om de tien jaren van de opbrengst der verpachting van
de gemeene straten onder Lithoijen, hun opgelegd bij octrooi van Aarts-
Hertog Albert en Isabella, maar dat daarentegen de jaarcijns van vier
Keulsche penningen, bij de uitgifte van de gemeene weide van
Lithoijen in 1287 door Hertog Jan bedongen, zoude in stand blijven,
tot betaling waarvan schepenen van Lithoijen zich verbinden, alsmede
dat de Staat eigenaar zoude blijven van een wiel aldaar. — Is ge-
teekend door den griffier W. Schuijll.
568a. 12 Juli 1647.
Jan Aarts Swinkels en Lucas Willems Colen, schepenen van Aarie,
stellen eene superscriptie op eep besloten testaoiept, hup aangeboden
— 122 —
door Bartel van Heessel, secretaris dier plaats, en Jenneken Verbeeck,
zijne huisvrouw.
669. 30 Juü 1647.
Juffrouw Catharina Heerenhoyen, weduwe van wijlen J**''. Dirck
van Oss, draagt over voor schepenen van Megen aanMr. Jacob, zoon
van Ogsbert van Berchem, eenig land gelegen onder Megen, — ^ waar-
over als schepenen waren Anthonis Jacobs en Jan Willemse.
570. 4 Nav. 1647.
Hendrik Breijer, als gemachtigde van J^'. Henderick Valckenaer,
Heer van Valckenaer, Duckenburg enz, c. s, draagt over voor het
leenhof van Batenburg aan Mr. Peter van Hesdingen, advocaat voor
het Hof van Utrecht, land in het kerspel van Leur, waarmede deze
daarop beleend is, — waarover als leenmannen waren Bastiaan
Dirksz. en Jan Hendrikszn. van Batenburch.
671a. 1648.
Vertoog der Baanderheeren, Edelen en Steden van Brabant, dat
dit gewest niet als generaliteitsland behoorde te worden beschouwd
maar deel moest hebben aan 'slands regeering.
572a. 17 April 1648.
Gerrit van Ëijck en Jan Boon, oud-burgemeesters van Woudrichem,
leggen eene verklaring af voor Christiaan Leeuwevelt, notaris aldaar,
betrekkelijk Volckerus, Jenneke en Agatha, de drie kinderen van
Juffrouw Anna van der Dusse, laatst weduwe van Huijbert van Eek,
secretaris te Leerdam, verwekt bij haren eersten man Adriaen van
Westerwout, in leven raad en generaal in Oost-Indië.
573. 6 Mei 1648.
Jan van Oemert, Andries Peeters en Jan Janszn. van Heusden, als
voogden van Maria van Gemert, dragen over voor schepenen van
's-Hertogenbosch aan Peter van Venroy een huis genaamd in St.
Barber, staande in de Hinthamerstraat aldaar, — waarover als sche-
penen waren Johan Oans en Pieter SchuijU.
— 128 —
574. 22 Febr. 1651.
De Raad van Brabant te 's-Gravenhage handhaaft Mr. Jacob van
Berchem, licentiaat in de rechten, wonende te Osch, na doode lijns
broeders Jan, in het erf-secretariaat van de vrijheid Osch en beveelt
dat Abraham Hendriks, chirurgijn te Osch, nit de bediening daarvan
zal worden gezet.
575. nihil
576. 14 Maart 1651.
Adriaan, zoon van wijlen Aert Lamberts Ooien, wonende in de
parochie van Brengel, voor zich en als man van Janneken, dochter
van wijlen Peter Jan Wel ten, verkoopt aan Geraerdt Tielmansi
raad en rentmeester van 's-Hertogenbosch, een jaarlijkschen en
erfelijken cijns van negen carolns guldens, gaande uit eene boerderij
te Breugel aan de Lindeplaats. Hierover waren als schepenen van
's-Hertogenbosch Jacob Focanus en Gillis van Brussel.
577. 31 Maart 1651.
De Baad en Leenhof van Brabant te *8-Hage beleent Anthonis,
zoon van Hendrik Marcelissen, wonende te Helvoirt, met eenigland
gelegen in de parochie van Helvoirt en afkomstig van de erven
Hendrijck Bochussen.
578. 23 Juli 1652.
Jonker Diderick van Grevenbroeck, heer van Mierlo, bekent schuldig
te wezen aan Anneken, onmondige dochter van wijlen Oomelis Goorts,
eene losrente van vijf en dertig guldens. Hierover stonden als sche-
penen van Mierlo Willem Versantvoort en Jan Gorts van Couwenbergh.
579. 11 Juni 1653.
Benedictus Eelkens, pastoor van Megen, executeur en Geraerd
Doncker, drossaard der graafschap Megen, nomine officii mede-
executeur loco J^^ Willem van Bevere zal, van den sterfhuize van
Oodefridus van Gorcum, dragen over voor schepenen aldaar aan
Maijken Wanmaers een rentbrief van twee-honderd guldens kapitaal,
gevestigd op goederen, gelegen onder Berkel, — waarover s^ls sphepene))
waren Jan Timmermans Junior en Hendrick G^^bnela.
— 124 -
580. 31 Juni 1652.
Nicolaas Reijnders de Visschere en erard Rijcken, als momboiren
en Dierick van der Dassen als cnratoi iver Peter Eoelofs Wijnandszn
verkoopen voor schepenen van *8-Hertogenbosch aan Diericke, dochter
van wijlen Coenraad Salomons en weduwe van Nicolaas Janssen van
Berckel, een jaarlijkschen cijns van achttien guldens, gaande uiteen
huis in de Hinthamerstraat aldaar, genaamd het Zwart Leeuwke, —
waarover als schepenen waren Jacobus Eocanus en Mathijs BruU.
581. 18 Juli 1653.
De Eerw. Heer en Mr. Philips van Zoerendoncq, kanon ik binnen
de stad 's- Hertogen bosch, als gemachtigde van Juffrouw Margaretha
de Gort, dochter van Jan Floriszoon de Gort en weduwe van Sr.
Hendrick van Zoerendoncq, raad dier stad, draagt over voor sche-
penen aldaar aan Thomas van Hijnsbergh, notaris en klerk ter secre-
tarie dier stad, ten behoeve van Jan Jasperszoon vijf onderscheidene
renten op de beden van. Brabant, — waarover als schepenen waren
Peeter Lus en &ijsbert Kuijsten.
582 24 Juli 1653.
De Raad en Leenhof van Brabant te *s Hage geeft octrooi aan
Juff. Judith van Berghen, dochter van wijlen Mr. Gijsbrecht van
Berghen, om over hare leenen te beschikken.
583. 29 Jan. 1654.
Jan Soermans, wonende te Heukelom, als man van Diliaantje van
Eijck, draagt over voor schepenen van Woudrichem aan Willem
Grillart Stevenszn vier morgen vijftig roeden lands aldaar, — waar-
over als schepenen waren Tjerck van de Graeff en Henrick van Bel-
licum.
584. 17 Maart 1654.
Gijsbert, zoon van Jan Gijsbertszoon, wonende in de heerlijkheid
Geffen, draagt over voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan G\js-
bertken Roeckaerts, een cijns van tien guldens, gevestigd op een
stuk land genaamd b^t Gropte Heijken, ^ele^en iu de parochie van
— 125 —
Geffen, ter plaatse genaamd de Papendijksche straat, — waarover
als schepeneD waren Jnstos Versterre en Johan van Oirle.
585. U Dec. 1654.
Goossens Dirkaz. van Lencken draagt over voor schepenen der
vrijheid van Osch aan Monsr. Gijsbert Boonaerts anderhalven morgen
land aldaar in de Hoolbeemden gelegen, — waarover als schepenen
waren Johan Dielissen en Leonaert Jacobs Verhe\jen.
586. 15 Juni 1655.
Willem III, Prins van Oranje, heer van Steenbergen, vernieuwt
met toestemming zijner voogden de kaart, door Philips Willem,
Prins van Oranje, in het jaar 1609 aan de schutterij van de stad,
het land en de baronie van Steenbergen gegeven en de nit kracht
daarvan gemaakte keuren van dit gilde. Hij deed zulks, omdat de
polder de Heen was ingedijkt en te Kruisland een tweede gilde was
opgericht. De vernieuwde kaart is onderteekend door Marie Amelie
d'Orange.
587. 29 Dec. 1656.
Evert Willemszn. van Ravesteijn draagt over voor schepenen van
Geffen aan Mr. David Ackerman, schoolmeester aldaar, een stuk
akkerland gelegen op 't Hoogveld bij de kerk te Geffen, — waarover
als schepenen waren Jacob Jacobse van Grinsven en Geerlingh
Anthonisz.
588. 20 Febr. 1657.
De Baad en Leenhof van Brabant te 's-(}ravenhage geeft octrooi
aan Beertken, weduwe, eerst van Geraerdt Hendrick Somers, daarna
van Henrick Hermans Strick, en aan Teuneken, dochters van wijlen
Joost Jansz. van Guijck en van Geertruid Donckers Laurensdr., zijne
huisvrouw, om een huis genaamd het Varken, staande in de Hintha-
merstraat te 's-Hertogenbosch, en zijnde fiduciair goed, te mogen
verkoopen.
589. 8 Aug. 1657.
Lambert Pauw en Bombout, advocaten voor het Hof van Utrecht
— 126 —
en domheeren yan het St. Peters-gasthuis, venoeken voor het Leenhof
van Batenburg, dat Mr. Comelis Vervelst, adyocaat te Utrecht, aal wor-
den beleend met een vierde deel van van Meekerenshof, gelegen
onder Leur, waarna h\j daarmede beleend is, — waarover waren
Dr. Nathan Eleinbach als stadhouder en Oerrit Thielens, schout te
Batenburg en Aert Bastiaans als leenmannen.
590. 16 Mei 1658.
Burgemeesteren, Schepenen, Kerkmeesters en Heiligen- Geestmees-
ters van Someren verkoopen, krachtens octrooi van den Raad van
Brabant te 's-Gravenhage van 26 Januari 1650, tegen eene hoofdsom
van twaalfduisend guldens eene erfelijke jaarrente van vijftig guldens
aan Juffrouw Geertruid van den Berghe, weduwe van Willem Poolen,
president te Eindhoven.
591. 26 Sept. 1658.
Gudula, dochter van Jan Hendrikszn. van der Last draagt over
voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan Jan Anthonissen Scheffers,
boekverkooper aldaar, twee erfrenten op de Staten van Brabant,
kwartier 's-Hertogenbosch, — waarover als schepenen waren Jan
van Zutphen en Johan Schoock.
592a 1659.
Stukken betrekkelijk de uitwinnin^ der inkomsten van de heer-
lijkheid Heese en Leende, gedaan door Pieter Sohuijl van Walhom,
rentmeester van de Capittularia te 's-Hertogenbosch, ten einde daaruit
te verhalen de achterstallige canons eener rente, door Bene de
Renesse, graaf van Warfiisé en heer van Heeze en Leende, op die
heerl^kheid gevestigd, niettegenstaande deze ten gevolge van het
overlijden z^ner vrouw Albertina van Egmo^d daarvan slechts den
tocht had.
593a. 1659.
Stukken, betrekkelQk een geschil tusschen genoemden Schuil van
Walhom, als rentmeester der geestelijke goederen te 's-Hertogenbosc^,
en Alexander van Renesse, graaf van Warfusé, over eene rente,
gaande o. a. uit het tiendrecht, behoorende tot diens heerlijkheid
eeze en Leende.
— 127 —
594 i Aug. 1659.
De Raad en Leenhof van Brabant te 's-Gravenhage geeft octrooi
aan Johanna van Hoven om over hare leenen bij uitersten wil te
beschikken.
595. 2 Sept. 1659.
Latirens van Kessel, secretaris der stad 's-Hertogenboscfa, zoon van
den secretaris Dirck van Kessel, verkoopt voor schepenen van die
stad aan Mr. Gk)defroy van Mu^jlenborch, licentiaat in de rechten en
advocaat bij den Hove van Holland, eene roggepacht, gaande uit
landerijen te Udenhont, parochie Oisterwijk, — waarover als schepenen
waren Herman Cnchlinns en Johan Franchoys Balbian.
596. 16 Sept. 1659.
Dr. Amoldt van der Yoordt en Naeleken de Vries, echtelieden,
geven elkander over en weder voor stadhoader en schepenen van
Gent (Betuwe) den lijftocht hunner goederen, — waarover waren
als stadhouder Jordaen Franken en als schepenen Hendrik van den
Kerckhoff en Hendrik de Laer.
697. 18 Sept. 1659,
Docter Amoldt van der Voort en Naeleken de Vries, zijne huis-
vrouw, vermaken elkander over en weder vooramptman engerichts-
lieden van het land van Maas en Waal den lijftocht hunner goederen,
— waarover waren Sweder van den Boetzelaer als amptman en
richter en Johan Bridt en Jan Sanders van Well alsgerichtslieden.
598. 11 Maart 1660.
De Prior en de Rechtsgeleerde faculteit te Leuven bevorderen
Jacob van Grinsven, wonende te 's-Hertogenbosch, tot licentiaat in
de rechteui na aflegging zijner geloofsbelijdenis. Den lO^^Dec. 1601
l^gde h$ den eed van advocaat af in handen van Johan van Thulden,
eersten raad-ordinaris van den Souvereinen Baad van Brabant.
599. 17 April 1660.
Jurefaes Dirksz., wonende te Nuland, draagt over voor schepenen
van Oeffen aan Hendrickgen weduwe Hendrik Jansz. de Olieslager
— 128 —
te *8-HertogeDbo8ch twee stokken teel- éki akkerland in de heerl^k-
heid Geffen, — waarover als schepenen waren Bemard Geraerts,
president, en Adriaen Hendriks van Greijll.
600a. 1661.
Requesten door Philip van Zoerendonck, ond 77 jaren, Nicolaes
van Broeckhoven, ond V3 jaren, Andries Timmermans, ond 70 jaren,
Hendrik Plasmans, ond 75 jaren en Lodewijk Smetjers, ond omtrent
66 jaren, zijnde dezen de eenig overgebleven kanoniken der Collegiale
Kerk van St Jan Evaogelist te 's-Hertogenbosch, gericht aan de
Staten-Generaal der Ver. Nederlanden om nitkeeriDg der hnn toege-
legde inkomsten, die de rentmeester der geestelijke goedereü, Schnijl
van Walhom, hnn onttrok, met concept adviezen van antwoord
daarop van 1661 en 1662, denkelijk van de hand van genoemden
Schniyl van Walhom.
601. 6- Oct 1661.
Agnes Bnijs wednwe van Henricns van Schijndel verkoopt voor
schepenen van 's-Hertogenbosch aan Joost Hartens van Vechel een
cijns, gaande mt een hnis in de Vnchterstraat met een nitgang in
de Postelstraat aldaar, — waarover als schepenen waren Beijnier
Tempelaer en Nicolaes de Lobel.
602. 27 April 1662.
Mr. David Ackerman, nn schoolmeester te Berlicnm, vroeger te
Geffen, draagt over voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan Agnes
Bnssy, wonende aldaar, landerijen gelegen op de Heegt, het Hoog-
veld en den Elshof te Geffen, — waarover als schepenen van 's-Her-
togenbosch waren Aemt van Thienen en Abraham Graswinkel.
603. 17 Dec. 1662.
Heer Everardns Schnlins, predikant te Berlicnm, vernadert voor
schepenen van 's-Hertogenbosch tegenover Agnes Bassy, wonende
aldaar, landen gelegen op de Hecht, den Elshof en het Hoogveld
onder de heerlijkheid Geffen, die zij gekocht had van David Ackerman,
— waarover als schepenen waren Nicolaas de Lobel en Jacob van
Gasteren.
— 12Ö —
604 30 Juni 1663.
Scheiding en deeling der nalatenschap van Geertmid, dochtervan
Hendrik Janszoon Olieslagers en Henrickgen Jansen, tuschen haren
broeder Jacob en znster Aelken en de kinderen van hare znster
Margriet, gehuwd met Anthonis Glaeszn van der Coevering, — waar-
over waren als schepenen van 's-Hertogenbosch Franchoys Bmijnincx
en Jacob Lodewijck de Valckenaer.
605. 30 Juni 1663.
Daplicaat van het vorige.
606. 11 Maart 1664.
Fran^ois van Eessel, koopman te 's-Hertogenbosch, verleent
voor schepenen aldaar ten behoeve van Daniël Boons, als curator
van Johanna Bacx, eene rente op het huis de Gulden Arend in de
Vuchterstraat aldaar, — waarover als getuigen waren de schepenen
Willem van Houten en Pieter van Teffelen.
607. 23 Juli 1665.
De Baad en Leenhof van Brabant te 's-Gravenhage geeft venia
aeiatis aan Anthonis Glaessen van Gouvringe, inwoner te 's-Herto-
genbosch.
608. 20 Sept. 1666.
De Raad van State der Vereen igde Nederlanden vergunt aan den
polder van Alem, Maren en Eessel een kapitaal van dertigduizend
guldens op te nemen.
609a. 1667.
Twee brieven aan de regeering der stad 's-Hertogenbosch, de een
van Johan Hompesch, om gedaan te krijgen van de Regeering te
Broflsel, dat zij het plakkaat op de landvracht verzachte, de ander
van de Staten-Generaal der Vereen. Nederlanden over de naleving
van het echtreglement van 18 Maart 1656.
610. 22 Mei 1667.
Het Hof van Holland, Zeeland en West-Friesland geeft ten verzoeke
9
— i30 —
van Johannes, David enNicolaas Dragon, zonen van na te noemen weduwe,
mandament van arrest en daagsele tegen Joost Schimmelpenningh,
die met Maria Dragon, dochter van Isaack Dragon, ook zoon van
genoemde wednwe, clandestiene sponsalia gecontracteerd had, opdat
hij zonde eerbiedigen de testamentaire erflating van Maria Sohier,
weduwe van Jacques Dragon.
611. 22 Juli 1668.
Alardus Adrianus van Riedwijck, heer van Rocqueny, als man van
Antonetta d'Abselons, dochter van J^^'' Guilliam d'Abselons, voor de
eene helft en Jacob de Bije, notaris te *s-Hertogenbosch, als curator
over de minderjarige kinderen van wijlen J^'' Roger d*Abselons
en Marike Barbara de Rijckel, voor de andere helft, dragen over
voor schepenen van *s- Hertogenbosch aan Hendrick Buijsch ten be-
hoeve van Jaspar van Emmerick, koopman aldaar^ eene rente van
vijftig guldens op de beden van Brabant in het kwartier *s- Hertogen-
bosch, — waarover als schepenen waren Arent van Tienen en Daniel
van der Meulen.
612. 22 Maart 1669.
Adriaan ten Hagen draagt over voor schepenen van Woudrichem
aan den luitenant der cavalerie Nicolaas van Winteroy een morgen
land, gelegen aldaar, waarover als schepenen waren Abraham Stoffels
van Steen en Tieleman .Janszn.
613. 28 Jan. 1670.
De Raad en Leenhof van Brabant te *s-Gravenhage geeft verlof
aan Mr Jacob van Grinsven, licentiaat in de rechten, en Maria Anna
van Nuenen, zijne huisvrouw, beiden wonende te 's-Hertogenbosch,
om te beschikken over hunne leengoederen.
614. 16 April 1670.
Johan van Rosmaer verheft voor den Raad en Leenhove van
Brabant te 's-Oravenhage zijn leen, gelegen aan den Oegel onder
Helvoirt, hem aangekomen bij doode Reijnders van Rosmaer, zijn
vader.
— 131 —
615. 28 Jan. 1671.
Johan ^ils, wonende te Breda, draagt over voor schepenen van
Breda aan Johan Stickers, apotheker aldaar, een hnis en erf ge-
legen te Breda, eerst genaamd Bethlehem, nu de Pluim, — waar-
over als schepenen waren Johannes Damisse en Comelis Scotte.
616. 8 April 1673.
Simon van de Westacker, wonende te Heusden, als man van
Antoniske Simon Dirck Bniijstens, verbindt voor schuld voor sche-
penen van Heusden haar land, gelegen te Luttelherpt, ten behoeve
van Pieter Martensse van Heldere, brouwer te Heusden, — waarover
als schepenen van die stad waren Dirck Wijntrack en Adolph van
de Waell.
617a. 11 Juni 1673.
Notarieel afschrift van eene vertaling in het Hollandsch eener
volmacht, gegeven voor burgemeester en raad van Warde door
Jens Pallesen als gehuwd met Mettie Severijnsdochter en door Hans
Ewesen als gehuwd met Maria Severijnsdochter, waarbij zij machtigen
Dirck Sijlru om in te vorderen de erfenis van Hans Pieterse, koop-
man te Amsterdam, welke Dirck Sijlru wederom daartoe machtigt
Theunis Lauwrenszoon Kreutsenberch, tabakkooper aldaar.
618a. 25 Juli 1673.
Volmacht afgegeven voor burgemeester en raad te Warde door
Christen Hansen als gehuwd met Karen Severijnsdochter, Jens Christen-
sen als gehuwd met Anna Severijnsdochter, Jens Pallesen als gehuwd
met Mette Severijnsdochter en Hans Ewesen als gehuwd met Marien
Severijnsdochter, erfgenamen van Severijn Bronckhorst, op Theunis
Laurenszoon Kreutsenberch, koopman te Amsterdam, om in te vor-
deren de erfenis van hunnen oom Joan Pieterszn Bronckhorst.
ei9a. 29 Oct. 1673.
Brief van du Louvois uit Versailles aan den graaf de Broglie,
inhoudende dat dezen daarbij twee ordonnantiën van den Koning
worden toegezonden.
- iaè-
620. J?7 Dec. 1673.
Peter Postiens vestigt voor Schout, Bargemeester en Schepenen
van Echt eene rente van vijftig rijksdaalders op zijne goederen aldaar
ten behoeve van Gerart Driessen en Catharina Wijmen zgne haisvroaw.
621a. 17 Sept. 1676.
Request van Oomelïs Gans, heer van Nuland, oud-president der
Stad *s-Hertogenbosch, ten einde de Raad van Brabant zoude ver-
klaren dat hy is suiker ende innocent van de perjurie ende perturha-
tie, die te zijnen laste in het Resolutieboek van 's Hertogenbosch
staan vermeld ; met bevel van gezegden Raad aan de Regeering van
*s -Hertogenbosch om uit alle registei-s dier stad te doen ro^ferenofte
doen uitlichten, sander eenige memorie daervan ovet'ich hl^e, de be-
wuste injurieuse aenteyckeninge.
622a. 10 Oct. 1676.
Aanbod, door Hillebrant Schagen, postmeester van den Prins van
Oranje, aan de Regeeriug van 's-Hertogenbosch gedaan, om gebruik
te maken van zyne uitvinding om een zoodanigen postdienst in te
stellen, dat brieven en pakketten spoediger zouden kunnen worden
verzonden en besteld dan tot nu toe geschiedt, met verklaring der
gecommitteerde schepenen van 's-Hertogenboscb, dat de postboden
en kooplieden met de voorgestelde verandering niet gediend zyn.
623. 3 Jan. 1679.
Schepenen, gezworenen en raden der stad *s-Hertogenbosch ver-
nieuwen de kaart van het schrijnwerkers-, draaiers-, kuipers- en
rademakers-gilde aldaar.
624a. 7 Fehr. 1679.
De secretarissen der stad Brussel verklaren ten verzoeke van
J®'^. Théodore van Heusden genaamd d'Ëlshout, heer van Middelswaele
en Soijsele, schepen dier stad, dat de contracten door hem aangegaan
met Jonker Henrik van Gestel, adjunct-rentmeester van Zijne Eeiz.
Maj. in het kwartier van Thienen, en diens huisvrouw Gertruda van
— 133 -
Hedickhaijsen, moeten worden vemieuwd. Onderteekend B. Diestins,
J. B. Honwaert en E. Sax, met legalisatie.
625. 25 April 1679.
De Baad en Leenhof van Brabant te 'sOravenhage geeft octrooi
aan Gijsbert Bonaerts, rentmeester van het kwartier van Maasland,
en Agnes van Meerwijck, zijne huisvroaw, wonende te Osch, om te
mogen beschikken over honne leenen.
626a. 8 Mei 1679.
Koning Lodewijk XIV van Frankrijk geeft een verlof van twee
maanden aan den Graaf de Broglia. gouvernear van Avesnes. Met
handteekening van den Koning.
627a. 9 Juli 1679.
Verklaring van den Keurvorst Johann Wilhelm betrekkelyk de
geestelijke jurisdictie over zijn graafsehap Megen. (Copie).
628. 20 Dec. 1679.
Geertruid en Oatharina, dochters van Aert Hendriks Oiemeels,
dragen over voor schepenen van 's-Hertogénbosch aan Maria van
den Berg, weduwe van Anthonij van Drunen, hare huizinge met
brouwerij, genaamd in St. Christoffel, staande aan de Korenbrug
aldaar, — waarover als schepenen waren Joost Nagel en Johan
Franchoys Balbiaen.
629a. 9 Oct. 1681.
Mr. Gerard van Santvoort, licentiaat in de rechten, geeft kwyting
voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan Wouter van Vechel,
execateur in den boedel van Maria van Hees wijk weduwe w\jlen
Pieter van Santvoort, zijnen grootvader, — waarover als schepenen
waren Henrick Copes en Johan van den Berch.
630. 17 Maart 1682.
Maria van Bam, weduwe van Charles Antoni van Vladeracken,
~ 134 —
verheft het goed, genaamd het Leenhof van OarckhoveD, gelegen onder
Oisterwijk, voor den Baad en Leenhove van Brabant te 's-Gravenhage.
631a. 28 Nov. 1683.
Brief van Jan van de Poll te Hedel over het aanhouden van eenen
Dierck van de Laer, pretens burger van 's-Hertogenbosch Hij zou
aan de wenschen der regeering van die stad voldoen, hoewel Gijs-
bert Hamel hem zei ven aldaar onlangs voor eene futiliteit had ge-
arresteerd.
632a. 1687.
Requost door het Vleeschhouwersgilde te 's-Hertogenbosch gericht
aan den Raad van Brabant te *s-Hage om te herstellen het onrecht,
dat door de Regeering van 's-Hertogenbosch aan dat gilde zoude
zijn aangedaan door zijne kaart of statuten te wijzigen, met voorloo-
pige beschikking daarop van de Staten-Generaal van 9 April 1688.
633. 26 April 1687.
Mr. Huibert van Maren, chirurgijn, wonende te Lithoijen , gewezen
man enmomboirvan Jenneke Cocks, als toch tenaar harer nalatenschap.
Mr. Antoni van Maren, mede chirurgijn, wonende te Ophemert, en
Hendrik van Maren, Claes Janse Clingh en Adriaen Geurt Bogaerts,
momboiren over Hendrick van Maren, allen kinderen van Gijsbert van
Maren en Jenneke Cocks, als erfgenamen van deze laatste, dragen
over voor schepenen van Osch aan Mr. Dirk Bressy, kwartier-schout
en dijkgraaf van Maasland, een huis en hof in den Brughoek te
Osch, — waarover als schepenen waren Dielis Peters en Jan van
(remert de Jonge.
634a. 27 Sept. 1688.
Extract uit het register van schepenen, gezworen en raden van
's-Hertogenbosch, houdende goedkeuring van het rapport door de
Heeren Frederik Hendrik Sweerts de Landas, Mr. Comelis Ackersdijk,
Johan van Zutphen en Balbiaen uitgebracht over de ampliatie der
kaart van het schrijnwerkers-, kuipers-, en stoeldraaiersgilde aldaar.
635a. 12 Dec. 1688.
De Prins van Rubempré, Graaf van Vertin, verzoekt sauvegarde
aan de bevelhebbers van het Fransche leger voor zijne goederen
gelegen onder Gestel.
— 135 —
636. 20 Dec, 1688.
Venia aetatis door den Baad van Brabant verleend aan Joanna
Lacia des Menschen, eenige dochter van Oovert des Menscheo,
wonende te 's-Hertogenbosch,
637a. 1689.
Johan Philips baron van Leefdael, heer van Waalwijk en Beek»
beklaagt zich bij den Baad van Brabant, dat, ofschoon hij zich niets
te verw\jt«n heeft, hij ingevolge besluit van Schepenen van 's-Her-
togenbosch bij edicte ter pnie van het stadhuis aldaar en met aan-
plakking is gedagvaard om voor Wethouders aldaar te komen aanhooren
eene klacht ten crimineele tegen hem ingediend. Hij acht de citatie
nietig en injuriens en verzoekt de nietigverklaring daarvan.
638. 2 Mei 1687.
Ariaen Lucassen draagt over voor schepenen van Osch aan Mr.
Diderik Bressy, schout en dijkgraaf van Maasland, een gedeelte van
zijn hoi gelegen in den Brughoek onder Osch| — waarover als sche-
penen waren Dilis Peters en Wouter Francis van Osch.
639. 13 Aug. 1689.
De Baad en Leenhof van Brabant te 's-Gravenhage geeft octrooi
aan Gijsbert Bonarts, rentmeester van het kwartier van Maasland,
weduwnaar van Agnes van Meerwijck, om te mogen beschikken over
zijne leenen.
640. 20 Oct. 1689.
De Baad en Leenhof van Brabant te 's-Gravenhage geeft verlof
aan Hendrik Claeszoon van Osch, wonende te den Dungen, om te
beschikken over zijne leenen.
641a. 26 Jan. 1690.
Versoekschrift van de Magistraat van 's-Hertogenbosch aan de
Baden van Willem III om den toestand der rivier de Maas nabij
de monding van de Dieze te mogen verbeteren ; met de daarop ge-
geven besdiikkingen van 26 Juni en 11 Sept. 1600.
— 136 ~
642a. 2 Dec. 1690.
Bezegelde schuldbekentenis van Johan Friederich Spieker aan
Arent Burger, hoeismid te 's-Graveohage.
643a. 20 Feb. 1691.
Request van de Regeering van 's-Hertogenbosch aan den Raad
van State om goed te keuren een projekt tot het inrichten van het
klooster in de Tolbrugstraat te 's-Hertogenbosèh tot tuchthuis; met
beschikking van den Raad van State, waarbij te dien einde aan
de stad 's-Hertogenbosch gezegd klooster wordt afgestaan, mits zij op
hare kosten dat klooster tot tuchthuis inrichte, de gevangenen en
hunne bewaarders op hare kosten onderhoude en aan den overge-
bleven pater en nonnen van het klooster eene bekwame woning
verstrekke.
644. 22 April 169L
Gijsbrecht en Adriaan Boonaerts, gebroeders, dragen over voor
schepenen van Osch aan Johannes Boonaerts Gijsbertszoon een huis
en erf, gelegen op Hatwijck onder Osch — waarover waren Dirk
Sas als stadhouder en Jan van Meeuwen als president schepen.
645. 5 Dec 1692.
Jan Ariaen Dirkszoon van Geulen, inwoner der heerlijkheid Amel-
rode, als daartoe verlof hebbende van den Baron van Arckel, Heer
van A meirode, draagt over voor schepenen van Osch aan Gijsbert
Boonaerts een stuk land aldaar gelegen, — waarover waren Dirk Sas
als stadhouder, Antoni van Orsouw en Jan Aerts als schepenen.
646. 17 Maart 1693.
Jan Jansen van Meeuwen, president-schepen en Jan Ardt Peeters
en Antoni van Orsouw, schepenen van Osch, geven een vidimus ysji
eene resolutie van H. H. M., de Staten-Gencraal, van 18 Febr. 1693,
waarbij de commissie van het secretariaat van Osch en het grifSers-
en dij kschrij versambt van Maasland op Gerit Croon wordt ingetrokken
en geapprobeerd wordt de collatie van voorschreven ambten, gedaan
op Johannes Devenijns door Gijsbert Boonaerts, als hebbende deze
— 137 -
het erfrecht op diverse secretarien en vorsterijen in de Meierij van
's-Hertogenbosch.
647. (abest) 1 Juni 1693.
Alexander Schimmelpenninck van der Oije, hoog- en laag-schont,
en Schepenen, Gezworens en Raden van 's-Hertogenbosch wijzigen
de kenr van het smedenambacht aldaar.
648. 27 Juni 1693.
Jan Janse Boovers draagt over voor den stadhouder Broeckhnijsen
en schepenen van Osch aan Gijsbert Boonaerts twee en een halven
morgen weiland, gelegen aldaar, — waarover als schepenen waren
Jan Arts en Peeter Meegens.
649. 13 Fel. 1694.
Steven van den Havick, als in huwelijk hebbende Helena Criellaert,
draagt over voor schout en schepeoen van Woudrichem aan Agata
Westerwout, weduwe van den ritmeester Nicolaus van Winteroij,
wonende te Woudrichem, vier hond vijftig roeden land, gelegen
aldaar, waarover waren als schout Beuedictus Wittens en als schepenen
Adriaen de Witt en Izaak van Walgeren.
650. 13 Fehr. 1694.
Mons. Marcus Anthonij Sauve, schoolmeester in de Fransche taal
te Oonda als in huwelijk hebbende Johanna Criellaert en Gillis
Aertszn van Andel, als gehuwd met Lijsbet Criellaert, dragen over
voor schout en schepenen van Woudrichem aan Agata Westerwolt,
weduwe van den ritmeester Nicolaes van Winteroij, wonende aldaar,
vier morgen vijflig roeden land, gelegen aldaar, — waarover schout
en schepenen waren alsvoor.
651a. 22 April 1694.
Johanna, Johan, Maria Catharina, Boudewijn en Adrianus Vloots»
kinderen van Hendrik Vloots, verklaren eenige renten op de beden
van Brabant te sullen transporteeren aan hunne zuster Ulanda Vloot$i
— 138 —
652a 23 Maart 1696.
SchepeDen van Ravenstein berichten aan hnnne collega's van
's-Hertogenbosch, dat het niet hunne schald maar wel die van bun-
nen Kenrvorst is, dat zij den gearresteerden Anthonij Vester nog
niet losgelaten hebben en dat zij daarom verzoeken dat Banm, land-
schrijver van Ravenstein, die door schepenen van 's-Hertogenbosch
bij wijze van represaille gevangen genomen is, bij provisie gerelazeerd
zal worden.
653. 10 April 1696.
Adriaan Peters van Beeck, wonende te Moergestel, verklaart voor
schepenen van 's-Hertogenbosch wegens geleend geld schuldig te
zijn de som van twee-honderd guldens aan Anna Maria Bartholomeus
Theulinghs, wonende te Antwerpen — waarover als schepenen waren
Gornelis Thooft en Comelis Ackersdijck.
654. 1» Mei 1696.
Herman Gremers, als daartoe gemachtigd door den Raad van
State, draagt over voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan Mr.
Comelis Ackersdijk, advocaat en schepen aldaar, eene rente van
twee en dertig guldens op de beden Brabant, afkomstig van de Jonkers
Marcelis en Aert, zonen van Jan van Brecht, — waarover als sche-
penen waren Abraham Daesdonck en Thomas van Beresteijn
655. 30 Mei 1696.
Herman Gremers, als daartoe gemachtigd door den Raad van
State, draagt over voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan Mar-
garetha van Esch eene rente op de beden van Brabant, gevestigd
in 1562 ten behoeve van CathariDa, dochter van Fran9ois van der Kam-
men, — waarover als schepenen waren Gornelis Ackersdijck en
Gillis van Berckel.
656. 30 Mei 1696.
Herman Gremers, als daartoe gemachtigd door den Raad van
State, draagt over voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan Mar-
garetha VAQ ^sch eene rente op de beden vfua Brs^bant, gevesti^
— 139 —
ia 1564 ten behoeve van Lambert, zoon van Dirck Aerts. Hierover
waren als schepenen Cornelis Ackersdijck en Gillis van Berckel.
657. 30 Mei 1696.
Herman Cremers, als daartoe gemachtigd door den Raad van
State, draagt over voor schepenen 's Hertogenbosch aan Johanna Maria
van Ësch eene rente op de beden van Brabant, gevestigd 2 Nov.
1564 ten behoeve van Erasmus van Houwelingen Hierover waren
als schepenen Cornelis Ackersdijck en Gillis van Berckel.
658. 2 Juli 1696.
Dr. Engelbert Beeckman, ambtman en rechter der heerlijkheid
Horssen, laat over aan juffrouw Naletta van der Voort, weduwe van
Heer Willem Pieck, ambtman tot Batenburg en als zoodanig rent-
meester van de goederen, die eerst toebehoorden aan het Kapittel
aldaar en nu aan Isabella Justina Gravin van en tot Hornes, zes
morgen land genaamd de Stooter, gelegen onder Horssen, waarvan
zij het verwin had ten laste van de weduwe Herman Jans de Haart
en Gerrit de Ruijter Met een transfix.
659. 19 Dec. 1696.
Frans van Heum, rentmeester der geestelijke goederen in Peel-
land, in zijne hoedanigheid van gemachtigde van Hugo Repelaer, in
den ouden raad der stad Dordrecht, als voogd over de kinderen
door Diderik de Bressy, in leven kwartier-schout en dijkgraaf van
Maasland, verwekt bij Walterie Cools, draagt over voor schepenen
▼an 's-Hertogenbosch aan Reinier van Bueren, ontvanger van de
gemeene middelen in Maasland, de huizing en erve Arentsvlucht te
Osch, welke huizing door Diderick de Bressy uit den grond opge-
timmerd was, — waarover als schepenen waren Cornelis 't Hooft
en Cornelis Ackersdijck.
660a 1697.
Akten betrekkelijk de aanstelling van Johan van Steenhuijsen tot
krankenbezoeker der stad 's-Hertogenbosch in de plaats van Cornelis
yim Poederoijen.
— 140 —
661. 20 April 1697.
Gemt Melchiors, secretaris van Dassen en Dirck Joestens dragen
over voor Schoat en Heemraden te Dnssen aan Jan Leenderts van
Clootwijck land, gelegen aldaar in het ambacht van Munsterkerk, —
waarover waren als schoat ^driaan Pieters. richter in gezegd ambacht
en als heemraden Aert Joestens, Pieter Adriaens, Jan Slijpts en
Comelis Dircks.
662a. 27 Juni 1697,
Brief door Walrad Graaf van Nassau, generaal der cavalerie ten
dienste der Vereenigde Nederlanden, en goavemeur van Bergen op
Zoom, „in 'tleeger bij Deijnse" aan de Magistraat van 's-Hertogen-
bosch gericht over het verkregen verlof om een Spaanschen ruiter
te 's-Hertogenbosch te doen ezecuteeren. (Hierbij bevindt zich het
portret van Walrad van Nassau.)
663a. 23 Aug. 1697.
Kennisgeving, dat Maximiliaan Emanuel, Hertog van Opper- en
Neder-Beijeren en den Opperpalts, gouverneur der Zuid. Nederlanden,
bepaald heeft, dat met ingang van 25 Augustusl697 de kooplieden
en goede lieden van 's-Hertogenbosch met hunne koopwaren vrijelijk
kunnen komen op de vrije Bamisjaarmarkt, die te Antwerpen zal
gehouden worden.
664. 29 Nov. 1697.
Willem Willems van Oyersteghen en Pieter Arts de Smijdt, als
kerkmeesters van Dussen, dragen over voor Schout en Heemraden
aldaar aan Jan Leenderts van Clootwijck, land, gelegen aldaar in
het ambacht van Munsterkerk, — waarover waren als schout Adriaen
Pieters, richter in het ambacht van Munsterkerk en als heemraden
Aert Joesten, Pieter Adriaens, Jan Slijpts, Comelis Dircks, Jacob
Ploeys, Joest Aerts en Aert Goessens.
665a. 24 Dec. 1697.
Aanschrijving der Staten Generaal aan de Regeering van 's-Her-
togenboscb om de Fransche Réfugiés in kennis te stellen met de
— Ui —
bepaling van den Koning van Frankrijk, dat geen refagié in cijn
Rijk mag terogkomen, temy dat h^ cUvoorens ahjuratie van zjfne
religie soude hebhen gedaen en vervolgens Moer te leven aU een goed
Catholycq.
666a. 5 Sept 1698.
Uittreksel uit de re6oluti6n van den Baad van State, waarbij
afwijzend wordt beschikt op een verzoek van schepenen van *S;Her-
togenbosch om het gehncht den Dungen te eximeeren van de publieke
verpachting van 's lands middelen, welk verzoek door hen was ge-
daan naar aanleiding van een request der ingezetenen van den Dongen.
667. JO Dec. 1698.
Theodoms van Asten, notaris en klerk ter secretarie te 's-Herto-
genbosch, als gemachtigde van den gesnspezideerden ontvanger van
Maasland Reinier van Bneren, wiens vrouw was Anna Elisabeth
Oraham, draagt over voor schepenen van VHertogenbosch aan Johan
Baptist Bonaerts de huizinge Arentsvlucht met toebehooren onder
Osch, — waarover als schepenen waren I/endrik Copes en Rutger
Tulleken.
668. 3 Jan. 1699.
Mons. Jacob van Rijckevorsel, notaris en procureur te Breda, als
curator over den boedel van Rombout 's Graeuwe en Gomelia van
den Rieboom en daartoe door de magistraat gemachtigd, draagt over
voor schepenen van Breda aan Lambertus Buijsschaerts, med. doctor
en diens vrouw Johanna Maria de Winter, een huis, huisbrouwerij
en brandewijnstokerij, genaamd de Hoop, staande in de Lange
Brugstraat aldaar, den genoemden Rombout 's Graeuwe in 1665
aangekomen — waarover als schepenen waren Comelis Vereijck
en Mr. Johannes Gerardus van Goor.
669. 17 Jan. 1699.
Aert van der Colff, wonende te Woudrichem, als curateur over den
boedel van Benedictus Willems, zoo voor dezen in privé en als in
huwelijk hebl^ende vrouwe Henrietta van Nispen, draagt over voor
schout en schepenen van Woudrichem aan Agatha Westerwolt, weduwe
— 142 —
van den ritmeester Nicolaas van Wiateroij, vier morgenland, gelegen
onder Rijswijk (^land van Altena}^ — waarover waren als schont
Adriaen van der Colff en als schepenen Dirck ten Haegen en Izaak
van Walcheren.
670. 26 Sept, 1699.
Johannes Woestenbnrch, wonende te 's-Hertogenbosch, verbindt
voor schepenen aldaar zijn huis, genaamd in de Koningin van
Engeland, staande aldaar, ten behoeve van Margaretha van Ësch,
wonende aldaar, wegens eene schuld van vijfhonderd guldens, —
waarover als schepenen waren Johan Sestus van Breugel en Rutger
Tulleken.
67 L 3 Nov. 1700.
Johannes van Woestenburch, wonende te 's-Hertogenbosch, bekent
voor Schepenen van 'sHertogenbosch aan Hendrik van Utrecht,
wonende aldaar, driehonderd guldens schuldig, — waarover als
schepenen waren Henrick van Berckel en Jan Adriaan Ruijsch.
672. 30 Aug. 1703.
Schepenen en Raden van 's-Hertogenbosch getuigen , dat Cornelis
Gerrits van den Dungen, wonende aldaar, een goed ter naam en faam
staand poorter dier stad is en den eed heeft afgelegd, dat hij op
dezen tolbrief geen andere goederen voeren of doen vervoeren zal
voorbij de tollen van Brabant, Limburg, Luxemburg, Gelderland,
Graafschap Zutphen, Landen van Ravenstein en Herpen, enz., dan
zijne eigene goederen en die zijner medepoorters, welke jaar en dag
inwonende poorters waren. Get. Cattenburch.
673a. 18 Nov. 1703.
Verzoek om schadevergoeding, uit Breda gedaan aan Schout,
Schepenen en Regenten te Zundert op grond, dat de vijand genomen
heeft twee paarden van de conducteurs van requestrant, die door
genoemde regenten tot assistentie van de sauvegarde op 25 Juli 1.1.
aangehouden waren. (Handteekening onleesbaar).
— 143 -
674. 30 April 1704,
Johan Philip Baron van Leefdael, heer van V\'aalwijk, Beek enz.
als vader en voogd over Oomelia Joanna, verwekt bij wijlen zijne
huisvrouw Henriefcta van Vladeracken, draagt op aan den Baad en
Leenhove van Brabant te 'sHage het goed genaamd het Leenhof
van Eerckhoven, gelegen onder Oisterwijk, ten behoeve van Petrus
van Corsvarem, Oraaf van Niel, kolonel te paard in Staten dienst,
welke daarop met dit goed beleend is.
675. 7 April 1706.
De erven van Elisabeth Jansen, wedawe Willem Baessen, te
Diessen overleden, dragen over voor schepenen van Hilvarenbeek
aan Johan Moonen de helft in een beemd, gelegen onder Diessen bij
*t Hooghois, — waarover als schepenen waren Laurijs van den
Nienwenhaijsen en Jan Dirk Bartels.
676. 14 Sept. 1707.
Willem en Christoffel Dijnant, als lasthebbers hunner moeder
Beatrix Griellaert weduwe Christoffel Dijnant, wonende te Gorinchem,
dragen over voor schout en schepenen van Woudrichem aan Agatba
Westerwolt, weduwe van den ritmeester Nicolaas van Winteroije,
wonende aldaar, land gelegen onder Rijswijk en Woudrichem, —
waarover waren als schout Benedictus Wittens en als schepenen
Qerrit van den Havick en Comelis Tauws.
677. 27 Juni 1709.
De Staten van Holland en West-Friesland, uit aanmerking dat
de kerk van Sleeuwijk geene andere inkomsten heefl dan ongeveer
v^f tig guldens 's jaars, z^nde de opbrengst der collecte en begrafenissen
en dat dientengevolge de kerk met haar torentje, het predi kants- en
bet schoolhuis niét konden worden gerepareerd zooals het behoorde,
waardoor die gebouwen erg vervallen waren, vergunnen aan hare
kerkmeesters eene loterij te doen houden van tweemaal honderd-
daisend guldens.
— 144 —
678a. 20 Juli 1709.
Extract uit eene resolutie der Staten Oenerraal van dien datam
voor de voorlezers, kosters en schoolmeesters in de General iteit, met
eenige andere resoluties en reglementen voor die landstreek.
679a. 9 Oei. 1709.
Franchois Cleijmans c. s. verkoopen voor schepenen van 's- Her-
togenbosch een buitenhuis te Yught aan Gk>defridus Stappers, —
waarover als schepenen waren Mathias de Vlamingh en Pieter
*s Oravesande.
680. 8 Jan. 1710.
Juffrouw Hendrina van den Heesacker, wonende t« 's-Hertogen-
bosch als gemachtigde van Vrouwe Johanna de Bije, weduwe van
Johan Ferdinand van Gasteren, in zijn leven kapitein ten dienste
dezer landen, in hare qualiteit van executrice testamentaire van
Jacob de Bije, in leven notaris en oud procureur van 's-Hertogen-
bosch, draagt over voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan Pero
de Gassemaior, notaris aldaar, drie cijnsen, gaande uit een huis, staande
te 's-Bosch op den hoek der Earstraat (zijnde het huis genaamd
St. Pieter), uit de Baronie van Granendonck en uit goederen gelegen te
Empel en Schijndel, — waarover als schepenen waren Jacob Lede
wijk Sweerts de Landas en Fran^ois van Blotenburgh.
681. 20 April 1716.
Mr. Gornelis van Gampenhout, chirurgijn, wonende in de Hoeven,
als weduwnaar van Geertruid van Vlimmeren, draagt over voor sche-
penen van Hilvarenbeek aan Jan van Geffen huizing en landerijen
aldaar gelegen, — waarover als schepenen waren Guillam Verhart
en Michiel van de Sande.
682. 29 Nav. 1718.
Isaac Baron van Gronstrom, brigadier en kolonel in Staatechen
diensten voogd over zijne oudste dochter Ghristina Elisabeth Gronstrom,
wordt door den Raad en den Leenhove van Brabant beleend met het
Leenboek van de achterleenen, behoorende tot de goedereui gelegen
— 145 -
te Kerckhoven onder Oisterwijk, haar aangekomen bij koop van Cor-
nelia Johanna Baronesse van Leefdael, Markiezin d'Asch.
683. 22 Dec, 1719.
Johan Baron van Schten, heer van Echten, overste der infanterie
in Staatschen dienst, als vader en voogd van zijne dochter Anna
Christina, verwekt bij zijne overledene vrouw Ghristina Elisabeth
Baronesse Cronstrom, doet opdracht en kwytschelding voor den
Baad en Leenhove van Brabant te 's«Gravenhage van haar goed
genaamd het Leenhof van Kerckhoven, gelegen onder Oisterwijk,
ten behoeve van Isaac Baron Cronstrom, brigadier in Staatschen
dienst en kommandant van Veome en Dixmoijden.
684a. 80 Dec. 1721.
Testament, gemaakt te Amsterdam door Anna Gatharina Lnijken,
wednwe van Qtemt van Oosten, wonende aldaar, ten behoeve harer
kinderen.
685. 7 Oct. 1722.
Albnmblad, door Stephanns Johannes van den Velde gezegd
Honselaer, liefkehher der ondheü zooals hij zich noemde, gewoond
hebbende te 's-Hertogenbosch in de St.-Jorisstraat, beschreven voor
Willem Blankaert, raad van Vianen en Ameijde.
686. 9 Dec. 1723.
Jacobas Fiers, Mr. metselaar te Breda, draagt over voor schepenen
aldaar aan Frederic de la Oochez, klerk ter secretarie aldaar, een
hais en erf, staande in de Nieawstraat aan de Kleine Brag aldaar.
Hierover waren als schepenen Uuijbrecht Jan Ooms en Thomas Ernst
van Gk>or.
687. 19 OcL 1724.
De Raad en Leenhove van Brabant machtigt den eersten denr-
waarder om ten verzoeke van Gijsberta van Berckel, weduwe wijlen
Johan-Bapista Bonaerts Gijsbertszn, wonende te Osch, als moeder en
voogdesse van Qijsbertus Bonaerts, opvolger in de erf -secretarie van
Maasland b^ doode zijns vaders en grootvaders, aan te zeggen aan
Hendrik Garel van Sevenhoven om de secretarie van Berlicum en
Middelrode te ontruimen.
10
— Ud —
688. 20 Jan. 1728,
De Baad en Leenhove van Brabant, ten verzoeke van den meer-
derjarig geworden zijnde Gijabert Bonaerts, erf-secretans van Ber-
licnm en Middelrode, gelast den eersten deurwaarder 's Hofs om de
facto nit gemelde secretaiie te zetten den persoon van Hendrik
Carel van Sevenhoven,
689a. 28 &pt. 1729.
De Kerkeraad der Hervormde gemeente te Eindhoven roept op de
naborige predikanten om op 3 October 1720 in de consistoriekamer te
Eindhoven te komen ten einde over het beroep te staan van Ds. Gerardns
Thielen, predikant te Eijsden, die beroepen was als predikant van
Eindhoven en Strijp in de plaats van wijlen Ds. Hermanns Cnijpers ;
met verklaringen der naburige predikanten, dat zij de oproeping ont-
vangen hebben.
690. 26 Juni 1731.
Hendrik VVillemsz. Smits en Oerit Ariëns op 't Hoog, wonende
te den Dongen, verbinden zich voor schepenen van 's-Hertogenbosch
tot de betaling van tweehonderd goldens aan Catharina van Oeffen,
weduwe Andries van Bavest\jn, wonende te VHertogenbosoh. Hier-
over waren als schepenen Alexander Berend van Eybergen en Jere-
mias Storm 's-Gravensande.
69 1. 17 Juni 1783.
Voor schepenen der stad en landen van Niervaart gezegd de
Glundert transporteert Fran9ois van Riet, wonende te Hooge Zwaluwe,
aan Simon Adriaan de Vries, wonende te Oosterhout, land gelegen
te Niervaart. Hierover waren als schepenen Jacobus Bu\jl, Jacobus
Hogendyk en Andries Saarloos.
692. 16 Nov. 1784.
Hendrik Willemse Smits en Gerit Ariëns op 't Hoog, wonende te
den Dungen, verbinden zich te betalen eene som van honderd v^ftig
guldens aan Gerard Janssen van Grinsven en Jan Teunisse Spierinz^
als armmeesters %e den Dungen. Hierover waren als schepenen der stad
s- Bosch Daniël de Lobell en Ewoud Hendrik Storm van 's-Gxavesande.
— 147 —
603. 1736,
Oiders aan het garnizoen van Bergen op Zoom, gegeven door den
gouverneur van Rheede tot Oinkel.
604a. 7 Mei 1736.
Thomas Jacobos baron van Wassenaer-Warmond, praepositas
van de St. Servaaskerk te Maastricht, geeft kennis, dat hij met het
beneficie van het in die kerk staand altaar der H. Gecilia begiftigd
heeft Ooilelmus Beijnems Op velt, geestelijke van het bisdom Luik.
695. 8 Jan. 1737,
Willem Roels. gezworen klerk ter secretarie te 's-Hertogenbosch,
als gemachtigde van de schuldeischers van Anna Botermans, weduwe
Hendrik de Paap, draagt over voor schepenen van 's-Hertogenbosch
een huis en erf, eertijds genaamd in St. Barbara nu de Eierkorf,
staande aldaar in de Hinthamerstraat, aan W^'nand de Oroot, burger
van 's-Hertogenbo6ch, — waarover als schepenen waren Abraham
Hubert en Jeremias Storm van 's-Gravesande.
696a. 23 Dec. 1737.
Burgemeesters en schepenen der stad Eindhoven vernieuwen de
kaart van het Brouwers-, wijntappers- en beenhouwersgilde aldaar.
697a. 9 Jan. 1738.
Advies van Schepenen van 's-Hertogenbosch over de kwestie of
de erfgenamen van Marten en Jacobus Eijmberts, die te St. Michiels-
Gestel vermoord werden, gehouden zijn te betalen de kosten van
de schouwing der lijken van dezen
698a. 1 April 1738.
Resolutie der Staten Generaal betrekkelijk het aanhouden van
vagebonden in de Meier^ van 's-Hertogenbosch.
699. 2b April 1739.
Antoinetta van den Eijnde, als erfgenaam van haren eersten man
Sr. Fredericus de la Cochez, geassisteerd door haren tweeden man
— I4g —
Sr. Anthonij Wiercx, Mr. knoopmaker te Breda, draagt over voor
schepenen van Breda aan Oerhardas de Ridder, kapitein-luitenant
in het regiment cavalerie van den Prins van Hessen- Philipsthal en
zijne vrouw Gerharda J^aria Dingemans een huis en erf, staande in
de Nieuwstraat aldaar aan de kleine Brug, — waarover als schepenen
waren Andries David Knoliaert en Mr. Willem Hendrik Verbrugge,
VOO. 26 Juni 1739.
Johan Louis Verster en Johan van Esch, als gecommitteerden van
den polder van der Eijgen, dragen over vo »r schepenen van *s Her-
togenbosch aan Lambertus van Rosmalen, wonende, te *s-Hertogen-
bosch, een morgen en vierde half land in de Boekenlaaren onder
Empel, — waarover als schepenen waren Daniël Mobachius Quaat
en Johan Philips van Ëijs.
701a. 1740.
Kwitantie ten behoeve van het schrijnwerkers-, kuipers-» draaiers
en rademakers-gilde te *s Hertogenbosch.
7ü2a. 31 Dec. 1740,
Brief van St. Joh. Van den Velde gezegd Honselaer over den toen-
raaligen watersnood te 's- Hertogenbosch.
703. 23 April 1743.
Wilhelmus van der Laagen, wonende te St. Michiels-Gestel, draagt
over voor schepenen van 's -Hertogenbosch aan Mr. Cornelis Ackers-
dijk, oud-raad en schepen dier stad, eene rente op de beden van
Brabant, gevestigd in 1568 en eene schuldvordering op het dorp
Lithoyen, — waarover als schepenen waren Johan Louis Vester en
Fran9ois van Paddenburg.
704. J23 Juli 1743.
De Raad en Leenhove van Brabant approbeert ten verzoeke van
Nicolaas Floris Lach, als voogd over de drie minderjarige kinderen
van wijlen zijne zuster Catharina Lach, bij haar verwekt door haren
man Cornelis Johannes Rijcken, alsmede ten verzoeke van dezen
— 149 —
laatste als vader en toezienden voogd van genoemde kinderen, —
een accoord betrekkelijk de nalatenschap van Johanna Ëlisabeth de
Pottere weduwe van Warnems Lach, in zijn leven predikant te
Bergen op Zoom, welke erflaatster bij haar testament tot hare eenige
erfgenamen instelde hare kinderen, met namen Nicolaas Floris Lach,
Gatharina Lach, (de overleden hnisvronw van den tweeden suppliant),
Johannes, Ghristina en Warnems Adrianns Lach.
705. 5 Dec. 1743.
De Raad en Leenhove van Brabant verleent venia aetatis aan Adriana
Petronella van Bommel, oud over de 20 jaren, wonende te Bergen
op Zoom, dochter van wijlen Adrianns van Bommel, in z^n leven
burgemeester aldaar en van wijlen zijne eerste vrouw Maria Ëlisabeth
van Uffele. (Zijne tweede vrouw was Johanna Helena Lindheijmer.)
706. 13 Aug 1745.
Het Leenhof van het Markiezaat van Bergen op Zoom verklaart
ontvangen te hebben van Comelis Johannes Rijcken, als man én
momboir van Adriana Petronella van Bommel, bij doode van haren
vader Adrianns van Bommel, hulde en manschap wegens eene hoeve
met cijns, staande in den Auvergne en aldaar in den 's Heer Boudes-
polder.
707a. 4 Juli 1746.
De Raad en Leenhove van Brabant geeft provisie van daagsele
tegen onderscheidene personen, die gelden verschuldigd zijn wegens
salaris aan Mr. Willem Comelis Ackersdijk| advocaat te 's-Her-
togenbosch.
708. 19 Fehr. 1750.
Johan-Baptista Boonaerts, wonende te Osch, bekent voor schepenen
van 's-Hertogenbosch schuldig te zijn vijfhonderd Caroli guldens
togen eene rente van vier en een half ten honderd aan Roelof Tibosch,
koopman aldaar, — waarover als schepenen waren Jan van Heum
en Francis van Rotterdam.
— 150 —
700a. 31 Maart 1761.
Brief van Hermanns, abt van Postel, (sonder adres), inhoudende
bericht van terugzending van bagage en geld van iemand, die uit
het noviciaat was teroggetreden.
.710a. 1753 en 1754.
Akten, betreffende het verkoopen van stedelijke ambten te Breda
tot redres der finantiën van die stad.
711. 12 Mei 1756.
Amoldns Fahrii woonachtig te Wassenberg, en Jan van Ro$,
wonende te Soh^ndel, als man en momboir van Isabella Fabri, ver-
koopen voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan Johan Hendrik
Gombert, wonende aldaar, een hols, staande in de St. Jacobstraat
aldaar, — waarover als schepenen waren Willem Bopp en Arent
Verspljk.
712ii. 25 Mei 1758.
Reglement van de Vredemakers te Prinsenland.
713a. 1759 en volgende jaren.
Verpachtingen der tienden te Oriel door Martinns van Bamevelt,
heer van Engelen en Vl\jmen, burgemeester van Gorinchem.
71 4a. 20 Mei 1759.
Uitgifte door Carcdina gravin van Bentheim, douarière van Frederik
graaf van Gronsveld, ambachtsvrouw van Werkendam, van eene erf-
pacht ten behoeve van Hendrik van der Mast, mr. timmerman aldaar.
715. 5 Sept. 1764.
Johannes Ludovious Schoutheet, griffier van den lande van Dender-
monde, verheft voor den Raad en Leenhove van Brabant syn leen
in den Gegel onder Ilelvoirt, hem aangekomen als erfgenaam van
Adriana Elisabeth Doncquers.
— 151 —
716. 23 Fébr. 1765.
Amoldns Mahie, wonende te Voght, draaagt over voor schepenen
van 's-Hertogenbosch aan Oodefndos van Osch, wonende aldaar, een
hnis, staande aldaar achter het Stadhuis, — waarover als schepenen
waren F. C. Ghombach en W. C. van Heemskerk.
717. 9 Oct. 1765,
Albert Walraven, med. doctor te 's-Hertogenbosch, als regent
van het Borger Weeshuis aldaar, draagt over voor schepenen van
's-Hertogenbosch aan Joseph Perswiel een hnis, staande in de St.
Jaoobstraat aldaar, — waarover als schepenen waren Anthonij Johan
de Vlieger en Mr. Peter van Wnllen.
718. 5 Dec. 1768.
Dina Henrietta Baronesse van Cronstrom, douairière Deelen van
Schonenbnrgh, verheft voor den Raad en Leenhove van Brabant het
goed genaamd het Leenhof van Kerckhoven, gelegen onder Oisterwijk,
haar aangekomen bij doode van haren broeder Daniel Isaac Baron
van Qronstrom.
719. 27 Juli 1770
Willem Smits, wonende te den Dongen, verbindt zich te betalen
eene som van tweehonderd guldens aan den Heer Henricus Vor-
stenbosch, priester, wonende op het kasteel Zegenwerp onder St.
Michiels-Gestel, ten behoeve van Maria Henrica en Anna Maria,
dochters van Benedictus de Stockmans, ook wonende op Zegenwerp.
Hierover waren als schepenen van 's-Hertogenbosch Ant. van Hans-
w^k en D. J. Saijer.
720. 18 Juli 177 L
Johan Watrin als vader en voogd van Jacobus Watrin verheft
voor Ai&a Baad en Leenhove van Brabant zijn leen, gelegen in den
Ghgel onder Helvoirt, hem voor z^nen genoemden zoon b(| koop
aangekomen van de erven Adriana Elisabeth Dencquers.
— 152 —
721, 17 Mei 1772,
De Hooge Baad van Holland geeft teo verzoeke van Nicolaas
Dragon zoo voor zich en als erfgenaam van w\jlen zgnen broeder
David Dragon en voorts ten verzoeke van de erfgenamen van Johan
Dragon, allen erfgenamen van Maria Sohier, mandament van dag-
vaarding in appel tegen Joost Schimmelpenningh, gehuwd met Maria
Dragon en diens crediteuren.
722. 20 Aug. 177 B.
Jan A. van Bergen, scheepstimmermansbaas te Groningen, draagt
over voor Dr. Dirk Jan Nauta, geconstitueerden richter te Siddeburen,
aan Pieter Jans Coster, schipper te Pekelaa, en zijne vrouw Mar-
gien Harms een nieuw gebouwd kofschip voor de som van 3675
guldens. Hierbij eene quitantie, transfiz.
723a. 1 Juli 177 é.
Brevet door Koning Lodew\jk van Frankrijk verleend aan den
miniatuurschilder Gerard van Spaendonck om na het overladen van
Fran^oise Madeleine Basseporte te vervullen de betrekking van
miniatuurschilder van Z. M. in den Jardin Royal des Plantes.
724. 20 Dec. 1776.
Adriana Geertruda Ie Grand, weduwe van Casparus de Jong,
Heer van Spanbroek, Spierdijk en Zuij dermeer, verheft voor den
Raad en Leenhove van Brabant het goed, genaamd het Leenhof van
Kerckhoven, gelegen onder Oisterwijk, haar aangekomen als erfge-
naam van haren man.
725. 12 Jan. 1776.
Joannes Stephanus van Gulick, in leven geneesheer te *s Herto-
genbosch, promoveert te Leiden tot doctor in de medicijnen.
726. 3 Oct 1777.
Paspoort door den Kommandeur van Venlo, Carel August graaf
van Rechteren, te Utrecht gegeven aan den ruiter Adriaan Haneveer,
geboortig van Oosterhout.
— 153 —
727a. 31 Jan. 1780,
Extract uit de resolotiën van den Baad van State betreffende het
recht van het St. Jorisgilde van Lommei op de exercitie van de
waag aldaar.
728a. Maart 1783,
Verzoekschrift van Regenten van Lommei aan den Baad van State
om de tienden onder Lommei, behoorende aan het Kapittel van
St. Pieter te Hilvarenbeek, in admodiatie te mogen honden ; met
goedgnnstige beschikking daarop.
729a. 4 Maart 1783,
Extract nit het dorps resolutieboek van Lommei betrekkelijk het
indienen van voormeld verzoekschrift.
730a. 2 Jan. 1786.
Oswalt Theodorus Talleken, ambachtsheer van Bijswijk in het
Land van Altena, stelt op den huize Bijswijk Abraham Antonij
Heermans aan tot voorzanger en schoolmeester van die heerlijkheid.
731a. 26 Féhr. 1786.
Jan de Groot, Mr. schr^nwerker, verklaart voor den notaris G*
Kerkhoff af te zien van alle actie tegen het schrynwerkers-, kuipers-
en draaiersgilde te 's-Bosch, ter zake van een kabinet, door een
timmerman vervaardigd, dat uit het huis van Comelis Willekes
gehaald en wegens eene boete door bedoelden timmerman jegens het
gilde beloopen ten voordeele van het gilde verkocht was, terwijl hij er
eigenaar van was. ,
732a, 1786^1793.
Vier brieven van C. Doers, president-schepen te Lierop, o a.
over de jacht en de tienden aldaar aan den advocaat Ackersdijk
als representant van den heervanGhemen, rentmeester der Domein ent
geschreven op het laatst der achttiende eeuw in toen al niet meer
gebmikelqk schrift.
— 154 —
733a. 15 Febr, 17S8.
Obligatie van het Visohkoopersgilde te 's-Hertogenbosch ten be-
hoeve van bet Metnelaars-, tinunerliedeni en leidekkerogilde aldaar.
734a. 1789—90,
Correspondentie gevoerd tosschen den Baad en Leenhof van
Brabant te 's Hage en B. Baron van der Borch te Breda, in diens
hoedanigheid van drossaard der stad, baronie en lande van Breda,
over de vraag of en op welke w^'ze het Officie Fiscaal van Brabant
bevoegd is aanhoudingen of apprehensien te doen van personen, in
de stad of baronie van Breda gedomicilieerd of aldaar zich op-
hoadende.
735. 16 Maart 1790,
Theodoras Luijks, koopman te 's-Hertogenbosoh, als ||remachtigde
van Adriana Mechtildis Petronella van Kerrenbroeck, geboren
Oravin van Orimberghen, wonende te Brussel, draagt over voor
schepenen van 's-Hertogenbosch aan den Heer Johannes Spierinckx,
Roomsch pastoor, een huis en erf in de Postelstraat aldaar, thans door
dezen bewoond wordende, grenzende aan de erven van de heeren
Thomas van Bijckevorsel en van Wassenaer, heer van Onsenoort, —
waarover als schepenen waren Mr. Jan Hendrik van Heom en Fraa-
9ois Lonis de Oraffenried. Met de handteekening van den secretaris
O. van Brengel. Deze verkoop geschiedde ondar voorwaarde dat
het huis zoude dienen voor een Roomsch kerkehuis.
736. 15 Jan, 1792,
Brief door den Stadhouder Prins Willem V uit Breda geschreven
over de vraag of eene resolutie, door de Staten van Friesland ge-
nomen omtrent den soldaat Hendriks, wel effsct kan hebben buiten
hunne provincie.
737a. 24 Juli 1794.
Memorie van de Municipaliteit van Uitwijk betrekkelijk trans-
porten en leverantiën gedaan voor de Fransche troepen, met nog eene
rekening van 1793 van den waardsman van den banne van Zand w^ck
en eene aanstelling in 1779 van schepenen van Almkerk, Zandwgck c. a.
— 156 —
738a. 13 Oei. 1794.
Order van Stadhouder Prins Willem V om te Oorinchem aan te
honden de schepen, bevracht met de bagage van den Oouvemenr van
's-Hertogenbosch, waarb^ de raad (sub rosa), dat deae welasal doen
met te vluchten. (Hierb\j bevindt zich het portret van Willem V).
739a 15 Aug. 1795.
Protest van eenige Monioipaiitieiten van het Kwartier van Oister-
wijk tegen de verkieaing door de Kwartiersvergadering te Oisterwijk
op 27 Jnli 1795 gedaan van zes representanten.
740a. 25 Juli 1796.
Resolutie van de Bepresentanten van Bataafech- Brabant om de
tienden van Lommei aan deze gemeente in admodiatie te laten.
74 Ia. 16 Juni 1797.
Besolutiën van de Representanten van Bataafsch- Brabant alsvoor.
742a. 30 Jan. 1798.
Obligatie der stad 's-Hertogenbosch ten behoev« van het Timmer-
lieden-, metselaars en leidekkersgilde^aldaar.
743. 5 Juli 1802.
Johannes Georgius Münch, geboortig van Zwolle, wordt te Duis*
burg gepromoveerd tot doctor in de medicijnen.
744. 3 Sept. 1804.
Besluit van het Staatsbewind van de Bataafsche Republiek om aan
W. J. Melchior, geboortig van Ghrave, gewezen kanonik van het
gesnpprimeerd Kapittel van Kranenburg, wegens het verlies z^'ner
prebende een pensioen toe te kennen.
745a. 1813.
Brief van den minister Oogel aan Hoppenbrouwers te Breda.
— 156 —
746a. 15 Aprü I8I3.
Bargemeesters der stad Rotterdam vergunnen aan Coenradus Marinus
van der Meiüen, R. K. student in de godgeleerdheid, om binnen die
stad bij zijne gelooisgenooten te collecteeren ten einde zijne studiën
te kunnen voortzetten.
747a. 7 Juli 1827.
Extract uit de notulen der Nederl. Huish. Maatschappij te 's Her-
togenbosch, houdende de benoeming der commissiën voor de hoofdvak-
ken ter bevordering van de Nationale Nijverheid.
28 Mei 1829.
Eigenhandig rapport van J. van Speijk, geschreven aan boord
van Z. M. korvet Triton. (Hierbij bevindt zich eene afbeelding van
het stuk van zijn lichaam, dat gebakemd is).
749. 1854,
Brieven van Ab del Kader, den Franschen dichter de Lamartine
en den schilder N. Pieneman.
NASCHRIFT
Van eenige oorkonden, welke in den catalogas van Jbr. mr. de
Bije voorkomen, vermeldde ik in dezen catalogas, dat z\j weg sijn
{abest). Ik deed dit, omdat ik ze niet vond in de collectie, welke door
Jhr. mr. de Bije in zijnen catalogas beschreven werd. Ik heb thans ech-
ter reden om te veronderstellen, dat de meesten daarvan gekomen z^n
onder de oorkonden, welke het Genootschap in zijn bezit kreeg, nadat
de Bije zijnen catalogas had gemaakt en dat zij alzoo nog wel aan-
wezig zijn. Zoo zal dan zjjn oorkonde n® 11 n^ 8 ; n^ 27 n^ 26;
n» 30 n»46; n« 37 n» 38 ; n» 167 n« 168a; n« 647 n» 325.
Er zallen derhalve maar enkele oorkonden werkel^k verloren ge-
raakt zijn.
De volledige analyse van oorkonde n^ 8 is als volgt:
Woensdag na St. Vitas en filodestas, martelaren ; 1342. De Deken
van St. Maria, de Deken van St Jan en de Officiaal te Maastricht,
pauselijke gemachtigden, rechtdoende in hooger beroep tasschen den
Deken en het Kapittel van Oirschot ter eenre en Godefridus van
Aadenhoven, in diens hoedanigheid van rector of*vicarias perpetaas
der kerk van Wintelre, ter andere zijde, vernietigen de uitspraak
van den Officiaal van Luik, die genoemden Rector in diens geschil
over de tienden van Wintelre, welke door dezen in bezit genomen
waren, in het gel^'k en gemeld Kapittel in eene boete veroordeeld
had, — waarna zij verklaren voor recht, dat de tienden van Wintelre
aan meergemeld Kapittel moeten blijven en niet door Wintelre mogen
geheven worden.
In oorkonde n* 6a moet gelezen worden voor van Buseghem van
Basseghem; het jaartal van oorkonde n® 19 moet zijn 1350 en de dag
der oorkonde n* 61 behoort te zijn: des anderen daags naSt.Bavo.
Al de hiervoor beschreven oorkonden zijn op perkament, behalve
die welke zich bevinden in de supplementaire doozen enden^^ 531,
685, 726, 736, 744, 748 en 749.
A. V. S. v. Y.
ALPHABIDTI8CH REGISTER,
OP DE VOORNAAMSTE ONDERWEBPEK, DIE IN DE
OORKONDEN BEHANDELD ZIJN.
Nota. Z)e cijfers geven aan de volgnummers
der oorkonden.
Aa familie van der 122, 136, 143, 146, 194.
Ab del Kader brief van 749.
Abselons Godefroi, aangesteld tot ontvanger van den tol te
Engelen 46.
Albert Aartshertog van Oostenrijk 495.
Alem Maren en Eessel. Polder van 608.
AlTa hertog van 866.
Ameyde familie van der 49, 58, 89, 452.
Assnmbarg Vicarie op het kasteel 171.
AsteM heeren van 457, 527.
Bae familie 42^68. 71, 151, 269.
Baanderheeren van Brabant vertoog der 571.
Baessehot het land genaamd die Eijnde onder 23.
Berehem tiend van 31.
Berehem familie van 443, 462, 471, 473, 476, 490, 491, 500,
549, 550. 551, 557, 574, 582.
Berekel familie van 114, 115, 116, 219, 220, 281, 479.
Bergen op Zoom order van Prins Maurits aan de matrozen
der aldaar liggende pleiten 458.
Orders aan het Oamizoen 698.
BergeyiL grensscheiding van 498.
Be¥er familie de 273, 579.
Boe familie 37, 38.
Boeeholt Henrick van, schout van Weert 502.
Bommel familie van 705, 706.
BonaerfS familie 585, 625, 639, 644, 645, 646, 648,667,687,
688, 708.
— 159. —
BorehgmTe familie de 232, 881, 383, 396, 405, 442, 482.
Blaarthem greDsscheiding van 516.
Breeht familie van 131, 369, 443.
Breda verkoop van het land van Breda 6, 19. Van stedelijke
ambten 710. Bekening der stad Breda 837.
Brederode Floris van 441.
Brevgel het dorp neemt geld op 517, 520.
Brengel familie van 542.
BreerUiOTeii familie van 464.
BreelLhwis goed onder Waalre 94, 112.
Bronynek Nicolaas 400.
Coptlten familie 59, 90.
Croy Charles Philippe hertog van Croy en Aerschot geeft kennis
van zijn huwelijk 459.
Bieden heerlijkheid 322.
Bieze mond der 641.
BeeFMe van heer van Liessel 479, 480.
Briel tienden te 713.
BmUsboreh Tan Hensden familie 26, 27, 30, 46.
den Bnngen verzoek om vrijdom van belasting 666.
EindhoTen Predikant te 689
Empel hnis te 265.
KnekeTeirt familie van 448.
Kardinaal Willem van 295.
Emestns Aartshertog van Oostenrijk 430.
lEwp dorp 14.
familie van 300.
Gans Comelis heer van Nnland 621.
Geeilraldeivberg de Bergverkoopers 415.
Gemonde tiend te 40, 41, 195.
Geatel grensscheiding van 516.
Gilden te Eindhoven : Brouwers-, wijntappers en beenhouwers-
gilde 696
te 's Bosch :
Bakkersgilde 320, 432.
— 16Ó —
Chirurgijns* en barbiersgilde 334.
Eorenmetersgilde 540.
Eremersgilde 352.
Lint- en passementwerkersgilde 428.
Metselaars-, timmerlieden en leidekkersgilde 733, 742.
Saaimakersgilde 11 i.
Schippersgilde 535.
Schoenmakersgilde 272.
Schrijnwerkers*, draaiers-, kaipers en radermakersgilde 47, 99,
267, 350, 353, 354, 364, 387, 409, 552, 623. 634, 701, 731.
Smeden- en messenmakersgilde 325, 647.
Vischkoopersgilde 733«
Vleeschhonwersgilde 477, 632.
te Lommei:
St Jorisgilde 727.
te Steenbergen:
Schattersgilde 586.
Gogel brief van minister 745.
GalirlL Dr. Joannes Stephanus van 725.
GraTe Conciliatie met prins Manrits 455.
Gasthais 487.
Kerk 259, 262.
W. J. Melchior, kanonik te Kranenbarg 744.
transport van hnizen 206, 218, 230, 245, 246, 248, 250, 259,
407. 434, 436, 483, 543.
Grevenbroeek familie van 255, 346, 370, 426, 578.
GrinsTen Jacob van, licentiaat te 's Bosch, 598, 613.
Haanwyk hoeve onder 374, 375, 447.
Haaren H. Oeestmeesteren bekomen vergunning om cynsen te
verkoopen 456.
Haestrecht familie van 48, 55, 61, 62, 76, 97, 176, 208, 255, 292.
HedilLhalzeii familie van 505, 624.
Heemskerki stede, stoel en vicarie in de kerk van 177, 200.
HeeswyiL hais en heerlijkheid 390.
Heeze en EieeMde heerlijkheid van 592, 593.
HelmoMd kerk 123, 140, 156, 183, 224, 335.
Klooster van O. L. V. in den Hage 181.
— 161 —
Verkoop van een hais aan de Veestraat 528.
HeMXtoB ceMmmmd tab Delft familie van 527, 544.
*8 Hertogesboseh Aanslag der huizen in de kosten der]brand-
weer 417.
Abraham Booth bericht de inneming der stad 533
Arsenaal 405.
Bevel tot keuring der Engelsche lakens 423.
Brieven aan de regeering der stad 609.
Broawerij in de Vachterstraat bij de H. Emispoort 565.
Oostoim in zake erfrecht 463.
Gedicht van P. de Bard op elk van hen, die in 1632 schepen
der stad waren 541.
Gilden, Zie in V.£
Hugenoten 665.
Hnis van Hemert in de Orthenstraat 476.
Hnis van Loon in de Loeffstraat 273.
9 het Gnlden Hoofd 277.
Uoekhuis Markt en Eolperstraat 280.
Huis het Varken in de Hinthamerstraat 157, 158, 315, 453, 588.
Huis de Pauw in de Hinthamerstraat en de daarnaast gelegen
steeg 214.
Hoekhuis Kerk- en Torenstraat 222.
Huis de Witte Helm aan de Botermarkt 316.
Huis in het Straatje van Best 266.
Huis St Pieter aan den hoek der Karrestraat 680.
Huis de Gulden Bodem, staande aan den hoek der Orthenstraat
en het straatje van Best 435.
Huis de Kroon in de Hinthamerstraat 309, 339, 849, 499.
Huis in de Amt Berewoutstraat 228.
Huis in de Leers achter het Minderbroedersklooster 340.
Huis in St Peter en Paulus in de Hinthamerstraat 340.
Huis het Wit Lavoir aan de Markt 451.
Huis de Ezel aan de Markt 477.
Huis in St Christoflfel aan de Korenbrug 515, 628.
Huis de Gulden Arend in de Vuchterstraat 606.
Huis in St Barbara in de Hinthamerstraat 573, 695.
Huis het Zwart Leeuwke in de „ 580.
Huis in de Koningin van Engeland 670.
11
— i6è —
Jezaitenklooster 474, 506, 530.
Eanomken van St Jan 37, 87, 109, 135, 196, 214, 395, 581,
592, 600.
Klooster der Zasters van Orthen 196, 398.
Koning Lodewijk van Frankrijk vraagt vrijheid van godsdienst
voor de Katholieke inwoners 534.
Krankenbezoeker 660.
de Mortel 70, 72, 82, 198, 199. 201, 202, 391.
O. L. V. Broederschap 151, 159, 214, 404.
Roomsch bedehuis in de Postelstraat 735.
St. Anna kapel (thans vervangen door de Ned. fierv kerk)
249, 271, 284, 285, 408.
St. Oeertniiklooster 161. 437.
St. Janskerk 196, 239, 241, 333, 345, 361, 430.
Veemarkt 411.
Voorstel tot verbetering van den postdienst 622.
Vrijgeleide aan de Bosschenaren 243.
Tuchthnis 419, 433, 643.
Watersnood 702.
Weeshuis (burger, thans Protestantsch) 365, 717.
„ (^Roomsch) 365
Heasden Brandschatting van het land van 441.
Brieven gericht door Philip van Hohenlohe aan de regeering
van 403.
Kapittel 306.
Klooster Mariendonk 147.
Heasden Theodore van H. genaamd van Elshont 624.
HIlYarenbeek Kapittel van St Pieter 728, 729.
Hohenlohe Philip van 403, 413.
Hoog Casteren grensscheiding van 516.
Immerzeel heer van Bokhoven 452, 496.
Isabella infante van Spanje. Brieven aan de regeering van
's Bosch 510, 514, 529.
Karel V brieven van 275.
- i6d —
KarChutzerorder 103, i04.
SLMeehtoel grensscheidiDg yan 516.
liAch, familie te Bergen op Zoom 704.
limmartlne brief van den dichter de 749.
Ijeetdael familie van 637, 674, 682.
9 heerlijkheid 310.
lieemhof Tmm Kerkhoveii (te Oisterwijk) 630, 674, 682,
683, 718, 724.
lieULerbee^e en zijne familie 359. 393, 401.
lilempde heide en vroentens te 167, 168.
lilerop kerk te 486.
lileshoat kerk te 189.
lilChoUeH dijkplichtigheid onder 296.
gemeene weide 567.
Ii#aTol8 brief van dn 619.
Iialksgestel grensscheiding van 498.
Maaslmnd kwartiervergadering van 438.
Mmaslmnd Erfeecretariaat van, 160, 173, 190, 462, 471, 490,
491, 500, 550, 551, 557, 574, 582, 646, 687, 688.
Mmrienhage, klooster te Woensel, 98, 133, 142, 150, 194,
211, 225. 240, 242, 251, 256, 257, 258, 260. 298, 324, 472,
478, 481, 492, 497, 504, 507, 511. 512, 546,
Mmslas, bisschop van 's Bosch, 437, 465, 469, 478.
Meer familie van der 330, 331, 341, 342, 356, 377, 393, 401,
435, 440, 447, 466, 484.
MeerYeldhoTeH grensscheiding van 516.
O. L. V. Kapel 192, 193, 482.
tiend van Gemert onder 303, 304, 382, 396, 405.
MeerwUk Willem van Ghent, heer van 269.
Meeawen familie van 260, 644, 646.
Megen geestelijke jurisdictie over 627.
heer van 15.
M^il«.*il »» ^.llA«^h 1 geestelijke goederen 547, 593.
MeUerU Tmm s Besch | jg^ken van oorlog 429.
lletlas bisschop van 's Bosch 378, 392.
8t. MIehlels- Gestel tiend te Thede onder 40, 41, 195.
moord te 697.
— Ift4 —
Mierik plandering van het hospitaal te 421.
procedure over de inbesIagiBemiiig van eea paard 5&i
Sl^ndragoii Gristoffel 431.
Moiilx familie 41, 87, 1&9, U5, 22% 373, 504.
Massaa brief van Walrad graaf van 563.
Nieuw- Herlmer 136, 143, 146.
NUmecea transport van huizen 88, 9.% 274, 318, 3 19, 358,^380.
Mlspeii gemeente 54.
Oem familie 25, 162. 231.
Oerle grensscheiding van 516
Oyen en Dleden heerlijkheid 322.
Olmeii heerlijkheid 162.
Olrschot St Gatharina altaar in de Kerk te 179.
kerk te 8.
Eanoniken van 24, 49, 67, 89, 184.
Olsterwyk Ewartiersvergadering te 739.
molens te 108.
privilegiën van 317.
Oostelbeen grensscheiding van 516.
OphOTlus bisschop van *s Bosch 547.
Osch huizing Arendsvlucht 633, 638, 659, 667.
huis de Gorenberch 343.
tienden 185, 261.
vorsterg en erfsecretariaat 160, 17H, 190.
OSS familie van 288, 289, 410, 454, 473, 475, 476, 488, 524,
556, 569.
Oadheudeii familie van 499, 461.
Prinsenhage 54.
Prlnsenlmnd reglement der Vredemakers 712.
Philips n brief van; zijne uitvaart te 's Bosch 441, 446.
Philips IV verleent kwijtschelding van straf 548, 560.
PlenemaM brief van den schilder 749.
Pynappel familie 435, 445, 484, 521, 553.
Poelwyk het huis onder Gendt 323.
Poll Jan van de P. te Hedel 631.
165
RaVMiflAMidL «de Boo|pe bij EmdiioFeii 33.
RaTenstelH geschil met de etad VBosch over de wedenijdsche
aaahoadiDg ran bmgers 652.
Vrgstelliiig van oorlogalasten 470.
RaTeseh«t &milie vu 860,
RUswUk heerlijkheid bj Woudriehem 730.
Rixtel heer van 427, 508.
R«ermoB4 H. Oeestarmen aldaar £05.
SehelTer (of Scheffers) familie te 's Bosch 537, 591.
8eho0lnieesten in de Generaliteit 678.
Seldensadt Kasteel te Middelrode 254. 263, 264, 308, 488.
SleeawUk kerk te 677.
transport van grond (Cronwelshofstad) 292.
SoBtereii het Hooghnis te 461.
transport van heide 35.
Spaemdomek schilder Oerard van 723.
SpeUk zeeheld J. van 748.
Splerlnek £atmilie 297, 306, 388.
Bpmndel 54.
Stoghem familie van der 24, 298, 566.
Strleme 145.
Tem Braeke het goed onder Woensel 16, 90.
Ter limmk goed onder St Oedenrode 44, 106, 138.
To0TerU procednre over 425.
Ti4|l familie van 31, 40, 41.
Telde J. van der, secretaris van 's Bosch 412.
Telde St. van den V. gezegd Honselaer 685, 702.
Tessem grensscheiding van 516.
Tleeti familie 651.
Tlaanderen Jan zoon van den graaf van i.
Taght bnitenhuis te 679.
UTaalwyk schepenen van 4.
UTeaterheTeii grensscheiding van 498.
WlUefli T prins W. V. stadhouder. Brieven over de terecht-
166
stelling van een soldaat en de aanhouding van de bagage van
den Oonverneor van 's Bosch 736, 738.
HTUlegeiiians G^erardt W. van Bodenborch gevangene te
's Bosch 418.
Wlllemstod slechte gezondheidstoestand van 555.
Wlntelre grensscheiding van 516.
tienden van 8.
Wlnter^U familie van 612, 640, 650, 669» 676.
Zeelst grensscheiding van 516.
tiend van Gemert onder 381, 383, 396, 405, 513.
Zegenwerp kasteel 719.
Zoemereil Mr Qerard van 558, 559^ 562.
Zoeslas bisschop van 's Bosch 547.
Zonderwlfk grensscheiding van 516.
Zandert Groot en Klein 54, 67?
Zatphem hoisarmen te 56.
n.
HANDSCHRIFTEN.
NEDERLAND-
a. m HET ALGEMEEN.
AdverfiUirlm. (Liber adversanorum miscellaDeorum ; hand-
schrift uit het laatst der vorige eeuw, loopende over verschillende
onderwerpen.)
Bataafsehe Rapabllek. Memorie over de defensie -
liniën der Bataafsche Republiek, door den eersten luitenant
Van Swieten. 1801.
Bedevoering door J. H. ten tijde der Bataafsche Republiek ge-
houden onder het motto: Den moed der Patriotten is in alle
zijne verdrukking den vyand zijner vijanden,
BlMerdyk. Aanteekeningen van H. Palier betre£fende Mr.
W. Bilderdflk en vrouwe K. W. Bilderdijk.
Hendrik Falier, die dit handschrift maakte evenals zoovele
andere, die hieronder zullen worden vermeld, was een afstam-
meling van den Hugenoot Charles Palier, die na de her-
roeping van het Bdict van Nantes uit Frankrijk vluchtte
en zich als boekdrukker te 's-Bosch vestigde. De oudoom
van Hendrik Palier was Johan üarel Palier, professor en
predikant te 's-Bosch. Hendrik Palier werd aldaar 10 Juli
1785 geboren uit het huwelijk van Hendrik Palier en
Amolda Schouw (welke laatste na doode van harem ge-
noemden man hertrouwde met Mr. Salomon Krul). Hij was
ook boekdrukker en had zijne drukkerij in het huis, dat
te 's-Bosoh staat op den hoek der Markt en Kolperstraat
en eerst heette Set Oulden Lavoir, daarna de Vijf Vocalen.
Van het Prov. Genootschap was Ji\j theBamier en bestuur-
der. H\j huwde lo. Amelia Sterk, 2o. Elisabeth Oerdina
Van^Hoften. Den 14 Juni 1858 stierf hij te 's-Bosoh. Veel
deed h^* voor de geschiedenis van Noordbrabant en hare
— 170 —
5 Aanteekeningen betrekkelijk Mr. Willem Bilderdijk.
6 Boeken. Lijst van oade en zeldzame Nederlandsche boeken.
7 Naamlijst van boeken, die in de XVII Vereen. Provinciën ge-
durende de XVe eeuw gedrukt zijn.
8 Dr. G. R. Hermans. De Boekdrukkunst in Nederland.
Dr, Gamelius Budolphus Hermans, die dit handschrift ver-
vaardigde, evenals zoovele andere, welke ook hieronder zullen
vermeld worden, werd te Osch geboren.
Den 17 October 1834 aanvaardde hij het rectoraat der
toenmalige Latijnsche school, thans het Gymnasium te
's-Bosch, welke betrekking hij tot aan zijn dood (14 Dec.
1869) bekleedde. Hij was bibliothecaris en bestuurder van
het Prov. Genootschap; een groot deel van deszelfs ver-
zamelingen werd door hem bijeengebracht; veel is het
Genootschap dan ook aan hem verschuldigd. Vele zijner
werken verschenen in druk. Hij bereikte den leeftijd van
64 jaren.
9 Bonapmrte. Genealogie der familie.
10 Barmannns. Antiquitates Romanae van Petrus ^urmannt^^.
2 Dln.
11 GeschledschryTers. De praecipuis patrise historiae scrip-
toribus.
12 Gymnmsla. Handteekeningen van rectoren van gijmnasia en
latijnsche scholen in Nederland. 1850.
13 Aanteekeningen van Dr. G. B. Hermans betrekkelijk de la-
tijnsche scholen en gijmnasia in Nederland.
iSbis Idem.
14 Cl. Hmas. Jus publicum Belgicum.
15 Hogendorp. Dirk van. Verdediging van D. van H., ge-
schorst gezaghebber van Java's Oosthoek, tegen de beschul-
digingen door de Hooge Regeering te Batavia in 1798 tegen
hem ingebracht.
16 Kerkeiyke zaken. Dr. G. R. Hermans Analyse van
charters betrekkelijk kerkelijke zaken in Nederland.
17 Idem.
18 Dr. G. R. Hermans, Verzameling' van plakkaten en resoluties
betrekkelijk kerkelijke zaken in Nederland. 1600 — 1793.
— 171 —
19 Dr. C. R. Hermaos. Aanteekeningen betrekkelijk de R. Ka-
tholieke Kerk hier te lande.
20 Dr. G. R. Hermans. Aanteekeningen betrekkelijk de vroegere
Kloosters in Nederland.
21 Idem.
21^ Memorie over de verdediging van de Maas door den luitenant
van Swieten. IB42.
22 MilMtweaseil* Analytische opgave van de plakkaten en wetten,
betrekkelijk het muntwezen in de Republiek der Ver. Neder-
landen.
23 Verhandeling over de Noord- en Zuid- Nederlandsche munten.
24 Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans over oude muntenen
zegels.
25 Dr. G. R. Hermans. Munten der graven van Holland.
26 Dr. C. R. Hermans. Vermaarde Nederl. penningkundigen.
27 Ormi^e-Itfmssaa. Genealogie van het huis.
28 PlaatsbeschrljYlng. H. Palier, alphabetische lijst van stads-
en dorpsgezichten enz., in Nederland.
29 Reder^ken en Gilden. Beschrijving door Dr. C. R. Hermans.
AO BehrUfcmhIer van 1627.
31 Nihü,
32 Bmallenbarg. N. Dictata ad Instituta 4 Dln.
33 BpeUert Tmn EUck. S. Latijnsche gedichten.
34 Staatsbewlnd in 1801. Alphabetische klapper op den
buitengewonen secreten index van het Staatsbewind in 1801.
35 Btmten-Generaal. Resolutiên van Hunne Hoogmogenden
1587—1600; 1604—1606; 1609—1622. 12 Dln. fol.
36 TIeMdeM. Analijtische opgave van charters, plakkaten en
resolutiên in zake het tiendrecht in Nederland. 1260 — 1813.
37 Tolllas. H. Voorlezingen over de Nederduitsche spraak-
kunst 1733.
38 TrUaetselmrlJ. Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans.
39 UTaterstmmt. Verhandelingen over den. 2 Dln.
40 Weyeramil. J. Campo. Nederduitsche gedichten.
41 WetgeTing. P. Van Slijpe. Diction. de la législation Fran-
^aise 1786—1813. 6 Dln.
Zegelkande. Zie no. 24.
42 Afbeeldingen der zegels van de Graven van Holland.
— 172 —
6. DE VER80HILLENI3E PROVINCIËN.
NOORD-BRABANT.
B^ de GaUlogiBeering dw handschriften op dit gewest
betrekking hebbende is tot gronddag genomon de historische
indeeliag yan Noord-Brabant. Het is daarotn, dat aan dit
gedeelte van den catalogos voora^aat de navolgende be-
schrijving van de verschillende gebieden, waamat deze
provincie bestond vóór 1795, zijnde het Jaar waarin haar
Brabantsch deel een afzonderlijk souverein gewest werd
onder den naam van Bataaf sch Brabant, na sedert 1629
generaliteitsland te zijn geweest. De gegevens voor deze
beschrgving zyn geput nit eene lezing, die Mr. A. C. Bon-
dam, rijksarchivaris te s Bosch, hield in de a^geneene ver-
gadering van het Genootschap van 8 November 1890.
Noord-Brabant is naar hare historische indeeling een samen-
voegsel van verschillende gebieden en gebledsdeelen.
Vóór 1795 onderscheidde men het tegenwoordig grond-
gebied van Noord-Brabant in:
A Een Brabantsch deel.
B Min of meer zel&tandige gebieden.
C Oeldersche heerl^kheden.
D Een Hollandsch deel.
E Zeenwsche streken.
Ad. K.
Tot het Brabantsch deel behoorden:
io. De stad en meierij van 's-Hertogenbosch, verdeeld in
a. Stad en vr^heid, n.1. de stadden Bosch* iVMitOrÜien,
Hintham en den Dongen.
h. Kwartier van Oisterw^k.
c. „ m Kempenland (behalve LimihqgQfltoi, dat in
1807 geruild wevd tegen Lanmel).
d. » » PeeUand.
0^ n m MaaslAndi
— 17S —
2o. De stad Grave en het land van Oaijk (waartoe
behoorden Ghrave, Cnijk, St. Agatha, Haps,, Lin-
den, Bficharen, Ghissel, Beers, Bengen, B\jkevoort,
Neerloon, Mil en St. Bnbert, Wanrooi, Oploo
en Ledeakker, Sambeek, Maashees, Overloon en
Vierlingsbeek.)
3o. De Buronie van Breda.
4o. Het Markiexaat van Bergen op Zoom, bestaande nit :
a. De stad Bergen op Zoom met de (verdronken)
heerlijkheid Hildemisse.
b. Westkwartier.
c. Znidkwartier.
d. Oostkwartier.
e. Noordkwartier,
5o. De Prinselijke heerlijkheden :
a. Steenbergen.
b, Willemstad.
e. Prinsenland.
Ad.
De zelfstandige gebieden waren :
lo. Het graafschap Bokhoven.
2o. Het graafschap Megen (waartoe behoorden Megen,
Haren, Macharen en Teeffelen).
3o. Het land van Bavenstein (waartoe behoorden Raven-
stein, Denrsen, Demen, Neder- en OverLangel,
Dennenbnrg, Hoisseling, Herpen, Schaijk, Beek,
Velp, Zeeland, Uden, Volkel en Boekei.
4o. De heerlijkheid Oeffelt.
5o. De Baronie van Boxmeer (Boxmeer en St. Anthonis),
60. De heerlijkheid Gemert (met Handel).
Ad. C.
De Geldersche heerlijkheden waren :
a. O^en.
b. Dieden.
— 174 —
Ad. D.
Tot het HoUandsch deel behoorden :
lo. Het land van Hensden (waartoe behoorden Hensden,
Ondhensden, Elshont, Herpt en Bern, Hedikhui-
zen, Onsenoort, Engelen. Vlijmen, Baard wijk,
Drongelen, Doeveren, Genderen, Eethen, Meeu-
wen, Babiloniënbroek, Heesbeen, Aalborg, Wijk
en Veen).
2o. Het Land van Altena (waartoe behoorden Op - An-
del, Neer • Andel, (Hessen, Rijswijk, Wondrichem,
Sleeuwijk, de Werken, Uitwijk, Almkerk, Em-
mikhoven o. a. en Hill).
3o Deelen van het Baljuwschap van Zuid-Holland,
waartoe behoorden :
a. Een deel der Langstraat (waartoe behoorden de
dorpen 's Gravemoer, Baamsdonk, Groot Waspik,
's Grevelduin Capelle, Beso\jen en Sprang en
de heerlijkheden Klein Waspik, Nederveen-
Capelle, Zuidewijn Capelle, Vrijhoeven Capelle
en Hendrik-Luijten- Ambacht.)
h. De ambachtsheerlijkheid Drimmelen en Stanthaze.
c. Drie ambachten van de Zuidhollandsche waard:
Werkendam, Dussen M^sterkerk en Muilkerk.
4o. Vier hooge heerlijkheden van Holland:
a. Geertruidenberg (met Made).
h. Hooge en Lage Zwaluwe.
c. Zevenbergen.
d. Niervaart (of Klundert).
Ad. E.
Tot de Zeeuwsche streken behoorden :
a. Hinkelenoord.
h. Nieuw Vosmeer.
Hoe na 1795 deze verschillende gebieden ten slotte zijn
geworden de tegenwoordige provincie Noord- Brabant
is voor dezen catalogus niet van belang te vermelden.
- 175 —
NOORD-BRABANT IN HET ALGEMEEN,
48 AmrdrUkskandIg woordenboek van N. Brabant.
44 Idem.
45 Aanteekeningen van Dr. C R. Hermans op het reisboek van
Antoninus en de kaart van Peutingerus.
46 Adres en reclmaekaaryes van N. Brabanters, verza-
meld door H. Palier.
47 Ambteii. Resolutie der Staten-Oeneraal van 1 Octob. 166 l
omtrent de verdeeling van het recht van vergeving der ambten
in de Oeneraliteit, opgemaakt tusschen hen, Staten-Qeneraal,
en den Raad van State.
48 Oax* Aanteekeningen betrekkelijk de N. Brab. krijgsoversten
Paul as, Marcelis en Joan Bax.
49 Belastingwezeii. La jorispradence des charges pnbliques,
réelles, personelles et mixtes dans la province et duché de
Brabant, établie par les Edits des Princes et confirmée par
des arrêts. Déduite en ordre par Messire Ooswin comte de
Wynants, cij-devant conseiller an conseil de Brabant. 1710.
Een deel. (Binnen den band staat geschreven : Je suis appar-
tenant a Ghiiüaume Pierre van Velpe, avocat au souverain con-
seil de Brabant, natif de la ville de Bois Ie Duc, résidant d
BruxeUes, 1725)
50 Tabellen voor het heffen van belastingen in N. Brabant voor
1790—92.
51 Proces verbal des séances dn conseil dn Département des
Bonches dn Rhin en 1810, concernantes les contribntions
directes ponr 1811. Tablean van de plans voor de plaatselijke
belastingen in het Departement Brabant over het jaar 1810.
2 Dln.
52 BenehryTlDg van N. Brabant door N. G. van Kampen.
53 Beschrijving. (Gesch.-, Letterk.,- en Kerkelijke).
54 „ van N. Brabant door Dr. C. R. Hermans.
55 Aanteekeningen van H. Palier omtrent werken ten onderwerp
hebbende de beschrijving van N. Brabant. 3 Dln. folio.
56 BeTolklog. Statistiek der bevolking van N. Brabant in
1816 en 1817.
57 Volkstelling in N. Brabant op 1 Jan. 1818.
— 176 —
58 BMyveH^es. Verzameling van bidprentjes van bekende
N. Brabanters.
59 Boeken en beekdrukkera. Dr. G. R. Hermans. Lijsfc
van boeken over N. Brabant.
60 H. Palier. Recensie van werken over de provincie N. firabant.
61 Aanteekeningen van H. Palier betrekkelijk boeken over platen,
penningen en landkaarten van N. Brabant.
62 H. Palier. Lijst van boeken in N. Brabant gedrukt van 1476 —
1839. 2 Dln fol.
68 Alphab. naamlijst van N. Brabantsche boekdrukkers over 1484 —
1846. (Verg. Dr. O. R. Hermans Bijdragen II blz. 329 en vlgd).
64 H. Bronnen. Aanteekeningen van Dr. O. R. Hermans.
65 Cmrillons. Rapporten in 1840 uitgebracht door de Districts-
commissarissen en Burgemeesters van N. Brabant over de
carillons aldaar.
66 Ckmrten. Anal^'tische catalogus van charters betrekkelijk
N. Brabant, berust hebbende onder M'. W. C. Ackersdijck.
67 ld.
68 Analijtische opgave van charters betrekkelijk N. Brabant.
69 Dr. C. R. Hermans Analijtische opgave van charters betrek-
kelijk N. Brabant van 1099— 1800. 7 Dln. (Vergel. de door
hem uitgegeven Analijtische opgave van charters ens).
70 Dr. C. R. Hermans. Analijtische opgave van charters betrekke-
lijk N. Brabant en van resolutien van de Staten van Brabant.
1180— 1662. 6 Dln.
71 A&chriften van charters betreffende verschillende plaatsen in
N. Brabant.
72 Dr. C. R. Hermans. Opgave van boeken, waarin charters over
N. Brabant te vinden zijn.
73 Aanteekeningen op de Brabantsche charters» voorkomende in
de Opera Diplomatica van Miraeus.
74 A&chriften van charters betreffende N. Brabant.
75 Crimineele zaken* Processtukken behoorende tot proce-
dures in crimineele zaken gevoerd in de 17e en 18e eeuw.
76 DepmrCenientaal Bestanr ymn Brmbant. Resolutien
over 1800 — 1805 van den Commissaris van het Uitvoerend
Bewind der Bataafsche Republiek b^' het Departementaal
— 177 —
Bestaor van de Dommel, als speciaal belast zijnde met het in
bezit nemen der landen, door de Fransche Republiek aan de
Bataafsche bij transactie van 5 Janaari 1800 afgestaan. Beso-
Intiön van den Agent van inwendige politie en toezicht op de
dijken, wegen en straten der Bataa&cheRepnbliekvan 1802.-~
Besolatiên van het Staatsbewind der Bataafsche Repnbliek van
1802. — Besolatiên van het Departementaal Bestaor van Bra-
bant van 1803, voornamelijk betrefiPende het in bezit nemen
van het Graafschap Megen, het Land van Bavenstein en
Oeffelt. Extracten ait het verbaal van den Landdrost van
Brabant van 1809.
77 Extracten ait het register der resolutiën van den Baad van
Finantiën in het Departement Braband van 1805 — 1806.
78 Correspondentie van den Inspectear der nationale middelen te
lande in het Departement Brabant met den opziener derzelfde
middelen in het ressort 's Bosch over 1807 — 1808.
79 Idem over 1809.
80 Correspondentie van den Inspectear der nationale middelen
te lande in het Departement Brabant met den onder-inspecteur
derzelfde middelen in het ressort 's Bosch over 1810.
81 DepartemeBt des B^tneliMi dtn Rhta.
Stokken betrefiPende de Prófectore van het Departement des
Booches do Bhin over 1811 — 1813. Agenda voor Ie Conseil
General van dit departement van 10 Maart 1813. Zie nog n^ 51.
82 Stokken betreffende genoemde Prófectore en processenverbaal
van verkoopingen van domeingoederen, als incolte gronden en
tienden, door het Domeinbestoor van gezegd Departement in
1811 gehooden.
83 Joomal des évènements dans Ie Département des Booches do
Bhin depois Ie 11 Dec. 1813 — 27 Jan. 1814 par Ie sécrétaire
général J. Linsen.
84 Joomal contenant les principaox évènements sorvenos dans
Ie Département des Booches do Bhin et les mesores prises par
Mr. Ie secrétaire général (J. Linsen) depois Ie 11 Déc. 1813,
joor pü il a été delegoé par Mr. Ie Préfet poor Ie remplacer
dans ses fonctions, josqu' ét 20 Jan. 1810. (betreft voornamelijk
*s Bosch.)
85 Eneyel^paedle van N. Brabant. Alphabethische verzameling
12
— 178 -
viin aanteekeningen en stukken betirekkelgk allerlei N. Brabant-
sche onderwerpen, bijeengebracht door H. Palier. Tien Dln fol.
86 Fabrlekwesen. Aanteekeningen van Dr. C. B. Hermans
over het fabriekwezen yan N. Brabant over 1800 ~ 1850.
87 Alphab. overzicht van het fabriekwezen in het Département
des Bouches du Rhin in 1812.
88 Staat van de fabrieken en trafieken in N. Brabant in 1817.
89 GeeAteiyklield. Veertien brieven en andere stukken van
Brabantsche geestelyken, waaronder eene kennisgeving van
Bisschop Masius van 27 Sept. 1610.
00 Genealogien van N. Brab. geslachten.
Aa, van Banderode genaamd van Jeger, de
Adama, Pijbes d' [der, Kessel, van
Berckel, van Leefdael, van
Bergen Op Zoom, heeren van Heulen, van der
Zie no. 562.
Bonebacker. Millinck.
Does, van der Muijckens.
Dynasten (Dr. C. R. Hermans Proening van Deventer,
geneal. aanteekeningen betrek-
kelijk N. Brab.)
Raet, de
Scheffers ( of Schoeffer) 2 stuks
Spoor.
Steinlagen.
Steenhuijs, van
Verheijen.
Voocht, de
Water, van de
Ënckevoirt, van
Endevoets.
Oerwen, van
Grevenbroeck, van
Gruijter, de
Hanewinckel.
Heusden, heeren van
Zie no. 497.
Honselaer, van.
91 Stickers.
92 Generallteltslaild. Vertoog door baanderheeren, edelen en
steden van Brabant aan de Staten Generaal gedaan om Brabant
niet als generaliteitsland te beschouwen maar haar ook deel te.
doen hebben aan 's lands regeering. 1648. (zie ook Deel I no
571 a).
93 Gescliledeiiis. Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans op de
Commentarii de bello Gallico van C. J. Caesar met betrekking
tot N. Brabant.
— It* —
94 H. Palier. Geschiedenis van N. Brabant tofc 1830.
95 Dr. C. [B. 'Hermans. Proeve eener beknopte geschiedenis van
N. Brabant.
96 Dr. C. B. Hermans. Beknopte goschiedenis van N. Brabant
voor de jengd van de vroegste tijden tot het jaar 1300.
97 Geschiedkundige aanteekeningen betrekkelijk N. Brabant.
98 H. Palier. Geschiedenis van N. Brabant maandsgewijs gerang-
schikt tot 1850 toe.
'99 Chronologische opgave der geschiedkundige bijzonderheden be-
trekkelijk N. Brabant over 1747 ~ 1792, welke voorkomen in
de Nederl. Jaarboeken.
jOO Dr. C. B. Hermans. De staatkundige toestand van N. Brabant
in 1781.
101 ld. De gebeurtenissen van N. Brabant in 1795.
102 Merkwaardige gebeurtenissen in N. Brabant voorgevallen tus-
schen 1850 en 1853.
103 GrafzerlLeil. Alphab. lijst van personen, die in N.Brabant
onder grafzerken begraven lagen, voornamelijk getrokken uit
Le Boy Thé&tre Sacré du Brabant en een handschrift van
M. H. van Heum.
104 Afbeeldingen, gemaakt door Jhr. H. B. Martini van Geffen en
anderen, van grafzerken die in 1842 nog aanwezig waren in:
de Herv. Kerk te Helvoirt; B. E. kerk te Boxtel (met eene
afbeelding van die kerk en de daaarbij staande grafkapel der
familie de Hartitzsch) ; B. K. kerk te Caijk ; B. E. kerk te
Beugen ; voormalige kerk te Haaren (bij Oisterwijk) ; Herv.
Eerk te Leur bij Ëtten ; B. E. kerk te Bokhoven ; voorma-
lige B. K. kerk te Esch en de Herv. kerk te Zevenbergen;
grafzerk te Oisterwijk ; grafzerk van mr. Comelis Jan Wouter
Nahugs, heer van Burgst, op het Kerkhof Zuilen nabij Breda ;
grafzerk in de B. E. kerk te Grave ; id. te St. Michiels-Ges-
tel ; id. te Someren ; grafzerken in de voormalige B^ K. kerk
te Eindhoven ; afbeelding van een kerkraam, vermoedelijk
gestaan hebbende in de B. E. kerk te Megen; afbeeldingen van
kerkramen, gestaan hebbende in de B. K. kerk te Mierio ;
grafzerken in de B. E. kerk te Oirschot ; idem op het B. E.
kerkhof te Tilburg ; grafzerk te Aalburg.
105 HlMirdfltedeB. Diverse aanteekeningen van Dr. C. B. Hermans,
- 180 —
waaronder een extract ait het register van hertellingen der
haardsteden in N. Brabant van 1437.
106 HeeriyUiedeil. Lijst der heerlijkheden in N. Brabant
mitsgaders der namen en woonplaatsen harer eigenaars, opge-
gemaakt in het begin der 19e eenw.
107 Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans betrekkelijk N. Brabant-
sche heerlijkheden.
108 Project schadeloosstelling aan de eigenaars van heerlijkheden
in N. Brabant te betalen voor het gemis van het recht van
voordracht van administratieve ambtenaren van -4- het jaar 1820.
100 Project schadeloosstelling aan de eigenaars van heerlijkheden
in N. Brabant wegens het verlies van voordracht van schout
en secretaris van Hh het jaar 1820.
1 10 Mr. C. G. Hultman. Stukken betreffende mr. C. G. Hnltman,
benoemd tot gouverneur van N. Brabant in 1814.
1 1 1 Letterkundige verhandelingen van mr. C. O. Hult man.
112 Catalogus philologicus librorum rariorum ex variarum scientia-
rum generibus et ex typographiae incunabilis in bibliotheca
Hultmanniana asservatorum. 3 Dln fol.
113 Hertogen Tan Brabant. Hunne vazallen. Zie no. 100.
114 HerTornide Kerk. Reglement van orde voor het Prov.
Collegie van toezicht op de kerkelijke administratie der Her-
vormden in N. Brabant van 1836.
115 JaarntarlLten. Rapport van den Prefect van het Départe-
ment des Bouches du Rhin van 1811 over de jaarmarkten in
N. Brabant.
116 Jacht. Een zeer oud register, inhoudende de afschriften van
zes ordonnantiën, rakende het recht van de jacht en warande
in Brabant, uitgevaardigd door Hertog Philips van Brabant
16 Febr. 1452; 12 Juni 1454; 24 Febr. 1454 ; 22 Maart
1459 ; 10 Dec. 1460 en 2 April 1456 ; de laatste is een volledig
jachtreglement. Geen dezer ordonnantiën komt voor in de
plakkaatboeken van Brabant of in den Codex Belgicus van
Anselmus.
116 hi$. Extract uit een plakkaat van Philips II van Spanje op
de warandmeesterschappen van 26 Febr. 1568 (verbodsbepaling
tegen het vangen of schieten van reigers, veldhoenders en
duiven).
— 181 —
117 Kasteelen. Bapporta sar les chftteaaz et monaments anti-
qaes de 1' arrondissement de Nimègue, (waaronder behoorden
de yoormalige Kantons Boxmeer, Grave en Ravenstein). 1810.
Copie.
118 Kerkeiyke (eseliledeiiifl. Aanteekeningen van Dr. C.
B. Hermans betrekkelijk de kerkelijke geschiedenis van N>
Brabant.
119 Kermissen. Rapport van den Prefect van het Département
des Boaches da Rhin van 1811 over de kermissen in N. Brabant.
Zie no. 115.
120 Kleesters. Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans betrek-
kelijk de kloosters in N. Brabant in 1526.
Klekkenistes. Lijst van N. Brabantsche klokkenisten
Zie no. 61.
121 KrosyiL. DU is de Gronike van Brabant ende van Orimber-
bergen, daerinne gestéli worden de oorlogen, die ie hertogen van
Brabant hadden tegen de heeren van Grimbergen ende ia uyjt
een Cronicke in Bijme in prose verandert (met vele wapens).
122. liftger OnderwUs. Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans
betrekkelijk het lager onderwijs in N. Brabant over 1800 — 1850.
123 liandbouw. Prijsverhandelingen over den landbouw in N. Bra-
bant 1841 — 1843.
124 liABddrest* Extracten uit de verbalen van den Landdrost
van Brabant over 1809.
125 ld. Zie no. 76.
126 liaty nsehe seholen Dr. C. R. Hermans. De geschiedenis
der Latijnsche scholen in N. Brabant.
127 lieenreclit. Afschriften van oude stukken rakende het leen*
recht in Brabant.
128 DU is d* boecke van den Leenhove in Brabant, zijnde een band
inhoudende : de manier van procedeeren in zaken van leenrecht ;
het leenrecht van Brabant ; het leenrecht van den huize van
Bierbeke ; het leenrecht van Aerschot ; het leenrecht van Sant-
hoven ; het leenrecht van de (J^enadigste Vrouwe van Brabant ;
het leenrecht van den Abt van Ynden te Kortrijk ; costuimen
der stad Brussel ; formulieren van akten, gebruikelijk te Rijssel,
Doornik enz.; willekeuren van Zevenbergen van 1519; order
van justitie der stad ^n Unde van Breda van 1 554 ; costuimen
— 182 —
en municipale rechten der stad en jurisdictie van Breda van
1573. Hierb^ is nog~^geyoegd : Costuimen of ordounantien van
leenrechten van den Leenhoi van Oud- Herlaer (onder St. Mi-
chiels- Gestel) met de rol van dat Hof over 1613 en 1614.
129 liadewUk XIV* Beschouwiogen over het recht van Z^'ne
Majesteit Lodewijk XIV van Frankr^k op het Hertogdom
Brabant en de graafschappen Henegouwen, Namen enz. wegens
B^n huwelijk met Maria Theresia van Spanje. Haodschrift uit
zijnen tijd.
130 MoBUflieilteil. Statistieke gegevens over N. Brabant 1815 —
1850. Hierbij eeue opgave van de gedenkteekenen en merk-
waardige gebouwen, zich in N. Brabant bevindende en vau de
beroemde personen, die aldaar geboren zyn. Volgens deze op-
gave bevonden zich gedenkteekenen of merkwaardige gebouwen
te Bergen op Zoom, Bokhoven, Breda, Grave, Heusden, Meges,
()osterhout« Sch\)ndel, Zevenbergen en Zundert. Zie ook nog
no. 117.
Zie nog onder grafzerken no. 104.
131 MuBteii en Penningen. Aanteekeningen van H. Palier
over N. Brabantsche penningen. Zie ook nog no. 61.
132 Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans over N. Brabantsche
munten. Zie ook nog no. 265.
133 Dr. C. B. Hermans. Over munten en penningen van N. Brabant.
134 Catalogus der munten en penningen, behoorende tot de verza-
melingen van het Prov Genootschap, opgemaakt door den oud-
kolonel der genie Noot.
135 IVoerdbrabanters. Handteekeningen van voorname Noord-
brabanters van het jaar -f- 1850.
136 Dr. C. R. Hermans. Verhandeling over de wetenschappen
en schoone kunsten, welke in N. Brabant gabloeid hebben en
door N. Brabanters beoefend zijn.
137 H. Palier. Alphabetische lijst van beroemde, geleerde en
aanzienlijke N. Brabanters.
138 Alphabetische lijst van N. Brabanters, die van 1685 — 1845
promoveerden, met vermelding der onderwerpen hunner disser-
taties.
139 Lijst, opgemaakt door H. Palier van N. Brabanters, die op
dissertatiee of theses promoveeiden*
— 183 -
140 H. Palier. Alphabetisch register van N. Brabanters, die op
dissertaties promoyeerden.
141 ld. van N. Brabanters, die op dissertaties en theses promoyeerden.
142 Oee^n^aiiflelie t#estoBd. Besluit yan Koning Lodewijk
Napoleon van 3 Mei 1800 om verbeteringen aan te brengen in
den toestand der provincie N. Brabant en daartoe aanwijzen-
de eene som van fl. 500.
143 OttderwUfl* Aanteekeningen van Dr. G. B. Hermans over
het onderwijs in N. Brabant in de eerste helft der 19e eeuw.
144 O^rlL^lidem. Lijst van oorkonden, betrekkelijk Bergen- op
SiOom, Breda, Geertrnidenberg, 's Hertogenbosch, Heusden,
Ravenstein, en Steenbergen, getrokken uit het Oeneraal-register
der archieven, berustende in het Rijksarchie^bouw te Brussel.
Zie nog in Ve. charters no. 66 en volg.
Organlstem. N. Brabantsche Zie no. 61.
145 Ondhedeii van N. Brabant. Brieven daarover door onder-
scheidene geleerden geschreven aan Dr. C. R. Hermans.
146 Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans over N. Brabant*s
oudheden.
ld.
147 OYerstraoaiillKeii. Handelingen der centrale en permanente
commissie tot leeniging der waterrampen in N. Brabant over
1850.
148 Dr. C. R. Hermans. Geschiedenis der overstroomingen langs de
Maas in N. Brabant.
Pennliigem. Zie munten en.
140 Plaatobeseliry Ying* Dr. C. R. Hermans. Aanteekeningen
over de verschillende gemeentens van N. Brabant.
Zie nog 61.
IM P^lderregleaaent. Beantwooording eener prijsvraag van
het Prov. Genootschap over het aanbrengen van verbeteringen
in het Polderreglement van N. Brabant, in 1856.
151 Portretten. H. Palier. Lijst van portretten vanpersonen,
die in N. Brabant lieden van beteekenis waren.
152 Dr, C. R Hermans. Opgave der werken, waarin portretten van
N. Brabanters te vinden z^n.
153 PrlvlleflSB. Verzameling van privilegiën, ordonnantiën, enz.,
rakende bet Hertogdom Brabant in het algemeen, doch
- 184 —
grootendeels de stad 's Bosch in het bijzonder, van 1191 —
1549. (Handschrift uit de 16e eenw). Een deel.
154 Procesreclit en dlTersa.
Een band inhoudende t
fti privilegie door de Aartshertogen Albertas en IsabelJa aan
die van Oisterwijk gegeven.
b. bericht van de Rekenkamer van Holland op de missive van het
Hof van Holland aan de Staten Generaal, concemerende het beta-
len aan en laten genieten van traktement door den advocaat-
fiscaal en procureur-generaal mr. Wolphert Nobeling gedurende
den tijd, dat mr. Andries Hofland als zoodanig was geschorst.
e. bericht aan het Hof van Holland op het request, door mr.
Hofland ingediend over het sub b vermelde.
d. Consideratiën omtrent diens provisioneele schorsing.
e. memoriën omtrent hetgeen in cas van reformatie te obser-
veeren is.
f. notulen in een cas van purge van 1760. (betreft Sebastiaan
Knijpers, notaris en procureur te Woudrichem en schout en
secretaris van Almkerk, die impetrant van mandament van
purge was contra Jacob Philip baron van Boetzelaer, baljuw
van Woudrichem en het land van Altena enz).
g. memoriën over defaulten en derzelver purge.
b. memorie over het verzoek tot legitimatie der kinderen,
gesproten uit het huwelijk van Urselke Comelis, verlaten huis-
vrouw van den Engelschman Bogier Mylors, met Cornelis
Janze Visser, 1648.
I. missive der Staten van Zeeland aan het Hof van Holland
over verleende mandamenten en provisiën van justitie zoo in
criminalibus als in civilibus.
J. advies van den Raad van Brabant aan de Staten Generaal
over het verleenen van mandament van reformatie in crimina-
libus (betreft eene procedure van mr. G. de Jong, drossaard
van Beek en Donk, tegen Dirck Cleene).
II. deductie om aan te toonen het recht van surintendance,
competerende aan baljuw en leenmannen van Voorne over de
politie en regeering van het platteland van Voorne.
1. grieven, die de advocaten hebben tegen de nieuwe ordon-
nantie op het declareereii v^ hup salaris (1659).
— 185 —
■i. Kort begrip der grievoD, door de advocaten over gezegde
ordonnantie aan den Hoogen Raad medegedeeld (1659).
n. idem der procnrears (1650).
•. resolutie der Heeren Baden van het Huis van Bergen- op
Zoom. conoemerende het vergeven van kleine bedieningen in
den Oüdenbosch (22 October 1738).
p. articnlen der landrechten van Clnijk, door Keizer Karel V
18 Aug. 1550 verleend.
q. memorie, waarom aan Peter Verwent in zake o* Otto van
Wijhe, heer van Echteld, de revisie behoort te worden toegestaan,
r. manier van procedeeren in Gelderland.
8 memorie omtrent het generaal verband te 's Bosch in ge-
bruik zijnde.
t. missives daarover aan den Baad van State en processtukken
daarover
tü. memorie in zake mr. Adriaen van der Mieden, raadsheer
in den Hove van Holland, contra den Procureur-Oeneraal van
Holland, Zeeland en West- Vriesland. 1744.
155 Raad en lieenliof van Brabant. Uittreksel uit de civiele
rol van den Baad en Leenhof van Brabant te 's Hage van af
1586 tot 1705. S Dln folio.
1 56 Uittreksels uit de crimineele rol van gemelden Baad v. 1 634 — 1 795.
157 Adviezen en missiven van gemelden Baad van 1695-1795. 7
dln folio.
158 Besolutiën van gemelden Baad van af 25 Febr. 1586 tot 9 Sept.
1795. (handschrift van mr. Benjamin van Engelen van Strijen,
geb. te Bergen op Zoom 5 Dec. 1732 en gestorven te Goes
28 Mei 1808). 11 dln folio en een alphabetisch register.
159 Alphabetisch register op de vier eerste doelen der Besolutie-
boeken van gemelden Baad, beginnende met het jaar 1591 en
eindigende met het jaar 1722. Dit register werd in 1723 ge-
maakt door mr. N. Vegelin van Claerbergen, raad-ordinaris in
gemelden raad.
160 Uittreksels uit de dagelijksche notulen van gemelden Baad van
af 13 Juni 1681 tot 19 Dec. 1766.
161 Aparte notulen van gemelden Baad, van af 2 Febr. 1788 tot
30 Oct. 1793, gehouden in absentie van mr. W. Van Laar,
eersten presideerenden raad» ep mrs Nicolaas Willen H^irtmaQ
— 186 -^
Daoiel Ste^jn Parvé en Lambert Engelbert van Eek, omdat
deie heeren aich moesten ontbonden van het geven van beslis*
sing in de zaken, welke op de Patriotten betrekking kadden.
162 Notnlen tot veraoeken van defanlt in verschillende actiën of
processen voor gemelden Raad gevoerd met de daarop gegeven
appoin tementen van 1608 — 1692.
163 Pagegaai of formnlierboek ten behoeve van gemelden JEb&ad.
164 Idem.
165 Extracten uit eenige resoluties van gemelden Raad v. 1632 — 1756.
166 Uittreksels uit de registers der communicatoire processen voor
gemelden Raad gevoerd, beginnende met 30 April 1633 en
eindigende met 22 Dec. 1699.
167—169 Nihü,
170 Copiën van eenige sententiën van gemelden Raad van af
1580 tot 1794.
171 Manier van procedeeren voor gemelden Raad.
172 GoUectanea, rakende den stijl van procedeeren voor gemelden
Raad.
173 Raad Tan State. Alphabetische klapper op eenige resolutiën
van de Staten Oeneraal en den Raad van State, betreffende
Staats-Brabant. R. — Z.
174 Reelat. Plakkaat van Keizer Earel V op het beneficie van
cessie van 302Aug 1536 Zie No. 270.
Privilegie van Hertogin Johanna van Brabant van 15 Juli 1384
omtrent de praescriptie van schuldvorderingen en verjaring van
cijnsen» alsmede twee getuigenverklaringen in turba van 1564
over deze verjaringen. Zie No. 270.
175 Verzameling van 'slandts en stadie ordonnanüên op de hmoelyke
saaken op vereoek van de Magistraat der Hoofdeiadt 'e Bosch
by den anderen gebragt door mr, Antony Martini, pensionaris
der voorsz studt 1767, Een deel
176 Matrimonieel handboek of pit en merg uit het Echtreglement
en andere plakkaten en resolutiën op het trouwen in de
Oeneraliteit.
177 Alphabetische klapper op eenige onderwerpen van Oud-Brabantsch
recht.
178 Annotationes ad Decisiones D. Stockmans, faotae ab (Jerardp
Vromen, Supremae Curiae Brabaatiae fispalif
— 187 —
179 Rederykera. Aanteekeaingen van Dr. C. B. HermsaBover
Bederijkers in N. Brabant.
180 Diverse aanteekeningen betrekkelijk de Bederijkerskamers in
N. Brabant.
181 Re0«l«tlSB. Dr. C. B. Hermans. Analytische opgave van
resolntiën, ordonnantiën en reglementen betrekkelijk N. Brabant
van 1649—1800.
Analytische opgave der resolntiën van de Staten van Brabant.
1180 — 1662. 6 dln. Zie no 70. Zie nog no. 190.
182 Lijst der wetten en besluiten, betreffende Noord-Brabant, voor
zooverre die staan in het Staatsblad van 1813 — 1820.
183 Rtupieii. Beantwoording eener prijsvraag, die in 1839 door
het Prov. (Genootschap over de rapsen is nitgeschreven.
Schilden, teekemaara en graTeon. fl. Palier. Lyst
van N. Brab schilders. Zie no 61.
184 Bijdragen over N. Brabantsche schilders, teekenaars en graveurs.
185 SehryYers. Letterkundig Noord-Brabant. Aanteekeningen
van H. Palier omtrent N. Brabantsche schryvers. 6 Dln folio.
186 Briefwisseling door H. Palier gevoerd over de samenstelling
eener letterkundige geschiedenis van N. Brabant.
187 Alphabetische lijst van N. Brabantsche schrijvers, door H.
Palier opgemaakt.
188 Dr. C. R. Hermans. Alphabetische beschrijving van N. Brabantsche
schrijvers.
189 N. Brabantsche Letterkundigen. 6 Dln.
190 Staatflbrabant. Extracten uit het Begister der Resolutiën
van het intermediair administratief bestuur van Staats- Brabant
van 1795— 1799. Een portefeuille.
Zie nog no. 76.
Staten Generaal. Alphabetische klapper op eenige resolu-
tiCn van de Staten-Geueraal betreffende Staats-Brabant. O^Z.
Zie no. 173.
191 Statistiek van N. Brabant over 1813 — 1816.
192 ld 07er 1813 — 1818.
Statistieke gegevens voor N. Brabant van af 1815 — 1850,
Zie no. 130.
TIendreebt. Zie no. 82.
193 Tellen. Stqkk^n, betreffende den Groeten Brabandggheu
— 188 —
Swijgende Landtol, Geleijde en Paardegeld (in een portefeuille,
waarin nog een register van de ordonnantiën, reglementen enz.
van 's Bosch van af 1676 —1729).
104 Bol der procedures, gevoerd door de pachters van gezegden
tol voor de Leen- en Tolkamer der stad en Meierij van 's Bosch
van af 1748 — 7 April 1791. Een register.
105 Oude aanteekeningen betrekkelijk: De Groote Brahandse zwü-
gende Landtól, Gelyde en Paardegeld Een portefeuille.
106 Extract uit het conolusieboek van 's Bosch, houdende dat de
pachter van gemelden tol zich zal gedragen naar de instructie
voor de pachters van dien tol in 1610 gemaakt.
Deductie van Johan Heeren, koopman te 's Bosch, tegen de
erven van Willem van Hanswijk, pachter van den Landtol en
de in deze zaak gewezen vonnissen. Zie no. 428.
107 Verpachtingsconditiën van gezegden tol in 1770.
108 Terdediging. Beschrijving van de waterlinie te maken tot
versterking van het frontier tusschen de Schelde en de Maas. 1777.
Memorie over de verdediging der Zuidelijke grenzen van Ne-
derland tussche de Maas en de Schelde, door den majoor Geij.
1831.
MTeteiiscliappeB. Verhandeling over de wetenschappen en
schoone kunsten, welke in N. Brabant gebloeid hebben. Zie
no. 136.
St. IVillebrordusputteii. Rapporten van de Districts-
sommissarissen en burgemeesters van N. Brabant over de St.
Willebrordusputten aldaar, 1840. Zie no. 65.
IVoeste gronden. Uitgifte van gemeentegronden in Staats-
brabant. Zie no. 74.
100 Beschrijving van de streken in N. Brabant, alwaar woeste gron-
den gevonden worden, van ^ het jaar 1840.
Verkoop van woeste gronden. Zie no. 82.
— 180 —
2. DB MEIERIJ VAN 's-BOSCH-
DE MEIERIJ IN HET ALGEMEEN.
200 Aa rivier de. Procesverbaal van schoawvoering deser rivier
van af Helmond tot *s-Bo8ch van 14 Aog. 1498. Gopie.
201 Allerhande zaken. Registers van zaaken rakende deStadi
en Meyer^ van 's Bosch, loopende over de jaren 1525 — 1705
en bevattende resolutiën en ordonnantiön, als op de aannemin-
gen, accijnsen, ambten, armwezen, Begijnhof, beden, begrafenis-
sen, besmettelijke ziekten, blokmeesters, baanderheeren, bruggen,
cijnsen, crimineele zaken, dijkwezen, de Dieze, gilden, gemeen-
tegronden, handel, hoogschonten, houtschat, jacht, kerken, kloos-
ters, krijgswezen, kwartierschonten, landbouw, leenen, markt-
wezen, montwezen, onderwijs, paapsche stoutigheden. pegge,
pootrecht, predikanten, priesters (Roomsche), politie wezen, pri-
vilegiën, posterij, rentmeesters, rouwmantels, secretariaten, schut-
terijen, straatwegen, tiendrecht, tollen, veenderijen, veeren,
vestingwerken, visscherij, weeshuizen, zwanendrift. 12 banden
en 1 alphab. register.
202 Registers van allerhande stukken betreffende de stad en Meier\j
van 's fiosch (benevens een paar stukken betrekkelijk de baronie
van Breda), loopende over de jaren 1547 — 1738, als plakkaten
der Hertogen van Brabant ; resolutiën der Staten Generaal ;
beschikkingen der Schepenbank van 's Bosch ; privilegiën der
stad 's Bosch ; stukken betreffende de stad en Meierij van
*s Bosch gedurende den Tachtigjarigen oorlog ; procedures der
stad 's Bosch tegen schepenen van dorpen in de Meierij ^ rechten
der stad 's Bosch op de ezecutiën harer vonnissen ; vertoogen
der Baanderheeren, Edelen en steden van Brabant, dat de
provincie Brabant deel behoort te hebben aan 's lands regeering;
beweerd recht der Staten Generaal om inzage te nemen van de
rekeningen der stad 's Bosch ; bewering der stad *s Bosch, dat zy
recht heeft om hare magistraat te benoemen ; deducties, dat de
stad en het land van Megen, alsmede de stad en het land van
Bavenstein tot de Meierij van 's Bosch behooren ; opneming der
rekeningen der stad 's Bosch ; verplichting der stad 's Bosch
om te betalen de ordinaris groote of kleine bede ; klachten
— lÖO —
der stad en Meierij van 's Bosch over de belastingen, die hare
bewoners meer moeten opbrengen dan die der andere provincies ;
secretarissen en notarissen in de stad en Meierij van 's Bosch ;
geschil tosschen Rogier van Leefdael, heer van Deome en de
ingezetenen van die heerlijkheid over de rechten, welke hem
daarop toekomen ; J. B. Keppel, hoogschoat der stad en Meie-
rt vjin *8 Bosch ; klacht van de familie van Pieter Pacqai,
bnrger van Breda, over een vonnis van het gerecht aldaar ;
dednctie van het recht der heeren en stad Breda, benevens
der andere steden en vrijheden van Brabant om in alle crimi-
neele zaken te vonnissen bij arrest ; enz.; 3 banden, over 1547 —
1738 en 1 dl. folio over 1570— 1585.
Aaabtenaren* Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans over
de hoofdambtenaren der stad en Meierij van 's Bosch na de
overgave dier stad in 1629. Zie no. 100.
203 Alphabetische lijst van hen, die ambtenaren waren in de stad
en Meierij van *s Bosch van af 1746—1815.
204 Belastingeii. Memoriën van den ontvanger mr. C. van
Brengel over de verpondingen en gemeene middelen in de stad
en Meierij van 's Bosch v. 1703. Zij bevatten beschouwingen over
het belastingwezen van gezegde landstreek van af 1629 tot 1793,
alsmede over de herziening van hetzelve. 5 dln.
205 Mr. C. van Breogel. Qaohieren der belastingen voor het kwartier
van Oisterwijki het kwartier van Rempenland, het kwartier van
Peelland en het kwartier van Maasland, over 1785 —1791. 4 dln.
206 Algemeene taxatie der huizen in de vier kwartieren der Meierij,
gedaan door mr. C. van Brengel 1781 — 1795. Een deel.
207 Beschrijving van de Meiery van 's Bosch, gediend hebbende
voor de he£Qng van de belastingen aldaar en opgemaakt door
mr. C van Brengel over 1786 — 1 792, met eene memorie van hem
over de verandering der taze van die belastingen. Een portefenille.
208 Portefenille met resolutiën, memoriön en andere stnkken, ra-
kende de belastingen in de Meierij van 's-Bosch over de jaren
1634 — 1791, en b^eengebracht door mr. G. van Brengel.
209 Legger der ambtenaren op de middelen te lande in het res-
sort 's Bosch van 1808.
Besckryvinc der Meierjj. Zie no. 207.
210 Beslvlten. Verzameling van beslniten, brieven, ordonnantiën,
— 191 —
yonnissen, adyieiOD, aanteekeningen enz , betreffende de stad
en Meierij van 's Bosch van af 1663 — 1761. (Hieronder:
Dedactie tot bewijs, dat de stad en het land van Megen be-
hooren tot de Meierij van *s Bosch ; idem voor wat betreft de
stad en het land van Ravenstein ; Vertoog der Baanderheeren,
Edelen en Steden van Brabant, dat dese provincie deel behoort
uit te maken van 's landsregeering). 3 dln fol.
211 Aanteekeningen, in alphabetische orde tot het jaar 1740 ge-
maakt door den pensionaris mr. Antony van fleanii op de
plakkaten, resolutiën, besluiten, reglementen, privilegiën, deduc-
tiën en memoriën, betreffende de stad en Meierij van 's Bosch
6 dln fol.
212 Vervolg op voorschreven aanteekeningen. 2 dln fol.
213 Korte inhoud der plakkaten, edicten, resolutiën, waarschuwin-
gen enz., betrekkelijk de stad en de Meierij van *s Bosch uit-
gevaardigd van af 1232 — 1792 door de Hertogen van Brabant,
den ] Raad van State, den Raad en Leenhof van Brabant, de
Prinsen van Oranje en de Magistraat van 's Bosch.
214 Alphabetische klapper op twaalf boekdeelen plakkaten, ordon-
nantiën, memoriën en resolutiën door de Hertogen van Brabant,
de Staten Oeneraal, den Raad van State en den Raad en Leen-
hof van Brabant betrekkelijk de stad en Meierij va;^ 's Bosch
uitgevaardigd over 1309 — 1756, welke boekdeelen samen-
gesteld werden door mr. Antony van Heum, pensionaris der
stad 's Bosch en na zijnen dood door de Magistraat van die
stad op 27 Mei 1760 van zijne weduwe aangekocht zyn.
215 Extracten uit de plakkaten en resolutiën van de Staten Generaal
en den Raad van State, betreffende de stad en Meierij van
"s Bosch, loopende over 1629 — 1756 en 1761—1769; 13 dln
foUo (het 11e deel ontbreekt).
216 Extracten uit de resolutiën van de Staten Oeneraal en den
Raad van State, betrekkelijk de stad en Meierij van 's Bosch
van 1702—1757.
Benrzen ad stiidia. Zie nos 313 en 223.
217 Blsd^Bl '8 B«8eh. Diarium Rev. Dom^ Michaelis Ophovii
Episcopi. 4 Aug. 1629—1 Jan. 1632. Copie.
218 Expositie status episcopatus Buscoducensis Romam missa a
R. D. Judoco Uoubraken, ejusdem dioecesis vicario apostolico.
1677, Copie.
— 102 —
219 Copia anthentica van het vorige met eene toelichting van den
Utrechtsohen Professor Bogaards.
220 Béponse k quelques objections qne Ton faites ét l'évêqne de
Boremonde an snjet dn vicariat général de Bois Ie Duc,
anqnel la Gonr de Bome Ie destine (betreft den bischop Sangnessa).
22 L ClTlele proeedares. Processtukken in civiele zaken, rakende
personen en goederen der stad en Meierij van 's Bosch, over
de I7e en I8e eenw. 3 dln fol.
222 DomelneB. Begister van de dagelijksche besognes der heeren
Baden en Bentmeester-generaal der Domeinen van Brabant
en der Leenmannen van de Leen- en Tolkamer der stad
en ICeierij van 's Bosch, gebonden door den griffier mr. Jan
Hendrik van Henm over het jaar 1739.
228 Begister van den rentmeester der Domeinen voor het Kwartier
's-Hertogenbosch, inhoudende :
a. Inset op 1 L Februari 1588 van gronden, gelegen onder
St Oedenrode ter plaatse genaamd Stompartshoeck, welke
door Symon Fierlants in zijne qualiteit van raad en rent-
meester-generaal van Z. M. den Hertog van Brabant over
het kwartier van 's Hertogenbosch wegens wanbetaling van
een daarop drukkende c^ns ten openbaren verkoop waren
aangeslagen.
h. Verbandbrief d d. 11 Maart 1589 van Heer Peeter van
Griensven, priester en kanonik der Cathedrale kerk van
's Hertogenbosch, aangaande zijne fundatie van 15 eersame en-
de leersatne scholieren.
c. Uitgifte in erfpacht aan Jacob van Berchem, kapitein van
een vendel voetknechten van Z. M., liggende in garnizoen
in de stad en op het slot van Megen, alsmede op eenige
andere forten^ van een stuk opgehoogden groud daer eer-
tyts opgestaen heeft zekere schanse op den dyck van der Maeze
tussohen heyde de sluipeen, geheeten Gewande^ niet verre van
de sladt van *8 Hartogenhoscht nu teenemaal geslecht ende
geworpen; van een wiel en van een tegenover gezegd stuk
grond in de Maas gelegene zandplaat. 17 Mei 1590.
d. Schepenen, H. Geestmeesters , Kerkmeesters en Ingezetenen
van V'ught verbinden zich voor dit dorp om na te komen
de voorwaarden, waarop door den Hertog van Brabant aan
— 198 —
de regeering van dit dorp vergund was zijne commnnale
gronden te verhoren en verkoopen 25 Apnl 1587.
e. Burgemeesters, Kerkmeesters en H. G^eestmeesters van het
dorp Haaren b^ Oisterw^k verbinden zich voor dit dorp om
na te komen de voorwaarden, waarop door den Hertog van
Brabant aan dit dorp veigond was een gedeelte van syne
commnnale gronden te verkoopen en uit te geven. 5 Dec.
1581.
/. Goijart van Engelant, als rector van den Goidtskujjse der
iinneloose menschen, staande te 's-Hertogenbosch, koopt bij
gerechtelijke nitwinning aan zekere ledige er/fenisse gelegen
(aldaar) cplen hoeck van 8t. Jaeohsstraete. 12 Febr. 1582.
g. Jonker Floris van Onthensden, zoon van Jan, verbindt
zich aan Willem Wels Willemszn. en Amt. Janssen van
Vlijmen, als voogden over de onmondige kinderen van Goos-
w^n GKiebels, eene zekere som gelds te betalen en verbindt
daarvoor zijne goederen. 23 Febr. 1583.
A. Ten verzoeke van Rogier Peeter Gieliszn. van Broeckhoven»
bierbrouwer te 's Hertogenbosch, verklaren de Rentmeester
van Z. M. Domeinen en de Leenmannen van het Kwartier
van 's Hertogenbosch, dat zij opgenomen hebben een uit-
steeksel van het achterhuis, behoorende tot het huis van
requestrant, genaamd het schud van Frankryk, staande te
*s Hertogenbosch aan de Groote Markt en zich uitstrekkende
tot aan de Dieze en welk uitsteeksel boven die rivier ge-
maakt was. 16 Mei 1583.
i. Jan AmtszD, burger van 's Hertogenbosch, verbindt voor
een cijns zijn huis, staande aldaar aan den hoek van de
Toren- en Hinthamerstraat. 28 April 1584.
j. Aert van Weerden, burger van *s Hertogenbosch, verbindt
voor een cijns, door hem verleend voor het bekomen van
vergunning tot het maken van een kelder onder de openbare
straat ten behoeve van zijn na te melden huis, — het huis
genaamd De Drie Roozen, staande aan de Markt te 's Her-
togenbosch.
k. Aan ^ Henrick de Raet woidt tegen beding van een c^ns
toegestaan een muur te zetten ter versterking van zijn huis,
13
— \94 -
^genaamd ie Zwarte Ruiter ^ staande te 's Dertogencioscb aati
de Vischmarkt. 30 Mei 1584.
I. Ghysbrecht Eoijsten, burger van *b Hertogenbosch, verbindt
voor een cijns zijn hnis genaamd de Begenhoog, staande al-
daar aan de Markt, welken cgns hij aangenomen had te
betalen als recognitie voor het maken van een kelder vóór
dat hnis. 13 Jnli 1584.
m. De Prior, Subprior, Procurator en Gemeene Broederen van
den Convente van der Hemelschen Poirte (Baseldonck), etaende
binnen der stadt van 's-Hertogenbossche opten W^tmoelenberchf
verbinden wegens eenen recognitiecijns een windmolen, die
hun vergund was op hun erf te maken tegen betaling van
dien cijns. 4 Januari 1585.
n. Pater, Mater ende gemeijne Convente van Betanien, gemeynl^ck
genaempt den Wintmolenberg, staande binnen der Hadt van
*8'Hertogenbo88che, verbinden voor eenen cijns alle goederen
van hun convent ten behoeve van den Hertog van Brabant,
welke cyns door hem bedongen was bij het verleenen van
machtiging aan dat klooster om erfenissen te aanvaarden tot
een bedrag van tien duizend carolus guldens. 12 Maart 1587.
o. Symon Fierlants, raad en rentmeester van Z. M. Domeinen
in het kwartier van 's-Hertogenbosch, verklaart dat ten
z\jnen overstaan is opgemeten en afgepaald een stuk groes-
land, zijnde gemeente van het dorp Vught, gelegen tegenover
de huysinge van Joncheeren Johannen van Heym, de Clei^e
Diese genoempt, gelegen ronfsomme in den stroom en welk
stuk groesland Eoelof Aert Vastaerts, raadsheer der stad
's-Hertogenbosch, in beleening had gehad. 19 Febr. 1587.
p. Dezelfde verklaart, dat ten zijnen overstaan is afgepaald
een stuk gemeente, dat door de Schepenen, Burgemeesters
en naburen van Vught, Cromvoirt en Oetheren was verkocht
aan Mathys van der Meer en gelegen was aan den Win-
terstroom achter het Convent der Karthuizers te Vught.
30 Juni 1587.
224 Ctoesteiyke goederen. Afschriften van rekeningen en
verantwoordingen, gedaan door de rentmeester der geestelyke
goederen in de Meierij van 's Bosch over 1680 en 1081.
— rtfs —
225 Repartities over het inkomen van de kloosters en d0 geette^'
lijkheid van de Meiery van *& Bosch, gemaakt ingevolge de
resolutie van H. H. M. M. van 11 Nov. 1634, en geordonneerd
tot onderhond van de predikanten en schoolmeesters in do Meierg.
Staten van het comptoir der geestelijke goederen in de
Meierij (met naamlijsten der predikanten, kosters, voorlezers en
schoolmeesters aldaar).
Staten van de inkomsten der geestelijke goederen in de
Meierij van 's Bosch.
een en ander loopende over de jaren 1690 en 1608.
Heeriykheden* De heerlijkheden in de Meier\j van
's Bosch, zie no. 100.
226 liABdflieflBg. Portefeuille met resolntiën, memorifin en an-
dere stukken, rakende het vereffenen van jurisdiotiekwesties,
gerezen bij gelegenheid van de landmeting in de Meierij van
's Bosch in 1790 en volgende jaren, bijeenverzameld door mr.
G. van Brengel.
Ijeen en folkaaier. Zie no. 222.
227 Dicta ordinaria van de Leen- en Tolkamer der stad en Meierij
van *s Bosch, beginnende met 13 April 1699 en eindigende op
30 Maart 1758.
228 Register van transporten van gemeentegronden, plaats gehad
hebbende voor de Leen- en Tolkamer der stad en Meierij van
's Bosch van 31 Jan. 1792 — 29 April 1794.
229 Memorie van de jura der Leen- en Tolkamer voorzegd, zooals
die ten tijde der griffiers Copes, Verster, J. van Heurn en
J. H. van Heurn zijn gevorderd geworden, met de verdeeling
derzelven.
230 Notitieboek van mr. J. H. van Heurn, griffier der Leen- en
Tolkamer voorzegd, wegens de hem in die qualiteit verschul-
digde rechten. 1770—1791.
231 Audientieblad der Leen- en Tolkamer van *s Bosch van 14 Sept.
1772-^15 Sept. 1794. Een register.
2Slbi8 Maasland Erfsecretariaat van. Processtukken over dit
ambt 1616 — 1738. Hieronder afschriften van diverse stukken,
houdende de uitgifte en de verdere geschiedenis van dit ambt,
ook van belang voor de genealogie der families vanVladeracken,
van Steenwegh, van Brecht, van Oss, van Outheusden, van
Berchem en Bonaerts.
— 19Ö —
232 Molenaars. Memorie van Mr. Casper van Breugel, ontvanger
der gemeene middelen over de vier kwartieren der Meierij, be*
treffende het maalloon en de rechten der molenaars aldaar. 1790.
233 Resolntiën van den Kaad van State en notnlen van de Leen-
en Tolkamer te 's Bosch, over 1788 — 1794, rakende de be-
lastingen op het gemaal: alsmede aan teeken ingen over het
maalloon der molenaars, bijeengebracht en gemaakt door voor-
noemden Mr. G. van B reugel. 2 Dln.
234 OorkoBden. Afschriiten van oorkonden, betreffende Bergeik,
Dmnen, Ëersel, Eindhoven, Ësch, Gansoijen, *8 Hertogenbosch,
Lieshout, Lithoijen, St. Mich iels-Gestel, Seldensadt, Someren,
Steensel, Tilburg en Goirle,Vught en Waalwijk
235 Peelland. Resolutieboeken der Gecommitteerden van het
Kwartier van Peelland van af 12 Maart 1602 tot 22 Mei 1680.
3 dln fol.
236 Polders. Diverse stukken over het dijkrecht in het Kwartier
van Maasland, loopende over 1614 tot 1700 en betrekking
hebbende op Berchem, Ëmpel en Meerwijk, den Groenendijk,
Kessel, Maren, Nuland, Oijen, Osch, Rosmalen en de polders
van der Eigen, Empel, het Hoog Hemaal en het Laag Hemaal.
Een band.
237 Oprichtingsbrief van den Polder van der Eigen van 1309 (in
duplo). Oude copién.
238 Procesverbaal van de klopschouw, gehouden op den Maasd^k
in het hemaal van der Eigen onder Orthen op 31 Mei, 1 en
2 Juni 1570.
239 Reqnest door de polders van der Eigen, Laag Hemaal en
Empel aan de Staten Generaal gericht om te weigeren een
verzoek door de regeering van Lithoijen aan H. H. M. M.
gedaan om te amo veeren den zoogenaamden Schatlakenschen
dam, liggende in den polder van het Hoog Hemaal 1755.
Resoluties van den Raad van State van 1694 en 1701 om-
trent de dijken te Ëmpel en Beers. Zie no. 100.
240 Procesverbaal van den dijkschouw op den Maasdijk onder Alem
van 7 Maart 1691.
241 Oud afschrift van het charter, waarbij door Jan van Brabant
op St: Maartensavond 1326 het recht van waterlossing op de
Maas te Gewande is gegeven aan Megen, Haren, Macharen en
Teeffelen.
— 197 —
242 Reglement Tan den polder het Hoog HenujJ van 1787 met
den opricktingBbrief van dien polder en eenige resolntieB dien
polder betreffende. Copiên.
243 Archief van den polder het Hoog Hemaai van 1638—1822
(hieronder veel over den Ghoenend^k). Hierbg nog eenprooes*
verbaal van schonw voering over deien polder van 1638.
Het dijksehrijversambt van den polder het Hoog Hemaai ; sie
no. 23 ibis. Zie nog no. 296 en 575 in Deel I.
PredllumteB. Zie no. 224, 225 en 252.
244 Procesrecht* Manier van procedeeren in de Meiei^ van
's Bosch
245 Recllt* Dedactien en adviesen betrekkelijk het oostomier
en strafrecht in de Meierij. 2 dio. Hierbij nog eene getoigen-
verklaring in tarba afgelegd over het gewoonterecht omtrent
het recht, dat de langstlevende echtgenoot en de kinderen
hebben op de nalatenschap van den eerst stervenden echtgenoot.
246 RegleaiCBtCB* Manoale van mr. J. C. Santvoort op de
reglementen betrekkelijk de stad en Meierij van *s Bosch.
247 RellLeBlBg. Manuaal of woordeboeck betrekkelijk tot alle
de rekeningen van de steeden, vrijheden en dorpen, gelegen in
de vier quartieren van de Meijerije van 's Bosch, samengesteld
door mr. Johan Comelis Santvoort, griffier der hoofdstad
's Bosch.
248 SchoafCB. Nader bericht door den Hoog- en Laagschont der
stad en Meierij van 's Bosch overgegeven aan de Staten-Generaal
Daar aanleiding eener klacht, door de vier Kwartierschonten
tegen hem ingebracht. 1682.
249 SclioaWToerlBC* H^cieil van stnkkeo, betrekkel^'k de ge*
schillen bestaan hebbende tasschen de stad en Meiery van
's Bosch ter eenre en Philip Willem de Schmeling, in diens
hoedanigheid van raad en rentmeester-generaal der domeinen
van Brabant in het Kwartier van 's Bosch, ter andere sijde,
over het schouwen der openbare wegen en rivieren in de
Meierij. 1750—1758. 2 dln. fol.
250 TleildcB. Memoriën en rapporten over het a^haffen der
novale tienden, geheven wordende door het Bestuur der Do-
meinen in de Meierij van 's Bosch. 1802 — 1810. Een portefeuille.
251 Wcduwefondscn Notulenboek der weduwensocieteit (fonds
— 198 —
ten behoeye der wedawen van drossaarden, secretarissen,
predikanten, schoolmeesters, commiezen enz in de Meierij) van
1750—1777.
252 Boek van de Wednwenbenrze de Eerw. Classis van 's-fiosch,
opgericht in 1740.
WoMte gronden Zie no. 228.
Dl rimliHilli jleatstt m ii IiH
BAE£L
253 Cijnsboek van Beek op de Donck en Bakel van 1656 — 1804.
Kenrboek van Bakel* betreffende de gemeentegronden en
de Peel.
BEEK EN DOiNK
Zie no. 154.
n n 258.
BERGEIK
Earel V geefl een vidimus van en bekrachtigt de uitgifte der
gemeentegronden, door Hertog Jan van Brabant 21 Sept. 1331
aan de ingezetenen van Bergeik en Westerhoven gedaan 26 Mei
1544. Zie no. 234.
Zie ook nog onder Ëersel.
BEST
Zie no. 428.
254 Bestek volgens hetwelk de Magistraat van 's Bosch in 1774
aanbesteedde het maken van een nieuw barrierhuis te Best.
CROMVOIRT
Zie no. 223.
DECRNE
Zie no. 202.
— IW —
DRÜNEN
255 Model van een boomboek voor de heerlijkheid Dranen. 1792.
Afschrift van den brief, waarbij Jan III, Hertog Tan Brabant,
20 Deo. 1831 aan de ingezetenen van Dranen de gemeene
weide uitgaf. (Zie Dr. C B. Hermans (ïesch. Mengelwerk
II blz 246 en no. 234 hiervoor.)
ËËRS ËL
Jan in. Hertog van Brabant, geeft nit aan de inwoners
van Ëersel, Bercht, Broeck, Wedebosch, Hapert, Hoogoasteren
en Dnizel gemeentegronden. 20 Dec. 1326.
Octrooi van Philips IV van Spanje om staangeld te kunnen
vorderen van de kramers op de weekmarkt te Eersel. 7 Nov.
1624.
Zie no. 234.
EINDHOVEN
Hertog Hendrik van Brabant verklaart aan de stad en de
burgers van Eindhoven dezelfde rechten te hebben gegeven
als 's-Hertogenbosch bezit. Hij verleent aan Eindhoven tevens
eene weekmarkt en beveelt aan de naburen deze markt te be-
zoeken. Anno 1232. (Zie Houben Gesch. van Eindhoven I blz 26).
Statuten van het Kapittel te Eindhoven. 25 Juni 1487.
Aanteekening betrefifende Joannes ab Eindhoven, legatus ad
Ludovicum Galliae regem 1 482, regulae St. Augustini, episcopus
Agosensis ante annum 1484, stierf 1508.
Zie no. 234.
Zie ook nog no. 427.
256 Recueil van de privilegiën der stad Eindhoven. Een register.
EBdPEL
Resoluties van den Baad van State van 1604 en 1701 om-
trent de dyken te Beers en Émpel. Zie no. 100.
ESCH
Uitgifte der gemeentegronden aan de gemeente Elsch namens
den Hertog van Brabant. 23 Juni 1314.
— 200 —
Resolutie der Staten Oeneraal, dat de ingezetenen van Esch,
Helvoirt, Haaren, Udenhout en Berkel moeten betalen den
zesden penning van het door hen gekapt wordend hout. 18
Deo. 1698.
Zie no. 234.
