1/
i
VJi
i
-c/^-f
O R A* I N
GHAIDHEÀLACH,
ENTEREt) in
STATIONERS HALL,
AocorcUng to A61 of Parliamènt.
O R A I N
CxHAIDHEALACH.
LE : -
DONNCHADH MACANTSAOIR.
Clo-bhuailt' ann
DUNEIDIUNN,
Gu feim an Ughdair.
M.DCC.XC.
§ \\ HO'*]
ù& 1949 J^
SCO"Vv:
TÒ THE
RIGHT HONOURABLE
JOHN CAMPBELLÌ'
ÈARL OF BREADALBANE AND HOLLAND,
DEPUTY-GOVERNOR OF_ THE BRITISH SOGIETY
FOR EXTENDING T'HE FISHERIESS
VICE-PRESIDENT OF THE HÌGHLAND SGCIETY
AT EDINBURGH,
THE FOLLO^ING .
COLLECTTON OÌ^GAELIC POEMS
ARE RESPECTFULLY INSCRIBED,
BY HIS LORDSHIP'S MUCH OBLIGED
AND MOST OBEDIENT HUMBLE SERVANT* "
P-UNCAN MCINTYRE.
JlJuncan M^Tntyre, Author 01 the foiìcw-
ingPoems, was born in Glenorchy, Argylefhire,
in the year 1724. The only amufement of his
vouth was'fowling and fiihing. He was for
fome time in the army : Afterwards a Fo-
refter to the Right Honourable the Earl 01
Breadalbane, in Coire-Cheathaich and Beinn-
Dourain •, and thereafter to his Grace the-
Duke- of Argyle, in Buachill-Eite. He was-
likewife, for a confiderahle time, in the Citv-
guard of Edinburgh,— He began to cornpofe
Songs in the twenty-third year of his age. — -
Though he has received no education, nc^
been affifted by any perfon, yet the following
Songs, ÈsrV. are wholly of his own compofU
tion.
An C L A R.
\J RA N do bhlar na h Euglaìs hrice - i
Oran do Thai/bcart a bha aig Ban-ri Ivlairì 6
Oran do'n Mhufg - - - IO
Oran dan Righ - - - 13
Oran do Mhorair Ghlinn-urchaidh - 19
Ccir'-a^cheathaich - - -
Cumhadh Choire-cheathaich
Oran feacharan fei/g
Vran do Ioin Caimbeu/ a bhanc
Oran Ghlin-urchaidh -
Orati an t Samhraidh
Oran do Chaiptean Geard Dhuineidin - <5i
Oran an Taileir - - - 67
Cumha Ghi/eafpaig Acha/adoir
Cumhay Chaihin G/inu-iuthair
Marbh-rann coi/ich - 36-.
CratJy mar gun deanadh Niau e do Niain ei/e 90
Oran Beitm-Dourain - - - 92
Oran do Chei/e Nuadh-phoifde - . - 1 10
Orau do /eatiabh-a/irom 1 16
27
33
29
42
49
52
74
19
X AN €LAR.
Oran gaoit - - - tlp-
Oran fugraidh - - - 122
Oran do chaora a fhuaradh a ghìbht 0 mhnaoi
uafail armid - - 127
Oran luaidh - - - - 137
Oran do Ghunna ganaìnm Nioc-Coifeam 141
Oran Duthcha - - - 144
Oran Aììjìair - - . - 147
Oran dorn tfeann Fhreacadan Ghaileach 14.8
Oran do Reifimeid Earra-ghael - 1 £2
Cumhadh larla Bhraid-Albann - 1$6
Oran do'n Eideadh Ghaelach - 161
Oran, ndm Fhteachan afhuair Fearann oJn
Ri
Oran a Bhotail
Oran a Bhranndi
RANN don-Pha'adh - - 176
Rann Atm - - « - * - fi 7
Rann d(?n GhaeHic V do'n Phiob mhoir
bliadhna^ 1 781 -• - i8tf
Rann dc/u Ghae'/ic V do*n Phiob mhoir
bliadhnax 1782 - - 183'
C 5 1
XI.
Àn cloìdheamh braoifgeach, bh'aig na daoine
Nach d'rinn caonag 's nach d'thug buillean,
Cha ro eugas air an t faoghal,"
'S maìrg a fbaoruich leis an cumeafg;
An cloidheamh duth air an ro 'n taìmhleas
Gun chrios, gun chrambait, gun duille,
Gun ruinn, gun fhaobhar, gun cheanbheartj
*S mairg a tharladh leis an cunthart,
XII.
Thug mi lium an cloidheamh bearnach,
*S b'olc an an afuig e fa' chabhaig,
Bhi ga ghiulan ar mo {hliafuid ;
'S mairg mi riamh a thug o'n bhail è}
Cha toir è ftobadh na fathadh^
'S cha ro è laidir gu gearradh
Gu'm b'e diuthadh a bhuill airm ey
'Se air meirgeadh air an fharadh*
XIII.
Chruinnich ttàiflean Earraghaidheal,
Àrmaiìt laidir do mhilifi, [Iach^
'S chuaidh iad mu choinnimh Phrionns' Tear-
'S duil aca r'a champ a bhriileadh 5
S ioma fear a bh' ann fan ait' ud
Nach ro fabhailt mur bha mife,
A'mhead fa dhfhag fìnn an fan àraich^
La blàr na h Eaglais brice.
Aiij
ORAN II.
Qran do Thailbcart a bha aìg Ban-rì Mairh
ì.
Deoch flalnte Ri Deorfa,
Gu'n olainn ar thus,
Le onoir 's le buaidh
Nan daoin uaifì' tha na ehuirt^.
Le Sèanalair Hawley,
As Maidfear Cochun,
Gun di' chuimhn' air Mairi,
Bean mhàlta mo ruin.
II.
Mo bheannachd gu bràth
Aig a Bhan-ri nach beo -,
'San aic' a bha Mairi,
G'a h àrach 's i og •,
Bean fhiobhalta, (hamhach,
'S i nàrach gu leor :
'Nuair theid mi 'n tigh thairne,
'Si phaigheadh mo ftòp.
L 7 ]
III.
'Stu chumadh an co'throm
JS an onoir 'ud rium,
'S a chuireadh a'm fporan,
Na dollair 's na crùin,
Ged' a dh' olainn leann laidir,
Fion Spàinteach as rùm ;
'S tu b' urrain a phaigh,
'S tu 'n ait air mo chùL
IV.
Nuair thiginn leat dathigh^
Thar faithch' an rabhiu,
*S tu sinnt ann am bhreacan,
Bu taitneach leam thu ;
Gu'n deanuin do thafguidh3
Far am faicinn do ghnuis,
Mo Mhairi dhonn mhaifeach3
Air 'n do leag mi mo rùn.
V.
'S ann do nian na Ban-rs
Thug mi gradh as mi òg,
O'n a f huair mi air laimh i$
Cha ro faillin a'm lòn j
Fhuair mi coir ort o'n chaiptein3
Nach tugainn feachad air òr,
'S ge do rachuin am blàr leat^
Cha 'n fhàgain thu beo>
C » I
VI.
'S ann a f huair mis' an toifeach>
Leis an fhortan a bh' ann,
A bhean as dirichc pearfa,
Theid a mach fa? chommand j
'S a dh'àindeoin na h aoife,
Cha dean i h aogas a chall,
Cha chaoluiclra cafan,
'S cha mho ghlafas a ceann.
VII.
Tha Mairi cho boigheach
Ri mnaoi oig a tha 's tir,
'S i gun uireafbhuidh foghluinv
Uafal, mordhalach, grirm ;
'Se m' aidhir 's mo iliòlas,
Gu'm bheil i pòfda rium fhin,
'S ge 'd a thearuig dhuinn ftoraSf,
Gheibh fìn òr aig an Ri.
VIII.
Bi finn uil' aig Ri Deorfa,
'S cha ghòruiche dhuinn ;
O's ann aige tha' n flòras
As còir air a chrùn ;
Bheir è 'm paigh 'nar dorn duinn,
'S cha 'n iar è oirn dad g'a chion,
Gheibh finn anart as aodach
Co faor ris a bhùrn.
[ 9 1
IX.
Cha *neil triobloid r'a chunntas,
Air muintir an Ri,
Ach miorag as fugradh,
'S bi gun churam do ni ;
Ged' a dh' òlainn na galain^
A h uile car a theìd diom^
Cha troideadh mo bhean rfum,
'S cha leig i an t aran am dhi.
X.
rS ann agams* tha 'n leannan,
Nach 'eil feammach na brein*
'Si 'n uaifì' tha na mala,
Tha cuir a ceanaii an geil,
'S tha mi fad an am barail*
Nach 'eil a coimeas fu' 'n ghrein,
'S ni mi pòrfan dith daingean,
Mu bhios i mairthean a'm dheigh,
ORAN IIL
Oran do '« Mhufg*
L
o i o M A d H car a dh'f heudas tighn air na fearaibn
Is theag' gu'n gabh iadgaol air an tè nach fhuìgh
iad, [mi,
Thug mi fichead bliadhna do'n chiad tè ghabh
Is chuir i 'rithift cùi riumr is bha mi folamh.
II.
Is thainig mi Bhun-eudan a dh'iarraidh lean-
nain, [bhailer
Is thùirt an Caiptin Caimbeul, 's è 'n geard a
Gu'm b'aithne dha bantrach ann àite falaich,
Is gu'n deanadh è àird air a cur a'm 'charaibh..
III.
Rinn è mar a t' amhaift co'mhaith 's a
ghealladh,
Thug è dhamh air Iaimh i, 's am pàidh marri ;
Is ge b'e bhios a feòraich a h ainm no floinneadh^
Their iad ria Seònaid^ 's b'e Deorfa fean-air*
t * 1
IV.
Tha i foitheamh, fuaircc, gun ghruaim, gun
fmalan,
Is i cho' àrd ann uaille re mnaoi fan fhearan,
Ts culaidh a m' chumaii fuas ì> o'n tha i marrium,
Is mòr an t' àdh'r fmuairein do'p. fhear nach
fhuigh i.
V.
Leig me dhiom Nic-coihum ge d'tha i mair-
thean, [aire,
Is leig mi na daimh chrocach an taobh bha 'n
Is thao' mi ris an og mhnaoi, 'fann lium nach
aithreach,
Cha n'eil mi gun flòras on phòs mi 'n ainnir.
VI.
Bheir mi fhein mo bhriathr' g-u bheil i ro*
mhaith,
Is nach d'athinich mi riamh orra cron am falach,
Ach gu foinneamh, finealta, direach, fallain,
Is i gun ghàoid, gun ghk>mh5 gun char fiar^
gun chamadh*
VII.
Bithidh i air mo ghiulan, 's gur maith an airidh,
Ni mi f hein a fgùradh gu maith 's a glanadh,
Chuirinn ri' an t uiileadh ga cumail ceanalt,
Is cuiridh mi ri m' fhuil i, 's cha diult i aingeaL
t ii ]
VIII.
'Nuairhhios cion an ftòrais air daoimbh ganna,
Cha leigeadh nian Deorfa mo phoca folamh ;
Cumaidh i rium 61 ann fna tighibh leanna,
?S pàidh i gach itòpan a ni mi cheannach.
IX.
Ni i mar bu mhian leam a h uile car dhamh,
Cha 'n innis thi breug dhamhj no fgeul am
mearachd ; [lium,
Cumaidh i mo theaghlach co-maith 's bu mhaith
Ge nach dean mi foathair no obair fhalach.
X.
Sgithich mi ri gniomh, ge nach d'rinn mi
earras, [fgaloig,
Thug mi boid nach fhiach leam bhi ann a'm
Sguiridh mi g'am phianadh, o'n thug mi 'n aire,
Gur th' è* n duine diamhaoin is fhaide mhaireas.
XI.
?Si mo bheanag ghaolach nach dean mo mhe-
alladh,
Foghnuidh i dhamh daonan a dheanamh arain ;
Cha bhi fàilliun eadaich orm no anart,
'£ cliuaidh curam an tfaoghail a nois' as m'aire,
ORAN IV„
Qran don Righ*
L
Oi deoch fiaint' an Rìgh as àil linns
Sin an ioc-fhlaint aluinn', uaial,
Bhi ga h ol a dh'fhian na Spainte,
No do phuinfe laidir, naihhreach?
'Nuair a bhios i air a itràchdadh
Co làn 'fa chumas na'cuachan,
Ge b'e lamh an dean i tachairt,
'S coir gu'm faiceadh è muncuairt I.
II.
'S mor an fonas th' ann fan rioghachd^
Ona chuai-dh an Ri fo chrùnadh,
Ann fan &iè a bh' aig a fliinns'reachd,
An d'fhuair a fhèan-feanair còir dhùthchaiSj
Albainn, as Safgunn, as Eirimì-,
'Nois' a' gèileachduin do 'n aop fhear5
Mar nach fhacas iad riamh roimhe
O'n a chothuicheadh ai*" thùs aird,
B
E 14 3
iii.
'S mor an 1 4dh a th' àir an oig-f hear^
An treas Deors' a fhuith fa' chaiihir,
Cha neil Ri ann fan Roinn-eorpa,
Chumas còmhrag ris le cloidheamh ;
*S òg a thoifich è ri cruadal,
?S tha bhuanachd gu tric na lamhan,
Fearann chaich 'ga fbir thoirt uatha,
"S na h uil' aite fhuair e ghleidheadh.
IV.
'S iomadh ait? an ro chuid armailt,
Ciiutach, ainmeil 'nuair a thairnt' iad
A choifichin lùtharj calma,
A's troup meamnach nan each laidir ;
Eba Eirionnaich, Gaoill, as Sas'naichj
'Nan gaifgich ann tir an namhaid,
'S mairg a thach'radh air na fearuibh,
'Nuair a theannadh iad ri lamhach.
V.
Ann fa h uiie càs a's cunthart,
*S mor an t urram f huair na Gaidhil,
'S bha'as greis ga 'n cuir an duileachd,
Mar nach b.uineadh iad do'n phairti ;
Ach 'nuah fhuair iad mios as creid'eas,
■\Sa chreideadh nach deanadh iad failling,
'Siad bu fheafmhaich' air an onair
A thug lann molais a fcshart.
E 15 1
VL
Bha iad bras a h uile latha,
Ki àm catha dol fna blàruibh,
Chuaidh gach duine dhiu air chruadal,
?S ann orra bha buaidh gach larach,
Bha commifean aig gach oig-fhear,
?S e toirt òrdugh d'a bhratailean,
JS ìad cho dileas do Ri Deoria,
?Sa bhiodh na Ieoghain dha'n cuid àlaich.
VII.
Bha chairt-iuil is cùimhP an fhortain,
Bha feoid a chogaidh gu leir ìeat j
Aun fa h uile blir a bh' aea,
Rinn Mars na bu choir dha fein deth :
?N àm do loingis bhi 'gan gluafad,
Chuir ^Holus fuaim led' bhrèidean ; .
Thug Nepturie co-throm a chuain duit,
}S co bha uait a dheanadh feurn' djhiiij.,
VIIL
Bha na gearafdain cho daingean,
\S gu'm b5 amaideach dol gan feifdeadh5
Aghaidh laidir air gach balla,-
Chum nam barag a bhi gleidhteach,
Rampaìr àrd nach reachta thairis,
Bat'raidh 's canain orra gleufda,
Bu mhairg a bhiodh roimh an anaìl
'Nuair a theannadh iad ri geifgih
Bij
[ I* J
IX,
Gach Ri a thoifìch ad' aghaidh,.
Ghabh iad mar roghain an diutha,
'S ionan fin 's mur dh'eirich dhaibhfan^
'S mor a chaill iad air a chùis ud,
Thug thu tarruing bhar an Fhrancaich,
'S fhuair thu ceanglaiehin a*s cumhnant,.
Nach togadh è rithifd t'angar,
Mu'n eireadh aimhleas ni bu mho dha..
Bha Ban-ri Hungary gòraeh,
'Nuair a thcifich i ri ftri riut g.
'S cha bu ghlice Ri na Spainte,
Thoifich è gu dana mi-mho'il :
Ged* a bha 'n dithifd ud laidir,
'S Ri no dha a bh'ann fna h innfeanj
Fhuair thu dhiu gach cuis a dh'iarr thujj
5S tha na fìachan air an dioladh..
XI.
Tha 'n Rj ar.ois' mar as aill'leis>.
Sàbhailt a dh' fhaodas è luighe,
Tharruing è gu tir a chamhlach,
'S channeii feum air camp a ghlèidheadh
Gach duine bha dha 'nan naimhdean,
Chinn iad da 'nan cairdean matha,
'S tha iad uile dha cho dileas,
'S dh' fhuirich an t fiocha' fin fhathafd.
C 17 1
Xlt.
An ceithir airdean an t faoghàil,
T'ha fearunn as daoin, aig Deorfa,
'S tha chinn-euglais ann fgach àite
Chum an fàbhaladh o dho-bheairr,
Tha lagh ars parlamaid aca,
Chumail ceartais riu a's còrach,
'S tha mheirl' ann deigh a cafga,
Sguir na creachan a's an tòrachd.
XIII.
Bi' a h uiìe diuc a's iarla,
Mar as miann leo am fad as beo thu,
*S gheibh gach mor-fhear, as gaeh tighearn',
A h uile dlitheadh as coir dhoibh ;
Tha daon uaifl', as tuath an fhearuinn
JMar as math leo thaobh an florais,
Tha luchd ceaird a faotain cofnaidh,
'S channeil duine boclid gun phòrfan*
Tha toradh am fàs na talmhuin,
Gu miofach, ar' arach, porach,
Chinn ann fpreidh gu bliochdach, bainn'or,
Sona, fiiochdòr, fàilleach, feolòr,
Tha fitheann air fliabh gach garbhluich,
Sealgairean a faotain fpòrfa,
'S tha tighin air iafg na fairge,
'S paillt an t alrgiod ri linn Dheorfa.
B iij
f *8 ]
XV.
'S mòr a rinn e dh' fhearas-tighe,.
Sgaoiì è h uile matheas oirne,
Chuir è drochaid air gach àlitan,
'S rèitich è na ràidean-mora ;
Chuir è fcoil fa' h uile gleann,
A los gu'm faigheadh ar clann foghlum,
'S gheibh fmn airm a's aodach Gaidh'leaclv
O yfe 's fhear linn gu bhi fporfaih
XVI.
'Se as airde do na fìaithibh,
'S am mac-ratha o thùs oige,
Ceannard laidir fa.' h uil' ionad,
Air gach fineadh 's air gach feorfa -y
Titul Bhseattain a's na Fraince,
Tha na banntan fin 'na phòchda,
Stoileadh Eirinn, fleibh a' chreidimh,
G'a chumail creid'eafach ann òrdugh,
XVII.
Gu meal thu do chrùn 's do chaithir,
D' uinein, do chloidh' 's do mhor-chuis,
'S do theaghlach mòr, rioghail, cliutach,
'S an lu chairt am bheil thu chomhnuidh 5
Ge b'e uair a thig an aois ort,
Na chaochla's tu bhar an t feoil fin,
Gu'm bi do mhac-oighre fàbhailt5
Ann ad' aite mar is coir dha.
ORAN V. ,
Oran do Mhor-fhear GMlnn-urchaÌdfr*
I.
Sgeul a b' ait leam r'a innfeadh,
Mu'n og aigeannach, riomhach,
Laoineach, bhafclalach, phrifeil,
Chaoineil, mhacanta, fhiobhailt,
A rinn gaeh beart a bha rioghail,
Ann an ceartas Tam firinn,
O thoifeach na ftri' fo thainig %
O thoifeach, &c.
II.
'S ioma ait' am bheil cliu ort,
Nach ro 'm pairti do dhuthcha,
Sheas thu dàna gun chùram,
Gun fhailing, gun lùbadh,
Gu neo'-fgàthach le dùrachd,
Ann fan aite bu rùn leat,
Far na gheall thu o thùs a bhi cairdeach ;
Far na gheall, Zsfc.
20
III.
"S ann am gluafaid, na carraid,
Bha thu cruadalach, fearail,
Mar bu dual duit o d' fheanair,
Choifinn buaidh ann an Gallaibh,
'Nuair a bhuanaich è 'm fearann,
Bha na tuadhaich gun anam,
'N deis an ruagadh 's an gearradh fan arfhaich' ;:
'N deis, £srY.
IV,
Laoich ghleufda gun tioma,
Bu mhòr feum ànn fan iomairt^
Nach geilleadh le giorag,
Fhuair iad rèite le milleadh,
'S cha b'i 'n eacoir a fhir iad ;
'S mor d* fheums' air bhi fgileil,
O 's tu fhein a tha 'n ionad nan armann:
O 's tu, fgte. \
Sàr cheannard gach fin' thu,
Deagh mhaighifdir narj gillean,
'S an commandair gun tioma,
An tùs ai'-reit 110 iomart,
Nach dean parladh a fhireadh
Le d' lanndaibh geur, biorach,
Bhiodh caldach as iomain air namhaid
Bhiodh, fcrY.
E 21 i
VI.
*S bidh do chinne mor fhein leat,
Ann fgach cunn'art.an d'theid thu,
'S iad gu fuileachdach, feumai.1,
Bhualadh bhuiiean as fpèicean,
?S Jionar curaidh 'na eideadh^
Bhi'os ullamh gu eiridh,
Anàm dhuit bhi *g eubhaxh crois-taraidh s
Ann àm, cjrV».
VIL
'S ioma caraid muncuairt duit»
Eadar Beaiach a's Cruachan,
Leis 'm bu mhath thu bhi 'n uachdar
Le neart tein' agus luaidhe,
*S nan lann tanay geur, cruaidhe,
Rachadh marriut g'am bualadh,
'Naair a thogadh tu fuaicheantas ardar.
'Nuair, cjrV,
vm.
'S 'nuair a fgaoilte do bhratachr
Ri crann caol, direach, fnaighte,
Ofcionn dhaoin' air an fhaiche,
Chluinte gleoghraich nam marcachy
Eu ghraodhnaiche tartar ;
Na cinn-f headhna 's na gaifgich
Le maoim-bheirt' amach leo buaìdh laracK ;
Le maoim3 &c.
t p 1
IX.
Reacar, ardanach, morchuis*
Duineal ceanfalach, feòlta,
Marcach àrd, nan each mora,
Bu mhor frann, 's bu mhaith foghlum p
Fafan Gallta gu leoir ort,
'S maith thig àd a bhil oir dhuit,
Air chùl clannach bu bhoidhche meafg Ghaidhea! :
Air chùl, &c.
X.
Aghaidh mhacanta, chaoineil,
Mhalta, mheachair mar mhaighdinK
Dàna, fmachdail mar fhaighd-fhear,v
Cridhe foilleir gun fhoill
Ann fa chomb is gloine na 'n doimein,
13' aigne uile le foifle,
Mar ghrian chaoineil a boifgeadìv air fàireadh
Mar ghrian, &c»
xr.
Suairce, fiobhallta, fearail,
Suii liondach^ ghorm, mheallach,,
Bu chaol, fìnealta mala-
Gruaidh, ghris-dhearg,. channach,
Beul bi a bu taine,
Cneas min-gheal mar chanach,
Channeil ti a thug barraclid air d'ailkaehd $
Channeil, &c.
1 23 I
XII.
Thuair thu urram gach cùife^
On a b' urrain thu ghiulan ;
'Nàm fuithe na cùirte
Far 'm.bu lion'ora diùcan,
£u riomhach do dhiuti,
Bhi caradh ,a chruin,
Air an Ri d'am bhuil duthchas an aite ;
Air, &c
XIIL
Sàr chuirteir na maife
Dh'an ro cliu air gach fafan,
Fhuair iul.ann anlSafgon
Air na cuifeannuibh tagraidh,
'Se do thùr a bha beacail,
Tha 'n duthaich làn aitis
-On a thainig thu dhathigh le failte :
On a, .&c
XIV.
Sar phoiteir an fhion thu,
'S tu dh'.oladh 'fa.dhioladh ;
Fhuair thu foghlum gach rioghachd5
Meoir is grinne ni fgriobhadh,
,Bu tix fealgair na fithne
Led' chuileabhair caol direach,
'Nuair a tharla' tu 'm fri' nam beann àrda
*Nuair, .&c.
1 24 3
Ann àm dhuit bhi taoghal
Ann fa' bheinn am bi -ii fhaodhailtj
Leat bu mhiannach a ghreadhains
Fuaim mhiofar ri h aodhairc,
Gunna glaice do roghainn,
Gairm ghallanaich gaothair,
'Nuair a rachadh è 'n diaigh flr craice :
^Nuair, &c.
XVI.
'S 'nuair a loifge tu 'm fùdars
Leis a ghunna nach diultadh,
Bhiodh na peilearan du'-ghormj
Le teine 'gan ftiu'radh
Ri h eilid na ftuice,
*S bhiodh a ceireannan bruite,
As do ghillean 'ga giulan a fafach :
As do, &c.
XVII.
'S 'fruair a thearnda' gud* bhailc,
Mu oidhche le faram
Bu ghleoghrach an talla,
Tur greadhnach fin Ehealaich
Mòr chaoimhneas air d'aire
Bhiodh Joinn air luchd ealaidh
Leis an feinnte gach caithream a b' ail leat
Lcis, &c.
C 25 ]
XVIII.
Mu chroma' na greine
'Nuair a dhonnadh na fpeuran,
Gheibhte follain as aoibhneas,
Ann tigh foilleir aa feile,
Gach ceol bu bhinne x'an eifdeachd,
Co'-fhreagairt a cheile
An f hiadhal, 's na teudan, 'fa chlàrfach :
An, &c.
XIX.
Maduin ihoileir ag eiridh, ..
Gheibhte chomainè cheudna,
Piob am follais 'ga fpeiceadh
Feadain loma 'gan gleufadh,
Dofa donna ri beus doibh,
Ceol loinneil bu reithe,
Sir chaithe' na feafd' ■anti adt àros :
Sir, &c.
XX.
'Si-an trompaid 's na h'oragain,
Bu ghlan prondol as monmor,
?Nuair a lomda gach corra-mheur
Nach bu trom air an t forachan^,
Bu phuncail an toraman,
Gu fonnarach, foirmeil,
Ann an teaghlach a mhorfhir ri abhaehd
Ann, &c.
C
L' 26 |
XXI.
Talla flaitheafach, rioghail,
A'n ro maìtheas, gun mhi-run,
Gheibht' ann tadhaich gu lion'ar^
Do mhaitheamh na riqghachd,
Seol air caithe' an fhiona,
Uifge beatha ann am piofan,
A sir ghabhail iìos nan deoch flainte :
A sir, &c.
XXII.
Mar bu mhiannach leat fhaicin,
Bhi gu fialaidh mar chìeachd thu,
Miofail, miaghail, gun airceas,
Uaiil' as riomhadh as fafan ;
Or lion'ar g'a fgapadh,
Cluiche dian g'a chuir feachad,
Air dhiofnan, air chairtibh, 's air thaileafg
Air, &c.
XXIII.
Eeus nach b' ainneamh led' thioghlach,
Bhi gu farumach, greadhnach,
Ceol as aiteas gach oidhche
Seomar laifde le coinlibh,
'Se Glean urchaidh do ftaoileadh,
'S thu air Bealach a'd oidhre
Gu meal thu do ghreim air an aites
Gu meal, &c.
ORAN VL
Coirr-a-cheathaich\
I,
De coir'-a-cheathaìch nan aigheatt fiùbhJach,
An coire rùnach, a's ùrar fonn,
Gu lurach, miad-fheurach, min geal, fùghar,
Gach luifean flùar bu chùbraidh leam \
Gu molach dùbh-ghorm, torrach lùifreagach,
Corrach plùireanaeh, dlù'-ghlan grinn ;
Caoin baliach ditheanach, cannach mifleanaeh,
Gleann a' mhilltich,. is lionmhor manng.
II.
Tha failuing, dhùinte, gu daingeàn, dubuuV,
A mhair'eas ùine, m' an rùifg i lom,
Do'n fhèur a 's cùi-fhinne dh' fhàs na h ùrach,
'S a bhàr air lùbadh le drùchda trom,
Mu choire guanach nan torran uaine,
A' bheil luigh is luachair a fuas g'a cheann,
'S am fàfach guamach ann càs a bhuanadh,
Num b' àite cruaidh è, 'm biodh tuath le'n fuirrio
Cij
[ 28 ]
III.
Tha trufcan faolaidh air cruit an aonaich,.
Chuir fult as aoidh air gach taobh a d' chom,
Min-fheur chaorach is barra bhraonan,
'S gach lus a dh' fheudadh bhi 'n aodain thom.
M'an choir' is aoidheala tha r'a fhaotain,
A chunna daoine an taofoh fo 'n Fhraing ;
Mur dean è caochladh, b' è 'n. t aithir faoghalt
Da ghillean ea-trom bhi daonan ann.
IV.
SS ann m'an ruadh ais'-righ dh'fhas na cuartagan,
Clùthar, cuaicheanach cuannar, àrd,
A h uile cluainèag 's am bàr air luafgadh,
?S à ghaoth 'g an fguabadh a nun 's a nall i
Bun na cipe is bàr a' mhilltich,
A chuifeag dhireach, 's an fhiteag cham ;
Muran brioghar, 's an grunnafg lionmhor,
M' an chuilidh ùhiomhair, am bi na fuinn.
Tha fììabh ha làirig an raibh mae Bhaidi,
'Na mhothar fafaid?, 's 'na ftràchda trom ;
iSlios na bun-leachdain ; cha 'm is tàire,
'8 gur trjc a dh' àraieh i 'n làn damh donn :
'Sna h aìghean dàra nach d'theitr a 'n bhà-thigh,
A bhios le 'n àlach gu h àrd 'nan grunn,
'S na laoigh gu h uifeil a là 'fa dh'oidhche,
'S na h uiread cruinn diubh air druim-clachfionn.
C n 1
VI.
Do leachda chaoineil gu dearcach braoileagach,
Breac le feireagan 's cruinn dearg ceann ;
An creamh 'na chaithriehibh, am bac nan ftaith-
richean,
Stacan fraoidhneafach nach bu ghann :
Am bearnan-bride, 's a' pheighin rioghail,
?S an canach min geal, 's am miflean ann 3
'S a h uile mir dheth, o'n bhun is ifle
G.u h ionad cirean na crich' is àird'.
vir.
'S riamhach cota na craige mòire,
?S cha 'n 'eil am fò'lach a' d'ehòir 'fan àm^
Ach meunan còinich, o 's è bu nòfaire,
Air a chòtachadh os is thall :
Na lagain chònard am bun nan fròineag,
Am bì 'na fomhraichean, 's neònain fann,
Gu biieach, feòrnaineach, miiis, roineagach,
Molach, rdmach, gach feòrt' a th' ann,
VIIL
Tha mala ghruamach do'n bhiolar uame,
M'an h uile fuaran a' th' ann fan fhonn ;
Is doire ihealbhag aig bun nan garbh-chlach,
'San grinneal gain&ìch' gu meanbh-gheal pronn;
'N a ghlugan plumbach air ghoil gun aon teas,
Ach coilich bùirn tighin a grund eas lom,
Gach ftruthan uafal 'na chuailean cùl-ghorma
A' ruidh 'na fpùta, 's na lùba fteolh
Ciij
IX.
Tha braddan tara-ghèal fa choire gharalaich,
Tha tigh'n o'n fhairge bu ghaikach tonxi,
Le Juinneis mheamnach a'ceapa'mhean'-chuileag,
Gu neo chearbach le cham-ghob crom :
Air bhuinne borb,. as è leum gu foirmeil,
?Na èididh colgail bu ghorm-glas druim,
Le fhoiflean airgid, gu h iteach mean'-bhreac,
Gu lannach, dearg-bhalJach^.earr-gheal fliom^
'S è coir'-a-cheathaich an t aithir prifei'l,
\S an t àite rioghail mu'm bidht' a' fealg,:
Is bi' ferdh air ghiulan le lamhach fùdair,
A' cur luaidhe dhù'-ghorm gu dlu' nan calg :
An gunna gleufda, s' an cuilean ea-trom,
Gu fuiìeach, feumanach, treubhach, garg,
A ruidh gu fmbhlach, a' gearradh fhurdag,
'S a dol g'a dhùlan re curfan dearg.
XL
Gheibhte daonnan mu d' ghlacaibh faoine,
Na h aighean maola ; na laoigh, 's na mainng,
Sùd bu mhiann leinn am maidain ghrianaich,
Bhi dol g' an iarraidh, 's a' fìadhach bheann,
Ge do thigeadh fianntaÌn oirnn' uifg' is dile,
Bha fcol g'ar didnein mu'n chrich fan àm,
An creagan iofal am bun na fridhe,
*3 an leaba dhiona', 's mi m' fìuneadh ann.
[ 3* 1
XIL
Sa' mhadain chiuin-ghil, ann am dhamh dùfgadh>
Aig bun na ftùice be' »' fugra' leam ;
A' chearc le fgiucan a' gabhail tùchain,
'S an coileach cùirteil a' dùrdail crom.
An dreathan fùrdeil, 's a riobhaid ehiuiL aiger
A' cur nan fmùid'deth gu lùthar binn,
An druid's am.brù^dhearg, le moran ùnaich,. .
Ri ceilear funndach bu fhiubhlach rann*
XIII.
Bha eoin an t fleibhe 'n an ealtain ghle ghlciap
A' gabhail bheufan air ghèig fa' choill,
An uifeag cheutach,. 's a luinneag fein aice^,
Feadan fpeifeil gu reidh a feirm :
A chuag 's fmeorach am bàr an ògain,.
A gabhail òrain gu ceolmhor binn :
'Nuair ghoir aia cuanal giv loinneil guanach,,
'S è 's gloin' a chualas, am fuaim fa' ghleanrt,
XIV.
'Nuair thig iad còmhla' na bheil a' d' choirfe
Do na h uile feorta bu choir bhi ann ;. '
Damh na aoice sir frath na mòintich,
'S è gabhail crònain le dreocam àrd :
A' dol fan f heathai' gu bras le h aoibhneas^
A' mire-leumnaich re eildeig dhuinn,
B'i fm an ribhinn a dh'fhas gu mileanta^
Foìnniumh, fineilte3 direach^ feanng.
