Google
This is a digital copy of a book that was prcscrvod for gcncrations on library shclvcs bcforc it was carcfully scannod by Google as pari of a projcct
to make the world's books discoverablc online.
It has survived long enough for the Copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to Copyright or whose legal Copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, cultuie and knowledge that's often difficult to discover.
Marks, notations and other maiginalia present in the original volume will appear in this flle - a reminder of this book's long journcy from the
publisher to a library and finally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken Steps to
prcvcnt abuse by commercial parties, including placing lechnical restrictions on automated querying.
We also ask that you:
+ Make non-commercial use ofthefiles We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-commercial purposes.
+ Refrain fivm automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's System: If you are conducting research on machinc
translation, optical character recognition or other areas where access to a laige amount of text is helpful, please contact us. We encouragc the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.
+ Maintain attributionTht GoogXt "watermark" you see on each flle is essential for informingpcoplcabout this projcct and hclping them lind
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.
+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are lesponsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in Copyright varies from country to country, and we can'l offer guidance on whether any speciflc use of
any speciflc book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search mcans it can bc used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liabili^ can be quite severe.
Äbout Google Book Search
Google's mission is to organizc the world's Information and to make it univcrsally accessible and uscful. Google Book Search hclps rcadcrs
discover the world's books while hclping authors and publishers rcach ncw audicnccs. You can search through the füll icxi of ihis book on the web
at |http: //books. google .com/l
Google
IJber dieses Buch
Dies ist ein digitales Exemplar eines Buches, das seit Generationen in den Realen der Bibliotheken aufbewahrt wurde, bevor es von Google im
Rahmen eines Projekts, mit dem die Bücher dieser Welt online verfugbar gemacht werden sollen, sorgfältig gescannt wurde.
Das Buch hat das Uiheberrecht überdauert und kann nun öffentlich zugänglich gemacht werden. Ein öffentlich zugängliches Buch ist ein Buch,
das niemals Urheberrechten unterlag oder bei dem die Schutzfrist des Urheberrechts abgelaufen ist. Ob ein Buch öffentlich zugänglich ist, kann
von Land zu Land unterschiedlich sein. Öffentlich zugängliche Bücher sind unser Tor zur Vergangenheit und stellen ein geschichtliches, kulturelles
und wissenschaftliches Vermögen dar, das häufig nur schwierig zu entdecken ist.
Gebrauchsspuren, Anmerkungen und andere Randbemerkungen, die im Originalband enthalten sind, finden sich auch in dieser Datei - eine Erin-
nerung an die lange Reise, die das Buch vom Verleger zu einer Bibliothek und weiter zu Ihnen hinter sich gebracht hat.
Nu tzungsrichtlinien
Google ist stolz, mit Bibliotheken in Partnerschaft lieber Zusammenarbeit öffentlich zugängliches Material zu digitalisieren und einer breiten Masse
zugänglich zu machen. Öffentlich zugängliche Bücher gehören der Öffentlichkeit, und wir sind nur ihre Hüter. Nie htsdesto trotz ist diese
Arbeit kostspielig. Um diese Ressource weiterhin zur Verfügung stellen zu können, haben wir Schritte unternommen, um den Missbrauch durch
kommerzielle Parteien zu veihindem. Dazu gehören technische Einschränkungen für automatisierte Abfragen.
Wir bitten Sie um Einhaltung folgender Richtlinien:
+ Nutzung der Dateien zu nichtkommerziellen Zwecken Wir haben Google Buchsuche Tür Endanwender konzipiert und möchten, dass Sie diese
Dateien nur für persönliche, nichtkommerzielle Zwecke verwenden.
+ Keine automatisierten Abfragen Senden Sie keine automatisierten Abfragen irgendwelcher Art an das Google-System. Wenn Sie Recherchen
über maschinelle Übersetzung, optische Zeichenerkennung oder andere Bereiche durchführen, in denen der Zugang zu Text in großen Mengen
nützlich ist, wenden Sie sich bitte an uns. Wir fördern die Nutzung des öffentlich zugänglichen Materials fürdieseZwecke und können Ihnen
unter Umständen helfen.
+ Beibehaltung von Google-MarkenelementenDas "Wasserzeichen" von Google, das Sie in jeder Datei finden, ist wichtig zur Information über
dieses Projekt und hilft den Anwendern weiteres Material über Google Buchsuche zu finden. Bitte entfernen Sie das Wasserzeichen nicht.
+ Bewegen Sie sich innerhalb der Legalität Unabhängig von Ihrem Verwendungszweck müssen Sie sich Ihrer Verantwortung bewusst sein,
sicherzustellen, dass Ihre Nutzung legal ist. Gehen Sie nicht davon aus, dass ein Buch, das nach unserem Dafürhalten für Nutzer in den USA
öffentlich zugänglich ist, auch für Nutzer in anderen Ländern öffentlich zugänglich ist. Ob ein Buch noch dem Urheberrecht unterliegt, ist
von Land zu Land verschieden. Wir können keine Beratung leisten, ob eine bestimmte Nutzung eines bestimmten Buches gesetzlich zulässig
ist. Gehen Sie nicht davon aus, dass das Erscheinen eines Buchs in Google Buchsuche bedeutet, dass es in jeder Form und überall auf der
Welt verwendet werden kann. Eine Urheberrechtsverletzung kann schwerwiegende Folgen haben.
Über Google Buchsuche
Das Ziel von Google besteht darin, die weltweiten Informationen zu organisieren und allgemein nutzbar und zugänglich zu machen. Google
Buchsuche hilft Lesern dabei, die Bücher dieser We lt zu entdecken, und unterstützt Au toren und Verleger dabei, neue Zielgruppcn zu erreichen.
Den gesamten Buchtext können Sie im Internet unter |http: //books . google .coiril durchsuchen.
T ^ '
\
DIEFEN'liACII,
NOVIIM GLOSSARIUM.
1.
h
r •
NOVUM GLOSSARIUM
A h i -
LATINO - GERMANICUM MEDIAE ET INFIMAE
AETATIS.
BEITRAGE ZI WISSISCHAJTLICHI KllDE
DER
NEÜLATEINISCHEN UND DER GERMANISCHEN SPRACHEN
VON
D? LORENZ DIEFENBACH,
ZWEITKM STADTBIBLIOTHRKAR ZU FltANKlUKT A. M., cbRRRSPONDIKRENDEM MITOLIEDE DBB K. AKADBMIB
DER WIKHKXSCHAFTKN ZU BKKUN, DKB MAATdCHAPPY DER NEDERLANDSC'HE LBTTERKUNDE ZU LEIDEN, DES
UITCKAATIONALRN CONORE88R6 pOR PALiEO ANTHROPOLOGIE, EHREN MITOLIEDE DER BERLINER GESELL-
SCHAFT FÜR DEUTSCHS SPRACHE, MITOLIEDE DES GELEHRTENAUSSCHUSSES DES GERMANISCHEN MUSEUMS
ZU Nl'rRNBEKG.
PRANKFURT AM MAIN.
J. D. SAUERLÄNDER'S VERLAG.
1867^
♦J
THE NEW Y3' K
PUBLIC l: RARY
888367A
ASTOR, LENOX AND
TILDfiN FOUNOATIONS
H 1937 L
Ömck von J. D. 8a„erl«nder.
Seinen verehrten Freunden
Dr W. J. A. Jonckbloet,
Professor zu Deveuter
und
Dr M. de Vries,
Professor zu Leiden
gewidmet
von
g dem Verfasser.
c
>
m
>
Einleitung.
Das vorliegende Glossar steht mit meinem ,,Glossarium latino-germa-
uicum mediae et infimae aetatis" (Francf., Baer 1857) in vielfacher Wech-
selbeziehung. Es berichtigt dasselbe an vielen Stellen und bewegt sich
mit seinem ganzen Inhalte auf gleichem Boden. Bruchtheile des alten
Glossars: Glossen, Erklärungen und Vergleichungen, sind nur dann wieder
abgedruckt, wo die Beleuchtung nach beiden Seiten es gebot, die Spar-
samkeit des Raumes es gestattete. Wo diese Bedingungen nicht auftraten,
geo>en genaue Verweisungen. So geschah es, dag das neue Glossar
zom vollen Gebrauche des alten unentbehrlich ist, zu seinem eigenen aber
die N&he des alten sehr wünschcnswerth.
In den meisten Fällen sind die lateinischen Stichwörter des alten
aus praktischem Grunde beibehalten, selbst wo die Theorie eine andere
Anordnung verlangte. Im Anfange der Artikel unterscheiden sich jene
her&bergenommenen Stichwörter hinlänglich durch ihre Stellung, im Texte
durch den Zusatz ,,Gloss.''. Somit gehören die voranstehenden Wörter
und Worttheilc ausschUepch dem alten Glossare an, wenn nicht die
Signatur der einzelnen folgenden andeutet, daß jene zugleich für den Rest
der gegenwärtigen Glossen gelten. Den Antheil des alten Glossars schließt
das dem Artikel vorgesetzte Kreuz (f) aus; der Stern (*) bezeichnet die
Abwesenheit der Formen in Du Gange (Gl. w.), Breviloquus und Kirsch.
Welchen Formen eines Artikels indessen diese beiden Zeichen gelten, die
im Innern desselben die Uebersichtlichkeit hindern würden, erhellt in jenen
Fällen, in welchen die alphabetische Folge keine Sonderaufstellung der be-
treflFenden Wörter gebot, erst durch die Vergleichung des alten Glossars.
Im entgegengesetzten Falle sind nur den Sonderwörtern die auf sie bezfig-
lichen Zeichen vorgesetzt, nicht dem Artikel, in welchem sie verhandelt
werden; trAgt dieser gleiche Zeichen, so gelten sie andern Bestandtheilen
seines Inhaltes.
Jene Sparsamkeit des Raumes, welche mit dem Umfange auch den
Kaufpreis beschränken soll, bestimmte mich, die zahlreichen Auff&hrungen
Vni Einleitmig.
einzelner Formen (njit Verweisung auf das Stichwort des betreffenden
Artikels) nach den Anfangssilbeu (ohne etymologische Rücksicht) zusam-
menzureihen, damit nicht jede den Raum einer ganzen Zeile in Anspruch
nehme; der Druck sorgt für die leichte Auffindung. Wie hier, jedoch nur
bei etymologischer Verwandtschaft, sind in den zusaumienhangenden Artikeln
die gleichlautenden Worttheile durch Verbindungsstriche mit den ungleichen
verbunden, wo die Deutlichkeit die Wiederholung der ersteren nicht er-
forderte. Dagegen vermied ich ein Kunststück des alten Glossars, das
dem Leser ein gleiches auferlegte: die Zerlegung aller Formen je eines
Artikels in kreuz und quer, wihrend jetzt die Zusammenbehorigkeit immer
nur von je einer Stichsilbe abhängt. Es galt dort freilich auch um die
stärkere Hervorhebung des Gemeinsamen und des Trennenden ; aber diesen
Vorzug überwog die Schwierigkeit des Gebrauches.
. Am wenigsten durfte der Raum gespart werden, wo das Gewicht des
Inhaltes seiner bedurfte. Dieses legte ich besonders den mundartlichen,
zeitlichen und bij^weilen selbst nur graphischen Varianten der deutschen
Wörter bei, welche die Uehermasse des Stoffes in dem alten Glossiir
oft nicht hinreichend berücksichtigen ließ. Sodann habe ich ffir die Ver-
weisungen auf Erklärungen im alten Glossar reichliclien Ersatz durch neue
und ausf&hrliche gegeben, welche oft die Gegenstände in neuem Lichte
erscheinen lafjen. Neuhinzugekonmiene Glossarien gaben erwünschten Stoff
dazu. Gleichwol möge der Leser nie die Reihenfolge der Glossen un-
beachtet la(}en, durch welche ich den (wirklichen oder möglichen) Zusam-
menhang andeute, stritt ihn zu besprechen.
Um die genannten Eigenschaften der Varianten zu beurtheilen^ muß
der tiefer eingehende Leser Ort und Zeit der angeiührten Quellen kennen
lernen, worSber ich in dem unten folgenden Verzeichnisse nicht immer
genftgende Auskunft geb(^n konnte. Ich habe nebcai den seltensten und ältesten
Wörtern mitunter auch sonst hinreichend bekaimti», theilweise noch lebende
aufgenommen, damit man erfahre: wann noch oder schon (zum ersten
Male) sie vorkommen. Nicht immer lebten alte Wörter und Formen
noch in örtlicher luid zeitlicher Gegenwart des Schreibers , Welcher ältere
Glossarien abschrieb. Es fehlt jedoch nicht an M(M*kmalen ffir das Ver-
ständniss des Schreibers und seiner Umgebung, oder für dessen Gegentheil.
H&ufig wird dieses durch Umdeutung, durch oft leblose und sinnlose, jenes
durch lebendige Umänderung beurkundet. Trcju eilialtene antike Formen,
namentlich Endungen, sind nicht innner bloßes ^'(?rdienst des Abschreibers.
So z. B. erhielt sich die altdeutsche Femininendung a bei bestimmten
Wörtern mehrerer Glossarien durch Pietät oder Formelhaftigkeit, wie ja
auch noch heutzutage Aehidiches vorkonniit. Bei manchen grapliis(!lien
Verschiedenheiten ganzer Glossarien liegt vielleicht auch eine lautliche zu
Grunde. Es fragt sich z. B.: ob kch in i^ K. = chk in den Voce.
33. 34. eine und die selbe stärkere Aspiration bedeute. Reichlichere Ver-
Einleitung. IX
gleicliung der lebenden Mundarten in diesen und andern Fällen bleibt
Andern und mir selbst vorbehalten.
Bei seltenen, wenn auch durch Verlesung und Verschreibung ent-
standenen, lateinischen und deutschen Varianten ist das Vorkommen in
mehreren Glossarien an sich schon wichtig für die Geschichte der Glosso-
graphie, die Wecliselbeziehungen der Glossen- und Glossar-familien. Ver-
«
schiedenheit der Ausgabe wird manchmal nur durch einzelne" Druckfehler
gekennzeichnet.
Da bekanntlich der Irrthum zahlreiche Nachkommen zu gewinnen
pflegt, sind verderbte Glossen und Varianten oft als erklärende Mittel-
glietler wichtig. Die Verderbniss hängt großentheils von dem Bildungsgrade
des Schreibers ab; außerdem wirkte seine heimische Mundart oft auf die
Gestalt der lateinischen und latinisierten Formen ein. Anderseits haben von
lieu ältesten Zeiten an die lateinischen Wörter deutsche Neubildungen an-
j?eregt. Diese bezeugen inmierhin mit der Willkur der Bildner auch die
l»i6 in spite Zeit fortdauernde Kraft und Freiheit d(M- Sprachbildung, die
sich der Vermehrung und Verfeinerung der l^egrille anschmiegt. Dieselbe
zeigt sich sogar in den lateinischen Neubildungen, die nicht immer Miss-
bildungen sind. Zu den Kennzeichen des lebendigen Sprachgefühls im
15. Jahrhundert rechnen wir auch die Trennung mehr(»rer W^ortbestand-
theile, darunter auch der Pr&fixe, in der Schrift; dagegen wurden Prä-
pwitionen (wie deutsch und lat. i n , lat. a) oft mit den zubehorigen Wörtern
in Schrift und Drucke verschmolzen.
Glossarien von der Gattung der meinen sollen Ililfswörterbucher für
alle GJossenleser bilden. Diese wißt^n aus eigener Erfahnuig, welche
Thitigkeit die - oft scheinbar leichte, ja selbstverständliclK» - Vereini-
jroog des Zusammengehörigen, die Tn^nnung des Scheinverwandten koste!.
Die alphabetische Anordnung ist fftr jenen Zweck die geeigneteste. Jedoch
verwischt sie den Charakter uiul damit manche Vorzüge der Sachwörter-
bucher (Vocabularii reruni), ohne durch Verweisimgen völligen Ersatz zu
trewahren. Indessen beruhen ganze Abtheihmgen der Sachwiirterb&cher auf
alphabetischen Vorlagen.
lieber den vielseitigen Werth der alten Glossarien für die gesanmite
Kunde ihrer Zeiträume habe ich mich bereits in der Kiideitung zu meinem
alten Glossare geäußert. Sie spiegeln, wenn aucii nicht in zusammen-
hangendem Bilde, das ganze Leben der Vorzeit ab, sowol das äußere in
Haus-, Stiiats-, G(^\verbs-, Kriegs-wesen u. s. w., wie <len Umfang und die
Bpscliaffenheit der damaligen Bildung in Kunst und Wißenschaft. In
dieser Eigenschaft fibertreifen nicht selten die von vornehmen Forschern
übersehenen Vocabularien vom 14- 1(). Jahrhundert die früheren, deren
sprachlicher Weith dagegen nn't ihrem Aller wächst. Doch lohnen auch
die ärmsten und verderbtesten Vocabularien jener si)&t<iren Zeit biß ins
17. Jahrhundert die aufmerksame Durchsicht durch sprachliches Sonder-
X Einleitang.
cigenthuin. Diejj gilt in Bezug auf den Wechsel der örtlichen und zeit-
lichen Sprachforinen denn auch ffir die verschiedenen Ausgaben der Druck-
werke.
Ffir die Menge der erst durch die Vocabularien des 15-17. Jahr-
hunderts und eben auch durch meine Sammlungen den Lexikographen
bekannt gewordenen Wörter zeugt jeder Bogen der von den Gebr. Grimm
und von Benecke gegründeten Wörterbucher. Und doch hat letzteres mein
erstes Glossarium noch bei weitem nicht genug ausgebeutet, indem es viele
wichtige Wörter gar nicht verzeichnete, und bei solchen, die es aus andern
Quellen als unica aufnahm, die zahlreichen Belege und Varianten in meinem
Buche ftbersah. Einige Artikel des mhd. Wörterbuches fallen durch die
in meinem vorliegenden Glossare enthaltenen Aufkl&rungen fiber die Be-
deutung der mit. Wörter ganz weg, wogegen ich den Fortsetzungen dieses
Wörterbuches vielfachen Dank schulde und durch Citate bezeuge.
Ueberhaupt müj^en die Germanisten die lateinischen Theile der Glossen
nicht weniger verstehen, als die deutschen, wenn sie letztere nicht öfters
missdeuten wollen. In vielen Fällen sind auch alte lateinische Bestandtheilc
der Glossen als deutsche aufgefaßt worden, selbst bereits von den älteren
Abschreibern, wofür ich mehrere Beispiele gebe. Mir steht allerdings in
meiner neuen wie in der älteren Arbeit das Deutsche nur r¨ich in
zweiter Linie ; dennoch gilt mir auch das Lateinische darinn als Selbstzweck,
so Viel ich dabei auch Kundigeren zur Beleuchtung fibrig ließ.
Arbeiten dieser Art schließen sich überhaupt noch lange nicht ab.
Noch ist die Zahl der unbenutzten Glossarien unbekannt und un&bersehlich;
Ihrer viele liegen noch in Klöstern verborgen oder gehn dort verloren,
sei es durch die Schuld der Mönche oder unverständiger Secularisierer.
Ein Mone sollte seine einst so fruchtbaren Streifzflge wieder beginnen!
Nachher in unserem Quellenverzeichnisse wird sich manche Auttorderung
zur Veröffentlichung merkwürdiger Handschriften von selbst ergeben.
Eine Nachlese aus bekannteren und früher benutzten Quellen habe
ich hier nur gegeben, wo die Vergleichung mit dem Neuen sie erheischte-,
oder wo sie selbst einer neuen Beleuchtung ])edurfte. Dieß war öfters
u. a. bei dem lat.-franz. Voc. 122, der Fall, welches Scheler mit kritischen
Anmerkungen begleitet hat. In einer m&ßigen Auswahl bloß lateinischer
Glossen gab mir namentlich die IIs. 37. in Verbindung mit dem schon
früher benutzten Voc. 76, Anlaß. Jene geh8rt zu den Donaueschinger Hand-
schriften, deren Benutzung ich der Güte des Herrn Dr. Barak verdanke.
Zu den hochdeutschen, resp. alemannischen Vocabularien aus Donaueschingen
gesellten sich die für die fürstliche Bibliothek daselbst neugewonnenen
niederdeutschen aus dem v. Geissels'schen Nachlaße zu Köln, sowie die
hs. Glossen und Vocabularien aus Frankfurter und Würzburger Bibliotheken.
Die niederländische Gemme habe ich um so reichlicher ausgeschrieben,
als sie die sp&teren niederrheinischen und hochdeutschen Gemmen sehr
Einleitung. XI
häufig erklirt und berichtigt. Die Herren Peters, Sehr 6er und Rieger
werden mir die ausgedehnte Benutzung ihrer wcrthvollen Sammlungen nicht
als Plagiat anrechnen. Im fibrigen verweise ich auf die Bemerkungen bei
meinem Quellenverzeichnisse.
AuflFallende Abkürzungen (ausser den Quellencitaten) und Zeichen
suchte ich zu vermeiden, „^tm." besagt: daß Aehnliches in andern Glos-
sarien vorkommt, womit bei den Donaueschingcr Voce. 27-34. nur sie selbst
gemeint sind, wenn nicht ausdrücklich andere bezeichnet werden. Die Ab-
kürzungen der Sprachennamen (fult, ahd., ags, u. dgl.) setze ich als bekannt
voraus. Von den mathematischen Zeichen kommt h&ufig das der Multipli-
cation (X) ^or, das hier der Vermischung gilt; selten die des Mehr (+) der
allgemeinen Beziehung (:) und der Gleichung (=). Den alten Voaibu-
larien entliehen wurden wiederum „l*' (vel, oder) und „i." f&r Erklirungen
und Synonymen. Die Schreibweise der Quellen wurde möglichst beibehalten,
namentlich die diakritischen Vokalzeichen, die mannigfaltigsten bei u, um
der kritischen Lesung nicht vorzugreifen; einzelne Bemerkungen gibt das
Folgende. Bei den Quellenzeichen bezeichnet die stehende (Antiqua-) Ziffer
die Handschriften, wie die fette im vorigen Glossar, dessen Numern hier
fortgesetzt werden, und dessen Quellen ich hier nochmals kurz aufzihle,
weil viele derselben in dem neuen citiert werden. Die liegende (Cursiv-)
Ziffer bezeichnet die gedruckten Quellen.
Quellen.
I. UnDdscbriflen.
1-26. des alten Glossars, 5-23. aus der Mainzer Stadtbibliothek, die
meisten aus dem 1. Drittheil des 15. Jh. Die Nrr. 11. 16. 22'\ 23.
24. sind niederdeutsch, die meisten Mainzer IIss. in rheinländischen,
zum Niederdeutschen neigenden Mundarten.
27-38. Hss. aus der fürstl. Bibliothek zu Donaueschingen; 27-34. latei-
nisch-hochdeutsch, aus den dort mit 54-58 numerierten Bänden;
35-38. niederdeutsch, war zur Zeit noch nicht numeriert^ aus einem
0. erwäluiten Bande der fi-fiher v. Geisseischen Bibhothek zu Köln.
27. (Bibl.-nr. 54). Alphabetisches Wörterbuch vom J. 1421; mit 33.
verwandt. Von Columbinus an beginnt neue Hand und Mundart,
vielleicht auch eine andere Vorlage, da eine Reihe von Glossen Co -Cr
hier noch einmal und zwar theilweise mit neuen deutschen Bestand-
theilen vorkommt. Randglossen von gleicher Hand und Dinte mit
28., die mit 6V>. verwandt sind, habe ich nur selten ausg(^schrieb(ni,
L'S. (Bbl.-nr. 54 f. 184''-7) gehört zu K. v. Megenbergs Buch der
Natur und (»iithält einige v(m Pfeiffer nicht gekannte (oder nicht
genannte) Wortformen.
29. (Bbl.-nr. 55). Vocabularius rerum a. 1466 von Nie. Liebinger
zu Landau, welcher viele Interjectionen und Rufe der Jäger und
Hirten an die Thiere wegläßt, weil entsprechende lat. Ausdrücke „nun-
quam vel raro reperiuntur." Ziemlich nahe vrw. mit 30., weniger mit
34., obwol die Rubriken ähnlich lauten; stimmt oft zu 5^, auch zu 1.
30. (Bbl.-nr. 56, 1. Abth.) V. rerum, „aureum Vocabularium," a. 1486.
Im allgemeinen schlecht geschrieben und abgefaßt, jedoch wiederum
nicht ohne werthvolle Eigenheiten. Sein, auch bei lat. Wörtern vor-
kommendes ü ist (wie ü in andern Hss.) = u; bißweilen hat er u,
das (wie anderswo u) = nhd. fl, ü sein mag.
31. (^Ebds. 2. Abth.) Nach einer neueren Bemerkung am Bodensee ge-
schriebene Tis. von Bracks V. rerum (04,)^ dessen ei-ster Druck
Quellen. XIII
ebenfalls im letzten Viertel des 15. Jh. erschien, und dessen kleinerer
Ausgabe ein liier gegebenes alphabetisches deutsch-lateinisches Wörter-
buch (nach Isidorus 1. X) mangelt. Ich habe nur auffallende Va-
riauten von 64. ausgeschrieben.
V2, (Bibl.-nr. 57). V. rerum ohne Jahrzahl. Die 1. Abtheilung enthält
bloj^ lateinische „Synonyma reuerendi magistri tulij nominum et ver-
borum," von Michael Schiesscr geschrieben. Stimmt öfters mit
K, V., 40. und yii.y weicht aber sonst in Anordnung, hd. Glossierung
und oft auch in lat. Wörtern von allen mir bekannten Voce, rerum
ab, oft auf alte Urschrift deutend, mitunter auf niederdeutsche oder
(s. V. Eutrapelia) niederländische. Hat schw&bisch au aus ä, selbst
öfters in lat. Wörtern; biß weilen deutsch ü.
33. (Bbl.-nr. 58, I. Abth,). Alph. Wörterbuch a. 1502, geschloßen
von Matheus Kranheybel dePraw; stammt aus der „liberaria m
Millestatuis" (Kloster Milstat). Mit f. 87 beginnt anderartige und
kürzere Abfaßung, minder reich an seltenen lat. und deutschen Wör-
tern, durch welche die Hs. biß dahin mit dem merkwürdigen hd. Voc. 6.
und mit den nd. 22. 23., denm&chst mit 7.'>. 70. und (in ausschließ-
lichen, jedoch bekannten Glossen) mit den Genunen ubereinstinunt.
(Das unverstandene nd. nl. wretheit feritas deutete der Schreiber
in frech ait um.) Ferner stimmt es in der Mundart zu 34. und
(oft auch in deutschen Glossen) zu ]\ V.\ in deutschen (ilossen öfters
zu 5., auch zu 91.
34. (Ebds. 2. Abth.). V. rerum ohne Jahrzahl. Stinnut — auch in der
mit 33. gemeinsamen streng hd. oder alemamiischen Mundart (mit
oft gehiuften, auf rauhe Ausspraclu; deutelnden Gonsonanten und
Diphthongen) — zu 1., denmachst zu 2. Die sehr deutliche und
schone Schrift hat er mit 33. f. 1-18'* (von da an wird dort di«^
Schrift enger) gemein; aber der Schreiber verlas häufig die Ur-
schrift, besonders die lat. Wörter.
27-.-*3. sind in Baraks musterhaftem Kataloge nfiher beschrieben. Auffallend
ist der bei 33., mitunter auch den übrigen IIss., mit Ausnahme etwa
von 31., bemerkbare Anschluß an die (Jlossen der nd. Vocabularien
meines alten Glossars und der (ursprünglich nl.) Genunen, wo diese
von den andern nieclprrheinischen abweichen. 2ü. 30. 32. lieben, wie
auch 93.^ die schöne einfache Bildung der (besondei'S abstrakten) Sub-
»tantive durch diis Suffix i (nlid. e^ mit erhalten(5m klingendem Vocale,
selten in vollerer Form in 33. 34., und schieben, ähnlich wie das Ahd.^
oft Vokale ein ; ein in Schlußsilben vor m und n eingeschobene« e (e)
wird gewöhnlich durch einen Bogenstrich über beiden Schlußkonso-
nanten ersetzt (z. B. arm)*; aus Im wird oft Ibem (z. B. Ilalbm),
um das, gleichwohl aus m erwachsene, b leichter weich aussprechen
zu laßen. Besonders, nicht ausschließlich, in 33. 34. steht &ber a,
XIV Quellen.
selten Aber u, ein an den griechischen Circumflex erinnernder Strich
(ä) zur Bezeichnung des Umlautes, namentlich in der Masculinendung
är (ahd. äri mM &re nhd. er)\ dagegen scheint ä, wie sicherer
und weit h&ufiger ü, eine nur graphische Unterscheidung des reinen
Vokals (u von n, m) zu sein.
35. Alph. Wörterbuch (f. I-IO' des Kölner Bandes, s. o.), lateinisch
mit wenigen nd. Glossen und desto längerer Vorrede, die sich auf
„Ysiderus, Papias" u. A. beruft.
36. Lat.-nd. V. rerum (ebds. f. 10*-11), von anderer Hand, als 35.
37. Lat.-nd. Alph. Wörterbuch (ebds. f. 12-240'), wiederum von neuer,
aber ganz von Einer Hand, geschlo^en a. 1417. Dem Hauptalphabete
folgen zwei kleine der Verben und der Indeclinabilien ; die nd. Glossen
fehlen öfters im ersten, fast ganz im zweiten, ganz im dritten Alpha-
bete. Die, an sich meistentheils bekannten, nd. Glossen weichen von
denen anderer Vocabularien ab. Seine zahlreichen RaritAten stimmen
so stark mit denen des hd. Voc. 76, fiberein, daß, beide aus gleicher
Quelle geschöpft haben niüßen; diese konnte ich biß jetzt nicht ent-
decken, wol aber ein drittes mit 76. nichst verwandtes Glossar vor
1469 zu Ulm von Ludw. Hohenwang gedruckt, dessen Bruchstück
K. D. Hassler im J. 1840 veröffentlichte.
38. Nd.-lat. Wörterbuch (ebds. f. 241-320), mit Yoranstellung des Nieder-
deutschen in alph. Folge, von abbet abbas - wunscher adoptator.
Von neuer Hand geschrieben, weicht es auch mehrfach in der Mund-
art von 35-7. ab; so setzt es ou neben seltenerem 6; -schop
neben, hier seltenem, -schup in 37.; 3. prs. pl. meist -en, in 37.
-et; -lieh bißw. neben -lic, -lick. Es hat viele speciell- und alt-nd.
Wörter, darunter nd. mundartUche Varianten, bißweilen durch „saxo-
nice" unterschieden, oft nur in Lauten (z. B. anl. w r neben jüngerem
r) abweichend; wenige Male auch hd. Formen; werthvolle lat. und
nd. Synonymen und nd. Erkl&rungen, die auch wegen der gram-
matischen Formen wichtig sind. Lat. ce, ci wird h&ufiger, als in 37.,
mit se, si verwechselt, folglich so ausgesprochen. Oft zeigen sich
Begegnungen mit 74,
40. Auszug aus einem lat.-hd. hs. alph. Wörterbuche in einem, ver-
schiedene Schriften umfaßenden, Bande der ehemaligen Martinen-
goschen Bibliothek zu Würzburg. Es stammt vermuthlich aus dem
Anfange des 15. Jh. und hat gleiche Urschrift mit dem jüngeren
Voc. 48. (Niger Abbas zu Metz Hs. E. Nr. 86 fol., Papierhs. des
15. Jh., Auszug in Mones Anseiger V 234 ff.), dessen völlige Ver-
öffentlichung sehr wünschenswerth w&re. Jene Urschrift war viel-
leicht eine alph. Redaction von Heinrici Sunmiarium und den dazu
gehörigen deutschen Glossen. Außerdem stimmt 40. vielfach zu 74.
93., auch 75. Oft steht 11, pp statt 1, p; w statt v, bes. in deutschen
Qaelien. XV
Wörtern; c und t, sc und st sind oft nur nach der alph. Ordnung
zu unterscheiden; f neben i, ohne nur erkennbaren Grund, bleibt
auch in unserem Drucke unterschieden. Bißweilen erscheinen s&d-
deutsche Eigenheiten, wie au = ä, die Suffixe i und li. Auf 40.
folgen bloß lat. Wörterbücher und auf diese ein lateinisch deutsches:
41. Es enthält meist flektierte Formen, ursprüngliche Interlinearglossen,
von welchen ich durch die Zeit gedrängt, vor mehreren Jahren leider
nur wenige ausschrieb. Ihre grammatische und lexikalische Bedeu-
tung verdient Aufmerksamkeit, ob sie gleich oft verderbt und dunkel
sind; au fir ä, die antike Endung u f&r ältere 6 (nhd. 6) und so
Mehr deuten auf schw&bische Heimat. Eine wenig verschiedene,
sogar in einzelnen Fehlern fibereinstimmende Redaction gemeinsamer
Urschrift bietet die „Expositio super missale a. 1396" der Inders-
dorfer Hs. 383 zu München, die ich nur aus Mones Anz, VIII 100
kenne und hier bei den wenigen Parallel glossen durch „hidersd, HsJ'
bezeichne. Ebds. VI 347 zeigt ein Interlinearglossar des 15. Jh. zu
T&bingen (Hs. 103) manche Analogie der Vokale.
42. „Buch von der Gcsuntheit," fol. Papierhs. M. S. III 25Mer Stadt-
bibliothek zu Frankfurt a. M., deren wahrscheinlich erster Besitzer
das Jahr 1412 zeichnete. Das in hd. Si)rache abgefaßte Werk hat
gleiche Urschrift mit K. v. Megenbergs Buch der Natur, mit welchem
es häufig wörtlich fibereinstimmt. In naturwißenschaftlicher Hinsicht
beschreibt 'es einen engeren, in medicinischer einen weiteren Kreij^,
als dieses. Es enthält auch gereimte Segenssprüche.
43. Jü. Michaelis Collegium practicum a. ir>G4. Hs. der Frankfurter
Stadtbibliothek M. S. 24. HI.
44. Hs. lat-hd. Wörterbuch mit der Schrift des 16. Jh. Frankf. Stadt-
biWiothek M. S. IV. 7^
45. Hs. Voc. ex quo, „Voc. bonus et vtilis," a. 1476 4®. nr. 1986 der
Frankfurter Dominikanerbibliothek, ebenso reich an deutschen Glossen,
wie an verwegenen Umdeutungen in denselben, und an ungeheuer-
lichen Fehlern besonders in den lateinischen Wörtern, deren ur-
sprüngliche Gestalt groftentheils durch die Reihenfolge der Artikel in
den gedruckten Voce, ex quo erhellt, fiber deren Vorrath jedoch die
Hs. hinausgeht. Spuren niederdeutscher Vorlagen sind h&ufig; die
Mundart selbst gehört zu den rheinländischen. Besondere Berfihrungen
zeigen sich namentiich mit den Voce. 5. 40., auch mit 74, 12. 13.
Viele Curiosa und Varianten habe ich nicht ausgeschrieben. Die
Mundart zeigt mehrere Eigenheiten; u. a. die Praeposition bit neben
mit; i fSr kurzes e vor Consonantengruppen.
46. Ein dem Voc. 45. beigebundener alphabetischer, lateinische Wörter
griechischen Ursprungs mit nicht vielen hd. Uebersetzungen ent-
XYI Quellen.
haltend. Einige merkwürdige lat.-hd. Glossen zu einem Werke von
Galenus theilt er mit 12.
47. Lat-mhd. Glossen des 13-4. Jh. aus einem, lateinische naturwißen-
schaftliche und medicinische Pergamenthss. 4®. umfaßenden Mischbande
nr. 1405 der eben genaimten Bibliothek. Einige derselben boten
keinen Anlaß zur Aufnahme. Unglossiert kommen dort vor „in wlgari'
die hd. Pflanzcnnamen: allant, himelsuzel (aus -sluzel, um-
gedeutet?), swrzewrzi, woge wart; sodann: faciat laxiuain
kaltgozen.
48. Eine kostbare Ileliquie aus dem Zeiträume des vollen Vokalklanges,
Marginal- und besonders Interlinear-glossen in ahd.
oder altrheinländischer, zur nd. neigender Sprache, welche nebst weit
zahlreicheren lateinischen zu lateinischen Gedichten meist biblischen
Inhalts gehören. Ganze Theile der letzteren sind unglossiert. Die
wohlerhaltene Pergamenthandschrift nr. 139 der Frankfurter Dom-
bibliothek 40. trägt die Zuge des 12. Jli.
49. Hs. des 15. Jh. ebds. nr. 154; auf dem Schlußblatte Namen der bib-
lischen Bücher.
50. Megenbergs Buch der Natur, Papierhs. des 15. Jh. fol. in der
Frankfurter Carmeliterbibliothek. I. Hn. 5. nr. 1.; schließt sich an
Pfeiffers Ausgabe an, weicht aber in der Mundart und in Namen be-
deutend von ihr ab. Am Schluße steht: Das ist dz tutsch buch
von megenberg; darauf eine Variation des Verses in jener Aus-
gabe, beginnend: Wer das ein ris vnd nit ein gut wer ck (aus
getwerck umgedeutet!). Oefters kommen Verdeutschungen vor, wie
abestan (-011 Mey. Glms.) abeste in (Asbest).
51. Hs. nr. 4440 der Frankf. Domiuikanerbibliothek gr. 12"*"-, deren
Schreiber 1419 stiirb; nächst verwandt mit 25. und O. san., desshalb
nur wenig hier ausgeschrieben.
52. Hs. hd. lat. Voc. ex quo 4^. nr. 1737 der selben Bibhothek. Am
Ende steht: Explicit vocabularius per manus laurentii de hallen
(hau) in ualle eni (Innthal) finitus in die sancti laurentii martyris a.
d. 1429 hora quinta(V) noctis Dco gratias. Umfangreich und ziemlich
korrekt, (enthält er viele seltene und einige (uns) neue Glossen und
selbst bei den gewohnlichen lateinischen grofientheils andere deutsche,
als besonders die gedruckten Voce, ex (juo. Höchst merkwürdig sind
seine engen Beziehungen zu 75, (teut. ante lat), denmäclist zu 7L 76*.
(nebst 37.), ferner namentlich zu 3. 8. und 9. 17. 40. 1. 05, 7/0. For. a,
1420. Ich traf etwas reichlichere Auswahl. Ffir den derweile schon ge-
dnickten Beginn des Glossars ist etwa nachzutragen: Abligiiritor fraß.
Abhoniiiiatio grausichkait; abomiiiosiis glückselig. Ahorti-re tod gc-
peren; -uns tod geporen; verwurffling; abersei {njL Gl(f,s6'. v, Peripsema).
*Abori-go (Gloss,)^ -eiies ein vngepältzter pawm. -^vAbrotauuDi
Qnelleiu XVn
(Glo8s.)j abratum abrauten. "^Abresta ^tm^/o^/a vüis. Abrepo verre
weg kriechen (sim. 4.). *Abrotare siben. Abroga-ns ein ainfaltiger i.
humiUs; -tas ein gewaltiger. Acidi dentes i. stupefacti czend er-
gen. *Accellerare ser iagen o. leiden. Aecentus ein lanck den.
Actes ein her spitz, ain scharffer aug apfel. *Acroin-on (Gloss,),
-en stinckend wurtj$lach (Suffix wie in 41.)- Die schief Aber einander
stehenden Punkte ftber Vokalen geben wir durch wagerechte; sie be-
deuten wenigstens in vielen Fällen keinen Umlaut, f&r welchen ähn-
liche aus Abergeschriebenem e gebildete Zeichen sicherer gelten,
welche ich durch ** wiedergebe. Von Suauium und dann wieder von
Supendium an wechselt die Hand und einigermaßen auch die deut-
sche Mundart des werthvoUen, aber nicht gar leicht zu lesenden Vo-
cabularius, der auch in manchen Anordnungen von seinen Genoj^en
abweicht.
53. Mb. a. 1460 aus der Frankfurter Museumsbibliothek, kommt nur wenige
Male vor.
54. Einzelnes Blatt, der Schrift nach aus dem 15., vielleicht aus dem 16. Jh.,
der Gynmasialbibliothek zu Frankfurt a. M. angeh&rig, in welcher es
Hr. Prof. Rumpf daselbst nebst einem sch&nen, weit älteren Bruch-,
stocke eines blog lateinischen Glossars (dessen Veröffentlichung und Er-
läuterung durch ihn zu hoffen steht) entdeckte. Es enthält die folgenden
Glossen, die zum Theil in auffallender Weise zu dem Voc. Theut.
ante Latinum (unserer nr. 75.) stimmen und hier und da Merkmale
der Ausschrifb aus einem alphabetischen deutsch-lateinischen Wörter-
buche zeigen. Die deutsche Uebersetzung weicht oft von der der uns
bekannten Vocabularien ab; auch ihre Schreibung und Mundart ver-
dient Aufmerksamkeit. Blog lateinisch ist nur die Glosse; Sabdolns
falst^ homo. Wir stellen die flbrigen in der vorgefundenen Reihen-
folge auf. *Cirilln8 (o. S. 92 verdruckt Cerlllas) ein syr. *tTra.
cam saltz wasser. *f Attega hassel huon. Labrusca ein heck.
* Naseale nesteil. Cassidolabram hellenn bartt. Uilus fedder kenn-
geU. '*'Tritala ein flegell. Lolium ratte vff dem feld. Spica ein
aber. Insipare, interere in prockenn. Prothospatarius mart-
schalck. * Primipilus, satrapa ein houpt man. *Honorinni er
trung (ebenso 75.). ^Scisaltari ein ding erfaren. Phagifaeetus
ein erlicher gast. "^Esenlas esch l&sell. Esula wollfs milch h.
^Popinare essen bereiten (d^enso 75.). ^Epiienti-a gesiecht; -ens
der daj^ gesiecht hatt Qresima (quadragesima Gloss.) carte nto-
wuihortMn (vgl. quadragena karr-at 34. -ed 1. 71.). ^fGlos osis^
Hoetilnga füll holtz dz bi nacht schinett. Agonisare vmb dz leben
fechten. *f Bablginator ein schwert feger. Ficulneus ein fygen
mfift. Fiola ein eng glaag. Electuarium lattw&rg. ^Ignile fyer
gezyg. Extentu . flach, (dwfxso 75.). *f Cernicala flachs brech.
XVni Queüen.
{Gloss. und hier v. Crinacula). ♦Turicns fleisch madenn (sim, 75.).
♦Struen holtz floos (s atis z geändert; floß, var. flöße 75.). Acal-
nester a om kaal. Violentia freuell. fTemerari freuelen. *Alio-
philns ein heimlicher buoler. CarratA ein fuoder. "" Soppetanens
fuog schemell (sim. 75.). *Tltertn8 ein jungfillill. (sim. 75.). *fBa-
bnrnos i. sttdtus. {Oloss. und hier v. Baburrus). * Vernislum firniß.
*tC!Ai>tp^stra (-re etc. Gloss.), anaglodinm schirtz duoch (d aus t
geändert?). FaHcinula dein gebeil vt solefit habere cod. *Beeiaca-
' lom garn. ^Oirgillare garnwinden. Gesticolari gouckelen. Am
gotz Pfennig. '*'fBarbieiom (-ina 75.) geisbart. Ladam ein hack
bret mitt Seiten. *Men8ola [sc. hack bret] dar vfF man hackt, (sim.
75.). *SchlImbrIa hackmesserr (sim. 75.). * Sternales hantgifitt
(sim. 75.) * Antrophormita ein bild hower. Cambuca bischoff staab.
Moscos bissemm. Olfaetoriuni bissemappfell. ^Flaoeas blow.
^fPalidns pleich. Candidare pleichenn. * Campidocere geleitenn.
'''Amphiatrumeinschranck. Postola ploter. Pnstolare geschwellenn.
(sim. 75.). ^Lamen brüst plech. '*'Attrillu8 ein pluell. Germeii
bluost. ♦Cumlus pluotriechter. *Merob8 griener speck. *Culper
frowenhindell. Solennisare prangen, (sim. 75.).
IL Druckschrifleii.
1-155. Die in meinem ersten Glossar benutzten Druckschriften. Ich bezeichne
hier nur einige, vorzugsweise im neuen Glossar citierte, nochmals
n&her, jedoch nur kurz. 48. s. o. 40. — 64. Brack, Voc. rerum. —
65. Voc. praedicatorum. — 68. (verdruckt 69. nr. 1 im alten Glossar
Einl.) steht zwischen den Gemmen und den Voce, ex quo mitten
inne. — 74. deutsch-lat. Voc. theutonicus Nürnb., Zeninger 1482. —
75. Voc. incipiens teutonicum ante latinum in verschiedenen Ausgaben,
zu welchen auch neu benutzte (^»9) hinzugekommen sind. — 76.
(s. 37.) lat.- deutscher Voc alphabeticus s. scripture. — 93. Voc
optimus ed. W. Wackernagel. — 94. ags. Glossen aus Mones An-
zeiger und Quellen. — 99. 106-9. nd. und nl. Glossare aus Hoff-
manns Horae Belgicae VII. — HO. hd. Gemmen, in verschiedenen, auch
neubenutzten Ausgaben. — 122. lat.-frz. Glossar des 15. Jh. aus der
Bibliothek zu Lille, her. von Gachet 1846; 122/". das selbe, her. von
Scheler 1866. — 124. Castelli Lexicon medicum 1746. — 125. \.
rerum, a Baldassare Trocho Ascaniense a. 1517; eine reichliche
Nachlese neulateinischer Wörter bleibt zu machen. — 132. Gemme
vom J. 1507 in halb nl., zumeist kölnischer Mundart — 136. ags.
Glossen, von Gehler (Archiv fftr Philologie 1847). — 142. Pariser
lat. Glossar, her. von Hildebrand 1854. — 147. Theutonista, von
Gherard van der Schueren; ich laj^e reiche Nachlese Abrig.
Quellen. XIX
Andere Bezeichnungen der in meinen beiden Glossarien benutzten
Druckschriften: «
BM. Mittelhochdeutsches Wörterbuch von Benecke u. s. w. 1854 ff.
Br. Breuiloquus 1478.
D#. Wtb. Fr. Dietz, Etym. Wörterbuch der roman. Sprachen 2. A. 1861 ff.
Fr. Frisch teutsch-lat Wörterbuch 1741.
Gf, Graff, Althodideutscher Sprachschatz 1834 ff.
Gl. Aelfr. Aelfre^ ags. Glossar (aus Du Gange).
GL m. Du Gange, von Adelung als „Glossarium manuale'' bearbeitet
1782 ff.
Gaik Wtb. (m. = mein) Vergl. Wörterbuch der gothischen Sprache 1851 ff.
ffr. Wtb. Deutsches Wörterbuch der Gbr. Grimm 1854 ff.
HaupL Haupts Zeitschrift.
Ku Kirschii Cornucopiae, vorz. die Ausg. 1723.
Kä. Kiliani Dufflaei Dictionarium tevtonico-latinum cur. Hassel to 1777.
Lips. Die in Haupt Z. XUI 2 aufgestellten Glossare Lipsii (nur wenige
hier eingeffigt und erl&utert).
NaiuH). Naturbuch etc., verdeutscht durch G. Mengenberger (v. Megenberg)
1540.
Nnm. Nemnichs Allg. Polyglottenlexikon der Naturgeschichte 1793 ff.
Pap. Papias 1485.
Sm. Schmellers Bayerisches Wörterbuch 1827 ff.
Sum. Hoffmanns Sumerlaten.
Ffir die im vorliegenden Glossare neubenutzteu Druckschriften sind
etwa folgende Bezeichnungen zu erkl&ren:
M/r.y dp. (Cleop.) s. Cock.
Cod. 0. Cockayne, Leechdoms, Wortcunning and Starcralt of early Eng-
land. 2 Voll. London 1864-5. Besondere Chiffern seiner Glossarien:
Ad/r. clerice! an educational exercice by Aelfric Bat;i. — Clp,, Cleop.
Cleopatra. — Dun. Durhamer Glossarien. — Hb. Herbarium Apu-
leji. — Lor. Lorica oder Lurica, angeblich von Gilhis oder Gildas
mit ags. Glossen; dazu gab ich bij^weilen Varianten aus der Ausgabe
mit irischen Glossen von Stokes (Irish Glosses Dublin 1860). —
Bawl. Bawlinson.
Am. s. Codk.
Dz. AUr. Gü. Altromanische Glossai*e, berichtigt und erkl&rt von Fr. Diez.
Bonn 1865.
Er/. Gl. und Marb. Gl. Erfurter und Marburger Glossen, von Dietrich
in Haupts Z. U 204 ff. III 116 ff.
G, voc. Nl. Gemma vocabulorum, Erweiterung der Gemmula v., verm. her
von Jac. de Breda Deventer 1500 (die Schluj^zeilc meines Ex. ist
abgcrigen). Ihren Werth f&r die Berichtigung der ftbrigcn Gemmen
rfthmte ich bereits. Ihre Mundart n&hert sich mitunter den nd.; so
XX Qnelleii.
hat sie dat f&r nnl. het; ol f&r nl. oa, das sie bigweilen missdeutet;
die Endung er, ner f&r nl. är, när.
Gloss. Mein Glossarium lat.-germanicum 1857.
H. Ph. S. Hildegardis Physica etc., nach einer Pariser Hs. des 15. Jh.
her. von Darenaberg, mit Prolegg. und Anmm. von F. A. Reuss,
in Migne Patrologiae Ser. 2 T. 197. Paris 1855. Ann, bedeutet die
von Reuss zugefügten lat (linneischen) Benennungen; Ed, die aus
der 1513 nach einer (verlorenen) Handschrift in Strasburg besorgten,
, in Krautii Experimentario 1544 neu abgedruckten Ausgabe. Lese- und
Druck-fehler scheinen in der rubricierten Ausgabe h&ufig vorzukommen.
Leider erhielt ich erst nach der mfthevollen Ausbeutung dieser Aus-
gabe und am Schlüge des Druckes den correcteren und bequem ge-
ordneten Auszug von Reuss in den „Annalen des Vereins für
Nassauische Alterthumskimde" u. s. w. VL Wiesb. 1859. Was
Sprengel und E. Meyer über die Pflanzennamen in Hildegards
Schriften gesagt haben, liegt mir nicht vor. Ich verweise daf&r auf
die „Botanik der Gegenwart und Vorzeit" (Lpz. 1864 S. 120 ff.) von
F. W. Jessen, welcher eine weit ältere und beßere Handschrift der
Physica, als die Pariser ist, in Wolfenbüttel entdeckt hat und die
Ergebnisse seiner Forschungen in einer Abhandlung ftber Hildegards
naturgeschichtlich - medicinische Schriften veröffentlichen wü*d. Von
ihm dürfen wir ein gesundes und parteiloses Urtheil ftber die be-
gabte, aber schwärmerische Meisterin der deutschen Pflanzen- und
Arznei-kunde ihrer Zeit und Aber ihre Werke erwarten; Reuss gibt
gliubig auch die albernsten Wundergeschichten aus Hildegards Leben
wieder. Der urkundlich von dem heil. Geiste in sehr mittelalter-
lichem Latein inspirierte Text der Physica ist mit vielen einzelnen
hd. (rhein- oder nahe -ländischen) Wörtern maccaronisch gemischt^
welche, theilweise aus älteren umgebildet, dem 15. Jh. angehören und
oft uns neu sind. Aus der Urschrift mehr und minder erhalten sind
die latinisierten und vielleicht an ahd. Formen angelehnten deutschen
Wörter der Ueberschriften und des Textes, wie u. v. a. swertula
neben swerteln oder gar schwertein (flectiert); sogar spiczmus
erzeugt den Ablativ spiczmo!
H. l. i. S. Hildegardis lingua ignota, nach W. Grimm in Haupts Z. VI,
mit Fz. Roths hs. Verbesserungen nach der Wiesbadener Hs. Hier
hat die merkwürdige Heilige vermutlilich eine ahd. Handschrift wört-
lich abgeschrieben und die Missgeburten ihrer eigenen Spracheugabe
groj^entheils aus deutschen oder auch lateinischen Elementen hinzu-
gefftgt.
H. S. Heinrici Summarium; die Zusätze D., Mon,, Tr., Vind. bedeuten die
Redactionen und Hss. zu Darmstadt (Perg. hs. 6 kl. S\ nach Riegers
Auszuge in Pfeiffers Germania IX), München (Diut. HI 285-266.
SduneRen gl s. 641-691.X Trier (Hofimanns AM. Glossen, QraflT)
Wien (Diut. 1. c; Graffs Dint. L c, Spraehsch. 2. Hb.; 1. XI voll-
flttndig in Hc^htianns Smnerlatei, wo 21-' 4 Kr&uternamen aus der
selben Wiener Hs. 89^. Idi yerglich noch das Znbebir in Sgmb. D.
(s. u.) and El. d. i. St filasien, in Gerbert Iter alem. Anh. 8.15-108;
Sehmellers gl i. 36-47. gl o. 10-166.; Hs. von St Florian (nr. 100
m. alten Glossars); den Auszug der Straftburger Hs. in Waekemagels
LeMbttch IV. 177-182 hatte ich nicht sur Hand. Weitere Beziehungen
von H. 8. wurden o. bei 40. erwUhnt; sie kommen oft bei ,den
Mainz. Hss.» namentlich 11. und 19. vor, mitunter awAi bei 76.
b. s. Codt.
C Holtsmamifl Ahd. Glossare in P/ Germ. XI L
\ V. Voc. rerum ex of&cina J. Keller in Augusta a. 1468. kl. fol. (scheint
J. Grimm unbekannt geblieben zu sein)^ Von den mir bekannten hs.
Voce rerum sehr abweichend, n&hert er sich bisweilen dem von
Brack (nrr. 31. 64.), hiufiger den Voce. 22. 40. 74. 76. 93. Seine
lat Erklirungen sind sehr lehrreich und selbst seine, durch den
Dmck fixierten^ Fehler merkwürdig. Die Redaction Z. V. %. vl
w. 8. CoA.
arb. Gl. s. Erf. Gl.
\eg. Konrad v. Megenberg, Buch der Natur, her. von Pfeiffer 1861. Vgl.
28. 42. Nahurb. K. v. M. hat viele schon vor ihm gel&ufige hd. Be-
nennungen, und unter den big jetzt anderswo nicht vinrgefundenen
vide von ihm selbst nach Bedeutung und Missdeutung griechischer
and lateinischer gebildete. Pfeiffers Glossar ist sehr sorgsam ge-
arbeitet) enthält sich aber fast aller Vergleichung und kritischen Er-
kUlrung.
t, V. Indroductio quedam utilissima s. Vocabularius IV linguarum Latine
Italice, Gallice et Alamanice etc. Augspurg, getruckt durch Erhart
iglin 1516. Die gleich seltene 1. Ausgabe dieses (ersten?) poly-
glotten V. rerum erschien zu Rom bei J. Mazochi 1510.
San, Ortus sanitatis (Herbarius von de Cuba), nach der 1. hd. Ausgabe
Mencz 1485; bij^w. nach der mir leider nicht unmittelbar zugäng-
lichen niedersächsischen.
'. Eur. Meine Origines Europaeae 1861.
V. Petters Auszug (in Frommanns D. Mundarten IV 289 ff.) aus einem
hs. Voc. ex quo a. 1432 in der Bibliothek des Prager Museums
nr. 355. Sein halbvokalisches Zeichen zwischen Konsonanten gebe ich,
seiner wahrscheinlichen Aussprache gem&g, durch 8. Verwandt sind
unsere nrr. 8'''- 9. 33. 4. V. a. 1420, — P. F. c. q. bezeichnet einen
von Petters bij^weilen zugezogenen V. ex qno s. 1. et a.
C Orm. Pfeiffers Germania.
mi. 8. CoA.
Sedtd. Sedulii Carmen paschale, Hs. des 12. Jh. (Pommersfeld. Bbl. Perg.
*•. nr. 2671) in Haupts Z. V 209 ff.
Sffmb. Suhm-Nyerups Symbolae, die ich revidierte und nach Bedürfnisse
ausschrieb. Fftr sie sind Holtsmanns Bemerkungen ftber die alten
Glossare in Pf. Germ. L VIII. nachzusehen. Die Abtheilungen ent-
sprechen Schmellers Glossennummern wie folgt: Ä. gl i. 145-173.
B. C. gl. a. 62-166. D. gl. o. 288-367. D. App. gl. i. 175-181. E.
(ags. vgl. Haupt V 194; nach Holtzmann aus dem Leidener Cod.
Voss. Lat 69) gl. i. 183-196. F. gl. i. 199-201. H. gl. i. 202-8.
(J. bei Graff Spr. I S. XLV. 1147.). Jf. gl. o. 368-371. (auch
Sumerlaten).
Str, F. Voc. des 15. Jh., Papierhs. der Stragburger Stadtbibliothek C. 107.,
bei Haupt V 413 ff.; verwandt mit 8. 9.
F. a. 1410. Voc. von Konrad von Tanne in der Pommersfelder Bibliothek,
her. in Manuale vocabb. exot industria Academiae Wirceburgensis
1736, nach Haupt V 372.
F. a. 1420. her. von Schröer. Presburg 1859. (scheint im Buchhandel ver-
schwunden; ich fand es erst kürzlich durch einen glücklichen Zufall und
benutzte es unmittelbar vor Beginne des Druckes). Es ber&hrt sich
niher mit den schlesischen Voce» vrat. 81* 9., mit 5. 65. 75. und
den Gemmen. Mehrere lat. Glossen theilt es nur mit den mit. Wörter-
büchern (Br., Gl. m.)^ die sonst in den lateinisch - deutschen nicht
vorkommen.
F. e. q. D. und V. e. q. Flach (selten citiert) bedeuten zwei Voce, ex
quo 4®., ersterer sehr sch8n (von Zeninger?) gedruckt s. 1. et a.,
der andere zu Straßburg a. 1490 von Martin Flach herausgegeben.
F. St. G. Vocabularien zu St. Gallen, nach den Excerpten in Toblers
Appenzell. Sprachsatz.
F. trü. Vocabularium trilingue etc., latein, b&misch und teutsches Wörter-
bftchlein, zum Nutz der Studierenden Jugend eingerichtet. Fragae,
Typis W. Wickhart 1723. Ein Voc. rerum, der trotz der spitenZeit
in unsern Bereich geh&rt.
F. vrat. Breslauer hs. Vocabularien, nach Hoffinanns Excerpten, mit 8. 9.
nahe verwandt. Zu ihnen gehört auch das von Conrad de Hinrichowe
(in uns. nr. 155.).
Virg. Virgilius, Berliner Hs. Lat. 4^ nr. 215. aus dem 11. Jh., nach
Haupt V 208 ff.
Wireb. Hs., W. in Graffs Spr., abgedruckt in Eckhard Comm. R. Franc.
Or. n.
Z. V. (Zainers V.). kl. fol. Eine fast durchaus mit K. F. (s. o.) iden-
tischer V. rerum, dessen Typen von Zainer in Augsburg herzur&hren
scheinen.
Quellen. XXm
Einige Nachtrftge mSgen hier noch ihre Stelle finden. Agon strift,
hinzog, schar Mone Ane. F. 236. vgl. BM. II 2 8. 690. Cacabus
storze V. vrai. vgl BM. l c. 646. Condicionarios zinsara Salsb.
Gü. ed. WdUf. in Pf. Germ. XI 5. Contus storle contari storlen
V. vrai. Cunens strficzel 3. strotzel ader wecke V. vrat. vgl. BM. h c.
698. Gloss. V. Lolifa etc. Detnmcator strunzere Symb. D. vgl. Sm.
III 688. BM. l c. 704. Eqna strenze V. vrat. strincz 9. vgl. Gloss.
V. e. BM. l. c. 676. Falanga logboum, zoberstange F. vrat. Gubins
stinz 74. V. vrat. vgl. Fr. II 336.
A.
A, ab, de, inde äff, aue, van 38.
*Aaron s. Aron.
*tAbac-es s. -ns. -ia, -ra s.
Abbas. -tor s. Abigere.
Abacas entwerftawel 40. ain kawn
laMÄghawn?) tailler (vgl Gloss. v. Tel-
ia) mit aim messer mit 3 niiteln V. a.
1459 bei Mme Anz. VI 215; vgl
abacns i. pinax, und als dreitheilige
(Mess-) Bechentafel Br. — abaces
eyn slicht disch, eyn stal; abax eyn
sticht hoff 37., vgl. abaces m^^abax
(planatura)76. Gloss. v. Abacus;hoff
aus hoffei (Umdeutimg !)^ vgl. plana
(ihss.
Abali-enare, -genareguet ver-
pringen o. verfueren 27. -enatns
Gloss., abolionatns sere vorverd 37.
Abamita. abantica (X antiquus)
/. swor aui 37.
^t Abanaceus eyn prester gordel
37. abnee priester gurtel 40. abaneth
t. sitbucuJu l camisia linea l dngu-
hm sacerdotale etc. Br. i. camis^ia l su-
bimcula 37. Sim. abaneck 76. Gl. m.
r. Abanec. Aus hehr, abhn^t (1^550?).
*tAbaii-tica s. Abamita. -ns
a. Abaaas.
tAbarim die. mons in quo obiit
Moyses Br. der berg V. a. 1420.
* 7 Abartonnas na num vnhoues
37. abarteniun i. inhonestum, aus
uiidp^Bvov Gl. m.
Abasa. abso eyn kranghus 37.
•Abati-8, -ssa s. Abba-s, -tis.
Aba-uus eyn grote vader 37. vrenn
27. uuerano H. 8. D. Symb. B. 265.
der an herre V. a. 1420. -wns l -wa
müter anen eni 40. -nns vranber V.
t. 5. D.
Abax s. Abacas.
Abba pater lieber uatter 4L 1.
vater Indersd. Hs.
Abbas sqq. abbacia apten l apt-
ney; abbatissa äptin 27. abacra
uptin (Ahtd); abatissa äptissin; ab-
bas apt; abbellane äptlin V. a. 1442
beiMmw a. a. (). abacia ebedie; aba-
tissa ebdissche 38. abbacia ebbedie
37. (-tia) 23. abbatulns s. Prepo-
sitns.
Abbatis. abatis eyn mester der
mate 37. i. magister batorum etc. 76.
*vAbb-atiilus, -ellane s. -as.
*Ab- s. Abe-cedarium.
Ab- s. Abs-cedere.
♦-[•Abc-ida s. Absis. -tape s.
Attacus.
Abdere behuden 37.
♦fAbdica s. Abditns.
Abdicar-e abkünden 3 1 . abkynden
64. -unt gewidert 41. abticare ver-
lechen P. V. vgl. verle ycken sim. Gloss.
V. c. Jedoch auch u. v. Abnegare; Betters
vermuthetyevjechen^dasabersofistnicht
verneifieiid vorkommt; schwerlich t aus
1 (ettva X abligurire verlecken Gloss).
Abdita-s, -m hemelk 37. abdica
verboren (aus -rgen) 41.
Abdomen unslith Symb. D. 276.
lappara Gf. romanisch ? vgl. Pf. Ger-
mania VIII 895. — adomen s. u.h.v.
*tAbdu-cere ("c/. Seducere^ fueren
27. -ci ablayten 41. -ctio, -xio 37.
vorschreckinge 37. twalbm P. V. vgl.
Gloss. h. V. Gf. V 552. BM. III 160.
*t Abduxorium (X abditorium
Gloss. sim.) eyn etel stede; w. u.
acnbitns id. 37.
♦fAbea s. Abire.
Abe-, ab- P. V. -cedarium abe-
cete i. alphabetum 38. ein saitSn 0.
Abedus
Ablactare
fydel P. F. fydel (tvie sydel Gloss.,
s vrm. aus f) atis fybel; aus dieser
Umdeutung folgt sayt6n!
•fAbedus i. sobrius nichter V.
dt, a. 1459.
*Abellane s, Anellana.
* t Abepicus eyn teken gunstes 37.
♦Aberdiosus (huswurz Äem. VI)
efitstand aus der Apposition barba
iouis, ein nicht seltener Fall,
Aberrare czweyffel l irgenn 27.
cwey feien o. ergern (mngedeut^t) 33.
abaare i, dubitare ergen i: czwififeln 45.
♦fAbest-on, -us furstain 32.
f Abexactor hinzerrer, abniemer
41. vgl, zerrer BM. III 905, exac-
tor schätz nemer Gloss,
* t Abgetarius s, Abies.
Abglomerare abereyfen Wien V,
Rossii a, 1402 (nr. 401 Uoffm,); vgl,
Qloss,; f aus w?
tAbgrego afghescheden 37. ab-
i. se-gregare Br.
t*Ablumus s. Abissns.
Abhinc nochher 29.
* Abhomin-ari vnmenschlich gepe-
ren 33. von menschleych geporen 27.;
•abilis verpannen (verbannen 3.), ver-
fluchen 27. verpannung, verfluchen 33.
-atio (cf, Probra) widerzem i. abo-
lenda 41. (vgl, -abilis widertzemer
74), gräwssamichait 27. gräwsleichait
33. -osns ungeluckselig o. tot geborn
(X abortivus) V, a, 1410. luckich 37.
vgl, Ghss,
Abhorrere vorchten, schewczen
P. V, vgl, Gloss, V, Horrorosus. Sm,
III 339,
*7 Abhortaiinm s, Abrotannm.
Abhortari to herden 37.
*Abhortire s. Abortire.
*tAbi-a s, Abra. -catos s,
-gere.
*f Abicio abwerflFung F. oit. a.
1459. vgl. abiectio Gloss.
*t Abicius s. Abiegnns.
♦fAbida eyn land 37.
*t Abides auzgängel als mertier;
ais lanttier ze latein astois t. e. pei-
ständel Arist. bei Meg,
"^t Abid-us, -o, absidilinm (auch
147, abscidi-lium Br,, -um etc. G
angher 37., ein in 37 liäufiges
für meßerartige Werkzeuge^ da
ayiäerivärt-s nicht finde,
*tAbiecatus s, Abigere.
♦fAbiec- l exposi-ticius
fundeling 125,
*t Abie-s tann 1: feicht K. V.
ze latein so vil sam ain aufg
Meg. -gnus Gloss., -iiain dennei
37. abicins fiechtin holtz F. (
1459. abigena dennin holtz 40.
-nus werker; -tarius tymmc
37. abgetarii carpentm-H
Altrotn. Gll. 25.
Abige-re vertreibem l fud
P. F. (Xabire, vgl. für dir gar
procedens Gf. IV 72 ;fur fuder /
/ 561). -ntur (-nter) abschliffe
(hierher?), -us fechdieb 32. wie
40. eyn ko deyf 37. -atus deuer
een diefte van beesten G, voc, 1.
andern Voce, abi-ecatus, -cati
einem V, ex quo und 27. 33. /. fu
fructum27.,fructus(^MW(/ed.^ 33. ii
torum ablactor (X ablator) d-
Abilis s, Habilis.
Abimere vorsagin F. a, 14
* Abimus s, Abissus.
♦fAbinnatu s, Bienuiuni.
Abintestat-o, -us ane testj
ghestoruen37.selgerettP. F. (st, i
*Ab int-ra von inweck zu
von czuweck 45.
Abire. abeo afgan 37. abea
hingan; iv, u, abierunt siut d;
gangen 41.
Abissus abgrunt, gruntslo:
loz ?) F. a, 1410, dustemisse 3*;
in dem water i, vorago 38. d:
45. abimus Gloss.^ ablümus
fernus 45. helle.
*Abita i. spagus trat K.
Ab-, dis-iungere von ein
Segen 27., füegen 33.
Abiuratio vor sekinghe 37
* t Ablacio si suni ouer wyne
zu ablasso Gloss. v. Ablactare
n. Ablatus?
Ablacta-re af wenen 37. ve
Ablactor
Abrotare
(vgl verwonen Sm. IV 93), entspenn
?. V. -tus afghewent 37. oblactare
wenen 38.
* 7 Ablactor s. Abigere.
^ 7 Ablaqueatorium rehmbacke
/. hohm. ramowacka (ramowati aus-
rotten) V. tril.
Ablatus gewinnen o. abgenom-
men 45.
*t Abiego vt delghen 37. aus
aboleo Xdeleo?
^Ablegomina (ablegminai^e^^.)
eyn deel des ingheweydes 37.
* t Abligur-ire verslickeren G. voc,
lassin, stürben (mdtnehr laffin, slurben)
Wien. F. a. 1402. -ritus vor stord; -ri-
tor vorbrynger; -riton vor terynge 37.
*t Ablomogarus s. Obsomogo-
rns.
*t Abiton, ablij vespre, ronse
Vi^. aus batus sim.?
^fAbluta s. Alnta.
Abiutes een moddighe ende sly-
kighe kuyl G. voc,^ berichtigt 132, ; vgl.
slyckich 147., slijckig KU. lutulentus ;
Gkss. w. Luteus. Lutum. Cenum. aM.,
sHh&/. VI 786. mhd. slich BM. 112
S. 397. nhd. schlick, schlich, (fränk.)
schleich coenutn.
^fAbnee s. Abanaceus,
Abnegare versagen , verlangen,
laichen (X laichen Sm. II 420) P. V.
Abnepos (verschr. ap nepos) eyns
broder son 45.
*t Abnitor weder stan 37. (abin-
tor? m vame punktiert) nisus l
nixos sum i. e. resisto 76.
Abnno weghem 37.
* t Abolenda s. Abhominari.
Abolere abtun, entwon V. a. 1420.
(vgl. Gloss).
^fAbolionatus s. Abalienare.
*AbolitllS i. non repletus 76. Zu
nr. 2 Gloss.: ab- P. V. 27. 45., abs-
33. (alph. 27.) -olutus besoligt, vn-
sawber P. V. gesudelt 33., gesolgt 27.
l vnrain gemacht, hd. besudelt nd.
besolet Gloss. v. c. und vv. Volutabrum
«^g.Maculare; ab-, abv-olatus etc. ib.
aus olidus^t;. Xpoö^^^sXvolutare?
Abollados i. diplois, vestis villosa
etc. KU. vgl. Gyclas. Sagulum. nnl. dos
Kleidung übh. — appella maister
claid 32.
*tAbolutus s. Abolitus.
Aborig-o, -enes eyn vngheplantet
boem 37.
Abortii»e. abhortii'e verwerfen
1 ingepürt vertun 33. abortiaus (-ws)
vsschindeling alder zu frfige geborn
40. eyn vorworpen kint 37. uirworfe-
ner H. S. D. Tr. Vind. wrfling Wien.
V. 15. Jh. worflfelin 17. fröwer H. S.
Vind. irwNevMmi. tot libs fruch 31. to-
des leibs fruchte, ein tottes kind in dem
bauch 64. vnzitling 32. aborsos us
schnydung 29 sim.
Abra s. Dula.
Abrado ab Qsonst immer af, äff)
schern 37.
Abraha-m abraham eyn vader des
iodeschen slechtes 38. -minm 37., -h
76. i. spelmica vbi abraham est sepultus.
* Abramescere snatelen, de tel-
ghen aflf sniden 38.
Abrenuucio weder vor zeken 37.
Abrepo slingen 37.
t Abrethi paterlrex 37. Lp.tener-
rimus BrA.p. 76.
* t Abriznn s. Anrnm obryznm*
Abroga-re stören 33. äff bidden
38. -ns otmodech 37.
*t Abroios die. ferrum quod com-
muniter ab inimicis sonnatur (?)ppedi-
bus equorum et hominis (?) conclauafidis
vulg. phadeysen 27 Marg., vgl. roßei-
sen Sm. 1 120. BM. I 757. (phad st.
phard?).
Abrotana-m, -s 42. schab- K. F.,
schabe- 40., stal- 31. 64., stag- (3 mal)
U. Ph. (B.. Ed.), gert- 40. K. V., gerte-,
schoss- 42., brez- (at^ abrez- sim.) 34.
-wurcz. schüch schw^rcz (aus schoß
-wrcz ^im. umged. ?! X atramentum?}
40. garthade 47. äbri 32. euritte 38.
abrot-eriom 1; -onnm eberwortz 45.
abhortanum eberwurtz V. e. q. D.
abratannm rätich (Xrafanus) 33.
*tAbrot-are redderen, melpeu-
telen P. V. -ator melpewtler ib. müll
reder 33. melfäer; -erna melschay-
der 34. -ora eyn mel reder 45.
Abroterium
Abuare
♦f Abrot-eriiim,-oniim.Ä. -annm,
-ema, -ura s, -are.
*tAbructa etc. s. Abrnpta.
Abrnmpere afslan 37.
*f Abrunco vt ropen 37.
Abrupta pl steenroets G. voc, ab-
mct-a scharpe weghe; -us mit mach
ghebroken 37.
* t Abratanam s. Abrotanum.
Absa legerhuue Symb, D,
Abs-, ab-cedere afgan 37.
* f Abscidium s, Abidos. abs-
cindium hofifmesser P. V,
*fAbsecare aif hauwen i. am^«*-
tare 37.
*t Absen-tare vß beliben 29. en-
pharen o. nit gegenwertig sin 45. -cio
ani afwesen 37.
* Absidilium s, Abidns.
Absinthinm wermu-da, -nda //.
Ph. (Ed.). wernwt 47. Zu alosantus
sim. vgl. Gl. m. v. Aloxinium undDiejn
Ältr. Gll. 40, welcher ersteres von letz-
terem trennt. Zu letzteretn gehören:
die Glosse aloxino (zu absinthmm Pf.
Germ. VIII) ; die glhd. Wörter span.
alosna port. losna afrz. aloisne, alogne,
(nfrz.) aluine (aloina Ne7nn.)\ ahd.
alah"san (Gf. 1 237. alahnsan Hatte-
mer I 271., nach Diez vrm. aus ala-
\\&mi\i). Dieses deutet Woeste (inKuhns
Z. IX S. 74) als alah (templum)
sämo, heiliges Kraut., gewagt genug,
jedoch mit Zustimmung von De Vries
(mnl. Wtb.). Hierhin stellen wir auch
die Formen (bes. nl.) alsen, alsem,
alse, als, alsey, eis, eltz (Gloss. Gr.
Wtb. Nmn.); absinteum elsche 45.
Absi-s, -dia uzloyf V. a. 1410 (vgl.
u^-lag, -schoß etc. Gloss.). abscher-
dung (r aus i), appseit 33. abcidia
affsyde also anden kerken 38. absida
craift 45. (adj. ?) i. hmdn beorht Aelfr.
♦fAbso s. Abasa.
Absolereentwonen 37.erwänen 31 .
Absolnere äff nemen de bösen daat,
entbinden van den sunden 38.
*tAbsolutiis s. Abolitos.
* 7 Absomodium Schussel (hd. ?) 38.
Absonns awysich G. voc. obiczig,
vnweys P. V. ab-, dis-, con-sonus
(in gleicher Folge:) ablutig, mis
mittlut (mit lawt 34.) 29. ab den
mig tenung, mit denung 30. abs
-re mit {st. nit) eyn luten 45. i
geleich zu singen 33. vnrichtikl
s. 27. -ntia abweyssichait 1: abwicz
27. aweysichait 33. Vgl. u. und G
w. Absonus. Insolens. Vesanus.
IV 207. Gr. WtJ). v. Abwitzig.
Absor-bere uß soppen o.
miden woUost (Xabstinere?) 45
slinden 37. -ptum verslunden o.
swunden, verzucht 27. ver-schlur
-schwunden, -zuckt 64. -ptus est (i(,
firsuant Gjf. VI 884. -pti versv
(m aus in?) 41.
Absque, sine an, ane, behalue
Abstemius wynkündiger 3 1 . w
kyndiger sim. 64.
Abster-gere abtruchen, abys
(abwischen Gloss.) P. V. -sit
trügent 41.
Absterreo to male vor schrecke
Abstine-re (cf. Castigare) lip
abe brechen 45. -o vphorn 37. -
kleyn eßen o drincken 5. 45.
Abstirpare ausgraben , rei
(aus-r. 110.) P. V. wtroden G.
abstripo i. eradico efc. abstrepc
vt roden 37.
* t Abstra-here,-gere äff tey
-ctus abgesundert 29. 30. absui
34., -erig 1. astractiimgefrumme,
terer Zusatz: das da dy gancz ge
macht P. V.yvgl. gevrum BM. 11141
etwa als gememverständlich aufgej
wol nicht ydurch gemainen frum''
/ 612. Oder hängt es, nebst gevi
mit gefremdet Gloss. zusammen
* Abstr-epo, -ipo s. Abstirp
Abstrusoni besloten 37. hd
sloßen Gloss.
Abstnla s. Astula.
Absui^diis verhorlich 1: vnhörl
27. hörleich l vn-h. 33. vngehor
dbelhorig 29. sim. 34. vnbequemi
sim. Das.
Abticare s. Abdicare.
*t Abuare s. Aberrare.
Abolere
* 7 Abolere (,,aus abolere" Fetters)
gelockprechen P. F.
Abmidia sqq. habond-ia v6lli 29.
-OS voll 29. fällig 34. heblich 30.
Abnti misse gepräuchen. vnörleych
{aus vnordleich sim.) leben 27. mis-
brauchen t vnerlich gebraucht 33. ver-
brachen 29. abas-io böse gewonheit
Y.a, 1410. sim, 13. bozewonhevt 37.
verkerte ftbung 29. böß gewanuiig o.
posew gewanhait 33. -iuns awisech 37.
Acacia etc. s. Accasia etc.
*t Acadens L contingens anval,
toYal37. r^t accadere, accidens Gloss.
^fAcadiosus slim 37.
*A- .V. Ac-calabns.
Acalephe. accaliffa nesel; w.u.
califa id. 40.
*t Acalicul-is, -us eyn hoder der
kelke 37. acalitidus weinschenk P. V.
^tAcaluaster s. Accaluos.
Acanthis. achantis achant (auis^
nidlit acanthus hcrba) 40. K. V. Meg.
l thistelzwig (vgl. Gloss. v. Carduelis)
40. I. q. cardnel-is, -lus stiglicz, dis-
tel vogel K. V. achalantis galander
K. V. atbalantis id. 40. (c/. Gloss. v.
Caladrius).
Acanums. acbant-ns estarhor in
tgypto semper frondens etc. Br. -as
eyn bom in egipten 37.
^tAcatium. accar-us eyn snicke
37. -ins i. ^lauicula 76. acbateon
mittel Segel K. V. accathe^n schif-
segel nuncdicitur cesares(X acharon
?. r.) 40.
^fAcaatns s. Attacns.
Acc-, ac- 37. -alabns seeuer 37.
hengstdekch (aus hewschrekch sim.!)
P. F. atalabus eyn koel sprinke 37.
*tAccalnus. acalaitö-ter kacl
37. voer kael G. voc. vorneruch F. a.
1420. -cere i. auteriori €aluu^(sic) 76.
*7 Accana {atis d. kanne vgl. Gl.m.
Canna nr.4; X akanna v. Alcanna?)
JQst (^. lusta) l canne 40.
^fAccar-on s. Acharon. -ns^.
Accaa-ia opbel trankch 27. -io
opfd most 32. -sla t -sns appel must ;
-iam eyn sleen; -iaa eyn sleen dorn
Accitrate 5
37. -ium schle; -ius schlech dorn 30.
acacins schlech tom 32. accasin-s,
-m, agacius (agatinns?) slen 38.
a- l ac-cacia siehe l unzitiger pflu-
men saft (acacia phlumensaf Sum.
V. unzidig pr&me 48.); agathia sie-
ben 40.
*Accates augstain 32.
Accedulagrasniuk P. F. pergwurcz
34. syngrone /. potentilla; assidnla
sure (eyn crut) 38. artzedula ber-
wurcz 30. acedula eyn voghel de
siiighet vor dem daghe 37. acredala
(aZjT)/?.. acce-) nachtegael G. voc. egrc-
gide eyn hopp, eyn v'tze 37. egredule
sunt rane parue in sicco agri conimo-
rantes 76.
Accelera-re gächen 29. z& nachen
30. -nter risch-, snel-liken 38.
* t Accensus sbst. anczündung,
aiisstössung 33.
Accentus mit lautt 34 sim. lud 37.
Accept-abilis genern (a?^geneme)
45. -ilatio gancz vorgebung ib. vor
latynge der schult 37.
*tAccerbi hdf lecht 41. vgl. etwa
aceruatim hufflich Gloss.
* Accerra s. Acerra.
Accersi-re. -erunt zu iltent; -tus
rftget, -ti zu gerftft 41.
* t Accerueribus (?acc'u'ibns;
aus a ceruicibus??) von de ge ider 41.
*Ac- s. A-cetabulom.
*tAccid-ia s. Imbecillitas. -e
swärlich i. grauide 27. -iare wllaczin
(nhd. faulenzen) F. a. 1420. acidiose
i. grauiter swaerlick, traechlick G. voc.
schwerlich, treglich 110.
*tAccinat-es, -us s. Acinacis.
Accingere wappeu an-legen 27.
33., -tun 1: gurgen {aus gurten'lP.F.
Ac-, au- J?^^^ (bxl- 122.) -cipiter
hapk 32. hapck 29. hauick, Marg.
adcr spoyr vogel G,voc.
tAccis-US i. circumcisus Br. -a
vnbesneden (st. vmb-) 37.
Ac- s. A-citabulum.
* Accitari bewegen zu träghayt33.
verwegen zu tragkait 27.
* t Accitrate vleyslych F. a. 1420.
Accitus
Acira
*t Accitus sbst. eyn voghet 37.
(pfc. i. vocatus Br.)
Acclamare an ropen 38.
♦ t Accliu-us steyl 37. 22. 97. -atus
krum 37. acliaus uf stichig 29. ad-
cliui zft tal 41. (am ad cliuiim?).
Accola pawman 27. 33. lehen man
40. 6. acola tag löner 32. accula
meyger 37.
•Accolitus eyn lecht dregher 37.
erstweichncmraer 34. die erst wichy;
snbdyaconus die ander w. 32*
* t Accom-odare, -adare 33. ley-
chen 27. 33.
♦fAccubi-tus wirtlischaft 40. 76.
48. demaghe 23. (s. Gloss.). -cinns
eyn maghe 37.
♦Accula s. Accola.
*Accule-ta. -atus ghe pyneghet
37. -US s. Aculeus. Catasta.
♦ f Accuniulare hupen l hopen 38.
heyfien 64. acculmo hüfflin 31.
♦fAccupari s. Occupare.
Accusare {cf. Resumere) pesagen,
peruegen 27.
Acedula s. Accedula.
Acephalus ane houed 37.
Acer, acre i. durum sur, swar,
hart 38. acrlter {cf. Acerbus), acer-
ter 27. hert- 27. 33., streng- 33.,
scherflf- 27. -leich.
Acer eenre hande boem daermen
costele tafelen van maket G. voc. mas-
holter; acerites massolterbom 32.
acer l acero (acera Ghss.) mass-
holter bom l grindrebe 40.
♦f Acer iguis 6*. Ignls.
Acera. acero gundereba Wirzh.
Es. (W. bei Gf.). grindrebe 40. (o. v.
Acer), acerum gundreb 32.
Acerb-us scharp 37. harb V. tril.
-itas scharpheit 37. sawrchait, schar-
hait; acriter scherleich (also dial.
schar = scharf) P. V.
♦fAcer-ites, -o s. -a. Acer.
Acerra eyn vad 37. acerra (ace-
rare?) est tincuillus (atis tumulus
Br.) l sepulchrum etc. grap; rauch-
fag 45.
* t Acer-ter s. Acer, -um s. -a.
Aceraus eyn hop steyne (-wus) 37.
Acescere suren 29 sim. an fan
essigen 31. anfahen ze essichen 64.
^fAcetabula s. Acitabulum.
A-, ac-cetabulum essich fass o.
krug 40.
Acetare i.fermentare suren also
me dat brot surt 38. sim. 22.
*tAceticum wyn ysen spoel 37.
Acetos-a amper, aniprich 45. sawr-
semf, ampher P. V. suyrkel G. voc.
-US suyrich of ettick i. pletitis aceti
G.voc. essrechtig i. acidus 29.
*tAc- 6*. Ag-grauare.
*-^Acia s. Ascia.
Acialis örtig 33. scherffleych, orte-
lich, ekchat 27. eggachtig 29. acilis
ekat 30. vierechkat 34.
*f Acialis sbst. ekel, ort P. V.
vgl. echol acira Gf. 1. 130. sim. Gloss.
V. Aciarium. eckel (nhd. Eig.) BM. I
410. Sm. 125 ff.
A-, ac-ciatum lewr 33. pyer 27.
pier 45. mtid. rappes atich hd. i. vinum
ex acinorum folliculis aqua mistis et
expressis confectum, laur, beerwein
F. a. 1618 Sm. III 117. ; dazu ebds.
ascJiaff. rampes mitteld. rambas m.
geringer saurer Wein, aciuum lurra
H. S. Tr. glawer 27. acidum hurra
H. S. B.
*tAcid-e pittero Gf III 88. i. an-
ane l surliche H. S. B. -US s, Acetosa.
-um s. Aciatum.
*tAcid-iose s. Accidia. -um,
-US s. -e.
Acies scharp 37. ort, egghe; i.
acumen spisse, scharpe; wate an
enem meste 38. wate 147. waze (ferri\
scare (militum) Symb. B. strit spicz
32. schar l ögen 1 ein spicz eines wofens
40. gesech {aber visus gesiebt) K. V.
*t Acilis s. Acialis.
Aciuacis. accinat-es est ensis me-
darum; -US bezeler 37. (c/lCluniculum).
* Aciuum s. Aciatum.
Acinu-s l -m eyn wyn druflfel 37.
weinbersteinUn i. ariUus K. V. -s
winberstainU l unzitiger trftbel 40.
eyn clejm beseken (vitis, hedere, sam-
buci etc.) G. voc. -m hindbiri Symb. H.
*f Acira s. Acialis.
Acitabnlum
Acntns
ic-citabalnm saiten spil 40.
ala hant toghe sanghes 37.
tare sauflFen (aus sauern sim.
33.
Dol-a s, Accola. -eya s.
gia.
»mentator. acommentarijs
iter F. a. 1420. eyn besceruer
er? aus besc^uer = beseriuer)
3e 37.
\'^ arti-ncilla ?'. alchimilla,
)laiita leonis, gr. lencope-
jrnauwe 0. san, ergantUla
nert) 42.
s. Ci-conia.
[M>nit-U]n eiter gift 40. 48.
¥rcze 40. -a t. herba venenata
ispidis venetiosi Br. vorghiftich
conica eyn slange 37. alco-
^fxi venmnia 33. -ta vergiftige
81,
' (alph, acer) cham P. F. ater
: ly ka.ii? undeutlich verbeßert)
)resder anspring 43. (cf. Gloss.
'US i. spatella, glaspatella,
ipinm geel lilien O.san.
a-quiescere mit halten 30.
29. gehorsam sein 34.
lirere vorerwer-flfen 27., -ben
erben, herfursen 45.
crarinm eyn stede dar ghelt
is 37. vrm. aus aer-, vgl. era-
locus ubi seruatur peccunm 76.
5d-o s. Acrimonia. -ula s.
lüa.
monia wreetheit int aenghe-
itarckheit, moedicheit G.voc.
cheyt des Sinnes 37. r&ße Ki.
» siiri 29.
[*isi-a s. Aorasia. -ma, -nus
Icrizimus.
ter s. Acer. Acerbus.
zimus. acrismus (+chris-
ötti brot 32. senft geheblotz
. F. acrisüins senift gehebet
. sim. 48. acrosimus surdech
*isima sote brod 37.
crocer-on. -amina berghe in
lere 37. -iamen strengkeyt o.
enig des mers 45.
♦fAcrocordines lychdorn V.trü.
acrochord-o, -um hangende war-
tzen Ki.
Acsi alzo V.a.l420.
*t Acta l acticata scrift der werk
de gescheyn sind in deme rechten
37. acta apostolorum das leben
der XII poten 34.
♦Actago s. Attagen.
Actio mit rechten volghinge 37.
Actionarius ein fragner, furkauflFel
i. penesticus 27. hoker 37.
*t Actiualis etc. s. Actaalis etc.
Actor sakwolde 38. werker 37.
werckmann, taelmann G. voc. sach Wer-
ber 30. anklager K. V. ein kleger vor
gericht 40. 48. schuldiger 3 3. pe-sch. 2 7.
Actua-Iis schnei redig l chüen 27.
snelle dechtig 1: kune 7. i -rius i.
existens in actu wercklich 110. actina-
lis, -rius res in actu werckich G. voc.
f Actuaria est nauis que velo et re-
mis similiter agitur Br. (vgl. actuarius
nr. 6 Gl. m. Gloss. v. Auctoria). schiflFe
40. naues actuarie holchun H.8.D.
Gf. IV 892. holechen Symb. D. 280.
(vgl. BM. 1 703).
t Actuarius gerichtschriber 125.
*f Actuca s. Acuta.
Actus sbst. wurckung 27. tatt l
merckung (sie) 33. daat 38. ptc. ge-
sant; acti gesent, gewArgt 4L
*Acubitus {cf. Gloss. V. Accubitus)
s. Abduxorium.
Aculeus (angel) schöpht(^at*5schaft
X Stift sim. Gloss.?) 33. weysel 34.
1. 2. stichUng Meg. dy hechel V.a.
1420. 8^ (s. Gloss.).
A- s. E-cideus.
Acumen s. Pin.
Acune-i, -us opper 37.
Acupicta eyn ghe neget kled mit
natelen 37.
Acus (^«d.^natele38.22.*- ^•natel37.
Acus sprier 32. i. palea (vgl. Gloss.
h.v. Goth. Wb. A. 12) am, sprugern
P. F. eyn kaflf 37.
Acut-a. 'Hmmcht(Jiabetho7no)H.
Ph. actuca sucht 32.
Acutus spiczig 34. 110. scharpff
smeckig 29. sim. 30.
6
Acha
*f Acha s. Alga.
t Acha i. virtm strength Gl, Aelfr.
Achaya eyn land in greken 37.
krief lant 45. achat kriechen lant 40.
achacia i, provinda grede 7. 76,
*tAchaiit-as, -us s, Acanthus.
Achar-is genodin loz F. a. 1420,
vngnedech, -us vn annerae 37.
fAcharon ciuitas palestine que
cesarea post^adktaestBr, eyn stad
in pallacine (-ien?) 37. Daher cesares
40. 0, V, Acatium, mit dessen Glossen
auch 75. (Gloss, h. r.) die hierher ge-
hörige mischt, accaroii ackers ciuitas
queetiam tulomaidra (ate.v Ptolemai-
da) dicebatur, mhd. äkers frz. Jean
d' Acres = Akkon, Ptolemais.
*tAcha-rus s. -ris. -t s. -ya.
-tem -teron? s. Acatium.
*A-, ar-chatonia rechticheyt 37.
t Acheon schinende 37.^r., i.splen-
dens lat. et die. equus solis Br. 76.
Achillea collon croch (croh cro-
cus) ; cf. nymphea id. ; i. q. elio-
tro-phuB sigel-h veorua, cf. -pia -hver-
pha Dun.
*tAchim-e (merwunder) merfra-z
(y.Aristot,'') Meg, -as -ft 50.
^fAchimias s, Architemea.
Achinus eyn koter 37. achiaus
en ketter 11. (Gloss., hiep-her).
♦fAchipera s. Anticipa.
* Achiton estnaturaseneiemli 8. 45.
de natur to volende 37.
'^Achinus s. Achinus.
Ad to, an 38.
Adam adam vnde is de erste myn-
sche den got schoup 38.
Adamas. adomas adomant 29.
34. adamas de montihns nascitur qui
swvt quasi legechte („st. leymechte"'
Beuss) et veliit qumlam cristallus glas-
echte, et ex eadem leym quoddam ge-
dojje qua^i cor aliiquando oritur magnce
fortitudinis. ipsa leym etc. in modum
krisolo. H. Ph. Vll. legech = leyych
petrosns, von leye petra 147. (s. u.
h. vv.), woher auch leym au^ leyen?
*t Adango xi ctum nodeghen 37.
i.e. angario 76.
Adaqnare trencken, wetten 31.
t
Adiudicare
64., w. nicht zu nd. wetteren Gloss. h. v.,
sondern aus hd. wette (wettlFr . II445\
icett. wede) Vieh-tränke, -schwemme.
Adar (hebr.) de mers ma*n 37.
*tAdastr-a s. Adiantos. -ia
s. Adrastus.
*tAdbucus s. Aduncns.
* t Ade apillacio zä de gemelcze
41. Zu gemelze pictura Gf. II 418?
aw^v gehelczen, vgl. capulus Gloss.??
*tAdcliui s. Acclinns.
*tAddeps s. Adeps.
Addicere czw hauffen 27., zuhauff
33. sagen.
* Addicere s. Adicere.
fAdelfus eyn b&k terencii 37.
*Adelheidis. alheydis alheyt,
aleke 38.
fAdempcio bethuginge 37. (d.i,
Vermächtniss).
*Aden huflialten etc. Gloss. af/.9 ac-
te, obgleich aderantra i2aAe an adi-
antos steht.
* t Adeps (cf. Ador. Medulla.) smero,
vnsled //. S. D. unsUth Gf. VI 791.
cheren mel 27. choren mel 33. vetti-
cheyt der erde (cf. Ador) 37. addeps
faistin 41. adipe vaistam Indersd.
Hs. adepa feiszekait 40.
Adeptus irkrigin V. a. 1410. sim.
18. erarbayt 27. her arbeyt 7. erbor-
ben 3. (br) 33. herfurst (adipisci her-
werben; vgl.o. Acquirere) 45.
Adera etc.s. Adria.
Adherere to holden 38. 22.
Adhortari to - raden, -hissen,
-stocken G. voc. sim. 1H2. Vgl. Gloss,
V. Incitare.
Adhnc von hinnen 30. noch her
7. abhine 29.
* t Adiantos 1 adrantos märrute
40. adastra meswurcz (m au^ n)
34. adiatos s. Capillus veneris.
Adicere czu wertfen 27. addicere
id. 33. adicias du zu wirff 41.
"^fAdim s. Affodillus.
Adinnentioneuwesunde V.a.l420.
*Adiperum nd. tecke Gloss. 37.
*tAdira s. Adria.
Adindicare richten mit red (recht
Gloss.) l verdenken 33.
P
Adinnctns Adripias 9
* t Adianctiis s. Adoncus. 32. meltuDst P. F. vet van meel of
^Adlegare (in den Voce, ex qtM speltcoern G.voc. vetticheyt /rww^n^t
*n allegare unterschieden) i. ad- (c/. Adeps) 37. i, adeps koni mel
ittere, l alienare Voce, e. q., l alige- faisse 29. chermeel 34. rocken mel 30.
ire Zulagen 45. zu- 110., toe- G, ^Adorastns s, Adrastos.
€. -senden. * fAdorblcularitate sinuelin 41.
'fAdmater (c/.Adpater)thotaÄ S, vgl Gloss.v. Orbicularis.
. tota Vind, vgl. Gf. VI 381. BM. III ♦ Ador-ea i. sacrificia heyig don
?. Gloss, w. Patrin-a, -us. g&ttele 40. 45. adonaria ( X donaria?) opper 37.
)ta, gotta Gf. IV 154. vgl Sm. II 84. Adoreus i. triticens ete. Gloss.
)ttel etc. commater Gloss. h. v. adonus i. triplicins eyn trifildeger
Ad-, a-miniculum fu- 27., fiie- (umged.) 45.
i. -dernüss etc. f Adornator s. Administrator.
7 Administrator dener 37. ein Adpallare. adpellare i. ceUare
enstman i. adornator 76. l vectare helen 45.
*7Ad-, per-mittere staden, to f Adpater (c/. Admater) tboto if.
ten 38. admis-sam ein bog tat 52. S. D. toto Mon. töte i. patrinus
larius, -arius 45. schöner (aus so- Vind. gotti Gf. IV 154 gevatter 52.
ter) 45. stüthenkst P. V. stut hengst wetterin 40., w aus v st. pf vgl. pfet-
. -sara eyn tijd wan de koy mit tern aus paternus, patrinus? odery^
em ossen lopet 37. (s^im. Br. 76.). admater, vgl.v. Commater??
imisgida Pf. Grm. XI S. 38. * f Adpellare s. Adpallare.
*t Admusicatus {cf Musa) dicht- * f Adpreflnitum vorge endet 41.
er 41. fAd- s. Ap-prehensio.
♦ f Adne-ctere. -xio xui xum * f Adprim-e l -um t. valde Voce.
wynden 37. -xo ui 1 xi xum e. q. Gemtnen. -o zu dem ersten 45.
. aligo 76. l apprime II. c. (cf. Gloss. h. v.)
*Adolator s. Adnlator. jAdproposita zu den uorgeleten
Adoler-e wassen o planczen 45. 41., st. vorgelegten? vgl. propo-nere
«wachsen, prennen, opfern- 52. -ent vorlegen, -sitio Vorlegung Gloss.
imaktent 41. *tAdra s. Adria.
Adolescen-s iungellinkch, -tolns ^Adragis. andrag-is,-oburge]e45.
!in iungs mensch 27. -tia iugent, *YAdramen eyn horch 37. adre-
unk-chait, -fraw 27. ain iung frow 76. mon (ladromon 7ß.)castrinonienBr.
fachsung 29. ' *tAdrantos s. Adiantos.
*t Adomas s. Adamas. *t Adrastus alp F. a. 1410. Gloss.
♦-fAdomen eyn deyl van eynem adorastus eyn alf ; adastria ghe-
wyne 40., verm.aiis abdomen, doch lucke 37. adrasita gelukch P. V.
= ademon quedumparsporci76. andrastia scharpe weghe 37. {vgl.
♦fAdometus wlborden 37. Abrupta).
*t Adon-aria, -us^. Adore-a, -us. * f Adria sqq. Gloss. adira t. mare
♦fAdonns eyn lef hebber 37. mer \ regio; ader-icum steyhet (5tc)
donis i. aniasius veneris Br. etc. mer; -aticus a um i. petrosum l
Adopt-atus czwgesaczt erben 1: focht l schemeheyt 45. adera l adrea
zwgebunscht erben 27. -io (cio) ze meer; adra eyn stein; aderaticus
ünschend 41. -iuus zogewunsciter steynhaftich; adritum dat steynighe
I. S. Tr. zugwnceter Vind. zugewuns- meer 37. adricum stain wasser 32.
eder 2). -eheter son 48. zugewusteter adriaticus velset 52.
an 40. erwunschet Cr/. / PO^. vt ghe- *tAdriatica l malum terrae
:oren 37. galluc Somner.
Ador waissen mel 40. waissi mel *f Adri-pias^.Atriplex.-tnm^.-a.
IM«rcnlwcb, MoTam floaMrinin.
2
10
Adroges
♦fAdroge-s hösschaflfenerin 48.
-a husschafnerin 40.
tAdrnmo aui to runen 37.
Ad-, as-sistrix denersche i as-
titrix 37.
Adnena zäk6mling 29. fremder 1:
herkomender man 40. sim. 48. 75,
vt lender 38. elende 37.
f Aduentinns qd. mons Borne Br,
eyn berch 37.
Aduenti-tius, -cius vroraede 37.
-CUS fromd newer sankch P. F., vgl,
adaena fremd nufank 13, und Gloss,
w, Aduentitius 07. 65), Nouitius.
Aduentus domini advent 38. 5^
Aduers-um, wider wärtigchlaich 33.
1 -US i. contra tegen, wedder; -us
enteghen, ieghen; exaduerso, ex-
opposito tegen, iegen 38.
*Aduesperare abenden 27.
*tAduictualia alles dz man gnii-
czen mag 41.
*Aduitare zuvmiden (v st \\
vor; :vitare) 45.
Adola knutt 34. cnutte, ein cnop
vp dem vlasse 38. sim. 109, (wetterau,
knotte aus knutte /.j. einknoph 27.
52. t slüssel rvem 27.
Adula-ri smeycken, flatteren G.
voc. smotteren, leuecosen, vleseken,
(w.u. vleseker, le uo kosen sie) 38.
czw tüttelen l smeyhelen 27. -tio
falsch lop smacheyt (umged.) 45.
pös red 52. -tor czw plaser ih. ein
czw tütläi' l smaykch när 27. zu tüt-
lär 33. adolator smecher 37.
Adulter-ari, -ium er (sie bis)
prech-en, -ung 27. -iiim ebroke 38.
Adnltus pesten-diger 27., -tiger
34. beschendiger (sie) 33. be- 29., pe-
34., ge- 32. -standner. old van jaren 37.
♦fAdumare s. Adiinare.
Adnmbrare pedekchen, peschay-
peschyrmen 27. bedenkchen, beschä-
len, beschiermen 33. bedincken, be-
schinen, beschatten 45.
Adunare czw samen tun t verainen
27. adomare czu sam tun t vera-
nien 33.
Adancus. adbacaskrum 37. adi-
nnctns (alph. adu-) heckecht 45.
Afficere
*tAduocat-us schulte 38. haupt-
man 52. uageth (sub-a. afteruogeth)
Symh.D. faut o. eyn gerufifener; -a
fiiutin 45. -i dy voytleuder 125.
Adusque vncz dahin 29. pizz nw
27. bis nun 33. bieß here 45.
* t Aelam eyn lik hus (c/. Porticus)
37. aelum porticus tempUdicitur 76.
selamoth vestibulum Gl. m.hebr. £Iäm
(D^N, D)'i<) porticus,
^fAeminacia ^. Aeromantia.
*■}■ Aera eyn goddynne der lucht 37.
fAerarius s. Erarinm.
Aeromantia cokelye G.voc. vor-
sagung vjj der luflft 45. ae- 52.,
a-remanticus der do war saget vj
der lufft 45. czawbrer 52. aemina-
cia wickerige 37. aremantiai. diui-
natio etc. V. e. q. D.
fAestus s. Estus.
tAe-5. E-thiopia.
Affa. affala ^. talpa eyn wind worp
37. affela scher, wisel 52.
AflPabilis aus sprechleich 33. ge-
sprachig 34.
*t Affa-la s. Affa. -son s. Afoson.
*tAffatamus fieren 41.
Affatim, affectim 33. sprechleich
27. 33. flechlich o begirhch 41., X
affectatim sim. vgl. mhd. flehelich?
ffatim i. habwidanter 35. Br. und Vv.
ex quo trennen oft ganjs affatim i. fa-
cunde und afatin sim. i. habunde cf.
aflfari etc. Die Gemmen glossieren ein
affatim durch valde.
*Affatus to ghe sproken 37. vil
reder (vgl. Gloss. v. AflFabilis) 41. sbst
eyn redde 45. Zuspruch 52.
*tAffect-are etc. s. Affteere,
-im s. Affatim.
*t Affela s. Affa. -rcillo s. Af-
furcilare.
Afferesis. affores hauphleicUP.
V. (cf. Gloss.).
*tAffertan-a, -us s, Affriean
-a, -US.
Afflbola-re vmbgeben, zu knüpfen
52. -tus zw knupflt ib. gheknoped 37.
♦Afftca s. Alphita.
Affleere wegeren (we- dial. = be-)
S
(.
i
Affidere
Agaricas
11
affectare 34. aflciant gemachent
l. affect-ns begirung; -io verand-
LDg des leibs 52.
Affidere trew geben 52. sim. 75.
Affldoxe s. Affrixe.
Affidnciare versekeren, te gheloue
>en 6r. voc,
Afflni-s vrund 37. gemages kind
I. kelmog l nachgebure 40. sim, 48.
K^propinqutisals Verwandter u. Nach-
r ? Eher adfinis etymologisch gedeutet ;
auch Gl. m. v. Affinis. kel aus ken?
7. noch BM. II 12 v. Konemäc). -tas
agt-, frewnt-schafft 33. vrunschup 37.
*Affla i. anima 37. 48. animalgd.
». (cf. Affa, X afflare, cf. flatus zele
?). sele 40. 48. Gf. 1195 führt afla
uma Gl. Blus. u. Gl. Gram, als ahd.
lasse auff mit vagen Vergleichungefi.
Afflat-ns gesmak, ussprechuDg, au-
m 40. -a gebla"sen 41.
Afflectere zu piegen 52.
Affligere (cf. Confl.) erstörn 52.
j slisßen (aus affluere zu fl.) 45.
Affluentia genftht 40. gen&chte 48.
7 Affluns i. habundans wlhaftich 37.
*AfPodi-liim, -tum eyges wid 37.
ffadillum das weiz in dem ay 33.
m. 27.
Af-,as- (Bawl.) -fodillus golt-
ortz, Marg. wilde swerteln 0. san.
)lt wrcz i wickol 40. 48. (Verm.
ickol aus nd. witkol .brassica X
itlok affrodillus 47. d. L weiß^
fodill tcegen der lauchartigen Blätter ;
d. u. und Gloss. w. c. und vv. Albu-
im. Centum capita.). vude houe Dun.
iphodellus wode houe {aurS rove,
l. Hasta regia) Cock. adim golde 47.
♦fAffodil-tum s. -lum.
*t AflFoUo s. Aflfulo.
♦7 Aflfor-are s. AffurcUIare. -ess
AflFeresis. -isa s, Affrodisia.
* Afforus ain klain vischel Meg. tu-
»nilla \ aforus stekele 38., eif-
•rus stichling 34., ciphanus stich-
i 30.
♦fAffoson s. Afoson. .
*Affric-ana, -ona i. littera 37.
pOchstab 27. 33. affertana eyn
ictetabe 45.
Affricanus {. negociator weruer
37. africanus (cf. Gesticulatio) 1: in-
cola afric^ Br. cf Gl. m. h. v. affer-
tanus i. n. l subiugator afferire re-
gionis wulg. eyn werber des landes
afiferrie 45.
Affricus westirsundirwint H. S. D.
sim. Tr. west sudro^n wint 40. sut sut
west 38.
*Afirisa s. AflF!rodisia.
*tAfl'rixe zynne 37. zu Affidoxe
I. sententie etc. Br. 76. (Gloss.)!
* Affrodisia. afforisa tracken
wurcz 32. affrisa drachenwurtz 48.
drache wr°cze; afiPusa drache wrcze 40.
* Aflrodita eyn morghen Sterne 37.
Affu- s. affo-dillum.
♦fAlTulo 37., affollo 76. i. leuiier
tango.
* Affumentum stawdechlhek pusch
P. V. dornhecke 17. 45.
Alfnrcillare. affercillo aui t.
concussio ; affuremo aui i. suspendo
37. afforare i. concutere zusamen
fligen (ausslsig^n^vgl.76. Gloss. v.c.) ib.
*tAfltisa s. Affrodisia.
*tAfllona s. Auellana.
Aforismos s. Amphorismus.
t Afoson Br., affoson 76. i. mi-
nister crudelitatis. affasou eyn juwelk'
knecht 37. X agaso?
A- s. Af-fricanus.
*Agacia s. Aristolochia.
*t Agag-ulahärer40. -ola]:agula
fräs 52.
*Agalus s. Agolus.
Agamus eyn weyde man (umge-
deutet) 37.
*Aganoe. agaona h. hirczezunge
(fehlt bei BM. vgl. Gloss. v. Ceruiglossa);
agoniawiuerin wrcze 40., flM^ wurm w.?
*tAgantus s. Agaricus.
* t Agauus (aus agonus) ane win-
ke! 37.
*| Agaona s. Aganoe.
*t Agap-e arm Itit län 32. armer
lüde Ion 37. -itus leff 37. -icus i.
dilectus 76. -eta, -etes i. lenodnator
Pap.
fAgareni frömde 52.
Agaricus. agätus dannen swam 40.
12
Agarista
*Agarista eyn dankynge 37. i.
grattarum actio 76, danckperkait 52.
Agaritado angst 52. Ki.
Agarns (aus agaso?) loper 37.
lauflF i. cursus 52.
Agaso tmirde zu agaron minister,
officiaiis 142 Anm.^ daraus agoro sim,
Gloss. — eyn esel herde 37. agaz-o
52., -a esel-hertter P. F., -hueter 52.
assago ross hirte 40.
*tAgata aghete, eyn vrauwen
name 38.
Agates eyn agheten- 37., 1: gha-
Sates aghe-, berne- 38. -steyn. aga-
les ag- 29., ayter- 27. -stain.
*Agathia s. Accasia.
♦fAgatic-ia, -io 32., -a 45. gold-
32., holcz- 34. -wurcz. golt-word 37.,
-worcz 45.
* t Agaticos (X agap-)liepleich 52.
*tAgaz-a, -0 s. Agaso.
* t Agell-us ackerlin, tani, bergelin,
bogel (Xagger) 45. dorp 37. -um
klein äckerli 40. -arius s. Agrarius.
♦fAgena s, Agina.
Agenei pl opfer 52.
*f Agen-ologia, -eloya (aw^- ge-
nealogia) geslächt i. natio 52.
Agere. agens (piscens Petrus)
iagonti 48.
Agger huflFe 1: rein ande graben
40. eyn huff erden 45.
Agge-rere. -runt zemensamlunt 4 1 .
{vgl Aggregare). -stus sanimynge 37.
Ag-, ac-grauare beswarcn, swar
maken 38.
Aggred-i. -iens zu ga"nt 41.
Aggregare zemen samnü 41. (un
altschwäbisches Suffix aus älteretn 6u ;
vgl. u. a. Mone Anz, VIII 491,; hier
Aggerere. Furor. Respirare.). -agre-
gentor gesamnot Inder sd. Hs.
* Agguttnrari. agulcuborare
würgen 27. agucu-binare id, 45.
-Inare ei-worgen 33.
*tA^ia ,9. Agiauia.
*Agial-ai. -ey kriechen, -ea kr.
lant 40.
* Agiauia balkiin /. locaptr quacad
retniges acceditur H. S. Tr, agia bol-
chin D,
AgDospenna
Agilis (c/. Subtilis) tettUch 31.
getetig 29. arbaitsam 30. 33. beschef-
tich, wacker, anrichtich 38.
Agina. agena eyn hoel dar de
tunghe in gheyt in der waghe 37.
Agi-, -ay-ographus scriuer der
hilgen scrift 37.
Agy-os, ayos 29. heilig 29. V, o.
1420, aye hailik hailik 41.
* 7 A- 1: e-gistadium du. eistetin
sim, Gf. 1 500. VI 642, agistidinn
eistette 40. astasia aichstetten 32.
Agita-reylen, wercken (: agere) 45.
dickwijl iaghen of roren G, voc, iaghen,
ilen, hasten, tauwen, cloukcn, i, fes-
tinare 38. -ns geiaget; -bit wird
geaiget 4 1 . -tarn geaigot Indersd. Hs,
-nter iagenleich 33. -tor wagenman
52. reit wagner 40. reitrihtil i, an-
riga Gf. II 418, Vgl, u, a. waginari,
reit-w. carpentarius Gf, 1 667. au-
riga wagner 55. {sim, agitator Gloss),
aber reitwagen 40. Sum. vgl, BM, lU
645. u, h, v,
*Agla s, Alga.
Agmen zogende heres kraft 40.
sim, 48, schar l gleich 33. agmiua
giseraini 48.
Agnatus neffe ex parte pairis iO.
mach, angheboren i. cognatus 38.
vatter-mog K, F., -mag 93, pl. fader-
maga Erf, Gl, maghe 37.
AgneUus lamb 29. angellus lam-
pell 34.
* t Agnes eyn edel steyn 1 pr, no-
men virginis 37. angnete, eyn vrauwen
name 38.
Agni-, ana- (X cyno-) -glossa
hundes -1: schäff-zunge 40.
Agninus lemmern, also eyn 1.
pils 38.
*tAgnis s, Anguis.
*Agni- s. Agno-sperma.
Agnomen onam der eim von ge-
schiht (ab euentu Br. etc) wirt 40.
by nam 29. to-, by-name i. cogno-
nien 38.
* Agnosperma seluienbladir H, S.
I), salbeiunblat Tr, salh-, sabei-un-
bleter Gf, VI 189, salachen blat 40.
\
Agnus Alacer 13
(üs dalichen blat agnospe- Agriophagi. agrofaicte lüde de
) aynum salueygen blomen nicht den vlesch en eten 37.
er? fAgrippina k&Ue du. 40. agri-
3 lemli 40. a. castus daz pina eyn kolue (sk!) 37.
mp 3Ieg. schaifmulle i, Salix ♦ f Agristum s, Angistrum.
arbor abrahe 0,san. *Agro s, Agoro.
» s. Agon. *t Agrofaicte s. Agriophagi.
IS. agalns eyn herde staflF * f Agucu-binare, -Inare, agul-
olum schuppe, speet G, voc, cnborare s. Aggattorari.
hertter cholbem P. V. hirten * Agula s. Agagula.
Aianea. ayemina leste hitte in
48., ago hinzug 40. 46. cogitu 37.
■^^? °^^ ^^' *t Ajatus s. Ajathus.
^nia.. Aganoe ^fAye s. Agios.
T* '1""^\/^'^- ,^^! ^J""^ 4 Ayemina s. Aianea. •
Bydung 45^uul,z stnt. ^.S. *{ Aynum 6-. Agnosperma.
^ fltzan Gß III 7.8. -theta Ayo;inquiochosen34 kosenl.29.
5ter), -tera eyn anherder des * / Ayos\. Agios.
. ^1 u 1 ^o *Ayson s. Aizoon.
»nstanl-en morchele ^8. -on *.a.j.u.j a -x-j
'sie) 40 •fAitiotidus s. Arciotida.
Dremus'vromede37.,^uAgo- aizoon. ayson husswurcz 40.
> Ala uuiederich Symb. D. vetich,
nes woluesuurz Sum zu ^^'^sse, schar 40. alarom wetdachen
' 41. aula ^chg 32. ala vettach, fich-
^o s. Agaso. agroeynhus- s^"' »™'' y^iix^\i,esiimtrmusimm
magjium coraatum habens figuram ale
iu-m ackerlon 52. 75. -s fnagne(misef^odernerFlii^^^^^
Pias bfir 37 vetach = Flügel v. Posticum) K. V.
isum fräiiel 52 voghel 37. alares Gl. m., alanes 148.
iSt-is wilde, also erat is 38. *'• ^^^^^^^ ^^''♦^•
1 den weiden 41. -are i.per- Alabast-er wyd monnel steyn 37.
Igen 7. 45. merbelstein 52. -rumeynsaluenbusse
rettas (e?o?) i. quispmte ib- edel salbe 41. eyn bosse do mer-
em 37. inel steyn in lijt 1: qm facta est de mar-
ol-a [cf. Rus) buman, -is den wore 45. mermerbusse G. voc. durch-
41. schinender stein 40. mulstain 34. stai-
riila s. Argilla. nein möser P. V. alabaster 29. allabas-
•imonia denicleta TFtV^ft. /f^r. trum allabastar; alplastmm straul-
}., brach- 48. -krut. sticvyrt stain 32., t;^Z. M. strahlsteine nZ.straal-
garcHfe IIb. l argemonitis steenen belemniiaeNemn.?
hinvyrt Cock., agi\ alpha Alabrum garönrockchen P. F. l
hing- 1 glof-vyrt Dun. alfa *• Q- albrum {alph. alab-) 40. haspel.
lingvyrt Sowwer. agramonia allabrum wefife 30. alibrum wirun
32. argemen lettache 40. H. S. Tr.
emonia leticha etc. Gloss.). Alac-er gezaler H. S. Vind. frolich
pion breme krut l bannen 45. snel 37. -ris licht 37. 45. G.voc.
^/. apium rusticura, silvestre leicht 52. 110. snelle 45. -er schnei;
yiov) brennekrut Gloss.; api- -ris frölich 31. 64. -er fr&lich; vo-
)remenkrut etc.; u. v. Apia- gel (X alager, aliger!) 40. -riter lich-
telick G. voc. leidiüich HO.
14
Alager
Alcion
* f Ala-ger s. Aliger. -Ite s. Alx.
-nda s. -nda. -nes s. Ala.
*tAlapa, oft allapa, alaphus (v.
Colaphus) backen-slach 37., -streich
30. baggenslag 29. maul- Oe, F., mul-
(colaphus hals-) 32. -streich, maul-
slag 52. raauslog (sie!) 34. halsblek
V. a. 1420. alapns hals slach ; ey n
den nie mit vfisten sleyt vmme gelt 37.
Alare, alarare 33. arm aws recken
52. zu rehsenen 155. ranggen 29.
rawffen, stumphen 34. churzen als
man dy vogel churzt 27. 33. den fo-
geln die federn kurcz machen 45.
halo i. Spiro l brachia extendo 37.
* f Alas hasel wrcze 40. aus asarum?
f Alas Gl.m.pl. alates, mr. ala-
tas i. alas habentes 142.
Alator vechter 74. vorher; pres-
sor id. ; wechter o. drucker 40. pres-
sores (venat gemis) uahare H. S. Tr.
Gf. III 410. Gloss. V. Pressores. Bei
Papias stehn vestigatores, indieatores^
alatores, pressores als ,,officia'' der
,yVenatores" neben einander. Gleichen
Ursprungs (aus vahare) siiid wol die
obigen jüngeren d. Glossen ; doch vgl.
auch vorsther (tvie walther), vorster,
yeger forestarins ; fursther neben
vorscher, weydman indagator (X in-
dicator Pap.? indago bedeutet sowol
erforschung tvie forst, hag, hainwalt
sim.); fursther, forstmaister econo-
mus; varster calo.
Alatus geuloghelt G. voc. geflügelt
110.
Alauda (cf. Alumba). allanda le-
reke 37. aläda (alph. alauda) lerich 40.
*tAlba s. Brncns. Albea.
Alba alb K. V. alua alüe, eyn
miswant 38.
Albaspina hagedorn 40. 48.
*tAlbat-ariiis 37. i. q. -or Gl. m.
(Gerber) s. Parmentarius.
Albea elue, eyn water in sassen 38.
alba elbe H. S. D.
Albedo wissi 29. wissikait 30. weys-
hayt 1. 34.
* t Albertus alebrecht, eyn mannes
name 38.
* t Albica. albeta eyn visch
Albidus (cf. Gloss. Add. h.
blanc ros H. S. D. candidus eq
id. ib. sim. Gf. III 254.
* 7 Alb-0 s. -US. -rum 5. Alabr
Albugo (cf. Alumen) witouga S:
D. 261. (a. Ed.) wißa in oculo H.
augeweissin, estclaritäsoculorum;
pro tenui pollicula pupilli ocuU obi
que impcdit visum aiigenfel K. V.
t Album grecum hunßtreck
(officinellj noch nhd.)
Albumen ayger-klar 32., -klo
dar im aiig 29. eiger klar 40. 48. e
wid i. albugo .37. allumen eigi
F. a. 1410.
Alburnun^ spint, spin KU. i
inden holte G. voc. Vgl. Gloss.
BM. 112. S. 510 V. Spint. nhd. s
m. id.
Alburnus eyn af god 37. idt
qd. Br.
* Albus, albo puech der iar cza
* t Albutium golt wrcz 1: wicke
Vgl. 0. und Gloss. vv. Affodillu-i
für die Vermischung der Glosseti.
f Alcal acetum valois ad alchin
Br. ac. V. alchin iam essfch 40. al
lac acetosum 124.
* t Alcan-na. -ia ertaphel 40. t
rana verbkraut Meg. (64. 125. G
V. c).
Alcea weizpapel i. bismalva
Meg. ybize 47.jsenkruti. verbena
tes y besce, wilde bappeln 40. altia i
32. althasa officinalis (Ann.) ybi
U. Ph. altea ibesche 42. yschp i. y
GUS K. V. heryfuß {^lerba yfuß'
ebich 45.
*tAlcedo hispida (Ann.)
brado m. R. Ph. eisenhart l^mn. fi
dro reier H. S. D.
♦jAlceus s. Tucia.
f Aleides i. fortis ctfonnoswi
altides id., eyn eghen man {st. nan
*tAlcifera s. Altifera.
* ^ Aleiou merfogeH 40. mer fo
48. aluones pl. voghele in dem i
37. aUoles mervogel 52. 75. alci
m. (von dem alzen) Meg.
Alcole
Aliptes
15
Icole i. aphthe U24. die
)letterlin in dem munde 51.
coni-ca, -ta s. Aconita.
Iches s, Alx.
Ichlmista ärcz brenner 32.
ista golt meker 37.
loniam s. Ascalonium.
% eyn worp taffei 37. -ator^. -o.
ibrega. alebroga eyn zael
m\ 23.
to vngeruwiger 40. 74, qui non
egem (st, requiem Br.) 40.
) eyn pine in der hellen 37. -a
furia infernalis 76,
;torius hanstein 32. allect-
yn steyn den de hane telet 37.
Xallicere) /a^/,9minnen-zieher,
do7'umh daz er diefrawen iren
minnenz&m macht, der stain
chsen in der cappän lebem Meg,
;er s. Aliger.
abicus. embicus ainer der
isser hat 33. embilicus brenn-
emplicitus prenheuet 34.
lacia. Schelf liest frz. aleinas
las 122'',
lentidium (Ed,) gamandrea
c, 124,
) {g, onis) die. qui frequenter
alea et perdit Br. (vgl, Gloss.
or) rube (.s-^. hübe?) 40. spiler
lo onis quisepein aleis ludit 76,
le-rna s, Alleloia. -s s, Palpa.
I amme i, alumpna 38. eyn
he 37.
^om s, Allinm.
^xandr-a, -ia wolffes-, hundes-
fs-, hunds- Meg, -krut.
al-lexandria du, allexand-ri
Q 30., -er 34.
If-a s. Agrimonia. -eolns s.
las.
JUS ein alter 32. 74. 93. alsilus
an dem schafftzagel pret 52.
Iga wasserswam, scheftelhew
schawm 27. P. V. l ftim P. F.
■ dem mer wirt. rarcholm herha
»rchkolben 4. sacher 34. riet gras
lathich 40. algamer merlins-i
48. -e 74. (mer vrm, aas maris
la). alge schem auff dem mer l
swertel 33. acha schume vp dem mere
37. alga ags. uuac Haupt V197., st.
uuar Gloss, waar sea-weed, engl, wore,
woore Bosiv. agla i. vlua schilp 38. i.
carex schleif 74. aluo onis dodder
cule (d. uiteUns) 38. (vgl. doderkolbe
eic. Gloss.).
*tAlgapare s. Arapagare.
*tAlgea flotvyrt Dun. (fleotwyrt
Bosw.)
Algidns kolt 37. kalt, frostig 52.
♦^Algustrum s. Gurgustium.
* t Alheydis s. Adelheidis.
* Aliaria. allicaria höre 37.
Alibi anders-wa 29. 76., -wo 30.,
-wore 38.
*tAli-brum s, Alabrum. -bum
s. -monia. -ctum s. -etns.
*Alicu-bi iendter 29. vgl. BM. I
746. ierghen 38. irne V. a. 1420. -i
anders wa 52.
* Alidus 6. Alitus.
Alienigena ein fromcz mensch 27.
*i-Alietus wannywech, krecz 31.
stutar (sie?) Wien. V. nr. 401 Hoffm.
alienos stochar Wien, V. nr. 399
Hoffm. aliens wildehauich H, S. D.
alictom eren-griez Vind., -griz Mofi.
alles arangrioz Ho, 64.
*t Aliga s. Halica.
Aliger gefügel 29. geflugt dyer 34.
alager gefugel thier 30. aliger eyn
juwelk voghel; aleger ein voghel
dregher 37.
* t Ali-go s. Adnectere. -mentnm
s. -monia. -micum s. Almnciom.
Alimones voderen 37.
Ali-monia almeze; i. -mentum,
-bum vodinge 37. -mentnm f&r-
ung, spisung; -monia lipnar 40.
BM. II 385, lipnara, libnar etc. Gf. II
1103. -mentnm lijfneeringhe KU,
*t Alioph- 75., aliop- 52. -ilarius
gauckler.
Aliorsum zu ainer stat 52.
* Alioteca s. Allotheta.
Alipes snelles äs {au^ ros, X vfis,
fuß pes ?) 40. elipedes snelle perde 3 7.
*t Alipiado s. Alypnm.
*tAlipt-es wnde arczat 40. eyn
boze erste 37. -or noit- 48., nach- 74,
16
Aljrpnm
Allotheta
-helffer. -e noch ald fer 40., vll X de
aliqua parte i. alicunde Br, sim. umge-
deutet {in nah oder fern). Vgl. not-,
arzät-helfire BM. I 68^.
Alypum (c/. Coccognidium). ali-
piad-es Sum., -o i. lanreola, herba
catholica 40. cigelinde II, c.
Aliphanus eyn zoghe hörn ^7.
* t Aliqua-le etc. ichte-, ichtes-wat,
-tnlum ichtes-icht, aliqni-d -wat, -s
-welk, io welke 38. aliqnä-diaicht wat
langhe tijts, -tus icht groet, -tum ichtes
wat G. voc. -tinas ettelich wez 45.
aliqnatinus etwenne 41. aliqni-s
etleich 33., ein ygleicher 27. mensch,
yegleicher 34. ettlicher 29. -d ethsch-
licbes 30. aliqno-d eczleich 34. -t
etschlich 29. -rsnin zu etlicher stait
45., stat 75.
*t Aliquotulns s. Aqualicnlas.
Aiisoriom eyn snide mest 37. sim.
18. Anxarium s. u.
* t Alisterus sarchfer 40., atis aus-
terius sarfer, scharfer? vgl Gloss. h. v.
Gf. VI 278 ff.
* Alitu-do vettecheyt 37. -s speizz
33.
*Alitiis nr. 3 Gloss. alidns sues
hören 52.
* t Alinium s. Allanies.
Alias ayner von viln ; alter ayner
von czwaygen 30. sim 64. alinnde
anderswa 41. 7^.
♦fAlkekengi boberellen 0. san.
boborellen, schlutten etc. i. Solanum
vesicarinm U3.
*AUa s. AUo.
♦fAlla-bruiiiÄ.Alabrum. -pici-
nm s. Alopicia. -phili s. AUophilug.
fAllatam bracht 41.
*t AUanda s. Alauda.
* t Allebarestadinm H. S. Tr.,
allebar Stadium (sie!) 40. halberstat
du. hemipolis halberstaed 125.
*t AUebrogra s. AUobrox.
Allee haring, bering 38.
* Alleetare t. vocare l zu pachen 52.
Alleeto s. Alecto.
* t AJlect-orius, -uario s. Alec-
torius.
* f Allectus i. palam electus l cm-
firm^xtiis (cf. Alleetare Gloss.)
openbar ghekoren; eyn birbe (I
name; X allec?) 37.
AUegare v|^ kaisen 30. zu nemme
Allegoria (das puech) von
kristenhayt 34. ander rede 37. alog
ander red 30.
Alleluia, Alerna 40. b
ampffer 32., -ampher40., l ele-em
K. V. (ele atcs cle, vgl. das Fol
Nmn. V. Hasenklee), kukeglau^
panis cuculi, die suern clee 0.
*t AUeotheca s. Allotheta.
* Allere lui caret sujnnis ?. d
truren 45. i. delere abtuen 52.
Alleuar-e. -ent sint uff herbei
Aileum s. Allium.
AI- s. A-lexaudria.
* t Alliearia s. Aliaria.
Allid-ere. -it schlaht 41.
f Alligatura s. Ligatura.
Allium knofflach 27. choben
47. aUeum 33., aleum 34. cbnobl
AUo slijp-, wet-steyn 147. alla i
stein 40.
AUobro-x, -ges pop. frankei
Broge i. fides ; inde allebrogra i
enatus in fide 35.
AUodium eigen 40. ipredium i
acker Symb. D. marichhoff 34.
*Alloles s. Alcion.
* AI- s. A-lopicia etc.
* t AUopid-a al 52. 75. -ia p. r
P. V. (alroppen pl. f. H. Ph.)
* t AUopius s. Alogns.
Allophylus est alienigena
philisteus Vv. ex quo. allaphili (
allo-) philistey (Ud. ?) 40. allo-
ey n vromede man 37 . -philus ein fi
lieb haber 52.
t AUoqua s. Allota.
*Allosa. alosa p. rufolk, ti-**
40., vgl. u. und Gloss. iw. Allosa. A
Borbeta. Ceta. Perca. Porca. Nm
S ff. v. Gadus Iota mit vielen tat.
deutschen Natnetisformen.
Allota p. quappe 33. 37. chap)
34. gropp 29. aland 32. schiein; all(
tolb, gropp 52.
*t Allo- s. Alu-ta, -tarius.
Allotheta %. quasi aliena positii
Attox
Altarista
17
eotheca 76. alioteca i. aliena
35.
K s, AUax.
lla-bies v. -nies, -car s.
. -cimn s. -ta. -men s. Albn-
ta ek, $. Aluta.
ata wasche hafen o. yrderen
lune 48. (alluca?) wachshauen
)ra*'thaven 40. allucinni wesch
miged, ans fa^) K. V.
lluoi-es de, Gloss., -o sint
güsfe 52. -es, -0, -um eyn
•s waters 37. -o obirvloz F.
-um, aliuium 45. eyn grog
45. allubies s, Colluuies.
X gros loche (aiis zeche?) 40.
i ta 'M\. allox eyn grot ten 37.
a iunkchfraw 37. juncfruwe
porgneu käuscheit Meg.
uan-dina GL m. Kl, -us al-
femma) 32., vgl. GL m. vc, Ala-
i. Alvanus.
aan- {alph. Alem- 40.) -ia
nhint; -i thvst (-so?) l&te 40.
issche lant; -us dudisch niyn-
(. -icum dudesch sprake; -us
almonia d. land 37.
Imanus s, Almandiua.
Imas-iuui winkouflF i, meid-
tr, V. -um lyckouff V, a. 1410.
ium leythauflf P. V. (th aus
ii-icies etc. s. -US. -ouia s.
ma- 38. -Imucium chorhaw-
. korroch 30. beffe, eyn cor
38. (vgL Gloss.; nhd. befchen
i. vgL Gr. Wtb. h. r.). alimi-
m hülle 37.
•US helghe i. sandte 38. -icies
haylickait 52.
Ine-s s. Aloe, -ulus, -us s.
lUS, -US.
IS erler 1: erlin bom K. V. arla
) H. Ph. herilunj9/. Virg. erlin
57. erelpawm 33. edlein, ver-
»rlein 27., pawm 27. P. V. eke
eleme bom 37.
> s. Aleo.
5 alewede G. voc. alues 27.,
ich, HoTom floHMriom.
alnes 33. holcz das wol reucht. alua
eyn sote roke van eynem bome 37.
Alogaria s. Allegoria.
Alogia oferfyl t. conuiuium Aelfr.
Alogus. allopius eyn teken dar
me wat corrigeret 37.
•fAlopicia scurf H. S. D. die
hare vgfallung, das hare ygfallen 0.
San. aUopici-a vt settesch 37. -osus
ein glaczeter o. kal ; appiciosus oben
(X apex) glaczet 52. alopecia ver-
wandelinghe der har; alopana vt val-
linge der har 37. allapicium {alph.
allo-) grund (nM. grind) o. rahsin
aninial (Gloss. v. c. nr. 1) 40. appica
eyn scaep ane wulle; apiciosus kael
37. alpica ?. outs 12.
Alosa s. AUosa.
*Alpagus s. Arapagare.
Alpes die alben 40. 52. dz lamp-
persce gebirge 40. moutes alpye
dudische berghe 38. alpinas pirg-
man 52.
*Alp-ica s. Alopicia. -inas s.
-es. -lastrum s. Alabastrum.
♦j-
Alpogare s. Arapagare.
Alphabetum {vgL Abecedarium)
bibell 33. der buchstaben Ordnung K.
V. sim. 75. ein bibel l da uil puch-
staben sten 52.
* t Alphauus. alphaurus eyn
valsch bedeler; halapanca loghener
37. alphinus falscher prophette o.
eyn panther 45.
♦fAlphe-auum, -raro ^. Aluear.
Alphita. alphica dat erste ripe
kom; li.q. afflca ghersten meel 37.
*Alsa fl. ill 32.
Alsatia. elzat-zia elzatzen, eyn
lant an dem rine; -icus elezetzer {eyn
vt dem lande) 38. alsac-ia eykas;
-i elsasser 40. elsacia elsaten- G.
voc., elczeczen- 27., elsser- P. F. -lant.
elesacia elses 33.
*tAlsilus s. Alflcus.
Alsine medica (Ann.) hunsdarm
IL Ph.
*t Altalis s. Altilis.
*Altanus h. buchswarbe 40. buch-
schwarbe 48.
Altarista altarist 29.
3
18
Altarpasse
Alx
* t Alt-arpasse s. Atrapassa. -ea
s. Alcea. -er s, Alins. -erana .9.
Alcanna.
tAltercar-i crighen, kiuen myt
worden 38. chypfel, schelten, snap-
pen, chriegßn P. V. -e wortlen (wert-
len 64. cf. Rixosus), stryten 3.1.
altrica-ri schelten, chifelen 0. schnap-
pen vunücz 27. -tio kifelinge V, a,
1410. scheldinge der Sophisten 37.
*tAltern-a tosamende; -ans twe-
ueld 37. -are ändert worbe machen
45. vmmeczeychin V. a. 1420.
Alterut-er einer vnter den czwain
27. vnder-, -ris durch-ein ander 33.
*t Altes, altia s. Alcea.
* Alticula i. partia altilis \ nutrix
Brr eyn clene vodersche 37.
*+ Altides s. Aleides.
*Altif-era, -fera 30., aIciferaF. a.
UäO.keSer Vv. a. 1410. 1420. wind 30.
Altilis. altalis zam vogel 40.
altilia dz gefugel 4 h vederue, tarne
vogel also ghense 38. attilia s. Clauia.
* t Alti-sonus, -ssonus 45. hoch-
senger F. a. 1420, -lautig 52. eyn
lüde schreyer 45. hoo luder 37. -to-
nans id, 37. eyn lüde toner 45. ab
alta (voce) ein altist 125,
Altitado hoghe 38.
Altrieari etc, s, Altercari.
Altrinsecus anderlinge F. a. 1420,
ein a. 8^ anders 0. hien vnd her 45.
änderst 52.
Altriplex droghenhaftich 37. eyn
wit zunger 0. eyn liugenhaflFtiger 45.
♦fAlu-a s, Alba. Aloe, -ca s.
Aluta. -eus s, Alueus.
Aluear piutta Gf. III 327, (vgl
Grimm u. Weigand Wtbb. v. Beute.
BM. 1 189,), bewte, benstock Wien,
V. nr. 401 H. sim, Gloss. eyn ymme
stock 37. aluiar etc, pinkorb, sum-
per 52. sim. 75. al-, ale-ueare im-
men-, benen-stok 38. alaeariom
peinstockch, trog 27. allacar (X
kar?) binkar 40. sim. 48. v, c. alphe-
anum eyn win stock; -raro (alaeare
Gloss.) vß wyn ust machen 45.
*tAlueolu-s, -m H. S. D. (vgl
Alue-ar, -olus) peinstokchP. F.byn-
stock, napff P, V. e, q. trogelen H.
R. D, schaflF i. ras hausorium l pars
nauis etc,\ lesch trog K, F. lecht trog
31. alweolus trogli 1: schüffe 1 loch
{sie) trog 40. alfeolus (nauis) schüff 32.
alneulus (alph, alu-) beinstockch 33.
*tAlues ^. Aloe.
Alneas eyn gros Strudel i. venter
fluuiorum (X aluus) 52. mele 38.
niolde eder troch 37. trog l kener
Wasser 40. w. kennel 48. (vgl Gloss.
V, Canalis). w°ur (wur) 32. (vgl u.
a. Gloss. w, Catadupa. Clausa. BM.
V. Wuor). ein trog l prugel i. al*
ueolas 27. alneas (alph. alu-) trockdi
l groß ploch 33. alacas kumpel troch
//. S. D, (vgl. u. a, kumpf, kümpfel
Sm. II 802).
Alaiar s. Aluear.
*f Alumb-ia, -a (a«^ co-, pa-lum-
ba X alauda) eyn holt duue 37. alaada
i. columba siliiestris ain holcz tub 76,
Alnmen alant Oe. V, l alfimnos
alawn 33.
Alum-nns, -pnos 37. eyn de v&det
eder wert ghe vSdet (-pna s, Ales)
37. der aynen irnaret 0. wirt erna-
ret (ab alo) 31. sim, 64,
*t Alu-mnus s, -men. -o s. AI-
ga. -ones ^. Alcion.
Alus milde 37. mild 52.
Alata leder, bukkes hut H. S. D.
ablata i. rubra pellis loscä Tr. aluca
k&rdiwan, rot leder, gerwer (X alo-
tarius) 40. c&rdin l schonß leder K.
V. allota irch 27. allntom ein pücken
leder, lösch ; alntnm pilgreim schuch
52. sim. 45. allnta buntschuch F.
Vienn. 341. alatnm lewch P. F. alln-
tum lasch ib. pukchein leder P. F. 27.
bücken 33. alu-, allu- 37., allo- 27.
-tarius iercher; alut. einlaymdekcher
27. lawndecker (nach alumen s. 0)
33. eyn lemen decker 37.
'Aluus iunckfrowen lip 32.
Alx helf Wien. F. nr. 399 H. l
elanx eleho H, S. B, flanx 61aho
Tr. (auch Symb,). alehes alchenn 28.
dat, (von dem) alchen 50. alalte
gaisse 40. geig 48,
1
Ama
Ambitio
19
ame Symb, D. 17. gyz vaz
JJ^^O. wein vas 52.
la s. Amarellus. Strix.
a-bilis etc. s. -re. -cius s,
aia, amo\SL(arharum)zo\ev 34.
an-tUla, -cilla /. Valeriana
47.
tnarci-a, -olus s, Amartia.
-re hold sin 29. -bilis wirdig
n 31. w. zc 1. 64. -tor buler
m 1: -nter (-nti Gloss) liep-
»
arellum pecher /. ciphus 52.
rellu-m (nr. 2 Gloss,) amel-
-s (nr. 1 Gloss,) amarellen
\A. amels 40. amorellu-m
ämerbom 29. amarill-um
s amarill 32. -um cmli, -us
1 V, St, G. 909. -a.amel-ber,
m 40. amerillum ammellber,
lus a.-bom K. V,
rellus (nr, 2 Gloss,) enie-
is 40. amer-elus emricz 32.
emerling K, V. ama, am-
^maraam bis 50.) amer;
uis nocturna, i, stlix Br,)
ila, strix (cf, k. v,) diarna
Meg. onya amer vogel, eme-
. u. onve i, strix der nacht-
*r in tutsche etlicher wutsche
3. ein stein vle (s, Strix) 50.
US, -US 30. amring 52. eme-
V. merling 30. 34. smerUngh
rlig l vogel (sie) 33. schmer-
:h Aruina schmer, X schmer-
?!) 32. amorillus {alph, ama-)
1 ammig 45.
ari-a s, -tus. -cose etc. s.
s -1 s, Amarel.
aritus. amacins eyn hemelk
1, Hier Her amaria Gloss,?
art-ia zünde, -olos zunder,
ortsprungh der zünde 37.
lar-itia, -dolus, ciema 76,).
-a sunde; -olus sunder {alph,
5.
r-us pitter, hanttig (vgl, u. a.
)72') P, r. -um'surÄPÄ. -ico-
rleich 27. -itudo sawrhait 52.
*tAmasi-a, -us, amaseus 37.
hübsch man, wib V. St. G. 909. puel
-a 27. -a, -US 33. pueler -us; ein
vnrecht weyb, man (-a, -us) 27. vn-
recht-z weib, -er man (-a, -us) 33.
-a gespuncze 40. gespftncz 48. wase
(vgl. mumme 77. X amita); bule,
eyn oneelich wip 45. -a, -o (l ama-
seus) eyn hole 37. -a, us boule;
eyn vnrechte wiflF, man (i. concvbin
-a, -arius) ; -a to wiflF, e3mpeyke 38.
*tAmasi-s J: -us t amisius fl.
dy emße 125.
*tAma-sones s. -zones. -sco
s. -turio. -tim, -tor s. -re.
*tAmatricula eyn clene moder
37., aus mater sim. X amatercula
i. panm amatrix 76 sim.
* Amatur-io Focc.e.(2'.-oichbegern,
amasco ich heben an liep zu han 45.
Amazoues. amaso-n streipper
iunckffrawn 52. -ues creterschen 37.
Ambag-es vmbispracha Sedul. vm-
rede 40. -o eyn to sprekinge 37.
Ambasiator edler bot K. V. sim, 7,
bode dede eyn here suluen is vnde is eyn
groten heren bode 38. ingenger 45.
"^fAmbasilla s, Ambullum.
Ambe-dere. -sus l -stus ober-
gessen 52.
* t Ambidens i, ouis etc. Br., am-
bediens i, auis etc, 76. ambdens
eyn schaep dat twe tene heft ouen
vnd neden 37.
^fAmbidua s, Ambiguus.
*f Ambifari-us, -nus twierleye
rede 37.
Ambigu-us zwiflig29. -a eyn schaep
dat twe lammer heft 37. ambidua
ain schaff das zway schaffe! mit ein
ander tret 52.
♦fAmbio, g, -onis (cf, Ambies
sim, Gloss.) zwiffelhaftig redde, lang
r., vmb. r. 45.
fAmbio s. Ambrones.
Ambire vmb gen o. vber zuchtig
sin 45.
Ambiti-o hochuertichait i. pompo-
sitas 27. ergiftigi (sie) 32.'homodech
37. -osus hom&dech tb. ergitiger 40.
-osa gihttig (sie) 41. -ose girlicho 48.
20
Ambitns
Amictos
Ambitns bifang Trad, FuM, umme
gang 38. sbst mit i ommeganck. ghy-
richeit; ptc, mit i ommegheghaen G.
voc; beides vmbgang, sbst. auch eer-
gytigkeit 110.
fAmblacinm s. Mncia.
Ambo lettener 40. 48. haiiiba
predege stol i. catedra 38.
♦fAmbolens s. Ambulare.
Ainbra wali-ode 73. 0, san. lam-
bra s, Succinnm.
Ambrones lüde de ander lüde
eted 37. ambio (cf. Gl. m.) eyn schalk
F. a. 1420. consumptor eyn vetter-
liches erbes; pl. (-ones) i. homims
fionetites leccatores lüde die do nanien
leckern 45.
Ambrosi-a, a deorum Meg., l
-ana 51. Br. 0. san., ambusta P.
F. (vgl. Eupatorium) husswrzce 40.
sim. 7. 48. saluei i. saluia Meg. wilde
selbe, lange garbe, hirtzwurtz 0. san.
sim. 51. lecritz, sueß holtz 52. spise
der afgode 37. sim. 23. eyn eßen oder
eyn aptgodden (sie!) 45. vordacte
Schussel q. verdakschüzzel P. F. {tvie
verdackter becher picarius eum coo-
pertura Sm. I 355)^ vermuthlich die
den alten Göttern zur Seite afigericfitet
wurde, vgl. Gr. Myth. 41. 52. u. die
dii patdlarii der Römer.
* t Ambrosiana da sant ambrosie
lit 41.
Ambuba-ia stouevrouwe G, voc.
-gia eyn stouen maghed 37.
Ambnla-re teyn wanderen, wallen
38. -tor zeltende phert 40. ambolens
s. Pharias.
^Ambiillnm. ambasilla innodh
Äelf. (Cock.)
Amburere in-, vmb-burren 45.
^fAmbusta s. Ambrosia.
Amell-a, -o, binensug 48. goltblomo
Sgmb. H. binsuge 40. humella id.
40. pinsug, bistig 45.
*f Amelum s. Amidum.
Amen das geschech für war, trew-
leichen 27., ge-tr. 33. daz geschie
getruwelich (,) vor war 45. twar, wer-
liken i. vere 38.
Amen-itas lustecheyt, -ns lust-
heyt 37. -US lustich, weydelü
delicatus, oblectabilis 38. wu
34. wunnig 1. 29.
^Amenium {cf. Vinum). ai
ninm wisse trfibel ; balestine hu(
triibel 40. balatine hunske di
H. S. D.
Amen-s {cf. Sincopis) narre
narreth 31. -tia {cf. l. c.) dulhey
aniaht, vnsinkait 41.
*7A- s. Ar-mentarius.
*t Amenti-a s. Amens, -sc
Amethistns.
A-, am- 32. -mentum eyn
in sagitta 37. ametum zugseil l i
an einem arebrost 40. semff
senw sim., ivic semde Gloss.) j
ammentum schücz riem 32. s<
riem, schnür K. V. (vgl. 74. 93.)
Amenus s. Amenitas.
*tAmer-elus, -rellus, -illi
Amarellu-m, -s.
*Amest-ari gar traurig sei
-or ich werde gar trurig 45.
* Amethistns, amentiscus
amesticns ein edel stein 7., gestäi
*t Ametum s. Amentum.
* t Amfict-os, -ricem s. An
cyrtus, -thearum.
*t Am-, an- 37. F. a. 1420., a
38. -fractus, amfragus 33. '
broke 37. 38. wasser-pruch 27.
-brück 46. 16., -bocht 30. an c
gestat 27. vmmebroch F. a. 1
vinme brekinghe; \ i. g. amfrag
eyn scharp stede 37.
Amia. \iwai\o p.i.saxatiUsIs.
XII 6. vgl. Quicherat Add. h. v. a
liich i?. (X hamus) 40. hannio h
visch K. F.
'*'Amya s. Amidum.
Amic-a frefindin l baß (X a
K. V. ein buelschafft 125. -us ein i
ein guter gunner 125. gtinner (
-abUis holt, leflF, gunstich 38.
♦fAmical s. Amital.
* t Amici-lium eyn wyndel do(
-dia eyn heubt duch 45.
Amicinum een tappe G. voc
^fAmicta s. Amita.
♦jAmict-us. -um vmwangc
Amicolum
Amphitapedia
21
.ngen 41. -nare dickwijl
n Cr. voc. dick vmschlagen
:heD; -uatus gedäckt 52.
1: -cio bedeck; -natus be-
». beleydet 45.
iluin eenmaechdenhuvue G.
nic-aluni, -ilium, -ulum Gloss,
LS s\ Aiiiica.
i-ill cartol //. 40. 48, (vgl,
nica ainelkorn GIos.w) -s
40. amedüng 48, anielum
40. amolum sch6n mel K, V.
1-alum, -ala 32. mandel-nug
ern 29. 32., -e, ei/n vnwh 38.
igderebom 30.
in-iculare, -culare ver-
. -colare verlassen 27.
»omum een vreemt appel
stifel 52. stiual, gappel /.
foricum (aus bifurcum) cum
^ores extendunt retia P. V.
1 dar mede seel vp heyt;
iffele 37. amittes i//. vogel
is-ias s\ Amasius. -seta
ita. -sunt, -sns s, Amussis.
i, -anus Gloss, amic-a, -ta
oror patri mei K, V. -arios
i 52. sim. 75,
aL amical ros //. S, Vind,
s, A-mentnm.
nas s, Amita.
Dl- .V. bißw. Am-.
mi-nium s. Amenium. -ra-
irabilis. -ssus s. Amussis.
do vort mer 38.
liri. amolior wehendich-
5gen P. V. evn weNdelich
ib,
monia gheloue 37. regio;
iin statt, -e ainon 29. 30. 34.
:a nackun Symh.B, 280.pl.
:/:
icola die by dat water woent
r bey dem wasser wont 110,
\ lutter wasser 32. schiff riebe
er schiffrech w. 93. das vliz
^0, ampnis zote water 37.
ol-a s, Amala. -ior s. Am-
um s. Amidom.
Amomum. amonum eyn bom in
dem lande 37.
*tAmon-a, -e s, Ammonia. An-
nona.
* A-, am-mouitio man brieff K. V.
♦Amor leue 38. amorosus wl
leue 37.
* Amorellu-m, -s .^.Amarellu-m.
*t Amor-folia s. Bardana. -iUus
6-, Amarellus. -osus s. Amor.
A-, am-mouere ab- t.vcr-weysen
33., -beysen 27. schuuen 38. schuwen
am. 22^
Amplex-us halsung 32. -im vmb
griffelich 45.
Ampl-iare wit niaken; -itado wide,
widecheyt; -us wit, rum 38. -um i,
grauior swerlich 45. -iflcentur ge-
raiget (i. (/. gerecket?) werden 41.
♦AmpUdes. amphidoxus /. ex
vtraque parte gloriosus 76. Br. erlik
van beyden syden 37.
* Amplust-rum, -er royder 37.
*tAmp-nis s, Amnis. -olata s,
Artemisia.
* t Ampul-la, alter wesselin t ken-
nelin 40. -a ampulle G, voc. ampel
eat vas vetitrortim (sie) de qfio fuditur
vinum et aqua in sacrametitum altaris
K. V, -OSUS homodich 37.
*tAmphi-atrum s. -theatrum.
-balum, -ballium s. -tapedia.
♦fAmphibolis eyn staed 37.
Ainphibolo-gia, -ya twiuel rede
37.
♦fAmphicapedia s. Amphita-
pedia.
Amphi-cyrtus, -treos mone 40.
-terus der man vol ist 45. amflctos
de maen zomer vul 37.
Amphidoxus s. Amplides.
*Amphion een perfect harpen-
speler G. voc, ein kostlicher harpffen-
schlager 110,
*tAmphi-, l an- Meg, -sba>na
Gloss., -sibea zweih&ptiger wrm l
slange 40. -sibona zweihoptiger wurm
K. V. -sibena ansibßn ; -s kriech, als
vil als ain zweiuel Meg, amphi i.
dubium Br,
* t Amphi-tapedia, -eapedia eyn
22
Ainphiiearum
scho doek 37. -balnni ruhhregel i.
vestw hispida GL Aelfr, -ballium
ruhne hvien occ, -tappa ruh. reagel,
L tapete midiqiie villosum Aelfr,
* Amphit-earum, -rura dat mcer
37. -reiiLS mer 40. marem ainficti*!-
cem 142.
* t Amphi-teatruiu, -tratrum
27., -atrum 33., amuiataris 30. /.
domus obscura (aniphi didjhim) 35.
eyn dansei hus 37. ein tancz-haus 27.
P. F., -laubeni P. V. ein lauben 33.
loub 29. lobinge 30. luiorhus Gf. IV
1055. gamolstat, frid hoff 32. (juelhus
H. S, D. (von den 3Iärtircrn in Born ?
vgl. amphithea-trum, -riuin /.
domus gladiatorum Br.). ailiphi-tea-
rum ein huß do die swertfeger in
sint; -otlieatriim spilhuj^ 45. -tea-
riuiii swertfegerhaiis 52.
* t Amphi-terus, -treos s, -cyr-
tus. -tratrum s. -teatruni. -treius,
truni s. -tearum.
Amphora krug, hoch glas, angster
[vgl, Gloss. V. c. und v. Angistrum).
anfora cruch H. S. D. einbar, zuibar
sim. Gf. III 149. wein-flasch 33., -slach
(sk\) 27. wynfaß 110. wijnvat G.voc.
* Aoiphorisma. aporisma eyn
swed hoel 37.
* Amphorismns. aforismos dihle
sprece t. breues sermones Aelfr.
*tAmraam s. Amarellus.
*t Amuiataris^. Amphiteati*um.
f Amula (cf. Hamulas) ein wein
vessel 52. eyn wyn vlasche 37. fila
H.S.D. (aw6^amula-pliiala Gloss. sim.).
*t Amur-ca dros vte olye 37. oley
(sie) P. V. hefen, gerben 52. 75. -ga
ildrösem 29. -oa oley trupen 40. -cosus
vol drosses of vol helfen G. voc. voll
trusen o. voll heffen 110.
♦fAmus .9. Hamus.
Amnssis pesser G. voc. pley wag
K. V. ammissus bly waug 32. amis-
sa-m, -8 eyn metel snoer 37.
Ana like vele i. paritas etc. 37.
gleich, übersieh, hindersich, recht i.
sursum^ equale^ retro, rectum 52.
Anabatrum. anabratum vmb-
hang 40. anarata s. u. L v.
Anaphns
* t Anabol-adium, -odium scluck
(cf. Multiplicium Gloss.) 45. -a l ano-
logium heals mene ?'. oniamentum
muliehre Aelfr. anobodolium kedel
37. analogium s. u. h. v. anagolo-
dium schurtztuch 52.
^Anabratum .v. Anabatrum.
Anacardus (vgl Gloss. h. v. und
V. Armoracia). auathardi, (d^trunter)
anatordi //. bibenella (lat. ?) h. (vgl,
Pipinella Gloss.) 40.
* I Anacraculus .s\ Onocrotalus.
Anachoresis. anatharesyawest-
enunge 40.
Anachor-eta, -ita clusener 37.
(cleu^ner 114). anathor-ica eynze-
deler 38. -ica himelischer K. F.
* t Anagalli-s brisewort Cok. -dos
nessel sonie 40. anagliphus gauthail
(gauchail?) 4. gochail P. F.
Auagli-pha ergrabunge 40. vaten
bouen geschreuen G. voc. sim. 132, eyn
malt kerke, -fa gut ghemelte 37. -ni
eyn gemalcz an einer kyrchen 45.
sim. 110.
* Anagliphus s, Auagallis.
*tAna- s. Agni-glossa.
Anagoge de ouerste vornuft 37.
anogage i. excelsus hoch 33.
* t Anagolodium s. Anabola-
dium.
* t Anale-sis s. Analysis. -xia s.
Apoplexia.
t Analysis i. resolutio Br. anale-
sis eyn vt losinge 37.
Analo-gia vernufftige red 52. -ya
lik sprake 37.
Analogium (cf. Pulpitum Gloss.)
preeckstoel, lesener G. voc. lecter ».
lectorium 37. ein predig-stuell 27.,
-stuel 33., pulpret P. F. pulpid 27.
regen sturcz (X anaboladium^m..^) 33.
Ananisapta. Näheres s.inZamckes
Centralblatt 1805 nr. 47. 1866 tir. 6.
(myst. Formel aus n^OIf' ^JJV/ 'Avav
inTd Sept.l Chron. 3).
*t Ana-nus s. -phus. -propulus
s. Onocrotalus.
Anaphus. ananus ain vbergolter
köpf 52.
4
J
Anarata
Anetnm
23
Lnarata sal l usbuse {st. iifh.,
mianum) 40., aus anabrata sim,
ibathrum) X «"itrium?
IS wasser-ban 29., -buen 34. a.
eek, femina eende G. voc, weeck
•
V^nasa s. Ansa.
Lnasis, enisus 40. ß. ensa
D. Man, ense 40. Vind. Gl.
i. enisa Gl. Blas.
istropha ein figur 27. ein aigen
{st. ains) name 33. eyn egen
st. nam) eynr figurenr 45.
aasiis nasloser 40. eyn ane nese ;
IS *. aliqnis sine miso 37.
V.nathar-di s. Anacardus.
s. Anachoresis.
^nata-ca s. Anatheca. -sia
lanasia.
atheca {au.^ tanacetum) rein-
.nateca reyfal F. F. reinfar 33.
.ca revn fan 45.
Lnathem-a den ban of verdo-
e G. voc. vorbannung o. vor-
i; -isare vorb. o. vorfluchung45.
[) goczlestrung 32.
aathe-osis aufrichtung zu got;
itotleicb 52.
\.na-tordi s. -cardiis. -tho-
?. -choreta.
Inatus arm 37., js^u anate i.
'udine Gloss. ? aus ancus krump-
4.?
Vnbilium pand 37.
ceps (gladins) ortig 165. zweif-
l.
cesa. antesa gbe malde vate
vasa circumpicta 76.
\jicile. antile trascben {aus
en) 34. pugler o. ren scbilt 52.
a hvmelscb wappim 37. ancilia
Gl.Ker.
^ücilla s. Aüsia.
ncill-a magt, eygin weib K. V.
Gloss., anchator dener 37.
or i. miniMrator 76.
iLnckora s. Anchora.
Qcla. anta e>n born rad 37.
ciabris, anglaberum eyn taffei
inis officijs 37.
inco-n, -mistes u&sch %. inca-
stratura 40. (umged. aus nät; vgl.^
Canalis Gloss.).
*Ancrasaxa s. Anchora.
Ancus {cf. Anatus) crom i. curuuSy
sc. habetis curua brackia G. voc. sim. Br.
anchus /. dehUis l qui habet c. br. 76.
* t Anch-ator ä. AncUlator. -ins
<<?. Anxios.
Anchora enker 40. encher («efteti
encker s. Cataporates) K. V. angel 52.
anckora ancker, ysern in dem schepe
38. ancrasaxa sekinstain (sie) H. S.
Mon.
•'t Anchus s. Ancus.
Anchusa h. sunnen wirbel l rigele
{st. ringele) 40. annuosa eugl. ash-
throat Coch.
Andaba-ta, -cca 74., audabacca
eyn blynt kiuer 37.
Andela. andena ainer lai eisen in
den landen gegen der sunnen aufganch
Meg. prant evsen K. V. haffel (h aus
g?) 32.
Andra eyn steyn 37. andro-drag-
ma, -manda andromant Meg.
'• t Andra-fasis s. Atriplex.
-gis, -go s. Adragis. -stia s. Adras-
tus.
*tAndre-gia sterke 37. -ti gr. i.
fortitudo tat. 76. (dv^pua).
* t Andr-o a\ -ona. -odragma s. -a.
Ajndrog-ynus, -enus eyn mynsche
de beyde (ellipt.) heuet 37.
Andi*oinanda s. Andra.
* t Androm-oda cbursen 52. -ida
eyn eghen name edder eyn grof
cled 37.
Androna eyn winckel 37. 76. andro
wonynge .97. i. locus damicilii vbi ha-
bitant multi 76. (vgl. Gl. m, v. c;
aus dvdpMv).
Anemo ?. uifum {aus opium?)
magensot 40.
A-, an- 38. -netarius andrake 37.
antdrac' 38. äntreych 27. antreich
52. anetharins 1: anetns antrech 40.
Anetum {cf. Ostrucium) tilli 47.
105. tüU 32. tul K. V. paumbäckel
kraut (r^i. Herba meropis); ein ander
kraut aneis {vgl, Anisum) Meg. gud
rukende crut 37. apimtns tili 34.
24
Anetas
AnniHs
'^Anetas s. Anetarius.
*Anf- s. Amph-, Amf-.
Angaria, vngaria 34. notuuerch
Gf. I 966, sim. überlin, fron vaste
40. vngelt 34. P. V, schadghelt 37.
vm- 38., vn- 22. -plicht. ongelt of
dwanck; bedroeflFenisse G, voc, wet-
wungen dienst P. V. betwongen d.
45. angari-are vmplichtich (sc. ma-
ken?) 38. entwingen 27. engistin V, a.
1420, -um nodstal 37. natstall 27.
-US bodel 37. der beruer (breuer?
Schröer ; vU, dial, i, q. Werber) V, a, 1420,
Angelicus engelschlich 29.
*tAnge-llus s. Agnellus. -r s,
Augur.
Anger i, vermis H. S. D. slange,
swert, swerttrager 40. morder 37.
*Angere clemmen i, vrgere 38.
zwingen o. krechen (Gl, nrr, 1, 2.) 45.
Angiportu-s, -m een nauwe wech
G, voc, eyn enge stede 37.
Augistrum (cf. Cornubiura) schrepff-
hörnly 29. eyn stuge hörn 37. ven-
tujj 30. eyn vint huß (sk) 45. agris-
tum lauj^ becher 32. augstariu-m,
-8 32. angster 29. 32.
*t Anglaberum s, Anclabris.
Anglia engenland 32. enghelant;
(hinc) enghels man 38.
*t Ang-o, g. -onis angst 52. -or
pyninge 37. -oria bedroued 37. -olia
betrupenig 45.
*Angstarium s, Augistrum.
Anguilla i, piscis \ grüne (am
grimme 98) gaysei 40. all K. V, an-
willa ole 50.
Anguina. anquina schiifseil 40.
Anguis unc Gf, 1 347. hune Symh,
D, 270, agnis t. iaspis {aus aspis)
slang 34.
fAugular-is, -e 32. winkelstein
7. 40. Wendel stain 32. eckstein, {adj)
ekat, artrat, winchlat {vgl, Acialis) P.
V. einger i, artus Symh, D, winck;
angulosus vol winckelen G, voc, sim.
110.
AngUSt-US zwingig 29. eyn ge-
zwinger 45. einge 1: gestber (gest ber
durch längeren Strich verbunden-^ aus
angest-?) 40. -ia, -a 29. angest, ^
not, vordret; t. mesticia banggh
nisse 38. tbungenhayt 34. zwei
ringekait {cf, Artitudo) 30.
* t Anhel-abundus (einmal
m.) pfehsender H. S, Vind, fties«
der Mon, -atus vor moydet 3
dus i, multum fatigatus 76.
atemen, atem halen 38. -itu]
29. 52. autum 32. achtum 4
shst, athme (achme?) 36. orfj.
gatu^ 76. Br. mäed; -is eitel
inhelitus attem 34. anhillar^
V. a. 1420.
* t Anica (ans amia?) p. bras
♦fAuieie s. Anxius.
Anicula eyn clene old wif
'^A-, an-niculosus spottecl
*t Anima seyle, geyst 38. a.i
veget fegi- 34. -tatiua, in
vornüftige zele 36. wachsen
29 kukleiche seel 34. a. ratit
redelike zele 36. vernunftig sei
sensitiua empfintlich sei 29. i
leiche seel 34. volende 1: zinlik
a. intellectiua vorninstige zc
a. vini i: vinum ardens b
win 29 sim. anim-ula sela H.
-US mout, danke, syn 38. -ali,
lieh; -atum id.; selegeredde 45
Stareken moet gheuen G. voc.
110. -ator malari i, pictar H.
-equior Stede 37.statigger 52.-i
gleichmütig 52. lidende, duldi<
-osus moudich 38. torstig adei
V. trat, turstigk, ivlg. kune 759^.
tas dristicheit 37. kunheit, zori
uertere gedencken ; -aduersio
tung i. vindicta 45.
Anisiim aneys 27. anisiun
Anetum) äues 52. aneis >?., rino
veuichl, süezer kumel Meg. anis •
33. annisium annis, eyn souteci
t Anna anne, eyn vrauwen nai
*YAn- s. A-niculosus.
*t Anniculus eyn kint van <
jare 37. annigulus ein jeriges k
Annihilare vernuten 29. v(
losen i. annullarc 38. (verwa
sen negligerCy perdere, destruere,
Auni-lis old; -tas older 37
ADnidmii
Anteonarius
26
ni-siiini s. Anisium. -tas
ona getxayt o. fruchte 64
»na getreckty 31. anno-sa
■ium. annunariu-m kästen;
ler 52.
sns (c/. Grandeuus) old 37.
jiot-ns wolif 52. -es eyn jar-
5 37.
s. A-nnabile.
-alis iarich, iar olt; -ns iar-
ere gönnen 33. anm&ten 29.
a- 40. -nnlaris goldtrager
inger 40.
Uare s, Annihilare.
lus gelenck (cathene) 125.
annus (pen, br., verschrieben)
eren H. S. D. vingern 37.
n 38. anos ringa Ho. 36.
nnnarin-m, -s s. Annona.
nnciatio verkundung unger
nuosa s. Anchusa.
uns plantonis {aus Plato-
a. Metonis 30 Jahre Ki.)
(erung 32. a. remissionis ein
jar 52.
US s. Annnalis.
lo-bodolium s. Anabola-
crocnlus s. Onocrotalns.
var. o-nodia (anodyna Ki.)
i. medicina Aelfr.
0-gage s. Anagoge. {cf.
ogium s. Anaboladium.
lalns vngelik, vnhouesch 37.
ilus vnregelleicher 34. -ulus
)rde-lich 30., -nlich 29.
is {cf. Peucedanum) cam-
OS (acc. pl.) s. Annulos.
ina s. Anguina.
, anasa P. V. hanthaua //.
mdthab an dem krueg o. an
ber 34. ör 52. 8re 29. enk
33. ekch 27. eyn henck an
3n (in Ollis) 45. henge i. dr-
olla 37. een henghe van een
f kanne G. voc. hiene H. S.
en an eim chrug P. V. wan-
e l hantbab (sie; vgl. kan-
kf Hovam glonarium.
nen, here, hanthab Ohss.) 40.
Ansariam schabmesser (sutarum)
52. ansor-um grib (vgl. nd. grepe
V. Ansia?) P. F. -ium gneib 9.
(au-?) schustermess V. a. 1420.
Anser ghente G. voc. gansor 40.
gancz {cf. Auca) 29. ganyss fansser)
27. gamaizz P. F., X ibex? cf. an-
silium gims 13.?
* Ansia puckler 52. eyn hant grepe;
ancilla, anxilla grepe 37.
^fAns-ibena s. AmphisbsBna.
-orum s. Ansarium.
Ansula ringh 37. sI6fa H. S. Mon.
slöfe (sl gleicht A) Vind. chrayzz P.
F. chrais 52.
^fAnta s. Ancla. ColicunL
Aiitar-cticus, -ticus devnderste
cirkel des firmamentes 37.
^fAntarium (bellum a. Ki.
125) eyn kif vor eyner borch 37.
f Anteambul-o voergangher, ca-
merlinck; -are voerghan G. voc. sim. HO.
*Anteea s. Antitheta.
*tAntecen-ia, -ea obunt essen
P. F -a 1 -ium een ontbyten voer
auent i. merenda {cf. h. v.) G. voc.
anticenia ein vndam 52.
Antecessor vorgeär 27. 33. fur-
geer 52. vorvarne i. predecessor 38.
*tAnte- s. Au-cipium.
Antela fürpürg an dem satel 33.
f&rbug (i. corrigia etc.) K. F. böge,
vorboghe an dem perde edder zadele
38. saddelgurt 45.
"^tAntelogus s. Antilogus.
Antelucanu-s, -m dagheringe 37.
Ante-mna, -mpna 40., -mpne 27.
37., -nna G. voc., -nne H, S. Ds^
antomne K. V. segel-rut Cod. Lur
cani Berol. sec. 14., -rüt 33., röta Gf.
II 491., -rutte 40., -rüder {sie) 4.
segilruden H. S. D. zegel royde 37.
angel rät 32. spriet (i. lignum trans-
uersum etc.) G. voc. vorderbret 80.
vorderpret I port K. F. autempnes
eyn schip line 37.
Ante-, -anti-murale eyn were an
eyner muren 37. antimorale zwin-
get, vorstait 45.
*t Anteonarius s. Auetionator.
4
26
Antepagmenta
AtttriUiis
Antepagmenta. afttipogeta sy-
rynge der dir 37.
Antequam ewan 5. 45.
Antera das gele semelin in den
rosen 51. sim, 25.
Anterior ölter 52.
Antes rebschopf 82. perlen l ra-
mes steriles l lignum inquo hostium
seratur eyn dorstel 87. turstudii t.
poBtes Of. VI 654. {vgl. Pestis Oloss).
♦fAntesa s. Aneesa.
♦f Antestator de erste tuch 87.
(-ri widerzeugen 64.y
*f Antheta s. Antitheta.
Aiitic-a } -nm wordertor 40.
*Anti- s. ante-cenia.
*Ajiti-cipa. -pingium scherbort
V. a. 1420. -pnrgiiim schermesser
27. -pora eyn scberme bred; -firgnm
eyn bard schere 87. -pira Hecht schirm
K. V. achip-ira id.^ fuir schirm 52.
-era liecht-, f&r-schrin; athipera
lieht schirm 40.
Antieipare verraschen G. voc. vor-
kiumnen, vomemen 110. vorchamen 52.
*Anticopa s. Apoca.
Anticorium {vgl. Anteurbium) smi-
des f&r leder 40. ffirfel, das die schmid
für sich henckend K. V,
Attticum s. Antica.
Antichristns enter- P. F., anter-
33., ander- 27. -Christ, endekerst G. voc.
♦fAntid-otum, -atnm 27. eyn
gfaifte des ersten 37. aufwendig 33.
aus wenikch 27. buze V. a. 1420.
wgwennig i erczeny 45.
*tAntiflrgam s. Anticipa.
Ajitifrasis ain widerzawm red 52.
Antigraph-as schreybcr, canczler
27. ein exemplar 52. eyn kirchg scri-
ber; eyn kanceller; -ia kirch ge-
schrifft 45.
Antile etc. s. Ancile.
f Antilogus est sertno de supe»
rioribus descendens Br. est sermo con-
trarius dat woert dat daer teghen
ghesproken is G. voc. ein widersynnig
sprach 110. eyn rede; antelogus
vor rede 37.
Antimonium spylglag 0. scm. spy-
seglaij^ 51.
^fAjiii-morale, -murale «.An-
temnrale.
*tAntina kiste 37.
*t Antip-es eic. s. -os. -uigiaM,
-ira, -ora s. Anticipa. -ogeta m.
Antepagmenta.
Antip-os, pl -ödes Br^ ^^es 37.,
imthipedos pl. 76. lüde de fair vnder
de vote jeghen vse setten 37.
* t Antipargium s. Anticipa.
^Antiphora, antifora antwerde
22. 37.
Antiqu-as olt; oMen i. veterari,
senescere 38. -itas s. Senectus.
-itus van oldes G. voc. vor alter 27.
altnig 33. -arins ausleger der alten
gesetz 52.
"^t Antis-ma, -ina 32. eyn wesie-
1er 37. Wechsel banck 32.
*tAntis-mos, -mus hübsch spot-
tung 52. -sonns (umged.) houesch
spod 37.
* f Antist-es pischolf P. V. bischolf
9. -ita } -a p&ffin 52. antissabischof-
fin 45. amisseta presterynne 37.
antist-itium bischupdum 37. pesli
(sk) 46. -um pistam P. V.
Antithe-ta, -ca wider saczung it.
sim. 75. anteca wedder rede 37.
antiieta eyn widder worfifen redde 45.
Anthlia (cf. Gloss. w. Ancla. Antli
Antlia.) ruota, galgaruota (Brufmenr
Stange) Gf. II 491.
*j;Aiktomne s. Antemna.
t AnlJionomasia eyn ouer tred 37.
Antrax droes 37. gr^ {aus gifit
sim.) bloter 40. anteax s. {jHoss.
AntrUlus eyn knuppel faamer 37.
bluwel 29. Siegel 52. schlegel 30. 32.
chlopell 34. chemphel instr. lapidäm-
rum, klöpphel; atrülas plewl P. V.
scampelioen om steenen te hoawen
6r. voc. schampelion {auch i. q. scam-
plioen 147. frz. ^chantillon) Kü. stam-
pelion HO. 132.^ wol X Stempel,
stempfei, ahd. stemphil pilom, endUdk
zu stein-piUen, -pillem HO varr. umr
gedeutet, vll. X püum. chemphel Mingt
zu den nl. Formen, verhält sich aber
vielleicht zu knipfel sim, Gloss., urie
chenebil zu knebel Gloss. v. Columbar,
Antropomorphite
Apiom
27
[/# IV 667, wo auch chriebel
nd>en stamph au heachten ist.
Antropo-morphite, -famitii
die do sagent dz got . . . habe
p als ejm mensche 45.
th-, at-ropopha^ eyn vreter
itrophagü lüde der eyns daz
igt 45.
trorsmn furslich (sk) 45.
tmm s. Foramen.
ntwerpia antorff 125,
-, an-naabüe halbisen 121, H.
- s. An-nnlaris.
08 dy vetil V. a. 1420.
IjDWilla 8. Anguilla«
^xi-are eic. s. -us. -IIa s.
i.
Inxio-ma i. eoncaienatio lo-
\ Br, ccUhencUio loquy 76. -na
>e knutten 37. -nia eyn beslogen
45.
u-08e s. -OS. -na s. Axongia.
xiaws, -US 27. anclamer Symb.
|3t 34. angstig 29. sorgueltig 33.
ilig 27. argwillig (umged.I) 45.
US bedroued 37. anxi-are ang-
17. 33. -e trägleich 52. l -ose
nddick G. voc. -etas bedrou-
B7. anicie (alph. anxie) vor-
lich i. thediose 45.
xugia s. Axongia.
rasia. anrisia starblind 1: sehe-
ge; acrisia seh. der oghen 37.
^patia gr. impassibilitas Uxt.
paeia vnlidicheyt 37.
- s. Ap-patruns.
^pell-a i. iudeus, quasi sine
Br. \ -es id. i. circumcisi etc.
pell les eyn besneden jode 37.
Lpe-lta s. Pelta. -nsio s. Ap-
o.
ßr ein per swein 27. wilds eher
in K. V. anper (nach schwäb.
tmimal süuestris 41 . bere vnder
innen i. ferres 38.
^re-alarins s. -ularins. -itas
ractias.
eren-, apertn* Ol. m., aperca-
yection- KU -larins (i.
er sim.)^ apicnlanns 37. hus-
37., huys- 147. Kü. -breker.
Aperire vp d&n 38.
'^ Aperitorinm s. Apparaturinm.
fApert- 8. Aperc-ularins.
Apes s. Apis.
Apex, appex 40. told; capitaiü
(in der Schrift) 32. toldenspütz; heim-
spicz K. V. helmes } (sie) spicz 1:
sumitas 40. eyn puntteken in 2t-
tera; wulle bouen an den b&de 37.
eyn grot bouckstaff 38.
* Apiacnm. apiago (Ed.) binsuge
H. Ph. beovyrt Somner. appatum
h. binesaug 40.
Apiaster ymmenkung 32. bylen
küng 31. wisel 52.
Apia-, appias- 40. -teUnm ha
(^nenfuß) l birnnecrut H. S. D. burne
krut l bannen f&s, i. ut appiorisnm
brenne krut; appinm rnsticnm Inren-
ne l bannen fös 40. {vgl. Oloss. v. c.
u. w. Apium risus. A. rasticum.)
Apicere, prs. apicio i. ligare, ab
apcx J?r. appisio ini binden, kleden 37.
^fApi-ciosns s. Alopicia. -cn-
lanns s. Apercnlarius.
♦fApycu'rire (l frintinnire)
hyrudinum {st, hyrund-) V. a. 1420.
nApimtns s. Anisnm.
Apis pein 27. bein 33« bin 30.
byn, pl. bynen, byenen 50. pigy 29.
ymm 32. pein, pl. peinen 1: peinn
(vox: prummen, hummen) Meg. ben,
ymme 38. apes by'^l 31. apis ter^
restris (Ann.) humbelen, hunbelen
pl. f. U. Ph. apes m, eyn bezeke,
dem. apecula ; apis /. hörnte ; eyn
merosse; dem. apicnla; appis eyn
god der benen 37. i^es l apis i.
taurus qui de Nilo solebat exire;
item apes est deus apum Br. appioi«o,
g, -onis impen-garten; -inm -8tok52.
* t Apinm (ef. Selinum) mercfa 38.
merck, oppecruyt G. voc. eppe H.
8. D. mer 33. winter epflf K. V. epf-
eich Meg. appinm ranaram fsCtige
bl&m (f. aus fettige? vgl schmäht,
butter-blume id.) 40. apinm aque s.
Senecinm. a. sUuaticnm hd. wolf
wmrc (sie) Goch. a. risns, appionsnm
40. (s. Apiatellum) wolfiiurz i. so(^
28
Aplica
Apparaioriam
lerata Symb, H, App. angl. cloftoDg ;
SC. id., cloftunge (thung Gift) Cock.
a. msticmn (s. Apiatellum) buern
eppich 0. San. a. em-, m-oroidamm
ravnys fete i. pes comi; cf. pes
pulli frjs. pied poul) angl. remnies
fote gall. pepol Cock.
*t Aplica eyn valdich 37. (aus
plica; X applicatus?)
Apoca, appoca 32. 37. sant- K.
F., schuld-, anticopa quit- 32. -brieff.
eyn kerue vppe holt; eyn warteken
der betalinge 37.
Apocalipsis eyn boek der open-
baringe 37. das bach der heymlich
rede 49. am puech der schawng 52.
♦fApocree s. Artocreas.
Apocrifus hemelk 37. appotro-
snm i. dubium l secretum zwifeln;
appaterna zwifelhafftig schrifft 45.
* t Apocrisar-ius, -us \ appocri-
sarins dihle thegn i. minister secre-
forum Aelfr.
fApoäatns s. Appodiare.
Apodyterium. appollaterium
eyn stede dar me de cleder vt tftth;
apostrium eyn wasche bank 37.
* t Apodixis. apodoxis (so auch
Voce. e. q.) l apodissim bewysinge
37. appedixis (alph. appo-) betruck-,
beducht-enig 47.
Apof- s. Aposph-ragisma.
Apogeum gewelb 52. sim. 75.
appogi-mn to hope ghebuwet (lat.
Oll. constructum) ; -e eyn hol vnder
der erde 37.
^Apolexia s. Apoplexia.
Apolli-, appollo-naria schyrling
0. San. apolUnaris glof vyrt Hb.
Apol-ogia, -oya rekenschup ; -lo-
geticns eyn schuldener 37. -ogare
by spielen 46. -logos wispel (aus bi-
spel) 52. eyn grof rede ; appolloniis
eyn by spei 37.
* t Apomerita s. Apophoretnm.
Apopempticas. appop-eins eyn
bok 37. -arius bock 45.
Apoplexia handtgottes , tropflf,
schlag 43. eyn slande zuke; appo-
plexis vt ^ngh des blödes 37. apo-,
ana-, catap-lexia die fallend sucht,
das f. wee K. V. appoplexia
snille 0. eyn sligung 45. wallende s
tage 40. poppel sucht 32.
Apophoretnm. apomerita
gescher do man appel in treyl
appoferit-um l -a (me. prod.) i
strantzen 52.
Aporia urdroz Symb. D. an
H. S. D. armut 8^ appor-ea i
armod; -ior vor armen; -eatiu
droued 37.
Ap- s. Amph-orisma.
* Aporrogia i.purgatio steUeS
D. cf. Gloss. V. Asub.
f Aposiopesis est validus a
tus orationis Br. appo-siapas
-ytoysis est defectus oris eyn l
schard (nhd. hasenscharte) 37.
*Aposomiis. apporima de
der ghe soden crude 37.
Aposph-, apof-ragismaeynt
in was ghedrucket 37.
Apostata een voerloeper van
den werken of een verloghent
of wijf 6r. voc. eyn vor lopen i
nik 37. appost-ota abtretter
sim stät 29. -eta abtrüllig (vgl.
trülle BM. III 122^) 32. aj
ato i. renelo 1: torugge 37. -<
zu r&ck werflfen 46. sim. 13.
-cns i. prosilicus etc. af ghe
den 37.
A-9 ap-postela dat leste c
an dem zadele 37.
Apostema drous 38. swel
38. ein druezz 1: flüzz (nhd. flu
im Volk mancherlei Uebel bed,
V. geswer l schlier {vgl. Frisch
Sm. h. V. Frommann D. M. VI
Gloss. u. unten v. Bubo) 40.
*tApostoare s. Apostata.
Apostolns apostele der twel:
den 38. appostolicus hobest 4
*f Apostrium s. Apodyteri
Apothec-a spicher, apteke
abetek-e; -arius -er 38.
*t Apoteles-mata 6r2.m.-iaw
rie na den planeten 37.
*t Apotheosis beschuwlich lebe
apotesia helghinge 37 appot
t. c(m^e»ijp2a^warsagung,betuteni
App.
Aprofanus
29
"^App- s. oft Ap%
Apparatiu^imn. aperitorium
irirckhaws 52.
Apparatas schickinge 37. gheber,
i^eberde, ghel&t i. gestus 38.
Appar-ere baren, openbarn 38.
tuncken 52. ^entia dudung, winckung,
w. «. duncknng, wingung (wenung
Qhss.) 45. -itores gokelere 37. -itor
der iude (aus budel?; V. a. 1420.
*t Appa-rine s, Aprinia. -ritor
j. -pere. -tema s. Apocriftis.
Ap-9 a-patrans vaters bruder 52.
^tAppatum s. Apiacnm.
♦ t Appeca {(üph. -ta) dinkel körn
40., aus alica, X alphita sim. ?
*t Appedixis s. Apodixis.
*tAppell-a s. Abolla. -ane ^•
Aaellaiia.
Apell-are nennen i: hayssen 27.,
aischen 33. fdrhin laden 30. teyn also
eyn syne an dat richte tut 38. -o
gidingun 48. -atio vertzeyhung, ver-
lengimg JT. F.
Appellere zu lenden 52. 75.
*tAppen-cio eyn tughinge 37.
-flio bezewgnusg 52. apensio iniuria
eoactio dicUur testificatio 76.
^ Append-ix l -icinm 52. Br.
l -ex GL m. eyn bode 1: die. comes
1 socius 37. geselle, gefert 74. ercker
3. 52. worhätte 40. vorh&t, est mag-
uum edificium magnis domihus ad
imidum ab extra; i. q. menianum,
prosectam beystal; w. u. postis
bistel est lapis l lignum iuxta ia/nu-
am situatum K. V. (vgl Gloss. h.
w?. BM. II 2 S.'557 ff.), -icio zu
gebörd 32. -entia zugehorung 3. 52.
Appetitas bekentUche begird 40.
erkanüiche begirde K. V.
*t Appi-ans s. Apprope. -astel-
hun s. -atellnm. -ca etc. s. Alopicia.
-do eie. s. Apis, -sio s. Apicere.
Applandere zu-lieben, -kosen 52.
Applie-atuSf-itastoghevoghet 37.
•fÄppod-iare rwen 52. -eo ani
\o boghen 37. aen lennen of stoenen
itonen, steunen iimüi KU) of onder-
etten Q. voc apodiatus vnderstiftelt
(vgl. Gloss. V. Fulcire) P. F. ap-
podi-atio to nyghjnge 37. l -nm
ruestat 52. -amen een leene of
een stoel G. voc. -atns sbst. eyn staueyl
37. -ium Gloss., oppidiam len 32.
* t Appo-feritnm etc., -gie etc.
-ytoysis s. Apo-phoretam, -gemn,
-siopesis.
*tAppollinus od modich 27.
^fAppoUo- s. Appolli-naria.
-nns s. Apologns.
♦fAppollu- s. Apody-terium.
* t Appop-ariug, -eius s. Apo-
pempticns.
* t Appor-ea, -eatns, -os s. Apo-
ria. -icitas s. Apricns. -ima s.
Aposomus.
Apportare halen, (wetterau.) lan-
ghen, bringen, ryken 38.
*t Appo-siapesis^. Aposiopesis.
-tinas s. Apotheosis. -trosnm s.
Apocrifos.
Apprehen-dere fräffleich nämen
52. begripen also mit den henden 38.
-sio (adp- 41.) een begrypenghe G.
voc. begriffende rieht hus 41.
Appretiari louen, werderen G. voc.
*tAppris-cus, -itas s. Apricus.
Approbare pebärn, probieren 27.
beweren 38. denkchen, prüfen 33.
Approp-e nachent 27. P. F. na-
hent 4. appians {aus apropians) na-
chet 41.
Appropinquar-e, I: -i 37. näheten
33. czu nächen 27. neger komen 1:
nalen 38. to nalen 37.
Apraxias. appercitas nord wind
37.
Apric-us. -itas Br.y apporici-
tas 52. schonhayt 52. L iocundUas
II. c. appris-cus lustech ; -itas lus-
techeyt; apprica (appnca?) warme
stede (sim. 22.) 37.
A., ap-prilis abrelle 40. aberell
32. apprel 30. apprille Ms. a. 1460.
april eyn man tijt eyn vnde dritticb
daghe lang dar de ostem in komen 38.
^Aprinia. apparine cliue Goch.
"^t Aprofanus (cf. Profanus) vn-
gelibigpr 41.
30 ApUn Arbis
Apt-ns, -nm 41. gef&g 29. ge- ^fAqailica-liis, -s s. Ai
wdgig (aus gevuogig, X gevolgig ealns.
eonsentiensP) 41. enen^bequeme^-elich, Aqnil-inus aufgericht der
to maten, limpich S8. -are liinpen, 52. -as nag rieh 32.
vligen 22^ 38. voghen, schicken 38. Aqnilo nortostirwint H, S. J
-itado genämhait 52. nordener Meg. norden wyi^ 3
*tApaliapoIanni8cheslant(XPo- wint 27. ostnar 32. ab aq«
lonia) P. F. pelleu (u st n) O. voc. dz kalt lant 41. Inder sd. Hs.
apnia b&lle prcmnda 40. Aqnil-us s. -inns.
^fAqna benedicta wiwater 38. Aquisgrannm ach czw ansei
a. lastrationis water der reyninge 34. acken, is eyn stat by dem ri
37. a. caponis 124., capponis das ^fAqno-Ila eyn clene wat
lebendigk gülden wasger 51. -sa säht von vil wasser 41. ^
Aquagiom renne 37. aqueduo- Aqaariolus.
tus id, 37. wasserleg, ddnckel (vgl. Ära (nrr. 1. 2. Gloss.) alt
tunchel tuhus 93.) 29. aquilecinm P. V. werh stige 40. verher- ;
eyn renne twischen den huzen 37. F., me- (sie) P. F. -steig, -sl
aqualiciom rören 52. F. kobe 155. ära altar; ara
Aqualicu-lus \ -s vetticheyt des troch 37..
bukes 37. -s schwein bauch K. F. *fAraba(cwrrw5,a.d.-4ra6.)si
aliqaotalas swines buch 40. aqui- * f Arabellom (b aus t) eyi
licu-s sweinsploter P. F. -lus blase plugelin 45.
45. aquatilis de blase 37. (plase Arabia arab-y 29., -ien 30., •
74 V. c.) * Arale (Gloss. v. Area) i. a
Aqualis water vad 37. mansara H. S. D. i. curtile
Aqualium twerl 38. diis Symb. D. houestat.
'^fAqnalastratio wasser der rai- Aran-ea, -ia 38., a. marü
nigung 52. spenne 38. 99. merspinn Meg. K.
Aqnamanil-e, -le gicsswas 40. '^'Araiieam. areneum wässi
"^Aquaria schiflFes enker 40. eger wassersüchtig 33.
(aus enker?? aquar-?) Symb. D.(dc *Arani8. araphis t. dom\
rebus coquine). sor-is 37., -um l arcUorum Bf
* t Aqua-riolus l -sitas, -tilis, * f Aranimcula s. Arare.
aqnosns h&r bollen 37. (hd. huren- Arapaga-re. -tos ghe gra
bftle). der husstede 37. alpogare i.
* t Aqua-ticum s. -tum. -tilis s. pare krauwen (cf. 147 Gloss.
-licälas, -riolns. 45. algapare i. scalpere r
"^t Aqnat-um, -icnm {cf. -um vi- alpagns reiber 52. arrapax *
num Gl. m.) water drangh 37. pax.
Aqueductus s. Aquagiom. * f Ara-pogiones s. Ar]
*tA- s. Ac-quiescere. -phis s. -nis.
Aqmla arn, eyn grot voghel 37. *Ara-pe zu akcher gen 33.
^«««ra.gens-, hasen-, scotb-aroIT.PA. 29. 77. -tio erunge 40. erui
AqaUe-gia, -ya P. F. akeleye, -ciuncnla 1: -nnncala eyn clene
Tnde is eyn wilt crut 38. acher ram 37. -timicula forch 45. -tor
P. F. (X ackeram Sm. I 25). aco- eyn plo'ch driuer 37. meger 5
leya ^Ed.^ agleya H. Ph. (c. 131). *t Ara-rium s. Horologim
* t A^qnil-eoinm s. Aquagiom. etc. s. -re.
*f Aqoil-i Gi. m.. -es eyn duuel ^fArbacola s. Arbustoli
de vlucht abx) eyn am 37. est demon Arbilana. arpola bom wll
qui tU aquüa volat 76. *f Arbis 8. Orbis.
ArbUer Arcus 31
Arkiter (c/. Arbitrator) eyn ghe- Arbut-nm, -a (pl9) 37. oeft G.
Infen lichter 37. schayder 52. ein voc oefft 132. aller leyge ouet 87.
idieid man K. V. schidman 32. ob- obs 32. wilde bom fruht 40. wilder
muk 29. wilkür 33. wUdchdrer 27. b&m Mcht K. F. -Jm eyn wepeken
wBdiorer, der nach seinem willen tut; (frxMstus) 45. wesken 13. haywucsel-
amderchurer \ spruchmann P. F. pawm 52. een wilt boem G. voc, wilder
4. b6m gewechg K. F.
Arbitr-ari mach sinen (umged.) f Arcadia, archidia 76. est re-
wiDen tun 29. nach seynem w. tun S^ *» grecia G. voc. archadia krie-
4. wfldiAoren 27. -ator zft sacz 32. eben lant 40.
(»Mtor id. Fr. II 154K vgl. Sm. *tArcarisinum i. sareophagum
m 298.). -ium widchor {aus wild-) »arc Symb. D.
27. wilge (nntos wil) 30. librnm *tArceps s. Avees.
a. Yrige willekor 36. fArcera een bedecte waghen G.
^tArbor abrabe s. Agmiscas- t;oc. ein bedechter wagen 110.
lag. *Arces, artes (alph. aroes) 40.
•fArbor iad» st. iohans brodt; ^^^^^^^S 29 satel-bog 40., -wag 34.,
iodas- fd. -boom engl, -tree 14S. -wegen 7. arbar (samnus) segd 30. s.
^ , . , T> . o« o pawm 34. «d. t satSl pawm, pogen P. F.
•tAirbor-ettS Br., .inus 37. Br., ♦lArcidnni (: ^uum ?) ghemey-
I 4ll8 bomen 37. ne 37 / © ^
•f Arboma ebey (apium) i. her- *f Ardniis s. Arctoriis.
b l arbona (lat.?) qd. ciuüas 40. «Arciotida weccolderbere H. ß.
ra. äUere Form des Stadtnamens, j). hnlcerida (hu atis b^ wie in hu-
Arbor (felix). mella?) washdter; arctiaeida zwe-
*t Arbo- 52., arb-rosns i. fron- cholter ber {vgl quech-^ wech-older)
ioBas wl telghen 37. reysig 52. 40. aatiotidns chranewito Wirab.Hs.
* t Arbust-a angestecket mit fbrc Arcite-nens, -s s.
0. mit reysach 45. ein gesteckt mit ^|Aro-ola s. Areola, -tiecida
fewr 52. ein an czuncz ding mit s, -iotida.
fewr 27. ein gestossen bäum 33. fAret- Br.y arth-epUlax zon
iim. 133. (pl.? ef. Arbustum) gehißche dumeke 37., aus Jupiters (Areas)?
dz wil stddlach sint 41. (für -lach vgl. Architema.
vgl w. Goncussio. Floscnlus. Loculus. Arctnrus, arenrius 33. der wa-
Vcpres.). -orium {cf. -nmj eyn stede gen 27., die weg 33. an dem himel.
dar de bome wassed 37. -ula l ar- ardnus eyn zeuen steme 37.
baeola eyn clene b&m 37. arbns- Ar€U-arius etc., -balista s. -s.
oda een cleen boemken G. voc. -tum, * Arcnb-ius, -us een waker G. voc.
•tnra 40. eyn stede dar bome was- * f Arcnla s. Articulns. Areola,
sed; eyn zomerlode 37. stude, clene Archa.
?nnutte holt i. dnmos 38. ein statt, f Arculnm kriuge, {auch wett.)
da nil win wachsent 29., wol {st. wo) kizel m. 44.
Qil ror waxsen {vgl Saltus) 34. stettc Arcu-lus s. -s. -rnns s. Archo-
do wilben {aus yü bem sim.^ X ^1- ninm.
gen saUees sim.?) wache (sie) 30. Arca-s boghel 38. bogel 45. awi-
bftm gewech^ (vgl. Arbutum. Frutec- 0. schucz-bogen l han an wasser 40.
tun. Virectum.) K. V. bom gewechste -Ins een cleen bogheken G. voc. ein
40. gebSm 32. een ionck boemken dein boglin 110. -balista boghen 37.
0. voc fropfer F. a. 1420. -tns -are piegen; -atus gewelben 0. po-
ejn haghe baschen bom, eyn haghen gen; -arias pogner 52. arqiai-tes
37. eyn dornechter bäum 45. 1 -rites reit schütz 52.
32
Archa
Ardnus
f Archa arke, schrin, caste, lade
i. schrlnenm etc. 38. a. testamenti
geczugnij^ 45. arcnla cofferken G.voc.
*f Archadia s. Arcadia.
Archangelica gross nesseln 40.
arpant 4. orpannt (herba) 1. orpant
(Rüstung) 34. argelica ortbant 30.
(i. q. nhd. ort-, ohr-band Fr. II 84**.
vgl Glass. v. Vaginarium. BM. 1 132.)
f Archanus %. cdestis hiemelchs
i, secretiAS 45.
Archarius {vgl. arc-, arrich-, er-
arius Gloss.) eyn vorste der arken,
eyn meker d. a., eyn hoder des schat-
tes 37. kastner, schirmer 52.
'*'f Arch- 8. Erg-astulum.
*tAr- s. A-chatonia.
Archia eyn vorstendoem 37.
Arehicancellarius eyn ertze ke-
merer 37. uronecancelere Symb. B.
een eertsch canselerer G. voc.
ArcUdecanns uronedechen Symb.
B.
^fArchldia s. Arcadia.
t Archldiacon-us archidyaken, eyn
richter der prester 38. ertz ewange-
lier K. V. vtdgo guwedeehen; -atus
corbiscophdume Symb. B.
Archiepiscopus artzebischop, eyn
vorste der bisschope 38.
Archimagiras eyn vorste der
k5ke 37.
* f Archimerarius de hogheste
vorste 37.
*tArcliinellu8 lembrein pügelP.
V. Vgl. 1. tuch, gewant Sm. II 464.
pügel u. die Stellung nach arces läßt
arceolus, vll. X antilena (Gloss. h.
w.)y vergleichen.
*tArchi-nnm s. -num. -opota
s. -pota.
Archlpincernaertz winschenck 32.
f Archipirata eyn vorste der pi-
ren (X pirum?!) 37.
Archipota een groet drencker G.
voc. archiopota winschluch 32.
Archipresbiter i. q. arcbidiaconus
(q. V.) Symb. B. artzeprester, eyn
vorweser deprester (sie) 38.
•f Archischurro (vgl. archistrio
Gloss.) artzeboue, degrottesteboue 38.
Archltect-ns, -or 32. wei
deck- 52. 75. -maister. (t. f
wercmesdar 48.
* f Architemea eyn zone
37. achimlas (alpha, arch-)/
ßliorum iouis 76. Vgl. Arctc
Architenens schficze l w
obrester (archi- X arci-) 40.
in de hoghe (X arx) holdet 3
te-nens, 1 -s (cf. Gloss. v. t
37. schwtzenmaister 52. schi
G. voc.
* Architlca. arthesis e:
der lede 37. arthetlca lid
K. V. artetica der ädern geg
*tArchit-oii l -a (Ap^^t
Voce. €. q. u. Gemmen; eyn
der 1er pictagore 45.
* t Archltri-cUnus, -chini
trichine!) P. V. trügschacz 2'
secz, obrister weinschenkch
wrtschaf meister 40. küchi nia
gewaltiger 41. hujj knecht
vorste eynes moeshuses 37. -c
mueghaws 52.
Archi-uum^ -num eyn sei
boke 37. kelr 40.
Archonium eenhoepgaruei
of weyts G. voc. eyn hant vj
ged. aus i. aceruu^ manipuloi
Glosse. X manipula!) 45. ai
schower (schober Gloss.; nii
SchröcTy i. q. nlid. scheuer'
1420. arcumus heu schoch (i
II 2 S. 178) 32. artomus
(vyme? i. q. viem Br. Wb.
nhd. feimen, fimmen Fr. I 21
Ardalio lekkere H. S. B.
60 schallek 37. -io (-um?)
32. schlundt K. V.
*f Ardana blat^ dorre (cj
rium), regenbog 40.
Ardea regel 30. ardia re
*tArdel-eo, -io s. Arda
fArd-ere br Annen 29. -ei
40. -or brant o. glut 45. -o
tricnli sodt, sudt 43.
*f Ard-ia s. -ea. -or s. -(
Arduus wret, strenghe 38
1. 33. heflftig 13, 30.
Area
Ariolari
38
i (cf. Planus) hofetat l scuren
0. eyn dele in eynem huse;
uniged.) stad; eyn boden 37.
^a ein leich 125. , i, q. ital, aria.
äcere vor droghen 37.
^manticiis s. Aeromantia.
la grien (morbus) 6. 32. 37.
jss 40.
(nenm s, Aranenm.
)la eyn bom gertelin F. a.
!yn bedde in eynem garden }
le (X arere) 37. een cleen
i 6r. voc. arcola tenn P. F.
hübe 40. artoca s. u, artn-
'iridariom eyn bäum garte
ula wurtzgart 52.
s, Ar-reptitius.
•e dor werden 37.
5-stare s, Arrestare. -talo-
Thraso.
^ata i. annulus crassior Gl.
}ss.), vgl. roman. arga, argano
. Wtb. I 30., wo auch das
noch nähere it. ergata (atis
) Hebevorrichtung angeführt
. ä^yavov Winde, Flaschenzug
tat Die ags. Glosse ualtae
vemh i. q. waelt vertebra bei
lldebrand (142. p. 20 nr. 141)
\e (aus Cod. Amplon.) als ver-
cU. Glosse zu erklären.
rgelica s. Archangelica.
rgem-en, -onitis s. Agri-
;ent-ariiis eyn goldener V.
. -eus, -ifodina s. -am.
intina ciu. stratzeborch, eyn
dem rine 38. strasseborch 37.
rch G. voc. straißburg 45.
^ent-nm viunm choch- 27.,
33., kek- 40. -Silber, -eus
r; -ifodina -cule 38.
[*gill-a, l -um (Gf., v. Samia)
l letme (vgl. Samia) 40. le-
lett K. V. mergela H. S. D.
Gf. dah Synib. D. agrilla
^. argill-are leymen, plecken
re KU. wetterau. placken id.)
•ator leymplecker G. voc. (vgl.
-eus lemen, also eyn 1.
l.
eh, Moram f losMriniu.
*t Arginthes eyn suluersteyn 37.
argortes lapis argenteum hdbens co-
lorem 76.
*tArgo-nia^. ArrogaDia. -rtes
s. Arginthes.
Arguere arguyeren 29.
t Argument-atio a-, ur-danc Gf.
V 163 ff. -um id., kadanc, adaht ib.,
uurdanca H. S. D. -osus ein auf-
richtiger 52.
Argut-us sneydech 37. redsam 31.
64. kurzer, k&ndiger, hellender 40.
wolhellig 88. swinde, listich i. astu-
tu» 38. -e l -im i. stricte 37., dis-
trictim 76., diserte Br., efficaeiter 37.
Br. -ia sneydecheyt 37. ar-, ver-
sucia arghlist, bosheyt 38.
*Aria altar 141.; auch 142. aus
ara Gl Lab.
♦fArica s. Arista.
Arid-a dürr ertreich 52. -are dür-
ren 34. dorren 30. torren 29. deren,
dor maken 38.
A-, ar- Str. V. -ridarium (vgl
Ardana. Tostrinum.) tarre Str. V. dare,
este dayr man malt op droeget 147.
(vgl ast, est ystrina, focaria, tos-
trinum KU. Gloss. und u. h. w. und
w. Siccinum. Suspensiua.)
Aries lamp 27. wider 40. stern
(^X Gestimname) 33. stirpokch P.
V. (verschmoljsene Doppelglosse nach
Gloss. h. V. Loniger etc., wenn auch
an laniger angelehnt, entstand ver-
muihlich aus spätröm. onager Wwrf-
zeug bei Vegetius, Ämmianus u. im
Mittelalter). l6dinger 40. 93.
Arietare. arrigare stossen t
hurtten sicut aries P. F. (vgl. BM.
I 736).
* Arillator etc. Gloss. vgl. 142. p.
18 V. Arellator. Gl m. w. Arillat-or,
-io. Arulator.
Arillus (c/. Acinus)eyn wynsteyn 37.
♦Arinca s. Arnica.
*t Aringena (-6a) eyn droes 37.
*Ariola s. Areola.
t A-, ha-riolari begöklen 33. ari-
ol-US qui aras colit anapetari Ho.
35. -atisis eyn her tragung zu zau-
bern 45.
5
S4
Ariopagus
AroD
* Ariopag-ns ein tugenthailt dorff
27. eyn dogenthafftig dorflF 45. eyn
strate in parys (!) 37. -eta Ohss.^
pariopagita est fiomen virtuose
ville 37.
Arismetricns ein zal- o. rechen-
meister K. V.
Arist-a, l -illa 37. (cf. Spica) grain
V. a. 1420. agena H. S, D, aer 37.
ar 38. arica wihtin da mit frucht
vff Wechsel 41. -ari l -are egern
45. -atus vul aar 37. ehrig 52. ehe-
rig 75,
*tAristolo-chia, -gia holwort^
eyn bitter edel crut i. agacia 38.
hoilwortz i. pauodriacia; a. lon-
ga oster-lutzye, -lautzie, -lotzie 0,
san, -cia longa astricia H. S. D,
-gia haizt in etleicher dätäsch ain
hobwurzMe^. -gahoworcz45. aristo-
tologia in ettelichem tusche höbet-
wurtz; -lia holewurtz 42. -logia hör
wrcze; a. rotnnda hol. w.; -ligia
longa lang hoV. l meyls, w. u, as-
trolocia astrenne 40.
*tAri-uosa s. Artemisia. -x
Arx.
* t Arlipidium {alph, c-; vgl, Li-
ripipium sim.) kogilczippel V. a. 1420,
Arm-a wauflFen 32. -atnra wapyn-
ghe 37. 89, armament-a hant toghe
37. -is inder ^berlandung 41. (lieber-
fahrt? Schiff lande? vgl, fortndl &ber-
lant, -lent in verschiedenen Bedeutun-
gen 8m, II 477, BM,)
Armari-um eyn drens kamer 45.
1: -e kopffhüg i, spintrom 30. kopff-
hause 74, (vgl Fr, I 5S7K) -a pl.
puahscrini Haupt III 382, kenster-
lin 40.
Armatura s. Arma.
Armel-ausa, -asia brunnen (brü-
ne) bla (aus blähe? Farbenname?)
41. -osia eyn geschniczelt (X ge-
schliczet) rock l wapenrock 45. ar-
meolos eyn schulder doek 37.
*t Armel-la s, ArmiUum. -osia
s, -ausa.
*f Armena schiff segel 40., aus
armanicum Gl. m, sim, X artemo
Gloss.? vgl, auch armamentuni Gloss.
armentnm sunt vtenslUa nau
Armenia ormelein land P. F.
armenie etc, vgl, Gloss.)^ vgl,
lereiz BM, II 4H3,
*tArmenis s, Hermes.
*tArment-a eyn stoyd 3
hrindir Gf, V 1171. -a fuhter
-arins fi-, ku-herter?) 41. -ui
Armena) sweig 40. ochsen hei
rint 0. wege (at4s vehe) 45. -a
waflfenhus 40. ar-, a- 32. -m
rius sweiger 40. fechtriber 3i
stoyd herte 37.
♦fArmeolus s, Armelaus
Armi-ductor wepener 37.
houeman i. decnrio 38. bew
ter 32.
Armig-ata. -ita dy vrgel;
a, 1420,
* t Armig-er s, Armiductoi
s, -ai/a«
Armilla bratze 38. brase V,
schulder blat ; et, i. hamus eyn
ein baut 37. armysen 32. arme
pen l feuer l forspang 27. ring,
Gf, IV 1105.
* t Armilline rinderen //.
Rieger beßert vingeren; vll. eh
armenta (s, o,), ^ X ring an
Armillum wapi)invas V, a,
arraböga (j>l -la) H, S, D, lag
armeUa legel 40. botter sca
camella) 38.
Armilustrinm uuafan.slifon.
armis. daz uuafan. locus, stat. 1
tur. kislitit) Gl. Ker. Vgl. ca
in der Parallclglosse Gf. VI
*Armoni-a en eyndrechtich
37. -CUS zote lud 37.
*t Armose mies 33. armoga
i. vlmns 1.
Arnica montana (Ann.) m
gelegena H, Fh., arinca -zase
♦fArnoglossa holcrut 42.
grich K. V, gross wegerich 40
niglosa vegbrsed Hb,
Aroma wolriechender tamp
wolriechen ding 30. wolsmechk
ding 34. eyn gud r8ke 37.
Aron. aaron h. arone 40.
Arpa Arüctüiis 35
»a ags. arngeos Haupt V 197. houart, houerdichheyt 37. hoch strls-
at 94, (the gocU eagU Bosuo). sy 32.
ppÄg-io (?^i. Arapagare 6rto55.) *f Arrugo s. Aorugo.
ck gaflFel ad componendum ig- Ars etema ewig behendekeit,
r. voc, -o haspel H, S. D. kro- hantwortekeit, cunstekeit Conr. (155.).
. -a s. -US. -ago crauwel; ara- Arsenicmn kopper rauch 1 3. 45.
nes eyn cruk 37. *f Arsucia s. Argatia.
iag-lL8, -a raub; -o (X armi- *f Artab-a genus mensure Pap.
geslitzt rock 52. -ea eyn moz F. a. 1420. -ia trey-
»ax. arrapax eyn hake 37. mesgig mazz 52.
Tapagare GIoss.) Artanus. artanns hac- 40., ku-
>eii eyn strale 37. arpis swcrt chin-, visch- K. V. -messer.
. harpe die (f.) sebel 44. *tArtegeta s. Artigeta.
•pia (Harpye) an. von dem ar- Artemisia bletechan Stfmb. M.
Jeberschrift) Meg. App. peipoz Meg. a. mODOdos \
irp-ina s. Arnina. -is s. -en. ualeDtina etc. biuuz H. S. D. {vgl.
Arbilana. monolosis 74. Gloss., atis a. mono-
'qnites etc. s. Arcus. clonosi^*?.; valeiiti-nabiuoz6r2o^^.
a truwe schad, hant truwe 37. l -a beyfu^ j[45.). arthemisia t. ari-
mt gäbe o. eyn hant dinne (sie) uosa (armosia 74.) , ampolata,
BHialhelschacz (sie) Str. V. britanica (agritanica 74.), cam-
y32.hafiFtpfenning30.goczpfen- panaria (vgl. mactarie 74.?), me-
. bruttstatt 29. hant vest, ley- lenoff (monolosis s. o.) byfuß 0.
'. 33. arrab-0 (anabo?) eyn san. arfimisia byuoet G.voc. saü^
ome (sie) 45. -ona eyn gud arthi- 38. 40. 50., artho- 38., artn-
37. aurala für pfand 32. P. F., arte- 52. -mesia bybot, grot
aciani arraas 37. arras, is crut to artzödie 38. bibus 50. bugge
wullen want 38. 40. bnckel i. mater herbamm K.
apax s. Arpax. F. bey vas 33. peypos, sunibentgar-
, a- 37. 40., er- 38. -repti- tel 34. suniwendgftrtel P. F. gurtel-
esitten alzo eyn mit dem du- kraut 52. attamesia s. Athanasia.
) fangen i. obcessus 38. eyn Artemo. artoma eyn clene ze-
hen mynsche 37. verwoet, be- ghel37.arthem-o,-ii]ii^.CerachilS.
G. voc. ein mensch das mit *tArter-ia, -ea 37. gaistädernjp?.
besessen P. F. tAfelsAchtiger Meg. senoadra sim. Sm. III 252.
laft F. a. 1420. uuinth- Er f. Gl, uint- Marh. Gl.
esta-re bekümem 33. -t ane- -athren pl. weis-ant Sum.^ -unt, -ont
Str. V. ar, er 38. -restare Sm. IV 173. Gf. 1 1077. (vgl. v. Ru-
neren, besetten eyns gud 38. mefi.Goth.Wth.I246. II 748.). xxWfiXi
V. a. 1420. (X aurora?) 40. daz odim hol F. a.
T- s. A-ridariuni. 1420. arthera i. aeris via walt waz
Lrrigare s. Arietare. {aris wahs, cf. Gloss.) 45.
ipere. arrepta (tellure) ge- *Artes s. Arces.
mo 48. *Arthe-sis, -tica s. Architiea.
rogania. argonia argon 32. Articnliis i. color rhetoricus, hora,
oga-re verhouerdighen, beroe- numertAs per denos intdtipUcatus Br.
r. voc. berümen o. ab pitten geleich, stunde, farwe, zehenlich zal
•ogare) 33. errogans homo- 40. {vgl. 8.). knouel Synib. D. 262.
houerdich 38. arrogant- er {nodus KU. M. knübel BM. 1 854.).
itleich, chümerleich {nach Ar- knokel G. voc. KU. (cf. Gloss. v. Con-
) 33. -ia, errogancia 37. dylus). kote ; een cleen ledeken 6r. t>oc.
36
Artifex
An
eyn clene led 37. glidlin K. F. ar-
tikel 38. arcnla {nicht artola) ceha
(misanz /. i.) H. i. i.
Artif-ex (c/. Manualis) list wirker
(n. d. Lat); werkman 40. -iciosus
carch Symb. D. -icimn kuDStheit 29.
hantberich 34.
* Arti-, arte-geta eyn sophiste 37.
' *tArti-gia s. Ortigia. -mesia
s. Artemisia. -ncilla. Aconcilla.
-plex s. Atriplex.
Artjsta frykAnstig 29. süben kün-
ster 32.
* Artitndo engi 29. ringekait 30.
*Artoca eyn crude garde 37.
peltzgart 74. Vgl artula i. virida-
rium etc. Gloss. v. Areola.
*Artoc-apas s. -opus.
Arfhocopa eyn kunstlik vad 37.
Artoc-opus, -apns 40. flecki 29.
mut schell (sie) 32. pbister l ette
(entstellte Glosse?) i.panis 40. crop-
pele, posteyde 37.
Artocre-as, -a 29. 38. 52., -x
Symb. D., l -um 37., apocree pl.
H. S. D. vorprot 52. -as vleysch
brod; -um krengel 37. kropele 38.
krepfly, k&chly 29. kreppelen pl H.
S, D. Symb. D. arthocrea krapfF
K. V. artotira s. u.
*Artocre-as (nr. 2 Gloss.), -um
leder hosen l stifall 33. eyn ledder
hose l eyn grieben kuchen 45.
♦fArtofa-gia, -ria eyn deyeh
bank 37.
*Artoganus. arthogonus eyn
bla royd 37. hortogolus i. hero-
dins blauvout, eyn voghel vilna also
eyn haueck ghe stalt 38.
*tArtom-a s. Artemo. -esia s.
Artemisia. -us s. Archonium.
* t Artoti-ra {Gloss. v. Artocreas),
-ca l crappella (tr- ? aus d. krapfe
sim) phanne flade } krophe 40.
♦fArtu-la s. Arulla. Areola,
-mesia s. Artemisia.
Artus s. eyn ledemate 37. 38.
let 38. leit, pl lede 36. grauß Z. F.,
graes K. F. (jst groß; vgl Articulus.
Ghss. V. c.) glid.
*tArt-us adj. Ghss. -e
Br., -utim 37. i. strictim.
^fArtzedula s. Accednli
Arua wis o. hayd 33.
♦fArug-a, -o s. Aurugo.
Aruina vloume 38. fläm 29
tigame Symb. H. (vgl Gloss.
rina. Gf, IV 264). spint Gf. F
arpina {nach ubera) spunna et liq
nece Erf. Gl. spunne, dari/jf)^
aliquando nece Marb. Gl; ü
folgt Pulpa q. v.\ vgl. adeps in
nezzi Gf. II 1116. u. s. m.
spunna tiber X spint, vgl Dii
Bemerkungen zu den Glossen, fl
e anseris (Ed.) gensesmalcz J
-osus veth 37. vet 38.
Arula eyn vfir panne 37.
vorherrschende Bedeutung leitet i.
122^. p. 54 voti der antiken di
tiven ab; vgl. Hildebrand 142,
über die Glossierung durch cra-
ticula). braetpanne, cleen alt^
G. voc. tragherdstatt 29.
Arulla vrpitz 52. eyn kar
37. cheren haws als in einem
0. pier8n ist P. V. auruUa apff
30. artula gnitz P. V e. q. i
grobicz F. a. 1410.
Arundo r6r 37. eyn schilf
1420.
Aru-, auru- (X aura), au
F. -spex gaflfer 32. (kapf&re
tator BM. I 787"). weter-hann
-han 4., -wekcher 33. weissag
ingeweid der toten vische K. i
wicker in dem anghesichte de '
37. eyn wedder besieger 45.
* t Aruspic-ium, -ia wickei
-a zawberhaws 52.
Aruum gelende Symb. L
ghemeyne {vgl Arcidum) 37. g
(w st v) F. a. 1420.
Aruus i. pratum 76. crge
(i. q. egerte sim. BM. I 411
I 98. egerda [vmbseziz] H. l i.
Herbort v. Fr), velt daz nit geer
Arx, arix P. V. Sbruste ve
F. obreste rinffmureq spicz 4(
h&ghe 37. ein hoch ; dy hoch l (
gen 27. (X arcus, vgl Gloss.). h&
As
Asopa
37
toren G. voc. tum o. schloß 110. türSn
XX tnrren andere, vgl. BM. II 261.
%. 17. Audacter) I hochgemäter (X hoch
«m. ^6^.) P. V. erker l turris V.
a 1420.
As heluelinc l waga if^ S. D. i.
rftmdus Br. ort pengninc (-c? -t?)
40. assa hellingh 37.
^ Asa fetida lat., gr. lasar, sel-
iliiim, silaasflnium dufels dreck
\0, San,
\ Asamm. aias s. o. Atisführliches
bÜer die Verbindung mit baccar s.
\ Oloss. h. w. und besonders in m. Origg.
lEmrop. fkr. 39 8. 237, wozu noch etwa
l Folgendes. Nemnich gibt die Formen:
engl asarabacca frz. asarct ital. bac-
rchera, baccar o ital. span. port. asaro
I ipofi. asarabacara, asabacar bask. ba-
acara. Aus asarum umgedeutet umr-
den hd. hasel-wurz, -m&nch, hasen-
worz, -&hrlein nd. hazelwort dän.
hassel-urt schwed. -ort Zu lat. per-
pressa, ne^tn^iaa Diosc. gehört per-
pensa, vgl. Gloss. h. v.
Ascaloiiiiim , aldoniom Gloss.
aacol-onium, -innm eschIo"ch 46.
isdialonia (Ed.) alslouch H. Ph.
astromnm (c/. ab-, a-stronom
Gloss.) ast- (: ast-), prys-lauch i. por-
nun casti 51. sim. 0. san.
*tA8ca-iiio, -ma 40. zug garn
40. 74. Die lat. Glossen entstanden aus
der deutschen (gemischten?) aschamo,
vgl. asc t zugigam (H. 8. D.) Gf. I
492 de. s.u. Traga.
Ascella (cf. Ala) uohsana sim. Gf.
1 140. (daraus:) osna H. 8. D. vnder-
achs 29., -fichsse 40., -fichssen K. V.
die ocsel onder den arm G.voc.
♦fAscen-dere vp gan 38. -sus
vp gang 38. -sio een opclimmenghe
G.voc. assentio vffart 32.
Ascia, assia 37. 38., l acia 37.
ejm Stelen (aus suelen umg.) ax o.
eyn bart 45. bigel l barte 40. byel
32. axt 0. hobel parten l hayden (a.
1591 und noch jetzt 8m. II 151) 34.
mayssel 52. dej^la; deichtroch H. 8.
D. deschell Str. V. ein hakchen 27.
dun (verb. aus schin) eisen 33. eyn
ky ysern; barde 37. chnie-, hals-eysen;
Sil (aus sul Xsilo sim. Gloss. v. Esseda) ;
ascoria (s. u., X asciola) saul achs
P. V. sulax 29. Gloss. sulecce, eyn
tauwe der tymberlude 38. asciare
behauwen o. siecht machen 45. assie
ascio iui schHchten i. dolo 37.
*t Ascides ,9. Ascli.
Ascire vmb-laden, -bieden, hey-
schen 45.
Ascis bickel 32.
* Ascli. ascrides i^ ascides was-
ser sühtiger 40.
* Ascol-inum, -oninm s. Asca-
lonlam.
Ascopa (cf. Bucies) eyn dring ge-
scherre 45. bÄttrich t flesche 40. uule-
■cha H. 8. D. pulgen 52. piiligen P.
V. bulge 9. hantuas 8ymb. D. App.
astopa eyn wyn vad van ledcr 37.
* Ascoria s. Astora. Ascia.
Ascribere hem seinen ydelick toe-
schriuen G.voc.
*t Ascrides s. Ascli.
^fAschalonia s. Ascalonium.
As- s. Af-fodillus.
fAsia minor eyn land in gre-
ken 37.
Asyda s. Assida.
♦fAsilos etc. s. Asilus.
Asilum ein pretterin haws do man
frid inne hat 33. ein fri hus da man
inne frid hat 40 frewung 34. fröw
hus (umgedeutet?) 30. est templum in
roma (asitum s. u.) 37.
Asil-us, -es 37., -o i -io 142.^
azilus 8tr. V. breemsche G. voc. briem,
rossmug 40. (ags. briose engl, breeze
Bosw.). wespe Str. V. id., horle, ho-
myl Wien V. 401 Uffm. hörnte 37.
♦fAsyma s. Azima.
*t Asin-arius eselere (Hirt)Symb.
D. -inus eslichs; -inare esslich le-
ben 52.
*t Asitum (aus asilum?? ascete-
rium sim.) eyn hillich stede 37. as-
sitnm est locus sacre lectionis 76.
Asm- s. Asthma.
*Asoli-to, -dus gans heyl 37.
* Asopa. assepa tendel markch
P.V.
38
A80[m8
Asädela
t Asopus estfluuitis tebays 76. eyn
water 37.
*f Asor (c/. Asub) rex \ a trium
l sagittu lumhm inicrpretatur 76. eyn
konningh 37.
Asotus VDkusch 37.
^Aspaltum s. Asplialtmn.
Aspar, asserer 30. dill 5'2.blancke,
eyn bretende (breterde?) wanti. ma-
ceries; w, u. i. culpar bracke (um^er^.
ans bläcke?) 38. planchk 34. ein prett-
reinew want 33. Marg. britti- 32., brit-
30. -wand.