GANSOIJEN
Aartshertog Mazimiliaan van Oostenrijk handhaaft Jan van
Weerdenborch in het bezit der heerlijkheid Oansoijen.
Zie no. 284.
Zie no. 223c.
Zie no. 223e.
GEWANDE
HAAREN
HAGOORT
Arend van der Dussen, ridder, heer van der Haghen, ver-
klaart, dat hij na beraad met zijne zonen Claus en Jan ge-
geven heeft aan Oijsbrecht Mallantszoon en Jan die Wilde,
diens broeder, zijne magen en voorts aan zijne onderzaten
uter Haghen al zulke rechten en vrijheden als de goede luiden
van Waalwijk hebben of verkrijgen zullen en verder alles wat
nog in deze akte omschreven staat. Donderdag na St. Matheus
Ev. 1405.
Zie no. 234.
's-HERTOGENBOSCH
257 Aanbestedingen. Aanbestedingen en verpachtingen door de
stad 's Bosch gedaan over 1749 — 1758. Een register.
Allerhande zaken. Zie no. 201 en no. 85.
258 Arehleven. Verslag omtrent de archieven der gemeente
's Bosch van 1827.
Lijst der oude doop- en trouwregisters van 's Bosch.
— 201 —
Instructie voor den archivaris der gemeente 'sBcsch van 1841.
Verslag der raadscommissie, belast met het toezicht op het
stedelijk van archief 1841 — 1848. In een portefeuille.
Belasflngen. Zie no. 202.
Beleg der sted in 1603 en 1629:
250 Twee nienwe liedekens van de belegering van 's Bosch in
1603. Copiën.
260 Mémoires des choses qni se sont passées durant Ie siège de
Bois Ie Dnc en 1620. Copie.
260&is Diarinm obsidionis ha jus urbis Sylveducensis. 1620.
261 Description du siège de la ville de Bois Ie Duc en 1620. Copie.
262 Ephemerides Huartii. Ëztract.
263 Verzameling van origineele stukken betreffende het beleg en
de inneming van 's Bosch in 1620. Hierbij eene authentieke
copie van de resolutiën van de Magistraat dier stad van 1620.
264 StuJcken over het beleg van 's Bosch in 1620, door Dr. C. R.
Hermans uitgegeven.
265 BerellLel. Th. van. Aanteekeningen van Dr. G. R. Hermans
over den stempelsnijder Th. van Berckel en eenige munten,
welke in N. Brabant geslagen zijn.
266 Bibliotheek. De stedelijke.
267 Boekdrakkers. Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans
over de Bossche boekdrukkers.
268 Booze Grief Aanteekeningen van Dr C. R. Hermans over
het kanon de Booze Griet.
Capaeynen. Levensbeschrijving van Pater Basilius van
Brugge, laatsten gardiaan van het Gapucijnenklooster te 's Bosch
vóór de overgave dier stad in 1620.
Zie no. 334.
260 CommlssleboekeB Commissieboeken der stad van 1 Febr.
1758—10 Nov. 1760; 1760—1770; (duplicaat van dit laatste
1760—1778); 1780—1786. 4 dln folio.
270 Coslalmeil. Costumen en usantiën van de stad *s-Bosch.
271 Costuijmen van 's-Bosch, Hilvarenbeek, enz.
272 Costumen, usantiën en stijl van procedeeren der stad 's Bosch,
vastgesteld door Schout, Schepenen en Raad dier stad.
273 Costuimen van *s Bosch.
— 202 —
274 Uittreksels ait de costnimen der stad en Meierij van 's Bosch.
Zie nog no. 439 en vlgd in Ve van Zoemeren.
275 Crlmlneele Jasfltle. Consideratiën van den graaf van
Reeb teren, hoogschout der stad en Meierij van 'sBosoh, over
het conceptreglement op de manier van procedeeren in orimi-
neele zaken voor schepenen der stad 's Bosch. 1758.
270 Consideratiën van den advocaat-fiscaal W* van der Esch d.d.
24 Sept. 1759 over een concept-reglement op de manier van
procedeeren in crimineele zaken.
277 Concept reglement op de manier van procedeeren in crimineele
zaken v^or schepenen van 's Bosch, zooals dat in 1762 is op-
gesteld door Commissarissen uit den Baad en Leenhof van
Brabant en de Magistraat van 's Bosch. (Bis. met eenige be-
schonwingen over dit concept).
278 Idem.
279 Korte remarqaes door de Gecommitteerden der stad 's Bosch
op dit ontwerp gemaakt en in 1781 overgegeven aan de Com-
missarissen ait den Raad van State.
280 Nader concept- reglement, over voorzegde materie in 1781 op-
gemaakt door den Hoogschout van 's Bosch.
281 Nader concept-reglement, over voorzegde materie opgemaakt
door de Commissarissen ait den Baad van State, den Hoog-
schout en de Gecommitteerden der stad 's Bosch. 1781.
282 Rapport der commissarissen uit de Magistraat van 's Bosch
(A. Verster, W. M. Althuijsen, J. H van Heurn, C. L. Ac-
kersdijck« D. de Eempenaer en M. Bowier) over de geprojec-
teerde ordonnantie van den Raad van Brabant, uitgebracht 28
Maart 1782.
283 Memorie van doleantie van Mr. W. C. Ackersdijck, schepen
en raad, mitsgaders van Mr. Ant. Martini, pensionaris der
stad 's Bosch, over gemeld rapport ingeleverd 25 April 1782.
284 Reglement en ordonnantie op de crimineele justitie en den
stijl van procedeeren in crimineele zaken voor het Gerecht
van 's Bosch van 1791.
Cynseii* Zie no. 223.
g85 pieze en Hayen* Bestekken voor het onderhoud van dij-
— 20S —
keDy broggen, slmxen, steoowcgen, bankkeii en k«4 mfali»p—
der Bümendieae en Hmven te a Boseh. Bea poitefenüle.
Zie nog no. 420.
Beaolnüën Ysn 1768 omtrent betaling der kosten Ysn iMt nit-
diepen der Hmven. Zie no. 428.
286 Fnuisclie tyA. Venameling ymn pablicatién ens. betref-
fende 's Boseh sedert den overgang der stad aan de Franschen
op Zondag 12 Oct. 1794 totSJnoi 1705. Een band.
287 Proclamatie van den Franschen Kolonel -Kommandant der ves-
ting 's Bosch Mooie de la Kaitrie van 8 Jan. 1814. Verklaring
van de Borgemeesteren van *s Bosch, dat Johannes Philippns
Zimmennans, metselaar te *s Bosch, in 1814 door aynen gver
en moed veel bijdroeg tot de spoedige overgave van de citadel
der vesting 's Bosch en de verlossing dier stad van de Fransche
overheersching. 1816. Zie no. 84.
Generaal Terband. Memorie omtrent het generaal verband
te 's Bosch in gebruik zijnde : missives daarover van den Baad
van State ; processtukken over hetzelfde. Zie no. 154.
288 Gereelitjriliof • Albam der leden van het Gerechtshof te
's Bosch, aangelegd in Mei 1877 en eindigende Febmari 1880.
(met vele wapens geteekend door J. M. Lion).
Gilden* De kaarten of oprichtingsbrieven der verschillende
gilden te 's Bosch. Zie no. 374.
289 Bakkersgüde. Archief van het.
290 Chirurgijns- en barbiersgüde. Boekje inhoudende de namen der
meesters van het Chirurgijns en barbiersgilde. 1512 — 1752.
291 Kleedermakersgüde. Naamlijst der leden van het kleedermakers-
gilde van 1773-1860.
292 Schilders-, glazenmakers- 1 beeldsnijders; Ugwerkers-, en bordiiwr-
werkersgüde. Kaart van het
293 Naamlijst der leden 1555—1649.
294 Idem 1703—1728.
295 Boek van ontvangsten en uitgaven van dit gilde 1573—1674.
296 Idem 1675—1713.
297 Idem 1753—1798.
298 Diverse stukken betreffende dit gilde.
299 Schoenmakersgüde. Archief van het. 2 dooze().
Idem een portefeuille.
— 204 —
300 Schijntoerker$', kuipers-, draaiers- en rademakersgüde. Ontvang-
sten en uitgaven gedaan door de dekens van dit gilde van
1558—1666 en 1686—1705.
301 ld van 1717 — 1736 en 1737—1796 2 Dln folio.
302 Ontvangsten en uitgaven wegens grondrenten aan het gilde
toekomende en de H. Mis, die de dekens en wasmeesters van
dit gilde daarvoor jaarlijks moeten laten lezen op een altaar
in de St. Jan te 's Bosch. 1571 — 1707.
303 Naamlijst van de bazen, leerknapen en stukwerkers van dit
gilde van 1707 — 1806.
304 Kwitanties ten behoeve van dit gilde uit het laatst der vorige
eeuw.
305 Het overige archief van dit gilde.
306 Het Timmerlieden-, steenhouwers- , metselaars en leiendekkersgilde.
Extracten uit de resolutiên der Begeering van 's Bosch be-
trekkelijk dit gilde 1678 — 1775. Notulen van de vergaderingen
van dit gilde van 1776 — 1778 en 1787.
Charter van 1505, waarbij Jan Mijschen. Gherit Hellinck
en Hendrick de Leijdecker, dekenen van het gilde, verklaren,
dat hetzelve begeert: dat de Provisors van den Eertcerdigen
Heiligen Sacrament in Synt Janskerke (te's Bosch) de kersse
(van het gilde) opt ocxael staende by hoeren knaep jaerlicx
willen doen ontsteken, te wetene opten yersten sondach nae dar-
tiendach die geheel vigüie uuyt ; item smaendachs daemae onder
der processie ende die misse van Requiem ter tyt toe dat die
heren van den Cappitlel ter hare geioeest hebben. Item opten
paesdach in de geheel mettene, in de processie ende hoomisse.
Item opten dag als men Onse Lieve Vrouwe draecht in de geheel
mettene ende hoomisse. Item op Onser Liever Vrouwendach te
half oextj als men singht indt middelt van der kercken Immdata ende
borrende bliven de geheele hoomisse uuigt Item opten Kermis-
dach onder die processie ende die geheel hoomusse uuyt. Item
op Alre Ueiligendach die geheel vigilie uuyt. Item op Alre
Zieldaci, als men ommegaet, ende borrende bliven die geheel
misse van requiem uuyt. Item opten Korsnacht, als men leest
die sevende lesse in de mettene ende borrende bliven dan
^sheilichs Korsmisse ende die geheel mettene uuyt is.
307 Verantwoording der ontvangsten in de bus van gemeld gilde.
1738- 1777.
--- 205 -
308 Verantwoordhig van ontvangsten en uitgaven door de dekens
van gemeld gilde gedaan van 1674 — 1755.
309 Idem door de boekhouders en dekens van dit gilde gedaan
van 1755—1708.
310 Godshaizen. Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans over
de Godshuizen te 's Bosch.
311 Eztracten uit de rekeningen van de mannen* en maagdengods-
huizen van JufPr. Hester van Grinsven 1750.
Lijst van alle godshuizen, die aan de stad rekenplichtig z(jn.
Zie no. 258.
312 GraelT Tan de. Annotationes in consuetudines Antverpienses,
scriptae ab Abrahame van de Oraeff. advocate Sylvaducensi.
1680. Ëen band.
313 GrlnSTen Petrus Ëmbertszn. van; zegelbewaarder van het
Bisdom 's Bosch, stierf 20 Maart 1589. (Zie Handel. Prov. Gen.
1891 — 93 blz. 204). Den wandelgraedt scholaer ende clericael
des Bisdoms Sylveducael Fundatie van studiebeurzen ten be-
hoeve der R. K. Kerk door Petrus Ëmbertszn. van Grinsven
uit Geffen 31 Dec. 1580.
314 Galpen J. B. yan, een Bossche boekenliefhebber, die al-
daar 30 Maart 1804 overleed. D. R. van Nierop Zon - en
maansloop, met aanteekeningen, door J. B. van Gulpen in 1800
te *s Bosch gemaakt.
315 J. B. van Gulpen. Eeuwigdurende almanak.
316 Gymnasiaal (voorheen de Ijafl|BSelie sehool). Rede-
voeringen, uitgesproken bij gelegenheid der jaarlij ksche prijsuit-
deelingen en promoties naar de Hooge scholen van 1835 — 1864.
Hierbij nog oraties bij dezelfde gelegenheden uitgesproken door
de leerlingen Henr. Bern. Martini 1783 ; J. Losecaat 1789 en
Petr. Ger. Ant. Losecaat 1798.
317 Stukken betrekkelijk het Gijmnasium van 1847 — 1863.
318 HandllelitlBgeB. Register van boedelafstanden, gedaan voor
schepenen van *s Bosch van af 1718 — 1810
319 Heratans* Dr. G. R. Aanteekeningen op de Commantarii de
Bello Gallico G. J. Gaesaris.
Heom. Joannes van. Dissertatie de poena falsam monetam
cudentium 1772. Zie no. 316.
320 Adveraaria van mr. Franfl van Heum (gest. te 's ^o•ck
— 206 —
16 Jan 1781). Betreffen meerendeels Rom. en Grieksche anti-
quiteiten.
821 Hoex Lambertus. Memorie tot betoog, dat door den vicaris
Lambertus Hoex (R. E. priester in het kerkenhnis achter de
Tolbrog te *8 Bosch), niets is gedaan, dat str^dig is met de
resolntiën van H. H. M, M. 1756. Belaas vaneene samenspraak,
door dien priester op 8 of 9 April 1756 gehouden met Otto
Juijn, stadhouder te 's Bosch.
^22 Hontseliat. Stukken betreffende den vrijdom van den hout-
schat, 27 Sept. 1356 toegestaan aan de poorters van 's Bosch
door Hertog Wenceslaus en Hertogin Johanna van Brabant,
alsmede stukken der daarover gevoerde processen. Uit de tweede
helft der 18e eeuw. Een portefeuille.
323 Halzen. H. Palier. Lijst van namen der wijken, straten en
huizen, alsmede plattegrond der gemeente 's Bosch, opgemaakt
in 1852.
324 H. Palier, Naamlijst van eenige huizen, opgemaakt omstreeks
1852.
325 Illasfre li. T. Br^edersehap. Oudste rekeningen der
UI. L. V. Broederschap, geschreven volgens Dr. C. R. Hermans op
het oudste papier, dat in Nederland gebruikt is, van 1330, 1336,
1339, 1351—52. 1354—57, 1359-64,1366-68,1370-1399.
326 Watermerken van het papier dezer rekeningen, beschreven door
Dr. C. R. Hermans, met afbeeldingen van eenige andere
watermerken.
327 Aanteekeningen over deze broederschap.
328 Naamlijst der leden van af de oprichting tot 1810, meteenige
aanteekeningen betreffende deze broederschap.
Dr C. R. Hermans De Proosten der 111. L. V. Broederschap.
Zie no. 266.
329 De Lieve Vrouwe Poort (het vroegere gebouw der 111. L. V.
Broederschap), beschreven in 1832, met een paar schetsteeke-
ningen van het ordeteeken der leden van die Broederschap
en van haar wapenschild.
330 Sf. Janskerk. De grafeerken in de St Jan, opgemeten en
a%eteekend door Jhr. E. M. Martini in 1821.
Dr. C. R. Hermans. De toren en de doopvont der St-Janskerk
Zie no. 268.
— 20f —
331 Bapport, den 3 Janaari 1850 over de restaoratie der Si- Jaosr
kerk uitgebracht aan het Bestaar dier Kerk door Frans en
Henri Donckers, beeldhonwers en architecten te 's-Bosch.
332 Dr. C. R. Hermans. Aanteekeningen over de St* Janskerk en het
miracnlens beeld der O. L. Yronw aldaar.
3S3 Namen der altaren, gestaan hebbende in de St -Janskerk vóór
1629.
334 Lijst der altaren, vóór 1620 gestaan hebbende in de St.-Jans-
kerk; lijsten der kanoniken, pastoors en beneficianten van die
kerk.
335 Namen van de beneficianten en kanoniken der St.-Jan na de
overgave der stad in 1620.
336 Copie van het mirakelboek van O. L. Vroaw van den Bosch.
337 Kloosters Copia litteramm erectionis conventas Fratmm
Bogardomm Bascodncensinm in Monasterium Monialinm snb
invocatione B. Annae, anctoritate apostolica facta. Silvae Dncis
apud Dominicinos Fratres anno Dni 1504. Copie uit de 19e eenw.
Het Klooster der Broeders des Oemeenen Levens. Zie no. 340.
338 Afschriften van stakken betreffende laatstgezegd klooster en
het gesticht der Bonifanten.
339 KronykLOB Jaarboeken van 's Bosch 608—1504. (Zie hier-
over Dr. C. R. Hermans. Verzameling van Kronijken enss.
bla XI.)
340 W. Molios Annales Civitatis Bascodncensis. (Hierachter eene
beschr^'ving: de domo fratmm in communi viventium in urbe
Silvadncis notabilis narratio) Gopiën nit de 10e eeuw.
341 Alphabetisch register door Dr. C. R. Hermans gemaakt op
z\jne Verzameling van Kron\jken.
342 Historia cronologica oppidi de Bascodncis ab ejus exordio
nsqne ad annnm 1565 per magistros Davidem E vers wijn, Bar-
tholomenm Loeff et Jacobam van Balen composita. Copie.
348 Het Schepenkroniekje van 's Bosch van 1403 tot 1603 (copie).
344 DagrQgister van 's Bosch van 10 Jan. 1505 tot 24 Dec. 1602,
door Willem Adriaens.
345 Kroniek der stad 's Bosch, gevolgd door eene korte kroniek
der stad Antwerpen, samengesteld door broeder AelbertCnpe-
rinns. Copie nit de 16e eeuw. Zie hierover Dr. C. R. Hermans
Versameling van Kronijken^bls. UI.
— 208 —
346 Vermeerderde en vervolgde kroniek der stad *s Hartogenbosch
van Caperinns. Copie nit het begin der 19e eeuw.
347 Oorspronck van 's Hertogenbosch door Simon Pelgromins. Copie
door H. Palier gemaakt.
348 KngUnus. Rechtsgeleerde adviezen, gegeven in 1660 en
volgende jaren door Herman Kuglinos, advocaat te 's Bosch.
Hierachter : Akten van protest van Schepenen te 's Bosch tegen
diverse rechtshandelingen over 1674 — 77. Een register.
349 Kml. Aanteekeningen van mr. Salomon Krol over diverse
onderwerpen (van geen belang.) Hij was letterkundige te 's Bosch,
alwaar hij stierf U Dec. 1826.
350 mr. S. Krol. de Lingna Belgica (bibliographische adversaria)
351 mr. S Kml. Schets eener Nederdaitsche spraakkunst.
352 liekLkerbee^e. Waarachtig verhaal van den slag van Lek-
kerbeetje op 5 Febr. 1600, met de namen van hen, die er aan
deelnamen. Eene oude copie.
353 Afschriften van gedichten en aanteekeningen betrekkelijk den
kampstrijd van Lekkerbeetje op 5 Febr. 1600. Zie nog in Deel I.
nos. 359, 393, 401.
354 lietiermiBDeDd Genootschap Notulen van het te
's Bosch gevestigd geweest zijnd Letterminnend Genootschap
onder de einsprenk: Tot Oefening. 1818 — 1830. 2 dln.
355 SUlltmlreD. 's Landsresolutito over het verplegen van zieke
militairen te 's Bosch, van 1743 — 1745. In een portefeuille.
356 MonteD. NasporlDgen omtrent de munten van 's Bosch.
OorkondeD : a De Regeering van *s Bosch stelt de inge-
zetenen van Roermond vrij van het vestgeld, wanneer die van
's Bosch door Roermond vrijgesteld werden van de fermiteit Anno
1277. (Zie Nijhofif H. 19).
h Kwitantie eener geldboete door de stad *s Bosch aan den
Bisschop van Luik betaald, omdat die stad eenige misdadigers
op het kerkhof der Minderbroeders gevangen genomen had,
d. d. 30 Dec. 1368.
c Afschrift der oorkonde in het Ie Deel omschreven sub
no. 845.
Zie no 234.
Zie ook nog no. 144.
357 OpTOld. Familiepapieren van R W. Opveld, in leven rector
van het GNgmnasinm te 's Bosch,
— 20Ö -
358 Palier. J. C, professor en predikant te *8 Bosch. Register
van eenige waarnemingen, gedaan door J. C. Palier, professor
en predikant te 's Bosch, over de koude en de warmte van het
weder in 1776; het wonderglas ; het steengewas; het planten
van de hop; de rijp; het weder in 1768; beenderen, welke
in de Bommelerwaard gevonden zijn ; ens.
350 Nataorkondige aanteekenlngen van denzelfde.
360 Zedekondige aanteekeningen van denzelfde.
361 Aanteekeningen van denzelfde over nataarkundige onderwerpen.
362 Albnm amicorum van Prof J. C. Palier over 1747 en volgende
jaren.
363 Leerredenen van Prof. J. C. Palier 22 dln.
364 Patrlotteotyd. Journaal van W. Schuil van der Does over
de vlucht door hem en zijne familie voor de Prinsgezinden ge-
daan van 's Bosch naar België.
365 Beschr^ving van de plundering van 's Bosch tusschen 8 en
10 Nov. 1787.
366 Journaal van het merkwaardigste voorgevallen voor, op en na
de geweldige beroering 's nachts tusschen Donderdag en Vrij-
dag den 8e en Oe en tusschen Vrijdag en Zaterdag den 9e
en 10e Nov. 1787 in 's Bosch (Journaal van 6 Nov. 1787 —
17 Juni 1788). Hierachter: L\jst van de huizen, die geplun-
derd en waarvan de glazen ingeslagen zijn te *s Bosch iu den
nacht tusschen 8 en 9 en 9 en 10 Nov. 1787 ; afbeelding van
de bestraffing van een der oproerige soldaten te 's Bosch ;
*s Bossche Courant van 13 Nov. 1787; publicatie van de openbare
verkooping in 1789 gehouden van geweren, die afgenomen wer-
den van de Patriotten der Meierij en Langstraat ; klaagliederen
over gezegde plunderingen ; relaas van het ontwapenen van
het garnizoen te 's Bosch op 26 Nov. 1787, Een band.
.367 Eenvoudig verhaal van de plundering van 's Bosch in 1787.
PennlDgen Aanteekeningen van Dr. O. R. Hermans over
een penning, geslagen ter eere, dat de stad 's Bosch in 1577
van vreemd krijgsvolk verlost werd. Zie no. 64.
368 H. Palier. De vroedschapspenningen der stad 's Bosch.
369 Aanteekeningen. over de Bossche stadhuis- of vroedschapspen-
ningen door H. Palier.
14
— 210 —
Dr C. R. Hermans. Aanteekeningen over de Bossche stadhuis-
penningeD. Zie no. 266 en 268.
370 Philips II. Petros Vladerackos Ezeqniamm fnnebrium D.
Philippo Secondo observantiae et pietatis ergo Silvaednois
exhibitamm brevis et eztemporalis qnaedam descriptio. Copie.
PosierUeo Instructie voor den commies van het Postkan-
toor van 1770. /ie no. 428.
371 PredikaDtoD. H. Palier. Predikbeurten der Predikanten te
's Bosch en de teksten hunner preeken van af 1815 — 1834.
Hierbij eene lijst van hen, die sedert 1629 predikant te 's Bosch
waren (b\jge werkt tot 1900) en tien Bossche kerkbriefjes,
waaryan het oudste is van 1758 en het jongste van 1839.
372 Lijst der predikanten, welke te *8 Bosch stonden van 1566 —
1751.
373 Mr. J. Ackersdijck. Naamlijst der Hervormde predikanten te
's Bosch van 1629 tot 1787.
Zie over het tegenwoordig kerkgebouw der Ned. Herv. ge-
meente te 's Bosch no. 85 : Encyclopaedie in Ve Eapel.
374 PrlvUeglSn AfschriAen van de privilegiën der stad 's-Her-
togenbosch, waaronder verschillende ordonuantiën van de
regeering dier stad, o.a. op de gilden. 9 dln.
375 Becueil van charters en privilegiën van 's Bosch (zeer oud
handschrift).
376 Tafel van de privilegiën der stad 's Bosch, die zich bevonden
in het O. L. V. Koor der St.-Janskerk aldaar.
377 Idem. Zie nog no. 153.
378 Alphabetisch register op de rechten der stad 's Bosch. Hand-
schrift uit de 18e eeuw.
379 Afdruksel van het privilegie der stad 's Bosch van Donderdag
na dertiendag of driekoningen 1329, vergeleken met het oorspron-
kelijke en met aanteekeningen omtrent alle verschilpunten,
die tusschen beiden bestaan, voorzien. (Zie hierover : Tweede
proeve van oudheit, taal en dichtkunde door het (Genootschap :
„Dulces ante omnia musae." Utrecht 1782 blz 43 — 86).
380 ProYlneiaal Geoootschap. Stukken betrekkelijk de op«
richting van het Provinciaal Genootschap van Kunsten en
Wetenschappen in N. Brabant. 1836 en 1887. Ben band.
Rariteitskamer Dr. C. R. Hermans. De Rariteitskamer
Zie no. 266.
— 211 —
381 Reekt. Bechtsgeleerde adviezen te 's Bosch uitgebracht In
de tweede helft der 17e eenw. 2 banden.
382 Idem in de eerste helft der t8e eeuw. Een band.
383 Verhandeling van J. P. Verster, advocaat te 's Bosch, over de
vraag of de dnbbelde devolatie aldaar gerecipieerd is en aldaar
moet geobserveerd worden.
384 Regeerlng. Naamlijst van de schepenen van 's Bosch van
af 1209-1795.
385 Namen en wapens der schepenen, pensionarissen, griffiers en
secretarissen van 's Bosch van af 1629* 1793.
386 Alphabetische klapper op het register der resolntién van de
stad 's Bosch, beginnende met 15 Sept. 1629 en eindigende
op 24 Deo. 1734.
387 Alphabetisch register op de resolntiën der regeering van de
stad 's-Bosch. 1730—1795.
388 Alphabetisch register op de resolntiKn van de stad 's Bosch.
1735—1749, litterae A— J en K— Z.
Idem 1750—1759, litterae A— O.
Idem 1750—1759, litterae P— Z. 4 Dhi fol.
389 Alphabetisch register op de besluiten der stedemke regeering
van 's Bosch. 1759—1780.
390 Excerpten, in alphabetische volgorde door Mr. Antonij van
Henm, griffier der stad 's Bosch, getrokken uit de schepenre-
gisters dier stad van af 25 Sept. 1629 tot 23 Oct. 1721.
4 dln folio.
391 Index op de resolntiën van scheepenen, gezworens en raaden
der hoofdstad 's Hertogenbosch over de jaren 1764—1769,
waarin de zaken te vinden zijn na ordre des tijds.
392 Chronologisch register op de resolntiën van schepenen, gezwo-
rens en raden der hoofdstad 's Hertogenbosch. 1761 — 1770.
ld. 1771—1778.
ld. 1779—1787. Drie doelen folio.
393 Notalen der vergaderingen van schepenen, gezworenen en raden
van 's Hertogenbosch van 1756—1787. 32 dln folio.
394 ld. 1756— >1787. 6 dln folio.
395 Alphabetisch register op de notulen der resolntiën van de stad
's Hertogenbosch. 1751—1763, litterae M — Z.
396 Ohronologisch register op de notulen der resolntiën van de stad
— èia —
's Herfogenbosok, beginnende met 15 Sept. 1620 en eindigende
op 13 Januari 1734.
307 Registratieboeken van memoriën, resolatiën, commissoriaal en
andere zaken, betreffende de Commissie van den beleide en
het politiecomptoir te 's Boscb, beginnende met 1772 en ein
digende in 1708. 3 dln fol.
308 Procedures gevoerd voor de Schepenbank van 's Bosch. 1750
- 1763.
300 ld. 1754—1769.
400 Rekeningen der stad 's Bosch 1463 — 1506 (copie). Ontvangboek
van H. B. Martini, rentmeester der stad 's Bosch, wegens
renten, accijnsen en pachten van bamis 1723 — bamis 1724. Ont-
vangsten en uitgaven van denzelfden rentmeester over 1724 —25.
Rekening en verantwoording van ontvangsten en uitgaven door
Dr. Theodorus de Marcq gedaan over 1756 wegens het comptoir
der renten. Rekening en verantwoording gedaan door Mr. Hiero-
nymus Gerbade, politie-rentmeester van 's Bosch, wegens ontvang-
sten en uitgaven voor het politie-comptoir over 1750. 5 dln.
Beweerd recht der Stat en Generaal om inzage te nemen van
de rekeningen der stad 's-Bosch en opneming van die rekeningen.
Zie no. 202.
Inventaris op de rekeningen der stad 's*Bosch van 1406 — 1800.
Zieno. 258.
Arbitrale uitspraak tusschen de stad en Meierij van 's-Bosch
van 25 Aug. 1405 over de transport-en van schepenbrieven,
ingeboden en executiën. Zie no. 270.
Rechten der stad 's-Bosch op de executiën van hare vonnissen.
Zie no. 202.
Bewering 'der stad 's Bosch, dat zij het recht heeft om hare
magistraat te benoemen. Zie alsvoor.
Akten van protest van schepenen van 's-Bosch tegen diverse
rechtshandelingen over 1674 — 77. Zie no. 348.
401 Formulierboek ten behoeve der secretarie der stad 's Bosch
van + 1738
402 Dertien brieven, geschreven aan de Regeering van 's-Bosch. In
een portefeuille.
ReglementeD. Register van de ordonnantiën, reglementen
enz. van 's-Bosch over 1676 tot 1720. Zie no. 103.
— 213 —
403 Register yan publicaties der regeering van 's-BoscK van 168(( —
1756.
404 Codex instmotionam of verzameling van verschillende politieke
ordonnantiën, reglementen, instructiën en resolatiën, door de
Magistraat van 'sBosch in de 17e en 18e eeuw gearresteerd
en genomen. 2 dln folio.
Lijst der reglementen der stad 's- Bosch 1730 — 1800. Zie no. 258.
405 Dr C. R. Hermans. Lijst der reglementen van de stad 's Bosch
1700—1830.
406 Alphabetisch register op de keuren en reglementen van 's Bosch
van 1737 — 1790. Een deel Zie nog no. 420.
407—416 nihil,
417 Reisbesehri|¥iDg. Beschrijving van een reisje gedaan naar
's Bosch, Maastricht, Brussel, Antwerpen, Breda en Dordrecht
29 Juli— 20 Aug. 1771.
418 Resolotiëo. Verzameling van resolutiën door de Staten-
Generaal en de Regeering van 's Bosch uitgevaardigd van 1747
tot 1755. Een band.
419 Roomseh Katholieke godsdienst. Gopie d*une lettre
escrite par Ie Roy de France aux Estats dUIoUande en faveur de
ceulx de Bois Ie JDuc. 22 Dec. 1629. ("Brief geschreven om te ver-
krijgen vrijheid van godsdienst voor de R Katholieken van 'sBosoh,
over welken brief men zie het Diarium van Bisschop Ophovius
ad 11 Jan. 1630, vermeld onder no. 217). Zie nog dl I no. 534a.
SehepenbaokL. Zie hiervoor onder Regeering.
420 SehooWYOerlDg. Procedures gevoerd voor den Raad en
Leenhof van Brabant tusschen de Magistraat van 's Bosch
en den Rentmeester-generaal der Domeinen van Brabant over
de schouw door dezen gevoerd over de roosters, goten, brug-
gen en straten binnen 's Bosch. 1763 — 1774.
Hierbij nog eene politieverordening voor *s Bosch van het jaar
1593 en een besluit tot verbreeding van een boog over de Dieze
in de Minderbroedersstraat van 1711. Een portefeuille.
421 SehotterUeo. Kaart voor het Groote Schuttersgilde van den
voetboog van 10 Aug. 1453 met de akte van vernieuwing
dezer kaart.
Vonnis over de twee zwanen, welke de Hertog van Brabant
jaarlijks gehouden was te geven aan de Oude Schutters te
's Bosch, van 5 Dec. 1408.
— 214 —
Vonnis, 10 Febr. 1553 ie Antwerpen gewesen, waarbij
bevolen werd, dat Lambert de Haese, die te Antwerpen ge-
vangen was genomen wegens schalden der stad 's Bosch, in
vrijheid zonde worden gesteld, omdat hij was schntter van
den Oaden Voetboog te 's Bosch.
Vonnissen, in 1573 gewesen tnsschen gemeld gilde en de re-
geering van Engelen over het recht op de visscherij, aan dat
gilde toekomende tot aan de rivier de Maas ingevolge octrooi
van 10 Ang. 1453.
Octrooi door den Hertog van Brabant aan de vier schntterijen
van 's Bosch in 1580 voor den tijd van twee jaren verleend
om ezempt te sijn van alle arresten op hnnne personen en
goederen ter zake van scholden der gezegde stad. (Oude copiën
in een portefenille).
422 Extracten nit de resolntiën der regeering van 's Bosch over
de schutterijen, 1618 — 1716; ordonnantie op het houden der
wacht door de burgerij van 1 688 ; resolntiën van de ofHcieren
der schutterijen ; verdeeliDg der stadsgrachten ; lijst der rotge-
zeilen van 1721 ; twee lijsten van rotgezellen en eenige reso-
lntiën van de regeering van 's Bosch op de schutterijen ; order
op het breken van het ijs der stadsgrachten van 12 Febr. 1605 ;
request van eenige leden der schutterij den Colveniers -Boogaard
van 3 Mei 1785 ; lijst van de ordonnantiën op de schutterijen;
resolntiën der regeeriDg van 's Bosch over de schutterijen van
17 Jan. 1680 en 10 Maart 1725; twee gedrukte publicatiën der
regeering van 's Bosch omtrent de schutterijen. In een portefeuille.
Accoord tnsschen de steden 's Bosch en Heusden van 3 1 Dec.
1611 om van elkaers schutterijen geene^leden voor schulden
aan te houden. Zie no. 270.
Schreven van schepenen van 's Bosch over het feit, dat in
strijd met dit accoord de Bossche schutter Gijsbert Lintermans
" te Heusden is aang-ehouden. Zie als voor.
423 Verschillende aanteekeningen over de vier schutterijen, welke
men oudtijds te ^s Bosch had. Een band.
424 Aanteekeningen, gemaakt door mr. H. B. Martini, president*
schepen en kolonel der vier schutterijen te 's Bosch, over
hetgeen de schutterijen aldaar in 1766 te doen hadden bij
gelegenheid van de installatie en beëediging van Prins Willem
— 215 —
V «Is etiatadlioader en kiyitaüi en admlrMil-gqnftrMd der Varee-
nigde NedarleBden, elsmede over hetgeen er te 's Bosdi fag die
gelegenliflid ie geschied. Een tnoid.
425 S^cletoltoB. Beglemant der Sociëteit Amicitia Tin 1809.
426 Notolenboek vmn de Sociëteit de unie over 1827 -~ 1854 en
stnkken betrekkel^k de tot die sociëteit behoord hebbende hsnd-
boogschntterij, alsmede eene beschrgTing vmn die sociëteit
Ben portefeuille.
Zie verder nog no. 85.
427 StFmatwec *s B^sch — Best— Eindh^TeD— Belfl-
sehe (reHS. Stokken, betreffende den aanl^ van een straat-
weg van 's Bosch naar Eindhoven en van daar tot aan de
grenzen van het Bisdom Luik. 1740 — 1784 ; in twee portefeuilles.
428 Diverse stokken, rakende de stad 's Hertogenbosch, als: een
ontwerp voor den aanleg van een straatw^ van Best tot aan
de grensen van den Staat, met de adviesen daarover in 1766
uitgebracht door Mr. H. B. Martini en eenige andere stokken
betreffende het ontwerpen van dien weg. Een band.
Stimten. Zie no. 323.
429 SuUskLems. Mr. P. Schriftelijke adviesen, uitgebracht door
Mr. Paolos Suijskens, advocaat te 's Bosch. (9 Juli 1692 werd
hij te Leuven bevorderd tot licentiaat in de rechten). 3 dln folio.
430 TeB O^Ter. Dr. H. H. Aanteekeningen over godsdienstige
onderwerpen gemaakt door Dr. H. H. Ten Oever, professoren
predikant te 's Bosch en gestorven aldaar 2 Mei 1825.
431 Roowklacht over het overlijden van Martina Mickenschryver,
echtgenoote van Dr. H. H. Ten Oever voornoemd en overleden
te 's Bosch 9 Nov. 1788.
482 TestlHg Bestek van 1738 voor het aanbesteden van twee
contragardes met borstweringen, gracht, bedekten weg en twee
places d' armes, alles rechts en links van het ravelijn buiten
de Hinthamerpoort over en in de kapitale gracht van het
hoornwerk aldaar. Een deel.
Besolutiön van 1769 tot het bouwen van barakken en van
1760 en 1771 tot het vernieuwen van het corps de gardes
by de Orthenpoort. Zie 428.
433 Weesholzen. Rekening van het Burger, thans Protestantsch
Weeshuis over 1704 tot 1708. Een raster.
— 216 —
434 Oprichting van het Boomsch Annenweeshois te 's Bosch in
1778i met beschrijving en plattegrond van hetzelve Een band.
435 Zegels. Afbeeldingen van Bossche schepenzegels. 5 din.
436 Idem. Een deel.
437 Zoemeren Oerard van. Levensbeschrijving van den Bosschen
rechtsgeleerde Qerard van Zoemeren. Handschrift oit het begin
der 19e eenw.
438 Oerard van Zoemeren ad consaetudines Boscodacenses. Een
deel folio.
439 Aanteekeningen van Oerard van Zoemeren op de Bossche
costuimen. 3 dln folio.
440 Idem. 3 dln folio.
441 Oerard van Zoemeren over de costnimen van den Bosch. Een deel.
442 Idem.
HILVARENBEEK
443 Beeanos. Dr. C. E. Hermans. Levensbeschrijving van Jt>annes
Ooropins Becanns, geneesheer, geboren te Hilvarenbeek 1518
en gestorven te Maastricht 1572.
Costuimen van Hilvarenbeek. Zie no. 271.
HINTHAM
444 Rekening van het Leprozenhuis te Hintham over 1717. Een
register.
KESSEL
445 Lijst der eigenaren van de heerlijkheid Eessel van af 1220.
Handschrift uit het begin der 19e eeuw.
LIESHOUT
Hertog Jan van Brabant geeft uit de gemeente aan de inge-
zetenen van Lieshout. Daags na Beati Petri ad vincula 1311.
(Vergelijk Dr. Hermans Bijdragen I blz 200). Zie no. 234.
LITHOIJEN
Hertog Jan van Brabant geeit uit de gemeene weide aan de
ingezetenen van Lithoijen. Feria quinta post Octavam Epiphaniae
1287. (Vergelijk no. 567 in Deel I). Zie no. 234
446 Stukken betrefiPende het secretaris-ambt en de varstery te
Lithoijen. 1648-1785. Een portefeuille.
— È17 —
MAREN
447 Stokken betrefTende het secretarisambt en de vorstery te Maren.
1663—1787. Een portefeuille.
St. MICHIELS-GESTEL.
Uitgifte der Thederheide door Willem van Hoorn, heer van
Oud-Herlaer. 1381.
Johan van Merode, heer van Gestel, Oad-Herlaer enz, verleent
octrooi aan Jonker Jan Coenen en z\jne huisvrouw Margaretha
van Etten om te testeeren over hunne leengoederen, waaronder
het leengoed Zegenwerp. 6 Juni 1500. Zie no. 234.
448 Rolmel. Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans over het
gehucht Rui mei.
440 Proeesstokkeo uitgegaan van Isaac Elsevier, als drossaard
der heerlijkheid St. Michiels-Gestel. Een band.
Ood*Herlaer. Costuimen of ordonnaotiën van leenrechten
van den Leenhof ^an Oud-Herlaer met de rol van dat Hof
over 1613 en 1614. Zie no. 128.
450 Kletae Rowenberg. Archief van de in dit huis gevestigd
geweest zijnde Maatschappij tot invoering der zijdeteelt in
N. Brabant. 1820—1855.
MIDDELRODE
Afschriften van oorkonden betreffende Seldensadt. Zie no. 234
en Deel I in Ve Seldensadt.
MIERLO
451 Pootkaart. Albert en Isabella vernieuwen het octrooi, waar-
bij Karel van Bourgondié aan het dorp Mierlo het recht van
voorpoting verleende, 10 Dec. 1614. Oude copie.
Ineolte groDdeo. Pleitnota over het eigendomsrecht der
Hoeren van Mierlo op de incnlte gronden aldaar van ^ 1848.
452 IiB€ke¥Oirt. Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans be-
treffende den Kardinaal Willem van Enckevoirt.
453 Heerllfkheld Afschriften der privilegiebrieven en leenver-
heffingen betrekkelijk de heerl^kheid Mierlo met eene lijat
— 218 —
harer besitters. Ben band.
De heeren van Mierlo. Zie no. 100.
St. oe denrode
454 Charters. A. C. Broek. Charters betrekkel^k St. Oedenrode.
Stomparlsh^ek. Zie no. 223a.
OIRSCflOT
455 Dr088aard. Dedaotie gedaan voor den Raad en Leenhove
van Brabant uijt den naam van Jacob Dirk baron Sweerts de
Landas, heer der vrij- en heerlijkheid van Oirschot en Best,
voor zich zelf en voor zooveel noodig als executenr van het
testament van w\jlen dementia Geertruid barones van Els tot
Boedelham, in zijne zaak tegen Antonij Obreen, koopman te Rot-
terdam, als ezecateor testamentair der nalatenschap en voogd oyer
de kinderen van Jaoobns Goenraats, in leven drossaard der ge-
noemde vrij- en heerl^'kheid. Het proces betrof een eisoh, door ge-
noemde vrouwe van Oirschot ingesteld tegen voorzegden Coen-
raats om haar te betalen eene recognitie wagens z^ne aanstelling
tot drossaard en al hetgeen aan hem was betaald wagens con-
traventie en ooglaiking van den R. Katholieken godsdienst
zoo te Oirschot als te Best. Van omstreeks 1746.
Heeriykheld. De halfheeren van Oirschot. Zie no. 100.
456 HerTormde Kerk. Dr. C. R. Hermans. De O. L. V. Kapel,
thans de Hervormde kerk te Oirschot.
457 SteeDOTens Extracten uit het Resolutieboek der vry- en
heerlijkheid Oirschot betrekkelijk het hebben van steenovens
aldaar. 1715—1744.
OISTERWIJK
PrlTÜegle door Albert en Isabella aan die van Oisterwgk
gegeven Zie no. 154a.
OSCH
458 Arehiei. Inventaris der privilegiën, charters, protocollen en
gemeenterekeningen van de stad Oss, welke in 1753 nog aan-
wezig wacen op de gemeentesecretarie te Osch.
— 21» —
Brf secretarie van Osch. Zie deel I in ve Maasland en verder :
459 Nika.
460 Een poriefemlle met stokken betreffende de erfsecretarie van
Osch 1601 — 1797. Hieronder bevinden sich o.a:
Akte, waarbg Oijsbertns Josephus Bönards. zoo voor sioh en
als gemachtigde van Gijsberdina van Berkel wed*, van
Johan Baptista Bonards, eigenaren van de secretarie van Oss,
griffiersambt van Maasland en dykschry versambt van het Hoog
Hemaal, het profijt van deze ambten uitgeeft aan Tieleman
Dirck van Breugel. 2 Sept. 1746.
Testament van Johan van Meenwen en Johanna Maria Potters
echtelieden van 8 April 1783.
Contract, waarby vrouwe Johanna Maria Potters, wednwe,
erfgename en boedelhondster van wijlen den heer Johan
van Meenwen, in leven erfgriffier van Maasland en erfsecre-
taris van Oss, geassisteerd met baren meerderjarigen zoon
Petrus Andreas van Meeuwen, praktiserend advocaat te 's Bosch,
overeenkomen met mr. Justus van der Hoeven, griffier van het
Kwartier van Maasland en secretaris van Oss, — ter beëindiging
der disputen tusschen ben gerezen naar aanleiding van een
contract door dezen laatste met wijlen genoemden Johan van
Meeuwen gesloten, — dat de buizing Arendsvlugt te Oss zal
blijven ter vrije bewoning van gezegden van der Hoeven,
zoolang deze zijne voormelde ambten zal blijven bekleeden. 1797.
46 1 Een portefeuille inhoudende de volgende akten :
De voogden van de kinderen Diderick Bressij, kwartierschout
van Maasland, verkoopen het huis Arentsvlucht te Oss aan
Beijnier van Bueren. 1696.
Verkoop ven het huis Arensvlucht te Oss, sooals Beijnier van
Bueren het in koop bekwam van de voogden der kinderen van
Diderick Bressij, kwartierschout van Maasland. Kooper werd
Johanes Bonaerts. 30 Oct. 1698.
Johannes Boonaerts, Gijsbertus Boonaerts, beiden wonende te
Oss en Pieter van den Endepoel, wijnkooper te 's Bosch,
verklaren in 1698 geld schuldig te zijn van Wilhelmina Mus
te *s Bosch, waarvoor in 1744 M. J. van der Poll, moeder van
de Arme Clarissen, te Megen kwijting gaf aan de weduwe
van Johan Baptist Boonaerts.
~ 220 -
Schnldbekenteüis ten behoeve van Gijsbertus Josephns Bonaerts,
Gysberta van Berckel weduwe van Johan Baptista Bonaerts en
Maria ËHsabeth Bonaerts, allen te Oss wonende. 1735,
Johan Bonaerts verklaart geld schuldig te zijn aan Elisabeth
van Elss, douairière Sweerts de Landas, vrij vrouw van Oijen,
te wier behoeve zich borg stelt Gijsbert Bonaerts, erfsecretaris
van Maasland. 1702.
Verklaring, dat Henrikus van Breugel sedert 1706 heeft gehad
het gebruik van het griffiersambt van Maasland, het secretaris-
ambt van Oss en het dijkschrij versschap van het Hoog-Uemaal.
Gijsbertus Josephus Bonaerts zoo voor zich en als gemachtigde
zoo van zijne modder Gijsberta van Berckel weduwe Johan
Baptista Bonaerts als van zijne zuster Elisabeth Bonaerts bekent
geld schuldig te zijn. 1735
Processtuk van mr. Dirk Coets, eischer, contra Gijsbertus Bonarts,
erfsecretaris te Oss. 1744.
Citatie van Gijsbertus Bonaarts, erfgriffier en secretaris van
Maasland. 1744.
462 Af olendwang. Uitgifte voor den molen te Osch ten behoeve
van ridder Phil. Hinckaert, als man van Hadewich van Osch,
van den molendwang over Osch, Heesch, Berchem, Nistelrode
en Dueren (Deursen), met vier bijlagen. Copiën uit de 17e
eeuw. (Zie over dezen molendwang : Steph. Hanewinkel Gesch.
en Aardr Beschr. der stad en Meierij van 's Bosch bladz 534.)
ROSMALEN
Dr. C. R. Hermans. Aanteekeningen over Rosmalen Zie no. 448.
SCHÏJNDEL
463 De zeeheld Jan van Amstel en het journaal door hem in 1665
gehouden op het schip de Vrijheid. Beschrijvingen uit de löe
eeuw, in een portefeuille.
SOMEREN
Zie oorkonde onder no. 234 (copie van die voorkomende in Dl
I onder no. 461.)
STEENSEL
Jan Hertog van Brabant geefl aan de goede luiden van Steensel,
Veldhoven, Seijtert en Woll hoven de gemeente. 10 Maart
1349, Zie no. 234.
— 221 —
STERKSEL
Dr. C. R. Hermans. AanteekoDiDgen over Sterksel Zie no. 448
TILBURG en GOIRLE
Dr. C. R. Hermans Aanteekeningen over Tilbnrg. Zie no. 448.
OorkLOBdeo: Jan Hertog van Brabant en Rogier van Leefdael,
burggraaf van Brussel, heei" van Oirschot en Hilvarenbeek,
verkoopen aan de goede lieden van West-Tilburg en Goirle
de gemeente. St. Gillisdag 1329.
Ignatius van Grobbendoncq, heer van Houtven, Oisterwijk, enz,
als momboir over Charles Hubertus de Orobbendoncq zijnen
neef, machtigt mr. van der Landen om voor de Staten Generaal
te verheffen de heerlijkheid Tilburg en Goirle, dien neef aan-
gekomen bij testament en partage, gemaakt door constituants
broeder^ den Grave van Grobbendoncq, Gouverneur en kapitein -
generaal van het Hertogdom Limburg, den vader van den
minderjarige. 5 April 1666. Zie no. 234.
464 Gronijkje van eenige zaken, die sedert en in het jaar 1774
te Tilburg en daaromtrent zijn voorgevallen tot den 18 Julij
1830. Copie.
464 bis Schets eener militaire verkenning van een gedeelte der
omstreken van Tilburg door den 1 e luitenant van Swieten. 1843.
465 Reglement voor de huishouding en finantiewezen van de heer-
lijkheden Tilburg en Goirle van 8 Mei 1732 met een e resolutie
door den Raad van State dienaangaande op denzelfden datum
genomen.
466 Eenige stukken betreffende de verkiezingen te Tilburg in 1705
en voorts de omwenteling in Staats Brabant van dat jaar.
467 Advertissement van rechten gedaan voor den Raad van Brabant
uit den naam van Josephus de Grobbendonck, heer van Tilburg,
Goirle enz, tegen de erfgenamen van Anna van Hambroeck,
in leven vrouwe van Jekschot, en Johanna de Roij, in leven
weduwe van Adriaen Comans. 1680. Het gold hier de pro-
cedure tot rekening en verantwoording van de kosten van
opbouw van een molen aan den Heikant te Tilburg, door
de tegenpartij van genoemden van Grobbendonck uitgevoerd.
— 222 —
VtJGHT.
Oorkonden De Pastoor van Sfc Lambert te Voght staat
toe aan de Zusters van Orthen te Voght te hebben eene eigen
kerk met klok, kerkhof en de bediening der H. H. Sacramenten
tegen een jaarlijkschen cijns van vier gonden Wilhelmus schil-
den. 10 Febr. 1452.
Dezelfde staat toe aan de Zusters van Bethanié te Vught
hetzelfde te hebben tegen een jaarlijkschen cgns van een
gouden Wilhelmus schild. 8 Dec. 1461.
Akte, waarbij de commandeur van Oemert, als gecommitteerde
van het kapittel van Aldenbiezen, aan Comelis Euchlinus,
ontvanger van 's lands middelen en raad te 's Bosch, verkoopt
de goederen van de Commanderij der Duitsche Orde te Vught.
22 Dec. 1663.
Zie No. 234.
Aanteekeningen van Dr. G. B. Hermans Zie no. 448.
Zie ook nog no. 223 o en p.
WESTERHOVEN
Oorkonde. Zie onder Bergeik.
WAALWIJK
468 Afschriften van stukken, rakende de rechten en vrijheden der
goede luiden van Waalwijk. 1330—1517.
Willem van Besoijen, ambachtsheer van Besoijen en de Heem.
raden van dat ambacht verklaren, dat zij aan de poorters van
Waalwijk verzocht hebben een stuk dijk binnen gezegd am-
bacht te leggen onder belofte, dat de poorters van Waalwijk
altijd vr^ zullen zijn van alle schade of calange, die daarvan
komen mocht en dat zy de aarde kunnen halen ter naaste lage
en minste schade. 3 Febr. 1431.
Zie no. 234.
3. DE HEERLIJKHEID OIJEN.
>o O^^i
De heerlijkheid Oijen. Zie no. 100.
Dr. C. R. Hermans* Aanteekeningen over munten, welke te
O^en geslagen werden. Zie no. 64,
~ 223 —
4. HET GRAAFSCHAP MEQBN.
409 Afschriiten van charters betrefiPende het graafschap Megen.
1357 — 1747. Een deel. Handschrift uit het laatste der 18e eenw.
Deductie tot bewijs, dat de stad en het land van Megen be-
hooren tot de Meierij van *s Bosch. Zie no. 210.
Idem. Zie no. 202.
470 Recneil des plusieurs informations et titres par lesquels appert
qne la centre et la ville de Meghen avecq ses appendices est
pays et territoire de Brabant, membre de la mayerie de
Bois Ie Dncq, etc. Handschrift uit de 17e eenw.
Landrecht. Zie no. 470.
471 Lijst der incnnabelen, berustende in het klooster der Minder-
broeders te Megen. 1858.
472 Correspondentie in 1852 gevoerd over het oprichten van een
standbeeld voor Earel van Brimeu te Megen. Hierbij eene
brochure van A* van den Heuvel, leeraar aan de Latijnsche
school te Ravenstein, over het vernieuwde kerkhof te Megen
en het aldaar gevonden graf van Karel van Brimeu.
Stukken betrekkelijk het inbezit nemen door de Bataafsche
Republiek van het graafschap Megen, nadat haar dit door de
Fransche Republiek was afgestaan. Zie no. 76.
ö. HET LAND VAN
RAVENSTEIN.
Zie over deze heerlijkheid: Stad en land van Rav€n$tein nos.
473 en vlgd.
DENNENBÜRG.
AiBteekeningen van Dr. C. R. Hermans betrekkelijk de kerk
te Dennenburg. Zie no. 120.
— 224 —
HERPEN.
Getuigenissen in tnrba over de heerlijkheid Herpen en hare
verhouding tot de stad 's Bosch. Woensdag na St- Margariten-
dag 1365. Zie no. 270.
NEERL ANGEL.
Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans betrekkelijk de kerk
te Neerlangel. Zie no. 120.
STAD EN LAND VAN RAVENSTEIN.
473 Afschriften van charters, betrefiPende de stad en het land van
Ravenstein, 1339 — 1665. Alsmede ordonnantie en tarief van
de gerechtelijke en buitengerechtelijke jura in de stad en
heerlijkheid Ravenstein.
Charters van Ravenstein van 1657 en 1687. Zie No 100.
Zie ook nog No. 144.
474 Diverse stukken en aanteekeningen over Ravenstein, bijeenge-
bracht door Dr. C. R. Hermans en gedeeltelijk afgedrukt
in zijn werk over Ravenstein.
475 Correspondentie door Dr. C. R. Hermans gevoerd voor de sa-
menstelling van dit werk.
476 Landrechten der stad en lande van Ravenstein, alsmede der
stad en graafschap Megen. Een band Handschrift uit de 1 7e eeuw.
Uittreksels uit de costuimen van het land van Ravenstein. Zie
No. 274.
Deductie tot bewijs, dat de stad en het land van Ravenstein
behooren tot de Meierij van 's Bosch. Zie No. 210.
ld. Zie No. 202.
Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans over de R. K. kerk
te Ravenstein. Zie No. 120.
Ordonnanties tegen het prediken van den Hervormden godsdienst
te Ravenstein. Zie No. 100.
Overdracht van de stad en het land van Ravenstein door de
Fransche aan de Bataafsche Republiek, Zie No. 76.
— 225 —
UDEN
Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans betrekkelijk de kerk
te Uden. Zie No. 120.
VELP
Idem.
6. DB STAD GR AVE EN HET
LAND VAN CülJK.
477 Proeve van een Gharterboek van het land van Coijk. (Hand-
schrift der 10e eeuw).
478 OorlLonden. Afschriften der navolgende oorkonden:
a. Jan van Caijk geeft nit gemeentegronden aan de inwoners
van Beugen, Beers, Coijk, Brakel, Eerklinden, Mill, Escharen
en Grave. 20 April 1308. (Vergelijk Paringet Memoriaal blz.
473-475).
h. De OfEcialis van Luik bedreigt een ieder met den kerke-
lijken ban en eene zware boete, die de novale tienden niet
mocht laten volgen aan de Pastoors van het Land van Caijk
en aan het St. Catharinagasthuis te Orave. 26 Oct. 1440.
c. Goi de Brimeu, graaf van Megen en loitenant-generaal langs
de Maas, stelt in het ongelijk hen, die in het Land van Caijk
weigerachtig zijn om tiend te betalen aan het St. Catharina-
gasthuis te Grave en verwijst hen bij verdere weigerachtigheid
naar den gewonen rechter. 26 Aug. 1475.
d. Arnt. Janssen, gewezen knecht van den Kapelaan te Cuijk,
verklaart voor Schepenen van Grave, dat de korentiend van
den Druil te Linden altijd genoten is voor de eene helft door
het St. Catharinagasthuis te Grave en voor de andere helft
door den Pastoor van Cuijk. 's Anderendaags na St. Peter en
Paalus 1546.
e. Brief van den Rentmeester der Domeinen van Grave en den
Lande van Cuijk aan den Raad van Brabant, waarin hij erkent
dat de Koning van Spanje geen recht heeft op den novalen
tiend onder Mill, Wanroij, Beers, Escharen en Gassel, blijkens
privilegie van heer Jan van Cuijk. 1 Aug. 1556.
15
— 226 —
479 Handschrift van Paringet: Cort verhaal aangaande de stad
(}rave en den Lande van Co^jk. Dit handschrift is grootendeels
uitgeven door mr. Paul van Alen.
Uittreksels nit de costnimen van Gnijk. Zie no. 274.
Articulen der landrechten van Caijk, 18 Ang. 1550 door Keizer
Earel V verleend. Zie no. 154.
St. AGATHA
Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans over de kerk te St.
Agatha. Zie no. 120.
BEERS
Resoluties van den Raad van State van 1694 en 1701 omtrent
de d\jken te Beers en Empel. Zie no. 100.
GRAVE
480 Journal du siège de Grave en 1674 en Journal du siège de
Ghrave en 1814. Copiên.
481 Beschrijving van de stad Grave. Keuren van die stad. Privi-
legiën van die stad. Handschrift der 17e eeuw. Een band.
4B2 Rekening door Johan van der Plaat, als rentmeester van alle
middelen der stad Grave, over 1751 aan de Magistraat van die
stad gedaan.
483 Register van de servitiën der stad Grave over 1688—1744.
(betreft inkwartieringen van troepen).
484 Bestek voor het vernieuwen en verbeteren van de commandeurs-
woning met drie platte gronden en twee teekeningen voor den
voorgevel van gezegde woning. 1762.
Beschrijving van het fondament van eenen zoogenaamden toren
aan den opgang der stadswal aan de Brugpoort, in welken
toren van wege de gemeente Grave in 1834 een nieuwe water-
put is gemaakt, met eene afbeelding van het overblijfsel van
dien toren.
— 227 —
485 Monament ter nagedachtenis van Hertog Amold van Gelder
in de St. Elisabethskerk te Orave, beschreven door Jean Alex.
Krieger, vrederechter aldaar 1813.
486 Geestelijk liedboek van Zuster Maria ( Wilhelmina of Wijnanda
van Raveste^'n), begijn in het Begijnenklooster Mariengraff te
Grave van af ongeveer 1630 — 1692. Aan dit handschrift ont-
leende Prof. J. A. Alberdingk Thijm gedeeltelijk zijne novelle :
Het Begijnenklooster te Grave en zijne dichteres.
487 Levensbeschrijving van Joannes Wiers, geneesheer, geboren te
Grave 1515 en gestorven te Teckelenborgh 1588, door Dr. G.
B. Hermans.
MAASHEES
488 Advertissement van rechten, gedaan voor den Baad en Leen-
hof van Brabant nit den naam van Amoldns LiefiFkens, mits-
gaders Marcns Lieffkens, als de arrementen van den processe
overgenomen hebbende van zich zelven en van de verdere
erfgenamen van Gerard Lieffkens, in leven postmeester te
Maashees, alsmede namens de weduwe en boedelhoudster van
Aert Aertsy zoo voor zich en als moeder-voogdes over hare
mindeijarige kinderen, en voorts de schepenen van Maashees,
in hunne zaak tegen Johan Reijnier van der Bo^en, heer
van Venraij, Helden, Nederijssche en Macken. ^ 1669. Het
gold hier het recht van veer te Beekerstaejj, waarop genoemde
van der Boijen als heer van Macken aanspraak maakte.
7. DE HEERLIJKHEID
OEFFELT.
Overneming van OefiFelt door de Bataafsche van de Fransche
Republiek. Zie no. 76.
— èèö —
a DE HEERLIJKHEID
GBMERT.
489 Betoog van J. van Oudenhoven dat de Landcommanderij te
Ghemert tengevolge van de overgave van Maastricht aan de
Staatschen jnre belli is gekomen aan de Bepnbliek der Ver-
eenige Nederlanden.
490 Mémoire concemant la seigneorie de Gemert et quelqnes atitres
de leors biens da 30 Nov. .J802, met bijlagen, voornamelijk
betreffende de opheffing van deze heerlijkheid door de Fransche
Republiek.
491 Kaart figuratief van een gedeelte der heerlijkheid Oemert, in
1703 opgemaakt door den landmeter Peter van Oldezee.
9. HET LAND VAN HBüSDEN
EN ALTEN A.
492 Brief van het Dykbestuur van den Hoogen Maasd^k 's Lands
van Heusden aan het Polderbestuur vau het Oud Land van
Altena om op te nemen de hulpgaten in den Oud-Heusdenschen
Zeedijk met bijlagen. 1741.
493 Stukken betreffende de waterschappen van den Hoogen Maasdijk
's Lands van Heusden en het Oud Land van Altena. 1740 — 1790.
Een portefeuille.
494 Vertrouweiyke brieven van den luitenant-generaal van Helden
aan den gouverneur van N. Brabant Hultman over de vereeni-
ging der landen van Heusden en Altena met het overige der
tegenwoordige provincie N. Brabant, alsmede over eenige per-
sonen in die landen verblijf houdende. 1814 — 1818. Een
portefeuille.
— 229 —
495 Handvesten der stad en lande van Heosden. Ben register uit
de 17e eeuw.
496 Beschrijving der stad en lande van Heusden (toegeschreven aan
Theod. Oroen, geboortig van Hensden en in leven predikant
te Maastricht), zijnde een handschrift der 17e eeuw; met een
vervolg op dat handschrift tot 1 742 (toegeschreven aan Manrits
de Leu de Wilhem).
497 Oeslachts register en korte levensbeschrijving der aloude Heeren
van Heusden, alsmede van eenige edelen uit den Huize van
Heusden gesproten. Privilegiën, handvesten, octrooien enz. van
de stad en lande van Heusden. Beschrijving van de dorpen en
heerlijkheden Engelen, Vlijmen, Heesbeen, Drongelen en Aalburg.
Hierbij eene beschouwing van Prof. Tydeman over dit fraaie
handschrift; hij schrijft het toe aan Maurits de Leu de Wil-
hem, die volgens hem het zoude hebben gemaakt naar een
handschrif); van Theod. Oroen, predikant te Maastricht. Zie
hierover Tijdschrift van Sassen Hl blz. 10.
498 Stukken betrekkelijk de overstrooming van het land van
Heusden en Arkel op 30 en 31 Januari 1609. Een register.
AALBURG
Zie no 497.
ALM KERK
499 Processenverbaal van verpachting der tienden in de bannen
van Zantwijk, üppel en Doom onder de heerlijkheid Almkerk.
1762 — 1810. ld. der tienden behoord hebbende aan het Kantoor
der kerkelijke goederen en geheven wordende over de heer-
lijkheden Almkerk, de Werken, Hill enBabiloniënbroek. 1778.
Een portefeuille.
500 Rekening en verantwoording gedaan van de opbrengst der
belastingen: a door Sebastiaan Kuipers, als secretaris van
Almkerk, over 1774 en door Willem van Eeten, secretaris
alsvoor, over 1775 — 1792. Een portefeuille.
— 230 —
501 Bekening en verantwoording gedaan door Hoijbert Helleman
als kerkmeester van Almkerk over 1789/90 en 1790/91.
Staat van de renten, toebehoorende aan de kerk van Almkerk
over 1675, 1690 en 1791.
ANDEL
Overdracht van twee perceelen land, gelegen onder Andeier
Broek, aan de Wede Cornelis Wolfi. 1679. Zie no 501.
Processenverbaal van verpachting der tienden onder Giessen en
Neer-Andel, toebehoorende aan het Kapittel van Oad-Mun-
ster te Utrecht. 1797—1807. Zie no. 499.
502 ld. 1805—1815. Een portefeuille.
503 Vidimus 23 Dec. 1509 gegeven door den Prior van het Klooster
St. Mariakroon binnen Hoosden van eene arbitrale uitspraak,
in 1467 gedaan tusschen de dorpen Wijk en Veen ter eenre
en Andel en Giessen ter andere zijde omtrent sluizen, vlieten
en kaden. Een register.
B ABILON IE N BROEK
Tienden. Zie no. 499.
BERN
504 Copie van de beschrijving der stichting van de abdij van Bern,
opgemaakt door C. van Alkemade en P. van der Schelling.
DRONGELEN
Beschrijving van Drongelen. Zie no. 497.
EL8H0UT
Aanteekeningen van Dr. C. B. Hermans. Zie no. 448.
EMMIKBOVEN
505 Begister van de brugdamcijnsen en kerkrenten, gaande uit
landerijen onder Emmikhoven, opgemaakt in 1729.
— 231 —
ENGELEN
Beschrijving van Engelen. Zie no. 497.
GENDEREN
506 Dijkkaart van Genderen van 29 April 1444.
GI ESSEN
Zie nos. 499, 502. en 503.
HEESBEEN
Beschrijving van Heesbeen. Zie no. 497.
Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans. Zie no. 448.
HEÜSDEN
Beschrijving van de stad Heusden, Zie no. 497.
507 Charters. Afschrift van charterB, betreffende Heosden, gemaakt
door Dr. C. B. Hermans naar een geschreven charterboekje,
berustende in het gemeentearchief te Heusden.
508 Afschriften van charters en privilegiën betrekkelijk de stad
Hoosden. 1290 — 1449 Copie der 19e eeuw. Zie ook nog no.
144.
Oud afschrift van eenige oorkonden betreffende Heusden. Zie
no. 503.
509 Rechten en costuimen van Hensden. Copie van 1670.
510 Rechten en costuimen der stad Heusden. Copie van de vorige
uit de 18e eeuw.
511 Extract uit de Chronijke van Holland, Zeeland en Vriesland
door Ellert de Veer, voor zooverre die Heusden betreft.
512 Lijst der fortificatiën in en om Heusden. 1804.
513 St. Joris Broederschap. Reglement voor de St. Joris Broeder-
schap, opgericht te Heusden 1 Jan. 1809 onder de zinspreuk :
,^Door eendragt verbonden",
— 232 -
514 Reglement van 1800 voor de Latijnsche school te Heusden.
Bescbrgving van den gedenkpenning op het ontzet van Heusden
van 21 Sept. 1787. Zie no. 100.
DE HILL
Tienden. Zie No. 499.
OÜDHEÜSDEN
Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans. Zie No. 448.
OUD LAND VAN ALTEN A (POLDER)
(polder).
515 Rekening en verantwoording afgelegd door mr. Diderik van
Bleyswijk, penningmeester van het Oud Land van Altene,
van den ontvangst en uitgaaf eener som van fl. 20000, door
de Raden van Zuid-HoUand bij resolutie van 18 Febr. 1741
aan dien polder geschonken om daarmede te betalen de kosten
van herstelling der dijken, die door de laatste zware overstroo-
ming waren vernield.
RIJSWIJK
Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans betreffende Rijswijk.
Zie no. 448.
SLEECWIJK
516 Lijst van charters aangaande de heerlijkheid Sleeuwijk.
VEEN
Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans betreffende Veen. Zie
no. 448.
Zie nog no. 503.
VLIJMEN
Beschrijving. Zie no. 497.
Akte, waarbij de geërfden van het dorp en den polder van
Vlijmen aan vier hunner medegeërfden volmacht geven om de
rekening van dien polder op te nemen 23 Jan. 1711.
— 233 —
DE WERKEN
517 Qaarboek der ordinaire verponding in 1777 over het dorp de
Werken en het ressort van dien, mitsgaders van den lOOen
penning van de huizen, tienden en visscherij en van den 200en
penning van de landerijen aldaar.
Tienden. Zie no. 499.
WOUDEICHEM
518 Handvesten en besluiten betreflTende de stad Woudrichem en
het land van Altena. 690—1841.
Notulen in een cas van purge. Zij betrejBfen Sebastiaan Kuipers,
notaris en procureur te Woudrichem en schout en secretaris
van Almkerk, die impetrant van mandament van purge was
contra Jacob Philip baron van Boetzelaer, baljuw van Woudri-
chem en het Land van Altena. 1760. Zie no. 154.
Aanteekeningen van Dr. C. B. Hermans. Zie no. 448.
WIJK
Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans. Zie no. 448.
Zie nog no. 503.
10. HET BALJUWSCHAP
VAN ZülD-flOLLAND.
■ u»a ■
RAAMSDONK
Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans betrekkelijk Raams-
donk. Zie no. 448.
SPRANG
Idem betrekkelijk Sprang. Zie alsvoor.
— 234 —
WERKENDAM
Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans betrekkelijk Werkendam.
Zie no 448.
510 Memorie wegens de heerlijkheid Werkendam, getrokken uit
van Oadenhoven's beschrijving van Zuid- Holland.
ZÜID-HOLLANDSCHE POLDER
520 Lijsten der charters, behoorende aan en van de morgentalen,
behoorende tot den Zuid-Hollandschen Polder.
ZÜIDEWIJN
520 bis Akte, waarbij Dirrick van der Merwede bij doode van
Dirck van der Merwede Danielszn. zijnen vader, beleend wordt
met de ambachtsheerlijkheid Zuidewijn. Hulde deed Jan van
der Merwede zijn oom. 12 Jan. 1528. Copie.
IL DB BARONIE VAN BREDA-
DE BARONIE IN HET ALGEMEEN.
521 Costuijmen ende usantiën der stad en lande van Breda. 1547.
521 bis Costuijmen der stad en lande van Breda.
522 Costuijmen der stad en lande van Breda, bijeenverzameld door
den advocaat mr. Hendrick Montens. 1598.
523 Register van reglementen voor stad en land van Breda,
n.b. 1597—1835.
Costumen en municipale rechten der stad en jurisdictie van
Breda. 1573. Order van justitie der stad en lande van Breda.
1554. Zie no. 128.
524 Alphabetisch register op de ordonnantiën van de Hoofd- en
Leenbank van Breda van I60Ö. (Hierachter een formulierboek
voor de wijze van procedeeren voor den Hove van Holland), n.b,
525 Verzameling van stukken betrekkelijk de stad en het land van
Breda, als : geschiedenis der Heeren van Breda ; verkoop van
Breda op 1 April 1350; beduit van Prins Maurits als regent
— 235 —
en administrateur van de goederen van Philips Willem prins
van Nassau d.d. 6 Juli 1527; notulen en resolutiën van de
landsvergadering der Baronie van Breda van 28 Aug. 1681 ;
advies over den vrijdom van belastingen der stad en baronie
van Breda van 14 Aug. 1682; contracten der stad Breda over
het onderhoud van 's lands werken ; aanstelling van predikanten
in de Baronie van Breda; inkwartiering van Engelsche regi-
menten te Baarle-Nassau in 1709; de Drossaard van de stad
en lande van Breda ; belastingwezen ; de jurisdictie over
Castelre ; begeving van ambten ; de Gouverneur van Breda ;
instructies voor ambtenaren enz. (Verzameling van omstreeks
het jaar 1750). Een band.
526 Verzameling van stukken van 1415 tot 1793, betreffende eenige
belangrijke aangelegenheden der stad en lande van Breda.
Verzameling van charters, resolutiën, plakkaten, reglementen,
publicatiën, adviezen en registers betrekkelijk de stad en lande
van Breda. 9 dln folio.
Klacht van de familie van Pieter Pacqui, burger van Breda,
over een vonnis van het Gerecht aldaar ; deductie van het
recht der heeren van en van de stad Breda, benevens de andere
steden en vr^heden van Brabant om in alle crimineele zaken
te vonnissen bij arrest. Zie no 202.
527 Staat en inventaris der goederen, welke het Bisdom Antwerpen
in 1760 bezat in de Baronie van Breda. Copie.
528 Reglementen van 1690 op de gemeene middelen in de Baronie
van Breda, mitsgaders verschillende reglementen en ordonnan-
tien op het innen van die middelen. Handschrift der 18e eeuw.
529 Deductie van het recht der steden over de omliggende ende
daeronder behoorende dorpen ende vlecken des lands ende
Baronnie van Breda, noopende ende raeckende het verbieden
van eenige hoofdneeringen ofte ambachten aldaer te doen,
opgemaakt door Marcus Zuerius Boxhornius. Copie van 1760.
530 Deductie gedaan maken uijt den name ende van wegens de
gesamentlijke vrijheden, heerlijkheden ende dorpen des landts
van Breda ofte derselve gecommitteerdens op ende tegens
Burgemeesters, schepenen ende Raade der stad Breda (betreit
hetzelfde onderwerp als in het vorige nummer^. Copie.
531 Iets over de oude landmaten van de st^d en lande van Breda.
— 236 —
532 Afschriften van oorkonden betreffende Breda, Etten, Oosterhont,
Rosendaal, Rijsbergen, den polder Zwartsenberg.
533 Rapport sur les brayères et terrains vagnes. propres au cam-
pement des corps d*armées anx environs de Breda, redige par
Ie major van S wieten en 1817.
534 Aanteekeningen betreffende de waterstaats werken, welke van
af 1817 tot 1842 in het arrondissement Breda uitgevoerd zijn
onder directie van den ingenieur van den Waterstaat A. de
Geus.
DE STAD BREDA
535 Kronijk van Breda (toegeschreven aan J. van Vliet of Vlitius) ;
handvesten en privilegiën der stad Breda ; lijst der drossaarden
van de stad en lande van Breda over 1249 - 1658. Een en
ander in een band samengebracht door K. van Alkemade en
P. van der Schelling.
Oorkonden. Afschriften van de navolgende : De Drost van
Breda schrijf)) namens den Koning van Spanje de bezitters van
leengoederen aan, dat zij zich ten spoedigste hebben uit te rus*
ten met eene volledige kr^sgstoerusting, daar anders hunne
leenrechten verbeurd zullen worden verklaard. 28 Febr. 1573.
Philips Willem van Nassau, prins van Oranje, vergunt aan de
regeering van Breda drie jaarlijksche paarden- en beestenmark-
ten te houden. 10 Nov. 1613.
Op het request van de Nonnen van St. Gatharinendaal te
Breda vergunt Prins Frederik Hendrik als baron van Breda
aan haar om buiten de stad (n. 1. te Oosterhout) een klooster
te bouwen met behoud harer goederen 20 April 1640.
Zie no. 532.
Zie ook nog no. 144.
536 Keurboek der stad Breda. 1637.
537 Keuren van Breda (handschrift uit de 17e eeuw). Een band.
538 Keuren van Breda, gecoUationneerd door Joh. van de Corput.
Een band.
589 Keurboek van Breda. Handschrift uit de 16e eeuw.
540 Ordonnantie op de manier van procedeeren te Breda van 1606.
£en deel.
— 237 —
541 Mr. A. G. EJeija. Uittreksels uit de poorterboeken, stadsreke-
ningen en charters, berustende in het Stedelijk Archief te Breda.
542 Extracten nit de onde rekeningen van Breda. 1300 — 1600.
Handschrift der 10e eeuw.
543 Het H. Sacrament van Mirakel te Breda, vroeger genaamd het
H. Sacrament van der Niervaart (Klnndert) Copie oit de
19e eenw.
544 Hemeltergende heiligschennis, zigtbaar door Ood gestraft te Breda
op Kerstnacht 25 December 1778.
545 De gilden der stad Breda. Een register inhoudende de afschriften
hunner kaarten.
546 Memorie over de verdedigbaarheid der vesting Breda (uit het
begin der 19e eeuw).
547 Register inhoudende : stukken betrekkelijk het overdragen van
het Militair Hospitaal te Breda door de Magistraat dier
stad aan den Baad van State, 1750 — 51 ; stukken be-
treffende de ammunitie der vesting Breda, 1751 ; stukken
betreffende het garnizoen te Breda, 1769; stukken betreffende
het innen der belastingen in de stad en lande van Breda en
het beheer der domeinen aldaar, 1785 — 1795.
548 Inventaris der resolutiën, plakkaten en verdere documenten
rakende het comptoir van 's lands verpondingen te Breda.
1717 — 1799.
519 Akten, uitgegaan van Willem Pieter van Persijn, als ontvanger
der verpondingen over de stad en lande van Breda. 1796 — 98.
In eene portefeuille.
550 Copie van den catalogus van de bibliotheek der stad Breda,
opgemaakt door J. van Vliet in 1651.
Copie van den catalogus van die bibliotheek in 1835.
551 Dr. C. R. Hermans Over de noodmunten te Breda.
552 Een liedeken van 't innemen van Breda, uit ; Een nieu Oeusen
lied' boecxken. Dordrecht 1629. Copie.
553 Triumphlijedt over de victorieuse overwinninge der stad Breda.
1637.
554 Gedicht van Casper van Baerle op de inneming van Breda
* door Prinó Frederik Hendrik en het verlies van Roermond in
1637.
— 238 —
555 Drie verhalen van het gebeurde ter audiëntie van ^eizer
Napoleon te Breda op 6 Mei 1810.
De Lazarij te Breda. Zie no. 100.
556 Bekeningen van de vereenigii^ ^Vroechdendaer te Breda van
1492 — 1578 en resolatiën der magistraat te Breda omtrent die
vereeniging 1559 — 1655. Gopiën.
557 Gopiën van een : Eeglement van het gilde St Sebastiaan te
Breda; id. van de Harmonie aldaar; herdenking van het tweede
eeuwfeest der inneming van Breda in 1637; vonnis den 10
April 1787 gewezen tegen den brandstichter A. van Campen,
wonende te Dorst, met diens eigenhandig geschreven brandbrief.
ETTEN
Ordonnantie op het gebruik van den Geer van 18 Mei 1620.
Reglement voor de arm- en gasthuismeesters van 19 Mei
1700. IdémopdeLeursche Vaart van 14 Jan. 1704. Zi.eno. 532.
558 A. J. van der Foest Clement. Onderzoek naar oudheden in
1850 gevonden te Etten.
OOSTERHOÜT
559 Journaal van een reisje naar het kampement bij Oosterhout
in Sept. 1732.
560 Het Klooster St. Eatharinadal.
Het slot van Strijen. Zie nos. 100 en 532.
Philips n, koning van Spaiye, bepaalt, dat de uitgeweken in-
gezetenen van Oosterhout met de andere ingezetenen in de
beden en andere belastingen zullen bijdragen. 13 Dec. 1579.
Zie no. 532.
ROSENDAAL
OorlLonden. Engelbrecht graaf van Nassau vernieuwt en be-
vestigt het octrooi waarbij aan Bosendaal was toegestaan eene
weekmarkt te houden. 20 Sept. 1502.
Philips Willem van Nassau, prins van Oranje, bevestigt de
privilegies aan Bosendaal en Nispen door zijnen vader 28 Juli
1561, verleend. 22 Sept. 1614.
— 239 —
De Raad van Brabant te 's Hage handhaaft de vrijheid van
Bosendaal in haar voorrecht van vr\j te zijn van hofdiensten.
17 Mei 1618.
Prins Maurits van Oranje bevestigt den privilegiebrief van 22
Sept. 1614 hiervoor gemeld. 23 April 1619.
Prins Frederik Hendrik bevestigt de privilegiën, door zijne
voorzaten aan Bosendaal verleend. 19 Maart 1638.
Prins Willem II doet alsvoor. 20 Mei 1647,
Zie no. 532.
RIJSBERGEN
Reglement op de klapwakers van 23 Jan. 1789.
Brandreglement van 1823.
Schntreglement van 1836. Zie no. 532.
ZÜNDERT
561 Beschrijving van het hois te Laar met eene afbeelding van
het wapen der familie van Beeck.
POLDER ZWARTSENBERG
Protest der stad Breda tegen de nitgifte van dezen polder, in
zooverre hare rechten daardoor benadeeld mochten worden.
23 Jnli 1518. Zie no. 532.
12. HET MARKIBZAAT VAN
BERGEN OP ZOOM.
562 Beschrijving der stad Bergen op Zoom en harer privilegiën ;
genealogie en levensbeschrijving der markiezen van Bergen op
Zoom; beschrijving van het graafschap Strijen; een en ander
samengesteld door E. van Alkemade en van aanteekeningen
voorzien door P. van der Schelling. Een deel.
— 240 —
563 Memorie tot adstractie van het recht van gratie, remissie
en abolitie aan de Markiezen van Bergen op Zoom zelfs in
crimineele zaken toekomende wegens misdrijven gepleegd binnen
het markiezaat van Bergen op Zoom. 21 April 1798. Met be-
wijsstnkken. Een band.
564 Verzameling van stukken betreffende de stad en het markiezaat
van Bergen op Zoom, voornamelijk het Zuid- en Westkwartier
en loopende over 1566 — 1738, met een bijvoegsel, handelende
over het aanstellen der regeering in de dorpen van het mar-
kiezaat van 1536 — 1705. Onder deze stukken komen o. a. voor :
de grensscheiding van het markiezaat; reglement van order
der kwartiersvergaderingen van het Oostkwartier; jurisdictie over
de Hoeven en den St. Maartenspolder ; de regeering van
Bergen op Zoom; memories over de rechten der markiezen;
houtvesterij en jagermeesterschap van het markiezaat ; plakkaat
omtrent de secretarissen ; reglement van politie voor Ouden-
bosch en Oud- en Nieuw Gastel; belastingen; instructies voor
de schouten en drossaarden van den Markies ; procedure van
den Markies tegen de magistraat der stad Tholen; procedures
van den Drossaard van Wouw tegen den gedetineerde Laureijs
Valkenburg; resoluties over de jacht. Een band.
565 Afschrift van eene akte van scheiding en deeling tusschen
Johan graaf van Nassau, heer van Breda en Johan, heer van
Bergen op Zoom, aangaande Bosendaal, Steenbergen, Gastel,
Ouden- en Nieuwenbosch en de Hoeven. 28 April 1458.
Afschrift der akte, waarby Philips van Bourgondië voorschreven
scheiding en verdeeling bevestigt. 3 Juni 1450.
Bequest door de in het markiezaat van Bergen op Zoom wo-
nende schuldeischers van den Markies van Bergen op Zoom
aan de Aartshertogen Albert en Isabella gericht om in hunne
rechten te worden gehandhaafd. 18 Nov. 1604. In een portefeuille.
566 Bekening en verantwoording afgelegd aan de Staten Generaal
door Justus Turcq, als rentmeester van de geestelijke goederen
in het markiezaat van Bergen op Zoom. 1669. Een band.
567 Dr. G. E. Hermans. Beschrijving der boekwerken, handelende
over de geschiedenis der stad en lande van Bergen op Zoom.
— 241 —
BERGEN OP ZOOM
568 Beschrijving van Bergen op Zoom tot het jaar 1795. Hand-
schrift nit het begin der 19e eeaw.
Idem. Zie no. 562.
569 Privilegiën van Bergen op Zoom, rakende de Engelsche koop-
lieden. 1519. Een register,
570 Alphabetisch register der resolntiën van den Broeden Baad en
Magistraat van Bergen op Zoom.
571 Afschrift van de crimineele rol der Vierschaar van Bergen
op Zoom, beginnnende 26 Getob. 1626 en eindigende 26 Mei
1642. Een deel.
572 Lofdichten op „den slag voor Berghen op den Zoom daer se
Don Lonys de Reqnensentes willekom geheeten den 18 Jann-
.ar^ 1574" ; en op het ontzet van Bergen op Zoom op 3 Oct. 1622.
Chanson sar la prise de Bergen op Zoom en 1747. Copiën.
573 Jac Adr. Folkers. Dagverhaal van het beleg van Bergen op
Zoom in 1747.
574 Belaas van de overgave van Bergen op Zoom in 1747.
575 Leerrede, gehouden door Johannes Janssen, predikant te Ber^
gen op Zoom, ter inwijding van de herstelling der kerk aldaar
op 15 Oct 1752, waarbij gevoegd is: Kort en beknopt verhaal
van het gepasseerde ten tijde van de overrompeling van Bergen,
op Zoom op 16 Sopt. 1747.
576 Memorie van hetgeene in 'tgaamisoen van Bergen op Zoom
is voorgevallen bij de aannadering der Fransche Tronpes naar
't territoir van den staat, beginnende met de maand November
1792 en eindigende met 6 Ang. 1793.
577 Correspondentie van den Landdrost van Maasland, Staatsraad
C. G. Hultman, over de overgave van Bergen op Zoom aan
de Franschen in 1810.
578 Thomas de Bouck. Memoriaal van de gouverneurs van Bergen
op Zoom van 1576—1658. Aangevuld met eene naamlijst dier
gouverneurs van af 1642 — 1784. Copie.
579 Thomas de Rouck. Beschrijving der gouverneurs van Bergen
op Zoom van 1576 — 1658. Copie.
Oorkonden betreffende Bergen op Zoom. Zie no. 144.
16
— 242 —
FIJNAART EN HEININGEN
580 Staat der scholden van den Markies van Bergen op Zoom,
waarvoor bezwaard zijn diens goederen onder F\j naart en
Heiningen. 1746.
581 Reglement van het St. Jorlsgilde d. d. 20. Nov. 1636. Copie.
HOOGERHEIDE
582 Beschrijving der heerlijkheden Hoogerheide en Ossendrecht en
opgave der redenen, die de raden en meesters van rekening
van het Hnis van Bergen op Zoom bewogen hebben den Mar-
kies van Bergen op Zoom aan te raden de heerlijkheid Hoo-
gerheide en half>0s8endrecht te koopen en te voegen bij z\jn
Markiezaat.
OSSENDRECHT
Zie het vorig nummer.
OÜDENBOSCH
583 Dedactie gedaan voor den Raad en Leenhove van Brabant ait
naam van Johan Den Dooven, notaris en procareor te Ouden-
boschy tegen Antonins de Stoppelaer, predikant aldaar, Daniel
van den Broek, Gomelis de Krom en Jacobns van der Vooren,
ook wonende aldaar. Hij beweerde, dat zijne tegenpartij hem
beleedigd had door hem ten laste te leggen, dat hij als pretens
kerkmeester de consistoriekamer te Ondenbosch, alwaar z\j ver-
gaderd waren, had willen binnendringen en vry onbschaamd
en zeer oneerbiedig hen in han karakter en fanctie van leden
van den Kerkeraad bejegend had. Van omstreeks 1760.
Resolutie der heeren raden van het Huis van Bergen op Zoom,
concemereode het vergeven van kleine bedieningen in den
Oudenbosch. 22 Oct. 1788. Zie no. 154.
— 243 —
RUCPHEN
Afschrift van het charter, waarbij Heinric van Bontershem en
zijne huisvronw Marie van Marxhem, heer en vrouwe van
Bergen op Zoom, verkochten aan Jan van den Houte, ridder,
CS. ze^en en dertig hoeven meergrond en v^f en vijftig en een
halve hoeve wildernis, gelegen tnsschen den Bosendaalschen
weg, geheeten den Langendijk en Spmndel ; zij regelden daarbij
tevens den rechtstoestand van hen, die zich op voormelde
- gronden vestigen zullen. 5 Jan. 135Ö.
Zie no. 565.
13. DE PRINSELIJKE
HEERLIJKHEDEN.
STEENBERGEN
Zie no. 144.
584 Extract uit den uitgiftbrief van den Graaf Hendrikspolder,
gegeven door Bene de Ghftlons 13 Dec. 1538.
Idem uit den uitgiftbrief van Eruisland, gegeven door graaf
van Nassau. 21 Nov. 1488. Copiën.
WILLEMSTAD
585 Charter, waarbij Jan van Witthem, markies van Bergen op
Zoom, aan het dorp en heerlijkheid Ruigenhil eene vrije week-
markt geeft. 8 Maart 1581.
Bericht der Staten-Generaal aan de regeering van Willemstad,
dat zij op hare hoede moet zijn voor de Spanjaarden, vermits er
vrees bestaan had, dat de Spaansche vloot, welke den 13®>3 Sept.
1631 door de Staatschen veroverd was, op Willemstad had willen
afkomen. 15 Sept. 1631. Copiën.
— 244 —
14. DB VIER flOOGB HEER-
LIJKHEDEN VAN HOLLAND.
GEERTRUIDEN BERG
586 Lied op Geertmidenberg uit: Een nieu Oeusenlied Boeckxen.
Dordrecht 1629. Copie.
586 bis Een nieu liedeken van de Berghsche soldaten, doen sij de
sfadt aen den vyant verkocht hadden. Copie.
Dr. O. R. Hermans. Geertmidenberg gedurende den Patriotten
en Franschen tijd. Zie no. 100. Zie ook nog no. 144.
HOOGE EN LAGE ZWALUWE
Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans. Zie no. 448.
KLUNDERT
586 ter Accoord tusschen den Prins van Oranje als heer der vrijheid
van Niervaart ter eenre en de gemeene pachters en inwoners
dier vrijheid ter andere zijde over het heffen van bier-en wijn-
accijns, het onderhouden van wegen en straten en het be-
zoldigen van den schoolmeester, chirurgijn en vroedvrouw. 30
Sept. 1578. Copie.
Zie nog no. 543.
ZEVENBERGEN
Aanteekeningen van Dr. C. R. Hermans betreffende Zevenber-
gen. Zie no. 448.
587 Privilegiën van de stad en lande van Zevenbergen. Een band.
Handschrift uit de 18e eeuw.
588 Afbeelding van het monument te Zevenbergen voor Jan de
Ligne, graaf van Arenbergh, baron van Zevenbergen enz, gesneu-
veld te Heiligerlee 1568, en de 16 kwartieren van hem en zijne
vrouw, boven zijn graf staande, uitgewerkt door Jhr. mr. P. J.
van der Does de Bije. Zie nog no. 104.
Willekeuren van Zevenbergen van 1519. Zie no. 128.
— 245 —
II
DE PROVINCIËN NOORD- EN
ZÜID-HOLLAND.
589 Index op de resolutiën van den Hove van Holland van 1 Jan
1720 tot den laatsten December 1741.
589 his. Register der resolntiën der Staten van Holland en West-
Friesland van 1732 — 36 tot redres der crimineele ordonnantie
van 1570.
590 Diverse remonstrantiën overgeleverd aan de Staten van Holland
en West-Friesland. Een band.
591 Korte beschrijving van de Hoven van Jnstitie in Holland en
van de manier van procedeeren voor dezelven door A. S.
Handschrift der 18e eeuw.
592 Privilegieboek der stad Delft. Handschrift der 17e eeuw.
593 Catalogus der boeken van de Amsterdamsche Bibliotheek. 1787.
594 Joumael van een reijse in de maendt Meij 1749 in geselschap
van de Heeren van der Dassen en Geesteranus gedaan met
het buijten jagt van d* Admiraliteit op de Maaze naar Gouda
en het eiland Bozenburg.
Journaal van de reijse, die ik met mijn huijsvrouw en twee
oudste kinderen in geselschap van de heer en Mevr. van der
Dussen met haer WelEd. twee dogters benevens den heer
J. Geesteranus hebbe gedaan naar Dordrecht, Antwerpen, Brus-
sel, Mechelen.
595 Gedicht op het instorten op 13 Mei 1818 van het Bossc&e
Koffijhuis te Haarlem, voorheen de woning van Lourens Janszn.
Koster.
III
ZEELAND.
596 Dr. C. R. Hermans. Aanteekeningen over de kerkelijke ge-
meenteu in Zeeland.
— 246 —
IV
GELDERLAND.
597 Dr. C. E. Hermans. Aanteekeningen over de kerkelijke ge-
schiedenis van Gelderland en Limburg. Zie no. 1 18.
508 Handelingen der Synode van Gelderland. 1803.
590 Een register der recessen van den Landdag te Zatphen in
1711 en 1712.
600 Een register, houdende akten van uitkoop van tienden en tijn-
sen in Gelderland. 1600—1729.
601 Gildebrieven van de Amhemsche gilden (Copiën uit verschil-
lende eeuwen).
602 Journaal door F\jnebril, opzichter van 's Ryks Waterstaat, ge-
houden van werken aan de Spoelsche sluis bij Kuilenburg.
1851—52.
603 Verkenning in de Bommelerwaard door den luitenant van
Swieten. 1842.
604 nihü.
Rapports sur les ch&teaux et monuments antiques de Tarron-
dissement de Nimègue 1810. Zie no. 117.
LIMBURG.
605 Dr. C. R. Hermans. Aanteekeningen over het Bisdom Roermond,
ld. over de kerkelijke geschiedenis van Limburg. Zie no. 118.
Uittreksels uit de costuimen van Limburg. Zie no. 274.
606 Liventaris der privilegiën van Venlo en copie van een charter
van Hertog Karel van Gelder van 1525 ten behoeve dier stad.
607 Origo et fundatie, consistentia et immunitas coenobii, abbatiae
ac terrae Thom. (Copie).
608 Theod. Dirks, pastoor te Venra^'. Verhandeling over de eclipsen
van zon en maan.
— 247 —
B. BELGIË EN LUXEMBURG.
600 Inventaris van al de charters en papieren, die in het jaar 1569
wegens de troubelen z\jn vervoerd van het kasteel te Vilvoor-
den naar Brussel en van daar wederom naar dat kasteel zijn
gebracht.
610 Rapport door mr. Hendrik van W\jn, archivaris der Bataafsche
Republiek, in 1806 uitgebracht over de gewichtigste archieven»
zich bevindende in de Oostenrijksche en Fransche Nederlanden
(Antwerpen, Gent, Brugge, Ruppelmonde, R^ssel, Doornik,
Bergen, Brussel, Leuven en Mechelen).
611 Mémoire sur les rivières et les canaux en géneral et sur ceux
de la Flandre en particulier, presenté par Tabbé Mannen 1781.
612 Reconnaissance militaire de la province de Liège et des moyens
de défendre la ville de Liège. Rapport redigé par Ie major
van S wieten en 1817.
613 Gonsidérations sur les moyens les plus économiques pour ior-
tifier la nouvelle ligne des places fortes en Belgique, presentées
au Roi en 1815 par Ie major van S wieten.
614 Rapport du major van S wieten sur les lieux propres & la
réunion des troupes dans les provinces de Liège et de Limbourg.
1817.
615 nihü.
616 Reconnaissance géologique dans la province de Namur par Ie
capitaine Frice. 1826.
617 Observations minéralogico-géologiques, faites pendant un voyage
en France et en Belgique par Ie Major van Swieten. 1826.
618 Voyage dans Ie Luxembourg et Liège par Ie Maj. v. Swieten.
1827.
61Ö Voyage minéralogico-géologique dans la province de Namur
par Ie major van Swieten. 1826.
620 Vervolg op no. 618 door denzelfde. 1827.
621 Topographie en statistiek van Luxemburg, opgedragen aan
Frins Frederik, door denzelfde. 1827.
622 Militaire aangelegenheden van Luxemburg, door denzelfde. 1827.
023 Memorie over de kanalen van La Bassée naar Sensée en Air^i
248
voor zooverre die de rivier de Schelde zouden kuDoen bena-
deelen, door denzelfde; met bijlagen. 1823.
624 Memorie over idem met bijlagen, door denzelfde. 1825.
625 Reconnaissance militaire de la province de Liège, door
denzelfde. 1817.
626 Extrait de reconnaissance militaire da pays entre la Meuse et
la Moselle, par Tétat-major du quartier-maitre-général. 1816 —
1819.
627 Correspondance du major van S wieten relative au mémoire
de la défense de la Belgique avec Ie It. général de Constant
Eebecque. 1818.
628 Mémoire sur la défense de la Belgique, par Ie major van Swieten.
629 Memorie van verdediging der vesting Antwerpen en hare ci-
tadel. 1817.
630 Journaal, gehouden in 1782 op het Belgische schip, de D waa-
iende Comeete.
631 Beschrijving van het dorp Iteghem.
6.^2 Akten betreffende de heerlijkheid Hameijden.
633 Dictaat gehouden in 1697 door den Bredanaar Adrianus van
Welt van het college, gegeven door professor Gorbion te Leu-
ven over ^dialectica sive manuductio ad logicam*"
634 Alphabetische lijst van gezichten op steden, dorpen en kasteelen
in België.
C. VARIA.
635 Antiphonarium op perkament, volgens Jhr. Mr. P. J« van der
Does de Bije in 1478 door zuster Diewaris Pelgroms in het
klooster der Reguliere Eanonikessen te Beverwijk geschreven.
636 Gebedenboek in middeleeuwsch schrift op perkament.
637 Gebedenboek op perkament, hebbende tot opschrift : „Marijken
Paulus bet voer mijn Sijel." 1512.
638 Gebedenboek op perkament in middeleeuwsch schrift.
639 Gebedenboek alsvoor.
640 Gebedenboek ala voor. Ao. 1434.
641 Meditatie op perkament in oud schrift,
— 249 —
642 Meditatie alsvoor.
643 Meditatie alsvoor.
644 Meditatie alsvoor. 1516.
645 Gebedenboek op perkament in oud schrift.
646 Idem.
647 Gebedenboek alsvoor.
648 Gebedenboek alsvoor.
640 Horae dinrnae uit de vijftiende eeuw, uit het klooster van
St. Agatha.
650 Epilogus de exerpto ex speculo disciplinari Dni Bonaventurae
card. Met eene verhandeling van den H. Thomas van Aquine
de puritate conscientiae et de modo confitendi.
651 Tractatus de calendario ecclesiastico.
652 Handelsverslagen over Brazilië 1826 — 1830.
653 Geldtelling der negers in Suriname.
654 Brief uit Oost-Indie van Paulus Jacob Valckenaer, die op de
terugreis met zijn schip is vergaan. 1775.
655 Catalogus van werktuigen voor electriciteit vaa Dr. Jan Esdre.
656 Verhandeling over aardrijkskunde door mr. J. C, gedagteekend
Amersfoort 1765.
657 Aanhangsel tot de lichaamsmeting.
658 De toepassing der algebra op de geometrie.
650 Inleiding tot de wiskunde. Vier stuks.
660 Van de rechthoekige driehoeken.
661 Memories en brief van 15 Aug. 1790 over eene nieuwe uit-
gave van de Teuthonista van Gherard van der Schueren, ge-
heimraad van Adolf en Johannes, hertogen van Kleef,, uitge-
geven te Keulen in 1475 en 1477.
662 Aanteekeningen over schryvers van de Ie tot de 16e eeuw.
REGISTER
VAN DE NAMSiN DER GEWESTEN EIV PliAAT-
SEN, DIE IN DEEIi II VERM ELD ZIJN.
Blz.
Aalburg. ...... 220
St. Agatha 226
Almkerk 229
Altena, land van. ... 228
Andel 230
Babilonienbroek .... „
Bakel .198
Beek en Donk- .... «
Beers 226
België 247
Bergen op Zoom, markiezaat
van. . . 239
„ „ » , stad . . 241
Bergeik ....... 198
Bern 230
Best ........ 198
Breda, baronie van . . . 234
M > stad 236
Cromyoirt 198
Ga\jk land van .... 225
Dennenborg 223
Deurne 198
Drongelen 230
Dmnen 199
Eersel „
Eindhoven „
Elshout 230
Emmikhoven „
Empel 199
Blz.
Engelen 231
Esch ........ J 99
Etten 238
Fijnaart 242
Oansoijen 200
Geertruidenberg .... 244
Gelderland 246
Gemert 228
Genderen 231
Gewande ...... 200
Giessen 231
Goirle 221
Grave, 226
Haaren 200
Hagoort ,
Heerle 242
Heesbeen 231
Heiningen 242
Herpen 224
*s-Hertogenbo8ch .... 200
Hoosden, land van . . . 228
„ , stad. .... 231
Hill, de 232
Hilvarenbeek 216
Hintham „
Hoogerheide 242
Eessel 216
Elondert 244
Lieshout 216
Limburg. 246
Lithoijen 216
Luxemburg 247
Maashees 227
Maasland 195
Maren 217
Mogen 223
Meiery van *R«Bo8ch. . . 189
St Michiels Gestel . . . 217
Middelrode. . . , . . „
Mierlo „
Nederland 169
Neerlangel 224
Noord-Brabant 172
Noord-Holland 245
St Oedenrode 218
Oeffelt 227
Oirschot 218
Oisterwijk „
Oostexhout 288
Osch 218
Ossendrecht 242
Oudenbosch »
Oudheusden 232
Oijen 222
Feelland ' . . 106
Polderi :
Eigen van der .... 196
Empel en Meerwijk . . „
Gb'aaf Hendrikspolder 243
Hoog Hemaal .... 197
Hooge Maasd^k . . . 228
Laag Hemaal .... 196
Oud Land van Altena 228 en 232
Z. Hollandsche polder . 234
Zwartsenberger polder • 239
Ravenstein, land van . . 223
„ » stad .... 224
Baamsdonk 233
Bosendaal 238
Bosmalen 220
Rucphen 243
Rosbergen 239
Rgswjk 232
Schijndel 220
Sleeuw\jk 232
Someren 220
Sprang 233
Steenbergen 243
Steensel 220
Sterksel 221
Tilburg en Goirle ... „
Uden 225
Veen 232
Velp 225
Vimmen 232
Vught 222
Waalwijk „
Werken, de 233
Werkendam 234
Westerhoven 222
Willemstad 243
Woudrichem 233
Wyk «
Zeeland provincie . . . 245
Zevenbergen 244
Zuid-Holland 245
Zuidewijn 234
Zundert 239
Zwaluwe 244
— IAAAjWLAAA/»— — —
BI2. 160 9e regel v. b. staat radermakersgilde lees rademakersgilde.
„ 163 3e » „o. » Metius « Hetsins.
, 169 6e » « b. « Snpnbliek „ Bepnbliek.
0 188 13e , » o. „ tossche , tnsschen.
,9 204 Ie „ ,, b. ,9 sohjjnwerkers n schrynwerkers.
Nieuwe Catalogus
DER
OORKONDEN
EN
HANDSCHRIFTEN,
Berustende tn de Boeker^
VAN HET
ProTiieiaal GeiflBtsclip tii Kiistei ei Weteisclippei
il Noord-Briliit
EERSTE SUPPLEMENT,
f Samensesield door het Bestuurslid
Jlr. Ir. A. F. 0. tii SASSE tii YSSELT.
» ^^iKC » •
LUTKIE & CRANENBURG — 's-HERTOGENBOSCH.
1915.
VOORWOORD.
Het is thans vgftien jaren geleden sedert dat ik den Nieuwen
Catalogus der oorkonden en handschriften^ berustende in de Boekerg
van het Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen
in Noord' Brabant^ in het licht deed schgnen.
Gedurende dat tgdsverloop is de verzameling oorkonden en
handschriften van het Genootschap meer dan verdubbeld zoowel
wat betreft de hoeveelheid als de hoedanigheid.
Het Genootschap dankt zulks in hoofdzaak aan de vrg»
gevigheid van wglen mr. P. F. van Cooth, griffier der Staten
van Noord-Brabants van L, Gast, pastoor te Oostelbeers en van
wglen Aug. Sassen, notaris te Helmond.
Verder is de vermeerdering der oorkonden en handschriften
het gevolg, behalve van enkele kleine schenkingen, van aan-
koopen uit de verzamelingen der Jonkheeren van den Bogaerde
van Terbrugge, R. A. van Zuylen en mr. R. baron van Breugel
Douglas.
De nieuw verkregen oorkonden heb ik in dit supplement
zoo volledig mogelgk beschreven, zoodat het bgna niet meer
noodig zal zgn die stukken zelven te raadplegen; met de hand-
schriften was dat echter niet mogelgk; die zullen daarom door
hen, die daarvan wenschen gebruik te maken, zelf behooren te
worden ingezien; de moeilgkheid bestaat echter in de wgze
waarop; door middel van uitleening gaat dat niet, want dan
bestaat het gevaar dat zg verloren gaan ; en door inzage op de
leeskamer van het Genootschap gaat dat bgna niet, omdat deszelfs
Bibliothecaris te weinig tgd heeft om daar eiken dag van 2 tot
4 uren aanwezig te zgn; het best ware het daarom aan den
Rgksarchivaris van NoordBrabant te verzoeken om, als iemand
de handschriften wenscht in te zien, dat onder zgn toezicht en
in zgn archief te willen doen plaats hebben.
A. VAN SASSE VAN YSSELT.
I.
OORKONDEN.
IT. B. De letter a achter een nummer beteekent, dat
de oorkonde zich bevindt in eene der twee
doozen, gemerkt A.
la. i6« van Gertimaand iSiO.
Getuigenverklaringen voor Schepenen en Gezworenen der stad
Helmond afgelegd over de gemeene weide van die stad. Copie.
%a. i Maart iS25.
Hertog Jan van Brabant verkoopt aan de luiden van Bakel en
Aarle en hunne nakomelingen de gemeene gronden, gelegen aldaar.
Copie.
8a. Tweede Zondag na H. Sacramentsdag i334.
Hertog Jan van Brabant geeft aan de ingezetenen van Middel-,
Oost- en Westelbeers de gemeente aldaar uit. Copie.
3a (bU). Des Donderdags na St. Math^sdag iS36.
Jan van Drongelen en Jan van Besoijen komen met elkander
overeen een veerschip over de oude Maas te leggen tusschen Dron-
gelen in het gerecht van genoemden Jan van Drongelen eenerzijds
en het gerecht van Jan van Besoijen voornoemd anderzijds. (Oude
copie).
4. Daags voor St, Jacoh Apostel i357.
De Deken en het Kapittel van Breda geven een vidimus 1) van
eenen brief van voormelden datum, waarbij Henrick Heer van
Brederode en diens echtgenoote IJsenbeel van Fonteyne verklaren
van Jan van Polanen 2) geleend te hebben 160 pond oude groote
toumoois van de munt van Frankrijk en aan deze tot zekerheid van
de terugbetaling daarvan in pand geven het baljuwschap van het
land van Brederode, gelegen tusschen de Lek en de Merwede; ge-
1) Dit geschiedde blijkbaar in de 14e eeuw.
2) Hij was de stichter van de Burcht van Breda.
— 8 —
lovende voorts Willem Graaf van Henegouwen, Holland en 2^1and
hem in het bezit van dat pand te zullen handhaven.
4a (bit). Des Zondags na U. Sacramentsdag iS39,
Willem van Henegouwen, graaf van Holland, beleent Jan van
Besoijen met het ambacht van Besoijen. (Oude copie).
5. In het Octaaf van Pinksteren i343.
Yda, dochter van Ghiselbertus van den Leempoel en Aleid, hare
dochter, alsmede Henricus Wouterszoon en Enghelbertus Dirkszoon
genaamd van Ek, schoonzonen van genoemde Yda, verkoopen voor
Schepenen van Oisterwijk aan Enghbrecht van den Leempoel, broeder
van Yda voornoemd, een vierde in de bouwhoeve te Berkel onder
Oisterwijk, waarin hij thans woont, en welk een vierde hun bij doode
van Heilwig, moeder van Enghbrecht en Yda voornoemd, is aange-
komen. Hierover waren als schepenen Jacobus Jacobszoon en Thomas
van Carckhoven.
6. Derde Zondag na Dominicam invocavit i345.
Henrick van den Hoevel verkoopt voor Schepenen van den Bosch
aan den kleermaker Goijart, zoon van Mathijs, den rademaker, een
huis, 1) staande te 's Hertogen bosch op den hoek van de Markt en
de Kolperstraat, met twee kamers er naast. Hierover waren als schepe-
nen Henrick van Arkel en Arnd Aykens.
7. 99 November iS45.
Nycolaus Koel verleent voor Schepenen van 's Bosch aan Dirck
van Doorn (de Spina) eene grondrente uit het goed de Eertbrugghe,
gelegen in de parochie van Haaren bij Oisterwijk achter het erf van
Gerard Koelbuyc en aan genoemden Koel door voorzegden van Doom
tegen die grondrente overgedragen. Hierover waren als schepenen
Amold IJsebout en Arnd Aijkens.
8. Maandag vóór Vastenavond iS54.
Boudewijn die Rademeker, Jan Mathijszoon, Jan die Tay, Jan
Hondertpont, Jan van Bychlaer, Jacob Marienzoon en Willem Wil-
lemszoon van den Velde, schepenen van Liempde (Lijmde), verklaren,
1) Dit is het huis het Gulden lavoir.
— 9 —
dat in hunnen gheseten ghedinghe Henric Henric Manszoon en Jan,
de bastaardzoon van Jan Monicx, ter voldoening eener schuld van
4000 pond, die na te noemen Herbrecht had schuldig beleden aan :
Jan en Jacob, zonen van Lambrecht, den broeder van dien
Herbrecht; Henric Henric Manszoon als momboir over zijne vrouw
Mechteld, de dochter van genoemden Lambrecht ; Jan Rutgerszoon
als man en momboir van Lysbeth, de natuurlijke dochter van meer-
genoemden Lambrecht; Jan eerstgenoemd en zijnen broeder Lambrecht,
kinderen van genoemden Jan Monicx, den broeder van denzelfden
Herbrecht ; Amd Henric Manszoon als momboir over zijne vrouw
Mechteld, de dochter van meergenoemden Jan Monicx en Godevarde
Boudewijnszoon als momboir over zijne vrouw Mechteld, de bastaard-
dochter van Henric Bies, den broeder van dienzelfden Herbrecht,
en welke schuldvordering zij hadden overgedragen aan Henric Henric
Manszoon en Jan, den zoon van Jan Monicx, voornoemd — het goed
van Herbrecht, ver Mechteiden soens van Vriluhaven^ overgedragen
hebben aan Loyen Marienzoon van den Berghe.
9a. U Juni i360.
Wenceslaus van Bohemen Hertog en zijne echtgenoote Johanna
Hertogin van Brabant dragen over aan Reinoud van Brederode het
dorp en de vrijheid Waalwijk met de hooge en lage heerlijkheid,
renten, cijnsen en boeten, — onder beding, dat als genoemde van
Brederode of zijne nakomelingen in gezegd dorp een huis zouden
bouwen hetzelve voor hen of hunne nakomelingen een open huis
zoude zijn. Copie.
(Hierbij nog een charter van 1303, waarbij Hertog Jan van Brabant
aan zijne luiden van Waalwijk voor altijd dezelfde vrijheden schenkt
als die van Leuven en den Bosch bezitten. Copie).
10. 2e Zondag na St. Kgidius Abt iS6L
Godefridus en Petrus, zonen van Johannes van £rp Lucaszoon, en
Margaretha, zuster van Amd Aykens, verkoopen voor Schepenen
van 's Bosch eene grondrente, gaande uit gronden, toebehoorende
aan Dirk, heer van Craenendonck en gelegen te Acht in de parochie
Woensel, welke grondrente door genoemden Heer van Craenendonck
was verleend aan gezegden Amd Aykens en aan genoemde ver-
koopers was verkocht door Petrus, den zoon van Petrus van den
Steenwech, bij den verkoop van al de goederen van meergezegden
— 10 —
Arnd Aykens. Hierover waren als schepenen Johannes van Ghestel
en Henricus van den Kelre (de Penu). (Hieronder twee zegels in
groene was, waarvan dat van van Ghestel is drie klimmende leeuwen
en dat van van den Kelre drie vogels (2 en 1), in het midden waar-
van eene ster.)
11. Dinsdag na St. Mathijs 1362.
Claes van der Rijt schenkt voor Schepenen van Oisterwijk aan
zijnen neef Ghysbrecht Houtappel een stuk land, groot twee loopens
rogge in Made^ gelegen te Berkel op Montens hofstad tusschen het erf
van Enghbrecht van den Leempoel eenerzijdsenheterf vanZuetmen
van Haren anderzijds. Hierover waren als schepenen Willem Coman
en Jan van £el.
12. Octaaf van O. L, H. Hemelvaart i964.
Wolterus, zoon van Leonius van Erp, draagt voor Schepenen van
's Bosch over aan Jordanus van Roesmalen, smid (faber), zijn zevende
deel in eene grondrente, die Walterus, zoon van Nicolaus van Oerle,
jaarlijks had te betalen en Enghbrecht van den Leempoel nu verplicht
is aan genoemden Wolterus te voldoen. Hierover waren als schepenen
Henricus van Uden en Gerardus Vos.
13. Des anderen daags na O. L, V> Geboortedag i967.
Schepenen, gezworenen, rentmeesters, dekens der ambachten, een
deel van de goede knapen en de gemeene stad van 's Bosch vergun-
nen aan Ghisebrecht Keijst, den zoon van wijlen Henrick Keijst, om
eenen overwelfden kelder te maken voor de Korte Kamers aldaar
en wel voor zijnen kelder onder de straat, gelijk die aldaar gemaakt
en overwelfd is.
14. 4e Zondag na Dominica qtia canlatur Judica i9d9.
Petrus van Woesic, als gemachtigde van het klooster de Porta
Coeli, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Ruth van Woesic
een huis, staande aldaar aan het straatje, waardoor men van de
Hinthamerstraat naar gezegd klooster gaat. 1) Hierover waren als
schepenen Ghiselbertus de Spina (van Doom), Ghiselbertus Lisscap,
1) Het Baselaarsstraatje.
— 11 —
Henricus Loze, Wilhelmus van Neijnsel, Johannes, zoon van Baldewijn
en Nicolaus Scilder.
15a. i8 Fehuari iSli.
Verdrag tusschen de steden en vrijheden van Brabant, als Leuven,
Brussel, 's Hertogenbosch, Bergen op Zoom, Steenbergen, Grave,
Helmond, Eindhoven, Oisterwijk, Oirschot, St. Oedenrode, Waalwijk,
Oerle, Eersel, enz. om onderlinge eendracht en vriendschap te onder-
houden en om de kaart van Kortenberg, door Hertog Jan II van
Brabant in 1312 verleend, na te komen. Copie. (Men zie hierover
van Heum Historie I p. 217.)
16. Zondag na H. Saeramentêdag iS^fi.
Schepenen, gezworenen, rentmeesters, dekens van de ambachten,
een deel der goede knapen en de gemeene stad van 's Bosch ver-
koopen aan Roelof van den Grave de helft van eenen kamp, gelegen
voor Engelen aan de Dieze.
17. Dinsdag voor St. Agnetendag iS7S.
Heymeryc van Lennenshovel, Jan van den Soen, Heynryc van den
Laer, Wouter Mariensoen, Willem Snider, Henrick van der Bekeen
Wouter van Roede, schepenen van Boxtel, verklaren dat ten hunnen
overstaan Delye en Aleid, kinderen van Jan Peterszoon, geassisteerd
met dezen, aan Jan, zoon van Metken van den Eynde, hebben ver-
kocht haar aandeel in eenen beemd, genaamd de Ëendenbeemd, gelegen
te Boxtel ter plaatse genaamd „in gheen meddelf\
Hieraan zijn verbonden de navolgende akten :
Eene vanSNov. 1487, waarbij voor Johannes Pijnappel en Godefridus
Grotart van Os, schepenen van 's Bosch, Stephanus, zoon van Petrus
(den zoon van Stephanus) van de Leemputten en Catharina, de
dochter van Amold van Liemde, aan Henrick Ghijsselen verkoopt
Vy in eenen beemd, gelegen te Boxtel ter plaatse genaamd die meddel
en in een akker teelland, genaamd Tongercamp, ook gelegen te
Boxtel, nadat zijn vader afstand had gedaan van diens vruchtgebruik
op Vs IQ gezegde perceelen ten behoeve zoo van genoemden Stephanus
van de Leemputten, als van diens broeders Jan, Danckolphus en
Henrick, en van hunne zuster Heilwig en Ermgard, en
Eene van 8 April 1491, waarbij voor Amoldus Keymp en Johannes
— 12 —
van Achel, schepenen van *s Bosch, Johannes, zoon van Lambert,
den zoon van Augustinus Goossenszoon, een stukje beemd, gelegen
te Boxtel ter plaatse genaamd Meddel aan het riviertje de Aa,
verkoopt aan Henrick Ghijsselen, waarop deze verklaart, dat Heer
Johannes Dirckszoon van Bucstel, priester, gerechtigd is dat stukje
beemd te vemaderen.
18. Daags voor St. Luciadag 1373.
Jan van Ghemonden verleent voor Schepenen van den Bosch aan
Jan Wrede van Herpen eene grondrente uit zijnen mansus^ ge-
naamd de Laer, gelegen in de parochie van Boxtel ter plaatse Zelisel,
welke mansus door hem gekocht was van Willem van Os, ridder
en diens broeders. Hierover waren als schepenen £mond deRoover
en Ywan Stierken.
19. Woentdag na het Octaaf van St. Deny$ martelaar i374.
Ghysbrecht geheeten Houtappel eenerzijds en Ghysbrecht geheeten
van den Leempoel, zoon van wijlen Enghbrecht van den Leempoel,
en Diederic geheeten Waghebaert, zijn zwager, in den naam en van
wege Ënghelken, zijne echtgenoote, voor hen zelven en voor hunne
mede-erfgenamen van genoemden Enghbrecht en diens huisvrouw
Agnesen, anderzijds, verdeelen voor Schepenen van Oisterwijk goederen,
gelegen in de parochie van dien naam in eene stede, genaamd Berkel.
Hierover waren als schepenen Merten van Dusel en Ghysbrecht
Jacobszoon.
20. SU Severyn 1376.
Albert, natuurlijke zoon van Henrick, den zoon van Albert van
Bucstel, verkoopt voor schepenen van 's Bosch aan Johannes de
Globo, priester, ten behoeve van na te noemen Sophia, zijnde diens
moeder, een akker lands, geheeten da/ Sc^ndelstuc^ gelegen in de
parochie van Boxtel, ter plaatse genaamd Mulsel, tusschen het erf
van Sophia weduwe van Arnoldus de Globo eenerzijds en dat van
Gerard, den natuurlijken zoon van Heer Gerard van Bucstel, ander-
zijds. Hierover waren als schepenen Arnoldus van Andel en Symon
de Myrabello.
2 In. Des Vrijdags voor alre Posteldag in de Hooimaand 1377,
Jan, heer van Geldrop, geeft aan de luiden van Geldrop uit de
— 13 —
gemeente van dat dorp bij een charter, bezegeld door hem en zijnen
zoon Philips, alsmede door Dirck de Roover, heer van Rixtel, Hen-
drick, persoon van G^ldrop en Jan Oem, heer van Bokhoven, zwager
van Jan voornoemd. Copie.
22a. iS Maart 1379.
Wenceslaus Hertog van Brabant geeft aan de Magistraat van den
Bosch het recht keuren te maken op den verkoop van brood, wijn
en bier, mits dat de helft van de opbrengst daarvan zal zijn ten
zijnen behoeve en de andere helft ten behoeve der voormelde stad.
Oude Copie.
23. St Mareusdag iSSO.
Verklaring van Jan de Roover, dat hij en zijn ouder altijd ghecroeni
hebben op allerlei vennen en heiden, gelegen op den Brant en dat
hij het recht op dat croenen schenkt aan de geburen en het dorp van
Mierlo. Zij was mede bezegeld door zijnen broeder Dirck de Roover
en zijnen neef Heer Jan van Geldrop, ridder, alsmede door Maes
den Hoghen.
24. iÖ Ociober 1380.
Willem van Aerle, Henric van Aerle, Gylis Zegherszn, Dieric die
Cromme, Jan van der Wassendonc en Godevaert Eckermans van
Best, schepenen van Oirschot, verklaren, dat ten hunnen overstaan
Jan (roeswijnszn van der Hameyden heeft overgedragen aan diens
broeder Dierick eene roggepacht, gaande uit eene hoeve te Hedel,
die placht toe te behooren aan Heer Willem Vos en welke rogge-
pacht hem verleend was door Heer Willem voornoemd met diens
dochter Katelinen.
25o. 5 Februari 1386.
Jóhanna Hertogin van Brabant bepaalt, dat de Kwartieren van
Peelland, Oisterwijk en Kempenland zullen bij te dragen hebben in
de kosten van het onderhoud van haar leger, welke kosten tot dus-
verre alleen gekomen waren ten laste van de ingezetenen van het
Kwartier van Maasland, omdat dat leger zich aldaar bevond ter
bestrijding van de Gelderschen.
20. Daag» voor St Petershanden i393.
Henrick van Eycke, zoon van Gerard van Eycke, den zoon van
— 14 —
Henrick Posteel, verkoopt aan Philips Jozollus land, gelegen te Meer-
wijk en toebehoorende aan Elisabeth van Zonne zijne {vrouw?; het
hier gestaan hebbend woord is bijna geheel vergaan). Hierover waren
als schepenen Symon de M3rrabello en Amoldus Weer.
27. V^fde dag na den Zondag^ waarop gezongen wordt Oculi i394.
Jan van Dormalen, bakker, zoon van Dirck van Dormalen, verkoopt
voor Schepenen van den Bosch al de landerijen, welke hij en zijn
broeder Paulus van hunnen vader Dirck geërfd hadden en gelegen
zijn te Oirschot ter plaatse genaamd Best, aan hunnen oomzegger Jan
Keympt. Hierover waren als schepenen Jan Coptiten en HeymerickGroy.
28. Vjifde Zondag na Paschen 1398.
Johannes, zoon van Henricus, genaamd Hencenszoon van Rode
St Ode, verleent voor Schepenen van 's Bosch aan Andries van
Ouderichem eene grondrente uit land, gelegen onder Boxtel ter plaatse
genaamd Borselaer en uit een huis met erf, gelegen te St. Oedenrode
ter plaatse genaamd Onlant. Hierover waren als schepenen Amoldus
van Vladeracken en Ëngelbertus Ludinc Pijnappel.
29. Daags na U. Saei*amentsdag iSdS.
Petrus Becker, zoon van Petrus, als man van Jutke, dochter van
Walter Rijke Godefriduszoon, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch
aan Henric Donc Willemszoon het een vierde gedeelte van een huis
en erf, staande en gelegen aldaar in de Vughterstraat. Hierover waren
als schepenen Amoldus Stamelart van Spanct en Enghelbertus Ludinc
Pijnappel.
30. St. Agnes Maagd i399.
Willem gheheyten Hadelwighen, zoon van wijlen Daiiiel van den
Hautert, verleent voor Schepenen van Oistcrwijk aan Janne gheheyten
van den Staec, zoon van Willem van den Staec, zoo ten behoeve
van dezen Janne als van diens voorkinderen, die hij had van Maryen
sifirn voerwyvé, eene grondrente uit de helft eener hoeve, genaamd
de Brabantsche hoeve, gelegen in de parochie Oisterwijk ter plaatse
genaamd Udenhout. Hierover waren als schepenen Jan van den Eindt
en Anchem die Wale.
Hieraan eene akte van St. Leonard Abt 1411, waarbij voor Jacobus
van Vladeracken en Johannes Dicbier, schepenen van 's Bosch, Walterus,
— 15 —
zoon van Johannes genaamd Willemszoon van Udenhout, voorschre*
ven grondrente overdraagt aan Delyana, dochter van Janne, den
zoon van Willem van den Staec.
31. St. Jan$ Baptistdag te midden zomer i999.
Lambrecht genaamd van den Langhen Cruus verkoopt voor Sche-
penen van Gestel (Moergestel ?) aan Gherijt Gherijtszoon van Gorpe
ten behoeve van dezen en ten behoeve van Willem Sniders vanden
Langhen Cruus, zijnen zweer^ zijn aandeel in eenen beemd, genaamd
het Broecsken, gelegen in de parochie van Gestel. Hierover waren
als schepenen Aert Eliaszoon, Jan van der Eycken, Jan Tymmerman
en Gooswijn Jan Gooswijnszoon.
32. Begin i5e eeuw.
(Betreft de Noordbrabaniecke tmn BylandVe.)
Notum sit universis praesentia visuris, quod cum Willelmus, Johan-
nes, Ghevardus, Theodericus dictus Bylant, fratres, liberi quondam
domini Johannis de Eyndoven, militis, Amoldus dictus de Eyndoven,
filius quondam Ghevardi de Eyndoven et Amoldus dictus die Veer
promisissent ut debitores principales indivisi super se et bona sua
omnia habita et habenda se daturos et soluturos Henrico dicto de
Hoemen, filio quondam Johannis, Eremberto, filio Johannis dicti
Erenbrechtssoen, generis quondam Huberti dicti de Hellu et Hadewigi,
filiae ejusdem quondam Huberti de Hellu, annuum et hereditorium
censum quadraginta librarum monete pro tempore solutionis hujus-
modi census in Buscodusis ab bursam communiter cnrrentis anno
quolibet haereditarie in festo beati Petri ad cathedram de et ex
omnibus bonis et singulis dictorum Willelmi, Johannis, Ghevardi et
Theoderici Bylant, fratrum, Arnoldi et Arnoldi habitis et habendis
quocumque locorum consistentibus sive sitis et cum deinde t?) antedic i
Willelmus, Johannes, Ghevardus et Theodericus Bylant, fratres, pro-
misissent ut debitores principales indivisi super se et bona sua omn^
habita et habenda dictos Arnoldum de Eyndoven et Arnoldiwa ^e^^
a dicto censu ac ab omnibus dampnis eeisdem Amoldo et ^^^^^^
occasione dicti hereditarii census eventione ac ^^^°*\^^^ ?^^^^ ^^^^eris
et penitus indempnes observare pro ut haec in ^"*^^^ "^^j^etur.
scabinorum in Buscoducis super hoc confectis plenius ^^^^^ ftUus
Constitutus igitur coram scabinis infrascriptis dictus Johan^ ae^itor
quondam domini Johannis de Eyndoven, militis, promisit
— 16 —
principalis super se et bona sua omnia ab eo ad praesens habita et
in posterum ab eis habenda et acquirenda. (Het overige ontbreekt).
82a (bis,) SL Bamahaê Apostel i40i.
Verleening eener grondrente ten behoeve van Jan de Penu (van
den Kelre), zoon van Amold Stamelart de Penu.
33. Vyfde Zondag na het octaaf van H. Sacramentsdag i40L
Henricus Roempot, zoon van Johannes, verkoopt voor Schepenen
van 's Bosch op grondrente land, gelegen te Esch, aan Johannes
Belenzoon. Hierover waren als schepenen Jacobus Coptiten en Jacobus
van Neynsel.
Hierbij nog : eene akte van 1407, waarbij voor Gerardus van der
Aa en Amoldus Dicbier, schepenen van 's Bosch, Laurentius, zoon
van Laurentius van der Bruggen, voorschreven grondrente, die hij
verkregen had van voornoemden Henricus Roempot, overdraagt aan
zijne zuster Luytgard, alsmede eene akte van 1471, waarbij voor Petrus
Pels en Johannes Pijnappel, schepenen van 's Bosch, Johannes, zoon
van Willem Peterszoon en Geertruid, dochter van Luytgard van
der Bruggen Laurentiusdochter, dezelfde grondrente overdraagt aan
Johannes Croeck Henrickszoon.
34. St. Péter^anden iAOi.
Jan van Rysinghen en Jan van den Audenhuys, schepenen van
St, Oedenrode, verklaren, dat ten hunnen overstaan Deynout, zoon
van wijlen Deynout, den zoon van wijlen Henrick van den Rode,
verkocht heeft aan Henrijc van Stijphout Mertenszoon eene grondrente,
die Arnt, zoon van Gheertrud van den Rode en zijne kinderen ver-
leend hadden uit eene bouwhoeve en uit eenen beemd. (Het zegel
van van Rysinghen bestaat uit 3 molenijzers 2 en 1.)
35. Vigilie van St. Matheus Apostel i404.
Oda van der Meer weduwe van Ghijsbrecht van den Leempoel,
den zoon van Enghbrecht ; Johannes, Engbertus, Henricus, Walterus
en Heylwigis, kinderen van genoemde echtelieden; Johannes Byts,
smid (faber), als man van Elizabeth en Henricus van der Vlasvoirt
Walterus zoon, als man van Agnese, dochter der eerstgenoemde
echtelieden, voor zich en voor Ghiselbertus, haren broeder, alsmede
Engbertus van den Yvenlaer Willemszoon verdeelen voor Schepenen
- 17 —
van 's Bosch een goed, genaamd het goed ten Leempoel, afkomstig
van Ënghbrecht van den Leempoel, gelegen in de parochie van
Oisterwijk ter plaatse genaamd Berkel ; hiervan werd toebedeeld :
het huis, genaamd die aude tkofstat^ de Lage GrashofT, de Straet-
acker, de Hoffacker, gelegen bij de waterleiding, genaamd dit Afcyn^
een perceel land, gelegen bij de Kapel te Berkel, een perceel,
gelegen ter plaatse genaamd Udenhout, een perceel, gelegen te
Helvoirt, ter plaatse genaamd Noortbroeck, een perceel, genaamd
de Heyhoeve, gelegen in de parochie van Venioen enz., aan Engbertus
van den Yvenlaer; enz. Hierover waren als schepenen Walterus
Coptiten en Arnoldus Heym. (Op den rug staat: Brieven van mijn
zoone (n.1. den zoon van Mr. Gerard van S^meren) van de partyen
int generael gelegen tot Berckel^ üdenhaut^ Loon^ Tilborch ende Helvoirt),
Zie oorkonden nos 5 en 19.
36. V^fde Zondag na O. L. V, geboorte i405.
Johannes, Petrus, Gobelinus en Henricus, zonen van Gobelinus
van den Berghe, Bela, dochter van Hubert Camauwe en We)aidel-
moedis, de dochter van laatstgenoemden Gobelinus, en Gerardus
Neve als man van Katharina, dochter van meergenoemden Gobelinus,
verkoopen voor Schepenen van 's Bosch aan Engbertus, zoon van
Willem van den Yvenlaer, een stukje land, gelegen in de parochie
van Oisterwijk ter plaatse genaamd Berkel tusschen het erf van
genoemden kooper eenerzijds en dat van Johannes Doerman ander-
zijds. Hierover waren als schepenen Goesewinus Steenwech en
Gerardus Bathenzoon. Zie de vorige oorkonde.
37. ^'Üfde Zondag na Pinksteren i407.
Henricus, Johannes, Stephanus, Gertrudis, Heylwig en Margaretha,
kinderen van Johannes Tymmerman, verkoopen voor Schepenen van
's Bosch aan Engbertus Willemszoon van den Yvenlaer een stuk
grond, gelegen in de parochie van Oisterwijk ter plaatse genaamd
Berkel, op de plaats genaamd Leempoel, tusschen het erf van
genoemden kooper eenerzijds en het erf van Hessellon Gobelszoon
anderzijds, zich uitstrekkende van af den openbaren weg tot aan het
erf van Johannes van Doom. Hierover waren als schepenen Jacobus
van Wyel en Johannes Heym. Zie de vorige oorkonde.
38. Vijfde Zondag na Driekoningen i408,
Gerardus, Johannes, Wilhelmus en Herbertus, zonen van Willem
- 18 —
Berkelman; Rutgerus, zoon van Goeswinus van Zegeworp als
man van Gertrudis, dochter van genoemden Willem Berkelman;
Ghiselbertus, zoon van Nycolaus Berkelman, en Johannes, zoon van
Walter Berkelman, verkoopen voor Schepenen van 's Bosch aan
Engbertus, zoon van Willem van den Yvenlaer, twee stukjes land,
gelegen in de parochie van Oisterwijk, ter plaatse genaamd Berkel,
tusschen het erf van genoemden kooper en dat van Johannes van
Kets. Hierover waren als schepenen Amoldus Hejrm en Johannes
van Best. Zie de vorige oorkonde.
39. St. Peter ad cathedram 1408.
Voor Schepenen van Mill verkenen Gerit van Diependael en Yda,
zijne huisvrouw, aan Egbert den MoUer en Fyen, zijne huisvrouw,
eene roggepacht van derde half malder rogge, Graafsche maat, uit
twee stukken land, waarvan een gelegen is naast de Hostaard in den
Diependael. (Hierbij een akte van S Mei 1488, waarbij voor schepenen
van Mill Lambert die MoUer en Beert, zijne huisvrouw, voorschreven
roggepacht overdragen aan de Armmeesters van Mill tot eene erfspijnde,
te spijnden in de Moederkerk aldaar).
40.- 5 Augustus i409.
Yda, dochter van Amold, genaamd Rover Boest, weduwe van
Matheus, den zoon van Willem Posteel en Heylwig, verbindt zich
ter voldoening aan het testament harer genoemde schoonouders
jegens broeder Johannes Lisscap, priester en conventuaal in het
klooster de Porta Coeli bij 's Bosch, van uit hare landerijen Schoenoert
te Orthen te zullen voldoen de grondrenten, door hare genoemde
schoonouders bij hun testament vermaakt aan het Gasthuis van
Antonius Vinscot en dat van Henrick van Neynsel te 's Bosch.
41. Zetde Zondag na den feestdag van St Mathys apostel i4i0,
Gerardus, bastaardzoon van Willem Eelkens, verkoopt voor Schepenen
van 's Bosch aan Wouter Donc, zoon van Willem, eene roggepacht,
gaande uit een perceel, genaamd Gheynswinckel, gelegen te Mierlo
ter plaatse genaamd /Aüuf^ welke grondrente Willem Donc verkregen
had van Jan, den zoon van Gerlach de Roover, ridder en nu hem,
Gerardus, toebehoort. Hierover waren als schepenen Ywan Stierken
en Jacob van Wyel.
- lÖ —
42. Daag$ vó&r SL Jacoh Apostel i4iO.
Egidius van Gheel en Goeswijn van Berkel, schepenen van 's Bosch,
geven vidimus van eenen schepenbrief van die stad van 1374, waarbij
voor Johannes van Dordrecht en Gerard van Uden, schepenen van
's Bosch, Jan, zoon van Gerlach de Roover, ridder, aan Willem ge-
naamd Donc verleende eene grondrente uit een erf, genaamd Gheyns-
winckel, gelegen in de parochie Mierlo ter plaatse genaamd het Hout,
alsmede eene verklaring, dat na deze lezing Henrick genaamd Donc,
zoon van Willem, ten hunnen overstaan zich verbonden heeft gemel-
den brief ten zijnen behoeve en ten behoeve zoo van Wouter zijnen
broeder, zoon van genoemden Willem, als van Gerard, bastaardzoon
van Willem Eelkens, te zullen bewaren. Zie de vorige oorkonde.
43. Daags wwr 8U Severinus iAiO.
Wouter Donck, zoon van Willem Donck, verkoopt voor Schepenen
van 's Bosch aan Petrus Witmer eene grondrente, gaande uit het
perceel Gheynswinckel, gelegen te Mierlo te plaatse genaamd thaufy
welke grondrente genoemde Willem Donck verkregen had van
Jan, zoon van Heer Gerlach de Roover, ridder. Hierover waren als
schepenen Ywan Stierken en Petrus van Best Zie oorkonde n^ 42.
44. Daags na SU Caiharina, maagd en martelares^ i4ii.
Willelmus van Laervenne, als procurator van de Tafel van den
H. Geest te 's Bosch, verkoopt met machtiging van de provisors
dierzelfde tafel voor Schepenen van 's Bosch aan Walterus van Os
een huis met erf, staande aldaar in de Hinthamerstraat naast het
erf van Jacob Avenzoon en zich uitstrekkende tot aan de Dieze,
welk huis met erf Godefridus Sceyvel Johanneszoon aan genoemde
Tafel vermaakt had onder bepaling, dat zij daarvan in het bezit
zoude kunnen treden na doode van Aleid weduwe van Ywan van
Gravia. Hierover waren als schepenen Dirck Rover, Johannes van
Dussen en Johannes Dicbier.
45. i4 December UU.
Gerardus van Ellaer verleent voor Schepenen van 's Bosch aan
Henrick, zoon van Willem Donck, eene grondrente uit een huis met
erf, staande in de Vugbterstraat aldaar tusschen het erf van Jacob
van den Wijel eenerzijds en dat van Henrick van den Kerchove
anderzijds. Hierover waren als schepenen Danijel Roesmont en
Jacobus van Vladeracken. Zie oorkonde n* 29.
46. 98 Juli i4i3.
Henrick Dicbier, zoon van Godefridus, Amoldus Heym, Henrick van
Uden en Bartholomeus Spyerinc, schepenen van 's Bosch, getuigen, dat
zij ten verzoeke van Petrus van Langvelt afgescheiden hebben een
gedeelte eener plaats van Godefridus Sceyvel, zoon van Johannes
Sceyvel, gelegen te 's Bosch achter het huis en erf van genoemden
Godefridus aan de overzijde der Dieze tusschen de gracht van het
Klooster der Predikheeren aldaar eenerzijds en het erf van Engbertus
van Delft, zoon van Jacob genaamd Avenzoon, anderzijds, en zich
uitstrekkende vanaf gezegde rivier tot aan eene andere gracht, te
weten het gedeelte der plaats, die zich uitstrekt vanaf de Dieze tot
aan het riool van gezegd klooster, zijnde tengevolge dezer afscheiding
gekomen een derde gedeelte der plaats, namelijk het gedeelte, dat
gelegen is naast het erf van genoemden Engbertus, aan Petrus van
Langvelt, een ander derde gedeelte, namelijk dat, hetwelk gelegen
is naast de eerstbedoelde gracht van meergezegd klooster, aan dat
klooster en het overig een derde gedeelte, namelijk dat, hetwelk
gelegen is tusschen de hiervoren bedoelde gedeelten, ook aan Petrus
van Langvelt. Zie oorkonde n^ 44.
47. 2 Augtulus i4iS.
Petrus van Langvelt als man van Elizabeth, dochter van Gode-
fridus van Bruheze, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Petrus
Gorter twee derde gedeelten eener plaats van Godefridus Sceyvel,
zoon van Johannes Sceyvel, gelegen te 's Bosch achter het huis en
erf van genoemde Godefridus aan de overzijde van het water de
Dieze en tusschen de gracht van het Klooster der Predikheeren
aldaar eenerzijds en het erf van Engbertus van Delft, den zoon van
Jacob genaamd Avenzoon, anderzijds, en zich uitstrekkende vanaf de
Dieze tot aan eene andere gracht, zijnde het verkochte een deel der
plaats, voor zooverre die zich uitstrekt vanaf de Dieze tot aan
het riool van gezegd klooster, en zijnde die twee derde gedeelten
gelegen tusschen het erf van genoemden Engbertus van Delft en
het overige één derde gedeelte, hetwelk aan meergezegd klooster
toebehoort, terwijl dat overige één deide gelegen is achter de
verkochte twee derde gedeelten ; alsmede twee derde gedeelten der
— 21 -
brug, aldaar over het water gelegen. Hierover waren als schepenen
Henrick van Uden en Bartholomeus Spyerinc.
(Zie oorkonde n<* 46).
48. De$ Zondagê na Si. Petenbanden 1414.
Aert Houtappel, zoon van wijlen Ghijsbrecht Houtappel, verkoopt
voor Schepenen van Oisterwijk aan Engbertus, zoon van wijlen Willem
van den Yvenlaer, een stuk land, gelegen te Berkel op Wouters hofstad.
Hierover waren als schepenen Jan Jan Wytmanszoon en Laureyns van
der Heyden. Zie oorkonde n® 87.
49. 3 Augu8tu$ 1416.
Henrick die Bye Janszoon en Jan Boin Lambrechtzoon, schepenen
van Drunen, verklaren, dat ten hunnen overstaan Gherit van Nesch
Aert Luttelmanszoon verleend heeft aan Rutger den Bye Robbrechts-
zoon en Diderijc Loef Jan Loefszoon eene grondrente uit een stuk
land, gelegen in den Ban van Drunen.
50. fi Aufftutus 1416.
Willem, zoon van Amoldus Kuyc, verkoopt voor Schepenen van
*s Bosch aan Henrick, zoon van Sander van Os, eene grondrente,
gaande uit een huis en erf, gelegen te 's Bosch buiten de Pijnappels
poort tusschen het erf van Willem van den Pre, schoenmaker, eener«
zijds en dat van Johannes Voet anderzijds en zich uitstrekkende tot
aan het water, welke grondrente genoemde Willem van Kuyc gekocht
had van Rodolph, zoon van Amoldus van Kuyc. Hierover waren
als schepenen Arnoldus Stamelaert van Uden en Willem van der Aa.
51. 3 FebruaH 1417.
Testament van Bartholomeus Wedigen, wonende te 's Bosch over
de Tolbrug en van diens echtgenoote Catharina.
52. 6 Juli 1418.
Johannes van Orthen, zoon van den physicus Mr. Petrus van
Orthen, den bastaardzoon van Johannes, den zoon van Trude, ver-
koopt voor Schepenen van 's Bosch aan Johannes, zoon van Bemard
Hughen, gewandsnijder (pannicida), een steenen huis met erf en stal,
afkomstig van genoemden Johannes, den zoon van Trude, staande
— 23 —
te 's Bosch aan de Kerkstraat tusschen het erf van Albert die Wael
eeherzijds en dat van Andries van Oudrigem anderzijds en zich uit-
strekkende van af gezegde straat tot aan het erf van Godefridus
Petri en dat van Willen Paeuwe, welk goed aan genoemden Johannes
van Orthen was ten deel gevallen bij de scheiding en deeling, ge-
maakt van de goederen, die aan Nycolaus van Os genaamd van
Lievedael en diens echtgenoote Katherina, dochter van Gerard van
Arkel en zuster van Johannes, den zoon van Trude, bij doode van
genoemden Johannes, den zoon van Trude, waren aangekomen, en dat
daarna was overgedragen aan meergezegden Johannes van Orthen
door Petrus van Orthen, den zoon van Ghenard van Orthen. Hier-
over waren als schepenen Jacob van Vladeracken en Rodolph Berwout
53. i2 Mei i4i9.
Macharis de Buck, vicaris der kerken van Bakel en Deume, en
Rutger Arndszn van Doerne, in diens hoedanigheid van curaat der
gezegde kerken, erkennen ten overstaan van Dirck Onstaden van
Asten, priester en notaris, het legaat van Lana, dochter van Emond
van Vlierden en echtgenoote van Jan, den snijder (sartor), van Deume,
waarbij zij aan de Heilige geestmeesters van Deume, ten behoeve
van de armen aldaar, vier vaten rogge, te leveren door de weduwe
en kinderen van haren broeder Dirck van Vlierden, legateerde onder
voorwaarde, dat anderhalf ander vat rogge, door denzeliden verschul-
digd, zal komen aan de kerk van Deume en haren vicaris en onder
hen gelijkelijk zal worden verdeeld.
54. SO Jannari i420.
Zibertus van Hoculem en Johannes van der Hagen, schepenen van
's Bosch, verklaren, dat ten hunnen overstaan heer Johannes van
Dommelen, genaamd Merskens, priester, zoon van Godefridus Merkens,
den zoon van Johannes van Dommelen, bakker, onder eede heeft ver-
klaard in het bezit te zijn eener grondrente, gaande zoo uit de helft
van een huis, staande in de Hinthamerstraat te 's Bosch tusschen een
straatje, gaande van die straat naar het klooster de Porta Coeli en het
erf van Gerard Broecrienmaker, als uit de erven van Dirck, zoon
van Johannes van Heze, en dat deze grondrente in het jaar 1884 aan
genoemden bakker verleend is door Dirck voornoemd, zijnde de brief
daarvan verbrand bij den brand, welke daags voor de maand Mei
— 28 —
(precipue mensis Maij) in 1419 te 's Bosch woedde. Hiema hebben deze
verklaring met eede bevestigd Johannes van Hezewijc, Godefridus
Kempke, schoenmaker en Nycolaus Godden, (Zie oorkonde no 14).
55. 9 September i4S9.
Meester Petrus Cromme, deken der Collegiale Kerk van St Jan
Evangelist te 's Bosch, verkoopt in tegenwoordigheid en met toestem-
ming van Johannes Bathenzoon en Henricus Muddekens, kanunniken
van gezegde kerk, alsmede van het geheele Elapittel en de Kapittel-
heeren dier kerk, voor Schepenen van 's Bosch een steenen huis
met erf en plaats, afkomstig van twee huizen met erven en plaatsen,
toebehoord hebbende aan Johannes Trudenzoon, daarna aan mr.
Petrus van Orthen, physicus, gelegen te 's Bosch in de Kerkstraat
tusschen het erf van Johannes Wouterszoon eenerzijds en dat van
Godefridus de Vos anderzijds en zich achterwaarts uitstrekkende tot
aan het erf van Godefridus, zoon van Peter Sac, alsmede van dat van
Willem in den Paeuwe, — tegen eene grondrente, aan Willem van
Loen Janszoon, bakker. Hierover waren als schepenen Henricus
Dicbier Godefriduszoon en Henrick Steenwech. (Zie oorkonde n^ 52).
56. i5 Juni i4f3.
Ghiselbertus genaamd Wonder, zoon van wijlen Amoldus genaamd
Wonder, alsmede Amoldus en Gerardus, gebroeders, Katherina en
Oda, gezusters, kinderen van genoemden Ghiselbertus, Johannes,
genaamd van Breugel, als manenmomboirvanMechtildis, en Jacobus
genaamd Cnode, als man en momboir van Hadewigis, dochters van
genoemden Ghiselbertus, ieder hoofdelijk en voor het geheel en onder
verband van hunne tegenwoordige en toekomstige goederen, beloven
ten overstaan van Schepenen van 's Bosch aan Johannes, zoon van
wijlen Rodolphus genaamd de Bever, om, indien de erfchijns van
18 ponden, die met afdoening van alle andere kosten was blijven
rusten op eene kamer, gelegen te 's Bosch tusschen de Kamers der
kooplieden en vroeger toebehoorende aan wijlen Christina genaamd
Berewout en daarna door Wilhelmus Scilder erfelijk verkocht aan
Godescalcus, zoon van wijlen Rodolphus genaamd Roesmont, tot
hooger cours mocht stijgen dan het geld tot betaling van een chijns
van 18 ponden ter beurze van den Graaf (van Holland) geldt, dit
meerdere aan genoemden Johannes ten allen tijde te vergoeden. Hier-
over waren als schepenen Gerardus Scilder en Johannes Loenman.
— 24 —
57. iO Decembei' 1495.
Godefridus van Rode als gemachtigde van de Tafel van den H. Geest
te 's Bosch, ingevolge machtiging van de Provisoren van die Tafel,
verkoopt voor Schepenen aldaar, tegen eene grondrente, een hofke,
gelegen in de parochie van Oisterwijk ter plaatse genaamd Berkel in
de plaats de Leempoelen tusschen het erf van Josephus Hermanszoon
eenerzijds en het erf van Ëngbertus van den IJvenlaer, zoon van
Willem Eliaszoon, anderzijds, aan genoemden Ëngbertus van den
IJvelaer. Hierover waren als schepenen Godefridus van Rode voor-
noemd en Bertoldus die Lu.
Hierbij eene akte van 81 Juli 1504, waarbij voor Jordanus de
Boert en Mathias Brugman, schepenen van 's Bosch, Rutger, zoonjvan
Rutger Jacobszoon Keelbreker, zijne zuster Elisabeth, dochter van
laatstgenoemden Rutger, Henricus, zoon van Paulus (zoon van Petrus
Ghibenzoon) en Elisabeth voornoemd, Amoldus, zoon van Johannes
Heeren, als man van Gertrudis en Wilhelmus, zoon van Willem die
Haen als man van Margaretha, dochters van genoemden Rutger
Jacobszoon Keelbreker, van hun recht op eene grondrente uit eene
bouwhoeve (mansus) van Johannes Hals junior, — gelegen in de parochie
van Oisterwijk, ter plaatse genaamd Udenhout in de Leempoel met
den houtwas en met de landerijen, gelegen in de parochies van Tilburg,
Venloon en Helvoirt, welke bouwhoeve Gerardus van den Pass, land-
bouwer (colonus), wonende op die bouwhoeve, in gebruik heeft, —
afstand doen ten behoeve van mr. Henrick die Bye alsmede ten
behoeve van de andere personen, die van genoemden Johannes Hals
Johanneszoon vanwege diens moeder Agnes, dochter van Engbertus
van den IJvenlaer, erfgenamen zijn. (Zie oorkonde n^ 88).
57 a (bis). 9 Maart i4S8.
Jonker Dirck van Meerheym, heer van Boxtel, verhuurt ten over-
staan van schepenen aldaar eenige zijner landerijen, gelegen aldaar
ter plaatse genaamd Tongeren, enz. Hierover waren als schepenen
Danckolff Eliaeszn van Lucel, Henrick die Zeelander, Mathijs die
Mollenaer, Peter die Visscher, Wouter van Dessel en Dirck Godevaertszn.
Hierbij nog eene schepenakte van 's Bosch van 30 Juli 1450, waarbij
ten overstaan van Ghiselbertus Haec en Rodolphus die Bever, sche-
penen aldaar, Gerardus Brant, zoon van Herman Brant, aan Lambert
van Doeme Christiaanszoon ten behoeve van juffrouw Elisabeth,
— 25 —
bastaarddochter van Heer Dirck van Meerhcym, in leven heer van
Boxtel, eene grondrente verleent uit voorschreven landerijen, die nu
gezegd worden eene hofstede te zijn.
58. 6 Juni 1498.
Jan, zoon van wijlen Heynen Stywszoon, draagt voor Schepenen
van Helmond over aan Jan Bonenzoon van Deume een vierdel
eener hofstede, gelegen te Helmond naast de straat, waarmede men
gaat naar de Bossche straat. Hierover waren als schepenen Amd
Peter Meuszn en Jan Snoex.
59. Vigilie van St, Andreas^ apoitel» i488.
Vermits Johannes van Uden Janszoon het recht van wederinkoop
heeft eener grondrente, verleend aan Engbertus van den Yvenlaer
door Godefridus de Campo, natuurlijken zoon van Heer Godefridus
de Campo, deken van Woensel, en door diens vrouw Wynrica, zoo
heeft genoemde Johannes van Uden daarvan voor Schepenen van
's Bosch afstand gedaan ten behoeve van Engbertus van den Yvenlaer
voornoemd. Hierover waren als schepenen Petrus van Best en
Godefridus van Erp.
Hierbij een schepenbrief van 's Bosch, waarbij genoemde £ngber«
tus van den Yvenlaer voorschreven recht van wederinkoop erkende.
60. 5 Maart i429.
Eene bijna niet leesbare akte van den notaris Rutger van Arkel,
betreffende afstand van grondrenten, behoorende tot eene fundatie,
gemaakt voor het altaar van St. Sebastiaan, Wilhelmus en Quirinus in
eene kapel, die staat aan het Hinthamereind te 's Bosch nabij de poort,
waarmee men gaat naar het klooster de Porta Coeli. Bedoelde kapel
zal geweest zijn de St. Antoniuskapel en de fundatie, in de akte
bedoeld, zal geweest zijn eene van die, waarvan Schutjes spreekt in
zijne geschiedenis van het Bisdom 's Bosch IV blz. 879.
61. 15 December 1490.
Boudewijn, zoon van Johannes Barmerszoon, verkoopt voor Sche-
penen van 's Bosch aan Willem, zoon van Henrick van der Sluysen,
de helft in eenen kamp broekgrond, gelegen in de parochie van
Maren ter plaatse genaamd die Delen. Hierover waren als sch'epe-
nen Johannes van Erp Janszoon en Gerardus Balyaert.
— 26 —
62. fO Jan. i43i.
Petrus Steen wech en Johannes Bathens zoon, schepenen van 's Bosch,
geven vidimus van een schepenbrief van die stad van den laatsen
Augustus 1431, waarbij voor Johannes van Erp Johanszoon en Ge-
rardus Baylyaert, schepenen van die stad, Johannes die Lu de jonge,
zoon van Dirck die Lu, tegen eene grondrente verkoopt aan mr.
Andreas die Lu, zijnen zoon, een steenen huis met erf, van Johannes
van Ghestel afkomstig, staande te 's Bosch achter de straat genaamd
de Papenhulst bij de Dieze, alsmede een gedeelte van eene plaats,
gelegen voor gezegd huis met erf in de richting van gezegde straat
tusschen de Dieze eenerzijds en het erf van Henrick van Broeckhoven
anderzijds en zich uitstrekkende van af gezegd huis met erf en de
Dieze tot aan de openbare straat Zij verklaren verder, dat na voor-
schreven lezing ten hunnen overstaan Marcelis die I^u verklaard heeft,
dat hij voormelden brief voor zich en ten behoeve van Johannes die
Lu den jongen, zoon van Dirck die Lu, zal bewaren. Zie over het
hier bedoeld huis mijne Voorname huizen van *s Bosch II p. 503.
63. Op den anderen dag in Juni i4S3,
Ludolf Staeck van Wyc en Willem die Borchgrave, schepenen van
Heusden, getuigen, dat ten hunnen overstaan Willem Arent, moeder
van Dirck zoons zoon, aan het Kapittel, den H. Geest en het Gast*
huis binnen Heusden verleend heeft eene grondrente uit twee stuk-
ken land, gelegen in den Ban van Vlijmen op de Nieuwe Heide
tusschen Willem Jan Goeswinuszoons zoon oostwaarts en de gemeente
westwaarts buiten fwijs en binnen fwijs. •
64. 6 Juli 1436. ^
Willem van Haevelt, Henric Willemszoon, Jan Coel, Henric van
den Rullen, Daniel Jans Smoelnerszoon, Tyelman Amdszoon en
Gherit Roeverszoon van Tuystoffe, schepenen van Vechel, verklaren,
dat ten hunnen overstaan Heer Dirc van der Heest, priester-vicaris
der kerk van Vechel, daartoe door den Bisschop van Luik gemach-
tigd, aan Roelof, bastaardzoon van Sionge Deenkens, verkocht heeft
een huis met erf, staande neven het kerkhof van Vechel, eenerzijds
naast het erf van het altaar van St. Agatha, in voorschreven kerk
gesticht, en anderzijds langs de Aa aldaar, verbindende zich de
kooper aan den genoemden vicaris of diens opvolger jaarlijks te
zullen voldoen twee pond Bosch geld, waarvan deze twee oude
grooten zal hebben te betalen aan den Rector van gezegd altaar.
— 27 ^
65. iO Fehruari 1439.
Jan, zoon van wijlen Peter van der Donschot, als man van Kathe-
lijn, dochter van wijlen Margriet, natuurlijke dochter van Katherina
Meyen, draagt voor Schepenen van Helmond over aan Aelbrecht, zoon
van wijlen Gerit Weilarts, eene roggepacht, door zijne vrouw geërfd
van voornoemde Margriet, hare moeder, die ze blijkens schepenbrief
van Deurne verkregen had van Bruysten, zoon van wijlen Bruysten van
den Schoetecker, die ze weder verkregen had van Henrick, den zoon
van Henrick Cuelman van Nystelre Junior, zijnde ze verder door
genoemden Henrick Junior gekocht geweest van Henrick Cuelman
Senior; hierna heeft Lucas, zoon van wijlen Bruysten Aelbrechts,
broeder van genoemde Katherina, van gezegde roggepacht afstand
gedaan ten behoeve van voornoemden Aelbrecht. Hierover waren
de schepenen Herman Eycman en Udeman van Thefelen.