C 32 I
XV.
Tha mhaoiileach chul-bhui air feadh na dufluingj
Aig bun nam fiuran 'g an rufga' lom,
'S am boc gu h ùtluidh re leaba chùirteil,
'S è 'ga bnrach' le rùtan crom ;
'S am minnein riathach bu luime eliathach,
Le chuinnean fiadhta, a's fiadhaich ceann,
'Na chodal guamach ann lagan uaigneach,
Fuidh bhàr na luachrach yna chuartaig chrainn.
XVI.
Is lionmhar cruafachd a bha m'an cuairt duit,
Ri àm am buanadh bu luaineach clann ;
Ri tional guamach, gu fearail, fuairce,
'S a' roinn gu h uafal na fhuair iad ann :
Ceir-bheach 'na cnuacaibh, 's an nead 'na
chuairtaig,
'S a mhil 'ga buannachd air cruaidh art tuim^
Aig feillein riadhcha, breaca, frianach,
Le 'n cronan cianail a's nadhta frann.
XVII,
Bha cus r'a fhaotaiu do chnomhan caome,
'S cha b' iad na caochagan ea-trom gann
Ach bagailt, mhaola, bu taine plaoifg,'
A' toirt brigh a laoghan na mao-fhlait fann,
Srath nan caochan 'na dhofaibh caòrain,
'Sna phreafaibh caoia, làn chraobh is mheang,
Na gallain ùra, 's na faillein dhlntha,
*S am barrach duinte mu chùi nau crann.
[ 32 1
> XVIII.
Gach aite timchiol 'n am fafach iom-Iarr
Màm is non-ghleann, 'san tuilm 'ga choir ;
Meall-tionail Ìàimh ris, gu mollach, tlàthail
B'è chulaidh dh'arach an àlaich oig,
Na daimh 's na h eildean am madain cheitein,-
Gu moch ag eirigh air reidhlein feoir,
Greidhein dhearg dhiuhh air taobh gach leargain,
Mu *n choire gharalaich, 'g an ainni an Ceo~
ORAN vir.
Cumhadh Ghoìre-cheathaich,-
Aìrfonriy The Flowers of Edinburgh,
I.
S Duilich leam an caradh
Th' air coire gorm an fhàfaich,,
Ann raibh mi greis am arach
TS an bhraidhe fo thall;
\S iomadh fear a bharr orm,,
A thaitneadh e r'a nàdur,
t 34 1
Na 'm biodh e mar a bha èy
'Nuair dh' flìag mi e nall \
Gunnaireachd is Iamhach
Spurt is adhbhar ghaire,
Chleachd bhi aig na h àrmuinn
A b'abhaifd bhi fa' ghleann,,
Rinn na fir ud fhagaiJ,
'S mac eoghain tanna drafta,
Mar chlach an ionnad càpaig
An aite na bh' ann.
II.
Tha 'n coirrair dol am fàillm,
Gecl' ithear thun a bhlair e,
Gun duin aig am bheil càs deth
Mun ait' ann fan am ;
Na feidh a bh' ann air fhagàil>
Cha d' fhuirich gin air arruinn,
'Scha 'neil an aite tàmha
Mar bha e fa ghleann.
Tha 'm Baran air a fharuch'
'S dhartluich air an taladh,
Gun fgil aig air an nadar
Ged' thainic e ann.
B' fhear dha bhi mar b' abhaifi,
Ofcionn an t foigheich chàtha^
'Sa lamhan a bhi làn di,
Ga fafgadh gu teanm
I 35 I
III.
Se mùgha' air an t faoghal
An coire Iaoghach gaolach,
A dhol anois air faoin-traigh,
'S am maor a theachd ann i
'S gur h è bu chieachdain riamh dha,
Bhi trufa nan cearc biata,
Gur tric a rinn iad fiathnail,
JLe pianadli do Ìamh,
Is iad na 'm baidnibh riabhach,
Mu d' amhaich 's ann ad fgiathan^
Bhiodh iotaillich is fgiabail
Mu d' fhiacian fan àm,
Bu ghiobach thu re riaghailt,
Mu chidfìn tighe 'n iarla,
Gar nach b'e do mhiann
Bhi cuir bhian air an ftaing.
IV.
Ged' tha thu 'nois fa' bhraìghe5
=Cha chompanach le càch thu,
?S tha h uile duine tàir ort
O'n thainìg thu ann ;
3S eigin duit am fagail
Na *s meafa na mar thainic,
£ha taitinn thu re 'n nàdur,
£»e cnamhan 's le cainnt;
Gad fhaiceadh tu ghreidh uallach,.
'Nuair rachadh tu mun-cuairt doibh^
I 36 3
Cha dean thu ach am fuadachadh,
Suas feadh nam beann.
Leis a ghunnadh nach raibh buaghar,
?Sa mheirg air a toll cluaife,
-Cha 'n eirmis i na cruachan,
An cuaiile dubh cam.
V.
Se 'n coire chuaidh an deis-laimh,
G'n tha e nois' gun fheidh ann,
Gun duin aig am bheil fpeis diu3
Ni feum air an cùl,
On tha iad gun fhear ghlèdhte,
Cha n' f huirich iad ri chèile ;
^S ann a ghabh iad an ra-treata
Seach rèdhlean nan lùb.
Cha 'n 'eil pris an ruadh-bhuic,
An coille na air fuaran,
Nach b' eigin da bhi gluafad
Le ruaig feadh na duth'ch' :
?S cha' n' eil a nois' mun-cuairt da,
Aon fpùrt a dheanadh fuairceas,
Na thaitneadh re duin-uafal .
Ged' fhuafgladh e chù.
* VI.
Tha choille bh' ann fan f hri ud,
Na cuiflin fada direach
Air tuitim is air crionadh
Sios as ari rùfg ;
C 37 1
Na prilein a bha brioghar
Na dofaibh tiugha iiomnhur,
Air feachda' mar gu'n fpiont' ktd
A nios as an ùir :
Na faillcinin bu bhoidhcheadh,
Na flatan is na hògain,
'San t àit' am biodh an fmeòrach
Gu mòdhar a fein ciùil,
Tha iad uii' air coachladh,
Cha d' f huirich fiodh na frao'ch ann
Tha mullach bhar gach craoibhe3
•5 am maor 'ga thoirt diù.
VII.
. Tha uifge frath na dige,
Na fhruthladh dùbh. gun fioIa%
Le barraig uaine liogh-ghlais
Gu mi4>hlafda grannd ;
Feur-lochain is tàchair
An cinn an duilliag bhaite,
Cha 'n 'eil gne tuille fàs
An fan ait' ud fan àm;
Glumagan a chàthair,
Na ghluguibh domhain, ■fàmhach,
Co tiugh re fùdhan càthadh,
'Na làthaich 's na phlàm ;
Sean bhurn fàlach ruodhain
Cha ghloine ghrunnd na uachdars
Gur coflach re muir ruaidh e,
Na ruaimle feadh ftanng.
[ 38 ]
VIII.
Tha 'n t ait an raibh na fuarain
Air fàs na chroite cruaidhe,
Gun fòbhrach, gun dail-chuach,
Gun lus uafal air carn ;
Àn fliadh an raibh na h èildean^
An aite laidhe 's eiridh
Cho' lom re caufar fèille,
'S am feur chinn e gann ;
Chuir Alaflair le gheifgeil,
A ghreidh ud as a cheile,
'S thur leam gur mor an èu-coir
An eadail a chall j
Cha lughadh 'n t adhbhar mio-thlachdj,
Am fear a chleachd bhi tiorail,
A' tearnadh is a direadh
Re fri nan damh feang.
IX.
Ach ma's duine do fhliochd Phà.ruic5
A theid a nois' do'n àite,
?S jfu 'n cuir e as a làraich
,An tàch'ran a tha 'nn ;
Bidh 'n coire mar a bha e,
Bidh laoigh is aidhein dàr ann,
Bidh daimh a dol fan dàmhair,
Air fafach nam beann ;
£i' buic fna baddan blàtha,
Na bric fan abhuinn laimh riu;
r 39 3
Sna feidh an frath na Jàir'ge
Ag àrach na mang,
Thlg gach uile ni g'a àbhaifr,
Le aidheir is le àbhachd,
'Nuair gheibh am Baran bairlin,
Sud fhagail gun taing.
ORAN VIII..
Gran Jeacharan Jeìlg.
Chunnaìc nù \ft damh donn 't na h eildean9
Direadh a hhealuich le cheile s
Chunnàic mi 'n damh donn 's na h eildean.
5mi tearnadh a Coir'-a-cheathaich,
JS mòr mo mighean 's mi gun aidhir,
Siubhal frithe rè an làtha,
Thilg mi 'n fpraidh nach d'rinn feum dhamh*
Chunnaic mi, &c.
Ged' tha bacadh air ha h armuibh,
Ghleidh mi 'n Spainteach thun na fealga^
Ge do rinn i orm do chearbaich,
Nach do mharbh i mac na h eilde.
Ckunnak tnì, &c.
Bij
C 4° ]
'Nuair a dh'erich mi i fa'.mhaduihj
Chuir mi innte fùdar Ghlafcho,
Peulair teann is tri.puift Shas'nàeh,.
Cuiphein afgairt air a dheidh fìn.
Chunnaic mit. &c.
Bha 'n fpor ùr an dèis' a breacadh,
Chuir mi ùille ris an acfuin,
lEagai drinc bha mùdan craicin,
Cumail fafgaidh air mo cheile,
Chunnaic mit &c.
Luidh an eilid air an fhuaran,
Chtiaith mi farrafda muncuairt di,
Leig mi 'n deannal ud m'a tuairmfe,.
Leam as cruaidh gu'h d'rinn i eiridh,
Chunnaic mt^ &c
Ranuig mife taohh na bruaiche,.
\S chofd mi ria mo chuid Juaidhe \
'S 'nuair a fliaoil mi i bhi buailte^
Sin an uair a b' aird' a leum u
Chunnaic miy &c.
'S muladach bhì ììubhal frithe,
Ri là gaoith', as uifg', as dile,
',S ordugh teann ag iavraidh sith'ne,
C'uir nan gimeanach 'nan eigin.
Chunnaic mi} &c.
[ 4' 3
*S mithich tearnadh do na gleannuibhj
O'n tha gruamaich air na beannuibh,
*S ceathach duinte mu na meallaibh,
A' cuir daliadh air ar leirfm.
Chunnaic mi% Jkc,
Bi' fmn beo ann dòchas ro-mhath,
Gu'm bi' chùis ni's f hear an t ath la%
Gu'm bi' gaoth, as grian, as talamh,
Mur as maith linn air na fleibhtean.
'Chunnaic mi, &c.
Bìthidh an Iuaidh ghlas 'na deannuibh3
Siùbhal reith aig conaibh feanga,
*S an damh donn a fileadh fola,
fS àbhachd aig na fearuibh gleufda.
Chunnak mu &c.
D iìj
ORAN IX.
Oran do loln Caìmheul a' hhanc
I.
Ioin Chaimbeul a' bhancas
Gu'ni faiceam thu flàn,
Fhir a chumail na dàimh,
'Gam buineadh bhi mòr ;
Le d'' chroidhe fi'al,. fearail,
A thug barrachcj air càch,.
Ann iomadaidh cas
A thuilleadh nan flògh..
Fhuair thu meas, nach reil bichiont>
A meafg Bhreatonach :
Banc an oir bhi fuidh d' fgoit,
Ann an còir dhleafdanaich,
Na thf ann, cha yn è 'm beagan
l's è 'm freafdal re d' ftait,
Fuidh leagadh do làmh
'S gu freagradh do bhcoil.
II.
'S tu marcach nan frann-each.
Is farramach ccum,
I 43 3
Le rm fallai.reachd fein
Gu farafta fòil :
Air dhiollait nan cùrfan
Bu dubailte freun,
'S tu bhuidhneadh gach rèis,
A fhiubhladh an ròd. .
Na hr eich bhearrcafach chalma,.
Bhiodh garbh cumachdail,.
Is iad gu h anmadail meamnach, v
Le 'm falbh gruilleamach,. |
Cruidbeach, dlùth thairgneach,
Mear, ainfheafach, fuafgailteach,
Ceann-ardach, cluas-bhiorach^
Uallach gu leoir.
III.
B'e do roghainn a dh'armachd,
An targait chruinn ùr, |
Gu meanbh-bhallach dlù,
Bui tairgneach cruaidh feolt :
Is cloidheamh chinn airgid
Cruaidh, calma nach lùb,
Lann thana gheur-chuil
Gu daingean a'd dhòrn.
Marri dag ullamh ghrad,
A bhiodh a fnap freafdalach,
Nach biodh ftad air a fraid
Ach bhi 'mach freagarach :
Fùdar cruaidh fgeilceara
Am feadan g!è dhireach^
C 44 Ì
A?d lamhan geal^ miue,
JS coliomhar caol, gorm.
Bu chean-ard air feac thu>
An am gaifgidh no feum ^
Fear mi'fhcachail treun
A y fhiofrach gach feal.
A fhùair fòghkim is fàfan*
Is aiteas g'a reir,
Tùr pailte le ceill
A' cur aignidh am mòid.
Ann 4m fuidhe na cùirte,
No dùbladh an t feifein,
An uchd barra no binne,
\Si t f hirinn a fheafadh :
Deadh theang fhear gu deafput
Bu fhreagarach cainnt,
A bhuidhneadh gach geall
93 a chumadh a choir.
V.
'Se do fhiigradh bha earailteach,
Ceannalta, fuairc,
Ann am tional nan uaiflean
Marruit a dh' 61,
Gu fàilteachail, furanach,
A cuireadh a fuas, '
Gach duine do'n t fluagh,
G'am buincadh bhi d' chòir.
t 45 1
Na diujbhcan bu riamhaiche,
A chit ann am Breatan,
Is bu chompanach Righ thu,
Le firinn 's Ie teiftneas,
Fhir ghreadhnuich buiheirceala,.
Sheaiadh air biàr,
Fuidh 'n deife bhiodh làn,
Do ìaftainean 'eir.
VI.
'S maith thig dhuit fan f hafan^
An àd is a ghruag,
Air an dreafadh a fuas^
Am fafan an t floigh :
Gu camagach daithte,
Làn chaifreag is chuach,
Gu bach'lach m'an cuairtj
Le rnaifhe ro-mhor.
Tha gach ciabh mar àa mhiann^
Air an fniamh cumachdail,
Fiamh dhonn, torrach, tronv
Gun bhcnn uireafbhuidh,
Amlagach, cleachdach,
Cruinne cas-bhuidh tla, .
Co-ghafda re bàr,
Th' air mac fan Roinn-eorp,
VII.
*Si t aghaìdh ghlan, fhoilleir,
Bha caoineii le fuairc,
Caot mhala gun ghniamt*
?Suil mheallach bu bhoidhch%
Gnuis ailidh mar chanach,
Bu cheanalta, fnuaglr,
Min cannach do ghruaidh,
Mar bhara nan ròs.
Cha 'n eil ailleachd air cach,
Nach d' thug pairt urram dhuif J
Foinneamh finealta, direach^
Deas, fior chumachdail,
Calpa cruin comhthromach^
Corrach gu d' fliàil,
Gun chron ort a' fàs,
O mhulach gu bròig.
VIII.
Do fmaointine glice,
Le mifnich 's le ceill,
Do thuigfe ghlan, gheur,
'S deadh thuiteamas beoil ;
Gun tuirfneadh, gun bhriit.eadh>
Gun triobloid, fo'n ghrein,
A b'. fhiofrach mi fein,
Is mifd thu bhi d' chohv
'S ioma gibht a tha 'nois,
Lionmhor tric minig ort,
Iul is fios, muirn 's mios>
Flur a' miofg fìnnich thu,
An uaifle le fpiorad,
Air mhireadh a' d' chiil,
t 47 1
*S tu iriofal, baidheil,
Cinneadail, coir.
IX, .
Gheibhte fùd ann ad thalìa*
Fion geal is maith tuar,
Deoch thana gun druaip,
Is i fallain gu pòit ;
Bhiodh funnd agus farum
Air aire ann t fl'uaigh,
Deadh ghean ann fail uair,
A teannadh r'a h 61.
Ann fan tigh bu rnhor feadh,
Leis nach dragh aithnichean,
Muirn is caoin, a bhios air fheaxlh
Cupa 's gloin, canachan,
Coimhleirein airgid,
Dreois ghailtheach a'n cheir,
Feadh t aitreamh gu leir,
Is iad pailte gu leoir.
X
B'e do mhiann a lucha ealaidh^
Piob fgalanta chruaidh,
Le caithreim cho-Iuath,
'S a ghearradh' na meoir $
Puirt fhiuiacha mheara,
Is fior alloil cur fuas,
Ann an talla nam buagh
Bu b&arrailmu'nita.
[ 48 3
Cruite cìuil, torman ùr,
Is è gu dluth ruidh-leumnach,
Feadain lom, chruinne, dhonn,
Thogadh fonn mireanacli,
Clàrfach le grinneas,
Bu bhian-fhoclach fuaira,
'Sa cha tilleadh tu 'n duais,
fNuair a fhireadh tu ceol.
XI.
'S iomadh ait' am bheil do charaid,
A d'fharaid mu'n cuairt,
Ann deas is ann tuath,
Cho' dleas'nach 's bu choir j
Diubhc Eara-ghaidhleach ainmeil,
Ceann armailt' nam buagh,
Leis' na dhearbhadh lamh chrùaidh5
Is ris an d'earbadh gu leoir.
An t Iarlo' cliutach g'an dù'chas,
Bhi 'n tour Bheallaich,
A chuir an ruaig le chuid fluaigh,
Air na fuar Ghailùich,
Morair Loudon nan feang-each,
Ard fheanoileir caimp,
Fhuair urram command,
Far na bhuidhin na feoid.
XII.
Tha iomadh cas eile,
Nach ceilinn fan uair,
£ 49 ]
Tha tarruing ort buaidh,
A mhaireas re d' bheo,
Fuil rioghail air lafadh,
Amach ann a'd ghruaidh,
Cuir h aigne a fuas
Le aiteas ro-mhor ;
Tha buntam as leirfin
Gu leir ann a'd phearfain,
Fhir fhunntaich na feile,
Sgeul aobhain a b' ait leam5
Na 'm faicinn a' maireach
Le abhachd 's le muirn,
Bhi 'd charamh fu' 'nchrùn
Ann aite Ri' Deors'.
ORAN X,
'Vran Ghlìn-urchaidh*
I.
Mun d'-thig ceann bliadhna tuillè^
Cha bhi fmn uile 'n Tora-mhuilt';
Theid fmn thar tia bealaichin,
Do'n fhearann ann raibh 'n tlùs :
Far am bheil ar diflean,
Ann fan tir am bheil ar cuid ;
E
[ 5« ]
*S an 't ait' an còr dhuinn criochnachadh,
?S an tiodhlaicear ar cuirp.
II.
Is ann Clachan-an-difeirt,
Bu ghrinn bhi ann an diu,
Suidhe 'n eagiais mhior'ailteaeh,
Ann dafg bu riamhach cur,
Ag eifdeachd ris na.dh'innfeadh dhuin#
Am fear bu fhiobhailt g.nth ;
Is è toirt fgeul a phiobail duin,
JS a bhrigh a' tigh'n gu buil.
III.
Gleannan blàth na tioralachd,
Ann ro-mhaith 'n cinn an ftuth,
Far am bheil na h innfeagan,
Am bheil an fiol ann cur :
Cinnidh arbhar crao'ach ann
Co'-chaoin gheal ris a' ghruth,
Gu reachdmhar, biadhchar, brioghmhar?
Trom, torach, liontach, tiuth.
IV.
Bu chriodhail bhi fa' ghearnhradh ann,
Air bainfean gheibhteadh fpùrt,
Fonn cheol reidh na piobaireachd,
Cha bhiodh fgios mu a fgur :
Fuaim nan teud aig fìleirean,
A fheinneadh fios na cuir j
c st 3
fS an ìuinneag fein aig nionagan,
' Bu bhinne mhillfe guth.
V.
Gheibhteadh bradan fior-uifg' ann,
A direadh rìs gach fruth ;
Eoin an t fleibh gu Honmhor,
'S namiiitean coileach dubh ;
Earba bheag an fgriobain,
Na minnein chrion 's na buic,
'Sa ghlean ani bheil na frigheachans
'S na giomanaich "n am bun.
VI.
O'n a thamig mi do'n fhe.aran fo,
Cha 'n fhuigh mi pris an eoin,
JS cha 'n 'eil fàth bhi bruidhinn,
Mu'n fhear bhuidh, air am bi 'n croc :
Cha b'ionnann 's bhi mar b'àmhaft damh,
Aig bràigh dcire-chro,
Far am bi' na làn-daimh,
A ni 'n damhair ann fa cheo.
vir.
Mo fhoriiidh do Ghìean-urchaidh
Kan tulchan glafa feoir,
Far am bheil na fealgoirean,
?Sa fhuair iad ainm bhi còrr j
A dhireadh ris na garbhluichean,
Am bidh greidh' dhearg na leoir,
Eij
:S bhiodh gilleaa trom le eallchan
A dh'f hàgadh tavbhach bòrd.
VIII.
*S an uair a thigteadh dhathigh leo^
Gu*m b'fhafanta bhur feòl^
A fuidhe a ftigh-thairne,
'S bhi dannfa marrlceòl :
Crotdhealas r'a cheiìe,
'S na bèin a bhi 'gan 61 j
?S cha 'n f haicle cùis 'na h eigin
Ann am eigheach air an ftapi
ORAK XI.
Oran an t Samhraidh,,
I.
Nuair thig an Samhra' geugach oirnnV
Theid Gann nan fpeur ò'n ghruamaiche,
Thig tlus is blàs is aoibhneas. Theid
Gaeh ni g'a reir am buadhalachd.
Thig fcart le neart na greine.oirnn',
Ni 'n faogha) gu leir a chuartachadn ;,
Thig teas o fiios 'nuair dh'eir'eas i
Ni feuni, 's cha treigear uainne è.
[ 53 3
II.
Bi'dh por ann an tir ghraiseirean,
C hur sil ann fan tim ghnathaicht' :
A' toirt bridh as an ùr nàdurra ;
O'n bhlàr g'a bhàrr a ghluaifeas e.
Gu reachdmhor, breac, neo-fhailleanach^
Trom-chuinlionach garbh-ghràineanach
Gu diafach, riathach, caileanach,
Gu biadhchar, làn, 'nuair bhuainear &,
III.
38 glan faileadh nan geug liomhora,
Mu ghàrradh nan feud ìion'ora,
Am biodh àileagain glè riamhacha
X»e blàs a' iior-chur fnuadh' orra.
Gu h ùbhlach, peurach, figufach,
Glan, brioghmhar,. diomhair, guaimeifeach
Gach fràid' is aillidh grineachan,
Mar Pheàlas Righ r'an euartachadh,
IV.
*S ro-ghreannar gach gleann fior-mhonaidhj,
Cur iomhaigh ghrinn an uachdar air j
Gach lus le bhàr cho'-mhior'ailteach,
A' fas fuidh mhile fuaicheantas ;
Gu duilleach, lurach, ditheanach,
Glan, riamhach, lionmhor, cuaieheanach5
Gu ropach, dofach, mifleanach,
Gu millteachail, min uainealach.
E iij
£ 54 ]
Bidli fcnn air gach neach nàdurray
Bhi fealltainn gach ni gnàthaichte *,
Am blàr lom a' cur dreach fafaich ahv
Gach là cur ftràchd' neothruailli air,
Gu molaeh, torach, càtuineaeh,
Gu craobhaeh, cràfgach, cruafachdach,,
Gu h ùrar, dù-ghcrm, aileanta,
Le fràfa blàtha, bruaidleanaeh.,
VX.
B?dh gach fri gu Kontach,. feurach; 's theid
Na feidh 'nan eidi'dh fuaicheanta,
Gu h uallach, hinneach, ceumannach,
Grad-leumanach, bior-chluaifeanach,
Gu cròcach, caprach, ceir-ghealach •,
Gu manrrgach, eanngach, eildeagach,
'Gan grianadh fa' mhios eheiteanach,
Air flios an t fleibh m'an cuartaich iad.
ynr
Bì-'dh lao' re tao? gach aighe dhiubh,
'Nan luidhe mar is coir dhoibh j bi'dh
Gach damh is manng cho'aithearach,
'Nuair thig Fil-leathan ròid orra.
Bu tuille loin is faogharl,
Do gach neach a ghabhadh gaol orra
Bhi tric ag amharc caol orra,
Is ag eifdeachd gaoir an crònanaich.
I 5$ 3
VIII.
Bi'dh maoifleach a chinn ghuanaichj,
A cur dreach is fnuadh is tuar orra,
'Si tilgeadh cuilg a' gheamhraidh,
A chuir gurt is greann is fuachd orra.
O'n thainig blathas an t Samhraidh oirnnj,,
Cuiridh ife mànntal ruadh orra,-
?S tha inntin ghrinn g'a reir aice,
Gu falJain, feitheach, fuafgailteach.
IX.
Bi'dh am mkmein ùrar meanbh-bhallach,
Gros tioram air a ghnùis bu fgeinmeiìe ;
Gu mireineach, lnthar,. anmadail,
Re fliannin na h earb' ann guailleacham.
Bu chlis feadh pris mu. anmoch iad,.
Gu tric fuidh ioc nam mean'-chuileag^
Gu fgrideil,- gibeach, gear-mhafach,
An fliochd 'gan ainm na ruaghagan.
X.-
Bi'dh gach creatair failiineach,.
A bha greis ann cas na fuaralachd,
A togail ann cinn gu h àbhachdach*
O'n a thainig blàthas le huaidh orra.
Na h 'eoin fa' phorinc am b'àmhaift doibh^
Gu ceolmhar, fonnar, failteachail •,
Feadh phreas is thom re gàìrdeachas
Gun chàs a dh'fhàgadh truailli iad.
I 5* 1
XI,
'S neo-thruaillidh am pòr Honmhor ud,
*S gur fpeifeil grinn a ghluaifeas iadj
Le'm beus a 'feinn mar fhileirean,
Gur h aoibhinn binn rem' chluafaibh iad.
'S glan luinneagach, fìor-inntineach,
A' chànmhain chinn thig uatha-fan :
'S iad gobach, fgiathach, cireineach,
Gu h iteach, dionach, cluaineifeach.
XII.
Bi'dh an coileach le thorman tuchanach^
Air chnocana gorm a dùrdanaich,
Puirt fhileanta, cheolmhor, fhiubhlacha,
Le ribheid a' dlu'-chur feoil orra ;
Gob crom nam ponnca luthora,
'Sa chneas le dreach air a dhublacha'
Gu flios-dubh, girt-gheal, ùr-bhallach,
'S dà chirc a fugradh boidheach ris.
XIII.
Thig a chuag fa' mhios cheitein oirnn,
'S bi'dh 'n uifeag 'na feuchdan comhluadh rij
'S an dreathan a gleufadh fheannfoirean,
Air a gheig a's aird' a mhothuicheas e.
Bi'dh choill gu lcir 'fna gleanntaichean,
Air chrathadh le h'aoibhneas canntoireachd,
Aig fuaim a chuanail cheamrfalaich
Feadh phreas, is chrann, is òganan.
[ n i
XIV.
Na doireaehean coill' bu diamhaire,"
'Sna croinn mu'n iadh na fmeoraicheany
Theid gach craobh ann ciatoichead
Bì'dh caochladh flamh is neoil orra ;
Gu meanganach, direach, fniomhanach,
Theid croidhe nam friamh ann fògharreachd^ ,
Le trufgan ùr g'a mhìudachadh,
Bar-guc air mhiuraibh nòfara.
XV.
Bi'dh am heatha gu cuifleach, fluranach-, \
Gu failfeanach, fìatach, ùr-fhafach ;
Thig fnothach fuidh 'n chairt u drùifealachd^.
Bi'dh duiìleach is rùfg mar chomhdach air.:
Le bruthinn theid brigh na dùfìain ann
Am barrach diuth nan òganan,
Gu pluireineach, caoin, mao'-bhlafda,
Mo roghainn do fhnaoifean froine è»
XVI.
'Sa bhiolaire liridneach, fhliom-chluafach
Ghlas, chruinn-cheannach, chaoin, ghormneulacn,
Is i fàs gjan, uchd-ard, gilmeineach,,
Fuidh bar geal, iomlan, fonraichte ;
Air ghlaic, bu taitneach cearmpnta,
Le feamragan 's 1$ neoineanan :
'S gach lus a dh'fheudainn ainmeachadh^
Cuir anbharra dhrcach boidhchead; ahv
C 58 3
XVII.,
Gur badanach, caoineilr miliortta,
Cruinn, mopach, min-chruthach, mongoineachs
Fraoch groganach, dùbh-dhonn, gris-dearg,
Barr cluigeanach, sinteach, gorm-bhileach y
Gu dofach, gafach, uain-neulach,
Gu cluthor, cluaineach, tolmagach;
'Sa mhil 'na fùdar grùaige dha,
'Ga chumail fuas ann fpòrfalachd.
XVIII.
'Si gruag an deataicH riamhaich i,
*S mòr a brigh 's is lionmhor buaidh orra., -
Ceir-bheach nan fgeap a cinntin orr',
Seillean breac feadh tuim 'ga chruafachd fud^
Gu cianail, tiamhaidh, frann aige,
Air bharra nam meas a' dranndanaich,
Bhiodh miann bhan 6g is bhain-tighearnan
'Na fhàrdoich ghreannar, ghuamaifich.
XIX.
Is è gu friteach, riathach, ciar-cheannach.,
Breac, buidh, ftiallach, frian-bhallach,
Gobach, dubhanach, riafgach, iargalta,
Ri gniomh gu dian mar thuathanach ,
Gu furdail, grunndail, dianadach,
Neo'-dhiomhanach 'na uaireinean ,
'Se fàile lufan fìadhaiche
Bhios aige bhiadh 'fa thuarafdal.
C 59 3
XX.
:Oach tàìn a's airde chruinnicheas
Do'n àirigh uile ghluaifeas iad ;
Thig blioc is dàir gun uireafbhuidh,
Craobh àrd air cuman gruagaiche.
Na h aighean a's òige làdaire,
Nach d'fhiofraich trà' nam buarakhèan :
Bi'dh luinneag aig righbhin chùl-duinn doibh^
?Gam briodal ciuin le duanaga-n.
XX&
'S fior ionmhuin mu thra' noine
Na laoigh òga choir na buaile fin,
Gu tarra-gheal, ball-bhreac, botainneach,
Sgiathach, dipuim-f hionn, froin-fhionn, guailleach^
Is iad gu Mth-dhonn, ciar-dhubh, càraideach,
Buidh, grjs-fhionn, crà' dhearg, fuaichionta,
Seang, flios'ora direach, far-chumpach,
Min, fliogta, bàrr an fuanaiche.
XXIL
Bi'dh foirm ,is colg air creatairean,
.;Gu ftoirmeil, gleuft' 'g ath-nuadhachadh 5
Le forgan torchuirt feudalach,
An treud, 's an fpreidh, 's am buachaille :
An gleann, barrach, bileach, reidhleanachf
-Creamh,. rainneach, reifg, is luachaireach, .
'S è caoin, cannach, min-chruthach, ceutach^.
^ireachj fleibhteach, feurach, fuaranach*
'XXIII.
B?dh mionntain, camomhil, 's foghraichean,
Gèur-bhileach, lonaeh, Luafganach,
Cathair thalamhonta, 's carhhin chròc-cheannach
Gharg, amlach, ròmach, .chluas-bhiorach^
Suthan làire, 's fàile ghroifeidean ;
Lan liligh' 's ròfa cuaicheanachs
Is clann-bheug a trufa' leòlaichean,
Buain chòr ann cos nam bruachagan,
X5CIV.
'BiMh 'm blàr fuidh ftràchd le ùraireachd,
Oidhch' iuchair bhruinneach, cheo-banach,
Gach fràbh 'fa bàr air lùbadh orra
Le cudthrom an drùchd 's le 16'dalachd
"Na phaideirean lionmhar cùrnaineach,
Gu brioghmhor, fughmhor, fòlafach,
Cuìridh ghrian gu dian 'na fmùidean è,
Le fìamh a gnùis.fan òg-mhaduin.
XXV.
'Nuair a dhearfas a gnuis bhaoifgeil,
Gu fial, .flathai), . fiamh, geal, caoineil oirn^
Thig nihaitheas is gniomh le faibhireachd,
Chuir loinn air an Roinn-eorpa fo ;
Le aoibhneas greine foillfeachadh,
Air an fpeur gu reith a fpaoileas i,
Cuir an geil gach feum a rinn i dhuin,
G'a'fhoillfeachadh 's g'a mhoideachadh.
ORAN XII.
Orati do Chaìptean Geard Dhuineid'm,
L
J\ bhliadhn' a chruinnich an canipa.
'Sa thainig an triobloid,
Bha Donnacha òg Caimbeal
Air cheann na milifi 5
Fear urramach, feolta,
Bu mhor foghlum as miiheach,
G'an tarruing ann òrdugh
Ann an coireanuibh miofail.
IL
'S mor do mhios aig na daoine,
Bh'air do thaobh ann fan uair fin,
A'dol air an adhairt,
Ann an aghaidh an fhuaghais ;
'Nuair bu bhrais a bha'n teine,
As fras pheileir muncuairt dhuit9
'S ann air thoifeach na h armaiit,
A dhearbh thu do chruadal.
F
III.
Ann an 14 Chuileoidir,
A dol an toifeach a bhattailt,
?S mor a b'fheaird iad thu rompa,
A thoirt doibh profnacha facail ;
Fir Ghlinn-urchaidh bha 'd dhiaighj
'S bu tu roghain a Chaiptein,
Ge bu fheanalair àrd thu,
B' fhiach thu an t aite bhi agad.
IV.
5S cha do fmaointich thu gealitachd,
*S cha b' 'afan leat cùram,
'S ann a bha t inntin a togail
An am lofgaidh an fhùdair;
'S nan geur lannan glafa
Bhi Ie braife 'g an rùfgadh,
Bu tu ceannart an fheuchda
Nach gabhadh feachda na lùbadh.