Asparagns. sparag-o nefle Dun.
-ia grestis (sie) ib., -ia agrestis
Hb. vudu-ceruille Hb., -cearfile Dun.
speragns -cfierfille 94''. sperhagen
(utng.) m. 79. Meg. aspergus pfiller-
ling (sk) 52.
*tAspa- s. Asp-riolus.
Ajsper boze, scharp 37. scarp, spis
38. uuass (wahs) Gf. IV L^dO. wachs
P. V.
*Aspera zote pipen 23. 37.
Asperare scherpfFen 30. scharpf-
fen, ruchen 29.
*Asper-ella s. -ula, -gere s.
Spergere.
*tAsperg-o auis marina Br. -a
eyn goes, -us eyn gres (entselU?) 37.
Aspe- s. Asp-riolus.
*t Asperitudo grimickait 52.
Aspersorinm der weyehkast Oe.
V. spreweddel (aspergere bespre-
wen) 45.
* t Asper-ula -oma eyn schaue 37.
-ella s. Plana.
*tAspi-dia, -do i -a 76. (Gloss.
V. Aspis) ghemelte vp eynem schilde 37.
*tAspidi-scos, -cus krapfe 45.
Aspirare den gest off geben o.
den athum in ziehen; gewen (amh
5. 18.) 45. atmitzcn 52. geist auf-
geben, odmiczen P. V. Vgl. atumazzit.
atmizzit^ exhalat etc. Gf. 1 156. ad-
miczen spirare 1. V. a. 1429. {Gr.
Wtb.1 594v. Athmezen); atmenatzen
anhelare, respirare, exalare 75.
Aspis, iaspis (o. v. Anguis) die
gelben slangen; asp m. Lucanus haiet
die slangen ain släfpringerinne Meg.
slange \ aspe 40. (aspid Gf. I
eyn clene slange 37.
Asp-, aspa- } spe- } sqo
aspe- 37. -rioluH eych-harm,
melin 40. ekeren 38. eckerei
pirolus aichorn Meg. eich-
-arm 50.
Asphaltum spalor Pf. Germ.
899. aspaltnm lym 37.
* t Asphodellas s. Affodil
*tAssa s. As.
Assa een geschaeft bret G. vot
*tAssago s. Agaso.
Assar-e brulwen H. Ph.
braetyser, spit G. voc.
*f Assarins est mensura dec
partem ephi cajnens 76. eyn i
van der midden; eyn spint (spint<
spind Br. Wtb. mensura frun
eyn molder 37.
Assatnra een ghebraet G
gebrautes 3 2 . gebrates 68. spis brat
Assecia odmodich, eyn den<
kneht, geselle 40.
Assecret-a, -arins kemere
*tAsseneth qd. vermis 37.
*t As-, l con- P. V. -sensns
(?) P. V. vergunst 34. vcrhengai
zfihaltunge 30. sim. 34. wlbor
asseiisn-iB, -s vulbordmitword
♦fAssentio s. Ascensio.
Assentire mit hellen P. V
27., en- 33. -phinden. wlborde
enbieden (,) mit worter (sie) by sU
*t Assepa s. Asopa.
Asser bret, scendela //. S. D.
scindela; assis, axis sehindala
Gf. IV 522 ff. vgl. axes 125.
Gloss. V. Axis.
'•fAsserer (X asser) s. As
Assessor bey sitzer, eins ri<
weiser K. V. 64. assässor stui
32. (vgl. BM. 112 S. 341^.)
*Assia s. Ascia.
Assida strauz i. camelon,
thio Meg. asvda reygel 40. .<
t Assidei ioden 37. (in den ui
Voce, ohne deutsche Glosse).
Assidela eyn taifele 37. j
dorrmn 40., axidonium H.
st&l.
Aflsidens
Astos
39
Assidens jeghenwardich 37.
* ÄHSidia eyn land 37.
* t Assidu-e s. -us. -la^. Aceednla.
A88idu-a8 vlitich l diues 37. richer,
Bissiger 40. reych 9. -e stadelicken G,
ffoc stede-s, -liken; alle-weghe, -tijd 38.
Assilire to springen 37.
fAssimetra eyn merke der van
borndorpe 37.
* t AsHi-o s. Aseiare. -s s. Asser.
-ttrix s, Adsistrix. -tum^. Asltnni-
•fAsso eyn Stadt 37. du. i, q,
^polonia 76,
Assolatus vor stod 37. eilend 52.
Assne-scere toe-, -facere an-wen-
|ieD fcf. voc. a-, di-suetus {in gl. Folge:)
■pwan, yn-g. 30. gewoneter, entwonet
09. gemanig (sie), entwang 34.
[ Assumptlo vnser frowen end 32.
\ Astarinm kraemstede G. voc.
\ ^fAstasla s. Agistadium.
*tAsterl-te8 Br., -a l -os wese
■' F.a. 1618 (Sm.IV173). astitres eyn
'<del steyn 37,
*t AstUe s. Hastile.
Astlpula^ri vol borgen (at^s nd.
iDiborden sim.) 33. -tus vnder vestet;
41o tuchnisse 37.
^fAstitr-es s. Asteritos. -ix s.
lAssistrix.
*t Astlima sqq. asma dat hyinent
9d. 0. San. des ätem gepresten Meg.
[dis kichen 0. san. asmati-cas temp-
iger; -sator kicher 40.
"^fAstois 5. Abides. An gleicher
Sidle w 50.: abiles vj^gengel, s^u latin
Msterins der bistendel.
*A8to-pa s. Ascopa. -r .s. Asiur.
^Astora sinder V. trat, asceria
antter P. V.
•fAstorgo s. Asturco.
*tA- s. Ab-straetam.
*tAstragal-ia gbezedelt 37. -us
k4ch-, kr&n-lein n. (Spiel der ^jMligd-
kin^); w&rbelkraut, christianwurz, sy-
rische zifererbs Ki.
* Astr-antia, -ens s. Ostracluni.
^fAstrenn-itas clocheyt; -us stren-
ge 37.
*tA8-, a-trilla s. Betoiiica.
♦fAstroceros hard 37. astrlos
i. durus 76.
Astrolabium eyn hant to^'ghe der
Sterne kiker 37. eyn geschier zu der
aribait (X labor?) P. F. eyn instru-
ment der kunst 45.
* Astrolo-gia, -ya eyn rede van
Sternen 37. -gus eyn sterne-kiker 37.,
-betiter 40. stern-bedeutier K. F.,
-lueger (X -logus) 33., -loger 21.,
-secher 27. 76. saich senher (d. i. Harn-
beschauer! dial. senhen = sehen) 32.
^tAstromum s. Ascalonium.
Astronom-ia evn kunst die do sa-
get heymelich (umged.) leuff 45. kunst
der Sterne 37. -us sterne-kiker 37.,
-secher 40. Sternen sencher (vgl. Astro-
logus) 32. himelschloyflf kunstiger 29.
*|Astruca gens stig (Stall) 32.
t Astruin gross gestirne da wil
Stern bi ein ander sint 40. astro
addictus ags. heordfaeit Gl. sax. Gl.
m. V. c.
Astu eyn stad 37.
*f Astuck s. Asub.
Astula (vgl. 142. p. 146 Anm. zu
nr. 202) spoyn; eyn vad 37. orspoyn
V. a. 1420. [acc. -am Ed.) de ligno
sjiechen ahcide i. q. span H. Fh. ab-
stula (X abstuli?) abschnitte, spene
2)1. 40. hast-ula spain 38. 1: -ila,
-ilia, -ile eyn sp8n 37. -inata i.
festuca 37. 76. eyn stof 37.
* Astula regia s. Hasta r.
* 7 Astuositas {aus astrositas?)
vor methen 37.
* f Astur qui est de asturia Getn-
nwn. notnen getitile eyn nitter (ritter?)
45. eyn stcrne 37., vgl. astor Gtoss.;
vll. X astur ab aue et sterno Br.
Asturco eyn perd; (X struthio?)
eyn strus 37. zeltner, drey schlag t.
gradarius et4^.. V. tril. astorgo zeiter,
hant pferd 52.
*t Asturicus eyn teken der broke 37.
Astu-s l -tus wys, cloyk 37. -tus
{cf. Callidus. Argutus.) listich, sney-
dich, snedich, syr 38. -tia list, sne-
dichheyt i. cautulosltas 38. arig list
33. argenlist 27. glouheit Sedul. kun-
dekeyt, arwillikeyt 45.
40 Asab Attamns
*f Asnb, assnb 27., asnbposta- Atrapassa. altarpasse (
sab 37., astuck 45., asor ( h. v.) holder bl&m 32.
Sterne- 37., stem- 38. -suuer. steru- A-, at-tratos eyn sward c
sdbrung 29. steren-gcschoss P. F., »fAtri-a, -olnm s. -um.
-schüss 27. Stirn stösser (sie) 33. eyn Astrilla. -llus s. Antrillns,
sterren sch&ß 45. *tAtri-, attri- Ä PA., ai
♦fA- s. As-saetas. F., atru- 32. -plex, atripe
• t Aswetnm phase (aus pasche) adripias Car. Cap. de viüis (hü
eyn paschelam 37. köl blatt 82. m< 30. malten
*t At itUerj., l cat 29., l tat 30. derswä molt,i.chTj8oloch&nn
hoho. schig melde, gr. andrafasis
Atacns *. Attacns. falls am atraphaxis) 0. san.
Athage s. Attagen. pries-, priesen-lauch //. Ph. k
* t Athagicus ». doctor eyn lerer 37. v. mulde 47. miilte, binesch 40.
*t At- *. Acc-alabns. io5K melde, eyn crut to etem
* t Atha-lantis s. Acanthis. -mi- col 38.
^**Al"w*' . A 1 1- ^ c Atrium, atruni 40. frey- 5
♦ t Atalatus (m Accalabus) roß f^ig 30-., fry- t lieh- 45., vo
keffer 52. . , ,„ .,^ kirich- 33. -hoff, frid-, kirch-
Atanacetumremfan40.,oi«Atha- ^of; worgehiise 40. fürhaws33.
""t'^ X tanacetum (Gloss.J. 27. vmgang t. girum 30. vmchr
•tAthanapaus. atepheluseyn ^eii i barafa-nm 29. atri-j
pyne in der helle 37. atenapulus .^lum clene zael 37.
hellisch see 52. Atrocit-as, -er s. Atrox.
Atbanasia.anatasiavnsterue}k37. <., .. I .i. v
Athanasia (herba; X artemisia) t^*' r' Anth-ropophag
athamisia reyn fank 45. ,H?^.-^7'- ^T) ^'"oo^
•t Atasis s. Athesis. ^^^^ f ; (j- ^e«'«'^) f""«'**'? ^l
4 Atenapulus*. Athanapalus. f™ ^^4 fraissam-, greu-Ieich
*-^Atep Ä Acor freuschhch 1 7. atrocit-er gram
Ateriro zerucken' 41 wreetlic G. voc. -as greuleichk
*tAterrawinsterin41.,t;K..eMrfer greselicheyt 37. gruscheyt 45
vorhergehenden Glosse v, Turbo; oder *t Atrum s. Atrium.
raterdunckel Gloss.? a^ttevsive ib.? * Atrum (tnnum) zanger j
♦fAthesire s. Attersire. *i Atruplex s. Atriplex.
Athesis /. esche 40. atasis etisa * t Attace s. Attagen.
//; g^ 2). Attacus i auis quadrupes ^
*tAthipera s, Anticipa. aruch 45. webil 8. 9. F. vrai
*t Atiste s. Attista. cus (X accalabus q, t\) eyn gn
Atleta kemphe, diener 40. starcker sprynke 37. acautus humel l
strytter 31. sim. 64. ticus l burdo (frz. bourdon
Atomus, attamus 37. (cf. Puluer) ^^- ^^'A-
vndeUk also stof in der sunnen 37. *t Attagen. actago pirchi
ein undeilinclicbeden H. S. D. (vgl. athage hassel hon 32. attag
unteyUchkeit i/irfiwViuito? Gto55.). flie- höii; attace (attate?) basel 1
gunder stawb in der sun 27. abetape (jsu attacus?) tysse
*tAtrame-n8warticheyt37..ntum E. (tysca m. a. buzzard.Bosi
atrament 37. dentenhom (X -nta- * Attamina-re, -ri wyder
rium) Ä S. D. -ntariolum evn clene s.vn 31. sim. 64. -tor nopper,
pult 37. atrimentum atriment, is «opster Q.voc.
swart steyn darme blac äff maket 38. * \- Attamus s. Atomus.
Attaaus
Auellana
41
* t Attau-us e>'n grote vader 37.
ouer eider v., -a o. e. moder 38.
attan-us meins anherren vater vater,
-a meiner anfrawn müeter müter 33.
-QS myns anhern vatter, -a m a.
mutter 45.
jAttediari vor dreten 38.
Attennat-ns vor annet 37. -i dun-
neret 41.
*Atter-, athe-sire drucken machen
45.
Attestari vrchunden 27. vrkün-
digen 33.
♦fAtti-cus s. Attacus. -lia s.
AltOis.
At-, per-tinere hören, boren ; attin-
^cre, -gere an-, to-horen 38.
^Attista. atiste schale, nap 37.
■ Atton-are dann, leuten P. V. (vgl
k 8m. 1 377), -itus herueret 45. verueert,
! mit vreesen geslaghen G. voc. mit angst
; geschlagen 110,
' *tAttr-atus s. Atratus. -iplex
s. Atriplex.
Attrit-us to broken 37. -io warew
rew 52.
: Ana ändel 33. an 32. 40. anus
enyn 40. eny; proanus voran 32.
loa ane 1 o'^belin 40. anus ano H.
&D. enn P. F. eider vader, grote v.;
ana e. moder, gr. mouder 38. auia
eye grote moder 37. i mater paren-
im 76.
Anaritia gritikait 32. sim. 6.
♦f Auc-a gäng (anser gancz) 29.
gans. gos ; -er gante, eyn he vnder den
geosen ; -ala gosselen 38. -aias auier
122^. p. 31., aus -arius der Mami der
luca auee ib. -are geng rauffen 52.
*tAuc- 8. Auct-ionator.
Aacipimn vogel beisse Str. V. (cf.
BM. 1 193). aacapiom vogelstell /.
F. trü. v(^lwerk Wien. F. 410 H.
aDtecipiam vogel netz 30.
Aucipnla eyn lym royde 37. klobe;
micipiüa slahe Q kefege 40.
Aucones. autones dulle bur 37.
tAactariam s. Anctorinm.
Aactio. anxio vor kopinge 37.
Auct-, aux- 37., auc- Symb. D.
-ionator coufman Symb. D. keser;
-ionarias kemerer (umged.) ; anteo-
narios kremer 37.
Auetor vermeerder, lerer G. voc.
oker 37. merrer 45. autor lerer ib.
eyn benomet mester 37. mester, de
nighe ding maket in eyner cunst (cf.
Poeta) 38. autoritas merrer; 1 dig-
nitas geweldekeit 45.
.* Auctoria marcktschiffZ". F.schifiF
marg (sie) 32. schiflFelin 40.
t Auctorium zu büß 32. aactari-
um i. cibus qui vacue mense additur 76.
fAuctus glie lered 37. (lauctor
lerer, vll.>, X ghemered).
Aucula s. Auca.
Aucup-are voghelen 37. -ium s.
Aucipium.
*t Audabacca s. Andabata.
Auda-x durstig 29. turstig, chuen
52. i. bene linguatus (X dedax sim, v.
Dapax) 76, -cter chuenleich, dfirSn
(ptcp.) tun /. ausus facereP. F. turst-
lich, -igklich 75^. -citer kun, frech 45.
*tAudepactetus (aei^autenticus?)
nfimer 40.
Andere dürren 29. doren, neden,
gheneden 38. keck sin 30. audemus
wir getdrond 41.
*7Audictus s. Aiiditas.
* 7 Audi-, audia- 37. -torium eyn
richte hus 37. dinchus Symb. D. App.
Auditiis horent 38. gehord K. V.
gehört; audietus eyn sach widder
hören 45.
Aue (£:Hm Unterschiede van owe
int. dol.?) an we 29. sine ve 34. ab
a rpiod est sine ve dolor i. sine dolore
76. ghegroctet systu G. voc.
'^Auelana s. Auellana.
*t Aueila {vgl. Auellere Gloss.
X auellana) louft i. suber H. S. Tr.
ni\sseschirsel (s aus f ?) 40. nusß brätsch
32. {i.q. brätsche BM. 1 234).
Auellan-a welschnuß 29. graft wei-
hisch nüß 33. hassel nod; -US hassel
37. auelana eyn grüß o. eyn hassel
noß 45. hasel-ber, -nuß K. V. wal-,
walsch-not 38. ab-, app- 40. -ellane
2)1. nespel-en H. S. 1)., -n 40. sim.
Gloss. afllona hasselnug 32. auenala
hasel nüß i. cerolum {atis corylum) 30.
6
42
Aüellere
Anlicns
Auellere absundirn V. a, 1420.
abschellen 45.
* Aaellam eyn kif in eyner stad 37.
* f Anen-a evina Gf, 1 176. evena
Symb. D. 281. turth, durd (c/. Ziza-
uia) Gf. V 457. -atam haber muß;
-aciam heberling (dhus?) 32.
*tAaena-la s. Anellana. -tum
s. Anena.
Auentare. auencare i. erdäka-
re 148.
Auere geylen P. V. gilen Gloss.
*f Auerei glogspis 41., ai€s au-
ricalcum?
♦•j-Auerni (X ^ vere) von dem
glencze 41.
Anernns eyn vloyd in der helle 37.
Auersio von ker; connersio zu
ker 32.
Auerta malha H. S. D, est pera
.9. niantim ad vestes viatorias aliaque
necessanacondenda Cod. Theod. (daher
avertarius equus) Gl. m.; dazu die
Glosse (bei Ducange Lex. med. Graec.)
dßepTa (Sepxa) t. t\ to V7roudaj(^akov
. . . xakelTUL de d^epTa d^o tov
diteaT^dcp^ai (u e. avertere). Vielmehr
eine^ vU, antike, Nebenform von dopx??.
Auferre brengen 48.
* t Aufulsus (am auulsus?) af
gode 37.
*t Angenes (vgl. anguina? angia?
Gloss.) eyn naghel in eynem schepe,
eyn dolle 37. Vgl. doÜe, dol scal-
mns KU. pl. dollen, duUen Br. Wtb.
1 269. vgl. Gr. Wtb. 1 1227.
Aug-ere oken 37. her meren 45.
-mentum gemersale H. S Vind.
*t Angnr, anger 32. wogel win-
ker (T) 40. vogel-winker 32. 33., -wink-
chn (sie ?) P. F., -lucker 45. een wycke-
1er wter volghelen (sie) sanck G. voc.
weissag durch vogel geschrey K. V.
angnr-ire vogel loken 33. -are v.
lucken o. vahen 45. -iatrix wickersche
i. dininatrix 38. -inm wogel geranke
(ä; aus gesank?) 40. loker ey (vgl.
Augurare) 33. heilscowede H. S. Vind.
Angnstal-e eptye i. äbbathia; -ia
vulgopcdatia 125.
Angnstin-ensis augustiner mon-
nicke; -ns augustin 38.
Angnstns merer o. haisser
k?) 41. m. des rechts (umg.); de
maynt 45. gemerere Sgmb. D. i
kling; ogst 32. (hd.) äugest /«
a. 1460. äugst 34. ost, de twelflft
tijd 38.
Ania s. Ana.
*tAnia eyn voghe (iundun
vogel ete. Glo^fi. h. v.) 37.
*tAnia. a^lara pl. boscl
bomen of onweghen G. voc. (vgl
aria Gloss. r. c). anium krum
im Wasser 40.
Auiarinm l anigaria v
neste 37.
*tAni- s. An-cipnla.
♦fAuicins (a priv. vgl. ii
Gloss.) einer der nit <^berwnden
*i*Anies (vo)- Auius; aus ai
eyn vn kundiger 45.
*t Anigaria s. Aniarinm
*Anineona. auiona auioi
Staat des paweses in vrancken
Aninnm wyn water 37.
*Aniona s. Anineona.
Anisare pedenkchen , vei
(wett. verr Are jsur Kenntniss bring
Anitns alder H. S. D. sir
Gloss.
Aninm s. Ania. Ala.
Anla balast 30. pfalz K. V.
phalcz, sal 40. zal 37.
*tAnla s. Anle. Ala.
*Anlanns s. Anlicns.
* f Anlaria poeten boke edd
melke stede des houes 37. (y
laria Flaufi). anralia (alph.
Über cuiusdam prophete l secri
niarum 76. anxaria i. s. nemoris
Anle pl. orghelen pipen 31
*Anlea (c/. Linum) evnbanl
?. anreola 37. tebich 27. (fewi
umbelachen R. S. Vind. (Gf L
* Anlegi-, anlie-nosns vetl
nad 37.
fAnles die. qui cum cannis
Br. der uflF orgelen singet 40.
*Anlicia wyn vate 37.
Anlicns houeman; anlani
len graue 37.
Aulidos
Aurago
43
Aulidus zote orghel zangh 37.
sim, 76,
♦fAulie- s. Aulegi-nosus.
*Aiilala eyn clene zael 37.
♦fAuper s. Aper.
Aura wynt, sqhyn (y) 37.
*tAiiral-a s. Arrabo. -ia s.
Anlaria.
Aurea. aurina halt er 37. orca
brechzaum F. tril.
•f Anreaportaphud /. cunnus 3 1 .
*f Aureal-is, -us oreu müczel (war-
bu$?cf.Gloss.v. Scolopendra) 32.
♦fAure^ola ,v. Aui'eola.
*t Anreliana clu, oiiens (so mhd,)
40.
Anreola (vgl. Aulea. Gloss, v, c,
rr. Crinale. Sertum.) golt schappel 40.
goldein pant 27. gülden gewaiit l
Yrkauflfen {sie! orkussen sim. Gloss)
33. juncfrowen krön 32. guldin tron
[aus cron) 41. eyn houed küssen;
eyn golt borde 37. aaregola eyn
golden lant {aus bant mng,) 45.
*Aiireoliis s. Auralentas.
tAurenm yellus goltwoll Meg.
"^Aoricalc-iiia (c/. Auerei) mis-
singh (Lfexauri; calcon/ea;; sim.
Br.) 35. meß 30. mSsch 29. mensch
32. mescbyngk 31. mezzink m. i. elec-
trum Meg. messing w. (Ed.) H. Ph.
niissing: -us eyn messin sporn (X
calcar!) 45. -eam missinghen 38.
aaricolnai messing V. a. 1420.
^fAuric-ola s. -nla. -olam s.
-aleuiD.
* t Auricolus eyn gold graf dar
me ors (ol?) ynne hudet 37.
Anricomus güldene vlechten 37.
*tAiiric-ii]la, -ola 27. eyn ore
lepchin 45. orleppli, esels or 40. our-
lepli 32. ör läppel 27. or lep, orphendel
33. -ola muris h. mäus&rl Meg.
-alaris orgrdbler 29. orgrftbel K. V.
oorgribel 32. ringel 1: orgriibel vinger
40. eyn kleyn singelin {sie) 45. eyn
luttike vinger 37. eyn rad gheuer 37.
-idarins eyn heymmelich rader 45.
rat gebe 40. rotman F. a. 1420. -us
s. Aaritns.
Aurifaber glot (sie) smed 38.
♦fAurifex s. Auriflceps.
Aurifex gold smed 37. gold lüt-
i-er (X fex? cf. Gloss.) 32.
Aurif-iceps, 1: -ex 40. eyn ysen
bard 37. isernbart, eyn voghel ge-
scapen also ififte he gülden si ; t. ff e-
dula goldamer 38. js vogel 40.
Aurifodina golt cule 37. 38.
Auriga (s. Agitator) reit wagen
40. Sum. reitil, reitrihtil, uuagunre-
tila Gf. II 418. 479. wagenreide i.
cilindrum Symh.D.283.
Aurigo vbrig hitz 52. sim. 75.
die gelsucht l gilwen 40. {vgl. u. und
Gloss. vv. Am'igo. Aurugo. ictericia
die gilbe 74. diese Bedeutung fehlt bei
gilwe BM. 1 494.)
Aurigraph-ia gülden scrift; -us
de mit golde scriued 37.
*7Auril-ia, -e l -oga 34., -igo
32.gold-wurm 32., -wurmel34., -köber
29. -igia eyn golt form (umged.) 45.
*t Aurina s. Aurea.
Auripigmentum orgement H.S.
D. sim. Gf. goldelin (n aus m) 42.
golt-leim, -laim Meg.
* Aurire slachen 27. orslachen (X
auris) 33. wagen f&ren 29. sim. 34.
(X auriga).
Auris {cf. Casica) ar 75. P. F.
*tAuris-ia s. Aorasia. -pex s.
Aruspex.
* Aurispuma. scbuma auri golt
schum 38.
*tAurist-a, -erium, -iria s.
Austiria.
Auritus. auricus eyn der grote
oren heft 37.
Aurora morgenrotistund 29. mor-
ghen i. mane (l mom cras); m. stunde
38.
Aurugo, l aurigo G. voc., arrugo
32., arugo 32. 74., aruga 30. gold-
schein 27. P. F. goltschuym Idic. cor-
ruptio auri; et die. morbid reddens
hominibus glaucietatem (glaucit. 110.)
i. q. aurigo gheelsucht ; et. die. tem-
pestas onweder G. voc. vngestftm luft
40. vngesturoer luft 74. aurugo dros
van dem golde; meldau; ghelsucht;
arugo vndrechticheyt der lacht 37.
44
Aurnlentas
Anxi-
fin gold 32. gelsucht 27. 33. P. F.
golt faym 33. miltaw P. F. mildtaw
27. i, color sictU pedes accipitris ags.
geligelu P/. Germ. VIII 889,, l milui
i. gelo ib, 1 116.
* Aurulentus. aoreolus vor gul-
det 37.
*t Aurulla s. Arulla.
♦fAurum fulcium rot gold 32.
* t Aurum obryzum (Gloss. h. v.),
obrisum luter gold 29. abrasium
lauter gold 32. obrizum wiera //.
S. Tr, golt 6r. voc. abrizuD fona (X
ab) scim (splendor perahti auri coldes)
Gl. Ker. (vgl. Gf, VI 511 ff.), obrisius
schynende 37.
Au- s. A-ruspex.
Auscultare losen 29. 88. geuol-
gig sein 34. 75. hören, horken, vnder-
denich sin i. obedire 38.
*tAuspertus s. Auster.
Ausp-ex weissag durch vogel flie-
gen K. V. l -icator ein wider win-
cker (vgl. v. Aruspex) 33. wincken 45.
-icari, -icare 45. vogel-wichen 27.,
-wincken 33. 45. -icium wikerey 27.
winckung 45. ruefferey 33.
Auster (vgl Austria), austro 41.
der sudener Meg. sudener 50. filhte
wint 42. wazzer- Mein. Ntrl., sundir-
H. S. D., sud uester- 40., oster- (X
lat. auster) 40. -wint. suden wynt 38.
eyn zuzer wint F. a. 1420. susen (X
sus, süsse = Süd) 32. middaghes wynt;
auspertus zud wynt 37. austroaf-
fricus sundirwestirwint H. S. D. sim.
Tr,
*Auster-e s. -iter. -ia s. Aus-
tiria.
Auster-iter, -e vngehurlich 29.
vngeherig 30. -us herbe F. a. 1420.
scliarp 37. gral, vnraodich 38. (vgl.
grall Br. Wth. 1533. grel BM. 1573).
saurainpfficht F. tril lebber-, purpur-
farbe 125. -ius (Comparativ??) grim-
mer 40. alisterus s.h.v.
*tAusteri-U8 s. -ter. Astois.
*Austiria, austeria 37., aus-
tria 33., aurist-erium 27., -a l
-iria 40. orsmere i. anxina (am
axungia) H. S. D. or- 40., ör- (auris-
terlum), orsalben- (anstiria]
-smer. ör salben 33. oren drek
* f Anstor (aus actor, X an
cf. Gloss. h. tT.) klag richter K
* Austria s. Austiria.
Austria (undeutlich) l os
(ostona?) osterrike, eyn lani
austrum ostorlant 41. auster
gio astralis 76.
♦yAustr-oafFricus s. Auster
s. -ia.
Ansus kerz (aus g'herz), m;
33. türstig, chün 27. hertig o
(vgl. u. a. hd. hertelichen aud^
18.) 45.
Aut awer P. F. (sowetterau.
b zw. Vokalen wie haucJiloses
sprochen).
*f Autarium (aus auctoriuin
tarcium Gl.m.?) dat erste richi
*tAutelarius eyn scriner :
"^Autempue s. Antemna.
Autentic-us wl warheyt 37.
geer 27. für- 29., per- 34. -n
genem 30. genäm 33. treflich
1420. -um glob brieflf K. F. -ar(
genäm, maisterleich machen i. \
risare 33. gen em (sie) mache
ein red mit weishait 1: mit Wi
0. maisterleich pewaren 27.
*tAuteri vruwen scho 37.
*7Autile (st. aucile) eyn
stal 37.
*Auto-nes s. Aueoues. -
s. Auetor. -risare s. Auteuf
♦fAutum-a, -aeio ghissing
Autnmpnus der herberst 4
Auuneulus hoeme H. S. D. 6
29. öham 52. ohin 30. öchlin (pa
lis öchin) 82. eben (i.f rater %
mee) K. F. om, myner mouder
der 38.
Auus s. Aua.
Aux (an gleicher Stelle arx
27. hoge 45.) ain graß häkch
cnlus qd. 33.
♦fAuxaria s. Aularia.
*t Auxarium (cf. alisorium
eyn scho knyp 37.
♦fAuxi- s. Aucti-.
Auxidomim
Bacillnm
45
♦ t Auxi-dorram .9. Assidela.
-gia s, Axungia.
fAnxiliameD hulpe 37.
AuxUla pod 37.
*7Aux-is s. Axis. -sagina s,
^Axungia.
> Anxola to ghift 37. to giflFt 38.
* Axa naiie 37. naban dem rad P. F.
^Axidoniam s, Assidela.
t fAxioma wrrdichevt 37.
Axis (cf. Asser) asse 37. echs an
im wagen P. V. w. esse l nabe \
lel nabe 40. 1: auxis äcbs 33.
Ae 45.
Axungia smerlayb 27. anxugia
smerleip 40. anxigia snialt smer 37.
auxsagina gens sroalcz 33. anxiaa
s. Austiria.
*7Azilus s, Asilus.
Azimaderpteig Cour, asyma öster-
tag P. V. azima-m brod nicht ghe
sfired 37. i.pamssinefirmamento (sie!)
33. -s vngefürmt (aus lat. ferm-) iL
vngefurt 7. ( anders Sm. I 557). son-
der ghest of s. deyssem G. voc. sbst.
prat an ürbab P. V. prott an vrhab
1. vngeheflFelt prot 27. vngeheweltes
brot (azimi) 41. derbes brot 40.
*t Azonium wildersenfiF 74. azo-
niiuin wilde senf 40.
fBaalph-arasim, -es s. Balphe-
*tBaba (als Stammwort vm ba-
^tum) rtiß hfiflF 32. balatam huff,
^ppi hörn an des perdes vote 38.
*tBaba-i s. Babi. -lis s. Baianis.
^tBabatom, gabatnm 32., l ba-
en 33., baltatiferrnm 38. eyn
yf- 37., hoef- (hof-? nehm hoff-, *
-) 38. -ysern. hüeff- bab., huff-
-eysen 33. roß ysen 32. babat-
rins eyn hof-slegher; -inum -ysern
hste 37.
^Baben s. Baen.
*tBabi l .ai. grece dul (,) dore
kt. 37.
Babilo-nia, } -n 38. babilonie, eyn
frot Stadt in heydenschop 38. ain ver-
stört landt 33. sim. 6. est ciuitas ba-
ftifla (at4S confusa!) evn vorstoret
stait 45.
*t Babire s. Ballare. -lii s. Bib-
fins. -orella s. Boborella.
*Babnr-rus. -tus eyn dore; -cia
dorheyt 37.
fBaca s. Boia.
Bacapulns. bacaul-a doten bare
40. -um bare 37.
^vBacar-i s. Bachari. -inm s.
Bacterinm.
* t Bacaul-a, -um s. Bacapulus.
Bacca {cf. Baccar. Boia.) eyn lore
bere; bacha eyn edel steyn 37. t.
gemma 76.
Baccalarius halb maister 32. ba-
charis vntermeister 29.
Baccar bakeler cruyt G. voc. ; X
bacali-a, -S lauri genus Plin. h. nat
XV %. 129. XVII §. 60. Cf. Gloss. vv.
Bacca. Baccar.
*tBaccar-e s. Baculare. -ium
s. Bacterinm.
*tBaccerus s. Bacernus.
♦fBaccilare s. Baiulare.
' t Baccinum s. Y accinium. Ba-
cinns.
*Baccliar. bachari-a eyn wyn
vad 37. -um weinuas 52. -us bicher
Symb. D.
"^fBacchiola s. Bachicola.
Bacchus, bachus eyn god des
wyns 37.
♦Bacernus. baccerus kloppfel 52.
Bacilla eyn eysenn pfeyl (pfol sim.
Gloss) 33. batilla eyn vurpanne 37.
* Bacillnm glutscherm 52. bathus
l bathillnm glfithnffen est vas testium
brunarum ardentium can^eruatiuum
46
Bacillus
Bala
etc, K. V. batillu-s glut-hawen, -schu-
vel 40. -m roichfaz Symh. I),
Bacillus, bapsil-ns 29., -is 33.,
-lus knutel 52. sim. 3. cllepel also
in ener docken i. cymbalas; bap-
cillus cnepel 38. klengel, kall (Zw,
kallen BM. I 844^) 29. ain swink-
chell als in ainer }:?lokchenn 33.
* Bacinia ags beri Symh. H.
Bacinus. batiuns l baccinum
bekken H. S. D.
*Bacteriuni i. peluis hantpechk
52. bacarium becken 37. bacca-
rium vas aquarum Gl, ni.
*tBactor s. Blacterare.
Bacolare mit stekchen slachen 27.
33. knuttln V. a. 1420. bacolo i.
percucio; bacco i.ciido 37.
Baculus pastoralis pischolff- 27.,
byschoff-, hertär- 33. -Stab.
*Bacha s. Baaa.
Bacha, baccha Br. i. sacerdotissa
bacchi Br, i. dea bachi sc. sac. Iprespi-
tera; est mulier l sdltatrix colensfesta
ftocÄi 7^. spryngersch-e, bracte -en 37.
*tBach-ada eyn erneschale (n tote
u); -onica eyn stalne kanne 37. -mita
amphora qd. decalida (aus calibe)/ttc^a
76. Vgl, Bothona.
*tBachadis s, Bemeca.
"^ Bachana. bachinar eyn wyn
perse 37.
Bachan-s eyn locate; -tes dul 37.
-S ein wachant; hsichuB est deus vini
l bachant 33.
*Bac- s. Beg-hardus.
Bachari truncken werden 52. to-
ben l tob sinn 33. bacari tauben 45.
*tBachari-a, -um, -us s. Bac-
char. -s s, Baccalarius.
*f Bachlc-ola weinsavflfer 52. sim,
75, -ula eyn mechtiger 45. bacchiola
een wijndrencker G,voc,
'^ t Bachin-ar, -ita s, Bacha-na,
-da.
* Bachio inghedome (supdlex, vgl.
Fr, I 488". Br, Wtb, I 696 ff, BM.
111133^,) 37. gentis supellectilis Vgut.
(Gl. m.). bachiogenus die, supellec-
tilis (sie) 76.
'^Bachitus grymicheyt 37.
Bachi-um, pl, -a sunt paru<i
76. winfesser 40. Cf, Gl, m. v. Bi
fBachius douendich 37. ba<
sc, furiens 76.
*tBach-o s, Perna. -oni(
-ada. -US 6\ -ans. -ins. Bacc
f Badanola s, Baiauula.
*
♦fBadius rot ros 40. b. e(
roth ros H, S. I). badrus snel i
F, V. bladius eyn snel perd
balidinus hryte Gl, Aelfr, {de a
bus).
* JL
Baellare {zw. Bauiare b
und Beare) plegen o. grüßen 4
Baen {vgl, Fibula) halsböga \
ques //. S, D. palz, spasal, var
sal Gf, VI 364, i. vestis; w, u. i. (
mentum capitis eyn sapeyl (ä. CriB
ben Lfibula l clipeu^ 37.
♦fBafer (cf, bafertns Gl
baffer 76,, bafert 29. i, gross
c, l agrestis Br,, Ipiguis in corp
corptdentus 76. Cf, vafer i. dw
stultu^ 142,1
'''fBafusa s. Babilonia.
*tBag-a s, Boia. -alus s.
ulus. -ena s. Vagina.
♦fBagi-phin ein zügell an a
zämp 33. -shin?. habetia ein zöm :
6. Vgl. -s kelbirga Gf III 174. l
Gl. m. und Gloss. v, Boia; bagula,
gula i.frena Gloss.vv, Baiulum. Pa
*Baguta s. Beghartus.
Baianula varbette H, S, D.
bette Tr. uarthbedde Symb, D.
Inma est lectus porcorum {aus p
torum sim.? vart X varch?) 33.
lanula eyn bedde in dem weghc
vart); beanula eyn spanbedde
baiunola rosbaer G, voc. bada
forbsBd i. lectus üineralis Aelfr,
Baiulare dreghen 38. bacci
tragin 7. a, 1420.
Baiulum (^vgl Bagiphin) een I
del of toem G, voc,
Baiulus bode G, voc, dreghe
bagalus 27., balogus 33. tra
Baiunola s, Baianula.
* t Bal-a s. -amita. Bidens.
um s. -apliium. -amen s. Baba
Balamita
Bambidnm
47
mita nomen herbe 27. pach-
. bala eyn crut muncz 45.
a-mite s. -nitis. -natns s.
ni-s, -tis Gloss. babalis
ü') i. quercus ein aych 33.
i vrucht; balamita (cf. Ba-
kern drufelen 37.
lannla s. Baiannla.
um i. vnguetitum Voce, eyn
ilue; eyn b6m l palme bo*m
'ins rnguetttum preciosum 33.
phium {aus palladium?). ba-
eyn beide 37.
e, blare 34. plazan Gf. III
czen 34. P. 7. phlegen 27.
. // 533. (rerentes balantis).
677. {cf. Rudere), balatus
•zunga Gf. pläczung 33. bol-
balatibus blaungon {vgl. en-
I396)Sedul. palatus schaufF
32.
larins s. Balanum.
ins. palaeias karfunckel-
[at-era s. Blacterare. -Ine
lium. -remus etc. s. Bara-
i s. Babatum. -us s. Baiare.
sti-um^ -a lat.^ -on gr. eyn
blom 0. San. sim. 25.
>icu8 s. Baibus.
Ibies i. crudelitas 37., aus bar-
ire s. -US. -uca s. Battudo.
»-US neslendir H. S. D. eyn
)k 37. wlispich i. blesus 38.
n stameringhe G. voc. -utire,
wlispen 38. wispeln i. -ere
n H. S. D. stStern; -utiens
kan spreken 37.
1-eza s. Salsa, -chus s.
ducta .9. Battudo.
, slingher G. voc.
lee s. Palea.
i-a, -e 32 ballen 38. wal-
1- 27., bal- V. e. q. D. -visch.
waller walvi (^q\\) 34. welerin
«runder 33.
ler-a s. Baltaris. -amo s.
na.
kl-estine s. Amenium. -idl-
nus s. Badius. -Ipsis s. -phesls.
Ballsta^ palista 32. arm-brest (bis)
29., -brost 32., -börste G. voc. ärmst
27. ags. stafslengrie Symh. H. 1 fnnda
slengera; bedica } sagitta selfschoz
//. 8. D.
Ballare stamelen 27. i. babire
stammeln l yeren {aus reren?) als
tier 33.
*tBalloaria s. Yaleriana.
^fBallonum das lest gerich 33
Marg.
*7Baln-eum bat 38. G.voc. bad
37. -eon vor luster 37. -eamen päd
tuech 52. -iamen badelaken 38.
"^fBalo-gas s. Baiulus. -nes s.
Bolena.
^Balpbesis. baalph-es i. diuisio
inimicorum 37. -asis id. Br. -arasim
i. diuisio mrorum Br., v. derisio 37.
balipsls {nach Babel) Zerstörung 52.
""f Balratns s. Baroehum.
'^fBalsam-us balseme (is de edelste
vrucht dedemynsche weyt); -Ita id.^
crusemynte 38. -atlcus balsum ra&ch
45. -Ulcus das wo! smekcht als wal-
sam 33. sim. 6. balsamig 29. -icus
walsam-, salmaticus salem-smekig
34. salm. seibin smeckig 29.
*f Baltaris ein sling; balera est
sonusbaliste 33. sim. 6.
*f Balt-atiferrnm s. Babatum.
-era s. Bisora. -erare s. Blacte-
rare.
* Balterlum eyn badelstede 37.,
aus balnearium sim.
Balteus beldrich Symb. D. balthe-
us der richter gurtil V. a. 1420.
*t Baitor s. Blacterare.
'^Balthus i. camelus 76. balchus
cammeel 37.
^-^Baludi- s. Paluda-mentum.
""fBaluius s. Blaulpes.
*f Balumma s. Balanula.
^fBamasium, etc. s. Bombasium.
^JBambicium {aus bombyx) scha-
per P. V. {vgl. Gloss. v. Vellus. Sm.
III 305. 375. 376. Gf VI411.BM. II
2S.S5.;vll. X schepp ioppa Gloss.
h. V. sim.). zitter, zetir Gloss.^ wo irrig
zieter fi^. IV 295 verglichen wird;
48
Bambis
Baro
czetir, czschetir in schles. Voce, des 15.
Jh. bei Frommann D. M. IV 183; vgl.
Riudon tschetir, zscheter ehds. czitir
Gloss, u. ehds. v. Rubilinium. Sm. III
413.
Bambis i. aranea (aas bombyx) ist
die richtigste Lesimg, vgl. Hildebrand
zu 142. p. 15. 27. j den hier Quicherat
Add. 23 ignoriert.
^fB&nas&i'dia. pannaida mitil
(am Wagen) Symb. D. 283. banayda
eyn lank wede 37.
^fBanan-sus eyn to bringer; -cia
vn nutte teren 37. Aus banausus, vgl.
Gloss. V. Beanus.
*tBancal-epanch lachen 33 Marg.
-is stul 1. Symb. I).
Bancüs. baucos bock (umg.) 45.
* t Bap-cillus, -sillus, -suis s.
Bacillus.
t Bapti-sma, l -smns G. voc. dope
37. doepsel G. voc. -smam id. G.voc.
reyninge 37. -sterium funte i. statio
baptismatis G. voc. -zatoriam dopel-
stede 37. -sma teuflf-, bapifer (alph.
bab-) dauflf-steyn 45.
* Bara i. fluctus Gl. m. eyn vloyd 37.
* f Bara-lisis s. Paralisis. -ndia,
-da s. Warandia. -aria s. Barra-
ria.
Baratro. balatr-o schermer 37.
-emas spilman i. hystrio 40.
Baratrum {cf. Atrium) räche l
helle slunt 40.
Barba iouis (so auch 122. nach
Schelerjy i i. b. 40., i. herba 85.
(Gloss.)y barbaronis 40., aberdio-
sns (o. h. V.) husloc i. polipedium
38. husloec 85. huss wrcz 40. haußwurtz
i. semperuiua K. V. saus (sie) wur-
czenP. F.jovibarei^^.w/r^r.joubarbe.
t Barba siluana wasser wegerich
i. q. centomnernia aquatica 0. san.
w^ddwegerich Ki.
* t Barba-lexis, -rica etc. s. -rus.
-Ins s. Barbas. -mm s. Barbitas.
*f Barbar-US vromede, grymmech
37. gruelich, getruwelich (sie); s. eyn
heyden 45. -i alle beiden 40. -alexis,
barbalexis P. V. twyerleye sprake
37. ein red von manigerlay red zesam
P. F. -ica heydensch estrich (osl
fraciis testis addita calce) 125. -ii
sprake an grekes vnd latins 37. -is
eyn vnrecht sprake in syner sprak
*tBarbeDta(e) eyn hantslac
Barbitonsor parbirer 52. tri
scherer i. rasor K. F., im Gege
zum Bader? vgl. ,,ir schert tri
unde naft-^ BM. II 2 S. 149. De
vll. tuochscherer rasor 64.
Barbit-US eyn elpen lire (X
rus sim. 74) 37. helfen beinin
(ebmso); -um Seiten spil 40.
rubeblin, partium instr. musicum ,
barbarum räböbly 32. {cf. Rub
* Barbobalsamum est lignun
sami 33.
Barbus. barbalusi?. barmJ
Barca flosschif 40. parcha
seif J&r. S. D. Gf. IV 456. bart-a
snycke 37.
*Barcus {alph., c wie t) est
tus l laudis Creator 33. vgl. bard
laudis canior Br.
* t Barchora hert- Meg., der 1
50. snabel (neur Main visch in den<
Meg.) ; vgl. den Vogelnamen harts(
bei loxia enucleator Nemn.
* Bardana schorfladeke 38. s
latich \ klübe h. (vgl. ahd. cliba
altengl. cliue u. und Gloss. w. Ap
Lappa. Riuola.) 40. clote t. lappa;
dona cletes l faurres; elixis id. (
vgl. amorfolia clate ib.
*Bardus leopart 33.
Bardus eyn dore 37. barci
0. h. v.
* Bares s. Bargina. Baro.
* 7 Bargaireba (? r- Strich m
seiflF 40
Bargin-a, -e urlente (pereg
elilente) Gl. Ker. barienes suni
tesin bello 37. cf. Gloss. ^v. Bar
Bares.
Barillus barill K. V. parill
barillin 40.
♦fBarliates s. Berneca.
Baro edel edel swar (X (^
bares?) 37. strebe herre 40. groue
1420. helt; pl ritter 45.
Barocham
Basiema
49
* Baro-chmn, -tos byngeuge 51.
O.san, balmtUS binsnge h. 40.
^Barra s. Barria.
♦fBarpari-a eyn holde 37. -us
(*. q. barr-a, -era, -eria) i. repagu-
lum Gl m. bararia est g^rauis vectis
\ compes 76.
BaiT-ia, -a clocheyt 37.
Barrire elephant sehen (Suffix)
Schrein 34. roepen als een elephant
G. voc.
• Y Barritorium (aus barytonuni,
X barrus) eyn swar lud 37. barri-
tono i. vocem graui accetito profero ;
^. baritonans 76,
Barritus de lud des deres (harrus)
37. parritus helfen geschray 32.
•fBarro eyn storniere 37.
Bairus helffentier 29. eyn elpen
devT 37. barus helfant 40. alpant
U.S.D. ewarns elephantt 34.
*Barsa harn P. F. harne 9. ned
37. fisdi netz 52. 75.
•fBart-a, -ar s. Barca.
*tBariiliiS messigk 33 Mary.
tBarunculus eyncleneedehnan 37.
*tBams s. Barrus.
fBamtb i.fulminans Br. dz puech
der maister der E {Budi Baruch) 34.
*Basa waissikait (at«^ vaist-) indem
fibe 40.
^fBasacntrix, basarium s. Bas-
saris.
*tBafiiee. basie eyn schep bord
37. bafice (baste ?) sunt partus ipsius
nauis ein pratt des scheff 27. base
eyn port des schiflFes 45. sunt portas
33. (vgl: -u.a. Gloss. w. Basee. Margo )
*tBasi-a s. -am. -ca s. Brassica.
*'}"Basile eyn pottenig {mmschen
Base und Basilea, versch. von basis
paden) 45.
^fBasili-a eyn rike 37. -ca por-
kht;h 52.
^Basil-ia, -icon winterblumen
Haupt Z. XIII 888. basalick K. V.
basiliconie 40. basilig i. traguntea,
serpentaria, colnbrina Meg, -la
basilie, is crut 38. -isca madalger
Wureh. Hs. madelger H. S. D.
Basilie«a ein vörchirchen 27. vor-
schupff 74. gocz hus oder berg kirch;
-e vorzaichen (vgl. 74. und Ghss. und
u. V. Vestibulum; schtverlwh aus basi-
liscus als monstrum vgl. Gf. v. Fora-
zeichan) 41.
^Basilicns eyn lucke worp 37.
♦fBasiU-cus ^. -scus. -rdns s.
Bastardus. -sca s. -a.
Basili-scus (cf. laciilus) basiliske,
eyn vorgiftigworm 38. der slengin konig
V. a. 1420. -cus vnck K. V.
* t Basil-ius s. Basias. -la s. -ia.
*tBasim i.silentium 7tf.stillinge 37.
Basis bodem 38. saulfugi-. stilus,
epistilam K. V. sul-stos 32., -ftios
88. sulen fus 40. eyn hard steyn l
fundameiitum l eyn stam 37. i. ex-
treina pars plante schwel 76. gruntueste,
whnet i.fmidamentum 38. bases stol-
lun stozza Ho. 86.
Basi-um, -a sg. 37. eyn kus 37.
huren kus 32. bassimomsilbiim fati6'
basium i. osculum) eyn kuschen 45.
* t Basins 1: lius est custos tempU 37 .
Bassare s. Bq^ssas.
Bassaris, basarinm estvxorsa-
cerdotis 33 Marg. basara i. salta-
trix 37. basac-, bassat-, 38. -ntrix
eyn molken touersche 37. 38.
^Bassatura ferri hamersla-g 74.,
-ch i. mallicidiiini 38.
^fBassatutrix s. Bassaris.
Bassus syde. nedene 37. neder,
side; i. ymus syd, dat nicht hoch is
38. gesubpe o. gefidder (hierher?) 45.
basos nider, seicht 27. seydenneter
74. aus nd. syde, neder. bassitado
niderhayd 33 sim. bassare vnder-
trucken 52. 75.
*Basta vleysch 37.
* Ba-, be- H. S. D. -staban brenio
H. S. D. breme 40. Vgl. Gf. III 804.
Enstand bas- etc. aus bos?
Bastardus pankchartt 33.banckert
30. eyn h8r kint 37. bastradns vn-
e.vlich chind 27. waschaiins, ba-
siiirdus waschart 34. basordos bas-
tert 0. findeling 45.
Basterna siede, kare 37. i, l bas-
trina huticha (in eamera) 2, l beta
sambuch H. S. I). 1, vU. X pastor,
7
50
Bastillus
Belial
oder auch X pastoriuin sim, Glo,ss, v,
Pastoforium; vgl, hirtehutte fm/Nriuw
Sum. hutte tabernaculum pastoruiu
Gf. IV 806; indessen ist die zweirMe-
rige Schaf erhütte(jc.B.iv der Wef(emu)
wirklich eine baster na, jedoch ,mi Came-
ra^'' bleibt räthselliaft. In den FaraUel-
glossen von 2, hei Gf. III 31 stehn an
der Stelle von beta essedum und vehi-
culum, woraus (Gloss, v. Essedum) be-
thilum wurde. Hieraus^ oder analog aus
veha wn^erbeta? Verwickelter mireelne
UmdeiUung der papianischen Glosse
„betha, beth seu bara molu oJeariw'
{Gloss. vv, Batha. Bara.), nämlich in
der üblichen Bedeutung von bara als
Bahre, lectica, feretrum i. q. bastorna.
♦fBastillus s, Pastellus.
*t Bas to (sc?) eyn kainer kiiecht 37.
* t Bas-tradus, -urdus .v. -tar-
dos. -US s, -sus.
*Batha een oly moele G. voc. batta
61 trot 32.
'*' t Bath-aniuiu s. Pataiiia. -eca
s, Bratua. -enia 6\ Betonica.
Batil- .V. Bacil-.
♦fBatinus s. Bacillus.
*tBathma (ausß(x^utc, bathmis
^t.) thioch Marb. Gl. tliioth I^rf Gl
(thioh, theoh Bostv.)
*tBatlio- (rtm batto-) -logiis est
sermo continuans 37. 76. l coniun-
gens 76.
^Bathonia s. Bothoiia.
* t Batra-chis, -cioii clufvyrt Hb.
batrocum id. Cock. batrachium hd.
wilde eppich ib.
♦fBatta 6. Batha.
"^Battudo. bebusta (sc?) hotte
37. balbuca kerne melk 37. } bal-
ducta hotte 38.
*tBatalus eyn clene molde 37.
i. paruus batus 76,
*Bathiis s. Bacillum.
Batus eyn hauer molde 37.
Bauar-us beyger 87. 38. -ia b. land
37. beygeren lant 38. beyer 1. G.voc.
bauwaria peyer 1. 40.
Baucia morche 40.
^fBaucus s. Bancus.
*tBauious {ni bucco?) bur 37,
♦ j.
Baumoleum (Baum&I) H. Ph.
'^t Bauwaria s. Bauarus.
* t Baxea. baxia 1: xis eyn scho.
37. blix-a est calcius 33. -ia calceus 6.
Bdellium. bidellia bidel (paumj
Meg. widel Sm, IV 82. (formell: um-
dello hermaphroditus etc. Gf, 1 177), ]
*Bea s. Boa.
^fB^fl'nu-la s. Baianula. -s s,
Banansus.
Beatus hillich 37.
*vBeb-ei s. Bubo. -usta .v. Bat-
tudo.
*7Bec- s. Beg-hardus.
* fBeda-gar s. Bedegar. -dduIe
s, Betula.
*•;- Bedegar hagdorn, weithagen,
varr. waichehagen. wildehage Meg. be-
dugar l bemedato arab. i. spina
alba hagdoru 0. san, bedagar wech-
hagen dorn /. borago K. V. bedar-
gar wichagin dorn 40.
Bedellus boddel 88. pendel 33.
scherg 27. 52. eyn pfaffen buddel 45.
*vBed-ica s. Balista. -ugar *•.
-egar.
*YBedula (alph. her-) spacium
tere in quo sciatur i. garten hecke 40.
Gartenbeet?
*Bedumtluthbett GL m. schucz32.
Beelzebub der vligingot V.a. 1420.
*tBelferum s. Bosphorus.
Beghardus weghart (umged.?) i
vir niendicans I\, V. peghardus (ä
um (adj.) peghart, bechart 75^. bag-
ghert G. voc. bachardus id. l i.
pharizeus, ypocrita glisener, trou-
ner (vgl. Gloss. vr. Beghardus. Alpha-
nus.), dunkelgut (vgl.Br. Wtb.I273.
Fr. I 211\); pechhardus peckert,
luUebrouder (sii^i. Gloss.) 38. bechar*
dus beckart, eynsiddel 45. bacherd 37.
begardus pechkhart 34. beginer 30.
paglardus trol münch (vgl. truUe-
brüder Fr. 11392^'^) 32. Begina be-
ghyne G. voc. pekhartin, swester, muem
P. F. pecharda gcswester 75^. ba-
guta beghine 38. pagiua züpfifel hudd
(sauctimonialis gewilti nunn) 32.
BeliaL bellia evn diuel 45.
Beliaris
Beta
51
* t Beliaris (aus balia, balista ?
erinnert anfrz, b61ier) evn sluder 37.
•fBcIi^ (niorhns) bene meder
flat?) 30.
* t Bella - bram s, Dolabrnm.
-na s, Bellona. -re s. Proteruus.
Bellarium abgericht als mit öp-
pfel 0. pieren 33. leste kost 37.
Bellator (ecdesie Vauhis) bistan-
deri 48.
♦fBellia v. Belial. Bellaa.
♦fBellicus. pellicuK stritber 32.
beU-o, -ator, -atlcas, -atosas sunt
kiueren 37.
* V Bellinimcium s. Lnpina.
*vBello 6. Bellicus. Beluo.
t Bellona twydracht 37. een af-
godinne van den stride G. roc, bellana
idiscordia l dea belli 76.
Bellaa grem Syrnh D. nier tier
74t, K. F. bellia eyn grug mar schiff
{aus fisch sim, umg.) 45.
Bellam vechtinghe 38. kif 37. vrli\g,
strit 40.
•Bellas, belaxos snodc 37.
fBelaes armoyd 37., cf. Gl m, h. v,
*Belao. bellones sunt triumpha'
t<ires (X belhim) 37.
*tBelaxus 6-. Bellus.
♦fBem-edato s. Bedegar. -ix
s. Bernix.
*Ben s. Baen.
*tBendali n. pr. hterjyr, decoras
sewberlich 52.
* Benedict-US gewenedeut 27. ain
gesegnatär 33. -a gran {verb. in garn
0. gar) offel 32.
Bene-, beni-flcns eyn wal deder
37. benefle-i wolt&ger 41. -entia
waidat 32. -iom gheystlik gaue 37.
len 38. Symb. 2>. lehin H. S. Tr. -iatas
gelenet Symb.D.
Benelmgwatas eyn wescher 37.
geredsam 52.
•fBeneueniens wilkome 33.
*|Beneaole i. e. holtselig H. Ph,
bemaolenter gef&glich 41.
♦Beni- s. Bene-flcns.
*tBenign-e l -itanter gotliken;
-US gotlik f. deificus 38.
*f Beniuolenter s. Beneuole.
*tBeo-nia s, Peonia. -siel s.
BesoUum.
*tBcrl>enaces s. Verbena.
* f Berber-is versyg n. 0. san. -a
erbsei, suroch 40. ber-, beri-beris
berbser-, paissel-beer; Sauerdorn KL
*tBerbescuni s. Yerbascum.
t Berbicarius scafhirde H. S. D.
7 Berecynthia. boorsinthea
Gloss., borosinsia eyn moyder der
gode 37.
*7Berena ((«/Äberna, X Regina?)
ein pogen 1' bekynen (?) P. F.
yBeriberis s. Berberis.
* yBerillus parylL äugen glass 27.
(»yn aug glaz V, a. 14J^0: berul-a, -us
eyn steyn 37. beriillis beriil, eyn edel
sten vnde is ghe stalt alzo is b.
* 7 Bei iia est census doniinarumpr,
weysat 33 Mary., vgl Sm. IV 180. I
:^00 V. Berner.
* Berna bach 32. 33. swini bache40.
*YBerue-ca, -da 40., -ta K, F.
gliß v&gelin F. V, tuschent (aus tu-
chent, utnged., weiterhin auch gliß?)
f6gelin 40. bachadis ain bachad, haizt
etwa ain wek ; lat. Hs, barliates . . .
aves sunt qtms bernescas vtügus ap-
pellat Mey,
Bernix. bemix agheten steyn 37.
*YBertradis berte, tv, u. bete, eyn
vrmoen nanie 38.
*7Berul-a, -us .s\ Berillus.
* 7 Berns ber Mey, ber slange 50.
* fBesoUum {nach Bellarium s, o.)
zart ; darnach beosiel, w, u. brosiel,
interpr. verbiim dei etfuit polimitarius
33. i. q. beseleel Br. besolien, be-
thsilien /. verbum dei 76.
*tBe- s. Ba-staban.
Besti-a gewild 32. vichtier i. bru-
tum 21). deyr 37. -us (-uns etc, Ghss.)
greselk 37.
*tBeta s, Basterna.
*-*"Beta weys ramisch chol P. F.
l blecta ronische bolle (aus kolle) 45.
1: blitus piezenkraut, mangolt Meg.
betha mangelt 33. 33. pyessen 34.
bethe 37. betam bete, mirf to eten
38. bleta payschel (ati^ payschol P. F.
mangolt 40.
52
Betaceas
Betaceas. bethasia k61sprute 37.
*f Bethan de seuede m&n 37. t.
domus ydoli; l mensis septenibris l et
betham 1^ bethaphin 76.
^fBetfagia s. Patauia.
^fBetha-nia s. Betonica. -sia
$. Betaceus.
*tBetIlin linen cled 37. L linea
vestis 76.
Betonica, bethania 52., bathe-
nia (Ed,) U, PL, pandonia 24. 40.
H.Fh. patenie 40. batonie 24. peta-
nigenkrut 52. pat6nig/. Meg, betonie,
eyn crut dat me yt 37. biscopvyrt Hb,
aterladhe Lye, vgl morella atterlothe
Somner, venenifaga atterlathe ib.
fenifuga Cock,, galli crns Hb.,
atrilla Dun., astrilla l cyclaminos
Sloane attorlathe.
^fBethsiUen s. Besollom.
'^Betnla i. juuentula 37.
Betnla. bedannola berke 37.
Bia {. via Steg 52.
Biangularis bywinkel (X lt. bi-)
37. czwier winklet 27.
*tBibal-es trinkch phennig 33.
dranghelt 37. -ns s. Bibo. bibile
drangh 37.
*tBil>Är l prestigium l fasoinum
zovuer H. S. D., vll. als Zauber-, Giß-
trank, frz. poison, vgl. biber, bibariuni
potio Gl. m. ; schwerlich aus urdeutsch
tibar = ahd. zebar Gf. V 580 vgl. m.
Goth. Wtb. 1 11 ff. (wo indessen aibr
durch üppström bestätigt ist).
* t Bibegia (vgl, bibeca Gloss.) wl
drankes 37.
Bibeliis bielen H. S. D. bieln Gloss.
Bibere vno impetn etc. mit einem
truncke; semel, ter dry o. eyn pasß;
(ad) albajs caligas wisse hosen; ad
sep-es, -ta, -imentom big an die
rincken U25.
♦fBibex s. BiUs. BiUx.
♦fBibex eyn hant 37.
Bibex. bibix kif 37.
*Bibil-e s. Bibales. -ire s. Bi-
blire.
Bibio wyn made 37. win muge 40.
wein fluig 52. bibro winmugg 32.
*t Bibix s. Bibex.
Bidental
*tBibl-a s. 'HS. -atea s. Biateti
-i s. -igi.
Biblia eyn bok der schiebt
velen iaren 37. eyn grot bouck i|
der hilgen scrifft 38.
* t BibUcus vfil (bftl?) 37^ w Bito?
vgl. Briscus.
^fBibligi boke ghescreuen 37.
biblii Br., bibli 76. sunt libri scripH
(cum iunco Br.),
*Bib-, bi-lünen zur melk 37. I
t Biblioteea librye 37. 38. bachhat |
45. eyn beheltnisse V. a. 1420. bib- ■
liothecarius puohcoumil Sm, II 47.
BibUre. bibilio i. sonum faeere
ad modum musti naui 76., viniy dum so-
Hat et scUtut sc. spumando 37.
Biblios {c/. Bibligi) ursprüngUeh
giblius s. Pf. Germ. VIII 399. bablfl
i artifices veritissimi 37.
Biblns bincze 1: ranctns {aus iaiir
cus) scmde 40. bibla grasg pymüMi
P. V.
Bibo l bibalos drencker; bibax
swelgher 37. bibnlos laffer 32. {Zw.
laffen s. BM. h. v.).
*tBib-ro s. -io. -ulu^ s. -o.
^ t Bical Assiin> ^* Bithalasras.
*Bicare. bito aui i. peregrinar ;
bitio i. pergo l transeo 37.
^fBicassam s. Bithalascms*
*Bicca (bicta?) pukchell 33.
*tBicco s. Brnens.
Bicell-am -iom eyn hus mit twen
kamern 37. biclininm^Mo^ viceUum
142. p. 35 mit Änm.
Biceps eyn swert 37. czwey hauptik
V. a. 1420.
Biclinium s. Bicelluiii.
•fBicol-or twierleye verwe 37.
-eratos zwir geuerbt 52.
^fBidelli-a, -um ^. Bdelliufli.
Bidens %. bala 34. 38. gefiele 38.
schof } karst 40. eyn schaep dat twe
tene beft 37. scap 38. bidus lampp
34. bi-, tri-dens (in gl. Folge:) zwey-,
dry-zinggig gabel 29. h&u-, miat*
gabel 30.
""fBident-al, -a \ budf^ntal 37.
slach panck 52. eyn slacHte hus 37.
est locu^ vbi oues mo/ctantHr of dat die
Bidabiom
Bipemiis
6S
ilaet G. voc. Durch nl. blixem
^arcUlelglasse (147.) entstand:
opper der schap (nach Bi-
7.
•biam, -nium reb messer l
is sehse) 40. reuemezer l smi-
{umged. aus snite Sachs nach
7. S. D. -gio, bigao s. Ran-
iue zwaitegig; tridae trig-
a^nm s. Bidabium.
en-nium, -inm i: bidunm
iarich 37. by-, tri-geniam
.) zwi-, drii-jar 32. biunatus
IS Gloss.) czwe jar V. a. 1420.
tu von zwain iaren 40.
Idus twe jarich 2 1 . eyn vorcz
Gl ?) V. a. 1420.
bu- 37. -farins eyn loghe-
>ilingwis 37. twigerleye i.
s 38.
fera wilds tier K. V.
Ins vnglaubig V.a.l420.
es valdure Symb. B. val duer
ßlde d8r 37. eyn czwischlische
mis s. Bifarias.
care chlieben 52. sim. 75.
garren 1. 27.
Ulis zwaiwibiger 32. eyn de
heft t. bimaritus ; bigamia
?r twi(T wif 37.
rius stelschuuer G.'voc.
geninm s, Bienninm.
en-ns, -8 twier leye Iftde 37.
ermen s. Bigramen,
errica vestis i. vülata guffa
177. (undetUsch^ vgl. bigera
nfa, vülata; ai. b. v. rnffa,
l m. ; vgl. Dz. Wtb. 1 219 v.
igia eyn hern cleyd ; billis id.
,v. Bilix; bilis Gl. m. v. Bigera.
g-ia s. -errica. -ma s.
%. -ota 8. Biota.
gramen (X gramen) mank
. bigermen seges l legumen
$s germinibus commixtum Ja.
i. Br. Vgl. BM. 1 862 v. "iSim'
Fr.I639^v. Mank-Kom.
^anm s. Bidubinm.
Bilibris zweypfdndig 29. zwiuech-
tig 30. czwibiehtig 34. czwilichtig (1
aus b, dieses mundartlich aus w) P. V.
bilibr-e s. Dypondinm. -es (X
über!) zweier lei bftch 41.
*tBiUc-, büig- s. Bili-osns.
"^Bili-men ^. Biblimen. -ngwis
s. Bifarius. -o s. -s.
Bili-, bilic- 1 bili^-osns tornich 37.
* Bilis. bilio onis eyn wynt worp
37. bibex wintworm V. a. 1420.
Bilis gallfel 29. silns gallenplat
34. gilis {vgl. Bombyx. Bulla.) gallen-
bitterin K. V. riüs leber 40. leber
ader 25.
Bilix Zwilch K. V. pantzer; bibex
plate; billis hern cleyd {s. Bigerrica)
37. viÜces pl s. DnpUcium.
*BUnm pitter 52.
^fBimagra (c/. vi-, bi-snaga Ghss.'^)
schmerkrut 32.
Bimaris (Corinthi) zuimeriseun 48.
Bimaritns s. Bigamns.
Bimembris zwey geledder 45.
*tBin-arins czwil (1 durch czal)
czal P. V. -ns zweyg29. -ezweylich
u. s.f. 30. -io bisclinc Symb. D. dusft
32. dauß K. V. -itas czwayczall 27.
czwischellischait 33. -natns s. Bien-
ninm.
Binodus czwayvaltigding 27.czway
chnöpphig 33.
♦fBinotns kort 37.
Binns s. Binarins.
*t Biota, biola 34., l bigota 33.,
l diota 35. stan-de 35. 38., -d 30.
33., -dner 29., -tnär (biota) 33., -tner
34., -tär 27. stude 45.
Biothanat-ns i. Ins mortuus Br.
-OS daz czwyristo tott 31. sim. 64.
bithanatns czwer tot F. a. 1420. bio-
tenatns (X natus) z wärend geboren 4 1 .
BipedaUs twyer vote langh 37.
zwir fuessig 52.
'^'t Bi-, bip- 32. -pennis, bipemis
(a bis et pemin gr. i. accutum tat.) K.
V. hepa, barda, halma-x, -xis {st. -ckis)
H. S. D. zwerhackes, bihel 40. zwerch-
axt K. V. zweraxt 32. dwersbyl,
sweert; adj. op beyden syden sny-
dende G. voc. peil 38.
54
Biplicitas
Blacterare
fBlplieitaN tweuel 37.
♦f Birago .v. Borrago.
♦yBiremis, birenus 76*. ein
zwyzwgisch scheflF 52. i. nauis bina
nauigatiofw seil remigafione agitata 76,
Br. birrenus eyn schep 37.
♦f Biresis spise 37.
♦■f Birete snitloch 40. Vgl Brittula
nebst Varr, Gloss.yUndu,; Blituluni.
Biretu-m, -s 45., birretnm 37.
02. byreyt 37. bireit, eyn clene hou-
deken der presteren vppe platten 38.
piretel 52. choreu httt 27. korn-kast
45., -bans 33. (umgedJ)
*Birex czwer konig V. a, 14:^0.
♦yBirr-enus s. Biremis. -osus
S, -US.
Birria (a birrbuin Br.) slapericb
("Xslippe birrus?) 37.
Birria (pr. n.) Weiteres ö\ In m, An-
zeige von Stokesirish Glosses in Kuhn
u, Schleicher Beitrr. II 3 S. 60.
Birrns eyn slippe 37. gezerit hubbe
41). geren 30. /'. F. schazz (a dial
aus 6) P, V. schös, ger, ptirseni(i i,
q. pursa, Börse cassidile, marsupium)
33. corcappe Symb. D. scboet; bir-
rum Schippers mantel G. voc. ^rrus
gerren 34. birrosus gi'of 37.
Birsa (X birrus) eyn hud 37. rin-
des 1: (folgt ein Wort mit 4 mir unleser-
lichen Buchstaben ; l verm. aus M. vel
missverstanden) 40. iopp 33. pirsn
iüpp 32.
Bis czwier P. V. czwir 27. czwir
end (Suffix) 33. zwdrent 29. zwernt
45. zwirat 30. twige 38.
Bisac-uta^ -cntum ein eggen 52.
* Bisext- s. Bissext-.
* Bisina s. Bissus.
Bismalua (c/. Alcea) ybesche 40.
wint-, hirbest-, hirbst-rosen 51.
^fBisora s. Uarmala. ^Mühm-
torta vermittelt durch blstoria nabel-
wurtz; baltera (vgl balzara Gloss.
V. c.) id. Haupt Z. XIII 383,
"^fBisciattus s. Bissns.
Bisse twe deyl 37.
* Bissenarlns zwelüstund 41.
Bissextus. bisext-us czwir der
sexte 27. zwernet sesse 45. seh
er, -ilis -rieh G. voc.
*f Biss-us (cf. Sesus), -iun
dz tüch dz man uflF den kelch
zwilch l flass 40. guter flachs
goins Uni candidissimi 64. gut
wy(} flag 3 1 . hucken schin (epigt.
skin) 32.niwijn (aw^twijn??) of l
G. voc. bliant edel syden want t. ia
tus 38. eynbliand; -ius eyn de
van 37. -o halb sidin vnd halb \.
40. -inus sammetfurb 125. -Ina
lini l zwilch kleit; -ciattus gez\
40. -um quiquirnet Gl Kcr. b
zuwilroch U. S. 1), bistina zv
rock 7. busius y. A. v.
Bistarclns anis eyn rappen
tr. Hwged,) 4').
*fBistiua s. Bissus.
*t Bitare s. Bicare.
Bithalassus. bicalassum /.
bicassum voyt j-poer J^ vbi cojicn
duo brach ia in mari 37.
*tBi- s. Bio-thanalus.
♦fBit-ire *•. Bicare. -rici
Paristulus.
Bi-, bit- (bici) -tunien l
buchlini 40.
* Biturus ags. werna Gl Äelfr
Hendschel
Biui-um eyn wegwe (sie) sc
37. zwifelhafftig weg 32. -i biweg
bi-) 41. -osus wegschaydig 31
w. (si^) 27.
*tBlace-o, -ro s. Blactera
"^Blact-a, -ea s, Blatt«. Bra
Blacte bizantina gr., lat. vi
aromatica mussein also genai
Vgl Gloss. Add. h. v.
Blacterare sottelick spreken <
blater-are plodern 52. -o 1 bal
lispen H. S. D. blace-o 1 -ro
traho ; baltero aui i. stülte et
loquor; blanter-0 l -eo aui *.
balbudencium loquor; blateo
inpeditel perplexe loquor; blatei
sonus rafuirum; -o estpr.vespt
num; blaudo (blando?) esti
num 37. platerat vespertüio
D. baltor 1 bactor clamor p,
pertilium 33. blatra fröss l
BlAdiiu
Boas
55
P. F. balatera (alph. bl-) der vor-
sehen gheluyt G. voc. plactera frösch
gescbray 32.
^fBladiüs s. Badiiis.
Bladam di k&rne 37. blada travdt
[84. frucht 29. 75.
- "" 7 Blanconia s. Blantinea.
\ •fBlandir-i, -e vleyn, bidden i.
I flagitare 38. blaudire vnihüfifen {vor
amplecti vinfohen) 30. bland-itie
Khemelich (umged.) redde 45. sme-
leke rede 37. sinäche red 33. smaykch
red 27. -ea lof sangh 37. -us eyn
leger des loues 37. sinffmudig (bis) 45.
^Blandonia wullena (bL Ed.)
H. Ph. wulena H. S. D. woU-, wall-
wrcze 40.
*Blaii-du8 Ä*. -diri. -terare s.
Blacterare.
* Blantinea. blanconia eges wyt
37.
* t Blantnrsma s. Branca.
*tBlare s. Baiare.
Blas l blatos gheck of geckinne
G. voc.
Blasphem-are , -io bespotten de
kilghen; -ns (vgl Subsannatio) eyn
spotter goddes 37. blasfem-are ho-
oen, hone spreken; -us honlik; -ia
i. displicentia honheyt, hon, vnwille,
scauer nacht (vgl Br. Wtb. v. Schauer-
lack. KU. vv. Schaeuenia-ck, -cken.
BM. II 283.) 38. bolumo biestern 1 7.
hierher? plasphemia got ^bel hand-
lange 40.
* Blatanns. bolatanns {alph. bl-,
«> 132.) vleer boem Gf. voc.
Blatea i. getius purpure (ef. Blatta)
i^lass. Vgl. holoblatteus Grl. m. bi-
Uatea teginina regni in Chindasvinths
Itrabschrift (Opera Patrum ToIetanO"
fum 1 77), aus bis blatteus, ^l^afpo^ ,
ioppelige/ärbter Purpur (E. Hübtter
k Jahn N. Jbb. 85-6, 9. S. 574-5).
— blatta, var. bloxa, brunbasu i.
Purpura Äelfr.
•fBlate-are, -ra, -ro s. Blacte-
rare.
Blatta s. Blatea. blact-a eyn
lacht fleddermug 45. l -ea vloder-
HQs 37. placta yfogelin ;)2.
Blatus s. Blas.
*tBlau-cedo s. -ens. -dire s.
Blandiri. -do s. Blacterare.
^i'Blanearum (blan-?) eyn blide
37.
*Blau-eus blau 38. -edo blewl 29.
-cedo blawhait 30. planedo plab-
hayt 33.
'^Blauipes. baluius (alph. bla-)
eyn blafuß 45.
*vB1au^i^ ^ Plaosns.
♦fBlecta s. Beta.
Blesus (c/. Baibus) eyn wlisper
(,) stoterer 37. lisp-endir H. S. D.,
-under P. V., -er G. voc. eyn lippender
27. wispeln (ptc.) 33.
♦Bleta s. Beta.
*Blict-rire ghereu alzo drank 38.
-ire yesen 29. plictare gern 30, dis-
pouere ad blictrendum stellen also
me gest to der wert deyt 38. blic-
trnm, blntrum P. V. gest 38. P.
V. ghest G. voc. yest von win 29. gare
i. fex 38.
fBlida blide 1: bolerli da mit man
wirft 40. Vgl. Gloss. vv. Fustibula.
Machina (bolwerkf^/. Gr. Wtb. 1230).
*vBlit-us s. Beta, -a milte krut,
stvre; -iilum (vgl. Birete) snitlöch 40.
*;-Blix-a, -ia s. Baxea. -em s.
Bidental.
*7Blut-eus 6. Pluteus. -rum s.
Blictrum.
Boa, boha \ bora 30., bea 37.
45., boas 37. lint- 30. 37., lind- l
chraut- P. V. -wurm. nd. -worni. eyn
grot slange (bea) 37. {alph. boa)
eyn ossenge 45.
Boa lat. rindersulit (ein sieclittwni
m.) Meg.
*t Boacio s. Bocio.
Boare, bolii'e (r. Mugire) bolken
also eyn osse 38. belcken G. voc. ochsen
rueflfen o. lün 33. äffen (si^? st. assen;
umged.??) ruffen l luen P. V.
* Bo-, 1 bou- G. voc, l bonn- HO.,
boui- 37. -arium eeu ossen of koe
stal l ubi vendimtur G. voc. ein ochsen
0. kustal IJO. ossen-hus; boum -mar-
ket 37.
*BoH8 .s. Boa.
56
B<M»ia
Bombarda
*tBoasia dat land 37. Zu Boe-
tia GrhssJ boosla est terra thegau-
rorum 76.
Boatus bolken 37. ossea gheluyt
6r. voc.
f Boba i. vehemens robur Gl. m. stidh
Aelfr.
*f Bobare, bobat ouis Symb, D.,
uushosit? Cf, Bombizare.
Bobinare verslachen in seinem her-
czen 33. bolb-o, -Ino aui^ freq. -Ito
pubertili sangwine mactdor] babi-
arinm blot ghangh 37.
*tBobioato-r, -res suntincofistan-
tes bubulci 33. bobirato 1: bosetus
eyn vnstede herde 37. Vgl. 142. v. c,
* t Boblo grailin p. Symb. D. 278.
vgl. u. und Gloss. vv. Bobla. Gubea.
Platessa
* Bobire s. Bombizare.
* t Boborella herczen h. (steht vor
Bobinare!) 33. baborella baborell 34.
bobonella bebanell 29.
*Bobalu8 siua Sum. s. BM.II 2
S. 264.
*f Bocas s. Foca.
* Bocio strus (at^ trus) o. geswulst
33. bladder 37. bocia ein ges welle als
ein chroph 27. chroph 34. kropflFi. Stru-
ma 29. gespil 33. bossa biil (alte Ein-
fügung in) 41. boacio eyn swelle 45.
* t Bocha piscispluvkUis regenvisch
Meg. Vgl. Gl. m. v, Boca.
^fBodrada s. Botraca.
f Boema i. boatus, sonu^^ strepitus
Bt. storm 37. boenna lo strepito Gl m.
*tBoet-ia s. Boasia. -os s. Bo-
otes.
•fBofo s. Sortlo.
"^fBoga^ boha s. Boia.
Bohem-ia bemen-, bemer-lant 38.
peham land 27. 33. -ns peham ebds.
beham (moneta) 32.
Bola (cf. Bacca) peynung der bösen
33. sim. 6. 23. halsponga i??. 6?/. Z/J
89. {vgl. Baen etc.). boya ysen halte
40. baga rahchinza Gf II 385. bacis
rachinzun Haupt V 201. cf. ags. rac-
centa caiena. — baeeae i. vincula l
^emm€8 alspoygd (aus halsp-) Symb. F.
boga kede, beide 37:
*tBoyas gr. eyn koy laL
q. kojestabuihm KU.? sehwerlu
bois gr. i. bos lat. Br., da ko vac
*f Bolabls eyn wagen spor
*Bola-mita s. Balanis. -1
s. Blatanus.
* t Bolb-o, -Ino, -Ito s. Bobl
* Bolena. bolenes vischer Mi
37. balones (alph. ho-) die. pisc
qui diuersa genera piscium vendu
Boletus eyn rod swam I pepe
37. peper-, mott-ling, eyn vn
fnngns 38. een swam (,) pedden
G. voc. buliz, bulis Sm. 1 173. (cj
cum), poletnm ertzredling 40.
^fBolia s. Boyellium.
*B- 52., p-olleinm uadel -pai
-bein 40. eig. Fingerhut^ von p
pollitlum duymelinck G. voc.
noch Gloss. vv. PoUid-um, -o. P(
♦fBoli-des, -dls s. -s. -
Mugire.
Bolis grund schn&r 32. eyn
vad; bolid-ls eyn lode in dem
37. -es vorsicher bli" (blie?)
1420.
*f Bol-ismus s. Bulfmus.
s. -um.
♦fBolluseron ebehy Jierh
Sehr alt^ Glosse aus Apulejus M
rensiSy s. m. Origg Europ. S. 26,
*Bolum. bollum wrcz \
same 40.
*Bolumo s. Blasphemare.
Bolus steyn roze, bete 37.
Bolus armenus rodelsteyn (
^fBomachus hat ain hau|
ain ochs und den leip und diu
pain als ain pfert; day tier \
die guoten vorpfaflFen Meg. S. 12
ze vil lorwcrcks tribt 32., vgl
trapelia; X (5w?«oXo^o^, bomol-(
opffernarr Ki. -cbus 49.^ bomul
46. luderer.
f *Bombal s. Lumbale.
fBombard-a buchs 29. büc
ein puchsen schusft 52. -arij
genschitzen 125. bombordia t
(turem?) puxssen 34. manul
(X manus) handbig 30. bonl]
(alph. bomb-) eyn swane (hierher
BombMiiiin
Bosnia
57
* t Bombasi-um, -a 45 eyn bint
wammes 37. wam-bag 33. -buys G.
voe, -mas 52. -sei 29. -sehe 45. ein vn-
tergoppen P. F. bombeis ib, 3. woni-
beis 27. bamasium wammesch 33.
bimba-saium bambas 34., -eis id.
H, 8. D. Symb. D. wambosium warn-
Des, iope 38. lambasinm (X lum-
bale «tm.) wammas 32. bombax paum-
woU; dävm JciinU bombasiam ain
bammais limbasiom ain leinein b.
Meg.
*t Bomb-ax, -ex, icina spcht 40.,
ams? X scheter sim, (v. Bombix).
* Bombi-eina, l -seus 37. per-
cham 22. 37. barchat 32. reg (aus
rog?) barchen 45 scharlaken; -cinam
lyden wolle of s. werck G. voc, -eina
tuiiea bowelenroch H. S. 2>. -einus
parichand P. F. -einator siden- 40.
75., seyden- 52. -weber.
* t Bombiein-a s, Bombax. -ator
etc,s. -a.
Bombilare s. Bombizare.
•fBombir seuer, wespe 37., vgl
bombyx, bamber.
* t Bombi-ratns s. -zare. -sens
s. -eina.
Bombix bom wulle; eyn worm de
syden spynt 37. seydinspinne Wien.
Voc. 410 H. sim. 9. scheter 155. gom-
bex (vffl Bilis) bomwoU K. V. bom-
bax s. Bombasiam.
Bombiza-re, -t apes; bobit as-
pis Sgfub. B. bombi-lo aoi lud der
bezeken; -ratns b. lud 37. -sare ver-
ten f. pedere 38. veisten; bumbi-
sare forczen 33.
^fBombordia s. Bombarda.
Bombos vort 38. bnmbns pfarcz
^ }3. fuerez 34.
^ Bomolchns etc. s. Bomaehus.
Bona mobilia varen haue 38. va-
rende haue 22.
Bo-, bon-narinm bunre Symh. D.
*t Bonge {aus bronte? steht nach
Bromus) donner 37.
"^fBonibarta s. Bombarda.
Bonitas giktti 29. gude 38.
fBon- s. Bo-narinm.
^fBono 8. Bubo.
DisfcBbMhy XöTVB gkwMrIam.
Bononia du. bonon 29. bolonig
Oe. V. pononia pononien 30.
Bonns gud, vrome 38.
* t Boo-rsinthea s. Berecinthia.
-sia s. Boasia.
Bootes enko U. 8. D. ohsenare
Mon. ohsnere Vind. boetos seuen
Stern 37.
*tBora s. Boa. Borax.
^Borago s. Borrago.
Borax, porax 32., bora Kl, bo-
trax Meg. Var. {vgl. Botraca sim),
eorax 42. craden steyn 19. kr&- Ki.,
krot- 42. -tenstein. crotten stain 32.
krotenstain; der weiz kr., und heijsent
in die walhe crapadinam (lat. Hs. : di-
C7m^ galli erapradinam. Vgl. frz. cra,-
paud sim.) Meg.
Borax, l borrax Kl. borras Ki.
burrasse 40.
*t Borax s. Botraea.
* t Borbidns bibender 40., atis hor-
ridus? vgl horridnlns bibininter H.
S.D.
* t Borborigmon sommis turbv-
dus 148.
* t Borehgranus s. Bnrgranins.
Boreas norwest 38. nort westner
(cf. Fauonius) 29.
♦f Borges s. Gnrges.
* Borina. bornia i. astutia 76.
* Boris s. Borrago.
Borith wasch erde 37. eyn wasche
trut (crut? X cart?) V. a. 1420. yorith
etc. s. Herba fullonnm-
t Borma vp stighen 37. bormata
ascensiones Pap. s. Gl. m. h. v.
^fBor-nia s. -ina. -otinm s.
Colienm.
* t Borrago (cf. Bedegar) borrasie,
eyn crut to elende 38. borago po-,
bo-rrich «., porrijj saft 0. san. l boris
bemar-ghe G. voc., -ge 132. boroago
borrasie 33. birago buresch 32.
Bos achs 33. ochxs, stier 34.
Boseida. bossida eyn ko slechter
37.
*tBoseta rindern vleysch 37.
*t Bos-etns s. Bobinator. -forum
s. -phoms. -inns s. Businus.
t Bosnia (l Seruia) bogneu 125.
8
58
Bo«phonis
^fBosphoms. bosorimn fmre
septentrionali didtur 76, bosferom
nord mer beffernm mer in norden
37. bonerufl i. mare etc. ; viaper quam
vadunt boues ad nutrimentum ein vich
steig 52.
fBossa s. Bodo.
Bo-, bus-ssequus eyn ossen her-
de .S7.
*t Bossida s. Boscida.
Bostar pherrich, k&we stal 40.
'^'tBo- s. Buph-thalmus.
^Boihalas swein (d, i, Hirt; X
bubulcus?) 33., daraus swam 6. 22.
^fBotarax s. Botraca.
"^Bothona (vgl v, Bachada), bo-
ihoma stöf (,) eymer 40. bathouia
tober 37. botholicola ags. stoppo
Symb.H.
*f Botra-ca, -x 42. 76, Meg. frosch,
krut (Kröte) 40. eyn grosse krotte
42. borax (var,) ain gröz krot Meg,
{vgl, 19. 32. V, Borax), botarax eghed
exe; botasca v*tze 37. botra-rche
ranarum genus; -x l -do species lor
certe/aciem habens raiive^ nam greci rar
nam bodradam vocant76.
^fBotrax s. Borax.
Botr-yo s. Capreolus. -us drufel
(wins) 38.
Botulos. butulicum worst 37.
*t Botasca s, Botraca.
Boa- s, Bo-ariam.
^fBoyelliam ags, faled; bolia
Habula boum Symb, H.
♦Boaer schafft 3. 52.
♦fBoaeras s, Bosphoras.
*tBoai-, boan-ariam, boom s.
Boarium.
*Brabanti-a prauant 34. 52. -nus
ain brabander 33.
Braca broeck G, voc, brachiale
(vgl, Gloss.v.BvsiCile) eyn brock ;bra-
ge arnm hozen 37. braka brouc,
ne derclet 38. brata s. Capera.
♦Bracea (cf. Bractea) brachia
mauwen spangen (joi.) 37. brathea,
bracia 27. 32. für spang 32. 33. ain
spang an ainm mantel i. flbola 33.
ein malte (sie) snür l spang 27.
Bruietts
*Braci-a s. Braoea. Branda
-le s, Braca.
"^fBract-a s. -ea. -e s, Bacluk
Bractea plech 27. ein golt taod
52. 75. l bracta een dünne plili
6r. voc. blactea ghe slagben golt S7.
brate-as port pleh Ho, 36. -a peddi
(vgl. Qf. III 3^), hanc pictores qL
petalam vocant; lamina i. petalhui
Symb, D, (cf, Gloss, v. Petal-aster, -un).
vlatung (splendor) i. auri lamina AAff.
-a flla se gyldna dhrsBd Glp. brae*
teola ghe slaghen suluer (7»f^aff/ Blac-
tea s, o,)\ eyn clene bokeler, eyn arme
schiue, ein toghel 37.
* Bractens etc, Gloss, (Sevenham
etc.) aus gr, ß^ä^v.
*t Bracha gr. eyn crone lat, 37.
* t Brachi-a s. Bracea. -ale, -arei
s. -am. Braca.
* Brach-, brag- 80. -itensa cläSler
29. claster (sie) 34. claffert 30.
*f Brachi-am arm an dem lioe
38. -am vitis, daramea habe, bok
babka V. tril. -are halsen 33. helffeo;
(unig.) 27. -ale bryß 32.
♦Braches gr. i, hreue kU. Br. est
kord 37.
*Bradus i. hiformis 37. 76.
Brage s. Braca.
"^fBrag- s. Brach-iteasa.
♦fBraaca 40., br. vrsiaa GUm^
r^mti^ blantursmaf. F.wildumftstii
i, calameotnm, eqaimenta (v^
Gloss, h. w,) K. V, kleche h, (pernktes
Gloss.) 40.
*^Bratt-cia (cf, Brancus) wiches (sUj
ore 40. een kinnsLh^ckinpiscibus G.vt^
keuffer 45. kieuel 46. kiwe ander yiscbe-
kelen 38. eyn kele; -cos eyn kiwe 37.
-chia vlschor V. a. 1420. -cia id. 8.
-cea fisch am (om?) 52. kaw, flos:
K, V, chew (,) flozz; bracia grat (grot
77. Gloss, V, c.) tflosß P. F. braa^eil
kibouc V, a. 1410. prancia fisch fe-
der 32.
Braacos (cf. Brancia. X bronchol)!
eyn kywe i.parspiscis 35. een Wn*
nebacken of kake (kaecke maxiBa,
bucca; der visschen braachia Kü)
G. voc. naseu snuder 40. flug in def
Braachia
Broge
59
cden JBl. V. sim, 98. prancus gel flusg
)2. branco vnreninge 37.
Branchia s. Branc-ia, -us.
^fBran-eta, -tium, -um s. Braa-
sta, -ium.
* Brasiam h. got vergessen 40. (c/.
Prasium Gloss.).
Brasiam molt 38.
^ t Brasm-us, -a 45., prasmus 32.
braseme, eyn visch 38. brachs-um 32.,
-am 29. breseu 30. bresum 45.
Brassica (-iea G. voc.) koel, moes
G. voc. moys 132, (olus moes KU.
moißs 147). basica pflantzen 52.
tim. 75,
*tBrat-a s. Braca. -ea s. Bractea.
^jBrathea .9. Bracea.
^ Bratoa. batheca lüthche du. 40.
(aus gleicher Glosse mithThghtSL. liut-
icaf (synonym mit lantscaf). ^allea.
gallia. Gl. Ker. (vgl. Gf. II 197); diese
au^ Galliabracata? F^J.Bracatagillea
GLm. Brachata regio gallie Br.
Braneta qui ciccipit brauium l qui
iat 76. braneta i.pxigil 76. eynkif 32.
Branium longarb {bis, aus longab)
41. ioweel G.voc. geweill 132. botten
Ion 30. weltlöffes (sie) Ion 29. gwet-
hwff 34. pranium löffer lön; pra-
biam bränd schacz 32. bran-om eyn
loD 37. -tiam louflen F. a. 1420. bre-
wim leufferlin 45.
Braxa-re brauwen 38. -tor bruer
88. prewmaister 34. brenner 30.
*j^Braxi-iiiiim, -aa 37., -ninm
l -binm 52. ain gerend pier 33. byrcz
34. wert 37. 38. wirtz; wann pir 52.
-liiim swertze (sie!) 30. -bium ein
werczen 27. -um worte, molt G. voc.
* Bremis bremen, eyn grot stad in
iassenlofide 38.
^tBremum s. Brauium.
•fBre^ft (tMicA Frenum) der pritel,
Ad. labrena gcUl la rene Oe. V.
♦fBretum klob (des Voglers) 32.
*tBreui- 52., preu-arium brlfar
32. briairer 52. breuiamen bet hus
(mnged.) 45.
*tBreuiat-or ein kurtzer 52. -ura
lertdttelt geschrifFt 29. vertytelt scrifft
IM.
t Breuilogus eyn kuros redde 45.
* Bria hirn-hut Sum. -vel V. a. 1420.
Bria masse l vas 40.
*tBric-a s. Latex, -us^. Brucus.
* Briensis handvyrm i. surio, si-
rineus Somner. curio, cirus id. Cock.
^'fBri^ania s. Brygouia.
fBrigida n.pr. breid Oe. V.
*tBriuicire (briu-?) dach recht
machen o. wenden 45.
*tBryouia 45., briouia i. uua
Pap., ossa 148. alba et nigra, scitwrz
Synib. M. App. stick-, trasel- 1 rosel-
51.0. San., stich- H. Ph. -wurtz. zaun-
i'dbe 43. brigania smer wrcz, hundes
kürbes 40. cinis prionei lioldiH. S.D.
Gf. („Gl." verdruckt Gloss. h. v.), vgl.
Gloss. V. Vitis alba (i. q. bryonia
alba).
Brisare wyn üß trücken 31. wein
auft torcken 64.
Brisca wabenl6chlin 32. brisia
honnich seem 37. prisca rog 30.
ras 34.
•fBrisco aui {vgl. Briscns) i. bachor
37.
* t Briscus (vgl. Brisco. Biblicus.)
vftl (bfil?) 37. briscns i. ebnus 76.
i. bacchus Br.
•f Brisea {cf. Gloss. w. Brisca. Bri-
sica.) sod m. (des Bierbrauers) böhm.
bf ecka V. tril.
*t Brisia s. Brisca.
fBritania engel lant; britones
brit lender 40.
* f Britan-nica, -ica^. Artemisia.
-nice haeven hydele, var. huydede Hb.
* t Brittula (cf. Birete. Blitulum.)
rud acker (vgl. rietachel sim.?) 32.
britlam acc. (allium tenuissimum)
Cor. Gap. de villis.
^Britus s. Brucus.
*Broca belua marina 37. Olass.
Brocare. brotare negen 6. nagen
i. suere 33.
^fBrochus. brocus d5er oaer
munt 37.
Brodium kel sod (maged.?) 37.
sot, iuche 38. gheweycket broet mit
hier of soppe G. voc.
*t Broge 8. Allobrox«
60
Bromin
Bubnlciis
*f Bromin comedere, cansumere Br.
bromyn ^r, vor theren lat. ; bromus
eyn vor terer 37.
♦fBronims t. hacchus Br. bach
hus (sk!) 40.
♦ t Bro-mus s. -min. -siel s, Be-
sollnm. -tare s, -care.
*f Brncus roß keuer 52. czeuer
37. brnco keuer K. F. bmchns
keuera H. S. D. slange 37. i. hcmta
que nondum volat Br, (Pap.), i. loc,
sprenckel G, voc^ i, 1. 1 olba Quicherat
Add. brncns keflfer schrekch 33. ein
kefer l ein haberschrekch 27. i, lo-
custa qtme notidum volavit quam vulgo
albam vocant Gf. 1243., var, - - nec-
dum volant - - albam, var. giolbam,
vocant. Pf, Germ. VIII 402, (vgl Kuhn
Z. VIII 71. dolba etc, v, Doliuia?).
bricus (britus 122,) haneton, mousce
12^. bicco l scarabeus wiuel H. S. D.
brntus eyn vilt hauue scrick 45.
*Brmn- s. Bruma.
* Bmma (sqq. Gloss. X pruina etc.)
middewinter, rijp G. voc, brunia ar
(aus arg sim.?) cheld 27. bruina
Winter 40. 45. glüt, tuft (X pruina,
pruna) 40. der doflft der an den bäu-
men hanget o. der riflf 45. ripe; brn-
inosns kolt (mn undeutlich) 37. brn-
ina-lis reyff-, winter-leich ; -re des
weters frost (Ergänzung s. Gloss.) 33.
bruniare gryessen als das wetter ge-
freust 2 7., vgl. wetter au. grisseln {schnee-
hageln), aus geriseln, vgl. das glbd. ri-
seln Sm. III 138, BM, II 727., wenn
hier nicht griejj zu Grunde liegt, wofür
vielleicht frz. gr6siller />roe\ grazilhar
spricht (vgl, Diez Wtb. II 319 ff.).
*tBrnnellus ezel 37. esel; pru-
nellos (s. Brunella) klein esellin 40.
Bronellns siue Äsinus heißt ein mit.
Gedicht des Engländers Nigel Wir eher ;
Mone(Anz, VI 189) findetBvLrn^MxiB
richtiger. Doch stellen sich femer hier-
her: brunicns etc. Gloss. und Gl. m.
h. V. ; brnni-cinm, -tom ros 40. ; tnan-
nus quem vulgo brnnic-nm 1: -inm
vocant i. brun Sywi. D. 274.
^Broneta h. sctaarley 40.
fBronet-um, l -a brunat&c
unterstrichen) 40. prawnfech (vg{
1 518) P. V.
*tBrnni-a, -are s. Brnma. -c
-tum, -cns s, Brnnellns.
♦fBrnns-big, -wiga prew
(umged.!) 33.
fBruntns (t;rw. aw^ brunitus)
Gl. Äelfr.
t Brusca fl. (im Elsaß) brus<
brisch 40.
*Bruscus h. steinbreche 40
* t Brustus (aus brutus X br
roman. brusco?) tauber, vnver
ger 40.
*Brntenus pniser 29.
Brut-nm s. Bestia. -ire nai
33., törecht 27., veig (unig.) V
D. werden.
^Brntus s. Brncus.
Bnbalns ur- 50., aur- Meg.,
50. Meg. -rint au-, wald-rinc
Naturb. wald ochxs 34. wald-,
ochß 29. buflfel, eyn deer in wai
landen; bnbulns wilt osse 38
basus (X bonasus?) wild rir
bnfalns puefifel 34. kalb 52.
*Bnbastns eyn wyn hulze
de ghe swoUen is 37.
* t Bnbe-rnacnla s. Gubi
cnlum. -stris s. Bnprestis.
s. Rubetnm.
* fBnb-iarinm s. Bobinare.
s. Bnlbns.
Bnbo auis huve 40. huwe, 1
fleddermuß 45. haw, *ä\x{Meg. ai
huc U. S. D. 38., eyn grot voghel
des nacktes 38. hwo 32. eyl 3:
37. schüfüß 30. bnio (alph,
nacht rab 27. bononem uuo
Germ. VIII 387. rubo (Ed.)
H. Ph.
Bnbo bickars 38. biekers 37. s
(cf, Apostema) 32. Gloss. vnder
29. bebei kipp 30.
♦fBnbnla eyn hard steyn l
*Bnbula h. rindes zunge 40.
kraut 52. sim.75.
Bnbnl-cns s. Bnbntarins.
s. Bnbalns.
Babntarins
Bolgos
61
bntarins (dlph. babul-) ohse-
(ohsinäri bnbulens Gf. vgl
Buccularius. BM. II 436''.)
ce-a backe, wanghe 38. wange,
;e (X buccina, bulla?) 37. bagg
waDg auf plasen 52. bucare
f buocas 1 inflare 76, Verschie-
nt bnco ani pr, auium cum
n. bato as atum id, 76.
lila eyn bete 37. schnitel 34.
cake) Lye. pncella mfipful
»IIa leip pizzo Ho. 36. bnc-
beet, morseel t. morsellns
irius boue, -ecker 37.
n-a, -e 41. (c/. Bucca) vleute
0. eyn herde hörn 37. tftthorn
im. 8. herhorn, busun, swe-
)xln-a basune 37. -o i. comu
uno 37. buccinns wan de
et 37. der hall der pwsawm 33.
schwatzer 31. 64. wescher;
1 dul kerel 37.
la buckela (Z. t. bichzin) H. l i.
Grimm), eyn helme teken 37.
nla s. Bncola.
lare eyn lippe 37. bucnlare
lauel Symb. D.
^lla s. Bnceella.
halns allexanders perd 37.
s. Bu8-cera8.
ta. bocheta weide 40. bo-
gs. seotu (stabnla pl. siota)
J. Grimm bei Haupt II 6).
we> de; cmigregaciohoum 37.
'^euK s. Buggens.
88 ?. vier, ascopa butrich
cf. Gloss. h. v^v. Gl. m.vv. But-
•tericus.
;ill bucul da man die heil
t martert 41.
lllus (vgl. Bucolus Gloss.)
•tter P. V.
5illn8 (cf. Buceus Gl. m.)
:e (ncms) 37.
[^leamen. bncliamlne ags.
in Lor.
s. Bucco.
jol- s. Bucul-.
!oli-con 1: -dum eyn herde
. -ea van ossen sprekende,
ergilii etc. G. voc.
*tBue8t4il-inain^ -mum«. Bnph-
thalmns.
Ba-, bnc-cala kalp 40. bacol-a
eyn clene ko; -ns eyn cL osse 37.
*Bu- s. Buc-eulare.
*f Bucns s. Obba.
^fBueh- 8. Buphth-almns.
*fBaelie-rus s. Buseems. -ta
s. Bueeta.
Buda ciu. offan 32.
♦fBu- s. Bi-dental.
*fBudib-eda sunt loca secreta 2S.
33. -um hemelke stede 37.
•fBueria (aus bru-) he} de 40.
Bufalns s. Bubalus.
*tBu- s. Bl-farins.
Bnfo vtze i. rana; krode, bretworm
38. eyn pedde, eyn Schilde padde 37.
creda H.S.D. krot (bnbo krede) 45.
ucha Symb. F., vgl. oikch sim. Gloss.
ags. yce steierm. auke; eu mnd. vocke
läingt boke beiNemnich.
^fBufraglnes s. Sufl^ago.
*tBuggen8. bucgeus eyn boytlink
perde 37. buglens aus gesnitten rog 33.
*Bugia (vgl Buya) h. katz ör 52.
katzin ore 8.
*Buglos-8a h. osen zung 32. -a
ossen tunge; eyn arcedige (sie) crud 38.
-San glosvyrt; i. q. canis llngua hun-
des tunga Dun, sim. Hb. X Ungna
bobule oxan tunge Cock.
* f Buya hunt krut 40., vgl Bug-
ia, -illa, -sAIsl Gloss.
*-i-Bul eyn ma'n augu^ (sie) 37.
buller est mensis augustus 76.
""fBula s. Bulla.
* t Bulbat-or ongveistikeit 25.
(Gloss. Add.). -ar one feissikeit 40.
* f Bulbus loch kolpe \ radix Uni
(vgl. Gloss. w. Asparagus. Thyrsus.)
40. cippollen houed 37. een bolle loecs
G.voc. bnlgus loch knopfif 32. bul-
biseillatiea (^o>.^ü^ <rxvllriTix6(;\ cf.
Scilla Gloss.) glaedene Hb. bubleu8
mertzwifel (cf. 8. Gloss.) 52.
^Buleus 8. Bullu8.
Bnlga eyn leder sak 37. hydig-
faet GlAelfr.
*t Bnlgus 8. Bulbus.
60
Bromhi
Bubnlcns
*f Bromin comedere, consumere Br.
bromyn gr. vor theren lat, ; bromus
eyn vor terer 37.
♦fBroroitts t. bacchus Br, bach
hus (sie!) 40.
♦ t Bro-mus s. -min. -siel s, Be-
sollam. -tare s. ^care.
*f Bmcus roß keuer 52. czeuer
37. bruco keuer K. F. bmchns
keuera H, S. D. slange 37. i locusta
que nondum volat Br, (Pap,), i. loc,
sprenckel G, voc^ i. l, l olba Quicherat
Add. brncns keflfer schrekch 33. ein
kefer l ein haberschrekch 27. i, lo-
custa quae nondum volavit quam vulgo
albam vocant Gf, 1243,, var, - - nee-
dum volant - - albam, var. giolbam,
vocant. Pf, Germ, VIII 402, {vgl. Kuhn
Z. VIII 71. dolba etc. v, Doliuia?).
brictts (britos 122?^ haneton, mousce
12'^. bicco \ scarabeiis wiuel H, S. D.
brutus eyn vilt hauue scrick 45.
♦Bruin- s. Bruma.
* Bruma {sqq. Gloss. X pruina etc.)
middewinter, rijp G, voc, brunia ar
{ai4s arg sim.?) cheld 27. bruiua
Winter 40. 45. glut, tuft (X pruina,
pruna) 40. der doflFt der an den bäu-
men hanget o. der riff 45. ripe; bra-
inosas kolt {maundeutUch) 37. bru-
ina-lis reyff-, winter-leich; -re des
weters frost (Ergänzung s. Gloss.) 33.
bruuiare gryessen als das wetter ge-
freust 2 7., vgl, wetter au. grisseln {schnee-
hageln), aus geriseln, vgl. das glbd. ri-
seln Sm. III ISS, BM. II 727., wenn
hier nicht griejj ^^ Grunde liegt, icofür
vielleicht frz. gr6siller prov. grazilhar
spricht (vgl. Diez Wtb. IISlQff.).
*tBrimellus ezel 37. esel; pru-
nellus {s. Bnmella) klein csellin 40.
BruneUas siue Äsinus heißt ein mit.
Gedicht des Engländers Nigd Wir eher \
Mone(Änz, VI 189) findetBurneliua
richtiger. Doch stellen sich femer hier-
her: brnnicns etc. Gloss, und Gl. m.
h, V. ; brnni-cium, -tum ros 40. ; man-
nus quem vulgo branic-um 1: -iom
vocant i. brun Symb. D. 274.
'^Braneta h. sctaarley 40.
fBnmet-iim, l -a brunatfic
unterstrichen) 40. prawnfech (vgl
1 518) P. V.
•f Bruni-a, -are s. Brnma. -c
-tam, -cus s. Bruneilas.
*tBmns-big, -wiga prewj
(umged.!) 33.
fBruntus (trm. at^ brunitus)
Gl. Aelfr.
t Brusca fl. (im Elsaß) brusc
briisch 40.
*Bruscus h. steinbreche 40.
* t Brustus {aus brutus X br
roman. brusco?) tauber, vnver:
ger 40.
*Brut;enus prdser 29.
Brut-um s. Bestia. -ire nar
33., törecht 27., veig (umg.) V
D. werden.
* Brutus s. Brucus.
Bubalus ur- 50., aur- Meg.,
50. Meg. -rint. au-, wald-rind
Naturb. wald ochxs 34. wald-,
och^ 29. buffel, eyn deer in wal
landen; bubulus wilt esse 38
basus (X bonasus?) wild rin
bufalus pueffel 34. kalb 52.
*Bubastus eyn wyn hulze
de ghe swollen is 37.
* t Bube-rnacula s, Gubc
culum. -stris s, Buprestis.
s. Rubetum.
* tBub-iarium s. Bobinare.
s. Bulbus.
Bubo auis huve 40. huwe, 1
fleddermu^ 45. haw, ^xxiMeg. au
huc U. S. D. 38., eyn grot voghel
des nacktes 38. hwo 32. eyl 31
37. schüfuß 30. bulo {alph,
nacht rab 27. bononem uuo:
G&rm. VIII S87. rubo (Ed.)
H, Ph.
Bubo bickars 38. bickers 37. &
(c/. Apostema) 32. Gloss. vnder
29. bebei kipp 30.
•fBubula eyn hard steyn c
*Bubnla h. rindes zunge 40.
kraut 52. sim, 75,
Bubul-cns s. Bubutarins.
s. Bubalus.
Babnterhis
^IBnbutarins (alph. babol-) ohse-
ler 40. (ohsin&ri bnbnlcus Gf. vgl
Gloss. V. Baccularius. BM. II 436".)
I * t Bnee-a backe, wanghe 38. wange,
ppe, blase (X buccina, bulla?) 37. bagg
29. -are wang auf plasen 52. bucare
titfaeere bucMs l inflare 76. Verschle-
im scheint baco ani pr. auium cum
amkint 37. bato as atum id. 76.
Baecella eyn bete 37. schnitel 34.
dcel (e. cake) Lye. pncella mQpful
32. bueella leip pizzo Ho. 36. bnc-
eell-us beet, morseel t. morsellus
fi.wc -arins boue, -ecker 37.
Bnccin-a, -e 41. (c/. Bucca) vleute
V. a. 1420. eyn herde hörn 37. tüthorn
y.vrat.sim. 8. herhorn, busun, swe-
gel 41. boxln-a basune 37. -o i. comu
mum/ado 37. buccinns wan de
kerde tfttet 37. der hall der pwsawm 33.
Baeco schwatzer 31. 64. wescher;
kieo eyn dul kerel 37.
Baeeula buckela (l. i. bichzin) H. l. i.
(mA W. Grimm), eyn helme teken 37.
^Bueeala s. Bneula.
Baecalare eyn lippe 37. bucnlare
i conea lauel Symb. D.
^fBaeella s. Baccella.
Bncephalos allexanders perd 37.
*Bn- 8. Bus-cems.
*Bnc6ta. bacheta weide 40. ba-
eetam ags. seotu (stabnla 7;/. siota)
Life (vgl J. Grimm bei Haupt II 6).
kiiseta ko weyde; congregacioboum 37.
•fBacgeas s. Bngi^ns.
*Baeie8 t. yter, ascopa butrich
Sffmb. D. cf. Gloss. h. w. Gl m. vv. Bxxtr
tkiis. Buttericus.
^fBucili bucul da man die heil
Cigen) mit martert 41.
♦ Bacillas (vgl Bucolus Gloss.)
öchsenhertter P. V.
*t Bacillas (cf. Buceus Gl m.)
«yn snycke (navis) 37.
* t Bacleamen. bncliamine ags.
heorthaman Lar.
*Baeo s. Baeco.
•fBacol- 8. Bacal-.
*tBacoIi-coa 1: -dam eyn herde
luigh 37. -ca van ossen sprekende,
ttt liber vergäü etc. G. voc.
BnlgOB
61
*f Bacstal-iaam^ -mam«. Baph-
thalmas.
Bu-, bnc-cula kalp 40. bacol-a
eyn clene ko; -as eyn cL osse 37.
*Ba- s. Bac-cnlare.
*f Bacas s. Obba.
*f Bach- 8, Bnphth-almas.
*7Bache-ras s. Basceras« -ta
s. Baceta.
Bada ciu. offan 32.
♦fBa- s. Bi-deatal.
* f Badib-eda sunt loca secreta 23.
33. -am hemelke stede 37.
♦yBueria (aus bru-) heyde 40.
Bufalas s. Babalas.
*tBa- $. Bi-farias.
Bnfo vtze i. raaa; krode, bretworm
38. eyn pedde, eyn scliilde padde 37.
creda H. S. 2). krot (babo krede) 45.
ucha Symb. F., vgl oikch sim. Gloss.
ags. yce steierm. auke; zu mnd. vocke
Tdingt boke bei Nemnich.
^-^Bafraglnes s. Saffrago.
*t Buggens, bucgeus eyn boytlink
perde 37. bugiens aus gesnitten rog 33.
*Bugia (jcgl Buya) h. katz ör 52.
katzin ore 8.
*Bnglos-sa h. osen zung 32. -a
ossen tunge; eyn arcedige (sie) crud 38.
-sau glosvyrt; i. q. cauis lingua hun-
des tunga Dun. sim. Hb. X üagaa
bobule oxan tunge Cook.
* 7 Buya hunt krut 40., vgl Bug-
ia, -illa, -silla, Gloss.
*yBu1 eyn ma'n augus (sie) 37.
buller est mensis augustus 76.
""fBula s. Bulla.
* t Bulbat-or ongveistikeit 25.
(Gloss. Add.). -ar oue feissikeit 40.
* t Bulbus loch kolpe \ radix Uni
(vgl Gloss. w. Asparagus. Thyrsus.)
40. cippollen houed 37. een bolle loecs
G.voc, bulgus loch knopfif 32. bal-
biscillatica (ßoXßuq axvlXtjTixoi;; cf.
Scilla Gloss.) glsedene Hb. bableas
mertzwifel (cf. 8. Gloss.) 52.
*Bulcus s. BulluN.
Bulga eyn leder sak 37. hydig-
faet GlAelfr.
*j.
Bolgus s. Bulboa.
62
Bnlimns
Businiis
Bnlimas. bolifimos slint sucht
(,) ghirich 37. der gicze (infirmitas)
17. 40. emboüsmas (sk! cf, Oloss.
JKv.Jeyn einetlik {aus vnmetlik?)lust
to etende 37.
Bttlire s. Ballire.
Bulla, bola 32. bulghe, eyn blase
vppe dem water (cf. Procella) ; bulle,
is des pawes blien inghezegel 38. daz
bapist in gesigel 45. eyn blase van
reghene etc. 37. wasser-blause 33.,
-blatter 32. bliterly uflF dem wasser
29. ein wall 27. wal 30. prodt, chot
84. bladera; pl. nuschelen i. moni-
lia H. S, 2). nöschelin Tr, cf. Gf. II
1106, palla gürtel spang 32. guUa
{vgl Bilis} id. K. V.
*tBullans zedendich water 37.
die. aqua bullös fadens 76.
♦fBuller s. Bul.
*tBullimis eyn eghedexe {sie) 37
BuHire, -ire zeden 37. seyden 38.
-lio zeydinge des waters 37.
*Biilliis p. biilcus eyn bulk 37.
*tBulo s. Babo.
*Bamb- s. Bomb-.
Buprestis knfilster 43. bnbestris
rebestichel H. S. D. Tr. (vgl. rebestu-
chil H. L.i. rebensticber cwrcwZto Nemn.)
Bnph-, bo-thalmus (bochal-
mos?) schilhender 40. bntal-onus
grote oghen 37. -mon eyn wilt osse
37. 1: -mas hdbens magnos oculos vt
bos 76.
Baphthalmus. buchalmus totter
blfim K. V. pataUinas trol bl&m 32.
bntalmos gelbe blumen, hus wrcze,
kroten bl&men; bntagamon ringele
blfimen 40. butagron ringelech 45.
talambas gescald- 0/p., gescad- Cock.
-vyrt {cf. Verbascum). bacstal-inniii
QI0SS.J -mam hvit megethe {cf. Cal-
mia) Dun.
Bnrdo skelo Symb. D. 271. {vgl. Gf
Gf VI 475). kele (sie) Sum. ags. uure-
nio Symb.H. mul 37. pfert esel 29.
} dünner (deutsch ?) ex equo et asina
Synib. F. ex quo (st. equo) et asina pruz
Gf III 316., altes nd. Wort (Diut. II
192-4) y trotz der hd. Konsonanten, ver-
muthlich mit burdo zusammenhangend.
BureUa-m beyder want 37. •
den dei 0. weseling 45.
*f Bargicomes burchgreue 1
liSy prefectus urbis Symb. D.
* t Bnrgo-nes, -mes schaff st
bnrones closter 37. {hierher?^
B-, p- K. V. -urgrauius b
graff K. V. borchgraaus b
graue 38.
* f Burgrundia s. Burgan
BurguUo. buxilio hemelke h
B-, p- 32. -urgundia purgum
prugundi land 29. wurgundt 34.
Sm^onesbf rg^ndner 40. bur j
a burgrundien 45.
f Burgu-s ein ve8t52. 76. b
slot i. fortalicium 38. -m do
a. 1420.
Buris (v^/.Dentilium. Stiua.)p
houuet {vor Dentile) Symb. D.
pfluges ho"bt l pflöges swanc;
pflugrigel 29. gaicz 32. eyn re
nach ein Sirichlein) an dem plu
eyn riester 45. burista pfläg
40. HO. een ploechman of wyf (
der den riester hilt an dem plu
*f Burones s. Burgones.
Burrum. burtus swart eddei
37.
*f Bursa ags. byrs scalprum;
stellt L. Grimm bersiha (flanisc
l. i., vgl. flanus flegd) H. L. %. ;
seckere (burskaldiz l. i.) zu secb ;
vll.vgl. bursa seckel?
Bursa, pursa seckel 32.
Bursa, l pera 0. san. pas
deschen krut 26. t. sauguin;
centumnodia, passerina, po
nia 0. san. crispel l blütkrut 40.
Gloss. w. Sanguinaria. Crispinus,
pula) b. p. i. thlaspi krispel-,
kraut Nemn.
*f Burtus s. Burrum.
*tBuscerus en eyn hörn 3 "3
cherus adj. bouinus; s. animal c
tum 76. S. Bucerus Gloss.
*t Buseta s. Buceta.
*Businus busam 30. busui
bussinus busme 36. bosinus
sem, bussemen 38. büsen 29. pus
puesen 34. posmus bäsan 32.
Buiu
Oaeoöhymia
63
OS {vgl Bissinus) t. helvuSf
du GL Aelfr, Vglport buzio
irav. bis itcU, bigio Diea Wth.
' s. Bo-sseqnus.
' s. Bns-smos.
eyn stuke 37. Vgl. Gl. m.
. stoycke fiscu^, qtmlus KU.
Br. Wth. II 1075 ff., wo nr.
; der Bed. im Gloss. stimmt.
st-arios efc Gloss., -alarins
n doden grauer 37.
itmm s. Oestrom.
-m doten prant stat K. V.
grab 40. eyn hop holtes; eyn graf;
-ra eyn graft 37.
* t Bnta-gamon, -gron, -bras etc.
s. Baphthalmns. -re s. Baoare.
♦fButea Wide 45.
^fBntenas s. Cottula.
Batimm (Ed.) augsmere H. Ph.
anck 29. schmaltz 30. 32. putter 34.
* t Batalicam s. Botalos.
"^fBuxilio 3 Bar^alio.
*tBaxin- s. Baccui-.
Baxam buhs 40. baxos (cf. Pixos)
hüls, eyn hörn i. taxos ; busbom ; baxe-
os busbomen 38.
€. Hl. €h.
iDsea s. Caaaa.
,(c/. Mannus)heingistif. S.D.
3St, rog ho"pt 40., iX rofe-
tdaequi 52. 75. i. q. eyn clawe
lus (umg.) 45.
ly s. Caboli.
»allia h. hundes zunge 40.
cynoglossa, lingua canis (u.
3.).^ formell vngula caballina.
baUas, cabellas 34. 40.
10. hengst 34. K. V. henkchst
5St 38. 45., ey7i grotpert\ w.
fngrod perd 38. res 27. 33.
r. V. stech roß (vgl. BM. II
32. paghe, ross, orss etc. 147.
!7., versch. vofi kobel equa
yc. vrat. a. 1422, aus slav. ko-
X cobalas kobold, vgl. u.
re lochren 31. sim. 64.
een ruyne i. equus castratus
erd ; cabones paghen worme
> onis i. equus l carboaes
es ex putredine equorum car-
i 76. cabro vermis dictus a
equo quod ex equo creetur Gl.
> l crabro (vgl. h. v.) i. ver-
US de ptUridis camibus equo-
i breems G. voc. sim. 110.
ol-i, -US sg. 37. sunt aues
noctis 76. cabally id. 33. eyn nacht
worm 37. Vgl. kabald etc. v. Gaballus.
t Caba-bas s. Cacabas. -1 s. -s.
* t Cabalas {vgl. zabolus sim., vll.
Xcabolus) de duuel 37.
*tCabam eyn rump van eynem
voghel 37. cabas i. corpus absque
capite et pedibus 76. tuwen croph V.
a. 1420. (cf. Gloss. h. v.) Die Glosse i.
displicentia (Gloss.) gehört Ursprung-
lichjsu cabul {lingua phenicum) Br.
etc. — een maete G. voc. fragnennass
(vgl. Sm. 1605) P. V.
* Cacabos, cacolos {cf. cacalns
Gloss.^ X kachel) 32., cababns 45.
kachel 32. K. F., i. instr. in quo vrina
proijcitur {vgl. bruntz-, ham-kachel
Gloss. w. Madula. Vrinale.) K. V.
ketelhake 37. kegel henck 19. 45.,
0. eyn deckel 45. calcabos storcze
V. a. 1420. cacabarios een ketel
maker of boeter G. voc.
*tKaka- s. Kaka-kUla.
* Cacedalos u malus seruus 33.
♦fCacem-, cache- 37. -phaton
boze bodeschup 37. kacea faton
abhominabilis sermo Symb. D.
fCacochymia super fluitas maio^
rum Gl. m. cachathimos boze vucht-
nisse 37.
64
Gaco
Calabrom
Caco-, cathe- {vgl. calo-)- demon
bis wissender 32.
* •*• Cacodialis eyn boze deyr 37.
^fCac-olus s. -abus. -risma s.
Carisma. -aemus s. Cachimicus.
* Kakukilla. scta kakakilla ex-
pelle glisiris 33.
Cacola löfflär 33., X louflfer; nhd.
löflFler Appell, u. Eig., vgl. u. a.Fr. 1620*'.
Sm. II 445 Weigand Wtb. v. Löflfel.
— uuinthupri (i^mapaum arida thurri ;
vgl. uuint thurri, durri id. Gf. V. 200);
caicola framkhehta (serui militum
scalkha milizzo; vgl. Gf.IV 579) Gl
Ker. caliculns marschalk 40.
Cacumen spitz 52. cacamen ber-
goth 32. catecomina (alph. cac-)
h6hin ^ti;. u. celsa id.) 41.
*tCachath-esia s. Cachexia.
-imus s. Cacochvmia.
*t Cache- s. Cacem-phaton.
Cachexia. cachathesia eyn boze
Staltnisse; cathesis boze steltnisse der
lede 37. cathesia die. mala disposi-
tio membrorum 76.
* t Cachimicus boze bitte 37. ca-
caemns malitsferuor76.
*tCachin-a moe (nfrjs. moue) i.
Yolngena (: volvere genas, rotUer les
joues? Scheler) 12^. p. 11. -antes,
-ator belach-er, -um -inge 87. -nator
verspotte-r, -nus -nde 40. -arikyttern
V..al420. -are kiczem 29. verspotten,
kuteren; -ator verspotter, kutrer 27.
-HS kittrung 29. kach lachen 45. ca-
thinns kuterlachen 32. chachinus
erkuchnug (umged., vgl. Refrigerium
etc.) 34.
* t Cachin-ia s. Cadmia. -nator,
-nns s. -a.
^fCachmns s. Camus.
*Cada vber treffenleichait 33. ho
l edele 37.
Cadabundns eyn stSrtere 37.
Cadauer podech Sytnb. D. bötec
H.S.Tr. az 52.
'*' j- Cadebona s. Cardopatium.
^Cadentula. candecula gätteren,
vale 34.
^Cadepassio s. Cardopatium.
Cadere stoten (störten?), valleu
38. cadent vellen (cui caput v
H.Ph.I122.
*Cadium l cado onis dl
la 52.
Cadmia. cachinia golt fe
calami-ta und -na trennt 1
Wtb. I 99 gänzlich von einanc
aghet steyn; casmesundem
sinia siner (smer?) klump 4
*t Cad-o s. -ium. -riga s
dra.
t Caduc-a geerbt gut 40. g
(umg?) gut 0. vorvallen gut 4f
erbschafft 52. -arius eruer 3
Caduc-eus, -ius eyn metl
37. -eator vredemaker; -ife
des vredes 37.
fCaduc-nm eyn vor sto(
37. inane deiectum l directum
krank o. blöd 41. {Vgl Gloss
dus). -US morbus wallende si(
40. wallendsucht H. Ph. m. c.
ouel, poppelcie 38.
Cadula chlain 33. nd. clig
i. frustra ex adipe. vette droj
smaltzgrueb 52.
*tCadulus s. Cadns.
Cadurcum gezel 45.
Cadus oliuat i. cochitns (•
cythus?c/.Cotticus) 38. eyiner 1. 1
(verwischt) 40. i. situla Br. etc. i
fitula l ut vulgo (rmnanisch?)
sila Pf. Germ. VIII iW4. cadul
wyn stendeke 37.
*Caecia. Vgl Hildehrand z
dar tenebrae 142. p. 41.
* Caemeria. cemaria i. sii
scura 37.
*tKaf kaap 37., missver^
aus kaph requirevbi cap (ca
hebr.) 76.
♦fCafrenus hungsam 32.,
ausgerm. wafer (= wabe), wieg,
Gloss.
*tCagitta s. Catigita.
*Cahos s. Chaos.
fKay s. Keyo.
*tCaicule s. Cacula.
*tCalabosia einalfancy33
vgl Grimm Wtb. v. Alfanz.
'''fCalabrum eyn anger 3'
OBloMmentam
66
iciam spoD grün 6. 33.
la- s. Calo-demon.
Ir-ius calader m. Meg. -as
I wyt voghel 37. caland-inis,
, -eris 50. calander m. 50.
38. Meg., eyn voghel vnd is
io eyn drosde 38.
ama-re, l -toB 37., calmare
annale 38. K, V, eyn blak
e 37. calmar 38. schreib z<'ug
est itistr. scriptoris concauiim
consutum in quo ponuntur ifv-
a scriptoris vt culteUus et ea-
.F.
ment-a, -ria, -um s. Ca-
a.
m-entns, -itus 37. eyn nacht
. blechhewbel 52. sim. 75.
Aina s. Cadmia.
d-intha, -enta raten in dem
P. V, sim, 4. korn-burcz :>3 ,
29., -blüm 30. -entum wilde
«ynmyntze 51. körn muncze,
ut, wiccost (vgl Balcraino wiz-
w. wisse koste 95 Gloss. v. c)
en krut t körn myncz 45. ne-
Ed) H. PA. wildi minczan;
Ata körn bincz 32. calmenta
nie, egn crut 38. in latinepitSL^
ten kalamentum by-, bach-
t2. calementam s. Sisym-
calamentra koren nietz 52.
75,
ami-ritas s. -tas. -s s,
s.
lamissum est candelabrnm
Gl, m. V, Calami.
listr-um haihube 40. span-
, 6r/. -eisen Sw., l kreusel-
F. kam; -atns gekemmet M,
kmita s. Cadmia.
lita lob frösch 32. peddc 37.
lamita qd. infirmitas der ha-
i:harand m. wilder, rolier
^Adelung u. A.)y wozu vll, der
rant in der Kutrun.
ii-tas kleini 32. (anders aM.
62), -ritas vnselde o. armut
\n vnsellich 37. vol trauren 52.
[amit-mn (cf, -a bonaguta Ol,
w] Gfolfvar zäher von dem
li, Noviini gloH^ariiim.
ölpauin Meg.
^fCalamitas s. Calamentiis.
Calamns halem 27. 33. iL hal-
bem 34. hörn (au^ chorn, X calamare?)
33. zytwan 32. c. aromaticns zwitr
wer 52. heimischer zitwan K. F. der
wolsmeckend halm Meg.
'^fCalandr-is, -us etc. s, Cala-
drias.
* f Kalaos piscis kalos m. Mßg.
*tCala-pita s. Calyptxa. -ria
s, Calo.
*Cal- s. Calc-atrippa.
Calatas (cf. Cophinus) eyn dreghe
korf 1 cyphus eyn nap; conlatns
eyn clene nap 37. ein trog korb 33.
^tCalca-bus s, Cacabas. -crepa
s, -trippa. __
* t C&lcameam (-eu) weisen 40.,
aus calcaueus versen?
Calcane-us eyn füss tritt l fus-
spar 33. stappe, eyn vod stappe 38.
vustrappe F. a, 1420, sim, 19. -i füs-
streken, -um füosstritt 41. calthnus
trap 0. fuß trapp 45.
*tCalca-r sparen 33. sparr 32.
-riumsporleder (nhd. Eig,) 130, Symb.
D. -riator 75., -reator 52. sporer.
Calcare trampen 38.
*tCalca-rippa s, -trippa. -rinm
etc, s. -r.
Calcatorium tret zuber K. F.
kelcterhus Symb. D, kalck-hfitte 44.,
-ofen Ki.
* t Calcatorius eyn to krizer 37.;
vgl. und kroseln in Brocken serreiiben.
Calcatr-ippa, -ipa gar renrock 52.
zeisela H. 8, D, \ -epa zeselswrze,
agleye ; calatrippa wolfeele {aus wolf-
zeisele, vgl, Gloss. v. Arnica) 40. cal-
carippa haspel 37. Vgl. caudetrape
saliuncal22^. p. 41, worinn Schelermit
Recht eine Verderbniss aus cauce-,
chausse-trape centaurea calcitrepa
Linn, sieht; er citiert Britos Ableitung:
Saliuncay vulg. calcacrepa, quod cal-
cantes facit crepare.
Calce-, calci-amentam geschu-
echt 33. schuech 27. calc-eus. id. ib.
schon 38. -ei 1: -iarii schu H. S. D.
(vgl. -iarios caligas Pf. Germ. VIII
9
66
Calcefdnmm
Galiga
410y -eare schoyen G. voc. sch&chen
29. -iare eqanm pfert beslaen U25.
scalcifex scoumeker 38.
* t Calcef-urnum G/., -arnam,
calcifnrniam Olm, chalhouan Gf.
1176.
*tCalcesta s. Caltha.
*tCalceus, caicia-mentam etc,
s. Calceamentum.
Chalcidicnin. caldicum spatzir-
haws i deambnlatoriiim 52. sim, 3.
t Calcif arnium s, Calcef ornum.
"" Calcilum ags, gSBces sure etc.,
aus caculam (panis cucoli, caca-
lopanis) sim.
Calcina, castina 74., calcito-
riam 37. chalich 1. 33. eh. stain 33.
calc rose 22'**. 38. 74. eyn kalk roze
37.; vgl Gr. Wtb.v. Kalkrost.
*Calcit-on, sinther 52. -ra hamer-
slach G. voc. calchi-ton sulaer Sün-
dern 37. sindersteyn 45. -teon sindel
33. -atOD sintor?tain P. V. Vgl. u. und
Gloss.v. Squama.
^fCalcit-oriam s. Calcina. -ra
s. -OD. -repa s. Calcatrippa.
Calcltr-are sporzelen, trampelen
F, vrat. vgl. 9. -0 trämper Ki. die
achter wtslaet of hart tredt G. voc.
eyn bur kerel 37.
^fCalcitalam s. Caltha.
*f Calco heim i. cassis Symb.D.,
vgl. Calpis.
t CalcoD (c/ Auricalcum. Gloss. v.
Calcus.) gr.est berrae lat 37.
t Calcula-re raiten 27. stein zellen
29. -tio s. Calculns. -tor (callc.)
eyn teller minder (? undeutlich) 37.
Calculns, carculus 33.sinwelstein
l spilln^et {aus spilluent? cf. Gloss.)
l schiblin 40. steyn, eynsuke 38. ri-
send stein (morbus) 32. rijsende steen
KU. haremstayn 33. In ahd. Glossen
stein, dem. steinili, übh.; sodann slengi-
stein ; uuacstein (c. l numerus) ihetzun-
stein (altaris) Gf. VI 687 ff.; i cal-
colatio zala, zal Gf. V 641; das Pri-
mitiv acc. calcnm zala (numerum rim)
Gl.Ker. — calcal-us 64., -i F. a.
1618. grien (morbm; cf. Capitalis).
* Calcus s. Calcon. Calc
* t Calchiaton etc. s. Ca
t Caldarifex kessel schmi
Caldea kalden landt 6. 23. :
den lant 45.
'^Caldellnm brftge, müs 4
*tCal-depidria s Scolope
-dica^. Ciadia. -eaudrnm i
drum.
Calefac-ere heyten, bitten
lefleri warmen 38. -iat sweygc
(in vivo pinapel Ifenigreecum)
t Calementum s. Calami
t Kaiende marck röst (cf. Nc
*Calendrum s. Caliendr
Ca-, ka- K. F., cu- 32. -Ic
ringel-blüin 32. K. F., -plum 5
linicula rindes blüme 40. i
delblumencapparis XÖ5;rinds
-äuge anthemis tinctoria (1
kamille) Ki. Nmn vgl. Buphtl
*tCale- s. Scolo-pendrii
* t Cale-ptra, -stria s. Cal;
-sta s. Caltha. -trum s. Calc
retum.
*tCamcies s. Caluities.
•fCaliare s. Calo.
*t Chalybs, calibs \alph. -j
calips Stachel 27. 29 stahell 3
hei 32. 40.staal; calibins stel
*tCaUco s. Caligo.
* Calicnla. galeola gelte; g
id. 40.
*t(^Ali<^iilus s. Cacula.
* Calld- s. Callid-.
♦fCalidi {aus pallidi) blas
H. S. D. vgl. blas ros qui alban
tem (Blasse) habet Tr. (Gf. III
* t Calidimius s. Chelidoi
Calidus welch H. Ph. i. q. we\
welch, wilch, bes. von lauer Mil
C- i g- 40. -aliendrum ku
40. 93. K. V. cale- l calea-m
uilczhut, nachthaub 52.
♦fCalifa s, Acalephe.
*Calig-a {cf Cianga) hose 3
G. voc. kouse G. voc. hosvetc
scuah Gf. VI 418. -o eyn hosen
45. -ula s.u. -are hosin V.a.
-ale lendener37. -arins hosen n
40. 91.
CaUgarios
Oalodemon
67
ftlie-arilui, -enosns s. -a.
[i. Calo. Vmbra.
jgeo i. intelligio vorsteu 45.
;o 33.
Etligemlus s. Calo.
•go, -CO {aiph. -go) tiinkele 40.
18 dunker also dat weder 38.
US duDckclichen ; -gare idAb.
ftlig-nla, -o s. -a klein b&sli
stel 40. clene hozen 37. ISnsoc
^ind. gallicolam ahd. scuah
iliga) Pf, Germ. VIII 12,
alina pisds aland 37.,- vgl.
Gloss.
alinicnla s. Calendula.
op-e, -a gud lud 37.
EÜipnida stelle 37. vgl. calo-
, chalybs crucke Gloss. h. vv.
tibia.
aUps-on i. velamen etc. 74.
ign. vallecio (?); inde -oriuin
en tegens secreta; -a est testa
46 abscotidit nucleum etc. 33.
ptra. caleptra scherflier
r Sm. III 399, aus scapulare?
'ppelier, halsuueri Gloss. h.v.);
' ferreus ein lepko (Zusata)
elepcia eyn hoyt; calestria
calapita eyn viit hoyd 37.
Alir-ophin eyn heyt borne 37.
est locus vhi sunt balnea calida
lia 76.
( kellik 37.
lUe-a s. Caltha. -das s.
18.
3re chlueg l weys sein 33.
dus los Symh. D. cloeck, be-
r. voc. sim. 110. sneydech vppe
ngh i. astatns, cadulos 37.
hi,uagapruhi Gf. III 281. un-
li Gl. Ker. (verschieden von un-
i iners ungibrachi pertinax
269). callide kündig 41. ca-
argenlistigkait 27. arglüstig
bündichait 33.
ili- s. CaUo-podinm.
is stich, vout gang i. semita,
OS 38. päd, wech 37. mampat
an-pad semita viri KU), enger
irter weg 40. pait, hert weg,
5.
*tCalli-trichon s. Gallitrichnm.
-thrix etc. s. Caltrices.
* t Callns swile 40. swill Inder band
29. swel, hardecheyt 37. swertel i.
cutis lardi (swarte Gloss.) 27. ele,
de harde hut inder hont edder dem vaute
38. bal 38. 41., eyn hart hut vnder
deme voute edder in der hant 38. band
geswlst 32. talliis 34., squallus
Oi d. swal?) 30. geswulst. callos
eyn hert in der hant 45.
*tCalinare s. Calamare.
* t Cahnaria cealre; calaiide cea-
lerbriv (droppings of roasted meat
Bosw.) Clp., vgl. mulactra ceoldre
(ypressed curds") Cock. Cf. Gloss. v.
Galantina?
^fCalmenta s. Calamintha.
^fCalmia maytbe Goch, culmia
magethe Dun. cf. herba patida maeg-
dha Sofnner ; o. v. Buphthalmus.
* Calm-um, -1 die. partes nodose ad
modum calami que herentincandelabro
ein kertztrauflf 52. sim. 75. Gloss. v. c.
^tCalmus (talmns Gloss.^ eyn
oghe i. oculf^s 37.
Calo varster (vgl. vorster etc. v.
Alator) i. portator lignorum P. V. ca-
lones carradin l uernawn H. S. D.
Gloss. (Gf. II 1109. IV 466. vgl. Clas-
sis.). cidonis, 1: calaria K. V. boltz
schiff 32. K. V. cali-are eyn holt
schep; -garins, -gerulns eyn holt
dregher 37. caletrum schnelles schiff
40. snelleschiff 74. ein snells wasser 52.
Calocertatorium, supra quam
certantur suppia (pp durchstrichen)
Gloss. lat. gall. a. 1352. (Gl. m.). Du-
cange vermuthet im letzten Worte suppa-
raria cf. ib. v. Superaria ; Gloss. w. Su-
para sqq. Scheler 122^. p. 23 vergleicht
calotricatorilun bei Joh. de Garlan-
dia nebst den frz. Glossen dazu: ridoir,
reduere, redelere als Flachsbreche. Je-
doch lässtdie Stellung im Voc. 122. unter
den paramentis mtdierum nach Pecten
ein Frisurzeug vermuthen, vgl. Gloss.
w. Trica sqq.; ein etwaiges mgr^ xaXo-
Tp4;faTi}ptov könnte zu (}runde liegen.
Calo-, cala- (vgl. Caco-) -demon
gut wissender 32.
68
Galomenta
Ounela
* Calo-menta s, Calamintha.
-nes, -nis s. Calo.
*tCalopes holschou 38. eyn holt
scho 35. colop-es holczschu-ech ; -ifex
-ester 34. -her o. laister 52. Calo-
Ohss.y calli-podiam leist H. S. D.
calop-olmea 76., -elinia lerzen leyst
37. tngr, xaXoTro«^, y.a^oTco^iov: ngr»
xdkocnt {ov) Leist, Modell; daraus
das glbd. alban. türk kalüp, dessen Ih'
Sprung Camarda (Saggio p. 109) ver-
kennt.
*tCalopha-nos, -gas calof m.
(stain) Meg.
* Calor. color naturalis natulik
{sie) bitte 36.
*Kalotibia {aus TtdXov ufid tibia;
vgl. CalipDida) stelze i. tiplena Symb.
D., vgl. tiplea i. strata {aus scaca sim.)
pastoris 76. calotibia scbinke 11..
woraus calobisia scbink 19., vmi. X
tibia.
*Calpar eyn erden pot 37.
Calpis. calpes helme teken 37.
oalco s. h, V.
t Caltha. callea cleuer blomen 37.
calesta, ealcesta hvit cleaure; ealta
sUuatica vude cl; calcitulom gea-
ces swre (trifolium geacesure Lye)
Dun,
*tCaltimas s. Calcaneus.
* f Caltriees apen L symee 37. cal-
lithri-x, -che /., -chon n. Steinbrech,
ein affengeschleoht {Plin,) KL
t Caltalum cinguli genus 148. vin-
culi g. Gl. m.
Caluare glachich 31., glatzig 64.
machen.
Caluaria haupt schal, toten kopff
K. V. hopt statt 32. bombet schudel
40. hauptechftdel Das. hirnecop Symb.
D. App. giuela H. S. D. gebel Vifid.
g^bil Mon.
* t Calui-ale s. Calmaria. -nom
s. -ties.
* Calaisium e^t desipacio tump-
hait 33.
Caluiti-es kal 40. kelin K. V. glacz-
hait 27. 1: -um glacz K. V. -um kel-
win des ho"ptes 41. vor- storin«e:
caluiiium e\n kelle 37. caliicieH
gräwi (X can-?), glaczoti 32.
^Calum-en (c/. Columen) h
stat 52. -ine (X caligo) der
Sterin 41.
Calum-nia truck 32. -pnia :
gen eid 29. betwungenayd 34. bea
dinge 37. schade V.a. 1420. -pi
zihen Str. N. -pniari vnschult 2
29. vnschulden cziehon 34. falsc
czeichen 33. faschleich (sie) verl
27. -niator schendär l sager ain
{sbst c. acc.) 33. wroger 37.
* t Calus wiser man 40., aus i
(ya'koq) i. bonus Gl. m., X calli(
*t Calus s. Canlis. Galus
jCaluus glacz-ot Oe. F., -c
-at 27. 33. P. V. gla-, gna-tzet
kalwer 40. chöl P. F. vppig
inanis) 3;i. Dem. callvulus en
kael 37.
Calx fersni 32.
Cama. camina lotterbett ü
*tCania sprüwer 4(). i. q. i
Gloss.
fCama est qd.particula senten
chama eyn Aeyl des synnes 2
* Cama-dreos, -leon s, Cl
drys, -leon.
♦fCamar-a, -ia s. Camei
* t Camboge biscoues hosen
D., cf. Gl. m. vv. Cambale. Can
-US. {cakiamentum diaconorum)
Cambire buten, wesselen 2
*tCambo-ca s. Cambuca
s. Campolus.
Cambuca cule i. claua 38. b
40., -Iflf 52. Stab, eyn bischupp
37. camboca biscoue stof Sy
combuea cholben 34.
ChamsBdaphne eingr&n,stn
lerhals Ki. chamedafne rsBi
Hb. leothvyrt Dun. cf. ostriag<
oo-r^va") iithvyrt Dun. lidhvy
Chamaedrys. camadi^eos
gamander 40. camedreos s. Cl
pitys gamaudria gunderam
Z. XIII 382.
^tCameyna s. Cameua.
Chame-lsea, -wie» vulfes ca
• t Camel-a s. -us.
ChamiBleoD
Oamittrom
e9
liamseleon. cameleon chelito
:to Symb. M. App. camilleon
vulfes tsesl Hb.
uhaniiBleoii. camel-eon aiu
• leopard 33. sim. 6. -ion eyn
nangherleye verwe 37. gama-
s. Salamandra. cainaleon
vogil V. a. 1420.
3amel-epardas, -iuni par-
s. -opardus.
nella milch napif 32. botter
7. Siegel kubel (vgl. sl. milch)
[*mella s. Armillum.
amel-las s. -us. -on s. As-
iiel-, camele- K. V. -opardus
3art K. V. kemel hart 40. came-
[>ardalas eyn der dat heft witte
n37.
[Jamelop-ödie, -edrum herba
40.
nel-us camevl 37. camel, evn
lat heft ayneu ghewassen zadel
m rugghe 38. olwentin Wien V.
. oluant, -a olaenda //. S. D. -lus
11 34.
imffimelnm. caniomilla co-
!7. gensblüm 32. canimilla (X
) camill, ganft blüm K. V. ca-
gramylly 31. cameinelon ma-
Hb.
nena flöt 32. slote 100. nach
55., aber flöte Gloss. cameyna
37. cameta fleute, eyn pipe 38.
ani»pi tys (camipi teus Wirzb.
lenep Hb. camepitheos gros
ider 40. ye langer ye lieber t.
ula minor, camedreos 51.
amera gewelve i. transvoln-
MStado Symb. D. camere, bourte,
i. casa, tugiirium 58. camar-
imer, speys eh. 33. -a steinoian
er. (neben camiiius ouan, eit-,
lan Gf. I 146 cf. Gloss. h. v.).
mstornm schelf Gf. VI 480.
st sächsisch, tabulatum, harreum
esim.Kil., Heu-, Getreide-haufefi
ien{Stürenburg), Gerüst, Breter-
lag sim., ags. scylfe efigl. shelf;
>niice scelb 1 drep Haupt V
Camera fantastra I: imma-
ginaria d. i. eine bildenerin; memo-
rialis gedengnissc 42. /. 113^, Diu
hirnschal hat dreu kämerlein: in dem
ist der sei kraft . . . fantastica oder
imaginaria d i. deu pilderinne ; iu-
tellectualis Vernunft; moraiis ge-
dajchtnüss Meg.
♦fCameraca (-ata?) du. kam-
reche It). kamercha, camertha Gf. IV
403. (Canjbrai, nl. Camerijk).
Cameraria eyu kamer maghet 37.
Cameratus s. Camyrus.
*tCameria camerie 40., jsu Ca-
mera ria?
^t Cameta s. Camena. Cami-
uata.
*tCamfornm s. Camphora.
^ Camiceila 6-. Camitella.
*tCamill-a, -eon s. Chamw-
melum, -leon. -um s. Camura.
CamiUus eyn prester scoler 37.
^fCämina s. Cama.
*tCamin-ata i: -eta kamer 52.
-eta kenade, eynes riken mannes ca-
mer i. talamus 38. cameta cbemat
34. cammineta kamnait 45.
Caminus (cf Camera. Fornax.)
kemi l bach Owen 40. das kemit Oe.
V. kernet 30. schilrstein 29. rauch-
fank 34. vugir muwer, esse, des vu-
girs beheltnysse o. eygyn wonunge,
hertstat Conr. (vgl. Gloss.) eyn tack
oflfen 0. eyn swerstain (e) 45.
^tCamipiteus ^. Cham^pitys.
*t Camyrus. camir Irim krura;
camiratus (cameratus Gloss.) ge-
krummet 37.
*tCamis s. Chlamys.
Camis (cf Cantus). Mit cantum
(Gloss.) identische Glosse scheint: ca-
mites quoque cant dicunt Gf IV 455
(Pb.) Au f diese folift in der revidierten
Glosse Pf. Germ' VIII 386: cauis
felgunt; die Farallelstelle ebds. 1 114
lautet: . . .et camites cauti dicuntur.
camos felei; camites faliae. caunis
{alph. camis) eysil bant V. a. 1420.
*tCamis-ia hemet 38. phait 27.
33. pfait 52. -ile, -sile 40. heme-
H. S. D., hemd- 40. -lachen.
*Cam- s. Can-istrum.
70
CamitelU
Candela
'^'Cami-tella^ -cella flad t. placenta
33. canstella flade 40. Cf, Canlst-
ellns, -rellns Glm.
* f Camix-ias, -us weseher 37.
^fCam-mineta s. -inata. -nati-
cnm s. Canma. -omilla s. Cham»-
melon. -os ö\ -is, -ns.
"^f Campa-go s, Compages. -lus
8, Campolns. -nar s. -nile. -naria
s, Artemisia, vgl Canaparia Gloss.
Campanarias opperman, coster 38.
oflfermau, clocludere SymL I). glocken-
giesser, glöckner Ki.
Campan-ile glockhaug l wendel
stein K. V, glok hus l glogen klengel
(vgl BM. I 844) ; -ar (cf, -arinm
Gloss.) glok hus 40.
Campe een rupe G, voc.
*tCampestr-e, -ia quast 37.
schurtztuch 52.
Campidona du. kenipten 32.
Campid uctor kempe 37. leyt man
V. a. 1420. feldfurer 52. 110.
Campio. candones s, u. k. v.
Campolns rebukelen H.S.D. can-
polus rech 1: rech bog 40. campa-
lUH rech 40. 52. cambolns reche 40.
Campus vlet L rm 38.
Camphora chamfer 40. camforum
species aromatica camfer 38.
*f Camnla s. Dama.
*f Camurak .rb (vor mappa korb,
beim Geräthe) K. V. gattung eines ge-
sehirrs, in welchem der jungen eheletähe
ihre geräthschafften lagen Fest, legitur
et camillum Ki.
'^'fCamus eyn af god 37. camos
est nomen ydoli 76.
Camus windstrick, halspant 52.
big K. V. chamns cambriddel (fre-
nnm bridd) Synib. D, kinraiflin Oe.
V. ein ring l pizz l cztigel am czawmp
33. komet 29. comus kümit 30. ha-
mus chumpp, czugel 34. thamas biesg
32. eaehmns eyn halter 37.
♦f Cana s. Canea.
f Cana galilee in der strate in-
terpr. Candida i antiqua 76. int. celus \
emuUxtio Br.
*tCanal-e, -is s. Canabs. Ca-
mipns.
* f Canabrnm (aus fre. chanm
nach Scheler) ca-, che-nnevis; eaiMh'
berium ca-, che-nneviere (vgl
bari-a, -um sim. id. Gl m.) 12^.
*t Canabs bis eyn henepen line
37 , vgl. canab-is, -um een henpei
coerde G, voc. henffen corde 132,, sd
0. schnür 110. (sin^. -1 ^ Br)
Canali-a, -cola eyn betteler 125«
*tCanalis s. Canapus.
Canalis nusch K. V. rinne, uuazar-
rinua Gf. II 519. eannale ryen 34.
nin (rim?), rör 30. kenel29. canile
kaner (sie) 33.
* 7 Canap-aria s. Campanarli.
-eium s. Couopeum.
^f Canapeus hempling, eyn saogh
voghel 38. t'yn hennepelingh 37. ca-
nopheus heufiling 30. canopeus ha-
niff- 34., canapes hanf- 40. -vogeL
* Canapi-nus s. Canapus. -an
s. Conopenm.
Cana-pus hanüsot 40. -pi sem. ha-
nofsamo Wirzh. Hs. -bis hanfft (weir
terau.) 31. -lis hanflf K. V. -pina«
herapen 38.
*f Canator s. Canna.
Cancell-us cancel K V. gadder 37.
38. eyn hol dor de wand 37. gader;
scranck, w. u. scrang 38. sträng (sie)
45. gatter; almar 33. gettry 32. pl.
(-i) linaperga, manaperaga (cf Pinna-
culum) Gf. III 174. -are scrankelen;
crisselen 38. kriczlen 29. schrenkchen
l gätter machen 33. gettem (scrip-
toris!) 30. schranckieren of tralienma-
ken of quaede schrift doerstriken 6r.
voc, -aria konczley 27. kantzley 52. 75.
Cancer creuet 38. crebes 42. kreuss
27. criuz H. S. D. krebft des libes (mar'
hus) 29. chrewß; kolb (in virga vir
rili) 52.
*t Candäeis een koninckghinne van
ethyopien G. voc. candacis, vor. can-
dlcis ein kunigin von Ethiopien 110.
candax eyn konyngynne der moyr
lüde 37.
"^Candea eyn schep 37.
"^fCandecnla s. Cadentula.
fCandel-a ein kertzenliecht 52.
carse 38. (herba) wulkrut i. taxns
i
Gandere
Cantaginm
71
IS 51. 0. San. konigis kirtzen
rnm luchter 37. 38. luchte
ter 27. kerczen stal 33. kert-
V. -arium liechtmesg 52.
e-re glitzen 30. glissen 29.
5 gliczeD Ö7. 33. 1: gleyssen.
gloghen, bernen 38.
ndib-oliuii, -olum 37., -ilum
ipff 52. schope 37. schoupe,
7e i. fnndibalam 38. schap-
. scheflf 45.
indicis s. Candacis.
ida-ria, -trix bleyckersche
jleycherin 110, -rius eyn wit
J7. weyßgerber 52.
jdas blanc, schinende, glin-
^. gl.vmsar 29. glancz 34. c.
s. Albidus.
- s. Co-ndimentom.
kudiolns (animal) hermli 40.
d. durchliuhtic aU Prädikat
nelins.
id-is, -US Br., -ius (-ys) Gl
regia 76. Br. Gl. m. eyn edel
r.
dones {Gloss. v. Campio) eyn
»gher; cannores leckers 37.
« {(üph. cand-) sunt leccatch
Ddn-lns s, Callidns. -s .v.
a s. Cama.
ineba ouenwisch P. V. (Zu-
l. Gloss. V. Furnitergium.
ia s. Cauea.
tnia eyn poel 37., aus hoel,
Ä?
,iii- s. Tana-cetom.
cul-as prack 32. -a teue 37.
etz Ki. wülpe 1 jsni krapfe
cula Gl. m.y ital. cavicebia Dz.
0. -aris hundisch 52. 75.
sini-dentes s. -ni. -er s.
. -Ua s. Cauilla. -milla s.
melum. -ssa s. -s.
ai. canidentes tene 37. i/?ei-
! Dietrich (der Stellung nach)
gs. thesmannesgethunche Erf.
mannes gethunge (verenda?)
nis hunt, rodde 38./em. breck,
zauck F. tril piscis dorsch 34. dorsc
(-st?) 29. c. britannicns grefiwhund
{engl greyhound) 140. c. lepor-iims
vogelhunt 52. -arius (c/. Gloss. v.
Leporarius) wogel bunt; c. sponti-
cus {st. ponticus) byber 40. c. re-
pertor s. Claricula. c. venaticus
s. Lycisca. c. caput (htrha) hundes
heafod Hh. canissa hünttin K. V.
Can-, cann- 1 cani- K. V. -istmin
kretz, zain K. V. zänkorb 32. broit-
korp 45.
Cani-ties, -des grawin K. V.
grewe 40.
Canna ror l aliquid fluens derore
l scherhn herba 40. ror, pimsen 52.
c. mellis honigr5r/. Meg. can-ator
rorer 40. -nator rörniaister 52. sim
75. -netnm rorach 52.
* t Cann-ale s. Canale. -etniii s.
•a. -i s. Canini. -istrnm s. Canis-
tram. -ores .9. Candones.
^Canodiom h. zusse V. vrat. a.
1422.
*tCaiio-n Stil mes 32. regle 37.
regule 38. (-nem Gf. 1 320\ -men
einfalt {rectum reht) Gl. Ker. -nicos
rehtlih Gf.I413. eyn caninik 37.
♦fCa- .V. Co-nopeum.
* Canop-eus, -ius bilgräm hüt 33.
sim. 6.
*tCanopeus s. Canapeus.
* t Canopum ira malitiaplena 146.
*tCanopheus s. Canapeus.
Ganor hei o. wilhab {aus cano-
rus wolhellend Gloss. sim. ?) P. V.
hellekeit 8. V. a. 1420.
Canorus sangbar 5^ 29. sim. 1 33.
wal luden (ptc.) 37. canora hailigu
(X hellig) ding 41.
^fCan-polus^. Campolus. -Stella
s. Camitella.
^CantabUes singlichen 41.
^fCantabra s. Cantharis.
Cant-abrum weytzen grflst K. V.
weissen gr&sch V. s. G. 909. weisse 1:
kligen l hund a'^s 40. -ttbra hünd og
30. -ebra hunczas 34. catabrum
weyte chge 37.
*j.
Cantagium s. Contagio.
72
Cantbaris
GaplUiiB
Canthari-s, -des goltkäffer 43. can-
tarid-a medel 37. {vgl M. mittel,
mettel etc. Fr, I 665. Gloss. w. Lum-
bricus. Scolopendra. ??rf. meddike etc.
Br. Wtb. 139.). -es pl, var. sg. paura-
wör-m, var. -mel Meg. cantabra to-
tenwurm 52.
^Cantarins s. Cantherias. Caa-
tharns.
*tCantar-U8,-iiis eyn wynsteyn45.
Cantarusuap37.kantiC. F.kanne;
caaternas (vgl. canteraium Gloss.?)
kennelin 40.
*Cantharas. cantarius trachter
33 Marg.
*tCa1l^asser s. Catasta. -ebra
s. -abram. -eria, -erium s. Caute-
rium.
Cantherias renß, bok walach V.
tril. cantarius perd 37.
*tCante-rnu8, -ruium s. Can-
tarns. -s s. Cantis.
Canti-cum, i: -lena sangh 37. -ca
ein püch der gaistleich lieb 52. -ca
coris {st. corum) buch der 1er 30.
dz puech der myn o. der lieb 34.
"'Canticus ranft (Backwerks) 32.
CantUena s. Canticom. Con-
dncta.
*tCantilo (vgl. circumcellio?) i.
leccator, scurro vmblauflFer 52.
Cantis. cantes orgheleu pipen 37.
Cantor singer K. F.sangmester38.
Cantrif-ex czingisser 34. -usor
cannengheyter 38.
f Cantuaria caceberg du. anglie
40. Zu -berg vgl. die ältere Glosse
kantilbiria (Gf.J u. engl. Canterbury.
*tCantu-bra s. Cantabrom. -s
s. Contas.
Cantus nab 33. 64. 93. l radius
30. speken 37. contns velben (Ib
au^ 11 0. lg) 34.
Chaos mog (d. L verm. mos palus)
32. schände V.a.l420. cahos de erste
materie l dusternisse l dupe 37.
^fCap-a s. -atribala. -acenus
s. -ito.
Capana hdtte 6. capona hawt in
vineis 33.
"^fCapa- s. Capi-tanens.
*t Capatribnla eyn botlingl
des voyd 37. capa i. e. spa»
spado 37.) l tribula 76. tabula la
der Schreiber der Glosse capj
disch 37.; capa tribule der c
cappa cappe, eyu leder an der
(vgl. Tvibula) 38.
Capax begrypelck (-lek?) ;
griffenung 45.
* Capaxo i. coaxo ranan
* t Capcitus crud dat dor de
wesset 37., vgl capsica-m^ hs
*Capedo s. Capito.
Capedo vngentum 19., aw
nium, vgl. 142 p. 44. Gl. m. h. v.
* t Ciapednlum s. Capillnl
Capelia cappel i. satellu
sac-) K. V. cappelle 37.
*tCape-lla s. -r. -Ita s.
penta. -ntola s. Captenca
*tCap-er boc 38. bog 4(
custos l possesor hurse wlg. burs
-erca s. -ra. -ella hoyken 3'
Capet-a, -am schoudouck l
eyn scho doek (dock?) 37. soc
dile,' pedalas 38.
fCapeta s. Capita.
* t Capeteler auis quam (?^
non polest capere s. ein swe.. (vert
40.
*tCapet-um, -us^.-a. Com]
fCapicerius chevechior 1
Gl. m V. Capitiarias (cui
ecclesiae cura iticumbit).
*tCapid-iam s. Capradis
s. Capadula. -as s. Capolu
*tCapil-iciam s. -lament
*tCapill-a hauptader 52. 7
houet ader 37.
^ *tCapil-lamentum } -lal
-iciam zeringe der har; -licia
den locke 37. -latura dick loci
. *tCapill- capull- 1 caped
mutze 37.
*tCapillus s. Capulas.
*tCapillus s. Crinis. c. ve
1: c. porcinas (>. san. d(T mii
K. V. muer-ruten, -pfeSvr^ Marg,
brech. i. gr. adiantos, adiato
litricam O.san. capilosas 1:
t'Ch 37.
Gi^nsterinni Capra 73
*tCapi8t-eiiiuii, -ariom 45. mal- eapitul-lum, -am Gf. baupithaft Grl.
«r 27. malter, hakch pankch, trog 33. Ker. Gf. IV 758.; vgl kahoupithaftot
13. mfilter 29. 30. multeren 34. har- werden recapitulentar Gf. l. c; in
iq>h Symb. D.2S0. eyu mulde o. eyu Gl. Ker. folgt die Erklärung : summum
trog do die pherde v| egent 45. thiu oparostun. captU regiatium (y re-
^fCapistrolis du. bibrach 32. gum) haupit chuningo.
Capistrom m<e (J trog do pfert *tCapittellam eyn salcz faß 45.
0» es8ent40. halter, evn zeel dar me ^fCapitalium (c/. Capitolium) ca-
dat port mede bindet 38. pittelhus 37. capittul-arium tc{. -um
* Capita (capeta Gl. m.) kar 40. eyn sammeningbe der papen 38. ca-
Capita-I, l -le Br. l. sent^ntia de pituliuH eyn vt dem capittel 37.
üopUe puniendo Br. af to hauwende *7Capituliim eyn cleyne hoyt 37.
den hals 37. Vgl. 74. Gloss. v. Gapitale. baldrian i. Valeriana 0. san. c. mar-
Capitaleorkauf(ciü6'orkuss6/m..^) tis brachendistel, mannstreu Ki.
T.a. 14:^0. cossen i.piduinar Spnb. *fCapitum 6*. Capitiam.
J). houpt bfich Stab 29. dat. (-li) ags. Caplosus i. hdisus 142. p. 45 mit
keafudponnan, ir. donchendfiacail (to Anm.
fcreUkMi? Stokes) Lor. * f Capnale s. Cappa.
^yCapitalis i. receptio Valens ad Capo zamer han 30. chapawn 34.
infirmiiiUem dictum invulgari dz grin kapawner 1. 52.
ipgl. Calculus) 33. erlosung h2, ^fCapolina (r/. Ca-, cam- -polus)
Capi-, capa- (bis K. V.) -taneus adj.f reen Synib. D. 276.
lioaetman38.hauptman,rittermeister *tCap-ona s. -ana. -osmus s.
i majriflter militum K. V. -ito. -pa .9. -atribula.
^fCapite s. Capito. Cappa kapp (vestis) i. capucium^
*t Capitell-nm, -a 37.pfeiler, stul capnale K. V.
ißt. sul) fues 52. houede der piler 37. Cappar-i8^ -us 0. san. cappar m.
dat hoeft van den coluninen G. voc. Meg. ryngel blomen /. Caput mo-
knopffboden27.cappitellusknopif30. nachi 0. san. swaden 52. 75. kercze
*tCapiteUuswankussen(y^/.(T/o6*6'. specics aromatica {vgl. u. a. hier und
f. Plumacium) //. S. I). 6r/o6.9.<T.Candela. Chffirephyllon. Tap-
*CapiteDUS s. Capito. sus.) 40. cappar (r/. Caprudis) cabes
^Ca^itiosus pegreyfflidi 27. krut40.cabusl:bartz.9c?.,rtM.9kartz?bar-
Capitium hfibtlocb, ho"btluch, naht tzenkraut cicuta virosa liegt weiter ab.
tbch 40. goUer, est os tiinicc K. V. ^fCappil-ellus^ -olium .v. Capit-
gollir, halsloch 52. hantwel fumg,) 45. ellum, -olium.
honet gat 38. eyn houed gad; cap- '"fCappona (von cappa) schnidel
änm td. 37. eapitum quod circa coU hut 32.
iitfii>!^ halsetha, v^Z. Gk76>. hoalsed ca- ^fCappudium s. Caprudis.
putilim Pf Germ. villHSß. ♦fCappulare {monachi; cf. scapu-
Capito [cf Dentex) p. moU 32. mu- lare Gloss. capulariH Gl m.) schlepp-
na» alnt H. S. D. sax. alund Symb. 1er 30.
E, capite i. cefalns 142. p. 45 mit ^fCappus s. Caprudis.
AamL cap-etenus chopp P. F. -os- *tCapr-asege38. 8eghe37.czigen,
aus id. 52. sim. 75. -iteuus kapp gayss, 1: i. q. -ia rechmüter 27. -inus
33. mmo p. (rinne Gloss.). cauena scgen, bücken 38. -arius gazzari H.
neoeSymb. D.278 Sm.{Gloss.); cap- S. Tr. eyn seghen herde; -iole s. stal
kmas rop G. voc. capacenus cule, 37. -ia s. gras ib. re mouder 38. -eola
if^tfiseh 38. capedo üsind, eyfi viscfi (cf. Rubicapra) kitzel; -eolum (an.)
73. lapito grop, hopting, karp 40. holtzpock 52. -eolus re 38. s. Co-
*tCa-, eap-pitolium rieht hus 32. rymbus. capriol-us rebkrepfelin 40.
10
74 Caprndis Character
-i krapfilin H, 8. D, i. botryones, Captiira zuc 48.
latices 142. p. 45 m. Anm, loyr bern *t Capnde-ns, -ris s. Cap
(vgl, die Glossm zu corymbus Gloss,) * f Capudula eyn biscuppes '
37. capricomussteynbock i. ibex 38. capidnla i. parua capis Br. s
rebuch H.S.D. e}Tieyn hörn 37. ca- *Capula meyse auis; tapn
perca stain bock 32. capri-, capre- meis o. gugerelle (gfigerel BM,
32. -folium wiod 32. (t. corrigiola) 40. varr. tal-, sa-pnla wazze
K. V, hagdorn 40. hagen dorn 18. ca- ain vier füeeig wurm Meg, sapul
primulgi (auis) gaizmelk Meg. ser-löyfier, -löuifer 50. tippnla
*Cap-rildis (c/. Capparis), -padium non tiaiido sedgradiendo aquas i
cappucz 32. -idinm capus K. V. -ade- abageiz 6r/. IV 287. Üherd, hal
ris (X maguderis?) cabes krut 40. bedeutet ebenfalls zugleidi eineti
-ndens kappuß krut 45. -pus krut (kleine Nachtetde Sm. JI137) u
l compust 45. eyn crud weder de vn- Spinne^ phalangium opilio ebd,
kuscheyt 37. bei Neinnich h. v. tieben haberhau
Capsa capsel, eyn spise kiste i. ber-ziege, -bock, -lämmehen Aei/
Capsula, teca, scista 37. kapsei 40. lopax gcdlinago u. sc. galUnula
(fehlt hei BM.). capse Symb. JD. wat- A.i;t'.^,Me6e« haar-, harr-, heer-scl
sakch 27. enthaltnuß 34. sim. 1. be- haarbull, haarekenblatt. Die S
haltni-ß 29., -ße 30. nien himmelgeiß, himmelszieg
*tCapsa-ces, -x eyn band, eyn pella coelestis) deuteti vielleicht c
mate 37. Ursprung aus einem haban =
Capsella {cf. Teca) täsch 32. tasch hebhan, heofon etc. coelum, wem
K. V. test (aus tesc?) 40. {i. Capsula) obiges aba die älteste Form ist.
ladeken (r. i;oc. ledlin, kystlin iiö. truha Capu- s. Capi-llulum.
Gf V 511. duchen o. ledder sack 45. Capulum halffter 7. 33. 93
Capsula truck 32. truchen, lad 33. \nlcz]hoptstMe\ (omam.equoru
ledlein 52. Capulus (cf. Tridens) een rc
*Capsica m^l steg 40. mulsteck, den schip G. voc. grepe, eyn
estpalus aut sudes molendini 75. an der dor; hilt an dem swer
*t Capsi-cum s. Capcitus. -dilis eyn hüte des swerdes 37. eir
s. Cassidilis. -s, -o s. Captio. -um (capidus gehultz) an einem sw
s. Capitium. toten bare \cf. Capulum Gloss.) t
*tCaps-orium5.Lapsorium.-ula tes gehilcze 40. geholcz l knau
s. -a, -ella. pidus eyn holcz an eym suuc
Capsus hangend wagen 32. bedecket capillus swert knof V.a. 142
w. 45. copsus eyn toch kare 37. *t Caput hoüet 36. houet, cc
*Captacula s. Capteucula. 38. c. monachi s. Capparis. c.
"^t^ftp^lA^uii^ de sonnauent vor dt) herduom 48.
palmen 37. Caputium (cf. Cappa. Cap
•j-Captare begeren V.a. 1420. coghele 38. caghel 36.
Capteucula strigel (cf. gestriegel Carabus (cf Mergulus. Siro.)
v. Conopeum?) 40. strick 74. schlag 31. carepus grop; caroppus
K. V. captacula bedreghinge der wort 32. karep-tus karpp 45. -us kar
37. capentula strick 45. Carabus eyn hude vad in nc
*Capteuus s. Capito. scipin-el Gl.Aelfr., -cel Gloss.
* Cap-tio droch 132. G. voc. -sio run (gu aus gn, vgl. Mioparo)
strick, bedreghinge; -ciosus droghen- tis (aus unter) " Sym. D. 280.
haftich 37. -sis arglistig 3. 52. Cha-, ka- 32., ca-racter gel
Captiu-US ahd. notfanc Pf. Germ. V. a. 1420. bedruppenift (aus
VIII. -itos fancknust 32. $im. umged.?) 45. sei sigel 3:
Garactes
Charybdis
75
dde, eyn teken ysao {sonst ysern)
7. karacteres pildengeschrift Meg.
* t Caractes (o/pA. capr-) ein pox
orndel 27.
* Caradri-ns, -on (t/. Caladrius)
fn wyt Yoghel, eyn calander 87.
*Carag-ma eyn munte; -ina in-
nickinge des bock Staues 37.
Charaxare. coraxo 1: croeira-
;raplio uscribo 37.
♦t Carba s. Scaba.
Carb- s. Carp-asinus.
Carbasa-s, -m eyn zeghel laken 37.
*Carbo s. Cabb.
Carbo erloscen cöle; pruna bir-
ende cole Symb.B,
*CarboDa s. Corbaa.
Carbonella crappc t. frixa 38.
erost fleisch 52.
Carcer {vgl. Ergastulum) karichär
3. karcher i. archastulum 27. kär-
lier 52. carke, kerkener, presun i.
raosinm 38.
* Carciola witesa H. S. D. Gloss.
ites krut 4ü.
Carc-ius s. Cartius. -ulus s. Cal-
Dlns.
Carchesinm. cartbes-iom, l -ia
7., -ie 34., -um G. voc., certesiam
X e>ii mersein dem mastbome(meer-
e carbislgaleanauis KiL) 37. gese-
dband 30. segel-strenge 29.,-schranck
U -strik 34. een schenck vat of een
ume G. voc.
Cardamomum cardemöle 40.
^t.Cardama-m, -s wildekirso (nas-
irdiim cresso) H. S. ]). cardanius
iUe kresse 40.
*tCarde-opaiia, -panna^. Car-
ipatiiim.
♦f Cardia %. incor (morbus) Gern-
m. hirczen sichtung 45. hertzen siech-
g 52. herz ryt t. cordiaca 74. cor-
iil hertz ritt 32. K. V. cardia-ca der
nst ämacht Meg. -tos herten steke ;
m de eyn heyt herte heft 37. cordia-
iBhen^ettigerP. V,y{at4ss,vglhBX'
iliht BM. II 2 Ä 388. hart-, hertt-,
nschlechtig Sm. III 429.
^fCardinales (c virtutes Gloss.)
igentlich zucht 45.
*t Carditas s. Caru8.
*Cardo benedictos s. Cardus b,
* t Cardo (c/. Vertinella) cell, ce-
lioli 30. hirael-ang 29., -angel 30. 33.
celicardo eyn hespe des hymmels 37.
* t Cardo - patiimi , -cana ert-,
ebers-wrcz; carde-panna(aZ2>/p. cad-)
cber wrcze 40. -opana ertworcz 45.
cade-passio 1^ -bona eberwurtz 52.
*Cardua forhen, var. foreu p. 75.
cardnla worhen 40. forhel 52.
*tCardua s. Cardus.
Cardacella haber moch 75. K. V.
*tCardn-elis, -ellns, -cellus 38.
steghelitze 37. 38. cordaelus stig-
licz, distel (/. ry. carduellus Gloss) P.
V. distebswig w. 6. 50.
^fCardula s. Cardna.
* t Cardns benedictus marien tis-
tel 40. cardo b. born wurtz i. eri-
giron etc, 0. swi. cardus sUaaticus
woluismileh //. S. D. c. silfacitns
Wolfes milch; cardna agrestis wul-
lede {angeleimt; vgl. u. a. Blandonia.
Tapsus.) 40. cardus nigert'^a.^wulf-
fes milch H. Fh.
Carectnm (c/. Gladiolus) riet ge-
wlchs l riet h8we 40. rietwiß 32. eyn
stede dar snyd gras wessct 37. lues-
bosch 6r. voc. post carecta vndir dem
crude Virg. {vgl. 8. Gloss. v. c).
♦fCarena s. Carenum.
Caren-a, -l -tia (-cia ; carere X
quadragena) 37. eyn karyn 37. carine
myt dem aiflate i. qnadragena 38.
* t Caren-a s. -um. -e s. Carina.
-tia s, -a.
Caren-um, -a 37. must 37. caren
Cook, morod, moradh Sommr.
*tCarep-tus, -us s, Carabns.
Carere {cf. Vacare) beren, enberen,
missen 38.
Carex swerteln, liesch, ried, logen
45. schuertel, ryetgraz, schifft 52. schiflF
75. siech 33. schleflf 74. sacher 75.
P. V. carix riet gras 40.
•f Carla s. Caries.
Charybdis (vgl. die Glosseti eu
Sirtes Gloss.). caribdis santuurfi Gf.
1 1042. uncaprech {vgl. Formen o. v.
Callidus) ib. 111267. unkipreh (i>Äeiwfo
76
Carica
Caroscopas
seutin) GL Ker, zee anxt G. voc, eyn
mer-wunder 37. -slunk F. a. 1420. ca-
riptis schiff bruch 32. cariodis meres
wiel {All. von wallen) 40.
*Cari-ca, -tBLestvngtientumauris 33.
Carica via, pl. (-ce) vigen H. S.
D. sg. gebacken V. F. a. 1420. truucken
feigen 52. vighen y nicht \ palme 37.
Caritas uigan 41.
Cari-es \ -a 33. vnreyne 37. vnsaw-
brichait 33. holcz fily 32. eyn vol holcz
F. a. 1420. wurmelo H. 8. Tr. (vgl
Gloss,). molm KU. olm 147. (nd. mulm,
ulm sim. vgl. u. a. Br. Wib. h. v. sqq,
BM. III 178.). -osus olm-oht Gf. I
249., -ich 147., l mohn-achtich KU.
vftl 37.
* t Cfti*ictiim s. Tanacetum.
Carina schiff boden 32. 93. po-
dama acc.pl. Gf. III 87. bodem Symb.
B. 2^8. chlain scheflf 33. klains scheflf;
czüU 27. zuU 52. karnia schiff 40.
— Gf. III 311: carene(wffwpAa müsse
l aqua uuazzar) Gl. Ker. prunchulle;
zu kiol (Kiel)? müsse undetäschy vgl.
nymphe i. muse, nympha i. aqua Br. etc.
^Carinarius eyn dreck-vorer 37.,
-dreger 147.
^fCariothia. carintria kornder
regio 32.
*tCariob-ulla, -allnm Gloss., -alli
kam rade 37.
*t Cariodis s. Charybdis.
* Cariola tule 40. kariola heera
i. q. orix Symb. D. 268.
*t Cariola s. Corrigiola.
Caryophyllu-m. -s eyn muscaten
boem 37. carnoualnm negelin 30.
garioflle-8B, -s nelchin H. Ph. gha-
riophilns negliken, eyn crude 38. ga-
riof-nlata negelin kruit 51. -ilata
pheffer crfidt Haupt Z. XIII 382.
''Cari-osns s. -es. -ptis s. Cha-
rybdis.
Carisa vor leghen wuUe 37. Vgl.
142. p. 44 Änin.jsu canier ^o (nr. 32).
^Cariscns kinh-, cvic-beam; cf.
virecta cincae Goch.
* t Carislingwa eyn gud rede 37.
C-, K- 40. -arisma (X chrisma)
gaue de3 bilden gheystes 37. crisem
40. cacrisma {aus ca- + c-ri
crismota (dontim kepa spiritaleki
Gl Ker.
* t Carista auis (von dem) a
dat. Meg.
*tCarist-ia tewre iar 33.
iarczeit 27. -ea mangelinge 45
* t Carit-a, -as s. Carica i
2. -as, -udo s. Carus.
*t Carins march; u>. u. d
appoUo 37.
♦Carix s. Carex.
*tCarmel-ita. -us eyn berch ci
dsimiis ; -iti moneke vp deme bei
Carm-en {cf Conducta) eii
i. vnus versus 125. -inator lied(
ters ende sprekers opter Straten (
*tCarmiis {cf Camus Glo
Tarmus.
Carnarium eyn beyn hus I
*tCarn-eator Gloss., -ial
-ifex. -es ferine s. Caro.
*t Karnia s. Carina.
* t Carnifcium eyn vlesch 1:
Cami-fex, 1 -ator 37. vley
wer 37. fleysman P. F. een diefl
of bodel G. voc.
*tCarnio onis ein leich 5!
*tCarnis afflictio des lib
twank Co^ir. c. -priuinm vas
fasnacht P. V. -briuium vascl
33. faschang 52.
♦tCam-ium s. Cranium.
-US Gloss. s. Tarmus. -oual
Caryophyllum.
*tCarnulent-ia, -a vettiche
-US veth 37. leibig 52.
Caro vlech 36. vlesch 38. leib '
K. V. sg. mensch fleysch, pl. (ca
vich flewsch 33. sim. 6. carol
wiltpreht 31. carnes ferine wi
38. wilpart 45.
Carobeus s. Siro.
* Carobus. caropus est colo
33.
*Carop-ara, -era (X carabi
schep line 37.
*tCarop-pus s. Carabuj
s. Carobus.
*tCaros-copus (-topus?),
pus s. Catascopus.
Garota
Gasia
77
"ota f. g. Garmca Cbr. cap. de
irpa s. Carpo.
3arpa loc, har t. pilus 38.
])arpa-miis s. -siniis. -nas,
9 «. Carpinus.
irpa-slnus, -sius guld verwe 37.
guMein farib P. F. -sini purio
lapide Pf, Germ. VIII 394. car-
i color gemme i.viride gr&ni ib.
]l. die ags. Glosse Gloss, v. c
yarp-asmus, -elis s. -inns.
ans 5. -obalsamom.
3arpen-a s. -ta. -is ^. Car-
•
■pen-ta, -a G. voc., capelta
mer P. V. z. holtz l spon 30.
r 29. span 27. 33. timmer-spaen
^ -bank 37. peyl (i. q. bipennis)
1, scraghe dar me vppe hauwet
krpent-are cluteren, tymberen,
; -arius tymberman 38. -um
wagen 52. geho-, vor. gehe-
w. 75. hangend w. 32. burger w.
czimer-nüss 27., -eysen 33. sim.
sehe 44. gutsche Ki.
*per6 ploken, plukken 38. plu-
ivloechen 132.) of berispen i.
lendere G.voe.
irpinare (aus carpere X car-
wol czaizzen P. V.
^arp-inns, -asinns hagen dorn
imas l -anus hag doren 33.
hagendoren 34. -elis hagbäch
im sie; -iU8 sie bowm V.a,1420.
■p-o cherph P. V. carpe, eyn visch
Uns 38. -io l -a carper G. voc.
"pobaLsamnm balsem zaiue 37.
Isamus baisam holcz 1: rindten
krpo-cratianif r., -graciaket-
gantes resurrectimiemchristi 37.
•pos gr., lat. i.fructas l semenBr.
ide IcU, (vgl. Garpobalsamum) 37.
Tata uüder Symb.D.
3arr-ogata s. -nca. -aca s.
T-uca. -ogota l -us karre G.
\B chanzuuagan Gf. 1 667. reit-
ih. H. S. D. cara-, carns-ca-
iron(canisc.),carton 1^2^.p.46.
* Carrn-lns s. Gracnlns. -s s. -ca.
Carta pirment K. V. kart 33.
Cartallum zeinna Q fanari {aus
panarius) Ho. 39. zeine 40. schissel
kreb 30. schottelkorff 38. cartellum
eyn schugel bredde 45..
Cartamus wilde saffran 51.
* Cartharius morder P. V. (mar-
der Gloss.)
^CarteUnm ^. Cartallum.
* Carthesia. ca-, co- 30., to- 34.
-rtesia heiltum lade 40. opherstochk
i. carbona 34. opffer stock 30.
*tCartil-ago, -ego 30. P. F. (alph,
carc- 33.) eyn knoster 37. krJstell 40.
crotzele, weck hioke in dem vlesche 38.
chrustel P. F. kr&spel 29. krüspel
pain 27. knorpelbain 30. ein schulter
bain 33. casica s.h.v.
^Cartius. carcios ^. lacbj^ 32.
Cartolariiis brieuere (ka.) Symb.
D. brieuare H, S. Tr. brieuer 5.
* t Carncarins s. Carruca.
Carue ehum P. F. come, eyn crut,
vnde is twierleye: peper kome, het
syminum, vnd gart kome, het carue
38. cami kumich 32. wyesen komel
51. matte kimin; circon feit kumich
40. cireo ueltcume H. 8. B.
♦fCarum {aus lardum?) spek 37.
Car-us leyflF; -um reddere 1. ma-
ken, leuen 38. -itudo duyrte G.voc.
-itas liebhait 27. carditas {dlph. Ca-
ritas, X cardia?) liebin 33.
* t Caruscarius s. Carruca.
*tCaruus. parreman t. parro-
chianus, c. {aus]^Bi\iXj&verles€n?)dO'
miis plehani^ dos 38.
Casa (s. Camera) eyn arm hus F.
a. 1420. armans hus 31. gassa bett-
1er hus 52.
fCasale s. Ar^le.
*tCa- s. Ce-saries.
*tCasatorium brottspiß t. veru 30.
* t Case-us chäzz 33. -ale kesevad
i. Synum 38. -arium casier 122^.
-atmn kesbrftge 40. kegpru 74. -tum
chäftprwi 52.
CiasJa b6m roke i. q. crassia;
cassiouistula fistelinge 37. cassia
wicboum H. S. D. wihboum Gloss. cas-
78
Cadca
Castratas
sia lingn-ea gihbo^m 40. -a holcz
geig 50. c. lignea holz-gatz, vor. -katz
(cassianholtzcgeisz dat. vor,) /., ain
staud; c. fistola cassenr&rn /.; cas-
siana cassian-, var. casscn-pawm Meg,
* Casica (Gloss. v. Cartilago) or-
leppel 9. orfedel; auris (aas auricu-
laris ? vgl. Gloss. h. v.) ör vendel, or-
loffelein 1\ V.
* Ca- s. Can-sidicus.
*tCasi-dilis s. Cassidilis. -na
s. Casma. -nia s. Cadmia.
* f Casita i. summit<is ani 37.
^fCasla s. Casnla.
Casma (c/. Fulgor) blixem 37.blicze
40. himelplitz 52. casina hiatus ter-
r<B 148.
•fCasme s. Cadmia.
Casnomia i. venenosa miisca 37
*Cassa s. Cassis.
t Cassabundus {cf. Cassus) vor
nichtif^het 37.
^fCassamins s. Cassianns.
*tCassar-e vornichtigen 45. -ietur
verniitet wirt 41.
Cassarius eyn ned meker 37.
*tCassi-a, -ana s. Casia.
^Cassianns erdnug 74. cassamius
ert mist 40.
* Cassibula. cassabula eyn schod
doer 37.
Cassidil-is eens voghelers of eens
heerdekens maele G. voc. -e bilgrins
desche 40. vogil taschc F. a. 1420. vogel
sack 52. purssa Sm. 1202. sweydeler
{cf. Mantica) 45. cap-, ca- 45. -sidilis
eyn bilgrins sack o. duch {cf. Capsella)
45. eyn by gordel 37. aecassidie
i. perapastoraiis Symh. E.
* t Cassido-labrnm eyn helme exe
37. -dolabrnm heller hart 32.
* t Cassioaistala s. Casia.
Cassis eyn helme 37. helbem 34.
ysenhut 30.
"^t Cassis s. Classis. Cassus.
Cassis hämo Sywh. D 279. H. S.
D. Tr. ned; cassa eyn hazen ned 37.
^fCassabola s. Cassibula.
*Cassula eyn wulf dru 37. wolf
sensen 52.
^fCassula du. kassel 29.
30. cassul chassel 34.
Cass-ns taub 125. vppig; -i
dns id. 52. -is vnucz 32.
Cassutha. cuscutafiltzekrui
5 1 . curstnca vnser fro"wen sid<
sei-, flahs-side 40. chnstttca
{y ausgestrichen ? cf. Consogriago
hierher? Dazu CUStica /rt4^^t(;
inetum Gl. m.
Castaldus kirchprobst 52.
Castan-ea kestnitz K. F. k
bauni (c. Ed.) H. Ph. -ia k€
bom 30.
^Castaueum ^. Costania.
Castaneus pannus grüne
Symb. D. grün tüch 33.
Castella-nns (cf. Municeps),
burck herr K. V. casteleyn G.
Castellam s. Opidum.
* t Caster-gus, -uus s. C;
nus.
Castigare castigen, cuscb i
spengen i. abstinere 38.
Castimonia abprechung de
lust 52. 75. in-c. Inder künschk
*Castina s. Calcina.
Castitas cusheyt 38.
* t Casto-logaloe, -gale c
stain 32. -lagee eyn glij^ender
steyn 45.
Castor bvber tier 40. schJS
* Castoralis {Gloss. cf. Br.
tor) eyn de de hoden suluen vt
37. quiseipsum castrat 76.
Cast-orium byber giel 4C
rium eyn bebern hut (umg.)
Castra ritter harsch (harscl
harst Fr. I418\ Sm. II 240. iS
Nürnb. Chr.) 32. heriberg-a s
III 175. -0 crastro Pf. Gern
410. castrametari huser sec(
a. 1420.
Castran^ulasuwewiirtzi.st
scrof-ularia O.san.
€astrare bouten, heylen, ^
pen deme ve 38. lychten V.a
Castratura nut 32.
Castratus {vgl. Gallinacei
minier {aus gemfinchter sini. ; ]
minder?) 40. vmechtich 37.
Oastreneds
Catascopos
79
»nsfe bürgmaister 38. parkch-
Imargia freFserey 52.
it-ronuR, -mnus boutling 38.
lamel 87. -rius hemling 32.
1 (sie!) i, mnto 33. -erims
»checz muto 9.) 27.
it-rorium s. -orinm. -ros
um. -rnnus s, -ronns. -ns
ts.
% kusch 0. glich 45.
a (c/. Planeta), causnla 31.
F. casele 37. 38. mishakel
acher 31. missachel 32. casla
ock.
a hutteke l eyn hop stros 37.
i-ra val 38. -8 id. 38. 40. vn-
0.
t 8. At.
thaboratis s. Cataporates.
s, Can-tabrnm.
tabn-eia s. Catapntia. -la,
Catapulta.
•al-nm i, clamura animalium
Gloss, et Gl m. h. v.). -i (cac-?)
man dz wihe t6tet 41.
habumba. eatabnnd-a grufft
rebir F. u, 1420.
r, cath-aclsmns s. Cataclys-
itechismus.
laclysmns. cathaclismus
it 40. caticismus sind Aus
eÜHUs eyn water vloyd 37.
las s. Catarrhaeta.
idromns eyn bane vhi cur-
•
lapa^ -plnda mulschusg 52.
V. €. cathadnpla eyn vloyt
r
*
ta-goga s. Oclmas. -lexia
ia.
alexls eyn wllenbringinge 37.
lalogns eyn zal F. a. 1420.
mane morghen vro 37. mor-
52. bey vru F. a. 1420.
LamoH s. Cathomus.
1-^ catt-apladnm omnis im-
\ in coquina 40.
»lasm-a ziech pflaster 52. ca-
m-o eyn plaster vp leggen 37.
Issensalben l krawtt 33. sim. 6.
* f Cathaplasta s. Cataata.
Cataplectatio lestemn-g 52.,-ge 3.
•f Cataplex-ia, -a wallent we 40.
cata- s. Apop-lexia.
^fCatapl-odis s. Cathoplodim.
-nda 8. Catadnpa.
fCathaplam kimahchitha {mxum"
tus einthingida nauium sceffo) Gl. Ker.
'*'Cataporat-es, -is enker bli 40.
cathaboratis encker bley K. F.
Catapulta stral 52. catabnl-a
schling ib. boltz, stral K V. -tos bolcze
F. a. 1420. tattabnlcha straul 32.
Catapn-tia, -cia 40., catabncia
sprengkarenly 32. sprengel-kömli 93.^
-Mnli, spring wrcz, wolfe milch 40.
fCatari ketter 87.
*Cataricain(t;^Z. Cathartica G^to^*.)
süfernisse (artaenyge) 42.
*t Catarrhaeta. cataraet-aiinna
G/.II519.regen runcze 40. watervloet,
wolckenbarst G. voc worlken (wölke
nnbes) borst (i. catacisrnns) 38.
fei im äuge 125. -6 i. celi fenestre t.
nubes l tanitrua Pap. cathara-chta
wasserfluzz o. ein gebolkchen prust
Ifenestra waiser (si4i?) P. F. -cta Was-
ser schucz 29. eyn schütte bred, eyn
wech vnder der erde 37. tharichta
wasserschuss 34.
Cathaims, oß catarrus snoue
37. de snuve 35. suue i. reuma; dumpe,
eyn crancheyt 38. snuz (pusinzia L. i.)
H. l. i. nasen flos i snuder 40. snu-
derata Gf. schnudert 30. Sträuchen 34,
höptflusg, knusel {aus fn-?) i. rewma
29. brüst flusB {sclieint sl-) 32. flug
zuderbrustjSchnuderJST. F.dersnuppe,
rotz, heubetsyechtumb 125: der snoppe
51. catarrhom acc. (Ed.) nasenboz
H. Ph. (vgl. dort demphig est, i. sptra-
men difficulter emittit Ed. I 62. hämo
qui dunphig aut qid hustet 181. pec-
tore et pulmone dolet i. e. dumphet ; emi-
^rar?^mtnca/9i'^a^(2^t<^dumphen; dmn-
phedinem acc, in pectore III 2).
•fCataPUS Mmpe, qd. lignum 8.,
l. brasiaiorum V. vrat.
Catascopns flos schif 40. flogschiffe
74. caro-scopus (-stopns?^© 76.). eyn
wener (weuer ?) 37. -stropus speher 52.
80
Catasta
Oatülos
Catasta screiata etc, BM. II 2 S.
216. est catena l cofnpes G. voc, eyn ey-
seryn bette V. a, 1420, ram do man
tüch au siecht P. F. ain ram, do man
tuch an drukchent 27., do man die
gewandt an trukchet ; cantasser (X
asser) ram 1: kaczenbritt (vgl. Gloss.
V. Pluteus) 33. cathaplasta eyn led-
der dar me deue vp bynt; l accnlens
(aus a- X e-culeus^ angel 37.
fCathatamba (aiis catacumba X
tumba, cf, Cathabumba) eyn graflf 37.
*tCatecalla s. CathocoUa.
* t Cathekominns s. Catechu-
menus.
^ t Catecumin-a s. Cacumen. -ns
s, Catechumenas.
Catechismiis. cathacismus an-
wisinge an dem ghelouen 37. cate-
zizare bestetigen V.a.l420.
Catechumenas. cateen- 40. 52.,
caäieca-, catieu- Gl. Ker., catheko-
32. -minus der den geloben höret vnd
noch nit getöffet ist 40. eyn vnghedoft
kind 37. gelÄubiger vngetöflfter 29.
gelaubiger vnd gestrenger liebhaber
34. glaubiger 52. vn töflfter cristan 32.
eyn halbir cristin F. a. 1420. sim. 74.
uuestiparn GlKer.
*tCathe- s. Caco-demon.
C-, K- 40. -athedra, cathera
K. V. (cf. Ambo) meister- 40., maiste-
(sic), lerer- K. V. -stöl, o. sessel 40.
Cathegia eyn pil 37.
♦fCatella gürtel spengli 32. fiir-
spang 1 ketelin l (fehlt ein Wort) 40.
sateUa spenglin, kettenlin K. F. ca-
tellator sail würcker 32.
Catellus s. Catulns.
Cathena kedene 38. käten 52.
Kathenare kettnen 29. cathena-
tus s. Hamatus.
*t Cathera s. Cathedra.
♦fCaterculus s. Crather.
♦ t Catherrister eyn gryndel 37.
Catern-a uolch II. S. Vind. ein
schar von sehs tusent 40. est decies
plus quam agmen Voce, ex quo. same-
nunge F. a. 1420. -arius eyn er varer
(X cautela? au^^ lier vorer?) 37. -atim
8charffleich(Äic)27.8cherechtr.o. 1420.
^fCatiiesi-a, -s s. Cache
Catezizare s. Catechismi
'^'tCatic-ismus s. Catacly
-uminus s. Catechumenas.
^Catigita. cagitta {alph.
ein leyrerin 52.
* t CatUe wogel wick 52. ca
A. vogel wike 40.
Catilio s. Catillo.
CatiUare (X catus) mawse;
chen 27. masen (sie) 33.
Catil-lo, -io eyn vor slinde
Catillum kroes, nap G. voc
*Cathin- s. Cachin-.
*tCatinu-s, -m kar K. V.
V. a. 1420. kroes, wijnpot G.voc, g
(ka-; i. parapsis) Syfnb. D.
(cä-) 32. {vgl. Gloss. v. Fritillus
126'. Sm. I 263.). cathine eyn
wyn vad 37.
^Cathinus kiczein als ein ]
27. cattinus chäzzein 33.
♦fCatis s. Cattus.
tCatho eyn wis man 37.
* CathocoUa hundts-, var.
Schnabel 75. catecallah&nes sna
Katholicus cristan 40. ein
criste F. a. 1420. catholica
kristenleich kirchen 52.
'^'Catholus s. Catnlus.
Cathomus besimo Gf. besc
yseryn rute F. a. 1420. cath
besnie 37. ain gaisell von rote
mächt 33. sim. 6.
* Cathoplodim. cataplodi
hen fisst herha 52. cattapladui
-um) fohe wist 4t0.^wie(lie Entstell
in 75., aus vohen vist {50^. Glss, v. ]
rois), von der Vohe (Füchsin), ivie
fist vom Wolfe, vgl. bovist und G
Wtb. h. v. Nemnich v. Lycoperdu
vista mit vielen Varianten.
*tChato8 s. Cadus.
* t Cattapladu-m, -s s. C
pladum. Cathoplodim.
*tCattarru8 s. Catharrui
* Cattinus s. Cathinus.
Cattus catte 38. chater l c
(sie) P. F. catis kacz (itistr. bei
Cat-ulus eyn wolpen evTies juv
deres 37. l -ellus ein wolffe
Catos
Caastica
81
29. -ellus hiindli 40. catholus
1 V.a.l420.
atus {alph. cacus) sciupo {sacer
GhKer. skuipo Gf. VI 410.
latus s. Caatujs.
ivamea ban (= Forst-) wart
40. SpiUlat. Wort, bei Solinus
)ed. ; in einer Glosse (Gl. m.) i.
iria, bellocauta. Vgl. die gew.
cauea i. domuncula pastoris,
, hirten-hus GIors.
.nan. caannen (cauannen?)
L^her 40.
,aa-re druckchen, hollen, fretten
raton saticiare?" P.) P. V. -tor
raber 52.
nc-j caut-asus eyn berch 37.
kUcns, cantus (cf.Gloss.h.v.)
acium.
auda Stert, saghel 36. 38. czagel
\ncz 33. wadel 33. 76. weddel,
c. eqnina {cf. c. caballiaa
s. Yporus. c. Porcina har-
h. i. peucedanum, herbatu-
san.
audex. caudices eyn stam
dex ags. stofun Symb. E. {vgl.
'thtw. stofn, stof).
auea tirgarte (,) buwer V.a.
k&ff 29. caoia kefTi 32. eyn
hus 40. cania kefeit l vogel
(umged. aus korb) 33. cana
45. cawe hol 1: gehulet 40.
rfa vogelhawß 34. clauia^.^.t;.
uella (X canalis sim. ?) i. dm-
e76. eyn water renne 37.
aena s. Capito.
.uere vorsehen (au^ vorsehen
t5. huden vor schaden {cf. Custo-
}ewaren, houden oueldaat 38.
9 trost 33.
,aer-na stainschlaifHn 30. ein
ain stain 34. sim. 3. 75. (in)
hiUi 41 . -wa ert hdli 40. -natus
5t 37. i. perforatus 76.
auertus salich 37.
lau-erwa s. -erna. -ia s. -ea.
illa wagenleyter; caüil insir.
- spectaculum quo posito super
ort vttitur scriptor ut visus eins
ürcertitis etprotnptius ad exenv-
Meh, HonuD glotMriniii.
plar K. V. swäczung 33. benn (cur-
rm) 32. (vgl. Gloss. v. Benna. Fr. 181.
Sm. 1178. m. Origg. Eur.p. 254). h^l-
czin nagel; canilla wagen leyter 40.
*tCauilia-re keueln V: a. 1420.
-ri kyuen, vercloken(vercloeghen 132.\
bespotten G. voc. -tio verclokinghe, be-
drieghinghe G. voc. chleflFung P. V.
caola-re slaffen {aus kl. umg.)] -tio
slaffung 45. *
Caolis col 38. k&lkrut 29. calns
chäll 34. cauli sem. cholsamo Wirjsb.
Hs. caulis et wendelk6l et rube»
caoles H. Fk Ed., bei Reuss kole et
weydenkole et kochkole.
Cauma besangung 32. eyn glut
V. a. 1420. duft l estus, miltau (auch
74.) H. S. D. (nhd. dial. duft Frost-
nebel^vgl. duft ches [sie?] gelu Gf.
V 132). doppe 18. slafkamere i. em-
boriam (cf Gloss. h. v.), lat. lectus
Symb. B. camnaticom (?) swelczeyt
V. a. 1420.
*tCaanis s. Camis.
* Canona ulada i. placenta Symb. D.
Caup-o priuino Symb. F. {vgl ;) priv-,
briu-maister (-onarios Gf.) Sum. Gf.
feld man i wein rüefifär 33. win rftflfer
29. 40. win man 40. eyn wyn tepper
37. -ona, 1: -uncnla 37. i. taberna
l mulier ipsius cauponis 76 sim. win
r&fferin 40. eyn wyn teppersche 37.
Caupulus eyn snycke 37.
*tCaapan€ula s. Caupo.
Causa efficiens ein wurckend sach
0. anhebend 52. ein winchundew {st.
wir-) vrsach 27. formalis ein czwstelle-
ich 52., -ndew 27. sach; materialis
ein na- 52., not- 27. -turleich sach;
formalis zu geschikchte sach; flna-
lis ein sach der vrsach 33.
fCausalis vrsachlich 52.
*C- 5. G-ausape.
Causar-e saken 38. -i besachen
45. 52.
Cau-, ca- V. a. 1420. -sidicus
sachir V. a. 1420. sach-werter 45.
-walder, -volger o. volfuerer 34. eyn
vor spreke 37.
*Caustica ein czunter 52.
11
82 Cansnla Celebs
*f Can-snia s. Casnla. -tasns 32. fellig o. faln 45. codes mai
s. -casus, -tela etc. -tus. tung P. F.
♦fCauteri-um dat hete ysern 37. *tCedri-, cedre-cula eyn
prenneysen cirurgid K. V. brandwund cederen b6ni 37.
29. brent wunden 30. geprandt wundt f Cedron eyn dael to jerusali
34. ein da man durich dy czend prent Cednla s. Scedula.
27. zaichen ysen 32. zech ysen l i. *tCegex s. Ceyx.
q. cant-, canth-erium gersten körn *Keyoschrankpawni33.werr,
(c/. ßloss, V. Crithe) 40. -sare herten 52. kay sunt cancelli hehreorm
52. i. -dorare wem 1: durere herten deren 37.
27. -atos tene brant 37. -a Gloss., *Cheyri gelfyoln 0. san, gc
CHJiteviB, est foranien in camequod fit ölen 51.
flfe canterio 33 sim. Ceyx zeiske F. vrat. se^s
Cautes staufe steina Gl. Ker. cf, seil 34. cysik; w.u. sysex, eyn
Gf, VI 660. cautis eyn ho steyn 37. voghel 38. cysek, w. u. stisek (a*
mer flät stein 40. merfluo 93. (vgl. 37. zinßly 29. coyex zinseli
BM. III 355). schroffe KL coyeg zinßlein 74. serex zinßl
* t Cant-io, -ulositas s. -us. -is Cela. celinm tiegil H. S. D. \
8. -es. tegel P. F. celum eyn test degl
^fCautnm-iniae, -niae 5. Lanco- Celame-n, -ntam 38. bone
nie. qaear, Solarium 38. biüni 2
Cautus clouck, wis, kundich, vor behudyngc i. celatum; eyn z
nütich 38. clock, wis, behende 37. ge- geschwell 33. cheller 34. ker (i
ware^P. Symb.D. beüarsam 30. be- kerhalß) 30.
warsamet 29. besargsara 34. catus Celare vorholen o. begrabe
wis Symb. D. caut-io sicherlichkeyt verh&len o. verbergen; celal
(lat. Gl. entstellt) 45. seker-inge; -ela smiget (m atis w? doch vgl.
-echeyt 37. -elosus pebai-sam 27. cun- versmiegen BM. 112 S. 432) 4
dich, snedich, klouck 38. -elosa be- lare helem (sie), hemelik hold
warsum 45. -ulositas s. Astus. celat-or greber, eyner der ste
*t Cautus s. Caucus. hawet45. -us ghe hud 37; -or
*tCawa 6'. Cauea. meler; -ura ge melte, eyn vnl
*tCebusculus(cebust-?)8pilbret pinge 37. -um s. Celamen. cc
stain {cf. Gloss. v. Pirgus) 32. steyn schrift F. a. 1420.
*tCecilianus s. Scedula. *tCelaria s. Cellarium.
*tCßcinere hvrnen o. singen 40. *t Celat-or, -um, -ura s. Qi
♦fCecula s. Ceta. Celeber {cf. Geier) celibei
Cecula spizmus 33. H. S. D. est via lick (w aus v?), eerlick G. voc. C€
ceca 76. (torta?) 33. ein plindt släch gothk 37. celebr-is fiherlich 45
(w. u.) 33. eyn slicht wech; ceculus lach 33. -are feyrän ib. viren 38.
eyn blint slange 37. secnla vertnis vire ib. -auit (diuinum opus)
volatilis 37. hierher? (uobta?) 48.
*Cec-, cer-umalum ain kling 33. ♦fCelebrum s. Cerebrun
ceruualum(cermialnm?) eyn klinke *tC!elebs die een hillich leuen
37. G. voc. hymmelsch t. celestis
Cecus {cf. Strabo) vber sichtig 34. litus; vn mechtich to telende i
Cedere rumen, eyn wiken; w. u. counubii hüre 40. celebus
Wicken 38. cessere uuichun; ceden- celeps kusch; 1: celeus est m
tibus (ueli^) forwichendan 48. rius a monte (mons Coeliusi
*tCedes(X cecus) vorblindinge 37. dictus; celi-batum i -datum
Codes doetslach (t. t;oc. manschlacht heyt 37.
Celech
Cementum
83
*t Celech, celediphileti etc. s.
Jelechos.
*Celep-cia s. Calyptra. -s s.
Celebs.
Celer rat, cndelich, tauwelik 38.
snel 37. 38. herlek (X celeber) 37. bald
29. seleriter (c- Gloss.) rad, snel 38.
; *tCelerata s. Herba scelerata.
Gelest-is s. Celebs. -e himelsch-
lidi 30.
*Celetpa s. Celox.
Celeama. celimia zanghderschcp
kde l sangh der wyn treder 37. ce-
Inui een schippers of meyers leys
«f sanck G. voc.
♦tCeleus s. Celebs.
Celia (potus) gruz H. S, D, (vgl,
Ghss. k. V. 8m. II 120. BM. 1 578.).
•fCelib-ap, -er s. Celeber. -atuin
IL Celebs.
•fCelic-apdoÄ. Cardo cell, -onl-
.ies s. Chelonitis. -ns s. Cemchus.
*f Celid-atani s. Celebs. -es s.
Celites.
^helidon, celido swale 37.swalb
62. cheli- H. Ph. (Ed), cell-, cely-
40. -donia schal-, golt-wort 38. grint-
wurtz H. PA. erintwrz, (e aus c) scella-
irz Sifftib. M. App. c. maior sceli-,
grint-, minor bern-wurz, rietachel H.
S. D. c. agrestis schelle wurcz, do-
Mstica agleye 40. celido-niacus
Qi{oss., -machos (uinged.) est ensis ad
modum caude yrundinis 37. -nins {vgl.
Chelonitis) swalben-stein 42 . -stain Meg.
etttdimins schwalben stain 32.
Chelydms. cilydros cilider, kriech.
90VÜ als ertwazzer von citron erd
jrdros wazzer Meg. c-, ch-elindrnm
«fn stein (cf. Oloss. v. Cylindrum);
ein slange de half in dem water is;
diilmdriiiii eyn adder 37.
^fCelüna (celmia? aus calamus?
X gelima?) eyn halme mit dem are 37.
*t Celimia s. Celeama.
*C-, -ei 52. -lindra een roef schuyt
Q.voc. ein rosschlit 52.
*jC-, eh-eUndrom s. Chelydrns.
^fCelisia s. Gelisia.
* f Celites i. vitam celestem agetäes
Br. celides hymmelsche godde 37.
* t Celitus (aus celicus) s, Celebs.
*tCelium s. Cela. Cilium.
Cella cellc, eyn monnike camer 38.
zella s. Diuersorium.
Cellariom. celari-um keller; -a
wyn k. 37.
Cellula memoratiua danck kamer
29. celnba eyn gedenck kammer 45.
*tCeloca (pl? cf. celium Gloss.
sim.?) vate der golt smede 37.
*tChelonitis (cf. Chelidonius) schild-
kr&ten-, grauer schwalben-, celonites,
var. celiconites (celontes Eagm
Mus. II 130) snecken- 42. Meg. -stein.
* 7 Celopholns (aus celi polus, cf.
Polos Gloss.) eyn sterne dar dat fir-
mament inne gheyt 37.
*t Celox 1 celor eyn snycke 37.
celotes rade (ueloces kahe; vorher
ttelocem rathan) Gl. Ker. celetra
//. S. D., 1: celoces i. naues veloces
hericoch-en Symh. D. 280., -in H. S. D.
sim. Gf IV 361.
*Cels-iis ho 37. -a eyn keyser hus
37. des kaysers hoff 52. hShin (vgl.
Cacumen) 41. i. sicotnorus Symb. D.
App. Meg. der hoch maulper-, wild
veigen-pawin Meg. -itudo hSchi 29.
*tCelt-es, -is 32. (1) 37. meyssel
40. mavssel P. V. mesel 30. mersel
{? krumme Strich an und über dem 1.
e), eyn tauw de (sie) timberlude 38.
grab-ysen 32. 40. 76., -eisen Ki., -eyssen
P. V. eyn steyn bicke 37. beytel 32.
-are vg holen 30. -rum eyn spil
ysern 37. maissei 52.
Celticus. celtris edel, manhaftich
37. cesticns est nobüis 76. edel 37.
*Celt-is, -rum s. -es. -ura s.
Celare.
♦■[•Celu-ba s. Cellula. -m s. Cela.
Celam hymmelrike 38.
*tCeluma s. Celenma.
*tCemaria s. Caemeria.
Cement-am (s- 38. 37. v. Latura)
kalk 37. morträr 34. pflaster 29. sper-
calk i. gipsum 38. -arius (s- v.
Oblitor) murrer 40. messeler G. voc.
eyn kalk berner 37.
84
Gemina
Centipeda
*f Cemlna eyn clene ketter (-t
mit er -Striche?) 37.
t Cena auent etent 38. nacht mal
K. F. c. domini der gut dunstag 32.
cena-calum^ 1: -torinm 27., sena-
calnm (v, Triclinium) müs haws 1:
lawben da man vnder ist 27. esslauben,
soler 52. oben essen hus 30. eyn moys
hus 37. cenare auent eten, eten des
auendes 38. ^
* t Cenat-icnm s. Tanacetnm.
-orium s, Cena.
*f Cenchrl-s wannenwecher(^aMY5^;
l -as Art von zornigen schlangen KL
eencris (slmig) cenker (deutsch ge-
deutet?) Meg, cenetroris l cenlcins
eyn slange 37.
*Cendere inczunnen 45.
* Cenebubula (veltquenel Sum.) zu
Conila.
*f Cenef- s, Cenou-ectorium.
*f Cenetroris, ceniclus s, Cen-
chris.
fCenith eyn pungt in dem firma-
mente 37. est punctus in firnmmetito
etc. 76. Br.
f Cenitns arga (langöb.) Gl, m.
Cenobium eyn nunnen closter 37.
cenubium munis diores Gl. Ker., als
gen, munisdiures (monasterii) Gf, II 805,
cenobi-ta, -ea 40. closter-vruwe 37.,
-mÄnch K, F., -knecht 37. gaist-licher
prüder 52.
*Ce-, ci- 38. -nobrium cynober,
eyn rot verwe ghemaJcet van huec suluer
vnde sweuele 38. zinober l rubrikch 33.
*tCenocephal-eoii, -us s, Cyno-
cephalus.
*tCenocita-torium, -rinm schoß
brett 30.
* t Cenodoch-ium spettael 35. 37.
abnäsen hus 40. -arius spitale-r, -aria
-rin 52. -iarlus bedeler 37. cenodixi-
um gast hus 7. a. 1420. Vgl. Xen-
Gloss,; aus §eVo§ X ^ovvoq^ im Br. etc,
sogar X coenare.
* Cenodoria hefenwerk 62.sim 75.
Cenodoisla weltleich lob 52.
*Ceiiof- etc. s. Cenou-ectorium.
* t Cenol-entus, -atus vor niget
37. -entla gestanck 52.
^Cenomia $. Cynomyla.
* f Ceno-neum, -neium,
torium etc. s. -uectorium.
♦Cenopolium keller 37.
*f Ceno-phegla ete. s. See:
gia. -sus s, Cenum.
*tCe-, see- Gloss. -nota
eyn graf dar neyn mynsche inn
37. cenotaphium eyn lik st<
eenotamon ein stain auff der
Marg, scenotinum grabstain
*tCeno-uectorium 33. 37.,
37., -neum 1: -nelum 33., -1
l -plectrum 52., -pleetorium
um 27. 52., ceno- K. F., ce
torium mist-bere 40., -ber K. 1
33. (75.), -stro 52. eyn drek
.*f Censere. sensere, cura
putare, taxare achten, vter«
seren (fisiern taxare 74) edder i
38. cens-eu8 eyn tyns samn
-itusrike 37. -or richter 37. erti
F. -orius {vgl. -arius Gloss,} ej
me tyns ghift 37. -uare tin
-ura [cf, Rectus) recht dar medc
37. -io s. reynung 45. -atio na
52. -US schat tyns 37. tyns, i
rente i. redditus 38.
*tCentaur-ea, -la H. S.
curmelle Hb. gud krud, ritter
czantonie 45. wolecruyt, centai
voc. erdgall i, fei terre Meg, c.
ertgall-a H. S. D. -e 40. e.
raetrena H, S. D, metran 40.
pheia^. Scenophe^ia. centa
rino /., brun krut 42. eentami
terkraut (sie) 27.
Cenlaurus halfhunt H. S.
thaurus dürg 32.
*f Cente-morbis, -ramia6\
morbia, -ramia.
*tCenterio ä. Centuria.
* Gentes snekch l steg 1 c<
33. wyndelsteyn 37. sim. 22.
* Centimorbia. centemorl
gel (vgl. igel etc, Gloss.) gras
Centinodia (cf, Corrigiola. S
wege breite 40. herez-span 27.
33. sim. 6. hercze gespan 17
Centipeda hundertfftezel (}
Meg. feldferdh Lgc. centun
Centiramia
Ceraanos
85
ih, cf, torax feoluferdh Oock,
loss, ({ecluter feldfareSomner).
nti-, cente-ramia (cf. Gloss.
concilla. Italia.) kaczen zagel 40.
nt-o huren tichelf cum quo pur-
Inas 40. pettziech; maister ge-
(sim, 75.) 52. -ones (cf, Scin-
filcz macher 33. eyn vilt me-
•
lentr-nm eyn cirkel ; eyn pungt
i in dem cirkel 37. eyn mittel
^20, -um (galli Gloss) galie
jcharleye 40. -are stupphen P.
. Gloss,
intna mensura terre etc. Br. eyn
ändert vote langh 37.
tamcapita (cf Affodillus.Eryn-
golt wurcz, wikol 40. ramese,
garlek l asfodillus Rawl
entam-nernia s, Barba louis.
pastoris. -pellio s. Centi-
tnpl-ex l -US hundert vart 27.
tüsent (sie) falgen 31.
'enturia eyn schar lüde; cen-
eyn schare van hundert riddern
nturi-are i. ordinäre Br, etc,
eyn schicker 37.-0 hunderter
r. F. eyn ridder ouer hundert
nno Ho. 38. ein marschalck rit-
utus schar 6. 22. 33.
!enubium s. Cenobium.
um chatlakch 33. katlakchen
eynicheyt 37. eyn pucz vol trecks
ßnum (st-?) katt 30. senum
38. scenon hulwa (ahd. Gl. vgl.
lus. Sm. II 174. Gf IV881. BM.
h. sonst anders lat. glossiert) 40.
ts dreckich 37.
a zub6ll 29. zübel 32. cibel 40.
jzwifall 34. zibol, pl. -len 42.
n, zwebeln j^l- 0, san, unlauch
unloich Synib. D. sepa sypoUe
pa czwifal P. V, l sepius syp-
17.
arium ein czwiifal supp 52.
m spise 37. hafifen praten 33.
cepharium estohisetc, 33.
>pe- s. Cepn-latnm.
!epris eyn dele 37.
i
Oeptilla s. Cepullo.
* t Cepul-atum^ -etum 40. cippol-
len sod 37. iusculum allio conditumfrz.
ciue Gl. m, pfeflfer 40. (rihd, hasen-,
gänse-pfeflFer mit Zwiebeln u. s, iv. ge-
würztes Mus), fuerhes 33. Marg, (ffir-
h&s n. Sm, II 244). cepelatnm est
condimentum etc. 33.
* Cepullo i, vorax l gulosus 52. 74.
ceptilla ghirich 37.
^Cepum s. Sepum.
♦fCepha-lica haup- 27., hals- 33.
-ader. houet ader, -nica houed ädere
37. -IIa hout odir; -s haupt F. a. 1420.
Cephalus kärpff 33.
*tCepha-nica s. -lica. -rium s.
Ceparium.
Gera was 38. cerariuH eyn was
hoker 37.
"^f Cerali-a^ -ges s. Cerealium.
^fCeramium s. Ceraunla.
♦tCeram-iu8 Br., -us eyn gro-
per 37.
* Ceramn-a, -U8 s, Ceraun-ia^ -08.
* Cera-rius s, Gera, -sia s, -sum.
-ster s. Gerealium.
Gerastes hornohtiu natra Ho. 37.
gehürnoty schlang K, F. gehurnneter
40.,eynh&rne 37.slange.cerast (slange)
Meg. cerestes eyn schanck (umg.)
mit horner 45.
*f Gerastu-r, -s s. Gerealium.
*Cera-, cerco- 45. -stinus baren
visch 34. eyn hirn von eym vehe (nach
Cerebrum, umg.!) 45.
Gerasu-m kerseber-o, -s -en bo*m
37.-8 kürpß (sie) K, V. cerusu-m
kriesi 29. kartzebe-r, -s -renbo'm 38.
-8 cries 32. kirß 30. cherß pawm 34.
kyrse-, nespeln-baum 45. -m dulee
wiselbere 38. cerasla eraly (c/. Amaril-
lum) 32. cerasa precotlaamareln 125.
Geratum. (X Ceroma) cero-tum
1: -pum vormenget crut und salue 37.
Ceraunla steenrutschen G. voc, ce-
ram-ium eyn vurech schyn des meres;
-na rode wyn beren 37.
* f Ceraun-os, -us, var. -ins donr-
stain Meg., -las \ -ites strahl-, don-
ner-stein, d. -axt Ki. ceramnus straul-
stain 32.
86
Gerber
Gemchus
* t Cerber (X cerberus) l calpar
prakch P. F.
t Cercopithecos. circopetici Gl
m. cireumpedici apen cum mwia 37.
•fCerco- s, Cera-stinns.
♦fCerculeus s. Ceroleiis.
♦tCerculus ranse (?) V.a.l420,
aus circulus raise?
Cerdo ledrär 33. ledrer l gerber
27. leder gcrw 32. lerder gewer (sie)
40. credo tanneur U22'\ p. 47. sarda
s. Parmentarios.
♦Cerdouium low 30. lö 29. louch 34.
*tCereal-ium backerye, broethuys
6r. voc. -ia bachisen H. S. JD. pachge-
schirre 130. -e i. frumentum 76. pa-
pauer 148. Gl. m. (parenth. vor:) chorn-
lihaz Gf. 17469. ceruleum (c/. -us)
chorn chuimi (triticiwi daz ist uuazzi)
Gl Ker. cerralia bach schirre (cf.
130.) 40. cerali-a i. arma pastorum
(auspi-) 76. wapen der herde; -ges
eynhusdes beckcrs 37. cerast-erdaig-
leger 52. -us eyn kroppel becker 37.
ceria eyn cleder hus t kom 37., vgl
Gloss. w. Cerarium {v. Cerealium).
Ceres.
*Cerebrum breghen 36. bregen,
harn 38. hüm 32. celebrum s. Lim-
phaticus. cirbarina (cerebrina
Gloss.) eyn breghen worst 37.
*f Cered-a, -o, cereyda s. Cer-
noides. Teredo.
♦fCeremij s. Cerimonia.
t Cereostatam luchterc t. cande-
labrum Sytnb. D.
Chaerephyllon. c-, t- 52. -erifo-
linm (Ed.) kirbele U. Ph. kerwele,
ei^crtidto etefide 38. iLivhen 52.kertzen-
plat 52. sim. 75.
*tCere-stes s. Cerastes. -thi
s. Felechus.
Cereus wasch lieht 40. wessen (drc-
gher gehört zu ceroferarius s.u.) 37.
♦fCJeri-a s. Cerealium. -cleos
s. Cenüeus.
* Cerida «. canen^^* in comu eyn bla-
ser 37.
'*' Cerif olium s. Chterephyllon.
* Cerill-um, -a riste Conr.
"^t Cerimonia helic weg F.c
heilig czeit 52. 75. geistleich
i vich oppfFeren l wachs 33. zj
ceratum sim.) van hertes (X
hörn i: eyn fest to lechten 1: cerii
wonheyt der hilgen scrift; c
ghezette 37.
**^Cerimu-m, -s s. Cremii
♦fCerisius {aus celsus?)
♦fCheritus s. Cerachiu
Cernida (meelbudel 147.) 6
h. V. 142. p, 50 nr. 70 Anm.
*Cernoides. cereda (33.
reyda hargnplasser l lasser .
♦fCernu-alum s. Cecmi
-US s. Cremius.
Ceroferarius eyn lecht dreg
rapherarii (Xseraphin?) dreg
*tCerolum s. Coridum.
* t Cerom-a, -ia {cf. Cerati
soppe von mengherleye crude
*tCeropum s. Ceratum.
*C- s. X-erophagia.
♦Cerotum s. Ceratum. (
Ceroma.
*tCerr-a, -are, -alia s.
Cerealium.
*tCe- s. Co-rrigiola.
♦fCertago s. Sartago.
* t Certare trabe bau-, vec
gen-schisgen 125. non certat i
dig est (homo) U. Ph. III 4,
*tCertesium s. Carches
* t Certi-cus, -tudinare s. C
*tCertum s. Sertum.