66. 4 Juli i439.
Vermits Guedeldis weduwe van Henrick van Vessem, zoon van
Gerard, den zoon van Henrick van Vessem, het vruchtgebruik van
eene grondrente, gaande vooreerst uit bouwland, gelegen te Boxtel
ter plaatse genaamd Mulsel tusschen het erf van Willem Pieckeener-
zijds en dat van Dirck Snyder anderzijds, verder uit land, gelegen
alsvoren tusschen het erf van Sophia de Globo eenerzijds en dat van
Henrick van Elsbroeck anderzijds, en eindelijk uit een huis met erf,
staande te Boxtel tusschen het erf eenerzijds en de rivier
de Dommel anderzijds, had afgestaan aan Henrick van Vessem,
haren zoon, zoo ten zijnen behoeve als ten behoeve van Sophia en
Petra, dochters van Lambert Drynchellinc en Lysmoda van Vessem,
hare dochter, zoo hebben voor Schepenen van 's Bosch laatsgenoem-
de Henrick van Vessem, Wychman van den Berghe als man van
genoemde Sophia en Franco Bollens als man van Petra voorschreven
grondrente verkocht aan Sophia weduwe van Henrick van Geffen.
Hierover waren als schepenen Henrick van Arendnest en Johannes
de Ouden Willemszoon. (Zie oorkonde n» 20).
67. 5 Dec. i439.
Theodoricus, Amoldus en Johannes, zonen van Theodoricus van der
Capellen en Gerardus Scheenken als man van Elatharina, dochtef
van laatst genoemden Theodoricus van der Capellen, verkoopen voor
— 28 —
Schepenen van *s Bosch aan hunnen broeder Petrus van der Capellen
hun aandeel in eene grondrente, gaande uit een huis met erf,
staande in de parochie van Vucht St. Lambert tusschen het erf
van Amoldus Diric Bytszoon eenerzijds en dat van Henrick die
Bysscher anderzijds, alsmede uit een huis met erf, staande in ge-
zegde parochie tusschen het erf der kinderen van Pouwels Heynen
zoon eenerzijds en dat van aldaar anderzijds, welke
grondrente Theodoricus van der Capellen senior verkregen had van
Theodericus Byts. Hierover waren als schepenen Henricus Dicbier
en Tielemannus de Spina (van Doom).
68. i8 Augu$tU8 i440.
Johannes de Ridder Petruszoon verkoopt voor Schepenen van
's Bosch een stukje land, gelegen in de parochie van Oisterwijk ter
plaatse genaamd Berkel tusschen het erf van Engbert van den Yven-
laer Ëngbertszoon, aan dezen laatste. Hierover waren als schepenen
Rodolphus Lonys en Henricus Berwout
69a. i Februari 1442.
Jacobus Heer, zoon van den slachter Godefridus Heerken, als man
van Margaretha, eerder weduwe van Henrick van Vlijmen Wouterszoon,
draagt voor Schepenen van 's Bosch aan Heilwig weduwe van Gerard
Groy over haar aandeel in eene grondrente, gaande uit de bezittingen
van Dirck van Meerheym, heer van Boxtel, ridder en diens echtge-
noote Maria, vrouwe van Boxtel, welk aandeel Henrick van Vlijmen
Wouterszoon gekocht had van Gerard Ëelkens. Hierover waren als
schepenen Daniel Roesmont en Godefridus Eoest.
Hierbij eene schepenakte van 4 Juli 1462, waarbij Dionysius, zoon
van Henrick, den zoon van Michiel van Breda, ten overstaan van
Amoldus Heer Ghiselbertszoon en Tieleman Pyckenet, schepenen
van 's Bosch, dat aandeel verkocht aan Lambert van Doeme Christiaans-
zoon ten behoeve van Ëlisabeth weduwe van Johannes Hals en
dochter van Michiel van Breda.
70. 87 Augustus 1443.
Laurentius, zoon van Laurentius van den Bruekelen, als man van
Jutta, dochter van Tyman Claeszoon, verkoopt voor Schepenen van
's Bosch aan Lambert van Doerne Christiaanszoon ten behoeve van
Beatrix, dochter van Wouter Sconderman Henrickszoon, land gelegen
— 29 —
te St Michielsgestel bij Herlaer ter plaatse genaamd Griensvenne.
Hierover waren als schepenen Godefridus Boest en Johannes van
Craendonc.
71. 30 September 1444,
Johannes van den Doren Janszoon verleent voor Schepenen van
's Bosch eene grondrente aan Nycolaus, zoon van Amold Corstiaens,
uit den Dorenakker, gelegen in de parochie van Haaren tusschen
het erf der erfgenamen van £lyas van Kuyc en dat van Amoldus
van Laerhoven, en zich uitstrekkende van den gemeenen weg tot aan
het erf van Stephanus van der Amervoirt; alsmede uit eene streep
grondsi gelegen alsvoren tusschen het erf van genoemden Nycolaus
en dat van het altaar van St. Catharina in de kerk van Oisterwijk.
Hierover waren als schepenen Johannes van £rp en Willem die Joede.
72. i4 Mei i445.
Vermits Gerardus Mol van Driel de helft van een huis, staande
in de Hinthamerstraat te 's Bosch tusschen een straatje, loopende
van die straat naar het klooster de Porta Coeli en tusschen een erf
van Gerard Broekrijenmaker, alsmede andere erven van Dirck, zoon
van Johannes van Heeze, wegens wanbetaling eener grondrente, toe-
behoorende aan Johannes van Dommelen, genaamd Merskens, priester^
zoon van Godefridus Merskens, den zoon van Johannes van Dommelen,
bakker, den 20 Juni 1420 bij gerechtelijke uitwinning gekocht had,
zoo heeft Gerardus Mol voorschreven helft wederom verkocht aan
Henricus van Stiphout Henrickszn, behoudens de rechten, welke de
overige renthefiers als Ambrosius, zoon van Johannes van der Stegen,
enz., daarop kunnen doen gelden. Geschiedende zulks ten overstaan
van de schepenen van 's Bosch Rodolphus Lonys, Wilhelmus Dicbier,
zoon van Henrick, Rodolphus Scilder, Amelius van den Hoevel en
Christianus Coenen. (Zie de oorkonde n^ 54).
73. 28 Juli i445.
Nycholaus Loenman verleent voor Schepenen van 's Bosch aan
Herman van Amerzoyen Janszoon eene grondrente uit eene bouw-
hoeve, genaamd Everbest, gelegen in de parochie van Beek bij Aarle.
Hierover waren als schepenen Willem Dicbier Henrickszn en Roelof
Scilder.
— 80 —
74. 25 Jfnil i450.
Johannes van den Doren Janszoon verkoopt voor Schepenen van
's Bosch eene grondrente, — die Johannes van den Loe Petruszoon
hem verleend had uit eene hofstede in de parochie van Haaren, —
aan Elisabeth, dochter van Udeman van Bniheze en Gerardus, zoon
van Bartholomeus Brabants. Hierover waren als schepenen Johannes
Spierinc en Gerardus Boest. Hierbij eene akte, waarbij Gerardus,
zoon van Bartholomeus Brabants, voor Schepenen van 's Bosch ver-
koopt aan Ëlisabeth, dochter van Udeman van Bruheze, de helft van
gezegde grondrente, die genoemde Elisabeth en voorzegde Gerardus
van laatstgenoemden Johannes van den Doren verkregen hadden.
Hierover waren als schepenen Gerardus Boest en Giselbertus Haeck.
75. i5 Mei 1450.
Gerardus, zoon van Bartholomeus Brabants, verkoopt voor Sche-
penen van 's Bosch aan Elisabeth^ dochter van Udeman van Bruheze,
de helft van eene grondrente, die Nycolaus, zoon van Amoldus
Corstiaans had verleend aan Johannes van den Doren Johannes*
zoon uit een stuk land, genaamd de Dorenacker, gelegen in de
parochie van Haaren tusschen het erf der erfgenamen van Ëlias van
Kuyck eenerzijds en dat van Amoldus van Laerhoven anderzijds,
alsmede uit een stuk land, gelegen alsvoren tusschen het erf van
Nycolaus, zoon van Amoldus Corstiaans eenerzijds en dat van het
St. Catharina-altaar in de Kerk van Oisterwijk anderzijds, en welke
grondrente Elisabeth, dochter van Udeman van Bruheze en Gerardus,
zoon van Bartholomeus Brabants, beiden voornoemd, hadden ver-
kregen van Johannes van den Doren Janszoon. Hierover waren als
schepenen Gerardus Boest en Giselbertus Haeck. (Zie oorkonde n« 71.)
76. i5 Januari 1452.
Stephanus Heijs, verblijvende te Breda, draagt als uitvoerder van
het testament zijner huisvrouw Margaretha over aan de kapel van
Merkendale onder Breda roggepachten, gaande uit landerijen, gelegen
te Haseldonk.
77. 20 Mei 1452.
Goeste, Godevaerts Henrickszoon dochter en huisvrouw van Jan
van Ypelair verkoopt voor Schepenen van Oosterhout aan Rombout
Lenaert Hoyszoon eenen beemd, geheeten de Hoijbloec. Hierover
— 81 —
waren als schepenen Lambrecht Stevenszoon en Aert Johanneszoon.
Hierbij een transfix, waarbij voor Jan van Buy te en Lambrecht Stevens-
zoon, schepenen van Oosterhout, genoemde Rombout Lenaert Moys-
zoon 10 Juli 1462 gezegden beemd verkoopt aan Jacob van Ringelberch.
78. 7 Februari i45S.
Testament van Henricus van der Haseldonck Peterszoon, inwoner van
Vught, gepasseerd voor Otto van Hedel, priester der St Pieterskerk
aldaar. Hij vermaakt daarbij o. a. legaten aan de Fabriek van
die kerk, aan het daarin staand altaar van St. Barbara,aan degilden
van St. Joris en St. Barbara te Vught, enz.
79. ii Februari i45$.
Henrick, zoon van Henrick de Becker Rodolphszoon als man van
Petra, dochter van Godescoedis en haren eersten man Amold, zoon
van Gerard Jan Vranckenzoon, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch
aan Johannes Vuchs, zoon van Jan, de helft in een huis met erf,
staande in de vrijheid van 's Bosch ter plaatse genaamd den Dungen
aan de Litsche straat, van welk half huis en erf Daniel van den
Yser, als man van Godescoedis voornoemd den tocht had, doch
dien hij en zijne genoemde vrouw hadden overgedragen aan Lam-
bert van Doeme Christiaanszoon ten behoeve van genoemde Petra.
Hierover waren ■ als schepenen Goeswijn van Beeck en Godefridus
van Lancvelt
80. i6 December i453.
Bemardus Hughen, Goeswinus Toelinc en Heilwigis Pcnnincs als
uitvoerders van den uitersten wil van Petrus die Gorter, poorter van
's Hertogenbosch, schenken ten overstaan van den priester Hennes
van Eyck, notaris aldaar, aan Godefridus van Vücht, prior van het
Predikheerenklooster aldaar, ten behoeve van hetzelve, twee derde
gedeelten eener plaats, toebehoord hebbende aan Godefridus ^^T^^^^
zoon van Johannes Sceyvel, gelegen te 's Bosch ^^^^f' . ^^^ ^^^^e
erf van genoemden Godefridus aan de overzijde der rivier ae ^^^
tusschen de gracht van gezegd klooster eenerzijds en het ei^ ^^^^
Engbertus van Delft, zoon van Jacob Avenzoon, anderzijds e ^^
uitstrekkende van af de Dieze tot aan eene andere p^^*»/*^^ ^et
van dat gedeelte der plaats, dat loopt van af de ^*^*^^^. voor-
riool van meergezegd klooster, zijnde de twee derde gedeeii
— 82 —
zegd gelegen tusschen het erf van genoemde Engbertus van Delft
en het overige een derde gedeelte, dat aan het meerbedoeld klooster
toebehoort en gelegen is achter de twee derde gedeelten ; soomede
twee derde gedeelten der brug, aldaar over de Dieze gelegen en het
recht om in opposito aniiquae cloacae van meergezegd klooster te bou-
wen een steenen gebouw, genaamd stenen gevel^ dat aan genoemden
Petrus die Gorter eertijds toegestaan was door broeder Johannes
van Sonne, prior van hetzelfde klooster, — hebbende Petrus die
Gorter de twee hiervorenbedoelde derde gedeelten gekocht gehad van
Petrus van Lancvelt als man van Elizabeth, dochter van Godefridus
van Bruyheze. (Zie oorkonde n* 47).
81a. 9 Januari i45i.
Ten overstaan van Schepenen van den Bosch verdeelen Rombout
Brekelman en Beatrix weduwe van Ghyselbert Hessels eene bouw-
hoeve, gelegen te Helvoirt ter plaatse genaamd „aen den Gestel."
Hierover waren als schepenen Peter Steenwech en Jan Spiker.
82. 59 November i^54.
Jan Maes van der Hulst en Robbert van Drongelen Peterzoon,
schepenen van Heusden, getuigen dat Jutte, die de vrouw was van
Ghijsbert Geerlic'szoon en haar zoon Roelof, wiens vader was Wil-
lem Dries Kempen, hebben opgedragen aan Aleijt, die de vrouw was
van Roelof Reijnerszoon, het vierde gedeelte van eenen kamp lands,
gelegen in den Banne van Engelen en genaamd Aemts Kamp, die
het eigendom phicht te wezen van Ghijsbert Gheerlic'szoon en gele-
gen is tusschen de straat eenerzijds en het erf van Aleijt voornoemd
anderzijds, terwijl het zich uitstrekt van af het erf van Roelof van
Bochoven tot dat van Aleijt voornoemd, met den dijk, sloot, tuin en
wetering daartoe behoorende; — alsmede dat Jutte voornoemd aan de
meergenoemde Aleijt beloofd heeft den eigendom van voorschreven
een vierde deel ten eeuwigen dage te zullen vrijwaren ; dat Roelof
voornoemd aan haar, Aleijt, beloofd heeft, dat hij van dat een vierde
zoude afdoen den kommer, dien hij daarop gemaakt mocht hebben
en dat Aemt Gheerlic'szoon, Jan Gheerlics'zoon, Ghijsbert Aemt
Beijszoon als momboir van zijne vrouw Marie en Henric van Est
Henric'szoon als momboir van zijne vrouw Qheertrude afstand gedaan
hebben van hun recht op meerbedoeld een vierde deel.
83. m Juni 1455.
Extract, op dezen datum afgegeven, uit het testament van Henricus,
den zoon van Johannes Pijeck, in leven poorter van 's Bosch. Vol-
gens dat uittreksel legateerde hij unam ranseam^ die aan zijne vrouw
Beatrix had toebehoord, aan de Lieve Vrouw Broederschap te 's Ëosch
de taga zijner dochter, en legaten aan onderscheidene altaren te
's Bosch voor de zielerust van hem, zijne vrouwen Beatrix en Johanna,
en zijne dochters Belia en Aleid.
84. i9 Januari 1456.
Bertoldus van Beke Amdszoon draagt over voor Schepenen van
's Bosch aan zijne zuster Agnes eene roggepacht, gaande uit eene
bouwhoeve, genaamd het goed Ter Heijden, gelegen in de parochie
van Berlicum tusschen de gemeente Heeswijk ex uno en de openbare
straat ex alio, welke roggepacht blijkens eene schepenacte van 's Bosch
Rutger van Arkel ten behoeve van genoemden Bertoldus van Beke
had verkregen van Jan van Beke Willemszoon. Hierover waren als
schepenen Dirck van der Aa en Adam die Lu.
Hierbij :
a eene Bossche schepenakte van den laatsten October 1466, waarbij
meergenoemde Bertoldus van Beke eene zelfde grondrente, gaande
uit dezelfde bouwhoeve, die Ghijselbert Wonder bij wijze van
gift verleend had aan Jan, den bastaardzoon van Reymbold de
Cossen en diens huisvrouw Aleid, de dochter van Ghijselbert voor-
noemd en die Rutger van Arkel ten behoeve van Bertoldus van Beke
Amdszoon verkregen had van Johannes van Beke Willemszoon, over-
draagt aan Agnes van Beke, dochter van genoemden Amd.
^ eene Bossche schepenakte van 2 Augustus 1698, waarbij Theo-
dorus van Asten, notaris en klerk ter secretarie der stad 's Bosch,
voor zich en namens zijnen minderjarigen broeder en zuster, Steven
Stolwerck als man van Maria Anna van Asten, Alegonda van Asten,
Francis van Asten, Gerardus van Asten en Johannes van Asten,
broeders en zusters, eene der voorschreven roggepachten, gaande uit
de bouwhoeve, nu genaamd de Heycampsche hoeve, welke hun ver-
maakt was door Anna van Asten bij testament, verleden voor den
notaris Roeland van Edenburch te Delft, verkochten aan Hendrick
de Lepo, notaris te 's Bosch.
3
— 34 —
85. i Maart i456.
Verklaring van Henri Aert Roverszoon en Henrick van Domme-
len, schepenen van St. Oedenrode, dat ten hunnen overstaan Wou-
ter van Vroenhoven aan zijnen broeder Aert den smid, zijnde hunnen
medeschepen, verkocht heeft eene grondrente, gaande uit een stuk
land en eenen beemd, gelegen te St. Oedenrode ter plaatse genaamd
Sproeuwelair, alsmede uit een gedeelte in eene grondrente, door hem
gekocht van Wouter Jan Bontmekerszoon, die ze eertijds verkregen
had van Jan, zijnen vader en van Heer Jorden, priester en Jan,
zijne broeders.
86a. f7 Januari 1457.
Heer Henrick, priester, zoon van Henrick Janszn, verkoopt aan
Katherina, dochter van Huybert Witten van Tilborch, eene grond-
rente, gaande uit een huis, erf, plaats en achterhuis, staande te den
Bosch op den Papenhuls tusschen het huis van Heer Maarten Ste-
vens, priester, ^x uno en dat van Heer Willem Hals, priester, ex aliOy
en zich van gezegde straat achterwaarts uitstrekkende tot aan de
Begijnengraaf ; uit een huis, erf en plaats, staande te den Bosch tus-
schen het huis van Heer 3artholomeus Crom, priester, ex uno en dat
van Heer Henrick die Smijt, priester, ex alio^ en zich van de straat
achterwaarts uitstrekkende tot aan het Vondelingenhuis en uit land,
gelegen te Macharen. Hierbij nog eenige latere transporten van deze
grondrente. Oude copién.
87. 90 Juli 1457.
Henricus, zoon van Jacob 's Bressers van Beke, als man van Ka-
'tharina, dochter van Dirck Kuyst, verkoopt voor Schepenen van
s Bosch aan Lambertus van Doerne Christiaanszoon ten behoeve
van Ghyselbert Back, kanunnik der kerk van St Jan Evangelist
aldaar, eene grondrente, gaande uit erven van Johannes Peysters,
gelegen te Beek ter plaatse genaamd die Haghehorst, welke grond-
rente Henricus Kyes van den Bosch als man van Ëlisabeth, dochter
van Johannes Peysters van Beke, schonk aan Coenrardus die Writer
en Amoldus van Roestenberch gewoon was uit gezegde erven te
betalen, zooals Willem, zoon van Willem Arnolduszoon Tielkini en
Guedeldis zijne vrouw na den grooten brand in 's Bosch van 1419
bij monde van Henricus Behaut voor schepenen van die stad hebben
— S5 -
verklaard. Hierover waren als schepenen Amelis van Boechem en
Ghyselbert van den Broeck.
88. 23 Juli 1457.
Amelis van Boechem en Ghyselbert van den Broeck, schepenen
van 's Bosch, geven vidimus van een schepenbrief van 29 Januari 1420,
waarbij Zibertus van Hoculem, Wouter Colen van Oerle, Nycolaus
Loenman en Johannes van der Hagen, schepenen van *s Bosch, ver-
klaren, dat ten hunnen overstaan Willem, zoon van Willem Ar-
nolduszoon Tielkini, als man van Guedeldis, dochter van Johannes
van £yck en genoemde Guedeldis tacHs sacrosancHs getuigden en
met eede bevestigden, dat zij eigenaars zijn van grondrenten, gaande
uit goederen gelegen te Hagelhorst en uit een goed, gelegen in het
kerspel Hilvarenbeek ter plaatse genaamd Westerswijk en dat ver-
volgens Godefridus Janszoon en Amoldus Haeck, slachter,
onder eede verklaard hebben, dat voorschreven eed goed en niet
valsch is. Hierna heeft voor Schepenen als voren Henricus, zoon van
Jacob 's Bressers van Beke, bekend, dat hij voormelden schepenbrief
bewaart zoo voor zich als voor Heer Ghysèlbertus Eack, kanunnik te
's Bosch en zich verbindt dien aan Lambert van Doeme Christi-
aanszoon ten behoeve van genoemden Heer Back te zullen uitreiken,
zoo dikwijls als deze dien zal behoeven.
89. U Mei 1458.
Goeswinus, zoon van Jacobus van den Hout, als man van Elisa-
beth, dochter van Engbertus van den Eijnde, verkoopt voor Schepe-
nen van 's Bosch aan Johannes, zoon van Willem van den Hout,
eene grondrente, gaande uit eene weide, gelegen te Oisterwijk ter
plaatse genaamd Riedonck, welke grondrente genoemde Engbertus
van den Eijnde verkregen had van Hessellonc Snabbe. Hierover
waren als schepenen Amoldus Monicx, zoon van Ghiselbertus en
Willem Dicbier, zoon van Johannes.
90. f4 November 1459.
Ambrosius, zoon van Johannes van der Stegen, doet voor schepenen
van 's Bosch afstand van het vruchtgebruik van eene grondrente,
gaande uit een huis en erf, gelegen te 's Bosch in de Baseldonksche
straat tusschen die straat eenerzijds en het erf van Johannes van
Coll Meeuszoon anderzijds en door hem verkregen van Amoldus die
Bye Janszoon. Hij draagt daarop deze rente over aan Lambertus
van Doerne, zoon van Christiaan, ten behoeve van Dirckje, dochter
van hem, Ambrosius. Hierover waren als schepenen Johannes Steen wech
en Johannes Neve. (Op den rug staat : deze rente is afgelost door
Henrick Janszoon die Lange „in den Ancker/' waaruit kan worden
opgemaakt welk huis het hier geldt). Hierop volgt eene akte van
denzelfden datum, waarbij voor Schepenen van 's Bosch Symon, zoon
van Egbert Scheenken, als man van genoemde Dirckje, voorschreven
grondrente verkoopt aan Henrick, zoon van Johannes die Langhe. Hier-
over waren ook als schepenen Johannes Steenwech en Johannes Neve.
91. i Februari i46i.
Nycolaus, zoon van Jan van den Steen, verleent voor Schepenen
van den Bosch aan Henrick Brant, zoon van Rodolph Delft, eene
grondrente uit huis, erf, plaats en erfenissen, gelegen te den Dungen
ter plaatse genaamd Sporct. Hierover waren als schepenen Marcelis
van Uden en Willem van Wyck Leoniuszoon.
Hierbij nog eene akte van 22 Januari 1599, waarbij Mechteld,
weduwe van Jan, zoon van Willem Gijsbertszn in den Put, Robbert,
zoon van Petrus van Brouhese als man van Wilhelma, dochtervan
Jan Janszn Snoeck en Margaretha, de dochter van genoemden Willem
Gijsbertszn in den Put en Petrus, zoon van Gerard Havens, als
man van Antonia, dochter van Amold de Wyse en weduwe van
Paulus, zoon van meergenoemden Willem Gijsbertszn, voormelde
grondrente, die zij als recht verkrijgers van Henrick Brant verkregen
hadden, verkoopen aan Maria Havens Fransdochter ten behoeve van
Adriana van Gameren, eerst weduwe van genoemden Frans Havens
en daarna van Jan Thomassen.
92. 6 Sept. 1462.
Jutta weduwe van Daniel Croeck Danielszoon, doet voor Schepe-
nen van 's Bosch aan Rutger van Arkel ten behoeve van Heilwigh
en Verl...dis, gezusters, dochters van haar en Daniel Croeck voor-
noemd, alsmede ten behoeve van de nakomelingschap van haar en
genoemden haren man afstand van tocht op een huis met erf,
staande te *s Bosch op den Ouden Huls tegenover de kapel van
St. Joris den martelaar tusschen het erf van Johannes van Doorn
eenerzijds en dat van Henrick Stelleken anderzijds; alsmede op eene
— 37 —
grondrente, welke Daniel van Vladeracken verleend had aan Agnes,
dochter van Johannes van Alphen, uit een erf, gelegen te 's Bosch
op den Ouden Huls bij het huis van Wouter Lucken, alsmede op
eene grondrente, gaande uit te *s Bosch gelegen goederen, toebehoord
hebbende eerst aan Johannes van Alphen, vervolgens aan Johannes
Danielszoon van Vladeracken en daarna aan Johannes van Catwyck,
welk huis en grondrenten Daniel Croeck Danielszoon gekocht had van
Petrus van Arendnest als man van Guedelen, dochter van Johannes
van Catwyck. Hierover waren als schepenen Arnoldus Stamelart
Henrickszoon en Arnoldus Heer Ghyselbertszoon.
93. i2 Febr. 1463.
Verklaring van Dirk Wouters, Jan Eliaszoon van Lucel, Wouter
Peterszoon van de Loeck, Willem Claas Horkenszoon, Jan Eliaszoon
van Laerscot, Embrecht Embrechtszoon van de Bersellare en Michiel
Henrixs Avengoenszoon, schepenen van Boxtel, dat ten hunnen overstaan
Lysbeth Lambrechtsdochter van den Horrick en weduwe van Henrick
van Weert, aan Lambrecht Augustijns Goessenzoon heeft overgegeven
een testament, houdende beschikkingen omtrent beemden en hooi-
landen, gelegen te Boxtel ter plaatsen genaamd op Nerghenna, bij de
Loobrugge en de Wetensbrug en dat zij genoemden Lambrecht Augus-
tijns Goessenzoon als kooper in die landerijen heeft gevest, zoomede dat
Gerrit, zoon wijlen Jan van Weert, als momboir over de kinderen
van wijlen Henrick van Weert, Willem, zoon van wijlen Jan van
Weert en Lysbeth voornoemd zich verbonden hebben om Lysbet,
Marie en Adriana, dochters van Henrick van Weert, te brengen tot
hare mondige dagen en te doen vertijden van voorschreven gronden.
94. 14 Oclober 1463.
Vidimus van een testament van Aleid, echtgenoote van Willem
Nuweert, ingezeten van 's Bosch en dochter van mr. Willem van
Oudenhoven, den 8 Februari li54 opgemaakt ter plaatse genaamd
0/ ten zij il achter het Wild Varken. Zij legateert daarbij o. a. goederen
aan Rutger, Henrick en Aleid, natuurlijke kinderen van heer Rutger
van Oudenhoven.
95. 20 Oclober 1463.
Vermits Elisabeth weduwe van Gerard van OUant het vruchtgebruik
van een huis met erf, toebehoord hebbende aan haren genoemden
— 88 —
man en staande te 's Bosch in de Vughterstraat tusschen het erf van
Petrus Witmeereenerzijds en dat van Gerard van den Broeck Godefridus-
zooii anderzijds, had opgedragen aan Rutger van Arkel ten behoeve
vanj Petrus, Gerard, Johannes, Hadewigis, Mechteldis, Elisabeth en
Alefd, kinderen van Elisabeth en Gerard voornoemd, alsmede ten
behoeve van Gerard, Johannes en Gerard den jonge, kinderen van
Johannes, (den zoon van Gerard van der Eycke) en Hilla, dochter
van Elisabeth en Gerard meergenoemd, zoo hebben voor Schepenen
van 's Bosch Gerard en Elisabeth, alsmede Godefridus Janszoon van
Helmont, als man van Hadewigis, Everardus, zoon van Jacob Funsel,
als man van Mechteldis en Henricus, zoon van Wellinus Mughovels,
als man van Aleid, allen hiervoren genoemd, zoomede Johannes,
zoon van Gerard van der Eycke, als voogd van genoemde Elisabeth,
zeven achtste gedeelten in voorschreven huis met erf verkocht aan
Johannes, den zoon van Elisabeth en Gerard meermalen genoemd.
Hierover waren als schepenen Symon van Geel en Johannes Ghijsselen
Janszoon.
96. ^ Juli 1464.
Johannes van Dommelen, goudsmid, bastaardzoon van Heer Johannes
van Dommelen genaamd Merskens, priester, den zoon van Godefridus
Merskens, den zoon van Johannes van Dommelen, bakker, verkoopt
voor Schepenen van 's Bosch aan Henrick die Lange, den zoon van
Johannes die Lange, eene grondrente, gaande uit de helft van een
huis, staande te 's Bosch in de Hinthamerstraat tusschen het straatje,
gaande naar het KloosterdePortaCoelien tusschen het erf van Gerard
Broecrijenmaker, alsmede uit de overige erven van Dirck, den zoon
van Johannes van Heze. Hierover waren als schepenen Johannes
Monicx Jacobszoon en Goeswinus van den Hezeacker. (Zie oor
konde n© 72;,
97. 5 Januari 1466,
Vermits Gerard, zoon van Johannes van den Nuwenhuys, verklaard
heeft te kunnen vemaderen een stuk land, gelegen in de parochie
van Haaren ter plaatse genaamd Ruydonc en aan Henrick Ghijsselen
verkocht door Engbert en Lambert, gebroeders, Engelbema en Aleit,
gezusters, kinderen van Petrus Venman, enz. en vermits daarna
genoemde Henrick dat naastingsrecht heeft erkend, zoo heeft voor
Schepenen van 's Bosch genoemde Gerard al zijn recht op voorschreven
— 89 —
land afgestaan aan Henrick Ghijsselen voornoemd. Hierover waren
als schepenen Gerard Bathensoen en Willem Pyckenet.
Ö8. 9 Augu8tu9 1466^2 September 1766.
Schepenbricven, betrekkelijk eene grondren te of roggepacht, gaande uit
goederen gelegen te Wargartshuizen onder Vucht, van inhoud als volgt :
a. Theodoricus van Wetten en Enghelbertus van Uden, schepenen
van 's Bosch, geven vidimus !<> van eenen schepenbrief van die stad
van den twaalfden dag voor St Maarten in den winter 1309, waarbij
Henricus van Neynsel en Arnoldus Poeldonc, schepenen dierzelfde
stad, verklaren, dat ten hunnen overstaan Aleid, dochter van Jan
Spiker, poorter van 's Bosch, al haar recht op zekere goederen, gelegen
onder Wargherdshuesen, en welke goederen eertijds toebehoorden aan
haren genoemden vader, verkoopt aan haren broeder Jan Spiker.
2^ van idem van den vierden Zondag na Maria Lichtmis 1830,
waarbij voor Elias den gewandsnijder en Gerlach van 2^nne, sche-
penen van 's Bosch, Ghibo van Wergarthuzen en Arnoldus, zijn
zoon, aan Hille, weduwe van Jan Spiker, verleenen eene grondrente
uit goederen, gelegen onder Wergartshusen, aan genoemden Ghibo
toebehoorende en die genoemde Jan Spiker aan voorzegden Ghibo
tegen voorschreven grondrente had verkocht.
8<* van idem van den zesden 2^ndag na O. H. besnijdenis 1847,
waarbij voor Jacobus Coptijt en Ghiselbertus van Doom, schepenen
van 's Bosch, Wilhelmus Slijc afstand doet van zijn recht van
vruchtgebruik op al de erfelijke goederen, welke op broeder Tielman
Spiker van de orde der Predikheeren, op zijne zuster Katharina
Spiker, alsmede op Henrick Spiker, zoon van Herman, den zwaard-
veger (forbitor), door den dood van Beenne, echtgenoote van hem,
Wilhelmus, vererfd waren en wel ten behoeve van die erfgenamen.
4'* van idem van den zesden Zondag na O. H. besnijdenis
1847, waarbij voor Jacobus Coptijt en Ghiselbertus vbu Doorn,
schepenen van 's Bosch, Katherina Spiker en Henrick Spiker hun
aandeel in voorschreven goederen verkoopen aan genoemden Wilhel-
mus Slijc, alles onder voorbehoud van het recht van broeder Tielman
Spiker op hetgeen hem door Wilhelmus Slijc versproken was en het
het recht van genoemden Henrick op de grondrente, die Arnoldus
Knode van Vught gehouden is te betalen aan genoemden Wilhelmus
Slijc gedurende diens leven.
&» van idem van den zesden Zondag na den feestdag van de
— 40 —
H. Margaretha, maagd, 1878, waarbij, — overmits Wilhelmus Slike
al de goederen, welke aan broeder Tielman Spiker van de orde
der Predikheeren en diens zuster Katherina Spiker, alsmede aan
Henrick Spiker, zoon van Herman, den zwaardveger, bij doode
zijner vrouw Beene verstorven waren, van genoemde Katherina en
Henrick had gekocht, — Leoninus, zoon van Leoninus van Erp, als
man van Agnes, dochter van Nicolaus van Megen en Eefsa, dochter
van genoemden Wilhelmus Slike, voor Goeswijn Moedel van Steenwech
en Laurens Boijen, schepenen van 's Bosch, aan Johannes Steen, ketel-
maker (cacabarius), verkoopt meerbedoelde grondrente, die Ghibo van
Wergartshuzen en diens zoon Amold verleend hadden aan Hille
weduwe van Jan Spiker van uit hunne goederen, gelegen te Wergarts-
huzen en aan genoemden Ghibo toebehoorende, en op welke grond-
rente voorzegde Agnes gerechtigd is.
Ten slotte getuigen voornoemde schepenen, dat ten hunnen overstaan
Foyssa, weduwe van Johannes Ludinx van Uden, Ënghelbertus van
Uden, zoon van haar en Johannes voornoemd, Godefridus Mostart,
zwager van genoemden Enghelbertus en Jan iPels, zoon van Petrus,
verklaard hebben, dat zij voormelde schepenbrieven zoo voor hen
zelven als voor Amold, den zoon van Willem Heijnmanszoon, aan
hen, schepenen, in bewaring hebben gegeven 9 Augustus 1466
b, Foyssa, weduwe van Johannes Luedincs van Uden, draagt voor
Martinus Monicx en Willem Pijckenet, schepenen van 's Bosch, over
het vruchtgebruik van de helft eener grondrente, die Ghibo van
Wargarshuysen en Arnoldus, zijn zoon, aan Hille, weduwe van Jan
Spiker, verleend hadden uit goederen, gelegen te Wergashuesen en
welke grondrente Johannes Steen, ketelmaker (cacabarius), gekocht
had van Leoninus, zoon van Leoninus van £rp, als man van Agnes,
dochter van Nicolaus van Megen, — aan Enghelbertus van Uden,
haren zoon, zoo ten diens behoeve als ten behoeve van diens zuster
Deliana; 5 Januari 1466.
c. Vermits Foissa, weduwe van Johannes Luedinx van Uden, het
vruchtgebruik van de helft eener grondrente, die Ghybo van War-
garshuysen en Arnoldus, zijn zoon, verleend hadden aan Hille
weduwe van Jan Spycker uit goederen, gelegen te Wargarshuysen en
welke grondrente Johannes Steen, ketelmaker (cacabarius), gekocht
had van Leonius, zoon van Leonius van Erp, als man van Agnes,
dochter van Nicolaus van Megen, — overgedragen had aan haren
zoon Enghelbertus van Uden, zoo ten diens behoeve als ten behoeve
— 41 —
van diens zuster Deliana, — en vermits vervolgens genoemde Engel-
bertus van Uden en Godefridus Mostart als man van genoemde
Deliana voorschreven helft verkocht hadden aan Amold, den zoon
van Willem Heymanszoon blijkens schepenbrief van 's Bosch van 5
Januari 1466, zoo heeft voor Franciscus van Balen en Zeger Adriaans,
schepenen van 's Bosch, Everardus Pels Gijsbertszoon, als ten overstaan
van burgemeesters, schepenen en raden der stad Antwerpen daartoe
gemachtigd door Aernout Pels, voorschreven helft verkocht aan
Herman, zoon van Jan de Leeuwe ; 11 September 1562.
d, Everardus Pels Ghijsbertszoon, als daartoe voor burgemeesters,
schepenen en raden der stad Antwerpen gemachtigd door Aernout
Pels, verkoopt voor Franciscus van Balen en Zeger Adriaans, sche-
penen van 's Bosch, aan Herman, zoon van Jan die Leeuwe, de
helft eener grondrente, die Ghibo van Wargarshuysen en Amoldus,
zijn zoon, verleend hadden aan Hille, weduwe van Jan Spijcker, uit
goederen gelegen te Wargarshuysen en welke grondrente Johannes
Steen, cacabarius, gekocht had van Leonius, zoon van Leonius van
Erp, als man van Agnes, dochter van Nycolaus van Megen, zijnde
vervolgens de helft daarvan den 9 Augustus 1466 door Amold, zoon
van Willem Heijmanszn, gekocht van Jan Pels, zoon van Petrus
Pels, als man van Mechteld, dochter van Amold van Leempde
genaamd Becker; 11 September 1562. 1)
e. Burgemeesters, schepenen en raden der stad Antwerpen ver-
klaren, dat ten hunnen overstaan Aernout Pels, koopman en poorter
van die stad, gemachtigd heeft Everard Pels Ghijsbertszoon, zijnen
neef, wonende te *s Bosch, om te verkoopen alle goederen, die wijlen
Gijsbrecht Pels voornoemd voor hem den 4 Juli 1544 van Jacob
de Wolflf en den 4 November van datzelfde jaar van Peeter de
Wolff, als man Elisabeth, dochter van Peter Peterszoon, gekocht had
blijkens schepenbrieven van 's Bosch ; 8 Juni 1562.
1) Blijkens een bij deze akte zich bevindend oud extract uit de schepen-
brieven, welke op deze rente betrekking hadden en thans gedeeltelijk niet
meer bestaan, had den 9 Aug. 1466 Jan Pels de helft van die grondrente ver-
kocht aan Aert Heijmans ; had den 5 Januari van dat jaar Engelbertus van
Uden c. s. dit reeds gedaan met de wederhelft daarvan ; verkocht 4 Juli 1544
Jacob de Wolflf, bastaardzoon van den kanunnik Reinier de Wolff, al zijne
goederen aan Ghijsbert Pels ten behoeve van diens broeder Amold Pels;
machtigde 21 Juli 1547 Amold Pels, koopman te Antwerpen, zijnen broeder
Ghijsbert Pels om al zijne goederen te verkoopen en machtigde dezelfde den
3 Juni 1562 voor schep>enen van Antwerpen zijnen neef Everardus Pels Gijs-
bertszoon om te verkoopen alle goederen, die deze Gijsbert voor hem, Arnold
Pels, gekocht had van Jacob de Wolff en Peter de Wolflf als man van Eliza-
beth, dochter van Peter Peterszoon.
— 42 —
/. Alzoo Jan en Nyclaes, gebroeders, Catharina en Eefken,
gezusters^ kinderen van wijlen Herman die Leeuwe, in het jaar 1564
de nalatenschappen hunner ouders gedeeld hadden en daarbij aan
genoemde Catharina was toebedeeld eene grondrente of roggepacht
van drie en een half mud rogge Bossche maat, welke pacht Ghibo
van Wargarshuysen en Amd, zijn zoon, hadden verleend aan Hille,
weduwe van Jan van den Spyker, uit goederen gelegen te Wargars-
huysen en Everaert Pels Gijsbertszoon als gemachtigde van Amoudt
Pels voor schepenen van 's Bosch den 11 September 1562 bij twee
onderscheidene schepenbrieven had verkocht aan genoemden Herman
die Leeuwe, — zoo heeft voor Dierck van Vechel en Marten]Monis,
schepenen van 's Bosch, Arnt van der Straeten, als gemachtigde van
Jan, Nyclaes en Eefken voornoemd, afstand gedaan van alle recht,
dat hun op voorschreven roggepacht toekwam; 1 April 1577.
In het op de vorige bladzijde aangehaald extract staat nog ver-
meld: Anno 1578 den 6 Meert heeft mijn Vader Nicolaes Geraerissen
van Zoemeren aengetekent^ dat Jaujfr, PelSy {dewekke was de voirs,
Joffr, Catharina de Leuw^ weduwe J^ Everts Peis^gasthuysmeester)^
dese pacht hem gegeven hadde tot behoef van Gerarden ende Everden^
syne kinderen ; V selve hsdde hy oick gescreven in sijn testament van
den jaere 1579. Maer in sijn renthoeck folio 11 heeft hy gescreven^
dat hy dese pacht gekocht heeft van Jouffr. Catharina Pels op den
12 April 1577.
g, Juffr. Helena van Zomeren, weduwe van de heer Norbertus
Mutsaerts, in leven licentiaat in de rechten, en Walburch van Zomeren,
weduwe van den heer Gijsbertus Eelkens, in leven ook licentiaat in
de rechten en drossaard der heerlijkheid Rethy, dochters van wijlen
de heer Gerardt van Zomeren, in leven ook licentiaat in de rechten
en oud-raad van 's Bosch, voor haar zelven en S^ Johan Scheffers
ais gemachtigde van Nicolaes van Zomeren, mede licentiaat in de
rechten en cantor te Hilvarenbeek, zoon van genoemden Gerardt
van Zomeren, allen als erfgenamen hunner zuster Johanna van Zomeren,
verkoopen voor Reynier Tempeïaer en Johan Daesdonck, schepenen
van 's Bosch, aan Jan Pauls van Geulen eene roggepacht van drie en
half mud rogge Bossche maat, welke Catharina, dochter van wijlen
Harman, den zoon van wijlen Jan de Leeuw, den 12 April 1577
verkocht had aan mr. Jacob Donck ten behoeve van Nicolaes, zoon
van wijlen Geraerdt Daniels en die genoemde Johanna van Zomeren
ingevolge het testament van mr. Gerardt van Zomeren voorzegd,
— 48 —
zoon van voornoemden Nicolaes Gerardtszoon, geërfd heeft; 23 Ja-
nuari 1670.
h, David Albrecht Zehender, sous-luitenant in het regiment Zwitsers
van den kolonel May, verkoopt voor Antonij van Hanswijck en mr.
Willem Comelis Ackersdijck, schepenen van 's Bosch, aan Jan Spens,
inwoner van die stad, meerbedoelde grondrente of roggepacht, thans
vergolden wordende door den heer van Kessel, de erven Paijmans,
van Heeswijki molenaar te Vught en Jan Heesters, en hem aange-
komen bij overlijden zijner huisvrouw Catharina Adriana de Marcq,
die ze 9 Juni 1757 had verkregen bij de deeling der nalatenschap
van wijlen haren vader Theodorus de Marcq, in leven schepen van
's Bosch, opgemaakt tusschen Leonard de Marcq, secretaris te Oirschot,
cum suis, als voogden over de minderjarige kinderen van genoemden
Theodorus de Marcq ter eenre en diens meerderjarigen zoon D' Everard
de Marcq, ter andere zijde ; 2 September 1766. (Hierbij nog eenige
akten op papier, ook op deze grondrente betrekkelijk),
99a. 8 Auguêttu i468.
Karel van Bourgondië, Hertog van Brabant, geeft opnieuw com-
munale gronden aan Vlierden uit (Oude copie.)
99a (6m0 90 Julii^O.
Verklaring van Jan Kerberts van Erfurt, clericus van het Bisdom
Maintz en notaris, dat ten zijnen overstaan Wouter van Howeninghen
aan Johannes Peterszoon Witmeer in diens hoedanigheid van meester
en rector van het Oude Mannengasthuis op den Uilenburg te den
Bosch eenige akten van schepenen van den Bosch en Vught, toebe-
hoorende aan dat gasthuis, heeft overgegeven, waarvan die van den
Bosch inhouden : „de eerste. Jan van Zidewinden draagt over een huis,
staande op den Ulenborch te den Bosch naast het erf van het
Huis van Postel, 1380 ; de tweede, Jan Wouterszn Koge verbindt
zich, 1380 ; de derde, Jan Wouterszn Koge, 1382 ; de vierde, Wouter
van Erp huis en erf, 1382; de vijfde Arnd van den Zidewinden
Janszn, 1411; Henrick Dicbier, heer van Mierlo, de tiend, geheeten
de ryende van Gesel, 1407 ; Jan die Bye, zoon van Henrick die Bye
van Druenen, 1364 ; en die van Vught., aanvangende de eerste :
Wij Amt Reyners enz. getuigen, dat ten hunnen overstaan de
gebroeders Jan, 2^ger en Henrick hebben verkocht de Bontenbeemd,
1377; de tweede, Wij Henrick Knoyen enz. 1380 ; voorts een schepen-
— 44 —
brief van den Bosch, beginnende : Jan Dummoer, zoon van Jan
Victorszn., 1458 ; het testament van Jacob Goni, handelende over
een vat rogge, te leveren uit land te Berlicum en het testament van
Heer Petrus Mollenaer, handelende over eene geldrente.
99a (ter). Des Dinsdags voor O, L. V, Onbevlekt Ontvangenis 1470.
Lismaet Dirckdochter verleent aan Aert Aertszn, richter in het
Ambacht van Muilkerk en Munsterkerk en voor Heemraden van
datzelfde ambacht aan de Kerkmeesters van Munsterkerk en Dussen
eene grondrente, bestaande in vijf pond was, elk jaar te leveren
van eenen kamp lands, gelegen te Munsterkerk over de Dibbercht,
genaamd het Sijne Kampje. (Oude copie.)
100. 4 December 1470.
Voor Aert Aertszn, richter in het Ambacht van Muilkerk en
Munsterkerk en voor heemraden in hetzelfde ambacht, zijnde Ariaan
Janszoon, Laurens Janszoon, Scale van der Eyck Wouterszoon, Claes
Aertszn , Cornelis Janszn, Gielis Reijerszn en Melis Geritszn, draagt
Lismoet, dochter van Dirck, aan Aert van der Dussen en Jan Hen-
rixzn, als kerkmeesters van Muilkerk, in eigendom over en neemt
daarop van hen in erfpacht aan een kamp lands, gelegen te Munster-
kerk over de Dibborcht, zijnde geheeten Sisekampje, tegen eenen
jaarlijkschen cijns van 5 'ponden was, te betalen op St. Peter in
Syl • . . . , verbindende zij zich het gezegde land te vrijen en te
waren óuUn dans ende binnen bans van alle onkosten zonder tot
eenigen verderen last gehouden te zijn, behoudens dat zij den dijk,
tot meergezegd land behoorende, nog zal opmaken.
101. 9 December van het 7e jaar van het pausdom van paus PaulusIL
Philippus, bisschop van , staat toe, dat in de paro-
chiale kerk van Vlijmen door een daartoe bevoegd geestelijke de
Mis gelezen wordt op het altaar van de H. Barbara, maagd en
martelares, hoewel het nog niet gewijd is.
102. 25 Juli 1472.
Alzoo Johannes, zoon van Frank van Uden den jonge, als weduwnaar
van Jutte, dochter van Henrick Glaviman, het vruchtgebruik van
een stuk land, gelegen in het kerspel Helvoirt ter plaatse genaamd
die Luwacker tusschen het erf der Tafel van den H. Geest te 's Bosch
— 45 —
eenerzijds en dat van Nycolaus van den Staeck anderzijds; item van
een stuk broekgrond {terra paludiaHs\ gelegen in gezegd kerspel ter
plaatse genaamd 't Broexkeh tusschen het erf van Coenraad van den
Staeck eenerzijds en dat van Nycolaus van Lucel anderzijds, alsmede van
andere goederen, door zijne gezegde vrouw nagelaten, had afgestaan
aan Willem Glaviman, zoon van Henrick, zoo heeft deze voorschreven
goederen voor Schepenen van 's Bosch verkocht aan genoemden
Johannes van Uden, onder belofte van vrijwaring, zoo door hem
Willem Glaviman als door zijne zonen Henrick en Jan. Hierover
waren als schepenen Adam die Lu en Johannes Pynappel.
Aan deze akte is gehecht een schepenbrief van 's Bosch van
23 Juli 1472, waarbij voor schepenen voornoemd Johannes van Uden
voorschreven afstand van vruchtgebruik deed.
103. i5 Ocioher i473.
Testament van Gherardus van Ghestel, kanunnik der Collegiale kerk
van St Katherina te Eindhoven. Hij legateerde daarbij o. a. aan de
Kapelanen van gezegde kerk eene grondrente, die voldaan moest
worden door Gerardus, zoon van Johannes Gherardszoon, wonende
te Eindhoven, uit een huis, staande aldaar eenerzijds naast het erf
der kinderen Heynrick Sterken en anderzijds naast dat van Johannes
Smets; aan de Kerkfabriek van gezegde kerk eene grondrente, die
de weduwe van Lucas Erken en hare kinderen, te Woensel wonende,
te voldoen had uit hunne erven ; eene grondrente, die hem te betalen
had Heer Arnoldus Scoermans uit diens panden; aan het Klooster
St. Sophia der Karthuizers te Vucht eene grondrente, die hem te
betalen had Nicolaus, zoon van Arnoldus Christiaans, wonende te
Acht, parochie Woensel; aan Godefridus van Werdingen, wonende
te Stratum, zijnen zwager, eene grondrente, die deze hem te betalen
had; aan Everard, zoon van Erke, zijne zuster, eene grondrente.
Verder legateerde hij nog zijn huis met erf en plaats, staande in
de stad Eindhoven met den eenen kant naast het kerkhof van
genoemde Collegiale kerk en met het andere eind naast het erf van
Wolter, zoon van Heynrick Berssen, en met het eene eind aan de
Kerkstraat en het andere eind aan het erf van hem, testator, alsmede
zijn ander huis met erf en plaats, staande in gezegde stad met den
eenen kant naast het erf van Anselma weduwe van Nycolaus Sonck
en met den anderen kant naast het erf van Wilhelmus Scoenmekers
en met een eind aan de Molenstraat en met het andere eind aan
— 46 —
het erf van hem, testator, — voor een derde gedeelte aan de Fabriek
der meergezegde kerk, voor een ander derde gedeelte tot versiering
van de tafel, staande in die kerk in het hoofdaltaar en voor het
overig een derde gedeelte aan de O. L. Vrouwe broederschap in die
kerk, tot het lezen van plechtige missen. Tot uitvoerders van zijnen
uitersten wil benoemde hij Heynric Happozoon, clericus, Heynric
Coenen en Wolter Keteler, leeken.
104. 8 FehruaH i^4.
Willem Donck, Alard Spyker en Amoldus Houbraken verklaren
voor Schepenen van 's Bosch, dat ten aanzien van twee stukken land,
behoorde tot eene bouwhoeve, genaamd dU grote h4f€t*e^ die toebe-
hoorde eerst aan Johannes de Globo en daarna aan Meester Johannes
en Juffer Sophia, zijne zuster, kinderen van Henrick van Geffen, en
gelegen is te Boxtel ter plaatse genaamd Mulsel, en welke stukken
land door Henrick Noeden, Elizabeth, dochter van Johannes Spijker
den jonge en Henrick Moei van Houbraken voor Schepenen van
's Bosch verkocht waren aan meester Amold van den Cluyten, — >
deze laatste hun naastingsrecht erkend heeft. Hierover waren als sche-
penen Gerard Symons en Johannes Kanapart Janszoon.
104a (bit.) Si Maart 1475.
Judocus, zoon van Willem van Nuwelant, verkoopt aan Amoldus
die Beye, apotheker, den zoon van Gerard, een derde in het huis
de Lelie, staande aan de Markt te 's Bosch nabij het Stadhuis.
106. 8 Jpril i475.
Verklaring van Bartelmeeus Jans Brouwerszoon en Jan van der
Spont, schepenen van Oosterhout, dat ten hunnen overstaan Willem
Janszoon van Bedaf aan Jan van Emmichoven heeft verleend eene
roggepacht van uit zijn land, gelegen bij het bosch van de kinderen
Peter Joerdens oostwaarts en het land van het in de kerk van
Oosterhout staand O. L. Vrouwe altaar westwaarts.
Hieraan zijn gehecht de navolgende schepenakten :
£ene van 12 Aug. 1476, waarbij voor Bartelmeeus Janszooon en
Godscalck Janszoon, schepenen van Oosterhout, genoemde Jan van
Emmichoven voorbedoelde grondrente verkoopt aan Jacop Jan Lip-
penzoon en
Eene van 16 December 1475, waarbij voor Bartelmeeus Jans Brou*
— 47 —
werszoon en Godscalck Jan Godschalckszoon, schepenen van Ooster-
hout, genoemde Jacop Jan Lippenzoon meerbedoelde grondrente
verkoopt aan Henrick Henrick Omenzoon.
106. 25 Fcln^uari i476.
Jan, zoon van Ambrosius Janszoon, verkoopt voor Schepenen van
's Bosch aan Margaretha weduwe van Jacob Janszoon een huis met
erf, staande in de vrijheid van 's Bosch ter plaatse genaamd den
Dungen, welk huis mei erf genoemde Jan gekocht had van Henrick
en Anthonius, zonen van Henrick Everitszoon, en van Jan, zoon
van Rutger van Griensvenne, als man van Mechteld, dochter van
Henrick Everitszoon voornoemd. Hierover waren als schepenen
Willem Pyckenet en Gijselbertus Pels.
107. 7 Februari i477.
Broeders Macharias Loenman, prior, Symon van Oesterhout, procu-
rator, Petrus Lisscap en Johannes van Gerwen, kloosterlingen van
het Predikheerenklooster te 's Bosch, verkoopen voor Schepenen
aldaar aan m' Willem van den Eosch ten behoeve van Henrick, zoon
van Willem Melissoen, eene grondrente, gaande uit huis, erf en
achterhuis, gelegen te 's Bosch op den Papenhuls tusschen de erven
van Martinus Stevens, priester eenerzijds en Willem Hals, priester
anderzijds; uit een huis en erf, gelegen tusschen de erven van Bar-
tholomeus Crom, priester, eenerzijds en Henrick die Smyt, priester,
anderzijds en uit een stuk land, gelegen in de parochie van Macharen
tusschen de erven van Jacob, zoon van Henrick Janszn eenerzijds
en Dirck van Macharen anderzijds, welke grondrente Katherina,
dochter van Hubert Wyten van Tilborch, bij koop verkregen had
van Henrick, priester, zoon van Henrick Janszn en door haar ver-
volgens gelegateerd was aan voorzegd klooster. Hierover waren als
schepenen Goeswijn van Beeck en Henrick Sanders.
103. 8 Juli i4m.
Jan, zoon van Heymerik Janszoon genaamd Degens, verleent
voor Schepenen van 's Bosch aan Ghiselbertus, zoon van Aelbert
Ghysbrechtszoon, lakenscheerder, eene grondrente uit zijn huis,
staande te 's Bosch aan de Orthenstraat tegenover de Vischstraat,
naast het huis de Zon, eene poort met gang tusschen beiden lig-
gende. Hierover waren als schepenen Henrick van Kessel en Ghisel-
bertus Pels. Zie mijne Voorname Bossche huizen I p. 146.
— 48 —
109. 14 Fehruan i478.
Bul, waarbij bisschop , aan aartshertog Maximiliaan
van Oostenrijk meldt, dat hij aan de O. L. V. Broederschap, gefun-
deerd in de St. Jacobskapel te 's Bosch, toestaat, aldaar een draagbaar
altaar ter eere van O. L. V. te hebben.
Hieraan een charter van 8 November 1483, waarbij Johannesvan
Hoerne, bisschop van Luik, aan dezelfde broederschap vergunt aan
gezegde bul uitvoering te geven.
109a (bis.) 30 Maart i^9.
Testament van Johannes Monicx Jacobszn, schepen en burger
van 's Bosch, waarbij hij verschillende legaten maakt, o. a. ten
behoeve van de kerk van St Jan Evangelist aldaar, van de Armen
aldaar, van het klooster der Zusters van Orthen aldaar, van het
St. Geertruiklooster aldaar, waarin dochters van zijnen broeder
Maarten waren, enz.
110. iO Oeiober i48i.
Aleid, weduwe van Petrus de Bon, burger van Nijmegen, verkoopt
voor Schepenen van den Bosch aan Goijart, zoon van Goijart van
Vairlaer, eene grondrente, gaande uit een huis en erf, gelegen aldaar
in het Nyestraetken, tusschen dat straatje ex uno en het erl van
David Janszn ex aliOy welke grondrente Petrus de Bon voornoemd
gekocht had van Petrus, zoon van Mathijs Noyen. Hierover waren
als schepenen Willem Steenwech en Reinier van den Hoevel.
111. i5 November i48i.
Johannes van Spaendonck, zoon van Petrus van Spaendonck,
verleent voor Schepenen van 's Bosch aan m' Willem van den Bosch
(de Busco) ten behoeve van Zeger, zoon van Johannes Elyaeszoon,
eene grondrente uit een huis met erven, staande en gelegen in de
parochie van Haaren bij Oisterwijk ter plaatse genaamd die GAener,
alsmede uit eenen beemd, gelegen alsvoren ter plaatse genaamd a/ het
Roet tusschen het water genaamd die Molenloop en het water genaamd
die Aa en uit eenen beemd, gelegen te Hel voirt ter plaatse ^^/ iV<?ör/-
broeck. Hierover waren als schepenen Johannes van der Aa en
Willem Steenwech.
— 49 —
112. 99 Januari i48S,
De gemeente 's Bosch verleent eene erfrente aan Aleyt weduwe
van Arnt van Reeth Henri^kszoon.
113. 7 Juli iASB.
Bartelmeeus Jans Brouwers zoon en Jan van der Spont, schepenen
van Oosterhout, verklaren, dat ten hunnen overstaan Peter Claeus
Scheijnen zoon en Johannes Janszoon van Dongen aan Claeus
Coman Adriaenszn verkocht hebben drie morgen land, hun, ver-
koopers, aangekomen bij doode van hunne moeder en van juffruow
Geertruyde, hunne moei, en gelegen naast het erf van vrouwe van Lyer
eenerzijds en dat van Claeus voornoemd en anderen anderzijds.
Hieraan eene akte van 27 Juli 1491, waarbij Jacob Heijmans en
Johannes Willem Janszn, schepenen van Oosterhout, verklaren, dat
ten hunnen overstaan Claeus Coeman Adriaenszoon voorschreven
stuk land verkocht heeft aan Jan Adriaen Ghyselszoon.
114. 90 Ociober i48S.
De stad 's Bosch verkoopt aan Aelbert, zoon van wijlen Aelbert
Ketelaer, eene losrente.
Hierbij een extract uit het testament van Aelbrecht, zoon van
Jan Aelbertszoon, zeemtouwer, den 25 September 1577 verleden
ten overstaan van Heer Willem van Laerheven, priester en vice-
cureyt der St Pieterskerk te 's Bosch, waarbij hij zijn aandeel in
gezegde losrente, die hij met zijne beide broeders bezat, legateerde
aan Grietken, dochter van Jan Aertszoon, zijne tegenwoordige
huisvrouw.
115. 90 Oetober i48S.
Testament van Laurentius, zoon van Helye Huben, wonende te
Vught, waarbij hij legaten vermaakt aan de Kerkfabriek van Luik,
aan de Fabriek, de definitores en den custos der Kerk van St Peter
te Vught, aan zijne broeders en zusters, enz.
116. De$ anderen daag$ na St. Merdensdag den H, Bitsehop 1485.
Voor schepenen van Mill verleen en Aemt Willem Essekenzoon
en Vken, zijne huisvrouw, aan Ermgaert weduwe van Goessen
Babben eene roggepacht van twee malder rogge Graafsche maat uit
eenen kamp lands met huis en tuin, gelegen te Wanrooi bij de kapel.
4
— 50 —
117. i April 1486.
Verklaring van Jan van Leeuwen, rechter te Escharen, Johan van
Ëesscheren en Jan Meliszoon, laten aldaar, dat ten hunnen overstaan
Jasper van Esscheren Derickszoon, Aleid, zijne huisvrouw en Jutta,
de dochter van Thomas van Esscheren, overgedragen hebben aan
Henrick Claeszoon die sloetmecker eene grondrente, groot vier
malder rogge 'sjaars, gaande uit eenen kamp lands op de uiter-
waard aan de Maas, die Kersten Kerstenszoon en Hadewich, zijne
huisvrouw, plachten te vergelden.
Hierbij een schepenbrief van Escharen van Maandag na den
Zondag, als men in de kerk zingt Laetare Jerusalem, 1541, waarbij
schepenen van dat dorp verklaren, dat Henrick Vertogen en Jutte,
zijne huisvrouw, hebben overgedragen aan Henrick Peterszoon en
Henrijke, zijne huisvrouw, voorschreven grondrente, waarvan nu
gezegd wordt, dat zij te Grave moet vergolden worden, en aan
transportanten van vader en moeder was aanbestorven, alsmede, dat
zij thans slechts met twee malder rogge vergolden wordt.
118. iO Oetober i486.
Testament van Margaretha, dochter van wijlen Arnold Willems-
zoon, woonachtig te Vlijmen, verleden ten overstaan van Rodulphus
van Dommelen, priester van het Bisdom Luik, ten deze optredende
voor en namens den afwezigen pastoor van Vlijmen: Johannes van
Orthen, regulier kanunnik der Premonstratenser Abdij van Beme.
Zij bepaalt daarbij, dat zij wenscht begraven te worden in de parochie-
kerk te Vlijmen; behalve eenige kleine legaten aan liefdadige instel-
lingen, vermaakt zij nog eene graanrente van drie vat rogge, jaarlijks
te betalen uit een land, genaamd de Slage, aan de H. Geestmeesters
aldaar, waarna zij het overige harer nalatenschap vermaakt aan de
wettige leden harer familie.
119. 3 December i486.
De stad 's Bosch verkoopt eene erfrente aan Zeger en Groijard,
zonen van Jan van Hedel Goijardszoon en Yda, dochter van 2^er
van Brede.
120. 2i Maart i487.
Vermits aan mr. Arnd van der Cluyten bij vonnis van Schepenen
van 's Bosch, bij gebreke van betaling eener grondrente, door Gerard
— 51 —
van Mulsen Adriaanszoon aan genoemden van der Cluyten op
1 April 1486 verleend, de goederen van genoemden van Mulsen zijn
toegewezen, en daarop meergenoemde van der Cluyten die had
overgedragen aan Henrick Bredebairt, zoo heeft vervolgens voor
Schepenen van 's Bosch laatstgenoemde die goederen, welke bij die
stad en bij Boxtel gelegen zijn, in het bijzonder eene roggepacht,
gaande uit land te Boxtel, verkocht aan Maarten van £lmpt. Hier-
over waren als schepenen Ëngelbert van Uden, Gerard van £yck,
Johannes Pynappel en Goijart Grotart van Os.
121. 94 Maart 1487.
Maarten van Elmpt verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan
m' Amold van der Gluten eene grondrente, gaande uit eene hoeve
te Boxtel en afkomstig van Gerard van Mulsen Adriaanszoon. Hier-
over waren als schepenen Engelbertus van Uden en Johannes Pijn-
appel. (Zie oorkonde n^ 120.)
122. S3 Juni i487.
Herman geheeten die Mommer, Pauwels Jacobszoon, Matheus
Henrick Janszoon, Aert Ghys Woutgheerszoon, Peter Schuerman en
Peter van der Borre als procureurs van het dorp Esch verkoopen
ten overstaan van Schepenen aldaar uit kracht van octrooi en macht
aan het dorp en de ingezetenen van Esch door hunnen genadigen Heer
den Koning als Hertog van Brabant gegeven en van brieven van
procuratie hun, goede mannen voornoemd, door de gemeene buren
van Esch of het raeerendeel hunner verleend, — aan Henrick dieGreve
Martenszoon een stuk coinmunalen grond, genaamd het Scoetken.
Hierover waren als schepenen Aelbrecht Henrick Abenzoon, Jan
Laureyns Hubenzoon, Willem Tymmerman en Willem Janszoon.
123. i2 December i487.
Jan en Willem, gebroeders en Ida hunne zuster, kinderen van
Henrick Wouterszoon en Ida Sanders; Ida, dochter van Johannes
Sanders; Nicolaus, zoon van Aelbert Claeszoon, als man van Oda,
dochter van Henrick Sanders; Amoldus van de Rundven Dircks-
zoon; Henricus, Rutger en Egidius, zonen van Johannes Bogart
Rutgerszoon, voor zich en voor Matheus en Wouter, hunne broeders
en Heylwich hunne zuster, ook kinderen van Johannes Bogart Rut-
gerszoon, allen erfgenamen en rechtverkrijgenden van Johannes Bogart
van Hyntham, zoon van Johannes Balenszoon, van de zijde van den
vader van genoemden Johannes Bogart ; Elisabeth weduwe van Dirck
- 62 -
Bolants ; Johannes en Diohysius, zonen van Dirck Bolants en Elisabeth
voornoemd voor zich en voor Willem 'en Katharina, ook kinderen
van laatstgenoemde echtelieden, alsmede voor Willem en Ratharina,
kinderen van Henrick Vos en wijlen Judoca, dochter van Dirck
Bolants en Elisabeth meergenoemd, allen erfgenamen en rechtver-
krijgenden van genoemden Johannes Bogart, van de zijde van diens
moeder, verkoopen voor Schepenen van 's Bosch land, afkomstig van
meergenoemden Johannes Bogart, zoon van Johannes Balenszoon,
gelegen te Rosmalen ter plaatse genaamd de Hooge Vliedart, 1) —
aan Johannes, zoon van Ada van Kempen. Hierover waren als
schepenen Johannes Dachverlies en Godefridus Groetart van Os.
Hierbij de navolgende transfixen :
Een van 9 April 1510, waarbij voor Amoldus Monicx en Gerard
van der Bruggen schepenen van 's Bosch, Johannes Scellens, zoon
van Godschalk Noijens, als man van Hillegond, bastaarddochter van
Johannes, zoon van Ada van Kempen genaamd Huijskens en genoemde
Johannes, zoon van Ada van Kempen, aan Wouter Oems Janszoon
verkoopen voorbedoeld land, gelegen in de Hooge Vliedart naast
het erf van Amold Beys Amdszoon en door Johannes, zoon vaii
Ada van Kempen en Sophia, zijne vrouw, aan genoemden Johannes
Scellens bij zijn huwelijk met Hillegond geschonken.
ld. van denzelfden datum, waarbij genoemde Johannes Scellens
en Johannes van Kempen zich voor genoemde Schepenen jegens
Wouter Oems Janszoon verbinden om gedurende een tijdvak van
twee achtereenvolgende jaren te betalen de twee grondrenten, op
voorschreven land klevende, waarvan de eene te voldoen had Willem
Vos, zoon van Henrick en de andere Johannes Bloeymans.
ld. van 18 Sept. 1517, waarbij voor Johannes Monicx en Nycolaus
van Buckhoven, schepenen van 's Bosch, Andreas, zoon van Jan
Andrieszoon, aan Wouter Oems Janszoon verkoopt broekland, gelegen
te Rosmalen ter plaatse, genaamd die Hoich Vliedert^ tusschen het
erf van het Leprozenhuis, genaamd Ter Eycendonck, eenerzijds en dat
van de kinderen van Ghysbert die Cock anderzijds en zich uitstrek-
kende van eene openbare steeg tot aan het erf van genoemden kooper.
124. K Juni 1488.
Engbrecht van den Bersselare, Wouter van de Laeck, Jan die
Momber, Michiel Anegoen, Amt van Vucht, Gherit van de Loo en
Jan Lancxzoon, schepenen van Boxtel, getuigen, dat ten hunnen
1) Thans genaamd de Hooge Vliert.
— 68 —
overstaan Laureijns, zoon van wijlen Engbrecht van den Bersselare,
aan meester Arnd van der Cluyten heeft verkocht eene erfrente, door
Joest, Aert Vrients zoon, van Heylwijg, wettige dochter van Adriaen
Melen Aertszoon en van Jan Jan Meeuszoon als man van Machteld,
wettige dochter van Adriaen voornoemd, verkregen en die aan
genoemden Laureijns jaarlijks moet betaald worden van uit een huis,
hof en hofstad melten cuyUn^ voorheen toebehoorende aan wijlen
Ruelen Aertszoon, gelegen te Boxtel ter plaatse genaamd Munsel
eenerzijds aan het erf van wijlen Wouter Engelen en anderzijds aan
de erven van de erfgenamen van Aert Hacken en anderen, enz.
125. iS Ocioher i48S.
Michiel Henrickszoon en Jan Willem Stoopszoon, schepenen van
Eindhoven, verklaren, dat ten hunnen overstaan Rutgher, de zoon
van wijlen Aert Happen, procurator van het Klooster der Regu-
lieren „die Haghe", gelegen bij Eindhoven, ten behoeve van dat
klooster verkocht heeft eene roggepacht van een mud rogge, die
Jacop, de zoon van Engbrecht Ghevartszoon, had verleend aan
Elyzabeth, de <}ochter van Amt Boudewijnszoon van den Hoeve,
uut der beUringhe van eenen beemd, genaamd de Elsbroeck, gelegen
in de parochie van Woensel, tusschen het erf van Gheertruyd, de
dochter van Henrick Michiels, eenerzijds en dat van Aleyt Boelarts en
hare kinderen anderzijds en zich uitstrekkende met het eene eind
tot <un den doden grove en met het andere eind tot aan het erf van
Reyner Willemszoon, alsmede uut der beteringhe van eenen beemd,
genaamd die hoeve beempt, en uit een euwsel daarboven gelegen,
beide stukken gelegen in gezegde parochie tusschen het erf van
Heilwigh Everards Parmansweduwe en hare kinderen en dat van
Amt Happenzoon eenerzijds en tusschen het erf van genoemde
Heilwigh en hare kinderen en dat van Aemt Spyckincx anderzijds
en zich uitstrekkende met het eene eind tot aan de Dommel en met
het andere eind tot aan den akker van genoemden Jacop, genaamd
die hoeve streepe, zijnde voorschreven beteringhen door voornoemden
Rutgher wegens wanbetaling eener roggepacht van een mud rogge
gerechtelijk verkocht geweest aan Jan Gherit Ketelerszoon, die ze
wederom verkocht aan Rutgher meergenoemd.
126. £8 Nw^mher 1488.
Gielis Jan Ghyselszoon verkoopt voor Schepenen van Oosterhout
aan Ascensius Janszoon een loopens land. Hierover waren als schepenen
Jan van der Spont en Jan Aert Joeszoon.
— 64 —
127. 4 Maart i49i.
Jan van Put, als uitvoerder van het testament van Jacoba, natuur-
lijke dochter van Amd Jacobszoon en huisvrouw van Goijart Comelis-
zoon Sprenkel, ter eenre en Gerrit Jacobszoon de Zeelmaker, Jan
Damen de Grove en Jan Conincx, ingezetenen van Breda, als kapel-
meesters der kapel van Merkendale, staande buiten de poort van
die stad, ter andere zijde, komen met elkander overeen omtrent
goederen, aangewezen voor de fundatie eener Mis in gezegde kapeU
128. 30 Maan i49L
Wolterus van Brede, zoon van Jacob en Hilla, verkoopt voor
Schepenen van 's Bosch aan Johannes Dagens eene grondrente, die
Gerardus van £llair verleend had aan Henrick, zoon van Willem
Donck, van uit een huis met erf, staande te 's Bosch in de Vughter-
straat tusschen het erf van Jacob van den Wyel eenerzijds en dat
van Henrick van den Kerckhoff anderzijds, alsmede van uit eene
grondrente, ook gaande uit voorschreven huis met erf en eene plaats
van Willem die Rijcke, zijnde de eerstbedoelde grondrente door ge-
noemde Hilla aan haren zoon Wolterus geschonken als bijdrage voor
diens huwelijk met Hilla, dochter van Tijelman Pyeckenet, en zijnde
voorschreven huis met erf thans gelegen tusschen het erf der erven van
Wolterus Vuchts eenerzijds en dat van Katherina van den Acker ander*
zijds en strekkende het zich uit van af de straat tot aan de Dieze. Hier-
over waren als schepenen Yewanus Kuijst en Willem Hagens. (Zie
oorkonde n^ 45.)
129. 3 April 1491.
Meester Kuyst verbindt zich voor Schepenen van den Bosch jegens
Marcelis van Ekart, kramer, dat hij het attemptaai^ door de Priorin
van het Klooster der Regularissen te Helmond of haren procureur
tegen voornoemden Marcelis voor den Ofïlciaal van Luik, te Leuven
residerende, gedaan, af zal doen en dat gezegde Priorin of haar
procureur tegen hem, Marcelis, niet meer zal procedeeren, zoomeide,
dat als meergenoemde Marcelis vrijgesproken wordt, deze ter zake
voorschreven niet meer voor den geestelijken rechter zal getrokken
worden, maar bij reformatie gedagvaard worden voor den Ranselier
en Raad van Brabant. Hierover waren als schepenen Yewaen Kuyst
en Willem Hagens.
— 56 --
130. i8 Januari 1492.
Cornelius, zoon van Willem die Canter, verleent voor Schepenen
van 's Bosch aan Godefridus van Lancvelt Lonijszoon eene grond-
rente uit erven, gelegen in de parochie Oisterwijk ter plaatse genaamd
Udenhout Hierover waren als schepenen Gerardus Kuyst en Petrus
van Vladeracken. Hieraan eene akte van 22 September 1598,
waarbij voor Franciscus Bardoul en David Everswijn, schepenen van
's Bosch, Nicolaus en Johannes, zonen van Henrick Peterssen van
Ophoven, voor zich en voor de overige erfgenamen van genoemden
Henrick, voorschreven grondrente verkoopen aan Petrus Janssen van
Tilborch.
131. 29 Januari i492.
Vermits Godefridus die Ridder, zoon van Egidius Henrickszoon
en zijne vrouw Johanna, dochter van Everard Janszoon, eene grond-
rente, die Amoldus, zoon van Willem van den levelaer, verleend
had aan Gerard Moll, zoon van Andries, uit eenen akker, toebehoord
hebbende aan Dirck Sceyvel en gelegen ter plaatse genaamd die
Slaegen en uit de overige erven aldaar gelegen ; verder eene grond-
rente, die Amoldus, zoon van Willem van den levelaer, aan ge-
noemden Gerard Moll uit het voorschreven verleend had en voorts
de helft van een stuk land, gelegen in de parochie van Roesmalen
(Rosmalen) ter plaatse genaamd die Hoeven tusschen het erf van
Marcelis van Uden eenerzijds en dat van Everard van den Water
en Johannes Monicx Jacobszoon anderzijds, — verkocht hadden aan
Arnoldus, zoon van Willem Heijmanszoon, zoo hebben voor Schepenen
van 's Bosch Godefridus die Ridder en zijne vrouw Johanna hier-
boven genoemd aan genoemden Amoldus Willemszoon beloofd voor
zich zelven alsmede voor Georgius Reijmbrants als man van Elisabet
de oude, Franck Post als man van Geertruid, Laurentius van Reeck
als man van Elisabet de jonge en Martinus van Loen Janszoon als
man van Heilwigh, de dochters van genoemde echtelieden, binnen
twee jaar afstand te doen van alle aanspraken, die zij op het ver-
kochte zouden hebben. Hierover waren als schepenen Gerardus Kuyst
en Anthonius Spierinc.
132. i April i492.
Schepenen, gezworenen, raadslieden, die men noemt Mig€ luden^
dekens van de ambachten en de geheele gemeene stad van 's Her-
togenbosch, verklaren, dat zij aan Arnd Peter Stevenszoon van de
~ 56 —
Amervoirty deti molner (multor), toegestaan hebben het gebruik van
een stuk erf, gelegen te 's Bosch buiten de H. Kruispoort oostwaarts
aan den stadsstroom en binnen de Pieckenpoort, o. a. onder de
bepaling, dat hij en zijne rechtverkrijgenden daarop ten eeuwigen
dage eenen lossen rosmolen zullen mogen hebben ten gerieve van
de poorters en ingezetenen van voorschreven stad.
133. 5 Januari i49S,
Johannes, zoon van Paulus genaamd Roever Coenenzoon, verkoopt
voor Schepenen van 's Bosch aan Paulus genaamd Roever, zoon van
Rudolphus Coenen, zijnen vader, eene grondrente, gaande uit eene
boerderij, gelegen in de parochie van Helvoirt ter plaatse genaamd
de Afterstraat, welke grondrente door hem verkregen was van Jacobus,
zoon van Egidius Loniszoon. Hierover waren als schepenen Johannes
van Hedel en Henricus Eyckmans.
134 abest.
135. i9 September i4Sè of 1494.
Testament van Geertruid, dochter van Dirck Snoecx en weduwe
van Henrick die Langhe, genaamd in den Ancker, burger van 's Bosch.
Zij maakt daarbij verschillende legaten, o. a. grondrenten ten behoeve
van de Fabriek van de Kerk van St. Lambert te Luik ; de Fabriek van
de Kerk van St. Jan £v. te 's Bosch; het Minderbroedersklooster aldaai ;
het Predikheerenklooster aldaar ; een altaar in de kapel van St. Jacob
op den Windmolenberg aldaar; het Karthuizersklooster te Vucht;
de nieuwe kapel van St. Antonius aan het eind van het Hinthamereind
te 's Bosch ; de Armenblokken aldaar enz., welke grondrenten zij
vestigde op hare twee huizen, staande te 's Bosch op het Hinthamereind
nabij de Zwengelbrug in de straat, waardoor men gaat naar het
klooster de Porta Coelt. £nz. (Zie oorkonden n^. 90 en 96).
136. 9 September 1493.
Jacobus, zoon van Egidius Loniszoon, verleent voor Schepenen van
's Bosch aan Johannes, zoon van Paulus Roever Coenenzoon, eene
grondrente uit eene boerderij, gelegen in de parochie van Helvoirt
ter plaatse genaamd die Afterstraet naast het erf van Engbertus,
zoon van Henrick Brabants en zich uitstrekkende van het erf van
Johannes van den Stadeacker tot de gemeene straat. Hierover waren
als schepenen Goeswinus van den Hezeacker en Adam Roempot
— 57 ^
(Hierin een briefje, waarbij Roeloff Noppen Janszoon verklaart, dat
meester Goijart Grootart hem deze grondrente den 4 Mei 1587 heeft
overgedragen.) Zie oorkonde n» 138.
137. i9 Maart 1494.
Heer Johannes, priester, zoon van Henrick van Stakenborch, verkoopt
voor Schepenen van 's Bosch aan Mathys, zoon van Johannes van
Vladeracken, eene grondrente uit twee derde gedeelten in een huis
met erf, staande aldaar aan de Zadelmakersstraat tusschen het erf
van Willem die Becker eenerzijds en dat van Henrick die Cuyper
anderzijds, welke parten Henrick en Willem, zonen van Henrick
Goetkynt en Luytgard, van hunne ouders geërfd hadden, zijnde
bedoelde grondrente door Dirck, zoon van Christiaan van den Hoe vel,
verkregen, zoo ten behoeve van dezen als van hem zelven, zijnen
broeder Henrick en Yda, dochter van Johannes genaamd Minder-
broeder. Hierover waren als schepenen Johannes Pynappelen Dirck Pels.
138. 2 Jan. i494.
Petrus van Milheze en Marcelius van den Hoevel, in hunne
hoedanigheid van uitvoerders van den uitersten wil van Geertruid,
weduwe van Henrick die Lange, verkoopen voor Schepenen van
's Bosch de helft in het huis genaamd het ^;7>^^r, staande te 's Bosch
op het Hinthamereind in de richting van het klooster de Porta
Coeli, welke helft Henrick van Stiphout, zoon van Henrick, had
gekocht van Gerard MoU van Driel en vervolgens had verkocht aan
zijnen broeder Nicolaas, waarna die was gekomen aan diens weduwe
Geertruid, die na zijnen dood hertrouwde met Henrick die Lange.
Kooper werd Petrus Bardeyn van Os onder verplichting van daarop
eenige grondrenten te vestigen ten behoeve van het Leprozenhuis
op den Ëykendonck, van de Armen Blokken te 's Bosch enz; tot
fundatie van twee missen in de nieuwe St Antoniuskapel aldaar,
enz. Hierover waren als schepenen Johannes Pynappel en Dirck Pels.
(Zie oorkonde n» 185).
139. 2 Jan. 1404.
Petrus Bardeyn van Os en Coenrard die Cuyper, zoon van Dirk
Stevenszoon, komen voor Schepenen van den Bosch met elkander
overeen over hunne wederzijdsche rechten en verplichtingen ten
aanzien van het huis het Anker, staande op het Hhithamereind te
— 58 —
*s Bosch in de richting van het klooster de Porta Coeli en waarvan
elk hunner een gedeelte had gekocht van Petnis van Milheze en
Marcelius van den Hoevel in hunne hoedanigheid van uitvoerders
der uiterste wilsbeschikking van Geertruid weduwe van Henrick die
Lange, genaamd in den Ancker. Hierover waren als schepenen
Johannes Pynappel en Dirck Pels. (Zie de vorige oorkonde).
139a (biê). 12 Juni 1494.
Adriana weduwe van Coenrard van den Staeck verleent voor
Schepenen van 's Bosch aan hare dochter Coenrarda eene grondrente
uit een huis met erf en land, staande en gelegen te Haaren ter
plaatse genaamd Belveren. Vrijwaring te dier zake geeft met haar
haar broeder Jacobus, zoon van Gerard Ghyselair.
140. 21 Noü. 1494.
Henrick Dierxzoon, Peter Valkenaer, Goyart van Herentum, Dierick
die Visser, Peter van de Loo, Willem Lanxzoon en Gherit Coppens,
schepenen van Boxtel, getuigen, dat ten hunnen overstaan Roelof
Aryaens Roelofszoon zich jegens meester Arnd van der Cluyten
verbonden heeft om erfelijk te vergelden eene roggepacht aan den
H. Geest te Boxtel ; item aan de Heeren van St Oedenrode 1) te
Rooi ; item aan het Clarissenklooster te 's Bosch, met dien verstande,
dat de goederen van mr. Arnd ten eeuwigen dage daarvan vrij zullen
blijven. (Hieraan een zegel, voorstellende een heilige met een sleutel
in de hand).
141. 19 Maart 1498.
Heer Jan Venmans, priester en rector van het St. Catherinaaltaar
te Helmond, Heer Geraert Swerts, prriester en rector van het
H. Geestaltaar in voorschreven kerken Heer Dieryck Snoecx, priester
en rector van Sint Salvators ook in die kerk, voor zich en voor en
namens hunne andere medebeneficiaten, nu wezende en later zullende
zijn, zich sterk makende, verkoopen voor Schepenen van Helmond
aan Jan Beek eenen hof, genaamd den Gasthuishof, gelegen aldaar
bij een huis, genaamd 't Eiuyskens huis, tusschen de Kampstraat en
de Kerkstraat, en eertijds toebehoord hebbende aan nu wijlen Luitgard
van de Capellen, welken hof de voornoemde beneficiaten voortijds
1) Hiermede zullen bedoeld zijn de Kapittelheeren van St. Oedenrode.
— 59 —
verkregen hadden van Daniel van der Hellen, welke dien te voren
gekocht had, een en ander blijkens schepenbrieven van Helmond.
Hierover waren als schepenen Jan Snoecx en Dieryck Swerts.
142. 7 Maari i499.
Johannes en Quirinus, gebroeders en Godefrida, hunne zuster,
kinderen van Henrick van den Laer en Mechteld, dochter van Jan
Akaryns ; Otto, zoon van Adriaan van den Oever als man van Eva
en Willem, zoon van Willem van den Roijenacker, als man van
Catharina, dochters van Henrick van den Laer en Mechteld voornoemd,
deelen voor Schepenen van 's Bosch de nalatenschappen van laatst-
genoemde echtelieden, waartoe o. a. behoorden een huis in de Tolbrug-
straat te 's Bosch ; eene roggepacht, gaande uit goederen onder Heeswijk
gelegen enz. Hierover waren als schepenen Johannes Monicx en
Amoldus Beys. (Hierbij nog een tweetal transporten betreffende
gezegde roggepacht, hebbende bij de eerste d.d. 10 Aug. 1699 mrs.
Jacobus en Theodorus Schoneus, chirurgyns wonende te 's Bosch,
als executeurs-testamentair van hunnen vader mr. Gerard Schoneus,
insgelijks chirurgijn te 's Bosch, Vs daarvan verkocht aan Pieter Jacques,
weesvader aldaar en echtgenoot van Maria van Ravenswaey).
143. ^ Mei 1500.
Vermits Amoldus Cnoden, zoon van Jan Houweningen, als man
van Heilwig, dochter van Wouter van Os, lakenbereider, eene grond-
rente, gaande uit het goed Ten Velde, gelegen te St. Oedenrode en
toebehoorende eerst aan Beertken van den Velde, vervolgens aan
Ëdmond die Roover, zoon van Johannes van Hellu, verkocht had
aan Wouter van Os, zoon van Wouter van Os, lakenbereider, en die
rente vervolgens gekomen was aan mr. Johannes Sampson, weduwnaar
van Hillegond Loyer Jacobsdochter, als vruchtgebruiker en aan hunne
kinderen Johannes, Jacobus en Nicolaus, als bloote eigenaren, en
vermits daarna genoemde mr. Sampson van zijn vruchtgebruik ten
behoeve van zijne voorzegde zonen Jacobus en Nicolaus afstand had
gedaan, zoo hebben dezen voor Schepenen van 's Bosch gemelde
grondrente verkocht aan Johannes Heym. Hierover waren als schepenen
Johannes van Arkel Fetruszoon en Johannes Ghysselen.
144. 3i JanuaH i50i.
Henricus, zoon van Henricus, den zoon van Wolterus van der
Heijden, weduwnaar van Geertrudis, de dochter van Johannes Scellekens,
— 60 —
alsmede Wolterus, Johannes, Henricus en Anthonius, zonen van
eerstgenoemden Henricus en diens vrouw Geertrudis, voor zich zelven
en als zich sterk makende voor Paulus, den zoon van deze echtelieden,
verkoopen voor Schepenen van 's Bosch aan Andreas en Johannes,
zonen van Lodovicus van Berze, zoo ten dezer behoeve als ten
behoeve van hunne zuster Katherina, een derde in : a. huis met erf,
plaats en gebouwen, staande en gelegen in de parochie Oirschot in
den heerdgang (pastoria) van Spoerdonck tusschen het erf van Andreas,
zoon van Lodovicus van Beerze, timmerman, diens broeder Johannes
en diens zuster Katherina eenerzijds en het erf van Johannes Leemans
anderzijds, zich uitstrekkende van de gemeene straat tot aan het erf
van Jordanus van der Vloet; b. den Luytenacker, gelegen alsvoren,
tusschen het erf van genoemde koopers en zich uitstrekkende van de
gemeene straat tot aan het] erf van genoemden Jordanus van der
Vloet; c. tria pecia hereditatum^ gelegen alsvoren tusschen het erf van
genoemde koopers eenerzijds en dat van Wolterus genaamd Loyen
Timmermans anderzijds en zich uitstrekkende van het erf van den Heer
van Meerrodt tot aan de gemeene straat; d. een stuk land, genaamd
de Streep, gelegen alsvoren tusschen het erf van genoemden Heer
van Meerrodt en dat voorheen van Heer Willem van der Heyden, en
zich uitstrekkende van het erf van Petrus Gieliszoon tot de gemeene
straat ; e twee bonaria weiland van zes bonaria weiland, gelegen alsvoren
tusschen de erven van Henrick Janszoon van Aelst en Willem die
Decker van Berze eenerzijds en het erf van het Huis van Postel en.
anderen anderzijds en zich uitstrekkende van het erf, genaamd die
Langdonck en meer andere tot aan de gemeene straat, welke beide
bonaria rijdende zijn met de overige hiervoren bedoelde bonaria ;
/. dua pecia weiland, aan elkaar gelegen ter plaatse alsvoren tusschen
het erf van meergenoemden Jordanus van der Vloet, zich uitstrekkende
van het eri der kinderen van Willem van der Vloet tot aan de
gemeente Oisterwijk ; g den halven bonariutn weiland van twee en een
halven bonarium weiland, gelegen alsvoren tusschen het erf van meer-
genoemden Jordanus van der Vloet eenerzijds en dat van Paulus
Vlemincx anderzijds en zich uitstrekkende van het erf der genoemde
kinderen van Willem van der Vloet tot aan de gemeente Oisterwijk;
g een halven bonarium^ genaamd de Audenbeempt, gelegen alsvoren
tusschen het erf van genoemden Jordanus ven der Vloet en zich
uitstrekkende tot aan gezegde gemeente; zijnde het voorschrevene
aan eerstgenoemden Henricus van der Heijden, en zijne genoemde
kinderen aangekomen bij doode van den in de tweede plaats ge*^
— 61 —
noemden Henricus van der Heijden, hunnen vader en grootvader,
respectief. Hierover waren als schepenen Lambertus Bogaert en'
Amoldus Paeuweter.
N. B. De in deze akte genoemde van der Heijdens waren
van eene andere familie dan die van Best.
145. iO Februari iÖOi.
Lauwreys, zoon van wijlen Jan Greeys en Comelis van den Eynde,
zoon van wijlen Peter van den Eynde, als erfgenamen van wijlen
Jan Boeyen, zoo voor zich als in den naam van diens andere erfgenamen
verkoopcn voor Schepenen van Oisterwijk aan Peter, zoon van wijlen
Jan Tielmans, twee huizen met hunne hoeven en gronden, te zamen
groot een half mudzaat lands, gelegen in de parochie van Oisterwijk
ter plaatse genaamd Kerkhoven tusschen het erf van Willem van
Oss eenerzijds en dat van Geertruid weduwe van Benedictus Heyen
met hare kinderen, een gemeen straatje tusschen beiden liggende,
anderzijds, strekkende vanaf de gemeene straat tot aan het erf der
erfgenamen van wijlen Aert Goessens, enz. Hierover waren als.
schepenen Wouter Thomaszoon en Henrick Willem Edmonzoon.
146. i4 Maart i502.
Johannes, zoon van Dirck Voss en Katharina van Heerssel Jans-
dochter, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Gerlach die
Roover een vierde gedeelte in een huis met erf, plaats en achterhuis,
staande aldaar aan den Papenhuls tusschen het erf van Rodolph die
Bever eenerzijds en dat van Heer Everard van den Water, kanunnik
te 's Bosch, anderzijds, van welk part zijn genoemde vader, als
weduwnaar van Katharina voornoemd, had het vruchtgebruik doch
waarvan deze had afstand gedaan ten behoeve van zijnen gezegden
zoon. Hierover waren als schepenen Goeswijn van Brecht en Lambert
Millinck. (Zie over dit huis mijne Voorname Bossche huizen Up. 503).
147. i4 Nw. iSaS.
Vermits Amoldus, zoon van Andries Bemts, twee kamers onder
een dak, staande te 's Bosch achter het Dries Bemts straatje, loopende
van de Korte Colperstraat tot aan een plaatsje van genoemden Amoldus,
gelegen vóór gezegde kamers en de overige twee kamers van denzelfden
Amoldus, met de helft van den scheidingsmuur tusschen de beide
eerstbedoelde en de beide laatstbedoelde kamers en met het recht
van gebruik te maken zoo van een riool (cloaca seu ia/rina)^ loopende
van de eerstbedoelde kamers naar de Ridderstraat, als van gezegd
plaatsje en straatje, verkocht had aan Dirck Geritszoon, bakker en
Willem, zoon van Willem van Gerwen, zoo heeft genoemde Willem
van Gerwen Willemszoon zijn recht op eene der eerstbedoelde kamers
voor Schepenen van 's Bosch verkocht aan genoemden Dirck Geritszoon,
bakker. Hierover waren als schepenen Lambert Millinck en Gerardus
van Berckel Gerardszoon.
148a. i4 Juni iSOS.
Testament van Andries Moll Gerardszoon en diens echtgenoote
Katherina, dochter van Laurentius Gijsbrechtszoon, beiden burgers
van *s Bosch, zoomede een nader testament van genoemde Katherina
van 7 September 1519, met den inventaris der gelden, door de
Kerkmeesters der St. Janskerk te 's Bosch in hare nalatenschap ten
huize van Roelof van den Broeck gevonden.
149. 98 Juli i503.
Mathijs, zoon van Johannes van Vladeracken, draagt over voor
Schepenen van 's Bosch aan Katherina weduwe van Comelius Roelofs-
zoon eene grondrente, gaande uit een huis aan de Zadelstraat te
's Bosch en door hem verkregen van den priester Heer Johannes,
zoon van Henrick van Stakenborch. Hierover waren als schepenen
Goeswyn van Brecht en Gerard van Berckel. (Zie oorkonde n^ 187).
150a. 93 September izM.
Willem en Jan Canghieter, zonen van Gijsbrecht en burgers van
's Bosch, maken bij hun testament legaten aan verschillende armen-
en kerkelijke instellingen aldaar.
151. 90 Januari 1504.
Wouter van Chaam, Johan van den Putt en Mercelis de Backer
als kerkmeesters der O. L. V. kerk te Breda, verkoopen wegens de
lasten en nooden van die kerk aan de kapel van Merkendaal, staande
buiten die stad, eene grondrente, die Cornelia, dochter van Aert
Rusenaers, gelegateerd had aan gezegde kerk.
152. 29 Auguêluê 1504.
Vermits Chrispina weduwe van Petrus Bardeyn aan hunne zonen
Meester Willem en Heer Johannes Bardeyn, priesters, had afgestaan
het vruchtgebruik van twee derde gedeelten in een huis met erf,
staande te 's Bosch aan het eind der Hinthamerstraat bij de brug,
genaamd de Zwengelbrug tusschen een straatje, genaamd het Sint
Anthonis straetken, eenerzijds en tusschen het erf van Coenrard die
Cuyper anderzijds, waarvan de eigendom bij doode huns vaders
geérfd was door hare voornoemde zonen, zoo heeft voor Schepenen
van 's Bosch genoemde Meester Willem Bardeyn zijn een derde
gedeelte in voorschreven huis overgedragen aan zijnen broeder Heer
Johannes. Hierover waren als schepenen Jordanus van Boert en
en Johannes Monicx Johanneszoon. (Zie oorkonde n^ 139).
153. 15 Januari 1505.
Vermits Goeswinus, zoon van Petrus Pryker en van diens tweede
vrouw Katherina, dochter van Johannes Vuchs, voor zich en als zich
sterk makende voor zijne zuster Katherina, alsmede Elisabeth, zijne
zuster, begijn in het Groot Begijnhof te 's Bosch, aan Aleid, dochter
van genoemden Petrus Pryker en ook hunne zuster, eene grondrente
hadden verleend van uit een huis met erf, plaats en achterhuis,
staande te 's Bosch aan de Peperstraat tusschen het erf van Aleid
weduwe van Lambert van den Hoevel eenerzijds en dat van Eva
weduwe van Herbert Hals en hare kinderen anderzijds, zoo heeft
voor Schepenen van 's Bosch genoemde Goeswinus voor zich en voor
zijne zuster Katherina zich jegens eerstgenoemde Aleid verbonden
voorschreven grondrente te zullen aflossen wanneer het goed, waarop
die kleeft, verkocht zal worden. Hierover waren als schepenen
Lambertus Bogart en Johannes Keymp. (Zie over dit huis mijne
Voorname Bossche huizen II p. 462.)
154. 30 Maart iSOó.
Jan Tempeler verkoopt voor Schepenen van Helmond aan Herbert
Berthoutszoon van Wetten e^n zill lantSy gelegen te Helmond in
die Meyensiraet Hierover waren als schepenen Jan Starkens en Dieryck
Ziberts.
155a. 4 mx>. 1506.
Amoldus, zoon van Andreas Bemts, verleent voor Yewan Kuyst en
Rodolph Noppen, schepenen van 's Bosch, aan Jan, zoon van Woutger
van Merlaer, eene grondrente uit a een kamp, genaamd den ballinc
buenrey gelegen in de parochie van St. Oedenrode tusschen de erven
— 64 —
van Jordanus Vrients, Elisabeth Geerlix en Wouter die J^;ereenerzijds
en die van Juflfer Sophia weduwe van Anthonius Spierinck en hunne
kinderen anderzijds en zich uitstrekkende van af het erf van Stephanus
Goetscalx tot aan het gemeene broek ; b twee kamers en hare erven,
gelegen te *s Bosch in een straatje nabij de Colperstraat tusschen het
erf van Goeswyn Janszoon van Doeme eenerzijds en dat van Dirck
G^ritszoon» verwer, anderzijds en zich van achteren uitstrekkende tot
aan het erf van Catharina, dochter van Wouter *sBien en Goyart
Martens, gewandsnijder.
Hieronder staat:
D* Eerw. Heeren ende broederen Peeter van Beeru^ /^^> Mathijs
van Hees^ licentiatt in de H. Godtheyt^ Jan van Herssel senior ende
Willem Somers^ procurator des Convents van Predickheeren binnen
deser stadt van 's Hertogenbossche^ in name ende van wegen dessel/s
convents^ verklaren, dat Willem Willemszoon van Esch, gezworen bode
der voorzegde stad, als eigenaar van eene der voorschreven kamers,
aan hen voormelde grondrente heeft afgelost 6 Aug. 1618. (Onder
de onderteekenaars komt genoemde Willem Somers niet voor, doch
wel frater Johannes Teysterbant supprior en frater Godefridus Booms
ab Oosserwijck.
156. VJ Nw. i506.
Willem, zoon van Henrick van Griensvenne, als man van Mar-
garetha, dochter van Hubert Ëliaszoon, verkoopt voor Schepenen
van 's Bosch aan domicella Katherina weduwe van Henrick Ghys-
selen een perceel weiland, gelegen te Boxtel ter plaatse genaamd
de Tongerensche beemden. Hierover waren als schepenen Lambert
die Wolf en Rodolph Noppen.
167. 8 Juli iSm.
Maximiliaan, Roomsch Koning, Aartshertog van Oostenrijk, Hertog
van Brabant, staat aan meester Jan van der Stegen en Margriet,
zijne huisvrouw, toe om bij uitersten wil over al hunne goederen
te beschikken.
158a. i9 Ocioher id07.
De Kanselier van Brabant gelast de Regeering van 's Hertogen-
bosch te dienen van dupliek in hare procedure met den Graaf van
Megen. Hierbij het antwoord daarop van de Regenten van gezegde
stad aan voorbedoelden Kanselier.
^ 66 —
159. ii Januari iöQS.
Goessen, zoon van wijlen Peter Prykers, machtigt voor Schepenen
van 's Bosch Claessen, zoon van Goessen Gorten, zijnen zwager, om
te verkoopen de helft in een huis met erf, staande in de Peperstraat
aldaar en nu bewoond door mr. Frans Toelinck. Hierover waren
als schepenen Joirden van Boert en Willem van Achel. (Zie over dit
huis mijne Voorname Bossche huizen II p. 464).
IdO. iO Maart iSQ8.
Vermits eerst Henricus van Stiphout Henrickszn de helft in een
huis, staande te 's Bosch in de Hinthamerstraat naast het straatje,
gaande van die straat naar het klooster de Porta Coeli, verkregen
had van Gerard Moll van Driel en daarna genoemde Henricus van
Stiphout die helft verkocht had aan zijnen broeder Nycolaus, zijnde
voorschreven helft thans een geheel huis met een daarachter gelegen
achterhuis en staande het nu tusschen voorschreven straatje eenerzijds
en het overige van dat huis, toebehoorende eertijds aan Henrick
die Lange genaamd in den Anckcr en zijne vrouw Geertruid, ver-
volgens aan Coenrard die Cuyper, zoon van Dirck Stevenszoon,
anderzijds. En vermits vervolgens Petrus van Milheze en Marcelis
van den Hoevel, als executeurs-testamentair van genoemde Geertruid,
voorschreven huis met achterhuis, den Ancker genaamd, verkocht
hebben aan Petrus Bardeyn van Os, zoo heeft voor Schepenen van
's Bosch Heer Lambertus, priester, zoon van genoemden Petrus Bardeyn
van Os, een derde in datzelfde huis met achterhuis verkocht aan
zijnen broeder Heer Johannes, priester. Hierover waren als schepenen
Gerardus Kuyst en Philippus Sanders. (Zie oorkonde no 152).
161. S Juni 1508.
Notarieele verklaring van Johannes Bacx van Herenthals, notaris
te *s Bosch, dat ten huize van Jan de Cock in SA Jacob^ zijnde eene
openbare herberg aan de Markt 1) te 's Bosch, Ghijsbert de Cock
Janszoon en Jan de Wit Janszoon, timmerman, bij gerechtelijke
uitwinning eigenaars zijn geworden van de navolgende onroerende
goederen van hunnen schuldenaar Wouter de Brouwer Janszoon : een
huis met erf, vier kamers en tuin; een stuk erf met recht van uitweg
en eene rosmolenplaats, alles gelegen op het Ortheneind te *s Bosch.
1) Is thans de Pensmarkt.
— 66 -
162. 28 Januari 1509.
Vermits Paulus, zoon van Adrianus van den Akeren, verleend had
aan Heer Johannes, priester, zoon van Dirck van den Zande, eene
erfrente van vier Rijnsche guldens uit huis, erf en landerijen, staande
en gelegen in de parochie van Esch, ter plaatse genaamd Breedeacker,
tusschen het water aldaar stroomende, de Aa genaamd, eenerzijds en
tusschen den gemeentegrond van Esch anderzijds, alsmede uit eenige
landerijen, — zoo heeft voor Schepenen van 's Bosch genoemde
rentheffer verklaard, dat voornoemde eigenaar de rente steeds zal
kunnen aflossen met twee en zeventig dezelfde guldens. Hierover
waren als schepenen Godefridus Symons en Gerard van der Bruggen.
163. SO Januari iSOO.
Gerard, zoon van Henrick Dirickszoon en Mechteld, de dochter van
Johannes van Grotell en Hadewig, de dochter van Johannes van den
Kelder en Oda, de dochter van Dirck die Lu ; Lucas Barniers als
man van Johanna, dochter van Johannes van Grotell en Hadewig
voornoemd en Yda, dochter alsvoren, verkoopen voor Schepenen
van 's Bosch hun aandeel in een huis met plaats en achterhuis,
staande aldaar aan den Papenhuls tusschen het erf van Rodolph
die Bever eenerzijds en het erf van heer Peter die Ruyter, kanunnik
der Collegiale kerk van St. Jan Ev. te 's Bosch, anderzijds, zich
uitstrekkende van de straat tot aan het water, welk aandeel zij
hadden geërfd van Andries die Lu, zoon van Dirck voornoemd, —
aan Gerlach die Rover. Hierover waren als schepenen Arnold Monicx
en Lambertus Bogart. (Zie over dit huis mijne Voorname Bossche
huizen II p. 504).
164a. ^ Februari 1509.
De Schepenen van Bakel en van Aarle komen als vertegenwoor-
digers van die dorpen overeen, dat al degenen, die recht beweren
te hebben op de gemeene gronden van Bakel en Aarle, jaarlijks
zullen hebben te verschijnen op de gtmttfu waarheid^ die gehouden
zal worden te Bakel ter plaatse, genaamd de Wolfsput, nadat zij
daartoe zullen zijn ontboden door de zes goede mannen, welke
gekozen zijn door hen, aan wie gezegde gemeente is verleend en dat
zij, die daarop niet verschijnen of bevonden zullen worden op het
recht op meergezegde gemeente inbreuk te hebben gemaakt, eene
boete zullen verbeuren, in te vorderen door den Heer. van Bakel.
— 67 —
165. 13 Maart 1509.
Geerlick die Rover verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan
Mr. Claes Kuyst ten behoeve van den Deken en het Kapittel van
St Jan Evangelist aldaar een erf of tuin, gelegen in gezegde stad,
ter plaatse genaamd de Papenhuls, tusschen het erf van Peter de
Ruyter, kanunnik te 's, Bosch, eenerzijds en de poort met gang van
den verkooper anderzijds. (Het gold den verkoop van het erf, waarop
later de zoogenaamde Heerenkelder gebouwd is). Hierover waren als
schepenen Amt Monicx en Gerrit van der Bruggen. (Zie nog mijne
Voorname Bossche huizen II p. 509).
166. n Juni i509.
Henricus van Esch, priester, als commissaris en stadhouder der
leenen van den Eerwaardigen Vader den Abt en het Convent van
Echtemaken, getuigt, dat voor hem in zijne voorschreven qualiteit
van stadhouder en voor Dirck van Doime, mr. Amt van der Ameyden,
Dirck van Oss en Jaspar van Esch, als mannen van leen van
genoemden Abt en Convent: de eerbare Marten Janszoon van
Birghelen verklaard heeft, dat hij een vierde in den tiend van Vlierden,
dat hij in leen heeft van meergenoemden Abt en Convent, verkocht
heeft en het hem, stadhouder voornoemd, daarom opdraagt ten
behoeve van mr. Claes Coelenzoon en Gerrit diens broeder, alsmede
dat hij, stadhouder, daarop deze beide laatsten met dat een vierde
beleend heeft
167. 29 Maart i5iO,
Hadewig, dochter van Nicolaas Meliszoon en Hadewig, dochter van
Johannes van Groetelt, doet voor Schepenen van 's Bosch afstand
van het recht, toekomende aan hare moeder en aan haar op een
huis met erf, plaats, achterhuis en andere gebouwen, staande aldaar
aan den Papenhuls tusschen het erf der erfgenamen van Roelof die
Bever eenerzijds en het erf van Heer Petrus die Ruyter, kanunnik der
Collegiale kerk van St Jan Ev. te 's Bosch, anderzijds en zich
uitstrekkende tot aan het water, zooals haar dat recht bij erfenis
was aangekomen van Andries die Lu, zoon van Dirck die Lu, —
ten behoeve van Geerlach die Roever. Hierover waren als schepenen
Roelof van den Broeck en Arnold Paeuweter. (Zie over dit huis mijne
Voorname Bossche huizen II p. 604).
— 66 -
168. 5 Juli i5i0.
Martinus van Campen als man van Geertruid, dochter van Ywan
van Dommelen, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan }ohannes,
zoon van Johannes Franckenzn van Uden, de helft eener weide,
gelegen in de parochie van Oisterwijk ter plaatse genaamd Udenhout
en de helft eener weide, genaamd de Berkelsche beemd, gelegen ter
plaatse genaamd Nartbroeck. Hierover waren als schepenen Johannes
Kanapert Janszoon en Henricus van Uden.
169. ii Juni iSii.
Lysbeth weduwe van Peter Jan Tyelmanszoon, dochter van wijlen
Lambrecht Goyaertszoon, bekrachtigt voor Schepenen van Helvoirt
het testament, hetwelk zij met wijlen haren genoemden man den
29 September 1489 voor Schepenen van Oisterwijk gemaakt had,
waarna zij voor Schepen voornoemd al de goederen, die zij met
haren man bezat, hetzij die gelegen mochten zijn te Oisterwijk, Beek,
Tilburg, Haaren, Helvoirt of ergens anders, overdraagt aan Goyard
Wouter Stickerszoon, onder verplichting van dezen laatste om in
haar levensonderhoud haar leven lang te voorzien en na haren dood
voor haar een eerlycke uuytvaert te doen houden en alle hoire kercken
rechten te betalen. Hierover waren als schepenen Jan van der Hoeven
en Jan Peter Holttenzoon. (Hieraan het schepenzegel van Helvoirt).
170a. 7 Nwemher iSii.
Henrick Raymeker, Willem LamBrechtszoon, Henrick van den
Bogaert, Gerinck van Houthem, Jan Lybrechts, Jan Rycartszoon en
Gerit van der Hauthart, schepenen van Schijndel, verklaren, dat ten
hunnen overstaan Roelof Dirckszoon van Ghent verkocht heeft aan
mr. Jan van Berkel eenen kamp lands, de Knottenkamp genaamd,
gelegen in de parochie van Schijndel in de Dinthersche kampen en
eenen kamp lands, de Nieuwe kamp genaamd, gelegen ter plaatse
voorschreven aan de Landweer tusschen de gemeente van Schijndel
eenerzijds en de gemeente van Vechel anderzijds, welke kampen ge-
noemde van Ghent verkregen had tegen Heer Jan van Zochel, priester.
Hierbij nog:
a eene Schepenakte van Schijndel van 18 November 1541, waarbij
voor Ardt van Zochel en Peter Reynders, schepenen, Claes, Adriaen,
Hugo, Anna eQ Sofia, allen wettige kinderen van wijlen mr. Jan,
den bastaardzoon van wijlen Qaes van Berkel, en diens huisvrouw
Mariken ; en Jan, zoon van wijlen Jan van der Dussen als man van
Margriet, ook wettig kind van mr. Jan en Mariken voornoemd, met
consent van hunne genoemde dochter Mariken, wettige dochter van
Elias Dirckszoon van Hamellenborch, eenige goederen van wijlen
mr. Jan deelen ; Claes van Berkel en Jan van der Dussen kregen
daarbij voor hun deel Hendrik Timmermanshuis^ staande te 's Bosch
op het Hinthamereind aan de Pijnappelspoort tusschen de Dieze tot
aan de stadsmuren toe eenerzijds en Michiel Loeckemans anderzijds ;
alsmede eenen kamp genaamd de Zeven bunders, gelegen te Schijndel,
tusschen de gemeenten van Schijndel en Vechel en eenen kamp,
gelegen te Schijndel aan het Wybosch op de Locht bij het duin;
b eene Schepenakte van Schijndel van 17 Mei 1552, waarbij voor
Jan van Oetelaer en Jan Rutger Janssen, schepenen, Niclaes, zoon
van wijlen mr. Jan van fierkei, en Marten, zoon van wijlen Pauwei
Pauwelszoon van Boxtel als man van Margriet 1), dochter van
genoemden mr. Jan, verdeelen eenige kampen lands, gelegen onder
Schijndel.
171. 2i Maart 1512.
Adriaan, zoon van wijlen Jan Berckelmans als man van Margriet,
dochter van wijlen Goijart die Becker, doet voor Schepenen van
Oisterwijk ten behoeve van Goijard, zoon van wijlen Wouter
Stickers, afstand van de nalatenschap van wijlen Elisabeth weduwe
van wijlen Peter Jan Tielmans zoon en dochter van wijlen Lambert
Goijarts. Hierover waren als schepenen Jan Andries Lambrechtszoon
en Jacop Henrick Emeyszoon.
172. iS Augustus i5i%
Lauwerijs en Embrecht, zonen van wijlen Claes Tielmans en Jan,
zoon van wijlen Jan Tielmans, zoo voor zich en namens hunne
zuster Beatrijse, die buitenlands is en voor wie zij gezamenlijk in-
staan; Gerrit, zoon van wijlen Henrick Leuw en Huybrecht, zoon
van wijlen Jan van Gerwen als momboiren over Kathelijn, Johanna
en Elizabeth, onmondige kinderen van wijlen Jan Tielmans; Jan,
zoon van wijlen Goeyaert Roosen en wijlen Heylwigh, de dochter
van wijlen Jan Tielmans eerstgenoemd; Aert, zoon van wijlen
Lambrecht van Woensel, als man van Katheryne, dochter van wijlen
1) Hij was haar tweede man ; van haren eersten man van der Dassen had
sij twee kinderen.
- 70 —
Goeyaert en Heylwigh voornoemd; Heer Bartholomeus Jan Blanc-
kaertS20on, priester en Jan Roosen voornoemd als momboiren over de
onmondige kinderen van wijlen Embrecht, (zoon van wijlen Goeyaert
en Heylwigh meeigenoemd), en van diens huisvrouw Geertruye, dochter
van Jan Blanckaerts voornoemd; Alaert, zoon van wijlen Henrick
Alaerts en Jan Roosen voornoemd als momboiren over de onmondige
kinderen van wijlen Gerrit, zoon van wijlen Goeyarts en Heylwigh
dikwerf genoemd, allen als nakomelingen en erfgenamen van wijlen
Peter, den zoon van wijlen Jan Tielmans voornoemd, doen ten over-
staan van Schepenen van Oisterwijk (?), afstand van alle hunne
rechten op diens nalatenschap ten behoeve van Goyaerd, zoon van
wijlen Wouter Stickers. Hierover waren als schepenen Wouter Thomas
Wouterszoon en Aelbrecht Willemszoon. (Zie oorkonde nP 171).
173. 90 Auguêtut i5i9.
Ten overstaan van den notaris Joannes Bacx van Herenthals, cl^rUus^
verklaren Henricus van Uden en Wouter van der Rullen, kerk-
meesters der Collegiale en parochiale kerk van St Jan Ev. te 's Bosch,
ontvangen te hebben van Barbara Meyerijnne, afr^i7/a, en uitvoerster
van den uitersten wil van wijlen strenui vM et miiitis Andreas Knoef,
in de wandeling genaamd cUyn enderlijn^ nuncupati atque capiianei^
dum vixerat^ ctsareae majestatisy verschillende geldsommen, kleinodiën
en zilveren vaten om die te verdeelen onder eenige godshuizen en
armen. Hierna verklaarden den 5 Méi 1518, bij akte ten overstaan van
genoemden notaris opgemaakt, nobilis et strenuus Dominus Symon de
Phirty miles^ cansitiarius Caesareae majestatis, als gemachtigde van
zijne Keizerlijke Majesteit en van den honorabilis vir Gabriel Surgant,
als gemachtigde der zusters en erfgenamen van heer Andreas, ge-
naamd cleyn enderlijriy blijkens akten van volmacht hierna te ver»
melden, en Barbara als weduwe van dezen laatste te hebben terug
ontvangen van de Fabriekmeesters der gezegde kerk de som van
200 gouden rijnsguldens, welke som was overgebleven van hetgeen
dezen als voorzegd ontvangen hadden en van geene aanspraak meer
te zullen maken op hetgeen dezen meer hadden ontvangen; deze
verklaring werd gedaan door heer Symon in het logement de Roode
Poort in de Hinthamerstraat en door Barbara in een huis, staande
op (apud) de Markt naast het logement de Gulden Kop (hospitium
aurecapitum) te 's Bosch.
Volgen de volmachten :
a. die, waarbij de Roomsche Keizer den ridder en raad heer Symon
— 71 —
van Phyrt machtigt om in zijne handen te stellen alle goederen van
wijlen zijnen kapitein cleyn anderle^ zooals die door dezen nage*
laten zijn, en ze te verdeelen tusschen de naaste vrienden en magen
van dezen, weshalve hij een ieder gelast om die goederen aan
genoemden heer Symon uit te leveren.
b. die, waarbij Gabriel Surgant, gemachtigde van Ennely en Rosy
Konopfiin, zusters van wijlen heer cleyn enderiin^ substitueert den
edelen Jonker Symon van Phirt om de goederen van genoemden
cleyn enderlin op te vorderen en daarvoor kwijting te geven.
Hierbij nog eene akte van 14 Mei 1518, waarbij Lambert van
Burderick en Art Kemp verklaren ontvangen te hebben uit handen
van de Kerkmeesters van den Bosch de twee honderd gouden
guldens, die zij gehouden waren aan de erfgenamen van wijlen Heer
Andries Knoef, die men hiet cleen enderlinck^ terug te geven van
de penningen, welke Berber Meyerinne, zijne huisvrouw, aan ge*
noemde Kerkmeesters had ter hand gesteld om die te geven aan zeker
Godshuis tot zaligheid zijner ziel, hebbende voor gezegde tweehonderd
gulden Heer Simon van Feert en Berber voornoemd kwitantie
gegeven. (Zie over genoemden Knoef Taxandria VIII blz 246 en
vlgd en IX blz 180 en vlgd).
174. iS Apnl iöiS.
Testament van Henrick Glavimans Willemszn en zijne huisvrouw
Mary van Meyelsvoert Jansdr, verleden ten overstaan van Henrick
de Bye Henrickszoon, notaris te den Bosch. Zij legateeren daarbij
hun woonhuis, genaamd Ae/ Lavosr, staande aan de Markt aldaar,
op den hoek der Kolperstraat, onder bepaalde voorwaarden aan het
Groot Ziekengasthuis aldaar.
175. 9 Augustus i5i5.
Paschasius van Breijn Willemszoon als man van Ëngela, dochter van
Henrick van Merlaer, den zoon van Amoldus van Merlaer, verkoopt
voor Schepenen van 's Bosch aan Henrick, zoon van Roelof
Ambroeszoon, het aandeel zijner vrouw in: a eene grondrente, die
Zebertus, zoon van Nycolaus Coel, den zoon van 2^bertus die Dorre,
verleend had aan Ëlizabeth weduwe van Johannes, den zoon van
Nycolaus Coel Keelbreker en aan Mechteld, de dochter van Ëlizabeth
en Johannes voornoemd, van uit eene hofstede, gelegen te Eerlykem
(Berlicum) ter plaatse genaamd Beeckvelt tusschen het erf van het
— 72 —
Klooster van Berae eenerzijds en dat van Gerard, den zoon van Gerard
die Tijmmerman anderzijds, alsmede uit een stuk bouwland en eenen
kamp broekgrond terzelfder plaatse gelegen tusschen het erf van
Amold Tengnagel en Jacob Vranckenzoen eenerzijds en dat van
gezegd klooster en genoemden Amold Tengnagel anderzijds, hebbende
genoemde Henrick van Merlaer voorschreven grondrente gekocht
van Henrick van Arkel als man van Mechteld, de dochter van Johannes,
den zoon van Nycolaus Coel Keelbrekers; b eene grondrente, die
Johannes, zoon van Wautger Martenszoon, verleend had aan Gerard, den
zoon van Johannes Sporken, uit eene hofstede, gelegen in de parochie
van Berlykem ter plaatse genaamd op die Loeffoirt tusschen de ge-
meene straat eenerzijds en het erf van Judocus Peterssoen en anderen
anderzijds, alsmede uit den Kepkensakker, gelegen alsvoren tusschen
het erf van Gerard Lanensoen eenerzijds en dat van Gibo Bolle en
anderen anderzijds, zoomede uit een stuk land, gelegen in de parochie
van Roesmalen (Rosmalen) ter plaatse genaamd Kolcmanscamp
tusschen het erf van Nycolaus Aelbrecht Cleijssoenszoen eenerzijds
en dat van Gerard Dircxsoen anderzijds, hebbende meergenoemde
Henrick van Merlaer deze grondrente gekocht van Rutger, den zoon
van Jacob Keelbreker, als man van Heijlwig, de dochter van Gerard,
den zoon van Johannes Sporken. Hierover waren als schepenen
Matheus Kuijst en Johannes van Gunsterslair.
Hieraan zijn verbonden:
a eene akte van
22 April 1532.
waarbij Godefridus Symionis en Everardus van den Water, schepenen
van 's Bosch, vidimus geven van : V^ een schepenbrief van die stad
van 15 Januari 1436, waarbij voor hare schepenen, Bertoldus die
Luu en Nycolaus van Berze, — Elisabeth weduwe van Johannes,
den zoon van Nycolaus Coel Keelbreker en Mechteld, de dochter
van genoemde Elisabeth en Johannes tegen het beding van eerst-
bedoelde grondrente aan 2^bertus, zoon van Nycolaus Coel, den
zoon van Zebertus die Dorre, verkoopen eene hofstede, gelegen in
de parochie van Berlikem ter plaatse genaamd Beecvelt tusschen
het erf van het klooster van Beme eenerzijds en dat van Gerard,
zoon van Gerard die tijmmerman, anderzijds en zich uitstrekkende
van af het erf van Petrus Lemmens tot aan de gemeene straat,
alsmede een stuk bouwland en eenen kamp broekgrond, gelegen
terzelfder plaatse tusschen het erf van Arnold Tengnaegell en Jacob
— 73 —
Vranckenszoon eenerzijds en het erf van het klooster van Berne en
dat van Arnold Tengnaegell anderzijds, zich uitstrekkende vanaf de
rivier die Aa tot aan het erf van genoemden Arnold Tengnaegell ;
29 een schepenbrief van gezegde stad van 16 Juli 1459, waarbij voor
hare schepenen Nycolaus Spierinc en Wolterus van Vucht, Henricus
van Arkell als man van Mechteld, de dochter van Johannes, den
zoon van Nycolaus Coel Keelbreker, voorschreven grondrente verkoopt
aan Henrick van Meerlaer, den zoon van Amoldus Henrickszoon
van Meerlaer.
i. eene akte van
20 Maart iM6.
waarbij voor schepenen van 's Bosch, Franciscus Toelinc en Nycolaus
van Buchoeven, — Amoldus, zoon van Henrick van Meerlaer,
krachtens volmacht, bij schepenbrief der stad Bergen in Henegouwen
verleend aan hem en m' Henrick die Bye door Pascasius genaamd
Pasquier de Braine als man van Engela en door Johannes Gondelier als
man van Aleid, dochters van genoemden Henrick van Meerlaer, zoo-
mede door Johannes Wautquier als man van Johanna en door Elisabeth,
Henrick en Aleid, kinderen van Henrick van Meerlaer, den zoon van
genoeihden Henrick van Meerlaer, het recht van dezen op de in de
akte van 9 Augustus 1515 vermelde grondrenten verkoopt aan
m' Henrick die Bye en Henrick Roelofssoen, genaamd glaesmakcr,
c. eene akte van
25 Octoher i552.
waarbij voor schepenen van 's Bosch Jan van der Stegen en Frans
Boogaerty — * overmits van de eerste der beide laatstbedoelde
grondrenten Jutken, dochter van Roelof, den zoon van wijlen
Henrick, den zoon van wijlen Roelof Broeszn, genaamd ge^aesmaktr,
voor zich en voor Jan, haren broeder, den zoon van wijlen Roelof
voornoemd, den zoon van wijlen Henrick, den zoon van wijlen
Roelof Broeszn, genaamd geloismaker^ aan Janne, den zoon van wijlen
Peter Jacopszn, als man van Ëngelkene, dochter van wijlen Henrick,
den zoon van wijlen Roelof Broeszn, genaamd gelaesmaker^ een vierde
gedeelte had verkocht, — laatstgenoemde Janne als man van voor.
noemde Ëngelkene de helft van die grondrente wederom verkocht
aan Wouter, den zoon van wijlen Fajmbert Toelinck.
d. eene akte van
S November 1614,
waarbij voor schepenen van 's Bosch, Herman van Huemen en
— 74 —
Gherardt van den Berghe, — Roeloff Noppen Henricxzn, burger van
die stad, als bij schepenbrieven der stad Amsterdam gemachtigd
door de voogden over de kinderen van den juwelier Hans Thijssen
en Katalijn Boel, de dochter van Augustijn Boel en Aelbertken,
de dochter van Wouter, den zoon van Eijmbert Henrickzn Toelinck,
laatstbedoelde helft der grondrente verkoopt aan Jan, den zoon van
wijlen Peter Henxickszn Wonders van Roosmalen, bierbrouwer.
176. 129 April i5i7.
Amold, Willem, Hillegond en Elisabeth, kinderen van Henrick
van Volken en Willelma, verkoopen voor Schepenen van 's Bosch
aan Jacob Donck Henrickszoon een paar perceelen land, gelegen te
Rosmalen, ter plaatse genaamd Heze, waarvan het eerste o.a. grensde
aan het erf van Johan van Vladeracken, heer van Geffen en Nuland
en van welke perceelen hunne genoemde moeder den tocht had,
waarvan zij echter ten hunnen behoeve had afstand gedaan. Hier»
over waren als schepenen Maarten van Campen en Frans Toelinck.
177. iO October i5i7.
Schepenen en Raden der stad 's Hertogenbosch verklaren: a. dat
op voorschreven datum Jan van Balen als procureur der Susieren
V2n Orthen van Sinte Andries huys bijnnen deser stad f gelegen hun
getoond heeft een brief, waarbij Karel Hertog van Bourgondie,
Lotharingen, Brabant, enz. verklaart dat hem de la part de nous
bien aimez, les seurs de la maison Saint Andrien de Orthen en
nostre ville de Bois Ie Duc nous ait esté exposé et remonstré
comment en la dite maison de Saint Andrien a eté dancienneté et
encores est i present une notable congregation de femmes y vivans
en commun et conensemble et gaignans leur vie honnestement è
filer et faire linges et jè soit ce que les dites femmes ou seurs ne
soient dans une religion ou profession ains ajant franc arbitre de
pouvoir yssir et partir de la dicte maison de Saint Andrien quant
bon leur semble et comme personnes layes eulx mettre en estat de
mariage ou autrement on leur plaisir et que d'autre part les dites
seurs estans et demourans en icelle maison soient neantmoins subjectes
k notre jurisdiction contribuans en nos aydes et subventions et
generalment en tous leurs faiz et condicion telle que autres personnes
layes bourgois manans et habitants en nostre ville de Bois Ie Duc
mesmement en fait de succession, tellement quelles sont capables et
— 76 —
habiles a succeder en leur parens et amys aussi que Ion leur peut
et doit succeder avec ce aussi de povoir faire acquestes et venditions
de biens, telz que bon leur semble, neantmoins elles font doubte
que au temps advenir aucuns ne voulsissent quant a ce soubz couleur
de leur dicte congregation tenir et reputer de la condicion des per-
sonnes ecclesiastiques ayant fait profession en cloistres ou religion
et lesquelles par certaine ordonnance faicte par feu nostre tres
chier Sr. et père, que Dieu absoille, en Tan soixante troix, ne peuvent
faire aucuns acquestes que ce ne soit de nostre consentement, ne
peuvent aussi succeder k leurs parens et amys, ce que seroit un tres
grant grieff, interest et dommage des dites seurs non estans com*
prises en la dite ordonnance. Ainsi que sont personnes prives layes
et de la condicion dessus declairée si comme elles dient, en nous
supplians pour ce tres humblement que pour Ie seuite pour temps
advenir nostre plaisir soit sur ce faire aucune declaracion et dicelle
leur faire expedier nos lettre patentes a ce pertinentes. Savoir faisons
que nous ces choses considerées et après ce que les lettres patentes
contenans la dite ordonnance ou la copie d'icelles ont esté veues
et visitées en nostre grant conseil et sur tout en bon advis aux
seurs de Orthen inclinans k leur dite supplication et requeste avons
au cas dessus dit dedaré et declarons en leur octroyant et consentant
se mestier est par ces presentes que nonobstant leur dite congre-
gation elles comme personnes layées pourront succeder k leurs
parens et amys et k leurs biens, eens, rentes et autres heritaiges aussi
que leurs dits parens et amys pourroient semblement succeder a
icelles seurs d'Orthen et k leurs biens, eens, rentes et heritaiges,
pourroient avecq ce faire acquestes et vendicions tout ainsi et par
les forme et manieres que font, peuvent et doivent faire autres per-
sonnes layes manans et habitans en nostre dite ville de Bois Ie Duc
et en la mayerie dicelle etc. 27 April 1474.
d. dat meester Claes Kuyst, meester Peter van Oss en meester
Symon van den Coudenborch, secretarissen dezer stad, eenparig ver-
klaarden op hun eed ter manisse des leegen scauth^ dat die moeder
ende procuratrix met een ofte meer susteren desselve huys van
Sin te Andries bij consente huers proviseurs vestinge doen ende erf ven
voir scepenen deser stadt ende insgelijcx hen weder aen geguedt
ende gevest wordt ende hebben van gelycken verscheyden extracten
als secretarissen geprotocoUeert ende voir scepenen gepasseert zijn
geweest. Item meester Peter van Oss voirgen. tuyghde noch hem
— 76 —
kennelyck te zijn, dat zuster Mechtelt van Helmont, oick bijnnen
dese huyse woenende, in de gueden by hueren alders achtergelaten
tegen Goyartden, hueren brueder, gedeylt heeft tot gelycker portien.
Item Cemen Henricxszn, cremer, tuyghde by synen eede ter manisse
des leegen scouth voirgen. hem kennelijck te zijn, dat Connegondt
Voss, wesende suster totten susteren van Orthen voirs. met hueren
medeerfgenamen heeft gedeylt die gueden van hueren vader ende
moeder gebleven. Enz. Item Heer Dirck van Loemel, priester, tuyghde
in priesterlycke formen, sijn hant op sijn borst leggende, dat Lysbeth
Nyss ende Margriet Nyss, woenende ten susteren van Orthen, van
den gueden, van hueren vader ende olden vader aengecomen, hunne
portie tegen hunne bruederen ende susteren gehadt hebben, dair se
mede tevreden waren, enz. Item Margriet Goyens, mater der voirs.
susteren van Orthen, tuyghde by hueren eede ter manisse des Richters
accorderende met Heeren Dircken voirgen. Item suster Sophia Janss,
woenende in den voirs. huyse tuyghde by hueren eede, dat zy bijnnen
een jair herwaerts suster wesende oft dairomtrent gedeylt heeft tegen
huere susteren enz. Item Cemen Henricxszn ende Claes Meliszn
voirgen. tuyghden noch by hueren eede hen kennelijck te zijn, dat
sekere susteren uuyten susterhuyse voirgen. zijn gegaen, aennemende
een huwelycken staet ofte anderssins in der werelt blyvende. Item
enz. Item Heer Marcus van Geele, priester, tuyghde in priesterlycke
formen, sijn hant op sijn borst leggende, hem kennelick te zyne,
dat nadien Heylwich, dochter wilner Willems Janszn van Balen int
suster huys van Orthen gegaen is geweest, die zwagers van huere
zusteren gecomen zijn ende hebben zuster Heylwigen ofte huere
oeverste geontenteert van huere kijndsgedeelte enz. Item Dirck
Scoercop (?) ende Dirck van Creyelt, twee van de zesse gecommit-
teerde totten poliecen deser stadt, tuyghden eendrechtelick by huennen
eeden by manisse des Richters, dat zy houden die zusteren van
Orthen bijnnen dese stadt genoch voir weerlijck persoenen, mitsdien
zy gelden ende contribueren in deser stadt assysen, te wetene in
maelgelt settinge gelijck andere borgers deser stadt ende hueren
byerassijns tegens derselver stadt tanderen tyden met een sekere
somme van penningen affgecoft hebben.
178. 2 April i5i8.
Schepenen, Gezworenen, Raadslieden, dü men noempt ledige luiden^
Dekenen van de Ambachten, een deel der Goede Knapen en geheel
de gemeene stad 's Bosch verleenen eene erfrente aan Frans Vuchts
— 77 —
Peterszoon, goudsmid. Hieraan een zegel, bestaande uit een grooten
boom tusschen twee kleine.
179. 6 Mei 1519.
Schepenen, Gezworenen, Kerkmeesters, H, Geestmeesters en de
gemeene naburen en ingezetenen van £sch verkoopen uit kracht van
het octrooi, hun door den Koning van Spanje als hertog van Brabant
verleend, aan M' Marten de Greve, secretaris der stad 's Bosch, een
stuk heide, behoorende tot den gemeenen grond van £sch en
gelegen in de parochie van Vucht St. Peter aan het eind der
gemeene akkers, genaamd de Hoeven.
180a. S2 Mei 1519.
Broeder Johan van Zwolle, biechtvader der Zusters van het
Klooster achter de Tolbrug te 's Bosch, bekent ontvangen te hebben
van de stad Leiden „bij hande des thesoriers derselver stede" de
som van drie pond Vlaamsch,
181. 81 Sept. 1519
Broeder Wilhelmus de Rino (van Rijn), prior en magister-generalis
der orde van het H. Kruis en behoorende tot het Klooster dier
orde te Hoei, maakt Willem van Oss en diens vrouw Katherina
deelachtig aan al de goede werken, welke door gezegde Orde zullen
verricht worden. Gegeven in het huis dezer Orde te 's Bosch.
182. 4 Sept. 152...
Vermits Stephanus, zoon van Henrick van Keysersweerten weduwnaar
van Maria, dochter van Coenrard , ten behoeve zijner kinderen
Coenrard, Adam en Heilwig had afstand gedaan van den tocht
op V4eener weide, gelegen te Helvoirt ter plaatse genaamd Int
Byesbroic naast het erf van Adriana weduwe van Heer Johannes
Bacx ; item op Vé van eenen akker, genaamd de Kalverkamp, gelegen
in de parochie van Vucht St. Peter uifra de Dommel ; item op Vi
van eenen akker, gelegen in de parochie van Vucht St. Lambert
ter plaatse genaamd Cromvoirt; item op V4 in twee huizen met erven
en kamer, naast elkaar staande te 's Bosch in de Postelstraat naast het
erf van Gerard van Dueren, zoo hebben zijne voornoemde kinderen
aan M' Henrick Pelgrom Dirckszoon, als uitvoerder van den uiter-
sten wil van voor Schepenen van 's Bosch enz. (de akte is verder
- 78 -
grootendeels vergaan). Hierover waren als schepenen Johannes van
Vladeracken en Herman van Deventer.
183. 4 Juni 1590.
Willem van £rp, zoon van heer Willem van Erp, ridder, verkoopt
voor Schepenen van 's Bosch aan G«rardus Michielszn ten behoeve
van heer en meester Willem van Enckenvoirt een perceel grond,
genaamd de Laeracker, gelegen in de parochie van Vechel tusschen
het erf van Heer Leo van der Horst, priester, eenerzijds en dat der
erven van Johannes Dircx anderzijds en zich uitstrekkende van af het
water de Laeck tot aan het erf van Amoldus Bitssen. Hierover waren
als schepenen Gerardus van Berckel en Henrick Pelgrom Dirckszoon.
184. i2 Juni iSiO.
Vermits Walterus Oems Janszoon een huis met erf, staande aan
de Markt te 's Bosch, tusschen dat van Dirck de Roover, ridder,
eenerzijds en dat, waarin Gijsbert van Vlochoven woonde, anderzijds
en door hem gekocht geweest van Marcelis van Crieckenbeck, tegen
eene grondrente had verkocht aan Lambert, den zoon van Willem
van den Laerschot, zoo heeft genoemde Walterus Oems voor
Schepenen van 's Bosch verklaard, dat Lambert van den Laerschot
die grondrente kan aflossen in ander geld dan te voren bedongen
was. Hierover waren als schepenen Gerardus van Berckel en Henrick
Pelgrom Dirckszoon.
Hierbij de navolgende Bossche Schepenakten :
a. 80 Januari 1628. Boudewijn, zoon van wijlen Henrick, (den
zoon van Wouter Boudewijns) en Johanna, de dochter van Jan Ëelkens;
Peter, zoon van wijlen Willem Somers, als man van Aalken en Herman,
zoon van wijlen Willem Somers als man van Johanna, dochters van
Henrick, (zoon van Wouter Boudewijns) en Johanna Eelkens voor-
noemd; en Wouter, zoon van Henrick en Johanna voornoemd,
verkoopen voor Schepenen van 's Bosch een voorhuis, middelhuis,
achterhuis en een ander huis, staande aldaar aan de Markt, eertijds
tusschen het huis van Henrick Robben eenerzijds en het huis of
erf van Jonker Goeswyn van Brecht en meer anderen anderzijds en
zich achterwaarts uitstrekkende van de Markt over de Dieze tot aan
de openbare straat, welk goed Joost de Bye, zoon van Herman, als
man van Elisabeth, de dochter van Mathijs Stooters Lambertszoon en
weduwe van Jan Kemp Henrickszoon, krachtens het testament van
— 7Ö —
dezen laatste en met consent van Nyclaes Kemp Henrickszoon, Lambert
Stooters Mathijszoon en Lambert van den Heesacker, als executeurs
van dat testament, den 15 Februari 1565 had verkocht aan voor-
noemden Wouter, den zoon van Boudewijn Henrickszoon, van wien
het bij boedelscheiding kwam aan zijnen genoemden zoon Henrick,
en welk goed nu is een voorhuis aan de Markt, genaamd ^^ jPa/<^tfj/,
met zijne kelders, plaats, zomerkeuken, middelhuis, andere plaats,
tuin en achterhuis of brouwhuis boven het water, staande tusschen
de huizen en erven, behoord hebbende tot de huizing, genaamd de
Moriaan^ eertijds toebehoord hebbende aan Jonker Goeswijn van
Brecht.en meer anderen, eenerzijds en het huis, genaam de Drie
Koningen^ toebehoorende aan de kinderen Comelis van Horenbeeck,
anderzijds en zich achterwaarts uitstrekkende van de Markt over
het water tot aan de Tolbrugstraat, — aan Peter, zoon van Adriaan
Wynants van Dinther.
b. 11 December 1624. Maria, dochter van wijlen Adriaan van
Empel en weduwe van Peter Adriaanszoon van Dinther verkoopt
het huis de Papegaai aan Dierick Tolinck Aertszoon.
c. 9 April 1675. Adriaan van Schyndel, wijnkooper te 's Bosch,
verbindt zich om aan Marcellus van der Sluyse, medicinae doctor,
als actie en transport hebbende van al de geprocedeerde kooppen-
ningen van het huis de Papegaai^ eene grondrente 'Uit dat huis te
betalen.
185. 28 Juli i5S0.
Schepenen, Gezworenen, Raadslieden, die men noemt ledige luyden^
Dekenen van de Ambachten, een deel der goede knapen en alle de
gemeenen van de stad 's Bosch, verklaren, dat zij van wege die stad
hebben verleend eene rente aan Mr. Jan die Wolff, priester en
Hadewigh, zijne zuster, kinderen van wijlen Jandie WolffClaaszoon.
Op den rug dezer akte staat : fiat vidimus de ista littera pro Johanne,
fïlio Jacobi van de Venne et reddatur littera Johannae, relictae
quondam Nycolai Kuysten. Testes Engelant et Stegen ; datum ultima
Februarii 1598.
186. 6 Apnl i52i.
De gemeente 's Bosch verleent eene erfrenle aan Joris den zoon
van wijlen Jan Sampsons.
Hierbij eene akte, den 5 Mei 1578 verieden voor Schepenen van
— 80 —
's Bosch Jeronimus Wynants en Jacob van der Cammen, waarbij
Jonker Hugo van Berckel, schout van het Kwartier van Peelland,
als man van Angela van Boshuysen, dochter van Jonker Willem van
Boshuysen en wijlen Anna, de dochter van voornoemden Joris Samp-
sonsy voorschreven geldrente verkoopt aan Jonker Jan, den zoon
van wijlen Jonker Everard van Amerzoyen.
Alsmede eene akte, den 27 November 1591 verleden voor Schepenen
van 's Bosch Marten Moins en Herman Pelgrom, waarbij Willem van
den Oetelaer, stadhouder van gezegd kwartier van Peelland, als
gemachtigde van voornoemden Jonker Jan van Amerzoyen voor-
schreven geldrente verkoopt aan Amd van Breugel, raad van 's Bosch,
den zoon van mr. Jan.
187. f2 Dee. i58i.
Schepenen, gezworenen, raadslieden, di^ men noempt ledige lude^
dekenen van de ambachten, een deel der goede knapen en geheel
de gemeene stad 's Bosch, verleenen eene erfrente aan Hadewigh,
dochter van wijlen Jan die Wolflf Claeszoon.
188. 90 Sepf. i599.
Breed gemotiveerd vonnis, gewezen door Lambrecht Bogart, Geerlaeck
die Roever, Dirck die Borchgreve Dirckszoon, Jan van den Wyngart,
Jan van Raveschot en Henrick van Deventer, schepenen van 's Bosch^
in zake de procedure, voor den Laag Schout van gezegde stad en
hen. Schepenen, hangende tusschen Dirck Geritszoon die Becker,
eischer, en Boudewyn Loniszoon, gedaagde, wegens het te diep graven
en maken van een privaat bij 's eischers huis, staande te 's Bosch
in de Kolperstraat ten einde der Ververstraat. (Hierin worden woor-
delijk aangehaald de titels van bedoeld huis en de verklaringen der
door de Schepenen in deze zaak gehoorde getuigen ; op den rug van
het vonnis staat : betreft het huis tegenover de Ververstraat naast
den biijndei spiegel).
189a. SS Januari i523.
Uitspraak van Schepenen van 's Bosch ten gunste van het Klooster
der Bogarden aldaar nopens de verplichting van de Kerkmeesters
der St. Janskerk aldaar om aan dat klooster te betalen de grondrente,
die Aert Monicx Ghijsbrechtszoon, burger van *s Bosch, bij zijn
— 81 —
testament van 1464 aan dat klooster onder verplichting van het lezen
van zielmissen had vermaakt.
190. 22 Januari 1523,
Verklaring van Jan Wouterszoon en Claes Saessenszoon, schepenen
van Wottdrichem, dat ten hunnen overstaan Jan van Ryswyck
Gerytszoon van Jacop van Hal honderd Rijnsche guldens heeft opge-
nomen onder verband zijner goederen» in het land van Altena gelegen.
19i. i7 Juni i523.
De Regeering der stad 's Bosch verkoopt eene lijfrente aan
Ghysbrecht de Cock, oud omtrent 4 jaren, zoon van Jan en Barbara,
de dochter van wijlen Leonard van Kelmis.
192. 8 AuguatUÊ i5tS.
Heer Henric van den Corput, priester en kanunnik te Breda,
bijgestaan door Comelis Jan Gijsbrechtszoon, zijnen voogd, verleent
voor Schepenen van Breda aan Magdalena Willem Rutgers dochter
weduwe van Jan Gheldolfs Hoghen zoon en aan Mechteld Willem
Rutgers dochter weduwe van Jan Beerten, hare zuster, eene grond-
rente uit een huis met erf en tuin, door hem van Magdalena en
Mechteld voornoemd verkregen en staande aan de Katerstraat te
Breda, tusschen een ander huis van hem, Henric van den Corput,
Westwaarts, en het huis van de erfgenamen van Heer Peter Stevens,
priester en kapelaan te Breda, Oostwaarts, behoudens den tocht van
voorschreven grondrente ten behoeve van Adriaan Buys, natuurlijken
zoon van wijlen Comelis Buys en wel ter vervanging van den tocht,
dien deze op voormeld huis had. Tot zekerheid dezer grondrente
verbindt hij zijne andere huizen, staande in de Katerstraat naast
het voorschreven huis Oostwaarts en het huis van Jorijs van
Froenhuyzen. Hierover waren als schepenenen Jan van Nedervenne
en Anthonis van den Brandt
193a. 28 Augustus i523.
Schepenen van Hilvarenbeek geven vidimus van eenen brief van
6 December 1894, waarbij Jan Jan Leemanszn de hoeve ten Clapstaart
onder Esbeek in erfpacht gaf aan Henrick van der Spaendonck tegen
eene canon van 12 mudden 's jaars. Hierbij nog eenige akten van
1670 en volgende jaren, betreffende de vraag welke personen die
erfpacht te betalen hadden.
6
— 82 -
104. i Na9. 1594.
De Regeering der stad Antwerpen verleent eene erfrente aan
Daniel van der Cammen.
195. 4 Dee. i525.
Prelaten, Edelen en Steden van het land van Brabant, represen-
teerende de drie Staten van dat land, verkoopen eene erfrente aan
den Eerwerdtghen Canvenie van Sinte Barbaren Huyse geheiiin
Cathuseren te Keulen.
196. i9 September 1590.
Cornelis, zoon van wijlen Larobrecht Maes, ab man van Margriet,
dochter van wijlen Willem die Necker, verkoopt voor Schepenen
van Oisterwijk aan Jan, zoon van wijlen Jan Langerbeens en Jan,
zoon van wijlen Aert die Meyer, als kapelmeesters der St. Willebrords
kapel te Berkel, ten behoeve van die kapel, een stukje land, Uf
een buchtken liggende^ gelegen nabij gezegde kapel. Hierover waren
als schepenen Wouter Thomas Wouterszn en Wouter Jacob Stynenzoon.
1966Ma. 7 April 1597.
Wouter, zoon van Erenbert Loyenszn; Paulus, zoon van Henrick
's Grevenzoon ; Johannes, zoon van Amoldus Bolants ; Willem, zoon
van Johannes van Gyersbergen; Johannes van Nertingen Jacobszoon
en Petrus, zoon van Godefridus van Helmont, verleenen voor Schepenen
van 's Boscli aan Jacobus Ckielbomer, zoon van Johannes Coelbomer,
eene grondrente uit de navolgende perceelen: a een perceel van
genoemden Wouter, gelegen in de parochie van Vucht St Peter ter
plaatse genaamd op ie jr^tr^/r/tusschen de gemeene straat eenerzijds
en het erf van Mr, Willem, den broeder van voornoemden Wouter
anderzijds en zich uitstrekkende vanaf het erf van Erenbert, zoon van
Hendrick van den Stappen, tot het overige erf van meergenoemden
Wouter, een weg tusschen beiden liggende ; b een huis met erf van
genoemden Paulus, gelegen in de parochie van Vucht St Peter nabij
de kerk van St. Peter tusschen het kerkhof van die kerk eenerzijds
en zich uitstrekkende vanaf de Vicarie dier kerk tot de gemeene straat;
c een huis met erf van genoemden Johannes Bolants, gelegen in de
parochie van Vucht St. Lambert bij de kerk van St. Lambert tusschen
het erf van het Personaat dier kerk eenerzijds en de gemeene straat
anderzijds ; d een stuk grond van genoemden Willem, gelegen in de
- 88 -
parochie van Vucht St. Peter ter plaatse genaamde op ie scorfvoitt
tusschen het erf van Arnd Heymeenerzijdsen dat van de Karthuizers
te Vucht anderzijds en zich uitstrekkende van af het erf van
genoemden Arnd Heym tot aan het erf van Lodewijk Ërenbertszoon;
e een huis met erf en weiland van genoemden Johannes van Nertingen,
gelegen in de parochie van Vucht St. Lambert ter plaatse genaamd
Cauwenberch tusschen de rivier de Dieze eenerzijds en de gemeene
straat anderzijds en zich uitstrekkende tot aan het erf van genoemden
Petrus van Helmont ; ƒ twee huizen met erven van meergenoemden
Petrus van Helmont, gelegen in de parochie van Vucht St Lambert
ter plaatse genaand op 7 water tusschen de rivier de Dieze eenerzijds
en eene steeg anderzijds. Hierover waren als schepenen Willem
Pijnappel eh Anthonius Belarts.
197. 4 3fel i557.
Everardus, zoon van Willem Wyntkens, verleent voor Schepenen
van 's Bosch aan Henrick Boyens ten behoeve van Margaretha weduwe
van Johannes van Gunterslair eene grondrente uit eene boerderij,
gelegen in de parochie van Ëmpel bij de kerk aldaar tusschen het
erf van Bela weduwe van Petrus Joesten eenerzijds en de gemeene
straat anderzijds, alsmede uit een stuk land, genaamd den Hoevel,
gelegen in voorschreven parochie tusschen de gemeene straat eenerzijds
en het erf der investitorum ecclesiae de Empel anderzijds, enz.
Hierover waren als schepenen Johannes van Brecht en Johannes
van der Stegen.
198. fO Deeemher i5f7.
Gherit Rutten en Thomas Lambertszoon, schepenen van Berlicum,
geven vidimus van eenen brief, voorzien van het abtszegel van Bern,
waarbij heer Art van Wyck, abt van Bern, op 28 Mei 1480 aan
Anthonis Gheritszoon in erfpacht uitgafeenigeperceelen land, gelegen
te Berlicum ter plaatse genaamd Beekveld.
199. 9 Januari 1598.
Petrus, zoon van Petrus Claeszn, als man van Yda, dochter van
Heer Johannes Bardeyn, priester, zoon van Petrus Bardeyn van Os;
Heer Lambertus Bardeyn, priester, zoon van genoemden Petrus Bardeyn
en Hermanus, zoon van Johannes die Leeuwe, verkoopen voor
Schepenen van 's Bosch aan Gerard, zoon van Wouter van der Hoeven,
een huis met erf en achterhuis, genaamd in den ancker^ toebehoord
- 84 -
hebbende, eerst aan Henrick die Lange, genaamd in dtn aticker
en zijne vrouw Geertruid, daarna aan genoemden Petrus Eardeyn,
en staande te *s Bosch aan de Hinthamerstraat tusschen een straatje,
loopende van die straat naar het Klooster de Porta Coeli, eenerzijds
en een ander huis en erf, ook eerst toebehoord hebbende aan
genoemde echtelieden die Lange en daarna toebehoorende aan
Coenrard die Cuyper, zoon van Dirck Stevenszn, anderzijds, en
achterwaarts zich uitstrekkende van af de Hinthamerstraat tot aan
het erf van Wautgerus, zoon van Gerard Meliszoen, genaamd in den
wildeman^ terwijl het voorschreven achterhuis achterwaarts zich
uitstrekt langs het huis en erf van genoemden Coenrard. Hebbende
genoemde Petrus Bardeyn van Os het verkochte huis met erf en
achterhuis tegen eene grondrente gekocht van Petrus van Milheze en
Marcelus van den Hoevel in hunne hoedanigheid van uitvoerders
van den uitersten wil van genoemde Geertniid en hebbende Heer
Johannes Bardeyn, zoon van meergenoemden Petrus, een derde deel
daarvan gekocht van zijnen broeder Meester Wilhelmus en een
ander derde deel van zijnen anderen broeder Heer Lambertus; en
hebbende daarna meergenoemde Heer Johannes Bardeyn bij zijn
testament het voorbedoelde huis met erf en achterhuis vermaakt
aan zijne bastaarden, n.1. zijnen zoon Raphael en zijne dochters
Anthonia en Yda, waarna van dit huis met erf en achterhuis Jordanus,
zoon van Nycolaus die Leeuwe, als man vfm genoemde Anthonia,
een derde deel heeft verkocht aan eerstgenoemden Heer Lambertus
Bardeyn en Hermanus die Leeuwe, zijnde ten slotte aan Petrus,
zoon van Petrus Claeszn als man van Yda, alsmede aan eerst-
genoemden Heer Lambertus Bardeyn en aan Hermanus die Leeuwe
het dikwerf bedoeld huis met erf en achterhuis tegelijk met een
kamp lands, in de parochie van Oss gelegen, bij boedelscheiding,
tusschen hen en genoemden Raphael opgemaakt, toebedeeld geworden.
De koopers verbinden zich te voldoen de uit het verkochte gaande
grondrenten, als eene aan den Hertog van Brabant, eene aan het
Leprozenhuis, genaamd ter Eyckendonck te Hintham en eene tot
het lezen van Missen in de St. Anthoniuskapel aldaar. Hierover
waren als schepenen Dirck die Borchgreve Dirckszoon en Willelmus
van Haestrecht Willemszoon. (Zie oorkonde N« 160.)
200. i Od. i528.
Henrick, zoon van Johannes Boyens, verkoopt voor Schepenen
van 's Bosch aan Johannes, zoon van Ywan van den Hoevel en
-« 86 —
Willem, zoon van Dirck Janszoon, : a een stuk land, afkomstig van
Jan van den Wouwer Janszoon, gelegen in de parochie Tilburg ter
plaatse genaamd de Broekzijde tusschen het erf der kinderen van
Wouter Michielszoon aan de eene zijde en den akker, genaamd den
Cleynen Vedijck, aan de andere zijde en zich uitstrekkende vanaf de
Tafel van den H. Geest te Tilburg tot aan het erf van genoemden
Wouter Michielszoon; b een stuk weiland, afkomstig van denzelfden
van den Wouwer, gelegen in de parochie Tilburg aan de Broekzijde
ter plaatse genaamd den Veedyck in de Lange beemden tusschen
het erf van den Persoon der kerk van Tilburg aan de eene zijde
en het erf van Aleid weduwe van Marcelis van Vessem en hare
kinderen aan de andere zijde en zich uitstrekkende vanaf het erf,
genaamd Heystendijck, tot aan gezegden akker, genaamd den Veedijck;
c een kamp lands, afkomstig van denzelfden van den Wouwer,
gelegen in de parochie Tilburg op Hoenvoirt tusschen het erf van
het Klooster Tongerloo aan de eene zijde en het erf der kinderen
van Willem van den Gheyn en meer anderen aan de andere zijde,
haddende genoemde verkooper voorschreven perceelen bekomen bij
gerechtelijke uitwinning. Hierover waren als schepenen Mathijs Stooters
Lambertszoon en Antonius Beelaerts.
201. iO Jan. i53i.
Everard van den Water en Jacop Colen, schepenen van 's Bosch,
getuigen, dat ten hunnen overstaan Jan van de Wiel, ^oesi onser
liever vrowen hruederscappen binnen der kercken Sint Jan Evangelist
in de stadt van den Bosche ; Heer Jacop Sanders, priester zoo voor
zich als voor zijne broeders en zusters, voor wie hij instaat en Heer
Laurens Cuypers, priester, voor en namens Claes van Ravesteyn als
man en momboir van Agatha, dochter van wijlen Jacop van Bree,
alsmede voor en namens Willeken van den Hoevel, voor wie Heer
Laurens zich sterk maakt, als verkoopers eener bouwhoeve, gelegen
te Boxtel, ter plaatse genaamd Mulsel, hun door meester Amd van
der Cluijten bij zijn testament gemaakt, ter eenre en Amd Willemszn
van Meyelsvoirt als kooper der voorzegde hoeve van Anthonis
Janszoon, ter andere zijde^ verklaard hebben, onder beding eener
boete van fl 100, aan het oordeel van de navolgende arbiters, te
weten Eyerard van den Water en Ghysbrecht Pels, vanwege den
voornoemden Jan de Wiel cum suis en Lambrecht Amdszoon en
Gverit Peterszoon van de Loe, vanwege den voornoemden Arnd van
— 86 —
Meyelsvoirt, te onderwerpen een geschil, dat tusschen verkoopers en
kooper der hoeve was ontstaan wegens een tiend, dien daarop de
Heer van Boxtel en eene roggepacht, die daarop het Klooster op den
Donk pretendeerde.
203. 20 Mei i55f .
Vermits aan Petrus van Wyck als gemachtigde van Herman van
Deventher bij vonnis der Schepenen van 's Bosch een huis met erf,
staande aldaar aan het Ortheneind tusschen het erf van Frederick
Olyslegers en dat van Didekin Witmer, was toegewezen op grond
van wanbetaling eener grondrente, die Johannes (van Hazelberch,
zoon van Lambert, daaruit op 4 Maart 1487 verleend had aan
Johannes, zoon van Goeswyn van den Waude en vermits vervolgens
genoemde Petrus van Wyck voorbedoelde toewijzing had overgedragen
aan Zweder van Gerwen, zoo heeft, nadat de gebruikelijke afkondigingen
hadden plaats gehad, deze van Gerwen voorschreven huis met erf
voor Schepenen van 's Bosch verkocht aan genoemden Petrus van
Wyck ten behoeve van voornoemden Herman van Deventher. Hierover
waren als schepenen Henricus Kuyst Gerardszoon, Henricus Pelgrom
Dirckszoon en Henricus van Eyck.