V.
Bu cheann-faona deus calm thu,
Nach raibh cearbach a 'd ghaifgeadh,
Tarruing fuas do chuid daoine,
'Nuair a fgaoileadh a bhrattach,
Dh'eirich leatfa buaidh larach,
Ann 'fgach cas a chuaidh feaehad,
'S na fhuair thu do phairti
R.inn thu 'n ajreamh thoirt da-thigh.
L 63 ]
VI.
Ccann na ceilr as na euideachd,
Bu mhor tuigs' agus riafun,
Am fear mifneachail cliuteach,
Comhlan ùr do fhliochd Dhiarmaid 5
Tha d' aigne mar leodhan,
Chuir thu moran ann gniomh dheth,
Led' chainnt bhunnailtich phuncail,
Sàr chompanach iaii' u.
. VII,
Dhearbh thu fein a bhi fuairce,
Ann an uaill, as an gìaoine,
*S ioma car air gach taobh dhiot,
Air am feudainn do flìloinneadh,
Shliochd nan comhlan bu chaoineìle,
O thigh Achaloinne,
Do'n fhuil as airde fhiiochd Dhiarmaid,
Tha 'n dream chiatfhaeh g'am bhèil thu,
VIII.
'Se-meud na h uaifle tha 'd chorp5
Tha sir chuir mofgla a'd inntin,
Bu mhor t fheum ann fa chogadh^
'Nuair a b' oiffigeach Ri thu ;
Rinn thu gnothach do chairdean,
Gu natura dileas,
'S cliu a chofnadh o'd naimhdean,
'Nuair a thainic an t fiochaint.
F ii
[ <*4 1
IX.
À Bhliadhn' a thogadh na creachan,
'S a loifgeadh aitreamh nan garbh-chrioch,
'S mor a rinn thu g'am bacadh,
O ìuchd nan cafaga dearga,
A ìiuthad beannachdan bliochdan,
A rinn thu. chos'nadh fan àm fin^.
Tha gu fiorruidh am freafda],,
Ri bhi leafacha' d' anama.
X.
Cha b'e d' f hafan bhi 'n ti,
Air cuid nam fior dhaoine bochda,-
Ach an leigeadh rci' d' lionuibh,
Ann fgach tir air 'n do chroifg thu,
'Nuair bhiodh cach ann fna cùiltibh,,
Re fpùindeadh 's re ropadh^
'S ann a bhiodh tu le d' dhaoinibh^
Amacb air aodain nan cnocau.
XI.
Bha thu teom' air gach fear-ghleus,,
A fhiubhal garbhluich an t ileibhe,
Bu tu roghain ari. t feaigoir,
A dhol a mharbhadh na h eilte,
Ann am fàfach na coille,
Na 'n doire na geige,
Bu tu namhaid a choilich,
Is moch a ghaoireadh fa' cheiteaìn.
C ^5 ]
XII.
>S maith thig 'èileadh cruinn uafal,
Mun cuairt air do bhreacan,
Bonaid ghorm a bhile (hid ort,
'S peiteag riomhach do'n tartan,
Bròg theann air dheagh chumadh
Mu'n troidh is cuimeir air faiche,
'S air do chalpanna foilleir,
Ofain ghaoraid as gartain.
XIII.
'S maith thig cloidheamh geur cuil ort^
Lann ùr nan tri chlaifean,
Tana, faobharach, fuileach,
Eu-trom, guineach, geur, %aiteach, •
Dias chuimeir do'n ftailein,
\Si fpairt ann ceann aifnich,
Ann an iomachar ualach,
'S an crios guailean fan fhafan.
XIV,
Paidhir dhag air do ghiulan,
B'è do rùn a bhi 'd lliiubhal,
Marri cuileabhair deus eu-trom,
Gunna caol a bheoil chuthain,
Aodharc chuimeir an fhùdair,
Flafg chùibhui 's beui luthaidh,
Sgiath bhreac nam ball dlùtha,
Lann fcriuta 'na h ubhal.
Tiij
[ 66 3
XV.
Cha mhios' thig dhuit biodag,
Cho'-maith 'fa thigeadh o'n chearduich^
Stiioman lion'ora.croraa,.
Air a cois dhromanuich, chargnuich,
'Si gu finealta, fgeanail,
Direach, tana', gle fgeanamail,.
Eidir bhonn agus mhuineal,
An taoim 'fan duille 'sa. chrambaiL.
XVL
Bha thu uafal a tighin,
Air gach flighe tha 'n taic riut,
9S cha. do leig thu fhein _a rithifdj,
Bonn don d flighe ud feachad ;
Fhir bu fhiobhalta bruidhin,
Bu tu breitheamh a cheartais,,
Sàr phoiteir na dithe,
G'an raibh 'n croidhe fial, farfuing.,
XVII.
'S gach car a •chuaidh dhiotfa,.,
Ann an rioghachd na h Alba,
Cha chualas do mhi-chliu :
Air do fgriob feadh nan garbh chriòchj
Aig feothas do ghiulain,
Bha chuis ud duit ainmeil,
Le barantas dùbailt,
Fhuair thu cliu na elia-fheanchuidh.
ORAN XIIL
Oran an Taileir.
I,
j\ dhomh'uil Bhàin mhic 6 Neacaìn^
Tha 'n droch nàtur à d' phearfuin,
Cha ghnàthaich thu 'n ceartas,
Gus am bàfaich thu 'n pheacadh,
'S mairg àit' ann s'na thachair,
Am ball-fampuil gun chneaftachd,
'A rinn gràineil an fgaiteach'd ud oirn.%
*A rinn graineil, &c.
n.
Fhir a thòifich re ealaidh,.
Bha thu gòrach a d' bharail,
'Ga feòladh àm' charaibh,
'S gun mi t' fheòraich, no t' fharaid^
Chuir thu fgleò dhiot is fanoid,
Cho dhiubh 's deoin leat no's ain-deoin,
Tha mi 'n dochas gu'm faigh thu do leoir^,
Tha mi, £sV,
t 68 J
III.
Dhamh-fa b'aithne do bheufan |
Tha thu ain-eolach, beumnach,
Is do theanga mar reufar,
Le tainnead 's le-geiread,
Thug thu deannal damh fhein dith,
O's ann agad tha 'n eacoir,
Com' nach paidhin thu 'n 'eirig do fgeoiJ,
Com' nach, Zsfc.
IV.
'S tu chraobh ghrodlaich air crionadh,
Làn mofgain, is fhineag,
A dh'fhàs croganach, iofal, *
Gaoraid, crotach, neimh-dhireach,
Stoc thu togairt a'n ghriofaich,
A thoill do Ipfgadh mar iobairt,
Leig thu 'n foifgeul air di-chuimhn' gu mor,
Leig thu, &c.
V.
Bu bheag an diùdhail è thachairr,
An là thùr thu na facail,
Dà phunnd agus cairteal,
A dh'fhùdar cruaidh, fgairteal,
A bhi à d' bhroin air a chalcadh,
'S bhi 'g ad' fgàineadh le maitfe,
Gus am fàfadh tu d' ablach gun deo,
Gus, \sfc
[ ^9 3
VI.
'S blionach rithinn gun fheum thu i
Ge do bhithcadh tu 'm feithe,
Coin is fithich a' d' theumadh,
Cha bhiodh an diol beidh ac'.
'S tric thu teann air 'na h eibhlean,
Bhreac do ftiuimeir gu t èiflich,
Blath an tein' air do fhleifdibh gu mòr^
Blàth, bV.
VTI.
O nach Taileir is fhiu thu,
Chuir càch as a' chuirt thu ;
Bi'dh tu ghnà.ann 'fna cùiltean,,.
A' càradh nan lùireach,
Bu tu àfuin nan clùtan,
'S tric a flràidh thu fan fmùrach,
'Nuair a bhithinns' air cùl fir nan crdc^
'Nuair, &c
vin.
'S è do choltas r'a innfeadhy
Fear fop-cheannach, grimeach^
Gun bhonait, gun phior-bhuic,
Gun bhad-muliaich, gun chirean,
L'om uil' air a fpionadh,
Car gu t uilinn a fios ort,,
Stràcbd na dunach do'n fgribich mu'd cheo?>.
'-Stràchd, &c.
I 70 1
IX.
JS iomadh àit' ann 's na thachair>
An taileir MacNeacain,
Eidir Albain is Safun,
Bailtean margaidh is machair,
'S tric a fhealg thu air praifìch,
O nach d' fhalbh thu le clapa,
Choidh' cha mharbh e duin' aca do'n t flogh5
Choidh', &c.
X.
?S duine dona gun mhios u, t
Dh'fhas gun onair gun ghliocas,
Fear gun chomas gun bhriofgadh,
Chaill do fpionnadh 's do mhifneach,
Leis na rinn thu do'n bhidfeachd,
Bu tu 'n flaidhtire mifgeach,
'S cian o'n thoill thu do chuipeadh mu'n 61,
'S cian, &c.
XL
'S iomadh ceapaire ròmais,
Rinn thu ghlacadh a' d' chrògan,
Is bhi ga ftailceadh le d' òrdaig,
Ann ad chap dheudach fgòrnach,
'S reamhar farfaing do fgòrnan,
Brù mar chuileati an òtraicb,
Fhuair thu urram nan geòcach re d' bheo,
Fhuair, &c.
t 71 3
XIL
Bi'dh na mnathan ag ràit,
*Nuair a rachadh tu 'n airidh,
Gun tolladh tu 'n t àros,
Ann 'fam bitheadh an càife ;
'Nuair a dh'itheadh tu pairt deth,
*S a bhiodh tu air trafgadh,
Ann fa' mhuidhe gu'n fpàrr thu do chrog,
Ann, &c0
XIIL
'S tu 'n tollaran cnaimhteach5
Ge bu ghionach do mhaileid,
Tha do mhionach air t' f hàgail9
Gun chrioman deth làthair,
Cochall glogach mu d' aruinn 5
Tha do fgamhan is d' àinean
Làn galair is fàflaich, is chòs,
Làn, &c.
XIV.
Beul do chtèibh air a thachdadh,
Air sèideadh 's air brachadh,
'S è gu h 'eididh air malcadh,
'S mòr f heum air a chartadh,
Gach aon ea-cail a' d' phearfuin,
Caitheamh, 'eitich, is cafdaich,
'Gus an d' eirich do chraicean 0' d' fheoi^
Gus, &Co
E 72 ]
xv.
Tha do chreuebdun, 's do chuiflean,-
Làn ea-cail is trufdair,
'S thu feumach air f urtachd,
Tha 'n deideadh a' d' phluicin,
'S thu t eigin le clupaid
D' anail bhreun, gu trom, murtaidh,
9S mairg adh'f heachadhdhiotmoch-thradothochd,
5S mairg, &c.
XVL
Do dheud fgròb-bhearnach, cabach,
Am bheii na fgòir-fhiaclan glafa,
Mofgain, còfacha5 fgealpach,
Luibte, grannda, cam, feachta,
A null 's a nall air an tairfinn,
Cuid diubh caiilt, air dol afad,
SS na bheil ann diubh.air fpagadh do bheoil,
'S na, &c.
xvir.
Bi'dh na ronna-n gu filteach,
sNan tonnaibh gorm, ruidhteach,
A gabhail toinneamh o d' liopan,
Thar cromadh do fmige ;
7S dorcha doilleir do chlifneach,
Comh-dubh ris a phice,
Uchd na curra, cean circ' ort, gob geòidh,
Uchd, &c.
[ 73 ]
XVIII.
Do mhaol chruacach air faiieadh,
Gun chiuafan, gun fhailiean ;
Tha thu uainealach tanna,
Co'-chruaidh ris an darach ;
'S thu gun faanadh, gun anart,
'S adh'r truais thu re d' ghearan,
'S gu fuair thu na gaiilean an reor,
'S gura &c.
XIX.
Tha cean binneach 'na ftùic orl,
Oeocach, leith-cheannach, giugach,
Aodan brucainneach, grugach,
'Sròn phiucach na -mùire,
Tha cruit air do chùlaobh,
'S moran lurcuich a'd' ghlùinibh,
Dà chois chama, chaol, chrùbach, gun treoir,
Dà chois, &c.
XX.
Cha 'n 'eil niread nan faiìtean,
Aig à phliutaire fpàgach,
Nach 'eil cufpach is gagach,
Tha thu d' chrioplach 's a'd' chraigheach,
'Siionmhor tubaift an taleir,
Dh' fhàg an faoghal 'na thràil è,
'S mairg a fhaòraich air h àrach 's tu òg,
'S mairg, &c.
G
C 74 ]
XXI.
Mu's ann do fhliochd Adhamh thu,
Cha cholfach re càch thu,
Aig olca 's a dh' f hàs thu,
O thoifeach do làithean :
Cha 'd thig cobhair gu bràth ort,
Gus am foghain am bàs duit,
JS do chorp òdhar a chàramh fo'n fhòidj
*S do chorp, &c.
ORAN XIV.
Cutnha' Ghileofpaig AchalaaQÌr*
t
vxur muladach 'tha finn,
Mu Mhàidfeir Achaladoir ;
E bhi dhi air an aireamh,
'Nuair thainig càch thairis oirn%
Chuaidh gach duine g'an àite,
*S an leith-pàigh 'ga tharuing ac',
'S ann tha eifean air fhàgail,
Ann fan àr-fhaich gun charuchadh.
L 75
Bii cheann-feadhna deas calm' thu %
3N àm dhuit falbh as an fhearann fo,
Air thoifeach na h armailr,
Far 'na dhearbh thu do cheann-ardachd^
Chaidh tu null air muir-dhubh-ghuirm,
'S bhi 'ga ftiubhradh le Maraichean,
Dol ma choinneamh nam Francach,
Is iad 'nan camp air gach Gearafdan.
m ■;■,,
Bhà thu cruadalach, dàna,
Ann fgach càs a bhiodh barraichte,
A' dol air h adhairt fna blàruibh ;
Bu neo-fgàthach 'gan taruing thu,
Thug fm thu gu àite,
'S theireadh cach gur tu b'airidh air,
Bha do mifneach is d' eolas,
Mar à dh' fhoghnadh do meanalair*
IV.
Bha d' aigni mar Ieomhan,
Ann am mòr-chuis, le fearachas |
Brais is àrdan le cheile,
Ann àm feuma no cabhaige,
Lamh chruaidh air chul fceith,
Cho' treabhach 's a b' aithne dhamh §
'S ann àm bhualadh nan fpeicean,
Cha raibh deifin ann ceangal riut.
Gij
c y ]
V.
Be do mhiann na 'h airm ghaifge,.
l3hi gu acuineach, farumach ;
Coiliobhar caol fnaithte,
Nach do dhiult a fnap aingeal duit5
jLann thana, gheur, ftaiiin,
Chruaidh, laidir gu gearradh,
Deigh fpionna do laimhe,
Bhiodh d© namhad 'fa gearanach.
VL
Ann an là blàr champin,
'Nuair bhuail an tacaid an feanalai'r,,
Chuaidh a lot ann fan àraich,
'S dh'f hàg cacii a call foladh è,
Thug thu mach e air ghiulan,
'Siri an turn nach raibh aithreach dhuit>,
'N àm fuithe na cuirte,
?S gach aon chuis be do charaid è.
VII.
'S è la Phealan-houfain
A rinn an diuthail gu.'h ath-ghaoraid,,
'Nuair a thuit an commandair,
A' b' aird' air na fearuibh 'ucl,
Air a phicaid a bha thu,.
Ofcionn chàch fhuair thu barantas,
Ann an onoir na rioghachd,
*S an righ fhad 's. bu mhairthean thu*
C 77 ]
VIII.
Ge do theireadh luchd fàoineachd,
An taobh fo gu h ain-eolach ;
Gu'n do thearuing fliochd Dhiarmad,
Gun reahadh, gun ghearradh ann,
*Nan fealladh iad direach,
'S gu'm bi % f hirin a chanadh iad j
'S mòr ar call le Righ Deorfa,
O'n a thoifìch a charraid fo.
IX.
Chaidh Gilefpic a bhualadh,
Thain' an luaithe n-a deannuimh airs
Far nach f haiceadh è naimhdean,
*S craobhan arda 'gam folach air 5
Thuit mifneach na pàirti
A bha 'n la' fìn ann caradh dhuu>
Bha 'n taic air am fàgail,
rNuair a bha thu gun anail acV
X.
'Nuair a thafnig a ghafaid,
Thug fios do bhàis thairis duin%
Bu mhuladach, cràiteach,
Do bhrathair, 's do phearuichean %<
Do chleamhnun gu 'h àraid,
'S do chairdean a bharrachd orr' 5
'S hu mhor an cin-fàth air,
'S 'nu bha air an aire-fin.
Giij
I 78 2
XI.
Bha thu maìth ann àm fìochainty.
Gu fiobhalta, faraftàj,
Cho-uafal ad' inntin,
?S gu'm bu ghrinn gach ni chanadh tu \
Mar bu dual duit òd fhins'reachd,
Thaobh gach linn a cfiaidh tharud diu3:
Cruaigh a fheufamh na làruch,
'S bhi blàth an àm caruinis.
xn.
Bu tu maighifdir na tuatha,.
'S an deagh uachdaran fearruin,-.,
Ann am paighe dhuit cifean,
Cha bhiodh didi air do theanandan j;
'Stu nach fealladh gu miothur
Air an ni thoirt a dh'ain-deoin uap%,
'Se bu mhianach led' inntin,
Iad a chinntin mar raineach dhuit..
XIII.
Bu tu croidhe na feile,
Ceann na ceil' rs a cheanaltuis,
Bu mhaith labhairt is leirfin,
'Nàm dhuit fein bhi meafg aithnichin^.
Sàr phoiteir an fhiona,
Lamh dhioladh nan galan thu,
Marcach funntach eich cheumnaich,
Bhuithneadh rèis ann an cabhaig thuv
[ 79 J
XIV.
'S an deireadh an' t famhraidh,.
Thug do naimhdean an aire dhuit,
yNuair a fhuair iad o'ri champ thuy
Air commarrd a mhor chalia dhuin,*
3S adhbhar mulad as campuir,
Do gach aon duine dhearadh orfr,
Bhi cluinntin do bheufan,
*S gun tu f hein a bhi mairtheàn ac?«
ORAN XV.
Cumha' Chailein Qlinn-iuthah
umaointean truagh a th'air m' aigrre^
Dh' fhag orm fmuairean, is airfneul,
Ann àm giuafad am leabidh,
Cha chadal ach dùiig,
Tha mo ghruaighean air feachda*5
Gun dion uair air mo rofguibh,
Mu'n fgeul a chualas o'n Appuin5
A ghluais a chaifmeachd 'ud duin?5
[ 8o ]
Fear Giinn-iuthalr a dhi oirn',.
Le puthar luchd mio-rùin,
Mo fgeul duthach r'a ìnnfeadh
Thu bhi 'd iTiine' fan ùir,
?S truagh gach duine do 'd dhilfean,
O'n a chuaith do chorp prifeil,
Ann cifle chuthainn,. chaoil, dionaich,
'S ann. an lin-anart ùr.
II.
B'e iln an corp àluin,
'Nuair bha thu roimhe fo 'd ihlainte^
Gun chion cumachd, no fàs ort,
Gu foinnimh, daicheiì, deus, ùr,
Suairce, foifinneach, fàilteach,
Uafal, iorafal, baidheil,
Caoineil, cineadail, cairdeil,
Gun chron r'a gh'rait air a chùl,
Làn do ghliocas, 's do l'eirfin,
Gu dana, miofnachail, treubhach,
Gach ait' an firte gu feum thu,
'S ann leat a dh'eireadh gach cùis ;
B'e do choimeas an dreagan,
Na 'n t feothag 'fna fpeurau,
Co bu choilach r'a cheile
Ach iad fein agus tu ?
III.
'S cruaidh an teacair a thainic,
1S truagh mar thachair an clràfla.
[ 8S ]
Nach do {heachuin thu 'n t àites
'N do ghlac am bàs thu air thùs i
Suas o chachuile ghàruidh,
Fhuair thu 'n taoaid a ehràith mi,
'S gun do thaic a bhi laimh riut,
'Nuair ghahh iad fàth ort o'd chùl,-
Air do thaobh 's thu gun chomhradhP
San àm *n do chaochail an deo uait,
3D' ùil chraobhach, dhearg, bhoidheach^..-
A gabhail dorta 'na brùchd,
Le gniomh an amadain ghòraich,
A bha gun aithne gun eolas,
A chreic anam air ftòras,
Nach do chuir ann tròcair a 'dhùil.
IV.
B'e 'n croidhe gun tioma, gun deifei%
Gun àdh, gun chineas, gua cheatamhs
A chuir lamh a'd mhille gun reafan,
Le cion ceil' agus tyir,
'Se ghlàc mar chomhairl' an eucohy.
'S boc an gnothach mar dh'eirich^
Dh'fhàg è fmne fuidh euflain,
Is e fein 'na fhear cù-irn,
yS ge nach fàmhach aJeaba^,
Le eagal a ghlacadh,
Cha 'ne tha mi 'g acain,
Ach mar a thaehair do'n chùiv
An t armun deus, tIachdmhor8
A tha 'n dràft' ann Ardchàtain*
L 8* |
An deis a charamh an tafguidh,
Ann àite codail nach dùifg.
V.
'Se do chadal gu fioruidh,
A dh'fhag m' aigne cho tiomhaidh j-
'S tric fmaointeana diomhain,
A tigh'n gu dian orm as ùr,
'S trom a dh'fhàs orm an iargain,
As goirte tàrfa na 'm fiadhrus,
Mo chcmh-alt àluin, deus, ciatfach^
An deis a reubadh gu dlù' ;
Mile molachd do'n laimh fin,
A'ghabh cothrum is fath ort,
A thug an comas do'n lamhach,
'Nuair chuir e 'n Spàinteach r'a mùils
Sgeula foilleir a b' àil leam,
Gu'n cluinnt' am follais aig càch,
E bhi dol ri crommaig le fàradh,
Gus am miofa dha-fa na dhuinn.-
VI.
Ge b'e neach a ^rinn plot ort,
Le droch dhùrachd o thoifeach,
Bu dana chuis dha tigh'n ort-fa,
Na do lota as ùr j
Bha 'na rùn bhi gu h olc dhuit,
'S gun a chroidh' aig aodan a nochdadh,
'S ann a thain' è iàmhach mu'n chnocan,
?S a ghabh ort focair o'd chùl.
[ 83 ]
*5 e mo dhiùthail a thachair,
Ann àm do'n fhiidar 'ud lafadh,
Nach raibh 'ad chairdean ann taic riut,
Na bheireadh aicheamhail diù' ;
'Sa liuthad -fiuran deus, tlachdmhor,
Nach gabhadh cùram ro' bhagra,
A chuireadh fmùid ris an Appuin,
A chion gu'm faiceadh iad thu.
VII.
'S trom a phaigh finn an iobairt,
,A chuir ar namhaid a dhi oirnn,
Ged' tha 'n aich'mhail gun dioladh,
Thig fhathafd liondan mu'n chùìs5
Chuireas càch ann ftaid iofail,
Airfon an aileagain phriofail,
JBh' ann fan àite mar fhirean,
A chleachd firinn is cliu :
p boc an nuaidheachd r'a aireamh,
Gur ann aa nafguidh a tha thu,
Nach d'thainic fhathafd mu'n chas 'uds
Na dheanadh àbhachd thoirt duinn,
Ach air'fhad 's gam bi' dàil ann
Eomh cheart 's tha mi 'g raite,
Bi'dh an fhalachd 'ud- paighte,
Mun d' theid an gamhlas air chùl
VIII.
'S iad na fineachan laidir,
Bu mhaith a ghabhail do phairti,
[ 84 ]
Ann Righ, is Diuc Earaghaidhealj
Nach fhaiceadh fàìlinn ad' chùis,
Iarla dligheach Bhraideaìban,
Air thùs a tighinn gun chearbuieh,
?S gur ioma' fear armach,
A {heas'adh calma r'a chùl-;
Mac Caoi 's a kichd leanmhuin,
Leis an eireadh fuinn nach bu leanbuidh,
Na laoich buidhneach, mhòr, mheamnach,
Le'n lanna ceann-bheartach, cùil ;
Mac Dhom'uil duith, 's cloinn Chamroin5
?S gu leoir a thighearnan ainmeal ;
"S fhad o'n chuala' finn feanchas3
Gu'n do dhearbh iad an cliù.
IX.
*S ghabh thu àite le òrdugh,
Air pàirt do Shrath-Iochay,
'S cha b' ann air ghaol flòrais,
?Na los am pòrfan tho.irt diù' ;
Ach a fheufamh an còrach,
Le meud do chelfd air an t feors' ud,
''S an oidhre dleafnach air fogra,
G'am bu choir bhi fa' chùirt :
'S ge do theireadh luchd fàoineachd,
Gu'n raibh 'd aire-fa daonan,
Bhi fgainneart nan daoin ud,
Na 'n leigcadh fgaoilteach air chùl5
Chite fhathafd a chaochladh,
Num fuighe tu faoghal,
C 8j ]
Gur è bhi tarruing luchd gaoil orts
As gach taobh, a.bha 'd rùn.
X.
Bu tu croidhe na feile,
Dh' fhàs gu tighearnail, ceut'ach,
Ann lathair britheamh Dhuineidin,
JS tric a reitich thu cùis j
?S oil leam caramh do cheud-mhna,
'S òg a banntrach ad' dheidh i3
Lion campar gu leir i,
O'n a dheug a ceile deus, ùr ;
Fhuair mi 'n fealladh nach b' aoibhin,
An uaigh mud' choinnimh 'ga reitich,
'S truagh gach comman thug fpeis dhuitj
O'n chuaidh tu fein ann fan ùir,
'S gun dùil a nois' ri thu dh'eiridh,
*Se dh'fhàg mife fuidh eu-ilain,
Bhi 'n diu ag innfeadh do bheufan,
*S nach d' thig thu dh'eifdeachd mo fgiùiL
H
ORAN XVL
JMarbh-rann coìlicK
I.
X\n cuala fibh an t fealg,
A bha ainmeal air feadh nam bailtean ; '
Rinneadh i fan an-moch,
■'S cha b' fhear dhuinn i bhi fa mhaduin;
O'n a' bha i cearbach
Le dearbhadh, 'nuàir chuaidh i feachad,
Cumaidh finn am foirm,
Gu'n raibh'n dorch ann, \% nach f heudta faicinn.
'S olc an obair oidhche,
Le coinnlean, ged' theid an lafadh,
Gunnaireachd dhaoin òga ;
9S i ghòraich a thug amach iad.
II.
Chùal iad fa h uil' aite,
Am breamas a rinn Pàraic,
'Nuair a dh'innis è do chàch è,
Gu'n d' thainig an croman-lachcìan,
Bheireadh' è na bòidean
Gur mòr c, 'fa bhroileach glas air,
Is gu'n do luidh è direach
Air cirein mulaich na h aitreabh.
1
Mur cumadh a' chomhP' è,
Gu'm biodh na h eoin air an fgapadh ;
Nach mòr a bhiodh beo dhiubh,
Gu'n leon mu'n- d' thigeadh a' mhadain=
III,
Sin 'nuair ghlac an fealgair,
An gunna.bh' air an ealchain,
'S chuir è'Iuaith gharbh innte,
Dairearach do'n acfuin Shas'naich i
Chum è fùd r'a fhealbhan,
'S gu'm b' fhear gu-'n rachadh i feachad^
'S ann a rinn è marbhadh,
A b' ainmic a leithid fhaicinn.
'Nuair a las am fùdar,
'S è 'n dùil gu'n dianadh è thapadh,
?Se coileach an dùnain,
A bha 'n a chrùban fa chìappaiL
IV.
B'è Cm an coileach boidheach,
Bha cuid air fiamh an òir dheth,
Cuid eile mar na ròfan,
*S bha mòran deth mar an fneachda,
Bu leathan a chrògan,
B'è 'n fmògaimeach è air faithche,
Bu ro.mhaith na botan,
An ròmaich''a bh' air a chofan;.
Bha fpuir air a fpogan,
^ha còrr a dh'ionnfuidh a' ghleachdaidh,
H ij
[ 83 }
'Nuair a thigeadh Di-màirt',
A bhiodh càck a' feuchain an gaifge,
V.
B'è fin an coileach ceutach^
Eha colfach ris a' pheacaig,
3S an uair a chuaidh a reubadh,
B' è 'n dèifean leam bhi 'ga fhaicinnj,
Cha leighifeadh leigh è,
?Sa chreuchdan a' dol am braifead,
Tonnan g'a fhuil chrao'aich,
A taomachadh as a chraicean.-
An t fealg a rinn na daoine,
Gun faoireachadh fad' air aftar,
Gun uchdach a dhireadh*
Ach eidir a ghriòfach 's an ftairfneach,
VI.
'S an dithifd thug am binne,
?S a dh' fhag è fin 'na fhineadh,
B' è 'm breitheamh rinn a dhiteadh
'S b'è 'n giomanach rinn a leagadh,
'S cha 'n fhàgadh iad fliios è,
Nam fuigheadh è firinn is ceartas :.
Cha d'rinn è riamh ea-coir,
\S deadh bheufan aige mar fhafan*
Theannadh e re eigheach,
Gu h eifeachdach 's fmn 'nar codal,
Is dhùifgeadh è gu leir finn,
'S- gu'n eireamaid ann fa mhadain^
C s9 ]
VII.
Chuaidh litir a Shrath-eirion,.
A dh' ionnfuidh nion Sheumais,;
A dh' innfeadh ceart an fgeula,
Do'n tè dhiubh air am bheil Sefi.
Gu bheil fmn fuidh champar,
O'n àm an d' thainig an fneachda,
Mu'n choileach a chaill fmn,
A's gann a dh' fheudar a fneachnadh,.
O's tè nach 'eil teann i,
JS nach ganndar a rinn i -chleachdadh,-
Gu'n dean i ruinn fàbhor,
O's àmhaift rud a bhi aice.
VIII.-
Beannachd aig an righbhinn,
A bha gu fuairce fiobhàiit,
Nach ,do leig airdi-chuimhny
An.fgriobha fin a chuir dha-thigh |
Chuir i gill 7an tir fo,
Le fiokaiche do na cearcan,
'S gjiiulain è:gu riomhach,
A ghibht phriofail ud na achlais.
Tha dreach an fhir a 'dh' fhàg finn5
A fàs air an fhear a th' againn,
'S o'n tha e*na àite,
Saoilidh càch 'gur h è mhac è.
H iij
ORAN XVIL
Orany mar gun deanadh Nian.e do Niaìn eite*
V^huir nian du' Raineach OTm' farran i's mi-
thlachd,
Nach cuir mi dhiom ie cabhaig an dràfìr,
Ghaoid i mo fporran, 'fna dollair gu lionmhor,
Bh' agam fu' 's niofal feathamh re m' laimh.
II.
Nam biodh a chail' 'ud gu daingeann am priofan,
Rachuinn g*a diteadh dh'icnnfuidh a bhàis ;
A chion gu'n do ghaoid i 'n rud beug bha fa'
chlùdan,
Bh' agam fa' chùil nach d' innis mi chach*
III,
'S muladach mife gun f hios ciod e ni mi,
O'n a tha mi gun fearrach, gun lair,
Gun chaora, gun oifg, gun ghabhar, gun mfri-
feach,
Gun a mart min a cjiraoimeas am blàr,
[ 9* 3
IV.
Cha faibh mi gun airgiod gus an d* fhaLbh c
go mi-mh'ail,
Leis an te chrion nach do fheal air mo chàsy
Rinn i mo chreachadh 's bu pheacach an ni dhi%
Mis 'a chuir fios, gun i fein chuir a naird.
V.
Ciomar a cheanuicheas mi camruig na side>
Na 'n leig mi dhiom è tuille gu bràth j
Ged' thig a marfant le phachda do'n tir,
Cha 'n f haigh fìnn aon sion bhios aige air dàil.
VI.
Bha mho chuid ftòrais am phoca co-ualIach5
?S ged* a bhiodh buaile mhart air mo fgàth,
'Si rinn an eu-coir a bheifd a thug uam èy
?S tha mi fu' ghruaim 'o mhaduin Di-mairt.
VIL
A righ nach raibh mairlich na cearaa fo fu
rioghachd,
Ann fa mhuir iofail, fada 'o thràigh 5
Is caile dhuth Raineach fan eummain an iochdar^
Chuideacha bi' do phartan nan fpàg.
ORAN XVIII.
Orcin Bcììi'Douraln,
Aìr fonti). Piobaireachd*
tt r l 4 r...
I.
An t urram thar gach beinn
Aig Beinn-douram,
Na chimnaic me fuidh: 'n ghrehv
Si bu fchoidhche leam, •
Monadh fada, reidh,
Cuilidh 'm fuighte fèidh,
Soilleireachd an t fleibh/
JBha mi fonruchadh;".
Doireachan nan geug,
Ccill' ann àam bi feucr,
/S foineufach an fpreidh,
Bhios a ch&mhuuidh ann -,
Greadhainn bu gheal cèir,
Faoghaid air an deigh,
'S laoghach le?,m an freud,
A bha frcincifeach.
E 9-3 1
*S aigeannach fear ea-trom,
Gun mhor-chuis,
Theid fafanda na eitidh,
Neimh-fporfail,
Thà mhamital uime fefn,
Caidhtiche nach treig, -
Brattach dhearg mar cheir
Bhios mar chomhdach àir %
'S culuidh g'a chuir eùg,
Duin' a dheanadh teùchd,.
Gunna bu mhaith gleus,
Ann glac òganaich,
Spor ann fam biodh bear%
Tarran air a ceann,
Snap a bhuaileadh teana
Ris na h orduibh i ;
Ochdfhlifneach gun fheall,
Stoc do'n fhiodh gun mheangs
Lotadh an damh feang,
Is a leonadh è.