*Cert-us wis 38. -icus
-itudinare gewizz machen 2
care groß (umg.) m.; -are i
bestedigen 45.
* t Cer-u s. Serum, -ua s.
Cherubin durchliihttender e;
*tCeruchus. eh- l sch
w-, v-eterhan, wintgcmer-k, -k<
in 2 Gll) 40. windgemerck i
tilogium, arthem-o, -um K.
rus wedderhane; cheritus l c
wederhane; zegel 37. ceru-s, -c
wetter-fann, -han, wintmül i. v^
gium 33. teritus wetter son
teruca wind müli 32. cheru
Ceraica
Cetrainentum
87
nica ain backen schlag i. älapa
Is slach 37.
aic-al hals küssen 37. wagen-
7. wancussen Symb, Z). chflzz,
33. haupt p. 52. hantpuchks
l) 34. -en hopt küssi 32.
eruic-atas, -osns s. Ceruix.
-al. -icula s, Cimacida.
uiiiiis s. Ceruus.
, s-emipa bierbrot 30. me-
i. vipa 38.
!eruisi-a } -ana Gloss., -ama
eh G. voc. -iola Gloss., ceu-
I {dlph, ceru-) eyn couent 37.
lia s. Risnm.
ai-x hals-odir F. a. 1420. -ader;
homodech 37. -catos eyn hoch-
r r.a.l420.
lerul-eiis grau als die zee G.
luare (panntis düch^ Symh. D.
lens panntis 27. -lins ein geiz
glaucus pannns 33. -eis
m (uiridis cronnem) Gl. Ker.
m Gf. IV 298. -eum s. Cere-
ooerula blachuarn Sedul. ce-
9 gilwecht V. a. 1420. cercu-
rn bleych duch o. wasse var 45.
r- s. Cec-umalom.
ems, cheriis s. Cerachns.
pus- s. Geras-.
[isaspaenswit6r.t;oc. sernsabli-
urit verweghermketvan hlye 38.
eratns s. Ceruchus.
i-us hert, herte 38. hirß K. V.
27. 33. -a bind K. V. binde,
»uder vnder den berten 38. bir-
•. -inus berteren, eyn ding van
herte i. de seruo 38.
sareas acc.pl. cbeiserlicban 48.
iries rot (raid Gloss.) bariT V.
>r 0. balczer 40. giscoran fabs
525. ein scborenlacb (-latb?
B Gloss. ?) Erf. Gl. casaries
ce-) bar der men 37.
esculns {st. cestulus?) gam
t: a. 1420.
'/Sic-eam, -ium Gloss. {v. Cas-
%AK in 64.) ayn schone wyß
31.
OS spnizer Symb. D. sproetach-
jlaucus G. voc.
Ceso eyn kint ghe sneden vt der
moder liue 37.
* t Ceson i. elephas I. cesar 38. ce-
sara eesas i. elepJias Br.
Cespes (c/. Ciarga) wrase, torff 38.
eyn wraze 37. turff G. voc. cespis
ein wasen 27., waflFein (sie) 33.
Cespitare {cf. Reduplicare) snauen
38. sneuen KU. snouelen KU. G. voc.
snappen, swincken 45.strukelen G.voc.
Valien, swindelen 33.
Y Cessa-re vp boren 38. vertaylen
34. -bundus tracb (,) laed 37.
* t Cessiosns {aus se-) i. qui sepe
sedet 37.
♦fCesticus s. Celticiis.
*tCestasus eyn weder man, eyn
vor terer 37.
Cestus bokeler 37. puckler 52. 75.
een wappen G. voc. nl. wapper Gloss.
prawtgurtel mulierum74. ocestos frö-
wen gürtel 32.
* Ceta (aus seta) burst 33. börste 37.
Cet-a 1: -ns 40., -as 32., -e, } ce-
cula 33., ce l balena H. S. B. walt
wisch 0. schar (X coetus) o. trisch
{vgl. Allosa) 40. wal- 27. 33. H.S.B.,
mer- 27. 32. 34. -visch.
♦fCetania s. Cetaria.
Cetarach. ceterach arab. i. sco-
lopendria birtz zunge 0. san. cetera
inur rute 40., vgl. Adiantos. Asplenium
umfaßt die Namen niauerraute, milz-
kraut, Steinfarn,
* Ceta-ria, -rium 1' -nia eyn bank
37. Vgl. 142. p. 63 nr. 204 Anm.
*tCetar-ius, -us 37. i. piscator
142. p. 51 nr. 76 Anm. eyn vischer 37.
* t Cetatribulom eyn hacke bred
37.
*tCethaariis s. Centauras.
*tCeter-a, -ach s. Cetarach.
Ceterns. citerns ander Gl. Ker.
♦Cethi sethtn BM. II 2 S. 257.
cetin vngefult 33., cefliin vnf&glich
(sie) 29., tethim vnfawleich 34. holcz.
sethim eyn berg lant {sim. Br. v. Ce-
tbin) V. a. 1420. setbin, var. sechin
Meg. sichin {Gloss. v. Tbina) 76.
* Cetramentam plach Gl. St. GaXl.
bläcba H. S. Mon. bläche Vind.
88
Cetus
pydaB
Cetns s. Ceta.
*t Ceuisicnla s. Ceroisiola.
* Cia eunäcJist atis scia (cf. Gloss.
h,v,)122Kp.l5.
♦f Cyadrus s. Tytiriis.
Cyanens grönaz (?/. IV 299. bla-
uaruwer JST. S. Mon, grau af (sie) als
water G.voc.
* Cianga eyn hoze t eyn waghe der
becker 37. ein hosen i. caliga 33.
clang-a hosen struppe 38. -o struph
P. F. struppe 9. (Strumpf id.). -ie
hosen 7.
*Ciara s. Tiara.
*Ciarga ain korb (ans torb) i,
cespes 33. ciaria eyn wrase 37.
* t Ciatos s. Cyaithas. Tiara.
*f Cyatns s. Hiare.
Cyathus. ciatos neppeken 5ym&.
D. schope 37. ajatas stouf Gf. IV 660.
♦fCibaria $, Tiara.
Cibari-a Hfnara Lips. knechte spize
37. -IIS kneht brot 40. -um l cibo-
niam eyn spise vad 37. -us miles
brot riddere qui causa siipis sequitur
Symb. D. cibatori-om Gloss., -a eyn
disch 37.
fCibe worpele 37. ciba& Gl. w.,
cybe Br.pl. i. tessere etc. Vgl. Gloss.
V. Gibatorium.
* t Ciber {aus suber) hast (suber
nider rind) K. V.
*tCib-Uare s. Sibilare. -oniuni
s. -aria.
Ciboriom cristen bfichs K. V. hei-
hgebüchse 40. eyn tresim (er-?) husil
V. a. 1420. monstratz 52. eyn spise
bank bydem altare; cimboriam eyn
hilgen stok 37.
* t Ciburrieum s. Tybornium.
Cibus spisse, spise, cost, richte,
gherichte 38.
*tCica s. Citta.
*Clca. cicca mis6ricorde (poignard
trispointu) 121^. ciclas eynanger 37.
Cicad-a hau- 27., hey- 52. -schreck,
haberschrekch, ham 33. hermelin (aus
heim-, cf. Candiolus) 40. hemeke
37. muck 52. -um haberschreck Wim.
V. 399. H. sicada hemete hus hey-
meke (\domus sim.?) 38.
'^fCicades huswrcze 40
* t Cicad-um s. -a.
^Cic-, citt- 40. -amai
i. Gratis super qua sedetUpull
pawm 34.
*i-Cicamen s. Ciclamc
Cicatrix nare 37. snatte
zeichen 40. sneck (umg.)^ v
renc (reue?) 45. schnatt 29
30. schrempf 32. streymeln
Gloss. V. Vibex) F. V. maz 52.
34. P. F. maysell 27. Uckteyck
*tCic-ca s. -a. -am s.
Ciccom. citum kerno J
♦fCicend-ile, -ula s. Ci
Cicer {cf. Faselus) rys G. i
(auch H. Ph.), zitzer (alt^
Lehnwort), erbs K. F. pu<
cisara ciser 29. czirasa cz
Cicindela. cicend-nla, -
D., eine- H. S. D., zinz-
dula, eyneedola 50. glini
H. S. D. gleimel Meg. gly
schinentter worm; z. zinsUn
i. lampas, lueerna lichtl
B. i. noetieula qd. Jierba de
censlampeli^S. vgl. eieeroi
in nocte crescens 76. {Gloss. t
* j- Cieindulus s. Seind
* (Ricinus eyn huudes la
*tCiel-a, -ades etc. s.
Cielades ein werd an d(
\ aw 33. cy lande G.voc. e;
eyn weher o. eyn insul 45.
Cielamen ert nus 40. c
42. 1 pauis poreiiius swi
swin wurtzel krut 42. sweiu-k
Meg. eicamen swindelkrut
eyelaminos .v. Betouiea.
♦fCielas s. (Jiea.
*tCyelas ie\e V.u. 1420.
tel costeliek beduyrt G. vo
malczt tueh l gepilcz 27. e;
gespeldicht duch 45. sinwel (
kloidiT. F.eierassimelgwan»
eyn edel cled ; eielardis 1 dos
la. wenn nicht aus eielas [gen.]
jedoch besondere Glosse) 37.
sukney {cf. Gloss. v. Colobiuu
sia P. F. Zusatz, eielades
len l eiclat H. S. B.
Olehu
KiUb
89
Ins Silber gewigt 33. die gflldein
Ins f. rotundus; w. o. ciccam
libelecht 45.
)icoda 8. Cicuta.
si- 37., se- 38., a- (v. Croco-
sic- (y, Opbimachus) -conia
)7. storck 38. G, voc. storich 33.
10. Starich 34. P. F. starch 27.
(ciGoniam Ed.) U. Ph. siix.
, jsu Bostoch adebar, odeboer, in
m houare 140, heylauer G. voc,
8 37.
oni-a, -um eyn borne hake 87.
conides sneboliesse, suwt ho-
rosirati 40. Vgl. Lendo. snebi-
H.Fh.
coni-um s. -a.
!5ic-op s. -ur. -orea s. Cicho-
-radns s. Tytims. -ras s.
s. -reda s. Excedra.
;ict- 8. Citt-.
ctamen s. Ciclamen.
ücu-da, -la, -ndia s. -ta.
nr. citm* wis, clok, behende ; ci-
oyk 37.
Uta wontzerliDg 51.0. san., gr.
i, tenela, comon 0. san scher-
rödenduDck Chytr. scheyerlinck;
pcruyt G. voc. sakch pheiflFen P.
ida sachk pfeiffen 34. cicnndia
eyff 33 Marg. cicoda sack pfiff
^uta sigue U^J2. cicnla (Ed.)
ya H. Ph. eyn pipe 37. sig-
stan merce 94**.
hes auis keich m. Meg. kich m. 50.
boriiim. cittorea sunnewirbel
torea sunnenwirbel, weg-wise,
0. circorea weg lüg 32. cico-
it. solsequinm, sponsa solis
)richt der sunnen praut) sunnen-
, ringelkraut; des krautes pluom
dionysia Meg. citaria wcg-
)2.
aris (cf. Reticula. Tiara.) eyn
ipes hoyd 37. tidaris bischoff-
s:. F.
dones puerorum amatores 76.
, Br. lef hebbelke kindere 37.
oni-a quidena H. S. D. -um,
am (!) quede; coxiuu-m id.,
bM^ Howan flonarium.
-s quedenbom 38. cottonum k&tti 32.
coctanum kuttin 29. chutten 34. quo-
tanus (Ed.) quittenbaum H. Ph. (kit-
ten marck 42. i. q. nhd. quittenmark)
*tCidra (nhd. Cider) opfel tranck 32.
'^'Cidula leyterbom K. F. leiter
bo"m 40.
* t Ciffopa {alph. cisf-) eyn in dem
ghemenen nut 37.
*tCiflForus s. Afforus.
*tCiffus ein precher 52., aus scy-
phus pecher.
Cifra eyn cifer o. eyn zifer bret (cf.
sq.) 45.
* t Cifrac-ulum, -ilinm ein rait l
zel pret 33. ciffra-cilium swingbrett
34. -bilium har swing 52. -tflium
ein ciffer l (sie) pret J raitprett 27.
cifratil-ium, -lum 45. swingel-bret
45., -brett 29. citarillum schwing-
bret 30. saf!racrili-um 1: -a eyn swingel
bred (ad purgandum linum); sifa-
crisa (Uni) swinge 37. sifa id. 23.
safacri-sa swingghe; -Uum swing-
ghel bret 38.
Cignus ein oler (aus lai. olor!) l
swam 27. schan 33. tignns swann,
elbys 34. schwan, elbs K. F. cignitus
eyn swanen Iftd 37.
*tCilia s. Sicilia-
*Ciliarcha tausenter herr K. F.
*tCiIicinus s. Cilium.
C- } s-ilicium l cilium eyn harn
cled 37.
♦Cilydros s. Chelidrus.
^tCylinbrinl s. Ciündrum.
* t Cilinda (cilnida ?) est panis
toiuis dünb prot zeit 33.
*Cilindra s. Celindra.
' t Chilindrum. s. Chelydrus.
Cilindrum.
Ci-, Chi- 37., sy- 38., ce- 40. -liu-
drnm, cimendrum 32., l cylinbrini
40. (cf. Chelydrus. Auriga.) pflegel i.
trlbulum 33. vleghel 23. schit 32.
wellen bloch 40. eyn rad in dem schepe
(cei., chel. eyn steyn v. Chelydrus)
37. schindele i. ymbrex 38.
nKilion 8. KUlon.
*Kilis rucken ander 32. leberader
93. K. V.
12
90
CUinm
Olngnla
*tCiliiim s. Cilicinm.
'"tCilinm tusent jar 32.,t;$pl. eile,
cili (x^^^ot) ffr. t. müle Voce,
Cfliam aug präg 27. auch prach
33. agen broit 45. celinm ochlecht
(aus -let) 36. braw ... i. q. palpe-
bra . . . secundomodo est ordopilorum
gut in palpebra nascitur K. V. cilici-
niis oghen led 37.
*Cilla s. Scylla.
Cilliba eyn taflfel 37.
*tCillicisa eyn win vad 37.
*tCilloil OcetXo(;) eyn lippe 37.
*tKillou, kilioiii)wc2> kill („Äri-
'StoV') Meg.
Cima told K. V. eyn cippolle (c/.
Cepa) 37. gipfel 52.
Cymba pram, eyn scep syd vnd mt
38. pr&m, est nauis non profunda sed
ampla; eyn graf (ah cumba) 37. eeu
deen schaepeken (schaepken auch 132.)
G. voc. cimbra i. nauis non profunda
etc. 33. cumba snycke 37.
• Cimba flfeccho H. S. Mon. flech
Vind. (vgl BM. III 337).
Cimbalam zimbal, schell, tisch-
glocken 52. chellen {aus seh-) P. V.
ein amphel 1: czimbel 27. zinbel als
inden cl&stern ist vnd klopt daran
zetisce (eu Tische) 40. cinnabnlum
zymbard V. vrat. a. 1422. ciaibolam
eyn dingende ysen 1: eyn zimbe 45.
^fCimb-aliis s. BacUlns. -oriam
s. Ciborium. -ra s. -ria. Cymba.
* Cimbr-ia napflf 52. -a est vas fac-
tum adsimilitudinem nauis (X cymba)
33. eyn clene vad 37.
'^tCimendmm s. Cilindrnm.
Chimera i. meretrix Br. cimera
hüre 1: mofistrum 40.
*tCimex wentel 32. cymex wyntly
31. cimfex (cinifex?) wancze V.a.
1420, simex want woru 38. cinife-x
wanczen 34. -s wentel 29. want lus
38. ein ross wurem l ein wancz l (pl?)
mOkenn 27. flaischwurm 32. hundes
mage (aus muge; X cinos xv&v) 40.
pl. muck K. V. sn&ken Meg. klcyne
mocken V. a. 1420. cinipes maden 52.
CiminJl-e, -ia sunt vasa sacra 37.
Ciminum, syminum (v.
r&mscher kumich 32. quiminoi
Hb.
Cimiteriom lic-, lih-, frit-
IV 829. kilchoff (1 und r tced.
andern Zss, dieses Voc.) 32. kerl
kirch-, freyt-hoflf K. 7.
*KympIia. kinifen gremsri
'^ Cinamo-mom zymet r&rl;
mund rind Oe. V. -ninm cynai
czinomomiim czimarindt 34
momns zimitbom 32. cynneboi
r. 401 U.
Cinara. cinerum psalterie
nora \ cinex i. nahtdum etc.
•fCinceda eyn locht (lecht?
37., vllr. cincedula.
* t Cincediana 37 ., cinthe^
76. (aus Cv nthia i. Diana) t. tut
eins apollo 37. cintheus (C;
t. sol 76.
*Cincendula etc. s. Cici
*tCüici (cinei? aus ceci
den 37.
Cincin-nus, -os sg. -Ij
cintinnus (alph. eine-) 40. 1
biloch Gf. II 127. wirueltop 1 1
top; edam eyn hals dok (aui
pl. toppe der vruwen 37. pl. \
hör V. a. 1420. pl löchi H. i
krus log 40. crispe locke Symb.
cirreloke (au5 cirri loke? cirb<
H. S. I). voderlock, kraughar K.
nns (u. h. V.) schwerlich hierh
*tCinci-pud s. Sineipat
Cincediana.
Cinc-, cin-torium eyn ba(
37. ummegort V. a. 1420.
Cinetus (cinetus?) eyn br
me- 37.
*tCindalus s. Scindula.
Ciner-atio rättin brfinst 31
aschreinprat 27. äschenzelt 3
fast-, erismatis pfingst-, craci
(sic)y lucie wihen necht- fron
•f Cinerum s. Cinara.
•fChines s. Clunis.
*•{• Cinex s. Cinara.
Cmgere czw sam drucke!
•fCmgul-a dann gürtel 3
girtel 40. gart (seUe) K. V. -um
(Snibohiiii
Girbas
91
gfirtel K. F. fro'wen gilotel 40. -ns
(9- 38.) gordel 38. mans giirtel K. V.
•US adj. (Festus) smael 1^5. -ator
(8- 38.) gordel meker 38.
^-j^Ciniboliim s. Cimbalum.
Cini-ciis l -fes l -fex hundene 37.
^fCiniciis (aus cynicus phüoso-
pkus?) wis t. discretns 37.
Cinifei s. Cyniphei.
*|Kiiiifen s. Kympha.
Cinife-s, -x s. Cimex. Cinicns.
Ciniflo fiirbloser 40.
^Cinipes s. Cimex.
*t Cj^phei. cinifei grosse büke
' 40. cimplu duces caprarum Symb, H,
* Cinis 8. Inceiidiiim. c. prionei
«. Biyonia.
*-{;Ciiinabiilnm s. Cimbaliim.
Cmniis eyn vor drecblik menginge
87. 8. 14^' P' 5^ A. V. nr. 86 Anm.
*Ci- s. Ce-Dobrinm.
*tCy-, ce- 37., re- 12J2^. -nocepha-
hSj cinocepha H. S. D. hunthöuet H.
S.D,(deportentis). eyn mynsche de eyn
honet (sc heß) alzo e.vn ape 37. mar-
DousetXd^.l^.^.zenozephalasmar-
Bousset F. lat.HxngLsec, XV. cynoce-
iihal-ioii l -ea orant, streichkraut Ki
-eon heort-claefire Somner. cenoce-
{dudeon heort cleaure Dun.
'^fCinodnla eyn mael 37. ^:ciiio-
dila i. mecha 76,
Cynoglossa ags. ribbe 94^. Hb.
Cynomyia Lips., cinomia brem
29. hunds fleug 34. huncz fug (sie)
32. hunczfliegen 1: flach {Floh, vgl -Iu|
8.) P. V. hunds fluig K. V. huntezeck
52. hundes-fluga Lips. -uliga; ceno-
nia uigla (sie) H. S. D.
*t Cinora s. Cinara.
fCinos (cynos Br.) eyn bunt 37.
^tCinfhe-adiena, -us s. Cince-
üiDa.
^fCinticardicordiiim haspel 40.
^fCinti-lla s. Scintilla. -nnus
j. Cincinniis. -nas s. CirciniLs.
* Cintra t. q. tinctra (Ghss.) sehyz-
zenedder 13 Marg., vrm. aus sclyz-
xeoedder sim. Wenn die Glosse Pf.
Germ. VIII 299: (nagal clavus, der
ifimil, eUwis) clayiis sti cruother (?)
aus gleicher Quelle mit jenen Glossen
stammt f so flössen sie aus sliuzil (dauis
X clauu^s) stierruoder sim. zusammen,
wurdenentstelltundumgedeutet^ cintra
vll X conta, coiitiis;t;^I. Gloss.h.w.
*Cinu-iii kriech, cipper; -b k.-,
c. -bom K. V. -8 eschin; lariechbom
30. kvrchenbaum 45. Ghss. creeck-
boem G. voc. hous (bous 122.) l cone-
lier 122^. p. 39 ; Scheler leitet cmas von
coccinus, als rothe Früchte tragenden
Baum; daher frz, cenelle Gl.m.
*tCypa s. Cippas.
Cyparissa. cipriassi drome 37.
♦fCiparissus, ciperssus s. Cy-
pressas.
Ciperus wild gall 32. cipr-ins
eyn wal rukende bom 37. -ia cipren
pawm 27. -US ziper 52. cipprom
hopphe (ciparns papaui 96.) 40.
* Ciplex eyn bar worme 37. milb 52.
*t Cip-pa, -10 76. j -lio 52. est bacu-
lus adcapiendum aues aptus wlg. klob.
*tCippriim- s. Ciperus.
Cippus stock dar me de vanghen
in set i. truncus 38. eyn blök, eyn
deue stok, eyn land scheydinge 37.
cypa stok F. a. 1420.
Cy- 38., ci-pressus (X ciperus),
1: ciparissus 37. cypressien holt 37.
38. zipperbomX. F.ciperbom32.cipir-
boum H. S. D. l ciperssus cipres,
senboum (eher Ein Wort, als ef. Sabina
Gloss.) Symb. D.
*tCipressus s. Chrysoprasus.
♦fCipria etc. s. Ciperus.
*Cipria cipren land 27.
*tCipriassi s. Cyparissa.
*-i-Ciprio eyn hake 37.
*tCiphanus s. Afforus.
C-, ch-ipharius hanapier 122.
"^fCipho s. Siphon.
Ch-, c-iragra hende gesdchte 40.
hent chram (X krampf) P. F. chimr-
gus crafo {st cräfo) Symb. F. cirogra
hantvergicht P. F. Zusatz, eyn krangk
band 37.
^fC^ftSi'ft S' Creagra.
* t Cirbarina s. Cerebrum.
Cirbus {cf. Omasum). zirbns 1:
92
Gfaroensis
ChirogiBphiini
reticnlum (cf. Oloss. h. v.) i. peUicula
vüdlium smere uel 8ymb. D.
fCircensis allenbaur (au schwäb,
aus &; jm albern?) 32.
♦■fCirceus s. Girciiui.
Circmus drkel ; eyn wagen rad 37.
drzel 29. czirchkel 34. risse o. circele
40. czirkel; cintmus eyn reys eysen
i ryg 33. tirzinns rij^ 32.
*Circ-iiis, -ens 38., -iniis 45. 52.
75., grecius 30. nordwestir- H, S, D.
sim. Hr., nortwester- 40., zut- 45.,
Sturm- 52. 75,, dwer- 37., dreyende
O. voc. -wint. sutwest 38. susest (cf.
Auster) 30.
♦tCircius {jsu Cirres GlossJ)
reph&n 40.
*f Circo-n «. Carae. -rea s. Ci-
chorinm.
Circuitas crefitzgang K, V.
* Circula eyn sper hake 37 . Hierlwr
cirtilla Ghss.
* t Circular-is circulecht 45. -us
senwolt, runt alzo eyn appel 38. -iter
ringlecht 110, -itet (sie) ront omme
G, voc.
Circnlator zoker, bedregher 37.
Vgl 142. p, 53 nrr, 88-90 Änmm, cir-
cusarins eyn land l&per 37.
Circnlns rissa Gloss. rause V, a.
1420. cirkel, eyn tauwe 38. ring o. sin-
wel kreiss 40. eyn hertes twich (X
ceruuq?) 37.
Circnm vmme 38.
Circumcapio ich vmb nymb 27.
ich wil vmb geben 45.
Circnm-cellio i: -tello eyn vnstede
monnik 37.
Circumcirca ich wil vmb griffen 37.
Circnmda-re. -t umbifangedu 48.
Circnm-ferentia, -verencia 32.
schranck 52. port 82. borde also an
dem clede (t;^?. Onus) ; t. margo liste
vmme den rant (,) borde 38. fehg 31.
radee walge o. ein ieglich vmb aäde
(am gande) ding 40.; vgl. falge = feige
Qr. Wtb.; schwerlich: walgen volvere.
CirciHiiferentiale est extremitas
rei eyn ort 45. schranck 52.
Cirounifer-re. -at zutribe H. Ph.
194.
*CirciiBiforaii-eii£i. -us eyn i
ket l6per 37.
* t Circnm natas (gehreniü) 8
dech 37.
* t Circamped-es, -alia gdrte
circumpellLS {aus -pedilis?) ein r
der auff dy fuej^ get 33. sim. 6
*t Circumpe-dici s. Cercopi
cus. -llis s. -des.
Circomquaqae vmme allent
uen 38.
Circumstantia die ghelegei
G. voc.
*tCircuiii-tello s. -cellio.
Circnmtexta-s, -m (cf. GU
Circumuestium) eyn senewolt mant
* t Circum-ualere s. -uolne
tCircnmaent-io verradenisse,
schalchenghe G. voc. -us bedroghe
♦fCircum-verencia s. -ferei
-uestium s. -textns.
Circam-nolaere. -aalere n
vmme roren i. girare 38.
Circos crinck G.voc.
*tCircu-s s. Scirpns. -sa
s. -lator.
tCireneus. cironens i. here
erib kind 33.
♦Circo s. Caruc.
♦fCiricula eyn groze vad 3
Kyrie (yri verschr.) eleysonl
dir V.a.l420.
♦C^rillns hand-sur 32., -sfirl]
(X grillus) grüle F. a. 1420.
♦Cires s. Cirres.
*tC- s. S-irin^a.
*+C- s. L-iripipinm.
*Kyriiis. kin*eos t. porcm
kyrrios sweyn V. a. 1420.
* Cirmenta est illud quod natc
per liquorem in vase ut recens nu
52. sim. 3. 75. crincnt-a l -um (<
cir-) eyn velghe 37., umgedeutd
^fCirminiis i. puer viciosu^
cirrnos id. 76.
*t Cimacnla s. Crcmacnli
*Ciro i.sanxio 22. 33.
*tCiroc-opiis. -apus apteke
*Cirojn*a s. Chiragra. Cl
theca. Creagra.
t Ghirographnm. cirogra-
Chifogrflhis
Cistifellis
93
knt vesten 40. -phus band festi 32.
kanttfestiguDg des briefEs der verscrei-
boog; c decreti ein erkannthnQss
l hajintgeschrifft des leihens banntfes-
tigong, guoquisserecognoscitddntorem
dterius; banntscbrifift der saczung }
te gesecz l auj^escboytten zettel in
memorium recardadaiiis pactorum l ac-
lorum 27 Marg,
Cli-5 c-irogiillas greuin-g 38., -gh
37. grasmück 45. sim. 76. dacbs 52.
f.f.grutzer Glass. vx,^vgLFurtmcuhis.
*tCiro-yciis, -legns s. Chlrurgus.
Cbiromant-a bant-speelre, -Icuk
-kyker G. voc, ciroman-ta gokeler;
-da wickerie in der band 37. -ticuH
weissag durcb bescbawuug der bende
K. V,
*tClroneii8 s, Cireneus.
^Chironom-us^ -as ecn speler mit-
ter hant 6r. voc.
•f Cirop^8, -des eyn cled van ben-
nepe 37.
^fCiror-ieas, -ocus s. Chirnrgus.
*Ciro-9 eon- U. S. D. -stringa
bant-twinge 40., -twenk H. S. D, (cf,
Qlo88, V. Lubripellium). eyn vingcrn
(Ring) 37.
CM-, Oe. F., chy- 35., cl-rotoea
feostlingOa. F.bansche35. 38. bendtscb
29. cirogra hantscbucb P. F.
^Cirpiis 8. Seirpns.
Cirratus gbe toppet 37.slecbtberig
(cyrri capitU dependentes) Symb. D.
*Kyrrlo8 s, Kyrlus.
^Cirres. ciris lericb auis 45.
lercb 52.
* t Cirr-orugitus s. Chirnrgns.
*iiiii 8, Cirsnm.
*tCiri^M (««^ crisum sim.?)gr,
goh lat. 37.
Cirms (cf. Cin-atus) topp 37. top
37. 38., ynd sint de bar bouen de
ogen 38. zoph o. bnlczer (cf. Cesa-
ries) 40. clnrl lebdaeloccas Er/. Gl
lebdeloccas Marb. GL quod Greci mal-
ioiem {aus fiaXXoc, vgl. GL m, v, Mal-
kmes) voeant; Dietrich vergleicht altn.
leppr Haar lopi Wollenflocke; da die
ÖÜ88eags. ist, entstand lebde- vielleicht
kdfdie (hlefdige) sim,, vgl, leccbore
a lady Bosw. und crines proprie mu-
lierum Isid. Or.
*f Cirruus s, Clrminns.
t Cirsinm (xtpo-toi^) welscbe ocbsen-
zunge Kl. crision cleefre Hh.
Cirsum tme^cislum Gloss.vgl. cir-
rum carpentum 142. mit Änm,
♦Cirtilla s, Circula.
* Cirtis bricke vppe der worp tafelen
edder in andern speien i. sitta (sleta?
s. Citta) 38. i;/5m: brig F. F. prexe
P. V. e. q. pirich 33. pirkcb 27. certe
3. czert 52.
*tClrt-itus s, Creticns. -us s.
Seirpus.
•fChirurgus .V. Chiragra. ciro-
ycD8 1 -logns wunden arste 38. -licns
l -legus eyn erste der wunden 37.
-rocns 1: cirrorugitus wund arczat 32.
♦fCirus s. Siro.
fCis i. durtis l pr. n. 37. 76. viri
qtii fuit pater Samuel 76. pr. n. patris
Saul Br.
eis von dem teyle F. a. 1420.
Clsalpinus pirgman 52.
*Cisara 6*. Cieer.
Cisarcinare. cissartinare i. de-
ornare laden {aus deonerare entla-
den!) 33.
Cisimas. eismus wysel 33. cia-
tella eyn wolt mus 37.
"** f Cis-lam s. Cirsum. -ma etc.
s. Schisma, -mus s. -imus. -sarll-
nare s. -arcinare. -sor s. Scissor.
Cista. scista s. Capsa. cistella
kisteli 40.
* t Cist-artis, -ercia s. -rlctia.
-ella s. -a. Cisimus. -ellis s. •ifellis.
-er s. Crister.
^ Cisterciensis grab-munnich, -nun
33.
♦fCister-ella s. Galerus. -na s.
Cistrictia.
Cisterna eyn water sump 37. cinster
45. cisterne of porn put G. voc. pbuzze
H. S. Vind. citerna scbacbt (cf. 9.
Gloss.) V. a. 1420.
* Cistifellis gallenplater i^ palg K.
F. cistellis {alph. cistif-) gallen balg
40.
94
Cisdfex
Caadia
«tCistifex tyschlär 34. kästen
macher 29. 1: cistinarias kistener 40.
♦Cist-rictla, -erna (Grundform?)
wulue cule; -artis wake, eyn hol in
dem yse i. lama {hierher?) 38. -ercia
wulues kule 37. wolffgrueb 52. sim.
75. (76,),
^Cistrnm s. Sistrum.
♦fCit-a s, -ta. -adrus s. Tytirus.
-anae s, Lauconie.
Cithara härpff, lawt 33. (-a mit
r- Strich) harpe, eyn zeyden spyl 38.
c.harpfftene;psalteriumpsaltcrAa&m
cordas super lignum cmwium extensas
K. V, cithar-eda roddare Sum. -edus
rotter F. a. 1420. -izare harpen 38.
-isare op die harpe speien G. voc.
härpfifen, lawten 33.
Cita-re laden, evnen esschen to
rechte; vorbeden 38. -tus s. Citos.
-torinm lad brieff K. V.
Cithar-eda etc. s. -a.
* t Citari -a s. Cichorium, -llom
s. Cifraculum.
Cithar-izare etc. s. -a.
* t Citarmus eyn stok, eyn cloppe
holt 37.
*Cita<roriam, -us s. Citare.
*tCitebasa phunt gemunt (üt) 40.,
vgl. gemunde Conr. BM. II 236''; ge-
mundt Gloss. v. Palmus? auffallend
klingt an ,,soviel pfund als mund" Sm.
I 519.
•fCite-lla s. Clitella. -prion s.
Citiprion. -rna s. Cisterna. -ms
s. Ceterus.
♦fCitigera s. Tiara.
*tCitima eyn anger ("TTa/e^ 37.,
umged. aus C. insula que ciprus die. 76.?
^-j^Citimae s. Laaconie.
Citimns. cittimiis i. vUimus leste
37.
*Citi-, cite-prion seuen sterne 37.
Cithysns (Ed.) cle H. Ph.
Cito scheyre, schere, drade, snel,
snelliken, tauUken, to-, al to-hant,
bolde, beide 38.
* t Citoca-cia, -tia (Ed.) spring-
wurtz H. Fh. -da l -sya sprinc (sprint ?)
wrcze 40.
*tCito-naIe s. Zedaarinm.
s. Cichorium.
Citra hiedisenthalb 29. hin
halben 34. vndir F. a. 1420.
*tCitra-go K%., -ria, l citr
nielisse Ki. mettrer {vgl. u. a. Gh
Matricaria) 40. muter erat t. me
0. San.
*JL
Citron s. Chelydros.
* Chy tropus. eutropeda tro]
citropedes ein erhaffen 52.
Citrullos ertapffel 42. Meg. ky
of rys {cf. Cicer) G. voc. pl s
(undeutlich), eyn vrucht alzo erwe
Citrus maiange arbor 40. sit
bontziderbaum c. medica {Änn.)i
Citt- in 37. 38. wie cict-, hie»
der alph. Stellung entschieden,
* t Citta, sitta {v. Cirtis, hier
ludusinglacie; citteuus eyn spe
yse 37. cita (cica? 40.) schib
Scheibe 74. i. lt*dus qui habetur in
52.
♦fCitt- s, Cic-amarica.
* -^ Citt-enus s. -a. -imus s. Citi
-orea s. Cichorium.
* t Citu-Ia^. Situla. -m^. Cic
-r s. Cicur.
* t Citurfreuus (cicurf^nus
van sto 37.
*tCiturgus eyn beyr loder
Citus cuglich ; confestimcu
(c=z) F. a. 1420. gheringhe (,
stende G. voc. ringh, gheringh
citatus sncl 37.
* t Ciui-litas borghersch-u]
-ssa -e; -tas stad 38.
♦Clab-er, -rio grint 40.
Clades eyn plag so die fm
von dem felde ist quatido hominet
moriuntur, eyn turing 45. sterbe
sterbe 74. vonhunger(V^Sm. ///
sterbin V. a 1420. todslag 3;
platz des tödes 27. hungcr (,) dt
cladecula clene hunger 37. di
Schelm 32.
* Ciadia (ags.) wefl 94. ca
uuefl 136. Nach Dietrich Progr.
1859 S. 19 : cladica vefel Gl,
clatica (daraus datica Gf, 6
uuefal Gl. s. GalU cf. Ditd. III
Ohm
Clania
95
ipnlin, übt ernte stabat wefel- Vgl. u. a.
«rfel, schiesspul trama 74.
Clam verhol-en 33., -den 27. vor-
kelich, heymelich 45.
^Clama (ef. Clmna Oloss.) p.
dmo ag H. S. B. clamis {alph.
Ah^ barbe 40.
dlamare schrigen (,) drofliken
Topen 38.
*Clam- s. Clan-destinnm.
^tClam-en s, Tenacolum. -is s.
A» Chlamys.
CUamys. elamis wandel mantel
i. toga 29. kittel 30. chitel 34. furkot
(it an-kot) F. a. 1420. vele 93. vel 40.
: dtmide fal 41. calamis eyn hern
deyd 37.
*tClamo 8. Clama.
' ^\G\9LncvaimA s. Concinnus.
1 Clancnlare bedencken o. holen
\(mg.) 45.
; ^fClancolo-m, -s eyn lud 37.
' ^fClandes s. Glans.
Clandestiniim eyn hemelke daat
i37. clamdestin-nm haimleich zuge-
sut; -are zusenden 52 sim 75.
I ^fClang-a, -ie, -o s. Cianga.
•ere s. or.
t Clangor clangi 30: chlankch 33.
Ul 6. 27. hal, clang 45. geschell 32.
ejmbasnnenlud 37. clanck, clang, galm,
ht, scal; clang- l son-orosns sicud
ompana geyl 38. clangere clingghen
i. chÜDgen 52. dingen, hellen 45.
Wunen V. a. 1420.
*tClangrio s. Crango.
^tClapsnra s. Clansnra.
♦fClared-o (Br.) \ -a lutter 37.
Clarescere claren, schiren, schir
werden 38.
CUretnm lauter vnd klar ge-
tnmkch 27. caletrnm chlar wein 34.
^fClaricnla sto"p hunt 40., i. q.
stib hunt stipnlarius 40. ; steuber,
stenbir Ohss. v. Odorisequus ; st6br&r,
staublr canis repertor V. a. 1419
ki 8m. III 604 ; stAuber, st6uber Fr.
0322; stSber (auch Eig.) sim. Nmn.
im.
Clams dar, fin, lutter, lecht also
de sänne edder golt, pur, dorsichtich,
dorchschinende also water edder glas
edder cristalle, schir 38. clarissimns
durchleuchtigester K. F.
'^fClass-arius s. -icnni.-ia s.
Casia.
Classi-cnm, -s wichorn U. S. B. -ta
basunen sangh 37. Vgl. 142. p. 54 w,
Classiga. Clausicus. c. ann. glassitnm
herhom 40. class-arius pusawmer;
-itarius scheffherre 52.
Classis,cassisS2.schiffmeng-i 32.,
-in K. V. sim 93. wil schiffe bi ein
ander gesamnet 40. zu lenten 52.
wasser-placzung 34., -blaczung wider
das schiff 21). bulge 30. lud der schepe
37. carradin (classes pl. ? cf. Calo)
Symb. B. 280.
* t Classi-s, -ta, -tarios s. cnm.
*tClastro s. Castra.
♦fClatarecauseln P. F. i.q. oberd.
kaussen sim., clutivecaMorumGl.m.^
glattire id. Gloss.
* t Clat-era s. -ria. -ica s. Ciadia.
Clatria. clatera eyn cleper 37.
Clatrnm bilde bouen der cribben
38. gatter an einer tuer l rayff (ranff
sim. Gloss.) 0. kripp i gehilcz ingladio
(umged., vgl. Gloss.) 33. hulczein tür
27. hilcz 13. 45. gegetter 45.
Clatrus stalgatter 29. paren- 34.,
parn- 71.. paröm- P. F. -laiter.
Clana (cf. Gambuca) nagelkolb, die.
a clauis sihi infixis K. V. colua H. S.B.
kolben l czwikchel (cf. Gloss. w. Calus.
Cuneus.) 27. kelin l kel 33. chnuttel
(cf. Ruterum) Gf. IV 582. kuyse 147.
KU. G. voc.
*tClaua-ca, -ta s. Massa. -tns
s. Clauus.
Claudere slnten, to don 38.
*t Claudes s. Clades.
Claudus halzer Symb. B. Gf. H. S.
B. claudicar-ius lame 37. -e Incipit
(Ed.) lamet H. Ph.
* Clauia (aus cauea X claudere? cf.
Cletula) i. cella (cf. conclaue?) 76. vbi
auce et alia attilia (st altilia) inclu-
duntur pr. ein hürchepel (aus httn-?
vgl. hfirlein aucula Sm. II 234? schwer-
lich atishnvt^vgl. daubenhurt 2ocu^mm-
96
Olaiiicarias
Ghbui
tum, nidulusib. 237. chepel aus cavea?)
-t ein Yogelhaos 33 Marg.
*Claui-carias s. -ger.
^fClanicor-dinm, -iam clauicory
32.
Claniciil-iis s, Claoillns. -arias
eyn sluter 37. hyczil (aus slyczil?) 9.
♦fClaiii-ger l -carins slotel-,
kusen- ( X claua) -dregher G. voc.
-gera kellerin 32. t*. miüier l andlla
quiportcU elaues 76.
♦fClaui-llus Gloss,, -Ha i -culus
naghel 37.
Clauis slotel 38.
*tClaa-is s. -us. -rias s. Olanos.
Clanstr-nm grog schloß K. V. be-
slossen closter 40. -is slozzun 48.
Clausn-la pizunna Gl Vindob.
(Denis nr. 64). pizwne Sum. -ra slu-
tinghet(^^-ghe) G. voc. clapsura slosg
29. culsura w&ri in aqua 104. (cf.
Gloss. V. Clausa, verlesen und verdeutet
beiBM. III 413).
Claosas to, dat nicht open is 38.
Clau-os (s. Cintra) ste&er röder-,
leyr-, geigen-nagel K. V, nage (sie) o.
tdr nagel 40. stiurnagal sim Glass. Gf.
II 1017. nach schal 3 1 . nachschalt 64.
-i sturnage-les 48. -is -1 H. S.D. eyn
edel cleyt; eyn naghel; eyn roder an
eynem schepe 37. hfiner äugen 43.
-atos eyn de dat cleyd (s, o.) an th&d
37. -US veneris grensi-nc ff/., -ch 40.
'^'fClaxa geschell 32., hei den
Musikwerheeugen., vgl. geschelle (am
BeiUeuge) BM. II 2 S. 124.
•fClecula s. Cletola.
Clemens gotlik 37.
^Cleinis s. Clenus.
Cle-, cli-nodiam waupen 32. cleyn-
keyt 45.
^Clenos fledrin böm 30. clemis
ein siedrin (sie) pawm 33.
♦fCleoncius edel 37. cleotinus
dicperonitusnobilis 76. Vgl. cleanteus
Gl. m. ? cluones Gloss ? cleoreinm est
namen amasie i. mea gloria 52. sim. 74.
*Clepa deppe, clinke 38.
♦ fClep-s, -es, -sop deyf ; -tos ge-
stolen 37.
*tCleps-edria, -ydra Olo
ria eyn troch (aus croch?) 3^
(e 38) trechter 37. 38. (€) tap, t
drehtter o. zapfe 40.
*Clep-80P, -tU8 s. -s.
Clere sti ncken (inde cloaca); l
(auch 9.); sauflFen i. sorbere ö
i. fleo; eui tum i. voco, fulgeo,
seruiovy inclino 37.
*tCler-08 t. sars l heredi
ghelucke, erue 37. -us pape 3
paff-e, -Icellus -linc Synib. 1
*t Cletrobia (aus heliotroi
nen stain 32.
Cletnla eyn bnre o. scrue
eleeula ain Vogelhaus 27.
*f Clias to voghinge^ecc 3
die. inclinatio 76. clioSüS m
Gl m.
"^Cliba-nas back offen «.
K. V. bachowe 40. -ncius broc
becker 37. (-nleius, -narins
* Cliban-us i. seruus nobilu
aus -arins X cllens^ vgl 142
'6 ann. ad nrr. 107. 110.
*tCliba-nas s. Olibanus
s, -nns.
♦jClib-etus buk zeyk 37
i. qui habet passionem in venire
*tClien.8 rütter 32. die;
diener, heren knape G. voc. ei
chnecht 1: knapp 33. -ta ein din
33. -eia denst 37. -tela dinst
dinst knecht 33. -ticala dinst n
-tulns knehttelin der der i
spreche beschirmt an gerihtte
f&rsprech, ein beschirmer im
0. vor dem rechten K. V.
Clima atis eyn twe scheydi
eyn teyl V. a. 1420. der we:
♦Cllmaeyn ledder 37. ledera
(deplausiris). wagenleidera S\
climax leeder, leer KU est <
\ ascensio 76.,lascuncio wlg. sei
*f Clim-atlns s. Clunax. •
-itnm. -ax s. -a.
*Clim-itum swerd 37. -a
gladius 52.
*tClimpo psi ptum i. d
distraho 37.
«Clinius 1. sol 37. 76.
Obigere
Coaguhnn
rr
^Glingere clincken of luden G. voc.
:Wt^ 142. p. 55 nr. 109 ann. clin^t on-
jer 9. Symb. B.
CUnieos bedderiese Symb, D. sim.
Ghss. elnniens bett ligel 32.
. Cli- s. Cle-nodinm.
P * CUo i. mnsa (cf, Gloss. h. v.) eyn
-1^; cyn dangh 37. i.mt^salcagitar
th76.
^fCllos^ cllosns s Clias.
f Cllothedrnm feldsessel (sie) Ki.
Mdestol t. sellam plectibüem Äelfr.
fCliv ellp-peatns ge wapent mid
dem Schilde 37.
^fClipeola. cllpicnla eyn vin-
gern 37.
t Clipeolns ain klainer schilt 76,
^ *Cli8co, gliseere Gloss. gliscit
r priimit (erescit uuahsit) Gl. Ker. glis-
|C6re t. crescere, ardescere, cuper e ypin-
t j ieg eg re , superbire^ indignare etc. Br,
I vi. M.
: *f Clyster. eristerinm cristierung
|S9. HO. elist-er, -erinm^ -re een
fdistery G.voc -rlum veyg eysin V.
it. 1420.
Cli-^ ei- 37., tu- 34. -tella refiF
I kt me den cram mede drecht 38. eyn
ezel zadel l eyn macule in libris (i. q.
(«Itella 76.) 37. meyse, meyse kar,
|ik1b Sattel 40. ein kräxen (vgl. Sm.
11379) da man auff trayt 27. esel
Irttd 82. raiff 1. 30. 34.
Clinns steyl also de berghe; vlac,
ikit (ylrot mit ausg. r, aus vlat?) also
ijm schottete de nicht dep is 38. stücke-
lt F. a. 1420. stichlig, anstutzig 29.
tte Gmir. halda H. S. D. halde 40.
efD steghele 37. cliuosus geheboget
(iie) 37.
Cloaea {cf. Massa) huliun d. sg. {cf.
Uaina) Qf. IV 882. veitgang, i^?. ge-
«asgenge A. 103. ganc 99. (latrina
«I. G/.^.q)rauch hug 32. ein water gank,
cfB hemelcheyt 37. hemelichheyt, eyn
cuaer to der nature not i. priaata^
Irineta 38. hellepltc i.fossa tartari
Adfir. eloaearins een schythuys (sie)
ff.wc
^Cloaeeiia s. Clotoria.
^t Cloeltet-u8^ -atHS vox eerui 37.
* t Clonis. clomus eyn Schede drad
37., vgl. een scheedelinck l stringhe
(nhd. Strang) garens filarum cange-
ries KU,
*t Clotoria chessel {aus cleifel?
X caldarium?) 33. eyn vall eysen 1
feyl } lima 27. cloaceria een clincke
an een doer G. voc, collocaria siechen
klaflF (Klapper der Aussäteigen) 32.
clotar-e clapper-en; -ea-e V.a. 1420.
♦fCludere s. Cndere.
*Cladicnluiii, clunabnl-a, -um
s, Clunicnlnm.
Cluere schinen 22. F. a. 1420.
*Clunax i.fornax 76, eyn ouen 37.
cf, climatius Gloss.
^fClanedal-um, -a hot saak i.
testicalariiis 38.
Claniculiim. cladicalam een
hant^at an een rok of an een slip
G. voc. acclimabaliim bezeler; du*
nabnl-a 1 -um id., eyn swert 37.
*tClimiciis 8, CUnieos.
Clanis, chines 34. {cf Nates)a-
38., e- 37., ee- G, voc, -rsbille. ai*s-
peld, lend P. F. arspachk 34. huf o.
g8ffen 40. gofphen pl. H. S, D.
*Cluones ridders kinder 37.
*t Cluptrum s. Cnlptriim.
* t Coa eyn angher (sonst Schwert
bed., hier X anger, au insula) 37. est
qd.insulaqueingrecoesti, q. viuentia 76.
Coaceruare auff heffen 33.
* Coacies eyn stede dar de ädern
to hope komet 37.
*tCoacolare s. Coaculare.
* Coa^tat-ns, -a to hope slagen
37. -or walke-ner 40. -r 52. 75.
Coagnla-re lewyn F. a. 1420. ryn-
nen also de melk 38. gheronnen als
melck G. voc. gerinen 34. züsamenrAn-
nen 29. -ntar (Ed.) woUent {se;cf.
Conglutinare) H. Ph, -tum gerennt
(schwach!) 40. gen^ndt (ebenso) Oe. F.
coacolauit kirinnit Gl. Ker.
Coagulam chäBmilch 52. ren} n K,
V, renny 32. renn 34. löff o. zfirunn
29. rensei G.voc. melkrinse (nd,) Chytr.
renn magen P. F. miglein Fr. milich-
reym, -hertt 33. ein seichtuech (sihen
76., X colum) als ein milch 27. kea
13
98
Coak
Codex
Hppe 40. laab F. o. 1420. laf 37. laff
dar mede de melk afif rinnet 38. kä-
siger 30.
♦fCoala eyn bo*m 37.
Coalescere vaschen (aus wachsen
P. r.
t Coalitns palpebr-ae, -arnm Ki.
klattinge, zusammen gebackene äugen
43. z.-wachsung der augenbraunen Ki,
*tCoarcere s. Coercere.
Coare. coat t. incUnat seti insidiat
142.
*tCoas 5. Cohors.
•fCoaspis eyn edel steyn 37., a%^
iaspis?
Coassa-re beschoeten mit breden
of plancken; -tio besehet G,voc,
*tCoaaxilior ze hilff chomen 52.
♦fCoaxare. coauxicare grak-
kiczen (vgl, Frommann 2). M, III 238,
Bildungen Gloss, v. c) P. V, qnaxare
quaxen ranarum 29. froschischen
Schrein 34.
*tCoba-las s, Caballus. Caboli,
-r s, Cober. -strnm s. Colostrum,
*Cober. cobar eyn b&yrde 37. ein
bürde 40. grauis l grauitas interpr, 76.
^CobiUus {cf, cobium, cubrum)
spiel-bal 9., -balle 8. {vll, X spulpenu-
la 74. cf. Gloss.h.v.undnach/ier KU.).
slauf P. F. (ßloul etc. BM. 112 S. 406,
sloef penula KU),
* Cobium^ kytel F. a. 1410.
* t Coborina kuchen i. cobna etc,
74, coburica {Strich über u für r o,
vi) c& kene (aus kSkene) 37. colina
(colma) colschene (entstellt) 38., vrni,
hierlher; vgl, colina i, coquina Pap,
♦fCocca s. Coclea.
« j.
Coccin-ea himelwar, -io rocz-
kait (aus rotz klaid) 41. -ia rotes kleid
K. V, -lun, -US 40. K. F., coxinum 38.
samyt, fluel, syden want 38. rot 40.,
roter K, V. pfeller.
fCoccytus s. Cochirus.
Coccix. cocix go^ch 40.
Cocco-gnidium, -nidium hicze
komer, zidelbast est semen aiipiados
40. coconidion l rapiens vitam
keUerJi halg 51.
Coccus eyn rod blome (X ci
37. purper chlaid 52. cocus pfell
^Cocilla s. CocuUa.
♦fCocilUS {„aus xavHaXLii'
pre (cf. Gloss. v. Rodinaps) Cock
♦fCocinare crochzin F. a.
fCocytus s. Cochirus.
Coclea {cf. Concha) snekch a
wandelstain l vgell 33. wondel \
29. Wendelstein o. sinweller uf gai
windelsteyn 38. cocca id. 37.
^ Coclea-rium löflFel jf&ter,
esse instr. ligneum in quo codeari
seruantur K. V, -le leppel bn
^Coclidium pirnstingel 52.
* Cocli-men leppel voudei
-uabulum eyn lepel bred 37.
Coco s. Coquere.
*tCocödrill-a noter zunge;
wurm krut, drachen wrcze 40.
Co-, cor- 104. H. S. D. ^jodj
nihhus 104. H, S, D, (übergesdi
u, niches H. S. D. kutsch-, cocc
varr. kutschgrill, ku^epill Jileg. 1
drille m. 50. cocodrulle 40. eyn ott
*7Cocomus {aus comis?)
modech 37.
*tCocquiuella^. Coquime
Coctanuni s. Cytonia.
*tCocul-a, -la 38. />/., -ta i
des cockes vaten G. voc. koch lofil
erhafen 52. erdein vas l kuchell
33. eyn koch leffel do man n
guget; -US koch-kegel, -geschin
coctula sg. eyn erne grope 3
sleyf i. pautrum 37. cocul-1
27. 32. scheppe-1 21., -11 27. k<
cocilla ghelte G. voc. coctilca
1: speis gebär (aus kelle unig.)
*tCocus s. Coccus.
* t Cochirus {aus cocytus
cochitus helle 40. helflug
chochitou est fiuuius infernal
COCCytus id.j interpr. luctu
cochus bedrofhisse 37.
* t Coch-itus, -US s. -irus. i
cus.
*t Code-s s. Cedes. -x s. Cai
Codex puech 33. b&ch 30.
codex-buech 29. (papiri) ein rye
incodicibus in den buchen 4
Godiea
Golica
99
•fCodica (italmert aiis cntica)
Äwart, ital chodica (ßew. codenna)
iff. couenne Oe. V.
^CodicUlariam i. bihlioteca 52.
^. liberey 52.
* Codrns i.poeta nobilis lareo v Aelfr,
nlüst (steht bei dieser d, Glosse zu obs-
musetc.) 125.
*Codiim sper eysen 9. P. F.
*tCoepiil-ari tesamen eten G.voc,
lit esson 1 10. -um zuspyft 110. -ium
hraus rar. coednlinm Gloss) een
«spyse G voc. -o eyn mede eter 37.
•fCoequ-alis ghelik 37. -eaus,
bns 37. vnius et eiusdem etatis et
obitatis 76. lik van ^de 37.
Coe-, coa- {alph. cohe) -rcere
en 33. (vben 110.), coercibilis
dwanghelick G. voc.
*tCoenila s, Cernlens.
* t Coetan-ens, -ins s. Eqneaus.
Coeuos eben alter 40.
*tCoiftis s. Tophns.
Coflnus s. Copninus.
Co^re noten 52.
*Co^a s. Togilla.
Cogita-re tracht-en, bedenk-en ;
o -inge 38.
•tCogitns s. Coitus. (i) Con-
rare.
Co^at-io nagscha£Pt (n st, m) 32.
engida Gf. II 244 ff. (vgl. m. Goth,
tb L. l).-ii8.(c/.Agnatus. Cognatio.)
le G, voc. mfitermaug 32. muotermag
. mdidermaga pl, Erf. Gl. kelangem
pZ. Haupt III 467, (vgl. st. und schw.
rm Gf. II 244). cönatus {alph.
lg-; kaum vgl. ostrom. cumnatu) nefe
mag ex parte matris 40.
•fCognims uerspotter 30.
*Cogiiom-eii s. Agnomen. -in-
is gnanoo Gf. II 1085. -inis een
enamie G. voc,
^fCogomen (aw^orthogonum ^im..^)
bei Str. V,
Coheres canherbo, geanerbo Gf,
i06 ff. ebin-herbo H. S, Vind.^ -erbo
^ eoinerue 2).
Gohors hufe gebueren F. a. 1420.
nchafft 32. coas eyn schare van vif
ndert ynd dnsent riddcm 37.
♦fCoyex s, Ceyx.
Coinquinare verunrain, vermaili-
gen (vgl. u. a, Colluere. Macul-a, -are.
Sm. II 565) P. V,
Coire heymelich mit frauwen slaffen
45. coitus i. terrenus \ actus luxuriosus
76. erdesch; vnkuschevt 37.
♦fCol- oft s. CoU-.
Cola syge 38. eyn sy doyk 37. zeof,
sye i. colum G, voc. sicbnapff 32. seych
tüch, hesib, reytter (cf. Gloss. w, Crib-
rum. Sedacium.) P. F. syb o. seichtuch
33. l colus syetrich (sie) 27.
*tCola, Colon gr, Br, i, membrum
76. Br, eyn lede mathe 37.
*Col- 6". Cori-andrum.
*tCola- s. CoUi-pendinm.
Colaphium s. Coliphium.
Colaphizare halsvlinken F. vrai.
(vgl. BM. III 342),
Colaphus {cf. Alapa) buff, eyn stach
i. alaphus 38. eyn hals siech 37.
Colare sygen 38. sigen, durch-
slachen 29. seychen, reyttem o. du-
rieh drukchen 33.
* Colastrum s. Colostrum.
*Colatidis singrene i, temolns
(his)\ titemallos Code.
♦fColatrare grapeln P. F. %. q.
oberd. grappein längere sim.?
Colax nascher 52.
*tCo- s. Cu-lcitra.
Colem-a, -urata 76. Gloss, colle-
minata olie vnd zalue 37.
fColena wisse mincze 40. weyss-
raintz 74. i, origannm Isid. Or, XIX
9. vgl. golena etc. v, 6olecia;conila^'m.
* Coler-a vressem 38. de zote wal-
gheringe, est effusia fellis 37. lebber
von der gallen 0, san, i^ber- o. inner-
(in-?) -hiczig blöt 40. dArr blftt 29.
dir pl&t 30. duerr pluet 34. -icus
warm truchner 29. eyn dorre mensche
45. ein dürr mensch 52. zom geher
40. heiz comig F. a, 1420.
Colere i. arare eckern 45.
*t Coler-icus s. -a. -ium s, Ccri-
larinm. Collirium.
*tColesius s. Colossus.
*Col- s. Cor-iandmm.
Colica, Icolum l colus 37. buk seik
«öosjjerjK
100
CoUdo
(M lht^m
(c/. Clibetus) 37. de colk 37. (ej^nstske)
38. das dernie gesuchte 0. san. kri-
mender siechtage o. verwnt ingederme
40.kummer der (umg.) sichtage o. gelet-
zet in den dermen 45. grymmeinüter in
dem libe 42. darm-gegicht 32^ -ver-
gicht (Zusatz); dy ehalt heffmüter,
mttter P. V. heflF-, per-mueter 52. co-
licns eyn de de kolk heft 37.
♦fColicio s. Collega.
♦fColicu-m, -8 Clp.j col-itns i
-0C118 Dun., -UGUS {,,afAS Co i. e. cardo^\
c/. Gloss. V. Gardopatium) i. q, scasa,
sci^a, scissa, sisca, anta, boro-
tium, („atiÄ boar*') eborthrot« Code,
fColic-iis s. -a, -um.
"* Colifolimn woccken blat 38. eyn
wecken blad 37. rockhenfel 52.
* Coligerium aus collo gerere,
frz. courge aus curvia (curvus) Trage-
Stange, nach Scheler 122^, p 53.
Coämbas naterwurcz 52. colym-
bus Gl m. i, q, colombus i. herba
etc. \ aqueducius etc. 76. eyn water ren-
ne 37.
*Coliiiiidum cocque plumet 1221'. p.
57 mit Erläuterungsversuchen.
fColina s. Coborina.
Coliphimn deiner etc. Gloss. (vgl.
u. a. deutscher j?a^^iZ/a deuczer polenta
ib. und viele detUsche Gehäcknamen vll.
versch. Ursprungs), colaphium Ves-
per brod; coUincia swerlek brod 37.
collibnun (aus coUibium?) 1: colym-
phium kempfen brot 40.
*t Colisias s. Colossus.
* Colist-a chiphf P. V. -ns (equo-
rum; X Collum?) hulfter 32., hierher?
Grundform colisatum s. m. Origg. Eur.
300 h. V. Vgl. Droteca.
* t Colist-rmn s. Colostrum, -os
s. -a.
'''tColitiis s. Colicum.
CoUabi. colabi zQ sam geleichen
33., zu Samen glinnen 45., o. Valien.
*f Collacer eyn spise vad 37., utn-
gedeutet? vgl. collater, colacer Ghss.
V. Gollateralis.
CoUacta-re tesamen op voeden G.
voc. -anena (cola- P. V.) t. ghevoedet
G. voc lik gesigbet 37. mit ges>ter
40. eyn mit-ge sauger 45^ h
52. mitsawgung, medefiilgelUg (
Glosse medesugeling sim. ?) P.T
thanens met geczogen (umg.
1420.
Collarium. collerinm go
instr. defensorium ipsius coUi
gollier 33. keUer 1: trag (au
27. colerium craghe 38. col
hals-doyk, -band 37.
* t Collat-eralis eyn drech
•rialis ein tauschär l aine
33. collacer v.h.v.
^ t Collathanens s. Colli
Collatio hofifenig 45. hofe
hen 52.
t Collaudare tesamen louet
mit loben 110.
Collecta g&t samnung 21
samung 34.
*t Collecta-ealam^ -bulni
l troch Gf.IV330.
* Collectarius laz t. cmiduc
Symh. D. 281. Vgl. u. a. Gf. 11
fCollectum (cf. Complex
quod muUis conuenit et nuüipe
(coll^) dat velen dingen euei
vnd neneme besunderen 37.
Collega, con-c. 30. send-
sandt- 29. -gesell, gesamelt
eyn ghezelle; 1: dicitur colic
schare 37. collegium stich
kerke edder canotiie 38. Stift
gnung 40. coUey 5^. 29.
*tColle-minata s. Colema
s. Collarium.
*t Celles eyn dros 37., at
(hagedros, penis)?
t Collibe-re mitlosten F. •
•ntia vulbord 37.
^tColliber-tus, l -atus
is vry gekoft 37. colibertus
(st. eigen) geboren 40. collib
-a een ghevryet man, wiff G
*tCollibi-a s. -um,
CoU^-, coli-bista mibczi
colophista eyn munte (sie)
""CoUib-ium (vgl. I42.p. 69
lib-ium, -um) gobelin (demin,
1420. woker edder ghelt; -ia
gaue 37. -rom s. Coliphion
GoUiixnure
Goknr
IM
tesamen weghen G. voc.
3iila-m, -s s. Collis.
re. -tur zerklübt o. zer-
ara paly 34. ball 29. bal
4id£^ Ligatura. Racemus.
lengelin triubleti (bringen)
ie hengel sol . ,. getragen
eAnz. IV 24. d. i, ein Korb,
kreben o. hengelen u. s. w,
266. vgl, BM. I 61». —
ra?) zu samen gebunden
e vaft {fxx^s böse vlajj) 45.
•e lesen, vp 1. mit der
[lator (c/. Lignarius Gloss.)
[man 40.
mies s. CoUuaies. -ncia
im.
PC verclenen 52. -ire swe-
weren 27., sw aus sm.
ol-^ CO- 27. -lipendium
»-. V. kunt 27. coUo- 38.
i-pendium hals baut 38.
[at de dislen holt 37. collo-
;ommolt F. a, 1420.
[uincida s. Colocynthis.
-37. V. a. 1420. -lirida
l 37. pfan koche 40. cree-
ghe etc. G. voc. pewgel {vgl.
verweist auf beugel Gr.
'2) P. V. hornnafife F. a.
, modicam triangulam) ags.
jrerm. 1 114. (vgl. healstan
V.). coUiridaskiprochotaz
•
n oug ercztdye F. a. 1420.
ch 27. wind 33. coleriom
)0. sebtuech 34. colirium
12. sim. 9.
^n bergheken 37. tal (X
buchol Symb. D. bdcliel
29. buchele (colles) H.
el 34. buhel 32. hobel 30.
holle, eyn houel 38.
-biam s. Colobiom. -ca-
toria. -fania s. Colo-
^ndium^ -pandinm s.
um.
ui-nm züsamenkosnng 29.
iter (Sprachgüter sim.) 32.
^CoUnbi-eSy -um s. CoUauies.
ColluGtatio mit-ringung 27. -wei-
gung 33., -wainung (Xlactusl) 27.;
w- aus wr- (wri-, wra-ngung).
Colla-dinm schentlik spei; -fido
valsch scbuldiDge ; -sor eyn mede spe-
1er 37.
C- 1: p-oUaere {vgl. Goinquinare
etc^ vermayligen 27. mailing o. vn-
rainigen 33.
*tCollam draconis s. Colabrina.
* t CoUomb-er s. Colombar^ -im
s. Colimbos.
"^Colins vierst pawm P. F^ aus
tholus, vgl. Gloss. h. w. und v. Golus.
Collus-io^ -or^. CoUadium. -sos,
-to8, -tos s. Colossim.
^fCoUntos s. Colnrim.
fCoUa-vies. -bies, -bium^ alla-
bies vnreynicheyt 37. s. CoIUmies.
Ghss. coUnvio ein hofliederUches
gesindlein Ki. conluuio eyn drek
vlite 37.
Co-^ col-lobiom eyn rok ane mau*
wen 37. lancrok V.a. 1420. saiTOck 52.
* t Colobaoticas {aus colobus Gl.
m.?) scherticht F. a. 1420.
Colocynthis. co-^ col- 32. -loqoin-
cida^ 1: colliquincida l cologeren-
cida 52. wilder luib stftckel K. V.
lup stich 32. pitter kurbs 52. colo-
quintida der alexandrische kfirbicz
Meg. wiltkorp F. a. 1420.
♦fColo-cus s. Coliciim. -geren-
cida s. -cynthis. -melli s. Colum-
nelli.
*t Colon swart, gnlum est 37.
Colon s. Cola.
Colon-US buman H2. buwelinc H. S.
Vind. hold 33. holden 1. mayer 34.
meiger 29. eyn erue kint, eyn acker
man 37. lehenman 40. -a bum&ni 32.
-ia denst t eyn stad 37.
♦Colop- *. Calop-.
^tColophista s. CoUvbista.
Colo-phonia, -fonia harzucb H.
S. D. Ghss. collofania harczrose
herba 40.
* Coloquiu-cida, -tida s. Colo-
oynthis.
fColor s. Calor.
402
Golor
Gomere
* t Color verwe ; colora-re vcrwen ;
-tor verwer t. pictor 38. -tio ferwi 32.
Colos-sns inninsul H. S. D. Gloss,
•US \ coli-, cole-sius (X colosseum)
fuit domus ydoli vppe stunt to ronie
van hundert voten ; collus-sns, -tus,
-tos eyn beide 37.
Colo-, colu- 32. 40. 37. 45., l COla-
37., coli- 33., coba- 32. -strum biest;
(cob.) schnialcz (butirum) zol 32.
pyerst von der k«e 33. briester 40.
beyst van melk 37. «esodden milch 45.
*;Colponii s. Culponens,
Colubrina, columb-ina 32. 42.,
-rina 38. {v. Serpere) [cf. Basilia) /.
coUnm draconis etc. O, san. nater-
42. 0. San,, nauter- 32. -wurcz.
♦fColu-cus, -m s. Colic-nm, -a.
Colum winslhe 40. hoppfseich 52.
tColumb-a s. -us.
Colunibar {nrr. L 2, Gloss. X
Collum), collumber G. voc. ein knebel
do man dv ross yn spant 27. hal^-
eysen; lumen (st Innen) loch . . . pro
foramine in axc qtiod transß^itur luno
(cf. h. V.) K. V. halsbant Symb. D. G.
voc. een iuck G. voc. eyn hals ysern
l eyn wagen iok l eyn dunen hus l
insir. nauis 37. tuwen nest V. a. 1420.
coliinb-a hals rinp: o. rieme loch an
eim schiffe o. nahen loch; naphus (n
undeutlich) o. tuphus loch o. knebelloch
40. pl. (-ria) riemilochir U. S. D.
riemlöcher Ghss. Gf. II 141.
Columbaria du. colmare 32.
*Colambin-as s. Columbas. -a,
columbrinä s. Colubrina.
Columb-us duffarn 38. taubhai m.,
varr. taubenhau, dubhern Meg. kutter
32. ringeltüb {cf. Palumbus) 30. -a
duainne 38. kuttin 32. -a speciosa
(Ann.) mewa H. Ph. -inus ainvaltig
27. colompiiias ain foltig 33.
*tColumbiis s. Colimbus.
Colnmen rama Sum. calnmen
reime; calamen (X culmen) first,
geh6hete 40.
Colum-na, -pna pheylar i. pila34.
brisul 32. briRsul 93Marg. columpn 29.
Colamnelli, l colomelli K. V.
{v. Dens), colomelli botter tene 37.
cnlmiis ( X culmen) hoher kr
40. t. den^ maxillorum 76.
♦tColumpn-a, -ins s. Coh
-bus.
Colurns ossenstert G. voc. cc
rudas Caus rindes? cauda?) swa
*tColus s. Colica.
Colns wocke 37. wockc
gunckel 1: rock K. Y.
* Colns {s. Cola) seich (vas
^ Colns krummer darm, ka
K. V.
^Colnstrnm s. Colostrni
Com- oft s. Comm-.
Coma, comas 40. perde
balczer 6. 32. 40. schöpf 40. {
V. a. 1420.
*tComacnlns eyn houe n
cf Comitus?
^ t Comanexus magtzop
megde-zopf, -schöpf 40.
*tComaniplaris etc. s. Coi
polaris.
Comare gliczern i. yihvi
*Y Comas s. Coma.
^Comascnlns stark 37.
Comaticns kurcz V. a. 1
*tC- s. Cr-omaticns.
* ^ Comatns ( X com
vlechten de (st. der?) perde; c
körtet l eyn tauerner l liber
Combiga chort P. V. kai
Combinare czwispillen
(zwispilten etc. BM. 112 S. 50^
*tCombnca s. Cambnci
* -^ Combnliosns (alph.
eyndrechtich 37.
Combnrere burren 45.
Comed-ia puren gesang S
g. V. a. 1420. beurisch gedicl:
gediht 0. ein liet von geburen {
40. eyn dorp sangh; -us
dichter 37.
Comedo een vraet G. voc.
i. comesor 37. comestor id. 3
nächtiger fräs 40.
Comed-ns s. -ia.
fComercimns cepena thi
thrixle Gl. Äelfr. Gl. m. v. Com
Comere kennen 45. 76.
Comergia Gonunodam )03
er-gia s. Cosmarcha. taffelen 37. tischgesell 33. commes-
Commerciam. salis tichsgeselle 27.
wandelxel30.zelle,greue37. ^fCommeiitari s. Commiiiari.
les-sari quassin 27. -atio Commentariensiseynstokmester
p. 60 ad V. Coraersatio; X 37
im, Kommers ?) eyn ouer Commenta-tor^ } -rius 37. dichter
t 37. füllery 32. comessa- 37. bedychter (X beduder), gloserer,
itiresse F. a. 1420, -tor vraz glosemaker G. voc. bereuther (r au^
-trix vraetersche G, voc, d), au|5 '^S^r 27. -tio eyn ouinge 37.
S -tor 6\ Comedo. -salis -rium bedudinghe G. voc. -torium
ensalis. vglegung, bedenckung 45. tichtung 3. 52.
let-a, -UB 37. not Sterne 38. * Commen-tator s. -dator.
terre i. iubar Symb. D, der • Commentam gedaht H. 8. Vind.
Stern Meg. pfowen stern 32. gloss 27.
e, eyn Sterne de dat steruent Commercari onderlink (-ngh mu-
7. eyn roit steyn (umg.) 45. tutis KU,; daraus Sonderlinge 132.)
icialis h. enczene (cf, Gen- coepmenschap doen G. voc.
w.) 40. * t Commerci-am vnter ein ander-
ns beurischer gedet tichter fugung, -generung ; vmb laufiung, yer-
um mores describens K. V, dingung, leykchauif, wein kauffn; i.
lilici-a, -nm s, Commili- mercipus (^^. -potus) kaufSn (^ -Ion)
27. -potliB leyt chauff 33. -a (vendi-
nsnachenddapey 52. ^im. 75. toris) coufa 48. comeritam werung,
hoefech, maneerlick G, voc. vmblauflf 45.
itüs greixescopy eyn greuen ^fCommess-alis, -ator etc. s.
rau£schacz (analog mit kauf- Comessari. -ura s. Commissara«
;: -Schaft) 32. na volghynge *CoiiiiiiUit-06\Coiiiiaaiiipiilari8.
iing 52. -ium cameradschafft etc, Ki. comi-
A (-cia) daghe tijd 37. Uci-um, -la ridderschup 37.
tissa gräffing 27. Coiuminari tesamen dreighen G.
ioa wandel-gesellschaft 29., voc, ersrecken, erfarn (nd. erferen) 27.
30. conminare (lr6wen 4 1 . commentari
tos houesch 37. hirschrecken 45.
anipularis. comanipul- Comminisc-i, -or wtdencken, ver-
s, commilito eyn selschup sieren G, voc, KU,; aus beiden EntsieU
: 37. comaniplaris i co- lungen Gloss. v. c.
jrgeselle 40. • Commisc-ere.-eimp.kneytiT.PA.
ater (cf. Adpater efc.) ge- ^fCommissi-uaeyn belde37. -na
0. gefetterin Oe. V, gegeuet- i, effigies 76.
gauatera if. iS. 2V. geuatera f Commis-arins werber 52. -um
ladra D. gevatte-r 52. -ra missetät 29. sim. 30. 52. COOinissas
jrn mede moder 37. i. excessos vbergeung insunden34.
imendati-tia, pl. -ce loue Commissura. commessura to
hope voghinge 37.
en-dator, vgleger, kremer Committere enphahen (au^ enpbe-
* kometer K, V, kompter 27. len) o. entschuldigen 45. verhaissen 52.
xbieten) ; cumendator f&r- * Cominod-am {oft comodum) ghe
V. macht, bequemicheyt 38. gemächt 34.
endatu-s, -m tholaten 37. gmach 29. baet, pru^t G. voc. -osus
imeiisa-lis^ l -bilis 33. nutzpar 52. ghe macksam 38. -are
-. voc. mede ghezelle in der baten; lenen Gr. voc.
i<y4
Oommolere
Oonpitiiiii
Commolere mete malen F. a 1420.
CommoiiI-5 eommotn- 40. -to-
rinm letner, berfrft 40. sim. Gloss.
maninge Syinb.D.
Commouere vor tornen 38.
*f Commalus (müitum: aus com-
manipulus, X cumulus?) doczet 32.
CommuiLl-s meyne 38. -tas meyn-
beyt der lüde ib, gemaind 32. -o be-
waning 32. comtnuni {nhd. kommüne
/. Gemeinde) 29.
♦fCom- s. Cog-natns.
^fComon s, Clcata. Comam. '
'*'fCompa (cönpa; aus conuippa?
coena X ip^^' ^/ Ghss. und u. w. Ipa.
Vipa. Suppa.) wasser moratte (vgl. Sm.
II 614. Gf. II 845. BM. II 189.) 40.
Compactus czugesampt V.a. 1420.
czusam getrukch, gelet {auch 5., aus
gelobt) P. F.
'^fCompag-es^ -a 37., l -o 40.
G. voc.^ conpagam 29., eonpeges
80., campago 32. K. F. een tesamen
voegbinghe of verhardenisse der leden
G. voc. eyn to hope voghinge 37. zft
zft Äge s. u$ lopis (aus loris?) cm-
nectuntur -es; lid f&ge -o 40. gleich
l glldfinger (sie) K. V. glidfügi 29. ge-
leyche 30. gleych i. iunctara 29. trom
hopt (nach epistilium sftl bopt) 32.
*Compaginale eyn l&de ysen 37.
Compag-o s. -es.
* Compar mitt gerad (vgl. nd. im
Gloss.) 29. conpar me lik; eonpare
mede linge 37.
Comparare s. Proearare.
Comparere korsam (k aus gb) sein
33. nd. gbeliken Gloss. conparet ge-
licbet, frumpt (c/. componens frum-
mendi Gf. III 950?) 41.
Compascuus eyn gbe mene weyde
37. (c. ager) weydeland (umged. wyt
land 110.) G.voc. uichwaid 52.
* f Compat-ens s. -Jens.
Compater gefatter (eommater
mülier talis) K. F. gefetter Oe. F. vad-
der (vader pater) i. patrinus 38.
'*'f Compat-lens medelidinge 22.
87. -ens mit leidär 33. eonpaeien-
cla mit gedult 32.
Compatriota lantman 38.
Compedi-re in den stodr
of in den veeter setten G. voc. ii
leggen 29. yn dy fdss eysen sl
27. in dy fuess sleissen 33. -tvs (
tert G. voc. geuessirt F. a. 1420.
(umg.) 0. in eyn wasger (um
vesßer) gestosen (umg.) 45. e
Blossen 52. genegelt 6. 22. ghei
(sie) 37.
* t Comped-ltor s. Compe
-itus s. -Ire.
Compell-are ain recbt sadi z
-ere nöten 52.
Compendium (s. Dispendiun
czir weg F. a. 1420. kdrczrong
kfirzerona66rettiare,i^icverlengei
f Compens-atio eyn voriikin
•ns jn ghelt i. redditus 37.
Comperendlnare vertrecken
erstrecken iiö.), verlengen G.
Comperire. eonperitinnani
wart 41.
*Compertor eyn vinder 3
derfinder 52.
* t Compe-rtns s. Contiis.
Complex.
Compes (conpes 32.) beide,
bant 38. ysen-balt 32., -bele 30. i
hacbker (k mit r- Strich) 34. eyn
eysen 27. ain füessig 33. fSss«
wessir F. a. 1420. stochk 52.
Com-^ con-pescere dwinghei
len G. voc. bestillen 29. nenne
compesco i coqueo (st. cogo), rep
-so 76. i. refrenare Br.
Competen-s messi^ 34. miti
pechomen 27. -tia pechomenhail
messichkeyt 27.
f Compe-titor i.quicumalii
76. -dltor eyn mede bidder 3'3
Compilat-io eyn tobopeset
37. -or -er ih. zft samen leser 40
8. 9. zisamunblezzare (qui altem
suis miscet)H. S. D. zesamne-blt
IV., -blesere Vi^id. tichter 52.
ter 22.
* t Compi-, pro-logus eyn
rede 37.
tCompingerevuginf"?) V.a.
Compitum. capetam weg sc
40.
Gompbcere
ConciHabiihim
106
iplac-ere, -are (?) mit be-
7.
ipl-aadere. -ödere hacken
•n henten czw sam klokchen
tken ahd. chlochou), zu samen
7. -edere mit henden zu sam
. hakchen 33. haut slacheu,
jnten f rolokchen 2 7. my t den
samen kleppern 45.
e-cti 1: -xari helsen 38.
iple-tinari s, -xio.
ex zu Springer 32. conpes
ebunden (X compes?) böse
). magt 45.
)lexari s. Complecti.
)lexi-o, l natura 37. art,
'. ein gestallt 52. -onari \
arden, dyen, bequinen, raden,
bom bequinet 38. comple-
te (sie), gedingen {au,s ge-
•
iplexiuum (c/. Collectum)
is comietiit et singulariter ita
uique per se 16, eyn eghen-
velen euen komet 37.
lodere s, Complaudere.
nplonalis s. Complaniom.
iosis L manibus concussis
slach 37.
plascnlas vele 87.
laui-nm antauchen f. 44. ein
en 52. eyn land reghen 37.
f 40. -alis (alph.)y complo-
1 drupende dak (umged. tuch
»iiere sounen, vreden 38.
38 sein selbz gewaltig 52.
gesunt F. a. 1420. (X com-
s gesell 0. mächtig 33. ein
3r gesell ; tv, u, ein vmgebung
äbunden!) 27. compoten-s
ti-g, -tia -chait 33.
nposit-io soune, vrede 38. -or
Äger 40. -um (nrr, 1.2, Gloss.)
32. 40. compest 29. 30. ku-
formirt 34. gesamnet ding
?. Computns.
upoien-s, -tia s. Compos.
potrix eyn mede drinker 37.
[)restare leichen 34.
tus gesyret, homodich 37.
conpntns i, omatus l superhus eyn
geswinder 45.
"^Comptus s, Contus*
Compun-gere müen {atis ruwen?)
52. greynn (aus gereun) o. stechen
33. ringen {umg) 45. (w. w.) verffen
(aw5 berwen sim,?) 33. -ctio berurung
{sim. 9.), bewegung 52. peraubnüzz,
rew; w, u, berevnift 27. berechenig
(X computus) 45.
*tCompus s. Contns.
Comput-are rekenen 38. rechen,
raytten, schäczen 33. -atio rekenschop
38. -ista l -issa l -or eyn teller 37.
-US rechnung 29. 30. compositns
rechung 34.
* Computere (conp.) fro (aus faul
sim.) machen o. fro werden 45.
*t Computus s. Comptus.
«j.
«
Comnginm «. Coniaginm.
, Horam gloMarinm.
Comum (i. q. comon h. v.; s.
Gloss. V. Consa) glassa (IM. ?) est herba
inutüis habensfloreni croceum etc. K. V.
"^fComus s. Culmus. Camus.
Coua-ri rueifen 33. ruffen, erbeten
27. -tus rüff, erbeit ib. i. damor 33.
*tConas ougan Erf. und Marb.
GH., vll, Äugenunnkel, vgl. Gl. m. tw.
Cona. Conus.
Conatus s. Conari.
Conca s. Concha.
* Concameratio (cf. Pretoriolum)
gew6lb, schibbogen etc. Ki\
* t Concanius s. Conseutaneus.
Concauus eyn hol l eyn bauer
(X cauea?) 27. hol, also is eyn vor
dornen not 38. (conchauus) heolle 45.
Concederelenen, lyen 38. liehen 29.
^fConceutanius s. Conseuta-
neus.
t Concent-or mede zinger 37 mit-
singer Ki. -US mede zangh 37.
♦fConcervus s. Cothurnus.
Concidere i. cohrem vultus mutare
chledern P. F., i. e. schminken, vgl.
Wedeln illinere Sm, II 353 nd. nl. klad-
de-n, -ren maculare, inepte pingere
(KU. etc.).
fConci-ere, prs. -o reysen 27.
Conci-liabulum 1: -onabulum rad
37.
14
106
Consiliastniin
Condemnare
*Coiici-liastnim 76., -olaster 37.
i. consortium.
Concilium eyn samninge rad lüde
37. ratsamungk 34.
* Concilla L operarius 76. eyn osse
de tÄd 37.
* t Concin-ari s. Concio. -e,
-gnus s. -ne. -itare s. Concitare.
Concin-nus, -gnus 40. -ns F. a.
1420. gleich tönig 52. mitsengig 29.
mitsingunge 30. 34. gelich gesang 40.
t clancimius eyndrechtich 37. geor-
dint V. a. 1420. -ne, -e 45. lohelich
(lob-?) in der stymme 45. lobleich
mit der stim ; w. u. vonnueclich Inder
stumme (sie) 27.
Concio ein zesamen gerfiste (gc-
ruoft 93.) mengin K. V. schar 25. V.
a. 1420. eyn schare l sangh (X can-
cio ?) 37. t. congregatiOy cantus, allocutio
ad populum 76. conciona-bulnm s.
-lium Gloss., 0. V. Conciliabnlum.
-tio gespräch 32. -tor eyn vor spreke
37. eyn lerer aller lewte V. a. 1420.
concinari zu redden 45.
♦fConciolaster s. Concilias-
trnm.
*tCohciona-bnlam, -tio etc. s.
Concio.
*t Concior (c/. Concitus) sneller 37.
conciori gratidu i. velociori gradu 76.
*Conciosns eyn lud 37.
Concip-ere entfangghen eyn wort
38. -iones sunt stelle que coimpietitibus
apprecantur (?) 37.
^Choncis s. Concha.
Concitare daghen G.voc. reysen
(cf. Conciere) V. a. 1420. wegen 33.
erbegen ; concinitare er wegen 1 rey-
sen 27.
Concitariom eyn keyser gaue 37.
i. donatio imperatoris 76. Br.
Conciois mede borgher 37.
*tConclaa-e heimlich gaden 40.
haimleich g. 52. kemet 45. kempnat,
tv. u. kemut 27. kemnant; -se closam
32. -a be- 29., ver- 30. 34. -slossen
hus sim. -nm Gloss,, -iomchlause 33.
*tConclorare s. Conglobare.
Conclusio schloB- 32., slos- 52.
-red.
^Conco-llega s. Collega. -i
s. Cothornos.
Concor-s ein hellig 40. an
tikait 30. -dia mit-hellung 33
-haldung 27. (herba) menie 40
Concrepare wider hellen 5
*tConcu-bina, -pina (X -F
40. {cf. Amasia) imerhil, wlg. h
75^. zu wip 40. iceueswif H. S. L
bislepersche 37. -binarias s. i
sius. -inm^ -ituni 76. est con
temporis ad coeundum l est pars
76. eyn ^eyl der nacht dar de
vnd vruwe wat in to donde hebb
Concu-la s. Concha. -pii
-bina.
Concossio. aconcussione \
gemeschlach {Suff, -lach )4l.,iX
fusio: confundere mischen, mans
* Concossor eyn schatter (u\
aus 0. in schudder Gloss.?) 37.
tosso {alph. conc-) i. qui debitum
violetiter 76.
* Concuta kneschiue 37., umga
scheue Gloss.
*tConch-a, \ -ea 37. muschj
snek m. i. coclea (As vil als ain
link 0. eitlink, wan so der mon ab
so werden Ire schaln flach o. ho^
eitel Meg. merschars K. F., vgl.
scherpli id. 93. neben schorp l
schorp tartuca (s. u. und Gloss.
ib., vll. nur dein schorp (scorpio
geglicJien. — meranege, muscheU
berin schal 40. een mosschel of s
van een kreeft of sleck G. voc
sniggen-, snygge-hus; eyn steyn p
37. ein nüs schal 33. nu§ hol
snyggh-e t. limax; -en hus t.
chyle 38. conca (lauel) s. Bn
lare. choncis ags. hebernum ^
E., vgl. hsBbern a crab. scorpion 1
concola mer schnegg; aigerschs
conchile ein egell 1: snekchen
33. sim. 27. egel hang, schucken
hug 45.
Conchis swade, est ligumen 2'
swaden est lignum (sie) P. V. CO
swaden (siraden?) 30.
Condem-nare, -pnare vor
men 38.
Condensare
Oonforaneus
107
ens-are dichk 34., tecb 29.
-US dikch 27. 33. dicke 37.
0. weldip: i. nemorosus 52.
ere pawm seczen {aus pawen,
bueii, bergin V. a. 1420.
e-, condi-scensio arparmun-
Gr/'. 1 424. pro condiscensi-
abarmida P/. Germ. VIII 13.
»ndextrare wider recht ma-
ndidonia (am centinodia?)
igiola.
idi-, condo-lomatica cram-
ike 38. de vdixnmQ, pestis (ramm
Br. Wtb.) 37. chram; c-
lidsucht 52.
-ilii8, l -olus kop {st. knop)
5 bule 38. knuckel 6r. voc. -us
H. kn-) an den geleichen 40.
3a- 34. -ndimentum aHricht
lach die spig smeckt als uon
krüt 30. Salt, spyscruyt G. voc.
üre (im Gloss. ausgelassen!)
. salten, cruden G. voc. saltzen
Uten Voce, ex quo. wurtzen ib.
vurtzen, stuppen (l Stubben
W4) P. V. gesmack geben 29.
(Ed.)hQy^Q {agleiamintnelle;
erare) //. PA.
idi- s. Conde-seensio.
Usum niest würcz 33.
.tio eyn einistlych schaffug
ischaflFt6rto^^..^) 45. een woer-
voc. vorwaerde sim. Gloss. vn-
9. V. a. 1420. eyn schiebt 37.
iole-re mit trauwen 45. -ntia
ia.
loliu-m Br. Gl. m., -s 37. 76.
iam, -elium Gl. m., -Uns 110.,
voc.) i. anulus vingerlin 37.
io- s. Condi-lomatica, -lus.
iucator sun macher o. hin
sim. 74.
icere meden also eyn hus
•r meden, huren 38. beleyten,
a. 1420. belaitten, muten 52.
iduct-a leyt, reye t. Carmen
mgh 37. ain cantilen i. can-
7. -io gedingt 32. -itins ge-
-inus eyn gemedet knecht 37.
iman der etwz lebet o. dinget
40. -ura hure 38. -us saluus geley-
den, is sunderlik fride gegeuen vor lu-
den 38. a conductu eyn einroger 125.
t Coudulcare zuzeredin V. a. 1420.
sim. 17.
fCondu-lus, -s s. Condilus.
Confectu-s gechreut (sie) P. V.
gekrencket sim. Gloss. -m geseet, ge-
macht 45.
Coufederatus aidgnosser 32. sim.
64.
*tConf- s. Conu-enticulum.
*tCouferator eyn borghe 37.
Coufertus er vflit 37.
Confestim {cf. Citus) ze hant 52.
sim. 9.
*f Confestum ein confest 27., st
aus SS?
*f Conflcere s. Conuioere.
Conflda eyn mede louer 37.
Conflni-s eyn neyber 37. naber 22.
G. voc. nachgebure 40. nachpawr, w,
u. nachwer 27. -tas naberschap G. voc.
-um lanndschaid 52. gemerch-e U. 8.
Vind., -ede Mon. conuinium marke,
alzo eyn velt 38.
ConArmtL (engl. comfrey)gallucif&.
Conflrma-re vermen 38. -tlo eyn
stedinge 37.
*Confl8care (X viscus) cleben 41.
"^ t Conflag-aait s. -ranit.
f Conflages eyn wyndich stede 37.
t Conflag-rauit farpluhita Gf. III
247. -auit firpluhita (concremauit pi-
senkit) Gl. Ker.
Conflat-ile ein pegossen dinkch 27.
eyn begussen drug (dieng?) 45. -orium
esse F. a. 1420. smit esse 40. ese also
de smede hebben 38.
Conflictus s. pte. vechtinghe der
groten heren edder der lant 38. stören
(umg.?)y strijt 45. slacht 125. schal-
muczung {vgl. Tentare bellum. BM.
112 8.88".) 32. gepineghet 37.
Confligere mete zergin (zergen Fr.
II 47». m. Goth. Wtb. II 655. 661.)
V. a. 1420. stürmen 29. confrlgere
pingen (affligere id. 29.) 30.
«fConforan-eus, -ius eyn market
naber by dem andern vp dem markede
37.
108
(yonformatos
GoBüiuere
t Conformatns geleicht 27.
Öonforta-re gestercken 52., -t
(Ed.) creflftiget K PA.
Conf ouere {cf. Confruere) aufhalten
52.
^fConfrag-um ein wuest 52. -a
eyn stede dar me de bome af hauwet
1: eyn stede dar vele ertberen wassen
37. ertberstat o. wiste(at*5 wähste?)40.
-US dicke 37.
Confricar-e, -i 27. czu reiben 1:
czer (selten im 15. Jh.) treyben 27.
reiben, chrazzen 33.
*tCon£rigere s. Confligere.
* Confrixorium eyn schard {cf. u.
und Gloss. w. Frixorium. Craticula.
Patella.) 37.
*t Confruere {nach conf ouere
neren) gener en l auff halten 27.
* t Confugel-a (i. confugium) Br.,
-la eyn to vlucht der hulpe 37.
Confundere verdainpnen 52. ser-
den {hd. serten cf. Vexare. Sra. II 288
ff. BM. 112 S. 320) proprie loquendo
38. beschaemen of lästeren, störten
of menghen G. voc. {vgl. Gloss. v.
Fundere. störten fundere, dif-, ef-,
pro-f. KU.).
Confuta-re vmbtun 5. 2 7. berisp-en ;
-tio -inghe G. voc.
*Congela-re vresen, also water
to vrust 38. -tio gefruste (gevruste
B.M. III 414:) 40. -men samnynge 37.
*Conger-a s. -ra.
Congeries hawfif 34. lobhuflF 32.
zesamen getragen 30. z&samen 29.
* Conger-ra stdpfeler, samener 40.
-a eyn Stoppel harker 37. echrer 52.
*tCongeru8 s. Congrus.
Congestu-s, -m ghe sammet 37.
Congirare. cogitns (m. longa)
senewolt (*. q. cogiraUs 76.) 37.
*tCongis s. Conchis.
fConglobare klösen 33. bissen
29. winden F. a. 1420. holen machen,
spielen mit den b. 45. conclorare
(undeuÜich)k£Ly9lmsjchen(cf.4. Gloss.)
27. conglobatio vor enynge 37.
Conglutina-re zfisamen bachen 29.
czw sam-fuegen, -slinten 27., -slikchen
33. -tur {psfractum; cf. Coagulare)
wellet H. PA. I 125. -tio to
voghinge 37.
Congratnlari vrolich syn;
bliden van synes vrendes gheluck <
Congruere temen,vogeDt. d
38. czimleich (czymlich^.) seio,pe
{aiis pechomen) sein, gleichen
Congrus p. polche {vgl. u.
Wtb. V. Bolch) 40. congerus
3 1 . trong-rus asch 74. -ins escl
Congruus pechomen, czii
ordenleich P. F.
*tCongucio s. Gymbnsti
*tCo- s. Cu-niculus.
Coniect-or uuarsage Symb.Z
worseger F. a. 1420. bäner, w. u.
27. dftder, wicker 37. -uraverpro
entwerffung 27. verberffung 3i
moedinghe G. voc. -urare enti
33. ghissen 37. (connutero?) v
{vgl. 68. Gloss.) V. a. 1420.
Conijcere raden, vermoedc
Samen werpen G. voc. coi
duncken, mit werflFen Voce. e. q.
diechten 45. ; davon getrennt
(a/.conjicio)wilkore Vo€c.e.q.^i
umg. eyn wilde dier (!); acht
timo) 45.
*tConi-la s. Colena. -i
Cophinus.
*tConis-a {Gloss. v. Conj
Cicuta. -ma s. IconiBma.
Coniug-are hylicken G. va
eyn echt 37. een hylick G. voc.
U.S.D. gehileich Man. gehüeih
comugium chanschafft 34.
Coniunx s. Coniux.
Coniura-re, -ri besweren, i
den duuel besweret 38. -tio {cf. F
zesamen sweren in b&seme 40
Coniux chvena H. S. Mon
Vind. conjunx een ghehylect
wijf G. voc. gemachel, ehcher
K. V.
Conl- s. Coli-.
^fConlatus s. Calatus.
Conm- s. Comm-.
♦ t ConnectiUum eyn nede ys
* t Conniu-ere, -io xi xi
wenken 37. 38. wincken, consi
G. voc, oug winken (connuer
Gonnixam
Gonaolida
109
icken 38. büntzlen, zwintzern
a horsamicheyt 37.
ixum gesiebter 41.
opinm s. Conopeum.
binni bi ligunge der E 40.
peyslaffen 34. Wirtschaft 30.
i- s, Cor-nubinm.
nus s. Cunnus. Cornns.
n s. Conum.
enm. connopinni mucken
apinm scho'p fei 40. (stovp-
himmel Oberlin hei BM),
iistobhuli 32.(stovphüli55.Ä.
anopenm eyn gestriegel do
:en myt vahet 45. staubhülin
ium, epiciclus (c/. Gloss.
w. V. Thoral) K, V. ca-,
)peyniii fincken netze Str. V,
m vleghen ned; canapeium
langh 37.
s. Comp-.
p-agum^ -eges s. Com-
tus s. Contos.
iniscere an laynen 52. vff
irere erberflfen 27.
s. Corr-.
ins ratgeb 27. i, consilium
egionalis eyn land man 37.
ogare zusamen bitten 45.
»itten 52.
ngoineiis (-gw-) sipper Gf.
lipp-er H, S. D., -e 40. ge-
S. Vind, gesypte 16. frant-
V. maech 11. 6r. voc. pl.
1 vader edder van moder 37.
ienti-a sämyticheyt 36. ge-
. gottf&rchtikait 29. got
0. -osns got fruchtsam 30.
ig 29.
ndere. consindere scar uen
il 38.
sectan-ens (Br, etc.), -ina
jnnynge mede holdet 37.
3ntio erfindung, erberffung
•sung 45.
it-ire wlborden 38. volwor-
verhangen 27. verbeugen 33.
30., -halten 34., -hulden 29.,
-helten o. wol bedencken 45. -aneus
verhenger, gefulger 27. geweidig 45.
ghenoechlick G. voc. concanius vul-
bordich 37. concentanios s. Mora-
lis. consensns (assensus id, 38.
cf.h.v.) wlbort 38. gunst zft werken
40. verhen-gung 33., -gnuzz 27., -nuß
I gunst gebung 52.
Conserere tegader seyen of plan-
ten G,voc.
'^tConserigeratns (aus constrac-
tus sim.?) eyn cropel 37.
Considera-re prou-, merk-en; -tio
-inge 38. -tos schone 37.
Consiliarius rot gebe 40. ratgreue
Symb. D.
*t Consindere s. Conscindere.
Consistere mit sten t weysen 27.
mit wesen 33.
* t Consist-orium rieht-, sprach-,
40., richte- 38. -hus. ufetantanti rupis
alta rumo, dajsu in Gl. Sal. IpcUatium
jovis Gf. II 507 (:Roma). 510. VI 606.
608. •urium ufstandendi (rupis rumo)
Gl. Ker, -eriom i. rupis alta Bap. Gf.
ufstandan surgere, con-, ex-y re-surgere
II 510. Bei afidern Bildungen aus
standan wechselt die Glossierung
durch Zss. von surgere und sistere.
t Consit-os {cf. Gl. v. Considus)
besatzt F. a. 1420. gepeltz; -io
peltzung 52.
*tConsobri-nus, eyn broder edder
suster kinder 37. 6ham Oe. V. -ns
29., -ni pl. geswistergid kint 93. (ge-
swistergot couterini 2. vgl. Sm. III
551 ff.), geschwfistergut Idnd K. V. ge-
schwist-ergy 32. -ret 52., geswistret 29.
kind. mumen, 1: oheimcs H. S. Vind.
Mon.y l hoemes D. suni Jfon., sune
D. Vind.
♦fConsobrius ntlechter 27.
*tConsogr*ugo Cundeutlich) bo-
me, boeme herha 40., aus consolidago
beywene sim. Gloss. v. Consolida? vgl.
Dactylisa. Penteborrina.
f Consolato-r trost-er; -rins -hck
38.
t Consolida wal wrcze, wnt wrtz ;
c. minor (undeutlich) zit l5se o. hercze-
lose 40. c. regalis rydder blomen
110
Gonsolidare
Oontaria
nd, 0. San. ritters blomen 25. 51. adder
Sporen 51.
Gonsolidare crefftigcn 52. loeden
147, lodcn, alsome eyn ysern an dcU
ander laden 38.
Consonus s. Absonus.
Consopitas slapcrhaftich 37.
*7Consor s. Consns.
Consor-S gade, alsonie sprich: de
vogel Jiaft synen gaden 38. schul geselle
40. gelüchkgesell 34. gelicksell 30.
gefifellig (sie) 31. 64. ;>?. -tes mede
seilen 37. -tium s, Monopoliani.
* Consparsio ahd. suht, de robore
dicitur Pf, Germ, VIII. ^- Vgl, roborosa
passio (quae aninml rigidum facit ad
similitudinem ligni) Veget, Art, vet. III
24, (Gl, m.)
*tCoiisper-sio zuze tc^yc F. a, 1420,
ein taig an ain vrhab 52. -cio ge menget
mel myt water ane z&r 37.
* t Conspicatus s, Conspirare.
Conspicuu-s schone V. a. 1420,
-m durchzitig (aus -sichtig?) 41.
Conspira-re ober eyn trän V. a,
1420, tesamen verbinden om quaet
te doen of goet; -tio party makinghe
of een verbont ; -tor verspeer G. voc,
conspicatus to hope ghe sworen 37.
t Conspissatus vor stoppet 37.
* t Conspons-or mit gloubir V. a,
1420. -ator eyn swerer 37.
Constantia du. constecz 30. cost-
necz 29.
Constare tesamen of openbaren
syn G, voc,
* t Consterna (constrina ?) s.
Tonsterna.
Constem-ere bescaczen ; -ari omech-
tin (sim. 9.) V. a 1420. -atas van syn-
nen komen 37. betruebt 52.
Constipa-re vmme vayn V,a, 1420,
omringhen, bestoppen G, voc. in dem
lip verherten (daratis wunderliche Um-
deutung, auch im Gloss.) 29. liebe bc
herten (c st, st verschr,) 45. in der
üb behalten 27. inder liebi verstoppen
30. -tus verhertet 29. 30. in der
liebi 30.
Constrictio (in pectore Ed.) ge-
brech H. Ph.
^fCon- 8. Ciro-stringa.
Consae-scere wonen ; ik woi
(puto^ habito) 38. -tado ghe
G. voc. gewan-eit b\ -t P, V,
Consul räter 29.
fConsular-is i, dignus co
raetsmau G, voc. ratzman 11
sunt ludi ydolorum edder eyn re
rad lüde 37.
Consul-ere ratfrage 48. -1
raet eyschet G, voc. eyn rad
37. -tus eyn rad gheuer 37. (
ghift; adj, wel beraden, wel heg
G. voc,
* Consam-atum s. -matui
*t Consum-ax i. mrpotens
dicunturdy, hierher ?),'9Ltes {st.
pl, mechtyghe lüde 37.
Consumere teren, vor t, U
ghen, vor don 38. (speht lepran
somit swendet H, Ph. V40.
*tConsumerge s, Cosm
Consam-matns, -atam
vullen-kome, -bracht 37.
* t Consum-ptes a\ -ax.
Consus l cossus eyn god de
(umged. au^rades sim.); conso
her?) eyn afgod 37.
^fConsu-, conswa-tura n
*
f Conta s. Contari.
t Contabescere verghaen
vergeen 110,
Contagi-o aenhanghende 8
beulecte suycte (ie und uy!);
of besmitte suke (2. Form!);
aencleuich, besmittelick G, voc, •
vnreynicheyt; -osus anhangl
mit r- Strich) 37. -um bosir grii
1420, vnflätigkeit 52. schelm
ein slekchung {st, fl-) 1: vnra
27. geflekchät 33. fleck 32. og
gende 30. vermäsgdng, verm
29. -osus ein anhangend-e su<
-er siechtumb 27. cantagiumi
kleich sucht 34.
fCoutamina-re untreynigl
ulecken G, voc. -tio bevlecldi
* Contari {Gloss. v. Gunct
faren, ervarschen 33. ondersoec
eenen stock {i. conto) G. voc,
(cuneta etc. Gloss,) eyn wyl
Conielli
Oontaer
111
nctabimdiis lanksem; can-
yuelinge 37.
telli besecz A:\.\dielat, Glosse
e deutsche vieldeutig,
mpla-ri hymmil schouwen
ö. beschauwen, berachten 45.
Speciüa.
itemptosus s, Contentio.
m-tns, -ptns smaheyt 38.
nti-o hadrung 32. kiuinge
le warde 37. -osus vul kiues
ich 31. 64, ein beschluzzen
27. pl. die kriegigen (-er?)
temptosns eyn claffender
. eyn sweczender mensch 45.
ntns ghe nSghesam 37. be-
. beniegig 30.
rere s. Strignla.
itermin-iimi, .eam noch
ift (umged.!) 27. bfirschup 37.
iber 37. ackerbur; -um burg-
5.
iter-nans bisende J?. S.D.
i conpletionem tertii anni Br.
tag 32.
iStari zel geretyn F. a. 1420.
sweren, zewgen 52.
x-ere (cf. Nectere) stratten
rcken 45. strikchen, wurkchen
gewurcht, w. u. gewarcht 27.
t 33.
Dimani nacht stilli 32. der
3 teil 40. erste slof F. a. 1420.
^erschr.) salheyt (sie) 45.
atig-nare gheboen of solder
r. voc. -uare haws speren
latio gheboen, solder G. voc.
voghinge der sparen an deme
tag (Dach) 40. gesperre 19.
20. Symb. D. H. S. Vind.
'oss., conticnas eyn spare
n huse 37.
atig-uns vnder lad (sie) 37.
rlas da nichtz enttzwischen
Quos gewahen (w aus n, cf.
i.?) 41.
ntine-re enthaben 41. (BM.
-ns, -nt 41. (cf. Gontinuus)
(d st. k) 41. kusch, mesig 30.
ilder 34. sim. 1. enthalter 29.
-ntia chaus-hait 33, -chait 27. -nciale
entheltenig, enkentenig 45.
Contingere scheym (m st. n),
komen 38. contigit giburida 48.
t Continn-ns mitelgancz 34. an
m. 29. emazzi-c (continens ie?.); -e
-go Gf. -i imsig 41. -e sonder aflaten
G. voc. -0 id., s. vertreck ib. sareo
Bf. Grm. VIIL sär Gf -a (sc.febHs)
sucht l ritte 40., I: steter ritt 52. -are
toevoeghen, stedelick doen G. voc.
herden, duren, stede bliuen i. perdu-
rare 38. -atio stet an treibung 52.
Contra wedder, eyn tegen; i. e
contrario w., w. her 38.
Contractns Verpflichtung 29. ver-
slechtung (sie) 33. überUchunge (sie)
30. coepmenschap, contract; (part.)
vercrompen, vercruppelt G. voc. eyn
eyndrechticheyt ; cropel (conserlge-
ratus id. s. o.) 37. eyn aynung;
chrtlppell 33. krümpel 27. gecrupelt,
geharscart Symb. D. (vgl. Gf. VI 530).
laam; contrect-us stelter; -are stre-
pelen 3?. contractare handeln, geyste-
lich dfin 45.
Contrahere se (der Kranke)
crymphen H. Bh.
Contrari-us twistich ende teghen
syn G. voc. -nm wedder, vnbeheghelik,
i. q. molestum let 38. -etas weder-
mode 22. wedderinod^.adnersitas 38.
(vgl.Br. Wtb.II171;mhd.mderm\iot).
*f Contra- s. Coutro-uersia.
*f Contre-ctare, -ctus s. Contrac-
tns.
*Contrem-iscere^ -escere 33. pid-
men, czittem 33. pinden (sie) 27.
*f Contribnl-is, {-npl.:) -e vrun-
de 37.
fContritor s. Holendinarins.
Contro-^ contra-nersia widertail
(BM. III 22) 32.
Contnbem-alis geselleich, genos
52. ghesellich ; i. q. -io medegheselle,
ghildebroeder ; -ium gheselschap
ghilde G. voc. contnlini-alis ghesel-
lech ; -nm selschup; eyn de vor smaed
dat richte (X contumax) 37.
*tContner statim 146.
112
Contneri
Coniiiiiiim
Contneri beschirmen o. fechten
(cf. Gloss,) 52.
♦f Contnl s. Contns.
*tContnlini-allS5 -nm s. Con-
tnbernalis.
f Contnlns chnuttil sim. {cf. Claua.
Ruterum.) Gf. IV 58J2.
^'f Contnma-x, vnhorsam 38. ver-
smadende, houerdich, wederspennich
Cr. voc. -sia vor smaynge des richtes 37.
*tContnmeli-a hon sprake 37.
hönspräch, lasterung 29. hemisch wort
52. hoemutig l hoch ansprach 27.
spott sprach 34. spoth 30. schelta-ta
H, S. Man. -t Vind. -ari lastelick,
houerdelic ende spytich spreken 6r. voc.
lesterUch, spotlich sprechen o. schelten
110. an sprechen 27. 33. -osns (cf.
luuenosus) eyn lesterer 27. 33. eyn
hau (sie) 27. hSnsprechig 29. hon
sprikech 37. spotleich 34. spoter 30.
Voc, 45. detäet das unverstandene hon
um in contnmili-a harrung, -ari hören
sprechen, -osns hersprachung.
Contnnder-e (c/. Pila) stempen 38.
tesamen-stoten, -wry uen G, voc. -entnr
zerqueschent o. zerdruckent 41.
* Con-^ co-tnndns eyn hard steyn,
eyn blasen steyn, eyn kezerlingh 37.
tCon- s. Co-tnrnix.
"Cont- s. Coiry Coth-nrnns.
*f Contns s. Cantns.
Contns^ cantns 34. stango H, 5.
D. scalta (cf. Trudes. Vectis. Sealmus.
cfc.) Gf. Schalter {wetterau. m. Fenster-
laden, gew. Dem. schallerchen w.) 112.
Strudel 34. 52. cholb 52. kÄle 37.
storl F. a. 1420. stSjJel, stissel l pluel,
iiistr. ligneum hahens nodum quo vtun-
turpugiles adpercuciendum K. V. st6s-
sel 29. 40. mürselkolbe; contnl {aus
-lus?) rftder one Stachel o. sper on-
eysen o. kolbe 40. conthns eyn fichs
kule 27. concns stempffel (piscatoris;
strempffel 91.) 32. compns schwinge
30. comptns swingen 34. swemstok
33 Marg. ein sichkalb {aus fischkolbl)
27. swingstock; compertns swing (l
omatus^ superbus,ausGom^i\jL'&)\ conp-
tns ein prunkule {mnd. pumpekule
sim. Gloss. w. Contus Tolleno.) P. V.
cnntns i. lectus in naui 76. \
eyn bedde in dem schepe 37.
*tContnsso s. Conensso
Connalere nesen, ghe n., su
den 38.
*tConncatns hemelik 37.,
nuent-us? vgl. -iculum Gloss.
Connena van na her kom
*tConnen-cia s. -tlo.
Conneni-re beclayn F. a. 14;
bekueme, euen 38. eben-kon
-chomleich ; verchomenchayt
-entia bekem-ikait 30., -heit
{sie) 29. voghe, bequemich(
Conn-, conf- 32. -entienlni
lute samenunge 40. schlupf
32. h&flin (-la pl? st. houflii
Connen-tio ouerdra-ch G.
Cvetus") KU. -cht 132. -cia
37.
Connentn-s kauent 23. P.
ein geuent prueder 52. conenl
uent, dat beer negest deme bes
conacatns s.h.v.
Connersari mitt wandlen
Con- s. A-nersio.
Con-, l per- 38. -nersns
38. bekeert of een leke broder
eyn lieplich (umg.) bruder l
45. ein Jeyb (umg.) prüder 3J
ding (berrding?) 32. ein parthei
*f Connex-ns hoU, eben 21
achtig 29. geneyget i^connexi
a. 1420. -inm vrame boghet 3
nixns ein hol 33.
Connic-anens nachpawer 5^
mit noch wer (sie) 27.
*Conuicer-e wenen, oben
seynem herczen; -i vn reynen
weynen, clagen (umg.), obersla
der hirsung {aus in dem herze
dencken; -i {verschr. eonitei
vnreynegen 45. conflcere {alph,
i. oppinare^ cogitare l perpender
nincere vn rainen 33.
*Connic-inns s. -anens.
fConnictor eyn ouer wyni
i. cum alio vietor Br,
♦fConuincere s. Connici
fConnincere mit vberwind
^fConninnm herha klap£f
Gomiitare
Ooratüa
liS
initare mit berwerden (sie) 45.
in-a wirtschafift-gesell 29., -xel
; genoss 40. -ium werschop
tschaft 40.
nuininm s. Confinlam.
mnixns s, Conuexus«
mnm eyn scheme van eynem
dinge 37. conon dic.jigura
yiplo incipit et inacutumfinitur,
togonium Br,
loluere tesamen wentelen G.
uimen wenzelen 1S2.
iiis(c/.Pinnaculura) creyer {cf,
. und Gloss.) uff eim helme o.
f eim tache 40. kleinat aufif ey-
n K, F. eyn helme teken 37. ein
pürig 33. ein hübsche prake;
hobisch borge; kauff(Ä^.knauft)
Ulis eyn hobesch borg 45.
nnul-sa, -ta G. voc.^ -is 45.
. phannus 45. wann 32. G.
nt- 33., wint- 52. -schauflfel.
•er-coliim« -imentum daack
in 38. -torium sweff deckel
22\ dek- 40., deke- H. S. D.,
Fr. - lachen, decklach 7. co-
of een decksei van een boeck
luparturi V.Vind,nr. 64 Denis,
loors s, Cohors.
»padi-am wildiwahse Gräzer
Jh, (AM. Bll II 195). eyn
a eyn stucke vleysches 37.
a, coppia 30. n6ghe der dingh
^gsam 30. volhait 33. fulkeit,
chkeit 27. uachform 29. 34.
^ .9. CopS.
o-, cupa-rosa copperSck 38.
►OS, copus 76. arbeyt 37. ?'.
i Br. l ificmo 76. mÄdigkeit
1er Ki,
ppa vogel ticht 32., zimscheni
und concula (aiger-klar und
hedexäet vielleicht die Kuppe
vgl BM. 1 915 ; finger-koppe
:e Sm. II 317) des Eies, wozu
. köppe Eier mit den Spitzen
mstoßen u. s, M. vgl. Grimm
V. Kippe ff.
ppia s. Copia.
h, HoTum glosMrium.
*tpoppiiii ugprogen (arboris);
coppim i.primum erumpentemfi-uctum
(arboris) H. Ph. III 32. 45. Gf. Coppa?
"^t Coppreapi^o^; si Aoftio virdrog-
keyt i. leytsam animam habet, oculum
piscis in annulo besmyde, et intellectus
ejus evigilat i. wacker eritH. Ph. III 8.
Cops. eopis rike 37.
*Copsas s. CapsQS.
*tCopiil-a coppel 37. kopel 27.
kuppel seil, henkel bo"m, E 40. zft-
fftgung 29. -um eyn echt sammnynge
37. windstrichk 52. copolaiiii-m
(venatoris) wind band 32. -s i. twi-
culum in collo canis lo. de Janua.
*t Copus s. Copos.
Cophinus mistkor-p F. a. 1420.,
-b 52. almesen corff; i. calatos^
solistera (undetUlich) kipe, eyn korf
smal vnd kmgh 38. trag-, prat-korb
27. hurtt; korb zu pratt 33. sim. 75.
biril Gf. III 156 {cf. Vma). coflnos
acc. pl. banstas {vgl. m. Goth. Wfb. B.
17.) Pf. Grm. VIII 407. eoniuus
s. Fiscella.
^Cophynm. cnphium eyn clene
hoyd 37.
*tCoquere, coco xi ctum 37.
koken 37. 38. kochen, sieden, gam
(sie) machen 45. coqu-ester Gloss.,
-estus, -erius, -iuarius eyn kok 37.
-ina küchin 40. -inella t. coca l puella
76. maghet 37.
*Coqm-melIuin. -nella Gloss.
cocqmnella plumen bo'^m 40.
^ Coquin-ariuSy -ella s. Coqu-
ere, -imellum.
Cor harte, w. u. herte 37.
Coraciuus (piscis) kreft, kereg F.
tril.
♦fCofalis s. Coranla.
Corallus coralle, eyn rot edel steyn
38. korall, w. u. korel 27. krall 29.
grall 33. crud, wen od vt dem water
kumpt so wert od eyn steyn 37.
Coram by, also: ek tw^ bi mynen
vrutiden 38.
* Corambus ein fürst des tancz 33.
coranillus s. Coraula.
*tCoraul-a 1 es eyn vorsingher
37. coraljs kor singer; coranillus
15
114
Corax
Ck>riUii8
(X corambus) danczmaister 32. corin-
ba s. h. V.
Corax eyn rauen 37. G. voc. rappe
0. strit ackes 40.
♦f Corax s. Borax.
*Co- 8. Cha-raxare. '
*Corba-ii gäbe 27. eyn gaue der
almezen (cf. Corbis) 37. -na opphec
stokcb, w. ü. ofifer saug (sack 75.) 27.
opper-, hilghen-stoc 38. oppflfer stokch
Inder kirichen; corbon i, donum 33.
corbuan eyn hilgen stok 37. cor-
banft schacz kamer o. kiste 40. car-
bona s. Carthesia.
*tCorb-es s. -is. -inus s. -ins.
-io s, -0.
Corb-is, -es eyn almezen korf (cf,
Cophinus. Corban. Gloss.'v, c.) ; -nlas
eyn clene korf 37.
Corbita (cf. Liburna)schepe; bedde
27. meers-schip (meersse merx) KU
*Corb-iiis, l -inus k&ne 37. -nins
czway herczige 33.
*Corbo. corbio mandeinaker G.
voc. eyn korf meker 37.
*tCorba-an s. Corban. -Ins s.
Corbis.
*Cor- s. Co-codrillns.
*tCorcnm s. Crocns.
* t Corda snoer, riem G. voc. line,
eyn clene reyp edder snour 38. eyn
clok rep 37. eyn seyde 37. 38. senw
32. sienw K. V. senwe, darüber sien;
seil, seyte, snure 40. Gordat-or sey-
teler V. a. 1420. -issera eyn seyden
speler 37., aus chordatista i. qui
canücum chorda Br.
Cordatns wel gehert, wel stolt G.
voc. vornunftig V.a.l420.
Cordet-enns, -inns mit dem her-
czen 1: hercz glich wissen 45.
*tCordex s. Cortex.
Cordex söitfer H. S. Mon. een lyne
of cordendrey er of snoermaker G. voc.
*tCordi-a, -aca, -acns s. Car-
di-a, -acns.
*tCordial-is, -ns est auis etc. G,
voc. Vgl. Gloss. v. Coredulus.
Cordiana (kerba) hercz-spangen
33., -spör 52., -spön, w.u. -blat 27.
^fCordnelus s. Cardnelis.
t Cordnla jpr. n. virginis; coi
G. voc. ein dein schnuor o. se>
Cordns spade eder vro ede
titlik 37.
Corea dans 37. 38. reye I
schare 37. corisare reyen, dam
*tCore- s. Cori-andrnm.
* t Coreb coreb {uittdus kha
Ker. i X coreph i. calnaria (X
aus caligaria? schalwari sini
Gloss. V. Saraballum), lumbarü
menta Gl. m. Oder aus hebr.
calvus sim.??
Corednl-ns, -a 98., corr
(alph. core-) 40. tule 40. 93. (
Meg. hertzfra-z ib., -ß, -s (g
edens!) 50.
*tCoreosis eyn cled 37.
fCh-, c- 37. -orepiscopn
biscoph Symh. D. eyn land biscl
Corens lederen 38.
♦fChorhanstns verst i. p
-acnlnm Symb. D.
* I Coria (aus auria X cor
eyn halter 37.
* t Corial-bnm, -Inm erch,
wyt leder 38. -nm irich, chlaii
P. V. cornbnm (a^p/i.corialbuni
1: klain irich a'n dem schuech;
coria-bnm erich, cleyn dede
anden schon 27. -men leder
(vgl. lasch 5.) V.a.l420. COI
een leer an den schoe, een c
G. voc.
Cori-, core-, coli- 40. H.
kol- H. 8. D.y col- 40., goli- 3
drnm gras (kol-); croUo, h<
JEf . S. D. goliander 3 2 . c8le grase (•
colander 40. coreander, crutmyt
zade 38. wanzen-, varr. wanzel-
lusen-kraut Meg.
fCoria-rins greuer (sie) c
corrigiarius) riemer 52. ledir $
F. a. 1420. leder snider ; -tor 1.-, s
raacher 40.
♦fChoricanens {cf. Gloss. i
carius) eyn k6r scoler 37.
*tCoriens lat. laupvrosch
'fCorillns s. Carpo. coi
carpe Str. V.
* Corillns spindelsack 3. 52.
Goiylaiii
Corrigiola
115
In-m, -8 etc. s, Coralas.
aa.
nbns reb geb-ellin 40., -ily
ingebelein 74. cornub-us reb
t. capreolus K. V. -istms
ke an deme wyn ranken 37.
»rinba (c/. corambus,choraula)
40.
nnthns een Stadt in grekin
i-ntns s. Corytus. -olom
im.
s-a, -ca s. Coryza. -are s.
^rytns* cori-ntns eyn pil
-ta eyn k. der stralen 37.
»rinm mol- 27., molitrariam
27. semiß 5^
mua (?) eyn hohir V. a. 1420.,
itns kokir?
'za flug z& der neg K. V.
i eyn nese dropel 37.
ormeiis(a?4^ corineus) aceruus
^ 148.
na (cf. Ruta) h. rute 11.
D.
imelia cornelee. van comelien
37.
*neiis 6*. Cornus.
mic-illiiiii, -ellum Gl. m. eyn
om 37.
icula eyn clene kreyge 37.
i G. voc.
dpes perd 37. ros 40.
imipeta s. Cornapeta.
)nii-s, -X s. Ormx.
lix {ef. Coruus) creye, eyn cra;
is) craghen, roken {cf. Graculus
38. krawe 45. krewa et kraha
aonedula; darauf de nebel-
H. Ph. ¥24. 25. kraye G. voc.
19. krege 40. creg 30. 32. ein
-/. Garrola Gloss.) P. F. thür-
V. tril.
imabistms s. Corimbus.
Dr- 38., con-nubiam stuge-,
> i. angistrum 38. eyn st&
r.
rnu-bus s. Corimbus. -care
5. -m 8. -8,
mpeta stozere 100. H. 8. D.
stozare Tr. stoser V. a. 1420. stossende
rint 40. cornipeta stachaller Ho: 38.
Cornus (Ed.) erMtzbaum H. Ph.
erlizboum H. S. D. hagen-dom,/rt4C^u«
-butz K. V. hagendorSn, böczelpawn
P. V. bottel-, speelcoern-boem G. voc.
wep dorn 38. haghebuschen b&m 37.
psuter bom 30. connus hinber 29.
corn-nm haghe-buten 37. -ens (-inus
Gloss.) -dornen 38.
* Cornus {cf. comupis Gloss.)
hörne visch 37. hasel p. {i. q. comus
93. vgl. Gloss. h. w. und w. Gongras.
Dobula.) 40.
*t Cornus schiffes snabel 40. Cf.
cornna i. extrem§ partes antennarum
Br.? X coruus krumpschnabel 75.?
Cornu-tare tuttin V. a. 1420. blo-
sen 27. -care plasen 33. -tus hor-
necht V. a. 1420.
* t Cornutus i. conclusio accuta l est
Über qd. tractam de vocabulis l raris 76.
eyn slutynge Ipr. n. libri 37.
*tCo- s. Cor-rogatio.
*Corolus s. Corulus.
* Corona du. chrdm 34.
*tCoron-a croune 38. kröne 36. 40.
schappel 40. platte 36. -as ßorum
{Glosse, zu deserta X serta) hobit-
gebeinde 48. -are crounen 38. -a regi-
a, -s Meg. hymelschucze herha 40.
(vgl. u. und Gloss. w. Mellisatum. Herba
paralysis.). kfinigskrön, sant Johanns-
kraut; i. q. ypiricon, perforata dae
spricht diu lochserinn Meg.
Corpu-, corpo- G. voc. -lentus
groff 37. wel ghelijft G. voc. wol ge-
lipt 20., -leibt 33., -leich, er. w. woge-
bedit (sk) 27. wllig big (sk!) 30.
feisseter 40. corpulentia vetticheyt
37. woiliplicheit 29. liebekait (sk) 30.
Corpus Uicham 36. chorpär 34.
(Petrus surrexit) corpore biuange
(princeps) 48.
^fCorreduIa s. Coredulus.
*Corrig-a s. -la.
*Corrigare nat maken G. voc.
Corrigere castyen G.voc.
Corri^-ia, -a reyme 38. coria s. h. v.
*Com^ola wind K. V. pfeffer •
krut ; eemgiola winde 40. corrigula
116
CiorrioU
CottiUdon
i. condidonia warcher (sie) 45. i.
centinodia wegreich 33., wyrocb
(umged,!) 27. cariola weg (sie) 32
♦fCorriola s. Gentes
Corrip-ere. -it straft; correptus
geschraphet (sie; vgl corripe schraff
dAnh.} 41.
•Cor-, CO-rogatio i, digtia cofigre-
gaiio 37. (corrugatio id. 76).
•Corrosiuus schaffris t. papims,
inncns 38.
•Corro-, coirn- 32. -sorium
schab-ysen 32. 40., -eysen, instr. scHp-
toris per quod oreta diminuitur in puhi-
erem spargendum in pergameno K. V.
♦f CoPTuptel-a, -la 34. 45., corup-
tela 76. P. V. slicz, czott 33. czadelen,
ein lad, schlicz.; w. u. eyn czotenan
eym rock 27. czodel P. V. zedel 45.
pruch 27. 34. bruch 29. 30. r. disso^
Mio 76.
tCorsica corsick 125.
♦fCortesia s. Carthesia.
Cortex bouste (booste siliqu<i,folli'
culus KU) 38. börste 77. borke 37.
38. rinde 38. ein ober rind an ein
pawm; w. u. eins itlicbs dings rind
an (nisi) des brotes 27. ein yetieich
rind an brat 33. cordex ausser rind
K. V. corticem (Ed.) hülsen //. Pä.
♦fCortillus eyn spiller wip 37.
♦fCortilus s. Corulas.
Cortina locus in templo pndedahan-
tur responsa etc. Br. cortina respon-
sum (sie !) Gl. m. cortonam antuurti
(responsum antlenki) Gl. Ker. cur-
lina umbehanc H. S. D.
* Cortom eyn dösingh 37., Gewand?
Doch duysink nwtiille, htdla KU.
•fCorubam s. Corialbum.
• Corolum, cerolum hasel nüg 30.
cor-olos hassele, e^n&^i; -tilus ha-
sel mus (sie) 38. -ylus (Ed.) hasel-
baum H.Ph. -ulus hasel pawm; u\
u. -olus hozil bam 27. -jletum has-
lach 52.
Chorus cour 38. k&re, schare, dangh
(d aus s) 37.
Corns westir-nordirwint H. S. D.,
-Dortwint Tr. chorns wint 37.
Corus wispel, eyn mate rocb(
♦fCorusc-are blitzgen 30.
pliczen 34. plekiczen, schein
-amen lümelplitz 52. l -us bUx
-US scheinpar 52.
♦fCoruus s. Tornare.
tCoruns rapf 32. c. cai
tactes (Ann.) hera //. Ph. c. i
cornix m. 50. ein mer-raben
-ram {dat. -ramen) 50.
Cos weczelstain P. F. we
K. V. l coss wechcz stein 4
s. Lapsorium.
Cosmarcha. consumerge
mergia eyn werlik vorste 37. <
archia heerschappy der werelt
-icus werlik 37.
*tCoss-us, -ia schad wrm
*tCossus s. Consos.
Costa reff, ribbe (bis) 38.
•fCostania, castaneum
ribbe brad-e 37., -in 8^ cosfc
tunghen brade 37. Cf. Costus
t Cost-e, -ania reyben wu
-ula rebwuitz 52. sim.75.
*tCost-er s. -US. -os s.
-rum etc. s. Oestrum. -ula
Costus las- 52., lag 75. -wui
lus (X laswurtz sim.?)-, qd. he,
fraweu kraut, wilder saluay
castus frowen krut 32. costu
Symb. B.
* Costus. coster {nach Cox
broch {st. brot) 27.
*tCosu8 (nach Cox) de o
firmamentes 37.
*tCoten-us, -es s. Cotte:
*;Cot-etus s. -icus. -ir
-urnix.
Coton hauen G.voc.
*tCotonus s. Cottenus.
*tCotorium eyn waghen sc
* Cottenus. coten-us l -i
swyn; cotonus weuel 37.
*tCotticus 61 krug 32. co
oliuat 38. Cf. cotetU8 vini i
X lecythus?
* Cottidian-a teglicher ritte
C0CC-) 40. der kalt sichtumb .
frörär; tägleich; -us tägig 33
*t Cottilidon {alph. cocc- ; (
Cottonmn
Grather
117
edon) obses stil 40. cottundiini
< Contundus?) stengil V. a. 1420,
^tCottomiin s. Cydooia.
Cottala. cotula sumpif 52. eyn
n mathe, ec, butenus (puteus
oss.) 37.
^ t Cottu-ndam s, Cottilidon.
ins s, CotuFDix. Cotimrnus.
*tCo- s. Con-timdus.
*7Cothurn-as s. -us.
Coturnix (c/. Orix) quattel, patrijs
vac. cotirnix rep hun 40. con-
rnix vlle 41. eyn rap hon, eyn brak
;bel; cuturnix hasselhoyo; co-
rnas evn vrhane, eyn pacht hoyn
. COtturnilS auis qd. 76.
tCo- 37. Gl, m, (v. Conturnus), cot-
rnus estamicorum (st. -cns) dtiOfum
cordamium 76, eyn kif scheyder 37.
^Cotorn-iis s. -ix.
CothnrD-ns p6gleiu KL cotzinge
(-ni) Symb. B, -as mettischüch
\ IV 419, cotturnus filcz-, mettin-
i&ch K, V. conturnus filtz schuech
. coneorinus filtz schu 30. con-
pyhs puntschuch F. V, cotum-us
\o 37. -o hregil Gl. Ker. hrekil Gf,
1150.
7* Co- 8. Con-nentos.
rCoiiBquillacosse 12^. p. 37 mochte
lefßrcansquilla^en undvll. sqoil-
irennen und aus siliqua erklären.
(€r Anlehnung der Bed. und des frz,
wies an conquüium, concbileaJ^Scha-
oder geradezu aus frz. coquille.
tConterini s, ConsobrinL
^fCox eyn dissene vlasses 37.
Coxa, taxa 34. dey 36. de, also
ien den kneen 38. diech 34. 40.
Äh (sie) 45. one fleische 40. bain-
:ki (umged.) 32. geschloft K. V.
^fCoxinnm s. Cydonia. Cocci-
jn.
^tCraaccia s, Cracouia.
•fCrabro (cf. Cabo. Scaraleus.)
rniz m. {sie prumnient) Meg. scab-
humuß 32. horneze-che IL S, Mmi,
\ Vind, hornus Man. 1281, dase
lese etc. asüus KU. vgl, Gr, Wb. II
H V. Dase) I peerts vliege G. voc.
meft, breme 40. wibel 30. -rones
schritel 29. schabet (X scabere, vll.
X schabe), hyrnes; -io webss P. V.
-o wespe; -ones pl. eyn (sie) scherne
weuel 37. crab-uro hurniß 50. -o
eyn tzeuer 1 venius 37.
Craeentes behende 37.
* t Cracitat galUna, crocitat cor-
WMA* Sytnb. D.
Cracouia. craaccia cracko^'we
proiiincia 40.
* 7 Craculentus .s. Pinguis.
*Craugo 30.,clangrioeyn cragh-e
37., -en 36.
Cran-iuiu, -cum 32. 37. K, F.,
-ella K. V. hirn-schnl K. F., -kopff
33. breghen cop 23. hürn schal 32.
breghen; carniuni breghen panne 37.
grane-um hirne scheytel 40. -rium
V, h. V.
*tCrapadina s, Borax.
* Y Cr apedia (zwischen Cranium
und Crapula) hirn lauff 33.
*tCrap-peIla s. Artotira. -ra-
dina s. Borax.
Crapul-a quas, vras 38. uuerasz
i. indigeries (aus oueraft? vrag X
uuarag sim. Gf. I 962 ?r) SymlK D.
obir vroz V. a, 1420. vbcr fraig 19.
V- 33., u- beressung 29. 33. frässig
l frozz 33. gefreß K. V. fiillery 29.
-ai'i quassen 27. 38. vrassen 38. -OSUS
quasser 27. Überessig, fiiUer 29. frassig
34. fresig 30.
Cras (cf, Aurora) morn 38.
^Crassetum tigel 40. grassetum
s, Crucibulum.
*t Crassia Mhvndha°tswertzin4L
* V Crassiu-a, -ela ueltqunnela
H. S. D. -ola feit kole 40.
* Crassula (cf Vermicularis), gaa-
sula 50. maur- 74., mul- 40. -pfeffer
krässelkraut Meg., krettel-, kreczen-
krut 50. i. orpinum (s. Origanum).
Crastin-are morgen 27. margen
27. 33. 4. -US margenleich, w,u.moT'
lieh 27. mornig 29. 33. morgig 34.
*tCrastro ^.' Castra.
*Crather becker dar me vt drincket
38. crater (^emli (aus ampulla? zu
eimer?) 32. crateras i. vasa vinaria
uuoginne Gf. I 729., creteras uuo-
118
Grates
(kernlos
kine GL Ker., (nicht etwa X stateras
sim.; elier :waga als lanx, wenn atich
zunächst der Wage, doch auch in allge-
nieinerem Sinne, vgl. bahweiga Gf, I
740. ags. Yuegef.poctdum altn. veig /
pateravinijVinum; vgl, m. Goth. Wtb,
I1S6.II 787.). cratus ags. bollo Symb.
H. craticulns eyn clene beker; cater-
cnlns eyn clene nap; cratherarius
eyn beker meker 37.
tCrat-es i -ulus r&ste 37. -is
hord ih. hört 38. hurt K. V. hoert,
roester G. voc. huerd, flecht, lyesser
(vgl. Pera. Gloss. v. Carex. BM. 1984.,
Liesch als Geflechte) P. F. -es sterco-
rarie misthurde 1^5. -icula eyn clene
roste 37. rostere Symb. D. roster 22.
23. roß m. Oe. V. rosch 76. K. V.
scarta Gf.
*tCraWciiliis, -us s. Crather.
-ulas s. -es.
Creagra ein kre 33. stral {aus
kral?) V. a. 1420. cregra crewel 29.
ciragra gi*epe 37. grogia steck 30.
cirogra sürta {au^ furca lat.)., gapel
P. V. raistgabel 52. 74.
Crea-re scheppen 34. 38. -tus
scapen 38. -top schepper 38. -tura
schafFung 33. ein geschepphung, w. u.
scheifung 27.
Creber stadelick G. voc. stätig i.
sedulos 34. dickig 29.
* Crebersia Ihignum quod est ante
culum asini s. zdlle 40. Dazu die Formen
und Glossen u. und Gloss. w. Trabaria.
Trabersia. Treberia. Traheria. (cf. Tra-
hale). Grafasium.
*tCreberiim s. Credites.
* t Crebif-iris, -orus s. Crebri-
foros.
Crebre-o dick werden, vol syn;
-SCO beghinnen te vermenighen G. voc,
Crebriforus i. creber locus für ibus
76. sim. Br. dief&teie 147. crebiforos,
-iris eyn deue kule 37.
*tCreco-, creca- 27. 33., creto-
45. -palas weffsen 33. weife, w. u.
wesp 27. wupff, humust 45. crecopus
wespe 37. creconolüS (alph.; scheint
cret-) auis habens pedes versus celum
l volans in dorso 40. creocopalas l
crecopulosus id. 52. crecu
(X cuculus) gauh V. S. GaUi
Cred-ere truwen, louen 38.
loflik; -nla I. dingh 37. -all
louplich 29. gelaublich o. glaubi(
*Credice8 s. Oedites.
*f Credi-tarlus ». consili-^ <
arius Br. -carins {alph. -t-) keine
* Credi-tes, -ce833.,-tu827.
feiig in dem herczen 11. c. creb<
cretarn, w. u. creternm (?) 27
per-on 35. 37. 1: -ius 37. twii
i. dtibium II. c. Vgl. Gloss. v. c. .
83 ad nr. 481. p. 84 ad nr. 485.
Creditor gelt man 32. eil
eine) den men gelten sei 40.
dem man geben sol 52. eyn
borghe louet 37.
* Credo s. Cerdo.
*V Crednlnm (X edulium
spise 37.
Credal-ns^ -a s. Credere.
*t Cregra s. Creagra.
* Cre-, cru- 40., gra- 33, 40
-macnla, cremaria 37., ein
32. hahel K. V. hehell 33. 1
hobele l hele super ingne cm-
^ber dem f^r gra- 40. eyn
henge 37.
Cremare sengen l vor-streyc
-streyn 38. (verstroyendwrper^er
^Crem-aria s. -acala. -e^
-iuin. -inus s. -las.
*Crem-ium, -eum 37., -ia
gr-) pl. Gl. Ker., cerimum 32
miam 30. (cf Strigilis) scrauad
farscrouahnet gramina arida l
581. nd. schrä wett. nrhein. schrö
schräch sim. aridus) Gl. Lipsii. \
l droghe dingh 37. greue van
teme vleche 38. gryne (gryue?'
1420. grub 32. grib P. F. gr«i
griffe 27. swart {cf Grinea) 27
ein wärczen l rüflfen (mhd. ruf i
33. een kaede i. q. remanet in,
etc. G. voc. thorri {siccamina ti
lignorum uito) Gl. Ker.
*Creminm s. Crenium.
♦Cremius (aw* cernuus y^r-^n
gereyt 45. bereyt 27. i. puas ige
l weyroch {zu cremanium G
Greninm
Cnneus
119
D8 t. pronns genayt (nhd. ge-
' gereit?) 33. eerimns geney-
o. 1420.
inm. cremlam amad (herba)
.Gloss. omat 40.
reo- s. Cre-copalns.
ones krechniche 40.
are bersten, to b. 38. luden;
jpere barsten, scheren G. voc.
pendiam (X pendere?) wig-
V.
ere 6\ Crepare. 142. v. c. mit
eper-ias^ -on s. Credites.
'opi-ca s. -da. -eus s. -taenla.
i-da slose G. voc. -ta bunt
f^2. -ca eyn boes 37.
Ido presting 34. zu brechung
zu pruch 52. bort 37.
pita s. Crepida.
l-taculai>Z. klappern 125.- tus
-CU8 lud i. sontis 37. -tare
V. a. 1420. erhellen 52.
mdlam s. Crepnndia.
pala (cf. Gloss. v. Crepacula)
Qt mole 37. vogelscheuch 52.
nndi-a, -um Gloss. (cf. Crepen-
repu-ndia ludera (i. q. ludara,
anabnla Gf. II 201) H. S. D.
nne {vgl. Fescennine etc.) V, a.
ertisal i. nutrimenia infantium
Gf. V696). kindergetetzel F.
itheit 27. künhait 33. -ndlnm
t bette V. a. 1420. kindes vage
um wegge 37.
)pas jonis planete 37.
mseulnm zwiuelich licht als
;ar tag noch naht ist 40. be-
ynge 37. nacht-, dilacnlam
Den 32. er. l d. matntinam
3g, vespertlnnm nachtung 29.
c-ere. -unt (mala) queckent
-entia wassinghe 38.
resi-dicns s. Creticns. -is
18.
rest-antia vbergultes fag 74.
vbergKdet vas 40.
restio est cingulus veneris 37.
a (Ed,) crida H. Ph. chreiden
e 38. kride; kroten stein (X
ein simj cf. Borax) 40. er.
rnbea een rode steen G. voc. rotel
stein 27. rat erd 33. rodel steyn, rot
crite 38.
* Cretanns s. Crlthmnin. Cf cre-
tarns (Gloss.) schelwurtz 74.?
*tCretaru8 s. Cetarins.
♦fCreter-as s. Crather. -um s.
Credites.
*Cretica (alpk. crep-) esttonitrus
27. 33. bekulunge V.a.l420.
♦fCretieus l atus (X creatus?)
ge telet 37.
*f Creticus l cresidicus richter
(cf Crisis); elrtitns i. medicm 37.
*tCret- s. Crec-opulus.
♦fCretum s. Credites.
•fCreusa i. splendor 33.
*tCrex s. Grex.
Cribrare siften, budelen G. voc.
rSmischen Fr. II 126" (atis Bayr.
Ordnung des Mühl werks). Sm. III 87 ff.
reiben (reiten?), siben, fen (?) P. F.,
fen aus fehen Gloss. h. v. ahd. fowjan
Gf. III 727. vyen u. v. Excolare;
AierAer kauahsapnrgamentat6. 421?
zu purgare vegen (Gloss.)? wozu Sm.
I 506 auch unser fehen, feben, f&en
stellt; vgl. auch fegef, fegesieb n. des
geworfelten Getreides (u. a. bei Weber
Techn. Lex.), crib-rom ritera, -ellom
sif H. 8. D. umgekehrt -rum sef,
-ellum rider Symb. D. 280. -eUam
ritter, sibelin 40.
Cricetns (marmota er. Ann.)
ham-ster, -stra, -ztra/. H. Ph. VII 32.
*tCricos ienkfuoz (,,Äristot.,'' hat
den denken fuoz groz) Meg. hircos
lirckfuft (bis) 50.
*Crina s. Crinea.
♦Crina-, ceruici- 37., trun- 1 tu-
76., tpu- 37. -cula hekele (cera.),
instr. adpurgandum linum 37. tucnla
hächcl, Swing 52.
Crinale haue G. voc. sappeyl (baen
id. i. q. hd. schappel) 37. scheppel 29.
chränczell 33. crans 38.
Crin-ea (cf. Gremium), -ia swancz
(umg.) 45. -a swarde 38. graneries
swart 40.
*tCrinent-a, -um s. Cirmenta.
*Crineiis heren, hären 38.
120
Crinia
OtödhJBTt
♦Crinia s. Crinea.
Crinis h&r 36. hair 32. crines
wisphas Erf. Gl, wiflFas (flf? fs? sf?)
Marb. Gl, quod vittis discenmtitur dicti;
nach Isid. Origg,, der crines pro/wiemw-
lierutn uennt, was uns an ags. wif-faex
crinis, impr. muUe^um erinnert (vgl,
Cirrus). Bei capilli haben die Erf,
Glosse}} vhas (vahs) i. q, ags, feßx; in-
dessen liegt hier eher ein Simplex im
Flur alvor, vielleicht voyi ahd. (mlt.JmSii
Gf, 1 784, wozu auch wiphilcowa Acria-
rum gehört, sowie goth, vipja und ahd.
waiflFu (instr, Gf. I 104) vitta (vgl. ob.
Glossierung); Dietrich vergleicht in
ähnlichem Sinne engl, weft Zopf, LocTce
*tCripsum s, Gipsam. •
Cripta clucht 37. 38., ein camer
vfider der erde, vnd is in den kerken 38.
krupft 40. grufft, painhaus 33. crita
eyn grutff vnder eynerkerczen (sie) 27.
*tCriphalium epfe herba 40.
* t Criro - chilins^ -grillns s.
Trochilus.
*tCriser s, Crister.
*-^Chryseus, crisins gülden 37.
crison i, aurum 76. golt grece 37.
crisen vas deauratum 148.
*tCri8ion s. Cirsiom.
* t Crisi-s bekert K. V. becherung
des sichtunibs 52. \ -in evn richter
37. cresis f Judicium 37. bekörung 33.
* Crisins s. Chrysens.
*tCrism-a cresem, hilich olie;
-are cresemen 38. -atis s, Cineratio.
* Criso-Ia, -notana binesch, malte
40. chrysolochanna i, q. atriplex
q, v. Meg.
♦f Krisele s. Adamas.
*Chryse-mala, -luelnm nieruncken
/., höh. merunka V. tril,
*|Crise-n s, Chrysens. -netana
6\ -la.
* t Chryseprasns. crisepas-sns
grimiBTcolorem habet U, PA.-mnskriso-
pasat33. cipressns eyn edel steyn 37.
* Crisestimns vber guldet (et, n.
pr.) 45.
fCrisp-a. -eile i, piste-s, -Ue
cüchelen Symb. D. Gf. Pistes. Gl, m,
w. Cre-, cri*spellae.
Crisp-are cruspin F. a. 1420
len, cranckolen ; -atns ghecrallei
krinckelt G, voc. -rare {cf, -us
machen 33.
fCrispelle s. Crispa.
Crispes. cristes heyli?:e buk
Crispinns s. Bnrsa pas
crispnla blutwurtz 0. san, bluit ^
51. i. herba cancri.
Cris-pire, -sipare gakczen
naruni V. a. 1420.
*tCrisp-rare s, -are. -i
-inns. Cristnla.
Crispus raid 33. knihsellel
kruys G. voc. struiier (vgl, hd. str
struppig sim.) Symb. I).
♦fCrissipare s, Crispire.
Crist-a {cf Conus) wiera Gf,
hauen kaem; timmer van den
6f. voc. Wappen 32. kreyer o.
kamp 40. -atns gehelmed 37. ge
sicutgalli 33.gekeynet27. kempt-
*tCrista-ge s, Tristega.
Crnstaria. -tns s. CristS.
* t Crister grifo i. gryphes
D. griffe 40. cister eyn grj
criser est animal volatile 76.
*tCristerinm s. Clyster.
Crispes.
Cristi-anns, 1: -cela 38. <
38. K, V, -ana cristen frow 30.
1. 29. 33.
*Crist-nla, -ila 37., -oli
crispnla 27. eyn radel wige 3
rotelwye G. voc. rodelwig 30. ey
wey 27. ein rat weil P. V. eyt
wyg 33. eyn rudel wihe o. eyn 1
45. wittwär (sie) 34. sprincz 3
♦f Crita s, Cripta.
Crithmnm. cretanns mei
0. san., mere- 51. -disteln.
*Creca wurffschauflFel 52. ein
roggen korf 37. crecha, cl
Gloss. V. Chytropus hierher?
•^fCrec-are s. -itare. -iragi
s, Caraxare.
tCroc-itare (cf Cracitare),
G, voc., l -e (pr. corui) 37..
33. roepen als die rauen G
rabischen schrein; grachkiczen c
ben geschray 33. kroggen caruon
Grodos Cmx 121
tos lapfen (rapf caruus) geschray roch 52. ro, cUso dai nicht gar is 38.
2. roe 27. raw 29. ro^ 40. rauch fleisch
*CraciiiB s. Crocus. 33.gradasrauch30. crad-umro'che
*t Croc-olare. -iiloi>r. cycowiarum 4L -ere roo wesen; -escere id,:
7. t. 8onare pr. aconiarum (sie) 33. wreet worden G. voc.
Mllat cicofiia Synib. D. ^ Cruent-llS pluetig 34. bifitig 29.
^tCroc-ticns s. -us. -tolat, -uari bloudich i. sangwinolmtus 38. swaissig
-itare. -ulare s. -olare. 30. -are blöden 38. -atas bebloet
CroeuHyCorciai3U,eTotu8(alph, G.voc. geplüt 27. pluetigt 33.
rocos) 40. safferon 42. saflfart 30. ^fCrn- s. Cre-macala.
iffra-t 32., -th 31. Schaffner (umged.) ^Crumen-a (varr. 142, p. 85 bu
0. Sit Yarwe 155. kr6go H S. Tr. croc crnmma sacceum scorteum) phening
jfVMi.D. gelewarfarfi6.ul|>p.crocins vaz F. a. i4^ö. peytel, pegfirtel P. F.
hei, van safferane 37. crotus saf- byseckel 32. ags. foUae Gloss. -ta
irung; crocticns eyn gele varbe 45. volger 30. vogler 34.
♦fCrodi-a s. Croca. -ilus s. Cruor bloyt 37. bloud also indem
'rochilus. ^ vlesche i. sangwis 38. schweig blfit
fCpom-a (cronia Gloss.) i color ausserhalb des leibs K. F.
tr. bleoh Adfr. -aticus \ comaticas Crup-a, -pa hoppe i. humuliis 38.
»seknichentverwed van schänden 37. Crura-lia, -tus s. Grus.
^tCro-mns s. -nns. -nia s. -ma. * ; Crari-cala s. Curruca. -lis
dcon etc. s. -nos. -nipolitado s. s. Cornle.
olitroiiitado. Gros beyn 36. menschen bein Tcru-
^Cronopodia storkes- 40., stör- niz L. i. a. d. Lat) H. l. i. crus übia
len- 52. -snabel. scheue an dem bene 38. crura-lia
fCronos zit 40. chron-on i.temp- beenharnes of wapen; -tos wel ghe-
? Br. -icos -oralis ib. cron-on id. beent G. voc.
S. -icon zeittleich 33. -iton titlich * Grusibulns crüssel 33. crug 27.
). -ica konig (sie) 45. ein puech crous 38.
Mr abentewr 52. ch-, c- 35. -rono- Grnst-a, J -ula (q. cf.) 37. eyn
n^bia cr&neke 35. schrift van stucke van metalle 37. b-üsteltrintten
onyken G. voc. geschrifft von cro- von dem pratt 33. brotes rinde o.
cken 110. ranft 40. ränffib 29. crosta koste 30.
'^tCronus, cromus (tvett. kröne ^fCrnstaria. crista-mea 76., -na
i.hd. gräne Gräte) grade 37. 38., tauerne;criist-acai.^e»'n-a;-arill£i
fn Wisches knoke i. ostpisis (aus i. 'arias 37.
\ pisds) 38. * t Crnstinea s. Crnstamium.
*tCro-sta s. Grusta. -tos s. -cus. * f Crustnl-a, -us P. F. (cf. Crusta)
♦fCru-a s. Gurua. -bare s. Gu- bret stelle (sk) 40. breczel 32. pre-
irc. czen 33. P. F. rüfichen Fr. rindtel, pey-
* Gruciat-us, -a s. Grux. gel (vgl. Collirida) 33. eyn hertel lepel
Cracib-uliim 37. 40., -olum {%. 37. crust-a, -ula, -icula estpartir
raflsetum K. F.) tigel 40. K. F cula auri (X auris 37.) l argenti 76.
Mlit stein K. V. mSser 37. craisset -um l -ulnm eyn croppele 37.
ms crassetum) U2J2^.p. 56. (cruselin, ^tGrastnm-ium^ -ea eyn perzek
1. cranischiL U. L. i. cf. Sm. II 394. bom 37. crustinea pferseich pawm 52.
y. IV 616.^ ^Grustumiüiis (aw^crus + tumere)
*t Graci-s^ -flxum s. Grux. een beengheswel G. voc. cufitiimeiim.
Cradeli-S (q/l Grudus. Ferox.) grim- dicke waden 37.
icr 40. gräulei-ch; -tas -chait 33. *tGrux crotze 38. cruci-s a\ Gine-
Crudns vnghar i. crudelis 37. ratio, -flxus martir bild 32. -atus
Komm ^oBMiium. *■ O
122 Gubfthis Odfts
crewczung 34. crdcz-unge 30., -gung 38. l bronninghe t. palloteUi
29. -ata maior A. warence off^J. madir nicalinea 38. chitel 52.
Cock, '^'tCabiilca s. Tabera.
*Cabaliis s, BacUliis. tab-ulus ^fCucius kficzly auis 31
clepel i%m5. D. -alns t. lapiUus (uiM^. nns schuhesal 40. Zu Crrum
aus baptillus sim.) 37. -Ulufl i. bacil- vermuthlich der Kauz und sein
Ins kloppfel 52. ais Vogelscheuche ;sckwerlichvgi
*tt5ubare broden also eyn h&n de butzen Crr. Wtb. V807; nur c
kukene vt sittit 38. ruen o. pey slaf- nere Form tatios erinnert an 1
fen 33. crubare rügen 27. cabaa- (Priapus) oder anTixtelinti, die.
tlimrauwen;cabitlimtobeddegan37. göUin der Saaten. Für die
Cabeba cobebe, criä alsopeper 38. preinscheuhen vgl. Gr. Myth. 4
tubeolä 30. (kab&bel 42.) molem 52. '*'Caciil-a, -io s. -la.
*t Cubel-la, -a kübel 33. -le mültte *t Cuciü-ire (-are cucUhru
40. (verschr. cabella) mule, laubel tuarum V. a. 1420. cf. Cucart
{aus kübelt) 45. ^Cacul-la^ -a 32., -Ins :
*tCubiciilam eyn besloten kamer {cf. Timpa) münichskut Z^. V. \
37. slap k. 38. bet k. 40. beddeka- cappe, coghele; tympe i. tym
mere Synib. D. cnbi-le slof kamer eyn kip 37. dutte 44. -io mon
40 i. q. -calam 38. Symb. D. -cale * Cacnlom. tatulnm hoUai
t. leäus 76. bedde; -cillina eyn kamer hellftch 40.
maghet 37. cubicalar-ia i. cameror Caciiliis,giigiiliis29.gaucl
ria 76, -ius kammer meister 29. bette- er K. V. gaug, gukaug 27. gu
knecht F. a. 1420. schlaflfgesell 52. 29. guck och (sie) 31. goch 35
samende sleper; i. q, -ns eyn hoder 34. 52. kuckuc G, voc. cueku
der kameren 37. cuken i. ocnus, pullus 38. 1
* Cubisoniam. 122^. p. 57 folgen kukengankch (sicjy kränich 3;
einander 6 Glossen: 1. Holecns mon- *f Cacnlos s, Yna.
steton gallice salsalle ^. gambons ^a2- Cacnma {itai. cocoma/rir.
lice 3. Cabisonium idefn est 4. Lopi- mar) pl. cachern Symb. D. d
lopinm wingneron 5. Ovificinm uvau- {vU. X caca-ua, • bus) kachel, i
t6 \ rastons 6. Lauricaie baubregons. curbita, vll. X guua sim.) wint
Sie schließen den Abschnitt ,, De domi' * f Cacumen s. Cacumeii.
bus et utefisilibus^\ scheinen aber ver- *Caciim-er, -is 37. erd-ai
worren und mit Eindringlingen aus an' V., -öpfel 32. churibij^ 34. kiii
dem Abschnitten gemischt. 1. salsalle coruelze 37. een vlesche of vh
vrm, lat, (GescdeeneSy salsucium sim.). säet G. voc. -is siluatica he
Dcum gehört 2, zugleich sich an die. Hb. -erarios ein chürbizz gar
durch 5 vorhergehende getrennte^Ghsse kabirzgart 27.
petaso bacon, petasiancnlns un- Cucapha. cucusia hübe,
mittelbar anschließend. Zu 6 stimmt {vgl, u. a. Gloss. v. Pera) 40.
(Schelers Anm. 8) Lorica haubert. 3 *f Cacurbio pr, noäuarum
vU. c- aus tf aus tubicinium (Gl. m. a. Cacurbita {cf Gucumer. Gu<
1330) X sonus. kurbesa (c. Ed.) H. Ph. kfirpf
fCabit-ns eyn eleboghe i. lacertus *tCuca-sia s. -pha. -nia ^
36. elenboge, kla"fter 40. -nie een Cudere quecczin V. a. 142
cossen onder den arm G. voc. sim. 110. dere cloccon Gl. Ker. endo
f Cabon t. firmum l solidum Br. i. malleator Symb. D.
grece, est vast lat. 37. Cuias welhes landes 34. W(
^fCabraca s. Dearns. 1. 29. cuiusmodi welckerley<
^fCabniiiiy eubron 37. kedel 37. danich G. voc.
CUdtra
Gan«z
128
dcitr-a een kalt of bedde-
uod supptmitur Udo 0-. voe.
»cha Sf/mb. 2>. -um oeder-
b, federbette, kiiter 40. ca-
goltter 34. colcitra tepped;
m kohe 37.
1- s. Ca-lendnla.
)la groue (st grone) noten
G, voc. cnUeola de ouerste
7.
IS s. CnUeas.
K muck, schneck K. V, prem
1-ina, -ma i. e. coquina Ifar-
-nca (alph, -ina) eyn koken,
D 37. -inarius eyn kok 37.
eas, -ens 52. maiter- K. V.,
k- 52., herdreng- 17. -sack,
verdoemt totter (f.) doet
naticilS i. versificatar 76.
37.
en der f&st Oe. V, cnlmina
lerdaomun 48.
ilmia 8. Cahnia.
ites rike 37.
08 strodach 31. stroen tach
)tach {nhd. schaup Strohes) 32.
c) 40. comiis halm 37.
I. cnpla schal 32. culpare
en, beclagen 38.
Ip-ap 29., -er, -a 34. (c/ Aspar.
prachk 34. tnrack 29. prackel
en hündelin 40. frawen hfind-
•
10 stifäl 52. baaren sch&ch
K. V. sticke lappede scho;
ei, -ii mansscho 37. cnpoo-
}h. culpo, -f onis gen.) ge-
»chfich 40.
)triim, claptrum F. vrat.
. V. vrat. flappe (sie?) P. V.
SS. V. Rica. Fr. II 193\ Sm.
BM. II28.392.,u)0(m xaXrw-
icht wird.
iura s. Clausnra.
Itar-e Ol. m., -i ere erpie-
it-ellns 38., -er 38. 40., -mm
I. 8. B. schar H. 8. D. spicz
rO. mest, messer 38. -rarins
messersmyt 126. sim. Ki. -ellifex
mestwarke 38.
*tCnlterno aui i. cecos imito 87.
*f Cnltinani s. Culeltra.
*f Cultiniis (mdeutlich;c/. calca-
neus?) hoghe voyt spor 37.
* Caltr-arius, -um s. Cultellus.
Cultura bouwerye G. voc. buwange
0. &lunge {aus &bange? c/. Galtus;
orange sim. ? vgl. eranga aratio Gf.
art agricnlaiura 17.) 40.
Cultus uobunga H. 8. Tr. ftbida
Jlf(m.wbide Vind. oefeninghe,cyeringhe
G. voc.
*fCala-ca s. Cullmi. -men s.
Colnmen.
Calus ers 36.
*Cnmba s. Cymba.
^fCume-cliis, -Ins s. Cumnlus.
-ndator s. Commendator.
Camera darra Gf. H. 8. D. umge-
kehrt (daraus Darra Gloss. ?) 8ymbD.
darre 40.
'^ f Camerl-um, -nnm spalysin F.
a. 1420.
*Camphas eyn latten-naghel 37.,
-nagel 76.
Cnmulus hop, hupe 38. eame-elns,
-las huffe 40.
*tCana s. Caonas.
* Cana weghe 38. wale i. lectuspu-
erorum 45. Carla wiege 8ynA. D. ca-
nabalam (cf. Crepundia) ein chlaine
wiegen 33 wieg o. wieg pand i. cami
52. wyge, hocze {Cf. Gloss. w. Cuna.
Oscillum.) 27. hotzin Fr. I 471'. pl.
-la i. stramenta Ineallnl (i. infa»itidi)
8ymh.B. cauabllam weg 45.
Cancta etc. s. Contari.
* Canet-alis dea eUmentorum 76.
goddinne des firmamentes 37. -is dea
vinipotens76. g. des wynes 87.
Caneas keghel etc. G. voc. bickel
30. eyn schar o. eyn karch weck 45.
czwichkel, wechk 34. weck speciespa-
nis; speidel quo sdnduntur l^/na K. V.
ein dieil da men holtz mit cbleubt
52. lieg {aus bieg?) 32. eonias s.
Semella, eaneo flrmare kilen 38.
kylen 22*».
fCanex ein wamsel 88.
124
Onnia
*tCnni-a s. Cnnina. -caliea s.
-la.
Ca-, CO- 32. -nicnlns kfinlin K.
V. kunglin 32. chunigel 1. 34. kuUi
Oc. V. lorichin H, S. D. agedocht
Symb, D.
Caniganda. cunnegandis cunne;
vrauwenname 38.
Cunila gallinacea (c/. Colena),
cnnicalica wisse miincze 40.
♦fCunius s. Cunens.
Cunniis^ cuna 34. (c/. Aureaporta)
fad 34. K, V. connns cutte i. wlga
(aus vulua) 38.
*tCuntlia s. Contns.
^Cuntacio s, Contari.
*Cuniis eyn hemelik wech; cany-
neken 37.
Capa cope 37. cupella stände
Synih. D.
Cnp-edia^ -pes (Gl m. h, v.) lust-
liche speyse 74. -es sunt cibaria de-
Ueata76. -pa spise 37. -edinarios
Ghss.y cnpidin-arius, -a 37. kauff-
man 17. 33. cremer 37.
*Capella s, Capa.
*Capera (c/. Deurus?) eyn neder
cled 27. i. brata (aus braca) 76.
*t Cap-ere (i. desiderare) geren,
be gheren, w. u. gyren 38. -es, -idiaa
s. -edia. -ido begirheit 29. -iditas
s. Tenax. -idas (ib.) begheerlick
ö. voc. -ituJs gitiger 40.
t*Cap-la, -oonis s. Calp-a, -o.
Cappa s. Capedia.
Capr-eas, -ias cupperen 38. -ifa-
ber icupffer schmid K, V.
* Capada rutilo H. S. D. Vgl. rou-
dil (waschiz l. i.) H. L, i.
*Capala mist gabel 40.
*tCaparosa s. Coporosa.
*tCaphiam s. Cophyam.
Cor wurumme 38.
Car-a roke, sorghe 38. sarig 33.
-are (cf. Censere) warnemen 23. 38.
f. respicere 38. sargen, erczengen
(cf. Ghss.) 33. roken i. decarare 38.
•atop gfit pfleger, land vogt 40. vor-
sorger X25.
*t Caramen s. Catis.
"
GomlilSs
* Corax (X earra rf. Cttm. 9.
Corex) snel 37. sneller 74.
^fCorbaaare s. Gabenaie.
^CarciUa «. oppilago«. i^^.f.
adh.v.
*tCarcias s. Corlegiw.
Carcalio. gnrgolio mpe 37. A*
menwurm Meg.
* t Carla hof, dinghof, l dmka cod^
(Chur, ef. Gf. IV 480) 40. kimahküU
(cf. Cathaplum. Elementom. Gloesa. 6f.
II 639) Gl. Ker. core-a, -u« s. Ci
rias. cariali-sta ib. -s schone, »
uerlick i. pülcher 38. een hoaelhick;
-tas houelicheit, hoe&cheit Q. mk
carealitas hoffeUch-, holfiskeyt 4ft.
*tCari-a s. Caoa. -alis €<&«. -ti
* t Caricalas kurig 32., vgl OHmk
V. Thorax. BM.I915.
* t Carino (tarlao ? cf. CanuMi
Gloss.?) jag schiff 32.
*t Carlo s. Siro.
*t Carlos -as hobisch 27. M
leicher, sargsamer 33. bedriaet i. «m»*
ins ; eyn rad man l sedes (X ciinde?)87.
-a gokelye 37. -itas curioftichett G.
voc. Yolchemenhait des sinns 52.
*t Carlas, careas 52. 76.y n
rlsas 27. (cf Curialista Gloss.) ijiii
curam poptUrOy -i 76. gerü l quifreqw^r
tat curiara 33. 76. hof man 76.%. quifSt
rat populi l quifrequentat caream 27
sim. 52. eyn ritter 27. 52.
Carlegla-s, -m eyn schare (t. q.U
Scharbe auis?) 37. Carolas rehftn40
* t Carrlc-alls, -ala de s. Ctr
raca.
Carrlcala-m, -s klein wagen, Ueii
lo'f 40.
Carraca gras m&gke; corriealii
(so alph., scheini currit-) gras rnogb
auis 40. carrlcal-as grasmog AS
-a eyn water hoyn 37. crarical(a
wargengil H. 8. D. garrlcala wark
engel 40.
Carras wag (lasteraa id., vg^
stamachus mag, neben wagen) K. }
*Cars-atllls bequeme to lopend
37. l -lUs leichtuertig 52. -us lo
38. -or lauffär, läwffel 33 -örie pal
Oontnca
DgggtOB
135
irs-tuea s. CaBsntAuu *a8
s.
ta f. adex 76. eyn mugge 37.
rticare sonus noctuarum IgcU-
13.
rtil-e^ -es s. Curüs. Cur alis.
1-8 eyn canonik hof 37. hof, clo-
40. -le (c/. Arale) eyn houet
stad 37. hofetat, h6flin 40.
houe jüngere Symb, D.
irtuna s. Cortina.
ua (^Ghss. V. Crua. cf. ib. Ace-
ramis.) schobir 8*. scbober P. V.
ea crugela Gloss. currnca
40.
il-e^ -is Gloss. 75. eurtiles
testol 37. crurilis blütrichter
r. 75. h c. queri-les l -des (X
Celle (st. seile) in quibuspur-
edent 37.
18 m6r man i. ethyops 37.
cuta s. Cassutha.
is (cf. Lancea) eyn spey dat
e heft (X spije dauusKü.?)
hulla sim. Gf. VI 632.
Inus cussen dar me vppe sit
rt 38. kusg 52.
^Cussus streich, slag 40.
f Custiea s. Cassatha.
^Custis Stange 37. stang 76.
*tCu8t-os custrer Oe. V. guster;
-ria g. hawg; -rix gustrin 34. cus-
todi-a {cf. Cauere") houde, warde 38.
munch custody 32. nutenij^ 45. -arium
were- H. S. Man., uuer- Vind., wart-,
141. -hus. -re houden, warden, be-
waren 38.
^fChastnca s. Cassntlia.
'^'tCastiimenm s. Grustamulns.
*f Cusns buch s. wenter 40. chusus
} stomacus mago H. S. D.
"^fCntibullns s. Lacibnlimi.
* f Cnt-is menschenhut {neben haut)
K. F. -amen 1: -ieula hut 37. cn-
ramen Gl. m. (alph. cut-) i. protectio
76. cuiell-a kreczige hut 40., hawt
52. -e ioken (,) cleygen (kleien kratzen
Br. Wfb. KU.) 37.
"^Cn- s. Co-tamix.
^fCanina. cnuia (alph., scheint
cunia) kutte o. küffe 40. putten, kuef-
fen 52.
^fCzino- s. Cina-momum.
*tCzirasa s. Cicer.
»•
ibartaliatns s. Debachari.
a die marg (umg.) 27.
a (nr. 3 Gloss.) tacz 34.
idylon s. Dactilns.
ictylosa (Ed.) i. q. beonia
la officinalis Ann.) H. Ph. I
ütil-os s. Gloss. V. Peonia; -iso
boeme? scheint m mit Punkte)
il-us (cf. Palma) druuelen
arboris) 37. palm bom frficht
ahtilboum H. 8. D. -i botri
luen ib. lange trvbel 40. dac-
latel, kriedt. lank (sie!) Meg.
US tettelin böm 30. datns s.
Dacus. datns (tennimarck (X
gleichn. Pflanee; der Steile nach zu
Dactilus geh.) 32. danay s.h.v.
*tDacu-s s. Daucus. -sata s.
Decorare.
*Dagat-a masrlarm {cf. Gloss. v.
Longio) 9. -US mostpawm (cf Guber-
naculum) P. V.
* t Dagatom (aus Dagon?) interpr.
ydolum consecratum 76. eyn beide ge-
wyget 37.
*tDagat-iis s. -a.
*tDagin s. Dagos.
Dagon idolum in azoto etc. Br. ydo-
lumphylistinorumetinterpr.piseistriS'
ticie etc. 76. eyn af god 37.
126
Bagos
DdCftdioi dun
*tDagos l dalon eyn angel (pis-
catoris?) 37. ^hierher dagin reihe
int. 76.
*tDalida mulier qd. et int.pauper-
ctda Ipauper 76. i.paupercula 37. aus
dalila ipt.p. l situla, coniunx Samso-
nisfuit Br.
Dalmati-a (-cia) kriechen lant 40.
-ca eyn pistelen rok 37.
'^t Dalon s. Dagos.
Dalum vorder segel K. V. s. f&s 40.
Dam-a, -na grutsch i. melota {vgl
Furunculus) 1. -pnia otter P. V.
33. -ma id.; mulwerflf 30. scherr i.
talpa 34. gamg 32. ags. elha {cf. Alx)
Symb. E. hamester 37. t -ula hamster,
eyndeer 38. -mala id. 37. damiicier
(c st t) H. 8. D. schuchhant Meg. var.
-ola scheuhhant Meg. schewchant ^i-
cui rech 28. camola (bis) schuchant
50. damnola damel tier, wilde geiss
40. damo eyn deyr myt den widen
hörnen 37.
^fDamalion s. Daphnetoon.
Damascos du. daroasch 29 sim.
domestos dornest 34.
*tDametra s. Demetria.
* Damm-a etc. s. Dama. -entom
s. Panimentum.
^t^ampn-um (cf. Dispendium)
scade 38. -osa scadahafda 48. -izare
beschedigen 27. -iflcare (Gloss. v.
Damn-) sehenden, yerdampmen 33.
"^Damnm eyn openbar opper 37.
*tDanay (aus danai X dani)
kriechen o. dennemarker 40.
"^fDanco (danto?) ani i. penso^
repreliendo 87.
*tDancas s. Dancos. -eya s.
-nbins. -ista s. -ns.
Dannbios dy tawer 27. dunauwe,
eyn grot water in osterrike vnd vn-
ghern 38. daneya do"no°we fl. 40.
Danns. danista eyn w&ker 37.
Dapare anrichten 52.
Dapax {cf. Audax). dopex wol
sprekende 37. dedax gespaybig 75.
dedex gespreitig P. F. ^ Vgl. Scax
speiwortig (schimpffredig) dicacitas
speiung (spottred) Das.
Dapifer trusg säsg 32.
«Bapslli-s spig milttg 29. SO. i
mild 34. gebhafft 8. 52. -tM i
scheyt 37. dapsis milt 52.
* t Daph-ania, -oma s.
phonia.
DaphnelaN>n. damalion loi
*t Darades s. Derades.
*t Daran eyn hellyngh 37.
^Dardanarins eyn voerkc
(h st. f) t. propola 125.
*tDar-mentias s. Dmei
-ra s. Camera.
Data een datem van eenen 1
G. voc.
*Datic-a s. Ciadia. -ins s
ditio.
Daum gebleich 52. sim, 75
^fDatas s. Dacas.
fDaacos creticas fogelnes
Ki dancns {alph., c wie t) gei
herba, hundes bl&me 40. dacos t i
nataCaus pastinacat) wildemerct
♦fDaxas (arbor) s. Taxos.
mal) dasch 45. tac^se 50.
De äff, aue, van 38.
fDealba-re bleken 38. wei|
chen ; -tas geweysst 52. -torblaicb
Deamatas gar lief gehabt
sim. 8. 9.
Deartaare ontleden G. voc
Debacchari rasen G. voc
V. a. 1420. debachiliatas t. «n
76. dabartaliatos i. sapiens (s\
Debere schal, also he sc«
do'n 38.
Debil-ismatlos {aus mahtlos)
cranc also ding den na orer natoi
stark sint 38. -ei. e. unkrefftig; -e
cit i. e. unmecht-et (üU dat.), «igi
viribus suis) in unmechte. H
debilita-ri cranken, crenken
-t weihet (pulmonem,); -t» (et i
veruB Ed.) virwolket H. Ph.
*f Deboro i. apis l loquoi
hbr. Debora; Ghss. v. Daher? ]
pax sim.?) et est magister auim
Debriatas gar trunkin F. a.
Deca tegen 33.
Deca-chordum, -tardos
eyn seyden spei 38. -cordos
seytig V. a. 1420.
DeealMiticare
Deoreicere
127
icalaaticare t. argento ob-
[48.
cal-io, -lo 8. Decolleo.
B,n'Ji»y4a9tLj'iB(ingl Folge:)
-inne, -enie Symb. D. -us
K. V. tachant F. a. 1420.
8.
ap-olis, -Ulis eyn land ouer
de 37.
carmonia eyn drechticheyt
eten 37.
s een ghetal van tyenen G. voc.
: a. 1420.
ca-ssidie^. Cassidilis. -tar-
•chordum.
cc-oreatos s. Decoriatns.
\ s. Decnratus.
m teyne 38. tien G. voc. d.
) achteyne; d. et nonem
',ynne 38. deci-es^ -mns etc.
em-ber hardeman 38. slacht-
-i/. Hs. a. 1460. -peda een
m tien voeten G. voc. eyn
yn v&ten 37. zehenfaglanck 52.
ium teyn dachtijd 37.
itarius s. Dyatentanus.
ceptaosus i. deceptione ple-
vul droghen 37.
pe (c/. Congruere) betamen,
S} n G. voc. bequem sin, zemig
*nere besechen 29.
s. Dis-cerniculiim.
rpere (vgl. Decrepere) ab
33.
ö-or vorghenger 37. -us ptc.
rd 37.
cibola 8. Decipula.
cidu-S qui cito cadit 76. -US
i 52. 75. -uns vallende ; decri-
de lichte veld 37.
8 tien mael G. voc. czehen
:. u. a. Sm. I 566) P. V.
s tegede 38. tyende G. voc. -a
7. tegede dene ma va (8ic)
ft 38. -atus theghede 37.
; -ator -der G. voc. -arius
37.
ipul-a dm, in8tr. capiendi lu-
ue walle 38. betroknisse F.
a, 1420. -um meusenschlag 44. deci-
bula strig 40. disipulastric Sgwb. D.
"''fDecipul-osus 37. Br., -entus
37., decupulosus 76. %. fraudulentu8
Br. 76. betrogenlich 7^. droghenhaftich
37.
Decius laster i. crimen 6. 23. 33.
Declaratio offenwarung 52.
fDeclinar-e l -i abtreten 52.
*tDecli-uis leger F. a. 1420.
Ulg Fr. nider-haldung, -uitas -hallig-
chait F. V. -uus dalheyltyg 40. nider-
stich-ig 29., -klich 34. neder steyl
37. stickelig F. a. 1420. -uum Gl.
m., -num I&g 32. -nus nederghaende,
ouerhanghende G. voc. -uitas neder-
neyginghe ib. nider-bältikdbait 33.,
-haldikeyt 27.
Decollare entk&pffen 29.
*tDecoll-eo, -o kel braut 32. de-
cal-lo kelbrote 40. -io gebraden kel
braden 37.
Decolor vnferbyt 31.
Decor syringe 37. czierung 33.
naturliche schön 52. sim. 9. decus
gocz zierd 32.
Decorare. dacusataamitofeDa-
cusa Pap. Gl. m.
Decoriatus. deccoreatus eyn de
willech {au8 villet sim.?) is 37.
*tDecorius 8. Decorus.
t Decoros-itas sirheit; -us wol
gestalt 37.
Decorticare schellen 37. 38.
Decor-us sch&nrre 40. zierig 29
8im. czier 33. -ius zierend 30.
^fDecreb- s. Disceru-iculum.
Decere-, detre- 37., detor- 45.
-mentum vnbequeme 37. abe nie-
mung 45.
*Decrep-ere. -o -is vo wilhen
erwellen 31. decerpere von vilen
erwelen nemen vnd ziehen (z. X de-
dmare, da8 folgt) 64.
Decrepitu-s crachender (8enex)
Symb. D. -m ag8. dobend ib. E. dob-
gende Somner. -do ouer groete olt-
heit G. voc. alter 52.
Decrescere achterwart wassen
G. voc.
128
Deeretam
Decret-nm gesettet recht 37. czu
rote worden F. a. 1420. -alis eyn
cretel buch 27.
♦fDecritus s, Decidns.
*Deciif-,deciis-arias teyn leye 37.
Decumbere l decnbare krenk-
chen 33. kräng sin 6. 27.
*tDccup-lex tejrn- valdich; -olnm,
-alatns -vold 37,
•Deca- s, Deci-palosus.
fDecurare s, Ciirai*e.
"^fDecuratas, deccuriatus 37. t.
curia dig-nus 76., -us 37.
♦fDecuraules (X curia; aula?)
hof knech 37,
*tD«cnri-o, l -ensis 38. ruter,
houe man, wepener i. armiger (s.
h, V.) 38. eyn ridder ouer hundert
ridder 37. zehender herr K. V. houe-
link F. a. 1420. -onatas est honor
quo fungibantur qui decuria ciuikUum
meliores erant 76. ere der Iftde 37.
fDecar-rere ablauffen, abrukchen
33. vor lauffen, oberruck gliten 27.
-sorium i. currictdum l stadiu-m, -s
125. turnierplatz, rennbahn Ki.
Decas s. Decor.
^fDecusarias s, Decafarios.
Dedecere onbetamen G. voc.
*tDedex s. Dapax.
*t Dcdica-re wygen eynen altar ed-
der korken 38. -tio kerkmisse 38. loy-
gine (: dedicere i. fiegare 76. leugen
etc. Gloss.) 37.
^fDediicatas s. Delicatos.
Dedignatio vngunst 37.
*f Dedit-io gheuynge; -or ein der-
geber 52. l -us gheuer 37. -us ge-
geben 52. -icins ergebner 52. ein
hantgengo Erf. Gl. in hant gegan
Marb. Gl. l -US een die hem op
ghift G. voc. daticius lichtech to
gheuende (hierher?) 37.
*tDedoleo i. doleo 76. dedulia
bedrofhisse 37.
Defalcare aff-slan, -rekenen 38.
abe-slaen, -snyden, -meden 27. ab-
slachen, abhauen 33. sumen {st. sum-
men) 34.
t*Defec-are reyn maken, suueren;
-atus ghesuuert van der heffen G. voc.
-tare sauber machen, läwteiu S
fleere vor vnreynigen (sie), lote
defetata luchter (aus luter sim
* t Def ect-atum rauwelik l si
37. -um 1: -iunm i. liquidum Iqt
76. -iuus nicht jeghenwardich 3*3
SU8 (cf. Pendulus) wandelbar, br
38. preche-n 34. -nhafftig 52. 75.
haut 30. gebresthafftig 29. -u
s. broc, broken, cdso aüe werüibt
i. peuuria cumber, armoude 38
sentit (Ed.) unmechtet H.Ph
* Def edare vnsawbem, stinkcfa
besikdelen 29. besudlen, bechlen l
sulpern, vnreynegen 45. deft
besolen, vor vnreyn 27.
Defen-dere weren, be-scl
-scermen, -holden, -wäre (sie
werren 29. -siculum besehe
37. -saculum schirm, schild 1
Deferre eeren, wroghen, we<
ghen G. voc. (deffero) ere entz
delator ere abschneider 52.
Defessus vor moydet 37.
^f Defetata, defleere s. Defi
Deflcere gepresten, zu erg<
(facitjecorem) L e, swinden H. 1
breken 38. abefallen ßello) 12.
*tDefldere s. Diffldentia.
* DefixQS geuestit F. a. 142i
Defle-re. -nt c 1 b d f dm (
lieimschrift?) 48.
*tDeflora-re, -ri i. stop
tzyeren (notzärren 9.) iunkcW
-tio ze Störung der iungfrölich
nempung zu der Ee 33. -bilii
haftich 37. i. stuprahilis \ solubi
Deflu-ere. -at zufliege H. I
*tDefodare s. Defedare.
Deform-are entsch6pffen 12
misstalt 37. -Is 52. 75. G. voc.
formis onghestelt, lelick, mis
G. voc. misstalt 37. vngesüüt, e;
wan schapen 38. vngeschaflFen l
Defrensus neder gank 37.
f Def unct-us versch - eydei
-aiden 1. 34. -lo toyt F. o. t
mors Gl. m.
♦f Dege-gere s. Digerere.
S. -US.
Degener vnertig 29.
DegOH Ddübraai 129
)geii8 i. pauper 76. elende -tiis, dedicatos 30. (c/. Amenitas)
38. l degestio arme 37. nutlik, also de spise is 38. zertelicher
ia elende 38. dego miscer 40. zärtlicher 64., czarlich 31. fuorang.
miser viuo) F. a. 1420. leck- 30., leb- (sie) 34.- erhafftig. de-,
^gestio 8. Degens. Dige- di-ligatas zearrer, farzarter; mamer
Ho, 40.
^gluciator s. Degnlare. *Delicescere s. Delitere.
•adare een van syiien staet Delic-iare, -ari loaten i. oblec-
r. voe. tari 38. -ie grote genoechte Q.voc
'assar«! mit haesten aen ween wallust 37. it\ lost 1: wolndst 40. -inm
in G. voc. irren 8. 9. 52. 75. genoechte G. voc. moyginge (X delic-
m 6. 23. 33. tum, cf. Gloss.) 37. -ins wunsam 52.
ila-re verslinden G. voc. -tor DeUct-or zundere 37. -nm zünde
10. 1: degluciator sünder 37. der vor zAmenisse 37. versumpnust 82.
bere aufif-sliessen, -pinden 52. ^fDelicamn s. Deliqniiim.
CHS (e/. Benigne) gotlik 23. 38. fDelicaas lutter, p&r 37. chlar
tegro van nyes G.voc. 52. deliqaus i.puruslclarus76.
bi Widder gelait o. nidder ge ** f DeUdium s. Deliramentum.
>. *tDel- s. Delen-iflcus.
Aphon starke slange 1: auis; Deli-gatus s. -catus.
»n i. fortitudo serpentum 37. Deligere vz lasin F. o. 14ä0. ab-
>ii storg avis 40. delempho lesen 74.
2. Delini-re senftin V. a. 1420. -men-
atare rumen, rum maken 38. tum zoticheyt 37.
at-us af ghedragen 37. ge- Delinqaere gut werck lojjen 27.
r (cf. Deferre) rügär 52. -ura guet werchk lassen 52. gut verblich
ge, meldinge 37. sagung 52. (sie) lassen 33. g&t verlassen 29. gut
elacione zu gesaigen 41. vor lagen o. wincken 45.
»lect-ari belusten 29. -atio, DeUqniam. delicanm druppe,
ist 41. drepinge 37.
[^tosi^^.^.eyn keysinge mank f Deliqaus s. Delicnus.
lern; a ym vth gekorn von Delir-ns d&bender, t&rehtter 40.
lekorn 37. vn mechtich, steruen 37. -are rennen
^atns eyn lygate 27. 32. doUen, rasen G. voc. raitzen (umg.)
^lempho s. Delaphon. 52. -amentam, l deUdimn 37. dor-
1-, del- 37. -iflcos smeichler heyt 37. gheckheyt, rasery G. voe.
^cher 37. smaicher 52. Delite-re, -scere swancken, suef-
re deigen, vorstoren, to bre- fen 27. sweigen 9. 52. delicescere
abtun, abgen 33. abe wessen swenchen, trag sein 33. dilessere
n 45. sweyfen 45.
iba-re smeckin V. a. 1420. *tDelo-phoii s. Delaphon. -te-
endeofferen;-menofferhande ginm s. Doliteca.
-tio opper; smeckinge; -tos Delphini cames sehespeck XS5.,
t 37. atis sele-?
iberati-o {cf. Sensus) vor Delsns. delph-icos runt; -os
B;-nus eyn betrachtet rede 37. eyn weder l rotundus 37.
mta-s gesiueret mit olye 37. fDelticos gheleret 37. delicns
isubert 41. i. litteratus 76.
üei!^n8i.inoUi8 76.yfeth{aus ^fDelabr-um, -inm 37., dolar
37. -ri s. Deliciare. -tudo brnm 34. i. locus vbi candelabrum (l
lyt (sie) 37. woUustikeit 76. jdcHum) siat 76. eyn lecht stede 37.
17
d^ XonuB f kMMrlnin. *• '
ISO
Detodere
DeordiBsre
abgott- 29., abgocz- 34. -tempeL ain
vinsterr wald 33.
Deln-dere tören 33. vor thorn 27.
-sop bespotter 37.
♦Deluis eyn af god 37.
Delumbis crangh in den lenden 37.
fDelusor s. Delndere.
Demeare. demerare hinderweck-
gen 27.
^fDemensa s. Dempsa.
fDemen-tia, -sio dumheyt 38.
-tatns grymmich 37.
•fD^nierare s. Demeare.
Demereri miss dienen 29.
•Demetare vertigen 52.
fDemetria. dametra A. eysen
bartz (unig.) 52.
Demigrare steruen, vor scheden
i, mori 38.
Demittere nidren Oe. V.
Demol-Ure, -ire seer weecken;
verharden G, voc.
*tDemon betrieger 32. } diamon
tdfels stein 42. demonia-ciis Gloss,,
-tos eyn de bevangen is 37. der sinne
beraupt o. besessen 45. demon- len-
tns s, Ghss,; -tenticiis (i. -iosus
76.) wl duuele 37.
tDemonstratorias (digitus) zai-
ger 52.
^Demontenticiis s, Demon.
^fDemor-osus^ -sus 37. lancsem
37. lancksam 52.
*tDemo-triciis {aus democritus)
i, iudex 37. VG.populi 76. -ritos nomen
phUosophi 52.
* Dempsa (aus densa?). demensa
dicht erde 37.
Demptio sundrung 52.
Demnlcere verwecken, versmey-
cken G. voc.
*Denar-iiis. -ratio l denotatio
(aus den-) i. maiedictio 37.
♦fDen-ca, -dex s. Dent-a^ -ex.
Denobilitare entedelen 83. ent-
adehi 6.
*Denotatio s. Denarius.
*tDens eyn tene 36. 38. czand
P. V. dens molaris {cf. Tonsilla)
stock-, kin^-, denscaminiis (sie),
sunt sequmtes precisoribus ei dieumUiar
colomelli quasi colunmeüi a o
krüpff-zan JT. F. dens pi
kripfzan 32. d. eaninus kripf
precisores vordem zene 4C
zan K. V. denssappa zanfla
dens leonis h. feb-y§, Marg.
stylnug 0. San.
'^fDens-atos 1: -eins di(
•atnm dicke, zerspannen (st.
tendereFr. II 233); -etom die
spreytet 40. hag 52.
'^'fDens-sappa s. Dens.
Mensnla.
Densns dicht, also brot d
los ist 38.
*Denta. denca blye p. 4
'*' Dental eyn schin 37.
Dent-fde spanne nagel i
wagen o. an eime gigen (sar^
40. eyn eysnär czand 33. ysei
27. spannagil H. S. D. -iles id
D. 282. -alia 1: -ilia ein pflog
52. eyt tene 37. t. rosira \
sech; -ilis pflüg ho"pt 40.
pfluges h&uet jBT. is. D. (c/. Bui
'^fDenta-rinm eyn tin ta
l -tnm zan zang 32.
Dentatns s. Dentifragni
Denter schiffel 40. snycke
Dentex. dendex alant, i
i. capito^ capedo p. H. S. I
trix hecht i. lucens 33.
dentrix visch 37.
♦fDentic-a l -nla repe 3
*Denti-fragas czand los
tatns 52. ane tene; (-legns
-logns hal t.; dentosns va
*tDentil-e, -es s. Dentale,
-ogns s. Dentifragus.
Dentiscalpium daermen (
den mede claert G. voc.
*Denti-na s. Gingina. -n
vlesch i. gingina 38.
*Dent-osns^. -ifragns. -ri
* Dentnla riffel 3 52. 75.
Denno anderwirten 27.
Deonerare. deornare s.
cinare.
Deordinare ontwyen, a&e
voc. entweichen, veramen (nh
ordnen) P. F.
Deonuure Despunare 181
^tI)^o-m«re s. -nerare. -tia «^m, i. tortnea 38. schilt-chrott 33.
i. Dioeesis. 52., -crote 27., -krott 29. 30. 34. eyn
Depacta-re vor dinghen 38. -tio schurcz o. eyn schylt (umgj 45.
beschattiDge 37. ^fDerastare s. Deuastare.
*tDepaliiiitare affslan in dem *f Derepente ze hand 52.
Wfe 38. Deriuare een water wt syn plaets
*tDepa8C-ere zerweiden 29. -are leyden in een ander G. voc.
for smechtigen 38. *Derodes s. Derades.
* t Depasitio s. Depositio. Derogare abnyssen 74. abmessen
^fDepatth gr.i.curicufn(?&rw'^) 27. 33. abbeten, mynnem 27. min-
fal 37. dran 32. venninren, af trecken, tegen
^tD^pA^^^UTA (?-t*ua) eyn strik yemans eere spreken G.voc.
holt 3 7., rf. striekholt Br. Wfb. ; strijck- * f Desaluare (at4s deüalcare umg.)
lKmt-8tCK&hostoriiim(^(;/.6r2o9^.Akt;.^ abe heylen 45.
KU. Desciscitari. detitistari (sie?)
fDepeculatio (depet-?) rouinge ab ayschen P. V.
37. L depoptiMio, rapina, spoliatio 76. fDeseca-re. -tus abgebeft F. a.
♦fDeperdulus s. Perdulum. 1420. abgebaut 52.
Depila-re röuifen 30. -tns s. Yel- ^fDesentina s. Dysenteria.
lere. Deser-ere verlaten, beghauen ß.
Depingere entmalen 33. entmolen voc. -tore (st. -tores) de sek vnder
87. eyn vor laten 37.
Deplorare beschryen G. voc. *|Desert-itudo s. Dissertiuu
Deplnmare feder plenkcben {st. -or s. Deserere.
pIett-)lrawflfenP.F.phlackenF.a.I4^ö. Deses trieb, lit 37.
Deponere afif nemen i. remonere Desiderare entsegghen 38.
38. *tDesideri-aria 76., -a 37. ♦.
Depopulat-or roner ; -ns vor stord tabema.
37. ^fDesipacio s. Caluisiam.
Depo-5 depa-sitio begrebnnst 32. Desiste*re noede aflaten G. voc.
deposit-or eyn setter; eyn dregher -ntia i. cessatio Gl. m. verzieht hd. a.
der spise 37 . -um spar schacz 1 . 2 9. 7i. 1337 BM. III 881.
barschafit {vgl. Facultas; umged.?) 30. Desola-re, -ri vor-wousten 38.,
Depostfetantes (X fetor) styn- -wunsten 45. obil trösten F. a. 1420.
kende 37. -torins eyn bedrouer 37.
^fDepraua^ri geschenden; -tio Desperatus vertwiuelt, wanhopich
Terergrung 52. -tor eyn ergher 37. G. voc.
iQnichäahr76. ^Despicari i. spieas spemere
De-, i inter- 38. -precari bidden 33., spergere heern straen 27.
godde edder de hilghen 38. sere bid- ^fDespicere s. Displicere.
den t ver-b. (ver = de; daraas für- Despon-dere verband trfiwen 30.
110.) Q. voc. verhanttrewen 34. vorlouben V.a. 1420.
*tDepreda-ri rofen, berofen 38. -sare vortxuwen ih. gemechlen, ver-
-tor rouer 37. heyssen 29. -satus vermahelt 52. 75.
Deputare entheissen Str. V. *De-, di-sponsatfle wumpel t.
tDe quo 1: ex qno wur van 38. peplum 38.
Geradere bar abschneiden 52. De- s. Di-spositos.
*Derad-es, -ies 52., derodes 34. Despaere vnder sich spöczen 31.,
45., darades so. (aus ags. scelderäde spirczen 64.
nM^ vgl. Testudo, als lat. missverstan- Despnmare augspyen (X des-
im) eyn schdldepatte 37. 38., eyn puere) 1: abfeymen 27. faimen 52.
182
DeeqoaiMffe
De-, diHsqnamare phlocken {cf.
Deplomare), entczuppen F. a. 1420.
*Destata s. Testata.
*De8teliri vor snoden 27. desti-
liri versDöden 33.
Desternere absat-iln F. a. 1420.
-ein 52. sim, 75,
♦fDestep B. Oestmm.
Desticat muriceps Symb. D.
*tDestiliri s. Desteliri.
Destitatas af ghesad 37.
t*De- s. Di-strictns.
Destruere vor-deraen, -nichtighen,
to breken 38.
^tDestrnm s, Oestmm.
Desuere. disswescere entwonen
38. deswetado vnwonheyt, hom6yt
37. disuetado s. Dissolentia.
^fDesnltorius. desusterius g6-
keler 37.
*Deta rotte 37. deticen rotten
speler 37. i.qui camYin tetha; thetha
est instr. musicum 52.
* t DeteDtulo aui L aperio l dar
resco 37. detulare i. dedarescere 76,
Deterere verslyten, verderuen G,
voc.
*tDeteriiiina-re bescheyden 38.
enden, openbaren O. voc. verenden
i. difflnire 29. -te genczlich Va. 1420,
Detesta-ri vnmenschlich tuen; -tio
verwerflFung 52. -tus vorsmad 37.
*Deti-cen s, Deta. -stitwi s,
Desciscitari.
*tDetor- s, Decre-mentnm.
*Deto- s. Discer-niculiuii.
Detra-here äff teyn %. abstra-
gere 38. -ctio hinderred 32. -xio
eynes andern gud in boze to kerende
37. -ctor Ghss., detrector eyn
achter wescher 37.
*Det- s. Dec-rementuiii.
*tDetric-ale, -ala harflecbt 52.
*tDetrogeriiim s. Dextroche-
riiun.
*tDetnin-care, erstoken 52.
-tare abe hawen, enpflocken, ent-
stodcen 27. -ckare enäecken (fl aus
st.) 0. entheubten 45. -cator strun-
zere Symb. B. {ew. Predo md Fur-
cifer), d. t. Landstreicher? die Bedd.
von strunze /. -en 2Sw. ek.wtL
in den d. Mundarten.
*tDetnisator kempe 37«
fDetrusiis inghesad 37.
* Detulare s, Detentola.
fDetnmescere 8 winden V.o.
Detarpareschenden, bescfai«
fDevacuatrix frjg. desvuid
122^, reuandere V. a. 1348 Ol «
Deuallare beblancken 27. pel
eben, bestassen (nhd, bestogei
seczen P. V. phlancsen (umga
besecczin V, a. 1420.
Deuastare beren 38. dera
uor-herten (umg.)^ -sehenden,
sten 45.
fDenectus af to dra^em
abgefuert 52.
tDeuennstare vorstellin
1420,
*tDeuerencia s, Deaorai
^Deuernunm. deutrnm
Deuexus) grece i. dubium carmeti
l6ysse 37.
Deuexus stekel 37. getmct
naigt 52.
Deuiare s. Deuium.
^fDeuidentia i. diseordanti
druwe 45.
Deui-um awech Symb. B.
weghe 37. irganchk 34. ergai
-are erren, vorbisteren t. erra
dwelen 37. abwegen 33.
*tDeuolu-tio, -da 27. an '
ein val 33. 52. an czal 27. 31
vall 34. z&ual 30. anfall 29. -, d
torium s. Girgillus.
*Deuorancia eyn m&len
(jBr. Wtb. II 555 h. v. nr. 3.
infundibulum KU) 37. deuei
est cista in quam cadit frum
in mala ein müssen {vgl. mue
II 639 ff. ?) 52.
fDeuorator s, Lurcare.
Deuo-tare vil globin V. a.
-uere louen godde edder den hi
permittere den luden; lauda
loues wert is 38.
^Denrus. tribuoe theol
HaMemer I 288 (^ytiaturgesch.
tubrac-a i. braca; -us i. brc
I>e«t«nfioiiiam Oieax 186
ft eyn Bchande br6k 87. cv- IHalogas twier rede 87. cswer
h. V. tabatus brfiche 40. manne reide V. a. 1420.
eronomiaiB da^ buch der * t Dyam^roii. dlamoron berig-
ng 49. theutronomns bftch drenc Lfe. moredh Ädfr. dtemogs*
en e 30 sitn. rlcon eleduarium 40. diamptns id.
trogamia nach hochtzeit 52. 76. dlantes (:dvao«) eyn lactoarinm
iatinun *. Denemaam. ▼"» ley blomen 37.
!Xte-r vorder, rechter 38. *tIM»moii *. Demon.
xia 37. de vorder hant 36. Diana god der jacht 87. dyana
geredit-i band 32., -e hant morghen stem 38.
*f Dlanoma est qd.fwria 87., ans
pal-e vnderhang, ein alter fig«ra? Diana, c/.ÖZ. m. A. ». ?
nydcrhang 27., niddergang t+J*'"*«^ *. Dyameroa.
15. des alters, die neder hant . t Wapente estmdosjo qmnqm to-
. 132.) des altaers; arm wa- "** * .^^^f ««f*»^ ^*- ^7^^^
?. roc. ann-wapen 45., -bug va«^ ^eden S7. Brete. muhen ab.
Jga Ä 5. D. mauwen Spangen ,. nWaplMma Oplasma) eyn de-
:teralia annbogus bregida ^f%J^ (**• ^^'V ^^ ^J- . ,^
ticas et ibi cmimguntur daui , P»»P8*lma. Wm"»» ein halb
^XXV22) Pf. Grm. ¥111386 Pl««"» (ai« psaUn X plfma !) 38. dl-
LI178). dextra-piolapouga V^\^ dtumopsalm 37.
8. -lis eyn barde 37. bartte , ?*»PS""*- <»»•'«»«» "^^^^ ^'>^-
: 52. -rins hantroR K. V. '«cnwt 37. ^ ^ , ^
29. tellener G. voe (jphetd) »laphonia. daphaBia«*iio«i««m
der band geeth 125. dissonmiia 87. vgl. daphoma 76.
tpix *. Dentex. Gloss.v.e.
1.-1 a X -1 Diaphragma. 8- 40., d-yairagnia
•odieriuni.detrog6rinBi8y- brüst- 32. ^.,prus1^ 7i..ff F.,8diid-
s naises 37. , , _, K. Y. -fei. der ritt kuch 52. 7i.
'^T\a ■**? */*?,* ^1^;. ?^ Diarium eyn v«r brod 87.
; halden kande 51. diadetes Diarrwhoea, -ia die schisse 40.
pisse d8. ^g Jjm^g gjjjjjg ^5 jgj gJQ fljjC ^
'acenns s. Dyatentanns. b]^||. 51
Inm daghelinge 37. taglon »Dyartoria ruor 32. dünn scheissen
52
won-ns dener 37. -iiim Kl, iiiMason eBtaspiratio 37.
mmi^^ertttm dioconi 7^. -um »jiMastes s. Drlas.
'*' Dyatr, dle-entanus rike 37. dy-
ma kämphes kröne 36. acenus t. diues 76. decentarlas s.
i-detes 8. -betes. -fonnm s. qi m. h. v. Ghss. v. Cernuus.
fl^yfttheais zwitrachtung 52.
Tragma s. Diaphragma. • |Dica carue 38. beygcl; diea-re
ßcticas. dy- K. F., di-aleti- beylen (fast i. q. kerben; vgl. Gr.Wfb.
tcmtdus 76, eyn reder i. loy- v. Beilen) 29. -top t. exachr Ol m.
ein lerer des redlichen kriegs bestetiger, heylig macher (X dedicator)
nst K. V. sim. 93. dialetic-a, 40.
oglca. «fDiea-x (cf. Dapax) claflfer 40.
dyais Ki. diale-sis eyn lo- 68. redsam 52. -culiia Glass., -tnliis
r zele vnd des liues; -ton bespreke 37. -citas, -sitas 87. de-
M^bedinge des synnes 37. pescheyt 37. clappinghe of boertelicke
die s. Drlfallis« woerden G.voc. die dafferey 62.
184 Dioentttiiis Digerere
*t Dleentanus s. Dyatentairas. . *tDi> dig-eseere daghe
* t Dicist-er vul bonen holt 37. -U8 diesco (vor diespiter) die, quod (
52., dldlsens 76. arbor qd. die in alium 76. diespM eyn tj
*tDleo8 {aus ^Uaioqf) recht ver- eynem daghe iD den andern 3
dich 37. Dieta daghereyse 38. tag-n
•t Dieta s. Dietynna. -waid 34., -weide 40., -won 32.
Dictamen dicke tofel 40., X dip- BM. III 479^). dietare da|
tycha, wie dictica tiht- 93., dicht- kundigen 45. cUedare tagen
64.74. -tafel. — dietanea Gloss. zu *tDiffam-are ent- 19., oi
Dlcterinm. -rochtigen. beruchten, beclappei
Dictamnu-s. -m album wizwurz, liken vermaken G. voc. ein
nigrum gehtwurz H. S. D. dipta-mns leunt mach P. F. bo^e red za
diptan, hirgwortz K. V. pfeffer-kraut machen 45. -ia verkundung 3
Meg. -nius -krut 42. -mni vuizwurz fatns vor kundighet 37. ven
Wirzb. Hs. dyptongns (X diphthon- i. difaticus 52.
gusi) pfeffer krut; dyptänum albnm *Diffe-ctio, -xio eyn sehe
wiss wurcze 40. der vruwen vnd mans 37. dil
*tDicta-nea, -ria s. Dicterinm. (alph. diflfe-) s. Ghss. v. Dim
•Dlctat-or rimischer herr K. V. *tDifferatio vor eynynge
r. herre; dihtter40. -ura voghedye 37. flnitio 37.
Dicterinm. dlcta-ria schimp Word Differentia met eens syi
37. -nea suntverbaiocosa76. linghe of onderscheit G. voc.
*tDicti-ca^.Diptyclia.-losetha Differre (cf. Dilator) en
8. Doctilotheca. tragen, schad ug tr. 45. vnd€
t Dietynna. dictinniate eyn god- geben 52.
dynne des daghes; dieta est deavena- t*Diffexio s. DiflFeetio.
timis 87. Diffienlta-s,i>{. -tes mugui
'^Dietita s. Diptyeha. DifÄde-ntianiiß-traw27.,-i
*Didaet-us gelimig 52. -on 1er- -re -trauren (sie) 33. defldei
haftich 37. traw haben ; (X diffinire) vol ei
* t Didase-alieon^ -olium mester- Diffini-re s. Determinare
schup 37. dentia. -tio (cf. Differatio) i
♦fDidim-a, -are, -o s. -ns. red 52.
*Didim-us zweiff-ler; -are -ein 52. *DiflFor-eio s. Diffeetio.
-a hemelk twiuel 37. Deformis.
*Didini-ns, -o hanen ora H. S. D. DifTortuniom vngheual 38.
dimus hasen ore 27. (didiseos nicA^ auentuyr G. voc.
hierher), pidimo hasen ore h. 40. fDiffag-ere menichsins wi
•fDidis Osten 37. lopen 6r. voc. -ium vlucht 37. t.^
^Didisens s. Dieister. fDiflftisu-st. 5cpara^tw,rfi«
*tDiedare s. Dieta. 7^ ghescheyden37.-mzuflopcl
*tpielma bdchse 40. *tDig»Bi-on quifalt Gl. h
^Diereetus eyn grot dach 37. V720. -us secundae uxoris mi
fDies (cf. Feria) angl. dayworke qui duabus nupsit sc. viris l v
Chron. W. Thom. (Gl. m.). sunnentag, Br. Cf. Bigamus Gloss.
mendag,dinschtag,nritwoche,dumsttag, *tÖigelare entfriesen 52,
fritag, samstag 40. d. martis afFter- Digerere dauwen, vor d. :
montag; d. ionis domstag Oe. V. den 33. degegere ledig mac
d. ferialis werkeldach 38. dominica digest-us vorteret 37. -io^ d<
sondach 38. dies supplieationnm 27. vor deuunge 27. verdäi
dy creutze Wochen U25. vortraugung (sie) 45. teuwun
Digeseere
DiobolailB
185
^Diges-oere s. Discere. -tio etc.
Digerere.
^tDigita-bnlum, -Us Ghss. -le
iggher hout 38. digradulum eyn
iger (sie) 37.
fDigladiatio fechtung 125.
^Digmanrma, aus digma (i.
maasete.Br.etc.)i.VPinAals Krank-
tsMekhen Pap. etc. cf. Gl. m. h. v.
Kerker digma (dngma) /., ir.
jrcach na comladh Stokes Sr. Olosses
HMinl860)p.6nr.U^.
^fDign-QS ture, werdich, an neme
gratofl 38. -aris gerfichest 41.
ins, -ieosns, -itatos ge erbergt 52.
^fDigradulnm s. Digitabnlnm.
Diiaucare schikken, om-, ent-
hten 38. von synen l vor entrychen
e) 21. erchennen 52.
Dilabi abertz uallen 52.
t Dilaceratos tzu tzerret 125.
^tDilAmft {^9^- lama) i. duplex
^ago V. a. 1420.
Dilaniatns gefluget {von flug vel-
i) 125.
^fl^üftpida-re verslickeren O. voc.
d nerzeren 29. verstangen (a st ai)
i -ta (d. via Gl. m. etc.) gestricheter
»40.
DUargiis mflde 37.
Dilata-re, -tio prat-en, -ung 45.
Dflator besegger 37. vortzyecber
ia differt vorleng grat (verlengert
I.) 31.
•fDüessere s. Delitere.
*tDili-a s. Tilia. -gatos s. De-
fiatos.
Diligen-8 liep habender o. fligig
i. vlyticfa, neerstich; -tia neersticheit
.voc
•fDylo- P. F., dili-postes eyn
mke 37. plancken P. F. schrancken,
D 52.
^Dilophon s. Delaphon.
*tBimc-idum (cf. Grepusculum)
irtag 0. frAge 40. -iam dagherynge 37 .
^Dibidi-iim, -a pl. mangerlay spil
^tDUnflum s. Dilumam.
*Dilait Gloss.i.q. delitnit 14J2.
%.laiuii.
*DUu-ere wy sehen V. a. 1420. ^tu»
af ghewaschen; -mentam k -tio af-
waschynge 37. i. dblutio, lotio 76.
Diln-uium^ -flam 32. i. innnda-
tio groz guzz, sintflaht 52. wasser
gftsy 32. vlout, also eynes waters (cf.
Fluxus) 38. sint fl&t 40. hin (sie)
flüt 33.
Dimembrare to leden 38.glidzerle-
gen 29. von glid ze glidern nemen 52.
Dimensio aus reckhung 52.
^fDimetirl. dimentierl manicher-
ley weysunge (at«5 m. weysemegen) 45.
fDimicatio schermunge 125.
*tDimienla-s ber swert 52. -m
swert (,) bezeler 37.
fDimidia-re mittlen 29. -tum dy
heMte; emi librum sexto denario
dimidio ich hab ein buech gekaufft
vor seclistehalben fphennig 125.
Dimitt-ere aue-, aff-laten, vortigen;
». sinere laten, nicht don; -it let,
also he let dat 38.
Dimins. dinnns per duplex n i.
longus 52. dlnnus a vm lank; di-
nnitudo lenge 37.
t Dimotas (c/.Diplosus) ghedelt37.
*Dim- 1: din-nlgare cundigen Q
openbare (sie) 38.
*tDimiis s. Didimns.
*vDiEa eyn sake 37.
*Dinamedia de crefte der crttde37.
'*'t Dinare s. Disnare.
fDinastes dener (X diaconus? q.
v) 37.
*Dindyma pl. hoghe berghen G.
voc. dindim-a pl. i. secreta (diud-})
F. a. 1420, i. loca ntontana; -HS eyn
berch 37.
* f Dinu-ns, -itndo etc. s. Dimias.
-s s. Dinns.
*tDiobolaris. diobula-rig eyn
snode h&re; -tarins eyn dingh dat
vmme twe hellinge wert ghe koft sicud
meretrix 37. diabolaris houre, piite,
peke, schouke, cunte,horr8chet. schOF-
tum, Inxnriatrix 38. (scheucke fris.
meretrix KU. schoke sim. Br. WUf.
II 669).
1S6
Dioeeäi
Dioeesii^ iyotisiB 38. ejn suchte
37. 38. (st.) eyner pare 37. biaschop«-
dom, -d&iD, dat Und des bisscfaoppes
38. deotla phasra V. 8. GMli {aus
pharra, cf. Gf. III 345).
* f Diomed-ia^ -ica k&mgSYOgel
i. herodias Meg. -ee mer v&gelin
i. memnonides (cf. Memioydes) K. V.
dyomeredoe grasm&cke 40.
*Di- K. F., dy-onisia, dyonlsya
32. (cf. Cichorium) wegwart 32. w.
blfim K. V. weg vise (sie), sunnen
Wirbel l lapis predosus 40. i. gemma
nigra Pap. (Br.).
'*'tDyop-lof da s, Diplois. -olum
s. Diplam.
*tDi08Cor-08 gr, eyn telghe Tat.
37. -US i. iunitis Br. dyoseros gr. ror
mos hxt. 76.
♦fDyota {cf. Biota). dyote zwei
ftriges vesselin 40. diotta ein rohr-
kanne do man vgschenckt 125.
* Dyot-isia s. Dioeenis. -ta s. -a.
"** Dipendium s. Dipondium.
*tDipl-a s. -um. -anata s. -oma.
-asma s. Diapsalma.
* Diplodla-rius wamboysmaker ;
-torius vorer G. voc,
*tDiploi-8, 1: -dis 35., 1: dyploys
38. iacke 37. 38. spoldener 37. tr&ge
i. vestis plicata 35. tröge, troye, ioupe
i. iopa 38. zwifalt gwand 32. een dub-
belt cleet of een wambeus Q. voc, dy-
polois {cf. dipolus Gloss.) zwifeltig
kleide 40. dyoployda gefallen {st
ge£üten) seydel {vgl. Fulcire) P. V.
displois jiipon 122. diploide zuwei-
uarwe H. 8. D. 8. Dopliciiim.
Diploma. diplanata eyn dingh dat
me scriuet in dat testament 37. Vgl.
{zu Diptycha) dipticium i. tabula tes-
tammU 76.
♦fDiplon s, Dipl um.
^Dlplosns af ghedelt 37. t. sepa-
ratus76.
* Dlplum rauch tebich P. F. dipla
eyn ru kop 37. diplon, dipon 37.
volde 35. 37. i. plica 35. 52. {inde
diplois) 35. dipplnm l dyopolam
est loaex kotz o. rauher golter 52.
X diplois rote g. 75.
*f1iS[9Qlo1m 8. Diptois.
*t Dipon s. Diplum.
Dypo- l dipe-ndinm am
ding gewicht 34. zw& gwichtig
bilibre id. 29.
'^'Dips-a durst notir F. a.
1: -as adis eyn slange 37. -as
/. Meg. dips m. 50. dypsas
schlang K. V.
*Dypsan6 {ef Ptisana) lo"i
sen 40.
Dipsas s. Dipsa.
Diptam-num, -ns s. Dictai
•fDipt-ycha, -ica czedel
-ita fueter tauel P. F. dictici
tafel 32. (t fuder 17.) tycht (te
64'.) tafel 31.
*tDyptongiis s. Dictami
Dire s. Diros.
Directus {cf Stationarios
richti-ch 38., -g 27. 33. anrec!
an-, off-rechtig 45. augericht 3i
richtig 34.
fDiripere zerrupfen 29. zu
-ricken {auch 13.) 45. roef i
hier ende daer rapen of ploi
G. voc. direptos ghenomen i
namen 52. diroptiim bereut
indirepcione inder zei-zukung
t Dirocheu-m, -s s. Diroi
* t Diropanam {aus dre]
sim.?) eyn swad korens 37.
*tDiroptns s. Diripere.
•fDiroteus tweuolde weder
37. vgl dirocheu-s, -m Gl. i
Dirns fraysleich 34. gi*eysli'
streng 33. scharpflF; dire frafli
Diru-ere vmuellen F. a. 142C
vor worpen 37.
t Discalc-iare aus schuche
-eatos vnge schoed 37.
Discantare vber singen 33
*fDiscator eyn speler mit
speie (discurs) 37.
^•j^Disc- s. Diss-ensio.
Discepta-re {cf Discrepare) c
F. a. 1420. -tio twidracht 37.
kiuer 37. schelter, sweczer 45.
Disceptom de kreyge in
line 37.
IHsceptns
DjKenteria
187
eptns af gescheyde^ii 37. i.
*ap. (hierher alph. dispertos
oss. V. Dispersio).
le-cernicnlum har snftr, vn-
[0. harsnur H. S. I). discri-
harhaub 52. 74. vnderbende
B.\ n vlechte bend ; pl. -ia orna-
pitis l kemme 1: borsten;
3nlum huiit» 87. detonicu-
ichrate 32.
pptus tzurisßen 1:25.
- 1 per-cessus, perforatus
J7.
lium twidracht 37.
icinc-tus, -ulus ent wapeiit
)lin-a gute 1er zncht 2\). tiirht,
mestas: -are tuchten, houe-
lionestare; -atus tuchtich,
)ulus s. Haldolus.
cisi-o } -um sangh van twen
37.
cisor eyn ervarer (cf. Dis-
.7.
icitus af ghescheyden 37.
sas eyn buten {elliptisch ?)37,
co-ferus s. -phorus.
coMa^ -a vntuchtichevt 37.
'nfti Gl Ke7\ sim. Gf, VI 225.
lus {aus lii(Tzoko(; X scola;
dla Gloss. u, Varianten 142.
404, cf. Exoticus) vngetzogner
er, ein schuler der nit lernen
mghesedicht G. voc. vn sytig
it leuffer als evn schuler 27.
htiger landloffender schuoler
ingesichtig lantlewöVl 1 sco-
V, leuffer o. wunstiger 45.
r. a. 1420. verlöffner29.tauf-
us lauf-, schwerlieh X toufat
tf . IIIoS), distulus lecker 30.
3 schuler 37.
>Dtinu-us((;/. Continuus) nicht
jz 34. mit an mitelgancz 29.
it 30. onstantachtich G, voc.
lässikait 52.
Dueni-re vneben, vnbechö-
vber ein komen (sie) 27. nit
choraen 52. -ens vneben, vn-
I, Nomm gtoMAarium.
richtig 33. -entia vneben, vnbekem-
heit 29.
t Discopnlatas vor delt 37.
Disco-phorus, -ferus eyn spise
dregher 37. tällyer trager 33.
tDiscord-are tweygen, tweydre-
gen; -ia twe-, twi-drach i. cisma; -ie
platz, vor dreyt. vnwille 38. -iosus
vnredesam 37. krigisch 52.
Discrepare scheiden, twisten G,
voc. zween 30. czwe tracht haben 27.
miß hellen 33. entzwey tragen; kurjs:
vorher: disceptare helczen 45.
*tDiscret-io bescheydicheyt; -or
i -US bescheydich. wijs G. voc. -ia
synnikeit 29. -us {cf. Cinicus) ver-,
klug-sinnig ib. versunen 34. wyß, wyß
redig 30. ghelered, sprakesam; -or
d&der; -udo wol sprekinge 37.
*Discrimen tweuelt laster 37. las-
ter, gelegenhoit, wirbel (capitis?) 40.
werniß 8. schaitelnagel, est instr. lig-
neumlferreumaciäumetc. K. V. sorgk-
licher weg 29. discrimin-a (pl?)
wegschaidung 30. -ale s. Discerni-
culum. -are scheitelen F. vrat. zi-
sceitilon Gf. VI 440..
*Disculus .9. Discolus.
Discumbere auff der erd essen
1. 34. 4.
Discus {cf. Telia) aschs (asch BM,
I 65) V. a. 1420. hebe- 44., abraum-
Ki. -schüßel. schottel, tafel, steen (mo-
laris) G. voc. chanele (lai., aus ca-
nale?), eyn bred schotel. eyn dwele
37. zwehel 8. teller 37. 40. K. F. teler,
bley kloß 27. tällier, pley guss, wür-
ffei 33. ein tälir 1: lanx (.) pley kloß
J\ V. schibe, kint spilen mit blye 40.
deller, kindes spile mit blie, schibe,
hant zwelle 45. pleywurlf, pal 52.
fDiscussor erforscher Ki. ervarer,
scheyder 37.
Dys-, diss- 42. 45. 52.. dist- 40.
-enteria, dissint-iria 0. san.. -eria
51. der bluit gancke 51. die blüt schisse
0. derrende siechtagen 4). daz blüt
mit der rure 42. der rote buch we-
thun O.san. eyn blut gang als eyner
der eyn herdoct hait (!) 45. dy roten
rür; desentiua toten (mng.) rur 52.
18
138
Disertns
Dirtemperire
Di- $. Dis-sertns.
* t Disgreg-us Ki, GL m. -es ghe-
delt 37. pl. separatiy sim. distincti^
diuisi 76. -are schaiden, zerstören 52.
*tDi- s. Dis-simnlare.
*tDisipiila s. Decipola.
*tDisis (X <^^o'K ocddens!) int.
orienSy Ulatio l nouitas 76, eyn vor ny-
ginge (X clisis?) l wosten l eyn god-
dynne der wullen weuer 37.
fDi- s. Dis-sligare.
*tDislimare s. Dissimolare.
t Disnare Gl. m. Dz. Wb. I v. De-
sinare. dinasti ä^ut W. Gr. Alt.
Gsprr.
*Di- s. Dis-solentia.
t*Dispa s. Hispa.
*Dispar-ere, -are uor-schlinden,
-schnideu (u)ng.) 45.
f Disparilis i. dispari similis 76.
ghelik dem vngheliken 37.
Dispeudium falsch hellekeyt i.
dampnom 1 super sticium 37. ge-
f&rede H. S. Vhid. ungafuori (comp.
kafori) sim. Gf. III 601 ff. pl. iinga-
fuari Ff. Germ. VIII 12. (conp. gafo-
rium; oportunitate id. ib. 410. 407.).
*I)ispeiis-a spis gaden 40. 93.
-are leuben, vorstoren (Xdisperdere?)
45. -ariUH /. largiis in expemis 76.
eyn vor spender 37. -ator (cf. Eco-
nomus) vorsteär 33. vorstenger 27.
t -or schaffer, ausrichter 52. -atio
eyn multogap {aus milte gap sim.!)
l leubug 45. erledigung 52.
Dispergere vorstrugen 38.,-spreu-
den 45.
* t Displic-ere, -are 27.missehaen
27. mis-, misse-, ver-haghen, echelen,
schelen, hindern i. impedire (cf. No-
cere) 38. -entia^. Blasphemare. des-
picere \ displacere misslingen 52.
Disjplodere ze samen slahen 52.
*I)isplois s. Dyplois.
Dispoiierebeghaden, bestellen, ent-
richten, schikken i. ordinäre 38. dis-
posit-ns bestedeghet 37. scapen, ghe-
stalt 38. -or zechare. antreitire BM.
III 860.
'^fDispo-nsatile s. Desponsatile.
-sitor etc.s. -nere.
1
\
'^'tDispata-re von eym dingzie;-
erley wening (cf. Gloss.) haben tf.
von einem ding tzwaierlay weg haba
52. -ces wilich reden 41., aif^zfi-H
lieh reder? cf. Gloss. v. Dispatare. (fr f
putax nhd. Spottwort).
^Di- s. De-squamare.
*Dissar-tire, -cire 33. cai ry»-
sen 27. czu czerren 33. sim. 6.
Dissensio, discensio miss M
lange 40. dissensus vnverhengoBg
29. zu trager 30.
*Dis- s. Df-senteria«
Dis-, di- 29. -sertns geleryto.
wol gereder 31. sim. 64. besynneter
reder 1: wigredig 29. desertitiidi
sprechlichkait 52.
* Dissicere i. dissccure etc. cf. W.
p. 112 nr. 316 mit Anm.
Dis-, di- 30. -simulare laten, sU-
den i. permittere 38. vnglichen 30.
Übersechen (cf. Parcere) 29. vensen,
verswyghen G. voc. dislimare ^
sin, hon sin 45.
* Dissintiria etc. s. Dysenteria.
Dissipare breken, onnuttelick toe-
brenghen G.voc. swenden (ziterdru|e
ivcc) H. Ph. brechen, stürmen V. e. q.