203. 9 Nav, iSSi.
Vermits Marcelis van Maren Symonszoon had verleend aan Lambert
van den Broeck Gerardszoon eene grondrente uit zijne gerechtigheid
in een stuk land, gelegen in de parochie van Maren ter plaatse
genaamd op te Bemeleyen tusschen het erf der kinderen van Johannes
Hack Goossenszoon eenerzijdsen dat van Goeswinus Hack Goossenszn
anderzijds, alsmede uit een huis met erf, plaats en achterhuis, staande
te 's Bosch aan de Kerkstraat tusschen het huis van Gerard Buckinck,
borduurstikker, eenerzijds en dat van Adriana weduwe van Herman
Preyt, goudsmid, anderzijds, zoo sluiten genoemde rentheffer en rent-
plichtige voor Schepenen van 's Bosch over de aflossing dier rente met
elkander eene overeenkomst. Hierover waren als schepenen Everardüs
van de Water en Johannes Pynappel, zoon van Johannes Bouwenszoon.
204. 23 Anguêtui ibS2.
Volmacht van Henric van Merode, heer van Petershem, Diepen beeck,
Herlaer, Oirschot, enz., op Henric van der Schoot, vorster en
gruitmeester te Oirschot
— 87 ~
204a(6ü) SUeiiSSS.
Verklaring van Derick Aemt Drieszoon, Cornelis Aemdszoon
van Loeken, Peter Goeijenszoon en Jan Willemszoon, schepenen van
Uden, dat de gemeene buren van de ivyerwaken" van het Land
vaii Uden, bijeen vergaderd zijnde aan de kerk te Uden, vergund
hebben op verzoek van Joost de Gruyter, dat deze en diens recht-
verkrijgers, gebruikers zijnde van eene der twee nieuwe hoeven,
onder Uden en bij de Graspeel gelegen, hunne beesten zullen mogen
doen weiden op de Graspeel en de gemeente (communale gronden)
van Uden. Hierbij eene verklaring d.d. 8 November 1585, van Johan
Hertog van Kleef, als vader en voogd van Hertog Wilhelm, Heer
van Ravenstein, 1) waarbij hij voorschreven consent goedkeurt.
205. 24 December i5S3.
Lambert, zoon van Thomas Loryens, verleent voor Schepenen
van 's Bosch aan Heer en Meester Bartholomeus de Merlair, priester
en beniHciaat der Collegiale Kerk van St. Jan £v. aldaar, eene
grondrente van uit eene bouwhoeve, gelegen te Breugel aan de Plaets
en zich uitstrekkende van d^ Plaets tot aan den stroom, de Beek
genaamd, alsmede van uit een kamp, gelegen te Breugel nabij het
erf van het EJooster Hooidonk. Hierover waren als schepenen
Adriaan van Eyndhouts en Gerardus van Berckel Janszoon.
206. 9 Juni 1585.
Verklaring van Goijart Symons en Herman (Proening) van
Deventher, schepenen van den Bosch, dat ten hunnen overstaan
Willem Pynappel als meester en rector der fabriek van de St. Jans-
kerk te den Bosch ; Rutger van Berckel namens de erfgenamen van
Juffrouw Luytgart van Berckel weduwe van Wouter van Beeck; en
Gijsbrecht van den Asdonck, Lambrecht van Meyel, zoon van Amd
Geritszn van den Venne, Stans Jans Lemmenszn, Wouter Dirckszn
van Beth, Henrick Dirck Scosterszn, Gerard Janszn van den Schoer,
en Peters Janszn van Lierop zich jegens elkander verbinden om
voor gemeenschappelijke rekening te zullen voortzetten het proces
tusschen de oude hofsteden van Strijp ter eenre en die van Stiphout
ter andere zijde over het gebruik van de gemeene gronden van
Stiphout.
f) Men sie over hem Charters en Gesch. bescheiden» betrekkelijk het Land
van Ravestein lp. 26.
- 88 -
207. 7 Juli 1585.
Alzoo Adrianus, zoon van Zeger die Ruyter, aan Godefridus Grotart
van Oss ten behoeve van Klatharina weduwe van Gerard Jacopszoon
Baliart in vruchtgebruik en ten behoeve van dezer kinderen Jacop
en Magdalena, alsmede ten behoeve van de kinderen van Gerard,
den zoon van Gerard Baliart en Klatharina, in eigendom had ver-
leend eene grondrente uit een huis, erf en achterhuis, staande te
's Bosch op het Hinthamereind over de Zwengelbrug en beneden de
Pynappelpoort tusschen het erf van Joost Amdszoon van der Weyden
en dat der kinderen van Gysbert Ix)eckeman, onder beding van die
groqdrente te mogen aflossen, zoo heeft voor Schepenen van 's Bosch
verklaard Paulus, 1) zoon van Hubert die Ruyter, dat hij van wege
^noemde Katharina en hare kinderen uit handen van Adrianus,
zoon van Zeger die Ruyter, de voor de aflossing bepaalde somont*
vangen heeft. Hierover waren als schepenen Goeswinus van der
Stegen en Johannes die WolfT.
208. 7 FibruaH i5S6.
Voor den notaris Oswald Wemtz stellen de magnifici ei tiobiUs viri
Domini Antonius Fugger en Hieronymus Y\x%%tx^ fratrueles cives Impe-
riaHscvoitaiisAugusUu Vindelicorum/u CesareaeeiCatholicae Majestatis
consiliarii^ Vitus Herle tot hunnen lasthebber te Antwerpen aan.
209. £5 December i5B6.
Keizer Karel V als hertog van Brabant en de Staten van dat
Hertogdom verleenen eene erfrente aan Symon Bacx Janszoon ten
behoeve der kinderen van wijlen Anthonis van Achelen.
210. 4 Januari ioS8.
Johannes, zoon van Arnoldus Naets, draagt voor Schepenen van
den Bosch eene kamp lands, gelegen te Empel ter plaatse genaamd
Op Rees, over aan Henrick, zoon van Johannes Jordenszn van
Scynle. Hierover waren als schepenen Hermanus van Deventher
en Hendrick van Eyndthouts.
211. 28 JanuaH 1588.
Vermits Petrus, zoon van Johannes Coelbomer, als man van Mar-
garetha, dochter van Dirck van Homoet en weduwe van Arnold
1) Hij was waarschijalijk de oudoom van den Bosschen ossenkooper Herman
de Ruyter.
— 89 —
Diricxzoon die Sloetmaker, van het vruchtgebruik, haar toekomende
op een huis met erf en ledige plaats, staande te 's Bosch achter de
Minderbroederskerk tusschen het erf van Roelof, zoon van Gerard
van Nauwen, smid (faber), eenerzijds en dat van Ghysbert van
Broeckhoven anderzijds, had afstand gedaan ten behoeve van Antho-
nius, zoon van Amold Janszoon, als man van Agnes, dochter van
genoemde Margaretha en Amold, zoo heeft genoemde Anthonius
als man van genoemde Agnes, aan Henrick, zoon van Henrick van
Tulden, voor Schepenen van 's Bosch eene grondrente uit voor-
schreven pand verleend. Hierover waren als schepenen Wolterus van
Achel en Franciscus van Balen.
Hieraan eene schepenacte van denzelfden datum, houdende den
voorschreven afstand van vruchtgebruik.
212. i5 Maart 1588.
De gemeente 's Bosch verleent eene erfrente aan Melchior Cock,
burger van Keulen en diens huisvrouw Geertruyt van Zegheen.
213. 18 At>ril 1540.
Jacobus, Cornelius en Johannes, zonen van Cornelius van der
Loigenhage en Henrica, de dochter van Johannes Marceliszn van
den Ekart en Geertrudis, de dochter van Henricus, den zoon van
Willem Meliszoon, verkoopen voor Schepenen van 's Bosch aan
Franciscus van der Cammen drie vierde gedeelten in eene grond*
rente, gaande uit een huis met erf en achterhuis, staande en gelegen
te 's Bosch op den Papenhuls tusschen het erf van Martinus Stevens,
priester, eenerzijds en dat van Willelmus Hals, priester, anderzijds;
uit een huis met erf, staande tusschen het erf van Bartholomeus
Grom, priester, eenerzijds en dat van Henricus Smit, priester, anderzijds
en uit een stuk land, groot zeven hond, gelegen in de parochie van
ACacharen tusschen het erf van Jacobus, den zoon van Henricus
Janszoon eenerzijds en dat van Dirck van Macharen anderzijds,
welke grondrente Katharina, de dochter van Hubert Wyten van
Tilborch, gekocht had van Henrick, priester, den zoon van Henrick
Janszn, waarna zij die bij haar testament had gelegateerd aan het
Predikheerenklooster te 's Bosch, hebbende vervolgens de fraters
Macharius Loenman, prior, Symon van Gisterhout, procurator, Petrus
Lyscap en Johannes van Gerwen, kloosterlingen van gezegd klooster,
ze verkocht aan m' Willem van den Bosch ten behoeve van Henrieus,
— 90 -
den zoon van Willem Meliszoon. Hierover waren als schepenen
Hermanus van Deventher en Henricus Keymp. (Zie oorkonde n^ 107).
214. 90 September 1540.
De Aartspriester van Kempenland verleent op de voordracht van
Willem de Castro, kanunnik van St Castor bij Coblenz en pastoor
van de parochiekerk van St Petrus apostel te Boxmeer, wegens het
vaceeren van het rectoraat van het altaar van den H. Geest in die
kerk tengevolge van het overlijden van Johannes Fischers, priester,
een institutiebrief voor dat rectoraat aan Heer Henrick Poortmans,
priester.
215. i5 December 1540.
Schepenen, gezworenen, raden, die men noemt Mige iuyden^
dekenen van de ambachten, een deel der goede knapen en de
geheele gemeene stad 's Bosch, verleenen eene erfrente aan Aleid,
dochter van Goijard die Brouwer van Maren, begijn.
216. 6 Februari 1541.
Henrick (Proening) van Deventher en Jan die Wolff, schepenen van
's Bosch, verklaren, dat de Rechter aldaar van wege den Keizer als
hertog van Brabant en daartoe behoorende heerlijkheden, ten ver-
zoeke van Heer en Meester Henrick Loekemans, priester en benefi-
ciaat der St. Janskerk te 's Bosch, Qaes die Quade Janszoon van'
Ravestein en Wouter Dircx Janszoon, als executeurs-testamentair
van het testament van wijlen Katherijne, dochter van wijlen Jan
Gijsbertszoon van der Leest en echtgenoot van Henrick Jacobszoon
van (Hetgeen hierna volgt is grootendeels door
de muizen opgegeten ; voor zooverre het uit het overgeblevene der
akte nog is na te gaan betreft zij de deeling van eenige grondrenten
met de familie van Wachtendonck).
217. 7 Mei 1549.
Willem Jacobszoon van Kuyck en (joetschalck Bueckelaar, sche«
penen van Heusden, verklaren, dat zij een extract genomen hebben
uit een van hunne stadsregisters, dat zij houden voor atuientijck en
luidt als volgt : Heer Gielis Gieliszn, priester ende Jan (Seritszn
die Bye, coster tot Huesden, hebben aangebracht by hoeren eeden
als thijnsgenoten, die voorsr. Heer Gielis sijn hant op sijn borste
liggende, dattet capittel binnen Huesden van Sinte Katherynen Kerck
— 91 —
jairlycx liggende heeft vier vaet rogs auder maten sjaers erffpachts,
altijt verschynende op Sinte Lambertsdach, die gelegen sijn op drie
mergen lants, gelegen in den Banne van Vlijmen, Jan Buys Jans«
zoons erve oestwaert ende Michiel Goessenszoons erve westwaert,
streckende van der straeten tot Folpaert Mallants erve toe ende dat
een bekent pacht is opgeheven ende gebuert; datum op ten negen-
tiensten dach in Octobri anno vijftienhondert ende twee voir scepen
Dirck Spierincx, Ryckout Adriaanszn ende Zegerjacobszn van Kuyck.
2i8a. 5 Juli 1549.
Schepenen en Raden der stad den Bosch maken bekend aan de
Schepenen, Gezworenen en gemeene naburen van Helmond, Aarle,
Beek, Rixtel, Stiphout, Lieshout en Mierlo, dat in het Land van
Gebre en vaa Eüeef of daaromtrent eene groote menigte van knechten
en ruiters bijeen is, van wie zij vreezen, dat zij eenen aanslag op de
Meierij zal doen en het daarom zeer noodzakelijk is dat zij, Sche-
penen, gezworenen enz. en anderen der Meierij, die zij ook aangeschre-
ven hebben, zoowel vroeg of laat op de been zijn, de wacht houden
en desnoods aan de kwaadwilligen het hoofd bieden, alsmede dat een
ieder hunner bevolen wordt met zijn geweer te volgen den Heer
van Helmond, die van hen, Schepenen en Raden, opdracht heeft.
219. 12 Februari 1543.
Meester Henrick Fabri, 1) deken der St. Catharinakerk te Heusden
en pastoor te Baardwijk, doet voor Schepenen van Heusden afstand
van eene grondrente, die Henrick Wouter Evertszoon verleend had
aan Henrick Korstiaan Zassenzoon uit eenen morgen lands, gelegen
in den Ban van Baardwijk tusschen het erf der erfgenamen van
Goessen Gerit Tielmanszoon Oostwaarts en Aert Beryszoon West-
waarts en strekkende vanaf de straat tot aan de schut, — ten behoeve
van het Kapittel van Heusden, onder voorwaarden, dat daarmede
betaald zullen zijn de twee schilden, die m' Henrick zijn levenlang
te betalen heeft uit het huis, dat weleer was van Adriaan van Haren
en dat na zijnen dood het voorzegd Kapittel daarvoor zijn jaargetijde
met waslicht zal houden in de maand Mei en die van Jan Smits
Henrickszoon, zijne huisvrouw Lysbeth en hunne vrienden in de
Passieweek, Hierover waren als schepenen Goetschalck Bueckelaer
en Claes Buys Henrickszoon (eerstgenoemde zegelde met twee rug-
gelings gekeerde zalmen).
1) = Smits.
— 92 —
220. 14 AuffuatuB 1544.
Mechteld weduwe van Rutger, den zoon van Johannes genaamd
//iV cremcTy staat voor Schepenen van 's Bosch af aan Petrus, zoon
van Egidius van Broeckhoven, als man van Jutte, de dochter van
Mechteld en Rutger voornoemd, den tocht van de helft eener bouw-
hoeve, gelegen te Oirschot ter plaatse genaamd die fVi^/tusschen het erf
van Henrick van den Gasthuys eenerzijds endatvan Willem Mathijs-
zoon anderzijds en zich uitstrekkende vanaf het erf van )ohannes van
Elmpt Martinuszoon tot aau de gemeente. Hierover waren als sche-
penen Gerardus van Berckel Johanneszoon en Marcelis Heymans.
S21. n December 1544.
Bartholomeus, zoon van Mathijs van Dinther en Bartholomea,
de dochter van Herman die Mombair, verkoopt voor Schepenen van
's Bosch aan Petrus, zoon van Petrus die Huedemeker genaamd van
Antwerpen, weiland, gelegen te Vucht parochie St Lambert ter
plaatse genaamd in den Ham tusschen het erf \'an Mathijs Stooters
Lambertszoon eenerzijds en dat van Henrick Geerlicx anderzijds en
zich uitstrekkende vanaf eene openbare steeg tot aan de sloot genaamd
sbussers sloot. Hierover waren als schepenen Walraaf van Erp Wal-
raafszoon en Martinus die Greve.
222. 1 Juli 1546.
Amd Heym Janszoon verleent voor Schepenen van 's Bosch aan
Heer en Meester Henrick Pelgrom, zanger der Collegiale Kerk van
St. Jan Evangelist aldaar, ten behoeve van den Deken en de Kapittel-
heeren van het Kapittel van gezegde kerk eene grondrente uit de
hoeve Ten Velde, gelegen te St. Oedenrode ter plaatse genaamd
Eversche. Hierover waren als schepenen Heer van den Wyngarde,
ridder en Martinus de Greve.
223. 2 November 1546,
Willem Henricxzoon en Henrick van Weert, schepenen van Gestel
bij Herlaer, getuigen, dat ten hunnen overstaan Henrick, zoon van
Jacop Hammaycker als man van Anna; Lambrecht, zoon van wijlen
Lambrecht van Cuyck als man van Yda en Jan, zoon van Henrick
Ricarts, als man van Mariken, alle dochters van wijlen Goyfert, zoon
van wijlen Berwout die Louwe; Mechteld en Jenneken, gezusters,
ook dochters van voornoemden Goyfert, zoo voor zich en ails tich
sterk makende voor Hanricxken, hunne zuster, onmondige dochter
van Goyfert voornoemd, — overgedragen hebben aan Margriet,
dochter van wijlen Henrick Willem Huybenzoon, eenen schepenbrief
van 's Bosch, melding makende van eene grondrente.
224. 92 Januari 1547.
Jan van Heedel en Bartelmeeus Pau weiszoon, schepenen van
Oosterhout, getuigen, dat ten hunnen overstaan Jan en Gysbrecht,
gebroeders, zonen van wijlen Lauwreys Back en Henrick Henricx-
zoon in den naam van Henrick, zoon van wijlen Lauwreys Back
voornoemd, aan Juffrouw Margriet, dochter van wijlen Lauwreys
Back, hunne zuster, verkocht hebben elk een zesde in de helft vap
drie morgen beemd en in de helft van een bunder beemd, gelegen
in de Wynstert.
225. 20 Maart 1547.
Marie van Tulden als priorin, zuster Katrijne van Coerttenbach
als subpriorin, zuster Anna van Bosschuyssen als procuratrix en de
zusters Paula van den Broeck, Ysabeelle van Keets, Agnes van
Uden en Margriet Monicx als raadszusters van het klooster Sint
Annenborch te Rosmalen en als zoodanig dat klooster vertegen-
woordigende, verklaren, dat bijaldien aan hetzelve niet zoude worden
voldaan de grondrente, welke Jan die Vriese Henrickszn van Nis-
telroeij, wonende te 's Bosch in den roeden uhilt^ aan dat klooster
had verleend zoo uit zes morgen lands, liggende in het dorp Ros
malen ter plaatse genaamd die bossche bundere en door hem gekocht
van de erfgenamen van wijlen Steven van Culenborch, als uit al
zijne overige goederen, zij daarvoor geen ander goed zullen aan-
spreken dan die zes morgen, ook al zouden die braak komen te
liggen. Deze verklaring werd ten haren verzoeke met het klooster-
zegel bezegeld door haren pater heer Jan Zweers alias Hacken.
226. iO Juni 1547.
Broeder Comelis van Eertbome, doctor in de godgeleerdheid en
prior van het Predikheerenklooster te Antwerpen, broeder Machiel
Dauwaert, supprior, broeder Karel Groelst, broeder Ferdinando de
Vibero, broeder Gillis Wattiers» ouders van hetzelfde klooster, broeder
Jan Beerens, broeder Amout van der Beken, broeder Jan Overloop,
broeder Henrick van den Putte, allen conventualen van gezegd
— Ö4 —
klooster, verklaren voor zich en hunne medeconventualen van dat
klooster, dat zij, te zamen vergaderd zijnde, volmacht gegeven
hebben aan Anna Symons, huisvrouw van Pelgrum Petersen, moeder
van hunnen genoemden medeconventuaal broeder Henrick van den
Putte en woonachtig te 's Bosch, om te verkoopen eene grondrente,
welke deze broeder vóór zijne professie bij testament aan meer-
gezegd klooster vermaakt had.
227. if Maart 1549.
Heer Adrianus Preyker, priester en beneficiaat der Collegiale Kerk
van St..]an Evangelist te 'sfiosch en Servatius, zoon van Johannes,
den zoon van Servatius van der Stegen, als uitvoerders van den
uitersten wil van Heer Servatius, priester en beneficiaat der gezegde
kerk als hij leefde, en zoon van Servatius van der Stegen, verkoopen
voor Schepenen van 's Bosch aan Henrick, zoon van Henrick, den
zoon van Johannes van Tulden, eene grondrente, gaande uit de helft
eener bouwhoeve, gelegen in de parochie van Oirschot ter plaatse
genaamd die Vluet tusschen het erf van Henrick van den Gasthuys
eenerzijds en dat van Willem Mathijszn anderzijds, welke grondrente
genoemde priester van der Stegen den 14 Augustus 1544 verkregen
had van Petrus, zoon van Egidius van Broeckhoven, als man van
Jutte, dochter van Rutger, den zoon van Johannes genaamd dü
cremer. Hierover waren als schepenen Wouter van Achel en Paulus
Raessen. (Zie oorkonde n^ 220).
228. iO MaaH i55i.
Vonnis, door den Raad van Brabant gewezen tusschen Coenraed
en Henrick van den Staecke, gebroeders c. s., impetranten in materie
van reformatie ter eenre, en de Wethouders van 's Bosch, gedaagden
en Henrick Aertszoon, geïntimeerde, ter andere zijde, waarbij deze
laatste veroordeeld wordt aan genoemde impetranten eene roggepacht
te betalen. Hierbij eene lastgeving, door gezegden Raad den 21 Maart
1551 aan den Schout van 's Bosch gegeven om voormeld vonnis
te executeeren.
229. f i 3faavi i55i.
Vermits Amolda weduwe van Godefridus, den zoon van Gerardus,
den zoon van Godefridus Roverszoon, den tocht van een vierde
in eene grondrente, die Reinier Becx, zoon van Johannes Becx,
— 95 —
verleend had aan Godefridus en Johannes, gebroeders, zonen van
GerarduSy den zoon van Godefridus Roverszoon en aan Henricus
Martenszoon als man van Ëmerentiana, dochter van laatstgenoemden
Godefridus, alsmede aan Henrick, Paulus en Joseph, onmondige
kinderen van Joachim, den zoon van genoemden Gerardus, den
zoon van Godefridus Roverszoon, van een huis met erf en twee
daaraan gelegen achterhuizen, staande te 's Bosch aan de Markt
tusschen het huis van Henrick Houbraken eenerzijds en Willem van
Boemel anderzijds, — had afgestaan aan Gerard, Henrick, Joseph,
Jaspar, Paulus, Michael, Zwendeldis genaamd Zwenszen en Christina,
kinderen van haar en Godefridus voornoemd, zoo hebben voor
Schepenen van 's Bosch deze kinderen, alsmede Johannes, zoon van
Gerard, den zoon van Godefridus Roverszoon en Henricus Martens-
zoon als man van genoemde Emerentiana drie vierden in voor-
schreven grondrente verkocht aan genoemden Henrick en Joseph,
zonen van Joachim voornoemd. Hierover waren als schepenen Henrick
van Ejmdhouts en Hubert van Loon.
290. 98 Maart i55i.
Raso, zoon van Natalis, den zoon van Johannes Christiaenszn,
als man van Johanna, de dochter van Johannes, den zoon van
Johannes, den zoon van Paulus genaamd Roever, den zoon van
Rodolphus Coenen, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Gode-
fridus Grootaert van Os, secretaris van die stad, de helft in eene
grondrente, gaande uit eene boerderij, gelegen in de parochie Hel-
voirt ter plaatse genaamd die Afterstraet, welke grondrente Paulus
genaamd Roever, zoon van Rodolphus Coenen, verkregen had van
zijnen zoon Johannes, den zoon van Paulus genaamd Roever Coenen-
zoon. Hierover waren als schepenen Henricus van Eyndhouts en
Goeswinus van Brecht, zoon van heer Johannes van Brecht, ridder.
(Zie oorkonde n» 183).
231. 7 ApHl i55i.
Everard, zoon van Jan Rutgers, verkoopt voor Schepenen van
*s Bosch, uit kracht van het testament van wijlen zijne echtgenoote
Hadewig, dochter van Dirck Wagemans, aan Henrick, zoon van
Petrus Eymberts, een huis met erf, staande in de vrijheid van
's Bosch ter plaatse genaamd den Dungen aan de Litsche straat.
Hierover waren als schepenen Laurentius Pelgrom en Rodolf die
Bever Janszoon.
— 96 —
332a. S4 April i553.
Brief van Adriaan van Achelen, secretaris van den fiosch, aan de
Schepenen en den Vorster van Nederwetten.
233a. i9 October i553.
Karel V bevestigt de dorpen Son en Breugel in hun recht om
drie jaarmarkten te houden en verleend hun het jecht om bruggeld
te heffen voor het passeeren van de brug» liggende tusschen die beide
dorpen over de Dommel.
234a. fèO Februari i554 ent.
Vier processtukken uit de zaak van den Procureur-generaal bij
den Hove van Holland, Zeeland en Friesland tegen Jan van de
Wouwere te Etten en Frans van de Wouwere te Breda.
235. 6 ApHl 1554.
Jan en Gerrit, gebroeders, zonen van Gerrit Willemszoon en
Catharina, de dochter van Johannes Wellens, dragen voor schepenen
van 's Bosch twee derde gedeelten in eene roggepacht, welke Henrick
genaamd Gefken, zoon van Henrick gezegd Gefken Lambrechts,
gevestigd had ten behoeve van Johannes gezegd Meynart, den
zoon van Jan, op eenen akker, genaamd Beyntelsveld en gelegen
te Nistelrode ter plaatse genaamd Vorstenbosch (zijnde deze grond-
rente door Jan van den Hoevel Petruszoon, broeder Jan Want,
conventuaal in het Predikheerenklooster te 's Bosch 1) en Stephanus
Want, zijnen broeder, zonen van Henrick Want en Margaretha,
dochter van genoemden Petrus van den Hoevel, Alardus Spycker,
voogd over enz., Nycolaas die Quade van Ravesteijn als man van
Margaretha, dochter van Henrick van den Hoevel, zoon van Petrus
meergenoemd enz. overgedragen geweest aan Catharina, dochter van
Johannes Wellens en echtgenoote van Andreas van Meerlaer, ten
behoeve van enz. op 8 Februari 1537, over aan Dirck, zoon van Henrick
van Tulden, en wel aan dezen in vruchtgebruik en aan zijne onmon-
dige kinderen Henrick, Gerard, Peter en Elisabeth, door hem verwekt
bij Richmoed, zijne eerste vrouw, dochter van Gerrit Willemszoon,
in eigendom. Hierover waren als schepenen Frans van Balen en
Petrus van Os. (Hierbij nog vier transporten van deze roggepacht,
waarvan de laatste d.d. 14 Jan. 1749 ten behoeve van Ida Deckers
weduwe van Dirck Sopers, wonende te 's Bosch.)
1) Zie over hem Limburg*s Jaarboek IV blz 157.
— 97 —
S86. 19 Aprili554.
Testament gemaakt voor Dyrck Aertszoon en Ghoris Buysen,
schepenen van Breda, door den eersame ende voirzienige Jacop
Tynagel en juffrouw Margriet Back, zijne echtgenoote, wonende te
Oosterhout De broeder der testatrice was blijkens dit testament
Laureys Back.
237. 2i Juli 1554.
Vermits Johannes, zoon van Dirck Ghybenszn, eene roggepacht,
gaande uit een perceel, genaamd den Hooghen Acker, gelegen in
de parochie van Vucht Sint Peter ter plaatse genaamd Wargarts-
huysen tusschen het erf der kinderen van den Velde eenerzijds en
dat van Elyas, zoon van Johannes van den Braken c.s. anderzijds,
verkocht had aan Laurentius, zoon van £lyas genaamd Hubenszn
en vermits vervolgens genoemde Laurentius bij zijn testament
gelegateerd had aan Godefridus, zoon van Godefridus Peynenborch,
den broeder van zijne vrouw Catharina, een deel dier roggepacht,
welke Ëngelbertus Ghysbertszoon en Johannes Ghysbertszoon gehouden
zijn te betalen, met bepaling dat bij gebrek aan kroost het zoude
komen aan de erven van genoemde Catharina. Zoo hebben voor
Schepenen van 's Bosch Eymbertus, zoon van Johannes Peynenborch,
Walterus, zoon van Cornelis van der Meer en Angela, dochter van
Wouter Peynenborch; Petrus, zoon van Gerard Jacopszoon, als man
van Jutta, weduwe van Laurentius, den zoon van Adrianus Graten
en Margareta, de dochter van Johannes Peynenborch; Johannes,
zoon van Gommarus Peynenborch; Henrick, zoon van Henrick
Pe3menborch ; Johannes van den Ameyden als man van Margareta en
Ambrosius, zoon van Herman Broesszn, als man van Anna, dochters
van genoemden Henrick Peynenborch ; Matheus, zoon van Gerongius
Diericxszn en Aleid, dochter van Mathias Pe3menborch en Herman,
zoon van Lambert, den zoon van Reinier Hoors, als man van
Catharina, dochter van Johannes, den zoon van Laurentius EUenszn,
allen als erfgenamen van genoemde Catharina, de huisvrouw van
gezegden Laurentius, voorschreven roggepacht verkocht aan Johannes
Lants van Luyk ten behoeve van Mathias, den zoon van Lambert
Stooters. Hierover waren als schepenen Henrick Kuyst Gerardszoon
en Paulus Raessen.
7
— 98 —
288. i8 Aug. i554.
Heer Willem van Os, ridder, als weduwnaar van Katharina,
dochter van Henrick van der Kelen, tot het navolgende gemachtigd
bij het testament door haar met hem gemaakt, verleent voor Schepenen
van 's Bosch aan Johannes van Lyebergen, in diens hoedanigheid
van proost der Lieve Vrouwe Broederschap aldaar, eene grondrente
uit eene boerderij, gelegen in de parochie Oisterwijk ter plaatse ge-
naamd Kerkhoven. Hierover waren als schepenen Henrick Kuyst
Gerardszoon en Goeswijn van Hedel.
989. 94 Sepi. 1554.
Eymart Peterszoon, Henrick Rntgerszoon, Jan Aertszoon, Jan van
Hautart Gijsbertszoon, Jan van Soechel Janszoon, Jan Herbartszoon
en Rutger Henrickszoon, schepenen van Geffen, getuigen, dat ten
hunnen overstaan Heer Aert van Hees, priester, — ter oorzake dat
deze met Dirck, bastaard van wijlen Heer Dierck Peter Broeszoon,
gekocht had van Heer Arien, priester, Goeyard, Aert, Rombouts,
Ambrosius en Rombold, gebroeders en van Jacop Peter Eymartszoon
als man van Hadewich, kinderen van Aerd Rombouts en L3rsbeth,
de dochter van Peter Broeszoon, veertien hond lands, gelegen in
het Marensch veld in de parochie van Maren, die ze geërfd hadden
van Heer Dierck voornoemd, — de helft van dat land verkocht
heeft aan genoemden bastaard. (Het aanhangend zegel vertoont een
Heilige, hebbende naast zich in den hoek rechts een wapen, bestaande
denkelijk uit twee ruiten en uit een vrijkwartier, beladen met?)
240a. SS Oetober f555.
Getuigenis van Karel Danielszn van Vlierden, omtrent 30 jaren,
dat de knechts of jagers van den Heer van Oirschot te Moergestel zijn
aangevallen door de zonen of knechts van den HoQgschout, die
hun afnamen eene tromp en eenen jachtstok.
341. 27 Juni i556.
Heer Willem van Os, ridder, verleent voor Schepenen van 's Bosch
aan m' Godefridus van Empel, ten behoeve van het Leprozenhuis
te Hintham, eene grondrente uit een huis met plaats, staande te
's Bosch op den Windmolenberg tusschen het van Deventhersgasthuis
eenerzijds en het erf van Johannes, zoon van Mathias Stooters
— 09 -
anderzijds en zich uitstrekkende van af den Windmolenberg tot aan
het water. Hierover waren ab schepenen Heer Willem van Os^ ridder
en \Vouter van Achel. (Zie over gezegd gasthuis mijne Voorname
Bossche huizen III p. 48.)
342. 9 Sept. 1656.
Heer Roelof van Eyck en Joost van Berckel als gemachtigden
blijkens schepenakte der vrijheid van Gaesbeeck van Heer Phi-
lippus van Bourgogne, heer van Reimerswael, als man van Mar-
garetha van Edingen, dochter van Hercules van Edingen, heer van
Keysteigate en Theodorica, dochter van Gerlach de Roever, verkoopen
voor Schepenen van 's Bosch aan Henrick de Heusch, zoon van Amold
de Heusch, hub met erf, plaats, brouwhuis en poort, staande aldaar
aan den Papenhuls tusschen den Heerenkelder (penuarium) en twee
huizen van den Deken en het Kapittel van de Collegiale Kerk van
Stjan £v. van den Bosch Hinthamerstraatwaarts eenerzijds en het
erf van Frans Bogart Lambrechtszoon Diezewaarts anderzijds en zich
uitstrekkende van af de openbare straat tot aan het water, zoo en in
dier voege als Heer en Meester Gerardus van Gameren, priester en
kanunnik der gezegde kerk die thans in huur heeft (Zie over dit huis
mijne Voorname Bossche huizen II p. 504}.
348. S November i5Ö6.
Willem Henricxzoon van Griensvenne en Henrick van Weert,
schepenen te Gestel bij Herlaer, verklaren, dat ten hunnen overstaan
Agnes, dochter van wijlen Dirck Aerts, eene grondrente, die aan
Margaretha, dochtervan genoemden Dirck Aerts verleend was geweest,
heeft overgedragen aan Henrick, zoon van Jacop Hammaycker als
man van Anna; Lambrecht, zoon van wijlen Lambert van Cuyck,
als man van Yken; Jan, zoon van wijlen Henrick Ricarts, als man
van Mariken, en Mechteld, Jenneken en Henricxken, dochters van
wijlen Bertrout die Louwe.
244. 94 Jan. i557.
Vermits Coenrardus, zoon van Stephanus Henricszoon en Maria,
dochter van Coenrard van der Staeck, eene roggepacht, gaande uit
eene hofstede te Haaren ter plaatse genaamd Belver, verkocht had
aan Rombold Gerardszoon van Alckmar met beding van wederinkoop
— 100 —
en van dat beding op 8 Dec 1554 gebruik had gemaakt, zoo hebben Toor
Schepenen van 's Bosch Gerard en Dymphna, kinderen van genoemden
Coenrardus, gezegde grondrente wederom overgedragen aan Heylwig»
echtgenoote van genoemden Rombold Gerardszoon van Alckmar,
ten behoeve van dezen haren man. Hierover waren als schepenen
Henrick van Eyndhouts en Johannes van Liebergen.
245. iO Maart i5S7,
Godefridus Grootart van Oss, secretaris van 's Bosch en Coenrard^
zoon van Johannes van Coblentz (de Confluentia), als lasthebbers van
Anthonitts en Willem, gebroeders en Agnes en Catharina, gezusters,
kinderen van Willem van Oss, ridder en Catharina, de dochter van
Henrick van der Helen en Johanna, de dochter van Dirck de Roever,
verkoopen voor Schepenen van 's Bosch huis, erf, plaatsen, boomgaard,
grient, — > enz., gelegen nabij den stadswal aldaar aan de Windmolen-
bergstraat naast het erf van Petrus, zoon van Johannes Muyckens aan
de eene zijde en naast het Gasthuis van Henrick van Deveather aan
de andere zijde, strekkende van gezegde straat tot aan den Stadswal, —
aan m' Goeswyn, zoon van m'Jan van der Stegen. Hierover waren
ab schepenen Goeswyn van Brecht, zoon van Heer Jan, ridder
en Petrus van Oss. (Zie hierover oorkonde n^ 241).
246. U Maart f557.
Alzoo Philips Sebastiaansse ab man van Mechteld, dochter van
wijlen £verard van Vlierden, zoo voor zich en als gemachtigde van
Jan Hermansse als man van Margriete, dochter van genoemden
Everard van Vlierden, blijkens volmacht hem voor Schepenen van
Antwerpen verleend ; Elysabeth, weduwe van Jan Willemsse en dochter
van Everard van Vlierden voornoemd en Christoffel van Vlierden,
bastaardzoon van wijlen Daniel van Vlierden, zoon van Daniel den
oude, zoo voor zich en als gemachtigde van Aert Henrickszoon van
Someren, voor de eene helft ; en Henrick en Frans, zonen van wijlen
Willem Andriesse, als gemachtigde bij testament van laatstgenoemden
Frans en diens huisvrouw Margiiete, voor twee derde gedeelten der
andere helft, als erfgenamen, voor wat betreft eenige perceelen, gelegen
in de parochien van Kessel en Maren, van Jan van Vlierden Daniels-
zoon en Qaerken Hacken, diens huisvrouw, die perceelen, zooals ge-
noemde Jan van Vlierden Danielszoon ze vernaderd had, voor Schepenen
— 101 —
van 's Bosch verkocht hadden aan Jan, Beraard en Ghijsbert, zonen van
Everard Gerardszoon, zoo hebben voor Schepenen van Maren Bemard
en Ghysberty zonen van Ëverard Gerardszoon voornoemd, gezegde
perceelen overgedragen aan hunnen vader Everard, den zoon van
Gerard Everardszoon. Hierover waren als schepenen Jan Daemen en
Herman Jansse.
247. n Juli i558.
Jan Baten Janszoon als man van Catelijn, dochter van wijlen Daem
Stove, verkoopt voor Schepenen van Helmond aan Anna genaamd
Vestersdochter een zille lind^ gelegen aldaar in de AmeyesiraeU
Hierover waren als schepenen Gielis Weylants en Reynder Becx.
248. fO September i558
Ghysbert Pels en Goyart Lombarts, schepenen van 's Bosch, ge-
tuigen, dat voor hen verschenen zijn m^ Henrick Pelgrom, zoon
van wijlen m' Henrick, kanunnik en cantor der Collegiale kerk van
St. Jan aldaar; Jan Beyens Pauwelszoon en Joost, zoon van Henrick
Joosten, als provisors en regeerders van het Mannen Gasthuis, te
Esch gefundeerd door wijlen Maarten van Elmpt en Yda, de dochter
van wijlen Jan Roetarts, zijne eerste vrouw, welke verklaarden, dat
de bezittingen van dat Gasthuis, zooals zij van de ingezetenen van
Esch vernomen hadden, verwaarloosd waren geworden, zeer ten
nadeele van dat Gasthuis, hetgeen zij tengevolge van hunnen ouderdom
en impotentie niet meer konden herstellen en dat zij daarom
verzochten andere provisors in hunne plaats te benoemen. Schepenen
voornoemd hebben daarop ter hunner vervanging tot provisors van
voorzegd Gasthuis benoemd de heeren en meesters Jan, zoon van
Jan Goijartszoon, priester en vicecureit of substituut van den pastoor
der parochiekerk van het dorp Esch, Herman van Akeren, schepen
van dat dorp en Jan van der Masen, procureur te *s Bosch.
249a. September i559.
Eed door Philips II, in September 1559 te 's Hertogenbosch
afgelegd en eed, door de Regeering van die stad in zijne handen
afgelegd.
250. ii September i559.
Wilhelma, dochter van Dirck, den zoon van Gerard Roefis, en
weduwe van Willem^ zoon van Gerard Colen, verkoopt voor Schepenen
- 102 —
van 's Bosch aan WUlem Folet als man van Geertruid, dochter van
Dirck, den zoon van Gerard Roefis, eene grondrente, welke Lam-
bertus, zoon van Baldewyn Zuerincx, den 7 September 1554 verleend
had aan Maria, dochter van Dirck voornoemd, van uit een huis met
ledige plaats, staande, toen hij dat huis kocht, te 's Bosch aan
het eind der Ververstraat nabij de Kolperstraat, tusschen het huis
de Blinde Spiegel eenerzijds en tusschen het erf der erven van Gerard
van Casteren anderzijds en welke grondrente haar bij doode van
Maria voornoemd was aanbestorven. Hierover waren als schepenen
Frans van Balen en Henrick Bloeyman. (Zie oorkonde n» 188).
251. il Jan. 1560.
Rodolphus, zoen van Comelis Stephanus Claeszn, verleent voor
Schepenen van *s Bosch aan Petrus, zoon van Dionysius Henrickszn,
eene grondrente uit eene boerderij, gelegen in de parochie van Esch
ter plaatse genaamd oen den Esschelaer tusschen de Bruggerstraat
eenerzijds en het erf van Willem van Ghiersbergen anderzijds, en
zich uitstrekkende van af het erf van Catharina, weduwe van Petrus
Janszn en hare kinderen tot aan de straat, genaamd het Dasbroeck,
enz. Hierover waren als schepenen Ghysbertus Heym en Goyart
Lombarts.
Hieraan eene akte van 20 September 1563, waarbij voor Amoldus
van Campen enGoeswinusPynappel, schepenen van 's Bosch, genoemde
Petrus, zoon van Dionysius Henrickszn, voorschreven grondrente
verkoopt aan Barbara, weduwe van Godefridus Buysen.
262a. il Juli iSeO.
Philips II, Koning van Spanje, als Hertog van Brabant, handhaaft
tegenover den Heer van Mierlo de gemeente Helmond in haar recht
om de ingezetenen van Peelland in te gebieden.
253. 23 October i56i.
Johannes, zoon van Servatius van Weert; Johannes, zoon van
Johannes van Doeme als man van Elizabeth en Gerardus, zoon van
Johannes Fabri, als man van Maria, zijnde evenals genoemde Elizabeth
dochter van voornoemden Servatius van Weert, voor zich zelven;
voornoemde Johannes van Doeme en Gerardus Fabri, alsmede Johannes
van Beerdonck en Petrus, zoon van Egidius van Broeckhoven, als
— 103 —
voogden over Gerard en Jacob, onmondige zonen van genoemden
Servatius van Weert, verkoopen voor Schepenen van 's Bosch tegen
eene grondrente aan Johannes Kuysten Johanneszoon, een huis met
erf, bakhuis, eesthuis, zomerhuis, boomgaard, kruidtuin en weide,
staande en gelegen in de parochie van Vucht St. Peter tegenover
het huisje (domunculus) van St. Nicolaas, genaamd SU Nycplaesttoch^
tusschen na te melden akker, genaamd den Braakakker, eenerzijds
en een anderen akker, genaamd den Bnigakker anderzijds, en zich
uitstrekkende van af het erf van Johannes van de Water tot aan den
openbaren weg, alsmede voormelden Braakakker, gelegen in voor^
schreven parochie tusschen voorbedoeld erf eenerzijds en de erven
van Nicolaes van der Stegen en de weduwe van Henrick van Deventher
den jonge anderzijds en zich uitstrekkende van af het Gevoegh Steegsken
tot aan den openbaren weg ; voorts den Brugakker, gelegen in voor-
schreven parochie tusschen het erf van Johannes van de Water
eenerzijds en den openbaren weg anderzijds en zich uitstrekkende met
een eind tot aan voormeld huis; verder den Ëikakker, gelegen in
voorschreven parochie tusschen het erf van Christina, weduwe van
Henrick Janszn beiderzijds en zich uitstrekkende tot aan den Grooten
akker; wijders den Grooten akker, gelegen in voorschreven parochie
tusschen het erf van voornoemde weduwe eenerzijds en den openbaren
weg anderzijds; ook nog den Koekamp, gelegen alsvoren tusschen
het erf der verkoopers eenerzijds en het erf van Bartholomeus Loeff
en meer anderen anderzijds en zich uitstrekkende van af het erf van
Johannes van Bree en Bartholomeus Loeff tot aan het erf van Folcard
Henricxzn van den Dyck en meer anderen; wijders een kamp,
gelegen alsvoren tusschen den Koekamp voormeld eenerzijds en den
openbaren weg anderzijds en zich uitstrekkende van af het erf van
Johannes van Bree en meer anderen tot aan het erf van genoemden
Folcard en meer anderen ; den Meerbeemd, gelegen alsvoren tusschen
het erf van Bartholomeus Loeff eenerzijds en dat van het St. Geertrui-
klooster te 's Bosch anderzijds en zich uitstrekkende tot aan de rivier
de Dommel; een perceel hooiland, gelegen onder de vrijheid van
's Bosch bij de plaats, genaamd die Leeghvonder^ waarover men gaat
naar Vlijmen, tusschen het erf der weduwe van Henrick van Deventher
eenerzijds en dat van de erven van Johannes Segerszn anderzijds en zich
uitstrekkende van af eene openbare steeg tot aan den openbaren weg
en eindelijk een rijdend perceel hooiland, gelegen met andere perceelen
onder voorschreven vrijheid over de Dieze, tusschen het erf van
— 104 —
Kafel van Os en meer anderen eenerzijds en dat der erven van
Ghybo genaamd Ghyb Heesters en meer anderen anderzijds. Hierover
waren als schepenen Zeger Adriaans en Henrick van Staeckenbroeck.
Hieraan zijn gehecht de navolgende akten:
a. eene akte van 9 Januari 1570» waarbij Hill^ondis, dochter
van Philips Geerartszn en weduwe van Johannes Kuysten, bastaardzoon
van Heer Johannes Kuysten, uit kracht van het testament door haar
mét hem gemaakt, voor Amold van Campen en Frans van Hanen-
bercfa, schepenen van 's Bosch, voorschreven goederen verkoopt aan
Zeger, zoon van Johannes Damen van Scyndel.
è. een brief van laatstgenoemde Schepenen van 9 Januari 1570,
waarbij zij verklaren gezien te hebben een octrooi, door Philips,
koning van Spanje, den 24 Juli 1561 aan Jan Kuysten, bastaard
en door wijlen Heer Jan Kuysten, priester, in zijnen priesterlijken staat
verwekt bij de ongehuwde Mechteld van Aken, en aan Hillegonde
van Rode, zijne huisvrouw, wettige dochtervan wijlen Philips van Rode^
verleend om over al hunne goederen te beschikken, met bepaling,
dat vermits genoemde echtelieden wettige kinderen hebben en ge-
noemde Jan Kuysten een bastaard is, deze, voor het geval diens
kinderen voor hem kwamen te overlijden, Ur causen van sijnder
natuerlicheyt ende uyt saken van deser gratiën^ octroy ende consent
gehouden zal zijn aan hem, Philips, eene goede som in verhouding
tot zijn vermogen te betalen.
c. een brief van dezelfde schepenen van 9 Januari 1570, waarbij
zij verklaren gezien te hebben een testament, den 28 Juni 1570 ten
overstaan van Heer en Meester Petrus Peelmans, priester en kapelaan
of vicecuraat der parochiale kerk van St Jan Evangelist te 's Boscli,
verleden in tegenwoordigheid van het Eerwaardig en Heilig Sacra*
ment ten woonhuize van na te noemen erflaters, staande aldaar
aan de Groote Markt bij die Gulden Coppe, bij welk testament Jan,
bastaardzoon van Jan Kuysten, ziek van lichaam en Hilleken
Philipsdochter, zijne wettige huisvrouw, de navolgende beschikkingen
maakten, waartoe Jan Kuysten bij voorschreven octrooi gemachtigd
was: lo. een legaat van een stuiver aan de Kerkfabriek van St.Jan
te 's Bosch; 2o. machtiging op den langstlevende om over de goe-
deren van den vooroverleden echtgenoot te beschikken ; 8o. last op
den langstlevende om aan hunne dochter Jenneken, als zij tot den
Godlycken siaet mocht komen, 800 car-guld mede te geven; 4o. een
legaat aan Cornelis, bastaardzoon van den erflater, van 800 car-guld;
— 105 —
6o. benoeming door den erflater tot zijne executeurs-testamentair
en momboiren overjenneken en Comelis voornoemd : Geerit Philipszn
in de drie emmers en Adam van den Laer, zijne, testators, zwagers
met toevoeging van Heer en Meester Peeter die Ruyter, iLanunnik,
zijn, testators, broeder.
254. 5 Hwi, i56i.
Judocus, zoon van Rover Goyartszn, als gemachtigde van Mechteld,
dochter van Gerard Martens en weduwe van OttoDircx; van Willelma,
dochter alsvoren en weduwe van Baldewyn Drion en van Karel, zoon
van Willelma en Baldewyn voornoemd, verkoopt voor Schepenen van
's Bosch aan Petrus, zoon van Henrick Corstiaens, twee kamers met
erven, naast elkaar gelegen in de St. Jacobstraat te 's Bosch tusschen
het erf van Johannes van Liebergen eenerzijds en dat van Mechteld
weduwe van Rutger van Doem anderzijds en zich uitstrekkende
van af gezegde straat tot aan het erf van Johannes Gerartszoon,
/ader (smid). Hierover waren ak schepenen Henrick van Eyndhouts
en Henrick van Staeckenbroeck.
255. i Maart i562.
Prelaten, Edelen en Steden, representeerende de drie Staten van
het land Brabant, verklaren eene erfrente te hebben verkocht
aan Jutken, dochter van wijlen Mathys Peters.
256* S6 Mei i569.
Jan, zoon van Marten van Loon, als man van Adriana, en Peter,
zoon van Rombout Michiels als man van Aleid, dochters van Jan
Papen Janszn en Heylwig, de dochter van Dirck, den zoon van
Goijart Henricx, verdeelen de nalatenschappen hunner schoonouders,
waartoe behooren landerijen, gelegen onder Empel en Orthen, huizen,
-staande te 's Bosch in het Klein straatje van Best en aan het
Ortheneind, grondrenten, enz. Hierover stonden als getuigen de
Bossche schepenen Henrick van Eyndhouts en Henrick van
Staeckenbroeck.
2o7a. 30 Maart i563.
Gerardus, zoon van Jacob Hermans en weduwnaar van Maria,
dochter van Herman van Gasteren Jacobszoon en Arnolda, dochter
~ 106 —
van Johannes Arntszoon van Zambeeck, staat af aan Godefridus van
Zambeeck, Henrick, zoon van Johannes Henrickszoon Wülems en
Henrick de Bye, apotheker, als voogden over zijne minderjarige
kinderen het vruchtgebruik van: V? stuk land, gelegen in de parochie
van Empel ter plaatse genaamd Hencxtem, 7? stuk land, gelegen in
de parochie van Empel onder de jurisdictie van Merewijk»
de Kerkebeemd genaamd, V? stuk land gelegen beneden de vrijheid
van 's Bosch achter de plaats genaamd de Vliedert ter plaatse ge-
naamd Brentens peper en V? eener boerderij, gelegen te Nistelrode
in 't Loo, welke boerderij Johanna, weduwe van Jacob Gasteren,
8 April 1616 gekocht had van Martinus van Campen en Christianus
Coenen als man van Mechteld, dochter van Amoldus van Campen,
voor zich in vruchtgebruik en voor zijne kinderen in eigendom.
258. f5 Mei i9dS
Verklaring van Claes Jan Wellens en Peter Anthoniszoon, schepenen
te Heze onder Rosmalen, dat ten hunnen overstaan Jan Roelofs met
zijne moeder Hylwych Roelofs en als zich sterk makende voor Jan
Jan Janszoon, zijnen zwager, verleend heeft aan Hylken Claessen
eene grondrente uit al hunne goederen.
259. 15 Januari i564.
Vermits Lodovicus en Herbertus, zonen van Willem Joordens, een
stuk bouwland, gelegen te Helvoirt ter plaatse genaamd de DysteU
berch tusschen het erf van Ghijsbert Heym eenerzijds en dat van
Anna, weduwe van Willem van Delft, anderzijds, den 19 November
1663 tegen eene grondrente verkocht hadden aan Jacob, zoon van
Everard van Arckell, zoo heeft voor Schepenen van 's Bosch ge-
noemde Jacob van Arckell een stukje van voorbedeeld perceel
bouwland verkocht aan Jonker Ghijsbert Heym voornoemd- Hierover
waren als schepenen Henricus van Eyndhouts en Jeronimus Wynants.
260. 9 Maart i564.
Vermits aan Petrus van Keulen (de Colonia) Ghysbertszoon bij
vonnis der Schepenbank van 's Bosch was toegewezen een huis met
plaats en drie kamers, een erf, genaamd loyerye en eene aldaar zich
bevindende pendula^ genaamd leyffne, — alles staande en gelden
te 's Bosch aan den Vughterdijk tusschen de beide poorten en tusschen
— 107 —
het erf van Johannes, zoon van Rodolph Noppen, eenerzijds en
tasschen het erf van Lambert, zoon van Wouter Colen, anderzijds en
zich uitstrekkende van af gezegde straat tot aan het water, — ter
zake van wanbetaling eener grondrente, die Tielman Willemszoon
ten behoeve van Herman Reynierszoon Pottey bij koop van Gode-
fridusy zoon van Petrus Goijartszoon van den Hovel, den 7 November
1654 verkregen had — en vermits vervolgens genoemde Petrus van
Keulen voorschreven gerechtelijke toewijzing had overgedragen aan
Mathias Keyen, zoo heeft deze daarna voormeld goed verkocht aan
Petrus van Keulen voornoemd. Hierover waren als schepenen van
's Bosch Jeronimus Wijnants, Johannes van den Water en Goijart Loeflf.
261. S5 April i564.
Preiaten, Edelen en Steden, representeercnde de drie Staten van
het land van Brabant, verleenen eene erfrente aan Elisabeth, dochter
van Henrick van der Aa.
Hieraan de volgende transiixen :
Eene akte, waarbij voor Joris van Bemagien en Anthony van Oudt-
heusden, schepenen van 's Bosch Jonker Marcelis Hovelmans, op 7 Oct
1634 verkoopt aan Mr Amold van Broeckhoven, licentiaat in de
rechten en oud-raad van 's Bosch, voorschreven erfrente, welke bij
scheiding en deeling tusschen de kinderen en erfgenamen van wijlen
Jonker Henrick Hovelmans, drossaard der Baronieën van Kranendonk
en Eindhoven, door dezen verwekt bij zijne vrouw, wijlen Juffrouw
Catharina van den Hovel, dpchter van wijlen Johan en Elisabeth van
der Aa voornoemd, ten deel was gevallen aan gezegden Jonker Mar-
celis Hovelmans, ook drossaard der voorschreven Baronieën.
Eene akte, waarbij voor Johan vanBrecht en Peter Pelgrom, sche-
penen van 's Bosch, Wouter Scellens, raad van gezegde stad en
Adriaan Zegers ten behoeve van Sewit, dochter van Willem, den zoon
van Adam van Constans, en ten behoeve van Anna, weduwe van
Comelis, den zoon van Willem Adamszoon voornoemd, — zijnde
dezen met Sewit, de dochter van voornoemden Comelis en Anna, de
erfgenamen van Willem Adamszoon meergenoemd — en Henrick
Adamszoon, op 26 Aug. 1596 afstand doen van hun recht op eene
erfrente ten laste der Staten van Brabant, die Roelof, de zoon van
Jan Lamberts en zijne vrouw Elsken, dochter van Adam van Constans,
hadden gelegateerd aan de kinderen van Willem en Henrick Adamszoon
- 108 —
voornoemd, de broeders van genoemde Ëlsken, doch welk legaat deze
na dood van haren man, ab wanneer zij te 's Bosch woonde, voor
haar aandeel had herroepen/waama zij de helft in die rente gelegateerd
had aan Wouter ScellensenAdriaanZegers, behoudens de verplichting
van dezen om aan de kinderen van Willem en Henrick Adamszoon
voornoemd uit te betalen de hoofdpenningen van de geheele rente,
als die kinderen binnen 's Bosch zouden komen en om hun ook
nog fl 12 reis- of teergeld te geven, zooals een en ander blijkt uit
het testament, door haar op 29 Nov. 1589 gemaakt voor Gijsbert
van den Velde, notaris en secretaris van 's Bosch.
263. 99 ApsHl i564.
Prelaten, Edelen en Steden, representeerende de drie Staten van
het land van Brabant, verkoopen eene erfrente aan Jacobmyne Peeters,
weduwe van Joris de Groette. Hieraan zijn gehecht:
a eene akte, waarbij Jacomijncken Peetersdochter, weduwe van
wijlen Joris de Groote, parochiaan van Noord-Monster, den 9 Dec. 1639
voor schepenen van Middelburg aan de gemeene armen aldaar voor-
schreven rente transporteert ;
ó eene akte, waarbij op 18 Sept. 1649 Adriaen van Bullestraeten,
raad en tresaurier der stad Middelburg, als ontvanger voor de armen
aldaar, ten overstaan van Schepenen dier stad meeigezegde rente
verkoopt aan Jacob Jansen Gysselen, wonende te *s Bosch.
203. 37 Juni i564.
Alzoo Ghysbrecht en Jacop die Cock, gebroeders, zonen van wijlen
Jan die Cock; Margriet die Cock, hunne zuster, weduwe van Jan
van Breugel; Willem van £ynde als gemachtigde van Lysbet die
Cock, weduwe van Jan Sadoirvil, blijkens schepenbrief van Ant-
werpen ; Jan, zoon van wijlen Jan Thomaszoon als man van Marie
en Joost, zoon van Amd van Os, als man van Anna die Cock,
dochters van Jan die Cock voomoemd,verklaarden, dat zij aan hunne
zuster Barbara die Cock, zoomede aan Jonker Vits Herll en diens
vrouw Catharina die Cock overgedragen hebben hun y^ part, (behoo-
rende dezen de overige Vs parten te voren reeds toe) : a in twee huizen
voor aan de straat met eene poort daarnaast en met eene plaats
daarachter, alsmede met dertien kamers op die plaats staande,
gelegen te 's Bosch aan de Orthenpoort tusschen het huis der
weduwe Gerit Symons eenerzijds en de openbare straat anderzijds en
— 109 —
achterwaarts zich uitstrekkende tot aan den stadswal; ^. in twee huizeq
voor aan de straat met zeven kamers daarnaast en daarachter,
staande te 's Bosch aan den Ouden Huls op den hoek en in het
straatje de Molensteeg tusschen den Stadswal eenerzijds en de open-
bare straat anderzijds, zooals een en ander blijkt uit een Schepenbrief
van 's Bosch van 20 December 1644. £n alzoo daarna Jan Thielmans
als gemachtigde van Catharina, dochter van Jan die Cock, koopman
en poorter van 's Bosch, hare helft in eenen houttuin met dertien
kamers, waarvan twee kamers voor aan de straat staan, met de
tuinen gelegen te 's Bosch in de Orthenstraat omtrent de stadspoort
en aldaar van achteren uitkomende aan den stadswal, had overge*
dragen aan Barbara, dochter van Jan die Cock voornoemd en weduwe
van Jan van den Wiel, zoo heeft voor Schepenen van 's Bosch
Peter die Cort, secretaris van die stad als gemachtigde van Catharina
die Cock, dochter van wijlen Jan die Cock en Barbara van Keimes
Lenardsdochter en weduwe van Erasmus Schetz, heer van Grobben-
donck, de twee huizen voor aan de straat met eene poort daar*
naast en eene plaats daarachter, alsmede dertien kamers op die
plaats staande, gelegen te 's Bosch aan de Ortbenpoort, verkocht
aan Wouter Scellens, zoon van wijlen Dirck Scellens, secretaris en
griffier van *s Bosch. Hierover waren als schepenen Goeswijn van
Brecht en Bartholomeus Loeff.
d64a. Baardwyksche Kermiêdag id64.
Brief door Peter die With Wouterszn, dienaar van de Vrijvrouwe
van Bokhoven, geschreven aan Jacob Oem. (Hierachter eene ver-
klaring van Frans Rljkersz, pastoor te Baardwijk, over de voldoening
der schade, veroorzaakt door den manslag, door eenen Hack gepleegd).
265. 23 Sept. i564.
Johannes, zoon van Hugo Mathijszoon, verleent voor Schepenen
van 's Bosch aan Adriaan, zo<m van Albert Kethelaer en weduwnaar
van Aleid, dochter van Dierck van Vechel, ten behoeve van dezen
als vruchtgebruiker en van diens kinderen als eigenaren, eene grond-
rente uit een huis met erf en rosmolen, staande aldaar bij de /To'/^A
Cruyspoart aan het eind der Vughterstraat naast het water eenerzijds
en naast een straatje anderzijds, alsmede uit vier naast elkander
gelegen kamers, staande te 's Bosch aan dit Mortel tusschen het erf
van Yda Post eenerzijds en dat van den verleener anderzijds. Hierover
waren als schepenen Godefridus van Vechel en Johannes van Hede)»
— 110 —
266. 96 Oetoher i564.
Prelaten, Edelen en Steden, representeerende de drie Staten van
het land van Brabant, verleenen eene erfrente aan Jenneken, weduwe
van Jan Hermans dü tnolder.
267. S Nov. ib^i^.
De Prelaten, Edelen en Steden, representeerende de drie Staten
van het land van Brabant, verkoopen eene erfrente aan Marcus
Aelbrechts ten behoeve van Willem Peterszoon van Engelen, genaamd
Hoy Hoy, ter tocht en van zijne kinderen ten erfrecht
Hieraan zijn gehecht de navolgende schepenakten :
a. eene akte van 28 Mei 1578, waarbij voor Jan van der Stegen
en Henrick van Broeckhoven, schepenen van 's Bosch, Aexken,
dochter van Frans Amdszoon, den pasteibakker en weduwe van
Willem Peterszoon voornoemd, in tegenwoordigheid en met consent
van Marcus Aelbrechtszn, als executeur-testamentair van haren vader,
voorschreven erfrente verkoopt aan Peter van Hees ten behoeve van
Lambertken, onmondige dochter van Lambert Brugmans.
b. eene akte van 8 Juli 1630, waarbij voor Ghysbrecht Pieck van
Tienhoven en Jan van der Molen, schepenen van 's Bosch, Mathijs
Aertszn Heselers, als man en voogd van Heylwich, dochter van
wijlen m' Jacob Wyfiflieth en wijlen Lambertken, dochter van zal.
Lambert Brugmans, meergezegde erfrente verkoopt aan Amd Aertszn
van den Heuvel, ten behoeve van m' Gerard van Soemeren, licen*
tiaat in de rechten en oud-raad van 's Bosch ter tocht en van zijnen
zoon Willem, door hem verwekt bij Elizabeth OHviers, zijne tweede
huisvrouw, ten erfrecht.
268. i FébT\MLTi i565.
Vermits Jan, zoon van Dirck Laureynszoon, als man van Mar-
garetha weduwe van Petrus, zoon van Symon van Hedel, het vrucht-
gebruik, haar toekomende op een huis met erf, staande te Berlicum
ter plaatse genaamd Beekveld nabij het erf van het Klooster van
Berne, alsmede op een paar erven te Berlicum gelegen, had afgestaan
aan Symon en Jan, zonen van Petrus van Hedel en Margaretha
voornoemd, en aan Rombout, gewoonlijk genaamd Rom, zoon van
Thomas Mathijszoon, als man van Johanna, dochter van dezelfden,
zoo hebben voor Schepenen van 's Bosch Symon en Jan van Hedel
— 111 —
gebroeders en genoemde Rombout als man van Johanna voorschreven
onroerend goed verkocht aan Joost, zoon van Henrick, den zoon
van Petras Eymbertszoon van Griensvenne. Hierover waren als
schepenen Willem die Borcligreve en Arnold van Campen.
269. i8 Octoher 1565.
De Staten van Brabant verleenen eene erfrente aan de Armen
van Middelburg, welke dezen 13 September 1689 verkoopen aan
Jacob Gysselen Janszoon, wonende te 's Bosch.
270. Si Juli 1566.
Huybert van Ostaeyen, als gemachtigde van den rentmeester van
het ELapittel binnen Heusden, verkoopt voor Schepenen van die
stad wegens verschenen, erfcijns eenen morgen lands» genaamd de
Lieve morgen, gelegen in de Ban van Herpt te Ophoven tusschen
het erf van het Godshuis van Berne, aan Oth van Gellicom, waarna
deze dien koop weder overdroeg aan genoemden van Ostaeyen.
Hierover waren als Schepenen Jacob Willemszn van Wyck en Daniel
van der Horst.
371. 14 Februari 1567.
Heer Henricus Janszoon, priester en rector der kapel van Heese
te Rosmalen, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch, na bekomen
machtiging van Frans Sonnius, bisschop van het Bisdom *s Bosch,
aan ^Henrick, zoon van Goeswyn Ghysbertszoon, eene grondrente,
welke Coenraad de slachter, zoon van Johannes van Haren Francks-
zoon, aan ELatharma, weduwe van Rodolph den Backer, zoon vap
Ghybo, verleend had van uit een huis en erf met stal, genaamd
de Kleine ot Zwarte Draak^ staande in de Vughterstraat te 's Bosch
tusschen het huis van Johannes van Keulen eenerzijds en het erf
van Wouter van den Kerckhof (de Cymetherio) anderzijds. Hierover
waren als schepenen Bartholomeus Loeflf en Johannes van Hedel.
272. 5 Juli 1567.
Philips II, Koning van Spanje en Hertog van Brabant, beveelt
op het verzoek van den Schout, Schepenen, Gezworenen, Kerk-
meesters, H. Geestmeesters, Dierick Rutgers, Henrick Thielmam^
Peter Gieliszn en andere gemeene ingezetenen van het dorp en
— 112 —
parochie Son, — behalve van Maurits Happen, — welk venoek
inhoudt, dat hoewel Hertog Jan van Brabant in het jaar 1855 hun
en hunne voorzaten tegen zekeren cijns uitgegeven had zekere
vroente of gemeente, binnen gezegde parochie gelegen ter plaatse,
genaamd Desperheide en wel om die eeuwig te bezitten en te ge-
bruiken, daarop te turven, te vlaggen en beesten te weiden, en dat
hoewel zij en hunne voorzaten die vroente of gemeente steeds
gebruikt en bezeten hebben, nochtans genoemde Maurits Happen en
eenige anderen, ook namens de Karthuizers te den Bosch, voor
Schepenen aldaar hun recht van bezit op die vroente of gemeente
met vrucht hebben betwist, en dat zij daarom tegen de uitspraak
van die Schepenen vragen provisie en opene brieven van reformatie, —
den eersten deurwaarder van den Raad van Brabant om genoemde
Schepenen te dagvaarden voor dien Raad ten einde te hooren eisch
doen en concludeeren, dat hun voorzegd «vonnis zal worden nietig
verklaard, gereformeerd of gecorrigeerd en dat tevens tegen denzelfden
dag zullen worden geintimeerd genoemde Maurits Happen, de
Karthuizers van den Bosch en alle anderen, die der zaak eenigxins
aangaan, ten einde ook dezen zullen compareeren.
278. i Juni 1569.
Jacob Adriaan Aert Meeuszoon, wonende te Geertruidenberg,
verkoopt voor Schepenen van Terheiden eenen beemd aldaar enz.,
aan Jan Back Franszoon. Hierover waren als schepenen Corstiaen
Back Franszoon en Henrick van Asten Janszoon.
274a. i4 December i569.
Verklaring van P. Curtius, secretaris van den Bosch, dat de drie
Leden van die stad M^ Frans van Balen, Bartholomeus Loeff, Jan
van de Water, Jeronimus Wynants, Jan Otten en Jan Gerits
gekozen hebben tot commissarissen om met de Gedeputeerden van
het dorp Vught te verlengen het accoord, tusschen die gemeente en
de stad den Bosch gesloten over de accijnzen van wijn, bier, andere
dranken, brood, vleesch en andere victualiën, te Vught verorberd.
275. Si Augustus i570,
Adriaan van Uden Janszn verleent voor Schepenen van Helmond,
aan Heer Bartholomeus, priester, ten behoeve van het Schuttersgilde
van St. Joris aldaar, eene grondrente uit hooiland, gelegen aldaar ter
— 118 —
plaatse, genaamd .die Bosschen", ten einde uit de inkomsten
daarvan te bestrijden „sekeren dienste in der kercken van Helmont
tot behulp der middelmissen*. Hierover waren als schepenen Jan
Scuermans en Adriaen Lauwreys Witlocx.
276. i5 Maart i570.
Prelaten, Edelen en Steden, representeerende de drie Staten van
het Land en Hertogdom Brabant, verleenen eene erfrente aan Heer
Servaes Willemszoon van Eyndoeven, priester te St. Oedenrode.
277. iS Juli 1570.
'. Henrick Henrickszn van Kreyelt en Barthelmeus Jacopszn, schepenen
der vrijheid van Oerle, getuigen, dat Jan Peterszoon alias van Triecht
en zijne vrouw Mariken Adriaansdochter hebben gewoond in de
vrijheid van Oerle en aldaar altijd zijn gehouden geweest voor goede,
eerbaar gehouden personen; dat genoemde Jan in desen voirUden
tijt van troubU zich altijd stil en gehoorzaam aan Z. Koninkl. Majesteit
of zijne ofBcieren heeft gedragen en gehouden ; dat noch hij noch
zijne genoemde vrouw uit voorschreven vrijheid verjaagd of ver-
bannen zijn geweest om eenigerlei heresie, secte of ketterij, hoedanig
die ook wezen mogen, maar dat zij zich altijd hebben gesteld en
gehouden onder de H« Roómsch Elatholieke Kerk, haere Sacramenten
aldaer halende ende dUselve frequenterende gelijck een goet nahuer
der voirs. vryfuit schuldich ende gewoynlijck is sulcx te doene ; dat
zij ook niet uit de voorschreven vrijheid zijn gevlucht om eenigerlei
zaken of delicten, hoedanig die ook zijn mogen, civiel of crimineel,
maar daarin altijd mogen terugkomen mits zich gedragende, zooals
zij zich tot nu toe gedroegen.
Hieronder stond: Ita est. Guilielmus Betius, 'pastor in liberate
de Oerle.
'B. Stockelmans (secretarius).
277a(6M;. 59 December 1570.
Tusschen Jan Laureys Sgreven, schout, Adriaen Brouwers en
Everard van Laerhoven, schepenen der Bank van Hilvarenbeek en
Gerard Otten als procuratie hebbende der gemeente en parochie
voornoemd, ter eenre en Jan van der Stegen en Jan van Lyebergen
als fabriekmeesters der St. Janskerk te den Bosch, ter andere zijde,
8
- 114 -
wordt geaccordeerd over de quota, welke gezegde kerk als tiend -
hefster onder Hilvarenbeek heeft bij te dragen in de herstelling van
de kerk en groote klok aldaar.
278. Si Januari iSHi.
Jan M' Wilms, Jonker Wilbroirt van Berghelen, Jan van der Beeck,
M' Michiel Römbouts, Jacob Henricxss, Jan Goeyaetss en Peter
Andrieszn, schepenen van Bergeik, getuigen, dat ten hunnen overstaan
Roef Simons en Elizabeth, zijne dochter, met Peter, haren man en
momboir, aan Heylwig, dochter van Wouter Conincx, eene grond-
rente verleend hebben uit eene hofstede, gelegen onder de parochie
Riethoven, naast het erf van Margriet van Baelen en de gemeente.
Hieraan is vastgehecht eene akte van 18 December 1606, waarbij
Marcus van Hombergen, Symon Adriaens, Jacob Comelis, Jan Stappers,
Goyart Berchmans, Symon Janss en Jacob Jan Nyss, schepenen
van Bergeik, getuigen, dat ten hunnen overstaan Wouter Henricus
Heesborchs aan Jacob Comelis verkocht voorschreven grondrente,
welke afkomstig was van voomoemde Heylwig, de moeder van
den verkooper.
279a. 98 Juni i57i.
Leonardus, zoon van Andreas van Horrick, verleent voor Schepenen
van 's Bosch aan Petrus, zoon van Petrus Mickarts genaamd van
Antwerpen, eene grondrente uit eene boerderij, gelegen te Vechel
ter plaatse genaamd Buekelaer, alsmede uit eenen akker, gelegen
aldaar ter plaatse genaamd de Hoochbocht tusschen het erf van
Jaspar Suermont en vele anderen. Hierover waren als schepenen
Frans Haenenberch en Jan van Hedel.
280. iS September i57i.
Franchoys van Haenenberch en Jan van Hedel, schepenen van
's Bosch, getuigen, dat de naaste vrienden en magen van Jan,
onmondigen zoon van wijlen Jacop Claeszoon van Ravesteyn en
Aleid, de dochter van wijlen Mathijs Stooters, hun bij verzoekschrift
hadden medegedeeld, dat bij doode van genoemden Jacop aan
gezegde Aleid in tocht en aan voorzegden onmondige in eigendom,
onder anderen,waren gekomen twee zesde gedeelten in eene bouwhoeve,
bestaande uit huis, erven, tuinen, akkerlanden, hooilanden, weilanden.
- 115 -
heiden, houtwasscheiiy enz., gelegen in de parochie Boxtel ter plaatse
genaamd Munsel en in gebruik bij Jan Dierickszoon van Hees als
laat, van welke hoeve drie zesde gedeelten toebehooren aan de
Bruederscappt van Onser Liever Vrouwen binnen der stadt {*s Bosch)
en het overige een zesde gedeelte aan de kinderen of erfgenamen van
wijlen Heer Jacop Sanders; dat de voorschreven Bruederscappe van
Onser Liever Vrouwen en de kinderen van wijlen Heer Jacop Sanders
hunne parten in de hoeve gaarne ten hoochsten ende schoonsten zouden
willen verkoopen, waarom zij die dan ook op 2^ndag te voren
hadden doen veilen ; dat het beter en voordeeliger zoude zijn om
de parten van genoemden onmondige nu ook te verkoopen dan ze
te behouden, gemerct deseive tot seer vielen pryse inne toecomenden
tyde voor den voorsr onmundigen f ouden moetin worden verco/itnézX
het verhuren van laatstbedoelde parten op zich zelf ook zeer
weinig zoude opbrengen, weshalve zij hun om machtiging verzochten
om de parten van den mindeijarige tegelijk met de overige te
verkoopen; dat zij hierover gedelibereerd hebbende, tot momboiren
over dien onmondige aanstellen Jan, zoon van wijlen Nycolaes
van Ravesteyn, Jan Nobelmans als getrouwd hebbende Agatha,
dochter van genoemden Nycolaes van Ravesteyn, ooms van vaders-
zijde, Lambert, zoon van wijlen Mathijs Stooters en Joost Hermanszoon
die Bye, als getrouwd hebbende Elisabeth, dochter van denzelfden
Mathijs Stooters, ooms van moederszijde van dezen minderjarige en
hun machtiging geven om diens twee zesde gedeelten in het
openbaar mede te verkoopen, mits zulks geschiede na behoorlijke
voorafgaande proclamatien tn yeilingen en ten AooeAsten ende scAoonsten
en de vruchtgebruikster eerst afstand doe van haren tocht.
281. 8 Nov. i57i.
Laurentius Metsius, bisschop van 's Bosch, geeft aan Cornelius van
der Moeien en Jacobus Bacx, in hunne hoedanigheid van proosten
der Lieve Vrouwe Broederschap te 's Bosch, machtiging, om, ten
einde uit onverdeeldheid te geraken, te verkoopen de helft in eene
boerderij, gelegen te Boxtel ter plaatse genaamd Munsel. Zie
oorkonde n» 280.
282. 9i Juni i572.
Prelaten, Edelen en Steden, representeerende de drie Staten van
het Land en Hertogdom Brabant, verkoopen eene erfrente aan Elizabeth,
dochter van Jan Hoze en weduwe van Jacob Grotart, tot haren tocht
en van hare beide kinderen ten erfrecht.
— 116 -
283. ims.
Meester Cornelis Otto van Beeck verkoopt voor Schepenen van
's Bosch aan Wouterken, dochter van zaliger Joost Lenartszoon,
eene erfrente, hem door de Staten van Brabant verleend. Hierover
waren als schepenen Rutger van Berckel en Henrick van Broeckhoven.
284. 6 F^>ruari iffIS.
Claudi Laureynszoon als man van Anneken, dochter van wijlen
Thomas Degens en Geertruid weduwe van Jan, zoon van Thomas
Degens voornoemd, verklaren voor Schepenen van 's Bosch, dat
Dierick Loeckemans en Jutkene weduwe van Jan van Roye hun
rekening en verantwoording hebbén gedaan van het beheer, dat Dierick
Loeckemans en Jan van Roye voornoemd als voogden over ge-
noemde kinderen van Thomas Degens over de goederen van dezen
hebben gevoerd en dat zij hen te dier zake dechargeeren. Hierover
waren als schepenen Jan van der Stegen en Henrick van Broeckhoven.
285. id Februari i&75.
Jan van der Stegen en Henrick van Broeckhoven, schepenen van
's Bosch, getuigen, dat ten hunnen overstaan Henrick, zoon van
Thomas Janszoon, Marten Bemtszoon van Soemeren, Jan en Christoffel
Spyckers als geordonneerde momboiren over Aelken, Henricxken en
Lysken, onmondige dochters van wijlen Henrick van Soemeren, hun
bij verzoekschrift te kennen hadden gegeven, dat op genoemde
onmondigen met drie harer andere zusters en broeders, welke mondig
zijn, bij doode van Lambrecht van Oerle en Diericxken, zijne
huisvrouw, uit kracht van het testament door genoemde Diericxken
op 12 October 1578 1.1. gemaakt (».^. deze datum is juist overge-
schreven), voor de eene helft waren verstorven verschillende
onroerende goederen, waarvan de wederhelft door genoemden
Lambrecht van Oerle was vermaakt aan Jan, zoon van Jan Darkennes
en Aert Willemszoon, kremer; dat de nalatenschappen van genoemde
erflaters zijn belast met vele schulden en processen ; dat de mondige
erfgenamen daarom van oordeel zijn, dat de bedoelde onroerende goe*
deren behooren te worden verkocht; dat zij, requestranten, zulks ook in
her 'belang achten der voornoemde mindeijarigen en dat zij, schepenen,
om die redenen hun machtiging geven om het aandeel dezer minder-
jarigen in die goederen met hunne mede-erfgenamen in het openbaar
te verkoopen.
— 117 —
2S6. i9 Maan i575.
Jan van der Stegen en Henrick Heeren, schepenen van den Bosch,
geven vidimus van eenen brief, waarbij Burgemeesters, Schepenen
en Raden der stad Antwerpen verklaren, dat ten hunnen overstaan
Alijt van Erpe Henricksdochter, weduwe van Willem Gheerartszn,
wonende te Antwerpen, op 9 December 1673 machtigde Mathijs
Eymberts en Jan Geubels, wonende te den Bosch, om te verkoopen en
te transporteeren haren tocht op het één vierde van drie huizen, naast
elkander staande in de St. Jorisstraat aldaar en van een huis, staande
aldaar aan het Hinthamereind bij het huis de Halve MaaUy van
welk een vierde den eigendom hebben hare wettige kinderen, terwijl
van de overige parten Anthonis van £rpe en Henrick Herinck
eigenaren zijn. (Hierbij nog eene koopakte van 19 Maart 1573,
waarbij genoemde gemachtigden het vruchtgebruik van het een vierde
in laatstbedoeld huis, dat is het huis de Blinde man^ overdragen
aan voorbedoelde kinderen, die het daarop met Henrick Herinck
Willemszn als man van Catharina, dochter van genoemden Henrick
van Erpe en als gemachtigde van Anthonis, zoon van dienzelfden
van Erpe, verkoopen aan Comelis, zoon van I^mbert Comeliszoon
die Becker; hierbij eene koopakte, waarbij de weduwe van laatst-
genoemde met haren tweeden man Amd van Schijndel dat huis
21 Maart 1579 verkoopen aan haren zoon Lambert; eene akte,
waarbij de rechtverkrijgers van laatstgenoemde dat huis 15 Februari 1616
verkoopen ^n Henrick, zoon van Adriaan Henrickszn, wonende
te den Bosch, alsmede eenige latere akten, betreffende datzelfde huis.
287. n Maart i573.
Jan, zoon van wijlen Jaspar Monicx, als man van Catharina,
dochter van wijlen M' Goijart Grotarts van Os, 1) in leven secretaris van
's Bosch en diens tweede huisvrouw Anna, draagt voor Schepenen
aldaar over aan Arnolda Wolffs weduwe van voornoemden M' Goyart
Grotarts eene roggepacht, gaande uit een huis en erf, gelegen onder
Helvoirt. Hierover waren als schepenen Bartholomeus Loeff en
Henrick van Broeckhoven.
Hierbij eene akte, waarbij, — vermits Aleid, dochter van wijlen
1) Hij had deze roggepacht 28 Maart 1551 gekocht van Raso, bastaard-
zoon Tan Johannes Christiaanszoon, als man van Johanna, dochter van Johannes,
zoon van Johannes, zoon van Paulus genaamd Roever, den zoon van Rodolf Coenen.
(Zie oorkonde no 230).
— 118 —
M' Adriaan van Achelen, ook secretaris van gezegde stad en van
voornoemde Amolda Wolffs, te voren weduwe van meergenoemden
M' Goijart Grotarts van Os), weduwe van Nicolaas Jans, den tocht
harer goederen had overgedragen aan Roelof Noppen Jans, ten be-
hoeve van hare kinderen Nicolaas, Adriaan en Henrick Jans, — zoo
hebben die kinderen van wie de beide eersten toen te Haarlem
woonden, voor Jacob van Balen en Zeger M^ Zeger Adriaens sche-
penen van 's Bosch, gemelde roggepacht overgedragen aan Franchoys
Noppen, zoon van wijlen Roelof, den zoon van Jan Noppen;
4 September 1614.
Hierbij nog eenige latere transporten van deze roggepacht.
288a. i9 Apnl i57S.
Jan Willemszn Hoeck en Antonis Hermanszn huren van Dierck
Loeft Henrickszn als weesmeester, M' Jan Staess als oom en voogd
der voorkinderen van Jaspar Doedyns zal. en Gijsbertken Jan Staes-
dochter en Wouter Jacobszn, ook weesmeester, een hoptuin met
boomgaard, genaamd Costershof, gelegen in de banne van Genderen.
Deze akte is medeonderteekend door Franciscus Eustachius Andelinus,
priester en pastoor van Genderen.
289. 8 Octoher i57S.
Burgemeesteren, Schepenen en Raden der stad Antwerpen getuigen,
dat ten hunnen overstaan Kathelyne Cocx, dochter van Gysbrecht
Cock en weduwe van Jan de Arietta, kolonel over de Waalsche
soldaten, verklaard heeft, dat zij voor nul en geener waarde houdt
de verschillende processen, die Jan van Achelen, zich uitgevende
van met wijlen Heer Coenraert del Vaille, ridder, haar voogd te zijn,
voor verschillende gerechten begonnen heeft tegen Gysbrecht de
Cock, haren vader en dat zij te dien einde eenige procureurs stelt
om zulks namens haar voor gezegde gerechten te verklaren.
290. 29 Maart i574.
Jacoba, weduwe van Johannes Geraardszoon van Doorn en Nico-
laus, zoon van Adrianus Danielszoon, als man van Elisabeth, dochter
van Jacoba en Johannes van Doorn voornoemd, verkoopen voor
Schepenen van 's Bosch aan Nicolaus, zoon van Johannes, denzoon
van Nicolaus Mathijszoon, twee aaneengebouwde huizen, waarvan
het grootste genaamd is den Roosboonty met erven, plaats, put, achter-
— 119 —
huizen, stooiken en keuken, staande aldaar in de Kerkstraat tusschén
het erf van den goudsmid Adrianus de Groot, üifarktwaarts eenerzijds,
en het erf van Johannes van den WaterEverardszoon, aan de andere
zijde en zich achterwaarts uitstrekkende tot aan het huis, geheeten den
Roch^ toebehoorende aan Margaretha, weduwe van Petrus Loeckemans,
en van meer anderen, hebbende het nog eenen uitgang met poortje
in het Crullenstraatje. Hierover waren als schepenen Henricus van
Ëyndhouts en Pauius Wynants. (Zie mijne Voorname Bossche huizen
II p. 825).
291. U September i574.
Johannes die Louwe, kramer, Johannes Coenen, graankooper en
Gerardus, zoon van Dirck Henricxzoon van Tulden, als voogden
over de minderjarige kinderen van Christina, dochter van Henrick,
zoon van Henrick Johanneszoon van Tulden, daartoe benoemd bij
testament van Petra, weduwe van genoemden Henrick, zoon van
Henrick Johanneszoon van Tulden, dragen ter voldoening van eene
overeenkomst, aangegaan tusschén M' Henrick van Broeckhoven en
genoemde Petra weduwe van Henrick van Tulden, voor Schepenen
van 's Bosch over aan genoemden M' Henrick van Broeckhoven
Petruszoon eene grondrente, gaande uit de helft van eenen ntansus
(boerderij), gelegen in de parochie van Oirschot ter plaatse genaamd
die Vluet tusschén het erf van Henrick van den Gasthuys eenerzijds
en dat van Willem Mathijszoon anderzijds, welke grondrente Heer
Adrianus Preyker, priester en beneficiaat in de Collegiale Kerk van
St. Jan Evangelist te 'sJBosch, en Servatius, zoon van Jan, den zoon
van Servatius van der Stegen, als uitvoerdejs van den uitersten wil
van Heer Servatius, zoon van Servatius van der Stegen, priester
alsmede beneficiaat van gezegde kerk, verkocht hadden aan meer-
genoemden Henrick, zoon van Henrick Johanneszoon van Tulden,
Hierover waren als schepenen Jan van der Stegen en Dirck van Vechel.
Hierbij nog eene Bossche schepenakte van 15 September 1576,
waarbij M' Henrick van Broeckhoven Petruszoon gezegde grondrente
verkoopt aan M' Jacob Donck ten behoeve van de onmondige
kinderen van Arnd de Raet Eliaszoon. (Zie oorkonde n^ 227).
292. 50 Juni i575.
Petrus, zoon van Anthony van den Wiel, als man van ^^^ab^^
en Franciscus Walravens, als man van Sophia, dochters ^^^";^ ^
van den Hezeacker en diens eerste vrouw Ghysberta van Middegael
— 120 —
Godfriedsdochter, verkoopen voor Schepenen van 's Bosch gedeelten
in een perceel weiland, gelegen te Empel ter plaatse genaamd
In de Korte beemden naast de plaats genaamd Het Kwade stuk
nabij den Zegedijk, aan Petrus, zoon van Petras Mickarts genaamd
van Antwerpen. Hierover waren als schepenen Dierck van Vechel en
Martinus Moins.
293. S December ibl6.
Henrick, zoon van Michiel Henrickszn van Zoemeren, verkoopt
voor Schepenen van 's Bosch aan Petrus, zoon van Henrick van
Middeler, een huis met erf, staande in de Postelstraat aldaar tusschen
het huis van Johannes die Louwe, kramer (institor), eenerzijds en
dat van de weduwe Jacob Hermans anderzijds en zich uitstrekkende
van af gezegde straat tot aan het erf van Frans Kuysten. Hierover
waren als schepenen Zeger Adriaans en Paulus Winants. (Dit huis
is hetzelfde als dat waarvan de rede is in oorkonde n® 847).
£94. 30 Oelober i577.
Frater Gerardus Peterszn, procurator van het klooster van
St. Salvator en St. Brigitta weduwe, genaamd Marienwater, staande
in de parochie Rosmalen, tot het navolgende gemachtigd door ge-
meld klooster en met toestemming van Laurentius Metsius, bisschop
van 's Bosch, ruilt voor Schepenen van *s Bosch, met M' Henrick
Oliviers van Berchuysen eene grondrente, gaande uit een kamp
lands, gelegen in de parochie TepheUn^ ter plaatse genaamd Scebgheer,
tusschen het erf van Johannes van Amstel eenerzijds en dat van
Johannes genaamd Wijnricxzn anderzijds, door Judoca, dochter van
Henrick Ëlen Eliaszn en Heylwig, den 14 Juni 1498 verleend aan
Franck van Langel ten behoeve van gezegd klooster, tegen eene
grondrente, gaande uit landerijen, gelegen te Rosmalen. Hierover
waren als schepenen Judocus van Ouwen en Arnoldus van
Broegel.
293. f4 Fehruari 1578.
Frans van Gestel Henrickszn als meester en rector van het
Groot Ziekengasthuis te den Bosch verkoopt met machtiging van
M^ Jacob van der Cammen, schepen van den Bosch, als provisor
van gezegd gasthuis, voor Schepenen van den Bosch aan Martinus
-- 121 ~
Janszn Ketelaer een huis met erf en daaraan annex huisje, staande
aan de Hinthamerstraat aldaar op den hoek der Oude Gasthuisstraat
(thans de Gasselstraat geheeten), tusschen die straat ex uno en het
erf van Gerard Jacobszn en zijne kinderen, genaamd het Hazewindje^
ex alio. Hierover waren als schepenen Joost de Ouden en Jacob
van der Cammen.
Hierbij nog enkele latere akten, dit voormalig huis betreffende.
296a. ^ Maarl 1579.
Brief door Lambèrt Strick uit 's Bosch geschreven aan Derick
Aertszoon, president-schepen van 's Bosch, toen te Antwerpen
verblijvende, waarbij hij dezen verzoekt expeditie en provisie van
zijn verzoek en mededeeling van den uitslag der bijeenkomst van
de te Antwerpen tot het sluiten van vrede door de Staten Generaal
gedeputeerden. Hij brengt hem daarbij tevens de groeten over zijner
vrouw.
297. i5 Juli 1519.
Petrus, zoon van Henrick Corstiaens, verkoopt voor Schepenen
van 's Bosch tegen eene grondrente aan Georgius, zoon van Rombout
Suyskens, twee kamers met erven onder een dak en naast elkaar gelegen
in de St. Jacobstraat te 's Bosch tusschen het erf van Johannes van
Liebergen eenerzijds en dat van Mechteld weduwe van Rutger van
Doini anderzijds en zich uitstrekkende van af die straat tot aan het
erf van Johannes Gerartszoon, faber^ welke kamers door hem op
5 Nov. 1561 voor Schepenen van 's Bosch gekocht waren. Hierover
waren als schepenen Godefridus Lombarts en Johannes Monicx.
Op den rug der akte staat, dat op 17 December 1591 Joris Rommen
alias Suysken voorschreven grondrente aan hare toenmalige hefster
Juffrouw Jaab Ghysberts heeft afgelost in tegenwoordigheid van
Sander Jacobszöon van Boesdonck en Dirick van Lieshout, poorters
der stad 's Bosch. (Zie oorkonde n^ 254).
296a. 29 hecemhti^ 1579.
Paspoort door Henry Heylman dit de Sart, ridder en kapitein
eener compagnie Waalsche Infanterie van het regiment van
Monseigneur de Haultepenne, kolonel, enz., te Engelen uitgereikt
aan Jan Jansen van Engelen.
— 122 —
299. i9 December i519.
Schepenen van Mill verklaren, dat ten hunnen overstaan Derick Peter
Reynenzoon en Mette, zijne huisvrouw, aan Jan Reynen, Joerden
Peters, Jan Gerit Claeszn, Reyn Janszn, Maerten Franszn, Jan Wyffers
Janszn en Roelof Amtz, als schepenen van Mill en aan Arnd
Dericks en Wyllem Martens als heemraden in het HoUanderbroek,
recht van aflossing hebben verleend van eenen erfschepenbrief van
Mill van drie malder rogge, welke Schepenen en Heemraden voor-
noemd in hunnen nood tegen geld verleend hadden aan Derick
Peterszn en Mette, zijne huisvrouw voornoemd.
900a. i9 Januari i580.
Brief van Henry Heylman, dit de Sart, kommandant van de
schans te Engelen. (Zie oorkonde n® 298).
801. 29 April i580.
Ricardus Rubbens, als daartoe voor Schepenen van Hedel ge*
machtigd door Jacobus Sanders van Os als man van Elsbene, dochter
van Henrick de Heusch, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch huis,
erf, plaats, brouwhuis en poort, gelegen aldaar op den Papenhuls
tusschen den Heerenkelder en twee huizen van den Deken en
het Kapittel der Collegiale Kerk van St Jan Evangelist te 's Bosch
Hinthamerstraatwaarts aan de eene zijde en het erf van Franciscus
Bogart, zoon van Lambertus Bogart, Diezewaarts aan de andere zijde,
welke voorschreven goederen Roelof van Eyck en Joost van Berckel
als gemachtigden van Philips van Borgingen, heer van Ammervael,
als man van Margaretha van Edingen, dochter van Hercules van
Edingen en Theodorica, dochter van Gerlach de Roover, den 2 Sep-
tember 1553 verkocht hadden aan genoemden Henrick de Heusch, zoon
van Amold de Heusch, — aan Everard van de Water Janszoon, als
man van Elisabeth, dochter van meergenoemden Henrick de Heusch.
Hierover waren als schepenen Paulus Wynants en Godefridus van
Vlierden. Zie mijne Voorname Bossche huizen II p. 505.
301a (bii). 8 Juli 1580.
Maria, weduwe van Laureyns Posz genaamd van Lent, in leven
beeldhouwer, geboren te 's Bosch en overleden te Frankfort aan de
Main, vraagt aan de Regeering van eerstgemelde stad om raad hoe
— las-
te handelen met de erfenis, die haar genoemde man verkregen had
en met de nalatenschappen harer ouders. (In het Duitsch).
d02a. ii Juli 1580,
Burgemeester, Rechter en Raden der stad Linz in Oostenrijk
verzoeken aan de Magistraat van *s Bosch, dat aan Maria, burgeres
van Linz en weduwe van Lorenz Possen, beeldhouwer te 's Bosch,
alsmede aan hun kind, de nalatenschap van genoemden Possen zal
worden uitgekeerd. (Zie de vorige oorkonde).
303. ie December i580.
De Jurati en Judices pupillorum Baroniae in Pamella verklaren,
dat ten hunnen overstaan Joannes en Philippus, zonen van Petrus
de Mets, Joannes Valcke, als zijnde van wege zijne vrouw Pauline
Petrusdochter de Mets erfgenaam; Marianne Petrusdochter de Mets
weduwe van Andrée de Cordier en Marianna, dochter van Joannes
de Clercq en Barbara Petrusdochter de Mets, deze met machtiging
van haren man Jacob van Cuenebrouck, allen ingezetenen en burgers
van Pamelle, bisdom Gent en germani fratres et sorores alsmede
testamentaire erfgenamen van den 2^er Eerwaarden Heer Laurentius
Petruszoon de Mets zaliger gedachtenis, in leven bisschop van
's Hertogenl)osch, volmacht gegeven hebben aan Anthonius Wouterszoon
van Heeswijck en Meester Martines Waget, kapelaan van genoemden
bisschop, om diens nalatenschap, hun bij zijn testament vermaakt,
in bezit te nemen.
304a, ii Januari i58i.
Verklaring van Jan Heymans, secretaris van Grave, dat Claes
Michiels aan die stad heeft overgegeven eene missive der stad Heusden.
305a. 23 Maart i58i.
Adolf, Graaf van Neuwenaar, Meurs en Limburg, heer van Bedbur,
Alpen, Weerdt, Altena, enz., bepaalt 1<> naar aanleiding der vele
misdrijven, welke in zijn land van Altena gepleegd worden, dat
elke schout in zijn dorp of territoir de macht zal hebben alle boos-
doeners te denuncieeren,**aan te tasten en aan te houden, en om
dezen voorts binnen de 24 uren aan zijnen drossaard of diens
stadhouder over te leveren ; 2<> dat vermits tde procedures, welke
— 124 —
al4aar over dijkzaken voor zijnen dijkgraaf en heemraden gevoerd
worden, verward geschieden, dat voortaan de gerechtsdagen opeene
geschikte plaats zullen gehouden en van al het daar verhandelde
procesverbaal zal opgemaakt worden; 8^ dat vermits de dijkgraaf de
heemraden met groote kosten moet schadeloos stellen, dat zij,
die voor den dijkgraaf iemand in rechten willen aanspreken, den
dijkgraaf daarvoor zijne gerechtigheid in gereed geld zullen voldoen»
behoudens hun verhaal op de tegenpartij, enz.
806. 80 Mei i58i,
Ghijsbert, zoon van wijlen Jacop van Uden en Jan Willemsaroon
als weduwnaar van Maryken, dochter van Jacop van Uden voor-
noemd, zoo voor zich en met M' Henrick Willemszoon en Henrick
Henrickszn, bakker, als voogden over de minderjarige kinderen van
Jan Willemszoon en Maryken voorzegd, verkodpen voor Schepenen
van 's Bosch aan Roelof, zoon van Arnt Vastaerts, een stuk bouwland,
genaamd de Vlashof, gelegen in de parochie van Boxtel tusschen
de gemeene straat en het erf van voornoemden kooper eenerzijds
en tusschen het erf van Robbert van Malsen anderzijds. Hierover
waren als schepenen Willem die Borchgreve en Jacob van
der Cammen.
«
d07a. 6 Maart i582.
Conclusie genomen voor Schepenen van 's Bosch door de Jonkers
Nicolaes en Willem van Boshuysen, gebroeders, in de procedure,
door hen ingesteld tegen Jan van Duynhoven, wonende te Rixtel,
om hun te betalen eene roggepacht, die in 1358 voor Schepenen
van 's Bosch gevestigd werd op goederen, gelegen te Rixtel en toen
toebehoorende aan Amd van Heesbeen, zijnde die rente op hen
vererfd van hunnen vader Willem van Boshuysen Rutgerszn.
308a. 7 November i582.
Jacob Franszoon Beyhaert als man van Peterken, dochter van
Peter Peterszoon van Antwerpen genaamd Mickarts en Christina,
dochter van Jan Gerards, alsmede Adam van de Laer in diens
hoedanigheid van curator over de twee minderjarige kinderen van
genoemde echtelieden van Antwerpen verkoopen den Vemoijenkamp
onder Maren en het Hoogkijfkampke inde Putten te £mpel gelegen.
— 126 —
309. aO November 1582,
Schepenen, Gezworenen, Raadslieden en Dekens van de Ambachten,
representeerende de drie leden der stad 's Bosch, ordonneeren ten
verzoeke van de Dekens, Gezworenen en Gemeene gezellen van het
Molders- en Olieslagersambacht in die stad, na verhoor van de uit
hun midden benoemde commissarissen M' Dierick van Vechel,
gezworene, Amt van Broegel, raadsheer, Claes van Os en Peeter
Govartszn, dekens van de Ambachten, dat zij, die van buiten de
stad komen en daarin het molders- en olieslagersambacht willen
uitoefenen eerst van hetgeen zij dienaangaande geleerd hebben
bewijs moeten leveren aan de Dekens en Keurmeesters van dat
ambacht en wel op de wijze als zulks bij deze ordonnantie is bepaald.
310a. 2i Januari i583.
Brief van W. van Ëmmerick, secretaris van den Bosch.
311a. i JanuaH 1584.
Brief door van Kelst, bevelhebber te Gemert, geschreven aan
Johan Ratsche, luitenant van de Compagnie Lanciers van den Heer
van Helmond.
312. 8 Mei 1584,
Amoldus van Beeck Jacobszoon verbindt zich voor Schepenen
van 's Bosch met onderzetting van eèn huis, erf, ledige plaats,
achterhuis en huisje, staande en gelegen aldaar aan de Hinthamer-
straat tusschen het huis van M' Maarten Moons ex uno en het huis
van Jan de Mooi, bakker en het Gruitstraatje ex alio en zich
achterwaarts uitstrekkende tot een vrouwengasthuis (Brantsgasthuis),
aan Anna, dochter van Leonius Janszn van Hedel en weduwe van
Adrianus Lucaszn en aan Maria, dochter van Jan, den zoon van
Petrus, den zoon van genoemden Leonius van Hedel, te betalen
de som van 130 Car. guldens wegens den verkoop van gezegd
huis. Hierover waren als schepenen Roelof Aertszn en Herman
van Huemen.
313. S5 Juni 1584.
Alzoo Prelaten, Edelen en Steden, representeerende de drie Staten
van het Land van Brabant, aan Ëlizabeth, dochter van Jan Hoze en
— 126 —
weduwe van Jacop Grootart, tot haren tocht en aan hare beide
kinderen ten erfrecht op 21 Juni 1572 hadden verkocht eeneerfren te,
zoo heeft voor Schepenen van 's Bosch Dierick, zoon van wijlen
Jacop Grootart en wijlen EHzabeth, voor zich en als zich sterk
makende voor Jacop Moers, man van Jaecxken, dochter alsvoren,
voorschreven erfrente verkocht aan Rutger, zoon van wijlen Henrick
Rutten, den messemaker. Hierover waren als schepenen Jacop van
der Cammen en Herman van Huemen. (Zie oorkonde n^ 282).
8i4. 7 December i585.
De Baad van Brabant te Brussel verklaart Gevaert van Doeme
in zijn verzoek tot indemniteit voor zijne gevangenhouding en rem-
boursement van de door hem te dier zake gedane verschotten,
door hem ingediend in zijne procedure tegen de gemeente Son
en Breugel, niet-ontvankelijk.
8i5a. 4 Juli i586.
Brief van Philips Graaf van Hohenlo uit Zalt-Bommel geschreven
aan Mons. Iselsteyn, gouverneur van Heusden, houdende diens
,yVriendhlijck begheeren, dat de oudste compagnien aldaar uü de
stad naar het bolwerk achter 't Gasteel verlegd en eenige nieuw
aangeworven compagnien in de stad gelegerd worden."
316. S9 SepUmher 1586,
Michiel Piggen schrijft uit Breda aan Symon van den Werve te
Brussel, dat hij zich verheugt, dat deze na het overgaan van Antwerpen
nog in leven is, alsmede dat hij dezen tot het bekomen van geld
noch hulp noch raad kan geven.
317. i8 April 1587.
Jan en Wouter, zonen van M ' Wouter van Achelen, doctor in de
beide rechten en raad der stad 's Bosch en van diens eerste vrouw
Elisabeth, dochter van Dirck Artssen den oude; Anthonius, zoon
van Dirck de Raet, als man van Francisca en M' Zeger Haedriaenszn,
schepen van 's Bosch, als man van Aleid, zijnde deze en genoemde
Francisca dochters van genoemden M' Wouter van Achelen en
£Hsabeth, genoemde mannen zoo voor zich en als zich sterk ma*
kende voor Gerard en M' Roland, uitlandige zonen vaa. laatsf
genoemde echtelieden van Achelen en voor Dirck, zoon van Lambert»
— 127 —
ook zoon van laatstgenoemde echtelieden, verkoopen voor Schepenen
van 's Bosch aan Petrus Sonmans den jonge ten behoeve van Maria,
dochter van M' Henrick de Bye, apotheker en weduwe van Johannes
Michielszn, de helft van eene geheele grondrente, die M' Petrus
Sonmans aan genoemden Lambert, Jan en Wouter, zonen van
M' Wouter van Achelen en Ëlisabeth, aan M' 2^ger Adriaenszn,
aan Anthonius de Raet, beide laatsten als mannen hunner genoemde
vrouwen, en aan Gerard en M' Roland voornoemd 8 Febr. 1578
verleend had uit een hois met erf en achterhuis, staande in de
Vughterstraat te 's Bosch tusschen het huis van Maria weduwe van
Johannes Willemszoon en hare kinderen eenerzijds en dat van
Johannes van de Laer, genaamd de Ploegt anderzijds, tot welk huis
nog behoorde het recht van gebruik van eene steenen brug, ge-
legen over het daarbij gelegen water en dat van eene steeg, aldaar
gelegen over het water en loopende naar het klooster der Kruis-
broeders te 's Bosch. Hierover waren als schepenen Johannes Heym
en Willem van Reys.
318a. f5 ^oxiemhw ibSO — 24 Juni i587.
Twee brieven van Gio. Brugmangno, een over de teruggaaf van
een paard, ontnomen aan een zijner soldaten door eenen inwoner
van den Bosch, en de ander over den overtocht van den vijand te
Lith en over de gezindheid der Gravenaars.
319a. 2 Juli i687.
Brief, door Jacques de Gryse uit Geertruidenberg geschreven aan
den luitenant-generaal Graaf van Hohenlohe.
320. 90 AugusiuB i587.
Comelia weduwe van Jacob, zoon van Gerard Jacopszoon, molenaar,
doet voor Schepenen van 's Bosch ten behoeve harer kinderen Gerard,
Adriaan en Henrick, voor wie optraden hunne voogden Cornelis
Janszoon de Ridder en Johannes Henrickszoon, afstand van haar
vruchtgebruik op eene grondrente, gaande uit land, gelegen te
Rosmalen, ter plaatse genaamd op te buenre, nabij het land van de
kerk aldaar. Hierover waren als schepenen Arnoldus van Broegel
en Willem van Reys.
- 128 —
321. f7 November iS&l.
Willem, zoon van Jan Reynerszoon, verkoopt voor Schepenen van
's Bosch aan Boudewijn, zoon van Lambert Thyszoon, teelland, ge-
legen in de parochie van Boxtel onder het gebied van Liempde ter
plaatse genaamd int smaelder. Hierover waren als schepenen
Johannes van Campen en Ëverard die Borchgrave.
3.2a. 9 Maart i588,
Zoenbrief, verleden in de kerk te Leende ten overstaan van
Peter Vriesen, Peter Bax en Andries Zwuesten, schepenen van Heeze
en Leende.
323 28 Sepfember 1588.
Burgemeesters, Schepenen en Raad der Stad Antwerpen ver-
klaren, dat ten hunnen overstaan Jonker Jacob de Cock en Margriet
van der Cammen geld hebben opgenomen van Hans Baten,
koopman te Hamburg en daarvoor hebben verbonden, eerstgenoemde
hunner: eene grondrente, gaande uit den Grooten Tiend, genaamd de
Tiend van Stiphout, toekomende aan de erfgenamen van den ouden
Willem van Taterbeke en door eerstgenoemde hunner 1 Augustus 1579
verkregen van Jonker Jan van Wittenhorst, heer van Horst en diens
echtgenoote Margaretha ; eene geldrente ten laste der stad Antwerpen
en voorts zijne heerlijkheid Wolfswinkel; laatstgenoemde hunner
eenige geldrenten.
324. W Oetoher i588,
Henrica, dochter van Hcrbert Direckszoon van den Hoevel, ver-
koopt voor Schepenen van 's Bosch aan Godefridus, soon van Paulus,
den zoon van Henrick 's Heeren van Lieshout, eene grondrente, die
Amoldus van Berckt Arnolduszoon als man van Johanna, dochter
van Maurits Happen, 27 Maart 1584 verleend had aan genoemde
verkoopster uit eenen akker, gelegen in de parochie van Son ter
plaatse genaamd Boeckt tusschen de gemeene straat en het erf van
Frans Thielmans^ alsmede uit den Boerenbeemd, gelegen in de
parochie van Son tusschen het erf van het klooster van Hooydonk
en dat van genoemden Amoldus van Berckt. Hierover waren als
schepenen Johannes van der Stegen en Goijard van Engeland.
Hierbij nog eene zelfde schepenakte, waarbij genoemde verkoopster
aan genoemden kooper verkoopt eene grondrente, haar verleend
— 129 —
door denzelfde 18 Februari 1580 zoo uit eene bouwhoeve, gelegen in
de parochie van Son ter plaatse genaamd Esp tusschen het erf van
Dirck Herbertszoon en dat der erven van Thomas Matheuszoon, als
uit den Boerenbeemd, gelegen in dezelfde parochie tusschen het erf
van het klooster van Hooydonk en dat der erven van Maurits Happen.
Alsmede eene Bossche schepenakte van 16 April 1609, waarbij
Erxsken, weduwe van Paulus, den zoon van wijlen Godefridus, den
zoon van wijlen Paulus, den zoon van wijlen Henrick 's Heeren,
laatstbedoelde grondrente als huwelijksmedegave geeft aan haren
zoon Gysbert *sHeeren.
£n eene Bossche schepenakte van 11 November 1705, waarbij
Guiliam van Breugel, burger van *s Bosch, de beide voorbedoelde
grondrenten verkoopt aan Mechteld van Ingen, woonachtig aldaar.
325. ii Maart ibS9.
Sander, zoon van Gerard, den zoon van Johannes Mathyszoon,
voor zich en ook nog met en benevens Petrus, zoon van genoemden
Johannes Mathyszoon, in den naam en van wege de overige kinderen
van genoemden Gerard, voor wie zij zich sterk maken, verkoopen
voor Schepenen van 's Bosch aan Reinier, zoon van Lambert de
Haze, zoo ten behoeve van dezen als van Mathys van der Meer,
zoon van Reinier van der Meer, een huis met erf en plaats, staande
te 's Bosch aan de Oude Dieze naast het erf van Johannes Monicx.
Hierover waren als schepenen Nycolaus van Thulden en Godefridus
van Engelant.
326a. 99 Maart i589.
Koning Philips van Spanje, Hertog van Brabant, machtigt Jacop
de Cock om een te Antwerpen staand huis, dat dezen gelegateerd
was door diens moei Catharina de Cock, weduwe van Erasmus Schetz,
heer van Grobbendonck, te verkoopen, belasten enz., mits hij stelle
zekerheid voor de betaling eener grondrente.
327. S6 Juli i589.
Philips, Koning van Spanje, Hertog van Brabant, enz. handhaaft
de ingezetenen van Knegsel in het bezit van eenen vooraard^ gelegen
voer de huyse van Knechsel, in welk bezit zij door die van Oerle
waren gestoord.
9
— 180 —
338. iS October 1589.
Goyard van Alphen, Atdt van Berckt, Joost Wiilemszoon, Michiel
Floriszoon Lobri, Ardt Ruth tsheeren en Gysbert Dirckszoon,
schepenen te Son, verklaren, dat ten hunnen overstaan Catharina,
dochter van wijlen Anthonis Comelis Schoeverszoon, aan haren
broeder Comelis, zoon van wijlen Anthonis Comelis, verkocht heeft
eene grondrente, gaande uit eene boerderij, gelegen te Breugel aan
de Straat en door Nicolaa weduwe van Rutger Ardt Kutten daaruit
op 9 Oct. 1570 verleend aan Willem Wouterszoon.
329 S7 Januari i590.
Peter de Cort, secretaris der stad 's Bosch, als gemachtigde van
Symon Laureynszoon, draagt voor Schepenen aldaar over aan Gijsbrecht
van den Velde ten behoeve van Jan du Carme junior, koopman te
Antwerpen, eene grondrente, welke Mr Comelis Otto van Beeck als
gemachtigde van Jan Beek, zoon van wijlen Jaspar Beek, had over-
gedragen aan genoemden Symon, den zoon van Laureyns Bartholo-
meuszoon en ging uit een huis met erf, toebehoorende aan Mathijs
Back, den zoon van wijlen Willem Back en staande te 's Bosch bij
den Hoogen Steenweg tusschen een straatje eenerzijds en het erf,
toebehoorende, eertijds aan Claes die Huesch, daama aan Roelof
de Bever, anderzijds. Hierover waren als schepenen Gerard van den
Berch en Wouter Scellens.
(Zie mijne Voorname Bossche huizen III p. 576).
330. f7 Maart i590.
Comelis, zoon van Anthonis Comeliszoon en Margaretha, de dochter
van Willem, den zoon van Wouter Lambertszoon, verkoopt voor
Schepenen van *s Bosch aan Petms, zoon van Jacob Johanneszn
Goijartszoon, eene grondrente, gaande uit eene bouwhoeve, gelegen
te Breugel ter plaatse genaamd de Straat, welke grondrente genoemde
Willem, de zoon van Wouter Lambertszoon, den 19 October 1570
verkregen had vap Nicolasina weduwe van Rutger, den zoon van
Amold Rutten, en daama van Catharina, dochter van Anthonis
Corneliszoon en Margaretha voornoemd, aan genoemden verkooper,
haren broeder, was gekomen. Hierover waren als schepenen Gerard
van den Berge en Wouter Scellens. (Zie oorkonde n*» 328).
831. 2 Juni i590.
Zeger Adriaanszoon en Henrick de Hont, schepenen van 's Bosch,
— 181 —
geven vidimus van een brief, waarbij de Staten van Brabant op
15 September 1572 eene erfrente verleenden aan £lisabeth, dochter
van wijlen Arnt Monicx. Hierna heeft ten hunnen overstaan Johannes
de Moeije verklaard, dat hij dien brief zal bewaren zoo te zijnen
behoeve als tot dien van Heer Johannes de Bever.
332. iS September 1590.
Hog. Kelders, officiaal van 's Bosch, maakt openbaar bekend, dat
hij Johannes Berckmans, priester te Gemert, die twist heeft meten
onrecht heeft aangedaan aan Johannes Hanschens, priester en rector
van het O. L. V. Altaar in de kerk van Beek bij Aarle, over het
celebreeren der Zondagsmis, voor zich gedagvaard heeft, doch dat
deze niet voor hem heeft willen verschijnen, weshalve deze weder-
spannig is ; hij zegt hem alsnu aan, dat wanneer hij binnen zeven
dagen geene gegronde redenen wil opgeven, waarom hij niet tot
het celebreeren der Zondagsmis gehouden is, hij hem schorsen zal
(d. L verbieden om H. diensten te verrichten.) (Op de keerzijde
staat de verklaring van den secretaris en notaris Homkens, dat hij
op 17 September 1590 voorschreven bevelschrift van den Officiaal
van 's Bosch in het openbaar afgekondigd en aan Johannes Berckmans
beteekend heeft.)
Hierbij nog een bevelschrift van genoemden Officiaal van 12 Oc-
tober 1590, waarbij hij al de onder hem staande priesters, die het
notaris- en tabellionambt uitoefenen, oproept om voor hem te
verschijnen ten einde hen te overtuigen van de schuld van ge-
noemden Johannes Berckmans, die volgens hem de straf der suspensio
heeft beloopen. De vergadering van bedoelde priesters bekrachtigt
daarop in het openbaar die straf, waarna voorzegde Homkens ver-
klaart, dat hij op 22 October 1590 de suspensio a sacris aan Johannes
Berckmans gefulmineerd heeft.
333a. £5 OiXoher i590.
Brief door F. van Bemuy van uit Breda geschreven aan Huges,
secretaris van den Raad van State te den Haag.
834. 23 Februari i59i.
Petrus, zoon van Jacob Johanneszoon Goyarts, verkoopt voor Schepe-
nen van 's Bosch aan Comelius, zoon van Amold Kemp, den zoon
van Cornelius, eene grondrente, gaande uit eene hofstede, gelegen te
- 182 —
Breugel ter plaatse de Siraei nabij het erf van Maria weduwe van
Dirk Tempelaers, welke grondrente Comelius, zoon van Anthonius
Corneltszoon en Margaretha, de dochter van Willem, den
zoon van Wouter Lambertszoon, den 17 Maart 1590 verkocht had
aan genoemden verkooper. Hierover waren als schepenen Jeronimus
Wynants en Amoldus van Broegel.
(Zie oorkonde n» 330).
835. ^ Maart i59i
Vermits Petrus, zoon van Symon van Hedel, verleend had aan
Willem, zoon van Amold Jacobszoon, eene grondrente uit een huis
met erf, staande te Berlicum ter plaatse genaamd Beekveld, nabij
het erf van het klooster van Beme, alsmede uit een paar andere
erven te Berlicum gelegen, zooals blijkt uit schepenbrieven van
's Bosch van 7 Febr. 1540 en vermits daarna die grondrente bij
scheiding en deeling was ten deel gevallen aan Maria, dochter van
genoemden Willem en weduwe van Hubert Emontszoon, zoo hebben
voor Schepenen van 's Bosch Reinier, zoon van Mathias den kleer*
maker (sartor\ als man van Catharina, dochter van Hubert
Emontszoon en Maria voornoemd en Petrus, zoon van Michiel
Dierickszoon als man van Johanna, dochter van Johan Hubertszoon
en Maria, de dochter van Willem, den zoon van Amold Jacobszoon,
welke Maria met Johan Hubertszoon in tweeden echt gehuwd was
geweest, in tegenwoordigheid en met toestemming van Jan, zoon
van Nicolaas, den zoon van Jan Willemszoon, als man van Adriana,
dochter van Hubert en Maria meergenoemd, getuigd dat Joost, zoon
van Henrick Peterszoon, eigenaar van voorschreven onroerend goed,
de hun in gezegde grondrente toekomende helft afgelost heeft. Hier-
over waren als schepenen Jeronymus Wynants en Franciscus
Henrickszoon van Gestel.
336. il April i590.
Johanna en Eiisabeth, dochters van Arnd de Raet, den zoon van
Elias en Willem Adriaanszoon als man van Henrica, de dochter
van genoemden Arnd de Raet, voor zich zelven en alsnog gezegde
Willem als gemachtigde, blijkens schepenbrieven der stad Hamburg,
van Elias de Raet, zoon van denzelfden Arnd, verkoopen voor
Schepenen van 's Bosch aan Heer Nicolaus Vuchts, priester en
kanunnik der St. Janskerk aldaar, ten behoeve van Frans, den zoon
— 133 —
van meergenoemden Arnd de Raet, vier vijfde gedeelten in eene
grondrente, gaande uit de heift van eene hofdstede, gelegen te
Oirschot ter plaatse genaamd de Vluet, welke grondrente M' Henrick
van Broeckhoven, zoon van Petrus, verleend had aan M^ Jacob
Donck ten behoeve van de onmondige kinderen van den dikwerf
genoemden Arnd de Raet Hierover waren als schepenen Arnoldus
van Broegel en Henrick de Hondt senior. (Zie oorkonde n» 291).
337. 8 Apnl iG9i.
Comelis, zoon van Arnold Kemp Comeliszoon, verkoopt voor
Schepenen van 's Bosch aan Petrus van Asperen, zoon van Johannes
en weduwnaar van Johanna, dochter van Natalis de Louwe, ten
tocht en aan zijne kinderen ten erfrecht eene grondrente, gaande
uit eene boerderij, gelegen in de parochie van Breugel ter plaatse
genaamd die Straet tusschen het erf van Maria weduwe van Dirck
Templers eenerzijds en dat van Gerardus Melen anderzijds, welke
rente genoemde Cornelis verkregen had van Petrus, den zoon van
Jacob, den zoon van Johannes Goyartszn. Hierover waren als
schepenen Jeronimus Wynants en Franciscus Henricxzn van Gestel.
(Zie oorkonde n<» 334).
838. 90 April i59i.
Herbertus, de zoon van Joachim, den zoon van Godefridus van
den Wyer en Catharina, de dochter van Herbertus, zoon van Henrick
Brant, bontwerker, [peilijex) en zijn broeder Cornelius van den Wyer
verkoopen voor Schepenen van 's Bosch aan Catharina weduwe van
Everardus Janszoon eene grondrente, gaande uit een huis met erf,
staande te *s Bosch aan de Hinthamerstraat tusschen het erf van
Daniel de Hesenscoer eenerzijds en een openbaar straatje anderzijds,
welke grondrente Arnoldus van den Broeck, zoon van Arnoldus,
bakker, 12 December 1446 verleend had aan Herbertus Brant,
zoon van den pdlifex Henrick Brant. Hierover waren als schepenen
Hermanus van Heumen en Arnoldus Heym.
839. iS Juli 159L
Philips, Koning van Spanje, als Hertog van Brabant, verleent aan
Jacob en Dierck, zonen van wijlen Jacob Peterszoon van Grinsven,
octrooi om als momboiren over Ëlsken, dochter van Claes, den
broeder van Goijart, zoon van Ambrosius Kepkens, overleden te
Gefifen in April l.l, de nalatenschap van dien Goijart onder beneficie
van inventaris te aanvaarden.
— 184 —
340. 95 Oclober id9i.
Vermits Johannes, zoon van Rodolphus, den zoon van Jacobus,
den zoon van Johannes Willemszoon, droogscheerder {rasor pannorum\
den 28 Augustus 1560 aan Margaretlia, dochter van Johannes Eeckers,
de vrouw van Nicolaas Marceliszoon, had verleend eene grondrente
uit een huis met erf, staande te 's Bosch aan die Boertsche straet
tégenover de kapel van de H. Barbara, maagd en martelares, tus*
schen het erf van Johannes, den zoon van Rodolphus Ambrosiuszoon
eenerzijds en dat van Jordanus Int Scaepshooft als vruchtgebruiker
der nalatenschap van zijne vrouw anderzijds, zoo heeft voor Schepenen
van *s Bosch Jeronymus, zoon van Jeronymus Houbraken en Barbara,
de dochter van Georgius van Straesborch den oude en Margaretha, de
dochter van Johannes Eeckers, openlijk verklaard, dat Anna, weduwe
van Johannes van Geldrop, als vruchtgebruikster van voorschreven
huis met erf (contrapignora)^ hem voorbedoelde grondrente heeft
afgelost, clamanB inde quitos et peniius absolutos. Hierover waren als
als schepenen Martinus Moins en Grodefridus van Ëngelant
341. 7 FelTxuiTi i5&2.
Elisabeth, dochter van wijlen Aert Monicx, liet na eene erfrente
ten laste van de Staten van Brabant, waarvan de helft erfde Hans
de Moye, zoon van wijlen Nicolaes de Moye en Clara Ëndewijns,
die ze overdroeg aan Jonker Jan de Bever Robbrechtszoon. Deze
draagt ze daarop voor Schepenen van 's Bosch over aan Henrick,
zoon van wijlen Jacob, den zoon van wijlen Henrick Hermanszn
Vilts. Hierover waren als schepenen Herman Pelgrom en Jan
van Brecht.
342. iS November i592.
Seger Hanricx en Peter Janszn Steymans, schepenen der heerlijkheid
Zeelst, verklaren dat te hunnen overstaan Willem Andrieszn als
voogd over de twee kinderen van Peter Jacops met Jan Blix als
man van diens vrouw gerechtelijk gedeeld heeft verschillende onroe-
rende goederen.
843. iO November i593.
Vermits Elizabeth, dochter van zaliger Goyart van Vlierden
Danielszoon en weduwe van Segher Claeszoon den tocht eener
erfrente, den 15 December 1540 door de Regeering van 's Bosch
— 136 —
verkocht aan Aleid, dochter van Goyart die Brouwer van Maren,
begijn, en bij deeling toegescheiden aan genoemden Segher Claeszoon
als man van Elizabeth voornoemd, had afgestaan aan Willem en
Judith, kinderen van haar en haren genoemden man, zoo te hunnen
behoeve als van hunne zusters Goyartken en Catharina, zoo hebben
voor Schepenen van 's Bosch genoemde Willem en Judith, voor
zich en als zich sterk makende voor hunne zusters Goyartken en
Catharina, voorschreven erfrente verkocht aan Rumen Claessen van
Linter, messenmaker. Hierover waren als schepenen Nicolaes van
Thulden en Lambrecht Remmens. (Zie oorkonde n<* 216).
344a. i2 Januari iSOA.
Brief van Prins Maurits van Oranje aan de Burgemeesters, Schepenen
en Raden der stad Bergen op Zoom, dat zij te dragen hebben de
kosten, gevallen op het transporteeren van troepen van die stad
naar Zeeland.
345. 9i Januari i594.
Gregoris van der Meer en Reynder de Haze, schepenen van 's Bosch,
geven vidimus van eenen brief, waarbij de Staten van Brabant
18 Juni 1568 eene erfrente verkoopen aan Joost van Ouwen Joostzoon.
846 2i Januari i594.
Catharijn, dochter van wijlen Jan Bacx en weduwe van Joost van
Ouwen Joostzoon, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan
Henrick Boudewijns, ten behoeve van Arnolda weduwe van Jan
Ëlkens eene erfrente, die de Staten van Brabant den 28 Juni 1568
hadden verkocht aan genoemden Joost van Ouwen Joostzoon. Hier
over waren als schepenen Gregoris van der Meer en Reijnder de Haze.
847. 2i Februari i594.
Johannes van der Stegen, raad van 's Bosch, zoon van M' Johannes
van der Stegen, ook raad van die stad, verkoopt voor Schepenen
aldaar aan Henrick van Gestel, eveneens raad van die stad, den
zoon van Franciscus Henrickszoon, ten behoeve van Christina,
weduwe van genoemden Franciscus Henrickszoon van Gestel, mede
raad van die stad, als vruchtgebruikster en van de erven van laatst*
genoemde als eigenaren eene erfrente ten laste der stad 's Bosch,
welke deze op 4 Juni 1481 verleend had aan Wouter, zoon van
— 136 —
Godfried de Jeger en die eerstgenoemde Johannes van der Stegen
den 2 Maart 1585 gekocht had van Eiisabeth weduwe van Godefridus
Monicx. Hierover waren als schepenen Lambertus Remmens en
Reynder de Haze.
348. 97 April 1594.
Alzoo Matheus Wals Christiaanszoon, priester, wonende te Oisterwijk.
aan Jonker Jacques de Cock had overhandigd eene som van 328 car.
gulden, zoo heeft deze zich voor Schepenen van Oisterwijk ver^
bonden hem te betalen 210 car. gulden van 20 stuiv. het stuk.
Hierover waren als schepenen Wouter van Buerden Peterszoon en
Wouter Henrick Bathen.
349a. i Mei io94.
Brief, door Amdt van Grunevdt van uit Hedel aan de Staten
der provincie Utrecht geschreven, waarin hij hun onder anderen be-
richt, dat de Bosschenaren op St. Jansdag eene groote processie
hadden gehouden, meenende, dat Z- Exc. bij Coevorden verslagen
was, hetgeen echter door de sterke hand van God niet was geschied.
350. 15 Juli i594.
Willem, zoon van Godefridus Wouterszoon, verkoopt voor Schepenen
van 's Bosch aan Adrianus Wijnen een huis met erf en twee achter-
huizen, genaamd de Blauwe handschoen^ staande aldaar aan den
Vughterdijk tusschen de beide poorten tusschen het erf van Petrus
Heze ecnerzijds en dat van den timmerman Pelgrom anderzijds en
zich uitstrekkende van af de straat tot aan het water, welk huis genoemde
Willem van Dirck die Gruyter gekocht had. Hierover waren als
schepenen Godefridus van Vlierden en Reinier de Haze.
351. 26Julii5&4.
Bernardus, zoon van Johannes Ter Clocken, als man van Gertrudis,
dochter van Simon, zoon van Johannes Aelbertszoon van Maren en
Gertrudis, de dochter van Dirck van Vechel, verkoopt voor Schepenen
van 's Bosch aan Arnold Uenrickszoon van Zutphen eene grond-
rente, gaande uit een huis met erf en twee kamers, staande aldaar
in de Karrestraat tusschen het huis van Egidius den kuiper eenerzijds
en dat van Mechteld weduwe van Willem Weygerganx anderzijds.
— 187 —
welke grondrente Jacobus van de Staek als man van Catharina,
dochter van Henrick Noyts en met toestemming van Heer Willem
Ilammeker, priester en M' Gerard Selle van Herenthals als
uitvoerders van den uitersten wil van Margaretha, weduwe van
Johannes Rutten, had verkocht aan Dirck van Vechel Goijartszoon
ten behoeve van diens zuster Sophia van Vechel, hebbende van die
grondrente Johannes van Vechel, zoon van genoemden Dirck, den
18 Mei 1557 een vierde overgedragen aan M' Goijart van Vechel
Dirckszoon ten behoeve van Gertrudis, dochter van Dirck van Vechel
en weduwe van Johannes van Maren Aelbertszoon, in vruchtgebruik
en ten behoeve van de kinderen van genoemde Gertrudis en Johannes
van Maren, haren eersten man, in eigendom en zijnde zij tenslotte
bij deeling gekomen aan de echtelieden Bemardus en Gertrudis
voonoemd. Hierover waren als schepenen Reynder de Haze en
Rutger van Griensven.
352. 7 December i594.
Jan Michiels, Jan Verdonck, Remigiusjanssen, Jan Peters, Andries
Zwuesten, Peter Driessen en Jan Ruenens, schepenen van Heeze en
Leende, verklaren, dat te hunnen overstaan Yewen Jan Bloijssen
zoon als man van Ëlisabeth, dochter van Marten Daem Pompen,
verklaard heeft, dat hij met Adam, zoon van Marten voornoemd en
diens tweede huisvrouw Jenneken, gedeeld heeft de nalatenschap
van wijlen Marten meergenoemd, doch, zooals in deze akte staat
omschreven, onder voorwaarde, dat zij zullen onderhouden Lysken,
de weduwe van Marten Pompen, dikwerf genoemd en betalen hetgeen
verschuldigd is aan Meester Gherit van Lierop, aan de ingezetenen
van Leende en aan Henrick Pompen, hunnen oom.
353a 2S Februari it95.
Drie brieven van Gijsbertus Masius, bisschop van den Bosch.
334. i Maart i595.
Alzoe d'eerweerdige broderscap van onsz liever vrouwen, geerigeert
in der kercke van Sint Jans Evangelisten binnen deeszer stadt van
's hertogenbossche, in den jaere 15 hondert een ende tnegentich
lestleden tot hen waerts weder heeft genomen alle alsulcke coren
ofte rogpachten als beset, gemaect ende geordineert sijn geweest
totter spijnden, die die voirs. broederscap uuyt oirsaecke van seeckere
— 188 —
fuodatieny by versceyden personen gefundeert, gehouden was te
doene, weicke voirs. pachten diversche jaren bij den tafele van den
heyligen geest, naevolgende de conventie metter tafele gemaect, sijn
ontfangen omme de spijnden dair voer te doene. £nde alsoo nu
bevonden wort ofte vele van de voirs. corenpachten van
verscheyden jaeren ten achteren ende onbetaelt te staan ende omme
tot betalingen deser gescapen soude wesen lange processen
te moeten sustineren, omme dwelck te verhueden soe eest, dat de
Heeren Proosten ende gemeyn mede broederen der voirs. broeder-
scappe in notabelen getale vergadert sijnde met gemeynnen ende
eendrachtigen advyse ende gevolge gecommiteert hebben ende com-
mitteren mits desen, nefifens den tegen woordigen proesten, Goijverden
van Vlierden, meester Marten Moins, M' Dierken van Vechel ende
Aerden van Brogel, gesworen broederen der voirs. broederscappe,
omme by denselven oft tmeestendeel van dyen in den naemen ende
van wegen der voirs. broederscappe van de achterstelle der coren-
pachten voirs., die die broederscappe jaerlicx is heffende, metten
debiteuren ende gelders derselven ofte anderen sulx aengaende int
minnelijck te veraccorderen, denselven achterstellen ende faulten
daeraf onbetaelt staende te liquideren, modereeren ende redelicke
quitsceldinge nae gelegentheyt der saecke daer aff doen, soe tselve
gevuechelijxste sal connen gescieden. Gelovende de voirs. broeder-
scappe inne goeder trouwen altijt vast, stedich ende van werden te
houden allen tgene ende soe wes by den voirs. gecommitteerden in
sgeens voirs. is gehandelt, gedaen ende voorts gekeert sal werden.
Des t' oirconde hebben wy den zegel der voirs. broederscappen
hieraen doen hangen. Gegeven den iersten dach der maend meert
anno 15 hondert vijff ende tnegentich. Hieronder hangt een lang-
werpig zegel in roode was, waarop afgedrukt staat de H. Moeder
Gods met het kindje Jezus op den arm in eene nis met baldekijn
daarboven en met het volgend randschrift: Sigillum Commune
presbiterorum clericorum confraternitatis nostrae Dominae illustr.
355. 9 Mei i595.
Nicolaus Janszn als man van Petronella, dochter van Petrus, den
zoon van Johannes Comeliszoon en eerder weduwe van Johannes
Adams, voor zich en als zich sterk makende voor hare kinderen,
verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Petrus, zoon van Jacob
— 189 -
Filters en Catharina, de dochter van Johannes Comeliszoon, ten behoeve
van hem en van Johannes en Maria, ook kinderen van genoemden
Jacob Filters en Catharina, een achtste gedeelte eener grondrente,
gaande uit twee derden van een huis mei erf^ staande aan de Zadel-
straat te 's Bosch tusschen het huis van Willem die Becker eenerzijds
en dat van Henrick die Cuyper anderzijds^ door Henrick en Willem^
zonen van Henrick Goetkijndt^ geërfd van Luytgardis^ hunne moeder
en echtgenoote van laatstgenoemden Goetkijndt^ hebbende Mathijs, zoon
van Johannes van Vladeracken, den 28 Juli 1508 deze rente in haar
geheel verkocht aan Katharina weduwe van ComelisRoelofszn. Hier-
over waren als schepenen Everardus de Borchgrave en Petrus Pelgrom.
Hierbij eene akte van 8 April 1598, waarbij voor Arnoldus van
Broegel en Godefridus van Ëngelant, schepenen van 's Bosch, Johannes,
zoon van Jacob Henrickszn 't Filters en Henricus Lambertszn, als
man van Maria, dochter van laatstgenoemden Filters, twee derden
in voorschreven grondrente verkoopen aan Petrus, zoon van Jacob
Henrickszn 't Filters. (Zie oorkonde n® 149).
a56. ^ Mei i595.
Jan, zoon van wijlen Jacop Goossens, als man van Margriet, dochter
van Peter die Smit en Mariken, de dochter van Peter Dierckszn
Celen en Barbara de Lou, de dochter van Hubert de Louwe, ver-
koopt voor Schepenen van 's Bosch aan Henrick, zoon van Wouter
Boudewyns, als zijnde een der momboiren over de onmondige kin-
deren van Henrick Eelkens Janszoon en Anna, de dochter van
Henrick de Hont, eene grondrente, gaande uit eene nieuwe steenen
brug met een nieuw huis, daarop gebouwd en een groot stuk erf,
daaraan gelegen, geheeten den Jongen Schut bogari^ gelegen te 's Bosch
buiten de H. Kruispoort in de Vughterstraat tusschen het erf der
erfgenamen van wijlen Heer Aerd Pels eenerzijds en de stadsmuren
anderzijds, welke grondrente Jan Janssen, timmerman, erfelijk opge-
dragen had aan va^ Gerard de Luwe, priester en beneficiaat der
kerk van St.Jan Evangelist te 's Bosch en waarvan Jan, de zoon
van Jacop Goossens, voornoemd als man van Margriet bij opdracht
de helft verkregen had van Goyard, zoon van wijlen Henrick de
Kempenaer, als man van Peterken, dochter van Peter de Smit
Dionyszn. Hierover waren als schepenen Goyart van Ëngelant en
Everard die Borchgrave.
— 140 —
357. 29 December i595.
Voor Dirck van Vechel e» Henrick Franszoon van Gestel, sche-
penen van 's Bosch, geeft Heer Bemard van Merode, heer van
Grambais, Asten enz., als man van Catharina, dochter van wijlen
Jonker Henrick van Brederode en Margaretha, volmacht aan Arnd van
Vladeracken om te verkoopen de goederen door hem geörfd van Heer
Gerard van Vladeracken, waaronder een deel in het huis de Moriaan op
de Markt te 's Bosch. (Zie mijne Voorname Bossche huizen Hl p. 893).
358. i Maart i596.
Prelaten, Edelen en Steden, representeerende de drie Staten van
het land van Brabant, verkoopen eene crfrente aan Peeterken,
dochter van Henrick Suyskens.
359a. i2 Odober i506.
Wouter Janszn Heeren geeft aan Marten Janszn Keteler kwitantie
voor de kooppenningen van eenen halven kamp land, gelegen te Maren.
360. i6 September 1596.
Testament, op de slaapkamer van de woning van Petrus van
Hees Artszoon, secretaris der stad 's Bosch en openbaar notaris,
staande aan de Postelstraat aldaar, ten overstaan van dien notaris
in tegenwoordigheid van Arnd Kuysten Franchoyszoon, bierbrouwer
en Corstiaan van Reeck Artszoon, wollenlakenkooper, burgers van
's Bosch, gemaakt door Engelken, dochter van wijlen Gregoris van
Eerssel en weduwe van Adriaan, zoon van Embrecht de Greve.
inwoonster van 's Bosch. Zij vermaakte daarbij verscheidene legaten.
3G1. i6 December 1596.
Gielis Goossenszoon van der Borcht en Adriaan Peter Peynen-
borch, schepenen van Oisterwijk, getuigen, dat vermits de Gezworenen,
Kerkmeesters, H. Geestmeesters en gemeene ingezetenen van het
het dorp Haaren bij Oisterwijk een verzoekschrift hadden ingediend
aan den President en Leden van de Rekenkamer des Konings te
Brussel, inhoudende Aoe dat zy overmidts die langhduerighe lasten
van onderhoudt van souldaten^ uuytteringhe ende beroovinghe ende andere
soe seer belast sijn geweest^ dat hen den noot gedrongen heeft opt te
nemen groote sommen van penningen^ daervoir sy jaerlijcx groote
interesten geloift hebben te betaelen boven de dagelyexe opcomende
— 141 —
lasten^ dewelcke soe groot inde swaer valUtiy dat hun nyet mogelijck
en waere de voirs. oude lasten te betalen ende de nyeuwe te conti-
nueren ende daerop sy in den Rade van Brabant gewonnen hadden
open brieven van octroye^ uuyt crachte van de wekken sy luyden
vercochi hadden tsestich bunderen van hender gemeynten^ moer dat de
voirsr. tsestich bunderen int vercoopen soe vele nyet uuytgebrocht
hadden zulcx dat sy supplianten metten penningen^ daeraff gecomen^
in verre nae nyet en cunnen vervullen de voirsr. lasten en de tachter*
heden^ behalven alsnoch de lasten^ schaden ende pileringhe by hen
geleden na dato van voirs. octroye ende vercoopinghe ende dat sy
daardnere keur credit verloren hebben om enighe penningen voirder
op interest op te lichten om de voirgaende lasten te verminderen ende
dat ty, supplianten^ in desen heuren uuyttersten noot nyet en weeten
noch en. hebben aen te wenden dan hunne voirsr. gemeynte^ en daarop
van voorschreven Rekenkamer machtiging bekomen hadden om van
hunne gemeente nog tweehonderd bunders te verkoopen, —
Anthonis Embert Peynenborch en Aert Claeszoon van Vucht, oud-
burgemeesters of gezworenen van het dorp, Adriaen Comeliszoon de
Laet, oud-kerkmeester^ Jan Janszoon de Cort en Wouter Wouter
Brockenzoon, oude-Heilige Geestmeesters van het dorp Haaren voor-
noemd, als optredende voor dat geheele dorp, met goedvinden van de
gemeene ingezetenen en naburen van hetzelve, na voorafgaande
Zondagsche kerkgeboden of prociamatiën ten hoogste voor alle man en
met uitgang van brandende kaarsen, te hunnen overstaan aan Goijard,
zoon van wijlen Henrick Francken, verkocht hebben vier loopens
zaad en zes en dertig roeden land van hunne gemeente, gelegen te
Berkel ter plaatse genaamd de Creyten heide.
Item, waarbij dezelfden aan denzelfde verkoopen drie loopens zaad
en vijf en veertig roeden land van hunne gemeente, gelegen alsvoren.
36*2. 5 Maart iS&7.
Vermits Peter, zoon van Anthonis van den Wiel als man van
Elisabeth en Frans Walravens als man van Sophia, dochters van
Lambert van den Hezeacker en Gijsbertk^n, diens eerste vrouw,
dochter van wijlen Goyaert van Middegael, twee vierde gedeelten
en nog de helft van een vierde gedeelte in eenen kamp weiland,
gelegen in de parochie van Empel ter plaatse genaamd de Korte
Beemden bij de plaats, geheeten het Kwade stuk, nabij den dijk,
geheeten den &egdijk, tusschen de erven van Jan van der Stegen,
— 142 —
zoon van M' Goessen van der Stegen aan de eene zijde en die
der weduwe van Jonker Aert van Raveschot en diens kinderen
aan de andere zijde, zich uitstrekkende van het erf van Peter,
zoon van Aert Goitscalx en meer anderen tot den voorschreven
Zeegdijk, verkocht hadden aan Peter, zoon van wijlen Peter Mickarts
genaamd van Antwerpen en vermits daarna Engelken, dochter van
wijlen genoemden Peter van Antwerpen, (zoon van wijlen Peter
van Antwerpen Peterszoon genaamd Mickarts) en Christina, als*
mede Jacop, zoon van wijlen Franchoys Beyhart en weduwnaar
van Petronella, dochter van Peter en Christina voornoemd, voor
hun zei ven en alsnog^ genoemde }acop Beyhart als zich sterk
makende voor zijne kinderen, door hem verwekt bij zijne ge-
noemde vrouw, ingevolge een accoord tusschen hen en Amolda
weduwe van Jan Henrickszoon Eelkens, koopman in lijnwaad, aan-
gegaan betreffende twee derde gedeelten, wezende het part van
genoemde Engelken en Jacop, alsmede van diens kinderen in
gemeld gedeelte van voorschreven stuk weiland, — die twee derde
gedeelten verkocht hadden aan Wouter, zoon van genoemden Jan
Eelkens ten behoeve van diens moeder Amolda weduwe van dezen
Jan Eelkens, en vermits daarna genoemde Wouter Eelkens namens
zijne moeder aan meergenoemde Engelken en Jacop Beyhart beloofd
had, dat dezen voorschreven twee derde gedeelten ten allen tijde
zouden mogen terugkoopen, zooals blijkt uit schepenbrieven van
's Bosch, zoo heeft voor Schepenen van die stad Peter, zoon van
genoemden wijlen Peter van Antwerpen alias Mickarts en Christina,
het overblijvende een derde gedeelte in meergemelde gedeelten van
het weiland verkocht aan genoemden Wouter Eelkens ten behoeve
van diens moeder Amolda. Hierover waren als schepenen Philips
van Brecht en Willem Oliviers. (Zie oorkonde n® 292).
363. 28 Maart 1591.
Alzoo Peter, zoon van wijlen Mathijs Buekentop en Peter, zoon
van wijlen Goijart Adriaens, als voogden over de onmondige kin»
deren van Jan Rut Geritszoon en Yken, dochter van Peter Diericx,
hadden verkocht aan 2^ger, zoon van Peter Vuchts, eene hofstede,
staande te Maren ter plaatse genoemd de Wyld tusschen de erfenis
der erfgenamen Symon Loijen boven naast en Jonker Joost van
Vladeracken beneden naast en zich uitstrekkende van af de gemeene
straat tot aan de Kleine Maas, met last om daaruit grondrenten te
— 143 —
vergeiden aan de St. Anthonis kapel te 's Bosch, aan Jonker Jan
van Herwynen, aan de Guldbroeders van Sint Odera te Alem en
aan Goossen van der Stegen, alles uitwijzens schepenbrieven van
's Bosch van 17 Aug. 1576, zoo heeft voor Schepenen van die stad
Ariken weduwe van voornoemden 2^ger Vuchts voor haar zelve en
als zich sterk makende voor Peter, hunnen onmondigen zoon, voor-
schreven hofstede, waarvan het huis thans weggeruimd is, verkocht
aan Jacop Henrickszoon Verstegen ais man van Jenneken, dochter
van Jan Rut Geritszoon en Yken voornoemd. Hierover waren ais
schepenen Matliijs van der Meer en Henrick van Horenl)eeck.
364a. 15 ApHl iSSH.
Brief van C. van Aerssen, griffier der Staten Generaal, geschreven
van uit Princenhage.
866. ii Juni i5Q7.
Peter, zoon van Jan Peterszoon de Weyer, verkoopt voor Schepenen
van 's Bosch aan Jan, zoon van wijlen Joachitn Marceliszoon, schoen-
maker, een huis met erf, tuin en drie kamers, aan elkaar gelegen
aldaar tusschen de beide poorten bij de St. Comeliskapel tegenover
het huis de Valck en tusschen het erf van Arnt Hammaker eenerzijds
en tusschen de erven van Mathijs, Willem en Henrick Gecx anderzijds,
zijnde het verkochte door den verkooper den 12 Augustus 1593
gekocht van Margaretha, dochter van wijlen Willem, den zoon van
wijlen Willem van Meijlsfoirt, en weduwe van Lonis Hermanszoon
van Wijck, en gaande daaruit o.a« eene grondrente aan Josyne,
dochter van £verart van de Water den oude. Hierover waren als
schepenen Rutger van Griensven en Henrick van Horenbeeck.
366. 27 Juni 1597.
Geertruid Sterck weduwe van Lambrecht, zoon van Dierck Aertszoon,
doet voor Schepenen van 's Bosch afstand van tocht op eene ten laste
der Staten van Brabant zijnde erfrente ten behoeve van de kinderen,
gesproten uit haar huwelijk met voornoemden man, te weten Dierck
en Lambrecht Hierover waren als schepenen Goyart Loeff en
Ghysbert van der Stegen.
367. 57 Juni 1507,
Dierck, zoon van Lambrecht, den zoon van Dierck Aertszoon,
en Geertruid Sterck, voor zich en als zich sterk makende voor zijnen
— 144 —
broeder Lambrecht, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan
Wouter, zoon van wijlen Jan Eelkens, in leven koopman in lijnwaad,
eene erfrente, den 25 April 1564 door de Staten van Brabant verleend
aan zijnen genoemden vader, haddende zijne moeder te voren afstand
gedaan van haar vruchtgebruik op die rente ten behoeve harer beide
voormelde zonen. Hierover waren als schepenen Goj^rt Loeff en
Gysbert van der Stegen. (Zie de vorige oorkonde).
368a. 8 Juli i5S7.
Philips II, Koning van Spanje, als Hertog van Brabant, geeft
vidimus van het charter, waarbij Hertog Jan van Brabant den
16 April 1396 aan d€ goede luydcn van Haaren uitgaf de gemeente.
369. 90 Augmiui i5Q7.
De OfRciaal van het Bisdom 's Bosch gelast op de klacht van
Heer Johannes Ëverardszoon Schovers, priester en pastoor of perpe*
tueel vicaris van de parochiale kerk van Tongelre, aan na te melden tiend-
pachters de grondrente, gaande uit de tienden van den Rector dier
kerk, welke grondrente aan den perpetueelen vicaris van dezelve
indertijd verleend was doch welke de pachters van die tienden niet
wilden uitkeeren op grond, dat Heer Egidius Dielenus, cantor van
de Collegiale kerk van St. Catharina te Eindhoven en pretens rector
van gezegde parochiale kerk van Tongelre, hun die zoude verpacht
hebben zonder melding te maken van gezegde grondrente, dezelve
alsnog uit te keeren.
370a. 25 Augustus 1597.
Twee attestaties van Jacobus Basilius Junior, predikant te
Bergen op 2k)om.
371a. il September i507.
Brief, door Tomas de Wyngarde van uit het fort St. Andries
geschreven, om te zenden vier „petyttes pieres", welke zich op het
fort Crèvecoeur bevinden.
372. i6 Februari i598.
M' Jan van Straesborch, zoon van wijlen Joris van Straesborch
en Margriet, dochter van wijlen Jan Ëeckers en weduwe van Nicolaes
Marcelissen, verklaart voor Schepenen van 's Bosch, dat Anneken
— 146 —
weduWe van Jan Dirckszóon van Geldfop aan' hem heeft afgelost
eene grondrente, gaande uit een huis met tuin, staande in de
Boertscke straat te 's Bosch tegenover de Kapel van St. Barbara,
maagd en martelares, welke rente Jan, zoon van wijlen Roelof, den
zoon van wijlen Jacop Jan Willemszoon, droogscheerder, den
28 Augustus 1560 daaruit had verleend aan Margriet, dochter van
wijlen Jan Ëeckers en echtgenoote van Nicolaes Marcelissen. Hierover
waren als schepenen Claes van Tulden en Peter Pelgrom.
(Zie oorkonde n<> 340).
373a. m April 1596.
Philips, Koning van Spanje, als Hertog vaft ftrabant, gelast ten
verzoeke van Henrick Noppen als gemachtigde van Jaiv Déboutb, d^zen
al» man van Hèylwtcfa, van Gielis Bormans, koopman als man van
Beatrix en van Dierck Kneff den jonge als man van Ëlisabeth, allen
dochters van wijlen Gijsbrecht Robben, den eersten deurwaarder om
te dagvaarden de schepenen, burgemeesters en andere regeerders van
Helmond, Eindhoven, Hilvarenbeek, Oss, Oisterwijk en alle andere
gemeenten, die hunne zegels aan na te melden rentebrief hebben doen
hangen, om te verschijnen voor Wethouders van 's Bosch ten einde
genoemde verzoekers te hooren eischen betaling van eenen rentebrief,
dien de stad 's Bosch en hare Meierij aan requestranten of hunne
voorvoorouders verleend hadden.
374. i5 Juni 1598.
Vermits Hermanus, zoon van Wouter Peterszoon, had verleend
aan Wouter, zoon van Boudewijn Janszoon, eene grondrente uit eene
bouwhoeve, gelegen in de parochie Schijndel ter plaatse, genaamd
in Lieshout, tusschen het erf van Jonker Willem van Lier eenèrzijds
en dat van Corstiaan van der Aa anderzijds, alsmede uit een stuk
land, genaamd die Bueners, gelegen in gezegde parochie tusschen
het erf van Egidius Pennincx eenèrzijds en dat van de Tafel van
den H. Geest te 's Bosch anderzijds, zooals blijkt uit eenen schepen-
brief van die stad van 26 Juni 1573 ; en vermits daarna die grond-
rente bij de scheiding en deeling der nalatenschap vaii genoemden
Wouter, 20on van Boudewijn Janszn, is ten deel gevallen aan de
kinderen van Ermgard, dochter van laatstgenoemden Wouter, den zoon
van Boudewijn Janszoon, en van Anna, dochter van Frans, den zoon
van Petrus Vuchts Janszoon, te weten aaii de kinderen, jgespxolcn u\t
10
— 146 —
het huwelijk van Ermgard zoo met Amd de Raet Eliaszoon, haien
eersten man, als met Johannes van Liebeigen, haren tweeden man,
zooals blijkt uit eenen schepen brief van 's Bosch van 17 Maart 1590;
en vermits die grondrente bij eene verdere deeling van 7 April 1590
voorts is ten deel gevallen aan Frans, den zoon van genoemde Ermgard
en Amd de Raet, zoo heeft deze Frans de Raet voor Schepenen
van 's Bosch die grondrente verkocht aan Henrick van Gestel, raad
van 's Bosch, zoon van Frans van Gestel, ook raad van die stad.
Hierover waren als schepenen Jacob van Balen en Peter Pelgrom.
375. i5 Juni iG98.
Alzoo mr Henrick van Broeckhoven Peterszoon eene grondrente,
te vergelden uit de helft eener boerderij, gelegen in de parochie
Oirschot ter plaatse genaamd die Vlueth tusschen het erf van Henrick
van den Gasthuys eenerzijds en het erf van Willem Mathijszoon
anderzijds, op 15 September 1576 had overgedragen aan m' Jacob
Donck ten behoeve van de onmondige kinderen van Amd, zoon van
Elias de Raet, zoo heeft voor Schepenen van 's Bosch Frans, zoon
van Amd de Raet Eliaszoon, gezegde grondrente overgedragen aan
Henrick van Gestel, raad van 's Bosch, zoon van Frans van Gestel,
ook raad van die stad. Hierover waren ab schepenen Jacobus van
Balen en Peter Pelgrom. (Zie oorkonde n« 8d6j.
376. 29 Auguêtuê i598.
Margaretha Becx, huisvrouw van Symon Pijnappel, voor zich en
als gevolmachtigde van haren genoemden man blijkens akte, verleden
voor Schepenen der Heerlijkheid Lith, verkoopt in afkorting van
schuld wegens lijnwaad, door haren man op 20 Januari 1597 van
na te noemen kooper gekocht, voor Schepenen van Helmond aan
Henrick van Vucht een stuk bouwland, gelegen aldaar aan de
Ameijestraat, haar aangekomen bij doode harer moeder. Hierover
waren als schepenen Wolf Franck en Jan Pijnappel.
377a. 98 September 1598,
Brief door Hendrick Donck te Eindhoven geschreven aan m' Peter
de Ruyter, kanunnik der kerk van St. Jan Ev. te 's Bosch.
378a. St, WUlibrord 1598.
Kaart van de Schutterij van den Voetboog te Esch.
- U7 -
3786*». 6 November 1599.
Wouter, zoon van wijlen Jan Wouterszoon, wonende te Gefferi,
als man van Joesken, dochter van wijlen Roelof, den ^oon van
Willem Roelofszoon, verleent voor Schepenen van 's Bosch aan Peter,
den zoon van wijlen Jan Symenszoon van Heeswijck, lakenkooper,
als executeur van het testament van wijlen Margriete, de dochter
van wijlen Heynderik, den zoon van wijlen Aert Willemszn van
Uden, en weduwe van Symen Janszoon van Heeswijck, ten behoeve
van Metkenen, onnoozele dochter van laatstgenoemde echtelieden
van Heeswijck, eene grondrente uit eene bouwhoeve, gelegen te
Geffen ter plaatse, genaamd „aen den Papendijck'', naast het Heyke.
Hierover waren als schepenen Herman van Heumen en Willem
Oliviers.
Hierbij nog eene Bossche schepenakte van 7 Mei 1608, waarbij
genoemde Peter van Heeswijck als krachtens apostille van Schepenen
van *s Bosch op zijn request van 26 April 1603 daartoe gemachtigd
en als oom van genoemde onnoozele Metken van Heeswijck voor*
schreven grondrente overdraagt aan Heer Jacob van Berchem, meester
van het Ziekengasthuis te 's Bosch, ten behoeve van hetzelve.
379a. i600f
Brief van Johan Blommesteyn aan Willem van Reys, raad van
's Bosch.
380. 20 Maart iOOO.
Henrick Janszoon van Vucht draagt voor Schepenen van Helmond
ingevolge vemadering over aan Mr Jacob Becx, licentiaat in de beide
rechten, schout en secretaris te Helmond, een stuk land, genaamd op
het Vossenbergsche pad, gelegen aan de Ameydestraat aldaar. Hier-
over waren als schepenen Wolff Franck en Gabriel van Berchen.