'S fear a bhiodh mar cheaird,
Riu' fonraichte,
Ì Dh' f hodhnadh dhoibh gun taingj
Le chuid feolanain ;
Gheibhte fud re àm
Padruic ann fa' ghleann,
Gillean as coin Iheang,
*S è toirt orduibh dhoibhj
Peileirean nan deann,
Teine g'an cuir ann,
L 94 2
Eilid nam beann àrd,
Theid a leonadh leo.
SIUBHAL
II.
Si 'n eilid bheag, bhinneacB,
Bu-ghunuiche frapnadh,
Le cuinnein geur, biorach,
A fireadh na gaoithe,
Gafganach,- fpeireach,
Feadh chreachan na beinn/^
Le eagal roimh theine,
Cha teirin i 'n t aonach;
Ge do theid i na cabhaig, ~
Cha ghearain i maothan \
Bha finnfireachd fallàin,
'Nuair a fhineadh r h annail^,
*S toil-inntin leam tannafg,
G'a lanngan a chluinntin,
'Si 'g iarraidh a lcànnain,
'N àm darraidh le caoi'neas,
'S è damh a chin alluidh
Bu gheal-cheireach feaman,.
Gu caparach, ceann-àrd,
A b' fharumach raoiceadh, '
'S è chomhnuidh 'm Beinn-dourain/
9S è eolach m'a fraoinibh.
I 95 1
'S ann am Bein-dourain ;
Bu mhòr dhamh r'a innfeadhj,
A liùthad damh ceannard,
Tha fànntuin fan fhri-ud,
Eilid chaol, eangach,
'S a laoighean 'ga leantuin,
Le 'n gafgana geala,
Re bealach a direadh,
Re fraoidh choire-chruiteir?
A chuideachda phiceach :
'Nuair a fhineas i h iongan, •
^S a theid i na' deannaibh,
Cha faltradh air thalamh,
Ach barra nan inean,
Co b'urrain g'a leantuin,
A dh' f hearaibh na rioghachd ?
*S arraideach, farumach,
Carach air grine,
A chòifri nach f hanadh
Gnè fmaì air an inntin
Ach caochlaideach, curaideach
Caol-ehafach, uilamh,
An aois cha chuir tr.u'm orra,
Mulad, no mi-ghion ;
'Se ihìànuich an cujaidh,
Feoil mhàis, agus mhuineil,
B-hi tàmhachd am bunailr,
Ann cuilidh na frithe,
Le àilleas a fuireach,
t 9* ]
Air fàfach 'n an grunnaibh,
9Si 'n afain a mhuime,
Tha cumail na ciche
Ris na laoigh bhreaca, bhallach?;
Nach meathluich na fìannta,
Le 'n criodhacha meara
Le bainne na cipe,
Groifeanach, eangachs
Le 'n girteaga geala,
Le 'n corpanna glanna,
Le fallaineachd fior uifg ;
Le farum gun ghearan,
Feadh ghleannan na milltich^
Ge do thigeadh an fneachda
Cha 'n iarradh iad aitreabh,
*Se è lag a choir'^altrum
Bhios aca g'an diodunn.
Feadh ftacan, is bhacan,
Is ghlacaga diomhair,
Le 'n leapaichean fafgach,
An taic Ais-an-tiain.
U R L A R,
III.
Tha *n eilid ann fan fhri
Mar bu chòir dhi bhi,
Far am fuigh i millteach
Glan-feornaineach :
C 97 1
Bruchorachd ìs cip,
Luifean am bi brigh,
Chuireadh fult is igh
-Air a lòineinibh.
Fuaran ann 's ambi
Biolaire gun ditfr,
'S milfe lea' na 'm fion^
SS è gu'n eladh i.
Cuifeagan is riafg,
Chinneas air an-t fliabh,
B' annfadh lea? mar bhiadh
Na na fòghlaichean.
'S ann do'n tiochd-an-tir
A bha fèghar lea',
Sobhrach is eala-bhi
"'S bara neonagan :
Dobhrach bhahach, mhin,
Ghobhlach, bharrach, fhlioms
Lòintean far an cinn
I 'na mòthraichean.
Sùd am pòrfan-bidh
Mhèudaicheadh-an cli,
Bheireadh iad a nios
Ri àm dò-iltlvchean :
Chuireadh air an druim
Brata faille cruinn,
Air an carcais luim
Nach ■b.u lòdail.
•c 9* :
pB' è fin aii caidreamh grinn
Mu thrà' nòine,
'Nuair a thionaìadh iad cruinn
Ann fa' ghlomuinn :
Air fhad 's ga'm biodh an oidheh5,
Dad cha d' thigeadh ribh,
Fafgadh bhun an tuim
B' àite còmhnuidh dhaibhc
Leapaichean nam fiadh,
Far an raibh iad riamh,
Ann aonach farfaing fial,
'S ann am mpr-mhonadh.
''S iad bu taitneach fiamh,
'Nuair bu daithte am bian,
'S cha b'i 'n airc am miann,
Ach Beinn-dorain.
s i u B h A L..
IV.
A bheinn luifeanach, fhailleanaclv
JNlheallanach liontach,
Gun choi'-meas 'ga falluing
Air tfialamh na Criofd'achd ;
■'S ro-neònach tha mife,
Xe bòidhchead a fliofa,
Nach 'cil còir aic' an cilTe
Air tiotal na rioghachd :
'S i air dubladh le gibhtibh,
'S air lùifreadh le miofaibh,
E 99 1
Hach 'eil bichiont' a' brifteadh
Air phrifeanaibh tire :
Làn trufgan gun deireas,
Le ufgruichean coille,
Bar guc' air gach doire,
Gun choir' ort r'a innfeadh ;
Far an uchd-ardach coikach,
Le fhriutaichibh loinneil,
'S eoin bhuchaiach bheag' eile
Le'n ceileirìbh lionmhor.
'S am buicean beag fgiulta,
Bu fguibealt' air grine,
Gun fgiorradh gun tubuin?,
Gun tuiileadh gun diobradlv
Crodhanach biorach
Feadh coire 'ga fhireadh,
Feadh fraoich agus firich,
Air mhireadh 'ga dhireadh 5
Feadh rannoich is barraich
Gu'm b' araideach inntinn,
Ann an iofal gach feadain,
?S air àirde gach creagain,
Gu mireanach, beiceafach*
Eafgonach sinteach.
'Nuair a theid è 'na bhoile
Le clifge fa' choille,
ìs è ruidh feadh gach doire^
Air dheireadh cha bhi è.
[ I'C© ]
Lcis an eangaig bu chaoile
*S è b' ea-truime sinteag,
Mu chnoeanaibh donna..
Le ruidh dara-tomain,
?S è togairt ann coinniumh
Bean-chomuinn os 'n iofal. .
Tha mhaoifleach beag bhranngacli
Sa' ghleannan a chomhnuidh,
rS i fuireach fan fhireach.
Le minneinean òga :.
Cluas bhiorach gu claifteachdj.
vSùil chorrach gu faicinn, .
'S i earbfach 'na cafaji,.,
Chur feachad na mointich.
Ge do thig Caoilte 's Cuchullin,
'S gach duine do'n t fedrs' \xdr.
Na tha dhaoine 's do dh' eachaibh^
Air fafta' Righ Decrfa,
Nan tearnadh a croiceanr
O luaithe 's o lafair,
Cha chual' is cha 'n f hac' i
Na ghlacadh r'a beo i y
'S i grad-charach, fad-chofachj»
Aigionnach neònach,,
Geal-cheireach gafganach>,
Gealtach roi' mhadadh,
Air chaifead na leachdainn
Cha faltradh i còmhnard,
E ioi 1
'Si noigeaiiach, groigeafach,
Gog-cheannach, fòrnach :
Bior-fliùileach, fgur-fhuiìeach,
Frionafach, furachair,
A fuireach' fa' mhonadh,
Ann do thuinich a feòrfa*
p R l A R.
V.
B'i fm a mhaoifleach ìuaineach3
Feadh òganan ;
Biolaichean nam bruach
?S àite-còmhnuidh dh'i,
Duilleagan nan craohh,
Bileagan an f hraoich,
Criomagan a gaoil,
Cha -b'è 'm fòtrus.
A h aigneadh ea-trom fuairc,
Aobhach ait gun ghruaim,
Ceann bu bhraife, ghuanaiche,
Ghòraiche j
A' chrè bu cheanalt' ftuaim,
Chalaich i gu buan
Ann gleann a' bharaich uaine
Bu nòfaire.
JS tric a ghabh i cluain
Sa' chreig mhòir,
O'n is miofail leatha bhi luan
Is a dhòmhnach ann :
E «02 J
Pris an dean i fuain-
Bichionta m'an cuairt,
A bhrifteas a' ghaoth tuatri^
'S nach leig deò orra,
Am fafgadh doire-chròf.
An taiceadh ris an t fròin,
Am meafg nam failiean òg
Is nan còfagan.
Mafgàdh 'n fhuaram mhoir,.
'S è paiite gu lewv
?S blafda lea' na bheoir.
Gu bhi pòit orra.
Deoch do'n t fruthan uafal
R'a 61 aice,
Dh' fhàgas fallain fuafgaUteach:
Ogail i :
Grad-charach re uair,
'S eathlamh bheir i cuairt
'Nuair thachaireadh i'n ruaig
'Sa bhiodh tòir orra.
■ 'S mao-bhuidh daitht' a fnuaghy
Dearg a dreach fa tuar,
S gur a h iomadh buaigh
Tha mar chornhluath orra ;
Fulangach air fuachd,
Is i gun chum' air luathas;
Urram claifteachd cluas
Na Rinn-Eorpa dhri.
t "3 1
SIUBHAL
VI.
Bu ghrinn leam am pannal
A' tarruing ann ordugh,
A' direadh le fàrum
Ri carraig na fròine.
Eidir fdabh craobh-na-h-ainniss
Is beul choire-clhaingein
Bu bhiadhchar greidh cheann-ard'
Nach ceannaich am pòrfàn ;
Dà thao' choire-rannoich
Mu fgèith fin a' bhealaich,
Coire rèidh Beinn-Achaladair
Is thairis mu'n chonn-lon :
Air lurgain na-laoidhre
Bu ghreadhnach a' chòifri,
Mu làrach-na-fèinne
?S a' chraig (heilich 'na dheigh Cmr
Far an cruinnich na h eildean
Bu neo-fpeifeal mu'n fhothlach :
'S gu'm b'è 'n aithir is an aoibhneas
Bhi faicheachd air rèidhlein
A' comh-mhacnus ri chèile
'S a' leumnaich feadh mòmtich ;
Ann am pollachaibh daimfeir
Le fodradh gu meamnadh,
Gu togarrach mearrachdafach,
Ain-fheafach gòrach.
[ 104 1
'VS cha bhiodh iot air an- teangaidli
Tao' fhios a' mhili-teanail,
Le fion-uillt na h Annaid,
Blas meala r'a 61 air :
Sruth brioghmhar geal tana
rS è siothlagh roimh 'n ghaineamh ;
'S è 's milfe na 'n caineal,
Cha b' ain-eolach oirn' è.
Sùd an ioc-fhlainte mhairtheann,
A thig a iochdar an taìamh,
Gheibhte lionmhoireachd mhaith dh'ith
Gun a cheannach' le ftoras j
Air fàruin na beinne
Is dàicheala fealladh,
A dh'fhàs anri fa' cheithreamh
A' bheil mi 'n Rinn-Eorpa j
Le gloinid a h uifge,
Gu mao-bhlafda brifg-gheal,
Caoin, caomhail, glan, meafahV
Neo-mhifgeach re pòit' air :
Le fuaranaibh grinne
Am bun gruamach na biolair'^
Còineach uaine mu'n iomall,
Is iomadacTi feorfa.
Bu ghlan uachdar na linne
Gu neo-bhuaireafach miìis,
Tighn 'na chuartaig o'n ghrinneal
Àir flinnein Beinn'-dòrain.
Tha leith-tao' na leachdainn
Le mais' air a còmhdach,
[ io5 3
*S a-m fri'-choirean creagach
?Na (heafamh g'a chòir fin.
©u ftobanach ftacanash,,
Slocanach laganach,
Cnocanach crapanach,
Caiteanach ròmach •,
Pafgainneach badanach,.,
Bachlagach bòldheach :
A h aifeirine' corrach.
*Nam fafraichibh mollach,
'Si b'afadh dhamh mholladh^
Bha fonas gu leoir orra.;
Cluigeanach gucagach,
Uchdanach comhnard,
JuQ dithean glan ruiteach
Breac miileanach fultmhor %
Tha 'n fhri air a bufgadh
San trufgan bu chòir dh'L
URLAR^
VII.
»S am mona* farfaing faoia
Glacach, frònagach ;.
Lag a' choire f hraoich
Cuid bu bhoidhche dheth*
Sin am fearan caoin
Air an d'fhas an aoidh3
Far am bi na laoigh -
fS na daimh chròcach 'r
e 106 :
Is è deifearach re grèin,
Seafgoireachd g'a reir,
5S neo-bheag aìr an eildeig
Bhi chomhnuidh ann.
?S glan fallain a crè,
Is banail i 'na beus ;
Cha raibh h anail breun,
Ge b'è phoga'dh i.
PS è 'n coire chofainn gaol
A h uil' òganaich,
A chunna' riamh a thaobhP
'S a ghabh èolas air r
JS lionmhor feadan caol
Air an eirich gaoth,
Far am bi na laoich
Cumail comhdhalach,
Bruthaichean nan learg
Far am biodh greidh dhearg^
Ceann-uithe gach fealg
Fad am beo-fhlaint' j
Is è lan do'n h uile maoin,
A thig amach le bi;aon ;
Fàile nan fugh craobh,
Is nan ròfan ann.
Gheibhte tachdar èifg ■
Air a còrfa,
Is bhi 'gan ruidh le leus
Ann fna mor fhruithean 's
Mordha cumhann geur,
Le chrann giuthais f hein,
C Io7- J
Aig fir mubhach threubhaeh
■'Nan dòrnaibh :
£u fholafach a' leum
..JBric air buinne rèidh,
A' ceapadh chuileag ea-trom-
'Nan dorlaichean.
Cha 'n'eil muir na tir
A' bheil tuille' brigh
'S tha feadh do chrich
Air a h orduchadh.
,AN CRUNLUAITK."
vxix.
Tha 7n eilid anns a ghleannan fo,
C!ha 'n amadan gun eolas
A leanadh i mar b' aithne dha
Tigh'n farafda na codhail,
Gu faiteach bhi 'na h earaìas,
Tigh'n am faigfe dhi mun caruich 'u
Gu faicilleachj gle earraìgeach,
Mu'm fairich i ga coir è ;
Feadh fhlochd, is ghlac, is chamhanan3
h chlach a dheanadh folach air,
Bhi beachdail air an talamh,
S-^ir a' char a thig na neoil air ;
'S an t afdar bhi 'ga tharruing air
Cho-macanta 's a b' aithne dha,
Gu'n glacadh è ga h aindeoin i
Uq h anabharra Jfeòltachd 5
t 1.08 ]
Ce tur, gun ghainne baralach,
An t fùil a chuir gu danara,
A' ftiùbhra' na du'-bannaiche,
'Sah aire ri fear-cròice ;
Bhiodh rùdan air an tarruing
Leis an lùbt' an t iarun-earra,
Bheireadh ionnfuidh nach biodh mearachdaclì
Do'n f hear a bhiodh 'ga feòladh ;
Spor ùr an dèis a teannachadh,
BuilP uird a' fgailceadh daingcan ris,
Cha diùlt an t frad, 'nuair bheanas i
Do'n deannaiga bha neònach:
?Sè 'm fùdar tioram tean-abaich
Air chùl an afgairt ghreannaich,
Chuireadh fmùid ri acfuin'mheallanaicb
A baraille Nic-Còifeam.
B'ionmhuinn le fir cheanalta,
Nach b'aithnealach mu fpòrfda,
Bhi timchiolJ air na bealaichibh
Le fearalachd na h:òige :
Far am bi na fèidh gu farumach,
9S na fir 'nan deigh gu caithrifeach,
Le gunna bu.mhaith barrandas
Thoirt aingil 'nuair bu chòir dhi;
'S le cuilean foirmeal togarrach,
'G am biodh a ftiuir air bhogadan,
'S è mioPairteich gu fodanach
7S nach,ob è dol 'n an còmhdhail;
C 109 ]
'Na fhurbuidh làidir cofgarrach,
Ra inntinneach, neo-fhoìfeannach,
Gu guineach, fgiamhach, gob-eafgaidh
San obair bh' aig a fheorfa ;
'S a fhrioghan cuilg a' tog'ail air,
Gu maildheach, gtuamach, -doi-chiallach;
'S a gheanachafì cnuafaichd fofgailt',
3Comh-bhogartaich r'an fgornan.
Gu'm b' araideach a' charachd ud,
9S bu chabhagach i 'n còmhnuidh,
'Nuair a fhineadh iad na h iongannan
Le h athghaoraid na mòintich ;
Na bcanntaichean 's na bealaichean
Gu'mfreagradh iad rnac-thalla dhuii*
Le fuaim na gairme g&llanaich
Aig faram a' choin romaich :
'Gan tearnadh as-na mullaichibh
»
Gu linnichean nach grunnaich iad,
5S ann a bhitheas iad feadh na tuinne
Ann fan luineinich 's iad ìeointe,
'S na cuileinean gu fulafgach
'G an cumail air na muneiiibh,
\S nach urrainn iad dol tuillead'h as,
Ach fureach, 's bhi gun deò annt'.
'S ge do thubh'rt mi beagan riu,
Mu'n innfinn uile an dleafd'nas orra3
Chuireadh iad a' m' bhreiflich mi
Xe deifimearachd chòmhraidh.
K
ORAN XIX.
Cran do Cheìle Nuadh-phoifde*
I.
A mharai bhàn og, 's tu 'n oigh th'air m'aire,
Ki'm bheo bhi far am bithinn fhein >
O'n fhuair -mi ort còir cho-mòr 's bu mha' leam,
Le pòfadh ceangailt' o'n chleir,
Le cùmhnanta teann, 's le banntaibh daingean,
'S le fnaim a dli'fhanas, nach trèig :
\S è t fhaotain air làimh le gràdh gach caraid
Rinn flàinte mhairtheann a'm' chrè.
II.
:Nuair bha mi gu tinn 's mi 'n cinnfeal Ieannain*
.-Gun chinnt co theannadh rium fhein,
5S ann a chunna' mi 'n oigh air bord tigh-leanna,
■'S bu mhòthar ceanalt' a beus :
Tharruing mi fuas ria, 's fhuair mi gealladh
.O'n ghruagaich bhanail bhi 'm reir :
>S mife bha aobhach t fhaotain marrum,
?S crobh-laoigh a' bharain a'd' dheigh.
III
III.
Maduin Di-Juaìn, ge buan an t flighe,
'Nuair ghluais mi ruidhinn mar ghaoth,
A dh' f haicinn mo luaidh 's rud uainn' n.ar dithift
Nach dual da rithift gu'n fgaoil ;
Thug-mi i 'n uaigneas uair a bhruithinn,
'S" ann f huair an nion mo ghaol,
Is chluinneadh mo chluas an fhuaim a bhitheadfe
Aig luathas mo chroidhe ri 'ra thaobh.
IV,
Sin 'nuair chuìr Cupid an t uldach a'm' bhroilleach,
G'a ihaighdean eorranach caol, [choluinn,
A dhrùith air mo chu-iflean, a chuir luchd air mo
Leis an do thuit mi ge b'oil leam 's gu'n d'aom^
Dh'innis mi fgeul do'n tè rinn m' acain,
Nach leigh a chaifgeadh mo ghaoid ;
^Sè leighis gach creuchd, i fhein le feartan
Theachd rèidh a'm' ghlacaibh mar fnaoil.
Bheir'inn mo phòg do'n òg-mh-naoi fhomult^
A dh' fhas gu boinneanta, caoin,
Gu mi'leant, còmhnard, feòcaii, foinneamh ;
Do chòmhradh gheibh mi gu faor.
Tha mi air iheòl gu leoir aYf chomain,
A mhòid 'Ta chuir thu gu faoin
Do m' fmaointean gòrach, pròis nam boireannachj
'S còir dhamh fuireach le h aon,
Kij
[ 112 |
VI.
Chuaidh mì do'n choill' ann raibh croinn as
Bu bhoifgeil fealladh mu'n cuairt, . [gallain,
*S bha miann mo fhùl do dh'fhiùran barrùicht'
Ann dlù's nam meangana fuas,
Geug fu' bhlà' o bàr gu talamh,_
A lùb mi farrafda nuas :
Bu duiìich do chàch gu brafch a gearradhY -
'S è 'n dan danih 'm faillean a bhuain. ;
VII.
Shuidhich mi iion air fior-uifg taiia>.
JS mi ftjri' 'ga tharruing air bruaich,
*S thug mi ìe fgriob air tir a ghealag,
5S a ìiih mar eal' air a' chuan j
'S toilicht' a dh'fhag è 'n là fm.m' aigne,
An roinn a bh'agam fan uair j.,
B'i eoi'raeas mo cheud mhn'a' reult na maidne*
Mo chèile codaii 's mi 'm liìuain,
VIII.
'Sè b'fhafan leat riamh bhi ciallaeh banai-1
Ri gniomh, 's ri ceanal mna-uaifl' ;
Gu pàirteach, bàigheal, blà', gun choire,
Gun gbiamh, gun ghoinne, gun chruas,
Gu dèirceach, daonntach, faoilidh, . farrafd',
Ri daoine fanna, boc', truagh. ,
Is tha mi le'd' ìheòl, ann dòchas ro-rnha',
Gur lòn a d' anam do dhuais.
£ m i
IX.
Chuir mì air thus ort iùl as aithft'e,
Le fùgra' ceanalta, ftiairc,
'Nuair theannain riut dlù', bu chùraidh' d' anail
Na ùbhlan meaia 'gam buain :
Cha bhiodh fgcu.l rùin air grunnd mo ftamaic,
Ab' fhiu, nach mealladh i uam ;
Nan cuireadh i cùl rium 's diulta' bailcacb,
Bu chùis damh anart as ùaigh.
X.
Do bhriodal fcia fdo mharan sillj$»
Do nadur grinneas gac-h uair,
Gu bialchair gaireach aluinn coineil,
■Gun chas a thoille dhuit fuath,
Chuir i gu.in bhais fad rai 'm bhulneal
Dh'fhag ìan mi mhulad fa ghruaim
Nuair' t-huig i rriar bha fà thàr mi nulaidh
Ghrad fpar ì 'n cunnart'ud uam.
'S ann thog e mi 'm pris o'n tiom fo 'n uraidh?
An ni 'fan urrain a fhuair,
'Sguab do'n ire fhior-ghloin chruineachd,
An fiol a's urramach buaidh.
rSin na chuir mi co-riomhach umad j
Bha d' inntin bunailteach buan :
Lionadh do fgiamhachd miann gach duine^
An dreach, fiamh, an cumachd, 's.an fnuagh,
K iij
[ H4 3
XII.
Do chuach-fhalt bàn air fàs cho-barraify
?Sa bhàr làn chamag as dhual j
T aghaidh ghlan, mhalta, nàrach, bhanail,.
Do dhà chaoì mhalaidh gun ghruaim ;
Sùii ghorr% lionntach, mhin-rofg, mheallaehv
Gun dith cur faP ann a'd' ghruaidh,
Deud geal iobhraidh dionach, daingean*
Beul bidh nacli eanadh ach ftuaim,.
XIII.
Shiùbhladh tu fàfach àiridh glinne
'San àit' an cinneadh an fprèidh,
G' am bleothan mu chrd, 's bhi chòir na h innis,
Laoigh òg a' myreadh 's a' leum j
Cha mhiofa do làmh 's tu làimh re coinnil
Na 'n feomar foilleir ri grèin,
A' fuaidheal 's a' faìthmeadh bhann as phicnar,
An am chur grinnis air greus.
XIV.
Do chneas mar an èiteag glè ghlan, fallain^
Corp feamh mar chanach an t ilèibh ;
Do bhràigh co-mhin, 's do chiochan corrach
S iad liontach, fc-luiil le chèil' :
Gaoirdeine tlà' geal lamh na h ainnir,
Caol mheoir, glac thana, bas rèidh ;
Calpa deas ùr, troigh dhlù' 'm bròìg chuimii
Is lùthar innealta ceum.
c m ]
XV.
'S ann fhuair mi bhean chaoin aìg taobh Mham-
charraidh,
'Sa gaol a'm' mhealladh o'ni chèill'j [tliarruing;
Bha ào chroidhe dhamh faor, 'nuair dh'fheud mi
Cha b'fhaoin damh bhar'ail bhi d' reir :
'S ioma' fuil uafal, uai'reach, fharumach,
Suas ri d' cheann-aghaidh fhein,
Gad' chumail am pris an Righ 's MacCaileirh,
'S tu fhiol nam fear a bha 'n Slèit'*
XVL
5Nam faighinn an dràit do chàramh dainneann
Ann àite faìuich o'n eug;
Ge d' thigeadh è tì' dhail, as rn' fhàgaiì'falamh
Cha b' àiil leam bean eiì' a'd' dheigh :
Cha toir mi gu bràth dhui-t dranndan teallaich,'
IMu'n àrdaich aileag do chlèibh,
Ach rogha' gach màrrain, gràdh as furran3
Cho-blà' 'fa b'urrainn mo bheuL
XVII.
Dheanuinn duit ceann, as crann, as dearrad^
An àm cljur ghearran an eilJ,
Is dheanainn mar chàch air tràigh na mara,
Chur àird air mealladh an èifg :
Mharbhainn duit geoidh, as rojn, as eala^
'S na h eoin air bharra nan geug,
'S cha bhi thu ri d' bheo gu'n feol air ara%
'S mi chomhnuidh far am bi fèidh»
ORAN XX.
Oran do lea?iahh-altrom+
I.
Iseabal og an òr-fhuilt bhuidh, ♦
Do ghruai' mar ròs., ys do phog mar ubhalf,
Do bheul dreachmhor meachair grinn,
Q'm fuighte na h orain cheòlmhor bhinn,
II.
'S tu 's gloine 's is cannaiche bhanaile fnuadh,
Gur deirge na'n t futhag an ruthadh tha d' ghruaidh,
Do mhin rofg liontach, fiobhailt, fuairc,
Gnùis mhàlta narach, làn .do lluaim.
III.
'S e cofail na h ainnir an eal' air an t fnamh,
Do chneas mar an canach co-cheanalta thla',
Do chiochan corrach air bhroileach geal bàn,
Do^bhràigh mar ghrian, 's do bhian mar chnàimh,
I w* 3
IV,
Do chuach-f halt bachallàch, cas-bhuidh,, dlù??
Gu h. amlagach, daithte,. làn chaifreag is-lùb,
'Na chiabhannaibh cleachdach am pleata' gu dlù*3
Air fniamh gu.lèir mar theuda-ciuih
V.
'S ioma' fuil uafal gun truaiìle', gun tàìr,
Tha togail 'na ftuaidheannaibh fuas ann ad bhàrf,
Clann Dòmhnail a' chruadail f huair buaigh ann
s gach blàr, •.
Gus an d' thain' au latha fuaràch thugadh uath'
an deas iàmh.
S' bari-Chaimbeulach dhireach an ribhinn dheas
òg, [tha beo. ;
Cha ftriochdadh do dhilfean- a luchd miorui'n
*S gach car tha dol diotfa ga d' ihior-chur am mòid
yS thu theaghlach an larla ihliochd Dhiarmaid
nan frofc
VII.
Tha Cinneadh do (hean-mhath?r mor ainmeil
gu leoir,
Na Camronaich mheamnach bu gharg air an toir \
?S iomadh àit' ann s'na dhearbh iad !e fearghleus
an dòrn, [Bheors'.
Bhi marbhtach le'n armachd air dearganaich
r ** 3
vnr.
'Si 'n ammr hu taitnic'h' a bW a£' ann à ftny
A thachair bhi agam 'ga h altrom le cich ;
'Nuair a fh'eafas i fathaft air faidhir an righ^
Bi'dh ioma' fear-fearainn a' faraid, Co i ?
IX.
Gruagach gheal, fhomuka, fhoilleir gu Ieoirr
■*Si finealta foinrtearnh, gun chroma', gun fgeòp 5
Calpa deas cofail, a choificheadh rod,
Troigh ehuimir, fhocair, nach dochuinn a' bhròg^
X.
'S maith thig dhuit fan fhafan gùn daithte do'n
t frol,
Le'ftaidhs 'ga theannadhcho-daingean^buchòir^
Yàinneacha daoimein air roinn gach meoir^
&i'4h ruaes is ruibein air Ifeabail 6ig»
.
ORAN XXL
Oran gapil»
I.
A Mharai b'hàn gur barraif thus
'S gur barraicht' air gach feòl thu,
O'n thug mi.gaol cho-daingean duit*
*S mi t f harraid ann s gach còmh'aii :
'S earbfach mi a d' cheanaltas,
*S na fhuair mi cheana d' cIiGmhra.dh,
Nach urrainn càch do mhealladh uara
*N dèis do gheallaidh dhamh-fa.
II.
'S chuala mi mar fhean-f hoca!
Mu'ri darach, gur fiodh còrr è,
3S gur geinn dheth f hein 'ga theannachadh
A fpealtadlt è- 'na òirdnibh :
'S mi 'n dùil, a reir na h ealaidh fin,
Cur maith leat mi bhi.d' ihedrfa,
Nach trèig thu mi, 's gu 'm faigh mi thu
JLe bannaibh daingean pòfaidh,
L 120 j
III.
9S e chum an raoìr mi m' aithreachadh
An fpèis a ghabh mi òg dhiot ; ,
Bha fmaointean tric air .m' aithre-fe
Mu'n ainnir a's fhearr fòghlum :
Cha 'n 'eil cron r'a.aireamh ort,
O' d' bhàrr gu fàil do bbròige,
Ach ciallach, fialaidh, fàbhorach,
Air fiamh.do ..ghàire 'n còmhnuidh,
IV.
'S do chùl daite Iàn mhaifeach
M' an cuairt a d' bhràigh -n òrdugh,
Air fniamh, mar theudaclarfaiche,
*Na fhàinneaehaibh- glan nòfar :
Gu lith-dhonn, pleatach, fàr-chleachdach,
Gu dofach, fàfmhar, dòmhail,
Gu lùbach, dualach, bachlach, guairfgeach,
Snafmhor, cuachach, òr-bhuidh. -
V. -
Tha t aghaidh nàrach bhanail,
Dà chaol mhaluidh mar ight eom ort ;
Rofga rèidhe fallaine,
9S dà (hùil ghorm mheallach mhothar :
Do ghruaidh mar chaoran meangain,
A thug barrachd air na ròfan ;
Do dheud geal dreachmhor meachair grinn,
fS do bheul, o'm binn thig òran.
C i2i 3
VI.
Tha do phog mar ùbhlan gàrraidh,
'S tha do bhràigh mar an neoinein ;
Do chiochan liontach mulanach,
'S an sit 'g a» cumail còmhnard :
Corp feamh, geal, gneadhaiJ, furanachj
Deadh-chumachdail, neo-fpòrfail $
Do chalpa cruinne, lùthora,
JS an troigh nach lùb am feoirnein.
VII.
'S è 'm fàth mu'm biodh tu talach orm,
Gur ra-bheag leat mo ftòras :
'Bha da-rud-dheug a' tarruing uam
Na thionail mi do phorfan.
Ehiodh 61, is fèifd, is banais ann ;
Bha ceolj is beus, iè ceannaichean,
'N fhèill, 's na gibhte leannanachd,
An amaideachd 's an oige.
VIII.
'S a nis' nam faighinn marram thus
Cha leanainn air an t feòl fin j
Dheanainn iiteach fearainn,
Is crobh bainne chur mu chrò dhuit :
Mharainn iafg na mara dhuit,
'S am fìadh fa' bhealach cheòthar
Le gunna caol nach mearachdaich,
'S a mhealladh fear na cròice.
L
I 122 ]
IX.
1S mòr an gaol a ghabh mi ort
jLe ra-bheagan a d' eòlas,
?S mi 'n dùil gur tu bu leannan damh,
*S nach mealladh tu mi m' dhòchas :
Ge d' bhiodh am bas an caraibh dhamh,
Gun bhar'ail ri tigh'n beo uaith,
?S è dh'fhagadh fian mi *h righbhinn mhàlta3
Màrai bhàn o Loch-lairig.
ORAN XXII.
Oran fugraidh,
^£)i nion rno ghaoil
An nion donn òg ;
Nam biodh tu re m' thaobh,
Cha bhithinn fo bhròn.
'Si nion mo ghaoil
An nion donn òg.
9$i Marai Nic-Neachduin
Is daicheile pearfa,
Ghabh mis' uiread bheaclid ort
Ri neach a tha beo.
'Sì nÌQti) &c. '
r ^3 i
*Nuair fheallas mi t aodann,
'S mi 'n coinneamh ri t f haotai-nn,
Gur maith ìeam nam feudainn
Bhi daonann a'd' chòii\
O'n a thug thu dhamh geaììadh,
'S ann duitfe nach aithreach,
fS cha 'n f haic iad thu 'n ath-bhliadhnn,
A'd' bhan-araich bho.
}Si niofi) &c.
Cha d' theid thu do'n bhuailidh,
A bhleothan cruibh ghuaill-fhionn \
Cha chuir thu ort cuaran,
;S gur uallach do bhrèg.
'Si nion} &c.
Cha 'n fhoghnadh le m' chruinneig,
A' bhuarach no chu.inneag,
*S cha chluinnear gu'n cumadh tu
Cuman a'd' dhorn.
'Si ?non,
Cha d' theid thu Bhad-odhair
A leigeadh nan gabhar,
'S minn bheag as an deothaidh
'G an deothal mu'n chro.
'Si nion9 &c.
C 124 3
Cha leig mi thu 9a fhireach
Thoirt a' chruibh as. an innis*
Air eagal na gillean
Bhi fireadh do phòg»
'Si motiy &c.
Cha taobh.thu dum'-uafal,
'S cha 'n àill leat am buachaill^.
'S cha '» f heairde fear-fuadain
Bhi cruaidh air do thòir.