D. (dist. verschr.) drewen, vorstoren,
mynnern, vbel vor czeren 45.
* t Disslig-are i -ere entlösen 52.
i.q. disligare Gl.m.
* t Dissolentia vnhovard 37. dis-
1 in-solentia i. disuetndo 76.
*tDissolo-gia Gl. m., -ya eyn
raengher hande rede 37.
Dissoln-ere entbindden aUerle;e
ding 38. v^-, vor-lauffen (umg.) 45.
-it (Ed.) zuflo(jlich/ac/^; -at i. e. Zu-
lage, smeltze H. Ph. -tio eyn twe lo-
singe 37. Verlassenheit 34.
Dissonns {cf. Absonus) mig tenung
30. misglut 29. missheilig 33. mi&-
sehg 27.
* Di- ,9. A-ssuetus. disswescere
s. Desaere.
Dista-re virren V.a.l420. -nd»
virnisse ib. entzweistendung 45. ve^
rung, zweifflung 52.
Distempera-re vn missen 45. -toci
vngemest 30. vnuertig 29. 34.
Dielendere
Doctiloteca
139
ten-dere spern 27. erspannen
5 vt gerecket; vftl spise; -slo
,), be kümmeren 37.
it- s, Dys-enteria.
llare vor drepen 37. hier ende
apen of wtlecken G. voc.
n-etio vnderschedinghe; -gwe-
1, also me rede delet 38.
T-quere wreycken (extor-
Kil.)y ontdreyen, pynighen G,
\ afstorrich 37. eyslic, vnghe-
. verkeert, verdreetlick, gru-
voc, aysleich 33. yslich, grü-
ichüczlich 29. schewczleich 34.
leichait 33. schuczlichheit 29.
:hkayt 34.
a-here zuzeysen H, Ph, czu
a. 1420, -ctas gelait in ein
.nt 52.
Ibnere delen, also me wat
n luden delet; vmme delen 38.
8trieta8 bode, ghebede, ghe-
Interdicclo 38. ain pot an
It 33. dlstrnctns gebonden
3. eyn lant; destrictns be-
45.
structns vordelt 37.
stulns s, Dlscrlus.
8uetn-do s. Di^ solentia. -s
Btus.
-e, -1 riken 38.
trän s, Dnran.
aagare s. Tagus.
•ic-are rokelosen 38. vor ruch-
27. -ari verwandelen (X va-
). -0SU8 rokelos 38.
aer8i-ciilain, -diclinium s.
cnlum.
[ier8-iflco l -o wandelen 37.
'sorinm (X diuidere) ahizzi
i Ho, 40. gasthof V. a. 1420.
de hus 37. sei huß {vgl. Fr,
Sm. III 226.) 32. i. zella 33.
l 27. vnderscheyd i. Inter-
38. wa sol ich ga°n 41. di-
m estcella ab alia 37., aliis Br,
im. diuer8orIam 76.
'SU8, mengerhand 29.
-ticnlam, l -sicnlnm 1: -sidi-
(-sldidinuml) 37. (vgl 142.
114. eu di-^ de-nerticalnm)
\iejY\%(uing.) stat 52. eenaüscbeydingbe
van een ander wech G. voc. (bericMigt
132). vele weghe to hope komet 37.
dinortium surUdtuersevie76.
*Diulclnn8 trag 33.
fDluidia twidracht 37.
Diald-^ diait-ienlnm est castdlum
in diuisione tigionum (aus reg.?) posi-
tum 37.
* t Dinid-iun8. -us^ dials-a8^ -ins,
-08118 37., -ioln8 (etccf.Gloss.v.c.) 76.
i. qui per suam discordiam 37. 76. ah
alys separatur 76.,, diuiditse ab alio 37.
* Dinina-cnlum eyn stede der
wickerie 37. -tor wicker 37. -trlx
s. Angnratrix.
*f Diiil8lo-lu8, -8U8 etc. s. Dlul-
dinus.
f Dlul- s. Diner-sorinm.
t*Diuit- s, Dinid-iculnm.
Diuitie reychtung 33. richtong 27.
rike dagfae 37.
*f Dl- s. De-nolutorliiin.
Dlnortlnm (c/. Diuerticulum) sun-
derunga H. S. D. Tr. sim. Gf. VI 53.
schidunga H. S. Vind. schidunge Mon.
Dlurn-ns tegig 29. 30. -ale tag
zit bfich 29. 40. ein tag czeit puech
52. uiauwerc BM. III 589. -arelanck-
samen 52
DInt-lna8 l -nma8 langig 29. 34.
Dlnulgare (c/. Promulgare) dottli-
chen (daus g, X diuust) vflfenbaren45.
*YDluulgU8 i.diuisus76. af ghe-
delt 37.
Diun8 liplicher got o. mehttiger
40. lieplicher göt o. mechtiger got 45.
^Dinus lufFt 76, dlnii8 nl lucbt 37.
^fDocatum s, Dodaclnm.
Doclbll-i8, -e licht lerich 37. -es
gelirnig 41. docU-ls^ -e 37. id. 30.
34. lersam 37. geling l gelemig 29.
gelergam 31. gehorsam 64.
*tDoci-bas, -Ins s. Duclculnm.
-Ii8 s. -blll8.
^Docni- s. Dogma.
Doctllo-qnn8 l -gas (cf. Spermo-
logus) ein rat geber 52.
Doctiloteca schulerhawg 52. eyn
schole mester hus; dlctllosetha i.
scala (af4S scola) 37.
140
Doctoratus
DorciUnB
DoctoratuH meesterye G. voc, mais-
trung 33. mcysterschafft '1 7. doctory 29.
* 1 Docus (balken KL\ vidgo doga
(dolii) duyghe KU.
♦Dodacium rede butel 40. doca-
tum 6. Taratantara.
*i-Dodanl-i, -m Gen. X4. die roten
Juden 40.
^yDodratum cm. wtrich (traiec-
tum vtrech) 125.
-J-Doga s. Docus.
*tDogiiia lere dede reyde is 38.
(dogmatista Gl yn.) docma-stiea eyn
lerer; -tieus gheleret 37.
*tDola])rum .v. Delubrum.
Do-, bei- 142. -labrum, dolunien
142. 147, Gl. m. parten, hakchen P. F.
Zimmermannes barte 40. part o. hauwe
do man die holcz machet 45.
Dolare s. Aseiare.
*7Dolas s. Dolo.
Dolatnra schaefmes. schauinghe,
eifmghe G. voc.
*7Dolb-si, -ia s. Doliuia.
*Dolealor y. Doliuni.
Dolere moyen, bedrouen 38.
*Dole-um5 -ator s. Dolinm.
*f Dolinia s. Doliuia.
*Dolite-ca, -ga 33., dolotega32.
40., delotegium 30. ein päd huetel
33. badhüt 30. 32. bader hüt 40. ein
putich schilt 52.
Doliuia. dolinia graswurm ^'.eruca
40. deliuia rupe 37. eruca quamvnlf/o
dolbani Encher. Pap., dolbiani Ho.
42. vocaiit.
DoliunivveinkuffA'. r.winkuflFe,bi\cke
(am butte?) 40. dole-um boddene 38.
-ator bodeker 38. schäffler 52. sim. 75.
•fDol-o, -ass angher 37. -ones *. tela
abscondifa GL m. eyn swerd scheyde
Jbehudschod; -ona(X dodonaG/o6-.v.?')
eyn beb ud Sterne {undeutlich ; scrineT)
37. -on ein swcrt palg 52.
Dolos-ns ((/. Turbatus)schalrk. los,
vol bedrochs G. voc. -itas bedre-
ghinge 37.
*7Dol-otega s. -iteca. -umen
5. -abrum.
Dolus clocheyt 37. wisseheit
vntruwe 40.
Doma verst, gheuel 38. (
Symb. D. hus Äelfr. domatum
s. h. V.
Domabilis s. Domare.
'^ Domale sech 40. 74. Gf.
Donia-re tSmen 37. temei
inaken 38. zenunen 29. zeün
-lis 1 -biüs zamleich 52.
*t Domatum eyn renne 37
pl.) fistule (2Beg. 5)i.canales
stillicidm defluehant 76. Br.
Domesticns haimscher 32
scher 65.
'^fDomestus s. Damasei
Doraicilium bur, voghel
argastulum {aus e-) 38. vo;
29. zeuallenhus i. parietina /Si
inghus (vgl. Sm. II 248) 32^
Domicula <9. Domus.
* t Domiducia {aus -ca
GöUernamen) eyn de eyne ni|
nemet 37.
fDomigena eyn knecht
toglien in eynem hus 37. ink
vernaculus Gl. Herrad.
Domin-a vruwe de dener
seck hefft 38. -ariherschopen, h
driuen 38. -atio herlick gh<
-ationes pl. herscher engel 4
.V. Dies, -icalis herlick 38. her
^yDomitatio (-cio; au^
ire) to huswandern 37.
fDomosgr. 2danuml<it76. sl
Y Domus iuramenti eyn
iSftes 37. i. d. federis l tahern
76. Br. domi-, domun-cula .
toriolum.
*YDona-re beghauen i. d
vorgheuen, also eyn ghaue 3i
pr. n. Saudi l libri ; begäbet 76.
eyn stede dar me gaue inne
gaue 37. -ferus eyn gaue (
37. -ferius [vor -tica .v. w., w
-tarins ein gab enpfaher 40
eyn truwe (/. q. haut truwi
crone?) 37. /. Corona qua vic
atdor Br. donatur. -tieum \
gaue 37.
*tDopex s. Dapax.
*I)orcas. dorca steins g€
"^Dorcillus s. Duciculum
Dordum
Dromo
141
Dorcium i. mulier hlundiens 146.
3 hole 37.
^fDorco. dorcores avidi voratares
l
'fDorcus ghesichte 37. dorus
oh. dorcus) gr. visus lat. 76, dorco
i. videre Br, v. Dorcas (cf. dorcium
isuncula Gloss,).
>oriciis grekes 37.
Dorix eyn snel water Sl.fluuius
X 76. scatebra s. cmductus aquarum
m.
)oriiiit-are slomern, en liittik
>en 38. -atio slafferunge 40 nipf
'.-opiumslaphus 38. dormiterj^. F.
Dorothea n. p. doerli Oe. V.
fDors-ale (c/ Parialis) i -ile
rugge lene 37. -alia ruckelachen
S.D.
)orsii]ii rughe 36. rüge 38. dorsi-
na (i Wort cf. Spina), sp. d.
eyn rughe knake 86. rucke grat
ruckenpater 32.
t Dorus s. Dorcus.
)os hand stür 32. brut-, morghen-
e, vorboghede, pare 37. morgen-
, widerhoff 52. wedin V. a. 1420.
lerne 37. 38. par hus 38. bruyt-
\t G. voc.
>osmus (cf. Furuus. Spadix. fid.
ig grauweiß hierher?) ags. assedun
Aelfr. engl, ash-dun Bosw. uuirt-
D (uu aus m ?) i. mirteus Symb. U.
)osis eyn gaue apud phisicos 37.
7 Dotalia est vinum de biota eyn
iden wyn 37.
)otalitium (-cium) eyn lif dingh
morghen ghaue, also de brodegani
brut giffl 38.
>otare beraden. beghauen, grot
JB.
fDotonoycus eyn lik ghner 37.
fDoxia s. Dextra.
Drac-anae^o. s. -o. ca s. Dra^ma.
ta s. -ontea.
)rac-o drake, de groteste worm
BT werlde 38. merdrack K. F. -ena
chiD 40. l -äna dracklein 52 sim.
-ona drakynne 37.
^fDracou-abus s. -omus. -cides
B. -ita.
* fDraconcopes drachenkopp Meg.
fDracon-ita, -ica eyn edel steyn
37 -cidos l -tidos 42., l -tides,
-cides drachen-stain Meg., -stein 42.
^Dracon-omus, -abus eyn banner
vorer 37.
* Drac-ontea, -enta dracken wurtz
52. tracuntea s. Basilia. drag-
-UDcea nater zunge; -ancea wrm-
krut 40. -mithea ein natter zung 33.
-anthea 3:]., -antes 52. 75. wurm
kraut, -uncia natern zung; -encia
wurm kröt; dratetera drachen-,
natern-wurz 45. tragentea noter-
wurtze 42.
*tDracon-tides, -tidos s. -ita.
Dracunculus s. Macis.
Drachma schreckenberger 44.
*tDragan-cea, -thea etc. s.
Dracontea.
Dragma eyn bisanta 37. pireder
(?pisander?) 9. pislaht Ho. 41.
Pfennig gewicht 29. 30. dracca gosne
Symb. D. 262. {vgl. 11.19. Gloss w. c.
Vola. Gf IV. 177. BM. 1559.).
*tDrag-nüthea, -uncea etc. s.
Dracontea.
fDramaticus (dragm. Gloss.)
eyn wescher 37.
* 1 Dratetera s. Dracontea.
Drensare sonare pr. agarum (aus
cigiiorum) 33.
* t Drias eyn bom grece; driaastes 1:
diastes {aus dry ades) g6de der holte 3 7.
*t Drino-rare. -As^^mustela Symb.
D.
*tDrivallis, var. dryyalis, l
dialle daz land der lebentigen, da
niemant inn ersterben mag Meg.
*tDro-cea s. -teca. -ma s. -mo.
Dromed-a druniler an. K. V. \
-US 37., -arius37.<?fc.olpent V.a.l420.
sim. 8. 9. schep {cf. Dromo) getius
camelorum 37. kriech, ain laufer Meg.
trümelthier 30. drommedar 29. trome-
darius tromcdär 34.
* t Drom-o snelles schiff 40. -ones
dragm unt (vgl u. a. Trieris. BM. III
81.) Symb. D. 279. -a snel weit scheff
P. F. sim. 8. 9. v. c. l -edarium eyn
snel schep; -eda etc. (o. h. v.) schep 37.
142
Dromo
Dura
Dromo ros tuscher 40.
*tDroteca {aus troch-ea, -lea)
chiph 3. P, V. an einem wagen P. F.
kipflf 34. runge 27. 30. ring incurru,
ring nagell 33. runghen an de waghen
i. furcale 38. knutel 52. sim. 75.
drothea ring off eym wagen 45.
* 7 Dru- 1 darm-entius fl. druentz
1J25.
*tDrusus. drusius krangh. lide-
sem 37. Anvsus i. paciens l frigidus
(aus rigidus) 33 drnstam (nach
Hirsutum) unkiresni Gl, Ker, i, as-
perum, flagitium uncareisni sim, Gf,
II 543,
Daalitas zwalichhait 30.
^fDaasses s, Dussib.
Dabi-os zwifeltig (It aus II) 40.
czweifflig; -um ein czweiflFelig sach 33.
-osus twiuelhaftich, mislouech; -tare
(c/. Titubare) twiuelen, misdunken 38.
Dncatus herzogriche t. ductura
Syml, D, hertichdoum; ducate, eyn
güldene van der stad torenidic (c/.
Thuronensis) 38.
Dnci-cnlam, -bulus 38., -Uns
37. 38. 40., dact-, dad-icalam 40.,
do-, dor-cillus 37. tappe 37. 38.
docibus trecker ; dolcitramspunt 37.
dacillare tappen 38.
*DuciI-is, -e leich furg, aus-gengig,
-furlich 52.
♦tDuci-llus etc, s, -cnlom. -o s.
Durco.
Dacissa herczogunge 27. harto-
ghynne 38.
*tDuc-ius, -on s, Durco.
*tDuct- s. Duc-iculum.
*tDuctil-e i. aquaeductus Gl, m.
-ibus gesmidecz 41. -is gevurig V,
a. 1420, duchtilis tuchel {cf. Glöss.
V. Aquagium) 32.
*t Ductura s, Ducatus.
♦tDuchtUis s. Ductüe.
*tDud- s, Duc-iculum.
*tDuell-um camp, twer lüde stryt
38. -ator kemper; -io, -us eyn kamp
wynner 37.
Dui- s, Dwi-.
*Dul-a 1: -ia maghet; -us eyn
dener knecht; -egion^ -eioH
haftich; -icensis i. seruus o
eyn vruntlik knecht 37. -ia
-OS (i. seruitus Br,) knecht
dierna i, famula, abra H,
haiigen er 32. -us t. seruus
ancilla \ seruitus etc. ; -eti
seruitus caritatiua que ßt int
dominos; -ciou est tulerioi
seruire lat, 76. -ensis i. ca
seruitus Br.
fDulciculum z6thaftich 3
*tDulcion s. Dula.
'^'tDulcisap-us zote smak
cyren (cf. Garenom) i. avil
Lye, (c/. coerim v. c).
•fDulcitrura s, Ducicul
* t Dul-egion^ -ensis,
-ia, -icensis, -os, -us s. D
*tDum-alis vul dorne 37.
sus Br. -arius, -osus i. dum
plenus 76.
♦fDumphedo s. Catarrl
Dumus {cf. Arbustum)
busch 37. pusch, gehecke 21
Stade 0. hag {i. q. indago !
40. heck o. stait do vil büß
45. hecke, stude in dem wc
heg 29. hechk 33. haidel s
dorn-boum H. S, D. -echt F.
♦fDunna s, Tonna.
Duode-cim twelue 38. <
-cimus der czwelifft; -nus c
33. -narius Schilling 38. \
denarius?).
Dupl-are zwiualten 29.
tweuoldighcn ; -ex, -us tweu
Duplica-nus, -rius eyn
dregher 37. qui de duobus j
fouet 76, qui duobus partibt4S j
fraudulentus Br.
'^'Duplicium zwilich tüch
bilix; cf. diploidem duplice
plices diphides \ vilices :
107. 118, m. Anm,
♦fDuplifllum zwirn 32.
Duplus s, Duplare.
DurabUis warhaiftich (war
22^ 38.
Dura-, pia- mater (in gl,
vsser-, inner-hirnefel 40, s
Duramen
Eoonomiis
148
ler- hirn fol Z, F., -hirn-
^. sim. 64.
3n s. Brachium vitis.
I i. fluuius etc. 76. Br. eyn
ID durant 28. Vgl. Meg.
t Art Stinkthiers). ditran^
50.
>re s. Caaterium. Sabsi-
ducoD kiel nauis 40. dacio
ein chiel 52. Daraus umg.
lol-trog 75.
e harde, also he druckt
rt; -escere harden, hart
. -iosns hard 37.
*tDiiripnciiis. doribucinns mü-
derer 32., vgl. mudern simuUates habere
Pict. maudem Sm. II 552.
* fDur-sus s. Drnsns. -us s. -e.
*tDusiiis 76. Br., dnsis 37. ♦.
detnon 37. J5r., denio 76., dyabolus 37.
fDassis l dnasses (duo asses
Br.) twe scherf 37.
* t D w-, du- l ta-inare twemen ;
-inum twern 38. du- l tw-inator
twerner; dwinum eyn twern ; twinnm
tweiiie 37. tabinum ein tzwirm 52.
Dax leydesman, hertoch G. voc.
hartoghe 38.
■— ^-^'-/-v.—
IE.
ms s. Eaihos.
lolifi. eapnlis i. exemplum
OS 37., eSichnB76.int.vir-
\ s. Ebenus.
m-a^ -eda wuche 40. -ades
Gr. VOC. weke. -idarins eyn
er 37.
mti garwe Gloss. erba
oss. V. Herba v.) id. Sum.
lU-s wüczling h. (aus wut-
Hm.) P. V. est arbor, dem
nit schadet 45., que cesa
lapide etc. (hebenos) Br.
1 candidissima 76. eyn edel
n; -m vn vor vulet holt 37.
iban m. Meg. eyböm 50.
iintscherling 34.
•a eher wurcze 40.
*at!is eberfich l ciuitas 40.
1 ags. eoforvic.
f. Hebet-.
istr-inin, -nm 1: -e est lus-
minatum s. viginti anni 37.
l i. sefiex 37. 76.
is, ebnla 40., edulus 38;
adeke, eyn crut also iung alhom 38.
ack 32. attuh, adche 40. hatich (Ed.)
H.Fh.yeeA', var. ellen-vyrt Hb.
Ebnr elephanten zene 51. ebar-
neas elepenbeynen 1: elpenbeyne 38.
SEcanterium^.Epicausteriam.
cce SU i. vide 38.
*tEcclesi-a goddeshus 38. kilch
29. 32. samnunga Lips. -astica ghe-
meyne 37. -asticus kilchlich 29. kir-
chisch adj. Ki. b&ch der samlunge 29.
ein weit vor smeer; ein buch in der
thugenden 27. eyn kirch herre t eyn
sele buch 45. eyn to hope escher 37.
ein mesnär; ein puch von der sam-
mung der tugend 33. dag buch der
dogent samnung 49. -astes d. b. der
werlt versunung ib. ein puch von der
weit versmehung 33. buch der uer-
sfiigunge 30. dz puech der vppikayt
der werlt 34.
*tEccleta s. Hectheca.
♦fEcios s. Echion.
Eclipsis solis, limesunnen-,mon-
bruch (vgl. Meinauer Naturlehre) 32.
*tE-, y- 38., i- 52. -conomas^ hyco-
nios 33., ecominiis 52., echnamns
144
Econtraoenire
EdUiÜiis
l echmns (-mns? -nios?) 37. fur-
treter 52. ein yfSir(sic) 27., vor- 37.
-stender; l eyn bok der vorstendinge
37. liber dispensatorius 76, eyn haus
Wirt 33. id., kirchprobst 52. scefFere
i. dispensator Symb. D. sim. 8. 9.
schaff er, vor munde, wert, hus wert
i procurator; yconoma wertinne
38. iconom-as l -os eyn vor sten-
der; -icns eyn hus vader; -ia eyn
wisheyt der kunst 37.
*tEcontraueiiire,peiiitere wed-
der komen, ruwen also eynes copes
(capes? corpes?) 38.
Eculeas volter gerast K, V, niar-
tel bo"m, galg 40. halsysen 29. pran-
ger 34. hock 30. hechil {cf. Aculeus)
V. a. 1420. echulius i.patibultim 37.
acnlens s, Expansale.
*tEcimtus (eeütiis) beroued 37.
♦fEchela s. Echola.
* t Echinus kannenbürst 44. gl&ser-
bfirste Ki, eche, dat. echynen m, pis-
eis 50. ech m. Meg. huso (Ed.) U.
Ph. Gloss, eyn visch de dat schep holt;
ethimus p. huse 37. echinus qd.
piscis hirsuttis ; echeneis, echineis
110. p. retinens nauem 110. G. voc. es-
cinius merswein 74. escimus mer-
swin 40. icinus, ictinus s, Ericius.
fEchi-on, -s wild ochzenzungen-
kraut Ki. eicion s. Gloss. ecios hai-
ansveccel Dun.
♦fEchitudo. echiritudo eyn wer-
der 37.
*tEch-mus, -namus s. Econo-
mos.
Echo wedeiiut 37. wedder clang,
don, galm, clanc L sonus 38. wider
lutung 30.
* Echola, echela eynes suster
dochter 37.
* t Echolegium excessiis sermo-
nis 148.
*t Echulius s. Eculeus.
Eda-X fräsikch 33. frisch 6. 33.
-CUlus aUquantum edax 76. clene
etesch 37. -citas ghirich etinge 37.
frashait, frischait 33. frischkeit 6.
*t£decu- s. Edico-matus.
Eden garde der wolloste 8\fn
(elliptisch 7. 17.).
Edent-are dy czen auflF pr
27. czend aug stachen 33. -ato
los kint 40. eyn de ueyne teni
37. -ulus eyn kint dat neyne
heft 37. kancezech i. fam(
Symb. D.
Edera eph&w K, V. ebho^
ebow 29. eyn ybe 27. ein ej
eiben 4. P. V. eyben holcz l
33. eb-, erde-böm 50. e-, var.
ert-, sling-paum Meg. asche
ruus abor) 45. iuessche, eyn
vnd is twierleye : eyn is grone
vud Sommer vnd wesset an den 1
38. eyloef G. voc. ephov, euec
nigra ebhowt U. S. D. hedera
44. volvula (tyrm. tat) Symb. D. €
ebey, ephoy 40. e. terrestris
dereb 40. gundel reben 51. (
borea yfen, ebich 25. 51.
Edes richemannes hus, bred
40. herren hus 32. edicula
gaden 52.
Edicere gepieten, verpindei
*tEdici-o s. Editio. Im
-or s. Editus.
Ediconiatus vth ghe stod v
huse; edecuniatus vor wiset
fEdictio gebietung 76.
Edictum {af. Editio) gepott
verkündung 33. gebot I: eyn
kundigung 27. kungs gebot {cf.
ceptum) 32. kings gebott 30
kundig gepett 34. uskiindung [
29. ghesette der konynge 37.
*tEdicu-i, -s .s. Editu-ui
-la ,s. Edes.
Ediflc-are l -ere pawn;
paw, pawung, gebung {mis gel
sim.'/) 33.
Edilis (cf. Burgicomes) burch
Symb. 2). goczhus-pfleger 32, -V
40. e f n hoyder des huses, e\ n m<
37. turhueter 52. huyswarer, l
meester G. voc. edulis gotzhauj
ter K. V.
♦fEdilitius (-cius) inghe
(vgl. Br. Wtb. I 696 f.) 37. edi
sunt res pertinentes ad edes 76
EdiHiim
Egettnoeas
145
imn geit-, iräss-igkait 52.
isires s. EdllitiuH.
jser-ere, -are hnbsDch aus-
t
«•
T
3»
raachung, pawung (cf, Edi-
J3. buunge 5. een makende
US) gebot i. edictnm G. voe.
5yn to hope settinge 37.
18 gemacht, gedieht 52. ghe-
. roc. i.excellens^ sublhntiSj pa-
. edicns ho l ouertreden ; edl-
?her 37.
ms meiner, kirchwarter K. V,
secretarius Stjmb,B. edi-
;ter der af godde 37,
oma smand 37.
s. I-dropicns.
ca-re teyn, also nie leuendighe
(so tvetterau. pl. n.) tut edder
nntrire 38. nereu, chukehen
nerung, derchukchung P. F.
erquickung 27. futung 8.
narung 32. -tor v8der 37.
cere (X -are) iungen ten 23.,
;3.
il-is i. dtdcis 76. zote spise;
lingh dat ethe is 37.
al-i8 s. Edills. -us s. Ebu-
irus i. valde duras 76, to male
•
kitze-1 52. -n K. F. kiczi 29.
ken 37. hedns houken, eyn
8.
)- s. E-rodins.
$. öfters Eph-.
ilis rede geber 40. {alph.eSr-)
;er 45.eflFaminai7{. sproke 37.
rata, effecta .9. Effeta.
ctio bekleydung (vgl. Effectus)
xio eyn vorwandelinge 37.
)ctiaus lichlik to d5ude 37.
tns Yolln vol brachtig 1: eyn
e 27. volbrächt ding 29. sim.
volle kleit {mn. atis voUekeit,
rachtekeit Grhss. ! daraus wei-
devUungv. Effectio) 40.
dinatrus vber- 30., ver- 29.
verbeibt 34. pl. -i h8r oueler,
3, b&tlinge de nicht doghen
eh| Nonnn gloMariam.
to Yockernde (vgl. hd. fick«i coire?
anders vocker etc. v. Faocardns Gloss.);
-orlmn eyn h&m hus 37. -io uor-
weybung, uorkomenkeyt 45.
Efferare veriagen 33. vor iaghen 23.
Effeta eyn vn vruchtbar wif 37.
effata entläret 31. entleret 64. Vgl.
142. p. 121 ad V, Effecta.
*Effeta-re. -tus lutter 37.
Effetns (vgl. 142. l. c. Gl. m. v. Effec-
tus) m8de 37.
*tEffexio s. Effectio.
Efflbalare spangen ab prechen 52.
Efficacia clocheyt, mechticheyt 37.
wysheit, macht G. voc. mach an wicze-
keyt 45 witzekait, wol wort {vgl. Gloss.)
27. Yolbrachtsamkeit 29. barsamhayt
(c/.Efficax) 34.
EfBcax stark, mechtich 37. mach-
tich, begherich G. voc. warsam 34. vol-
brachtsam 29. voUebringer 40. be-
grifBg etc. 45. begrijflich 17.
f Effle-ere volchomleich verpren-
gen 52. werde sin (sie?) 38. -ieneia
geworchte F. a. 1420.
* Efügere an hefiten o. chlaiben 52.
Efflgies beeide, ghedaent G. voc
\A\Ag(d^\;^tD\^(aits zweien Worten?)29.
Effraetor eyn torn breker 37.
efractor i.fractorcarceri^76.
Efften-are ontoemen G.voc. -ataa
1: -is l -as vnghelert 37. ontghetoemt
G. voc. frömd (X nd. wreet) 33.
* t Effirix eyn ghirich wif 37. efrix
feminagulosa 76. Cf. EiScax?
Efftagium Zuflucht, freiung 52.
Efftasi-o, acc. -onem (pi^cium) ley-
chens, geleyche (seminap. id.) H. Ph.
*tE- s. En-fortnninm.
*tE- 5. Ef-fractor, -frix.
t Egelidus {cf. Tepidus) warm, wlac
37. {ags. vlaec).
Egenus dürstig, frömd (X effrenis?)
33.
Eger bedrSuet i.tristis 37.
Egere not dürftigen 33. nich haben,
arm sin 27.
EgestaH behoef G. voc.
Egestio drechk 34. scheyg 29.
Egestnosns eyn bedeler (,)arme 37.
19
146
EgestoB
Hesiacim
Egestns {cf. Eruptus. Eliciatus.) Yt
ghesand, vn nAtte 37.
^fEgil-ops ]:-opaackeley51. -lopa
etc. Gloss., -opia eahvunda t. uulnera
octdorum Äelfr. -oya est caro que nas-
citur in angiüis octdorum braen ; eglota
eyn oghen swere 37.
♦fEgip-ius, -la 37., -pla Str. V.
trappe auisll.c.
Egyptlacus vor würfen tag F. a.
1420.
Egis eyn schilt dat be togen is
mit ener seghen hud l eyn helme 37.
i. cUpetis paludis (au^palladis!) Iga-
lea76.
*tE- s. A-gistadiam.
Egloga vnn&tte rede 37. stinkend
red 52. 75.
*f Eglon tracheyt 37. i. solenne
murmur Ifestiuüas inutüis eti.q^ac-
cidia76.
t*Eglota (i. cmtor l descriptor 76.,
scheint X egloga) s. Egillopa.
Ego-Ipse suluen; -met ik s. 38.
*tEgr-atoii s. Eugragloiie. -ednle
s. Accedula.
*tEgrega-lis {at^ e grege) vn-
edel 37. -re zerstören 52.
Egre-gins^ -gium 41., } -x 37.
eyn vth ghe körn der schare 37. vz
geschert V. a. 1420. edeler, fromer
40. erlich, rilich 4i., vgl. herlich Gloss.;
rilich af4S rtith splendides sim. vgl. u.
a. BM. II 692., im Gloss. öfters rei-
lich = reichlich.
"^fEgregnle s. Accednla.
Egri-monia tracheyt 37. -tndo id.
ib. i. langwor siech-tag 29., -tumb 34.
egretldo sitztüng (sie!) 30.
Egrot-ari seken, kraiü^en; -ns seyk,
vnghesunt 38.
Ela ich ofte (sie) G, voc. ach me
1 auch 1: ey P. V. eie 29.
'*'Eiactus s. Eiectus.
'^'Eicion s. Echion.
*Ele-, eia-ctu8 eyn vmme wech
37. vmbgack (sie) 52.
♦fEiula s. Ephllat.
*tEiula-re zymphirn, weinen V.
vrat. a. 1422. (vgl Sm. IV 263). -tor
hulender 40. -tus eyn huler 87.
Elabl aus vallen, bin dieC
^fElActerides s. Lathyri
*tElam^ elampolieus s.
♦fElanx (elax Gloss.) s.
♦JElat-e eyn toi (hd. toi
paünen; -ea gr. eyn danne
-e palmarum sunt productiont
palmarum etc.; -es et a late g
lat.^ vnde elaie est nomen arbor
lis palme in cdtitudine etfoleis 7(
balmon bletter 40. elam estj
(so auch Pap.) eyn gher kamer:
policns est pictura palmarum
Elatio ho vard 37.
*fEleasi-8 bladderynge <
uern 37. -a est vltio l vlceraiio s\
lepatis76. Aus iliasis sim.?
♦Elecebra eyn höre 37.
f Electa s. Electus.
Electrum {cf. Äuricalcum.
num.) matthan, is vilna also 1
(math-an, -on i.q.MeßingEn
Zeitz 1802). eyn beme steyn; 1
f6ys 37. guntrafey 42. 50. gt
29. 30., -fey 32., -fech 40. f
fein 34., -fayl 33., -uar (umged,
kunther veyn 27. mesß 33. g
Symb. D. golt gesnielcze 40. gei
tzt K.V., -cz 32. gold. dat. (-rc
cinpare Gf. IV 293., vgl, glocksp
Gloss.y vU. X li^^J^' kechrftbar n^
^i^ivd^L sim. fiXexT^ov.
Electuarium ghebacken
lackerisse (X liqueritiam id.
voc. lactwäry 32. lattwerien 3
werck (umg.) 45. lectquerge J
wari, latwerig P. V.
Elect-us. -i dy herren m
quiproximisuntsenatoriedigniti
-a suntmeliora^ vorlesen, also
pele sint 38.
*tElech-itu8 s. Lecythu
s. Elegns.
Elegans weidellich, stolcz 29.
37. schone, gheyne 38. saul
gerad 52. 75.
Elegl-a ramspoit 147. i. q.
spoed infortunium KU. -um j
^nm.
Elegas. elechus arme 37.
"^ f Elemacra s. Enula«
Elementom
Elncidare
147
mentam dement, dar sint veer :
icht, water, erd 38. elimentis
ihitha (c/. Curia) Gl.Ker.
mosina almese i. eloa, roga 38.
acoram buch von den beüer-
len 30.
pha-s alpant H. S. D. -ntia
juht H. S. Vind. (Diut.), elahes-
Ofl.
llephns {Vkarpoq) eyn hert L
37.
llesa 1: ellesa {cf. Eleasis?)
nd bla4 37..
lesacia s. Alsatia.
ilesmo-d, -t Br., elesnoth 76.
xodus gr, exitUrS lat, vt gank 37.
oiga-re. -tus reynicheyt 37.
ilibris (rliber, libra) geleich-
: 52. est aliquanter liberatus
ibeus i. equaliter (sie) 76.
«re us-schiessen, -sundem 29.
mderen 34. vg-sindren 30.,
3n etc. 45.
es. elites. te. eyn born springh
c-iatus, -tns vth ghe sand
estus) 37.
^•, el-itores gherdenere 37.
Uic-tus s. -iatuä. -uns s.
IS.
lere zur knützeu 31. sim. 64.
[Uten F. a. 1420. uss walczen 41.
Izen enellere sim. Gf. 1 792).
i. prostratns 37. 76. neder
37. eyner der do nidder is
gen 45.
U-dros s. Enhydros. -enns
mus. -fagen s. Lilifagns.
s. EUebornm.
;ere keysen 38.
lUg-ins^ -wis s. Elinguis.
lima-tus ghesireth 37. -menta
r^am^ntoveichelstain o. spän 52.
limentis s. Elementmii.
^-iiis^ -wis 37., elig-wis 52
ins 40. snepper 27. 45. snap-
P. F. klaflfer 33. kleffiger, zung-
0. clepesch i. lingwosns 37.
r i.mutus 52.
iotripmm. elitropiom eyn
37.
*t£liotro-piiim rengla H. 8. D.
-pia, -phns s. Achillea. elilrop-
ium Wirbel 4. P. V. een madelief bloem
t. solseqnium G. voc -oa l -JiB rin-
gele; eyn grone steyn 37. -ins (stain)
sunnenwendel m. Meg. ffiliotrophus
siegelhveorfa Hb.
'^fElipedes s. Alipes.
Eliquus Br.y elicuos lutter, dar
reyne 37,
*tElisis t. solutio 52. 76. auglö-
sung 52.
Elisus s. Elidere.
*tElit-es s. Elices. -eres s. Eli-
citores. -ropiam etc. s. Eliotr-
ipium, -opiom.
♦fläix i. deceptar 76. trieger 52.
eyn bedregher 37., umgedeutete/. Elixa,
X elisus betrogen 65. ?
* t Elixa (cf. Lixa) wasser treger 40.
*^ Elixapiom käppust, kappug crut
27. eyn kumpst houet 37. cumpst i.
frigidariom 38.
fElix-are bruwen 45. gar maken;
-US gar, also de spise 38. -a ger&s-
tes 32.
*tElixis s. Bardana.
*tElleboru-m, -s 40. album nise-,
nigrum sutir-wurz H. S. D. albus
nesel-, niger zitter-, swer-wrcze; lie-
berleye {aus ellebor-); ellebodus ger-
remerre 40. eloborum mies (sie)
wurcz 33. ellebrum schäffonie 38.
elif orus vede berge l ceaster sesc Goch.
♦fEUebrus qd.fluuius dy elb 52.
*t Elif orus s. Elleborum.
*t Ellesa s. Elesa.
*£loa s. Elemosina.
♦fElo- s. EUe-borum.
Elocatus aus gesatzt 52. sim 75.
♦fEloes be vlecket 37.
Elogium vor domenisse 37. l ele-
gium verdampnug i. dampnaeio 52.
Cf. Elegia, Eloquium Gloss. 147. p.
125 nrr. 76-9 mit Anmm.
'^'tElo- s. Emoli-meutum.
EUongare. homo bene formosus
elongatus slanchg 38.
*J^acia etc. s. Alsatia.
'''Eluatum s. Yinum.
Ellucidare erleutem 52.
148
Elnciibrare
* t Elucubra-pe. -tus 6f/, elu-
crobratos inprehttandi Gl Ker. int-
pret^, inprei-tanti Gf.III287yW0 ar-
brettan, irpruttan zu ducubrare stiin-
men; doch vgl, berht ebds. 209 ff.: lux,
lucer e?
Elncus siech 52.
Elumbis lendenseek 38.
*Elzacia s. Alsatia.
Emanare wt vlieten G. voc. emar-
cere {steht in 33. vor Emanare ; tv/J.
emancere 76. i. q. emarcere) flyssen l
czwelln (nierkw. Form, doch anderwärts
oft zw neben qu) 27.
Emancipatos vth ghe slaghen 37.
fEmansor eyn vor vluchtigher 37.
vorloflFener soldat, abentheurer Ki l
qui gwerra instante fugit et purus redit
76. emensor land farer 32.
*tEmapc-ere s. Emanare. -acio
eyn lerade V. a. 1420.
Emax ghyrich om te copen G. voc.
ko^ffer, kßffiger 40.
♦Emb-ar, -er vngedultig 52. -us
vnduldich 37.
♦fE- s. Ale-mbicns.
* t Emblic-a, -i (amleg etc. arab.)
eyn frucht der mirabolonen O.san.
*tEmblicus s. Alembicos.
Embolismns dz ior dz do het
Xin monschin 40. dat ouer loept nae
twelf maenschyne G. voc. eyn maan
IS^anni 37.
^tEmbo-lismiis s. Bolimus. -rium
8. Cauma.
Embotom eyn schope, eyn grünt
vad 37. schuppe 45.
Embrio eyn vngheborn lichame 37.
*Embris s. Enhydros.
*tEmbroch-a l -e treuff-, trieff-
bad, eintuncke KL -ia vfidinge 37.
embro-ta i.fomenta 52. -ia sunteius
(nach Embrio) fomenta 76. Cf. Gl. m,
V. Embrocare. Orig. Eur. nr. 148.
^fEmbus s. Embar.
^fEmecedo s. Emicedo.
Emeliciis. emilitus gokeler 37.
Vgl. emilianus Gl.m.v. Gignadius.
t Emembris i. d^ilis 76. (cf. Br.
Gl. m. h. V.) krangh 37.
Emend-a beute, beterin^
böse dat; -are beteren, b. i
dat eyn ouel dan hat, beuten, l
wandelen; -atio wandel, beteru^
-are pegsern l vg der schote
aus schult) kommen 45.
*t Emensor s. Emansor.
Emere k&pen 37.
♦fEmereus s. Emorrois.
Emerg-ere ausswingen (s\
-it (caro circa oculos) i. e. uß^
H.Ph.
*tEmerens s. Emorrois.
Emeritus eyn alt ridder 3
*tEmerro-yda, -is s. £mo
* fEmerum. amar, /orrc gut
e. dicunt Gf 1 253. vgl. Sm. 1
und Gloss. V. Halica.
Emetritea. emiterens zwij
ritte 40. enntri-ceus zwiuall
K. V. -chens eyn den dat kold<
roret 37.
Emica-dium, -rinm eyn ol
ke 37.
*t Emicare wtschynen G. vo
tare (alph. -c-) aug lewcht<
emicamen schyn (,) lutter 3
'^'fEmicarinm s. Emieadj
^ Emicedo. emecedo bracl
40.
♦fEmicicnlns s. Hemicy
* Emictorium (et scheint U
lach, swais tüch 33.
^fEmig-anens s. -raneu^
s. Gingina.
*tEmig-raneus eyn haup
V. a. 1420. -ramus (-ranins
worme in dem houede 37. -anei
wurm 40. gingranns hoptwui
Emigrare verscheyden, ^
huysen G.voc.
*tEmilio i.nobilis76. edel
*t Emilitus s, Emelicns.
fEminen-s ho 37. -tia ho(
vberhengnug 52. virhengenig i
*tEmi- s. Emis-sarius.
*tEmisecta eyn syn 37,
vielleicht zu emissec-la 125.
i, dimidia secida l sextula :
Gl.n%.w. Emisexcia. Hemissec
Emis-sarius, -arius 30.
EmiiBecIa EmnNariBiii 149
I perd, eyn stoyt hingest 37. ^fEmpica wjsheyt 87. emperia
d 30. foll 32. la experientia Gl, m. empirea i.|>n«-
ssec-la^ -nla s. Emisecta. dentia l experientia 76. {aus empiria).
iones vruchtbaringe 37. *Empidi-,empedi-52.,empedeii-
^t-igium^.Hemistichiam. {aus impeadi-?) -arios eyn schat
tc, s. Epicausterium. -ris sammer 37.
s. * Empyema. empima schume mit
it-are s. Emicare. -ereus blöde 37.
itea. -ogium s, Hemito- ^fEmpirea s. Empica.
* t Empir-eum der feurein himel
l se- 52. -mitonium eyn Meg. -ream vuhh hyromel; -rens
57. halb tun 52. vfirich 37.
nicos s. Eunuchtts. Empiricns. enpericus halbarczat
don tragen wrcze 40. 32. emperiti beschatten er setten
wagen nageil 33. sim. 3. (sie) 37.
ruer-nagel 34. sim. 1. Emplastrnm swede vppe de wun-
eyn koke vad 37. i. vas den 38. artzet pflaster K. V. ein pet-
l coquhiarium 76. ein kule tuch o. ein tuch mit salben bestrichen
igidariom 125. 52.
di-, emolu- Symh. ID., elo- * f Emplicitus s. Alembicus.
um molchter-o Symb. D., -e Emporium i. locus iuxta mare vbi
[ewyn V. a, 1420. müli bon negoda/tiones l mercatianes exercentur
32. z&val 29. 30. 34. ge- Br.e]?winmestnomefilocisupermare
gewin si7n.) 34. wynl Ion 37. 76. empurium j emptorium eyn
8. emolentor gemessen 52. kop hus; eporium eyn stede vp dem
)llis vn schemelik 37. mere 37.
>neas s. Emorrois. Empticius eyn ghe koft mynsche
itoica. emostoicns eyn de 37. keufifling 52. emns kneht 40.
et 37. ^Empto-, empu- s. Empo-rimn.
»r-rois blutfluzzida 103. H. Emphite-osis pacht gut 12. 46.
meribus herbnrum). -ois blüt gr. beterynge Uit ; -ota eyn vor beter
'. V. dat rot figft K. V. d. i. 37. -US erbling 52.
imn(slang); -oides aftern- *Emtt-ctoria s. Emanctorinm.
h -roydes blout gang, eyn -la s. Enula.
•oydas fickblaittern i. flcus *Emulceiis zote maken (prtc.) 37.
; heissentfigblotern; dzblü- Emulus navolgher 37. nach folger
42. emerro- {alph. erao-) ab imitor; fygent ah inimicor 31. sim.
rotte siechtag; -is blfit flis- 64. frunt o. vient 40. verbundner 32.
moneus 40., emerens 32. durechter i. persecator 29. 30.
II. c. hermo v. h. v. morois * Emonctare. emntare zu dem
sangu)inoletUus 37. 76. emo- gestat haben P. V.
►rdey, craflftsugeryn 50. *f Emunctorium (o/. Mongarinm)
tuus i. parte mortuus l morte schür ysen 32. schftr eysen K. V. scher-
. half dod 37. ysen V. a. 1420.pl. (-ia) chluftsnuzza
)stoicns s. Emoptoica. Ho. 41. zvanga Gl. Lind, emuctoria
8 ghescheden 37. abgeschid- sunt, forpiceps har schär 33. sim.
23. emuntori-um lyeht klemmerlin
[)cio (emtio) s. Forum. 40. -o eyn lecht schere 37.
^des etc. s. Ependiten. "^'fEmus s. Empticius.
etc. s. Empidiarins. -riti * f Emos-carium i. muscarum la-
icus. queus (filoss, v. Muscarium) 76. *ta-
160
Emutare
Enthaca
rimn eyn astrik (cf, Pauimentum; um-
ged.aus strikt ) 37.
*t Emutare s. Emnnctare.
En schow 29.
"^fEnarlones s, Enerbones.
"^fl^ncaptago s, Enicaptaton.
*tEncen-atas, -eatus vornyget 37.
Encenia (c/. Exenia) kirchweihen
0. vernewng der kirchen 52. kleino-
ter 40. enchenia kirwihin 41. en-
senium s. Exenia.
Enclisis boghinge 37. naigung 52.
*tEncra-tes i, abstinens Gl. m,
kfisch 37. -tus i cmtinens 76. -tici
Gl. m. (v. h. V.), -ciani kettere dicen-
tes camalüer viuere non esse peccatum
37. -na spengynge 37. i.continentia;
-ni sunt heretici qui dictmt non posse
fidelihus peccataimputari quamuiscar-
naliter viuant; eucratiom (m atis ni)
ornni sunt heretici 76. encrania i.
cantinentia kuscheyt 37.
*t Enchenia s. Encenia.
^ Endelechia, l endolochia eyn
reyne sele 37.
f Endogeni anaturaliter amoena 148.
* t Endorig-nus irriguus Gl. m.
-nus irritusUS,
*Endris s. Enhydros.
E-, \ se- 37. -nectus i. occisus 76.
ghedodet 37.
* Enerbones. enarlones eyn arm
vischer 37.
*Energare (Gloss.nr. 2) der le-
rnen 33.
*tEnerg-ia trachtung 52. i. animi
anxietas 76. bedrouinge des syns 37.
et. i.furor quam hahent obsessi 76., ob-
cessi bezeten lüde; -nminus eyn de
bezeten is myt enem duuel 37. -ns
i. Studiosus 52. 76. emsig, gelirnig 52.
Eneru-are schwächren 3 1 . sim. 64.
-atus ane crefte 37. ankrafft 52. vor
edirt V. a. 1420. vorlimet l vß dem
andern {st. den ädern) 45. -ns 1 -is
der lambt 52.
Eneus erein, glock speisein 52.
enenm em i. erenm 37. i. eregnm
l terribilis 76. ennm i. 1. 1 i. q. es eris 37.
Enens eyn ding daz von eren is
gemacht 27. ,
Enhydros. enidris eynwat(
ge 37. embris est serpens in
^1. est temperies in aquis still d(
sers 52. vgl. Gloss. (76.) \. %
el-idros (stain) elider Meg. i
wasserschlang 52.
^Enicaptaton (nicht -tun
encaptago 37. est Urorocto s(
37., sofiarum 76.
*tEnicida dünn 32.
*Enicm- s. Enigma.
♦Enidr-is, -os s. Enhydr
*f Enigma, enicma 37.
37. 38. raetsel G. voc. raten
rayt (bis) 34. ratung 33. eyn
l ratel 27. rechnuss (sie?) P.
künde i. similitudo V.a.l4J<
chil sim. Gf. V 435. obstrum €
obscurum lat.) 8^. inenigmal
dünken 41. enicmaticns eyn
des radeise 37. enigmatisar
risch uff geben 31. sim. 64.
Enim dar vmb 33.
'^Enistis. emistris eyn ha]
tin 37.
*tEnisus s. Anasis.
Enixa telen, gheberen (pti
Ennoicns. enoycns gayg
enoicns graß (umged.!) hfitte
*tEnod-U8 vnghe knopet
ain knopff 6. 33. ein knauff
-is eyn kneuffelin 45. -are auff
27. au|jchünpffen('Äic>33.ausl€
-abilis vplozelk 37. enotabil
lubilis 76.
*E- s. En-noicns.
*tEnoloynm eyn sprach
^Enophornm. onof-orinm
stantner 52.
*tEnorm-is vnmetlik 37.
-ulns s. Anomalns.
* t Enos vir i homo int. et g
q. vnum lat. (ivl) 76. i. q. viwn
lat leuendich 37.
'^'tEnot- s. Enod-abilis.
♦jEnpericns s. Empirie
*tEnphilomia s. Philol
*tEnseninm s, Encenia,
Ensifer swertknecht 52.
*f Enthaca {aus entheca?) t
Ealeca i^ichalfle 161
76. enthera %. instr. nauis eyn o. 14J20. -rorn 52. wlcz (aus vilcz)
(nhd. kastell) 37. 40. eyn scriuer stoyl; eyn ro'flf vp
tieca i. pecunia feoh gestreon eyner boden 37. -uterinm esche o.
ro^'ch loch 40. plaster, schorsteyn, ketel-
ater-ium, -ea krög 32. hake, kede 37. ein phlaster } ein stuet
nucl-eare, -iare aus schelen, (atis stuel?) auf eim gew (als Ding-
en, erluttern; -latus lauter 52. stuhl des Gaues? vgl. 147. Oloss. v. c.)
s. Eu-nuchns. P.F.poden(äo{ii)52.75.-steriiimi.^e-
l-a, -um kettel 37. rfeÄÄmp^iso.ainclausur;-uderium
ia, hincnla 12J2. eyn docke phlaster, hechel (hohel 6. v. c.) 33.
em Synonym campana!) 1: ecanterium kemin 40. emist-ariom
iland 37. olant; elemacra l -orium i. rethe muscarum ein fleu-
imuia alune h. 40. hiuuula gennetz 52.
DaspereyyrtJ?2).alantir.iS.D. "^Epiceilum s. Epistrillum.
num s. Eueum. Epiceuon. epichemum gemangt
autri-cens, -cheus s. Eme- geschlecht 52.
*Epicerioii. epicinia werschup 37.
nelius habere neten, eneten; Epici-clus, -lium sto°pfel (vgl. Go-
ns h. entghelden 38. nopeum) 40.
oHlogi, eologium s. Enlo- *t Epicinia s. Epicerinm.
*t£picin-um, -ium zeghe yacht
3 ain land 33. zangh; epichion zeghe vacht; epi-
acta est numerus in quo inue- ni-cio, »chion etc. i. vietoria dei etc.;
ouihnium (sie) 76. i. excessus -chia dicuntur festiuikUes graüarum
laris supra lunare etc. Br. to actionis louesam (X epicus) 37.
\ 37. *t£picinus s. Epicurus.
pal-anns, -o s. Epulo. Epic-olium (-orium? 38.), -alium
parium s. Emporium. (v. Pensum), -oleum 27. 33. 52., -olnm
»tica leber oder, 1. ki-üt, burne 34. V. a. 1420,, -ulum 34., ephico-
40. eupatica lim wurcze ib. lium 37., epistriUum etc. s. h. v. eyn
z 74. leberader i. g. kilis;i)cZ- ouer wocke 37. 38. ain ober wolkch
i cujus quidemlodslaccoagulO' i. superior pars ceH (umged.aus coli,
TOSset vulgär isari rennmagen wocki c/ 6.) 33. oberkunckel i. pen-
ss. V. Coagulum) K. V. sum 29. über rick 30. obir rucke V.
pedremon s. Epidromon. a. 1420. vber ruchkel 34. ein eber
>enditen.epenticeneynman- rock 27. ein rockhnuel; epistriUum
ipedes (X pedes) eyn langh est superior pars ieW (verlesen u.umg.)
) de voyte 37. empedit-es, kulb an dem pfeil 52.
Tock 52. *tEpycreta ghewyn, lo'n 37. epi-
pes s. Epicus. troca i.premiumllucrum76.
pi s. Ephi. Epicroculum (epitrophium etc.
pibach (zu Ephot?) eyn schul- Qhss.) gelb schlucken (vgl. u. a. Gloss.
fk 37. V. Teristrum) 52.
Ipiba-ta i. laicus 147. Br. ^fEpiculum s. Epicolium.
3cke 147. -cha fiberfftrer K. V. Epic-urus eyn clel (aus etel?),
a ♦bergeffiret man 40. eyn vreter 37. -iuus vreser V. a. 1420.
^ibotum eyn ouer deckinge37. Epicus. opticus louelik 37. epes,
picali-go s. Epitalia. -um epos Br. i. laus 37. 76.. Br. loff 37.
colium. * t E2pi-ch^^^9 -chenum, -chi-
pycamisia ouerhemmede 38. mum, -chion s. (in gl F.) -talia,
pica-usterium rauch-hol V. -cenon, -thymum^ -cinum.
152 Epidemia Epttaauta
Epidemia, epidimi-a 32., -dia rodimn eyn steghe rep 37.
(X dimidiat) 40. gemein-ne 40., -er dum karren gestell 32. pired
K. F., lands 32. tod. Sy^nb. D.
Epidromon. epedremon {aiph. '^fEpisciolum s. Epistjl
epi-) schifif segel 40. hinder s. K, V, Episcopatos pyschofftung
* fEpifor-a, -lippa s. Epiphora, scholfiftum 52. epischopatos
^Epigergium. y ppogirium herd- sol.
rain 32. ypoporgiom branreyt F. Epis-erum, -trum 8. 52.
a. 1420. issorium (X exi = oxy) 34.
* t Epiglostomochon (erzneiau^ 34. matte 8. maden 52.
^2oe> daz spricht dem magen süez Mß^. '''fEpisia s. Epiphora, j
* t Epiglot-um der guem 52. zung- pium.
plöt P. F. -is (o/. Vua) otten blat 40. Epistil-ium {cf, Compage
fiberval 42. Meg, lerdecke 52. sim. 8. -um {v.
*Epigramistaeynscriuerderouer syringhe vppe zulen 37. siüe
scriuynge 37. 40. sul hopt 32. episciolum
^fEpilacio lat. des milzes vndder lerdekch P. F. epitUeum!*^. \
lebern v erschoppen vnd besliezen Meg,, nium.
aus epar Xepilatum Gl.m.? *fEpistirmen s, Episun
* t Epilatus brouet i. spoliatus 37., Epistol-a botschafft brieff
f;92.pilare,ex-p. fal^^o^.^u.v.Expilatam. bitschaft 41. -arum libri (^oj:
""fEpilen-ia s. Epilimma. -cia Athenis czu den hohen nv
efc. s. Epilepsia. • ad Corintheos hertem, Vilis
^Epilentnm kinder (X krude?) schämeren, Philipensses Vera
waghene 37. est vehkulum puerorum Ephesios czweyffieren, Ca
52. 75, vbermutigen,Colonistensesr(
Epile-psia. -ncia der vallend sieh- * f EpistrU-lum Gloss., -ii
tum; -nsis daz v. lait; -ntici die epiceilum 6r;o^.9. ^ti Epicoliu
hinvallenden Meg. tmd teli aics coli, X epistyliun
Epilimma.epileniae3nplaster37. ler X pfc^O?
* t Epilog-U8 beslisinge F. a. 1420, * Epistrum s. Episerum.
-ium descriptione (de stempne?) *Episumen. epistirmen z
mit dem bede 37. se 40.
Epimenium solt 52. ^Epitabnlum s, Epitalia
^Ep- s, Eph-imera, -imerides. Epitha-,epitu-lamiumbni
*tEpiui-cio^ -chion, -chia s. 37. epitolauium fraibichen (a
Epicinum. liehen sim.'i^ cf, Gloss.) sponsi t
^Epipia. ephipea i musca eqno- P. F.
rwn 37. *Epita-lia ain rait stifal 5
*tEpip-ium s, Ephippium. -ölen- -bulum etc. Gloss. gehören eus
ta s. Ephi. -ota s. Epibata. (santbroch etc. : scliande br6k i
Epiphania {cf. Theophania) zwe**lft denda tegens? v. Deurus). epi-<
tag 32, der zwölfte tag 40. lerzen myt wände voder 37. -<
^fEpiphia s. Ephipium. (Grundform!) die. otrec de cm
Epiphora fei (oculi) 52. epifor-a pannofacte et superdim solent a
eyn mast line; -lippa {aus -a i. lippa) ligis 52. -tagulum ein sant
eyn vel vppe oghen; episia (cf. Ephip- 52., -binicht 1 7.
pium) oghen dropinge 37. * Epita-nista, -phista (rfoc«
*tEpirhedium. epired-ium klein thaphista est procuratar ep
karrieb o. kummit 40. ein satel tasch (aiis epistularum umg,) ein 1
52. -a 1: -ia eyn sieden schemei; epi- maister, -Schreiber 52.
Epitaphinm Equrfa 1 S3
» epith- 37. -aphium scrift Epheb-ian Qhss., -ia pfuczer 6.
ik steynen 37. Aber geschrifft pfurcz i. lupanar 33. hfir hus 40.
irschrift der greber V.a.l420, boren hos; schone clarbeyt; -us clar
litasis straflik 37., X ^pi- schynende 37. Cf. Phebus.
i,carrectio76. fEphemeris s. Ephimerides.
iti-ciom s. Ephippinm. -le- Epbi. epipolenta eyn k&ke (cf.
:i^pistiliniii. Polenta) 1: dre schepele 37. et polenta
thymnm. epichimium eyn vnaabe'pUephii.triummodiarufn76.
xd 37. Eph- G. voc., eff-ialtes die nacht-
lymum. epitimom die fasen meer i. ineubus G. voc. eyn mare 37.
cleen O.san, 38., i. ineobus, is alzods michen
igium {auch 12^., nicht epic-) (sie) dunket des nachtes 38.
[ 37. epithologinm ein chlaid * fEph- s. Ep-icolium.
*Ephilat {alias Havila). eailaeh
itolanmm^.Epithalamiam. i. terra indica; eiula indigen land 37.
ithologiom s. Epitogiam. Eph-^ eff- 40., ep- K, V. -imera^
)iif-e, -en maniuge i. com- eslmora 32. eins tages ritte 40. eins
rinm Symh. D. tags sucht K. F. tag sucht 32.
itro-ca ^. Epicreta. -pbium Eph-^ ep-imerides rait holz 52.
roculnm. 70. eyn kei*f i. haci\äus incisus ad com-
atn- s. Epitha-lamiom. i^t^anäum 35. eyn kerfstok;efflmeri8
)od-eratns, -oms s, Epu- eyn taffei dar me in scrift de schiebt
3. eynes daghes 37. ephemeris i. liber as-
lolones s, Epnlo. trologorum etc. een pronosticacy G.voc.
»ops widehoppa H. S.D. wit ^ f Ephippiam. epi-pium ros
epopes een wedehop G. voc. decke 40. -tielum eyn rosse d. 45.
s. Em-porium. -phia pl ein sil 52. -sia eyn zele der
s. Epes. perde (cf. epiphya 76. Gloss.v.co.
[lotiri {cf. Potare) getrencken v. Epiphora); ephisia perde gherede
37. ephippiarlus satelpherdt J25.
>otus s. Ipocns. *fEphorus i.lucifer 37. 76. eyn
itaplenrus, l lata H. 8. B. sterne 37., X phosphorus.
1 40. IT. /S\ D. hepta-pleurum Epbo-t 27. 52., -th 76., -d 37.,
frllnm (cf. Gloss. v. Eptasilon) ephat 33. eyn joden-hoyd, -gherewand
37., -gherwant 23. ein iuden-gewant
»t-icns s. Epicus. -redam 27., -sacristey (X gerwekamer sim.)
hedium. 33. -gase! (cf. Gloss.) o. ein eng leinein
idoratus etc. s. Expudo- tuech 52. i. superhumerdle (cf. Epi-
bach); eph i. vestis pontificcUis etc. 76.
lul-o licker G. voc. -um ein f Epbrata du. i. Bethleem J?r., (Zo-
rn essen 53. huj^ essen 32. raus effrata bechleyn! 40.
ive ein gemein essen geben Equa (cf. Gaballus) ein pferfft mue-
schleck 32. trahtten 40. -ato- ter 33. ein fpert muter 27. mftter-
in essen gaden 52. -ariuin pfert 29. feit pherit 40. russin (vgl.
. spize vad; -aticus ghev5det runcin-a, -us sim. BM.v. Runztt) 34.
le; -osos eyn eter 37. -onus mere 37.
r i. galonns K. V. -ones *Equ-aria t -irrea l -irleia (cf.
is parasitos esse dixerunt Br. -irria Gloss.) eyn stod perde 37. stutt-
^sg6ddejouis; epal-0, -anus rog, rogmarckt, renweg 52. -alicia
;er 37. est müUüudo brutarum etc. 52. 76. ein
)h, ephat s. Ephot. hert 52.
20
tli, Kuvuu ylonsarlum.
154
Eqabns
ErgutUla
^fEqubns s. Equeaus.
^Equerria s, Equirria*
Eqnes har sen (:hars sim. Heer-
kaufe?) 32.reuter^. F.ridder; eques-
ter rider 38. equites (cf. equitas
Gloss,?') pfert rites {st riter?) 40.
*tEque- s. Eqni-stancia*
Eqnester s, Eqnes.
tEquenns^ equus 64., equbns 37.
ghelik older i. coetanins 37. yn glich
alter 31. in geleichera alter 64,
^Equicium s, Equitium.
* Eqaicins roß tauscher K, V. ros
tAscher 40. equocius roßpueb i. cus-
tos eqiiorum 52. sim. 75.
Eqnidialis s. Eqninoctiam*
*EquI-dium. -ria ross louf iS^r. V.
-reda ain statt do man die rog be-
sucht 33. -giam werlauflF 52.
* Equifer-us ein velt pferd 52. pl,
-I l equirria stutroslstrut (sowetterau.
= Stute) 40.
*Equigium s. Equidium.
tEquilibris e^^glutina (sie!) 76,,
trutina wag o. wichtig 52.
* Equimanas like snel myt beden
henden 37.
*£qaimenta s. Branca yrsina.
Equino-ctium taglich {aus tagglich)
32. eben nechtig 30. 34. -xiam likinge
der nacht 37. -xialis gleich nächtig
33. l eqnidialis ghe lik nacht 37.
*£quip-araiitia 1: -ollentia {i. si-
militudo76,) likinge 37.
*tEqaiponderare gelich wegen 29.
*7£quir-eda^ -ia s, Equidium.
-rea ete.s. -ria. Equaria.
*Equirr-ia s. Equiferns. -ea {cf.
Equjiria) stuet F. a. 1420. equerria
roß herd 32.
*tEqiii-, eque- 76, -staucia /.
eqwjL llgatio l separatio 76. eyn sche-
dynge der perde ;]7.
Equista-tiuni^-eium marstal52. 75,
vEqui<a-re cnrsorie rennen 38.
-tus reyse, red 37.
Equites s. Eques.
Equi-tiuiii, -ciuni roß stät 32.
eyn stoyd wilder perde 37. notstal 52.
Equinalere gleich genant sein (X
equiuocus) 33. wider chomen t.
valere l de mfirmitate surgere 5
Equinocns gleich-genantt, •
33. ewen stimme V. a, 1420.
*Eqnocia8 s. Equicius.
*fEqnor ein plan 37. mer
40. daz eben siecht mer 52. a
reus s, Lacns.
*t Equus s. Equenus.
♦yEquus phardt 34. pagb
e. debilis gul, gorre, eyn crai
38. e. flnmiuis wazzcrpfart
als ain pfärt) Meg, e. bellato
pferd ; ingalis e. wagenfphert ; a
eyn vßryter 125,
Equus gerecht 31.greQht<?t
uerdich G. voc.
*f Erabum s, Erbum.
* Eraciuiu red vas P. F. ej
kiste (cf, Erariuin) 37. peute
*tEracli-tus l -us i, ghrii
erlik 37.
Eradere auß scheren 52.
Eradicare vß howen 30. v
29. i. extipare us-w., -ruten
riten 30. auß rewten 52.
*tEradius s. Erarium.
Eranientum erin vaz F. <
*tErauga (eräga; aus
sim.?) zins huß 32.
E-, -er 40. -rarium {cf. Ac
eyn gelt-kiste 37., -beheltniss
1420. muntz haws 52. dresch
40., X aerarius dresikamei
S. Tr, erarius {cf. Archarius)
schmid 52. eyn munter 37. €
ercz-, glocken-gißer 45.
*|Eratrina (fabrica) ein k
hutten 125,
* Erbum l erwuni l ewun
ervum) vogliel wicken, erabi
(o^oßoq) 37.
*Ercularis. hereularia h,
ritis Äpul. Herb, 72,
*tEreuin (c/*. Eneum) adj
speisin o. erin 52. sbst. eyn er
37. ereus eyn ding van ere m;
*Ereus s. Er reus.
Erfordia dw..erfert G. va
^fErgantilla s. Aconcil]
ErgMta
Eraoa
156
a-8ta arbeyder 37. i^ -tecta
tecta!) arbaiter 52.
g'f arg- (t;. Domieilium), areh-
er) -astulam, eraosium (v.
geuencnisse F. a. 1420, eyn
' me de vangen mede bint;
{ener 37. ergastolum einodi
lia edho pihäti) Gl Ker. cf.
34. temenitz ()'uss, temnica
^. trat, (BM. III 167),
gatecta s. Ergasta.
^Icttui missingh 37.
;iu8 38. Cr. voc. H. Ph,, eri-
erici- G, voc, -nacius eghel
joc., eyn deer myt scharpen
8. Swinegel //. Ph. su igel 32.
s l hyredon hyrre^on 122,
jechinus, cf. ictinns Gloss,)
if-eon^ -ion Q^i<pia) lythvyrt
ifasor zin gisser 33 Marg,
igale t. contus quiainuesti-
mditcUem aquarum 75. estp^-o-
lata gurgitum et interpr.for-
ttuporem i, tremorem 52. ein
^in zmefacher Bed.) 52. 75,
ig-eron, -iron {v, Cardus
tus) benwrcze (b aus s) 40.
mere erlösen 33.
iaciii8 s. Ericia8.
ginm campestre (Ed.) vehe-
. Ph, eracinm vehe körn 40.
fech distel 31. kruß d. 0, san,,
istein 51. t. centum capita.
)s etc.s. Erros.
Jre irledegin F. a. 1420. ledy-
ipe-s,-x snel i.velox 37.
ipelas heilig ding, wiltfeuer,
^. i, ignis sacer 43. herl-
das roit laufif, freysim 51.
brest m.) freyschum 0. san^
brinnet geswer; grisipole
honien rauch 32.
lacus een roetborstken G, voc,
do ghewalt 37.
ia8 s. Erros.
s. Herrn-.
• 8. Herm-odactilua.
»bu8 s. Herebus.
^fErocicns s. Erraiicns.
fErodere knaghen G. voc. ero-
sns beknaechl ib. benagt 110.
tErodiam cicatarium (Ann.)
cranchsnabel H.Ph.
E-, ee-, he-rodins s. Artoganus.
Gyrfalco. herodias s. Diomedia.
Erogare almusen geben 52.
"^fEro-ycos s. HeroiGiui. -nicns
s. Erronens.
*tErotica eyn steder, eyn bero-
mer 37.
*tErpica egt 33. eyge 27. her^
pita 1: rastrum eghede, eyn tauwe
to deme ackere 38. irpestes eyde 37.
im-, irremi-stes v. Gloss. A. v. er-
picare ekchen 33. erpagarins egi-
dere H. S. D.
* t Erra-re s. Deuium. -bundns
s, Erronens. -rinm s. Erarium.
Erraticns eyn land l&per de neyn
eghen woninge heft 37. verdwaelt G.
voc, irr gankch 33. erocicos irrig,
ab wegik 27.
*tErrenis (a. d, Frz,^ dieses aus
ren, vgl. Roquefort) i, q, hernosus es-
couill^s l erren^s 122.
♦ t E- Ä. A-rrepticius, -rrestare»
♦Erreus {cf Erros?) zerß K. V.
zumpe 40. eveusi.membrumvirüe 37.
*tE- s, A-rrogantia.
*Erron-eiis, -ins 33. irrecht 27.
irringär 33. erre, bister i. errabnn-
dns 38. eronicns vnghesunt, dul 37.
'''Erros. erias houvouel; eriosns
i.paciens eriodem 38. erins l rios
horouele, inde eriosns 37.
*t Ernas etcs. Heros.
Ernbe-re rot werden -scere ent-
ferwen}yonscham29. sim. 52.-scentia
hoQ, schemede i. verecnndia 38.
Emca (cf Erugo. Doliuia.) kraut
wurm; weizer senif Jfc^. chraut wurm;
wid senff 52. wilder senff I gerl^el
(ahd, gerhila etc. Gloss, s. Pastinaca)
K. F. wilder seniff l gerheb 75. ger-
nol 93. wilde senf ; grasmuk (X tSX^-
wurm) 40. wyt senep; rupe 37. roipp
(piscis); hedderich 45. erucke h. 30.
rnca moröl (cf Pastinaca) 32.
156
Emotve
EaeberuB
*tEriic-are s. Enmcare. -imn
s. Eryngiam.
Eruct-are wtrispen, wtspreken G.
voc. koptzen 30. tz robczen (ructare
raubczen) V. o. 1420. l -uare aug
ropczen, vor brenen (-brengen Gloss,),
siDgen 27. v|^ rupsgereo (niesgeren?)
0. Valien in {aus vollen sim,) bringen
45. aus schreyen 52. -are köcken
Fr. -ailit erkdkt (schwerlich vgl. er-
freuen sim. Ghss.) 41. -are auflF rüs-
pen, aus singen; -uare auff rueffen
mitt dem mund 33. -uare awg wer-
£fen 34. -are ausrüspen, vorpringen,
singen; -atio rophiczung; -us rophicz
P. V. -uatio l singnltos sode, is
vp stiginghe ut dem maghen in den
munt 38.
Ernderare vuylnisse wt draghen
G. voc.
tErudere s. Eruere.
"^Erudiare aus feylen 52.
Eraditor anfurer 52.
Eruere vz brechin V. a, 1420. eru-
dere ledigen, vg werflFen, herlaigen 45.
Erugina-re roysten; swertuegin
F. a. 1420. verroesteren G. voc. ftg
rostigen 30. -tor swert ferbär (X
ftrbir) 33.
Erugo {cf. Eruca) yle, meldau,
rust 37. egele, milto^ ros onysen {aus
rost an ysen umgei!) 40. milw, rost
29. meltawel, rupp 27. miltaw F. a.
1420. een milb \ mill taw 33. milch-
dfi H. S. Vind. krawtburem 34. brant-
wunn 30.
*tErumen kele par^^ufc 37., mm-
verst. aus erumpnosus .. .ab e i. extra
et rumen mandibulaetguUuretc.76.
"^ t Erum-na kommer, ongheual-
licheit G. voc. -pna hungrekyt F. a.
1420. -pnosa arbaicklich 41. -pnosus
degher, arme; -mpoatus vor armet 37.
Erumpere wtspreken, wtschoren
G.voc.
*Erumpn- s. Erumna.
Eruncare, ^oo/pA. erucare (erum-
nare 110.) wtbreken, verderuen G. voc.
^fEruosium s. Ergastulum.
Eruptus est cum sapor cibi ducitur
ad raptum i. ad locum vbi s.
cemitur 76. vth gesand i. egest
Erusc-are. -o laitten dare
(?) 33., hierher?
^fEruscus (atf^ ruscus, brv
bremel Hb.
*tErusig-ia, -a est agib\
rex (siel) gestarum sub oculis
cio 33. est agilitas rerum g. l \
i. 52. sim. 76.
*tErutricula eyn karok a
(die Krähe in Reindce de vos B\
1743) 37. Vgl. Esternulus?
Eruum etc. s. Frua. E
Herbitum.
t Eruum eruilia (Ann.)
H.Ph.
Es er 29. 32. &r l gIock<
K. V. speyse F. a. 1420. ere
missing is; it. metallum spise
spisc 38. i. m. glochsspeyg 3'
*tEsax \ edax i.gulosus {
ein frasg 52.
*tEsax s. Esox.
*tE8cal-e, -is spiß bütri(
*Escalus s. Escttlus.
*Escan-ea 33 Mrg., -ia e:
new arbays 33 Marg. schott
P. F. (umged.!)^ l chezzwasser
spotten (sie) l iungerbiß 27.
38. ein scheflF(^c/. Ghss.) 33. sd
Escare speisen 52.
* Escarius anser, karmer (cm
nier? Vgl. u. a. Gr. Wb. h. v.) l
''^ Escarius. escaurus i>. sa
*tEsceda s. Esseda.
*tEsci-nius, -mus s. Ecl
* t Escla-ra, -urus s. Esel
*E8cul-e pl. sperewn H.
sperwn 101. -us (Ed.) spirba
Ph. aschelbom {cf. Sorba sq. l
K. F. -um Aschpel ib. mistel 3C
pel V.a.1420, eschrose; -us e.
40. escalus myspil V.a.l420
*tElsch-echim Gloss., -etil
s. Essedum.
fEsdre das puech der i
esdre 34.
*Eseberus eysenwurtz 74. «
rus (forftiell vgl. escelaurus (
!EriiiKnr&
Eniciiiris
167
ze 40. Vgl esclara Ohss.
[onia.
imora s, Ephimera.
ipula s, Erysipelas*
las, etfn visch; Ed. lax H.
37. esax lass Str. V. lachs,
(3. esax lacbs, hug 27.
idus scharp, schoruech 37.
)2. 74.
Wesen, sin 38.
la. esceda eyn siede 37.
i zele Str. F.
lum. eschechim t. sambuc-
Gloss. V. c. esch-etim, -im
7.
itia istikait 32.
»r s. Oestrnm.
nmlus (t^^J.Erutricula) kreye
kreia H. S. D. Gloss.
are sommeren 38.
weresouch 29. sim. 23.
kre. abestaante von der
ab ffistuantevon derbicze
Ha.
krium (c/. Piropus) dorntee,
i eyn stoue i. staba 38.
päd- haws, -Stuben P. F.
(c/. Cauma) grund wel 32.
Hang 74. 93. grund wallunge,
aestus vt ganck des meres 37.
brach-kraut 75. K. F., t
z (Ed.) H. Ph. brat krut 32.
1 (sie) 51.
-es hungber, smacbt; -ens
-en 38.
;eessen 33. 52 . gessen, essen 2 7.
i s. Esox.
de 38.
altar 32.
lasia s. Etesie.
tera voert-bet, -ander G. voc.
(s. Eteroclisis) luht H. S. D.»
?. G. voc. heuen 37. 38. i. de-
uperitis 37. hymmel 38. abe-
D dem gestirne ; adethereom
stimete 41.
oclisis. etroclisim 1: ethe-
I l ether (X-O luf, hfmel,
(Jf 40. Br. glossiert ether u. a.
is ; als Beispiel der grammat.
is" gibt er celum, pl. celi.
Etesie. ethasia wint vt norden 37.
^fEtbic -a, 1: -um 40.,etica 32.
ein puech der gueten siten 52. schwin-
K. F., swindel- 32. -sucht, swinender
siechtagt attich 7. 8. Goil. 909.smnde
40., swinen 45. siechtage, ethic-us
wer den serwenden siechtagen hat 42.
-O eyn kol (hierher?) 45.
*tEthimns s. Echinns.
Ethiops, ethyophns P. V. (cf.
Chus) een moerman of wijf G. voc. ein
mar 33. P. V. ethiopia moren lant 40.
aethyopiaswartecbeytt.nigredo 37.
♦ t Ethiops feit k&le 40. Vgl. ethio-
pum ratten h. 74. ? X egilops?
'*'tEthyophus s. Ethiops.
^t^troclisim s. Eteroclisis.
^Etropia eyn k&le vad 37. uas
ad praxandum aptum 52. 75. 76.
Euacuare l&ren 41. rumen, le-
deghen 38.
Euadere ent- wachsen (uinged.) 27.,
-wischen, -komen 38.
^fEaadibole s. Eaalide.
Euagina-re enploigen o. meger
scheiden machen(^uni^.^45. entscheyden
29. -tos bar, blot i. nudus 38.
^Eualide. euadibole est foramen
per quod farina exit (:eYadit ?) de mala
37.
Eu-, ew-angelium g&t kundung
32. sim. 8.
*tEiiaiii-diis, -lins 76. %. gut cito
euane-scit 37. 76. l -t 76.
•fEuap-orare (cf. Exalare) bog
luft austreiben 33. vzdunsten V.a.l420.
-urare vgwaden 45.
•fEubulum ho i. aUum 37.
^Eacaste-na, -mia chlosne- r, -rin
52. i. aliquis in sancto habitu 76. dl. in
loco s. habitans 52.
*tEacimas s. Euchimus.
^tEuclaton s. Eucraton.
^fEucra-iiia^ -tiom s. Encrates.
* Eucraton 76., euclaton die. aH-
quis habens bonam na;turam l b. com-
pUxionem 52. 76. ab ew i. bcnum et
grasis natura 52.
Euch-^euc-arisgenedig F. a. 1420.
euch- 40., euc-aristia vnsers herren
fronlichnam 40. wizzit H. 8. D.
168
Enchinms
Ei-
Eachimns. eucimns i. bene laquens
l gratus redsam, danckper 52.
^fl^udolochia s. Endelechia.
fEadoxas ersam 52.
Euellere geden dat vnnutte crut
vt dem garden; ropen vt der erde
teynd 38. wti'oden, weyden {daraus
weynen 132.), wt trecken G. voc.
♦fEueut-ilare 1 -illare 52.,
-ulare verschudden G. voc. herfarn i.
discutere 45. trijBFen i. d. l histillare 52.
• fEnentu-s auentare, lucke 38. ge-
schiehst 40. -te 5. F. a. 1420. -ale l
-ralis auenturlik, misli-k, -ch; -rare
waghen, euenturen 38.
Euersio verkerunge 40. vorstoringe
37.
Euestigio uoen F. a. 1420.
*tEu-, e- 34. -fortunium guets
geluchk 34. gut geglocke 27. gütge-
liickt 29. guet geluck; eufortanatus
gluckselig 52.
♦fEufragia etc. s. Enphrasia.
♦fEufrastes gesprechig 52. i.
bofia loqtieiis 52. 76.
*tEugast-oriam 37. 52., -erinm
76. est bona taberna IL c. gasthaws 52.
*Eageii-ias edel 11. 37.1:-us von
gutem gesiecht ; -ia l bonodispositio 52.
* 7 Eugragione, egraton (alph.
eu-) 76. est vox gratulor^tis 37. 76. l
'tionis 76.
Euiden-s enket 22^ 38. {vgl. Br.
Wtb. I 808 ff.), merclik 38. augu-,
auc-, au-zoraht;-ter-zorahto6r/. V705.
-tissime auuezorahtistur Pf. Grm.
VIII. -tia clarheyt 37.
Euigila-re. -t wacker erit H. Ph.
*tEiiilach s. Ephilat.
•JEuira-re krenkin F. a. 1420.
sim. Gemmen. X euiscerare gellen;
vgweyden 45. euitatus krangh, vn-
mechtich 37.
Eulogia oblei i. benedictio, conlatio,
xenia Gf. 1 102.
Eulogium klainet (JziX samklöseu
33. clenode, to samene kosinge 23.
i. bonafama etc. {cf. Eloquium Gloss).
Fama etc. ; eologiam unrad eolilogi
quidi (uersicoli uersiciin) Gl Ker.^
vgl. Gf. II 462. (unrat). / 7^47 (quiti).
Eumem-s, pl -des belle sei
t Eamor-chos^ -phos goytl
37.
Eu-, e- 32. -nuchiis houden
32. (eumichus?) gottlich huld
loser (umg.!) 45. gut seger
senger ?) F. a. 1420. emnicas
eun-) eyn botlingh 37.
fEuonymus europaeus (
spynelbaura H. Ph.
'*'Eu- s. E-patica.
* 7 Eup-, 1 euper- Cock. -ati
wild-i selbay 32. -er saluai K.
salbe 40. -e sauge, wode inerche.
hale /. ambrosia, lUifagas
hindhelethe Dun. i. salgia ag;
Rawl.
* t Euprepia. euptipia
heyt 37.
Euphonia zuse gesank F. a.
*tEuph-, euff-rasia, euf
0. San. ougen trost 32. augei
0. sau. wnt wurc^e ; euphea {vgl.
V. c. i. chelidoniura) swalben kr
fEaroauster sundirostirwi
S. D. sundostroui etc. GJ. I49S
Östron ventus 40.
Eurus Ostsüdost 38. ostirsunc
K S. D. osterwint Tr. 40. stislu
Auster) 30.
*Eiisole brach wrcze 40.
Euteca husgherede 37.
* t Eutrapel-ia , -us. eul
eatro-pulus een speeldichter t.
1: versiftcator G. voc. entro]
lorwerck; -ulus lorman 32., v^
oel (migae, umged.) Fr. I 621^
leure lora (s. h. v.J, nugae,
loren-, leur-werck /rmo/a; lorei
-faes homo friuolus ; -draeger $%
netis (lorrendreher durch^hleiff
SmugglerFr. a. a. 0.) u. s. m. KU
auch ein alemann, lormann (i
„Zitglögglin'' Basel 1512. s. Kt
XV 281) gehört hierher.
*tEutrop-eda s. Chy tropos.
-US s. Eutrapelia.
*tEwarus s. Barras.
*tEwuin ewic i aldir V.a.
ew"* (d. i. ewangelium?) cloicl
Ex- bißw.st. Exs-.
jEx
Ezcipiiliiin
169
: 38.
erba-re vorsuern F. a. 1420.
Q 75, -tio saurhait 52.
t-io (exac-cio, -io 27 , ex-
V. a. 1420) schot, alsome de
ler de hern (sc.gi/t) 38. ge-
r. F. schetzunge 30. geschas
20. beschaczung, beschonung
czung 33. bette, als dorfif läte
?Dgelt 3. 52.-ionarescheczen
^daraus^ o. vgl. quit schelten
sdielten 30. schoten 38. -or
xactor) scheczer 40. beseczär
ler 30. waldboto, qui penas
\ Gloss. t\ Procurator) Symb.
jrrer F. a. 1420. vngelter 52.
aerso {cf. Aduersum) von
tikait 30.
-gerare temmyn F. a. 1420.
l -regare besweren mit
52.
^itare jagin F. a. 1420. rai-
b treiben 52.
agregare s. Exaggerare.
ire {vgl, Alare) rensen F. a.
uß swedern 27. vertünsten,
m i. euaporare 29. ug trin-
isperare {aus vaporare) 30.
:alatio, exallacio 32. tunst,
). für tainpf (wasser t fapor),
lg 32. fißtragunge 30. sim.
iare hoghen 38.
am-en imme swarm, vnd is
le benen 38. binen swarm,
ge, ^berhorunge 40. ftber-
besuchung 29. eyn ho'rung
nzunga i. momentana Symb,
; Zug (sie); yinmen schwärm
3m 34. -inare blöden machen;
en, -sagen 27. blut machen
-ina dottelich ; -inas amech-
tnimus id, 5.) o. vnge mutet;
are L /errera fachten; eiame-
f.45.
:am-itain, -etum zamit 37.
n-gue s. Exsangnis. -ima-
. Examen.
are auseren mit dem phlueg
1^ eren mit eym pluge 45.
r. a. 1420. auß rawten 52.
fExarma-re. -tag lupns eyn getze-
met wolff 125.
^Exasp-erare, -iraresamrmachen
52.
Exaudire erhören, twiden 38. zwy-
digen 27. vorczigen, herhören 45.
^fExantoritatas volkomer in den
maistersprichen 52.
Ex- {cf. im-) -brigare entwer-en
Str. F., -ren Gloss.
*Excandere schinen 37. i. valde
ccdidus (aus candidus) fieri 76,
Excedere vorbergen in der san-
nen 45., umged. atis vbergen in der
Sunden (s.Gloi<s.)! vgl. Excessus.
Excedra, 1: excetra ine. prod. 76.,
cicreda Meg, var. (ein drach) auzwäh-
sel (vom Wachsen der abgeschlagenen
Köpfe) Meg. die, serpens multorum ca-
pitum cui vno absciso tria resurgebant
l refulgebant; w. u. extedra in pro-
hge Hestreponiturpro qd, serpentesep-
tem capita habefite quod et idra dicitur
76. exeetra natter- 44., brand- Ki.
-schlang, i. q. hydra Ki. exidra
(:e^ eyn slange mit ses houeden 37.
Excels-ns, -a {v. Excollationes)
hoch 29. vberhoch 34.
♦fExcencerare s, Exentera.
* Exceptoria i. cisterna eyn ding
do man regen wager in behalt 45.
exeptoria pl. waterkulen 37.
* t Excerebr-are vz hirn F. a.
1420. -is i. insanus76.,furiosus 37.
76. vnghesunt {Öfters so aus insanus)
37. wuetent 52.
Excerpere austzihen 52.
♦fExcertus s. Exertos.
Excessus {cf. Commissus) vnge-
horsamhait 52. ouertredinge l pecca-
tum 37. eyn vbergang in der sonne
{vgl, Excedere) 45.
♦f Excetra s. Excedra.
*tJBxcibi-^ excipu-latores i.qui
furantur de bonis antequam (ah) here-
des possunt hereditari 37.
Excid-ium eyn vz geuelle F. a. 1420.
-olas 52., exidolns i. qui cito cadit
37. 52.
*tExcipa-^. Excibi-latores.
Excip-aliim (nrr. 1. 2. Gloss.),
160 Ezdtare Eiequie
-inm 40., exibolnm 37. {ef. Fuso- sarien Gl, tn,, dUlat. excntia (Fi
rium) stört-, onder-vat KiL eyn euer nachGl,m.);dagegenfr£f.e»come
speyt 37. aber spies 40. atis scopa vgl. Schder 122^. p.
fExcitare wekken 38. wecken fExcultiis s. Excoliciui.
nach dem slaff 45. exitaro (ignem) fElcusor (statuarum) gys
arkenken 32. excitatus ghe eschet flctor;e. Ubrorumbuchtrackc
i. exitus 37. erweckt i. excitos 52. Exciissorium(^cri6rufi»^butt
t Exclus-arins, l -or J?r., l -ores f Excussus i. robustus, veg
pl. 37. 76,, l -orius Gl. m. dor h8der expeditus 52. 76. erscholdig
37. i. ianitor Br. Gl. m. -arios i. ianu- chreftigt 52.
arius 76. -ores (y. Gl m. v. -or) i. Execrar-e, -i entwi-ben 30.,
quiymaginesexculpantlfaciufUetc.76. 29. entwyen V. o. 1430.
maler 1: eyn beide hauwer 37. Execntor voUfftrer der d
Excol-are wtsien G. voc. vz vyen gerette o. ander ding us richt<
{vgl. Cribrare) F. a. 1420. -lare i. Exedra ratgeben- K. F., rai
per Collum liquare stechen {umg. aus 32., für sprechen- 40. -stäl. absi
sieben sim) 45. exetre kilchen fenster 32.
Excolere i. diUgmter colere wel ♦fExedula s. Esseda«
hauenen (h. colere KU.) ; bouwen G. voc. ^ Exemmium. exsemineon
vz ackirn V. a. 1420. gheslechte 37.
*tExcoli-cus 37. Gl, m., -tos \ Exempl-ar, -are 33. ein exe
excultus i. bene cultus 76. wolghe 52. peyczaichen 33. P. V. ein
eret 37. pild 33. vor bftch 32. exempi
"^fExcollare s. Excolare. -um e. das} man ab schreibt .
* t ExcoUationes ( X excauati- -ar 1: -um liknisse, also eyn forii
ones?) knien l graf 37. lasciuie\ dar- Exeni-a kleinnoter (c/. Enceni
nach: excolla } excelsa suntlocain -um gobeleyn (vgl. Collibium)
coUibus sc, vana (st. fana) idohrum 1420: exs- 37.. exc- l ens-e
ubi demones adorabantur quefecerat eyn vulkomen gaue 37. bodenl
salomon in monteoliueti contra templum nanciam 38.
domini 76. * fExententiatiis (alph. exs-
Excommunicat-io usgemeinung urtailt 52.^
29.^m.l.-iisusgemeinter^P.^m.iiO. *Exent-era, -ra gewed 27.
aug der gemain geseczt 34. sim. 1. iig geweid 29. -rom gepurdt (au^g
der gemainschaflFt der cristenhait 30. o. ingewaydt 34. -ria jngheweyc
sim. 23. vische 37. -rare, i excencerw
Excoria-re villen; -tor viller 38. hatten 27. .98., l weyden, also<
* t Excors (Br. Ki.) vnwyze V. a. vische dat ingheweyde vt nemc
1420. kräng 21. 45. excor t. sine aug n. 27. gwaid aus n. 33. ent^
corde l fatuus 37. F. a. 1420.
*tExcrea-re ausspftrczeln P. F. •fExeptoria s. Exceptorii
-no 76,, -tio 37., -mentnm 37. 76. Exequare slichen 27. slikche
(alph. exsc-) spiginge 37. i. Sputum 76, Exequi-e hilghedum 37. begr
Excuba-re vt br&den 37. vz brutin 40., -niß 1 -d. ere K. V. by
F. a.i4^ö. waschen (^MWör.^,seczen; -tio F. a. 1420. beganckenissen G
wassung 45. bedenckenes der doden 21. bed
Excubi-e dachwakinge 37. kri'g- chnfiss der toten P. F. begheni
wacht 32. -tor Gloss,, exthabitor der doden; -as peragere be
Wächter 40. also me de doden begheyt 38.
Excudia escouveste, i. q. excudis l. obsequiale K. V. toten b&c
instr.quoptUvisexcvititminfrjg.GloS'' obsequial K. F.
ExercituR
Expansale
161
Ler-citus, -atns 45. geornetz
dem streit K, V, cf, 75. eyn
: (umg.!) 45.
^rmis vngewapent 52. sim. 75.
["tus. excertus i. nttdatus,
trwlitus 37. 76., solicitus 76.^
37., aus spoliatus.
58 ouenscuzile H. S. D. one-
(oueschuscel ?) 40.
nus vf} ge-eßtjn, -eret 45. vcTt-
cetre s. Exedra.
mrire auß kestigen 27., X
Q, t€ie aus krestigen 5.
Aere-s erue- //. S. D., erbe-
loser, herbelos 100. uncrbo,
pta Gf. -diatus (-datus 76
ne, viit eruet 37.
bere, exibere beden 22.*^ 38.
8.
lorrere schuwen V, a. 1420.
chortar-i, -e zu hören (umg.
den) bitten 45.
diosticus s. Exoticiis.
db-ere s. £xhibere. -ulum
pulum.
dd-olus s. Excidiam. -ra
^dra.
gal-imn, -lium s. Oxigalla.
Jl-is, -lis 34. chlain tagig 1.
1 V. a. 1420. luczel; exiguus
lere vft ziehen Gloss, exemit
41.
dmie s. Exuoie.
iprouiso {cf. Gloss. w. Exo-
Repente.) vnsichtigkleich 34.
P. V. vrberlich 74. vgl. ur-
rtc. Sm. I 185.
ani-re vor yteln F. a. 1420.
e delt, ot modich; -tio vor
e 37.
dssorium s. Episeram.
tere engegen-, gegenwiirtig-
dtaro s. Excitare.
üti-am czii stornisse 8^ F.
-ale e>n vorghiflic ding 37.
mimalpestiferum inferensmoT'
ütie (-cie) vuUenkomen synne
eh| Homm gloaMriam.
37. suntplenesenientie; exors Lsm-
tentia perfecta 76.
*t Exitus s. Excitare.
* fExno-dosiis, -aus 33. i. ple-
nus nodis 33, 76. l atigulis 76. vul
knope 37.
*£xobru-to^ -pto von vber vel-
lich 34. ^
Exodi-arios vorsinger KL i.pre-
centor Gl. m. i, positor ofßcü; -um i.
officium 37. exordi-narias i.impo-
siior ofßcii 76. -arius i. q. exordium
facit Br.
^fExodicos s. Exoticus.
Exodus ü^ang, ein buch 30. das
puech des auffgangs der kinder von
Israel 34.
*t£^^ol-anus, -enus s. Exula-
nus.
Exolere vg der gewonheyt kom-
men (X solere) 45.
Exoletus stinkende 37. i. valde
fetidus Br.
*Exoporrium. exporium bor-
same 40. porsam 74.
Exopposito (c/. Aduersum)jeghen,
j. ouer, teghen 38.
Exorabilis^ exorebilis Gl. Ker.
her-, haer-, aer-haft Gf IV 994, (dar
runter facilis ohtlih) Gl Ker.
*Exorbit-are irren F. a. 1420.
-io i. stultitia l delirametüum 37.
Exorcismus gesemung (m au^
n) 27.
*tExordi-, exordin- s. Exodi-
arius.
Exordium anbeghin 37. an hebin
F. a. 1420. ein anheben 52.
*t Exorebilis s. Exorabilis.
*tExor-s, -sis,-tes etc. s. Exsors.
Exossatus kranck 52. 74.
Exosus gha had, hetisch 37. ge-
hast V.a.l420.
^Exotica pelegrimen cled 37.
*Exoticus {i. odibilis Gl. m. X
exosus) frembd Ki. exhosticus i.
disculus eyn schuler 37. exodicus
i. discolus ldissimilis76.
Expansale i. aculeus (s. Acu-
leus) Gl. m. rahm Ki. ram 52. tuoch-
ram, cum quo pannus extenditur 76.
21
162
Expansorium
Expositiciiis
expos-ale l -aculam in quo p, e.;
-itus eyn rame 37.
* Expansorium teppet 38. off-
geheng 45. furhanck 52. eyn vfiFge-
hende (st. -nge) l reck 27. rick 5.
Expansos i. manifeste exten-sns
l -tas etc. 76. don, streflF i. extensus
38. l expassns vt gherecket 37., aus-
gestrechkt 52.
*tExpa-rs s. Expers. -ssus s.
-nsas.
^Expastus vor smecket (Ad. ver-
schmachtet) 37.
*tExpecta-re s. Pansare. -bilis
von alter wol geborn K. V. i. nöbilis
l ex genere spectabil-is etc. 76., -i wol-
geporn 52. -torium ein wart brieff
64, K. V. exspecta-tio l -bulum t.
mundanorum inspexio 37.
*tExped-, expedi-armatas ge-
wofifenter 40. (sim, 74. v. c.)
Expedi-re vt-, an-richten;i. finire,
festinare losen, endighen, clouken
38. -tus snel, endelik, tauwelik 38.
vj^geracht 45. 152. gericht F. e. q. D.
-tor ussrichter 40. sim. 75. -tio eyn
beredinge to dem stride 37.-, expet-
30. -itiuus usrichtiger 29. sim, 34.
vnrichtsam 30. wacker, rat 38.
Expens-a, -e pl. cost, alseme
sprickt: de hefft grote cost ghe dan
ouer dem arbeyde (msc. Inf. st. -en?)
38.
*|Exper-ectus s. -gisci. -gencia
s. -iri.
tExper-gisci entwaken 38. -ge-
factus dir wacht V. a. 1420. -rectus
vt dem slape waken 37. ontwect G,
voc. -ectns i. per se vigilans 76. Br.
erwachen (ptc.prs.?)76.
t Experi-ri vinden de warheyt 38.
-tus s. Expertns. -entia erfar-ung
29. -nuft 34. -mentom -nuft ü., -niß
29., -nüst 30. vor suchnisse F. a, 1420.
l expergencia i. certa noticia seu ex-
igencia 76.
*t Expers enig 1. 29. (s, Gloss.).
ledig, vnteilhaflFtig 29. mang-len 52.
-el 34. Vgl, 142. p. 134 h. v. expartia
dliena ib. 133, Gl. m. expars Gloss,
v.c, expositos s.kv. Expansale.
(expernns 76.)^ exsper-nos l
i.carens 37. -cia enikeit, ledik
manglung 34.
Expertns i, extra pemicie
Situs 76. ervaren 37. experiti
peritus (expriv.) i. extra peritii
Situs Gl. Plac. (cf. Gl. m. h. v,
124 ad nr. 288). i. imperitus 's
vorvaren 37.
* t Expetitinus .v. Exped
*tExpia-re us renigen 2
rämcii 34. -men 1: -tio renvn
-tor reyner 40.
Expila-tam, -re cf, 142. p, 1
204-5 mit Anmm, -tns {cf, E]
be rouet 37.
Explanare hobeln, planire
*tExpl-aratio s. -orare.
Exple-re vjj-brechen, -stief
-tio brinung, w. u. -brigü 76, e
sprunck 52.
Explica-re usuelden 29. -b
loselik 37. oflfenleich 52.
Explodere sehenden Glos
plndit vituperat 142. p, 134 m
explos-ns i, extra püsus l vi
posüus 76, vt geslaghen 37. -i
clusa Br.
*tExplora-re speygen, la
varen 38. versprechen 29. -tini
teren, uigeleren {?nhd. vigilierei
38. -tor Speyer, vor speyer 2
nae (nau 132.) wachter of
soecker G. voc, spieher 40. i
ratio Versprechung (pr aus
expoliator i. e. plorator k t
gator 76,
* t Explosns, explndit s. 1
dere.
*t Expoliator s, Explon
*tExpoli-are. -ta roff 37
*tExpolois hchvorich 37
licht-vaerdigh vaniis? -roerigh
KU,
Exponere duden, be d., ut l
38. vormytten F. a. 1420. vermi<
*Exporinni s, Exoporrii
*tExposa-cnlum, -le s. E
sale.
t Exposit-icins s, Abiecl
-io bedutnisse 38. -ns eyn vi
Expnmere Extorqaere 163
mdeling (-ger?) 38., aus * f Extargi - meatarium^ -pha-
;h = -haftich, vnteilluifftig nam s. Extergifacimn.
'S o.undGlo.ss,h.v.? «fExtartns (aus excreatus?) vt
3-primere wringghen, ut- ghespiget 37.
\S. expressus aus ge- *fExtasi-s hinairbrottim G/. ///
esprochen 33. sim. 6. aug j287. eyn hynprit F. a. 1420, ent-
27. breitten 49. (entpretten BM.I259^).
loratns, epudor-atus, auchmatigi(atiÄaumachtigi)32.zückün-
7. m. expaderatos «. im- ge 30. sim. b\ vt dem synne komen
^ expod-eratos, -opus 37. -are an letzte end söfFczen 30.
> (plem.am -lik; 37. Vgl ^^^^ ^^^^ ab stat 29.
un-verschamt. *tExta. s. Ex-tispex.
^ ^"^Ki?^^^?- .. I, nExte-dra s. Excedra. -mplo
mare schubben wtschellen ^ Extimplo-
ich&pen 29. schftinen (X Exten-dere raghen, streuen 38.
: f^nieppien 30. -sus, -tus 5. Expansus. Protensus.
isitor ervarer 37. t. cog- fixtenuare L liqmfacere waichen
IS 76, 52
9 Dequo. »tExter-gifacium, -imentum
nßweiim ^x-. ^j^^ ^^^^ ^^^^el 52. extargi-men-
wis vor blodet 61, ^ tariiiml-phanumdwelet.wapüa37.
mmeon s, Exemmium. Exterius vtwendich, en buten 38.
ixcuia
heos eyn vraghe 37., at*^ ./o?''^^™^*^^ ^^' ^^^^^^ ^;«-
•^ ® ' 1420, -tor zerstorei-, verterber 40.
laticus s. Exulanus- jertreiber Ki vertribner i, gui abici.
-ms,.pmsvpwakende37. tur a proprits termints 52 abexter-
Te vt supen 38 minatore von dem durchichter (vgl
exor-s quasi extra sor^ t^.a Ti,annu8)o.yondemzer8t8rer41
tentia perfecta (cf. Exitie) f^^^^T® vertribner 52. -nus 142,
>2. onghelucksam, vreemt P- 135 m^^nmA. altenus Br. yz.lendik
I vromede 37. -sis i. alien- 'i^iif :' ^ . i «,^
•tes i, carentes 76, -tem *tExtersa ^ oonsumpt-tol-a76,
142,p,13SmüAnm, vorter-mge, -et 37
ausare .. Pausare. Ext-erus fremd 52. t -raueus,
3rn-ens, -us s, Expers. "^^"^^ vromede, butenwendich 37.
vor twiuelt 37. ♦ExtimplosniumoGtJE'ßr.extem-
•e. exputus i, expiatus plo czu handis F. a 1420.
l Extingwere erloschen 29. er-
-tiUare «usstrieflFen P. F. loschen, vndertauchen 52.
extoris K. V.) groß in- Extipare s. Eradicare.
^. groß ingewaid (cf. Ilia); Extirpare roden, alsom wat vt
32. sulte 38. in gewaid 30. der erde greft 38. extripare vz.
gederm 52. wurcziln F. a. 1420.
Te vz welbin (b aus k?) Ex- l exta-tispex eyn wicker mit
deme ingheweyde 37.
ibitor s, Excubie. ExtoUentia ho vard 37.
fuesslan (n aus m) 34. Extor-quere s. Distorquere.
eyn ars loch F. a. 1420. -slo tümikch P. F., scheint Adj. vgl.
\ bearc {st, bsec) thearm tumiga coKida 6r/. V 424. Sm. 1 443.9
aber das Gegmtheü in tumigschleben
164
Extaneus
Faciterginm
ebeiudo 76., vgl Gr. Wfb. II 1520 v.
Dummig.
Extra1le1l£l^9. Externa.
Extremn-s (c/. Exterus) der lest
der ugwengest 45. der ussrist; -m
primum vor end 29. adextremum
zä de ussresten 41.
*Extrex. extrix nacke/. occipad
37.
fExtrica-re ans tziehen 52. 75,
-bilis «. explicabilis, solubilis 76, vp
lozelik 37.
Extring-ere zwingen 52. wten
dwange doen G, voc. -o i, coarto 76.
*Extri-pare s, Extirpare. -x
s. Extrex.
t*Exubep-are vberflussigen 52.
•antinm ^berfläzzig 41. -antia i.
abwndctntia 76, -is wendcint 3^
ghe wenet kint 37. -60 l •ent
infatites ab vberi ablacH 76, -ant<
i, ab ubenbus extracH 52.
Exuere, induere teyn ut
an 38. exntns vt ghetoghen l
^ExulaSns l exolanns, es
ticus elende; exolenns vre
ydel 37. exolari vor ellendeii
14J20.
* t Exns (cdph. ex) eyn vel l
Exnstos vg brennat 31. ^
brennet 64.
Exnnie gherouede cleder 37. *
togen harns of cleyderen y
vianden G. voc. slangen hat 40
mie (sie) chlaidet (t st. r) P.
F. Ph.
Faba pan 2. 33. 34. bon 29. 30. f.
inaersa gewant 1: gestülpt bonen
0. San. f. Inpina (cf. Insana) bulse 40.
fFabaria bück K. V, puck 75.
f. domestiea angl. lemeke (isl. le-
miki); f. agrestis iauerole Rawl.
Fabella s. Fabula.
*tFaberraruiii i. ingeniostis ZI .,
aus faber ra rum adj, (id. Br. de.)
*t Fabinius {aus flamineus?) spu-
rius 148.
*t Fabrater-ia smitte ; -nus smie-
des kneht Symb. D. fabrat-ica 76.,
-rica Stade dar de smede wonen 37.
FabrefactüS knnstliken ghemaket
37.
Fabri-ca schmytta 31, -Da eyn
geczouwe V. a. 1420. -le smede tauwe
37. -na een smedes stede G.voe.
Fabnl-a eyn ghedicbtet rede 37.
sim. 110. mere i. sermo, rnmor 38.
geswetz 122. -atores meren dechter
45. fabella eyn clene rede 37.
"^Fabnndns sprekesam 37.
* Facator s. Fatator.
^ Faccinium. faximiana
{aus- -er) krut 40. facinea es]
*Facelns s. Faseins.
Facere don, maken, sei
fae dou 38.
' * Face-tia^ -sia hoflFlikait 3
Oloss., facitns (X faa) theme
♦fFaci-anns l -des (: -c
vor houet 37.
*Faeie-s antl-at 38., -üt l
ii9. K. V. -tenns antlitlich 2(
liczleich 34.
Facilis {cf. Exorabilis. 1
lieh lere (vgl. GJoss.) 38.
^ t Facin-ea s. Faceininm.
sus s. -orosus. -ia s. Faciter
Facino-, facine-rosuszunc
* Faciola eyn sim an eynei
37.
♦fFaciole s. Fasciculns.
^Faeiter-ginm {cf. 8^
swaistuech 52. band t&chlin
swenkli 93. tocklein 74. -inm k
swenczlin 40. -ea eyn cled gi
van mengher bände verwe 31
FadtnB Falera 165
a 7^. faciaia l faxi-, facris-te- frid P. F. berchfrede 37. phala eyn
"tem eyn band twele 37. farciter- porte 37. werr, scblag 52.
jinm ambelachen H.S, D., vgl.Gf. ^fFalan eyn raste; phalagi eyn
V 157, mnl. ammelaken Tafellaken beide grece 37.
De Vries Wtb, F-, \ p- 38., ph- 37. 40., T- (v.
^jFacitns s, Facetas. Pertica) -alanga stake, stangbe, pran-
gt Facrlsterinm^. Faeitergium. ghe 38. een dreyboein G. voc, kegel
Facti-o parthy 125. toy t Fl a. 1420. ^7. stanga 40. eyn renne b&m t. liasta
ledregbinge 37. -osns eyn smelder 37.
. fallax 37. serhaftiger 45. argelist *Fa-, fal-langes de vordereten in
15. 152. würckenhaftig 52. eynem stride l eyn de de banner holt
Factum geschieht 32. 37., erklärt die dort unrichtig aufge-
•f Facnla s. Fagam. faßten Glossen im Gloss.
Facnla fackel 29. eyn clene blas , Falanx schar von VI ti^enden 40
37. blas, schoff, eyn wi^h dar mede fallanx schare ;nkef.pertiea;8hngh
hichtet t. fax 38. pl aspen i. ligna ^^" *1^^^? ^"^^^ ^^.^^^4."nL^^- ..
irida Gl Heisterb. (GL mj } ?.^^^*^\,-^ ^n" '*"*'^*^^^-
Faculeiit.ia8chyn;-u8e-.daniÄ37.. (f Falanx) Wide 37. groß geschosß
ü 14. 1 / . uxo 1..11. .rx 52. grosses schos 40. evn groiR straiR
Facnltas kanst, nchtöm Mfe 40. j » Piaster 45. balsteV (Si« balista)
Sr° vi ^3*ö^ ^ ^'"' G^/ slingher ö. tw. speoz G/. VI368.
AJ.13 * ' j j j IX. ,i. ,^^ *• londa magna qtiod est teli maximi^
if!^""*'**' 'T^'^on*' ?^*^^ suuin8peoz,lper mihil daz ist scaftt'O
r^^n*^«;"*'J.**™ /?* 30 redsam ^^gf^' ^;' p^ ^ -^ ^^ igt 3^ <^gt,„
Seht 29 " "" ^*^- '*'"^''*' Holfmam) meista G/.
•f Phach «. ^ach. Falcar-e grasen 45. -ius eyn swert
•Fagasmon dein adder vnlde swer- ,,g, 37 g„ g^hmid 32. mader
teln » gladlolus 51 sm 25. 33 33. „„„rp Sm./FIP5.
I if^üif ''ü?*"* ^^- *»»•*« V^. * Falca.st,.er hake, hame 37. -rnm
inentnm bftchwald 32. 3^^«;,^^ 29. segcns 52. sengsen 34. ein
* Fagitriticiim boeckweyt G. voe. sagen 33. rut segense, reb mes-ser,
* Faginni. fagam ho ghe buwete 37. ha"ppe 40. hepa H. S. D. happa, habba
*tFagmentam s. Faginus. af, jv 752. schneyteysen l schnoid-
*^¥ago\iAori Stint comedentes male- messer K. V.
dieta, etpomturproddatoribus; fago- Falcat-UH, -e besmedcdewaghen 37.
dolores (itmged.) i. tmndtteatifes se * Falcistrum eyn vor eyninge 37.
»>*«*■ 37. Falco ( cf. Girofalco) fack (sie) K. Y.
*tFagos a. Lilifagos. «FaleÜMire. faselizare {zw. Fa-
Fagam bouck, vruOd de vppe den golydoroB und f'anos) vnzerig ver-
homai toeaset 38. boyk 37. buch aychly den 46.
31. bftchel K. V. buechel 30. puech- *;-Falena (von dem) iakn Meg.,
leia 34. puccheln 33. buchkeru 30. falena .-iO.; cgi. die Thieniamen Sm. I
ecker 32.faenla (X fackel 29.) pue- 52Hv. Fal; f. aus dem Deutschen, a»»-
chel 34. fagus böke arbor 37. bouke, gdehni an phalaeua (scheinwurm,
eyn böm 38. buclis (umged,) bCm 40. Hechtmuck KiX
«FagU'Di, -8 s. -m. Fagiani. * f Faler-a t -ameiitnm 37., phal-
Fanvs. Vagus, -nale s. Famlgalu. lera 02., fallera K. V. eyn qpad (X
Fala (cf. Propngnaculum) wig hus nd. spat Fferdckrankheit?) der penle
0. grabe 40. bergvryt V. a. 1420. per- 37. rogdecken K. V. alkefer Symb. D.
166
FaUx
lawant F. vrat Nicolai (vgl. nd, lawend
linteum Fr, 1 59(fi). som decki 32. ffel-
era rosdecke, -lera declachio; fale-
tra gesmeyde F. a. 1420.
•fFalix s. Pilix.
Fall- s. Ußw. Fal-.
♦•^•Phallanx s. Palans.
*tFalla-ria s. Falarica. -x s.
s. Factio*
Fall-ere, -1 feylen, missen 38.
♦Fallio s. Farcillio.
*tFlial- s. Ya-sallus.
*t Falsar-e, -ins (ingl Folge:) vel-
sche-n, -r 38. falsiloqnius (-nmt)
falsche rede F. a. 1420.
*tFalna s. Yalaa*
Falnus^ falwus falwer 40.
Falx sichela U. 8. D. sichel 45.
K. V. sensch, rebemeßer, hepechin i.
falcastrum 45. seges, rebenmesser
K. V. zekel, zessene 37. falx puta-
torla heepe KU gerter F. S. G. 909.
Fama rocbte 38. lund 32. lum&t
40. infama in dem liumat 41. fa-
mare lob geben 52.
Fame-licas lozich 38. l -ticos
l -rius vor modet (i. g. l8sig Br.
Wtb.) van smachte 37.
Famen eyn sproke {hd. spruch) 37.
*Fa- s. Fo-mentnm.
*Fame-rias s. -licas.
Fames nach hasten (animi) 32.
*Fame-s s. Fomes. -ticos s. -li-
cos.
Famicns est locus etc. (wie in 76.
Gloss.y doch castrenses richtig) l l.
tabemarum etc. wie hei lo. de I. Gl. m.
♦fFamili-a hiwisc-e H.S.D. -a
Vind. sim. Gf. IV 1060. hiuuiske
Haupt III i61. hiwisc 104. -aris
dienstherr 52. -osns eyn de vele
ghezindes heft 37.
Famos-us wis, kunstich 37. wyt
merlich 27. weyt merik V.a.l420.
weismärleich (tmged.?), wollewntig
P. F. woUumdig 29. lewntig 34. wai-
denleich 33. -ior s. Princeps. -itas
veiineertheit G.voc.
Famnla s. Dula.
Famulus cnape 38. eyn vri knecht
37.
Pharetrum
*tFana s. Fanom.
*Fanatic-us mänig 52. -a efi
b&m de dar is vor brant van den
blixem 37.
^Fanga s. Vanga.
Fano, farco Symb.D. hand-wai
40. -fanc (sie) i. manipuliUB, mir
pula, mappella Synib. D. -fan, mi-
nippel 65.
'*' Phan-ola, -ula een stal G.fm,
schal 27. 74. schall 83. (atis stok
sacerdotis, X stabulum, phoms).
t Fans sprekende 37. t. loquensBr.
Fanta-sia dirscheynunge F. o.
1420. driegnüss, spottnüs 33. trieg-
nfiss, ein elbischew wetriegnuss P. F.
sim. Gloss. betrognig, fantansie 27.
betriegung 32. fantasige 36. leiplich
scheinung \ drunckung {aus du-) K. F.
-si» et gedrognuze; (homo) virgoge-
lecht est H. Fh. -sma spottenig 45. ge-
trucnisse F. a. 1420. eyn bedregbinge
derogen; l fasma droch37bediinck-
nig, betronig 27. -siare l -ziare {i
horrere) eysen, gruwen, rasen, doven
38. -sticus trogniser 27. tragenleicher
33. trugen lichtiger 45. irrsynnig 29
sim.
*Pliannla s. Phanola.
Fanum appet gocz hus, bettehos
40. phanum dcz tvinkhus F. cl 1420.
fana eyn vutemelik opper 37. pl.
sunt iüicita sacrificia 76.
*tFapor s. Yapor.
Far weytz K. V. waiß 32. meel
(i. q. farina 38.) 37. kerne o. mel 40.
^fFara-go s. Farrago. -mea
s. Foramen.
*tFarcilacio s. Fortalicium.
*tFarcil-lio, -io slorprade {raus
c, vgl. Gloss. Sm. 1269) Synib. D. 276.
fallio eyn brade 37.
Farci-men wenstlf. S.Pr. uuenist
Gf. 1893. vulsel, -ue volsal V.o. 1420.
*Farcinosus. faromosus krum,
houerich 37.
*tFap- s. Fa-citergium.
*tFar-ciue s. -cimen. -co s.
Fano. -diola s. Fraudula.
^Phar-etrum t. rotundum celtm
Fariantapula
Faselns
167
-itrnm ein czill polcz 33.
falcz (uniged,) 27.
iantapula s, Farmacopo-
as, vor. parias Meg. est
\s qui eredus incedit l intran-
JO (cf, Gloss. h. V ) i serpens
ambolens 37. pari m,Meg.
(^apcia s, Farricaptio.
icid-a todslacher 33. eyn
X schleger) 27. dot-slegher;
ich 37.
"icina {cf. Farricaptio Gloss.)
32. farinnla eyn meel
inüs s. Farins.
Ins eyn poete 37. tichter 52.
seus (cf. Beghardus) ge-
10. glichgner 52. gleichsnner
?r 30. paydenthalber 1. M.2.
i abescheydelinge F. a. 1420.
iritram s. Pharetrum.
OS gemenget Gloss. gement
?t P. V. farinos gemenchet,
ley 45.
acia. farnatio salue 37.
äcopola (fem.) salb ver-
K. V. fariantapula eyn
r der salue 37.
.^na-}i;os, -ycus stok, diep-
-CCUS stoc Gl. Lindenbr.
*natio s. Farmacia.
[*omosas s. Farcinosus.
i-cum, -tum eyn bry 37.
tgo graws (quelibet mixtura)
•ews sim. Gloss. grieß 34.
29. 75. gemÄscht körn K. V.
gry^ 30. farago stro Symb.
(,) Wide futer 45.
*atiim s. Farracnm.
icaptio. faricapcia mul-
,go {cf. Lucanica Gloss. In-
schuber Gloss. schuler (sie)
icia cumquofarcimenfarci-
' l fe-rtinicnlnm coue i.
porcorum] (fe-) meste couen
cire mesten 9.). varicini-
Gloss,^ yartina-cnliim estcasapor-
corum 37.
Fartor wurst macher K. V. worste
meker, slechter 37. wftrster (nhd.
Eig.) 32. meczeger 40. fartorium
kutelboff 52.
Fas temelik 37. gheorlouet. G. voc.
*tFasce-iuia, -mie, -mij, -nia,
-nnyna s. Fastema. Fascinatio.
Fescennina.
Fasces. fastes pl. edelheyt der
er 37. weltlicher 32., aus weltlich er,
(üsadj. X fastus?
Fascia, fassia 38. 52., fasia K. V.
eyn houed gad, eyn titten budel,
eyn ouer hemet, eyn wyndel-doyk,
-band 37. windel K. V. w. bant 38.
eyn widen bant 45. wiegpand 52.
windele, heylende {aus hevlbende?)
40. windtel 33. band o. bardin (X
fasci-s, -culus burdin sim. Gloss.) 41.
burstbenda;yasciola windela H.8.D.
fasci-ola, -alis Vind. windinc Vind.
Tr. sax. uinning Symb. H. fastiola
bind K. V.
*Fasciciil-a eyn gros pandt 33.
-US buschlin 65. \ faciole bdchslin 41.
fascillns welle, bdrdelin 40.
*t Fascinat-io züber 40. ags. mal-
scr-unga Gloss., -a Bosw. mascrunc
Pf Grm. VIII 338. -or beswerer 37.
festinator l incantator zauberer
mit Worten K. V. fascinu-m 1: -s
beswerynge der ere 37. Cf. Bibar.
fasc-enia l -inea ein ansprecherin
i. mulier que ponit fasciniam (-inä?)
52.
Fasciola s. Fascia.
Fascis bund, puschel; welle holtz
125.
^fFasecnlus s. Faselus nr.l.
*Phasedes s. Phasianns.
* t Fasel-izare s. Falelisare.
-lum s. -US nr.2.
Faselus snycke 37. weideling o.
ein bidming (X bot?? X geweide?
vgl. Gloss. und u. w. Omas-ium, -um.
Omentum. Gf III 87.); phaselas
w. schif 40. facelus een boetken by
een schip G. voc. fasecultts buchih
(X fagulus sim.? bdt?) 32.
im
Faselns
Fatim
Fasel-ns^ Jörn et «icer kechera
//. S. B. phaselas phaseli ^. V.
^fFasenain (a. d. Ähd.) fes« o.
dinkel genus frumeyiti 40.
^fFafiia s, Fascia.
Phas-ianas l -edes (auch 23.)
foysan 87. fasi-anus id. ib. fasant 33.
fasalt 27. faselbfin; -onus fasant 32.
vasianos vasan 30. feysan; phisA-
nus phisaD, berhan 38.
♦fPliasis sproke Q rede 37.
"^Fasma s. Fantasia.
* t Fassa {(pdaaa ?) fraua Symb. H.
(unter dm Vögeln),
*tFASsia s. Fascia.
fFassio bechennung 52.
^Fastannm {alph. fasc-) saerdoeck
G.voc. saerck doeck, saerck i,q. fu-
steyn f ustannm (cf. Ghss. h. v.) KU.
vestanic-a ^9. Parchanos. -um
barchart 30. fustagoom barchat,
ital. fustagno gall. fustaine Oe. V.
Fastema. fascemia est dausibüis
fallacia betreugnusg 52.
*tFast6s s. Fases.
* t Fastidi-um vor dreyt 37. ver-
drossunge 30. verdriesung 29., -nus
34. maglaidi 32. magleidin, vnlust in
essen vnd in trinken K. V. vrdrucz
40. -osus verdrossen 29. 30. 34.
-ositas vordretlicheyt 37. -re (fasc-?)
vorwerffin F. a. 14^0.
* t Fasti-gium hoee F. a. 14J20.
•dinm (auch 142. p. 139) hSchte 40.
-giatllS i. eleuatuSj altus Br. i. subli-
mcUus^ electus, fcictus 76. vor hoghet ;
-giosus ho 37.
*tPbastillus s. Vasallas.
*tFastiola s. Fascia.
Fastu-s eyn bochvort F. a. 1420.
stolzer 40. -osus homodech, houerich
(aus houerdich; cf. Farcinosus) 37.
hochuertig, treg 52.
'*'Fasiila (vgl vesula aus vesicula
Ohss.!) folgt bei Scheler Oloss. 14
nebstltLrida als Synonymen der Glosse
strula vesse, das wir nicht mit Scheler
von dem detUschen fiest ableiten tnögeft.
Vgl. vielmehr vesica (sonst fra. vessie^
furtzblat^ Voc 93. Gloss, h. v. Zu-
nächst jedenfaUs: vissium ^e<rfia, >Ia-
tus ventis (sie) ; Ihissium, vis
viso; bisso pedo. Gl.m.Nfr
oder vesce de loup, vessel
Mmidarten pisse de loup, pe
ital. vescia, v. lupaia, vesci<
bexiga de lobo {also deutlich \
ca ) span. vejin, tieben pedo ode
de lobo mit. crepitus lupi,
vesicarius hd. wolfs-furz, -fist t
andere Zss, mit fist, nl. w<
dän. ulvefiis schwed. kjiringfiis
Lycoperdum bovista. In den pi
lischen Mundarten heisst diese
vessa, vessiga, vessina de lo
den flatus ventris herscht d
fix in t?or, vgl. o. sp. vejin. Zt4
gehören struUare, trullare i
veysten etc. truUa furcz, fii
phon), truncz wd. vort, schete j
re varczen Gloss. (welche
Gloss. 14 Anm. 13übersefien k
mit. Wörter stelle ich zunächs
nl. strullen hörbar harnen,
Sippschaft ich in m. Goth. Wtl
besprach (sondern klingt stri
stallen, stall Schmeler IV 62
obigem truncz, druntz gehöre
trullare : strullare) nl. stront r
strunt ital. stronzo afrz. estroi
6tron) mit. struntus, strundius
gr. (meKt^oq Von. lat. graecum
sodann schwed. strunt m. res
Larida steht vielleicht staü
(-dus i. sordidus Voce, fuul 6
oder vgl. Iura i os ventris etc. (
jFfVr Ersteres spricht laridan
sordidam Symb. E.
Fatale eben tliur liehen 2
tyer (umged.!) 33.
*tFatator, var. facato
m. (auis) Meg.
Fatatum ordineert G. voc
diniert 110.
Fatidicas warsager 52.
*tFatig-a mfiyung ?. fes
29. -ia miedekeit (me^- 30
muet 34. -atus ni&de, hellech
ligh KU. (auch oberd. Sm. II Ts
1 660).
t Fatim s. Affatim.
F«li8cere Fedofl 169
-re mud werdin V. a, 1420. Fax {cf, Facula) eyn blas van stro
f thun 31. verswinden, ab- 37. vakchell, schob 33. schaub 1. 4.
Vgl. 142. p, 139 ad Fatesc- P. F. fakchel, visch (st. wisch) P. F.
wusch 45.
beschicht, äffen tier (c/. ^fFaxi-miana^. Faccinium.-te-
bescherde 40. vf gelegit rinm s. Faciterginm.
vrlage Sum. Febricitaredenfrörärhan33.5tni6.
doer, gauch i5. Febrifuga (Ed.) metra -ff. PA.
günden 38. gunnen 38. matran i. inacerana (so auch 75.),
l'^ 38. faudicos gunstig matricaria K. V. mertran, aurine
(vgl. Gloss. und o. Aurina. Centatirea.
emere, heyt assche 38. Nernnkh Gentia centaurium. Gratiola
38., cole van stro 38 s-ro officinalis.) 40.
\ folen (s. Gloss.) K. V. Febris rit i sucht K. V. ridden
V. a. 1420. oseleu 27. vsell (einmal viddeu) auf fiber; ardentes
5. vsell, putz 02. ganheist, tebres brinnende fiber H. Ph. bifer,
anhaist o. schaiiin (X ^^^^^' biefer 42. veuer, eyn suke 38. die col-
fankch 38. esch von de de G. voc. der ehalt siechtumb 33.
. vsel; faulaein ensel J^. F. dv keld ader der seuche (msc,)\
niuni s. Flaiüliniam. f. acuta dy quartanie 27. {sim. 5.).
r i pistor 33. -sor eyn Vgl.dieKrankheitsimnien von Ä. Stöber
i. piscator 76. in Frommann D. M. VI Iff. undmeine
ius s. -ouius. -la s. -illa. Rec. in Kuhn Z. X. 1 S. 69 ff.
-nium, -men eyn haad aue Febra-arins rebmonat 32, hart-
mon 30. horning 38. -U8 (anser) ein
IIS Westen wint 37. K. V. hornings gang 125.
'. pfen 32. d li fonne il/owe *Febuia pl. (aus fribula) stmt
504\ (notus die f&u von uasa uictilia 52. sim. 76.
V\ct. pf&hn /. Fr. 1285''. fPhebus auben-, ephebus mor-
V. F6hn). 1: fauins hcht gen-sunn 32. febas sunne F. a. 1420.
flbea radius solus l luna 148, vgl.
ibilis gunnich, gunstich, flbebella 6r;. m.
►flik; -0SU8 vul g&nstes 37. *f F- s. P-ectorale.
H adj. sbst.4.dcl. gl^k^sLmev 'Fee- s. Fet-ulentus.
r P. F. golugsam 34. ge- *tPeeiil-enta8, -initus hevik F.
I. geliicklich 29. gheluck, a. 1420.
G.voc. Feda hör (cf. Cenum. Lutum.
hönig stis, daz siiess vom Gloss.) P. F.
)nig-sam34.,-same(wm^6'rf.> Federare schweren für gelt o.
). hong sam 29. wab 29. 32. globen 33.
^e, ratel KU. (fauiim, Fedus adj. stinkede eghen lofte
'rata, mellis Pf . Grm. VIII ( Eigenlob P^Mte Gelübde teduHs.!)
^eutenaufalts. wrate, das 37. stingUch i. gallo 27. strinckend
idius Gr. Wtb. III 464 ah- o. die gallo 45. stingket l gal 21.
•k von honnighe ; f. mellis Fedas sbst. lofte 37. geloubde
eym 38. fagus sam 30. F. a. 1420. gelube 27. gelüb 33. i.
ingsam 41. pax etc. Br. ; daratis fldas pars per^
yrüin («?/v gum) 33. go"m petua l amicitia ; fldes id. Gl. Labb.
hiili 40. fauees schlung (unerklärt 142. p. 143). Deutsche
gum, niche; faueibas den Glossen (gelub sim.) gelten für fedus
I. (wangen 13.). und fides gemeinsam.
Q2
ÜonuD glotsariam. «'^
170
Fei
FereoliiHi
Fiel terre s. Centaurea.
*Fele s. Felena.
*Felech-U8, -i l celechi vetter;
feliti i. q, grex schsiTe 37. celediphi-
leti s$mtfiOortes et int. celeti expugna-
tores et phfletii adnUrabües et eromt
iudkes sepiuaginta locorum stA dauid
76. celech lantrechtere 8um. (Gloss.
h. V., X coheleth; vgl. v. Cerethi).
cerethi et pheleti erard cohortes s.
legianes pugnatorum ; c. i.exterminor
tores^ ph. i. admirabües ; hi erarU oas-
todes capitis Dauid Br.
Felena. feie l felis eyn ekerne
auimal 37.
♦fFel-era, -lera s. Falera. -iti
s. -eehas.
F^lix saUx (sie) 38.
fFell-ax drogenhafidch ; -imonia
bedrechnisse 37. arglist 52.
*tFelli€alas s. Pellicola.
♦Felliciis bitter 37. pitter als dy
gall 52. sitn. 75.
^Fellimonia s. Feilax.
fFellitici neitgallen V.vrat.Nic.
cf. BM. L 459.
^Fellioni i.psalterium 37. 76.
t*Fellus s. Vellus.
Femell-a sey, alzo de uoghel;
wiueken 38. -arius de vruwen zede
ouet ; -aria vruwen werk (:) swyngen
oder spynnen, hekelen 37.
f*Femen8i8 (cf. Feniseca) eyn
hau man 37.
t'^'Femigrecnm s. Fenum.
Femina l molier vrauu-a, verb.
in -e; wiff (vruwe v. Domina) 38.
Feminal-ia^ -e bruch V. a. 1420.
l femorale niedergewete Symb. D.
* Feminella frowenkrut 29. frawn-
kraut 34.
*tFemix s. Fenix.
'^Femora (X feniceus sim.?) est
ruffattmica 33.
Femorale (cf. Feminalia) pruech-
pentel i, pracale 52. formale s.
Sabligar.
Femur de h&ft 36.
♦fFenacio s. Venatio.
^Fen-aria 52., -era ein grazz
Sichel 33. eyn gras-s. 52., -zekel 37.
*tFener-a iag^; -ator
(X venator etc.) 41.
Fenerator s. Fenera. Fe
Fenest-ella eyn gut heni
-rello est bonos pastor l nobilis
tor l partu]tfenestra76.
*Fenestrale ram 29. yensl
K. V.
* Fenest-rello s. -ella.
*tFeni rotros; fenicea (cf
Ghss.) rot rog 40.
^fFeniceta s. Feniseca.
Fenic-eus i -ins rotvarb t
F-, V- 30. -enicnlnm vei
eyn crut 38. venchel 30., est
ortensis K. V. fenichal chrai
fenckel 29. fengel, tyl 27. tili
Fenicurns roestert G. voc.
*tFe- s. Vene-nifnga.
*tFenil-e hewhaws 52. h4w
K. V. heu g. 40. eyn hau ho
wisch 37. -a heustat V.a.l42
Fenise-ca mader 40. 52. -1
haumeger; feniceta zesene 3
oneseca i.falcastrum76.)
Fenix fenix auis 29. est
auis 76. eyn iunk vogil V. a.
femix äin lucz 32 , vgl. Sm. J
Gf. I 318. BM. I 1040^. phei
toto orbi singularis et unica Bi
Fennm hau 37. 38. f. gi
fine greete s»ad Chytr. femigi
rSniischer klee l kriechisch hew
Fenns w6ker 37. rut schart
rüczhart (vgl. rutscher-zins, -rec
// 139^) 32. prasem-e; -ere fc
tor (i. vsur-a, -arins; cf. 6
369) Symb. ü.
Feodu-m, -s lengut; domin
odi leyn her, arue here 38. ph«
len gud 37. yehodum lechc
feodalis leynman 38.
*Fer-a wilt deer 38. gewi
•alis grimmig 52. sim. 75. -.
grimikait ib. greselicheyt 37.
*tFerax s. Ferox.
Ferax frucht berrer 40.
bar 37.
♦fFercale s. Fnrcale.
Fercnlnm richte dat me
rieht 33. gerichte 29.
Fefo
Fefda
171
5 vü-na 38., -war 33., -nach l
zh 29.
ereUns s. Fetellos.
eren- Gloss., ferent-, feret-
get- 27. -arias schucz 27. 52.
37. ruter 132. G, voc. eyn brftt
luck 45.
3train bare dar me doden mede
le drecht 38. eyn bar do man
oflF treyt 45. toten baur 41.
c) 32.
ria (c/. Dies) werch- 52 etc.y
men- 32., III, zins- 32. 40.
r. mitwocht 32. F. donstag 31.
irie defanctornm dy sele
rina i, venatio Br, Gl. m. ye-
[0. wild brad 37.
rin-Qs vnvemufftig 52. willec-
. willig; -6 willikchleich 33.,
gedeutet, fermns defere ex-
re 6myten(maciilare smy tten),
■
tas frechait (aas nd. wreetheit
>. scherpffin 33.
, fru- 30. -mentare brot hef-
heflFlen 30. siircu 29 seybern
ment-atus erb- ben brot 40.
tbel J29. K. r. hoflfel 30. vrhab
5ur deych 35. brot ane heuel
1. seuberlich o. suberung 45.
er-mns s. -inus. -oica s. Ver-
"Disilim fernis 22^. 38.
3ro-aia (s. 142. p. 141m, Anm)
2. -nica dea serendi^ -ne dea
«, -pia Inno 37.
in^ ferax 33. 37. grulich 27.
1 33. frilichen (umged.) 45.
a (cf. Atrox) F.P. greselik i.
18 37.
Tago hamerslag herba(sic) 40.
'ar-e pferd beslahen 52. -ins
or copper 37. eysenchauffler ;
(1 werch 52.
^rrat-a carpenta pl. ein be-
wagen 52. -a schraghe (i q.
ite 147. )\ -i waghene 37. -rina
-umeudümr) ein ij^em hutte 125.
Ferre bringhen, halen 38:
♦fFerredus s. Yeredns.
*Ferres wfiler 32.
Ferreus van isem maket 38.
♦tFerrlscuria s. Ferrttgo.
Ferrnca. formica (umged.) eyöen
ringk 34.
*Ferru-ciila s. -ginexis.
♦fFerruga rugge 40., cf.sq.?^
* t Ferrugen-ia ein swartz rock
7. -a swarcz roge 40.
t Fer-, fe- 76. -rugineüs (c/. Fer-
rucula Gloss.etc.)estcolornigeretpO'
niturpro öbscuritate 76. i. defermgine
existens Br, i, fiiscns üuele gedaner
Symb, D.j umged. aus ualwe sim.?
darauf folgt flavus falewer ib.
Ferrugo, verrugo 30. rotig 52.
eysen-rot 33., -sinter l rott 34. ysen-
schmid (umged.) 30., -fSil 29. yssen
f6l 32. (vgl. Fauilla). rust van yseme
37. ijser-roest KU. ferruginem ob-
scuritatem (cfprc) l ferriscnria (aus
scoria; X obscurus?) 142, p. 142 m.
Anm. cf. ferri scoria ijser-, hamer-
slagh KU.
Fermm yseren 38.
Fertilis vruchtsam 37. fruchtber
0. gemfttig (gratus?) 40. berhaft 41.
geyl, alzo de acker dede vrucht bar
sint edder vet 38.
*tFe- s. Fa-rtinicnliim.
*tPerto (cf. Quadrans) verding
38. firdung 27. vierling 33. fertox
fier-dung, -ling 40. verto vierdung
30. 34.
Fernere bitten 37. f. fac welle
H.Ph.
*tFe- s. Fer-raginens.
*tFerul-a, -us 76., l -ago Zt.
pirckwurtz 125. sim. 126. brickwortze
(bis) 5 1 . schfilrftt K. V. ein rör schafft
33. eyn ror staf 23. 37. i. baeuh$8
artmdvnis cum quoitur l palmitorium
puerorum in scolis I est herba que in
galgano ruxscitur cuius suocus vüius est
galgano 76. gerten-, galben-kraut Ki.
genusfemculiquod cresdt in mmte gat-
gano Br. do mit man die schftler in-
die hende schiebt 40.
172
Ferolaria
Fibula
*Ferularia ». forale sc. lignum
quod est superare (aus super axe) 76,
Schemel 23. 37. super axem 23.
Ferus grymmelk 37.
*tFesceim-ina oram (g. pl)
bruloft sanghen G,voc. -e wigin ge-
song V. a, 1420. fascennynna eyn
kinder moder (c/. faste-me l -nee
arum dicuntur candilenequibus nutvix
pacificat puerum moriendo p. 76. sim.
Br. V. Fescenini); fascemi-j oram
1: -e arnm sunt carmina qv£ cantat
mulier zo'zynynne 37. Vgl. Gloss. v.
c. hier und Gloss. vv. Nenia. Susurrare.
Gf. VI 281 V. Sisa. alle süsse (sausend
Meg.) stimmen machen slaffen; darum
susent die ammen iren kinden bi
den wagen 50. sim. Meg. v. Strix.
Fess-us mode 37. -itudo, vessi-
tudo 34. (cf. Fatiga) mftdi 29. mue,
tragchait 34.
'^ t Festacolum s. Festucalium.
*tF- s. V- estibulum.
Festin-are s. Agitare. Expe-
dire. -anter illendig 29. -e ylig 27.
warleich (aus festiue vierieich?) 33.
fluchs, beyzeiten, behend Ki.
*tFestin-ator s. Fascinatio. -e
s. -are.
Festinns (cf. Festus) hochtzeitigk-
leich 0. wirdig 52. sim. 75.
Festnea, vestuca 30. 34. K. V.
stob 41. stof 37. G.voc. stöpflFell 33.
agen 32. 33. K. V. P. V. agensturapflF
(aus agen, stupflF) 34. ein ayn von
flachs 33. ayne V, a. 1420. aglan 29.
hew blöm f. K. V. helb 30. (helwe
palea Gloss.). caff G. voc. scheue 37.
38. vsel (X vesel; cf. Fauilla); vrujhk
(k aus t, cf. Fetura? Festuca nr. 2
Gloss. 'i) P. V.
^fFestucal-inm^ -um 38., festa-
cnlnm 45., festncolam 37., vestu-
cabnlnm 32. eyn rib-yserne 37., -eysen
33. ribbe isern i. tritorium 38.
rechel o. hechel 27. eyn henckel o.
eyn reyff isen des fleysses 45. bii
schwing 32.
Festnm haenbalck, hoechtijt G.
voc. eyn hauen balke; et solempnitas 37.
Festns 1: festinns veestich G. voc.
*tFetell-ns, -a kalf 37. fei
kalp 40.
Fetor (cf. Fraglancia) stanl
roke 38. vetor smack 32. fe
stankchär 33. -itas stinckendk<
*tFetos-U8 fruchtig V. a.
-e (cf. Fetura) faselig Symb. B
*Fetnc-a, -ina vorwerping
* t Fetnla est mulier paruos
fetus 76. lam 37.
Fetnra vrucht 37. vasel i.
fetus 109. G. voc.
*tFetns abgeunde 33., leil
frucht. ein iungeg 125. faetns
krotengerick n. (progenies bt
Fr. II 100"") höh. zabj pulec
(vgl. gerick n. exta, viscera Sf
43. BM II 68 1\).
Fex (cf. Blictnim) berme;
also olie barme 38. hef 41.
m. Oe. V. heffen, garben P. V.
BM. 1 530. geriben 34. drfissi
♦jFiala sim., flöla 27., fyi
gotrolff 45. coderolff, eyn lai
38. eyn clene kclk; et eyn glas
(lat.?) 37. angster 52. glasecop
glase, cop. proprie; flalin (X
gr. vitrum lat. Symb. D. eyn
vaz V. a. 1420. gürtell 33. g
6. kutr-uUr 27., -olff 34. F. a
gutter 29.
♦tFibe-a, -bella s. Phel
Fiber pirch 29. burck ar\
33. birck; beuer, atther 27.
eyn deer i. Inter 38.
♦Fibex birkch 33. pirchh
brick 30.
Fibra ander, geleich 40. p]
dat hinder deyl der leueren 2
librlaeppan Gloss. leuerinlappa
iecor) Erf. Gl. leueriu lapa Mt
fibrae iecoris i. lacivia i
cinia Lappen; von Hildebrari
erklärt) interaneorum 142.
♦IFibrns /.fibnla37. 76. bn
♦fFibnla (cf. Bracea. 1
haecksel G. voc. rinck /. Oe. F.
etc.^ Mrg. ein roren (vgl. rorber
33. acc. pl. hringan Pf. Gm
386. hrincas l fiblas (lat.?) i
lebeleia Gf. II 79. pl. spinlei
Ficillo
Fila
173
P. App. spasa Gf. VI 364. Pf. Grm.
VIII 389. tibula spasal ib. 1 117.
{vgl. Baen; Urform spansal?). flbu-
Uu*e czu knöpfen mit der mantel
snür 27.
•tFibu-lo avi 37., -o 76. i. loqnor.
Ficarins snayr V. a. 1420. {zur
Glosse i stitar? oder sur vorher g. Gl.
flbula Spangen).
Ficatum leuera Symh.D.263.
Fi, fis- 33., vi- 30. 31. 32. 37.
-cedula, flceula Gl. Lind, riet schnepff
K. V. ryed gaycz 31. ried gaift 32.
mepha Gl. Lind, sneph, gybicz P. V.
acbnep-ph 33., -f 52. graß mück 30.
ffiege (X grasmücke sim.?\ sneppe 40.
snippe 37. ein sehne trostel o. ein
grassmuck 52.
•Ficella est pars bracMi l qd.vas
83. 76.
Ficetam vigecht 8. 9. V. a. 1410.
♦fPicenla ^. Ficedula.
♦fPhiceus s. Piceus.
^tFiementarins (anders figm.
Ql.m.) eyn to hope cleuer 37.
*tFicofaii-ca, -ta eyn vighen eter
\ calumpni(Uor 37.
^Phiconissa s. Fito.
fFicosus i. fico morboplenus 76.
eyn vik balch 37.
*Fict-a (cf Pax) ghedichtet; eyn
kellek des wines 37. -io gemacht
F. a. 1420. falscher rat 52. -or s.
Excasor. -ilis erden, dat van erden
ghe maket is also eyn cachele edder
erden gropen 38. -itinm Gloss., vic-
tieium gestiffte 30.
•fFicolus vighen sap 37.
•Ficns feig beul l blater K. V.
vicht (öfters)^ Ed. wicht, morbus U.
Fk. siechtumb 33. fig bull infirmitas
32. inf piscium der fyeck ; figen bom,
fige (also 2 Formen) 27. fischsiecht ag
29. nicilS vic, eyn crancheytder vissche
38.
Fidefragas. fldi-gragns^ -lesns
getrnwe-loser, -brecher 40.
Fide-lia, l -na 37. pod 37. ein
wen hafen 52. een eerden kanne
tf eerden pot G. voc. irdin haflfen
i seri-a, -ola K. V.
Fideli-8 s. Fidns. -tas {cf. Fi-
ducia) trüwheit 29.
Fidell-a s. Figella. -na s. -lia.
Fides gelub 33. loue 38.
*tFidic-ula eyn quint sait; -en
spillman; -enna leirarin 52.
* t Fidi-gragus, -lesus s. Fide-
fragas.
Fidios, viderius 30. 32. gold-
trager 29., -finger 30. 32. est anularis
(sie) digitus een vingherlin (-nck sie
132.) G.voc.
Fiduci-a truwecheyt 37. 38. /.
fldelitas 38. to vor laed {hd. zuver-
laß) 37. -alis getreu-ig 33., -lieh 27.
*t Fidola (aus bedula sim.) bircke
Str. V.
*Fidu-la s. Figella. -s s. Fedus.
Fidus getrüw, gelöpHch 29. ge-
trw 30. i. fldelis gl8ubig 30. truwe
in dem denste 37.
♦fFflfra (aus typha Gloss.?) tolde
V. a. 1420.
Figella, fidola 40. K. V. fidella
K. F. gyge 40. fidel, geig K. V.
vigeU-a vedele 37. veddole; -arins
vedel boghe 38. figellina id. 37.
fidelpogen 52. Die Glossen ratt, rade
X uigella X nigella, vll aus rotte
(chrotta), das jedoch sonst nur durch
lira, cithara, i>S'^\teYmm glossiert wird.
Figere vaten, hechten {w. u. h.
vanvaten) 38. sticken, kleben 27.
strikchen 33. dekchen, chliben P. V.
(nach den Parallelglossen d. st. stek-
chen; doch vll. unyged vffl. leyradecker
= kleiber; kaum X fingere dichten,
denken).
Figmentnm gascaft Gf VI 450.
geschöpht 41. gemacht ding 29. ge-
macz d. (sie) 34.
Figulas vlner 27. 45. topper 27.
haffiiär 34. heflfener 45. cleuer; t. q.
luti-f. grSper 37.
*f Figur-a gestaltnisse 40. bewy-
sunge F. a. 1420. -e g. sg. bilidi 48.
-itatns gedieht 52.
*Figus eyn wild katte 37. ein
wilde katz 52.
♦fFila s. Filia.
174
Filacerinm
FioLa
* ijFilae-eriaiii s, -terium. -ista
8. Filatista.
Filac-, fllar, yila- 30. -terimn^
flla-teria 32. 52., -terie37., -cerium
36., philateria 41. startete 36. stra-
tele 22. stradel 23. (vgl, u. a, schratein
Br. Wtb. II 688), czotel 34. ein czedel
der czehen gepot 52. lode 5^ 30. ein
lapp 32. 33., an aim rokch 33. sunt
zome der rocke der dekene l vedeme
an dem alter laJken 37. schneczly
(vgl. wett, schnatz m. Brautfrisur ?)
29. geren andern gewand 41. ger am
gewande 74, fliaterium estcartain
qtia lex erat scripta ; fllacterie i, car-
mina turpia l ligamina; flleterie /. i.
fimbric que pendent in extremitatibtis
dalmaticorum 76. fllacteria bryne
F. a. U20.
Filago wurm krut 40.
^Filama kuß 52. 74.
Fila- s. Filac-terium.
Fila-tista, -cista \ -tor ayn game
winder 37.
* t Fil-atus s. Foliatns. -eterie
s, -acteriam.
♦tFilia {,,st. fila") aurea (soli-
dago) banvyrt Clp, i. q. centanrea
minor Somner,
* Filias^er t-icus eyn stef sone 37.
ein steuff-sun, -ra -tochter 52.
Fi- s. Fo-liatus.
*FiKcatus colatns (i.e. filicola-
tus? aus celatus?) scolpitos gheltau-
wen 37.
Filico vn warhaflFtiger, vnstetter
K. V
Filiol-a iiilla IL S. D. uillölin
Vind. fillolin Mm. -us uille H. S. D.
vtllol Vind, fillol Mon.
Filipendola roit steybreche (sie)
t. viscago 0. san,
Filiius sone, pL s&ne 38.
Filix. falix farn 32. siiicem id,
Pf. Grm. VIII 299.
*tFiloco-pus een minner van
houerdien G. voc. rümer 52. -mptus
beromer 37. philo-bomaruem; -labia
ein eytle ere 52.
fFilome-na, -lagrasemuggeSywfe.
D. philomena nachtigall 34. nacht
gal 29. nach gal 30. 32. naehte-gaSe
40., -gaal 38.
* Philorcinm nomen amasie^ qmm
amor mens 52.
Philosoph-ia weysheyt der natw
(ue'?) F. a. 1420. -ia movaUs der
siten kunst 33. 91. -ns oatondii
ein naturlich Weissager 52.
* t Philotomus (ßiu Filocopnsefc./)
t. enphilomia kozinge, sprekinge 37.
* t Filt-o, -a medeburgis beyr 37.
* t Filt-rifex l -US eyn hoyd wel-
ker 37. -rix een viltmaker G. voc.
*tFiltro s. Scannes*
•fFiltrum hirin tüch K. V.sim.
64. f. terre (f. herba Ql&ss.} «ijl
feltwort, molayn Bawl.
*tFütns s. FUtrifex,
Fimar-e^ -inm s. Finms.
Fimbri-a som 27 36. sam 51
sawm, hast 33. ghere 36. ger 27.
-are haßten 31.
*t Firnen s. Yimen.
*tFimns mes 37. 38. mist sa
flmirola (aus fimigerula?) nüstber
F. a. 1420. flmar-e misten, tongoi
27. -inm missche 38.
*FinaIi-s eyn ende 37. endig; -tcr
endtleich 33. -tas endynge 37.
* t Findelica s. Yindelici.
Findere spalden, clouen 38.
Fingere (X fig^re) bedenkchen,
stechen etc. 33 Stacken etc. 27. stellen
V. a. 1420.
Finire (c/. Expedire) volenden, ver-
pringen 52. wedden, also dat holt an
der muren i. terminare 38.; vgl
gew&tt compago Fries, gewett Stalder
II 428. BM. III 774.
Finis ags. aerce 94'*., aus ciniA
fiesce?
Finitimns eyn naber 37.
Phinna czwechk 34. hast- 40., past-
74. -nagel.
* fPbynnla. phinnala klein plan-
ne 40.
*Fioia s. Fiala.
*Fiol-a fiel h^ba 27. figel pawm
83. -ata f.-krut 29. feyolkraut 34.
eyn drang mit fieln gemacht 45.
Firniftciilain
Flaeeere
176
*maciil-amfe8tikait52. -arins
$r; monile fermal 122.
lamentam der vest himel, der
\i.Meg, gefestenig 45. firma-
terckung 52.
i-are beuesten, stai-ken aller-
ig; -OS vast, sterk; t. ratos
,) stark in dem louen; -iter
iterke i. -rate 38. -itais vast-
r.
hiro-ma, -nia s, Pliroma.
hisaaas s. Fasianus.
1- s. Fi-oedula.
ella ein chlain kräcz 33. (equi
uelkorb 125, kezekorp F. a.
: flscina rei^ {vgl. rise, rase
52. visella i. coninus {aus
, s, Cophinus); visola Schüssel-,
rb 30. fisteUa V. sq. fistilla
ina.
[sceria eyn de gherne weken
I 37. liscin-tts die. appetitor
a l flstella est vas vineum
mneum) in quo caseus compri-
6. fiscellas liebbaber des wei-
tes Ki. mollis cdsei appetitor Br.
isci dz graw daz der kaiser
41., X fuscum (satcrä Gf.)?
If., graw (tret nM. trägt) he-
ier grauwerk.
iscidu- 37., flsti-lensis est
fiscus 76. eyn clene visch
.!) 37.
ina (c/. Fisce-lla, -rius), 1: fls-
yicina 37. eyn kese-nap
20. -vad 1: schatella 37.
lum qudsi fiscella olei Isid. U.
CZ 14. llsulam oley krftg 40.
[scola s. Fistilla.
iscnla« flscole konynges tyns
OS kunges kamer; frouhof;
)alg (sie) 37. schätz kamer;
hoden palg; pewtel 52. i.peU
ua testieuli sunt Br. eyn vur-
tel V. a. 1420.
icus {cf. Medicus) glas arczat
cus naturli-ch 8. 52. -k min-
(i. naturalis Br.). flsiologos
jrlich maister 52. sim. 75.
sionomia angesicht kunst 33*
fFissili-s delhaftieh 37. -a oram
klobholtz 125. flstilis i. q.facUiter
superari poiest daz menlich vber win-
den mag 45.
Fissura {cf. Rima. Rissura.) de-
linge 37. sleizang-a H. 8. Mon., -e
Vind. scninda Jf on. {1231). kluflft 52. 75.
vissura eyn cloue der yoghele (umg.,
vgl. Gloss.) 37. clob quo aues eapiun-
tur cum pedibus 52.
Fissos geticht (a findo) 27. 33.
gedecht 45.
*t FisteUa s. Fiscella.
*t Fistida {aus fiscicida Beutd-
Schneider) eyn budel deflf 37.
♦fFisti- s. Fiscidu-lensis.
*tFistil-is s. Fissilis. -la s.
Fiscella*
t Fistilla fpuffp; i. cannale tynne
{st. rynnej, kendel 27. üssel (morbus)
32. f. obhqua querflote 125. flscola
eyn pipe; eyn water p.; eyn renne
37. flstnla-re pipen; -tor piper 38.
*tFisnlam s. Fisclum.
tFisus truwen (ptc) 37. trawent 52.
^Fitacos. phiiicas eyn zethech
ezeke auis 37. sarch (auis;sic!) 33.
Fito. aphitonibns von den fal-
schen wissageu 41. phit-, fit- 37.,
phic- K. V. -onissa vnhold 32. be-
swerersche 37 . ein selbeschwererin K.V.
* t Fithrem, var. fltrem ags. snae-
deldhearm ir. indriscain Lor.
♦tFitula s. Situla.
Fixorium eyn steke mest 37.
*tF- s. Fr-ixorinm.
Fixara cleuinge mit lernen 37. kleb-,
spad- {st. spald-), ry^-unge 27. heflf-
tung, chliebung 33. cleybung, spalde 45.
Fixus bestedeghet 37. stich, ge-
stochen, gesteket 40.
^Flabaiius eyn swin herde 37.
* t Flabellatores (X fabulatores?)
klaflfer 41.
Flab-ellum wegel 38. weyer, quast
G. voc. gessel (X flagellum) 27. l -pum
(fab- ?) eyn vleghen weygel 37. -rum
suiedel (cf. Gf VI 871) i. ventila-
bram Synü).D. winde 40.
•fFlac-cere es vi droghen 37.
-cidus luck, schlottericht, sclüappicht,
176
FiageUa
Fiaaeofi
h&ngigt Ki -idus welck 125, -cor
Gloss., -or pfinn 33. -tor fynne 27.
flator i. marcerator eyn finder 45.
Flagell-a eyn clene ghesle van
ossen senen eder van äderen 37. -um
geysele, swepe, sweppe 38. gessel
(flabellum id.) 27. geyschele 40.
* Flagena flachßpluwel 75, eins mit
Flanga.
*Fla-, flau- P. V, -gendnla di-
miditis piscis fluder P. F. fluoder 1.
flander 5^. Vgl, Polipus. Pygoscelis.
Flago.; die Fischnamen hd, flu-, flo-,
fli-, engl, flou-, dän, fly-nder, schw. flun-
dra isl, flydra pleuronectes bei Nem-
nich h. v., wo sich noch weiter auslaufen-
de Fäden /steigen, an ivelchesich flangen-
dula etc. selbst Jcnüpfen mag ; Grimm
Wtb. III 1799 V. Flinder.
t Flagetons- {aus Flagitios-) -us
sceymelos, vnkusch; -itas zünde weder
god, ouel ghedan 37.
Flagit-are s. Blandire. -ium
schalckhey 1 125. pinde (umg.), quäle 45.
*t Flago (c/. Flagendula? urvertv.
mit dem d. Namen?) bley, eyn visch 38.
Flagr-a l -am i. aliquod nodosum
76. eyn knopet gheissle 37. -um hette
of slach G. voc. slag F. a. 1420. fil-
Iftta jtf. S. ilfow.villat Vind. peutsche 44.
Flagrare s. Fragrare.
Flagra-re (ardere) flogaron Gf.
III 763. -US bernende 37.
*tFlagratores {cf. flagellator Gl
m.) gheislers t vangen vor ghelt l
vor doed 37.
Flagrum s. Flagra.
*Flam- s.oft Flamm-.
Flamen blos, some (X semen?),
priester 40. der heyligcit V. a. 1420.
^fFlam-enta, -ita 76., -ita J?r ,
-inata 37. pfaflFen beyb 33. eyn pe-
pesche 37.
*f Flamincola weeh-il, -eler auis
V. vrat.
Flaminenm presterschup 37. hiille
40.
Flamin-gus, -ghus vlamig 38.
t Flamita s. Flamen ta.
Flamm-a lou 38. lauch des fewrs
P. F. der Ion von dem für 27
brünen 32. -ere flammen, princ
flam-a der hert von dem füre;
eych (weit.) begem zu borren 45. •
i. quifacit ignem 76. eyn v&r bo
*tFlammea (X framea) e;
scherpech swerd 37. j cf. i.
Gl. m. flamea (aus framea) i
Flam-meolum wympel, ri
mano Gf. II 794. sloyer 33. l -
i peplum sponse een kit (:
cf. Recidinna etc., doch sonst nd.
G, voc. -menm stürcz 31. ri
Symb. D. -eum brauthfiU, e^i
mentum capitis etc. K. F. sim. 7
mineum v. h. v.
Flamm-ere s. -a. -eum^. -e
Flam- , fla-mineus eyn
kint 37. pf äffen sun 52.
^fFlammitum eyn werder
Flammula, flamula brande!
me-, burne-krut 40. prent kn
angl. sperewort i. lanceola;
nor las sperwort (centaurea
wort) Code.
Flamor. flosmus wdllin 40.
74.
*Flanga {cf. Flagena) ghe!
flahs bldwel 40. flach6pleu(
{alph. fal-) stang 45. Für d
leitung von falanga vgl. auch
perticus Gf. III 259; doch \
leicht eher flagella u. dgl. su2u
*Flan- s. Fla-geudula.
*Flangus swanime 40.
*tFlanx s. Alx.
Flare (cf. Suiflare) winden,
38. w&gen 41.
*Flasc-o 37., -a 37. 40. e;
vad 37. fleche 40. vlascula, \
Ium vlassche 38.
*tFlat-io blessunge 40. -u
40. bloß 27. plasung 33.
*7 Flat-or s. Flaccere. -us
Flaua een rype ayr G. vo
vrucht 37.
Flaueus. flauiis valber F. a
plab 33. bloe 27. i. qui vulgo
blundus Br. flawus ghelhaft
flauidus s. Liuor.
Flnui
Fln^tra
177
*Flaui valwn ek. Gf.BM.r. Val-
»e. Zeuss, die Deutschen 744 i. angli,
Katonici d ilandrieuses Br. flaiiiii
Uwen qd. populus 40.
Flauidus s. Flaueiis.
♦Flauil-ininm , -onium buggier
^wnged.) 32. fauinium cogheler, blau
dene want B8.
• -J- Flauiol-a wogen blaym (.v/r;
ifi.y(.colm wocken X rocken, roggen)
S3. -US waid bluin; frauiola bran-
M 32.
Flauiis^.Flaaeus.Ferrugineus.
♦Flauu-, flaw- v. Flau-.
*tFlebot-omum vleem U. voc.
Ijreteme; -iuus flietine 40. -onium
•yn stu ysern ;')7. -onius herczug-
■ng (X stug-); -oniare herczugen,
fceseczen 45. -oiuus fliedel insfr,;
-omator vintauser, lass-T K. V. fleu-
lN>^onium vletcinen 38. -oniare
Itten bleut ut den ädern, stugen 38.
stfigen, laten 37. -emare stuen 27.
^mia i -omium stew-, loß-blut;
4iiiator l -inus stuer, leßer 27. fleo-
llot-oiiio scherffen; -iinator l -inia-
üsator schrepffer 33. -omia schrepf-
fiiDg 32. flecmum flidma IL S. D.
frebotns eyn stfiger 37.
♦fFlecium .?. Flegmen.
♦Flecin- s, Flegm-.
*t Flecmum *\ Flebotommn.
•Flecta sne-plog 8., -vlocke V.
trat. (BM. III 345).
*7Flect-ere bughen 38.-, flox-
Br. -uositas bocheyt 37.
Flegma wazzrigeu faucht Mefj.
rotz K, V, sunderote (sf, snud-) o.
TDfletiges blüt 40. fletig plut 74.
Heg-, flec- 37., fleo- 40. -maticus
kalt fuchtiger (cf. Sangwineus) 29.
unsteter, treger 40. eyn de stedes
modert 37.
^Flegmen. flemen (X A^^O *•
: pl(^amen 37. 1J29. flecium eyn trän 37.
•Fleobot- s. Flebot-.
*tFleo- s. Flec-maticus.
Flere wenen, hnlen 38.
♦Fleubot- s, Flebot-.
*Flex (flloss. r. Flegeton) eyn
gloyt 37.
* I Flex-atura pyegung 33. -ibilis
])iegig 33. höchlich 27. boghe {bis),
swag 38. -US {ef. Torta) boghehaftich
37. bekrummet Ah. -uositas .<?. Flec-
tere.
*7Floctenus s. Froctuis.
Flor-euus gülden, eyn g. peunig
38. -inus ein rinsch gulde 125,
Florere bloycn 38. blfigen 29.
blit'gen 30.
Floretum e)n stede dar blornen
wassen 37.
*vFlor-inus s. -euus. tiSrin i^r.
)i. 38.
*Floritura blöd, de blomen ut
den bonien vnde crut was 38.
*Florum hus wurcze 40. haws-
wurtz 52.
* Flos amoris t campi {cf, Ocu-
lus porci) niayen rosen 33. mergen
blunien 27. c. maria rosenn 34.
flores frumentorum blao kornblo-
men 51.
Floscul-us blfinibli 29. plueralein
34. -i blfinilach {rgl, Arbusta) 41.
*Flosmus s, Flamon.
*tFloxii'e /. senire \ hachari 37.
*tFluct-are ä. -uare. -iflcus s.
Laücus.
Fluct-uare, -are 27. 33. pald
fliegen 33. swinden 1 flißen (aus swin-
de 11.) 27. gesewin ttiejjen 45. fluessen,
rinnen, wankiczf n 34. wencken 29. 30.
vnden (überünden Ohe7'Iin), Insincken
/. inundare 29. -uatio bulghinge
des waters 37.
*vFluctuarius ivtUis; fl- l fr-
UCtuosus i.vtiUfafeiüenus' 37. fluc-
tuosns i.plmmsßmtu 70.
Fluctu-atio s. -are. -osns s.
-arius.
Fluctus (cf. Fluxus) beweghinge
d(»s meres 37. blüt (sie) 40. uuluht
(cf. Gloss. V. Diluuium) H. S. B. fluz,
bulge 27. floB, well 33. tum {cf
Procella) 34. sturra, Strudel 52.
Fluent-a fließung; -um fluzz,
wasser 33. -a \ -um floß 27.
*Fluidum s. Fluuius.
*Flustrasch4me, stucke (X frusta)
37.
23
178
Fiaains
Foras
Fluni-us fluessundes mer 34. -osus
waterich 37. i. aquajüenus 76, -dum
1: fluidum nad 37.
Flnxns vletlek 37. fluss sturem
29. 34. fluft strim i. flactns 30. vlote,
also eynes waters; sträng (bis)^ ström
in dem water 38.
Foca, f. marina (X vacca?) 30.,
fota 50., forra 32., forta 34., 1:
phocus 37. eyn zeel-, sel-visch 37.
sei, eyn visch; focos mer kalff 38.
raer-kalb 29. 32., -kacze 45., -kft 30.,
-chue 34., -rint, -oss Meg., -kint, -kind
50., -chalb, piscis, emfer P. F. bocas
mer-calp, -ochse 40. ^
fFocacia it. focaccia/r^. fougasse,
foasse, fouache hd, pogatz (c/. Gloss.
V. Polenta) Gl. m., vgl. ahd. fochenza
lagana, crnstnla, torta, collyrida
semal-f. similago Gf. III 441. Gloss.
h.w.&v. Placenta.
Focari-us fiir macher 40. eyn vftr
bSter 37. -a houemavt F. a. 1420.
*tFoce- ,9. Fonta-nella.
*Focula-r fu'erstal F. a. 1420.
fiierstat 75. -re i. locus ignis l eyn
puster 37. plaßpalg 52.
Focos feur scatell(a?/^ schachte!?
stat Gloss.? )^ fuerstain 33.
Fodere rostro wolen also de swin
38.
* t I^odesimata arsedie l Imha
que fluit ex paradiso ; et. ponitur pro
fronde arboris 37.
*tFodium, fodam 27. i. reser-
uaculam 27. 33. 76. grab, grub
(X fodina sim.) 33.
*tFoli-atum etc. Gloss., l folia-
balsamum zalue van den bladen 37.
Fo- 1: fl-liatus ghe krümmet 37.
fllatns i. curattis (st. curtmtas) 76.
Folibalsamum s. Foliatum.
♦fFo- s. Fol-liculosa, -lix,
FoUentia. folmiticiaydelheyt 37.
'''Fol-, fo-liculosa magesome 40.
FoUicalus (cf. Politulus) koren
sack 52.
Follis plaßbalck, blaß balcke K. V.
puster; l foralas (X follus) blas-
balch 38.
* Follix h. mag. faren 33.
verwe (umged.) 37.
* Folio ferber i. tinctor pan\
* Follus {cf. Follis) eyn ;
forulns 37.
Follus eyn dore 37. fol
voc. W. Gr. Altd. Gsprr.
* t Folmiticia s. FoUentia
♦fFolum vimal48.
Fo-, fa- 37. -mentuni ai
\ zalueye 37. erkükung 33.
Fomes, fames 34. vodinge
bom swam \ tunder 37. zund»
H. S. D. spisunge 40. uunco H
funcho Gf. III 5^. czw naygu
Zuneigung der sind 32. nat
neygunge F. a. 1420. f. peccal
gung zu der sund 27.
*Fomes wolt g&dde 37.
*tFomus s. Fouus.
*tFoDa {aus fons?) putte .
teus 37.
Fonicus zengher 37. ein
Singer 52.
* t Fons (rf. Viuarium) queck
acc. sg. -en H. Ph. borne 37. f.
duli podilbrunnen i. q. padrab
etc. (Paderborn) Gf f. poduli
burne ciu. 40. f. salutis dt
brunnen 32.
Fouta-, fonti- 1 fronti- 52.,
37. -nella {nach Fonticulus 37.]
52. l froncinilla vfil in dem li
27.
*tFont-ex s. Frutex. -1
s. -anella.
*tFonus (phonos Br.) ej
37 .fomus i.sofius 76.
*Foradere i. nutrire l erc
sim. 6., aus fomentare füren,
Gloss.?
Foragines est extremitas to
rtitn (st. CO-) frangen G. voc.
♦fForago s. Yorago.
Forale eyn dygel na'l 27. i
rün-nagel P. F. cf. 74. deichsei
Foramen hol, lok, gat i. an
38. lach 45. faramen s. Obd
Foras aug wenig 27. vtwe
buten; foris en b. 38.
Forceps
Fornacale
179
ceps (ete. s. 142, p. 146 ad nr,
jrsen scher K, V. zan (aus zang)
lere die ysen suidet 40. eyn
schere; eyn vur pann bi deme
rep. in exodo 37. in exodo est
eceptactdum 76, f orci-pula kluft
ipa } clufta H. S, D, -cala clufta
2>. forfex fro"wen schere 40.
scher K, V, evn vademe schere
rsex force 122, forpex scherer
K, V, sim. 76, scherer (sie) 40.
>cher 52. fahs-scari 127, uasscire
D. forpieeps^. Emunctorinm.
ircerlam Lferetrumfre, biere,
il Gl. tn. forgier 122., vgl. for-
u forziere Gl. m. v, Forcerius;
'orgerium scrinium, arca, cap-
^rz. forgier, forgeret; forsarius
forcier, forchier. Scheler 122^.
igr. (po^Tiq^iov zu Grundejähu'
rrari (po^tiov^ ich mit Diez Wtb,
und Liebrecht forza, force.
>rci-cala5 -pula s. Forceps.
»rciNta. fornsta eyn zeghcl der
de 37.
Tord-lola s, Fraudnla. -o s,
Ido.
►rena p, fui-n 6. 33. für 32.
7. forma, oreua, trntta vorn,
cA, eyn iung las 38.
ensis eyn market naber 37.
es dore (,) ingank l eyn be-
closter 37. i. ianue \ ifUroitus
:laustra queforis clauduntur 76.
itig (sicj 40. ein narr (X thor,
!) l introitus thalami 33.
est-a, -ra 40. forst; -arios
40. K. V.
eta. forica spiker bor 38.
fex s. Forceps,
i pl. dat roef inden schip G. voc.
rica s. Foreta.
•rica eyn drek stede vp dem
ie l de stede des roders in
schepe 37.
is s. Foras.
ma Staltnisse 37. forme, eyn
ar me wat na maket 38.
•^orma s. Forena.
'orma-dius eyn keze vad; eyn
37. quarck 52. eyn twarg V.
a. 1420. kezetwarg 27. twarkschotel
34. chäzz werich 33. ziger 29. 52.
twrolt 1. -tus tyrolt (i,q, pirol auis
Wd>er techn, Lx, ; : tv^Lov ? : twark ?),
twerch P. V, -giam chäsger 33.
*t Formale s. Femorale.
Formale kesebore 40., am -kare?
Formariam stemfyel 27. Stempel,
eyn tauwe der golt smede, i, tunto-
rlnm 38.
"^fFormatiis s, Formadlus.
*f Formax (cf. Forma) staltnisse
i. ymago 37.
Formella twergelyn V. a. 1420. eyn
clene keze ; i. f ormnlare (calcei) leyst 37.
♦fFormica s. Ferruca.
Formic-a emete 37. 38. eemte
G, voc, aumaig K. V. ainmaift 32.
ambeig 30. ombeig l omes 29. emeysse
40. emig 27. -atio pocken 132, G.
voc. -aleon ameysse känig 40. ämaizleb
i, mlrmicaleon Meg. -alem ameissen
kfinig l fliegen (ptc.) ameis K, V.
-rlnm ameysse huife 40.
*tFormic-ale s. Foruacale. -aleon,
-alem s, -a.
Formicalis. formiditates smede
tangen 37.
fFormic-arium, -atiio s. -a.
*f Formid-are s, -o. -itates s.
Formicalis.
Formid-o foricht 33. vrochte 37.
facht 45. -olosus fochtsum, fochhaff-
tiger 45. forchtig, zaghäffüg 33. forchig,
sach hafitig 27. -are fürichten 33.
zittern 33. 45. beben, fuchten 45. fordo
i. timeo 37.
*Formidas heyt, warm 37.
* Formipe-das, -tus gabicz 34.
*tForm-oii i. calor l ignis; -U8
i, calidus^ feruetis Br. cf. Gl, m, h. v.
-ium i -ia pl. est ferrum feruidum
quando de igne trahitur 76. -um eyn
gloyendech ysem 37.
Formosus sch&nre o. h&bscher 40.
^- 1 Form-ula s. -ella. -um s, -on.
Fornacal-e offen schirm (X schirre)
K. V. -Ia pl. ouen gherede 37. for-
nicale offen geächier 32. formicale
(alph. forni-) suwen (umged.!) ge-
schirre 40.
180
Fornarium
Fracciaa
*f Foniariu-m eze 37. esche 45.
-s offner 32.
Foruax {cf. Clibanus) cß i. ca-
minus K, V. offan 32. badi ofen o.
esse als die sniit hant 40.
*Foriiicale s, Fornacale.
Fornica-ri niffen; -rius l -tor
ruffer 27. -tor hürrer, vnkvnscer (/;/*.
Incast-imonia, -iis; kiinsch = kusch
oft im 15 - 16. Jh.) 40. roffer , t&sscher
37. -tio ledig m.n 32. viikiinchskait
(c/. 40.) 41.
Foruix {cf. Camera) ein pöss weib
1 schwinbeg 33. eyn ho^e we.vp 1 eyn
sweboge 27. swipogen 34. swybog 20.
zwibog (umged.) 32. swicboge 38.
eyn boghe; eyn hören hiis; eyn weliie
l jTis et. eyn half reglien boghe;
pL (foriiices) helnie teken 37. f.
triumphalis süigboge (^sig-) Symh.
D. ApjK
*tForiiix s. Ornix.
*-J-Forp-ex, -iceps .9. Forceps.
*tFoiT-a s. Foca. -ulus s, Fo-
rülus.
Fors abergeffirt 29. vberwertikeit
(w\ = wel?) 30. ghewalt i. sors \
fortuna vlolenta 37.
Fors-an uil leicht (,) von geschickt
52. bylHcs; -itan by auenturen G. voc.
fort-e geual th. vil lichte 38. von
ichte P. V. -assis muglich; -asse
maggeschehen 29.
*tFors-ex s. Forceps, -itan s.
-an.
*|Forta s. Foca.
Fortali-cium (cf, Burgus) veste
/. munitio; also eyn borch edder
b. vrede 38. -tium die f&sty Oe. V.
fortilatiuni schloß vestung; farci-
laeio i. castrum 33.
Fort-asse, -assis, -e s. Forsan.
* Forticuluni est palaferrea wind-,
grab-schautfel 52.
Fortilicare vesten, vast niaken 38.
*tForti-latium s, Fortalicium.
•neUam s. Vertenella. -uenni y.
Fortanare.
Fortis sterk {alph. stark) 38.
*tFortan-are, -ari (c/. Prosperare)
lucken 38. -ium I: -ins lucke
dm 37. fortineum glueksumke
Fo-, for-rulus {cf, Follus) e;
1: taschen fach 27. lawUeusacl
pfeyffeusakch 33.
* Forum {cf, Remissus) c(
empcio 38. mercket 40. in
foro na wol veyle 38. f. julii t
renecie obln 40. frejus Ki,
Forus {cf, Forica) perse i
lar; eyn poyl; eyn roder hol
* 7 Forusta s, Forcista.
Fo8 fiir 40. i, hjnis, lumen
(X fonos) 7«.
*7Fos- s, Fu-caiiuni.
Foss-a 1: -atiim graue 38. -
een grote graft of dubbelde {
niitgroten deylen (dyken 132.) >
tull V,S.GaU.33o.
* Fossile (fabri etc) grab-ys<
-stock 29., -Stechken 34.
* t Fosso-f erus s. -rus. -r
niiata.
* t Fosso-riuin, -ossoriiun
fusorium (v, Ligo) schor K. V,
dar mede greift 38. grab l sc
\ hawn 33. grabe (X toss
grabe schyt, schufel 27.
V Fosso-rus, -ferus ain licht
33.
*tFot-a s, Foca. -ilis s.
* 1 Photiuiani Gl, m, ßr,, ft
ni 76., fotimarij (-anj?) ]
negantos Christum fnis.se ante i
virginem 37.
*Fot-or ein aufhalter 52.
-ilis voderlik 37.
^ Y Fotrum (Gl. m.) uuder
1). \ fotrale vouder, dar eyne
in sticket 38.
*Fotulani s, Pliotiniani.
Fouea grouue, grauen, cu
graft, kuyle, put G, voc.
Fouere fürn 33. gneren, irq
27. heghcn, beschütten 38.
diruert >. a. i^^O.
* t Fraccin-ium, -ee brambe
fraxi-na crtbere 37. -inian
faximiana v, Faccinium) ebc
(wett. eher Erdhere) 74.
*tFracciu-a, -are s. Fra
Fracmeutom Fraxarias 181
* Frac- s. Frag-mentum. Gl. m. Franci feroces 1: galli se-
Frac-, fra-tillain eyn clene wo- nones [ narconianni (sL ma-) l
lynge 37. merovingi karlingi Gf. IV 493,
Fractillus tuch end 32. marcomanui kerlinge 40.
Fractina.fraxinavese;fracciu-a f Franc-fordia s. -vordia.
wrake, dar me dat vlas (ntr.) mede f Franci fortes, feroces .v. Fra-
vacket; -are braken 38. (cf. Gloss, v. naferetes. Fr. nobiles frankun G/.
Fraccinare). fragina flachs breche 40. III 825. franken 40. Fr. oriental-es
Fractara broc, also eyn schart osterfrankun 6r/. ?. c. -e (6/c^ ost fran-
ID eynem dinghe ; w. ii. scart, broke 88. ken 40.
*Frag-a ags. streaberge Hb. -ra *7Franci-genafrancz6s29. -gene
ertbere 37. -a bacis ropter {als lat, franzosen 40. -ena franckzoser, van
ms d. rot per!), erper 34. -aria franckrike francia 38.
resca (Ann.) erpera H. Ph. -um Fraiicisca hehnackes /. spata
BTpper; -us e. stand K. V. tranniu Spnb. D. eyn heim exe 87.
ficv.h.v. *Frandiola s. Fraudula.
•Fragare s. Fragrare. Frang-ere s. Lidere. -it (tre-
Fragilis brocsani 37. nielraechte pidor in aduersis) weichit 48.
(terra ante düuuium, die jeM ist ,^ut *f Frauum holt-, eik-appel; ImU
grie^tein-') U. Ph. franetnm 37. Aus fra-, frag-men-
*Fragi-na s. Fractina. -ire s. tum etc.Gloss.v. Frjiga.
Fragrare. *tFra-uus s. Fucus. -pinus s.
^Fragitida. fragricia i. stilus 37. -xinus.
*t Fraglancia i.odor suze stanc; *7Frasi-a, -ca wunlwurtz H. Ph.
fetor unsuze stanc S^jmb. B. * f Frata s. Fauus. ♦
Frag-, frac- 30. -mentum brück fFratergermauusboulebrouder;
G.viK. prochken 34. brickel 30. vteriiius boule broder van der mou-
*t Frage (ow^fraga y^lr^^gor sim.) der wegen; minor baruote; de bedel
ein ber precher 33. inonike vnde de cartuser heten fra-
Fragor bawm cerichin (craichin?) tres in dem latini 38. vterini buch-
V. a. 1420. berstinge der bome 37. brudere H. S. D. sim. Mon. Vind. (Gf.
een ruysschinghe van boeraen G. voc. III 301).
gebracht Symb. D. bruch 29. pruch 34. *7 Fratistania s. Vratislauia.
*Fragra s. Fraga. *tFratri-a, -e to hope sweringe
Fragra-re ryßen (X frangere?) /. coniurationes 37. -ada Gloss.,
1 wol riehen 'J7. ruken i. odorare -cida eyn bruder tochter 27. prueder-
38. -ns bernende 37. flagrare wol tachter 84. -eidia (f rater-?) bruders
smecken 29. frag-ire wol schmaken tochter 45. -ssa brüder wip 40. -oli
30. -are (flagare?) wol richin V. suster kinder 37. fratrueles i>?. raui-
a.l420. wol rechten Ab. dirsuna i. matertere fllii Erf. Gl
*t Fragricia s. Fragitida. mumen (ra&dren?) mnsg.? Marh.Gl.
Fragu-m, -s s. Fraga. * Fraud-ula gold-handel 34. -amel,
Fragus weder krummynge 37. kni- eyßvogel 52. eyn guldenhemer 45.
püg 52. -iola galander; tt\ o. frandiola ys
Framea {cf. Flammea) i. vindida vogcl, fordiola emercze 40. fardiola
Br. etc. ra"ch o. zoren 41. suert Symb. amere Symb. D. 268. fredula s. Au-
i). Stab swert 40. riflceps.
*Fram-entum, -i s. Franum. *Fr- s. Fl-auiola.
*Franaferetes martomamij 74., Fraus drochnisse 38. vntrAw 32.
senones, galli-s. (3 Glossen) 40. *y Frauum s. Fauus.
kerlinger poptdus. Franci i. feroces f Fraxarius scharwächter Ki.
182
Froximiann
Frixam
* t Fraxi-niiana, -na s, Frac-
cinium^ -tina.
Fraxin-us eschelter pawm 52.
Äschach 32. asch (Ed.) IL Ph. sunt-,
var. sling-paum metleich&rdäutschMecj.
-eos fl&drein 1. oschein 52. frapinus
asch, aschboin K. V,
*tFre-botus s. Flebotomum.
-bala s. Friaolus. -dula s. Fraa-
dula.
*tFrein-ere toben, vnsinnig wer-
den \ trunkchen t zittern (X tremere)
33. -or grimm-, brull-inghe G. voc,
-eticos s. Frenesis.
Frena-re s. Frennm.
Frendere knarssen mitten fanden
in grammen moede G. voc. czend cla-
peren F. V, grisgraraen 52. V, F., mit
czenden P. F. czend claffen 33. gran-
sen, grymen 27. (defitUm.s) griggra-
men, zanckeln, grinien (cwiisj H. Ph.
czenechaflFen {aua -chlafFen? V. a. 1420.
Frenesis eine sucht forn im heubt
adder ein geswere oben uff dem hirn
{cf, Letargia) 51. tobsucht K. F., hirn
wieti 32. fr- \ v-esania (XO w&ti-
keit, hirn-w. 29. freneticns hirnwu-
tig, -dig ; et vnsinnig IL Ph. eyn dem
dat houed we d6yd 37. fremeticos
(Xfremere!) brummender mensch 45.
*tFrenuburnula est quc diuidit
(?) inferior a et superiora 37.
Frennm tom 38. zom K. V. fre-
nat wider zdht 41.
Frequen-s. -ü gressn (motu, pro-
grediturclaudws) egeleizimo gange 48.
-tare emsigen, stätigen 33. stet^-
clichen 27. haumsuchen 52.
*tFresania s. Frenesi6'.
Fl*esns. Vgl. grana papaveris in
aqua gerr eilet cotnedie possunt U. Ph.
*Fretor helflfer 40. 74.
*Fribul. 8. Fiiuol-.
*tFribnUs s. Tribnlis.
*tFricaniim rore i. arundo Synib.
D.y atis origanum; die?. Glosse vor-
her ist costum cost.
Fricare clauwen i. schalpere 38.
Fricatum. fritatos eyn ayger küch
33.
Fri-cos s. Facus. -gefie
-gere.
*Frigell-a, -us (Ed.) yjnco, |
giUa) distelwincke H. Ph. fri
roetstert G. voc.
t ^ Frig-ello 37., -illo 76. i. f
Frigere (pf. -xi Gloss.) krej
F. a. 1420.
Frige-re z* der vrosten V. a.
-seere 1 -fieri vresen 38.
Frigidarinin nrr. 1. 2. Gloi
Elixapium. Emola.) kumpust 27
most 33. P. F. kuelkubbel 126
44., kohl- Ki. -wanne.
*tFrigill- 6. Frigell-.
Frigio (cf. Polymitarius) ba
132., barduyr- G. voc., boorduei
-wercker.
Frig-or kelde 38. dat kok
-ns, l -or 38. culde 37. 38. vre
chelten 52.
*tFrindit l sclingit (cf.
V. Singire) mertUus Synib. D.
Fringttl-at gracculus Symb.
pr. graculorum 37.
* Frinitare cycadarum V. a.
* t Friso friser pop. 29. ner ¥
wind 30.
*Friss- s. Frix-a, -atnra,
♦fFristo Sterne 37., zu Fi
*tFristn8 s. Frixns.
* Fritamentnm drosselensai
Fritatus .v. Fricatnm.
*tFrittol-us vnbehende 37. •
vreuelheyt 37. frauwel-ichkeut;
-er 45. frebula ydrin (st.
vas 40. fribul-a eyn gheghot
37. -US rito Gf. III 476 hii
X febris id. ib. 475?
Frixa. frissa i. carbonel
rost fleisch 52.
*Frix-, friss-atura eyn
ghinge 37.
*tFrixil-e, -le köchelin 4
Fr-, f- 37. -ixorium ey
harst i. patella 37. rost pfa
grübe {cf. Gremium) 40. rösch
33. fpano 27. eyn smelczpl
F. a. 1420.
* vFrixumghekoket 37. gen
31. strubat (cf Scriblita) 32. 1
Friznra
Frutectum
183
Batam arme ritter boh. chady ritire
F. irü.
Frixura kressung des fleyftys 27.
dnrisaiig des fleyschs o. röstung P. V,
Frixns gekressit 27. gechrischgt
D. geröst P. V. ger&st 29. gerescht
SO. 64. frisSQS est quod cum smiguine
inpatella est decoctum 76. f ristas glie-
braden in eynem deghcl 37.
*Froctiiis. floctenns {alph. fr-)
node 37.
•Froc-us, -cus leichmannes roc
(^. laichman laicus Gl. Ker.) Synib. D.
•tas rok 37. l fronesis (verirrte
Glosse) rog 40.
*FPodes gr. schawm 52. schume
37. i. spuma. proprie snutte (scheint
ausgestrichen; cf.v. Froctuis?) schume,
•Mfe firodissa i. dea Itixime 36., »wm
52.
^fFroncinilla s. Fontaneila.
*tFrond-ere, -es, -osus^.Frons
firr. 1. 2.
*t Frontinella s. Fontanella.
*t Fronesis s. Frocus.
Frons sterne (cf. Fristo) 38. vor-
36. 38., vorn- 38. -houet. gestiernt 83.
fron-tosas Gloss., -dosns schemelos
37.
Frons twich 37. 38. czwig 33.
ris 37. loff, blad; t. ramus teÜighe,
struc 38. frond-es ein ast lob 33.
•ere loubcn 30. zwi 1. 29. bloygen;
HMnis {cf. Arbrosus) vul telghen 37.
weMig 52.
•f Fma (anders Ol. m.) erch Symh.
D. : franium sim. ? eher f aus e, cf.
erna, erunm irich, irch Sm. 1 97.
irh Sum.; Gloss. v. Eruca.
Fmct-icale mold 34. popel i. mal-
pha 30. -nale nonien herba 33. frn-
ticale melden P. V.
• t Fruct-icosns, -icani s. Fru-
te-x, -ctom. -ifem» de. s. -as. -nale
«. -icale.
•fFmctn-s ouet 38. vrucht; ptc.
ghebmket 37.-saromatici wolriechen
bNbnen 30 sim. -osns vruchsam 38.
Ihictif-icare frücht-en 29. -erns -ig
t. vber *. vberfruchtig (X vber I) 34.
Fragalis (-itas verdruckt G. voc.)
gegnuglich 27. hüglich (hugelich er-
freulich BM.\ merklich 31. mesig
V. a. 1420. messig 52. matich (etc.
vgl. 182.) G. voc. beschirnu'n 40., X be-
schidener? vgl. u. a. Gloss. tw. Gnauus.
Sollers.
*tFrug-es körn o. f drehte (sie)
40. koren, getrede 27. vrucht, körne
37. -ie iungfruht 41. -i nutz; -iseca
schnyter 52. frngidemi-nin choren
eheren 34. koren erend 33. -are k.
eren 33. ernden, schneiden 52.
Frui s. Fnngi. Frnctns.
*Frninum s. Frnnium.
Frumen strotte G. voc. des gömen
fntrug 40. slang 27. Schlund 33. vnder
räch (cf Rumon) 29. der güm 52.
♦fFrn- s. Fer-mentare.
Frnmentnm corn dur me brot
äff maket 38. körn ?'. ayin&na K. V.
*Frnni-cns, -tus wis 37.
* Frnni-tor s. -um. -tus s. -cus.
*t Frnnium, frunum (sicei Punkte
über n) 40., fruinuni 32. ghestot lo
37. lo water edder borken dar me
dat leder mede gliert 38. lomel 32.
lor (sie) rinte 40. frunitores lode 37.
Frust- s. Frustr-.
* t Frustat-or, >us s. Frnstra.
* t Frustatorium visel, stoter 37.
Frustr-a cjtelich; -ari betrigen
V. a. 1420. vernichten ; -are ze stuchk
machen 52. -ator ?*.?7/?/5ar 7^. frustat-
or dregher; -us bedroghen 37.
Frustum stucke 37. zendring {vgl.
Gloss. V. Tararicenus. BM. 111. 870.)
32.
Frutect-um ryspe 27. ryslein,
czwiiglein 33. gestild 32. stud ge-
wischs 40. Staudon gewechft K. V.
weydecht V. a. 1420. dusterheyt der
b6rae 37. een somer (sour^ sur iiö.,
suyr 132.) lant (auch II. c, aus lat
nmged., vgl. frutex summerlat 110.
sim. Gloss. h. v.) daer reet wast t.
fruticetum (auch II. c.) G. voc. sprei-
dahi sim. i. frutex; -a spreidachi
spreid Gf. VI 393. -a spredehage
( X hage) H. S. D. ahd. chruat (aus
struat, cf. Gf. VI 751? vgl. cradecht
8. 9.). frutetum gestraug {vgl. Gloss.
184
Frutex
Falinum
V. Frutex) V.a. 1618, frücticüm
lispe 45.
Frutex {cf. Frutectum. Sprutex.)
sunmer latto, vß sproft, cziiig 27. su-
mer los (sie) 30. straussach, ein
suubent (-et) laub, schujjling 52. spros
34. proj^, czweil 33. stutha Sednl.
stud 32. schüssling P. F. schegling 88.
hurst, stude 40. spryt, wtschot of tel-
glien G, voc. eyn dornech stede 1 eyn
sprute 37. i. locus spinosns\ fructi-
cosus i. sjmwsm 76. fontex studa
Ho. 65.
*Frii- .9. Fruc-ticale.
fFruticetum s. Frutectum.
*Fru- .s\ Frac-tilluni.
*Fuca (X futa) geverwete hfire 40.
*Fu-, fus-calium l fuscamen
swartecheyt; fuscor id., swarte 37.
fosc- 1: fug-alium ein schwertz 52.
sim. 75.
Fucare i.omare 33. smocken 27.
smacken 45. fucatus i. deceptus, pic-
ttis, coloratus 76. vnechte ferwe; eyn
vlote des wassers {steht vor Fluctuatio)
37.
Fucina krapflf 33. krewel 27. fui-
na chrewl, chrempel P. F.fusc-iuula
\ -a chremppell 33. i -ina krewel,
stachele, gere 40. crauwel 37. chrell
52. angel 37. 52.
*tFttcire s, Fulcire.
Fucus vernis V. a. 1410. schrafincke
44. bremnie, trumnie 45. breme 37.
hommele, also eyn bene 38. blumel 6.
plümell 33. (X bluwel, s. Futus?).
wepse G. voc. crien (c aus t) K. V.
tren 40. lubstock herba 52. fugus
trene 100. dreno H. S. D. pfncus i.
franus (cf. frunium?) salben do mit
man sich an streicht 34. fricus
fr&wen salb an dem antlit 30.
*tFu- s. Fun-dibulum.
^fFugadaBmoBum {Gloss. v. Per-
forata), demonis hart howe 40.
^fFugalium s. Fucalium.
Fugare youchen 31.
Fugax eyn schft perd 37. (equus)
renner Str. V.
Fugere vleyn {cf. Blandire), also
den me iaghet 38.
*FugigO i.fumusaqm 33.
Fugillare für slachcn 33.
Fugitiuu8 ainer der da
fleucht 52.
* Fugus s. Fucu8.
*tFuina s. Fucina.
*Fula hoder ; lUlasoD i. cus
37.
t*Fula-re s, Fulcire. -^
Fula.
*tFul-cire bestätigen 34. e
del 0'. q. sidel Seidenzeug Bi
S. 362 vgl, Diplois) vnd(TCziche
cz vren V. a. 1420. -are i. ornarc
suuerlik niaken 38. -citus /". m
ornafus; i. q. -tus protccins 76.
bescherme-r, -tus -t 37. -ca
vnder-stiuelt, -zogen, -seczet A
cire siezen, befestigen, vber tl
Fulcra die peistal (der tür <
tempel) Meg. bet gezierde 40.
me-n, -ntum vp holdynge 3
fulcrum eyn roste stedp 37. cz
fultrum Stolle (bettstoll Glo.
a. 1420.
Fulgetr-um, -a blixem 37
*Fulgin- 6'. Fuligo.
Fulg-or pieczig 33. pliczen \
leichung 27. hynilicz K. V. -ur
29 sim, himelplilz 52. donnei
eder schod i. casma 37. -ui
mahs (modicum':') wetter 4!.-
pleczen 33. pliczen, weterleych
hymliczen, scheinigiauchten P.
Ful-ica, 1 -ex 52., -lica 33.
vlek V. a, 1420, kaficz 45. hag»
38., hahel- 33., hnsel- 34., ha
hör- 40., her- K. F., sni;- 29. i
-gans (-ganß A'. F.). widhopff l
ken, var. folchen m. d. sg. Mi
wis {st. wit?) voghel, J est auii
in paludihns fnormfs evn pelegri
inuogel Wien V 399 Bfm. Fe
dene Glossierwtgs, 142. p. 151 \
liae ciconia.
Fulig-0 ruez V. a. 1420. r
roed lierba l putredo frwrj ; fi
atus l -eus swart, rokerech;
rochaftich 37.
*Fuli-nuni, -um V. ruheun
grum 52.
Folia
FonduluR
185
*llll-a, -ia 33. est kerha e,c qim
panni nofn appositum recipiunt
i 33., rubel ^.e^a. caloreiii in-
\ -ianum {cf. falloniuii (Uoss)
herha 34. (?).
'ollica s, Fnlica.
lo cortener{>/. Gloss. h,v,nr.:i)
^20. ein wol walcher 33. ein wollen
\ ein welcker 27. töch walher
i want snyder ; pl. (-ones) wu11(mi
37. eyn bot welker 38. voller
lauendare /. laaaiitarins IL
i. qui pannos parat et excandi-
r. fallonnm die blaieher des
41. falonium eyn welker 37.
illonum {cf. Fulla). fulouum
[cf. fullo nr.^Crloss.) 37.
men straul 32. tunre- 40., dun-
7.. daren- 33. -slag. dürnschlag
I blicken 27. fulminare hini-
plitzgen Oe. V.
i^alme-n, -ntum .?. Fulcra.
minare s. Falmen.
ilnus s. Fuluus.
'ulon-iam^ -am .9. FuU-o^
I.
rol-siuera .<?. Furfar. -titus
-cire. -trum s. -cra.
•"alae-do s. Fnlaas. -Ha s.
Ha.
aas, falnas 33. glanczig 29.
czunder P. F. glaczende. scliyn-
scheiniind 33. bnien V. a. 1420.
lo glanczigchayt 34. glauczun^^e
lan-) 27. glaczund l cal P. V,
29.
'arn-a, -igale etc. s. -as. -itus
nere.
^am-us daniph, dumph H. PA.
iitor s. Prestigiam. -asterre
37. 40., -iteira, -iteria P V.
i-kraut 33., -chla P. F., -czagel
tzen-kirbel sim. Gloss., -kyrhel
mden crud \ roek 37. tuben-
32.. -kroph 40. -a est terra
i3. 76. -are röchen 33. r&chen
:are t -escere rauchen 34.
i 29. 30. {beUles 52.) -idare
3n 3 1 . -idas, \ -ösas 1^ -itosus
-icosas 52. rauchig 52. rok-
37. -igale rok hol 38. roucb
web, NoTum Kloaa«riiiW.
loch 29 sim. faganale rauchfanchk
34. famari-am rauch -hol F. a. 1420.
-roren l kumich {verschr, tun-) 52.
-vas, -aus; -s -är 33. -m l -s rach
haug 27. -s l famerale, famici-
piam schorsteyn 37.
^Faaabalus s. Faoambalas.
Faaal-e leemt, kersen gaem G.
voc. leeniblnt Low, V. dacht der lecht;
-ia wundene kersen 37.
Faoam-, fana-balus eyn de vp
eyner linen gheyt 37. sali genger 32.
♦fFfunarius (anders Kl. Gl m.)
eyn totin greblr F. a. 1420.
Fancti-0^ pl. -ones sunttriluta
l vectigalia etc. 76. toi schat 37.
t Fanctoriu-m J5r, -s i. transi-
toriiis 76. vorghenclik 37.
Funda {cf. Balista) sluder 37. sllng
1. 33. 40. P. F. schling i:. F. vischenz
{aiis -necz) 40. senchll //. S. D. {de
generihus recium). senkil (Anier) Gf,
VI 256. fundefle (aus/und ibtdum Seh.)
122^. eyn schencker (sie) o. e., n gebelln
zu dem pluji:e geboret 45.
'^'tFandalas s. Fundulos.
Fandamentum {cf. Basis) pful-
ment 40. wlman, gi'unt veste 38.
grundtyelfy 31.
Fandar-e stiebten 38. -ias stiff-
tär 83. bauer Ki..
^ Fundaster s. Fundulus.
Fnndere geyten 38.
*tFundibal- etc. s. Fundibnl-.
Fandibul-a, -arius Gloss. Cf. Gl
m. V. Fundabulum. 142. p. 151 nr. 299
V. Fudibulum m. Amn. fnndibal-a
eyn clene sluder; -is, -ista, -ator^
-arius eyn sluder werper 37. fun-
dib-ulariu8 slencker 27. stabsling
werlTer P. F. -olarins scblencken-
der 45.
Fnndib-ulum, -alum 37., fndi-
bnlum 29. schope 37. schoupei. ean-
dibulum 38. schoffe 27. schfiff 29.
schueffel 33. scbaplTen 34. schapff 30.
r)2. l zuber /. tlna 30.
^Fnnd-nlus^ -alus 33., l -ius 37.,
l -aster 33. 37. r)2., l -iculas 52.
grünte G. voc. schmirel 52. grunde-l
24
186
Fnndom
Funmcalas
33. 52., -lingh 37., -ling; -iculas id.,
steynbite 38.
Fnndum i, maris profunditas 76.
grünt des meres 37.
Fnndus grünt des waters 37. Vor-
werk 37. F. a. 1420. podem 52. hub
52. 2. vorberg 27. ligend eygen; grünt
\ bodem K. V. f. arenosns steyn-
grunt 38.
♦Funebri-s leychtum V.a.l420.
chlaglich 52. -um totengeraich 30.
totten czewg 34. lich-gezAg 29., -ge-
zogen, -gang 45. ein leych-geczewe
27., -zug 33.
fFunera eyn beghencnisse 37.
f Funestu-m doden sangh 37. -s
besmet (funer e inquinatiis), doetlic;
fnnns een slijck (X Mjck) of dode
G. voc.
♦f Funga s. Fungus.
Fangt neyten, bruken i. frui 38.
*f Fungus (cf. Boletus) egerling
Oe. V. peperlingh; eyn naghel 37.
schwam lest vetuspannus (aucliBr,)
\ summitas comhuste candele; et est qd.
clatiis in rota (X furcale simj) 76.
Schwan, pfeiser K. V. fnnga swara,
pffirling 33. fungos tabt Vir g. Mm.
(Gf. V379). thatch (sie) Virg.
*|Funi-s Strang, reyp, repe, seyl,
seel 38. rep 37. -s duetorius (^c^«<
puteo) ein streng 125. -culus saillin
41. eyn clene rep; eyn methe snor
37. -fex selemeker, repsleger 38.
Funus (cf. Fune-ra, -stum) lieh o.
begrebde 40. 45.
Für deflF 38. def 37.
*tFur ebrayce luckich 37. hebreice
sorslatine; tumipluralitersorslcU. 76.
*Furba s. Furuns.
Furc-a furcke 27. vorke; galgen
37. -iUa gebeli; -ifer gabel trager 40.
l -arius (cf. Gloss. h. v.) galgen-
sprüssel 52.
*tFurcal-e, -a 37., furtale {v.
Trabale), fercale 30. {cf. Droteca)
luns, ronghe vanden waghen G. voc.
Iftns in curro 37. lonse 30. lann an
einem karren 33. lewße, rung 27.
lewchs 52.
♦Furcl-fer, -IIa s. Furca.
*Furcilla, furtilla warhafti
der Schreil)er las i. verax (cf
vorax Gloss. v. c).
*Fure-re s. Pax. -tus s.
*tFurfari-us, -o H. S. D
furio 40. dorn-drewer auis 40.,
Wieji. r. 399 H., -dragil H.
Dazu (u. und Gloss.) fusarioi
czeil etc.^ vll. auch gele (holcz) )
sarius gell (auis).
* I Furf-fer s. Furtum. -
Fnruus.
Furfur kr lisch 29. grusch 32
fer l schuppen (capitis) Fr.
res heuptschuplen 125. schuepp
III 877. fulsiuera (fulflneraJ
bei (infirmitas) 32.
* Furfur-enum, -inum ste
37. schiralung 52.
*t Furfurius s. Furfariu^
Fur-ia l -or douendicheyt
pl. hellisch pein 52. sim. 75. -ir<
nen (vgl. nn X ^^^ Gloss.), g
(X grimmen; vgl. Gannire) P.
*vFur-miculus s. -uncub
s. Für.
* f Furni-tergiuB ouinwisc I
-eerius ouenwisch 40.
Furnns s. eyn ouen 37.
*Furnus adj.s. Furuus.
Furo murmur tier 32. muri
40. furetus s. Furunculns.
Furor (cf. Furia) tobe-heit
3J9., -halmo H. S. Mon. tobe
(c aus e) Vind. furore tobui
zorn 41.
♦Furrare fütren 33.
*Furs- s. Furf-arius.
*tFurt-ale s. Fureale. -i
-um. -illa s. Furcilla.
Fnrt-um deuerie 37. devbe
dieppstal 33, duue, ghestolen g
-iuus defhaftich 37. dyphafti
diepp-leich; -iuo -ig 33.
*Furuncul-as, -us, furmi
50. (cf. Furo) est anlnial tanquw
telaparuumwlg. frücz 28. giiits
i. mdg. furetus (ib. S. 139) iV
grutsch, von dem grutschen 50
vv. Cirogrillus. Dama. Melo.;
schel, grentsch, krietsch mus
Furuus
Gagata
187
, mit dem latein. und lüuslav.
mmmetihangend.
8, -num ags. bruun 136.
[schvar^braun, ags, und noch
Dosinus. Spadix., nicht mit
■i am brun) l rot Pf. Grm.
-ba obscura l nigra 142. p.
m. -nu8 swart 37.
käschorb 52.
riiis spüle bom 38. uuanan-
-QOm vanabenm Somner. -le
holt 87. zweckholtz 52. 75.
•ins (cf. Furfarius) auis do-
el K. V. dornen drechsel 32.
L-lium, -men .s. -tio. Fu-
c-are bränen 29. brüm-
. -edo, -ido 33. val-, blanc-,
bleycheit 27. valb- 33,
34. hait. bruni 29. -atio
prawn färb 52. sim. 75.
loss.y -orium swertz 52.
-a -ula s. Facina. Hamu-
3or s. Facalium.
i (cf. Ferrugineus) swart
± (vgl Br. Wtb. II 581 v.
we sordidus KU. Bz. Wtb.
alavo. Scheler Wtb. v. Sale^
r dunker verwe 38. Abll. s. o.
?gheytlik 37. gieslich, gössen
lieh * V. a. 1420.
illus s. Fusas.
Hin (cf. Gloss. V Excipulum)
' aus r) G. voc.
?. Fos-soriura.
* t Fussibula s. Fustibiila.
^tFost-anam etc.s. Fastanom.
-i s. -is.
Fnst-, fass-ibnla sluder, bilde 37.
Fust-is schegel (so?) V.a.l420.
-i knüttel 32. -us steck, heim hart 45.
-um chtinttell, kolb 33. eyn kloppel
holcz 27.
*tFnstril (? -rl, wie poln. durch-
strichen 1) klein fust o. fusteri 40.
Fusta-m, -s s. Fnstis.
*tFustu8 eyn ars wip 37.
*Fas-um cleper leprosi; wegel 37.
/. q. -US clapperel (lepr,) 52. -US
-um Spille 37. -illus (-ellus dem.
Br.) wirtil F. a. 1420.
*Futa s. Fuca.
Futare lesten (sie) 52.
*Futela i. indtAstriu 37. 76. sney-
decheyt 37.
*tFutil-e {cf Futis) eyn hol vad
alzo eyn zeue 37. -is est vas quo nihil
continere potest liquidum vtcribrum 76.
Futilis unge-hab Gf IV 739. -hebe
40. -heb 74. vnbehütlich 52. (?). een
clapper G.voc.
Futire sweczen 6. 33.
Futis durch-l&chret 40., -luchrin
93., locherotz K. F., löchrig 52. vas.
eyn vad der hellicheyt 37.
Futuere aM. sertan {jprt. sart;
ags. serden altn. serda) TT. Gr. AM.
Gsprr.
Fnturus toe comste G.voc.
*tFutu8 (aus fiistis? cf. Fucus)
blüwel (vistr.) 32.
Ci.
•ia i. mortuorum corpora
B-abatum.
i een hol; gabies gheyole
ihoeylt 1H2!) G. voc, vgl.
liole 108. Gloss. v. Catasta.
i-a, -na eyn arke 37.
8 s. Gabea.
Gabulum galge 11. 19. Symb.D.
Gades eyn land Schede 37. gandes
reyn, grenicze V.a.l420.
♦fGaenum eyn lustich dael 37.,
eher aus geheunon i. vallis etc. Br.,
als aus gan eden.
'*'Gafrum s. Cafreuus.
* Gagata i. gula 76. eyn vreter 37.
188
Gagates
Gagates (c/. Agates. Piropus.) ber-
ne- 37., perhn- 27., a'g- 40., art- l
patren- 42., prenn- \ ait- Meg., mer-
bell- 33 -stein, -stain i pirullus 33.,
piroras 27.
*6agia. gaya haspel 40.
*tGaha s. Glabaha.
Gaia L larus 37. Symb. D.App.
mÄser 37.
*Gaya s. Gagia.
*tGayus. gayos tore ifatmis,
Imiis 40.
Gala milch 6. 45.
^fGaladichi s, Galata.
*Galamina. galumpnatis eyn
reghen doyk 37.
Galanga s. Galganuin.
Galautina 1: galreid-es 1^ -a gal-
rawn 52. galreda gall rain (umged.)
32.
f Galata nomen popuU Br, galla-
tici 76., galadichi 37. sunt homines
a Grecis nati
*tGalaxia, gallaxia 34. /. viala-
ctea, -ctia 29., -cte 34., \ -xia
(X galaxia) 30. sant iacobes Strosse
40., weyß straim 34., ein wasser (sie)
stram 33. an dem hymel. dy wyß
schymmel (umged,!) au dey h. 27.
wysstene (sie) am h. 30. die wissen
strymm 29. milchweg 32. eyn wit
wech; galaxus eyn wyd cirkel 37.
Galbanum wyt zalue 37.
Gal-e, -ea, -eyda Gloss, galea
gallen K. V, galayda galeyde 27.
galein 34. galed 29. 30. galleida
galet 33.
*Gale-a s. -rus. -yda 5. Gale.
-ola s. Calicnla.
*tGalera auis galerie 40., aus
galerita?
Galerns pelegrimen-, ysern-hoyd
37. Wandel hut 7. 30. 33. exsunga
(aus ex iunco ! vgl 142. p. 151 nr. 1
mit Änm.) 127. cistrel E. S. Tr.Hoffm.,
bei Gf, galea id,, vgl. cisterella
corium dicitur Gerbert App. 102,
*GaIeus. galius p. hechede 40.
'^ Galganum. galanga gallega^'n
37. glanga gelang ( gt 64. v. e.\
galgen 31.
Gallodromi
Gtf-, ga-Igolns vaca 142.p.l5SwL
Änm,
* Galida (cf. Gloss, w. Gallüi,
Calicula.) gelte 40. gelten, zuber 51
*tG- s, C-aliendrum.
t* Galius s, Galeus.
Galla galopfifel O.san. laubspfd
Meg, aichlappel 34. eyk appel (qiMF
cus eke) 38.
Galla een loer of leer tauwersof
(sie) schaefmes G. voc, scbabeyseo i%
^fGalla-tici, -xia s. Galartt,
-xia.
^Galleida s, Gale.
*tGalli crus h. (cf, Betonin) it-
torlate Hb.
'^'tGalli-a nider walen land 30.
n. welsch 1 ; -cus (cf, Italia) n. wd*
scher 29. -da walich 40. -a wallaot
(y talia id,), dar auion ut (aas luidl)
paris inne lit; gal- l yta-licu
wiilsch sprake 38.
* Galli-cantns 52., -ciniam 37.52«,
-nacia 37. hanen erat 37. hannekrit
iuder nacht 40. han kräw 32. der drü
slaif 52. -cinare chrän 34. -ciiiere
kregen 29. kräen 52.
* t Gallic-eps s. Mardariofl.
-iuiam s, -antus. -ula s, Caligola.
""t Gallida s, Gallia. GaUda.
* t Galligretum s. GallitrichiUB.
*Gallimala est herba simüisparr^
52.
Gallinac-eus^ -ius ein ieglich ge-
minnet (cf. Castratus) ding o. gekappet
40. glamaticos chopawn 33.
''^ t Gallinac-ia s. Gallicantus.
-ius s. -eus.
*Galliricum (cf, Gallitrichum) ha-
nen fuß K. V, brantele 40. (bant«l 74:).
*tGallisenones s, Franafere-
tes.
* t Gallitri-chum^ -cum, -cusÄ*
(cf, Galliricum) vaetervyrt Hb, scharl-
ey 40., -ach i, gerebotanum 0. sau.
galligretum (g^ = gre? ger?)
han füg 32, callitrichon stnelvyrt
Cock,
♦f Gallo (aus calo? cf Gillo?)i.
merceuDarius msedgilda Adfr.
^t Gallodromi /. mangonesdif-
Gallos
Gegichima
189
ifraudedecipimtes ; kos com-
nofie tusceren possumus ap-
fnb, D.y vgl. u. und Gloss. w.
ango. tuyscher permutator,
l. l tuescher trufator, ribcd-
[7.
issilnester walthan, vasant
•reda etc. s. -antina. -aeos
)us. -anipnatis s. Gala-
; (cf, Glos Gloss.). calns
r Gll. Er/. Marb.
i-leon, -Ddria s. Chamwi-
i-ariis, -maras U. S. D.
S. D. i. polaris Tr. salme
33. \ -atus i salmo 37.
a ein behangen wagen 52. 4.
iusufortiSy agilis 148. Gl. m.
des s. Gades.
sqq. Gloss. gania tuscher-
; ganio l granus tuscher
) (cf. Leccator) een lodder
?her G. voc. gannao lied
cf. Gannire) P. V.
lion u- Ki.y 0- 34. -berbein.
f Ki.
re {cf. Ganea) mer sprech-
ung 1 greynung P. V. -tus
*. Furire) 27. -rentgannent
X gannire) 41.
nao s. -ea. -sape s. Gaa-
allus 6. Garrüla.
garib 33.
buffe 5. 27. gartia eyn
:1er vil rette 45.
re i. multum loqui inutiliter
Ana s. Gurdus.
^a-nisare 6*. -rigare.
ins /. proterwSy in^piens 40.
rizare görgesen V. St. G.
Ire würgen 27. gragari
17.
gaea uoterwurcze 40.
d-us, 'isp. gruntken 6r. ror.
^us s. Garrolus.
oflles etc. s. Caryophyl-
♦tGarisimCOTia nn) aduena l di-
uisioint. 37. 76. geritill mofi^, quem
collem Samaritani 142. p. 155.
Garrii'e craculen, also eyn h8n
ludet 38. voglisch schrein 34. vogel
schryen 29. snappen G.voc,
*Garritor (»yn leyt spreker (cf.
Ganea etc.) 37.
Garrula auis ags. hroc Hatt 1 10.
rouca Pf Germ. VIII 386. garallus
^ hroc Upt. V 197.
Garrulare claffen, sneteren, snackon,
wassch^^n, vele spreken 37. gairen
(BM. 1482) 29. grallen (l. c. 573j 34.
*ttrarru-lus (auiss. Glaudare)
l -losas die veel snaps {cf. Altercari.
Garrire.) heeft G. voc. -s kherrari
(cf Gf IV 463) Gl. Ker. gargulus
klefferer i. procax 3i).
* Garrum wagen 52. 74. 75. HL
♦fGarras s. Gamüns.
Garum fiscbrot 130. H. S. I). (cf.
Gf III 291). galreyden 125.
Garomna fl. girundt 125.
*tGarus eyn olye bank 37.
^fGasariam s. Gazeta m.
*t Gass-a s. Casa. -ula s. Cras-
sala.
*Gaste-rium \ -r, venter flasch
125.
Gauata geuota //. S. D. gobeta 130.
kare 10. 74.
Gaulus grüne spcht 40. bospeht
/. picus, luerops, niartias //. S. D.
Gausap-e {cf Lisinna) disch lachen
40. dislaken, dwele; -ium eyn haut
dwele 37. causape ambelachen U.
S. D. gansape kotzengolter Oe. V.
Gazetuni, \ gasariuin 52., gazo-
philaciam 52. etc. sncristey \ stokch
33. cf 6. tresel kaminer, gelt hau^ 27.
ein stock da man phenning ein lät 52.
*Gazza s. Hausorium.
^fGebim s. Glabaha.
*tG- s. S-edaciam.
• tCredulus [aus ed-?) vreter 37
i. vorator 52.
*tGeeniani s. Geniam.
^ t Gegi-chima, -ma est vidum
ocidorum saurack 52.
190
Gegrues
Genitalis
*Y Gegrues s. Gergiites.
*tGel- s. Geli-cidium.
* Geleficus. gelenephicus i. bim-
diloquen^ 37.
Geli-, gel-cidium eysczapflf 52.
Gelidns frustig 27. geladus fi'ost
1' hoden lös^r 33.
Gelima een cleen schoef G. voc.
*tGelis-ia, -ea 33. (Ed.) nyese-
wiirtz II, FL niscwurz H. S. D. -ea
iK'ssel-wiircz, 33., -wurcze; celisia
nesel wrcze 40.
*tGellll-ans i aiüdecbmedens 37.
-US Gloss,, geluus i palUdus a nmi-
sea 37. Cf, Helliens. gellidus orpli-
chen 52.
Gelta 1 metreta ghelte, eyn beer
mat 38.
*tGel-u gefrory 32. keltin 41.
duft, dies Sm. II 336, Gf. IV 500, Gr.
Wtb. V. Kes. -udus s. -idus.
*tGeme-l, -le s. Genialis.
Gemell-us tweelinck G. voc. czwir-
ling 33. czwyllung 27. tzwinling 52.
-i eyn twese-ke 37., -linghe, -rling
38. gemini gez- H, S, Vind,, ^qzq-
Mon, -winelinge. zwyllig 27. zwilicht
(astrum, iiniged,); genimini zwilit 32.
gemmini zwylach K. F.
Gem-ere seufften 1. 33. ancken 38.
ersaufiFtzen; -iscere erseuft-en, -itus
-ung 52. -ebundus wc7nlich 45. wain-
under; -itus ain seüfft 33. erfreynüfj
(sie) 34. -ina silnfcz 41. ^hierher
geninea (alph. gern-) oghen zer 37.
* t Gemicus ein schancze 40., aus
(iactus) geminus?
*tGeniin-a etc, s. Gemere. -i
s, Gemellus.
Gemm-a (c/. Nodos) ber-knopfi \
-sprog K, V, -bolle o. luter edel ge-
stein 40. -arius edelstein-hawer 29.,
-macher 30. -inarius ein edel stain
mecz 1. 33. gimmarii gimmares
Ho, 44,
*t Gemmini s. Gemellus.
Grena, genua 45. hfiffel, est pars
faciet vbi barba inchoat usque ad oculos
protensaK. V, die wange vnder den
äugen 45. hewffel, wang P. F. hufF
(genas) 4 1 . wijn-brauwen (-cb oder eb) ;
supercilium -brauwe;^ pal
-brae G, z^oc.;^^/!. supercilium
Wijn-, wijngh-, wimp-, wijm-,
win-brauwe KU,
* t Gen-archa s. -earcha.
lum s. -laculnm.
•j-Genearch-a JBr., -ia Gl, n
l generi-archa der eltist ^
geschlecht 52.
♦fGene-cium s. Gyneceui
cus, -dicus €f€. s. -tliaeus. -
s, -tarius. -ctus s, Humeci
* t Genera-re baren of kind
nen G. voc. -ta scafan 48. -l
diffcrens (indiuinationis
g6tlich geburt o. gotliche berh
40. -tio i^ -men, genimen, g
geperung 52.
*tGeueriarcha s. Gene
Genesis (cf, Historiographi
puech der gescheflft 34. daß bi
Schaffung 49.
Genesta braemboem G. voc.
na t. nierka 33. -a id, heyde
*tGenet-agia, -egia est
meretricum l locus sübterram
tunchk 52.
*Genet-, nach Scheler genei
tixerant 12J^. p. 47,
*tGenet-egia s. -agia. -
s. Gyneceum.
Gene-tliacus , -cliatus '
durch die geburt der kinder
-atieus, -dicus, genitaliatu;
indicat de vita et mortc piieroru
ciemium et-c. 37.
*t Genetria (cf, Cimex etc.\
(Insekt) 32.
Genialis, gemel est locus
gemelle eyn brut bedde 37.
Genicator. geniator i, codi
*Genicium s, Gyneceum.
Geniculari naygen 52.
*tGenim-en {cf. Generare
somnierlahn (arborum) 125.
Gf IV 439, -ia khunni (pl) G
-ium i, naturale \ vitode 52. '»
Geni-mini s. Gemellus. -
Gemere. -osus etc.s, -um.
*tGenitali-s, -a s, Geni
-atus s, Genetliacus.
G^nitheuin
Geruria
191
^fGenithenm s. Gyneceum.
- Genit-ians geperhafftig 33. -or
kier; -rix telerinne; (X ianitrtx?)
Boume, mouder i. mater 38. -os
pbert (sw.ptc.) \ evn son 27. -alia
temacht 1. 52. mecbte 38. -alis
irsprungleich 52.
Oeninm sinn 52. geeniam bösem
V.a. 1420. genios-us sinnig 52. -itas
r. Michania.
♦ t Genof o-gus s. Gnophocius.
tum 8, Gyneceum.
Gens landes volk; popolus stat v.;
^lebs ein gemein v.; vulgus bouol
r. K. F.
Gent-, ient- 38., jant- G, voc.
K. F., iaci- 37., gene- 15^. -acu-
tmn^ 1: iactus 37. morgcnbrot K. F.
eyn morghen-brod 37., -brot 38.
irnuart F. a, 1420. ontbyten G, voc,
natoignon (rmaton Gebäck) 12Sf*, p. 55,
gentari frü essen 29. fruestuchken 34.
•fGentheum s. Gyneceum.
Gentiana hemera H. S. D, Gloss.
genczen 45.
•fGenu knu 40. knfi IC F. kney
37. kne 36. gen-, var. gent-nculis
Cöievam Ijor,
♦fGenu-a^Gena. -culis s, Genn.
Genninns dens, qui seilet s^ib
gena, eyn lanck tant G. voc.
Genus kunne 40.
Geomantia (-cia) zo"ber kunst
Iz man nemet die swarczen buch
^tnsche 40.
Geometer ertrich messer 40. daß
L {acc.) m. 31.einmaisterder messung
les ertreichs 52.
*Gepa i. ascia rusticdlis s. ha^ppe
hepe Gloss.) o. rebmesser 40.
* t Ger-a s. -ra* -acia s. -onica.
♦fGeralo-, gerale- 35. -godion
onfectum medicinale clarificans voceni
a geran i. sacrum, d. i. le^ov) 35.
9t electuarinm retinens vocetn etc. (wie
ihss.) 33. {?).
♦fGeranca .9. Geronica.
t Geranium pratense (Afin.)
torcksnabel; steynbre-cha, -cka (Mit-
el gegen steyn calctdus) H. Ph.
*t^ranta s. Geronica.
*tGeraticu8 (aiis hier-? georgi-
cus?) Schaffner 40.
*tCrere- s. lero-botanum.
*tGergOSius i. coJorem ciciens (?)
37.
fGergouia (verdr. -nia) Claro-
mont 125.
* t Gergr-ites, -ues, var. gegrues
hirs m. Meg.
*tGeritin s. Garisim.
Germaua basen 40. wase 4. eyn
dusch frauwe 45. ein pas o. ein
tewtzsche fraw 52.
*German-i oster francken 45. -ia
nyder tutscWand 29.
Germ-en {cf. Generare) kimy 32.
blut 30. blute V.a. 1420. plued 52.
frucht 29. 34. -inare frucht gen 30.
frichten l iructiflcare 29. kyemen
F. a. 1420. pluen 52.
*t Gernobita 1: germon i. sine
barha 37.