381. S December i60(K
Daniel Peterszoon van Berlicom en Anthoni van Gemert, schepenen
van Heusden, getuigen, dat Henrick Janssen, wonende te Nieuwkuik,
hun heeft getoond eene volmacht, verleend door Coenraet Salomonszn
Ketelaer, wonende te 's Bosch, zoo voor zich zelve als in den naam
van Jan, zoon van wijlen Roelof Salomonszoon, buitenslands wonende
en van zijne broeders en zusters, broeders- en zusterskihderen, voor
- 148 -
wie hij zich sterk maakt, houdende die volmacht in, dat Aert van
Breugel en Peter Pelgrom, schepenen van 's Bosch, verklaard hebben,
dat op 18 Nov. 1600 te hunnen overstaan Coenraet Salomonszóon
Ketelaer, ingezetene van die stad, zoo voor zich zelve als in den
naam als voorzegd, machtigt Henrick Janssen, wonende te Nieuw-
kuik, om een hophof, gelegen te Hedikhuizen, te verkoopen aan
Jan van Wijck Crijnszoon en om aan Pauwels Heymanszoon,yonende
aldaar, te verkoopen een halven morgen, gelegen alsvoren ter plaatse,
genoemd de Ham, *- alsmede, dat daarop genoemde lasthebber aan
gezegden van Wijck verkocht heeft voorschreven hophof, gelegen
tusschen het erf van Mary Roel Heymanszoon Noordwaarts en dat
van Pauwels Roelofszoon Zuidwaarts en zich uitstrekkende van de
Achterstraat tot aan den Hoogen dijk, de Kerkenwaard en Jan van
Wijck's erf met den dijk, tuin, sloot, Maas en wetering, daartoe be-
boorende.
Hierbij eene akte van 5 Februari 1605, waarbij Ghijsbert Janszoon
van Wijffliet en Adriaen van der Merwede, schepenen van Heusden,
verklaren, dat Willem Marten Adriaenszn, wonende te Tilburg, als
man van Alit Adriaensdochter, de zuster en erfgenaam van Lijsken
AdriaenSj huisvrouw van Jan Quirijnszn, in zijn leven gewoond
hebbende te Hedikhuizen, en als zich sterk makende voor alle andere
erfgenamen van Peeter Adriaens kinderen, zoo te Gorinchem als te
Woudrichem wonende, voorschreven hdphof te hunnen overstaan
verkocht heeft aan Antonie Peterszoon, wonende te Hedikhuizen en
dat daarop Jan Jacobszoon, wonende te Wijk en Gerrit Corneliszopn,
wonende te Giessen, als man van Lijsken Huybrechtsdochter van
Asperen, respectievelijke broederskinderen van zaL Jan Quirijnszoon
van Wijck en als zoodanig diens naaste bloedverwanten zijnde,
makende voornoemde Gerrit Comeliszooin zich ook nog sterk voor
zijnen zwager Comelis Huybrechtszoon, verklaarden, dat zij geen
aanspraak maken op de nalatenschap van Jan Quirijnszoon, maar die
aan zijne schuldeischers overlaten.
382. iS Januari iöOt
Gerit Janssen, Sebastiaan Wouterszoon, Jan Peter Aertszoon, Aert
Janssen van Uyden, Peter Hermanszoon, Jan Dierck Brooszoon en
Jan Peter Gêrritszoon, schepenen te Heze onder Rosmalen, getuigen
dat Seb^tiaaii Woutèrszoon en Jan Peterszoon , hunne mede*
schepenen, hun hebben aangebracht en zij als schepenen, daarover
— 149 —
hebben gestaan, dat Arnout van Vladêracken, schout van het Kwartier
van Maasland, ter instantie van Truyken, weduwe van Anaan
Geritszoón en dochter van Willem de Haen en Willemken, en andere
erfgenamen, omdat onder dezen onmondigen waren, heeft verdeeld de
nalatenschappen van de echtelieden Willem de Haen en Willemken
voornoemd, zooals in deze akte is omschreven.
383. iS JanuariieOL
Roelof Janszoon Glummer, als man van Elisabeth, dochter v
Arnold Corneliszoon en Margaretha, de dochter van Petrus Yewa
zoon, voor zich en voor zijne genoemde vrouw, alsmede voor
kinderen, reeds geboren en nog geboren zullende worden, vóór wi ^^
Roelof, zich sterk maakt; Joost, zoon van Leonard Joosteti, as
van Petra, dochter van Arnold en Margaretha voornoemd» * ^^^
genoemde Roelof en Joost, als gemachtigden blijkens ^^^^\i^yck
Burgemeesters, Schepenen en Raden der stad Wezel van Eng^ ^^^^^
en Suzanna, diens huisvrouw, dochter van Arnold en ^^^ -^elius,
meergenoemd, verkoopen voor Schepenen van 's Bosch aan ^ j^entc,
zoon van Henrick Wouterszoon van Ravesteijn, eene g^^ meWus
gaande uit eene bouwhoeve te Helvoirt, en daaruit door ^y^oni^^^s
Junior en Ghysbert, zonen van Adrianus van de Venne, A ^^^
Henrickszoon als man van Aleid en Johannes Arndszoon ^^^
van Belia, dochters van genoemden Adrianus van de ^^^'^^'j^cbtet
24«« September 1651, verleend aan genoemde Margaretha, ^^^^tti.
van Peter Yewaenszoon in tocht en aan hare kinderen in ^*^-^^s.
Hierover waren als schepenen Peter Pelgrom en Leonardus
384. 8 F^ruari iüOi.
Charles de Bourgogne als stadhouder van den ^o^^^^^^^^^^l^o^v
hove van Brabant beleent Jonker Daniel van ^^^^^,^.?^^^^e ^^^
van Daniel van Griecken en diens broeders en zusters bij ^^ ^^^
Jonker Peter van Griecken, hunnen vader, met ^^*??^ ,^ ^^e «»^
hoeve lands, gelegen te Berkel, parochie Oisterwijk, ais
land, gelegen in de parochies Velthem en Wencscle.
385 17 FebrtuM^ri iöOS.
Verklaring van Aert Dierickszoon van ^^^^' ^'^^^^^^^ Dieriol
van Sutphén, Jan Jacobs Janszoon, Jan Jans Vjoy
— 150 —
Seberts Brants, Aert Peters vait Overbeeck en Peter Gerits Geritszoon,
schepenen van Boxtel, dat te hunnen overstaan Quinteyn, zoon van
Aert Dierickszoon, aan Henrick, zoon van Goijaert Dierickszoon
van HeeSy heeft verkocht een stuk akkerland, genaamd de Scherpen-
hof, gelegen in de parochie Boxtel in den heerdgang van Munsel en
zich uitstrekkende tot aan het erf van Jonker Robbert van Malsen.
386. i8 December 1602.
Alzoo Hanrick, zoon van wijlen Jaspar van Esch en weduwnaar
van Mariken, zijne tweede vrouw, dochter van wijlen Aert van
Laerhoven, 20 Juni 1600 had verkocht aan Lambert, zoon van wijlen
Huybert van Herpen, eenen kamp lands, gelegen in de parochie
Boxtel onder de jurisdictie van Liempde ter plaatse genaamd
Gasteren tusschen het erf der kinderen van wijlen Jonker Huybert
van Malsen aan de eene zijde en het erf van Hejman Willemszn,
enz. aan de andere zijde, en strekkende van het erf van Wouter
Peterszoon tot aan de gemeene straat, genaamd de Heirstrate, zoo
heeft voor Schepenen van 's Bosch genoemde Lambert van Herpen
voorschreven kamp weder verkocht aan Henrick van Esch voornoemd.
Hierover waren als schepenen Goeyaert van Vlierden en Goeyaert
van Engelant.
387. 5 Juni 1604.
Alzoo Jan, zoon van wijlen Niclaes Janszn van Berlicum, bier-
brouwer, aan Heer Gooswyn, zoon van wijlen Peter Goossens, priester,
ten behoeve van Elizabeth, dochter van wijlen Jan Gijsbertszn de
Wilde, den 26 Maart 1664 had verleend eene grondrente uit een
huis met tuin, achterhuis en brouwhuis, genaamd In St. Jan, staande
te 's Bosch in de Hinthamerstraat tegenover het Zinnelooshuis, en
vermits genoemde Elizabeth bij haar testament deze grondrente
bestemd had voor eene wekelijksche Mis in A^t Kapelleke te Hintham^
waarna Adriaan Colen van Berlicum bij het verkoopen van een huis
met erf, staande te Berlicum, gezegde rente uit dat huis met erf
gegrooi had Joost Henrick Peterszoon van Griensven en derhalve
door dezen moest vergolden worden, zoo heeft voor Schepenen van
's Bosch Goyart van Engelant de jonge, als door Heer Gysbertus
Masius, bisschop van 's Bosch, aangesteld tot administrateur over de
goederen der SL Antoniuskapel te Hintham^ verklaard, dat Jan
Comelis Henricxzn, velblooter, als man van Margriet, dochter van
— 151 —
wijlen Joost Henrick Feterszn voornoemd, in jsijne handen voor»
schreven rente heeft afgelost Hierover waren als schepenen Art
van Brogel en Everart de Borchgrave,
388. f8 Augwtus 1604.
Albert en Isabella, Aartshertog en •Hertogin van Oostenrijk, verleenen
„op het verzoek van Henrick Franszoon van Gestel, kapitein te
's Bosch, inhoudende, dat ingevolge recht van confiscatie hun toekomt
eene grondrente, door hem te betalen van uit een oud en vervallen
huisje, staande te 's Bosch, hem thans toebehoorende en te voren
toebehoord hebbende aan Thomas Janszoon de Backer, welk huisje
wegens achterstallige betaling der rente door hem was uitgewonnen ;
dat hij, van Gestel, gedurende 24 achtereenvolgende jaren koning
Philips II van Spanje getrouwelijk heeft gediend in het verdedigen
en behouden van de stad 's Bosch voor het Katholiek geloof en
Z. M. den Koning voornoemd en dat hij, zijne vrouw en kinderen
daardoor groote schade geleden hebben, wat hem evenwel niet belette
om dag en nacht voort te gaan met de verdediging van den Bosch,
hebbende hij zich daarbij vooral in het beleg van November 1601
dapper gedragen"; — alsmede op het advies van Maarten Fierlants,
raad en rentmeester*generaal der domeinen van Brabant in het
Kwartier van 's Bosch en op de getuigents van Anthoni baron van
Grobbendoncq, krijgsraad en gouverneur van 's Bosch, getuigende
van de getrouwheid en ijver van voornoemden van Gestel, — aan
deze kwijtschelding van voorbedoelde grondrente.
389. i5 September i604.
Heer en broeder Dionys van Loemel, prior, heer en broeder Jan
van Tilborch, subprior, heer en broeder Comelis van OisterwyiJ,
procurator en heer en broeder Willem Henricxszn, kelwerder des
Convent van der Bemelscher Poerten genoempt BaseUonck btnntn
deu siadt van 's Hertogenbossche in den name desselve Canyents^ ve^-^
klaren voor Schepenen van 's Bosch, dat de timmering, ^JJ^^^^^^e
maken in en aan den zydeltnuere oft wange van de brug ®^^^^^^ ^
stad, gelegen op den Papenhuls over de rivier de ^^^^^'^^g^^^-e oV
bestaan, dat het voorschreven klooster zijne bleelt u , ^^^^^^ ^
deszelfs bleekerij, gelegen aan den overkant *^^V.^ oiweg a-'Vaaü
timmeren boven de gracht, liggende tusschen ^^^ ^^^to. %yd^^^^^^
en de voorschreven bleekerij, en wel in deo g^***
— 152 —
tegen die gracht staande en dat het daarin de balken der hut zal leggen,
alsmede op dien muur ter hoogte van bedoelde nieuwe timmeringf
zal metselen, zooals aan het voorschreven klooster ts vergund zonder
eenig meerder recht op de gracht of brug te hebben dan daaraan
vroeger is verleend, doch dat het klooster daarentegen gehouden is
den zydelmuere der voorzegde brug over de lengte, waarop het
daarin of dastrop zal hebben getimmerd en de drop dier timmering
daarover zal uitsteken, ten allen tijde van den grond af op eigen
kosten te onderhoudeii en de nieuwe timmering zoo te maken
dat de pilaar, die tegen den muur tot stevigheid daarvan is gelegd,
door den drop daarvan niet zal worden beschadigd maar onder
den droge zal blijven, alsmede om geene deuren, vensters, glazen
of andere openingen in de nieuwe timmering aan den kant van
den weg of de brug te maken, terwijl als de stad aan de brug zal
willen timmeren het klooster voorschreven timmering, voor zooverre
die op stads erf zal komen te staan, zal afbreken. Hierover waren^
als schepenen Everaert de Borchgreve en Antonis Pijnappel. (Op
den rug staat „betreft de Judasbrug bij de bleekhut van het Hazelaars-
klooster" ; ter plaatse van deze hut staat thans het stedelijk Gym-
nasium; zie mijne Voorname Bossche huizen II p. 495).
390. n JanuaH iiX)5,
Ëene erfrente, door de Staten van Brabant den 25 April 1564
verleend aan Lambrecht, zoon van Dierick Aertszoon en daarna in
vruchtgebruik gekomen aan diens weduwe Geertruid Sterck, wordt,
nadat zij van dat vruchtgebruik had afstand gedaan ten behoeve
van hun beider zonen Dierick en Lambrecht en nadat dezen ver-
volgens die rente den 27 Juni 1597 hadden verkocht aan Wouter,
zoon van wijlen Jan Eelkens, welke Wouter Eelkens daarna als
weduwnaar van Maria, dochter van Ghysbrecht van den Kerckhove,
eerder weduwe van Adriaen Goyaerts — ingevolge het accoord door
hem, Wouter, getroffen met Jan van den Kerckhoff, Wouter Huybrechts
van Capelle, Jacob Adriaenszoon en Matheus van Herlaer, als mom-
boiren over Adriaentken, onmondige dochter van Adriaen Goyaerts
en Maria voornoemd, — die rente den 24 Juni 1598 ^n voornoemde
voogden ten behoeve van Adriaentken voorzegd had overgedragen —
door 2^ger, zoon van wijlen mr. 2^ger Adriaenszoon, als man van
meergezegde Adriaentken, voor Schepenen van 's Bosch overgedragen-
smn Jonker Henrick Franszoon van Gestel, president-schepen vaa
— 153 —
die stad. Hierover waren als schepenen Peter Pelgrom en Adriaen
Zegers Adriaenszoon.
891. il Maart i605.
Gerlach Ruys, zoon van mr Henrick Ruys, verkoopt voor Sche-
penen van 's Bosch aan Steven, zoon van Albert Snelle, koopman,
eene grondrente, gaande uit een huis, staande aldaar in den Minder*
broederensirOetken bij de Markt tusschen het huis van Ygram Ze«
brechtszoon eenerzijds en dat van Arnold Moers anderzijds, welke
grondrente Henrick van Zoerendoncq, zoon van Jacob, voor zich
en als gemachtigde van zijnen broeder Willem, wonende te Parijs,
alsmede als zich sferk makende voor zijne broeders mr Philips en
Mathias op 10 Febn 1605 had overgedragen aan Gerlach Ruys
voornoemd. Hierover waren als schepenen Jacob van Balen en
Peter Pelgrom. (Cf. Ned. Adelsboek 1916 p. 431).
892. M Januari iOm.
Sebertus, zoon van Lambert Vuchts Hendrikszoon en Maria, de
dochter van Sebertus Jacobszoon, verkoopt voor Schepenen van
's Bosch als rechtverkrijger van Johannes Hoemken aan Steven, zoon
van Albert Hermanszoon Snelle van Swolle, eene graanrente, die
Henrick van Kuyck, zoon van Ysebold van Bergelen en Margaretha,
de bastaard van heer Henrick van Kuyck, ridder, den 21 Mei 1423
aan genoemden Johannes Hoemken verleend had uit eene aan ge-
noemden Ysebold toebehoorende bouwhoeve, genaamd ter Doot-
leggen, gelegen in de parochie Aalst, alsmede uit een deel in eene
bouwhoeve van meergenoemden Ysebold, gelegen te Asten ter plaatse
genaamd Opheusden en uit een deel in eene bouwhoeve van den-
zelfden Ysebold, gelegen in de parochie Deurne onder de jurisdictie
van Vlierden ter plaatse genaamd Bergelen. Hierover waren. als.
schepenen Goijart van Engelant en Petrus van Gestel.
393a. i6 FehruaH 1607.
Testament van Jan van Outelair, geboortig van St. Oedenrode.
Hierbij een extract uit het Lecnregister van Brabant, blijkens het-
welk Eymbert van Oetelaer Jansz. in 1531 koopt de hoeve ten Schoer,
gelegen te St. Oedenrode onder het goed ten Bogaard en diens zQon
Willem van Oetelaer, stadhouder van Peelland, in 1576 daarmede
mrordt beleend.
— 164 —
394a. iS Maart 1608,
Request aan den fiisschop van 's Bosch, waarbij de Pastoor en de
Kerkmeesters der Parochiale kerk van St. Catharina aldaar, zijnde
Johannes Boyen, pastoor, liev S3rmonszn, Peter Janszn Mutzarts,
Peter van Asperen, Steven Albertszn Snelle, Peter Mathijssen van
Weert en Gerard van Zoemeren, kerkmeesters, vertoonen, dat de
fundamenten dier kerk gereed zijn en dat de stad bereid is om aan
een timmerman fl. 2250 te betalen voor het maken van de daken
dierzelfde kerk, onder voorwaarde, dat zij, requestranten, in den aan-
staanden zomer het overige muurwerk ter hoogte van het koor der
kerk zullen opbouwen, en dat daartoe noodig zal zijn, dat zij het
oude dak der vorige kerk aan den meestbiedende verkoopen en ook
twee, in dit request omschreven grondrenten dier kerk verkoopen,
alsmede verzoek hun daartoe machtiging te verleenen. Hierbij de
verlangde machtiging, geteekend door Jo. Bardoul, in margine.
395a. 2 November 1608.
Attestatie van Lambertus de Rycke, predikant te Bergen op Zoom.
396. . . Maart 1609.
De Eerwaardige Heer M' Johan Hanskens ab Aerle, priester,
scholaster en kanunnik te St Oedenrode, verkoopt voor Schepenen
van 's Bosch aan Jonker Henrick van Gestel, afgegaan president*
schepen van die stad, eene grondrente, gaande uit eene boerderij,
gelegen te Asten, ter plaatse genaamd Onstaden, welke grondrente
den 7 Sept 16i6 voor Schepenen van 's Bosch daaruit was verleend
aan Joseph van en m' Johan Hanskens voornoemd door
.... van Beeck, zoon van Jonker Wouter van Beeck in den naam
en als gemachtigde van dezen Wouter van Beeck van
Juffrouw Maria van Boschuysen en door denzelfden Jonker Johan
van Beeck zijn broeder, voor hen zei ven en als zich sterk
makende voor Juffrouwen Maria, Heylwich en Wilhelma van Beeck,
hunne van voornoemden Jonker Wouter van Beeck en
Juffrouw Maria van Boschhuyseh. Hierover waren als schepenen
Goyaert Loeff van der Sloot en Rombout Rombouts. (Het schrift
dezer akte is gedeeltelijk door het vocht vergaan).
- 165 —
397. 16 April idOQ.
Vermits Erxsken weduwe van Pauwels, zoon van wijlen Goyart,
den zoon van wijlen Pauwels, den zoon van wijlen Henrick 'sHeeren,
den tocht eener grondrente, gaande uit een huis, erf, tuin, schuur,
schaapskooi en bouwland, staande en gelegen te Son ter plaatse
genaamd Esp, alsmede uit een beemd, genaamd de Boerbeemd, ge-
legen te Son tusschen het erf van het klooster van Hooydonk en
dat der erfgenamen van wijlen Maurits Happen, had opgedragen
aan haren zoon Ghijsberd, geboren uit haar huwelijk met Pauwels
Goyartszoon, zoo heeft voornoemde Ghijsberd voor Schepenen van
's Bosch voorschreven rente verkocht aan Henrick, zoon van wijlen
Hendrick Dirckszn Houbraken van Vechel. Hierover waren als
schepenen Rogier van Griensven en Henrick Heumen. (Zie oor-
konde no 824.)
898. 4 Juni id09.
Joost Henrickszoon Seemtauwer als man van Aleid, dochter van
wijlen Henrick Janszoon van Santen, voor zich en in zijne hoeda-
nigheid van oom en voogd over Jacob en Lyntgen, kinderen van
wijlen Jacob Janszoon, ook zeemtouwer, en Lyntken, dochter van
voornoemden Henrick Janszoon van Santen, alsmede als gemachtigde
van Bavo Janszoon, zeemtouwer, eveneens oom en voogd over voor-
zegde kinderen ; voornoemde Catharina, dochter van Henrick Jans-
zoon van Santen en weduwe van Jacob Janszoon voorzegd ; en Thomas
Jacobszoon als man van Lysbeth Lucas weduwe van Marcelis, zoon
van meergenoemden Henrick Janszoon van Santen, en als voogd
over Dingentken, minderjarige dochter van Lysbeth Lucas en Marcelis,
haren eersten man, met hun allen erfgenamen en rechtverkrijgers
van den dikwerf genoemden Henrick Janszoon van Santen, verklaren
voor Schepenen van den Bosch, dat Loenis Symonszoon, 1) bier-
brouwer, als man van Catharina en Herman, zoon van A^ntonis
Andrieszoon van der Moeien, als man van Geertruid, dochters van
Henrick Janszoon van Santen meergenoemd, hun hebben afgedragen
hun aandeel in de nalatenschap van voornoemden Jan "^^^^^^^
Hierover waren ais schepenen Rogier van Griensven en jo
Broegel.
i) Van der Patten?
van
— 166 —
390. 28 Augustus 1609.
Vermits de erfgenamen van wijlen Jan Larobert Millinck en wijten
diens echtgenoot Ide, dochter van wijlen Pauwels Eyroberts van defi
Bersselaer, gehouden waren aan Comelis Janszoon van Roy, ingebieder
der stad 's Bosch, te voldoen eene geldrente, gaande uit een beemdje,
thans toebehoorende aan Peter Jacobszoon van Rund en gelegen
in de parochie Boxtel onder Lennesheuvel achter de Ploeg en
vermits genoemde Peter Jacobszoon van Rund voorzegde grondrente
gedurende eenige jaren van wege voorbedoeide erfgenamen heeft
betaald aan voormelden ingebieder in de plaats van eene roggepacht,
die hij verplicht was aan meerbedoelde erfgenamen te betalen uit
de landenjen, door hem verkregen van Jan Peter Stoots en gelegen
onder Lennesheuvel, zoo is verschenen voor Schepenen van Boxtel
Peter Jacobszoon van Rund voornoemd en heeft zich jeg^s Philips,
zoon van genoemden Jan Lambert Millinck en Ide en dezer overige
erfgenamen verbonden om vooHschreveh geldrente in het vervolg uit
zijne voormelde goederen te voldoen aan genoemden Comelis van
Roy en zijn daarop voor dezelfde schepenen verschenen Philips
Millinck voornoemd, Lambért, zoon van wijlen Lambert Millinck,
Wouter Bemaerts als man van Catarina, dochter van wijlen Lambert
Millinck voornoemd en Adriaan Janszoon als man van Elisabeth,
dochter van wijlen Peter Millinck, zoo voor zich zelven en in den
naam en vanwege alle hunne andere medeerfgenamen van wijlen
Jan Lambert Millinck en Ide voornoemd, en hebben openlijk beleden,
dat zij Peter Jacobszoon van Rund van voorschreven roggepacht
ontslagen hebben. Hierover waren als schepenen Jan Alarts, Adriaan
£ymberts Henrickszn, Henrick Seberts Brants, Jan Gerit Goossens,
Aert Peters van Overbeeck, Henrick Jans Schellekens en Jan Jans
Roefien.
400. i7 Octoher i€09.
Jacop, zoon van wijlen Comelis Jacopsen, wonende te Riethoven,
verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan M' Jan, zoon van H oog-
hart Bartholomeuszoon Kelders, griffier van het Bisdom 's Eosch,
a eene grondrente, welke Gheerit Dielis Genenzoon blijkens sche-
penbrieven van Tergeik van 1 Dec. 1568 verleend had aan Frans
Jacops uit eenen akker, gelegen te Westerhoven en genaamd de
Roefsakker, en welke grondrente van genoemden Frans Jacops is
— IBÏ —
gekomen op diens kleinzoon Jacop voornoemd ; b eene grondrente,
welke Franck Franszoon blijkens schepenbrieven van Bergeik van
6 Dec. 1565 had verleend aan Goossen Willeroszoon uit eene beemd,
geheeten de Cbppelfen, gelegen te Riethoven, en welke grondjrente
Catharina, dochter van Maarten Goossens, met Jan Stappers, haren
momboir aan meergenoemden Jacop, zoon van Cornelis Jacopsen,
2 Maart 1599 voor Schepenen van Bergeik verkocht had \ c eene
grondrente, welke RoefF Symons en zijne dochter Elisabeth met
Peter haren man blijkens schepenbrieven van Bergeik van 81 Jan.
1571 hadden verleend aan Heylwig, dochter van Wouter Coninx,
van uit eene bouwhoeve te Riethoven, en welke grondrente Wouter
Henrickszoon Heesborchs den 13 Dec. 1606 voor Schepenen van
Bergeik aan den dikwerf genoemden Jacop verkocht had ; d eene
grondrente, welke Dirick Dclis Gerritszoon blijkens schepenbrieven
van Bergeik van 1 Febr. 1570 verleend had aan Frans Jacopszoon
van Dommelen van uit eenen beemd, genaamd de Roest, gelegea te
Riethoven, en welke grondrente van genoemden Frans op Comelis
Franszoon zijnen zoon, den vader van den meermalen genoemden
Jacop en ten slotte op dezen laatste vererfd was. Hierover waren
als schepenen Geerardt van den Berge en Goeyaert Loeff.
401. 5 l^owmher ie09.
Jonker Ferdinandus Suerus als man Susanna, dochter van wijlen
Jonker Constantijn van Lougenhaegen, zoon van wijlen Jacob, den
zoon van Cornelis van Lougenhaegen en wijleta Henrica» diens huis-
vrouw, dochter van wijlen Jan Marcelis van den Eeckart, verkoopt
voor Schepenen van 's Bosch aan Goyard Scheffer^ zoon van Jan
Scheffer den oude, eenen kamp land, gelegen in de parochie Ros-
malen ter plaatse genaamd de Hooge Vlierdt en eenen kamp broek-
land, gelegen in dezelfde parochie ter plaatse genaamd dü HHch
VlUdert tusschen het erf der kinderen van wijlen Gysbert de Cock
eenerzijds en dat van het Leprozenhuis op den Eykendonk anderzijds,
zijnde deze beide kampen aan Jonker Ferdinandus Suerus als mian
van Susanna aanbedeeld bij scheiding en deeling, den 8 November
1609 opgemaakt tusschen hem en Jacob, Cornelis, Jan en Elisabeth,
kinderen van voornoemden Cornelis van Lougenhaegen en He^rtca.
Hierover waren als schepenen Góyard de Jeger en Goyard Loeff.
— 168 —
402. iS Februari iÖiO.
Vermits Stephaen, zoon van wijlen Albert Snelle van Swoll, als
man van Mariken, dochter van wijlen Jochim en weduwe
van Jacop, zoon van wijlen Andries, den zoon van Gijsbrecht Voss,
den tocht, haar competeerende van eene grondrente, gaande uit
eenen beemd, gelegen in de parochie Oisterwijk ter plaatse genaamd
Riedonck, had afgestaan aan Jan, zoon van Lonis Peeters, als man
van Hillegonde, dochter van Mariken en wijlen Jacop Andrieszn
voornoemd, zoo heeft voor Schepenen van 's Bosch genoemde Jan,
als man van Hillegonde, voorschreven grondrente verkocht aan
Stephaen Snelle voornoemd. Hierover waren als schepenen Peeter
van Gestel en Robbert van Voorn,
403. 96 April iGiO.
Joris, zoon van Rom Suyskens van Geffen, verkoopt voor Sche«
penen van 's Bosch aan zijne na te noemen nicht Elizabeth eene
kamer of woning, zijnde de middelste kamer van drie kamers, met
erf en plaatsje, staande en gelegen in de St. Jacobsstraat te 's Bosch,
waarin Elizabeth, dochter van wijlen Jan Dierickszn van Dinther en
Catharina, dochter van Rom Suyskens van Geffen voornoemd, woon-
achtig is. Hierover waren als schepenen Gerart van den Berge en
Peter Pelgrom.
404. 9n April iöiO,
Jan, zoon van wijlen Jan Willemszoon Verhagen, de jonge, als
man van Anna, dochter van wijlen Henrick Janszoon In den Duijn
en Nicolaas, zoon van wijlen Willem Thoniszoon voor zich en als
man van Mariken, dochter van wijlen Henrick Marceliszoon, ver-
leenen voor Schepenen van 's Bosch aan Comelis, zoon van wijlen
Amd Corneliszoon van Horenbeeck, eene grondrente uit een perceel
land, genaamd het Groot Loo, gelegen te St Oedenrode ter plaatse
genaamd Aen d* Eerde] item uit eene hofstede, gelegen te St. Oeden-
rode, ter plaatse genaamd Eerschot bij de parochiekerk aldaar en
zich uitstrekkende tot aan de Dommel; item uit den Walbeemd,
ook genaamd den Voorstenbeemd, gelegen nabij de voorschreven
kerk; item enz., zijnde voorschreven goederen o.a. bezwaard met
eenen cijns van eenen braaspenning int boeck van Helmont\ item
van acht stuivers drie oort aan het Kapittel van St. Oedenrode ;
— 159 —
item van vijf vaten rogge aan den H. Geest te St Oedenrode ; item
van dertig stuivers twee oort aan den H. Geest te 's Bosch, enz.
Hierover waren als schepenen Grerard van den Berghe en Peter
van Gestel.
405a. 19 Juni i6i0.
Philips, Prins van Oranje, bepaalt ten verzoeke van de bewoners
van de Katerstraat te Breda, dat de hand zal worden gehouden aan
de ordonnantie, waarbij het aan oudekleerkoopers en beddenmakers
verboden is zich in die straat te vestigen.
406. S7 Octoher i(HO.
Gysbert, zoon van Paulus, (den zoon van Goyart, den zoon van
Paulus, den zoon van Henrick 's Heeren van Lieshout) en Arca, de
dochter van Gysbert, zoon van Henrick Drieszoon, verkoopt voor
Schepenen van 's Bosch aan Henrick, zoon van Henrick Houbraken,
eene grondrente, gaande uit den Boeckterkamp, gelegen te Son ter
plaatse genaamd Boeckt en uit den Boerenbeemd, gelegen te Son bij
het erf van het klooster Hooydonk, welke grondrente Henrica, dochter
van Herbert Dierickszoon van den Hovel op 26 Oct 1588 had
overgedragen aan Goyart, zoon van Paulus, den zoon van Henrick
's Heeren van Lieshout voornoemd en waarvan genoemde Arca, die
toen weduwe van diens zoon Paulus was, het vruchtgebruik aan
haren genoemden zoon Gysbert had afgestaan. Hierover waren als
schepenen Petrus van Gestel en Gerardus van Horenbeeck. (Zie
oorkonde to« 397.)
Affl dbe$t.
408. 2 Maart i6ii.
Arndt, zoon van wijlen Laureijns, den zoon van wijlen Goijaert
Vreijnss, wonende te Erp, verleend voor Schepenen van 's Bosch
aan Peeter, zoon van wijlen Thomas Janszoon van Nuenen, eene
grondrente uit eene boerderij, gelegen te Erp ter plaatse genaamd
aan het Looeind. Hierover waren als schepenen Jan Bardoul en
Tielman, zoon van Jan Tielmans.
409. i8 FebruaH i6ii.
Heer Rutger van Broeckhoven, zoon van mr Henrick van Broeck-
hoven, in leven raad van 's Bosch, als man van vrouwe Johanna,
— 160 —
dochter van Araoldus Corneliszoon van Horenbeeck, verkoopt voor
Schepenen van gezegde stad aan ConieUtts, zOon van genoemden
Amoldos van Horenbeeck, als voogd over de onmondige kinderen
van mr Henrick van Horenbeeck, in leven raad van meergezegde
stad en zoon van meergenoemden Amoldus van Horenbeeck : a eene
grondrente, gaande uit eene bouwhoeve, gelegen in de parochie Dinther
ter plaatse' genaamd Vorstenbosch, welke rente Aleid weduwe van
den dikwerf genoemden Amoldus Corneliszoon van Horenbeeck
den 15 Maart 160j gekocht had van Martinas, zoon van Johannes
van Lier en Margaretha, . de dochter van Gerardus, den zoon van
Dirck Petruszoon 's Heeren ; b eene grondrente, gaande uit twee
bouwhoeven, gelegen alsvóren, welke door Abraham, zoon van Hen-
rick Thomaszoon, als man van Catharina, dochter van Johannes de
Wolff Lambertszn en diens tweede vrouw Elisabet, den 22 Augustus
1597 verkocht was aan Ainoidus Corneliszoon ' van Horenbeeck
meergenoemd als man van Aleid, dochter van Johannes de Wolff
en Ëlisabet voornoemd, — voor zoovertè deze Amoldus daarin al niet
reeds gerechtigd was. Hierover waren als schepenen Gerardus van
Horenbeeck en Gerardus van Broeckhoven.
410. 5 AuguÊttM iGii.
Aartshertog Albert en Isabella gelasten op het vertoon van Loys
van Torrmes, aartsbisschop en hertog van Reyms en abt vad
St. Remy aldaar en in die hoedanigheid proost van Meerssen bij
Maastricht: dat tot die proostdij o.a. behooren de tienden over het
dorp Lithoijen, welke door zijnen tegenwoordigen rentmeester Jan
Olislegers in pacht zijn uitgegeven aan Aeraout van Vladeracken,
schout van het Kwartier van Maasland, en dat deze in het genot
van die tienden gestoord wordt door Johan Clingen, bewerende. ze
gepacht te hebben eerst van den laatst overleden Bisschop van
Roermond en daarna van eenen Johan Dadenberge, die tot die
verpachting niet was bevoegd, — genoemden Johan Clingen om de
door hem daardoor veroorzaakte schade te vergoeden.
411. ^ Augustus iOii.
Willem Janszoon van den Weghe, Nicolaas Peterszoon van Zut-
phen, Jan Janszoon Roeffen, Goessen Henrick Goossenszoon, Peter
Geraerds Geritszoon, Henrick Janszoon ScheUekens en Mauritius
— 161 —
X«»ten schepenen van Boxtel, verklaren, ddt te huUnen oventaaü
™ xochus Lemmius, licentiaat in de beide rechten en rentmeester
«waaanderij van Boxtel, als gemachtigde van Heer Geiaert de Homesi
^w van Bancighys, baanderheer van Boxtel, heer van Ovciysschci
^en^es, «nz. verkocht heeft aan m' Gerit en Aerd, zonen van
*9«ei Aerd Cofneliaioon van Hoerenbeeck, een houtwaHeke, genoemd
e iumuigsdijk, gelegen in de parochie Boxtel, ter plaatse genaavd
h*t'ïrf'^*°^'"° *** ^ van Jan Nicolaas Goessens eenernjds ea
«erf der kinderen van wijlen Aert Coneliszoon van Hoerenb«eck
oeiïijds, en strekkende van af de gemecne straat tot aan het
heeft"! J*° *'"=«'««««>'» voornoemd, welk waUeketot dusver behoord
eii tot de hoeve van den Heer van Boxtel, gelegen te Mnnsel
onder de parochie Boxtel.
412.
S November i6U.
zdT v^*° P^*'^ stadhouder en Goijart Lenardszn van Dyck, Jan,
van Li*° **' ^ Stipdonck en Jan Peter Janszn, burgemeesters
Bosch '"°^' ^*''**°*° namens dat dorp voor Schepenen van den
lemszn *o *° iaartijkschen cijns van 180 car. gulden aan Jan Wil-
de beurz °^' T®"**"*^ ** Gestel bij Eindhoven, ten behoeve van
**octor ^®^®"*^''*"«. gemaakt door mr Peter van den Eynde, priester,
ia de U • ^^«elecrdheid en president van het college van Viglius
studeeren '**^*'^**®'* ^^n Leuv«n, om daarvan zes leerlingen te laten
«ciepenen » *?* Jezuitenschool te den Bosch. Hierover waren als
*ogier van Broeckhoven en Jan Bardoul.
413.
i4 December iGti.
•Aelien drw-i,
''ao Wijlen A^^^' van wijlen Jan Thomaszoon en Adriana, de dochter
*»» ^mnch« *'* **" Gameren, verUaart voor Schepenen van 's Bosch,
««ne grondr^^* Noppen, zoon van Roelof, aan haar heeft afgelost
«taande ;„ !f' *' «aande uit het huis, genaamd de Groote Rounbt^om,
Buckincks ^* kerkstraat te 's Bosch tusschen het huis van Gernt
Adriana. WJl*** »>orduurstikker, aan den eenen 1^»» en dat va«
^'". -rllC^Zl ■"*" H*"^»» ^^y^ goudsmid, aan ^^^ ^«^^^ J".
' G^rard, 3E^*^**'««e Peter van der Schouth ^^^f^'"'^''^^ ^Zi
•^»'<=Wor \.a^^,. «« Emerentiana van G«"-^v\"a htet vtn^l-'
««'*«1 van ^?eï^*^ «» Emerentiana van Berckel. do^« va J ^^
'^'^*=kel en Maria, de dochter van w.jlen Goijat^ ^^
— 162 —
è Panwels Robbyns als man van Catharina van Gulick, dochter als-
voren, 29 April 1596 verkocht had aan Adriana, dochter van Aert
van Gameren en weduwe van Franchoys Havens, haren eersten man,
te haren behoeve ten tocht en ten behoeve van Maria, dochter van
Franchoys Havens en genoemde Adriana, voor een derde part; van
de kinderen van wijlen Dierck, soon van dezelfde echtelieden Havens
en rentmeester van den Hertog van Brabant in het Kwartier van
Leuven en Catharina van der Moelgp, voor een tweede part en van
Aleid dochter van Jan Thomaszoon en Adriana voornoemd, voor het
laatste derde part in eigendom. Hierover waren als schepenen
Willem Oliviers en Anthonis PynappeL (Zie oorkonde n^ 290.)
414. 29 December iöii.
Mr Johannes Splinter van Voorn, licentiaat in de beide rechten,
verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan ApoUonia, dochter van
Petrus Radermaker ad Aquisgrafw^ (van Aken), een huis met erf,
plaats, brouwhuis en poort, staande aldaar aan den Papenhuls tus«
schen den heerenkelder {penuarium) en twee huizen van de Heeren
Deken en Kapittel der St. Janskerk van den Bosch Hinthamerstraat-
waarts eenerzijds en tusschen het erf, voorheen van Frans Bogart
Lambrechtszoon, nu van het Clarissenklooster vai) Boxtel, Dieze-
waarts anderzijds en zich uitstrekkende van af den Papenhuls tot
aan het water, welk huis met erf enz. genoemde verkooper den 12
December 1586 gekocht had van Everard, zoon van Jan van de Water,
als man van Elizabeth, dochter van Henrick, den zoon van Amold
de Heusclu Genoemde verkooper, alsmede zijn zoon mr Robrecht van
Voorn, licentiaat in de rechten en raad van den Bosch en Andreas
Amou als man van Johanna, dochter van den verkooper, verbinden
zich om de koopster ter zake van dezen koop te vrijwaren. Hierover
waren als schepenen Rutger van Broeckhoven en Albert van BreugeL
(Zie over dit huis mijne Voorname Bossche huizen II p 505.)
415. n Maart i6i2.
De Raad van Brabant te Brussel beslist in de zaak van Amout
van Vladeracken, schout en dijkgraaf van Maasland, impetrant ratione
officii tegen de erfgenamen van Marcelis Gijsberts, gedaagden, dat
een stuk land, groot vier hond en gelegen te Kessel, niet gehouden
is bij te dragen in de kosten van herstelling van den Maasdijk te- Lith.
— 168 ^
416. f5 Mei i6i2.
Adriaen Gerartszn van Weert voor zich en als echtgenoot van
Comelia, dochter van wijlen Joost, (den zoon van Peter Rombouts)
en wijlen Clara, (de dochter van Jan van Sambeeck), zijnde zijne
vrouw weduwe van Christoffel Coenrartszn van den Grave, verkoopt
voor Schepenen van 's J^sch aan Antonis Cloot, zoon van wijlen
Lambert Jacopszn Cloot, twee morgen land, gelegen in de parochie
Rosmalen tusschen het erf der Tafel van den H. Geest te 's Bosch
en dat van Peter, zoon van wijlen Wouter Heeren, hebbende de ver-
kooper een dier morgens aangekocht van Comelis Jacopszn van
Bladel, als man van Claerken, de dochter van Reynder Pottey en
Manken, de dochter van Joost Rombouts en Clara van Sambeeck
voornoemd. Hierover waren als schepenen Wilhelm Oliviers en
Jan Bardoul.
417. S3 Mêi 1612.
De Raad van Brabant te Brussel veroordeelt in de zaak van
Johan Olislagers als rentmeester van de Proostdij van Meerssen ter
eenre en Amout van Vladeracken, schout van het Kwartier van
Maasland, ter andere zijde, deze partijen om na te komen de dading,
welke zij ter beëindiging van hun proces over de aan genoemde
Proostdij toebehoorende tiend van Lithoijen met elkaar hadden aan-
gegaan. (Zie oorkonde n® 410.)
418. 2 Juni 1612.
Peter Wynnen en Henrick Goben dragen voor Schepenen van
Helmond aan m' Jacob Becx, licentiaat in de rechten en secretaris
van die stad, over alle recht, hun toekomende op eenen akker,
gelegen in de jurisdictie van Helmond aan de Meijstraat, welken
akker genoemde Becx op 20 Maart 1600 door vemadering verkregen
had tegen Henrick van Vucht, alsmede op een erf, gelegen in de
parochie Nuenen ter plaatse, genaamd Opwetten, welk erf meerge-
noemde Becx op 20 April 1607 voor Schepenen van Helmond had
overgedragen aan Wouter Jacobszoon ; daarentegen scheldt m' Jacob
Becx hun kwijt alles, waartoe zij jegens hem door Schepenen van
Helmond op 17 Juli 1608 veroordeeld waren. Hierover waren als
schepenen Jan Martens en Peter die Louwe.
— 164 —
419. 6 Juni i6i2.
Tielman, zoon van wijlen Jan Tielmans» raad van 's Bosch en
Maria, de dochter van Jan Thomas, zijnde hij door zijne moeder bloed-
verwant der kinderen, door Lambert, zoon van Jan de Woll, verwekt
bij diens vrouw Barbara, ook dochter van Jan Thomas, vernadert
ten overstaan van Schepenen van 's Bosch en in tegenwoordigheid
van Jan, zoon van Aert Peters, Jenneken weduwe van Nicolaas
Artszoon van Empel, Maryken, dochter van laatstgenoemde; van
genoemden Jan, zoon van Aert Peters, in diens hoedanigheid van
voogd over Aelken, dochter van meergenoemden Nicolaas Artszoon
van Ëmpel en Jenneken, alsmede in tegenwoordigheid van Aert,
zoon van Dierck Aertszoon en Jenneken voornoemd en Dierck
Goossens als man van Diericken, dochter van laatstgenoemde ech-
telieden Dierck Aertszoon en Jenneken, eenen kamp hooi- of weiland,
gelegen in de parochie en heerlijkheid Empel en Meerwijk ter
plaatse genaamd het Schurft, door voorzegden Jan en Nicolaas van
de kinderen van Lambert de Wolf gekocht en door Jan van Lie-
bergen, zoon van wijlen Jan van Liebergen en Johanna^ (de dochter
van wijlen Jan de Wolf en Aleid, de dochter van wijlen Nicolaas
van Boechem), voor zich en als gemachtigde van S' Willem Monicx,
wonende te Haarlem, als man van Aleid, dochter van wijlen Jan
van Liebergen en Johanna de Wolf voornoemd, in 1611 gevest.
Hierover waren als schepenen Rogier van Broeckhoven en Antonis
Pynappel.
420. 5 Juni i6iS.
Heer Michiel Janszoon van Stiphout, priester, eertijds pastoor
te Heesch, geassisteerd door Willem Pauwelszoon, verkoopt voor
Schepenen aldaar aan Heer Frans van Tulden, priester en pastoor
te Heesch, de smalle tienden aldaar, welke Heer en Meester Franchojs
van Uden, priester, bij zijn testament gelegateerd had aan de kinderen
van Goyart de Jeger, waarna Hendrick Jasperszoon van Esch als
bij schepenbrieven van Aerle gemachtigd door RasaRaessen, weduwe
van Jonker Jan de Jeger, zoon van Goyart de Jeger, daartoe door
dezen bij diens testament gemachtigd, en door Heylwich Raessen,
weduwe van Jonker Wouter de Jeger, zoon van voornoemden Goyart
de Jeger, zoo voor zich en als zich sterk makende voor hare kin-
deren, bij haar door genoemden Wouter de Jeger verwekt, gezegde
— 165 —
tienden verkocht had aan Aerd van Breugel, raad der stad 's Bosch,
zoon van m' Jan van Breugel, zooals vermeld staat in schepenbrievea
van die stad van 5 Maart 1595, welke Aerd van Breugel ze ver-
volgens verkocht aan Heer Michiel Janszoon van Stiphout voornoemd.
Hierover waren als schepenen Laureyhs Lenaertszoon en Godschalck
Danieiszoon.
421. Octoher 1613.
Aan Amoult van Vladeracken, schout van Maasland, wordt op
diens request, inhoudende, dat hij : „die belast is met huysvrouwe
ende acht kinderen, ende hem altijdt eerlycken in synen staet ende
ofÜcie heeft gedraegen, syne gemeynte wel ende getrouwelijck ge-
regeert ende voorgestaen ende oversulcx by een yeder (onberoemelijck
gesproken) voor een vroem ende eerlijck officier is geacht ende
gereputeert geweest, ^ anders dan dat ontrent twee jaeren geleden
eenighe oproerighe geesten in de vryheyt van Oss hebben geinstigeert
gehadt eenen Ermert Denyssen als man van Metken, dochter van Jan
Henricx, omme (hem) suppliant voor den Ofïiciael van den Bischop
van den Bossche te betrecken in rechte ten fine van dotatie ende
vergoedinge der defloratie van de voors. Metken, die de voors.
Ermert sustineerde door (hem) suppliant in den jaere 1601, ende
alzoo staende des suppliants houwelijck bevrucht geweest te zyne
aleer deselve met de voors. Ermert in houwelycken staet was ver-
gaedert, ende alhoewel (die voorsr.) suppliant genoechsaeme redene
wa» hebbende om den voors. Ermert synen eysch ende conclusie te
doen ontseggen, enz.," (zijnde het ten laste gelegde) „synt eenighe
faulte daerinne hy in syne jeucht door den dranck en de aenlockinghe
van de voors. Metken mach gevallen zijn," — door de Aartshertogen
Albert en Isabella abolitie verleend voor al hetgeen hij ter zake
voorschreven mocht misdreven hebben.
422. 8 Octoher U13.
Jan Pijnappel, zoon van wijlen Franchoys Pynappel, als gemach-
tigde bij brieven, verleden voor Schepenen van Helmond, van Jonker
Wolphart Everart van Wittenhorst, heer van Deume, Rossum, enz.,
verleent voor Schepenen van 's Bosch aan Dirck van Kessel ten
behoeve van Jonker Rogier van Brouckhoven, zoon van wijlen den
heer en meester Henrick van Brouckhoven, in leven rentmeester
der Staten van Brabant in het Kwartier van 's Bosch, eene grond-
— 166 —
rente uit eenen hooibeemd, genaamd Dierdonck, gelegen in de parochie
Bakel aan de Aa boven de hoeve Dierdonck ; eene boerderij gelegen
in de parochie Deume aan het Kerkeind en eene boerderij, gelegen
onder de jurisdictie van Vlierden en Deume en door genoemden
lastgever bij vernadering verkregen van m' Rogier van Grinsven,
litenciaat in de rechten en raad van 's Bosch. Hierover waren als
schepenen Jacop van Balen en Tieleman, zoon van Jan Thielman.
423. i Februari i6i4.
Johanna, dochter van wijlen Jan, (den zoon van wijlen Jan Hen-
ricxzoon van Gestel genaamd Franszoon) en Soetken, dochter van
wijlen Nicolaas de Wolff, en weduwe van Nicolaas Kuysten Franszoon,
doet afstand van den tocht eener erfrente ten laste van de stad
's Bosch, — door deze 20 December 1521 verleend aan Hadewig,
dochter van wijlen Jan de Wolff Qaaszn, ^ ten behoeve harer kinderen
Nicolaas, Comelis, Aelken, Soetken, Frans, Jan, Catharina en Mar«
garetha Kuysten, waarna dezen voor Schepenen van 's Bosch die rente
verkoopen aan Willem Willemszn van £sch, gezworen bode van die
stad. Hierover waren als schepenen Peter van Gestel en Zeger
m' Zeger Adriaanszn.
424. 4 Juli i6l4.
Adriaan Janszoon van Geldrop, burger van 's Bosch, als gemachtigde
blijkens schepenbrief der vrijheid van St. Oedenrode, van m' Gielissen»
zoon van wijlen m' Adriaan Lueniszn, in leven secretaris der heer-
lijkheid St. Michielsgestel, en van wijlen Jenneken Jacobsdochter
van Heze, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aati Jan van der
Sluys, zoon van wijlen Jan van der Sluys, eene erfrente, welke de
Staten van Brabant 21 Augustus 1571 verkocht hadden aan Eustaes
Coppeye en die ten slotte Gysbert, zoon van wijlen Antonis, den
zoon van Jacop Goyartszoon. den 13 November 1589 verkocht had
aan Jan van . Turnhout ten behoeve van genoemden m' Adriaan
Louiszoon van Heze. Hierover waren als schepenen Zeger m' Zeger
Adriaanszoon en Tielman Jan Tielmans.
425. 2i Juli idU.
Jan Blocmarts, burger der stad 's Bosch, als gemachtigde van de
Eerwaardige Vrouwe Ysabella van Wachtendonck, abdis van het
— 167 —
Juffrouwen klooster Grevendaal genaamd Nieuwklooster (bij Goch),
alsmede van de Edele Juffrouwen van dat klooster, draagt voor Sche*
penen van 's Bosch over aan Heer en Meester Amd Swaens» priester,
deken van Geertruidenberg, eene erfrente, welke dé stad 's Bosch
20 Maart 1586 had verkocht aan Jonker Henrick Masschereel en
die door den dood van de Juffrouwen^ Catharina en Ëlisabeth Mas-
schereel, nonnen in gezegd klooster, aan hetzelve vererfd was. Hierover
waren als schepenen Jacob van Balen en Zeger m' Zeger Adri*
aanszoon.
426. 8 October 1614,
Heer en Meester Philips van Soerendoncq, als gemachtigde van
de Zusters Maria Heym, mater, Maryken Andriessen, subpriorin,
Nicolaa van Ravesteyn, procuratrix, Ëlisabeth van Berckel, Maria
van Erp, Johanna van Antwerpen, Johanna Coenen en Catharina
Aerts, allen senioren en conventualinnen van het Zusteren Convent
Bethanien op den Windmolenberg te 's Bosch, en dat klooster ver-
tegenwoordigende, verklaart voor Schepenen aldaar, dat Adriaan
Janszoon van Geldrop als man van Christina, dochter van wijlen
Matheus Adriaanszoon de Greve, door het verleenen van grondrenten
uit onderpanden, onder Middelbeers en Oisterwijk gelegen, aan gezegd
klooster voldaan heeft de som van fl 100, die Matheus Adriaanszoon
de Greve, eertijds weduwnaar van Willemken, zijne tweede huisvrouw,
dochter van wijlen Adriaan Dierckszoon van Dongen, en Peterken,
weduwe van Peter Claes Eliszn, zijne latere vrouw, bij hun testament
hadden schuldig ^beleden aan meergezegd klooster ter zake, dat hij,
Matheus, Engelken, dochter van zijnen broeder, geplaatst had in dat
klooster, alwaar zij was gekleed en geprofest. Hierover waren als
schepenen Herman van Heumen en Peter van Gestel.
427. 24 Octoher 1614.
Henrick Peterszn van Oeffel draagt voor Schepenen van den Bosch
aan mr Johan van Tulden, wethouder van die stad, over het recht
van lossing eener erfrente van fl 25 'sjaars, deel uitmakende van
eene rente van fi 100 'sjaars ten laste van het corpus der stadden
Bosch, die door hem eenigen tijd geleden verkocht was aan Wouter
Bormans. Hierover waren als schepenen Herman van Heumen en
Peter van Gestel
— 168 —
428a. 20 November i6i4.
Verklaring van Theodorus Verbraken, pastoor te Mierlo, dat ten
overstaan van hem en van mr Henrick, den koster van Mierlo, Jan
Claéssen in de gerfkamer der kerk aldaar, onmiddellijk na de Hoog-
mis, tér uitvoering van een testament, aan Catharina, de dochter
van wijlen }an Sprangers, heelt uitbetaald de som van fl 50.
429a i5 Januari iöiö.
Daniel van Emmerick, priester-kanunnik der Kathedrale kerk van
St. Jao £v. te 's Bosch, Wauter van Cuyck, priester en kanunnik der
Collegiale kerk van St Peter te Oirschot en Geraert van den Hqvel,
priester en beneficiaat der eerstgemelde kerk, als executeurs- testamentair
van Johan Daems van Nuenen, priester, kanunnik, vicedeken en
scholaster der voorschreven Collegiale kerk van Oirschot, verkoopen
een huis met poort, tuin en achterhuis, staande te *s Bosch aan de
Peperstraat tegenover de Triniteit tusschen heterf van Willem Aertse
van Meijelsfort, thans zijne erven en dat van Aleid en Thorothee,
gezusters, kinderen van wijlen Baudewijn Henricx in de Klok ex uno
en tusschen het erf, eertijds van Metken Steenhouwer, nu juffrouw
Barbara van Grevenbroeck, ex alio, en zich uitstrekkende van de Peper-
straat tot aan het erf van het Groot Gasthuis van 's Bosch, welk huis
met toebehooren Jan, zoon van wijlen Herbert Roelofs, den 5 Dec.
1592 had verkocht aan Jan Daems voornoemd, — aan mr Jan van
der Wegen, doctor in de medicijnen, tegen eene grondrente van 50
car. guldens 's jaars, te betalen ten behoeve van seeckere fondatie
clericael van vijf beursiertn^ door meergenoemden Jan Daems gemaakt.
(Zie over dit huis mijne Voorname Bossche huizen II p. 121).
430a. 3t> UaaH i6i5.
Ëxploit, bij hetwelk ten woonhuize van Alexandre Bonaventura, staande
te Antwerpen en ten verzoeke van de Magistraat van den Bosch
beteekend wordt eene beschikking van Aartshertog Albert, waarbi)
ten verzoeke van die magistraat verklaard wordt, dat de bevoegdheid
aan genoemden Bonaventurl verleend om in de gredsgamizoens-
plaatsen een wijn- en bierkelder voor het garnizoen open te stellen,
niet geldt voor den Bosch. ; _
— 169 —
431. 9 April i6l5.
Alzoo Henricxken, dochter van Jacob Donck en weduwe van
Henrick 't Filters, genaamd in den Ruich^ zoon van Jacob Filters
en Heylken, zijne eerste huisvrouw, dochter van Gerard Ooms, den
tocht in Ve van alle goederen, door genoemden Henrick Jacobszoon
Filters nagelaten, waarvan de verwachters zijn Gerard en Dierick,
zonen van genoemden Jacob Filters, genaamd in den Ruich, en
Heylken Ooms, aan deze ^ide laatsten had afgestaan, zoo hebben
dezen die Ve voor Schepenen van 's Bosch overgedragen a^n Jan en
Peter, zonen ^an meergenoemden Jacob Filters en diens tweede
huisvrouw Catharina, dochter van Jan Cornelissen, en aan Benrick
Lambertszoon van Herperscayk als man van Maryken, dochter van
Jacob Filters en Catharina voornoemd. Hierover waren als schepenen
Rogier van Broeckhoven en Arnd Monicx.
432. Juni iül5.
Albert en. Isabella, aartshertog en aartshertogin van Brabant,
stellen Jan van Vladeracken, zoon van Arnoult van Vladeracken,
den schout van het Kwartier van Maasland, aan tot secretaris en
vorster van Rosmalen, Nuland en Maren.
433. iO Juli i6ï5.
De Ecnverdighe Heere ende Meesier Robertus Sweertius, licentiaat
in de Heilige Godheid en plebaan der Kathedrale kerk van St. Jan
Evangelist te 's Bosch ; mr Jacob van der Cammen, licentiaat in de
rechten en raad van die stad en Peeter van Leeuwen, openbaar
notaris, allen in hunne hoedanigheid van executeurs-testamentair
van zaliger Hillegond, dochter van Peeter Andrieszn Hicksteyn en
weduwe van Jan Fabri van Gemert, voor de eene helft ; Comeli^ en
Jacob, gebroeders en Frensken, hunne zuster, kinderen van wijlen
Dierck Fabri' van Gemert ; Dierick vsUi Gent als man van Mechteld
en Jan Corstiaenszn van den Camp als man van Maria, dochters
van voornoemden Dierck Fabri van Gemert ; Jan van Houthem als
man van Mechteld, eenige dochter van wijlen Jan Fabri van Gemert;
Ambrosius, zoon van wijlen Henrick Fabri van Gemert, voor zich
en als gemachtigde van Sr Josepho van Geffen, schout te Helmond,
in diens hoedanigheid van momboir over Jan en Diercxken, onmon-
dige kihdereiii van wijlen Dierck Fabri, ih leven schout van Maasland^
— 170 —
zoon van zaliger mr Geerard Fabri van Gemert en genoemde Jan
Corstiaenszn van den Camp ook als momboir over deze minderjarigen;
Maria, dochter van voornoemden wijlen mr Geerard Fabri van Gemert
en weduwe van Lambrecht Becx; Jacques van der Meeren als man
van Theodöra, dochter van mr Geerard Fabri reeds genoemd ; voor-
zegde Ambrosius Fabri van Gemert ook nog als gemachtigde van
Sr Josepho van Geffen als man van Mechteld, dochter van meerge*
noemden mr Geerard Fabri^ blijkens schepenbrieven van Aarlebeek;
dezelfde Ambrosius Fabri bovendien als gemachtigde van Sr Justus
Fabritius, zoon van voorschreven mr. Gerard Fabri, blijkens sche*
penbrieven van Aarlebeek ; genoemde Maria, Ambrosius en Jacques
van der Meeren, als zich sterk makende voor mr Jan, zoon van
genoemden mr Geerard Fabri, licentiaat in de rechten en advocaat
bij den Hoogen Raad te Mechelen ; Johan de Becker als man van
Elisabeth, dochter van Comelis Franszoon van Bethmer en wijlen
Catharina, de dochter van wijlen Jan Fabri van Gemert ; Anthonetta,
dochter van genoemden Comelis en Catharina, alsmede Franchoys,
haar broeder, — allen als erfgenamen van genoemden Jan Janszoon
Fabri van Gemert, in leven echtgenoot van genoemde Hillegond
Hicksteyn, — voor de andere helft, — verkoopen voor Schepenen
van 's Bosch aan Thielman, zoon van wijlen Jan Thielmanszn, raad
van die stad, eene erfrente, door de Staten van Brabant den 18
Januari 1578 verkocht aan Yken, weduwe van Peeter Andrieszn
Hicksteyn en door Joseph, zoon van wijlen Geerard Verhouthert en
Maryken, dochter van genoemden Peeter Andrieszoon, ovetgedragen
aan voornoemden Jan !Smits van Gemert blijkens Schepenbrieven
van 's Bosch van 17 Maart 1598. Hierover waren als schepenen
Rogier van Broeckhoven en Amd Monicx.
434. iO Juli iöiö.
De 'Eerwaardige Heer en Meester Robertus Sweertius, licentiaat
in de H. Godgeleerdheid en plebaan der Kathedrale kerk van St.
Jan te 's Bosch ; mr Jacob van der Cammen, licentiaat in de rechten
en raad van die stad en Peter van Leeuwen, notaris, als execu-
teurs van het testament van zaliger Hillegond, dochter van Peter
Andrieszoon Hicksteyn en weduwe van Jan Fabri van Gemert,
verkoopen voor Schepenen van 's Bosch aan Thielman, zoon van
wijlen Jan Thielmanszn, raad van *s Bosch, éene erfrente door de Staten
— 171 —
van Brabant den 28 Januari 1572 verleend aan Yken, weduwe van
Peeter Andrieszoon Hicksteyn. Hierover, waren als schepenen Rogier
van Broeckhoven en Amd Monicx.
435. iO Juli i6i5.
Dezelfden, als in oorkonde n« 488 vermeld, verkoopen voor Sche-
penen van 's Bosch eene rente, welke de Staten van het Hertogdom
Brabant hadden verkocht aan Peeter, zoon van wijlen Andries van
Hicksteyn ed die Willem Genurdszoon van der Hautart, zoon van
Gerard en wijlen Maryken, dochter van wijlen Peeter Andrieszoon
van Hicksteyn voornoemd, had opgedragen aan den voornoemden
Jan Janszoon Fabri alias van Geroert als man van Hillegond, dochter
van genoemden Peeter Andrieszoon, — aan Thielman, zoon van wijlen
Jan Thielman, raad van 's Bosch. Hierover waren als schepenen
Rogier van Broeckhoven en Amd Monicx.
436. iO Juli iöiS.
De Eerwaardige Heer en Meester Robbertus Sweertius, licentiaat
in de H. Godgeleerdheid en plebaan der Kathedrale kerk van St.
Jan Evangelist te 's Bosch ; mr. Jacob van der Cammen, licentiaat
in de rechten en raadsheer van 's Bosch en Peter van Leeuwen,
openbaar notaris, als executeurs-testamentair van Hillegond, dochter
van Peeter Hicksteyn Andrieszoon en weduwe van Jan Fabri van
Gemert, verkoopen voor Schepenen van 's Bosch aan Thielman,
zoon van wijlen Jan Thielmanszn, raadsheer dier stad, eene erfrente,
welke de Staten van Brabant den 28 Januari 1571 hadden verleend
aan Peeter, zoon van wijlen Andries Hicksteyn. Hierover waren
als schepenen Rogier van Broeckhoven en Amd Monicx.
437. 30 Juli i6i5.
Peter en Joost, gebroeders, zonen van wijlen Marten, den zoon
van Joost Leonardszn van Vechel, en Jan, zoon van wijlen Jan
Thomaszoon van Turnhout, als man van Lambertken, dochter van
genoemden Marten van Vechel, deelen voor Schepenen van 's Bosch
renten, hun aangekomen als erfgenamen van Aelkeh en Maryken,
dochters van genoemden Joost Leonardszn van Vechel, hunne moeien,
zijnde onder deze renten begrepen eene grondren te, welke Aert, zoon
— 172 —
van Cortielis Pleviers, den 20 Juni 1550, uit zijn huis, genaaind dt
Haafty staande te 's Bosch aan de Maikt, had verleend aan Joost
Leonardszn voornoemd ten behoeve der kinderen dogr dezen verwekt
bij Margriet, zijne huisvrouw, dochter van Jan Martenszn van der
Molen. Hierover waren als schepenen Jacob van Balen en Rogier
van Broeckhoven.
438. 6 Auguitui i6i5.
Antonis Cloot, zoon van wijlen Lambert Jacobszn Cloot, verkoopt
voor Schepenien van *s Bosch adn mr. Jacob van Balen, licentiaat in
de beide rechten en president-sdiepen van die stad, twee morgen
lands, wezende de helft van vier morgen lands, gelegen in de parochie
Rosmalen tusschen het prf der Tafel van den H« Geest te *s Bosch
eenerzijds en het erf van Peter, zoon van wijlen Wouter Heeren,
anderzijds, welke beide morgen genoemde Antonis Cloot den 25'Mei
1612 had gekocht van Adriaan Gerardszn van Weert en Comelia,
dochter van wijlen Joost, den zoon van Peter Rombouts en Clara,
de dochter van Jan van Sambeeck, echtelieden. Hierover waren als
schepenen Rogier van Broeckhoven en Peter van Gestel.
• Hierbij nog eene akte van 14 October 1767, waarbij Leendert
Willem van Beusekom, notaris te 's Bosch, als gemachtigde van
Frangois van Balen, wonende te Udenhout, weduwnaar en erfgenaam
van Anna Maria de Leuw, voorschreven twee morgen, welke nu
gezegd worden gelegen te zijn aan het Heeseind in eenen grooteren
kamp van vier morgen, genaamd het Smalland, en die door hem
van zijne ouders geörfd waren, voor S. Roosendael en Com. Lam-
bertus Ackersdijk, schepenen van 's Bosch, verkoopt aan Johannes
van Drunen. (Zie 'oorkonde no 416).
439. 30 Januari i616.
Gerard van Asten, groenroede der stad 's Bosch, als gemachtigde
van Jonker Charles Cristiaen van Rodoan, heer van Perleghem,
Damerval enz. en van Jonker Silvester van Mantanca, heer van
Thillegem, f^m., zoo voor hen zei ven en als zich sterk makende voor
Jonker Johan de Croesier, heer van Dennebroeucq, Andincthem, enz.
en Jonker Bouduin Borluyt, heer van Scoonberge, enz blijkens
prpcuratiebrieven yoor Schepenen van Brugge gepasseerd, mitsgaders
— 178 —
uit kracht der macht hem, lasthebber, daarbij verleend door voor-
noemden Jonker Charles Cristiaen van Rodoan, Jonker Silvester de
Mantanca, als man van Ëlisabeth de Rodoan, met sterkmaking als
boven voor Jonker Johan de Croesier, als man van Catarina de Rodoain
en Jonker Bauduwijn Borluyt, als man van Jacqueline de Rodoan, allen
kinderen en erfgenamen van zaliger Jonker Philips de Rodoan, heer
van Perlegem en Dammerval en Maximiliana van fiourgoigne, eenige
dochter van Heer Philips van Bourgoigne, in zijn leven ridder en heer
van Dammerval en Margaretha, de dochter van Heer Hercules van
ËedingeUi ook ridder, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan
Jan Peterszoon Wonders voor de eene helft en Cornelis, zQon van
wijlen Jan Corneliszoon, wonende te Rosmalen, voor de andere helft
een stuk land, gelegen te Empel in de Hoeven, ter plaatse genaamd
aan de Kwade Slinck tusschen het erf van Cornelis van Hoirenbeeck
eenerzijds en dat van Mathys van den Ancker, als transport heb-
bende van de erfgenamen van Gerard Pelgrom en Symon van
Bethmeer, als gemachtigden van een Gasthuis, anderzijds en zich
uitstrekkende van af den Hoeffdijk tot aan drie morgen, ook .toe-
behoord hebbende aan voornoemde verkoopers en nu aan genoemden
Jan Peterszoon Wonders van Rosmalen, bierbrouwer. Hierover
waren als schepenen Arnd van Brouckhoven en Albert van Broegel.
Hieraan eene akte van 80 Jan 1616, waarbij voor Amdt van
Broegel en Albert van Eroegel, schepenen van 's Bosch, genoemde
van Asten, gemachtigde van alsvoren, aan dezelfde koopers verkoopt
bedoelde drie morgen land, gelegen alsvoren tusschen het erf der
weduwe van mr Marten Moons, raad van 's Bosch, eenerzijds en dat
van Jan Peterszoon Wonders van Rosmalen, bierbrouwer en Cornelis,
zoon van wijlen Jan Corneliszoon, anderzijds en strekkende van af
het bij de eerstgemelde akte verkochte tot aan heterf van Jenneken
en Arnolda van Meer, gezusters.
440. 29 Maart iöiö.
Jonker Henrick Franszoon van Gestel, president-schepen van
's Bosch, verkoopt voor Schepenen aldaar aan Jonker Jacop den
jonge, zoon van Jonker Jacop de Gock den oude en wethouder
van den Bosch, zoo ten behoeve van dezen als .ten behoeve vap
zijne huisvrouw Hester van Gestel, eene erfren te, welke Larabrecht,
zoon van wijlen Mathys Stooters, zoutkóoper, van gezegde stad
— 174 —
gekocht had en waarvan Henrick, zoon van wijlen Aert Luca^zoön
van Roy op 6 October 1601 een gedeelte en Gerard, zoon van wijlen
Dierck Henrickszoon van Tuldeny op 2 Mei 1606 het overige ge-
deelte aan voornoemden Jonker Henrick van Gestel had verkocht;
item eene erfrentey door de stad den Bosch verleend aan Henrick,
zoon van wijlen Jacop van Engelen en op 20 Juli 1591 door Andries,
zoon van wijlen Andries van Gerwen, als man van Elizabeth, dochter
van Peter Loeffy verkocht aan voornoemden Jonker Henrick van
Gestel ten behoeve van Franchoys van Gestel, zijnen vader; item
eene erfrente, door de stad den Bosch verleend en door Maria, dochter
van wijlen Comelis Joachims van den Wyer op i7 April 1601 ver*
kocht aan meergenoemden Jonker Henrick van Gestel; en item
een gedeelte van eene erfrente, die door de stad den Bosch was
verleend aan Wouter, zoon van wijlen Goyart de Jeger en waarvan
bedoeld gedeelte door meergenoemden Jonker Henrick van Gestel
op 21 Februari 1594 gekocht was van Jan, zoon van wijlen Jan van
der Stegen. Hierover waren als schepenen Anthony Pynappel en
Goyart Loeff.
441. 89 Maart i6i6.
Jonker Henrick Franszoon van Gestel, president-schepen der stad
's Hertogenbosch, verkoopt voor Schepenen aldaar aan Jonker Jacop
de Cock, den jonge, zoon van Jonker Jacop de Cock, den oude,
wethouder van 's Bosch, zoo te zijnen behoeve als ten behoeve van
diens huisvrouw Hester van Gestel : a. eene erfrente, welke de Staten
van Brabant verleend hadden aan Catharina van Kerckhove, weduwe
van Henrick van Deventer en die genoemde verkooper 22 Januari
1605 gekocht had van Zeger, zoon van wijlen m^ Zeger Adriaenszn
en Aleid, de dochter van wijlen mr Wouter van Achelen ; d. eene
erfrente, welke de Staten van Brabant verleend hadden aan Lamberd
Diercks Amdszn en die genoemde verkooper op voormelden datum
gekocht had van Zeger, zoon van wijlen m^ Zeger Adriaenszn,
als man van Adriaentken, dochter van wijlen Adriaen Goyaertszn
en Maryken van den KerkhofT; c. eene erfrente, welke de Staten
van Brabant verleend hadden aan Jan Ysebrants en Henrick Heeren,
als momboiren over de kinderen van Ghijsbrecht Ysebrants en die
Herbert, zoon van Joachim van den Wyer, als man van Dorssken,
dochter van wijlen Ghysbrecht Ysebrants voornoemd, den 7» No-
vember 1575 had verkocht aan Jacop Donck ten behoeve van
- 175 -
Frans Henrickszn van Gestel, den vader des verkoopers. Hierover
waren als schepenen Anthony Pynappel en Goyart Loeff.
442. 29 Maart iÖiö,
Thieleman Jans Thielemans, raad van 's Bosch, verkoopt voor
Schepenen van 's Bosch aan Jonker Jacop de Cock, den jonge, zoon
van Jonker Jacop de Cock, den oude, wethouder van die stad, zoo
ten diens behoeve als ten behoeve van Juffrouw Hester van Gestel,
zijne huisvrouw, eene erfrente ten laste der Staten van Brabant,
welke de verkooper den 10" Juli 1615 gekocht had van m' Robertus
Sweertius, priester, licentiaat in de Godgeleerdheid en plebaan der
Kathedrale kerk van St Jan £v. te 'sBc^h, m' Jacop van der
Cammen, licentiaat in de rechten en raad van die stad en Peter
van Leeuwen als executeurs-testamentair van zal. Hillegond, dochter
van Peter Andrieszoon Hicksteijn en weduwe van Jan Fabri Van
Gemert, alsmede van de erfgenamen van deze. Hierover waren als
schepenen Anthony Pynappel en Goyart Loeff. (Zie hierover de
oorkonde no. 488j.
443. SO Apnl ieiö.
Mathys, zoon van wijlen Willem Peterszoon Belmaker, wonende
te Someren, als man van Maryken, dochter van zaliger Willem Celen
van Bussel, verleent voor Schepenen van 's Bosch aan Anneken,
dochter van Adriaen van der Sprange, ten behoeve van Jan Govarts*
20on van Sambeeck eene grondrento uit eene boerderij, gelegen in
de parochie Someren ter plaatse genaamd aan fEiJnde Schoois^
alsmede uit verschillende aldaar gelegen perceelen. Hierover waren
als schepenen Henrick Franszoon van Gestel en Antonis Pynappel.
444. 26 Ajnil iölö.
Anthonius Janszoon Damen, wonende te Someren, verleent voor
Schepenen van 's Bosch aan Anna, dochter van Adriaan van Sprange,
ten behoeve van Johan van Sambeeck eene grondrente uit eene
bouwhoeve, gelegen te Someren aan éCEijnde Schoots en zich uitstrek-
kende van af den Kerk weg tot aan de gemeene straat; item uit
een stuk land, gelegen alsvoren en zich uitstrekkende van af den
Kerkweg tot aan de Boevestraat, enz. Hierover waren als schepenen
Henrick Franszoon van Gestel en Rogier van Griensven.
— 176 ^
445. 7 Juli i6W.
Arnd, zoon van wijlen Dierick Genitssoon, wonende te Erp, ver-
leent voor Schepenen van 's Bosch aan Henrkk Janszoon van Beugen,
vetUwariecreemer^^ eene jgrondrente uit eene.hoüstede, gelegen, te Erp
ter plaatse genaamd op d^Erpscke Baerdonck^ alsmede- uit een perceel
akkerland, genaamd de Cruijssesiraeieikeexi perceel akkerland, gelegen
ter plaatse, genaamd in de Erpsche fuijfampen^ beiden ook onder
Erp. Hierover waren als schepenen Antony Pynappel en Goyart
LoefF.
446. i5 Juli iOte.
Herman Aertszoon van Yerssel, burger van 's Bosch, ak gemachtigde
van mr Aert Swaens, deken van Geertruidenberg, draagt voor Sche-
penen van 's Bosch aan het Armen Vrouwenhuis te Oisterwijk over
eene grondrente, gaande uit het huis Ia den Cluyty staande in de
Ververstraat te 's Bosch, welke rente mr Jacob van Bercbem, als gemach-
tigde van Walraaf van Erp, heer van Erp en Vechel, 12 Januari 1584
verkocht had aan den secretaris mr van Emmerick, ten behoeve .van
mr Aert van Goerl genaamd Swaens hiervoren bedoeld. Hierover
waren als schepenen Antony Pynappel en Jacob de Cock.
447. i6 December i6i6.
Willem Aerts, zoon van Dirck Aerts, in leven raad van 's Bosch
en Raese, genaamd Raesken, dochter van mr Gerard Hack, verkoopt
voor Schepenen van 's Bosch aan mr Gerard van Soemeren, licentiaat
in de rechten en raad van die stad, eene grondrente, gaande uit
eene hofstede, gelegen te Kessel tusschen het erf van Juffrouw
Margaretha, weduwe van mr Aruold Keymp en hunne kinderen
eenerzijds en dat van Amold, zoon van Henrick, anderzijds, als*
mede uit eenen kamp, genaamd Heijnkenshoeve, ook gelegen te
Kessel, welke grondrente Johannes en Henrick, gebroeders, zonen
yan Jacob, den zoon van Henrick Jan Abenzoon den 26 November
1500 verleend hadden aan Otto, zoon van Johannes Bolcx. Hier-
over waren als schepenen Henrick Franszoon van Gestel enGoijart
de Jeger.
- 177 —
44a i4 April ien.
Testament van Pieter Middelman, bakker en Belijtgen Pieters-
dochter, echtelieden, wonende te Leiden, gepasseerd ten overstaan
van Adrianus Qaeszn Paedts, notaris aldaar.
440, 59 September iöil.
Apollonia, dochter van wijlen Peter Radermaecker, verkoopt voor
Schepenen van 's Bosch aan Jan Bueckelius van Helmondt, priester,
huis met erf, tuin, ledige plaats, brouwhuis, poort en vooiliuisje,
staande en gelegen op den Papenhuls te 's Bosch bij den Heeren-
kelder tusschen dien kelder en andere huizen van het Kapittel
aldaar eenerzijds en het klooster der Arme Clarissen van Boxtel
anderzijds en zich achterwaarts uitstrekkende tot aan de Dieze, door
haar 29 December 1611 gekocht van mr Johannes Splinter van Voorn.
Hierover waren als schepenen Bartholomeus Loeff en Jan van den
Velde. (Zie hierover mijne Voorname Bossche huizen II p. 505).
450. 7 Februari i6i8.
Goyard Scheffers, zoon van Jan Scheffers den oude, verkoopt voor
Schepenen van 's Bosch aan Gerard Donck, zoon van wijlen Gerard
Jacopszoon Donck, een kamp land, gelegen te Rosmalen ter plaatse
genaamd de Hooge Vlierdt, en een kamp broekland, gelegen te
Rosmalen, ter plaatse genaamd de Hooch VlUdert^ naast het erf van
het Leprozenhuis op den Ëikendonk, welke kampen Jonker Ferdi-
nandus Suerus als man van Susanna, dochter van wijlen Jonker
Constantijn van Longenhagen, zoon van wijlen Jacob, den zoon van
Cornelis van Lougenhagen en diens vrouw Henrica, de dochter van
wijlen Jan Marceliszoon van den Eeckart, den 5 November 1609
verkocht had aan Goyard Scheffers voornoemd. Hiervoor waren ab
schepenen Michiel de Borchgrave en Jacop de Cock de jonge. (Zie
oorkonde n^ 401).
451. S Uex i6iS.
Michiel Colen, Jan Hendricx, Jan van Rest, Franchoys van Rut,
Willem van den Berch en Hendrick Ysebouts, schepenen der heer-
lijkheid Asten, verklaren, dat te hunnen overstaan Jacob Verdys-
seldonck aan Jan Jan Philipszoon eene grondrente heeft verleend
11
— 178 —
uit zijn huis, schuur, tuin en erf, gelegen in gezegde heerlijkheid en
zich uitstrekkende tot aan de Aa, enz.
452. 9n AfiguMtu* iÖiS.
Jan Mathyszoon als man van Maryken, dochter van Henrick Aert
Hellincx, verleent voor Schepenen van 's Bosch aan Dierck, zoon
van wijlen Laureyns Joostzoon van Berckel, ten behoeve van Heer
en Meester Peter Cuysten, priester, eene grondrente, gaande uit een
huis en landerijen, gelegen te Schijndel ter plaatse genaamd Hermalen.
Hierover waren als schepenen Tielman Jan Tielmans en Jacob de
Cock de jonge.
453. SO Augustus i6i8
Jan Martenssen van den Biechelaer en Rutger Janssen Bolants,
schrijnwerker, als momboiren over de twee onmondige kinderen
van wijlen mr Laureyns Michielssen Goes, verwekt bij zijne huis-
vrouw Henricken zal., dochter van Jan Bolants, accordeeren voor
Schepenen van 's Bosch met Jan van der Stegen Nicolaaszoon over
een anker en ijzeren garden, die deze onlangs had gelegd in eenen
schoorsteen van zijn huis, staande te 's Bosch achter het Wild Varken
en die hij had vastgemaakt aan het dak van het daarnaast staand
huis, toebehoorende aan genoemde minderjarigen. Hierover waren
als schepenen Jan van Broegel en Geeraerdt van Soemeren. (Zie
over deze huizen mijne Voorname Bossche huizen II p. 122).
454. 22 Januari i6i9.
Vermits Johannes, zoon van Rodolph van der Stappen, den 8 Juni
1426 voor Schepenen van 's Bosch uit eene boerderij, gelegen in de
parochie Gemonde binnen het gebied der Dingbank van Rode, ter
plaatse genaamd Beerselaer, aan Bemard van Scheyvel voor den
duur van diens leven, en voor na diens dood, aan Godfried en Ghybo,
Elizabeth en Catharina, kinderen van genoemden Bemard en Eliza-
beth, had verleend eene grondrente en vermits vervolgens bij boe-
delscheiding, 7 Juli 1580, verleden voor Schepenen van 's Bosch
tusschen Wouter en Johanna, kinderen van Johannes van Oirle, aan
eerstgenoemde hunner eeü deel van die rente was toebedeeld, zoo
heeft voor Schepenen alsvoren Wouter van Oirle, de zoon van
Johannes van Oirle Henrickszn alias van Herssel en Jacoba, de
— 179 —
dochter van Nicolaus Spyckers, dat deel verkocht aan Petrus, zoon
van Jacob 's Filters. Hierover waren als schepenen Godefridus Loeff
van der Sloot en Jacobus de Cock de oude.
455a. 9 Augustus i6i9.
Extract uit de voor Schepenen van 's Bosch verledene akte van
boedelscheiding der nalatenschap van Elisabeth, dochter van Joost
Leonardszoon van Vechel en weduwe van Joost Goossens. Daarbij
werd eene grondrente toebedeeld aan Otto, zoon van wijlen Adriaan,
den zoon van genoemden Joost van Vechel.
456. i6 Augustus leiQ.
Vermits Jan, zoon van wijlen Joachim Marcelissen, looier, als
weduwnaar van Aelken, dochter van wijlen Gerart van Wel, den
tocht van een huis, erf, tuin, looierij en achterhuis, staande en ge-
legen te *s Hertogenbosch tusschen het huis en erf van Willem Hen-
ricxzn van Bardwijck eenerzijds en dat van liiarten, den zeeldraaier,
anderzijds en zich uitstrekkende van af de openbare straat tot aan het
water, had afgestaan aan Elizabeth en Petronella, kinderen van hem
en Aelken voornoemd, zoo hebben dezen voor Schepenen van 's Bosch
uit voorschreven goed eene lijfrente verleend aan Gijsberd Dirckszn
van Schuylenborch, weduwnaar van Elisabeth, dochter van voornoem-
den Joachim Marcelissen. Hierover waren als schepenen Geerardt
van Broeckhoven en Jacob de Cock de oude.
457. Si Juguntus i6i9.
Jan Rullen als man van Jenneken ; Hendrick Peter Snellarts als man
van Heijlken ; Peter Stribosch als man van Iken en Marten Adam Mar-
ten Pompen, allen erfgenamen en kinderen van Adam Marten Pompen
en Jenneken, de dochter van Gerard van den Heuvel, verkoopen voor
Schepenen van Helmond aan mr Jacop Becx, licentiaat in de rechten
en secretaris aldaar, de helft eener erfrente op de Staten van Brabant,
welke op 7 Dec. 1594 was ten deel gevallen aan Adam Marten
Pompen voornoemd bij scheiding, tusschen hem en Yewen Jan
Bluyssen zoon als man van Elizabeth, dochter van Marten Daem
Pompen, voor Schepenen van Heeze gepasseerd. Hierover waren als
schepenen Wolff Franck en Anthonis Huyberts.
— 180 —
458. 6 November i6i9.
Alzoo de Staten van Brabant den 1 Maart 1&62 eene erfrente
hadden rerkocht aan Jutken, dochter van Mathijs Peters en aboo
daarna genoemde Jutken bij haar testament, verleden voor iUn Eerw.
Heere ende Meester Robhert Sweerts^ licentiaet in der Godiheijt ende
plebaen der Cathedrate Kercke van Sint Jan Evangelist (te 's Bosch),
voorschreven rente gelegateerd had aan Herman, zoon van Robbert
van Helvoert, haren neef, van wien die vererfde op diens vier kin-
deren, zoo heeft voor Schepenen van 's Bosch Robbert, zoon vaii
wijlen Herman Robben voornoemd, wonende te Gouda, een vierde
in bedoelde rente verkocht aan Adriaan Nyhoff, ten behoeve van
Adam Daemszn, messenmaker. Hierover waren als schepenen Gerart
van Broeckhoven en Willem Absolons.
459. i5 November 1619.
Adam Daems, messenmaker, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch
aan Seger, zoon van wijlen Wouter Eelkens, een vierde in eene
erfrente, die voor het geheel door de Staten van Brabant verkocht
was aan Jutken, dochter van Mathijs Peters en waarvan bedoeld
een vierde gedeelte door Adriaan Nyhoff ten behoeve van hem,
verkooper, den 6 November 1619 gekocht was van Robberd, zoon
van wijlen Herman Robben, messenmaker. Hierover waren als
schepenen Aelbert van den Dungen en Willem Absolons. (Zie de
vorige oorkonde),
460. 1620.
Paus Paulus V geeft te Tusculum naar aanleiding van een ver-
zoekschrift van Theodoricus, zoon van Theodoricus, leek en van
Adriana Henricksdochter, vrouw van het Bisdom 's Bosch en wonende
te Vucht, waarbij zij te kennen gaven, dat zij elkander bestaan in den
tweeden en derden graad van bloedverwantschap ; dat hij met haar
in ongeoorloofde verstandhouding heeft geteefd, niet uit zondige
begeerte maar enkel tengevolge van de kracht van zijnen hartstocht;
dat zij, als zij niet met hem zoude kunnen trouwen, geschandvlekt
en ongehuwd zoude blijven en dat, om te voorkomen het onteerend
gevolg van hunne ongeoorloofde samenleving, zij, requestranten, met
elkander een wettig huwelijk wenschen aan te gaan, hetgeen zij
echter wegens hunne bloedverwantschap niet kunnen doen zonder
dispensatie van den H. Stoel, - opdracht aan den OfTiciaal van het
— 181 —
Bisdom 's Bosch om deze zaak te onderzoeken en naar bevinding
de verzoekers te ontslaan van alle straffen, die zij tengevolge van
hunne ontucht beloopen hebben en hun verlof te geven met elkander
een wettig huwelijk aan te gaan volgens den door het Concilie van
Trente voorgeschreven vorm. De Paus waarschuwt den Offlciaal
van geene giften of gaven aan te nemen, zullende deze anders zelf
de straf der excommunicatie op zich laden en de door hem te ver-
kenen absolutie en dispensatie van nul en geener waarde zijn.
46O6i0 ck 1690^29.
Processtukken over den onderhoudsplicht eener looden goot,
gelegen tusschen het huis van Antonis Nouwen, beneficiaat der
St. Janskerk en cantor te Hilvarenbeek en dat van Eerken wede van
den bakker Buttens, welk laatste huis stond in de Peperstraat
tegenover de Pastorie van het Groot Begijnhof nabij de St. Janskerk
te 's Bosch en wel naast het huis, dat grensde aan het hoekhuis,
waarin Jacob de Cock woonde.
461. SO itpriJ 1690.
Helena, dochter van Peter Sonmans en wijlen Catharina, de dochter
van wijlen den apotheker mr Henrick de Bye, den leeftijd van 24
jaren gepasseerd zijnde, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan
Willem Sonmans, zijdenlakenverkooper, haren broeder, eene grond-
rente, gaande uit een huis, erf, hof en achterhuis, staande en gelegen
te 's Bosch aan de Vughterstraat tusschen het huis en erf, genaamd
In de Ploegt zijnde het hoeUiuis van de Kruisbroederspoort aldaar,
en toebehoorende aan Jan van den Laer den oude, eenerzijds en het
huis van Jan, zoon van wijlen Jan, den zoon van wijlen Jan Henricx
Willemszoon anderzijds, welke grondrente genoemde Peter Sonmans,
zoon van wijlen mr Peter Sonmans en Margrieta, de dochter van Jan
Sweers, den 20 Nov. 1609 verleend had aan Henrick van Zoeren-
donck ten behoeve van Franchoys, Margrieta, Helena en Henricxken,
onmondige kinderen van hem, Peter Sonmans, en Catharina, de dochter
van genoemden mr Henrick de Bye en aan genoemde Helena bij deeling
was toegescheiden. Hierover waren als schepenen Johan Bardoul
en Goyart Loeff van den Sloot. (Zie oorkonde n® 817).
_ 182 —
462. 7 Mei iü90.
Peter, toon van Andries Smits, Frans meester Jans Verdijseldoncq*
Willem Peter Slaets, Willem Lenarts, Johan Peters Woijen en Thonis
Willem Lomans, schepenen van Someren, getuigen, dat te hunnen
overstaan Thonis, zoon van Thonis Jan Lomans, voor zich en als
zich sterk makende voor Thonis Jan Lomans, zijnen afwezigen
vader, Philips Fransen, Frans Daniel Colen en Tielman, zoon van
Thonis Verryt, aan meester Jan, zoon van Henrick Delis en aan I^nard
Marcelis hebben overgedragen hun recht op eene grondrente, gaande
uit onderpanden, gelegen te Someren aan het Schoot en door hen
geërfd van hunne ouders, te weten van meester Niclaes Kijvitszoon
ten behoeve van Peter van Vossholen tot zijnen tocht en van zijne
kinderen ten erfrecht, welke meester Niclaes Kivytszoon ze voor
Schepenen van 's Bosch op 10 Febr. 1525 gekocht had van Lambert,
zoon van Goijart Cocks.
463. 30 Mei 1690.
Alzoo Hilleken, dochter van wijlen Peter Janssen en weduwe van
Anthonis van Kessel, den zoon van Antbonis Dierckszoon, den tocht,
haar competeerende in een vierde gedeelte van een huis met erf
en kelder, genaamd in den Gulden hamer ^ staande te 's Bosch in de
Zadelstraat tusschen het huis de Samfson^ toebehoorende aan Loys
Donckers, Marktwaarts en het huis het Gulden harnas^ toebehoorende
aan de weduwe Andries van Bladel en hare kinderen, Vughter-
straatwaarts, had afgestaan aan hare kinderen Anthonis, Maryken,
echtgenoote van Peter Gerardszoon Blanckarts, Dierck, Anthonis,
Ëlisabeth, Pirijntken en Jenneken van Kessel, zoo hebben Anthonis
van Kessel en Peter Blanckarts voornoemd, alsmede Dirck en Jacob
van Kessel, zonen van Anthonis Dierckszoon van Kessel, in hunne
hoedanigheid van momboirs over Dierck, Anthonis, Ëlisabeth, Pirijnt-
ken en Jenneken van Kessel voornoemd, alsmede Dirck en Jacob
van Kessel voornoemd, deze laatste ook nog als actie en transport
hebbende van zijnen broeder Gijsbert van Kessel, voorschreven huis
voor Schepenen van 's Bosch verkocht aan laatstgenoemden Gijsbert
van Kessel, ook zoon van Anthonis Dierckszoon. Hierover waren
als schepenen Gerard van Broeckhoven en Willem d'Absalons,
— 183 —
461a. 99 Juni iöSO.
Prins Maurits van Oranje bepaalt op het verzoek der vijf Am-
bachten van Eindhoven om weder te benoemen vijf mannen, die
als gezworenen of raden met de Dekens dier Ambachten zullen ge-
hoord worden over alle belastingen, vervreemdingen, beden en andere
belangrijke zaken, de gemeente Eindhoven betreffende, dat in het
vervolg elk jaar ten tijde dat de burgemeesters en schepenen dier
stad worden vernieuwd elk der voormelde ambachten aan hem
zullen opgeven de namen van drie mannen, makende te zamen vijftien
personen, waaruit hij of zijn Drossaard de voorbedoelde vijf mannen
zullen kiezen, „die als raeden ende vroetschappen der voorsr. stadt
neffens den voorsr. Burgemeesteren ende Schepenen gehouden ende
mijt ende verplicht sullen wesen onser ende des stadts gerechticheden
uaer haerluyden vermoghen voor te staen ende te mainteneren."
465. i7 Maart i62i.
Laurens Henrickx, Laurens Hessels, Jan Henrickx van den Zande,
Henrick Everts Henricx, Henrick Jan Everts, Henrick Henrickx
van der Braeken ende Goyaert Goyaertszn van den Bychelaer,
schepenen van Liempde, verklaren, dat te hunnen overstaan Marten
Huyberts Henricx aan Acrd, zoon van wijlen Wouter van Tuyl,
zoo ten behoeve van dezen als van Jenneken, dochter van wijlen
Jan Wouterszoon van Tuyl, verkocht heeft een gedeelte in eenen
hooibeemd, genaamd het Roubroek, gelegen te Liempde ter plaatse
genaamd deurde Wychmatis stechde,
466a. il September i69i.
Odilia van Breyel, dochter van wijlen ]^ Nyclaes van Brcyel en
Heylwich van Gangelt Lambrechtsdochter en weduwe van Jo'
Willem van Horion, verklaart voor Schepenen van 's Bosch, dat de
Rentmeesters van die stad haar hebben afgelost de erfrente, welke
de Regeering van die stad 6 April 1587 had verkocht aan Lambrecht
van Gangelt en zijne huisvrouw Trina, burgers van Maastricht, enz.
Hierover waren als schepenen Marten van Weremont en Jacob de
Cock de jonge.
467. i6 Ocioher iöH.
Philips in, Koning van Spanje, als Hertog van Brabant, geeft
op het vertoog van de Regenten en den Rector van het St. Joris-
— 184 —
gasthuis te Oirschot, dat de schuldenaren van de daaraan behoorende
renten, cijnsen en pachten in gebreke blijven die te voldoen tot
groot nadeel der armen, welke dientengevolge honger lijden en in
armoede zullen moeten sterven, als daarin niet prompt wordt voorzien,
— aan de eerste deurwaarders last om de achterstallige betalers in
rechte tot het betalen van hunne schulden te noodzaken.
468. i8 Juli iefB.
Mr Jan Bunnens, secretaris van Zeelst, wordt beleend met eene
erfrente, groot 25 gouden Carolusgulden, gaande uit de stad, het
slot en de goederen van Eindhoven en van Cranendonck.
469. iS September i622.
Dierck, zoon van Thielman Aertszn, als man van Meryken, dochter
van wijlen Goijaert Willemszn, wonende te Nuenen, verleent voor
Schepenen van 's Bosch aan Henricxken, dochter van Peeter Janszn
Smits en huisvrouw van Christoffel Janszn Outers, ten behoeve van
dezen, eene grondrente uit een huis met erf, tuin en land, staande
en gelegen binnen de parochie Nuenen ter plaatse genaamd Op
d'een Eijnde. Hierover waren als schepenen Johan van Broegel en
Gerart van Horenbeeck.
470a. 95 Oetoher 1622.
Brief over den veldtocht der Staatschen tegen de Spanjaarden
in de omstreken van Bergen op Zoom.
471. 2i November i622.
Arndt, zoon van wijlen Thielman Henricxzn van Bladel en
Matijsken, de dochter van Arnt Banier; Rombout, zoon vanGoijart
Heeren, als man van Elizabet, zoo voor zich en als gemachtigde
van zijnen zwager Andries Janszn, den man van Anneken, welke
evenals zijne vrouw Elizabet de dochter is van Thielman van Bladel
en Matijsken voornoemd; dezelfden als gemachtigden van de kin-
deren van wijlen Zeger, den zoon van Thielman van Bladel en
Matijsken voornoemd ; Jan, de zoon van wijlen Antonis Janszn, als
man van Catharina, dochter van wijlen Arndt Ealthus en wijlen
Aleijt, de dochter van denzelfden Thielman en Matijsken, zoo voor
zich en als gemachtigde van Jan Ghijsberts als man van Amolda
— 186 —
en van Adriaen van Wijck, als man van Johanna, welke evenals
genoemde Arnolda de dochter is van Floris Artszn en genoemde
Aleijt, zoomede als gemachtigde van Jan Janssen Crèmes, den man
van Anneken en van hare zuster Margriet, beiden dochters van Floris
Artszn en Aleijt voornoemd, verkoopen voor Schepenen van 's Bosch
Ve in eene roggepacht, welke door Willem, zoon van wijlen Geerart
Witen, voor de eene helft aan Laureyns van Bladel Amtszoon en
voor de andere helft aan Aerden en Gielissen, zonen van laatstbe*
doelden Amt, was verleend uit eenen windmolen, den Creytenmolen
genaamd, staande in de parochie Oisterwijk met de hofstede, daarbij
gelegen, tusschen de gemeente eenerzijds en het erf van Jan Can.
tor van den Schoor anderzijds, en wel daarna den 13 October 1585
voor Schepenen van 's Bosch door Jacob, zoon van wijlen Pauwels,
den zoon van wijlen Jacob van Bladel, was overgedragen aan
voornoemden Thielman Henricxzn van Bladel, — aan Vranck, den
zoon van Jan Janssen, bakker en wijlen Catharina, de dochter
van Thielman van Bladel en Matijsken meermalen genoemd, welke
Franck het overige V« in die roggepacht reeds bezat. Hierover waren
als schepenen Peter van Gestel en Jan van den Ven.
472. S Februari i623.
Catharina, dochter van wijlen Henrick Peterszoon, greelmaker,
en van wijlen Dierickje, zijne huisvrouw, dochter van wijlen Floris
Peterszoon van der Horst, begijn in het Groot Begijnhof te 's Bosch,
voor een zesde gedeelte en ook als transport hebbende van haren
broeder Pauwels voor een tweede zesde gedeelte ; Henrick Laureijns
als .man van Margaretha voor het derde zesde gedeelte ; Anthonis
Willems, messenmaker, als man van Peterken, voor het vierde zesde
gedeelte, zijnde de beide laatstgenoemde vrouwen dochters als voor-
zegd; voornoemde Anthonis Willems bovendien als zich sterk ma-
kende voor Mathijs, onmondigen zoon van wijlen Jan, den zoon
van Henrick en Dierickje voorzegd, voor het vijfde zesde gedeelte
en Goyart Joachims als momboir over de drie onmondige kinderen
van wijlen Bartholomeus, zoon alsvoren, voor het laatste zesde ge-
deelte, verkoopen voor Schepenen van 's Bosch aan Willem Janszoon
van der Hoeven, schoenmaker, een huis, staande in de Hinthamer-
straat aldaar op de brug, genaamd de Zwengelbrug, tusschen het
huis, genoemd de Wolzak^ toebehoorende aan Mathijs Janszoon van
Autforst, aan de eene zijde en tusschen het huis van Philip Peters,
— 186 —
lintwerker, aan de andere zijde, strekkende van de straat achter-
waarts tot aan de Dieze, welk huis Mr Lambert Sanders als man
van Geertniid, dochter van wijlen Jan Amelis Maeszn, cum suis
den 6n Mei 1611 had verkocht aan voornoemden Henrick Peters-
zoon, den greelmaker, als man van Dierickje. Hierover waren als
schepenen Rogier van Grinsven en Berthout WijfBiet.
473. 7 Februari i6SS.
Peter, zoon van wijlen Marten Joostzoon van Vechel, neemt onder
verband van een huis met tuin en achterhuis, staande te 's Bosch
aan de Peperstraat tusschen het huis van Comelis Janszoon Steen-
houder eenerzijds en dat der erven van Catbarina Ooms van Dord-
recht anderzijds en zich uitstrekkende van af gezegde straat tot aan
het erf van André AmouU, eertijis die grcote schoU geweest zijndey
die men noempde de Latijnsche schole^ eene gemeyne wende tussen
beyde liggende^ voor Schepenen van 's Bosch geld op van Huybert
Peterszoon van Roosmalen voor de eene helft en van Amdt en
Dierck, gebroeders, zonen van wijlen Meester Willem van Donghen,
Leonart, zoon van Peter Anthoniszoon van Gemert, en Peter de
Vijver en Anna van Dongen, diens huisvrouw, voor de andere helft.
Hierover waren als schepenen Rogier van Griensven en Peter van
Gestel.
474a. 8 Nowmher 1623.
Robbert Harmenszoon, smid, inwoner van Gouda, voor een derde
gedeelte erfgenaam van zijnen broeder Michiel Harmenszoon, verkoopt
voor Burgemeesters, Schepenen en Raden van Gouda aan Lysken
Zegers weduwe van 2^ger Wouterszn, wonende te 's Bosch, een derde
gedeelte in een vierde van eenen rentebrief en machtigt Daem
Daemszoon, messenmaker, wonende te 's Bosch, om daarvan het
transport te doen.
475. i4 November i623.
Jan van den Velde en Gerard van Broeckhoven, schepenen van
's Bosch, geven vidimus van eenen schepenbrief van die stad van
11 Februari 1615, waarbij Jonker Michiel de Borchgrave, heer van
Mereveldhoven en drossaard der Graafschap Megen, zoon van
Jonker Everard de Borchgrave, heer van Oerle, aan Ghysbert
— 187 —
Danielszoon, Adriaan Henrickszoon van Sutphen en Arad Kuysten,
als momboiren over de onmondige kinderen van Jan Gysselen en
Jenneken, de dochter van wijlen Daniel Ghysbertszoon, verleende eene
grondrente uit eene bouwhoeve, gelegen in de parochie Nuland op
Vinkei, — alsmede getuigenis, dat Anneken» dochter van Jan Gys-
selen Willemszoon, verklaard heeft gezegden brief te zullen bewaren
voor zich en voor Gerard Artszoon van der Molen als man van
Willemken, dochter van Jan Gysselen voornoemd,
476. 18 April i694.
: Vermits Lambert, zoon van wijlen Luenis, zoon van Jan Hen»
rickszoon, als weduwnaar van Marijken, zijne eerste huisvrouw,
dochter van Willem Mathyszoon, van zijn vruchtgebruik op eene
boerderij, gelegen te Nistelrode, ter plaatse genaamd Vorstenbosch,
nabij het erf van de aldaar staande kapel, had afstand gedaan ten
behoeve van Oost Rutten, man van Jenneken, de eenige dochter
van Lambert en Marijken voornoemd, zoo heeft genoemde Cost
Rutten als man van genoemde Jenneken voor Schepenen van 's Bosch
aan den Eerw. Heer en mr. Jan Typoots, priester en licentiaat in
de H. Godgeleerdheid, zoon van wijlen mr. Jan Typoots, zoo ten
behoeve van dezen als van zijnen broeder en zusters, allen kinderen
van laatstgenoemden mr. Jan Typoots en van diens echtgenoot
Maria van Gorop, eene grondrente uit voorschreven boerderij ver-
leend. Hierover waren als schepenen Jaqop Vetcuylen en Guilliam
d'Absloons.
477. ii Juli i624.
Henricksken, begijn in het Groot Begijnhof te *s Bosch, dochter
van wijlen Peter Janszoon van Asperen en wijlen Jenneken, de dochter
van Natael de Louw, verkoopt voor Schepenen aldaar aan Steven
Albertszoon Snellen, koopman aldaar, eene grondrente, welke Cor-
nelis, zoon van Arnd Kemp Corneliszoon, op 8 April 1591 verleend
had aan genoemden Peter van Asperen uit eene boerderij, gelegen
te Breugel ter plaatse genaamd de Straat Hierover waren als sche-
penen Henrick Franszoon van Gestel en Jacop Vercuylen.
478. 2i Augustus 1624.
Alzoo de Staten van Brabant aan Ëlizabeth, dochter van wijlen
Arnd Monicx, hadden verleend eene erfrente en alzoo daarna de
— 188 -
eene helft daarvan voor Schepenen van Antwerpen toebedeeld was
aan Hanssen de Moije, zoon van wijlen Niclaes de Moij, wiens
moeder was Clara Erdewijns en aizoo daarna voornoemde Hans de
Moije die helft had overgedragen aan Jonker Jan de Bever Rob*
brechtszoon en aizoo vervolgens deze Jonker Jan de Bever die helft
wederom had overgedragen aan Henrick, zoon van wijlen Jacob, den
zoon van wijlen Henrick Hermans Vilts, blijkens schepenbrieven
van 's Bosch van 7 Febr. 1592, zoo hebben voor Schepenen aldaar
Jan, zoon van voornoemden Jacob, (den zoon van wijlen Henrick
Hermans Vilts), en Catharina, zijne tweede vrouw, dochter van Jan
Comeliszoon, en Henrick Lamberts van Herperschaijck, als man van
Marijken, dochter van Jacob en Catharina voornoemd, zijnde twee
der erfgenamen van gezegden wijlen Henrick, zoon van meerge>
noemden Jacob Henricks Hermans en hebbende ook transport van
Gerard en Dierck, hunne halve broeders, zonen van Jacob Henricks
dikwerf genoemd, blijkens schepenbrieven van 's Bosch van 9 April
1615, — twee derde gedeelten in de heltt van voorschreven erfrente
verkocht aan Peter, hunnen broeder, zoon van Jacob en Catharina
meergenoemd, hebbende deze van die helft reeds het overige een
derde. Hierover waren als schepenen Jan van den Velde en Laureijns
Janszoon de Leeuw. (Zie oorkonde n^ 431).
479a. i8 September 1624.
Pieter Claessen Wagemakers en Raphael Boudewijns, schepenen
van het dorp en heerlijkheid Wouw, verklaren, dat te hunnen over-
staan Catharina Harmansdochter, dienstmaagd van heer Johannes
van Basrode, pastoor van gezegd dorp, gemachtigd heeft hare zuster
Diericxken Harmans, jonge dochter te Antwerpen, om te *s Bosch
of elders binnen besloten steden hare ouderlijke goederen te verkoopen.
480. 5 October i624.
Aizoo Prelaten, Edelen en Steden, representeerende de drie Staten
van het land van Brabant, den 1 Maart 1562 aan Jutken, dochter
van Mathys Peeterszn, verkocht hadden eene erfrente van fl 12.10
en den 11 November 1568 haar nog eene andere erfrente van
fl 15 verkocht hadden, en ajzoo vervolgens genoemde Staten den
14 Maart 1570 aan Jonker Everard Berwouts ten behoeve van voor-
noemde Jutken ook nog verkocht hadden eene erfrente van fl 7 en
vermits daarna meergenoemde Jutken bij haar testament, voor den
— 189 —
Eerw. Heer en Mr Robbert Sweertius, licentiaat in de Godheid en
plebaan der Kathedrale kerk van St Jan Ev. te 's Bosch verledeni
voorschreven erfrenten vermaakt had aan Herman, zoon van Robbert
van Helvoirt, messen maker, haren neef en die voorts van dezen
verérfd waren op diens vier kinderen, van welken Michiel onmondig
gestorven is, zoo heeft voor Schepenen van 's Bosch Diercxken,
dochter van genoemden Herman Robberts van Helvoirt voor zich
en in naam van hare zuster Catharina haar beider aandeelen in
meerbedoelde erfrenten verkocht aan Henrick, zoon van wijlen Wouter
Eelkens en aan Ëlizabeth, dochter van Rutger Henricxzn, en weduwe
van Zeger, den zoon van genoemden Wouter Eelkens, Hierover waren
als schepenen Aert van Boecop en Guilliam van Doijenbraecken.
481. 5 Oeioher i6S4.
Alzoo Robbert Hermanszn Smith, wonende te Gouda, als erf-
genaam voor een derde part van zijnen broeder Michiel Her-
manszoon, getransporteerd had aan Lysken Zegers weduwe van Zeger
Wouterssen, wonende te 's Bosch, een derde in een vierdepart van
eenen rentebrief, hem aangekomen bij overlijden van zijnen genoemden
broeder Michiel en gemachtigd had Daem Daemsse, messenmaker,
wonende te 's Bosch, of een ander om» bedoeld transport in den
wettelijken vorm te doen, zoo hebben voor Schepenen van den Bosch
Lysken weduwe van voornoemden Zeger, den zoon van wijlen Woutei
EelkenSy uit kracht van diens testament; en Beelken, hare zuster,
dochter van wijlen Ruth Henricxzn en weduwe van voornoemden
messenmaker Daem Daemssen, zijnde daartoe gemachtigd bij diens
testament, den 24 September 1624 voor den notaris Jan Somers
verleden, de helft in bedoelden rentebrief, staande ten laste der
Staten van Brabant, kwartier van 's Bosch, overgedragen aan Hen-
rick, zoon van wijlen Wouter Eelkens. Hierover waren als schepenen
Aert van Boecop en Guilliam van Doyenbraecken. (Zie oorkonden
!!«• 459, 474 a en 480).
482. 5 Oeioher iöU.
Alzoo Prelaten, Edelen en Steden, representeerende de drie Staten
van het land van Brabant, twee erfrenten hadden verkocht dan
Jutken, dochter van Mathys Peeterszn en daarna nog eene erfrente
ten behoeve van dezelfde verkocht hadden aan Jonker Everard
Berwouts, zooab blijkt uit hunne bezegelde brieven van 1562,68 en
70; vermits daarna voornoemde Jutken bij haar testament voor den
— 190 —
Eerw. Heer en Mr. Robbert Swertsius, priester, licentiaat in de
Heilige Godheid en plebaan der Kathedrale kerk van St. JanEvan-
gel. te 's Bosch, opgemaakt, o. a. voorschreven renten had gelegateerd
aan haren neef Herman, zoon van Robbert van Helvoirt, den
messenmaker; vermits vervolgens deze renten door diens oveiiijden
waren vererfd op diens vier kinderen ; vermits daarna Robbert, zoon
van wijlen Herman Robben voornoemd, wonende te Gouda, een
vierde in diezelfde renten had verkocht aan Adriaen Nijhoff ten
behoeve van Adam Daemszn, den messenmaker, blijkens schepen-
brieven van 's Bosch van 6 Nov. 1619 en vermits daarop laatstge-
noemde dat een vierde op 15 Nov. 1619 had verkocht aan Seger,
zoon van wijlen Wouter Eelkens, den nestelmaker, zoo heeft voor
Schepenen van 's Bosch diens weduwe Lysken de helft in datzelfde
een vierde overgedragen aan Henrick, zoon van genoemden Wouter
Eelkens. Hierover waren als schepenen Amt van Boecop en Guilliam
van Doyenbraecken. (Zie de vorige oorkonde).
483. iO April 1625.
Alzoo de Staten van Brabant eene erfrente verkocht hadden aan
Elizabeth, dochter van wijlen Amt Monicx ; alzoo daarna de eene
helft van die rente voor Schepenen van Antwerpen ten deel gevallen
was aan Hans de Moy, zoon van Nycolaes de Moy, wiens moeder
was Clara Erdewijns; alzoo daarna genoemde Hans de Moy die
helft had verkocht aan J^' Jan de Bever Robbrechtszoon ; alzoo
vervolgens deze Jonker Jan de Bever diezelfde helft had verkocht
aan Henrick, zoon van wijlen Jacob, den zoon van Henrick Her-
mans Vilts; alzoo daarna tengevolge van het overlijden van eerst-
genoemden Vilts en van diens weduwe Henricxke Donck voorschreven
helft was verstorven op Gerard, Dierick, Jan en Peter, Metken en
Mariken, allen kinderen van Jacob Henrickszn Filters en diens
echtgenooten Heijlken Ooms en Catharina; alzoo vervolgens Gerard
en Dierick, zonen van Jacob Henrickszn Vilters en Heijlken Ooms,
na cessie van den tocht daarop, door Henricxke Donck weduwe
van Henrick Jacobszoon gedaan, Ve der nalatenschap van dezen
Henrick Jacobszoon op 9 April 1615 verkocht hadden aan Jan
en Peter, zonen van Jacob Henrickszn Filters voornoemd, en aan
Henrick Lambertszoon van Herperscaijck, als man van voornoemde
Mariken, en vermits genoemde Jan Filters en Henrick Lamberts-
zoon als man van Mariken, als zijnde twee der erfgenamen van
— 191 —
voornoemden Henrick, den zoon van Jacob Henrickszoon Filters en
als hebbende zij transport, als voorzegd, van Gerard en Dierick
Filters, hunne halve broeders, Va in de helft der meerbedoelde rente
den 21 Augustus 1624 verkocht hadden aan hunnen broeder Peter
blijkens schepenbrieven van 's Bosch, zoodat deze nu in de helft
dier rente voorV* gerechtigd werd, te weten voor V« als erfgenaam
van zijnen broeder Henrick Jacobszoon Filters en voor Ve ter zake
van koop, zoo heeft voor Schepenen van 's Bosch Metken, dochter
van Jacob Henrickszoon Filters, het overige V« in de helft der dikwerf
bedoelde erfrcnte verkocht aan haren meergenoemden broeder Peter.
Hierover waren als schepenen Willem Abselons en Willem van
Doyenbraken. (Zie oorkonde n® 478).
i84a. i8 Mei 1695.
Prins Frederik Hendrik verleeht in het leger te den Dungen
sauvegarde aan den Prelaat en de overige kloosterlingen der Abdij
van Postel, alsmede aan hare beambten.
485. S November 1625.
Peter, zoon van wijlen Moijses Leonardszoon van Aelst, verkoopt
voor Schepenen van 's Bosch aan Steven Albertszoon Snellen, koop*
man, eene grondrente, gaande uit eene boerderij onder Breugel,
welke grondrente Elizabeth, dochter van wijlen Jan Pijnappel en
Maria, de dochter van wijlen Jacob Colen, den 8 Maart 1622 op-
gedragen had aan hem, verkooper. Hierover waren als schepenen
Robbrechtvan Voorn en Henrick van Zoerendoncq.
486. 9 April 1696,
Alzoo bij eene scheiding en deeling, den 23 Aug. 1625 voor
Schepenen van 's Bosch tot stand gekomen tusschen de kinderen
en erfgenamen van wijlen Guiliam Oliviers van Berchuijsen,
raad van die stad en Anna van den Berge, mitsgaders bij eene
renuntiatie en liquidatie, voor die Schepenen gepasseerd, goede-
ren onverdeeld waren gelaten tusschen Mr Gerardt van Zoemeren
als man van Elizabeth Oliviers en Anna Oliviers, opdat zij daarvan
de schulden van Dierck en Jan Oliviers zouden betalen en ook
zouden liquideeren hetgeen aan Anna Oliviers meer dan aan Elisa-
beth voornoemd toekwam, zoo hebben voor Schepenen van 's Bosch
Mr Gerardt yan Zoemeren en Anna Oliviers, deze geassisteerd met
— 192 —
Laure]m8 van Kessel, zoon van Dierck van Kessel, den secretaris
der stad *s Bosch, die goederen alsnog verdeeld. Hierover waren als
schepenen Nicolaes Donckers en Goijaert van Herlaer.
487. £4 Apnl 1696.
Walraven van den Boogaert, schout der Kommanderij van Gemeit
en heerlijkheid Deume, verleent voor Schepenen van Helmond uit
kracht der volmacht hem gegeven door Wilhelma Margareta van
Wyttenhorst, douairière van Gelain en vrouwe van Rossum, Deune
en Broekhuizen, met goedvinden van Emont Huyn d'Anstenraide,
Duitsch Ordens ridder en kommandeur der ... . Biessen, heer
van Gemert, Gru3'dtraidt, Peetersvouren, Ordinghen, van .... uit
Huyn, heer van Gelain en pandheer van Wachtendonck en Johan
van Wittenhorst, heer van • . . • , als voogden over genoemde
douairière en hare twee minderjarige kinderen, — aan Johan Raidts
van Frens, Duitsch Ordens ridder, eene grondrente uit eene boerderij
gelegen te Vlierden ter plaatse genaamd op Brouwheu. Hierover
waren als schepenen Comelis van der Schoot en ... . Poirters. (Deze
akte is gedeeltelijk door de muizen opgevreten).
488. f9 Apnl i696.
Goijart van Stiphout verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aas
Arnd van Hees ten behoeve van Antony Willemszoon van den Berge
de helft in twee erfrenten op de Staten van Brabant, waarvan den
tocht had zijn vader Henrick Goijartszoon van Stiphout, weduwnaar
van Jenneken, dochter van Frans van Stiphout, doch dien deze
hem, welke zijn eenige zoon was, had afgestaan. Hierover waren als
schepenen Nicolaas Janszoon Donckers en Henrick van Soerendonck.
480. i8 Mei 1626.
Alzoo Dinghen huisvrouw van Jaspar Aelbertszoon, weduwe
van wijlen Peter van Hynsberch, den tocht, haar toekomende op een
huis met erf, staande te 's Bosch aan de Karstraat tusschen het huis
In den ijzeren hoed der kinderen van Henrick Peters eenerzijds en dat
van Lambrecht van Velp anderzijds, had afgestaan aan Jan en Barbara,
kinderen van haar en wijlen Peter van Hynsberch voornoemd, zoo
ten behoeve van dezen als van Maijken, hunne zuster, Nicolaes
Pierson, als man van Claesken, dochter van haar, Dinghen, en Peter
— 1«8 —
van Hynsberch voornoemd en Peter, zoon alsvoren en vermits daarna
voornoemde Dinghen, toen huisvrouw van Jaspar Aelbertszoon,
alsmede hare kinderen Jan en Barbara van Hynsberch voor ziehen
als zich sterk makende voor Maijken, hunne zuster, Nicolaes Pierson,
hunnen zwager en Peter, hunnen ónmondigen broeder, den 24 Maart
1626 eene grondrente uit voorschreven huis met erf verleend hadden
aan mr Robbrecht van Voorn, licentiaat in de rechten en wethouder
van 's Bosch, zoo heeft voor Schepenen aldaar mr Marten van der
Hagen als gemachtigde van voornoemden Nicolaes Pierson, korpo*
raal in garnizoen te Halen, als man van Claesken, dochter van
Peter van Hynsberch, voorbedoelde bezwaring goedgekeurd. Hierover
waren als schepenen Jan van Breugel en Henrick van Soerendonck.
490. 15 December 1626.
Rogier van Griensven en Franchoys Fierlants, leenmannen van
Z. EL Majesteit in het Kwartier van 's Bosch, verklaren dat te hunnen
overstaan Nicolaes Henricx en Gerart Geritssen, burgemeesters van
het dorp Haaren ; Willem Joosten en Jan Adriaans de Boer, kerk-
meesters; Wouter Gerits en Aert Henricx, H. Geestmeesters, met
Willem Aert Martens en Aert Lombarts, gemeene naburen van het
voormelde, onder de jurisdictie der vrijheid Oisterwijk ressorteerend
dorp, in den naam en met consent van de gemeene naburen van
dat dorp Haaren en uit kracht van het octrooi hun door den Koning
van Spanje als Hertog van Brabant verleend, — aan mr Gerard van
Zoemeren, licentiaat in de rechten, schepen der stad 's Bosch en
medeleenman van Z. K, Majesteit, verkocht hebben een perceel van
hunnen gemeentegrond, gelegen bij Kerkhoven.
491. t Januari 1697,
Alzoo Henrick Goyaertszn van Stiphout, weduwnaar van Jenneken,
dochter van Frans van Stiphout, den tocht, hem competerende van de
helft eener losrente, door de Staten van Brabant den 14 Sept. 1568
verkocht aan Joost Verweyen Aertszn, en van eene andere rente had
afgestaan aan Goyart, den eenigen zoon, door hem bij voornoemde
Jenneken verwekt en vermits daarna voorzegde Goyart van Stip-
hout voorschreven twee helften, zijnen vader aangekomen eensdeels
bij erfopvolging en anderdeels door dezen en zijnen genoemden zoon
bij verschillende transporten verkregen, den 29 April 1626 had ver-
kocht aan Arnd van Hees ten behoeve van Antony Willemszn van
13
— 1Ö4 —
den Berge, zoo heeft voor Schepenen van 's Bosch Jaspar Diericxzn
van Milly oudekleerkooper, als man van Elisabeth, dochter van wijlen
Joris Janszn van der Borcht en Luytken, de dochter van wijlen Amt
van Stiphout, voorschreven helften vemaderd. Hierover waren als
schepenen Aelbert van den Dangen en Johan van den Bossche. (Zie
oorkonde n« 488).
4^2. SO December i6S7,
Nycolaes Janszoon Donckers, raad en rector van het Groot Gast-
huis van 's Bosch, in tegenwoordigheid en met consent van mr Jan
van den Velde, licentiaat in de rechten en schepen van gezegde
stad, als provisor van bedoeld gasthuis; Comelia, dochter van wijlen
Frans Geritszoon de Vrieze, weduwe van mr Goyart Grootarts van
Os den jonge, Lambrecht Gerards Moons, Clement Jans van Zomeren
en Mechteld weduwe van Jacob Janszn van Someren, tijkwerker,
deze laatste uit kracht van het testament, door haren genoemden
man en haar voor Heer Gerard Kempen, priester, als openbaar
notaris, op 28 Sept. 1627 opgemaakt, allen als testamentaire erfge-
namen van Catharina, dochter van wijlen Jaspar Aartszn Monicx en
Magdalena, diens huisvrouw zaliger, dochter van Heer Lambert
Kyevits, priester en te voren weduwe van Hans Gerards Wellens,
basconier der St. Janskerk te 's Bosch, blijkens testament door haar
op 28 Sept. 1612 voor den notaris Jan Somers gemaakt, — verkoopen
voor Schepenen van 's Bosch aan Dierick Dierckszoon van £rp, tim*
merman, een voorhuis, middelhuis, erf, tuin, achterkamer, achterhuis,
gang en poort, staande te 's Bosch üpie Alde Dieu^ tusschen het
huis en erf van Dierick van den Velde, als man van Perijntken,
dochter van wijlen Huybert Aerts Heesters, eenerzijds en tusschen
het huis en erf van Margriete, dochter van wijlen Symon van Bell
weduwe van Herman Goijarts van Sambeeck, anderzijds, — en
zich uitstrekkende van af gezegde straat tot aan het water, welk
voorschreven voorhuis met toebehooren Otto genaamd die Dorre,
zoon van wijlen Alard en weduwnaar van Luytgard, dochter van
wijlen Jan Martens, als daartoe gemachtigd bij haar testament, had
verkocht aan Lambert, zoon van wijlen Peter Kievits, priester, blijkens
schepenakte van ultimo Januari 1615 en dat daarna op voornoemde
Catharina Monicx bij doode van Amd Janszoon Monicx, haren neef,
was verstorven. Hierover waren als schepenen Jacob de Cock en
Albert van den Dungen. (Zie over dit huis mijne Voorname Bossche
huizen II p. 274).
— 19B —
493. 2f Januari i6S8.
Adriaan, zoon van Jan Cornelis Goijartszoon, ingezetene der heer-
lijkheid Moergestel» ook als man van Catharina, dochter van wijlen
Matheus £liaszoon, verleent voor schepenen van 's Bosch aan Heer
Goijard Henricxzn van Gorcum, priester, kapelaan of altarist in de
kerk te Oisterwijk, eene grondrente uit eene bouwhoeve, gelegen in
de parochie van Gestel bij Oisterwijk ter plaatse genaamd 't Colckven.
Hierover waren als schepenen Peter van Gestel en Guliaem van
Doyenbraecken.
494. 28 Maart iö28.
Mechteld, dochter van wijlen Dierck Fabri van Gemert en weduwe
van Dierick Wouterszoon van Gendt, verkoopt voor Schepenen van
's Bosch aan Hans de Moy, zoon van wijlen Nicolaas de Moy, een
huis, staande aldaar aan de Oude Gasthuisstraat, tusschen het huis
van het Groot Gasthuis van 's-Bosch Kerkstraatwaarts aan de eene
zijde en dat van de weduwe en kinderen van Peter van Dooveren,
mandenmaker, Hinthamerstraatwaarts ter andere zijde en zich uit-
strekkende achterwaarts tot aan het huis, genaamd In den Wolzak^
toebehoorende aan Henrick Huybertszoon van Liebergen en staande
in de Hinthamerstraat, zijnde het verkochte door Maria, dochter
van wijlen Jan Claeszoon en weduwe van Jan Gieliszoon van Orten
den 25 Juni 1618 verkocht geweest aan genoemde verkoopster.
Hierover waren als schepenen Guiliam van Doyenbraecken en Peter
van den Berch.
495a. t Juli iöSS.
Brief van Antony Schetz, baron van Grobbendonck, gouverneur
van den Bosch, aan Hendrik Graaf van den Bergh.
496. 99 Augustus i628.
Guilliam Marceliszoon van Hoochslraten, kleermaker, verkoopt
voor Schepenen van 's Bosch aan Steven, zoon van wijlen Albert
Snellen, koopman aldaar, eene grondrente, welke Mechteld, dochter
van wijlen Jan Willemszoon van Druenen en weduwe van Jacob
Goossenszoon van Oss, aan genoemden verkooper had verleend van
uit een huis, erf, tuin, looierij en achterhuis, staande en gelegen aan
— 196 —
den Vughterdijk te 's Bosch tusschen de beide poorten en zich uit-
strekkende vanaf gezegde straat tot aan de Dieze. Hierover waren
als schepenen Peter van Gestel en Guilliam van Doijenbraecken.
497. 3t Auguêiuê i6f8.
Sr Daniel Buycx, schout, rentmeester en kastelein der heerlijkheid
Loenhout, als lasthebber van den Edelen Welgeboren Heer, Heer
Wynandt du Glimes, Wyngarde, Borchgravia van Geldenaken, zijnde
deze door den Raad van Brabant gemachtigd om te verkoopen het na
te melden goed, hem onder den last van fideicommis aangekomen
van Wynand van Wyngarde, in leven groot-proost van de Domkerk
te Luik, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Comelis, zoon
van wijlen Jan Corneliszoon, velblooter, een akkertje, gelegen in de
parochie Berlicum naast het erf van het Convent Coudewater te
Rosmalen, welk stukje land genoemde domproost aan voornoemden
Wynandt du Glimes had vermaakt. Hierover waren als schepenen
Goijaerdt Loeff van der Sloot en Albert van den Dungen. (Op den
rug staat : dit is den brief van het ackerken genoemt het Moele^
ackerken, competeert tegenwoordich aen Jufirouw Isabella Kuysten).
498. 24 Oetober i698.
Philips, Koning van Spanje, als Hertog van Brabant, handhaaft
Catharina weduwe van Lambert Hermans in het bezit van eene goot,
liggende in het erf van haar huis, staande in de Peperstraat te
's Bosch tegenover de St. Janskerk.
499. i4 Februari ieSQ.
Gerard Hendrix, als man van Catherijn en zich sterk makende
voor Heylken en Peterken, kinderen van wijlen Peter Wilberts en
Catherijn, Hendrik 's Jelis de Cuyper's dochter, zijne eerste huis-
vrouw, verkoopt voor Schepenen van Helmond aan Catharina van
den Water weduwe mr Jacob Becx eene boerderij, gelegen te Helmond
op' Bijsterveld. Hierover waren als schepenen Franco van den Heuvel
en Jacop Bruystens.
500. 23 FebruaH i629.
Peter en Joost, gebroeders, zonen van wijlen Marten Joostzoon
van Vechel en Jenncken, dochter van Peter Willemszoon Schuijlders,
— 197 —
deelen voor Schepenen van 's Bosch renten door hen geërfd van
hunne moei Marijken, dochter van Joost Lenarts en weduwe van
Roelof Wouterszoon van Berchem. Hierover waren als schepenen
Henrick Franszoon van Gestel en Henrick van Zoerendonck«
501. 9 Mei i6S9.
Joris, zoon van wijlen Peter Dullix, als man van Mechteld, dochter
van wijlen Gysbert Francken, draagt voor Schepenen van 's Bosch
aan Geerling Ruys ten behoeve van Anthony Lambrechtszoon Loeff
en diens huisvrouw Marye» dochter van wijlen Peter Amdszoon
van Hees, secretaris van 's Bosch, over de helft in eene grond-
rente, welke Godschalck en Jacob, gebroeders, zonen van wijlen
Henrick Noppen, als momboiren over Roelof, onmondigen zoon van
wijlen Roelof Noppen Henrickszoon en Jacomijne, aan Joris, zoon
van wijlen Peter Dullix, als man alsvoren in 1628 hadden verkocht
en ging uit een huis en drie kamers daarnevens, eenen oliemolen
en twee kamers, daaraan annex, alsmede uit eenen hof, staande en
gelegen te 's Bosch aan den Vughterdijk tusschen de beide poorten
naast het water. Hierover waren als schepenen Robbrecht van Voorn
en Henrick van Zoerendonck. (Op den rug staat : betreft het huis
de Rosmolen).
502a. 99 September i689.
Theodore van Asperen, licentiaat in de rechten en raad van
's Bosch, verhuurt aan Peter Adriaan van Jongebode zijn huis dé
Pauw, staande in de Ververstraat te 's Bosch, waarin toen woonde
de huisvrouw van den kapitein Labarthois. (Hierbij eenige aantee-
keningen over en het wapen van de familie van Asperen).
503. 6 October 1629.
Nicolaes, zoon van Gerardt de Bruyn zal., verkoopt voor Schepenen
van 's Bosch eene grondrente, die Cornelis, zoon van Wouter Peters,
bakker, hem 80 April 1622 had verleend uit drie woningen of
kamers onder een dak, staande in de Postelstraat te 's Bosch tusschen
het huis van Jacques van de Leemputte eenerzijds en het huis van
Boudewijn Peterszoon van der Santvoert en Jan Janszoon van Beugen,
kramer, anderzijds, — aan Jan, zoon van wijlen Jan Seberts, koopman
te 's Bosch. Hierover waren als schepenen Ghysbrecht Pieck en Johan
van der Molen.
- 198 —
5036u a. 4 November 1629.
Brief van Jacobus Le Blea, geneesheer te Leiden^ aan de Magistraat
van 's Bosch, waarbij hij haar een gedicht aanbiedt (zie daarover
den Catalogus der Boekerij van het N.Brab. E^ovinciaal Genootschap
I. 794) en zich aanbiedt voor de betrekking van geneesheer van die stad.
504. SS Januari 1680.
Creerart Anthoniszn van Bueren, kramer, verkoop voor Schepeiysn
van 's Bosch aan Catharina, dochter van wijlen Jacob Adriaanszoon
van Vechel, eene grondrente, gaande uit een huis met erf en ledig
plaatsje, staande aldaar tegenover de Ververstraat tusschen het huis
en erf van Anneken weduwe van wijlen Wouter Eelkens aan de
eene zijde en het erf der kinderen van Adriaen Wilborts aan de
andere zijde en zich uitstrekkende van af gezegde straat tot aan het
erf van genoemde weduwe. Hierover waren als schepenen Henrick
Kuysten en Johan Pelgrom.
5a5. 26 Juni 1690,
Vermits Cuynerken, dochter van Peter Henricxzoon van Midde-
laer en weduwe van Matheus Baltus den tocht van een huis met
erf, staande te 's Bosch in de Postelstraat tusschen het huis en erf,
eertijds toebehoorende aan Jan de Louw, kramer, eenerzijds en dat
van de weduwe van Jacob Hermans anderzijds, had afgestaan aan
Jan Michielszoon en zijne vrouw Mechteld, eenige dochter van haar
en genoemden haren man, zoo hebben genoemde Jan Michielszoon
en zijne vrouw Mechteld voor Schepenen van 's Bosch voorschreven
huis met erf, staande tusschen het erf, thans toebehoorende aan
Mathys Heijmans, glazenmaker, eenerzijds en dat, thans toehoorende
aan Herman Peterszoon, smid, anderzijds, en zich uitstrekkende van
af gezegde straat tot aan het erf, eertijds toebehoorende aan Frans
Kuysten, thans aan den chirurgijn mr Henrick Molengraeff, 1) verkocht
aan Gerard, zoon van Henrick Gerardszoon, metselaar. Hierover
waren als schepenen Robbert van Voorn en Johan van der Molen.
506. 25 Juli 1630.
Henrick Antoniszoon van Giessen, wonende in de Vrijheid Waal-
wijk, verleent voor Schepenen van 's Bosch aan Peter Mutsarts ten
1) Diens huis stond in de Vughterstraat.
— 1Ö9 —
behoeve van Maryken. weduwe van Henrick van Haubraken eene
grondrente uit een huis met boomgaard en bouwland, gelegen in
voorzegde vrijheid ter plaatse genaamd in den Hoefslag. Hierover
waren als schepenen Herman de Bittere en Jan van der Molen.
607. 7 Octohet* i690.
Mathijs, zoon van wijlen Jan Goijarts, verleent voor Schepenen
van 's Bosch aan Aerden, zoon van Jacob Ariens en Wouter Jan
Jorissen, als voogden over de onmondige kinderen van dezen Wouter
en diens huisvrouw Manken, dochter van Adriaen Henrickszn van
Helmont, eene grondrente uit eene boerderij, gelegen te St. Michiels-
Gestel aan de Moerscot aan 't Ven tusschen het erf van meester Jan
van den Velde, licentiaat in de rechten en gewezen pensionaris van
's Bosch, eenerzijds en eene steeg anderzijds. Hierover waren als
schepenen Henrick Kuysten en Gijsbert Pieck. (Hierbij eene akte,
waarbij de voogden over bedoelde kinderen voorschreven grondrente
voor Adriaen Ploos van Amstel en Johan van Noort, schepenen
van 's Bosch, den 5 Febr. 1689 verkoopen aan Cornelis Jacobszn van
Vechel).
508. 2S November 1690.
Heer en Meester Johan Frederick Solinus, doctor in de beide
rechten, wonende te Keulen, als man van Anna Bungaers, dochter
van wijlen Jan Bungaers Janszoon, voor zich en als zich sterk
makende voor de andere erfgenamen van genoemden Jan Bungaers,
verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Meester Arnoudt van
Broeckhoven, licentiaat in de rechten en gewezen wethouder van die
stad, twee vijfde gedeelten eener grondrente, gaande uit erven,
gelegen onder Heeswijk, welk part Jan Heeren de jonge, zoon van
wijlen Jan Heeren Jacopszoon, verkocht had aan Jan Bungaers
Janszn voornoemd blijkens schepenbrieven van 's Bosch van 5
December 1697. Hierover waren als schepenen Johan Pelgrom en
Gijsbert Pieck.
500. 7 Maart i6Si.
Alzoo een proces of processen ontstaan was of waren tusschen
Joris Peterszoon Telck en Mechteld zijne huisvrouw, mitsgaders
Marijken, hare zuster, weduwe van wijlen Bartholomeus de Roose,
beiden dochters van wijlen Ghijsbrecht van Os, supplianten ter
— 200 —
eenre, en Jacob Ghijsbrechtszoon, wonende in den Xosmolen^ rescri-
bent en verweerder ter andere zijde en wel ter zake van een
plaatsje^ gelegen achter de huizing van voorschreven rosmolen,
staande te 's Bosch aan den Vughterdijk buiten de H. Kruispoort,
voor welk plaatsje, ten verzoeke van genoemden Jacob Ghijsbrechts-
zoon, door den Officier, Schepenen, Griffier en Paalmeesters der
voorzegde stad op 21 Maart 1629 was gemaakt eene gerechtelijke
grensscheiding (falinge)^ zoo hebben voor Schepenen van *s-Bosch
Mechteld weduwe van Joris Peterszoon Telck, zoo voor zich en
als zich sterk makende voor Marijken, hare zuster, ter eenre en
meergenoemde Jacob Ghijsbrechtszoon, ter andere zijde, bij tusschen-
spreken van goede heeren en vrienden, met elkander geaccordeerd,
dat zij met voorbedoelde grensscheiding genoegen nemen. Hierover
waren als schepenen Henrick Kuijsten en Ghijsbrecht Pieck van
Tienhoven. (Zie oorkonde n» 501).
510. 96 April i6Si.
Franchois van Bree, zoon van wijlen Hans van Bree en wijlen
Margareta van der Cammen, de dochter van wijlen Franchoys van
der Cammen Danielszoon, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch
aan Peter Cottel, wijnkooper, de helft van eene erfrente, welke rente
Symon Bacx Janszoon ten behoeve van de kinderen van wijlen
Anthonis van Achel van de Staten van Brabant verkregen had en
die daarna Gijsbert de Cock, zoon van wijlen Jan de Cock, als
man van Agneesen, dochter van voornoemden Anthonis van Achel,
den 17 November 1551 verkocht had aan voornoemden Franchoys
van der Cammen Danielszoon, behoorende de wederhelft dezer rente
toe aan Marie van Bree, zuster van genoemden Franchois van Bree.
Hierover waren als schepenen David Swerts de Weert (zegel : een
schild gedeeld en ingeboekt van vijf stukken, de punten over en
weder de overzijde rakende) en Johan van der Meulen.
511. i2 Auguilus i63i.
Sr Jacques Domis, wonende te Deume buiten Antwerpen, als man
van Anna Oliviers, dochter van wijlen Willem Oliviers van Berchuysen,
in leven raad van 's Bosch, zoo voor zich en als gemachtigde van
Sr Henrick Oliviers, koopman, wonende te Parijs, zoon van Willem
Oliviers voornoemd, staat af voor Schepenen van 's Bosch aan mr
Gerardt van Zoemeren, licentiaat in de rechten en oud-raad van
— 201 —
laatstgemelde stad, weduwnaar van Elisabeth Oliviers, zuster van
genoemden Henrick, alle recht, dat hij, Domis, en zijn meergenoemde
zwager Henrick Oliviers na doode van genoemden van Zoemeren
zouden kunnen doen gelden op hetgeen voorzegde Elisabeth Oliviers
van hare kinderen erfde en waarvan het vruchtgebruik door meer-
genoemden van Zoemeren den 14 Aug. 1680 was afgestaan aan
Willem, den laatsten zoon van hem en zijne genoemde huisvrouw
Elisabeth Oliviers, zijnde daarna het recht op die nalatenschappen
door den dood van zijnen zoon Willem voornoemd volgens de
Costuimen van 's Bosch gekomen aan mr Gerardt van Zoemeren
dikwerf genoemd. Hierover waren als schepenen Henrick Kuysten
en Comelis Bawart.
512. 4 September iöSi.
Jonker Comelis Steegh, licentiaat in de rechten, heer tot Bubingen,
als gemachtigde van zijne zuster Anna Johanna Steegh, dochter van
mr Godefried Steegh, in leven lijfmedicus van Z. KeizerL Maj. en
van diens tweede huisvrouw Aleidis van Henxtum alias van Delft,
verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Jan Henrickszoon Ver-
camp, koopman te 's Bosch, eene erfrente, die de stad 's Bosch
had verleend aan Henrick de Hoes, zoon van wijlen Amd de Hoes
en die vervolgens Clara, dochter van wijlen Benrick van Curingen,
begijn op het Groot Begijnhof te 's Bosch, 11 December 1618 ver-
kocht had aan Guilliame van Delft, raad en rentmeester van die
stad als een van de momboiren over de onmondige kinderen van
wijlen Godefried Steegh, doctor in de medicijnen en lijf medicus van
Z. Keizerl. Maj. van Rome, alsmede Comes Palatinus, en Aleidis
van Henxtum alias van Delft, waarna zij bij deeling der nalaten*
schap van genoemden doctor op 8 Februari 1629 was toegescheiden
aan zijne voorzegde dochter Anna Johanna Steegh. Hierover waren
als schepenen Jooris van Bemagien en David Sweerdts de Weerdt.
Hierbij nog eene schepenakte van 's Bosch van 11 December 1618
(schepenen Seger mr Zegers Adriaanszn en Thielman Jans Thielmans-
zoon), waaruit blijkt, dat de stad 's Bosch 28 Augustus 1689 voor-
zegde rente had verleend aan Henrick de Hoes, zoon van toen
wijlen Amd de Hoes; dat Jan de Hoes, zoon van genoemden
Henrick de Hoes (Hoesch), die op 18 November 1606 had verkocht
aan Anthonis van den Wiel ten behoeve van Christina, dochtervan
Wouter Janszn van Uden en weduwe van Jan Joost Leonardszoon,
— 202 —
tot haren tocht en ten behoeve van dezer kinderen : Joost, Wouter,
Neesken, Margrieten en Aelken, in blooten eigendom ; dat daarna
deze kinderen die op 24 November 1610 hadden verkocht aan
Jacques Verscharen ten behoeve van Clara, dochter van wijlen
Henrick van Curingen en dat deze laatste die daarop 11 December
1618 verkocht aan genoemden momboir Goilliamevan Delft
513a. f JanuaH i63f.
Brief van de Gecommiteerden uit den Raad van State der Ver-
eenigde Nederlanden aan de Regeering der stad Heusden, om op
21 Januari 1632 een vasten- en bededag te houden uit dankbaar-
heid voor de mislukking van de pogingen der Spanjaarden om de
Nederlanden te onderwerpen.
514. f April 1632.
Alzoo Franchoys van Bree, zoon van wijlen Hans van Bree en
wijlen Margaretha van der Cammen, dochter van wijlen Franchoys
van der Cammen Danielszoon, de helft van eene grondrente, — welke
Symon Bacx Janszoon ten behoeve van de kinderen van wijlen
Anthonis van Achel bij koop verkregen had van Keizer Karel V
als Hertog van Brabant en van Prelaten, Edelen en Steden van dat
Hertogdom als vertegenwoordigende de drie Staten van hetzelve en
die daarna Gijsbert de Cock, zoon van wijlen Jan de Cock, als
man van Agneesken, dochter van voornoemden Anthonis van Achel,
den 17 Nov. 1551 had verkocht aan voornoemden Franchoys van
der Cammen Danielszoon, (behoorende de wederhelft daarvan thans
toe aan Marie van Bree, zuster van Franchoys van Bree voorzegd) — ^
den 26 April 1681 had verkocht aan Peter Cottel, wijnkooper, zoo
heeft voor Schepenen van 's Bosch Jonker Johan van der der Stegen
als man van Margaretha, dochter van wijlen mr. Jacob Becx, licen-
tiaat in de rechten en Catharina van den Water, dochter van Everaert
van den Water en Josina, de dochter van Franchoys van der Cam-
men, die helft vemaderd. Hierover waren als schepenen Isaac van
de Graeff en Cornelis van Cuyk. (Zie oorkonde n^ 510).
515. Sö Juli i632.
Heer Jacob van der Cammen, licentiaat in de rechten en oud-
raad van 's Bosch, verkoopt voor Schepenen aldaar, als daartoe bij
schepenbrieven, verleden voor Schepenen en Raden van Antwerpen,
gemachtigd door Maria van Breen en haren man Jaspar van der
Hulst, conciergemeester van het stadhuis der laatstgemelde stad, aan
Jonker Johan van der Stegen, oud-raad van 's Bosch, als man van
Margaretha Becx, dochter van wijlen mr Jacob Becx, licentiaat in de
rechten en Catharina van den Water, de dochter van wijlen Everaert
van den Water den oude en Josina, de dochter van na te noemen
Franchoys van der Cammen, de helft in eene erfrente, competee-
rende aan genoemde lastgeefster Maria van Breen, welke de dochter
is van wijlen Jan van Breen en wijlen Margerete van der Cammen,
dochter van wijlen Franchoys van der Cammen, — zijnde de geheele
rente door de Staten van Brabant uitgegeven geworden aan Symon
Bacx Janszoon ten behoeve der kinderen van wijlen Anthonis van
Achel, waarna Gysbert de Cock, zoon van wijlen Jan de Cock, als
man van Agnesen, dochter van voornoemden Anthonis van Achel,
die had overgedragen aan meergenoemden Franchoys van der
Cammen, blijkens schepenbrieven van 's Bosch van 17 Nov, 1551.
Hierover waren als schepenen Ysaac van de Graeff en Daniel van
Hamel. (Zie oorkonde n<> 514),
516. ii September i6S9.
Arndt van den Heuvel als gemachtigde van Maria van Eerden-
wech, dochter van wijlen mr Johan van Eerdenwech en Maria de
Leuwe, dochter van wijlen mr. Dierick de Leuwe, blijkens procu-
ratiebrieven verleden voor Schepenen van Leuven, verkoopt voor
Schepenen van 's Bosch aan Jan van Dreijsschoit ten behoeve
van mr Gerard van Someren, licentiaat in de rechten en
oud*raad van die stad, eene erfrente, welke Steven Lambrechts
Sanders van Culenborch van deze stad verkregen had en daarna
aan Jacob van Arckel, Jacob van Delft, Dierick Mallants, Steven
en Hadewig van Arckel bij scheiding en deeling was ten deel ge-
vallen, hebbende vervolgens genoemde Dierick Mallants als man
van Aleid, dochter van wijlen Everard van Arckel en Aleid, de
dochter van Arndt Lambrechts, een vijfde in die rente aan Jacob
van Arckel overgedragen, waarna voornoemde deelgenooten den 11
October 1549 de rente verkochten aan Claes, den zoon van wijlen
Henrick Janszoon de Leuwe ten behoeve van Dierick, den zoon
van genoemden wijlen Henrick Janszoon de Leuwe. Hierover waren
als schepenen Adriaen Ploos en Daniel van Hamel.
— 204 —
517. ^ Januari iGSS.
Robbert de Bever en Johan van den Noort^ schepenen van
's Bosch, stellen, — vermits hun van wegen de vijf onmondige kinderen
van wijlen Adriaen Martenszoon van Vechel en Aertken, dochter
van Huijbert Janszoon en Judith Aertsdochter zaliger, verklaard
wai, dat de ouders van bedoelde kinderen eenige dagen geleden
waren komen te overlijden, die kinderen nalatende zonder in der*
zelver voogdij te hebben voorzien ; dat het daarom noodig was,
zoo tot het aanvaarden der nalatenschappen hunner ouders als tot
hunne verzorging, dat alsnog in die voogdij werd voorzien en dat
Peter en Joost Martens van Vechel, broeders van genoemden Adriaen
van Vechel, zijnde alzoo ooms van vaderszijde en Dierick en Panwels
Wouters van Middelair, gebroeders, zonen van Wouter en Hen*
ricksken Aerts, de zuster van genoemde Judith Aertsdochter, bloed-
verwanten van moederszijde, bereid waren de voogdij te aanvaar-
den, tot de benoeming waartoe zij schepenen voorzegd zeer ootmoedig
baden, — uit kracht van de macht hun, schepenen, door Keizer Karel
als Hertog van Brabant gegeven, bedoelde vier bloedverwanten aan
tot voogden over meergenoemde minderjarigen.
518. iO Februari i(iS4.
Derick, zoon van Aerdt Eisen, doet ten behoeve van zijne dochter
Katharijn, huisvrouw van Pauwei Hendricx, afstand van den tocht
op na te melden onroerend goed, waarna deze voor Schepenen van
Helmond aan Frensken, dochter van Adriaen Lucas, eene grond-
rente verleent uit een huis, hof en hofstad, staande en gelegen
aldaar aan de Kerkstraat naast het erf der weduwe Meriken Berthrams
aan de eene zijde en dat van Jan Derick de Raijmaecker aan de
andere zijde. Hierover waren als schepenen mr Adolph Becx en
Johan Becx.
519a. i6 Maart i6S4.
Verklaring van Jacob Woutersz. van de Dooleggen, schout en
Albert Artsz., schepen van Stratum, dat te hunnen overstaan
Ëlisabeth, weduwe van Michiel Michielsz. en Margriet, weduwe van
Goijart Gerardsz Schamparts, dochters van wijlen Willem van Tater-
beeck en Catharina, de dochter van Mathijs van Strijp en Judith
van Amersoijen, de dochter van Jonker Everhard van Amersoijen,
volmacht gegeven hebben aan hunne respectieve zonen WQlem
Michiels en Gerard Schamparts om afstand te doen van hunnen
tocht op een vierde in de tienden van Heesch, waarna de bloote
eigenaren daarvan, zijnde Elisabeth voornoemd, Michiel Michielsz.,
Ruth Michielsz., Dirck Franssen als man van Cathelijn Michielsz,
kinderen van wijlen Michiel Michielsz en Elisabeth van Taterbeeck
voornoemd en Margriet voornoemd, voor zich en als zich sterk
makende voor hare kinderen, bij haar verwekt door Goijart Gerardsz.
Schamparts, aan genoemde gemachtigden volmacht gaven om voor-
schreven een vierde te verkoopen.
520a. SO Maart 1654.
Twee brieven van Charles Morgan, gouverneur van Bergen op
Zoom. Zijne vrouw was Elisabeth, dochter van Philips van Mamix
van St Aldegonde.
521. i9 Mei i6S4.
Johan Laureijnszoon van Diepenbeecke, buigerder stad Helmond,
verleent voor Schepenen van 's Bosch aan Aelken, dochter van
Jacob Adriaanszoon van Vechel, 1) eene grondrente uit een huis»
erf en tuin, gelegen te Helmond in de Biesestraat tusschen hét erf
van Henrick Arndszoon Peters eenerzijds en het erf van Jan van
Nistelroij anderzijds. Hierover waren als schepenen Henrick van
Gasteren en Comelis van der Merendoncq.
522. 98 September i6S4.
Henrick van Beverst, als gemachtigde van vrouwe Lucia van
Hohenstein, vrouwe der heerlijkheid Arendonck, Sensich, enz., weduwe
van mr Peter van Broeckhoven, in zijn leven rentmeester der Staten
van Brabant in het Kwartier van 's Bosch en raad van die stad,
blijkens schepenbrieven der vrijheid en dingbank van Hilvarenbeek
van 7 Nov. 1631, verkoopt uit kracht der macht aan zijne last-
geefster bij het codicil van genoemden, haren man, gegeven voor
Schepenen van 's Bosch aan Rombout RomboutSi doctor in de
medicijnen en oud-raad van die stad, eene erfrente, welke de Staten
van Brabant in 1554 verleend hadden aan Jonker Jan van Beeck
i) Hij was ftmilie van den H. Leonardus van Vechel.
— 906 —
en die mr Peter van Broeckhoven voornoemd in 1606 gekocht had
van Jonker Wouter van Beeck, zoon van Jan voornoemd, eensdeels als
transport hebbende van Juffrouw Maria van den Bongaert, dochter van
wijlen Jonker Jacop van den Bongaert en wijlen Juffrouw Geertmid
van Beeck, dochter van Jan meergenoemd, voor twee derde gedeelten
en van Jonker Henrick van Mher, zoon van wijlen Jonker Henrick
van Mher en wijlen Juffrouw Maria van Beeck, ook dochter alsvoren,
voor het overblijvend derde gedeelte. Hierover waren als schepenen
Henrick van Gasteren en Gharles van Vlierden.
523. i6 Maart 1635.
Anthoni Willemszn van Jaebeeck bekent voor Schepenen van
's Bosch geld schuldig te zijn aan de erven van zal. Nicolaes Janszn
Donckers, in leven oud*raad van die stad, alsmede meester en rector
van het Groot Gasthuis aldaar, voor de eene helft en aan de erven
van zal. Anna van Jaebeeck, diens huisvrouw, voor de andere helft
en verbindt voor die schuld een huis met erf, ledige plaats en
koekhuisje, eertijds genaamd In din Rohoagen en nu het Btuftt^
staande met een ander huis, genaamd de Gulden Beer^ met eenen
gevel onder een dak voor aan de straat en wel aan de Vughterstraat
tusschen het huis en erf, genaamd In de drie nebeien^ eenerzijds en
tusschen voorschreven huis de Gulden Beer anderzijds. Hierover
waren als schepenen Comelis van Cuyck en Nicolaes Wytmans. Op
den rug staat: Mr Helias Donckers, licentiaat in de rechten, ver-
klaart namens zijnen vader Melchior Donckers, dat Ëlisabeth van
Esch weduwe van Anthoni van Jaebeeck een deel van voorschreven
schuld afgelost heett 7 Mei 1642.
524. i Mei om.
Adriaan, zoon van Jan Comeliszoon de Brouwer, wonende te
Moergestel, als man van Catharina, dochter van Matheus Elis, ver-
leent voor Schepenen van 's Bosch aan Joost Martenszoon van
Vecheli kramer, als zijnde een der momboiren over de onmondige
kinderen van zijnen broeder Adriaan Martenszoon, ten behoeve van
die onmondigen eene grondrente uit eene boerderij, gelegen te
Moergestel ter plaatse genaamd aan 't Collickven, alsmede uit een
perceel land, gelegen onder dezelfde gemeente. Hierover waren als
schepenen Antony van Outheusden en Comelis van de Merendoncq.
— 207 —
525. 8 Mei i635.
Gerard van den Hovel, priester, zoon van wijlen Aert van den
Hovel en Gerartken, dochter van Gerard Colen Gerardszoon, in
leven secretaris van 's Bosch, verleent aan Mathijs van den Ancker
ten behoeve van het Officie, gefundeerd door Bartholomeus van
Merlaer, in het Merlaers choortje, voor Schepenen van 's Bosch eene
grondrente uit het vijfde gedeelte in een huis, erf en plaats genaamd de
Witte Schoen^ staande in de Vughterstraat te 's Bosch tusschen het
huis van Elisabeth weduwe van Joseph van Delft eenerzijds en
het huis van Henrick Janszoon van Eerssel anderzijds. Hierover
waren als schepenen Gijsbert Pieck en Jacob van Lanschot.
526a. 90 Juli i6S5.
Peter van Berchem, zoon van wijlen mr. Gijsbrecht van Berchem
Jacobszn en Pieterken, dochter van Jan Peterszn van Antwerpen,
verkoopt aan Laureyns van Kessel eene grondrente, gaande uit
landerijen» gelegen te Udenhout.
527. 6 Octoher i(m.
Adriaen Gerartssen van Weert, slotenmaker, verleent voor Schepenen
van 's Bosch aan Henrick Gerartszoon van Boxmeer zoo te diens
behoeve als ten behoeve van Peeterken Adams, zijne huisvrouw,
eene grondrente uit een huis met erf, plaats en tuin, gewoonlijk
genaamd de Pijlkoker^ staande te 's Bosch in de Lan^e Putstraat
tusschen het huis met erf, toebehoorende aan de KApelanie der
St. Jan Ev. kerk aldaar, eenerzijds en het huis en erf van Dierick
Wouters, bakker, anderzijds en zich uitstrekkende van af de straat
tot aan het erf van Jan den Snijder te Vechel. Hierover waren als
schepenen Joris van Bemagien en Jacob van Lanschot.
528. ii Octoher i635.
Wouter en Adriaan, gebroeders, zonq;i van wijlen Jan Wouters-
zoon van Esch, 1) wollenlakenkooper en Anneken van Roy en
Wouter Aertszoon Kievits als momboir over Jan en Nicolaas, ge-
broeders, onmondige zonen van genoemde echtelieden, en als ge-
machtigde van S' Johan van den Hoevel, schout van Hapert, Hoogeloon
t) In 1597 woonde te Oisterwijk Jan, zoon van wijlen Wouter van Esch
Adriaanszoon en Magdalena, dochter van Jan Matheuszoon die Bunger.
— 208 —
en Gasteren, ook voogd orer gezegde kinderen, verkoopen voor
Schepenen van 's Bosch en in tegenwoordigheid van laatstgenoem-
den Jan van Esch, zijnde gepasseerd den leeftijd van 22 jaren en
gehuwd, eene erfrente, door de Staten van het Hertogdom Brabant
den 12 April 1570 verkocht aan Jan Matheuszoon die Bunger en
door Margriet, dochter van Wijlen Getird Snels (?) en weduwe van
Comelis Jan Matheuszoon die Bunger uit kracht van diens testament
den 4n Juli 1616 verkocht aan Jan Wouteiszoon van Esch, — aan
Dierick van Kessel ten behoeve van mr Amout van Broeckhovcn,
licentiaat in de rechten en oud-raad van 's Bosch en van Laureijns
van KesseL Hierover waren als schepenen Joris van Bemagien en
Johan van den Noort
529. 98 Ociober i685.