Cha taobh i fear idir,
Air eagal mo thriobloid ^
'S cha toilich tè mife
Ach ife le deoin.
*Si tiioti, &c*
Si ri'bhinn a bhaile,
Tha sior-thigh'n air m' aire 'y
Nam bithidh i marrum,
Cha d' f harraid mi ftòr..
Bheir mis' thu Dhùn-eudainn
A dh'iunnfacha' beurla,
'S cha 'n fhag mi thu t èiginn*.
Ri fprèidh an fhir mhòir,
'Si niotty &c.
L' 125 |
A 'nicn na gruaige,
Cha chreidinn ort tuailios ;
O'n a tharruing mi iuas riut3
Cha 'n fhuath leam eìo fliecl
rS è mheaduich mo ghaol ort
Gu'n d' fhas thu cho-aobhach,
?S gu'n leumadh' tu daonnan
Cho-eutrom 's na heoin.
'SlnÌG'rly &C
9Si 'n togarrach lao'ach
A thogainn mar roghùinn,
Nam bithinn a' taoghal
San tigh am bi'n t 6U
'Si
nion. ccc,
Gu'm b' fheairde daòin'-uaiflfe
'N am thionnda' nan. cuach thu?.
A thoirt luineagan-luaidh dhoibh
Mu'n cuairt air an ftòp.
9Si nion, &c.
?S leat urram an damhfaidh,
'S an fhidheall 'na teann-ruidh
Bu chriodhal fan àm thu,
'S an dram air a' hhòrd.
fSi niotiy &c.
L iij
C 125 ]
>S tu fhreagradh gu h inneallt*
Am feadan 's an ribheid,
A fheinneadh gu fileanta
Ruidh-leumnaich ceoil.
'Sì nion3 &c.
*S tu thogadh mo fpiorad,
'Nuair a theid thu air mhireadh,
Le d' cheiìeiribh binne,
'S le grinneas do bheoil.
fSi nion, &c.
Leis na ghabh mi do cheifd ort
Am madainn s am feafgar,
Dheanainn riut cleafachd
Is beadurra gu leoir :
9Si nion, &c.
Dheanalnn riut furan
Am bliadhnn is an uraidh,
Bu d<kha na'n t uirealbhuidhP
Tuill' as a' chòir.
9Si niotiy &c.
ORAN XXIII.
Qran do chaora a fhuaradh a ghìhht o mhnaoì uafaiì
àrraid.
Hem oy ho ioy ho ro chaora chean-fìnon-n^
Hem oy ho io.
...
S a' chaora f huair mi o Shiùfaidh,
Gun an cuinn a dhol g'a ceannach j
Hem o, &c.
Gu'm bu flàn do'n t faT-mhnaoì uafai%
O'n d'f huaradh a' chaora chean-f hionn :
Hem o} &c.
Cuimhnichidh mi do dheoch-flàinte
Sa' h uil' àit' ann 61 mi drama.
Hem o} &c.
Chaora thainig a Coir'-uanain
Pàirt g'a fuanaich mar an canach :
Hemo} &c.
Bha cuid dhith air dhath na carnaid^
'S cuid eile mar bhàr na bealuidhj
Hem o3 &c.
[ 123 ]
fS ann bu chofail ris an t side
Caora mhin nan cafa geala^
Hem o, &c.
'S iomadh cuileag hun an iafguich,.
Thàinig riamh as a cùl cannach :
Hem 0) &c.
Cungaidh mhaith nam breacan daor&
Ann s a h uile taobh g'a falluing $
Hem oy &c.
Cuiridh iad i air na claduibh,
>S àluin i 'nuair theid a tarruing.
Hem o, &c.
9S i bu mholaiche na 'n lion
}S fhearr.tha cinntinn aig na Galluibhv
Hem o, &c.
Bhiodh aice dii uan fa' bhliadhnna
5S bha h uile h aon riamh dhiubh fallainj
Hem ot &c.
:S 'nuair a thigeadh mios roimh Bhealltuinn,
B' fheairde mi na bh' aice bhainne ;
Hem o, &c.
Chumadh i rium gruth is uachdar,
Air fhuairid 's g'am biodh an t earrach:
Hem oy &c.
C 129 ]
Dh' f hoghnadh t dhamh fad an t famhruidh
Chumail annloin rium is aram
Hem o9 &c.
Cha raibh leithid hun an eadruidh
Am fad is freagradh do Mhac Cailein>
Hem o} &c.
Bhiodh i air thoifeach an t fealmhain
A' tighinn 's a* faibh o5n bhaìle.
o.
Hem o, &c.
fS mife fhuair an fgohadh creachuidk
'N la a leag iad i fan ranuich %
Hem 0, &c.
'S tric tha mi 'g amharc an àit*
'N raibh i blàth, ?s i call a fola :
Hem o, &c.
'S ann fan fhraoch a-ig taohh Uillt-ghartai%
Rinn i 'n codaJ as nach d' fhairich :
Hemo, &e.
'S diomach mi do'n ghile-mhàrtuin%
Bha-cho'-dàna 's dol 'na caruibh.
Hem o9 &c.
Feuduidh na h eunlain bhi ròichdefi
Ag itheadh a feòla 's a faiHe :
Hem o% &c.
I '3° 3
Cha fn 'eil eun a laidh air fulachd
Nach raibh umad ann an cabhaig*
Hem 0) &c.
Am fear ruadh a chuir gu bàa. i
Thug è pairt dhith hun na garuidìu
Hem Oj &c#
'Nuaìr a rànuig mis* an àr-fhaichr,
Cha raibh làthair dhiot ach failess^
Hem o, &c.
Bha na cnaimhean air an lomadh*.
Is bha 'n olann air a pealladh.
Hem os &c.
O'n a chaill mi 'nois mo chaora,
5S cofail a m' aodach bhi tana :
Hem o} '&c.
Cia leis a nitear dhamh cota,
O nach beo a' chaora chean-fhionm
Hem o} &c.
H uile bean a th' ann a s duthaich,
Tha mi 'n dùil ann durachd maith dhamh^
Hem o, &c.
'S theid mi dh' iarruidh na faoidh-chlòimhe,,,
Air mnathan còire an fhearainn.
Hem o, &c.
I i3i 1
Taoghluidh mi air Inner-ghinneachd,
'S innfidh mi-na bhios air m' aire j
Hem <?, &c.
Gheibh mi tlàm a chlòimh nan caorach3
Ona tha mi ffhi aodach falamh ;
Hem o, &c.
Gheibh mi rùfg an Tigh-na-fròine
O'n mhnaoi chòir a bha fan Arrar.
Hem o, &c.
An Gleann-ceitilein an fheoir
Gheibh mi na rùifg mhòra, gheaìa.
Hem o} &c.
Gheibh mi lan na flige-chreachùinn
O nion-Dònuil ghlais an drama 5
Hem o} &c.
•Cuiridh mi fud thar mo rùchan,
*S fheaird' a ghiùlaineas mi 'n eallach,
Hem o, &c.
Ruigidh mi bean Cheann loch 'eite,
Tha mi 'm èigin, 's cha bu mhaith lea'5
Hem o} &c.
Gheibh mi uaithe tlàm a dh'fhaoidhe.,
Tlàm eile a thao' bhi 'm chàraid^
Hem 0, &c.
C n* 1
Their an tè tha ?n Guala-chuilinn,
*S mòr is duilich leam do ghearan ;
Hem o, &c.
Bheir i nuas an t uifge-beatha
Dh' fheuchainnan crath è dhiom an fmailan(
He?n oy &c.
Their gach tè tha 'n Druim-a-chòthuis,
Gheibh thu rud, 's gur maith an airidh ;
Hem o, &c.
^Nuair a theid mi dh' Iner-chàrnain,
Cha leigaon tè th' annmi falamh.
Hem o, &c.
?Nuair theid mi 'n bhaiP tha làimh ris,
Gheibh mi tlàman ann 's gach talla.
Hem oy &c.
Cha'n~'eil tè tha 'n Daile-'n-eafa
Nach d' theid mi 'm freafdal a-ceanail,
Hem o, &c.
Thig mi dhathigh lcis na .gheibh mi,
'S tomad deth co-mhòr ri gearran :
Hem 0, &c.
Foghnuidh fùd damh còr as bliadhna
-Chumail fniamh ri nian a' bharain ;
Hem oy &c.
Q *33 1
|S 'nuair a theid è fuidh na fpàluibh, •
'Ni i -fàbhor rium a bhaiu-fhitheach.
Hem o_3 &c.
|3 ioma' tè ni aodach guamach
Ach cha iuaidh i è gun chearthar.
Hem o, &c.
Th' uile gruagach tha 9n Gleann-èite
Dh' fheuniainhs* iad a thigh'n do'n bhailej
Hem o3 &c.
'S 'nuair a chuireas mi air &61 iad,
?S ann a theid an- clò' a theannadh ;
Hem o3 &c.
'Nuair a theannas iad re fùchdadh,
Cha bhi tùchadh air an anail;
Hem o3 &c.
'Nuair a flmidheas iad air creidh,
Gu'n cluinnt' an eughach thar na beannuibli
Hem Qy &c.
Nuair a flieinneas iad na h 6rain,
!uiridh iad na h eoin an crannuibh 5
Hem o3 &c.
Nuair a theannas iad ri Iuinneag,
S binn' iad na guileag na h eala ,
Hem o3 &c.
M
E 134 ]
3S mor is binne fuaim nan nionag
Na ceòl piob air thùs aJ phannail j
Hem 0, &c.
•Bithidh a tùrn an làimh gach tè dhiubb,
*S' bithidh a beui a' feinn na h ealaidh*
Hem o, &c.
Tè ri bùrn, as tè ri moinidh,
Tè a' cur feòl air an ainneal,
Hem o, &c.
'T^ ga phofìadfc ann an tùbadh
Tè 'ga luidreadh, tè 'ga ghlanadh,
Hem <?, &c.
Dithis 'ga fhlachdadh gu làidir,
Dithis 'ga fhàfgadh gu gramail,
Hem os &c.
Ach mu'n cuir iad as an lai' è
'D cinnteach mi gu'm fàs è daingeann ;
Hem o} &c.
Theid a thiormachadh air bràighidh
Garra chàil a|r aai bi barrann,
Hem o, &c.
Mur d' thig e 'm ionnfuidh an taileir,
'o nàr dha è 's gu'n d' thug finn bean da.
Hcm oy &c>
I i3S I
'S ann an fin a theid mo chomhdach*
Leis a' chlòimh a rinn mi thionaL
Hem o> &c.
Gur mife tha gu duthach
Ri cumha do 'n chaora chean-f hion'n,
Hem o, Wc,
JS heag an t ionghnadh dhamh bhi duilich
Mulad a bhi orm as faran j
Hem o, &c.
'Nuair a fhuidheas mi air tulaich,
'S-turaman a bhios air rrr' aire,
Hem o3 &c.
A' cuimhneacha' cofail na caorach
Nach raibh h eug'as ann fan fhearan j
Hem o, &c*
Bha i riathacb, 's bha i lachdunn,
Bha i cais-f hkmn, 's bha i cean-f hionn j
Hem ot &c.
Bha i croidhrfhionn, 's bha i bòtach %
Bha geal mòr air bàr a breamain.
Hem o9 &c.
'Nuair theid mi fhealltuinn nan caorach9
Iundraichidh mi chaora chean-fhionn \
Hem o} &c.
. M ij
C »3« ]
S' mifde mì gu'n d'rinn i m' fhàgail,
'S b'fhcairde mì i 'm fad 'i a dh'fhan i 5
Hem o> &c.
Cha do leig i riamh an fhailing'
Ann am àrdaich, fhad 's a mhair iy
Hem oy &c.
'Nnah* a rachuinn chum na h àiridh^
Chuireadh i na tràighean tharum,
Hcm o3 &c.
'S ro-mhaith thogadh i na pàifdean,
Bhiodh iad fathach 'nuair bu mhaith leam*
Hem oy &c.
*S mifè bha air hlicagan faoithreach
*M fad *s a bha mo chaora mairtheann :
Hem 0y &c.
O'na thàinig ceann a faoghail,
'S eigin aarnh bhi daor (a' cbeannachd-
Heni Oy &c.
Gtfxn bu flàn do'n chàta' chaorach
As an d5 thàin' a' chaora cheaan-f hionn ;
Hem Oy &c.
'S an tè o'n d'fhuair mi t 'n toifcach,
'S ro-mliaith chofainn i mo bhcannachd..
Hem o, &c.
L 537 1
Beannachd leis an rud a dh'f halbhas *,
Cha 'ne 's f hearr dhuinn ach na dh'f hanas ;
Hem o, &c.
?S fhearr bhi cviodhail leis na dh'fhuirgheaSj
Na bhi tuirfeach mu na chailleas.
Hern o0 &fc.
ORAN XXIV.
Qran luaidh.
Ho ro gu'n togainn air hùgan fhathafd*
Ho ro io mu'n d' theid mi laidhe ;
Ho ro gu'n togainn air hùgan f hathafd.
Togamaid fonn air luadh' a' ehlpthlain \
Ga'aidh finn ceòl, is òraiu mhatha,
Hem o, &c.
B' fheaird' an clòth bhì choir nan gruagachj
A dhèanadh an luadha' le 'n lamhan ;
Ho roy &c»
Miij
[ >3S J
'Nuair a thionndas iad air clèidh è
Chluinnte fuaim gach tè dhiuhh lahhairt*
Ho roy &c.
Orain ghrinne, bh-inne, mhifler
Aig na riobhainnean 'g an ga'ail ;
Ho roy &c;
Lùinneag ac' air luadh' arr aodaieh5
Sunndach, faothrachail ri maitheas.
Ho r.Qy &c,
Thogamaìd fonn gu ceòì'ar, ao-tronu,.
Air a' chlòth bu daoire dathan.
Ho- ro} &c.
A-n cloth brionnach, ballach, ciatfhachy
Triuchanach, ftlaìlagacn, gathach j
Ho ro} &c.
An clpth taitneach, baiTaeh, boifgeil,
Laifde, oacimeineach, 's è leathan-
Ho roy &c.
Gu'm bu uan a bhios na caoraich
Air an d' fhas an t aodach fiathaiL
Ho ro, &c.
Beannachd aig an lài' a fhniomh e ;
'Si rinn gnicmh na deagh bhean-tighe :
Ho roj &c,
C n9 1
?S ann is cofail ris an t sid è
Dh' fhàg i min è, 's rinn i maith è>
ifr rv, &c.
Snith co-rith:nn ris na teudan,
S' è co'-rèidh !s a dh' fheudta {hnaitheadh 2
/fc f», &C
Cha raibh pluc, no meall, no gaog ann,
No giog chaol, no fliaiuid reamhar.
Ho ro, &c.
. 'Nuair a theid an clòth a'n mhargadh3
'S è ni 'nt airgiod air 211 rathad.
Ho roy &c.
Cha bhi ftat a sios a chrùn dèth,
Miann gach fuil è ann fan fhaidhir,
Ho ro} £sfY,
Cha bhi fu^igkfofe? ann fan •dù.thaich
Nach bidh 'n dùil ri pàirt deth fhaighinn*
Ho rot &c.
'S ann a tha yn toil inntin aodaich
Aig na daoin' a bhios 'ga chaithe'.
Ho ro9 &c.
Thogainn am fonn a dh'iarradh poitear,
Is luaidhinn an clòth bu rrihiann le mnathan*
Ho ro} &c,
C *4° 3
*S olc an ofeair luadh* no*fucadh,
Ma bhios tùchadh oirn' le padhadh.
Ho ro, &c.
Chuireadh è funnd air muintir òga,
Suidheadh mu bhòrd ag òl gu latha*
Ho ro, &c.
Puinfe le gloineacha' Jàna,.
Deochanria'-flàinte 'gan ga'aiij
Ho ro, &c.
Greis air fion, is greis air branndi/
Greis air dram do'h ùifgc-bheatha,
Ho ro, &c.
Creis air fidhleireachd 's air dannfa,
Greis air cantaireaehd rs air aidhear j
Ho rq, &c.
'Nuair theid ftàirn an àird an aodainn,
?S ro-mhaith 'n t àm do dhaoinibh- laidhc*.
Ho ro, &c.
ORAN- XXV fl
Oran do Ghunna ga naìnm Nioc-Coìfeam*
Horo mo chuid chuideachd thu,
Gur muladach leam uam thu,
Horo mo chuid chuideàchd thu^
Smi direadh.bheann is uchdananSr
Bait leam thu bhi cuidir rium,
Sdo chuidrim air mo ghualinn.
Nuair chuaidh mi do Gleatinlocha3
Sa cheannuich mi Nioc-Coifeam,
Smife nach ro gorach,
Nuair chuir mi 'ntor ga fuafgladh,
Horo, &c.
Thug mi choirecheathaich thu,"
Nuair bha mi fhein a thaieh an-n5
Stric a chuir mi laidhe leat,
Na daimh fna haidhean ruadha>
Horo> &c.
C *4* 1
Thug mi Bheinn a chaftil thur
Sdon f hafach atha 'ntaice ria,
Am am is Creug an Aparrain *
Air leaca Beinn nam fuaran.
Horoy &c.
Thug mi thu Bheinn-dourain,
'Ncinne na Daimh chrocach,
Nuair theanna iad ri cronan
Bu bhoidheach leam an Nuallan,
Horo, &c.
Thug mi choire chruitèir thuy
Os aite grianach tluleil e,
Gu biachar fearach luifeanacrr
Bhiodh fpurt ann aig daoin uaillfe.
Horo, &c»
Ghiulain mi Ghleann-eite t|iU?
Thog mi ris na creifean thu,
Se mhead fa thug mi fpeus duit
A dhfhag mo cheum cho luaineach,
Horoy &c.
Smath am Meall a Bhuiridh thu,
Cho mhiofa 'm Beinn a chrulaift thu,
Stric a loifg mi fudar leat,
An coire chul na cruaiche*
Horos &c.
[ 143 ]
T'hug mi Lairig Gharftain thu5
Os aluinn an coir altrum i,
■Sna feidh a deanarnh leabaichean
Air Creachuinn Ghlas a bhuachailL
Haroy &c.
Thug mi thu don fhas ghlaic,
Sa Gleann am bi na lan daimh^
Stric a Chuaidh an àrach
Mu bhraidhe cloich an tuairneir*
Horoy &C.
.Chuaidh nri do Dhf headha chaorinn^
Le aighear Choire-chaolain,
^Far an rabh na daoine,)
Abha 'n gaol air a ghraoidh ualluich.
Hcroy &c.
Thug mi Bheinn a chaorach thu,
Shireadh Bhoc is Mhaoifeach,
Cho beagal gun a faotinn
^Biad daonnan fan tor uaine,
Horoy &c
Nuaìr theid mi ris a mhona
Stu mo raoghuinn do na Gunnachafl
On f huair thu fèin an turram fin,
-Co nois a chumas uait e,
Jforo, &c.
C 144 3,
Gad tha mi gann a ftoras,
Gu fuidhe leis na Poìtearan,
Gad theid mi do'n tigh Ofda,
Cha nol mi ann a'n cuaich thu.
Horos &c.
ORAN XXVI.
Oran Duthcha.
Horìnno ho ìrìrio Horinno ho iririo
Horinn 0 hiri uofi mo dhuthaich a dhjha'g mì.
Ijta'd a tha finn car tamuill,
A tamh aig na Gallaibh,
Tha mo Dhuthaich air maire,
?S cho mhail leam a haithcheadh.
Horinno, &c.
Ga'd is eiginn dhuinn ga'il,
Leis gach ni thig fan rathad,
Gum bfhearr na na frathan,
Bhi tathaich fa bhraidhe,
Horinno, &c.
[ HS 3
Ga'd is comhnard na Sraidean,
Smor a bfhearr bhi air airidh,
Am fri nam Beann arda,
Snam fafaichean blatha.
Horinno, £sV.
Beurla chruaidh gach aon ìatha,
Nar cluais o cheann ghrabhuinn,
eSe bu dual duinn 6r Nathair,
Bhi labhairt na Gaelic.
Horinno, &c.
Ga'd is cliuteach a Mhachthir,
Le cunra 's le faflan
Bè air duthrachd dol Dathigh
'Sblìi 'n taice ra'r cairdean.
Horinnoy &c.
Bhi 'u Clachan an Difeiit,
A faicinn air Dillfean
Gum baitt Ieinn an tir fin,
Onafi rinn air nathrach.
Horinnoy &c.
Cha be fafTan nan«daoin ud
Bhi 'nconas na 'n caonnaig,
Ach fonas an tfaoghaiì,
'Sbhi gaolach mar bhraithrean.
Horinnoj &c.
N
[ 14* 3
Nam fuidhe 'ftigh ofda,
Gu luinneagach ceolar,
Bu bhinn air cuid oran,
'Sbhi gol na'n deoch ilainte.
Horinno, &c.
Luchd dhireadh nan ftuicean,
X»e'n Gunnachan dughorm,
A loifge am fudar,
Ri udlaiche lan Daimh.
Horinno, &c.
Se bu mhiann lels na Macaibhs
Bhi trìall leis na flattan,
A chuir frian ris a Bhraddan
Cha be fhaflan am fagail.
Horinno, &c.
Gu fìaghach a mhonaidh,
Na dh' iafgach air buinne,
Ann fgach gniomh a ni duine
Smor urram na 'n GaidheiL
Horinno, &c.
ORAN XXVIL
Oran Alijtair.
Alijlair nanjlop ann anfraida chuilr
Sin an duine coir air am bheìl mo run,
Ocoma leat an file, bannfa leat an ftòp,
Cha'n e fin bu dochadh ach am botal mor,
AUJìairr &c-
Theid thu don tigh ofda 's oluidh tu gu fial
Cho rabh gainne ftorais air do phoca riamhr
Aliftair, &c.
Bha thu greis ad aimfir ann an arm an Ri,
Cumaidh fin riut airgiod s f-hearra dhuit e na ni,
AUJìair, &c.
Gheibhe tu le'd cheanal leannan ann fgach tir
Gad a bhiodh tu falamh cho bhiodh bean ad dhi.
AUJìair, &c.
Tha thu maith air fairge, ftric thu marbha eifg
# Cas a fliiubhal garaiich, theid thu fhealg an fheidL
Alijìairy &c.
Nij
C 148 3
Gad thu'irt Callum breac nach rabh thu tappi rìamh
Co a chreidde fin ach duine bha gun chialk
Al'ijìair^ &c.
Nuair a theid mi Ghlafcha fìaitneach leam bhi gol,
Ann an tigh mo charraid Alifbir nan flòp.
Alijìair, &c.
ORAN XXVIII.
Oran don tfiann Fhreacadan Ghaìleach>
I.
JDeoch Slainte an Fòreàcadairi, 's aill Ieinn gun
cheift i,
'Si ?.n fhailte nach beag olrnn dhol deafal ar cleibh,
Cha'n fhag finn am feait i, òri tha finn co dleafdanach,
Do na h armain bu Sheirc' eile Sheafamh an Sreud,
Na curai' can calma, gam buineadh bhi 'n Albainn,
Feàdh mhoninnean garbhlaich a' fealg air na Feidh,
Fhuair mis' orra feanachas, nach mios' an cois Fairg^
iacì,
JBhithidh an citcheanan tarbhach le marbha' an eifg.
E M9 3
11.
Buaidh gu brathair na Fleafgaich, fhuairan arach,
am Breattann,
Chuaidh air Sail o cheann ghreis uainn, dhol am freafdal
re feam,
An loingeas laidir thug leìs iad, nach Saruiche beagan
Muir a' gàrrach gan greafa 'si freagradh dhoibh fein,
Chuir gach lamh mar bu deife, buill do'n charcaich
bu treife,
Ri barr nan crann Seafmhachre leath-taobh gach breid,
5Si 'gimtheachd air chuantain,. 'n uair a dheirich gaotk
tuath le
B'ainmeil air luathas i, 'fi gluafad gu reidh,
III.
'N uair a chuir iad na h àrmainn air tir ànn aa
FLigh'ras,
?Siad fada o'm pairti, 'fo'n aiteachan fein,
Bha onoir nan gaidheil an earbfa r'an tabhachd,
Bha fin mar a b'abhaift gun fhaillinn fui' 'n ghrein,
Tha urram an drail aig' gach tir ann fan d'xhas iad5
Le feabhas an abhairl an naduir fam beus,
Bhi dilis d'an cairdean, cur fios air an naimhde,
'S iomadh rioghachd an d'fhag iad, fuil bhla' air arà
fheur
IV.
'Se la Fontenoi thug onoir gu leoir dhoibh,
'N uair a chruinnich iad co' la Sa thoiuch an Streap9
Bu tart'rach ar Cornaiì, cur ghaifgeach an ordu ;
Na Iafcairean oga, chuaidh deonach na dheigh3
. K iij
E x5° ]
Na glèachdairean co'ruig is fearr th'aig' Righ Deorfa.3
A fhuair fafon is foghlum is eolas ga reir.
'Sè duil am bheil mifè 'nam rufgadh na trioplaid,
Gun d'tugadh a fichead dhiubh brifeadh a' ceud.
V.
Fir aigeannach mheamnaeh, le glas-lann an ceann-
bheart,
S i Sgaiteach ga bar-dheas, yfi an-barrach geur,
An taice re targaid, crios breac nam ball airgiod,
San dag nach roibh cearbach, gan tearmunn nan Sge,
I.,e'n gunnacha glana, nach diultadh dhoibh ainneal,
Spuir ur air an teannadh gu daingeann nan gleus,
Gu cuingfeorach biodagach, fudarach miofarach,
Adharcach miofail, gu mifneachail treun.
VI.
Na fpealpan gun a'adh a chleachd bhi ri fgathadh,
Nach feachna, dol fhathafd an rathad fm fhcin,
'N tafdar a gha'il fa 'nceartas a thathaich,
Tri chlaifeach na'n lamhan leis an caithe iad beum
Dol maidinn gu mathas cha niarradh iad aithis ;
Gu deire an latha 'fam laidhe don Ghrein,
'Sdeas fhaclach an labhairt le caifmeachd chatha,
Se 'n Caifteal a'n claidhe, ga 'ngleidhe gun bheud<
VII.
Fir acuinneach armacli, le'm brataichean ball-bhreac,
Bu tlachdmhor an armailt' iad, 's b'ainmeil am feum,
id altrom nan garbh-chrioch, am feachd a tha
earbfach,
coifgear an ainens gu'n dcavbh iad nach geill,
C 'S' ]
Lcinn is fad o na dli' fhalbli Sibh air aftar au
Gherma'ih.
Chur as do gach cealgoir chuir fearg oirbh fefn,
An glacadh 's amarbhadh, fan fgapadh mar mhcana-
chro'
Sna madaidh gan ieanmhuinn air leargainn an t Sleibh.
VIII.
Sliochd fineachan uafal a g'hin o na tuathaich,
San iomairt bu dual dhoibh dol fuas air gach ceum,
Gach cas mar bu iuaithe, 's gach lamh mar bu
chruaidhe,
San ardan an uachdar a'bualadh nan Speic,
Bu ghna' le'n luchd fuatha, bhi fan ar-fhaich gun
ghluafad,
Sa phairt dhiubh dhalbh uàtha, 'bhi an ruaig air'an
deidh,
Le lamhach nan Gillean, 'ile lanntan geur biorach,
Bhithidh an naimhdean airiomain a' iìlleadh nan creac.
IX.
Bu chlìutach na lafcairean iira deas gaftadh,
Mionn ful iad r'an faicinn do gach neach leis an Ieir,
Gach feol mar a chleachd iad, le'n co'ducha
dreachmhor,
Le n ofanà breaca, 's le'm breacana'n fheil,
Tha mo dhuil r'an ti'inn dhathigh, gun an uin' a
bhi fada,
Le cumhnanta ceartais fir Shaffann gu leir,
Le fdiuradh an Aigeil, muir dhubh-ghorm chur feachad,
JjSnach curn an cuan fairlìng orra bacadh, no * eis.
* MaiÌÌe,
t 152 ]
X.
^Nuair a thainig an trioploid 'fi a * dha fan da
fhicheod,
Blia dana le mifneach, 's le mios orra fein,
Bras ardanach fiofrach, gun fhaillinn gun bhrifeadh,
?S cuid, airidh ga'n gibhtean, bhi'n gliocas San ceill,
Tha talanndan tric' aig' a phairti ùd bithchionnt,
Sna h uil' ait 'ann fan tig iad, na idir a theid,
Co ann dràll a their mife, thig an aird ribh a chlifge,
Mar fag fibh e nois, aig' an t Sliochd thig' nar deigtu
* 42d.
ORANXXIX.
Oran do Reìfimeìd Earra-ghael,
I.
A Ri gur}mi tha aithearach,
Mu'n nuaidheachd fo tha ùr ann 5
Tha m' inntinn air a h ardachadh
O'n thainÌGi; fir mo dhù'cha':
Guidheamfa buai'-làrach leibh
'S gach àite 'n loifg fibh fùdar,
Toilinntinn aig air cairdean
'S 'air naimhdean a bhi tùirfeach.
C 153 3
11.
Nuair thainig Mor'ear Frederic,
Thug Dun-eideann cliu dha,
Gur Confpull air cheann fluàigh e,
Nuair ghluaifeas iad r'a chul-thaobhj
Sàr cheann-feadhna treubhach
'S e leirfinneach 'g an ftiuradh,
Ag im'eachd leis an Reifimeid
'S e fein a' deanadh iuil doibh.
III.
Tha oighichearan gafda
Co math 'f a tha fu'n chrùn ann,
'S math a thig an airm-ghaifge dhoibh
'S iad fafanta ga'n giulan.
'S toil-inntinne r'am faicinn
Na lafgairean glan ùra,
Nuair thog iad pfob is brataichean
Air machraichean nan dù-ghall:
IV.
Is irmfidh mi le barantas
O'n a b'aithne dhomh o thùs fibh;,
A'iY chruas an àit' an taehair fibh
Cha chèim air ais air dù'chas :
Sìiochd nan curaidh calma,
Bh'anns na h-armailtean bha cliuiteach,
Ri'n goireadh càch na h-Earra-ghaelich
'S am fearg cha bu chùis Ihùgraidh,
"C *54 1
V.
Tha buaidh air feachd Earra-ghàel
Cha ghabh iad fgà no cùram,
'S iad neartmhor beachdail ardanach
Gu reachdmhor làidir lùgh'or.
'S daoin' uaiile ceart tha fàs ann
Nach eii fàillinneach na lùbach,
*S neo~fheachantach na h-armuinn firì
Ag iomain chàieh gu'n dù'lan*
VI.
*S math thig dol na'n eide' dhoibh.
'S tha reufan air a chùis ud
Tha gunnachan dea-ghleufd' aca^
S cha'n 'eil tè dhiu' dhiùltas,
An criof-gualann fein orra
?S an cloìdhe' gle-gheur cùil ann,
Bu mhath ann àm an fheime iad
Nuair a leumadh fibh ga'n rùfgadh»
VII.
Tha iad leathan mu na broillicheany
Fir chothromach 's iad dùmhail,
Le 'n calpanna deas direach,
'S iad liontach fu' na glùinean j
Ofain ghairid bhreaca
Le dreach air an cur umpa,
'S math thig gartain charnaid doibh
Is fearr a th' anns na buithin.
[ *55 1
VIII.
Is lionmhor ^^^-^1163™' innealta5
Nach fireadh i le dùrachd
Ach cead bhi anns na bileidean3
'S na gillean fo bhi dlù dhoibh ;
A bheireadh pog le fireadh •dhoibh
Cho milis ris an t fiucar,
'S a bheireadh miltean dolar dhoibh
?S na fporanan g* an giulan.
Tha fuaicheantas na h- Al b^ agaibh
Is dh' fhalbh fibh leis gu funntach,
Am fògh'nnan cruaidh calgarra
*S neo-chearbach cur a chrùin air,
An luigh is gairge riafgaiche
A bha riamh am meafg nam flùran,
Is ceann na muice fiadhaiche
A leag Diarmad 's a choill ùdlaidh.
X.
^S e thubhairt na bha 'g amharc oirbhs
An latha bha 'n Rebheu ann,
Gu'ra bu f hreagarach 'air làmhach,
Nuair a thairngeadh fibh na rùdain •,
B' fharumach 'air gluafad,
A' tarruing fuas gu fiubhlacb,
SS am breacan cruinn an fhèile
Air fleifdean geal nam fiuran.
E i# ]
XI.
?S fiathail na daoin uaill, a th' ann,
yS neul cruadail air gach aon fhear,
Na faighdearan deas cumachdail,
'S gach duine dhiu co ionnfuicht,
Nam bitheadh eàs no cunthart ann
Cò b' urrainn ga thoirt dhiu'fan ?
fS i 'n Reinmeid as urramaich'
A chunnaic mi le m' fhùilean.
ORAN XXX.
Cumhadh larla Bhraìd-Albann,
OTRUAGH r'a èifdeachd an fgeul
Fhuair mi fèin tuille 's luath.
Rinn an t-eug ceann na cèille
?S nam beus a thoirt uainn.
Cha 'n'eil lèigh tha fo 'n ghrein,
Ijheanadh feum dhuit fan uair :
rS bochd a'd' dheigh fmn gu leir,
TS cha Veil feum bhi 'ga luaidh.
L l57 j
IL
Tha do chairdean làidir lionmhor
Anns gach tir a tha m'an cuairt ;
So na dh'fhàg an aigneadh iofal,
Do chorp prifeil bhi fan uaigh ;
Is iad mar loingeas gun bhi dionach,.
Fad o thir air druim a' chuain :
?S tufa b'urrainn an toirt fàbhailt,
Ge 4o bhitheadh an gàbhadh cruaidh.
III.
?S ann an diugh a chaidh do chàradh
'An cifte chlàr 'fan leabaidh 'uair.
Is muladach -a'd' dhèigh an tràths'
A' chuid is airde do d' dhaoin' uaifT.
Tha gach duin' agad fo phràfhh,
'3 goirt an càs am bheii an tuath.
'S iad do bhochdan a tha craiteach ;
Thugadh an taic laidir uatha.
IV.