*Gernodium s. Gerodium.
*t Gernosum /. carco' monackof-um
37.
* Gerodium wirttil 27. enspin 52.
74. ein änspin an ainer spindel 33.
gernodinm wirten 29. ein spin 34.
* Geronica l.valdesenex 37. ge-
ran ta rector Senium in hospitali spi-
tahnaister 52. geranca {alph. gero-)
alter 40. gerunia 33., geracia 76.
i. senaius II. c. wirdikchait 33. cf. Ge-
ruria, X gerusia?
* G-, ih- 1 i- (cms hi-) -erophanta
(X 7^?^^) i.decrepitus l stultus senex
Symh. I>.
Gerr-a, -e pl. cleffery i^5.gera
dorheyt; et. piscis saporus 45.
*Gersutus 1: gertus scharp, scho-
ruede 37.
Gerul-a bore, schuffbore 38. tra-
geber, mysber F. a. 1420. mistrag 52.
krotte 40., aus kratte (Tragekorb)?
oder aus krucke 8^ {Gloss. v. c. vgl.
Gipsum)? krug o. treger 45. -atrix
tragerin 33.
* t Geru-m s. -s. -ndula s. Grun-
dela. -nia s. Gerontica.
* Geruria (cf. Gerontica). gerusia
estcreatura 33.
193
Oenis
Gynecoum
* Geras, gernm sehenden hfit 40.
i, püus de iunci^ f actus 37.
*tGerusia s. Geruria. G«ron-
tica.
Gesa .9. Gesum.
*tG- s. Gr-essutus.
* t Gestatori-um, -a, -l -asella
Gf. para Gf. dragestuol H. S. D.
sim. Gf. VI 664. tragistvol 127. tragel
(X tregel Träger? 1 aus stül?) stöl 40.
*Geste-a, -na s. Genesta.
* t Gesticul-atio i. motus musicus
eyn bungen lud 37. estioctdatorum
motus; -ator f ioculator 76, -anos 75.,
-US 37. i. affricanus; cf. africanus
i. negotiator Br. Gl. m. -um betriege-
rey 52.
^Gestilis trägig 33. dreghelik 37.
traglich 52.
fGestor i. lator 76. i. voratoi-
(X comestor) 52.
*f Gestum gepär o. tatt 34. getat
40. tat 52. gesta regi geschechinu
ding sach 41.
Gestuosus doende bocrdelick G.
voc.j daraus d. l boerdelich 13J2.
Gestus {cf. Apparatus) gefertte
(umged. aus geberte?) 30. geferd 52.
Gesum (cf. Jesus), 1 gesa ein
turnir kolb 52. sim. 75.
f Getulus i. afertanus (at4S afri-
canus) gotshuß 45.
Gib-ber kröpf V. a. 1420. 17. 52.
l-er eyn houer in der borst; -berosus
1: -brosus eyn de houer heft an der
boret; -bosos {cf. Squalosus) eyn de
en houer heft in dem rugge 37. -bus
hoker 38. hockir V. a. 1420. hochker;
-osus hechrot 34.
♦fGiblius s. Biblius.
* t Gibraft {aus hbr. •ipj) i. viri g.
sg. lichoman Lor.
Gio, gyd ris, eyn vrucht to etende
i. ortisis 38. gypp daz ryß 27.
reysch, den man ist in der vasten
i. ortesis 33. sim. 4. gith reisch 52.
^\' Gieninm {aus hyg- ?) eyn drangh
37. estqd.potio76.
Gygas recke, rese, hune 38. vuri-
sil (also hd. urspr. wriso) Gl. Lipsii.
Gigeria eto. rampa-mpen
vgl. -nien omasam, -nyge
Gloss. nd. rampen pl. (und e
ein Eßen zu Esch wege a. 1591 1
dau imFranhf. Gonversationsblm
nr, 286 ; ein aus Eitigeweiden bet
Gericht in Lippe s. Echterli
Frommann D. M. VI 366. nd.
Gemisch.
*tGygerius equu^pumüus
Gignere telen ?'. parere 3
*tGignos-a 76., -ial gnoi
est vana gloria. Vgl. gymnicas
i. virium gloria Br.?
*-^Gigra s. Giagiaa.
*tGigrars copu, nach Cc
scopa i. triehilo, d. i. t^c
hbr. i3"5J; gygram hnoll Cte
* Gigrenas s. Girenns.
*tGilasia s. Gilesia.
»tGübea gelroch H. S. L
rog 40. gele roit (umged.) 7.
*tGUbu-r, -s s. Gilfus.
* Gilesia, gilasia 52. 76. i.
33. 52. 76., wogegen 74. (troflOstiJ
*Gil-fas gel /. glacus; -bai
inter rubium et album 33. -aos i
Gl. Sal. Moii. i. q. anofiialo^ V
ghel; -bus väl alzo eyn per
-uedo ^^eli 29.
*tGilis .9. Bilis.
''GilUon-es aj^ana Gf. 1 13
ahiero Gl. Ker.
Gillo. Vgll42.pp.29. 152. ai
calem gallonem und Gellonem
galem.
*Gilu-edo, -as .9. Gilfas.
sius. _
*Gyrabugtio (gy^-^fastg
interpr. angu.stia \ habitatio 37. i
76. congucio cngwonunge 40.
gurgustium?
*tGi- s. Ge-mmarins.
Gymnasium höchste schul
landschul 44. schule o. sprochii
lernhus V, a. 1420.
^fGimnassis geschibkait 3
Gyneceum. genecium dv
textrinum Symb. D. genthe
genitfaieam dunk s. suhteranea d
Gingina
Olabo
19S
40. geniciam genez (1:)
. Mon. 123L genofolum
) textrinum l geczeug 23.
solum 6. (s, Gloss). ge-
L lupanar l dofmis vhi mu-
^istnwimrgantur l die. vestis
m anoille hahent ante se in
yn schortel d6k 35.
fi-ua (cf, Dentiiia) zan-
s biler 40. -ue pl. pilorne
-na l dentina zen- 29.,
;zaDd- 84. -fleisch, bignia
^igra se flaesc toth vithaeftan
Gleop. gingua {nicht sing-
re 12:^. p. 11.
:-ranus s. Emigraneus.
a.
ba s, Brucus.
p .9. Gid.
re wesen (aus Weißen),
I. teuchen, tynchen 6^^.
m krutte 40. kruck 74.
m harstingel 34. cripsam
n (X härstr&ne) 30.
m, -s 37. 40. 52 , \ glip-
ipse 40. sper-calk 37. 38.,
) ^ gypps 33. sparkalg 27.
ruck (aus kruck, s. nr. 1)
calck 52.
lum omloep, dreymoelken
3 schruue also in eyner
^ girgillus poUene 3tf.
creysen V. a. 1420, scheib-
iffen 52. sim. 75. winden,
v^ertere teyn, also me den
;ut 38.
lüfte, giraüite 30. vmb-
0., -lieh 29.
losns s. Giruncula.
ng-renus i. piger 33. 37.
;gL nhd. schlafratz) id. trach
al-cus, -e s. Girofalco.
Uu-S 37. 38. 40. K. V, Sm.
a. 1420., -m 37. etc., l gra-
< gira-) 33., mairigiflam
str. per quodfila in circulum
ifiguramglotnori^ coniungmi-
nomine die. deaolitoriiim
rn-stoll ib., -stol 31., -stall
NoTtun floisariam.
Sm. TU 626., -wind 29., -Windel o.
zbgel haspel 40. zng-h. 74. ghame-
38., ghaem- G. voc. -winde, garen-
wind 33., -roclik 34., -racke; haspe,
schran 27. gomrucke F. a. 1420. has-
pel G. voc. (-m) 37. wefe V. tril. pol-
lene 38. polleyde, trolle (-s) 37. deckel
ouer eenen waterput G. voc. girgil-
lare haspen, garen winden 27.
*t6iri- s. Giro-falco.
* t Girinacul-a, -um etc. s. Gi-
rnncnla.
Giro-, giri- K. V. -falco ger valk
40. (74.) geirfalck K. V. (grjrfalco
Gloss.) grifalcus^ girfal-cus, -e i.
he-, im latin ee-rodiüs greiffalk Meg.
* Giro-uagus, -phagns oplopende
G. voc. S. Giruncula.
♦fGirras s. Birrus.
^Girtus i. appendiculum infusa
(fuso76.) enspin 52. 76.
Girum s. Atrium.
^Giruncula. girinacul-a eynkepe-
rad (aus kemp-?) 37. -um windelrat,
Marg.i. vertflabrum 38. giroua-
gus est aliquis calcans istam rotam 38.
1: girenosus ein vnstater; l est ille
qui calcat rotam per quam lapides et
dmentum mittuntur super murum ein
tzug rad; darauf mit cUmlicher Glos-
sierung girun- l girigina-cula t.
altifera 52. girophagus eyn rad
treder 37.
Gith s. Gid.
*Glab-a l -ella schetel 37.
* t Glabaha 37., gaha 76.^ int. coU
lis 11. c. eyn houel 37. ^,vgl.g%hmicolles
142. p. 154, vrm. aus hebi\ D^53, vll. X
Glabella (s. Glaba) schaidel; ein
glaczet gestim 52. een scheydel van-
den hoefte l nuditas capüis G. voc.
^fGlabellini de moneke de sek
van dem berghe v6den vnd ok ander
lüde 37.
Glab-o kael; -ellus, -rio id., ane
bar 37. -er plös 52. glat, bloet, sacht;
-ra die top vanden hoefde G. voc.
-rum scheytil V. a. 1420. -ilis gla-
czat 52. -rinus bor, scoruede 37.
25
194
Glabnun
Glis
'Tina grjmt, glacz 27. vngebareter
(aus -barteter) 40. grintig; -riosns
reydig 52. -retum (in horto sim,) ein
kaelplatz 125.
^t^^labram s. Labiam.
•fGlac-ies s. Stiria. Tepefa-
cere. -tire s. Glattire. -us s, Gil-
*Gladacia s. Glandaria.
* t Gladiobolom. gladiabulum
eyn swerd veghers bank 37.
Gladiol-us, -um Hb., -a (Ed,) U.
PA. swerdeye, eyn crut also eyn swert
38. swert-ula, flect -ein H, Ph, slot-
ten krut, geel swerteln 0. san, slaten-
kraut, aigenlekh nach der latein swert-
linch, swertelkraut t. q. carectom Meg.
glaadene Hb,
Gladins piscis mer-swert 93,,
-Schwert K. V. swertrüezel Meg.
*^G\amiiticn8 s. Gallinaceus.
*tGlamera yschalle V.a.l420.
*Glaii-a l -ia est debilitas oculo-
rum 37.
*t Gianda s. Lancea.
* t Glancul-inin^ -um eyn swel 37.
*tGlandar-e auis here 40. he-
hera i. orix (cf. Gloss. h. v.) H. S. Tr.
(pica) -ia (itdl. ghiandaja; Icorvus
-ras Nmn.) neher Nmn. hiher, atzel,
hätzler, baumhätzel, herrnvogel (so
atich wetterau.)y Schwab, marcolfus,
marggraflF etc., brabend. girau, richau
i. garrulus 140.
* Glandaria. sucgl- 37., sulg- 76.
-andariumi. sepulchrum (proprie 76.)
infancium 37. 76. gladacia i. s.pue-
rorum 52.
*tGlan-s eckeme; dros 37. eych,
eych apfel 27. eyn echil druees F.
a. 14J20. g. -tis eckern 38. -des n. sg.
(Ed.) druse H. Ph. (-des pl. Gloss.),
-dis slingenstein 40. -das schling
stain 32. -s, g. -tis clyer O. voc. (cliere
ChmmfdaAntw.l490.Kü.). -s eichela;
(arbar) Claudes eicha H. S. D. gland-
ium halsbrade Q. voc. -ula (cf. In-
tercus) tr Aselin 40. trfift, vnrein K. V.
wider-gend ib., -gänt F. St. Q. 835.
(vgl. Tobler App. Spr. 442), -zend
(Sic?) 93.
^fGlan-ga s. Galganm
s» -a.
* Glare ein schal von der r
sim. 6. 23.
*tGlar-ea Gloss., -ia, -ii'
Glis) merghel, is wit steyn c
de acker mede dunghet 38. m
lain (ausl laim) 30. gleriessU
erde l steyn sand 37. gries 5
* t Glas-patella s. Spi
-situm s. Classicum.
*Glattire (cf. Clatare). g
catulus Synib. 1).
♦fGlauca (zwischen Glabell
Glacies) est herbavetida l gel wa
Glaucedo s. Glaucus.
"^fGlauc-oma starablint <
701. staerblindt 125. <iimnys i.
ocuiorum Aelfr. l -onia l -o
fei ob den äugen 52. -imia ee
(i. q. vlies) opt oghe G. voc.
l -lüa l -inenenla eyn oghen i
*tGlau-cus (cf. Glacus, Cc
Gloss. v. Golinus.) geyl V. a. 14k
34. appfel gra" ross 1: piscis 40.
Symb. H. (grey Bosw.). -edo f«
34. glauedo (X bl-?) ghelh«
Gleb-a ein wasen o. lett
der klumpflF erde F. trü. ein
laims 33. eyn weller 8. V.a
schelle 40. schölle Gloss. -are (
bare) ploghen 38. leymen, v
(sie! siechten 132.), ront mal
voc. gechaiden (^at^gescheiben?
scheubUch machen 27. kug€
P. F. e. q.
GUcerium. glisteria här«
*iGli-ctora s. -cera. -p
Gipsum.
* t Gliri-cipula, -o, -us s.
'*'Glirotica le pel du o^
nach Scheler aus sei-; vgl. G.
Soleratica.
Glis ratte, klette, leyme 4(
pilich; thahel, tegel 34. rati
czecherde i. glarea 29. rat
erde 30. pilche H. S. Vind.
Man. ags. egle Symb. E. (cf. C
gen. -dis griez i. glarea; -rk
-tis cletha i. lappa; -sis (g
huore ». mereirix Symb. D. 27.
Gnophocius
195
e H. S. Vind. llete Man. -tis clftte
\d. glir-es lirun (Lehnwort) Sm.
i72Apgl. De. WÜ>, 1213. v. Ghiro).
ipala rattenyalle 38. -io mawshunt
-ins s. Girenus.
jliscera een vette tafel of spysen
tfoc. glissera est mensa] glictora
im cibataria 33. glittera id. 37.
'fGlis-cere s. Clisco. -teria s.
iceriam.
't Glittera s. Gliscera.
'Globa- s. Globus.
^fGlobio s. Gubea.
fGlob-ns bopugel 29. scheyb-
gel 34. kugellin, klos 52. kewle
1. 1420. cl&d, clump 37. boselklot
-i (gentües) samanunga 48. -nlas
ker 44. {cf. Gloss. ; nl. wett.km(kex).
;ker (-ulus fusorins) Ki. -alis
bei als ein chugell 33. kugellacht
kloj^ liehen 27. klossig 52. i. con-
iiis 3. 52. -abilis kuglicht V. e.
^ -alis kugalacht 30. -are kugel
) 0. schiessen 52. } -is ladere
den 38. -atüs ghesammet 37.
t Glocca Gl. m., gloca glocke 40.
t Olomellas 23., gloflgella 37.
ae.
Glomer s. Giemas.
fGlomeracal-am, -o eyn vad
dat cluwen inne vmme lopet 37.
Flomeratio huff garnes 40.
fGlom-alas ain wirt infusuia
-olas eyn witil (sie) ] eyn cleuhen
fGlom-as, -er 27., glonas 37.,
nis (v. h. V.) kniülein 33. knfUi 30.
n 27. chlewel 34. chlewl 52. klft-
iö (X glom-?) mit garn 40.
reo 37. 38. V.o. 1420. gen. -i,
B knfili K. V.
tlori-a gGlichhait (gunliche etc.
LI 592^) 32. -ari vberherschen,
nen, gäuden (vgl. Gloss. Sm. II 16.
L I 538.) P. V. -ficare eren got
-osas erwirdig 52.
rlo-s snur F. a. 1420. g. -ris brö-
wip ; -ssis fulbolcz ; -tis bl&men
geswey i.vxorfratris mei 52. -ssis
f(ai«scauf,c/.Glos8us)ff/. VI 660
ymb. D. 271. ein fauls holtz 52.
*Glossa gamahhida Gf. II 639.
glosator glosiren 52. 68.
♦fölossas (cf. Glos) sco'p 40.
schaub K. V. scouf H. 8. D. schob ;
w. 0. schoch (cf. BM. 112 S. 178) 32.
glossa schab 33.
*tGloa-o, -a Gl. Ker. i. vertkes
opanontic; vgl. glabra i. vertex? mu
globus?
'^tGlami s. Gammi.
Glaten est terra tenax, l glami
qd. vtile ad conpages nauium etc. 76.^
\ gammi sq. sim. 52. ta erde l schep
Um gammi vtüe 32. (Ed.) gemeyner
glut g. sg. H. Ph. leim o. hartz 52.
*t Gluter s. Glutor.
*tGluterium est generale quod-
cunque coniungit 33. sim. glutiu-
atorium 27., -um, -arium 76. ef.
gluti-meu, -num etc. Gloss. -aum
cleyster V. a. 1420. l glutuarium
i. q. coniungit l et. theri (Theer? aus
rethe?) 37.
'^fGluti-nabulum, -bulum 33.
visper 75. P. V. angel 33. hamd 27.
eyn hame dar me rap honer inne
venget 37. slagnetz 52. sim. 75.
* t Glutina-rium, -torium etc. s.
Gluterium.
* Glutinosus camech, also dat olde
beer wert 38.
Glutire sluken, slinghen 38.
* Glut-or, -er rusche, is bevroren
erde 38.
*t Glutuarium s. Gluterium.
"^fGaamieellus s. Gnomen.
*Gnanus getwerg 27. twergel33.
52. l gnawus dwerch 38.
* Gna-uus gelart ; -ms eyn wyese
V. a. 1420. -uns gescheid; -rus witzig
52. -nus (Gloss.), golorius (i. sie-
nuus, sie) 76., gonarius 37. ♦. stre-
nuusll.c. strenge 37.
* t Gnicor (nach Procurator) here^
wa^de (herren warde), darunter dinger
30.
Gnom-on, -o stund zaig 32. gna*
micellus ein winkchell megr 33.
*Gnophoeius. genofogus i. ob-
scurus 37.
196
Gnosa
tGranariam
*t6nosa (c/. Gignosa) ^. infemus
lat 76.
*tGobi-a, -O5 -US s. Gabea.
"^fOoIecia. golena t. origanum
24. toste Sum. V, kil^rbes; gosena
rotte käste A. 40. Vrm. aus einer ags,
Glosse entstafiden, vgl, ags. eolene
(wüd marjorum) origanum, vU, aas
dem gr. lat, Worte, wie u. a, M, orant,
wogegen mnl, maioleyne/r^. marjolaine
M. s. w, ZU majorana gehören, cole-
na V, h, V,
♦fGol- s, Cor-iandrum.
*** t Goliniis. golmns eyn scbymelch
perd 37.
*Goloriiis s, Gnanas.
^fGombex s, Bombix.
Gomor mez Gl, Ker, moyz V, a,
1420. ,
*t^onariiis s, Gnanas.
^Gophns est coreum quo vtuntur
rustici 3. 52. ein wayer 52. 75.
*tGorg-on int, terror Br, -ones
sunt moretrices ib, 76, l i, q, terribilis
76. -o vorgrezinge; -onis grezelk 37.
*Gorcnlus auis roeck G,voc.
^Gorülns p, carpe 37. charpflf 52.
♦fCrosena s, Golecia.
*tGoss-e diech 119* -abeindiech
40.
fGothardus gothar nwnsin Yta-
lia 40.
* Grabator loper, bode 40. i. ur-
sor (sie) 52.
Grabatnm gebette 40. dragabete
Sedui. s^im, Sum, bette, 0. schoz F. a,
1420,, straiß (unig,) 45.
*t(Grrac s. Gracnlns.
*tGrace-nas, -phns alt; grasins
{aus yepaa- X grandeuus?) i, anli-
quus 33.
*tGracia (alph., c u^ie t) kesze
her 40., vll. aus kresze herha X gra-
cins id. piscis mid gratia herha
Gloss,; oder :gracnlns her, heher?
Gracilis chlain tatig 34. smayl
V. a, 1420,
^Gracilinm schin 33., drat 52.
instr. suhrmn. eyn smal schene 37.
* Gracillare grugglen^wif/orwf» 29.
kiftcken pr. gallinarum cum tfocoi
los 37.
*tGraci-ns, -nns 34., -ssii
(c/. Gracia. Gubea.) kressling 32.
ling 3. P. V, gressing 34. krasc
chrepzz 33. kreeft G. voc.
*tGracocendron awt^gra-
grato-, grade-cender m.Meg.
Gracnlns, grac U. S. D.
(cf, Gracia) hehär 34. heher 64^
64'. beer 12. V.a,1420, ech
hegher 38. ruch 40. rucke, ma
33. krichel (vgl, carrnlus <
Gf, Gloss,) H, S. D. dale 44.
*t Gracnlns s. Girgillns«
Gradale stig gesang 32.
Gradarins (cf. Asturco. (
zelten (ptc,) pfert 40. trotter
Gradatim enleich 33. enli
endlich Gloss. enczelig V, a,
allensken (,) van trappen n
tot) trappen G.voc.
*tGrad-i, -ere gan, also eyi
sehe wol edder ouel gheyt 38.
(cf. -arins) teltende 37.
^Gradipes ein stös falck bi
pides (alph. grad-) trapp 0. i
40.
fGradium (X guidagium
geleyte V,a.l420.
Gradns treppe 37. 38. gi
grode 0. staphel 40. stapflF 52
* Graf asinm (cf Crebersia)
orsium est Ugnum quod iacet st
(st, cauda) asini 33.
♦fGragari s, Gargarizai
*Gralns gral, is eyn dicht
logen ding 38.
*Gra- s, Cre-macula.
*tGrama-nns s, -rns. -1
Granarinm.
*Grama-rns, -nns schayd 1
Gramaticns red lerer 75,
latiu red konner 29.
*Gramns grien uiacher 6.
US ein gabel m. i mist g. 33
Granarin-m, -s 27. 33. traii
52. spiker, cornhys 38. schu
37. boren schär (aus koren g
gramarins speyssär (cf (
kesten, koren haus 33.
Grandeaus
GriUio
197
ftnde-nns gruslich 35. gidi-
/. F 107. -gam gethigena
m -nan) 8edvil,
üodi-osus s. -sonos.
iis groflf {:nd.? X gross?)
iflig 41.
U-sonus^ -osus hoech ge-
oc.
and-o sgur Gl. Mms. {cf.
-ula (Ed.) hagel-, hale-gans
Etneries s. Crinea
aeriumscheytel 40. (c/. Gloss.
lenm s. Craniam.
;ia mdnch-, kloster-hof 40.
*. Gloss. V. Amenus. BM. I
I.
)• greno Gloss. granones
Ef. S. 2)., vgl. m. Origg, Eur.
nam k5relin 41. com, also
cornte 38. gr. solis sunne-,
3 40.
anus s. Ganeo.
anns piscis gran Meg.
apides s. Gradipes.
phia. griflia gevrita i. scrip-
rr.
[ihicus ghemalt 37.
aphia-m griflfel, penne G. voc.
S. D. scribbeit 27. (scribebret
SS.). geschrifiFt gerett 29. gre-
griflfel Gloss.) grepen meker
er t. stilus K. V.
as-ari s, -sari. -ias s. Gra-
'assa-ri, -nto Gloss. -re
•tur (st -tor) muhhari Gl.
Gf.II655. -ri greulich zu
m 52. grasso'r rouer 37.
1 wit (aiis nd. wret) machen,
? feist) m., entwichen 45.
. C-rassetum.
assor s. Grassari,
tia s. Gracia. Gratis,
aticus wurst jeger 32.
-s to vor^gheues, vmme sus
eben 21. 29. -tudo genemi-
sim. danknemekyt V. a. 1420.
tzu willen synhn in aninw;
facere rem gratam tzudancke thuen
in f actis; gratiam habere in a.
danck wissen; gr. referre/ac^w vor-
geldcn; gr. debiti facere dy schut
(sie) schencken 125. grati-a (Christi)
uiina (mia his) 48. -arum actio
danckperckait der gnaden 52.
*tGralu-s {cf. Dignus) anneme,
werdich 38. dankchnem 33. dankneme
40. -itus genäm 52- -ite genedetich
V. a. 1420. -labondus i. letus 76.
vrolik 37.
fGraue-re essere l fieri grauem
Br. dräuen (minari drauwen) 38.
-do swarichayt 34. swarheyt 37. swer-
hait 52. graaati (ceno) bisulida 48.
Grauidns s warung (X grauedo?)
34.
^Grauigena schwer wang 45.
packat 52.
*t Gran-ios s. Gramns. -orsiom
s. Grafasium.
♦fGrecius s. Circios.
Greca-m kriegsch 29. -s krieg-
scher ib. greke 38.
t Gregalis vnedel 37.
Gregariu-s ainer der ritter der
czwen schilt hat 33. ein schuldig
(unig.) r. 52. -m vngewehlt (egre-
giam geweit) 126.
Gremi-are opten schoet setten
G. voc. in dy schass nenien P. V.
-um schot 38.
* Gremium s. Gremium.
^fGrenatica^.Vrticagranatica.
*tGre-phes s. Gripes. -sides
s. Guesides.
*Gresomen est iniciumfloris etpr.
germeti plued 52.
Crr-, g- 37. -essutus ein de grote
vote heflft 37. weyt schritig 52.
Grex chortar, quorter, quartir sim.
Gf, IV 490. BM.v. Quarter. hert 29.
hertte 40. crex schauff schar 32.
*tGryas herba msederu Hh.
* t Gryf alco, grif alcns s. Giro-
falco.
*tGriffla s. Graphia.
Grifo. gryphes s. Crister. Gri-
pes.
* GriUio s. GriUo-
198 GriUo OnilA
*GrUl-o, -io wagenknecht 52. 75. ^Gratarios t. q. vendii le§u
Grillus (cf, Mardarius) muchahaim, aut poma bei Spelnum, cf. Gl m.
sfir {vgl, Siro) 32. heyramelichen 45. Grut-a, -aria, aber auch v. Gnuin^
"^ t Grimeralla kartte 40. u;omt^ grutarins in /S^ymi. 2). t^^rMadbeK
*tGryiinire, grinibilis^. Gran- scheinty da er unter den Beamten tM,
nire* obgleich durch gruzere : gruz magarii |^
Gripes suum. kandi. alites. edho. (Gloss, h. w.) glossiert
ferrae. strenken. Ö/. iCer. suum, suum- *t Graus fichkorn 32. h
ganti, sunkanti (Parallelgll) Gf. VI *6ab-eapoIcz33.plenc2P.F.-6ll «
879. Vet'derbt vgl. suxit enim gripheH stincz ib. 27. schnit 33. snacz 45. ii
alites fere Br. grephes ales (?) schneczlin 32. -o plotze 38. -iM stolH
grief V.a.l420. 38. stinth 37. -ia pakh 45. gorilli
* Gris-ens (pannas) gries (düch) G. vav. gobi-a guue Symb. D. S7Bi\
Symb. D. -ius grijs Kil. -icies grewi plotze 37. pl8cze 27. wytinc; 4»
29. grofflcies (color; X grossicies spyerlinc 6r. vcc. -o kresse i g^radn
grab-, grob-heit?) grabhayt 34. 40. grimpo Symb, U. gropp 32. bobll
* t Grisipole s. Ery sipelas. etc. s. o. und Gloss, h. v. globio bleck £
*tGrix s. Orix. F. gu-,gab-,go-ben8chres6;gub6%
'^fGrofficies s. Griseus. gubba klotzel, est aJbus pisde 52.
*Groffus {s. Fumphus Gloss,, ver- G-, 8- 34. -ubernare behftten Ä
druckt st, Gumphus) gon i^^. p. 50 behuetten 34. sturen, also eyn sdof
i. q, nfrz. gond, für dessen Sippschaft regeren 38. curbasare stiarm 61
s. Scheler a. a, 0. Dz, Wtb. 1 220 v. Ker. gubern-ator sturer 30. -lo sdito
Gonzo, ux> zu angon jurass, ongon id. (sie) meister 40. -acnlum^ bubenuh
(Schnakenburg, Tableau etc. Brl. 1848 eula (undeutlich) 34 Marg. (rf. Da-
\ V.
p. 227 nr, 18) gehört, Scheler möchte gatus) stftr 5\ 37. stier P,
grofFas aus y^oacpog ( Speers}) itze) roer van den schepe G. voc, aegel- 34
herleiten. Marg,, segeil- 33., mos- P. F. -pawB.
•fGrogia s, Creagra. ma^baum P, V.e.q.
Grossus plaphart (vgl. Fr. 1 103 * f Gnb-ia^ -io, -o s. -ea.
ff.) 32. grosse curnes {aus tumes? *tGucie8 s. Gnrges.
vgl, Gloss. V, Thuronensis> ; vnzitigi Gnelcu8. nneleuB i.strabo^lueem
fige; gropp 40. grosse, Crosse; grofF Aelfr,
38. grnssus grulich o. grob 45. ♦fGues-Ides 28., -eles t roserdi
*tGrudus s, Crndus. vulg. lat, Meg,, qaes8ides Naiwh.,
Grnere gleich machen 33. gre8ldes 50. rusel Meg. r&iel 50.
^Grummus s. Grumus. Naturb. rö^el 50. est animalcuius stet-
* t Grnm-ulus,-oluskipraite(flw/er cm odoratur sicut pisen, wlg. rösel 28.
akhar) Gl. Ker, cf. Gf. III 298, *t Guffnla eyn drugel parscorpO'
Gram-ns, -mas eyn wynt worpes ris 27. gnfala est humar gutturis eji
hop 37. kolk, gnla id. 37.
* t Grund-ela 40., -ula l gerun- *f Gugernabesuuolcan V.St.OaOi;
dola H.Ph.p, gründet 40. vrm, nabe8 mit einer vorhergdiendm
Grunnire. gry nnire gry nnen por- Glosse verschmolzen,
corum V. a. 1420. grinibilis s. Por- * Gugolas s. Cuculus.
COS. * t Gngumella rigenloch (in Gt-
*tGruniiu-s grans Sum. -us bäuden; vgl, ngeWochBM. 11024^) i%
wrans Symb. D. 276. t Gnidagium (gw-) eyn geweyte
Gras cron 38. crin 37. kranch 30. (st. geleyte) F. a. 1420.
kranck 32. kryg (sie) 34. *Gnila, gallla Gloss. Inghmies.
^^fGrassus 8. Grossus. mago. guila. platara. gUUto. edho
Gvla-
Gwem
199
i. Gl. Ker., nebst gnilla, glivla
oss. aus gola, in Gl. Ker. vll.
ft, vgl. güUtL h. V,
[vgl. Guila. Gulus. GuflFula.) vras,
te 38. gurgutta Syn^. D. 262.
1- s. Oa-lgnlns.
lila s. Bulla.
-Q8 slunt, fresserie 40. fressiger
18 lecker 37. -onus s. Epnlo.
na s. Guua.
netarinm. gnmmiatargiam,
rgium eyn hant dwele • 37.
tatorlam i. manutergium 52.
mi^ guml 29. 32., glumi (t;.
clibir F. a. 1420. catter 37.
Symb. D. kaczen glot (in golt
5; vgl. Gloss. Gr. Wtb. V295);
0. kazzengolt l flens (/a^., aus
\ged.? vgl. g, i. lachryma ar-
r.) H. S. D. flius (Ed.) H. Ph.
I de bome 38. gumitropff 32.
HS {aus g. flius) dar 29. g.
im czar uon arabi ib. arabi-
iher Meg.
Ammiatargiam s. Gumeta-
mpha {cf. Gumphus. Docus.)
a n&l 27. dugen (dolii) neutri
(pl.?)Symb. D.
amphus (cf. Grossus) roj^- 7.
K. F., ros- 40., tubel- 74.,
X lat' gu- ?) 93. -nagel. tübele
hBM.nil25v. Tfibel) 40. hoff
38. gusus harne \ yncus 37.
Ins^ gardus 33. vnbeuellich 37.
^8, guries 27. 37., gueles
s.u.), borges 30. kolk {cf.
?) 37. wang {atis waug) 32.
0. wage 45. sintgvege H. S.
tch Mon. dich l strum D. stram
lium (sie! aus stürm o. straum
4. storm 30. ain schräm am
33. ström; darauf gncies tura-
r. F. bach 27. 33. tumpfel,
id wasger 52.
arguMo, -nm 37. schlundt
itrote 37. gnrgiüsi Gf. IV 248,
H. S. D. gurgilloni dhrot-
Lar.
gulio elentboem Symb. D. 261.
pilio s. Cnrculio.
* t Ourgüst-ium (vgl. Gymbustio)
i. cOrSa breuis in quäpisces repanuntur
Symb. D. App. chelos (vgl. Gloss. v. c.
und V. Paleare. Ch-. Wtb. V504) ib. E.
ruf ib. D 279. (i. q. sax r6f, vgl. roef
Kü.^ vrm. als domicula fiavis; s. Pre-
toriolum). ruese F. a. 1420. reiß (rethe)
52. i: -icam r&nse (aus rdse) cum
quo pisces capiuntur; -ramiis wiste
kropp (aus visce korpp) 40. 8ur-
gusta rewse 9. sirgustnm risch 32.
algustrum eyn vischer hus 37.
*tOar-gauiam etc. s. -inm. -ies
s. -ge8.
*6nriuni 7^.,garg-nninm37.,-Iam
} -imen 52. est vas aquatile. gieguas 52.
♦fGnrrlcula s. Carruca.
Gnstas versüch-ung 29. K. F. -en
40. bekorun-ge 40., -g 32. kusten
29. smach 52.
Gutta (cf. Stilla. Lacrima.) een
dropel; die artyc of vlersyn (ow^ pa-
ralisln; vgl. artijcke KU. aus arthri-
tis) i. spedes paralysis G. voc. trahin
H. S. Tr. trän D. tropfe, trechen 40.
g. ro8acea küpffern gesiebt, rot uff-
zügig angesicht 43.
fGuttatus (equus) sax. spmttet
Symb. H.
* t Guttiber nalis (X contubema-
lis) eyn drencker 37.
♦fGutto lecker 37.
fGuttosus i. plenus guttis 76. vul
dropen 37.
Gnttulu8 p. i. gubio 37. est minu-
tuspiscis 52.
Guttur strote 36.
"^ Guttnr-nium, -innm l&cherotz
giegaas K. V. -num est vas daz oben
eyn loch hat vnnd vnden vil locher 45.
•tGuttar-0808 vul wey daghe 37.
-i08U8 i.guttumia plenus 76.
Guua. guma i. yentosa een laer-
bese (ein leer buchge! 68.) G. voc., aus
laetbusse cucurbitula Kü. X lauwer-
bese lauribacca sim. (Gloss.).
♦fOwerra, l guwarra 38. crich,
t¥ndracht, kif, orlighe 38. chrieg 33.
gwerr 29. vrlougunge F. a. 1420.
guwerra arleger (sie), streyt 27. gu-
erra vorluggung (sie) o. krigen 45.
«. -• ^-V ■ - S.. \. •«('WW ^S^"WN
202
Hcrbit
HespercRnepQs
*Herba Trinalis harmkruit 51.
Herbetam s. Herbitum.
Herbipolis weertzborch G.voc,
Herbitum erbisib H, 8. D. i. q.
rhododendrm Isid. Or. XVII 7 § 56.
i. q, herbetnm loctis in quo het^hae
8unti42A, q. herbitiom, herbarinm
Quicherat Add. v. c. Vgl. herbum
Pallad. i, q, ervniil erbse Ki. Mit
erbse und den lat. Namen mischen sich
viele deutsche Gloss. v. c.Nemn, v. Ber-
beris vulgaris.
* t Herbof usteri s. Hespercan-
ceas.
Herbosas wurczig dB.krawtrich52.
* Herbolarins kreftter meister,
kraut Sucher K. V. kriteler 40.
*** Herbum s. Herbitum.
*tHercularia s. Ercularis.
Herebus hellgrunt 93. helle -grünt
45., -krut (f4mgedJ) 40. eribus in-
fernus, erobus krangh {las infirmus !)
37.
Heredi-tarius herbelich 45. -um
i, predium raub 33. 45. raup 27.
*|Herem-us wiltnlsse 38. woeste-
nie, Wildernisse O, voc. wfigst (wuechste
Gloss:), 6d P. F. -ita insydel 31.
-itorium est hct^s vbi hahitat heremita
76. clus i. clusa 38.
* Her-, hec-enare ponit gaUicm
der morb? 45. (st.galenusdemorbos.
Gloss.). rustern 12. 45
* t Heres-is ketterige 38. checzrig
33. -earcha kecczirman V. a. 1420.
-iarcha ketzer maisler 52.
He« s. E-ricius.
'*'t Heridianus {aus Eridanus) pfot
fluuius 40.
* t Herisip-ela, -ula s. Erysi-
pelas.
*Herma \ hernuo i. serum 76.
129. vgl. 140. p. 160 ad nr. 40.
*tHerm-a, -an s. Hernia.
Herma-phrodita^ -froditus r.
castratus (X hernia q. v.) 142. p. 161
m.Anm. hermoJFrandita zwit darm
32.
^fHermea. ermes duder 38. tol-
meczer V. vrat. tftlmecz P. 7. arme-
ni-s «. interpretatio 35. »a 74. Oloss.
V. ErmoDiA. kermo- Gloss,,
neticus wol sprechenlidi öS
*Hermo nattir 9. herm
nus serpentium 142. p. 161
Pap. aus (hemorres) haeroorri
Emorrois).
*tHermodactil-u8, -ig
nirmendactila H. S. 1). Gj
bito H. S. D. heylheubt (Ann.
zeytloft, kowen kraut 74. K.
blfimen ;ernodactilus zitlo
*tHermo-fraudita s.
phrodita. -labissara s. H
-neticus s. Hermes.
Hermopolium gasthaws
*tHern-a ein fels 52., -:
Gloss. y -iosus steynecht F.
ans -a saxum Serv. Fest, w
kanntlich der Volks^mme H<
hernus eins herten sinns 5
*tHer-nia, -ma etc. i.
Gl m. 142. pp. 47. 160. m
•man gebrochen 32. -nios
broken in den cl&ten 37. -i
Errenis. -mosus zu proch
*t Hernus s. Herna.
f Herodes int. peUiceus l .
Br. int. deceptor^ vertipp
dregher 37.
*tHerodi-as, -us s. E
Artoganus. Diomedia.
* t Uero-s herre 8. F. a. 1
Gloss. \ eruas maganic Gl. Kt
Ifortis id. Gf. II 621. haeron
virifortes 142. p. 159 m.Anm.
117. 129. eruus, eros i. di
g.herus Gl Labhaei. eroycui
Heroldus. heruldns i. ti
herol 52.
Herpes der wurm 43. wo
wurm Ki. hespes s. Hes
ceus.
*tHer-pita s. Erpica. -
-oldus.
Hesita-re mis gelauben
geloben 30. misg glöben 29. -w
lund 52.
*t Hespercanceus. hesp
fucht (f aus s) 32. hefiqpc
eyn zuke in der z}4en; -U8tl<
die pestis mammim; herbl
Hpsler miU» JOS
raeBUS i. egrUudo tnanunm zwidorn, varr. zwidarm, zwytar lieg.
espes est regio gd, sc. egip- ein zweychorne, ein zweislechtig swin
pere Stella etc. (hesperia i. 50.
ü> hespero Stella etc. Br.); Hie hir 38. hy V.a.l420.
fusquilnpusdiciturqui forte *f Hieco s. Ipocus.
fione est communis 76.; zur «fHyoonilUI s. ficonomiUl.
ierpe8,t;K.a6<5raiic*Xhes- Hieoa, iena 28. 60. illintiso Ä
iundriam (corporis) waichy g. D. heltenze Wien, V. 399 H. ein
grab- 28. Naturb. V. a. 1420., grabe-,
5P f liber) das puech der 50. -tier. vilfraft V. a. 1420. stara Ustia
{l aus h) plind Gl. Ker. i. bestia cujus
n-Ufi gestrig 29. gesterlich pupillae lapideae sunt des sehn enigono
) nechten 29. heri id. Även- stain sint Of. VI 701.
m. II 673). Hiepas l cipereda (aus citereda)
ach we P. V. heos fach 7^ ^j ^^,^ ^arpen speler 37.
r noch 33. waz adu. resp. *|Hfepe., hieri-bulbiim etc. s.
i wach 45. Hierobulbns.
üiinus ^. lacmtus. Hierobotane s. lerobotanum.
in-us J -108 eyn ghesj^nt ^ j,,, ^ G-CPophanta.
1) 37. laluni glasse 40. •tHiepo-, Meri- Hb. -bulbiis,
maus ^ HeUiens. ^ieri-, hiepe-bulbiun (iefA8öXßo<i)
pos t. Hiepas« greate vyrt, cuslappe (e. cowslip) Code.
'""f w^^lf ??.* '^Sr*'''' Hi-, i- 40., U- 45. -laris fr« 40.
^ebet WutOce, Aethtcus Vor^ „Ude l gut dechtig 45.
?«. aus ins arcus celestxs „ . ,. . o« 1 •
^2etc ^y*» 1""*^* gnmmen 32. krim-
ianen; vp ienen 38. günen, ^^^^^ »^f ^^ ^.ö- 1 passio lenden
gtimen ri^'^; 52. gümiczen ^etum 51. illaste de weydaghe vm
Jm II 48, ghapen ff. tm ^7« «^«"f 37 dotor laterum ex cal^
Helliens. hinians intoendi ^^^^ «»^«^«* 52.
f(wu intoenti, anttoanti Of. Hdla, hylia 40., illa P. F., hü-
atas, cyatus 34. gegttne- l^wa Charts., hilnm Farro (ä. FrewiMl
[ebunge 27. geyn 29. gai- Lat- ^*- <^- Hiflae. Quicherat AM. v.
jicnung P. F. eryeuung 84. Hillum. Vgl. u. a. Indutilis), hilns Gl.
of splitinghe van der erden ^^^' •>^*t- ^Ö> rosen- l schftbel- K.
e^9\{^ausy\vgl64.Gloss. V. -warst haist (d. i. heißt?) wftrst
Amfractus) Symb. D. P- F. schÄbe- 40., schüb- 32., schub-
3r-ans, -ya s, -nare, -nia. 6*^- F St. G. 909. -ling. innana {intes-
■manenmata (neumata X tinis inherÜiHmm) GlKer.Dageqentfu
-ea i. vanitas, -ia i. vena, Wlum Gtoi^^. (aus alü. ni-h.): ml-urn
I t. venas t. hispanicas va- ^ "'W granum, putamenfabe, meduUa
Cf. Nenia. ^en??e JBr. t. q. in pennis acarum (aus
nare. -ans rukende (las i. occ-) est etc. 76. -Ins ein grat ut in
37. t. fernans 76. hibrans pi^oibus Ifaba; ein feder sei 83. -ns
grünend 52. f- -sei 29., ilas -kyell (umged.) 34.
nia yren-, -ya spangen- -iU^ eyn pedek in der vederen 37.
^fHilla-cades, -rodes wdecheyt
[•biscns. des vleysches 37. {Uns camis st. car-
cans s. Hibernare« niinis Glass.). -coaes est cantor las-
>rida czwislates swein 28. ciuicarminis 52.
titigez swein Naburb. Meg. *tHU-lns, -«s, «Innii -an s. 4a.
20 t
Hymen
Histft
Hymen, ymen junckfrowen schloß
32.
* t Hymenium, himenium ein
brutlauff gesanj? 110. hymneum (X
h\mnus) een bruloft lietken 6r. voc.
Hymnus lob gottes oder (sie) mit
gesang 110, hymus lof gods mitsanghe
Cr. VOC, ymnus yms 32. ympn-us
ymps 29. loff ; -ista ympniste 37. -arius
ympner 29. 74,
^Hymulus, himulius s, Hinnu-
lus.
*t Hymus s, Hymnus.
*tHiii-cula s, EuuIh. -ians s.
Hiare. -ictum s. -nitum.'
*7Hin-nire, -nio l -nibaliso 37.,
-ire nyhan 38. greynen (equorum)
33. wichein 27. wyern V. a. IdJiiO.
wehaaczen 45. rubelen 52. rüchelen
i rudire 34. -nitus winchlün 32.
*Hinni-tum-, -ctum 37.,hinictum
33., humectum Symb. D. quec-sel-
ver Symh. D., -suluer 37. köchsilber 33.
* Hinn-itus s, -ire. -ula s- Enula.
Hin-, oft hi-nulus bind 29 sim.
hinni, rech^ock 52. hymulus hindten
34. Mmulius binneokalb K, V,
*tHinusculas s, Sarda.
Hyper- s. Iper-.
Hy-, s-perapistes mundbore /.
protector fidelis Symh, D. App,
Hyperlcon, yppiricum s. ippe-
ricum hart höwe; w o. inpericon
sant jo (bans) krut 40. ypericon sant
iobans kruit i, stola regia 51.
HjTpo- s. Ipo-.
Hypochondria , ypacundrium
s, Hespercanceus.
tHippia s. Ippia.
Hlppoboscides. y- 32., i-poquin-
cida h, hüuer darm 32. her' {ans
berba?) 40.
fHippocentaurus Br., ipothen-
thaurus ein merwunder 52.
*tHippodamus i, helUcosus 148.
Hippomanes i, q, pullis equamm
adhaeref in fronte 124, ipomerus i,
caruncnla que est in fronte equi cum
nascitur 37. sin%,i. fftllenmiltze Ki,
* Hippe-, i-potamus mer ros 40.
Hippuris s, Ypwus.
*tHirc-eIluÄ bAchellen /
arbori^ (umged. !) 40. eyn den i
-iuus t -US bok 37. -US {cf, (
augenwinckel K, V, buc; hirtz-,
inus bücken 38. hirco-sus pi
52. -qeruus pockhirz, (von
tragelaphen d,i. tragelaphus
*tHjTedon s. Ericins.
*Hirn-ea 1 -ia i, ocreaque
tum portafidtim est apta 37. -ia i
adp, etc. 52.
*tHirola s, Pirula.
♦fHirsut-um, -us (Ed.) s
lechter H, Ph, haraftich, vol ru l
\ hispitus; hirtus id., hären
sus eyn de eynen ruen hals h
irsutus ruher, gehorer 40. 1 '
dus ru 38. l irtus ru, stn
ruch hirig 29. hyspidare r
f hyrtus etc, iniech) V, a. 1420,
sutus, gertus^ inturtus (iti
espidus V, h, w,
*Hirtica rauch rock 52.
*tHirudo siugigel 43. iru
sanwissuga 38. yle 37. hyi
egele 40.
^fHi-, hy- 40., y- 38,
-runde swale 37. 38. swalb 40
nie r. a. ii^(?. hirundinaria
hyruudinia schelle-, grünt- wu
7*Hysca s. Isca.
*Hisca mistel 32. 93,
Hiscere ghapen, ghywen <
* t Hisma-tieus, -naticus
nenetieus de sek zuluen doc
Hispa (vgl. Gloss, vv, Ct
Botula. BM, II 1 S. 729) eyn i
harb 33. reyst harbs i, pensi
reist e Uno P, V, eyn rost fla
hanfes 45. dispa riste vlas^
ilbus r. flachsses 40.
*t Hispa 6\ Hista.
*tHispe-nus,-ricus Gf. VI
-rius hirsech piscis Symb, D.
* Hyspex prant i, ticio 74,
spiees ligna etfustes 142. p, 1
*tHispidus etc. s. Hirfi
Lispidus.
*Hist-a zündele arbor (s\
-ra sprockel de arboribus quot
Hist«r
Horreetai
205
^itur G, voe, hispa znndel
3.
)P dftnowe 40.
l;eroii proteron vor knrd orde
istisjpices s. Hyspex.
tor-ia ein vore rode o. ge-
). gestifftlich sin 32. gescheung
chick-t 29., -te 30. schichte,
38. -a canonica geticht 34.
Iins^ iHtoriogranns 34. ge-
breiber 34. de schickt- (sie)
heflFt- (cf, Genesis) 30. -schriber.
tra s. Hista.
-, s-triatus s. Plecta*
*io s. Baratro. Striones.
•ix eyn ru deyr 37, est animal
n een eghel G. voc. hystrix
tachel-, meer-schwein, taran,
k (frjg, porc-epic) 140. istrix
28., dorn- Meg, -swein. her-
H. S. D.
irstroDia {von histrio) ver-
eit 32.
nlca terra, hyalaterra
nden ertlich 31.
-e daling, hude, hode 38. -er-
ttig 29. heuttiger 34. hüten-
cas s. Libnma.
Bens s, Cabisonium.
orinm kruetuag 125.
carp-aminm aus -oma Qui-
idd., ö'koxf/.^'jtoi^a (Frucht'
> acere rauchen, riechen 33.
seria s. Olosericam.
[tsaMa^ -US Gloss. holzacia
[ant bi sassen lande; holsa-
olste 38.
igium manschait (st. -aft)
-, lehen-schafft 52. geholdunge
20. inentschaft, holdang 45.
e, hoensprake G. voc. hulde,
lecke Kily aber huylinghe
üus ib.; Kiliaen glossiert ricli-
raecke auch durcJi blasphemia,
och „vet^^ hoon fauor hoonen
</^, vonfraiAS.fraudare id. ver-
; bei obigen Glossefifnag Volks-
spielen. honioglQm(XhonK>-
genium sim) verainang, gemeinschaft
(X man«) 33. homi- l horaa-neam
37., omagiom 37. 38. manschup 37.
38. halpe 37. o. prestare huldigen,
den heren horsam Ionen 38.
Homero- Ki. Br., omero* F. a.
1420., l Yirgilio- ib. Br. -cento (-ceii-
iol V. a. 1420. -centonas Br.) bacher
V. a. 1420.
Homicida manslechtig^ 40.
^Homineam s. Homagium.
Homo nünche 36. mynsche 37. 38.
* ! Homogimn s. Homaginni.
'*'tHomo-, ho- 37. -plata eyn huf
knoke 37. l homoplaga achsel, schul-
terpain 52.
Honiunclo menschli 29. getwerk
V. a. 1420.
* Honerarinni eyn grot schep 37.
Honest-ns erwerg 52. hobs, ei-suin,
erber 45. houesch 38. -e ersam 48.
-are-^ -as s. Disciplina.
Honor herduom 48. honorar-e
eren, werdighen allerleye werdighe
ding 38. -inm schanckung 52. er
schacz 32. honorosas erberklich 21.
eberchleich (sie) P. V.
'^fHora (X ora) z&m i. limlms;
land i. regio 37. bore canoniee ge-
zit 29.
* Hora-loglnm, -legiam, -rinn
s. Horologiam.
fHordeolam (ordiolum Oloss.)
werren, eyn gerstenkorn im äuge 43.
*tHo- s. Hor-rena, -rere.
♦tHorol-ogium 40. 52. K. F.,
•eginm 27. 45., -igium V. o. 1420,
horal-oginm 52. etc, -^ium 32.
52. zeyger V. a. 1420. seger- 27., stund-
33., zeit- K. V. -glock. zAgel 29. vrley
40. K. V. V. sait o. vr gluck 45. vr
52. orley 29. orlay 32. 33. (orgaiey
n. in Stromers Chronik vrm. hierher).
oralogium, ararlum (aus hör- Ki.)
seyger 38.
^fHoroscopus weissag durch ein
(aus an) geuangen naüuitatiszeit die
weil einer arbeitet K. V. sim. 75. ko-
rospieius, horusculus een d^ck
stelre G. voc.
* Horrectat aries Symb. D.
206
Horreia
Hnmilw
* Horrena (c/. Gloss. vw. Ho-, o-,
fo-rena) walre H.S.D. walrimc (walen-
ne?) 40. häriDg 33. orena, l plc-
tlUns 38. rekelin-gh 37., -g, eyn
dor visch 38.
Horrere (c/. Fantasia) schougen
38. horere schdchen 29.
Horrenm schür, schune 38. scheu-
wer, Stadel K, V.
Horri-bilis gruwelik 38 l -dus
griilich 29. grawleich 34. -das er-
schrockenlich 40. -dnlus^. Borbidus.
-flcms graw^utm i, horroremfaciens 52.
Horripilatio horstigen V, a. 1420,
gruwen, wan sik de har vp heuet 37.
Horror gi-esinge 37. gruft 21). graw-
34., grjsam- 30. -lichkait.
*Hortar-I manen, toeliarden G.voc.
anheben, entherden etc, 45. raten, an
reuten 27. beczwingen; -e czwingen
33. ortari an-, to-horden 38. hor-
tat-io an herthung 27. -or czu herter
27. zu gehorer 45. -oriuni ein pre-
dig stuel 0. kantzel 52.
*Ho- 8. O-rtigometra.
* t Hor-togolu8 8, Artoganns.
-useulus 8. -OSCOpUH.
Hospes herbergher 38. hospit-
ator id. ih. -a husfrouwa {antik, feier-
liches a) {. matrona ib, wurtin 40.
-ales gaist geber; -alitatis der gai-
stri 41. -ium herwer-g; -are -gen 52.
^Hosterium eyn schepel 37.
Hostia üflät, hosti 29. eyn opper
der vor wunnen lüde 37.
Ho- s, O-stiarins.
"'Hosticap-a, urspr, -us tiachdefi
Bdegefi im Gloss., welchen Quicherat
Ädd. begegnet, ahm sie zu kennen.
Hosticus veint 52.
Hosti-re streychin F.a. 1420. -men-
tankesieqtAalitas etc. eyn houcl bank 37.
Hostis vigent 40. vygend 37.
Ho-, o- 38. -storium {cf. Depa-
tura) strikbret 38. stricbred 37. stric-
holcz z& einem sester 40. eyn schuch
{sie) holcz 31.
*t Hostnlarius s. Ystarlns.
Huc here, also ga beer 38. beer
V. a. 1420. hucnsque als lang, pis
her 52.
Huins-nodi deroley 29. -cei
zuttuterley V.a.l420.
*tUuleerida s. Areiotlda.
* Hvlei-tnin satelhate (sie) Gl. j
-a zuzele (cf. zussa Gf V71I)S
I). hnltlcnm hulft 40.
^tHumal-atmii s. Hnmvlai
s. Hnmerale.
Haman-ns goytlik, mynslik;
gotlicheyt 37.
f Huma-re graben 52. -tor b
bari H. S. Tr. -tU8 begrauen 37.
gebyrget). umecta gebyr»-t (?
Germ. VIII 400. -c Haupt VW
Hamect-are webten, netten
niaken 38. -as (cf. Mollis) naz
1420. genetzt 52. i geneetns
ghemaket 37. umeKcat nazze
humidas weht 38.
*Humectani s. Hinnitum.
*fHunieIla s. Amella.
Uumeral-e c7n schulder doy
vmbral P. V. huineral i. Huperll
rale K. V. -i$ amit (aus lai. am
wie amita Gl m.) H. S. D. a
beyn 45. humale (alph. humer-)h
1er, achselbein 40.
*f Humer-ale s. -«Ins. -oa
Humor.
*f Humer-ulas ein lauer i.
52. Schemel 19. pl. -i scemele i,
D. -uU scamala, luninge ib,
Pf. (xerm. I 114. Ionen 9. sax.
sas Gf. II 222. VI 497. eyn Ifti
kipfa U. S. D. -ula runge V. a. .
Hnmerus assle, schulder 38. ac
K. V. achsil V. a. 1420. ascbel 1 ^
tipffe (X humerulus wagen kipffe
Humidus s. Hnmeetare.
Hnmili-8 nidaro48.diemuti-g;
-gen 52. -s diem&ti-g; -tas -gtike
^fHamilus s. Humalns.
Humor (Ed.) dampb; mcUi hi
res velut doum (in capite) faiti
hmmorem octdorem trieffen H
humerosus vucht, nad 37.
Humul-us (cf. Gruppa) hoppl
H. Ph. kopph (sie) 34. hoppe; A
hopgarde, hoppen berch 38. -us ho
humalatnm h. garte 45. hun
hoppfe do mit man hier macbe
HnniiB
Ibex
207
\ ertrich 52. Haso (c/. Ipocus) haws 52. hamso
hanf hane (,) vngerer 40. J: ypocns hausen K. V.
(potus) hoppe Q. voc. ^fHussis (a. d. Fra.) hous (nfrz.
(hns Br.) nomen emitatis houx) 122.
ignea l ignift 76, evn stad *f Mu- s, Y-fttulariuH.
ini;wdAux mea tignis 37.
I. J. Y.
freyschem crut 0. mn,, frey-
51. i. herba claaelata;
leta 0. «an. iacea alba
wunt crut (^r^J. Herba sortis,
ni Gloss.)\ i. ni^a tuwel
ligghen 38.
s. Gent-acalnin.
-tus^ -ctns {cf. Bissus) plaw
JSl. f. jachant m. (stain)
^L -cto uueit farauui Gf.
K -ctinns blaw, gruon i&.
. S. D. -ctina gr&nes kleit
0. -ctini ags. syitor heuuin
195, Pf. Grm.l400, hiacin-
adur haye Pf, G. 1 115.
aculum (Wurfnetjs cf u.
^ V. laculum) gt§s (aus get,
p.32.
rare stetiswerfin F. a. 1420.
vor meten, beromen, berou-
-amen wurfif 52. -antia
imin?) F. a. 1420. berome-
eribmisse (sie) 33. werffung
-amen id. 45. 74. -atio
30. -ura uzwcrflinga 48.
\ a. 1420. iaticare s, Pom-
icUS 52. 76., -08 37. i.
ritare, -ura s. -are. -os
-118 s. Grentaculum.
ri scbiessen mit dem pogen
ssen 33. schiffpent (X iocu-
schympen 8.) i. tela in hostes
V.
7. -acnlnm eyn lank pll 37.
; vischnecz 40. gestoj^ (sie)
schafft^ wer£fnetE 52.
I-, 1- Synib. -aculus Knt-wm 40^
- worm (gehört auch äfu baaillSOIIS und
regulmi cf Ghss. h. w.) Symb. D.
270. schugwurm K. V. schozslang
Meg.
*^lalum s, HialiiiU8.
lam s. Nunc.
^tlAinnes, iani-nes, -res s. la-
nues. ^
lanitrix (cf Genitiuus. lanues.)
Gloss. lantrices duomm fratrum
vxares 125.
la- s. Ge-ntaculnm.
lanaa du. janow 29.
tlanuarins s. Exclosarias.
lanaarins genner 32. jenner 34.
hornüng 30. Christ man P. F.
^lanaes czewberen 9. czweiberer
(X lanitrix) 8. iamnes n. pr., wi.
marinus eic.; dixerunt magi etc. Br.
janires int. magus mortuus (pharao-
nisetc.) 76. ianines eyn swart kflnster
l magus pharaonis 37.
lapex l japix snel 37.
*£ani8 h. aurone 40. sigmim in
celo i aquaritui 37.
*Ia8pis s. Aspis.
laspls iaspis 29. iasp 34. Meg.
gr8ne edel steyn 37.
*t Iaticare s. lactare.
*tlaxii8 s. Taxus.
'^Ibasis s. Ipobasis.
Iber (X ibex) eyn bom 37.
^flberides s. IboUdes.
Ibex (ef Capricomus) eiche 50.
&lch Meg. alch ib. var. 28. Gloss.
(77^. falsch), eyn wilt bock i. ibi8
37. eyben- 33., yben- 27. -holcz.
^flbex s. Ibis.
208
Ibi
lero
Ibi alda 52.
# j-
Ibida s. Ispida.
Ibis eyn slange; edebere37.8lang;
storg 27. sturch F. a. 1420, sturg 45.
eib, var, von dein ywen rf. sq, Meg,
ibex stArich auis P. V. t ibix G.
voc. i. q, ibis storck ib, 110. ebiger 110.
*tlbis 5. Ibex.
Ibiscu-s 37., -m (c/. Alcea) eyn
zomerlode 37. mistel, wilde bappel,
ybesche 40. bisch (Ed,) H, Ph. hi-
biscus merse mealve (e. marsh
mellow) Hb,
*tlbix 8. Ibis.
*tIboIid-us 76., -es, ibo-, ibe-
rides 52. Lg. Bolis (SenkhUi). .
♦flbrea, ibria s. Hibermaneu-
mata.
*tlbrida .9. Hibrida.
*Ibrix est bestiola etc. (wie 76. s.
Glossar^ gls. Stachelschwein) frischling
52., darmis fischling (alph. fri-) 75.
*tlccide s. lethis.
^Icinns s. Echinus. Ericins.
Ic- Gl. m. Gf., c- Symb., ign-
onisma ymago depicta Symh. D. kili-
hida Gf. II 116. kiliuhtitha (imago
kilihnessi) Gl.Ker.
*Iconom- s. Econom-.
* Icter i. vermis in sepulchris mor-
ttiorum, species bufonutn 37.
Ictericia die gilwe morbus 40.
die gilbe 74.
Icthis. ictide, vor. iccide wisel,
härmlein n.Meg.
'^'Icta-a, -ra wedehoppe auis 37.
Ictaatus i.percHSsus 27. ein slahen
33.
*Ictara s. Ictua.
^Idaptioum. idactica suint veiba
inepia et sttdfn 37.
Idea ein fonn t pilleichew aussening
0. vorpetrachtung eins gleichens dings o.
schonewredt 33. gestaltnisse V.a. 1420.
Idem geleich des selben 52. eadem
diese 48. idemptitas ainigung 52.
fldiogri^hain ein \ggeschniten
tzeddel 125.
Ydioma sprake« also eyn gans lant
hefft 36. ydeoma sprauch 32. 67.
Idiota tore V. a. 1420. yngeliiger
(aus vngelerter, X vngelter i
Gloss., cf. Sm. II 44?) 40. i(
vngelerter 32. vnversunge (am
nen) 27. idone-a s. -ns.
Iditham Springer 74. F. a.
^Idol-Ulli eyn abtgot, -iam a
-otitnm tubilsopfir F. a. 14^
anbedynge der godde 37. idol
der apgot 41. -ia dufels ding (
45. abgüthe V. a. 1420 aupettui
abgötter 33. -a abgott dienst;
abgottern; -es abgott 30. -an
got anpiten 52.
Idone-us bequeme, wetend
n4tte 37. ge- 34., g- 29. -lii
czimlich, genäm 52. -a vngesp
(X idiota?) 41.
*Idra s. Excedra.
*-|-I- 52., si-draala dic.son
ganorum 37. 76. rör 52. ydra
flente V.a. 1420.
Ydi*ia czuber 52. eyn wass
F. a. 1420. sim. 104. wager-gelt,
45. cruke 38. yria wasser gelt l
K. F.
* fldroniel. ydromellam
dranc H. S. 1). ephiltranc Gf. '
wasser schnell (vgl. w.-schnalle
III 490) 32.
*Idropicii8 sgq. Gloss. ji
watei^such 38. edropicus uuazi
Gl. Ker. ydroposis t iporayc
ter zuchtich 37. iporeica ei
species ijdropisis 76. Vgl. 1
sarc-a Gl. m. l -idia 124.?
*Idrox wazzerstelza //. t
wasser stolcz auis 40.
*Ydriis [cf. Chelydru.s) wi
wurm 32., -schlang 52. wassirnotii
1420. ydros wazzerslang Meg.
Idus mitel des monacz 32.
leiunus s. Inimorsus.
*tlena s. Hiena.
I- s. G-entaculuiu.
* t I^ppa {^v.s d. heppe?) rebm
32.
*Iero-, gere- {v. Gallitricl
botanum. hierobotane hd. ta
cropf, sauerne Uarl. Ap. (Cock.)^
bendena verbien?'. verbena7^.
pontrina vbene (aus v^-), jsinkn
leropfaanta
nieetor
209
s. G-erophanta.
osolima iherusalein, eyn hilch
I is de middelste stad in der
werlde 38.
8US (X Gesum) bellenbart
iormundi 40. ihesus streyt
^. a. 1420.
gans 8. Hiare.
^e s. IIa«
ir s. Propter.
:iia s, Ignia.
,-riis vnwissig 52. vnwiczi-g
uns -ger 40. -uns vnchustig
HS ablegiger V,a.l420
^na- s. Igni-tabalum.
^na-uia trackait 52. tracheyt;
•wus (X -rus?) dul 37. -uus,
. -rus.
ne-a, -US s, Igni-a^ -s.
iia vitia vasorumfictilium Fest.
). ignea est vicium vasorum
ctilium; vanum, vacuum; ut di-
lloquus^ terrea olla 37.
:iii-buliim rauchfas 52. -cre-
H. m. Br.) i. igne crenuitus 76.
it 37.-ferram Gloss., -foram
yrslach G. voc. -falciam ma-
L2^., vll. aas canetes, vgl. frz.
, -le s. -tabnlam. -men
r skch 37. prenneysen 52.
i-is wur 38. -eus vurich 37.
iieren F. a. 1420. gefeurt 52.
lersicus (Gl. m.) der nagend
n, daz hellisch feur Meg. ignis
cf. Erysipelas), s. i. 29. 40. K. F.,
(umged.) U. 8. D. heylig fuer
ligs fewr 33. heisch fir (c/. i.
j; X heilig?) 29. wilde uuvr
). sant anthoni-en für 40., -s
. V. sim. 75. ags. oma Sywh. E.
he /., rothlauflfen n. KL
-, igna- 37. -tabulum, \ ig-
l. eyn vfirysern, et. fungus 37.
en 27. fewr- 52., few- (sie) 33.
vuyrstael G. voc.
tos s. Ignis.
)bilis (X ignotus) vnerkant 3 1 .
^omi-nia, -nea 37., -a 37.
\ lob 52. vn wirdig l vn wiß-
lande 27. vnbirdig l vnbissen-
•ck, Monim f losMurtum.
de schandt 33. vordreyt, schände;
-nasos schentlik 37.
*tlgn- s. Ic-onisma.
* tignoscere vor wyssen V.a. 1420.
nicht wechenen (dial. i. q. bekennen)
33. adingnoscendum ze wergend
(aus vergeben?) 41.
* t Ignos-ticus i. remissus 76.
(Gloss.), -citus vorlaten 37.
*Igw- s. Inga-.
*tlh- s. G-erophanta.
flhesos s. lesos.
*na {alph. 40.), ige begelhuben 40.
♦fliaris s. Hilaris.
^nbas s. Hispa.
Ile das erste wesen F. o. 1420.
*tIlect-io, -US s. niector.
tlllex s. niex.
Ilex eyn eyk 37. aich 52. eichbo"m
40. sealdeiche Symh, D. eilpaum Meg.
heilböm 50. iUcetum aychhach 52.
Ilia ge-, g-lancken H. Ph. V 34.
linden 45. klein dermelin 40. ylia
(pl.) klein gedlrm K V. ciain ingwaid
n2. ylie ers-billen 37., -pille 36.
i. nates 36. 37., natis 37.
Uiaca s. Hyliaca.
♦fYlianinica (X i'ia) ^- Luca-
nica.
nicetam s. Ilex.
*Ilio storch 40. 74.
*Illa s. HHla.
♦tniab-i, -ere 41. scHip-flFen 52.
-hen 41. -ornl {sie) geliczen, inge-
fallen 45.
Illacrimari zächern 52.
*flllaqnea-re anstricken 52. -tas
s. lUector.
^flUo-ris s. Hilaris. -sis s.
Hyliaca.
lUatn-s^ -m ghewalt, pine 37.
freuel 52.
Ill-e, pl. -i de; -e dusse; -i, -asey;
-nd dat, also: lere my dat 38.
Illecebr-a vnlust F. a. 1420. bos
wolust 52. -are mit vleyschelicke ghe-
nuechte stricken G.voc. -osas schen-
dich 37.
*Illect-or, -ns Gloss. -illie-tor
i. commentortor 76. ^ -Hus l canceUarius
37. -or i. sedi4Co 76. -tas (i. g. Ueetus
27
210
niepidus
Immicie
76) i. illaqneatns^ sedactus, decep-
tus 32. i.defedatt^(Gloss,v.l\\\tns);
ilectio i. labor, fraus 76, llUxio i,
obediefitia 37. ülect-ns in geluech
F. a. 14J20. -are entziehen 52.
Illepidns dul 37. onsoet of an-
hoefsch (a atis o) van woerden G. voc.
vnredsam 52.
Illex betriger V, a. 1420. Hex
trigener 40.
Illibat-us^ -a 37. V. a. 1420. vnbe-
vlecket 37, -rürt 52. ghans onbeulect,
onghetast (X libare gustare) G. voc.
ougeraist 132. gancz vnd flyßig (sie)
27. verflechk o. gancz vnrain 34. vn-
uermaßget 30. vngekost V. a. 1410.
Illic dar, dort 38.
Illicitns ontamelick G.voc-,
♦ylllic-or, -tor, -tus^. Illector.
f Illigat inbint o. infliht 41.
♦f lUiin-is, -US stinkende 37.
lUinire besmirben 52.
*tIllixio s. Illector.
Illotns vnghelert 37. vngerainigt 52.
♦tlllunies {aus illuuies? cf. lllece-
bra) vnlust V.a.l420.
* f lUuminat-io verluchtenisse G.
voc. erluchtung 110. -ura illuminatur
29.
lUu-nis, -uis duster 37.
lUusio vcrspot, verspeybung 33.
vor spotunge, vor spilunge 27.
t Illustr-atus dorluchtet 37. -is
hochgeborner K. V. erlucht V. a. 1420,
*Illuuio pleycheit, spüelung 33.
bleychkeit, spelunge 27.
*tllluuis s. lUnnis.
*Ilus s. mila.
Iinagina-rl trachten; -rins pild-
schnitzer 52. -tio dechtnisse 37. ein
inwendig betrachtung o. bedenkung 40.
Ymago (cf. Formax. Iconisma. Scul-
pere.) staltnisse, eyn beide; i. q. dispo-
sitio steltnisse 38.
♦f Imbarbis s. Imberbis.
Imbecilli-s vnmechtig V.a.l420.
gesunt 0. kranck (cf. Gloss.) 52. -tas
unsilli (s aus st, vgl. unstillida acci-
dia); l imbiclllia uueihhii. inflrmi-
tas Gf. VI 671. 711 jf. inbUlcia un-
silli endi uueih; inbieills vni
Inflrniis uueih Gl.Ker.
ImbelUs vnstreit-ber, -per
bell-es streyt loz V. a. 14;
krangheyt 37. t. debilitas 52.
Imber stof reghen G. voc.
29., platz- 52. -regen, der me
inbres tou Gl. Ker. imbresei
ghen-en 38. imbricns -ich 3'
Imberbis 75., imbarbis I
schusiing; w. u. inbarbis sc!)
52. i. iuuenis etc.
''tlnibicillia s. Imbeeillil
flmbrescere s. Imber.
Imbr-ex, t -ix 52. (cf. Cili
ein roren 52. een ghoteopt hoys
' latte 37. 40. schindel 40. seh
-ieium id. ; eyn wasche vad 37. ii
tachkener (-elP5.i 32. ymbre
niisch K. V.
Imbrfcus s. Imber.
Imbriga-re (vgl. Exbrigare).
wirret Str. V.
*f Imbrlx s. Imbrex.
Imbn-ere an wysen V. a. 14.
derweis-en; -stus -st 52. -tu:
lerd 37.
Im-^ in-bulns i. circuüus
'37.
*Imbnrsator ynseckler 64
G. 910.
♦flmbustus s. Imbuere.
*Ymeii s. Hymen.
♦flmieic s. Inicie.
Tmitas dupe, depheyt t. p:
dltas 38.
^-Jlmmacerabilis (inm.)
wesenleich 52.
Immanis scharif 52. inanis
tig V. a. 1420. inmauitas gr5s
grymmecheyt 37.
*Immareessibilis (Inm.)
F. a. 1420.
Immaturus vntidich 38.
Immemor vngedenckig 29. a
dechtig 45.
Immensus (Inm.) vngem(
a. 1420.
Immeritus (inm.) vnlonig
1420.
*tlmmlcle s. Inlcle.
Imminere
Imprecari
211
inere an hangen, inne legen 45.
itis yngütig 52.
lo ia 38. yniiao czwar V.
imo ja, furwar 52.
in-modiciis vnmetesum 37.
nomento balde 27. schyer
»lichk 33.
Qoraus. inmorbus nochteren
LOS 37.
otus vnbe-weghelik 37., -wegt
-rurt 52. vnpebegen 33.
Unis vn teilheftiger 40. vnbe-
'. a. 1420.
' s. Hymn-.
s. Ymiuo.
lolescere s. Insolens.
tr vnjjjerad 29. 75. mis, vn
der tale 38.
krtire. Impertire geben al
leda sqq. Gloss, inped-a eyn
37. -atora geuuse (genuse?)
20.
idi-re (cf. Displicere) keren,
hinderen 38. ver-h., -tzyhen
; vnledich 38. -mentum ver-
is 52.
ndi-balam, -bolnm 37., l
52., inpendicnium Str. V.
. 38. Str, V. glocken joch 32.
lg (campanarum) 52. ,
ndium lange gedichte vnd
iz 40. inpen-dimn vorlegunge
20. l -se spise, kost 37. im-
köst, -are verchosten 52.
netrabilis vndurchfarlich 52.
n-sa etc. s. -dinm.
er-ator gebeidere Symb. D.
iman 125. -iam keiserambt
jrike 38. -ialis (mofieta) bi-
-atiaus gepietlich 52.
erit-us vnherschafft (X im-
im- fwg.) 7. 33. -ia torhait
eyt 37.
r-inm s. -ator. -tire s. Im-
•
tereanspreken; stürmen, hol-
irritare anverdighen,reschen
71.) 38.
t-igo, l -rix 37. 52. eyn clene
Hm. 23. cloue (klouen rhaga-
des Kü.\ lus 38. citrus Symb. D. App.
zitter-sche 42., -ach,-mähler 43., -droge
(unghssiert) H. Ph. zittrach /. F. tril.
nerwift (cf. Gloss.) i. serp-igo^ -edo
K. V. schorf, gnyst V. a. 1420. grint 52.
Impeirare. adimpetrandam ze
vbent 41.
*tlmpet-rix s. -igo.
Impetu-s vngestumi 32. storm 38.
G. voc. rusheyt 45. ruyschen stuyren
(X stuer ferox KU. nnl. stuursch
störrisch; dagegen ruyschen, onstuyr-
heit 132.) G. voc. rauschund stürm
P. V. -ose stormelich, stuyrlic, woeste-
lic G. voc. schurmelich 45. -osns
schurmig 45. stormich, stuyrich G. voc.
stiirmig 29 sim, törmick 3. dftrmig 2.
vngestim 30. vnstormech (im- neg.?
X vnstftrech sim.?) 37.
Impiare vor vnreyn V.a.l420.
Impingere beschuldigen V.a. 1420.
schuldig geben 52.
Impias {cf. Parcus) vngutig 52.
Implagium i. minus rete klebeneze
H. S. Tr. (Gf. II 1117). keluenezze D.
Implanare erren V. a. 1420.
Implere wUen. wulmaken 38.
Impluoium een ghat int dack
daert ixt reghent G. voc. rochlog
(mizirzeis l. i.) H. l. i.
*Impn- s. Hymn-.
Im-politas onghecyert, onbeholden
(aus -houden, -houwen HO. 132.)
G. voc. knopech t. nodosus 37. vnge-
worcht V. a. 1420. vnschurlich, nit
sturrig 45.
Imponere. inposuere anagenatun
(ncxh t ein Buchstabe undeuüich) 48.
Importon-us vnwerlick 38. vnzim-
lich 30. vugest-endleich, -urmleich 34.
-ume V.a. 1420. •ilintlicher,vnbe8cheid-
ner, anfechter 29. -are vnrüig sein 52.
ImpoSy inpos vnmechti-ch 37. -g
r. a. 1420.
Impost-or ein schuldiger 52. trAg-
ner 40. betrig-er, -nra-unge V. a. 1420.
^ Im- , in - potns vnghedr unken,
vnghequicket mit dranke 37.
Impreca-ri vngeil (so?) wünschen
V. a. 1420. -biUs vnbedenleich vnczem-
leich 33. vn wedelich, vn betelich 27.
212
Impregnata
Iacip{Mtre
Impregnata. inprengnata l
prengnans swangher, is eyu vrauwe
dede eyn kint dreght 38.
♦flmprex s. Imbrex.
Im- U25., in-probns vnbiderb 29.
vnerberig 34. tzanger 125,
Im- 27., in-properiom (c/. Im-
putatio) schände haffig rede 27. vor-
dreyt, scheldinghe 37.
Impronisns (cf. Inopimum) unuer-
sichtig, -baren 34.
Impub-er t -is (i. g. imberbis q. r.)
schusling 52,
Impuden-s vn schandelich; -ter
vn schentlich 27. -da vnscham 52.
verschr. imped- schmeunde, yn- s.;
impudicia hubscheyt 45.
Impngnare wider chlaffen 52.
Imputa-re verweisen v^vbel hab(»n
52. 75. Yorkeren, vorwiten; i, sospi-
cari tigen; -tio vorwit i, impro-
perinm 38.
Imos nicht ho 37.
^Inabilis s. Inhabilis.
*t Inacceptabilis vnnemk F. a.
1420,
Inaccessibilis vnczwgan (ptc,) 33.
vnczugengik V, a. 1420. vngeng 45.
vnczewlich 27. vnzobelich 18. vngreif-
leich 52.
*t Inacia estpt^gna l lucta 52.
Inaltare dir hoen V. a, 1420. sim. 4-
*tlnani-a s. Insanns. -s s. Im-
manis.
flnanis gloria vppiger 32.inani-
ter vpeklich 41.
♦flnas eyn borchelen i. parcus
castratus 37.
*tl- s. In-natnm.
*Inanr-is an or rink (in priv.!)
V. a, 1420. horgolt 7. -es id. H. S. D.
-ia de auro facta; intodia id., ge-
span Symb.E,
*tlnbellia etc s. Imbellis.
t*Inb- s. Ip-erbolice.
♦flnbi-cilis, -licia etc s. Im-
becillitas.
♦ t Inb-res, -ulus s, Imb-er, -ulns.
*Incandere. -nit -undis (mare)
doren seen 48.
* Incanta-re, -tio (t . presai
-tor (cf. Fascinatio), -trix (in g
touer-en, -nisse l touer, -er, -erw
Incarcerare kerchlen 29.
Incarnar-e menschait an
nemen 52. -i enpfachen werd(
enpfangen w. 30.
Incassum vmb sunst, vnfra
52.
*t Incast-rare nugiln V.a.
-ratura (cf. Ancon. Scastro.) nfi
nuet V, a. 1420. -rata nütt
-eratura (asserum) grope 37.
flncastos (cf. Incestus) \
scher 40.
'*' Incanst-nm (cf. Tincta)
tinte; -erinm blachorn 3b.
'''Incedula. incendia est
orietitalis pungnans ctim bubane
* 7 Incellis mol, also eyn be
*tlncendere s. Interere.
*tlncen-dere bouten wu
entphagen, enczinnen 45. -dia
cednla.-dinm, i^ -snm 37. vntfei
37. i. cinis (agni) bisengunga
Tr. chuntesal Vind. cuntesal
-sor eyn mort bemer 37 enthpl
45. -saria bernwortze 51. -si
s, Nonilnninm.
* Incentela. incitega est m
tda qua portabatur amphora 1
super quam stat anfora in canuii
*Incenti-uabeghe-, ghi-rech
-na bös begier 52.
Inceps dar nach 8. 17. 52.
*fInceTCA s. Incnria.
t Incernicnlnm kornseb x:
* t Incer-pias, -cia l ine
cinm eyn ascher koke 37.
Incest-ns nunnen mynd 3:
k(\schheit mit dinen gesippen !
gescheyt (aus vnkftscheyt sim.
ere nemen o. rauben; -are iun
schafft nemen 52.
^flnciatnm s. Innatnm.
*tIocicia (lincitare?) kif 3
*In-, ins- 37. -eidus balde
37. i. qtii cito c^it 52. 76.
Incinctus vmme ghord 37.
* t Incinericium s. Incei
Incippare stocken, pluchei
Incircomspectos
Indago
213
icircumspectiis ynfursichtig
icirepta s. Increpta.
a- (cdph. 37.), ins-cisio kerue
jisia in snyt F. a. 14J20,
90-r, -riiiiii s, Insc-.
ssura die. eflfusio (eflfugio 76.)
s versneidung 52.
tare zu Jaden 29. sim. Gloss.
1 30. herwercken 45. iositare
l irritare 38. incitata ge-
41.
tega s. Incentela.
iclepsedro aui (X cleps) i.
subtraJio 37.
leptas. incloptos erworuen
t4S 37.
Jere yn sprechen 27.
^lina-re boghen, bücken 38.
inatsam (genad X geneigt) 34.
LS genag-, genaig*8am, genedig
geneiget 29. gewandsam 30.
F. a. IdJ^O.
itus erlik, rike 37. gar edel 52.
icl-itns s. -inare. -optus s,
• .
iclus-arii. -or fasser 52. eyn
cker 37. in süsser F. a. 1420,
ssner 40. geschlogen, enschlus-
sic) 45.
l re-clnsorinm clausen K. F.
icobus s. Incabus«
d-a huj^wirt 32. ein gesessener
jgenoz; -ere ein- 52., in- F. a.
wonen. -atns i. peregrinattis
io extra priniam 76. woninge
andes, elende 37.
Jor vngheverwet 37. erplichen
dominus nahent 52.
^omitas (^c/ Incomptus Gloss.)
ide 37.
wmntabilis (undeutlich) vn-
h V,a.l4J20.
»nsult-us vn beretig 45. -e
htteklich 41. vnberadenlich 75.
»nsutilis ein gestrickter rock
»ntaminatus vnvormelt V.a,
»ntiiienti drot 33. dort^^^ 27.
*tIneor s, Cardia.
Incorporare in sinnen 30. in sich
nemen 52. in tr oparare in sich be-
stetgen 29.
Incredulus vnlouich 37. vngelaub-
leich 52.
Increment-nm okinge 37. -are
wachsen 9. 52.
Increpare scheiden, straphen 38.
*Iiicrepescere of teylig Vm.14J20.
*Inc-, inci- 37. -reptaschap 37. i.
cista sursumeredab2. 75. 76. kästen 52.
tlncrescere an sich nemen 52,
Incrostare (crustam panis) spun-
den 125.
Incab-a s. -ins.
Incubare kuken broden of waken
G. voc. erkuchken 33. of sicczen
F. a. 1420. incumbere of leynen ib.
anhangen, zu steen 52.
^Incnba-m^ -s s. Intuba.
Incnb-us nachtmännlein, schrött-
lein, alp, nachtmare 43. trut 52. 75.
elb, sem 52. I: -a een nacht meer
G.voc. incobus s. £phialtes.
*tlncu-dia s. -ria. -linns «.Iii-
quilinus. -mbere s. -bare.
flncimctaiiter vnharrlich F. a.
1420.
*tliicu-ria ane sarge V.o. 1420.
-rea 76., -dia vor sumenynge 37.
-riosns vnsargesam F. a. 1420. -rius
grob, päwrischen 52. iiicerca(iiic^ca)
vnh6flichkeit 40.
Incursns eyn inlauf 52. V. a. 1420.
Incoru-are reyden (X neygen),
wedder boghen 38. -atus, -us ge-
krummet 37.
Incos eyn ane bod 37. anebot 38.
aenbelt G. voc. aneualz Symb. D. an-
bag 27. anpag 33. anpog 34. ambog 29.
ambas 30. ane fus (ufnged.) 40.
Incusatio beschuldinge 37.
'*' Incnstratio deele t. panimen-
tum 37.
*tIndag-o hag 29. 30. 4.P.r.
han 27. hayn 33. staud-icht 4., -äch
F. F. g. -inis eyn der garde; g. -onis,
l -or ervarer; -atio vraghe 37. -are
vz geyn F. a. 1420. -ator weidman,
beisser (Fdikenier, vgl. BM. 1193) 40.
214
Indampnositas
Inedia
37.
t Indampnositas schadelosheyt
Indecens vntemelick 38.
IndecUnabilis vnnaigper 52.
* Indecor-osos vngeschaffen 3. 52.
vnghesytet; -us vnhouesch 37.
* Indempnatos vnuortumet (-mz?)
V. a, 1420, VDuerurtailt 52.
Indere in lozin F. a. 1420.
Indesinenter nit ablaufPenlich 41.
Index (digüns) zeyger K. V. zaiger
32. ziiger 6. 29. een wyser vingher
G, voc. eyn czeg vingir V. a. 1420,
Indicare wisen i. ostendere,
minare 38.
Indicio i&misch jar 32. gepyetjar
34. fünflfzehen jar 29. edicio XFge-
gebicht (sie) jar 30.
*Indici-o wysung, czeygung 27.
-nm czegenung ib. czeygung 33.
"^t In^Uctorium s. interdictnm.
Indicum (color) indich 1. 34. 71.
* t Indic-us, -ins verkunder G. voc,
Indifferen-s ghe lik 37. glicheniß
als daz ander 45. geleich; -ter vnuer-
schaidenlich 52.
* findige s. Insidie.
Indigen-a (c/. Inquilinus) inburtig
Gf, III 162. gilanto ih 238, inlendi-r
F. a. 1420, -e -g Erf, Gloss.
Indige-re bedoruen, behouuen 38.
-ns dorfftich, arm (miser dortighe)
38. notdorfftig; -ntia nocze l bedorftig
(sie) 27.
Indige-ries s, Crapnla. -stns
vnver-dewot 33., -deuhet27., -dät 52.
vnderdenig (umged.!) 45. -stio 5.Plas-
tia.
Indigitare anruffen 52.
Indignatio vnwerrschy (wr) 32.
flndijpiscor erwerben 52.
Indiuidnnm ein genant wcsen o.
ein vngeteltes (sie) wesen 40.
*tIndole-s eyn bidderbekey t (umg,)
45. edel von art 29. -ns eyn gut un-
gir {st. ju-?) F. a, 1420, indocüis
gewaltig kindt 34.
*Indolis i. fiscus etc. 76, {Gloss. v,
Indoles). indnlispacdarme. viscus 37.
*tIndom-itus l -esticus vntam,
wilde 38.
*tlnducia-ri, -rins, »tarn s. Ib-
dn-cie, -mentnm.
f Indnci-e zil eines friden (frides
V, Inficie) 40. kriegs anstand (josti-
tinm a. deg gerichts) 44. sim. Ki
dach, also me eynem gift to de de
wes plichtich to holdencle is 38. -tf
dare frist geben 52. -ari vristen A.
vrystnigen 27. erbaiten Oe. F. -arim
eyn de vrede daghe ghift 37.
*Indnc-, indn-tilis {vgl. u. a, Fat-
tago. Hilla.) schfibeling o. scho'ber
dotte {i,q, nhd. dutte, dftte?) 40.
^tlnduccio .{aus indictio sim)
in gebot V,a,1420.
Indncnla s, Indnnientuiii.
Induere {ef. Exuere) anteyn, ao-
do^'n de cledere; i. missalia geren,
also de prester wen ihe dat misse waot
anstud 38.
Indnlcare zuze redin V.o. 1420.
ludnlge-re an hangen 17. V.tk
1420, raten (,) schön 33. -ntia afflat,
vortiginghe der sunde 38. apUl^ 29.
applos 40. -ncias ablas der sandeo
34. indnl-tns s, Snpportatns. -sere
(dbis) anagilizun sich 48.
'*^Indnl-is s. Indolis. -tos s. -gere.
^flndn-mentnm erchleidung SS.
indument 1 . 34. 1 -men, -cnla, -ciatatt
eyn cleyd 37. -menta pl. gher-, misse-
wand 38.
Indnr-are l -escere beharden 38.
-atus behartet 33. uorherttig 45.
Indus indener 29. eyn berch 37.
qd, niofis l aliquis dejtidi^ 76.
Industri-a sinirichy 32. bescheiden-
heyt 30. sim. 33. fleysig arbait 51
stydekeyt F. a. 1420. -OSUS schidc,
schire, clock, clouc 38. l -ns besdieidig
30. -S fleissig 52.
*Indutilis s. Indnctilis.
Indu-tus an, also de haft eynen
rok ane 38. angeleyt 29. -nie nue
gewant F. a, 1420,
Inedi-a arenm&t 41. hug-ariu&t 32.,
-armut, -gebrest 45. ein haws pres-
tum i,pauperies secreta qt4e est in eäe in
refamiliari 52. armoyd 37. vnberot
F. a. 1420. abgankch 27 Marg, -e
ilki (famir — st. famis — hunkar. l
Ineffsibilis Infarie 215
efitium edho zeni kriscrim- Inferi-e doten sei offer K. V, ,-or
. Ker, {vgl, Gloss, v, Acerbus. niderer 48.
>). Infest-QS der do feyde macht 125.
bllis vn vgsprechbarlich 32. gedon F. a. 1420. -are mueen ib. aus
ilari (plenius) meren 48. fechten 52.
rrabilis vnredesam 37. vu- Inflcere (c/. Infectus) vorterbin F.
ch 33. a.l420.
asvnge-f&g 29-, -schickt, -nein *Iiiilc-I laugen; fridprechen 33.
hende F. a. 1420. -iari vngetrewleich ligen 33. -latlo
alis vncuen 38. eyn weygheringe eynes tweuolden din-
lis vngewefentor 40. vnge- ges 37. laugung der schuld; -iator
^. a. 1420. lugner (Inu-) 52. -le (c/. Inducie)
vnweyse F. a. 1420. vnbe- zil eines frides die gebrochen werdent
7. inertia -icheyt ib. treg- 40. absag 32.
idha\t 33. trockeyt 27. vn- ♦flnflcior s. Inflteor.
Infldelis truwelos 38.
^rndi-tio pawrischait 52. -cia Inflm-as der niderist 34. curter
37. i. breuis Symb. D. -atns vnder ghe-
rabilin vnuerhorlich 52. treden 37.
ilebilis vn vfillik 37. vnder- Inflrmar-i suken 38. -ia eyn zey-
vnerfullig 52. ken hus 37. siech stub 52. sim. 75.
ngnabilis vn vor vechtlik 37. inflrmi-s^ -las s. Imbecillitas.
tlich 34. vnstritlich 30. vn- ♦f Inflscar-e, -1 in bewtiln F. a.
29. vnauzstreitper 52. 1420.
Ltricabilis vn vp loselk.37. *tnflteor veriehen 52. Inflcior
i-Is vnwerd 9. 52. anruchti-ch ich vorsach 45.
3. anrochtich 23. 37. vnrichtig Infla-re. -iitQrcrblewent,erbla8ent;
27. berücht 30. verlumbdet -uerint erbulsent H. Ph. -tlo vnflaut
wntig 34. -are berichtigen, (ans IM. angelehnt) 32. -tais blas, vp
ren (timg.) ; böse lamet machen gheblasen 38.
emmin 33. -ia ein posewsche- f Informa-re anwise-n 38. -tor -r
. berochtinge 37. das eynen ib. 29.
Lcht 125. pös wort 52. Informis misstalt 37.
das vntetig 52. *tlnframitere s. Intermittere.
-s kint er es ret 40. kint, f Infremere buldern 125. vast
sehe be neden seuen iarn 38. d&sen Das. seer tossen Ki. czen-
?ghedeken 37. modecheyn 27. crapiln F. a. 1420.
45. -tnlus venteke37. knech- Infrenatus vnczam 52.
eyns kindes krugelich {sie) 45. •f Inf rlgid-are 1: -escere colden 38.
tiga-ri mued werden52. -bilis ^flnfra-nitas schamloser 40. -mi-
m 41. tos vn weyse F. a. 1420.
ranorabilitas vngunst, hat, Infa-catns^ -tatns i. purus 52.
76. l svncerus rain 52.
stus vngiinstig 29 sim. vn- Infnl-a -e eyn biscuppes mutze;
^.a.l420. -atus ghe cronet 37.
ct-us {cf. Moriturus) vorter- Infamibnlam feurmeur 125.
1420. verunraint 52. HO. -nm Infündibnliim. infasori-üm in-
ar gancz ist 41. -laus vnge- goz V.a. 1420. ölkrug 52. -a pl. ohe
2. vad 37.
X 8. Nequam. *Inftirie grymicheyt 37. i. anime
SOS versert 52. infernales 52. 75.
216
Infosas
Lmoere
Inf OS-US begoten, bedropen 37.
-oriain s. Infandibalum.
^Infntatas s. Infucatus.
Ingeni-um. -i sin 48. -osns clein-
listich Symb. D. sinniger, wicziger 40.
sinlick G, voc, sin farSn [aus sinnig,
erfaren?) P. F. -ositas zynnicheyt 37.
Ingens micheler Symb.D.
logenu-us der hofaiste vrie Schtm-
henspiegel. vry adil F. a. 1420, -itate
edlin 41.
Inger-ere. -it (octdos radiis) gegin
kerit 48.
'^flnglomes s, Inglunies.
* flnglori-osasvnhersam 29. -sns
schaboht Pf. Grm. VIII 300,, vgl, Gf,
VI 411, Gloss, V. Scaber; hierher? vgl,
nhd, sch&big vilis,
Inglauies fryßeg 27. vresekeyt
F. tt. 14J20. inglomes fressig 33.
* t Ingraciljs vndankneme 40., vll
aus ingratiis ohne dank Ki,
Ingrat-ns vnneme, vnwert, vn-
gheuoghe, vnbequeme 38. vndaknemig
(sie) V. a. 1420, vndangh 37. Vnge-
nemer, vndenkberer 40. -itudo vn-
groytsam (^X lat,?) 37. vndankne-
mikyt F. a, 1420. sim, 1 7. vntancke-
berkeyt 45.
*Ingrue-re insten F. a, 1420, -us
vngenam 52.
*tlngnen (sqq, Gloss,), gew. ing-
we-n, i -s 37., igwen 34. gemäht 40.
gemecht V,K, hage-dros 35., -droos,
-drous 38. hageldruse H, S. D. heck-
45., hege- 27. -drug. hardrüß 33.
hardrueg 34. tT^ by de bein 29.
dat ghemechte of die leysche G. voc.
l ingwinar-is 1: -e eyn haghe dros;
-ia swellinge in ingwine 37. -is drüez
52. igwinaria drüss schüch (aus
such)P. F.inguipialisstern-,krotten-
0. San,, Sterne-, poggen- nd. 0. san,
-krut Stern-, kroten-kruit 51.
♦flngur-gitare vullin F. a, 1420.
vnder sencken 52. -itatio vor slin-
dinge 37.
* f Ingwinatio etc, s, Inhumatns«
Inhabilis, inabilis vngenäm 52.
♦fl- s. A-nhelitus.
'^flnhiare. inhyo ich sten 27. 33.
1: pete 33., pit 27. inhio ich
bitten (umg,) 45. in iare (7hiei
irlangin F. a, 1420.
In- s. Pro-hibere.
Inbonorare er enziehen 52
Inhumanitas greselicheyt .*
Inhnmatos vnbegrabin F. a.
ingwinat-ns i. sepultu-s, -lo -i
Inibi do selbstinne 125, do
F. a. 1420.
flnicere manns band anleg
Marg,
* Inicie windilsnur F. a, 142C
micie kinds windel 32. imicie
in-) wiegpant 52.
t Inidipsum (cf, Gtoss. v, Idi
indaj^ selb i, indas dz vns brii
ewiger seilikeit, l in illo bonc
indem selben gütt, scjs, deo u.
27 Marg, sim, 65., yfosu diese Ä
gehören,
Inimicitia veyde 38.
Ini^uos b6ser, vnmilter 40.
Jnitia-lis anbeghin 37. -r
kenczen V.a.l420, entgenczen
*Iningas vntzam 52.
Iniuri-a vnghelik, vnrecht 38.
tunge 40. -us onredelick G, vc
Inm- s. Imm-.
^flnmorbus s, Immorsus
*tlnna-tani^ -ta (sc, lex) 48
gewassinu 48. l -cia anghebom;
jnatnm 1: Inciatum id. 37.
flnnexus vorbanden 37.
Innixns vnge-arbeyt, -erbe
yn geerbit; Marg, angeleynt
eynander, daran geheflft 27.
Innormis vnghemeten 37.
Innotescere zu erchenen geb<
In- i re-nonare vomigen, w
maken 38.
f *Innox-a l -ia schult i. culj
*f Innu-ba vnbeschlaflfen 51
gem&heliti magtf . F. ungehidaif
l .pta ungehtta Vind, (Gf. IV 1
-pto vngebrut (X -trut) 41.
i -pta (X innota?) vnbekant
-bia vnvortruwet F. a, 1420.
lunuere i. signumfacere pej
geben 52.
Inmimenis
lüBofidiiin
217
imer-us. -a, -abilis vntellik
nuo s. Immo.
)ta s. Innuba.
^diens vnhorsam, suluoldich
veldich 22^
)ffens-iis (KL) vnuersert 52.
rczornit V. a. 1420.
a kumber 29. koin 30. arem-
' •
)i-maiii vnvorsichtes /. im-
1 37. -natus vngedacht 52. 75.
!i i. miser arbem (-ßm) 33.
(miser nd, stumpper 22\
?r Stümper wetterau, Mitleids'
chfiper (vgl, schuft sim,) 29.
oft nehm Imp-.
pendiculam s. Impendi-
■ s, Hy-pericon.
iprengnata s, Impregnata.
resen-tia, -ciarum (undent-
gin wert V. a, 1420.
aam ich rede K a. 1420,
iet-as vnrauwe 27. ongherust
•e vnsachte; -are ouerlopen,
don ; -atio ouerlop, ouerlast 38.
Uinus i, aduena, quasi incoUns
r. i, peregrinus etc. 76, huzge-
Incola) V, a, 1420. inbvirthich
?ena) Erf. Gl, hinder säsß 32.
Q-gesessen 40. elende; inqui-
imede 37. incolinus s, Cu-
•
g[ainaiicia(X inquinaria sim.)
mche.
10 s. Ayo.
quitus s, Inquilinus.
sacio (cf, Insitio. Insertio.
wingen (aus zwigung sim.),
flanczung 45.
ana {cf, Faba lupina) hülse
0. hilisa Sum.
n-ns cranc, vnsunt, vnghesunt,
lüde edder de deer 38. -a
e fröwe 40. -ia douendecheyt
I dorheyt dSn, douen, stymen
nia (umged.) awij^ 32.
8ci-das 6. Incidns. -sio s.
, Insitio.
s-or, -sor (alph. inci-) eyn
eh, HoTum slonwinm.
wunden snyder 37. ineisor wund-
artzt 52. 74.
Iiis-9 in-cisoriam teller 29.
"^flnsci-ssor s. -sor. -tum s. In-
situm.
f Insectnm (cibus) yngesneten 125.
flnse- s, Inso-dabilis.
♦ Inser-ere in phropfen V. a. 1420.
-cio, -tio 40. H, S. D. {cf. Insitio)
pozunga H. S. D, zwigung 32. zwi-
unge 93. zwfgunge o. inpfungen o.
pflanczen 40.
f *Iiisidi-e an laghe 37. laghe, al-
some den luden vor helt wanme se
vanghen wel 38. laghen, dreyghen {mi-
nari Kü,), verradenisse G, voc. cf. 110.
132. logung 33. wegelogunge 32. ein
hut 29. -ari anleugen, angelogunge
33. cf. 6. wegelogen 32. wege uer-
legen 29. in sydicnm stellen, also
me den musen deyt 38. indige (X
inuidia) hassunge 30.
Insigni-s ghesyreth 37. edel 30.
52. tugendschinbar 29. in tugenten
ächeinpär 34. wolgeczeycht V. a. 1420.
-re zim; -tus getziert 52.
Insinnare mouden, an-m., -moden,
-synnen 38. an nuten (sie) 27. an
onueten (sie) 33. pedewten 52.
Insist-ere. -as an hab 41.
^flnsitare s. Incitare.
Insi-tio^ -cio pelczung 52. zweiung
K. V. insci-sio potinge ; -tum ghe-
plantet 37.
*Inso- Gloss. aus inse-dabilis
nicht vphorlek 37.
* flnsogare^ snbgerere raden myt
oueler meninghe 38.
*tInsole-n8, -s 29. (c/. Absonus)
vngetzogen 17. 52. 75. vmbescheden
38. homödech 37. awysig 27. aüwisig,
vngefur 29. abwiczig 34. abitzig 1.
obiczig P. V, vnzuhtig Gf vngezogen
17. 75, -nter vnzichlich 41. -ntia
{cf Dissolentia) aüwise 29. ab weysen
33. an wysen 27. homoyd 37. -scere
ab beyß treiben 34. vnwiß triben 29.
vnstumen V. a, 1420. imolescere vft
(sie) triben 30.
Insolidnm tozamender hant 37.
gesampt F. a. 1420. mit foUer hant 52.
28
218
Insompnis
Intercalaiis
* Inso-mpnis vnge-slafen; -pora-
tns -schlafifen 52.
In-^ pro-spicere, intueri anseyn
38. inspector ansecher, anl&ger 41.
*tlnstag-ia verbenenkraut 74. -o
werbene krut 40. Instago Gloss. v,
Verbena.
f Instan-s a'^me {vgl. om BM, I
J27^.) 32. gegenwärtig, enczig (atis ein-
zig?) P. F. vnteilsam o. snellekeit;
-ter vnverdrossenlich 40. -tla ste-
decheyt 37. emsickait 52. instet (gres-
sibus) analenidi 48.
Instar geleichnug 33. glegenig 27.
Instanr-are of machin V.a.l420.
wider chomen, verpringen 52. -et fast-
not (antike Gl.) ; -auit wider festnet 4 1 .
Instigare reysenn, stoben 33. stop-
pfen 6. ryjjen, yn stocken 27. zu schüren
29. vordem 30.
Instinctns inw&i*kange 40. blas-
sunge 30. inplasung 34. inblasung, z&-
neygung 29. instmctns naturelich-
keyt i. conditio 45.
*f Instit-a (c/. Limbus) cram 38.
krom gaden K. V. lieh bant V. a. 1420.
totten-gewantt 34., -band 29. -e ben-
dilen t. hastiles Symb. D. -is sui-
thelon (vgl. ags. Gll. Gloss.) Pf. Germ.
VIII 400. -er na krome 40. -or coup-
man Symb. D. cremer 38. -utor kra-
mer K. V.
♦flnstiua (scheint inst- o. inse-
nia; vgl. stima 6. aus stina Gloss.
h.v^ riester (agric.) 32.
tinstrnetor lerer 40.
^flnstrnctus s. Instinctns.
Instmmentum (cf. Littera) tauwe,
ratscop 38. werczeügjbereitschafftÄ'. V.
geczug 0. hant vestin 40. geczeug 34.
ziig 29. braitschafft 32. geret 30.
* t Insnbsidiatns vngehulfen F.
a. 1420.
Insndare in vlissen V. a. 1420. en
swiczen 45.
Insnla^ i. mediampnis 38. werder
30. 38. wertel 33. werd 29. 52. wer,
awe 27. wert, ynsel 40.
Insnlsns vnvorstendich 37. vnge-
selczin V. a. 1420. ain vnweiß 52.
Insnita-re (cf. Insurgere) ane stür-
men V. a. 1420. in zom widc
i. yleisei 30. in b&sem ansprin§
in posen auff sten 34. -nt ge
41., X exsnltant gefr&went
Insnmere i. sumptus pro a
pendere 3. 4. 52. verlegen (v^-
in nemen V.a.l420.
^flnsupherns (ivnsufer^m,
reyne 37.
Insnrgere (cf Insultare) ii
wider stan 29. sim. 34.
*tlnsns s. Nisus.
* I Inte-dere s. -rere. -gerne
s. -gumentnm.
* t Integ-rare, -ere ganczen,
machen 45.
*flnteg-nnientnm vnverdel
hayt 33. vn vordeckong 45. -c
tnm vn vor dencken (sie) 27.
t Intellectns vornust 36. i. i
wirkende Vernunft; i. speenla
inwurkend v. ; i. componens ve
nisse (st verst-) zesamen secz<
Intelligen-s vorstendich 38
ein ewige vemunft o. ein engeis
Intemeratns vnczustort F. a.
Intemper-antia vnmechtichc
-ies vntzimMch vngewiter 52.
* t Intempest-a dz ander t€
der nahte 40. -us (nach Contici
schlauff tiifii 32. -as wos (st.
gewitter 40. -atus vntijtlik (i. q.
Gloss ^ 37.
^flntenciosns i. contumax 7
kiues 37.
♦flntendere s. Interere.
Intendere m&t haben 30.
h. 34. will z& h. 29.
t Intensiuus^ daraus vrm. i
sinus czw varig 34.
Intensus z&-nemig 29., -ne
34., -negunge 30.
Intent-are in brengin V.a.
-io kingo i. uolnntas Pf. Grm.
i. q. gingo Gf VI 1065. -US s.
nung 34. meynung 29. manung
Inter mank, vnder midde, twis
38. zwischend (cf. Interim) 30. tu
(nd.)f zusehen (in Zssetz.) 45.
* t Interar"tius beswoget 3i
flnter-calaris s. -scalarif
Interceptor
Interatitinm
219
rce^tor scbaider, tädinger 52.
rcilinm zwiüschent brow o.
rg brow 40. intranum oghen
rcipat mittel ho'^bet 40.
rcis-e, -se (vgl. Interpolatim)
lellich 34. -scheyden 27. vn-
jich 33., -ich 45.
lercudinm choder 52.
itercola-re, -is s. Intersca-
rcus widergend (vgl. Glans) 32.
;erdict-io s. -am. Districtns.
rdict-am, -io verbietun-g 29.,
indictorinm verpietung 34.
lyDge godes denstes 37.
r-dum vnderwile 38. -im dy
. a. 1420. dartzwisten (tz? cz?)
ea aldewile, vnderdes, altohand
OS ofte F. a. 14J20.
rere von inwendig zu reiben 52.
rere, intedere 29., inten-
's. Gloss. h. V.) 1., incendere
riticare (cf. intritus Gloss.)
rocken 9. 30. 75. in- 29., ein- 1.
•en.
iterfedatus bechlaibt 52. i.
aculatus 52. 76.
r-finium nasen-cruspel, -un-
K. V. nas kr&stel 40. -fanum
m) knoster der nese 37.
iter-flaatim s. -polatim.
r-im s. -dum.
iter-itus, 1: -indes (au>s -nicies)
itns 40., viteritus 34. ver-
\% 29. vergeung 1., daraus
vergebun-g 34., -ge 30. tod
jpnisse (aus verderp-) 40. -itio
lung 52.
;erlocutio vnder red 32.
ermedi-om zwischent mittel
ns vnderschaid 30. -e entszwi-
;b 29. -are mittlen ii. mittelen 6.
iter-mediom s. -nodium.
;ermin-atio eyn vluch V. a.
lestrung 52. -nabilis Gloss.^
vnred-delich, -eber 45. -US
3r 52.
rmissio brauch (Brache) 32.
rmittere, inframitere 30.
lüden 29. 30. 34.
* t Internas-um, -so d. sg. nsBs-
grislan Lor.
Internicio dir totunge F. a. 1420.
*Iuternix har-, dau-worme 37.
Inter-nodium^ -medium 38. kno*
kel 37. 38. i. iunctura 38. knod 29.
chnopphel 34. knoflfel 27. knewffel 33.
vnder chnäwfel P. F. enckelin 30.
* Interpell-are, -ere 34. vnder-
haissen 34., -nemen 29. ane langin
F. a. 1420,
Interpol-a eyn ghewent cled 37.
-are vnder lauffen 52. vndir weyn
(nhd. unterwegen) losin F. a. 1420.
-atim, inter-pellatim 34.,-fluatim
27. vnder-uellig 34., -fellig 27., -feldig
33.
* t Interpon-ere, -ibilis s. In-
terscalaris.
*tlnter- s. De-precari.
*tlnterpre-s betäwtter 33. tul-
mat-zch 52., -chs 33. tolmaczer 27.
tolmetsch 29. tollek 37. tolk, eyn de
mannigherleye sprake vor steyt 38.
-tibus betuhter 41. -tari bedewtten,
beczeichen 33. -tatio sprach kiinder
29. bedewtung, aus legung 52. -tatio
mala vare, to vare spreken 38. -ta-
biUs vor nemelik 37. bedewtlich 52.
* t Interpun-ctio (Unterscheidung
Kl), -xio deylinge 37.
luterrasilis gehauwen werg F. a.
1420.
^flnterritus s. Interitus.
Interritus vnerschrockenlich 40.
t loter-scalaris i. interpositus Br.
vnder-gegradet 33. Gloss. -setzig 110.
-calaris (alph. sc-) ondersettich; w.
0. i. -ponibUis, -calare i. -ponere
G. voc. i. q, -cularis, -eulare 110.
Interscapul-um K. F., -a zwi-
schen schult-em K. F., -ren 40.
* 1 Inter-septum unterschlag in
einem gemach Fr. -struccium (domus)
vnderschlag 32.; vgl. underslac BM.
II 2 S. 384.
InterSignum wort zaichen 30.
wartzeichen 20. warczaichen 34. eyn
vor czychen 27. vnuerczeichen 33.
Interstitium (cf. Diuersorium) vn-
dersch-aid der czinnen (inmuro) 52.
220
Interaümcciam
Inmdare
-eyd; vaac, schot, tas (vgl. KU, h. v.),
also in der schunen is 38. ergger 40.
ercker 74, eyn mittil want V. a. 1420,
"^tlnter-struccium s. -septam.
Intertrigo die bickeers G. voc,
blickarft, gippai^s, arswolff, das fratt-
seyn der kinder 43.
* t Intervallere vnder drocken 45.
*tlnteruallu-m, -s 32. vnder-lat
i, mora (q. cf,) 28. -laß 29. -laus 30.
-loß 34. -schaid l cathenacio paiorum
etc, ein duU 52. sim, 76, fasnacht fery
32. eyn mittel V, a. 1420.
Internla vnder kleit 40. sim 74.
*f Intenim daz zusehen (atis In-
terim dar z. umged.) 45.
^flntessmns s. Intensinus.
Intesta-tns eyn deney (de neyn)
testament ghesetten kan vor dem do-
de 37. der do gechlingen stirbet on
sin sei gerette 40. -tor an sele gerät;
-bilis vngetzeuglich 52.
Intestin-nm inghewede 36. inge-
weid,ged&rro; -nm rectum schlechter
dar K. V. -a lummelen 22^ 38. daz
gedärm 52.
Intim-ns aller meist yn newmst
(sie?) 27. innerater 29. in wennig 33.
bynnen wendich t. intranius 37.
bynnwynig V, a. 1420. -atio verkund-
ung 32., -igung 17.
*tIntonia s, Inauris.
*tIntoxicar-e, -i vorgheuen 38.
* t Intran-eus, -ins s. Intimus,
-um s. Intercilium.
Intrica-re in werren V.a.l420.
beweren (cf. Approbare hamon.)y also
me garn beweret; -tus beworen; -ri
bekumbem, beweten (t st. r?) i. inuo-
lui, accupari (sL oc-) 38.
*tltttrit-um, -a hier und brod 1
similel25. -icare s. Interere.
Intromittere vnderwinden 38.
Intronisare in dem kram (umg.!)
siezen 45.
♦flntroparare s. Incorporare.
♦fintrunc-aresekchen 33. -tare
stucken 45.
'*'In- s. lus-trusula.
flntrnsus inghesteken 37.
"^Intuba. incubu-m sannen '
40. -s slezo Sum. BM. II 2 S
Intu-eri {cf. Inspicere) emsi
ansehen 52. -itus ansichtichey
ghesichte 38. anuest (X unve
Mus??) 1. 34. must 2.; an gl
Stelle mit 34. innerster intimn
* Inturtus. itircus t. scabios
itercus id., grintig 52. Vn
Hirsutus, hirtus.
t Inual-ere obir mogin F. a.
-itudo vnmacht ib. swindsuch
-itudinarius quynende G. voc.
nen languere KU. u. A.). quoler,
beler 45.
*tlnuectura schendung 52
* Inner are veralden 33.
Innestigare ersporen 30.
Inuestire inlatten 34. inlayt
Inuest-is nackend 52. i. inb*
anebart Symb. D. -es ahd. ung
SaUb. GH. in Pf Germ. XI 3.
Inneteratus verslezzen Syn
*tlnuid-ia vrbunst 32. -us f:
31., feind- 64. -selig, -ia, -ere,
(in gl. F.) i. odi-um, -re,
nit, hat; niten, baten; nitesch, !
38. -osus genedin (meid sim.)
1420.
Invigilare in gedencken <
beschuhen 45.
Inuiolabilis vnzerprechlich
*Inuis-ere senhen (^rftaZ., aucfi
ähnlich) 41. besuchen V. a.
-ibilis vnsichtig 9. 52. 76. -
nit besehen o. nit beschauwen
flnuita-re in laden, to hus
-torium lad gsang 32.
Innit-us vnbillig (vitus willi
vngeren 41. -e vngem 52. vng
node 38. willencUchen (sie) 45
Inui-nm anewech 23. Sym
irrig weg 32. pl. -a d walende
G.voc. -US Irrweg 52.
Inumbrare schemeren G. tv
stetigen, schaden neraen (umg.
Inunda-re (cf. Fluctuare) insi
29. insencken 30. einsenchke
gü6 werden 52, -tio (cf. Dik
vbergäng 27.
Innngere
Ipoeoute
321
gere öligen 38. 45^ also de
de cranken lüde 38. &lgen 29.
olu-ere in welgen 33. -i s.
ire. -crnm eyn inwunt(niwüt?)
iJ20, ein wurflf 52. -osus est
ieqvisulwmmem in voluit et
iusetc. 37.
cobns lohel (st. lochel? cf.
n) auflF der fidel F. F. Vffl.
3 (ri-) fidiculosus Gl m.??
r Eig. lacobus, scherzhaft, vgl,
>haniis.
SOS gomelik, schimlik 38.
nla-rios l -tor kekeler 27.
oggler (sie) 32. -trix s. Mi-
les (krichen), daraus ioaes
40.^
a, iopa (v. Diplois) wamesch,
10. scoppe, yoppe 27. schegg
e,tTOgeGloss. vgl.BM,III113.
anus iordan aqua 38.
e buch der wissagunge 30.
ch der weyssagen 34. sim. 1.
ft fem gen, warniüs {cf. lutta.
Symb. D. Umged. warmoet
•müde 19.
aes s, Ionen.
% soupe en yawe 122, yppa
vnd brot K.V.
pa-ganos s. Ipogabns. -ris
rns.
»enabis s. Ipsalis.
>- Gloss., hyp- Gfy inb-er-
upar brachii GL Ker. upar-
rf, III 269. iperboli-cus ho-
37. -tos i elatus, superbu^,
yp-perdulia {cf Dulia) gros
ger 32.
lerigus s. Ipogeus.
)er-sidius, -uidios 76. Lac-
onus 76. acutus sompnus qui
OS dicitur; i^oAiUB est grauis
s 37. -nus \ -lidas i.gr. so-
. lidins i. sonus acutus 11.
dius, hypo-L, vll X hyp-
A s. Ippia.
jn {cf. Ixion sim) weisser geir
^flpnapis s. IpMiis.
Ipo-, i-basis smit stok 40.
*-*Ipobiis s. Ipersidius.
Ipocri*ta {cf Alphanus. Beghar-
dus.) glincerer, troner 38. gleichsnner
33. gleyftner 27. eyn dunkel goyde;
-sis d. goyd i. falsa sinceritas 37. -ta
gelich-ner, -sis -sunge 40. -sis glei-
34., gli- 29. -chsenhayt. gleysheyt 27.
gleidisnerey 34. glißnerig 30. -sari
glichsery triben 29 sim. -sare ge-
leichsenbayt treiben 33. glynßenheit
tryben 27.
♦flpocundrium s. Hypochon-
dria.
*Ipocus (cf Huso). ipotus huse;
epotns hus p, 40. hicco i. sturio 148.
hierJier? lopetas huse, eyngrotvisch
i. huso 38. vpicus i. h. 37. pocus
dorsch 37. 38. qd.piscis76.
* Ypodrom-ium travail 122. nod-,
perde- 37., mar- 52. stal. -US id. 52.
eyn laufer V. a. 1420. -um renne-
placz ib.
*Ipof-rodia 8. 52., ^ordia i. pasio
timoris 37. (ippofobis 74.). AuS'<p6^o<;^
vll. inno(poßdq.
* Ipogabus ver-, ipaganus hege-
40., ypogomus fech- 32., ypogamns
vich- K. V. -schiff. Ebenfalls ans hip-
pagogus: ippago i. aurigarius Gl.
m. 142. p. 184.
"^tlpoge-us^ -num 1: -gium i.
talpa l celarium 37. iperigus die
sunne so si ist ob der erden 40.
* t Ipo-gomus s. -gabus. -lidns
s. Ipersidius. -merus s. Hippo-
maues.
*tIpopan-ti, -k begeynunge V.
a. 1420.
* t Ypo-purgium s. Epigergium.
-quincida s. Hippoboscides. ^
*f Ipor-aica, -eica s. Idropisis.
Yporus. iparis l cauda equina
roß zagel 0. san. hippuris vlg. (Ann.)
catzen z. H. Ph. ippirus aequiseta
(lat.) Hb.
"^flposensis est figura gramatica
(undeutliche Abk., fast wie fragaria)
zonte (deutsch?) 37., aus ipothesis
sim.?
222 Ipostratia letalis
*tlp08tpati-a, o- 76. i. deceptio Irpetire eyn vessiln V.a.l420.
37. 76. * t Irreueren-s vnwerdi-ch, -tia
*I- s. Hippo-potamus. -cheyt 37. -ter, -ti 33., irreferenti
Ypoteca eyn hochgelubde V. a. 27. vnerlich 27. vnerderchleich (X ^ t
14J20. lehenpfand 29. ligend pfand werd-) 33. onwerdelic G. voc. t
32. pocta ligundephantt 34. yppo- Irrig-are tungen 5. 27. 33. dangeaP
thetica verphendung 33. 23. 45. -nus getunchkt 34. gedieh^
* t Ipothenthaurus s, Hippocen- geflieht 29. (-nus?) betungit V.a. 142(i,
tauros. fruchtper 52.
*Yppa s, Ipa. Irritare (c/. Impetere. Incitare.)
flppago s, Ipogabns. terghen 38. yteln, vor storn de, 27.
*tYp- s. I-perdulia. eyteln, verstorn 33.
*tlpperieum s, Hypericon. *tIrro-, irri-pinus eyn wolf il_
^Ippia {aiis hippia). -ipia hfinre lupus (76. verlas ludus) 37. irpiiii
darm 42. i. minor chykynmete Goch. pl. gewisse art von wölffen Ki.
ispia m. ckykenmete Eawl. Irrorare (iroro) nag machen 51
t*Yppmcum s. Hypericon. flrrngire (cf. -iare Gloss.)im
* t Ippiros s. Yporus. schreyen F. a. 1420. irngire (kam)
* t X ppo-girinm s. Epigergium. wueten 52.
-thetica s. Ypoteca. ^Irsutns, irtas s. Hirsntos.
*Ip8alis. ispa-Us 52. 32., -nis *tlru-gire s. Irrugire. -go a
76. est genus aspidis qui hominem in Hirudo. -lio s. Iroleus. -ndo s,
sompno neccU, ipnapis (g. aspidis) Hirnndo. -stes s. Erpica.
ipnap Meg. ipenapis ypenap 50. *tYrns {nach virus giflft) frosch
Ir (cf. Vola) hantbla-t 36., -d 37. 34.
das mittel in der band 30. 45. 91. Isagoga anweisung 52. sifH.75.
Ira torn ; irasci {cf. Seuere) tor- Isca. hysca czuncfir F. a. 1420.
nen; iratus ertornt, tornich, gram, *tlsc-, is- s. Isp-ida.
vnmodicb; iracund-ia torn, barm 38. ^flschiros 76., iskirus 52. i
-US czoren hefiftig 33. czorn haffig 27. fortis l dominus 52. 76. starcker got
schamhafftig (umg.) 45. 52.
•flreos, l iris blabggeln (sie) 46. * f Ismahelite sarachenen 40.hai-
ireeos wisse gilge o. ille firg (aus den 52.
iriflcilis sim.?) o. swertel bläme; ^f Ismarena lampreyde 37. is-
iris blowe gilge o. trftbel (t^flbel) 40. merona lapfrit p. 40. maren-a l
t*Yria s. Idria. -ula piscis 37.
*Iringns s. Eryngium. *Isof-, isop- s. Ysoph-agus.
Iris {cf Ireos. Fomix.) regen-bog Isopus isp Meg. ysSpli 29. iosepli
40. -pog w. (stain) Meg. ("X w. pr.) 32. isophus rüth (vrm.
*tIrole-US, -0 auis spier 29. iru- £!u Rutta), darunter ysop 30.
lio eyn spir swale 37. ^flsophagus s. Ispurgns.
"^flrp-estes s. Erpica. -inus s. Ysophagus slunt ror 42. id., des
Irropinns. magen munt i. mery Meg. die slont-
*t Irreferenti s. Irreuerens. r6re i. nemi 50. schlunt rori. meri
*tlrrefrag-abilis vnstimleich 33. tis K. V. isof-^ isop-agus strote 37.
vn strmlich (sie) 27. vnbrechlich F. isopagUS gula stomachi 33. 52. dy
a.l420. -ilis vnstorlich 45. gurgel 52.
Irremeabiüs (ire-) vnuerschmach- "^f Isophus s. Isopus.
lieh 52. "^iBOi^LmtLstacrescensinvetestor
*tlrremistes s. Erpica. telapidum37.
flrrequietus vnrauwesam 37. *tl^pft-U£^9 -nis s. Ipsalis.
Jspwgg
Inmenta
223
^flspia s. Ippia.
[spida. is-, varr. isc-, ib-ida eis-
?el Meg,
Ispurgus. yspergus weifisch 32.
^erg-ns p. walkusse 37. -a nomen
^cis 27. isophagns (umged,!) wal-
:h 33.
Istega schiffstal 40. istiga id, 74,
Ister dunowa H. S, D. tuonowa Tr.
^flstoriograans s. Historia.
*t Istria (vor Gelu; istiria) hagel
ttich 32.
Itali-a (cf. Gallia) lamperten 40.
Jchen 52. wallant 38. ober welsch-
id 29. -cus -er ib. welscher 30.
ich 52. -cam walsch sprake 38.
ilisch 52.
* Itali-a, -ca kazen- H. S. D.,
azzen- Vind.^ kaczen- 40., wolff- 32.,
. V. -zageL wolfes eide (nicht ganz
utlich) 40.
♦fiter varth Symb. D. seofter weg
). i. locus transüufcudlis Br. itersab-
iti Gloss., -Uli est spaciumM pos-
tum 37.
Iter-are wider sagen 52. vor an-
ir Wirten; trym {aus twim sim.?)
r. -atas 33., -atim^ -ato 27. 32.,
-nin 32. ander-wett T-atas) 33. -wirt
^ -wert 29. -wertlich 29. -wayd 33.
K P,V. -waidt i-waydtleich 34. -werue,
dem andermale, echt auer, auerecht,
ich eyns 38,
•f Itercns s. Intnrtus.
*Iterdie ein tag rais 52. sim. 3. 4.
♦fltlrcns s, Intnrtns.
fltrinm hfipe /. 44. hasenihr-
in Ki.
Inba rog zopff 32. lewin hörn F.
14J20. ein schop an eins l&wen hals
L l iubar sunt crines colubrine de, 37.
*f lubar s. luba.
flnbil-are frolocken 52. 68. -ans
ylich {st. veyrlich) gesang 30. -um
;hzer, dz jauchzen 44. -ns wunn 9.
). frolockung mit gesang 52. -eus
nedinrich V. a. 1420.
flacus s. luncns.
lud-eas jodde 38. -aismns jodde-
schop ib. iftdischeyt K, V. -ea jude-
scheit regio 40.
t Judex Ordinarius recht erweiter
ricbter ; j. delegatus dem etlich Sachen
empfolhen seind; j. sub-d. vnder rich-
ter K. V. ludie-iumrichte ; -are richten
de rechticheyt 38.
t ludith das puech der frawen Ju-
dith 34. hoch der frowen 30.
lugalis komat 32. gezal ros {cf.
Gloss. V. Alipes) H. S. D. jochlich
V.a.l420. tzam 52.
*f lugalum s. lugulum»
luger morghen landes 38. juch-
hart 30 sim. jeuch 34. 75. l iugera
juch 40. lugeris kiscer Gf. BM. II
2 S. 150.
luglan-s, -dis nozboum, -des has-
nozze Symb. D. yigulus 1: Tigilan-
tem, var. -dem nuzpaum i. nux Meg.
lugosus iochlich 52. (t. q. iugalis
r.a.l420.)
lugula-re keelsteken G. voc. -tor
eyn kelen snyder 37.
♦f lugul-um, -eum 33., -tum 27.,
iugalum 34. eyn hals swel 37. strot-
gat G.voc. dm| 27. druebz 33. kele
(-eum) 33. (-tum) 27. kn6r im hal||
30. krag 29. trag {sie) 34. jochleyn
V. a. 1420. iugellum strose ib.
lugum ein ioch o. gescherre 125.
jock, eyn tauwe dar de ossen ane teyt
38. i. seruitas captiuitatis 37. 76. vor-
bunden to eghenschup; i)!. iuga eyn
jok, eyn coppel 37.
luiub-a^ -e han- 0. scm., hau-,
hauwe- 51. -hotten.
lulius erneFrkf. Hs.a. 1460, hiwet
32. hew maneyd 34. hefi- 30., ho^'we-
40. -monet. eyn keyser 37. iulii h&ma-
nat 41.
lulus nugblfih/. F. ^nl pZ. drateln
0. kätzlein an den nup&umen Ki.
*Iument-a kalb 9. kalber {analog,
mit chilpura sim.) 32. mergeh Symb.
H. marhe Gl. Cass. -um erben (ptc.)
fye 27. erbende sein (sie) 33. jung
viech 0. erb (umged.) P. F. junges fiech
33. jung rind 30. arbeittier 29. stuot
Str. V. fach (af«?fech?); -us stier 32.
-ale yichstall 33.
324
Innctiim
Ixaa
lonetora (c/. Goropages. Interno-
dium.) tzam fugung der glider 52.
f&ge/. (corporis) V. trü, iantora bant
37. to hope voghinge der lede 36.
luncus^ ianetus 76., iueas 40.
(cf, Corrosiuus.Papirus. Scirpus.)8ebse,
bincze 40. zenide V. a,1420. risch 37.
ranctas s. Biblns.
f luniculüs einleger 44.
*f lunicus s. lunix.
♦fluniper-ns (c/. Sabina) wech-
alter staud K, V, kriech, so vil sam
ain feurpaum (X -pyr!); kranwitpaum,
hai^ in meiner müeterlichen dänisch ain
wechalter; in der geschrift haiet man
den kr. dick ainen veltcypressen Meg,
wecko-lter o. -ter bo'^m 40. chranwed-
P. F., kranbidper- 52. -Stauden, kram-
bitperpawin 33. wecholter 30. reck-
holtcr stud 29. -um dambesen, -s
d. boem G. voc, -ium wachandelenber-e,
-ins -enbom 38.
lunius brach-mant jFrfc/. Us. a.l460.
-monet 30.prach maneyd 34. brochmo-
nat 40. brackman 38. brauchot 32.
ionii brachat 41.
f lanix stier i. bos tenere etatis 33.
l ianicus eyn Sterke 37.
*f luno estnomen dec l monete l sub-
scriptio in denario 76. eyn rant voinie
den pennyngh 37.
*tlantura s. lanctara.
lupiter helfvater Meg.
flura-re in verba hulden 125.
-re sweren de warheyt; -mentom eyt,
meneyt; -m. de non vindicando or-
veyde, is ein loflFte myt eden edder
myt borgen, dat me eynes schult nicht
wreken wil 38.
* t lurg-amen l -tum kif 37. -ia
schelt wor; -iare plengen (cf. Tru-
fare), kif maken i. seunrare (?);
scheiden vnder eyn ander 38.
*Iaria eyn roden lus i.pediculus
canum 37. tzeck 52.
*Iiiridicosus stat haftich 37.
*Iuridus blek 37.
Iuris dictio gewalt sami 32.
lurista wol gelerter in geistli
gericht K.V.
lornal-is, -e iuchart 40.
Ins (gen. iuris K. V.) iussel i
jüssel 32. wous {st. mous?) 38
(Ed.); suffen t jussal (xingloss.)L
Ins ban-nitnm, -itam ge
V.a.l42(y. iuris (apostolici) herd
48.
*tIuspil-io, -o s. Vespilio
* Insqniamns bilre, eyn cru
pulsensome K. V. bulsam som
hülse, hülsen same 40.
* t Insqoiri - num 76., -um
Gloss.v. Ins pirium) romisch red
I-, 1-usseilnm uissel {st. \\
Symb. D. 284.
luss-io l -US gehaig 30. heissui
f Insta (vgl. Gl. m. h. v. nr.2
Acanna) iustis o. kanne 40.
lustiti-a rechtheyt 38. -um
sad recht 37. stet gericht 40. -i
griesswart 40. 74. hoffrichter 3
* Ins-, in-trusula est lignm
dium quod sutor inponit inter alü
ligna quando ocreas extendit 37.
lustus rechtverdich 38.
flutta (6?/. m. cf. Iot4i) 1
muos i. potio spissior ex latte coi
8m. II 272. brot H.S.Tr. mfis
luuen-is eyn kint 37. iunc;
ghe, eyn de nicht twelff iar olt
-alis iunchklingk 33. iogunt 27. •
diernel 34. jiinglingin 29. -tus i'
32. iugat 30. ioghet; -escere
werden 38.
'^'Inuenosus hom&dech i. a
meliosus 37.
luuenta (X -ca) kalbel t
kü K. V.
luuentns s. luuenis.
*tlxan sqq. Gloss. {cf. Ipion). y
est anis de genere vtäfuris etc. j
lanua. ixion 27., iuxon 33.
alba vulturi similis. ixium n
geiius animalium 40. ixos rotte!
125.
Labare
Laoerta
326
K. s. €.
li.
*e walczen, Sträuchen 33.
^. a. 1420. labascere glat
»ates s. Pala.
i)efacta-re vellin F. a. i^^ö.
ch gemacht 125, labefleri
esmit of beuleckt G. voc.
lum (cf. Labrum) weschfas
US welschfaß 74,
5re (cf, Labi) guten 27. gla-
gliczen, glinnen 55.
*na etc., wie lavernio, von der
in Laverna, s, QuicheratÄdd,
vv, Labern-a, -as.
icere gleyten machen 27.
czw guten 33. gliczen, glin-
ficere gebresten 45.
)eta s, Lebeta.
l labere 34. hal- 34., hi-
- P. F. -liczen. sleiifen auflf
^. scbUpffen 29, 76, adla-
zä schlichen 4L
LS flussig 52. 75,
a lettig 52. schlaipffe 32.
tet und X labrum sim, in
slef {neben pantrom sleyf)
ina eyn anrichter, eyn lepel
t. a. tudicnla sleef 109. KU,
epel; pantrom slyfi lefFel
BM. II 2 S. 401, wo auch
ihd, sleifa. libioa schleifP* 40.
im l -rum lefiftz; et extrema
üle deflexa schüsselraniBTt K,
33. -ium l glabrum lyp 27.
:z 29. leczflf 32. vnder-, -rum
8 37. -rum lefcze 40. lebiom
borin-tos irrgang, vmblauflF
OS ierregang 40.
'iosus ein arbents 33., erben
ch. vul arbeydes (in/,?) 37.
>r-, labr- 52. Gl, w., lab-
118 i. didbolus 37. 62. 74. t.
%grestis Gl, m.
f MoTum glosauinm.
^fLabr-ana, -ina s. Labina.
-iUa s. Librilla.
*Labro lectator l tabernadic, 76, i.
leccator, tcibemator 37.
Labram s. Labium.
Labram weschfas 40. badschaff,
est vas ablotorium K, F.
Labras-ca weinter traub l her-
ling K. F. winter-hallun ö/., -hol 74.,
-trola 93.y -tröl 32., -linch Gl. Mons.
wilde rebe o. wint hebe 40. wild reb
29. 64. velt 27. 33. han, acker 27.
hayn 33. labastram heyn, walt,
eyn wilde win 45.
* t Labas-cas s. Labornscos.
-tram s. Labrasca.
Lac milich 33.
Lacca ein gumme 5L
^Lace-na X -i*na (ags. hekile).
-na hekel; -nare hekelen G. voe. -ra
74., -rra {alph, -na) 40. hechel. la-
tena hächel 32. eyn hekel i. ceroi-
cicala (s. Grinacula) 37.
*tL- s. Pl-acenta.
Lacer orloser 74. S. H. Tr. erbSser
0. zerzerter 40. i. cui membra sunt
abcisa l aures 76.
^fLacerescens (lacS t^U.laces-
cens) ablegit F. a. 1420., vgl. ablegig
Sm. II 449y vrm. zu lacescere (nr. 1)
Gloss.
*Lacera-re riten, cluuen, to-cl.,
-spliten 38. chrazon G/. IV 586. -tara
s, Fissura.
^Lacerna {cf. Lacena) eens ritters
cleet besyden open G. voc. est species
vestis denobilipanno etc. 76. koz 100.
H, S. D. (vgl. u. a Gloss. v. Leuisata.
142. p, 88. V, c. m. Anm.). ritter kleit
0. kecz 40.
Lacert-a, l -os 140., lacta (aus
lac^ta) 30. egdechse 40. eyn eghet
exe 37. eghedisse, eynworm 38. haghe-
dise G. voc. egochs, adex, ilt&chle 140.
edochg 29. ädax 34. egeless Str. V.
29
226
LftC6ftllS.
LftCtt
eckes 30. eckeg K, F. audechse F.
a. 1420, eydiß, eydisse 50. plintschleich
52.
♦Lacertu-s mawspain 52. vnder-
ma (aus -arm) 40. hinder arm K. V,
'OHUB (auch anderswo, vgl. 142. p, 189.
h. V.) mechtig 37. armstark F. a. 1420.
Laces-sere, -cere nagen V.a.l420.
-sitor {cf. Licitator) reysser 40. kiuer
37.
^fLacinia s. Lacuna.
Lacinia est vestis lacerata l ora s.
extretnitas vestimenti Br. sim. 52. 76.
l ßbuia qua clauis constringitur et con-
nodatur 76. hadrig chlaid 52. slicze
F. a. 1420. sleype i. infima pars vestis
G. voc. knöpf elloch 29. 30. lassimia
fas^ 32. lactiiiea ghere, zSem 37.
licinia zSm 37. i. ora vestimenti 52.
76. sam 52.
Laciniosus vul d&ke 37. zihadi-
loter H. S. Tr. haderot 75. Vgl 142.
pp. 188. 190. eu lacertam vulgo la-
cinostun und au laniosum i. pinno-
siim (pamiosus 75.).
*Lacisco i.dimico 37.
*Lacoiie s. Lauconie.
Lacrim-a trän, druppe i. gutta^
stilla 38. treher 40. -ari trehern,
zehern 29. trenen, drupen i. stiUare
38. -osus s. Trena; -osa pl. ntr.
clagelicha 48.
*f Lacta s. Lacerta.
Lacta-re soghen, sugen gheuen 38.
s6igen 29. -tio teuschung 125.
^fLactaricia s. Lathyris.
Lact-es renmag 32. -is wissi (um-
ged. aus visch sim.) milch 40. ein laf
sak i. pellicula in qua. . . quibus dam
locis lac coagtdatur 37.
* Lacticapiom eyn melk vad 37.
sechter, gelten (vgl u. a. BM. II 2
8. 242) P. V.
*Lacti s. Lacta-cella.
^ Lacticin-iom molkan 32. -ea
molken, melk spise 37. -atrix amme
37.
^fLactina latiche (cf. Lactuca)
0. worhel piscis (X tactaca sim. v.
Tructa?) 40.
^fLactin-aria s. Lacnn
s. Lacinia.
^Lactinia enbrok 22. i.
opex 23.?
*Lactipa {aus -panis?) pro
bröckelte s. panis iniacte 40.
* fLact-yrida, -iridia s.
ris.
* t Lactis {aus dxTiJ) lat. i.
bacus holar, holder Meg. sai
holder, heisset och zu latinela<
* Lactis s. Lactes.
Lact-uca, -ina (h. v.), lat
37. (t?. Lapathum) lactich 45.
ladeke, eyn crut to etende 38.
34. lutäch 30. lattach 29. la
S. D. lackt 32. ladich, latich;
Cffi inutiles vnkrut, siluestri
latich H. Fh.
Lactu-^ lacti-ceUa {cf. C
Rostrum porcinum) dudistel ^
^fLactas s. Lactis.
^Lacua Gloss. aus lacuna, )
Lacula i. vestis etc. 27.
i. q. laculata vestis Gl m.; d
piscis e^. 33.
♦fLaculu-m, -s s. la-.
*Lacaii-a X -ar q. cf.
lawben 33. leüb 27.
Lacuna tumpil F. a. 1420,
Gf. IV 882 (vgl hier und G
Lacus. Gloaca. Palus. Sentina
Volutabrum.).t. insVium nauis j
0. schftrne o. pf&cze 40. i
lacinia id. \ fotiea^ i. q. lac
37. Incana 1. i.foueal42.p
Anm. locuna toi (ahd. tu(
vallicula, harathrum) 32.
Lacuna-r gehelmeze i. \\
Syrrib. D. dat voerhemelt; die
van eenre kercken of huyse
wulfte, et. est lampas ardens
G. voc. gewelb; -re ein speij
52. lactinaria sunt lumina ve
{st pendentia, vgl noch Gl m.
na) 37.
*tLacungule (X lacus) ,
conie.
Lacns {cf Lacuna) pol, pon
pute 38. sudde 38. KU sutt 74. s
II357K (Sm. III 293). grab 33,
Lada
Lanugo
227
wf h. GI08S. tieff halben, see, püczen
•. V. een groepe, een vuyle graf of
ayle (ßen. lac-us l -i) G. voc. sewe
5. wach H. S, D. wac sim, Gf.
rottenbett sim, Gloss. (cf. 142. p. 189
iLacur m. Anm). aequorreos lacus
raszerlichon groibun 48.
"^Lada s. Ladam.
. Ladanum himel-flad, -trör Meg.
*tLadaris wilt crut 42.
^fLadula a. Laudula.
Laduin, 1^ lada 40., lodum 34.,
9adiim 30. velg sim. Gloss. welgen
14. wirst fül ladam; hackbret lau-
Inm (jsugleidh^ das heute )ioch gebr.
tjonwerkseug, an gleicher Stelle mit la-
tft 29. 34. s. h. V.) 30. hacbret 40.
La-, laf- 1 flucti-flcos (X -vagus)
mannen wecher auis 32. laoflcus,
-phicas 37. vech K. V. wannen-wech
äl., -wihel K.V. wige; loaphicus
3]m waghe sterd; lorificus eyn quiker
[i q. nl. nd. quicksteert) 37. ioauicus
t laureflcas 52. wahe' auis 40. loa-
■cus grunesphet H. S. D. gröntspeth
Gl. Lind.
Laganum stekelweghe 38. eyn
kroppele (l) pankokc 37. phann tuchel
(sie) 33. f^ancküg 27. flad IC V.
Lagena (cf. Tonna) lechchelen 38.
^fLagnear s. Laquear.
Laicus s. Epibata. Frocco.
Lama (cf. Gistrictia) hone 33.slunt
F. a. 1420. ain stamig (stainig?) weg
B3. eyn is schölle 37. (lania?) i.
rupiura etc. wirae (aus wune) 27.
lomos (cf. laeoa Gloss.) i. apertura
glaciei loeme, bijte KU. lame pl.
ein Werder U25.
Lama, lamma s. Lameila.
Lambere licken 38.
*tLamb-ra s. Ambra, -ricius
8. Liimbricas. -us (atiders Gl. m.)
9. Melampus.
Lamella eyn meele (aus lameele?)
37. l lamma lemmelen 38.
*Lamen blecke also eyn dünne
fsem 38.
'''Lameiita-ri betrucbig sein, cilia-
ren 33. -tio klag gsang 32. -tor
X lamen) i. diuisorferri 52.
Lamia vnhdlde 40. eyn vngehueer
V. a. 1420. drut, alb V. tril. lami m.
(piscis) Meg. lamnia nachfrow 32.
*Lamigo s. Lanugo.
Lamiro. lamyros (Xa^vprf«) i.
blandus 142. p. 189.
*tLam-ma s. -a. -nia s. -ia.
* Lamorpha i. larpha ein larphet
52.
Lampa-s crusel, luchte, scrine
(scerue?) 38. i -da (cf Cicindela)
ampel, liechtuas K. V.
* Lampates sim. s. Pala. Lapas.
t Lampyris noctiluca (Asm.)
glim-o nom.,pl. -en H.Ph.
* t Lampi-um, -tum eyn pult, eyn
lecter pulmet 37.
Lampreda invederslage naturam
piscium hal)et H. Ph.
♦fLamus (?) hübe r.a.l420.
La-, li-naria wüUin Iierba 40.
Lanarius wolleman 40. wollman
74. eyn wuUen slegher 37.
Lancea (cf Hasta) glene 40. gleue
27. glancz 27. 45. gläuen P. V. glauie
G. voc. lanicia ein geln 21. glancla
gleuinghe, speer, spisse i. cnspls^ has-
ta 38. lanceola ein laj^ eisen 52.
Lanceola s. Flammnla.
Lande s. Lanx.
Lancostrum s. Latestea.
Lancumie s. Lauconie.
^fl'Aiid-ica s. Tentlgo. -ns s.
Mansiis.
Lane owirra wullin kotz 74. aus
laneo birro wulmirkot (sie) 41.
^jLanerices s. Laultrices.
Langw-idus zeyk 37. -or s. Egri-
tudo.
* t Lani-a s. Lama, -cia s. Lancea.
Laniflca eyn wallen weuersche 37.
*tLanio s. Lanugo.
Lani-o l -sta uleisc mengere Symb.
D. -sta metzger, fleisch hacker K. V.
* t Lansternia s. Lectistomium.
*tLant-rlces s. lanitrlx. -am-
nnm .9. Lauconie.
Lanugo nfier hart K. V. nuwe hart
0. vniillem (?mundeuÜich; ati^uuiille-)
40. ionc baert; nop G. voc. gepflocket
* j-
228
Lannm
Lanut
29. piachen 34. stou& H. 8. D. stu-
phar Tr. (cf. Gf. VI 6 59). strupha Vmd.
stof-hayr (stof lana hreuis) KU. leuiga
flo'cka 30. lamigo (anders Ohss.?)
dat vp deme terze (ters penis) l amplus
flos 37.1artago(V- öio^^.^hemelkhar
37. ^rcn. iiüs sunt crines pvdibtmdorum
52. lanio manikeyt o. wol worcz 45.
*f Lannm s, Linnm.
Lanx {cf. Discos) eyn woge schale
F. a. 1420. sim. 99. praytte schawifel
34. eyn breyde plateel G. voc. schftsel
P. F. messer- 29. 32. 74., fresser-
1 woge- 40., wag- 74. 93. K. F. -Schüs-
sel (-schftssel). lande uuitharuuaki Gl.
Ker. vgl Gf. 1665.
* f Lanxinac-ta, -nla eyn schottel
korf 37.
*Lao- s. La-flens.
fLapa (seltener Gewandname Gl.
m., hier aus capa?) l lena (passt su
Gl.m.y aber nicht j^ur d. Glosse) sturem-
huet 34.
*Lapaciam s. lapathnm.
* t Lapas (cf. Lapathum). lapates
brocco Gf IIIJ270. kole speze (spicze?)
F. a. 1420. lappates kabus K. V. cal-
mus 32. cibi ex oleribus, i. q. jota war-
müs (cf w. Iota. lutta. Olus. Gloss.
w. Faritalia. Sorbitium^) Symb. D.
lapathes 1: lapastes gumpost 40.
Lapa-thnm, -tum leht (aus letehe
sim.) 40. -tium docce, vudu d. Hb.
-ciam lattich 42. lodeke i. latuea 37.
-dum acutum leteche 40. lapi-cium
lettlich A. P. F. -um (jüph. lapa-) me-
newe h. {daraus mone newe 74. umged.)
40. lappa-tium menga, bletsch K. V.
•dum blek 32.
*tLap- s. Lapi-cille.
^fl^apl-dda steyn-metzel K. V.
-bicker 37. -werk; -cldina -hutte;
-fodina -knie 38. -efdina 1: -clna eyn
bichus; -dius steynich 37. -diclna
haukamer F. a. 1420. -dea (vas) stein-
na Gl. Vind. -dare steynen, mit ste-
nen werpen 38. -llus steinli 29. staindel
34. -s funeris lickstein; -s arenosus
sant steyn 38. -s lazuli leuer stein 51.
* Lapi-, lap-cllle eyn slip, i. q. de
clUe cadit 37.
*Lapid-na s. -da« -nm s.
thum.
*fLapi-s, -dare etc.s. -dd
*tLapit 1: lingit müvus Sy
^fLapi-to s. Capito. -nm
pathum.
Lappa {cf Bardana. Glis.)
(Ed.) H. Ph. clesse G. voc. kle
cliue 37, chlepp 34. distel 23. Sy
* Lappa -cium, -tes s. L
-thum.
*Lappatus haraftich 37.
^Laprenus schiferstain 7t
laps- schliistain?
^f Lapsarium s. Lapsorii
*tLap8il-e, -le 33. {cf La
sliff 5. 33. sleyff 27. schlipffi
ßwiliter labitur; -la l lapsidinm
52.
* L-^ -e 40. -apsorium mol
meule) l kos 40. schleiff mole,
stat 75^. lapsarium sleiffmül
t Lapsus, alapsu von dei
0. dem schlipf 41.
t*Laph-u8, -OS hirß 52.
Laquea-r {cf Lacunar. Cc
Lobium.) gesperr 52. wolfsei (
daraus umged. wolffseil! 133. rir
rick), heng 33. gedäffel, himelcz
-re gehimelcze, -rlum himel
-r ia pl. getefele F. a. 1420. eil
i. ligna tabulata 52. himila Gf
lagnearibus himilon Pf. Gem^
391.
Laqne-ns strich K. V. -ati
1er 52.
Lar hert Gloss. her o. h
spichus i. penns Äelfr. larc
belte 125.
*f Larcania s. Lanconie
Lardam s. Carum. lardi
parare specken 38.
*tLar^a spend 32
^ Largitramus. laridlt-i
38., -armus holtworm 37. 3:
Speckmade, aus laridum -\- \x
fLarida s. Fasula.
*tLaridit-armas, -ramos i
gitramus.
^Lartago s, Lanugo«
fLarua, larpha 52. {cf \
Lamm
Latro
329
ha) achiem 52. K. V. in segetibus K. V.
cheim 32. schem 30. laruen (?)
»ucze o. eyn schimel 45. larfen 52.
^escbube, bfacze 40. vngestalt V. a,
1420. tufelantlit 29. tewfel hawp P. V.
seil grynse of grijn aensicht G.vac,
BUi fileotasche (aus talmasche sim.
wmged,?) 33. laraa-lia fastnacht, dy
hgenauent 125. -les pl. duuels scheine,
■povk 37. '^o est caducus morhiis ^1 .
82."
•fLariliii est extremitas mense.
Larns (cf, Gaia) eyn water-voghel,
-hoyn, eyn lepeler (pelicanns td. KU)
37. wasserrab 52. muser 29. 30. 40.
loms maugor 34. lanrns musar 32.
bor m.Meg. laordns laurder 50.
"^fLasar s. Laserpitiam.
^fLascentis des loscbunde 41.,
aus latensis X losch-? cf. delites-
eendo loscendo Gf. II 282. loschen
latere Ghss.h.v.BM. 11043.
Lascin-ia ouerulodicheyt 37. geili
29. gaiUikait 30. rawschen 34. (de
venaticne). -ns vnkusch, geyl 38. gel
(auch in AbU.) 33. gail P. F. gogel ib.
Äventin (vgl Sm. II 21. BM. 1540.).
•ire swelen, tarten 38. lastiiiiosus
s. Scedia*
Laaerpitium. lasar s. Asa fe-
tida.
^fLassimia s. Lacinia.
Lass-us moude 38. ghemoydet 37.
Mg 34. lass, muglog; -itado lass-
heit 29.
^Lasterna wag, quasi va- i. e.
Tie-steroa . . . lantwagen K. V.
*tLasiiriiiiiis s. Lazurimn.
^fLata s. Eptapilenros.
Latebr-a (cf. Latibulum) stilnisse
F. a. 1420. Schulnisse 8*". schnung
(sie bis), frustenig (aus finster- X Mus-
ter-?) 45. -osos finstrig 52.
'fLatena .9. Lacena.
Later teyghelsteen G. voc. {cf,
Plecta) czeygil F. a. 1420. later-icius
eyn czygelyn ib. l laternius zieglein
52. -cinm tychel ouen; -fex t. backer
G.voc. latex v.h.v.
Later-a, -alis s. Latufl.
* t Latercnln-m, -s ags. beolone
i. simfoniaca Haupt V204.
Latere l latitare 38. schulen 27.
38. schullen 33. vormyden i. vitare
38. luschen 27. lascentis v. h. v.
latescere verporgen ligen 52.
^Later-icimn, -ifex, -nins etc.
s, Later. -na s. Latrina.
Laterna latern K. V.
Latescere s, Latere.
*Latestea. lancostrum wyn i.
vinum 37. ^: latex i.vinum 40. 76.
Pap. Ki. latices v. Capreolus. 142.
p. 191 IT. Latices. Latrices. Latrix.
m. Amnm.
Latex (cf. Latestea) putte t. aqua
stans 37. vorborgin wassir F. a. 1420.
kech brunn 32. i, opex (anders
Gloss.)y brica (X later id. Gl.m.)
0. quelle o. win 40.
Latibolom schiremschilt 27 Mrg.
verborgen hug 65. vorburgin dink
F. a. 1420, hollestette i. latebra 30.
vinster stat 52.
*Latiiiicasdudeschmynsche23. 37.
Latbyris. lact-yrida gith corn
Hb, -iriuia sprencwurz H. S. D. -eria
spriuwrz Symb.D. elacterides (X
elater, elast-?) spring wrcze 40.
Latita-re s. Latere. -tor schuler
38.
t Latinm (lacium) walsch land 37.
ad 1. lanc bardon 48.
* t Lato-miissteyn-mecz,-wercker;
-nia -kamer 45.
Latra-re bellen, also de bunt 38.
huylen, blecken G.voc. belcken 132.
-tus blaffinghe G. voc. bellinge der
hunde 37.
Latrena s. Latrina. •
Latria gotz er 32.
♦tLatribuU (lat>.; :tribiiU) dis-
tel blomen 37.
Latrina (cf. Cloaca) gang, feld-
gang Gf. IV 99. 103. latrenas felt-
ganc Pf. Grm. VIII 391. laterna he-
melcheyt, drek kule; cloaca id.y schit
hus 37.
*t Latro loter (X latro), Schacher
34. schaucher 32. strouder, struchon
i. vispilio; latrocinarestrouden 38.
280
Latuca
*tLataca s. Lactaea.
*Latura kalk i. sementum 37.
*Latariciam alant i. hinaula
campaaa H,S,D.
Latus breyt 38. (nd., auch Gloss,).
Latus sbsL later-a manabirga Gf.
III 174, hierher? -alis ein mit gesell
52.
*tLaua-crum 38., -crale 37.,
-torium* 38. hant-vad 37., -becken,
(l -crum) -vaat 38. -re wasschen, sp6-
len, scholen (auch 22^ vgl. Br. Wtb,
/J^OÖ^,duaghen 38. twahen,quahen42.
*tLa- s, Le-uaculum.
*tLauaiit- (v, FuUo), lauand-
Br., leuant-arius walker 40. 74,
fLaua-re, -torium s. -crum.
-triua eyn gosßen i. locus quo sordida
aqua iactatur 125,
"^fLaucea s. Lauticia.
* Lauconie. laeone drukilih (Josse
lacnngule); locouie withi (catene.
khuna. withi.); lautumie einginoti
(carceris karchella) Gl Ker. citimae
i. cautumuiae; lautumniae, cau-
tuminiae i citanae etc. ii2. pp. 48.
53. 192. m. Anmm. lantuninum raar-
ter kolb K. V. lancumie keden; lar-
cania est genus carceris eyn torn 37.
Laudanum lör6l Meg.
fLaud-are, -es s, Laus.
Landula {cdph. 40.), ladula 40.
lercha, est wunsam et astuta (Ed.) H.
PA. lerche 40.
*tLaudum s. Ladum.
La-, li- U. S. D. -ueudula lau-
end-er (aui^, sie) 40. -aela H. S. D.
-la Tr. -en crtit 27. -ickeln chrawt33.
*Lauit-, lane-rices zweiger brü-
der wip 40.
^fLaurdus s. Larus.
Laurea siges roite 40. lorn kröne
V.a.l420. drip wortze 51.
^fLaureflcus s. Laflcus.
Laureola (cf. Alypum) kellers hals,
crut vilna also peper vnd is heyter
wenne peper vnd wesset in dudesschen
landen 38. vides (aus zidel sim.) hast
40. ziland 32. zilant, ziler K. V.
♦fLaurex (aus larix? X lar?!)
hanspaum Meg.
'
Lectega
* Lauri-bacca, -f agiom lorber 4a
*tLauri-cale s. Lorica. -fagi-
um s. -bacca.
^fLaurus s. Laras.
Laurus eyn lorebem bom 37. lor-
paum Meg.
Laus lofiP, pris 38. laudes Iw
metti 32. laudare s. Deuouere.
*t Lauter s. Loter.
Lauticia, laucea est gloria epur
larum spize loflF 37.
^fLautum-num Gloss., -ie,-iiiie
s. Lauconie.
Lautus loflik 37. iberfüllig 29.
wolberevt V.a.l420.
Lax-us durchpruehig 52. -are
losen, vp binden i. soluere 38. durdi-
waichen 30., -gand machen 29. -a
la"zz uff; -ate ze laut o. zer {sc.
lant = lazzent) 41.
* Laxistrum eyn loghe vad i. vas
per quod lixiuiumfluit 37. laugenhafffl
52.
Laxus vnvorstoppet 37. slap 38.
durch-brechung, -waicht 30. -läff 29.
-vertig in dem leib 34. -gengig, -sichtig
45.
* t Lazania (animal) lazan m. Meg.
lanzara (bis)m. 50.
*tLazurium. zunich, lapis la-
zurii lazurstain Meg. lazarinm plae
dint E. V. lasurunus blaw dint 32.
Lea s. Leo.
*Leba pancouke i. placenta 38.
Lebes (cj. OUa) deghel, schape,
scape i. patella 38. degel 38. 45.
tegel 29. tigel 30. reindel 34. copher
uule Symb. D. erfaaven 41. gn^e
F. a. 1420.
Lebeta (cf. Mellitura) ein leczelten
34. labetum lebek&chen 40.
^Lebifusor gropen-, kannen-ghe-
ter 37. eyn dickel gufter 45.
^fLebium s. Labium.
Leccator i. homovanus etgubsus
lecker ; ganeo hoff-1. est idem K. V.
Lecythus. lechitus olhaffen, essig
krüg K. V. e-1. (X ?^«M)y) olkrueg
34. olea-1. &luag 29. cochitus, cot-
ticus s. Cadus.
*Lect-ega bette ziech; -ica bor-
L6cdo
Lentigo
281
- F. a, 1420. -bette. vinbhaDg
eyn bette hangh 37. -itega
a, golter 52.
10 leczg 29. 32.
^ctist-ernium bett gewät 32.
^tte wot 40. lasternia (lan-?
) bedde want 38.
^titega s, Lectega.
-or {dmistri) lese- 5*., les-
- 32. -meister. leser 40. vnder
czner (X -ionarius c/. id. sub-
us Sm. II 530) 40. -orium
logium) les-panck, -kamer 52.
32. -rum pult, lecter 37. eyn
• stul 45.
5ct-ra s. -ega, -rum s. -or.
}hitas s. Lecythus.
sda s. Ledia.
jre steken myt enem meste
>rare 38.
lia, leda (piscis) 37. vrou
rn) i. yarias, trncta Symb.
forhen, horafisch 52.
la 8. Leo.
itus ein geschickter pot 52.
3geon s. Logium.
a vrm. at4s levis nach Scheler
15.
fer briftreger F. a. 1420.
ofinstri ^2.(beimKriegswesen).
6 17. fensternes 21. vinstir-
^. a. 1420.
s-doctor recht-lerer 29. -furer
HS 52. 1. der rechten 34. -lator
" 0. bringer 29. ee-, gesecz-
4. gesetztrager 52. -peritos
jeczt verstandner 29. -ta ein
I weltlicheil rechten (cf. lurista)
velt (X wd. wet?) wiser 32.
er do fruntlich recht wiset 45.
^ittim-us eleicher 34. erlich
te, elik; -are echten; -atio
ihtinghe 38. legitime ferie
luende 37.
^la s. Regula.
imen schmal sat K. V. smal-
nb. D. smal sait 41. sam 52.
(0. 45. gem&g körn 29. ligu-
f. Letum) gemuscht koren 34.
logumen kächt (cf. Tirectum)
*Leyoa. lena leyoe, eyn water
in Sassen 38.
♦fl^cinbell-us {animdlvgl. tebel-
lus sim.') eyn sabeel; -ius, -iuus
van dem deere 37.
t*Leme-na, -rena clene bende 37.
*Lemida estvermisqd. 37.
Lemu-r^ -res pl. trawm 52.
Leua {cf. Lapa. Tuscina.) bed dAch
Symb. D. ags. (?) toscia i6. E. ahd.
zuzsa, zussa Gf. V711.
*tLena s. Leyua. Leuo.
* t Lencopedion s. Leontopo-
dion.
*f Lendo {vgl. hier und Oloss. w.
Giconides. Siro. Lendex?) schnebelig 32.
(von Gestaiten und Krankheiten der
Menschen).
*f Leuiator s. Leuiator.
^fLenigatis viechtin 41., v aus
sl? vgl. lenire, leuigare Gloss.
Lenis linder 40. lenitas lindin 41.
Lenokuppeler,ru£figer45.riffyane-r,
hurenwftr-t; lena -rin, -tin K, V.
lenocininm schendighe sprake 37.
horretum V.a.l420. puben weyg52.
Leus dis nete, eyn clene wormeken
in den baren 38.
Lens leinsen K. V. Unsi 32. hdft 1.
30. lize 38.
Leut-us metliken {cf. Morosus),
langsem, sachte 38. traech, tae, slap
G. voc. -e lize, mecliken 38. sim. 22**.
-escere entlewn o. waichen 52.
•fLe- s, Li-nteamen.
'''Lenticnl-a nysselyn V.a.l420.
ein wertzen 52. merlisen; oleyfas 40.
-osus wiakich {aus vlekich), sproetich
G. voc.
Lentigo {cf. Lenticula. Impetigo.)
sprottel 36. spredel, rülj^enn 29. rfisan
30. risel 32. r&sem K. V. rüsener,
merlisen, engker 40. rosine, enger
(Stammwort von engerling gurgtdio,
noch bei Nemnich neben ender, ahd.
angari u. dgl?) 74. ruse; uz-, ug-, ur-
sleht (ungloss.) H. Ph. sprincklech
27. sprechk-lat 33. -el 34. pl. laub-
flecken F. tril. lentiginosns sprin-
kelechtich i punctnosos 38.
282
Lraitiscns
Leoipendere
Lentisc-ns lendpaum Meg, leng-
böm 50. mel-boum sim, 40. 45. H, S.
D. E. F. F. a, 1420. -pirn 52. ekkerne
bom 37. wida H. S. D. tystel (sie)
pawm 34. nespel bom; -a n6spel 30.
-am mistelper 34.
Lentas s. Lente.
Leo leon K. F. lauwe 37. 38. leb
34. iSw 29. 30. leena l5win 29. leona
lauwynue 38. leo marinus mer-leb
34. -I5w 29. 30.
*f Leoco-, var, leoce-phana van
dem leocafifen (an.) Meg.
* fLeodium. leodumdu. ludig 32.
* Leona s. Leo.
Leontopodion lewinuuz 5ym&. H.
App. lencopedion s. Acoiicilla.
♦fLco-, le- 30. -pardus lipardo
H.S.D. lepart 30. lowpard 29. leb-
hart 33. leibhart Wien. V. 399 Hffm.
Lepida (cf. Statua)erhoweii bild 32.
Lep-or wolgespr-äch 32. -idus
-achig 52. geredig F. a. 1420.
Lepor-ina, -nia (c/. Menes) hasen-
hode, -ore herha 40. -arins {cf. Canis)
lag-, spür-huDd 52.
Lepra feld siechy 32. misel, aus-
seczigkeyt K. V. albam lepram sc.
quedick; gernis lepre uzleht, pl. -te
H. Ph. leprosus spettel-s, -seh, vtset-
tesch, wtsetsich 38.
Lepns haig 32.
Lere kleiben 29. vg hoben 30. cle-
men, also me deyt myt lernen 38. (klee-
men, leemen incrustare argilla KU.)
^fLerepontrina^. Lerobendena.
*f Le- l li-ripipinm een kouel
tympe G. voc. 1er. vnderleger an eim
schuch 27. lir. scheflFel (aw^zipfel^w..^)
ib. querder ib. 37. 38., 1: schum (aus
an sehnen, X litargirum)27., an eynem
scho 37. chöder 52. chader 34.
zympff 29. liripippium zwupfel o.
spicz an dem sch&he; ciripipium
cugelhftt ziphel 40. leripibiiim vedner
am schu'' 29.
*Lerna s. Perna.
^Lerobendena, lerepontrina s.
lerobotannm.
*tLesia mammun-di Ol. Ker. -ti
Gf. III 730. lesia, lessia {aus ely-
sium??) Paradies Gl. m. sehet
andres Wart.
Le-, li-targia die slaiffende
adder ein geswere binden in dem
51. siehtum der vergezzenhait
lefharg-ns sehlaffende totsucht
-icns l letheos verghetel (obli
id. KU.) G. vac.
Letari vrouwen letus vro, i
38. letitia vroude, vrolichhe
huglichayt 31.
Letheos s, Letargia.
"''fLetfanas s. Lltnanns.
* Leticopium leitkrefift (aus -
i. mercipotns 33.
Letitia s. Letari.
'*' Letofagns. Vgl. 142. p. 194
thoragi martiferumy letiferi
via>e dentes,
*tLetor lemcleyber (lere d
V. a. 1420.
*Let-5 le-nania luten lant
t Letum (1. peeos Glass.) ej
ko, eyn ved deyr; et. ligumen sa
(atis sad k.?) 37.
Letas s. Letari.
Leua s. Leaus.
^Leua-^leuo-30.,laaa- 34. -i
wind-rad 29. 30., -radt 34.
'*'tLeuania s. Letnania.
*Le' s. La-nantarius.
Lenare borden, heuen, vp-l
-boren 38.
Leuatorinm hebeschamelutlA
BM. 112 S. 80.
Lenca zwo mil 32.
* Leuca i. intestinum tenue l
76. eyn weken zees 37.
Leucopiper langpfeffer 32.
*fLeacori8 du. tullo 40.
anders gedeutet).
* Leuiator (cf. leniger Glass.
niator leithunt 40.
^fLeoiga s. Lanugo.
*Lenig-a stosßbom 32. stos
schab ysen 40. -al stogböm, doi
scaba 29. schabpawm 34. hoffei S
houel, dar me dat holt mede a
38. -are bestossen 29. hoffein 2
^Leoipendere (cf. Vilipe
Vituperare.) verunachten 33., d
Leuir
Liburna
233
or nachten 27. cf. 133. 152, ciain
chten 34. licht scherzen 29. uor-
chnodigen 45.
Leuir swio sim, Gf. VI 863, geswie
Ifefcfeer V, 14, Jh, swagir V. a, 1420,
*t Leuire lichtigen, sinftigen 45.
Leuis {cf, Facilis) lieh, dat nicht
war is; sachte 38. distel est Iseyis
^e. ane stechel H.Fh,
Leuit-a dyacon 52. halppri.vter
r. a. 1420. -icus das puech der opher
U, eyn ophirbuch V, a. 1420.
*tLeuitiiis s, Libisticuin.
"^fLeuo- s, Leua-cnlum.
Leuus locht 37. 38. lochter 38.
lena ein lenchke hant 33. dy tenck
band 52. tenkchait (sic^ cf. Sinister
iqq,) P. V. slurczing F. a. 1420.
Lex e, recht 38. geseczte 40.
*tLe- s, Li-xiuium.
•fLiadus s. Tytirus,
*Lib-a {cf. Leba. Lebetura.), -o
Uab-brod m. V. tril. -um phan-, le-
tzelt K. V, eyn jarkoke i laceuta
{aus pl. pankoke?) 37. ophir V, a.
1420. l -US flad 52. libame-n id. ib.
vor opflFer 30. t -utum spise, opper
37. liba-re fehe oppem 1 schincken
(umg.J 45. kostin; -torium opfiruas
r. a. 1420.
Libanus eyn wirek bom 37. eyn
berg V. a. 1420. wustung 52. 4.
Libare etc.s. Liba«
* 7 Libarius {cf. Glss. v. Liba fri-
catus) eyn eyger koch 45.
•fLibedo s. Libido.
fLibella goltwage 125Marg.
Libellas eyn ansprach brieflf 93.
K.V.
Libeu-s begirlich, wischlich {aas
win-) 41. gernek V. a. 1420. -tia
willicheit, wallusticheit G. voc. -ter
gern, bestedelich 45.
fLiber bouck 38. L senteutiarum
b&ch uon den hohen synnen 29. 30.
L mactaabeorum das puech der vech-
ter 34. sim. 49. 1. thabicorum {s.
Metaphora) p. von der besten red
(cf. 1); metheroruiu {Gloss. v. Me-
tera) von der schickunge der künst
30. prouerbiorum (Gloss. h. v.) buch
Dleftelweh, Norom gloMMium,
der spräche 30. das puech der sprQch
34. dag buch der forrede der wisen
49. siraeh v.h.v.
Liber {cf Suber) hast 30. mittel-
rind 29. mitelring (sie) 34.
Liberalis frymiltig 29. frig geb-
lich 30. fieyleich 34.
Libera-re losen, losmaken 38. -tus
{cf Libertus) aigen fryer 32.
*tLiberarius s. Libra.
Libere lustigen 30. lusten, lieben 29.
Liberi {Gloss. v. Liber) kinte 40.
*tLibernus s. Liburna.
Libert-iaus mitel vrie Schivaben-
Spiegel urigelazins sun Erf Gl. frige-
lacen (c o, t) sun Marb. Gloss., cf.
8. 9. -US vri gheuen 37. gemachter
frey K. V. -are vrigen i. priuUegiare
38.
*Libex pisois 52 etc. terke 38.
terbe (cerbe?) 37. ^i.q. terbot, tar-
bot KU. tarbutt Br. Wb. rhombus.
*tLibia phant buch 45., vgl. etwa
Libellus.
Libia afferen land 37.
Libid-o gelustikait 32. vnkeusche
gelust V. a. 1420. -iuis hourlusdi 48.
Ubedo 6*. Tendigo.
*tLibiua s. Labina.
*Lib-, leu- Ed. U. Pk -isticum,
lubicituni 37., leuitius 40. leuersto k
37., -ck, eyngrotcrut 38. lubestuckel
H Ph. lustok P. V. sant marien tystel
40.
Libitina s. Parca.
Libitum beheghelek 37. willen 52.
*tLibo s. Liba.
Libra (currus) ein swengel 125.
lib- l libe-rarius wagmaister 52.
* t Libril-e dy schussel yn der wage
125 Marg. -la Gloss., librella schnell
waug 32. labrilia est baculus cum
plumbo 37. 76.
Libripens i.pondus liber eyn syn-
thener 37. zentner 52.
Libum etc.s. Liba.
*tLibur-na 37. Symb., l -tiua 37.,
-nus, libernus 27. {cf Naues. Mus-
culus. Corbita.) cocge 37. cogghe, eyn
grotschep 38. kock 74. kochken 33.
koge 27. goge 29. merce sdiSynib. D.
30
234
Licena
Ligneos
280. holk 23. (holcke, hulcke sax.
holck üdl. hiüca angl hulcke holcas,
stlata KU), bare (X Hbitraa) 45.
74. ein rayß wagen 52. 75,
* Licena (c/. Licere) ceine 20.
Symb.D.
Licentia orloff 38.
Licere voghen, temen i. bene
Stare 38. betemen G. voc. czemen 27.
czeynen 33. werffen sictU textores 27.
33. 45. licet erleuben 27.
^Licestea s, Latestea.
*Licestes stmt qui linum (limen
76,) l lidum adusum calcia-mento-
nun (^-torum 76,) faciurU 52.
*Lici-a, -are etc.s. -um.
*+Licinia verbenenkrut 40.
*Liciiii-a s. -ciam Oloss., Laci-
nia. -um s, Licmen>
Lycisca halbwolf Sw./F^7. licisc-a
eyn iunk hunt 37. mistbella l braken;
-i wolfbizin H, S, B. linci-us, var,
-scns lins m, von ainer wülpen vnd
von ainem band Meg, litiscus l lin-
tisca (?) eyn stSQer i. canis vena-
ticns 37.
*t Jtiicitare (c/. Liciar-e, -i Gloss,)
wenden 45.
^tl-icitator vnder köffel 32. rei-
zari i. lacessitor H. S, Tr, i. pro-
uocator76.Pap, X incitator? licitores
pl. furchauffel 52.
Licinm eyn weppe woflfel 45. wepp,
warff 52. harlauff, warffbant, kam,
weflF, est instr, textorum exfilis conpo-
situmetc.; , . . qaandoqtte et, dicipsum-
met filum tele etc, K, V, sim. 64. haur
löff 32. ysatrat 30. i, filum itmodatum
tele werffte 27. werff 33. l et, liga-
tura. licia-torium id. l ein werfften
bom 27. garnpain 52. ein wider kam
33. ein weber stiffeln (umg.) 45. -re
(c/. Licere) wiflen 29. lic-am weuil
V. a. 1420, -ia webbesnftre Symb. D,
khompen /. höh, brdo V, trü.
*Licmen. ligmen, 1: lignns 40.
dochte 0. weyche 40. dacht 38. tocht
27. linclüniim leoht faz Gl, Ker,
licinium span H, S. D, (de arboribus
et herbis^ var Fomes q. c/,), der Licht-
span, vgl, Sm. III 564.
fLicos wolf 40.
* Licospermatis. litosi
i. saxif raga i. (sax,) sundeon
V204,
*Licostrat-am^ -os (aljc
eyn deele, eyn steyn berch 3
Stratos eyn ste.vn tenne V. (
Lictor hoer V, a, 1420. («
h&re) haher; totengraber (X
tor sim.) l litor suspensor l
mortiiorum 52.
^fLic-tunns s, Litaus.
-jium.
Licus lech fiuuius 40. lac
* Lichns hecbid {nicht here
Lind,
Lidere i, frangereiexg^nn (<
gen) 33.
Lidius, iideus s, Ipersi
Lien pac- 37., scheis- 33. 4
arstarm 29. ein fei sich dam
fei siue darm; X feit siech lep
27. kra H, S, D, krag 74., i.
gen in der (bes. nd.) B&i. Oekr
krage- i. q, kr6se-stein); da
kreglein Gloss, v, Anisa.
*tLie-,6i)ifM;.lye-, 11-33.
ist ein flug also dag die kust
geit anverdauwet 51. pluets
scheyssen, durichgang 34. dui
30. durlöflf 29. blot gank 37. rc
tag 32. r&re 40. dy rotenrur 5!
theriosos (lientericus Br.)
122.
fLiens appel wyn 37. ho
tranck 52. lyenm win 40.
Liga hosvettel, senkel 38. }
hosvetel 37.
Liga-men lant 37. bent, sn
-menta s. Neruus. -tura bi
wumpele, doyk 37. hauptpim
sim. 75. i, centum uvae passae
Gf, II 440. hengela H. S. D,
neis), alligatoris hangilla Gf.
(übersehen bei BM, 1 612 v. He
Ligeris. liger fl. her H,
♦tLygistra s, Ligustrui
^Ligmen s. Licmen,
Li^n-eas, -nm. lingnus ho
vile bgnum (virgultorum, sepit
spachin H, Fh,
Ijigmu
lAmuß
285
*Li«nii8 s, Licmen.
Ligo sech 40. H. S, D. hawe 40.
liAW 52. ligones scara Symb, D. App.
l/errum fasorium (aus foss-) /. tyr-
Büiga Haupt V195. logones id. Pf.
Qerm. VIII 400., aus tyrf-haga?
^fLignla (cf. Liga) ghaspe, riem
Gr. voc. schoff riem (cf. schuchriem lin-
gola 74.) 32. nestel /. ligalator
nesUer, it. strengaro gall. egulletier
Oe. r.
*tLigiir^iis s. Ligurius.
* t Liguri-re, -gire nasschen, ghi-
ren i. mendicare; -tor nasscher 38.
Ligur-ius, -gos 42. luhsstein 42.
Meg.
Lignstr-um^ -a Haupt, l lugus-
tmm 37. winda Haupt V 208. (li-
gusticiiin winde Sum!). wedewinden-
blomen, -glocken 37. glokenbläm 32.
glockenpluem 52. wisse glockel blume
^ den zänen 40. beinhfiltzen F. tril.
(jgistra hopu Cleop.
* f Lilifagas (cf. Eupatorium. Sca-
riola.). lilisfagam i. sclareda hoc est
saluia Haä. 1 314. fagos, elifagen
udbeye; lililifagus zame s. 40.
Llliam lilig; 1. conualliam weyg-
liligen 33. L gilg; 1. conualium
Jlayg 32.
Lima fei 45. tima fil 32. lima-re
weezen 27. 33. 45. feilen 45. fylen,
raynigen vnd polieren 31. -tus v.
\.v. -tura vilspen 29. feylspann 34.
Yoerspan (umged.!), sprockel G.voc.
eyn spil man (umg.!) 45. -torium
Glüss., Imltorium (lini-?) vigelhug
Sir. V.
^fLinia s. Lymo.
Limas^ limus 37. 52. schortel-
doyk 37., -doeck 6f. voc. schurtz 52.
^Limat-oriom, -nra s. Lima«
^fLimatus (X limus ohliquus
Br.?) f. curuatus l oniatus 76. krum 37.
hmitus (alph. lim-) gesyem V. a. 1420.
Limax (cf. Goncha) erdsneck (X
limus) m. Meg. slecco H. S. D. slecke
132. G. voc. i. limiea G. voc. snygge
38. limex snigge 37.
* t Limb-a s. -ria. -asium s. Bom-
Cäsium.
* Limberida nebel-ct^pe 40., -rapp,
-kra 74.
*f Limbertas s. Lumbricns.
* Llmb-ria^ -a socke 40. (sack 74.)
Limbus (cf Hora) br&hm m. i. in-
stita F. tril linbus bendel i. Tlcta 32.
Limbus, L inferni 29. 45. vor-
hell 34. vorburg der helle 29. ver-
borgen (umged. !) der hjel 30. eyn vor-
geborgen der hellen 45.
*tLim-en zul 37. -es suUe 38.
-en, 1: -inare geschwel K. V. l -es
geschwell, trischubel 34. -en geswell,
drischübel 33. durpel 11. Symb. D.
-inare^ -enare 27. beschyssen 33. be-
schysen 27. sicut super ianuam. cf. 5.
-inata ghe endet 37.
Limes ein furch rain o. ab steg
(steig?) 52. gemerch Symb. D. gemerk
62. markstein, pfat 40. eyn wech t.
via erranea 37. i. semita Ipalus in via
transuersa in agris 76.
* t Lim-ex^ -ica s. -ax. -inare s.
-en.
''^ t Limin-iom eilend 52. -enm
elende 37.
Limita-re czw (X zil?) seczen 34.
zu s. 1. zilen (,) mal s. 29. ma^ geben
52. 75. -tus gegreniczt 9. V.a.l420.
♦Lymo 74., lima ((cf Luno) wagen
nagel 40. 74.
Limosus s. Limos.
*tLimpid-us hei, chlar 52. t-nm
dorsichtich; -issius (-issimua) lutter
37.
* f Lympricius s. Lombricna.
Limpha muscht wasser 32. lauter
w. 52.
. * t Limpha-ÜGOS, -cetos 37., -uns
l -rns 52. torhet, vnsinnig 52. wasser-
w&tig 29. i. lunaticus (cfh.v.)est
al. cuius celebrum 37., cerebrum 74.
malus humor perturbcU. eyn l&ns man-
zucht 37.
^Limpli-ea s. Nimpliea. -os s.
Limus.
* Limus s. Limas.
Limus s. leym K. V. quat, weich
erden 27. limplius molten I: waytzen
(umged. aus weich) erdt 33. limosus
slimecht H.Ph.
2S4
Licena
Lignens
280. holk 28. (holcke, htdcke sax.
holck iM. hulca angl. hulcke holcas,
• Stlata KU.), bare (X libitina) 45.
74. ein rayg wagen 52. 75.
* Licena (cf. Licere) ceine 20.
Sytnb.D.
Licentia orloff 38.
Licere voghen, temen t. bene
Stare 38. betemen G. voc. czemen 27.
czeynen 33. y^^iS^u sicut textores 27.
33. 45. licet erleuben 27.
^Licestea s. Latestea.
*Licestes sunt qui linum (limen
76.) l lidum adtisum calcia-mento-
loun r-torum 76.) faciunt 52.
*Llci-a, -are etc.s. -um.
•fLicinia verbenenkrut 40.
^Licini-a s. -cinm Oloss., Laci-
Dia. -am s. Licmen)
LyciscahalbwolfiSm. JF^7. licisc-a
eyn iunk hunt 37. mistbella l braken;
-i wolfbizin H. S. D. linci-us, var.
-scas lins m. von ainer wülpen vnd
von ainem hiind Meg. iitiscus l lin-
tisca (?) eyn stSiüer i. canis vena-
ticns 37.
* t Licitare (cf. Liciar-e, -i Oloss.)
wenden 45.
♦fLicitator vnder köflfel 32. rei-
zari i. lacessitor H. 8. Tr. i. pro-
uocator76.Pap. X incitator? licitores
pl. furchauffel 52.
Licium eyn weppe woffel 45. wepp,
warflF 52. harlauff, warflFbant, kam,
weflF, est instr. textorum exfilis conpo-
situmetc. ; . . . qmndoque et. die. ipsum^
met filum tele etc. K. V. sim. 64. haur
löff 32. ysatrat 30. i.ßlufninnodatum
tele werfFte 27. werff 33. 1: et. liga-
tura. licia-torinm id. l ein werflFten
bom 27. garnpain 52. ein wider kam
33. ein weber stiffeln (umg.) 45. -re
{cf. Licere) wiflen 29. lic-um weuil
F. a. 1420. -ia webbesnüre Symb. D.
khompen /. boh. brdo V. trü.
* Licmen. ligmen, 1: lignns 40.
dochte 0. weyche 40. dacht 38. tocht
27. linchinom leoht faz Ol. Ker.
lidninm span H. S. D. (de arbaribus
et herbis^ var Fomes q. cf), der Licht-
span, vgl. Sfn. III 564.
fLicos wolf 40.
* Licospermatis. litns
i. saxifraga i. (sax.) sundcoi
V204.
*Licostrat-am^ -os {al
eyn deele, eyn steyn berch l
stratus eyn steyn tenne V.
Lictor hoer V. a. 1420. (
h&re) haher; totengraber (X
tor sim,) l litor suspensor l
morttiorum 52.
*tLic-tunus s. Litnns.
-jum.
Licus lech fluuius 40. Ia
* Lichos h^cbid (niciU her
Lind.
Lidere i.frangerefergenn
gen) 33.
Lidios, iideus s. Ipersi
Lien pac- 37., scheis- 33. 6
arstarm 29. ein fei sich dan
fei sine darm; X f^lt siech fejj
27. kra H. S. D. krag 74., i
gen in der (bes. nd.) Bed. Geh
krage- i. q, kr&se-stein); di
kreglein Gloss.v. Anisa.
♦fLie-, W/fti;.lye-,li-33.
ist ein fing also dag die kust
geit anverdauwet 5L pluet
scheyssen, durichgang 34. di
30. durlöflf 29. blot gank 37. r
tag 32. rüre 40. dy rotenrur 5
theriosas (lientericus Br.
122.
fLieos appel wyn 37. h
tranck 52. lyeum win 40.
Liga hosvettel, senkel 38. i
hosvetel 37.
Liga-men lant 37. bent, s:
-menta s. Neruus. -tura l
wumpele, doyk 37. haiiptpit
sim. 75. i. centum uvae passae
Gf. II 440. hengela U. S, D
neis). alligatnris hangilla GJ
(übersehen bei BM. 1 612 v. H(
Ligeris. liger ß. Her H
*tLygistra s. Ligustrn
^Ligmen s. Licmen,
Li^n-ens, -am. lingnus h<
vile lignum (virguUorum, sepi
spachin H. Fh.
lögaBS
LimqB
285
*Ligni]s s. Licmen.
lAgo sech 40. H. S, D. hawe 40.
haw 52. ligones scara Symb. D. App.
i./errum fusoriam (aus foss-) /. tyr-
Gahga Haupt V195. logones id. Pf.
Germ. VllldOCyaus tyrf-haga?
^fLignla (cf. Liga) ghaspe, riem
6r. voc. schofiF riem (cf. schuchriem lin-
gula 74.) 32. nestel /. ligulator
oestler, it. strengaro gcdl. egulletier
Oe. V.
*tLigiir^iis s. Ligurins.
* t Liguri-re, -gire nasschen, ghi-
ren i. mendicare; -tor nasscher 38.
Ligor-ins, -gns 42. luhsstein 42.
Meg.
LigQstr-am^ -a Haupt, \ lugus-
tmm 37. winda Haupt V 208. (li-
gusticam winde Sum!j. wedewinden-
blomen, -glocken 37. glokenblum 32.
glockenpluem 52. wisse glockel bl&me
vf den zürnen 40. beinhültzen V. tril.
Ijgistra hopu Cleop.
*f Lillfagas {cf. Eupatorium. Sca-
riola.)« lilisfagam t. sclareda hoc est
saluia Hott. 1314. fagos, elifagen
salbeye; lililifagus zame s. 40.
Lllium lilig; L conualliam weyg-
liligen 33. 1. gilg; 1. conualiam
glayg 32.
Lima fei 45. tima fil 32. lima-re
weezen 27. 33. 45. feilen 45. fylen,
raynigen vnd polieren 31. -tus v.
h.v. -tnra vilspen 29. feylspann 34.
Yoerspan (umged.!)^ sprockel O.voc.
eyn spil man (umg.!) 45. -torium
Gloss., Imitorinm (lini-?) vigelhug
Sir. V.
^fLinia s. Lymo.
Limas^ llmiis 37. 52. schortel-
doyk 37., -doeck Q. voc. schurtz 52.
^Limat-oriam, -ura s. Lima.
^fLimatus (X llmas obliquus
Br.?) i. curuatus l omatus 76, krum 37.
lumitas (a(pA. lim-) gesyem V.a.l420.
Limax {cf. Goncha) erdsneck (X
limus) m. Meg. slecco H. S. D. slecke
132. G. voc. i. limiea G. voc. snygge
38. limex snigge 37.
^ f Limb-a s. -ria. -aslum s. Bom-
basium.
* Limberida nebel-ct^pe 40., -rapp,
-kra 74.
^fLimbertas s. Lnmbricns.
* Limb-ria^ -a socke 40. (sack 74.)
Limbns {cf. Bora) brihm m. i. in-
stita F. tril. linbus bendel i. Ticta 32.
Limbus, 1. inferni 29. 45. vor-
hell 34. vorburg der helle 29. ver-
borgen (umged.!) der h,el 30. eyn vor-
geborgen der hellen 45.
♦fLim-en zul 37. -es suUe 38.
-en, l -iuare geschwel K. V. l -es
geschwell, trischubel 34. -en geswell,
drischübel 33. durpel 11. Symb. D.
-inare^ -enare 27. beschyssen 33. be-
schysen 27. siciU super ianuam. cf. 5.
-Inata ghe endet 37.
Limes ein furch rain o. ab steg
(steig?) 52. gemerch Symb. D. gemerk
62. markstein, pfat 40. eyn wech f.
viae^ranea 37. i. semitalpalusinvia
transuersa in agris 76.
* t Lim-ex^ -ica s. -ax. -inare s.
-en.
^fLimin-iom eilend 52. -eum
elende 37.
Limita-re czw (X zil?) seczen 34.
zu 8. 1. zilen (,) mal s. 29. maft geben
52. 75. -tus gegreniczt 9. V.a.l420.
♦Lymo 74., l&na {{cf. Limo) wagen
nagel 40. 74.
Limosos s. Limus.
* t Limpid-us hei, chlar 52. 1: -um
dorsichtich; -issius (-issimus) lutter
37.
♦fLympricius s. Lumbricns.
Limpha muscht wasser 32. lauter
w. 52.
. * t Limpha-ticus, -cetus 37., -nus
l -rus 52. torhet, vnsinnig 52. wasser-
wfttig 29. i. lunaticus (cf.h.v.Je8t
al. cuius celebrum 37., cerebrum 74.
malus humor perturbcU. eyn l&ns man-
zucht 37.
*Limph-ea s. Nimphea. -us s.
Limus.
* Limus s. Limas.
Limus s. leym K. V. quat, weich
erden 27. limphus molten l waytzen
{umged. aus weich) erdt 33. limosus
slimecht H.Ph.
286
Limos
Lippidus
Limns aäj. scheyl 37. linis Gloss,
s, 143, p. 196 h. V,
"^Lina (nach corda strich 29.)
clam (ciain?) 29. fischnetz 52.
Li- s. La-naria.
^fLinbiis s, Limbus.
*' Lineas (cf. Limus) scheyl 37.
schilehender H, S. Mon., entstellt in
schinhenter Vind, scichunder Mon,
1231.
* t Linchinom s. Licmen.
*Lindex i. ped- 37. 75., pet- 52.
-iculas lus 40.
Linea leynen tuech 33. lineus
linen, vlessen 38.
*Lin-ea eyn metel snSyr 37. -ia
linier 40. -ealis linierleich 33. linge-
lich 27. -ialis linienlich 32. Unecht 45.
-eale } -earinm lineal i. regula
K. V. -iare strichen H. Ph.
Linere {cf. Lita) abwaschen 52.
*tLine-scena s. Linistema. -ns
s. -a.
*fLing-it s. Lapit. -nus 5. Lig-
nens.
*t Lingua bobnle^ canis ^. Bn-
glossa. L auis pigle, stiche-, Stich-
wort Cock.
Linguosus s. Elingnis. liqwo-
sus sneppichs F. a. 1420.
* Lingnla sattelriem K. V. rieme,
rincke 40. dorn m. Oe. V. (herha)
eschlo'ch 40.
*Linia etc.s. Linea.
*Liniame-n, -ntnm leinein chlaid
52.
* Linicia eyn weghen bant, eyn
wyndel doyk 37. wiegpant 52.
*tLiiiio s. Linio.
Linipe-s l -dinm leinsock 52.
*tLinip-llas, -lusswingbretG.voo.
'''tLinipulus (:mani-pulus Scheler)
poup6e de lin 122.
Linire kelen 74. (cementi-L kellen
22^ vgl. Gr. Wb. h. v. ; aber kelken 1 7.).
chlen {aus chelen? clemen? X chleben
sim.? decken?), chatten (: limus chat)
33. srairwen 29. schmirben 30. schmoren
0. weych machen fX lenire); w.u.
scliiniiwen.snjeren45. linitus (shst.?)
smer; linita, lita (cf. h. v.) vor-
-sprenget 37.
^ Linis s. Limns.
*tLiniste-ma tyrtey G. voc
parchant52.1inescenabeyderw
*tLinit-iam s. Linteamen
8. Litnra. -us s. Linire.
Linqne-re uorslaßen 45. -i
laten (ptc.prs.?) 37.
fLinsa s. Lynxa.
*tLi-, le- Symb. -nteame
teoli H. S. D. (cf Pannus)
laken G. voc. slaef- 132., lin- Syr
höuet- H. S. D. -lachen, leylach
linte-nm, -osum 1 linitium 2
thenm 40. lilachen, schifsegt
tüch 40. duele Symb.D. eyi
dwele 37. blach 1: deppich Z.
tuch 32. eyn starcz (aM^scurcz,st
tuch 27.
*tLinter nrr. 1. 2. Gloss. li
40. P. F., lin^e^, l -ris 37.,
Carabus) swin- 38., swyn- 37.
sawnüsch {cf. Gloss. v. Canalis)
innaui l ara P. V. schiff, nart
canis 40. eyn ghir i. wltur (X
37. baren m. (im Stalle) V. tril
*tLinte-ria s. Lienteria
s. -amen.
*tliint-is, -ris s. -er.
Linum, lannm K. V. flachi
P. F. flasch 27. flaß 31. vlas 38.
75. P. V. umbelacken (X lii
cf. Aulea) Symb. D.
Linx los 23. 27. 38., eyn di
lentworra G.voc. luchß, dachg
*tLynxa, öto^^.,linxea52.
37. i. bestiarum dea.
*-J-Lio-, lios-paris ags. (m
94.) mugpert Haupt V204.
Li- s. Lip-pidus etc.
f Lipire {cf. Lupire) miluoi
a. 1420.
Lipothymia ohnmacht, seh
linge 43.
♦Lippa. lupia (1 lypias)
lyppe 125.
Lippidus, lipidus 33. auger
27. -tätig (sie) 33. -kriekig (vgl
lippa Gloss.) 34. lipp-us og
I»ich G. voc. vulsersiji: (viussij
Lipsa
Liiaiu
287
1.1420, schellart 45. suwract
?er Gf. sim. schil-e 33. -er
7. Vbei sinnig {sie, cf. Liiscus)
chilhein 33. -iludo schilheit
röti 3'2. oghen vled 37. lipi-
in fluß K, V.
, yserin blech 40. Dazu vrm,
hysen 8^ (Gloss.)
ntns s, Lispidus.
re (lewen, czw genn 33.
-scere tewen 27. -facere
Iso water dat ghevroren is
zen 29. -lieri smilczen ih,
den 30.
Ti-cium, -tinni s. Liqui-
118 naz V, a. 14.20. weych-
ss.j daraus -slussig 33., -slo-
:chte 40.
li-riciuni, -ricum45.,-lici-
lue-ricinm 33., -tium K, F.
irium) sfigholtz, leckerzweyg
t) K, V. lagiricze 27 lich-
leckerij, lackericzge 45. li-
fluss 0. flieh 41. nessikvt
•
. sim. 9.pl. -res flüzling Jtf e//.
irosus s. Linguosns.
3r in dem acker 38.
:/. Rutta) leyr, est in^tr, mur
i habet in alueo vasis cordas
ulam de suptus vertibulo gi-
s in pulso clauorum proper-
r dista7itium consonantium
K. F.
a 76., Urea 32. est anterior
c-en herpffer 33. herflFer 27.
re liren 38.
imangerleylob-tichterJST. F.,
2. 93.
1 wagenlayß 52.
pip-iura, -pium s. Leri-
itestata ein verworren ding
sniede {i. carex Gl. m., X
as?) Gf. Symb. /)., de rebus
m sehen Caseus und Buccella;
(KU.) snede lamella panis^
uvrm. Lista q.v.
^Lisinne lesen i. gansape Symb. D.
*Lispa s. Lipsa.
*tLi- 34, hy-spidus lisp-ig 29.,
-ander 34., -end 1. lipsitus lipper
(lisper?) t. blesns 30.
Lista (cf. Lisca) tälir 34. scheib;
sniten protz 52.
Lisles schecher 40. Schacher 74.
t Litus gel (?) gecleybet F. a. 1420.
{cf. Linitus Gloss.) lita gesalbet o. ent-
siifert 40. Vgl. entsaubern (maculare,
unbelegt) Gr. Wtb. entreinigen linere
Gloss.
*iiLU s. Le-targia.
♦fLitargi-rum, -um 1: litergium
38., l litarinm 52. suluer schume 38.
sylber-glit, -glied 0. san. schnider 45.
sinther 52.
Litigiosns kriegsam 29. 76.
^Litiscus s. Lyeisca*
Lito drek eghen i. proprium seruus
37.
♦fLitor s. Lictor.
Litostratus s. Licostratum.
* Lito- J: liton-tripon t. vngentum
etc. (wie 76) 37.
Littera bouckstaff 38. 1. exami-
nationis ban-, absolntionis ban ent-
schlach-, relaxationis e-, interdleti
verschlach-, sententie vrteil-, recog-
nitiouis bunt-, appellationis (t. in-
strumentum) zeug-brieflF K. V.
Litterata-ra geschrifftler-ung 29.
-s -nig 34.
^fLitteris s. Liaoricns.
*Littor-ia, -aria schiffes nache40.
Littns (cf Ripa) ufer 27. vuer i.
parcos (st. portus) 33. mer-, wasßer-
stade 45.
Litaan-ia (Gloss. t;.Letuan]a) litten
125. -US Gloss. y letfanns lettaw 32.
Litnra abwischung 52. saluinghe,
cladde G. voc. daum Gf V 141. im-
pensa limul clam Haupt V 195. in
pensa limu dam Symb. E. lim \ daum
Pf. Grm. FJJJ 58P.inpensalim«m dam
i6. 399. t. q. linitora liim claam ib. I
116. (ags. clam, vgl. clemen v. Lere).
*tLitiispermon ^. Licosperma-
tis.
Lituos. lictanns oster klapf 32.
988
Liuere
LomoB
Liuere blevben, smerczen27.pluen,
sweczen (sie) 33. swerczen, bleychen
45.
^fLineritis s. Linoricus.
♦fLiuidus blaw strimig 29. heßig,
swarzig (swaczig?) 45. nydichs, heschig
tswarcz bravn warbe 27. nydich, blau,
bleyck, gheel, misval G. voc, myftvael
13^,, avrS misvar, vll. X niuysvael.
*Liuio vn reynekeyt 45. linio vn-
saubrickait 52.
Linonia liffant- 27., lewen- 45.
-lant.
Linor swile o. has 40. bule, pravn
warbe (w. üherpunktiert) 27. buele,
ein slagmal 33. slagmasen 34. slach-
mäs 1: slag (slagen?) 29. tod plüt 32.
plabstain {am -stram) t. flauidns 34.
slim; 1. oculorum (Ed.) augswer;
liuorosns (Ed.) slimecht H. Ph.
♦ Liaoricns (herba) sture 74. liue-
ritis stdre h. ; litteris (alph., scheint
licteris) hopfe; mercurialis hopfe
0. sture 40.
*t Liuorosns s. Linor.
*Lix ysern drat 37.
Lixa i aqua Gl. m. v. Lixe. 142. p.
197. Wasser o. w. trt^ger; elixa w.
treger 40.
* fLixale, ein sprutzen 52. lixiale
sprticz 32.
Li-^ le- 32. -xiainm log 32. löge
38. loghe 35. lowghy 31. lauwe 45.
"^tLnii- s. Lima-toriom.
^tLoaflcus sim.s. Laflcos.
Lobinm loue, bone i. laqnear
38. lauben, soler 52
*tLocana s. Sagena.
Locare operam sich vormethen
125. -tos ptc. iecht, ghe 1. «. positos
38. shst. vnder meister 5^ 29. jung
maister 32.
*tLoc-ellus s. -olos. -onie s.
Lauconie.
"^Löcosi 8. Lutosns.
Loculos aser 1. 30. 3. asser 34.
neser; falde in der teschen 45. pewtel
52. doten bo'^m o. seckel 40. title
V. a. 1618 (Sm. 1461). vndertat (cf.
Interfinium o. und Gloss.), significat
paruum locum ahsconsorium stA ierra^
et est bursa . . ., e^.ferdrum K. I
til, bore., stetelin V. a. 1420. lo<
täscben taut 32. locnlos steUi
man gät hin let 41.
^fLocona s. Lacuna.
*Locaple-s phennig reich
1420. -tatio rike daghe i. dioic
Locus laghe, ieghenode i. 8(
stad, stede 38.
*t Locus corrigie (cf. &
Poblex) rio H. S. D. riho Tr. (
430). nhd. reihen m. des Fussi
in Bezu>g auf Schuhwerk.
Locusta {cf. Hastrigo) hisc
41. hiwstoffel 29. ho'stapflFel 32
Staffel 31. h4-, rar. h&u- Meg.,
Meg. P. V. 34. -schreck, mat
Str. V. mat schreke 40. sprinco
sprencen pl. H. S. D. colsprinl
38. koelsprengher G. voc. locu
ain vierfüezigz tier Meg.
f Locutio {cf. Plectra) rede,
sprake 38.
♦fLodex colte 27. 38. i. te
dekene, deken (tegere decke;
koczen 33. korcz 45. ruch deci
lodax rehe d. 30.
Lodix kedel 37. uueppe Gf.
woppe Gl. Und.
^fLodum s. Ladum.
Logic-a, -US {cf. Dialecticus
cus ein kunst suchender meister
i. dialeticus warheit schawe
kiinst der w. schower; loyca i
letica k. der w. bekanntnig 2
Logium prustplech 52. 74. Ic
eyn vor span i. omamentumpeda
*tLogones s. Ligo.
^Logothe-ta eens princen
holder of spreker G. voc.
^tLogumen s. Legumen
^Loyc-a, -us s. Logica.
^LoUcus i. mundatus 37., a
tus sim.?
Lolium heder-ik 38. -ek 31
reich samen (,) tfird P. V. trel
F. knill 32. (knülle m.BM.) 1
Somner. luUich V.a.l420.
Lomentum löge i. absoluci
dium 37.
"^fLomus s. Lama.
Longale
Lnearia
2S9
Loilg^e langaagen 30. ein lang
weil (sie) in cunro 27. eyn langb wagen
t. raedianiis 37. lanck wid, deichsei
52.
Longanim-us d&ldich 37. starck-
mutig 52. 75. stragm&tiger 40. -is
beytlich V.a.l420. -itas gedult 52.
liOnge vernis 30.
Longeans lanchkaltig 34. lang-
alt, -wirig 29. lang lebung 30.
LoDginqu-os. -a (teUure) in ferro
gelegenun 48.
Longio. longa(o)n endilster darm
H. S. 2>., vgl, und, endeldarm (Sturen-
hurg); endilosta Gf.I358?
Longitarniis lanck weilig i. lotige
durans 52.
*Lopetiis s, Ipocns.
*Lopilopiu-m, -s (12J3^.) ^.Cubi-
soniam.
*tLopis (anders Gloss.) s. Com-
pages.
Loqa-i. -itnr cosida 48. -ax klaffig,
Schnapper 29. cleps, velsprekech i.
procax 38.
♦f Lora (cf. Eutrapelia) lorie, leure
u vinum secundarium; resfriuolae etc.
Kü.
* Loramentum toghel band 37.
kaybant F. a. 1420. gesmeid, pintung,
grontf^t 52.
*tLorailder lorant m., ^e latein
auch rotunda d. i. der sinbel paum
Meg.
Lorica (cf. Squama) pantzer, plate
37. blate, haJberg (aus halsberg) 40.
lorica burne Lor. 1. amata (harn.)
prunna kicraphotiu Ho. 47. Datier
lanricale 1^^. p. 57.
*Lorifex ein salwerich 52.
''^ t Loriflcns s. Laflcus.
*Lori-, loro-narins ein riem
Schneider 52.
Loripes kropel 37. G. voc, in den
voeten G. voc. stelcz 32. stulzender 40.
sterczender 45. hinkender 40. 45.
*Loro- s. Lori-narios.
Loram ihm 37. toem, ghebit, toghel,
reem G.voc. zomleder 32. iC. V. zo"m
leder (,) geischel o. eins tieres swancz
40. sim. 74. pig 34. gepiss 29. dy
scheyde (in ecclesia) 125 .
*tLorii8 s. Laras.
"fLosanna (Gf. IV 1259) losen
civitas horgundie 40.
Lota. loto lod 37.
f ^Lotaringa lutringen 40.
*Lothen. loto gaizponi Virg.
*t Loter \ lauter wescher 40.
lotrix we- 30., w6- 29. -scherin.
wechsserin 27. weschin 33. 34.
Lotio baschung 33. wesung 27.
Lotinm harn 100. H.Ph.
^fLoto s. Lota. Lothen.
*Lotricus (a. d. D.) lotter 76.
K. V. est homo vanus et in verecnndus
etc. V. K.
Lotrix s. Loter.
fLotam (cf. lothnm, lotus Gl.
m.) s. Stopa.
• t Labeco lubeke, eyn staad bi der
see 38.
*tLabicitam s. Libisticnm.
'^'Liibrica t. instr. ad plcnandum
vestes lineas eyn lik glas 37. (me. longa)
est instr. do man mit daz linen dach
glat machet 45.
Labrica-s, -m 40. slipper 38. glat
38. 40. 0. glinsecht ut angtcUla 40.
(glins Glanz BM. I 549). scheyblich
27. schlitpret (sie) 33. lambricos
schlyprat 31.
*Lnbram {cf. Labrum) liffel 40.
est rasile lignum 76. eyn holten schere
mest 37. holt bequaem om worden
gechaeft G. voc.
*Lacana s. Lacuna.
*Lacana eyn motte worst 37.
Lncanar, lacari-a 32., -er 40.
moertkuyle, roeckgat, venster G. voc.
dach40.,tach-32. K. F. -venster. rauch-
loch 52. 110. K. V. liecht-seyl, -trager
K. V. hangende liecht 40.
Lacanica. ylianinica (X ili&)
braut wurst 32.
* Lucar (nrr, 1. 2. sqq. Gloss. cf.
142. p. 198 h. V.; ib. Itmfer lucar mit
Anmm.) forst-gelt 52. -erlon K. V.
wold Ion 37. dz gelt dz man von wei-
den l6set 40. vude feoh Aelfr.
*t Lacari-a, -er s. Laeanar.
240
Lacarius
Lumbale
Lncarins farster 32. een bosch
Wächter G. voc, Ingars walt her* 40.
t Lucas n.pr. laux Oe, V.
*tLuce-olus, -US s, Lucius.
7 Lucern-a (c/. Cicindela) cherzun
(abl.) 48. brinnents Hecht K, V. luchte;
-are luchteu 38.
'*'Luciba s. Lucilia.
Lucibulum diegel 45. cutibullus
liechschreiber P. F., umged. ans liecht-
scherben, vgl. Gloss. v. c, Sm, III 399.
♦fLuci-bus, -da *?. -lia. -dare
s. -dus. -dus s. Ludarium*
Lucid-us scheinber 52. lichtig;
-are herluchtigen 45.
Lucifer tagstern; w. u. liechtra-
ger 32.
Lucifuga schuelich F. a. 1420. ewl
52.
*LucMia, -ba Gloss., -bus 40.,
-da G.voc. peynstercz 33. bein- 27.,
fuej^- 1 pach- 34., wasser- 29. 40. -stelcz,
-stelcze 40. quackstert G.voc. water-
stelte 37. luzinia bach stelcze F. a.
1420.
'*tLucm-a cardonnereulle 122. -ia
auis leuz m. Meg. (ein, von dem) lencze
50.
*tLucipe-ta, -dai noctilia gel-
würm 30.
Lucius (cf. Dentex) hechde 40.
luce-us heket; -olus eyn iung h.,
eyn snouck 38.
Lucr-um wiu, winninghe ; -ari w v n-
nen, also cop lüde 38. -osus gewin-
haff-t 52., -tig 75.
*Luct-a rangung 27. ringeng 33.
kiflf; -atrix wrengersche 37. -ari
wranghen l ranghen (bis) 38.
Luctus droffnisse 38. clag-, weyn-,
carm-inghe G. voc. clang, wannung 45.
Lucubrare waken om leren G. vor.
Luculentus ein licht 27., gleich
33. grojj walt. puscheyt F. a. 1420.
boschethte 8^.
Lucus dicker walt 40. K. V. dick
wald 32. wold 37. loch H. S. D. poschs
F. a. 1420. apgot 40. /. idolum l ohs-
et4rt4m aut densitas arhorum 142.
*tLudariu-m eyn spelhus {Y) be-
spotten; -s, lucidus schympeÜk 37.
ludib-undus id. ib. schimpfleich 52.
-rium spylung 27. 33. erpyttuDg34.
verspott-ung 30. -nig 29. torenspü
F a. 1410. gelaich 52. ludic-er ta-
goltsanier 74. -re degelde Sifmb. D.
-ra, ludrica 34. schympf-wort 30. 34^
-bart 34. ludi-us ein spieloian 125.
Gloss. -ficare laichen, tewschen 52,
^Y Ludi-nium s. Lugdunnm. -lu
s. Liidarium.
* i'Ludu-lachra, vor. -dochra
ludliuther {geflügelt Meerivtmdef) frAris-
toV Meg. ludrocha lud-, lut-rache
m. 50.
"^fLud-rica s. -arium« -rodia
s. -olachra.
fLudus schimpf 52. 93. 1. ^i-
diatorius ein fechte-, scripturarins
schribe-, nebulonum i. gane-a, -um
buben-schule 125.
♦fLuere s. Lugere.
Luere ontghelden, beulecken, pur-
geren G.voc. lugere engelten 30.
Lues vnflat 52.
*tLuga-rs s. Lucarius. -uti *.
Lusatia.
Lugdunum lug 74. ludinium luck
45.
*Lugere s. Luere.
*tLugere chlagen 34. l luere
(X (i- luen?) hu Wien 29. lugos-us,
-itate plenus klaglich 52. lugubr-
is gar trubig 1: werig (aus wenig)
27. drouich; -e droflik 37.
*Lu- s. Li-gustrum.
*tLuio s. Luuio.
*tLuligo, lulio 32. plieng j)i^
eis 32. pliegge p 40. schezevlieg 93.
aus scherzevlieg (vgl. Testudo. Tor-
tuca. BM. 112 164.)? oder aus (pi-)
scis 7i (gew. Abk. für est) vlieg?
*Luma eyn see 37. 52.
*tLumbal-e, -re 37. F. K. F.a
1420., -r 37. 40., -sium (X bom-
basinm q. v.), -torium {%. Goxale
sim. 142. p. 200 zu lumuatorium co-
xalae), bombal 34. lendener 38. leyd-
ner (sie) 34. lender 29. K. F. i. reiio,
eingulus . . . qni circa lumhos ligatwr;
reno et. vestis breuis etc. brustbeltz
K. V. pruch 40. uedir gurtil F. a. 1420.
Lnmbricns
Lnsatia
241
Lnmbricnfii, L terrestris Ann.
H. Ph., l limbertus 40., lambricins
34^ lympriciufii 42. spolworm t. ver-
mis in venire (sp. su dem vorherg. Lum-
bale verschohen) 37. spoulworm 38.
spil-, spiln-worm 42. ulwurm H. Ph.
bU-, regen-wrm 40. pauch burem 34.
eayck (st. buyck) worm G.voc. eyn
irorm den eyn mentsch in ym hat
0. schiget 45.
'•fJ^um- s, La-bricus.
Lumbus nierbrat K. V. nier brote
0. lunbel (lumbel BM,) 40. lumben
ff. S. D. lumblo g. pl. GJ, II 240.
schlog braut 32. hufbein Oll, Erf.
Marb. (vgl. BM.IIOI. hufbeni clunes
G/. m 129).
Lamen lech; lecht van dem daghe;
1. eonglobatum Stapel 38.
* 7 Lamen-tam est uürum darum
solis liecht glaj^ 52. -dum est vitrum
mmodtimsolis (salis76.) 37.
*t Lomes s. Luns.
Lamina-re bang liecht 32. -osos
lecht, dat nicht duster is 38.
^fLona s. Lano.
Lun-a mane 38. -aris manscheynd-
leich 33. schlnlich 45. -aticns lunsch
38. lewnischs V. a. 1420. manisch 34.
monsichkait i. limphaticus (q. cf.)
30. -atio m&n schyn 37.
*Liuiacia schnek 52.
^tLonatos s. Limatus.
^fLandonia landen 33. londana
landen ciu. 40. (mhd. lunder frjs.
londres u. dgl).
* Lnno {als d. sg. v. Columbar) laun
ilftchssen, est clauis axi anterioriparti
mfixus, l est baculus ab anterior i parte
OXIS sursus protendenSy et est tractum
a vulgari theutunica K. V. Ion 32. lana
Ifin 31. i. dimidia rota 76. luns v. sq.
* t Luns g. luntis instr. purgatidi
Imum, ec. coclea, ein hechel 52. eyn
runge (cf. Luno); eyn hekele; *. q.
lomes g. etis eyn hekel 37.
Luniü-a moneleyn V. a. 1420. -e
pl manen, (omam. mulieris) nuschen
B.S.D. nuscelen Symb.D. hlibas l
sdllingas Pf. Grm. 1 116 cf 94. 136.
*Luo i.varaiar 52. 74.76.
I>l«fMb««b| XoTum flouajriuiii.
Lnpa wiilffin 29. ^Ipe o. hflre 40.
wulppin; hftr, schandweib K. V.
Lnpanar (cf Ephebian) huorhus
48. hoeren cotten G.voc.
"^tLupar-ius wolfhont, -iaalsulcken
teue G.voc. -tus (leopardus) schayff
hund 32.
"'fLupat-uui ein scharffer tzam
52. -a sg. eyn scharp ysern 37. pl.
orginvn H. S. Tr. (Hffm) -i freni
orgenun (?) Gerbert.
♦fLupia s. Lippa.
^Lnpin-a uichbone; faba 1: 1. t
bellinunciunOL (umged.^ vgl. m. Origg.
Eur. V. BiXtvovvTta) etc. biKsa H.
S. D. -um luvina Gf lusina Symb.
D. -um montannm phrimmo i. tehr-
moforinos H. S. D. vgl pfrimme
termoczorins 40. (vgl termns lupi
wolfwrz Sum.y X cammonon thely-
phoronwolfswurzi45.att5 ^riXv(p6vov
i. q. äxnviTov7). -um vik bonen 37.
-US wulues b., ligumen ib. weg b., fig
bo'^m (sie) 40. vicbone 38. vigbona
(1. albus Amh) H. Ph. wolflF strel \
bein, ligumen K. V.
Lupi-re est clamor leccator et mi-
morum 52.-0 pr. miluorum; et. i. q.
Imtor 37.
*f Lupus. Für den Vers im Gloss.
vgl Haupt VI 286 XII 216. 1. marinUS
merwolff 29. 30. 33. sim. 1. 5\ L
scythicus grimmklauw m. 140.
*tLurale loir d prendre oysaux
12^. p. 32 m. Anm. 9 ; lat. und frz.
Wort, afrz, loitre nfrz. leurre engl
Iure aus mhd. luoder.
* '\ Lurcare lelick eten G. voc. Aus
lurco: luriones (auch 76.) i. leccato-
res; luritores leckers i. deuora-
tores 37.
*tLurica s. Lorica.
*Luri-dicus 52. 76., -ticns 37.
i. legis peritus; absichtliche Verdrehung
aus iur. X Inridus?
*Luri-s blek 37. -dus schoruede
37. vnlustig V.a,1420.
* t Lurit-icus s. Luridicus. -ores
s. Lurcare.
*tLusa s. Luxa.
Lusatia. ^ITterAerlugautilatSczer
31
242
Loscinia
Mftcilw
pcptdus 40., eher vgl. luttici lutizin
S. H. Tr,; dieslav. Luticzi etc. Zeuss
d. D. 598. 655 ff.
hü8cima(Ed.) nachtgalla/. H, Ph.
Lqsciis {cf. Limus) scheel 38. scheyl
37. schilhender, Vbersdniger 40. vber-
senig 52. Vbersinnig; sbst gluner (vgl
glumen = glupen Fr.) 32.
Lnsor (cf. Eutrapelia) spelma (sie)
38.
*tL- s. I-nssellnm.
*tLiist-a^o s. Instagia. -inio-
sus s. Lascinus.
Lnstra-re irluchten V. a. 1420. -tis
(finihus arua) umbifaranan 48. -lia
herschauen i. armilustriiim (Gloss.
h.v.)125. -tio reyninge 37. vorsuch
wassir V.a.l420.
Lastr-am, -is 41. eyn deyr garde,
eyn hazen kamer 37. tier-weida, -warta
H. 8. Tr. tag waid (umged. ? vgl. Gloss.
V. Dieta) 41. eyn wiltuest V. a. 1420.
*t Luta (cf. Laudum) lauth 34. luten
29. lutana lute, eyn seyden spil 38.
Lnter s. Fiber.
Lnter lavel Symb.B. eyn bade
vaz V.a.l420.
Latiflgulns (cf. Figulus) gropen
meker 38. topfer 27. 4.
Lntosns. in latosa aqua lachaß/.
// 101. iBousu löcosi kackiasiueni-
bum (?) Ff Grfn. VIII 391., au^lackia
sim. (wetm nicht ans crocea?) sive
rubum sim.^ vgl. lütam, latus i. cchr
rubeus rode varwe;.luteiis, lateobtt
i. croceus l rubeus G. voc. etc. latm
i.flos rubeus 37. Intam vurme (cohr)
Lyc.
^t Luttici s. Lnsatia.
Lutam (cf Lutosus) dreck, hör
38. drek 37. kat K. V. das katt Ot.
V. chot 33. vnflat 27.
Luuio (cf. Liuio)faulika]t52.schor-
fekeyt V. a. 1420. luio eyter, vnreyn^
keyt 45.
Lux, glossiert formositas fronidd
48.
^fLuxa 1: lusa bethol nut 40. var.
Inza i. ntix l amygdalum Voce.
fLaxatns gelemet 125.
'^fLaxosus s. Luxus.
"^fLuxuriatrix s. Diobolaris.
Luxus gilusti Sediü. gi-, ur-, un-,
uuinni-lust Gf II 287 ff. obirvlozF.
a. 1420. luxosus vol lust ib.
^Luzacia luzacerland 52.
^fLuzinia s. Lucilia.
JH.
*t Macastrum halder 38.
*tMacauro s. Marrubium.
* fMacedoui-cum, -a l synouum
peterseligen vg dem lande 51.
MaceU-um scame dar brot edder
vleysch veyl is 38. eyn slachte hus
37. fleisch-merket, -bank, raeczige 40.
metzg K. K. -io metzker 52. \ -arius
fleischakker 33.
Macera pankmeger 52. matera
i.ferrum carnificis Symb. D.
*Macerana s. Matricaria.
Macerare megeren 33. kestigen
52. 74.
Macere fawl 33. 52., vol (umged.)
27., welck 27. 33., swelich 52. wer-
den, flecken (umg.) 45.
Maceri-a ein weingart mawr 52.
-es V. Aspar. materies laymenew
stain wandt 34.
^Macia s. Macis.
Macianum holting, eyn wilt appd
38. matianum melzich apel H. S. D.
malus matranus surmelst (st. -sc)
apuldr Somner (cf. melarium milsc
a. Gloss.).
t Mac-ies, -iecula (dem. Br.) l
-or 37., -redo 29. 30. megry 29. 32.
magerkait 30. clene magher 37. wiUe-
keit 18. 27. -iUentus goreger (v^.
Gf IV 237.) Symb. B.
♦ t Macilis est tunica talaris 33. 76^
macil t. caloris (umged.!) 27. maehil
HaciUentis
Mala
243
jyn kernt rok 37. mahil fmt vestis
wicerdotdlis siue trüege etc. 76,
*Macillentns s. Macies.
Macis, macia 87. matzenpaum
Heg, rouscat-plfiet, -rint ib. -blüt; ein
Am von dem flusset ein zäher der
leisset mastix 42. muscaten blom 37.
*tMacis l machis vennis U24.
Paracelsus). de macis l dracnncn-
is die mitesser 43.
*t Macoca (alph. mad-) kelbertancz
J3., vgl Gr. Wtb. V57.
Macor, macredo s. Macies.
Ma-, mi-crocosmus {in gl. F.)
raer-, mynder-welt 32.
Mactare vich slahen 52. sciagen,
scheiden 45. schinden Gloss. (sacri-
ficaregregesfibrasquetepefiteSy Glosse:
uenas caiidas) sprateltun 48.
Macnl-a mael F. a. 1420. mavU
34. mail 33. 52. beflechung 33. raay-
lung P. V. fleck, maß 29. 30. mauß
32. mag (rethis) K. V. -are (c/. Coin-
quinare. Ferire.) mayligen P. V. ver-
fludlen 52. vermäggen 30. besolen,
smytten, sleckeren (slakkern Br. TF6.),
vnreynemaken 38. bedreynen 45 -osus
mannich valt {d. i, fleckig?) 37.
^fMach-arium. -ia sunt gajse l ti-
gwria hatten 52.
^fMachi-l s. Macilis. -8 ^. Macis.
MAchin-a bilde 38. 40., eyntuu-
we dar mede schut 38. bild 29. 30.
festung, geroist 45. geruste, werg 40.
hantberch 34. rat l pyn 27. ein pirat
(atc^ pinrat) 34. -is geräst 29. 34. ge-
8tell 29. -amentum zeghevacht 37.
die. triumphus l uictoria ein sig 52.
-itor quaet pensende of doende G. voc.
eyn bliden mester 37. -ari obil den-
ken V. a. 1420. arg gedencken 9. 52.
*tMadociam s. Mandare.
Madula eyn pisse vad 37. seich-
napflF, -tuech 52.
■agale, 1 mappale 52. jl. V. gar-
ten-hütte 40. -hftt K. V. hftter haws 52.
*Hag-ali8^ 1: -ialis 52. barg 40.
barch Sum. H. S. D. mestswein 52.
^fHaganus, magenus s. Mango.