Jacob van Bladel bekent voor Schepenen van 's Bosch geld schul-
dig te zijn aan Agnes, eenige dochter van wijlen Jan Lookemans
en Elisabeth van Dieten, dochter van wijlen Jan Henricx van Dieten
en verbindt daarvoor een huis met erf, tuin, drie kamers of wonin-
gen aan elkander gebouwd, looierij, zes looikuipen, kalkkuil, twee
aan een staande looihuisjes, een lang en een kort turfraam, staande
te 's Bosch aan den Vughterdijk tusschen de beide poorten en met
een gang zich uitstrekkende van af die straat en eene steenen water-
trap tot aan de Dieze. Hierover waren als schepenen Rutger Tuile-
keus en Laureijns van Berckel.
530. 96 Juni 1636,
Coendert van Brecht, zoon van wijlen Abraham van Brecht, den
natuurlijken zoon van Jonker Coenrart van Brecht (den zoon van
zaliger Heer Jan van Brecht, ridder, hoog- en laagschout der stad
en Meierij van 's Bosch en Elisabeth van Hunnenberch) en Margriet
van Dael Gerardsdochter, zoo voor zich en als gemachtigde van
zijnen broeder en zuster Gerit en Maria van Brecht, blijkens schepen*
brieven van Nijmegen, alsmede als zich sterk makende voor zijnen
afwezigen broeder Willem van Brecht, alleen ook kinderen van
Abraham van Brecht en Margariet van Dael voornoemd, verkoopt
voor Schepenen van 's Bosch aan Tobias de Busson, zoon van wijlen
Guiliam de Busson en Catharina, dochter van Gerard van Dael
voornoemd, eene grondrente, gaande uit een stuk land, genaamd
het Looterspeck, gelegen te Gestel bij Oisterwijk, door Aert, zoon
— 209 —
van Christiaen Peters, 7 December 1655 verleend aan Heer Jan van
Brecht, ridder, zoon van wijlen Gooswijn van Brecht en welke
grondrente aan voornoemden Jonker Coenrart van Brecht bij boedel-
scheiding van 25 Mei 1571 was toebedeeld, zijnde daarvan aan
genoemden Abraham van Brecht de constitutiebrief uitgereikt door
mr. Daniel van Vlierden, agent van het Huis van Brecht, met
consent van J°' Marcelis van Brecht en J^'Johan van Hambroeck,
daartoe gemachtigd door Heer Johan van Brecht, ridder, den zoon
van Heer Jan van Brecht voornoemd, overeenkomstig het testament
van J®' Coenrart van Brecht, den vader van voornoemden Abraham
van Brecht Hierover waren als schepenen Johan van den Noort en
Willem van Houte.
681. 9i Auguêiuê iüdd.
Johan van den Noort en Willem Henricxssen van den Houté,
schepenen van 's Bosch, getuigen, dat ten hunnen overstaan Maij-
ken, weduwe van Andries Dierick Goossens en dochter van Jan
Lonissen van Megen en Hilleken, de dochter van wijlen Jacob,
(den zoon van mr. Andries Ghijsbertszoon) Vos en Manken, de
dochter van Joachim Diericxzoon, alsmede Peter Walraven, bier-
brouwer, als man van Alagonda, dochter van Jan Lonissen van
Megen en Hilleken, verklaard hebben ontvangen te hebben van
Steven Albertszoon Snelle, koopman te 's Bosch, hunnen behuwd-
grootvader, de som, welke genoemde Mariken, dochter van Joachim
Diericxzoon, toen huisvrouw van dien Steven Albertszoon Snelle,
aan de kinderen van Jan Lonis en Hilleken voornoemd gelegateerd
had bij haar testament, verleden voor den notaris Geerlingh Ruys
op 19 Augustus 1621.
532. i5 November 1636.
Vermits de Staten van Brabant den 16 Nov. 1569 aan Heer
Peeter, zoon van Lambert Boschmans, priester, verkocht hadden eene
erfrente van zes carolus gulden en vijf stuivers en vermits daarna
Heer Gerart, priester, zoon van wijlen Jan Boschmans van Someren,
beneficiaat der Cathedrale kerk van St. Jan te 's Bosch, voorschre-
ven rente opgedragen had aan Peeter Amdszn van Hees ten be-
hoeve van Metken, dochter van wijlen Jan van Zoerendonck, met
bepaling, dat di« na haren dood zoude geërfd worden door Peeter
14
— 210 —
van Glabbeeck, zoon van Vitus en Heijlwich, de zuster van Heer
Gerart voornoemd en dochter' van Jan Boschmans» ofwel in geval
van zijn vooroverlijden door de wettige kinderen van hem, Peeter
van Glabbeeck, zoo hebben voor Schepenen van 's Bosch Jan en
Peterken, kinderen van wijlen Peeter Fijten voornoemd, JanGijs-
bertszoon van den Achter als man van Heijlken, dochter van den-
zelfden Peter Fijten, Peeter, zoon van Willem, den zoon van Peeter
Fijten voormeld en Jan Janszoon van Heeze, wonende te 's Bosch,
als gemachtigde van zijne zwagers Jan en Adriaan, zonen van
meergezegden Peeter Fijten, wonende te Haarlem, voorschreven
erfrente verkocht aan Goidtscalck Noppen ten behoeve van Grietken
Antoniszoon van Schijndel. Hierover waren als schepenen Jan van
der Meulen en David van den Bossche.
Hierbij :
a de brief, waarbij de Staten van Brabant den 16 Nov. 1669
voorschreven erfrente verkochten aan den priester Peeter, zoon van
Lambert Boschmans.
b de akte, waarbij voor Henrick Franszoon van Gestel en Willem
Oliviers, schepenen van 's Bosch, — overmits Heer Peeter, zoon van
Lambert Boschmans, priester, de helft in voorschreven rente had
gelegateerd aan Peeterken Jansdochter van Hedell ten erfrecht en
de wederhelft in tocht met bepaling, dat den eigendom daarvan
zouden hebben Willem en Jenneken, zijn neef en nicht, ofwel hunne
kinderen; overmits daarna genoemde Peeterken Jansdochter van
Hedell de eerstbedoelde helft den 1 Juni 1691 voor Schepenen van
's Bosch verkocht had aan Heer Gerard, zoon van wijlen Jan Bosch-
mans, priester en beneficiaat der St Janskerk van 's Bosch, en overmits
vervolgens mr Sebastiaen van Poppel als man van Mariken, weduwe
van Willem Boschmans, Art Goben als man van Anneken en Jan,
zoon van wijlen Jenneken, de zuster van genoemden Willem, de weder-
helft dier rente den 13 Januari 1699 voor Schepenen van Someren
verkocht hadden aan Heer Gerard Boschmans voornoemd, — deze
laatste de voorschreven rente den 26 Sept 1618 in haar geheel op-
draagt aan Peeter Aertszoon van Hees ten behoeve van Metken,
dochter van wijlen Jan van Zoerendonck, met bepaling als voorzegd.
c de in deze akte bedoelde schepenakten van 's Bosch en Someren.
d het extract uit het testament van Heer Gerart Janszoon Bosch*
mans van Someren, beneficiaat der St. Janskerk te 's Bosch.
€ de akte, waarbij voor Johan ^ranchoys Balbiaen en Quirinus van
— 211 —
Sonst, schepenen van 's Bosch, Johanna Cools als gemachtigde van
haren man Johan de Bacquer voorschreven erfrente den 8 Mei 1685
verkoopt aan Peter van Cuyck» burger van *s Bosch.
533. 2i Janvari 1637.
Peter Janszoon Mutsaerts als gemachtigde van Maximiliaan Hen*
rickszoon van Maastricht, blijkens akte van volmacht, verleden te
Antwerpen, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan mr Norbertus
Mutsaerts, licentiaat in de rechten, eene grondrente uit eene bouw-
hoeve, gelegen in de Vrijheid van Waalwijk ter plaatse, genoemd
in den Hofslag, tusschen het erf der erfgenamen van Jan van
Breehees eenerzijds en dat van Gerard Aertszoon van Andel an*
derzijds, alsmede uit een stuk bouwland, gelegen alsvoren tusschen
het erf van Henrick Anthoniszoon van Geffen eenerzijds en het erf
van Gerard Aertszoon van Andel anderzijds, alsmede uit eenen kamp
bouwland, gelegen alsvoren tusschen het erf van Thomas Corst Thomas
eenerzijds en dat van genoemden Henrick Anthoniszoon anderzijds,
welke grondrente meergenoemde Henrick Anthoniszn van Geffen,
wonende in de Vrijheid van Waalwijk, den 24 Juli 1680 had ver-
kocht aan Marijken weduwe van Hendrik van Haubraken, thans huis-
vrouw van genoemden Maximiliaan Henrickszoon. Hierover waren
als schepenen Charles van Vlierden en Charles van Vladeracken.
534. 28 Ap'il i6S7.
Nicolaes, zoon van Reynder Nicolaes Maessen, wonende te Smeer-
maes, als een der erfgenamen van Maria, dochter van wijlen mr
Nicolaes Albertszoon van der Heyden, verkoopt voor Schepenen
van 's Bosch aan Adriaan Willem Henricxzoon van Engelen eene
grondrente, gaande uit eenen beemd, genaamd de Horst, gelegen
onder Breugel ter plaatse genaamd de 2^ndstraat en uit eenen weide-
kamp, genaamd de Koeweide van Bollenhoeve, gelegen te Breugel
ter plaatse genaamd Op Oerle in Bollenhoeve, welke rente Henrick,
zoon van wijlen Jan Lathouwers en Dirick, zoon van wijlen Aert
Lenaerts, beiden wonende te Breugel, den 18 Juni 1615 verkocht
hadden aan voornoemde Maria van der Heyden. Hierover waren als
schepenen Johan van der Meulen en Cornelis van der Meerendonck.
5^0. SO Juli 1637.
Henrick Faessen, bierbrouwer, veilt zijn huis St. Jacob, staande
in de Kleine Korenstraat te den Bosch.
— 212 —
536 90 JanuaH i6S8.
Jacob van Bladel, borger van 's Bosch, bekent voor Schepenen
aldaar geld schuldig te zijn aan Mathijs van den Ancker, ten behoeve
van Jan en Peter , en verbindt daarvoor een huis met erf,
plaats en brug, staande te 's Bosch Achter het Wild varken, tusschen
het erf der weduwe en kinderen Peter Adriaans de Post eenerzijds
en het erf van Anthonis Danckloffs, genaamd Aet Trepken^ anderzijds
en zich uitstrekkende van Achter d'Oude Raedihuijs tot aan het
erf van het huis, genaamd den Groenen Kese. Hierover waren als
schepenen Nicolaes Wytmans en Gerardt Tielemans.
537. % Navemher 1688.
Henrick, zoon van wijlen Geraert van Berlicum, wonende te
Waalwijk, verleent voor Schepenen van 's Bosch aan mr Norbertus
Mutsaerts, licentiaat in de rechten, ten behoeve van mr Geraert van
Zoemeren, ook licentiaat in de rechten en oud-raad van *s Bosch,
eene grondrente uit huis, erf, tuin en zaailand, staande en gelegen
binnen de heerlijkheid Waalwijk nabij de kerk aldaar. Hiervoor
waren als schepenen Adriaan Ploos van Amstel en Rutger Tulleken.
538. 24 November i6S8.
Godtscalck, zoon van wijlen Henrick Noppen, ak weduwnaar
van Petronella, dochter van wijlen Gijsbert van Swol, zijnde door
haar tot het navolgende gemachtigd bij haar testamant, verkoopt
voor Schepenen van 's Bosch aan Anneken, dochter van wijlen
Jacob Ariaens van Vechel, eene grondrente, gaande uit een huis
met erf en ledige plaats, staande en gelegen te 's Bosch achter de
Minderbroederskerk tusschen het erf van Roelof GeritszoonNauwen,
smid, eenerzijds en dat van Gijsbert van Broeckhoven anderzijds,
welke grondrente voornoemde Godtscalck Noppen den 16 Nov.
1612 verkregen had van zijnen broeder Roelof Noppen als ge-
machtigde van Dierck Matheuszn in diens hoedanigheid van vader
en voogd over zijne onmondige dochter Geertruijdt, verwekt bij
Sara Rovers, van Bemart Bruijnincx, als getrouwd zijnde met de
Bertken Boxhoim weduwe van Roemer Claeszn en anderen. Hier-
over waren als schepenen Adriaan Ploos van Amstel en Johan van
den Noort, (Zie oorkonde no. 211).
-^ 218 —
539. i Augustus i6S9.
Rutger Tulle)cen en Johan van den Noort, schepenen van 's Bosch,
getuigen, dat te hunnen overstaan Willem Henrickszoon van Wel*
huijsen, als man van Goyaertken Davits, verklaard heelt van Adriaen
van Herlaer, Jacob Laureijnszoon van Empel, Johan van Aelst en
Peter Walravens, als testamentaire voogden over Jan, eenigen on-
mondigen zoon en erfgenaam van wijlen Steven Aelbertszoon Snellen,
ontvangen te hebben het legaat, dat genoemde Snellen bij zijn
codicil aan genoemde Goyaertken Davits, zijne gewezene dienst-
maagd, had gelegateerd.
540. 9 Augustus i6S9.
Marcelis van Megen als gemachtigde van den Edelen Heer Peter
d'Assignies, ridder, heer van Planti, Ter Bruggen, Gageldonck enz.,
blijkens volmacht verleden voor Schepenen van Etten in de Baronie
van Breda, verleent voor Schepenen van 's Bosch aan Servaes
Jacopszoon van Weerdt eene grondrente uit zijne helft in de molens
te Osch, Heesch, Nistelrode en Berchem met het daartoe behoorend
recht van molendwang. Hierover waren als schepenen Johan van
den Noort en Johan Vloots.
5él. 26 September i699.
Jacob Gysselen Janszoon verkoopt voor Schepenen van 's Bosch
aan mr. Henrick van Engelen, licentiaat in de rechten, eene erf*
rente, welke de Staten van Brabant verleend hadden aan de Alge-
meene Armen van Middelburg en door dezen aan hem was verkocht.
542. i9 Januari i640.
Alzoo Henrick Wouter Eelkens als weduwnaar van Catharina,
dochter van wijlen Goyart Janssen van Aken, den tocht van de
helft in eenen rentebrief, door de Prelaten, Edelen en Steden, ver-
tegenwoordigende de drie Staten van het land van Brabant, op 1
Maart 1662 verleend aan Jutkenen, dochter van Mathijs Peeters,
had afgestaan aan Sebert Janszn als man van Mayken, dochter van
Henrick Wouter Eelkens en Catharina voornoemd, akmede aan
Wouter, zoon van laatstgenoemde echtelieden, zoo heeft voor Sche-
penen van 's Bosch Sebert Janszn, als man van Mayken en als
zich sterk makende voor zijnen zwager Wouter, voorschreven helft
— 214 —
verkocht aan Franchoys Willemszn Vogels, schoenmaker, zoo te diens
behoeve als ten behoeve van zijne huisvrouw Mechteld, dochter van
wijlen Zeger Wouter Eelkens, welke reeds op de wederhelft gerechtigd
was. Hierover waren als schepenen Henrick Kuysten en Mathijs Brul.
543. i8 FAruaH iö40.
Henrick Tielemans en Mathijs Brul, schepenen van 's Bosch,
verklaren, dat te hunnen overstaan Marten en Huybert, mondige
zonen van Adriaan, (zoon van Marten Joostzoon) van Vechel en
Ariken, dochter van Huijbert Janssen, akmede Joost Martenszoon
van Vechel en Dierick Wouterszoon van Midelaer, als momboiren
over Judith en Eeken, onmondige dochters van Adriaan en Ariken
voornoemd, de nalatenschappen van deze echtelieden verdeeld hebben.
544. 3 Maart i640.
Huijbert, zoon van wijlen- Adriaan Martenszn van Vechel en
wijlen Amtken, dochter van Huijbert Janssen, verkoopt voor Sche-
penen van 's Bosch aan zijnen oom Joost Martenszoon van Vechel
de helft in eene grondrente, welke Adriaan, zoon van Comelis
de Brouwer, wonende te Moergestel, als man van Catharina, dochter
van Matheus £lis, op 1 Mei 1684 had verleend aan Joost Martenszn
van Vechel voornoemd en aan de momboiren over de onmondige
kinderen van diens broeder Adriaan uit eene bouwhoeve, gelegen
te Moergestel ter plaatse genaamd aan het CoUickven. Hierover waren
als schepenen Mathijs Brul en Lambert Pottey. (Zie oorkonden
n<» 498 en 624).
545. S Maart i640.
De Raad van Brabant te 's Hage verleent op diens verzoekschrift
aan Franchoys van Gestel, kanunnik en aartsdiaken der kerk van
St. Jan Evangelist te 's Bosch, zoon van Henrick van Gestel en
Johanna Vuchts, machtiging om bij uitersten wil over zijne leen-
goederen te beschikken.
546. 2i April i640.
De Raad van Brabant te 's Hage verleent aan mr Geraert van
Someren, advocaat te 's Bosch, octrooi om over zijne leengoederen
te testeeren.
- 215 —
547a. ii Mêi 1640.
Bij gerechtelijke uitwinning, geschied wegens wanbetaling eener
grondrente, die op na te melden stuk land 14 November 1629 was
verleend ten behoeve van nu wijlen Dirck Joostzoon van Bueren,
koopen voor Peter Willemszoon van Tillaer en Marten Reijnders-
zoon Dobbelijns, schepenen van St. Oedenrode, Wouter, zoon van
wijlen Jan de Gruijter en Jan Hendrikszoon de Smidt een stuk
zaailand, gelegen te St. Oedenrode ter plaatse genaamd Neijnsel.
548. i5 Juni i640.
Hendrik Kuysten en Henrick Tielemans, schepenen van 's Bosch,
getuigen, dat te hunnen overstaan Judith, mondige dochter van
Adtiaan, (den zoon van Marten Joostzoon van Vechel) en Arntken,
dochter van Huijbert Janszoon, verklaard heeft, dat Joost Martens-
zoon van Vechel en Dierick Wouterszoon van Middelaer, hare ge*
wezen momboirs, haar behoorlijke rekening en verantwoording
hebben gedaan van hun beheer als zoodanig,
549. i5 Juni iöiO.
Judith, dochter van wijlen Adriaan van Vechel Martenszoon en
Arntken, de dochter van wijlen Huijbert Jansen, verkoopt voor Sche-
penen van 's Bosch aan haren oom Joost van Vechel Martenszoon
de helft van eene grondrente, gaande uit eene boerderij, gelegen
te Moergestel ter plaatse genaamd aan '/ Collickven^ over het water
aldaar, tusschen de gemeene straat eenerzijds en het erf van Margriet
weduwe van Pauwei Joosten en hare kinderen anderzijds, welke
grondrente Adriaan, zoon van Jan Cornelis de brouwer, wonende
te Moergestel, als man van Catharina, dochter van Mathias Elis,
den In Mei 1684 had verleend aan Joost van Vechel Martenszoon,
als zijnde een der momboiren over de onmondige kinderen van
zijnen broeder Adriaan Martenszoon. Hierover waren als schepenen
Henrick Kuysten en Henrick Tielemans. (Zie oorkonde no. 544).
550. 5 Juli 1640.
Verklaring van Gielis van Bruessel en Lambrecht Potay, schepenen
van 's Bosch, dat te hunnen overstaan mr Henrick Molengraefs,
chiruigijn, als man van Mayken, dochter van wijlen Jan, gewet«
tigden bastaardzoon van Anthonis Schenckebi verwekt bij Marijken,
— 216 —
dochter van wijlen Joachim Diercx, zoo voor zich en als zich sterk
makende voor zijnen zwager Leunis Schenckels, zoon van Jan
Anthoniszoon voornoemd, verklaard heeft uit handen van mr Thomas
van Hijnsberchy notaris en klerk ter secretarie te *s Bosch, als curator
over Jan, eenigen onmondigen zoon en erfgenaam van wijlen Steven
Albertszoon Snellen, te hebben ontvangen het legaat, dat genoemde
Marijken, dochter van Joachim Diercx, met toestemming van ge-
noemde Steven Albertszoon Snellen, haren man, bij testament, op
19 Augustus 1621 verleden voor den notaris Geerlingh Ruijs, had
gemaakt aan Jan Schenckels voornoemd of in geval van voorover-
lijden aan diens kinderen.
651. il Juli 1640.
Jacob Deniszoon van Espendonck als man van Aldegunda, doch-
ter van wijlen Jan, gewettigden bastaardzoon van Anthonis Schenckels,
door dezen verwekt bij Mariken, dochter van wijlen Joachim Diercx,
zoo voor zich en als zich sterk makende voor Leunis Schenckels,
zijnen zwager, zoon van Jan Anthoniszoon Schenckels voornoemd,
bekent voor Schepenen van *s Bosch van mr Thomas van Heijns-
berch, notaris en klerk ter secretarie aldaar, als curator over Jan,
eenigen onmondigen zoon en erfgenaam van wijlen Steven Alberts
Snellen, ontvangen te hebben de som van f 500, zijnde de helft
der som, die genoemde Mariken Joachims met consent van haren
man Steven Alberts Snellen bij haar testament vermaakt had aan
genoemden Jan Schenckels. Hierover waren als schepenen Henrick
Kuysten en Lambrecht Potay.
552. i Maart i64i.
Willem, zoon van wijlen Willem Willemszoon Auwkens, wonende
in de parochie en heerlijkheid van Lithoijen, verleent voor Schepenen
van *s Bosch aan Anthonij, zoon van wijlen Gijsbert van Kessel,
zoo ten behoeve van dezen als van Johan, zijnen broeder en Maria
zijne zuster, ook kinderen van voornoemden Gijsbert van Kessel,
eene grondrente uit huis en erven, gelegen binnen voorschreven
parochie en heerlijkheid. Hiervoor waren als schepen Johan van
den Berch en Geraert Tielemans.
— 217 —
558. SS Maart i64i.
Alzoo Servaes, zoon van wijlen Andries Servaeszoon, wonende te
St. Michielsgestel, als man van Henricxken, dochter van wijlen Cors-
tiaen Delis, een huis met erf en tuin, staande te 's Bosch aan de
Diepstraat tusschen het erf van Gijsbert Bosch, een weg tusschen
beiden liggende, eenerzijds en het huis en erf van Anneken Claess
anderzijds en zich uitstrekkende vanaf gezegde straat tot aan het
erf van Jenneken van Helmont, verkocht had aan Reijnder, zoon
van wijlen Michiel Gijsbertszoon van den Ancker en aan Adriaan,
zoon van Antony Danckeloffs, ten behoeve van Gerard Gijsberts-
zoon van den Ancker voor de eene helft en van denzelfde ten tocht
voor de andere helft, zoudende deze helft na diens dood in vollen
eigendom komen aan de kinderen van voornoemden Michiel Gijs-
bertszoon van den Ancker, een en ander blijkens schepenbrieven
van 's Bosch van 28 Sept. 1684 en vermits daarna Gerard Gijsberts-
zoon van den Ancker al zijne goederen had overgedragen aan
Robbert Reijnderszoon van Berckenbosch en Reijnder Michielszoon
van den Ancker blijkens schepenbrieven van diezelfde stad van M
Dec. 1687, zijnde voorschreven huis met tuin thans veranderd in
vier woonkamers met vier paardenstallen en erven, zoo hebben
voor Schepenen van 's Bosch voornoemd Robbert Reijnderszoon
van Berckenbosch en Bemart Lehardi als man van Jacomijntken,
weduwe en erfgenaam van voornoemden Reijnder Michielszoon van
den Ancker, ab transport hebbende van voornoemden Gerard Gijs-
bertszoon, voüT de eene helft en Maryken, dochter van Michiel van
den Ancker, genoemde Bemart Lehardi als man van gezegde Jaco-
mijntken de erfgenaam van Reynder Michielszoon voornoemd,
Adriaan Danckelofis als man van Magdalena, Jan Janszoon van
Wolffswinckel als man van Beatrix, allen onmondige kinderen van
Michiel Gijsbertszoon van den Ancker voornoemd, voor hen zelven
en alsnog meergenoemde Robbert van Berckenbosch, Jan Degens
en Jaspar Gast als momboiren over Goyartken, Elisabeth en Mi-
cbiellette, onmondige dochters van Michiel Gijsbertszoon van den
Ancker voornoemd, voor de andere kelft^ de eene helft en zeven
achtste gedeelten van de andere helft van eene der voorbedoelde
woonkamers, te weten die staande aan de Diepstraat tusschen het
huis en erf van Anneken Claes de St. Anthonisstraatwaarts aan
de eene zijde en tusschen de kamer daarnaast staande, die de
verkoopers voornoemd heden verkocht hebben aan Jan Janszoon
— 218 —
van Wolffswinckel, aan de andere zijde, strekkende vanaf de Diep-
straat tot aan eene kamer, welke de verkoopers heden verkochten
aan Sebastiaan Willemszoon van Arnhem; item van eenen stal,
staande achter de kamer, welke aan Adriaan Danckeloffs verkocht
is, in den voorbedoelden gang of weg, die gelegen is tnsschen het
oud-huis en erf voorschreven en het erf van Gysbert Bosch, dat
zijnen ingang heeft in dien gang ; mitsgaders het vierde part van
een plaatsje, gelegen achter de voormelde vier paardenstallen, welke
voorbedoelde te verkoopen kamer, stal en vierde part van het plaatsje
de ruiter Jan Daleken thans in gebruik heeft, — verkocht aan Gcrard
Michielszoon van den Ancker, die daarvan het overblijvende achtste
deel reeds had. Hierover waren als schepenen Johan Donckers en
Gerart Tielemans (Op den rug der akte staat: competeert thans
Isabella Kuysten). Zie mijne voorname Bossche huizen III p. 69.
554. ^ Maart iö4i.
Vermits juffrouw Catharina van Horenbeeck, dochter van wijlen
Arnd van Horenbeeck en weduwe van mr Symon van Breugel,
licentiaat in de rechten, den tocht van een huis met erf, tuin, ledige
plaats, brouwhuis, poort en voorhuisje, staande en gelegen te 's Bosch
op de Papenhuls bij den Heerenkelder aldaar tusschen dien kelder
en andere huizen van het ELapittel te 's Hertogenbosch Hinthamer-
straatwaarts eenerzijds en tusschen het huis en erf van het Klooster
der Arme Clarissen te Boxtel Diezewaarts anderzijds, strekkende
vanaf gezegde straat tot aan de Dieze, welk huis met toebehooren
de £erw. Heer Johan Buchelius van Helmond, priester te Luik, den
19 September 1680 had verkocht aan mr Symon van Breugel, —
afgestaan had aan Laureijns van Kessel ten behoeve van de on-
mondige kinderen, door haren man, mr Symon van Breugel voor-
noemd, bij haar verwekt, — zoo hebben voor Schepenen van 's Bosch
mr Albert van Breugel, mr Amoult van Broeckhoven en mrGevart
van Horenbeeck, allen licentiaten in de rechten en oud-raden van
's Bosch, als momboiren over de onmondige kinderen van mr Symon
van Breugel en Catharina van Horenbeeck voornoemd, voorschreven
huis met toebehooren verkocht aan den ritmeester Anthony van
Soemeren. Hierover waren als schepenen Gevart Tielemans en
Johan van den Berch. Zie over dit huis mijne Voorname Bossche
huizen II p. 506.
— 219 —
555. i3 Mei i64L
Jonker Philippe de Cock van Opijnen genaamd Vladeracken,
heer van Geffen en van het leenhuis van Nuland, verleent voor
Schepenen van 's Bosch aan Johan van Dreysschoir, secretaris van
die stad, ten behoeve van Jacob Uijtter Oisterwijcx Gasthuis eenc
grondrente, gaande uit eene bouwhoeve, gelegen gedeeltelijk in de
parochie Nuland en gedeeltelijk in de parochie Rosmalen. Hierover
waren als schepenen David van den Bosch en Otto Copes.
556. 12 Juni i64i.
Nicolaes de Moy, zoon van Johan de Moy, verkoopt voor Sche-
penen van 's Bosch aan Jonker Christoffel van Boecop, zoon van
Jonker Gerard van Boecop, zoo voor dezen zelve als voor Jonker
Emest en Jufvrouwen Margaretha en Helena, zijnen broeder en
zusters, kinderen van Jonker Gerard voornoemd, de helft van eene
roggepacht, die Henrick genoemd Belensoon had verleend aan Thomas,
zoon van wijlen Gerard van der Bruggen, uit eene boerderij, gelegen
te Boxtel achter Stapelen en genoemd hef goed ten Bossche^ alsmede
uit eenige andere erven, welke helft genoemde Jonker Gerard van
Boecop verkocht had aan genoemden Nicolaas de Moy op 25 Aug.
1627. Hiervoor waren als schepenen Johan Donckers en Laureijns
van 's Gravesande.
557a. % Augustus i64i.
Paspoort, door Ferdinand Infant van Spanje, gouverneur der
Zuidelijke Nederlanden, afgegeven aan Frans van den Eijnde, buiger
van 's Bosch.
558. 6 November i64i.
Marten Janszoon de Leeuw, koperslager, als gemachtigde van mr
Servaes van Rijssele Janszoon en diens huisvrouw Jenneken, dochter
van Henrick Aertszoon, blijkens procuratiebrieven voor Schepenen
der parochie en vierschaar van Waesmunster en Elversele, land
van Waes, gepasseerd, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan
Johan Melot, wonende te Vucht, eene grondrente, gaande uit eene
hofstede, gelegen te Geldrop in de Kerkstraat naast het erf van
Laureijns In de Snvaen ; uit eenen akker, gelegen te Geldrop ter
— 220 —
plaatse genaamd Klein Braakhuijsen naast het erf van den Heer
van Geldrop en uit eene hofstede, gelegen te Geldrop in de Lang^
straat, welke grondrente Willem, zoon van wijlen Willem Ghijsberts-
zoon en mr Willem, zoon van wijlen Peter Neckels, als man van
Anthonisken, dochter van Willem Willemszoon voornoemd, wonende
te Geldrop, hadden verleend op 11 Febr. 1617 aan Geerling Ruijs
ten behoeve van Heer Leonard Plas, priester en beneficiaat der
Kathedrale kerk van St. Jan Evangelist te 's Bosch, die ze daarna
bij zijne codicil, den 18 Maart 1634 verleden voor den notaris
Dierck Fierens te Diest, had vermaakt aan Jenneken voornoemd.
Hierover waren als schepenen Otto Copes en David van den Bosch.
559a. i5 Nopember i64L
J<w Jacob de Cock, oud-raad van 's Bosch, verklaart geld schuldig
te zijn aan Magdalena van der Stappen, weduwe van Jan Janszoon
Scheffers, terwijl Franchoys van Bree, wijntavernUr en burger van
's Bosch en Elisabeth, dochter van Nicolaes van de Laer, zijne
moei, verklaren hem deswege schadeloos te zullen houden, omdat
J^' Jacob de Cock het schuldig bekend geld ten behoeve van hem,
Franchoys van Bree, had opgenomen.
560. 5 Februari i64f.
Goyart van Hees, Comelis Marijnen, Hendrick Tera, Guiliam
Ruys, Henrick Jans Aken ven. Jan Ru tien van den Bersselaer en
Jan van Poppel, schepenen van Boxtel, verklaren, dat te hunnen
overstaan Jan Nicolaes Goossens aan Thonissen Gijsbers heeft ver-
kocht een perceel bouwland, genaamd de Roye Hoeffkens, gelegen
in de Baronie van Boxtel ter plaatse genaamd Muntsel, tusschende
erven van mr Gerart en Aert van Horenbeeck eenerzijds en liet
erf der kindereu van Gijsbert Peeters anderzijds.
561. 26 Juni i642.
Reyner, zoon van wijlen Joost Reyner Gerritszoon, weduwnaar
van Margriete, dochter van wijlen Gysbert, zoon van Laureys, den
zoon van wijlen Jan Bertoults, voor zich en voor zijne kinderen,
gesproten uit zijn huwelijk met haar, verkoopt voor Schepenen van
Tilburg aan mr Norbertus Mutsaerts, licentiaat in de rechten, eene
grondrente, die Jan, zoon van Nicolaas Stevens, uit zijne onder-
panden en hoeven te Tilburg had verleend aan voornoemden Laureys.
— 221 —
Hierover waren als schepenen Peters Adriaanszoon van Gilse en
Willem Gerit Geritssoon (Is get H. de Roy secret. (?)).
562. ii Juli i642.
Ten overstaan van Rutger Tulleken en Willem van Houte^ sche-
penen van 's Bosch, verklaren Gerard en mr Norbert, licentiaat in
de rechten, gebroeders en Adriana, hunne zuster, kinderen van
wijlen Peter Janszoon Mutsaerts, in zijn leven rentmeester der Abdij
van Tongerloo en Anna, de dochter van wijlen Jan van den Wiel,
akmede Johan van den Velde, schout der heerlijkheid Geldrop, als
man van Jenneken, dochter alsvoren, goed te keuren de en elkander
te vrijwaren ter zake van de scheiding en deeling der nalatenschap-
pen hunner ouders.
563. 8 Juguêiui 1642.
Henrick van Beverst als gemachtigde van Comelis Backer, oud-
burgemeester van Haarlem, deze als oom en voogd van Jacob
Outgertsson, onmondigen zoon van wijlen Ytgen Jacobsdochter,
in leven huisvrouw van Outger Adriaanszoon, broeder van genoem-
den Comelis Backer, deze ook nog als gekozen voogd ten deze
over Aechtgen Jans, onmondige dochter van Jan Laurenssen en
Maritgen Jacobsdochter, alsmede als gemachtigde van Vechter Jas-
pers als man van Aelken Jacobsdochter, zijnde alle de drie ge-
noemde Jacobsdochters kinderen van mr Jacob Gijsberts en Lijsken
Michiels, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Jacob van
Bladel, koopman, eene grondrente, gaande uit eenen wind- en
eenen rosmolen met hunne erven, gemeenlijk genoemd de Litsche
molens, staande in de heerlijkheid Lith, alsmede uit landerijen, ge-
legen in de parochie Kessel, welke grondrente Henrick van den
Hovel, zoon van wijlen Henrick van den Hovel, den 12 Mei 1615
had verkocht aan Catharina, dochter van wijlen Michiel Wijnants en
door deze bij haar testament, den 24 April 1683 gepasseerd voor den
notaris Thomas van Hijnsberch, was vermaakt aan de genoemde
drie kinderen van mr Jacob en Lijsken Michiels. Hierover waren als
schepenen Rutger Tulleken en Willem van Hout.
Seia. 30 September 1642.
Brief van Jacob Zuerius (Sweerts), raad en rentmeester-generaal
over de beden van Brabant te den Bosch, over den dood van zijnen
eenigen broeder.
565. 90 Dfcemher 1649.
Philips, zoon van wijlen Wouter Lievens, als man van Hester,
dochter van Jan Adriaanszn Strick, verkoopt ten overstaan van
Schepenen van den Bosch aan Johan Maeszn een huis met erf en
tuin, genaamd /n den hoerendansy staande aldaar buiten de Pijnap-
pelsche poort op het Hinthamereind tusschen het huis eertijds van
Jasper Comeliszn de Bruyn, nu Johan Maeszn voornoemd, ex uno
en dat eertijds van Jan Amtszn, nu Jan Claeszn, ex alio^ en strek-
kende achterwaarts zich uit tot aan de barakken, staande bij de
fortificatie der gezegde stad, met het recht van te mogen gebruiken
eenen weg, gelegen tusschen het verkochte huis en dat van Johan
Maeszn meergenoemd, haddende Jan Adriaanszn Strick voornoemd
het 27 Februari 1609 gekocht van Dierick, zoon van wijlen Lambert
Maeszn van Geffen en zijnde het aan genoemde Hester Strick 12
November 1641 toebedeeld geworden. Hierover waren als schepenen
Otto Copes en Johan Pelgrom.
566. iO Februari i64S.
Elisabeth, dochter van wijlen Jan Dier cxzoon van Dinther, verkoopt
voor Schepenen van *s Bosch aan Philips Wouterssen, timmerman en
Pauwels Gielissen van Roy, metselaar, twee kamers of woningen
onder een dak met hare gronden en plaatsje of tuin, naast elkander
staande in de St. Jacobstraat te 's Bosch tusschen het erf van Jan
van Mierlo alias Jan Groffen Hinthamerstraatwaarts eenerzijds en
het erf van Jacob Henricxzn van Macharen St. Jacobskerkwaarts
anderzijds, hebbende zij gekocht gehad een dier kamers van Joris,
zoon van Rom Suyskens van Geffen, haren oom zaliger en het
V( der andere kamer van Jan, zoon van wijlen Peter Janssen,
als man van Mariken, dochter van Jan van Dinther en Lyntken,
dochter van Rom Suyskens voornoemd en de overige erfgenamen
van Joris Suyskens voorzegd. Hierover waren als schepenen David
van den Bosch en Rutger Tulleken.
567. i8 Juli 4643.
Dierck van den Velde, zoon van wijlen den griffier van 's Bosch,
Gijsbrecht van den Velde, als executeur-testamentair der nalatenschap
van Jacob, zoon van wijlen Hans, (den zoon van Jacob Servaessen
van Weerdt) en Henricxken, de dochter van Anthony tx>dowycx van
der Lynden, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Jan Henricx-
— 228 -
zoon van der Last ten behoeve van de onmondige kinderen van
Goyart Petruszoon van den Bichelaar en Margriet van der Last,
eene grondrente» die mr. Peter van Berdonck, notaris en klerk ter
secretarie te 'sBosch, zoon van Mr. Jan van Berdonk, had verleend
aan Gerlingh Ruis ten behoeve van Margaretha weduwe van Daniel
Anthoniszoon van der Lynden uit een huis met erf, genaamd In de
stad van Utrecht^ staande aan de Haven te 's Bosch tusschen de
Koren* en de Vischbrug aldaar naast het huis van Henrick Gerards-
zoon van Dyck, bakker, eenerzijds en het huis van Marcelis Ver-
hautert anderzijds, en welke grondrente laatstgenoemde weduwe den
6 Augustus 1688 had getransporteerd aan Thomas Janszoon van
Turnhout, notaris, ten behoeve van voornoemden Jacob, alstoen
nog onmondig. Hierover waren als schepenen David van den Bosch
en Willem vsln Houte.
568a« S December 1643.
Verkoop der heerlijkheid Stiphout aan Jonker Johan Baptist van
Eelen.
569. 4 Decemhet* i643.
Qaes Huyberts, wonende te Berlicum, verleent voor Schepenen
van 's Bosch aan Jenneken, dochter van Anthonis de Raedt en
weduwe van Hans Reijniers van der Hukt ten tocht en aan Marcus
Keysers, bakker, als man van Isabel, dochter van genoemde echte-
lieden van der Hubt, in eigendom eene grondrente uit een huis met
erf, kelder, brandput (barneput) en bouw- en weiland, gelegen in de
parochie Rosmalen ter plaatse genaamd Engeland of Engelandsche
Watermolen. Hierover waren als schepenen Gijsbert Pieck van
Tienhoven en Laureijns van 's Gravesande.
670. 4 Decemhei* 1643.
Michiel, zoon van wijlen Joost Michielszoon van Ossch en Anneken,
dochter van denzelfden Joost en huisvrouw van Peter Henricxzn
van Heesch, als gemachtigde van dezen laatste, verkoopen voor
Schepenen van 's Bosch eene grondrente, welke Jan, zoon van wijlen
Jan Peterszn, ingezetene van Nistelrode, voor zich en als man van
Hilleken, dochter van Symon Gerartszoon, den 27 Januari 1628 aan
genoemden Joost Michiebzoon van Ossch had verleend uit eene
hotstede, gelegen in de parochie Nistelrode ter plaatse genaamd
opten Cleynick, aan Aelken, dochter van wijlen Jacob Adriaanszoon
— 224 —
van Vechel, ten behoeve van hare zuster Anneken. Hierover mzKXL
als schepenen Gerard Tielemans en Johan van den Berch.
571a. Si December OM.
Getuigenis, door Anthonis Handrick Lamberts Vuchts, inwoner
der heerlijkheid Schijndel, ter requisitie van Paulus van de Leem-
putte, rentmeester-generaal der Domeinen in het Kwartier van
's Bosch, afgelegd over de schouw over de beek, loopende van den
Mijldoom door het Donkerwoud tot onder het Spookbrugje door in
de Aa, zoomede over de grensscheiding, welke deze beek steeds
vormde tusschen Schijndel, den Dungen en Berlicum.
572. 4 /oniMirt i(M.
y^ Philippe de Cock van Opijnen genaempt Vladeracken, heer
van Geffen en het Leenhuis van Nuland, verleent voor Schepenen
van 's Bosch aan Laureijns van Kessel, secretaris van die stad, ten
behoeve van Hester van Griensven, dochter van zal. mr. Rogier
van Griensven, in zijn leven licentiaat in de rechten en oud*raad
van gezegde stad, eene grondrente uit eene bouwhoevey gelegen
gedeeltelijk onder de parochie Nuland en gedeeltelijk onder die van
Rosmalen, alsmede uit het Huis Nuland metU Hngels daerommi^
koff ende boomgart ende ontrent veertich mergtn soo hoylani als toey-
lani daeraeny gelegen onder de Heerlieheyt van Nulant tusschen dt
bovengescreven hoeve aan d^ecn syde ende tussen erve van eene hom
lants^ toecomende voor d*een helft den vo&rs. heere vercoopere ende
voor d^ ander helft den heere Staeckenbroech ; gaande uit gemelde
bouwhoeve nog grondrenten ten behoeve van : a Jan, onmondigen
zoon van wijlen Steven Snellen Aelbertszoon ; b het Gasthuis van
Jacob Uytteroisterwijc en c genoemde Hester van Griensven. Hier-
over waren als schepenen Henrick Kuysten en Geraerd Tielemans.
573. S6 Januari i644.
Peter van Broeckhoven, priester en kanunnik te Xanthen, nu
wonende te Leuven, verkoopt voor Schepenen aldaar als gemach-
tigde zoo van Marie de Bocxhorn, dochter van Philips de Bocxhom,
raad-ordinaris in den Raad van Brabant en Walrave Heym, dochter van
J~ Jan Heym, als van J»' Ferdinandus de Bocxhorn, zoon van laatst-
genoemde echtelieden, aan J*»' Guilliam d'Absolons, licentiaat in de
rechten en oud raad van Leuven, eene bouwhoeve, gelegen in de
parochie St. Oedenrode ter plaatse genaamd Ten Velde, welke
hoeve Mechteld, dochter van wijlen Heymerick, zoon van
Beirtkini genaamd van den Velde, in den avond van St. Matheus,
apostel en evangelist, van het jaar 1414 had verkocht aan Jan Heym en
die ten slotte was gekomen aan genoemde Walrave Heym, wordende
zij thans in huur bezeten door Gijsbrecht Jan Rutten Cluytmans,
president- schepen van St. Oedenrode. Hierover waren als schepenen
Jonkheer Loys de Borchgrave en mr Petrus Gudelinus.
574. i6 Februari i644.
Alzoo Anthonetta van Beuningen weduwe van Anthony van Soe-
meren, in leven ritmeester ten dienste dezer landen, den tocht van
een huis met erf, hoven, ledige plaats, brouwhuis, poort en voorhuisje,
staande te 's Bosch ter plaatse de Papenhuls bij den kelder van het
Kapittel dier stad, tusschen dien kelder en andere huizen des Kapittels
voornoemd Hinthamerstraatwaarts aan de eene zijde en tusschen het
huis en erf van het voormalig Klooster der Clarissen te Boxtel, nu
Franchois Blom, aan de andere zijde, strekkende van afdegemeene
straat tot aan het water daarachter vlietende, had overgedragen aan
Jonker Henryck Wylde, kapitein eener compagnie Ëngelsche Infan*
terie, als man van Elisabeth, dochter van haar en Anthony van
Soemeren voornoemd en aan mr Anthony van Outheusden, griffier
van 's Bosch, als curator over Christina, onmondige dochter van
Maurits van Lintdorp en Margriet, ook dochter van haar en Anthony
van Soemeren meergenoemd, zoo hebben voor Schepenen van *s Bosch
genoemde Henryck Wylde en mr. Anthony van Outheusden q.q.
voorschreven huis met toebehooren verkocht aan Johan Abraham,
kapitein. Hierover waren als schepenen Johan van den Berch en
Laureyns van 's Gravesande. (Hierbij nog eene akte van denzelfden
datum houdende den voorschreven afstand van vruchtgebruik). Men
zie over dit huis mijne Voorname Bossche huizen II p. 506.
575. SO Maart 1644.
Willem, zoon van wijlen Willem Willemszoon, wonende in de
parochie en heerlijkheid Lithoijen, verleent voor Schepenen van
's Bosch aan Anthony, Jan en Maria van Kessel, kinderen van wijlen
Gijsbert van Kessel, eene grondrente uit een stuk teelland, gelegen in
de parochie en heerlijkheid Lithoijen op de Langeweyden. Hierover
waren als schepenen Gerard Tielemans en Johan van den Berch.
15
57«a. S8 Mei i644.
Het St Barbaragilde te 's Bosch verkoopt een stuk groes- of
moerlandy gelegen te Vught, aan Aert van Boxtel.
577. i5 Ocloher 1644.
Franchois, zoon van wijlen Franchois Pynappel, als man van
Jenneken, dochter van Peter Jacobszoon de Leeuw en wijlen Hen-
ricxken, de dochter van wijlen Pauwei Comeliszoon, draagt voor Sche-
penen van 's Bosch over aan mr. Wouter Crillaerts ten behoeve van
diens dochter Hendricxken, verwekt bij zijne vrouw Lucie, dochter
van genoemden Pauwei Comeliszoon, de helft van eene grondrente,
gaande uit eene boerderij, gelegen in de parochie Someren aan
d'Eynde Schoots, tusschen het erf van Anthonis, zoon van wijlen
Marten Wylers eenerzijds en dat van Nicolaas Diercks Peterszoon
anderzijds, strekkende vanaf den gemeenen Kerkweg tot aan de ge-
meene straat, enz., welke grondrente Gevert, zoon van wijlen Aert
Scheevdas 8 Januari 1601 had verkocht aan Anna, dochter van Comelis
Pauwelszoon en oud-moei van de vrouw van transportant en van gene
op deze vererfd was. Hierover waren als schepenen Johan van
Noort en Henrick Tielemans. Vgl. oorkonde n« 444.
578a. i7 OeUher i644.
Brief van S. (?) van der Noot uit Grave aan „Monsieur de Suil-
licom, chevalier, conseiller, secretaire de Son Altesse Monseigneur
Ie Prince d'Orenge, k l'armée", om hem te bedanken voor diens
bemoeiingen te zijnen gunste bij den Prins van Oranje.
579. fH Juni i645.
Philips, Koning van Spanje, als hertog van Brabant; verleent op
het verzoek van Olivier de Vree, oud-burgemeester en schepen van
Brugge, als executeur-testamentair van wijlen Godefroyd Montens,
en van Comelis van der Locht, oud-schout van Breda, als oom en
momboir van de weezen, achtergelaten door genoemden Godefroyd
Montens van diens vrouw Catharina Goris, octrooi om te verkoopen
de hoeve genaamd Berckel, gelegen onder Oisterwijk.
580a. 23 Augu$iu$ 1645.
Mr Guilliam van Boesdonck, schepen en apotheker te Helmond,
machtigt mr Johan van Ravesteyn om namens hem met Comelis
— 227 —
van den Berckenbosch, als man van Mayken (zijne zuster), voor
schepenen van 's Bosch aan Aert Willemszoon van Malssen te trans-
porteeren twee grondrenten.
581a. ii Odoher 1645.
Mr Adolph Becx en Peeter van Hemselroij, schepenen van Hel-
mond, verzoeken aan alle ambtenaren, die daartoe bevoegd zijn,
mr Cristiaen van Empel, chirurgyn aldaar, behulpzaam te zijn om,
•— ter voldoening aan een vonnis, door dezen verkregen als schuld-
eischer en legataris van wijlen Henrick Janszn van Vucht, den
behuwdoom zijner vrouw — , te lichten een schuldbrief, die genoemde
van Vucht had ten laste van Hendrick van Sutphen.
582. 5 December i645.
Alzoo mr Guilliaem van der Boesdonck, apotheker, zoon van
wijlen Henrick Sanderszn van der Boesdonck en Geertruyt, dochter
van wijlen mr Comelis Helssemans; Frans Sebastiaen Deckers als
man van Isabel; Comelis Reynders van den Berckenbos als man
van Maria, zijnde evenals genoemde Isabel dochter van Henrick
Sanderszn en Geertruyt voorzegd en Cornelis Crygels als man van
Anthonia, dochter van mr Willem Molengraeff en weduwe van Jacob,
zoon van Henrick Sanderszn en Geertruyt meergezegd, vier vijfden
in eene roggepacht, gaande uit een huis met tuin, staande in de
parochie Esch ter plaatse genoemd op Esscherakker, en uit een
perceel, genaamd de Lange Akker, gelegen in voorschreven parochie,
(welke roggepacht Willem, zoon van wijlen Jan Belienszn den 10
Dec. 1443 voor Schepenen van 's Bosch verleend had aan Ghyselbert
Roesmont ten behoeve van Philips, zoon van wijlen Herman Coenen),
alsmede vier vijfden in eene roggepacht, (welke Willem, zoon van
wijlen Jan genaamd Belienszoon, den 23 Mei 1433 voor Schepenen
alsvoren verleend had aan Willem, zoon van wijlen Huybert, den
zoon van Henrick Delyenzoon, uit een derde in een tuin, gelegen
in de parochie Esch ter plaatse genoemd de Essche Laer en uit een
huis met tuin, staande aldaar), — den 11 December 1632 voor
Schepenen van 's Bosch verkocht hadden aan Franchoys van Eerssel,
als man van Jacomina, dochter van Henrick Sanderszn en Geertruyt
meergezegd, aan wie het overige een vijfde gedeelte daarin reeds
toekwam ; vermits daarna Jacomyntken weduwe van Franchoys van
Eerssel bij haar testament, daartoe bevoegd verklaard bij het
testament, door haar met haren man in 1635 gemaakt voor den notaris
Peeter de Louw, hare nalatenschap vermaakt had aan hare kinderen
Margriet en Maryken van Eerssel met bepaling, dat als dezen zonder
oir kwamen te overlijden, Guilliaem van der Boesdonck en Maria
van der Boesdonck, haar broeder en zuster, hare nalatenschap zouden
erven, edoch met dien verstand, dat laatstgenoemde het aandeel
daarin slechts zoude erven ten tocht, zullende hare kinderen het dan
verkrijgen ten erfrecht ; en vermits vervolgens Comelis Reynders van
den Berckenbos als man van Maria van der Boesdonck den tocht,
haar competeerende in de helft van voorschreven roggepachten, had
afgestaan aan Laureynssen van Kessel ten behoeve van de kinderen
door hem, Comelis, bij genoemde Maria van der Boesdonck ver-
wekt, zoo hebben voor Schepenen van 's Bosch genoemde Comelis
Reynders van den Berckenbos als vader der kinderen, door hem
bij genoemde Maria van der Boesdonck verwekt, de eene helft en
mr Johan van Ravensteyn, als gemachtigde van mr Guilliaem van
der Boesdonck, schepen en apotheker te Helmond, blijkens procu-
ratiebrieven voor den notaris Guiliaem van Camphen gepasseerd,
de andere helft in meergezegde roggepachten verkocht aan Lau-
reynssen van Kessel ten behoeve van Goyart van Asperen, onmon-
digen zoon van wijlen den heer Theodore van Asperen, in leven
licentiaat in de rechten en raad van 's Bosch. Hierover waren als
schepenen Davidt van den Bosch en Johan Donkers. (Zie oorkonde
no. bSOa.)
583. 29 Juni 1646.
De Raad van Brabant gelast op het verzoek van Barbara Goyaerts,
ingezetene van 's Bosch, — inhoudende, dat, hoewel zij van Heer
Dierck Brouwers, pastoor der stad en lande van Straelèn, haren
moederlijken oom, met hare broeders en zuster a/ zijne onroerende
goederen geërfd had, nochtans die van het Vicariaat van het Bisdom
Roermond of eenigen, die daarvan gemachtigden beweren te zijn
en de Officiaal van dat thans vaceerend Bisdom zich veroorloofd
hebben het sterfhuis van genoemden pastoor met al diens nagelaten
goederen, in den Lande van Straelèn en Gelder bevonden, aan te
slaan onder voorwendsel, dat die pastoor niet zoude hebben ge*
bruik gemaakt van het door hem verkregen verlof om te testeeren
— en zulks ten nadeele van diens erfgenamen, welke allen weinig
gefortuneerd zijn, wat inzonderheid suppliante is, die met ploegen
haren kost moet verdienen, — den eersten Deurwaarder of bode om
— 229 —
de inkomsten van de goederen, die eertijds behoord hebben tot de
Dekanie der vrijheid van St Oedenrode en thans aan het Bisdom
Roermond zouden competeeren, ten verzoeke van suppliante in
conservatoir arrest te nemen.
584. i December i646.
Peter Huyberts van Geldrop, bakker te 's Bosch, verleent voor
Schepenen aldaar aan mr Geraerdt van 2k)emeren, licentiaat in de
rechten en oud-raad van die stad, ten behoeve van Nicolaes van
Zoemeren, als rector van een officie, eertijds door Bartholomeus
Merlaer in de St. Janskerk te 's Bosch gefondeerd en t^ collatie
van de weerlyke vrienden siaende^ eene grondrente uit een huis met
erf en kamer, voorheen genaamd de Hooge Kamer^ thans één
woning zijnde, geheeten in den Zoeten Naam Jezus ^ staande te
's Bosch aan de Kerkstraat op den hoek van de Oude Gasthuisstraat
tusschen deze straat en het huis van den glazenmaker Joost Pauwels.
Hierover waren als schepenen Gerard Tielemans en Mathijs van BrulL
585. id Maart 1647.
Willem, zoon van wijlen Peter Willemszoon van Griensven, wo*
nende binnen de parochie en heerlijkheid St Michiels-Gestel, ver-
leent voor Schepenen van *s Bosch aan Anna, dochter van wijlen
Jacob Adriaanszoon van Vechel, eene grondrente uit eene boerderij,
gelegen in de parochie Schijndel ter plaatse genaamd aan het
Heselaer aan den Mijldoren aldaar, enz. Hiervoor waren als sche-
penen Peeter Lus en Jeronimus van Thulden.
586a. 2i November 1647.
Verklaringen, afgelegd ten overstaan van Daniel Wytvelt, notaris
te Helmond en de getuigen Jan Wijnants van Amstel en Henrick
Franssen omtrent de bedragen, waarvoor Jacob Willemszn van Hees-
wyck, medepachter van molens der stad Helmond, in de beden
was aangeslagen.
587a« 28 December 1647.
Akte van huwelijksvoorwaarden, te 's Bosch opgemaakt tusschen
Herman Pika, gereformeerd luitenant onder den ritmeester Bloemen-
dael en weduwnaar van Elisabeth Otterbeeck, ter eenre en Wilhelmina
de Wijs, weduwe van Ancem van Houbraken, geassisteerd met hare
moeder Beatrix de Wijs, ter andere zijde.
588. fS Jantiari iöiS.
Leonard Janszoon, Marten Jan Josten, Thomas Rynders, Reynder
Peters, Thonis Janszoon van Hooff en Peter Art Stcrcken, sche-
penen van Bakel, getuigen, dat te hunnen overstaan Thomas Peters
Schepers, wonende te Bakel ter plaatse genaamd Milheeze, aan Lam-
brecht Becx, schout der stad Helmond, verleend heeft eene grond-
rente uit eene boerderij, gelegen te Milheeze in de Robbert, alsmede
uit eenige perceelen land.
589a. 8 Februari i648.
J<>' CSiristiaen Bertram van Zeemont verleent aan J^ Johan Back
van Wyffliet eene grondrente uit zijn een derde deel in eene te
Someren gelegen bouwhoeve, genaamd „die alde hoeve op Veericken".
5900. Si /uni i6i8.
Verklaring van Guiliam van 2^meren, priester en rector van na
te melden beneficie en van Nicolaes van Zoemeren, priester, als
hebbende de collatie van hejtzelve, zijnde beiden geboren burgen
van den Bosch, dat zij niet den origineelen stichtingsbrief bezitten,
waarbij Bartholomeus Merlaer in het Koorke der St Janskerk te
's Bosch, genaamd Merlaers koor, den 20 Juli 1688 twee missen met
een beneficie fundeerde, maar dat hun daarover wel een en ander
bekend is, hetgeen zij dan ook mededeelen.
591. i Juli 1648.
Joris Coppens, als gemachtigde van Sr Guillielmo van Taterbeeck,
blijkens procuiatiebrieven voor notaris Ie Rousseau te Antwerpen
verleden, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan mr Amout
van Broeckhoven, licentiaat in de rechten en oud-raad van die stad,
een vierde der tienden van Heesch, van ouds genaamd het Akker-
veld. Beemd en Nyland. Hierover waren als schepenen Johan Gans
en Gysbert van Hamel.
592. 25 November 1648.
Goijart van Reyl, zoon van wijlen Jan Peterszoon van Reyl,
verleent voor Schepenen van 's Bosch aan Jan Peterszoon van Boxmeer
eene grondrente uit het huis in de Fortune^ staande aldaar in de
Ververstraat op den hoek van de Waterstraat, lusschen deze straat
— 281 —
en het huis in den Kleinen Ketel^ toebehoorende aan Henrick van
Susteren. Hierover waren als schepenen Jacob van Gasteren en
Laureyns van Berckel.
593. % Januari i649.
Jan Peters van Tuyl en Stans Stanszoon Molenmaecker deelen
voor Schepenen van Vught eenen akker, genaamd de Buswaeije,
gelegen omtrent den Dryborcbt in de parochie Vught St. Peter
tusschen het erf van mr Niclaes van Tulden eenerzijds en dat der
erfgenamen van J®' Dirc van de Waeter anderzijds, door hen ge-
meenschappelijk ten overstaan van Schepenen van 's Bosch 11 Maart
1648 aangekocht van Maria, dochter van wijlen Ghysbert van den
Velde en Petronella Heesters weduwe van Dirc van den Velde.
Hierover waren als schepenen Luycas Hendricx en Tonis Ariens.
594a. SO JanuaH i649.
Thomas Peterszn Schepers verleent voor Schepenen van Helmond
eene grondrente aan Lambrecht Becx, schout aldaar.
5d5. 8 Maart i649.
Adriaan Laureijnssen van St Oedenrode verleent voor Schepenen
van Helmond aan den schout Becx eene grondrente uit eene
bouwhoeve, gelegen te St. Oedenrode ter plaatse genaamd Olland.
Hierover waren als schepenen Peter Bunnen en Guiliam van
Boesdoncq.
596. f7 Mei i649.
De Raad en Leenhof van Brabant beleent Claes Aert Peters en
Claes Hendricx Leenaerts, als provisors der Tafel van dehuisarmen
te Mierlo, ten behoeve van die Tafel met eene roggepacht, gaande
uit den windmolen aldaar.
597. i Octoher i649.
Thomas Janszoon van Geldrop, burger der stad Helmond, ver-
koopt voor hare Schepenen aan Lambrecht Becx, schout van die
stad, een grondrente, aan hem op 22 Februari 1640 voor hare
schepenen Peter van Hemselroy en Willem van Empel verleend
door Jan Rutten c. s. Hiervoor waren als schepenen Peter Bunnen
en Jan Dircx Coolen.
598. 25 November 1649.
De Raad en Leenhof van Brabant beleent Jacob de Cock, als
man van Hester van Gestel, ten gevolge van het overlijden van
Heer Franchois van Gestel, priester en licentiaat in de rechten,
met eene grondrente, gevestigd op den Grooten Tiend van Moer-
gestel.
599a. 6 Maart iöSO.
Testament van Jonker Herman van Middegael, gemaakt op zijn
kasteel de Brouwmeer onder St. Michielsgestel.
600. 9 Maart i650.
Emerentiana Tholincx, dochter van wijlen Dierck Remboutszoon
Tholincx, notaris en procureur voor het Gerecht van 's Bosch en
huisvrouw van Lambrecht van Balen, doctor in de medicijnen, ten
deze namens hem optredende blijkens akte van volmacht, gepas-
seerd te Luik, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Johanna
van Balen, dochter van wijlen Peter van Balen, een derde in een
stuk land, gelegen in de parochie Rosmalen ter plaatse genaamd
in de Loe£faartsche hoeve tusschen het erf van het Klooster van
Coudewater eenerzijds en dat van het St. Catharinagilde te 's Bosch
anderzijds, welk een derde Jan Vos, zoon van wijlen mr Willem
Vos en Beliken, de dochter van Wouter Tholincx en Maria van der
Dass, weduwe van Wouter Vos, in leven notaris en procureur voor
het Gerecht te 's Bosch, en zoon van wijlen mr Willem Vos en Beliken
Tholincx voornoemd, aan genoemde Emerentiana Tholincx hadden
verkocht. Hierover waren als schepenen Jacob van Gasteren en
Laureijns van Berckel.
601. 8 April 1650,
Theodore Smets, licentiaat in de rechten, verkoopt voor schepenen
van 's Bosch aan Aelbert Segers en Dries Janssen twee morgen
land, gelegen in de Honderd morgen onder de parochie Vught
St. Lambert tusschen het erf van Juffrouw van Gerwen naast
d'Euteren eenerzijds en dat van de Juffrouwen Helena en Judith
van den Water anderzijds en zich uitstrekkende vanaf den Honderd*
morgenschen dijk tot aan het erf van Cornelia Martens weduwe
van Anthoni Donckers, welk land de verkooper gekocht had van
Johan Cruesen, Cornelis de Hase en Francisco Hcnricus Pelgrom c. s
— 288 —
Hierover waren als schepenen Jacob van Gasteren en Laureijns van
Berkel.
Hierbij nog eene akte, waarbij Nicolaas Cornée, wonende te
's Hosch, voor de eene helft en Gerrit Hendrik van Hemert, markt-
schipper van 's Bosch op Rotterdam, voor de andere helft, voor-
schreven twee morgen den 14 November 1791 ten overstaan van
Dr. Johannes Gisbertus Hopman en Mr Fran^ois Johan Gallé, sche-
penen van 's Bosch, verkoopen aan Andries Bekkers, koopman aldaar.
002. 54 April i650.
Aert, eenige zoon van wijlen Aert A ertszoon J. Koogels en
Henricken, dochter van Jan Claeszoon van Linter, messenmaker,
verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Joost Martenszoon van
Vechel eene erfrente, welke de gemeente 's Bosch 15 December
1540 had verleend aan Aleid, dochter van Goyart die brouwer van
Maren, begijn en die daarna Willem en Judith, kinderen van Seger
Claessen en £lisabeth, dochter van Goyart van Vlierden Danielszoon,
den 10 November 1598 hadden verkocht aan voornoemden messen-
maker Jan Claeszoon van Linter. Hiervoor waren als schepenen Jacob
van Gasteren en Davidvan den Bosch. (Zie oorkonde n^. 848).
603. i7 Mei i650.
Jacob van Gasteren en Jacob Focanus, schepenen van 's Bosch,
verklaren, dat te hunnen overstaan Eerken, dochter van wijlen
Adriaan, (den zoon van wijlen Marten van Vechel Joostzoon) en
Ariken, (de dochter van Huybert Janszoon), hare gewezen voogden
Joost van Vechel Martenszoon en Dierck van Middelaer Wouters-
zoon gedechargeerd heeft van hun beheer als zoodanig,
604. 4 Mei i65t
Anthonij van Kessel, koopman en burger van 's Bosch, verkoopt
voor Schepenen aldaar als gemachtigde van Johan van Kessel,
zijnen broeder, ook koopman en burger van die stad, aan Johanna
van Balen een derde gedeelte van twee vijfde gedeelten van
tien hond land, gelegen in de parochie Rosmalen ter plaatse ge-
naamd In de Ix)eflfaertsche hoeve tusschen de erven van het Gon-
vent Goudewater en het St. Gatharinagilde te 's Bosch, den last-
gever aangekomen bij transport van Lucretia Donckers, huisvrouw
van Jan van der Horst, raad van *s Bosch, in den naam en als
— 284 —
gemachtigde van Aert Teulincx, doctor in de medicijnen en Marten
Pieterszoon Hagenaer, man van Manden Teulincx, beiden kinde-
ren van zal. Hendrick Teulincx en Betken Claess, zooals blijkt uit
eenen schepenbrief van 's Bosch van 15 Februari 1647. Hierover
waren als schepenen Jacob van Gasteren en Gysbert Kuysten. (Zie
oorkonde n«. 600).
e05a if Juni ieSi.
Testament van Hester van Griensven, dochter van mr Rogier,
licentiaat in de rechten en raad van 's Bosch. Hierbij een proces-
verbaal van opening van hetzelve, gedaan op den sterfdag van
genoemde Hester van Griensven 14 December 1651 ten verzoeke
van hare bloedverwanten Reynder van der Berckenbosch, Steven
Nicolaaszn van Deursen, Jan Hermanszoon van Meerwijck als man
van Maria de Nettin en mr Comelis van der Merendoncq, licentiaat
in de rechten en raad van 's Bosch.
606. 2% Juni i65i.
Henrick, zoon van wijlen Jan Peters de Leppere, wonende te
Enschot, verleent voor Schepenen van 's Bosch aan Anneken van
Vechel eene grondrente «it eene boerderij, gelegen in de parochie
Oisterwijk ter plaatse genoemd Berkel aan de Doyecraen, alsmede
uit een erf, gelegen te Enschot. Hierover waren als schepenen Jacob
van Gasteren en Gijsbert Kuysten.
607. 8 Juli i65i.
Maeijken weduwe van Jacob Peterszoon van Rund doet voor
Schepenen der Baronie van Boxtel afstand van den tocht van een
perceel hooiland, gelegen aldaar onder Lennisheuvel, ten behoeve
der kinderen bij haar verwekt door genoemden haren man, waarna
dezen, met namen Gerard Jacobszoon van Rund, Anna gehuwd met
Peter Janszoon van de Laeck, Jenneken gehuwd met Jan Jacobs
de la Vigme, Margriet, gehuwd met Jan Jan Peeters en Peryntgen,
gemeld perceel verkoopen aan Jufvr. Gomeli Martens weduwe van
Anthoni Donckers. Hierover waren als schepenen Comelis Diercx
Marijnen, Peter Roeflfen, Roelant van Widenvelt, Henrick Peter
Gerards, Dominicus Schenckels, Peter van Hove en Jan van Aken.
608. 14 November i65i.
Johan van Asten, notaris en schrijver van de evictito te 's Bosch^
— 385 —
als gemachtigde van den Ecrw. frater Chrysanthus, prior en van
de conventualen van het Eerw. Convent van Ste Barbaren huyse^
geheeten de Karthuizers te Keulen, zijnde dezen tot het navolgende
gemachtigd door den Eerw. Pater Generaal en Provinciaal, frater
Johannes, prior der Karthuizers en den Eerw. Pater, frater Miohael
Amoldi, visitator van de Kijnprovincie en Saksen en prior der
Karthuizers te Trier, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan
Johan Carsman, koopman aldaar, eene erfrente ten laste der Staten
van Brabant, welke door dezen den 4 Dec. 1526 aan voorschreven
Convent verkocht was. Hierover waren als schepenen Jacob Focanus
en Willem van Houte.
609. U December i65i.
Vermits Keizer Karel V als hertog van Brabant en de SUten van
Brabant den 26 Juli 1536 eene erfrente hadden verkocht aan den
Pater en de Convente van den Goidtshuyse van de Chartroisen te
Keulen, zoo heeft Johan van Asten, notaris en schrijver van de
evictien aldaar, als gemachtigde van den Eerw. frater Chrysanthus,
prior en van de conventualen van voorschreven klooster der Kart-
huizers te Keulen, zijnde dezen tot het navolgende behoorlijk ge-
machtigd, voor Schepenen van 's Bosch voorschreven rente verkocht
aan Johan Karsman, koopman aldaar. Hierover waren als schepenen
Jacob Focanus en Willem van Houte. Zie de vorige oorkonde.
610. S Fehruarx idSt
Theunis, zoon van wijlen Jacob Everts, wonende te Oirschot, ver-
leent voor Schepenen van den Bosch aan Symon Leunus van der
Putten eene grondrente uit huis en erven, gelegen te Oirschot.
Hierover waren als schepenen Jacob van Casteren en Gijsbert Kuysten.
611. 96 Juni 1652.
Alzoo de Ridderschap, Edelen en Steden van Holland en West«
Vriesland, representeerende de Staten van dat land, hadden verkocht
een huis, grenzende noordwaarts aan het Raymaeckersstraatje en
zuid-oostwaarts aan het huis en erf van Adriaen van Lieshout en
zich uitstrekkende van af de straat ter breedte van het halve Geck-
straatje, rijdende recht door tot aan het water, met de kamers, ge-
merkt n^ 15, 16 en 17, onder den last van betaling van 4 ponden
— 286 —
payements aan den Rector van het St. Agatha-altaar in de St Jans-
kerk van '8 Bosch, van ^Vs pond payements aan de erfgenamen van
Henrick van den Heuvel en 1 pond payements aan de Coralien van
gezegde kerk, alsmede onder de verplichting van eene afscheiding
te moeten maken met den kooper van het huis daarnaast zijnde
het verkochte afkomstig van de Abdij van Bern en onder de admi-
nistratie van den rentmeester Dirck Crab, en vermits bij gezegden
verkoop op 24 Augustus 1650 genoemde Adriaan van Lieshout van
voorschreven huis met kamers kooper was geworden en gezegde
Dirck Crab verklaard heeft de koopsom daarvan te hebben ontvangen,
— zoo heeft voor Schepenen van 's Bosch Floris Kant, als een der
Gecommitteerden van genoemde Staten, voorschreven huis met kamers,
staande aan de Hinthamerstraat te 's Bosch over de Geerlingsebrug
en zijnde, als gezegd, afkomstig van de Abdij van Bern, met toe-
stemming van meergenoemden van Lieshout verkocht aan Comelis
Verheye. Hierover waren als schepenen Jacob van Gasteren en
Jacob Focanus. (Zie over dit huis mijne Voorname Bossche huizen
III p. 118).
612a. iO Mei 1653,
Transactie, over eene geldschuld ten overstaan van Schepenen
van Oisterwijk aangegaan tusschen Christina wed. Jacob Kempen,
schuldeischeres en mr Jaspar Loos, chirurgijn te Oisterwijk, schuldenaar.
613. i5 Mei 1653.
De Raad van Brabant te 's Hage verleent op het verzoek van
Hendnjck, zoon van wijlen Jacob Boyen en Elisaqeth van Lieber-
gen, poorteres van 's Bosch, inhoudende, dat zijne genoemde moe-
der hem na doode zijns vaders diens schoenmakersa£faire had over-
gedragen ; dat zij thans is overleden ; dat hij gaarne die zaak zoude
voortzetten, vermits het sluiten van den schoenwinkel te schadelijk
zoude zijn en dat hij thans den leeftijd van 21 jaren is gepasseerd,
aan genoemden Hendrijck Boyen venia aetatis.
614. 26 Juli 1653.
Catharina van den Velde, dochter van wijlen Peter van den
Velde, weduwe en eenige testamentaire erfgenaam van Jacob Hen-
ricxzoon van Lotthum, voor d'eene heltt; Gijsbert de oude, Peter,
Adriaan en Gijsbert de jonge, gebroeders en zonen van wijlen
— 287 —
Reijnder, zoon van Gijsbert Diercxzoon den beenhouwer, voor zich
zelven en Wilhelmus Donckers, notarisi als gemachtigde van Vincent
van Tongerloo, weduwnaar van Maria Wynants, dochter van wijlen
Peter Wijnants en Cunera, dochter van wijlen Gijsbert Diercxzoon voor-
noemd, als vader en testamentairen voogd en van Osius van de Vis-
scherye, pasteibakker en Daniel Bordiers, huikmaker, als geassumeerde
en beeedigde voogden over de onmondige kinderen van Vincent van
Tongerloo en Maria Wijnants voornoemd, blijkens procurati ebrieven
voor Burgemeesters, Schepenen en Raden van Antwerpen verleden, voor
de andere helft, verkoopen voor Schepenen van 's Bosch aan Lau-
reyns van Kessel, secretaris van die stad en Joost Martenszoon van
Vechel als voogden over de onmondige kinderen van wijlen Anthonis
Willemszoon van Jabeeck en £lisabeth van Esch Willemsdochter,
eene grondrente, gaande uit eene hofstede, gelegen te Nuenen ter
plaatse genaamd op d'Een einde, welke grondrente Jan, zoon van
wijlen Michiel Laureijnszoon als man van Henricxken, dochter van
wijlen Peter Janszoon Smits, te voren weduwe van Jan Outers, den
22 Juni 1627 aan voornoemden Jacob, zoon van wijlen Henrick
Jacobszoon van Lotthum, stoeldraaier, verleend had. Hierover waren
als schepenen Petrus Lus en Comelis Kuchlinus.
615. i9 September 1653.
Jan, zoon van wijlen Reijnder Janszn, wonende in de parochie
Nuland, als man van Marijken, dochter van wijlen Adriaen Jan
Willemszoon, verleent voor Schepenen van 's Bosch aan Aelken,
dochter van wijlen Jacob van Vechel, eene grondrente uit twee
boerderijen, gelegen in de parochie Nuland ter plaatse genoemd
de Wolfsdijck. Hierover waren als schepenen Ghijsbrecht Kuijsten
en Laureijns van 's Gravesande.
616. f7 Januari i654.
Pieter Schuyl en Johan van Zutphen, schepenen van 's Bosch,
verklaren, dat te hunnen overstaan Marten en Anthonet, kinderen
van wijlen Peter van Vechel Martenszoon en Jenneken Lucas, hunne
gewezen voogden Joost van Vechel Martenszoon en Huijbert van
Capelle gedechargeerd hebben wegens hun beheer als zoodanig.
617. 97 JanuaH i654.
Alzoo Jan Everts van den Loeffaert en Comelis Verheijen eenigen
- 288 -
tijd geleden hadden gekocht van Nicolaes Blom huiren en erven,
die deze had gekocht van de Staten van Holland en Westfriesland 1)
en staan aan de Hinthamerstraat te 's Bosch over de Geerlingsche
brug, zoo zijn genoemde koopers voor Schepenen aldaar overeenge-
komen, dat het huis van Verheyen ten eeuwigen dage een vrijen
uitgang zal hebben door een poortje, dat genoemde Everts te zijnen
kosten zal maken voor aan de Hinthamerstraat tusschen hun beider
erven, enz. Hiervoor waren als schepenen Pieter Schuijl en Gerart
Hamel gezegd Bruynincx. (Zie oorkonde n^ 611).
618. 9 April 1654.
Ten overstaan van den notaris Thomas van Hijnsberch verkoopen
Rogier, zoon van wijlen Lucas Cocx van Riethoven en mr Henrick
Conincx, weduwnaar van Geertruid, dochter van voornoemden Lucas
Cocx van Riethoven, als haar erfgenaam en als gemachtigde van
Henrick, zoon van dienzelfden Lucas Cocx, blijkens procuratiebrieven
voor Schepenen van Dingbank en Heerlijkheid van Bergeik, Wes-
terhoven >n Riethoven gepasseerd, aan Maria Lopes de Villanova
eene erfrente, door Henrick, zoon van Jan Cocx van Riethoven den
1 Mei 1569 van de Staten van Brabant gekocht
61da. 9 April i654.
Verklaring van Johannes Slaetius, Hervormd predikant te Heusden,
dat Adriana Mutsaers wed. van Dirck Overschie en Isaias Overschie,
resp. moeder en oom van Aeltjen Overschie, toestemming hebben
gegeven tot het huwelijk van deze met Arent Breehout, jongman,
wonende te Delft.
620. 93 April i654.
Steven Vermeer en Johan Schoocki schepenen van 's Bosch, geven
vidimus van een brief van octrooi, waarbij Aartshertog Albert en
Isabelia op het verzoek van Heylwich Thielmans, dochter van wijlen
Jan Thielmans, ingezetene van 's Bosch, haar den 17 December
1618 machtigden om bij uitersten wil over hare leengoederen te
beschikken.
621. n Juni 1654.
Jan Hendrick Abrahams, wonende te Milheeze onder de parochie
1) Deze eigendommen behoorden tot de Abdij van Bern te 's Bosch.
Bakel, als man van Jenneken, dochter van Bernhard Janszoon van
den Spoer, wonende te Bakel en wijlen Geertje Slaets, verleent
voor Schepenen van 's Bosch aan Hendrick Ruysch ten behoeve
van Heer en Meester Lambert Becx, licentiaat in de rechten, eene
grondrente uit twee naast elkaar staande huizen met daartoe be-
hoorende landerijen, gelegen te Milheeze, parochie alsvoren, waarvan
zijn genoemde schoonvader den tocht aan zijne vrouw had overge-
dragen. Hierover waren als schepenen Justus Versterren enjohan
van Oerle.
622. d9 September i654. •
Johan van der Horst, raad van 's Bosch, als man van Lucretia
Donckers, voorheen weduwe van Adriaen Herincx, verkoopt voor
Schepenen van 's Bosch aan Huybert Peterszn van St. Truyen een
huis met tuin en twee achterhuizen, uitkomende in de St. Clarastraat,
staande en gelegen in de Hinthamerstraat te 's Bosch aan den hoek
van de St Clarastraat en wel tusschen laatstgemelde straat en het
huis en erf van Guiliam Danckarts en zich uitstrekkende van af de
Hinthamerstraat tot aan den uitgang van het huis en erf van ge-
noemden Danckers, zijnde voorschreven panden door den verkooper
den 24 Juli 1654 bij gerechtelijke uitwinning gekocht geworden.
Hierover waren als schepenen Johan van Zutphen en Gerart Hamel.
Hierbij eene akte van 5 November 1685, waarbij voor Johan
Schoock en Comelis Ackersdijck, schepenen van 's Bosch, Johan van
den Borghals als vader en voogd over zijne dochter Maria, door
hem verwekt bij Barbara, dochter van wijlen Huybert Peterszn van
St. Truyen en Geerart van Noort als gemachtigde van Maria de
Groen, dochter van Huybert, den zoon van Huybert Peterszoon van
St. Truyen, voorschreven huis met erf en achterhuis, genaamd De
drie Kaningen^ staande tusschen de St. Clarastraat en het huis, ge-
naamd De vergulde ioelasty en zich uitstrekkende van af de Hint«
hamerstraat tot aan na te melden twee huisjes, mede door na te
noemen kooper gekocht en het erf van het huis De vergulde toelast^
alsmede twee huisjes, staande in de St. Clarastraat te 's Bosch
tusschen het voorschreven huis De drie Koningen en eenen uitgang,
— verkoopen aan Herman van Heesch.
623a. i655.
Verzoek door de Classis der Baronie van Breda gedaan aan de
Heeren van den Rade en Rekeninge van den Prins van Oranje
— 240 —
om pastorien te verstrekken aan de predikanten van Oosterhont,
Chaam, Alphen en Baarle.
634. iO SepUmber i655.
De Raad en Leenhoi van Brabant te 's Hage beleent Abraham
Collijn met een bouwhuis, schuur, schaapskooi, varkensschot, paar-
denstal, bakhuis, eikeboomen, rondom het bouwhuis staande, hei-
velden, klaverweiden, akkers, beemden, alsmede land, gelegen in
de Rosmalensche hoeyen, door hem geërfd van Johanna Maria
Faustina, onmondige dochter van Maria van de Waeter.
025. 9 Deeemher 1655.
Vermits in het erfdeel, dat ten deel is gevallen aan Franchoijs
Wonders als man van Josina, dochter van wijlen Pauwei Wijnants
van Rosand en Johanna van Gasteren, bij de scheiding en deeling
op 22 April 1658 voor Schepenen van 's Bosch tusschen de voor- en
nakinderen van genoemden Pauwei Wijnants opgemaakt, abusievelijk
is weggelaten een hond veld, gelegen in de parochie Schijndel ter
plaatse genaamd Op de Beeck, zoo hebben voor Schepenen van
's Bosch Herman, zoon van wijlen Pauwei Wijnants van Rosand en
Johanna van Gasteren, Dierck Dierckszn van Kessel, Gornelis Jas-
parszn van Heeswijck en Peeter Baudewijns van den Santvoirt, als
momboirs over Jaspar en Barbara, onmondige kinderen van genoem-
den Pauwei en diens tweede vrouw wijlen Judith, dochter van Jaspar
Willemszoon van Heeswijck, voorbedoeld stuk land alsnog aan ge-
noemden Franchoys Wonders toegescheiden. Hierover waren als
schepenen Jacob van Gasteren en Joost Aertszn Ganters.
623. 29 December 1655.
Alzoo Schepenen, Gezworenen, Raadslieden, dit mennoempt ledighe
luyden^ Dekenen van de Ambachten, een deel der goeder Knapen
ende all dU gemeyn siadt van ^s Heriogenbossche den 20 October
1483 eene erfrente verkocht hadden aan Aelberd, zoon van wijlen
Aelbert Kethelers, zoo heeft voor Schepenen van 's Bosch Gornelis
van Boxmeer als gemachtigde van Johan Baptista en Gornelis van
Breugel, licentiaten in de rechten en zonen van wijlen Aelbert van
Breugel, in leven ook licentiaat in de rechten, advocaat en oud-raad
van den Bosch en wijlen Agnes Beyens, blijkens procuratiebrieven
— 241 —
gepasseerd voor Schepenen der stad Helmond, voorschreven rente
getransporteerd aan Joost Martens van Vechel. Hierover waren als
schepenen Jacob Focanus en Laureyns van 's Gravesande.
627. S5 September iG56.
Maria van Engelen weduwe van Jacob Gysselen verkoopt voor
Schepenen van 's Bosch als gemachtigde van mr Roelof van Engelen
een steenen huis of woning met erf en ledige plaats, staande te
's Bosch aan de Oude Dieze tusschen het huis van Johan van den
Bossche, stadhouder van den Hoogschout der Stad en Meierij van
's Bosch, eenerzijds en het huis van Anna van Hambroeck ander-
zijds, welk huis genoemde Roelot van Engelen den 16 Augustus te
voren bij gerechtelijke uitwinning gekocht had, — aan Jonker
Franchoys Beijharts, oud-drossaard der Baronie van Boxtel. Hierover
waren als schepenen Gijsbert Kuysten en Joost Aertszoon Canters.
(Op den rug staat : het huis gecomen van den heer van Nuenen (van
£yck n. 1.) Zie hierover mijne Voorname Bossche huizen II p. 295.
«28a. id57.
Mr Maerten Pauw en Comelis Vlaming van Outshoom, gecom-
mitteerden van den Raad van State, verkoopen aan mr Jan van
Uden en Dries LambrechUe den Middelbloktiend onder Berlicum,
afkomstig van de Abdij van Berne.
Ö29. iS Januari iö57.
Jan Matheuszoon van Bilsen als man van Henderske, dochter van
Jaspar Gijsmaers van Meerwijck en als gemachtigde van Jan, zoon
van Jaspar Gijsmaers zoon van Meerwijck, zijnen zwager, verkoopt
voor Schepenen van 's Bosch aan Geertruid van Heerssel, weduwe
van Hans de Helt alias Colen, eenc grondrente, gaande uit eene
boerderij in de parochie Haaren, enz., welke Jon Willem Peters,
wonende aldaar, als man van Jenneken Gijsberts 1 Juni 1643 had
verkocht aan Aert van Boxtel, Dirck Comeliszoon Fabri en Jacob
Gerards2oon, in hunne hoedanigheid van momboiren over de on-
mondige kinderen van Jaspar Gijsmaerszoon van Meerwijck. Hier-
over waren als schepenen Pieter Lus en WiUem van Houte.
^^' 5 Februari i657.
Hendrick Corstiaen Marcus en Marten Marten Ariens, schepenen
16
— 242 -
der heerlijkheicl Liempde, getuigen, dat te hunnen overstaan
Steven Anthonis Diercx* als man van Catelijn, dochter van wijlen
Willem Peter Schuttiens, aan Adriaen, Geraert en Marijken, kin*
deren van wijlen Willem Peter Schuttiens, verkocht heeft een per-
ceel hooiland, genaamd de Korenput alias het Kleinder Liempdsveld,
gelegen in de heerlijkheid Liempde.
631. 17 Augustus i657.
Marcelis van de Poll, drossaard van Hedel en rentmeester van
Empel en Meerwijk, als gemachtigde in laatstgemelde hoedanigheid
van den Heer van Empel en Meerwijk, eigenaar voor een derde
gedeelte van een perceel hooiland, genaamd de Wasplagen, gelegen
in voorschreven heerlijkheid aan den dijk, komt met eenige andere
eigenaars van aldaar gelegen perceelen hooiland ten overstaan van
Schepenen van den Bosch overeen, dat die perceelen over elkaar
tot en met eerstgemeld perceel naar voormelden dijk ten eeuwigen
dage zullen kunnen uitwegen Hierover waren als schepenen Willem
van Houte en Marten Christiaan Zuerius.
632. S8 September i6S7.
Willem Thielemans, wonende te Mierlo, Jan Thielemans, wonende
te Nuenen en Herman Anthoniszoon, wonende te Mierlo, als man
van Lijsken Thielemans, allen kinderen van Dierck Thielemans,
wonende te Mierlo en Merijken Goijarts Willemsdochter, verleenen
voor Schepenen van 'sfiosch zoo voor zich en als gemachtigden
van Goyart Thielemans, wonende te Zevenbergen, hunnen respec-
tieven broeder en zwager, aan Joost Martens van Vechel eene grond*
rente uit eene boerderij, gelegen te Nuenen. Hierover waren als
schepenen Joost Nagel en Willem van Houte.
633. 4 Octoher 1657.
Vermits de Prelaten, Edelen en Steden, representeerende de drie
Staten van het Land van Brabant, den 24 April 1564 aan Henrick,
zoon van Goossen Heeren, eene erfrente hadden verkocht, zoo heeft
voor Schepenen van 's Bosch Maria Martens, als eenige en universeele
erfgenaam harer zuster Magdalena Martens, voorschreven erfrente
overgedragen aan Dirck Reijnders van Rosmaer om ze na haren
dood in genot te aanvaarden. Hierover waren als schepenen Johan
van Zutphen en Huybert van Berckel.
— 248 —
Hierbij :
a ccne akte van 1 December 1676, waarbij Pceter Alemans en
Hendrick van Ravestijn, als momboirs over de drie onmondige
kinderen van Joan Roeffens en Margaretha, dochter van Dirck
Reijnders van Roesmaerl) voornoemd, voorschreven erfrente ver-
koopen aan Gerardina Alemans.
b eene akte van 28 October 1680, waarbij genoemde Peeter
Alemans als testamentaire erfgenaam van genoemde Gerardina Alemans
voorschreven erfrente verkoopt aan Jan Janssen van Ingen als voogd
over de onmondige kinderen van Cornelis Adriaense van Deursen.
634a. n Ocioher i657.
lacobus, aartsbisschop van Ephese en vicaris-apostoliek, begiftigt
Ludovicus van der Putten met het pastoraat der parochiale kerk
van St Catharina te 's Bosch.
635. S8 December i657.
Pauwels Francken, wonende te Naastenbest onder Oirschot, ver-
leent voor Schepenen van 's Bosch aan Nicolaas van Zoemeren,
cantor te Hilvarenbeek, eene grondrente uit een kamp land, gelegen
te Naastenbest. Hierover waren als schepenen Johan van Zutphen
en Huybert van Berckel.
633. 2i Juni i658.
Jan Roeloeffs Kievits, weduwnaar van Margaretha van Cham
Christoffelsdochter, door haar tot het navolgende gemachtigd bij het
testament, door hen beiden op 24 Febr. 1655 voor den notaris
Cornelis van Boxmeer gemaakt, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch
aan Joost van Berckel een huis met erf, tuin, plaats en achterhuis,
geheeten de Engei^ staande aldaar aan de Vughterstraat tusschen
het huis De drie nobels eenerzijds en het huis van Walbuich Tolinck
anderzijds en zich uitstrekkende vanaf gezegde straat tot aan de Dieze,
zijnde dit huis aan verkoopers vrouw aangekomen van hare ouders.
Hierover waren als schepenen Johan van Zutphen en Johan Schoock.
637. 55 Juni 1658.
Mr Henrick Nagelmaeckers, licentiaat in de rechten en Cornelis
Jacobszoon van Vechel als executeurs-testamentair van wijlen Jan
1) In na te melden akte sub h heet hij van Roesmaelen.
- 344 -
Hennanszoon van Eerssel, zijnde diens testament op 7 Juli 1645
gepasseerd voor den notaris Niclaes van Nyehoff en op 11 Juli
1657 door notaris Thomas van Hynsberch geopend, verkoopen voor
Schepenen van 's Bosch aan Aeltjen, dochter van wijlen Jacob van
Vechel, eene erfrente ten laste der Staten van Brabant, welke aan
de momboiren over de onmondige kinderen van Herman Aertszoon
van Ëerssel en Engelken Boudewijns bij de scheiding en deeling
der nalatenschappen van de echtelieden Jan Noppen en Swaentjen,
dochter van Gerard Henricx, op 27 April 1600 was toebedeeld.
Hierover waren als schepenen Huybert van Berckel en Johan Schoock.
638. S September i658.
Ambroise baron van Maldegem, als man van Isabella Clara de
Kesselaer de Marquette, eenige erfgename van Hesther van Griensven,
verbindt den Ridder- of Vosselaerstiend onder Hilvarenbeek, leen*
roerig aan den Leenhove van Brabant, om daaruit te voldoen
eene roggepacht van 22 mudden, waarmede genoemde Hesther van
Griensven bij haar testament de twee daarbij door haar te 's Bosch
gestichte armengasthuizen had gedoteerd. Hierover waren als sche-
penen van 's Bosch Pieter Lus en Gerardt Hamel Brujmincx.
639. i2 December i658.
Aert Jansen van Kreyl, Jan Jansen van Elreyl, Anthonis Ghys-
bertsen van Mugheuvel als man van Jaxken, dochter van Jan Han-
drikszoon van Kreyl en Mariken, dochter van Boudewijn Michielsen,
alsmede Lambert Ghijsbertszoon en Willem Handrikszoon van Kreyl
in hunne hoedanigheid van voogden over Aelken, onmondige dochter
van wijlen Boudewijn, zoon van Jan Handrikszoon van Kreyl zal.,
verkoopen na afstand van den tocht, gedaan door Jan Handrikszoon
van Kreyl, hunnen vader en grootvader van genoemde minderjarige,
voor Schepenen der heerlijkheid Geffen aan Hendrikje Jans weduwe
van Handrick Janszoon Olislager te 's Bosch een stuk land, gelegen
te Geffen op den Kuyl. Hieroverover waren als schepenen Bemard
Gerardssen, president en Adriaan Handrikszoon van Kreyl.
640a. 2i Januari i659.
Verklaring van den Ontvanger-Generaal mr Philippus Doublet, dat
hij van Josephus d'Outelair, prior van de karthuizers te Antwerpen,
heeft ontvangen de som van 56860 pond voor alle goederen, renten
— 246 —
en tienden, welke door de Staten Generaal der Vereenigde Neder*
landen aan gezegd Klooster waren gecedeerd zoowel voor wat betreft
die, gelegen binnen hun territoir als die, gelegen binnen het territoir
van den Koning van Spanje.
641. S9 Maart 1659,
Johan van Dachverlies Willemszoon als man vanGerken, dochter
van Dierck Dierckszn van £rp, timmerman, verkoopt voor Sche-
penen van 's Bosch aan Johan Willemszn van de Graeff voorhuis,
middelhuis, erf, tuin, achterkamer en achterhuis, gang en poort,
staande en gelegen aldaar aan de Oude Dieze tusschen een huis en
erf van den verkooper eenerzijds en het huis en ert van Margriet,
dochter van Jans van Bel, weduwe van Herman van Sambeeck,
anderzijds en zich uitstrekkende tot aan de Dieze. Hierover waren als
schepenen Gijsbert Kuijsten en Gerard Hamel. Zie over dit huis
mijne Voorname Bossche huizen II p, 276 en oorkonde no. 492.
Hierbij een schepenbrief van 's Bosch van 16 Februari 1664
waarbij Gerken, dochter alsvoren, in hare hoedanigheid van voogdes
over de onmondige kinderen, bij haar verwekt door Johan van
Dachverlies Willemszoon, aan genoemden van de Graeflf verkoopt
eerstbedoeld aangrenzend huis. Denkelijk hebben betrekking op
dit huis de navolgende bijliggende Bossche schepenbrieven : a een
van 22 Dec. 1489, waarbij Arnoldus Mutsart Henrickszn aan Dirck,
zoon van Petrus Janszoon, verkoopt een huis en erf, staande en
gelegen te 's Bosch aan de Oude Dieze (antiqua Dyesa) ; b een van
16 December van datzelfde jaar, waarbij Henricus van den Oever
afstand doet ten behoeve van genoemden Mutsart van zijn recht
van wederinkoop op dat huis en erf; c een van 28 September
1625, waarbij Johannes' Pijnappel, zoon van Johannes Boudewijns-
zoon, dat huis en erf verkoopt aan mr Gerard van Herenthals,
rector der scholen te *s Bosch.
642a. ie Mei i659.
Rogier van Hauterive gezegd van Leefdael, heer van Deume,
gelast op het verzoek van Abrahamus Huysingius, predikant van
Deume en Vlierden, den Heiligen Geestmeester van Deume om
Lambert Koellen „ten respecte van de Gereformeerde religie" te
ondersteunen met een bedrag van fl 10.
— 246 —
64a. it Juli i659.
Jan Herman Anthonissen van Wolffsberch verklaart voor Schepenen
van 's Bosch geld schuldig te zijn aan Geertruid, dochter van Jan
van Oers en weduwe van Gerard Anthonissen van Bueren ten tocht
en aan Symon en Geertruid, kinderen van laatstgenoemde echtelieden,
Comelis Jacobs als man van Jenneken en Nicolaas de la Ville als
man van Judith, dochters alsvoren, ten erfrecht en verbindt daarvoor
een huis met plaats, staande te 's Bosch tegenover de Ververstraat
tusschen het huis van Joost Martenszoon van Vechel eenerzijds en
het huis de Boterion anderzijds en zich uitstrekkende tot aan het erf
van genoemden van Vechel. Hierover waren als schepenen Gerart
Hamel Bruijnincx en Rutger Tulleken,
644. iA Augu9iu$ i659.
Maria, dochter van wijlen Thomas Henricxszn van Beugen en
Catharina, de dochter van Willem van £sch, verkoopt voor Sche-
penen van 's Bosch aan Joost Martenszoon van Vechel eene grond-
rente, gaande uit eene hofstede, gelegen te £rp ter plaatse genaamd
0p tPErpsche Boerdonck^ uit een stuk akkerland, genaamd de Cruysse-
straat, ook gelegen te Erp, alsook uit een stuk akkerland, gelegen
te Erp ter plaatse genaamd in de Erpsche heijcampen^ welke grond-
rente door Aert, zoon van wijlen Dierck Geraertszoón, wonende te
Erp, den 7 Juli 1616 was verleend aan Henrick Janszoon van
Beugen, veitewariercreemer en vervolgens bij scheiding en deeling,
tusschen de kinderen en erfgenamen van Thomas Henricszn van
Beugen en Catharina van Esch voornoemd gemaakt, aan de ver-
koopster was ten deel gevallen. Hierover waren als schepenen
Gijsbrecht Kuysten en Herman Cuchlinus. (Zie oorkonde no. 446.)
645a. n Octoher i659.
Eugenius Albertus, bisschop van Roermond, geeft vergunning aan
Henricus van Hegelsom, pastoor te Vierlingsbeek en vicaris te
Horst, om bij testament over zijne goederen te beschikken, mits
hij aan het Seminarie te Roermond 2 ponden Vlaamsch legateere.
646a. iO Mei iöGO.
Eenige geërfden van Loosbroek geven den Vorster te Dinther
last om tegen de Schepenen aldaar te protesteeren wegens den door
dezen onbevoeglijk gedanen verkoop van eene vroente of gemeente,
— 247 —
gelegen in de Loosbroeksche gemeente, zijnde toch die verkoop in
strijd met een accoord en de brieven van maintenue van 1590.
647. 30 Juli ieeo.
Peerken Henrick Bunsaerts met Jacob Martens Verhees, haren
man, verkoopt voor Schepenen van Princenhage aan Johan Henrick
Dyrven, notaris te Breda, een perceel weiland, gelegen te Princen-
hage. Hierover waren als schepenen Cornelis Adriaan Leyten en
Comelis Adriaan 'sGraeuwen.
648. S7 AuguUuê i6d0.
Guilliaem Ciermans, raad en rekenmeester-ordinaris van Z. K. Maj.
Rekenkamer van Brabant, resideerende te Brussel, zoon van wijlen
Peter Ciermans 'en Ëlisabeth Thomas, verkoopt voor Schepenen van
's Bosch aan Jacob Henricxzoon Olislagers, ten behoeve van diens
moeder Henricxke, een perceel akkerland, gelegen in de parochie
en heerlijkheid van Geffen ter plaatse genaamd op den Doelen
naast het land der Broederschap van Onze Lieve Vrouw te Geffen.
Hierover waren als schepenen Franchoys Bruynincx en Johan Hamel.
649a. i6 September 1660.
Specificatie van de goederen Ter Borcht, gelegen onder Oister-
wijk en nagelaten door J«' Godefroy Pynappel, in welke goederen
J" Johan van de Poll, Spaansch kapitein, vanwege zijne moeder
Pijnappel voor Vio gerechtigd is.
650a. U October 1660.
Akte, waarbij Jan Peters Rovers van Spreuwenborgh, oud-mole-
naar van de watermolens te Geldrop en J^*' Charles de Boussele,
drossaard der stad en lande van Diest, als man en momboir van
Mechteld de Hornes, eigenares van bedoelde watermolens, op Sche-
penen van den Bosch appelleeren van een vonnis, door Schepenen
van Geldrop gewezen ten voordeele van J®' Amand de Hornes.
651 ff. 29 Januari 1661.
Brief van de Schepenen van Gestel bij Eindhoven, waarbij zij
zenden de verklaring van Laureyns Sebastiaanszn van Esbeeck, oud-
president-schepen dier heerlijkheid.
— 248 —
6>2a. iS^ Maart iüdi.
Mr Franciscus van der Borcht, Catharina en Maria van der Borcht,
kinderen van wijleh Goossen van der Borcht, schepen der vrijheid
van Oisterwijk, eerstgenoemde ook nog namens Hendrick, onmondige
zoon van wijlen zijnen broeder mr Embert van der Borcht, geven
voor Schepenen van Nederweert volmacht aan Joris van Gulick om
voor Schepenen van Oisterwijk over te dragen aan J«' Franco de
Beveren, ontvanger der verpondingen over het Kwartier van Ois-
terwijk, eene grondrente, gaande uit onderpanden, gelegen op den
Hondsberg en door hen geërfd van hunne moei Helena van der
Borcht
653. i8 April imi.
Johan Hamel en Gijsbert van Hamel, schepenen van 's Bosch,
maken bekend, dat Maria, dochter van Marcelis van Haren en
weduwe van Marten van Vechel, hun heeft verzocht om over haar
onmondig zoontje van Vechel tot voogden te benoemen Joost Mar-
tenszoon van Vechel, burger van 's Bosch, grootvader van hetzelve
en Coenraad Janszoon van Cuyck, ook burger van 's Bosch, moeder-
lijken oudoom van hetzelve en dat zij daarop dezen tot voogden
over dat kind hebben aangesteld.
654. S4 FebruaH 1662,
Alzoo Wouter Goossens Peynenborch, weduwnaar van Heylwich,
dochter van Dirck Gerritszoon van de Wiel, den tocht, hem als
langstlevenden echtgenoot toekomende van een achtste van twee
derde parten eener erfrente ten laste van de Staten van Brabant,
kwartier van 's lïertogenbosch, had afgestaan aan Peter, Goossen,
Henricken en Wouteren, gebroeders, zoo te hunnen behoeve als
ten behoeve van Tonisken en Stijntje, gezusters, allen kinderen
van hem en zijne genoemde vrouw, zoo hebben voor Schepenen
van 's Bosch genoemde gebroeders voor zich en als zich sterk ma-
kende voor hunne genoemde zusters, alsmede Comelis en Mathijs,
gebroeders, zonen van wijlen Wijnant van Heusden, zoo voor zich
en als zich sterk makende voor Adriaen Gysbertszn Verheyden,
Wouter Goossens Pijnenborch voornoemd als momboir over de
onmondige kinderen van wijlen Gerit Dirckszn van de Wiel en als
zoodanig tot het navolgende gemachtigd door Schepenen van Ois-
terwijk ; alsnog meergenoemde Wouter Goossens Peynenborch als
— 249 —
transport hebbende van Jan Wouterssen, wonende te Rucphen, door
dezen verleend, zoo voor zich en als lasthebber van Evert Wouterssen,
zijnen broeder, en Meeuws Pauwels, in diens hoedanigheid van
man van Tanneken Wouterssen, zijne zuster, blijkens procuratie*
brieven voor mr Marten van Hees, openbaar notaris te Oisterwijk,
gepasseerd ; mr Thomas van Hijnsberch, notaris, als rentmeester
van het Groot Begijnhof te ' s Bosch en in die qualiteit optredende
voor de onnoozele Anna van Eerssel; dezelfde mr Thomas van
Hynsberch als lasthebbende van den heer 'Franchoys Beyharts, erf-
ridder des H. Rijks en oud-drossaard van Boxtel, door dezen ver-
leend voor zich en mede als erfgenaam van den heer Gaspar Beyharts,
in leven deken der Collegiale kerk van Boxtel, zoomede als zich
sterk makende voor Jonker Anthony Beyharts, kapitein-luitenant
van eene compagnie-ordinaris ten dienste van den Koning van Spanje,
zijnde deze last gegeven bij procuratiebrieven, voor Jan van den
Heuvel als openbaar notaris binnen de Baronie van Boxtel gepas*
seerd; alsnog dezelfde mr Thomas van Hynsberch als gemachtigde
van Sophia Heymans en Jacobus, haren broeder, hen gezamenlijk
sterk gemaakt hebbende voor Elisabeth Heymans, hunne zuster en
Peter Eflfermans, haren man, mitsgaders voor hunne zuster Cornelia
Heymans, allen kinderen en erfgenamen van wijlen Wynant Heymans
en Nelken Jacobs Roust ; mede nog als gemachtigde van Jan Govers
en Gysbertje Govers, begijntje, hen sterk gemaakt hebbende voor
hunnen afwezigen broeder Comelis Govers, kinderen en descendenten
van Goyardt Gysbrechts en Anna Heymans, hebbende dezen volmacht
gegeven voor J. van der Hooffstadt, openbaar notaris te Mechelen ;
Aert, zoon van Wouter van Eerssel, voor zich en als gemachtigde
van Jan Peters van Eerssel en Frans Franssen van Eerssel blijkens
procuratiebrieven voor Schepenen van Gent verleden ; Adriaen, zoon
van Jan van Eerssel» de jonge, voor zich en als gemachtigde van
Barbara Wouter Colen weduwe van Adriaen van Eerssel den oude;
Jan en Michiel, gebroeders, en Catharina, hunne zuster, kinderen
van wijlen Adriaen van Eerssel en Barbara voornoemd, voor zich
en als zich sterk makende voor hunne minderjarige broeders en
zusters, blijkens procuratiebrieven voor Schepenen van Tilburg en
Croirle gepasseerd ; voornoemde Adriaen van Eerssel de jonge alsnog
als gemachtigde van Anneken van Eerssel, daartoe bijstand beko-
men hebbende van haren man Nicolaes Henricx van Aelst, blijkens
procuratiebrieven voor Schepenen van Turnhout gepasseerd ; Annekeni
— 260 —
dochter van wijlen Wouter van Eerssei en Jan van der Beeken, als
gemachtigden van Sr Nicolaes van Gerwen» man van Adriaentje,
dochter van Wouter van Eerssei voornoemd, blijkens procuratiebrieven
door deze voor zich en als erfgenaam van wijlen hare zuster Cathalyn
van Eerssei voor den openbaren notaris Joachim van Grinsven ver-
leendt — zijnde al de voornoemde personen erfgenamen van de
vaderlijke fideicommissaire goederen van wijlen Jan Hermans van
Eerssely — voorschreven erfrente verkocht aan Thomas Christofifels
van de Graeff. Hierover waren als schepenen Arnt van Tienen en
Joost NageL
655. 5 April iCet
„Wilhelm Hendrick, Prince van Orange, grave van enz., heere van
Breda, der stadt Grave ende den Lande van Cuyck, enz.,*' doet te
weten, dat vermits wegens het ontslag, op grond van hoogen ouder-
dom aan Elias Jansen als richterbode van Sambeek verleend, een
opvolger van dezen behoort te worden benoemd, hij met goedvinden
van de Princesse Douairière van Orange, zoo voor zich en als ge-
machtigde van zijne voogden, tot richterbode aanstelt Jan Thonissen.
656. 9S April i6GB.
Dierck, zoon van wijlen Henrick Dierckszn, wonende teHelvoirt,
als man van Henricxke, dochter van Adriaen Berckelmans, verleent
voor Schepenen van 's Bosch aan Comelis Jacobszn van Vechel
eene grondrente uit eene boerderij, gelegen binnen de heerlijkheid
Helvoirt ter plaatse genaamd aan de Gesel naast het erf van Adriaen
Willemszn Berten en meer anderen eenerzijds en het erf van Dierck
Reijnders van Rosmaer, burger van 's Bosch, anderzijds. Hierover
waren als schepenen Reijnier Tempelaer en Nicolaes de Lobel.
657. 2i September 1662,
Mr Adriaen de Weer als gemachtigde van mr Hendricus van
Gorcum, priester, verkoopt voor Schepenen van Oisterwïjk aan
Adriaan Corneliszoon van Beurden eene grondrente, gaande uit eene
boerderij, gelegen onder Gestel bij Oisterwijk ter plaatse genaamd
het Kolk en uit een perceel weiland, geheeten de Beemd, ook gelegen
te Gestel en wel ter plaatse genoemd „In den hoogen inslag*', welke
grondrente Adriaan, zoon van Jan Comelis Goijerts, als man van
Catharina, dochter van wijlen Matheus Elias, den 21 Januari 1628
Verleend had aan heer Goyerd Hendricx van Gorcum, in zijn leven
— 251 —
ook priester en die door genoemden mr Hendricus van Gorcum van
dezen geërfd was. Hierover waren als schepenen Jan Janszn Tim.
merman en Loenis Hendricx van Megen. (Zie oorkonde no. 493.)
658. i December i662.
De Raad van Brabant verleent op het verzoek van de Kanunniken
van het Kapittel van St. Oédenrode, inhoudende, dat verschillende
personen achterstallig zijn in het betalen van renten, cijnsen en
pachten, tot hunne prebenden behoorende, brieven van executie.
658a. 4 Januari {668.
Testament van Johan Backers Jr (of de Bacquer) en diens echt-
genoote Agnes Gysselen, beiden woonachtig te 's Bosch.
660. 25 October i663,
Marten, zoo voor zich en als man en momboir van Maria, doch*
ter van Thomas van Beugen en Anneken zijne zuster, beiden kin-
deren van wijlen Jaspar de Leeuw, verleehen voor Schepenen van
's Bosch aan Mechteld weduwe van Peter Boons eene grondrente
uit twee derde gedeelten in een huis, staande in de Karrestraat al-
daar ; uit een derde gedeelte in een huis, staande aan de Markt aldaar
naast het huis van Wouter van Achelen eenerzijds en dat van
Henrick van de Gevel anderzijds en zich uitstrekkende vanaf de
Markt tot aan de Dieze, en uit een vierde gedeelte in eene
woning, staande met eene andere woning onder een dak aan ge*
zegde Markt naast deze woning eenerzijds en het huis van Anthony
van Bruaenen anderzijds en zich uitstrekkende vanaf de Markt tot
aan het erf van Philips van Beugen. Hierover waren als schepenen
Daniel van der Meulen en Henrick van Schrieck.
6G1. 9 Februari ië64.
Willem van Houte en Johan Daesdonck, schepenen van 's Bosch,
verklaren, dat te hunnen overstaan Mathijs, zoon van wijlen
Anthonis Willemszoon van Jabeeck en Elizabeth Willemsdochter
van Esch, den leeftijd van 24 jaren gepasseerd zijnde, verklaard
heeft, dat Laureijns van Kessel, oud-secretaris van genoemde stad
en Joost Martens van Vechel, als zijne gewezen voogden, aan hem
rekening en verantwoording van hun beheer hebben gedaan en hij
hen te dier zake gedechargeerd heeft.
— 252 —
6620. if Februari 1606.
Brief van J. Focanus, president-schepen van den Bosch.
663. 4 Mei i666.
Tieleman Aertszoon Klercx, wonende te Engelen, verklaart voor
Schepenen van Heusden van Cornelis Jacobszoon van Vechel ter
leen ontvangen te hebben de som van fl 650 en verbindt daarvoor
het Baetenkampje, gelegen in het Engelensche Veld. Hierover waren
als schepenen Willem Lookermans en Hendrick van Dninen.
664. 4 Mei i666.
De Raad en Leenhof van Brabant beleent mr JohanNagelmaeckers,
advocaat te 's Bosch, als momboir over de onmondige kinderen van
wijlen Rogier d'Abselons, zoon van wijlen GuUliam d'Abselons, ten
behoeve van Godefroy d'Abselons, minderjarigen zoon van Rogier
voornoemd, met de helft in de tienden van Heesch en de daartoe
behoorende smalle tienden, zooals voornoemde GuiUiam d'Abselons
die van Willem Berwouts 1) verkregen had en hem, Godefroy, bij
doode van GuUliam d'Abselons meergenoemd aanbestorven waren.
665. i September i667.
Jacop de Bye, notaris te 's Bosch, als gemachtigde van Johan
Snellen blijkens procuratiebrieven voor Jan Peynenborch, notaris te
Oisterwijk verleden, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan
mr Theodorus van Nyehoflf, licentiaat in de rechten en advocaat
aldaar, ten behoeve van Johanna van Gierle weduwe van Johan van
de Gracht, zijne schoonmoeder, eene grondrente, gaande uit een
huis, stal en achterhuis, genaamd Tilburg^ staande te 's Bosch aan
den Vughterdijk tusschen de beide poorten aldaar naast het huis
van Jaspar Gast H. Kruispoortwaarts eenerzijds en dat van Magdalena
van der Stappen weduwe van Jan Janszoon Scheffers Vughterpoort-
waarts anderzijds, welke grondrente Wouter Adamszoon van Weerde,
molenaar, den 12 Aug. 1643 had verkocht aan Jan, zoon van wijlen
Steven Snellen. Hierover waren als schepenen Cornelis Cuchlinus
en Martin Christiaen Zweerts.
1) Hij was zoon van Jor Cornelis Berwouts en werd met voorschreven tienden
in 1614 beleend bij doode van Jor Anthonis Berwouts, sijnen oom.
666. iS April i&fj.
Scheiding en deeling der nalatenschap van mr Bartholomeus Loeff
van der Sloot
667. 5 Ocloler i667.
Henrick van Mil als man van Elisabeth, dochter van Jan Her-
manszoon de Pesser, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan
Henricxken, zijne schoonzuster, dochter van Jan Hermanszoon de
Pesser voornoemd en weduwe van Antoni van Esschaeren, eene
grondrente, gaande uit eene hofstede, gelegen onder de parochie
Gemonde en de jurisdictie van St Oedenrode ter plaatse genaamd
op Bersselaer, welke grondrente den 8 Maart 1657 door Jan, zoon
van wijlen Mathijs Bartholomeus, wonende in gezegde parochie,
verleend was aan Henricxken, voornoemd ten behoeve van de on-
mondige kinderen van wijlen Jan Hermanszoon de Pesser voor-
noemd; item eene grondrente, gaande uit een stuk akkerland, gelegen
te Dinther ter plaatse genaamd Int Retsel, welke grondrente den
5 Jan. 1682 door Oth, zoon van wijlen Corst Otten, wonende te
Dinther, verleend was aan Jan Hermanszoon de Pesser meergenoemd;
item eene grondrente, gaande uit een derde eener bouwhoeve, ge*
legen te Berlicum ter plaatse genaamd Loeffaert, welke grondrente
den 17 Februari 1649 door Antoni, zoon van wijlen Herman Jans-
zoon de Pesser en Elisabeth, dochter van wijlen Antoni Preeckers,
verkocht was aan Geertruid, dochter van wijlen Jan Thomaszoon
van Velp en weduwe van Jan, den zoon van wijlen Herman Jans-
zoon de Pesser. Hierover waren als schepenen Joost Aertszoon
Canters en Johan van Blotenburgh.
668. 4 December i€67.
Maijken, dochter van wijlen Dilis van der Aa en weduwe van -
Peter van Meerhout, wonende te Schijndel, verleent voor Schepenen
van 's Bosch aan Comelis Jacobuszoon van Vechel eene grondrente
uit landerijen, gelegen te Schijndel. Hierover waren als schepenen
Gerardt Tieiemans van Breugel en Gijsbrecht van Hamel.
669. SO December i667.
Maijken Steven Eelkens, weduwe en erfgename van Jan Aerts-
zoon van Eschaeren, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan
— 264 —
Margriet SchoenmanS; echtgenoot van mr Peter Everard van Olden-
burch) een huis met een grooten tuin en daarachter staande woning,
staande en gelegen te 's Bosch aan de Oude Dieze tusschen het
huis der erven van Anna van Hambroeck eenerzijds en dat van
Dirck de Pleijtmaecker anderzijds en zich uitstrekkende van af
gezegde straat tot aan het erf van Henrick van den Broeck, licen-
tiaat in de rechten. Hierover waren als schepenen Gerard Tielemans
van Breugel en Joost Aertszoon Canters. Zie over dit huis mijne
Voorname Bossche huizen II p. 288.
670. i9 Januari i€68.
Joris Vervoorden, inwonende poorter van 's Bosch, verleent voor
Schepenen aldaar aan Maria van Doren eene grondrente uit een
huis met erf, genaamd ii^ Blauwe hand^ staande in die stad aan
den . Vughterdijk tusschen het erf der kinderen van Peter van
Ge£fen eenerzijds en dat van Anthony Cinck anderzijds, en strek«
kende van af gezegde straat tot aan den stadswal, de Dieze tus-
schen beiden loopende, alsmede uit twee huisjens, naast elkander
staande in een straatje achter het huis, genaamd In Breda. Hier-
over waren als schepenen Geraert Tielmans van Breugel en Ghijs-
brecht van Hamel.
671. i5 l>eeemUr i668.
Sr Johan de Backer de jonge als gemachtigde van den heer Jaco-
bus Philippus van der Haven, gehuwd met Juffn Elisabeth de
Backere, blijkens procuratiebrieven voor den notaris de Moor te
Eeckeren gepasseerd, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan
Johan van der Meulen, secretaris van die stad, ten behoeve van
Catharina Hermans van Limborch eene grondrente, gaande uit eene
bouwhoeve onder Oostelbeers, welke rente Jan, zoon van Nicolaes
Rijckarts, den 11 Febr. 1640 had verleend aan Lysken weduwe van
Herman van Eerssel, alsmede eene grondrente, gaande uitperceeien
onder Breugel, welke Nicolaes, zoon van Reynder Nicolaes Maessen,
wonende op de Smeermoes, als een der erfgenamen van Maria,
dochter van Nicolaes Aelbertszoon van der Heijden, den 28 April
1667 had verleend aan Adriaan Willem Henrickszoon van Engelen,
zijnde deze beide grondrenten op 27 Augustus 1667 aan genoemde
verkoopster ten deel gevallen bij scheiding en deeling der nalaten-
schappen van Johan Backers en diens echtgenoote Agnes Gysselen.
Hierover waren als schepenen Franchoys Bruijnincx en JacobZivert
van Ziborch.
672a. 5 Februari 1669.
Dielis en Cornelis, zonen van wijlen Paulus Vos en Peter Theu-^
niszoon van de Velde, als man van Syken, dochter van Paulus Vos
voornoemd, mitsgaders Jenneken weduwe van Guiliam, zoon van
Paulus Vos meergenoemd, verkoopen aan Gerrit Michielszn van den
Ancker een huis met erf, staande te 's Bosch in de St. Jacobstraat
tusschen het huis van Margaretha Roeloifs Jansdochter, echtgenoote
van Henrick Roeffs, eenerzijds en het huis van Jan Roelofszn Kivits,
glazenmaker, anderzijds en zich achterwaarts uitstrekkende tot aan
den tuin van Philip Wouterszn Livens, zijnde hunnen vader aan«
gekomen bij scheiding en deeling, opgemaakt tusschen hem en Philip
Wouterszn Lievens.
073. 7 Februari 1669.
Johan Davidts van Oerle en Jacob Ziverts van Zyborch, schepenen
van 's Bosch, getuigen, dat te hunnen overstaan Anthony, zoon
van Anthony Willemszoon van Jabeeck, verklaard heeft, dat zijn
gewezen voogd Joost Martenszoon van Vechel hem behoorlijlce
rekening en verantwoording gedaan heeft.
67 i. 19 Februari 1669.
Peter Schilders, schout te Vlijmen en Marten Reyner van Ingen,
wonende aldaar, in hunne hoedanigheid van lasthebbers van Geerardt
Wedda, vaandrig in de compagnie van den baron Casper Hara,
heer van In- en Cniphuysen, in garnizoen te Groningen, als man
van Mechteld Hoorn, doen voor Schepenen van Heusden afstand
van diens recht op eenen halven morgen land, gelegen onder Engelen
in den Rouwenkamp, ten behoeve vau Cornelis Jacobszoon van
Vechel, wonende te *s Bosch. Hierover waren als schepenen Esalas
d'Ouwerschie en Hendrik van Herpt
674a (biê,) 7 Mei 1669.
Request civiel van Maria Hack, vrouwe van den Triangel, tegen
den Prior van Huybergen,
675. 2 Auguêius 1669.
Johan Davits van Oerle en Johan Fran^is Balbiaen, schepenen
- 266 —
van 's Bosch, geven vidimus van een schepenbrief van Heusden van
14 Mei 1636, waarbij Jan Danielsen van Berlicum en Dirck Cornelis-
zoon van Leckerkerck, schepenen van Heusden, verklaren, dat te
hunnen overstaan Thonis , wonende te Veen, verkUuutle geld
schuldig te zijn aan Jan Maesen, ruiter in de compagnie van den
Heer Martin en daarvoor te verbinden vier morgen land,
gelegen te Veen en grenzende aan de Pastorie aldaar, alsmede zeven
hond land, mede gelegen te Veen en grenzende aan het erf van
Sebastiaen Beelaerts.
676. n AuguêluB 1669.
Cathalijn, dochter van Willem Verbeeck, verklaart voor Schepenen
van *s Bosch geld schuldig te zijn aan Jacomina, dochter van Comelis
Jacobs van Vechel en wel ten behoeve van genoemden Comelis van
Vechel. Hierover waren als schepenen Fran^is Bruynincx en Jacob
Zywaert van Siborgh.
677. 27 Januari {670.
Willem van Houte en Laurens van 's Gravesande, schepenen van
's Bosch, verklaren, dat te hunnen overstaan Helena van Zomeren,
weduwe van mr Norbertus Mutsaerts, licentiaat in de rechten en
Walburgh van Someren weduwe van mr Gijsbert Eelkens, licentiaat
in de rechten en drossaard van Rethy, kinderen van wijlen mr Gerard
van Zomeren, ook licentiaat in de rechten en oud-raad van 's Bosch,
alsmede Johan Scheffers namens Nicolaes van Zomeren, licentiaat in
de rechten en cantor te Hilvarenbeek, hebben goedgekeurd de
scheiding en deeling van de goederen van wijlen hunne zuster
Johanna van Zomeren.
678a. S7 Maart imO.
Verklaring van J. Verster, secretaris van den Bosch.
679a. 54 JugusiuÉ (?) i670.
Anneken Jacobs en hare kinderen geven aan Rogier van Leefdael,
heer van Deume, diens Ofiiciér en aan Schepenen van Deume te
kennen, dat Jacobs Goorts, de man van eerstgenoemde en vader
van hare kinderen, sedert de ^voering van de Christelijke reformatie
den Staat als ook den Heer van en de gemeente Deume als president-
schepen en ook gedurende eenige jaren, als secretaris trouw en
— 2B7 —
ijverig gediend heeft; dat hij op de dreigementen van booze lieden
in den avond van 26 Augustus 1670 in gezelschap van eenige inge-
zetenen van Deurne is gegaan uit het erfhuis van Comelis Janssen
de Jeger te Liessel, alwaar hij als gesubstitueerd secretaris de pen had
gevoerd ; dat nadat hij aan zijn huis was gekomen en afscheid van zijn
gezelschap had genomen, hij aan den dorpel zijner deur uit een
roer van eenen onbekend gebleven moordenaar een schot van 50
tot 60 korrels grooten ganzenhagel in den rug gekregen heeft, waar-
door hij neerstortte en den 28 Augustus daaraanvolgende is over-
leden; dat zij, Anneken en hare kinderen, dientengevolge thans in
kommervolle omstandigheden verkeeren en daarom in den vreemde
hunnen kost zullen moeten gaan zoeken ; dat het zoude kunnen
gebeuren dat aldaar genoemde Goorts belasterd werd en dat zij
daarom aan gerequestreerden verzoeken een attest omtrent diens
eerlijkheid af te geven.
680. i8 Juli i€7i.
De President en Raadsleden van den Koning van Castilie, enz.,
Graaf van Vlaanderen, geordonneerd in Vlaanderen, getuigen, dat
voor hun Hof Bemard Janssens en Willebrord Bartholomeeus, koop-
lieden te Gent, de een als broeder en de ander als oom van den
advocaat Mr Pieter Janssenius, verklaard hebben gezien te hebben
een verzoekschrift, door dien advocaat gepresenteerd aan den Eooch-
weerdigen Heere rector magnificq van de Universiteit te Leuven,
met de appostille daarop door dezen gesteld en dat zij er in toe-
stemmen, dat genoemde advocaat zal verkoopen al zoodanige
renten, huizen, gronden, erven enz., als zijne drie kinderen, hunne
nichten, bezitten in de stad en meierij van den Bosch.
681. fO October i67i.
Elisabeth, dochter van Herman Goijartszoon van Santbeeck, verkoopt
voor Schepenen van 's Bosch aan Luycaes de Haes, procureur en
raad der stad Helmond, ten behoeve van Geerloff Suyckers Junior,
zoon van Geerloff Suyckers, secretaris van Helmond, eene grondrente,
die Hendrik, zoon van Dirck Hendricx, den 11 April 1688 had
verleend aan hare moeder Margaretha, weduwe van Herman Goijarts*
zoon van Santbeeck, uit. eene boerderij, gelegen op den Beekschen
Donk te Beek bij Aarle. Hierover waren als schepenen Frederik
Hendrik Sweerts en Hendrik Copes.
17
— 268 —
«82a. i9 Juli imft.
Brief door Gb« de Manmaker, heer van Hoffwegen, geschreven te
Bergen op Zoom over de gevangenneming van eenen FranscheD
trompetter.
683a iO Juli i&IS.
Verklaring van G. Kirkpatrick, gouverneur van den Bosch.
684. 5 November idlS.
De Raad van Brabant te *sHage verbiedt op het verzoek van
den Ambachte van de Melders binnen V Hertogenbosch aan Willem
van Grimbergen, koopman aldaar, om als meester-mulder koren te
malen, daar hij niet zijne twee leeijaren heeft volbracht
685. 50 MaaH iei4.
Aert van Geffen als man van Anneken, dochter van wijlen Jacob
de Bruyn, voor zich en als gemachtigde van Comelis de Bruyn en
Hillegonda van Roermont; Igrom van Roermond, zoon van wijlen
Reynder Igromszn van Roermond en Alegonda, de dochter van
voornoemden Jacob de Bruyn; genoemde Igrom en Herbert Ancems
van Herpen als voogden over de twee onmondige kinderen van
Reynder en Alegonda voornoemd en Peter Laersmans als man van
Anna van Roermond, dochter van dezelfden, allen erfgenamen van
meergenoemden Jacob de Bruyn, verkoopen voor Schepenen van
's Bosch aan Henrich Matheuszoon van Bilsen een huis met middelhuis,
tuin, bleekveld, achterhuis, acht looikuipen en twee kalkkuipen, ge-
naamd de Keizerskroon^ staande te 's Bosch aan den Vughterdijk
tusschen de beide poorten bij de St. Comeliskapel tegenover d< Valk
en zich uitstrekkende van af gezegde straat tot aan het water, welk
huis Jan Joachim Marcelissen, schoonvader van meergenoemden Jacob
de Bruijn, den 11 Juni 1591 gekocht had van Peter Jan Peterszoon
de Weyer, hebbende Anthony van Witvelt, stadhouder van de stad
en meierij van Vilvorden, als man van Catharina de Bruyn Jacobs-
dochter haar part aan voornoemde verkoopers verkocht. Hierover
waren als schepenen Jacob Sy vert van Syburch en Reynder Tempelaer.
686. 7 Augwim 1074.
Jan Baptist Greyns en Peeter Happart, schepenen van Antwerpen,
verklaren, dat te hunnen overstaan Maria Theresia van Egeraet, dochtei
— 269 —
van wijlen Hendrick van Egeraet en Anna Loeft van der Sloot, voor
zich en in den naam van Adriaen en Adam Egeraet, hare twee
uitlandige broeders, alsmede van Joanna Maim en Adriana Ange-
lica Egeraet, hare twee minderjarige zusters, verkocht heeft aan
Emerentiana Loeft* van der Sloot, dochter van wijlen Godevaert,
het een vierde in een derde deel eener erfrente ten laste der stad
Antwerpen, haar en hare genoemde broeders en zusters aanbestor-
ven van hunne genoemde moeder, die de dochter was van Hen-
drick Loeft' Van der Sloot, broeder van Bartholomeus Loeft* van
der Sloot, van wien zij voor een derde part erfgenaam ab intestato
was, zijnde voorschreven erfrente uitgegeven aan Bartholomeus Loeff
van der Sloot van 's Hertogenbosch, die de vader was van voor*
noemden Bartholomeeus.
687flL 5 October i€74.
Op de klacht van Johannes Alstorphius, predikant van Waalre
en Valkenswaard, over de handelingen, door Cornelia van de Poll
weduwe van Johan van den Cluse, heer van Waalre, Valkenswaard
en Aalst, tot nadeel van de Gereformeerde religie en verachting
van de justitie, „alles in vilipendentie van de orders en resolutiên
der Staten Generaal verricht", gelasten dezen den Kwartierschout
om den Schepenstoel te Waalre en Valkenswaard te veranderen
en de Paapsche school te verbieden, alles ten koste der Vrouwe
van de beide laatstgenoemde heerlijkheden; den klager zijne kosten
te doen vergoeden en om voorts het schoutambt aldaar te bedienen of
te doen bedienen totdat genoemde Vrouwe daartoe een persoon der
Gereformeerde religie met hunne goedkeuring zal hebben benoemd.
688a. i7 October 1674.
Brief door L. A. S. de Chamilly te Grave, tijdens het beleg van
die stad door den Prins van Oranje, geschreven, welke brief blijkens
hetgeen er op aangeteekend staat, werd onderschept
689. ^ 2 Febmari 1675.
Mr Herman Kuchlinus, schepen van 's Bosch, als gemachtigde
van Adriaen Pieterson, gecommitteerde ter vergadering van de
Staten Generaal, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan mr Hen-
drick van Breugel, als administrateur van de beurzen, gefondeerd
door Hester van Griensven, a eene rente van fl 85 'sjaars, den
— 260 —
28 Juli 1652 verleend door J«' Dirck van Grevenbroeck, heer van
Mierio, ten overstaan van Schepenen aldaar; b eene rente van
fl 2.50 'sjaars, deif^elfden dag verleend door Herman Aelberts en
door genoemden heer van Mierlo te zijnen laste genomen, welke
beide renten Jan Jansse Kei, wonende te Batenburg, als man van
Anneken, dochter van Comelis Gerritsse, den 17 Juni 1664 voor
Schepenen van Helmond had verkocht aan Jacobus Pieterson en
van dezen vererfd waren op voorzegden lastgever. Hierover waren
als schepenen Steven van Teffelen en Simon Coenraet lintworm.
690. 95 Mei i€75.
Alzoo Maria Hovelmans weduwe van Grerard van Kelst den tocht
van diens nalatenschap had afgestaan aan Jeronimus van Reist
Johanneszoon als man van Catharina' van Kebt Gregoire en aan
d'Ardenne als man van Alegonda van Kebt, zoo ten behoeve van die
vrouwen als ten behoeve van de onmondige kinderen van Symon
van Kelst en alle kinderen van haar Maria Hovelmans en Gerard van
Kebt, zoo hebben voor Schepenen van *s-Bosch voornoemde Jero-
nimus van Kebt Johanneszoon en Gregoire d'Ardenne in hunne
voorschreven qualiteiten en ab zich sterk makende voor de onmondige
kinderen van Symon van Kelst, verkocht aan Crerard van Bockholt
ten behoeve van Comelb Jacobszoon van Vechel eene grondrente,
gaande uit den Broekbeemd, gelegen te Oirschot in den heerdgang
van Best aan de Bodemsteeg, naast het erf der kinderen Dirck Mar-
tens van der Heyden 1), welke grondrente Jonker Anthonys van
Grevenbroeck, zoon van Jonker Floris van Grevenbroeck, heer van
Oumies en La fontaine, daaruit den 24 Mei 1689 had verleend;
item eene grondrente, gaande uit eene bouwhoeve onder Oirschot,
welke Marten en Andries, zonen van Jacob Hendricx van Ginhoven
alias den Lubbert te Spoordonck, den 24 Aug. 1687 daaruit hadden
verleend aan Gerard van Kebt; item enz. Hierover waren als sche-
penen Assuerus Tulleken en Simon Coenraet Lintworm.
691a. 6 December {675.
De Staten Generaal der Vereenigde Nederlanden berichten naar
aanleiding eener missive van Comelis Thooft, stadhouder van den
Hoogschout te den Bosch, over het meisje Aletta van Osch, dat
i) Hij was in 1593 schepen van Oirschot.
— 261 —
bij hare moei Adriana van Osch was opgehouden geweest, dat het
nu bij een Gerefonneerden burger aldaar is uitbesteed.
693. SO December i€75.
Ludovicus van der Putten als executeur van het testament van
Dr Johan Ransecremer verkoopt voor Schepenen van den Bosch
aan Guillelmus van der Putten en diens zuster Catharina van der
Putten eene halve hoeve lands, voor de wederhelft toebehoorende
aan de kinderen en erfgenamen van Simon van der Putten en ge-
legen te Loosbroek, parochie Heesch, welke hoeve Jan van Santen
12 Maart 1674 gekocht had van Lambert van den Heesacker Lam-
bertzn als man van Margaretha, dochter van Mathijs Lambertszn
Stooters en waarvan de andere helft aan Herman Anthoniszn van
der Meulen was aangekomen van de ouders zijner echtgenoote en
aan genoemden Ransecremer nomine uxoris bij de deeling met de
medeerfgenamen van genoemden van der Meulen. Hierover waren
als schepenen Simon Coenraet Lintworm en Henrick van Gasteren.
698. 5 MaaH 1676.
Anthonetta, dochter van Henrick Colen, koopman te 's Bosch en
Agnes van Roy, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Goijardken
van den Ancker weduwe van Bemard Lehardy een huis met vier
kamers of woningjes, daarachter staande, genaamd de Roy Leers^
staande te 's Bosch in de Hinthamerstraat tusschen het huis der
erven Peter Becx eenerzijds en dat van Aert Tybosch, een gangske
tusschen beiden liggende, anderzijds en zich uitstrekkende tot aan
de Dieze, haar aangekomen uit de nalatenschappen harer ouders.
Hierover waren als schepenen Marten Christiaan Sweerts, heer van
Oirschot en Simon Coenraet Lintworm.
694. 9i Noüemher i€76.
Jan en Catelijn, kinderen van wijlen Thieleman Francken van
Diepenbeeck en Hester, dochter van Daniel Schotelmans en Servaes
Fabri van Gremert als man van Jenneken, dochter van genoemde
echtelieden, gezamenlijk gerechtigd voor Vs* mitsgaders Julius Daniels-
zoon Schotelmans, als gemachtigde, blijkens procuratiebrieven voor
den notaris Hendrick van Ëijndhoven te 's Bosch gepasseerd, van
Francq en Julius, ook kinderen van Thieleman en Hester voornoemd,
als gerechtigd voor het overige Vsy verkoopen voor Schepenen van
— 262 —
*s Bosch aan mr Johan Louis van Cattenburch, secretaris van die
stad, ten behoeve van Ruth Meliszoon van Roosmaelen eene kamer
van drie kamers, staande binnen die stad onder een dak bij de Pijn-
appelsche poort, hunnen vader ten deel gevallen bij scheiding en
deeling, den 10 Oct 1687 voor Schepenen van 's Bosch gepasseerd.
Hierover waren als schepenen Assuerus Tulleken en Simon Coenraet
Lintworm.
605a. 9 Maart iSn.
Pero Verschey, burger van den Bosch, als man van Maria, dochter
van Cornelis Goossens van Empel en als voogd over Hendrien en
Grietjen, dochters alsvoren, verkoopt aan Adriaen Jonckers, inwoner
van den Bosch, huis, erf, hof en rosmolen met vier woningen daar-
achter, genaamd de JRosmeulen^ staande en gelegen aldaar buiten de
H. Kruispoort op den Vughterdijk tusschen het huis en erf van
Bemardt Goossens, den messenmaker, Vughterpoortwaarts eenerzijds,
een gang tusschen beiden liggende en het water anderzijds, en zich
uitstrekkende van af de straat tot aan het water, genaamd de Dieze,
door den vader van verkoopers gekocht van Jan Roelofszoon Kievids
op 10 Sept. 1664.
695a QnB). 16 September i€T7,
Verklaringen door getuigen ten overstaan van Schepenen van Oss
afgelegd over hetgeen zij aan den coUecteur van den tol te Lith
aldaar aan tolgeld hadden moeten betalen.
696. 7 Maart i680.
Paulus Wonders en Jan van Bilsen, burgers van 's Bosch, verklaren
voor Schepenen aldaar geld opgenomen te hebben van Sr Anthony
van Kessel ab gemachtigde van Theodora Andrea van Kessel. Hier-
over waren ab schepenen Johan van Sutphen en Johan Francoys
Balbiaen.
697. 94 Mei i680.
De Jonkers Willem Arnoudt en Jacobus Theodorus, zonen van
Jonker Rogier, den zoon van mr Arnout van Broeckhoven en Johanna
van Reys, mitsgaders Jonker Gaspar Cornelis de Voocht, heer van
Formeseel, als man van Maria Isabella, dochter van genoemden
Rogier, allen ab erfgenamen van dezen laatste, verkoopen voor
Schepenen van 's Bosch aan Gerart Schoneus, chirurgyn aldaar, twee
— 268 —
vijfden in eene grondrente, gaande uit gronden onder H^eswijk,
welke mr Johan Frederick Solimos, wonende te Keulen, als man
van Anna Bungarts, dochter van Jan Bungarts Janssen, voor zich en
voor de andere erfgenamen van genoemden Jan Bungarts verkocht
had aan mr Arnout van Broeckhoven voornoemd. Hierover waren
als schepenen Johan van Sutphen en Johan Francöys Balbiaen.
(Zie hierover oorkonde no. 608).
698. 5 Juni i680.
Dirck Swaen verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan mr
Fran^is Dominions van den Velde, advocaat aldaar, de helft in eene
grondrente, welke Laureyns, zoon van wijlen Oth Janssen, uit onder-
panden, gelegen in de parochie Kessel, den 12 April 1650 had ver-
leend aan Adriana Mutsarts en welke helft hem bij scheiding harer
nalatenschap was ten deel gevallen. Hierover waren als schepenen
Johan Fran^ois Balbiaen en Jacob Syvert van Syburch.
699 27 September 1680,
Robbert de Lobell, schepen van 's Bosch, verkoopt voor Schepenen
aldaar in diens hoedanigheid van regent van het Groot Gasthuis
aldaar aan mr Roelandus van Niel, licentiaat in de rechten, ten
behoeve van Ëlisabeth, Maria, Aldegonda, Catharina en Anna, dochters
van wijlen Johan Willemszoon van de Graeff, als vruchtgebruiksters
en van de langstlevende harer als eigenares, een huis met voorhuis,
middelhuis, erf, tuin, achterkamer, achterhuis, gang en poort, staande
te 's Bosch aan de Oude Dieze tusschen het huis en erf, eertijds
toebehoorende aan Dirck van de Velde als man van Perijntje, dochter
van wijlen Huijbert Aertszoon Heesters, ter eenre en het huis en erf
van Margaretha, dochter van wijlen Simon van Bel en weduwe van
Herman Croijarts van Sambeeck, ter andere zijde en zich uitstrekkende
van af gezegde straat tot aan de Dieze, welk huis het Gasthuis in
December 1679 verkregen had voor den dijkplicht, waarmede Lam-
bert Peters van Hees aan het Heeseind onder Rosmalen belast was.
Hierover waren als schepenen Joost Nagel en Jacob Siwaert van
Siborgh. (Zie over dit huis mijne voorname Bossche huizen H p. 276).
700. 26 April i68i.
Johan Hermanszn van Wolfsbeigen, wonende te 's Bosch, verklaart
voor Schepenen aldaar geld schuldig te zijn aan Henrick van Meurs,
— 264 —
Mathijs van Venroy en Nicolaas van Bruggen, allen dekens van het
Smedenambacht aldaar, ten behoeve van dat gilde. Hierover waren
als schepenen Gerard van Cromman en }ohan van Leefdael.
701a. 29 April i68i.
Verklaring van Schepenen van Lierop, dat door de Wetfaoudeis
van dat dorp altijd zijn aangesteld gewest ijkmeesters, die steeds
alle maten ongestoord hebben geijkt met de korenmaten als bier-
maten, welke in hunne schepenkom berusten, totdat een zekere Lam-
bert Slyckers eenige jaren geleden zich den ijk aangematigd en als
generaal-ijkmeester tot zich genomen heeft
702. 7 Auguêhiê i68i.
Helena Gerrits van Rosmalen, eerst weduwe van Jan Pieters en
daarna van Adriaen van de Zande, verkoopt voor Schepenen van
's Bosch aan Johan Louis van Cattenburgh, secretaris van die stad,
ten behoeve van haren zoon Peter, geboren uit haar eerste huwelijk
en haren zoon Johan, geboren uit haar tweede huwelijk, een vierde
in een huis, staande aldaar aan de Postelstraat tusschen het erf der
Weduwe van Vechel en een Gasthuis van Boxtel en zich uitstrekkende
van af die straat tot aan het erf der laatstgenoemde weduwe, haar
verkoopster aangekomen uit de nalatenschappen harer ouders. Hier-
over waren als schepenen Johan Francoys Balbiaen en Gysbert van
HameL (Dit huis is hetzelfde als dat waarvan de rede is in na te
melden oorkonde van 1 Febr. 1767).
703. 5 JanuaH i68^
Cornelis van Ingen, burger van 's Bosch, weduwnaar van Theodora
van Vechel, tot het navolgende gemachtigd bij het testament door
haar ten overstaan van den notaris G. van Camphen gemaakt,
verklaart voor Schepenen van die stad geld schuldig te zijn aan mr
Johan van der Meulen, secretaris van die stad, ten behoeve van
Catharina Filters weduwe van Cornelis Jacobs van VecheL Hierover
waren als schepenen Steven van Teffelen en Henrick Copes.
704. eOctober i682.
Johan van Ophuysen, wonende te Tilburg, verklaart voor Sche-
penen van 's Bosch geld schuldig te zijn aan Johan Mond in diens
hoedanigheid van voogd over Jacobus Mond. Hierover waren als
schepenen Johan van Leefdael en Henrick Copes.
— 265 —
705. iS October i6S2.
Peter van Ortten, inwonend burger van 's Bosch, bekent voor
Schepenen aldaar geld schuldig te zijn aan Jacomina van Vechel,
ook aldaar wonende* Hierover waren als schepenen Henrick Copes
en Johan van Blotenburch.
706. i8 Februari i683.
Hendrick van der Hofstadt en Maria Botermans, beiden wonende
te 's Boschy bekennen voor Schepenen aldaar geld schuldig te zijn
aan Maria, dochter van Comelis Jacobszn van Vechel. Hierover waren
als schepenen Henrick Copes en Comelis 't Hooft.
707a. i7 Maart i68S.
Antony Willem Hensen en Jan Goorts op het Vloeieind worden
door Rogier van Leefdael, heer van Deume en Liessel, aangesteld
tot burgemeesters van die beide dorpen.
708a. i6 April i683.
Johanna Donckers weduwe van Johannes Gysselen, moeder, en
Adriaan en Johannes Gysselen, broeders van wijlen Anthonetta
Gysselen, geven ten overstaan van Schepenen van 's Bosch kwijting
aan Hendrick van der Coeveringh weduwnaar van voornoemde
Anthonetta Gysselen.
709. ie Mei i684.
Jan Marten Tijssen van Wijck, wonende te St. Michiels-Gestel,
verklaart voor Schepenen van 's Bosch geld schuldig te zijn aan
Maria en Jacomina van Vechel. Hierover waren als schepenen
Robbert de Lobel en Adriaen Blotenburch.
710« iö November i684.
Aelbert van Deursen, wonende te Gemert en zijne zuster Geertruijd
van DeurseUy bekennen voor Schepenen van 's Bosch geld schuldig
te zijn aan Maria van Vechel en hare zuster Jacomijne. Hierover
waren als schepenen Johan Francoys Balbiaen en Quirinus Crollius.
Hierbij eene akte van 8 April 1677, waaruit blijkt, dat mr Aelbert
frvan Deursen tot vrouw had Jacomijne Bardoul, alsmede een inventaris
der bezittingen van Luijtjen weduwe van Albert Bardoul, die waar-
schijnlijk hare moeder was ; deze goederen lagen meerendeels onder
Gemert.
— 266 —
711. se April ie85.
Marcelis Visscher, gepasseerd zijnde den leeftijd van 24 jaren,
verkoopt voor Schepenen van 's Bosch, het achtste part in een huisje,
staande in de Postelstraat aldaar, welk part hem was aangekomen
bij doode zijner grootmoeder Hendersken Adriaens, — aan lijsbeth
van GefTen weduwe van Jan Overmeer. Hierover waren als schepenen
Johan Francois Balbiaen en Quirinus CroUius.
712. 7 September i685.
Josina van Vechel, Maria van Vechel en Comelis de Leeuw als
man van Hester van Vechel, allen kinderen van Aert van Vechel
en Elisabeth de Raet, verkoopen bij gerechtelijke uitwinning voor
Schepenen van 's Bosch aan Reynier van Boxtel, burger van die
stad, eene bouwhoeve, gelegen in de parochie Rosmalen omtrent
de Kruisstraat, zijnde die hoeve ten Huysbergh genaamd. Hierover
waren als schepenen Robbert de Lobell en Johan Fran9ois Balbiaen.
713. ii Januari 1686.
Jan Hendrickszoon Timmermans, wonende te Loon op Zand,
doet ten behoeve zijner onmondige kinderen Marijken en Geertruid,
gesproten uit zijn eerste huwelijk met Henderske, dochter van Anthonis
Janszoon Vuchts, voor Drossaard en Schepenen van St Michiels-
Gestel afstand van den tocht van een stuk akkerland, gelegen op
de Heesakkers onder St. Michiels-Gestel, waarna hij. Jan Hendricks-
zoon Timmermans, als vaderlijke momboir over genoemde minder-
jarigen, het verkoopt aan Jan en Dingena, kinderen van genoemden
Thonis Janszoon Vuchts. Hierover waren als drossaard J. Elsevier
en als schepenen Andries Corsten van Aelst en Comelis Janszoon
Maet.
714a. ii Maart i686.
Maurits Biben verkoopt bij executie aan den luitenant-kolonel
Sei.liard een huis met stalling, koetshuis, erf, tuin en poort, staande
aan den Papenhuls te 's Bosch tusschen het huis van de erven van
Mevrouw Peyton walwaarts aan de eene zijde en het huis der kinderen
van wijlen den kapitein Kerrweer en Mevrouw Schuyl aan de andere
zijde en zich uitstrekkende van af gezegde straat met eene poort
achterwaarts tot aan de Dieze. (Zie over dit huis mijne Voorname
Bossche huizen II p. 506).
— 267 —
715a. il Mei i686.
Testament van Godefrida van den Ancker weduwe van Bernard
Le Hardy, inwoonster van den Bosch, waarbij zij aan haren zoon
Michiel Le Hardy vooruit maakt haar huis de Jtoos^ staande in de
Hinthamerstraat aldaar, met de daarin zich bevindende winkelwaren
en tot hare erfgenamen instelt haren voornoemden zoon en Maria
Catharina van de Coevering, gesproten uit het huwelijk van wijlen
hare dochter Comelia Le Hardy met Henrick van de Ck>evering,
716. U Juni 1686.
Cornelis Verheye, inwonend burger van 's Bosch, verkoopt voor
Schepenen aldaar aan Margrieta Biesters eeft^ schoane huysinge^ erve
ende groeten hoff daerackter^ gestaen ende gelegen binnen (die) stadt
in de Hinihamerstraei over de Geerlinxse brugge tusschen seecker
straeiien genoemt het Raeymaeckers straetie aen d* een syde ende tusschen
huys ende erve van Sr Johan ab Angeiis oen d* ander syde, strekkende
voor van de Hinthamerstraet tot op het waeter de Diese genoemt,
welcke huysinge, erve ende hoff^ gecomen van de Abdye van Bern^ den
Heere Floris Kant als een van de Heeren Gecommiteerde Roeden van
Staeten van HoUandt ende West VrUslant by appostiUe marginael,
gesteit op de requeste aen haer Ed. Grootmog, tot dien eynde gepre*
senteert by de coopers van eenige geestelijck goederen ende huysen^
gelegen binnen dese stadt, gecomen eensdeels van de Abdye van Bern
ende eensdeels van V Clooster van Mariendonck buyten Heusden, wesende
van der date dryentwintigsten April i6j2, uyt cracht hem daerby
verleent^ wettelyck ende erffelijck opgedragen ende overgegeven hadde
aen wylen Sr Cornelis Verheye^ des opdraegers vader, inne schepenen
brieven deser stad, wesende van den date den ses entwintichsten funij
j6^2 ende hem opgedragen daernaer by deylinge tusschen hem ende
Juffr. Maria Verheye, syne sustere, weduwe Dominê Johannes de
Bruyn, als erjfgenaemen van der voors. Cornelis Verheye gemaeckt op
den vijfden November 1682 voor den notaris Hendrick van Heeswijck
ende seeckere getuygen gepasseert ende daernaer voor Heeren Schepenen
alhier gerenoveert^ is te deel gevallen. Hierover waren als schepenen
Willem Schuyl de Walhorn en Cornelis Ackersdijck.
(Zie over dit huis oorkonde no. 611).
— 268 —
717. 5 Jugusha i686.
De WelEcL Jonker Gaspar de Voocht, heer van Geffen en Vor-
menzeel en den Leenhuize van Nuland, als man van vrouw Maria
Isabella van Broeckhoven, dochter van Jonker Rogier, verkoopt voor
Schepenen van 's Bosch aan heer Johan van Camphen, notaris en
procureur aldaar, eene bouwhoeve, gelegen onder Esch, hem aan-
gekomen van zijne schoonouders ingevolge akte van huwelijksvoor-
waarden, op 26 Sept 1671 verleden voor notaris Comelis van Boxmeer.
Hierover waren als schepenen Jacob Ferdinand Sweerts de Landas
en Laureyns van 's Gravesande.
718. 98 Auguêiuê i68d.
Jan Thunnisz., soldaat in de compagnie van den kapitein Letten-
dorp, behoorende tot het regiment der Walen, als man van Maijken
Visschers, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Lysbeth van
Geffen weduwe van Jan Overmeer het achtste part in een hui^e,
staande aan de Postelstraat aldaar naast het erf van Juffr. I>onkers
eenerzijds en een erf van een gasthuis van Boxtel anderzijds en zich
uitstrekkende van af gezegde straat tot aan het erf van genoemde
Juffr. Donkers, hebbende zijne vrouw dat part gefirfd van hare groot-
moeder Hendersken Ancens. Hierover waren als schepenen Willem
Schuyl de Walhorn en Comelis Ackersdyck. (Zie oorkonde no* 702).
719. 3 Fehruan i687.
Jonker Herman Pelgrom verkoopt voor Schepenen van 's Bosch
aan Johan van Camphen, substituut-rentmeester der domeinen,
notaris en procureur aldaar, een perceel weiland, genaamd de Ossen*
weide, gelegen te £sch achter het Gasthuis aldaar. Hierover waren
als schepenen Willem Schuyl de Walhorn en Abraham Daesdoncq.
720. SO Maart i687.
Leendert Aerts van de Ven, wonende te Gemonde, bekent voor
Schepenen van 's Bosch geld schuldig te zijn aan Jacomink van
Vechel, wonende aldaar. Hierover waren als schepenen Philip van
Thienen en Abraham Daesdoncq. Hierbij nog eene schuldbekentenis
aan haar en eene schuldbekentenis van 20 April 1704 ten behoeve
van MechtUdis van Ingen.
721. 27 Maart i687.
Hendricusr Pijnappel en zijne zuster Josina, beiden wonende te
's Bosch, verkoopen voor Schepenen van Rosmalen aan Reynier van
Boxtel, burger van 's Bosch, eenen morgen hooi- of weiland, gelegen
te Rosmalen op den Roomput naast de bouwhoeve, toebehoorende
aan genoemden kooper. Hierover waren als schepenen Ariaen Willems
van der Horst en Daem Otten de Leeuwe.
722a. 37 Mei i687.
Aanzegging aan den Vorster te Liessel, dat het neringhuis van
Aef Buis van Liessel en bijbehoorende gronden, toebehoorende aan
y^ Albada, bij gerechtelijke uitwinning is gesteld ten name van
Amoldus Costerius Johanszn, rentmeester en schout der stad en lande
van Weert en dat die nu voor een ieder te koop zullen worden
gebracht in de herberg de Zwarte Arend te 's Hertogenbosch op
Woensdag 18 Juni 1687 tusschen 8 en 4 uren des namiddags. (Men
zie over het Blokhuis te Liessel, waartoe voormeld onroerend goed
behoorde, Schepenakte van den Bosch van 9 Nov. 1690 (Reg.n^ 480
f. 61), waarbij dat Blokhuis ten laste van J« Everhard Josephus van
Albada aan Johan van Campen te den Bosch gerechtelijk werd ver-
kocht; zoomede Schepenreg. van den Bosch n^. 580 f. 141).
728. 5 JanuaH i688.
Dierck Jansse van de Sande, wonende te St. Michiels Gestel,
bekent voor Schepenen van 's Bosch geld schuldig te zijn aan Maria
van Vechel ten behoeve harer zuster Jacomina, Hierover waren als
schepenen Frederick Henrick Sweerts de Landas en Abraham Daes-
doncq.
724. 9 April i688.
Ten overstaan van Adriaan Bemage, drossaard en Willem van
Ophuysen, schepen der heerlijkheden Tilburg en Goirle, verkoopt
Jan Gijsbert Beiris van Oerle aan Willem van Oerle de onverdeelde
helft van een perceel weiland, gelegen te Tilburg ter plaatse genaamd
Korvel.
725a. 99 Juni i688.
Brief, door Godard van Rheede, graaf van Athlone, vrijheer van
Amerongen en veldmaarschalk der Vereenigde Nederlanden, geschreven
van uit Tilburg.
— 270 —
726. i9 November i688.
De Raad en Leenhof van Brabant beleent, na doode van Catha-
rina Vilters weduwe van Cornelis Jacobszoon van Vechel ]), Jaco-
mina en Maria van Vechel, wonende te 's Bosch, met een stuk
hooiland, gelegen in de Rosmalensche Hoeven onder Rosmalen en
deel uitmakende van de hoeve, genaamd Adriaan van Zutphens hoeve.
727. 8 Mei 1690.
Dirck Willems, wonende te Dinther, geeft voor Schepenen van
*s Bosch eene schuldbekentenis af aan Peter ab Angelis ten behoeve
van Magdalena van den Ancker weduwe Dancklofs. Hierover waren
als schepenen Robbert de Lobel en Christoffel Seitz.
727a (hiê). i8 Mei 1690.
Akte van requisitie en protest van Pieter Zyberts te den Bosch
voor de weduwe van Adriaan van Straelen (Maria Agnes Zyberts)
tegen (Aug. Norbert) de Kennis, kloosterheer van de Abdij van
Postel 2), om het huis van genoemde weduwe, staande te Helmond,
aanstonds te verlaten, vermits hij daarin zonder recht zich bevindt,
als hebbende hij het niet gehuurd en als willende de Heer van
Helmond en diens officianten niet, dat hij er nog langer in verblijft
728a. 98 Mei 1600.
Overeenkomst tusschen mr Johan van Gemert, advocaat te 's Bosch
en Michiel Le Hardy als respectievelijke eigenaren der aan de
Hinthamerstraat te 's Bosch staande huizen Valckenhorgh en dt Roos.
789a. ^ Juli i690.
Brief van L. Turcq namens de Magistraat van Beigen op Zoom.
Hierbij eene memorie van diezelfde Magistraat betreffende den
procureur Schuringh.
7a0a. Si April i69i.
Koning Willem III als baron van Breda stelt ter vervanging van
Adriaen Fran^is Beens Cornelis van Eyl aan tot secretaris van de
Weeskamer te Breda.
i) Hij was familie van den H. Leonardus ran Vechel.
2) Men zie over hem Schutjes Gesch. Bisd. *8 Bosch IV p. 126.
— 271 —
731. 9 April 1699.