òg
Bha le h-ainnis air dhroch (hnuagh,
Seann daoine 's bantraichean fanna
Bha faotainn beathachaldh uaìt.
'S ann bu truagh a' ghaoir a bh'acà
'S deolr gu frafàch air an gruaidh,
Caoineadh cruaidh, is bualadh b:.
*S bhi toirt pàirt d'am falt a nuas.
O
I#
*S mnladaeh àn nochd do dhùthaichj
*S dtibhach tùirfeach. tha do fhluagh :
Oia 'n ioghnadh fìn, 's mòr an diubhai!
An tionndadh fo thigh'n oirn co luath^
Am fear a b'àbhaift bhi le dùrachd
Gabhaii cùram dhiubh gach uair,
Dh'fhàg iad 'na laidhe fan ùir e
Far nach dùifg e gu la Luain.
VI
'S ann an tiàthaibh na Feill-bride
Thàinig crioch air faoi nam buadh.
?S lom a th-ug an t-eug an fgriob oins,
•Och mo dhith cha teichd a luath'sj
Bhuail an gath air flath na firinn
Bha 'gar dionadh o gach cruas;
'S goirid leinn do rè fan àite,
Gad' their càch gu robh thu buan.
VII.
•Cha do fheall thu riamh gu h-iofal
Air .ni chuireadh sios an tuath.
Bu chùl-taic dhoibh anns gach ait tlia^
'S tu bha ghnàth 'gan cumail fuas.
Cha bu mhiann leat togail ùlaidh ;
Sin a' chùis d'an d'thug thu fuath.
Bha thu faotainn gaoil gach duine,
*$ ghleidh thu 'n t~urram fin a fhuair.
C *S9 3
VIII.
Bha thu lèirfinneach le fuairceas $
Dh'fhas a'd' chom an uaifìe mhòr.
Ciall is mifneach, marre cruadal,
Fhuair thu 'n dualchas fin o d' fheors'.
Bha thu fiofrach, glic, neo-Iuaineach^-
Bha t'inntinn buan anns a' chòir.
O 'na thug iad air ghiùlan fluaigh thuj
3S aobhar fin a luathaich deoir.
IX,
Cha 'n'eil ei'neas ann am Beaiach ;
Cha 'n'eil farum- ànn na ceòi 5
Daoine dubhach, 's mnathan galach^
Is iad gun ealaidh ach am bron,
O 'na chaidh do ghiùlanr dachaidh
O 'n mhachair air mhùthadh feoil j
5N àit' an èidigh fin a chleacìid thu?
Cifte, 's lèine, 's brat do'n t-froL
X,
'Nam bu daoine bheireadh dhinn tliu^
Dh'èireadh miltean air an toir :
O bheul Tatha gu Lathurn iochdrachy
Sin fo chis duit agus còr :
Far an d'fhàs na gallain fhior-ghlan,
Is iad lionmhor ann gu Ieoiry ■
A rachadh togarrach gud' dhioladh,
Nach obadh dol sios le deoin.
O i|
[ l<5o ]
XI.
;Sann tha chùis ni's fearr mar tha i,
Dochas làidir thu bhi beo
Am meafg nan àingeal a tha 'm pharras>
Ann an gairdeachas ro-mhòr.
Gur e 'n Ti a ghlac air làimh thu
Thug fan àite iìn dhuit còir
Air oigkreachd a's fearr na dh'fhàg thu,
?An àros àghmhor Righ na glòir.
XII.
Gad' tha 'm fear a thig a'd' àite
Thali an tràths' thar chuantan mòr,
Guidheam dlù gu'n d'thig e fàbhailt
(Soirbheas ard re cul gach feoil)
A dh'fhaotainn feilbh air* an t-faibhreas
'S air an oighreachd fin ba chòir,
A ghabhail curam ga chuid fearainn,
*S ga chuid daoine is fean òg»
ORAN XXXI.
Qran dorn Eìdeadh Ghaelack*
I.
. Fhuatr mi nuaidheachd' as ùiy
Tha taitneadli re run mo chroidh j
Gu fuighemid fafan na dùthch' y
A chleachd finn an tùs ar tim.
O'n tha finn le gloineachan lànr
A' bruidheann air mànran bkin>
So i deoch Slainte Mhontrofe^
À fheafamh a choir fo dhuinn.'
II.
Chunnaic mi 'n diugh an Dun-eadàinn,.
Comunn na feile cruinn,
Litir an fhortuin thug fgeul,
Air toifeach an ei'neis dhuinn.'
Piob gu loinneit an gleus>
Air foiileireachd rè an tuim,
Thug finn am follas ar 'n eideadb>
Is co a theìr Reabail rinm
0 iij
C l<fr I
III.
Deich bliadhna fichid is corr,
Bha cafag do'n chlo m'ar druim^.
Fhuair fmn àd agus cloc,
3S cha bhuineadh an feors' ùd dhuinn;>;
Buchdaiìl a' dùna>ar bròg,
'Se 'm bar-ial bu bhòiche leinn,
Rinn an drqeh.fhafan a bh'oirnn,
Na hodaich d'ar 'n oigridh ghrinn*
IV.
MIiill e pairt d'ar cumachd
O'n bhlàr, gu mullach ar cinn.
Bha finn co làn do mhulad,
'S gun d'f has gach duine gu tin%
5S ann a bha 'n càs co duiiich,
?Sa thainig uile re'm linn,
'Nuair a rinn pairte Lunduinn,
Gach ait' is urram thoirt dhinii;
V. ♦
'S fhada bha 'n onoir air chall3.
Is fafan nan Gall oirnn dlù,
Cota ruigeadh an t fail,
Cha d' tigeadh è dachail dhuinn'.
B'cìgin d'on bhrigis bhi ann,
'N uair a chuaidh ar comannd cho ciuin
'S gun drinneadh gach fine nan tràill,
'Sgach fìreannach fhagail ruifgt,'
VI.
Tha finn anois mar as maith lernn,
'S gur ard ar caraid fa' chuirt,
A chuir air na daoin' am fafan,
Rinn parlaimid Shafann. thoirt' diu',
Beannachd gu brath d'on Mharcua,
A thagair an dràft ar cuis.
F'huair è gach dlighe air' ais dhuinn',
Le ceartas an Riogh fa chrain,
VII.
F'huair e dhuinn' comas nan arm9
A dheànamh dhuinn Sealg nan Stucy
'S a ghleadha ar daoine fa champ,
Le fagail an naimhdean brdit.
Thogadh e mifneach nan clann5
Gu iomairt nan lann le funnt,
Piob, is bratach re crann,
?Si caifeamachd ard mu rùin,
VIII.
Fhuair finn cothrom an dràft,
A thoileichis gradh gach dùthch'X
Comas ar cuiaidh chur oirnn,
'Gun fharaid do phòr nan lubj,
Tha finn anois mar as coir,
Is taitnidh an feol r'ar fuil,
Chuir finn' am brigis air làr
■'S cha d'tig e gu brath a cuii.
164 3
IX.
Chuir finn a fuas an deife,
Bhios uallach freagarach dhuinn%
Breacan an fheile preafach
Is peiteag d'on eadach ùr.
Còt a chadadh nam ball,
Am bitheadh a' charnad dlù',
Ofan nach ceangail ar ceim,
*S nach ruigeadh mar rèrs an glùijo
X.
Toagaidh na Gaidheil an ceannj,
Cha bhi iad an fang n'as mo,
Dh' fhalbh na fpeirichin teann,
Thug orra bhi mall gun lùgh.
Siubhlaidh iad fìreach nam beann,
A dh' iarruidh dhamh feang le'n ciì,
'S eatrom theid iad a dhannfa,
Freagraidh iad frann gach cuih
XI.
Tha fmn an comain an Uafail^
A choifmn le chruadal cliu,.
Chuir e le teomachd laidir,
Faoineachd chàich air cùl.
Oighre cinn-feadhna nan Gràmach
'S ioma fuil ard na ghnuis
'Sann tha Marcus an àidh
Ana mac thig an àit'an Duic»
ORAN XXXIL
Oran, nam Fineachan a fhuair Fearann V 'n iò*»
i.
1 ha fgeul ùr ar> trath fo's duthaigh,
'S chuir è fùnt ro mhòr oirnn,
Gu'n d'fhuair ar cairdean,. mar a b'abhainV
Bhi nan àite comhnuidh :
Gach fearann àr-bhaiticht' a bh'ann^,
O linn a Chaimp bha gòrach,
Rinn na h aithrichean a chall %
Ach fhuair a ehlann an coir air.
II.
*S Mor an fonas ann fan, rioghachd, ■
Rioghalachd na h oigri",,
A ghluas gu feum, re guaiilibh cheile,
'S iad gu leir co deonach,
Cirm fheadhna thretin, le'n daoine fein^
Gach reafamaid an ordugh,
Le cliu gun cheilg, 's le durachd dearbht/
B' e 'n rùn bhi 'n feirbheas Dheo-rfa,
t m i
in.
Na laoich ghafta dh'eirigh leat,;
Do dh'ior fhuil cheart Chlann Domhnuìltt
S' lionmhòr gaifgeach treubhach tapaidh,
A thain' amach 'gan comhnadh,
Bha buaidh is feart, nan ruag, sTnam feachd^
Na dhualchas ac o'n feorfa,
Dol fuas gu bras, Ie luas nan cas,
Sa'n cruaidh-lann ghlas nan dornuibfu
IV.
'Slion'ar lafcair thig o'n Apinn9
Piobach bratach Srolach,
Fir chalma ghafìa, is arm.nan glaic,
Co ac fhuineach 's bu choir dhoibh,
Bhiodh luaidh amach le fuaim nan fhap^
A' bualadh chlaeh re ordaibh
Aig' fluagh le'n fafan cruadal ceart
Sa fhuair a chleachduinn òg dhoibh,
V.
*S ùnntach meamnach tteubhach ainmeil^
Camaranìch o Lochaidh,.
Fir threin gun chealg, le'm beus bhi garg^
*S iad fein a dhearbh gu leor dheth,.
Bhiodh gleus an arm nan eibhle dearg,. *
*S lann gheur gun chearb ga choir fin,
Bhiodh reubail marbh an deigh an fealg>
'N uair dheixeadh fearg nan oig fhear.
C x*7 3
VI.
*S lionmhor curaidh thig a Drumaii
Feumail ullamh ordail,
Eidear Muileann uifge Thurraid,
Agus mulìach Moirbheinn ;
Leis nach duilich dol an cunntart;
Tir is muir a fneòladh,
4S fhuair iad urram buaiadh bhuillean5
Ann ia h uiie comhdhaiL
wm
Tha Sar cheann feachd is laidir taic,
. A thig o'n Chaifteil Leodach^
Le pairtiah cheart, 's iad ard nam beachd,
A dlrfhas gu reachdmhor fòghluimt/
Tha 'n leabhai pailt a dh'eiridh leat,
u feum do neart a cho'nadh,
S bhi piob an gleas, is ceann an fheigh5
e crann is breid an t froii ris.
VIIL
hig o'n Mhor-fhaich co'lain bhorb,
A theid le foirm ann ordugh,
Gu dana coigail, lan air ftorbadh,
gS arda ftoirm an t-feors' ud,
Dol luath nan eideadh, cruaidh r am feàchainn,
Gluafaid ceill is mòrchuis,
l^ig' fluagh nach geill, tha b^aidh nan deigh^
San uaifle fein ga cho' duch'.
IX.
Thig Laoich bharruight a' Cinnalla\
?S ard an air' air morchuis,
Air mhead na carraid, beus nam fear ùd,
Gleuftachd far an coir dhoibh
An ciiu bh'aig' finfireachd naii-gallan,,
Cha chaiìlear ra'm beo è,
Daoine rioghail diìeas daingean,
Fior 'nan gealladh comhradh.
X.
Thig Clann Ghrigair le fàr mhifnich,
Anns a mheas 'm bu choir dhoibh,
Gu priofail, aghar, lion'ar laidir,
.Rioghail, ftatail, proifail :
Chuaidh riam.h 'lgach aite dian fnablaraibh
'S gniomh an laimh a chòdach
JS iad ard fa chuirt le 'n ainm as ur
Ge d' thuga dhiu 'n Gleann Freoin e»
XI.
Thig o Chluaini' far dhaoin' uaifle,
Thairneas fuas gu f-òlta,
''S fad o'n chualas gu'm be'n dualchas,
Buidhinn buaidh a' chomhruig,
Teine 's luaidhe, s lamhan luatha,
Far an gluais iad comhla'
Ruidh na ruaig air din luchd fuathath,
San cur uatha brònach-
C 169 J
XII.
Thig o Shruthan na fir ùradh,
JLaidir luthmhòr eolach,
?S o'n du' ghiufaich theid gu fiu'Iach,
Ann an tùs na do' ruinn,
Luaidh is fudar chuir na fmùidean,
Is fuil na bruchda dortadh,
Claidhean cuil a bhi 'gan rùfgadh,
'S ruidh gu dlù f'an toreachd.-
XI'IL
Thig na Cannamich nan deannamh,
?S iad a tional comhla',
Theid ceart fa chabhaig, 's neart d'an caraid,
An dream is fearrail dochas,
Ga b'e theannadh -riu le falachd,
Bhiodh am barail gòrrach,
'S mairg re'ii tachradh an am gaifgidh,
Aghaidh neart nan comhlan.
XIV.
?S eideach arraiceach treud na h Alba^
Dh'eireagh fealbh gu leor dhoibh,
Gu'm fead iadialbh gu faor fo'n armadh,
Is eadach ball-bhreac boi'each :
O'n thraoigh gach fearg, a thaobh gach cealg,
Sean argumaid a thoifeach,
Tha gaòl ga dhearbha, s feadar earbs',
A' deagh luchd ieanmhuin Dhecrfa.
P
[ 170 ] •
xv.
fS mòr an onoir th'aig' an Righ,
Rinn dilfm ga luchd fògruidh,
Thug dhoibh a' ris, gach àite priofal,
Ann's gach tir tha m'eolas,
A bh' aig' an fmfireachd, fui chiofean,
A chuaidh gan di le foirneart,
'S maìth an durachd th'aig gach duthaigh,
A toirt cliu ga Mhorachd.
XVI.
Na cinn cheille 's fearr fui' 'n ghrein,
Le'n inntinn fein a thoifìch,
Ri gniomh an fheum, a luaigh gu leir,
Sa chuir an geill gun fòradh,
Le fìathan feile, a labhair reafan
A ghleadha fteigh na corach,
Fhuair gach oighre an ni, fan Staoile',
An fai'bhreas fan cuid ftorais.
XVII.
Thainig coir, is dh'fhalbh an eacoir,
Is leum àr croidh' le fòlas,
Tha uaiflean treun fan uair fo fein,
Gu h uallach eatrom ceòl mhòr,
Tha 'n tuath re feide fuas tein' ei'neis,
Air aa fleibhtean mòra,
So a' bhliadhna chrun an reite,
3in an fgeul tha co> duight.'
ORAN XXXIII.
Oran a Bhoiail
I.
'JN uair a fliuidheas fmn focair fa dh' olas finn
botal,
Cha'n aithnigh ar ftoe uainn na chuiris finn ann
Thig onoir is fortan le fonas a chopain,
Garfon nach bi deoch oirnn mu 'n tog fmn ar
ceann.
11.
2^eir an fluth grinn oirnn, feinn gu fiìeantay
ò? l 1S - thoii-inntin binneas nar cainnt,
Chaifgin5r d iota »'n fhir dheoch mhillis,
Bu mhuladach L me na m biodh i air chalL
III.
Deoch flainte nan gaifgeach nan Gaelibh gaita^
Gam b' abhaift mar fhafan bhi poit air an dram,
Luchd gaoil an ftuth bhlafta, 's ar dhaoirid an
lacha
Nacli caomhna am beartas a fcapa' fan am.
[ i?2 3
IV.
Fear 'ga bheil ni. gheabh e na fhireas e*
Fear f| tha crionda fanadh è thall,
Fear a tha mi-'or- cha fhulaing finn' e,
'S am fear a bheil grinneas theid ioman- a naìì.
V.
'B ra rloghail an obair fruth brioghar na togalach
loclaint a bhogaicheas croidh tha gann
'S e chuireadh an fodan air fear a bhiodh togarach
'S chuireadh è arn bodach a fear a bhiodh teanru
VI.
Cha' n'cil fan tir uafal no cumanta,.
Nach' eil air thi gach urram.a th' annr
Ga dobhio' ftrith ma thogail na muirichinn,
Cia mar a's urrainn finn' fuirreach o'n dram-
VI L
Tha e fionnar da'n chreabhaig a h-uile 1
Thig teas, o na fpeura thar neibhte-n«. eann,
'Se math ri !a reoghta chuir bl?vh's ann am pora
Anfhir theid ga dheòin ann tigh ofda na dheann,
VIII.
Cuiridh e funnt air muinntir eireachdail, .
Tiomchioll a bhuird 's cuid eile dhiu danns'
Thogamaid foim neo throm is ceileinn,
'S frea^arrach flieinnis fmn deire gach- rann.
t 189 1
Feara buighne bidh è cliutach,
I'* wa dhuthaigh 's ga chairdeaity
' ^ir a ghiùlan,
Gar vit..tì maifeaoh*
FvANN VL-
Rann ctoJn GhaeTic V *&'» P&c£ {%&?& hlladhn&p-
1784,
Innsi' mi fgeul airi'd dhuibh3,
Air ca'nain, is air ceol,.
Raogha na deas ghailic,
?S i ìs fearr gu innfe fgeoil,
A chainnt is lionrahor pairtin 5:
*S is milfe mànran beòil,
Gu freagrach deas-labhrach,
?S i ard chuifeach gu leoir.
'S i chainnt a bh'aig 'na righridhr
Gan roibh 'n rioghachd fò nàn coir3
'S i bruidhean Dhuic, is' Iarlàchan,.
'S i dh'iarradh iad raa'n bòrd,
f *9° |
•*S i bh' aig 'na daoin' uaifle,
cSa gheabht' alg' an tuath choir;
?S i bha, fa tha aig' Buachaillean,
A' cuartachadh nam bò.
?N uair a fga^. v-**iiitin,
Aig' tùr aiTreadh mor,
Fhuair a ghaidhlig maighftearachd,
San am fin thar gach feorV,
Gur i is fearr gu teangaireachd,
Tha 'n ceann aon neach tha beo?
Geur foilleir fònnmhor oranacK
An feomraichean an òil.
*S Iionmhor urram laidir,
Fhuair a ghailic air gach feol,
'S i rinn a cheud facramaint,
Do'n phap' a bha fan Roimhr
Is i th'aig' cleir an àite fo,
Gach la toirt comhairl' oirn%
Gaol fìlli, is lucbd dàna,
Chainnt nadurra gun gho.
S i fhuair finn o na paranta,
A rinn ar 'n athrach òg,
'S i bu mhaith leinn fhagail,
Aig' an àl tha teachd oirn',
Tha h uile car a dh'innfinn orr,'
A' cur a pris a' moid,
I 191 1
Gur i cainnt is brioghora,
*S i phiob is fearr gu ceòl.
A phiob ùr fo thainig do'n bhaile,
A dh'fnaoitin urram,
'S i ceann inneal ciuil an fhearainn,
Sna duthch' ui3e,
Le meoir luthmhor air a crannaibh,
'S le diu'-bhuiilean.
'S ard a chluint i 's binn a langan,
'S grinn a cumachd.
Tha dofan 3e iobhruidh balfoch,
Cochuil do 'n t fide ma muineal,
'S ofgara' dionach a callan
Air thoifeach mhiltm air thurus,
Profnuchadh rioghail na carraid,
An cabhaig, an {±n\ nan cumafg,
Cha bhi fprochd fan tir am fan i,
Is fortunach an ti g'am buin i.
Is deo' greine leis an luchd ealaidh,
Tha 'n Albainn gu leir, fann Lunduin,
A phiob is maith gleus, is gearradfyj,
Laidir falluin, eatrom ullamh,
'S mòr an tei'neas i ga leannan,
Bhi aige na fge' ga cumail,
Fònn cheol rè a' crè na h ainnir,
Beufan glana na treun chulaidh,
[ w .]
'S e cheud cheol a bh'air an talamh,
A phiob mhor is boi'each guileag,
?S i bh'aig' Ficnn, aig' GoHs 's aig' Garadh^
Ann an talla n?.n laoch fuileach,
*S mairg a chitheadh air feòl calla,
Caifmeachd chairifeach nan curaidh
Mhofgladh i le feid ga h ainail,
Gu feum ealamh an Fheìnn uile.
Mo ghibht phriofail gun a ceannach,
Tha 'n coi' thional fo air chumail,
Breitheachan dileas gan tarruing,
A ni ceart an f hirinn uile,
Gheibh gach fearr a reir na healaidh,
Ann fam bi è fhein na urrainn,
'S tha è faòr aig maith an airi',
A phiob f haotainn thar gach duine.
RANN VII.
Ìlahh doìn GhaeTic 'j" doì?i Ph'wb mheir bliadhna*
1785.
00 cruinrieachadh uaiflin meafaiì,
Tha a' cumail fuas am fafan,
Na cainnt a tha buagh-mhor fiofrach,
Le 'n fior bhrifc, a chualas eachdraidh^
Tha i luath 's cha' n'eil i liotach,
'S tha i cruaìcìh ma labhrar ceart i,
JS cha 'n 'eil a luchd fuath bicheant,
Si bha tric aig' luchd nam breacan.
Can'mhuin gan truailleadh gun mheafgà3
'S gaidheil gan dual i bhi aca,
'S nadura ga fuaim bhi miofail,
'S mifneachail an Sluagh a chleachd 3,
Cainnt mhathaireil gun bhruaidlein idir,
Ach bhi, lan do Shuairceas tlachd-mhòr,
Ceòl gàire ga luaidh gu bicheant,
?S luchd dàna ga luadh chur-feachad»
Tha Lunduin gle ard am mifnich,
Le fpionnadh nan gaidheil gaftaj
R
[ m 1
A fhuair urram 's gach ait' an firt' iad,
Na curaidhean calma reachd-mhòr,
Tha gabhail curam ricchdail,
A chumail na rioghachd neart-mhor,
?S dh' orduigh gu fìorriiidh nach briosfior,
Gaidhiig, piobaireachd, is braiach.
Tha uaflean Dhun-eudain le gliocas, .
Gu rioghail re-bheartach tlachd-mhor,
Cha 'n fhead eacoir bhi nam meafg fan,
S-in dhoibh fein is leir an ceartas,
Ris an fheumach tha iad iochdmhòr,
Is air na beiftein tha iad fmachdail,
Ann am treabhantas no triobloid,
?S mairg a theannadh re leum tharta.
Co theannadh re leum thairis,
Air na laochaibh fearaii treubhach,
Na Gaidheil ardanach uaibhr'each,
'S iad laidir re guaillibh a cheile,
A chuireadh crith air cach le fuathas,
Ann am bhualadh nan lann geura',
'S mairg air an cromadh na tuathaich,
Comunn cruadalach nach geilleadh.
Tha gach car tha tigh'n m'an cuairt dhoibh,
An tra's as buaghmhòra na cheile,
Am fearann a chuaidh a thoirt uatha,
G.m d'fhuair iad uile gu lèir e,
c m 1
Bithicih gach dligheach far 'm bu dual dhcibh,
'S uachdaiiain air an cuid fein iad,
Bithidh na h oighreachan fuas dheth,
'S cha bhi tuathnach na eigin.
'Nuair a flieallas finn air ar falluhin,
Bheir finn beannachd air a Ghreumach,
Is air Mac-Shimidh mòr na Moraich,
A, moirear a bu mhath feum dhuinn^
S a chùirt a b'airde bha 'n Lunduiny
Fhuair iad ann urram is eifteachd,
'S tha 'n rioghachd uile nan comain,
Fhuair iad dhuinn comas ar 'n eideadh.
Tha coi'-thionail rioghail ghaidheil,
Ann tràs am bai'le Dhun^eudain,
A' cumail am prios na gaidh/ig,
A thaobh nadair o's ciònn beurla,
'S a' gleidheadh piob mhòr mar b'abhaift,
'O 's cionn clarfakby na ceòl theudan,
San da thoii-inntin fìn fhagail,
Aig' an àlach thig 'nar deiglme.
R
rann vnr.
Kann dò n Ghae'lìc V d'oìi Phiob mhoìr blìadhnay
1789.
Prosnachadh cluiche na pioba^
Dh' innfmn pairt deth,
Ann toifeach, a gleufadh,
'Nuair a lionar fèìd na màladh,
Fonnar freagarrach ga cheile,.
Na duis arda,
Làn toil-inntin do'n luchd eifteachd,
Bhios ga clàiiin.
Tiob uaìlach na maidin rèithe,
jS na'n ceanna cnamha,
Do 'n fhiogh chruaidh thig a Seumèca^
'S ffcearr tha fàs ann,
Air a thuairneireachd cruinn direach,
lobhuireach fainneach,
Gaoidhearach, feadanach, fìnealt,
Le binne chaileachd.
\S freagarrach a chuid a (leach dhi,
7S tha 'n taobh 'mach dhi dreachar daicheil,
C 197 ]
Tonnagach, Ribeineach, riomhacb,
Dofan do'n t fhioda ri frannraich,
Mu mhuineal nam buaidhean prifeil,
Cumail dion air a min bhragad,
Cuilc na flugan tha ga lionadh,
Air a dhionachadh le fnaithean.
'Si phiob ùr a tha 'n Dun-eudann,
Eabhnas Ghaidheil,
Inneal ciu.il a's fhearr fui' 'n ghrein,
Le reafan arraid,
Tha i mafmhor, maifeach, fìnealt,
Cuimir, dreaehdmhor, dionach, laidir5
Gu binne, boigheach, feocaiì, ceutach,
Ceolmhor, eatrom, eabhuinn, aluinn.
Piob a chuireadh fund gu mire,
Fonn is farum,
Air gach diuc is ard cheann-cinnidh,
?S oighre fearainn,
Biodh gach duin' uafal ga fireadh,
Gu togail na iluaigh 's a charraid,
'Nam tharruing a fuas gach fine,
Dhol a bhualadh nan cruaidh lannan.
Ceol a's rioghaile 's a's fme chuala finne,
Bhi air thalamh,
Ceol as brioghmhoire 's a's binne,
S a's grinne thug meoir a crannaibh,
R iij
E 198 1
Cha chualas neach riamh a dhhnaH,
Dreach is deanadas na hainnir,
fS fhuair i eliu le beul gach fili,
A bha 's duthaich b fhiach gu rannam
Tha 'n rioghachd làn eabhnais uile,
'S Dun-eudann gu tric nan aire,
Liughad treun-fhear th' ann a cumail^
Reachd is reafan a choi-thionail,
Caint a's geire chuala duine,
5S ur.rarnach gach beul a chanasj
A chànain ata reidh ullamh,
Beufach furanach, gle eallamh..
*S onair do*n GhaiPteachd turas^
Na thainig an draft do'n bhaile,
Chumail am pris briogh an t meanachaÌ3P-
Tha farmadach lei-s na Gallaibh,.
Gailie Albannach nan curaidh,
'S a phiob bana-mhaiftir gach ealaidb,
An ceoi 's a chaint afhuair gach urram,
*S iuaithe bh' ann 's a's fhaide mbaireasV
RANN IX.
Rami Uyieau.
± urras a chuaidh mi air aftar a Chinntaile,
Chunna mi daofn Uailfe tlachdmhor, caoineil
pairteach,
Bha aon Bhallach ann air Bainis, a thug dhamh
tamailt,
O na bha eifean mar fin damhfa,. bi mife mar fo
dhàfan.
Sann an fin a thorfich Uifteany
Mar a ni cu'n droch naduir,
Taumhannaich ri fluadh na Duthcha^-
'S bè run gu'n gearra' è 'n failtean ;
'Smath a'n Companach don chu è,
'Sdona 'n companach le cach è,
Cho chuideachd è Bhard no Phiobair,
Aig a mhiomhalachd fa dhars è.
Aidich fhein nach 'eil thu 'd phiobair,
'Sleig dhiot bhi 'ìn barail gur Bard thu^
Daoine criodheil iad le cheile,
'S bithidh iad gu leir a tair ort,
[ 200 ]
Fear ciuil gun bhinneas gun ghrinneas?
Fuadaichi' finn as air pairt e',
Mar a thilgeas iad craobh chrionaieh,
0 yn Ffhionain a mach as a Gharradhv
Mu chi thufa Bard na Filii,
No fear dana,
Mu bhios aon diubh giarruidh Gille',
Ghiulan mailaid,
Lean an duine fin le duthrachd,
Los guyn fiu'là tu huil aite,
Smor a'nglanadh air do dhuthakh,:
1 chuir cul riut 's thu ga fagail.
Na ma chi thu fear a fheinneas,.
Piob no clarfach,
Feaduidh tufa 'n tinneal ciuil,
A Ghiulan dafan,
Gus ambi craiceann do dhroma',
Fas na bhallaibh lomma bana,
Mar a chi thu miile' Srathrach^
Air gearran a bhios ri aiteach.
Cia mar a dheana' è oran,
Gun eolas gun tuigfe Nacluir,
O nach dean.i' è air doidh è,
Bu chora dha fuireach famhach,
Bruidhinn ghluggach 's cuid di mabbach,
Moran ftaddich aun am pairt di,
[ 201 J
Na m e phlabbartieh chomhradhr
Cho bh«o na thuigeas a Ghaslic.
'Sgimmeleir cheanna na'm bord thur
Far am fuidh thu 'ntol gun phàidh,
Cia mar chunntas finn na geocaich,
Mar bi Uiftean òg fan akeamh,
Cha rabh do bhru riamh aig fiothcha'?,
Gus an liona tu bhiadh chaich i,
Smor an tolc na chaifge tiotadh,
Nuair a chit thu fdo ghloc paiteach..
'Stric do ieab an lagg an otraich,
Na'n cul garraidh,
Bi do cheann air conntom comhnart^
'Sro mhath 'ntait è,
Bithi' na coin a giomlich teofaig,
A toirtdiot a bheoiì fa chaìrean,
13o chraos dreammach toirt phog fallach^
A'd dhearra bhraithrean.
Na'n cluinne' fibh muc a rucaii^
Geoidh is tunnagan a racail,
Sann mar tvfi a bha piob Uiftean,
Bronach muladach a ranaich,
Muineal gun 'Aolmarm air tucha^
'Nribheid cho nf heud bhi laidir,
'Se call daonnan air a chulaibh,
Na gaoth bu choir dol ia rnhalachV
C 202 J
Bha l'urga coìn airfon gaòir*
A'd chraos fair.fjn, K
'Sculai' fin a thogail Plaigh,
Sa 'n cnai' air roalca,
Rinn è tanail fallach brein,
Mu theid neaeh fo'n Ghrein an taic riut,
"'Sfhearr bhi eìdir thu fa gliaoth,
Na feafanih air tao' an afga'.
Cia mar a ni. Uiftean òg dhuibh,
Ceol gu dannfa,
Nuair a chithe tu fruth ronn,
On huile toll a .bh' air an tfiunnfairy
'Sgeul tha fior a dhinufcas mife,
Gur he dh'ag, e nois cho manntach,
Gun dtug iad dheth leis an tiofar,
Bar na teanga.
'Seidi' Uifteàn Piob an rongain,.
'Smor a hanntlachd,
Bithidh i cofa'il ri gaoir chonnfp.each,
A bhiodh an cnoe fraoich a dranndail,
'N circeapoll lai' ri Tongue,
A baiggearachd air muinntir Bainns',
Fhuair mife piobaire 'nrumbuil),
'Sdh' ag mi ann è.
RANN X
Rann Atina.
Anna Nion uilleam a'n Cromba,
Bean gun chonn fi fhein air ai'rea',
Nùair chuaidh mi 'ntoifeach ga feolltainn^
Cho'n è 'mfortan a ehuir ann mi,
Bhruidhinn mife famhach focair,
Mar dhuine bochd a giarruidh fardaich,
Thoifìch ife mar chu crofda,
Bhiodh ann fna dorfan a dranndail.
'Sann aice tha beul na fgallais,
Gu fanoid a dheanadh air feannduin^
Nach Urainn a dheanadh feum dhi,
Mar a bha i fein an gea]l air,
Chunna mife laeth' ghluaifinn,
Leis na Gruagaichean mar chairdeas, '
Dhaithnich i gun dalbh an uair fin,
'Schuir i uaithe mi le angar.
Innfidh mi dhuibh teifnas Anna,
O na faithne dhamh fan am i9
[ 204 ]
Bean a dhol a peighinn phifich,
Cho bheo idir gun an dram i,
Cho neonach leam i bhi mifgeach,
Si 'ncomhnuidh a meafg a Bhranndi^
'Stric a bha na broinn a leoir dheth,
fSbha tuille fa choir na ceann deth.
Cha'n eil a leannan ra fhaicinn,
Ach fear ma feach do na ceardaibh,
Se nonoir is fmo th' aice,
Ou'm fairtlich i air na bardaibh,
Thug i dhiom om beul fa'n tfhron,
O na dh'ag i beo mi tha mi taiugeil,
Chuir i mife famhach balbh,
*Sdhalbh mi mun dtuga' i 'nceann diom*
Smor an treuntas le Anna,
Bhi cho gheur le fgainneil chainnte,
^Smairg air na thachair bean bheumnachj
Aig am bheil am beul gun aime,
'Mfear a bheir ife dhathigh,
'Sann air thig a chreach fa'n calldach,
Kuair fhaoil è gum.bu bhean cheart i,
Sann thachair e ri Bhana-mhàighifdir.
A Bhana-chleufaiche gun ghrinneas,
Smairg fleufgach a theid na carramh,
'Stric i tuiteam Jeis na Gillean,
Ceap tuiflidh i do na fearaibh,
C 205 ]
A Bhean bhruidlineach mhifgeach ghionach
Ghlearach lonach, ihanntach fhallach,
Roinn gu reuba' air a teangai,
Cofail ri g-ath geur na Nathrach.