Magi-a 1 -ea de swarte kunst 37.
*tMagi-all8 s. Magalls, -cns s.
-rus.
Magil-lare. -o pr. onagri 37.
^Maglrus. niagicns koch 40.
* Magisplnrls vil-merer 52., -meher
75., -mee 65.
* f Magist-er ai*tinm maister der
freyen kunstn 34., in artibus meister
in den frygen kiinsten 29., cuiie hoflf
m. K.V., hoflf-, clnium burger-, fa-
brice bü- 32., milltum (cf. Capita-
neus) ritter-maister 32. vnder d§ die
ritterschaf swerent (pl. coli.) 40. -rare
mesteren, leren 38. -ratus meister-
machung 29.
* t Mag-itora s. Margaritaria.
-nalia s. Mango.
*fMagna-s, l -tns ein frey 52.
-tes pl. freyen ib. sg. ein gro| ge-
porner 34.
Magnificus grog-gäbig 31., -gebig
64. gros dachtig 52.
Magnopere mit grosser arbait 52.
^fMago s. Mango.
*f Magon-ellns s. Mango, -ns s.
Mogenus.
*Mag- s. Mai-orana.
Magud-er 29. 34., -eris^ -rls 37.
V.a.l420. eyn colstock 37. 38. k6l-
torse 40. kappeg-dorse, -torse 45. sten-
delkol 29. targ 32. torg, kage i. tirsus
K. V. stingel 34. stenghel, strunc
(strunt?) 38. kyeme F. a. 1420.
*Maguncia mense 38.
^fMagus s. Malus.
Magns gawchkler etc. 33. keueler,
kunig, worseger 27. czaubär (st -rar)
34. künstiger znkomner ding 29. Zau-
berer, weyser man K. V.
*iMahll s. MaeUls.
Mai-^ min- 30., mag- 52. -orana
moioran 30. meygeran 29. margai'on 52.
Maiores natu olt säten 37.
^fMaioth s. Momentum. .
Malus may 32. maig 30. mey, io
eyn mey tyd 38. magus der meyge 45.
Mala eyn schap 37.
Mala eyn obir backe F. a. 1420.
wang K. F. maxilla wänglin K. F.
pack 52.
244
Malache
Mandpi
Malache. malochin agria vudu-
rofe Hb,
^Malag-ma, -ena wichk 34. -Ina
waiche 30. ercztdie F. a. 1420. ma-
logena weissei 29.
* f Malagnatum s, Malum.
*MaIan 74., malon 76, Br. i, ro-
tundum,
Male s, Malus.
Maledic-us snode, böse, maledig-et;
-tio -inghe, vlouck; -ere vloucken 38.
Maleflcium vndat, missedat 38.
Zauber (Ed.) H, Ph, z.-niß 52.
*Ma- s. Mal-leolus^ -licinium.
♦fMali-gnus, -ngnus 29., 1 -cio-
sus 38. {cf. Malus) arch 1: böse in
dinghen de dar leuen 38. beß 30. grym-
b&g 29. bSse, grimmig; -gnosus vbil
wildig 45. -uolus poshafftig 52. sim. 4.
*tMali-nnm s, Malam. -nium
s, Mallnuiam. -uolus s, -gnus.
^fMallanus est wltus eyn an-
ghesichte 37., aus miluus auist. vul-
tur?
Malle me welen 29. mer wellen
30. me w. F. a, 1420. mir mellen
(X malle) 34.
Mallea-re schlagen bit dem ham-
mer 45. -tor (cf. Cudo) tengeler Scherz.
tengler F. St, 0. 335, blat {d, i, Har-
nisch, X J^^t- Gloss,) smit 40.
Malleolus. maleoli dürre czweyge
F. a. 1420,
^fMalleum s. Mallum.
*Mal-9 ma-licinium^ mallicidinm
(cf, Bassatura) hamer slach 37.
t*M^o s. Malomellum.
Mallum. malleum ding hof 40.
Mallu-, malu- G. voc., manula-
37. 52., l corrupte mali- 37. -uium^
-bium 52.gie|^uas 52. eynhantvad37.
watervat; maluuia hantwater G, voc,
*Ma- s, A-lmucium.
^fMalo-chiu s, Malache. -gena
s, Malagma. -grauatus etc. s, Ma-
lum.
Malomellum ein susg apfel 52.
mallo } mellum s&sser apfel 40.
t Malon s, Malan.
tMalon-omufi Br.y -ius 37. i,
pastor (cf. Mala).
*tMalua, malpha (v. Fruct
poppele 38. (Ed,) babela H. Ph
erratica hocleaf Hb.
*tMalum apphil F. a. 1420. m.
natum, malo*gr. 52. granatapf
F. gr. -i grunSpflfel 30. granas* 32
nach- (bis) 29. -opflfel. ein magran
52. ein apfel garten 33. malo- 33.
lum- K, F. -gr anatus margräapi
grfineter apflfelbom K. V. mala
tum parczkorn F. a. 1420. n
(Ed.) affaldra H. Ph. aflFeldre;
linum aifoltren SynA. D. mi
matranum s. Macianum. n
punica malgranat paum; malo
nata pl. m. öpfel Meg. malun
nicum korapel H,S,D. roter
sim. Gf. malpunick 34. male-
mal- 33. -puniken. m. poni
grauczapfel 45. m. punie upil
ged,, X apil?) puUeohti Gl.Ker
nica (sc, mala) puniske Gf, III
m. terre s. Adriatica. m. t
rum sawrapfel 52.
Malus arch, böse, snode, also
leye ding is; quad, pine; male
liken, weue; i, penaliter we, oue
*Maluui-a, -um s, Malluu
*Y Mamma ein kachel i. tub
mammatus 125, dut K. F.
bürste 38. mamilla id, (pectua l
36. d&tlin K, V. detze 45. man
titte; -illula tittenspicz 40. -i]
(cf. Teristrum) schlftttly St, G, 7
Mammo-n schacz 33. -na bo2
F. a. 1420, reichtag; vngerechs
33. übel gewunnen gut 30. ^fN
vbell gewunnes guet 34. schat :
f Manaa i. sacrifidum Br.
V. a, 1420.
*tManagalia s, Mango.
* t Manapare (aus magnop
dinschaftich V. a, 1420,
fManare fleyssen 33. trieflFei
75,
^Manarium. mannalium eyn«
ne raole 37.
Manc-er s. Manser. -ia s,
Mancip-i ein ding daz zu d
ist geporn; -are zu dienst gei
Maaoor Manipala 246
•iom eghen 37. hand-griff 30. -fa|^ 52. Mangan-us, -ellus etc. GL m.) boler
Jnmicipam (X municeps Glass.; (instr. bell) 32. K. V. biler V. 8t. G.
vor Tpoteca) band gifft 32. 910. bol werk; maganus t magenus
^fManc-or sure, vinne 38. -ia (alph. mangonus) boler o. werk; ma-
pfinn 32. -ornia yynDich vleys; man- gonellus (cUph. mang-) bollin 40.
ehor vynnecb, gherstericb 37. mangona-ria schod 37. -le (c/. Sti-
Hancns band loser 32. bend I., bulum) mangonel i^^. managalia
diihendider (sie) 40. 52., magnalia 76. sunt quedam tela,
^fManchor s. Mancor. a manus 52., manu 76. et ago.
*tManda-re beden 38. -tam l Mani-a s.y -hcus adj.^ mane-a^.
madocium (sie?) bod 37. 27. 30., -acos adj, 27., -apus 30.
Mandibnl-a, -nm 29. 34. kin-bain tobsucbt 52. 75. vnsinn K. V. an
V.K.y -pain 52. kindpain 34. kynn- weyj}, torbait, gemleichait^. ;gemleicb,
bagg 29. ein czan backen 27. kew 33. an weyse adj. 33. obysse s., owisig
mendibula joe ou masquoire un- adj. 27. gemecblicb-beit ^., -er a. 29.
gnerole (.^ati^ un gueule sim.?) 12^. gamleicb a., g.-kayt s. 34. gemelich
p. 16. a.y g.-ait s. 30. bim wustigkeyt s. O.san.
f Mandr-a s. -os. Meander. mani-sare talmen 38. (lat. Wort
Mandragora mandragere(^eiiit^eJ.^ fehlt) toben, scband aus ziehen 52.
Symb. D. alrum 32. -zaire geleicbbayt (sie) treiben 84.
fMandrator s. Meander. Manic-a mauwe 37. 38. mofie 36.
*f Mandr-os scbap i. ouis 35. 37. armeysen K. V. bantbant V. a. 1420*
-a stuet 125. -ica birte 40. -itorium cluue i. Ugatura manus furum; tange
eyn schape krubbe 37. 37. erbel 32. subtile (vgl Gf. YI7S.),
^fMand- s. Mar-rubinm. stucben 1: klanken pl H.S..I).(vgl
^Mandrns s. Meander. kimk m. Schleif e, Schlinge Sm. II 359 ;
Mandacns ghapert, lelic eter G. oder auch [golt-'] klenke /. ScJheUe BM.
voc. frassig 52. 1844^ wie bandscbelle). -atns ghe-
'fMandorus s. Matorns. mauwet 37. quasi inanupictusl punc-
Mane (cf. Aurora) vrou 38. mani- tatm 52« 4. gestepp erbelt 52. ge-
eare vriien V. a. 1420. steppt, geermelt Ghss. -ula (bulmlci)
"^fMane-a, -acus^ -apus s. Ma- ein leytseyl 125.
nia. -neticus s. Hismaticns. Manic-are s. Mane. -atas ete.
Manere vorliben 45. peleiben, bar- s. -a.
ren 52. ^Manicle-ata^ -ta 40., l mannc-
Maneries scbicknisse 29. gestalt lea 37. stuke 37. gestdket rok 40.
30. gestaltnus 34. i. vestis duplices manicas habens 52.
Manerium l mansitarinm wo- fManicheiAere^zct^Br.maniihens
QUDg 52. winkcbel Prediger 34. moniceiwinckel
Manes toten mannes sele o. bei pr. 30. manimatetos {hierher? aus
sele 40. hei sei 9. 32. toten sei K. V. Manis matbetes?) niitling 32.
Mango (cf. Gallodromi) grempper, * Maniflna frz. moufle, vgl 122f*.
merczeler 40. metzger {noch jetzt p. 17. Gl. m. vv. ManufoUia. Mdffulae.
Schwab.? vgl. metzler penesticns Moffula. Diez Wb. 1 284 v. WixSvt^
Gloss.) l vnder köffel est medtator Scheler verweist auch für moufle auf
tfendicionis ; rogtauscher K. V. eyn nprov. manoufla id.
fo^ theüs^ 27. marigo {alph. mag-) *tMani-le s. Monile. -matetns
rostawscher, pfert berter 33. vango s. -chei.
leut verkauffer £*. F. mago rastuscher *tManipn-la bandfang (sie) 32.
V. a. 1420. -Ins scofif 38. sanmude (s. Gloss.),
*f Mango {cf Maganus Gloss. sang, garbe 45. hantuano; glenna {aus
246
Manisare
Mardarios
g^lima?) H. S. D. sänge, sco"p (st-?),
hantwan, soldner, schar (cf.74.); -s
grabe (me nd, grave, öfters für garbe)
40. -lum s. Fano. -la karpa, manua
picrift Gl. Ker. maniplis scaron 48.
* Mani-sare, -zaire s. -a. -theos
8. -cheos.
Manna himel prot Meg, hyinmel
dauwe 51. 0. san.
""f Manna eyn slete in quibtis no-
bües vehuntur i. rheda 1^5,
*vMann-alinm s. Manarinm. -o
8. Mano.
Mannns gilt l q. caba (ags. gylte
castrafus w. s, m.) Symb. D. 272, sax,
fürscutig ib. H,eyn mekeler(Xniango?)
i. equm paruus 23. 37. \pullus equi 37.
*Mano auis qd, 76. manno onis
auis eyn mewe 37.
♦fManos i. mar (5^. mars?);nia-
nossinns i. pugnator 37. j: masin
deusfortis int. 76,
* t Manrica s. Mnrica.
'*'Manseolnm ein staineins grab 27
Mrg. maus-olenm edel herren grab
i.pirami8,sandapila£^. F.-eolenm
grap; -eolnm eyn edil grap F. a. 1420.
Manser hären kint K. V. stiif sou
45. mancer barschaft {umged, aus
basthart sim.!) 40.
* \ Mansi-onarins kusster 52. mes-
sener; -nnarins sig\ste 40. -oniles
pl. hüneneren Symb. D.
^fMansitarinm s. Manerinm.
*tMansuet-as gutig, gunstig 52.
mudewere Sym6. D. (mitber efc. Glss.y
-u hdle 40. -ari gütig seyn 52.
fMansnra s. Arale.
Mansns houve landus (sie) 38.
Mantellns mantel, hoyke 38.
* Manter i. q. didt obliquum 76.,
abloquium i est traditor besager 52.
Mantica (c/. Sara-m., Cassidilis)
schweydeler Chitr. (^JFV./maele, aessack
O.voc.
'^'Mantic-nlatnsi./tero^t^ abczogen ;
1: mantip-ulatio betrigung 52.
Manti-le. -olis \ -ole tischlach 52.
stulach 74.
*tMantipnlatio s. Manticnlatus.
^fMantoa du. manto'^we 40.
Manna s. Manipnlos.
Mannalis hantwer-cker 29. -ck 30.
-chte, werkman i.artifex 38.
"^fMannbarda s. Bombarda.
"^tMannb-ie nacht-wakinge 37.,
-raub 52. i. excnbie. -re wachii
F. a. 1420.
Mannbrium helue, hechte 38. bel-
be, heft H. S. JD. eyn meste hechte
37. twirl 9. twirle V.vrat.
Mannfldelis getniw band 29. trO-
30., trew- 34. -haltter.
* Mannla-binm, -ninm s. Mal-
Inninm.
Mannmiss-ns frey-gelassner; -io
-hait 52.
* t Mann - mundinm y -niminn,
-piarinm, -terginm (0/. Gumiteriom)
hant-dwele 37., -twegel (-terginm) 45.
Mapp-a (cf Sabanum) eyn haot
zwegel (tw. 0. V. Manumundium) 45.
zwehel 29. wechsell (umg.) 34. korb
K. F. -nla, -ella s. Fano.
* Mappale s. Magale.
*t Marana-tha^ -ca czum gerichte
F. a. 1420.
Maratmm venkoelsaet G. voc eyn
Zeel /. fnnicnlus (umg.!) 37.
*Marc-ellns s. -ns. -er s. -or.
Marc-escere, -essere . morgen
(itmged.) werden 45. -idus turrig 29.
*^ Marcis-ca, -ia, -nm s. Ma^
tisia.
Marcomanni s. Franaferetes.
Marcor, marcer fint, mant 45.
Marc-ns hamer; -nlns, -ellns
clene h. 37. -nlns hermelin (umg.)
45. -ellns, marseolns, maleolns,
bacilla suntpusilU malei hOf-, hant-
hamer 52.
Marchi-a marge 0. gebiette; -0
margarone (sie) 40.
*Mar-darins 52., -darus, -dai
(nach Daxus) 34., -drix 32., -trU
K. F., -tarns 38. 52. H. S. D.H. PK
-tnrns 37., -talns Symb., -thasos
40., l -dellns G. voc., moritor i
galliceps Meg. marder 30. 32. 34.
40. Meg. var. K. V. mader 52. Meg.
P. V. merder 5^ Symb. I).270. een
meerder beest G. voc. mardel Meg. var.
Mare
Masticare
247
alzo eyn ratte t. grillus
37. marth w. (^Ed,) H. Ph.
e mortuum {v, m. galilee
)irmere ü, S. D. sim. Gf. II
r in enghelant vnd in bi-
nd bi dem westen dat bet
1 (ans 0C-) m.; meer by
bi venidie m. terraneum;
nedderen sassen, also to
\ denemarke, in sweden, in
{sie) vnd dar by dat mer
gnnm 1 de see, vnd oc in
8.
e eneum. m. emiaum i,
i in qua luxmbantur sacerdo-
oriam rubei maris 76. mare-
as sacet'dotum in metn, nialis
lotorium 37.
en-a, -ula s, Ismarena,
tiare eneum.
ita instr. ad fila 37. (ma-
xloss,)
aritaria. magitora mas-
32.
es ein scoriant i. bruttis etc.
(cf. Circumferentia) sling;
, also vmme eynen ketel ys
{st. burne) brat 40. brun-
32. gesteil vin ein brunnen
-all 34. -eil 52. zennzchs
) F. a. 1420.
igo s. Mango,
irlus mariner 32. schipman
. voc.
Stella leidesterre Symh. D.
19.
a kevpars {cf. Bubo etc.)
1.
isubinm s. Marsupium.
ita-re zu samen geben 45.
. heiren, -tum geheiret Oe.
f -rium s. Matrimonium.
haußman 52.
ma evn merstat V.a.l4J20.
US s. -agium.
)r mormelen- 38., merbel-
:eyn. lü. -ra chisela Sedtd.
'y marra-phium rettig 40.
mar- 34. 45. Clp., mandr-
r. V. -nbium andorn K. V.
andron (Ed.) H. Ph, tob nesel; ♦. q.
mataura andron; maoauro doren 40.
(macoro andorn 74.). rott nessel 32.
ratt nagel 34. rait nabel 45. marobel,
sigminz UU. prassium Meg. hune,
beovyrt Cleop.
Mars streitgot Meg.
*tMarsio- Oloss., marsi- 40., mar-
ti-polis mersiburg H. S. Tr. mers-
burg 40.
^Marsopicus s. Martins.
Marsupium zei*sack K. V. mar-
l mari-sabium bigordel 37. mar-
sen bursan Lor.
*tMart-alns, -arus, -hasos s.
Mardarias.
Marti-rium leiden 52. -zare mer-
teren, pineghen 38.
Martisia (alph. marc-) genus cibi
40. marcis-iom marcis Symb. D. 284.
-ca i. veska 52., hierher? anders Ol, m.
*t Martins {cf. Gaolus), picns m.
Nnm. p. marcins b&ch specht 40.
Daeu marso-, mar-picns Ghss.
* t Martizare s. Martirinm.
*tMart-rix, -nms s. Mardarios.
*Ma- s. Mar-rnbinm.
Mas er, ffemina ein sy 29.
^fMasa {Gl.m,v. Massa, X mensa?)
regia küngs st&l 32.
Mascnlns vent, knecht 38. kibe
(^^.knabe) 40.
^fMasela s, Moseila.
*Masi-^a, -ngna meisse 40.
*tMasm s. Manos.
Massa chugel 52. clus, clute 38.
cloys F. a. 1420, klocz, bratte 40.;
vgl. brade, bürde (graue pondus lat.
Gl,), brant Gloss. h, v.; schwerlich X
burca clavata, var. brucce clavaca
141.; clanaca, clanata burca 6^2o^^.
in Gl. m., aber doaca burca, burga
Gloss. Isid. etc.; wenn nicht letztere
Glosse die älteste und echte ist^ so wäre
etwa clavata = massa Keule; zu
brucca etc. stimmte dmm vll. lombard.
brocca Äst,
Massarius marschak (sie) F. a.
1420.
* t Masti-care, -gare 38. kuwen
29. cbewen 34. cauwen 38.
348
MasUz
Medtastiniis
Mastix mastig herba 40.
'*'Mastr-aga l -aga larifen (weil
thiergestaltend) 52.
*tMath- s. Me^abalaIn.
*i-Mataphast6s s. Metaphrastes.
Matare s, Mattare.
♦fMata- s. Mate-rtera.
^fMataara s. Marrabium.
Mataxa (vgl Biee B, Wtb. 1270)
riflFel 74. matexa eyn ripe 37.
*t Mathe s. Matta.
* Mateliam handtuch 9L, au.^ man-
tile.
'^Ma- s. Me-tellos.
Mateola häckichen 44.
Mater s. Genitinus. m. herba-
nun (cf. Artemisia) meter, eyn bitter
artzedie erat 38. rucke {aus bücke) 40.
fMatera s. Macera.
* Mathere clania grensich 40. sim.
74, In m. cL steckt verm, hercularis
(tgl. Ercularis. Potentilla.).
Mater-folinm, -ofollam {aurS ma-
cropbyllon X folium?) swertele 40.
* Materia s. Maceria.
Materi-a grund wesen (hominis)
32. -arias tzymmerman 125,
Materiacium materes 122^. p, 20,
Vgl. m. Origg, Eur, 8, 383 v, Mataris.
Da. Wtb, II 361 v. Matras.
* t Mater-larins s. -ia. -ofoUam
s, -foliam.
Matert-era, -nra 40., matartera
38. {cf. Fratruelis) modder 38. rofime,
mfimme 40. besli 64. besj^y 3 1 . wage,
medder i. matruelis 125.
Mathesis warsagung 52. 74.
*t Matexa s. Mataxa.
* Ma-, me-texta cortzene, eyn man-
tel van twen uellen edder huden 38.
Mat- 8. Mac-ianum.
Matri-caria, -tana, macerana
(v. Febrifuga) bücke 40.
Matricola. matrocola bischoif-
t&m 32.
Matrimoninm (cf. Patrimonium.
Maritagrum (t?05ä.^ konschaft Oe. V.i. q.
marita-grnm 76., -rgiam echte 37.
*tMatri-tana s. -caria.
Matrix mfiter sack, ber m. K. V,
*t Matrocola s. Matricola.
fMatrona fl. dy schalon {wm
Chalona) 125.
Matrona {cf. Hospes) heimfrouoi
Marb. Gl. ein alt fraw 52.
Matrnelis {cf. Matertera) passen
kint 33.
Matta matt 29. aynat (sie), dädceo
33. tachken i. plecta 34. teke 9.
F. a. 1420. mathe docke 30.
Mattare. matare log werden 52.
^Matobium s, MarrabimL
*tMatu-cella, -rella tennemaitk
h, 40.
Matams l mandnrns ripe 37.
^Matatin-a l -nm mettene 38.
-ale metti b&ch 40.
Mauiscus (nicM -tos nach Schder)
mauvis 122.
*Maiira h, elehtre (aw electmm
h,) Somner,
*Manria s, Mnrica.
f Mauren i. nigrum Br. i, niger
(equt4s) swarz ros Sgmb, D, 274.
maariis {equus) aiswart ib. H.
^fMaus-^ manse-olenm s. Man-
seolam.
Maxiila s. Mala.
Meander durchganck 52.iiiand-erf
-rns i.deceptio. maad-ra id. -ator
i. cap-, cau-illator 142.
^fMeastram s. Mediasthms.
* Meauca {aus maris aaca? metn-
ca?) mergans Naturb. Meg. meancken,
smeant 140., schreit meanca ib.j meaoc
Meg,
Me-, te-, se-cum (in gl F.) mit
my, dy, om 38. m. bit {öfters in
45.) mir; nobiseum bit uns 45.
^fMeda s. Medo.
Medela beute, artzedie, hulpe van
crancheyt 38. inedilla lachita Gl,
Ker. {cf Gf. II 101).
^ Media-niiniis, -ans s. Longtle.
Mediam-nis anger, werd 52. -pain
{cf. Insula) auwe, flour, vnd is ejn
lustich vleck bevloten mit water 38.
ow 29. medidarminm mers arm 32.
Mediana hercz {sc. ader) 40.
'*'t Medianns s. Mediaminnt.
Mediastiniis
MelliM
249
astinus k&k 37. kack 85. hock
9. pranger 34. meastram id.
ator frid macher o. versAner
ca {Gloss. verdruckt media)
la (auiciam id.) Virg. (cf.
not. XVIII 16 ^ 4S).
licafera. meditafora est
\ quinque modiorum 37.
c-ari, -ina s. -ns.
sdicnl-eum, -um etc. s. Me-
im.
C-U8 {cf. Validus) arzat 40.
rste, de de wunden helet t.
18 ; -are aitzedi-en; -ina -e,
8. -ari ertzen 52.
Bdidarmiam s. Mediamnis.
^dilla s. Medela.
ocris geraed i. qtiadrate sta-
•
olannm maigland 30.
s. Mo-diolos.
lioniaticum. medo martis
)ciuitas mecze 40.
litafora s. Medicafera.
^ditar-i, -e denken dat noch
chal; memorari denken, be-d.
;heyn is 38.
li-tullium eyn mittil moz
^20, -toliam 22.»» 142. p. 107.
[| pedick in dem holte 38.
30. -calam mitelkeren 34.
i kern 52.
edins pfant herha (sie; vgl.
der 81.) 40. mitler (digitus)
i media (voce) ein tenorist
) mette 40. quasi niellis duU
meda die anglice hydromel
edo martis s. Mediomati-
3dnl-la, -a 34. 36., -o 32.
ila) marck 32. K, 7. merk 36.
pedek i. adeps fragum 37.
) bömkern 29. cheren 34.
(iteg^lich (st markeglich sim.)
20.
5gariis megar Meg. piscis
122. mergarns mergar 50.
sh| VoTum gloMMurium.
Megera helltzorn 9. 52.
Mel honnich 38. mella (plf)
honig sam 41. mel silaesh« walt-
honig 52.
Melampns, lambns 32. rekel
Lüb. r.a.l500.(SehiUerIII4).hTAxkeu
G. voc. hess hunt Str. V. sim. 8um.
iag hunt 32.
^fMelamalus s. Melanurns.
Melancholi-a (melanc-) daz hai-
zent die dftrgen (Thüringer) rftsen
Meg. erdig blfit 29. erdepl&t 30.
erde warwes bl&t 40. -cos hessiger,
vnwurscher ib. kalt trochner 29.
*tMelant-eria suerza Gf. -aria
{calceatorum) schwercz 32.
Mela-norus, -midiis 40. swarczer
40., schwartz JB[. V. merfisch. snazo
H. S. Tr.
^fMelenoff s. Monodonos.
*tMelicerta Ki. etc. melliceta
l meleoin fteptinus deus maris die. 76.
mellecra i. Neptunus 37.
Melic-ns s. Mellicos. -s s. Melo.
*tMelis-a, -sa s. Meliissa.
Melius bet 38.
*tMell-a s. Mal. -anna s. -issa
-ecra s. Melicerta.
""fMeUe- (melli- Gloss.) s. Mille-
folium.
* t Mell-etrina s. -issa. -iceta
s. Meiicerta.
t Mellicida i. zeidlarius Gl. m.
czeydeler V.vrat.
* t Melli-cratum honig wasser;
-graphiom lautter tranchk 33. -gra-
num luter trang 27. -cramen (mel-
luramen?) hung wasser 32.
Mel-licus, -icos 1: -oycos eyn
zingher 37.
Melliflaus hang fidssig 29 sim.
* t Meliigra-nom, -phium s. Mel-
licratnm.
'^fMelül-otam stein kle o. gel
kle 40. himelsHissel 92. -ecam hl*
melchß (sie) 32.
^fMell-issa, cd. -anna, -etrina
medwort i. regina prati Cock. -isa
mutter wrcze; i. q. -isophiliim (Gloss.
V. -isphilla) binsuge; -isanum himel-
schiicz 40. -isatum (cf. -ilotnm)
32
250
MeQitiira
himelschlossel 71. mellis-sa s, Cit-
rago. -a metteren 40.
* t Mellit-ura, -orta honekouke
t. lebeta 38.
Mello s, Melo.
*tMellam s, Malomellam.
Melo melun 29. melwen 30. plutzer
Oe. F. Gloss. erdapfel 52. sim, 75,
mello bebenne 40. 93.
Mel-o an. dachs 40. -is dos G. voc.
hermel 3. 52. 75. -us id. Str. V. eyn
hermelen 37. i. salenio 38. grutsch
(cf. Furunculus) 75.(74.?). i. taxus
eyn eghel 37.
'''fMeloda s. Melota.
Melod-ia, -ya 32. s&ß K. K, lindg
32. gesang. g&t ged&n K. V. melodey
52.
*Meloycus s. Mellicns.
Melos s. Melo.
Melota (c/*. Melo) taphart V.a. 1420.
schermfel; an. hermel 52. kotzenklayd
Gloss. kochzechtes kleide o. dachs
an. 40. meloda animal drüch (sonst
ThierfaUe bed.) 30.
Melus s. Melo.
*tMemaloiies s. Mimallones.
* t Membr-ana, -ona 33. K. V.
vngesigelt brieff 74. K. V. vloes G.
voc. haut, plater, slim P. V. sliem 33.
schliem 52. flamme, fei, birmet 40.
-anam flem 45. uellichen H. S. D.
fei Gf. hütly im eyg 29. menbra-
num eges hud in ovo circa testam 37.
Membr-am {cf. Artus) glid K. F.
gelid, geleich 40. -are gelideren 33.
czu glidern 27.
Memini ich dächt 29. ich gedacht
34.
*Memi-^ -me-oydes, mennoni-
des 50. (cf. Diomedia) merf&gel-in
32. -li 40.
Memor {cf. Immemor) angedenckig
29. memori-a dechtnisse 36. -ari
(cf. Meditari) vorsynnen, denken i.
recordari 38.
Men asclok 37
*tMenas %. sacerdotissa bachiJBr.
menagbacha 37. 76., menasbata
37. usaltatrix bach-i 76., -a 37.
* t Menbranum s. Membrana.
Menta
Menda mail 52. maal, also dar is
eyn schorff edder blader gheweit
t. nota 38. böch maug 32. raffe m
facie {vgl. Gloss. v. Rumex. Gf. II 499.
IV1155.BM.V. Ruf).
Mendaciam logheme {aus -ne?
-nie?) 38.
*tMe--5. Ma-ndibula.
*tMendic-are {cf Ligurire) be-
delen, bidden, ghilen; -ator bedeler;
-US ghiler 38.
fMend-us l -osos mailig; lagen-
hafftig 52.
**Menes {cf. Leporina. Gloss. a.
Priaspicus.) hasen hode 40.
Menia tynnen 38. zinnen 40. 51
ring müre 40. rinckmaur K. V.
Menianam {cf Appendix) sal l
US {vgl. Anarata) gehbse 40. soler
52. 74.
* Menica hirne-uel H. S. B. -fei 40.
*tMenium i.furor tobsucht 52.
"^fMennonldes s. Memioydes.
Mens danke 36. meyninghe, me^
kinghe i. voluntas 38. hodie sd*
krafft ( j gem&t K. V. kraft, gedank,
mut 40.
Mensale disch dwele 38.
Mensorinm essenfag 74. mess fiui
40. meose Gl. Aelfr. .
* fMenstr-iume^. s. -niim. -aosu
s. Monstrum.
Menstru-um, -m 42. weibes her
blut K. V. monat flusg 32. fraawen
feüchtikeyt 0. san. fr6wlich siechtag
29. der fröwen gewonheit 42. der
frawen g., haimlichait Meg. kribscff
45. -US m&n seyk 37. menstriu
obrik bluth F. a. 1420.
* Mensula, densula 40. hackbret
40. K. V. -banck K. V.
Mensur-a messe 40. -ale mas
geczewg 34. rnoßgerecht {st -ret) 30.
Mensurnus man-ig 30. -echtig 29.
-lieh 34.
* Menta mintz, teument K. V. bi*
ment 30. creucz myncz 27. myntn;
m. aquatica (Ann.) bach-, crispi
r&mische, rosse-m. H Ph. m. nigrt
gart-,mentastro rosses-minza WirA»
Hs.
I
I
Mentagra
Meridies
251
Mentagra. cum mentagris mid
:4num (toes)Lor.
*Henta-tam 37. 52., -rlnm 52.
uthaspitale,
*Menteteniis gedencklich 5\ 29.
oswendig (ital a. mente) 29.
*Meiito zumpe 40.
*Ment- s, Metic-ulosns.
MentHm kintpachen 33.kiDpack 52.
* t Mennche i. celidonia agres-
tis (mennich 74, deutsch) 40.
♦Me- s. Memi-oydes.
♦fMerax (-acus KL) lutir V.a.
1120,
*tMera-ca, -ta win warm 32.
-Hda vini, ceruisiae, aquae H. Ph, (vgl
moraDt win, inlich den luter trang 42.,
vH, ehereu Moretum).
Me- 37., mo- 37. 52. 76. -raria
e$^tahema.
^Merata s, Meraca.
"^ Merc-antia l -imoninm copen-
sehop 38. comenschap 6r. voc, -imo-
Biam kopenschup 37. -antla lauff-
Oin schucz (sie!) 27. -ator merce-
man Symb. D,
Merce-narios^ 1: -nnarlus (52. v.
Gallo) mietner 32. tagwercher 52. ha-
gastoltlfo. 47. vernetlinc BM, III 303
iu streichen^ vgl, Gloss. h. v, und v.
Vema. mercinarios mercer knecht 45.
Herces merz Gf. BM,, daraus
BD^cze (umged.) o. Ion 40. tag lön
32. vordint Ion F. a. 1420.
*tHerci-batns s. -potns. -mo-
linm s. Mercantia. -narius s, Mer-
Benarins.
*tMerci-potu8 {s, Leticopium), -pus
0. Commercium), -batns win köf o.
H>tten brot 40.
Hercurlalis (c/. herba m. Oloss,
iiaoricus.) heimwurz Symb.M,App,
edele, meree, cyrlik Cock.
Mercurius {ff. Celebs) der kauf
erre, der kaufleut h.; kriech, stilbön
X stilla bona!) guot tröpfel Meg.
^fMerchus s. Merops.
Merdare scbiten 38.
*tMerella $. Morella.
Merenda (cf. Antecenia) vnderim-
iz Gf. III 231. vntarn 52. abetbrot
K. V. middages m&l 37. gawsen 84.
(jausen Sm.II271). das vnder essen;
merendinare zunder essen Oe. V.
Merere bumphirn; yagire (pue-
rorumjid. V. a. 1420. Vgl. himpfezen
etc. Sm. II 197. (nd. himpeln Fr. I
453<'?)
* t Meretrlc-iu8 boßwicht 27. -BS
poßwidt, hur 33.
Merg-a ein chom gabel 52. -es
scozgauele Symb.B.282.
* Merga scarba (auis) H. 8. D.
Gloss. i. straba (aus scsrhdi umged. I)
eyn scheyl wif 37.
*tMergarus s. Megams.
Mergere duken, be-d. 38. stenchken
(X senken) 33. ein senken 52.
*Merges ducher (auis) 30. dnker
38. Wasser stelcze 40.
Merges garue, bunt 37. garwe,
schoef G.voc. gral3e 40.
*f Merges s. Merga.
* Mergetes suntfaces spicorutn ain
schoph 33.
Mergo starp (st. scarp) K. V.
*Mergul-a eyn water ammer 37.
amer 52. i.q. -us (q.v.) ofeen vorck
of een emmer G. voc.
Mergulns tuchari 1: carabo (aus
scarba Gloss. Gf. IV 541? X carabus
carfo piscis?); ags. dopfugal HaU.I
10. Pf Germ. VIII 387. duchere H.
S.B. duyckerken KU. een duker of
dryoerken (umged.) G. voc.ferrumquod
mergitur in lampade ad tenendum lu-
men ib. 110., licmen hengel 52. dauch-
teysen 74. indichtel; auis tuchentlin
52. tuscherlin a. 40.
Mergns merrich H. S.B. sim. Gloss.
wercb, schrab (sie); brunnen kübel 32.
tu-, tu-, du-ckerlin (auis) 50.
*Meri i. q. neml s. Tsophagns.
Merica haid 30 sim. mlrta id.;
monica hayg 32. mirlc-ae bilch (=
birke vgl. Tobler App. Spr. 52) V. St. .
G. 355. -a pirk/. i. Tlbex Meg. sme-
lohe äc. GUss. BM. 112 S. 424. omeyl
F. a. 1420. TprumsLiflares prymen (Ed.)
H.Ph.
Meridi-es ^iden 38. mitten-tag 32.
262
Merittts
Myale
-dag 0. sud Osten 40. die middacht;
-alias tot middach hovende G.voc.
^Merillua merling, eynvisch 38.
Meringa or-blase 36., -fei 29., -&n-
del 34.
MeritrO (c/.Potius) pilleich 52. -um
vordynnisse F. a. 14J20, sim, 20. me-
ritorin-m werckhau^ K. V. werghus
40. verdientlich 52. -8 verdeentlickt
G. voc.
Merops (c/. Gaulus) baumhäckel
Meg. pämbachkel o. gklöchklicher (vgl.
anglöckeln Sm. II 92, ahd. chlocchon
etc.)y grünspeck 27 Marg. grunspach
Wien. V. 399 Hffm.f vnoc&jiet 103. mer-
chus 1: picus buchspeht U. S. D. Mrg.
Heror chlag i. tristitia 52.
♦fMerscliale (c/. Martisia?) car-
nes minutatim incise 148.
* f Mertum (aus men, Xanetum?)
tili 34.
Merula lyster 140. ghetelinc, merle
G. voc. drotzele. 38. trossel 27. tros-
tel 29. 30. druschel 34. draschel P.
V. ammugsel Wien. V. 399 H. amp-
sel 32. amsel; modula id., ain s&ez
sangel Meg.
Merns 1 purus dar, lutter, iSn, ide],
reyne, vnuormenget, schir, also dar
weyte edder rogghe 38. lauter 52.
merum 1. wein 9. 52.
Mesochorns. mesto die. coms
in media cori stans 37.
*tMe- s. Mes-sorinm.
'"t Hessida andron 40.
Hess-is schnittig kom K. V. die
bouwe G.voc. erne 38. 40. -lo snyt
52. -uere ernen ib. -or meyer, de dat
com meyet ib. ernschnitter 29.
Mes- 125., me-sorium bigärtel 40.
legel 125. Cf. Gl. m. w. Men-, Mes-,
Mis-soriuro, Missurium.)
* t Mes-saere s, -sis. -to s. -oeho-
rns.
Mestus serech 99. sermudiger Symb.
D. swennutig 75.
Met. metprlmus selb erst 29.
Meta maal, merke i. sign-etum,
-um 38. bude; metari buden 9. Str. V.
*tMet- 52., math- (cUph. me-) 76.
-abulum insir. ad inuesUgandutu pro-
funditate-s 52., -m 76. aquarwn
'^Methadus s. Methodns.
'*' t Metaf rida s. Metaphora
♦fMetali-um, -ium 29. 3i
Es) gesmide 40. gesmid 29. gesc
K.V. -t 32. glochsspeyg 34. \
speiz 52.
Methaphora gelichne 30. i
frida eyn wespel (atis bispel
thabicorum $. Liber.
♦fMethaphras-is, -tes. D
methafr-osus aus legung 52.
i. interpre-tatio; -astes -$ 76. i
phastes (aiph. me-) tollek 37.
Metari {cf. Meta) dy wage
vflFslaen 125. greniczin F. a.
zilen 8. 52. metator messer,
52. 75.
fMetarpos (cf. Metator C
i. castrorura metator Vgut. i.
(umged.!) 37. metliarpas est
rorum methicorum (sie) 76.
Metator s. Metari.
*Metellus bluen, böte (-er
bldwel 29. matellus büwel Syf
metellus plcwel 34. schlag 3(
♦Metera s. Liber.
Metere meyen 38. megen, em
*tMe- s. Ma-texta.
Metic-, ment- 40. -ulosus
tich 37. surtiger (s aus f) 40.
Methodus een toepat G. v(k
thadus (cf. Callis) gericht ste
* t Metoria (fi»:xwv), var. vic
hvit popig Hb.
*t Metprimas s. Met
*Me trea i. arbor omni tempore
plena 37. 76.
Metreta (cf. Gelta) mette 3
mess 40. pint^ stauf (stanf ?) F. a.
* Metropolitan-ia, -a ercze
33. ein thüm 27.
Metrum gemessen gedieht
gedichte 40.
♦fMettelus s. Metellus.
Metus wagen 32. farcht 34.
metuendus onsienlick of ghedu
(daraus geduldich umged. 132!) '
(ghedughtigh reverendus Kii
*Meu s. Ostrucium.
♦fMyale s. Micili.
Misparo
Miiiister
268
paro s. Myoparo.
krome; et i. splendor 37. my-
me 38.
ar ebr, sotiat cerebrum l figura
76.) rethis lat. 37. sim, 76.
a-ria riue 37. -tus to riuen
linutus l fractus Br. -toriam
e pro pane fricando l fran-
. voc. est saritus (nach 8. mur
rudiis) i. laxatuSj destrticfus
atus) 122^. p. 53.
Ire, mictit hirctis Symb. D.
ili (c/. Cyathus. Enistis. Fiala.
myale miel s. vitrum 40.
icma s. Migma.
'. Ma-crocosmus.
ict-it s. Miccire. -ura s.
ra.
chale s, Migale.
hania i. geniosita« 37.
ichina s. Migma.
[^bioas naesdhvrel Lor. (: uvK-f
ga-le, -lus 34., -nus 32.,
e 37. harmel 34. henne-l 32.
-len 37.
iga-nns bilse Sum. •mos 1
[*am bulse 40.
gare s. Rigare.
gma (X sniigma) seepe G.voc,
I r. a. 1420. ein püt salb 52.
i. mixtura; luichina t. ar-
im pdlea; migina id,, quod
nt smicma 37.
are schaiden 52.
go, -lago quwidoque volans
luas die. 76. -lano est pisds
idoque volat s. a. 37.
I trabant 125. ritter des streitz
nilit-aris rittors gnog 29.
mfheiti g. sg. Haupt III 468.
IV 406.
iaceli himelschar 52.
m-, miMndrum s. Miganns.
im herse, eyn vriicht, vnd is
stramich (?) 38. hirschen 45.
prein 52.
llano s. Milago.
le-borbia s. -morbia.
ne- 32. -Uefoliam dusentblat
f. voc. garw-a {Ed.) H. Ph.
-e, -el 42. garw 32. gertel, barbaue
(aus garuue?) K. V.
*MiUe-morbia, -borbia trfisen-,
blöt-wrcze 40.
Millesi-es tusent billig 45. -mos
der tausend 52.
^Mil-, mi-losus s. Molossus.
Miluus wige 37. 38. arwei i.
molliuaga JS:. F. or 33. 34. wig 29. 30.
^Mima s. Mimus.
fMimallonesZ^i. etc. memalones
dicuntur irambachiimitantes 37.
'^fMimarius s. Mimus.
Mimphur een dreyholt G. voc.
Mimas lant-lawffel P. F. -lauflFer,
-varer 33. ruffian 52. nimus spilman
32. miaius der leut antrer i. sceni-
cus K. F. mima een speel wijf of
lautloepster G. voc. wasende(aw* reis.?)
wip i jociüatrix 40. mimarius s.
Striones.
fMina s. Mna. Minera. Mine.
*Mina deich Symb. D. 280. dech
troch 23.
Minare s. Indicare.
Mina-ri (cf. Grauere) drauwen 38.
dreyghenö.roc. tr Jiwen 2 9. -tio trdwun-
ge 40. -xdreygich Cr.voc.gfchzornig 52.
'''Minco cers Gloss., aus mento, X
mmfiens'ivgl.Ds. Wb.II45v. Minchia.
Minctura^ mictura 30. 34. brflntz
30. seych 29. saychung 34.
Mine tr&wung 29. tr6wort 30.
mina rink mur zinne 40.
Miner-a erczt 2. 34. ertz K. V.
abreisung des geschmeids 2. -alis
erczik F. a. 1420. -ale ertz ader 52.
mina abrisunge gesmides o. erczes 40.
(sonst nicht vorkommende Glosse).
♦fMinerosns s. Vrsa minor.
Minerna librie i. bibliotheca 38.
*Ming-are. -o ani i. sero l
planto 37.
* fMinic-ins, -ns, mincins i. he-,
e-ricius s. Gl. m. Quicherat Add. h. v.
Minicnlari stewren, helffen 52.
*tMinicus s. Miniciuai.
Minista lung ader 52. 74. 75.
Minist-er handstrecke-r, -ra -rin
29. -erium hanraich (^sie) 34. hant-
reych F. a. 1420.
254
Minitat
Mitrophoram
*tMiiiitat mus Symb, D., c/. Gloss,
V. Mintrire.
Minium, l ninium K. V. meninghei
is eyn rot verwe 38. gel vorwe V. a-
14:^0. rote dint K. V. mitfir (aus
miniatur sim.) 30.
^fMinius s, Mimns.
Mintrire s. Minitat.
Minu-ere. -it (ntelafwoliam) vir-
swindet, (menstriia) zuslußet H. Ph.
Minus {sCj plus) min, mei 38.
Minut-al mursel 74. (BM, h. v.).
murstel 40. -ia i, vmm pulmmüs 37.
-ie t. frusta crumene Symb. D. -um
scerf H, 5. D. Gf. halpscherf F. a.
14J20.
*tMyocia teke, eyn worm 38.
Myopar-0 etc. gnar-ren H, S. D.
-run, -un Gf. IV 296. (cf. Carabus).
-on Gf. II 233., miaparo Symb. D.
280. luzele buzo {vgl. Paro. büze
BM.I291\ M.Form von bot?
M-, i amni- 38. -irabilis vunder-
lik, gemelik 38. wunder gros; mira-
culum czaichen 5*2. miri-flcare wun-
der wirkin V. a. 1420. -dicus wunder-
sager 52., -seger 20.
*tMir-ca s. -rus. -ica s. Merica.
-idicus, -iflcare s. -abilis.
Mirl-e, -us sniirlin auis 40. .
*Mi- s. Fo-rmicaleon.
*tMirr-a. -uli pl mirrel, Mht
des arabischen mirr mirra arabie
Meg. mir-ca mirren bom K. V. -rus
m. dorn 30.
*tMirta s. Merica.
* * Mirt-us czirlich bom F. a. 1420.
pors 37. sav.. arbor cuhis fructus
fl- l mi- (?) -niculus die. 37. erb-
sei stud 30. mürstaud K. V. mirdorn
27. mirdaren 33. mirtel-pauni; -elli
-per Meg. -ece (X ectum) -bomn
H. S. D. -eus s. Dosinus. -inum
oleum miröl 52.
Miscere (potum) inschencken 125.
mingen, zu samen gerren (sie) 45.
*Misellus {cf Exes). misseMus
eyn schutzel instr. piscatoris (X pis-
toris) 37. -ius l -mus (-inus?) ouen
schufel 0. alter 40.
Miser (cf. Indigens. Inpps.) stam-
per, ynsalige, dertighe38. miisericor-s
erbarmherczi-g 29. -dia -gkeit ib.
erbermde 40. miser-ia barmherticheyt,
medolidinghe i. condolentia, pro-
pitiatio; iammer, herte leyt, drof-
nisse; -eri iammem, erbarmen ; -abi-
lis iammerlik, drouich 38. -atur ir-
barmendi 48.
* t Missel-ius, -lins, -mus s. Mi-
sellus.
MissMis sentleich 52. -ua s^ide
breflf 38.
* Misia mycen lant G. voc. mixstia
meixen lant 33. missnensis eio
meichsner 52.
* Mist-erium haimlickhait der go(-
hait 52. gaistlich gezug 30. goüicbe
Offenbarung \ werg 27. gotleich warung,
g. werich 33. czevchin; -ice geyslich
F. a. 1420.
fMistolium roesteul 122^". p. 36.
{Anm. 2.)\ viele Varianten GLm, ».
Mixtum.
* Mistr-ium i -um verporgen ndd
52.
* t Mistus (cf Gloss. V. Viscus) nistel
40.
Mita mitaine 122^.p. 16 nt. Anm. 13,
* -J-Mites-cere (X mittere) i. legan
senden (X senften) 52. -sere seyf-
iigen, frishen 45. mitigare sünen 52.
* t Mitilus (i. q. my tilus, ^v%IXo^'i
cf Gloss. v. Rubecula) rodftga H. & Tr.
Mitis senftig 52. sachtmodich 38.
mitteler 40. mituuari etc. Gf. 1 918.
mitsam 75.
'^'tMitologus. mit;olegra(-gium?)
Carmen fabulosum ein spottig gedichte
40. mittologia l mitoloya est serm
fabulosus 76.
Mitra, mytra 38. (cf Reticula)
muthe 38. m&tze 37. amisse 36. al-
mucz (cf. almucium, X mfitze?),
hub 29. hübe, infel; schiflbeil 40. i./imtf
quofnedianauis vincitur Br. 142.p. 210
h. v. hudelen i. tyara Symb. D. m.
ferrea huntzkap K. F. sim. 75. beggel
hub 32. peckelhawbe 74.
* t Mitrophorum ein mistboer i
stercoferarium 125.
MiUologia
MolHoaga
256
ttologia 8. Mitologns.
, snot G.voc.
ixsia s, Misia.
am gesamengsaczt 32.
{alpL mana) pennyngh 37.
s.w. Mina. Mna.
ler-acula, -cula vber in&der
iaiO. muederauffdenirochk34.
5ra-re messen 52. -ntia ma-
G. voc. -tus (X modestus,
mos) sedich 38.
^rnus Duwfundig 29. new-
14. Gloss., -sitig 52. niwigding
30. Schübling {cf. Imberbis.
.) 74.
^t-us sittiger 40. gesiedich
). tzuchtig U25. -a ntr. pl.
8.
odicus s. Modius.
flcare messen 52.
olus ein speeck in den raden
mediolas s. Radius. Tim-
•
as, modicns 45. mut, schöffel
icheffel, virtel 27. symmern,
1 45. ein saumer eins scheff-
mütte 40. mast-hafta H. S. D.
ymb. D. 280. -haft (maschaft?)
jfft 74. Choren mas o. schaff 1.,
uium U. S. D. m. estcuiar-
is insistit Br. hroft nauale
. St. haft? i. q. nd. röf?
) (mo) woihe, dat si 38. nu-
Irus (vini) eyn ame 37.
)dala s. Mernla.
il-us messelyn V. a. 1420.
ze ib., sussicklich 52. singen.
IS wise, mate 38.
^a-mus. -nus l -bus spanpet
»g-enus, \ -US moin H. 8. B.
3une, eyn grot water da {sie)
' mentze inden rin 38. -onus
40. -anns id. 30. magonns
»
)la kuerna H. S. D. miile ; mdl-
ley trotte 40. eyn esil mole
120. mola az- 37., molaas-
las-inaria mul- 32., pag- 33.
id.page equus, mul- mulus,?).
m. panniflcum Ghss.^ molo-eani-
ficnm^ -textorum walke mole 38.
Molacrum eyn mul steyn ysen 45.
een queern mole G. voc. moloerum
bick 17. 27. wichkel 33. wikchel, pikch
P. V. molitram bicke 37.
Molaris m&lstein K. V. winckel zan
(c/. Dens) 29.
* f Molas-inaria s. Mola, -ns s.
Molossns.
^Moldrum malter 30. gelten o.
sechter 1. moltrum id. 34.
* fMole-bista müntzer 52. -cinary
{wo -bista etc. 76. als gesonderte Glosse
zu stellen sind) sunt qui panes poscunt
76. -bisata (-biscita?) t. molendinor
rius; molotenar^ dicuntur qui ca-
nes pascunt 37.
* t Molendin-um {cf. Mola) eyn
wassir mol V. a. 1420. -arins, -ator
moller i. contritor 37. -aria inder-
lenerse {aus muellenerse sim.) Synib.
D. molitor müler 32. multor mul-
ler 40.
Molere mallen, weczen, druchken
33. sim. 8.
Moles swere 40. swer 52.
^fMolest-us leitsamer, truriger
40. leidig, leysam 29. kleglich, be-
trübt 52. -or laidiger 34. -um let,
weder {cf. Contrarium) 38. -la leidig-
keit 29. laidigung 34.
Molitio boze wille F. a. 1420. bös
gedenk 52. mollacio i. mali medita-
tio 37.
Molit-or s. Molendinarius. -rum
s. Molacrum.
*tMolla das gemeht 41.
*t Mollacio s. Mollitio.
*Mollicorium semisch 29.samisch
leder; simistrinum id. 34.
Mollificare weken 38.
*Molliri waileichen arbaytten 33.
weychin (moliri obil erbeyten) F. a.
1420.
Mollis smydich, smode t. humec-
tatus {moderne Bed., gut nur dem tat.
Worte) ; welk, also crut wert wan dat
langhe lit 38. molles weychirteik F. a.
1420.
*Molliuaga s. Mullis.
266
HoUoB
"^Möllns karpe p. 40.
* fMoloeanificam s. Mola.
t Moloch eyn abgot V.a.l420.
Molos-sus, -US raud K. V. milo-
ras i.canisetc, 37. molasas rud 29.
30. rudt 34.
* Molos-us, pl. -i sunt dentes mo-
lares 37. 67. Pap.
^fMolot-almas^.Moaoculas.-ena-
rij s. Molebista. -extorum s Mola.
^fMol-sam s, Malsum. -trum
s. -dram.
fMomentana s, Examen.
Moment-Ulli, -a pl. uuila &/. IV
1224. monffita uuilla Pf. Germ. VIII
391, higher? vgl. ebds. maioth uilla,
Ortsname?
*Monac- s. Monoeh-ordium.
*Mona- (mono-)gamu8 wybiscboff
V.a.l420.
* Mona-ydas, -ides est quando lu-
na est vnius diei 37.
* Monach-us monnike 38. -us ma-
rinus mermünch {merwunder) Mcg,
-atns sbst. gemunchat (y^ptcp.) 30.
Monarcha eyn eynig vurste V. a.
1420. mondreha einiger furste 40.
Monarsiculus aus Momar Slcu-
lus stultus (Festus, aus Plautus), wo-
raus auch marsiculus Gl. Isid., cf.
Ol. m. h. vv.
*j- Mondreha s. Monarcha.
Monedula (cf. Gornix), monodula
Str. V. ist ge latein als vil gesprochen
als ain münzheb {gojsza ladra, :mo-
neta) Meg. efU, duU K. V. tule 40.
Str. V. tu! 29. 32. töle 27. tahen 52.
tache Wien. V. 399 H. lachen 33. 34.
dach 30. aczel 40.
^fMonendum (6 = er?) i. sacri-
ficium 37.
* Monergium. monlrgum estinstr.
hraxandi 37.
*tMone- s. Mono-scelitas.
M.oneia müse (sie) 40. das ge-
prent o. dy myntz des Pfenniges 125.
*tMonoterns s. Monoceros.
Monialis l sancti-m. clostervrau-
we 38. (Ad. Gloss.)
*tMonic-a s. Merica. -ei s.
Manichei.
Kora
^fMonil-e, -inm Qloss. , -igurn
(X Hg-) 37 , manile 32. (cf. BoBt.
Firmacularius.) est ligamentum ftncfo-
ris 37. vor-, hercz- spang 29. spat-
gly 32.
*tMon-irgam s. -ergiam. 4u
s. Manium. -menta s. MomeBtom.
Mono- aus Mino- X Cen-taiirai,
vgl. 142. utid Quicherat Ajdd. h.v.
* t Monocer-os, -as aingehum 52.
moneterus einhurn 40.
^fMonoelonos s. Artemina.
* t Monoculn-s ain auchkotter 33.
einoger 40. -m {zwischen IntestimuD
MyM?Orbus)blinderman(X-darm)jBL.F. ■
mon-5 var. mol-otalmos aneagede
Äelfr.
Monoch-, monac-ordiam schett,
est instr. musicum vnam habenscordam
tantum super alueum ligneum pmki^
sam que tactaprop. in diversis partum
suisreddit consonantias musicales K. f.
^fMono-dos, -losis s. Arteal-
sia. -dula s. Monedula.
Monomachya eins niannesstritlQ.
Monopolis een stadt die meer een
Stadt onder heeft {sie) O. vw^
Monopolium ghilde, eyn vor en-
inghe der lüde t. consorcium, vnt
cidium 38.
^fMono- 76., mone-scelitas {am$
monothel-) est vnius voluntas 37. 79.
^fMonotalmns s. Monocalns.
Mons iouis nmnt lob H. 8. D.
monti iob Tr. {St. Bernhard Gf. II
811).
*tMon8 pess-ulanos, •olamu
monpolier 29. mayo^pdewt (sie) 34^
-ilonus monpher 32., peaolaniu
haidelwurck 52.
Monstr-um eyn eyselich tir F.ä
1420.pl. (-a) zaubar, ungahiur-i &/,
-ida Gf. Pf. Grm. VIII sg. naturwüD-
der; -uosus n.-Iich 29. menstraosoi
wunderlich von natur 34.
"^fMont-anus, -anius eyn bereh
man 37. -acius bergmann 40. -elliifl
berglin 32. -anahochgepirg 52. sim. 75.
Mora moute, Stade, stunde i. inte^
uallum, pausa; wile 38. verziediaiig
52.
Mora Moioaetor 257
raephili(7/.JIZi7^.moniiii Sforphea wem sin hare vpiln i.
ittl-bere; mormi morbercn alapida; die böse rüde, vj^brechnnge
morab-atus bromber 40. des liebes, flecken 51. misel-sucht 40.
ranper 34. -ita bräbere 37. -gleich K. V. -glich 93. ftuhter sieh-
mi bromber o. heydelberg tum Meg. grog grind 29. 30. amel
X -bere, vll. X mons dumi (eig. Oetreidmamen, wie hei ähnlichen
, haidelber 32. morarubi Krankheiten) 32. lazery G. voc. mor-
ib, moru rubri braun ber cia qd. infirmitas 76. inf. que die. le-
lora veprium vtdgo bice prositas 37.
i(nd.hikhere Heidelbere)U25. ^f^oi'Pl^^^-^on, -sion 37., -sis
rachi (/uw^^j)?. maurochen, Br. i. mutatio Br. i. trans-mutatio,
Meg. (vgl. Sm. II 609). -fomuUio 37. 76. -temi. mutacio(?) 37.
Tafla s. Morania. Mors d&t; mort-alis dotlik; -uns
iis 1: -osus 29., -ieratus 29. dot 38.
gut sitig 29. i. moribus in- Morsellns s. Morsns.
37. 76. -ieras l honeMus ^Morsilis mirme (sie) 45.
taneos 76., l conceDtanios Mors-us (cf. Saliua) 1: -ellus (cf.
Buccella) bete 38. -ns diaboli h.
s. Me-raria« duuels bete nd. 0. sa/n. -ns demonis
uia^ -fla merchern 32. tufels bis 40. -us galline h. huner-
b-iis zuke 37. -OS cadaens darme, mier 51 sim.O.san.
. -idus couecht (vgl. kövisch MortaU-olnm s. Mortarium. -s
1859), cranck 38. l -osus s. Mors.
h 37. -illi oreslechten i. Morta-rimn m5ser 37. moser33.
51. märsal 32. mörsel K.V. mursel stein
»a (nicht J3U moreca Gl. m.) 40. pfe£ferstein 40. K. V. -liolam
hea. -steinlin 40.
da-tias (ags. clofae etc.), "^fMorticiii-iiim tod val 40. schelm
ibula Gl. m. Vgl. hd. glufe, 5\ 29. azz 1. 34. aes 30. -eum as
a. Sm. II 354). i. cadauer 38. -a ro"^ aus o. schel-
la {cf. Betonica. Yn^.) herba migs ding 41.
ispociHonem rappe (lat.; hd. Mortificare doden 38. milrden 29.
m 52.nachtschede 38. myxen- fMortaariiim (eccles.) ain stal 32.
odc. more 27. mar 33. me- sehlgerethe i. impensa funeraria 125.
3rm 30. Hortnus s. Mors.
ranmorat Sywft D. (morant *fMor-u, -um, -us s. -a.
a). maulber wein K. V. Mos sede, wonheyt 38.
^anicnm i. larnacium (A^p- Mosa fl. mosa H. S. D. mos 40.
W2i\il2J2^. p. 24. Scheler denkt dy moj l maße 125.
\; eher liegt moTgAnaüctLäls ""fMosaactor s. Musicator.
te, Schmuckkasten au Grunde, *f Mosa-gia Gl. m., -ya dic.fluxus
^auengeräte die Rede ist. sangwinis 37. (aus moragia, haemor-
riger. morier-atus , -ns rhagia).
Iis. *f Mosella fl. musela H. S. D.
ritor s. Mardarius. dymog 52. mossella moschein (t /na);
[turus veye i. infectus 38. die mosel bie trier 45. masela masel
Hl. sim.). czucrient(crieter? awÄtrier, X trient?)
ritus s. Murra. 34. mosina mosel 32.
>is s. £morrois. ^fMosi-cium^ -tium büttelin K. V.
hus s. Moralis. -e sachte, ^fMos-oactor s. Musicator. -sel-
(cf. Lente) 38. la s. «ella.
, NoTum gloHarium. oö
258
Motabilis
Moluctra
Motabilis beweglich 52. 74.
MotaciUa (species) grasemucka;
m. alba wager-stelsa, -sceltza (sie?);
m. flava beynstercza (Ann.) H, Ph.
♦fMotare s. Nutare.
*tMotare Gloss, motire rucken
29.
t Mouere waghen, regent. wluere;
m. de loco rukken bisiden 38. m«
castra vfFbrechen 125.
♦fMuc-, inucc- s. Muscil-ago.
*Mucia ambleza etc. Gloss., vgl.
amblätz, tirol. ampletz Frommann D.
M. IV 62. mit amblacium.
Mucidus (cf. Muscidus) moddik 38.
schimling 40.
fMu- ^. Mus-cilago.
* Mucor Schelm, also an dem brode
is (X Schemel?); mucorare sche-
melen i. muscitare 38.
Macr-o, -one 41. ein paidenhan-
der 52. paidhander swert 75. kron-
lein an eim sper 74. kr&nlin ade
{st. an dem) sper 41. kr. am (ain?)
sper 0. glefen ysen o. swert 40. sim. 74,
eyn langswert V. a. 1420. ort i. acu-
men gladii sicut et cuspis est cuiusque
teli Symb. D. esp6e 122.
Mucus snuder 40.
Muffala {cf. Maniflua) fustilinc Gf.
III 726 ff. musule uustelinge H, S. D.
muffole knuuelinge; wanti uustilinge
(-ga H. S. Tr.)^ m. ungvetenus predse^
W, sine distinctione digitorum undique
con^uti sunt {nhd. fausthandschuhe)
Symb. D.
Mugire lütten (houm) V. a. 1420.
luen i. bolire 34. packen (aus pel-
ken sim.?) i. boare 27. müchzen
(vacce) 29. mugitns (houm) beickinge
G. voc. Itigung 32.
♦tMugis-or, -sor i. calidus mur-
mtirator 37.
Magitos s. Magire.
*tMu- s. Ma-iorana.
♦fMuiri- s. Gir-gillam.
Mulcator s. Mulctator.
Mulce-re waichen, verstinen 52.
-t locheta 48.
*tMulcr-a, t -um 33. cheswasser
33. melk-ki!tbel, -hus40. -am,]:-ale 34.
mulchen 29. milichsechter 34. melk
vad; mnlgaria id.; -ale ejn mdke
stede 37. multr-a merher; -ale kfibG
32. -a, -um, -ale gelt, melckgebe
K. V. mnluctra s. Calmaria.
Mulc-tator, -ator lintlokari JET. 8.
Tr. est quiblandis verbis mulcet; uper-
cussor 37.
*tMalgar-e melichen SS.melchea
1. 52. -e, -ium Gloss., -ia s. Malen,
malgere melken 52.
^t Malgas (anders Gl. m.) hudA
h. 37.
*tMalie-r s. Feoiiaa. -bris
wiuech 38. -bria vrouwen suche
V. a. 1420. -rcala 1., -rca 34. wey-
bisch.
Mallis bir ist. birk) h&n 40. mel-
liaaga s. Milaas.
Mallas s&sser wisch 40.
Malsa m<e 40. meelc vat 11.
^fMalseam s. Molsom.
Midsor senn 32.
Mals-am, -eam 29., molsam sa
luterdranc H. S. D. sim. Oloss. Of. T
539. riest {aus biest o. briest) o. mol-
ken 40. ghe m. (ptc.) 37. milchraom,
möst 52. melsc (X malsc moUis i.
m. Goth. Wb. II 26?) Symb. D. ge-
muscht wein 34. gemfiset win 29.
gementz tranck 30. honig wcz r.&
1420.
Malta s. Malta-m, -s.
fMalticolor (paonas) manedi-
uare (düch) Symb.D. giggüuehci po-
lymita H. S. Tr.
Maltiform-is, -e s. Variiis.
^Maltigena manch gebort F.a
1420. mangerlay gestalt 52. »im. 75.
Maltiplica-re manigualten 39.
mangueltigen 30. -tio manigwaltuBge
40.
^ Maltipliciam camise ridöe 12i
Maltitudo vili 29. menioghe, de
meyste deel 38. menigung 52.
Maltiaolas veyl wellic F. a. WO-
Maltor s. Moleodinarios.
*tMalt-am, -a stof Inder molen
G. voc. {-US Gloss.) ghe malen 37.
*tMalactra s. Molcra.
Mulus
Hiucmn
259
mal, is gheboren van eynem
) vnd ezele 38.
icto-r, -ria colezanga Symb.
1 mocheron de chandeiile
L
ire nasum suuen (catarrns
. valtnm l faciem lanare
\ Mutare?), reynighen vnder
idib-nrdns, -rides dicun-
W mulieris ad omamenta eo-
lies (-ridus Oloss.^-, mun-
[ebris ghe smyde der vrau-
tarins eyn gaue nemer 37.
ig-ere schneyczen o. reys-
lasen 33. liecht schnewczen
i Gloss., -ira est forceps
m (aus carboDum^ 37.
liceps ein stetter burger 40.
inm lantwer 52. 75. ein
i vrsprunge 40. -arins Gloss,,
(darios^ -ialis i. castellani
es stipendiarii (Besatzung)
lüde 37.
li- s. Man-cipiom.
cus gabreich 52. 75.
*e wemen i. premonere
len t belangen (sie) 33. be-
sim. Gloss. bewaren 27.
Fortalicium) wart; -men
52.
m ammecht 37. monlam
-) gobe, lop 40.
is torneel van der muyr G.
l murltus gemawrt 52.
8 pistumpolot sim. Gf. (mur-
tdmelter 40.
en-a mur^n /. Meg. lampres
la eyn neghe oghe p. 37.
ol. H. /S. D.framc. ciniuipan,
ipant Ff. Germ. 1 116. halz-
1420. eyn furspang } silbern
iz die frauwen vor sich hen-
-ola silbry kettin 32.
lampreyde 37. snecke; brinn-
40.
•ic-a, -0 de auro facta to-
espan Pf Germ. VIII 389.
f. 71347). manrlca ib. 401,
mauria Haupt V 196 de auro f. into-
nica i.e. gespan.
Mnri-eeps kaccze V. a. 1420. maus-
hunt 52. sacz (sie) 40. -legus katir
V. a. 1420. cas, eyn he vnder den cat-
ten; catte id., cattus 38. kacz 29.
mü|| foher 30. mausuacher 34. musio
id.tb. musfänger 29.
*Mari-nn8 s. -us. -tns s. Muralis.
*Mariam salcz wasser 40. (cf Gloss.
w. Muri-a, -um).
fMuri-us 1: -nns auis geyr 52.
Mnrmorare murren 38.
Marra flederin holcz o. maser 40.
madre (Gefäß daraus) 122^. p. 51. mo-
ritus meserin F. a. 1410.
Mus araneos s. Mnscranns.
Musa (cf Clio) bflchtichterin 40.
puch- 74., buch- 32. -dichter, gesang
don 29. g. spil 29. 30. g. der sayt-
ten dan 34. zal {pei Portio sim.) 30.
Hosach tresil V.a.l420.
Musc-a vleghe 38. flug 32. flewg 52.
-arlum (vgl. Emuscarium) flugamwa-
del 32.
Mnscerda. musterea mug kaut
(kttttel sim. Gloss.) 32.
Mascidus muchczinde F. a. 1420.
muchlot 75. l mucidus (i. q. inus-
eosQS schymlig, mosig HO.) schimmel-
achtich, mostich (X mastum most
X muscus mos van boemen) G.voc.
^fMnscilago nesedropel 38., cf.
Gl. m. w. MuccUago. Muscillaginosus.;
mucilago^ l mucago liquor viscosus
etgltUihosusl24. i: muccago schleim Ki.
'^tMuscili s. Musculus.
*f Husclneci (:nex) mukkenswam-
men Meg.
Musclpnla musevalle 38.
*t Muscltare (cf Gloss. v. Mussi-
tare) s. Mucor. Mussare.
*Muscranus. mus araneus mfttzer,
Spitzmaus 140.
Musculus de mus 36. muj^brat t.
thorus K. V. kocho (nauis; cf Ce-
lox) H. S. D. Gloss. muscus (corporis)
mug braut 32. muscili mersnecken 40.
^Muscu-m, l -s 29. bisam an. 29.
bisum h. 32. -s besme o. meyse (umg.!)
40. scbftfgaiz; pisem; musquelibet
260
Mnsciis
NftF»
pisemtier Meg. -8 te&dm F. a. 1420.
grimo an, {cf, ags. grim Raupe?) Symb.
H. mustns v. h. v.
'*'fMas-cas s. -eulos. -ellus s.
•tela.
^Musica-re ru'myn V. o. 14J20. -tor
(cf. Obtrectator) bisprecher 40. sim.
7^.mosa-^ moHO-actoTuimpositorSl.
*f Music-ona gaiten spil 32. -us
gesang-maister t6., -meister K, V,
Musl-o s, Muriceps. -um meuj^-
genist 52.
*f Musqnelibet s. Museum.
* f Hns-sare waschen 125. -eitare
\ -sidare zweiffeln 52.
Vustel-a^ Ja 37. 125. eyn wase-
len 37. weselken 38. wessel 125. wisel
/. var. m. Meg. wisela (Ed.); (Ann.)
m. herminea hermim n. m. pntorius
illediso m. m. zibellina zobel m. H.
Ph. -inus (cdor) sprinclicht 125. mu-
sellus forhen p. 40.
* Muster ca s. Museerda.
^Mustus m&s 37.
^Mustus i.libumai.magfianauis 37.
^fHiisnle 9. MuflUa.
*f Mnta-re muten (ef. Muudare),
vorwandelen 38. -torinm bade gewint
40. edel claid 52. 4M>ria rieh gewut
V. a. 1420.
Mutila-re lemdeo V. a. 1Ä20. 4u
gestumelt 52. -tio lemyuge 37.
Sutire stumm-iln 7.a.i^0.-en52.
Muto (cf. Gastronus) h&mling K. V.
hamme, wider 40. bamel, steyr 37.
kastrawn 52. 63.
* t Mutu-us vnder-ander 29., -äh
drig 1. -s YDter andrig 34. -um bordi
37. dat me eynem to borghe heft
(sonst auch haft, hat) ghelent i acdt
modaeio (aus accomodatio) 38. gb-
lyhen g&t K. V. pargung 34. pardk,
bechsel 33. werunge (umged.? samt
valor sim. hed.) 30. -are vor wanden
45. czw parichen leichen l wechkseten;
\ -ari pargen \ wandelen 33. -are
borgen l beiten 29., l byten 76. bai^
ten } weschlen 6., t. q. peiten, beotten,
verbeiten etc. Sm. 1218 ff., nicht jsuni
bfiten tat^sdien.
N.
Nabilis swymmelich 27. schimpff-
leich (umged.!) 33.
Nablum s. Nabulum.
*f Nabo deus philistinorum 76. eyn
abtgot V.a.l420.
^fNaboteus i. origentalis vth
Osten 37., aus nabatheiis?
*Nabulo s. Nebulo.
* Nabulum vrgelin (cf. Annigata)
V. a. 1420. orgel 52. 68. nablum
psalterie 40. nauplum rot, est instr.
magnum habens ex vtraque parte cor-
das ligni cauaii K. V.
Naea. naza i. Cancer (X castus!)
k&sch 37. naeca knappe, walcker 44.
""Naeta s. Napta.
Nact-us^ -a s. Naneisei.
*f Naderos s. Natrix.
* t Nahis i. aqua (X Naias) l nauis
(X nays Gemmen) wlg. zwiffel 45.
Nam wenn 33.
Namare i. narrare Pap. 147. 141
p. 215.
*Nancldus s. Nantidus.
Naneisei vercryghen G. voc. uaet-
us vercreghen ib. ircrigit V. a. 1420. -•
gewangnu stund 41 ., vgl. tempus oppw-
tunum . . . naetus 2 Machab. 14 Br. h.v.
Nanea nomen dee fartune 87. ab-
gotynne V. a. 1420.
^Nantidos i.fetidus 37. 76. (lum^,
alph. nant-idus) 52. stinckend 5i.
Nanos dwerch 37. twerdi 40.
twergel 33. geqwerck 27.
* t Naos Br. 76., nao 37. 76. i
templum. bedehus 37.
Nap-a 40., -US 40 etc. stegrieb 6t*
steckruob sim. 6fo^^. ^(rapus speck
röb 31.) schweb rfib K. V. schwell
rupp 6. swehiip 74. nape (vgl. Oloss,
Nmn. V. Brassica napus) 40. redick
Symb. D.
Ifopelfais lÜMigal Ml
-nap-peUns nappelnkraut H. PK narsaciom carse, end to
dende 38.
iDL nappe-y l -os senf 40. Nasaa s. Naris.
lan- 31. -pocanlüi gumpest Natal-e gebort V. a. 1420. -e ihesn
)08t 64"". ruoben k. 64^. winachten 38. -is gebürüicher tag
[>a napf 40. (-th-) 40. geberlich ; -icia g.-heit 29.
p- s. Na^pellus. (in gl F.:) geburlich; g.-kait 30. ge-
ppe-y, -OS 8. Napenin. pierlich; geperleichchait 34. -icia i.
, ayn F. a. i4^. aswinge 40. naiiuüas; -icium ghebort 37.
mentum Uni etc. scheue; et, Natare swymmen 29. nattare
sas i, quo mittuntur incendia (X vadare) watten 34.
vftr pile mede schud; alii Natatori-a eyn visch dik i. pis-
uod sU qd. genus fomeniis cina; -um eyn swemmestat V. a.
\er sicca grana oliuarum que ^^^0, swommel stede^ 37. -a l -nin
Ar comamerca (-urca? aus schwem 52. nattatoriom gull (gäll?
irca Pap.) fuden der mort vgl. Sm. II 35) 32.
5ren syn; nacta i. resina *tNateros s. Natrix.
hartz 52. nasta genus fo- Nates, natis 40. (c/. Ilia), rates
ags.) tyn Pf. Grm.I116. 34. eersbille Q. voc. ars- belle 40. -pel
US 8 Napa. -wang P. F. -pacbk i. clnnes 34.
•artus (aÜpA. nac; c/. naca? -^^«i^V^I-^^«« ^^- ;^^^ ^^•
irus sim.?) reyne; 40. gatio bort, siechte 38.
'»-issiis -nlns l -usus 37 -Waus s. .Nates*
}}ecies floris ' Natiuitas (cf. Natale) crist tag 32.
IS burne kresse 40. prun- Matrix wasßer schlang 52. nater,
5yn rochzam bom F a. 1420. ^^^^*- ?^ Ji^i^voB id., var. naderos
!. nando swomme-nde: man- ^^l^^' x . xt ^
17 ' ♦fNatta-re, -tormm s. Nat-.
„^ , ^^ Natnr-a dy art V.a.l420. -ari
nar 38. l nar 36. eyn ^ Complexio.
38., nese- 36. -hol. een nees jj^^^g ^oren, ghe b. 38.
'• ^^''^o"? * *rÄ ^' ^' Nauale s. Modius.
jse 36. 38. n&B iC. V. jj^^^^j nusschale F. a. 1420. auft-
re raden wo et vmme eyn ^fecheten 74. naaces eyn ars wuschs
*°' . TU X-. X- (X nepus) F. a. 1420. naosi keren-
•sucium s. Nasturtium. ^^al 33. kernfei 29. rauci cheren-vel
a s. Nassa. 34 .^^jj j
3 nasband (Rüstung) 32. Naucieris schiff-er 30., -man 29
ma s. iMastma. ^-^ hofl&nann (umg.) 34. stawrman
rewse F. a. 1420. nasa f. a. 1420.
^en 33. *| Nanc-ola, -ula Gl m. schiffli 32.
ta s. Napta. Naueta i.portus 37.
l-a infel bendel 32. zöm i. «Nanfr-agium frais in wasser alder
c; -i smit nodi knope (cf. die in wasser warent (mhd. vreise
j knefel 9.); noscale i. fa- oft Waßersnoth) 41. Schiffbruch 29.
fi-) in collo eyn hals beut no. scheffbrech 34. vndergeung des
a sim. Gl m.) 37. nascnla scheffs 52. schip-brook KU. -eda-prok
^' V' G. voc. -a^are vndergen 52.
ptium {cf. Cardamum. Nar- * f Naui-eularius l -garios^ -ar-
8 m. Meg. crasse m. (Ed.); gas, -ta eyn schep mester 37.
icam (Ann) bumcrasse /. * f Nanig-al (wie vectigal) achiff
962
Nanis
Nennis
Ion 30. -are scepen in dem water 38.
-imn scbyffung 34. schupfifunge (umg.)
30. -arios s. Nanicnlarins.
fNanis scep 38. die nauen Oe. V.
iiaues longo schaldin (aotuarie
V. h, V.) H. S, D. n. rostrate snacgin
ib, snagun, snarken Gf. VI 839. Vgl
hier und Gloss. w. Dromo. Liburnus.
Pontonium. Trudes. Contus. Tonsus.
Vectis. Repagulum. Sm.in359.Gf,
VI 485. BM. I 703. 857. II 2 8. 80.
Nanita s. Nauicolariiis.
Naulum schep Ion 37. fryeschacz
(umged. aus fer- o. ferge-) 40.
^tNanpl-iniii, -nm s. Nabnlam.
Naose-a vnwillunge, swelkunge 40.
sim. 74. vnwil K. V. schwulgerung
134. P. V. ex quo. woilunge V. a. 1420.
wulgung, koczung 45. wüllung P. V.
wuelung 33. wölln 27. walgheringe 37.
walginge G. voc. -are ontherten ib.
walghe-n ib., -rn 37. walgeren 38.
weigern 27. wuellen 33. wuUen 34.
walgern, vmb willen 45. vnwillen 29.
grawen 30. grausen, wüllen 52.
♦Nausi s. Nauci.
fNautea {Gl m. v. Nauteo) lo was-
sir J swercze V. a. 1420,
Nauns narro (X ignauus cf. Gloss.
h. V.) Gl Ker. haestich, strenge G. voc.
beschaiden 52.
*tNaza s. Naea.
*tNazare-nas gots namen 45. -as
bluende V.a.l420.
Ne daz nicht 1: ist daz icht 27. das
icht 33.
Neapoli-8 napols 29. naupols 32.
-tanus neapolitan 29. noeppilis no-
belen (umg.) land 30.
* Nebeta s. Nepeta.
*tNebri-da eyn schod vel 37. schoet-
vel (fabri) G. voc. schorteldouck 38.
schorthuch entwewung (sie?). -8 eyn
hertes hud 37. nasse (fawnshin) Cleop.
-nare Gloss., nebruare pr. hedi 37.
♦fNebul-a gebrant brot 45. vn-
rad kutten i. vapor l panis subtüissi-
mus 37. vnratt 34. vnroyt; -o vn-
reter (*. q. -arlus Gl m.) V. a. 1420.
-ator id. ü>. 8. 9. -are nebeilen 34.
niblen 29. (w^. nibbeln) üg tr
i. q. exalare 30.
Nebnlo loter 33. herholt 45
fian 33. 45. reuffeger 27. schlec
vnstetter an Worten 40. sim.
vorator; nabnlo vr4s i. vorn:
Necess-e node, vngheme ; -ni
i. oportanum; -Itare nodegfae
-Itas not ib. nStrofbicheyt 37.
Necta-r soeten drank G.voc. st
(Wolriechendes) Gl Ker. stenk*
VI 696 ff. -ris hunigteare-s; -i
-nne Code.
* f Nectar etc. s. NeeharuR.
*f Neet-ere ze hauffen fiige
enutten, stricken i. eontexer«
naigen 33. 74. schimpffen 33.
kempfen 27. {aus knipfen sim.).
s. Nodos, nexns s. Noxa.
♦Necharusjf?. neeta-rn^rÄ
necker; -ricam vinum n.-wei]
Nefa- s. Nepha-.
*Nefl-dis 37., -lis 37. 7^. i.
37., iuuenis m. 76, Aus nefele :
Fap.? Gf. nefr-endinns 52., -i
nus 37. i.juuenisladoUscens 3'
jungelinck 52. (v.sq.)?
* t Nef rend-us verschnittene
Schwein; -is span-, saug-fecklin
K. V. -ns spansaw; -us \ -is
Schwein 52. -es sagende ferlü
spunneuerkelen H. S. D. -a nui
-is infans nondum dentattAS Pap
f raud-as i.porcus castratus Ipor
adhuc lactans 37. -inos etc. v. Nei
nefrändia gesponste V. a. 142
♦fNefrensis s. Nephresis.
Negare vor-saken, -segghen
gheren 38.
Neglige-re sumen, vor s. 36
sumig; -ntia sumung 29.
♦Negoci-um presme (neg
Vsura) Gl lApsii. werpeniß, gesc
nig 45. werf, handelinghe, schick
38. -sta kaufifmann 20. 52. anof
von dem geschöpft 41.
Nemo nimpt 33.
Nempe f urbar 33. i. certe sich
Nemns wald schechly (cf. St
315 ff. BM. II 2 S.62^.) 32. i
walt K. V.
Nenia Neuter 363
feni-a {cf. FescenDina. Hiber- -ticiiB vnwirdig 52. ouerdadigher of
nata. Susurrare.)) gen. -oris böse O.voc. oueldediger l boae 132.
-um pl.) lugenne 40. totenge- nephastns i. dies, nefaustus %. deus
vnnutz red 52. -ne wigesenge (umg.!) 37. tristicie etc. nefaostiifl
[420. -as sfsua l böse; -as l eyn tag der clag o. vngeluckselig 52.
es martiferas cantus siue spani '^fNephos s. Nepos.
arü spracha quia neni spani ♦ Nephresis. neuf ra-sis nier stain
5r Elwang. Gll. {Massmann 32. -ticus hoeftswerieh G. voc. haupt-
.93). -as i.fabulasab Hiberis schwerig HO, neacesisi gunstekeyt
anis muentas Br. hiberas ne- 45. nefrensis nirsucht 52.
otarspraha l spaniskiu giposo Neqnam schalck, moding i. infe-
386. n. sisua l pose; iberas Ux; neqniti-a schalkheyt 38. -osns
ua \ spanisciu giposi ib. 281. boßhaflftig 52.
im.Gloss.{nls\islinterj.stüll Neqaaquam neynnerley wis 38.
aussen stillen, Kinder einschlär jjequire vnmogin V. a. 1420.
iterschv. süsen, ^zen ^r- ^^ ^ vnchainer 52.
uchnd. susken J8r. m ». q. »iSer-eus deus maris Br. -ins
• ~.^^^^ ll""^^'!^ ^^' ^^^' i'^ieptuus-, -icia i. dea timoris 37.
Jen 52. 75. 76.; daraus nomi. .^j^os <. nimpha l dea amoris 76.
Q totten syngen 31. (^^ „^j^ris). -eides m%en< klagant
ufar seblat, wasser- koUer- )^^^ jj, ^ ^^ ^in ^^^^ ^
40 s6wura, s^ta-aut Jfey. ^ jj^^^ ^j^ durchechter der cristeu-
eof- 5. Neoph-. h^^ 52.
eomeni-a eyn nuwer man ; -s ^, , t^t
it V.a 1420 *tNer-uus, -wus 40., -na 34.
eophi-tus, .CU8 nü cristan 32. l^^\^Tofi T ^""""tit % ^^f ^
^laubig 52. -8U8 erlik 37. t. %n6.2).^ff5.altawa^chß32.^^^^
s 37. 76. neof-isus l -esus id., f • ^- -» ^- ysenhalte 40.harwach8, gider
52. neoph-irus nueling F. a! ^- f- .^f ^ , ^3 geeder Gloss
B8U8 id. 7^. -eU8 i. imp^/ectus »tock 52. ^8. stochk i cippus 34.
neoflcus ndwe gelöbiger 40. Aachsader spanne/ F. <rtZ. -m pant.
Gi noter 40 *^®^° *• "8*"^^^^*^ Meg. -aosna
p-eta, -ta K. V. 32. 50. 74., oderUch, senlich 27. -uiteus adrig 52.
). katzen-zagel 32., -wadel 74. /fNetegabarbelion 76., netora-
-krut 0. semuncze 40. körn piabolion37.i.t;tttmaca;ceHcw^i-a37.,
151. nebeta simiza H.S.D. Gf. -ww 76 netediesegeminon t . vUima
jplica(a/pA. Neb-) ert beben 45. disiunäiorum ; netesigemenon i.V.
DS, nephos 33. neue, mach junctorum S7.nethechordav.;netes
chkel 33. kins sun 32. kindes acuiissimi uoces fidium Pap.
diger 0. vnkuscher 40. sim 74. •Netrobi nyrgen V. a. 1420.
nuftel 40. kindes »., kinds Netum l netnla haspel H. 8. Tr.
kins 32. tochter. kindes kind Netus ghe vedemet 37.
htele 37. 38. neffin V. tril. *tNeufra^i8, -ticus c^.«.Neph-
1 52. resis*
eptun-ns, -ins altvile Zöpfl Nemna kindg gesang; ain nach
. 821 vgl. Gr. BA. 410. Myth. lang 32.
*Neiima caro s. Neans.
t8eynars-wisch37.52.-wuschs Neut-er chainer vnder tzwain 52.
20. nindert ainer 1. 4.P. V. -ralis ner-
[>ha-s vnbinichy 32. vntogen gelich 45. neynnerleye, de it myt
JB yntheuchtig 27. schnöd, bos; nemende en holt 38. nynderleich P. V.
264
Neons
Noctora
nyrneclichen 27. mir (sie) ayner 33.
nie keiner 29.
Neans boze moyl V. a. 1420, neaa
(neama 76) caro vynnech vleysch 37.
Nex-are stricken 1. 29. 30. -ns
zamfugung, hafft, pant 52.
Nicea bitsch-me 74, -ine i. q. Ni-
comedia 40., vrm. N. bithinie.
^fNicomar alabasterstain t. ala-
bastrom Meg,
fNicomedia s. Nicea.
•Nieter klein schif 40.
Nictere. Cf. 142, p. 218 nr, 76
Änm.
*tNicticat-us, -io oghen wakinge
37.
Nicticorax (cf. Noctua) owel 27.
ein jang äwll l nacht äull 33. noc-
tic-orax, l -a 27. 33. nacht-rabe 27.,
-rappe, -ram 40. -rauen 38. -igall 33.
Nictimene ^le 40.
Nichil. nihil, nil niicz 29. nil
nicht 38. nychilominus nicht mirn
(St. min) JTa, 1420,
Nidiflcare nesten, nestylen 38.
Nidor kuchen gesmacke 40. kuchin
ruch F. a. 1420.
*tNyflF-ra, -us. nifl-a siflfen-lant;
-as -lender 40.
*Nigell-a roteu kornpluom Meg,
rot kornblume 42. radt K, V, -us
bruner Symb, D, -ator swertzer 52.
Niger s, Nigredo.
*tNigramaticns s. Nigroman-
tia.
fNigr-edo (c/*. Ethiops) 8werczi29.
swerte 38. l -itudo suarz ouga (cf,
Albugo) Symb. D, 261, -are swerten,
swart maken; niger swart; n. color
swartte, swar verwe 38.
Nigromanti-a (a nigron mors 35.
76, atAS necr. X schwarze Kunst) wicke-
rie 36. -cus eyn teufel beschwerer
K. V. nigramaticus tüffelschwer 32.
Nihil, nil s, NichiL
Nimbus sturmreyn V. a. 1420,
Nimirum genczlich V, a, 1420. an
czweiffel 52.
Nimis touele, alto vele 38.
Nimpha i. aqua Voce, klinka OL
Ker. unuoitari, auazarchlingE Ho. 49.
(irrig Oloss, vgl Of. IV 564).
•fNimphea (cf. AchiUea) greosk
42. limphea grensich 40. niafet
fleavert; oympha fleathorryrt Cwk
Nimphns brudegovm H. 8. D.
^fNimus s. Mimns.
Ningere snypen (hd. Gloss.) 37.
38. nix sney 38.
•rNinium s. Minium.
* NirmendactUa s. Henodae*
tilos.
* Nisus sperwer, tmd is dehe,vfd
de See het sprenseke 38. niflola sprinti
K, V, pfrincz 32.
Nisus innerarbeit 29. mogunge «r-
bait 34. insus jung a. 30.
*Nitentia culta l nooalia. &
und n. sind invielen Glossenverbundm.
Niti. nitor flis mich 41.
Nitid-us scheinper, glancE {mhd,
adj.) P, V, blenckende P. F. -i (tferis)
uuunnisamen 48.
Nitram wey tasche F. oc 1420. spat
m.Meg. niter schacz (aus salz!) 40.
sparglas F. vrat, bflchsenbuluer 32.
vuleerde G. voc. vole erde 132. (i, f
volders-, vol-, wasch-aerde terra fair
lonum KU), sulza Virg,
* Nitulus dar i. gumnU (umg,) 37.
adj. Gloss,
Nix s, Ningere.
*tNixa. nixia flunaen bo'm 40.
* t Nobili-H (Ghss. t?. Nobulns) no-
bile, eyn gülden penning 38. -sU
(Gl.m,) edier 32.
Nobiscum s. Mecom.
Noc-ere scaden, schelen (cf. Ms-
plicere) werden 38. -iuos schadber 4(K
-uns schuldig 52.
*Noctic-a, -orax s, Nictioora&'
*Nocti-cula, -luca Gloss. (4/.
Cicindela. Lucipeta.) noctii-ia id
vermis de nocte lucens 37. wur?oiiB
(sie), vrhane, ey^i derken 38. Nncagolt
wurm 33. -uca nachtsmekel (-sincbd?
cf. nachfelchkl 1.); vermis de noäe
splendens sunbentchefiPer 34. sumien-
wend vogel 75,
Noctura vle 38. evl 34.. anbull
Wietu V. 399 H. awphel P. F. nach-
Noctarilla
Nnbes
265
fogel 29. nocua vi 32. noctuam
nectsrepin (^ags., vgl, nichträfn nocti-
corax) Hattemer; naptaam nectret
Pf. Grm. VIII 387.
*NoctiiriUa h. nacht Schede 37.
Noctamus s. nocturn 32. 110.
♦ t Nocu-a 8. Noctua. -us s. No-
oere.
*Nochuä Südost 38. sut osten ven-
tus 37. süsse west (cf. Auster) 30.
Nodos knop 36. (adula id. 38.).
CQobbe^ cnode t. nectura 38. knofcl
27. knewfel 1. 133. chnäwphel F. V.
knöpf 0. berboUe {cf. Gr. Wb. v. Bolle.
kier und Gloss. vt\ Adula. Bulbus.
Qemiiia.) 40. berprog 74. berhafftig
knopff l aug K. V. reb bog 32. no-
iosos s. Impolitns.
*tNoeppilis s. Neapolis.
♦fNoT- s. Nuren-berga.
Nola scella (tonizina l. i.) H. L. i.
schelle, clocke 37.
Nolimetangere sucht von raczen
29.
•fNomiari s. Nenia.
Nominar-e (norare?) ramen {hei
H); -i beten, noumen, namengheuen 38.
Nomisma werung {cf. Mutuum)
32. dij myntz o. der slag 125. nnmis-
ma id. ib. gebreche V. a. 1420.
Nona noune, myddach 38. none
iy leczte tage V. a. 1420. marcks tag
[ef. Kaiende) 32.
Nonaria herge; pelex id. petal-
cos hergetum F. a. 1420.
Nonocalas lampreyd-e, -re 38.
eyn neghen oghe 37.
Noimall-i^ -ns ymant V. a. 1420.
Norma {cf. Regula) gleichunge
V.a.l420. flotra (notrum?) eyn
ifynckel holt i. gnomon 37.
fNorman-ni nerweger 40. -dia
tiormandig 32.
Norwegia nortweg 29. norweghen,
eyn lant ouer der se 38.
^fNoscale s. Nastula.
Noscere kennen (hd. Gloss.), be-k.
38.
Nosocomium eiu infirmary 125.
Nost-er vse, vnse 38. -ras vnser
landes; Testras üwer 1. 29.
DteHHÜMeli, Worum floMarian.
Nota {cf. Menda) note {cantus) 37.
notengesang 29.
Notabilis merkelek 37.
*tNotarins s. Notorins.
*tNotbo- 8. Napa-gundiam.
Notitia, l notio 52. küntnüg 30.
erkantniß 29. be- 34., er- 52. -dhant-
nuß.
Notori-us erkant 29. openbar; -m
o.-Iik 37. notarias küntlich 39.
chunleicher 34.
♦fNotra s. Norma.
'''fNotula breuescrift 38. nottala
nottel 32.
Nothas zfikint K. V. notas huren
kint 0. basthar 40.
Nonacul-a, -um 32. 52. scharsach
32. 40. 52. K. V. i. ralla, rosarium
K. V. schabmesßer 52. •
Nouale {vgl. hier und Gloss. v.
Saltus) prach 52. brack 37. ndwelende
40. riuti, niu r., rodh Gf. II 489.
näwgriit 32. nuwe jar V. a. 1420.
Nonell-a een spruyt van een iaer
G. voc. \ -US eyn nuwe fundeling 45.
Nouember wyntermant Frkf. Es.
a. 1460. wolff monet 30. volmaneyd 34.
drit herbst 32.
* Nouercarius stef vaders broder
37.
Nouilunium in cesio (incensio?)
nygemane 38.
Nouitius (-cius) een nye come-
Hnck G. voc. newling 34. niling 30.
nuwlig 29.
Nouns nige 38. nuwe o vnkünnen-
der 40. nowus jungh 37.
Nox. in nocte profunda Indern
fruminahti (-ati?) 48.
Noxa schadig V. a. 1420. vnschad-
ber {sie); noxius schadber o. ver-
stricket (X nexus) 40.
Nubecula s. Nubes.
*tNube- s. Nummul-Iarius.
Nnbere gaden 38. nubilis tijtlick
te hylicken G. voc. hibarige Gf. IV
1066. hiberich H. S. D. htbariu Mon.
hibärwi Vind. manber V. a. 1420.
preutlich 52.
Nub-es wölke 38. -ecula widckly
29. -ilare gewulchen o. chylbig {aus
34
266
Nnbilis
gehilwig Fetter s; vgl. Frommann D.
M. VI 38 nr. 9) P. V, -ilus volgik
(sie) V. a. 1420.
Nubil-is, -US etc. s. Nube-re, -s.
Nucifraga nod breke 37. nusse
breche 40.
*tNucio (aw5 maco sim,?) mag-
some 40.
♦*Nucleus, nucli cyriilas Cleop.
*Nuctop eyn spise man 37.
Nucha rucken marckt (medulla
marck) K, F. ruck marck 32.
Nudare etc.s. Nndus.
*Nudiflcator Lderisor 37.
Nudins tcrtius nu (X nudius)
der dritte tag F. a. 1420. nudas
tercins an de nag gestert 41.
^fNudiilaiii ain troschlich (i) - Strich
nicht ganz me hei ü) ding 41., hxnn
nicht wol zu nudolus {ex toto nudus
Br. sim?) gehören; vll. aus aud-, vgl.
u. a. audacter gaturstlicho Gf. V.
443. getirstleclich Gloss. turstlich sim.
, 0. h. V.
♦f Nudus s. Nudius.
Nud-us (cf. Euaginatus) naket, blot
38. nachot, ploß 33. -are bloten, af
decken 38. empl&czen 29. -atus ge-
plöst 52. -itas blotheyt 37.
Nug-a. -as lugni 41. ) -ax logner
F. a.l420.
Nulli-bi nyrnt nie 27. nindert 33.
34. nienen 30. nienert; -cubi an
keinem ende 29. nindert 52. 75.
Nnx
ni, echti, nüny, zechny (dry-z. u. s.fX
einliffe, zwo*lffi, zwenczig, tusent 29.
Numida vnstetig 52.
Numisma s. Nomisma.
^fNummu-, nube- (alph. nnmel-)
larius Wechsler 40. numalatus we^
1er 37.
Num-9 nun- quam nuwerlde 38.
22^
Nunc, iam nu 38.
Nund-are en beden 38. -am $.
Exenia. -us mund-botte 44.,-bothiri.
fNundin-e kopenschup 37. marke
daghe 38. -a mess dag 40.
Nunquam s. Numqnam.
* Nupa-, notbo- P. F. -gundiui
telerprot 52. teller bröt 32. schosei-
pret P. F.
Nuper heerwile, nilken 38. niüch
30. nun (nur?) einest 29. nuperrime
am aller newleichisten 33. nflnest 27.
nuleste 21). nfilist 30.
Nupt-us gepraut 52. -ie hochtijd,
brutla-ch, -cht 38. -ialis mangabig 33.
*j.
Nuptua s. Noctua.
*x
Nullus(X mulliis) ain kainvisch
Meg. mulling, ein dein visch 50.
Numella een spanriem of cordeken
G. voc.
Numer-are talen, teilen; -us taal
38. -i ein buch der zal 30 sim. dag
buch der zail 49. -i cardinales:
einer, zwen, dry, vier, funflF, sexi, sib-
♦ Nurenberga est opidum in swa- ^
benlandt 33. no*rberga no^rberg 30.
Nnsquam nyrne F. a. 1420. ao
keiner statt 29.
Nuta-re swankchen, cziteren 33.
winkchen 34. winken, wankil (sk)
V. a. 1420. -bundus wanckel 52. mo-
tare wencken 29.
*tNutesia i.corruptio 37.
Nutri-re (cf. Educare) voüden,gbe-
neren, teyn 38. -mentum förung K. F.
* I Nutus wenchkung l volwttasde.
33. wank, winkin (X nutare) F.«.
1420. wanckung; nutum willig 27.
Nux not 38. nux longa mandel-
nug K. V.y graeca -kern Ki.
^
Obba Obprobriom 267
[>ba9 e^u Obaken (kopff 7^.), 34. -tor trieger 32. prediger (umg.
a kene 40., t^Z. patnera napf aus pedrigerl) 27.
kene (o. köpf sim. X patere * Oblegamentum gepott 33. ge-
ib.kemih Gf. IV 449.— ohhfL both 27.
3t /. oflfa, profusio 38. bulge; *Obliculuni eyn worste- 37.,worst-
(cf. butus Gl. m, id, Symb, D. ; 38. -boghel.
pulte 11. polle 19. (cf. Stopa). Obliga-mentam lyb, lyfesn Cleop.
bc- s.bijjw. Oec> Obs-. schuld 52. -tns schuldig 52. 110.
la i farameii (st. for-) lagene * Obligla s. Oligia.
int loch 37. Obliquus scheyflF, crum 38. schebs,
jc-ere oftragin; -tus betric- schlinp 45. slirap F. vrat, slump 27.
'. a. 1420: -tio toyt ih, \ se- krump 27. 45. chrump, gepogen 52.
vcrfüren, vnderdrukchen 33. krüm 30. schelw, nebent ug 29. schAlb
li-re c/ Auscultare) vnderde- \ seiUiug 126. (BM.II 2 S.92). ge-
38. -ens vnderdenich 23 37. siecht (planus id.) 34.
* Oblitaurnm ouergulde Symh. D.;
US philczeychin F. a. 1420. nie. daraus umged. (X oblatio Ätm..^) oflFer-,
nota in libris punckt, virgel 52. opper-gelt Gloss.
tmulus i. prohemium etc. 37. *0blitori.8eiiientarius(c-7^.)37.
bes s. Obex. *tOblini-sci vorghetten 38. -o
US feysser 40. faisst 52. vleys- vergess-nuss 34. -sio -ung 29.
\ a. 1420. Oblongus obirlang (X ob-) V. a.
: rigel, grendel, slempe {sotist 1420. langhelechtich 38. lang-elichtig
nt) 40. schulder, regel, grün- 27. -lieh 29. -lat 33. -löt 52. -elot
clinke V. a. 1420. fllrschub 75^. lancheloth P. V. lang 30. ob-
il. scheider 5. 27. obes spavr langns lanchklat 34.
t Obloqu-i bereden V. a. 1420. hin-
ßcturusschedli-ch52.,-cher7^. derkosen, missprechen 45. -ium be-
rrenatns gez&umt Ki. vnge- schniczung {st. beschm-?) 32.
^X eflFr.) V.a. 1420. Obniti wider-streiten, -drucken 52.
scare verbriinen 29. verdün- Obnix-e fleheklich (vgl. flechlich v.
). olTuscatlo duisternisse 37. Äffatim?) 41. vleysig V.a. 1420. üj^e-
*ntorus schedelich V.a. 1420. liehen 12. -us eenvoldich G.voc. ar-
«886 Gloss.) bayttig 33. erbitig 27. erbedig 21.
icere verbeisen, verberifen; 45. gar emsicklich 52.
are stetes für verruffen, gegen Obnubllare wolcken 29. ge- 34.,
-um eyn wedir worflF V.a.l420. be-30.-wulcken.vorswerczin V.a.l420.
)ss. -io gegerwerffung 52. Obolus s. Obalus.
rgare keuiln V.a. 1420. *tObori-or, -rl, -ari Gloss. -or
i.A'hlActAre (i.lactareGl.m.). aris, -eris 27. in sich selber valden
»langus s. Oblongus. 27. 33. (-or) t. curtiar vber sich selbs
at-a ouelat-a H. S. D. -i Tr. valden, zu hauflF winden; (-ri) Widder
40. -io oblata Gf.I102. wassen 45. zu hauff kromet 27. czw
trare vntter pellen 33. bebel- sam krumppen 33. (tioc/» obrisus) obri-
%. 1420. ri wyder wachsen 27. obotriri wider
tus dienstber 52. kachen 33. obort-as inczprungen F.
sta-bilis s. Amenus. -ri (cf. a. 1420. zu zeit gepom; -iuas id. 52.
e) verleckern 29. -re lusten Obprobri-umverwerffung,8machait
268
Obqnamcaiisam
Obiextns
52. Widder (obl) sm.; -arl w. sm. thun
45. opprobr-iari smechen 29. -arl
vber losfin 30.
Obquamcausaiii durch welher sach
wellen 33. durch welcher sach willen 27.
*f Obragere s. Obrigere.
*0breatu8 schult (,) zake t. oc-
casio 37.
Obrepere (c/. Obruere) in valiin
F. a. 14J20.
Obrlgere verharren 5^ 33. drin-
gen27. obragere uorharten, dingen 45.
*f Obrirl s, Oborior.
*f Obris-ius, -um s. Anrnm obry-
zam.
Obrisns gespot, gelaft 27. gespot-
tet 33.
Obrizum s. Anrum obryzmn.
Obru-ere vorfallin F. a. 1420. be
Valien 38. vmb falden, senkchen 33.
swencken, sincken 52. -at bisuere 48.
-tu8 verschopfet 33. gestuppet 27.
Obscams durfinster i. teter (te-
nebrosus finster) 29.
Obsecrare heylig betin F. a. 1420-
Obsecnndare gehorsam sein 52-
^Obsedatas versigelter 40., X ob-
seratus?t;5r?. obsedar fry gesieger 7.?
Obsedere i. circumsedere, cingere
27. besiezen; obsid-erere i. circumso-
dlere ringen (aus um-r., X cingere ?) 33.
-ium vmme settinge 37. besitzung 52.
Obserua-re behaldin F. a. 1420.
-ntia bewaringhe, houde 38. behaltunge
40.
Obses gisel, eyn minsche de vor
eyn pant sith 38. gyseler 40. gißler
29. geysselinghe G. voc. ein pfand o.
wais 52.
Obsessns. obcessns s. Arrepti-
cins. Energia.
* t Obsid-erere, -ium s. Obse-
dere.
* f Obsomog-orus t. panisprofu-
sus liqtwre, a garos i. liqtior (i. lir
quamen gr. Pap.); w. u. i.panis intinc-
tus^ ab obsomo i. pani^ 35. ablomo-
garus (alph. abs-) dunk Ijyanis in-
tincttis 40. (nM. tunke /. u. a, Brühe
mit eingün-odctem Brote für das Gesin-
de Weber Term. Lex.). Liegt ein gr.
ij/öfio/apo? zu Grunde?
Obson-are spete essin F. a. 1420.
-ium die coUatz Oe.V.
♦fObsor s. Osor.
Obstaculum wer 22^ 38. F.«.
1420. hindernisse 38. wider-steang,
stantnug 33., stenig 27.
Obstagiu-m inlegher 38. gysel-
schaft 40. -s laister 52.
Obstetri-x heffam 52. eyn lade
{aus bade) muter; -care kint locWn
F. a. 1420.
*Obstin-are verharden in boesheyt
of verstyuen G. voc. -o i. denigro \
obtenebro (vgl. Gloss.) 37. -atos ruw-
log 29. erstochkt 34. -acia ruwlog-
heit 29. erhertung 34. -ancia ver-
stoppunge 30. -ate s. Perduell]&
Obstipus geneygeter 40.
♦fObs- s. Ob-ticium.
Obstragulum uber-decke, -schob,
Mrg. -geschfih Ki
Obstrepere vortummin F. a. 1420.
Obstrigillns buntschuo V.St.G.
335.
♦fObstrue-, l obstrua- (bis) 38.
-torium plock; i. obtoratorion
spunt 38. eyn spont, als eyn vaj hit
27. eyn spent l nase {aus im vajc
sim.!) 45. buntenloch 29. ein peyl
(aus pegel, vgl. Sm. 1 168) an eynem
vaß 33.
Obstru-ere to maken, stoppen
i. obturare 38. verstompffen 27.
verschieben 33. -sus eingespumt (^.
-unt) 52. obturare vorstappen l vor-
stuppen 45. verschoppen 52. 74.
Obstupescere verwundem, er-
schrecken 52.
Obt-almia s. Ophthalmos. -ec-
tus s. -extus.
Obtemperare vnder eyn mmgen
45. massen 52.
Obten-dere wil habin F. a. 1420.
kriegen 8. 52. vberzihen 52. -tos
bede i. petitio 38. (g. -tui) betht,
bethung 27. betwingung (umged.!)
33. pittung, behalden huld 52.
* Obtextus {cf. Obtuitus) t. visns
Ob Oeto 269
\s; obtectus zake i, occasio '^ Occip-imn, -ad^. Extrex« -ut
is 37. nack, l werbel 45., 1: nell K. V. aftür-
h, obs- 37. -ticiam n&minge nel Gf.
italiis 37. 76. *tOcciaaliis. occiofalus eyn te-
lere achten 52. nen kanne 37.
igere gescheen K a. 1420, * Occiu-m s, Ociam. -s s. Ocans.
\ 8. 9. 52. Occalt-arebergheD,heIen,houden;
tract-are lasterchos-en, -io -um haal, hemelik 38. ocul-tatio
r nachreder 52. ob trecta-re 1: -atio behudynge 37.
eden V, a. 1420. -tio achter Oc-, ob- 52. -cumbere vndergen
7. -tor bisprecher (c/. Musi- 8. 52.
0. Occupa-re krotten 38. croden 17.
itus {cf, Obtextus) anghesich- (kröten etc. BM. I 888. krftden Br.
Wb. I 883. tgl. kruyden KU. krod
tura-re , -torium s. Ob- etc. Fr. 1 548""). Daraus -ri bekurczen,
B, -ctorium. bekummir-n; -tio -nisse V. a. 1420.
-SOS stumpffig 34. stum, dul; accapari s. Intricare.
amheyt 37. Occur-rere te ghemoet iopen G.
>llare be-, vmb-legen 52. voc. -sus teghen lop 37.
-am, -OS begegnig 29. -are Oceanus s. Occianum.
^he, enyeghen gan, ieghenen, Ocellos ocbappel (oculus oghe) 36.
38. Ociarius ein lediger b&b 29. mm-
08 scarff, scharf 38. helbing geär 34. occianns messiggenger 30.
Ins helWing 40. *f Ocidus s. Occidos.
abra-re beschirmen 27. schat- *0- s. Os-cillum.
peschaugen 33. schattergeben ^Ocimos mistel Dun. ochimo
-tio dusternisse 37. h. i. q. kU. catagoga Symb. D. (?)
i'a,l'a,hulnml25.yfeAtzel25. Ociom musgankch 34. occium
le daermen die grote cluten mi*sigy 32.
ict G. voc. occa-re totten 6. Ocrea stapeyl, lederen hose 38.
3, zerhawn 52. sim. 75. -tio lerze 37. stifel o. knfewelfn 40. (pe-
je, enige (aus ei-, eg-unge) 40. riscelis kniewelinc BM.) strick 45.
3-io (cf. Obtextus) orsake, ocreare stifflen 52.
sake dat eyn ding van wert *tOcreus s. Ocuus.
he, geschiht 40. geschickt, *tOctanum s. Cydonia.
12. -US eyn fasel (^wm^. .^^ 45. *tOct-o achate 38. echtuwe 40.
tio s. Occa. mhd. ehtewe ^im. hatouui; ZXXZZF
a- (v. Mare) -ccianum das hahtozo feoriu Haupt III 464. 466.
\ mer 52. oc- 40., o-ceanu8 -auos der achte-nd Oe. F., -st 52.,
ner o. vmbgonde mer 40. ags. -ste 40. -arium \ -arins ein nossel
^herba) Haupt V. 204. occia- 12b. -o^Dta tachtentich G. voc. achte-
[-teus vrschr.) bis zu dem tech; -mginta -hundert 38. -ogena-
rias de achteghe t&l; -oplex achte-
cianus s. Ociarins. volt 37. -enas der achtigst; -ingen-
o-cidus i. qui cito cadit 37. ties ocht hundert vert; occiens ocht
US vellik F. a. 1420. -s falhg stundt 33. occies acht möl 27. oc-
tober herbst monet (September id.)
cie-ns, -s s. Octo. 30. ander herbst (s. erst h.) 32. h.
igallum s. Oxigala. man (s. ander äugst; augustus äugst)
cin-eum, -um swarcz warwe 34. herst Frcf. Hs. a. 1460. herbest
monet 40.
270
Ocnlare
Ole«m
OcQla<re wiucken mit den auwen
{ößersin 45.); -tus geauwet 45.
* fOcal-atio, -tatio s. Occultare.
Ooalista augenarczt 34. ougarzett
29.
* Ocolus porci i: flos campi ain
veltpluom, und hai£:end si die gäwläut
etstm himelslozzel Meg,
*Ocuus (cf. Cuculus) kuken i.
pallus 37. occius eyn hunckeln I:
kindelin 45. enckel 52. ein junges
huen das erst aus der schall sleuft
33. ocreas ehnecht (aus chnechl,
vll. chuechl) P. V.
* 7 Ochile vermes qd. 76. (Gloss.).
eyn worme 37. Vgl. Agilia?
""fOchimo s. Ocimum.
Oda eyn gesang F. a. 14:^0.
Odi-are, -osam, -um s. iDuidia.
^fOdocas s. Odorisequus.
*tOdoil (^öovij) lineum est inpede;
odonis vittam mihes nostlun Symb.
E, odho sandalium GL m. ags, meo a
shoe Sonw^. nostle, nosle (cf. Bosiv.
h. V.) i. q. mit. nastula ahd. nestila
vüta sim.
Odor ain smachen 33. smack, rauch
27. l odoratiis smcckung, riechung
29. olo-, ole- K. K, Ol- 32. -fac-
tus smackung 29. schmackung 30.
schmeckung K. V. odorare s. Prag-
rare.
^ t Odorisequus. odoristicas
spür bund 32. odocus i. canis 37.
fOenopola eyn schencke 125.
Oestrum (oe-) broraeze 37. webs
52. Wespe, hörnte G. voc. costra-in
brem 32. -x wyse 37. -s ein ym-
phank (X vmbhanck?!) o. humel 52.
hiltis (vor Mardrix, X wisel Gloss., als
mustela umg,!J 27. 1: costros binen
kunig 0. humel 40. Castros wisin;
desä'am bemo (.9^ bremo) H. S. D.
ester bisiuurm ib. biswrm 40. dester
htmi^K. F.offiüiwldorhcit37.bus-
tram homele ib. offestrum wespe 45.
•fOffa (c/. Obba) soppe 38. eyn
weke brod i.panis humedatus 37. ge-
gossen brot K. V. pallo Gloss. offas,
particulas i. ballun Haupt V 201.
oflFagi-um Gloss., -a een eyer soppe
G. WC. offarins koch 40. 74. offeU-a,
-ula eyn clene soppe; offbla (X ^*ff*
torium?) opper 37. offare saoffeo 52.
^tOffen-dicalam laydigang 33.
laydeleggung 29. ledunge 30. herczor-
nig 45. -sa leyt, nidderkeyt 45. lei-
dung 29. laitnäge 30. «cio (•«•
Gloss.) zerynge 37.
Offertorinm of- K. F., opp- 29.
32. -fersang.
^fOffestram s. Oestram.
Offleere betrüben, verseren 52.
Offleiam ambecht 38. -alis a.-iiiaii
ib. 40. amptman, official K. V. vogt
52. ein i ichter geistliches gerichtes 40.
-osus dienstber 52. -ose vlissedidi
F. a. 1420. -perdi vndanck 14. 52.
*tOffln s. Oestram.
Offnscatio s. Obfnscare.
* t Oghelingam ogheling, eyn wit
appel 38. Aehnliche Bildung habe»
andere Natnen von Apjelnrten Crloss.
und im Gap. de Villis (gormar-, ge-
rold-inga, neben creaedella, spi-
rauea).
fOho int. wach, ho 38.
01a eyn hals knoke, eyn schulder
beyn 37. schurblat (aus sdiouer-,
schouder-) G. voc. Schulterblatt; tr. il
rist 32.
Olax s. Olere.
^fOlba s. Bracus. Olla.
* Olche (aus olea pondus) retmd
tres scrupulos Pap. Gl. m. g hierher
olises drogma l denariuH die. 76. td-
tes t. den., drogma 37.
* t Olea-lechitas s. Lecythis*
-ster etc.s. Oleum.
* Olef ac^oriam, -ns s. 01fa^
toria. Odor.
Oleomella s. Oleum.
Olere riechen o. öU (X oleaii|)
smechken 34. olax stinckundig; oU-
dus stinchkundt 33. oletum schy4'
winckel 31. mix Äelfr.
*t Oleum die 38. frudus oUm
Gloss. olium ölper 34. 6lber 29. 30.
oliua 6lböm 29 sim. olib&m 38.
Oleaster wilt o. ib. wilder ftlbom
vnfruchtper K. V. uerdoruen oleiboom
Symb. D. oleomella Gloss.^ (rfU
Olfactoria
Onocrotalns
271
eyn olie bom 37. oleator
in 40. oliuetum dv oleetat
20, oli- Gloss., ole-agimen
52. 75.
faetori-a, -us bysem 40. -ola
5 Ff. Grm. VllUll. olefac-
busen- (umg.) -bftchßlin,
K. 7. ein pisemueslein \ ledel
ja-gimen, -mella s. Oieam.
iDUm wiroch; (hei C) cliba-
bo"m 40.
18 s. Olere.
^ia. obligia („peritotiaeum'^)
lai. Cleop. ologi-a la rete (it.)
um nete 147.
i. quondam wanner, ichtes-
hervormales, o-, ho-ldinghes
5wen V. a. 1420. etwan 30. et-
\. 34. etwann; quondam et-
9.
• s. 01-lipetra.
$68 s. Olche.
I8te-ra schr&t-leiter (höh. liha);
• V.tril.
i-a, -um etc.s. Olennai.
l olba 37. pod 37. pot, top,
i grope 38. topf 27. heffen 33.
1 234, vle Symb. D. steinna
0- 33. 37. -lipetra stulper
itur super ollam 37. ein tecken
1 topf 27. ein haffendechk 33.
kel 29. dickel 45.
eres (aus olores X volucres?)
di Gf. III 76S. Olor. namo.
Hlih theru anderetnu. Olocres.
.ti,uolucres.fliukandi. Gl. Ker.
factos s. Odor.
gi-a. -um s. Oligia.
(cf. Olocres. Cignus.) elbs 32.
ang {st. sang) V. a. 1420. ol-
olor Symb. D.
dricum gerwesydin 40. holo-
chresem htitt (st. hüll) P. F.
iresesat s. Olor.
.tes s. Olche.
(cf. Brassica) m&s crut 37.
:rut 40., -kraut K. V. koel-
rarmoes G. voc. waerm-moes
0- s. Ho-maginm.
'^Omas-am^ -iutn 27. 29., -las
27., omas Symb. (cf. Faselus. Tripa.),
l Omentum 40. K. V. uuambo Symb. D.
263. wamppen 34. wanppen o. flekch
aus der wamppen (trlpa wainpenfleck
75.) P. V. warn, gedÄrm i. cirbas
K. V. -nm plaücz; -us sulcz 27. -um
wampp; -U8 sultzfleck 52. -um kutt-
len 29. budemune {st. -nc) Synib. l.
e. büdming o. kot fleisch 40. pantze,
also der in dem liue hefft 38. -lum
pantz, gewenst; -lus sulcz 45. Omen-
tum buddeminc H. 8. D. ingheweyde
37.
Omelya leyg- 29., lay- 33, lo'u-
gen- 30. -red. eyn lene rede 45.
Omen erschainung 32.
Omentum s. Omasum. Für die
lat. Formen vgl. 147. p. 227 zu omen-
strum mappa.
♦fO- s. Ho-merocento.
*tOmnl-8 yesleicher 33. -no to
mal; \ -mode degher, al; -genium
(-genius Ki) allerleye 38. -farie
Gloss., -uarla vmbvndvmb 52.
^fOmofagla. omopha sunt herbe
qtie comeduntur 37.
^-j-Omus s. Omasum.
^Onacroculus s, Onocrotalns.
Onager waltesel, ain stark o. grim-
mer esel Meg. onaler eynhorne 37.
*f Ona-re s. Ouare. -sus s. Ana-
8US. -ter s, -ger.
Oner-are, -osus s. Onus.
♦ 0.
Onya^ onye s. Ama.
• t Onf chin-a kriech, lidnagel Meg.
-US onich 29. onycha id./., ain edel
stain, ain paumzaher m. Meg. edil crut;
onix edil steyn V.a.l420.
* Onlx (cf Drix) wassermuß 29. 30.
^fOnocr-otalns, -atnlns 50. Meg.y
-otulns l -otulon 37., -atnlnm Hott.,
ono- 27. 52., ona- 33., ano« 38.
-crocnlus^ onotroculns 45., ana-
cracnlns 34., anapropulns 30. ags.
raredumla l felufor (cf. Porphyrio
Gioss.) Hatteiner 1 10. r&rdum 37.
rodum 38. roredum 10. 45. radmüll
(umg.) 33. ror-drommel 27. -drumel
52. krettel 50. ankrätel Meg. ohn-
272 Onodia Ophthalmos
vogel F. tril warhuon Wien. V.399 Op- s. Oph-imachos.
H. moftuogel 30. hoddebeck 107, Opimas gaylfayst 33. rech V.o.
G, voc. buch finck 30. eyn vogil eysil 14^0.
(onager wilt eysil) F. a. 14:20, Opinio ghissinge 32.
*tO- s, A-nodia. Opipare. oppidarereichleichwIrt-
* f Onof-erus, -orium s, Eno- schafft haben 52.
phoram. Oporte-re moten 38. -t ist e|^ noit
*Onolixa ein wasser esel 52. 74. 45.
75, Oppansu-m, -s obir dach F. a. 1420.
*tOnotrocalas s. Onocrotalus. *tOppella s. Opella.
Onus borde 38. burdin; honus l ^f Oppid-iam s. Appodiim.
oner-a burdi 41. -are laden, also -anns, -am ^. Opidum. -are ^. Opi*
vp enen waghen ladet 38. -osns pare.
geswärt 34. onastatns beswart 37. ^fOppiffera s, Opifera.
Opacus die vinster F. a. 1420. dick * fOpportun- Gloss. oportan-u
oder (sie) v. 52. s, Necesse. -itas (c/. Dispendiom)
Opella i. tugurium etc, 37. oppella genclich (i. q, ver-g. BM.) zit 40.
klain hilff 52. -iam (opertuninm?) bequeme cbI
* t Openptrum volcze {am oxon V. a, 1420.
sim. bolcze?) F. a. 1420, Oppositio wedel (lunae; vgl. BM,
Oper-a vlijd 37. stewr, hilf 52. III 454) 32. der fuhnahen 125.
75. -osus sorgsamer 40. arbait sam 52. Opprimere demphen (pulnumm
*t Oper-culuni Uth Symh D. licht Ed.) H, Ph.
ib, App. lid, trinck fas, deckel 40. l *tOp- s. Ob-probrium äc
-iiiientaml:-toriamlied32.dechkung Oppagnare stormen 125.
33. deckung 27. -ium dechkpret 33. Ops. Opes rikedoum 38.
-imen deckbre-t 27., -d 45. -tns "^t^ptal-ias, -mos, -amaa äc
bedacht 33. s. Ophthalmos.
Oper-osns s. -a. -toriam, -tos * f Optator wunscher 38. optioi*
s, -cnlum. es gecorenne cempan Gl, Ael/r.-mMB
Opes s, Ops. eyn kor vorste 37.
Opex (c/. Latex) wage leyse 40. Optimales dy erbergisten 52.
lono H,S,I), lun Symb,D. laner 52. Opalent-as vol richstum V. a
broke 23., vll. zu brok 22. Gloss. v, 1420, -ia genucht 40.
Lactinia. *Ophi> ophio- 6r/., opi-maehns
Opidnm wie beide, eyn clene stad uore Symb. 1), 268. (vgl, fele-fora r.
i, castellum 38. wiler o. klein stat Onocrotalus?). hauigrimmila simiiü
40. oppid-um marckt o. schloß 52. migcdi Gf. IV 827. opifagion (ottf
sim. 75. willer 32. coufstat Symb. D. ophiophagus) heylebate i. sieconia
gewirck 27. werich 33. -anas burgsez-o 37.
(urbanus bürgere) Erf. Gloss. -an fOphir eyn laut V.a,1420.
Ma/rb. Gl. *t Ophthalmos. Daraus optal-
^ t Opifagion s, Ophimachns. mns nrr, 1, 2. Ophthalmia etc. Ohss.
Opifera (Gloss. v. Portemia), op- optal-imus auwe (18. Gloss.) 45.
piffera schiffelin 40. -amus ainaiikcher P, V. oghe i om-
Opif-ex werk-maister 6. 52. -man, lus; -amo i. dolor oculorum; -gion
hantwerchte 38. -icinm stewer 52. 1: -io i. d. aurium i. q. othologa 37.
sim. 75. obtalmia o'^gen swerde 40. opttl-
*Opila-re zu thuen, vei-schopp-en nica ougen flusft 32. -mus ^oss.,
52. -tio -ung ib. pestopffung o. czit- -ins l ostola ostolan (siain) Meg.
nimb 33. othalima äugen schwer K. F. oth^
Ora
Oriz
278
l -ia *. dolor auris orbutzel 52.
il 75, {vgl. Gloss, t\ Parotis).
stucheu som 32. zauui; rieh
F. a. 1420,
:;iiluin gisprahni Pf. Grm.
91 (vgl Gf, VI 384). betthus,
ng, tro"me 40.
ra- s, Uoro-logium.
raog-ia Gl. in. -us aran-s,
; die öpfel haizcmt aranser Meg.
rarium doden lakon 37. stola
). Gf. stole, haut wan 40. ora-
ioüm; Wimpel i. pepluni 45.
t-io red K. V. kurcz red 29.
ide 38. -or schfiu reder 40.
i kerke, tempel 38.
are, vrbare 30. gesicht be-
29. gesuiit-nemmeii 34. -hait
^sk!) 30. vor weysin V.u. 1420.
berauben; orbatus beuuni-
27. arnnen i. ordinem facere 33. -ins
der obrist richer (sie) der hohen schul
52.
^Ordiolum s. Ordeum.
Ordiri weben, warffen 27. weber-
chen 33. werben, an tragen, peginnen,
zu sprechen 52.
*Ordiam s. Ordenm.
Ordo orde, schicnisse 38.
*tOregistrum s. Orchestmm.
* Oregiuon i. vltimus sonus infir-
morum(?) 37.
*0- s. Fo-, Hor-rena.
* Orexis vor lasin spise F. a. 1420.
jünst sunffczung 32. orex (gen.) is
spiginge 37.
ütj.
)
icolaris trint l senewoit, also
3 van enem eyge i. spericus;
id., also eyn staff 38. zenewolt
it, rondelick, circkeJick G. voc.
-ich 27., -at 33. slite h.Hb.
is sinwel vnd hol 29. schilt-
{aus schibelecht I) 33. vmb-
34. vmkraiß 30. steigraif 74.
lis {sie) 52. kreys, weit, steg-
arbis o^'gaphel 40. orbis halp
i. K. F. plateiftlin K. V. augen-
augring K. V. orbes (oc%j^
ringi 48.
ita wagen-trade 37. 38. Gloss.^
34. waynleize 27. wauleyse,
)uf V.a.l420.
itas s. Orbus.
rbo- s. Yrba-oitas.
OS eyn waif} o. plinder; ein
tn kind; orbitas waisuug 52.
Tca s. Aurea.
rca czuber 52. aynorigsvaglein
cesta ein &riges wesselin 40.
he-5 oregi-stram est pnlmi-
ulpitum 74.) l teatrum 37.
rchio s. Orix.
eam. ordium garste 38. or-
A s. Hordeolum.
inar-e {ef. Disponere) vHgen
. schicken 27. 38. orden seczen
•ehf NoTusD glowarium.
Örflmae i. scrophulae^ venenosae
glandes H. Fh. I 104. 132. II 60. i.
drusae III 20.
^fOrfonatrosma s. Orphanus.
*-^ Organum s. Ortogonium.
Organum orghele 38. eyn seytin
spei F. a. 1420. Ted /. membrtim 37.
Oricalcum missingh, dünne golt37.
Orien-s vpgang, v. der sunnen,
Osten, morghen 38. -talis oster-lich
27. -reich 33. origentalis (cf. Na-
boteus) offengengelichen, ostrichs 45.
Oriflcium {ef. Obstructorium) hoel
F. a. 1420. gargel (?) o. mundloch 52.
eyn peylhoch l loch 33. magen golg 32.
Origanum {s. Colena. Golecia. Fri-
canum.) dost (Ed.)H.Ph. dust crut
38. rot koste, rot mincze 40. costa
Wirab. Us. Organe Hb. waltminzen
42. Ör-, aiter-kraut {den siechen 6rn
guof) Meg.
orpmum s. Crassula.
*t Origentalis ^. Oriens.
Origo auft-, or-sprung 27.
*tOri- s. Or-miscus.
♦fOrinx s. Ornix.
*0-, v-riolus {auis) wittenwalch 29.
Orion, oriona (ags.) ebir thiring
Ff. Grm. VIII 400., vgl. Gloss. Gr.
Mytk 333. 689.
Oriri vpgan, also de sterne edder
sunne 38. waschen 5. 33. warffen
(X ordiri), außdringen 27.
♦fOrista s. Oryza.
Orix {cf. Cariola. Ornix. Onix.)
35
274
Oryza
Ossepia
ein grossew wasser maus 33. sim. 27.
hebere 40. heher 32. hera H. S. D.
grix (g. grigis) heher K. F. ortix
snippe i. cotnrnix (an gl. Stelle orix
schnepf 110.) G. voc.
Oryza. orista stuppmel 52.
fOrmiscus 6rZ.m.,orniistiis Gloss.
(76.)^ orimiscus t. ligamen \ circuitus
utmonile 37.
Oma-re {cf. Fulcire) syren 38.
-mentum smyde 38. l -tos syringe
37. -tus messgewant 52.
Ornia pan 52.
Ornix {cf. Orix) vrhon 38. eyu
berk boyn 37. krege 40. f ornix birck-
hün K. V. orinx id. Str. V. berghan
30. orchio orhann 32. orni-x 29.,
-S orhan 29. 34.
*tOriiiz-, orn-omantia wickerie
37.
Ornas eyek i. qaercns 37. hagen
bäch 0. llmba"m 40. ahorn (X aornus)
i. platanas Symb. D. sim. 3. estge-
nus arhoris sterilis 76. stucke holtes 38.
*Ornnstiis s. Ormiscns.
^tOrpin-iam, -um s. Origannm.
Orphan-os wese 38. vater waift
(pupUla m&ter w.) K. V. -otro-
^iam Gloss.y orfonatrosma fun-
(lelhus 32.
Orreum s. Horreum.
* t Ort-agemiter s. -ygometra.
-ari s. Hortari. -esis s. -isis,
* Ortygya l artigia stein hftn 40.
Orty- Gloss., horti- G.voc, ortho-
29. K. V., orto-gometra^ ortage-
miter 30. vrhan 30. orhan K. V. rep-
hün 29. pirhuon Wien. V. 399 H.
werhune horti-; een trap voghel
orto- G.voc.
*0rt-i8is, -esis s. Gid. -ix s.
Orix.
Ortodoxus eyn rechcristen (sie)
V. a. 1420. kristen mensch 52. ge-
tawfifter 34. strenger heb halber {aus
haber) gottes 29.
*Orto- s. Orty-gometra.
* Ortogon-ium gibel 29 sim. -nm
ghefel, de hogheste want de in dem
hus is 38. orgamun (wng.) gipel
34. ortoganas t. rectus anguh
76. gipfel 52.
Orthographia schreybkanst
1420.
Ortns vpghangh 37.
Os (nrr. 1. 2. Gloss.) munt,
(bis), vlabbe 22^ 38. knake 36. b
beyn 38. 08 sepiae s. Ossepii
Osanna (X sana!) mach un
sund 29. sim. 30. heyle mich
1420.
Oscedo vbei gesmak von dem n
40. spaichen, sayflFcern 33. ges
mundstanck 52. sayflferling 34. g
29. ossedo seyuer 38. spiße (\
27. mund smack 32.
*08ci-dare s. -tare. -lium ^.-1
Ose-, 088- 27. -illare seh
reiben 33. schacken, riehen 27.
08C- 38. 52. 75., 088-, OC- 37
ha8t- 34. -illum i. effigies hun
figurae expannicuUs consuHs fa^
q. papa, vulgo dok V. St. G. 335.
stochk 33. tock 27. (ose.) 52. sei
27. eyn stock rede 45. rait schi
52. rutschuflf 34. ritschuff, daran
sich schützt 75^. scokrede, eyn ki
spei 38. hoczelreyde, ludt^ mi
40. riden vp eynera zele alze de
der in der schune ridet (noc?i heute
Oseil-lnm-, -ium 33., ossl
40. mund 33. (?). mund-ly 29.,
40. mündlein 34. osilum mund
V. a. 1420.
Osci-tare 34., -dare 30., oss«
27. -itare prusten mit der ne»
husten 27. huesten, gewinnen (
men?), gien 33. guemiczen 34. a
32. ossitatio janen 37.
Oscal-atio l -um cus, eyn cussei
Osi int. ower 29. wolt got 3
*tOsi-lum, -tare s. Osei-ll
-tare.
♦fOsor neyder 52. feind o. h
64. obsor fygenth 31. oso (g. OM
hessig r.a.l420.
^fOspisciam, spicinm 30.,
plsis {v. Gronus), ossaem 27.
29. gratt 30. fift gart 27.
*fOs8epia sechtzehenpain/^. i
pia sechzehen beyn herba 40. J
Ossicilliiin
Padna
276
0^ sepie Gloas. Add. os sepiae weig-
fischbein KL
Ossicnluin een cleen been, bot (os
KiL) of graet G. voc, sim, 132.
Ossifragns bainbruchel 32. bein
brftcher K. Y.
*t088ll-ago gruselbein Ki". -lam
(corporis) krose 36.
*088i-llare, -tare etc.s, Oscl-.
*7088opia s. Ossepia.
Ossoriom gerner 40. 2.74,
f Osten-slo ahd. keaugida (reprae-
sentatio Gf) Haupt III 461. -tus
blactaung 45. belaichung (riachen X
hiicheB /allere?) 33. (Verspottung Jft.)
vorspot; -tum wundir werg; -tare
(freq.) stetelich wesen V. a. 1420, -ta-
(or rflmer 52.
O-, ho-stlariu8 fportner 27. kirich-
33., cherczen- (umg,J 34. -huetter. kor
vatter (atis torwarter umg,!) 33. kirch-
tor werter 40. \ hostiator eyn d8r
hftder 37.
*t08torl-a s. Aii8tria. -um s.
Hostorlnm.
Ostraco-m^ -s dele 37.
Ostrea oster Meg.
*t Ostreu-s^ -m rot pfeller 40. os-
tmm pellel i. stragulum Symb, D.
^Ostrlago s. Chamaedaphne.
*08traclam. astrens^ aoetam
agreste meisterwortze 5 1 . sim, i, men
0. San. astrantia ostrnthium {Arm.)
astrencia H. Ph.
Ostmm s. Ostreas.
* t Otalgia. othalima , otologa
etc.s, Ophthalmos.
* f Othmams estpr. n. viri mit der
flachen (vor Ouare) 33.
* f OthonieL othomel i. deus Voce.
otomel. id. 37.
Onalis s. Ounm.
Onare. onare vrouwen (,) legem
(sie) V, a. 1420,
*Oue iodute, eyn roup in der not;
i.q. ve owy, eye 38. owee G.voc.
fOui-lio schäffer 52. -nus schepen
38. -necarnes scheffein fleisch 52.
Oaum eyg 29. ay 34. ouali8 eyn
furem eines ays 33.
OxigaMa^ -la sawrampher 33.
-Inm smant, räume 46. geancket milch
29. occigallum smant, rame 38. ozl-
gilla surrant 27. exlgal-lnm schmat
30. -lium milich räm 34.
Oxigon-ium^ -um scharp egede S7.
'^fOxila-pathum^ -bacinm lete-
che 37.
Oxlmel gemacht wein 52.
Oxyporum (ouutn) im säur 125.
*tOxyregmia. oxir-auma de zode
walgheringhe 37. -ewma (1) aiter-
stock 52. 75.
Oxitonus scharp lud 37.
*tOxon. oxum ein scharff polcz
33., blatz (sie) 27. l oxos scharf-
pfeil 52. oxus a ym schod i, telum 37.
Oxonia du. oxni 29. ochsenfort
32. 74.
*Oxus, oxum s. Oxon.
*Ozaria i.nauicula 52. 76.
V.
*tPabatum s. Papatum.
Pabnl-ator uöterare H. S, Tr.
-um Touder, also me dem ve gifft 38.
papidum grot 22*". 38. der swyne
22\ alzo de swyn eten 38.
•fPacas s. Papcere.
Pacatio gelub 52. pactio id. A. 4.
*tPacicas s. Patitns.
Paciflc-oa bescheden, vredesam 38.
-• ein fhd oppfer 52.
* t Pacitat palutnbes Symb. D.
Pact-are dingen, geloben 52. -io
s. Pacatio.
* t Pactum (unterseh. von Paticiu)
frowen geschüch 32.
Pactu-m dingnisse, louede 38. -s
eyn pacht goed eder gheld 37.
^fPadomosns s. Paganismus.
Padua padauwe, eyn stat in wal-
276
Padns
lande in lumbar die38. padwe G. voc.
badow 29.
Padus fl. der pfad 52. 75.
Pagan-us heyden 38. -ismus h.-
schop ib. der heyden lant i. paganortim
mos 33. padomosus (X mos) id. 27.
Pagare. pagat gemachot 41., vgl.
m. 6r. Wh. II 4 über machon ek. in ähnl,
Bedd. mit frid machen pacare Gloss.
*tPage-lla s. Pagina. -ricus
s. Pangericum.
*f Pagilla (cf. pagulus) slos werre
antevillmn 40.
Pagina t pagella buchelin F. a.
1420.
*tPag-ina, -lardos s, Beghar-
dus. -mericus s. Pangericum.
-rn 8, -US. -ula s. Bagiphin.
* f Pagum estpalla de auro X Pur-
pura 37.
Pagus een dorp of een buten stra-
te 6r. voc. pagru storpliudi Pf. Grm.
VIII 393, aus pagUS torpliudi? als
Collectiv wie dorfliut ntr. BM, 1 1038.
*tPala grabe ysen 45. spate l
schüpffe /. (i. q. wett. scheppe) 44.
wintschauflFel, wann 52. schup, die.
ventilabrum et. est locus lapidis in
anulo G.voc.sim. 110. schuffel-e; pa-
lare -en 38. {sim. 22**). paleas i.
Bcufla Pf. Grm, VIII 387. pala eyn
worp schuffel; palas (acc. pl.) i. ^ti-
tellas deghele, potte, gropen; pale
pl. zyden; de hoghesten knoken 37.
palesus die. pars cubitus 76. est p.
brachii sc. c. 52. pala) gesculdere
Somner; ricgrible 94''. pala rukke-
braden H. S. D. palathe {Gloss. v.
Palata) in similitiuii^ie pale i. sculdor
Pf. Grm. VIII 400. cf 389., berichtigt
die Glosse lampates Gf. (Gloss.),
die l. c. 1 115 labates etc. i. sculdre
latäet, bei Bethnann (Haupt V 195)
zabastes in sim. sculdre etc.
^fPala-cius s. Balasius. -nga
8. Falanga.
^Palans flicchundt 33. eyn flinder
27. flieender 45. ein fliegender 52.
pallus i. vagans 37. phallanx i. va-
gus l fugiens flichtiger 76.
l
Palesta
'^Palarl-a s. Paleare. -um s,
Pallarium.
•fPalastr-a s. Palesta. -
Pietatium.
Palata gebackin vyge V. a. 1420. | ]
Palata s. Pala.
Palat-ium pelenze Francomm lin-
gua et edificium et officium; -nm palas
Symb D. pa- 40., pal-laciom pUa
(umg.) 45. balast o. pfalcze 40. zael ^
37. sal, pallas, eyn grot heren camer 83.
palatinus ein palant- 38., polentr 37.
-greue, eyn ammecht man des keysm
38.
^tPalatinm h. kelber- l leber-
korn krut 42. p. leporis hasen-
struch 51. O.san. -hus O.san.
*Palatu-m (cf. Vranon) kanoel,
kubel (umg. aus kawel sim.) 45. -8
slunt H. S. D.
^fPal-atus s. Balatus. -ea s.-h
Palea (cf. Acus) vese 75. ein sprewr
0. ain vesen 52. strab 1: vesen ab deo
trayd P. V. sprur i. acos 29. sprew-
den 33. hei wen 41. pl. spra, heliwin
H. S. D. palia helw 32. balee
spruwer 40. palear-e I: -iam ein
steig 0. sprewr kästen 52.
*tPalleare s. Pallium.
*tPalcar-e, -ium (cf. Gurgustium)
dz hör dz eimc ochsen an dem halse
hanget 40. pellaearia (X pelli»)
prustlappa H. S. D. palaria pl. dii
har an dem hals (tkaurorum) 52.
*Paledrus s. Paredrns.
* t Palef-redus, -idus 52. G.roc
henxt G. voc. perd 37. pfert 40. K. F.
meyden 40. vole (X paledrus sm.)
V. a. 1420. föl czelter 52.
♦Pale- s. Pali-nodia.
♦fPalcst-a eyn campscheyt 27.
-er eyn kif scheder; -re wrangynge;
-res \ -rices wranger 37. -ra frauunge
5. fraucgung 27. freyung 33. reygnng
45. (alle aus nd. f-, w-rangung). ein
champher veld 33. -rare reynegea
(umg.) 45. palastra ringstat 32.
palism-a etc. Gloss., -ia l pales-
ma 45., palicma (-cina?) 37. evn
wränge stede 37. eyn ruwe stat
(umg.) 45. palisea ein ring stat 52.
Palesos Palodamentnm 277
lesQS (irrig ans Palmus Gloss.) Palma-, palmi-torinm s. Papilio.
a. Ferula.
ita Gloss. Ädd. V. Sara; vgl ^Palmes (cf. Resex) berhaft zwy
l m. V. Palectus. o. schuczelln 40. berhaflftig schftgling
lia s. Palea. k, F. scuzzelinc H. S. D. weinreb
kliasta laDgwid 52. sim, 9. schussling 52. erdscozza; thona Gf.
alicma s. Palesta. VI 562, V146. zwig30. palm-a zwi;
li-nodia, -dolia i. carmm bei- -ites zwily 29. -a czwey; -ita czweyl
(en kife sank 23.) 37. 52. invite 34.
)dia eyn kif 37 »fPaliüi- s, Palma-torium.
ahs ma etc. s. Palesta. -ta Paimosus ?. uictoriosus vber-
^sta. windlich 52
listes (: Balista) suiczeler 40. palmiüa rüder.laff32., -lauffZ. F.,
^vL' P- • "''^PP® ^^' '^PP^ H,S.D. dat bret
aiistris ;?. rictaciuiii. ^^ ^^^ breyde vanden ryem G.voc,
lurus dudistel Symb. B snete- • J^^•^^^^ ^^,^. ^^5^ ^.^g 53 ^-^ 75
^, a. i4^0. pallirus kart 52. palmus balmbom 32. zu getande
lUS h^rba quae crescit in tecto ^^^^^ ^ ^^^^ 40 zuogetanhant
^'""^ ^'fV ''' rf.'i 93. gemundt 74. spann Z. F eyn
f •) Pf' ^*'^- {^/f; ^^'- ^^^^ spanne 36. F a. i^^Ö. eyn hantbret 36.
loss. V. c. ags, sinfulle seniper- '^ *Palor s, Pallidus.
'f^V\ , X. r , nKo *Palpa (*X palma, pulpa) markch
la ein alter tzwehenK-el) 52. • ales (arftoriim) 34. band faisti
Uacium^. Palatiura. ^s^ f^g^i ^-^^ palma); das mittel in
ladmm dat beeide van pallas ^er band 32
iaSm ^oMuch 74., -tuoch Palpanista (c/. Palpo) bedriegher
-arium furhang 52. .tarium f^ «^" J^« «^^^°^ ^^^^^^° ^P^^'^^^
^detinaltari 37. kan sonder meynen G t;(>c.
Ueare etc. s. PalUum. Palpare gripenvolen, tasten 38.
[.ere gelen 45. -idus (cf. Ca- vedirlesyn F a. 1420.
eck van verwe; i. sub colo- Palpebra(c/'.Cilium.Gena.)oghen-
val 38. blevk 37. -or bleke- bran 38. augpran 52. ochbraue 36.
57. bleicbi 29. blaichi 32. pa- braw . . ., est fellicnlus quo tegitur
lichhait 30. ocultis K. F. eyn auwen glijt 45.
Hirns s. Palinrus. *tPalpipedium s. Polypodion.
i-ium hoike 36. -eum hoyke, Palpitare {cf. Palpare) volken 38.
38. -iare mentiln V. a. 1420. taste-n 38. 45. G. voc. -in 33. P. F.
beschauwen, also eyn sek be- ex quo. tassein P. F. sportelen G. voe.
. . drogene (? undeutlich); ent- Gloss. spertelen KU Gloss. regen 29.
5hen 38. paleare decken, hü- 34. vegen (sie) 34. ruren 29. en
iäckeu 30. grififen, zabbeln 45.
lor s. Pallidns. Palpo blinde 40. blint 8. 9. plinter
^al- s. Pa-latellnm. 52. blinder; smechler 27. smaich-er
ma palme, eyn bom de hefft 52. 74. -ker, czw tütler 33. züsm&ich-
also schilp vnd bringt vrucht 1er 29. gouckler 30. smetzer, weibe-
, vnd het to latine dactilas; zeler, vederleser V.vrcU.
, eyn mete alzo eyn hant 38. * f Paltarium s. Pallarinm.
tu hant K. F. ein hantfestung Palada-, palndi-, balndi- 32.,
. l sig 33. hant G) gesig V.a. plaudi- 1: planta- 37., plandi- 76.
palmare cziem, spannen 52. -mentum kindes (doch lt. regia) kleid
278
Paltuubus
Panlhodiiiim
K. V. künft klaid 32. phulczecht F. a.
1420. planta- est vestis purpurea;
plandi- idawus 37. est genus pur-
gature (aus purpure ufng,) 76,
*Palumb-us haidtaub 52. holcz
tube 0. slach tübe 40. slagtube 93,
(nhd. schlagtaube columba domestica
Nmn,, vorn Taubenschlage? von schlag
süua caedtia, vgl. hagtube sim, Gloss,
V, c?) holcztub 32. veldtub 29. ringelt
(auben) 34. ringhel duue 38. -es
holduua {atis nd. holtd.); -aes holz-
duuaen (halbhd.) H. S.D.
Palus m. rugbeinspitz 93. rucken
bein spicz; pfa""!; secke {st. stecke)
40. rucken knopff l spicz K. V, phal
P. F. pil 37. pfleg {nhd. pflock) 27.
czaunsteck 52. scheien 126. Pict. schie
Pict. (BM. II 2 S. 108). schwir F. a.
1483 sim. Fr. II 2oP. cgi. Sm. III
547.
Palns /. (cf. Lacuna) brouc, brou-
kede 38. broek (brock?) 37. broeck-
lant, poel G. voc. huligen 33. hüllein,
mas P, F. moß 52. K. F. fpul 27.
palaster mosinan 29. pfützman 52.
Pa- 52., paMutellum (vgl. palu-
del Gloss. 0. V. Cubrum) kytel (fenii'
narum) 52.
*Pampilio s. Papilio.
Pampin-ns reuelouf H. S. D. reb-
laub K. V. proz Virg. ain wind l wein
pladt 33. -are wijngart blader wt
brenghen G. voc. papinus eyn wyn
blad 37.
*tPana-ceta, -leta (-Iota Gloss.)
s. Tanacetani.
fPanariciom luchtdorn 51. der
wuun am finger Ki.
t Panariu-m paner KU. -s pinnere
Symh.D.
^Panceca s. Tanacetum.
*Pancellas pfankuoche Conr.
t Pancraci - us , -arius kempe
Symb.D.
*f Pandera s. Patera.
♦fPandirostris (anser) leffelganß
125.
Pand-, panth- 32. -ochinm krom
gaden 32. K. V. leithaus 52. marckt-
haii| K. V. pandoxin-iam Gloss.;
f
J
•arius brasseur 122. psndoiL fris-
sig 0. apoteck 52.
^fPando-nia (herba 52.) s. B^
tonica. -x, -xinarias s. -chiom.
*-{-Paneflca s. Panis.
Panellus est Saccus (in sella) püis
repletus K. V. palster 32. 40. K. 7.
sattel-p. 31.
Pangerleuin. pag-^ pa^m-erie«
est landahilis (X pangere) 37.
*PangIiiarins i. janitor 37. por-
tener 23.
*fPanic-e s. -um. -la, -lus $.
Panis.
*Panic-um, -e sclurich (aus phe-
nich?) Symh. D. 284, -ium l Teiil-
dum (ligunten) venich K, F.
*f Panis. tortus p. stechilin Ä
S. Tr. p. cuculi s. Allellnia. p.
porcinus (cf. Ciclamen. Vulgago.) eii
nuß 143.y daraus p. porti-cus Gloss.,
-nis ert nus 40. pani-flca beckersin
45. 1: -da broetbaxter G, voc., l -ddi
brotbeckerin; -dus beck, becker HO.
panefica bechersa Sy^nb. B. App.
* f Pann-a etc. s. Panns. -aida $.
Banagardia.
^fPannic-ida^ -ula s. Pannus.
*Pannichiuni pennic, eyncnäi%.
panic-ium s. -um.
* Pannus want, douck^ laken, I.
van wuUe; p. nouus s. Texere. p«
linteus 1: linteamen laken van vla^
38. pan-nudn, -ucia 40., -nnda 32.
gefleckot 1: gebleczotes kleid K. F.
gebleczetes klcit 40. gepleczet daid
32. pannosus boze gecleyt F. a. WO.
haderlumpicht F. trü. pannidda la-
ken snider 38. } -eula gwand schnider;
-tonsor t&ch scherer 32. -rasor laken
scherer 38.
Panormum du. palerme 29.
*Pantheal s. Puteal.
f Panther-a panter- 32., paatel-
K. F., pan- 29. Heg, -tier. eyn paot
dier 50. panter m. (stain) Meg. -inae
mensae fl&derine tisch Profnpf. a. 161S^
•fPantial s. Puteal.
* Panthoeraton Lpotens 37.
*t Panth- s. Pand-OGhium.
PaDtomimiis
Paralipomcnon
279
Pantomlinns
tmb. D.
vrone spieleman ^f Papilla {ans mappilla?) alter-
tuch K. V.
*Papinas s. Pampinus.
* Papir-inm s. -ns. -atum, -otam
Pantnini (c/. Labina) leflFel, slyf
,vrat sturtz, hafendeck 52.
'*'Fana-cia, -ncla s, Pannus.
Panns spöle 37. spule (textorum)y
lifebin (textricum) Conr, spul o. sawm
2. schwencke (schwenten Fris, vgl
V.II248^)Ki\ pann-a spule; -sor
lannsor?) spueler; -efernm spul-
rsen V,a,1420.
^fPapa s. Oscillum. Pape.
Papa pfaff ; bapst K, V.
♦fPapafer s. Papaner.
Papare schmatzen K, V. etzen 52.
apo i.sonusinconiestime 37.
Papas kinde zucht meyster 40.
ichtniaister 52. {g, -atis) lecker-
int Cr. toc., -hafft 110. pappatissa
inde zucht noeysterin 40.
Papatiun kindt spill 33. paba-
im (alph, pap-) bappe, prili 40.
appare sbst. brod inug 32.
Papaner, papafer 34., pauer
2. maen säet G. vor, magsäm 29.
lagen 30. 33. 34. P. F. machen, öll
Ein Wort?) P. F. magöl 32. moc 27.
Pape abir V. a. 1420, papa ha
a, wi wi 45.
♦fPapeirus s, Papirus.
Pa-, pam- H. S. I)., po- 30. -pi-
io^ papillo 34. {cf. Atacus) eyn botter
oghel 37. pifoltra H, S, D. pfiloltur
2. pfiffhalter {umg.) 29. feiualter K.
^. feyualtter; czelt 33. viüalter 30.
Byffalter 34. feylfalter P. F. czw.v-
dder 27. eyn czwiiBF hulder 45. czwe-
aldir F. a. 1420, capelken, palmdoer-
:en; tente O, voc, pellar-in 116. -ijn,
i -voghel KU {hier X palmatorie sim,
)almatori-a KU -am Gloss. und
mieulapueroram X p^ferula?), cram
i^mb. D. (kraem cadorcom KU,
^rümereeli),
Papilla een borst tip G. voc. mem-
nentipken 132. titenwarte 36. czic-
asen werczlin F. a. 1420. wertz 52.
itten warcze 40. tutten- 34., brust-
(9. -wercz. warcz l d&tlins spitz K.
F. dfltlin spicz 32.
s. Petorritnm.
Papir-ns {cf. Corrosiuus. Scirpus.)
pymssen i, iuncus 34. bincz 29. 30.
merpintz 52. 75. binizbisin (2 Wör-
ter, hd, u)id nd ?) ; -ium binizahe H.
S. D. -io pynsenstat F. a. 1420. pap-
pirns pappir, sebde, ror 40. papei-
rus papeir K. V.
*tPapis-cus s, Priapus. -am
s, Popisma.
*Papo s. Papare.
'^fPapp-are, -atissa^ -iros, -ina,
-iscns s. Pap-atum, -as, -irns.
Pupa. Priapus.
raj)ula bladerkeu G.voc. bladder;
pl. (-le) clene sweren 37. paltter 33.
puckelen /. F. tril. ein roter grint,
plater o. wertz 52.
*tPapulare pauonum 37.
*tPapal-eum s, Popnlos. -nm
s Pabnlom.
*P- 37., par-aphonista ?-. cani-
or^ -atrix 37. zenger V. a. 1420.
*tJPar rade, euene 38. par im^ar
{Indus) geraed o. vn-g. 125. parilis
gleychlich V.a.l420.
Parabola bispeel eyn ghelicnisse
38. bisproke 37. göleichnu^ 52.
fParacli-sis trostinge 37. -tos
vogkt 3:^.
^tPara-clitas s. -clisis, -lisis.
^fParadisis s. Parapsis.
Paradisus lustlichi stat 40. wun-
nig stat F. a. 1420.
fParaf- s. Paraph-.
Parafern-alia, -a morgengab 52.
Pai*agoge ein zusetzung der puch-
stabeu 52.
* t Parag-raphus, -nits P. F. een
teycken of groet punt G. voc, ein
cheichen {aus ceichen) P. F.
* t Paralaticns s. Paralisis.
*tPAi*Aliponi-enon vor andern
F. a. 1420. -inon ein puch der vnder-
weisung o. haimlicher ding 52. bfich
der tage 30. das puedi der tag; -eiuda
280
Paralisis
d. p. d. andem tag 34. paralopo-
minon das buch der nahe redde 49.
P-, b- 32. -aralisis heißt zö tusche
ein gegiht des parlis o. barlis ntr, 42.
barlis iiiöter 32. daz paradift {sie) o.
tropff 52. perlis K, V. r&hrung 43.
gegicht 29. vergifftung (umg.) 30. dy
gicht 27. das vergicht 33. para-
liticus, -laticus 34., -clitas 40. dem
die gelide erstorben sint 40. ein glith
brucher 27. gelidbruchig 64. vergich-
tiger 34. vergifft, betrig 30. gegichtig,
bettrift 29. giflft suchtiger 33.
♦fParalo-gisare, -ysare 52. (pa-
loysare Gloss.) betriegen 52. Str. V.
*tParaloya, paroloya 76. ge-
nusnauis 37. 52. 76.^;: Paro.
*tPÄra-loysare s. -logisare. -lo-
pominon s, -lipomenon. -mpha
.9. -nymphus.
* Paraneuma est dulcis cantus 37.
76,
Paranymph-os bruthuter V,a,
1420. brauthfiter K. V. ein Eemacher
0. prewt diener 52. britkayt 30. bru-
tiger 27. prewttigan 33. truhti-nck
Sum. -gomo; d. pl. -is -ngun (tro-
tingis Leg. Aist. i. pronubis) Gf.
V 577. 579. -i ags. dry cigwuia, Hau2)t
V 196. (vgl. m. Goth. Wb. D. 240).
-US E macher 40. -a E macherin 4i).
i. pronnba humil scoperse (c rrw.
aw^ t nach Dietrich) Marh. Gl. huuel-
spcepersa Erf. Gl. parampha brut
hütin 32.
Parapsis, paradisis 40. (c/. Ca-
tinus) becken, schotteh^ i. peluis;
cop, nap 38. kar 40. teller 40. K. V.
brent (i. q. brente) 32. geuezze Symb.
D. gebita Gf. IV 126. (vgl. ags. Gll.
Qloss.)
* Paraph - aragaurns s. Siro.
-onista s. Paphonista.
t Paraph- Br., paraf-rastes «*.
malus interpres 52. Br. ein pöß aus-
leger 52.
Parare {cf. Prompte) reydemaken;
paratns rede, berede 38.
*tParM-ceue, -ephe stilfritag 29.
*t Paras-ita een leckersche (beck.
132.) of speelwijf Q. voc. -sitns scir-
Parens
nun Wei^senauer Gl. (Haupt III 382).
-itus vreser V. a. 1420. -itaster eii
wüster lecker 52. 75.
»j-
\
Paratedrus /. pre.stigium 37.,
vgl. paredrus Gl.m.
*tParat-or 1 -us die. minister
crudehtatis sc. lictor 7ß. paretas
wranger (las luctor sim.) l min. cre-
duHtatis (umg.) 37. parat-or i.sar-
tor Gl. m. Schneider Ki. -ura be-
reytunge V. a. 1420. rumung o. pant
52.
* ; Para-tos s. -re. -tor.
Parca i. libitina (umged. !) bare 37.
*Parca s, Perca.
Parc-ere vor schonen, versten38.
iiber Sechen (dissimnlare id) ^.
vber- 7. 52. 65., ver- 52. -sehen.
-US kerch 37. carch, nauwe i. impiu
38. -itas (paratas Gloss. verdnuM)
karchka.vt 33. pacas tragheyt (umg.l)
27. parc- 27., pars-ioionia nfldi-
ter-keyt 27., -uugchayt 33. i. pietas
Br. almusen 40. ke^tigung; parfli-
moD-eus } -icus fastend 52.
*tParcus s. Parcere. Portos.
*tParcha s. Barca.
*tParcha-nus, -raus 38. saer-
doeck, worsteyn (aus woe- t. q. fa-
st cyn f ustanum KU Gloss.) G. voc. v^
steyn 182. sardouk, parchen 38.
prachant 33. ein birchan (umg.) 27.
♦fParda parmcr 33. phart 7. ein
pferd 0. merich (umg.!) i.ßstolege-
nus 52.
Pard-iis (cf. Leopardus) bardo
H. S. D. bard Tr. lebarto Gf. in
349. wart V. a. 1420. pard; -a(o»»-
mal) pardin 29. 45.
t Paredrus s. Paratedrus.
♦Paredrus b6se pfert 40. poj-
pferde 74. paledrus gul 32.
t Parelius (kr.) diu zuosuniie Jfey .
*tParella h. parelle 122., wbm
parelle patellaria parella, liokei
parelius; parelle des jardins msex
patientia, angeblich aus afre. pare,
pere (pierre) Nmn.
Paren-s alder 45. -tes fordenm
Gf III 630. fordren H. S. D. -tdi
menschen stam 32.
Pareo
Passagiom
281
* Pare-o s, Pharias. -re s. Gig-
nere.
'*' Parest-as, -L9 est magnus funis
9iauiarum 52, eyn grot sei, eyu line,
eyn rep 37.
*Par- s, Pari-etaria.
•fParet-rum s. Piretrum. -us
«. Parator.
*tParchirius s, Porphirio.
*tPari-alis Symb. D., -ales, -olus
■40-, -oles 76. est velum quo iegitur
sedes l ctirrus 37. die. Uliul quod teges
sedes \ curros feget 76, ijmxillus cum
quo vela l tetitoria suspenduntur Gl.
JBlas. i. dorsale Symb, ü. stül-, sper-
40., stul-, sperri- Gl Blas, (BM. I
S24), mcke- Symh. D. -lachen. In
Symb. D. folgt bald darauf bancalis,
ktervll. X ^ap««, tvie wangküssen,
U. guanciale.
*tPari-as s. Pharias. -cia s.
Parie-^ pare- 37., pari- 40. -ta-
ria «. rata 37. tusent goldin h, 40.
* Parietina {cf. Domicilium) want
ane dach V, a. 14;s^0,
*Parilapide s, Parius.
♦ Paril-is s, Par. -lus s. Parri-
culus.
♦fPariol-es, -us s. Parialis.
• Pariopagita (52 etc.) s. Ario-
pageta.
*t Parist-ulus, -olns 34., piras-
culius, pre- 37., pe- Symb., pi- 40.
-triacDfif puriscus l bitricus //. S.
D., pristus 32. eyn netel koningh
37. zunachlupferlin 40. cunig-lichen
p., -elen b. //. S. D. -el 34. cuneneng-
len Symb. D, 269, kungelin 32. kung-
li «. regulus 29.
•Par- s. Pari-etaria.
*Papit-or 1: -us {cf, Parator) *. Iktor
l minister crMddUatis haher 52.
Pari-ns inermilsteyn V, a, 1420.
-lapideein merbelstain von paron 52.
Parix meze 37. meyng 45.
Parma buggier 27. puchel 34.
ein pauesen 5*2. perma tartze 37.
* Farmentarius i. sarda {aus
cerdo) l albatarius 37.
Paro {cf. Myoparo) raubscheff 52.
Pl«taitaek, Motu» ftoamtflum.
buzo Symb, D. 280. H. S. D. Tr. {vgl.
Gf III 233).
*tParo-chia, -dia pfarr, widern
P. V. parrochi-a kerspelkercke;
-anus {cf. Caruus) kerckheer G. voc,
-a kirspil; -anus kirchcherro; -tanus
kirchman i, plebesanus Symb. D.
-a l -um pfarnnenig 52.
* t Paroloya s. Paraloy a.
fParonychia rietnagel 43. brut,
gebr t (an denßngern) Pict.
Paroxismus ritten hiczZ". V. Ghss.
*7Parriculus (cf. parilins Ghss.)
legehi V. lagetm Symb, D,
*tP- •^- B-arritus.
*Par- *'. Pa-rochia etc.
Pars deol, becheyden {bis) 38. par-
ti-alis delik 37. -cula eyn tellich
27. -cularis besunder; -ceps einge-
niaiuer 52.
Parsimonia eic s. Parcere.
* t Parta s. Pascha. Pasta.
Perca.
*t Partada .9. Portulaca.
Parti-alis, -ceps, -cufa etc. s.
Pars, -ca s. Pertica.
*Partinopolis nieydeb&rg, qufm
de maget borg 46.
Partus s, bort, gebort 38. ptc.
erworuen 37.
*tPartusis s. Pertussis.
Paruipendere ciain, gering 30.
achten 30. 34., scheczen 29. (parinp.?)
nicht un (?) ruchin V. a. 1420.
Parum weynich, clene, luttic 38.
parumper li!iczel minder 29.
Paruus clene, luttick, voghe 38.
* Pasc-, past-edenopagus i. per-
cus villanus etc. 37.
Pascha, parta 40. ostern 40. hin-
fart 75. Mone Anz. VI 223. i. transitus
etc. Br,
*tPasia s, Prasium.
* Passa-cua, -vua roz^n 37. pas-
sonella ein dürr weinper 52.
Passagium fart 40. }ier- 40. 74.,
mer- 40. 74. V. a. 1420, kirich- 34.,
pet- 33. -vart, -fart. meilfertig (aus
wailfart shn.?) 33. wald fÜrt (umg.?)
30. ocrlof om spasseren of een plaets
36
282
Passare
Patrare
om ouer te ghaen Q, voc. pilgrein-
schafft 52.
Passare schriten 29. 30. schrie-
ten 34.
^fPassaTua s. Passacua.
*fPasser sperlingh 37. 38. lu-
ning 38. spar 41. sperwer {umg,) 45.
spirch, spirk, sperk /. Meg. sperk-
cheu P. F. sperchken 33. specze-1
50. -lin 40. musca Gl. Lipsii. Ff. Germ,
VIII 412. (nl. nd. mussche). muscha
H. 8. D, p. agri agger-m. ib. äha-
sparo Tr. acker spar 40.
*f Passerina s. Bursa pastoris*
Passibilitas s, Patia.
*Passile (c/. Passacua) gederrte
winber o. mar trubel 40. sim. 74.
Passim enczlich V. a, 1420. sper-
Bch ib. 19. schreitweis 52.
Passio quäle, marter, wedaghe, li-
dent 38.
'^'fPassonella s. Paissacua.
Passus strede 38.
Pasta deych 37. dech 38. l pas-
terna (cf. pastura Gloss.) tayg 33.
parta teyg 40.
*f Pastafora s. Pastoforium.
* Pastale m<er 30.
Pastare cneden, alsomc den dech
knit 38. pastus geknedeu 37.
•f Past- s. Pasc-edenopagus.
*f Past-ellus ags. hunegapel Symb.
H. cf. Gloss. -enda^ l -illus l -illa
33. (cf. Gloss. V. Ferraentum) pastill
27. 33. postill, vrhab P. F.' bastart
(untg.) 45. hoffbrat 27. krophen 33.
pastill-us pastell 64. castel (sie)
Symb. D. 285. posteyde 37. ein pfan-
küchel 0. pfadlad; -a l -um krapf 52.
-arius posteyden- 37., bastillen- 27.
-becker. kuechler 33. -luui, bastillus
40. kÄchlin 40. K. V.
*t Pasterna s. Pasta.
*Past-esis \ -Isis trogscherr 52.
Pastill- s. Pastellus.
Pastina-ca^ -ta 40. pasternakel
G. voc. pastemakch, chreiczen P. F.
kriczelmor sim. Gloss. cretelmore 38.
gerhilla H. 8. D. bestenag; p. agres-
tis hundes bl&me 40. p. silnatica
jnorhila JET. 8. D. morchele 40. pes-
tlnaca morche, moren 42. morchele,
pestinach 40. postinata postimacke
38. fastinata s. Dancns.
Pastina-re begraben, umbtun, pflan-
zen, sticklen F. St. G. 335. tungen 52.
75. V. a. 1420. mit mist 75. -tmi
ein setz 52. winsetze 75.
^Pastina-ta s. -ea« -tum s. -re.
"^ Pastisis s. Pastesis.
*fPa8tof-orium spyzekamir Y.a,
1420. priester hus 40. -eria hüte huser
F. a. 1420. pastafora snnt atria temp-
^it^aru^ procelle {aus Celle umg.!)
clene bulgen 37.
Pastoralia pl. weyde 37. bute %
V. a. 1420.
Pastns s. Pastare.
Pata-^ pati-ginm kres (am hem-
met, mit spitzen) Frompt. a. 1618 (Sm.
II 395).
Pataui-a, -um pazöwa H. S. Tr.
sim. Gf. III 356. betfagia (umg) pa-
zauua ib. bathaninm passow 40. po-
tauia bossow 32.
Patella {cf. Pala. Patula. Frixo-
rium. Lebes. Sartago.) schart, pfanoeZ^.
Patena phaten H. S. Tr. phaten-&
D. -e 133. fatina Gf III 328.
'''tP&tentaliajp!. stelmahlioA. obed
chudym F. tril.
*Patenus s. Patina.
Patera {cf Obba). pandera tranc
{aus der Schale) Gf. 7538.
*tPatern-ns^ -a s. Patrlnns.
*f Pati doghen, lyden, vor dulden
38. pati-entia duldecheyt; -a i. pas-
sibilitas lidech 37.
Patibulum galigen 33.
♦fPaticis s. Pictaeiara.
■}• Patiens i. sodomita Br. K. V.
'*'tPati-cus s. -tns. -eiitia s.
Pati. -gium s. Pataginm.
*Patimen hecken 40. becki 93.
♦Patin-a tüffi (Schiff zeug?) M.
-US {Gloss. V. Patenas) phannenstil 40.
Patitus. patiens (cf h. v.) sockeb
K. V. barfCisen schAch 82. pacieas
{alph.j scheint patiens) pateUeli 40.
Patrare verpringen 52. vnkew-
schen 1. 52.
b
PAtm
Pectiis
283
Patria hemoude 38. heimnat (bein-
t?) 0. watter lant 40. heymin&t 29.
heynnfit (heyimfit?) 45. das haymat
Oe, V. uaterheimin H. S. Tr. (ahd.)
hiauiske Haupt III 461.
Patricida vatirs mordir F. a. 1420.
eyn des vatters dot slag 45.
Patrici-us lantgrewe Symb. D.
vorwessir F. a. 1420. geschlechter m.
44. -i dy gefrunten, dy eddelen o. dy
von dem geschlechtc 125.
Pa% ma-trimoDinm (in gl. F.) va-
ter-. niuter-erb 29. pa- uatereigin H.
S.Tr.
Patrin-us (c/. Com-, Ad-pater)
vadder 37. dot K. F. totte 27. göt
33. 52. go'tte 29. gött 34. gotty 31.
64. -a gotta {antik^ wie bei ähnl. Ww.)
ib. gott 29. 32. got, gotin 34. patern-
QS petter, pait 45. do*tte 30. götti
32. pfetterin (cf. Adpater); -a (alph.
patrin-us, -a) g&ttele 40. goMe 45.
Patri-zare, -sare vattem 52.
Pat-, p-rociniam hülfe F. a. 1420.
*t Patron-US hus her, wert 88.
eyn len herre F. a. 1420. -a be-
schermster, voerspreckster, santinne
G. voc. -onorinm ein pater noster
t. sacre baccule 125.
Patru-elis (cf. Auunculus) öchin
32. Vetter kind K. F. -eles pl. ved-
dem kinder 37. brudir k. F. a. 1420.
-US vedder 37. 38., mynes vader
brouder 38.
*Patala \ patella panne 37.
PatolttS offenberg {am -rig) 40.
offinbar V.a.l420.
♦tPaturum fctor {sic;ags. fetor
pedica) Haupt V197.
Paua 8. Pauo.
Paacu-s weynich 37. -m lüczel,
ein wenig 29.
*tPauep 8. Papauer.
Pau-ere sehnen F. a. 1420. beuen
38. -idns sachhaftich, vrochsam ib.
schuwe F. a. 1420. vrocht-ich; -iditas
-heyt 37.
Paiii-9 dam- 32. -mentum {cf.
Incostratio) astrik, deel 38. estrich 32.
eBterre-ich 34. -ch, dill, tenn, vletz 33.
tnle (tale?), tenne 27.
PauMsper eyn lutczil F. o. 1420.
chlain weil 52. -um lutting, weynich
38.
Pauo phab 33. pfow 30. faw 29.
pfaw; paua pfewin 32.
"^tPAiiodriacia^. Aristolochia.
Paupe-r, -rtas s. Penuria. -ries
l -rtas aremmuet (bis) 33.
Paus-a {cf. Mora) ruer 33. nie,
beytung 27. -are harren 52. beyten
ib. vnder ruwen 29. beyden, elden,
wachten, holden, en-h. /. exspectare,
prestolari 38.
Pax Acta (imris) furit stilli
trugilicha uuuotda 48.
*Pa-, pau- P. F. -xillus heng-
nagel F. tril. ein lakchel i. paruus
paius F. F., vgl plectrum (u. h. v.)
16chel etc. ib. nagel 76. pissli Gloss.,
nicht Pflanjse, sondern aus paxilli,
vgl. afrz. peysel Roquefort (vgl. pala)
Code.
* t Paxima-s, -tium Gl. m. (ngr.
na^i^d^i) brot 0. leip 40. paxmote
im pars panis Salzb. Gll. in Gf. Chrm,
XI 3.
*tPieblum s. Peplum.
Peccat-rix sundersche 22\ 38.
-um originale erb- o. angeporn,
veniale leglich o. tagleich sund 52.
*tPecc- s. Pec-.
*Pecinata {3. Gl. nach Pecten.
vrm. aus pectinata) bateaulx 122.
(Kammscheide?).
*Pecten camf Symh. D. kart
(instr. lan.); e.*^en i. rastrum 52. blat
(textoris); Staffel (cordas sustinens)
K. F. kämme, strel, egde, wdrbel o.
staffele an selten spil 40. d. pl. (pecti-
nibus) dien strelen 41. pisci8: plet-
tyß 32. plaidise 99. plays 122. pec-
tine raiga Virg. ^daraus, X ^99^^
rechen 7. rächen 6. Ghss. v. c. pect-
rix kemmerin, gramplerin 52. kemp-
lerin 33. -aculum kamrad 37. kampf-
rad 52.
*tPectus borst 36. 38. p-, f- 38.
-ectorale seyuer dok 38. brustfleck
m. V. tril. (weä. brustlappen m. Weste),
i. antile 75. das ffirbieg (equi) Oe. F.
pect-olina i. antella uürebuge Symb.
284
Pecnalis
2). (vgl Gloss, V. c.) -alium bort-bret
38., -bred 37.
•fPecu-alis, -dialis, -dis s. -s.
-lare s. -lus.
*Pecal-iatus beymiichkeit 33.
-atus est pena aque l ignis 76, i. vna
pena ex aqua ei igne facta cyn den me
zud 37. offinbar dube F. a. 1420,
-ium sundirlich gut ih. sundcrscaz
H. S. Tr, vichzins 52. peccalator
ku*diep 52. sim. 75,
*Pecul-us gail; -are gaylen 52.
*tPecuniare beschaczen Str. V,
Pec-ns rind 52. qiiek, ve 38.
-cora großvich; -udis klein vich 29.
-ualis rindern 37. -udialis nutzper,
czinsper 52.
*t Pech-arda, -hardus s. Beg-
hardns.
Pedaginm ein fueg czol steg I:
steig 52. vot lüde toi 37. voot-toll
KU. een hol-voet G, voc., -voes 132.
\ Yoestap {i,q, peda; vola pedis
hol det voets KU. pedadium vuet-
kol 11., aus -toi?) fuess-höll, -gall
P.V.
*tPedal-e ffirf&ft «• prepedium
K. V, für füg 32. i, mensura pedis
Gl,m, -is id,76.Br, -us ivniusp,
m. in tela quando sölet incidi 76, so langh
alzo eyn strale (nmisiira in celo) 37.
-Is (vgl, u. a, Pedulis. Scintones. Muf-
fiila. Pellicium. wrf.fS tling //rt ?&.v/rtt w/?/;
nhd, fißling Fusstheil des Strumpfes)
een voet lanck of een voetelinck G,
voc. schocke o. furfiisse 40. vuslich
V, a. 1420. -es pl, sockin H. S. D.
*Pedanu-m fußeysen; -s ein par-
fosß 52.
*tPede- s. Pedi-laainm.
P-, pr- 34. -edelius puetel 34.
fÄr gebyetter an geystlichem gericht
40. sim. 74.
*Ped- s. Pedet-entim.
Pedere dryten G. voc..
*tPedero (Trat^^poi;; paedero-s,
-ta Plin.Aptd.) keruele 40.
Pedes ein fueß genk 33. ein fuß
gengel 52.
•fP^deteiitiin gescygsam F. a.
PedüKs
1420. pedenti-m verlanck allensken
G. voc, -n l pedetemptin fusweis 51
'^'Pedex i. laqueus inuoluens pedes
52. 76. ein lat^ 52.
fPedia i. disdpUna 52. 76. lew
37. zucht 52.
Pedica eyn ten 37. 38., abo den
vote 38. een strick der voeten G. m.
klob, stock, eysenhalt K. V. kloby,
czeling, dfimeling 31. clobe, vazyseD
V. a. 1420.
*Pedic-aIe, -nlium; -Qlam s.
Pedigale*
Pedicnlas (c/. Lindex"! lus, eigeid-
liehe nach der latine ein fftsseling vnd
ist ein lut T^^rmel 42. haizt atgetä-
lieh an f&ezling dag ist ain leutes-
würmel o. ain kintpeiz Meg, eyn
leypluez {cf Emigraneus) F. a. 1420.
♦fPedida s. Pedile.
Pedi-gale Gloss., -cale fn^-ysen,
-angel 45. l -cnlum fueg eysen S3.
-culiuni eyn voet angel 37.
*tPedila-aiam,-biiimS3., -briin
32. fueB vaft 33. fug- 6. 27., Ate- 32.
-Wasser, eyn vad dar me de vote
inne waschet, corrupte pelaidm;
pelliniam t. pede laninm eyn vod
vad 37.
Pedile (cf. Capeta) mizdüch Sgnib.
D, pedida wuzduch H, S. D.
*t Pedis s. Pedum.
Pedissequanachgengerin o.kegen-
de (entstdlt?) jungfröwe 40. noch-
geerinne F. a, 1420, eyn kamnier zdde
{cf. zudde etc, Gloss. y dort irrige Ver-
muthung) 45.
*Peditheca sock 32.
*tPedius s. Pedum.
*Pe- s. Po-domantia.
Pedop fäs schmack 32. \m stanp
F. a. 1420,
*tPedragra s. Podagra.
*tPedul-is, -es (g. -fs) f&sstftch
K, V. -a evn vuz tuch F. a 141^.
m
-e voetelingh i. soleacaligae KU ^lO^SßL,
ein fueghaderen 33. eyn scho 80k;
-es eyn vor v8te an hozen 37. pe-
du! stock (aus sock, X pedns 9m.f)
\ parua reda (umg.?) 40. -US («/.
Gapeta) sock 52.
^
PBdmn
Penelops
265
Ped-um hirdencloueken Sißnb.B.
YS^5. -118 ». clautis 76, hirten Stab 40.
-18 i. virga pastoralis; -ias naghel
. dawus 37. Vgl pedigale fog nagel
33.,f;U.24.)6r/cM^.?claaiis X claua?
ol s. -nlis.
Pedax voetboye (daraus Entstel-
ufigen Glo8S.\ strick G, voc. f&gstrick
r. V.
Peganam. piganum rutte dO.
*tPega-sus, -nus phowe, pfowe
[0. Cf. Petasus?
*P- s. B-eghardns.
•Pei-, pe-orare sliten, vor derucn
Pel- s. Ußw. Pell-.
*Pelanii8 pfrill 75. K. F. pflye
7. 40.
*tPe- 8, Pedi-laniam.
"• fP^l^ponensos s. Peloponne-
lOS.
*Pel-€x, -ix 8, -lex.
^-fPellaearia s. Paleare.
•Pella-rius schinder 37. l-xbe-
rogenhaffig 27. frawentrieger 52.
♦fPelle-ctile 8, Suppellex. -n
r. Polen, -steron 8. Peristereon.
Pel-lex, -ex (cf. NoDaria), schlaff-
ireib 52. 75, -les gella H, S. 2>.
jolle 0. zft uip 40. gell 32. -ix eyn
m echte wif 37. -licatas vn echte
iriuers ib, wunferey (sie?) P. V. hor-
retuin V. a. 1420,
Pelli-eanns, -ganas 40. hus gom
40. Wim. V. 399 H, husgir (img,) 32.
relsing, heiet nach der aigenchait der
latein ain giähäutel Meg, grahütelin
50. pelicano haigero Lips.
Pellica-rias, -tus s, Pell-ifex,
•ex.
Pellicere triegen o. huren lieb
baben 52. polliceri {alph, pe-) czu
raren y.a.l420,
*tPeUici-um pils 37. mazelich
[)ell; -a uuzdieph {cf. vouztdecha
[ledales Gf, V103F) pelez Symb. D,
na Glo88., -nia kärsin gaden 40.
pÜIiciunoi pils 38.
•fPellicu-la, -s 8, Pellis. Belli-
S118.
Pelli-fex cortzen wichte 38. kflrs-
mer 32. \ -carias churgner; -parins
weijjgerber 52. -o pelser &. voc,
-parius lederer 75. K. F. velmecher
V. a. 1420, -parii 1 -flces pilsers 37.
t*PeUiganus 8, Pellicanas.
Pel-, pe-liminus i perspicuus l
clarus 37.
Pelli-0, -parius s, -fex. -podiam
8, Pol^odion.
Pellis {cf, Cutis. Tergus.) fisch-
haut^ haut an dem visch K. F. ficht
hutt 32. pellicula hülse, slu, also
van erweten 38. felchin 27. pelligel
33. fellicalus s, Palpebra.
^fPelliaiam 8. Pedilauinm.
*Pellona. pelora au\8 troschele
40.
t Peloponnesos. peleponensos
kriechen uogel (sie) 40.
*t Pelora 8. Pellona.
*tPelori-s, -des est genus piscis
40.
Pelta pokeler F. a, 1420. apelta
bokeler 37.
Peliiis {cf. Parapsis) pechk 33. 52.
beckein 27. handbeck 29.
*Penadius i.scampmim 52. 76.
Penali ter s. Malus.
*Penas wihsilstein Gl, Blas. (cf.
Gloss. Gr. Myth. 442). penates (cf.
Gloss. V. Lamia. Gr. Myth. 141) bele-
Witten 147. wicht, gude holden, vnd
is eyn logheti 38. wihtilchin, tufel,
gute hulde F. vrat. wichte-1 29. P. F.
-lin V. a. 1420. schreczliu 32. schrätel
P. F
* t Peu-cedonum s. Peuceda-
nuni. -des s. Pondus.
* Pend-icnlum (cf. perp-p. Gloss.)
meß schnür 34. -ula eyn klain gekel
33., gehenck 27. 32.
Pend-nlus stug (vgl. stich m.des
WeivcSj Bieres? sticksig moderig
sim.!:') o. zäch sicutvinum P. V. zeyger
F. a. 1420. schal, camech, also dranc
wert i. defectuosus 38. -icula 76.,
penterina 37. sunt vina corrupta.
^fPeneedamum s. Pencedannm.
* t Penelop-s (auis) rothhals Oes-
ner, -68 pl. welsche genge 18)5.
286
Penereehies
•fPenerechi-es, -us l -os est
copia l homini vtile 37. Vgl. Penu?
* t P^nes {alph. peues, aus pleues?)
dadesche Ifide 37.
m
Penestic-ns (c/. Actionarius) hoker
38. hiker 37. fragner 1. 52. 75. 1\
V. ladoner 33. ladnereyn 27. penstica
{alph. pene-) gremperin 40.
*Penetra-l himr ^Hsche kamer (heim-
lich k. 64.) K. V. -le {cf. Perfora-
torium) kemnat 32. dur slag 29. 34.
-rinm durchschlagt/. {Papier) V. tril
pentale durchschlag 30.
•fPenetrans mertran herba 40.
*tPeiietra-rium s. -1.
Peulc-ellum^ -alas hader m. i.
recinas, boh. hadr, wonuce F. tril,
-alum padswam 52.
* t Penic-Ior , -us s. Penitns.
-nlnm s. -elluin.
Penis eyn perde stert 37. vtile
menibrum 76.
Penit-ere s. Econtrauenire. -en-
tia ruwe 38. 1: -udo böte 37. pueß 52.
*tPenitus gcnsciiken, wllenkome-
lik %. plene 38. peui-cas hemelik i.
secretus (cf, Gloss. v, c.) ; -clor *. in-
terior; -tlsnius (sup,) i. intimus 37.
Pennale (c/. Calamare) feder züg
32. karmale 45.
*Pennula s, Penula.
*Pennul-a, -e wvsch federn i?Z. 40.
♦fPenos-a birke 40. Symb, D. b.
-böm 40. berke ; -us i. arbar spinosus 3 7.
•Pens-a woge, weg V, a, 1420,
-ita i. libra; -us ghe weghen 37. -atio
schat i. tributnm 37. gült 52. -arius
ein czing {st, czinj^er) ih, -io waug
zing 32. ein fpunt l wegen czing 27.
bescheydintil huzcins V. a, 1420. pech-
tenig 45.
•fPenstica s. Penesticus.
Pensum {cf, Epicolium. Hispa.) di-
sene, dat me aflF spynnet 38. eyn disne
vlasses 37. rist 32. ristin flag 30. ein
reysten harb l kloben i. epicalium
33. ein chlob hars 1: wichel flachss
P. F. ein wickel o. spindel garns 52.
wirden Sytnb. D. oberkunckel i, epi-
colium 29. pl. pensa mlg. peisa
Pera
{vgl. peisen sim.frs. pteer aus pen-
sare) Gf. III 352, (pueOae) oicdi
Virg.
^fPen-sns^. -sa. -tale s. -etraL
Pentaph-yllon, -ilon t quinqnel'
olium, al. -ila hraefhaes foot, d
refnes fot Cock.
^Pentasma s. Petasma.
*tPenteborriona {cf, Consogi^-
go) boena 40.
*tPentecost-e pinxten of sendei
fest 6r. voc. -es pingesten 38.
^fPenterina s, Pendolos.
f Pentram {cf. Gloss, v. Pectacu-
lum. 0. V. Pecten.) chumpfrad (u o«
a?) P. V. Spindel in moietidino 3. 52.
*Pentus leyst {cakei) 37.
Penu s, Penus.
Penula feyle 37. pennola spoule,
eyn tautve der weuere ; flla ad pennn-
lam voluere vppe den spoulen wib-
den 38. penulare sp&len 29. 30.
Penuri-a {cf Defectas) prechen,
aremmuet 33. geprechen 34. gebradi
27. gebrest 29. gebrüst 30. armoude
i, paupertas; -osos arm, de nicht
rike is i. pauper 38.
Penus, penu 40. {cf Celamen.
Lar.) kelre 40, kellers-treppe 38. -hak
37. 38. al dat to nerynge höret 37.
kerbalg (celamen ker) 30.
Peonia hineile h. 40. mymwen
wortze ; pionia benonien-, benedicten-
korner 51. beonia s. Dactylosa.
*tPeorare s. Peiorare.
*Peplacit- 52., peptasic-arios
eyn budel i. bursa 37. peygurtel 52.
Peplum {cf Desponsatile) doack,
sIc} er 38. eyn wumpel l sloyger doyk
37. sleyger 40. huUicken Symb. I).
paBblum ags, veb t tela Gl. Ädfr.
Pepo bebe 40. platzer V.trü.
*treptasic- s. Peplacit-arias«
1 Per {cf Propter) by, also ik oam
en by der hant; per deum summe
got 38.
Pera t&scle (t&stle?) 41. taschen,
schermfel {aus scherben-, vgl. Ohst.),
sicut habetUfabri P, V. bilgris tesche
40. bilgerin tasch K. F. romsag F.
Perteninen
Pericnhim
387
. :f4^.perapastoralishertersacfak
3. eins roghirteu sack 27.
* t Pera-cumen, -men s, Pyrac-
lon.
Pcpagere pegeen 34.
Peragrare bewandirn V.a.l420,
* t P^rampli-are dir weyten V,
1. 1420. -ns furbasmer 52.
PeraDgaria vn ghelt (,) schat 37.
Perea prechs o. pertzsch 53. bars
>7. 38. persing, egling K. V, porca
vgl. Gloss. h, V. Alosa.) truschrugend
2 Ww.Fvgl.mtolke'?) l et karpff ib.
laisn (barsn? vgl. bayschvish sim. II,
;.) 0. trische; perdia bresme 40.
* t Per- 8. Dis-cessus.
Percipepe vor-nemen, -stan, pro-
len 38.
Percontari s. Percunctari.
Percoqaere gar sieden 52.
f Pepcre-bere offinbarn V. a, 1420.
brere o£fenwaren 52. -pare aws-
)raytten 33. auj^ fregen 27.
*tP®rcilla i. Saccus insHtaris eyn
'obin 37., aas perula?
Percalsns erschreckt 52.
Perc-imctari ir vam V.a.l420.
•ontari härm ib. erfarschen ; -ontari
ironen 52.
tPercnss-orium boßel, flegel, sme-
long 45. schmidhaws 52. drischel 52.
75. smeyd 27. -ura smydung ib. munte
dach 37. l -io schlag 52.
Perdere vorlesen 38.
•+ Perdia s. Perca.
* Per dicalis (parietaria officinalis)
dolhnme Hb.
Perdix raphoyn 37.
Perduellis i. pertinax in pug^ia;
pertinax eincrigelch Symb I).y vgl
eincbriglicho obstinate Gf. IV 590.
einkriegec BM. 1 880. Gloss. h. w.
bes. 11. 19. 20.
^Perdnlum. deperdulus regra
Mdker V. 14. Jh. (AM. Bit. II 198).
PerdüPape (c/. Continuare) ver-
harren 52.
* t Pc'^ff^'iere voruzflisen V. a.
1420.
Peregrin-a s. Bargina. -ns pel-
grime 38. bilgarin 27. bilgrin 40.
perigrions pilgrem 38. peregrina-
ri zu den heiligen gan 52.
Peremptori-us ane vor loch 37.
-e sunderurist 38.
*tPerendi-e E gestert o. ♦ber
morn 40. -em i. poscras 142. pp.
287. 244. -nare eenen dach toeuen
Cr. voc. vber tag beleiben 52. perhen-
dine ouer morne t. poscras 38.
-nis o*wig 30.
*tPere- s. Pe-rizoma.
* t Peretrolium {aus penetrale
sim. X perforatorium ?) neuyger ♦.
terebralium 37.
Perfectus wllen-komen, -bracht 38.
*Perfid-iis hessiger, vngetriuwer
40. -ia trew lausuug 33. -e trvelos
37. pervidia treula^ 27.
*Perfora-re (c/. Ledere) durch-
luchen 45., -löchern, -slahen 52. -ta
h. {cf. Corona regia) basilisca (-a
antik) 40. -toriom dorslach , eyn
tauwei. penetrale 38.
Perfunctorie zergencklich 52.
Perf usio geweicket brot i. offa 29.
^Pergamen-umpermunt 38. -ista
permynter 38. pirmeter 52. puchueler
I. 33.
Pergere varen (hd. Gloss.) 38.
pergit adire; darüben incipit bu-
rada sich 48.
Pergola pograten 125., vgl noch
bugrate Lager des Alpenhirteti Bavaria
II 2 S. 785.
*Perhen-die, -nis s. Perendie.
Peri-bolos, -polam 7., -obolus
l -oboliim K. V., petibnlum 37.,
pibulum 32. tt. deambulatoriumforis
37. vmbloff 32. vniblauff 7. K. F.,
est murus circumdans onrnia menia
ciuitatis l die. edificium in dito per ctr-
cuitum magne donms etc. K. V. eyn
vinme mu'wer V. a. 1420.
♦fPericop-e Ki., -en by anyde
V. a. 1420. -a tailung 52.
Peric-ulum schad o. experiment
(fehlt in Gr. Wb.) 40. vortreyb- (tcffi;.
aus vorterb-) -ung 27. -litari «-en
ib. awff Wasser schaden nemen 84,
-alasas verlik, brocsam 38.
388
Pericbelis
Peroix
♦ t Pericheli-s. -des, l perrichil-
lis 52. arm ring 40. 52. spanghe 38.
peri8-celis (c/. Ocrea) kniewelinc J?ilf .
-olitis eyn stuke i. suparas; plexi-
BOlides sunt omamenta cruris etc, 37.
proscelides socken H.S.D. pers-
eelidas peingiuueri uuibo Ho. 51,
♦PeridicÄ cloue 37.
*tPeridixion s. Peristereon.
♦Perier-, per-nienias buch der
gedechiiiss 29.
*Peri-, pre- 34., primo- 30.
-genisis naturleich alter 34. natür-
licher a. i. periodus 30. welt-a. 29.
periodas naturlich a. ib. een seker
eyn van goede ghestelt G. voc.
*Peri^riaus s. Peregrina.
* t Periobolu-8, -m s. Peribolus.
Periodus s. Perigenisis.
Peripateticus eyn vrame spreker
37. umbiganginzari U. S. Tr. umbe-
gangezere Vind.(cf.Gf.IV 104).
Peripetasraakirchen-gemäl(«<m5r.)
52. -geniilcze (aus nd. ghemelte d. i.
gehcmelte) 1 7. onihanghsel KU. om-
laken 11. i. q. aaleam ^ cortina
nmbehanc, sed expressitis die. umbe-
lachen Symb.D.
♦Peripolum s. Peribolus.
*tPcrips-ema, -ima (r/. Peri-
zoma) schel, slu, also van eynem eye
edder appele i. testa 38. apphel-
schall 33. apfel schclff 27. appel-
schulcz 45. -schelle; 1 purgamentum
ferri \ tritici vuylnis (-sse sordes^
quisquiliae KU.) van weyte of terwe
G. voc. vor smayngo i. despeetus etc.
37. schniczel 32. grül)is(par-?) V.a.
UJ^O. -onia 6pflfei schelif 30. peris*
ma apifelschall 34. optfelstil 29.
•fPeris-celis, -olitis etc. s. Pe-
ricbelis. -loia etc. s. -sologia. -ma
s. Peripsema. -oma etc. s, Peri-
zoma.
♦Perisonns uorsineher, vorsucher
45.
Peris-sologia, -oloya ein lang-
wirdig redt 33. ein lang vbermutig
:red 52. -loya ein langk uberfeldred
27.
Peristereon. peridiuon (X pe-
ridica?) kriech, taubenpaiuii lieg, pel-
lesteron verbene h. 40.
Peritia kanneheit 29. kundigchaft
34. paricia kunstikait 30.
Periur-iom meynhey 1 45. niaDaydt
33. -US manayder ib. menedich S8.
*vPerizom-a (X peripsema 40.
122,) kost, est fasciculus frondiumetc.
K. V. eyn questen; -atizare questio
V. a. 1420. -aiSL pariere 122. (denmi-
nibus fructuum arborumj. perisom-i
\ -atum eyn bade quast 37. päd-
wadel 1. 33. 3. pererizoma (alpk.
peri-) queste o. schelatte 40.
Perla perel 52. perle, water p,
de wassen inden muschclen 38.
^Perl-atorium^ -iteriom sprach-
haws 52.
* Perl-edere, -idere versereo 52.
♦fPerlite- s. Perlato-rium.
*Perlitor (alph. 37.). prelitor
eyn kolten meker 37.
*Perma s. Parma.
Permanere wenden, bliuen, also me
sacht: lat dat wenden edder bliuen 38.
*tPe- s, Perie-rmeoiaa.
Permittere (c/ Deuouere. DiEsi-
mulare.) vorhenghen, stauen 38., da-
raus schaden, vergengen 33. sim.
Gloss.
*tPerm- s. Perp-anctorinm.
Permutare Vorschein (aus wech-
seln?) 27.
Perna hake 37. 38., vnd sint tvc
syden an eneni stucke 38. lernt
I bacho bach i. tota pinguedo porä
K. V. pernas i. artus (latera Gloss,)
leover Lor.
Peruecare erwürgen 52.
* Pe-, po-ruestus rik t. peitic«,
phalanga 38. por-, pronellos s.
Pertica.
*tPernic-ax pehen 1 hos (oms
bos) 27. -ia hardechevt L pertiiiaeiA
37. -ius s. Peruicax. -us, -iosns
s. Pernix. -ari bebendi-gkUdi gen;
-atio -ckait 52.
Peruix behendich, achfUck (hiar
pernicus 110.); ui. u. i. perniciosiis
schadelic, gberade (gheraed cUus ^ü,
nd. in der der Itter grade id.) O^pac
L
Pernox
Peniidia
369
[•nox ^bernechtig 40. noch wach
V.o. 1420. Wächter 52.
CO {cf. Culpo) gebiiren- 40.,
, naucht- 32. -schftch. stech-
i P. V, ein groß schuch mit
!appen 27., Sticklappen 45. sim.
lalinc Gf. V615.
Peronitas s. Cleoncius.
eroriga stuttenmeister 44. Ki.
[*osiis hetesch 37. hetich 23.
hart F. a. I<f20. sim. 79,
[•pendere prüfen, versinncn 52.
^erpen-, perpe- 4f>. -dicalnm
-raasß 52. -mes o. dz sr&relin
ifi-) dz dran hangt 40. messer
}T 30. richsnür, inüss snire P. F.
;cht snoer des metselers G, voc.
Ticht snur 45. uuorhengel H, S.
le vcstibtis; vgl. antepeiidiuin
ick Gloss). bleymeß K. V. bly-
'4. bly uioz V. (i. 1420.
'pensa s. Asaruni.
^per-a scheitunge 40. -am vbil;
3rkart V. a. 1420.
*petrare don ouele 38. vol-
m V.a.l420.
'plexus beworren 27. webaren
knopt V. a. 1420. bechumert 52.
*p-, perm- //. S. D., proin-
-unctorium stopisen H. S. 1).
;en Symh. D. 279. (res navales).
trTBvi-Hi. tormeiitum murorum ;
eyn steyn kule 37. petraria
jrck 74. K. V.
Per-rula s. Cobillus. -sceli-
. Perichelis.
«crntari inspechtich (rspehen)
), ervaren 38.
5rse-<iuli l -nuli i.valdesenex
ilis gar alt V. a. 1420.
'se-qui durch achtigen 52.
r {cf. Emulus) d. echer 32.
33.
'seuera-re volharden, volstaen
. verhärsten 33. behirten, vesten,
ig sin 45. -ntia bewaringhe,
louelude dSut an steden dar
to werdende 38.
?ersic-a bersich o. wetten rog
k tnnica weidenroch H.8.D.
k, -US, -mn^ persam Gloss,
baeb, NoTUiD glosiarium.
(-US bestedigen 18. aus bersich?)
-US s. Sandix. -aria riet tache,
flöhen krut 40. -caria pirsig ki-uit 51.
Persistere stät sein 52.
*Personat-a, -ia bete Hb.
Personatus wolgestalt F. a. 1420.
*Perspic-ere für sechen 52. -acia
uo* rat F. a. 1420. -num dor schy-
nich 37.
* Perstrep-are lautteren 33. lau-
ten 27. luden 45. buldem 45. 109.
wider hellen 52. -ere vngestuinen
F. a. 1420.
Perstringere zamelen V.a.l420.
Persuere benahen 52.
*tPertic-a {cf. Falanx) artel (au^
gartel?), mittelrukch 33. meg ruth 27.
{et piscis i. q. perca^ ein mes rat
(sie) 52. -a assertoria ein heubaum
125. -ns s. Flanga. partica gert
32. portica i. pornellus (pron. 1.)
l yalanga stang do man das gewant
an hacht 34.
*t Pertina (aus porcina X pema?
cf. caroperina Gloss.) swinnin bache
40.
* t Pertina-x {ef. Perduellis) hert
mutig F. a. 1420. verhert, hertz sinnes,
streitig 52. -cio gechy 32.
Pertinere angebfiren 29. boren,
ghe-, to- b., an-, to-horen t. attinere;
wedden, also: dat holt schal an der
muren wenden (X wedden) 38.
* Pertrum s. Piretrum.
* Pertussis (pa- ?) i. ptisis gries-
sucht 75.y partusis der grieg 52.,
morbus vesice.
*Pertusu-s dorboert of versleten
(vestes\ verlessen sie 132.) G. voc.
durchstosen F. a. 1420. -ra durch
broch ib. loch 74. -m id. Symh. D.
Perua-dere. -sum (locum, gloss.
hominem) anagefarinan 48.
Peruer-tere vorkeren 38. -sus
s. Conuersus.
Peruic-ax vreuil F. a. 1420. vnge-
stuem, pös 52. l -US 110. 132., \
pernicius wreet of naegaende G. voc.,
nagende 132., aus nae gaen sequi
X naggen {Jid. necken?) irritare 147.
^fPereidia s. Perfldns.
37
290
PenÜDca
Peraiaca ingrfine; prouinca id.,
berwincke 40.
Peraius turkil 7. a. 14J20.
*Pes voet 36. vout 38. Pflanzen:
pes columbinus goczgnade 40. sim,
74,; corui s, Apium; pulli ib. ha-
neo fös 40.; leonis sigmar ib. sinau-
we i. planta 1. 51. leonfot Hb. le-
poris haran hyne (hares hie) ib.;
uituli arone 40.
*tPescher s, Prester.
Pessim-us aller ergerst 45. -are
boze machin V. a. 1420.
* t Pess-ulum, -alam K. V. slote
37. cleng, grundel, zwingel 45. rigel
K. V. P. V. hfiltzin schloft K. F. vel-
sloft 33. felsloss K. F. -ul leer Haupt
V197, -nlare verrigeln 29. 30. ver-
gelten (umg.!) 34.
* t Pest-er, -is s. Prester. -ilen-
tia etc. s. -is. -inaca s. Pastinaca.
Pestis struche/. (c/. hie}' und Gloss.
w. Catharrus. Reuma sqq.) V. vrat.
sucht 29. 34. Schelm 30. schelmo;
pestem sehenden if. PA. F//I4.pes-
tUent-ia schelm K. V. gebrest 32.
sterb-ot 40. -ung 29. 45. starbstucht
(sie) 30. die lant sucht 45. snelle suche
F. a. 1420, -US, -icus 34. sterb-siich-
tig 29. -suchtiger 34. strobsichtig {sie)
30. suchtig 52.
*Pestrix s. Pistrix.
* Pestolus {aus Pustula, X pestis?)
vinne IL, ef. hnlcus id. KU.
^Peta multa Sum. l petalum
beycze 40.
* Petalaster i. für für 37.
* t Pötal-um , -lum, petula s.
Peta. Bractea.
Petasma een hanck vau ren (si.
een) beest G.voe. (umg. cf 132.). deck-
lach 45. tepge 27. töbich 33. pen-
tasma (X pendere?) eyn vor hangh
i. yentorium (X tent?) 37.
Petaso speeu vercken ; tnelius syde
Specks, half brade (ind. halue Seite?)
G. voc. ein stuck von einem braten
110. sim. 132.
*Petasiis weerhaen G. voc. 132.,
cf. Pegasus?
*t P^tibulom s. Peribolus.
Pica
Petigo {cf. Petus) nyckinge (X j)-?
X petus?) 37. ags. tetrafa Haupi F
196. tetr Gloss. Bosw.
Petilius etc. G. voc. cf. 142. p. 240
ad Peti-tius, -lius.
*Petilus s. Petulns*
*t Pet-itio s. Obtentus. -o s. -ns.
*tPetor-ritum, -icum G. voe^
-itum i. sarratum quasi petens tor-
ridum holcz wagen K. V. -utum wagen
40. papir-otum nauis \ vehictdum
woghen 37. -atum est magnum v. rai^-
schlit 52.
Petra feig 29. phlins 34. platt 32.
petrinus steynen 37.
* t Petra-nelium. -folium \ -piu
stainwurtz 52.
*Petr-aria s. Perraria. -ini»
.9. -a. -iscus s. Paristulus.
* 7 Petro-selinum , -silium 30,
-cilinum 29., -sulinum 38. peter-
scilie (-salie?) 38. -ling 30. -11 29.
*tPetul-a s. Petalum. -cus «.
Nonaria.
Petulus. petili wizziluech ros
//. S. D.
Petus scheel, sticksuyntch {st. -nich)
G. voc. liebiugig V. tril. zwinger (in-
firmitas) 32. zuinch ouger Sm. IT
307 (bei BM. übersehen^ fiach Ziemam
aufgenommeil), peto (infirm.) wasenn
{aus masen petigo? ser-peto!) 34.
* t Peucedan-um {cf. Cauda Por-
cina) dogge fenell Cock. hare strangk
51. -a cammoc Hb. pencedonom
(pent-?) selpen wrcz 40. peneedi-
nium s. Plnastellnm.
*f Pezetuni s. Pisa.
*tPflcatu8 s. Psittaens.
*tPfucus s. Fucus.
Pia mater s. Dura mater.
Piaculum teglich 30., tegleich 34.
34. sund. lastir V. a. 1420.
Piare chlagen 33.
Piaster schwelken bom 32. tann 52.
♦fPibulum s. Peribolus.
Pica, plcta H. S. D. specht (X pi-
cus), eghester 37. eexter G.voe. ag-
leyster 40. 50. agelstrin 32. alstra
H. S. D. atzel 30. egerst 29.
I
Picariüm
Pinacnhiin
291
eirinm picker (messor KU)
ea Yorhelle o. tanne 40. pirea
JT. F.
BUK, phicens s. Fix.
cnieus s, Pigmeus.
Qfitas. pitonius rudeline Symb.
i.
Icrix s, Pistrix.
•ict-a s, Pica. -acio s, -or.
^ict-acium clebir V. a, 1420,
;h sim, Gloss. flecklin 52. eyn
)pe leders 37. -atins a nm een
ip ; -iare (-aciare Gloss.) läppen
-aciarius altrewsg 52. pltaci-
eg 7. a, 1420. l -olnm blecz,
40. pittacl-i8 modicis corioli^
stris; -is palastris (.o^^. pals-
pis Holtzmann); paticis i. pa-
\ i. modica coriola Pf. Germ. I
III 387. 398. 402.
^ictil-eus, -lus G. voc. (v. Hor-
-neus 52., pu- 34., plic- 37.
; rekelingh 37. roghelinck G.
chling 34. P. V. rogling 30. ri-
;; pictarlos rockeling 45.
t-or (cf. Colorator) maier, meler
ßio melerie 37.
^icu8 {cf. Pica. Gaulus. Merops.)
5 K. V. p. inarcius s. Mar-
puus ags. higre Synib. E. {cf
hygera w. a. magpie Bosw.).
Mdimo s. Dtdimns.
a i.q. natis nache Isummitas
t et bursa rusticorum 122., aus
lorum? jedoch auch ib. de instrr.
s: i. bursa rustici, vll. X pera.
ganum s. Pegannm. .
'ygargus. pigar-dos auis he-
17. l -bus prachuogel 52. -gon
rgo 37., pipargon 76. Symb.
p. est ignota bestia.
er trach, wul; pigrit-la trach-
¥ulheyt; -ari tragen, wIen.
mentrum pigmeng 33. zfi sa-
estosse specie 40. zesamen ge-
i specery K. V. clarete F. a.
-arlus abdecker (Apotheker) 40.
me-ns est statura cubitalis eyn
;he daz do meen dan eynr eleu
8 45. getverch 40. erdmennly
29. -i getwirgelyn F. a. 1420. plemei
pl. ein wichtel 52.
*Pignu8 eris pfant; oris kint 40.
fPygoscelis {cf Flagendula) fluder
m., dftnhel Pia. düchel/. Zt.
Pila {cf Columna) bal 37. 38.
G. voc., eyn kinderspel 38. bayl F.
a. 1420. p!i 37. pyl, taueme G.voc.
stijl ib. i. scapus etc. KU. (spyl 132.).
stainpflf, mörselstein K. F. stampf o.
pfeflFer (-stossel 74.); mirsel kolbe o.
pfiler 0. stössel o. bolse (st. bolze)
0. taberne 40. schiue, dar me deer-
wete mede stot i. tnnda 38. pilare
schiuen i. contandere 38. stoten,
haer trecken G. voc. kaetsen ib. 107.
fPilarios i. pilicrepns 142. schüt-
te (X Pilum) 37.
Pilax i. taurus siluestris l cattus 3 7.
Pflentnm schneller K. F., swlrer
52. wagen.
Pilens hout; piliolns houdeken
38. pilleus eyn kinder hoyt 37.
*tPiHarius s. Palinrns.
*t Pille-US, -olum Gloss., pilio-
los s. Pileus.
*tPi- s. Pe-lliciam.
Pilos-a 40., -ella mus ore 40. H.
Ph. (Ed.).
Pilos-ns, pl. -i dy slaftuvil V.a.
1420. ein wilder man 52. lokot o.
haYig 41. incubi monstri i. menae
{sie) Haupt V194. i. maere, var. miere
Pf Grm. 1 116. VIII 399. (vgl. u. a.
ib. 402. Gloss. v. c. w. Ephialtes. In-
cubus.^
t Pilus {cf Carpa) senepmole 38.
stftssel, mörselklüfifel K. V. ain hair
32. pili pubertatis l famis hunger-
har H. S. Tr.
fPin {cf Pinna) gr.summitas 52.
gr. die. aUum lat. Br. atUiqui summum
dicebant et acumen 76. i. acumen
hoghe 37.
*Pina visch grat 32. hunger 52.
F. a. 1420. ^
*f Pinacium (X ^l^vnv) scmkensa;
pocnlum id., caucus simlüer Synib.
D. cautus dranck 11. pi-, po-tio-
num g.pl. schenchiuazo Gf III 731.
^Pi- s. Pin-naculum.
292
Pina
Pina-, pino- ^. iS. Vind. -BteUnm
berenwrz i. peneedamum H. S. Vind,
birnwrz D.
♦f Pinea s. Pint-a^ -rum.
Pincerna scinko Symb, D. f&rsten
schenck K, V.
Pindere stoten in die vysel G. voc,
*Piiie-a, -e pinelfel (1 sL p) o.
tanne apfel 40.
Pinetam s, Pinus.
Pingere i. moot^Jaremailigen {umg.)
52.
Pingwedo feyssi 29. füchti {umg)
32.
Pinna, pynna 38. {cf Chorhaus-
tus) pyne 38. kirchen tach; han uf
der kilche 32.
Pin-, pi- 32. 37. -nacnlum lini-
berga, manaperaga {cf, Cancellus)
(?/. III 174. kirchen spicz {cf, Pinna)
32. eyn tyn- 37. 38., tin- 12. 45.
-appel; i. Conus 38. eyn hohe des
tempels 45. hoch, girbel 52.
Pinnola orlappa GllErfMarh.
orleppel 75, pinula orlephn K, V,
^Pinnum pensei 52. pinum (su-
toris) zuwele 37.
*Pino8a s, Pinns.
♦fPino- s. Pina-stellum.
*Pinsula eyn bok vinke 37.
Pinta ein aich mag 33. eyn nogeln
45. pinca ych 32.
*tPi- s, Pin-nula, -num.
*tPintrum i pinca instr. stäoris
52. 74.
Pin-US keyn bom 37. 38. tann;
-etum tannach 52. -osa keyn holt 37.
*tPinx s, Pix.
*Pionia s. Peonia.
*tPiox s. Pixos.
* Piparg-o Gloss., -on s. Pygar-
gas.
*Pipe- s. Pipi-nella.
*t Piper rotnndum synnwel 29.,
simbel 30. pfeifer. pyperapinm s,
Acorus, piper-ata een confexy of
spyse van peper G. voc, -atus ge-
pfeflFertj -etera pfeflfermül 52.
♦fPipergo s, Pygargus.
*tPip-iare i, damare pitten 52.
-litare Gloss.^ -iliare t plibiare
PiropiiB
{cf. Plipiare) pr, accipitris 37* -itirc
pypen murium V. a. 1420.
Pipi-, pipe- 37. -nella beaeoille
37. 38., eyn crut to artzedie 38.
*tPipi-tare s. -are. -tum s. Pni-
pitum.
Pir für 32. pira brant o furge-
r liste 40. toten fiirprunst K. V, m
hop holtes; eyn kalk ouen 37. kalch-
oflfen 20. 52.
Piraemon. peracumen l pera-
men i. faber qui percutit ferrum 37.
Pirale badstube 40.
*tPyral-is, -le pL feurmucken
Meg.
*Piram-en eyn keghele 37. -idi
einhulczeinslagel; -US pirenformicbayt
33. -ides pl. auarun, irmansuli Gf.
1 181. -idas acc.pl f. auara Pf. Gm.
1 117. -eda kugel-, biren-form ; -eda-
lis birenformig 29. -is {cf. Manseo-
lum) keghel, eyn spis stok 38.
^yPirascuius s. Paristulns.
*Pirat-ica raubling 33. mer rof;
-or est raptor in nauis eyn vitalic
(vgl, Br. Wh. I 383); -ra t. vapor
{aiLS raptor!) inmari 37.
* '\' Pir-aula s, -ula. -ea s. Picea,
-edia s. Epirhediuni.
Pi-, po- K. V., pa- 30. -retram,
purretum 34., pertrum 37. ber-
tram 37. 38. bertan cruyt G.voc. 68.
perchtram 34. behtran 40. hokanivartz
30.
*tPiretrum (:pvr) est ßsiula l
follis 37.
*tPireus s. Pirus.
Pirflegeton vurich gloyd 37.
* Pirguni {cf. Pirgus) steygeringhe,
trap G.voc.
Pirgus, i: pirrus eyn dobel uf-
fele 37. 1: pirgum bretspeel G. voc.
wurtzabel spilbret 40. spilvelt, est
pars alee l tota pUmicies etc. K. F.
prett5tain 27 Marg.
* Piro ein raub-scheflf 52., -schiff75.
Pirolus s. Aspriolus.
Piromantia cokelie int vuyr G,
voc. vor wichkerey P. V.
*x
Piropus, pirorus {v. Gagates),
pirullos (ib.) turnicz i. estnarium
Piroflsiaiii
Placitam
203
34. badstub 29. kachel 29. 30. cach-
chele 38. edel stain o. pachoffen 52.
prantstain; pirops ein keghel(X pi-
ramen sim.?) kacbel 33. piropholus
leutstain ». q. lapis humanus Meg., atts
piropns aitstain umged.?
*tPirossiuiil feu d'os 122,, vrm.
aus pirogium sim. i, q. piricudium
GLm.in pjrr ossium umgedeutet.
*tPirriis 8. Pirgus.
*tPirrus herba huflfeldern 32.
*tPirsa s, Birsa.
Pirula« piraula vnder mut Inder
nasen 32. hirola i, anterior pars nasi
33.
♦fPirullas s. Piropus.
*tPir-iis ber-bom; -eus -bomen
38. -US -bäum; -um berre 45.
Pisa erws 29. irbs 32. erweisse 40.
pisum id. ib. erwitte 38. pezetam
erbizwalt F. a. 1420.
Pisale pfiesel 40.
^fPisamam (Bisam), stanche i.
p. femineas spargentem auras Gf. VI
697.
^Pisana s. Ptisana.
* Pisanom herren kleit 40. harin<
klayde 74.
*Pis-cina s. Natatoria. -ellus
8. -tiUus. -sli s. Paxillus.
*• t Pifltell-e, -um s. Pi8t-es, -il-
lus.
^Pistendrum ofenschussel 52. 75.
fPistem-a, -um s. Pistor.
^ Pistes, pistelle {v. Crispa) roet
fiol sim. Gloss., umg. aus roffiole sim.
{vgl. Rufeola).
Pisticus truwe 37.
*t Pistillum, yjorte pastillum''
dech Symb. D. 280., cf. Mina.
«fPist-illus, -ilus 29., l -illum
l-ellnm G.voc. schmidstochk 34. sme-
de-37.,8mid-P. F., vysel- G.voc. -stok.
Stabe], dar de smed dat ysern mede
twey slan 38. abslag 34. P. F. ab-
schlag 29. stamper, stoter G. voc.
-illnm schmidstock, pfankuch; l pi-
sellus stempfei 52.
*Pist-or pfister 52. K. V. -rix
knetarin H. S. Tr. backster G. voc.
-ema 1: -ernum l -illum ejn bak
hus 37. -rella taig gande {st. gaude
= gäden) 32. -rina teich gaden,
pfisterie 40. -rinum pistria H. 8. D.
pfistry l bach hang; -rina id., pfister-
hauß K. V.
Pistrix (cf. Pistrum) l picrix t-
balena; pestrix estbeluamarinaZl-
Pistrum {vgl. Gloss. h. v. und v.
Pistrix) eyn erue schep t. yiauis here-
ditaria (umg. atis erne, nauis enea) 37.
sänge, strich visch V. vrat. BM. II 2
S. 54. vgl Sm. III 271. Fr. II 149 v.
Sänge (v. Sangen irrig im Gloss. ci-
tiert). moeldeken, troch G. voc.
Pisum s. Pisa.
♦fPita s. Calarointha.
Pitaci-olum, -um s. Pictacium.
*tPitio s. Potio.
* t Pitis-are. -satiuncula kostung
125.
*Pitonius s. Picontus.
t*Pi- s. Pu-torius.
♦fPitriscus s. Paristulus.
*t Pittac-ium, -um s. Pictacium.
♦fPitui-ta, -ca 40. phificz 40.
henenczipff 33. henncziph 34. czymph
der hennen P. F.
Pius {cf. Prodigus) milde myt gro-
ter doghet 38. gutig 52.
Pix pek 37. peck 38. l pinx bech
K. V. phiceus adj. bechete 40.
*Pixos busbaum 9. ^iox gr.,lat.
buxus buchsboum H.S.D.
Placa-re gefellig machen 29. be-
helich m. 45. webagleich (b aus b)
m. 33. -bilis behelich 45. wolgefelch-
kleich 33. -tio l -tor (st. placor
Gloss.) beheghelicheyt 37.
Placenta (cf. Polenta. Leba.) zeit
32. lacenta s. Liba. plancenta
prnytling 34. planta pfantzelt K. V.
Placent-um kitel (feminarum) 52.
-inum kedel vest. muUebre 37.
Plac-ere haghen, be-h., beuallen,
gut dünken 38. -idus bebegelich 45.
(equiis) willich 125.
t Placit-um goez wille 40. ttreuge
dach de bescbeden is dat me dar inne
ghedinghen schal; -are dach holden
to deghedinghen 38. -atio tiding 32.
294
Placta
Planstnim
* Plact-a s. Blatta. -era s, Blac-
terare. -os s. Planctas.
Plaga slag 34. plog 30.
"^^ Plagella (in vtUnere, aus plagula,
vgl. Freund und Quicherat Add. h. v,
Gloss. BM, III 562) meissel i. tenta,
est canuolucio stuppeliui etc. K, V.
waisel V, St. G. 335., weisel 909.
*fPlagia-tor land Streicher 31.
sim. 64. -nus blut verkoffner 32. -riiis
slaer V. a. 1420.
♦Plagis. playiH p. pflye 40.
*tPlag-ium, -rum tuben necze
Str. V.
♦fPlayis s. Plagis.
*Plani-plnm schiiflein 74. -bnm
(-blum! alph, -p-) est nauigium 37.
planibnm en klenc schep 23.
Plana scaue, eyn crum ysern L
schabrum 38. scaue, scabe, poum-
scaba Gf. VI 406. scaua H. S. D. (i.
asperella) Symb. D. paumschab; pla-
nare hol machen 52.
*Plana-5 plane- 40. Symb. -to-
riuiu liehe stein 40. lich-stein H. S.
D. -isan Symb. D. boumscabo Gf.
l. c. {v. Plana).
*f Plancenta s. Placenta.
Planctns carminghe G. voc. hant-
slagunge Gloss. hartschlagung (umg,)
33. clagung 52. 110. plactns klowen
klagung 32.
^Plandi- s. Paluda-mentum.
Planella clotze t. snbtalixis 38.
Planeta casele i casula Symb. D.
*t Plane- 6\ Plana-torinm.
Plang-ere hende winden V.a.l420.
-or schlahung 33. hant slack 27. heu-
lung 52.
* t Plani-bum ^\ Plamplum.
-ties^ -cie s. Planus.
*t Planta s. Placenta.
*tPlant-a lebender leib on er-
kantnfijj (sim. 25. ^•9),- zweig K. V.
sole 0. ein lebenderlip on verstant-
nisse 40. pflantz 29. K. V. (hd.) plant
30. eyn dele V. a. 1420. zwy 29. 30.
varse 36. plantinge 37. -atio id. ib.
phelczung 33. -acia pell^czwey 52.
-are peltzen 52. 75. -arinm est so-
lea ccUceil pomefium 37. limbel (vgl.
Piclaciura) 40. läppen corii 7. -aria
estramus etc. 37. zwig 40. -a leODis
s. Aconcilla.
Plantago {cf. Septem) weghebrede
38. wegreich 34. planthago minor
rippel-e 40. -in 105.
*| Plant- s. Palnd-amentnm.
*Planta-re, -ria s. Planta.
Planus (cf. Obliquus) glat, glet
slith 38. slicht, eflfen G. voc. gesiecht
34. plani-ties pan 52. baue; eyn gut
wech; \ -cie i. spacinm, area bleck,
vlecke, plan, plas, stede 38.
Plasmare^ plagmare 29. schopffen
29. schaffen 30. beschaffen (creare
scheppen) 34. plastes macbir V.a.
1420.
*tP- s. B-lasphemia.