Margriet Eelkens, wonende te Oirschot, verkoopt voor Schepenen
van 's Bosch aan Catharina Theresa Verreyth ten behoeve van Daniel
Jan Daniels, wonende te Tilburg, eene grondrente, gaande uit de
helft van de molens te Osch, Heesch, Nistelrode en Berchem met
het daarbij behoorend recht van molendwang, welke rente Marcelis
van Megen als gemachtigde van Peter d*Assignies, ridder, heer van
Planti, Terbruggen, In Tichelt en Gageldonck, den 2 Augustus 1689
had verleend aan Servaes Jacobszoon van Weert en haar, verkoopster,
was aangekomen als erfgenaam van Arnoldus Eelkens. Hierover
waren als schepenen Frederick Hendrick Sweerts de Landas en Jacob
van Gasteren. (Zie oorkonde no. 540).
732. 21 Juli 1693.
Dirck Jan Aertsen, wonende te St. Michiels-Gestel, verkoopt voor
Schepenen van 's Bosch een stuk akkerland, gelegen onder eerstge-
melde gemeente op den Heesakker en door hem in 1687 gekocht
van Jan en Digna, kinderen van wijlen Thomas Janszoon Vuchts,
— aan Maria van Vechel, wonende te 's Bosch. Hierover waren
als schepenen Willem Schuyl de Walhorn en Hendrick Hamel.
72i\. SI Juli 1693.
Dirck Jan Aertsen als man van Jenneke, dochter van Willem
Thijssen, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Maria van
Vechel, wonende aldaar, de helft in een stuk moerland, gelegen te
Vught in de parochie St. Pieter aan het Vlasmeer. Hierover waren
als schepenen Willem Schuyl de Walhorn en Hendrick Hamel.
734a. 16 November 1693.
Dirck Dijckhoff, schout te Lith, vraagt aan Schepenen van de
heerlijkheid Groot Lith verbeurdverklaring van twee zwarte paarden,
die hij op 11 November 1693 heeft in beslag genomen, omdat hij
meende, dat zij zouden worden uitgevoerd in strijd met het plakkaat
van 80 Maart 1698, alsmede veroordeeling van ieder van de houders
dier paarden tot eene geldboete van fl 200.
735. S4 September 1694.
Hendrick Ackersdyck en Cornelis van Blotenburg, schepenen van
*s Bosch, getuigen, dat Cornelis Verheyen, wonende aldaar, verklaard
- 272 —
heeft, dat Nicolaes van Heeswyck, als gekocht hebbende het huis
van Margrieta fiiesters, staande in de Hinthamerstraat aldaar naast
het Ratijmakersstraetje^ hem heeft betaald de restant-kooppenningen
van dat huis. (Zie over dit huis oorkonde no. 716).
738. i5 Met imb.
Schepenen, Burgemeester, Kerk- en H. Geestmeester der parochie
Esch, als representeerende de gemeente Esch, verkoopen aan Guilliam
van Campen, procureur te 's Bosch, ten behoeve van Maria Boons
weduwe van Johan van Campen, een perceel van de communale
gronden dier gemeente, gelegen aldaar aan de Scheurvoort achter
de hoeve van voornoemden van Campen.
737. i9 Noüember im5.
Theodorus van Asten, klerk ter secretarie van 's Bosch, neemt
voor Schepenen aldaar van Maria Clara van der Meulen geld op
onder verband van een huis met erf, staande te 's Bosch aan de
Peperstraat, begrensd Noordwaarts door dat van Peter en Antonetta
Marttens en Zuidwaarts door dat van Peter Geraerts van Boxtel en
zich uitstrekkende van af de Peperstraat tot aan de Papt Schok.
Hierover waren als schepenen Comelis Ackersdyck en Gillis van
Berckel.
738. ^ Tthruari {696.
De heer Jacobus van de Velde verkoopt voor Schepenen van
's Bosch aan Juffrouw Jacomina van Vechel eene grondrente, gaande
uit eene halve hoeve lands, genaamd de Erabantsche hoeve, gelegen
in de parochie Oisterwijk; item eene grondrente, gaande uit eenen
hof, gelegen in voorschreven parochie ter plaatse genaamd Udenhout
aan het erf van her ELlooster Marienwater; item eene grondrente,
gaande uit onderpanden, gelegen onder Udenhout ter plaatse ge-
naamd Riedonck. Hierover waren als schepenen Abraham Daes-
doncq en Comelis Ackersdijck. (Zie oorkonde n^ SO, 89 en 402).
739. SO April i69Ü.
Adriaan Jonckers weduwnaar van Maria Adriaan Pauwels van
Gerwen, als daartoe door deze bij haar testament gemachtigd, ver*
koopt voor Schepenen van 's Bosch aan Hendrick Anthonij van de
Graeff, postmeester aldaar, een huis met stal en plaats, genaamd
— 273 —
de Rosmolen^ staande aldaar aan den Vughterdyk tegenover den
Jongen Schuttersboogaard en naast het gemeene water stadwaarts.
Hierover waren als schepenen Comelis 't Hooft en Cornelis Ackersdyck.
(Zie oorkonde n« 695a.)
740a Mei 1696.
Commissarissen uit de Regeering van 's Bosch adviseeren deze om
aan Hendrick Anthonij van de Graeff, wagenpostmeester van 's Bosch
op Maastricht, ten behoeve zijner posterij te verkoopen een plaatsje,
gelegen aan de Vughterbinnenpoort te 's Bosch.
741. 3 September i696.
Ten overstaan van Cornelis Ackersdyck en Johan van Gooien,
schepenen van den Bosch, verkoopt Herman Cremers, deurwaarder,
in den naam vaa Adriaen van Blyenbnich, heer van Naaldwijk, in
den oud-raad van Dordrecht, in diens hoedanigheid van ontvanger
der gemeene middelen in het Kwartier van Kempenland, bij ge-
rechtelijke uitwinning aan Thomas Martenszn Bisschop een paar
perceelen land, gelegen te Helmond.
743. 90 September i696.
Sr Wouter van Vechel verkoopt als gemachtigde van Guilelmus
de Froy, pensionaris der stad Leuven, voor Schepenen van 's Bosch
aan Johan Kuysten, koopman te 's Bosch, eenen kamp land, gelegen
in de parochie Osch in de Holbeemden. Hierover waren als sche«
penen Comelis Ackersdijck en Gillis van Berckeh
742. 2i Juli i698.
Schepenen, Burgemeesters, Gezworenen, Kerk- en H. Geestmeesters
mitsgaders de principaalste gegoeden en geërfden, representeerende
het corpus van het dorp en de gemeente Esch, gelegen in het Kwartier
van Oisterwijk, tot het navolgende geoctroieerd door de Staten
Generaal, verkoopen aan Herman Pelgrom (de Bye) een perceel
gemeentegrond, genaamd de Blijkheuvel, gelegen naast het erf van
den kooper.
744. 6 Augustus i696.
Jonker Petrus van de Velde voor zich en als gemachtigde van
Jonker Johan Dominicus van de Velde, kapitein in dienst van den
18
— 274 -
Koning van Spanje; Jonker Jacobus Theodorus van de Velde^
luitenant-kolonel ten dienste van denzelfden Koning en gouverneur
van het fort Margriet ; Jonker Melchior van de Velde, raad en rent-
meester-generaal der Staten van Brabant in het Kwartier van Brussel
en Juffrouw Maria Sibilla van de Velde, allen kinderen en erfge*
namen van wijlen David van de Velde, ridder, raad en rentmeester-
generaal van de Staten van Brabant, verkoopt voor Schepenen van
's Bosch aan Christina van Vechel weduwe van Marten de Leeuw
eene grondrente, gaande uit een huis met erf en tuin, staande aldaar
bij de poort, genaamd de H. ELruispoort, aan het einde der Vugh-
terstraat, tusschen het water en een straatje, welke rente Herman
(Johannes ?), de zoon van wijlen Hugo Mathijszn, den 28 Sept 1564
had verleend aan Adrianus, den zoon van wijlen Albertus (Ket)
Helaer cum suis. Hierover waren als schepenen Henrick Copes en
J. Festus van Breugel. (Zie oorkonden n<" 265 en 695a).
745a. i699.
De Raad en Leenhof van Brabant schorst Philip van Thienen in
de uitoefening zijner heerlijke rechten, ab zijnde hij verdacht van
als heer van Berlicum en Middelrode zich te hebben schuldig gemaakt
aan knevelarij.
746. 25 Mei ie&9.
Alzoo Laurents Gerrits Veraa weduwnaar van Jenneke Jansse
Cuyper den tocht harer nalatenschap had afgestaan aan hun beider
vier onmondige kinderen, zoo heeft hij namens die kinderen onder
verband hunner goederen voor Schepenen van 's Bosch 400 car.
gulden schuldig bekend aan Maria Bruynincx weduwe van Henrick
van Grinsven. Hierover waren als schepenen Frederik Hendrik Sweerts
de Landas en Adriaan van Bloten burg.
747a. 9» Maart i700.
Op eene vraag, door den Gecommitteerde in de Rekenkamer der
Generaliteit, gedaan aan mr Frans van Heum, rentmeester der Geeste-
lijke goederen in Peelland, of het waar is, dat hij vijf percent inhoudt
van de beneficién en prebenden, die hij als zoodanig heeft uit te
keeren, antwoordt deze, dat zulks waar is doch dat hij zich daartoe
gerechtigd acht, omdat zijne voorgangers zulks altijd hadden gedaan.
— 275 —
748. 99 Januari HOL
Vermits Jan van Eijck, inwonend burger van 's Bosch, als man
van Maria van der Ven, eerder huisvrouw van Willem van Helvoirt,
den tocht, haar competeerende op een huis meterfen tuin, genaamd
de Simme^ staande te 's Bosch op den Vughterdijk, had afgestaan
aan de drie kinderen van haar en Willem van Helvoirt voornoemd,
zoo hebben Jan van Eijck en Maria van der Ven voorzegd namens
de drie hiervoren bedoelde onmondige kinderen voor Schepenen van
's Bosch onder verband van voorschreven huis geld opgenomen van
Anna Catharina van lügen weduwe van Comelis van Ceulen. Hier-
over waren als schepenen Jeuriaen van Luinen en Jan Adriaan
Ruijsch.
749a. 7 A'pril ilOL
Brief door P. Nuyts van uit Etten geschreven aan Fr. Hesselius.
750a. 99 Augustus HOL
J. D. van Heeckeren geeft aan de Regeering van den Bosch kennis
van het overlijden van zijnen broeder Walraven van Heeckeren van
Nettelhorst, hoog« en laagschout van de stad en meierij van den
Bosch.
75ia. i5 October HOL
De Staten Generaal keuren goed de collatie, door Johan van Leef-
dael, heer van Deume en Liessel, van verschillende lalcale vicarién,
gefundeerd in de kerk te Deume, gedaan op Gerardus Suljaert,
wonende te 's Bosch.
752. i5 December HOL
Johan de Caron en Hendrick van Berckel, schepenen van 's Bosch,
getuigen, dat te hunnen overstaan heer en meester Hermanus van
Breugel, raad en gewezen rentmeester van 's Bosch en in die qualiteit
tot het volgende speciaal gemachtigd door Schepenen van die stad,
heeft opgedragen twee huisjens of kamers, staande aldaar bij de
Pijnappelsche poort ter plaatse genaamd de Hofstad achter het
hoekhuis aldaar, welke huisjes toebehoorden aan Govaert van Crom*
voirt en door genoemden rentmeester ten overstaan van twee Com-
missarissen bij uitwinning verkocht waren aan Joris van Biben ten
behoeve van diens moeder ten einde uit de opbrengst te verhalen de
huurpenningen, die door genoemden van Cromvoirt aan het kantoor
— 276 —
van gezegden Rentmeester waren verschuldigd als borg voor de huur
van de Kraan te 's Bosch, alsmede wegens restant van het gemaal,
— aan voornoemden Joris van Bilsen ten behoeve zijner moeder de
weduwe Johan van Bilsen.
753. S Juli i70i.
De Raad en Leenhof van Brabant verleent aan Hendrick Musch,
heer van Milheze, brief van daagsel tegen diens nalatige cijnsplichtigen.
754. S8 April i70S.
Coletta van Wamel, voor zich en als gemachtigde van bare zuster
Elisabeth van Wamel, Antonetta Colen en Henrick van Berckel,
raad en stadhouder van 's Bosch^ voor zich en als gemachtigde van
zijnen broeder en zusters, verkoopen voor Schepenen van 's Bosch
aan Amoldus Kievits het huis d^ Vergulde Camp^ staande aan de
Groote Markt aldaar tusschen het huis der erfgenamen van Willem
Janszoon Want eenerzijds en dat van Guiljam van Rynshoven 1)
anderzijds, welk huis Maria Abraham Thomaszoon 12 Januari 1637
had verkocht aan Balthazar, zoon van Adriaan W3mants en aan
verkoopers was aangekomen als erfgenamen van Catharina, dochter
van genoemden Balthazar. Hierover waren als schepenen Jacob
Cromans en Abraham Hubert
755. iS FehruaH i704.
De Raad en Leenhof van Brabant beleent Heribertus Huygermans,
poorter van 's Bosch, met de helft van een derde part in de smalle
tienden van Heesch, alsmede met de helft van vijf mudden rogge,
gaande vooruit uit de tienden aldaar, door hem 9 Januari 1686
gekocht van Alerd Adriaen de Rockeny.
756. i2 November i704.
Gielen en Comelis, zonen van Hendrik van de Ven, verkoopen
voor Schepenen van 's Bosch een perceel teel- en weiland, gelegen
te £sch, aan Adriaan van de Ven, zoon van Gielen voornoemd,
in tocht en aan de andere kinderen van denzelfden Gielen in
eigendom. Hierover waren als schepenen Francis van Rotterdam
en Gerrit Willem van Grimbergen.
1) Het huis de Gulden Poort.
- 277 —
757. S December i704.
Hendiick de Bye, notaris en procureur te 's Bosch, als gemachtigde
van Gerardina Maria Vervoort weduwe van Johau Cremers Wijkens
procuratiebrieven, voor notaris Johan den Man te Breda gepasseerd,
verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Adrian Gielén van de
Ven, wonende te Boxtel, eene grondrente, gaande uit een perceel
teel- en weiland te Esch, aan de lastgeefster aangekomen bij scheiding
en deeling, tusschen haar en Franciscus en Gerardus Cremers in
1697 gemaakt van de nalatenschap van Sr Adolph Cremers. Hier-
over waren als schepenen Isaacq Verster en Francis van Rotterdam.
758a. 9 Juli 1705.
Leendert van Hulst, sergeant in het Regiment van den kolonel
Junius en in de compagnie van den kapitein Cornelis van Vliet,
verklaart voor den tijd van een jaar geëngageerd te hebben Richardt
van Esch, geboortig van 's Bosch.
759. iS October i706.
Lambertus van Brummen, wonende te 's Bosch, verleent voor
Schepenen aldaar, ter voldoening van den koopprijs van na te melden
huis, aan Samuel Kuckenius in diens hoedanigheid van regent van
het Weeshuis en de fundatie der Leprozen te 's Bosch, eene grond-
rente van 200 car. guldens uit een huis, staande in de Ververstraat
te 's Bosch, door hem aangekocht van voornoemden regent en behoord
hebbende aan voorschreven fundatie. Hierover waren als schepenen
Guiljam van der Helst en Nicolaes de BlanckendaeL
760. 2i Mei 1707.
Christoffel Storm, wonende te 's Bosch, verklaart voor Schepenen
aldaar geld schuldig te zijn aan Mechtildis van Ingen, ook aldaar
wonende. Hierover waren als schepenen Jacob Cormans en Nicolaes
de BlanckendaeL
761. 18 Juli 17(Ï7.
Adriaantje Willems weduwe van Adriaan Hendrikszoon van Kak-
ker ; Jan Adriaanszoon van Kalcker ; Cornelis Janssen als man van
Laureijnsken en Adriaan Peters als momboir over Neesken, Hendrinen
en Jenneken, allen dochters van Adriaan van Kalcker voornoemd,
mitsgaders Hendrik Joordens van Kalcker, allen wonende te Orthen,
— 278 —
vrijdom van 's Bosch, bekennen voor Schepenen van 's Bosch geld
schuldig te zijn aan Jacobus van der Meuten, koopman aldaar. Hier-
over waren als schepenen Jacob van der Hoeven en Nicolaes de
BlanckendaeL
762. 2i November ilUJ.
Adriaen van Onsenoort, timmerman te 's Bosch, bekent voor Sch^
penen aldaar geld schuldig te zijn aan Lambert Prince, inwonend
burger van die stad. Hierover waren als schepenen Coenraed Cuper
van Holthuijsen en mr. Gerardt van Breugel.
768. iS Januari HOS.
Jacobus Compagnie, mr schoenmaker te 's Bosch, bekent voor
Schepenen aldaar geld schuldig te zijn aan Thomas de Leeuw, ook
aldaar wonende. Hierover waren als schepenen Piet^r van 's Grave-
sande en Daniel de,
764a. i October 1708.
Schout en . Gerechten van Werkendam verzoeken aan de Gecom-
mitteerde Raden der Staten van Holland en West- Vriesland approbatie
van het contract, door hen op 21 September 1708 gesloten met
Hermanus Hamelton en Hendrick Blanck, directeuren van loterijen
te Amsterdam, tot het houden eener loterij van fl 500000, waarvoor
zij van den Raad van State, tot delging van de schulden van het
dorp Werkendam, octrooi hadden verkregen. Hierbij de gevraagde
approbatie.
765. 3i Mei iliO,
Isbrant van Broechuijsen en Pieter Pijll, schepenen van Heusden,
verklaren, dat te hunnen overstaan Gerrit Veercom, wonende te
Vlijmen, afstand heeft gedaan van zijn recht op : a de helft van
een huis met vijf hond hopland, staande op de Haarsteeg onder
Vlijmen ; h twee hond land, zijnde bosch en moeras, gelegen onder
Hedikhuizen en c de helft van twee en een half hond hopland,
gelegen onder Vlijmen, — ten behoeve van Wijnant Murray, schout
van Engelen en Vlijmen.
766. 9 Mei ilii.
Willem van Lier, koopman te 's Bosch, Johan Boudewijn van
Beverwijk, secretaris te Vught, Nicolaes van Blotenburg en Hendrik
— 279 —
de Bye, procureurs bij het gerecht te 's Bosch, als curators over den
boedel van Johan van Lier, verkoopen voor Schepenen van 's Bosch
aan Jacob van der Meulen, burger en koopman aldaar, eene schoone
ter neringh staende huysinghe met zijn voorhuys, cameren^ hoff^agier»
camer en agterhuys^ uyt» en toegank aen de riviere de Diese^ genaamd
de Engel, staande aan de Vughterstraat, eenerzijds naast het huis
van den heer Schenk en anderzijds naast dat van den heer Boude-
wijn Vloots en zich uitstrekkende van af die straat tot aan de Dieze,
door genoemden Johan van Lier den 24 Maart 1689 gekocht van
Matthias Neesen. Hierover waren als schepenen Abraham Daasdonk
en Abraham Hubert
767. U Juh ilii
De Raad en Leenhof van Brabant ontslaat op het verzoekschrift,
aan denzelve ingediend door Comelis van Ertryck, als in huwelijk
hebbende Catharina Anna Cnaepen — waarbij hij stelde, dat Anthony
Cnaepen en Anna van Molendyck, echtelieden, ouders zijner vrouw,
voor van Heusden, notaris te Breda, op 12 Maart 1685 hadden
gemaakt hun testament, waarbij zij elkander tot erfgenamen instelden
met last op den langstlevende om hunne genoemde oudste dochter
fl 1000 uit te keeren; dat daarna, na doode van haren man, ge-
noemde Anna van Molendyck haar testament herroepen en op 6 Aug.
1704 voor den te Breda resideerenden notaris van £yl hare genoemde
dochter onterfd heeft op de legitieme portie na, met bepaling, dat
zij van het overige van haar erfdeel slechts zoude hebben den tocht
tot onderhoud van haar zelve en hare kinderen, edoch met dien
verstande, dat als die kinderen zonder nakomelingen overleden, de
eigendom zoude komen aan de jongste dochter der testatrice, Alde-
gonda Clara Cnaepen genaamd; dat dit nadeelig voor hem en zijn
kind b, daar hij van de inkomsten van bedoeld restant zijn kind
niet kan onderhouden, — de erfenis zijner vrouw van het daarop
door genoemde testatrice gelegd fideicommissair verband.
768. 98 Octoher ilii.
Francis Devenijns, schepen en heemraad van Oijen, als gemachtigde
van Jacob Dirck Sweerts de Landas, vrijheer van Oijen ; Jan Franssen,
president, Hendrick Jansen, Rijnder van den Acker, schepenen ; Jan
Bastiaens de Gaey en Dirck Jansen, burgemeester en Peter de Kesel,
kerkmeester en H. Geestmeester, als vertegenwoordigende het corpus
van Oijen, nemen ten overstaan van Schepenen van 's Bosch voor
— 280 -^
de gemeente Oijen geld op van Anthonetta ab Angelis, wonende te
*s Bosch. Hierover waren als schepenen Abraham Daasdonck en
Francois Chatvelt
769a. i7 October iliS,
Ten overstaan van Pero de Cassemajor, notaris te 's Bosch, komen
Daniel Chambrie, brigadier en kolonel ten dienste der Vereenigde
Nederlanden, als eigenaar van een huis, gelegen naast k<f Refugiehuis
der Adellijke Abdij van Si. Geerlruid te Leuven, staande te 's Bosch en
Victor van Beughem, ridder, ordinaris — gecommitteerde van de Staten
der Landen en Hertogdommen van Brabant bij de Staten -Generaal
der Vereenigde Nederlanden, in zijne hoedanigheid van gemachtigde
van Alexander baron van Pallandt, abt der Adellijke Abdij van
St. Geertniid te Leuven, ordinaris-gedeputeerde uit het eerste lid
der gezegde Staten, als eigenaar van voormeld Refugiehuis, met
elkander overeen over den opbouw van een houten koetshuis, door
den contractant ter eenre te maken tegen den zijgevel van het Refugie-
huis. (Zie over deze huizen mijne Voorname Bossche huizen I p. 412.)
770. 6 Maart iJiS.
Roelof Anthonisse van Kilsdonck en Jan van Kilsdonck, gebroeders,
wonende te Beek bij Aarle, alsmede Corstiaen van de Ven, wonende
te Vechel, verklaren voor Schepenen van 's Bosch geld schuldig te
zijn aan Anthonetta ab Angelis, wonende aldaar. Hierover waren als
schepenen Johan Amende en Mathias de Vlamingh.
771a. f!0 September iliS.
Brief van Jacob Koppens te Bergen op Zoom, bediende bij den
dienst der accijnsen aldaar, waarbij hij bericht dat de heer Houkgeest,
wiens moeder was eene dochter van Thomas de Rouck, buigemeester
van Bergen op Zoom, en zijne zuster Mevrouw de Wed. Braams,
hem verklaard hebben, dat het hun niet bekend is, dat genoemde
de Rouck, die schrijver is geweest van „den Nederlanschen Herauld^\
heeft nagelaten geschriften en papieren „betrefifende de wapenen en
genealogien der Edelen en voornaamste geslagten deser landen,
voornamelijk rakende de Oude Marquisen van Bergen op Zoom";
wel wisten zij, dat hun genoemde grootvader door het schrijven van
gemeld boek : „veel dienst en plaisier hadde gedaen aan 't Marqui-
senhof, selfs met te benadeelen syne goederen, sonder de minste
voordeelige erkentenis daervan te hebben ontfangen".
— 281 —
772. 22 Mei iliA.
Christiaan van Woerkum, wonende te Eindhoven, bekent voor
Schepenen van 's Bosch geld schuldig te zijn aan de erfgenamen
van Jaspar de Leeuw en diens weduwe Helena Boyen. Hierover
waren als schepenen Nicolaes de Blanckendael en Comelis van
Blotenburg.
773. 23 Mei 1114.
Johanna Adriana Donder, oud 28 jaren, wonende te 's Bosch,
verbindt voor Schepenen aldaar ten behoeve van Hester en Johanna
Maria van Orthen een huis met erf, tuin, put, achterhuis, waschhuis
en plaatsje, uitkomende op de Dieze en staande engelegen te 's Bosch
aan de St. Jorisstraat tusschen het huis van Pieter van Hijnsbergen
eenerzijds en dat van van der Horst anderzijds. Hierover waren als
schepenen Abraham Hubert en Nicolaes de Blanckendael.
774. 25 September 1714.
Johan van Proyen, notaris en klerk ter stadssecretarie te 's Bosch,
realiseert als houder eener schuldbekentenis voor Schepenen van
*s Bosch eene som van 1200 car. gulden, zijnde een gedeelte eener
som, welke Hendrik Schalckmans, koopman te 's Bosch en Maria
van den Heuvel weduwe van Jan Winters, eveneens aldaar wonende,
op 25 Sept. 1714 voor den notaris Theodoor van Asten wegens
hun geleverde wijnen, brandewijnen, enz., aan Frangois van Rotter-
dam, oud-raad van 's Bosch, ten behoeve van Comelis Schraef^wegh
Schrijvens, Osey en Schraeftwegh, kooplieden te Rotterdam, bij ge-
zegde akte hadden schuldig beleden. Hierover waren als schepenen
Jacob Lodevicus Sweerts de Landas en Nicolaes de Blanckendael.
775. 15 1715.
Jacobus van Ruth, burger van 's Bosch, verkoopt voor Schepenen
aldaar aan Johan Steenhuysen, wonende aldaar, een huis met erf,
genaamd d^ Blompot^ staande te 's Bosch aan de Ververstraat,
tusschen het huis van zal. Willem van Heeswijck eenerzijds en dat
van Juffr. van Vliert anderzijds, door zijnen vader den 29 Augustus
1677 gekocht van Michiel Withuy q.q. Hierover waren als schepenen
Abraham Daasdonck en Frangois Chatvelt
Hierbij nog eene akte van 10 Mei 1720, waarbij voor Cornelis
van Blotenburg en Hendrik Anthony van der Graaff, schepenen
— 282 —
van 's Bosch, Belia Corle weduwe van Johannes Steenhuys, in leven
krankenbezoeker of ziekentrooster van gezegde stad, uit kracht van
diens testament gezegd huis verkoopt aan hare kinderen Jan, Hen-
drik, Jacobus en Mechlina Steenhuys, waarna zij namens Jan en
Hendrick Steenhuys, hare uitlandige zonen en namens hare overige
kinderen Jacobus en Mechlina Steenhuys, alsmede met consent van
Anna en Hermannus van Accooy, datzelfde huis verkoopt aan
Johannes van Leu warden, buiger van 's Bosch.
Alsmede eene akte van 18 September 1762, waarbij voor Willem
Bopp en Johan Philip van £ys, schepenen van 's Bosch, Johannes
Harthout, burger van die stad, meergezegd huis, dat nu gezegd
wordt te grenzen aan het erf van van Keulen eenerzijds en dat
van van Beugen anderzijds en zich uit te strekken tot aan het erf
van Beeseman en dat hem was aangekomen van zijnen schoonvader
Jan van Leuwaarden, verkoopt aan Johannes van Leuwaarden den
jonge.
776. 2 Juli me.
De Raad van Brabant te 's Hage geeft in de procedure van Tomas
van Gulick, wonende te Boxtel, eerst impretant van mandement van
evocatie en nu rauwelijks eischer, tegen Gijsbert van den Boer en
Comelis van de Ven of diens moeder, mede wonende te Boxtel,
eerst gedaagden en nu verweerders in voorschreven cas, zijnen eersten
deurwaarder last om getuigen te dagvaarden.
777a. i9 September iliS.
Mr Paulus Suyskens, advocaat te 's Bosch, koopt van de erfgenamen
van de echtelieden Willem Zyberts en Maria Donckers, zoomede
van mr Pieter Zyberts, het huis de Zwarte bok^ staande in de Vugh-
terstraat te 's Bosch. (Zie hierover mijne Voorname Bossche huizen
I p. 362).
778. ii Februari Uil.
Monsieur Jacob van Lier, burger van 's Bosch, verkoopt voor
Schepenen aldaar aan SrJasparSpijckers, wonende aldaar, een moigen
land, gelegen in de Ëmpelsche Hoeven nabij de Kooi aldaar naast
het perceel van den kooper en den verkooper aangekomen nit
de nalatenschappen zijner ouders. Hierover waren als schepenen
Cornelis van Blotenburg en Jacob Hasevoet
— 288 —
779a. 1 April iW.
Het corpus van Heeswijk verkoopt aan diverse personen eenige
perceelen communalen grond.
780. 90 Juni Uil.
Voor Peter Cremers, als gesubstitueerden schout en voor Jan van
Els en Thomas Chairlis, als schepenen der Dingbank van Sambeek,
verkoopen de gezamenlijke erfgenamen van wijlen Symen van de
Water, abmede Michiel Jacobs en Peter Coppen, als momboirs over
Gertruy van de Water en hare onmondigen, aan de echtelieden Reyn
Biermans en Geesken Gerits een stuk bouwland, gelegen onder het
Gerecht van Sambeek op het Hersselsveld. (Aan deze akte hangt het
schepenzegel van Sambeek, gedeeld links Grave en rechts Nassau,
met het randschrift: Sigil. scabinorum Sanbeke),
78i. 8 Octoher Uil.
Aert Wynants en Adriaantje, zijne zuster, wonende te Halder onder
St. Michielsgestel, bekennen voor Schepenen van *s Bosch geld schuldig
te zijn aan mr. Quirinus CroUius, secretaris van die stad ten behoeve
van Juffrouw Mechtildis van Ingen, wonende te Heusden, onder
speciaal verband van een vijfde in een kapitaal, gehypothekeerd op
de Tienden van Vechel, toebehoorende aan den heer Dirx, hoog-
schout te Roermond, alsmede van een huis met tuin en landerijen,
staande en gelegen te Halder tusschen het huis van Gijsbert Elias
eenerzijds en het erf van Adriaan Hoeffnagels anderzijds, enz. Hier-
over waren als schepenen Daniel de Lobell en Jacob Philip van
Thienen.
782a. 4 April 1190.
Jonker Gaspar de Voocht, wonende bij Eindhoven, verkoopt voor
zich en als gemachtigde van Jonker Amold de Voocht, Margaretha
en Isabella de Voocht, zijnde alle vier kinderen van wijlen Jonker
Gaspar de Voocht en Maria Isabella van Broeckhoven, heer en
vrouwe van Geffen en Vormeseele, aan mr Nicolaas de Gyselaer,
advocaat te 's Bosch, een grafkelder, gedekt met eene zerk, waarop
het wapen van van Broeckhoven èn gelegen achter het groot choor
der St. Janskerk te 's Bosch, door verkoopers geërfd van hunne ooms
Jor Willem Arnoud en Jacobus Theodorus van Hammen (van Broeck-
hoven?). (Denkelijk de grafzerk n» 189, afgebeeld in Dr X. Smits:
De grafzerken in de St. Janskerk te 's Bosch).
— 284 —
7830. ii Mei 1790.
De Staten Generaal gelasten den Kwartierschout van Kempenland
om een monnik van de Abdy van Postel, die te Eersel kerkelijke
bedieningen kwam uitoefenen, uit die gemeente te verwijderen evenals
elk anderen regulieren priester.
784a. 2 April ilfi.
Martinus van Alphen en Guiiliam Spierincx als dekenen van de
schutterij, genaamd de Cloveniers, te Helmond, verkoopen ten over-
staan van Schepenen aldaar aan Gerardus de Mater, burger van die
stad, eenen rentebrief ten laste van diezelfde stad. Hierover waren
als schepenen G^rard Huberti en Comelis de Graeff.
785. 6 ApHl i723.
De Raad en Leenhof van Brabant te 's Hage verlengt op het
verzoek van Isabella Maria van der Meulen, weduwe van mr Johan
van Nyhoff, advocaat te 's Bosch, inhoudende, dat Margo Becx, hare
moei matemel, haar tot uiiiverseele erfgenaam heeft ingesteld, doch
dat deze bij vier onderhandsche briefjens aanzienlijke legaten heeft
vermaakt en dat dezelfde mr Norbert Snellen, advocaat te 's Bosch,
tot executeur-testamentair heeft aangesteld met macht om alles buiten
haar om te doen, zoodat zij van den staat der erfenis onkundig is ;
dat de erflaatster op 10 Januari 1782 is overleden en dat de termijn
van drie maanden tot het aanvaarden onder voorrecht van boedel-
beschrijving staat te verstrijken, — dien termijn voor een tijdvak
van nog drie maanden.
786a. ii Juli ilfS.
Request aan den Raad van State van de ingezetenen en naburen der
R. K. parochie Woensel, houdende verzoek te bepalen, dat Christiaan
Coppens aldaar de eenige pastoor zal zijn en dat wanneer er een tweede
priester zoude mogen zijn, deze aan hem als kapelaan zal onderge-
schikt wezen (de eerste onderteekenaar wasj. C. de Jeger d'Eeckaert).
787a. il24.
Extract uit het cijnsboek van het Klooster van Corssendonck, be-
treffende de cijnsen, die het te Enschot kan heffen, o. a. van den
Ridderhof aldaar.
788. i Mei i7S5.
Jan Jansen van den Bergh, wonende te Lieropde, als in huwelijk
hebbende Maria Michieben van de Ven, c. s., verkoopt voor Sche-
penen van Esch aan Jacobus van der Meulen den oude, wonende
te 's Bosch, een huisje en bakhuis met akker- en weiland, gelegen
onder de Dingbank van Esch ter plaatse genaamd aan *t Crayen-
broeck. Hierover waren als schepenen Adriaan van Kasteren en
Comelis van der Braacken.
789. i8 September i7S6.
Hendrick de Bye, notaris en procureur te 's Bosch, ab gemachtigde
van Gerardus Assuerus Ludovicus baron de Horion Colonster, heer
van Colonster, Angleur, Goor, Buggenum, grand majoor van Luik
en gedeputeerde van de Adellijke Staten des lands van Luik en
graafschap Loon en zijn Hoogheids ordinaris raad, transporteert
voor Schepenen van 's Bosch aan Johannes Christophorus baron de
Bertholt, heer van Balen, enz., hoog-drossaard van het Hertogdom
Limburg, eene roggepacht, gaande uit gronden onder Boxtel en
vergolden wordende door de Wed. Adriaan Vorstenbosch te Olland,
Dirck Evert Beeckmans te Boxtel en de Wed. Marten van de Laar-
schot te Schijndely den transportant aangekomen bij testament van
Anna Wilhelmina barones van Doeme, zijne echtgenoote. Hierover
waren als schepenen Daniël de Lobell en Jacob Massingh.
790. $5 Septenibei^ 1726.
Jan Pels, president, Willem Aanhuys, Jan van Grinsven, Aert
Franssen van Hassel, Zeger Claessen, Adriaan van Veghel en Claas
Nelissen, schepenen van Rosmalen, verkoopen aan Sinjeur Gerardus
Deckers, koopman te 's Bosch, drie morgen land in de Leunse
Elampen, behoorende tot de landerijen, welke in hun dorp wegens
de lasten geabandonneerd waren.
791. iS November i726.
Hendrick de Bye, notaris en procureur te 's Bosch, als gemach-
tigde van Johan Christophorus Baron van Bertholt de Belver, heer
van Balen, Ruyff, Asten, Belgren, enz., hoogdrossaard van het
Hertogdom Limburg, enz., verkoopt voor Schepenen van 's Bosch
aan Hendrik Ignatius van Velpe, wonende aldaar, eene grondrente,
gaande uit een huis en tuin, staande en gelegen te Boxtel achter
- 286 —
Stapel en genaamd het goed Ten Bosch^ welke rente Nicolaas, zoon van
Jan de Mooy, den 12 Juni 1641 had opgedragen aan Jan Christoffel
van Boecop cum suis en aan Everhard van Doeroe, heer van Asten,
nomine uxoris, was aangekomen als haar echtgenoot bij scheiding
en deeling, den 19 Augustus 1680 gemaakt tusschen hem en Philips
van Bertholt van Ruyff, heer van Balen, enz., als man van Catharina
Charlotta van Boecop, waarna die rente genoemden lastgever was
aangekomen bij koop van Gerardus Assuerus Ludovicus Baron de
de Horion CoUonster, die de grondrente geërfd had krachtens tes-
tament van zijne vrouw Anna Wilhelmina baronesse van Doeme,
vrouwe van Asten, enz., den 8 Nov. 1720 voor den notaris H. de
Bye te Asten verleden. Hierover waren als schepenen Jacob van
der Hilst en Jacob Elsevier. (Zie oorkonde n<> 556).
792. iO Februari ilfj.
Martina van Sevenaar, laatstelijk weduwe van den majoor Cane,
voor Vt ; Christiaen Broeksmit als gehuwd met Alegonda Smal, dochter
van Robbert en Maria van Sevenaar; Hendrik Jalinx, schoolmeester
te Vught als gehuwd met Wilhelmina, dochter van Coenraet van
Woestenburg; Helena en Jan van Woestenburg, wiens moeder was
Jacoba van Sevenaar, kind en kleinkinderen van Philips van Sevenaar
en Helena Jacobs; Robbert Stuart, zoon van Robbert en Maria van
Sevenaar, in OostJndie wonende en Comelis van Woestenbuig, in
WestJndie wonende, kleinzonen van Philips van Sevenaar en Helena
Jacobs voornoemd, elk hunner voor V»» verkoopen voor Schepenen
van 's Bosch aan Philip Webster, havenmeester aldaar, eenen tuin,
gelegen voor de Dwarsstraat achter de Predikheeren te 's Bosch
(Hooge Nieuwstraat) en zich uitstrekkende tot aan den Stadswal
aldaar, door voornoemden Philips van Sevenaar 24 Februari 1608
gekocht van den executeur-testamentair der nalatenschap van Johan
Hendrik van Gooien. Hierover waren als schepenen Jacob van der
Helst en Gerard Piper.
793. iS Juni il^.
Nicolaes de Blanckendael en Abraham Hubert, schepenen van
's Bosch, getuigen, dat te hunnen overstaan Evert Buyster als
gemachtigde van mr Gerard van Suchtelen, ontvanger der verponding
over de stad 's Bosch en haren vrijdom, wegens achterstallige belas-
ting ten laste van de Wed. Hendrik Draak en Mathijs van Dilsen,
aan Hendrik Backers, koopman te 's Bosch, gerechtelijk verkocht
- 287 —
heeft twee woningen onder een dak, staande aan de Postelstraat
aldaar naast het huis van Huysbergen eenerzijds en dat van Jan
Roelants anderzijds en afkomstig van Willem Copier c. s.
794. 57 December il f7.
Peter Baudewijns, burger en inwoner der stad Helmond, bekent
voor Schepenen aldaar wegens geleend geld aan Anna van den
Boomen wed. van Doctor Canters, inwoonster van die stad, fl 150
schuldig te wezen. Hierover waren als schepenen Hendrick Donker
en Dirck Geenen.
7d5. 4 Maari i728.
Conradus Lemans en Adriaen Slingsbie, schepenen van Heusden,
getuigen, dat te hunnen overstaan Gerard van de Pol, luitenant in
staatschen dienst, Jan Frederik Tromer, postmeester der stad Breda,
uit naam van diens vrouw, Simon Lodewijk van de Pol, substituut-
drossaard over stad en land van Heusden mitsgaders commies bij
's lands magazijnen aldaar, zoo voor zich en als last hebbende van
zijne twee zusters Zara £lisabeth van de Pol en Adriana Maiia
van de Pol, allen kinderen en erfgenamen van wijlen Johan Frederik
van de Pol, oud-eersten burgemeester van Heusden, voor de eene
helft en Christiaen van Dongen, brouwer en brander te Heusden,
voor de andere hel/ty verkocht hebben aan Gerrit van Riemsdijk,
commies van de convooien en licenten te 's Bosch, voor de eene helft
en aan Lambert van Roosmalen, mr bakker aldaar, voor de andere
helft, twee perceelen land, gelegen te Engelen.
796. 90 Mei i728.
Ten overstaan van Abraham Daasdonk en Johan Hibelet, sche-
penen van 's Bosch, verkoopt Johan van Proyen als gemachtigde
van Tinco Lyclama a Nyeholt, rentmeester der geestelijke goederen
in de kwartieren van Oisterwijk en Kempenland, aan Maarten van
Liempde, wonende te Haaren, de hoeve St. Aagten, gelegen aldaar.
797a. 90 October 1799.
Testament van Wouterke van Eerssel, weduwe van Sr Ivo Deckers,
in leven graankooper te 's Bosch, wonende aldaar op den hoek der
Putstraat, ten behoeve harer kinderen.
796. 5 Maari ilSO.
Maria van Ravenswaey als erfgenaam van wijlen haren man Pieter
Jacques, in leven weesvader te 's Bosch, verkoopt voor Schepenen
aldaar aan Wouterke van Eerssel weduwe van Ivo Dekkers, wonende
aldaar, twee vijfde gedeelten eener grondrente, gaande uit landerijen
onder Heeswijk, welk part zij en haar man gekocht hadden van
Jacobns en Theodoms Schonens, als execnteurs-testamentair van het
testament huns vaders Gerardus Schoneus. Hierover waren als sche-
penen Fran^ois van Paddenbnrg en Antonij van Heum. (Zie oor-
konde n®
790a. S Juli il9i.
Aemoudt Louis du Bois, heer van Assche, Walheim, enz», wonende
te Antwerpen, voor de eene helft en mr Adrianus Schoneus, advocaat
te 's Bosch, als curator, voor de andere helft verkoopen in het kof*
fiehuis de Koningin Anna te 's Bosch aan Adriaan van Ostade te
Oisterwijk een water-, koren- en volmolen met eene bouwhoeve,
staande en gelegen te Oisterwijk.
800. ^i November i7SL
Theodoms van Velpe, weduwnaar van Maria Mechtildis de Helt,
staat voor Schepenen van 's Bosch af aan zijne minderjarige kinderen
Johan Baptista Wilhelmus Petrus, Henricus Ignatius en Wilhelmina
Maria van Velpe, door hem verwekt bij zijne genoemde huisvrouw,
den tocht van een huis, genaamd de Gulden Ploegt staande in de
Lange Korenstraat te *s Bosch tusschen Den Vergulden F/<^/eener-
zijds en het huis der weduwe Rogier van der Pas anderzijds en zich
achterwaarts uitstrekkende tot aan het huis Hei Steentje^ toebe-
hoorende aan de weduwe van der Putten. Hierover waren als sche-
penen Johan Hibeleth en Marten Comelis van Beresteyn.
801. 25 Novemher i75i.
Johannes de Leeuw, wonende te 's Bosch, verbindt voor schuld ten
overstaan van Schepenen aldaar ten behoeve van Beatrix van Geflfen
weduwe van Adrianus Hyacinthus van den Berg zijn huis met erf,
binnentuin en tuin over de Dieze^genzaLmd de Blauwe ZeeuWf staande
en gelegen te 's Bosch in de Vughterstraat tusschen het huis de
Lijnwaadkisty toebehoorende aan de wed® Reynder Smeyers, eener-
zijds en het huis van Elisabeth van de Laer weduwe van Beugen
anderzijds en zich uitstrekkende tot aan het erf van de Capucijnen.
Hierover waren als schepenen Abraham Hubert père en Marten
Comelis van Beresteyn.
802. 5 Februari il35.
Gerrit van Utrecht, wonende te 's Bosch, verklaart voor Schepenen
aldaar geld schuldig te zijn aan Lambert Prinse, eveneens aldaar
wonende. Hierover waren als schepenen J« S. van 's Gravesande
en Jacob Laurens Chatvelt.
803a. iS September ilSd.
Samuel Hoeufft, theol. doctor te Breda, verzoekt namens den
Kerkeraad aldaar, dat te 's Hage de huwelijksproclamatien zullen
plaats hebben van het voorgenomen huwelijk van Comelis de Bond,
zijnde van de Christelijk Gereformeerde Religie, met Clara Hartog,
daar deze toch, hoewel vroeger Jodin geweest zijnde, na vooraf-
gaande belijdenis des geloofs in den avond van voorzegden dag
publiek in zijne kerk is gedoopt
804. 25 December ilS6,
Willem Roels, klerk ter secretarie der stad 's Bosch, als gemach-
tigde van Hermana Moselagen weduwe van Johan Vorsters, koopman
te 's Bosch, doet voor Schepenen aldaar ten behoeve van de kinderen
van haren overleden man afstand van den tocht van de door dezen
nagelaten onroerende goederen. Hierover waren als schepenen Johan
Hibelet en Jacob van der Helst.
805. i6 Apnl i7S7.
Johan van Bruggen, notaris en klerk ter stadsgriffie te 's Bosch,
verkoopt voor Schepenen aldaar aan Martinus van Son, wonende te
Boxtel, een perceel land, gelegen in de Baronie Boxtel in den
heerdgang Lennisheuvel ter plaatse genaamd op de Ladonck. Hier-
over waren als schepenen Hendrik Bemard Martini en Otto Juyn.
806. i4 Mei ilS7.
Op vertoog van Norbertus Gerardus Amandus Snelle, heer van
Berkel en wonende te 's Bosch, dat hij bezit eene heerlijke hoeve,
genaamd de Schouwe, gelegen te Berkel onder Oisterwijk, alsmede
de tot die hoeve behoorende achterleenen en cijnsboek en dat hij
19
— 290 —
in der minne de betaling der cijnsen niet kan bekomen, geeft de
Raad en Leenhof van Brabant zijnen eersten deurwaarder bevel om
wanneer genoemde Snelle het hem vraagt bedoelde cijnsen door
middel van rechte in te vorderen.
807. 5 Fehruan i7S8.
Paulos Gevaerts, vrijheer van Gansoijen, baljuw van de Beijer-
landen, enz. en leenheer van den adellijken huize en Leenhove van
Gansoijen, beleent Willem Sprangers, wonende te Sprang, met een
stuk land, gelegen op de Hooge Waard onder Besoijen, ten overstaan
van Willem van Andel, stadhouder en Adrianus Verlegh en Adriaan
Olifiers, leenmannen.
808. 5 Auguiiuê ilS9.
Jan van Eyndhoven Junior als man van Catharina van Oeis,
wonende te Vucht, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan
Theodorus Princen, inwoner dier stad, een zestiende gedeelte in
eene bouwhoeve, gelegen te Esch ter plaatse genaamd Craaijenbroek.
Hierover waren als schepenen Gerard van Breugel en Hyeronymus
Gerbade.
809. 5 Octoher 1799.
Schepenen en Raad van *s Hertogenbosch verkenen aan Norbertus
Gerardus Snelle, heer van Berkel, Roomsch werelds priester, geboren
burger van die stad, paspoort om zich voor zaken te begeven naar
Goch, gelegen in het gebied van Zijne Kon. Majesteit van Pruisen,
en verklaring, dat te 's Bosch geene besmettelijke ziekten zijn.
810a. 9 November ilS9.
Request van de Gecommitteerden van den Polder^ het Bosch veld
en de Maij aan den Raad van State om aan de aannemers der
fortificati€n te gelasten aan hen terug te geven de kosten, gevallen
op het dichten eener doorbraak in den Boschdijk en om dien dijk in
zijnen vorigen toestand te herstellen of wel te bepalen, dat de Staat
een en ander zal doen ; voorts om hun te laten het beheer over
dien dijk alsmede van de daarin liggende sluis der Bossche sloot en
van de keerkaden voor de houten bruggen, welke in den Vught-
schen steenweg liggen.
Beschikking hierop van den Raad van State,' houdende afwijzing
van het verzoek om schadevergoeding en herstel van den Boschdijk,
— 2Ö1 —
doch houdende toewijzing tot wederopzeggings toe van het overige in
het request gevraagde mits de Polder zich houdt aan de daartoe in
de beschikking gestelde voorwaarden.
81i. 96 November il99.
Margaretha Maria Bex weduwe van Willem Pompe, mr. bakker
te 's Bosch, verkoopt voor Schepenen aldaar eene erfrente ten laste
van de Staten van Brabant, door Petrus Scheffers, burger van
's Bosch, aan haren man verkocht, — aan Florus Smits, burger van
's Bosch, als in huwelijk hebbende hare dochter Dina Maria Pompe.
Hierover waren als schepenen Johan Hibelet en Jacob Laurens
Ghatvelt
812. . i9 Januan iUi.
Johan van Bruggen, notaris te 's Bosch, verkoopt voor Schepenen
aldaar aan Theodorus Princen, wonende aldaar, eene erfrente op
de Staten van Brabant, hem op 80 Nov. 1789 aangekomen bij koop
van Floris Smits nomine uxoris. Hierover waren ak schepenen
Gerard Piper en Jan Hendrik van Heum.
813a. n FehruaH i74t.
Brief van eenen van Beusekom, waarbij hij aan L. N. Ruysch,
rentmeester van den Graaf van Arberg, heer van Helmond, verzoekt
bij dezen zijnen invloed aan te wenden om zijnen jongsten broeder
Isaack van Beusekom, zoon van Jacob en Maria Knoop, te begif»
tigen: a. met het beneficie, gefundeerd op de kapel van Milheeze,
dat is komen te vaceeren doordien de laatstelijk begiftigde Louis
Fran^ois van Krayenhoff is aangesteld tot praeceptor van de Latijn*
sche school te Helmond en zijne studiën heeft voltooid; ó met het
beneficie, gefundeerd op het St. Jansaltaar in de kerk van Helmond.
8i4a. 92 September i74\.
Lijst der nonnen van het klooster Maria-graf te Grave, met
vermelding van haren leeftijd, zooals die aan de Gedeputeerden der
Staten-Generaal werd opgegeven en van dien, zooals die werkelijk
was. Met eenen begeleidenden brief van pater Modestus, capucijn,
missionaris te Grave.
815. S8 F^ruaH 1745.
Jan Trip en Maria Aben, echtelieden, verkoopen voor Schepenen
van Vierlingsbeek aan Jan Hendrik Kerstens landerijen gelegen
aldaar. Hierover waren als schepenen Hendrik Fransen, president-
schepen, loco scholtus en Peter Gerritsen Jan van de Water, sche-
penen.
8i6. i April f745.
De Raad en Leenhof van Brabant machtigt Eduardus van Woensel
op diens vertoog, dat Cornelis van Ertrycke, vader zijner huisvrouw
Comelia Maria van Ertrycke, nu onlangs overleden zijnde, bij zijn
testament, den 21 Februari 1748 gepasseerd voor notaris Adriaan
Waalwijk, haar heeft vermaakt haar wettelijk erfdeel en aan hare
kinderen onder fideicommissair verband het overige* zijner nalaten-
schap en dat het noodig is zijne nalatenschap te verkoopen ten einde
de daarop klevende schulden te kunnen betalen, — zoomede Johan
Gerard Couwenbergh, koopman in wijn te Breda, om zooveel goe-
deren van gezegde nalatenschap te verkoopen ak noodig is om
voorbedoelde schulden te voldoen.
817. 20 September il AS.
Cornelis Guillielmus Vercamp, Roomsch werelds priester, wonende
te 's Bosch, verkoopt voor Schepenen aldaar aan Elisabeth Wijks
weduwe van Arnoldus van Osch, eveneens aldaar wonende, een
huis en erf met een kelder onder de Fransche kerk (St Annakapel)
en achterhuis, staande aan de Hinthamerstraat te 's Bosch tusschen
het huis van Pieter van der Linden aan den eenen kant en dat
van Anthony Ouwers aan den anderen kant en zich uitstrekkende
van af gezegde straat onder de Fransche kerk tot op de St. Anna*
plaats, alwaar bedoeld huis van achteren uitkomt. Hierover waren
als schepenen Jacobus Laurens Chatvelt en Cornelis Martinus Pels.
818. 6 November il AS,
Jan Louis Verster, Jan Baptist Le Heu en Francois Potters,
ordinarisgecommitteerden van den Polder, genaamd den Ham en
Rijskampen, verkoopen voor dien polder ten overstaan van Schc*
penen van 's Bosch aan mr Nicolaes de Blankendael, secretaris van
die stad, ten behoeve van Jan Babtist Le Heu, commies ter recherche
aldaar, twee hond lands, gelegen in den eersten blok op de Beemden
in ee& kamp van acht hond. Hierover waren als schepenen Jacob
Laurens Chatvelt en Arent Verspyck.
8i9. 6 Januan 1745,
Helena van der Linden weduwe van Dirk Sas verkoopt voor
Schepenen van 's Bosch aan Peeter van Lier, bakker aldaar, een
huis, staande aldaar in de Korte Putstraat, tusschen het huis der
wed. Sopers eenerzijds en dat van mr Anthony Versfelt anderzijds
en zich achterwaarts uitstrekkende tot aan het huis de Ossenkop.
Hierover waren als schepenen Amoldus Versfelt en Jacob van
Brandwijk.
820a. 27 FehTuari 1745 -ilöi.
Brieven van de Bosschenaren Ant van Heum en Ant. Martini.
821a. 25 Juni 1745.
De erven van Anna Maria van Breugel, die te 's Bosch overleed,
zijnde Gaspar de Voocht c. s., en Bernardus Josephus Costerius,
schout te Weert, c. s. verkoopen eene bouwhoeve, gelegen te Boxtel
ter plaatse genaamd Munsel, aan Anna van Heeswijk weduwe van
Johannes van Veldriel.
822. SO Juli 1745.
Jonkheer Gaspar de Voocht, mr Abraham Justus Verster als
gemachtigde van Anna Ëlisabeth, Margaretha, Jacoba en Elisabeth
de Voocht en Bernardus Schaasberg als gemachtigde van Bernardus
Josephus Costerius, schout en rentmeester van Weert,
Costerius weduwe van ChristofTel van Bree, Costerius
weduwe van Amoldus Josephus van den Bergh, raad-ordinaris van
het Vorstendom Gelre, Lucia Theresia, Anna Barbara en Maria
Ëlisabeth Costerius, verkoopen voor Schepenen van 's Bosch aan
Anna van Heeswijck weduwe van Johan van Veltdriel, wonende te
's Bosch, eene bouwhoeve, gelegen te Boxtel ter plaatse genaamd
Munsel, zooals die door genoemden Jonkheer de Voocht en voor-
noemde lastgevers geërfd was van Anna Maria van Breugel. Hier-
over waren als schepenen Leonard Jan Smits en Frans van Heurn.
(Zie oorkonde n^ 821a.)
823a. 4 Augustuê 1745.
Request van Wilhelmus Engelbertus Buschman, predikant van
— 294 —
Hooge en Lage llierde en Hulsel om wegens de inbraak, die in
den avond van 11 Sept 1744 in zijne pastorie was geschied, een
bevel te verkrijgen tegen de regenten van voornoemde dorpen om
op zijne pastorie te plaatsen een klokje ter zwaarte van 70 è. 80
ponden, met de daarop door de Gecommitteerden uit den Raad
van State verleende goedgunstige beschikking van 4 Aug. 3745.
Hierbij nog eene Resolutie van den Raad van State van October
1728, dat wegens den vervallen staat der kerk te Hooge Mierde de
predikant van de Lage Mierde voorloopig ook predikant der Hooge
Mierde zal zijn en het traktement der aan de kerk van die plaats
verbonden predikantsplaats genieten.
824. i9 Ocloher 1746.
Amoldus Versfelt, als rentmeester van het Groot Ziekengasthais
te 's Bosch, verkoopt voor Schepenen aldaar aan Jan Richt en Gerrit
Eckerveld, wonende aldaar, een huis met erf, genaamd de Rooije
Paortf staande te 's Bosch aan de Tolbrugstraat tusschen de huizen
van Van Hooft en Gerrit Akkervelt. Hierover waren als schepenen
Pieter Storm van *sGravesande en Tjaart van Berchuis.
Hierbij nog eene akte van 7 Juni 1784, waarbij voor mr Pieter
van Wullen en mr Pieter Losecaat, schepenen van 's Bosch, Christiaan
Richt, vleeschhouwer aldaar, zoo voor zich en als executeur-testa-
mentair der nalatenschappen van wijlen de echtelieden Gerardus
Eckerveld en Lucia Richt, aan mr Casper van Breugel, secretaris
van 's Bosch, ten behoeve van hem zelve verkoopt een huis met
erf, staande aldaar aan de Tolbrugstraat tusschen het huis de Zwarte
Raaf eenerzijds en het huis de Beurs anderzijds en zich met een
poortje uitstrekkende van af de gemeene straat tot aan den tuin
van het Groot Ziekengasthuis, genoemde Lucia Richt voor de eene
helft en hem, verkooper, voor de andere helft aangekomen uit de
nalatenschap van hunnen vader Jan Richt.
825a. U Augustus 1747,
W. L. van Weideren, kommandant van het Regiment van den
Heer van Oijen, betuigt zijnen dank aan de Magistraat van den
Bosch, dat zij hem op den tocht van dat regiment naar Breda, tot
aan Loon op Zand heeft geleverd elf karren, elk met twee paarden.
826. SO Mei 1748.
Hillebrant en Henderik Verhoeks, beiden wonende te Driel,
— 295 —
alsmede Cornelis van Groeningen en Jacobus van Buuren, wonende
te 's Bosch, in hunne hoedanigheid van voogden over de voor- en
nakinderen van Peter van Lier, in leven mr bakker te 's Bosch,
door hem verwekt bij Ëlisabeth Verhoex en Ëlisabeth Beerinx,
verkoopen voor Schepenen aldaar aan Rijnier van Veldriel, koop-
man aldaar, een huis met erf, staande aldaar in de Korte Putstraat,
begrensd eenerzijds door dat der Weduwe Sopers, anderzijds door
dat van mr Antony Vcrsfelt en zich uitstrekkende van af de straat
tot aan het achterhuis van het huis de Ossenkop^ zijnde het verkochte
genoemden van Lier aangekomen van Helena van der Linden,
wöduwe van Dirk Sas blijkens koopakte van 6 Jan. 1745. Hierover
waren als schepenen Gerard Piper en Johan Philip van Eys. (Zie
oorkonde n» 819).
827. ^ Augustus ilA8.
Peter Gerads, president-schepen als loco-schout. Jan van de Water
en Hendrik van den Staey, schepenen van Vierlingsbeek, verklaren,
dat te hunnen overstaan Catharina Kemmelings wed. van Aert
Zeelen, bijgestaan door Peter Rutten en Jasper Lovendaal als voogden
over hare minderjarige dochter; Peter Zeelen en Ëlisabeth Jurgens ;
Baltus Cremers en Hendryn 2^elen; Christiaan Janssen en Theodora
Zeelen en Hendrik Zeelen, mede instaande voor zijne afwezige
huisvrouw Johanna Burgers, allen echtelieden, aan Roelof van Els
en diens echtgenoote Petemei van Cleff, transporteeren eenige stukken
land, gelegen onder Groeningen.
828. 7 Juni i749.
Anselmus van Wesel, koopman te 's Bosch, verkoopt voor Schepenen
aldaar aan Ruth Keer, marktschipper van 's Bosch op Delft en *s Hage,
een huis met plaats en achterhuis, staande te 's Bosch op de Breede
Haven tusschen dat der erfgenamen van Fredrik Hubert eenerzijds
en dat der Wed. Cornelis de Gelder 1) anderzijds en zich uitstrek-
kende voor van de Breede Haven tot aan het water aldaar vlietende,
zijne vrouw Helena van den Berg aangekomen van hare ouders.
Hierover waren als schepenen Willem Cornelis Ackersdijck en Leonard
Johan Smits.
1) Geboren Adriana van Hemert.
829. 5 Auguêtuê 1149.
Adriana van Hemert weduwe van Coraelis de Gelder, in leven
marktschipper van 's Bosch op Gouda en Haarlem, in hare hoeda-
nigheid van moeder-voogdes over hare dochter Anna de Gelder,
verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Stephanus Keps, markt-
schipper van 's Bosch op Leiden, een huis met steenen gevel,
staande te 's Bosch op de Breede Haven aan den Boom tusschen
dat van Joost van Rijswijk Noordwaarts eenerzijds en dat van Rut
Keer anderzijds en zich uitstrekkende van de Haven achterwaarts
tot op de Dieze, aan Comelis de Gelder aangekomen bij koop v^m
Johan de Beer c. s. Hierover waren als schepenen Leonart Jan
Smits en D. G. van Teylingen. (Zie de voorgaande oorkonde).
830a. 8 JuU il50,
Jacob van Brandwijk, raad en oud-schepen van 's Bosch, als in
huwelijk hebbende Maria Vreda van Blotenburg, te voren weduwe
van mr Gerard Cornelis van Blotenburg, die haar eene dochter
schonk, welke eigenares is van na te melden huis, verkoopt voor
deze in het openbaar een huis, staande aan de Peperstraat Ie 's Bosch,
aan genoemde dochter aangekomen krachtens testament van Nicolaas
van Blotenburg, raad en schepen van *s Bosch, — aan mr Antony
Versfelt, advocaat te 's Bosch, ten behoeve van Wilhelmina en
Johanna Versfelt, wonende aldaar.
Hierbij eene akte van 27 April 1678, waarbij krachtens gerech-
telijke uitwinning vorenbedoeld huis, dat toen gezegd werd te staan
tusschen dat der weduwe van Wouter van Achelen eenerzijds en
dat van Herbert van Dijck anderzijds en wel recht tegenover de
woning van Gijsbert van Hamel, verkocht werd aan Comelia Ver-
meyden wed. van Gerrit Koen.
831. S8 Auguüuê i750.
Adrianus Schellaars, burger van 's Bosch, verkoopt voor Schepenen
aldaar aan Jacobus Staas, ook burger van 's Bosch, twee huisjes
met een gedeelte van den tuin van het voorste huis, staande te
's Bosch op de Weversplaats in de Beurzenstraat achter het huis
genaamd Sf. Barhara^ zich uitstrekkende voor van den gemeenen
gang achterwaarts tot op het erf der erven Adriaen Roeters met
— 297 —
het recht van uitgang achteruit naar de Mortel. Hierover waren
als schepenen Hend. Jan van Breugel en S. Rosendael.
Hierbij nog deze akten :
i Mei i767.
Jacobus Staas, burger van 's Bosch, zoo voor zich en als ge-
machtigde van Reynier van Boxmeer, verkoopt voor Schepenen
van 's Bosch aan Johannes Bruijning, predikant bij de Nederduitsch-
Gereformeerde gemeente aldaar : a een tuin met tuinhuisje en secreet,
gelegen aldaar in de Mortel, zich uitstrekkende langs den muur van
den tuin van het Gouvernement en rondom besloten met eene
planken heining, begrensd N. O. door voornoemden Staas, Z O.
door voornoemden Reijnier van Boxmeer en de erven Kien, Z. W.
de barakken ; b het grootste gedeelte van het erf van meergenoem-
den Staas, behoorende tot diens huis in de Beurzenstraat en gele-
gen naast gemelden tuin, terwijl het zich N. O. uitstrekt tegen het
erf van Gaspar Neurenburg. Hierover waren als schepenen mr
Stephanus Rosendael en Nicolaas Jeremias Storm van 's Gravesande.
6 October 1767.
Gaspar van Neurenburg, wonende te 's Bosch, verkoopt voor
Schepenen aldaar aan Johannes Bruijning voornoemd het grootste ge-
deelte van het erf, behoorende tot zijn huis, staande in de Beurzen-
straat te 's Bosch, welk erf gelegen is langs den muur van den tuin
van het Gouvernement en tegen den tuin van den kooper. Hierover
waren als schepenen W. van der Does en A. Hubert
27 Juni 1714.
Johan Willem van den Boongaart, koopman te 's Bosch, als execu*
teur-testamentair der nalatenschap van Reijnier van Boxmeer, in
leven wijnkooper te 's Bosch, verkoopt voor Schepenen aldaar aan
Bartholomeus Roeters, wonende aldaar, een huis met erf, uitko-
mende in een gangetje en staande in de Beurzenstraat te 's Bosch, met
eene ruime open plaats daarachter, begrensd door het erf van den
predikant Bruijning eenerzijds en dat van Leendert du Trie ander-
zijds en zich uitstrekkende voor van het gangetje achterwaarts tot
aan het erf der Weduwe Jacobus Staas. Hierover waren als sche-
penen A. van Galen en G. van Beresteijn.
iO September iT76.
Godefridus Kucnen als man van Johanna Meyer voor de eene
helft en Philip van Gogh als voogd over zijne minderjarige klein-
dochter Gommerina Meyer, dochter van wijlen Frederik Meyer en
Louisa van Gogh, beiden wonende te 's Bosch, verkoopen voor
Schepenen aldaar aan Gerardus van der Vaart, timmerman aldaar.
de in eerstgenoemde akte omschreven twee huisjes. Hierover waren
als schepenen Jacob de Gijselaar en Carel Jan Bisdom. Hierbij nog
eene akte van 15 October 1779, waarbij deze huizes wegens wan-
betaling van belasting ten laste van genoemden van der Vaart
gerechtelijk worden verkocht aan Johannes Tielen te 's Bosch.
29 October i79M.
Johannes Bruijning, emeritus predikant bij de Nederduitsch-gere-
formeerde gemeente te 's Bosch, verkoopt zijne voorschreven stukken
tuin en erf aan mr Carel Jan Bisdom, president-schepen te 's Bosch.
S7 November i795.
Barbara van Munster, weduwe van Caspar van Neurenburg, wonende
te 's Bosch, verkoopt aan voornoemden Bisdom een stukje tuin,
gelegen achter haar huis in de Beurzenstraat aldaar en grenzende
ten N. en W. aan haren tuin.
832. i2 September 1750.
Martinus KalfT, inwoner van *s Bosch, verkoopt voor Schepenen
aldaar aan Elisabeth Draak weduwe van Gerardus Dekkers een huis
met erf, staande te 's Bosch aan de Vischmarkt tegenover het huis
genaamd hef Klaverblad^ zijnde dat huis met erf genaamd de Otter
en begrensd eenerzijds door dat van de koopster en anderzijds door
dat van Wouter Groenenboom en aan de vrouw van denverkooper
aangekomen voor 1/3 als testamentaire erfgenaam van Jacomijn van
Oijen weduwe van Johannes van Texel en voor Vs bij koop van
Pieter Hubert in diens hoedanigheid van vader en voogd over de
zes minderjarige kinderen, gesproten uit zijn eerste huwelijk met
Adriana van Texel. Hierover waren als schepenen Pieter Storm
van 'sGravesande en Abraham Bastide.
Hierbij eene schepenakte van 's Bosch van 5 Juni 1785, waarbij
Franciscus Dekkers, koopman aldaar, voor zich en zijne broeders
en zusters voorschreven huis, dat nu gezegd wordt te staan in de
Mandenmakersstraat bij de Vischmarkt, en hun van hunne ouders
is aangekomen, in zijne hoedanigheid van executeur-testamentair van
genoemde weduwe verkoopt aan Hendrik Walger, wonende te 's Bosch.
833. 4 Mei i75i.
Johan Rietvelt, secretaris van Oudheusden, Elshout en HulteDy
transporteert voor Schepenen van Heusden aan Dirk van Outheusden,
wonende te Hedikhuizen, een huis met erf, gelegen aldaar. Hierover
waren als schepenen Fran^ois Nicolaes Slingsbie en Comelis Schim-
melpenningh.
834a. i2 Mei il5i.
De Staten Generaal der Vereenigde Nederlanden keuren goed de col-
latie van de beneficiën, gefundeerd op de H.H. Sacraments- en St, Jans«
altaren in de kerk te Helmond, na het overlijden der laatste ge-
beneficeerde Anna van Perzijn, door Fr. Hermanus Calis, abt der
Abdij van Postel, als eigenares der tienden van Helmond, Binderen,
Rixtel en Overbruggen gedaan ten behoeve van Leendert Willem
van Beusekom, notaris te 's Bosch, die lidmaat is van de ware
Christelijke Gereformeerde religie, waarna de Raad van State daarvoor
aan dezen een bevelschrift van betaling uitreikt.
835. SO September i75i.
Abraham Verster, stadhouder. Jonker Francois Adama en Jan
Meys> leenmannen van den Edelen Leenhove des huis en lande
van Oud-Herlaer, ressorteerende onder de kerk van St. Lambrecht
in het Bisdom van den Krommen Staf van Luik, beleenen Adriana
Doncquers, oud omtrent 60 jaren, (dochter van Melchior en Marga-
retha van Zutphen), zijnde zij geassisteerd met haren momboir
Johannes Marsman, — bij doode harer zuster Angelina Doncquers
douairière van mr Victor van Beugem, die erfgenaam was zijner
eerste vrouw Cornelia Sonnemans, — met cene boerderij, gelegen
onder Liempde.
830. 25 Apnl i752.
Willem Anhuys, drossaard der Heerlijkheid Nuland, als gemach-
tigde van Abraham Cortebrand, agent en procureur te 's Hage. van
dezen zoo pro se en als administrateur der nalatenschap van Johanna
del Tombe, weduwe van mr. Hendrik van Cattenburgh, burgemeester
van Gouda, zoomede als lasthebber van Casimier Abram Grave
van Slippenbagh, ridder der Zweedsche order van den Degen,
luitenant-generaal der Cavalerie, gouverneur van Lillo enonderhoo-
rige forten, in dienst der Vereenigde Nederlanden, als executeur-
testamentair van genoemde Johanna del Tombe en als voogd over
hare kinderen blijkens de procuratie, door hiaar den 24 Januari 1752
op Haanwijk onder St. Michiels Gestel verleend, voor de eene helft ;
— 800 —
en voorts als gemachtigde van Henrietta Christina Godin weduwe
van mr. Otto van Gatten burgh, als eenige erfgename van dezen
laatste, voor de andere helft, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch
aan Antonij en Johan van Hanswijk, burgers van die stad, den
Marensen Coomwaart, gelegen onder Maren, N. de rivier de Maas,
W. het land de Snel en den Heer van Alem, Z. de Kil en O. het
Marcusoort. Hierover waren als schepenen Frans van Heum en
N. J. Storm van 'sGravesande
837. 23 September 1752.
Isaacq van Ruelo, notaris te 's Bosch, als daartoe gemachtigd
door Louis Carel van Groune, gepensionneerd luitenant ten dienste
dezer landen en Clara Maria Oda Coehoorn van Houwerda, echte-
lieden, wonende te Oosterhout, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch
aan Anthony en Johan van Hanswyk, burgers van die stad, een
zesde gedeelte in eene bouwhoeve, genaamd de Hofstad, gelegen te
Cromvoirt, zoo en in dier voege als dat part aan genoemde vrouw
verkoopster was aangekomen uit de nalatenschap van haren oom
Jacob Minten, die de geheele hoeve den 26 Oct. 1703 gekocht had van
den heer van Deume, als rentmeester der geestelijke goederen. Hierover
waren als schepenen Leonard Johan Smits en Johan Philip van Eys.
838. iO Augustus 1754.
Anneke de Bresser, wonende te Boxtel, verkoopt ten overstaan
van J. Bowier, drossaard, Jan van den Biggelaar en Cornelis Marynen,
schepenen aldaar, aan Rynier van Veldriel, wonende te 's Bosch,
een perceel weiland, genaamd Wey aan de Hoogstraat, gelegen te
Boxtel in den heerdgang van Onrooy.
839a. September 1754.
Voorstel van B. de Roy tot verbetering van de verdedigingswerken
van het fort Isabel, gelegen onder 's Bosch.
840a. 5 December 1754.
Brief door P. Keuchenius, predikant te Hilvarenbeek, geschreven
aan D. Heuvel, predikant te Tilburg.
841. 23 Januan 1755.
De Staten van Holland en Westfriesland ontslaan op het verzoek
— 801 —
van Gerbrand van Grootveld, wonende te Hoorn, eenigen erfgenaam
van Maria Cornelia Clomp, die den 15 Nov. 1747 aldaar was over-
leden, hare nalatenschap van het fideicommissair verband daarop
door deze bij haar testament gelegd.
812a. SO Juni 1755.
Fr. Franciscus van den Venne te Weert, van de Orde der Min-
derbroeders-Recollecten en vicaris van de provincie Neder-Duitschland,
benoemt Arnoldus Raessens, president -schepen en opperkerkmeester
te Eindhoven, tot geestelijken vader der Eerw. Paters Minderbroeders-
Recollecten der missie te Eindhoven, ten einde voor hunne belangen
zoowel in als buiten rechte op te treden.
843. i6 Januari iltö.
De Raad en Leenhof van Brabant te 's Hage beleent Theodorus Petrus
Pypers, drossaard, als gemachtigde van Willem Jan Uda, wonende
te Son, met een perceel teelland, gelegen aldaar ter plaatse de Boicht,
zijnen lastgever aangekomen bij koop van Peter Marcelles Schenaarts.
844. 9 Juli i756.
Rudolphus van Engelen, woonachtig te 's Bosch, als gemachtigde
van de gezusters Theodora en Maria van Deursen, begijnen in den
Hove te Lier, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch eene erfrente
ten laste der Staten van Brabant aan Ludovicus de Mele ten behoeve
van Maria Elisabeth van Ingen, ook woonachtig te Lier. Hierover
waren als schepenen Johan Bon en Arent Verspijck.
845a. S4 Augustus il56,
Jaspar Theussen en zijne vrouw Jenneken Biermans, zoomede
hunne kinderen, verkoopen voor Schepenen van Sambeek aan Theo-
dorus Kerstjens en Johanna van Els, echtelieden, bouwland, gelegen
aldaar. Hierover waren als schepenen Jasper Clabbers, gesubstitueerd
scholtus, Albert Vinck en Jan van Haessem, schepenen.
846. iS Ociober 1756.
Cornelis van Akkere, wonende in de Baronie van Boxtel, verkoopt
voor Schepenen van 's Bosch aan vrouwe Maria Anna Pelgrom
weduwe van den heer Majoor Maximiliaan Antoine de Ghistelles,
wonende aldaar, een stuk weideveld, gelegen te Boxtel en hem
— 802 —
aangekomen bij overlijden van zijne moeder Coraelia Adriaense van
der Voorty huisvrouw van Jan van Akkere. Hierover waren als
schepenen L. J. Smits en A. J. de Vlieger.
847. i Februari 1757.
Wegens achterstallige belasting verkoopt Leonard Johan Smits,
ontvanger der verpondingen te 's Bosch, ten overstaan van Schepenen
aldaar aan Comelis Vermazen, buxger van die stad, een aldaar in
de Postelstraat ten name van Jan van Hasselt staand huisje, begrensd
aan de eene zijde door den stal van Bakkers en aan de andere zijde
door de Weduwe Keldermans en zich uitstrekkende van af die
straat tot aan het erf der Weduwe Vervorst. Hierover waren als
schepenen Jacob de Gyselaar en mr Comelis Lambertus Ackersdyck.
(Zie oorkonde n^ 298).
848. 15 April 1758.
Leendert Willem van Beusekom, notaris te den Bosch, verkoopt
voor Schepenen aldaar ten behoeve van Jacob Dirk Cremers, Abra-
ham Hubert en Jacob van de Graaff als in huwelijk hebbende
Joanna Maria Hubert, Maria Elisabet Hubert, Elisabet Geertruid
Santvoort eerst weduwe en erfgename van Herman Jan Hubert,
nu echtgenoote van Fran^is Adam Doomick en Pieter Hubert,
zijnde genoemde Hubert's allen kinderen, erfgenamen en rechtver-
krijgers van wijlen mr Abraham Hubert en Maria Elisabet Cremeis,
welken met voornoemden Jacob Dirk Cremers door den Raad en
Leenhof van Brabant gemachtigd zijn om te verkoopen eenige
goederen, behoorende tot den boedel en nalatenschap van Herman
Cremers, hnnnen respectievelijken vader en grootvader, aan Antonij
Koppens, wonende te Middelrode, eene bouwhoeve, gelegen te
Helmond, ter plaatse genaamd de Hage, door meergenoemden
Herman Cremers 8 December 1716 aangekocht van het Rijk.
Hierover waren als schepenen mr Willem van der Does en Amoldus
Versfelt.
849a. 14 Juni 1758.
Twee brieven van J. Cordon, predikant te Bergen op Zoom.
860. S8 September 1758.
Abraham Verster, drossaard der grondheerlijkheid St. Michiels-
Gestel, voor zich en als gemachtigde van Pieter Fran^is Verster,
— 808 —
kapitein in het regiment dragonders van wijlen den generaal-majoor
van Massou, mr Philip Reinhard Vitriarius, griffier en secretaris van
Oisterwijk, als in huwelijk hebbende Henrietta Geertruid Verster en
Daniel Bosch, luitenant in het regiment van den generaal Trips, als
in huwelijk hebbende Johanna Gysberta Verster, alsmede Jasper
Verster, notaris en procureur te 's Bosch, allen kinderen van wijlen
Jan Louis Verster, in leven schepen en raad, mitsgaders leenman
van de Tolkamer aldaar en Catharina Gast, verkoop>en voor Schepe
nen van 's Bosch een bosch, gelegen in de baronie van Foxtel
onder Onrooij naast de erven van den Heer van Boxtel, Jacobus
van den Bogaart en Claas Teulinx cum suis, — aan Leendert
Willem van Beusekom ten behoeve van mr. J. L. Chatvelt, secretaris
van 's Bosch. Hierover waren als schepenen J. Bowier en J. Clant
Schatter.
851. SI October i758.
Paulus den Besten, koopman te 's Bosch, als gemachtigde van de
gezamenlijke Gecommitteerden der negen blokken van de Huis*
armen der stad 's Bosch, zijnde deze Huisarmen gerechtigd verklaard
tot den boedel en nalatenschap van wijlen Catharina van Campen
bij sententie van den Raad en Leenhof van Brabant van 22 Maart
1755, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Theodorus Princen,
wonende te Esch, ten behoeve zijner dochter Isabella Maria Princen,
een^ schoone en welgeleegene hoeve lands met een speelhuys en tuyn^
geleegen onder den dorpe van Esch en gedeeltelijk onder Vugt, Hier-
over waren als schepenen Justus Qant Schatter en Johan van Hanswijk.
852a. ± 1759.
Wilhelmus Engelbertus Buschman, predikant van Geffen en Nuland,
verzoekt den Raad van State om aan de Regenten van gezegde
dorpen te gelasten eene nieuwe pastorie voor hem te bouwen.
853. 8 Maart il59.
Mr Hendrik Aemelius van Panhuys als in huwelijk hebbende
Josina Aemilia Chatvelt en als zoodanig erfgenaam ab intestatovan
mr Jacob Laurens Chatvelt, in leven raad en secretaris der stad
's Bosch, verkoopt voor Schepenen aldaar aan Reynier van Veldriel,
koopman aldaar, een bosch, gelegen onder de Baronie van Boxtel
ter plaatse genaamd Onrooy in de Buekens, genoemden erflater den
— 804 —
28 Sept. 1768 aangekomen bij koop en opdracht van de kinderen
van wijlen Johan Louis Verster. Hierover waren als schepenen
Nicolaes Jeremias Storm van 's Gravesande en Samuel Thomas Sayer.
(Zie oorkonde n» 860).
854. 93 Febrtcan i7e0.
Fran^ois Ludovikus Johannes van den Heuvel, Antonia van Breugel
wed. van Johannis Hofmans, Asuerus Franciscus van Roosmalen als
man van Johanna van Breugel en Comelis Guielmus Dell Fontaine
als man van Maria van Breugel, wonende te Antwerpen, allen als
testamentaire erfgenamen van Johanna Barbara van den Braak wed.
van Ludovikus van Heeswijk, gewoond hebbende te den Bosch,
verkoopen voor Schepenen aldaar aan Maria van de Water wed.
Henderik Westerlaken, wonende aldaar, een huis met erf, staande
aldaar in de St. Antoniestraat, genaamd Aef Wiid wijf^ zich achter-
waarts uitstrekkende tot aan de Dieze. Hierover waren als schepenen
G. Piper en W. C. Ackersdijck.
855a. ^i -iprt/ i76i.
Hendrik van Ommeren, president-schepen van Aarle en lidmaat van
de ware Gereformeerde religie, begiftigt in zijne hoedanigheid van presi-
dent-schepen en oudsten schepen van Aarle zijnen minderjarigen zoon
Johan Comelis van Ommeren met het beneficiei gefundeerd op het
O. L. Vrouwe en H. Kruisaltaar in de kerk aldaar, opengekomen door
het overlijden van Matheus Jacobus Reyers en vraagt daarvan ap-
probatie aan de Staten Generaal, waarna dezen dat verzoek om
bericht zenden aan den rentmeester der geestelijke goederen de
Kempenaer.
856a. n FehrwkTx 1764.
Eenige brieven, door A, Van Hardeveldt, predikant te Wijk bij
Heusden en door diens zoon K. W. van Hardeveldt, toennuuils
proponent, later predikant te Made, van uit Wijk bij Heusden ge-
schreven aan J. Royer, hofprediker van den Prins van Oranje.
857. 9 Juni 1764.
Balthasar Le Heu, man en momboir van Agnes van Wolfsbergen,
voor zich en als gemachtigde van mr, Antonius van Wolfsbergen,
Johanna Elisabet en Cecilie van Wolfsbergen, wonende te Brussel;
Johan Francis van Wolfsbergen en Joseph Pirets, man en momboir
^ 305 -
van Cornelia van Wolfsbergen, wonenids al de genoemde comparanten
te 's Bosch en zijnde zij allen kinderen en erfgenamen van wijlen
Jacobtts van Wolfsbeigen en Maria Catharina van Mierlo, verkoopen
voor Schepenen van 's Bosch aan Reijnier van Veldriel, koopman
aldaar, een perceel weiland, gelegen te Gewande aan de Oude Kooi
of Blauwe Sluis naast het land der Clarissen. Hierover waren als
schepenen S. Rosendael en A. Gerbade.
86a iö Juli i764,
Leendert Willem van Beusekom^ notaris te 's Bosch, als gemach-
tigde van : Johannes Ludovicus Schoutheet, griffier van den Lande
van Dendermonde, Petrus Martinus Schoutheet, kanunnik aldaar,
Jonkvrouwe Helena Schoutheet, wonende alsvoren, Jonker Pieter
Fran^ois Rijke, eersten raadpensionaris der stad Gent, als in huwe-
lijk hebbende Isabella Ameye, Jonkvrouwe Helena Ameye en Jonk-
heer Pieter de Meulenaar, als in huwelijk hebbende Maria Frangoise
Ameye, (de drie laatstgenoemde vrouwen als kinderen en erfgenamen
van wijlen Isabella Schoutheet, douairière van mr Johan Baptist
Ameye, eersten raadpensionaris en gedeputeerde in de Leden van
Vlaanderen), en wel van allen als testamentaire erfgenamen van
wijlen Adriana Elisabet Donquers, ongehuwde dochter, te 's Bosch
gewoond hebbende en aldaar overleden, blijkens haar testament den
5 Juni 1756 voor Cornelis Wijgaers, notaris te 's Bosch gepasseerd,
verkoopt voor Schepenen aldaar aan Reijnier van Veldriel, koopman
aldaar, een perceel akkerland, genaamd de Loyenakker, gelegen te
Boxtel onder Lennisheuvel naast het erf van het Lieve Vrouwe
gilde of Broederschap van Boxtel. Hierover waren als schepenen
H. Gerbade en C. de Back.
859. 4 April 1165.
Johannes van Veldriel, als in huwelijk hebbende Isabella Maria
Princen, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Josephus de
Leeuw eene schoone en welgelege hoeve lands met een speelhuys en
iuyny gelegen onder den Dorpe van Esch en gedeeltelijk onder Vugt^
aan zijne vrouw den 27 October 1758 aangekomen bij koop voor
Schepenen van 's Bosch van Paulus den Beste q. q. Hierover waren
als schepenen mr Antony Johan de Vlieger en Johan van Hanswljk.
(Zie oorkonde no 851).
20
— 806 —
860a. 6* SepUmher 1765.
>\illein de Ve, Prins van Oranje, machtigt met goedvinden van
zijnen voogd, den Hertog van Brunswijk, Stephen graaf van Rand-
wijk, heer van Homoet en Gameren, drossaard der stad en lande
van Breda en bij diens afwezigheid diens stadhouder mr Rombout
Melchior Damisse om de oude Magistraat van Breda te ontslaan en
eene nieuwe, waarvan de lijst was overgelegd, aan te stellen en te
installeeren. Met eigenhandige onderteekening van den Hertog van
Brunswijk.
861. ii Janunn 1766.
Dienstorder voor de militaire begrafenis van Steffens, kolonel der
artillerie te Breda.
862a. 4 November 1766 — 8 December 1779.
Twee brieven van de Douairière Clant Schatter, geboren CoUot
d'Escury, de een uit Helmond, de ander uit den Bosch.
863. 16 December 1766.
Theodorus Princen, wonende te 's Bosch, verkoopt voor Schepenen
van 's Bosch aan Martinus Josephus de Leeuw, wonende te Esch,
eene hofstede gelegen aan het Kraaienbroek aldaar. Hierover
waren als schepenen W. Bopp en N. J. St. van 's Gravesande.
864. 11 Januari 1768.
Hendrik Jan van den Pavort, notaris te 's Bosch, als gemach*
tigde van mr Petrus Nagelmakers voor Ve ; van Martinus van Bom-
mel, weduwnaar van Geertruyt Elisabeth Schoneus en dus als vader
en voogd over de vier door haar nagelaten kinderen, voor Vu en van
Albertina Schoneus, wonende te 's Bosch, voor het overige 5/,2, ver-
koopt voor Schepenen aldaar aan Martinus de Leeuw een perceel
akkerland, gelegen te Ësch ter plaatse genaamd aan het Kraken-
broek. (Kraaienbroek?) Hierover waren als schepenen Corn. Lamb.
Ackersdijk en D. Jannette
8646ts. 4 Mei 1768.
Antoinetta van Opzeeland weduwe van Jacobus Peys, wonende
te 's Bosch, verkoopt voor Schepenen aldaar aan Hendrik van Ginkel,
apotheker aldaar, een perceel hooiland, groot drie morgen, genaamd
het Kerkenkampke, gelegen te Rosmalen ter plaatse In de Streepen
— 807 —
geheeten. Hierover waren als schepenen C. L Ackersdijck en D.
Jannette.
865a. 6 FtbfuaH 1769.
Twee brieven van Samuel HoeufFt, predikant te Breda.
866. $0 Augustus illO.
Alzoo op 8 Juni 1768 voor Jan de Gier, notaris te 's Bosch, Jan
van Gemert, vleeschhouwer aldaar, fl 280 had schuldig beleden aan
Reynier van Veldriel, koopman aldaar en voor dienzelfden notaris
Jacob Maas, burger van 's Bosch, zich voor de terugbetaling van die som
tot een bedrag van fl 200 had borg gesteld, zoo heeft voor Schepenen
van 's Bosch Willem Roels, gezworen klerk ter secretarie aldaar, als
houder der van voorschreven geldleening en l)orgtocht opgemaakte
akte, den inhoud daarvan voor het nu nog resteerend bedrag van
fl 180 vernieuwd en gerealiseerd. Hierover waren als schepenen
N. J. St. van 's Gravesande en C. A. Lormier.
867. 26 Octoher 1770.
Johannes Verster de Balbian, notaris en procureur te 's Bosch, als
daartoe gemachtigd door Schepenen van 's Bosch, verkoopt voor die
schepenen aan Reijnier van Veldriel, koopman aldaar, een perceel
teelland, gelegen in de Baronie van Boxtel ter plaatse genaamd
Munsel Onrooij, welk perceel Amoldus van Hooft als in huwelijk
hebbende Catharina Thomas de Bresser en Theodonis de Bresser,
beiden wonende te 's Bosch, op 17 Juli 1770 voor Schepenen aldaar
hadden verhandlicht ad opus jus habentium. Hierover waren als
schepenen A. Hubert en J. M. Deutz.
868. 2i Mei i77i.
Cornelis Adriaen Leyten, wonende te Berkel, Dingbank van Ois-
terwijk, bekent voor Schepenen van 's Bosch geld schuldig te zijn
aan Jacoba Princen, wonende aldaar. Hierover waren als schepenen
Abraham Verster en Willem Cornelis van Heemskerck.
869a. ill2.
Drie brieven van Izaak van Nuyssenburg, Hervormd predikant te
Geertruidenberg.
870. 24 Mei il73.
Hendrik Frederik Engelbergh en Fran^ois Tieleman Leemans,
medicinae doctor, schepenen van Heusden, verklaren, dat te hunnen
^ ao8 -
overstaan de heer Johan Baptist Verheyen, rentmeester der Hooge
Heerlijkheid Loon op Zamd^ zoo voor zich en als gemachtigde van
zijne zusters vrouwe Maria Josepha Verheyen, weduwe en testamentaire
erfgenaam van wijlen den heer Josephus Nicolaas van Rijswijk, in
leven medicinae doctor te Waalwijk, Juffrouwen Antonetta Leonora
Verheyen, weduwe en testamentaire erfgenaam van wijlen den heer
Albertus Baasten en Johanna Maria Verheyen, verkocht heeft aan
den heer Johannes Josephus van Veldriel* koopman te 's Bosch, een
perceel hooiland, genaamd het Sluyscampke, gelegen onder de Heer*
Ujkheid Engelen.
871. 90 September 1T!4.
Jenneke Mallant, weduwe en erfgename van Hendrik Janszoon
van der Delle, wonende te Hedikhuizen, transporteert voor Sche-
penen van Heusden aan Jan de Wilt, wonende te Hedikhuizen,
teelland, gelegen aldaar in het blok Luttelherpt Hierover waren als
schepenen Hendrik Frederik Engelbergh en Nicolaas van Bergen
van der Grijp.
872. 9 Fehruari i775.
Jan de Gier, notaris te 's Bosch, als gemachtigde van Johan Bap-
tist Verheyen, wonende binnen de heerlijkheid Loon op Zand, in
diens hoedanigheid van executeur«testamentair van Justina Maria
Nolbertina en Th^resia Elisabeth Clercx, verkoopt voor Schepenen van
Heusden een perceel hooiland, genaamd Sluiskamp, gelegen in den
buitenpolder van Engelen, aan Geertruyda van Keulen weduwe van
Louis de Mele, wonende te 's Bosch. Hierover waren als schepenen
Hendrik Frederik Engelbergh en Gysbert du Pont.
873. 2 October iVG,
Maria Theresia, keizerin van Duitschland, hertogin van Brabant,
enz., stelt pour ie bon rapport^ qui nous a ité fait de Theodorevan
Berckel, nous confiant h plein de ses léautéi^ preud-homme^ bonne
diligence et parfaite intelligence au fait de bien tailler les coins et
monnoies^ genoemden van Berckel aan h fitat de premier tailleur
géniral de nas coins et monnoies en notres Pais Bas^ vacant par la
mort de N. Roettiers,
874. 9 December ilTl.
Drieck Hendricksz en zijne vrouw Merrij Jans verkoopen voor
— 809 —
Schepenen van Vierlingsbeek aan Thijs Hendricksz een perceel
hooiland, gelegen aldaar in de Weijens. Hierover waren als sche-
penen Jan Goossens en Thijs Willems.
875. 23 Mei 1778.
Hendrick Jacob baron van Tuyll van Serooskerken, heer van
Vleuten, luitenant-generaal en chef van een regiment cavalerie, enz.,
woonachtig te Utrecht, verkoopt voor Schepenen van den Bosch
eene huizinge en hoeve, genaamd de Kerkhofschc hoeve, gelegen onder
Nederwetten en afkomstig van het voormalig klooster Hooidonk,
door Isaacq van Battum, als rentmeester der geestelijke goederen
van Peelland 5 Mei 1668 verkocht geweest aan Diederik Hoeufft,
heer van Fontaine, Peureuse, etc, en van dezen geërfd door Reynoud
Gerard van Tuyll van Serooskerken, heer van Zuylen, enz., als ge-
huwd met Isabella Agneta Hoeufft, zijnde de ouders van verkoo- '
per — aan Vincent Maximiliaan baron van Tuyll van Serooskerken,
majoor in gezegd Regiment, garnizoen houdende te 's Hertogenbosch.
Hierover waren als schepenen mr Danker de Kempenaer en Arnoldus
van Galen.
876. 20 Juli il78.
De Raad en Leenhof van Brabant machtigt AdrianaHelena Snelle,
huisvrouw van Boëtius Stalpert van der Wiele, wonende te 's Bosch,
om bij testament te beschikken over de van zijn Hof te leen ge-
houden wordende hoeve, gelegen te Berkel onder Oisterwijk aan de
Craan, genaamd de Oude Schouw, met het daartoe behoorend cijns-
boek, achterleenen, enz., mits zij niet disponeere ten behoeve van
een ige geestelijke personen, kerken, kloosters en godshuizen of andere
doode handen.
877. i Auguilus i71S.
Jacob Vogel en Mattheus Over 't Water Verboom, schepenen van
Hoorn, verklaren, dat voor hen Jan Waardenburgh, wonende aldaar,
als daartoe bij akte, den 7 Sept. 1775 verleden voor Cornelis Bles,
notaris te Tilburg, gemachtigd door den heer Jan Baptist Verheyen,
rentmeester der heerlijkheid Loon op Zand, in diens hoedanigheid
van vader en voogd over zijne twee minderjarige kinderen Arnoldus
en Gerardus Verheyen, door hem verwekt bij zijne eerste vrouw
Maria Comelia van Grootveld, aan den heer mr. Gerbrand van
— 810 —
Grootveld, wonende te Hoorn, heeft verkocht een huis, staande aan
het Groote Oost aldaar.
87a 15 Juni 1779.
Christophel Tyes, hoedenmaker te *s Bosch en Hendrik Spierinx,
wonende te Hintham, stellen zich ten overstaan van Schepenen van
's Bosch ten behoeve van Johan Abraham van der Voort, oud-gou-
vemeur en directeur van Amboina, wonende te Oirschot, tot borgen
voor Jan Brink, woonachtig te 's Bosch. Hierover waren als schepenen
Stephanus Rosendael Az. en Dr. Aldert Walraven.
879. S5 Januari 1190.
Jan Bouwmans, burger van 's Bosch, verklaart voor Schepenen aldaar
geld schuldig te zijn aan Maria Catharina van Herck, meerderjarige
dochter aldaar. Hierover waren als schepenen Willem Comelis van
Heemskerck en Claudius Antonius Lormier.
880a. 25 September 1181.
Carl Theodor Keurvorst van de Paltz, heer van Ravenstein, geeft
een dijkreglement uit voor het Land van Ravenstein.
881a. 9 December 1789.
Attestatie van P. G. Ecrevisse, priester der Duitsche Orde en
pastoor te GemerL
882. 18 Februari 1183.
Adriaan Doedijns, burger van Heusden, verkoopt voor Schepenen
aldaar aan Adriaan Klercx, wonende te Heesbeen, een perceel wei-
land, gelegen aldaar. Hierover waren als schepenen Johan Albertus
Rietvelt en Constantinus Wilhelmus Pröbsting.
883a. S9 Oclober il83.
Resolutie der Staten Generaal, houdende afwijzing van het verzoek
van eenige ingezetenen van Eersel, Duizel en Steensel om aan Jacob
Meijer te verbieden als gezworen klerk in de plaats van den secretaris
Josua Waakhuizen de secretariên hunner dorpen waar te nemen en
lastgeving aan genoemden Meijer om aan Adriaan Cox terug te
geven fl 6, die hij dezen voor schrijfloon te veel had in rekening
gebracht.
— 311 —
881. Si November il83.
Leendert Willem van Beusekom en Johan van Bruggen, notarissen
te 'sBoschy verkoopen voor Schepenen aldaar als gemachtigden
van Johan Clingh, wonende te Rotterdam, aan Johannes Josephus
van Veldriel, koopman te 's Bosch, twee scharen weide in de Jan
Geertswaard, gelegen onder de heerlijkheid Lith, hem, lastgever,
aangekomen als medeêrfgenaam van zijnen oom Johan Clingh, in
leven rentmeester der heerlijkheid Lith. Hierover waren als sche-
penen mr Willem van der Does en mr Johan Hendrik van Heurn.
885a. iS September 1784,
Willem V, Prins van Oranje, stelt, bij overlijden van Dirk van der
Burgh, Pieter Johan Wygers aan tot koster, voorlezer en schoolmeester
van het dorp en de heerlijkheid Alphen bij Breda.
886a. 4 October i784.
Paspoort, uitgereikt door P. de Verdun, kolonel-kommandant van
het Regiment te voet van Friedrich August Hertog van Sleeswijk-
Holstein, in garnizoen te Bergen op Zoom, aan Martinus Jonkers,
geboortig van Vierlingsbeek.
887. 5 Juni i785.
Franciscus Dekkers, burger van *s Bosch en koopman aldaar, als
executeur-testamentair van wijlen Ëlisabeth Draak weduwe van Oe-
rardus Dekkers, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan Reynier
Veldriel, wonende aldaar, hooiland, gelegen onder Rosmalen. Hierover
waren als schepenen mr Johan Hendrik van Heurn en Daniel Baert
Verspyck.
888. 7 October 1785.
Willem Joseph Spens, wonende te 's Bosch, als gemachtigde van
Comelis Isaacq 'T Hooft, generaal-majoor, blijkens volmacht voor
den auditeur-militair te Zaltbommel gepasseerd, alsmede van Hendrik
'T. Hooft, kolonel in het regiment infanterie van den luitenant-
generaal baron van Hardenbroek, blijkens volmacht voor Schepenen
van Willemstad verleden, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch
aan Anna Catharina Derhenne huisvrouw van Christiaan van Luydt,
wonende aldaar, een perceel weiland onder Vucht, aan zijne last-
— 812 ^
gevers aangekomen ingevolge het testament van Josina Maria Clara
van der Meulen. Hierover waren als schepenen mr Johan Hendrik
van Heum en Abraham Walsart
889. fi April iiae.
Jan de Aart, wonende te Heusden, transporteert voor Schepenen
van Heusden aan Hendrikus van Diem, wonende te Oudheusden,
een stuk bouwland, gelegen aldaar. Hierover waren als schepenen
Govert de Koek en David Papet.
890. 93 October 1786.
Johannes Josephus van Veldriel, koopman te 's Bosch, als ge-
machtigde van Anna Elisabet de Leeuw, echtgenoote van Pierre de
Latour, verkoopt voor Schepenen van 's Bosch aan mr. Casper van
Breugel, secretaris van die stad, ten behoeve van hem, lasthebber,
een morgen hofland, gelegen onder de heerlijkheid Empel, zijnde
een gedeelte van het perceel, genaamd de Buesenacker, dat op
dezen datum verkocht is aan Maria van Gemert weduwe van An-
tony Deckers, en aan de lastgeefster is aangekomen uit de nalaten-
schap van haren grootvader Theodorus Princen, die het geheele
perceel den 19 April 1749 gekocht had van de Regenten van het
Groot Zieken Gasthuis te 's Bosch. Hierover waren als schepenen
mr ComelLs Lambertus Ackersdijck en Arnoldus van Galen.
891. 90 April i787.
Maria Hulshout weduwe en testamentaire erfgenaam van Jacob
van Vechel, wonende te 's Bosch, verkoopt voor Schepenen aldaar
aan mr Bernardus Storm, advocaat aldaar, een huis en erf, genaamd
Vecheislust^ staande aldaar Achter het Wild varken tusschen het
huis van N. Stiys en dat van Mevr. de weduwe Jan van Bommel,
zich uitstrekkende van af gezegde straat tot aan de Dieze en haar
aangekomen als eenige erfgenaam van haren genoemden man krach-
tens diens testament, den 20 Dec. 1777 voor den notaris Johannes
Verster de Balbian te 's Bosch gepasseerd, haddende hij het 20
October 1745 voor Schepenen aldaar gekocht van Jan Louis Verster
cum suis. (Zie over dit huis mijne Voorname Bossche huizen II p. 140).
892. 15 October 1781.
Bernardus Mulders, woonachtig te 's Bosch, als gemachtigde van
— 818 —
•
Jan Paulus van den Bergh van Lunenburg en van Johanna Maria
en Isabella Catharina van den Bergh van Lunenburg, blijkens
akte van volmacht te Culemborg gepasseerd, alsmede als gemachtigde
van de echtelieden Jacobus Ignatius van den Bergh van Lunenburg
en Hendrica van Grootveld, wonende te Zwolle, verkoopt voor
Schepenen van 's Bosch verschillende obligaties en grondrenten, aan
zijne lastgevers aangekomen uit de nalatenschap van Maria Catharina
van den Bergh, gewoond hebbende te 's Bosch, — aan Augustinus
Tilmanus van Ryckevorsel, wonende aldaar. Hierover waren als
schepenen mrs. Adriaan Hendrik de Roock en Petrus Losecaat.
893a. 92 Augmtuê 1788.
Frederica Wilhelmina van der Horst, wonende te Rotterdam,
Nicolaas Hendrik van der Waayfort als gehuwd met Maria van der
Horst, wonende te Schiedam en als instaande voor Frederik Hendrik
van der Horst, wonende te Hellevoetsluis, zijnde deze van der
Horst'en de eenige kinderen van Johanna Maria Hubert wed. van
Mathijs van der Horst, machtigen mr Jan Hendrik van der Does,
raad van 's Bosch, om voor hen te verkoopen eenen hypotheekbrief,
door Chabot, gewoond hebbende te den Bosch, op een huis verleend.
884. 25 Juni i789.
Philip de Bergh, wonende te 's Bosch en Francis Verouden, wo«
nende te Esch, als bij het testament van wijlen Antonij Verouden,
den 80 Oct. 1784 verleden voor Schepenen van Esch, aangesteld
tot voogden over diens dochter Johanna Elisabeth Verouden, alsmede
over het kind van Elisabeth Verouden en tot zijne executeurs-tes-
tamentair, voor de eene helft en genoemde Francis Verouden, als
zich sterk makende voor Hendricus Pero Verouden. wonende te
Esch, voor de andere helft, verkoopen voor Schepenen van *s Bosch
aan Johannes Josephus van Veldriel, wonende aldaar, een perceel
moerveld, gelegen te Helvoirt in het Meulenbroek en genaamd de
Reuvert, alsmede een uitgeturfd moer- of heiveld, gelegen te Vucht
en genaamd het Oostbroek in den Brand, aan voornoemde erfge-
namen voor de eene helft en aan Hendricus Pero Verouden voor
de andere helft aangekomen bij successie van genoemden Antonij
Verouden.
895. 2 November ilS9.
Willem Jonkergouw voor zich en als gemachtigde van zijne mede-
— 814 —
•
erfgenamen van Lauwerens van de Veerdonk verkoopt voor Sche-
penen van 's Bosch aan Jan Brink, woonachtig aldaar, hunne
aandeelen in perceelen land, gelegen in den Maliskamp onder
Rosmalen. Hierover waren als schepenen Jaques Amold Henri de
Lannoy en Frangois Louis de Graffenried.
896a. 2i December i789.
Brief door H. Fagei uit den Haag geschreven om inlichtingen
betreffende eenige lieden, die blijkens de Leidsche courant gewa-
pend uit Breda naar Brussel waren uitgeweken.
897. iO Mei il9i.
Petrus Cnoebart, wonende te 's Bosch^ als gemachtigde van mr
Amold Willem Tybosch, woonachtig te Boxtel, verkoopt voorSche-
penen van 's Bosch aan Jacobus Josephus Hyacinthus Borrekens,
ridder en oud -burgemeester van Antwerpen, twee schuldbekentenissen,
door den lastgever als rentmeester van wijlen Z. H. den Prins
Maximiliaan Emanuel de Hornes als baron van Boxtel en Liempde
den 8 Maart 1758 afgegeven aan Lamberdina Maria van Ravesteyn
weduwe van Johan Frangois Tybosch. Hierover waren als sche-
penen Arnoldus van Galen en Nicolaas Jeremias Storm van 's Gra-
vesande.
898. 18 October i79L
Jan Verhellouw, stadsarchitect te 's Bosch, verkoopt voor Sche-
penen aldaar aan Johannes Josephus van Veldriel, wonende aldaar, een
perceel hooi- of moerland, gelegen binnen de Dingbank van Hel-
voirt in het Molenbroek. Hierover waren als schepenen Nicolaas
Jeremias Storm van 'sGravesande en mr Frangois Johan Gallé.
899. 14 November il9i.
Nicolaas Cornee, wonende te 's Bosch, voor de eene helft en
Gerrit Hendrik van Hemert, marktschipper van 's Bosch op Rot-
terdam, voor de andere helft, verkoopen voor Schepenen van 's Bosch
aan Andries Bekkers, koopman aldaar, twee morgen hooiland, ge-
legen onder Cromvoirt, aangekomen den eerstgenoemde bij koop
van Petrus Scheffers c. s. en den laatstgenoemde als in huwelijk
hebbende Comelia Troosters, de dochter van Hermanus Troosters,
die ze verkreeg bij koop alsvoren. Hierover waren als schepenen
Dr. Johannes Gijsbertus Hopman en Mr Fran^ois Johan Gallé.
— 815 —
900a. iO Januari il92.
Getuigenverhoor met confrontatie voor Schepenen van den Bosch
in zake Jenne Mie van Nunen beklaagd van met steenen geworpen
te hebben naar gerechtspersonen van Son, die aldaar bezig waren
een stuk heide op te meten.
901. iS Augustus il 92.
Maria Anna en Maria Elisabeth van Zuylen, beiden wonende te
Antwerpen, verkoopen voor Schepenen van den Bosch : lo een huis,
genaamd de Lindenboom^^ staande op het Hinthamereind aldaar ;
2^ een daarnaast en anderzijds naast het huis de Ploeg staand huis,
genaamd de Blinde man; 3^ een eveneens op het Hinthamereind
staand huis, genaamd de Drie Kuipers^ staande tusschen het huis
het Zwart Schaap ex uno en het huis de Witte wan ex alio^ aan
verkoopsters aangekomen uit de nalatenschap van haren vader Rogier
van Zuylen, in leven burger van den Bosch, — aan Nicolaas van
Zuylen, koopman aldaar en diens echtgenoote Johanna Comelia van
der Horst. Hierover waren als schepenen mr Pieter Losecaat en
Dr Johannes Gijsbertus Hopman.
Hierbij nog eenige oudere transportakten, betreffende deze drie,
thans niet meer bestaande huizen.
902a. U Mei il9S.
Brief van Charles van Boetzelaer, gouverneur van Willemstad.
903. i8 Mei 1795 (het eerste jaar der Bataafsche vtHjheid.)
Een pak transporten en andere titels betreffende een huis, staande
aan de noordzijde van de Hoogstraat op het Westeinde nabij de
Fransche Kerk te Rotterdam ; item een huis, staande aan de noord-
zijde van den Visschersdijk te Rotterdam (welk huis den 27®" No-
vember 1801 door de curators over den insolventen boedel van
Gerardus Wilhelmus van Baarll en Johanna Sophia Moens, echte-
lieden, verkocht werd aan Maria Elisabeth Sluys weduwe van Cornelis
van Rees) ; item een huis, staande aan de westzijde van de Stinksteeg
aan de Zijl te Rotterdam, welk huis op 27 November 1788 gekocht
werd door Johannes Wilhelmus van Baarll en op 18 Mei 1795
wederom verkocht werd door diens kinderen Theodora Elisabeth
van Eaarll en Nicolaas Tceodorus van Baarll aan Maria Elisabeth
Suys weduwe van Cornelis van Rees voornoemd.
— 816 —
004a. i2 Auguêtuê i795.
Akte, waarbij de Municipaliteit van Dinther de novale tienden
dezer gemeente verpacht
905a. i April i79ö.
Paspoort ten behoeve van Adriaan en Geertruy Dame te Loon
op Zand.
tK)6a. iS Mei 1706'.
Leonardus van 't Hullenaer verkoopt voor Schepenen van Vierlings-
beek aan Matheas Zwarts en Petronella Kerstjens, echtelieden, een
perceel bouwland, gelegen aldaar. Hierover waren als schepenen
Anthoon van Bon, Peter Toebaerts en Anthoon £bben.
907a. 7 Juni 1798,
Brief van den Prins Batthyany, geschreven van uit Boxtel.
908a. 98 Attgustuê 1798.
Brief door J. Hagelaers, pastoor te Helmond, geschreven aan Roes,
R. K. priester en organist te Xanthen* *
909a. f7 (kiober 1798.
Bezwaarschrift, door de Gereformeerde gemeente van Berlicum en
Middelrode aan de Municipaliteit der burgerlijke gemeente van dien
naam ingediend tegen de plannen tot naasting der kerkgebouwen
te Berlicum en te Middelrode.
910. 17 Juli 1199.
David van de Walle, schout, Francis van Grevenbroek en Augus-
tinus de Vries, schepenen der heerlijkheid Oudheusden, Elshout en
Hulten, verklaren, dat te hunnen overstaan Antonij van Blaijel,
wonende te Drunen en Adriaantje van Blaijel weduwe van Amoldus
Peynenburgh, wonende te Onsenoort, aan Adriaan van Heesbeen,
wonende te Drunen, verkocht hebben zes en een half hond bouw-
en weiland, gelegen in de Gaarsweide te Elshout.
9il. 7 Juli iSaO.
David van de Walle, schout, Francis van Grevenbroek en Augns-
tinus de Vries, schepenen der heerlijkheid Oudheusden, Elshout en
Hulten, verklaren, dat te hunnen overstaan mr Johannes Fran^ots
- 817 —
LeemanSy advocaat, Cornelis van Rijswijk, procureur te Heusden en
Sebastiaan Kuypers, notaris en procureur te Giessen, als daartoe
door Pieter en Ary van Berkel ten overstaan van Schepenen van
Heusden gemachtigd, aan Adriaan van Heesbeen, wonende te
Drunen, verkocht hebben twee hond weiland, gelegen te Elshout.
912. 7 Januari 1801.
David van de Walle, schout, Augustinus de Vries en Hendrik
van Balen, schepenen der heerlijkheid Oudheusden, Elshout en
Hulten, verklaren, dat te hunnen overstaan Adriaan van Heesbeen,
Roelof van Heesbeen, Francis Berkelmans als gehuwd met Maria
Catharina van Heesbeen, Gerrit Evertse van den Dungen als ge-
machtigde van de meerderjarige kinderen van wijlen Evert Gerritse
van den Dungen en diens echtgenoote Anna van Heesbeen en zich
voorts sterk makende voor den absenten Wouter van den Dungen,
Roelof van Heesbeen voornoemd ook nog als lasthebber van Johanna
van Heesbeen weduwe van Adriaan Smits, Hendrik Hendrikse van
Hulten als in huwelijk hebbende Dingena Smits en Johannes Adriaanse
Leenheers, Johannes Schoenmakers en Peeter Klase Smits, in hunne
hoedanigheid van testamentaire voogden over Maria Smits, minder-
jarig kind van Peeter Peeterse Smits en Pieternella van Kessel,
allen testamentaire erfgenamen nomine uxoris van Godefridus van
Heesbeen, gewoond hebbende en onlangs overleden te Vlijmen, als
gehuwd geweest zijnde met Huybertje Smits, — aan Adriaan van
Heesbeen wonende te Drunen, verkocht hebben zestien en een vierde
hond hooi- en weiland en bosch, genaamd de Gaarsweide, gelegen
te Elshout.
913a. 3 Augustus iSOi,
Brief van C. H. van Hoel, president van den Gemeenteraad van
Bergen op Zoom.
914a. S9 Juli iS02.
Het Departementaal Bestuur van Brabant committeert den burger
mr P. Verhoysen tot lid van het Departementaal Gerechtshof van
Brabant.
915. . 5 Augustus 1802.
Het Departementaal Bestuur van Brabant creëert Petrus Henricus
van Fenema tot notaris voor de steden en landen van het Departement
— 818 -
Brabant, onder voorbehoud van admissie door het Gemeentebestuur
der plaats, alwaar hij ah notaris de praktijk zal willen exerceeren.
916a. i806.
Akte betreffende de erfgenamen van Adrianus Gijsbertus Biedijks,
landschrijver van het Land van Megen, in December 1767 te Megen
overleden, zijnde die erfgenamen van Niel's en Biedijks'en.
917a. S Januan 1806.
Brief van Moize, generaal*kommandant van Bergen op Zoom.
918a. 8 Januari i806.
Brief van generaal A. Jacobé Triquy, gouverneur van Grave, aan
den kapitein Rühl de Lilienstem, kommandant der Genie aldaar.
9iga. iS November i806.
Door het Departementaal Bestuur van Brabant wordt Melchior
van Bon te Vierlingsbeek als landmeter binnen het Departement
Braband geadmitteerd.
920a. 95 Januari 1809.
Koning Lodewijk Napoleon machtigt den algemeenen ontvanger
te den Bosch om aan den Landdrost van Brabant fl 7000 ter hand
te stellen voor de slachtoffers van den watersnood.
921a. De 27e van Hooimaand 1809.
Begrooting der inkomsten en uitgaven van de gemeente Lieshout
voor het jaar 1809.
922a. 15 Augustuê 1809.
Brieven van den generaal-majoor de Mellet, gouverneur der vesting
Bergen op Zoom.
923a. • 23 Mei 1810.
David van de Walle, schout, Jan van der School en Willem
Garsten, schepenen der heerlijkheid Oudheusden, Elshout en Hulten,
verklaren, dat te hunnen overstaan Hendrik Michiel Adriaansze
Muskens Peter van Loon als in huwelijk hebbende Hendrika Mus-
kens en Adriaan Michiel Adriaansze, allen wonende te Elshout,
Goijert Paaymans als in huwelijk hebbende Johanna Muskens, wonende
in den Wolfshoek te Drunen en Catharina Muskens, wonende te
- 819 —
Baardwijk, allen kinderen van Michiel Adriaansze Muskens en An-
tonetta van Bladel, echtelieden, gewoond hebbende en overleden te
Bladel, aan Adriaan van Heesbeen, wonende te Drunen, verkocht
hebben een huis met schuur en bouwland, staande in de Gaarsweide
te Elshout.
924a. 7 Maart i8i5.
Brief van mr Ch. G. Hultman, den eersten gouverneur der pro-
vincie Noordbrabant.
925a. iS October iSU.
Reispas, afgegeven door den Schout van Helmond aan Wilhelmus
Hubertus van Lieshout aldaar.
926a. 7 Mei 1821.
Brief van A. F. G. burggraaf van der Fosse, gouverneur van
Noordbrabant.
927a. i833^48.
Drie brieven van Prins Frederik der Nederlanden aan de Jonk-
heeren A, en mr H. B. Martini.
928a. 2 Augustus iSSS.
Drie brieven van den luitenant-generaal A. F. Meyer uit het
kamp van Rijen, enz.
929a. 24 Augustus 1640.
Brief van C. W. Pape. predikant te Heusden.
930a. 12 September 1842.
Brief van A. R. E. G. B. Falck aan Jhr. E. M. A. Martini, ge-
volmachtigd minister te Parijs.
931a. 1843^52
Die buiten landsche paspoorten voor Jhr. E. M. A. Martini, mi-
nister-resident bij de Hoven van Denemarken, Zweden en Noorwegen.
932. 2 Mei 1845 (5845),
De vrijmetselaarsloge f/ef vrij geweien te Breda neemt Johannes
Kuhle, geboren te Utrecht, 1«" luitenant der Infanterie, aan tot
broeder-vrijmetselaar in den meestergraad.
— 820 —
Nftgekomen oorkondeii.
34 (bi$). Feestdag van den Jpa$iel Thomaê iiOL
Gerardus Nysschart Janszoon draagt voor Schepenen van 's Bosch
aan Marcelis, zoon van Alard Zelenzoon, over alle goederen, welke
aan Amold Gheenkenszoon by doode van diens broeder Marcelis
door erfenis waren aangekomen en na doode van Bacha van den
Bossche, weduwe van laatstgenoemden Marcelis, door erfenis znllen
aankomen, waar die ook gelegen zijn in de parochie Gestel bij
Herlaer ter plaatse, genaamd Thede, zoomede alle goederen van
genoemden Amold Gheenkenszoon, die hij thans heeft en in het
vervolg verkrijgen zal, waar die ook gelegen zijn en aan hem,
Gerardus Nysschart, overgedragen zijn door Willem Mercke en diens
broeder Johannes, zonen van Amold Mercke. Hierover waren als
schepenen Arnoldus Veer en Johannes van Best.
169 (6i«.) 8 Auguilui i51i.
Dirck, zoon van wijlen Dirck van Loen, verkoopt voor Schepenen
van *s Bosch aan Jan Keymp, zoon van wijlen Henrick Keymp, een
gedeelte van eenen tuin, gelegen aldaar in de Korte Colperstraat
achter het kleine huis en erf van kooper tusschen een ander ge-
deelte van voorzegden tuin eenerzijds en tusschen een huis, staande
in de Crullartstraat en toebehoorende aan Jan Goijartszn van lijt,
een aldaar staand huis, toebehoorende aan het Groot Gasthuis te
's Bosch en een huis, toebehoorende aan de erfgenamen van mr
Goyart van Dommelen, anderzijds en zich uitstrekkende van af het
huis van kooper en het kleine huis van verkooper achterwaarts tot
aan het huis van genoemden Jan van Lijt, staande in de Kerk-
straat. Hierover waren als schepenen Geerlick die Roever en Gerit
van Wyck.
ALPHABETISCH REGISTER
op de voornaamste onderwerpen, dfe in de
oorkonden voorkomen.
N. B. De cijfers geven aan de volgnummers
der oorkonden.
Aa familie van der 261.
Aarle gemeene weide van 2a, 164a.
beneficie in de kerk van 865a.
Abraham Johan, kapitein 574.
Abselons d'familie 573, 664.
Aohelen familie van 209, 32a, 87, 89,317, 510,4, 660, 830a.
Aerssen C. van, griffier der Staten-Generaal, 364a.
Aert8(sen) famiUe 296a, 317, 66, 7, 90, 447.
Albada beer yan het Blokhnis te Liessel, 722a.
Alem de Guldebroeders van St. Odera te 363.
Alphen bij Breda aanstelling van eenen koster, voorlezer en
schoolmeester 886a.
AlBtorphiuB Johannes predikant 687a.
Altena land van 306a.
AmeQden familie van der 24.
AmeraoQen familie van 73, 186, 519a.
Amstel familie van 294, 586a.
Anoker familie van den 553, 693, 715a, 27.
Arokel familie van 62, 60, 84, 92, 5, 175, 259, 516.
Asperen familie van 502a, 82.
AssignieB d' Peter verleent eene grondrente uit zijne helft in
de molens te Oss, Heesch, Nistelrode en Berchem
540, 731.
Asten schepenen van 451.
Asten familie van 84.
— 322 —
Baardwfjk pastoor van 264a.
Baok (of Bacx) familie 87, 8, 161, 73, 82, 209, 24, 36, 329,
46, 610, 4, 6, 689a.
Bakel gemeene weide van 2a, 164a ;
kerk van 53;
schepenen van 588.
Balen familie van 278, 438, 600.
Bardesm van Os familie van 138, 9, 152, 60, 99.
BasiliOB Jacobus, predikant 870a.
Batthyany prins 907a.
Beox familie 229, 376, 80, 418, 67, 99, 614, 5, 94a, 5, 8,
693, 786, 811.
Beeok familie van 84, 206, 88, 329, 60, 96, 522.
Beek (en Donk) proces over het celebreeren der Zondagsche
Ifis in de kerk te Beek 382.
Bercliem familie van 626a.
Berckel familie yan 170a, 86, 206, 42, 452, 636 ;
de stempelsnjjder Theodorus van 878.
BerokenbOBch familie van den 553, 80a, 82, 606a.
Berewout familie 56, 480, 2, 664.
Berge familie van den 36.
Bergeik Schepenen van 278.
Bergen op Zoom G. H. van Hoek, president van den 6e*
meenteraad van 913a;
magistraat van 729a ;
transport van troepen naar Zeeland van 344a;
veldtocht der Staatschen in de omstreken van 470a.
Bergh familie van den van Lunenburg 892.
BeUhart familie 308a, 62, 627, 54.
Berkel bouwhoeve de Schouwe (de Leempoel,) 5, 11, 9, 36,
7, 57, 68, 384, 806, 76 ;
St. Willebrordskapel 196.
Berlioum het goed Ter Heyden of de Heycampsche hoeve te 84 ;
de heerlijkheid 745a ;
de kerk te 909a;
Middelbloktiend te 628a.
— 823 —
Beme abdij van 198, 611, 7, 28a, 716.
Bemuy F. van d3da.
Bertholt J. Ghr. de 789, 91.
BesoQen ambacht yan 4a (bis) ;
veer te 3a (bis).
Bever familie de 66, 329, 31, 41. 478, 83.
Beugen familie van 644, 60.
Beurden familie van 348, 657.
BiedQks familie 916a.
BQe familie de 57, 174, 84, 257, 80, 817, 461.
Birgelen familie van 166, 278, 392.
BlommesteQn Joban 379a.
Blotenburg famile van 830a.
Boczhom familie de 573.
Boecop familie van 556.
Boesdonk familie van der 680a, 2.
Boetselaer Ch. van gouverneur van Willemstad, 902a.
Bogart familie 242.
Bon M. van geadmitteerd als landmeter 919a.
Bonaventura Alexandre 430a.
Bongaert familie van den 522.
Borchgrave familie de 475.
Borcht familie van der 652a.
Boshuysen familie van 186, 807a, 96.
Bourgogne familie van 242.
Boxmeer kerk te 214.
Boxtel bouwhoeve de Laer 18 ;
te Munsel 20, 66, 104, 24, 201, 80, 1,
385, 411, 821a, 22, 67;
goed ten Bossche 556, 791;
heeren van Boxtel 57a(6M), 69a, 411, 897;
Meddel 17 ;
Nergenna 93;
schepenen van 17, 93, 124, 40, 885, 411, 660, 607.
Brecht familie van 184, 580.
Breda Eaterstraat 192, 406a ;
— 824 —
kapel van Merkendale 75, 127, 51 ;
militaire begrafenis te 861a ;
schepenen van 286;
verandering der magistraat van 860a;
uitwijking van gewapenden naar Brussel 896a;
Weeskamer 780a.
Brederode H. van 357.
Bree familie van 510, 4, 59a.
BreQel familie van 466a.
'8 Bressen familie 87, 8.
Breugel bruggeld 23da ;
jaarmarkten te 2d8a ;
proces van 814.
Breugel familie van 56, 186, (Tbielmans) 273, (id) 824,
420, 554, 626, 82 ia, 4, 54, 90.
Broeck familie van den 95, 148a.
Broeokhoven familie van 62, 211, 20, 7, 58, 61, 91, 386,
409, 22, 508, 22, 8, 73, 91, 697, 717, 82a.
Bruggen familie van der 33.
Brugmangno Gio. 81 8a.
Brnhese familie van 47, 74, 5, 91.
Bueckelius Jan 449.
Buys familie 192.
Bungaers familie 508.
Buschmaii W. E., predikant 828, 52a.
Bylandt familie van 82.
C. en K.
Cammen familie van der 194, 295, 828, 510, 4, 5.
Campen familie van 168, 257a, 717,9,22a, 86, 861.
Gampo familie de 59.
Oapellen familie van der 67.
Earsman familie 608, 9.
Kartlixiisers te Antwerpen 640a.
„ Keulen 195, 608, 9.
- 325 —
Katholieke Kerk trouw aan de 277, 388.
Eelmis familie van 191, 263.
Eelre familie van den 10, d2a (bis)^ 163.
Eelst van bevelhebber te Gemert 311a.
Eelst familie van 690 (^het woord Gregoire in den 3^° r. te
laten volgen op aan).
Kemp familie 169 (bis), 184, 334, 7, 447, 77.
Eempenaer familie de 356.
Eessel familie van 422, 63, 86, 626a, 8, 52, 75, 604,61,96.
Eetelaer familie 114, 265, 95, 359a, 81, 626, 744.
EeuoheniUB familie 759, 840a.
Chamilly L. A. S. brief van 688a.
Chatvelt familie 850, 3.
Kirokpatrick G, gouverneur van 's Bosch, 683a.
Olant Schatter Douairière 862a.
dassis der Baronie van Breda over pastoriën der predikan-
ten 623a.
Olingh familie 410, 884.
CliMJten familie van der 120, 1, 201.
duse van den familie 687a.
Enegsel communale grond 327.
Kaoet bijgenaamd Cleün Enderlin 173.
Cobients familie van 245.
Oock familie de 161, 91, 212, 63, 89, 323, 6a, 48, 440, 1,
2, 510, 4, 5, 55, 59a, 72, 98.
Coox van Riethoven familie 618.
Oorput familie van den 192.
Eortenberg kaart van 15a.
Oraenendonck familie van 10.
Oremers familie 741, 57, 80, 848.
Cromvoirt bouwhoeve de Hofstad te 837.
Gnyck familie van 392.
Knyst (en) familie 87, 166, 85, 263, 93, 360, 423, 52, 97, 505.
— 826 —
D.
Daohverlies familie van 64 L.
Daems van Nnenen fundatie clericael van 429a.
Darkennes familie 285.
Deckers familie 235, 790, 8, 882, 87, 90.
Defloratie abolitie van eene actie wegens 421.
Deurne armen van 68 ;
attestatie aangaande den Protestantscben president-sche-
pen Jacob Goorts 679a ;
burgemeesters 707a;
collatie van vicariën 751a;
H. Oeestmeester 642a;
kerk van 53.
Dinttaer novale tienden te 904a.
Dispensatie van kerkelqke straffen, beloopen wegens onge-
oorloofde samenleving 460.
Dommelen familie van 96, 168.
Donck familie 41, 2, 3, 5.
Donckers familie 492, 523, 601, 7, 14, 22, 708a, 77a, 835, 58.
Drongelen veer 8a {bis).
Drunen schepenen van 49.
Dassen Heemraden van Muilkerk en Munsterkerk 99a (ter), 100.
Eerevisse P., priester der Duitscbe orde 881a.
Edingen familie van 242.
Eeckart familie van den 401, 50.
Eelkens familie 356, 62, 7, 90, 459, 80, l, 2, 542, 669,77,731.
EQck familie van 26, 80, 8, 242.
Eindhoven missie der Minderbroeders 842a;
O. L. Vr. Broederschap in de kerk te 103 ;
regeering 464a ;
schepenen 125.
Elmpt familie van 120, 1, 248.
Emmeriok W. van secretaris van 's Bosch, 310a.
— 327 —
Empel kerk van 11)7 ;
uitweg van weilanden de Wasplagen e. a. 631.
Empel familie van 241, 419, 581a.
Engelant familie van 387.
Engelen familie van 641, 627, 71, 727 (ab Angelis), 68 (ab
Angelis), 70 (ab Angelis), 844.
Enscliot de Bidderhof te 787a.
Erp familie van 10, 2, 98, 183, 446.
ErtrQok familie van 767, 816.
Esbeek de hoeve ten Clapstaart te 193a.
Escll communale grond 122, 736, 42 ;
Qroenendaal (?) 851, ü;
mannengasthuis 248 ;
schepenen 788 ;
schutterij van den voetboog 378a.
Escll familie van 528.
F.
Fabri van Gemert familie 433, 4, 6, 6, 42, 94, 694.
Falok A. B. E. G. B. 930a.
Fenema P. H. van gecreêid tot notaris voor het Departe-
ment Brabant 915.
Filters familie 341, 55, 431, 54, 78, 83, 703, 26.
Focanus J. president-schepen van 's Bosch, 662a.
Fosse A. F. G. van der, gouverneur van N.-Brabant 926a.
Frederik Prins der Nederlanden 927a.
Fugger 208.
G.
Gameren familie van 242, 413.
Gangelt familie van 466a.
GansoQen heerlijkheid 807.
Geox familie 365.
Geffen Hervormde pastorie van 852a;
O. L. V. Broederschap in de kerk te 648 ;
schepenen van 239.
— 828 —
Oelderaohen oorlog met de 26a ; 21 8a.
Gkldrop commanale gronden 21a;
watermolens 650a.
Oeldrop familie van 21a, 23, 426, 597.
Gemeene waarheid I64a.
Genderen pastoor van 288a.
Gereformeerde religie 642a, 79a, 87a, 9 la, 803a.
Ghestel verklaring van Schepenen van 651a.
Gestel Gerardus van, kanunnik te Eindhoven, zgn testa-
ment 103.
Gestel familie van 295, 347, 74, 6, 88, 90, 6, 423, 40, 1, 2,
545, 98.
Oevaerts Paulus 807.
Ohtlsselen familie 17, 97, 156, 226, 9, 475, 541, 627, 59a,
71, 708a.
Glaviman familie 102, 74.
Goes familie 453.
Gordon J., predikant te Bergen op Zoom, 849a.
Oraeff van de 641, 54, 99, 739, 40a.
Orave gezindheid der Qravenaars 318a;
klooster Mariagraf 814a.
Oreve familie de 179, 360, 426.
Grevenbroeck familie van 429a, 689, 90, 911.
OrtJse Jacques de 319a.
Ori(e)nsven familie van 339, 422, 572, 605a, 88, 89, 746.
Oruneveldt Arndt van 349a.
Ooliok familie van 413, 652a, 776.
H.
Haaren communale gronden 368a;
droevige toestand der gemeente 361 ;
de Eertbrugghe 7 ;
hoeve St. Agatha 796;
regeering 490.
Hagen familie van der 489.
Hals familie 57, 69a, 153.
— 829 —
Hardeveldt van predikanten 856a.
Havens familie 91,413.
Hedel familie van 119, 268, 312, 35.
Heeckeren W. van Nettelhorst, hoog- en laagschout 750a.
Hoeren familie 69a, 324, 59a, 97, 406, 9, 16, 38, 41, 508, 633.
Hees Petrus van, secretaris van 's Bosch, 360.
Heesbeen familie van 307a, 910, i, 2, 23a.
Heesoh schepenen van 420 ;
tienden te 420, 519a, 91, 755.
HeeswtJk communale grond 779a.
Heeze en Leende schepenen van 322a, 52.
Hegelsom Henricus van 645a.
HeQden familie van der 144, 690.
Hetjlman dit de Sart, bevelhebber van de Schans te En-
gelen 298a, 300a.
HeQm familie 143, 96a {bis)^ 259, 573.
Heijmans, secretaris van Grave, 304a.
Helmond gemeene weide la;
kerk 141, 834a;
klooster der Begularissen 129 ;
pastoor Hagelaers 908a ;
recht van ingebod 252a ;
schepenen 65, 275, 380, 499, 581a;
schuttersgilden 275, 784a.
Helvoirt bouwhoeve aan den Gestel 8 Ja.
Hemert familie van 601, 828, 9.
^8 Hertogenboscli brand 54, 87 ;
bruggen : de Judasbrug 389 ; forten : het fort Isabel
839a ; gilden : St. Barbaragilde 576a ; Molenaars en
Olieslagersgilde 309, 684 : Smidsgilde 700 ; godshuizen :
Antonius Vinscot 40 ; Henrick van Neynsel 40 ; Jacob
Uytter Oisterwijksgasthuis 555; gasthuis op den Uilenburg
99a (bis) ; huizen : het Anker 90, 138, 9, 60, 99 ;
St. Barbara 831; de Beui-s 824; de Blinde man 286,
901 ; de Blinde spiegel 188, 250; de Blauwe hand 670;
de Blauwe handschoen 350 ; de Blauwe leeuw 801 ;
— 880 —
de Blompot 775 ; de Boerendans 665 ; de Boterton 643 ;
in Breda 670 ; het Buffet 523 ; de Cluyt 446 ; de Drie
Koningen 184, 622 ; de Drie Kuipers 901 ; de Drie
nobelen 523, 636 ; de Engel 636, 766 ; het Fortuin
692 ; de Groene kaas 536 ; de Groote Rozenboom 290,
413 ; de Gulden beer 623 ; de Gulden hamer 463 ; het
Gulden harnas 468 ; de Gulden kop 263 ; het Gulden
lavoir 6, 174; de Galden ploeg 800; de Gulden poort
754 ; de Haan 437 ; de Halye maan 286 ; het Haze-
windje 295 ; de Heerenkelder 166 ; de Hooge kamer
584; de IJzeren hoed 489; St. Jacob 161, 535a; St.
Jan 387 ; de Keizerskroon 685 ; het Klaverblad 832 ;
de Kleine of zwarte draak 271 ; de Kleine ketel 692;
de Koningin Anna 799a ; de Lelie 104a (bis) ; de Lin-
denboom 901 ; de Lijnwaadkist 801 ; de Moriaan 184,
367 ; de Ossenkop 826 ; de Otter 832 ; de Papegaai 184 ;
de Pauw 602a; de Pijlkoker 527; de Ploeg 317, 461,
901 ; het Befugiehuis van St. Geertruid 769a ; de Rog
290 ; de Bo|j leers 693 ; de Bolwagen 623 ; de Roode
poort 824 ; het Roode schild 225 ; de Roos 716a, 28a;
de Rosmolen 609, 696a, 739 ; de Rozenboom 203 ; de
Sampson 463 ; de Simme 748 ; de Stad utrecht 567 ; het
Steentje 800; in Tilburg 665; het Trapke 586 ; de Valk
366, 686 ; Valkenburg 728a ; Vechel's lust 891 ; de Ver-
gulde kam 754; de Vergulde toelast 622; de Vergulde
vlegel 800 ; het Wild wijf 854 ; de Witte schoen 525 ; de
Witte Wan 901 ; de Wolzak 472, 94 ; in den Zoeten
naam yan Jezus 684; de Zon 108; de Zwarte Arend
722a; de Zwarte bok 777a; de Zwarte raaf 824; het
Zwart schaap 901 ;
kapellen: St. Antoniuskapel 60;
kapittel 65 ;
kerken: St. Catharinakerk 394a, 634a; St Janskerk
(het Merlaerskoortje 625, 84, 90a, de Kapelanie 527),
277a (ftw); St. Pieterskerk 114 ;
keuren op verkoop yan bier, brood en w|jn 22a ;
— 831 —
kloosters: Achter de Tolbrug 180a; Baselaars 14, 40,
389; Betbaniën 426; Bogarden 189a; Kruisbroeders
181 ; Predikheeren 107, 55, 213 ; Zusters van Orthen 177 ;
O. L. y. Broederschappen: in de St. Jacobskapel 109;
in de St. Janskerk 201, 38, 80, 1, 354 ;
Schutterijen: de Jonge Schutsbogaard 866.
Heam familie van 747a, 820a.
Hensoh familie de 242, 301, 29, 414, 512.
Heusden godshuizen 63;
kapittel 63, 217, 9, 70;
St. Katharinakerk 219 ;
schepenen 82, 217, 381 ;
vasten- en bededag 513a.
Heuvel familie van den 628.
Hilvarenbeek Ridder- of Vosselaerstiend 638 ;
schepenen 277a (bis).
Hintham St. Antoniuskapel 199, 387 ;
Leprozenhuis 199, 241, 759.
Hoeuft Samuel 803a, 865a.
Hohenlohe graaf van 81 Sa, 9a
Hont familie de 356.
Horenbeeok familie van 184, 404, 9, 11, 554.
Horion familie van 466a, 789, 91.
Hovelmans familie 261, 690.
Huybergen Prior van het klooster 674a (bis).
HaysinginB Abraham 642a.
Haltman mr. Ch. O., gouverneur van N.-Brabant 924a.
I« en J.
Jaoobé Triquy, gouvenieur van Grave 918a.
Jeger familie de 347, 420, 40.
Ingen familie van 324, 703, 48, 60, 81, 844.
IJsselstein van, gouverneur van Heusden, 316a.
IJvenlaer familie van den 35, 6, 7, 8, 48, 57, 9, 68.
— 332 —
L.
Le Bleu Jacobus» dichter 503a (bis),
Leefdael Rogier van 642a, 707a.
Leempoel familie van den 3, li, 2, 9, 35
Leempntten familie van de 17.
LemniUB familie 411.
Idebergen familie van 277a (bis), 97, 374, 494.
Liempde schepenen yan 8, 465, 630.
Lier familie van 819, 26.
Lierop de ijk 701a; regeering van 412.
Lieshout gemeentebegrooting 921a.
Liessel Blokhois te 722a ;
burgemeester van 707a.
Lith molens te 563;
overtocht van den vijand 318a;
tol 695a (bis) ;
uitvoer van paarden 734a.
LithotJen tiend te 410, 7.
LodewtJk Napoleon koning 920a.
LoeckemaiiB familie 216.
Loeff familie 288a, 440, 501.
Loeff van der Sloot familie 253, 666, 86.
Loos mr. Jaspar 612a.
Loosbroek communale grond 646a.
Lougenhaesen familie van 401,50.
Lu familie die 62, 163, 356.
M.
Malsen familie van 306, 86.
Manmaker Ch. de, heer van Hofwegen, 682a.
Maroq familie de 98.
Maren de Korenwaard 836.
Martini Ant. 820a.
Masius Gijsbertns, bisschop 353a.
Masschereel familie van 425.
Meer familie van der 325 en van Meer 522.
— 833 —
Meerhe^m familie yan 57a (bis), 69a.
Meerwijk familie van 606a, 29.
Megen graaf van 158a.
Metier A. F., luitenant-generaal 928a.
Mefjer Jacob, beschuldigd van knevelarij 883a.
Hellet de, gouverneur van Bergen op Zoom, 922a.
Merlaer familie van 155a, 75, 205, 35.
Merode familie van 204, 357.
Met8(ius) familie de 303.
Miohiels familie 183, 519a, 63.
St. Miohielsgestel schepenen van 243.
Middegael familie van 292, 362, 599a.
Middel-, Oost- on Westelbeers gemeene weide da.
Middelrode beerlijkheid 745a;
kerk 909a.
Mierde Hooge en Lage de kerken van 823.
Mierlo communale grond 23 ;
tafel der huisarmen 596.
Miihese beneficie in de kapel van 813a.
MUI spgnde in de kerk 39 ;
schepenen 299.
Millinok familie 399.
Moergestel jacht van 240a.
Moins familie 312, 439, 92.
Moise generaal-kommandant van Bergen op Zoom 917a.
Molengraeff familie 505, 50, 82.
MoU familie 148a.
Monicx familie 8, 109a (bis)^ 31, 89a, 287, 325, 81, 41,
419, 78, 83, 92.
Montens familie 579.
Morgan Charles, gouverneur van Bergen op Zoom, 520a.
Muyokens familie 245.
Malsen familie van 120, 1.
Murray schout van Engelen en Vlijmen 765.
Masch, heer van Milheze, 753.
Mntsaers familie 98, 506, 33, 37, 61, 2, 619a, 41, 77« 98.
— 884 —
N.
Nagelmaeokera familie 637. .
Nederwetten de Kerkhofsclie hoeve te 875.
Niel familie van 916a.
NtJhofi familie (van) 458, 9, 687, 65, 785.
Noppen familie 287, 413, 501, 82, 8.
Noot van der 578a.
Nnyssenbarg Izaak van, predikant te Oeertruidenberg, 869a.
NnytB P., schout te Etten, 749a.
Noland Hervormde pastorie 852a ;
het Huis te Nuland 572.
O.
8t. Oedenrode Dekanie 683 ;
van Eyndoeven, priester te, 276 ;
Mr Johan Hanskens, kanunnik 896 ;
goed ten Scheer 393a;
goed ten Velde 143, 573 ;
kanunniken 658;
schepenen 34, 85, 547a ;
Wolfswinkel (?) 328:
Oem familie 21, 264a.
Oetelaer familie van den 186, 393a, 640a.
OQen regeering 768.
Oirle familie van 454, 724.
Oirsohot St. Jorisgasthuis 467 ;
schepenen 24.
Oisterwfjk Armen vrouwenhuis 446;
Creytenmolen 471 ;
goed Ter Borcht 649a;
schepenen 5, 171, 2, 348, 61.
Oliviers familie (van Berchujsen) 267, 94, 486, 511.
Oosterbout schepenen van 77, 105, 13, 26, 224.
Ophoven familie van 130.
Orthen familie van 52, 5.
— 385 —
088 familie van 181, 238, 41, 5.
Over80hie familie 619a.
Oudenhoven familie yan 94.
Ouwen familie van 345, 6.
P.
Pape C. W., predikant, 929a.
Pa8poorten 289a, 557a, 809, 86a, 905a, 25a, 31a.
Pelgrom familie 182, 350.
Pelgrom de Bye familie 719, 42, 846.
Pel8 familie 98, 356.
Philips II van Spanje, eed. 249a.
Phirt familie de 173.
Pieok familie 83.
Pönappel familie 206, 376,422, 85, 577, 641, 9a, 721,
Pfjpers Th. ?., drossaard, 848.
Pika Herman 587a.
Polanen familie van 4.
Polders Boschveld en de Maij 810a;
de Ham en Bijskampen 818.
Poll familie van de 631, 87a, 795.
Postel kloosterlingen van 484a ; 727a (bis), 783a.
Posteel familie 26, 40.
Posa gen^ van Lent, beeldhouwer, 301a (bis), 302a.
Predikheeren klooster te Antwerpen 226.
Prjjker familie 153, 291.
Princen familie 802, 8, 12, 51, 63, 8, 90.
Princenhage schepenen van 647.
Proening van Deventher familie 202, 441.
Q.
Quade familie de 216, 35.
R.
Baessen familie 420.
Baet familie de 291, 817, 36, 74, 6, 712.
— 336 —
Banseoremer familie 692.
Bavenstein dijkreglement 880a ;
heer yan 204a {bis) ;
familie van 280, 383, 580a 2, 633.
Bheede Godard, graaf van Athlone 725a.
BtJcke L. de, predikant, 3ü5a.
Bode familie van 28, 57, 253.
Bodoan familie de 439.
Boover familie de 21, 3, 41, 2, 3, 146, 63, 5, 7, 84, 242, 5.
Bosmalen St. Annenborch 225 ;
Coude- üf Marienwater 294;
hoeve ten Hnysbergh 712;
Kapel te Heze 271 ;
schepenen 790 ;
schepenen van Heze 382.
Bouck Thomas de wapenkundige 771a.
Bubbens Ricardus 301.
Buys familie 391.
Buyasenaers familie 151.
Buyter familie de 163, 207, 377a.
s.
Sambeek richterbode 655 ;
schepenen 845a;
wapen 730.
Sampsons familie 143, 86.
Soeyvel familie 44, 6, 7, 80.
Scheffers familie 401, 50, 559a, 665, 77, 811, 99.
Sohetz baron van Grobbendonck 263, 326a, 88, 495a.
SohQndel schepenen 170a;
Schouw voering over eene grensbeek 571a.
Sohoneus familie 142, 798, 9a, 864.
Schoot familie van der 204.
Schoutheet familie 858.
Selle van Herenthals mr Gerard 351, 641.
Sevenaer familie van 792.
— 387 —
StJbertS familie 603, 727a (6ts), 77a.
SlaettUB Johannesy predikant, 619a.
Sluyse familie van der 184, 424.
Smeta familie 601.
Snellefamilie391,2,402,77,53l,9, 50, 1,72,665,785,806,9,76.
Snoeox testament yan Geertruid 185.
Someren schepenen van 462.
Someren familie yan 98, 246, 67, 85, 98, 486; 90, 511, 6,
37, 46, 54, 74, 84, 90a, 635, 77.
Son belemmering der magistraat yan 900a ;
bruggeld 2d8a;
communale grond 272;
jaarmarkten 2S8a;
proces 314;
schepenen 328.
Sonmans familie 461.
Sopers familie 235.
Spaendonck familie yan lil.
Splinter van Voorn familie yan 414, 89.
Stakenborch familie yan 137, 49.
Steegh familie 612.
Stegen familie yan der 90, 167, 227, 45, 77a (bis), 91, 347,
63, 8, 458, 514, 5.
Stiphont communale gronden 206 ;
heerlijkheid 568a;
tiend 323.
StOOtera familie 184, 237, 41, 80, 440, 692.
Straesborch mr. Jan yan 372.
Stratom regeering yan 51 9a.
Strick familie 296a, 565.
Snermont familie 279a.
SneruB familie 401, 60.
SnQckera familie 681.
SutJs familie 903 (yoor Sluijs te lezen: Suijs).
Sofjakens familie 297, 358, 408, 566.
Swaens, deken yan Geertruidenberg, 446.
23
— 338 —
T.
Taterbeeok 6. van 691.
Tengnagel familie 175, 236.
Terheiden schepenen van 273.
Toelinok (Tholincx of Teulings) familie 176, 84, 600, 4, 36.
Tgpoots familie 476.
Tombe familie del 836.
Tongelre grondrente der kerk yan 369.
Tuyll familie yan 875.
Tuiden familie yan 211, 27, 35, 91, 420, 7, 593.
u.
Uden communale weide 204a {bis) ;
schepenen yan 204a {bis).
Uden familie yan 420, 512.
Udenhout de Brabantsche hoeye 30.
Vaart familie yan der 831.
Valkenswaard inyoering der Gereformeerde religie 687a.
Vastaerts familie 306.
Veohel kerk 64;
schepenen 64 ;
tienden 781.
Vechel familie yan 265, 351, 437, 55a, 500, 4, 7, 17, 21,
4, 38, 43, 4, 8, 9, 85, 603, 6, 14, 5, 6, 26, 32, 7, 43,
4, 53, 6, 61, 3, 8, 73, 6, 90, 703, 5, 6, 9, 10, 2, 20,
3, 6, 32, 3, 8, 43, 4, 891.
Velde familie yan den 562, 7, 93, 614, 98, 738, 44.
Velpe familie yan 489, 667, 791, 800.
Vercamp familie 817.
Verliepen familie 716, 35, 870, 2, 7.
VerhoUsen mr. P., lid yan het Depart. Gerechtshof yan
Brabant, 914a.
Verster familie 678a, 850, 67.
— 339 —
Vierlingsbeek schepenen van 827, 74, 906a.
Vladeraoken familie van 92, 137, 49, 76, 355, 7, 63, 82,
410, 5, 7, 21, 32.
Vlierden communale gronden 99a;
tiend 166.
Vlierden familie vaa 53, 240a, 6, 343, 602.
VltJmen kerk van lOl, 18.
Voocht familie de 717, 82a, 821a, 2.
VorstenbOBCh kapel te 476.
Vos familie 24, 146, 402, 600.
VriymetselartJ 932.
Vuclit accoord met de gemeente 's Bosch over acciJDzen 274a ;
St. Nycolaesstock 253 ;
St. Pieterskerk 78, 115;
Wargardshuizen 98, 237.
VuchtS familie 178, 336, 63, 74.
W.
Waalre invoering der Gereformeerde religie 687a.
Waalwtfk heerlijkheid 9a.
WanrootJ kapel te 116.
Want familie 285.
Water familie van de 131, 46, 290, 301, 65, 414, 99, 514,
93, 601.
Weert familie van 253.
Weideren W. L. van, regimentskommandant, 825a.
Werkendam loterij van 764a.
Werve Symon van den 316.
Wiel familie van de 201, 92, 362, 512, 62.
WtJnantS familie 184, 625, 754.
Wijngarde Thomas de 37 la.
WtJs familie de 587a.
WtJtfliet familie van 267.
Witmeer familie 95, 99a (bis),
Wittenhorst familie van 323, 422, 87.
- 340 —
Woensel Harienhage 126 ;
pastoor yan 786a.
Wolff familie de 185, 7, 409, 19, 23.
Wonden familie 439, 626, 96.
Wouw schepenen yan 479a.
Wouwere strafproces tegen yan de 234a.
Z.
Zeelst schepenen yan 342.
Zeemont Chr. Bertram yan 669a.
Zeger Adriaens familie 317, 90, 441.
Zehender familie 98.
Zoenbrief 322a.
ZueriuB Jacob 564a.
II.
HANDSCHRIFTEN.
NEDERLAND.
10a Garnizoenen. Verandering van garnizoenen in 1748.
37a Unie der Nederlandsche gewesten, gesloten te Brussel
10 Januari 1577.
NOORDBRABANT IN HET ALGEMEEN.
48a Banken van leening de. Een portefeuille.
47 Ambten. Add. : Lijst van de traktementen der schouten-
civiel en van eenige gemeentesecretarissen in 1810.
49a Belastingwesen. Correspondentiën, besluiten en advie-
zen der Staten van Brabant, gevoerd en gegeven in de
16« eeuw over de beden en andere belastingen, die de
Koningen van Spanje over Brabant wilden heffen. Een
portefeuille.
88a Folklore. Bouwstoffen voor de kennis der folklore in
N.-Brabant, bijeengebracht doorAug. Sassen. Twee porte-
feuilles.
90 Qenealogiên van N.-Brab. geslachten, tweede deel :
Borcht van der Moutens
Campen van Nouhuijs van
Geulen van Pelgrom de Bye
Dachverlies Raveschot van
Everts Rombouts
Gast Sopers
Horenbeeck van Suermondt
Loeff Susteren van
Meer van (en van Berckel) Suijs
Mele de Velpe van
Monicx Wijnants van Resandt
— 844 -
90a Genealogién der families:
Amstel van
Cuyck de Eeeren van
Eyck yan
Griensven Hesther yan
Groulard de yan Surester
Eieyits
Leeuw de
Martini
Meulen yan der
Minoretti
Pels
Pus
Someren yan
Suijs
Vechel yan
Velde yan den
Velde yan den g^ezegd
Honselaer
Vladeracken yan
18 portefeuilles.
91a De Heusdensche tak der familie yan Gerwen.
91 & Genealogische aanteekeningen, betreffende de families:
Ackersdijck
Baselaar
Becx
Beelaerts
Berchem yan
Berewout
Beyer de
Borchgrave de
Brederode yan
Breugel yan
Gloot yan den Huysberch
Cock de
Coenen yan Zegenwerp
Colen
Cortembach
Donckers
Eijl yan
Erp yan
Gestel yan
Gulick yan
Hault de Ia
Heym
yan
flouwelingen yan
(Lekkerbeetje)
Ears
Lanschot yan
Lus
Mahie
Meerwijk yan
Meeuwen yan
Pauweter
Piper
Raet de
Booyer de
Ruys
Ruyter de
Schoneus
Smits yan Eckart
en Oljen
Vechel yan (eene an-
dere dan die sub 90a)
Voort yan de
Wits de
Een portefeuille.
— 846 —
118a Genealogie der Hertogen en Hertoginnen van Brabant,
beginnende met Salvius Brabon en zgne huisvrouw Swana,
geleefd hebbende in het jaar 51 vóór Christus geboorte,
en eindigende in 1546 met koning Philips II van Spanje.
Hierbij nog eenige geschiedkundige aanteekeningen, be-
trekkelijk deze Hertogen en de stad 's Hertogenbosch,
voornamelijk de St. Janskerk aldaar. Handschrift van de
17e eeuw. Een band.
114a Resolutiên, door de Staten Generaal en den Raad van
State van de Republiek der Vereenigde Nederlanden voor
de Generaliteitslanden genomen omtrent het beroepen
van predikanten; het vrijstellen der predikanten van
inkwartieringen ; het beheeren der kerken- en armen-
goederen ; het onderhoud van kerken, torens, pastoriën
en schoolmeesterswoningen ; het houden van bedestonden
en catechisatiên ; het aanstellen van voorlezers, kosters
en schoolmeesters ; de gemengde huwelijken ; het tegen-
gaan van bedevaarten. Hierbij nog een concept-reglement
voor kerkelijke pleidooien. £en portefeuille.
125a Landkaarten. Beschrijving der landkaarten en platte-
gronden van N. -Brabant. Een band.
138 Munten en Penningen. Zie nog 22laa.
141a Notariaat in 1665—1707 het. Een portefeuille.
148 OnderwtJs. Zie nog n^ 11 4a.
148a Paspoorten, door de Fianschen in de jaren 1711 — 18
aan Noordbrabanters uitgereikt. Een register.
149a Stads- en dorpsgeziohten in N.-Brabant. Een
portefeuille.
178a Korte inhoud van verschillende resolatién en plakkaten
van de Staten Oeneraal der Vereenigde Nederlanden,
betreffende Staatsbrabant. Een band.
180a Representanten van Staatsbrabant. Monument voor
het aankomend geslacht of karakterschets der volksver-
tegenwoordigers, zitting hebbende in de Nationale ver-
gadering.
Korte Characterschets der mannen, welken het ingeleeverd
24
— 846 —
Plan van Constitutie yoor de Bataafsche fiepubliek tot
een grondslag^ der deliberatiên van de Nationaale Ver-
gadering, representeerende 't volk van Neederland, heb-
ben aangenoomen. Een band.
190 Staten Generaal. Zie nog l73a.
192a Straatiregen in N.-Brabant de. Een portefeuille.
198a Wapens van de steden, heerlijkheden, baroniën en
kanseliers van Brabant. Een band.
2. DE MEIERIJ VAN 's BOSCH.
DE MEIERIJ IN HET ALGEMEEN.
200 Aa rivier de Add. : Oude keur op de rivier de Aa.
216a Chronologisch register op de resolutiên, door de Staten
Generaal over de jaren 1620 — 1779 genomen omtrent
allerhande zaken, de stad en meierg van den Bosch be-
treffende. Een portefeuille.
216b Beunen ad studia. Fundatie, den 12 Sept. 1653 ge-
maakt door Sophia van Bruhese, dochter van Huybrecht en
Maria Brockx, ten behoeve van hare bloedverwanten en
anders van jongelieden, geboortig van 's Bosch, den Dan-
gen of Antwerpen, van vier beui-zen voorde Universiteit
te Leuven, waarvan twee voor studenten in de philo-
sophie in het college het Varken en twee voor stadenten
in de theologie in het collegium Major Theologorum. Bis.
Lijst der met deze beurzen gebenificieerden van af
1692—98.
Verklaring, betrekkelijk de collators en begiftigden der
twee beurzen, den 13 Juni 1663 door mr. Gerlacus ab
Angelis, priester te Heusden, gesticht in het College van
Adrianus VI der Universiteit te Leuven, van 16 Juli 1683.
— 847 —
Memorie voor Gerard Becz, ten betooge dat hij ge-
rechtigd is op de collatie van zes beurzen, gefundeerd
door Peter van de Water, kanunnik der St. Janskerk te
'sBoschy als zijnde deze geweest zijn grootmoedersoom.
1688.
Testament, waarbij mr. Johan Eievits, kanunnik-gra-
duaal van het Kapittel der St. Janskerk te 's Bosch en
penitentiarius des Bisdoms van 's Bosch, eene beurs fun-
deert. 31 Dec. 1619. Akte, waarbij Peter van den Ende-
poel namens zijne vrouw Maria de Gruyter afstand doet
van het recht van collatie dezer beurs ten behoeve van
Elisabeth van Haeren, dochter van Johan en Anna de
Gruyter. 8 October 1708.