Comhdach nach falaich a craiceann,
Leomach gun feol air cuir leis ann,
Cha'n eil brogan iìan mu caflan,
Cha'n eii cota nairt mu leaflan,
'Orra tha aogafg na glaiflig,
Neul an Aoig na haodan preaflTach,
Cloflach i air fearga', Iachdan,
Scoflail i ri deaìbh na Leifge.
Tigh tha lan do mlrnathan mifgeach,
''Solc an tait an drinn mi tachairt,
Ga'd thalne me ann gun fhios damhs
*S fhearv falbh tra na fuireach aca,
Banamhaifdir a chomuinn bhrifdich,
Anna tha atnmeil fan Eachdrai',^
Mu gheibh cach i mar fhuair mis i,
Cha dtig iad gu brath ga faicinu.
RANN XI.
Ratiti a ghabhas Maìghdean ga leannan*
Cha neolas graidh dhuit,
Uifge fhrabh na fhnp ;
Ach gradh an fhir thig riut,
Le blas a tharruing ort ;
Eirich moch Didomhnuich,
Gu lic chomhnairt phlattaich ;
'S thoir leat beannachd Pobuill,
Agus currachd Sagairt ;
Tog fud air a ghualinn,
Agus fluafaid mhaide,
Faigh naoi gaiTan ranaich,
Air an gearra le tuaith ;
Is tri chnaimhean feannduine,
Air an tarruing è uaidh ;
Loifg air teine crionaich è,
Dean fud gu leir na luath ;
Suath (in ra gheala-bhroilleach,
An aghaidh na gaoth tuath ;
'Stheid mife 'nra fa'm barrantas,
Nach falbh 'mfear ùd uait.
RANN XIL
Rann I-chalìum-chille,
jBeannachadh X-chalum-chille^
Innis tha beannuichte cheana,
Eilean a tha 'n iochdar mhuile,
'Se uile fui' chis Mhic Cailein,
Ionad naomha a fhuair urram,
Ofcionn iomad tir is fearann,
Ghabhas dilis ris gach duine,
Thig o'n uile rioghachd aineil.
'S iomad righ a th' ann fan tulaich,
*S daoin' uaifle riomhach a bharrachd,
Sa 'n cuirp phrifeii bu mhnth cumachd,.
Àir an leagail fios fui 'n talamh,
O 'fe deireadh crich gaeh duine,
Tuiteam nan uir 's na min ghaineamh,
Mo dhochus ann Criofd a dh' fhulaing,
Gu'n d' ullmhaich e fith d'an anam.
Mile is da chiad da h uillidh,
Do bhliannachan air dol thakis*
Sij
[ 208- J
O na muithich a èheùd duine,
Dea' chiach bhunaidh itè a bhalla,
?S iomad 'dealbh a th' ann a iuireach,
'S leachdannan mharbh air dhea' ghearradh>
Clach {hnaite o'n bhiar gu mhullach^
t'iiuair fìnn fearmain fhoilleir ullamh,
O'n fhearr a bha'n de 's a ehcannaigg
"8 chuala mi Iuchd' eideachd urle,
Toirt urram do 'n bheul achan i,
'Nois o na dh' eug Callum-cille,
'S nach bu dù dha fein bhi maireann.a
Tha aoiblmeas air duthaich mhuilc,
Du'all a bhi 'n aite Chalum.
RANN XIII.
Rann Co'dhwia'ulh.
1 ha mife 'm fhuidh air an unigh,
Tha 'n Ieaba' fin fuar 'gu Ieoir,
Gu'nfhios agam cait' an tim,
Gus an teannar mi fhin da coirj
Comhdach flanin 's Jeine lin, .
Is cifte dhu' dhionach bhord,
I 209 I
Air mhead fga 'n cruinnich mi ni,
Sud na theid leam fios fo'n 'Oid 5
'Sbeag air curam ro 'n bhas,
*Mfad a bhios finn laidir og,
Saoilidh finn mu gheibh ìiriri daii3
Gur e air n-aite fuireach beo ;
Feaduidh finn fhaicinn air cach5
:S iad gar fagail gach aon lo,
Gur nadurra dhuinne gach trath^
Gu bheil am bas a teanna oirn ,
Tha mo pheacafa' ra throm,
Smuladach fin liom an dràfdr
Tha mi fmaoineacha' gu tric,
Liuthad uair a bhrifd mi naithn y:
Le miann mo dhroch inntin fein,
Leis an rabh mo chrebhag lan ;
Gun chuimhn air ughdarras Dhe,
Le duthrachd am bheul nam iaimh $
Ge'd is mor mo pheaca gmomb,
Smi 'n cionta ciad pheacaidh Adh'mh3
Cheannacha' mi le fuil gu daor,
À dhoirte fgaoilteach air a bhlàr,
Tha mo dhuil fcho dochas faoin,
Ri iochd fhaotinn air a fga',
Gu'n glacar manam gu fith,
Le fulannas Chriofd amhain §
S iij
E 2I° 1
Tha mo dhochas ann a'n Criofti,
Nach dibir e rrn gu brath ;
Nuair a leagar mo chorp a fios,
Ann an ftaid iofaiì fo'n bhlar ;
Gun togar manam a fuas>
Gu rioghachd na'm buadh fna'n gràs,
Gum bi mo leaba fo dhion,
Cois cathrach an ti is aird' ;
Cha bhiodh meagall ro an aog,
Ge'd thigeadh è 'm thaobh gun dail,
Nam bithinn do pheaca faor,.
'Ndeis a ghaoil a thug mi dha ;
Tha mo dhuiJ ann fan Dia bheo,
Gun dean e trocair orm an drafd,
Mo thoirt a 'fteach a dhionad naomh,
5Ncuideachd Mhaois Is Àbraham j
Ga'aidh mi nois mo chead an tfluagh,
Lan toirt fuas doibh ann arn chainnt,
Fagaidh mi aca na chnuafich,
Na- ftuaghan a bhann am cheann,
Los gu nabair iad ra cheile,
Mar a leugh finn fhein gach rann,
Co air an dteid finn ga'n fineadh,
Nois cho'n eil am PhUh ann.
L I S T
0 F
SUBSCRIBERS,
A
H
ER Grace the Duchefs of Athoì
Mr John Anderfon, KingaiTie
Mr John Andei "
B
Dngald Bannatyne, Efq. Glafgow
William M'Leod Bannatyne, Efq.
Mr Archibald Ballantine, Edinburgh
Mr Alexander Baillie, of Little Taruil
Mr Robert Baigrie, Leith
Mr Henry Balneavis, of Edradour
Mr John Bayne, merchant, Gban
Mr John Beil, writer, Inverary
Mr Archibald Bellj writer, Inverary
Mr Donald Bell, menenger, [nverary
Mr Aixhibald Bell, Killichamaig
Rev. John Bethune, Dornach
Rev. Williara Bethune, Sky
Mr John Bethune, Breaboit, Sky **
Mr John Beatton, Mongaftle
£12 tlSt OF SUBSCRÌBERS.
Mr Nieì Beton, Oroboft, Sky
Mr Angus Beaton, bookfeller, Edinburgh
Mr Andrevv Black, Invervoidde
Mr Alexander Blew, Arinachkìne
Mr James Boog, of Shalbo
Mr Charles Borrie, Athothoufe
Mr Daniel Brodie, Glafgow
Mr Peter Brolachan, fenior, Campbleton
Mr Peter Brolachan, junior, Campbleton
Mr John Brown, merchant, Inverary
Mr John Brown, Achbeg
Mr Donald Brovvn, Eafter Dimcrofk
Mr William Biwn, Aberuchiìl
Henry Butter, Efq. of Pit-Lochrie
Mr Thomas Butter, fchoolmalter, Fortingaì
John Buchanan, Eiq. Cambufmore
llev. John Buchanan, Harris
Mr James Buchanan, writer, Glafgow
Mr James B-uchanan, at the Saracen's Head
Mr Archibald Buchanan, comptrolìer 01 tlie cuflomsj.
Campbleton
Mr Archibald Buchanan, vintner, Callander
Mr John Buchanan, Carftoun
Mr John Buchanan, Narachan
Mr Peter Buchanan, Leney
Mr William Byron, Holloton
Ewen Cameron Efq. of Fasfern
Ewen Cameron Efq. of Glenevis
Angus Cameron, Efq. Kenlochleven
John Carneron, Efq. of Callort
George Cameron, Efq. of Letterfinley
Capt. Donald Cameron, Strontian
Lieut. John Cameron, Strontian
Lieut. Ronald Cameron, yòth regiment
LIST OF SUBSCRIBERS". 215"
Lieut. Donald Cameron, Fort-William
Lieut. Jobn Cameron, Glenroy
Lieut. Ronald Carneronj Muirihearlach
Mr James Cameron, Kenlochieven
Mr Gecrge Cameron, engraver, Edinburgh
Mr Donald Cameron, of Clunes
Mr John Cameroii, of Drimnafali)r
Mr Hecìor Cameron, merchant, Glafgow
Mr Ewen Cameron, cf Muick
Mr John Cameron, Grafs-rnarket, Edinburgh
Mr John Cameronj Lochairkaig
Mr James' Cameron, Mouiin
Mr John Camerorr, Moulin
Mr John Cameron, Wefter Camguran?
Mr Duncan Cameron, Kirktoun
Mr John Cameron, Kenlochbeg
Mr John Cameron-, Culchinna
Mr Allan Cameron, Lundavra
Mr Donald Cameron, Ltckroy
Mr Donald Cameron, Fort-WiIIiam
Mr Ewen Cameron, Fort-Wiiliam
Mr Allan Cameron, merchant, Fort-WiIKam
Mr John Cameron, teaeher; Auchdrom
Mr John Carneron, Lo.v-bridcre
Mr Hugh Cameron, r :rcha it, SLrontiaa
Mr John Càmeren, Lindalìy
Mr John Carneron, Inveruilhv^Iia
Mr Alexunder Cameron, Moy
Mr John Camercn, Gieniulag
Mr Dugald Cameron, Barr
Mr Dougaid Cameron, Aehnaberle
Mr Ewen Cameronr Eariack
Mr Donaid Cameron, Stronlia
Mr Donald Cameron, Kenlochiel
Mr Lachiane Cameron>. Stronleah.
Mr Jfohn Cameron, Achdaleu-
Mr Oi-iean Cameron, Glenpean
Mr Alexander Cameroii, Glencamagary
214 LIST OF SUBSCRIBERS>
Mr Donald Cameron, Glenhurrich
Mr Donald Cameron, Poloch
Mr Allan Cameron,, Scamadale
Mr Alexander Cameron, Achanelan
Mr James Carneron, Glenboradaie
Mr Donald Cameron, Clam
Mr Ewen Cameron, Arundle
Mr Donald Cameron^ merchant, Ranachan
Mr Donald Cameron, Strontian
Mr Dougald Cameron, Anaheilte
Mr Alexander Cameron, Gortaneorn
Mr John Cameron, Kenlochaline
Mr Hugh Cameron, Knock Morvern
Right Honourable John Campbell Earl of Breadalbane3
8 copies
Right Hcnourable John Campbell Lord Stonfìeld, 2
copies
William Campbell, Efq. of Glenfailach
Mr Colin CampbelJ, younger, of Gienfallach
Alexander Campbelì, Efq. of Barcaldine,- 2 copies
John Campbell, E£q. of Airds, 2 copies
Donald Campbell, Efq.. of Sonrachan
Donald Campbeil, Efq. of Dunilafìnage
John Campbell, Efq. of Otter
Colin Campbell, Efq. younger, of Baliveclan, 2 copies
Patrick Campbell, Efq. of Ardehattan, 2 copies
Robert Campbell, Efq. of Aikniìh,
David Campbell, Efq. of Glenlyon,
Alexander Campbeli, Efq. of Ormidale
Akxander Campbell,. Efq. of Ballchyle
Ròbert Campbell, Efq. of Dunloikine
Duncan Campbell, Efq. collector of excife
General Campbeli, Strachur, 2 copies
Dugald CampbeH, Efq. of Ederline
Dugald Qampbell, Efq. of Carradell, 2 copiea
Arcuibaki Campbtll, Efq. of Jura
James Campbell, Efq. Silvereraig
T.1ST OF SUBSCRIBERS. 21$
John Campbell, Efq. of Lochend, 2 copies
Àrchibald Campbell, Efq. of Glenmore
Duncan Campbell, Efq, of Glenfeachan
John Campbell, Efq. lieutenant-governor of Fort-
George, 2 copies
John CampbeH, Efq. vvriter to the fignet, 8 copies
Lieutenant-colonel Alexander Campbell, Glendarual
Major Colìn Campbell, Glendarual
Major Archibald Campbell, ef Afkomell
Capt. N. Campbell, Inerliver
Capt. James Camphell, 42 d regiment, 2 copies
Captain Colin Campbell, of the 4^th regiment
Lieut. Hugh Campbell, Barcaldine
Lieut. Niel Campbell, 2a batal. Royals
Lieut. Dugal Campbell, Achlian
Lieut. James Campbell, Corryghoyell
Lieut. Kenneth Campbell, Harries
Lieut. Ronald Campbell, Achrioch
Lieut. Daniel Campbeli, Ardtarig
Lieut. Archibald Campbell, Sunipoll
Lieut. John Campbell, Auch
Lieut. William Campbell, 74th regiment
Enfign William Campbell, Barnamuck
Enfign Alexander Campbell, Aflint
Capt. Niel Campbell, of Milford
Rev. Alexander Campbell, M. A. Kilcalmoniil
Rev. Patrick Campbell, Kìlninver
Rev. Dugald Campbell, Kilmichael
Rev. Hugh Campbell, Kilmartin
Rev. Archibald Campbell, N. Knapdale
Rev. Dugald Campbdl, Rofs, Mull
Mr Alexander Campbell, comptroller of the cufloms,
2 copies
Mr Peter Campbell, younger, of Combie
Mr Colin Campbell, younger, of Kilmuiline
Mr Colin Campbell, younger, of Edefiine
Mr Patrick Campbell, writer, Greenock
Mr Malcolm Campbell, of Barmoloch
Ivlr Duncan Campbell, junior, Greenock
2l6 LJST OT SUB-SCRIEER'S..
Mr Duncan Campbell, writer, Campbleton, 2 copies
Mr Patrick Campbell, of Corries
Mr Archibald Campbell, KiIIchamaig
Mr Alexander Campbell, of Blaracherin
Mr Donald Campbeiì, ftudent of divinity, Glenorchy
Mr Colin Campbell, collecìior of the cuitoms
Mr Alexander Campbell, Fort-William
Mifs Catharine Campbell, Lix
Mifs P. Campbell, Lochdochart
Mr Dun. Campbell, of Aros, Mull
Mr John Campbell, af Knock, Mull
Mr Archibald Campbell, of Killuchronan
Mr John Campbell, of Trachadale
Mr Archibald CampbelL, of Treflinifh
Mr Don. Campbell," merchant, Campbletoo
Mrs Margaret Campbelì, Camufnaherie
Mr Dun. Campbell, furgeon, Killin
Mr James Campbell, furgeon, Mull
Mr Alexander Campbell, Barmad.ly
Mr John Campbell, Chamberlain, of Tiry
Mr Archibald Campbell, merchant, Kinchraichan
Mr John Campbelì, wright, Lochgilphead
Mr James CampojU, inn-keeper, Foord
Mr Robert Campbell, Barnaìine, Lochow
Mr Angus Campbell, Upper Fernach
Dr Dun. Gampbell, GkìYghour
Mr Angus CampbcII, DunAafTac - re
Mr Alexander Campbtll, merchaat, Glafgow
Mr Alexmder Campbell, grocer, Glafgow
Mr Maìcoìm Campbell, groqer, Glaigow
Mr Alexander Caa pfceìl, candle-maker, Glafgow
Mr Jphn OMv.pbell, iaud-waiter
Mr Miirdoch Campbeìl, tavl. r, Greenock
Mrjohn CampbeU, Cpflieflan
Mr James CampbeT. Inveiary
Mr Peter Campbell, Kinchregrn
Mr Alexander Campbèll, Achlean
Mr Dun. CampbelÌ. Brailey
LÌST OlF SÙBSCRIBERS-. ll*}
■Mr John Campbell, Drimnamuikloch
Mr Niel Campbell, Achenewie
Mr James Campbell, junior. writer, Edinburgh
Mr Col. Campbell, larid-waiter, Gampbelton
Mr Dugald Campbell, Kintarbert
Mr Martin "Càìripbell, Càmpbelton
Mr Niel Campbell> fa&or, in Kintyre
Mr Archibald Campbeli, Eafdale
Mr Alexander Campbell, ■Stforichòrmaig
Mr Alexander Campbell, merchant, Oban
Mr Archibald Campbell, Craig-mtagart
Mr Duncail'Càmpbell, Drimliart
Mr Patrick Campbell, Clafghour
Mr Donald Campbell, Coflarich, Sky V
Mr Murdoch Campbelì, Corlarich, Sky ^
Mr Colin Campbeh\ Sannuige, Ifla'y
Mr Archibald Campbell, Ardnahow
Mr Colin Campbefi, facìor, Roflheath
Mr John Campbell, of the Prince of Wales cuttef
Mr James Campbell, Barcaldine<-Wood
Mr John Campbell, at Airds
Mr Du^ald Campbelì, Appine carrict
Mr Alexander Campbell) Back-wymdj Glafgow
Mr Kenneth Cam'pbelì, Scalpa
Mrs Campbell, Scalpa
Mr Kenneth Campbell, Strond, Harrfs
Lieut. Colin Campbell, late ~74th regiment, at Àùch
Mr John Campbell, collectof of the cuiioms-, Ifle*
martin
Mr Alexander Campbelì, mufio-maìlef
Mr Patrick Campbell, Royal Bank
Mr Alexander Campbell, merchant, Perth
Mr James Campbell, merchant, Loggierate
Mr John Campbell, flax-dreffer
Mr Dun. Campbelì, Eafter Carie
Mr John Campbell, mafon, Kenmore
Mr John Campbell, manufadìurer, KiUin
Mr Malcolm Campbell, Killia
T
2f8 LIST OF SUBSCRIBERS.
Mr John Campbe'U, Benraore, Glendochart
Mr William Campbell, Benmore
Mr James Campbell, iìax-dreffer, Comrie
Mr John Campbell, Callender
Mr Dun. Campbell, Inverfcadle
Mr Patrick Campbell, Inverfcadle, 2 copies
Mr Archibald Campbell, Gergudei
Mr Donald Campbell, Mingaiy
Mr Donald Campbell, Glenmaffon
Mr Alexander Campbell, Kilmun
Mr Donald Campbell, Lochgoiihead
Jvlr Lachlan Campbdl, Achdacheranmore
Mr Ronald Campbell, Achinbreack
Mr George Campbell, Ardtarig
Mr Andrew Campbell, Balimore
Mr Archibald Campbell, Afiìpoll
Mr John Campbell, Fidden
Mr Maìcom Campbell, Baliphetris
Mr Archibald Campbell, Searinifh
Mr Hugh Campbcll, Killundine
Mr John Campbell, (hip-mafter, Oban
Mr Patrick Campbell, of Auch and Beinndouraìn
Mr John Campbell, Ncrth Poll
Mr Alexander Campbell, excife-officer, Dunbarton
Mr John Cameron, brevyer, Fasfern
Mr Patrick Carmichael, Cuftom-houfe, Port-Glafgow
Mr John Carmichael, Balichattigine
Mr Donald Carmichael, teacher, S. Uiil
Mr Archibald Carmichael, Renton
Mr John Carmichael, Crieff
Lieut. John Chiiholrn, Fafnakyle
John Chirtiolm, M. A. P. Fafnakyle
Eneas Chifholm, M. A. Crochel
Mr Hugh Chimolm, Kintail
Mr Hugh Chriftie, Lochearnhead
Lieut. Alexander Clark, Invernahavan, 2 copies
}Ar John Clark, clerk of the mail-coach, Edinburgh
M.r Donald Clark? Auchmore, of Ovie
LIST OF SUBSCRIBERS. 21^
Mr Robert Clark, Garachran
Mr Gordon Clunes, Dornoch
Mr William Colby, vintner, Killin
Robert Colquhoun, Efq. Camiftrodan
Mr Dun. Colquhoun, taylor, Appin Stewart
Mr Lauchlan Colquhoun, Cuil, Appin
Mr Angus Colquhoun, Arturr
Mr Peter Comrie, furgeon, Comrie
Mr Charles Connachar, merchant, Logierait
Mr Donald Connachar, Logierait
Mr Duncan Cowan, mercliant, Edinburgh
Ronald Crawford, Efq.. of FrifKey
Mr Samuel Crawford, furgeon, Iilay
Mr John Crawford, hofier
Mr Robert Craigie, advocate
Mr John Corrie, Crogan, Mull
Mr Alexander Caldel, Moulin
Mr George Ci'omar, Tayndroin
Mr Hugh -Cummingrfchoolmaiter, Balrain, Stratherie
Mr John Cumming, Auchdalew
Mr Patrick Cunningham Acha, Benderloch
Mr John Curry, meffenger, Iflay
Mr Lachlan Curry, South Uiil
Ivlr Archibald Currie, Garachran
D
George Dempfter, Efq. M. K
David Dale, Efq. Glafgow
Mr Andrew Davidfon, of Overiliibo
Mr Colin Daves, Torblaran
Mr John Dallas, Airds
Mr John Darrach, tailor, Kilcalmonell
Mr James Dewar, Tempar, Rannach
Mr John Dewar, tailor, Luffantulich
Mr John Dewar, Wefter Temper
Mr John Dewar, merchant, Killia
Tij
220 UST 0F SUBSCRIBSRS.
Mr John Dow, of Tirshard
Mr John Dow, Haggertfon's wynd
Mr John Dow, grammar-fchool, Glafgcw.
Mr Murda Dawnie, writer, E'dmburgh
Mr John, Downie, merchant,, Glafgow
Mr Patrick Downie, merchant, Stornaway
Mr A. Downie, Urray, Dingwall
Mr Donald DufF,, merchant, Lpgierait
Mr Don.ald Duff, Tumbk
Mr John Duff, Pitlochry
Mr john'X)unbar, Glenlochy* Abernethy
Mr P^obert Dunmore, merchant, Glafgow
Eieut. John Farquharfon, 42^ regimenfc
Mr Alexaader Farquharfon, fchoolmailcr, Blair ia.
Athol
Mr Jobn Farquharfoii, Aberfeldy
Mr Duncjan Farquarfon, earter, Ponton-ftreet
Rev. Duucan Fergufon, Binbieula
Mr John Fergufon, jun'ior, of GlenmeJIich
Mr James Fergufun* Edinburga
Mr Jamts Fergnfon, Pàifley
Mr Fergus Fergufon, teacher, N. Ujft'
Mr Dariiel Fergufon, teaeher, Comrie
Mr Robert Fergufon, Killichangie
Mr John Fèrgufon, Weffier Dundurn
Mr John Fergufon, mafon, Callander
Mr Robert Fergufon, Stronvar, Balquhidder
Mr James Finlay, merchant, Glafgow
Mr Duncan Fiiher, Weft Tarbevt
john Fktcher,. Efq. of Bcrnie
Donaìd Flctchor, Efq. younger, of Bernie
Angus Fletcher, Efq. ofDunan
'.i.'u -ut. Andrew Fletcher, Bernie
Mr Archibajd Flefccher, writer to the %n.et
LIST OF SfUBSCRIBERS. 22*
Mr Archibald Fletcher, tailor, Achalader
Mr Angus Fletcher, Ardvrecknifh
Mr Hugh Fktcher, meriff-ofiìcer, Appin
Mr Thomas Fleming, Moulin
Mr John Fleming, Bridge-end of Tilt
James Foi'bes, Efq. Ardchoyline
Mr John Forbes, teacher, Fofs
Mr James Forbes, Findynet
Mr Donald Forbes, Ribigle
Alexander Frafer, Efq. of Struy
Colonel Frafer, of Bruick
William Frafer, Efq. of Culbockie
Rev. William Frafer, M. A. Keantra
Rev. Paul Frafer, Craignifh
Rev. Alexander Frafer, Invernefs
Rev. John Frafer, Glafgow
Rev. Alexander Frafer, KirkhilÌ-
Rev. William Frafer, Arafaig
Rev. Alexander Frafer, Kilmalie
Rev. John Frafer, Kilmorach
Mr Simon Frafer, Bublany
Mrs Frafer, Brueach
Mrs Eìizabeth Frafer, Blair in Athol
Mr Simon Frafer, younger, Foyers
Mr Alexander Frafer, Foyers
Mr Donald Frafer, Dulcrag
Mr David Frafer, ofScer of excife, Ardnamurchuil
Mr Thomas Frafer, ftudent of divinity, Coll
Mr John Frafer, at Kirktoun, by Dornoch
Mr Neil Fullerton, Prince William Henry cutter
Rev. Andrew Gallie, of Kincardine
Mr Archibald Galbreath, fludent of divinity, Inverary
Mr Ephraim Gardner, Glafgow
Rev. John Gillefpie, Arrochar
Tiij
22*2 MS.T OF SUESGP<rISER&,
Mr Tbomas Gìllefpie, GlencGich, Killinaife
Mr Arcbibald Gillies, Bowmore, Iflay
Mr Dugald Gilchrift, c£ Ofpiìoile
Mr George Gillandera, of Highiìeld
Her Grace the. Duchefs of Gordon, 8 copiea-
Lieut. George Gordon, Tongue_
Lieut.. Robert Gordon, Rhine.
Mr John Gordon, of Carrol:
jofeph Gordon, Nairdale
Rev... Patrick Graham,. Aberfoyle
Mr Robert Graham,. of Burden
John Glaham, Efq. of' Drunky
Mr Patrick Graham, Balictìatrigine
Mr Robert Graham, gardiner, Greenock:
'\<v WilKam Graham, Rogart
Sir Jàmes Grant, of Grant,. 2 copies
James Grant, Efq. of Corimony
James Grant, Efq. of Shugiie
Patrick Grant, Efq. of Glenmorifton
Coloneì William Grant, of Rothimurchus.
Mujor James Grant, Birchfìeld
Mujor Louis Grant, Achernuk .
Capfe. Grant, Glenmorilton
Capt. Gregory Grant, Lakefield
Capt. Allan Grant, o£ Inverwick
Lieut. Robert Grant, 55th regiment
Lieut.. John Granf, Acnterblair
Lrcut.. Wiiliam Grant, 55 tli regiment
Lieut. Charles Grant, 55 th regiment, 2 copieas-
Dr Gr.egory Grant
EnfigQ john Grant, of Atinlia
Rcv. Patrick Grant, Duthii
Rev. john Grant, Abernethy
Mr John Grant, Gartmore
Mr Alexander Grant, of Port-CIair
Mr P. Grant, Fort-Auguftus
Mr John Grant, vintner, Po)chor
Mr John Grants vininer, Lufs
LIST OT SU3SCRTIBERS. 22$
Mr Alexander Grant, Tullachgrebin
Mr James Grant, Dilrachin
Mr James Grant, Laggan
Lieut. Alexander Grigorfon, Greenock
Mr John Grigorfon, Ardtorinifh
Mr Charles Grierfon, merchant, Glafgow
Mr Duncan Gray, merchant, Glafgow
Mr Donald Gray, Kilbride
Mrs E, Gray, Jura
H
Capt. Archibald Hamiìion, Oban
Mr James Hamilton, Prince Willia'm Heiìry cut£er
Mr Wiliiam Hagart, Leith
Mr William Hardie, Glafgow
Mr Donald Henderfon, Àriveon
Mr Donald Henderfonr Lubnamart
Mr James Hill, mafter of the Iilay packet
Mr Hugh Houfton, of Brora
M'r James Hufack, offìcer of excife, Dunkeld'
Mr Peter Hunter, Glafgow
Mr Robert Hutchifon, bookfeller, Campbelton.
ij
Mr William Ingram, Giafgow, 6 copiesf
Mr Hugh Innes, Callort
Mr Hugh Inglis, printer, Edinburgh
Mr Wifìiam Johnfton, Achtrichtan
Mr Archibald Johnfton, Taycarmigan
K
Rev, Wiliiam Kieth, Golfpie
Rev. John Kennedy, Auchteraw
Mr Hugh Kennedy, merchant, Glafgow, 2 eopies
224 JLIST OF SUBSCRI'BKRS.
Mr Duncan Kennedy, merchant, Glafgow
Mr Daniel Kennedy, merchant, Glafgow
Mr Danieì Kennedy, gardineiy Glafgow
Mr Donaid Kennedy,. grocer, Anderfton
Mr Duncan Kennedy, teacher, Logierait
Mr Samuel Kennedy, Fombowy
Mr John Kennedy, Auldlochran
Mr John Kennedy, Comrie
Mr Angus Kennedy, Paifley
Mr Daniel Kerr, merchant, Paifley
Colonel Adam Livingfton, of Bantailh'ne
Mr Duncan Livingfton, Inverghaunain, engineer to
the kingys road
Mr John Livingfton, Fort-William
Mr Malcolm Livingfton, North Garvant
Mr Niel Livingfton, Oban
Mr Hugh Leflie, writer, Dornach
Mr Gabriel Laird, bookfeller, Greenocfc
Mr Co. Lindfay, writer, Inverary
Mr James Litch, Grachvoil
M
Rev. Alexander Macadam, of Nigg
Angus Macalafter, Efq. of Loup
John Macalafter, Efq. of Cour
Capt. William Macalpine, Drumlane
Mr Donald Macalpine, Brenichyle
Mr Daniel Macalpine, Glafgow
Rev. Archibald M.icarthur, Kilninean
Mr Àrchibald Macarthur, ftudent of divinity
Mr Peter Macarthur, writer, Inverary
Mr John Macarthur, vintner, Glafgow
LIST OT SUESCRIBEItS. %Z$
Mr John Macarthur, merchant, Tarbert
Mr Duncan Macarthur, teacher, Rora
Mr Donald Macarthur, Coirrecharmig
Mr Robert Macarthur, Callander
Mr Donald Macarthur, king's carpenter
Mr Arthur Macarthur, Greenock
Mr John Macarthur, Ballimeiieach
Mr Duncan Macarthur, Tobermory
Mr Aulay Macaulay, Sandaig
Mr John Macaulay, Badintarbet
Mr Murdoch Macaulay, mip-mafler
Mr Donald Macaulày, Lenfheder, Lewis
Mr George Macaulay, Catterniih, Lewis Iflanc!?
Mr Niel Macbrayne, of Summer Lee, 3 copies
Mr Kenneth M'Calium, merchant, Glafgow
Mr Dugald M'CalIum, merchant, Greenock
Mr Donald M'Callum, merchant, Inverveach
Mr Hugh M'Callum, merchant, Campbelton
Mr Jolin M'Callum, flore-keeper, Eafdale
Mr Alexander M'Callum,, cow-feeder, Edinburgh:
Mr John M'Callum, Auchnafrie
Mr John M'Callum, Coileatir,. Glenfaloch
Mr Edward M'Callum, Benglafh, Glenfalsch
Mr Edward M'CalIum, Crianlarach
Mr Donaid M'Callum, tailor, Muckern
Mr John M'Calman, Portfonachan
Mr Donald M'Calman, Invernahile
Mr Andrew M'Carra, mèrchant,. Edinburgh-
Mr John. M'Cafkill, furgeon, Sky
Mr Kenneth, M'CaflciIl, of Ruduna, Sky
Mr Hugh M'Coll, Salchari
Mr Dugald M'Colì, Glafgow
Mr Archibald M'Cofl, DruimchoifL
Mr John M'CoIlj Druimchoilh
Rev. Donald M'Coll, Inverco
Mr John M'Coll, Balìachelifh
Mr Donald M'Coll, Glenahyle-
Mx Donald M'Coll, Tayantohar-
226 LIST OF SUBSCRIBERS,-
Mr Donald M'Cormick, Achofragain
Mr Duncan M'Cormick,. Achofragain
jNIr John M'Corquodale, writer, Inverary
Mr H. M'Corquodale, merchant, Greenock
Mr John M'Corquodale, merchant, Balabeg
Mr Duncan M'Corquodale,. merchant, Oban
Mr Angus M'Cuaig, Cragabofs, Iflay
Rev. David M'Culloch, Strathfillan
RightHonourable Alexander Macdonald, lord of Slate
Colin Macdonald, Efq. of Boifdale, 4 copies
Mrs Macdonald, 2 copies
Lieut. Donald Macdonald, Boifdale
John Macdonald, Efq. of Kenlochmoidart
John Macdonald, Efq. of Moror
Simon Macdonald, Efq. younger, of Moror, 2 copies
Eneas Macdonald, Efq. of Scothoufe, 2 copies
Mr Norman Macdonald, cf Scalpa
Capt. Allan Macdonald, S^th regiment
Capt. M'Donald, 55th regiment
Capt. Charles Macdonald, at Airds
Lieut. Donald Macdonald, at Ayr
Lieut. James Macdonald, S^ Uift
Lieut. Wiiliam Macdonald,. Blarich
Lieut. Angus Macdonald, junior, Milton
Lieut. R. Macdonald, ^..d regiment, by Dornoch
Lieut. Duncan MacdonaId> . 5th regiment
Lieut. Alexander Macdonald, late. 82d regiment
Adjut. Donald Macdonald, late 1 ooth regiment, Dal--
chofme
Enfign Angus Macdonalcl, late ^th regiment
Rev. Norman Macdonald, D. D. Arifaig
Mr Coll Macdonald, of Barifdale
Mr Donald Macdonald, of Broadford
Mr Ronald Maedonald, of Meable, 2 copies
Mr John Macdonald, fhcrirF-fubflitute, Sky
Mr Donald Macdonald, factor for General Macleod
Mr John Macdonald, late of Crowlin
<L'IST OF SUBSCRIBERSi tl'J
Mr Angus Macdonald, Milton
JNlr Angus Macdonald, grocer, Edinburgh
Mr Donald Macdonald, of Lochanmoydart
Mr James Macdonald, Bororadale
Mr John Macdonald, cotton-fpinner, Glafgow
Mr Donald Macdonald, Bunaw
Mr Gilbert MacdonalcL, teacher, Campbelton
Mr Andrew Macdonald, merchant, Orafaig
Mr Hugh Macdcnald, Meuble
Mr Archibald Macdonald, Lagavuline
Mr John Macdonald, Sandaig
Mr James Macdonald, merchant, Portrie
Mr Angus Macdonald, tnerchant, Portrie
Mr Archibald Macdonald, Armidale
Mr Angus Macdonald, Coniita
Mr Duncan Maedonald, fmith, Portrie
Mr William Macdonald, poilmafler, Sconfier
Mr James Macdonald, Knock Slate
Mr Angus Macdonald, Gillen Slate
Mr Dugald Macdonald, Drimmore
Mr John Macdonald, merchant, Kildonan, S. Uift
John Macdonald Efq. Bornim
Mr Rcnald Macdonald, Bornim, S. Uià
Mr Ewen Macdonald, Dreamifdale
Mr Alexander Macdonald, Boifdale
Mr Donald Macdonald, Ballifher
Mr Allan Macdonald, merchaat, N. Uift
Mr Alexander Macdonald, Valay, N. Uifl
Mr John Macdonald, Kyles, Bernara
Mr Niel Macdonald, Sandwick
Mr John Macdonald, of Strathy, Sutherland
Mr Angus Macdonald, Dalilea
Mr Peter Macdonald, Fort-Auguftus
Mr Alexander Macdoneli, Garva
Mr William Macdonald, Finelairg, Strathfpe
Mr Dun. Macdonald, Rinichulick
Mr William Macdonald, St. Martins
Mr Archibald Macdonald, glafier, Edinburgh
228 L'ISY OE SÙBSCR'IB'ÈRS.
Mr Donald Macdonald, Blair in Athol
Mr John Macdonaìd, Auchochar
Mr Alexander Macdonald, Brolofs
Mr John Macdcnald, Bealachroy
Mr Docald Macdonald, Balranald
Mr John Macdonell, Aberardor
Mr Ranald Macdonell, Glenturatt
Mr Angus Macdonald, Cranachan
Mr Alexander Macdonald, Dalilea
Mr Donald Macdonald, Dnraintorran
uvlr Angus Macdouald, mafon, Fort-Williarft
Alexander Macdoiiald, Efq* 'Gkaco, 2 copies
Angus Macdonell, Efq. of Achtrichtan
■Coll Macdonald, Efq. Dalnefs
Mr Aneas Macdonald, Achtrichtan
Mr James Macdonald, at Gìenco
Mr Donald Macdonald, furgeon, Fort-William
Mr John Macdonald, junior, Duchamifs
Mr Angus Macdonell, Inch
Mr Ronald Macdonell, Keapach
Mifs Juliet Macdonell, Keapach
Mr Alexander Macdonell, M. Ap. Badanach
Mr Allan Macdonald, of Gallavy
Mr Archibald Macdonell, Brealaggan
Mr Angus Macdonell, Strathmaihie
Mr Donald Macdonald, Gienartney
Mr Alexander Macdonald, Penninerin, S. TJift
Mr Archibald Macdonald, Sanda.