Plastes s. Plasmare.
*Pla8tia vn vor dauwet i. indi-
gestio 37.
Platanns mepeltern, eyn bom 38.
38. ahSrne 37. ahurni 40. auhom, hs.
Mrg. aharn pawm K. V. ahom 29.
ohirn Str. V. ohern hörn (sie) 27.
aern bäum 45. acharenpawm 33. ab-
hirniböm 30. aychsTenpiscis(8ic!) 34.
aich hairn (umg.!) 32.
*tPlate-a s. Strata. -rare s.
Blacterare.
Plat-essa^ -issa (ags.) folc Haupi
V197. -issnm id. Symb. E. fl6c (plaise,
sole) Bosw. (vgl. hier und Gloss. w.
Bobla. Gubea. Pecten.).
fPlaticns. res eircalaris platica
tridele schiue 38. (vgl. u. a. Gloss. v.
Rotundus)
*7Platiss-a, -nm $. Platessa.
Platona tapble Symb. D. tafele 11.
eyn slicht steyn 37.
*f Piatos i. latum Gl.m. platoB
(„7rXaT>?v") t. lutum (sie) faedhm Adfr.
* Planbistrum s. Planstrum.
*Pla- s. Pal-ndamentum.
* t Plaude-nula, -ola^. Planteola.
"** t Planedo s. Blaueus.
Plau-strum \ -stellum dem. \
-bistrnm 37. voyder 37. f&ter, hJw-,
last-wagen K. V. p-, pl- Gl. m. -es-
tellum est paruum plaustrum 37^
claustrum(umg.!) 52.
Piansns
Plateale
295
OS bebung mit den henden
isos band fr&d 32.
Lteola. plaade-ola 1: -nula
:n vp enem waghen 37.
anus^ -esaiius (y, Parochia)
8. (iiner) 37. pfarrer K, F.
ter {ausmhd, liut-) 40. pas-
rspelpape 6r. voc, viceple-
^esel, Verweser K. V,
i-riumgemain; -us g. volk 52.
^biscit-um lanttaiding P. V.
dink V. a, 1420. sim, 74. ghe-
settinghe G. voc. -a sg. pl.
lins recht 52. plebicita eyn
h 37.
I s. Gens,
a (c/. Malta) Usta Gf. 11251.
52. geflochten schappel 40.
ie oren heft 37. istriarum
s. „2u sculpfurarum striata-
ieg. VII24cf. 9?'' Uoltzmann
erm. VIII 368. Vgl. sculptura
ta quae aliquas historias imi-
\mach : lateres cielen; plecta
(cf. Crater) i calix duas an-
ms (cf. Gl. m. v. Histriatus)
>. App. 355.
5tra sproke i. locutio 37.
^tronia ert galle 40.
rum Wirbel o. kensterlin 40.
1 K. V. uiedelstaf Symb. D.
erken dar me de zeyden mede
auicordio 37. richtharaer 29.
Ben 32. stelhamir F. a. 1420.
el, ein laichen auff der lautten
d. Paxillus. locobus. leychnam
s. V. c. Kaum kann sichin löchel
Fami = altn. lykill (LatUen-j
-schlüjjel) erhalten haben.
ides glughenn mit jren jungen
^ris. die henn mit den hün-
?. pliades der sevensterre
).
•e (cf. Penitus) vollenklich 29.
nlich 30. -itudo vöUi 29.
u vollmon, widel (cf Oppo-
holin-Fris. Das.
iqne mengen 41. veyl; -an-
te v.a.i420. -US, plewrns
29. 34. dick 29.
enr-esis (alph. 40.), -osis
kichung 32. geschwer der brüst Z'. F.
plnresis brüst geswer 40.
♦fPlewrus s. Plerique.
*tPlexisolidis s. Perichelis,
* Pliades s. Pleiades.
*tPlibiare s. Plipiare.
Plic-a volde; -are volden 38.
* t Plict-are, -iUus, -or s. Blic-
trire. Pictileos. PoUinctor.
Plipia-re. -t acdpiter Symb. D.
plibiare s. Pipilare.
* Pliro-ma, -nia wirbel 40. (herba!
74.). phiro-ma dygen (aus gygen?)
nagel 40. -nia rubeblein i. barbiton
(pars pro toto?) 74.
t Plocamus zopflfstolen pl. V. tril.
*tPlora-re tzannen i. gemere l
flere 52. -tor (greiner, weiner, flenner
KQ s. Explorare.
fPlosteUom s. Plaustram.
*tPlaciala s. Plateale.
Plaere rengen; plaaia regen 33.
*tPlama, pnlma 30. feder 30.
ein f. plume 27. flun-f. 29. pflun-f. 52.
phlawn vederen 33. dune, eyn clene
weck veder 38. plumescere fidern 52.
Pia-, pol- 40. -maciam, plam-
bariam (v. Plumbum) pule Symb. D.
colnduni Gf. V148. want (a«* wanc)
küssin 0. swarcz (X puUus) 40.
plama-le bette; -tara vedir gewant
F. a. 1420. -lis aais vedervogel, in
tütschem bruder pirolt 50. pruoder
piro Meg. -ras (-rias Gloss.) plu-
mere Symb. B.
*tPlumb-am bleyg; -eas bligen
38. -are lotyn, bleyeu; -atam bley-
kewl V.a.l420. -ata eyn glat bolcz
27. bligenlun (aiis bligeislun), blikol-
uen H. S. D. eyn gefedert bulcz;
-ariam (X plumarium) fedderkuschen
45. -ette bligin geyschele o. bli kol-
ben 40. -ita fewr pfeyll 33.
*tPla-mescereÄ. -ma. -s «.Pals.
Pias meer; vast, also he sprak:
des (gen.) is vaste vele 38. merr 45.
plares manageren 48.
Plastal-a bloucquette (aus bou-
clette), -arias (nicht mit sc) 122^.
p. 18 m. Anm. 4.
* Plateale bole, eyn breden wech
296
Plnoia
Poüiras
38. pluciala bale 45. pntealis diel-
brct 32. plateu-m schreybstuell 33.
gedile (zilozion l i) H. L. i. -s, l
blnteos 40. dillpret K. V. tyle, bret,
schrib bret 40. katzen-bret K. F.,
-brit 93,
Pluuia s. Pluere.
*Poble-X 52 etc., -s 40. 52. K. F.,
pople-x G. voc., -s //. S, D. kniischibe
40. kn&scheib K. F. kneschifte (tibia
kneschene) 36. kneeschyue, hesse G,
voc. knirach H. S. D. knirade, riho
{cf. Locus corrigie) Gloss. kniepüg 52.
*tPocta s. Ypotheca.
Poculam (r/. Pinacium) trinckschir
52. pl, napfi Virg.
♦Pocus s. Ipocus.
Podagra podegrem K. F. der vuz
cramp F. a. 1420. der kram 52. po-
dogra pedagel 30. pedragra (alph.
pedagra) gesuchte in den beynen;
ductor (X lat.?) blume (?*. q. podagra
lini dotterblume) 40.
♦fPodellas s. Podex.
Poderis een lanck cleet dat op
die voeten ghaet G. voc. albe i. su-
bueula Symb. D. podoris alua H.
S.D. padore alba Gl.Ker.
Podex ars- 40. K. F., mittel- 40.
-darm. eyn ars hol F. a. 1420. po-
dellns (podiilas Gloss.) arsderm-
lin; podiscüs ars wisch; podia-8^
-m darm 40.
Podi-um staif i. bacnlns 38.
crucke Symb. D. l -s kucke sie),
lenstap 40.
* t Podias crupel Symb. D.
*tPod-ius 3. -ex, -ium. -ogra
s. -agra.
Po-, pe- 52. -domantia fueß-
bichklung 33. fußneckung 45. zaubrey
52.
*t Podoris s. Poderis.
♦fPoe-ma eyn vor rede F. a. 1420.
dicht 52. ein gedieht gestifter ding
(ytoimyiaTGiv) K. V. -sis kunst gedichte
gestufter ding ib. gedichtung 33. verz-
machir F. a. 1420. -ta ein dichter
gestifter ding K. F. buch tichter 40.
uersmachari H. S. Tr. uersemekere
i. versiflcator Symb. D. herolt, eyn
leyt spreker i. heraldas ; roester de
nighe kunst dichter (cf. Autor) 38.
-tria ticht b&ch 29. dich bflch 30.
geticht puech 34. poiere dichten 52.
*tPolea s. Polia.
Poledrns ein dillen t podem (aiis
fillen sim. umged.!) 33. vole 38. volo;
pnltridns vulhin U. S. D. Tr. {cf.
Gloss. V. Pultrinus). poliderns vokn
29. paledrns s. Paiefredos.
Polen, pellen staub mel F. a. 1420.
Polenta, poUenta 30. 34. ylade
i. placenta 38. kuch 30. eyn mao-
kuch 45. bry 37. wasser-prein 34.
-bry 29. wig mel 32. simel mel 40.
een pap of wellinghe van meel O. voc.
pogatz s. Focaeia.
* Polentrndino s. PoUitridaan.
^fPole-ris s. Gamaras. -tom
s. Boletus.
Polia. polea hert 52.
Poliandrnm eyn schon grab F. a.
1420.
*Policaria winde crut 40.
♦Polic-ium, -tor s. Polli-ciani,
-nctor.
Polid-ama, -amas h&rer 40. -onia
i. aduUera 37.
*tPolid-erus s. Poledrns. -oni»
s. -aroa.
^-^Poligerninm s. Poligrannm.
*tPoligoni-nni, -a s. Bnrsa
pastoris.
Polig-rannm rogge 37. -erninm
rogin Symb. D. 278.
Polimit-ns manch ualdig F. a. 1420.
-a {cf. Multicolor) manchuar H. S. D.
toppelstein (d. i. gewürfelt) tfich o.
gewerwet o. gegilwet rog 40. -arilis
{cf. Frigio) beduyr- G. voc., bedaer-
132. -wercker. besticker 13. G.voe.
^fPolypodion. polip-odinm stain
wurtz, engel suz 52. steyn cruet F. «.
1420. in-, engel-sftsse, stein wnrtx,
tuben kröpf 40. (Ed.) stemfam JB. Pk.
pellipodinm hügloch 30. palpipe-
dium platlozz 34.
Polipns crabbe p. 37. 38. charpb 1.
cherph p. P. V. kerph, walch 33. be-
liebe 0. sntizete 40. bulck, eyngrotvisch;
üy, eyn visch ane roghm; sooppe 38.
Polire Ponere 297
«
jhenart p.G.voc. ghernaert. II c, v. Bluter; Gloss. v. Abrotare;
garn-aerd, -aet. -er squilla). m. Goth. Wh, B. 38^.
vlunder {cf. Flagendula) F. t*Polloii-ia, -s s. Polonns.
f. III 855), der putz in der * Pollu-ere, -la s. CoUuere. Pul-
im, 74, Inla.
blenckeD, cyeren, effen ma- Polonns polander 29. poUoni-a
ten G, voc, zieren, fliechen polen land 37. -s pollanden 40.
Fr., flaien Gr. Wb,, nl. nd, Polosns i. aUus, sublimus 37. 76.
en ortiare;A-awm X suchten) *Pol-nni. -ium 1 -ion ». rotun-
litor tucbscherer 1^5. pla- dum scheiblig 52.
Polns (cf. Celiopbolus) hymel nabe
I welche (aus velge sim.cf. 40.
t ciuitas pluralüaüs (aus * f Pom-a, -acinm, -arinm ^. -nm.
Tioivq) 40. -elinm s. -ilio.
la i.pingwed'O 76,, -a 37. Pomerinm bomgarde 37. pomoe-
mns (gartz etc, 25.) aus rinm parchen m., boh, parkan V. tril.
Pometnm, pomicinm s. Pomnm.
i gemeyne kunst F. a, 1420. Pomilio i. paruus hämo ein obs
r s. Polire. hüeter (X pomum) 52. getuerch
itri-chum, -cnm, -cns Hb. H, 8. D. sim, Gf. Gloss. pomelinm
US veneris) niesse wurcze 40. nanus Pf. Grm. VIII 411,
42. hymele(e. humble)£r&. ^Pomorancinm s. Pomnm.
ron-, pollicron- l croni- Pomp-a bach, houart, homout t.
) eynes presters bedde 37. snperbia; -as exercere baghen,
trudrium^.Pollitridnnm. houart driuen, beroumen i. iaticare
tnlos (polic-? aus foUicu- 38. -a hoch-schal 29. -schall 34.
llis?) Schelf 32. (deherbis). -fertikeit 30. -osns -schellig 29. -ellig
inm etc. s. Polnm. 34. -fertig 30. hom&dech 37. hoch-
i-ola s. Pnllnla. -egion s. mutig 9. 52. 75, hirsche 45. -ositas
n. s, Ambitio. -are hoch tragen 52.
e(c/. Polire) bloyen,blencken ^fPomppina s, Papina.
*t Pomnm {cf Malum) &pfel 29.
: dum 32. tam 29. dorn (do) &pffel 32. opffel; pomns apffel bom
30. pomnm cedrinnm Gloss, poma
ii-cinm^ -tnm s, Bolicinm. cedri pomcedern Symb, B. p. citrini
Pellicere. citrin eppel 51. pomnsgranatns
ctor. polictor touten gre- margramaphelpawm33.eenappelboem
schelmschinter 52. plictor van garnaten G. voc, pomorancinm
ber ib. eyn doden greuer 37. {cf, Orangia) pomorancz 29. pomnm
simel mel 40. ags. grot regale kungaphel 34. p. montannm
197, gryti etc. Gloss, vame {cf, Filix), eyn crut 38. pom-
tinm s, PoUicinm. acinm Gloss,, -icinm eyn appel miys
;r-idnum wertel 33. -ndinm 37. -arinm opffelmueg 52. apfel gaden ;
polentmdino rade (aus -etnm a. gewachs 40. -atrnm opfel-
fed,!J i. zizania 37. poli- most 52.
tn eyn schone budel ib, -inm Pond-o ein gulde 125, -ns bor-
52. buretel, -nm buletel dene 37. burdi, wicht 29. wichte,
'^. p. 52, wo Scheler poUen waghe i. tmtina 38. pendes ge-
?ejsu Grunde legt; für diefrjs, wicht 34. ponder-are weghen 38.
reujgen sich die Ableitungen, -OSns wegig 30. suchtig (umg.) 34.
jr Fre. Wb. und Die0 Wb. Ponere cibrengine 48.
MoTum gloMMriiiin. OO
298
Pononia
PorticoB
'^fPononia s. Bononia.
Pons brugghe 38.
Pontica nespilboum H. 8, D.
Ponticns zengri-ch 34., -g 29. ut
piper. eyn zingerick ding als ift vflF
der zunge zingert 45. engiecht (sie)
33. hantich Meg.
Pontiflcium bischof ambacht 40.
^fPontis s. Scalos.
Pontoniam (cf. Naues) scaltscif
H. S. D. Tr. punt Gl. Äelfr.
Pontus brücke F. a. 1420. brück
8. 9.
Popa opflfer-kr&mer 44., -metzger
Ki.
*tPopilio s. Papilio.
Popina docke (puerorum) 37.
Popina, poppina küchiu; w. o,
pomppina k. meysterin 40.
Popisma,papi3ma 34. i. squalor
spoul dar me scottelen inne heft ghe-
wasschen 38. sp&l, karspfil (kar vas)
29. sim, 74, spueleich 34. wager daz
uflf der leuchen flußet; et auis eyn
spuck {cf, spoch 13.) 45.
•Pople-x, -s s. Poblex.
*t Poppina s, Popina.
*tPopnlus (cf. Gens) nrr. 1. 2.
Oloss. papel- U. S. D., puppil- 8.
-boum. salewide Symb. D. vlben-,
popeln-baum 0. san. poppnl-ns wölk
0. beide (volk; belle Gloss.); -aris
selpf zabel fenne 40. popol-aris
vende im schachtzagel 74. -are ver-
festen (a7is verwesten sim. umg.) 33.
t-ari zerstören; -atio wustung; -aritas
menigung 52. -eus salahin Gf. VI
189. i albarin Pf. Grm. XI 1 S. 33.
salewiden Symh. D. -ona Gloss.,
-ena est dea ntÄbentium 37. -eum
Gloss. nr. 1., -um 30., papoleom 34.
standel- 29., stam- 1. 34. -wurcz. stain
wurtzel 30.
*tPor-a s. -ca. -ax s. Borax,
-ca s. -cus. Perca.
Porca terra inter dtios sulcos twi-
schen twen v&ren 37. piffang 52. pora
brach rain 32.
* t Porca-ela, -Utas s. Port-
olaca^ -a.
Porc-ellns, -inns s. -ns.
. * t Por-ciolium s. -tnlacfl
s. -ro.
Porc-ns farch 40. barg, ej
mal grinibile (:crinea? grui
K. V. -a nunn ib. eyn docke i.
pha 37. mock 45. 152. -inna
nen 38.^ -ellos swinly 29. sn
52. procellus verchel 34.
* -^Po- s. Pi-retrum.
♦fPorflcio s. Porphirio.
*tPorne-llus, -stus s. Pe
tttS.
Porosus s. Porus.
*Porphiri-o, -us Meg., po
40., parhirius 34., purphi-rio
po-) V. a. 1420, -nus 30. eyn
bord 37. i stocharistrix Syr
269., aus stochar i. strix! siti(
Sittich 30. g^sere (a«<^grisere? y
40. prophiri m.Meg. purpir vo
a. 1420.
*Porrectorias i.paruusciph
*tPorrig-a s. -o.
Porrigere reken, to sek teyn
nen, langhen 38.
Porrig-o pfinnig 52. -a infi$
porcorum 37.
Porro verre, werlich V.a.l
*Porro. porco piscis tyra j
V198.
*tPorru-m loc 38. lauch,
der latein pforr, pfarr Meg. louc
29. loch 30. pharren 34. lo^ch ^
(c/. Sisimbrium) 1. kil 40. kil
/S. D. Gf -m casti s. Ascalo]
*tPorrus s. Porus.
*tPor- s. Pro-selitus.
Portaparten, tawr 33. porza(fi
Verschiebung, im rein Hd. nicht
ten)i. ianua Symb. D. reyn {aus 8]
zein?) V. a. 1420. p.-lactis h<
{sc. ader cf. 74. Mediana. Rilis.
chea.) 40. porcalitas spigader
Portatiuum trag orgel 1. 2
portiffchin 45.
♦fPorte-mia, -nia schi£feli
Portendere kunfftig ding t
czaichen 52.
*Portica s. Pertica.
Porti-cus, l -tor 40. lichi
(hd. Gloss.). lichhug 29. 30. 45.
Portio
PoUri
299
haug (ufHg,) 34. far gebucz 45. vor-
ha WS, laaben, scheph 33. schöpf o.
priester hus 40. furzeichen 29-. sim,
Oloss. {aus d, IcU. umg). halle 20. V,
a. 1420.
Porti-0 anzal teil 29. antaal, be-
cheden (6t>, st. besch-) deel t. pro-
portio 38. ein pissel fleisch 52. -un-
culas gancz stuck 30.
*tPortitor s. Porticns.
*FoPtoriuni nauisqd. 37.
Portngalia port-igal 30. -gal 34.
-agal land 29.
*tPoptula-ca, 1: -na 38., -ta 40.
borghele 38. pörzelkraut Meg, burtel
(Ed.) H. Ph. biircele; porcioliam
bArczel; partada burcelle 40. por-
caela burzel H. S. B.
Portns, parcns (v. Littus) mcr
stad 0. habe 40. zulendung 52. 91.
czw landen 33.
Porus tunst-, swey- (sie) 40.,donst-,
schweig- K. F., dunst- 32. -loch, swaiz-
löchel 52. Meg., -venstcrl (ungloss.)
Meg. sweytgaetken G. voc. swet hol
36. eyn swt {aus swet) hol 37. poro-
SOS holechtich ib. ein holer ast {aus
holerat sim. umg.?) 33.
Posoere h6ischen 29. ayschen 1.
34. 52. poposceris aischist 41.
♦fPoscras s. Postcras.
^tPosicarius gast 40.
^Posit-ns s. Locatus. -iuam
een postijf G. voc.
t Possess-us beseten 38. -uin be-
siczunge, getregde 40. -io getr&gide
H. S. D. getragide Tr. besittinghe,
haue, grot neringhe 38. -or besiczer,
houesesse 40.
Post l retro na, hinder, achter;
postea himamales 38. postems de
hioderste 37.
Postcras. poscras s. Perendie.
Postea s. Post
Postel-a, -la 33., 1: -ina 37. eyn
achter zele 37. eyn ostir {sie) reyf
F. a. 1420. after reyf o. gereyde 40.
affter reiff i. sabtela (q. v.) K. V.
hinder-zadel 38. -huet 33.
* t Poste-llum 8. Plaustrom.
-rgare etc. s. Postergare, -ras s.
Post -s s. Pestis.
♦fPostic-a, l -um K. V., l -us
37. eyn hemelik porte37. hünder (sie)
tArlin 40. hindertur, vetach [im 15. Jh.
erlöschend, hier wie nhd. Thür-, Fen-
ster-M^el), lad K. V. -inum gader
Symb. D.
fPostilla auglegung 52.
"*" t Postinata s. Pastinaca.
Post-is, -es 37. Symb., bostis
32. {cf. Antes. Appendix. (Tto55.t7.Sub-
liminare.) stender, post, eyn hold edder
eyn steyn 38. dorstel 37. dürstule
Symb. D. turstudel sim. Gloss. bystel
32. 40. *ber tiir 40. türstokch, ober
t, tfirangel, druschuiFel P. F. toyr
F. a. 1420.
^Postomus s. Postumus.
Post - tergare, -ergare hinter
ruck legen; -ergatio vnderlegung 52.
fPostuIa-re esschen 38. -torrechtz
begerer K. F.
Post-unius,-omasd.9. nachgebor-n
93., -en K. V. kint. votir loz F. a. 1420.
Potare drencken, alseme de perde
drencket 38. trencken (epotiri ge- tr.
bibere drincken) 30. trinkchen, sler-
chen (slo-? cf. Pot-io, -us. Gloss. w.
Sorbere. Ingurgitare. BM. II 2 S.
416) P. F.
^fPotauia s. Patauia.
Poten-s woldich, mechtich 38. -ta-
tns mechtigkyt F. a. 1420. to her-
dinge 37. -tia l potestas wolt; craft
1: macht der leuendighen ding, Tigor,
Tigorositas id. der« vn-1. ding 38.
potestas (cf. Gloss.) ampt-, heupt-
man 125.
*PotentiIla {cf. Tormentilla) syu-
grone 38. greus-ing 1. 27. -sing 33.
34. grinsing 45.
Potestas s. Potens.
Potio trang 40. pitio s. Pinacium.
potns trankch, slorich {cf. Potare)
P. F. p. ex melle (Ed.) honigwurtz
H. Ph.
Poti-ri ny essen 33. 64. nüsen,
vberkomen 31. -or nutzer pösser
(X beger) 52. -us büken, mogheliken
i. meritb 38.
300
Potula
♦f Potula sleyflF, eyn grot leppel 38.
Potus s. Polio.
*tPrabiniii s. Brauium.
*Practacella stein kle 40. stain-
klee 74.
Practic-a ^bunge der kirnst 40.
wirklich 7. a. 14J20. -are hand-wircken
30., -wercken 29. -a buch aller ding 30.
protentica das puech alter ding 34.
♦fPractuca s. Tructa.
^Fragmatie-nm worff45. -on ein
werich 33., werg 27.
*tPra- s. Pro-mptnarium.
♦fPranc-ia, -us s. Br-.
* Frand-inm, -eum 38. ynbis 40.
ymbis K. V. immet, dat etent vor
middaghe 38. -ere eten des morghens
ib. morgen- 30., ymbis- 29., czw
mall- 34. -essen.
♦fPrarfrö ^- Prurire.
Pfas-inm^ -Hium {s. Marrubium)
wisser andren 40. -sion andren ib.
bare hune (e. horehound) Hb. pasla
morell 32. c/. Ö7^ 146. Ghss. v. c.
Prasmus s. Brasmus.
^Prassi-on^ -um s. Prasium.
Pratum wese, wische, angher 38.
wiese, bameth (sim. 147. Gloss. v.
Vlcea), pasch (aus pasena) Symb:D.
Panicor-dius, -s snode herzig V.
a. 1420.
^fPraulam s. Brauinm.
♦fPraxi-s l -os werkinge 37.
Pre vor, also: ik kan nicht vor
one 38. pre amore (facere) von libe
wegen 125.
Preanibulnm vor-gesanck, -ganck
52.
Prebitor^er do pfr&nde git o.
prouencie (?pncie) teylet 40.
f Precalnus i. ante tenipus ealiius
kael 37.
Preeari-a ein ewich cleyn (aus
leyhen sim.) gut 27. ewigleichen {aiAs
e. 1. umg.) gut 33. -um lip gedinge,
bette 40. preeator betir V. a. 1420.
♦fPrecawus {cf. Precaluus) i. ante
tempus cawns h6l 37.
Pre-, suc-centor (in gl. F.:) vor-,
nach-singer K. V.
Preceps snel 37. baldig V. a. 1420.
Preligas
vorsnellehaffig 37. sim. 22. venoiel-
haffüg 33. precipit-are vnder troken
52. wider werffen, scbepphen 33.
schupffen, struchen 29. schuppen 27.
-ari schupffen 34. -ium schepfiuBg
33. schuppinge 37. tobel 32. geneOe
F. a. 1420.
t Precept-nm (cf. Edictum) bot 38.
gocz gebott; -oria baly 32.
Precipit-are, -ium etc. s. Preeeps.
* Preeis-ores s. Dens, -us geradt
34. eben gar gerad 29. presche
geleich 52.
Preci-um ßibertatis) dorida 48.
-osns kosper 33. castig ding 27.
Prec-o gerichts knecbt 29. scherig
33. 34. vorloper 37. böte, boetel;
-onare bottiln V. a. 1420. -onium vor-
sang ib. vor-, -onatus be-kundung 52.
*Preconsul rat-, borgber-mester 38.
Preco-quus vor ruf (rif?); -x eyn
vorkoch (X -quus) V.a.l420.
♦fPre-, pro- K. V. -cordinm vor-
hertz K. V. hertlepel 38. therte boret;
ingeweyde voer dat herte O. voc
precord-us borst 3 7. -ialis von hertzen
lieb 52.
* t Pröc-oriola s. Pretorioium.
-ulpa s. Presulpa.
Predar-i schinden 38. -ins rober
32. predo rouer, rftter 37.
Pred- s. Ant-ecessor.
Pr- s. P-edellus.
♦fPredestlna-re bescheren 29.38.
sim. helpen i. protegere; widern;
-tor wicker 38.
*tPredica-re, -ripred-eken; -tlo
-ige; -tor -egestol 38.
f Predispo - nere bestellen, be-
schicken; -situm bestalt, ge schictet;
preordina-ri, -tum id. 38.
Preditus gereychit V. a. 1420,
Pred-ium, -um 37. (cf. Heredium)
erbschafft 52. vorwerk 37. hantwerch
(umg.); vor lechen guet 33. vor legend
gut 27. Anpl. siozza sim. Gf. VI 308,
cf. Haupt II 5. inpredio in mm
aigen 41.
*tPred-o s. -ari. -um s. -iuiiL
*tPreli-gus, l -us 76. estvaUe
gloriosus 37. 76.
1
Preenrineiitior
Prepngilinm
301
^Preeminentior Gloss. premi-
nen-s vorschinig 29. vbersinDiger 33.
-tia ybermasg 52.
^Freemp'ioT vorcoper i, yenun-
dator, yendltor; -lo vorcpp 38.pre-,
sub-emptor (in gl F.:) vor-, vnder-
chauffel 34. für-, vnder-k6uffer 29.
* Prefat-or s. Preloqul. -io (eccl)
prefaci 29. premacio hoch gesang 32.
Prefectus schult-e 37. -az 52. marg-
grawe o. stette meyster 40. burger-
meister } vogt l dem die stat beuolhen
ist KV.
Preflc-a^ -e pl. aide wiber by der
baber que funeri preficiuntur 125,
*f Preflguus s. Freuignus.
♦jPrefotorium (X M<po«, cf,
brephotrophinm Gloss,) i, domus vbi
mfantes (dantur 37.
•+Prefuginm freyung 52.
t JPreftilcire. presulclt vnder sti-
felt Str. V,
Prefal-gidns, -orosns vor schyneck
V. a. 1420.
♦fPr^gancia du, pregencz 32.
*tPre- s, Perl-genlsis.
Pre^an-s. -te l pringnata
sauangrera Haupt III 461, preng-
nans s. Impregnata.
Preiadicium vorschadgang 29.
Yortail 30.
Prela ein sieg pruck 52.
Prelatio herschup 37.
Ppeliba-re credentzen 52. 64. -tio
vor smeckinge 37.
*tPrelitor s. Perlitop.
Preliuin strijt, kijt (st, kijf) G. voc,
rtrit, ^rlige 40.
*t Planum s, Prelum.
Prelo-qui vorspreke-n 38. -cator
-r 37. 38. i, prefator 38. fiirsprech
29. 46.
Prelndium ein vorspelchen 125.
•fPrclnin? prellum 32. torgel-
bret K. V. targgel butt (?) 32. trotten-
bret, -hutte 40. kalther 27. quetcze,
presse V,a.l420, pregpawm. 1. 52.
• t Prema-cio s, Prefato. -la s,
Premnla.
Preminens etc, s, Preeminentior.
Premium (cf, Seruus) substan-
tiale ein genant Ion 52.
Premonere s. Mnnire.
*Premor l pressnra dranck 38, 77.
* t Pre- 1 a-mouere nacher uolgen
52.
♦Premula s, Primula.
*PremiiIa pryme 27. pfren 32.
premala phriem 33. primipal-a
instr, sutoris 37. -US pren 23.
*Prena spange Sum, i, q. pre-
aenna spenula Gf.?
Prendere (ludo) prellen 125.
*Prenecape teger 45., nd. deger
22. 23. doden.
^Prengnans s, Pregnans.
Prenostic-iis eyn vor weter 37.
warsager; -atio Weissagung 52.
Preoccupare beletten, vercryghen,
voer antworden (?. voc, (preocupare)
vor besecczin V, a, 1420.
t Preordina-ri, -tum s, Predis-
ponere.
Preparare gheren, alzo de gher-
wer sine volle i. purgare 38.
*Prepede wycze 9. vitze V. vrat,
BM. III 333,
*Prepedium (cf, Pedale) vorvoute
38.
*Prepere s, Prepropere.
Prepos mechtich 37.
*tPreposit-arius etc, Gloss. trog
cesse (aus trugsesse sim.) 8. -or zfi
essen trager 40. (md. zu-^gen, vrsch,
von ziie^en Jastsbst. Eßwaare^ Speise),
-orium, -orum s, Preposterum.
-US vorsecz 33. een proest of voergheset
G, voc. präbst P, F.proues-t;-a -tinne;
-ura -tie; -iculus prouosteken i, ab-
batulus Symh,D,
* t Prepos- terus vor ordint (X
-itus ?) V, a. 1420, -itorium Gloss.,
-itorum verkerleich 33. -teratio das
hintere-ffirmachen Ki. -tnraeio vmme
kerynge 37.
fPreprop-erus i.immaturus vn-
czeitig 52. -ere zu engelich V, a. 1420.
-e ylich, reschlich 27. (prepe ylich
Gloss,), prepere stetigkleich 33.
Prepugilium heke vor dem hose
38. sling 23. 33. l intestinum qd. 33.
302
Prepntiom
Pretorioliim
gesÜDg 27. slingh, slach 37. i. g. ante
Joris 37. foras 76, obstat intrantibus.
slag 52. gehenge, geslenge 45.
fPreputi-um fiiriuuahst Ho. 50.
haupt hutelyn V. a. 1420. visel hawpt
9. vesilhoubet V. vrat. zumpenhöpt 32.
das hawtel vor an dem zers 34. vor-
hutly 29. czagel deckli 31. -atus
besneden 37.
Preroga-re vor czyen V. a. 1420.
-tiaum vordel, ghcnethinghe 38. i:
-ntia wyrdickeit 4. widerkeit {umg)
27. 33. pfortail 52.
Preruptus vor bruch 7. a. 1420.
• t Presag-us prophet , wissage
(hd.), wisch sage 38. -ium s. In-
cantare. ^ daraus presanguinea
(X sanguis) smü preces 76., pre-
segwinia (Xpresegmina?)5tm^partes
37. extorum.
Presbite-r prister; -ra paffenesse
Sywb. D.
Prescientia vor kunst 33. vor
weyRung 27.
*Prescise s. Precisores.
* t Presegwinia s. Pres9.giis.
♦fPresens ieghen wardich 38.
a presentijs der presentz vggibt
(eccles.) 125.
Presepe krubbe 37. kripfe 40.
Presertim vest wesunder war 33.
Presid-ere verwesen 52. sini. 20.
-ium freyung 52.
Presignare vor- 52., ver- 75.
-mercken.
*Presilicum (X bas-) basily 32.
prisiliom prisilige verwe 38.
Presso-r s. Ablator. -riam s.
Torcnlar.
*Pressiila (alph. 40.),presnla 40.
presse! 40. preß, die. instr. cum quo
libri seufolia librorum ad inuicem com-
primuntur K. V.
♦fPressu-na, -ra s. Premor.
Presuna.
*tPpesta-bilis etc. s. -re. -giam
etc.s. Prestigium.
Presta-re lechen 52. -bilis vor
gebelich F. a. 1420. -ns vor nemelich ib.
-tio lehin i. beneflcium H. S. Tr.
Prester. pester, pescher 50.
schelm- Jf^., schellen- (bis) 50. -slang,
von pestis schein).
Prestigi-um (c/. Bibar) go'gler 40.
gauckel- K, F., g&ckel- Z. V. -weij.
spotterey 52. -ator go°gler 40. gauA-
1er K. V. tzeuberer, schwartzkunstiger,
bescheisger, teuscher; pl. -atores dy
lant und lute beschvssen t. famiaen-
ditores 125. prestagi-am kawke-
lins (nis?); -atrix czowerynne V.o.
1420.
Prestolari s. Paasa.
Presul ratmaister 33. sitn. 6.
presula-tas bisschopdSm, dat am-
becht des bisschoppes i. epischopatas
38. -a bistum 40.
* t Presul-a s. Pressala, PresuL
-cit s. Prefulcire.
Presnlpa eyu rod worst 37. pre-
culpa rotworst 38.
Presum-ere vormeten ejrn ding to
dounde 38. -ptuosus durstig 1. 33.
hochmutig 52.
*tPresu-na, -nma prisawn 34.
-ma presawm 52. -ra presor 30.
pressu-na pressun 29. -ra kidi (vgl.
BM.I804) 32.
♦fPreta (vas) stand 32.
*Preten-dere vber recken 27.
verrechken 33. wiln habin F. a. 1420.
-tacalam sprutz 52. 74.
Preter sunder, be-s. preteri-rc
vor gan; -tos vor ghangen 38.
Preterfluere ab fliesseo 52.
*Pretex-tiis vorwebung (nach dem
Lat.) 29. geczug 30. geczeug 33.
schijpsel, bedecsel, beschutsel G. voc
-ta l -a ein kospar mantel 52.
Pretor rechter, vaghet, Stadt hol-
der G. voc. mort-, dot-richter K. V.
burgherre 40. vorweser F. a. 1420-
pfleger 52.
* f Pretori-olum ro"epp in eimc
schiff seu domicula naais 40. mpp
etc. 74. (Gloss). -ola rube suni da-
munculae in quibus merces ptmwukar
Sm. III 118 (eoncameratio pappte
rupp Scherz, roef vant schip Kü. roof
Br. Wb. sax. hrof; diehd. Firmen feh-
len bei Gf..und BM. Cf. Gurgustiam).
-alia schif husil F. a. 14JM. preeo-
Pretorinm
Probus
308
riola sunt ceüaria manuum 37^ ce-
laria nauium 76.
Pretoriam schrann 33. (vgl. u. a.
BM. V. Schranne). pretara castaliaen-
schap G. voc. sim. 182, Gloss, v, c. vog-
tey 52. stadtvoigtey Ki.
^fPretriscus s. Paristulus.
*Pretiila snit lo'^cb 40. snideloch
H. S. D. (vgl. Pertula, flicht Percula,
Gloss.).
t Pretura s. Pretoriam.
Preualere vbertreffen 52.
Prenaricator ^berganger der ge-
seczde 40.
Preaariam s. Breuiarinm.
Prenen-ire verrasschen, voerco-
men G.foc. vor-chomen, -schämen (nach
Predorus ; X preeminere vorschinen
Gloss.?) 33. -tus vorbegrepen 37.
^Prenenna s. Prena.
^Preuign-us, -a.pri^astifdocter
H. S. B. preflgaus stoffatter 32.
Prenius Wegweiser 52.
Prevrbium eyn vor borch 37.
Prex bede 37.
•Pria-pns zumppe 40. czochir V.
a. 1420. (-pismus Gloss.) -spicns
hasen hode h. 40. 74. pa- 40., pap-
piscns rag wrtze 40. 74.
Pridie vorden tags 32.
♦fPrigfcmia (aus chelidonia X l>ry-
ODia?) schell wurcz 32.
*tPrigna s. Priaignos.
* t Prim-a prime zyt 30. -a ton-
sura Gloss., -atensara (pre-?) erst-
weich 34. -arins (glohtdtis) ein schos-
chen 125. (falsch 64 Gloss.). grunt-
stain 52. -atio mon schin 32. -as
(? X parma) vorschilt F. a. 1420.
*Prime-iius vrsprung 33. -uns
van den eersten olders G.voc,
Primicerins princenere Symb. D.
&brist kamerer K. V. kamer herre 40.
(pmiiaevns ? vor kercze (:cera) F.
o. 1420.
Primicie dy ersten forcht 27. sau-
gen 27. F. a. 1420. cf. 4. Gloss.
* Primipulas vorreyter, panirfu-
rer 52.
Primo to erste 38.
*tPrimo- s. Peri-genisis.
Primogenita erste vorwerdange
F. a. 1420.
Primordialis an beginlich 27. ain
beginleich 33.
Primola (off. Ann.) hymelslogel
H. Ph. premola veris magleben 51.
7 Princeps der vorderst empfaher
(kU. Et) Schwabensp. princip-alis
de be nomeste i. famosior 37. der
vornamhafftigs (st. -st) 27. der vor-
gene ist (aus vorgenemist, cf. 5. Gloss.)
33. -are fiirstenen 29. herschen; for-
sten treyben 34. -atns fürst umb ib.
ain herschumb 33. -ium anne wang
40. -iare anbegynnen, anheuen 38.
^fPringnata s. Pregnans.
*rrinu-m kirchel (aus krichel) 27.
-s k. bom ib. pflamen bom K. V. spend-
ling pawm 33.
*t Prior eider 37. priol priol;
priolissa priftlin 40.
*tPri8ca s. Brisca.
Priscus voerleden, olt G.voc.
* Prisilium s. Presilicam.
Priuat-us hemelik 27. entfromt
-im besunder ib. -a (cf Cloaca) burg-
strasse o. priuate 40. sim. 74. Gloss.
v. priaeta^ aus via prinata burg-
straza H. S. Tr. strata briaata bürg
straus 32.
Prioilegi-am leibding 52. -are
(cf. Libertinus) vorteylin V.a.l420.
Pro na, also: ga na dem 38.
Proan-ns (cf. Ana) aldrano H. S.
Vind. Mon. vrone 40. mijns vaMer
olde V.; -ia mijns moder oldem. G.voc.
-a vrene 40.
Prob-a bewerlichheit 29. bewar-
lickait 52. besüerüng' 30. pebarung
34. peberigchayt 33. -bilis pebar-
leich ib. beproeflick G. voc. -ant bi-
uundun 48.
*t Probatic-ns derhaftich 3 7. -apis-
cina Gloss., -abistina fich wetty 32.
Probe etc.s. Probus.
*Probr-a verbissung t. abhomi-
nacio; -are verwissen 33. -ia Vor-
weisung 52. -um smachait ib. schelt
wort 33. -ium id. 27.
Prob-us biderbe 40. bederb 27.
bederue, berue, vrome i. proflcaua;
304
Proca
Prodire
-itasberu-, vrom-icheyt 38. ; -efrum-
cklich 52.
Proc-a, -an s. -us.
Procastram burczel (aus biirgel,
X portulaca simj) 40.
Procax (c/. Garrulus. Loquax.)
smaczer 34. kleflferer 30. krieger
(fehlt in dieser alten Bed. in den Wbb.)
0. reisser 40. rej ser 74. procac4tas
YDScham 52. -i, darüber contumaci
mit frebelemo (studio) 48.
*t Procax s, Procus,
Proced-ere. -it (apex, darüber:
celsüudo) irvYUOS 48.
Procella {cf. Pastoforium. Tem-
pestas.) bulghe 37. 38. in dem water
38. eyn bugel (umg,) des waßers 45.
ein bürg (aus bulg umg.) 27. walgen
(aus wagen X walgen volvere, X
wellen?) o. dünen (at4S unden sim.,
X dftnen?) auff dem wasser P. V.
tum {vgl. dünen) 34. vnde Str. V.
wel 32. was (st. wasser) gewiter 40.
vngewitter 65. skefruns Gf. II 521.
eyn stürm reyn V. a. 1420. vngestum
des weters 52.
♦fPro- s. Por-cellos.
♦rpocen-ata öZö^5., -eta^.Proxe-
neta.
Proceres die edlinge 3 1 . (edlen 64.).
gude bände lüde, erberde lüde 38.
lanczherr; kefifer stain 32. landgherr
K. V. landes herren; proces wint
wang 40.
Procerus ran (cf. Gloss.) l for-
mosus V. St. G. 335. groblibecht 27.
großlibig 29. groslich bath (aus gros-
fibat umg.!) 34. gerad 52.
* Proces s. Proceres.
*tProcess-io ein ganck mit dem
hailtum 52. process (eccl) 29. -ia
processie 38. -us durch-gang 29. 34.,
-ganger 30. fürgang 29.
Procinctos s. strittes bereit schaft
40. ptc. gewappent 52.
*tP- s. Pat-rocinium.
Procliu-is, -us 37. V. a. 1420. vp-
gheboghet 37. bogelic, voerwart veer-
neygende, crom G. voc. nider-heldig,
-habig 33. stickeUg F. a. 1420.
tProcomiumfavoritlein (eine Frau-
enfrisur) Ki.
*Proconixus gar scheinpar 52.
Proconsul rätmeister 29. der obrist
ratgeb 52.
*tPro- s. Pre-cordinm.
*tProcotropium s. Prothoto^
pium.
Proer astinare vermor-gen 34.,
-nen 29. vor mornin V,a.l420.
*Proctt-bare l -mbere kniewen
beyen 45. -bus bancstichil, alp, more,
kobult F. wai. sim. 9.
Procura-re tugen, copen i. com-
parare 38. -tor (cf. Economus) ge-
walcz man 32. schaffer 22\ 52. -to-
rium ein weß brieflF K. F.
Proc-us, 1 -ax 38. vriger eynes
wiues 38. ain fryer l hubscher F. Ä.
G. 335. freyer, an trager 52. hübsch
6. roffer 37. -a vryester G. voc. pü-
lin 52. -ari vrigen eya wiff 38. flyen
33. -are freyen, an tragen 52.
Proch box 29. proch-dolor ach
des leidens 52. -pudor fider schände
38. haflfterschand (cf Gloss.) 27. ach
der standen (am sc-) 33. propudor
scheymelich F. a. 1420.
Prodere freyen (nach Procus, dock
versch. von fryen) etc. 33. prodidit
gimelduda 48.
Prodesse baten, nutte syn, hel-
pen, vorderen, vromen, vromeliken sik
wol anlaten 38.
*t Prodialis s. Prodigus.
Prodigium vnder zyehen (a««^ wun-
derzeichen umg.!) 40. nuwe czeych^
{ebenso?) V. a. 1420.
Prodig-us, l -aus 29., -e 48.,
prodialis 45. zerlich 52. alczu mild
eyn dorchleser (aus in dorheit umg.!)
27. milde, m. m;> t dorheyt {cf. Pius),
vnd de het oc spilde 38. gudcr 29.
geuder, gufter {vgl. juf-, jauf-kint
Pict. Sm. II 265. iuf-en, -lieh, -lickeit,
-geschreig alem. a. 1512. s. Kuhi Z.
XV 280 ff.) Fr. I 381\ geyder Oe. F.
spilde-go 48., -lieh 45.
Prodire voertgaen, te voertsch\JD
comen G. voc.
Proditor
Pronellos
305
Proditor holbanger Zwetl. Chr.
(vgl Transfuga. BM, III 502). ver-
melde f. traditor 40.
•Prodium prft K. V. brüg 32.
Produc-ere vor- V.a,1420y ver-
52. -czyhen; -tilis v&rgecsfogin F. a.
1420, -tio augfaruDg 27. aufflauttung
{oMs -leituDg sim, umg.) 33.
P-, ap- 40. -rofanos vngel6biger
40. vemiUget 28. verroachtig (aus
vemicbtig? versmachtig?) 34.
Profect-o an czweifel 52. schir-
Idch P. V. X sicherleich 33 sitn.
-e genczlich V. a. 1420.
Firofectiis s. ptc. vrome, win i.
ytUitas 38. heil, nucz 29. ghewan-
dert 37. gewandel {st. -It) 33. gewal-
tig (umg!) 27. nut (hd.)76.
Proferre aussprechen 52.
Professa gehorsanide 29.
•fProf et-iscor t'. gradior 76. {Gloss.
f. Proficisd). -eretur er fiiari, -eren-
tnr sie fuarin Haupt III 461.
Proflc-ere nutz sein 52. -uns
{ff. Probus) nfttte 37.
♦fProfl-teri, -deri 27. 33. be-
kennen 27. G.voc. bechömen (umg^y
X proficere?); gehorsam tuen i: ge-
ben 33. ewig gehorsam thun l gelden
27. belyen {daraus beuen umg. 132.!)
of beloften doen G.voc.
Proflig-are peynigen 52. -ere
vorslissen V. a. 1420.
t Proflous vorulosig V. a. 1420.
* t Profug-US hinfldchtiger 40. -ilis
vorfluchtich 23. {etc. Gloss.). -alis
voeniluchtelick G. voc. -ibilis fluchtig
33. vor fl. 27. -io fluchtigchayt 33.
ev-n vor fluchtikeit 27.
ProAindere netzen 52. störten,
ttgfaieten, verstreyen (verstroyen dis-
•ipare Kil.)\ profus-or verstörter,
ouerbrengher, verstroyer {sim. 132.)
G.voc. -io s. Obba.
t Prof nnd-itas s. Ymitas. -um
i^bgrdnde {st. ntr. vgl. BM. h. v.) 40.
Profns-io, -or s. Profundere.
*Progener tiechterleinsmann 44.
Progenies siechte 23. 37. 38
Progressior lenger V. a. 1420.
Prohemiom vor sagin F. a. 1420.
Otolteteeh, Honim floHuinoi.
Proheres eynvor-munde 37., -erbe
64. ahtererue U. S. D. aft^rirbo Ftud.
afdirherbo Tr. afdererbo Mon.
Prohibere vorbeden; i. inhibere
sturen 38. weren 38. 52.
*Proles kint o. mag 40. erbling
52.proliflcareiunghen, also: dat deer
wil i. 38. mugen {aus iungen) 27.,
geslacht 33. machen.
Prolixus langh 37. (proluxus?)
dirlengit V.a.l420.
Pro- s. Compi-logns.
*Prolonga-le lengghehake; -re
vor-lengghen, -teyn 38.
Promere loben 27. 33. sengen
V. a. 1420. auflf tun 33. aug thun
•27. tzapphen (potum) 125.
fPromine-re schynen 27. ver-
schuenen ; -ntia verschonung 33. -ns
derhabin F. a. 1420.
* Promo-cundus^ -condus keller
40. -tendus i. mantfestaior l reuela-
tor 37.
Promontorium brück l brack 45.
fels 52.
* Promo-tendus s. -condus.
Promo-uere ab ^erffen 52. fue-
deren; -tio fuedrung 33.
^Prompte, promte peraytleich 34.
praitlich 30.prompt-us behend, bereit
52. bereyde eyn ding to dounde i. pa-
ratus; -iflcare bereyden, vuUen
bringhen i. parare 38.
Promp-, prom- 30. 40. V.a.l420,
pramp- 34. -tuarium, l -tarium
125. scap 38. schafft 29. spise-kaste
38., -kiste 37. speyskasten 34. spij^
trog 30. speyß fas, schanck, almei'oy
27. gesanchk {umg.?\ allmern 33.
kelro, kensterlein 40. ein getzag {lo-
cus etc.) 125. merberg V. a. 1420.
Promulgare usbrechtigeni. diuul-
gare, propalare 29. lutbern V.a.
1420, daraus leuthern 9. lutern 8.
*.L
Prom- s. Perp-unetorium
{anders Gloss.)
Promus lyt Sprecher V. a. 1420.
Promusci-s helffen naj^ 32. -da
hclffandcs snabel 40.
*Pronellus s. Pemestus.
39
306
Pronepos
ProteUtiis
Pronep-os mis nefen sun 40. kin-
des kint 52. -tis enicklins tochter
F. tril
^Pronesia schiff seyl 40. bantsail
K. r.
♦fPronub-us, -er 40. (c/. Pa-
ranymphus) E f&ger 40. des brude-
gams vrent of hylicmaker (?. voc. -a
uurbruth (lat Et) U. S, D, andir
brut F. a. 1420. E fftgerin 40. efiege-
rin K, V.
Pronus (cf, Cremius) geneyget,
balde V.a.l420. behend 52.
Propag-o sleihti 48. gesiecht ; stock
van een wijngart G. voc. sim. 110.
weinreb 52. bftge /. V. tril. -are win
legin F. a. 1420. auspraiten 52. •
* t Propal-are {cf. Promulgare)
aus schreyen 52. i. -lo; -tire i. de-
ntidare l pro/erre 37.
*tProparare i. denigrare 37.,
atis propalare i. diuulgare?
*f Propato Gloss. aus proparo
(cf. paro^ myo-p.)snycke('wawMf;37.
t rropauere erschreken 52.
* Propax mfilicher qui proctd apace
40. sim. 74.
*t Prope beneuen, by ; na, dat nicht
verne is 38. nach 30. nachent 29.
propinqu-e n.-Iich ib. nachUch 30.
-US noche 40. nachet 52. proper-e
\ -anter nächlich 30. nahentlich 29.
Propensi-us^ -or vor lenget F.
a. 1420.
* t Propera-tor yler 40. -nter
reslich 27. erleichen (ati^ eil-) 33.
Propin-a schencki 29. labehus;
-are labin, schenkin F. a. 1420. -o
tibi es gild dir 125.
Propinqu-e, -us s. Prope.
Propitia-re, -ri piten, gütig sein
52. -tio {cf. Misericors) vorsunung,
gutickait 52. -torium gnodin hus
V.a.l420. petthaws 52.
t Propoma vortrunck Ki. acc. -am
drenc i. claram potioneni Aelfr.
Proporti-o {cf. Portio) ebnung 29.
ebengel-ich 30., -eich 34. eyndracht
37. -onare gelich messen 29. sim.
34. touerdighen 38.
t Propositio vorwort F. a. 1420.
Propri-us eghen; -etas
schop 38.
Propter l per dorch, der
dor got; propterea dar-, hir
dor den willen go (faus erg^
des?) i. igitur 38.
* t Propu-, propun- 38.
culum brcch vrede frede {si
holten torne 38. berg-vret F. a
-stritte (umg.) 30. wighus 4Q. 93.
29. ärcker 52. eriker 71. e
P. V. aker (sie) 34. pl. -la vor
borst) wer 37. propungnal
borg frede l ercker 45.
"^Propugnatorium stozis-ei
D. -in H. S. Tr, storisen D.
ysen 40. (propunctorinm st
sim. Gloss^.
* Propun - ctorium, -gna<
s. Propugna-culum, -toriui
Prophet-a weissag K. F.
wizaga Haupt III 466. wissa^
wifoagerine 30 sim.
Prora grans 52. grang 32
BM. 112 S. 449. voderport K.
der brot o. pfliht an eim schi
plehta H. S. D. plihta Man. j
Tr. plechra {aus -ta) Symb. I
plecht KU. {nnl. von plicht Wi
Stamm; nM. pflicht hei Fulda
A., flach dem Nl ? vgl. Gloss. v. c.
reta ein sturem mann 33.
Pros-a gedieht on versch;
tichter o. v. K. V.
^Prosagium wickerie 37.
*Prosayca. pseuta i. dorn
pauperes stipendia petunt 37.
*tProscelides s. Perichi
Proscissio bracha H. S. IV
Proscrl-bere ver-derben, -v
52. festnen 30. vesten, vor-v.
die acht tun 29. -ptus geae
vor&chter 29. in die auch thfi
-bere) 30. echter l der sin lai
gfit verlieret 40. -ptio ainer (
der auch ist (X -ptus) 30. äc
achte, veste, vor vestinghe, \
ban 38.
^Prosectum s. Appendix
* Pros-elitus ellendir F. a.
-elicus e- 27., el- 33* -lender. •]
Proterpina
Pseiido
307
itaticns. porselitos ain ug
32.
serpin-a weg breyte 40. -ata
e i. centumnodia 51. -aca
Ide Hb,
i-coin^ -tum antworde 37.
osi-lius s. Proselitus. -tum
•
»sodia gesang V, a, 1420.
spectare aufsehen 52.
pe-r gelükig 40. -rari dien,
iden, ghe-r., beteren i. q. for-
auentureu, waghen, lucken 38.
icksamy 32.
l in-spicere beschauwen, be-
ternere nedir uellen V. a.
ider truckhen 52.
osti-balam frowen hus 32.
urren F.a.i4^(?.-tutiohuren-
1. 1420,, -weis 52. -tutor Zt.,
ppeler 40. -tutrix GL m.,
ippelerin 40.
stra-bnliini, -lobiam est i,
ynium 37.
Stratos s. Elidere. -tegere
esünare.
)Ia-re aus cziehen 52. -tus
t 23. 37.
l ex-tensus clam, don 38.
>teiitatiis (X pot-) gewalt 52.
oten-tica s. Practica, -us
ia.
3ru-iis fraischlich {ungew. Gl)
uil F. a. 1420. -ire mfitwillen
wiligen (umg.) 30. crighen,
»ellare 38. -itas vppickait 52.
^stari czewgen 52.
BUS drade 5. 23. 45.
otip-soriom, -ciarinm est
ia 37.
thologas für näm red 52.
lonotarius der obrist stat-
' 52.
loplastos erst • geschaft F.
Jiotor-, procotro-piam spy-
*ahere vorteyn 38.
sr-bium bisprake 38. bi- 38.,
J4., wer- P. F. -wort, wer-
bort 34. gleichnug, spruch 52. -oram
(liber) s. Liber.
ProAidns vmme-, vor-sichtich 38.
♦Pro- s. Per-uinca.
Prouisor vor weyser 13. für we-
ser 32.
Prouoc-are reysen, anverdighen
38. gram maken, cryten G. voc. (krij-
ien damare etc. KU.), bewegen, erzür-
nen 52. irczornen V.a.l420. -o (cc-
saris ad solium) ich bannun 48.
*tProxe-, proce- 37., prozo- 122.
-neta (prozenetarins Gl. m.) meke-
1er 37. courretier (n/r-gr. courtier) U22.
♦Prucia s. Prosta.
Pmden-s listig 52. 4. -tia fQr
sütikait 32.
*Pragiiia erber 76. prangna
ertbere 37.
♦Pruin-a rife; -are rifen 38.
Prnna s. Garbo.
Praneli-a, pl -e slewin H. S. D.
-US kleineysenkraut 74., (daraus? X
brunellus esel:) klein esellin; kriech
bo^'m 40. prnneta grosses ysen krut
0. scharley 40. sim. 74.
♦ JL
Prungoa s. Prugina.
Prunus (Ed.) prunibaum H. Ph.
•fPrurire, prarlre 34. jucken
29. juchken 34. kraczen inder band
(X haut) 30. pruri-go kratzung iT. F.
kreczigi 32. rüde o. kreczige hut 40.
grindpuchel 34. gyccae ». uredo cutis
Symb. E. l -tus iuck 29. jucken 30.
grint, schorp 45. -tust -des juchkung
34. -gensjoken37. -genosus schebig;
-ens kretzig 52.
*Prusia^g. Gloss. prussia praus-
sen 34. prucia prusen, prucelant;
protenus pruce, eyn ut dem land
(prucia) 38.
* t Psal-lere, -lare 38. lessen V.a.
1420. frolocken 52. rotten 38. roten
Gf. II 488. -terlum^ -terius 40. (cf.
Cithara) rota, rotta ib. solter G. voc.
seiter 45. salter 38. 40., dat ghemeynste
bouck in goddes loue 38. psalterie 40.
-tes salm-mecher; -mJgraphus -schri-
ber F. a. 1420.
Pseud-o seutin Gl. Ker. verkerer
32. falscher prophet 29 sim. valsch;
308
Pseudotliyron
Pulpa
•ographns volschriber (umg,) V. a.
1420. psewst-QS 1: -es fittecher zeng
52. 75.
* FseudothyroB ein heimlich thor-
chen 125.
♦fPseuta s. Prosayea.
♦f Psiatn-m, -8 matte, mappe 37.
^fPsi-catus 8. -ttacas. -latrnm
s. -lothrum.
*tPsil-1108coriander 24. -iuscor-
rander h. 40. -lium psillenkraut Meg.
psiliom psilen kruit 51.
Psil-othrnm^ -atrnm sleyffe o.
seyffe 40.
Pslt-tacns Gloss., -acas 31. 32.
40., psieatus^ pflcatns 29., spitacus
122. psitochtiß 31. sittekug 50. sitte
kus auis 40. sitkust 32. sitich 34.
Sittich 29. 30. papeg-oye 29. -ay 122.
sedek, eyn edel uogel (ohne IM. Oh) 38.
***! Ptisana lensamo; dipsane lo-
chesuasen U. S. D. ptlssana gerste
Wasser o. busome (X buccina?) ; pisana
vefel (aus vesel, vgl. fesa Gloss.) 40.
*Puba s. Pnpa.
* Pube-r iung -ling 52. -er part 33.
manezuchtig (bis) 27. manbar 37.
(-rtas) V. a. 1420. ripe ; -rtas ripe-
cheyt; -8 melkbar 37. goch haur 32.
bertecht F. a. 1420. -ta etc. Gloss. cf.
142. p. 122 nr. 42 Änm. -rta wertz 52.
fPabllGau-ns ein offen czolner 52.
-a oflFne sünderin 29.
*PUCCU8 S. PuctuS.
*tP'icell-a, -US s. B-.
* Pucio f>omi^ bucz 32.
*Puc-tus, -cus i. q. fluit de naribus
37. 76. -US rotz 52.
*Pudell-a, -US (Xpodex) eyn pac
darme 37.
Pndenda gescham 52. schemiges
gelyde 40. pudi-bundus schamig 52.
-bnnda schemnüjj 30. schemede, he-
melike let 38. -cus seh., midelerne
{cf.mideweremansuetussim.?) 38.8che-
mende 30. schamig 29. 34. -citia sche-
mede, hon 38. pudor schäm, laster 52.
•fPuer-ascoBr. etc., -iscoanfahen
kindlich werden 3 1. (ZwÄO^ir). -itiakind-
Ikh haid ib. -perium kindcl bedde 38.
*Pngil kempe, de myt enen stridet
38. kempfe 40. pagil-lams k
kiuer; -atorium eyn kamp stec
-lator schirmer 32. 40. -Iari8 sc
geczaw V. a. 1420. gri£fel, pfi7ei
-lus hantgriflfa d. sg. Gf. IV 31
greffe Symb. D. 262. göfe H. S.
guosena Man.
Pugio s. Trusile.
Pugn-a striet 125. -ax krie
52. pungnacnlum ergger 32.
* Pugnns, pnngnus wüst, eyi
de to is 38.
*tPulcanus s. Pnlcina*
^fPulces s. Pulcher.
^fPulcina. pulcanus (-ai
h&nlin 40.
Pulcher^ pulces 30. hdbesc
hipsch 30. sch6n (,) suber; pul
tudo sch6ni 29.
*tPulchrinu8 s. Pultridns
t*Pulegiuiii. puleygya hole
pollegion dveorge dvosle (
dwostle) Hb.
Pulex, pullex 40. vio 38.
40. 52.
*f Pnlflnus s. Puluinar.
Pu-, pul-licaria h. rietackc
*Pu- s. Pul-linacium.
*Pulla s. Bulla.
*tPull-ex, -icaria s. Pul-.
*f Pul- 45., pu-llnacium h
korp 27. -chropph (umg.) 33. -
52. eyn hunckeln kluck 45. pulli
38., -rium 37. cuken-korff.
♦tPüHul-a, -ia 29., poll-ul
-ala 30. sprute 37. 38. plossen
prossen? X bulla blase?) 30. «
34. kym 29. kymme 38. kyle 45.
lulare kymen, vtwassen ib. uspri
entspringen 29.
Pullus {cf. Ocuiis) honn 38. l
37. iungtier 29. heim (sie) Z. V
29. 40. fiirlin {bis, v. Pultrinus) 4
*f Pulm-a, -acium s. Plnm
*tPulm-atica, -e s. -o.
Pnlment-um mous 38. by {st
37. l -arium zö muß K. V.
♦f Pulmitus s. Pulpitum.
Pulm-o lungede 37. lungd 3
long 27. -atica lang 33. Iangod€
* Pulpa broten fleysch o. i
Pilpitiiin
Pnritan
309
spici 40. bretigs fleisch Z. V. orspinna,
est Mud durum in aure {cf. Gloss. v.
Aastiria. hd, nd.nl. spint, spin sim.
adeps) Gll Erf. Marb. kemp£f (aus
kernt) hug l grubs 27. grobis 7. a.
1420. grocz l kern brij (X puIs) 45.
ob^marg 29. a*pflFel (dlipt) 30. t.
quod palpitet geleiche (artns id.)
H. 8. Vitid., gileiche D,
Pulpitum (alpk 33.), pipitnm
33., pulmitus (v. Orchestrum) les-
bank, lettener 40. pulp 27. ain pul-
pit oder mit dem ars in dye Schergen
Stuben farczen 33. eyn bach trager
F. o. 1420.
Pnlpus clamor vuUuris 40.
Pols mag K. V. grutte 37. grieg
34. groccze V. a. 1420. grucz, brijmel
45. krut 29. {nhd. dial. kraut n. Ohst-
mus). paltes pl. kraupen /., höh.
kraupy V. tril. varvelen Sum., vgl.
BM. III 273. farfelsuppen Sm. I
561 i. q. tirol. pfurflsuppe, furfl sim.
(Schopf )y Ost. faiierl n. (Höfer), plus
platis pouls 122. pultifex eyn grutte
meker 37.
Pnlsare luden 38. palsus lut 30.
gelut 32. gelutt 29. geläutt 34. de
puls 36. 38., is de beweginghe der
adem 38.
*tPulticus i.fetidus 37. {schwer-
lichcMs pollutus).
•t Pultifex s. Puls.
*Pultri-du8 s. Poledrus. -nus
Gloss., pulchrinus furlin (cf PuUus)
40.
•fPulue-r, -rium puluer; i. ato-
mns Stoff, stof, stubbe 38. -risare
stouen 22^ 38. puluis gemuUe 40.
t. q. puluer 38.
Puluin-ar baockbolster K. V. bedde
37. -US eyn houet cussen ib. haupt
pflulg K. V. pulflnus banck pfulw 32.
Puluis s. Puluer.
♦fPiunen s. Rumeu.
Pumex pomes 38. p&mcs 37. pom-
rajrst 27. pomps 9. V.a.l420. pum-
bis 25. bimps 32. pambst 34. 71.
purobst; pumicellus pumser P. V.
knnps (sie!) 33. pumisare pümsen
ib. pambsten P. V.
^Pumiterium (aus fumitergiom
sim.) eyn ouen wisch 23. 37.
Puuctorium punct eysen, est insUr.
acctdi ofiguli adperforandumsubtüiier
pergamenumK. V. punt- 40., stupff-
32. 74. -ysen.
*Pttuotu-m stundelin 93. \ -s puncte
0. sf.udelin 30. -s (g. -s) stekynghe
132. kekinghe (verdruckt?: md. kiken,
^kenpungere?) G. voc. pungt; -alis i.
subtilis voghe37. -osus ^.Lentigo.
Pungere prikiln F. a. 1420.
* t Pungn-aculum, -us s. Pngn-.
Punic-eus, -us ein tayl weyß ein
tayl rot 33. -a s. Malus.
* t Punulus (cfprc. ?) ein rotliecht
F. a. 1420.
Pnpa tochken 34. puppa tacke
V.vrai. tock '..!) tockc 37. puba dock
30. pupilla V. h. V. pappiua (cf o.
papa. pupina Gloss.) puppe do kint
mit spilent 40.
*Pupatllis p. sticheling 40.
*tPupigale eyn prekel dar me
de wif mede prekelt wen se den steyn
dreghet 37.
*Pupilat Gloss., pupulat Symb.
D. pauo.
Pupill-us ein waiz muterhalb 52.
-a {cf Orphanus) der stern in den
äugen 52. eyn oghen appel 37. tocke
{cf. pupula Gloss.) 40.
* t Pupill-o s. Papilio. -us s. -a.
* Puppiforodissa ein rolant 23.
(s. Gloss.), aus puppa in foro, X fro-
dissa?
Puppis hinderprot K. V. stier-burt,
-bure, -brucca Gf III 213. -burc H. S.
Tr. steirburt D. grensen P. F. schiff
wann {?cf. Ratis) 32.
♦yPupul-a, -la u Scabies, petigo;
-osus t. rugosus; -osltas grindecheyt
37.
*Pura {sc. farina? aus orvprf^?)
kerne Symb. D. 281. kern Sum.
*7 Purga-re {cf Preparare) keren,
veghen, reyne msJcen, suueren; -to-
rium veghe wur 38. «men offen wflsch
32. -Dienta s. Cribrare.
*t Pur^-rauius , -undia s. B«.
^fPuriscus s. Paristnlo«.
310
Purpura
Qnantos
Purpura (c/. Blatea) purpern, is caroapparuerUidflaret.^hideo.hlotet
rod syd want 38. pfeller o. gerüchet 40. bletterlin K. K, bladdere 36. quat
semit 0. purperkleyt 40. (r^2. gerAchtes freislichaz dicitur (Ed. add,); pU8-
leder = samroet 1. Stcdder, nhd. rauh- tulosus bulecht U, Pk.
leder; rfthen, rauch ^nacheii exasperare * f Putallinus s. Bnphthalmus.
Pict, L q, ahd. giruhen mhd, riuhen). Puta-re dünken, wonen, menen 38.
*tPurphi-iius, -rio 5. Porphirio* -men schniczel (cibus) 32. snuyteel
* t Pur-retum s. Piretrum, -sa van die keers G. voc. hede (Imi) 37.
8. Bursa. -tio ruhen schnicz 32. -torium ein
Purus (c/. Merus) pur, lutter, dar, snyt hepp 27. ain kappa 33.
reyne 38. Puteal harpfe 40. pantheal i
Pus eyter o. beh&tunge 40. i. cus- fouea l doaca 37. priuet 74. pantial
todiaBr. id. 52.
*tPuscula s. Pustula. ^fP^te&li's ^^ Pluteale.
Puslll-nsvoghe,luttickt. paruus; Puteus (cf. Fona) söd 29. galg
1. deer 38. eyn cleyne kint i. pusiun- hrunn 32. galbrün 30. chöchpran,
culus 37. cleynir V. a. 14J20. -animis puczen 34. puze H. S, D. p&tte; pn-
s. Vecors. -animitas chrankroutig- teolus joghet borne 37.
kayt 33.
*tPusi-nus, -mus s. Businus.
-unculus 8. -llus.
* Pustula, puscula K. V. auch
tPuti-cla, 'gula vlassche V,a.
1420,
♦fPutillus 8. Pictileus.
Put-^ var. pi-torius iltis, eltes,
weiz (c/. Gloss.) Symb. D. App. ags. varr. alteys, eltechs, iltig Meg.
angseta ib. H. hut gall 32. gesprinc, Putre-scere wllen wftl {sc. put-
pustel-a gisprinc Gf. VI 397., -la ridus?^ 38. -do fuli 29.
crispinc (sk) Ff. Grm. VIII, quando *tPuus s. Picus.
' •.^-» j-..' ^ .
O.
*tQuadr-a een vierendeel G.voc.
-ageua (c/. Carena) XL streiche 40.
karrat 34. -esima vast i. ieiunium
38. -essima man fasnacht 32. -aginta
verdich 38. -agio 40., -io quater 40.
K. V. vflF den wurfein 40. -aus vier-
düng i. ferto, quarta pars pofideris
K. V. fierding, ort 29. vierechkunts
ort 34. fierling 30. fierden tail tags
32. (-ata?) mandele, eyn verndel van
eynem schokke 38. -are vieren 20.
F. a. 1420. viereggen 29. ortern 27.
•ato (scriptoris) quadraut 32. -ifor-
mis ver eggede; -illus läppe; -imem-
bris verledich 38. -ipes pfert 40.
•iga Gloss., cadriga carette 122.
-oplone (X plois?) uiruar H.8.D.
{de vestibus. vgl. mhd. einvar). -um
vier artig, vir hören 33. vir ortig;
ein leyr hörn {a%4s vir h. d. i. Vier-
eck unig.!) 27. -inus vierig i. qua-
ternus 34. ver-leyge, -valt t. -uplex
37. -oxium (-inoctium Gloss.) vier
nachtig; -ulus fleck, czott 52.
Quali-s wodan; -smodi welker
lege 37. -terque wie yemen 29 sim.
-tas wie getonhayt 34. wy getan F.
a. 1420. welichheit 29.
Qualus eyn hapsen (hopseye 4 sim)
V. a. 1420. l quaxillum seich-zein-
lin, -korb K. V.
* Quam-pluries hoe vaken G. voc-
-quidem dorumme V. a. 1420.
Quanti-llus hoe luttich, hoe deen-
lick G. voc. -tas gr&ssikeit 29. grog-
hait 30. wy grozkyt F. a. 1420. lid-
mas 32. quautocius wy engelich V.o.
1420.
*tQuautus 8. Wänti,
Quartale
OiSsenla
811
nart-ale } -a pars verndel
a Gloss.y -ania dat kolde 37.
viertail 52. 75,
äsare loorken, to drucken, qaat-
leteren, to quetteren 38. (schut-
hatten F. a. 1420. schothen 27.
30. scuttelen Str. V. zerknüt-
9.
aater vier-stet 30., -stund 52.,
^gl Ter) 29. quatern-us s.
-a, -inas. -io Gloss., -is vn-
i; -ins das (nM. daus, cf.
V. a. 1420.
laternns eyk {aiis acht, echt
nm.umg.?) i, quercus 37.
tuor vere 38. qa.-tempora
fast 27. (vgl Sm. II 34'). dy
iper 33. die quottemer P. V.
K-are s. Coaxare. -illam
las.
lempiam i. insuper l preterea
52.
entinas s. Qaintiis.
) qnire mugen 9. 29. 34.
rc-etum, -inus s, -ns.
aercula minor s. Chamaßpi-
lerala gamander 40.
PC-US (c/. Quatemus. Omus.)
enbom 38. een eyckel boem
-etuni aichach 52. -inus eken
en 37. quernus richner (am
'uerdela (aus d. querder?)
^urm 40.
[•ere souken 38.
pi prs. ich chlag wee 33.
ueri-des, -les s. Curule.
er-nus, -ula .9. -cus, -cula.
ler-ulosus klegerlich ment-
>. -osus clachaftich 37. -ulus
chlaflFtig 33. clegig, cleflfiß 27.
).
est-a solt, czol 52. schattinge;
at van den bouynnen (mere-
; -ionarius stockmeister 17.
-ii). phenniger (umg.) V. a.
>ineghers 37. -or samner 40.
er 125. -io ein frag red; -iosus
ius cläifig 52.
esumus zere beten F. a. 1420.
[ \ quis we, also: we is dat;
qni \ qoilibet wede, also: wede godde
denet; quis welker; quid wat 38.
qni wer die; quis wer; quid was;
qnod was das 29. qui wie die 34.
quidam Elicher 40. qnis-Iibet, -que^
quiuis ein ieg- 1 yetz- 33., yg- 34.
-leicher. it- l its- 27., iegk- \ iek-
29., ein iet- 30. -lieber, quis-quis
eyn juwelk; -cunque etc. welker 37.
-piam ichteswelke ih. eczsilich 45.
qoititas etlschlikait 32.
Quie-s rüste; -tos gherust Q.voc.
-s \ -tus (si&j rauwesam 37.
QuiUbet s. Qui.
^Qnilina i.coquina 37. 52.
*tQiunun-io (?) s. Quinimo.
-um s. Ciminum.
Quiucuns das fünft des gewichtz 52.
Quiudena ein mandel 22\ 125.
Qninetiam dar nach 52.
Quinimo meer, veel bet G. voc.
bylch 19. (qmynio)bilchir F. a. 1420.
Quinlo zinge uff dem w&rfel 40.
zinck 52. K. V.
*tQuinqu-e viue 38. -efolium,
-efllum s. Penthaphyllon. -ies (cf.
Ter. Quater.) filnf-stet 30., -sten 29.
-aginta vefftich 38. veftich 37. -agies
fünfzig werbe; -agesimus der fiinf-
zigoste 40. -agenarius sculdheizzo
Ho. 53.
*fQuintern-a quinterne, trumpe
i. trumpa; -ista trumper 38. -isare
trumpen ib. -are quint singen (umg.)
30. -US fdnffig 29. funfftig 34. -um
quinterne, sint teyn bieder 38.
Quint-us veffte 38. -ilis ho'we
monet 40. -inus quint-ein 34., -in
29. 30. qnentinus quentin 38.
Quirls römischer ritter K. V.
*tQuiri-S (Stein in des Wiedehopfs
Nest) Ki. withopfenstain, den findet
man in des withopfen nest; -ndros
geirstain, defi zenht man dem geim aus
seim him Meg.
*tQnirit-are sqq. Ghss. -us vox
vermium; -auus est vermis cum vocem
dat 37.
Quis etc.s. Qui.
Quiscula. quisquilia wachoel (st.
-tel) G. voc.
ai2
Qaispoliones
Rtnutle
*tQiiispoliones s, Yespilio.
Quteqaili-a drespe crut 38. ab-
sneyte 40. -e zaghe spone 27. ge-
raspe H, S. D. giraspe Tr. girfepehi
Gf. IV 1181. saflFrat (X schaf-? cf.
Crocus) 32.
^Qnisqailia s, Qaiscala.
*Qiiit-atio, -tare, -itas s. Qui-
tos. Qni.
Qait-ns quid 38. -are quietyn F. a.
1420. -tare vet {am wet?) maken 38.
verquitten 34. -atio quitlatinge 37.
* Qno^adusqne hoe veer Q. toc.
-circa darrmb 52. -modo wu {aipk.
wo) 38.
Qaondam {cf. Olim) etswan 45.
Qaot wovele; -quot-i id. -ipliis
womennicb 37. -iens wo dicke 38.
-ennis wie fil jor 40.
^Qüotanus s. Cydonia.
*Qaot-ennis, -i^ -iplns, -iens
s. Quot.
tQaam wanne 38.
/■ «^v^\ »..x «
JSL
*Rabacalns s. Rapa.
♦f Rabbi i. magister Br. rabi
meyster 40. \ raboni id. V. a. 1420.
*tRabicapta s. Rabicapra.
Rabidus winnich (vgl. Sm. IV
89.) 3. tobechtig 29. rabies t.-keit
ib. schebig (X Scabies) 41.
Rabo moz V. a. 1420.
'^'Rabolas i.rapidus l loquax to-
bender 52.
Rabalus clepesch 37.
Raccare. racharat ^?^m Syntb. D.
*tRac-emus, -imi Grm., -onoias
40. hengel {cf. Colligatura) 52. weyn
kämpf 27. kam, weinberstengel K. V.
i. vua Br. i. conglobatio uvarum drubo
sim. Gf. V 251. uuinberi. drut. {aus
drub? crut??) Pf. Grm. VIIL triibel,
trappe 40. trapp 30. rack 29. ranke
38. ramiscnlus {aus raceraus X ra-
musculus?) eyn winbere 37.
*Rach int. dräcz 29. räch in
collnni tanm tros, also me sacht:
tros in dinen hals 38. racha ach we
62. rais wort 41. trocz V.a.l420.
♦fRacharat s. Raccare.
*tRÄcW-? rachin-burgus lant
richter 40.
*Radarca (radoire depestrin 122.)
nach Scheler aiAs rädere arcam, eher
statt radaria.
Rädere scheren, scharpen G. voc.
Radicare etc.s. Radix.
*tRadiol-um, -a eforfearn Hb.
Radios, r. Incis 38. lecht strynie
38. stralen van eynem lecbte 37.
lichtstraym 34. licht strymen; t. me-
diolns radspri^ssel 29. liechtstravmel,
schein, spaich an einem rad JP. F.
spach, nab 30. glanst (-ter?); spaich;
schütz (textoris) 52. glast 32. wcber
schifflin 32. 64. K. F. ragin pl.H.S.
Tr. (cf Gloss.). spetel (X spul? vgl.
Sm. IV 580 V. Spitel); r. abstractas
Verstössen schein; r* refiexos wider
schein 33.
♦f Radix stemp (stomp? vgl. u.a.
stompe truncus KU.) 38. r. enisi
Gloss., r. olea {aus altea?) ybische
40. radic-are wurtzen 52. 75. -itns
gruntlich 52.
*Radosi s. Ratuo.
^Raf-5 raff-, s. Raph-anns.
^fRagere. rageo aui t ramo
aai ceruorum 37.
*tR'agilo («w^ regttla, cf.Br.h.
V.. X radula?) pourascapo Gf. VI
406, vgl. gierrwot scapa serrata(st.
ferrata) ib. 1 403.
Ralla {cf. Sarcilis) Scharlach kleit;
rasiiis scharlat kleyt 40.
Ralla {cf Nouacula) schermest t.
rasioluin 37. rallam scharsech 45.
Rama dy hoe F. a. 1420. HUde-
brand stellt 142. p. 257 hierher audi
ramma manna; hierzu gehört rwit
id. 141.
Ramale s. Ramus.
Ramare
Batio
818
* t Ramare (c/. Ragere) i. raueus
ier%76, ramato Lr.ßo 37.
*tRameles (alph.scheintvameles)
larcz 40.
Ramentmn absneite {cf. Quisqui-
ia) 40.
Kamex zers 45. scham-haur 32.,
har l Äd har K, V. vesel F. vrat.
BM. III 329), ramix schäme hör
). zumpe 40.
* t Rami-num s. Ramnus. -scu-
lus s. Racemns.
^fRamnus haginthorn Lips. holz-
l>öam H, S. D. raminam knophcn
1. ramp-nus haghe dorne 37. -us
hagendorn 29. ramuliis dem struth
30. ramnis wist (at4s wuest?) 32.
^fRamns strouc, roudet. virga;
telighe 38. telghe 37. czweyl 83.
dodc 45. ramalia pl telghen 37.
ramuscal-iis potrig L surcalus 125.
i riser, estichen H, S. D. ramanca-
!is estelin o. fr5schelin (X ran*) 40.
*&lil06liszelecht(aM^zelg-),astecht45.
Bana (cf, Bufo) v tze, pedde, hopper 3 7.
lapper, vrosch 38. frisch, rageling 45.
Banc^re schmecken 52. -or smack
les fleisches ib. ghastheit^ stanck et<:,
T. voc, gerstigchayt 33. vinnecheyt
!7. -idus, ransidus 37. gerst 37.
iS. gerstig 33. garstig, czornig 27.
ihastich, toemich 6r. voc. vinnech
leysch 37. flaisch rächi; gr&tly (:grä-
6n am. II IM?) 32.
*Rang-ere^ -o xi Urascor 37.
*f Bansidus s. Bancor.
Bapa^ rapus {v. Napa) (cf. Bapha-
08) raba (Ed.) H. Ph. rumbeSymS. D.
&ue 37. rapacaulis (alph. rab-) r&be
rase 40., vgl. rabaeuluH, rabocau-
[s Gloss.
Rapabnlum barre 122^., nach Sehr-
Tp.49aus repagulum, demnach von
ipolum (aus rhopalum) jm trennen.
*f Rap-ere czocken 27. rapen 38.
IX czottig (aus czockig), greyffig
8. gifftig (umg./), rauhaffig (aus
aubh.) 27. raubig 29 sim. eyn wulf
7. -idns rofhaftich ib. haestich, gry-
idi Q. voc. czuch- V. a. 1420 ; -tlm
zuc- ib., zuck- 52. 75. -lieh. 4e«B
Dteftoba^ ■«man glocMrlaA
zuckender, nemender 40. -ina reff 88.
roT 37. -pina row 32. ro"pp 40. -tns
notzog Anjsf. VIII 101. -tor notzoger
Oberl. -iens Titam s. Coceognidiiiin*
* Bapina^ rappina 40. wasserstel-tz
74., -cze auis 40.
Bapistram reb gr&b 32. hede-
rieh herba 40. hetterich 51.
*f Ba- s. Bi-piuaga.
* t Bap-pina^ -tor etc., -us s. -ere,
-ina, -a.
Baphanu-s, -m mirredich U. S. D.
(Ed.) merr-edich, -ich H. Ph. raflTa-
nu8 redek 38. ratich 52. r. minor
mirätich ib. mirredich; pepere (pe-
per piper), is eyn sur crtU 38. rafan-
us riebrethig (rapa rieb) 30. -oleon
ahd. merratih Sahb. Gll. in Pf. Germ.
XI 3.
^fBaphea s. Bomphea.
*Bapheola. rufe-ole i: -Ue kreppe-
len Symb.D. (i^a2. raviuoli äiol. rofiol).
*t Barns seidene; los, dat nicht
dicke en is, also eyn swam 38. la^ 34.
prat, das nicht dick ist, rogel (vgl.
Gloss) 33. tiinn 29. rare-, l rarl-
29. 34. -fieri dünn l lugg machen 29.
lam {am lom, lum?) 34., loz 52. 4.
werden, rarefacere 1 rarissire dün
w. 52.
*|Ba8-ea s. -ta. -ilis s. Balla.
Basor s. Barbitonsor. rasorium,
rosarinm (y. Nouacula), rasiolnm
(v. Ralla) scars-as B. H. S. -ez Symb.
D. scharsach 40. horscher 29.
*Basta grint 93. rasca rüde 40.
Bastellnm die rauff, ital. el ras-
tello galL le restelier Oe. V.
Bastrum (cf. Erpica) eghede 37.
eyde V.a.l420. egghe, riedc (furca,
tridefis Kü.)^ ryue G. voc. rechhe,
ho"we, karst 40. isan catanaz (eUipt.?
vgl. c. fabrefactum im ÄUg. Uf. III
3 10 ff. ; isan caheÜAtridentemib. I V127)
Pf. Germ. VIII 14. r. llbrarinm
rastral 125.
Bäte s. Batns.
* Baterare repen 22^ 38.
^f Bat-es^. Nates. -ificare«. -ns.
-ile s. Bntile.
""fBati-o redeli-kheit 36. -cheyt,
40
814 Baus Recosare
vornufit 38. -onem redde rait wider Reboa-re wedir moczen F. a.
41. Sm. III 154. -onabilis l -alis -tas wederghalm G. voc.
piUich, vrsachlich 52. vornufftich; 1: ^Recaitram schin 37. weder :
-onatinns redelek 38. -onari ver- 23.
ndnfftigen 29 sim. -onator redgeber Recalu-ns, l -atns l -este
40. ratiocinat-io wurkung der ver- binden glaczet 52. 75.
nufft 52. -or werbhaftiger 31. 64. fRecederedelocorukken^al
rati-onalis (c/. -onale Ghss.) edil Recen-s vrisch, sax. versch,
tuch F. a. 1420. 38. fruft (bis) 45. übe {st nu
Batis (cf. Puppis) schiflf-wand 32. -sire wasschin F. a. 1420.
-seit K. F. -Site F. a. 1420, Schiffes- Recia s. Rhaßtia*
sayte, -port 74. dief schiff o. schiff ^Reciacolam garn, ricz 45.
port 40. L nauis l latus ipsius nauis 76. Reciniam. ricin-ium, -ns k
* Batispona ausborch (sk) G. voc. f. boh. blAny F. tril.
reynspurg F. a. 1420. Reclina-renaygen; -torium
*tBatma (ratina?) i. visio consu- prett (lecti) 52.
mata l ey n wachandelen bom ( X ft^te }) Recludere versliessen 5 2 .
37. *f Redicinn-a, g. -atis, l -mn
* Batum picquotin 122''. p. 27, nach recinium X redimiculum X reti<
Schelerivgl. sein Wb. v. Picotin) aus ^iw. GtoÄ5.Jkedel,wenckel rocket
rata portio. tijl, als die vrouwen baevendragei
* t Batno ih scirmo defensio scuti * Recidia-um, -a renascentic
Gräzer F. (AM. Bll.1352), aus tuo p. 258 m. Anm. -are, prs. rec
(tueor) mit einer varherg. Gl. gemischt? vor müren 31. sim. 64.
Die gcmjge Glosse erinnert an radosi Reciniam (ret-? alp. ri-) i
sdro Gf. VI 535 (vgl. Gloss. h. v.), das spüle 40.
aber aus ahd. rado (Gf. IV 1151) me *fRecinus s. Penicellam.
sciro {vgl. Gf. VI 586 ff. 533.) ent- Reciprocare wedir vahen
standen scheint; indessen vgl. radi skir 1420.
Gl. Cass. Sollte radius (rado Gf. VI * Reclamatorium Ifider 40.
325) £fu Grunde liegen? RecUnatorium lene berge
Batns (cf. Firmare) gewenit (reor bytte 45.
ich wene) F. a. 1420, vest 30. hafftig * f Re- s. Iii-clusoiiiim.
i. flrmas^ solidus 34. vest hefftig Reco- 30., reca-Uectns bt
29. l rate stede, stedich; ratifleare 30. 34.
beuesten de warheyt 38. Recommendare i. relan*
Rauc-are^ -o 1: -eo ani i, mutus wider enpfelchen 52.
^37. -edo s. -US. Recompens-a } -atio widerk
•fRauci s. Nancl. 52. -are wider keren 29.
Bauc-QS hesch 37. 1: -itas hes, eyn Recondere ein graben 52.
crancheyt der stemme 38. -edo hescheyt Reconuentio anclagung 52.
37. hais-eri 32. -serin 1: -erkait 30. Recordari s. Memoria. R
-rung 34. heiserheit 29. (30?). nisci.
fBhaeas s. Blas. Rect-ns recht, dat nicht cro
Bebell-is weder-kiuech 37. -auch- 38. -iflcare gerecht machen 52
teger (vgl. uuidarfehtanti officiens etc. * f Recu- s. Reco-Uectos.
Gf. III 445. widervehten BM. III Recupera-reer-, na-halen,qi
312) Symb. D. widerspanig 52. 75. -io los maken 38. -tio makinge 37
wederkiuinge 37. wider speni 32. -are Recursos weder lop 37.
wider reden 52. 1: -isare wedder stre- Recnsare versmachen ze ti
uen 38. renuere 29.
Beda
Belatimiin
315
Reda zele F. a. 1420. sile o. wagen
40. schlit 32. reding 32. 93, siede,
karre G, voc.
^Redabalum (redstab 74.), vgl.
U. riavolo Ofenkrücke.
Reda- 52., redi- 37., rida-gium
vir l8n veäoris (?) 37. eyn wan czol
F. a. 1420. ein stoß rigel i. uectigal
52. X uectis! id. V.a. 1618. Fr.Ki.
* t Redar int. (aus redarguere oft-
strahiert!) straffinge 37.
Redditns, reditus 37. {cf. Cen-
808. Compensus.) tins 37. 38. schat,
inghelt 37. gulde, rente 38. giilt 29.
göldt 34. gesamelt gftter 30. r. vi-
talis lijf renten G. voc.
Redemptor (magister fdbrorum)
der das gebew vordinget 125.
*Redi-ciilum^.Ridiciiliis. -^um
s. Redaginm.
Redimicnlam harsnour 38. hu-
biDsnar V.o. 1420. huuesnur Ä S. 2).
hooesce bendelen pl. (-la) Symb. D.
nacht- 33., har- 52. -hawben. gezirt
hub 93. gezierte hfil K. V.
"^fRed- s. Ret-inacidum.
Redintegratio weder makinge 37.
* Reditus s. Redditns.
Redole-re erkucken (X rediuare
\ä.)\ -ntia guter gesmach 52.
Keduncns wedir crumme F. a. 1420.
wider krump 52.
Redundare genagen, gedigen 33.
wedir geben (X -dare!) V.a. 1420.
wider kern i.reuerti 52.
Redaplica-re snaben 9. 17. (i.
eespitare) F. vrat. -t snabit Str. F.
Redux ein bekerter 52.
Refect-io, -oriam s. Reflcere.
Referre aussprechen 52.
Refertus ghevult 37. beladin F. a.
1420.
Reflcere wider pringen 52. labin,
essin F. a. 1420. loben 33. refect-io
lobnüg 33. labenig, entquickenig 45.
Hiriiim refental K. V.
Refiexns gheboget 37.
♦fRefocil-lare laben 20. H.Th.
-are quikken, sunt maken 38. -latio
quickinge 37. reuocillare erquicken,
lauen 38. resocolas ki8cafos(recreas
kiscepfes) Gl. Ker. cf. Gf VI 446.
Refouere auf halten, laben 52.
*t Refrag-ari czu brechin; -racio
wedir broch F. a. 1420.
Refrenare stillen 52.
Refricare säubern 52.
Refrigerinm erkfilung 34. k&linge,
kolt maken 37. erkichung 30.
Refug-us fluchtiger; -ium freyung
52.
Refutatio vor sma'^n 37.
Regere regeren 38. gerechten 45.
regnare regneren 38. rengnieren,
richsnen 29. Hirschen 45.
Regia ein sal 52.
Regillum r6klf n o. einre kuniginne
kleit 40. leinwat. spinet (vgl. spinal
Sm.III570)K. V.
*t Regina medvurt Cock. r. prati
s. Mellissa.
Regio, in regione in lantscafi
Haupt III 462.
Registram beraytnüg 33. bereyt-
nig, lethebuch 27. böch-schnfir 32.,
-schn&r 1: register . . . muUüudo Bono-
rum interposita foliis K. V. bedechte-
nig 1: eyn buch also genant 45.
Regios morbus vallend-, gel-sucht
H.m.
Regnare s. Regere.
* Regula {cf. Linea. Ragilo. Gloss.
V. Ricula.) regule i. eanon, norma
38. regel 29. rigel 30. register (or-
gani) 125. czel F. a. 1420. la-, le-
beleia i. mitra virgiruüis ; legulamlab-
legi Gf.lI79. v.BJxrthi. mitra vir-
ginalis capitis Josue VII 52. occ. ags.
hyingan {st. hr-) gyrdisles Pf. Grm.
1 117. ringä gurdiles ib. VIII 387.
Vgl.u.a.Sm.III67ff.
Regulus {cf. Jaculus. Paristulus.
Sibula.) een cleyn couinxken G. voc.
Slang 9. slange V.a. 1420.
*tReguncul-a sulram 76. -useyn
zul i. infima edificii 37.
Reicere schuppen, vorsman 38.
Relabi Sträuchen 52.
*tRelat-iunm in tragen F. a. 1420.
ein erkentnug der vorgesprochen red
52. -um eyn widder tredung 45.
816
Relandare
Bepens
* Relaadare s. Riecommendare.
Relega-re enlenden senden 33.
vor sendin F. a. 14J20, -tus echter o.
einer der enweg lo'tft m&twilleklich
40. ein vort tribner 52.
Relegere wedir lesin F. a. 1420,
Religi-o eyn gheystlik leuent 37.
gotlich byndunge F. a. 1420, got ver-
pintnug 34. gottergeb-ung; -osa -ne
29. -osas -ner ib, -en 34. eyn beghenen
man 37.
♦fRelin- s, Reli-pendium.
Relinqaere vortigen 38.
Reli- 38. G,voc.y relin- 52., retro-
37. 38. -pendiom tympe 37. 38. an
der coghelen, l kip 38. kouel, k. timpe
G,voc, gugelzipffel 52.
Reliquare czu smelczin F. a. 1420,
*t Reliquie hilchdoum i, sanctua-
ria 38. heyligetum F. a. 1420, relo-
gatos heilto°m o. vr ochsen die vber
blibent 40., aus r. i. ossa etc, que
relinquufUur Br, etc.7! odef atis urez
r* dhorum?
fRemendare (Xrecomm.) i, com-
mendare l -mittere enpfelchen 52.
Remex ferg K. V, ferge o. riem
40. scheflF- 32., rüder- 52. -knecht.
rudiller F. a, 1420, eyn grot roder,
eyn stfir 37. remig-ium rüder hoffe
40. ruderhauff 74, -are rAgen 29.
ruederen 34. r&dlen 30. rüden; -ator
rfideler 45.
Reminisci wider dencken i. re-
oordari 29.
t Remis rense ciuitas francie
(Rheims) 40.
t Remiss-us^ -iuns 34. abnemig
29. 34. ablesunge 30. gering smeckig
29. 50. wolfeil 29. wolfail 30. lyn-
ding V,a,1420,
*tReillillS i, industris 76, dor
luchtig (las illustris) 37.
Remo-uere s, Deponere. -tus
ver; -te vere, vernc 38.
♦fRemul-cus Gr/., -cum lina Gf,
H, S. D, -eis rienie o. zug seil des
Schiffes 0. rnder 40. -tus zugsail K, F.
remurcus (cf, it. rimorchiare frjsi, re-
morque etc,) scheff lini 32.
*Remurmurare wider reden 52.
Remus rudil F. a. 1420, r&de 45.
rcme, rouder in dem schepe 48. een
reem te royen G,voc.
Ren, 1: rigen37., rien Symb.wtt
36. 37. nier K, F. lenden pl. (renes
Ed,) H, Ph, lendenen pL, L-brado
sg, H, S. D. uisurn (cf. aueisunt ar-
terme Gf, I 1077?) Symb. D. 264.
reniculos ags, (vgl, Gloss.) lundleo-
gan Lor, renunculi leuint lego Vf,
Grm, VIII 386.
^Renaculum est locus vbiperagi-
tur aliqaod secretum 76. haymlichestat
74, eyn broc gordel (cf. Renale) 37.
Renale 1: reno br&ch 40.
Renda swinchkel 33. senkel 68.
est Caput waithei der glimpff (vgl
Gloss, V, Pendix. Sm,II419) 52.
Reniculi s, Ren.
^Renisare pegem, verleugen 33.
Reno {cf. Renale. Lumbale.) brost
beiz 32. 67. renones } repsa SynA,
F., quos vulgo reptos vocant (Pap.),
cursine ib. H, cf. Gf II 500.
*Re- s, Cy-nocephalns.
Re- t in- (q, cf) -nouare wenden;
renouator ein alt rewg 52.
Renuere 1: recusare (q. cf) auj-
schlahen 52.
Renunciare verczihen Str. V, sim.
20. wider sprechen 52.
Renunculi s, Ren.
Renus rin Jand 30. rinsch 1. 29.
tReorta s, Retorta.
Repagulum (cf, Rapabulum) spriu-
zil H, S, Man, spruzil, grintel find.
schelde-ch Fundgr, 1388^. -r Gloss.
i, q, schäller Fr. II 159"., noch nhd.
(md, oberd, vgl, u. a, 8m, III 360),
Repandere auslegen 52.
Repatriare czw haws l czw lande
cziehen 33. zu land nächnen 52.
*tRepausatorium (cf paosato*
rium Gl, m.) schoff hus 40.
Repedare wanderen 34. wider
wandlen 29. 30. hindir slo" F. a. 14^.
mit den fucssen auf slahen 52.
Rependere wider legen 52.
fRepen-s snel 37. -te czewleich
33. behent 52.
Bepere
Besaniere
817
fBepere hupfifen 84. hoppen 80.
kruchen, rdtschen 29. slindin F. a. 1420.
repens slingen (ptc.) 87. reptile
sl., also deyr ib. scblichendes tier o.
sämede (sie?) tier 40. hoppende tier
30. slingende worm 23. 45. ein fligend
wflrm 27. kriichwurm 29. waz kriuchct
41. reptare crisen (crichen?) 41.
kmffen 45.
*t Repet-ere, -tere wider nemen
52. -ita wirdargiholita; w. u. -itam
uaidarzalduon; -ito abaretemo 48.
Repignorare wider pf enden 52.
Replicare fast vmb tzihen 52.
^Repof-ocUlom, -iciliam quod
panüur super igtiem de nocte 12^, p,
50, nach Scheler vlL atis repostus focus
(feu Cache).
Repositom berghinge i. nutri-
mentam 37. beheltnisse V. a. 1420.
Repre-hendere^-sentatio^. Car-
pere. Ostensio.
Re- s. £x-primere.
*tReprob-us straffig 1. 29. 34.
•are l -rare wider bewiren; -ratio
poghait, smachait 52.
"^fRepsa^ repti s. Reno.
Rept-are, -ile s. Repere.
*tRepadi-are, -amus arnuid-
rames Gf.l64S. -nm^ l -amen 52.
schaidung i. repulsio mtdieris a viro
52. wideranga H. S. D. Tr. Vifid. zur-
anerf Qf. I 1040. verczeugnuß 33.
vor czigenig, vor kysnij^ 27. vercherung
1. 34 sim. eyn de dat wif vtsleyt 37.
Repngnare wider kriegen 52.
^Repurginm feim 40.
^tR^putare s. Raptare. Cen-
sere.
Requie-s raste, rauwe 38. -tos
raawelik 87.
Reqairere erfarschen, fodercn 34.
erfam 52.
^Rerictis est vestis lems ein kittel
52. 74.
*tResar-cire, -dire wedir schrotin
V. a. 1420.
*tResciola s. Reticnla.
^Resernaculum {cf. Fodnun) ent-
heltenig, h&defag 45.
fResex rebschoj^ Ki. l palmes
pnesidiarios sprentzel m. V. tril.
[vgl u. a. Sm. III 592).
*tResibile (dem. von res?) klen-
dinc r.a.l420.
^Resicola s. Reticnla.
Resid-entia ein besitzung {.posses-
sio 52. -uns ouerich i. superflaus
38. vber-flugig 27. -fellig 33. obir-
flechlich V. a. 1420.
Resilire entspringen 52.
Resina (cf. Napta. Rameies.) hard,
zap 37. hart, vnd wult ut denboroen
38. harcz, o. bo"m tro"f 40., o. pech 52.
*tResip-ere widder gut begriffen,
bekeren, wochern 45. wider erkennen
52. -iscere ab losin V. a. 1420. vbell
smechken 34. -iscens vor nunfft faher
31. Vernunft haber 64. 4 sachant (au^
sm-) 41.
^fR^ocoIas s. Refocillare.
Resolatio vp losinge 37. schaidung
der sei von dem leib 52.
Resonare clingan 48.
Respicere s. Curare, respect-ns
zu sehunge 30. angesicht 29. auff
merckung52.-are oft-esehen V.a.l420.
Respira-re autmun. -t autempt41.
Respons-orium, -um 32. (ecd.)
respons 29. respon 32.
*Resqua ein aw 52. 74.
^fResta-^are, -nnare wider
slieffen (aas fliessen untg.) 33.
Restare beleiben, verpieten (aus
-peiten umg.) 34.
Besianr-are wider bissen 29. we-
dir bauwen V. a. 1420. stauwen, also-
me dat water stauwet(X restagnare) 88.
* Bestaamiii 87., stauram 87.
76. est lignum in quo perdita pendim-
tu/r 37. sim. Voce.
Bestieul-a vaarum ein bund mit
weinbern 125. -ns eyn riste vlasses
37. ein reisten 52.
*tEe8ti8 wede 37. 38., eyn sei
van eyner rouden 38. ducere restim
an dem snurc gehn (chorea) 125.
♦•[•Bestiteria (resc-l) sin wel herre 40.
Besnltare frolockung (sie) 52.
Besumere l accasare roghen ed-
der vraghen (,) eynes bösen dinghes
denken 38.
318
Resnpiniis
Besnpiims hachuart (aus nd, ach-
terward simJ) 33. ofgebert V,a. 1420,
ofwertz sim, Gloss, gepogen 52.
Beta een struyck (frtUex KU. hd.
Strauch; stock 110,) int water quia
retinet {redpit 110.) flaues G. voc.
Betardare ver-toeuen, -taeghen G.
voc. -zoeuen, -trecken 132. -tragen 20.
68. -treigen 11. -tzihen 52.
* f Beten-taculum wenung; -ea-
lum (retinaculum Gloss.) haltnug 33.
-tarestetiz haldin (cf. Gloss.) V. a. 1420.
Bhflßtia. recia regio rieg 30. ries
pars swewie 40. retla swabenland;
retie alpes (]: tridentlne) tzum Eyn-
sydel 125.
Bet-^ rec-iaculum ned, garne 37.
rethi-acalam i: -calam een cleen
netteken of een haerbant, een ghe-
stricte huyue G. voc.
Bet- G. voc, res- 110 etc., aiph.
G. voc., ris- 40. -icnla een huyue,
est mitra mtilierum G. voc. megde
hübe 40. resciola i. cidarls 1: mitra
huua H. S. D.
Betlculum (cf. Reti-, retin-aculum)
netz . . . ; et. est indumentum capitis mu-
lieris ex filis co/ncilhUis artißciose fac-
tum . . . gestricket hub ; et. est sporta
ex restibus camellatis . . . kretz K. V.
nezze, darüber smere H. S. D. nez-
zisinero Tr. r. jeeoris (cf. Cirbus)
netzesmere Symb. D. Äpp.
Bet- {alph. 40), red- 40. -inacu-
lum (verdruckt reticulum nr. 2 Gloss.;
vgl. Retentaculum) harbant H. S. D.
hör bant o. zdgel 40. i. habena Br.
inwarp, inhenghel; stel an enem appele
38. behalter 52.
*Beton8e s. Betuse.
Bethor hönlich reder 40. schSner
redlerer K. V. eyn wol Sprecher l
eyn habichin haüwen (Sclierzforniel,
X hobisch sim.?) 27. red zierer 29.
z. der red ; rethorica kunst von der
zierhait 30 sim.
Betor-quere drucken, peinigen 52.
wedir knoppin F. a. 1420. -quens uuir-
deruuendi, gebeßert in uuider- (vgl.
Repetere) 48. -tus 1 -sus (l retror-
sas) gepeinigt 52. -ta gezwiirnet o.
Bionas
rant stecke 40. ransteko, gewumet
Gloss. reorta s. Biorta.
Retract-ator wyder rechner 31.
-or id. 64. zieher 52.
Retro s. Post, retrorsnm hin-
derwort, to rugghe halff 38.
*RetrogerIum „quod retro geri-
tur" hoste 122f'.p. 21. Scheler Wb. v.
Hotte.
Retrogradus (cf. Stationarius)
arschling 52.
^ Retro- i. Reli-pendiom.
Retrorsnm s. Retro.
*Retum spole 37.
Retnndere wedir nytin (m. Gctk
Wb. II 107) V. a. 1420.
Retuse. retonse erant ades pr.
genaiget 52.
Beuerenda er klaid 32.
Beuert-ere vmme-, -1 to-keren 38.
Beaineere wedir wynden F. a. 1420.
Beniaiseere weder verquicken 6r.
voc. laben, erkeken 52.
Reuma^ oft rewma (cf. Catarrhos)
Strauch 1. Sträuchen P. F. hauptflo^
K. V. der kalte hauptfluz, der k. flaz
auz dem haupt Meg. daz flog des
hemptes (aus hewptes) 27. ein glas (aus
Ms sim.!) des hawbts 33. p&üssel32.
colk i.profunditas aque 37. ein gampp
i. pr. a. 62. reumati-sma vloyt i.
fluxus aquarum 37. -cos snüdrer P.
F. een vlotich spuwer G. voc.
* Reama-tica, -thica 40. kranichis
snauel H. S. D. kranich o. kraniches
nagel (umg.) 40.
^fRenmati-cus^ -sma s. Reuna.
*tReii- s. Ref-ocillare.
Reuolatio eyn vmme lop 37.
Reas misdedich 38. beclegt^ 32.
verklagter K. V.
* Reastus i. vera spez Symb. D.
* Rias Gloss., rhaeas^ pozo^ 143,,
rigas feit mag some 40.
Ribaldos ribald K. F. aigen wil-
liger 30. ein selb w. pueb 34. selb
willig büb 29.
fRicin-iam, -ns s. Recinimn.
Ricinus hunt vlige F. a. 1420.
'''Ricmus. rickmns reym K. V.
Ricoctolomns
Rixia
319
* t Ricoctolomiis {vgl, ricinus, ric-
mus GI0S8.?) i. vermkulus; ricuba
id. l i. q. duricia 37. gdojnu rictop-
tolomus i. tiranculos ein neuwer
rater 52.
Rictns ghapinghe (ferarum) G.voc.
halz sperren F. a. 1420,
*tRicaba s. Ricoctolomas.
*tRiculus i.vrbcmus 37.
^fRidagiam s. Redagiam.
Ridicul-us gamanlih 0/. lY 207,
gemelich Symb, D. -osus gemelick
147. (doch auch hier, tvie bei KU. wiid
Gloss. w. Mani-a, -acus fastidiostis,
irrüabilis bed.). -omspot, spod, hon:
-osmn spoüik 37. rediculnm spot
23. spod 37.
*Rien s. Ren.
Riga ling 32. 76. ein zilet 29.
Gzil, roge 33. zügel 45. righe 37. 38.
t. series ; ad rigam ponere righen
38.
Riga du. rig 34. rigestatt 29.
renn 30.
Rigare vruchten (X vuchten) 12.
38. dunghen; l migare (aus irrigare)
dugghen (sic)^ also me den acker
dnnghet 38. rigatio vfichtinge 37.
'*'tRiS-AS s. Rias, -atio s. -are.
-en s. Ken.
*tRig-OP duangh 38. dwangh;
•orosns i. strenu^us, -itas i. -itcis
37. -idns rehter l harter Gf. II 399.
styede; -ere starren F. a. 1420.
«RiUs s. Bilis.
Rima i. f- 1 r-issora 38. clouc
37. 38. O. voc. risse 37. ritze rete
38. clob 27. klymps 32. klymms 29.
chlnnsen 34. chlfinsen, ricz P. F.
spald 52. P. F. cluns 52. splete KU.
spieet, schoer G. voc. chrone 33.
bone 23. ryma schalt; w. u. l ris-
temm id. (vgl. Ristrum. Riscus.) 40.
•fRingella (Ed. a. d. D.^ringula,
gen. ringeln H. Ph.
RingSre nem 27., neren 33., nerren
45. sicuicanis.
Rinoeer-os eingehurne Wien. F.
399 H. -OS ein aingehurn 52. ain-
hüm 32. einhurn 29. vnicornnsul.
ib. ainhom 30. eyngehüm 34.
f Rhinos interpr. atms (siel) l
narisBr. rynos nase 40.
* t Riorta (aus retorta, wie reor-
ta Gl.m.?) hals eysen 33.
Ripa 6uer 37. ouer, bort, rant t.
littos 38. uuer, stetten P. F. uwer
45. wasser-stade 40., -stendi 32. bach
40. 45.
*tRipeas s. Ripheus.
* t Ri-, ra-pinaga, ripofoga 32.
wassersteltz 32. K. F.
*tRipossns^. Rixa.
Ripheus. ripeus i. impetuosus
(Gemmen) dri-, dru-ftich G. voc.^ f
aw5 s vgl. dru-, droe-, drie-stigh
violentus^ a%idax KU. riphe Limpetu^,
unde riphe-QS, -i mantes etc. Br.
^fRiscnlu-s, -m i. q. superpUcium;
risicnla-m oghen brauen 37. -s(c/.
Gloss. V. Supercilium) ein oberpraw
52. rusticulns (alph. risic-) i. super
alium (umg./) 76.
* Riscus (nrr. 1. 2. Gloss.) einym-
pen sumper 52. sedesabum larbori.
sambucus alhorne 37. stain mugri
32. ryscus holander 0. schalt (i. q.
Spalt, vgl. Rima; aus schellen?) 40.
*Risi rijs ligumen 37. reys 1: guth
(aus lt. git) F. a. 1420.
*tRisicuI-a^ -um^ -us s. Resi-
cula. Rjsculus.
*R-, t f- t sc- 38. -issura (ef.
Rima) rete, risse i. laceratura 38.
kluns 52.
♦fRist-rUM i. rima etc. (wie 76
Gloss.) 52.. -erum (rist^um) s. Rima.
*Risum meysch i. seruisia 37.
Risus lachen 23. 37.
Ritus recht-Mch 30. -vertig 29.
sete; rite redelichen F. a. 1420.
Riual-is geckischer geselle 74. -es
gehye gesellen 40., älter und richtiger,
von hlen nubere; vrm. aus hyv-, hye-
gesell: bir gesteil 9.
*Riuola s. Bardana.
Riuus, i. torrens 38. vloyt 37.
flet 38. beke 37. 38. G.voc. bach,
runst H. 8. D. Gf. reuyer G. voc. vr-
sprung 52.
* t Rixia reygung, käbelung 45.
chrieg, chyfflung; rixabria {aus rixa^
320 Rixale Robecola
briga) chlaffung, cheyfellung 33. rins een r. placker G. voc. ^oSamli:;
taxa zeng 32. rixosns wortellhafiftig Ol m. r.-paum; mel rosacenm r.-ho-
{aus nd, worstel-, X wort Oloss. v. nig Meg. rosetam r. Stauden gewechs
Rixari vgl Altercari?) 31. vorteyl- K F. r. stille 45. rasgart 32. riMRDll
hefftig (umg.!)64, ripossus i, belli' (color) ros&le 29.
^^^^^^ 37. *tRosaria-m s. Rasor. -% s.
'^Rixale hekele 37. 38. Rodere. Rosa.
Rixosns s. Rixa. *tRosat-a9-iimOani?ti5)ro8a732.
Rob-or, -up starckheit, cracht; *f Rosci s, Rutenns.
bloc G. voc. rone (nicht done) F. vrat * | Roscin-nm (r. Roncina), -a
roone sim. Gloss. -ustns starck, fest nÄgel instr. carpentariorum 40.
ö2. *Ros-etam s. -a. -idus s. Res.
«tRocuIentiis s. Ros. "^Rostr-nm grans (nauis) 52.
*Roeiis, rochns schof zabel roch snauel; w. u. sneuel an dem schou 38.
^ö- -isona storg 40. -um porcioim
Rodanas fl. rodan 40. summer (aus sonnen umg.) wierbd
Rodere scraden, gnagen, taanen ij. .um porci ags. thuthistü cMmgl
38.ros-iisgheknecht;.umadtt.knage- thowthystyllc efigl sow-thistle (^
lick; -arius knaghich G.voc. Lactuc-a, -ella hierund Gloss.).
tRog-are (c/. Deprecari) bidden *tRosu-la, -m, -s s. Rosa. Ro-
eyn iewelken 38. -a gallice (sie) spende dere.
Symb, D. 343. eyn betil stap F. a. 1420. * -»-Rota s Rata,
-ator bitter 40. -ationes crotze weke R'otabalamofrengabel52.rede8ta.b
♦tRogom (a. d rogen) geleyche; for^iace dmüur 76., adformamtndy-
Wgai effundunt (ptsces) leychent «J^ ^^.^ ^^ {wdterau kis n.) 37.
^^ ^ ^ ^ j j X xr TT *tRotagiam (anders (T?.m.)wan
Rogus prant stat der doten K. F. g^^^^ y^ f^^o
♦Rolon (aus orobus) earban Cock ^j^^^^^ ^ j^^^
*Romania, romonia SO.(potus) r» ^ i .^ - ^ . i ^ ««
romani-e 1. 5^ -er 29. -r 34. romo- ^ ^otnhji rotte t carte tni«Aito 37
jjjg 3Q der krapf o. wind Oe. F. -US rulle 38.
Rombus r£a.;storo/f. PA. rumb- , MRotund-a (arbor) s Lov^
US, 1 -o 76. stfirr t. sturgio iST. F ^er. schiue, eyn runt bret 3a -lü
stör 37. 38. t salme i. salmo 38. smwel 29 scheyb-elich 27. -lat 33.
Romipeta ein romischer pilgreim gescüeibt i'. V. , , ,
52. pompeta evn bichern (awÄ bilgrin ^^^^^ ^^^'' ^^ «yn harle vlasses
sim.!) 45. ^^•
^fRom-onia s. -ania. -peta 5. Rabea rißa (i^.) Ä PA. lide wrcie
Rhomipeta. ^0. r. major lidwuriz 93. r. minor
*tRomphe-a 1: -n evn scherme- woodroff Cock. r. tiuctorum klebe
l camp-swert 37. raphea swert 40. kr^^ 51. rubina libwurcz 32.
♦fßopter s. Fraga. ♦fRube-ba rubeb 29. -ka eä
Ros dau 38. daw 37. to"w 40. JP«^«« ^"^ola eyn rukew 33. -la est
tawb 33. ros marinu-m grensich 40. P-figella 27. -IIa mbell 34.
-s bodhen, sun deaw, feld medere *Rubeca s. Rubeta.
Cock. rorare towen 30. töwen 29. *Rub-ecula p. bucking 32. rJkel
tawenn 34. rosidus dauwech; rocu- 29. rottaugel 34. een roet oghel visch
leutus (rorul. Gloss.) dauhaftich 37. G. voc. \ -iligo rodoge (visek) 38.
roridus vol tawes 33. -etilla rotougel Str. V. -icula \ ra-
Rosa ros, rosen bom K. F. rosa- tUe r&tling K. V.
Rnbedo
BngA
SSI
riti 29.
»ella s. Rubeba.
lu-m l -s rot win 37.
e-r^ -rnus^ -s s. Rabns.
LS. Rnpes.
Ei credda (JFd., im Texte
PÄ. krott 29. 140. chrott
esch 32. taaschen (rana r.)
öca laubvrosche V.a,1420,
et-iUa s. Rubecula. -um
u
)ice-r Gloss., -1, rubiter
irm H. S. D. ruzworm Symb.
jss wrm 40.
cor-enm, -inm l&sch 34.
mdas Scharlach t&ch 40.
as rudig 30.
US est panis decocttis eyn zo-
7.
►ig-o, 1: -igo 37. rust 37.
': immundicia cacabi 37.
an-a, -um roter trubel 40.
igo s. Rubecula.
lin-ium, -um 34. 37. 45.
icium) rod seter 37. rot sin-
1 rot schetter 33. roflf seh.
chechtel 45.
lilocus rinstetti (ri-) ein, 40.
i-ilola s, -iola. -ina s, -ea.
•ola aphelpluem 34. obs bl&t
apfelplaim 52.
dter s, Rubicer.
m mensura qd, 37. 76, Gl, m.
o s, Bubo.
o-sus, -gus s, Ruga.
3a routi dint 32.
>-riQus s. -urnus. -rosus
US.
pnus, -ernus (-urnus ?) t.
30. 37. 38., -rinus P. F.
0. 38., eyn rokerich haring
igh 37. pöching P. F. puch
praun {mis pram sim. umg?)
F. bosch breme 40. rotel-
Orient); in Italia ain paum-
Hs. arbtiscula) Meg, busch;
Q mulebern bom 37. pube-
Lflfumentum) struchstudig 29.
'5. stawdäch P. F. gebug 45.
!-a s, Eruca. -enus, -ia
MoTtun gloHftrinia
8. Rutenns. -ina s. Rnndna. Aohm
s. Ruga.
♦fRuct-are (c/. Eructare) rupsen
O. voc. raubezen F. a,1420, rüsterSn,
auswerffen P. F. -uare r&ifczen 34.
-a kopp 32. -US weder nftcken 37.
gröltzen F. tril,
* Rudea sunt purgamenta dcmus
hawgkerach 52.
Ruden-s, -tes (pl?) 32. (c/. Rudis)
segel-sail K, F. -stang (sträng?) 32.
schif stricke F. a. 1420. saitt i. corda
52.
* Ruder seghenkotele 37. schwin
drog 32. {g. -eris) kuchin n&sch
K, V.pl, (-era) abraum w. (^coquine
Gloss.) boh. rum F. tril rudor czegen
boum V.a.l420,
fRuderarium s. Rudus.
Rudere (cf, Baiare. Rugire.) reren
(mdenti rerindire) Sedtd. rulyn cuw-
norum V. a. 1420. rudire (cf. Hinnire)
ruhein <mni 29.
*tRud-eri s. -us. -imentnm s.
-is. -ire s. -ere.
Rudis i. virga precoria (st. pret-)
etc. l eyn line an den schepe (X ru-
dens) 37. herren stap 40.
Rudis^ rudus 34. vngelerter 40.
pawrrisch, rüdisch P. F. ridisch F. a.
1618. Sm. III 55, der ahd. hrotag id.
zuzieht, vgl. (rudes pl,) hrotage Gf.
II 492 rotake Gl. Ker. Aber weder
diese Wörter, noch ruyd, ruydigh ru-
dis roud, rouw id. KU. mögen zu obin
gen gehören, die eher von rfide (canis)
abgeleitet sind. — grobsynn-ig 29. sim.
34. rudi-tas -heit 29. -s nuwer schu-
ler; -mentum nuwe lere V.a.l420.
Rudista een slijck vorer G.voc.
*t Rudor s. Ruder.
*Rudosus 76,, rabrosus 37. i,
in collo pilosus.
Rudus. pl. ruder-i zand i. lapi-
des concussi 37. -ariüm (cribrum)
ein sandseb 125.
Rufe-lla, -ola s. Rapheola.
Ruga rympe in dem liue eder in
den cledern 37. strime i. vibex; cro-
kele, runtzele 38. rvnczeter (X (^j-);
rugosns (cf. Squalosus) r^nczelech-
41
922
Kngere
Bmttcft
ter 40. rabo-sns Qloss.y -gns rym-
pech, houerich, vnlik 37.
* Rug-ere. -eo vi caret sup. pr.
leonum; -io iui pr. ceruorüm 37. -ire
kriimneD, kreczen 45. wüten (lecnis)
52. wuchczin leonum V. a. 1420. brum-
men (leonum) 29. 38., also de lauwe
38. lebisch schrein 34. -itns bruys-
singhe (leonum) G. voc. I6wen rftff o.
brommung 29. lebenrueff 34. lewen
geschray 32. lo*gen gescray 30. sa-
git (4.conj.)ceruus Symb.l).
Ra^osus s. Ruga.
Rmna missiburi 48.
*f Rnm-a kelbraut 32. eenstrotte
(,) keel of crop ö. voc. l -en krop
37. -en (cf. Erumen. Frumen. Arteria.)
een strot in die beesten G. voc. gü-
meiss (gen. sg.) intrug 40. indruck K. V.
Schlund 32. ober-rach 29. -guem 34.
ags. wasend Marh. Gl. -inare in-
K. F., ir- F. a. U20 -drucken K. F.
anderwaid chewn P. F. l -are eer-
kauwen G.voc. pumen osguUwris 37.
*Bumbo {au^ rhombus?) winkel
mos 40.
*f Bumb-o^ -US s. Bombas.
Bnmen s. Bnma.
*Bamex ruff 40. 74.
Bumex sich-, cit-terwurtz (Ann.)
H.Ph.
*f Bumide (X numide) r&mere 40,
Bumlgeriilus mer sager 40. 74.
Bamor (c/. Fabula) runinge 37.
rumen F. a. 1420. raim o. mer 52.
ludvm 32. mär 34.
. *fBunca-bor (Xrutaber Gnloss.,
-abon } -anbon i. q. dentes arpite 37.
Bnneare. runde ani weyden, ghe-
den (herbas inutiles) 37.
♦tRttnci-na, -le 27., rncina 32.
(ef. Bidubium) nögil i. roscinnm, snl-
catorlnm H. S. Tr. nugil F. a. 1420.
nagel 27. nüt ysen 32. eyn stoig ploch
45. mayssel 52. uile i. lima Symb. D.
uüil ib. App. veyl 33. ligno lanceato
sicut est bigno i. uuidubil Pf. G^rm.
VIII 388. vgl ib 402. Gf. 1 592 ff. II
141 ff. III 95. Gloss. V. c. u. v. Scabra);
r. bidugio i. sax. uuidubil et franc.
scabo l lohheri {aga. locer Bsw.) l
huobil {entsteUt? nhd. hobel?) ib. im.
e}ii grope hake t. rnneo; m.pr. (•!-)
zekele 37.
Bnncinns gurre {vgl. u. a. BM.k
V.) 40. gurr, baw-, acker-rog K.V.
Bnnco (cf. Runcina) haumes, w^
yser G. voc. kozze (a slav. kossi
falx??) Conr. {Gloss.). nag rfiterf^^
32.
^fBnnctns s. Innens.
* Buncus sch&ppe seu coneha depiä-
cibas 40. rnngus schupp 74. mreiu
rafft (panis etc.) 30.
*tBnn-dare s. -eare. -gas s. -ens.
Bnpes steenroets G. voc. steyn-ritze)
-kule 37. rnpis schroff 29. veb a
berg fl&ch stein 40. stainpruch 5i
rnbes berg fl&ch 30. rnpecnla ejro
clene steyn 37.
*Bnpicapra, rabicapta 28. i. ci-
preola rech o. ein wilde gay^ 28.
sim. Naturb.
*Bnpta-re {dlph., gedruckt repu-
tare) tanen; -tio taninge; -nns ge-
taent G. voc.
f Bnptarius (praedo Gl. m. vgl
rateras Gloss.?) eyn bussen schütte
37. '
Baptas s. Eraptns.
*f Barcas s. Banens.
^Bnri-cala, -gena s. Bns«
Barsa-s, -m vortmer 23. 38.
Bas g&w 32. bauw i. terra arabHii
K. F. rara gelende 40. rari-eoh
dorffman 52. -cala gebure ib. baw-,
acker-man i. agricola K. F. -gent
göman; rastic-ala g5w buwer 32.
-as s. Tyrus. -a gebdfin 40.
*f Basca (sumbri etc. Gloss. v^
ebds. Riscus. Ruscus.) bfich kole 40i,
unvg. Fischname, aus ruscapa?
* Rus-cia etc. s. Rutenns. -cqn
s. -tnpa.
Rasens brftsch K. F. raysche ft
voc. eyn hüls husch 37. mst-ioi
hüls G.voc. gr&sch {cf. Cantabram.
Gl.m.v. Ruscum. X brftsch sm.f)
V. St. G. 909. -osns doemich G. voc
Rnssata rot kleit 40.
*tRnstic-a h. byverwurtz {Ed.)
Sadnoel
838
H.Ph.mirchelepiseis 40., eig. Pflaiufe,
X rostapa? -a, -ns s, Rns. -nlas
s. Bisculas.
*Riist-uiii, -osujB s. Ruscus.
* Rustupa, nuscupa (v. Robarnus),
rnstiea (h. t;.) pochkung 33. pokching
P. F. bangkint (utng.!) 27.
*Ruta s. Rutta.
Ruta {cf. Parietaria) wyn rüde
37. rutta rutt 34. weinkraut 34. 49\
rota rate t. corna Symb. D.
^Rutaber s. Runcabor.
•fRutela (slang) rutel, vor. ru'tel,
m.M€g.
Rutellum s. Ruteus.
Rutenus rüsse 29. rewsg 52. ru-
eenus ratze; rucia reutz, eyn lant 38,
rmia rutzen land 37. rosci rdssen
papulus 40. russia reussen 52.
^fRut^us, -rum knattel (vgl
Claaa. Contus. BM. 1 855) 74. -erum
knuttü U. 8. D. knotel Tr. knatel
Gf. IV 582, künkel 40. -eHus l -rum
strichbreth i. hostorium 125.
*Rutile. ratile s. Rubeoula*
Rutilus Gloss.
Rutilare glins-eren, -tern, blenken,
schynen 38.
Rutilus, rutnl lamperter 40.
^Rut-ta s, -a. -rum s. -eus.
^Rutta, rotta 34. Symb., ruta
29. rotte 37. (i. lira) Synib. D. ratt
34. rut 29.
*tRutul s. Rutilus.
*tRutam (aus ruptam? mw. pla-
num imd fossa) der stickler, it. la rata
Oe.V.
'•-^VZ-^V.-N''
s.
^tSaba-num badlachen H. S. D.
itffi. 19. dwele 37. dweele i. mappa
\ snuyt doeck i. f acitergium G. voc.
swais tuech 52. -sindo l -sando s.
BtrigUis. -tium badhemet K. F.
badpfait Z. F. Marg. sim. 75.
.Sabaoth goth F. a. 1420.
Sabat-um sonauent 38. -ismus
rfiug 27. r&gung 45. arwbig 33. (7»^e
QMS ruung sim). -isare füren (aus
fiiren), rügen 45. sabucium dusent
Btreden G.voc.
*tSaber s. Scaber.
Sabina kramwitperpawm 33.
wachelderböm 27. macholderen bSm i.
iuniperus 37. sauin-us zauenbom ib.
aegen pawm 33. sefib&m 29. -a seuel
bom K. F. seaibom 32. sauma segen-
bo*m 40. saphinus saghenb&m 38.
sangwinus (alph. sauinus) sadem
bom 27.
*Sabucium s. Sabatum.
Sabnrra zanthufe V.a.l420.
Saccatum.sucatumsacwini7.5.2).
*Saccina watsack 3. 8. 52. 75.
^Saee yserin schussel 40.
Sac-, sat^Uum s. Capella.
* t Sacer sqq. s. ignis s. Ignis. sa-
cerdo-s priest er, vatter, mensch 40.
-tium th&rmerey 44. Sacr-are hilgent.
sanctiflcare 38. -arium 29. 125.
K. F, -ale 34., -ista 27. K. F.,
-istya 27. 32., -istigia 38., -iflcia
31., 1: seeretarium K. V. sacrament-
huschen 125. sim. Gloss. gherhos t.
festibulum 38. dres- 27., treadi- 82.
K. F., gerwe- G. voc. -kamer. gezier-
huß (-istya) 29. segeter K. F. sygal
(Glosse fehlt 64.) 31. heiltöm- 29.,
heilig- 34. -schrein. -ilegus kjlch
dyep 31. kirchen dieb 30. kirich-
pruchel 34. kirchprüchel 52. kaichen
brichel 32. g5ttlicher ding diep 29.
-ilegi die heiligu dink stelent 41.
-ilege, darüber linmunde, Marg. hei-
dinera i. ueneris 48. -ilegium kilchen
diepstal 29. kirchen diebstal 30. kirich
dieprey 34.
*töac- s. Sca-riflcare.
* t Sacri-flcia, -legus, -sta etc. $.
Sacer.
*tSachortus s. Soroocilim.
Saducei volchk 33. folgy (Inümtw
standen) 27. bessir menge F. a. HäO.
824
Safatrila
% J iffi lffTiif"
(i. ^.b.-meinen pl, FrommannZ. II 308
nach Schröer).
♦fSafa-trila sq. Gloss., -crisa,
-crilinm, 'Safracrili-a, -nm s, Cif-
raculam.
^fSaffectns s. Suspicari.
*tSafracrili-a, -um ^.Safatrila.
^fSag-a l -acitas weyshayt 33.
-aciter listi-ckait o. -klich; -atia
bescheidickait 52. -US 1: -anus touere-r,
-a -rsche 37. -ax synrich HO. V. a.
1420. duck 27. gluchk, weyft 33.
(canis) räche 140. -ana (f.), -o (m.)
wissage 40. -are l -ire sinnelich thün
27. sinniczleich tuen 33.
Sagana gumi; kleit 40.
* Sag-ana, -anus^ -are^ -ax s. -a.
Sagena warflF 52. segen K. F. segi
32. 93. wate Wien. V. 401 H. risch 29.
räwschen P. V. rünß i. locana, sar-
biistar 30. ruse; ker, corue de ligghen
in dem -water 38. fischerhamer F. tril.
*t Sageta s. Sagitta.
'^'Sagia. saya i.alabrum 37.
* SagiUum eyn stör ysern (fahrt)
37.
Sagimen smtlt, smer 38.
*Sagi-na(-narius Gloss.\ -nacius
s. Sagma. -re s, Saga.
Sagitt-a {cf. Balista. Teca.) schot,
dar mede schut 38. schücze 40. scheich-
ta Symh. D. arinschoß 32. geschut;
-are schieten G.voc, -arius scheter
ib. l sageta scuzzo H. S. Tr.
Sagma een peerde cleet of mael
G. voc. stuol H.S.D. stual 1: säum
♦. sella Gf. VI 663. som sattel 32.
sagina watsakch, fäles {vgl. Gr. Wb.
III 1498 V. Felleisen) P. F. saug-
marius soumere U. S. B. saumarius
1: saginacius somer K. F. signarius
s. Vacciola.
*tSag-minarius s. Sanguis. -o
8. -a.
Sagum {cf. Sarcile) bursat 32.
harlach 52. sim. 12. filtz 40. 52.
hemede 40. ein decbk tuech 33., dick
tüch 27. saga dicke duck Symh.D.
herene ducha H. S. D. sagulum een
deen doot cleet of een cleyn man-
telkeji G. voc.; doot (vgl, Gloss.) umg.
aus dos (v. AboIIa)? vgl. sagum i
vesUs viUosa Voce., aber auch u vesUi
mortuorum i. cüiciufn Br.
Sajens s. Saga.
'^fSaga s. Sa^a.
* Sal solt 38. wircz alder salcs 4L
salgemma bitter {aus lutter umg.?)
salcz 40. salpetra salpet-ri 33., -er
30. salbetra salbeter 32.
^Salacium s. Salix.
Salamand-ra, -er 40. fikr irrm
40. fefier wurm K. V. vu*r tyr F.(l
1420. Salamander/, t. stellio, gamA-
leon (cameleon lat. Es) d. %. ertlee
Meg.
t Salamantica du. salamanty, m
statt 29. salmantUia salmonti 30.
^fSalamentum s. Salanum. S«*
lix.
* Sala-ftius, -nus i. annona sangen
(Garben) 52.
t Salandra {s. Gl. m. v. Chelan-
dium) i. nauis celerrima 37.
^Sala-num l -mentnm sallaet
G.voc.
^Salaricia. salica terra sei git
der closter 40.
Salarium soldt 33. schult 27. i.
annona Br. saluum (saltium?)
jarlik vrucht i. annosa (vgl Ghss.
h. V.) 37. saliare solt geben 52. .
t Salarius grempler ,44.
*tSalb-etra s. Salpetra. -nrra
s. Saura.
*tSalcum {aus bancum?) panchk
34.
Salea {Gloss. v. Foca) bressemo
Symh. D. 278.
Salebr-a ein pruch weg 52. -osiis
scharff 27. sim. 7.
*f Salem du. schalmenschwiler 32.
*tSalem-on, -o s. Melo.
* t Salg-emma s. Sal. -ia s. Sal-
uia.
Sali-are, -ca terra s. Salari-mi,
-cia.
^Salici-num, -um l saltorinffl
eyn zolt vad 37. -um salcz-mest^ -Yas
P. F. sali-men, 1: -num 27. saltmincz
(X -mita) 33. salczmest 27. -na
(solt,) eyn stete der me dat sott maket;
SinMnlwn
826
8oI-, solt-water t. salsngo
imoo Symb.D.App. •masi
jer 32.
nas s. -X. -men s, -cinum.
ta 45., salmatica saw- 34.,
listel.
i, -niii 8, Saliciniim.
s dnrine du. guidin mftlin
m&hle in Oberfranken).
i-sator (Br. cf. -satio Gl.
r weissag durch wegung der
saltu membrorum l tremore
K.r.
a spekele, spye 38. speychol-
-der 1 8. 45., als v^ dem munde
pech hulder 8. 27. spaych34.
9. seyf 0. glettunge (X glett
ri Gloss, V. Auricalcus?) 40.
: i. morsus Symb.D.
ic-a distel HO. G. voc. salul-
D. sim. Gf. -ula i. salices
fer saliunt i.crescunt 142.p.
nm.aJid. salaha; -nlas ags.
VI 189 (X Salix; vgl. u.a.
S. 42. Glbss. V. c. u. t;..Vimen).
ilunca zole wide arbor 37.
iuum s. Salicinum.
c wilghe G. voc. wilge i. sala-
weid, als vil als ain Springer
de i. salamentum 0. san.
i, uelua H. S. D. salha, üelüä
30. K. V. felb 30. felber
1er 33. s. marina s. Agnus
salicinus widen 38.
•ere, -ire (in gl. Folge) mit
pr-ingen, -ewen 45.
m-a s. -0. -antilia s. Sala-
.• -atica^. Salimita. -aticus
mos.
mentum pickel i. -men;
-sa G. voc.
) (cf. Rombus), salma p.
, pezzer talpa p. merscher
leg.
•etra, salbetra s. SaL
Ipi-nga Gloss., -ga, varr.
Ipiga (slang) salpe /. Meg.
dx fasg tug 32. sim. 6. 7.
{cf. Salmentum) salse, sap
yan gudem crude; «. exta snlte 38.
balcza sälcz 32.
t Sals-atns soltich 38. -edo salcz*
heit 29. -am gesolten 37.
^Salsncinm {vgl. u.a. Hilla. In-
ductilis.) sulcz flaisch 32. bratwursi;
sch&bling K. F. eyn mette worst 37.
Salsog-o {cf. Salicinum) pekel
G. voc. lakchen, gemos P. v. bitter-
kyt F. a. 1420. -inosns vnfruchtpar 52.
^Salsom s. Salsatos.
Saltare huppen, springhen 38.
*tSalt-eriam, -orium s. Sali-
cinium* -rum s. Suitrum.
fSaltus {cf. Arbustum. Lucas.
Nemus. Silua.) hocher walt K. F. hoch
wald 32. ein statt wo vil ror vnd
längs grag wächst 34. stett doror
wassen 30. dobil U. S. Tr. tobel Gf.
V 352. roht {vgl Nouale) U.S.D.
reke in dem wolde 38. dickecheyt
der b&me; saltuosa holtech 37.
Salua-re helen i. sanare 38. hey-
ligen 29. 34. saligen 34. -tor behalter
32. heil macher 29. -torium vas in
quo pisces viuentes seruantur 37
*8alabra s. Salumbra.
Salabris havlwertig 52.
Salue west ghegroet G. voc. pist
gegruest 33. du bist gegrugt 27.
Salnla selba H. Ph. seibin 29. sälui
32. salban 30. saluaun 34. salgia {v.
Eupatorium. frjs, sauge) agrestis hin-
dhelethe Bawl. salaiatum sälui Was-
ser 32.
Salum dat solte mer 37.
'^'Salambra t?r. 2 Gloss. salubra
fein gruen 33. verwing 45.
^fSalunca s. Saliunca.
Salus heyl, vnd is gotlik gnade
edder hulde 38.
^fSaluum s. Salarium.
Saluus heyl, also de wunde i. sa-
nus 38.
* t Samar - itanus, -atanus eyn
heyde 45.
Sambuc-a zangh, species sympho-
niorum 37. pück 27. pfeiif, schwegel
K. V. -US {cf. Biscus), sambicus {v.
Lactis) vleder; a-, e-lhorn, eyn hom 38.
^fSamentum. sametum some 40.
826
Samia
SaroQis
^fSami-a terre (st -a) lieteme
(argilla letme; vgl. Gloss. h. vv. wireb.
littem Lett) 40. -ns \ -nns ta erde
37. -8 i. arglllam undefaciunt tes-
tos i. thorsß (ags. tho goth. thaho etc.)
Pf. Grm. VIII 399. -U8 (stain) sami
m. Meg. -na sliff; in pl. vasa fidilia
83. sam-ma 52., -pnia sleuff-, 27.,
sKp- 87., schliff- 52. -steyn.
* t Saini-er s. Tamir. -na etc. s. -a.
*8aniitiGa semit tfich 40. samet-
duch 74.
Sam-ins, -ma s. Samia.
*f Samo (Ifisel Samos?) sant uuerf
(Insola uuerid) Gl, Ker., vgl. hier und
Gloss. w. Gharybdis. Sentes. Syrtes.
'*'8ampnia s. Samia.
Sanare s. Salnare.
*tSancti-o pracmaticabestedinge
des keysers; -ora (aw^ sanctuai'ium?)
bedehus 37. -flcare s. Sacer. -mo-
nialis s. Monialls.
*tSanda-bIla s. -pila.
+ Sandal-1 aschun H. S. D. (de ues-
t%bus,sic);cf. -ia, -is, -us frz. -e it.
sandolo mgr..(rapMXiov (Schiffsarten)
Gl. m. Sm. und BM. v. Asch.
* Sand-aliam, -alnm Gloss., -nla
perde cled 37. -afta ritter schu V.
a. 1420. scandallnm sateldeck 52.
sim. 75.
Sanda-pila (altlat dennoch nebst
-llpa Totenbare in litau. Wbb.!), -bila
40., scand-abnlnm und -iolns ib.,
-apnlnm 27. (vgl. Manseolum) eyn
tuch do man dy czoten (aus toten ?)
mit bedecket 27. edel grap -bila;
amer (st. armer) Idte bore scand-
abulum; ross bore -iolns 40.
•f Sandl-x weyd 37. weet, eyn
crut darme dat want raede verwet 38.
waid esch 32. -Cialis weiden t. per-
siens Symb. D. -eea witen rog 40.
saytenklayde (au^ wayt- umg.) 74.
*f Sandnla s. Sandalium.
♦f Sangui- (sangwi-) -s blut in dem
leib K. V. -neus (cf Flegmaticus)
war flichtiger 29. -cidinm blut ronst
V.a. 1420. -ea tausant blat 27. -us
s. Sabina. -snga (cf. Hirudo) echel
G. voc, yle 37. egei /. Meg. -uarii
pl. bloetstorters (störten, hd. st&rm
vergießen) G. voc. -narift (ef. Bnm
pastoris) vmbetrette h,; -rua hart-
rugel 40. sanignarins bartrigden
H.8.D. (9»g' Gloss.) sagm-inurliu
hart regli K. V.
* Sania douendicheyt 37. tobhait51
""Saniare sweren, also eynwnnde 38.
*tSan-ignarins s. -gnis. -lo s. -oa
-itas s. -ns.
Sanna kriegung (aus tr- ?) 33. nraiif
(vgl. Subsannatio. Gloss. v. Valgiare.
BM. II247\) 32. eyn nese dropd 37.
sanio Sprecher 32.
Sanns (cf. Saluus) sunt 38. ghe-
sunt; sanitas zuntheyt 37.
* Sapa milich rawm 33. räm gt-
ntts lactis 62. wupp (textoris, cf. Gloss.)
29. hotte, smand, vlod; sapum lütter
wyn 37.
Sapidns synne haStig (umg.), kon-
stig 45. richend 52.
Sapiens wis, vornunflich 38.
^fSapnla s. Capnla.
* Sapba jäte 12J^. p. 53, aus sca-
pha, axdcpri.
^Saphinns s. Sabina.
* t Saphir-US eyn slicht glas; -ium
eyn schyr glas 37.
* t Saraba-llum beyne F. o. 1420.
-IIa pl, l -lus l -nus lingua Caldeo-
rum scheuen i. tibie; et. -IIa eyn
huf knoke 37.
*Sara-, sare-mantica watsack
i. mantica 38.
*Saratect-a sq. Gloss. -us l -or
pawmayster 52. sarctatectun eeo
vernyenghe of deckinghe of vermi-
kinge (Suffix varr.!) van olden decken
of loen daer af G. voc. sarta tecta
cislizan luthä Pf. Germ. VIII 393 (v(^
Gf, VI 817. cislifaniu ib. 809. tatba
at^^ tributume^. i. sartatectomBri).
sarotectus ein tor l dach decliker 33.
sarcitectorwergmeister 40. sarflia-
gere dach geczowe V.a. 1420.
* t Sarbariu-m^ -s s. Sorbnm.
*tSarbustar s. Sagena.
*Sarca (:sarculum sim.) spade'ST.
SarcU-is^ -es scharlachen i. ralU
SttrcDBcn
OBRuCUI
8S7
H.8.D. -e dünne (X tanich- sim.
CHass.cf. Sagum) dudi Symb.D.
Sareimen de. czedel, schroet, scra-
tele sim. Glass. vgl. BM. 11 2 8. 221.
Hurti-meii %. zota 52. schrotel, czo-
td 33. czote 27. czetel; -ciom schrat-
puib (-pant?t;9{.8eilbantsarta Glass.)
p.r.
Sarcina paggasche 44.
^Sarcinum een snijtsel G.voc.
Sardre kleidschniden 29. sartire
i. Saere.
* t Sarc-itector s. Saratecta.
-olam s. -Hins.
Sare-, aarth- 37. -ophagus eyn
lik steyn 37. leichstain (lapis) Meg.
'^tSarctatectnm s. Saratecta.
Sarc-nlofl, -nliun geda Gf. 1 595.
Pf. Grm. VIII 392. reyt eysen i. sar-
pa K. V. -olam spade, gr&bel (hd.?)
87.
^Sarda. Haupts ags. Gl, lautet
Symb. E.: sardin-os eringas i. q.
hinnsculas; -ia bering ib. U.
*Sardis (gemma) sardin 29. 34.
*tSar-do s, Cerdo. -emantica
s. -amantica. -itas s. Micaria.
Sa-9 so- 34. -rmentnm rab 34.
vreinreb 52. abschnaid 32. abschnei-
fcich K. V. reb holcz 29. 40., dz ab-
g;e8chniten ist 40. pl spachun 48.
iprok, winranken i. ligna vitis F. vrat.
<BM.II2S. 521). reysecht V.a.l420.
^Sarminea wilde keruele 40.
*f Sarotectns s. Saratecta.
Sarp-a {cf. Sarculus. Falcastrum.)
gertysen V. St G. 909. egett, hayd
[aus ayd) 33. ege 27. -ere getyn
(gecyn?) V.aA420.
*tSaiTab-ei, -ones^. Scarabens.
^Sarra-cnm, -tum s. Petorri-
tiim.
Sarrire vmmehacken V. a. 1420.
•fSarposiis s. Scarosns.
Sarta tecta s. Saratecta.
*Sarta scratele 38.
*tSarthagere s. Saratecta.
Sartag-o, -ines 41.ysniD r&st41.
rftsch pfann i. strigUis, patella
K. V. wurpanne; certago panne 38.
larthago eyn br& panne 37.
^fSarti-cium, -na etc.s. Sarei-
men, -re. Sartor.
*Sarth- s. Sarc-opharos.
*tSart-or schrader, scnroder 88.
•riniim Gl. m., -rina snider gaden
40. Schneider g. 1: hang K. V. -um
gheneyget 37.
^fSart-oriom^ -um s. Sertmn.
Sartor.
Satage-re flizan Gf. III 778. -bat
hat geflissen 41.
Sathanas wedir sache V. a. 1420.
♦tS- *. C-atella.
Satell-es, -ites 41. (vgl. Olass.
BM. III 284 ff.) eyn schynt vissel 37.
schinfessel 41. swert degen o. schilt
knhet (sie) 40. ouertegin H. S. Tr.
vor nichter V. a. 1420. i, destruens Br.
^fSatellom s. Sacellum.
* t Sati-are s. Satur. -etaa (cf.
Satur) gendgi 40. sacie der benftgang
(vgl Gr. Wb. h. V.) 41.
Satio seyunge 40. satom sat K. V.
zad 37. nioz (cf. Gloss.) V. a. 1420.
eyn semissen (modus) 45.
*t Satir-a s. Satora. -icus byter,
berisper G. voc. -us eyn hfisberner
i. vermis volans 37. -i waltscherekken
H. S. D. -ion (cf. Saturcia) menestinca
101. H. S. D. rosen- (aus hasen-),
pfaffen-hode, stendel wrcz 40. hrefnes
leac Hb. sathiron sandel- (sie), ragel-
worcz 46. satyra auis rabe 125.
Satis nouch 38. s.-datio zekeringe
37. -factio genugtunung 52.
Satrapa lant vogt K. V. clogil
(:mM. kluoc?) V. a. 1420. schölte, ste-
deholder G.voc.
Satum s. Satio.
Satur vol, satt 34. satur-are
fallen 29. erfüllen 33. setten i. sa-
ciare 29. -ire sadigen, satma|[en 38.
-itas gen&ge 40.
Satura, staura (Gloss. h. v.),
satira messer schussel o. tellcr 40.
*t Satur- cia, -icia 27., -egia
H. 8. D. Meg., -eia 0. san., -eya 42.,
-a 37., -ia 40. garten-cresse 23.,
-kirse 27., -kole l sedeny 0. san. garte
k&l 42. k&nel 37. graten (sie) ysopen
S28 Satorare Scalpella
0. rag wrcz (X satyrion) 40. ueltisp erinnert an scabere grint dübin, klaw-
f.Meg. ben Gloss.
Sator-are, -ire, -itajs s, Satnr. Scabi-es, aec. -em cleynengriot
-egia, -eia, -ia, -icia s. -cia. (sie?); -em profundam grintfleckeD
Satnrnus der satjär Meg., vol jare ^- ^A- -«s schebigchayt, scheph 38.
50. Schorf 38. schorft G. voe, -des A.
Saaci-ns^ l -iatus wundig 33. kretzig 52. iiö. schebig, grintig, sehe-
wondig 27. l saax-ns *. t -ius phen 33, -osus ridiger, grindiger 4a
ghewundet 37. -iare wunden, vor w. rivdiger Sum, ruydigh (vgl. Rodis)
f. wlnerare 38. ^^^- sere schorfhestich 38.
""t Saugmarios ek.s, Sagma. * t Scabigonosus s, Scabreis.
Sauin-a, -us, sauma s. Sabina. * t Scabilariu-m 2 3., -s eyn schilt-
Saura schlang K. F. mole 40. unecht 23. 37.
(staura lat Hs.) seur, i. q,M. sal- ^^S.^^^^'lf ''J5'^*,.^^ '""^ ^^'
burra do^ w oLr lai egdehs itfe^/. ^cheff ^^^ l^«^'" ^2. schabmiui sce-
sure 50 ^^
♦tSäuxns, -ius, -iare s. Sau- *S«**>-«' "»f *• C'**»»"»-. , . ,
^loj^ ' ' Scabios-a knaoff worcz 4p. (seh.)
*tSax-atilis, -ifra«a efc. *. -um. dryackir «Ädt Hcmpt Z. XIII 381
a o^ • Scabiosus s. Scabies.
Saxo eyn zasse 37. saxoni-a *scabra (gcabra verschr. 30)
saesenland ib. -omcum sassech, eyn sehab-banck 30, -eysen 74. schayseii
ding vt Sassen lande 38. /-^^j 40
*tSax-um schrof 32. inichel stein fgcabr-eus roestich i.atperl»-
fels 40. -osus stenech; -enum ^J^^ .^^i^ ^^^ ^^.^1^ ^^j g^.
steynen 37. -igenus felsig 52. -ifera l^^^^^ ^^^ ^ ^ ^^
radeber r. a. i4^0 -atilis, -tiba 40. ^ gc^^bigonosus rustich 37.
i» br^hsam K. F. steyn-biter 37., Scabr-o *. Crabro. -osns «. -eiis.
-bi6 K. F., -bisse 40. saxifr-aga schabrum s. Plana.
(c/. Licospermatis) stam-pruch 33., ,^^^,^ ^^^^ 37 3g ^^ „^
^''f Jf o,^^- ^"«t-r'' „ lo •" vppe geyt 38. stelcze 0. stülcze 40.
bick 22. 27. -agus bibernell 32 -agia ü ^ l/^^^g schacht-taflFel; spir
'^"^i?'? ^*- :'*'?f ^r^'w'^^f cubulum -tafel spei 37. sckdos
r^d.; stembrecha^ steinbreche £f Fh gehafif-t^ifel, -zagel 45. schaca l spa-
Scaba ein schaba {aM M.) 33 tabulum -tafele 38. scatus ein wSf
carba {alr>h. scaba) schal ^uwij/.;, ^ i, „ 33 ^ entwei-flftabel (X aba-
schufel 27. gyg) 27.
Scabellum schab messer 40. scha- «f Seäffa, scafa *. Scapha. Sisca.
niel33.8caranellumbenkelen//.Ä.I>. ♦fScaia, scbala 38. ledder 37.
Scaber, saber 30. s. adj. schoruede ag. scal-cula aioss., -acnla dunghel
37. schorftachtich; veghemes G. voc. vlechte i. scaZa cum« 37. -ans Icyte-
waser H. S. Vind. pfert- 40., stoz- recht F. a. 1420.
r. a. 1420 -ysen. grint 40. hueflf schab *ScaIaria aiiis qd. 37. 76., m
0. snayd 34. hüifschab 30. nauis.
Scabere. scapeban ha°n gescha- *f Scal-brum *. -prnm. -cnla
^^ ^1- s. -a. -elf ex s. Calcesmentam.
*Scabeus s. Scarabeus. *Scalme-ya evn schalmey-n 33.
*Scabia. stabia hruf V.St.G. .^ .'de 37.
*Scabiatrix grint-bfisserin 40. .${>». Scaimns scalta sim. Gf. VI 485.
76. -buserynne F. a. 1420. i. e. taxpi« scalde Synih. D. 286.
scabiae? die Variante -bursterin 75. * f Scalpell-a, -am«. Scalpi
Sealpere
Searioth
839
Ipere (c/ Fricare). schalpere
crassen 38.
Icalpiga s. Salpinga.
Ical-prain, *brum 40. grab
52. grübe- 31, gribel- 40. -ysen.
-, stojj-eysen, meissel K. V.
e-n H. S, 2). -r Symb. D. -ius
il 52. -ella scabmesser 27.
i scrifmezer H.S.D, ein sacbk-
(umgj nach scalmeya) 33.
riis (cf. Gloss.) Symb. E. boor
-eum id., bei Ff, Grrn. VIII
q. scapeUum spripsahr {aus
hs) ib. 1116.
laltos s. Scantos.
alum eyn wyn scale 37. wein-
ir 52.
alas eyn kese korp 45. pontis
portis?), scalis, ant qvod rus-
opellant clida Symb. U., vgl.
V. Clitella. Gf.IV555.
mnellum s. Scabelliim.
mon-ia spriugwurtz 52. -ea
amonea schamone, machet de
\e gerne dürJcel 42. scamphonia
npina H. Ph.
m-pnale, -uele 52. bancklaken
mck-küß 52. -tuech 34. stul-
29.
•cam-phonia s. -onia. -aele
ale.
ican-cilla s. -sile. -dabulam
LdapUa.
tandal-ia (sacerdotis) corde-
Symb. D. -lam s. Sandalom.
ndalom vor argheringe 37.
andapulam s. Sandapila.
and-ea, -ia 37. hochesschiffe
schi£P 40. i. nauis stricta in an-
parte 37.
ndere clymen, stighen, also
bim an leder 38.
»candi-le s. Scansile. -olus
idapila.
Cannes, filtrones vilzelinge
D.,nach Coturni; vgl. feltros,
9, scanos Gl.m.v. Scanus?
ican-sile stig leder 40. stey-
p G. voc. -cUla estrier i. q.
a (nach Scheler aus d. struppe,
i aus strippe) 122. -dile steye-
bachy Novam g1o««arinis.
reif V.a.l420. -raff 20. -snla trat
schämel 32. -sura steghele 38.
Scantas, scaltos i. impetigo, s.
Gl.m.h.w.l42.p.267.
^fScape-ban s. Scabere. -llum
s. Scalprum.
*Scapestan diu mina Sum.^ gaus
scaptensula {urspr, ton. Ortsn. SxaTm?-
crvXTj) Mine {Gloss. v. Minerale).
^fScap-ium, -ta s. Scaph-a,
-iiim.
*tScapt-um, l -iliam 37. stege
reffe 23. eyn steghe rep 37.
* t Scapu-lare, -rale 40., scu-
pnlare 32. schappr-an 29. -on 32.
40. schuppran K. V. schulterbein 40.
scapola - rinm eyn schulder-knoke
37. -bein 45., -pein; -mnr -knoch 33.
Sca-pha, -pta schiffelin V.a.l420.
-ffa chan, züll 52.
Scapha s. Sapha.
Scaphiom. scapium een hams
(harn X hamesch Gloss.?) kiste of
pispot G. voc. i. locus übt armaponun^
tur l locus ad mingendum ib. Gloss.
Br. v. c.
^Scara fliedme slag (lorh 9. aus
slah) seu parua wlnera 40.
*Scar-abeas gleim Meg. wirbel
{umg) 40. -rabeus bibel 52. ross-
wfipel P. F. est vermisinfaba 29. -ra-
bins wobei 45. -ablas schr&tel {cf.
Grabro) 32. keffer 30. scabens s.
Gloss. h. v. strabins i. locusta; sar-
rab-ei 1: -ones (X crabro sim. q. v.)
pl. scherne weuel 37.
♦fScaraxa-re, -tor s. Scarifl-
care.
* Scaria arbor spinosa, pomum tu-
bemim affert V. S. Genov. Scharia or-
busctda sp., p. rubeum a. Gl. V 578.
(Quicherat Add.)
Scarifica-re, -tor Ghss. sca-
raxa-re scherfe-n 38. -top -r ib.
scharpfer 40. } sacrificator (umg.)
schrepffer K. V.
Scariola gens tistel 40. sclareda
s. Lilifagns. schaleya scaleye, eyn
crut 38.
fScarioth (Br.) qd. vicns eyn
strate {umg.) 37. eyn gasse V. a. 1420.
42
330 Scarletnm Scirax
t Scarletnm. scharletnm l scar- *t Scenot-aphium, -inam s. Ce-
laticus pannus scarlaken ( X iBken ?) notaphium.
38. ^Scenam s. Cenam.
Sca-, scar- 52., sar- 37. -rosus ^fSceptram eyn konig czeychin
f. irsiäus 37. i. hirsutus rauch 52. V. a, 1420. ceptram cepter, ejn
Scaros s, Scanrus. koninghe staaff 38. sceptriger scep-
*Scasa s. Sisca. ter treger 32.
* Scasfepo noil 6/., -erw incastratura. *tScerutu8 s, Ceruchns.
Scatere, schat-ere 1: -orire 38. '^'Sci-a s, Cia. -bilis s. -encu-eM
erquellen 52. auspuelen 34. wtcomen s. Sitire.
O, voc. springhen 38. 6r. voc, also dat Scien-s wiss-endig 29. -ig 34. -tifr
water ut der erden 38. scatebra cns -ent 29. künstwig 30. kunstreick
vrspranck 52. wtspronck; sprinckborn; 34. sci-biliskuntlich; -tumgewisshait
opsedinghe (opsieninghe i^^.) G,voc, 52. -tos gheweten i, doctus, prudentj
4 -uricio^ -oribo, -urigo eyn water pulcher G. voc. et i, vocatus (X dtus,
springh 37. -urigio vflFwallung 32. eiere) 110,
**! Scat-onia s, Scotomia. -ula- *t Scilla s, Scilla.
tum s. Scutnlata. -urlgo etc s, Sclllcet, stllla 30. also, mitt-
-ere. -ns s, Scacns. namen 29. 30. bit namen 45.
Scanrns die stamert; adj, scbarp f Scilla merjuncfrawe Meg. rabies
O.vocmnd. scherf Gf. VI 545, sca- 142, raub (a. d, Lat?) 74.fnuiatam
ras krum bain 32. schuche abtretter alaudam Br, leriche Virg. seistem 17.
40. sim, 74, (letfuger ih, vgl, latsch- scUia see steren 33. clUa eyn mer-
bein sim, scaaras). wunder 37. sill-ae^^pertcu{i<miiuim;
Scedia gayl o. sund o. laster 33. -ens (scyllaeus K\,) i. penetdom
sedia sunt Instinlosa {aus lasciu-)37. euenturlik 37.
Scednla. cedola czedele 37. i. *Scma l nitatio Glass., cms imi-
frusi/rum gemain, dazu die versetzte tatio (l grima) Tf. Germ. VIII 401
Gl cecllianns e^^ carto embrieff33. Scind-ere snyden; i. schulpere
Scelerata s, Herba sc. id,, snytten 38. -atar schrinde (deyd)
Scelestns lester-echt V, a, 1420. H, Ph,
-ig 75, Scindula splize V. vrat. (BM. 11
*t Scellum (panmis) dirdanday 32. 2 S. 516). hfiltzin schindel K. F. «in-
* Scen-a^ -ia {aus xenia) richter dula bred ; sindoles dicunkur asse-
gab 34. stena 1: strena eyn nyge res 37. cinduliis schindel 40. d-
jar 37. cindulus id. Melker F. 14. Jh. (ÄÜd.
Seen - a sqq. Gloss. -of actoria Bll, II 198), schindala (ahd. GL) 40.
(-osertoria?) seyl werg V, a. 1420, Scintill-a {meist c-) mhd. vanke.
sen-e 1: -omata pl. eyn mey l5uen 37. fanck,fannkch33. vankchP.F.fQnck27.
-ofactor eynr der do hotten macht wunke 38. funke, ganheyster, gneystar
mit laube 45. eyn louen meker 37. 40. ein funckel 52. f&ncklin K. V
scenicns (c/. Mimus) antner 32. gnaist 32. K, V, -are fannkchen,
*tScen-ia, -Icns etc. s. -awrr. 1, funchken, glisteren 33. funcken, gluD-
2. -on s. Cennm. stern 27. loschizon Virg. (lohazan
* t Scenoph-egla, -eya nuwe czit sim, Gf, II 151), gluwen 45.
V,a, 1420. lap fei (vgl, labfal^.) 52. *tSclntones (t>t-w. aus centones,
-ela kilwi 31. -la läuprost 5. 27. vglGhss.) wuzlinge {st. v-; vglfe-
cenophe-gia eyn sterne k hochtijd der dale. Pedulis.) H. S, D.
joden 37. -ia der Juden kirchwihe l Sciolns wyslich F. a. 1420.
(X centaurea !) ert galten 1: ritter- * f Scip-io^ -ro richter stab 40.
blüme 40. *! Scirax s. Storax.
Seirpns
Scorpena
331
Seirpus siecht royr V. a. 14J20,
schliff o. schiett 52. eppde o. bincze
(sebede o. pintz 74.) 40. ein wit
(vgl. u. a. Vimen) 33. cii*piis sebde,
aebenkrut 50. mer-bincze 40. -kacz (!)
45. ein ror kolb 27. est qd. iunctus
non nodosus sed planus 76. circus t.
itmcus planus; sirp-ns lisch; -eus
rischen 37. cirtus i. iuncus risch
38. snrpus lese L papiriis Symb. D.
Seism-a abe teyl V. a. 1420. pege-
ning, keczrey 33. -aticus ein abge-
aehaydner yon der kristenhait 52.
eism-a s. Discordare. -aticus vn-
Louech 37.
*tScissa s. Sisca.
Scissor schroter 52. cissor cyn
wand snyder 37.
Scissnra {cf. Rissura) snyde, snede,
ächarpe 38. schneyd 34. schmid (umg.!)
30. schnicz 29. clung 52.
*8cita s. Cita.
* Scitolabra leschgrueb 52. situ-
labra \ -bra eyn lösche troch in
famario 37.
*tScitu-ni, -s s. Situs. Sciens.
*tSclare-a, -da s. Scariola.
Sclauina i amphibalus ; s, Gloss.
h. vv. und v^ü. Armilause. Lectega. Diez
R. Wb.Iv. Schiavo.
*tSclau-iis wind P. V. wint 29.
•i windeschc papulus 40. -onix (sie?)
wyndenlandt P. V.
Sderotis, soler-, seiet- atica
Gloss., glirotica (o. h.v.), scliropis
tr&sene 40. soleraeita est dura peUis
in qua voluitur oculus herodii 52.
Sclingit s. Frindit.
*Sclop-iiS5 -are Gloss. slopare
{alph. stl-) snappin (vgl. nhd. schnip-
pen sim.) cum digitoper maxillam so-
nore r.a.l4J20.
Seo-ba beg 30. -ppa pesem 34.
-pa birck i. q. vibox quod est pro
mneisione (st. t-) ex verbere . . . relkta
vulg. stre (sti'em vibex Gloss.) K. V.
beghem 45. -bare fiirwen 29. -pare
feggen 31.
ScobiiUL scophina i. scobs
besme l eyn houel 37.
Scobs (cf. pro.) kerach 52. scops
gemild 30.
*tSco-cea s. -tia. -lantns (X
acantus?) s. -lymos.
Scola-ris scolare; -sticus sco-
lemeister; -sticnlns scolmeisterkin
Symh. D.
^Scolia (: scobs? scoria?) hus ge-
sti!ippe 40. hauggestutt 74.
Scol-ymos, -antns eyn sie dorn 37.
*tScolliis p. (Ed.) kolbo U. Ph.
Scolopendra hamfrez, die den
harnen f rezzent, da mit man si väht Meg.
Scolo-, solo- 40. H.S.D., cale-
40. -pendria, stolopendi-a 33. P. F.,
-um 27., ealdepidria 52. {cf. Ceta-
rach) hirzwurz, hirziszunga H. S. D.
hircz- 40., hirt- U.Fh.y roft- Gloss.
-zuDge. hirszwng 52. rogunge 27.
rustunck 18. ruschung A. P. V. res-
tung (a. d. Nd.) 33.
*Scolpas wange i.maociUa 37.
*tSco- s. Scu-ltetos.
*Scona schade etc. Gloss., vU.aus
scena id. i. urnbra ib.
'^'Scop-a, -are s. Scoba. -olos
S. -UlUS.
* t Scoposa zw. Labina und Nouale;
a.d.D. schupes 32., vgl. BM. II 2
S. 227^. Gl. m. v. Schopoza.
*tScop-pa, -s s. Scoba. Scobs.
Scop-ulus (lat. Gl. wie 76. Ghss.)
golt schum 52. -oli felisa de monte
pendens Gf. III 497. scropulns (X ^•
schrofen?) fels 32.
♦f Scophina s. Scobina.
♦fScophos (scapha?) eyn prim
(nauis) 37.
*Scord-iiim, -eum wilde knobe-
lo"ch 40.
♦Scorea s. Scoria.
'^Scorellns {cf. Amerellus) amer
Symb.H. omer Cock.
Scor-ia K. F., -ea sund^ 30. zun-
del, est faculenta {st. fe-) f^esidentia
ex . . . metaUo ignito etc. K. V. sindel
stein 40. zinder F. a. 1420. sinter 52.
(unglossiert) slagge, vnreynicheyt van
dem yseren 38.
*tScori-a, -O estvasolei 37.
'*'tScorp-ena, -aena Plin. H. n.
332
Scorpio
Scapharins
XXXII 11,, -eta (c/. Gloss. w. Serra.
Siren.) sirene 40. est genus piscium
marmoris (ausmaris?) 37.
Scorpi-0^ 1: -us 37. 40., schorpio
38. schorpe, eyn wenn 38. eyn Schilde
patte; lubbe pile 37. scorpion, tarant
K. V. scorp, ain slang Meg, tharand,
eyn eydes czail, eyn schift ader 45.
darand 32. ein Ott er, est vermis l
magnum signum in celo od(er) tariet
oder tarpuchen 33. ein oders l s,
malum in c. l ein scorpio 27. grymme
geyschel o. geluppet scho . . (schoß) 40.
gelup-et H, S, Tr., -itu Mon. strala.
geluppeti stral Vind. peytsche F. i>rat,
(153. Gloss, st 155.). scorpionarias
armborst-schutze, -yrer 125.
♦fScorps s. Scrobs.
♦Scorrllls bfibschait 30.
* t Scort-earius, -Iflcas eyn de
ro leder maket 37.
Scort-um lan i. precinm 33. -ato-
rium Gloss,, -oriam hören hus 37.
schortum s. Diobolaris.
Scotia. scocea schod land 37.
*Scoto-inIa augenfinstrin 74. -nia
o"gen vinster 40. scatonia dz höbet
swindelen 42.
*f 8crab-era gryndt, rawde 74. -ra
grint, rüde 40.
♦fScrata s. Secta.
Screa-re snufen 29. schnüpflFen 30.
sneiczen 34. snäyczen die nasen ; -tus
racz, ein snßdel an der nasen P. F.
Scriba staetschriber 125. geschriflft-
wiser 30. -lerer I maister in der alten
Ee 34. eyn screyber meyster F. a.
1420. scriuer, eyn de groter heren
sake vor steyt r. tabellio; script-or
eyn ghemene scriuer ; -nrale scriuer-
mest 38. -urarias schriber 125.
zollschreiber, schriflftenhalter Ki.
* 1 8cribli-ta bretsel ader ring 125
Ma/rg. straube /. 44. -go 1: strebligo
in restis 7nodum torta 125. striblita
streiblein Ki.
Scrinium schank Gloss. (vgl. BM.
II 2 S. 81), auch wetterau.^ identisch
mit schraiüc? schrineum 1: stacula
masch 38.
f Script-or^ -urale, -nrarias «.
Scriba.
*f Scrobs grepp 52. serob« höbe
(au^ hule) o. grfibe 40. scorps ei<
fouea 37.
'"Scr- s. Sc-opulns.
* t Scroph-a, -ea K. V., schropka
38., stropha 37., scroffii 40. (ff.
Porcus) SU 38. 40 zu 37. swyne
mouder 38. Schweins m&ter K. F. mm
40. mocke (wett.) 5\ 27. seroftüi
s. Snccula.
Scrophularia s. Castrangala.
Scrupulns schiuerstein 40. schiffer-
32., sant- 33 sim. -stain. eyn swcr
muet V.a.l420.
t Scruta vasis spedes GLm. wisser
zuber 32.
äcrütari vorsehen, ervaren, ut vn-
gen 38. erfragen 64. erfargen 31.
♦fScrutarius s. Secta.
Scrutiniam verhorung 52.
* Seratmum i. omasum sulU 52.
sim. 3.
Scratum (vgl. Patt Et F. 2. A.Ü
1 S. 273) een quaet deet G. vcc,
hader lump 32.
^ Scndi-tia, -cinm howa H. S. D.
howe, schufel 40.
* Sculp-ere (seh- 38. cf. Sdndere)
glauen, grauen, alzo eyn glot (so öfters)
smed 38. steinhowen Str. V. chraczen
chrawen (scalpere) 33. -mm auch cm-
derswo (vgl. -um etc. 142. p. 269, -rc
i. scaiprum Gl. m.). -tor snetzere Symh.
D. schnitzler (nhd. Eig.) Oe. F. stain
metz 52. 76. graber 1. 30. formen-
29., furem- 34. -graber. -tilis pe- 33«
be- 27. (sonst nd.) -graben, -me^
graben l gesnitten ding 29. geaduiitz
d. 30. gesnyecz kind i. ymago 34.
gehawen bylde F. a. 1420. -tilia stey-
nen äff gode 37. -tnra ergrabonge 40.
^tScultella (aus scutella) s. lern-
perare.
''^ t Scalt-etas sculütz 52. -icos
schultes, richter P. F. scoltetusscholt-
heize Sgmb. D.
*tScupor gnecke 40.
*tScu- 8. Sca-pulare.
*tScaph- s. Stuff-arios.
Scurra Sedados 388
♦t8«"r-Ä lotyr F. a. 1420. bu- ^Seclnsa wer H.S.D.Tr. (ouer)
nne, leckerin; -o buflfe 27. -ilis bftbig Symft. 2). ^8^.
)• poebisch 34. pub- tloter-leich 33. *tSeconia s, Ciconia,
derlich, boschlich 27. -ilitas lotir- ♦Secors 52. 76,, secor 87. i.
jt V. a. 1420. verlaussenhait {AtiS' paruus (X seger Ghss.?) vertzagt 52.
;2a;(?enAaY;t;^2. verlazinhait id. ifone. secordia blodecheyt 37.
n^. VIII491.BM.1 952.)U.leckeTy Secretariu-m (cf. Sacer) sacristie,
7. lechkerung; scon-a luedrang; -o tresc (trest?) kamer 40. segrer 41.
leb, lechker 33. schurr-o bouue; .g (c/. Edituus. Suadela.) ein vndrist
litas bouuerie 38. kamrer 52. rott maister 30.
Seossorinm rennila U, S. D. Gf. Secta ab schroyt F. a. 1420. etiam
r 519. IV 680., bet Gf. ßu trennen von accipitur in bofio Br. vngelo'be o. gSt
mrin, chume. rinnelle Symb. D. 282. gdo^be 40. vngemein gloub 29. serata
mmele inder miile 40. gerummel in (scrata ?) vngemainer gelaub 34. vng.
er inule 74. {vgl. remmeln n^en ren- (elUpt) 30. sec-, scru- 34. -tarins
ein 8m. III 101). vngemein glouber 29. vngemaner
Scuta hoczel reyte 40. eyn fag 45. gelauber 34
* t ScuteUari.n8, ^ schüssel wes- . x Sectiporrnm (n. d. D.) schnit-
^ . loch 32
Scutica swepe ö «oc. schüt^r, Secubare beiigen 27. 33. besloffin
Inieht (X scutrfer) 49. 8 F. a 1420
•Scutifer * Scutica. schutifex »i Secula s. Sextnla. Cecula.
!luntve8tel^8cbiltkn«;ht t. toadix 38. si^eul-um feit (ae« weit) 40. der
Scutnlat-a, -ns Symb., l scatula. ^^rlt alter 34. klein weit a. 29. hun-
BlB 7^ appilgro (sax. sc equus) ^^^ ^^^ 33 .^^9 ^erltlik 37.
^rVfi/ nJ^frl^r nT'k^^^S^^- S««"™ *• Mecum.
m. II 635. BM. II 247.) färb 75^. « j ^ i ^ ^
♦fSch. 8t. 8e^ häufig in 38. Scha- ?^^™^T *'^^®''' ^^''- 1^ ^"^^
5ya 8. Scariola, -monea s. Scamo- ^"^ ^^ f ^^^i, -^"^ "^'. »ko: na
im. Schrlneum 8. Scrinium. Sehn- ^Jf]"^^ P^^^° ^®- -f^^^ andirgen Fa.
la 8 Anrispuma 1420. -ma eyn westir hemde tb. kmt fei
Seh-, sqn-inantnm camele hauwe t?' ^'^^ ^^!, ^' ^v^? ^""^^ P*^^^
j iifeö'. die ander geburt O.san.
fSe- 6fo^5., semet-Ipsum l sibi Securare ^. Securus.
I8i Sek suluen 38. fSecuris exe 37. 38. ackst 27.
^Sebalo. sembola holztaube 74. acbst 33. agst 30. ax 29. hachken 34.
»miila holcz tube 40. s. bellica stritacbge, helmbarte 125.
Seeale. sicalatinkeliSywft.D.^W. Secur-us seker; -are sekeren,
l|paleein8encko.steflFlen^t;^?.8enckel veleghen (veylighen KU) 38.
'1088. V. c.) 52. Secus nebyn F. a. 1420.
Seeam-eneenghesnedeofclouinghe *tSedacies 8. Sedecies.
Kvoc. -Ina kerbe, gesneid 33. *S-, g- Symb. -edaciom (c/.Ca-
Seeana ß. de secke 37. seccana pisterium) sichtebudel 38. hosib 40.
5chk 33. sigona sigena H. S. D. Gf. hasib H. S. Man. hesib Vind. harsef
Seeare hacken 52. 4. (cribellum sib) D. mülde Symb. D.
^tSeeatriolum hacke-, Mietmin ^ö. setaciare siflen, budelen ö. voc
ouwel-block 38. durchslahen HO.
*tSo<^Ai^u8 8. Sica. Sedaregeseczen 89. yglichen Seesen
Seeedereentbeggen33.weychen27. 33. slichten V.a.l420.
* t Seclnatum (vgl. signaculum *Seda-ciii8 stuel 33., stelle- 27.
im.) eyn jnghesegel 37. > -macher. -rg l -targ st&le makefs Wl,
884
Sededes
Sempecca
Sedecies.sedaciessechczehenuert
RV.
Sedes stoul 38.
*Sedia s. Scedia.
♦Sedü-e sidela KS.D, sidel 52.
h&rnsidel 32. sim. 5^^. sidel-, ge-stül 29.
gestalte 30. gestueU 34. zedel 37.
sedel, eyn grot bang; -ia stolte in den
kerken 38.
*tSedüis s. Senilis.
Sediti-o (cf, Insidie) czwenunge
V. a. 1420, gesehene, vberlo'flF, stit 40.
athunga (?), strid P/. Grm, VIII 393.
heimstrit, liutpaga Gf.III23. VI 7 49.
geraize H. S. Tr. twist of warringhe
(werange 132. \ werringhe dissidia
KU) of oploep onder dat volek G. voc.
zwylauff; -osns auf stossig 52.
Seduc-ere vor-foren, -leden i. ab-
ducere 38. -tio s. Obductio.
t Sedu-lus (c/. Creber) amsig 30.
-lum sine dolo Fest v. Publica, -s t. sine
dolo Pop. t.^}Viedubio (^t^nt^.^mammunti
Gf. 117 30. -litas emsickayt 52. sim. 76.
* t Sefrisurra {ans seriphium ?)
mettren herha 40.
'^fSegenata s. Segmata.
* Seger, segor i. paruulus nMs 52.
seor i.parmirS Vv.c.q. -Itui 52.
Seges wachsend sat K. V. wachsend
som 32.
*t Segeta est serpeiis cdlmus 37.
* Sege-tarius s. Ferenarius. -x
s. Ceyx.
* Segmata. segenata sunt fasde
mulierum wintel 52.
*Segment-am zerhowen claid32.
-atns (c/. Stragula) stramilaht Gf.
VI 753.
Segnis lassig V.a.l420.
*t Segor s. Seger.
Segregare delen, also me de lüde
deylet 38.
♦fSeleriter s. Celer.
* t Selinnm merck, espe i. apium
G. voc. 110. 132. selim-um l -o epflF
^^. sylyaon epfich Gloss. selinon
eppfe; s« agrion breme krut, bannen
f&s 40., vgl. prunnenkraut selmonog-
rion 74. brennekrut , hannenfiig apium
mgticiim Gloss.
*Sell-a s. Sagma. -arins:
37. -ipendium satel-tasch 33., -
*tSelop-iti, -tipns s. Zelol
^fSeluium s. Sylphium.
Semel ainsten 33. ainest 30
29.
Semella s. Simula.
*t Semen li- 25., la-mbri(
wormkruit 51. sim. 25.
*tSement-arins, -is, -nn
mescere s. Seminare. Gerne
Semestris ein siten kugelecl
ander siten flach 40. sim. 74.
*tSemicalor s. Tepere.
* -^ Semicin-ctinm schmale
K. F.-tiumhalfgurdeli/.S.D.H
lackyschs V. a. 1420.
t Semicubitales cranch 1
V. a. 1420.
^Semihostinm s. Semios
*tSem-inare seygen; -<
(-inescere?) saden 38. -entii
33. -entarios seer ib. ein sa
27. -inium erd weher 32.
Semine-cishalp toyti.semia
V. a. 1420. -X g. -eis half doet
♦fSemin-iscere Gloss. j -ei
-ium s. -are. -osta s. Semii
* Semi-ostium^ -hostiam (c
pugilium) heke, eyn bret dar i
half to d8yt 38.
* t Semi-repletus s. -uaci]
*Semisericum schemelot I
halp sidin tuch 40., vgl. Gloss. ^
melot Fr. II 160'. scharablät 1
2 S. 80. Diut. II 130. vgl. Sm. L
*Semispa-ta,-cinm Sachs, si
lin 40.
Semistinnm. simistrinom .
licorium.
Semita (cf. Callis) päd, sti
pfad der lut (lute?) 32.
* t Semi-aacuos l -repleta
halflf wul 38.
* Seminncia halb gewicht i
Seminstus. seminnsta ha
brunnen 41.
Semotus auff gewarffen 3
geworfen 17. af ghelecht 37.
"^ Sempecca. senipecta i
herro Symb.D.
Semper
Sepim
886
Semper allweg 29.
Semper-niaa^ -nians Hb^ -sma
L, -f^Umn 40. (cf. Barba ionis)
igrüne 50. sin-grfien Meg. -fülle
!b. blatiog 27. pladlass F. F. plod-
iB 33. huss wrcze 40.
^fSemida s. Sebalo.
I *t3^iiA<^ion, -ionum^ -um, -nlam
; Senecium. Senator.
'♦Sen-,sw- Oloss., sim- 32. -amur-
ü {atss -murra?) mos, flecke 40.
kw. 74, ma£fel (infirm.y au^ massei) 32.
Sena-tor romischer richter K. V.
Dmer 32. -calam rat-haus 52. -hus 38.
^ ^fSen-e s. Scena. -eca s, -ecia.
♦Sene-cia herlinc H. S. D, Gloss.
ici erline (sie) Symb. D. Äpp, -cia
dnber fei; w.u. -sca (-sta?) wildi
eb 32.
* fSeneci-a i. makdictio l detraxio
impdrcdio (aus imprec-} sefiium 37.
Mms i. plenus detraxionibus 37. ein
achreder 52. -o tiltap m. F. tril,
eneca vnuletikeyt l senam (atis
mam ; vgl. 76. Gloss. v. c.) V. a. 1420.
*Seneci-am, -o Hb., senac-io
•ionnm 0. san., -um 40. born-
risse t. apium aqne O.san. burne
resse (senacum); bein wurcze 40.
runde svylige {e. groundsel) Hb.
•fSe- s. E-neetos.
Seneetos older; Senium alder
lies leuendighen dinghes ; antiquitas
. a. d. senescere (cf. Antiquus) öl-
en 38.
•fSene-facta s. -sia. -rare s.
erenns. -sea s. -cia.
Senescal-cns^ -los marg stal (sie)
0.
*t8enesc-ere, -i s. Senec-tns,
ML
*Senesia s. Sensia.
Senilis (cf. Vegetus) altlich 29.
im. 30. sedilis a'^klich 34.
Senio ses oghen inden teerhnck
K voc. seg K. F. tawft 52.
*tSenipecta s. Sempecca.
*Senis du. (Siena) zä den hohen
Innen 32. sifn.74. (trifftmitder Glosse
M Sententia 74. Gloss, zusammen).
ohensen Oe. V. Vgl. zu der hohen
Sin Stromer Chron. der d. Städte 131.
385. Haupt Z. XIII 177 zu Neidhart
von Reuenthal 41, S2.
*tSeni-am s. Seneetos. -xtra
s. Sinister.
* t Seno-f actor^ -mata s. Scena.
-nes s, Franaferetes. -rns, -rosos
s. Sonns.
*tSens-atio, -atos s. -rns. -ere
s. Censere.
*Sen-sia, -esia 52., senefacta
(?) 37. est virgo pudiea.
Sensim melich V.a.l420.
Sens-ns leiplich erkantnij^ K. F.
-atus synnig 30. be-, voU-s. 29. we-B.,
wolbesunen 34. -atio achte, eyn bered-,
besprek-inghe i. deliberatio 38.
*Senta (t. tharmus 52.) s, Tenca.
Sententi-a (cf. Liber) sin 32. or-
del; -are ordelen 38. (smare?) or-
teylin r.a.l420.
* Sentes (cf. Sordes) domheck 52.
Sentina stilla Gf. VI 671. lat.!
(traufe sim, Gloss., vgl. stillariae
aquarum ductus Gl. m.). aytczueht (cf.
Gloss.) V. a, 1420, V, vrat. dorn 40.
74. buschen 40. (aus nd. dork id.
X sentis?).
Sentire. sensisse fumeman 48.
*tSentnm s. Centnm.
*tSeor s. Seger.
Seorsnm beseylig 34. beseyts 114.
eyn rück 45.
*Sepa s, Cepe.
Separare scheden, delen 38.
Sepe dicke, vel, vele, vake, vaken,
stedeUken; sepissime alder dickest
38.
*Sepedium s. Sepidinm.
Sepia cudele Symb, D. 278. kattel-
visch KU. schrib schindel (schnidel?
scriptoris) 32. i. atramenium Bk 8e-
pins V. h. V.
* Sepi-cecnla, -cedola bechsterz
H, S, B, -tecnla t -etnla lister 40. 74.
*Sepi-, sepe-dinm i. refugium
freyung 52.
* Sepi-etnla, -tecnla s. -eeenla.
* t Sepinaga zaunschlfifflin K, V.
-foga zunschlupff 32.
♦fSepins s. Cepe.
336
Sepius
Serpere
*Sepias lithus H. S.D.{derepÜ'
libus). Tr. (de piscibus), nicht X ta-
bernawi./ vgl, nichus {v, Cocodrillus)?
Seps swarczer wrm 40. klein schlang
K. V.
*tSept-em seuene 38. -em montes
septimunt H. S. D. Gf, VI 73. -ies
Ä. -imos de seuede 37. -ember (cf.
October) herbst manat41. deheruest
man 37. fulmant Ff, Ms. a. 1460.
(BM.IISd), fiilmont 41. fülraonet
0. der o'^gsten 40. -entrio (cf. Citip-
rio) niderlant (X fiorder- ? vgl, oriens
ostarlant 6/.) 40. norden, myt nacht,
dat verndel van der werlte, dar de
morgensterne steyt, lic tegen ouer
dar de sunne an dem middaghe steyt
38. -istellium evn zeuensterne 37.
l yrsa minor seuensterne, vnd komen
nummer vnder dey erde 38. -uage-
sima verkund zit 29. -uagessima
30. mä allä hl let 32. -imania wekene
38. -imanarins eyn weken dener 37.
-inernia wegrich, weg breitte 40.
-inerdia wegebreida i. centinodia,
plantago H. S. D,
Septum vor slossin V. a. 1420, est
munici (?) tfinen (,) planken; pl, -ta
die. loca munita 37. (seps tun; sepire
tunen 38. Gloss.)
Sepultara graft 37. begrebt 29.
Sepum tallech 37. 38. talch, vnslet
38. vnschlat 31. vnstlit K, V. vnslidt
33* vnslecht 27. seuum vnselt n. V.
tril.
*Sephii*us vefittis nord westen 37.
'^'fSeqaenti-anariiis &/o^^.,-ariiis
Gl.m., -onarius sequener 29.
*tSequest-er griezwarto i. ago-
nitheta; pfandragari qui pignora por-
tat H. S. Tr. schlichter 32. krieg gutes
behalter auf recht; -ra (-ria Gloss.)
versienerin K. V.
*tSeqiii-pes, -tes 45. ein nachuol-
gent 33., fulge 45. knecht.
Sera portatilis malen slot 38.
malslotel 22^
Sera- 1: sero-eimu ziger, est glossa
substantia lactis cibali^ fragilior et mi-
nus vnctuosa quam caseus etc. K. V.
sirmagam kej^ wager 32.
*Se- 20., ser-raenlmn zappe 2a
8ymb. D.
Serapelline. xerapellina ver-
nossen kleid K. V.
*fSevApnünvi s. SerpiUnm.
♦fSerapherary*. Ceroferariofl.
Serap-hin, -fln brinnendet minne
engel 40.
fSera-re to sluten 38. -tos be-
sloten 37. serola schlosslin 52. eyn
clene slod 37.
Seren-US haitter, lauter 52. -itas
(cf. Tranquillus) luft Bchöni 32. lufies
heytere o. schoni 40. -are klem 27.
senerare chlagen (sie) chlaren 33.
Serere segen 29. Gloss.
Seres eyn ziden worme; sericui
zyde 37.
* 7 Ser-ex s. Ceyx. -ga s. Cerga.
Seri-a, -ola (v. Fidelia) crftch
Sgmb. D. ge meyn vag, zenephan 45.
Sericum s. Seres.
Series (cf. Riga) schicnisse 37.
Schickung 29.
' * t Ser-iola s. -ia. -lingus s. Ste^
lingos.
*Serm-o s. Fabola. -ocinare
cosen, reden, spreken, segghen, de
dinghen, coddern, keuelen 38.
*tSernat-atio, -ns^. Stemutare.
Sero spaut 32. late, spade 38.
serotinus id. 37. speytig V. a. 1420.
abend-ig 29. -zittig 30. -czeytiger 34.
^Sero-ciom s. Seraeiam. -phagia
s. Xerophagia. -tinus s. Sero.
Serp-edo, -eto 29. masele 38. id&|
29. massein an den beynen, grint fi
dem heubt 45. grint uff der hat 30
darum: grint, auff den hoden 33^
off den hunden 27. t&wrm o. ro'ber
l rnbor (roff 7. sim. Gloss.); -igo
(cf. Impetigo) zittersche 40.
* t Serpe-re slynghen, crupmi, ako
eyn al 38. -ns slange, snake 37.38.
-ntaria (cf. Basilia) günderam 27.
gendel redt (aus gundel reb) 33. wm
krut, nater wrcz 40. -ndaria n. worcs,
g&ne rebe 45. -ntilla gundelreb P. V.
wundreb (unig.) 30. -ntUlus gundreb
34. -ntina wedewe (aus wedewinde?);
f. columbrina naderwort «yn and
j
^
;
I
1 H
%&tptto
aMktt«
^»I
jdie 38. natorwurtz 52. -ntam
lg 40. eyn vor span i. menile
>erp-eto, -ipo s. -ed(K
pilln-m wilde boley, kenle
40. kundel 33. wilder kamich 52.
ec G. voc. -loieh Symb, D. -s
(aus origanum) Hb. -m lat.,
rapullan quendeln 51.
>erps serp (slxmg; vgl. mhd.
t) Meg.
rpnla schab vermis 40. schabe
runcia (7«er Aar ?) id. Str. V.
lerra s. Tribula.
rra wasser stelcz 40. 74. 93.
ra sege 40. cerr-a saghe; -are
38. serrator sagmayster 34.
^ s. Se-racalom.
rator s. Serra.
$err-atida betonienkraut 143.
)athomenkraut 74. -eta batenien
0.
Jerris draut (drant?) 41.
ertam schappel 40. e} w ^hulden
sart-UDi l -oriam 37., cer-
IS. eyn crans. sert-are i. -am
^6 Gl. m. -ino ani t. amo 37.
tu-s, -m gephroft V. a. 1420.
«are holden, alsemetruwe edder
rt (ellipt.) 38.
Tuia trechter 37.
ni-men, -tium, «trix s. Ser-
•pa 8. Ceruipa.
ola s. Serare.
rnm wadeke 37. 38. molken
er wasser (c/. Seracium) 40.
I: oeru (quod de caseo exit dum
%tur) wefzech (aus wedick sim.)
D.
Serancia s: Sisrpala.
5ras ripe; eyn olt osse 37.
^ransa, -as s. C-.
a-as, -aas eyn eghen knecht;
eghensdiup 37. -itiam denst
xlenst L premiam 38. -itrix
B 34.
lesa-ch. -d s. Sesam.
«lis. siseles sirmentane (at^
montaoa) h. 40.
Messet 8. Sesam.
isio satinge i. qoietacio 37.
ibrndk, Hamm § loMMrlnm.
tSestertta-m^ -i^ s. {Sex,
'^SesMcinm melpewtel 52.
^fSes-us l -ad Uiand 37. -adi
1 -set 52. i. Mfisas 37. 62.
Seta borst K. V. börste i. setls-
trum 38. biürste o. visch snfiben (91^.
scüben? X <^«te, une Gloss.?) 40. se-
tare borsten 38. borstilen of nw't bot-
stelen neyen G. voc. seti-ealnm t
-strum borst, instr.peäandiorines 37.
*Setaciare s. ^daclam.
«fSethitai s. Cethi.
*Seti-ciilaiti9 -Btrum s. Seta.
* t Senca s. Tenaa.
*Seaere gransen, grimmen, torn^
t. irasei 38. seuire orsus brymmeA
V. a. 1420. pr. vrsorvm 37.
Seuer-as hertl-g; -Itas -keyt V.
n. 1420.
•fSeua-m s. Sepum. -rare *.
lurgaiilen.
Senns scharff 52. 65.
*tSex sehes 45. sesse; sexag-
inta sestich 38. -ena scock 38. schodc
125. -enarins sestech tal 37. -esimns
der sechzigoste 40. sex-tnt; der sehest
45. -les sechsmaln (u.s.f.yau8g. sep^
ties sibenmal) 29. -tintts sesse ed^
zes valdich; -tnplexsesYolt 37. -ntltiws
luzri XII urdias Pf. Grm. VItl. -ta-
rins sechsteling V.a.l420. 6ehe6ter45.
ain win fiertel 76. mauj^ 30. greeo Wh
mim xo*p^§ JPap.^ cerlx Br. -starinB
sehster i. sexta pars oongii que in scrip-
turis dicitur heim tonix (aus hemi-)
40. -tnpes los ib. sestertins ein
ducat 125.
fSextnla^ secnla s. Smisecnlab
Sexus cunne 38. kunn 29. men-
schen sundrung 32.
♦Sya swinlus 38. eyn sy^oi Ws 37.
^Syafragma s. Diaphragma.
*Sibeldingnng. sibildingnm sy-
belling, epiappel 38.
Sibi s. Se (ipsnm).
Sibila-re (c- 38. l slbyllare F.
a. 1420) hyschiczen 34. süssen, alsome
kinderen deyt (vgl. u.a. Sosurms) 38.
sibellen 33. (serpenium) wyspiln V.
a. 1420. wisplen (serpentum) 29. -*bit
wispelt 41. sibolns kysfaung 27; si-
43
S38
Sibildingam
Siliqaa
bulas wispel 29. sibelung, hischung
33. vnke o. (aus vnken?) pfisunge 40.
sibilns pigpeln, zitschen 44.
* t Sibildingam s. Sibeldingung.
Sibilla ein weyse Weissagerin K. V.
sim.93. wyssegerynne V.a.l420.
"^fSib-ium s, Stjbium. -ilus^
-olus, -ulus s. -ilare. -nla.
*tSibal-a, var. -us wispel (slang)
i. regulns Meg,
Sic so, also, alsus 38.
Sica plante {nd., vgl, Goth. Wb. B.
48) 44. Stabes swert 40. sicca t. la-
tens gladius ein verborgens 27. ein
swert von einem holcz gemacht 33.
si-^ sie- 37. -carius eyn hemelk mor-
der 37. moerdener G, voc, seccarius
(aiph. si-; X secare) hauwer V.a. 1420.
*f 8ica-da s, Cicada. -la s. Se-
gale, -rius, sicca s. Sica.
*Sicc-are droghen, drughen 38.
-innm (c/. Aridariura) deyse, eyste
G.voc. -iniam dare, age 27.
^fSicc-arins s, Sica. -inium^
-inum s. -are. -onia s. Cicoiiia.
Sicera machtig 34., edil F. o. 1420,,
ein gemenget 27., ein gemein stark
ge- 33. trank, sincera lutter (sinr
cerus?!) drangh 37.
Sicilla ceciUen landt 125, silicia
(Xcilicia?) silicia land 30. siculns
ein czeczilger 33. sim, 21. aliquis
clecilia ein cilier 27.
* t Sicomiims (X si minus) ab icht
mynm V.a. 1420.
Sicomorus (c/ Celsa) eyn mule-
bern b&m 37. wUder feygenpawm 52.
sim, 74, töricht (X moros 1) viecbom
F. a, 1420.
*tS- 5. C-iconia.
*tSicopha-nta, -nca l -ginns
eyn vighen eter; sicopolita lies {sie
cf.Gloss.) 37.
*tSicos {aus sitos) i. triticnm
wethe 37.
* Sictr um {cf. Secatr iolum) est trtm-
cus super quem secatur 37.
Sicubi alzo anderswo 27. sim. 5.
so wair (nrhein.) 5. 33. irgeen F.
a. 1420.
Sicolus s. Sicilla.
«Sichln s. Cethi.
'^'Slcho-, sy-mackia zelc s
F. a, 1420,
Sidere vogel sicczen F. a. li
Sideritis s. £rcnlaris.
* Sidile est epita {?cf. Gloss,
seile der perde 37.
*Si- s, I-dranla.
* t Sif a Gloss,, sif acrisa s. (
culnm.
*Sigalo s. Secalc.
Sigill-nm segel, be visinge
breue 38. -ator l -ifer sigler j
-are vor in gesedeln (sie); -
czeychlich V.a. 1420.
* f Siginus. sigim scorium l r
142. p, 272,
Signare (sepulcru/m cum lapiä
sigilan 48.
^fSignarius s, Sagma.
* t Sign-nm {v. Meta), -etum
-eta kischit 32. -are tekenen, n
merken 38. -arias eyn banner ^
eyn zomer (equus) 37. -ifer i
Symb. D. uenere Gl. Mar. (nhd.
ner Eig.). -Ites öchenas, ist ei$i
dri^tglasuar 42.
*tSigon-a, -la s. Secana.
*tSig-sonte^ -uta s. Cicatu
*Silab-ra^ -a haspel 52. 76.
* Silage p. vlegge 37.
♦fSilba ete.s. Syllaba.
Silentium (eeel.) Stillung 32
Siler widelin h. 40. weinstc
restis qua ligatUur vites 52. m
Gloss., daraus velthaber s. mOD
{cf, Seselis)? s. m. gaiz venichel
s. montanuni wilde aderveltkom
Silex flins H, S. Tr, Man.
Vind. wak o. kisseling 40. sili]
serling, eyn hart steyn 38.
*t Silex, -ix s. Filix. -ic
Sicilla. -iciuni s. Cilicium.
*t Silig-o rock K. F. dinkel
roko H, S. D. -eneus rockin V.o..
-enus r&cken 45.
*f Silinasorida s. Slembri*
*f Sylindrum s. Cilindron
* f Siliuum. siluum (silni
eyn solt vad Ivasthuris 37.
*tSiliqu-a griess klyen 40
SiUz
SincopiB
3S9
8. -e td^ drauer ib. treberen 34.
•ewer, bucheckir F. a. 1420. troester
2. -ie trester von den trüben 29.
^fSil-lx s. -ex. -laa s. -oa.
Sfllaba sqq. Gloss. silb-a sillab;
itica litera bfichstab 29. sillabi-
ire buochstaben V.vrai.
•tSillens s. Scilla.
Syl-^ sMogismns beschliessender
r. F. sylo^smis der rede sloz F.
. 14J20.
8ilo-a^ -ma 27., Millaa 33. ein
Bsser.
*tSy- s. Syl-loglsmns etc.
♦fSiloma s. Siloa.
"^fSylphium. selnian^ silnasil-
inm s. Asa fetida.'
♦fSilu-a vtdg. walt, scü. wilder
r. F. -atlcnm (ellipt.?) sannen wir-
el h. 40. -ens iag hunt 40. 74. 75.
^tSilaasilninm s. SylpUnm.
SUanisp. barbe 40. baruolf. S. D.
irling 32. (Ed.) barbo; 8. glanis
Ann.) welca U. Ph.
•fSilu-s 8. Biblus. -um s. Si-
iiinm.
^fSima s. Simila. Stima.
Sima, } simma K. V. leber-hule
0., -hftlin K. V. sim. 74. 98. vernimia
. Ä. V.
♦fSy- 8. Sicho-machia.
♦fSim- 8. Sen-amorca.
Symbolum giuuerf Gf. I 1039.
^l. BM. III 740). urten /., zech /.
\ tril. vtügo zecha quo quisqtie stmm
ortionem confert l^S.byssechtlcredo
"^.0.1420.
*Simen (au8 siren?)merfisch 40. 74.
♦f Simeta (a. d. Sluv.) schmetten,
ih. smetanjce V.txil.
* Sime-ns s. Simus. -x s. Cimex.
Simia effein 40.
^Simicia haid 74. siniciaheyde 40.
Simil-a semel, est panis caftdidis-
mus K. F. l -ago zemle V. a. 1420.
dmella semele; \ simola sammele,
ecfaghc 38. sima simele (siniele?)
1). simela (farhiae tritid) grieß,
q. medidla donst H. Ph.
Simil-are gheliken 38. -itudo s.
Inigma.
* Sim- Olö88.y 8imm- 52., simpn-
(simpn-?) -ista kemerer V.a.l420.
ein yndrister ratgeb 52.
*f Simistrinnm s. Semistiniim.
*t Simma s. Sima.
Symon-ia geistlich wficher 29.
symone-i 34. -acus -yer 34. heiliger
ding köffer 1 verkouflfer 29 sim.
♦Symph- 74., simps-elida (^ämä
stymphalida sumpf, mit den Glossen
zu Confragum gemischt) rümpf in quo
fraga leguntur 40. rampflf darein man
erper list 74.
Simpl-ex {cf. Abstractum) aluerr
(-m?) edder eynt-voldich, -woldich 38.
cinlitz-ig 8. 9. -tig Conr. (vgl. 8m. II
531). -US einfechtig (us.f. duplns
sqq.) 29. siuplex einlichkeit 40.
"^fSimps- s. Simpli-elida.
*tSimpuista s. Simista.
*Symphytum. simphicio bein
welle h. 40.
Symphoniaca (cf. Laterculom)
bulse 0. bein feile (sie, cf. prc.) 40.
hennebelle (e. henbane) Hb.
Simul to samene, med eyn ander 38.
Simula s. Simila.
Simulacrum abtgoterey 52.
Simus flach 29. 40. krumpffoter 32.
crumik naze F. a. 1420. simeus
schlechtnessig 33. slimpnasis 27.
Synauche. squina-ncia K. F.,
-ta 40., iuquinancia (X inguinaria)
32. kel geswlst 32. g. 40., verschwulst
K. F. der kelen.
Siuape. synope 1 sinax senf
F. a. 1420.
* Sintfpi-o^ -ones sax. cressa H(mpt
III 383.
^-j- Sinax s. Siuape.
Sincera s. Sicera.
* t Sincip-ut Wirbel 32. K. V. por
nack 27. -ot schoppe V. a. 1420.
ciucipud eyn nacke 26. vomhouet
i. frons 38.
♦fSiuc-opis, -upis 29. 38., -opus
32. 34. beswolunge (1 aus g) i. amen-
cia 38. weczweiflung (umg. sim Gloss.)
33. czweyfel 34. scharmdel (ati^ Schwin-
del sim.) 32. swindlung 29. 34. ge-
schwinden Z^. F. odymbroch F. a. 1420.
3(iO
Smoronoe
harosen- 40«, hertz- 25.-kist(c/Ti8is).
-opare i. am^iis fteci beswoghen,
be swymelen 38. becurczen 33.
fSincrono-s mede tidech 37. -n
glich aldir V. a. 1420.
"''fSiiicapis s. Sincopjfl«
*tSmd-a, -anabnlam sluder i
fanda^ 37.
Sinideriais funckli 32. himelsche
selkrafft K, V. dy obirste vernuft
F. a. 1420.
Sindicus ei» hern vor diner 1:
tetiger 27. ein hören von teyding 33.
(b^e entstellt).
*Siud-o (cf. Bambicium) syndael
37. sindal, syden want 38. semid 93.
semet; toten kaid (sie) 32. sindelis
(aus -1 ist?) edel gewant 33. -on.ein
toten tuecb ib. wisse gesmide (aus
semid umg.) o. mitteler (vgl, mitler,
mitling Sm. II 652) seu pannm 40.
milter (umg.) 74. samat, weisser pfeller
JSf. K*. -or eyn hals doyk 37. iasin-
4oiie wjsser schetter 41.
* t Sind^oleg, -nlai s. Sciodula*
-on. s. -o.
*Siiidiila (aus finicula sim?) it-
nichil 74. wen^cbe 40.
Sinedra sach verhirer stul K. V.
für Sprech stul 32. rieht stül 52.
*tSin-ere s. Dimittere. -giUatim
s, -galos.
* Singire pr. anserum 37.
Singra-phus kauffbrieff 52. -fos
hant feste 40.
Singularis vztrib H. S. B, Gf.
eher o. usdrfp 40. usdrib 100.
^fSingal-ator, *ii£i .$. Gingula.
-ariter s. -us,
^fSingulip«^. SiiiiagiiiL
Singult-us {cf. Eructare) sdnfcung
40. züchte i. suspiriam 37. heschicz
34« hichcz 29. hesch K. V. heisch m.,
schluck m. V. tril. schuk 38. der sligke
51. der roph, hixen, kalph (?), schluck-
nisB 48. nesch 32. heschung 33. gigung
27. snuflecinde Gloss. snoslition Pf.
Grm. VI 390. (snolition Gf. VI 847.
aus snof&tiun nachHoUernann). giffung
45. -are gÜFen 45. schukken, also
eyn vp roufet 38. gesehen V. a. 1420.
gij^n 27. bicheczen 29. heschiezen.
jiischen 33.8lanüczen 34.8&iifBc9EenF.P.
tSingal^us iczlicher; -ariter e)B-
liczlichin; singillatim (X ^') son-
derlichin V.a.l420.
*tSinicia s. Sinicia.
Sinist-er de luchter hant 36. g»»
linck Oe. V. -ca glincki 32., lecz 31.
band, (die) lenck 52., lenchke 33,
glinck K. F., tenk 1. hant. -orsu
tenkseytig P. F. denchk o. lendik
seytecht 33. tenchkseytig 34. senil-
tra uuinstra Gl.Ker.
*Siniaga8. singnlius i vnammus
ainmutig 52.
fSinod-os phoffindoz V.o. 1420. -■
seynt, der papen richte 38. priester
capitel 32. prister- 52., prueder- 34.
-schafft, -icos eyn zend here 37.
fSynonimavileynbedut V.o. 142^.
*t§yno-nnm s. Macedoniciim.
-pe s. Sinape.
♦fSinplex s. Simplex,
Sintagma czusamne legunge F. o.
1420.
*t Sintermale, sintrimala (ntt
tronale?) oyn.veghe cloue (glaüo^
tarum) 37.
Sinoare s. Sinns.
Sinnm {cf. Caseale. Stima.) ke^kar
74. K. V. kesevad 38»8chleck-, rael- {aus
melk-) -kübel 32. eyn melk vad 37.
*tSinn-s schot 38. eyn schoz, helle,
bosym V.a.l420. mer wall 32. -n
schawsj^ 34; strupp (vestis) 32. •0»
abra-e Br., -he vorhelle 40. -aro
in die schoet duwen G. voc. (d., auch
132., missv. llO.y premero 147., auch
find., i. q. tid. nl. douwen KU. hd. düh-
jan, diuhen etc.)
*tSiom-al: -e deusfartum 37.
Sion h. laber Hb. siiim sisaram
s. Siser.
Sipare (ptdUspansm) reiben, dira-
melen 33. ruela,. cnunen 27.
*tSip^ns.9. -iusi. -itella s. I^
cina«
*Sip-ias, -ens i. sapiens 52.
*tSipha*r, -rnm schif segol 40.
^fSipba-r, -s (sypba» 25.) inre
fei 40.
I
hon, flipho K. VI wasser-balg i. hyas, signutn 37., genus 76. Celeste
lagbalck K. F. cipho smius i.s.e,,.. plutUarum Signum 52.\ aus
icit mulier mingendo 122. sirius, wie Siros?
ia-andoabeyDs;-isabymant; ^Sirnlns s. Sirolira.
czlich ; -omodo zo wy V. a. 1420. * Sirumpis bickler s. cum quüms
.ch das puech der newen weys- puelle lud ,.. substratis pedi ... 40.
14. sim, 1. bfich der nftmen BickeU (Würfel') spiel? doch: Yieliler
ighaJt 30. i.luduscumquop.solentluderesuhtniC''
n (cf. Simen) mer-weip Meg. tis pedibus 74.
\7. 33. *Sinis 1. excdsus 37. 76. stiniB
(xicisschoringbe,wtbarstiDghe id. 76. jr:Syria int. sublimis Pap.^
) sweer G. voc. humiUs Ihumectus l humiditas 76.
irgnstnm (surgosta Gloss) *Sisamiis {aus se-) sysambkmit 5 1 .
gastiam. *Sisax. sistex seangst 27. see
igranum {aus strig-?) nacht- angel (umg.) 33. wasser not 32.
! 40. -de 74. *Sisca, scissa, scasa^ seafa s.
irineos s. Siro. Colicmn.
Aga pfiffe 40. zumpffen (jpcnis) ♦fSiseles s. Seselis.
. ad confringendumcalculumin Siser. himn sisarum (Ann.) ger-
tc. K. V. ciringa cymp yssen la H. Ph.
*f Sisimbriam sisimra //. S. D.
la langes kleit 40. nauch swen- sniedoloich t. porrns Symb. D. si-
sleep G. voc. simprinm domesticnm garten wur-
irma^m s. Seracinm. cze; s. siluestre i. calementiim
{cf. Grillus). sirineos, cirus^ wisse kost 40.
. Briensis. suri-o {cf ib, Vr- Sis-, si- 52. -tarda czersag V. a.
ir 32. -go wibel ib. sdrre wurm 1420. behalter 52.
5S lysen V. a. 1420. siriones, bei Sy stere setczin, opphirn V. a. 1420.
eus SiluaticusvermiculiquifiaS' sim. 65.
in dentibus, frz. sirons Gl.m. ♦Sistex s. Sisax*
)arapharagaraiis(at<^scara- Sisfarum v- 40., w- 74. -ischulle
122. carobeus id. ib. suron o. herhom. harffe V. a. 1420. cistmm
{vgl. carabns genus scara- drumell 27. tabure, eyn bunghe 38.
Q Gloss.'). snrrones snebiliz *Si- s. Sis-tarcia,
oss.v. Gieonides); dazu: suem Sitire. sicio mich durst 41. sci-
Ed.) aut snebelcza hominem cio ini i.cupio 37.
ulolaeduntH.Ph.III76.Hier' ^Sitmlos sorre 122^. p. 37, vll.
5re» afrz. Chiron nfrz. ciron st. soirre aus dcer, u>oker auch 9.
ciroun, tchiroun, und andre und citridlas st. cicruUus {Seheier),
und gemian. Benetmimgen des ♦fSitta s. Citta.
eocukerayis. f Sitta {auis) baum-picker, -leuffer,
irola s. Simlas. nugpickel Henisch.
Iiisi?.carpe37. siruluskarpff *tSitu-are s. -s. -bra s. Scito-
labra.
pus spetzercy 52. Sitnla wasser geltte o. krfig 40.
p-ens, -US s. Scirpns. eyn scheppe vaz V.a.l420. dtnla
es eyn colk ane grünt 37. ammer (aimer?) 37. fltula s. Cadns.
des mcrs 5. 27. -is mcrslung *Sitala slange 11. 19. durstslang
20. {vgl. Dipsa) Meg.
tis wirtil V.a.l420. »tSitu s. Sdto-labra.
ir-nlas 76., -ola 52., -ola Situs, scitos (t;. Locus) sacz 29.
342
Sinm
Solotenus
gesatz, glayt 30. (ptc, gelegt Ghss,),
sitoare siezen 30. seczen 29. (?).
fSium s. Sion.
*-j^ Siem-brida, -slerida l slim-
berida schurcz-, fiir-tuch s.pannus
cocortitn; slimbrido widor, srpuilor
coqtiinarie 40. sie- l sli-mbrida,
fictumasmo, cyn schurcz duche 45.
slimsledria fuer tuech 34. silina
(silma?) sorida f&rtuch 30«
* Smigm-a verniz F. a. 1420. -ata
cdelu salb 41. smicma s, Migma.
^fSmirma. smirna mirre t. mir-
ra, stacte Synib. D. mirre harcz
V. a. 1420.
Soboles su'n V. a. 1420.
* t Sobri-us, l -osus 38. cüsc Symb.
jD. nochteren 38. nöchter o. messiger
40. messig 52. nficht P. V. vrtrfich-
ter 0. m&ssiger 41. -i urtru-cte, -e
-htlicho {ags. gedreohlice), -etate -hti-
du (tvuchdiu jejunus) Gf. V 511, -etas
nuchtichait P. V. nochteringe 37.
*tSob- s. So-rorius.
*Sobalam sd hirt o. schar 40.
sewhirt 74.
♦fSocci-lare, -tatturdusSywi.D.
-do pr. sardorum (sie) 37.
Soccus (cf. Paticus) sock K. V.
socke 0. sech i. ligo 40. eyn sok
vilt 37.
Soc-er swagher 37. swer; -rus
swegir V. a. 1420. -er 1: -rus l so-
rorius swager, miner suster man 38.
*Socer- l socri-gium L mappa
\mensale 37.
Soc-ius s. Sodalis, -rigium s.
-ergium. -rus s, -er.
bodali-s cumpan, ghezelle i. so-
cius 38. -cium zelschup 37. -tas
geselschaft uff einre stube 40.
*t Sodare s. Sopare.
f Sodom-ita {cf. Paticus) keczcr
mit dem übe 40. -a (-iticum pecca-
tum Ghss.) vngenant sund 32.
^fSolacia s. Solatiari.
Solago satwurtz 74. sot wrcze 40.
s. maior miua Sy^nb.D.M.App.
Solarium {cf. Celamen) summer
hus 32. bom 27. bone 5. zullir V.a.l420.
*Solata h. solosece Hb.
Solati-ari irgeczen, trösten« Instien
27. -um lustung ib. lustig frawang
33. solacia woUust 29. solerci-im
1., -a 34. verlustung.
t Solatrum {cf. Vua) schades nacht
33. Solanum vesicariam s. Alke-
kengi.
Soldatus Söldner 33. solner 2. 27.
solidatus soldem 30.
Solea sole vnder dem scou 38.
«
slose G. voc. solta {nach Soldatus)
solt 33.
*Sole-ctus sunderlich erweit 52.
-trus i.singulariter electus 37.
Solempni-s erbar, erlik 37. ber-
lich, l&blich 40. -sare feyem erleich
33. ficrn l erlichen syn 27. sollem-
nis erwirdig 52.
*tSolera-cita, -tica etc. s. Scle-
rotis.
*t Soler ci-um, -a s. Solatiari
Solers cloyk, wis, vorstendich 37.
sollers gelower, listiger H. S. Vind.
{vgl. Gf. II 35). solerter claulihho
Gf. IV 295.
*Soletrus s. Solectas.
Solicitu-s sorchuoldich 38. -do
sorgselikait 32. sollicit-are vleysi-
gen (sollers vlcysig), (soll-) vwen;
-udo vbunge, mue* V. a. 1420.
*t Solidatus s. Soldatus.
Solid-us {cf. Ratus) wol vest 29.
poluest 34. dicht, vast; eyn schillingh
37. -are gantzen 52.
fSoUferreum eenrehande schot
G. voc.
Soliloquium eynig kosin V. a. 1420.
*t Solls- s. Sols-equium. -tera
s. Cophinus.
* t Solitari-us^ -s ainzechtenklich
(-erklich?) 30.
Solitudo {cf. Studere) wostenyge
37. wüste, einberkeit {anders mhd.
einbire, bei Stiele einbar); solos
einiger 40.
*tSoliua (soluia?) i. Iwia 37.
Solium sal I künigs stul i. tro-
nus K. V.
Soll- öfters s. Sol-.
*tS- s. sc-olopendria.
t Soloteutts by der erdin F. o. id».
SakeqQinm
Sotolar
343
Isequi-nm, -ram 30., -all.,
uiam G, voc. (cf. Cichorium,
ium.) sunwentel 34. sunnen-
-Wirbel, ringel, weg wise 40.
bloeme (,) meedsoete G, voc,
ete 11. Lq, bellis perenniis
soetje oberrhein. majjsfißelein
'. wegwart 74.
itiam sunnen-wendel 1. 29. P.
^2. von (aus son) wendunge 30.
Ita s. Solea.
ere {cf, Laxare) leysten, hol-
BC louet heft; -tus los, vnghe-
J8. -itur (i. cineres) cifuor 48.
s s. Solitudo. -tos s. -ere.
. T-omentum.
pnium dr6m 37. -ninm trom
polare entreymen 45.
n-arium, -ipedius, -orus
IS.
schedelik 37.
►n-us (c/. Clangor. Echo.) lut
40. -arium {cf. Testata) eyn
jh 45. -orosos (-m 38.) hel-
58. lawtecht 33. 1 -orus lut-
). -orose 1 -atiue lüde, ghelle
Lor-us l -osas denung 30.
s dreber V. a. 1420. -^us i.
'i4orum; -do i.equüo 37.
-Ire nafTazen 52. -are slaper-
)S11S -cheyt 38. -or -ich 37.
lyt 3 3. nafftzgung Jl. F. schlaffes
40. -orare -rechtigmachen
1 slapen (,) vaeken of swime-
)c. sloniinyn F. a. 1420. soda-
h. sop-) stillen 27. 33. {Ghss.).
»phena cpiasi sophie vena 76.,
qiie si g^vssa est in dextro pe-
icat (fehlt 37.) honum Ingenium
i-a wäre weysheyt F. o. 1420.
ug betrigunge %b. gewegelich
-sta eyn w\ze betriger F.
trügner 32. trieger K. F.
leister 40.
ax wassirmuz (-nucz?) V.a.
-a, -arias, -e s. -um.
-ere supen 38. -icium supel(?),
van egeren ib. macke {vgl.
etc. Sm. II 549. mauch Fr. I
649^9) 40. mfis o. brüge 40, ghe-
runnen melk 37. -illiim eyn zupent ib.
supff 32. -itianciila suffen dat. H. Ph.
Sorb-um kurnel ber; -ns kümel
bom 33. -a nespel 40. eyn holt appel
37. -e pl. sprebem 0. san. spere
H. S. D. -arius sper-, nespol-bo^'m 40.
i. trabs eyn sperbo^'m venantibus
aptum 37. sarbari-um spelling; -s
sp. bom, eyn ghel plume 38.
*tSorcerus s. Sors.
Sorcocium. sarcortns est vestis
miUieris manicata et vsque ad pedes
protensa vulg. kursat K. V. sarcotns
suckat 40. sachortus (sarchotus?)
Vber hemd 32.
Sordes i. sentes 29. stanck 29.
30. gestanchk 34.
* Sordis-sa^ -a 1: sorpes ein wurff
kegel 0. kläwbel stain; i.q. sortes
i. articuli quibus luduntpuelle 52.
Sorex spicera H. S. D. Gf. müczer
32.
Sori*ca^ -tas i. minutissimas collec-
tiones die geraspoten chleinunga Gf.
IV1181.
*tSo- s. Sa-rmentnm.
Sororius (cf. Socer) myner suster
man 37. 38. s.-un H. S. D. suestersvn
Tr. Vind. swager D. Vind. 45. sob-
rorius (dlph. soc-) swester kynt 45.
* Sorpes s. Sordissa.
♦fSors lot 38. los, geschieht 40.
höbet- 40., haupt- K. F. hopt- 32.
-g&t. houet gud 37.
Sortes s. Sordissa. sorti-ri los
geben 52. losen, genysen F. a. 1420.
loten 38. -legos loser 27. 32. leser
K. V. glÜck-1. 29. gluchk-lozzer 34.
luedrär 33. -leas sorcerus (frjs.
sorcier) Pf Grm. VIII 412. -legium
touerie, wickerie 37.geluchkIo8ung 34.
*tSortio {aus gartio?) 1: bofo
büb K. V.
Sortiri s. Sors.
Sosp-es gesunt^ o. fr&lichen 40.
-itas zuntheyt 37. '
^t^ospex schiffhack 52.
Sospitas s. Sospes.
*tSotim s. Siro.
*t Sotolar, sottnlar 32. {cf. Sab-
344
Spftcula
iSpeoBla
tel) prewschschuech 34. breiß- K. K.,
bryß- 32. -schüch. eyn bo^s (bosse
109.) l eyn schottel wascher (X bcu-
tellariusl?) 37.
^Spacula 8. Spatula.
* Spacus drät 29. tratt 34. trott 30.
speke 131. {132.? vgl. Specus) G. voc.
porst drat (sutaris) 52. drad; sp.
ferreus eyn ysern drad 37. spagra
droyt V. a. U20.
*t Spacus i.ohscurus S7. b2.74.
l tenehrosus 52., aus opacus, somit
BM. III 325 Vinster etc. jm streichen.
Spada. spata {cf. Francisca) spicz
(X spata?) swert 32.
Spadi-x {equurS; vgl. Furuus) dun
Syrnb.H. -ces appel grawe 37.
Spado hengist F. a. 1420. botlingh
87. meyden o. pfet {st. pfert) d^ us-
geworfen ist 40. sim.74. usgesnitten
pfert 29. verschnit-en pherd 34^ -ten
pferd 30. 32. münch 30. mftnch K. V.
rogmünch 32. vnberhafftig schfij^ling
K.V.
^fSpagra s. Spacus.
* Spala-ngos, -gios musca uene-
nosa, est autem similis fif elde sax.
Haupt III 383.
"^Spameta s. Spanieta.
•tS;pau-gere s. Spargere, -i
s. NcDia.
^Spanieta. spameta grüenspan
52.
^fSpara-gia, -go s. Asparagus.
-los s. Sparulos.
*Sparciis s. Spartas.
Spargere strewen 9. 33. V.wat.
(BM.I353).üeyfdern V.vrat, vloderen
6. spangere sprehen 27.
* Spargala A. sannen wirbel 40.
"^fSparilas s. Sparalas.
Spart-a s. -os.
Spartam hanp O.voc.
Spart-as wint H. S. D. -ta wint-
zoha ib. Gloss. winzohe, wulpe 40.
•cos (cams) wynd 37.
*Spar-alas, '-alas sehne- 80.,
hagel- 40. -gans. -ilus eyn hassel
hon 37.
Sparas geburn gescbiicze 40. ge-
bvm schütz 74. netger miUtanHum
(X ^s. atgftc, kd. azigar Qhss.v.
Acinaces? X netreteals Fiseherger?);
(%,) venabalam spiez venaanHum Sgni,
D. (piscis) reling 32. sperglas (ihn^.,
X nitrum) 37.
Spasmo« cfai-am 1. 33. kram 34.