Fundatie der beurzen, genaamd Cursae Culianae, ge-
daan voor het Groot College van den H. Geest der
Universiteit te Leuven door Nicolaus Cuijlen, priester,
koordeken en kanunnik van het Kapittel der Collegiale
kerk van St. Peter te Turnhout. Hij bepaalde daarbg,
dat als er van hem geene bloedverwanten meer zouden
zijn, die in de termen vallen om van deze beurzen te ge-
nieten, zgdan genoten zouden kunnen worden door jonge-
lieden van het dorp Bladel, mits van denR.Kath. gods-
dienst zgnde. 22 Maart 1662. (Zie over deze beurzen Th.
Ign. Welvaarts Geschiedenis van Bladel en Neterselblz. 32).
Memorie over de fundatie van beurzen, gedaan door
Viglius van Aylta.
216c Stukken, betreffende vier beurzen, door Rombout Rombouts,
doctor in de medicgnen en oud-raad van 's Bosch, 18
Dec. 1642 gesticht in het Collegium Breugelianum der
Universiteit te Leuven ten behoeve van de bloedver-
wanten van hem of zijne executeurs-testamentair, mits
geboortig zgnde van de stad of meierij van 's Bosch.
Zgne executeurs-testamentair waren Laurentius van Kessel,
secretaris van 's Bosch en mr. Thomas van Hynsbergh,
notaris aldaar. E}en portefeuille.
219a Preliminaris et vera historia certaminis, quod P. Govaerts,
— S48 —
yicarias apostolicus Silvaeducensis et consiliarius eccle-
siasticus in Magno consilio caes-et cath. Majest., sustinet
pro authoritate et decreto Philippi quarti per ipsum misso
et scripto gabematori Belgii a"" 1659 13^ Junii, quo
Rex expressis verbis distiaguit inter bullas apostolicas,
concementes materiam beneficialem et litigiosam et quo
enixis verbis declarat ad bas dumtaxat requiri placetum
regium, non ad illas, contra Zegerum Bernardum van
Espen, etc. Een band.
220 Bisdom van 's Bosoh. Zie nog BSOa.
22la Commimale gronden. Register van charters, waarbij
communale gionden werden uitgegeven aan de stad
en onderscheidene plaatsen der Meierg van 's Bosch.
Een band.
22laaCyns en grondrentenreoht. Register van het jaar
1550, behelzende eene opgave der dagen, waarop in de
verschillende plaatsen der Meierij van 's Bosch de cijnsen
moesten worden betaald aan den Rentmeester der kei-
zerlijke domeinen ; bepalingen omtrent het Brabantsch
cijnsrecht ; en herleiding van verschillende muntsoorten.
(De pergamenten omslag bevat een oud-Nederlandsch
gedicht over Jozef uit het Oude Testanaent).
Register van iets lateren tqd, bevattende bepalingen
over het Brabantsch cijnsrecht ; herleidingen van verschil-
lende muntsoorten; item van verschillende vlaktematen.
22lb Legger van grondrenten, toebehoord hebbende aan Ding^ie,
dochter van Herman van Gasteren, over 1623—1654.
Betreft grondrenten, gaande uit erven, gelegen in de
stad en meierij van *s Bosch en Zuidewijn-Gapelle. Aan
het eind van den legger staat geschreven : 1668 den
22 April ben ick Peeter Blondien getrout met Wühelma
Kuysten hy pater van Snateren ; daarop volgen de ge-
boorten hunner kinderen. Een register.
221c Memoire int corte van zekere Jaerlicxe Renten en de
anderen incoemen van onsen vader (Goeswyn) van der
Steghen, uytghescreven uyt den staet boeck, synde in
— 349 —
handen van mr, Segher Hadriani^ den 25en dach Octobris
ao 1667 by my Gysbrecht van der Steghen. Hierin nog
extracten uit een paar testamenten ten behoeve der familie
van der Stegen, zgnde het Bossche regeeringsgeslacht Een
band.
2236 Doop- en trouwroKisters. Extracten uit de doop-
en trouwregisters van Berlicunr), Boxtel, Liempde, Loon
op Zand, St. Michiels-gestel en Oisterwljk. Een portefeuille.
225a Geestelijke goederen. Staat van al de landerijen,
tienden, grondrenten, inkomsten, meubels, titels, regis-
ters, enz , toebehoord hebbende aan de kerken, kerkelijke
fundatiön, kloosters, enz. in de stad en meierij van den
Bosch, opgemaakt 8 Maart 1667 door de weduwe van
Pieter Schuijl de Walhorn en in het laatst der 18e
eeuw door een ander voortgezet. Een portefeuille.
2256 Staat der inkomsten over 1686—1693 van de navolgende
altaren en kapelten, zoomedc de namen harer beneficianten :
Aarie het O. L. Vrouw- en St. Anna-altaar.
Bakel het St. Anthonis en St. Jan- en St. Catharina-
altaar.
Beek en Donk de St. Leonardskapel ; O. L, Vrouw- en
St. Wouteraltaar.
Denme het St. Catharina-, H. Kruis-, O. L. Vrouw-,
Georgii et Barbaraealtaar ; de Veldheuvelsche kapel
Helmand het Gremium; bet St. Catharina-, St. Jan-,
St. Anna-, St. Tetrus en Paulus-, H. Sacraments-,
O. L. Vrouw-, St. Nicolaas-, St. Sal vator- en H.
Kruisaltaar.
Leende de Strgper kapel; het O. L Vrouwaltaar.
Lierop het Klein koorke.
Liessel de Kapel.
Mierlo de Kapel op het Broek ; het St. Jansaltaar in de
kapel op het Hout ; het O. L. Vrouwaltaar in de kapel op
het Kasteel; het Apostelhuis ; het H. Drievuldigheid-,
het St. Nicolaas-, het St. Agatha-, het St. Gregorii en
Sebastiani- en het St. Lucasaltaar ; de Keldermanscijns.
— 350 —
Müheeie de EapeL
8t. Oedenrode het Laarskoorke ; de Scholasterqe ; het
St Maarten-, St. Huiberts-, St. Nicolaas- en StLam-
bertsaltaar.
Sixtél het St. Triniteitsaltaar.
Someren het O. L. Vrouwaltaar; het H. Eraisaltaar in
het Eesselkoorke.
Stiphout bet H. Sacramentsaltaar.
Vechel de St. Anthoniskapel ; het O. L. Vrouwaltaar.
Stukken betreffende de collatie yan eenige der Yoor-
schreven beneficiên op de zonen van den raadsheer
Antony van Persyn over 1682 en volgende jaren.
Een portefeuille.
225c Register der in 1659 van Staatswege verkochte of ge-
veilde onroerende goederen, behoord hebbende aan het
Bisdom van 's Bosch en het Kapittel der St. Janskerk
aldaar. Zie nog no. 330a. Een band.
225CC Rekening en verantwoording, gedaan door AUard Jan
Gansneb genaamd Tengnagel van diens beheer als rent-
meester der Episcopale goederen te 's Bosch en der
geestelijke goederen in het Kwartier van Maasland over
1758. Een band.
225d Rekening en verantwoording, gedaan door Jacobus de
Bergh voor de weduwe van Willem van Ophuizen van
diens beheer als rentmeester der Episcopale en klooster-
goederen te 's Bosch en der geestelijke goederen in het
Kwartier van Maasland over 1799. Een portefeuille.
225e Rekening en verantwoording van de Rentmeesters der
geestelijke goederen van hun beheer over de bezittingen
der na te melden vrouwenkloosters gedurende de daar-
achter gestelde jaren: Coudewater onder Rosmalen 1717;
Binderen bij Helmond 1677 ; Hooidonk bg Nederwetten
1669-1679; 1682—1700; 1716; Zoeterbeek bij Nuenen
1716 ; St. Barbara's dael op den Eikendonk onder den
DuDgen 1661; 1717 ; het Dael van St. Maria en Catha-
rina te Oisterwijk 1632; 1633; St. Agnetendael bq
- 351 —
Dommelen 1719; St. Elisabeths valleij te Boxtel 1633..
Hierbij de vermelding van eenige historische bijzonder-
heden omtrent deze voormalige kloosters. Een portefeuille.
Zie nog d30a.
225e6 Borderellen op de rekeningen der geestelqke goederen
in de Meierij van den Bosch over 1637-68. Zie nog
no. 330a. Een band.
226eee Gedeputeerden. Processenverbaal van het verhan-
delde op de vergaderingen van de Gedeputeerden der
vier Kwartieren van de Meierij van den Bosch in 1592
en 1602. Een portefeuille.
225eeee Grafiserken. Wapens ende inscriptiên op de tombes,
sepultureUy zarken ende glazen zoo in de kercken binnen
de stad 's Hertogenbosch als op de dorpen in de Meierye.
(Deze dorpen zijn : St. Michiels-gestel, den Dungen, Haaren,
Helvoirt, Esch, Berlicum, Boxtel, Nuland, Vlijmen, Ge-
monde, St. Oedenrode, Veghel, Tilburg, Oisterwijk, Hel-
mond, Oirschot en Schgndel). Een band.
225/* Houtsotaat. Memorie over den. Zie nog 253e. Een
portefeuille.
225/*/* Korenmaten. Herleiding van de korenmaten in de
verschillende plaatsen van de Meierij van den Bosch tot
die van die stad in 1571. Een portefeuille.
228a Leen- en Tolkamer. Begister of repertorium op de
verbandboeken van de Leen- en Tolkamer der stad en
meierij van 's Bosch van 1605—1793. Een band.
N.B. Het laatste deel van de Handelingen der Leen- en
Tolkamer is in bruikleen bü het Rijksarchief te 's Bosch.
231a Minuten van adviezen, door de Leen- en Tolkamer der
stad en meierij van 's Bosch aan den Baad van State
gedurende de jaren 1789 — 1795 over verschillende onder-
werpen uitgebracht, als over de Costuimen van Oirschot ;
het houden van markten ; het uitvoeren van openbare
werken ; het aan- en verkoopen van communale gronden ;
het opnemen van gelden door gemeentebesturen ; het
beffen van belastingen; het onderzoeken van gemeente-
— 352 —
rekeningen, enz. Hierbij nog twee memories, door deze
Kamer in 1795 en 1796 aan de Provisioneele Represen-
tanten van Staats-brabant gericht, opdat zij die Kamer
zouden laten blijven bestaan. Een portefeuille.
23\bisa MeiertJ. A. C. Broek. Beschrijving van de verschil-
lende plaatsen en de aloude geslachten der Meierij van
's Bosch, (met vele afbeeMingen van dorpen, kasteelen
en wapens). Een band.
23lbi8aa. Aanteekeningen van Aug. Sassen, betrekkelijk regee-
ringspersonen, notarissen, bedienaren van den godsdienst,
nonnen, enz. in de stad en Meierij van *s Bosch. Een
portefeuille.
2Slbi8 aaa Mr. W. G. Ackersdijck. Aanteekeningen op de Ge-
schied- en aardrijkskundige beschrijving der stad en
meierij van 's Bosch door St. Hanewinkel. Een portefeuille.
233a OnderwQs in de Meierij van den Bosch het. Een
portefeuille.
236 Folders. Zie ook nos 2d7a en 472a.
237a Copie van het charter van Matheusavond 1858, betrek-
kelijk den plicht van den polder van der Eigen om de
dijken te Orthen te onderhouden.
Authentieke copie van het verdrag van „die van den
Lande van Ravenstein en het Graafschap Megen" over
den Groenendijk, d.d** 18 Mei 1569.
Octrooi der Staten Generaal aan de Heemraden van de
Polders het Hoog en Laag Hemaal om den Groenendijk
ten koste van het Land van Ravenstein te dichten. 21
Jan. 1640.
Besluit door Laureyns van 's Gravesande, Johan van
Oerle, Joost Cantors, Gerridt Comelis van Kerckenbrugge,
Peter Jacobs van Grinsven, Antonis Gerritsen Ruys en
Reijnder Hermens van Meerwyck als Beemraden van
den Polder van der Eigen genomen, bepalende dat in
den Zomerdijk, ter plaatse genaamd de Kruisstraat, tus-
schen het erf, toebehoorende voorheen aan Jonker Hendrick
van Daghverlies, nu Mons. Fransoys de Biggore als man
— 353 —
van Juffr. Agnes van Daghverlies en dat toebehoorende
voorheen aan nu wijlen Raes van Elmpt, thans Peter
van Gemert, een zijl of sluisje zal worden gelegd ten
koste van de geërfden io den Hoek van de Kruisstraat,
alsmede dat dezen het zullen hebben te onderhouden en
de schade, die het mocht veroorzaken, aan voornoemde
eigenaars zullen hebben te vergoeden. Ultimo Augustus
1661.
Memorie van Rogier van Leefdael, heer van Deurne,
over de middelen tot redres van de polders, gelegen in
het Kwartier van Maasland en tot verbetering hunner
afwatering. 12 November 1682.
Memorie over idem van 1684.
Brief van Rogier van Leefdael, heer van Deurne, aan
den Raad van State om te bevorderen het droogmaken
van de polders in het Kwartier van Maasland 1692.
Resolutie der Staten Generaal tot het droogmaken der
polders van Maasland van 29 Jan. 1692.
Extract uit het verbaal van het verhoor der hoofdinge-
landen van de geinundeerde polders van Maasland enz.,
gehouden namens den Raad van State door van Oosthuysen
en van Eeck over de vraag hoe bedoelde polders zouden
kunnen worden drooggemalen.
Gonceptplan tot het droogmalen van Maasland, den 20
Sept. 1693 opgemaakt door B. Schotanus a Sterringa,
inventeur van nieuwe molens.
Plan om de polders in het Kwartier van Maasland tegen
jaarlijksche overstroomingen te beveiligen van 1690.
Memorie over een zoodanig plan van denzelfden tijd.
Memorie ten betooge, dat de polders der tien Maasdor-
dorpen van het Kwartier van Maasland minder in de
verpondingen en beden behooren te betalen dan waartoe
zij daarvoor aangeslagen zijn. Laatst der 17e of begin
der 18e eeuw.
Resolutie van den Raad van State, bepalende, dat zullen
worden opgemaakt de Groene dijk en de Empelsche dijk
— 354 —
en dat de Blauwe Sluis het dubbelde van hare toen-
malige breedte zal krggen. 29 Mei 1694.
Memorie van G. van Bilsen omtrent de aanbesteding
van den Ëngelenschen dgk, laatst der 17e of begin der
18e eeuw.
Memorie van J. van Aaffoirden, dgkgraaf te Empel, ten
betooge, dat volgens dljkrecbt het gemeene land of de
polders op hunne kosten de doorgebroken dgken moeten
herstellen, opdat de dijkgeslaagden hunne dijken niet
zullen verlaten. Laatst der 17e of begin der 18e eeuw.
Procesverbaal van de klopschouw, gevoerd over de Ros-
malensche wetering op 24 en 25 Mei 1696.
Procesverbaal van de klopschouw, gevoerd over de Bos-
malensclie wetering op 3 en 4 Aug. 1728.
Provisioneel accoord en verdrag tusscben de Gecommit-
teerden der stad ea vrijheid Osch en van het dorp Lithoijen
ter eenre en de Gecommitteerden van den polder het
Hoog Hemaal, voor zooverre die ressorteert onder Lith
en Geffen, van den polder het Laag Hemaal en van de
polders van der Eigen en Empel ter andere zgde over
het opmaken en onderhouden van de Osserkade, den
Schutlakenschen dam en den Lithoijenschen Leuterdijk.
16 Sept. 1730.
Copie van het bestek van aanbesteding der werken tot
herstel van de Osserkade, den Schutlakenschen dam en den
Lithoijenschen Leuterdijk, gedaan door de Gecommitteerden
van de vier Hemalen, ongeprejudicieerd de differenten
en het gesustineerde van de Regenten van Osch en
Lithogen met en tegen die van Lith en Geffen, mitsga-
ders de polders Laag Hemaal, van der Eigen en Empel.
20 Juli 1734.
Accoord, gesloten tusscben de Gecommitteerden van de
vrijheid Osch en het dorp Lithoijen, uitmakende een
gedeelte van den polder het Hoog Hemaal ter eenre en
de Gecommitteerden van de dorpen Geffen en Lith, uit-
makende het overige gedeelte van den polder het Hoog
— 355 —
Hemaal, mitsgaders yan de polders van der Eigen en
Empel en den polder het Laag Hemaal, ter andere zijde
over het opmaken en onderhouden van de Osserkade, den
Schutlakenschen dam, deu Leuterdijk enz. 2lSept. 1734.
Lgst van de geqnalificeerde geërfden van den polder van
der Eigen van 1733.
It. voor zooverre zij geërfd zijn onder de Kruisstraat
van omstreeks denzelfden tijd.
Lijst van de geërfden en morgentalen van den polder
van der Eigen van 1762.
Octrooi, door den Baad van State aan den polder het Laag
Hemaal verleend om den steenen molen, dien deze polder
aan de Dieze heeft staan, te gebruiken tot een koren-
en runmolen. 8 Juli 1737.
Request van den polder van der Eigen om te verkregen,
dat die van Hintham gehouden zullen zijn om den dijk,
loopende van de Steenen Kamer tot aan den Zomerdqk
te Hintham, te hunnen koste te onderhouden of dat zij
zullen moeten bijdragen in de polderlasten van den polder
van der Eigen, met eene afwijzende beschikking daarop
van den Baad van State van 7 Oct. 1757. Hierbij eene
kaart.
Memorie, ingediend door de ordinaire gecommitteerden
van den polder van der Eigen omtrent het recht van
dien polder op het openen en sluiten zijner sluizen in-
geval van hoog water, ingediend aan den opperdijkgraaf
B B. B. graaf van Bechteren. 18e eeuw.
Beschikking van den Baad en Leenhof van Brabant van
19 Dec. 1761 op het request door AntonyDelruel, wonende
te 's Bosch, aan denzelve ingediend als erfgenaam van
wijlen Geertruij Ermgard van Schriek weduwe van Jacob
van Thienen en daardoor recht hebbende op eene schuld-
vordering ten laste der nalatenschap van wijlen Jonker
Arendt van Thienen, — ten einde te verkrijgen : a een
bevel tegen Nicolaas van de Qriendt, wonende te Orthen
en de verdere kinderen en erfgenanoen van wijlen
— 366 —
Assuerus van de Griendt tot het afleggen van rekening
en verantwoording van het beheer, zoo door wqlen Assaems
van de Griendt voornoemd als na diens dood door zijnen
zoon Nicolaas gevoerd overde goederen, behoorende tot de
nalatenschap van genoemden Jonker Arendt van Thienen ;
b benoeming van eenen curator om die goederen ten
behoeve van diens schuldeischers te verkoopen.
Bij deze beschikking stond de Baad en Leenhof het sub a
gevraagde toe, doch stelde voor wat betreft het sub b
gevraagde het request ten flne van advies in handen van
den Hoogdijkgraaf, Heemraden en Gecommitteerden van
den polder van der Eigen.
Advies op dit request, voor wat betreft het sub b ge-
vraagde, door de Gecommitteerden van den polder van
der Eigen. Een portefeuille.
2376 Notulenboek van de Geërfdendagen van den polder van
der Eigen en copiên der door dien polder gevoerde cor-
respondentiëu en uitgegeven ordonnantién over de jaren
1758—1767. Een band.
241a Lijst der geërfden in den polder het Boschveld en de
Maij, wonende te 's Bosch, opgemaakt in het begin der
19e eeuw, meteene kaart van dien polder. Hierbg een
extract uit een memorieboek van 1612. Een portefeuille.
242 en 243. Zie nog nos. 237 a en 472a.
Footkaarten. Begister van charters, waarbij plantrecht
werd uitgegeven aan de geërfden in de verschillende
dorpen van de Meierg; zie no. 221a.
243a Fostels abdQ. Legger van grondrenten, toebehoorende
aan de Abdij van Postel, voor zooverre die geheven
worden van erven, gelegen in de Meierg van 's Bosch,
van 1664—1674. Een portefeuille.
244 Zie nog no. 273aa.
245a Minuten van requesten, adviezen, deductiën, memoriên,
dagvaardingen en insinaatiën, geconcipieerd door mr. Jan
van Heurn in 1772 en volgende jaren en loopende over
— 357 —
diverse zaken, betreffende de stad en meierij van 's Bosch
en hare bevolking. 3 banden.
247a Aanteekeningen op het Manuaal of Woordenboek, betrek-
kelijk tot alle de rekeningen van de steeden, vrijheden
en dorpen in de vier Quartieren van de Meyerye van
's Hertogenbossche, eerst samengesteld ten dienste van
die van de Leen* en Tolkamer der Stad en Meyerye
voorschre. en vervolgens ten nutte van bet gemeen uyt-
gegeven door mr. Joh. Cornelis Santvoort, griffier der
hoofdstad 's Hertogenbossche. 1741. Een band.
249a Processenverbaal van schouwvoering, gedaan in de stad
en meierij van 's Bosch door den Rentmeester-generaal
der Domeinen van Brabant en de Leen- en Tolkamer te
's Bosch over 1679—1781. Hierbij verschillende ordon-
nantién, besluiten, requesten en rechterlijke beslissingen,
betrekkelijk de schouwvoeringen. Een band.
250 Tienden. Add. Adviesen en andere stukken over de
verplichting der heffers van geestelijke tienden om bij
te dragen in de onderhoudskosten van kerken en torens
in de Meierij van 's Bosch. 1719—1758.
De YersGhillende plaatsen van de Meierii
Asten.
252a Historische aanteekeningen omtrent Asten, gemaakt ter
aanvulling van de Beschrijving der Meierij van 's Bosch
van Jac. van Oudenhoven in het laatst der 18e eeuw.
Een portefeuille.
Bergeik.
253a Extracten uit de Algemeene Archieven van België, be-
trekkelijk gebeurtenissen en belastingheffingen, welke te
— 858 —
Bergeik gedurende den Tachtigjarigen oorlog van af
1574—1581 plaats hadden.
Procesverbaal van grensscheiding tusschen Bergeik, Wes-
terhoven. Biethoven en Luiksgestel in 1470 opgemaakt.
Zie nog no. 256^. Een portefeuille.
Berkel.
3536 Leen- en cijnsboekje der heerlijkheid Berkel, beginnende
met 1440. Een portefeuille.
363c Gijnsboek der heerlijkheid Berkel van 1418.
Item aangelegd omstreeks 1686 door haren heer Gerard
van Zoemeren, licentiaat in de rechten en schepen van
's Bosch.
Item van 1647.
Gijnsboek der heerlqkheid Berkel over de jaren 1728—1737.
Een portefeuille.
258d Leenregister der heerlijkheid Berkel, aangelegd in 1645
door haren heer Gerard van Zoemeren. Vooraf gaateene
lijst van al degenen, die heeren van Berkel waren, van
af de eerste tyden tot en met 1736. Het register eindigt
met eene opgave der tot deze heerlijkheid behoorende
cünsen. Een band,
25de Schouwkohier der heerlijkheid Berkel van af 1549 tot
1800. Hierbq : a een charter van27Sept. 1356,waarbg
Wenceslaus en Johanna, hertog en hertogin van Brabant,
aan de goede luiden en poorters van den Bosch vrijdom
van den houtschat geven; b geschiedenis van Berkel,
oudtijds Oosttilburg geheeten ; c een charter van daags
voor St. Andries Apostel 1280, waarbg Jan hertog van
Brabant aan Gerebrants, ridder, het recht van schouw*
voering over de plaats Oosttilburg gaf ; d ordonnantiên op
de schouwvoering ; e naamlijst der heeren van Berkel van
af 1280 tot 1736; / memorie voor de Regenten van Berkel
over het herstellen der kerk aldaar van 1684. Een band.
253/" Verschillende akten van transport, beleening en verhuring
— 859 —
der hoeve genaamd de Oude Schoutve van Berkel, ge-
legen te Berkel ter plaatse genaamd de Craen, aan welke
hoeve verbonden waren verschillende cijnsen, alsmede
het recht om te dragen den naam van heer van Berkel
en te voeren de schouw over dat dorp. 1624 — 17 60. Een
portefeuille.
263jf Rekening en verantwoording, gedaan door de Kapel-
meesters der kapel te Berkel van hun beheer over hare
goederen gedurende het jaar 1626 Zie nog over deze
kapel no. 3636.
Item gedurende het jaar 1632.
Opgave van de inkomsten der kerk te Berkel in 1684.
Aanbod van de Regenten van Berkel aan den Raad van
State om de gedevcUiseerde kerk hunner gemeente wind-
en dakdicht te maken en verder te onderhouden. 1684.
Rekening en verantwoording, gedaan door Jacobus van
den Hove, kerkmeester te Berkel, van zgn beheer over
de goederen der kerk aldaar gedurende de jaren 1719
tot 1730.
Request door de R. Katholieke ingezetenen van Berkel
gericht aan Alexander van Palland, abt der Abdij van
St. Geertrui te Leuven, om de kosten van een bedehuis
te Berkel en de verdere kosten van hunnen godsdienst
te willen betalen. 12 April 1710.
Memorie over de uitoefening van den R. Katholieken
godsdienst te Berkel van 1710.
Resolutie der Staten Generaal van 1722, waarbg zij aan
Elias Robben, R Katholiek priester, geboren te Berkel
en wonende te Udenhout, vergunning geven om in het
in laatstgezegde gemeente staand kerkenhuis den R.
Katholieken godsdienst te bedienen. (Zie over hem Schutjes
Gesch. van het Bisdom 's Bosch V blz. 771). Een porte-
feuille.
253/i Klacht van Franck Lambrechts Broeken aan den Raad
van State nopens, dat hij, als burgemeester van Berkel
op last van de Regenten van dit dorp op 7 Aug. 1693
— 8«0 —
naar het Fransche leger te Hamont en Budel gegaan
zgode om te yoorkomen, dat het de Meierg zonde brand-
schatten, met de Gecommitteerden Tan de andere dorpen
der Meierij door de Franschen gevangen genomen en als
ggzelaar eerst op het kasteel van Namen en naderhand
op die van Dinant en Sedan gevangen gezet is, uit welk
laatste kasteel het hem eindelgk gelukte te ontsnappen ;
dat hg en zijn gezin tengevolge zijner gevangenschap
groote schade hadden geleden en dat de Regenten van
Berkel weigeren die te vergoeden. 1697.
Beschikking hierop van den Raad van State tot het
hooren der Regenten van Berkel over deze klacht. 26
Juli 1697.
Antidotaal request van de Regenten van Berkel, waarin
tij betoogen, dat Broeken zonder hunne machtiging zich
naar het Fransche leger had begeven en dat in elk geval,
vermits Broeken het ook deed voor de gemeenten Enschot
en Heukelom, Berkel slechts Vi in de door hem gestelde
schade zoude hebben te betalen. 1697. Een portefeuille.
Bladel.
253i Kaart van het Kruisbooggilde van St. Joris. Copie. Een
portefeuille.
Boxtel.
254a Diverse akten betrekkelijk de Protestantsche kerk te
Boxtel, (waaronder ook de Protestantsche gemeenten Esch
en Liempde behoorden), haren predikant en koster. 1657
tot 1764.
Schrijven van Samuel de Wael, predikant te Boxtel, van
1676 over hetgeen hij deed om de bedevaart van het
H. Bloed aldaar tegen te gaan.
Resolutie van de Staten Generaal van 4 Aug. 1685 om-
trent het verblgf van de nonnen van het gewezen Cla-
rissenklooster te Boxtel.
^ «61 ~
'"" ^»'«« «Ukken, betreffis f" ^'<'"'"«-
womehe hoe,;, „T™"" "•« *«". ïenwmd deBals-
■»'• Jan Tan Hedel 1™, """*«'* loebeLoorde aan
«hepen van Sh.'XliT.f "^''™»"- '° ■""
264Ö Koopakte eener bo h Portefeuille.
f«aamd Jtfunsel. "leTeu^f''^'^*' ®°^*^^*^^P^»**^«
bonden). Een portefeuiir ^ "'^'' "°« ^^ *'^^-
9.. o Deurne.
254e Stukken h f «
"".«.nnile pSf ,^' ^r'«kMd Deurne, zoomede de
8«»ealogie 3„ ™ n .«'"«"t»- Hierbij nog ecne
"««»• E«.i;,r"f°„li?e " "' '""'° "•" '^'"°«
^«^^■..ctennUd?!" "^""fl®"-
^en portefeuiUe ^°^" ®"*'"<^"'^'^®8ÏstersvandenDungen.
2Ri o Dinther.
2% Stukken van h^*
nelis SdZi P^'oces, in 1795 gevoerd door mr. Cor-
onder D^th' "«^der-baronet, over de novale tienden
inmer. Zie nog no. 256e. Een portefeuille.
ia
— 362 —
Eindhoven.
256a Staat van hetgeen ieder kanunnik en beneficiaat compe-
teert alt het 7$ van de rekening der inkomsten van het
Kapittel van St Catharina te Eindhoven. 1740—1746.
Een portefeuille.
256aa Extracten uit de rekeningen der Burgemeesters van
Eindhoven over 1590/91. Een portefeuille.
256aaa Bedezetting der stad Eindhoven over de jaren 1671
en 93.
Esch.
Kerk. Zie 254a.
266& Nota uit de 18e eeuw over de renten, cijnsen en andere
inkomsten van het Gasthuis te Esch. Een portefeuille.
256&6 Verschillende transporten der bouwhoeve, later het huis
Groenendaal onder Esch, waarvan het oudste is dat van
1720, waarbij Frangois van Eessel, Bartholomeus Francken
als man van Maria van Kessel, Lambertus van Balen als
man van Isabella van Eessel, Augustinus van Bycke-
vorsel als man van Adriana van Eessel, Josina en Catha-
rina van Kessel, allen kinderen en behuwdkinderen van
Antony van Kessel en Isabella van Boxtel, de bouwhoeve
Oroenendael met een speelhuys verkoopen aan Jacobus
van der Meulen, wonende te 's Bosch. Zie nog n"^ 264 a.
Een portefeuille.
Haaren.
256c Vidimus van een charter, waarbij Jan Hertog van Brabant
ten behoeve van Geerling yan den Bossche, ridder, nepos
van zaliger Heer Willem, heer van Hoeme en Altena,
vrijdom van belasting en diensten verleent aan allen, die
tot incultuurbrenging zich zullen ophouden op diens goederen
onder Erp, Vechel, Hetsrode, Oirschot, Hilvarenbeek, Gestel,
Oosttilburg, Haaren, Berkel, Udenhout, Bosmalen, Osch
(Osse), Berlicum en Middelrode. Driekoningendag 130S.
— 863 —
It. van een charter, waarbq Jan Hertog van Brabant
verklaart, dat hij geen recht beeft om van de mannen van
heer Willem van den Bossche, ridder, eenige bijdrage te
eischen. St Clemens paus en martelaar 1334.
Weuceslaus en Johanna, Hertog en Hertogin van Brabant,
beleenen Jan de Roover, ridder, met het goed de Nemelaer
onder Haaren en de daartoe behoorende visscherij; ver-
meerderen dit leen te zijnen behoeve met de warande
over de parochiëo en dorpen van Oisterwijk, Haaren,
Helvoirt en Esch ; bevestigen nog de voorrechten, gegeven
aan Geerling van den Bossche en diens zoon Willem,
voor wat betreft de van dezen afkomstige goederen, die
Jan de Roover thans bezit en breiden die voorrechten
uit tot diens overige goederen. 22 Maart 1367.
Afschriften van verschillende akten van transport, betref-
fende het goed de Nemelaer en het daartoe behoorend
jachtrecht. Een portefeuille.
256cc Transporten van het goed de Roudonk onder Haaren,
dat in 1693 nagelaten werd door Catharina Muyckensen
waarvan het woonhuis alstoen omschreven werd als:
een omwatert steene huys^ genoemt den Boutudoncq^met
schuur en grachten^ gelegen tot Haaren aen de Esser
voort. Een portefeuille.
Heesch.
256d Request, den 7 Sept. 1809 door Isabella Maria Princen
weduwe van Johannes van Veldriel, wonende te 's Bosch,
gericht tot Lodew|jk Napoleon, koning van Holland, om
als eigenares van een gerecht onverdeeld derde part in
den Ouden of Groven Tiend, geheven wordende over het
dorp Heesch en van eene grondrente van vijf mudden
rogge 'sjaars, gaande uit de overige twee derde parten
van genoemden tiend, welke aan het Domein competeeren
en afkomstig zijn van het Kapittel van St. Jan van
's Boschi — niet te behoeven bij te dragen in de kosten
van herstel der parochiale kerk te Heesch, waartoe zg
— 864 —
door de Kerkmeesters dier kerk was aangeschreven. Zij
betoogt daarbij niet tot die betaling gehouden te zijn,
omdat haar aandeel in den tiend en hare roggepacht
nooit tot de geestelgke tienden hebben behoord, ten be-
wijze waarvan zij bij haar request overlegt extracten uit
het Leenregister van Brabant.
Extracten uit gezegd Begister, houdende beleening met
voorschreven aandeel in den tiend van de families van
Uden, Berwouts, van Amersoijen, van Doeme, van Broeck-
hoven, d'Abselons en Huygermans.
Akte, waarby Alard Adriaen van Riedwyck, heer van
Rocqueny, als man van Anthonette Marie d'Abselons,
dochter van Gailliam d'Abselons en Isabella van Broeck-
hoven, de helft van een derde in gezegden tiend verkoopt
aan Jacob Huijgermans ten behoeve van zijnen zoon
Heribertus Huygermans^ echtgenoot van Gertrudis Gast.
6 Dec. 1685.
Nog eenige akten, betrekkelgk meergezegden tiend, waar-
onder verschillende beleeningen met een deel in dezen
tiend. Een portefeuille.
Heeswijk.
256e Extract uit het Leenregister van Brabant, betreffende de
beleeningen met de heerlijkheden Heeswijk en Dinther
over 1479—1621. Nog eenige akten, betrekkelijk deze
heerlijkheden. Een portefeaille
Helmond.
256/ Register uit de 16e eeuw, inhoudende de authentieke af-
schriften der charters, uitgegeven ten behoeve der zeven
ambachten of gilden van Helmond, alsmede afschriften
van enkele charters, die stad betreffende, en van de kaart
van het Kolveniersgilde aldaar. Een portefeuille.
2b6g Advies, uitgebracht over de vraag of de Heer van Hel-
mond gerechtigd is door de geheele Meierij van 's Bosch
— 365 —
te jagea uit kracht yan het charter van Donderdag na
het octaaf van St. Peter en Paulus 1314, waarby Hertog
Jan van Brabant aan Jan Berthout van Berlaer in leen
gaf de vrijheid en het dorp Helmond met het recht van
de jacht in de Meierij van 's Bosch 1708. (Zie hierover
Erom en Sassen Oorkonden, betreffende Helmond). Een
portefeuille.
256/i Stukken, betreffende de grensscheiding tusschen Helmond
en Bakel van 1300, 1305 en 1738 (met eene kaart).
Een portefeuille.
256i Afschriften der rekeningen van de Rentmeesters der Heeren
van Helmond over 1400—85 door Aug. Sassen. Een
portefeuille.
's Hertogenbosch.
Aanbestedingen. Zie no. 3556.
257a Afgevaardigden. Lijst der afgevaardigden van 's Bosch
ter Staten van Brabant 1496—1630. Een portefeuille.
258a Archieven. Verslag, aan de Regeering der stad 's Bosch
uitgebracht over hare archieven door de schepenen Martini,
van Broekhuysen, van Beresteyn en van Heurn. 1733.
Hierby eene specifieke opgave van al de archivalia dezer
stad. Een band.
2686 Begister van 's lands plakkaten, resolutiên, ordonnantiën
en reglementen ; van stadswaarschuwingen en publicatiên,
stadskeuren en reglementen, welke zich bevinden onder
het college van Schepenen van 's Bosch. Item van de
resolutiên, publicatiên, enz. op de huwelijkszaken, zich
bevindende onder de coUectanea van de Trouwkamer te
^s Bosch 1778. Een portefeuille.
258d Armbestuur. Aanteekeningen omtrent de negen (armen)
blokken te 's Bosch (laatst der 18e eeuw); item omtrent
de armenfondsen, de gods- en weeshuizen aldaar (begin
der 19e eeuw) ; advies over een testament van Catharina
van Campen ten behoeve der negen armenblokken van
's Bosch van 1752 ; staat der armenfondsen te 's Bosch
— 366 —
met yennelding hunner bestemming (begin der 19e eeuw) ;
rekening en verantwoording der ontvangsten en uitgaven,
in 1806 voor het armenblok op het Hinthamereind gedaan
door Louis Gast; beschouwingen over de oprichting te
's Bosch van een werkhuis tot voorkoming van armoede
van A. J. Vereijk (overleden te 's Bosch in 1788) ; ont-
werpen voor het oprichten van een zoodanig werkhuis
(laatst der 18e eeuw); concept-reglement voor een Alge-
meen Armbestuur te 's Bosch (begin der 19e eeuw). Een
portefeuille. Zie nog nos 31 L l en m.
2686 Belastingen. Geschiedkundig' overzicht, betreffende den
oorsprong van de belastingen en geldmiddelen der stad
den Bosch, door R. A. van Zuijlen. Een portefeuille. Zie
nog no. 356a.
261a Beleg der stad in 1629. Dagboek van het beleg van
's Bosch in 1629 door Robbert van Voorn. Een portefeuille.
26 1& Negen brieven van Gaspar Schetz, baron van Grobbendonck,
gouverneur van 's Bosch in 1629. Een portefeuille.
266a BesolirJiJvüiK van 'sBosoli, door mr. Johan Hendrik
van Heurn. Eigenhandig handschrift van dezen. Het werd
tot nu toe niet uitgegeven. Goppens gebruikte het voor
zgne geschiedenis van het Bisdom 's Bosch. Twee banden.
Vooraf staat het eerste concept voor die beschrijving van
mr. J. H. van Heurn. Een band.
266i Bogaerts. Inventaris der nalatenschap van Franchoys
Bogaerts, raad van 's Bosch. 1562. Een portefeuille.
267a Bonefanten. Afschrift van het testament, waarbij de
kanunnik Henrick Buck te 's Bosch de school der Bonefanten
stichtte. 1401. Resolutie der Staten Generaal van 11 Maart
1664, betref fende de collatie der beurzen, door voornoemden
Buck voor de Bonefanten gefundeerd. Een portefeuille.
268a Bree Pieter van, glasblazer te 's Bosch en aldaar ge*
storven in 1723. Inventaris zqner nalatenschap van 16
Juni 1723. Een portefeuille.
268aa Bnrgerwnoht. Reglement op de Burgerwacht, gearres-
teerd 1798. Een portefeuille.
— 367 —
268fr Oampen Catharina vao. Stukken betreffende de vereffe-
ning der nalatenschap van Catharina van Campen, over-
leden te 's Bosch in 1745, dochter van Johan, notaris en
procureur te 's Bosch en Maria Boons. Hare erfgenamen
waren de familie Gast en Euphemia Minten, weduwe van
Louis de Montfort. Hierby eenige aanteekeningen over
de familie van Gampen. Een portefeuille.
268c Oenlen van. Papieren betreffende de familie van Geulen
(18e eeuw). Een portefeuille.
27da Costoimen van 's Bosch, met aanteekeningen voorzien.
Een band.
27daa Gostuimen van 's Bosch met verschillende plakkaten en
edikten uit den Spaanschen tgd omtrent de manier van
procedeeren voor Schepenen. Een portefeuille.
274a Oud handschrift, bevattende een gedeelte der Gostuimen
van 's Bosch met verwijzingen op den kant naar de Gos-
tuimen van Mechelen en de getuigenverklaringen in turba
afgelegd omtrent verschillende Bossche costuimen. Een
portefeuille.
285a EiKendommen der stad. Geschiedenis van de. Een
portefeuille.
2866 Doop-, ondertrouw- en trouwregisters. Extracten
uit de — der kerken en kapellen en der Schepenen van
's Bosch. 1573—1762. Een portefeuille.
287a Gast. Papieren, betreffende de familie Gast van de 17<^
en 18« eeuw. Een portefeuille.
288 Gilden. Zie nog no. 265a tweeden band.
288a Kaarten van het gilde der timmerlieden, metselaars en
leidekkers ; der vleeschhouwers; der snijders ; der schrijn-
werkers, draaiers, kuipers en rademakers ; der olieslagers
en molenaars; reglement op het stalen en verwen der
wollen lakens van 7 Jali 1617.
289a Archief van het Bierdragersgilde.
d09a Archief van het Vleeschhouwersgilde. 10 dln.
3096 Archief van het Schippersgilde. 1 band.
— 868 —
810 GodsliiiiMn. Add. Afschriften van de fundatiebrieven
der Godhaizen te 's Bosch. Twee banden.
Kapport yan 1669 over de fundaties der Godshuizen te
's Bosch. Een portefeuille.
Men zie over de Bossche Godshuizen ook nog nos 380a
en 442a.
8l0a Verslag door J. van Blotenburg op 24 Aug. 1669 aan de
Schepenen van 's Bosch uitgebracht over den oorsprong
en den toestand van de verschillende godshuizen te
's Bosch. (Copie.)
Zie nog no. 380a. Een portefeuille.
8106 Lgst der kapitaalswaarden en renten van de grondrenten
en cgnsen, verschuldigd aan de Godshuizen te 's Bosch.
1788.
Hierbij een register van de lijfrenten, bedongen ten be-
hoeve van verschillende ingezetenen van 's Bosch in 1728
en 1768. Een band.
311a Begrootingen van de inkomsten en uitgaven voor de
Godshuizen en het Roomsch Armen Weeshuis te 's Bosch
over 1815 — 1817. Verpachting der Bank van Leening te
's Bosch in 1816 aan de Wed. de Monchy te'sHagec.s.
Een portefeuille.
811 6 Bekening en verantwoording, gedaan door Jacob van
Hilverson en Herbert van Meerwyck van het door hen
als provisors van het Gasthuis, door Aerdt van Avennes
te 's Bosch gefundeerd, gevoerd beheer over 1 Mei 1685
tot 1 Mei 1686. Een band.
811c Item gedaan door Johan van Davervelt van het door hem
over 1 Sept. 1694 tot ultimo Aug. 1699 gevoerd beheer
als rentmeester van het Vrouwen Gasthuis, staande te
's Bosch in de Hiothamerstraat achter de Drie Mollen en
gefundeerd door Margriet Heeren. Een band.
81 ld Item gedaan door Joost Aerts Cantors van het door hem
over 1 Jan. 1662 tot ultimo December 1664 gevoerd be-
heer als rentmeester van het Mannengasthois, staande op
— 369 —
den Papenhulst te 's Bosch en gefundeerd door Johan
Moons. Een portefeuille.
8116 Item gedaan door Oerardt van Noort van het door hem
over ultimo December 1688 tot ultimo December 1691
gevoerd beheer als rentmeester van het Vrouwen Gast-
huis, staande op den Papenhulst te 's Bosch en gefundeerd
door Adam van Mierde. Item door denzelfde van het
door hem over 1 Januari 1689 tot ultimo December 1691
gevoerd beheer als rentmeester van het Mannen Gasthuis,
gefundeerd door genoemden Adam van Mierde. Een
portefeuille.
suf Item gedaan door Coenraad Christiaan Molhuysen van
het door hem over de jaren 1780—82 gevoerd beheer als
rentmeester van het Vrouwen Gasthuis, staande in de
Hinthamerstraat te 's Bosch en gefundeerd door Hendrik
van Neynsel. Een band.
Sllg Item gedaan door Johan van Proogen van het doorhem
over de jaren 1723—29 gevoerd beheer als rentmeester
van het Jacob Uytter Oosterwyks Mannen Gasthuis en
het Gerard de Weerds Mannen Gasthuis, staande in de
St. Jorisstraat te 's Bosch. Een band.
Sllgg Item gedaan door Gerard van Osch van het door hem
over de jaren 1715—19 gevoerd beheer als rentmeester
van het vrouwengasthuis, gefundeerd door Agnes van den
Broeck. Een band.
811/t Register van de grondrenten en cijnsen, toebehoorende
aan het Hendrick Smits Mannen Gasthuis te 's Bosch,
1725—1754. (Hierachter eenige familieaanteekeningen om-
trent een onbekende over 1546—1576). Een band.
31 li Lijsten der collators en provisors van de fundatie, in
1536 gemaakt door Aleid van Hove weduwe van Jan
van Berckel Gerardszoon, raad van 's Bosch, ten einde
uit hare inkomsten tot den huwelijksstaat te brengen
twee schamele maagden of knapen. Lijst der voor die
fundatie bestemde goederen. Een portefeuille.
SUj Rekening en verantwoording, gedaan door Louis Gast
— 370 —
van het beheer door hem in 1805 gevoerd over het
Catbarina Caters gasthuis. Een portefeuille.
311 Xe Inventaris van het archief en de bezittingen van het
Krankzinnigengesticht Beioier van Arkel tot en met 1608.
Akte van oprichting en statuten van dat gesticht. Een
band en een portefeuille.
31IZ Rekening en verantwoording, gedaan door de Blokmeesters
van de Armenblokken over 1664, 6, 1737, 56 en 7. Voorts
eenige akten, betreffende die blokken. Een band. Zie nog
n'^ 258 d.
Slim Inventaris van het archief van het Blok van het Hint-
bamereind.
313 Grinsven Petrus Embertszn van. Add. bis. Een band.
316a Gymnasium. Gedichten van Albinus Villerius, eerst
conrector (1642—72), daarna rector (1672—85) der
Latijnsche school te 's Bosch. Een band.
319 Heum mr Jan van. Zie n<* 245 a.
324a Huisen. Het huis op den hoek der Koksche poort (markt-
zijde) en Orthenstraat. 18 akten van transport en aflos-
singen van renten. Een doos.
3246 Het huis de Drie tvitte rozen op de Schapenmarkt.
12 akten van transport. Een doos.
324c Het huis de Oulden poort op de Markt. Een portefeuille.
324(1 Het Hooghuis van Megen aan de Hinthamerstraat. E^n
band.
329a niuBtre L. V. Broederschap. 215 met de pen ge-
teekende wapens van de Broeders dier Broederschap van
1624—1744. Daarachter een blad met wapens van in
Noord-brabant gevestigd geweest zijnde families.
329ai Wapenboek van de leden dier Broederschap van af den
beginne tot 1766.
329aa Illustre school. Aanteekeningen, betreffende die school.
Een portefeuille.
329aaa Ingen van. Papieren, betreffende de Bossche familie
van Ingen, welke verwant was aan de Bossche families
van Geulen en Princen (17« en 18* eeuw.) Een portefeuille.
— 871 —
330 St. Janskerk. De oorspronkelijke afteekeningen der
grafzerken in de St. Jan door Jhr. E. M. Martini. 4 dln
octavo. Zie nog no. 22heeee.
330^ Beschrgving dezer kerk naar het handschrift van mr. J. H.
van Heurn. Een portefeuille.
330^ Akten, betreffende die kerk, en wel:
A. Oorkonden.
1. i4 Juli iS47.
Ten overstaan van den notaris Henrick Gerardszoon van
Neynsel verleenen Elysabeth Deenkini, weduwe van Johannes
Trypijn, bijgestaan door Johannes, haren zoon, als momboir,
zoomede genoemde Johannes als erfgenaam en Henricus gezegd
Boyen de jonge als man van Elysabeth en Johannes Tiypijn
voornoemd: discretis viri$ dominis Gerardo dicto GHvet et
Waltero Deenkitii^ presbyteris, ad opus dominorum investitorum
ecclesiarum de Orten et Buscoduce en der kapellanen en bene-
flciaten der gezegde kerk van 's Bosch eene grondrente uit
een huis en erf van eerstgenoemde Elysabeth, staande te
's Bosch in de Kerkstraat tusschen het huis en erf van Johannes
gezegd Allaert eenerzijds en het huis en erf van Johannes
gezegd Metten anderzijds.
2. 6 December lS6i.
Extract uit het testament van Elizabeth Boesmont, waarbij
zij voor het licht in de St. Janskerk te 's Bosch aan die kerk
vermaakte de grondrente van één groot, gaande uit het erf van
Jan Coptiten.
3. 3 October 14 12.
Egidius van Gherwen, deken en de overige kanunniken der
Collegiale kerk van St. Jan Evangelist te 's Bosch, verklaren
uit naam van hun Kapittel verkocht te hebben aan Hillai
dochter van Gerard van Doom (de Spina), eene grondrente,
gaande uit een huis met erf, staande te 's Bosch in de Hint-
bamerstraat, hetwelk eertgds toebehoorde aan Johannes Ghjjs-
kini en nu aan genoemde Hilla.
— 872 —
4. 94 April i4i8.
Testament van Heer Ghijselbertus van Bakel, priester en
plebaan der St. Janskerk te 's Bosch, waarbg hij verschillende
legaten vermaakt en bepaalt, dat in het nieuwe koor van
gezegde kerk naar het Zuiden ter eere van den Zaligmaker,
diens moeder Maria en den H. Apostel Bartholomeus wederom
oen altaar zal worden opgericht, dat hg tegelijkertijd beneficieert.
5. 9 September i4$— .
Mr. Petrus Cromme, deken van de Collegiale Eerk van St.
Jan Evangelist te 's Bosch, verkoopt in tegenwoordigheid en
met toestemming van Heer Johannes Bathensoen en Heer
Henrick Mudekens, kanunniken van gezegde kerk, zoo uit
hunnen naam als uit naam van het geheele Kapittel van die
kerk voor Schepenen van 's Bosch aan Willem van Loen
Janszoon, bakker, tegen eene grondrente, aan voormeld Kapittel
te vergelden, een steenen huis met erf, afkomstig van twee
huizen met erven, toebehoord hebbende eerst aan Johannes
Trudezoon, daarna aan mr Petrus van Orthen, phisicusj staande
in de Kerkstraat te 's Bosch tusschen het erf van Johannes
Wouterszoon eenerzijds en dat van Godefridus Vos anderzgds
en zich uitstrekkende vanaf gezegde straal tot aan de erven
van Godefridus Peters en Willem in de Paeuwe. Hierover
waren als schepenen Henrick Dicbier Godefriduszoon en Henrick...
6. ii Octoher 1448,
BuUe van Paus Nicolaus V, waarbij hg aandeKerkmeesteis
der St. Janskerk te 's Bosch machtiging verleent om in de O.
L. V. Kapel, staande nabij den toren dezer kerk, mis te laten
doen, ook aan een draagbaar altaar, ondanks dat de Bisschop
van Luik zulks wilde beletten of daarin wilde gekend zijn.
Onderaan hangt het looden zegel van den Paus.
7. 4 Februari 1401.
Testament van Arnoldus Goijartszoon van Huesselingen, poorter
van 's Hertogenbosch. Bij dit testament, dat hij maakte, omdat
- 873 —
hij voornemens was eene bedevaart te doen naar Compostella,
legateerde hij eene geldsom aan de Kerkfabriek van St. Jan
te 's Bosch en, eveneens eene geldsom aan het beeld van de
H. Barbara, staande in die kerk in het koor beaiae Mariae
novae, ten einde hetzelve te versieren; item aan de beata Maria
virgo nova juxta turrim van gezegde kerk; legateerde hij
voorts eene boerderij, gelegen in de parochie Herpen ter plaatse
genaamd Scaeywijck (Schaik), zoowel om laatstbedoeld beeld
te versieren als om in de behoeften van gezegde kerk te voor-
zien. (In eeue aanteekening, bij dit testament gevoegd, staat
vermeld, dat het legaat ten behoeve der kerk, gemaakt was
tot den opbouw daarvan). Verder maakt hg nog legaten aan
de O. L. V. Broederschap, aan de Tafel van den H. Geesten
aan het Groot Ziekengasthuis te 's Bosch ; aan Anthonius van
Oeffel, enz«
8. 24 Maari i480.
Akte, verleden ten overstaan van Johannes Amelrici, notaris
wonende in de Peperstraat te 's Bosch, waarbij door Heilwich,
dochter van wijlen Daniel Roesmont en weduwe van Aert
Berewout Goijartszn, poorteres van 's Bosch, bepaald werd, dat
voir den beelde van anser nyewer vrouwen^ staende in der
capellen by den toren der kercken van Sint Jana Evangelist^
drie wekelijksche missen zullen gelezen worden door de priesters,
voertijt wonende in den huyse geheyten 8inte Gregoris ofte
ten frateren^ gelegen in de Hgntemerstraten in die stat voirs.
en waartoe zij bestemt eene grondrente, gaande uit eenen kamp
land, geheeten Batenkamp, gelegen in de parochie Rosmalen,
ter plaatse genaamd Laedincxkamp, en uit eenen halven morgen
land, gelegen alsvoren, dien zij gekocht had van Roelof Dicbier
als man van Cristinen, zijne huisvrouw, dochter van wijlen Jan
van Ouden ; voorts schenkt zij aan Amelis van Boechem, Gerid
Sanders en Claes van der Stegen, in hunne hoedanigheid van
Kerkmeesters der voorschreven kerk, opdat deze niet, wegens
de voor bedoelde missen te leveren ornamenten, kelk, boek, wijn,
brood, water, waslicht enz. bezwaard worde, de grondrente.
— 874 —
welke Jan die Heester, zoon van wglen Willem, had verleend
aan wjjlen Godscaick Roesmont, den oom der fundatrice, uit
een huis en erf, staande in de Colperstraatte 'sBoscbtusschen
het huis van Jao die Lewe, gewandsngder, eenerzijds en dat
van Dirck van Remunde anderzgds.
9. 23 April i485.
Johannes van Hoeme, bisschop van Luik, geeft aan de
Fabriekmeesters der Collegiale en Parochiale kerk van St. Jan
Evangelist te 's Bosch en aan de Proosten en Rectoren der
O. L. V. Broederschap, in gezegde stad gevestigd, vergunning
om de oude gebouwen van die kerk en het O. L. Vrouwekoor,
annex aan het Hoogkoor dierzelfde kerk, welke door ouderdom
in vervallen staat verkeeren, gedeeltelijk of geheel, voor zoover
het noodig zal blijken te zijn, door bekwame werklieden te
doen vernieuwen ; de aldaar staande altaren naar meer geschikte
plaatsen te doen overbrengen en de Ijjken van hen, die aldaar
begraven liggen, op te doen graven en in het gewgde gedeelte
van het kerkhof der gezegde kerk te doen begraven.
10. 8 Juli 1494.
Engelbrecht van Udem, Jan yan Hedel, Bernt Janszoon van
Overmeer en Henrick Eyckman, schepenen van 's Bosch, ge-
tuigen, dat op bovenstaanden datum voor Jan van Vladeracken
als stadhouder van Lambrecht Hillinck, onderschout van 's Bosch,
en voor hen, schepenen, zijn verschenen de Eerbare Meester
Adriaen Venyn en Heer Symon Lem Peterszoon, priesters en
kapelanen-curaten der kerk van Sint Jan Evangelist te 's Bosch
en dat dezen alstoen op priesterlijke manier, hunne rechterhand
op de borst leggende, verklaard hebben, dat zij op Beloken
Paschen en verder op alle daarop volgende Zondagen tot den
Zondag voor ascentiendach laeUt geleden^ als hen statiën zijn
geweest omme in den voirsJcercken die sermonen te doene,
telken male opten predickstoel ende elck van hen in zijnre
statiën den gemeynen volcke ten verzoeke van de Kerkmeesters
der voormelde kerk afgekondigd hebben, dat een ieder, die
— 875 —
eenig recht beweert te hebben op de kisten, die achter in die
kerk in het koor van O. L. V. staau, daarvan aan genoemde
Kerkmeesters opgave zal doen en dat zij, die daaraan nog geld
schuldig zijn, die schuld zullen voldoen. Voorts getuigen zij,
dat mede voor hen verschenen is Claes Pels, hun dienaar en
dat deze hun verklaard heeft, dat hij op voormelde Zondagen
hetzelfde, als voorzegd, afgekondigd heeft van de pui, als hy
die geboden van der stadi wegen gedaen hadde.
11 ii Maart i509.
Mr. Dominicus Ottenzoon, kanunnik der kerk van St. Jan
Ev. te 's Bosch, Willem Pijnappel, als recior en meester der
fabriek van die kerk en Alart Henrickxzn van Brede, als
provisor der Broederschap van het eerwaardig H. Sacrament
in die kerk, verklaren ontvangen te hebben van Lijsbet, doch-
van wijlen Wouter van den Broeck, geld om daarmede te
koopen eene grondrente met de inkomsten waarvan op Assche-
woensdag betaald zullen worden : l"" de schrijver van de tafels
der Heeren van het Kapittel, die elk jaar hebben te schrijven
drie memoriaelkens voor het afkondigen van de drie gefun-
deerde preken, welke de vice-cureiten jaarlijks moeten houden
over het lijden onzes Heeren Jezus Christus, te weten de
eerste op Maandag nae papen vastelavant na de metten, de
tweede op denzelfden Maandag na de vespers, beginnende te
vier uren en de derde des Dinsdags daaropvolgende na de
metten, welke memoriaelkens de schrijver elk jaar schrijven
zal en afgeven, het een des Zondags voor papen vastelavont
aan den predikant, zijnde een Predikheer of Minderbroeder,
die alsdan zijne statie in de voorschreven kerk te preken zal
hebben te een uur, het ander aan den Predikheer of Minder-
broeder, die op den papen vastelavont te een uur preekt en
het derde aan den predikant van het klooster der Clarissen
om het in dat convent af te kondigen des Zondags voor popen
vastelavont^ moetende de schrijver in de drie hiervoren be-
doelde memoriaelkens en in die, welke hij wegens het houden
van voorzegde preken ook nog voor de vicecureiten van de
— 876 —
St. Jan en het Begijnhof te schrqven heeft, Tragen dat men
een pater noster en een aye maria om Gk)ds wil zal bidden
voor de f undateurs van die preken ; 2"^ mijnheer de Deken der
voorschreven kerk, opdat hq tamelijk zal doen nakomen de
verplichting om de preken te houden; 3o de kanunnik, die
de schrqver is der Heeren van het Kapittel ; 4* de schrijver van
de tafels der beneficiaten, opdat dezen tamelijk zullen helpen
om voorbedoelde verplichting na te komen en zq de provisoren
van het Eerwaardig H. Sacrament op Asschewoensdag behulp-
zaam zullen zijn om aan de personen, die het geld of het brood,
hetwelk voor dezen gefundeerd is, verdiend hebben, uit te dcelen
en wel aan elk een wittebrood van een halven stuiver, zullende
genoemde provisoren jaariqks door hunnen knape op Assche-
woensdag bij laatstbedoelde personen het brood moeten doen
thuis brengen gelijk zij dit op Asschewoensdag doen bg andere
personen, voor wie voorheen brooden gefundeerd waren.
12. i i509
Requesti gericht aan de Begeering der stad 'sHertogenbosch
door Jordaen van Boert en Wouter van der Rullen in hunne
hoedanigheid van kerkmeesters der St. Janskerk aldaar, waarbij
zij haar hulp, bijstand en raad verzoeken tegen den Deken en
het Kapittel van die kerk, die te Rome eene bul verkregen
hadden, waarbij op dezer verzoek bepaald was, dat de aal-
moezen en offers, welke in die kerk gegeven werden tot het
verdienen van aflaten ate stofiones urJw — en die, volgens over-
eenkomst door hen, kerkmeesters, met Deken en Kapittel voor-
noemd aangegaan, besteed moesten worden voor de eene helft
tot het onderhoud van de . ornamenten en het licht van het
altaar en koor der bij die overeenkomst bedoelde broederschap
en tot ondersteuning der priesters en andere klerken, welke aan
gezegd altaar de mis celebreeren en zingen, en voor de andere
helft tot het onderhoud der gemelde kerk, — nu zouden moeten
strekken tot ondeihoud van de ornamenten en licht van het
altaar en koor der voorbedoelde broederschap en van de priesters
en klerken, die aldaar de mis celebreeren en zingen, voor de
— 377 —
eene helft en roor het gebruik van het koor der gezegde kerk,
het onderhoud der ornamenten, boeken en andere zaken aldaar
zgnde, voor de andere helft, doch dit laatste alleen hy consent
van den deken en het kapittel voornoemd. Kerkmeesters achten
daardoor hun recht van beheer gekrenkt en vreezen, dat als
laatstbedoelde bepaling gehandhaafd zoude blijven die oblatien^
die de goede luyden getüoonlick zijn te doen tot behoef van
de f abriken als in de kiste voir onse lieve vroutoe beneden in
de kercke ende andere stocken ende blocken zeer vermindert
souden werden ende souden te neercomen in de kisten ende
stocken, die gewdineert souden worden omme die voirs aflaten
(stationes nrbis) te wijnnen ende die capellanen in huere ser*
moenen ende hoiren der biechten meer geneycht souden wesen
die goede luyde te onderwysen tot faveure der Heeren van den
Capittele voirs. als hueren oversten dan totier f abriken. (Zonder
dagteekening).
18. 24 September i5ii.
Johannes Salmon, proost der Collegiale Kerk van St. Marie
te Dinant, als daartoe door Paus Julius II gemachtigd, doet
uitspraak in een geschil^ dat over het beneficie van het altaar
van den H. Nicolaas, belijder, staande in de St. Janskerk te
's Bosch, was ontstaan tusschen Petrus Oherincx van 's Bosch,
perpetuus capellanus ad altare Sancti Nicolai voornoemd en
Amoldus Boest, qui, zoo beweerde genoemde Oherincx, se gerit
pro clerico falso afferens eandem cappéUaniam ad se de jure
spectare.
44. n Juni i5i5.
Testament van Qeertruid, dochter van Wouter Scaeps,
ingezetene van 's Bosch, waarbij zij een deel barer goederen
legateert aan de St. Janskerk aldaar, ter tijmmeringe daarvan.
15. 28 Septembei^ i5i5.
Het Kapittel der kerk van St. Jan Evangelist te 's Bosch
geeft op het verzoek van Tielman van den Broeck, fabriek-
— 878 —
meester van gezegde kerk en zgne yrouw Juffrouw (Domicella)
Mechteldis, dochter ran Amold, den zoon van Gerard van
Vladeracken, poorters van voormelde stad, aan hen vergunning
om op het altaar der H. Driekoningen, staande in het schip
der meergezegde kerk achter het altaar van St.Jan Ev. en
zqnde nog niet gewijd, doch zullende met Gods wil nog gewqd
worden, te vestigen eene eeuwigdurende kapelanie, te bedienen
eerst door den priester, Heer Thomas, zoon van Johannes
Amoldszoon en, na diens dood, door een anderen geestelijke,
die daartoe door het Kapittel zal worden benoemd.
16. 5 April i5i6.
Vermits de Koning van Castilie, Hertog van Brabant, heeft
doen afkondigen, dat alle geestelijke personen, die sedert het
overlijden van Karel den Stoute bg gift, koop of anderszins
gronden, renten of andere goederen verkregen hadden, dezelven
voor de belastingen zouden doen taxeeren, zoo hebben Lenaert
Cottreau, raad van Z. K. Majesteit voornoemd. Jan van Baex
(em), ridder, schout, Victor van der Moeien, rentmeester van
's Bosch en Jan van Kessel, schout van Boxtel, als daartoe
gecommitteerd, getaxeerd de grondrenten, welke de St. Janskerk
te 's Bosch sedert bedoeld tijdstip verkregen had en waarvan
hun specificatie was gedaan door Jordaen van Boert en Wouter
van der Bullen als fabriekmeesters van gezegde kerk.
Hierbij eene kwitantie van voornoemden Victor van der
Moeien, houdende verklaring, dat de kerkmeesters van gezegde
kerk hem betaald hebben, wat zij van voorbedoelde geschatte
waarde gehouden waren aan den Koning te betalen.
17. SO Augustus i5i6.
Contract van aanbesteding, opgemaakt tusschen de kerk-
meesters van St. Jan eenerzijds en Mr. Jasper Mabry, Jan van
Heersel en Bernaert Ariaenszn. anderzijds, voor de levering
van een O. L. V. Beeld in de zon, te hangen in gezegde kerk.
— 879 —
18. S3 September i5i6.
Testament van Dirck Janszn van Bladel en Lysbeth, zqne
huisvrouw, ingezetenen van *s Bosch, verleden ten overstaan
van den notaris Joannes Bax van Herentals, clericus^ waarbij
zij tot hunne executeurs-testamentair benoemen de Kerkmeesters
der St. Janskerk te 's Bosch en Dirck Peterszoon van den
IJevelair en voor die kerk, ingevolge het contract vroeger
daarover gemaakt^ reserveeren het derde gedeelte hunner goe-
deren.
19. i September i5i8.
Testament van Gertrudis weduwe van Willem van Sittart,
poorteres van 's Bosch. Zij fundeert daarbij eenige missen op
het altaar van de nieuwe O. L. V., ook wel genaamd het altaar
van O. L. V. beneden, d. w. z. op het altaar in de O. L. V.
kapel nabij den toren der 8t. Janskerk en legateert daartoe
aan Jordanus van Boert, Wouter van der Rullen en Tielman
van den Broeck, in hunne hoedanigheid van kerkmeesters der
gezegde kerk, verschillende grondrenten. (Hierachter eene
specifieke lijst van die grondrenten, met de namen harer ver-
gelders tot het jaar 1609 toe).
20. 7 September i5i9.
Testament, door Katheriua weduwe van wijlen AndriesMols,
poorteres van 's Bosch, gemaakt in haar buis, geheeten de Zwaan^
hetwelk in die stad staat. 1) Zij vermaakt daarbij tal van
legaten, o. a. het vierde deel van haar huis aan hare nicht
Heilwich. Voor het overige harer nalatenschap stelt zq tot
erfgenamen in Onze Lieve Vrouwe totter tijmmeringen der
kercken van Sijnt Jans voor een vierde; Laureynssen, zoon
van wijlen Jan van Allair, ook voor een vierde; de kinderen
van wijlen Willem, zoon van wijlen Jan van Allair, eveneens
voor een vierde en de kinderen van w^len Jan, zoon van wglen
Jan van Allair voornoemd, voor het overig een vierde gedeelte.
1) Dit buis stond aan de Pensmarkt. (Zie mijne Voorname Bossche
huizen III p. 511 en volgd.)
— 880 —
21. i8 Januari iSfS.
Keizer Karel V» hertog yan Brabant, verleent mandement
yan maintenue in het bezit op de supplicatie yan de fabriek-
meesters der Collegiale kerk yan St. Jan te 's Bosch, — in-
houdende, dat in die kerk zqn eene kapel en broederschap yan
O. L. V.; dat in die kapel staat een blok, dair de goede
luden hen offerande inne werpen ende doende eijn; dat
daarin noch sittende is een begyne^die welcke op sekere dageti.
te toeten aU men onse Lieve Vrouwe omme draecht ende
opten Heyligen goeden Vrydach ontfanght den offer, dien
aldaer wert gedaen ende gegeven^ van welcken offere geheelgc
en al te heffen ende dien tot reparatie der voirs, kercken
te bekeeren de fabrgckmeesters ten tyde wesende altgt hebben
geweest in peyselycker ende vredelycker possessienende gebruyck ;
dat desniettemin de Proosten yan gezegde Broederschap aan
genoemde begijn hebben aangezegd om aan hen bedoelde offers
af te dragen en ook gemelden blok geledigd hebben ; en dat
zij, supplianten, hierdoor in hun bezit zijn gestoord.
22. 7 November i58^i.
Ghijsb. Masius yerklaart uit handen yan Matheus yan den
Weghe, als rentmeester der fabriek yan de St. Janskerk te
's Bosch, ontyangen te hebben tweemaal een pond Bosch
paijemeot yoor het twee jaren lang yan den predikstoel aflezen
yan eenige namen en het doen bidden yoor de mst der zielen
yan oyerledenen.
23. 9i Juni 1594,
Kerkmeesters der St. Janskerk te 's Bosch machtigen Henrick
Gerardszoon yan Stiphout om yoor den Raad en Leenhof van
Brabant in Holland yoor hunne rechten op te treden terzake
yan het mandament yan arrest, dat Jan Peterszoon yan Gemert,
als man en yoogd van Henricxken, Jaspars yan Bell dochter,
yoor zich zelf en als zich sterk makende yoor den onmondigen
broeder en zuster zijner huisyrouw, yoor genoemden Raad heeft
geimpetreerd tegen Jenneken weduwe van Jan yan Duynhoyen
— 881 —
als pachteres der aan gezegde kerk toebehoorende bouwhoeve,
gelegen te Bixtel.
24. St. Jan BaptUt geboortedag 1604.
Authentieke copie der instructie, gemaakt voor Simon van
Bethmeer, als rentmeester der St. Janskerk, door Mrs Herman
Pelgrom, Peeter Pelgrom en Jan van Brogel, raden der stad
's Bosch, als fabriekmeesters van de Kathedrale kerk van St. Jan
Evangelist binnen die stad.
25. 9 Mei 1605.
Ten overstaan van Mr Gisbertus Coeverincz, licentiaat in
de Godgeleerdheid en deken der kerk van St. Jan Evangelist
te 's Bosch, van Tielman Craen en Mr Antonius Bruynincx,
licentiaat in de Godgeleerdheid, deze beide laatsten als oudsten
der kanunniken van gezegde kerk, zoomede ten overstaan van
Mrs Herman Pelgrom, Petrus Pelgrom en Joannes van Bruegel,
als fabriekmeesters der meergezegde kerk, allen in voorschreven
qualiteiten collators der cantorqe in die kerk, doet Mr Godefridus
van Vlierden, kanunnik en cantor der meergezegde kerk, afstand
van die cantorije met het verzoek tevens van daarmede te
willen begiftigen Mr Judocus Vos, licentiaat in de Godgeleerd-
heid en ook kanunnik der dikwerf bedoelde kerk, waarna ge-
noemde collators dezen met die cantorije begiftigen, althans
daartoe voordragen aan den Onderdeken en het Kapittel der
meergezegde Kathedrale kerk. Aldus gedaan ten huize van
genoemden Bruynincx in tegenwoordigheid der getuigen Joannes
van Ravensteyn en Albert Pelgrom.
26. i Juli iöii.
De drie leden der regeering van 's Bosch benoemen in de
plaats van de afgetreden fabriekmeesters der St. Janskerk, zijnde
J" Henrick van Gestel, raad en Niclaes Jan Donckers, deken
van de Gewandsnijders, mr Rogier van Griensven, raad en Jan
Scheffers, deken van de Kramers.
— 882 —
37. iS Juli i627.
Vermits de Kerkmeesters der Kathedrale kerk van St. Jan
Ev. te 'sBoscb geaccordeerd hebben met den Deken van het
Kapittel van Hüvarenbeek namens de Fabriekmeesters der
Collegiale en parochiale kerk aldaar over de quota, waarvoor
de fabriek der eerstgemelde kerk, als bezitster van een tiend
onder de vrijheid van Hilvarenbeek, gehouden is bij te dragen
tot het herstel der laatstgemelde kerk, welke in December 1615
tengevolge van het inslaan van den bliksem was afgebxand,
zoo verklaart heer Christiaen Cauthals, deken van die kerk,
de som van fl 210 ter voldoening van bedoelde qaota van
voornoemde kerkmeesters te hebben ontvangen.
28. i8 December 1624.
Contract, waarbg de Eerw. Heer mr. Jacob Casseyer, licen-
tiaat in de Godheid en plebaan der St. Jan Ev. kerk te
's Bosch, van mrs. Sobbrecht van Voorn en Bartholomeus Loeff,
licentiaten in de rechten en raden van 's Bosch, alsmede van
Johannes Pelgrom en Guiliam Vos, allen kerkmeesters van
voorschreven kerk, voor den tijd van vier jaren huurt een huis
met erf en plaats, ^) staande aan de Kerkstraat te 's Bosch
tusschen het huis van Anthonis Scheffers, markt waarts eener-
zijds en dat van Aemoult de Weraamont kerkwaarts anderzqds.
29.
Accoord, gemaakt tusschen de Fabriekmeesters der St. Jans-
kerk te 's Bosch ter eenre en Jan van Vickenvoert Janszoon
anderzijds over een huis met erf en tuin, toebehoorende aan
laatstgenoemde, staande aan de Kerkstraat te 's Bosch en zich
met zijnen tuin en achterhuis achterwaarts uitstrekkende tot aan
twee huizen of kamers, staande aan de Torenstraat te 's Bosch
en toebehoorende aan gezegde kerk (zonder dagteekening).
1) Het was de Plebanie. (Zie daaroTermyne voorname Bossche huizen
II p. 379).
— 383 —
30. i4 April i6f8.
Schepenen van 's Bosch gelasten aan de Fabriekmeesters der
kerk van St. Jan Evangelist aldaar om aan Anthonis Donckers
terug te geven de kooppenningen van eene zerk, gelegd en
opgenomen in voorschreven kerk nabij bet altaar van St. Jans
onthoofding tegenover het Heilig graf aldaar en door de voor-
gangers van bedoelde fabriekmeesters aan genoemden Donckers
verkocht geweest, zoomede om voormelde zerk wederom op
voorschreven plaats te doen leggen.
31. m April i630.
Op het request van de Kerkmeesters der parochiale kerken
en kapellen te 's Bosch besluiten de Staten Generaal der Ver-
eenigde Nederlanden, in overweging genomen hebbende, dat de
St. Jans IcercJce aldaer deur de belegeringe seer ontramponeert
ende van incomen verarmpt is, dat hun uyt de rancoenpeimingen
van de lestgedane verpachtinge binnen den Bosch voor eens
de som van fl 1000 zal worden toegekend.
Hierbü nog een:
Plakkaat van Albert en Isabella van 28 Maart 1611 over
het herstellen der kerken, die door de troebelen en oorlogen
verwoest zijn en over de middelen, welke daartoe mogen ge-
bezigd worden, zooals het houden van collecten, het plaatsen
van offerblokken, het innen van geestel^'ke tienden.
32. 4 December i63i.
Brief van mr. Jacob Casseyer, plebaan te Brussel, aan Lazarus
van Zonst, pensionaris te 's Bosch, waarbij hij dezen gelukwenscht
met de geboorte van diens dochter en hem de zaak, betreffende
de huur der Plebanie te 's Bosch, aanbeveelt (Cf. oorkonde no. 28.)
83.
Vermits sommigen begeeren, dat het kruis, staande op het
kerkhof van de kerk van O. L. Vrouw en St. Jan Ëv. te 's Bosch,
zal worden geplaatst buiten de Piekepoort aldaar op den dijk
- 884 —
tegenover den dgk, die komt ran het Gerecht, zoo verklaren
de Meesters der voorschreven kerk, voor zooverre het aao hen
is, daarin toe te stemmen, mits dat bedoelde personen aan ge*
zegde kerk teruggeven, wat zij daaraan ten koste heeft gelegd
boven hetgeen zg daarvoor ontvangen heeft. (Zonder dagteekening).
34.
Brief van Kyrsten vAn Dosseldorp over het leveren van
steen aan Oijsbert Hack en Melis van Bochem, als kerkmeesters
der St. Janskerk.
B. Tafels van KerkeliiJke Plechtigheden.
f534.
1. Tafels van de kerkelgke plechtigheden, te houden op
den Zondag, waarop de feestdag der H. Driekoningen valt en
van hetgeen de Provisoren van de Broederschap van het
H. Sacrament en de baar der geloovige zielen daarbg gehouden
zijn uit te keeren.
2. Vier tafels der plechtigheden van het H. Eruislof, dat
in de St. Janskerk gezongen werd op den eersten Maandag
na Driekoningen bij de baar der geloovige zielen en van de
uitkeeringen, die daarbg moesten worden gedaan door de
Provisors van die baar.
3. Tafels, betrefiFende de drie sermonen, welke op de Vas*
tenavonddagen in de St. Janskerk over het lijden des Heeren
gehouden werden, met opgave van de kosten, die daarop vielen.
4. Tafels, houdende beschrijving van de wgze waarop in
de. St. Janskerk over de Zeven woorden aan het Kruis gepreekt
zal worden op O. L. Vr. Boodschap, wanneer dit feest op
Passiezondag valt en anders op Maandag daarna en opgave
der daarop vallende kosten.
5. Tafels, houdende beschrgving van de wgze waarop op
Palmzondag in de St Janskerk het sermoen zal gehouden
— 885 —
worden om de Christenen voor te bereiden tot het houden van
hun Paschen en opgave van de daarop vallende kosten.
io35.
6. Tafels der kerkelqke diensten voor de geloovige zielen
te verrichten in het Octaaf van Paschen en van de uitkeerin-
gen, die daarbg moesten worden gedaan door de Provisors
van de baar der geloovige zielen.
i5S4.
7. Tafel van de wgze, waarop in de St. Janskerk op den
dag, waarop men binnen de stad 's Bosch eene generale pro-
cessie ter eere van O. L, Vrouw hield, eene H. Mis werd
gelezen op het altaar, aan den H. Naam Jezus toegewijd en
opgave van de daarop vallende kosten.
8. Tafel van de kerkelijke diensten voor de geloovige
zielen, te verrichten op Zondag en Maandag na O. L. Vrouw
Hemelvaart en de uitkeeringen daarbij te doen, zoo door de
Provisors der Broederschap van het H. Sacrament, als door
de Provisors van de baar der geloovige zielen.
9. Tafels van de kerkelijke plechtigheden op Allerzielendag
en van de uitkeeringen, die de Provisors van de baar der
geloovige zielen daarbij hadden te doen.
Zie J. Hezemans de St. Janskerk blz. 85 en 167.
10. Tafels van de kerkelijke diensten, welke moesten ge-
schieden op Allerzielendag, als die op een Zondag valt, en
van de uitkeeriugen, die daarbij móesten worden gedaan door
de Provisors der baar van de geloovige zielen.
C. Akten betreffende de orsels.
a. Stukken betreffende het groot orgel.
h. Een contract van 10 Februari 1500, waarbij meester
Willem de orgelmaker aanneemt een positief in het groot orgel
— 386 —
der St Janskerk te maken, (op den rug staat aangenomen door
Willem van Heist).
c. Elene omschrqviog van hetgeen aan bet mechaniek van
het groot orgel moest geschieden, waarbg vermeld wordt dat
dy ratten menigmaelen schaede int werck gedaen hadden^
en dat het renoviert was van den alden meister Ihniel
d. Contract, 17 Januari 1517 door Wouter van der Rullen
en Tielmao van den Broeck, in hunne hoedanigheid van fabriek-
meesters der Collegiale kerk van St. Jan Ev. te 's Bosch,
gesloten met meester Willem Heyst over het repareeren en
maken van het groot orgel, staande achter m gezegde kerk
onder den toren.
e. Voorts een contract van 33 Januari 1518, waarbydeFa-
briekmeesters van gezegde kerk aan meester Henryken van
den Hauwe, meesier van organen te maken tot Mechelen^
aanbesteedden het orgel der gezegde kerk te reformeren, bin-
nen te reynigenj die positien heel uuyt te doen, enz.
Verder een contract van Maandag voor St. Barbara 1519,
waarbij Wouter van der Bullen en Tielman van den Broeck,
in hunne hoedanigheid als voorzegd, met meester Peter Wou-
terszn overeenkomen, dat deze het nieuw begonnen orgel, zooals
hg het bevinden zal ende is bestaen van meester Willem
HeysVs handen, geheel zal opmaken en opgemaakt leveren,
zooals in het contract omschreven staat.
Vergelijk J. Hezemans de St. Janskerk biz. 153 en vlgd.
14 September iöiö.
f. Kwitantie van den orgelmaker Jan van Weerdt, voor de
betaling van eene kast voor het orgel op het ozaal in de St.
Janskerk.
Nog eene kwitantie van denzelfde voor de som van fl 350.
15 st., hem door de Kerkmeesters der St. Janskerk betaald in
mindering der som van fl 1100, waarvoor hij had aangenomen
te leveren het orgel, staande op voorzegd oxaal.
Voorts eene kwitantie van 14 Mei 1617, waarbij Franchoys
Symonszn., schrijnwerker, bekent ontvangen te hebben van
— 387 —
Goijaert de Weer, kerkmeester, de som van fl 290 voor de kast
van voorschreven orgel, die hg had aangenomen op te maken
en te garneeren, zooals de kast is der Minderbroeders, met uit-
zondering, dat het middelste tabernakel moest zijn gelijk aan
het middelste tabernakel van het H. Sacramentsaltaar in de
St. Janskerk, terwql de twee andere tabernakels daarmede
moesten overeenstemmen ; alsmede voor de kast van den blaas-
balg en het afschieten van den tuin tweers over hetockxsael.
N.B. Eet contract van aanbesteding, ter zake waarvan deze
laatste kwitantie gegeven werd, is van 10 October 1616 en te
vinden in het Schepenregister van 'sBoschno. 318 blz. 23 verso.
Volgens dat contract verbond zich mr. Franchoys Symons,
schrijnwerker, tegenover de Fabriekmeesters der St. Janskerk
te 's Bosch, te maecken een kast van een orgelen op het oorael
van St, Jans Evangelistenkercke binnen deser stadl aen den
pylaer aen (Toost zyde van derselver oxael ende dal inne
manieren ende onder conditien hiemae volgende, te weten op
den voel gelgck de casle is van het orgel, staende in de kercke
des convents van de Minderbroederen binnen deser stadt, enz.,
uutgenoomen, dat de dry tabernakels zullen commen op een
ander manier, te welen de middelsten tabernakel gelgck den
middelsten tabernakel, staende boven het heylich Sacrament^"
altaer in de St. Janskerck voors,^ enz.
g. Stukken betrekkelijk het in 1618 en 19 vervaardig
groot orgel der St. Janskerk.
Hieronder: ^ v^^^
a. eene kwitantie van Joris Deur van 28 Juli löll ^
de betaling van de som van f 200 voor twee hardslee ^^
pilaren, waarop de balk gelegd was. waarop het orgel aaB
toren zoude rusten. ^ . . ^<
b. een contract van 13 April 1617, waarbij de viet W^
meesters van St. Jan, onder advies van den sclirQivN^ei:
fouter Wouters, met meester Franchoys Symons. ools: scW ^
merker, overeenkwamen over het houtwerk van liet orgeV
— 888 —
door hem aangenomen was te plaatsen tegen den toren en
wel in dier voege, dat de kerkmeesters het daarvoor benoodigde
hout zouden koopen en mr. Symons het loffhaerlijck zoude
bewerken.
c. bestek voor het inwendige werk (mechaniek) van het
orgel (in duplo).
d. brief van den orgelmaker Albert Kyspenninck, zich be-
klagende, dat de kerkmeesters schijnen hem niet te willen
gunnen het maken van het innerlijk werk van het orgel.
e. brief van Willem van den Hoevel (?) te Keulen aan Hans
van Hamel te 's Bosch van 24 Maart 1617 over het maken
van het orgel ; hij schrijft daarin, dat de meester, die het orgel
van den Keulschen Dom maakte, reedslang overleden was, maar
dat diens vrouw nog leefde en dat haar tweede man het bestek
van dat orgel had ; dat meester Frans de schrijnwerker al een
keer of drie met den organist van den Keulschen Dom op bet
orgel van die kerk was geweest, zoodat Frans vermeent genoeg
van alles op de hoogte te zqn om eene orgelkast als die van
den Keulschen Dom te kunnen maken ; dat h^j in Keulen met
eenen wel experlen orgelmaket* affgesproken hébbe, wesende
van de Graeff, dan heeft van jongs hier in Duytsland gear-
beyl ende hier in Cuelen vast vele schaone arbeytl gemaeckt
800 goet valle ende onsen orgelist hem seer pryst^ soo aidar
tot noch niet van versien waert wel soude te becoomen sgn,
heeft oyck tot Mastricht die grootste orgelle aengenomen, kont
aldaer sjjn arbeyt, dat nu haest sall aen vangen, darvan infor-
matie nemen eode een maell aldaer ontbieden ende syne mee-
ninghe hooren, want alsoo een stuck werck veel sall costen,
soo wy estimeren by de ses duseot rijcx daeller, 't waer schaede
dat sulcx soude verbroet(?) worden, dat my oyck leet soude
wesen enz.
f. machtiging door Schepenen van 's Bosch den 15 Juni 1618,
— naar aanleiding van het rapport, door Robbrecht Sweert-
sius, plebaan der St. Janskerk, de Fabriekmeesters van die
kerk en mr. Philip van Hemisschen, organist, uitgebracht over
hetgeen zg het jaar te voren te Keulen hadden afgesproken
— 389 —
met mr Florentz Hocque, orgelmaker aldaar, — aan voornoemde
Fabriekméesters gegeven om met dezen orgelmaker een schrifte-
Iqk accoord te sluiten over het maken van bet inwendige van
het orgel aan den toren der gezegde Kerk.
g. brief van Florentz Hocque van 8 Oct. 1618, dat hq aan
mr Frans alle maten voor de groote kast en de daartoe be-
hoerende stukken verstrekt heeft, zoodat deze met zijn werk
voort kan gaan en het voltooien.
h. stukken, betrefiFende de levering van het lood, voor het
maken der orgelpijpen benoodigd.
i. advies, den 14 Februari 1619 uitgebracht in de loedsie
(bouwloods) der St. Janskerk door de Paalmeesters en door
Wouter Wouterszn, Francois Simons, enz. over het bevestigen
van het orgel ; zij waren van oordeel, dat het niet mocht
genageld of geankerd worden aan den klokkentoren, daeraen
tselve te voiren heeft gestaerij overmidts denselven clockenioren
doir den voirleden brant in 't luyden van de groote clocke
gemeyndelijck wiggelt naer kerckenwaert in ende mede van
ter zyde en zijn daarom van oordeel, dat het op eene andere,
door hen aangegeven wijze, moet vastgemaakt worden.
j, kwitantie van 20 Aug. 1619, waarbij mr. Florentz
Hocque, orgelmaker, verklaart op rekening van het contract
van 15 Juni 1618 fl 2000 ontvangen te hebben.
fc. klacht, door mr. Florentz Hocque, orgelmaker, bij Schepe-
nen van 's Bosch ingediend, ter zake dat hij het orgel reeds lang
afgeleverd heeft, zoodat het al zes jaren lang bespeeld is ge-
weest ; dat hij het in dien tijd ook heeft onderhouden ; dat
Fabriekméesters der St. Janskerk, wql het al zoo lang in ge-
bmik was geweest, het orgel hadden moeten opnemen of door
experts doen keuren en dat zij, ondanks minnelijke aanma-
ningen, weigeren hem het restant zijner aannemingssom uit
te betalen. Met eene beschikking hierop van Schepenen van
's Bosch van 14 Augustus 1628, waarbij zij eenige leden van
de regeering van die stad, de Kerkmeesters der Kathedrale
kerk aldaar en den griffier dier stad committeeren omme ^ent^Ae
meesters hen het werck van het nieu orgel verstaende te assu"
- 890 —
meren ende helselve werck volgens den conlracle metten suppl.
gemaeckt op te nemen oft anderssints daerover ende de reste-
rende penninge te veraccorderen gelgck sy nae gelegentheyt
der saecken sullen bevinden te behoyren.
Vergelgk J. Hezemans de St Janskerk biz. 262 en ylgd.
D. Het oxaal.
a. Stukken betreffende den bouw yan het oxaal.
30 November 1626.
6. Contract, gesloten tusschen de Kerkmeesters der St. Jans-
kerk en mr George Duer, steenhouwer, over het maken yan
een altaar onder het oxaal in die kerk. Het moest gelijk zgn
aan het altaar, door de barbiers aan de andere zijde van het
oxaal gemaakt, met uitzondering van de twee heiligen, staende
int piedestaelf in de plaats waarvan de contractant ter andere
zijde twee andere, hem te noemen heiligen zal plaatsen, terwijl
hij in de plaats der wapens ook wat anders, hem nader te
zeggen, zal hebben te maken.
E. De meubels der kerk.
a. Stukken, betreffende de meubels der kerk.
i6i8 en i6i9.
b. Stukken, betreffende de levering van een albasten hoog-
altaar, dat Hans van llildert, beeldsnijder te Antwerpen, had
te plaatsen in het hoogkoor der St. Janskerk.
F. De toren der St. Janskerk.
G. Diverse Stukken.
a. Rekening en verantwoording gedaan door Jordanns van
Boert en Wouter van der Rullen, f abriekmeesters der kerk van
O. L. V. en St. Jan Evangelist te 's Bosch en Mathijs Francken,
wegens de ontvangsten en uitgaven door hen gedaan als
— 391 —
uitvoerders der testamenten van de gebroeders Willem Gqsberts-
zoon en Jan Oijsbertszoon Kangieter.
Onder de ontvangsten vermelden zij : in den yersten hebben
die voirs. executoiren gevonden een cofferken, staende in een
kiste voer onze nyewe lieve vroue in de voirs. kercke, dar in
gevonden zijn zekere penningen van goude ende oick van
silver enz. Onder de uitgaven vermelden zq betalingen aan de :
fabrique St. Jans Evangeliste ; onser nyewer lieve vroue ; onser
oude lieve vroue ; sanctae Barbarae in St. Janskercke ; Sanctae
Agathae en de Sanctae Eatherinae alsvoren ; gilde van den
Heyligen eerwerdigen sacrament in St. Janskercke ; gilde van
den Heyligen eerwerdigen sacrament ter predicaren ; aultar
van den Heyligen cruys ; enz. (zonder jaartal).
Hierbij :
a. een extract uit het testament van genoemde gebroeders
van het jaar 1500.
5. eene aanteekening omtrent hunne familieleden ; daarin
wordt gezegd, dat hun vader Gijsbert Cangieter huwde met
een Agnes (jesproeten van hees\ (zij is geschreven op een
blad, waarop de volgorde van kerkelijke diensten vermeld staan).
b. eene verklaring van Anthonis Henrickszn, priester en
kapelaan van het dorp Dinther, dat Lutgart weduwe van Aert
Claes met hare kinderen Glaes, Butger, Eathelijn en Adriaan,
Gijsbrecht Loekeman gemachtigd heeft om van de kerkmeesters
van St. Jan als executeurs-testamentair te ontvangen hetgeen
Willem Gijsbertszoon Canghieter hun bij zijn testament ver-
maakt heeft. 28 April 1609.
b. Rekening en verantwoording van ontvangsten en uitgaven,
gedaan door Goijaert Symons, oudsten fabriekmeester der
St. Janskerk en Daniel van Vlierden, meester van het Groot
Ziekengasthuis te *s Bosch, als uitvoerders van den uitersten
wil van Jan Eenneparts.
c. Registers van uitgaven, door de Kerk« of Fabriekmeesters
van St. Jan in 1666— 9 gedaan ter gelegenheid van de aldaar in
— 892 —
1566 plaats gehad hebbende beeldstormerq en tot herstel yan de
daardoor aan die kerk en hare ornamenten toegebrachte schade.
d. Uitgaafboek der St. Janskerk over het jaar 1667.
e. Register van ontvangsten en uitgayen, gedaan door
Catharina Aertssen» beggn, als dienares yan O. L. Vr. in de
O. L. V. kapel aan den toren der St. Janskerk. (Zonder jaartal.)
f. Rekening en verantwoording, 80 December 1586 afgelegd,
van de ontvangsten en uitgaven gedaan door Catharina Aerts-
sen, begijn, als dienares van O. L. Vr. in de O. L. V. kapel
aan den toren der St. Janskerk.
g. Lijst der grondrenten, behoorende tot een beneficie, ge-
fundeerd voor eene wekelijksche mis op het altaar van O. L.
Vrouw in de O. L. V. kapel aan den toren der kerk van
St. Jan, zooals Peeter Jacobszn, afgetreden koster, die twee
jaren lang heeft ontvangen.
h. Lijst der renten en cgnsen, welke Geertruijdt van Zittart
aan de St. Janskerk geschonken had en waarvoor hare Kerk-
meesters alle weken vijf H. missen op het O. L. V. altaar
onder den toren moesten doen celebreeren.
t. Opgaaf van de totale bedragen der jaarlgksche inkomsten
en uitgaven der St. Janskerk. (Zonder dagteekening).
i6i4 en i6i5.
j. Extracten uit de rekeningen der Rentmeesters van de
St. Janskerk, betreffende hetgeen zij ontvangen hebben by ge-
legenheid eener missie, door de paters Capucijnen in die kerk
gegeven en wat zg daarvan uitgaven.
16i4.
k. Agenda voor eene vergadering der Kerkmeesters van
St. Jan.
— 398 —
L Specificatie der waskaarsen, in het jaar 1628 door Joostken
weduwe van Jan van Turnhout geleverd aan de kerk van
St. Jan Evangelist.
m. Stukken van het jaar 1502, betreffende eene kwestie
tusschen den Deken en het Kapittel, alsmede mr Willem van
Enckevoirt, kanunnik eenerzijds en de Fabriekmeesters der
St Janskerk te 's Bosch anderzijds over de begeving der Ea-
pelanie van het St. Catharinaaltaar in die kerk, zqnde :
a. een betoog der Fabriekmeesters om aan te toonen hun
collatierecht ;
b. twee Paaselgke beschikkingen hierover gegeven.
n. Verweerschrift, door de Kerkmeesters van St. Jan inge-
diend aan het Kapittel van die kerk tegen de beschuldiging
door deszelfs Deken tegen hen ingebracht, dat zij zich aan
simonie zouden schuldig maken door begrafenisrechten te heffen
en door in gezegde kerk offerblokken, stokken en tafeltjes te
zetten tot het bekomen van gelden voor het herstel dier kerk.
(Zonder dagteekening.)
o. Memorie der Kerkmeesters van St. Jan over eenige kwesties,
die zg o. a. hebben over : het sluiten van het privaat, staande
op het erf van de bouwloods dier kerk ; het H. Eerwaardig
Sacrament; het celebreeren van missen op het altaar van O.
L. Vrouw ; het recht der kerk op de offers, die de pelgrims
geven, welke O. L. V. in haar beeld komen vereeren ; de kap,
welke de cantor begeert, enz. Zonder dagteekening.
Drie portefeuilles.
330a Hel Kapittel der St, Janskerk. Register, bevattende de
navolgende stukken, betrekking hebbende zoo op de
goederen, welke toebehoorden aan het Kapittel van de
St. Janskerk te 's Bosch als op de Godshuizen aldaar :
Verpachting door de Kanunniken van de St. Janskerk
gedaan aan Comelis Sgrauwen, wonende in denHagehi]
Breda, van den Grooten en Smallen Tiend, geheven
27
— 394 —
wordende over het dorp Marteres, dtvelck men noempl
hel dorp van den Haghe hy Breda. 7 Nov. 1600.
Accoord tusschen de Kanunniken yan gezegd Kapittel, ter
eenre en Jan Montens en Anthonis Lips als gecommit-
teerden van den pastoir ende van de Schepenen^ regeer-
ders en de ingeeetenen des dorps van Materis alias in
den Hage hy Breda^ ter andere zijde, waarbij het Kapittel
zich verbindt aan voornoemden pastoor in 1605 en 1606
telkens te zullen geven fl 26 en te zullen bijdragen in
de kosten van herstel van het koor der parochiekerk te
Princenhage. 21 Maart 1605.
Aanvraag van den Stadhouder en Schepenen van Prin-
cenhage aan gezegd Kapittel om het koor der parochie-
kerk te Princenhage te herstellen. 28 Juli 1613.
Dito aanvraag van September 1604 met goedgunstige
beschikking der Kanunniken van de St. Janskerk van
September 1604.
Extract uit de rekening en verantwoording van Comelis
Henrick Dircks en Jan Rombouts als beheerders der
parochiale kerk te Princenhage over 1564 gedaan ; uit
idem door Jan Janssen Schoenmaecker en Peter Gillis
Dirx in dezelfde hoedanigheid over 1565 gedaan en uit
idem door Antonis Rombouts Derven en Jan Ck)rnelis
Oomenzoon ook in die qualiteit over 1587 gedaan.
Advies van het Kapittel van de St. Janskerk ter zake,
dat de parochiekerk van Princenhage geene bijzondere
reparatie noodig heeft en bovendien daartoe de noodige
fondsen bezit. 1013.
Item van 30 Juli 1613.
Verpachting door de Kanunniken van de St. Janskerk van
voorschreven tiend aan Jan CornelisLamberts alias Lamsen.
13 Pebr. 1615.
Accoord tusschen het Kapittel van de St. Janskerk en
zijnen Deken Joannes Hermans over het herstellen van
diens huis. 17 Sept. 1615.
It. van 15 October 1618.
— 895 —
De gemachtigde van Nicolaes Zoes, bisschop te 's Bosch,
verpacht aan Adriaan Cornelis eene hoeve te Tilburg.
1621 en 26.
De Staten Oeneraal stellen het traktement van Pieter
Schuyl van Walhom als rentmeester der geestelqke goe-
deren binnen de stad en meierij van 's Bosch vast op
fl 800 'sjaars. 21 Sept. 1632.
Order van den Raad van State tot het aanslaan der goederen
van de vier pastorien van 's Bosch en van die der twee
gasthuispastoors aldaar, welke beide laatsten waren:
Poorter, scholaster van Oirschot, en Havens.^) 7 Dec. 1632.
fiequest aan den Raad van State van Johan Havens,
burger van 's Bosch en een van de kapellanen van het
Oasthuis aldaar, inhoudende, dat hg en zgn medekapel-
laan Poorter hebben gepresenteerd een request om hun
leven lang te mogen genieten de buiten 's Bosch gelegen,
goederen derkapelanie van eerstgenoemde; dat de opbrengst
daarvan diens eenig inkomen is; dat hij, eerstgenoemde
suppliant, is een man met verscheyden siechten ende tn-
curable accidenten geaffligeert en dat hg alsnog verzoekt
inwilliging van hun voorschreven request. 1633.
Request van den rentmeester Schuyl, inhoudende dat de
twee pastoors van het Oroot Oasthuis te 's Bosch, n.1.
Poorter, scholaster te Oirschot en Havens, gepreekt en
mis gelezen hebben in dat gasthuis, waarvoor zij geza-
menlijk ontvangen hebben de inkomsten van eenige grond-
renten en een vierde van tienden, geheven wordende onder
Oirschot ; dat hg hun heeft laten aanzeggen, dat zg hebben
terug te geven wat zij over de jaren 1630—32 van die
tienden genoten hebben doch te vergeefs, weshalve hg
den Raad van State verzoekt hem te machtigen om ge-
noemde pastoors te doen gijzelen ten einde hen daardoor
tot die restitutie te dwingen of wel om in beslag te doen
nemen zoodanige rente van fl 62.10 als aan voornoemden
pastoor Havens als rector van het benificie, gefundeerd
^) Zie over hen Schutjes. Qesch. van het Bisdom 'sBosch IV bU. 377*
— 896 —
op het St. CaUiarinaaltaar in de St. Janskerk te 's Bosch»
jaarlijks toekomt van het dorp Mierlo, alsmede de vruchten,
die voorzegde Poorter als scholaster te Oirschot jaarlijks
ontvangt. Hg herhaalt hierbg nog zgn verzoek tot mach-
tiging om de Eannuniken van het Kapittel van de St.
Janskerk te constringeeren tot nakoming van de Resolutie
van den Raad van State van 7 Dec. 1632, mitsdien om
hem te laten volgen de vier pastorale prebenden en het
kanonikaat van Ruysch. 's Bosch 27 Jan. 1633.
Bericht van voornoemden Schuyl op voorbedoeld request
van de pastoors van het Groot Gasthuis ten betooge, dat
de twee kapellanen van dat Gasthuis nooit pastoors zgn
geweest en nooit de cura pastoralis gehad hebben, doch
dat hg op grond van artikel 3 van het Capitulatieverdrag
(van 1689) geen bezwaar heeft tot inwilliging van hun
request. Bericht van denzelfde van 24 Juli 1633 op
het voorschreven request van Johan Havens.
Nader request van Johan Havens.
Bericht van denzelfden Schuyl op het meerbedoeld request
van Johan Havens en Poorters, kapeUanen ende paters
van het Oasthuys te 's Bosch ende het Bagyntiene aldaer.
22 Jan. 1633.
Verklaring van bisschop Ophovius, dat hg het er altijd voor
gehouden heeft, dat genoemde Havens en Poorters waren
patres monalium van het Groot Gasthuis te 's Bosch en
kapellanen van de zieken aldaar. 22 Jan. 1633.
Verklaring der Eannuniken van het Kapittel van de St.
Janskerk, dat voorbedoelde requestranten niet hadden de
pastoreele zorg. 31 Jan. 1633.
Verklaring van de mater ende eenige nonnen oft stister-
kens van het Groot Gasthuis te 'sBosch, dat Johan
Havens en Cornelis Poorters, zoomede hunne voorgangers,
nooit zgn geweest en door haar, deponenten, ook nooit
zijn gehouden voor pastoors maar alleen voor kapellanen
of paters ; dat nooit kinderen in dat gasthuis werden ge-
doopt doch wel in de St. Janskerk te 's Bosch door den
— 397 —
Pastoor of Plebaan van die kerk ; dal z|j altqd gehoord
hebben, dat de voorgangers van genoemde kapellanen of
paters niet gehouden waren te preeken maar dit slechts
deden te hunner oefening ; dat dan ook de bedienden
van bedoeld gasthuis gewoon waren in de St. Janskerk
ter kerke te gaan. 5 Febr. 1633.
It. van Wouter Crillaerts, gewezen klerk en Guilliam
DonckerSi tegenwoordige klerk van gezegd gasthuis. 5
Febr. 1683.
Extract uit een testament van Peter van Cham, priester
en beneflciaat van de St. Janskerk te 's Bosch, van 7
Dec. 1568, waarin deze zich noemt een van der cappel-
lanen van den Qrooten Oaslhuys binnen der stadt voarsr.
Extract uit het testament van Henrick van de Kloot,
priester en beneflciaat van de kerken binnen 's Bosch,
van 17 Sept. 1575, waarin ook hg spreekt van de kapel-
lanen van het Groot Gasthuis te 's Bosch.
Bericht van meergenoemdeu Schuyl op het dikwerf be-
doeld request. 9 Maart 1633.
Missive van den Baad van State aan genoemden Schuyl,
dat hij nog nader zal hebben te onderzoeken of voor-
noemde Havens en Poorters pastoors waren. 18 Maart 1633.
Antwoord hierop van Schuyl van 24 Maart 1633.
Bericht van den Baad van State aan rentmeester Schuyl,
dat het inkomen der prebenden van de twee kapellanen
van het Groot Gasthuis door hem behoort te worden
aangeslagen doch dat, vermits Havens beweert, dat hij
ziek is en daarom alsnog vraagt om voor den korten tijd ,
dat hg nog te leven heeft, te kunnen blijven genieten
zgn aandeel in de opbrengst der goederen der prebenden,
geheven wordende buiten den Bosch, die ziekte eerst nog
behoort te worden onderzocht. 8 April 1633.
Bericht hierop van rentmeester Schuyl, dat Havens omtrent
de 36 jaren oud, doch ongezond is, als hebbende een
accident ende quaden hoest; hg vermeent echter, dat die
ziekelijkheid niet van ernstigen aard is, vermits Havens
— 898 —
dagelQks in het Oroot Oasthuis de mis leest, niet alleen
yoor de overgebleveQ begijnen en dienstboden van dat
gasthuis, maar ook voor alle man. 18 April 1688.
Verzoek Tan den Baad van State aan rentmeester Schuyl
om hem te dienen van advies op een request van Jan
Havens, kapellaan van het Groot Gasthuis te 's Bosch.
38 Juni 1636.
De Staten Generaal benoemen Pieter Schuyl, rentmeester
der geestelijke goederen te 's Bosch, tot provisor der
kleine gasthuizen aldaar in de plaats van de B. Katho-
lieke geesteiykheid. 12 Mei 1687.
Brief van genoemden Schuyl aan de Staten Generaal,
dat de erfgenamen van den rentmeester Simon vanBeth-
meer, die de administratie had over de Gasthuizen van
Adam van Mierde en van Gysbert van den Broeck te
's Bosch, weigeren hem als provisor der kleine gasthuizen
aldaar te erkennen. 7 Sept. 1687.
De Staten Generaal gelasten de Bossche schepenen Le
Lion en Bemage eenen anderen rentmeester over de
voorbedoelde gasthuizen van van Mierde en van den
Broeck aan te stellen. 9 Sept. 1687.
De Raad van State verhoogt het traktement van Pieter
Schuyl als rentmeester der geesteljjke goederen van de
stad en Meierij van 's Bosch tot fl 1000. 23 April 1638.
Bequest van voornoemden Schuyl om ook te mogen
beheeren de goederen van het Bisdom 's Bosch. 22 Maart
1689.
De Staten Generaal stellen Pieter Schuyl, rentmeester
van de geestelgke goederen der stad en meierg van
's Bosch, aan tot administrateur van de goederen, toe-
komende aan de 27 kanunniken van het Kapittel van de
St. Janskerk te 's Bosch. 1 Sept. 1646.
Pieter Schuyl doet aan Adriaen Comelis Jacob Denys,
pachter van de tienden van de Abdis van Thom te
Princenhage, aanzeggen, dat hij heeft te vergoeden de
tienden, welke hij te Princenhage heeft doen weghalen.
— 899 —
voor zooverre die toekomen aan het Kapittel van de
St. Janskerk te 's Bosch. 4 Dec. 1646.
Correspondentie over deze kwestie.
De Staten Generaal stellen den rentmeester Pieter Schnyl
van WaUiorn aan tot rentmeester der geestelijke goederen
in de dorpen St Michiels-Gestely Gemonde, Vucht en
Cromvoirt. 23 Maart 1660.
Twee publicaties van verpachtingen van geestelijke tienden,
in de Meierij van 's Bosch gelegen. 1668 en 64.
De Baad van State verpacht aan Jan Isaac Wachtelaer
eene bouwhoeve, gelegen te Hapert aan de kerken een
watermolen, staande te Hapert. 26 Jnni 1666.
Verklaring van den pachter der hoeve de Couwenberg,
toebehoorende aan het Kapittel van St. Jan te 's Bosch
en gelegen te St. Oedenrode, omtrent grondrenten, die
daaruit gaan. 10 Nov. 1667.
Bepaling van den Raad van State, dat hangende geschillen
over de tienden van het Kapittel van St. Jan te 's Bosch,
geheven wordende over Princenhage, dezen van 's Lands
wege zullen verpacht worden. 14 Juni 1667.
Verkoop van bouwhoeven en landerijen, behoord hebbende
aan het Bisdom 's Bosch en gelegen onder Hapert, Cos-
telbeers, Lithogen, Lith, Nuland, Eessel, Maren, Alcm
en Goirle (hieronder de Groote en Kleine Baasterhoeven
onder Oostelbeers, waarvan voor de som van fl 14.600.
koopers werden Johan Gans heer van Bommenede en
Pieter Schuijl van Walhom). 1669.
Maat van de Groote en Kleine Baasterhoeven. 1661.
Advies over bet geschil van den Staat met de Abdis
van Thom over de tienden onder Gilze en van de, van
de moederkerk aldaar afhangende parochiën Ginneken
en Merterssem (Princenhage), ten betooge, dat de Abdis
van Thom alleen gerechtigd is op de novale tienden,
geheven wordende buiten het Kerkelaod van Molenschot,
Chaam, Ëtten, Burgst en Overveld. Hierbij de geschie-
denis dezer tienden. 11 Sept. 1669.
— 400 -
Request Tan de Abdis van Thora, waarin zg sustineert,
dat uit kracht yan de fundatie, die Hildegundis Gravin
van Stryen in 99S ten behoeve van het Stift Thorn deed,
hare voorgangsters steeds hebben gehad de Oroote en
Novale Tienden, o. a. over de heerlijkheden Gilze en
Princenhage, uitgenomen de tienden van het Kerkeland
van Gilze en Oeverveld en van Molenschot, Chaam,
Bavel, Lyndonck, Etten en Burgst onder Oeverveld,
welke aan den Pastoor van Gilze zijn toegewezen zoo
tot zijn onderhoud als van dat zijner vicarissen, bij
accoord van 22 Mei 1S99; dat de Kanunniken van de
St. Janskerk te 's Bosch bij de invoering der nieuwe
bisdommen zich met de sterke hand hebben gesteld in
het bezit niet alleen van de tienden van den Pastoor
van Gilze maar ook van tienden^ aan de Abdis van Thorn
toekomende ; dat de Staat thans in het bezit is van de
tienden van het Kapittel der St. Janskerk te 's Bosch
en die jaarlijks verpacht ; dat hoewel de pachters van
den Staat zich behooren te houden aan de grensscheiding
tusschen die van Gilze en Bavel ten opzichte van Lyn-
donck in het jaar 1653 gemaakt, z|j zich ondanks de
protesten van haar, abdis, niet ontzien om zoowel buiten
die grensscheiding, voor wat Lyndonck betreft, als buiten
de grenzen van de overige hiervoren gemelde plaatsen,
zoomede onder de parochie van Gilse verschillende novale
tienden haar, abdis, van ouds toekomende, te hefEen en
op te rijden, weshalve zij den Raad van State verzoekt,
dat dezelve haar hare tienden vrijelijk zal laten genieten
en aan hare tiendpachters zal doen teruggeven wat de
pachters van den Staat aan dezen ontnamen. Thorn 25 Juni
1661. Memorie door de Abdis en de Kanonikessen van het
Stift Thorn over gemelde tienden aan den Raad van State
ingediend met afschriften van verschillende processenver-
baal van getnigenverhooren over den tiend, welke door
het Stift van Thorn in 1299 aan den Pastoor van Mer-
terssem (genaamd de Hage) gelaten en daaraa aan het
— 401 —
Kapittel y<an St. Jan te 's Bosch gekomen was, als-
mede over dien, welke in gezegd jaar door het Stift van
Thorn aan den Pastoor van Oilze afgestaan en daarna
ook aan gemeld Kapittel gekomen was.
Bericht hierop van rentmeester Schuyl aan den Raad van
State. 8 Maart 1662.
Resolutie van den Raad van State, dat apart zullen worden
verpacht de novale tienden over IJpelaer, over den Aert te
Gilze, over de nieuwe inneminge buyten Molmschot^
over Hooch Veltdonck, toekomende aan den Secretaris van
Etten, over een hoekje, toekomende aan Jan Marinus en
over het Armenland in Oijendonk, alles zonder prejuditie
van den Staat of de Abdis van Thorn, alsmede, dat
rentmeester Schuyl zich naar Breda zal begeven om met
de rentmeesters van de Abdij van Thorn de grensschei-
ding der tienden vast te stellen 13 Juni 1662.
Bericht aan den Raad van State, dat de kaart der be-
doelde tienden zich bevindt b^ Johan de Bruijn, rent-
meester der Abdij van Thorn. 23 Juli 1662.
Grensscheiding der meerbedoelde tienden, door rentmeester
Schuyl ter plaatse opgemaakt. 10 Aug. 1662.
Request van de weduwe van den Kannnnik Lowies de
Bils om te mogen hebben de negende portie in de gra-
duale prebende der Kanunniken van de St. Janskerk te
's Bosch. 1661.
Aanstelling van Rogier van Leefdael, heer van Lieffringe
en Deurne, tot rentmeester der geestelijke goederen binnen
de stad en meierq van 's Bosch ter vervanging van
Pieter Schuyl van Walhorn overleden. 4 Juni 1666.
Memorie van Blootenborch omtrent het salaris, dat de
rentmeesters der geestelijke goederen, Schuyl en Leefdael,
wegens hunne ontvangsten der bezittingen van het Kapittel
van de St. Janskerk en het Baselaarsklooster te 's Bosch,
alsmede van de kloosters Eikendonk en Coude water, kon-
den rekenen. 1666.
— 402 —
Order van den Raad van State, dat aan Christianus
Voochts als bezitter van zeker beneficie, gefundeerd in
de kerk Tan Nuland, door de weduwe en erven van
den rentmeester Schuyl van Walhom zeven jaren achter-
stand zullen worden uitbetaald. 13 Sept. 1666.
Beqaest van den rentmeester Rogier van Leefdael tot
vaststelling van zgn salaris als beheerder van de goede-
ren van het Kapittel van de St. Janskerk te 's Bosch 1667.
Inventaiis van het jaar 1681 van alle boeken, papieren,
brieven en meubels, behoord hebbende tot de admini-
stratie der geestelQke goederen binnen/s Bosch en Orthen
en gevonden ten sterfhuize van Barend Alpherts, rent-
meester dier goederen, zijnde die bescheiden en meubels
daarop overgedragen aan den rentmeester Schuyl.
Borderellen op de groote rekeningen der geestelijke goe-
deren over 1637—1641; 1668, 1665, 1666; 1695—1717.
Verantwoording der opbrengsten van roggepachten, uit-
gekeerd aan de Kanunniken van het Kapittel van de
St. Janskerk te 's Bosch. 1656.
Extract uit de rekening van 1666—66, betreffende de
administratie der goederen toegekomen hebbende aan
de overleden Kanunniken van het Kapittel van de St.
Janskerk te 's Bosch. Een band.
Zie nog n"" 225 c en 338 a,
330i Register inhoudende : a de namen der kerkmeesters van
de St. Janskerk over 1606—1629; 6 de grondrenten en
cijnsen, toekomende aan die kerk uit huizen te 's Bosch,
met vermelding van de namen hunner vergelders ge-
durende voorzegd tydvak (hierdoor van groot belang
voor de geschiedenis der Bossche huizen) ; c de fun-
daties ten behoeve dier kerk, met vermelding van vele
belaogrgke bijzonderheden dienaangaande ; d de huizen
en landerijen, in de stad en meierij van 's Bosch gelegen,
toebehoorende aan gezegde kerk; e de grondrenten en
cgnsen, aan die kerk toekomende uit erven, gelegen
— 403 —
buiten den Bosch; f het aandeel dezer kerk in de
tienden onder Hilvarenbeek ; g yenneldiog der Bossche
gilden, die aan deze kerk te betalen hadden, als iemand
hunner meester werd. Een band.
330(6 Register van 1638 der fundatiên in de St. Janskerk ge-
fundeerd ten behoeve der geloovige zielen, genaamd die
taefelen van alle ghelovighe aUeyndighe zielen. Zie nog
no. 330^. Een band.
330c Bekening en verantwoording, gedaan door Jan van Lie-
bergen wegens hetgeen hij als kerkmeester der St. Janskerk
ontving en uitgaf over 1561—64.
Item over 1566.
Item, door Adriaan Pauwels Eetelaar in qnaliteit alsvoren
over 1669. Een portefeuille.
330d Item, gedaan door Willem van Hout, als rentmeester der
goederen van de St. Janskerk over 3 Nov. 1629— 3 Nov.
1630. Hierin komen de namen voor van hen, die gedurende
dat tijdvak begraven werden in het Predikheerenklooster,
het klooster op den Uilenburg, het Geertruiklooster, het
klooster der Zusters van Orthen, het klooster op den
Windmolenberg, het klooster der Clarissen, het klooster
van de Bogaarden, het Groot Gasthuis, het Groot Begijnhof,
het Klooster der Zwarte Zusters, de St. Janskerk en het
daartoe behoorend kerkhof te 's Bosch. Een portefeuille.
3306 It., gedaan door denzelfde in qualiteit alsvoren over 3
Nov. 1648 —3 Nov. 1649. Hierin komen voor de namen
van hen, die gedurende dat tijdvak begraven werden in
de St. Janskerk, het daartoe behoorend kerkhof, het
klooster Achter Tolbrug en het Groot Begijnhof te
's Bosch. Een band.
330/* Stukken betreffende het Baxkoorke in de St. Janskerk
en wel:
a twee vertalingen van den brief, waarbij Heer Gysbert
— 404 —
Back, kanunnik in bet Kapittel van gezegde kerk, fundeert
twee kapellanién in dat koorke. 4 Sept. 1455
b twee inyentarissen der titels, behoorende tot gezegde
fundatie en gevonden ten huize van Hester van Eessel
weduwe van Quiljaum Donckers, notaris en klerk ter
secretarie te 's Bosch, alsmede administrateur van ge-
zegde fundatie. 31 Dec. 1667.
c drie rekening en verantwoordingen van de administratie
der goederen van gezegde fundatie, gedaaa over de jaren
1665, 1666 en 1670.
d twaalf opgaven van renten, behoorende aan gezegde
fundatie en bestemd om uit hare opbrengst armen te
bedoelen. 1671—1688.
e eenige akten, betreffende de collatie met gezegde kapel-
laniën of vicariën.
f drie losse akten aangaande de schoonmaak van bet
Baxkoorke en bet innen van de daartoe behoorende
renten. Een portefeuille.
330^ Stukken van 1810 en 17, betreffende de overdracht der
St. Janskerk aan de Katholieken. Een portefeuille.
SdOgg Extracten uit de doopregisters der St. Janskerk over
1666--1570 en 1631 — 1810, alsmede uit de begrafenis-
registers dier kerk over 1630-46. Zie nog nos 3366 en
336e. Een portefeuille.
336a Kapellen en Kerken. Register van ontvangsten wegens
grondrenten, cgnsen, pachten van landerijen, enz. behoo-
rende aan de St. Jan-, St. Jacobs- en Kruisbroederskerk
te 's Bosch, alsmede aan de kapellen aldaar. 1665—1688.
Een band.
Zie nog nos 330c2 en e.
336i Rekening en verantwoording, gedaan door Stephen van
Teffelen als rentmeester der goederen van de St. Jans-,
St. Jacobs-, Kruisbroeders- en St. Peterskerk en van de
St. Cornelis-, St. Anna- en St. Barbarakapel te 's Bosch
— 405 —
over 1 Oct. 1685 tot ultimo Sept. 1686. Hierin komen
voor de nameu van hen, die gedurende dat tgdvak be-
graven werden in de St Jans-, de Begijnen-, de St. Peters-,
de Kruisbroeders- en de St. Jacobskerk, het Tolbrug- en
het Geertruiklooster, alsmede op het St. Jans-, St Jacobs-,
Kruisbroeders- en St. Peterskerkhof. Een band. Zie nog
no. 3380.
33655 Rekening en verantwoording, gedaan door mr Abraham
Verster als rentmeester van de goederen der kerken en
kapellen te 's Bosch over 1761—66. Een band.
336566 Item gedaan door mr C. M. Juyn als rentmeester der
kerken en kapellen te 's Bosch over 1770.
336^; Rekening en verantwoording van Willem van Hout van
de door hem als rentmeester der St. Catharina (Kruis-
broeders)kerk te 's Bosch over 1639 tot 1661 gedane
ontvangsten en uitgaven. Hierin komen voor de namen
van hen, die gedurende dat tijdvak begraven werden in
voorzegde kerk, het daartoe behoorend kerkhof, het klooster
op den Uilenburg en het klooster Achter Tolbrug te
's Bosch. Een portefeuille.
SS6CC Notulen van hetgeen in de vergaderingen der Magistraat
van 's Bosch in de jaren 1641, 6, 1718 en 51 verhandeld
werd betrekkelijk de Kruisbroeders-, St. Geertruid- en
St. Jacobskerk. Een band.
336d Rekening en verantwoording van Willem van Hout van
de door hem als rentmeester der St. Peterskerk te 's Bosch
over 3 Nov. 1648 tot 3 Nov. 1651 gedane ontvangsten
en uitgaven. Hierin komen voor de namen van hen, die
gedurende dat tijdvak begraven werden in voorzegde kerk,
alsmede op het daarbij behoorend kerkhof. Een portefeuille.
3366 Rekening en verantwoording van het beheer, gevoerd door
Stephen van Teffelen als rentmeester van de St. Peters-
kerk te 's Bosch over uit, Sept. 1672 tot 1 Oct. 1679.
— 406 —
Hierin komen voor de namen van hen, die gedurende
dat tqdyak begraven werden in de Geertrui-, St. Jans-,
Kruisbroeders- en 8t. Jacobskerk, in bet klooster op den
Uilenburg en op het kerkhof der St. Peterskerk. Een
portefeuille.
338a Rekening en verantwoordingen van de rentmeesters der
geestelqke goederen wegens hun beheer der bezittingen
van de navolgende kerkeiyke instellingen te 's Bosch :
het Kapittel van de St. Janskerk over 1711 en 1717;
bet klooster der Hieronymianen of Fraters over 1660 ;
1666—1676; 1711 en 1717; de Beneficiaten der kerken
over 1666—1676 en 1717; het Groot Begijnhof over
1720—1729 ; het Godshuis der Leprozen teHintbam over
1710 tot 1711. Hierbg worden vermeld vele historische
bijzonderheden over deze instellingen. Een portefeuille.
Zie nog nos 330(2 en e en 386c en e.
338i Kloosters. Bekening en verantwoording van AlerdtJohan
Gansneb gena. Tengnagel, rentmeester der geestelijke goe-
deren, wegens het beheer over 1717 der bezittingen van de
navolgende vrouwenkloosters te 's Bosch : St. Geertrui ;
Bethania van St. Maria Magdalena op den Windmolenberg
en van het klooster Nazareth van den H. Alexius, ook wel
genaamd het klooster der Cellezusteren, Zwartzusteren of
Sehwesteren. Hierbij zijn vermeld eenige historische
bqzonderheden over deze kloosters, alsmede de navol-
gende akten:
a. Authentieke copie van het testament van 16 Nov.
1593, waarbij de Eerw. Heer Johannes van Brecht,
kanunnik der O. L. Vr. kerk te Aken, legateert fl 1000
aan de arme dienstboden en aan het St. Geertruiklooster
te *s Bosch, aan het laatste onder de verplichting om
daarvoor jaarlgks een jaargetijde te houden ter nage-
dachtenis van hem en zijne bloedverwanten.
b. Akte, betrekkelijk een accoord, den 29 Febr. 1648
gesloten tusschen Johan Gans en Frans Blom ter eenre
— 407 —
en den Raad van State ter andere zijde over een huis,
behoorende tot het St. Geertruiklooster.
c. Opgave van 22 Maart 1633 der inkomsten van het
beneficie van het altaar van St. Augustious, in het klooster
der Celle- of Zwart-Zusteren gefundeerd.
d. Voorloopige beschikking der Schepenen van 's Bosch
op een reqnest van laatstbedoelde nonnen en van Anneken
Janssen van Craenven om een vervallen scheidingsmuur
te mogen repareeren met de afbraak van een vervallen
huis, tusschen het klooster dier nonnen en het huis van
genoemde van Craenven staande. 20 Sept. 1658.
e. Besluit der Schepenen van 's Bosch van 7 Febr. 1669
om aan de Staten Generaal of den Raad van State te verzoe-
ken het klooster van de Zwartzusteren te mogen inrichten
tot eene sectiekamer voor professor de Bils, in welk geval
de stad 's Bosch zal zorgen voor een geschikt verbigf
voor de twee nog in leven zijnde nonnen van dat klooster.
f. Besluit der Schepenen van 'sBosch van 15 April 1669
om laatstbedoeld klooster voor professor de Bils be-
hoorlijk in te richten en aan ieder der twee overgebleven
nonnen van dat klooster toe te leggen een jaargeld van
vqftig carolus gulden. Een band.
338c Liber obitnm Conventus Castri Mariae Sororum Tertiae
Regulae Sancti Francisci ad locum dictum den Ulenborch
Sylvae Ducis. 1459—1669. (Bevat de dagen, waarop in dit
klooster de jaargetijden gehouden werden en de namen
van hen, voor wie dit geschiedde ; dezen waren meeren-
deels overleden nonnen van dat klooster).
Op de eerste bladzijde van dit boek staat :
Ttem didt convent van Marienlorch is gecon f oermeer t
intgaer ons heere dusent CCCC en 59 op Sti Johannis
geboertedach,
Ttem als men processi gaet om die stat sal men altijd
7 sallem (psalmen) mit die lelengn (litanie) lesen in ons
convent.
Ytem den grote brant ten boesch wasz k^ 1463. Een band.
— 408 —
SZSd Krongk van het klooster Marienburg sedert deszelfs over-
brenging van *s Boscli naar Haeseyck en wel over
1630^44. Een portefeuille.
838e Staat der bezittingen van het voormalige klooster Marien-
burg op den Uilenburg te 's Hertogenbosch, opgemaakt
in 1658, alsmede staat van ontvangsten van huren der
goederen van dat klooster, door Gijsbert van Grinsven
ontvangen over 1685—88. Een portefeuille.
Rekening van de bezittingen van het klooster Marienburg
op den Uilenburg te 'sHertogenbosch, opgemaakt in 1658 ;
alsmede staat van de ontvangsten van huren der goederen
van dat klooster, door Gysbert van Grinsven ontvangen
over 1685—88. Een portefeuille.
Rekening van de bezittingen van het klooster Marienburg
op den Uilenburg over 1717; item van het klooster
St. Andreas genaamd der Zusteren tan Orthen over 1717,
met een verhaal der gewelddadigheden door Cavaleristen
in 1675 in dat klooster bedreven; rekening van het
klooster St. Elisabeth's Bloemkamp achter Tolbrug over
1717.
338^ Registerboek van de grondrenten, roggepachten, cgnsen,
huren, enz., toekomende aan het St. Geertruiklooster te
's Bosch, beginnende op Jaarsmis 1591 en eindigende op
Nieuwjaarsdag 1592. Item over 1694. Zie nog no. 3d8Ar.
Item van alsvoren, toekomende aan het St. Andreasklooster
(S''" Reg. S. Francisci), genaamd de Zusters van Orthen,
over de jaren 1615 tot 1620. Een portefeuille.
S38g Item van alsvoren, toekomende aan laatstgezegd klooster,
over de jaren 1613-1531. Een portefeuille.
338% Rekening en verantwoording der ontvangsten en uitga-
ven van het Clarissenklooster te 's Bosch, gedaan door
deszelfs rentmeester Hendrik Franszoon van Gestel
over de jaren 1603 tot 1611; item gedaan door den
rentmeester Herman Euchlinus over het jaar 1680. Bor-
— 409 —
derellen van ontvangsten en uitgaven voor dit klooster
over de jaren 1716 en 1717. Een band.
338i Registerboek van de grondrenten, roggepachten, cijnsen,
huren, enz., toekomende aan het klooster Bethania in de
Windmolenbergstraat te 's Bosch, gehouden over de jaren
1614 — 1619 door Nicolaa van Eavensteyn, proeuratrix
van dat klooster. Een portefeuille.
338; Een band, bevattende:
a de navolgende akten, betrekkelijk het Baselaars of
Wilhelmitenkloaster te 's Bosch:
Copie van het Octrooi van 11 Mei 1575, waarbij aan
dit klooster vergunning wordt gegeven om een wind-
korenmolen in de Windmolenbergstraat te 's Bosch te
bouwen ;
Tegenbericht van 1648 op het request door AntoniBoucquet,
een der conventualen van gezegd klooster, aan de Staten
Generaal gericht, waarbij hij vraagt de administratie en
het genot te mogen hebben van de goederen van dat
klooster, voor zooverre die buiten de stad den Bosch
gelegen zqn ;
Appointement en fiat op dat request van de Staten Generaal
van 10 Nov. 1648;
Rekening en verantwoording wegens het beheer der goe-
deren van dit klooster over 1717;
Ëenige historische bijzonderheden aangaande dit klooster.
b de navolgende akten betrekkelijk het Jezuitenklooster
te 's Bosch :
Copie der akte, waarbij Gualtems Clericus, rector van
het College der Jezuiten te 's Bosch, namens hetzelve,
een huis met erf, staande te 's Bosch ter plaatse genaamd
^Over de Loeff^s hrug'\ verkoopt aan mr Johan van de
Ven, raad der stad 's Bosch ; item, een huis, staande
aldaar in de Mortel ; item twee huizen, staande aldaar
over de Loeffs brug op den hoek van de Mortelstraat;
item twee woningen, staande aldaar in de Mortelstraat
— 410 —
tegenover de woning van mr Bartholomeus Loeff van
der Sloot.
De Broeders des getneenen levens. Zie 338a.
De Begijnen. Zie id.
338ft Vijf en twintig akten, betreffende huizen en erven van
het St. Oeertruiklooster. Een portefeuille.
3é0a KronUken. W. Molius Annales civitatis Buscoducensis.
Oude copie. Een band.
d45a Kroniek der stad 's Bosch door broeder Aelbert Cupe-
rinus. Een band.
3456 Alsvoren. Een band.
3450 Alsvoren. Een portefeuille.
354a Mele inventaris van bet familiearchief van Louis de.
Inventaris samengesteld in 1800 door Louis Gast, waarin
behalve eenige handschriften, betreffende Bossche kloosters
en godshuizen, vermeld zgn allerlei akten betrekkelijk
de families de Mele, van Ingen, van Geniën, Suyskens,
de Soete, Loeff van der Sloot (ook wel van der Slooten
genaamd), van Vechel, van der Putten, Gast, van Gasteren,
Wynants van Rosan, van Susteren en Blondien. Een
portefeuille.
355a Militairen. Verzameling van stukken, betreffende de
barakken te 's Bosch en de daarin gelegerde militairen ;
1744 — 1786; lijst der verpachtingen van de accijnsen te
's Bosch over 1668 — 1690; 1785—1789; idem der stede-
lijke eigendommen over 1785. Een portefeuille.
3556 Memorieboek van 1744, betreffende aanbestedingen van
eenige werken der stad 's Bosch aan de barakken in de
Berewoudstraat, het St. Jacobskerkhof, de Tolbrugstraat
en de Mortel ; aan de St. Barbarakapel, aan bruggen en
secreten. Een band.
355c Rekening en verantwoording, gedaan door Mr. Arnout
van Teylingen als rentmeester der stad 's Bosch wegens
— 411 —
de administratie door hem in 1782 gevoerd over de
kapitalen, opgenomefi tot bet timmeren der barakken
aldaar. Een band.
356(2 Verzameling van stukken omtrent militaire zaken, rakende
de stad 's Bosch. 1567—1771. Een band.
Zie nog no. é02a.
356 Munten Add. De Mant te 's Bosch. Een portefeuille.
356a Nederduitsoh Hervormde Kerk. Diverse stukken,
betreffende die kerk.
Zie nog n"^. 371, 2, 3. Een portefeuille.
367a Patriottentijd. Stukken betreffende de plundering van
's Bosch in 1787. Een portefeuille.
S70bis Poorters. Extracten uit de poortersboeken van 's Bosch.
370a PosterJIJen. Diverse stukken, betreffende het postkantoor
te 's Bosch van 1770 — 91. Een portefeuille.
373a Predikanten. Verzet der Predikanten te 's Bosch tegen
het vergeven van het ambt van wgnroeier aldaar aan den
Katholiek Thomas Minten. 1680. Hierbij nog het plakkaat
der Staten-Generaal der Vereenigde Nederlanden van 1760
tegen het huwen van Protestanten met Katholieken in
de Generaliteitslanden. Een band.
376 Privilegiën. Add. : Slbbis, Een band.
375a Verzameling van charters en privilegiën van 's Bosch,
beginnende met het Previlegium Trinitatis en eindigende
met eene resolutie der Staten Generaal der Vereenigde
Nederlanden van 1671. Vooraf gaat eene kronijk van
's Bosch. Een band.
377 Add.: Idem, gecopieerd door Gijsbert van den Velde,
griffier der stad 's Bosch. Een band.
380a Patten van der. Papieren uit de 17e en 18e eeuw,
betreffende dit Bossche geslacht. Een portefeuille.
28
— 412 —
d84a BegeeriiiK. Lgsten van de Schepenen van 's Bosch en
extracten uit het oudste pensioenboek van die stad.
Een portefeuille.
385a Wapens der leden van de Magistraat van 's Bosch van
1629—1742. Een band quarto. It. van de Raden van
's Bosch met hunne pensionarissen, grififiers en secreta-
rissen van 1686—1723. Een band quarto.
385aa Wapenboek van de Schepenen van 's Bosch van
1190—1770. Een band.
386aaa Charters, betreffende de benoeming der leden van de
Begeering van 's Bosch en hunne bevoegdheden. Oude
copiên. Een band.
389a Alphabetisch register op de resolutiën van Schepenen,
Gezworenen en Raden der stad 's Bosch van 1 Januari
1735 tot ultimo December 1739. Een band.
396a Resolutién en publicatifin van den Hoogschout en de
Schepenen van 's Bosch over 1770—9. Een band.
899a Instructies en tarieven voor den griffier, gezworen klerken,
roUiers, pensionarissen, advocaten en procureurs, inge-
bieders en groenroeden bq de Schepenbank van 's Bosch.
Een band.
3995 Resolutiën der Regeering van *s Bosch omtrent het ver-
geven van ambten. Een portefeuille.
400a Memorie van de inkomsten en lasten der stad 's Bosch
over 1557. Een portefeuille octavo.
400& Rekeningen der stad 's Bosch over 1644/45. Item over
1700 en 1782. Twee banden.
400c Begrooting der gemeente 'sBoschvoor 1817, toen tellende
14000 zielen, met bijlagen, bestaande in opgaven van
schuldbrieven ten laste dier stad, van de traktementen
harer ambtenaren, van hare inkomsten, enz. Een portefeuille.
— 418 —
402a Akten en andere stukken, betreffende de regeering der stad
's Bosch, als : de redevoering, waarmede de president-
schepen Mr. D. G. van Teylingen heeft afscheid genomen
van het College van Schepenen van 's Bosch op 8 Oct.
1744 ; memorie, dienende tot justificatie van het gedrag
van eenige leden der Magistraat van 's Bosch, van
30 Maart 1764; vereischten om tot schepen van 's Bosch
te kunnen worden benoemd van 1774 ; memorie omtrent het
voortzetten van den straatweg van 's Bosch— Eindhoven
tot aan de grenzen van het Land van Luik, 1 Juni 1756 ;
contract over vqf obligatiën, staande ten laste van het
fonds van den Bosschen straatweg en toebehoorend heb-
bende aan mr. Leonardos Franken, schepen van 's Bosch,
1783; memories, overgegeven aan den Hertog vanBruns*
wijk over de voeding van het Bossche garnizoen, 1767—
1774 ; memorie over de kosten van vervoer van passa-
giers, welke door de vrachtschippers kunnen gevorderd
worden, van 1778; memorie over de klachten der koop-
lieden van 's Bosch wegens de vexatiën, die zq van het
garnizoen aldaar te verduren hadden b|j den invoer van
brandhout, van 1785 en 1786; memorie der Schepenen
van 's Bosch over het aandeel dier stad in de kosten
van confinement van tien aldaar gedetineerde Joden en
Jodinnen, van 1785. Een portefeuille.
417a Religieuse troubelen. LQst der akten, betreffende de
religieuse troubelen te 's Bosch over 1566 --80.
418a BeBOlutiön. Register van resolutiên, plakkaten, regle-
menten, ordonnantiën en privilegiën, betreffende de stad
's Bosch.
419a Schepenbank. Extracten uit de schepen- en notarieele
protocollen van 's Bosch, gemaakt door haren archivaris
R. A. van Zuylen. Twee banden en een klapper.
4196 Boosendael. Catalogus der boekerij van wijlen Mr. Jacob
Frederik Roosendael. 1784. Een band.
— 414 —
481 SohutterJIJen. Add. : Verklaring, dat de Schutters van
den Jongen Voetboog de Hervormden in 1578 buiten de
Vughterpoort yan den Bosch hebben gehouden. 16 Dec. 1609
Inyentaris derjuweelenenz., toebehoorende aan de Schut-
terq van den Jongen Voetboog. 18 Dec. 16S2.
Verklaring van de Schutters van den Jongen Voetboog,
dat zq wederom trouw in hunnen boogaard zullen komen.
20 April 1664.
42 Ia Archief van de Schutter^ van den Handboog of van
St. Sebastiaan. Een doos.
426a Straatverliohting. Stukken, betreffende de straatyer-
lichting. 1713—16. Een portefeuille.
428a Straatweg 's Bosoh — Best — Eindhoven— Belglsolie
grens. Legger der renten, verschuldigd wegens opge-
nomen kapitalen tot den aanleg van den nieuwen straat-
weg van 's Bosch naar Eindhoven. 1781—83. Een band.
Zie nog no. 402a en Handelingen van het Provinciaal
Genootschap van 1852 blz. 27.
429a Suyskens. Papieren betreffende de familie. 17e eeuw.
Een portefeuille.
48 la Thielemans. Papieren betreffende de familie. 17e eeuw.
Een portefeuille.
43 li Yerster. Geschillen van mr Justus Verster, griffier van
's Bosch, met de Regeering van die stad. Een portefeuille.
432a Warmond van. Stukken betreffende de vereffening
der nalatenschap van Comelis van Warmond, architect
der gemeente 's Bosch en aldaar overleden inSept. 1767,
nalatende zijne vrouw Mathaea Sopers, welke aldaar
stierf in 1793; hare erfgenamen waren Theodorus Sopers
en de familie Gast. Een portefeuille.
434a Wynants van Rosan. Papieren betreflende de familie.
Aan haar waren verwant de families van Gasteren.
Kuysten en Wonders. 17e en 18e eeuw. Een portefeuille.
— 415 —
Ziekengasthuis het groot Zie no 3d0a.
Zinnelooshuis. Zie nos dllX; en 465a.
487 Zoemeren Gerard van. Add. :
Testament van Gerard van Zoemeren, heer van Berkel
(bij Tilburg), licentiaat in de rechten en oud schepen en
raad van 's Bosch. Hg noemt zich daarin zoon van wijlen
mr Nicolaes Gerritszoon van Zoemeren, in zgn leven
notaris en getuigschrijver te *s Bosch en weduwnaar, eerst
van Maria Kelders, dochter van wjjlen mr Jan Hogaerts
EelderSy in zgn leven notaris en griffier van het Bisdom
van 's Bosch en daarna van Ëlisabeth, dochter van wglen
Willem Oliviers van Berckhugsen, in zijn leven schepen
en raad van 's Bosch. Tot zgne erfgenamen institueert
hg zgne vier kinderen, die hij van zgne eerste vrouw
had, zgnde Nicolaes van Zoemeren, priester en cantor
van het Kapittel van Hilvarenbeek, Helena van Zoemeren,
gehuwd met Norbertus Mutsaerts, licentiaat in de rechten,
Johanna van Zoemeren en Walburch van Zoemeren,
gehuwd met Gjjsbrecht Eelkens, licentiaat in de rech-
ten en drossaard te Rhety. Aan zgne laatstgenoemde
dochter legateerde hg z|jn huis, genaamd deBozenboom,
staande in de Kerkstraat te 's Bosch (thans bewoond
door den confiseur Weijl). Hg bepaalde nog, dat al zijne
manuscripten en collectanea, plakkaten, ordonnantiên en
privilegiën, door hem bgeenverzameld, verdeeld zouden
worden tusschen zijne beide gehuwde dochters of wel
dat zg die bg elkaar zullen houden ^om huere kijnderen
daermede te beneficieren^\ 26 Mei 1662.
Testament van Niclaes van Zoemeren, priester, licentiaat
in de rechten en cantor van Hilvarenbeek. Hg maakte
daarbg o. a. legaten aan zgne zuster Helena van Zoe-
meren, weduwe van den advocaat Norbertus Mutsaerts,
wier dochter was Maria Anna Mutsaerts weduwe yan Jan
Snelle, alsmede aan zgne zuster Walburgh van Zoemeren
weduwe van den Drossaard Eelkens. 5 Aug. 1685.
— 4l« —
Lierop.
Afschrift van het charter, waarbg Lippertus van Eyck, zoon
van Henrick genaamd Boyfaes van Eyck, fundeert het
O. L. y. altaar in de kerk te Lierop, 21 Aug. 1444.
Zie no 234.
Mierlo.
453 bi$ Geschiedenis van Mierlo.
Nuland.
463a Plan tot naasting der parochiale kerk te Nuland door de
Katholieken in 1798.
Correspondentie over het fonds tot onderhoud van die
kerk 1819. Een portefeuille.
Si Oedenrode.
454a Akten, betreffende de hoeve Ten Houte. Een portefeuille.
454ft Beschrijving der bonwhoeve Wolfswinkel en van de reis
van Leiden daarheen in 1686 door van Alkemade. Een
portefeuille.
445c Processtukken, betrekkelqk eene grondrente, door Anna
van Hambroek verleend uit de Heerlijkheid Jekschot.
Een portefeuille.
Oirschoi
466 Add.i Aanteekeningen, betreffende de familie Sweerts de
Landas.
455a Rekening en verantwoording; gedaan door Mr. Jan van
Heurn» wegens de waarneming over het jaar 1792 van
het rentmeesterschap van het kapittel van St Pieter te
Oirschot vermogens de commissie van des rendants princi-
paal Willem Ernest Lodewijk van Heurn, door de Eerw.
Heeren Deken en Kanunniken van dit kapittel op hem
— 417 —
Terleend den 20 Juli 1780, mitsgaders uit kracht van
de schikking tusschen de WelEd. Geb. Vrouwe Johanna
Esther Leopoldina van Wilmsdorff, in leven weduwe van
Mr. Frans van Heurn» als moeder- voogdes van voor-
noemden Willem van Heurn en den rendant gemaakt.
Een band.
Afschrift van een charter, waarbij Heer Jan Vos, priester,
voor Schepenen van Oirschot aflost eene grondrente,
gaande uit een erf, gelegen te Hedel onder Oirschot.
28 Nov. UI 7. Een band. Zie nog n© 234.
Oisterwijk.
é57a Geschiedenis van Oisterwijk. Een portefeuille.
Oostelbeers.
Verkoop van de Baasterhoeven in 1659. Zie n» 330a.
Osch.
469 Processtukken in zake Amout van Vladeracken, kwartier-
schout en dqkgraaf van Maasland. Een portefeuille.
Rixtel.
462a Oorkonden, betreffende Rixtel, Een portefeuille.
Rosmalen.
462J Conditiên van den executorialen verkoop van het voor-
malig klooster Condewater onder Rosmalen, gedaan ten
verzoeke van den Raad van State en ten laste van AUerd
Jan Gansneb gen^. Tengnagel, rentmeester der episcopale
en andere geestelijke goederen te 's Bosch, wegens het-
geen hq te dier zake achterstaHig gebleven was te be-
talen. Een portefeuille.
— 418 —
Vorstenbosch
(Gemeente Nistelrode.)
467a Transporten yan eene roggepacht, gaande uit eenen kamp
onder Vorstenbosch. Zg werd in 1748 aangekocht door
Ida Deckers weduwe van Dirk Sopers, wonende te
's Bosch. Een portefeuille.
Waalwijk.
468a Stukken, betreffende de vereffening der nalatenschap yan
Jan Baptist Crielaers, 29 Mei 1818 te Waalwijk over*
leden, met eenige aanteekeningen over de familie Crielaers.
Een portefeuille.
3. De Heerlijkheid Oijen.
468& Annotatiên, betreffende deze heerlijkheid. Ben portefeuille.
4. Het Graafschap Megen.
Haren.
472a Diverse stukken betreffende den Groenendgk onder Haren.
1569 — 1845. Een portefeuille.
Macharen.
4726 Pleitnota over de verplichting tot onderhoud van de Erib
aan het Macharensche veer. 1843. Een portefeuille.
5. Het land van Ravensteijn.
Herpen.
472c Stukken, betreffende het adellgk huis de Aldenstein.
— 419 —
Stad en Land van Ravenstein.
473 Add. : Afschriften van charters en resolutiën, betreffende
de stad en bet land van Ravenstein 1313— 1747, (bevatten
o.a. bepalingen omtrent het Landrecht ; samenstelling der
Schepenbanken ; fundatie ter eere van Allebeiligen in de
kerk van Ravenstein ; uitgiften van gemeente gronden ;
instelling van jaarmarkten te Herpen; dgkrechten, enz.)
Een band.
474 Voor Ravenstein te plaatsen : stad en land van.
476 Add. : Landrechten der stad en lande van Ravenstein,
bijeenverzameld door Louis van Willigen, in 1711 benoemd
tot burgemeester en schepen van Ravenstein.
Landrechten der stad en lande van Ravenstein. Een band.
476a Stukken, betreffende het Loterijfonds te Ravenstein. (Zie
hierover Geldersche Volksalmanak 1878 blz. 102.) Een
portefeuille.
Reek,
476& Staet van onifanck en uytgave van de bouwhoeve den
Riethoff en Berglisenhof^ beyde onder den Reeck géleegen^
gedaen hy de Heer W. J. Hagen en desselfs erfgenaeme
C. C. M. van der Gheest 1765—69.
Uden.
476c Aanteekeningen, betreffende Uden. Een portefeuille.
Velp.
476({ Lijst van hen, die in 1806 kloosterlingen waren in het
Capucijnenklooster te Velp. Een portefeuille.
4766 Kaarten van de Schutterij of broederschap van den
H. Vincentius, martelaar en van de Broederschap van de
H. Cecilia, maagd en martelares. Een portefeuille.
— 420 —
6. De stad Grave en het land van Cuijk.
Grave.
487a Archief van het Gilde der Timmerlieden te Grave. Twee
banden.
7». De Baronie van Boxmeer.
488a Afschrift van het Reglement van het St Petersbroeder-
schap ie Boxmeer van 1710.
Reglement van dat Broederschap van hetzelfde jaar en
naamlijst zgnèr leden van af 1710 tot 1838. Een portefeuille.
488& Eronijk van Boxmeer, samengesteld en geschreven in
1654 door Antonius Peelen, pastoor en medicinae doctor
aldaar, geboren te Boxmeer 8 Nov. 1601| stierf aldaar
10 Juli 1667.
Extract uit die krongk, gemaakt in 1775 door den land-
schrijver W. P. de Both. Een portefeuille.
488c Rekening en verantwoording van de erven van Johan
Hendr. Verheyen als rentmeester der vrgheerlijkheid
Boxmeer over het jaar 1737. Een band.
8. De Heerlijkheid Qemert.
491a Instelling eener weekmarkt t-e Gemert. Beschrijving van
de inhuldiging van F. Baron van Reischach als landcom-
mandeur van Gemert op 15 Juli 1786. Processtukken van
het geding, gevoerd tegen'mr Petrus Adrianus de la Court,
gewezen drossaard van Gemert, om aan de kas van die
gemeente uit te keeren het saldo van hetgeen hij voor
haar ontvangen had. 1790 en 91. Stukken, betreffende
de verkiezing van kerk- en armmeesters en twee repre-
sentanten te Gemert. 1796. Een portefeuille.
— 421 —
4916 Korte beschrijving van de feestelijkheden ter eere van
de eerste H. Communie en het Vormsel van 9 doofstommen
van het Instituut van den Eerw. Heer M. van Beek te
Gemert. 1835. Een band.
9. Het land van Heusden en Alténa.
495a K. van Alkemade en P. van der Schelling. Rechten ende
Eostuymen van de stad en 't land van Heusden. (Hier-
achter: aanteekeningen over en penteekeningen, voorstel-
lende de Abdij van Bern en hare grafzerken ; Heusden ;
Neder-Hemert (eiland); Onsenoort; Gansoqen en Herpt).
Een band.
498a Afschriften van de rekeningen der Drossaarden en Rent-
meesters van de Graven van Holland in het Land van
Heusden. 1859-1400, door Aug. Sassen. Een portefeuille.
Almkerk.
601a Eenige charters, betreffende Almkerk. Een band.
Baardwijk.
503a Yersameiing van stukken, dewelke gedient hebben ter
aanleidinge, ondersoek, overweeging en besluyting tot
het maken van een overlaat in het Land van Heusden
tusschen de dorpen Baardwgk en Drunen ter ontlasting
van de rivier de Maas en afleidinge van de overtollige
opperwateren over de buytenianden etc. langs het Ouwdt
Maasje, gelegen tusschen het Landt van Heusden en de
Langstraat, naar het Bergsche Velt, welke handelingen
begonnen zgn in het jaar 1757 en tot besluyt gebragt
in den jaare 1765; voorts is het maken van dezen over-
laat begonnen en voltooyt in den zoomer van het jaar
1766. (Gopie van uit dien tijd.) Een band.
— 422 —
Bern.
604 Add. : Verklaringen omtrent het bedrqf der Kanunniken
van de Abdg van Bern te Bemheese onder Heeswqk en te
Vilvoorde, alsmede over het recht van die Abdij op de bezet-
ting der pastorien van Berlicum, Bokhoven, Engelen, Hedik-
huizen, Heeswijky Lithoijen, Oudheusden en Vlijmen, respec-
tievelgk van 1796 en 1825. Zie nog no. 495a.
Eethen en Meeuwen.
604a Beschrijving dezer heerlijkheden door A. van Bleyswyk
1767. Een portefeuille.
Herpt.
506a Afschriften van stukken, betreffende de heerlgkheid Herpt.
Een portefeuille.
Heusden.
613a Het Schuttersgilde van St. Joris. Een portefeuille.
5136 De Schuttersgilden te Heusden. (Hierbg eenige aantee-
keningen, aangaande de familie Gerlach). Een portefeuille.
514a Extracten uit de Protestantsche doop- en trouwregisters
van Heusden. Een band.
Nieuwe Altenasche Polder.
515a Stukken, betreffende de ambtenaren van dezen polder en
hunne bezoldiging. 18e eeuw. Een portefeuille.
Vlijmen.
516&i^ Te plaatsen voor de tweede zinsnede: blGbis.
Zie nog no. 825eeee.
Sleeuwijk.
51 7a Aanteekeningen over Sleeuwgk. Een portefeuille.
— 423 —
10. Het Baljuwschap Zuid- Holland-
's Gravenmoer.
518a Kronijkje van 's Gravenmoer. Een portefeuille.
Waspik.
618& Stukken van een proces, in 1586 door Schout en Regeer-
ders van Waspik gevoerd over eeuen aldaar door hen
geheven hoofdelgken omslag. Een portefeuille.
1t De Baronie van Breda.
De stad Breda.
547a Plegtstatige inzegening van de Catholyke Kapel der
Eoninklgke Militaire Akademie te Breda 14 December 1828.
Stichting van een nieuw R. K. Ziekenhuis op den Haag-
dijk te Breda 1821. Een portefeuille.
Etten.
558i Beschrijving van de heerlijkheid Etten c. a. door Pieter
Nuijts. Een band.
Gilze.
De tienden onder Qilze. Zie No. ddOa.
Princenhage.
De tienden onder Princenhage. Zie No. 330a.
12. Het Markiezaat van Bergen op Zoom.
Bergen op Zoom.
562a Beschrijving der stad Bergen op Zoom door Thomas de
Rouck. (Zie over hem oorkonde 771a). Een band.
- 424 —
574 Add. : Bapport van F. voo Laurens over het beleg en
de innemtog van Bergen op Zoom door den Graaf von
LOwenthal d.d^ 18 September 1747.
Journaal van von Crönstrom over hetzelfde beleg.
13. De Prinselijke Heerlijkheden.
Steenbergen.
684a Kaart van het Schuttersgilde te Steenbergen. Copie. Een
portefeuille.
Willemstad.
586a Reglement van den polder de Baigenhil van 27 Juni
1684. Een portefeuille.
IV.
Gelderland
603a Bekening en verantwoording aan de Staten van Gelder*
land gedaan door den rentmeester Peter de Booclc van
de ontvangsten en uitgaven wegens de voormalige heer-
Igkheid Hedel over de jaren 1799— 1800. Een portefeuille.
B. België en Luxemburg.
634a Fragmenten van genealogiën en wapenkaarten van Zuid-
Nederlandsche geslachten. Een portefeuille.
C. Varia.
661a Ealendarium, dictatum in celeberrimo paedagogio Porci,
scripsit A. J. Vereyck, Sylvaducensis, anno 1773. Een band.
(Zie 258d).
— 425 —
660a Dictaat, in 1813 gehouden door J. W. de Bruyn, student
in de medicijnen te Leiden. (Wellicht was hg verwant
aan de familie Gast). Een band.
663 Wapenboek voor de beoefening der heraldiek. Een band.
664 Modelschrgfboekvan Tennis Grootenboer 1756. Een band.
665 Eekenboek van Carel Frederik Wesselman, die 12 April
1746 te Beekbergen werd geboren en in 1781 de heer-
lijkheid en het kasteel Helmond kocht.
666 Boekje van H. Eonings, looper van eenen Bosschen
bankier, waarin diens klanten verklaarden geld van hem
te hebben ontvangen. 1811—22.
Verbeterlnsen van den Nleui^en Catalogus.
In oorkonde 6a voor Buseghem te lezen ? Rasseghem.
19 ^ 1358 te lezen: 1860.
61 vóór St. Bavo te plaatsen : Des anderen daags na.
215 na Baers te plaatsen : wijf.
278 voor verleent te lezen : verkoopt en voor „welke
goederen : welken cijns."
299 , Heelbrekers te lezen : Keelbrekers.
309a 9 Coolbomer . , Coelborner.
375 . Savaeszn j, , Servaeszn.
878 9 Metius » » Metsius.
512 , 1612 , , 1628.
717 , Albert , , Aldert.
745a. Zie over den minister Gogel Handel, van het Prov. Genoot-
schap van K. en W. in N. Brabant 1862 p. 46 en
Tijdschrift N. Brabant 1853 p 389.
Op bladz. 124 loe r. v. o. achter „over" te plaatsen : 1807, 8 en.
, , 177 3e , , , voor 1810 te lezen : 1814.
„ , 180 10e , , , achter Philips- te plaatsen : den goede.
, „ 215 ISe , , b. toe te voegen: Zie Handel. Prov.
Gen. 1852 blz. 27.
^ , 238 4e , „ „ voor: rekeningen van de vereeniging
y Vroechdendaal te" te lezen : uittreksels uit de stadsrekeningen van.
Op bladz. 249 sub no. 655 achter «£sdré" te plaatsen : Zie over
hem Dr. C. R. Hermans Gesch. Mengelwerk I p. 278.
V
UBRARY USE
RETURN TO DESK EROM WHICH BORROWSD
LOAN DEPT.
THIS BOOK IS DUE BEFORJB CLOSING TIME
ON LAST DATE STAMPED BELOW
LiiMtARY USE
31^tfe:W8fe
SEPlfe-66-r^^Y
LOAN DEPT.
LD 62A-50m-7,'65
(F5756sl0)9412A
General Library
Univenity of Califoraia
Berkeley
Live Music Archive
Librivox Free Audio
Metropolitan Museum
Cleveland Museum of Art
Internet Arcade
Console Living Room
Books to Borrow
Open Library
TV News
Understanding 9/11