K. V. kampff (sie) 27. verstrfi{dfang
43.
Spat-a s, Spada. -abvlom s.
Scacas. -ella^ glaspatella s. Aet-
ras.
^Spati-am (cf. Planus) gebrist 5.
33. -osum, -osas 27. eyn br^
spacium 37. eyn weit flechk 33. e. w.
fleeht; Wanderung 27. begerung 27. 33.
Spatula eyn pahn vrucht V.a.l420,
Schulter; balmen bo^^mes ast o. l&p 40.
schulder ader 33. tolds Ol. Mcm,
swertel h. 33. spann 34. »tapilia
spon 30. spacul-a spen 29. sdiaie
(instr. ligneum); l mm {alph. spat-)
eyn borst schulder i. armus pectoris
(aus pecoris umg.) 37. -a seh.-, wede-
ben (vgl Subircus) 38.
Speci-es kred (herba krutb) sa
gewiircz 29. stfipt (vgl. Sm. III 604)
Oe. V. specerey K. V. -alis aygenleich
34. sundrig 29. sunderli-ch 30. -k 38.
be-s. 37. 38. abse eyn besundaen
frunt; -aliter sunderUken 38. -aMtas
besunderlicheyt 37. «arios ^eder,
apteker 40. -ficare yorstengebin V. a.
1420. -osus gesteltig Oe. V. schone
37. 38. stolt, lin, vrisch, we-, wey-
delick 38.
SpectabUis lustlik 37. wedelich
27. edler rftmer 40.
^fSpectabi-licus Gloss. y -litus
genus serpetUis s. basUiscus 40. «ficus
(slang) spetwift /. Meg. spet-, speck-
wist 50.
Spectaculum luder 27. beschaw-
ung 52. ruschöwung {aus z&-?) 84.
eyn schauwe l lugen 1: seuen F. a. 1420.
^fSpectantes (ordo) marienknecht
29.
* t Specul-a erkir V. a. 1420. war-
de 37. 38., eyn ghebuwe, dar me de
uigende yppe wardet 38. warty 31.
wart 32. 40., o. banwart hiitte o. wach*
ter hikslin 40. -ari be- 38.| we- 84.
Speoos
346
in. inwendig beschöwen 29. be-
in 30. -are wachten, warten,
1 33. -ator Wächter 31. war-
U. S, Tr. warter 40. 74, ban-
0. beschauwer V, a, 1420, -ar
0. fenster 40. -aris sp.-stain
lapis Zt.). -um speygel 37.
iuus inwendig beschawleich 34.
teinplatinus inwenig schowt^n
30. inbeschower 29.
•ecus (i. fouea 37. cf. Spacus)
37. speyke in dem waghene 38.
i.raditis 19.
Ita Spelte, also eyn del van
ce 38. dinckel 27. K, V. fescn
feß 32. vejj 30. körn, das ^erd
distel 27. scheren (aus cheren;
ichere chaerophyllum sylvestre
liegt ab), das dy phert essen P, V.
ilUDCa hulin, grub 41. hulli 30.
; grüeb 34 {vgl specus eyn
grübe 5^).
Spen h. grensich 32.
r-a. sphaereclotzelin i T5 sfera
in genus serpentis 40. sper-
(c/. Orbicularis) sinwelich 2\).
ich 30. scheyblig 34. -ogicus
J7. -ula i. pomum candelabri
1 stal knopff 52.
»era-gus s. Asparagus. -spis-
Hyperaspistes.
Tgere, spernere {v. Despicari)
n 29. streyen; i.q, aspergere
hen 38.
>eri-cus etc.s, Spera* -iolus
priolus.
Tma manns säum K, V, man-
iturlich so^m 40.
'permol-ogus ruchen auis V.
fU8 est doctiloquus, lern {ellipt)
ler-nere s. -gere. -ogicus s, -a.
ipica aber 40. ach H, S. 1).
32. echer 52. eher, halben 33.
alm 27. eger 13. 45. eri 29.
spir, also eyn ar vppe dem
i. arista 38. spicar-e schos-
l.^-ius Mehrerer 32. ein halbem
33. spicanar-di spicze nardi
.ttenstert (iid,) Sum. -ius was-
3lcz auis(umg,?) 40.
ibsioki Honun gloMarioin.
*tSplciam s. Os piseinm.
8pical-a (c/. Specula) wart 1. 30
sim, -ator suertegin i. satelles H,
S, Tr. Sprenger (X peiniger?) 33. -um
eyn stroyl (,) phyl V. a. 1420,
* Spicus i, ferrum quod nau, . eyn
sinchel, dat holdet dat schep 37. (hd,
nd, Senkel; Entstellungen s, Glossar),
SpilingQ-m splendling 52. pind-
ling; -s p.-pawm P. V, -m spindel;
-8 sp. -pawm 33. spinlingus id. 34.
*tSpin-a (c/. Dorsum. Spondile.)
dorn 0. fisch grot 40. zappe (dolii)
Sytnb, D, (dorsi) rugelenda Erf. Gl,
ruJ^elende Marb, Gl. -a sacra lenden-
bein ib. lendeinhein (sie) Erf. Gl. -a
rosaram rosentom 29. -ea8 dornen
38. -ius dornich 37. -etum dorn-
gewechß K, V., -struch 27., -ach 32.
dfir nacht (umg.?!) 31. dorenpusch
33. -aceum \ -aceus distel 52. -acinm
spinasaye (nl.?) 27. binetsch 29. 1
-acia stichlingp. K. V. -acins stichilter
p, Sytnb. D. 278. -achia binesch 32.
-ellum doren schlech K. V, siehe o.
hagen apel 40. -ella spinling a/rbor
40. {Gloss, V, -ellum). -lingns s. Spi-
lingus (ist der deutsche Name roman,
Ursprunges?).
*tSpin-ga, -ta s, -x. -ius, -lin-
gus s. -a. -ter s, -trnm.
Spinter spenele 38. nuschel, fAr
spang, gufe 40. guf 29. hefftel 34.
häflftly 32. beste (sie) 30. eyn stick
nale 45.
Spiut-rum, -er 37. (cf. Armarium)
sch&p 37. schrank 6. 33. straug (aus
scrang) 27. spint 34.
*Spin-x mer-spinne (X spinx) 40.
-katz; ein hell vogel K, V. -ga Gloss.y
-ta mercaza H,S.D.
Spira torckel spindel K. V. trott-
spill r. St. G, 909., -Spille 40. i.factar
(?)nauis 37. spire^)/..^ schif seil 40.
*t Spira (sipiral X sibilus?) notir
blosen; spira-ns bleser V,a. 1420, -re
atmen 29. atnan 30. -ticus (X Spi-
ritus) wynt, gheyst 37. -culum punc-
ten-, otten- 40., ponten-, outen- 74.
-loch, daer adem of ademtocht doer
gaet G. voc. l -men atman 29. l -men-
44
346
Spirena
Sqoilla
tum atmung 34. -tor een die adem-
tocht ghift G,vo€,
*Spir-ena, -llngnH spirling, eyn
clene al 38. sim. 22*.
Splrlllnm. stiri-um l -lum geyss-
bart 40.
*Spirlingus s, Spirena.
Spiss-os dicke, wat nicht dünne is
38. tick (densus dick); -itudoticki 29.
*Sp- s. Ps-itaco8.
Spien milte 36. splen-u8 74., -08
40. milcz wrcz. -etica miltz ader,
miltzessichtag 74. -tica milcze oder
(,) milczes siechtag; -ticns (-eticus
Gloss.) der andern milcz siech ist 40.
* f Splend - ona , -ena swert 40.
-nla t. gladius 52. -or glad, schin 38
*tSplen-08, -tica, -ticus etc, s.
Spien.
*tSpodalium s. Spondile.
Spodium. spondioni gebiantes
helfenbein 40.
fSpoletum spölet du. 40.
* t Spoliator rauber (wurm) Meg.
Sponde spambedde 38.
Spondile halsbein H.S.D. rucken-
knörr 52., -waichi 32., -weichin 74.
ruken- 40., rücken- 25. -weich, spo-
dalium 1: spina ruke knoke 38.
^Spondium s. Spodium.
Spong-ia, -ea 30. badswame 40.
padswam 34. patswam 75. swam,
sponze G. voc. schäm 30. schwum 29.
32.
fSpons-us (cf. Paranymphus) bru-
tiger 27. prügolt 32. prewtigan 33.
brdtigon 40. brefitgü K. V. brodegam
27. 38. brüdegemer 45. -a brud 37.
brut 32. etc. spunsa kemahaltera
Haupt III 461. sponsa solis {cf.
Cichorium) sunnen wirbel 40. spons-
alis lanchkleich {aus lob- nmg.?) 33.
-or antheizeri Gf. IV 1088. spron-
Sorem atheizeri Pf. Grm. VIII 393.
{vgl. Stipula-re, -tor).
Sponte wiUichliken 38. mit willen
uo" V.a.l420.
*tSportlll-e.9?m^ salaria apparito-
rum Br. -um kosten, den man het an
geystlichem gerichte 40.
*tSpponsor s. Sponsus.
*tSprutex (X sprute) i: frntex
sprote, kyme 38.
Spuere spien, vt spygen 38. Sput-
um spuczote 40. spige 3G. -amen
spysel G. voc. speyb, gayflfer P. F.
spey, gever; -um id, l speich 27.
spaich 52.
Spum-a schaim 30. scheum, faym
34. -osus feymccht H. Ph. -atorium
schuymspaen G. voc. sim. 132. («/.
spaen engl, spoon cocid^ar, d. i. urspr.
Spahn).
*t Spunsa s. Sponsus.
Spurci-flcus een onreyn werck
doender G. voc. {sim. 110. -dus). -tia
(X spuere) gespyunge (-nage?) V.
a. 1420.
Spurius vngeedt kint K. V. bast-
hart 40. -hert 37. -er 13. G. voc.
pankchart P. V. banckart; spuria
banckertin Oe. V.
*vSpurtum(at^spur-ium,X-cum?)
gemischlet vin 40.
Sput-amen^ -um s. Spuere.
Squal-ere spÄlen 29. spuelen 34.
blach werden 30. vor blichen V.a.
1420. -idus wfister 40. -op {cf. Po-
pisma) blekecheyt 37. blaichait 30.
gespuelung 33.
Squal-ius, -us salme Sum.
Squal-lns s. Callus. -or s. -ere.
*Squal- Gloss., squar-, gibb-,
rug-OSUS idem 37.
Squalus s. Squallus.
Squania, suama 38. schöppel;
est duricies cuti piscium etc. ; et. trän-
sumitur ad significandum IcUasparth
ctdas annorum vulg. blech; sümitwr
et durici^n latam a ferro cmidido
prosilientenivulg. fludach K. V. iiau-
dach 74. Ilenisch. (vgl. BM. III 353.
Gloss. vv. Squama Calciton. Or. Wb.
III 1735 h. V.). schuppe] 32. schiep 30.
vischhawpp (sie) 33. vlome Gloss.
KU. Fr. 1 279^. vloume van eynem
vische 38. kreuet i. lorica 37. pantzir
ring 52. squamidus schüpig ib. vlu-
mich 11. clomich (a^is vi-) 2S. flomig
(sofist nicht hd.), schübig P. F.
*tSquarosus s. Squalosus.
Squilla {cf. Polipus) maus-, mer-
Sqninanda
StercQB
S47
Meg, ertzwobeln L cepe rnnris
naris) 51.
äquina-ncia, -ta s, Sy nanche.
1 s, Schinantam.
juirus bachmard Str. V, (Altd,
394).
Bquriolos s, Aspriolus.
^rotas s. Strotus.
)tab-ala s, Stelaba. -ia s.
ia. -ilarius s. -aluni.
bilitare stedigcn 38.
.b-nlum ein stal (stecken s.
\\) 27. -ilarius raarsteller {nJid.
45.
Stacie- s, Statio-narius.
act-en innre cranc V.a.l420.
izaher m. Meg. -e (cf. Smirma)
en{missv. alsd. Gl. v. Stabulum)
US resine pretiosi 27. stachus
nböm 50.
^tacula s. Scriniam.
itachus s. Stacten.
dium rosloflf 82. wetlauff 52.
Je 27. V.vrat. gewant 38. ge-
n 34.
^taflsaria s. Staphisagria.
^tagnum s. Mare. Stannum.
lluni (inchoro) een ghestoelte
gestuelcz, als in der kirchen 33.
men wep, zettel K. V. warf
V. a. 1420. wopp, worff garn 45.
is garn 38. stamina pl. wer-
ancius tenque. nfrz. tanche,
inca (tenca), X P^<>^' ^f^^-
(stagnuni), vgl. merxda palustris,
clieler 122. p. 83.
^tangnaiii s. StanDum.
»tanium kar 40., aus axaiLvlov^
innuiii /. ras stanneum Gl. m.?
n-naiii ten 38. czeen V. a. 1420.
L zien 32. stagnuin czin 34.
•ens tenen 38. thenen; -atus
3nt 37.
•tapiila s. Spatula.
phisagria perchkicher w., läus-
[mit Urlaub !) i. q. uva passa
in a Meg. s ta tisaria lusekr ut 42 .
)tar-cus s. Stereos, -e beue
ere.
ter ein gewicht stain 52. woge
0. mekel huss 40. instateris in dem
gew&ge 41. statera s. Tratina.
Statio habe (Hafen), wesen, leben
40. eyn nedir läge F. a. 1420.
*t Statio^ stacio- 40., stacie- 32.
-narius abdeker 40. stilstender stem,
directus für-, retrogradus hinder-
gender 32.
Statu-a {alph. 40.), -s 40., staua
K. V. sule 0. gesnitten bild 40. ge-
schnitten bilde i. lepida K.V. sta-
tuariu-m kirchen-pfiler 40., -pfeiler
74. piler 37. stantnär 34. statüa 30.
-s sewler V.a.l420.
Statu-ere recht setten 38. -tum
sette ib. geseczte 40. -ra lidmaiß 32.
ein groß e.vniß person 27. ein grosse
p. (sie) 33. eyn großde eynr persone
45. -s wesen 40. ein wesung27. 33. 45.
*tSta-tus, -ua s. -tura. -turum
s. -urum. -ura s. Satura. Saura.
t Stauratio weder makinge 37.
Staurnm s. Restanrum. statu-
rum vinde holcz V. a. 1420.
*tSteca s. Stetra.
*7Stechela p. birsich, de natura
hechtes et birsches est H. Ph.
*tSte-cken s. Stacten. -flftus
s. -phanus.
* Stelaba. stabala balle i. offa 40.
t Stella cadens (cf. Asub) ster-
nenschoss 32.
Stellaria (medica Ann.) symes
/., abl syme H. Ph.
* Stelleus stemfar 52.
* t Stelli-o (nrr. 1. 2. Gloss.), -gio
40. (cf. Salaraandra) molt-wurem 34.
-werff, scherr 52. rad Speiche o. mole
s. genus serpentis 40. speich i. radiufi
K. V. mul, eyn vorgiftich worm 38.
stern-slang Meg. -worm; -onatus gly-
senig V. a. 1420.
Stema zier 52.
*tSten-a s. Scena. -um s. Ce-
num.
* Stephanus, steffäus Gloss. (cf.
Jocobus) nie. corr. Steffen n.pr. 38.
int. coronatus 37. me. prod. eyn vedel-
boghe 37. 38., a phanus sotius etc. 37.
*tStercus. starcus hoer 36.
sterco-ferarium s. Mitrophorum.
348
Sterena
SUpendinm
-ratio tungin H. S. Tr. tungunge,
mistunge 40.
* fSterena (»mwA Strena) schussel-
charb 33.
* Stergere. strego xi L interfmo
37.
♦fStergilis s, Strigilis.
Sterilis gaste 22^ 38.
St-, s-erlingus eyn engeis 37.
Stemere strecken 29. 38. bedden
38. streken, petten, satelen 33. betten,
vellen V.a,1420. streuen 27.
*Stemipes ross ysen 40.
♦fSternitus s. Sternutare.
♦Sternulus stare 40.
Sternuta-re prusten 38 -tio nur
(ags., vgl Gloss.) Pf. Grm. 1 115. nos
Symb. E. neysunge 40. snorken;
sernut-atio l -ns snorpe 1: snoppe
37. sternitus schnarchel 32.
Stertere snorken 38. snarch-en
34. -len 29. schnarchlen 30.
* Stetra lyderin buckler K. V. sim.
6. 74. steca scbilt 40.
*Stibes. stipas beddestroc; sti-
badiom (stip- Gloss. axinddiov) i
thorus G. voc.
Stibium smynk salbe V. a. 1420.
tibinm est ceruseus color etc. Symb. D.
App. sibium poppelen zalue 37.
*Stibaliim mörser 52. mangonel
122^. p. 20, i.q. mangonale, aus
oTußdi (Scheler).
*Sticad-os citrinum rynblumen,
motten krut 0. san. -us oster pluem 52.
* Sticolus gaevo Haupt V 197.
(Gloss.)y vgl. ags. giow, giw, giu vül-
iure, griffin Bosw.
* t Stic-us s. -neos, -ga s. -gma.
*Stig-al, -ula (Farbe, Tünche)
Gloss., identisch?
Stigare prickiln, (stiga?) reysin
F. a. 1420.
Stig-ma, -a 34. nare, schramme
37. lijckteycken G. voc. narbe, linczey-
chen 45. einmasen 33. 52. stechwun-d
29., -den 34.
*tStig-nus s. Strychnum, -ula
*tStiüa s. ScUicet.
*Stil-io, -o sax. cueldehrede Haupt
III 383.
StiU-a (cf. Lacrima) druppe 38.
eyn drope 37. 38., de velt, et. die.
gutta cumstat 37. stöni tropflF 32.
-are drup-eu, -pen, rynnen, sypen
38. tropff-en 29., -nen 30. trophiczen
34. -icidium rinstain 30. druppe,
gote 38. troflf 52.
*tStüo s. StUio.
Stilus {cf. Basis) suUengi 32. n.
steiler 74. K. V. griffel; sulen h8hete;
gowonheit; kröne 40.
*Stima^ syma 38. (X sinum?)
ein slegelkubel (vgl. scgel 20., aus
sl.) 52. i. q. putterfaft 74. botter-vat
38., -staf 37. stiua putirvaz Coiir.
kern- 11., iern- (?) 98. -staf.
*tStymphalida s. Symphelida.
*tStimul-us, -eus P. F. stechel
45. prekel, angel 37. prechkel, stam
(X stipes?) 33. prechel, pranger
{aus e- X a-culeus = Stimulus!)
P. F. brikel, sichel (aus Stichel umg.!)
27. prugel (umg.!) 30. gart 32. 34.
gartt 52. gert 29. K. F. gerte)'8en
K. F. gart-, stipf-ysen 40. -are cnipen
38. bricken 23. 45. -ata gest&pt 41.
-ante (metu) spanendem 48.
^Stina s. Stiua.
*tStinc-i (herba!) 25. 51. -US,
Wasser eyde-s 0. san. -g 25. w. edessen
51. -ius, sticus piscis fluuiatüis Gl
m. stinchus stich im Nilus, dem
kutschdrillen geleich (Isid.) Meg.
Stipadium louue Symb. D., vgl
Gloss. h. V. und v. Lobium; looue
pergula, lobia, porticus KU. hd.
laube.
*t Stipadium s. Stibes.
Stipare stecken 29. bestecken 52.
spenden V.a.l420.
^t Stipas s. Stibes.
Stipator (cf Gloss. v. Ruterus)
ruter G.voc.
Stipendi-um fprunt, schult 27.
solt, alsome eynem groten heren gifft
38. -arius seidener, probender 45.sol-
dener, vt rider 38. -a facere vff solt
dynem (sie) 125.
Stipidiim
Strangaria
349
*Stipicin-m, -s witlingh, stok visch
37.
*Stip]fera (terra) ruti 32. praut-
reyt (^^. -reut, X andena) 74.
* Stipium est id in quo stcU venti-
logium 37. 76,
"^tStippnla s, Stipnla.
Stips schilt (aus schult Sold?) 40.
schorff, stock 45.
*tStipti-ciis, -cius 37., -tus 45.,
-cum 52. sraircklung 52. worghel L
sapor acetosus 37. wiirglich 29. wor-
geliDg l rumpeln 27., worflFelech 1: daz
rumpel 45. in dem munde, wu-, vo-
rgleich (,) rompel in dem mund 33.
-US cibas würgende spis 40.
Sti-, stip- 40., stu- 32. -pula hael-
mig 52. stuppfel o. halm 40. stüpffel
30. 32. stumphell 40. stempffel (umg. ?)
29. stupela H, S. D. stupfilun Tr.
stipnlas uuiche (vor pensa uuicchili,
nahe nach yieiam uuicha) Virg. vgl.
weisch 74. ^i. q. nhd. (wetterau.) wichen
m. ( Wicke, wieke), mit. stu el I n m Gloss.,
wickly tt. h. v., stupa, stnppa lacernor
rumi. fonale Gf. V379. vgl. hier und
Qloss. w. FunaJe. Licinium. Licmen.
Malagma. Tenta. wiecke ellychninm,
tnrunda sax. angl. weke KU.
* Stipula-re knyepen F. a. 14J20.
stumpflflen; -ri mitt hand geloben 29.
•torenthei8ser(verh. Gloss. ;vgl. Spons-
or V. -US) 0. glober; -rius {vgl. Clari-
cula) 8t6b hunt 40. -tio vestegunge
V. a. 1420.
* Stiraceus l popnlens eschein 52.
Stirla keckel, dropel G. voc. ihsilla
U. S. D. Gf. iszolle F. vrat. yssel 32.
ichele 40. jokel 37. Istria v. h. v.
tiria ychel i. glacies 40. iokelen, ghe-
vroren is, also eyn tappe 30.
Stiria steyrmarckt, sweytzerland 52.
•fStiria i. scenobates, funambulus
Symb.D.
Stirp-8 geschlechte, stam, wachsen-
des ris 40. -are aus ziehen 52.
* t Stlr-ilum, -lum s. Spirlllum.
'08 s. Sirus.
•tStiua s. Stima.
Stiua (stina 122. falsch nach Sehe-
ler) r&t 29. pluges zagel Symb. D.
pfl&ges swancz 40. le manchon de
caru^e 122. geytz K. V. instlua v. h. v.
fStiual-is, -e stiuel 40.
Stix. st rix swarcz phuel V.a.l420.
fStlata s. Liburnns.
* t Stocharistrix s. Porphlrio.
Stola stole o. langes kleit 40.
8toal regia s. Hyperlcon.
•fStollatura est omamentum de
pdlibus factum circa humeros bunt-
werk 37.
*8toIopendia s. Scolopendia.
Stomacharl grunczen F. a. 1420.
Stopa Stubich 52. eyn stoueken 37.
stoep, ghelte G. voc. stoop, ghelte i.
lotum^ eantharus KU. stnpa ein
stobichen (mensura) 125. {vgl. Gloss.
w. Stopa. Staupus. Obba. Gf VI 660).
Storax edil czorn (*. q. czar etc)
V. a, 1420. sclrax trauff 52.
♦fStrablus s. Scarabens.
*tStrab-o, \ -us 37. (c/. Luscus.
Cecus.) scheyl 37. vber- 29., ubil-
(umg.) 27. -sichtig, -onlzare schelen
F. a. 1420.
*t8traganniu s. Stragnla.
*t8trag-e8 nider-slag 34., -legung
29. -Icendia Gloss., -Itnndla eyn
mort brant F. a. 1420.
*tStrag-nla, l -annin 37. est
pannus triplex etc. 37. gestreifftz tfich
K. V. sim. 64. striff-e, -elecht 40. sarg
32. stragul -a yestls arch-, ar-Iachan
Gf. VI 157. -atus stramele-hte ib.
753. H. S. D. -cht Symb. D. geczyret
F. a. 1420. -um (cf Ostreus) banc la-
ken 37. panchlachan Gf. II 158. uehe-
lachen H. S. D. sim. Gf. l. c, daraus
selachin {cf Toga) Gf. VI 190. stro-
decke; stragum {alph. X Stratum)
bette V.a.l420.
*tStragwlnea s. Strangaria.
Strame-n eyn halme 37. -ntum
zadel gherede ib. zatil geczue V.a. 1420.
* f Strangu-inea, -iriosus s. -ria.
*f Strangula-re würgen. 29. bür-
gen 34. fortzen {umg.!) 30. -ria (cf
Castrangula) suwortze i. scrofnlaria
51. -tio worghinge 37.
*t Strangn-ria^ -inea P. F., -irla
51., -iriosi 0. san., stranylnea 30.,
350
Strapa
Striones
stragwinea 29. dye kald seych trankch
{vgl. -Strang Gloss.) 33. chald saichen
P. F. kalt seych 29. dy kald sucht
{umg.) 27., daraus frorer 30. harein-
windt 34., -winden 1., -wint6n P. V.
kaltpinckel Voc. a, 1500 Fetters l. c.
{vgl Gr. Wh. II 86 v. Binken). die
droplingen härmen 0. saiu das dru-
peln, droppeln 51.
Strapa die. ligatura que ligat dtios
parietes in auglo reflcctentcs se 37.
* Strapo-dium, -litauus strozag
F. a. 14^0. stropedium strosak 37.
*tStrata Strosse, geestrichet weg
40. strate, gasse /. platea 37. sirauta
straus 32. strata briuata s. Pri-
uatas.
*tStrateria s. Stratorium.
Stratllates struter (vgl. n. a. Fr. II
350^ h.v. Gf\ VI 745.) 27. struder 1.
streyter (umg.), strawssen rauber 33.
Strator zu sanien fftger 40. stra-
tores laguncularunii.compositores Br.
wogari U. S. Tr. (ordiuatores uugara
Gf. III 424). bedde makers 37. bet-
ter V.a.l420.
Strat-oriuni, -eria bette gezierde
40.
Stratum st rat 40. 93. K. F., est
omne illud quod suhsternitur et suppo-
nitur homini quieseenti K. V. straut
(lecti) 32. bedde 37. bette 40.
*tStrauta .s. Strata.
*1 Slrebligo s. Scrihlita.
*Strega [cf. Strigilis. Strepa.) stie-
gereif (f. strivarium {afrz. estriviere)
Sym/K I).
*YStrc-iia 6*. Scenm. -nuus s.
Astrenuitas. -o s. Stergere.
* t Strep-a, -us 4r)., l -ariuiu {alp/i.
stri-, ef. Stripariuni) 37., strCi?a('A. v.),
stropa {v. Scansile) steghe-rep 37.,
-reyp 38. strenghereep 132. G. voc.
Stegriff 29. steroff 45.
*tStrep-ere toben, gumpen cum
pedihus (cf. Gloss.) V. St. G. 335.
ruschen tb. 38. stimen, bolder-en 38.
-In, rysseu, 27. gegrunjuienlich machen
29. -or polderung 27. -itus id., lobung,
lawtung :)3. rumpelung o. strebung
mit den fuezen {;vgl. Gloss. h. v.) V.vrat
1 -or rausch cum pedihus (,) laut 34.
-etus stramplen mit den f&ssen 30.
*tStrepu8 s. Strepa.
*tS- s. His-triatu8.
fStriblita s. Seriblita.
*Striea s. Strlta.
* Stricola {Gloss. v. Striguk) 7^,
strlcula 37. estqd.vas.
*t Strict-us smal 38. -itudo smal-
keyt 27. -I itudo smachhayt {umg.) 33.
^yStricula s. Stricdla.
Strychiiuni, strigiiu-m ramesdra
U. S. D. -s nacht Schede 37. (stignus
//. Vh).
*tStrid-ere knarssen of crisselen
mitten tanden G. voc. -enciuni {noch
stritor dencium) die. clutisura que
tautonice die. singel {nhd. Zw. singeln)
37. -or grisgram der czendt 34. -uU
{cf. Strix) susende 40. strudere czen
ciappirn V. a. 1420.
Striges s. Strix.
Strigil-is, -lis 40. spuel (textor\s)\
gruib i. caro adusta 52. stegherep;
raste (^vgl. rosth 74. sim. Gloss ?)\
i. cremium greuen; schod spole
(textoris); ok het ot (et?) de rode
dar me dat laken mede vtrecket 37.
eyn perde schrepe 38. (a strideo, cf.
Sartago) badlach i. sabas-aDdo^-indo
{cf. strigis Gloss.) K. F. badlachen;
ross sche^'re {sie)\ rost pfanne 40.
strüpff; wisch ysen 30. streif 45. rib
yssen; stergilisbad kapp 32. strig-
rilis ryb eyssen 34. strigil-are,
-lare 45. schrepe(u) de perde 38.
starppen (tarr. Ghss.), scheren 33.
streifen 45.
*tStrig-num, -nus s. Strych-
nuni. -riiis s. -ilis.
*Strigul-a riue; -are riueo i
terere 38.
* Striina {vgl. Striparium) strymel
29. Strom 30. schrin {umg.') i. yibes
27.
*Strinctruin etc. MwJStrua(ploecb,
houbloch etc.) Gloss. geliören wol zu-
sammen.
*Strioiies (,aus histr-) Gloss. In
der Glosse: strio namo luimarios
kilihida hält Graff II 117 kil. = ufc«
Stripa
Stappa
351
61eiches);a&^ es erinnert an die Nach-
ihnier, niinius, hypocrita bedeutenden
Worter dieses Stammes.
* Stripa sultz o. fleck 52. sim, 3.
*tStripa-rium streff 33. evn strcyff
l schrvme {vgl. Striiim) 27. strick 45.
-ticns strickecht 4r). strevmolichkeit
27. striffif,' 29. stra'fflat 34. strimlot;
-tus strovnielet 33.
*7 Strip-, strep-, Stria -ariuin
s. Strepa. Strega.
*Strita (r/. Tricn) lock 52. i. con-
uoliicio capiHorum 3. 52. strica
Sirene 8. 9. V. vrat.
*tStrix s. Stix.
Strix (a Stridore, /. ama lir. cf.
Amarellus. Porphirio.) suser, senser
0. zanclafifer 50. tat. aigenleich ain
Sauser, zitrir o. zandklaflfer (X stri-
dere), i. q. ama zedäutsch amer, I:
stridula, strix diurna ämering;
strix nocturna wutsch > var. butsch),
stainäul Meg. zeipn (X ceyx sim.)
K, V. zinslin 88, wasser stelcz atm
40. striges pl. eyn spoyk 37.
*tStrop-a s. Strepa. -ediom
s. Strapodiuui. -ha s. Scropha.
Stroph-eum^ -ium {cf. Teristruni)
schlftty 31. schyczelin ()4'\
^Strotns, srotus //. S. D. zigena
H.S.D. (de reptilibus). IV, (de pis-
dbus).
♦fStruc-io, -tium etc.s, Stru-
thinm.
♦yStrudere s. Stridere.
Strn-ere buwcn 38. -ctnra buwe,
ghebouwe ib. ein gestitft ding \ ge-
binde 27. -es baw holcz etc. 27.
haufien holcz 34. holczburde 29. big
(vgl. u.a,BM. 1117.) 32.
*Strul-a, -lare s, Fasula.
Struma (cf, Bocio) hoker 38. crop
37. 38., eyn blase in den voghelen 38.
atumba kroph 34. strumosus houe-
rich 37.
^Strumulus, trumbulns 34. stok-
visch 34. 37. stocuis 38.
Strup-pus, -US K. F. ricmen bant
o. seil an eim schiffe 40. sim. 74,
rüder saU K. V,
Strn-thium, -cio bume kresse 42.
-ctium (-ctm) wilde köle o. köle so-
men; -ctius l -ctios walle wrcz 40.
*tStub-a (cf. Estuarium) stoue;
-anator (-inator etc, Gloss.) stouer
38.
Stud-ere vlit-en; -iose -liken 38.
-iosus -ich ib. vl.tich (,) neerstich
G. voc. -ium liTnung 32. flisse o.
schöle 40. vlit /. solitudo, diligen-
tia 38.
'^Stuellum s, Stipula.
*Stuf-arium, -farius (cf, Fusa-
rius) Gloss. suffariu-m spellingh;
-s J: stuffarius (sc-?) eyn sp. bom
37. SC-, s-upliarius spilliug bom 38.
Stult-us (cf. Hebes) tiltap i. iners^
ignauus 75., vgl. BM. III 14. dor-
hafftich, vnclouck; -izare dorehafftich
maken 38.
*tStuniba s. Strnma.
'^'Stunsa l tina stuntzc, vnd is
also eyn touer 38.; vgl. Gloss, v.
Modiolus. Fr. II 353^ V, Stuntze. Br.
Wb. II 1079 V, Stünsken.
*Stupa s. Stopa.
* t Stup-ere verbunden (verwun-
dern Gloss,) 33. -escere weben, biden
verburchen (aus vor furcht!) ib. beben
l forchten 27. -ere i -escere bid-
men uon forcht 29. sim. 34. -efleri
erbidmen uon Wunders wegen 29. -or
erbidmung von forchten ib, -idus er-
bitmet v. f. ib. erpidmet 34. schüch-
tern (eqHus)125. verberren, erschreken ;
-er beschreknüß 33. -or ersrecknift,
forchnife 27. -or den tium wann die
z&hn eylig werden V. tril.
*j-
Stuporare s. Stuprum.
*tStup-pa (cf. Stipula) heyden
(-e?) wickly l rist (vgl. u. a. Gloss. h,
V. 0. V. Hispa) werck 29. hede 37. 38.,
werck van vlasse 38. ags. herdun
Ff. Grm.I117. (heordan L^e. e. hards
nl. heerde, herde fibra Uni), -a stupp
18. 27. (sim. Gloss.). 'pehnis.Pla'
gella. -posus vul scheue 37. -eum
wirkin kleit 40. -eum colobium
werken rokeiin H. S. D. (lock Gloss.
at^s rok).
352
Staprom
SubHmare
Stap-ram notzog 32. -orare s.
Deflorare.
^fStupuIa s. Stipula*
*Stiira (aus satura) i sctäella
(sacerdotum etc.) 52.
*Star-io, -gio 31. 32. 64. K, V.
(v. Rombus), t -nus (q. cf.) 40. stub
p. 32. stüby 31. 64^. steybi 64', stfir
31. stfire 0. stare l piscis o. st&re 40.
Starnus (cf.prc.) sprae O.voc.
Su- oft SW- vor Vokalen,
' fSuadela rott 30. swaldella
ratt 34. suas-io varinge; -or rader 37.
*tSaa-ma s, Squama. -ncia s.
Switancia. -sio, -sor s. -dela.
* Suates, bißw, swates^ nrr, 1. 3,
Oloss. een smerlinck visch G, voc.
smerin 27. smer, grundel 33. ein
g&rtel (aus gruntel?i X ^0 seyner-
lay P. F.
Suaui-s zote 37. -um brumigi 32.
* t Subac-cellare i, ahscondere 76,
-illacio vorhelinge 37.
Saba- ^. A-daocatus. -nus^. -uns.
Sabarrare verfingerlen 34. be-
vingeren 29. be mole schacz F. a. 1420.
mol schaczen 8.
"^Suba-uus (-naas?), -nus 34. kins
kint 30. kindes kindt 34. sim. 1.
♦fSubc-al, -ella s. Subtel.
^»abcelliam. sabse-dium gestuli
(-Is?) 32. -llinum schomel 40. -lliam
ey n zadel küssen ; sa- %, sca-bellum
pedum 37.
Sab- s, Pre-centor.
Subcernicalum mehlseb 1J25,
SubciUa s, Subtel.
Sub> super- 41.-einericius esch-
rein prot 33. ein ischer brott 52.
echserich brot 27. eschig 41. eyn
recht eß broit (sie) 45.
* t Subeis - ina s, Snbsciuum.
-tere s. Snbsistere.
t Subcoloratus s, Pallidus.
f Snbcrescere vp gan, also dat
gras 38.
Subdyaconus (cf, Accolitus. Lec-
tor.) ander wichy 32.
♦fSubdo-lus, -1 40. trugenhaflf-
tiger 40. trogin haft V.a.l420. ge-
fllrig 29. geuarig 34. falsch geoert
(umg.) 33. sim, Gloss. eyner der do
ifals ist in der red 27. diickisch 52.
Subduetura voder 36. vouder n-
der den cledern 38. eyn vnder-v5der
37., -zag 27.
'^'Subellum s. Subcellium.
* t Subempt-io vnder-cop 38. -or
(cf. Preemptor^ -coper 38. -kiffel 52.
* Suber, ciber (A. v.) (cf. Auelk)
nider rind K. F. innen rinde 40. hast
40. past 52. (i. arbuscula l eins coriex)
G. voc. past 34. mittelbast 30. looft
H. S, Tr. Vind. (vgl. u. a. Gf. U
208. litau. lupti scJUUen), latte (18-
sula KU., wie hd.) G. voc. lat 1S2.
suberi-um haist (aus baist ^ni.^) 6.
besün 27. flogin 33. -nns flehen 18.
lynden G. voc. Gloss. bestin ding 27.
* t Sub-ernare s. Gubernare.
-gerere s. Suggerere.
* Subf nmigare ber&echen 52.
*Sabgu-, subu- (subui-?) 37.,
subme- 45. -rginale eyn water rad
37. eyn waj^er roit 45. ein wasser rad
(molefidini) 52.
Subhirens s. Subircas.
Subiectus vnderdenieh 37.
'^'fSubir-cus^ -ga 37., sabhircofi
40. vnder üchsen 40. sim. 74. 93. eyn
wede beyn (cf. Spatula) 37.
*tSubit-o drote 27. -aneos gnUich
(aus gelich umg.) 29. -anus gkch 52.
insubitacione inder g&chin 41.
Subiu-gare vnder- tenigen 29.,
-tagigen (sie) 34. onderdanidi maken
G, voc, -nx, -X 27. 33. (ß. -gis, t. hos
sub iugo positus G. voc.) ein rint 27.,
rinchk (umg.!) 33. in dem joch. onder
iuck ; -galis id,, ghetemmet G. voc. beo-
dig F. a, 1420. t-gOS (bos) tzogochfee
125,
^Sublector vnder lesmeister 40.
^fSublemare s, Sublimare.
Sublestus bedrouet 37.
Subleuita episteler 40.
Subliga-culum clamper 52. -r
vndergurtt ih. e^t formale G, voc., st.
femorale HO.
SubUmare behohen 33. snble-
mare erhoen 27.
Tenax
Tepere
aei
enax ta, teye 38. tay, vast-
le; vrack i. cupidus (jt. voc.
9. 30. 33. eyn czee (uing.?)
[420. zehe, hebeger 40. hebig
rch 37. tenac-itas zecbi 29.
dinghe, vrackheit i. cupiditas
(-es sim.GLm.) -ia zange
ps Symb. D. -ulum hebeysen,
i per qiwd sexternorum anguli
>iguntur ne complicefUur in rugas
o^'fel 40. crampe, clammer; hefif-
also an den frouwen 38. clam-
. haltnisse t. clamen (aus d,
sim.; X celamen??) 29. be-
30. haltter 34. heb ysen 32.
33. Stil 27. 29. tenticnlum
30.
ca, tenta, senta, seaca s.
HS. Stancias. tenca schleiw
entajp. slygh 37. tynta sHg Str.
ßa charpp 33. tinctus etc. h. v.
'enci-o, -ns s. Tentio.
da gezlt (sie) Haupt V 195.
^tice trabea (cf. Gl, m. h. v.\
Abis diüitur Pap. trap-un, -um,
!. (Sal. Gl. Gf. V480). trabes
Pf. Germ. VIII 400. tentoria
s ib. 405. trabaca Gl.m.,it.
a Söldatenjselt. tenta gitelo
beld Rx. giteid Elw. l. c. 1 115.
nd-eta, -ita V. St. G. 525
11., tendel- 33. 52., denden- F. c,
1- V. St. G. 335. -mark sim.
dicol-a eyn strik der voghele
n rara ut tentores habent P.
ni 1. tediculum ratne 27.
'endita s. Tendeta.
do haarwachs /. V. tril.
nea s. Tenia.
ebr-e finsteri 32. -escere vin-
29. vervinstern 30. -osus s.
ras.
ella tange 37. sim. 38. dufft
mperli 52.
er murewer Symh. D. iunghng
er G. voc. KU. teeder, teer KU.
t-as I: -udo tederheit of cleen-
voc.
eneris s. Treueris.
'enereruni (?) morchiln V.
K
«eb, NoTTini gloMarinni.
*tTen-ia, -is bende-ken 37. -ee
-len Symh. I). -es hüben bendel 32.
-a nestel 40. hawen-n. 74.
Tenor burdüne 27. in haldungdes
briefr 33. eyn luet V. a. 1420.
*t Tenta s. Tenca. Tenda. Pla-
gella. Stipnla.
* t Tepticulnm s. Tenax.
*Teutienm (engl, a tenter hock)
sprindel Goch. sim. Gloss. (vgl.u. a.hd.
sprinze, spränzel = sprieße!, spreiftel
Sm. III 592 ff.).
*tTentIg-o dat vt reckent i. 11-
bedo etc. 37. i. tenacitas vefUris (ags.)
ebind (nach Prurigo q. v.; i. q. eowend
membrum virile Lye) Symb. H. -inosuR
Gloss., -uosns G. voc., -enosus vn-
kuscher 75. tantigo landie 122^ p. 14.
Gl. m. V. Landica.
Tentio willen 52. tenei-o haldunge
27., an gl. Stelle -us chrieg (X con-
tentio) 33.
*tTento (Geräte) huren (hunren?)
recz 32.
fTentor ,9. Tendicula.
Ten-, torri- 30. -torlum (c/.Tenda)
paul&n 37. zeit 30. gezelt 29. czel-
gy 31.
Tennis schmal 52. 65.
*tTenu8 s. Trena.
Theologns gütlich maister 32.
'^'tTheo-lonium etc. s. Telon.
-nasmns s. Tenasmns.
Theo-^ l epi- G. voc. -phania
eyn vorluchtinge 37. dertiendach of
bewysinghe eens onkuntlicken daghes
G.voc.
*t Theorica (anders Gloss.) s.
Theoticns.
t Teor - are beschau - en ; -icus
-lieh 52. i. cantemplatiuus 52. 76.
(the-) Br.
♦ Theosica gewelbe 40. gewelb 74.
*t Theo-ticus (vgl -tocos etc. Gloss.)
gotli-ch 52. -k 37. -tocos gotis muter;
-rica gotheyt V.a.l420.
*tTep-ere läwen 29. law sin 30.
l -escere plaich (mng.) sein, welich
33. -eschat lew o. kul 41. -idus
lew 29. low 30. lab 34. -or half
warme i. semicalor 37. lew- 29.,
46
862 Ter Terripudinm
law- 30., lay- 84. -hait. -efactns P. F. terginersa-ri hindir
milich warm 52. 8im,75. gelabet 33. V.a.l420, -tor vnmenlicher o. f
gewyermt 27. glacies tepefacta 40.
chuli dgangan 48. tempor wierSm *Terif-oliiim s, Chaerephy
P. F. -nmium s. Tereflmiam.
Ter tristat 30. dristen {vgl, Quater) Terilis more 38. morwe 27. i
29. ternus l trinus dreyig 34. dryg zeriblich 29. marb 33. mär 34.
29. temarios ein triualtig czal 52. *Teripalina sig 52.
dreyling 33. trinio drey K, F. ter- Teristrum {cf, Stropheum) 1
nio dryer herre F. a. 1420, ein ge- F. St G, 910. kittel l schluck, i
drittes Ki. muUeris linea etc. K. F. schlfttj
* t Ter-a s. Teca. -abintaa s. F. St. G. PiO.durchsichtig cleyt
-ebintos. -anices, -brella s. -edo. 1420. ternsa t. camisia 37.
*t Teraphi-n, -u (?) prister ge- *tTeritus s. Ceruchns.
want V.a.l420. *tTerm-a naturlich bade 4
♦Tere-bellal-doholtzwurm52.7f>. aram naturlich bad K. F. -a
Tereb-ellum s. -rnm. -raliam warm gewant F. a. 1420.
s. Peretroliam. * f Termin-ns ender \ endung .
Tere-, tera- 32. -bintas, thiru- -are s. Finire. -alis lapis G
bincns 30. wi- 30., wie- 29. 30. termirius marckstain 32.
-rophböm. eyche 40. velb 30. t- 40., * Termitum vodinge, termey
fli-erebintina terebintenzäher m. * f Termus lupi. tennocKoi
Meg. bul- 40., pull- 74. -hartz {vgl. tehrmoforinos s. Liipina.
Gr. Wb. w. Bfil-bech, -harz). Ternarius s. Ter.
*tTereb-puiii negebor40. negbor *tTernices (alph. termites,
K. F. -ellam börlin, stich-b. ib. bor, n. a. terma Gloss.) holcz wrm -
eyn bor ysern, swic, neuegher 38. *tTer-nio, -nufl s. Ter. -
terabrarium ein nab n^er 52. -es. -phiniam s. -efimium.
* j- Tere-do {cf. Vrcius. Terebella.), f Terra salica. trassilicns s»
} -döna ] teranices l terbrella 37., Symb. D. terre-a irdesche fas
tredo 34., torredo 32., cered-o hauen vnd crusen 40. -us erdei
33. il22^.p.S0.intgeb.% -a 30. eyn 38. -nilS id. 37. erdesch 38. I
holt worm 37. holcz-wurm 29. 3^. scher; -stris, -us id. (ter) 40.
Jfejr., -wurem 30. 34., -wormechen 27., rium lendiken 38. terri-toi
-wormacher {umg.?) 33. wurm-mel giegenode Symb. D. (fnM. geg
52., -mele 75. Mm.), eygenode (umg.) 20. -j
♦Tereflmium. terifümiumpuchel eyn in landir F. a. 1420. terrem
52. terphininm i.fructusfagi boyk erpidem 52.
37. *tTerr-ealis, -alis h. rosse mi
♦fTeremabin 25., teren-iabin, 40.
l -gibel 124. i. manna 124. honig- Terre-motus, -nus s. Ten
dauwe O.san.^ -dew 25. {Gloss.) Terr-ere erveren, screkken,
Terere s. Strignla. 38. erschricken o. in ein uaren 52.
Teres {cf. Orbicularis), teros 40. bulam hanpgeck (ad terrendos i
sinwel 29. 40. sinbel vnd Jang 30. 132. -iflcium ftigel gescheucl
eyn zenewelle F. a. 1420. (i. e. epouvantail) cambre {aus a
♦fTere-uma s. Torenma. -x s. bis) 122^. p. 32. -ibilis grealicl
Teter. *tTerr-etormm, -igena etc.
Tergere wisschen 38. -iflciam etc.s. -ere.
Terg-us abgeschunden haut K. F., * Terripudinm eyn wasche
hut 93. -oteilUS hinter wertling 37. ein wasse budel 33.
Territabulum
Texere
363
Tit-abulum s. Terrere.
s. Terra.
^rru-ca s. Ceruchos. -sa
strum.
aar -US tresere Symb. D,
tresekemere ib. gerb büß 27.
m speygchainer (umg,) 33.
risarins custer 40.
ua (c/. Resqaa) ein brach
sarius ein wagen 18. 33.,
m 27.
«ser-aquadirsteyn V,a.l420.
p tafele; -ula eyn clene wor-
-e (milüum) log 125, -ede-
»tunt czene V. a, 1420,
El {cf, Peripsema) een eerden
en schale vanden eye of van
inck of een testeken (kestehen
g,) of vatken G. voc. schirbil,
^. a. 1420, apfelschal 52. 4.
le;tastadop, schelle 38. testa
breghen- 38., herne-iö^. -pan-
ita deggen {vgh Gloss.v.c.) 41.
:adaliis garne winde Symb,D,
ari zel gerete machin V, a.
Igen 38. 1: -ificare tugheu,
m G, voc. testameut-am seyl
38. -are selgeret machen 30.
an seine lesten 34. den 1.
eczen 29. -arius sei sorger
S-s getzeug K, V. tughe, tuch
liuni tu- 38., tfi- 27. -chnisse.
gezeuger 52. peczewger 33.
eugnißer 27.
l- 37. -estata swengel 37.
Gloss. i, sonariom Str. V,
7.
9team teste (nierwunder;
)Meg,
sticnl-us, -is 27., tetica-
cloß 27. h6dly 29. gayl 34.
-i pl. geschefhiz V, a. 1420.
; Oe, V. -i leporis h, hasen
L -arium Gloss,, -arius s,
alum.
tifica-re, -tor eic, s, Testari.
tudo {cf. Derades. Camera.
) wolue 38. welue, swicboghe
ulfte, schilt, schiltpedde, sleck
fwelb 32. gewiwe (sic)\ kern-
nadc 45. gewell 34. gebelb, egel hawg,
kamer 33. engel hug (umg,?), comit
(vgl. 6. 17. 21. Gloss.) 27. schnedc
0. uss gang in kirchen o. kacze do
mit man bdrg (pl,) gew innet o. stet
(pl,) 40. harffe i, cithara 125. scer-
tifedera, sneggo l sciltburg Diut. "ll
185. Hau. 1 307. scartifedar sim. Gf.
III 448, ags, sceldrMa, eig, scild-
hreödha, -hredda i, q, scyld-, rand-
burh; hängt es mit scerdifedera m-
sammen? Hierher auch scherzbedra
/. (acc. sg. -ren; vetietiosum) H. Ph.
testudinem facere woluen 38.
♦fTestus (tesus Gloss.) s. Te-
dere.
*tTetha s, Deta.
*tTetend-ere (tendere?) span-
nen; -a span dar me eyn bouc mede
to tut 38.
Teter ruessig 52. ». ferus Voce.
(cf, Obscurus). tether^ theter 33. i.
verus 1: swarcz 27., l faren 33. the-
tar i, niger; tetrom i. obscurum 37.
52. vinster 52. terex dunchkel 34.
ietricus truriger 40.
*tTe- s. Tes4iculus.
Tethlm s, Cethl.
Thetys^ tetis achilles m&ter o.
Wasser g&ttelin (f.. Götzin?) 40. taüs
uuazzar Gl.Ker.
Tetrarcha kftnig fiber ein vierteil
eins reichs K. V. eyn virtig vorste
F. a, 1420.
* t Tet-rlcu8 s, -er. -risis s. Te-
crisis. -ta s, Teca.
* t Theusarisarlus s. Thesaurus.
*tTeutott-a, -us kolbe 40.
Tento-^ teutu- 40. -nicum tiüsche
spräche 40. dudisch sprake; teuto-
ndzare d. spreken; -eus d. mjnsche
i. Almanus; tautonla l almania
dudische lant 38.
^ f Theutrouomus s. Deutero-
nomium.
^fTeutu- s. Teuto-uieum.
* t Tex-ere wurcien, stricken 29.
-ale spul eysen 52. Gloss. ryd- 27.,
red- F. St. G. 525, rat- F. St. G. 335
-kam. -ile webiser Symb. p. -ipum
fluel, samit i. panuus iiouus 38. -tum
364
Tyadrns
(vgl, GL m.) wub, geweb KL evn zyden
gordel 37. -tricom weppeo Gl. m.
-trlx weefster G. voc. -trinus web
getzuig 52. -trina (c/. Gynecenm)
tunck 52. dunck, weberhauß K, V,
-torium wircz hus F. a. 1420, -to-
riatas zyden borden 37. -tus textur
29. -US text, is schriflft dat neyn glose
is 38.
♦tTyadrus s, Tytirus.
Tiara {cf. Mitra) paret n., schlep-
lein w. F. tril, clara l ciatns byschofif
krön 33. cibaria pischolflF hütt t krön
27. citi-era die, mitra imperialis 76.
-gera eyn keyser hoyd 37.
* t Tias-ses, -tos i, l<iudes virginum
52.
Tyberis fl, tifer 40. teyfer 74,
tibris tyber, evn grot water to rome 52.
*tTibi.a (cf, Poblex. Saraballum.)
lungel {st, bungel) 33. schwegel, schal-
mey K, V, pl. scinkun H, l. i. uiedel-e
Synib. D.; -cen -ere ib, schalmier 40.
-eines phiff er, swegler 4 1 . tigill^ sunt
vt pile, Stile, parastate etc. sulen,
band, treger 1J25, -acnla knuschibe
40. -alia pl, streiffling F. trü,
Tibisare, tuisare 29. 34. tuiczen
34. duiczen P. F. tuczen 29. 30.
dadtzen 52. vobisare irriczen 34.. P. F.
iren 29.
*tTib-iuiii s, Stibiuiu. -ris s,
Tyberis. -ula s. Fibula.
*Tyburniuni. ciwulli Liburnici,
var, Tiburnei Martial Ep. XIX 139,
cibur-rieum sto"p fei 40. -ueum i.
epistilium stoifel, var, i, epitileum
stopfel 75,
♦fTidaris s. Cidaris.
*tTign-um l -a spare 37. -us/d.
38. gesperr i, lignum super quod tigil-
lum lat affigiiur K, F. räf 32. -a
rafen 41. -ae (pl,)kymr, cipriou Gl,
Lux, (vgl. -um keper sim, lat, capre-
olus mit capriolus Gl, m. h, v. nr, 4,
142, V, Caprioli. Gr. Wh, V1S6. v, Kap-
fer nr, 2 Gloss, w, Altifera. Proceres.)
-ella latt 32. -are latten rechten 132,
G, voc, -arius pawmaister 52. sim, 4.
-an holczman 40. tigillu-m latte 37.
-s snigge (vermis, umgj) ib, snegel
Tina
23. Siegel sim, Gloss, slage 22. 38.
flegel 18. 45.
•fTignus s, Cignus.
Tigris eyn Wasser treych V.a.l420.
Tilia l dilia \mA f. Meg. tUia-
ceus linden 38.
*t Tilia s, Tinea.
♦Tillo gebure 40. gepaur 74,
♦Tillus h, kolb 32.
*tTima s, Thina. Lima.
*Tliyma. tima (m gleicht ni) kie 40.
"Thymallus. salmo th. (Am.)
ascha H, Ph, timal-lus p, esche 40.
-US a'ch 32.
♦fTimal-luR, -us s, Tithymallas.
♦Timbra s. Tubera.
*tTymeam-a, -ateria s. Thymi-
ama.
Tim-ere vrocht-en; -idns l -oro-
sus -sam, blöde, nicht driste; -or
vare 38.
^fTimeus s. Tinnire.
TUimiama thimian K, F. edil wnr-
cze F. a, 1420. tymeam-a tünian,
eyn rinde van eynem bome, de me
brent also wireck in den kerken 38.
-ateria pl, eyn wirek vad 37.
Tim-idus, -or etc.s. -ere.
t Timpa Gl. w., tympa tympe ♦.
euculla (q.cf,) 36.
* f Timpan-um napph; ein behan-
get waget, carpentum 125. pue'ke
F. a. 1420, trumbe 40. trump-e 33.
-el, puck 27. trum K, V -tum bog
32. -ator (X -um) bfig. p8ig29.pauch-
ke-n 34. -r, glochkner 33. glockener
8. pucker 27. -istra tumberin 40.
tinpan-a naue i, mediolus; -istria
1: typiciatria eyn schellen schlegher
37.
*Timp-us, -ora s, Tempus.
* Timula (m gleicht nl) trip wrci
40. 74,
Thlmus thimp Meg, timus blume
i, flos Symh, D, tinu-m l -s {dph.
tim-) kle o. binen bl&men 40. tina
{Gloss. h, v.) ringhelcruyt so ghenoemt
G, voc,
Tina {cf, Fundibulum. Stunsa.) zu-
her, büttene {mhd. büten) 40. touer
37. 38. tinne G. voc. l tinium 1. 1*-
Tina
Thirnbincus
365
CU8 uf., tijne, water-t., -tonne, it. hisp.
tina gaU, tine KU. anfora quam rus-
iici vocant tinam (romanisch) l zui-
uar (hd,) Gf. III 149, vgl P/ Grm,
VIII 394. tinale touer bom 37. 38.
tijnboom KU een tijn of stanghe G. voc.
Tina (aus thyina 3 Reg. X 12) i.
linta t Pinea Ff. Grm. 1 115. VIII
402. tima vnvorghenclik holt (cf.
Gloss. und V. Cethi) 37.
♦Tinea s. Tenca. Tincta.
Tincta black, dinte 45. (tinca,
tinta Ghss.) tinta blan (aus blac X
blau?) tinte 33. blach 27. tingta blac
37. tirca patcz (sie) i. incaustnm 34.
•Tinctra s. Cintra.
♦Tinctus p. (ef. Tenca) ags. sliu
94^. tinetsln (sie, aus t. slu) lupu,s
(Hecht) breuis Haupt V198. In Symb.
3 Glossen: tinct slii; lupus breuis;
porcopiscis styra (vgl.VoTXO).
♦fTyndes ein sichs chalb P. F.
Tinea mutte 37. 38., eyn want
warm 38. melen, schabe V. a. 1420.
meil, mäck 45. schab, ein gewant tvurm
Meg. matt 27. milwe o. mile 40.
tiliae (Ed.) milw» H. Ph.
Tineta karpff 52.
Tyngere tuchin V.a.l420.
*tTin-gta s. -cta. -icnlus s.
-nuncnluis.
♦fTinilitrum (aus talitrum sim.
umg.Pvgl Asub) Stern zuueringe 37.
*tTin-ium s. -a. -na s. Tirsa.
*Tinni-re zuzen, zummen; -tus
lutber V.a.l420. -lis, -lus clinckich,
claer i. leuis, purus G. voc. tinnlos
mede ludende 37. tinnnlns i. sonus
lenis etc. Br. Pap. timeus est leuis
sonus 37.
Tinnancolus. tinicolawintwechel
Wien. V. 399 H.
*tTinpan-a, -istria s. Timpa-
nnm.
Tinta s. Tincta. Tenca.
* t Tintin-nabolum, -abulnni 40.
K. V. V. a. 1420. stoser V. a. 1420.
glogen kldpfel o. schelle o. kleines
gligli 40. gloggan- 32., gloggen- V.
St. G. 909. -halra. glocken-klöfFel,
-halmel schwenckel K. V. singossell 34.
drinkilken Symb. D. trincklen 116.
tyntyre (cf. Tinnire) zummen V.a.
1420.
♦fTinu-Ius s. Tinnire. -m, -s
s. Thimus.
Tipic-ns geistlich 40. czeychlich
(typus vorczechin) V. a. 1420. -e
beczlich (aus beczeiglich) 45. tipas
gluckneg ib. peyspil 52.
^fTip-lea, -lena s. Kalotibia.
-pnla s. Capola.
Tipsana gesotten wasser von ge-
scheiter gersten 40. trochken 33., ge-
new 52. gersten. ein truncken gast
(umg.!) 27.
♦fTipsus (instr.,cf. tipsana) stampflF
32.
Typus s. Tipicns.
Typlia (Ann.) herba in qua dndel-
kolbe nascitur H. Ph.
*Tira s. Tirus.
*tTira (aus thyra? curia? awöter^
Gl m.) furgehus 32.
Tirann-ns durehter o. ^bel tetiger
40. durchechter 74. uuotan (hängt
mit den Gll. wftterich zs., vgl. Gr. Myth.
121) Gl. Ker. bAtrich 52. waldinberg-
-er ; -is -unge F. a. 1420. -i liuthazzeri
Gf VI 1071. buchazeri (sie) Pf
Grm. VI 393. -icus liuthazzig Gf l. c.
♦ t Tirca s. Tincta.
♦fTirectum (cf Legumen) ge-
hackt (cibus) 32.
Tir-ia s. Stiria. -iaca, -o s. -us.
*tThiropolus lenczstein 42.
tTyrrhenus (vgl. Gloss. v. Tusca-
nus) thuschanisga Viug.
* Tirsa i.dssuraani der wolflF52.
tinna krinne 40., schwerlich X tinia
grint 25. gryndt 74.
Tirsos, tyrssus P. F., triffüs
32., tyrus (v. h. v.) (cf. Maguder.
Frutecta.) tutilkoluo H. S. D. tOtten
kolb 32. tiitekolbe, torse, krut Stengel
40. kraut stortz 52. ast, sumerla-tt,
-nd P. F. strunck 8. F. vrat. quispel;
coelstronck; een tack mitten loaeren
(i. q. looueren fremdes Kü., daraus
loneren 132.) quo vtebantur in saeri-
ßcijs bacchi G. voc.
♦fThirabincns s. Terebintns.
366
Tirus
Tolatarius
* Tirus X tiro Gloss. tirus tier-
slang; (daraus) daz confect tiriaca
triaker Meg, tyriaca vermis H, Ph.
tricus triax wurm 32. tyrus ein
slang l ein ]and o. stigel (aus stingel
thyrsus) P. F. unsupar (rusticus
rustih); w. u. enki Gl. Ker. i. rusticus
Pf. Grm, VIII 412, tyros id. GL m.
i angustia i tribtdcUio angist aide ar-
beit Gf. I 342, insula et ciuitas, die, a
tyro q. e./ortis l angustia Br. tyros
gr.foi^tis die. tat, Pap. tira angest 40.
angst 74, tiro newer ritter K. V.
tirones fortes pueri milites Pap.
schützen V, a. 1418 Sm. III 422.
*tTirzinus s. Circinus.
Tisana girstein wasser 52.
Tisis (c/. Sincopis) kistigi 32. brust-
kistrie 40. 74,, -kysty; lungensiech-
tag; tbisicus -er K. V.
*tTisus {slang; sehwerlich aus
tirus) tis /. Meg.
Tytan sunne 38. 75, sonne V.a.
1420,
♦Tite-llus s. Titulus. -mallos
s. Tithymallus.
TitiU-atio ketelinge 37. -icus
kritzel- (noch jetzt häufige Nebenfarm
von kitzel) 40., kützel- K. V, -fleisch.
*t Tithymallus. titimallu-s wol-
fes milch 40. sprincke wortze 51.
-m springh wort 37. timal-lus Gloss.,
-US hoppe (X huniulus?) Symb. D,
titin-alus holff (a««^ hopff?) 19. -ulla
milch krut 32. titemailos s, Cola-
tidis. temolus {irrig aus ucoXv van
Cock.abgel.) singrene Hb.
Titionar-e die branden voer sto-
ken; -ium een stock yser G,voc,
Tytirus (lai, Hs.), titrus 52., ty-,
varr. cy-, cit-adrus, liadus pokschäf
Meg. cicradus bockschafft 50.
*tTitrau s, Durao.
*tTitruUus. tit- (ti?) riflUus
i.dyabolus 52.
♦f Titrus s. Tytirus.
♦fTitu-bare, -lare 33., -Uare 45.
staraelen 38. P, V. stoteren 38. boch-
keren P. V. strauckeln 33. 45. tremen
i. dubitare, vacillare F. a. 1479.
BM. III 91. -batio stamerynge 37.
Titulus (cf, Obticium) lobczeychiD
F,a. 1420. bcnemung; tytellos tyteB
29..
*tTiuorcium ftirstange i. ustariiu
30.
Thlaspi s. Bursa pastoris.
♦fToctou- s, Tolut-arius.
* t Todon-us haue sim. Gloss, -eus
eyn haue (u ausdr, gekennz,) 37.
Toga (cf. Chlamys) hoyke 36. 37.
heuck G. voc. koccze F. a. 1420. si-,
se-lecho {vgl, Stragulum) Gf, VI 190.
kurzebolt H.S.D, (vgl. Gloss. v. Pi-
gillus. BM. 1 221. Gl, m. vv. Churd-
bolt. Curcinbaldus ). frid-kleid K,Y,
-claid 32. frides kleit, sukenie 40.
sim. 74. toga-1 eyn st&l küssen 37.
stuel k&sg 52. -tus ghehoyket 37.
132. geheuct G. voc, kuczt F. a. WA
gewapnet 52.
T-, c-ogiUa eyn band dwele 37.
*Tola {Gerbert liest lora) giechaln
131, iochelen U. S. D.
*tTol-a, -e, -ea s. -es. -erare
s. -lerare.
Tol-es, -a 37. 52., -e 52., -eam
Lor. i, q, infaucibus lerere 37., inf-
turgescere Br,, in fatUe currere 52.
solet. eyn was^erkalb {vgl. 74. Ghss.)
52. readan Lor.
Toletum tolet, ein statt 29. ta-
letum taleit 30. tuleutum tollent 34.
Tol-leno, -linum eyn born sbmge
F. a. 1420, l -ium puthaeck, pat-
swinghel G, voc.
Toi-, to-lerare verdraghen, ghe-
doghen G. voc, Gloss. alts. ädogean
{s. m. Goth. Wb, II 642),
Tollere wech doen of dragheo,
op boren G. voc. (opbeuren attollere
KU.), vflf nemen 29.
♦fTollus s. Tolus.
^fToloniua schiff geschray 32.
Tolosa (X Tullum) tele ciu. 40.
tiil Ghss.
Tolus, tholus 32. virst bo^m 40.
kirchen knöpf 32. K. V. toUus kDOwf
F. a, 1420,
Tolut-, totul- {verdruckt) G, vcc.
-arius telner 132, (falsch 162. Gloss.)
G. voc, tottilarii teldere; tocto-
Tomentum
Tornare
367
thrauaoDdi {alsosax. thrauan
Symb. H.
so- 40., tu- 37., zo- 22.
D.y ze- 27. -mentuni kassen
ha H, S, D. bette ziehe 40.
27. beddeberre 22. tumetnm
K. F. äwerk 3 1 . auwirck (stup-
:k) 32. zementnmbedde-deken,
zomentum t. tegula t (X zona
;yn armborstes zene 37.
are schellen 29. 34. er-sch. 30.
dere har abslachen 29. t-, c-
isterna ejn scher stede B8.
s dar me de sch&p inne schert
itr-u dunderklapf F. St 0,910.
ionner klopf 04, du°nner clapf
ire 41. tonner 29. -uus torn-
domre 40. (dor, donre Gloss),
32.
onn-a, -o 32. dünne do man
in tat 40. h. tonn 32. dnnna
:9. tnnn-a tunne, lechchelen
ena 38. cuphe; -iles cüfelen
D.
sMla, -1 Symb. marste-c Symh,
-kko (in flaue) H, S. D. propfo
H,?), pfol do man schif anbin-
r. X crop, kropp tussillns
lumandel? vgl. Gloss. h. v. und
uma) 40. unsilla (aus tu-)
nt /. molares^. S. D. Mary.
la (amiers Gl. m) fig warcz 40.,
nsterna s. Tondere.
SOS schalt 32. 2.
OS wisc in dem sangghe 38.
parchia vorstintum V. a, 1420.
jtoy Ki.
het der helle tayl F. a. 1420.
hus tauck- K. F., tug- 40.,
aug- 74. -stein. cofPus dug-
2.
ora s. Herba meropis.
Agiuui, thoragnm 142.p. 284
i,
al (vgl. Conopeum etc) sto^'p
tte wad, stuklachen (k aus 1)
iwt pett 52.
'orathosta s. Torotnsta.
rax plate 37. torax brüst,
halsberg, banczer 40. brustlappa Erf.
Gl. burstlappa Marb. Ol.
^ * Torax (ags. Gl Olos^.) s. Cen-
tipeda.
♦f Thorcia s. Torticinm.
*Torclea s. Torquea.
tTorcula-r kelcterre Symb. D.
kelter, weinpreß K. F. targgel, t.-spin-
ner 32. perse; -re persen 38. -tor
(X -r^ wintrote; tortula trottspille
(torcola id. 93.) 40.
*Topcus. turgi surgi populus
(X turingi?) 40.
*Torda winde 40. w. zum arm-
prost 74.
^fToreg-ina, -ma s. Thoreama.
*tTorel-la, -la (r. Tostrinum),
torrella. brant 29. brant reitte 40.
Thoreuma kuniges bette 40. te-
reuma pdllacium regum; turrica
(X tunica?) est vestis regis 37. toreg-
ma scaperede Sytnb. H. -ina slipistein
Gl. Ker.
♦fTorgitus s. Turgere.
Torm-en, -ines darmgicht V.a.
1420.
TormentiUa birg-, rot-wurcze 42.
flg wurcz 40. uichuurz H. S. D. l poten-
tiUa (Ann.) dornela H. Ph.
Tormentnm voyt line (nauis) 37.
schiff seil; vestigung, blid, werch 40.
notgotz (sic?)i.funis qiwprora adpu-
pim exienditur Herbert, notgoz H. S.
Tr. notzog {Urform?) D.
*tTormiiies s, Tormen.
t Tornare dräyen becher o. kophy
31. sim.64. tomare thueren o. dfir
(sie) P. F. torn-atnm sayger 74.
seiger (vinum win) 40. -abilis scheyb-
locht, dreiecht 33. scheub-, dre-elicht
27. schijue-, dryf-, drey-lick G.voc.
gedrescheletter 40. -US dri-eysen;
-alis -panck 52. -alis l -us eyn drey
yserne 37. -atilis dreelich F. a. 1420.
-ator drezeyler ib. drechscler 40.
drachksel 34. dresler 27. 33. dreger
37. träger 29. dreyer 38. dornirer
33. -iator travger 30. -atura ein
thürnerin P. V. -arius touer 37.
threlsa Symb. H. -o gidrado Virg.
-amentuni torneyung 33. türen 40.
368
Torneare
-eare tfirnen 30. tumieren 29. cor-
nns (aiis tornus) trechsel 32.
♦fTorn-eare, -iator, -o etc. s.
-are. -ensis, tho- s. Tu-ronensis.
*Torotiista trogscherr 34. tora-
thosta mültscher 30.
Torpedo p. blie 40.
ToppoP lassichayt 34. fulkeit 29.
valheyt V. a. 14J^0. tuppia trakait 30.
* t Torquea {cUph. torc-. torqaia
Gloss. hierher??) L instr. torquendi
wind 52. i.q. topclea Gloss.
Torquere keltern 30. pressen; we-
gen, foltren 29.
Torques (c/. Baen. Torta.) spanne
40. hals-ring ib, -golt Symh. I). -gurtel
27. 33. -gwand 32. vatinghe, eyn ghe-
smyde 38.
* t Torqu-eta .9. Yaeea. -ia s. -ea.
*tTorre-do .9. Teredo. -IIa s.
Torela.
Torrens (c/. Riuus) ruschende wa-
ter 37. rauschundes mer {tyl. Fluiiius)
34. russent 29., geisse 40. o. walt
Wasser, hals w. 45. gieß 32. feltgug
52. sim. 75. schneöasser 30. sprink
155. (str) Storni wasser V. a. 1420.
Torr-ere sengen, pregiln V.a.l420.
-idus verdort; tostns «d., gedenet,
geröst, gep&t 52.
Torris een doetbrant of blandich
(X dorbrant of brandich) holt G. voc.
stich 40. ^atis schit, icormu'i awh schilt
(i. egis umg.) 74. bezengit holcz V.
a. 1420.
* t Torri- s. Ten-toriuni.
Torsio. tortiones in venire {Ed.)
bißende H.l^h.
Tort-a küch 40. K. V: zeit K. V.
wege 40. kuechel 33. couke; -as fa-
cere couken (eoquere coken) 38.
-ellnm velut der broit; -ellos (Ed)
kücheln H. PA. -a with Symh. B. 282.
uuit Gf. I 745. -US wide 40. wit i.
torques Sum. wirt t. flexus H. S.
Tr. (vgl. u. a. hier und Gloss. vv. Ke-
torta, Restis. Vimen. BM. III 618.).
gen. -us, -ui scheiblig o. pcin 52.
♦fTorta-re drauwe-n; -tor -r V.
a. 1420.
Trabea
* f Torte-llum etc. s. Torta. -sii
s. Carthesla.
*Torticinm ein gebunden kert^ 52.
thoreia gedrote werch 40. (vgl. it.
torcia etc.).
TortiliB chacheretig (aus huck-;
X torta?) 33. knorrecht, criczlicht 27.
chnopr&t (knorr X knöpf ?j, chraws
P. V. krump, raid 52.
Tor-tio s. Torsio. -or kestger 32.
-U08U8 scheyf, ghe wunden 37. hoge-
lich 30. hockrieg 34. hogrechtig, krumb
29. krummecht V. a. 1420.
* t Tort-orium s. Tartarom. -uct
s. Tartuca. -us s. ebds. u. -a. -uosoi
s. -io. -ula s. Torcular.
Tor US (cf. Musculus. Pulpa.) müse Q
knot 0. brutbette 40. mvse pl. 100.
thorus (in agro) eine grogebanck, m
graßetisch 125.
Tornu8 (umg., vgl. Gloss.) ein kräng
27. kraunich 21. obir mutig F. a. 1420.
^fTost-rinum. -orium^ torella,
aridarium dar<(, dar molt vppedart 38.
Tostus s. Torrere.
Totaliter s. Totus.
*t Totti-, totu-laritts s. Toln-
tarius.
Totus aller gar 29. totaliter alto-
male, vlbeduUe 38. vlbedille 22^
*tToxu8 s. Taxus.
* t Trabae-a .9. Teiida. -ca s. Tra-
baria.
Trab-ale, -rale 27. lanckwid 52.
I&nge 45. luns, eyn clene holt an dem
waghen, dat dat rat nicht vt en gheyt
38. Ions 30. luß 27. leyschen, ritschel,
vnd ist (las da haist da holcz das vber
dy eenx (eenxV) sei (aus exe, cxel sim.'f
sei i.q. sil?).get; furtale (vgl. Fur-
cale) id. 34. Schemel 37. G. iH)c. scha-
mel 33. schaemel, ronge KU. roug-
stock, schelm (an gl. Stelle gestel sim.
Gemmen) G. voc. schwell, l est ligmm
positum super axem 76.
Trab-aria Voce, ex qm, -ica Cfem-
meti, -acca 37. estnauis longa et stricto.
-aria (cf. Crebersia) schiffelin, nache
40.
Trabea boldeke; is syden want
38. baldeck ; wij^hait klaid 32. Weisheit
Tenax
Tepere
361
*t Tenax ta, tcye 38 tay, vast-
holdende; vrack t. capidus G. voc.
zech 29. 30. 33. eyn czee (tmig.?)
V. a. 1420, zehe, hebeger 40. hebig
41. kerch 37. tenac-itas zechi 29.
TBStholdinghc, vrackheit L cupiditas
Q,voc. (-68 sim.GLm.) -ia zauge
i, forceps Symb. D. -ulum hebeysen,
est ülud per quod sexternorum anguli
eonstringuntur ne crnnplicetdur in ruga^
K. V, to^fel 40. crampe, clammer; heflf-
tiken, also an den frouwen 38. clam-
per 52. haltnisse t. clamen (aus d.
elamer sim.; X celamen??) 29. be-
haltnig 30. haltter 34. heb ysen m.
Gzaygel 33. stil 27. 29. tenticulum
schelff 30.
Tenca, tenta, senta, senca .v.
Tarmus. Stancius. tenca schleiw
Oe. V. tentai?. slygh 37. tynta slig Str,
V, tinca charpp 33. tinctas etc. h. r.
*tTeoci-o, -US s, Tentio.
Tenda gezlt (sie) Haupt V 195.
quae rustice trabea (rf. Gl. m. h. v.),
var. trabis didtur Pap. trap-un, -ura,
-in 141. (Sal. Gl Gf. V480). trabes
giteld Pf. Germ. VIII 400. tentoria
Irauuis ib. 405. trabaca Gl.m.,it.
trabacca Soldatenzelt, tenta gitelo
Äy. geteld Rx. gxiexAElxv. I.e. 1 115.
♦Tend-eta, -ita V. St. G. 525
tentil- 27., tendel- 33. 52., denden- V. c,
grempel- F. St. G. 335. -mark sim.
Tendicul-a eyn strik der voghele
37. -um ram iit tentores hnhetttP.
V.,paimi 1. tedicnlum rame 27.
*tTendita s. Tendeta.
Tendo haarwachs /. V. tril.
*Tenea s. Tenia.
Tenebr-e finsteri 32. -escere vin-
äteren 29. vervinstern 30. -osus s.
Obscurus.
Tenella tange 37. sim. 38. cluflft
38 klemperli 52.
Teuer murSwer Symh. D. iunghng
j2. teder G. voc. KU. teeder, teer KU.
tenerit-as \ -udo tederlieit of cleen-
lick G.voc.
♦fTeneris s. Treueris.
* t Tenererum (?) morchilu V.
a. 1420.
Dleftebaeh, NoTnm glosaariau».
*tTen-ia, -is bende-ken 37. -ee
-len Sijmb. B. -es hüben bendel 32.
-a nestel 40. hawen-n. 74.
Tenor burdtine 27. in haldungdes
brieflf 33. evn luet V. a. 1420.
*t Tenta s. Tenca. Teuda. Pla-
gella. Stipnla.
*t Tenticulum s. Tenax.
*Tenticuni {etigl. a tenter hook)
sprindel Cock. sim. Gloss. (vgl.u. a.hd.
sprinzf% spränzel = sprießel, spreigel
Sm. III 592 ff.).
*tTentig-o dat vt reckent t. 11-
bedo etc. 37. /. tenaoit<is ventris (ags.)
ebind {nach Prurigo q. v. ; i. q. eowend
m^nibrum virile Lyc) Symh. H. -inosus
Gloss.j -uosns G. voc., -enosus vn-
kuscher 75. tantigo landie 12^ p. 14.
Gl. m. V. Landica.
Tentio willen 52. tenci-o haldunge
27., an gl. Stelle -us chrieg (X con-
tentio) 33.
♦fTento (Geräte) huren (hunren?)
rccz 32.
fTentor s. Tendicula.
Ten-, torri- 30. -torium (c/. Tenda)
paulfin 37. zeit 30. gezelt 29. czel-
gy 31.
Tennis schmal 52. 05.
*tTenus s. Trena.
Theologns gütlich maister 82,
*tTheo-lonium etc. s. Telon.
-uasmus s. Tenasmus.
Theo-, l epi- G. voc. -phania
eyn vorluchtinge 37. dertiendacb of
bewysinghe eens onkuutlicken daghes
G. voc.
*t Theorica (anders Gloss.) s.
Theoticus.
fTeor-are beschau- en; -icus
-lieh 52. /. contetnplatiuus 52. 76.
(thej lir.
* Theosica gewclbe 40. gewelb 74.
*tTheo-ticus(t77i. -tocos^. Gloss.)
gotli-ch 52. -k 37. -tocos gotis muter;
-rica gotheyt V. a. 1420.
*tTep-ere lewen 29, law sin 30.
\ -escere plaich {inng.) sein, wehch
33. -eschat lew o. kul 41. -idus
lew 29. low 30. lab 34. -or half
warme /. semicalor 37. lew- 29.,
46
362 Ter Terripadinm
law- 30., lay- 34. -hait. -efactas P. F. tergiuersa-ri hindir kern
milich warm 52. sim.75, gelabet 33. V.a.l420. -tor vnmenlicher o. flicber
gewyermt 27. glacies tepefacta 40.
diuli cigangan 48. tempor wierSm *Terif-oliam s. Chaerephylloi.
P. F. -umiam s. Tereflmiam.
Ter tristat 30. dristen (vgl Quater) Terilis more 38. morwe 27. mun,
29. terans l trinus dreyig 34. dryg zeriblich 29. marb 33. mär 34.
29. temarins ein triualtig czal 52. ^Teripalma sig 52.
dreyling 33. trinio drey K, F. ter- Terisfrum (cf. Stropheum) kyttd
nio dryer herre F. a. 1420. ein ge- F. St, G. 910, kittel l schluck, v&dis
drittes Ki, mulieris linea etc, K. F. schlfity 31.
* t Ter-a s. Teca. -abintus s, F. St, G, PlO.durchsichtig cleyt F. n.
-ebintus. -anices, -brella s, -edo. 14J20. ternsa i. camma 37.
*tTeraphi-n, -u (?) prister ge- *tTeritiis s, Ceruchns.
want V,a,1420. *tTerm-a naturlich bade 40. -«
*Tere-beIlal-doholtzwurm52.7^. arnm naturlich bad K.V. -88 tfa
Tereb-ellum s. -rnm. -ralium warm gewant F. a, 1420,
8. Peretrolinm. * f Termin-iis ender \ endung K, F.
Tere-, tera- 32. -bintns, thirn- -are s, Finire. -alis lapis Glosi^
bincns 30. wi- 30., wie- 29. 30. termirins marckstain 32.
-rochböm. eyche 40. velb 30. t- 40., * Termitam vodinge, termeyd 37.
tii-erebintiiia terebintenzäher m, * f Termns lupL termoczorins,
Meg. bul- 40., pull- 74, -hartz {vgl, tehrmoforinos s. Lnpina.
Or, Wh. w. Bftl-bech, -harz). Ternarius s. Ter.
*tTepeb-riim negebor 40. negbor ♦fTernices (aiph, termites, vgl.
K. F. -ellam b6rlin, stich-b. ib, bor, u, a, terma Gloss,) holcz wrm 40.
eyn bor ysem, swic, neuegher 38. *tTer-iiio, -nus s. Ter, -o« s.
terabrarium ein nab n&ger 52. -es. -phimam ^. -eflmiam.
* t Tere-do {cf. Vrcius. TerebeUa.), f Terra salica. trassilicus sellant
} -dona 1 teranices \ ter brella 37., Symb, D. terre-a irdesche fiis, als
tredo 34., torredo 32., cered-o h&uen vnd crusen 40. -us erden 22.
33. {122f*.p,30.int.geh,\ -a 30. eyn 38. -nus id, 37. erdesch 38. irdeo-
holt worm 37. holcz-wurm 29. 32. scher; -stris, -us id, (ter) 40. -ta-
Jlfe$f., -wurem 30. 34., -wormechen 27., rinm lendiken 38. terri - toriiUD
-wormacher (umg.?) 33. wurm-mel giegenode Symb, D. (mhd. gegenflte
52., -mele 75. sim.). eygenode (umg,) 20. -gena
* Tereflmiam. terifaminmpuchel eyn in landh- V.a. 1420, terremotns
52. terphininm ijrwius fagi boyk erpidem 52.
37. ♦f Terr-ealls, -alis h, rosse müncze
♦fTeremabin 25., teren-iabin, 40.
l -gibel 124. i. manna 124, honig- Terre-motus, -nus s. Terra.
dauwe 0, san,^ -dew 25. (Gloss,) Terr-ere erveren, screkkeo, ff-s.
Terere s. Strigula. 38. erschricken o. in ein uaren 52. -iti-
Teres (cf. Orbicularis), teros 40. bulum hanpgeck (ad terrendos oMes)
sinwel 29. 40. sinbel vnd lang 30. 132, -iflcium fügel gescheuch 52.
eyn zenewelle F. a, 1420. (i. e, epouvantaü) cambre (aus canna-
♦fTere-uma s, Toreuma. -xs, bis) 122^. p, 32. -ibilis greulich 52.
Teter. *tTerr-etorium, -igena etc, s. -%>
Tergere wisschen 38. -iflcium etc,s. -ere.
Terg-us abgeschunden haut K, F., * Terripudium eyn wasche holt
hut 93. -otenus hinter wertling 37. ein wasse budel 33.
Territabalam Texere 363
*Territ-abiilum s. Terrere. nadc 45. gewell 34. gebelb, egal hawg,
-orium $. Terra. kamer 33. engel hug (umg.?), comit
•fTerru-ca s, Ceruchus. -sa (vgl. 6. 17. 21. Gloss,) 27. schneck
s. Teristrum. o. uss gang in kirehen o. kacze do
Thesaur - us tresere Symb, D. mit man bdrg (pl.) gew innet o. stet
*ariam tresekemere ib. gerb hüg 27. (pl.) 40. hailBfe i. cithara 125. scer-
•isarium speygchamer (umg.) 33. tifedera, sneggo l sciltburg Diut. ^11
thensarisarius custer 40. 185. Hott. 1 307. scartifedar sim. Qf.
Tesqua {cf. Resqua) ein bruch /// 448. ags. sceldrMa, dg. scUd-
weg 52. hreödha, -hredda i. g. scyld-, rand-
^Tessarios ein wagen 18. 33., burh; hängt es mit scerdifedera jnh
w.-fiirman 27. sammen? Hierher auch scherzbedra
*tTe8ser-aquadirsteynF.a.l4^ö. /. (acc. sg. -ren; venenosum) H. Ph.
eyn worp tafele; -nla eyn clene wor- testndinem facere woluen 38.
pel 37. -e (militum) log 125. -ede- *tTestiis (tesns Gloss.).s. Te-
virstunt czene V. a. 1420. dere.
Testa (cf. Peripsema) een eerden *tTetha s. Deta.
teyle; een schale vanden eye of van * f Tetend-ere (tendere?) Span-
ander dinck of een testeken (kestehen nen ; -a span dar me eyn bouc mede
132. umg.) of vatken G. voc. schirbil, to tut 38.
schale V. a. 1420. apfelschal 52. 4. Teier ruessig 52. i. ferus Voce
mas8chele;tasta dop, schelle 38. testa (c/. Obscurus). tether^ theter 33. i.
capitis breghen- 38., heme-iOd.-pan- verus l swarcz 27., 1: faren 33. the-
De. tehsta deggen (vgLGloss.v.c.) 41. tar i. niger; tetrum i. obscurum 37.
"^Testadnlnsgarne winde iSym&.D. 52. vinster 52. terex dunchkel 34.
Test-ari zel gerete machin V. a. tetricus truriger 40.
1420. tagen 38. l -ificare tughen, ^fTe- s. Tes-tlculus.
oerkunden G. voc. testament-um seyl Tethim s. CethL
gereyde 38. -are selgeret machen 30. Thetys^ tetls achilles mfiter o.
schaffen an seine lesten 34. den 1. wasser g&ttelin (f., Götzin?) 40. tatis
willen seczen 29. -arius sei sorger uuazzar Gl.Ker.
32. testi-s getzeug K. V. tughe, tuch Tetrarcha kftnig Aber ein vierteil
38. -moniam tu- 38., tft- 27. -chnisse. eins reichs K. V. eyn virtig vorste
-flcator gezeuger 52. peczewger 33. V. a. 1420.
ein beczeugniger 27. *tTet-rlcu8 s. -er. -rlsis s. Te-
T-5 d- 37. -estata swengel 37. crisis. -ta s. Teea.
S^. V. Gloss. i. sonarium Str. V. *\ Thensarisarius s. Thesaams.
clepel 37. ♦•}- Teuton-a, -us kolbe 40.
t Testenm teste (merumnder; Teuto-^ teutn- 40. -nlcam t&sche
yyArist.'') Meg. spräche 40. dudisch sprake; tento-
^t'I^^ticiü-iis^ -is 27., teticn- nizare d. spreken; -eus d.. mynsche
los 34. clog 27. h&dly 29. gayl 34. i. Almanas; taatonia l almanla
testicnl-i pl. geschefoiz V. a. 1420. dudische lant 38.
die bdg Oe. V. -i leporis h. hasen * f Thentronomus s. Deutero-
bode 40. -ariam Gloss., -arias s. nomiam.
Clnnediüam. ^fTenta- s. Teuto-nleum.
*Testiflca-re,-tor6fc. 5. Testari. "^Tex-ere wurcken, stricken 29.
t Testudo (cf. Derades. Camera, -ale spul eysen 52. Gloss. ryd- 27.,
Tartuca.) wolue 38. welue, swicboghe red- V. St. G. 525, rat- F. St. G. 335
37. ghewulfte, schilt, schiltpedde, sleck -kam. -ile webiser Symb. D. -inuin
G. voc. gwelb 32. gewiwe (sie); kern- fluel, samit i. pannus noaas 38. -tum
364
Tyadrus
Tina
(vgl. GL nu) wub, geweb KL e> n zyden
gordel 37. -tricuin weppeo Gl. m.
-trix weefster G. voc. -triiius web
getzuig 52. -trina {cf. Gyneceiim)
tunck 52. dunck, weberhauß K. V.
-torium wircz hus V. a. 1420. -to-
riatns zyden borden 37. -tus textur
29. -US text, is schrifft dat neyn glose
is 38.
*t Tyadrus s. Tytirus.
Tiara {cf. Mitra) paret n., schlep-
lein n. V. tril. ciara 1 ciatus byschoff
krön 33. cibaria pischolff hütt 1: krön
27. clti-era die. mitra imperialis 76.
-gera eyn keyser hoyd 37.
*tTias-ses, -tes i. laudes virginum
52.
Tyberis fl. tifer 40. teyfer 74.
tibris tyber, evn grot water to rome 52.
*tTibi-a (cf. Poblex. Saraballum.)
lungel (jst bungel) 33. schwegel, schal-
mey K. V. pl. scinkun //. /. i. uiedel-e
Synih. D. ; -cen -ere ib. schalmier 40.
-eines phiflFer, swegler 41. tigillasimt
vi pile, stile^ parastate etc. sulen,
band, treger 125. -aeula knuschibe
40. -alia pl. streiflFling V. tril.
Tibisare, tuisare 29. 34. tuiczen
34. duiczen P. V. tuczen 29. 30.
daiitzen 52. vobisare irriczen 34 P. V.
Iren 29.
*tTib-ium s. Stibiuiu. -ris s.
Tyberis. -ula s. Fibula.
*Tyburnium. cuculli Liburnici,
vor. Tibnrnei Martial. Ep. XIX 139.
cibnr-rieum sto"p fei 40. -neum t.
epistilium stoffel, var. i. epitileum
stopfel 75.
♦fTidaris .9. Cidaris.
*f Tign-um 1 -a spare 37. -usirf.
38. gesperr i. ligmim super quod tigil-
lum lat affigitur K. V. räf 32. -a
rafen 41. -ae (pl.)hymr. cipriou Gl.
Lux. (vgl. -um keper sim. lat. capre-
olus mit. capriolus Gl. m. h. v. nr. 4.
142. V. CaprioH. Gr. Wh. V186. v. Käp-
fer nr. 2 Gloss. w. Altifera. Proceres.)
-ella latt 32. -are latten rechten 132.
G. voc. -arius pawmaister 52. sim. 4.
-an holczman 40. tigillu-m latte 37.
-8 snigge (vermisy umgj) ib. snegel
23. Siegel sim. Gloss. slage 22. 38.
flegel 18. 45.
*f Tignus s. Cignus.
Tigris eyn wasser t rey ob V. a. 1420.
Tilia } dilia lind f. Meg. tllia-
ceus linden 38.
*t Tilia s. Tinea.
♦Tille gebure 40. gepaur 74.
*Tillus h. kolb 32.
♦fTima s. Thina. Lima.
*Thy ma. tima (m gleicht ni) kle 40.
^Thymallus. salmo th. (Ann.)
ascha U. Ph. timal-lu8 p. esche 40.
-US a^'ch 32.
*tTimal-lu8, -us s. Tithymallns.
*Timbra s. Tubera.
*f Tymeam-a^ -ateria s. Thymi-
ama.
Tim-ere vrocht-en; -idns l -oro-
sus -sam, blöde, nicht driste; -or
vare 38.
*tTimeu8 s. Tinnire.
Thimiama thimian K. V. edil war-
cze V. a. 1420. tymeam-a timian,
eyn rinde van eynem bome, de me
brent also wireck in den kerken 38.
-ateria pl. eyn wirek vad 37.
Tim-idus, -or etc.s. -ere.
fTimpa Gl. m., tympa tympe i.
cueulla (q.cf.) 36.
* f Timpan-um napph; ein beluui-
get wage i. earpentum X85. pue*ke
V. a. 1420. trumbe 40. trump-e 33.
-el, puck 27. trum K. V -tum bog
32. -ator (X -wm^) b% poig 29.paoclh
ke-n 34. -r, glochkner 33. glockener
8. pucker 27. -istra tumberin 40.
tinpan-a naue i. mediolus; -istria
1: typiciatria eyn schellen schlegher
37.
^Timp-us, -ora s. Tempus.
* Timula (m gleicht nl) trip wrö
40. 74.
Thimus thimp Meg. timus bliune
i. ßos Symb. D. tinu-m \ -s (oIpA.
tim-) kle o. binen bl&men 40. tifl»
{Gloss. h. V.) ringhelcruyt so ghenoemt
G. voc.
Tina {cf. Fundibulum. Stunsa.) ni-
ber, buttene {mhd. hüten) 40. teuer
37. 38. tinne 6r. voc. l tinium i. la-
Tina
Thirubincas
365
CU8 id., tijne, water-t., -tonne, it. hisp.
tina gdlL tine KU. anfora qtuim rus-
iici vocant tinam (romanisch) l zui-
uar (hd.) Gf. III 149. vgl Vf. Grm.
VIII 304. tinale touer bom 37. 38.
tijnboom KU. een tijn of stanghe G. voc.
Tina (aus thyina 3 Reg. X 12) i.
linta l Pinea Ff. Grm. 1 115. VIII
402. tima vnvorghenclik holt (cf.
Gloss. und V. Cethi) 37.
♦Tinea s. Tenca. Tincta.
Tincta black, dinte 45. (tinca,
tinta Gloss.) tinta blan (aus blac X
blau?) tinte 33. blach 27. tiugta blac
37. tirca patcz (sie) i. incaustum 34.
♦Tinctra s. Cintra.
♦Tinctns p. (cf. Tenca) ags. sliu
94^. tinctslu (sie, am t. slu) lupus
(Hecht) hreuis Haupt V198. In Symb.
3 Glossen: tinet slii; lupurS hreuis;
porcopiseis styra (t;^Z. Porro).
*tTyndes ein sichs chalb P. F.
Tinea mutte 37. 38., ey^i want
warm 38. melen, schabe V. a. 1420.
meil, muck 45. schab, ein gewant wurm
Meg. matt 27. milwe o. mile 40.
tUiae (JEd,) milw» H. Ph.
Tineta karpff 52.
Tyn^re tuchin V.a.l420.
*tTm-gta s. -cta. -icalus s.
-nancnlus.
*tTinilitrnm (aus talitrum sim.
umg.Pvgl. Asub) Stern zuueringe 37.
*tTin-ium s. -a. -na s. Tirsa.
*Tinni-re zuzen, zummen; -tus
lutber V.a.l420. -lis, -Ins clinckich,
ciaer i. leuis, purus G. voc. tinulus
mede ludende 37. tinnnlos i. sonus
lenis etc. Br. Pap. tinieus est leuis
sanus 37.
Tiiinanciilas. tiniculawintwechel
Wiefi. r. 399 IL
*tTinpan-a, -istria s. Timpa-
nnm.
Tinta s. Tincta. Tenca.
* t Tintin-nabalam, -abulum 40.
K. V. V. o. 1420. stoser V. a. 1420.
glogen kldpfel o. schelle o. kleines
gl6gli 40. gloggan- 32., gloggen- F.
St. G. 909. -halm. glocken-kMel,
-halmel: schwenckel K. F. singossell 34.
driukilken Symb. D. trincklen 116.
tyntyre (cf. Tinnire) zummen V,a.
1420.
*vTinn-lus s. Tinnire. -m, -s
s. Thimus.
Tipic-us geistlich 40. cze}chlieh
(typus vorczechin) F. a. 1420. -e
beczlich (aus beczeiglich) 45. tipas '
gluckne^ ib. peyspil 52.
*tTip-lea, -lena s. Kalotibia.
-pula s. Capnla.
Tipsana gesotten wasser von ge-
scheiter gersten 40. trochken 31V, ^'e-
new 52. gersten. ein truncken gast
(umg.!) 27.
*tTipsus (instr.,cf tipsana) stampff
32.
Typus s. Tipicus,
Typha (Ann.)herbainqua dudel-
kolbe nascitur H. Ph.
*Tira s. Tirus.
*tTira (aus thyra? curia? anders
Gl. m.) furgehus 32.
Tirann-us durehter o. *bel tetiger
40. durchechter 74. uuotan (hängt
mit den Gll. w&terich zs., vgl. Gr. Myth.
121) Gl Kor. bfitrich 52. waldinberg-
-er ; -is -unge F. a. 1420, -i liuthazzeri
Gf VI 1071. buchazeri (sie) Pf
Grm. VI 393. -icus liuthazzig Gf l. c.
*t Tirca s. Tincta.
♦fTirectum (cf. Legumen) ge-
hackt (cibiis) 32.
Tir-ia s. Stiria. -iaca, -o s. -us.
*tThiropolus lenczstein 42.
fTyrrhenus [vgl. Gloss, v. Tusca-
nus) thuschanisga Viug,
* Tirsa i.cissuraani der woIff52.
tinna krinne 40., schwerlich X tinia
grint 25. gryndt 74.
Tirsus, tyrssus P. F., triffus
32., tyrus (v. h. V.) (cf. Maguder.
Frutecta.) tutilkoluo K S. D. tütten
kolb 32. tütekolbe, torse, krut Stengel
40. kraut stortz 52. ast, sumerla-tt,
-nd P. V. strunck 8. F. vrat. quispel ;
coelstronck; een tack mitten loueren
(i. q. looueren frondes KU., daraus
loneren 132.) quo vtebantur in sacri-
ßcijs bacchi G. voc.
'^fThirubincus s. Terebintos.
366
Tirus
Tolatarins
* Tirus X tiro Gloss. tirus tier-
slang; (daraiLs) daz confect tiriaca
triaker Meg. tyriaca vermis H, Ph.
tricns triax wurm 32. tyrus ein
slang l ein land o. stigel (at4s stingel
thyrsus) P. F. unsupar (rusticus
rustih); w. u. enki Gl. Ker. i. nisticus
Pf. Grm. VIII 412. tyros id. Gl m.
i. angtistia l tribulatio angist aide ar-
beit Gf. I 342. insula et ciuitas, die. a
tyro q. e.fortis l angastia Br. tyroS
gr.fortis die. lat Pap. tira angest 40.
angst 74. tiro newer ritter K. V.
tirones fortes pueri milites Pap.
schützen V. a. 1418 Sm. III 422.
*tTirzinus s. Circinus.
Tisana girstein wasser 52.
Tisis (c/. Sincopis) kistigi 32. brust-
kistrie 40. 74., -kysty; lungensiech-
tag; thisicus -er K. V.
*tTisus (slang; sehwerlich aus
tirus) tis /. Meg.
Tytan sunne 38. 75. sonne V.a.
1420.
*Tite-llu8 s. Titulus. -mallos
s. Tithymallus.
Titill-atio ketelinge 37. -icus
kritzel- (noek jetzt häufige Nebenform
von kitzel) 40., kfitzel- K. V. -fleisch.
♦fTithymallus. titimallu-s wol-
fes milch 40. sprincke wortze 51.
-m springh wort 37. timal-lus Ghss.,
-US hoppe (X humulus?) Symb. D.
titin-alus hollf (at^ hopfif?) 19. -uiia
milch krut 32. titemallos s. Cola-
tidis. temolus (irrig aus yLäXv voti
Cock.ahgel.) singrene Hb.
Titionar-e die branden voer sto-
ken ; -ium een stock yser G. voc.
Tytirus (lat. Hs.), titrus 52., ty-,
varr. cy-, cit-adrus, liadus pokschäf
Meg. cicradus bockschafft 50.
*tTitran s. Duran.
♦fTitrullus, tit- (ti-?) -riflllus
i.dyabolus 52.
♦f Titrus s. Tytirus.
♦fTitu-bare, -lare 33., -liare 45.
stamelen 38. P. V. stoteren 38. boch-
keren P. V. strauckeln 33. 45. tremen
i. dubitare^ vacillare V. a. 1479.
BM. III 91. -batio stamerynge 37.
Titulus (c/. Obticium) lobczeycbin
V.a. 1420. benemung; tytellos tyteB
29.
*tTiuorciuni f Arstange t. ostariiis
30.
Thlaspi s. Bursa pastoris.
♦fTocton- s. Tolut-arius.
* t Todon-us haue sim. Glass. -eii8
eyn haue (u ausdr. gekennz.) 37.
Toga (cf. Chlarays) hoyke 36. 37.
heuck G. voc. koccze V. a. 1420. si-,
se-lecho {vgl. Stragulum) Gf. VI WO.
kurzebolt H. S.D. (vgl. Gloss. v. Pi-
gillus. BM. 1 221. Gl. m. w. Churd-
bolt. Curcinbaldus ). frid-kleid K. V.
-claid 32. frides kleit, sukenie 40.
sim. 74. toga-1 eyn st&l küssen 37.
stuel kfisg 52. -tus ghehoyket 37.
132. geheuct G. voc. kuczt 7. a. 1420.
gewapnet 52.
T-, c-ogilla eyn band dwele 37.
*Tola {Gerbert liest lora) giechaln
131. iochelen H. S. D.
*tTol-a, -e, -ea s. -es. -erare
s. -lerare.
Tol-es, -a 37. 52., -e 52., -eam
Lor. i. q. in faucibus terere 37., in f.
turgescere Br., in fönte currere 52.
solet. eyn wasßerkalb {vgl, 74. Gloss)
52. readan Lor.
Toletum tolet, ein statt 29. ta-
letum taleit 30. tulentum tollent 34.
Tol-leno, -linum eyn bom stange
V. a. 1420. \ -ium puthaeck, put-
swinghel G. voc.
Toi-, to-lerare verdraghen, ghe-
doghen G. voc. Gloss. alts. adogeaB
{s. m. Goth. Wb. II 642).
Tollere wech doen of draghen,
op boren G. voc. (opbeuren attollere
KU). vflF nemen 29.
♦fTollus s. Tolus.
*f Tolouiua schiff geschray 32.
Tolosa (X Tullum) tole du. 40.
tdl Gloss.
Tolus, tholus 32. virst bo^m 40.
kirchen knöpf 32. K. F. toUos knowf
F. a. 1420.
Tolut-, totul- {verdruckt) G. voc
-arius telner 132. (falsch 162. Gloss.)
G. n;oc. tottilarii teldere; tocto-
Tomentam
Tornare
867
narii thrauaondi {cdsosax. thrauan
traben) Symb, H.
To-, so- 40., tu- 37., ZO- 22.
H, S. B.y ze- 27. -mentum küssen
37. zicha H. S. D. bette ziehe 40.
bettber 27. beddeberre 22. tametam
&werk K, V. äwerk 31. auwirck (stnp-
pawerck)32.zementambedde-deken,
-bure; zomentiim i. t€gulal{y^ zona
q.cf.) eyn armborstes zene 37.
Tonare schellen 29. 34. er-sch. 30.
Tondere har abslachen 29. t-, c-
38. -onsterna eyn scher stede 38.
eyn hus dar me de sch&p inne schert
37.
Tonitr-n dunderklapf V. St. G.910.
•amn donner klopf 64. du'^nner clapf
31. tunre 41. tonner 29. -uns torn-
ner ib. domre 40. (dor, donre Gloss.).
tonder 32.
*tToiin-Ä, -0 32. dünne do man
bering in tfit 40. h. tonn 32. dnnna
tunn 29. tnnn-a tunne, lechchelen
t. lagena 38. cuphe; -lies cüfelen
Symb. D.
Tonsi-lla^ -1 Symb. marste-c Symb.
D. J279. -kko (in naue) U. S. D. propfo
{ahd. Gl.?), pfol do man schif anbin-
det (pr. X crop, kropp tussillos
i. e. Halsmandel? vgl, Gloss. h. v. und
V. Struma) 40. unsilla {aus tu-)
baccezant i. molares H. S. D. Mary.
tamella {anders Gl. m.) fig warcz 40.,
hierher ?
♦Tonsterna s. Tondere.
Tonsns schalt 32. J2.
Tonns wise in dem sangghe 38.
fToparchia vorstintum V. a. 1420.
landvogtey Ki.
Tophet der helle tayl V. a. 1420.
Tophus tauck- K. F., tug- 40.,
daraus aug- 74. -stein, coffus dug-
stain 32.
^Thora s. Herba meropis.
Toragimn, thoragnm I42.p. 284
m. Anm.
Toral {vgl. Conopeum etc.) sto'p
fei, bette wad, stuklachen (k aus 1)
40. prewt pett 52.
*+Torathosta s. Torotusta.
Tnorax plate 37. torax brüst,
halsberg, banczer 40. brustlappa Erf.
Gl. burstlappa Marb. Gl.
* Torax (ags. Gl Gloss.) s. Cen-
tipeda.
*t Thorcia s. Torticium.
*Torclea s. Torqaea.
fTorcula-r kelcterre Symb. D.
kelter, weinpreß K. V. targgel, t.-spin-
ner 32. perse; -re persen 38. -tor
(X -r^ wintrote; tortnla trottspille
(toreula id. 93.) 40.
♦Torcus. turgi surgi populus
(X turingi?) 40.
*Torda winde 40. w. zum arm-
prost 74.
*tToreg-iiia, -ma s. Thoreama.
*tTorel-la, -la {v. Tostrinum),
torrella brant 29. brant reitte 40.
Thoreuma kuniges bette 40. te-
renma pallacium regum; turrica
(X tunica?) est vestis regis 37. toreg-
ma scaperede Symb. H. -ioa sUpistein
Gl. Ker.
♦fTorgitus s. Turgere.
Torm-en, -ines darmgicht V.a.
1420.
Tormentilla birg-, rot-wurcze 42.
lig wurcz 40. uichuurz H. S. D. \ poten-
tilla (Ann.) dornela H. Fh.
Tormentum voyt line (nauis) 37.
schiff seil; vestigung, blid, werch 40.
notgotz (sic?)i.funis quoprora adpu-
pim extenditur Herbert, notgoz //. S.
Tr. notzog (Urform?) D.
*tTormiiies s. Tormen.
t Tornare dräyen becher o. kophy
3 1 . sim. 64. turnare thueren o. dftr
{sie) P. V. torn-atnm sayger 74.
seiger (vinum win) 40. -abilis scheyb-
locht, dreiecht 33. scheub-, dre-elicht
27. schijue-, drijf-, drey-lick G.voc.
gedrescheletter 40. -us dr4-eysen;
-alis -panck 52. -alis l -us eyn drey
yserne 37. -atilis dreelich V. a. 1420.
-ator drezeyler ib. drechseler 40.
drachksel 34. dresler 27. 33. dreger
37. träger 29. dreyer 38. dornirer
33. -iator trayger 30. -atnra ein
thfirnerin P. V. -arius touer 37.
threlsa Symb. H. -o gidrado Virg.
-anientam torneyung 33. til^ren 40.
368
Torneare
Trabea
-eare tfirnen 80. turnieren 29. cor-
uus (aus tornus) trechsel 32.
*tTorn-eare, -iator, -o etc, s,
-are. -ensis, tho- s. Tu-ronensis.
*Torotiista trogscherr 34. tora-
thosta multscher 30.
Torpedo p. blie 40.
Torpop lassichayt 34. fulkeit 29.
vulheyt V. a. 1420. turpia trakait 30.
* t Torquea (alph. torc-. torquia
Gloss, hierlier??) L histr. torquendi
wind 52. i. q. torclea Gloss.
Torquere keltern 30. pressen; we*
gen, foltren 29.
Torques (c/. Baen. Torta.) spanne
40. hals-ring ib, -golt Symh, J), -gurtel
27. 33. -gwand 32. vatinghe, eyn ghe-
smyde 38.
* t Torqu-eta s. Yacea. -ia s. -ea.
*tTorre-do s, Teredo. -IIa s.
Torela.
Torrens {cf. Riuus) ruschende wa-
ter 37. rauschundes mer {vgl, Fluuius)
34. russent 29., geisse 40. o. walt
Wasser, hals w. 45. gieß 32. feltguß
52. sim. 75, schneüasser 30. sprink
155, (str) Storni wasser V, a, 1420.
Torr-ere sengen, pregiln V.a.l420.
-idus verdort; tostus id., gederret,
geröst, gep&t 52.
Torris een doetbrant of blandich
(X dorbrant of brandich) holt G. voc.
stich 40. ^aus schit, ivoraus auch schilt
(i. eyis umg.) 74. bezengit holcz V.
a. 1420.
* t Torri- s. Teii-toriuni.
Torsio. tortiones in venire {Ed.)
bißende H. Ph.
Tort-a kuch 40. K. V. zeit K. V.
Wege 40. kuechel 33. couke; -as fa-
cere couken (coquere coken) 38.
•ellum velut der broit; -ellos (Ed.)
kücheln //. PA. -a with Sifmh. I). 282.
uuit Gf. I 745. -US wide 40. wit i,
torques Stirn, wirt i. flexus U. S,
Tr, {vgl, u. a. hier und Gloss. vv. lle-
torta. ßestis. Vimen. BM, III 018).
geil. -US, -ui scheiblig o. pein 52.
*tTorta-re drauwe-n; -tor -r V,
a, 1420,
* t Torte-llum etc. s. Torta. -«ia
s. Carthesia.
*Torticium ein gebunden kertz 52.
thorcia gedrote werch 40. (vgl. it.
torcia etc,).
Tortilis chucheretig (aus hack-;
X torta?) 33. knorrecht, criczlicht 27.
chnoprät (knorr X knöpf?), chraws
F. V. krump, raid 52.
Tor-tio s. Torsio. -or kestger 32.
-uosus scheyf, ghe wunden 37. hoge-
lich 30. hockrieg 34. hogrechtig, kmmb
29. krummecht V. a, 1420.
* t Tort-orium s, Tartaram. -oet
s, Tartuca. -us s. ebds. u. -a. -uosus
s. -io. -ula s. Torcular.
Torus (cf. Musculus. Pulpa.) mise (, )
knot 0. brutbette 40. mvse fd. 100.
thorus (in agro) eine großebanck, ein
graßetisch 125.
Toruus (umg., vgl. Gloss.) ein kräng
27. krannich 21 . obir mutig V, a. 14^.
^fTost-rinum. -orimn^ torella,
aridarium dare, dar molt vppedart 88.
Tostus s. Torrere.
Totaliter s. Totus.
*t Totti-, totu-larius s. Tolu-
tarins.
Totus aller gar 29. totaliter alto-
male, vlbedulle 38. vlbedille 22^
*tToxus s. Taxus.
* t Trabae-a s, Tenda. -ca s. Tra-
baria.
Trab-ale, -rale 27. lanckwid 52.
l&nße 45. luns, eyn clene holt an dem (
waghen, dat dat rat nicht vt en gheyt
38. Ions 30. luß 27. leyschen, ritschel,
vnd ist das da haist da holcz das vber
d\ eenx (eenx?) sei (aurS exe, exel sim.'^
sei i.q. Sil?) get; furtale (vgl, Fur-
cale) id. 34. Schemel 37. G, voc, scha-
mel 33. schaemcl, ronge KU. rong-
stock, Schelm (an gl. Stelle gestel .«w.
Gemmen) G, voc. schwell, l est lignum
posHum super a.vem 76,
Trab-aria Voce, ex quo, -ica Gem-
men, -acca 37. estnauis longa et strida.
-aria (cf. Crebersia) schiffelin, nache
40.
Trabea boldeke, is syden want
38. baldeck ; wighait klaid 32. Weisheit
Trabea
Tramasericum
369
kleit 40. sim, 74, 93. sendel kleid K. F.
keyser rock F. a. 14J20.
* t Trab-ea (Gloss. Ol, m. porticus
tecta), »es, -is s, -s^ Tenda. -ersia
s, Crebersia. -ica s, -aria. -rale
s. -ale.
Tra-bs {cUph, 40.), -pt 40., -bes
i -ps } -mes 32. 34. (cf. Sorbum)
bfUko (gorinz 1. 1.) H. l, i. balke, eyn
holt vnd bone 38. trom 32. tro*me 40.
tr&iD 34 sim.
•f Trabs (X tabes?) mayll i, ma-
eala 34.
♦fTracana noth-schlange, -dnich
Fronsberg Kriegsr, (Fr, 11,2^.), nood-
busse, -slanghe (i. g. kartouwe) KU,
Trac-o hol 52, erthibe (b aus 1)
40. -on een hol of ganck onder die
eerde G. voc.
tTracta-bilishendelich r,a.l420.
-tus ptc, gehantiert 110. G, voc, ont-
holt G. voc, ent-, ge-halten 110.
*tTractul-a (tectnla 30. ungl)
ofenkruck 52. 75. kissa H. S. D. (wet-
ferau. kiss, kist n,?) kissel Sym>,D,
281. kruck l wend schufel 27. kruch
29. pruchk 33. -o s, Traha (cf. Gloss.
h. V.) -are krocken, also koren 33.
rechen, als das körn 27.
Tractus {cf. Virga) toghe 38. czoge
r. a. 1420.
^Tracam i. in quo seruantur aU
leäa 37.
♦fTracha s. Traha.
Trachea luftr6r 42. atteu {Jsc.
ader, vgl. u. a. Porta lactis) 40.
Tradit-io secczunge, vorretniz V. a.
1420. sim. 65. -or (c/l Proditor) hin-
geber 30. 32. verretter 29. verratner
33. ein vor rethner 27.
^tTradolium s. Tradolus.
* Tradnctoriom een vluet l locus
daermen ouersettet G. voc. vlote 37.
^fTrad-nlufi ein zal spindel 52.
-«llaB eyn czolspille V. a. 1420. -oliom
haspel Melde. V. (AM. BU. II 198).
Tradnx erbsunde V. a. 1420.
Traga {cf. Ascanio) zdge gam 40.
zugegam } asc hämo 130. trahal id. i.
Terrieuliim H. S. D. tragum straiff-
necz 32. ein reim tzüll nauis pisca-
toris 52.
* Traga -cantha, -ntam trank
(umg.) 40.
Trage-dia schentlich gesang V. a.
1420. regum et magnatfun Br. -ria
gedieht das hern schiltet 74. -na ge-
diht.do mit man die herczen (umg.)
schiltet ... in comedia 40. -dia (de
sceleribus principum) vrluig-gedidit;
-dos } tragiens -tichter K. V.
Tragelaphua (cf. Hircellus) scelo
H. S, B. Ghss. pockbirtz MegiserBiä,
multäingue.
*t Trage-na, -ria s. -dia. -ntea
s. Dracontia.
*Tragias tartze 37.
fTragicus s. Tragedia.
*tTragopolis s. Trogopales.
*Tragalatus ghequetst G.voc.
*tTraga-m s. Traga. -ntea s.
Dracontea.
Tra-ha, -cha 34., 1: -ctnlo cruk-
ke 38. {cf Tractula) kruchk 33. krock
27. harke 37. 38. räche F. a. 1420.
rech 29. 33. P. 7. rechen 34. egt 32.
eg K. V, ecczen {au^ eccgen?) P. F.
-his fliton {st. sl-)Pf.Grm.I116.
*t Trahal s. Traga.
* Trahale {cf Crebersia) syl 34. sei
30. sele in dem waghene 38.
*Trahea lungenror K. V.
Trahere {cf Traha. Tractula.)
kruchken, rechen 33. krucken, nicken
27. teyn de waghen 38.
* Traheria {cf Crebersia) zAge seil
40. sela; piredia(au^ep-) id.Symb.B.
* t Traiect-a s. -um.
Traiectio obir werfunge F. o. 1420.
Traieetrum^ -a 29. du. yrtriecht
29. vrthrechter 32. irdrist 40.
Trama wafel 31. wefel K. V. warft
(warf?) 32. warfft m. i. sabtegmen
V. trü. snade Symb. B. schützen tex-
toris 34.
* Trama-lga, -ricia masselter bo^m
40. (er amaritudine dicta) mazoltra
H. S, B,
* t Tramasericum s. Tramose-
rlca«
47
370
Tramen
Tribnla
Tramen schütz 52.
Trsmes (c/. Trabs) trame, also in
der ledern is 38. gesteig; sprussel 52.
sprussel 29. besecz {vgl, Gloss, t\ Tra-
mis) 32. pfat o. kurcz weg 40.
Tramoserica. Tramaserlcum
halb sydin 40.
*f Tran- s, Trans-fuga, -itoria.
Tranquill-ns {alph, trans-) vrede-
sam 37. -itas^ transquillitas 32.
merstillc 40. stille des mer 32. hei-
dere i. serenitas Symb. 2>.
Transactio aui^chiebung 52.
Transflgurare geleichen l anders
figuriren 33.
Transfretare (X -figere) durch
holern 27. vber mer faren 34. vber
meer 52., ver- 29. -schiflFen. obir ze-
geln r.a.l420.
Trans- (alph. 40.), trän- 40. -fuga
abtrünniger Gf, V 533, abtrung s,
fugiens a domino suo 40. holwange-r
(vgl. Pjroditor); adj, -risch (verräte-
risch) Nümb. Chrofi.
Transgressor een ouertreder der
eewe G. voc,
Transi-re. -t *. e, vßflecht (gelsucht
in herbam sc, ebich) H. Ph.
♦ t Trans- (alph,), tran-itoria eyn
vord in dem water 37.
Transitorius (cf, Tempus) vor-
ghelik, titlik 38. zergeng-klich 29.,
-lieh 30.
Translatio verwandelunge 40. dir-
hebunge V. a, 1420,
Transmissus obirgesantF.a.i^^O.
sim, 9.
Trans- s. Tran-qnillns etc.
Transtr-a, -um 37. 40. K. V. die,
coope9*tafium dolce (atis holceF) eyn
bSden roflf 37. doft l waeckhuyss (ungl)
147. doftun H, S, D, Tr, (wo Graff V
232 dostun las), ags. thoftan 94*",
(vgl, Bosw. V. Thofte. Hierher auch ahd,
gadofta socia Gf, V 132), duchten
Chytr. (Fr. 1210'), dochten KU, schiflf
stfil 40. 93. K. V. krump holcz, rän-
ge 40.
Transnad-are^ -ere vber geen 52.
Transuersn-s^ -m duers 38. .
t Transuolntlo (i. fomix Gl, m.)
s, Camera.
* Traol-e, -ium armor. traouil, troil
Gl. m, afrz. troul i. q, alabram 122,,
nfrz, treuil; sämtlich aus lai, torculuffl
wocA Scheler,
Trape-s, -tnm oley trotte 40.
*tTrape-zeta sq. Gloss. -setamun-
ser; -sicum munsebank, zalbret 40.
*tTrap-8, -t s. Trabs.
Thraso 1: aretalogus schnarcho^
V. tril
*tTrassilieus s. Terra saliea.
*tTranuis s, Tenda.
*TreberIa s, Crebersia«
*f Trebius (i^i^m^tribian (,,Plin,'')
Meg.
^fTrebu-chetum^ -ceta eyn grot
Wide 37.
♦ t Tredo s. Teredo.
Trem-ebundus beuende, beanxt
* 4.
G. voc. -idus wegig 34. zitem (ptc)
30. bidmend 29. -or wegung 34 be-w.
30. bidmung 29. pibung; -idas pidem-
chait33. -ulns, -alns 32., -ula52. as-
pa /. (Ed.) H, Ph. asp 29. 32. aschp
K. V. ast (umg,!) 34. espin bo'm
40. espel 33. espe 37. esch; -alns
forchtig 52.
Tren-a eyn clage l senge V. a.l420.
trenne, trappe (Tropfe) 27. eyn trln
37. czeher 33. 4. zäher 52. -U8 czacher
34. trennung 27. ein drensig t. la-
crimosns 33. -ornm Gloss,, . tenns
das puech der chlag 34. \
Trepedia- tripleea stelcze 40.
Trepidns zirerender (aus zit.?) 40.
Tres dru 40.
*Treueris du, trere, eyn stat bi
demrine 38. triele (dissimiliert) 40.
tryl 74. teneris ciu. trieln 30.
Trenge (cf. Placitum) frid gesach 32.
*Trenlu8, trewlns i. Ipdlbus lis-
pent 52.
Triangnlns der drit angel 33.
♦ Trlboeus (instr, bellicum) tribog
40. K. V, tribok 93.BM.II89nd>st
Varianten,
* Tribn-la vlegher (eyfi tauwe, t.
tritnla 38.) 37. 38. stössel (mane-
tarii) 32. -lacnlnm pflogel bant 4a
Tnbnlis
Tristcga
371
-nacnlnm ulegelbant i. serra Symb.
D. 282,
T-, f-iibnlis konlinc Syntb. D. 265.
Tribniiim stoter 37. rebeholcz F.
a. 1420, pysel 45. strompfel (des
Mörsers) 52.
*Tribnl-a8 (vgl Latribuli) distel
37. 40. heckel o. haseld (sie) dorn 40.
eiffaltra H. S. D. jefoldre Synib. D.
gorst (e, gorse) Hb, -1 marini mdsche-
len 40. mere distel 51. sim. 25. -omm
frnctas sc, hanelpeffe; (-us ungl.)
hyffa H, PA.
'fTriban-aealum «. Trlbulaca-
iam. -al s. -us. -e s, Denrus.
Tribun-iis eyn tu'sinterherre V. a.
a. 1420. für maister 32. heimburge
Gloss. hein burger o. Zunftmeister 40.
-al duom stuol; w. u. cheisar stol 48.
richte stoul 38. hostol, dincstuol, fa-
lanz stual, suonstol Gf. VI 664. -as
pii trigmta sub sc tenet Br. trniua (X
tonna) ein herre vber trissig ritter 40.
•Tribus (ventv^) nort west 37.
Tribntnm (cf. Pensatio. Telon.)
rent 32. gewerf (sim. 74.), sture, bette
40. geleyte Y. a. 1420.
*Tric-a, l -atnra 38. (cf. Strita)
lock 52. stren, zop V. vrat. isengalta
jBT. iS. Jtfo».vlecht-e; -are -n 38.
Triceps dry cappicht V. a. 1420.
*f Tnclin-us i. dominus cenacüli
52. 76. eyn druchseg 52. •imn herlich
hang 74. K. V. dryuehtig V. a. 1420.
stuool, hohstuol, sedilstöl, gistuel Gf.
VI 663 ff. sitzstule 74. fursten spis
gaden 40. trictiniam eyn reuenter,
dar me dre taffeien setten mach;
tridnliam i. senacalmn 37.
* t Tricus s. Tirus.
Tricuspis dreyspitzig 52.
Tridena (cf. Bidens. Trudes.) giepe
37. 38. mistga-ffela H. S. D. -bei 52.
74. gabel mit dreyen czancken 27.
gabil dry czankyn V. a. 1420.
Tridn-e s. Bidue. -o dritage 48.
* t Tridulium s. Tricliniiim.
Trien-^ trige- s. Bien-ninm.
Triens trittail tags 32.
Trieris eyn schif mit dryn rudil
V. a. 1420. gross schiff o. kiel 40. kil
H. S. D. dulcol Syfnb. D. 279. (durco
86.). drochemunt sim. (aus dromon)
Ghss. trigeri» dreghemant 37.
♦fTpiifiis s. Thyrsus.
Trifolinm kle, goches ampfer 40.
cle, dre biedere 38.
Trigamus drier wibe man 40.
drytte wyebisschof F. a. 1420.
* t Trige-nium , -ris s. Trie-
nniam^ -ria.
Triginta drittech 38.
Tril-ix, -ex 32. triHch 32. K. F.
*Trilla est registmm per quod
farina transit a mala 37.
♦fTri-nio, -nus s. Ter, -ota s.
Tracta.
Tripa sulte, pensen, pletze G. voc.
*tTripedi-ca (vgl. Gl m. h. v.
Gloss. V. Trepidicam) stual Gf. VI 663.
-ta i. mantica male Symb. D.; vU.
durch Missdeutung des lat. W. malas
consuetudines. zu welchen eine Steile
im Gl. m. die tripedicam rechnet.
Tripes dre voyd 37. dri f&ss o.
dri spicz 40. drebeg 45. dreuet 38.
tripo-r, -s Gloss. -da dristichil stul
Symb. B. -des dristich Sum. -de hoffet
Symb. B.
* fTriple-ida s. Triplois. -oa
s. Trepedia.
* Tripl-ois, -eida troyge, iacke 37.
Tripondium drii gewichtigding 29.
*Tripo-r, -s s. Tripes.
Tripndium frolichchait 34. frolich
{frz. frolic sbst.) 30. frSliche scherz 29,
*tTris-ilis, -celes (aus Tpto-xeXjj«,
bestätigt Somners Vermutung Gl m,
V. c.) trif&s 40.
♦fTri- s. Tra-sorimn.
fTrissare Gl m., l tmtissare i.
minorire ut hirundine^ Quich. Add.
V. c.
Tristari s. Tristis.
Trist-ega ein volge in der standen
1: ein dechke 33. eyn deck auff eyn
stande27. schighug i. UUrina 29. schym-
huz (m aus g ?) V. a. 1420. -iga eyn
fogel in eyner schänden (sie) 45.
-iginm erchker, perg fridt 33. erkcher,
perigfrid F. V. acker l friede berg (sie)
372
Trifitis
Trn&
46. ) *egiam ärker, landwer 52. cris-
ta^o fleczbawg 34.
*Trist-is drouecb, vnhoghen; -ari
drouen, moyen 38. -iciosus traurig 52.
^Triteriom s. Tritorium.
* t Tritic-um kern 29. 32. (grana
frumenti) K. F. weyß 29. wete 37. 38.
-ins weten 38.
Tritil-is, -e dat me to wriuen
mach 37.
♦ Triton wetterhan (auf der Kirche)
V, trä. geni4S marine fere l deus tnaris
Pap. Br, piscis qd., et ponitur pro deo
maris Gemmen, tritonia genus est
feri, al ferri, in mare 142 p. 286.
trocinus 1: trotinas sectae genus
arduum Gl. Isid. troclinns ferre g. a.
Gl. Sal.
♦fTrito-nium, -riam butel 40.
Tritorium {cf. Festucalium) visel
kule in eynem moser 38. ein morser,
ein Stempher 33. ein morsen stein 27.
triterium mörser 52.
♦Tritul-a (cf. Tribula) drischel 33.
P. F. dreschel 75. -are derschen;
raken, alsome com vmme wendet ed-
der hau 38. -ator derscher 37. 38.
Tritnra derschinge; eyn vim (viem
Br. Wb.) ho'p 37. dro'schen zit 40.
kornhug 6. 27.
Tritus beriben 29. gewift 30. lawffig
34. lewflFtig 1. {vgl Sm. II 445).
Trinia giwicge Symb. H.
Trinmph-as zeghe vacht 37. se-
gheuocht, ouerwinghe i. victoria 38.
voUerzeyg V. a. 1420. gesegelung; -are
geseln; -alis keselicht, strilicht (vrm.
aus gesegerung, vgl. Victoriosus) 27.
Trium-vir starker man 40.
*tTrix auis {cf. crix? crex?) ge-
witz 82.
♦fTro s. Trocus.
, Troas troier 40.
t Troc-alus s. Trochilns. -are 6'.
-IUI* -inns s. Triton.
Troclea winde (nauis) Symb. D.
279. wind, uflfzug 32. wenda (instr.
nauis) H. S. D.
♦fTroclinus s. Triton.
*Trocns (alph. 40.), tro 40. klocze,
topf 40. klocz 29. arugel 27. cusel,
eyn spei 38. trooare den topff w^
fen 52.
Trochea (ef. Droteca. Troclea. Gar-
chesium. hier und Gloss.) runge 37.
persse, wyn daes (aus wind aes) G. voc
T-, c- Meg. -rochilns (trocaliu
Glass. hierher?) kftnigel Meg. kOngel
Naturb. criro-griUos (X ciro-) 1
-chilliis konigel 50.
^fTrogopaleSy tragopolis 50.
(auis) tragopel 50. Meg. (jySolin.'') ams
trag^an Plin,
^fTromedarins s. Dromeda.
*tTrong-ia8, -roa s. Congraa.
Tron-na (cf. Solium) eyn konig ail
F. a. 1420. -1 rüw stille engei 40.
* Tropa troute 38.
Tropolo-gia setliche kunst F.a.
1420. -ya sithlicher sin 32.
Tropheom (-um Glass. verdrudd)
est cum quis hastes in fugam conuertii,
een verueernisse G. voc. verwynnisse
132. gesig 40. lialp zeyc (cf. Trimi-
phus) F. a. 1420.
* t Troscolana h. hart hiwe 40.,
vgl. fre, trescalan jaune m. hgperii^m
perforatum Nrnn.
fTrotingi s. Paranymphiui.
* Trub-ilnm, -linm s. 142. p. m.
*tTrn-cta (cf. Lactina. Foreaa.
Vuiaria.), -cca barme p. 37. «ica
(trnca) worhenne 40. -tta vorich i.
Str. F. f&ren 29. -ta forch 34. ferchin
32. triota fCbrn 30. salmo trotte
(Ann) fornha (in bruchwassem ver-
satur) H. Ph. practuca v&me 37.
tactuca, l trnita uoma H. S. J9.,
l trntta forhana Tr.
^fTrocnla s. Trnncola.
Trucnlentoa wüdrich Symb. D.
gruelich F. a. 1420.
* t Trudela s. Tordela.
Tradere steken in eynen sack 38.
Trnd-es (jg. -is), -is 40. schefte-
crapho H. S. Tr. schalt K. F. schalt
r&der 40. gheyserte boemen G. voe.
gheserte (umg.!) bomen 132. furica
(X tridens) Symb. H.
Traf-a getust 29. -fare tj^cAen,
lecken 29. schantriben 52. -are 1
truphare plenghen, tuschen, dr^en,
Trama Tnlhun 878
sim^ leychen; trufator tu- 29. bufiam 30. tubiotauure prasunen
egher 38. 29. pusawen 34. tabttmare tarome-
iii-iia 8. Tribnnns. -ta s. ten 30.
*t Tuba-los s, Cnbaliis. -r a.
lila 8. Arnlla. Tuber. -tos s. Deorna.
la (cf. Fasula. Gloss. v. Si- * f Tnbela 8. CabeUa.
irlla 34. ein laug hafen (ad Tuber meroch 32. moröch k 104.
idum dnerem etc.) 52. drufla moroch qd. vermis (sie); mesteler (aus
trufele Symb. D. App. tru- meseler sim.)\ swam; ast o. biihel an
L truelle angl. trewel, trowel einem holcz 40. czuntter 34. zunder
Ghss.). chell 34. kelle 37. 29. 30. tunder 37. 38. tnbM>r id.; -ar
taw dar me muret 38. eyn houer ; tnberos-us^ -itas i. ^ i«per&-ii^,
:ope i. vas victüe ad einer es -ia 37.
idos; vist i. turpis sibäus 37. *Tubera. tubulca ert nua; ttm-
d feysten 34. -io aui «. bum- bra ert wurcz 40. oubuloa h. 33.
* t Tnb-icinare 9 -umare s. -a.
am-bulus s. Strumulus. -erosus etc., -or s. -er. -lii«m s.
tuinterna. Dwinare. -raca etc. (-ragns Qlos8.)
icali(klaucheni^5.) 5. (rnmm s. Deums. -nlca s. -era. -illnai,
iOJ25. -ulus 8 Cubiüos.
L-canus^ -tanus (-c-?) gel- Tubus tficha F. St. G. 909.
cker 40. ""t Tncet-um spyse van ghepluct
mc-are s. -us. -orium 8. vleysch of geplucte vineken G, tfoc
am. -ula, trueula s. Cri- -a dicuntur escae regiae Gl. m. {Ful-
gent.). tnccet-a dentascen (aus lt. dnt
^us (cf. Cippus Surcus.) rone escae?) i. q. minutal daniee pluekefin-
: 37. plock K. F. trunc (ar- ker Symb. D. -abulumhackbanck32.
mb. D. tronck, stronck Kü. * Tucia hutterok, eyn steyn i. al*
k (eccles.) 29. strumpf 44. ceus; l tnohia tucian, eyn artze-
e entheupten 52. die to den ogben 38.
out-anus s. Truncanus. *tTueid-es s. Tuohidides. -ala
s. Trutina. s. Tudicula.
i-ile, -ale stekemest i. pu- Tucus güch auis 40.
♦tTuchia s. Tucia.
tri- 29. -sorium eyn ramme Tuchidides. tncides auentayrlie;
yn tauwe 38., do man mit et, est pr. n. viri G. voc.
fyele 27. ein ram, do man Tud-es, -is hamir H. S. IV.
;(Mn2^..0 enstost 33. ram SO. Tudicula s. Labiua. tucidula
stossel, dy man für dy pfeyl kochlöfifel 44.
stöst 34. eyn trame do man * f Tudis s. Tudes.
in stogt 45. Tuen guggen 29. lüsen 30. taor ich
io aui pr. turdorum 37. sehe; tueor ich beschirme F. a. 1420.
ia(c/.Pondus)waghe, wachte, Tugnrium (cf. Camera) acyr Gf.
statera 38. truntiuator VI 536. Pf. Grm. 1 116. sim. Gloss.
) woger, versficher 40. ein huet hawg i. damus pastoris 88.
it-issare s. Trissare. - ta hirten hus, garten hditte, banwart hat
a. 40. halle, hutte, schür 88.
greselik 37. herbe V.o. 1420. Tuisare s. Tibisare.
9e dusaluen 38. tuates di- ''^ f Tule*utum^ -tum s. Toletum.
37. -rioB 8. Dula.
pusawn 34. brasun (3 mal) Tullnm (cf. Toloaa) tolo citt. 40.
874
Tnlomnidra
Tttrris
*tTalomaidra s, Ptolemais.
Tamba sarck 38. graff 37. ags,
thruch Gloss, tumbae druchun Gf.
V 511,
* t Tnm-etam, -entam s. Tomen-
tam. -icosns s. Tunica.
Tamidas vpgheblasen 37.
Tamaltn-s vngestumekeyt V, a.
14^. crldeme H. S, Tr, crederae Man.
cremede Vnid. vplop dei- lüde 38. uff-
iBüff 30. hftffschlag {umg.!) 29. -are
uff löflFen 29. awflF hawifen (X tumu-
lare!) 34.
Tumalns p&hel 52.
Tanc do, denne, to dem male 38.
* Tnnda {aus rotunda X tundere)
8. Ptla.
Tundere stempen 22^. stam-pen,
-pheo H, Fh. weschneiden 52.
Tuugris du, dungers 40. 74, (vgl
Gf, V537),
TttBie-a paifenroc Symb. D, tap-
part m. Oe, V. -are rocken 29. -osns
Gloss., tomicosus 37. i.pannosus,
* t Tiinn-a, -iles s, Tonna.
♦fTniiiiit cicadaSymb.D.
Tontorium (c/.Formarium). trnn-
eorlam Stempel 37.
""fThnra- s, Turo-nensis.
*fTurb-a schar, mengin K. V.
•aii bedrouue-n; -atus -t 38. -atio
-nisse ib. betrubung 52. 74. betrft-
bunge; -enum drftbe 40. -nlentus
vbertrawrig 34. trÄbig 29. -idus id.
ib, wloum, nicht schir 38. bedrou-et;
-or -inge 37. -ella GL m., -ela un-
gewedere t. tempestas Symb, D. -o
«torm-, dwer-wynt 37. trennila Gf, V
534. atarbine von der vinsteri des
reges 41.
*Tiirbit ist eyn wurtze, zengert
ander eunge 42.
♦fTarb-o, -or, -ulentns s, -ari.
*tTurd-ela, -Ha 33., -ena 37.,
tmdela 27., tnrtella 30. {cf, Tur-
dos) Stare 37. drostel 40. amsel 27.
29. 30. amschel 34.
*tTurd-08, \ -endns 37., -es 32.,
-ela 34., tnrtus 31. eyn brac voghel
37. prach- 30. 34., br&ch 40., reckol-
der* 32., kramat- K. F., kromt- 31.
-Yogel. spreyn, egn voghd 38. (ags)
scruc Symb. E, (cf. Gloss.). droscha Gf.
drorcha H. 8. IV, t. quasi minor brach-
uugel D. t. merula (Ann.) amda H.
Ph. t. montanns weisel m.; t. Tis-
eiTorns mistler m. V.trü.
♦fTureg-o ciu. zdrich 29. -ii«
zurch 32.
♦Tu-, tnr-restina estpanisnigerSI.
♦f Turg-ere puessen 33. bogen 27.
pawschen P. V, -are cropfen F. o.
1420. -idus gepawsch t P. F. pefl8Qng27.
puessunde 33. pauchsachtig (umg.) 34.
getrucht 29. vpgheblasen 37. torgl-
tu 8 (cf, Pestilentia; umg,) bachstoch
40. -iolum Gloss,, -igolum estvas
inferius grossum 37. turingttS ein
herings vag 33., hierher?
* t Turg-i s. Torcus. -Idus, -io-
lum des. -ere.
*fThurib-ulum zinsera (aus in-
cens-arium, -orium Gf. V 688. cinsel
Symb. D, -ilator ro"chuesser; thii-
rus rouch faß (rachfaß 74.) 40. thus
weyrach K. F.
Turing-ia, -a 27., tnrnigia 33.
turing- 27., durgen- 33. -lant
♦fTurin-gus s, Turgere. -o s.
Curino.
♦fTurlla s. Trnlla.
* t Turm-ella (Br.) l -illa clcac
schare 37. -alis schärlich 52.
* t Turm-illa s. -ella. Turouilla
*tTurn-are s. Tornare. -ella^.
Tonsilla. -igia s. Turingia.
Toro-, tJiara- 34., thoro- 29,
tor- 38. -uensis, turonns 40. (af*
Turonis) torns, eyn grot sulueren pen-
ning 38. gross durnos 40. tumiss 29.
tomer 30. thuraner 34.
♦Taronilla, toroiilla 87., tOr
rulla (aus turuella gebefieri) 40.
(cf. AflForus) grundel-a H. S. D. -ingk
37. grundel 40. stekele, 6yn visek 38.
schicheling 33.
^Toronis du, ddrne 40.
^fTaron-ns s. -ensis.
^ITor-pia s. Toipor. «reatiia
s. -estina. -rica s, Toreama.
Tnrris dame 40. duren K. V.
Tananft Vaginft 876
4., ta-sana {a%ts tipsana *f Tnssi-a, -tanos s. TnseiuiiiB.
r4., mh- 40. -rselkolb. ♦ ^ Tussilag-o, -ya 40. salbey 40-
o meerschwein 40., X tur- hufflatta /. (Ann.) H. Ph.
* Tossi-llns s. ToDsilla. -na s.
!lla s. Tnrdela. Tnscina.
tartel duue 38. türtel- 30., t^sai-B hoyste 37. houste 38. -tare
ner- ri»«?«*; 40., turter- ^^^^^^^^^ gg, husten, demphen H.Ph.
32 -tub. turteltauben 34. »iTust-ula Gloss., -ola s. Tns.
® culft
IS *. -diw. -Ulla s. .onma. .,. Xatacula kiscirmitha Gf. VI 549.
id'e? ^^**P^*' ■"** ^^ • t TuteUa s. CliteUa.
\, ftus 's. Thuribulum. ^ 1 1"?** passerSymb. D.
üÄ s. Tursana. m'i" , .®^ *" ^"»'pnes.
lus, -ia Gloss. tus8i-a ^ Tutor k^de wogt 40 veijeser,
t; -tanus ein tfisnär P. F. •'«!pS,""'?![ ^- ^- S«""*^'» ^«- ^•
la, -sina s. Lena. Die^ *Tutalum s, Cuculom.
.^5.^. Tutalos priesters mantel o. uele
a kucillein 74, (cf. Ghss.). 40. est paUium quo sacerdotes caput
chelin 40. tegent, huUe, beflfe 37.
\ mistel 40. il. S. D. »fTaxa «.^Rixa.
{cf. Temptare) vleys gebin tauwe dar nicht (nhd, nichts) }iine
ledeghen, ledich sin 38. is 38.
arere etc. G. voc. dornen Vach och O. vac. wach pfidich 29.
het is ydel, te pas, ta- phach pf&dich; was iiU. ouch 30.
m. Vadare s. Vadum.
cou 38. V. mulsaria ein Vade ga 22^ 38.
!. sim. 3. 4. Yadi-are (vadrare Gloss. ver-
•um, -a 40. heidel-, bro"n- druckt) wedden 38. wettyn (cf. Vadum)
ecke-, hauer-, bosch-besie, 31. -moninm pfant 52.
^ü. waeltbese 11. vacinia Yadu-m, l -s37. gifluzida 48. vo*rt
S. D. baccinam (X bac- 37. vordein eynem water 38. vort 100.
r 34. Str. V. een wech doer dat water daer-
-ola i.^eZ/aa^^m 37. -nola men mitten voeten doer ghaen mach
: signarii (aus sagmarii) G. voc. vadare (X vdare. vadiare.)
a est s. a. 52. wateren (quadrupedem) ö. voc roj^
re (cf. Titubare) strandein watten 29. walten (umg.) Str. V. wet-
tid. strenkelen etc.) V. a. ten 30. 64. wettyn 31. vortin V. a. 1420.
1 686. -ans vor twiuelt 37. vber wassei* geen 52. sim. 20. wadare
tzwiwelst 41. vacullare waden 38.
4. Vafer geyl i. fertüis V. a. 14»0,
Dia s. -cinium. -iola s. verstanden 52.
are .9. -illare. -andas s. ^fVag-are etc. s. -us. -enaculiioi
s. -ina. -es s. Veges.
1er, o'id 29. ledich, is eyn Vagina Schede 38. bageva ein
\x ne arbeyt inne is, eyn swert schaid 33. vaginariu-m s. Ar-
874
Tnlomnidra
Tarris
*tTulomaidra s, Ptolemais.
Tamba sarck 38. graif 37. ags.
thruch Gloss. tumbae druchun Gf.
V SIL
* t Tum-etum, -entam s. Tomen-
tarn, -icosus s. Tanica.
Tnmidus vpgheblasen 37.
Tnmaltn-s vngestumekeyt V. a,
1420, crldeme H. S, Tr, crederae Moyi,
cremede Vind. vplop der lüde 38. uflF-
lanff 30. höffschlag (umg.!) 29. -are
uff löfifen 29. awff hawifen (X tumu-
lare!) 34.
Tumolns pfthel 52.
Tone do, denne, to dem male 38.
• Tnnda (aus rotunda X tundere)
s. Ptla.
Tnndere stempen 22^. stam-pen,
-pben H,Ph. weschneiden 52.
Tungris du, dungers 40. 74. (vgl
Gf. V537).
Tnnlc-a paflFenroc Symb. D. tap-
part w. Oe, 7. -are rocken 29. -osns
Gloss,, tumicosus 37. i.pannosus.
♦ t Tnnn-a, -lies s. Tonna.
♦fTannit cicada Synib, D.
Tnntorium (c/.Formarium). trun-
eorinm Stempel 37.
*tThura- s, Turo-nensls.
*tTurb-a schar, mengin K. V.
-ari bedrouue-n; -atus -t 38. -atio
-nisse ib. betrubung 52. 74. betrfi-
bunge; -enum dr&be 40. -nlentns
vbertrawrig 34. tribig 29. -idus id.
ib. wloum, nicht schir 38. bedrou-et;
-or -inge 37. -ella GL m., -ela un-
gewedere i. tempesta» Symb. D. -o
storm-, dwer-wynt 37. trennila Gf. V
534. aturbine von der vinsteri des
reges 41.
*Tnrbit ist eyn wurtze, zengert
(Inder eunge 42.
♦fTnrb-o, -or, -nlentns s. -arL
♦fTurd-ela, -ila 33., -ena 37.,
trndela 27., tnrtella 30. (cf. Tur-
dns) Stare 37. drostel 40. amsel 27.
29. 30. amschel 34.
*tTnrd-n8, l -endns 37., -es 32.,
-ela 34., turtus 31. ejm brac vogbel
37. prach- 30. 34., brftch 40., reckol-
der- 32., kramat- K. F., kromt- 31.
-YOgel. spreyn, eyn voghel 38. (ags.)
scruc SynU). E. (cf. Gloss.). droscha Qf.
drorcha H. S. Tr. t. quctsi minor brach-
uugel D. t. mernia (Ann.) amsla H.
Ph. t. montanns weiset m.; t. tIs-
ciTorus raistler m. V. tril.
♦fTureg-o du. zdrich 29. -am
zurch 32.
♦Tn-, tnr-restina estpanisnigerSl.
♦f Tnrg-ere puessen 33. bogen 27.
pawschen P. V. -are cropfen F. o.
i^^O.-IdusgepawschtP. F.peüsung27.
puessunde 33. pauchsuchtig (umg.) 34.
getrucht 29. vpgheblasen 37. torgi-
tns (cf. Pestilentia; umg.) buchstach
40. -iolum Gloss., -igolnm est vas
inferius grossum 37. tntingns ein
herings vag 33., hierher?
*tTurg-i s. Torcns, -idns, -io-
Inm etc.s. -ere.
*f Thurib-nlum zinsera (aus in-
cens-arium, -orium Gf. V 688. cinsel
Synib. D. -ilator ro'^chuesser; thu-
rus rouch faß (rachfag 74.) 40. thos
weyrach K. V.
Tnring-ia, -a 27., turnigia 33.
turing- 27., durgen- 33. -lant
♦fTnrin-gus s. Turgere. -o s.
Curino.
♦fTurlla s. Trnlla.
* t Tnrm-ella (Br.) l -illa clene
schare 87. -alis schärlicb 52.
* t Tnrm-Ula s. -ella. Tnronilla.
♦•{•Turn-are s. Tornare. -ella^.
Tonsilla. -igia s. Turingia.
Turo-, thura- 34., thoro- 29^
tor- 38. -nensis, turonns 40. (cf
Turonis) torns, eyn grot sulueren pen-
ning 38. gross durnos 40. turniss 29.
tomer 30. thuraner 34.
''Tnronilla, tormilla 37., tu-
rnlla (aus turuella gebe/teri) 40.
(cf. Aflforus) grundel-a H. S. D. -ingh
37. grundel 40. stekele, eyn v^iseh 38.
schicheling 33.
*Tnronis du. ddrne 40.
'^fToron-ns s. -ensis.
*tTnr-pia s. Torpor. «reatina
s. -estina. -rica s. Toreuma»
Tnrris dume 40. duren K. F.
Tarsana
Vagina
876
^Tur- 74:,, ta-sana {aus tipsana
.?if».) mu- 74., mo- 40. -rselkolb.
♦ Thursio meerschwein 40., X tur-
sio Stw?
*t Turtella s. Tardela.
Turtur tartel duue 38. türtel- 30^
turtel- 0. mer- (piscis) 40., turter-
29., turten- 32. -tub. turteltauben 34.
durczel dube 45.
'^Tar-tns s, -dos. -ulla^. -onilla.
^Turund-a s. Stipnla. -ida (Ixh
his) sintrsendel Hb.
^Thurus, thas s. Tharibnlam.
"^fTusana s. Torsana.
Tusc-anus, -ia Gloss. tnssi-a
taussen landt ; -tanus ein tftsnär P. F.
*Tas-cma, -sina s. Lena. Diejs
AUroni, Gll 45-6.
♦ Tascala kuchlein 74. (cf, Gloss.),
tustola k&chelin 40.
♦ Tuschs mistel 40. H. S. D.
*tTiissi-a, -tanus s. TiiMaiiiiB«
* t Tussilag-o, -ya 40. salbey 40-
hufflatta /. CÄnn.) H. Ph.
* Tussi-Uiis s. ToDsilla. -na s.
Tnscina.
Tnssi-s hoyste 37. houste 38. -tare
housten 38. husten, demphen H. Ph.
♦fTust-ula Gloss., -ola ä. Tug-
cala.
t Tutacula kiscirmitha ff/. 7/54:9.
♦fTuteUa s. CliteUa.
♦fTutiat passer Symb. D.
^fTutones s. Tautones.
Tutor kinde wogt 40. Verweser,
beschirmer K. V, gerhab Oe. V.
*Tatalam s. Caculain.
Tatalus priesters mantel o. uele
40. est Pallium quo sacerdotes Caput
tegent, huUe, beife 37.
♦fTuxa «. Rixa.
V, IT, W.
Vacare (cf. Temptare) vle} s gebin
V. a. 1420. ledeghen , ledich sin 38.
deruen i. carere etc. G. voc. doruen
13J2. vacat liet is ydel, te pas, ta-
melick G. voc.
^Yacca cou 38. v. molsaria ein
melk ku** 52. sim. 3. 4.
Vaccini-um, -a 40. heidel-, bro^'n-
ber 40. kraecke-, hauer-, bosch-besie,
waltbeere KU. waeltbese 1 1 . vacinia
walbere H. S. D. baccinam (X bac-
ca) haydper 34.
*f\SLCCi'0\&i.sella azini 37. -noia
est s. asini l signarii (aus sagmarii)
76. vaciola est s. a. 52.
VacjU-are (cf. Titubare) strandein
(vrsch. vmi nd. strenkelen etc.) V. a.
1482 Sm. in 686. -ans vor twiuelt 37.
-es nit entzwiwelst 41. vacnllare
benchken 34.
*tVac-inia s. -einiom. -iola s.
-ciola. -nllare s. -illare. -nndos .9.
Facnndns.
Vacnus 1er, o*ld 29. ledicb, is eyn
mynsche dar ne arbeyt inne is, eyn
tauwe dar nicht (nhd. nichts) yime
is 38.
Vach och G. voc. wach pfidich 29.
phach pf&dich; was int. ouch 30.
Yadare s. Vadum.
Vade ga 22^ 38.
Yadi-are (vadrare Gloss. ver-
druckt) wedden 38. wettyn {cf. Vadum)
31. -moninm pfant 52.
Yadn-m, t -s 37. gifluzida 48. ▼o'rt
37. vordein eynem water 38. vort 100.
Str. V. een wech doer dat water daer-
men mitten voeten doer ghaen mach
G. voc. vadare (X vdare. vadiare.)
wateren (quadrupedem) G. voc ro^
Watten 29. walten (umg.) Str. V. wet-
ten 30. 64. wettyn 3 1 . vortin V. a. 1420.
vber wasser geen 52. sim. 20. wadare
wad pn ^ f)
Vafep geyl i. fertüis V. o. lAÜO,
verstanden 52.
*t Vag-are etc. s. -us. -enaddiia
s. -ina. -es s. Vages.
Vagina schede 38. bageva ein
swert schaid 33. vaginarin-m s. Ar-
376 Vagire Yaricinicaliim
duuigelica. -s eyn scheden meker; '^Yalli-sdael 87. -eala (X vanam)
Tagenaculam eyn ort yserne 37. gruuelen H. S. D. gruebilin sim. Of.
Vagire (c/. Merere) wainen ut IV 308.
pueri 30. kiodes grynen 29. cbind- Yall-am grauo U. S, D. hlo€ke 30.
wiegen 34. kinder swegen 27. kindisch t&ll 52. toi 32. acker t. ager (aus
sweigen 33. (umg. sim. Gloss.) agger tem^.); -agheplanckett.yflla;
'^Yaga-, vago-rrio ein müg -amina pl planek-en 37. -ns -e ii.
geer 52. stech H. S. D. -are vmme gebin F. a,
^tVagnin s. Fagum. 1420. vmbgraben 27. 33. pfeieo 39.
* t Vagus eyn vnstede mynsche 37. be pfelen 27. plandiken 33. -ere strai-
vmb schwäffig 31. sim. 64, sterczer wen 30. -eretar vmbtuUet 41. (vmbe-
(vgl. Sm. III 659) V. a. 1420. fagus tfiUen BM. III 128).
(c/. Vmbra) farind man 32. va^a-bun- Valaa katar-a, -o? Gf. IV 144.
aus irresam V. a. 1420. -rius eyn schlag 52. val-dore, -poerte G. voe.
ledech genger 37. vagur-ire Gloss., falna lad 32.
-pire 142. Gl. m. Quicherat. Valaal-ns, pl. -i schotte (fabe ek.)
*tV- s. F-alanga. Pertica. 125.
Valde sere, gar s., s winde; har- Vanga worp schufifel 37. bickeSS.
deghut, also: he hefft harde gut ghe stein bickel 29. stain-pi(ck), -axt34.
maket 38. fanga -bick 30. scora U. 8. D. ua-
*Vale-facere s. -re. -ntina s. gas crapun6rZ. Find, vango eyn grab
Artemisia. ysen F. a. 1420. yenga beeche 122.
Talere by diner macht sin 27. '^fVan-go s. -ga, Mango, -idos
wider (umg.) m. sein 33. süUen (sul- s. -us.
len?) 29. wol togen 30. moghen 38. Vann-us futterschwing m. F. trü.
wol mugen 34. vale wol mug 29. wient- 33., wint- 52. 3. -schauffeL
vale-dicere begenaden 30. -facere -are wienten, swingen 33.
geseg-en 34. -nen 29. dy leccze schenke Van-ns vn n&tte; -idos Tor swynt-
V. a. 1420. lik 37.
Valeriana (v. offlcinalis Am.) Vapa s. Vappa.
denemarcha H. Ph. balloaria kaczen Vapor r6c van heytem water, swa-
krut 32. baleramo kacen krut, nepte den, briten 38. pradem 33. swademe,
(vgl. 0. u. Gloss. w. Calamintha. Ne- swalwe27. fapor (c/.£xalatio) wasser
peta.) 40. tampff 32. vapor-es hizzun 48. -are
* Valernum gftter wein K. V. vg swedemen (sm-?) 27. vnswaden33.
Valetndinarins s. Validns. vasperare tig tringen 29.
Valgi-are l -re lippen opschorten Vappa, bißw. vapa sackwin 20. 32.
of een ander die ghespe (den geck i5^.) truoben wein 33. tr4b wein, hengel-
Betten G. voc., vgl. ghespe l lams-oore bein {vgl. Vinum pendulum. BM. I
Betten snbsannare KU. ßi2.) P. F. lecke, leck-, stört-, drup-
* Valid-us (cf. Valere) so*llich 29. ^yn, veurloep Ktl. leck wgn, wijnheffe;
mögend 52. mugig 34. wol m. 29. 34. vappa comm. g. die det syn onnntlick
tegelich (bis), dugende 30. i. fortis, toebrengt G. voc.
TiuMuB Pap daraus ^ii i. viuida 147 *| Varandia etc. s. Warandia.
muidia 37. 76. (cf. Gloss. h. v.). vali- ^t • i ^ «-
tado krafft 52. tugentlichait 30. wol- ^ar-ex, -ix eyn kne ader 37 ags.
mugig-chayt 34., -iglichheit 29. va- «mpre ^e/. Gloss.) tncri^us hom^
ietndinarins erzetere i. medicus ***f,K- ^' '^^^ ^^^J^ ^^^ ^'
Svmb D a.l420. die spar ader 52.
♦fVail-a, -amina^ -are, -ere s. Vari-a, -are s. -us.
*Varic- s. Fart-inicnlam,
Yarins
YeUiis
377
* t Vari-us (piscis s, Ledia) wan-
der vertig 34. feeh Gf. III 426, -a
uehe U. S. D. -um bunt, dat man-
ningherleye verweheft; i, multiforme
vnderdan, drus (?vgl. widergend etc,
glandula?) 38. -a 32. G,voc,, -ola
31. 43. G.voc., -ole ((?/. Morbus) K. V.,
-olae Kily -nale 32. durschlecht 32.
durch Schlacht 31. vrschlecht K. V,
urschlichten (pl, wetterau,) 43. raasel-
en, -suchte, maseren KU, inaecsel *.
vericula G,voc. -are wanderen 33.
-atus s. Vermicularis. -um opus
wunderwerck (umy,!) 3. 29. (wud-) 52.
-UO puntberch 34. vatl*US (color)
wint varib 34.
*tVar-ix s, -ex. -tinaculum s,
Fartiniculum.
^B,V\iSi.curwus, astntuSjCalidus 37.
Vas (vadis g.) gyzel V. a. 1420.
gizel 20.
Yas flctile ein eren fag 52. yasa
belli wapen; v. transmigracionis
eyn wad sack 37.
Ya-^ phal- 34. -sallus lebensman
(b aus h) 34. phastillus lechen man
1\ V.
^fYas-ciola s. Fascia. -culum
s. Flasco. -ianus s, Fasiauus.
-perare s. Vapor. -titas s, -tus.
•Vastigium hoch 52.
* Yastrum i. antrum ingens 37. 52.
76.
*tYast-us vor w6stet 37. -itas
witi 29. -ititas witikait 3i). -itudo
weythayt 34.
Yaticinator verkunder 2^sim.
*t Yatigino {vgl. Fatiscere?) lechi-
czen (vgl Sm, II 422) 34.
*tYatrus s. Yarius.
* t Yauella s. Yoluella.
Yber s. borst, memme G. voc. pru-
stel 33. abvberibus von den brust-
lachen 41.
Yber adj. {cf. Fructiferus) friichtig
29. fruchtpew {sie) 33. vbertim vro-
melich V. a. 1420.
Ybi wor, worisdat i. quo loco;
vbique allen enden, alderweghen 38.
Ydns nat, vochtich ; vditas nat-,
voch-ticheit G. voc. vdare nat maken
ib, na^ machen 31. 110.
Ye (c/Oue) wee G. voc.
* Veaculum i. prefium con- l tra-
(hicfioins (sim. 76.) gelait gelt 52.
Yecor-8 grymmik F. a. 1420. saghe,
eyn blöde mynsche to guden dinghen
i. pusillaiiimis 38. traech etc. 132.
G. voc. -dla weemodicheit, leuheit G.
voc. lozheit 132.
tYoct-atorium s. -or. -icularins
s. Opercnlarius.
Yectigal schattinge, toi 37. wan-
czil V.a.l420.
Yectis {cf. Repagulum) eyn slote
37. schelde-r Gloss., -ch BM. II 2
S. 80. rigil 27. ridel 33. wectis trage
stcckil, uossedil (aw5-stedil? vgl. Gloss.
v. Pestis) r. a. 1420.
Yect-or vorman 38. -orium leyte
(vas) 125. l -atorium bore G. voc.
Yeges tunn 29. donn 52. yages
tuun 30.
Yeget-iis (X vetus) aldelich i. se-
nilis Symb.D. -are wachßen; -atns
gesterkt 52. -atnr queck habet H.
Fk. III 79.
Yehemcn-s hastich, tornich 38.
geemutig Y. a. 1420. gech 29. emsig
30. crachtich G. voc. -tia crafticheit
(cht 7iehm ft) ib. gachayt 29.
Veliere varen, voren; unglossiert:
vat(»n, laden vp eynen waghen 38.
vehiculum care; vor l&n 37.
*f Yehodum s. Feodum.
Yel edder, eflfte 38.
Yela-men 1: -mentum l -rinm
vmbhanck 52. -mina (Marg.zuvexiMa
cmcis) spretunga 48.
> eles. velites schnöd ritter 52.
Yelle willen G. voc. wille (sie) 38.
welen 29.
Yellere yetten 29. wt plucken G.
voc. vz slickfc V. a. 1420. TelUca-re
vz roden ib. cluuen et propphen {aus
pir- sim.) Symb. D. App. -ns rau-
fanti; depllatus pirouphtiu, biroufit
Gf. II 499.
Yellus, fellus 32. schep-er 33.
H.Ph. -per 32. -per wol 30. schap-
48
378
Velox
Verbena
per 34. schopfer, fleiß (timg.?) 27.
fluß 33. vlus 38. vlfis 38.
Velox (c/. Celox) rSsch 29.
Veiter wind K, V, wint, eyn wcydc-
hunt 38. iaghunt 52.
Velum (saiictimmialium) weilerÄ".
F. een wieldoeck der nunncn G,voc.
ueli segeles 48.
Ven-a ädere 38. -e runst- Meg.,
runs- 77,^ tunst- l dunst- 50. -ädern.
-is aderon 48.
Vena-buluni^ -culum s. -ri.
Venalis veyle, dat man vor kopen
wel 38. verchauflich 52.
Vena-ri iaghen na wilden deren
38. -tor eyn weydo man; cyn stric
des weyde mannes ßu:); -bulum
eyn iuer (X euer) spÄd 37. -cnluiii
iag spieß K, V. -tio das geieg Oe, V.
geiaid 52. fenacio wild prät 32. ve-
neticns iaghunt 52. eyn iaghet rode
37. i. canis vcnati-onis 76., -cus 52.
Vendlca-re an sich 29., zu 52.
ziehen, czuczen; bueten V.a.l420. vn-
ordenleich czw cziehen 34. -tio beu-
tung 27. verpietung 33.
Venditor s, Preemptor,
*tVeneariuin s. Veneria.
*t Venen- nm, l -ositas 37. als
vil als ain iderling Meg. vor ghift
37. virgifnisse; eyter (in pulmone);
-osus (siiccus) i. e, slimech //. PA.
-Ifnga^ fenifuga s. Betonica. ve-
neflc-ns eyn den andern vor ghift 37.
gifft- 34., gilF- 30., vergifft- 29. -macher.
-ium zaubrung 52.
* Veneria {cf. Herba venerea) beo-
vyrt Hb. venearinm Jierba in locis
humidis 38. sim. 76.
Venetia venidie, eyn grote stad in
wallande 38.
*tVen-eticns s. -ari. -ga s. Vanga.
Venia gnedikeit 29.
*Venic-inm s. Panicuni. -nluni
s. Fenienlnm.
Venire, venit quam, cam 38.
Vent-er balch 38. bück 36. 38.
-ricalas wamba H. l i, H. S. D. Gf,
buchcltur (de Jierhis, umg. ?) 32. -rale
eyn snor vmme den buk; -er l -ila-
brom buk 37.
*Ventigo i globus 37.
Ventila-re weghen 38. wind we^en
30. wint wan 34. ¥nnden, weyen 2!).
worflfen F. a. 1420. warflfen 27. -brum
(i. poliarium 52., palearins 76. umg.
V. Venter. cf. Flabrum. Pala.) warflf- 27 ,
wient- 33. -schauflfel. worschufil V. a.
1420. worp schuffei 37. wanne ib. 27.
wegcl 29. weger 30.
t * Ventil-ogium, -aginm .9. Ce-
rnchns.
*tVentorium (Xte-?) s. Pe-
tasma.
* t Ventos-a {cf. Guua) eyn stü kop
37. stuge cop 38. winthawß (angeiehü
X ventus) 33. laßkopff JT. V. laiß becher,
schreflf hörn 45. -snm lasschoph 34.
-are stuen 27.
Ventos-us vol windes; clappich
G. voc. leybluflFt 34. lifblasinghe 36.
-itas blast, lipblasung 29.
Ventr-ale, -iculus s. Venter.
*tVenundator s. Preemptor.
Venust-us wunnyk F. a. 1420.
zierlich-er; -as -heit 29.
*tVepr-esbrem 32. bramdora»38.
dornecht F. a. 1420. -um brumbere,
eyn swart vrucht ib. pramper 33. bra-
mer (bis) 45. bromber 27. haghe-
buschen; -es h. b8m 37. -is bromber-,
dorn-struch 27. hegg 29. vepiskron,
deren 33. vespes bramen (X vespis!),
getitis ligni 37. interuepres stuph-
lach 41.
Ver mey 37. 38. vern-us glencz-ig
29. -et 30. l -alis lustich G. voc. sim.
110. -are haiter sein 52.
*tVerago s. Farrago.
* t Verania i. gena (atis verbi-
gena 76 etc.?) wange 37.
* t Verbascu-m , -s feldvyrt Uh.
b-, h-erbescam gescadvyrt Cook.
Verben-a {cf. Jerobotanum) {Ed)
ysena H. Ph. isern hart 38. yser F. a.
1420. hanaf Symb. H. \ -aea iserna i.
lastago H. S. D. -aca uarna {ans
isarna X farn?) Symb. M. App. -a
ffiscwert Mo. berbenaces eascvyrt
Dun. vermenaca «scthrotu (e. ash-
throat) m.
Verbotenare
Vertenella
379
*tVerbo-tenare, -cinare smetzen
BM. II 2 S. 424.
Ver-e triiwen, werliken, twar 38.
untamen gewardoch, doch für war 29.
idicus Gloss., -eticus eyn war segger
M . -isiiuile sune, der warheyt ghelik;
reriiica-re weren, war maken ; -tus
vert, gliewert 38.
Verecund-e hone ; -ari hon wer-
ten, Schemen 38. -ia s. Erubere.
»"irigundiaCf. q. verenda) vnkihaba
tI. Ker.
Vered-ns i. equus (perd) dat vor
leni sieden gheyt; -ari US eyn waghen
Iriuer; viredus gherdcner 37.
Verenda {vgl, Verecunde) schemcde
56. hodin V. a, 1420,
*tVereticiis s. Vere.
Veretrum pynt V.a. 1420. pynte20.
Vergere den wirbel dreen 27.
Vergilie 1 versidie (tmig,?) zeuen
terne 37.
*tVeri-cula s. Varius. -dicns,
flcare, -simile etc, s, Vere.
*Verinenaca s. Verbena,
Vermicul-aris muer peffcr, duben
:ropff /. crassula 51. sim, 0. san.
um i. varance i. vrotte Cock. -atos
vormuar //. S. D, misuare (düch pan-
lUS) St/mb,D. sim, 11. 19. vorwan-
lelt i. variatns 37.
*t Vermis eyn renworm F. a. 1420.
i. celidonie celidonier Meg.
Verna-lis, -re s. Ver.
*tVerniinia (ren-? aus vena +
;ima? q. cf.) leber hüli 32.
Vernus 6\ Ver.
Verona Dietrich von bems mun-
;tcr 32. tutsch 30., welsch 29. bern.
Veronica ein franig 33.
yVeronica A. ehrenpreiß Ki. v.
jeccabnnga (Ann.) pungo m. U. Ph,
Verpus uiit loster (aus miteloster
Superl!) 32.
Verrere /. trahere 31. t. verrem
tr. Hr. nissvrst. d. traheren 64 var.
Verres, f erres (v. Aper) berheckel
hecker, hacksch Nmn.) o. heiniHchs
)crschwein (sim. 75.) K. V. bÄre 37.
Verriculum (c/. Traga) ßesmo
Symh. IL kerbesimo //. S. Tr. kere-
bes(^ino Mon. cherbezem Vind.
Ver-, vo-ruca warczel 27. swart
{wng.) 33. ferniea wertzen P. V.
♦fVeiTUgo s. Ferrugo.
* Versale ein versall 33. eyniß
Versen buchstab 27.
Versa-re biwonen 30. benden 34.
(nianu in ciüuira) uuerban 48. -tos
we-, -tilis vmb-cherleich 33. -tüis
Wendelich V,a,1420, vm-w. 8.
* t Versic-olor , -ulor wandfluar
r. a. 1420.
* t Versic-ulus, -oli s. Versus.
*•*• Versidie s. Vergilie.
t Versiflcator (cf. Eutrapelia. Poe-
ma.) versch macher K. V.
Vers-, vert- (v. Herodes) -ipellis
manch tricsam V. a. 1420.
Versus want, vmmeghewant 38.
encken 27. (entgegen sim. Gloss.). s.
eyn gesetz tarn in prosa quam in
metris 125. versic-nlus versickel 5^
29. -oli s. Eulogium.
Versut-us clug, snytig, wynde (aus
SW-), hochfartig 27. chlueg, arlist 33.
dukisch 52. -ia s. Argutns.
*Vert-ebra 1 -ibolum gleichlin
K. V, -ebre i -ibole groue ledemate
37. -ebrum werue t. fusa; eyn molen
spüle 37. -ibrum haspel ib. häspel,
weuff 27. -ebra pl uuerfbran Marb.
Gl. vuersban Erf. Gl. -ibnlum (cf.
Lira) angel; kew pain (partes ass-ium)
52. leyrnwendel 74. leyren wedel, est
lignum in angulo recuruatum per quod
rotula cordas mouefis cmtinue eirgirch
tur (aus circumg.); spMeysen K. V.
spui ysen; armbrost nusjj 32. wirtil
V, a. 1420. ver- Marl. GL, ves-tibula
pl. vuerf- Erf, Gl., wirf- Marb. Gl.
-bein, eo quod inflexione membrarum
vertuntur.
* Verteca (cf. Siro) een suyre G. voc.
* Verte-nella vertenaille 122., nach
Scheler -vella {vgl Gl. m, vertibella).
vertinell-am ti!irhägg 29. ein rigel
hinder der thur 27. ein daren krampp
33. ein dore kramp 5. -a angelloch 32.
f ortinellum, verticula^ cardo hespe
38. verti- (74. alph. 33.^, verto-bosa
I
380 Vertere Via
hespe, angel i vertinellam 74. sunt vesper 38. -us een auent steernefj
Cardines hoppen, hephen (vgl hespe) westwart (?. voc. -tina i. cena de saro
33. vertipeUum eyn dor grundel der 76, sim. Br. auent etent 37. -tilio lä.
in der want stecket 45. 50i;i/^amainvespervliegerinne;fleder-
♦fVerte-re s. Sub-v. Girare. maus Meg.
-vella s, -nella. *tVe8per-a s, Yipera. -tilio,
Vertex schetel 36. 37. -tina, -us s, Vesper.
* Vertib-ole, -rum, -ulum 5. Ver- *7Vespe-8 s, Vepres. -tum s.
tebra. -osa s. Vertenella. Vespa.
* f Vertic-ulns een werue (weruel Ve-, vi-spilio (c/. Latro) grab brii-
13J2,) aen die spüle G. voc. -ellns chel K. F. strauß rober 32. qoispo-
(-illos, -illum Gloss.) acpnvf^vloc, lioiies (X spoliare) ro^ber 40. iuspil-
anovdvXLovGl.m.(y.\ertihell2L),Qui- io l -lo i.sepulchrum 37.
cherat Ädd. -ulator spüler 52. *t Ves-pis s. -pa. -situdo s. Fes-
*t Vertig-o trümmlen F. St G. 767. sus.
swind-al 30. -ung 27. swimel 37. 38. * f Vestanic-a, -um ^. Fastanum.
swinsucht 52. -inare swymelen 38. * f Vesti-arium, -bolus, -bulam
-inosus l -enius de swimelt an dem s. Vertebra.
hSuede 37. Vestigium eyn voyt spor 37. ein
* Vertilabrum (c/. Giruncula) has- fiieesspar 1 erit (st, trit?) 33. fuß-
pel 38. Gloss. staff 27.
* Vertinell-a, -um 5. Vertenella. Vesti-s clet; -tus cledynghe 36.
♦f Vert-ipellis s, Versipellis. -o -tura geuueri Gf, 1929. -arius cley-
^.Ferto.-ipellnm^-obosa^.-enella. dir V.a.l420, cleyder 8. 9. -ariam
Veru (c/.Reustus. Casatorium.) ysen gewanthauß 33. ein claid käst 52. -bu-
spisg29. spet^i»;(^mrfi6 38. verutum lum, -bolus Gl, Ker,, festibulnm
spet cum cartw ib. spisft mit dem bra- 32. v. Sacer. (cf Porticus. Basilica.)
ten 29. oposa Gl, Ker, (vgl, Gf. 1 110). gher-
*Vernca s, Verruca. hus 38. garrekammer 27. triss- 29.,
* f Veruestin-us 1 -osus i. /wrio- trest- 30. -kamer. vorschopff, vor-
5tt5;-inositasi./wWa 37. -4w5 veruex zeichen K, V, for- 93 Marg., fair-
X vesanus? :/r^. verve? 32. -zaichen. furlaub 52.
Veru-ex, 1: -ix 37. weder 37. 38., *Ve8t-ras s, Nostras. -ucabulum
eyn schap 38. rammil, per Wim, V. s, Festucalinm.
401 H. f Veter-ari {cf. Antiquus) vor alt-
*Verulus (arbor) pirk 52. sim. 3. nen 52. -auus (cf. Gloss. v. Decrepi-
4. 74. tus) uueralder H. S. D. uralto Tr,
Veru-ntamen s. Vere. -tum s, urüde Symb, D, -nosus altciergemer
Veru. i, antiquus deceptor U. S. 7V, -Min
Vesan-us owizzik F. a. 1432 vgl. alte suche F. a. 1420. -ator arglistig 52.
Sm, IV 207. -ia, fresania s, Fre- *tVetor s. Fetor.
nesis. Vexa-re muen 27. 33. P. F. mflgen l
*tVesic-a blater K. V, bladder, 29. miegen 30. wekumern 52. ngF-
blase; -ula eyn voghel krop; -atus czen 33. jocken 27. serten (cf. CkÄ%
(vesitatus Gloss.) i. superb-us, -acio fundere) P. F. -tus geubet 125. jw
i. -ia 37. Vexill-um sperzeichen Symb. u
Vesp-a 32. G. voc., -is wespe 38. chrewcz 33. -arius eyn banner m i,
G. voc. wesp 29. websß 34. wepf 32. rer 37. 'J -i
hornsche ö. t/oc. -etum Wespennest 38. *tVifum s, Anemo. j| n
-arium wepsennest 52. * Via wech 38. ein lannt stras 51 s
t Vesper aubent 32. vesper- a yia läctea ^m. ^. Galaxia; publidf c
Viber
Viginti
381
t regia heristraza H, S. Tr. : p. her-
straze; r. recte wech Symb, D. via-s
byhen, hen vy, eyn-, en-wech; -le
stech 38. -tor wandler 29. wandel-
inan 45. -ticum czerunge V, a. 1420.
vsLunmge. Symb. D. App. (?X taga-
pheuning (xj\ III 343. pfennwert Sm.
I 316. Gloss. V. Denariatum.). -ticus
breuirer 34. briuer 29. brieffer 30.
* Viber ein piber l ein prochen
(„pirchen?'*) estarborP. V.
*t Vib-ex (c/. Merica. Scoba. Stri-
oia. Ruga.) strynne V. a. 1420. strime
sim. Gloss. riem, est species arboris
etc., iietn signa relicta ex per cussimie
K. V. siimarlata Gf. II 167. sim. 141.
bircka (Ed.) H. Ph. berke, eyn vn-
fruch berbom (sie) 38. -ix veluo (t. q.
uelua Salix Gf. III 518) Symb. D,
-icenns etc. Gloss., -ius berken 38.
Vibrare {cf. Coinare) swert blosen
V. a. 1420.
Viburn-uni, -a^Z. sumer-lata Virg.
Mon. (Gf. II 198). -maton Virg.
7 Vicanus dorphere i. yillanus
Symb. D.
Vicarius vberster 34. Verweser,
vicari K. V. yickaria vickarie 38.
Vice-caiicellarias kenseler 37. vn-
ierkanczler 29. -comes aftergreue;
dominus vizdom Syinb. D.
*tViee-dula^^. Ficedula. -llum
?. Bicellum. >4ia s. Viginti. -ple-
janns ä. El^banns.
Viceaifoerten, stonden, stede G.voc.
VicUf, unieia {v. Medica) bichkelen
J3. o^. (cf Gloss.) vicia-s fuglues
)ena« Haupt V 197. -m i. pisas agres-
1*08 /. fugles beane ib. 194. Ff. Grm.
Vlil 399. i. bisas a. i. f. baene ib. I
t^J. uitia piscis a. flugles bene ib.
Vni 388.
' *7Vici-a s. Stipula. -uns. Piscina.
Vicinus neyber 38. nauchpur 32.
[lachtpawr (umg.) 33.
* t Vicis zemelich V. a. 1420. vic-
iKS-im noch staten ib. anderwaid 52.
-US mal- 29., mail- 33. -haflftig. -I
malheit 29. vicissitud-o id. 29. 30.
smalhayt (umg.!) 34. vnderheb-nü^
33. -cniß 27. vnd hempniß (sie) 45.
wedir Ion F. a. 1420. -inarlns mal-
heber 6. -helber (sie) 33.
* t Vict-a s. Vitta. -iciam s. Fic-
titiani.
Victima opher des viechs 33. opfer
des fleiß (umg.) 27.
Victori-a {cf. Triumphus) seghe-
vacht 37. -osus sighafft 33. segel-
haftig 27. sighafftiger 34. strithafftig
29. vberwinsam 30.
*tVictori-ale etc. Gloss., -a (v.
Metoria), -ola h. cneovholen Hb.
Vict-oriosus s. -oria. -us s.
Vincere.
Vicus (cf Scarioth) gatze 37. gasse,
strate, wech 38. gajj, weyler K. V. gess-
h*n 52.
* Vicus s. Ficns.
Videre scauwen, seyn; vide su 38.
vis-ere garstig {aus girlich sim.?)
besuchin V. a. 1420. capen, vmmeseyn;
-US {cf Acies) seyn, sune, ghesichte
38. -or seynde i. videns 37. -itare
gesechen 29.
*tViderius s. Fidius.
Vidu-a weduc 37. wedewe 38. wit-
wa (wie frouwa, gevatera sim.) 30.
Oe. V. witow, vitow 32. -us witwer
30. Wittiber 34. wittling 29. -are wit-
tiben 1. 34.
Viere (cf Vimen) mit wiskens (wyg-
ken 132.) binden G.voc.
*tVie- s. La-sterna.
♦fUifaiTUS s. Viuerra.
*tVigecuplex s. Viginti.
*tVIgell-a, -arius s. Figella.
*Vige-na, -tuplex s. Viginti.
Vigere pluen, scheynen 33. blu-
wen, gruwen, lauben 45. leuben 27.
louen 23. vigor, vigoros-itas s.
Poteus. -US crefftich, stark, also win
edder crude; tangher, barsch 38.
Vigil wechter 38. vigil-ia fewr
abent 38. vigilg 29. -antia (X vi-
olentia) gewalt 33.
'''tVigil-andem etc. s. luglans.
-ia, -antia s. Vigil.
Vig-inti l -ena stighe, twintich
38. -etuplex twyntich vold 37. -ecu-
plex tzwentzwifaldig (sie) 52. vicena
eine stige 125.
380
Vertere
Via
hespe, angel i. vertinellam 74. sunt
Cardines hoppen, hephen (vgl hespe)
33. vertipeUnm eyn dor grundel der
in der want stecket 45.
*tVerte-re s. Sub-v. Girare.
-yella s, -nella.
Vertex schetel 36. 37.
* Vertib-ole, -rum, -ulum s. Ver-
tebra. -osa s. Vertenella.
* f Vertic-ulus een werue (weruel
132.) aen die spüle G, voc. -ellns
(-illus, -illam Gloss) acpnv^ivXoc,
anov^vKiov Gl. m. (v. Vertibella). Qui-
cherat Add. -ulator spüler 52.
*t Vertig-o trtimmlen V. St. G. 767.
8wind-al 30. -ung 27. swimel 37. 38.
swinsucht 52. -inare swymelen 38.
-inosns l -enius de s>\imelt an dem
hÄuede 37.
*
* VertUabrum (cf. Giruncula) has-
pel 38. Gloss.
* Vertinell-a, -um s. Vertenella.
♦fVert-ipellis 5. Versipellis. -o
^.Ferto. -ipellum^ -obosa^.-enella.
Veru (c/.Reustus. Casatorium.) ysen
spisß 29. spet sine carne 38. verutum
spet cum carne ib. spisß mit dem bra-
ten 29.
*Veruca s. Verruca.
* t Veruestin-us l -osus i. furw-
sus; -inositas i.furia 37. Aus veruex
X vesanus? :/r^. verve?
Veru-ex, 1: -ix 37. weder 37. 38.,
eyn schap 38. rammil, per Wien. V.
401 H.
* Verulus (arhor) pirk 52. sim. 3.
4. 74.
Veru-ntamen s. Vere. -tum s.
Veru.
Vesan-US owizzik V. a. 1432 vgl.
Sm. IV 207. -ia, fresania s. Fre-
nesis.
*tVesic-a blater K. V. bladder,
blase; -ula eyn voghel krop; -atus
(vesitatus Gloss.) i. suiyerb-tiSy -acio
i. 'ia 37.
Vesp-a 32. G. voc., -is wespe 38.
G. voc. wesp 29. websß 34. wepf 32.
hornsche G. voc. -etum Wespennest 38.
-arium wepsennest 52.
t Vesper aubent 32. vesper-a
Vesper 38. -us een auent steemefj
westwart G. voc. -tina i. cena de sero
76. sim. JBr. auent etent 37. -tilio W.
sovil ^am ain vespervliegerinne; fleder-
maus Meg.
*t Vesper-a s. Yipera. -tilio,
-tina, -US s. Yesper.
*tVespe-s s. Vepres. -tum s.
Vespa.
Ve-, vi-spilio {cf. Latro) grab brfi-
chel K. V. Strauß rober 32. qnispo-
liones (X spoliare) ro"ber 40. inspil-
io 1: -lo i. sepulchrum 37.
* t Ves-pis s. -pa. -situdo s. Fes-
sus.
* t Vestanic-a, -um s. Fastannm.
^ 7 Yesti-arium, -bolus, -balam
s. Vertebra.
Yestigium eyn voyt spor 37. ein
fueesspar l erit (st. trit?) 33. fuj-
staff 27.
Testi-s clet; -tas cledynghe 36.
-tura geuueri Gf. 1 929. -arius cley-
dir V. a. 1420. cleyder 8. 9. -arium
gewanthaug 33. ein claid käst 52. -bu-
lum, -bolus Gl. Ker., festibulum
32. t;. Sacer. {cf Porticus. Basilica.)
oposa Gl. Ker. (vgl. Gf. 1 110). gher-
hus 38. garre kammer 27. triss- 29.,
trest- 30. -kamer. vorschopflfi Vor-
zeichen K. V. for- 93 Marg., fair-
32. -zaichen. f Urlaub 52.
* Yest-ras s. Nostras. -ucabulum
s. Festucalinm.
f Veter-ari (cf. Antiquus) vor alt-
nen 52. -auus (cf. Gloss. v. Decrepi-
tus) uueralder H. S. D. uralto Tr.
urüde Sytnh. D. -nosus altciergerner
i. antiquus deceptor U. S. Tr. -num
alte suche V. a. 1420. -ator arglistig 52.
*tVetor s. Fetor.
Vexa-re muen 27. 33. P. V. mÄgen
29. miegen 30. wekumem 52. ray-
czen 33. jocken 27. serten {cf. Con-
fundere) P. V. -tus geubet 125.
Voxill-um sperzeichen Syfnb. B.
chrewcz 33. -arius eyn banner v8-
rer 37.
*tVffum s. Anemo.
* Via wech 38. ein lannt stras 52.
Tia läctea sim. s. Galaxia; publiea
Viber
Viginti
381
l regia heristraza H, S. Tr, : p. her-
straze ; r. recte wech Symb. D. via-s
byhen, hen vy, eyn-, en-wech; -le
stech 38. -tor wandler 29. wandel-
man 45. -ticum czerunge V, a. 14J20,
vanniDge St/mb. I). App. (?X taga-
phenning (xf. III 343. pfennwert Sm.
I 316. Gloss. V. Denariatum.). -ticus
breuirer 34. briuer 29. brieffer 30.
* Viber ein piber \ ein prochen
(„pirchen?'*) estarborP. V.
*t Vib-ex {cf. Merica. Scoba. Stri-
ma. Ruga.) strynue F. a. 1420. strime
sim. Gloss. riem, est species arboris
etc.^ Uetn sig^na relicta ex per cussime
K. V. sumarlata Gf. II 167. sim. 141.
bircka (Ed.) H. Ph. berke, e}n vn-
fruch berbom (sie) 38. -ix veluo (t. g.
uelua Salix Gf. III 518) Symb. D.
-iceuas etc. Gloss., -ius berken 38.
Vibrare {cf. Comare) swert blosen
F. a. 1420.
Viburn-um, -v^pl. sumer-lata Virg,
Mon. (Gf II 198). -maton Virg.
t Vicanus dorphere i. villanus
Symb. B.
Vicarius vberster 34. Verweser,
vicari K. F. vicl^aria vickarie 38.
Vice-caiicellarius kenseler 37. vn-
derkanczler 29. -comes aftergreue;
^ -dominus vizdom Symb. D.
*7Vice-dula s. Ficedula. -llum
s. Bicellam. -ua s. Viginti. -ple-
banus s. Plebanns.
Vices beerten, stonden, stede G.voc.
Vicia, nnieia (v. Medicä) bichkelen
33. ags. (cf Gloss.) vicia-s fuglues
benae Haupt V 197. -m i. pisas agres-
tes /l fugles beane ib. 194. Pf. Grm.
VlJfi 399. i. bisas a. t. f. baene ib. I
llh. uitia piscis a. flugles bene ib.
villi 388.
I *tVici-a s. Stipnla. -na 5. Piscina.
/ Vicinus neyber 38. nauchpur 32.
/nachtpawr (wmg.) 33.
* t Vieis zemelich F. a. 1420. Tic-
is8-im noch staten i&. anderwaid 52.
[ -US mal- 29., mail- 33. -hafftig. -i
{ malheit 29. yicissitnd-o id. 29. 30.
! smalhayt (umg.l) 34. vnderheb-nüß
'^ 33. -eniß 27. vnd hempniß (sie) 45.
wedir Ion F. a. 1420. -inarins mal-
heber 6. -helber (sie) 33.
* t Vict-a s. Vitta. -iciom s. Fic-
titium.
Victima opher des viechs 33. opfer
des fleiß (umg.) 27.
Victori-a {cf. Triumphus) seghe-
vacht 37. -osns sighafft 33. segel-
haftig 27. sighaiftiger 34. strithafftig
29. vberwinsam 30.
* t Victori-ale etc. Gloss., -a {v.
Metoria), -ola h. cneovholen Hb.
Vict-oriosus s. -oria. -us s.
Vincere.
Vicus {cf Scarioth) gatze 37. gasse,
strate, wech 38. gag, weyler K. F. gess-
lin 52.
* Vicus s. Ficos.
Videre scauwen, seyn ; vide su 38.
vis-ere garstig {aus girlich sim.?)
besuchin F. a. 1420. capen, vmmeseyn;
-US {cf Acies) seyn, sune, ghesichte
38. -or seynde i. videns 37. -itare
gesechen 29.
*tViderius s. Fidios.
Vidu-a wedue 37. wedewe 38. wit-
wa {wie frouwn., gevatera sim.) 30.
Oe. V. witow, vitow 32. -us witwer
30. Wittiber 34. wittling 29. -are wit-
tiben 1. 34.
Viere {cf Vimen) mit wiskens (wy ß-
ken 132.) binden G.voc.
*tVie- s. La-sterna.
♦fUifarrus s. Viuerra.
*tVigecuplex s. Viginti.
*tVigelI-a, -arius s. Figella.
*Vige-na, -tuplex s. Viginti.
Vigere pluen, scheynen 33. blu-
wen, gruwen, lauben 45. leuben 27.
louen 23. vigor, vigoros-itas s.
Potens. -US crefftich, stark, also win
edder crude; tangher, barsch 38.
Vigil wechter 38. vigil-ia fewr
abent 38. vigilg 29. -antia (X vi-
olentia) gewalt 33.
*t Vigil-andem etc. s. laglans.
-ia, -antia s. Vigil.
Vig-inti l -ena stighe, twintich
38. -etuplex twyntich vold 37. -ecu-
plex tzwentzwifaldig (sie) 52. vicena
eine stige 125.
&82
Vigor
Yiredas
*tVig-op des. -ere. -ulus s,
luglans.
*tVil-a s, Vsia. -aterinm s.
Filacteriuin.
* tVilepid-us am (vilis X lepidus)
t. homo vilis inhonesttis ; -itas i. fa-
cicies 37.
*tVili-ce8 s. Bilix. -go s, Vligo.
Vili-s sn&de 37. sno'id 29. schnöt
34. -1: leui- (q. cf.) 38. -pendere sn6d
scheczen 29. schned achten 30. vor
richten (ati^ nichten?) V,a,li20. wra-
ken, vnneme niaken 38.
fVilla {cf. Valium) AoriAltd Gspr.
durfF 125, villan-us {cf. Vicanus) bur
38. dorpman 37. 38. dorf man; -a
d8rfm&ni 32. villic-us bur, meyger
37. dorf huter V. a, 1420, raaige-r;
-a -rin; villarium -rhoff 32.
*Vili-a etc, s. -US. 'SLnusetc. s. -a.
Villuui s&r wyn 37. schnöd win 32.
schwaclier wein, seyger wein K, V.
Vill-us har 37. -a ags. linin hruge;
-osa rüge Sijmb. U. (cf, Gloss.),
Virnen eyn clene rode 37. widt
33. weet 27. wisse KU, wedeken, rys-
ken G, voc, czevn- V. a. 1420. jfimen
chlain czindel {v(/l. zineln linipl Sm,
IV 268. zain ib. 264. i. q. czeyne, zen,
cein-, cem-wido, teenken etc. Gloss.) P.
V. Yimina salhe Sum. (v(jl. Gloss. v.
Salix. Sm. III 234. Gf VI 189. BM.
TI2 S. 42.).
Vina- s, Yinum.
Vinca ber- 9., be- F. a, 1420.
-winckel.
Vincere wy nnen, ouer w. ; y ictus
vorwunnen 38.
Yinculum hechte, bände 38.
Vindelici. flndelica {cf. Gloss, v.
Augusta) augspurg 32.
Vindex richtig 29. rachig 34. ra-
chung 30. eyn richter 45. 52. 4. 110.,
der sich selbs richtit 45.
♦fVinum ardens {cf Anima) l
crematnm bemewin 38.; crudnin
sur- H. S.D. Tr. ; honorarinm klein-
(sim. Gloss. Gf. I 886); infertnm
offe- {sie, cf Gloss.); limpidom lutir-
{sim. Glos*^ Gf.) ; roseam rot- //. S.
D.; defecatum gemuzet- {vgl Gf II
910); fecnlentum dniue-; acidam
sur-; eloatum {cf Gloss. h. v.; X
enulatum) alant-; rosenm rot-; (su-
s. sac - cinaciom) ; aminium (cf.
Ameniuni) wis-; limpednin luter-;
honorarium kele-; infertain ofiFer-;
sporiam unren- Stjmh.D. -win.(//.
S. Tr. s. Uffm. AM. Gl. 15). r. ace-
tosam essiger 30., grecnm kricsch
29. win; pendnlum saigcr win 30.
hengel {cf Vappa. Colligatura.) 34. t.
helvolum schieler wein boh. tarant
V, tril. yina-ciam, -siam 30. win-
hewen V.a. 1420. -hülB 30. -hülsch 29.
wein höU 34. -go ': oLvac, avis spe-
ci^s Gl, m. i. vinea l pampinus Gl. m.
{v, -gium). Quicherat. -riam wyn keller ;
-tor eyn wyn raester 37. Tini-cula,
-la s. Vua. -fusor scaf uuart Pf.
Gm%, VIII 12. -tor weingarter, baw-
man, rebman K. V. yinolentus trunk-
chen polcz K. F.
*tViol-a fiele 37. veyall 33. viol
m. Meg. -acium vyolcrancz V. a. 1420.
*Viola-re verkrachten, scheren G.
voc. beraubin V.a. 1420. -men ghewalt;
-atio eyn ouer walt 37. yiolent-os
freuenlich kait (X -ia) 30. vberwel-
tig 34. i'ibergewalti-g 29. -ia {cf Vigil)
-kcit ih. w^olt 38.
Vipa 33., vippa {cf Seruipa) wein
K. F., win 32. vnd brot wein vnd prol
suppel 33. winbrot 29. wein o. wilprät
{umg.!) 34. wyn soppe; ypha eyn
soppe 37. \^
*Vip-era, -pera ädere, eyittcom
38. -pa nauter 32. vesperaynater
K. V. vip-erus Gloss., -perui^not-
tericht, slangicht27. natterleich, nafer-
hayt, slanglich 33. -erina nsedre
Hb.
* t Vipp-a, -erus s. Vipa. Viper
Vir s. Gibrad. viratns gemanne
F. a. 1420. \
* Virea {vgl. Vsia etc.?) milw K, V,
milben 75.
Virect-a, -um s. Viretum.
Viredo grSnecheyt 37. gruenhayt
34. grfini 29.
*Virediis s. Veredus.
Viretom Yitta 383
*tVire-taiii 37., -ctam 37. K. F., ä. v,) hart in nethre Marb. Ol. hart-
•cta {i\ Cariscus) eyn bom garde 37. innetherc Erf, GL -era scoodllran t.
rrfines gewechß K, V, -etam {s-ic) capita neruorum; senuliran i. toH,
jruiiende V. a. 1420. lacerti Erf. Marh. GJL, vgl. lira qiiod
Virga {cf. ßamus) ris 38. rut K. V. ;;a//;?Y6^ Marh. Gl, cira qu^d palpitor
r.pastoris carte, earde 38. wolffstraul Erf. Gl. eandem et uiscum uocant
i2. V. viscaria leym rfit K. V. sim. quin glutimsa sit(nach Pulpa (y. v.) X
y4. 76. virgul-a virgel i. tractas 29. i!\aTeL^\AT9L intestinum, .viscustrf.wwrf
irgel 5\ -tum {cf. Surcus) vil auflF- glutcn? Da ags. lira (m.fleshymuscles
^ender ast (sim. 93.); schüj^ling K. V. Bosw.) zu palpa passt, gelwrt die
jchussing34. sch8s61y*29. kartio. iar- von den Ahschrcihem mehrfach ge-
lata //. S. D. (vgl. u. a. iaerdraed pecten missdetitefe Glosse dortJnn. Vor diesen
irboris KU. nJul. järesring). sommer- Glossen steht: viscora beuillet flesc
lode 38. sumer schoß 32. eyn ruten Erf. Marb. GIL, dictum propter uis-
poschs V. a. 1420. rut l locus (ellijyt.) cum quod est rindblood siue billistr
30. riseht Str. V. reysecht 9. virginal Erf. Gl, rinblood s. gillistr Marh. Gl.\
(anders Gloss.) zomirlatte, cuphostel vgl ags. gillestr Schleim (von Dietrich
V. a. 1420. ignoriert). — visc-US boum l}!!! V. a.
7 Virgilio- s. Homero-cento. 1420. kleb; -aria kleb rftt 32. -osns
Yirg-o magt 32. 74. -uncula sllembaftich 37.
junchkfrawUein 34. eyn jung frauchin *f Vis-ella, -ola .9. Fiscella. -ere,
^^- -itare, -or, -us s. Videre. -pilio s.
Virgula, -Itum s. Virga. -ncula Vespilio. -sura s. Fissura.
6\ Virgo. Vita leuent (viuere leuen) 38. vi-
*tViri-a, -ca A. ingrüni 32. tali-s lephaftig V. a. 1420. lobleich
*t Virida s. Viride hispannm. (umg.) l. 33. -a (r/. Viscum) in ge-
Viridarium ein groß hauflf (aus ^eyde V. a. 1420. sim. 74.
hoff umg,) 21. 27 ein grosser anger yjj^.^^ ^^^ Latere) schougen, vor
J burcz garten 33. grfingart 29. eyn niyden38.schuwen,venninderen(wfw^.),
^^x.^''^^^^ l- d'^t leuen eieren (X vita + Tittare
-Virid-e hispanum spens grone • ^^^^ ^^„^^^ Iir.)G.voc^miami-
38. -a l Yirispaiutum gruenspat .-•.4. j^i„-. gob oo ^
*tViri-gundia s. Verecunde. ♦j.v** v« ii
-snanitum s -d6 hisuanum *' '^^^^' '^* vin-ceua.
Virtus doehet vioinichheyt 38 Vitellu-ra tvtter 34. tüttor 29. (18-
Virus vor Khift 37. auter- W-9 ^''^ ^: -S dodder 38. eyn Wte 37. ».
K. V., evter- 93. -pifft. niorsdhis Br.
*tViscago s. Filipendula. *tVi- s. In-teritos.
Viscu-m, -8 mit Ahll. stellen mr *tyi<'i» *• Vicia.
wegen ihrer Vermischung zusammen. Viti-, vite- i Vltis- //. S. D. -C6lla)
visc-nm {cf. Boletus) bulis Symb. IL i vitis alba 51.0. san. (cf. Cinis prio-
-us (flscus s. Indoles. Mistus.) distel nei) hoppo H. S. D. wilde zytwan 51.
i.lappa,cmduusSyna).I).rm%i€i Gloss. wilder z., stickwurtz 0. sm.
(r. -um), m.-ta Cock. dam 38. eyn * t Vitili-tigator, -gator hadder-
dcrme 30. tragensingeweid K. V. ge- J^atz V.^ tril.
lansc, geschlinge, kutteln, caldaunen *Vitis-alba, -cella «. Yiticella.
Ki. -era ingetuome {vgl. Suppellex) Vitrum (X nitrum. cf. Micili.) spat,
BM. III 138. hercz gäder 32. lenden »per, dar me venster af niaket 38.
(Ed.) IL Pk. ineddrei/.iS.J).inadcre Vitta, victa K. V. (cf. Limbus)
sim. Gf. 1157. i\i&rm&i. intestina Erf, har-baub 52., -bant. JT. V. huyue,
Marh. GH.; »era yitalia (e/. CHoss. bulle G. voc. reyse V. o. 1430. vitte
384
Yitfüamen
Yncmns
walken (aiis wielken sim.?) l benda
H. S. D.
Yital-amen^ -igo 32., l yuuligo
K. F.viiberhafftiggeschoßiL. F.krumb-
hang 32. eyn gelder (gelt unfmchtbar,
sonst nur vm Thiercn) wynrewe V,
a. 1420,
yitaliis p. merkalb 93. K, V.
Yituperare Icden, let maken i
lenipendere, odiosnm reddere 38.
* Vitus (cf. Inuitus) williger 34.
Yiaariam eyn springh i. fons 37.
helder V. a, 1420. vischbehalter 88.
Viuerra. uifarrus eichhorn (dar-
auf spiriolna eichorn) Gräser V. AM,
BU. I 349,
*Villiii wegecht 27.
♦tViuola s, Vua.
Viuu-s, -m lerabtigP. F.lemptig 1.
Vix cume, nauwe, vilna 38. vix
dum kume do (kuin edo) V, a. 1420.
♦fVlascula s. Flasco.
Vlcer-are, -osus s. Vlcus.
Vlcisci (cf, Insultare) wreken 38.
vltio wrake ib. 37. vltor richter 52.
Vlcus svero (minscol L, i.) H, l, i,
swere 36. 38. swer (,?) eyß 29. aiß 32.
slyer, slyr; viceros- (-us) suerecht; -i
(pcidt) maczerech H, Ph, ylcer-osus
swirig 27. swirleich; -are ay(} ge-
sberen 33.
*tVligarius s, Vlua.
Vligo ?. nulices ligantes terram
quas rustici lUctint quecken 37. nes-
sikeyt F. a. 1420. haliuua, Imlwa (cf
Lacuna) Gf I V 882. hali wa i. sardes
limi l aquae Gl. Lwd. (Haupt V 575).
höre i, lutum Synth. D. viligo slam (,)
drek 37.
*Vliua, vUnl-a, -are s. Vlul-a,
-are.
Vlrnus elm H. S. D. sim. Gloss.
ihn-, ulm-paum Meg. rüst-bawm 44.,
-holtz Ki. faulbom K. V. fulbom 6. mos,
also uppe den bomen wesset 38. mies
i. armose 34. y. campestris (Ann,)
hagenbucha H. Fh.
Ylna (cf. Suparum) aln 29. el stab
31. farr der (sie!) arm 32. vorder arm
K. V. inihns zwiscan den armen 4L
*Vliia s. Vlua.
Ylt-erius, -imo s. -ra. -io s,
Vlcisci.
Vlt-ra enethalb 29. -eriora ferror
gelegenun 48. -erios vort, vorwort;
-imo to lesten 38.
Vlt-io, -or s. Vlcisci.
Vlua, Ylna 34. 37. (c/. Alga) schelp
37. schulp (Jid.) 30. sacher i. alga 34.
Ines (,yvetus") Kä. leußkrut 110 var.
lyes; vluosus lyesachtich; yligarios
(vluarius 110. 132) eyn loys snyder
of vercoeper G. voc.
*tVlula klagvogel Meg, snerker
(cf, Gloss. V, Furfarius) F. a. 1420.
liwel 29. awl 33. owele 27. nllol-a
eyn steyn vle; -e est et.Muis noctume
quos wlgus dicit gagoues 37. sim.
gauones Pap. (vgl. gagio, gaia,
gauia 6r2o^^..^ anders gauo Gloss. m.).
uluia getius auis holzmucca Gl. ZweÜ.
(vgl, Gloss. vv. Vliua. Lamia.).
V- 33., yl-lulare luen vt canis 33.
hiiweln lupi 29. hön 34.
*tVmber s, Vmbra.
Vmbilicus nawel 36.
Vmbö rantbuchele 8j/mb. D. scir-
mari Gf, VI 549.
* Vmbra. ymberi>. asch Symb. D.
278.
*tVmbr-a schatwen 27. schuwlO.
ahd, scue Haupt III 461, scheme 37.
1: -acula schede 38. i: fagus farender
man, est honio vanus et inutilis etc.
K, V, -are schemern, also : ome sche-
mert vor den ogen, i. caligare 38.
schattigen 29. -osus schatwich 27.
-aculum ein sal&n 37. hutta Sy^nb. D.
App. hug 8. -aticus } -atUis sehe-
merch 37.
*tVmbr-ellas s. Vnibrellas.
-osus s. -a.
*tVme-cta, -scat s. Hnm-ator,
-ectare.
Vucare pr, lincum 37. t. q, vrcare
Gloss.
Vncia lot 32. loeth 125.
Vncialis (litera) ein capital 52.
*tVneil-a (Gloss.) l -um eyn
hals yserne 37.
Vncinus s. Vneus.
Vnctio
Vomere
385
Vnct-io smerynge; -uosus zaluech-
ch 37.
* Vnc-us (c/. Gumphus) hake (hacke
igo) 38. hagg (hägg?) 29. hachken
4. -tu8 hanck 30. -inus eyn noz
ake F. a. U20, hack 52.
*f Vncus mäser 32. (deh^rbis),
Vnda mele (melc? am wele?) 32.
Vnde worher 38. von wennen 29.
on, wo hene 45.
Vndeci-m aydUfif; -mns der aynd-
ift; vnden-as aindliffte; -arias ain-
ff czall 33.
Vndnlata vestis schaulot kleyd
^. tril
*V- s. A-ngaria.
* t Vngu-is (vngwis) nagel K. V.
la 37. der klaen Oe. F. -la klaw, huflf
f. F. kl6 52. clä, fuozüagel kriech.
nycha Meg. -la caballina hoef-
uledeke (sic)^ eyn crud 38. -la Ca-
talina brant latich 51.
* t Vngum-, yngul-plins i gnm-
hus (Xvngula) eyn hof naghel 37.
♦Vni-, vm-brellas staloto fuglä
taupt Y 197,
'^'tVnicidiiim s, Monopoliain.
Vnicolor ain gestaltig 52.
Vnicornus (c/. Rinoceros) ainge-
urn 52.
Vniformis enerleye 38.
Vnio eB K. F. esß 32. eynung 29.
Vnire eneghen 38.
Yniners-us die gemain 52. -itas
ohi schui 32.
Vninocnm eynwartig F. a. 1420.
Vnqaam vmmer (hd. Gloss,) 38.
*tV- .9. To-nsilla.
Vmusqnisqae ein ysleicher 33.
Vo- s, Ti-bisare.
Vocalis red 33. ein ödem roer l
gissen (heyschen 5., Xvocare!) 27.
imlich; die gurgel 52. y. drteria
ich strote 36.
Vociferar-e, -i wuchczen V.a.l420,
Vola ballo IL S, D. bal Gloss. hant
at 30. inner hant i. ir K. F. gaflf 52.
luff m. V. tril. evn tener i. ir F. a.
i20. handteller 44. 114.
Vola-re vleghen 38. -tus ge flucht
L 27. -tile gefugel 32. federtier 29.
DIefenbach, NoTimi gloMHium.
ge-f. 30. gefidercztyer 34. yolitare
swemen (natare swemmeu), also de
voghele 38. sweb(in 29. 30. sbeben 34.
Volem-um eyn persek (vrucht) 37.
38. -US p.- 38., perzek- 37. -bom. -is
uualihiscun (X vol-?) pirun Gf. 1 842.
yoloma winigifta //. S. D.
Volgus ek. s. Vulgns.
* Volica ecn boghe int wulfte G. voc.
*tVol-ismiis .9. Bulimus. -itare
s. -are. -oma s, -emnm. -spe s.
- nptas.
Yolubilis media wynde 25. 0. san.
winden mit wygcn blomen adder schel-
len 51.
Volucres s. Olocres.
* Vol-, flu- 30., ya- 34. -uella ein
wandel, als an ainer preß 33. winde 30.
spynnel 29. strawflF (aw^ sc-) 34. sim. 1.
Volu-ere, l -tare 38., wlnere
{v. Monere) walgem H. Fh. welkkeren,
weiteren 38. wentelen G. voc. -ntare
volgen (X walgen, hierher?) 34.
Volumen gebunden buch 29.
*Volunta-s {cf. Intentio. Mens.)
will, menschliche begird K. V. -s mala
ubclwilUkeit //. Ph. -re s. Voluere.
♦f Volupt-as wallust 37. pöß begir
52. -uose Gemmen^ -euose lustelick,
ghenoechlickG^.t'oc. -e (Temw^,yolspe
lustelic G. voc.
Voluta-re s. Voluere. -bmm
aMhulia (c/.Lacus. Vligo.) Sm. 11174.
een groepe 1: een yuyl gote daer die
vercken in wentelen {cf. Voluere) G. voc.
grub dy ein saw wulet 27. welcz phael
F. a. 1420. gewulich 52.
Voluus /lerbalsUl. Or. XVII 9. 10.
*x
Vomen mell 32. (de herhis).
Vomer eyn schare, eyn ploch yseme
37. seg 52. kars (cf. Gloss. w. Bidens.
Ligo.) U. S. D. ein wagen sun 33. wag-
eysen K. V. yom-ix, -ex (alph. -ix)
Br. i. vonieris siimmitasBr. hSghe 37.
zeche V.a.l420. zech 9. 17. sech Gloss.
Vom-ere breken, coren 22^ 38.
spien, spigen, vorlaten 38. virletzen 20.
sich bekotzen (ungl.) 42. -itus koczen
29. speyginge 37. fumitus ynlust (tae-
dium Gf.) spiend 41. {vgl. vnwill sim.
u. a. v. Nausea BM. III 673).
49
386 Vomex Vstoriom
*f Vom-ex etc, s. -er. -itus s. -ere. Vrin-a pisse 36. mighe 38. harn-,
Vorago(c/.Abissus)slunt V.a.l420. seich- JST. F., saich- 33. -wasser. harem
wasser-slund l -swalch 29. -swal 30. 33. -alewassergla829. saichchrOgP.F.
-Strudel 52. -sucht (-sucht? umg.) 34. eyn pis vad eder eyn glas dar me dat
-bruch 54. -grub, -flüss; graben, fräs- water inne besfid 37. yriginale or-
sung, wokchenprüch (X wölk- ?) P. V. ghenal 38.
ain wider swall 33. vreetinghe, ver- *V- s, O-riolus.
slindinghe, kuyl 6r. voc. forago werb ♦Vri-tides, -dices blaterlocWiii
(uueruo Gf. Gloss. v, c.) 32. K. V.
Vora-tor ein veressiger 33. -x s. Vrn-a (cf. Vrceus), l -ale 37. amer
Nebulo. 32. ammer 37. biral Gf. III 156. tonne
*tVort-ex weruel G. voc, werfel ä fouller vin i^^. tzober; vr na Sacra
P. V. knor o. ast 52. sim. 4. -icinare ein heyligen sarck 125.
Gloss. TOStino aui i. voluto 37. *tVriiiis s, Tarmas.
Vox stemme 38. 132. G. voc, Vrsa s. Vrsus.
*t Vpicus s. Ipocus. *tVrscula (alph. vre-, aus tostula
*tVpu-pa, -ba Gloss., daraus -la sim.?) eyn cropele 37.
uuitüioffa Hott. 1 227. uppuba wide- ^f Vrs-us bere 37. 38., eyngrim-
hoppa H. S. D. mich deer 38. -ior t. cruddior 37. -a
*tVpha s. Vipa. zeuen sterne vnd de waghen 37. mi-
Vr i. ignis Gloss. i. iticendium 142. nornrsa i. septemtrio (q. cf.) 76.
pp. 167. 295. vrrignis (sie) vranicas minerosus i. septentrio seuen sterne
fuerrig, enpengig 27. 37. vrsina berwurcz 32.
* t Vra [alph. vrus) L ratia l bos 32. ^f Vrtica granatica Gloss,, gre-
X Trus, vrius i. hos siluestris 76. namea he'dimezela U. S. D. grena-
♦ t Vrankenfordis s. FrancYor- tica hey tter nessel 40.
dia. *f Vsanti {aus canti?) felgun (in
*t Vran-on {alph. var-) grece pa- camera) U. S. D.
latum lat. eyn cauel 37. -us hymil; *f Vscula {aus astula?) eyn spon
-icus (cf. Vr) hymmelischs V. a. 1420. V. a. 1420.
-ica brinnot 41, y Ah, male pro vria i. vermispord^
V- 33., w- ratislania du. preß- app. quia vrit Isid. Or. XII 5 {Qui-
landt 33. presslan 29. bresslä 34. fra- eherat), vria eyn swyn lus 37. vynne;
tistania pressenlan 40. vriosus vynnecht V. a. 1420. vsom
♦f Vrba-nus, -nitas s. Vrbs. -re verher-, filcz-lauß Ä". F. vila su lus 32.
s. Orbare. Ysitare prauchen 52.
Vrbs obreste stat 32. yrban-ns *ysneamoig51.maign.t.miisciis
s. Opidum. -itas Gloss., orbonitas arborum 0. san.
quidi Gl. Ker. Ys-piam nindert (vgl. BM. 1 746)
Vrcare s. Vncare. P. V. irgen; -quam yrne V. a. 1420.
*tVrc-eiis ember i. vrna 38. zuber -que of eyn czejt ib. wente 38.
K. V. -inus i -iolus eyn haut vad 37. *f Vst-, vstul- 37. H. S.D., hnstol-
•fVrcius handuyrm i. teredo, 40., hostnl- 45. -arius fiirstange t.
surio Lye. tiuorcium (q. ef.) 30. ouen-stall 34.
Vredo meltaw V. a. 1420. miltau 74. -stapp 40. offen staip 45. ofen gabel 52.
Vrere {ef. Vrgere) swelen, senghen ouinstaf if. S.D. l vstella eyn schutzel
38. instr. fornacis 37. ystorium schur-
♦ Vrg-ere {ef Angere) brunn-en Stange V.a.l420.
(Xvrere, tae6rto^Ä.),twing-en; -idus *Vst-io prunst 52. -ulare swyn
-ig 27. bernen 37. -ilare broughen 38.
*tVri-a, -osus s. Vsia. -dices ''^ Yst-orium e^. ^. -ariam. -ulare
s. -tides. -ginale s. -na. s. -io.
Ysora Yxoratos 387
Ysnr-a prisna Gl. Ups. perss-em sekeringhe G. voc. warendare weren,
KU, -inghe G. voc. {vgl. Negociom). also: ik wil des gut gheweren 38.
woucker 38. -a, -arios s. Fenns. ^fWaschartns s. Bastardns.
-pare zutziehen 52. *tUnelcns s. Gnelcns.
Vt dat, also: ik bidde dat dudat «Wesera wesere 22\ 38., eyn
willcst dön 38. fffoter 38.
*t Vten-sile. -ciUa geratscap, hus- * Westfalus west-val 38. -filmg29.
gherat 38. '^ f Westronia (regio) westerich 32.
Vter, vtter K.V. eyn wyn vad ♦fVniaria furme p. i. trncta
van leder 37. einlederynne sag zu fleiß Synü). H.
(aus fließendingen 74. sim. Gloss.) 27. *f Vnicia s. Vicia.
sawnusch (X Unter? cf. Gloss. h. v. und « Windicas s. Diez Wtb. II 324.
^ Canalis) 33 bittrich 29. bfitrich *xvuinus felarn Gf. III 518.
K.V butterlich 41 f Vnlcanns i. faber iouis eyn zun-
Vtenni s. Frater. ^^^ /^qq^n ^^^^ §7 ^
Vti gheneten, ghebruken 38. * Wl-fairo s -iraffo -ira rv vulua^
VtUi-snutte38..tas5.Profectns. ^ Cnnnuf ga^xvuiuaj
Vtiqne is also, iodoch 38. ia ye- ' •vnlgago l vulfago erde epfel 0.
"" Vtr.um effte38. -nmqneaber, pe- '<^^^^^^^^^^ ^^' \' paafe porcinns.
denthalben33.abwyderwege27.-obi- e T f*"^ ^^^ '"
que baiden thalben (sie) 52. ^V^: f • , . ^ x u« 1 on v 1
♦ + Vtter s Vter fVnlgns (cf. Gens) büvel 32. bal-
♦Vua wyndruflFei37. autemplat, ^ß"*? (balc-here gemeine So W^
est caruncula pendms a palato, i. Xvulgari2)Oi>..^;KS.2). Fmt?. wigare
epiglotis K. V. vuula id. ib. hÄch S^j^^^^ 'F'T*',^?; ^^fe^ P^"^^'
i. passio gutturis 37. die hoeck inden -atas gelautbert V.a.l420.
hals G. voc. aichelein, weinperl (hinten Jujnerare s. Sancius.
m dent immd); die laim haisent es ^, J^^']^ ^^^ ^^- "^^^* •^^ **'
clazplatJi/e^.vmi.la50.,-cnla(Xvi- HtsJ^' tt 1^
anm) winber-lin e/e. 50. -en; das blat Vultnosns s. Vnltns.
(hinden in dem munde) 42. vinola Vultur ghyr, em vogM 38.
autum blatt 32. vua passa {cf. pas- Vulturnus nort ost 38. ostimort-
sacua Gloss. Staphisagria.) corentken, wint H. S. D.
eleyn rijskens G. voc. rozyn 37. welisch ♦Vnltns {cf. Mallanus) antlitzwand-
weinper 33. schwelke winber 6. vna lung (Xvoltus, voluere) . . . diciiur a
^ersa dol-wortze 51. -wurtz 0. san. volo vis etc. K. V. antlad 37. geddna
vna vnlpis nachtschede i. solatrnm, Erf. Gl. geda^'na Marb. Gl. {vgl get&ne
morella^ cnculns 0. sa7i. f. Gestalt Kaiserchr. Dietrich vergleidU
^fWach, was s. Yah. alts. species gedane ahd. facies ge-
*tWad-are s. Vadwe. -randia tat; dox^w ^e7»^^;^ghedaente (des aen-
?. Warandia. sichts) i. species, facies KU. wltuni
*f Walnpia h. electre Dun. pernertere wrempen, schrempen, also
^fWambosinm s. Bambasinm. wenneme suren drang drinket 38. vnl-
Wanti {cf. Muffula). qnantos acc. tnosns droef G. voc
ol. hantscuoha ÄUd. Gsprr. Vnlna {cf. Wlga) fotz K. V.
*tWarand-iaweringhe38.werung; ♦fWInere ^. Volnere.
•a werschacz 32. bara-ndia Gloss., *f W- s. Y-ratislania.
da werung 40. varandi-a bescher- *tVnnl-a s. Vna. -igo s. Vitn-
nenisse, beschuddenisse, waerde; -sare lamen.
Yar enden, bescbermen; vuadrandia Vxoratns gehylict, ghew^ft Cr. voc.
388
Xelotipia
Zonich
IL
"*" Xelotipia s. Zelotipus.
Xen-ia s, Scena. Eologia. -odo-
eharius sq. s. CeDodochinm.
*f Xerapellina s. Serapelline.
X-, c- P. F., s- 52. -erophaina
dür chost sam aribais P. V. sim, 8.
ein dürrs mal 52.
*tXia i. via (indc galaxia) 52. 70
lant strag 52.
fXiflon A. foxes fot IIb, Dtw.
*Xiliphon «v. Silphium.
Y. s. I.
X.
^fZabastes .9. Pala.
«fZabulns (cf. Tebellus) zobcl 74,
zabel K. V, zabiline (sc, pdlesF iv
Camera) zebelen //. S. D. zobelus an,
zobel 32.
♦fZa- s, Zo-diacns.
Zalata s. Zelata.
*tZecha s, Symbolam.
*Zediiari-ain zutwan 50. czidwar;
-a czederwein (umg.) 33. citonale
zitwan (cf, Gloss,) 40.
t Zeidlarius 6-. Mellicida.
Zelare hcsglich lieb han 29. hafftig
leben 34.
*t Zelare s. Celare.
Zelata haghel G, voc. i, grando \
gemmamag^ta lä grando Br, etc, zalata
gaU, grelle Gl, m,
♦fZella s, Cella.
♦f Zelotip-iiS6»/c. -are vcrdencken
62.stm. 8. 9. inistrouwen G.voc, selop-
tipns eyfr&r 34. -iti i su^piciosi 30.
zelotopi-am vnere; -a vordeckinge
i. stispicio adiUtcrii 37. xelotipia
hatunge i, odia Aelfr,
Ze- s, To-mentam.
*Zenoz- s, Cynoc-ephalns.
Z-, s- 38. -epniros westnortweste
88. zu't Westen 37. waltwint o. abcrer
wint (von occidente) Meinatier Naturl,
Zeta ein chlainer (aws chainmer!);
pursten (X seta) 33.
Zima deysem G, voc.
♦•fZinbrax /. trifoUwn 37.
Zing-, cinc-iber engheuer 38.
^fZins-alia s. Zinzala. -iare,
-itare s, Zinzalare.
* t Zinua (J2 StrkhJcin darüber) girt
blauter (inßrm.) 32.
Zinz-ala i. q. -ula Voce, er quo,
zinsalia mugghe G. voc,
^fZinz-endola s, Cicindela. -nla
s. -ala.
Zinzalare. zinsi-are, -tare mc-
ruhrum Quicherat Add,
Zirbns s, Cirbus.
Zizania {cf, Politriduum. Aiiena.
Lolium. Gr, WIk II 1304 v, Dortl durt
H, S, D. turd Gf, V 457. bojj kraut
K, V. beresboto Gf, III 81. i. q. uers-
botde fzingia L, ?*., atis zizania?) IL l, L
*t Zobelus s. Zabnlus.
Zo-, za-dyacus tier treger 32.
Z- s, T-onientnm.
Zona eyn zene (cf. Gloss,) 37. zo-
narian schnurer 52.
*f Zonica trouce (ManiehacJc) 12!?.
p.27.
*tZoreth schlissen riet 32. i. e.
Soretum .9m. Kloster Schussenried
am Federsee in Wirtemberg.
♦fZota ein valstock (v o. b) 37.
♦fZunich {cf Lazurium) lasur-
stein 42.
I
li
h 1
i
%
4
{ ■
^^^^^■F
>p ■ ^1 — ^
I I '
AUG 5 - 1937