Rev. James Macdiarmid, Weems
Rev. Hugh Macdiarmid, Comrie
Mr Angus Macdiarmid, preacher, Iflay
Mr Colin Macdiarmid, Glenure
Mr George MacdiaiTnid, Eafthaugh
Mr John Macdiarmid, Dunan, Rannach
Mr Dun. Macdiarmid, Kynnachanone
Mr Donald Macdiarmid, Archyle
Mr Archibald Macdiarmid, Kenknock
Mr John Macdiarmid, Tomchrocher
11 ST OF SUBSCìUESTlS-, 12X)
Mr Duncan Macdougall, Dunollie
Mr Allan Macdougall, writer to the iignet, Edin-
'burgh
Mr Patrlck Macdougall, Gallanach
Rev. Dùgald Macdougall, Lechgilehead
Mr Sanwel Macdougall, younger, of Soroba
Mr Alexander Macdougall, ftudent of philofophy,
Edinburgh
John Macdougall, Efq. of Ltinga
Mr Donald Macdougall, Lochfinehead
Mr John Macdougall, Clatich, Lochow
Mr Dun. Macdougall, Bridge-end, Iflay
Mr John Macdougall, Pklochry
Mr James Macdowall, furgeon, Tort-WiIIiam
Mr Alexander Macdougall, Milton, -of Artalanàig
Mr Dun. Macdoygall, Crogan
Mr Allan Macdoùgall, Drimfaynibeg
Mr John Macdougall, Upper; Fernoch
Mr Alexander Maceachan,, Hovebèag, S. Uiit
Mr John Maceachan, furgeon, Moydart
Mr He&or Maceachan,., Pennineran, S. Uift, 2 co=
pies
ilev. Rouald Irkvcea'chan, S. Ui-ft
Mr Gilbert Macewen,' teacher, Caliander
Rev. Dun. Maqfarlane, Perth
Rev. Alexander Macfarlane, Killiìnan
Rev. Jobn Maefarlaue, -Saoile
Mr Peter Micfarlane, droyer, Glafgow
Mr Robert~MacfarIane, maaufafturer, Lufs
Mr Donald Macfarlane, teacher, Glenary
Mr Patrick Macfa-rlane, teacher, Glenco
Mr WilKam Matffa rlan ? , Ed i n don ich
Mr John Macfarlane, juaior, merchant, Tarbert
Mr John Macfarlane, dver, Comiele
Mr Dun. Macfarlane, Iilarcrine
Mr Dun. Macfarlane, Auchnagavan
Mr Norman Macfarlane, Gariftock
Mr John Macfarlane, merchant, Giendochart
U
23O JLIST QV SUBSCRIBERS.
Mr Robert Macfarlane, Lix, Glendochart
Mr Peter Macfarlane, junior, Comrie
Mr Walter Macfarlane, General Excife-office, Edin-
burgh
Mr Charles Macfarlane, Auchnard
JMr Robert Macfarlane, teacher, -Edinburgh
Mr Andrew Macfarìane, Auchrofian
Mr George Macfarlane, Auchrofian
Mr John Macfee, mufician, Inverary
Mr John Macfaiden, miller, Strathlachan
Rev. Jofeph R. Macgregor, Edinburgh
Capt. John Maegregor, Invernefs
Mr Robert Macgregor, ftudent of philofophy, Ard*
trafkirt
Mr John Macgregor, teacher, Kinnoul
Mr John Macgregor, merchant, Kinnoul
Mr Robert Macgregor, factor to Rathimurchus
Mr John Macgregor, Glafgow
Mr Alexander Macgregor, Dalquhurn
Mr Dun. Macgregor, junior, merchaut
Mr Rcbert Macgregor, Paifley
Mr Dugald Maegregor, Taynuilt
Mr John Macgregor, of the Cuftom-lioufe, Invernefs
Jtfr Gregor M.tcgregor, Ai dcheanrochdar
Mr Gregor Macgregor, Gartnafuara
J\ir Gregor Macgregor, Ardnandave
Mr James Macgregor, Kirktoun
Mr Alexander Macgregor, Dalnahatnich
Mr Malcolm Macgregor, at Ovie
JVir Patrick Macgregor, Glentarkin
Mr James Miegregor, Garrechew
Mr Roderick Macgregor, tailor, Edinburgh
Mr Niel Miegibbon, writer, Inverary
Mr james Micgibbon, teacher, Killin
Mr Patrick Macgibbon, Windfor, Jamaica
Mr Alexander Macglafhen, muliciaa, Edinburgh
Mr John Macglafhen, teacher, Inverneadan
J^[r Dugàl Macglafhen, Stronchmore
LIST OF SUBSC&IBER.5. 33!
Rev. John Mackeich, Tarbert
Mr Don. Mackeich, of Damiìde
Mr John Machardy, Kingaffie
Mr James Macintyre, of Glenoe, 4 copies
Capt. John Macintyre, late fecretary to the Board of
Ordnance, Bengal, 4 copies
Donald Macintyre, Efq. of Blarchoni, Glenartney
Donald Macintyre, Efq. Elarmore
John Macintyre, Efq. Murlakan, Balquhidder
Jofeph Macintyre, D. D. Glenorchy, 2 copies
Rev. Dun. Macintyre, Fort-William
Rev. John Macintyre, minifter, Amalrie
Mr Samuel Macintyre, furgeon, Gìenorchy
Mr John Macintyre, furgeon, Maryburgh
Mr Evven Macintyre, of Drumafoor
Mr Archibaid Macintyre, of Reihpoll
Mr James Macintyre, vvriter, Gordonburgh
Mr James Macintyre, teacher, Glendochart
Mr Peter Macintyre, teacher, Inverarnan
Mr John Macintyre, junior, Craig
Mr John Macintyre, Stronmilochan
Mr John Macintyre, drover, Glafgow
Mr Hugh Macintyre, drover, Glafgow
Mr John Macintyre, Inverary, 8 copies
Mr Alexander Macintyre, merchant, Glafgow
Mr Archibald Macintyre, dancing-mafter, Eafdale
Mr John Macintyre-, -fhip-grieve, Eafdale
Mr Donald Macintyre, Cuitom-houfe, Oban
Mr Donald Macintyre, Clachanfoiie
Mr Donald Macintyre, fawer, Glafgow
Mr Donald Maclntyre, Glalgow
Mr Donald Macintyre, Dalchanan
Mr Donald Macintyre, Tullich
Mr Donald Macintyre, Narachan
Mr Donald Micintyre, Blair in Athol
Mr Donald Macintyre, gardiner, Inverary
Mr Donald Macintyre, officer, Inverary
Mr Alexander Macintyre, rneffenger, Inverary
Uij
jB^2"- BIST OF SUBSCRIBERS.
Mr Pcter Macintyre, Geddies's Clofe, E'dmburg&
Mr John Macintyre, InveraFy
Mr john Macintyre, gardiner, Inverary
Mr Malcolm Macintyre, Glafgow
Mr Malcolm Macintyre, fh©emaker, Glafgow
Mr Angus Macintyre, Glafgow
Mr Alexander Macintyre, Inverary
Mr Archibald Macintyre, gardiner, Paifiey
Mr Dun. Macintyre, Eiìblathan
Mr Aiexander Macintyre, merchant, EorL- William.- .
Mr Peter Macintyre, Kilblain
Mr Dun. Macintyre, innkeeper, Xnverary
Mr Dun. Macintyre, Bunaw'
Mr Duncan- Macintyre, grocer, Edinburgh-
Mr Dun. Macintyre, wriglvt, Inverary
Mr Peter Macintyre, Kilbla-than
Mr John Macintyre, merchant, Edinburgk
Mr John Macintyre, Kinnchrachra
Mrs Macintyre, Kinnchrachin
Mr James Macintyre, Mam
Mr Archibald Macintyre, Accurach
Mr Giibert Macintyre, Duchail
Mrs Miry Macintyre, Eornfurnace
Mrs Mary Macintyre, Roxburgh-'s Clofe, Edinburgfit
Mr Finlay Macintyre, <lyer, Benderloaeh
Mr-Dun. Macintyre, Dwo
Mr Malcolm Macintyre, Inverinanbeg
Mr Dun. Macintyre, Inverinaumore
Mr John Macintyre, Killchamanaig
Mr Archibald Macintvre, Dippen
Mr Jofeph Macintyre, carpenter, Oban
Mr John Macintyre, at Lefter
Mr Archibald Macintyre, Drimìiart
Mr John Macintyre, fenior, Glafghour
Mr [olui Macintyrc, janÌGfcj Glafghour
Mr Patrick Macintyre. Glafghour
Mr Hugh Macintyre, Derinanfaor
Mr Duacan Macintyre, forreiler, Dalnefù
t!ST OT SUBSCRIBERS. 233
Mr Donald Maclntyre, Iuverellan
Mr John Macintyre, Dailcliaderly
Mr Peter Macìntyre, Inverellan
Mr John Macintyre, Kenlocheatie
Mr Duncan Macirrtyre, in Barr
Mr Peter Macintyre, Cadderìie
Mr Diui. Macintyre, of the Mally floop, Obati
Mr& jean Macintyre, Ardachy
Mr Donald Macintyre, Ardachy
Mr John Macintyre, Ardachy
Mr Donald Macintyre, Achanrear
Mr Patrick Macintyre, Ruardchoirck
Mr Eugen Macintyre, merchant, Port, Appin, 4C0pie3
Mr Archibald Macintyre, railler, Taycharnan
Mr John Macintyre, Brecldet
Mr Duncan Macintyre, Gortanlongart
Mr John Macintyre, Kilchonnan, Iflay
Mr Archibald Macintyre, tailor, Edinburgh, 4 copiea
Mr Angus Macintyre, Carnach
Mr Duncan Macintyre, ilore-keeper, Balicheliih.
Mrs Janet Macintyre, Dailchaiderly
Mr John Macintyre, Innvercharnan
Mr Ewen Macintyre, wright, Maryburgh
Mr Alexander Macintyre, Camufhaherie
Mr Patrick Macintyre, Clafhfern
Mr Patrick Macintyre, writer, Fort-William
Mr Alexander Macintyre, Fort-William
Mr Duncan Macintyre, Fort-William
Mr Donaid Macintyre, vintner, Fort-WiIIiam
Mr Allan-Macintyre, Miryburgh
Mr Duncan Macintyre,~Drumafoor>
Mr John Macintyre, Annate
Mr Peter Macintyre, Glendarual
Mr John Macintyre, Inveronich
Mr Niel Macintyre, Ardelnifh
Mr Donald Macintyre, Glafgow
Mr Gilbert Macintyre, Lefmore
Mr John Macintyre, Badenach
Uiij
^34- LTST OT SlTBSCKJrEERS,
Mr Samuel Macintyre, Coui; Badenoch
Mr John Macintyre, merchant, Kenmore
Mr Duncan Macintyre, Kenmore
Mr John Macintyre, merchant, Stuicks
Mr John Macintyre, Lagancha
Mr John Macintyre, Miggerney
Mr Malcòlm Macintyre, Invercharnan
Mr Duacan Macintyre, Craigelik
Mrs Macintyre, Craigelik
Mr James Macintyre, Kenmore
Mr James Macintyre, fmith, Kiilm
Mr Hugh Macintyre, Inverarnan
Mr John Macintyre, Dalchlachaig
Mr Donald Macintyre^ Auchiner
Mr Patrick Macintyre, baker, Cal-lander.
Mr John Macintyre, Gartnafuran
Mr John Macintyre, junior, da^ow
Mr J.ohn Macintyre, Glafgow
Mr Peter Macintyre, marmer
Mr Alexander Macintyre, Cannonmills
Mr Jolm Macintyre, New Towu, Edinburgfe '
Mr Duncan Macintyre, Tuìibanuchar
Mr Malcolna Macintyre, Refipoll
Mr John Macintyre, fmith, Obarfoil
Mr Colin Macintyre, innkeeper, Edinburgh
Mr Johu Macinnis, Salachan
Mr John Macinnis, foioer, S. Uift
Mr Lachlan Macinnis, Drimfarn
Mr Donakl Macinnis, junior, Bunrie
Mr Thomas Macilchor.d, Little Port, Lochearn,
Rev. Murdoch Maciver, Lochalfh
Rev.^Colin Maciver, Glenelg
Mr Kenneth Maciver, merchant, Stornaway
Mr Alexander Maciver, fenior, merchant, Stornaway
Mr Alexander Maciver, junior, merchant, Stornaway
Mr Donald Maciver, fhip-maller, Stornaway
Mr Roderick Maciver, fhip-maiter, Stornaway
Mr Ewan Maciver, Grefs, Lewis lfland
EIST OF SUBSCRIBERSv "21$
Mr Alexander Macintoiìi, Glentlg
Mr Geòrge Macintoih, Glafgow
Mr Divncan Macintofh, Rathimurchus
Mr Angus Macintom, mcrc.a.it, Eort-Williarrr
Mr Alexander Macintofh, teacher, Locharkaig'
George Mackay, Efq. of Bighoufe
Mrs Louifa Mackay, Eighouie
Mrs Mackay, of Barvas^
Capt. John Mackay, Fort-AugTifhrs-
Dr Alexander Mackay, Kylitrom
Mr Donald Mackay, of Eriboll
John Mackay, Efq. of Borgie
Mr Robert Mackay, Glafgow, 2 copies
Mr Hugh Maekay, writer, Campbeltcn
Mr Robert Mackay, Ediaburgh
Mr Kenneth Mackay, Muckle Torboll
Mr Donald Mackay', Clafhady
Mr Hugh Mackay, of CHbrig, by Ton-gue
Sir He£tor Mackenzie, Baronet, of Gairloch, 2 copies-
Mr Kenneth MackenMe, Dundonald, 4 copies
Thomas Mackenzie, Efq. cf Aplecrofs, 2 copies
Laurence Mackenzie, Eiq. coilector of excife
John Maekenzie, Efq. of Lentron, 2 copies
Capt. AkxamLr Mackenzie, jià regiment, Rives-
Lieut. John Maekenzie, of Guenard
Lieut. John Mackenzie, Afiìnt
En-Sgn Alexanoler Mackenzie, Ledbeg'
Enfign Alexander Mackenzie, Letterice-
Rev. William Mackenziey Affint
Rev. Lachlan Macke. zie, Lochcarron
Rev. Roderick Mackenzie, by Dingwall
Mr John Mackenzie, iìfh-curer, Cullaig, AiTmt
Mr He&or Mackenzie, of Inverafpidale
Mr Thomas Mackenzie, of Langwell
Mr George Mackenzie, of Achnahaird
Mr Roderick Mackenzie, of Achvany
Mr Roderick Mack&nzie, junior, Kimcra
Mr Murdoch Mackenzie, of Letterice
236 tTST OF SUBSCRIEKRS.
Mr Alexander Mackenzie, of Lochend
Mr Roderick Maekenzie, of Kernfary
Mr Colin Mackenzie, of Faichrinieh, Lochbroom
Mr Wiìliam Macktnzie, of Eaiterfearn
Mr Colin M:\ckcnzie, of Achilty
Mr John Maekenzie, of Kineray
Mr Charles Mackenzic, of Rikoy, Tore
Mr Thomas Mackenzie, of Ord
Mr Kenneth Mackenzie, Ledbeg
Mr Murdoch M:ickenzie, Lukmilm
Mr Murdoch Mackenzie, Stronchrubie
Mr Donald Mackenzie, Skinct
Mr Hugh M'.ckenzie, teacher, Tonguc
Mr Duncan Mackenzie, Eray
Mr John Mackenzie, merchant, Strath
Mr Kenneth Mackenzie, of Strathnafhaìg
Mr George Mackenzie, Kildonan, Lochln-oorrt
Mr Aìexander Mackenzie, of Badchro, Gairloch
Mr William Mackenzie, Skinidine
Mr William Mackenzie, Pollcw
Mr Murdoch Mackenzic, Inverafpidale
Mr John Mackenzìe, Balton
Mr Murdoch Mackenzie, Rivachan
Mr Donald Mnckenzie, fhop-keeper, Inverary
Mr Duncan Mackenzie, Canipbclton
Mr Nicol Mackenzie, Glackeriika
Mr Kenneth Mackenzic, Dachcairn, by Dingwall
Mr Peter Mackenzie, Paiiìey
Mr John Mackenzie, v.niter, South Bridge
Mr John Mackellar, Kilmun
Mr john Mackcliar, Kilmun
Mr Milcolm Mackellar, Gkifgow
Mr Finlay Maekerchcr, Kenewmore
Rev. John Mackilican, D-;res
Mr Alcxander Mackinlay, Cuitom-hairfe, Greenock
Mr Dun. Mackinlay, Ani.
Mr John Mackinlay, Aul.'iillary
Mr Alexander Mackinlay, Kilmua
MST OF SUESCRIBER3, 2$7
Rev. Donald Mackinnon, Strath
Lieut. John Mackinnon, Cornchatan
Rev. John Mackinnon, Glendarual
Mr Jobn Mackinnon, Mibort, Strath
Mr Charles Mackinnon, Breckim
Mr John Mackinnon, Duifdale Beg
Mr Chàrles M.ickinnon, Gkunokile
Mr Jobn Mackinnon, Argyle-houle
3Ntr Robert Mackinnon, tailor, Kilcolmcnelì
Mr John Mackown, Crortachony
Donald Maclachlasi; Efq. of Clanlachlan, 2 copies
Major Lachlan Maclachkn, ìate yìd regìment
Lieut. Art: Maclachlan, Couitreville
Rev. L. Màclaclilari, Inverary
Mr Dugald Maclachlan, furgeon, Glafgow
Mr Robert MacIachIaa,'of Dunda
Mr Alexander Maclachlan, ìnerchant, Port-GIafgoW
Mr Archibald Maclachlan, writer, Fort-WiHiam
Mr Alexander Maclachlan, deputy poit.-maft.er, Fert-
William
Mr Archibaìd Maclachlan, younger, of Craigantoiris .
Mr Peter Maclaclilan^ of-the late 74 th regiment
Mr Donald Miclacblan, land-waiter, Greenoek.
Mrs Unnie Maclacldan, Bowmore
Mr Dun. Macìachlan, gawlirter
Mr John Maclachlan, Aryhoulan
Mr Dona-Id MacMchkii, Glenfanda 3
Mr Lachlan Mielaehlan, Kilbridemore
Mr John Maclachlan, Ballingry
Mr Donald Maclachlan, Laggan, Morvern
Mr Hugh Maelachìan, vintner, Tarbert - -
Mr Dugàld Madachlan, Coiruanain
Mr Dugald M.Lckchhui, Achnacraig
Mr Evveu Maclachlan, Achnacraig
Mr James Maclaehlan, fhoemaker, Edinburgli
Rev. James Maclagan, Blair in Athol
Mr John Maclagan, M. D. Taymouth
Rev. Archibald Macla^ Bute
1$S JLIST OF SUBSCRIEER3.
Mr Angus Maclardy, Otter, Ferrey
Mr L'dchlan Maclather, tailor, Iflay
Dr Malcolm Maclaren, Inverefrigan
Mr John Maclauren, ftudent of divinity, Ardtorinfdi
Mr John Maclaren, teaclier, Bridge of Turk
Mr Aìexander Macieran, mefTenger, Inverary
Mr Dun. Macleran, St. Catharine's
Mr Don. Maclaren, femor, merchant, Moulia
Mr Lachlan Maclauren, Inverleith
Mr Afcxander Maclaurin, Edinburgh
Mr Archibald Maclaren, Blairgarie
Mr Dun, Maclaren, Daiveich
Mr Finìay Maclaren, merchant, Callander
Mr Peter Macleran, Ardveich
Mr John Macleran, teacher, Appine
Mr John Macleran, Stockwalì, Glafgow
Mr Duncan Maclaurin, drover at Lochèamhead
Hecìor Macleaa, Efq. of Trumpan
Donald Maclean, Efq. of Kingerloch, 2 copies
John Maclean, Efq. of Bororay
Lachlan Miclean," Efq. of Torloifk
Alexandei Maclean, Efq. of Coll
Mrs Maclean, Coll
AÌIan Macìean, Efq. of Drimnan ~
Alexander Maclean, Efq. of Shuna
Mr Alexander Macìean, of Mingary
Capt. Lachlan Maclean, of lflamonk
Lieut. Angus Miclean, Cuidrach ?**■
Lieut. Murdocli Maclean, Greenock
Lieut. Hugh Miclean, Cliad
Lieut. Arcìaibald Maclean, Scuir, MulT
Mr Andrew Maclean, furgeon, Mull
Mr Donald Maclean, clerk to the chamberlain, eÌ
Kintyre
Mr John Maclean, Glafgow
Mr Donald Maolean, Inverary
Mr John Miclean, Cluny
Mr Colin Maclean, Kingerloch
*
LIST OF SUBSdUBERS. 2^9
Mr Heftor Maclean, Salachan, Ardgour
Mr Donald Maclean, Achalenny
Mr Donald Maclean, Crogan, Mull
M • john Maelean, Crogun, Mull
Mr Hecìor Maclean, Ardnnaig-
Mr John Maclean, Torrinbeg
Mr John Maciean, Lagan, Uìva
Donald Maclean, Efq. Iflamouik
Mr Allan Maclean, Crofspoll
Mr Archibald Maclean, Kilmoluag, Tyrie
Mr John Maclean, merchant, Ballaminach, Tyrfe
Mr John Maclean, Gruline
Mr Niel Maclaine, of the Highland Society, Lqb-
don
Mr John Maclean, of Achdindrein
Mr Niel Maclean, Eafdale
Mr Archibald Maclean, Pennycrofs
Mr Godfrey Maclean, Elifter
Mr Niel Maclean, Breabift, Sky
Mr Heclor Maclean, Vallin
Mr John Maclean, Edinbain
Mr Archibald Maclean, Heifker
Mr Niel Maclean, Ardfinaig
Mf Archibald Maclean, Sollas, N. Uift
Mr John Maclean, junior, Cluny
Mr Allan Maclean, Ruthven
Mr John Maclean, of Inverfcadle
Mr John Maclean, Quality-ftreet, Leìth
Alexander Macleod, Efq. of Ullinifli
James Macleod, Efq. of Raafy
Mrs Macleod, of Raafy
Major Alexander Macleod, Dunvegan
Major Roderick Macleod, Balmeanach
Capt. Alexander Macleod, Cleggin
John Macleod, Efq. of Unifh
Lieut. John Macleod, junior, Unifli
Lieut. Norman Macleod, Gruile
Mr Malcolm Mackod, of Eyre
24° IMT 0<F SUESCRIBER3.
Dr Murdoch Macleod, cf Eyre
Alexander Macleod, Efq. of Bay
Dr Macleod, Glafgow
Dr William Macleod, Lufkentue
Mrs Macleod, Lufkentue
Rev. Norman Macleod, Morven
Rev. Joim Macleocljj ^GulcSth^rJ&eig
Rev. Roderick Macleod, Bracadale
Rev. John Macleod, Harrifs
Mrs Macleod
Mr'Kenneth Macleod, of Svvardle, Sky
Mr Murdoch Macleod, furgeon, N. Uift
Mr Roderiek Macleod, of Bnlnacile
Mr Macìeod, of Rogart, hy Dornach
Mr Donald Macle.od, 'jyniòr, Arnifdale
Mr Norman Micleod, Drynach
Mr William Macleod, merchant, S. Uift
Mr Mardoch Micleod, Frafland, £i;y
IMr William Macleod. of Hamir
Mr Niel Maciecd, Gefto
Mr Alexander Macleod, Ferrinilea
Mr Norman Macleod, Baimore
jMr Malcolm Miclcnnon, fhip-mafter, Stornaway
Mr Donald Maclennon, Bervie, Uig.
Rev. George Micleiih, Saddle
Rev. John Micleifn, Killchonnan, Tfiay
Mr John Macluh'ch, poft-maiter, Tath'ert
D;mcan Mìcniillan, Efq. of Dunmore
Allan Macmiilan, Efq. of Glenpeinmore I
Lieut. Alexandct Macmillan, Glenpeinmbre
Rev. William Micmillan, Jura
Mr Daniel Micmillan, fhocmaker, Glafgow
M Hec"ìor Mscniilhn, groeev, ('h';uj\v
M Archibaìd Micmillan, M irlagan, 'Lochairkaig
M John M icmillan, Gieugan y
M/ Angus M'cmillan, mercharft, Fort-Williara
Mr Alexander M 'cmillan, M».h<gan.
Mr Dondd Macmartùy Corhunch
EIST OF SUBSCRIB£RS-» 24 1
Fran. Macnab, Efq. of Macnab
Major-general Archibald Macnab
Lieut. Duncan Macnab, Roudle
Mr John Macnab, \vriter, Edinburgh
Mr John Macnab, Catnim
Mr Alexander" Macnab, Baron, Gienorchy
Mr Duncan Macnab, near Falkirk
Mr John Macnab, -Barchaftlan
.Mr Pf *er Macnab, Edi-ndonich
Mr Ma^colm Macnab, Barchalllan
IVlr Archibald Macnab, Campbelton
Mr Dun. Macnab, Sleoich
Mr Robert Macnab, Millmere
Mr Robert Macnab, Portend
Mr Archibald Macnab, Callender
Mr John Macnab, fenior, Callender
Mr John Macnab, junior, Callender
Mr Donald Macnab, fmith, Barachaitlan
Mr Daniel Macnab, piper to Macnab, of Macnab
Mr Daniel Macnaughtan, Edinburgh
Mr Dun. Macnaughtan, fchoolmafter, Muirtown
Mr Finlay Macnaughtan, meffenger, Stirling
Mr Duncan Macnaughtan, Glenlyon
Mr Dun. Macnaughtan, Meggernie
Mr Robert Macnaughtan, Inverarnan
Mr Dun. Macnaughtan, teacher, Callender
Mr Kugh Macnaughtan, Tarbert
Mr Duncan Macnaughtan, junior, Meggernie
Rev. Donald Macnicol, Lìfmore
Mr Patrick Macnicol, Lifmore, 2 copies
Mr Archibald Macnicol, factor for Lord Stonneld
Mr Alexander Macnicol, Lara&afh
Mr Dun. Macnicol, Achnafaundach
Mr John Macnicol, Corries, Glenorchy
Mr Nicol Macnicol, Achalader
Mr Archibald Macnicol, Carnwall _•_,
Mr Nicol Macnicol, Glafgow
Mr James Macnicol, Duiletter
X
"?4- -LIST OF SUBSCRII5ERS*
Mr Alexander Macnicol, Sockoch
Mr Donald Macnicol, Arrichaftlich
Mr Peter Macnicol, Paifley
Mr John MacHÌcol, mufician, Glenorchy
Mr Donald Macnicol, fmith, Port Appin
Mr Duncan Macnicol, Port Appin
Mr Donald Macnicol, Kirktoun
Mr Ronald Macnicol, Ruebodach
Mr John Macnicol, Ruebodach
Mr Archibald Macnicol,. Inverary
Capt. Godfrey Macniel, of the Weft Fencibles
Mr. Heclor Macniel, Canna
Mr Roderick Macniel, Pabby, Harriis
Mr John Macniel, Oranfay
Mr Dun. Macnie, Lochearnhead, flioemaker
Mr Alexander Macniven, Leittermore
Mr John Macnuior, Gargunnock
Sir John Macpherfon, baronet, 2 copies
Capt J. Macpherfon, of Benachar, Badenoch
Capt. Charles Macpherfon, Gordonhall, 2 copies
Capt. John Macpherfon, Inverefl-cie, 2 copies
Mr Jarnes Macpherfon, of Belleville, 2 copies
Lieut. Evan Macpherion, Cullachie
Lieut. Llugh Macpherfon, Lochfìnehead
Lieut. Donald Macpherfon, Gailcmore
Enfigu Allan Macpherfon, Fort-William
Mr Macpherfon, of Invernahaun
Rev. Martin Macpherfon, Sleat, 2 copies
Mrs Macpherfon, Sleat
Mr Peter Macpherfon, Callender
Mr Alexander Macpherfon, deputy barrack-mafter,
Duort-caftle
Mr Alexander Macpherfon, Coulufmore, 2 copies
Mr Alexander Macpherfon, Shion
Mr Kenneth Macpherfon, Gauloch
Mr Alexander Macpherfon, by Ruthven
Mr Donald Macpherfon, Laggan
Mr Evan Macpherfon, Ruthven
LIST OF SUBSCRIBER3. 243
Mr John Macpherfon, Ballachroaii
Mr Joìm Macpherfon, Tomachlagan
Mr Andrew Macpherfon, Sawmilìer
Mr Charles Macpherfon, Sherowbeg
Mr Alexander Macpherfon, Blaragy
Mf Evan Macpherfon, Muckoul
Mr Alexander Macphcrfon, Taynìuìb
Mr John Macpherfon, Corychoily
Mr Alexander Macpherfon, Coullone
Mr Duncan Macphail, Leadchary
Mr John Macphie, of Crief »
Mr Donald Macphie, Fòrt-William
Rev, John Macqueen, Applecrofs
Rev. Allan Macqueen, N. Uift
Rev. Edmund Macqueen, of Barra
Mr William Macqueen, late of Carolina
Mr Murdoch Macqueen, of Skirrinifn
Mr Charles Macquarie, Lochbuy
Mr Aixhibald Macq.uilkan, writer, Campbtltofi
Mr Donald Macquiitan, Campbelton
Mr Farq. Macrae, Inverinate
Mr Dun. Macrae, Inverinate
Mr Àrchibald Macrae, of Ardintoul
Mr Farq. Macrae, of Conchrae
Mr Duu. Macrae, junior, of Achtertyre
Rev. John Macrae, Glenfheil
Mr Peter Maccraw, merchant, Comric
Rev. Hugh Mactaviih, Inverchaolan
Mr John Mactavifli, writer, Inverary
Mr Donald Mactavilh, Acharn
Mrs Anna Nic-Thaufh, Maighdean-chiuil an Duin--
eidean
Mr Archibald Mactavifh, meiTenger, Invernefs
Mr Donald Mactavidi, Tomchrochar
Mr Donald Mactavim, Tirchardie
Mr Archibald Mactàmfom, Ead Crigans
Mr Alexander Macturk, Achachar
Rev. Patrick: Ivliicvean, of Kenmore
Xij
244- tlST OF SUBSCRIBEKSY
Mr Charles Macvean, Tulloch
Mr Malcolm Macvean, merchant,' Glenorchy
Mr John Macvean, Callort
Mr Peter Macvean, in Carnis, Glenaray
Mr John Macvean, Iniihdaive
Mr Alexander Macvean, Kenknock
Mr John Macvean, Botuarniemore
Mr Dun. Macvean, Botuarniebeg
Mr John Macbean, Fort-Winiam carrier
Mr John Macvean, Inifnchaorach
Mr Patrick Macvean, ìnifhchaorach
Mr James Macvean, Stirling
Mr Archibald Macvicar, pòftrntìftèf, Inverary-
James Rivers Maxwell, Efq. of South Carolina
James Maxwell, Efq. Chamberlain of Mull
Mr Archibald Mathie, collc&or, Inverary
Mr Alexander Mathifon, of Attadale
Capt. Donald Mathifon, of Shiniik j
Capt. J'ohn Martin, Hodigary
Rev. Donald Mai-cin, Kilinuir j
Mr John- Martin, Carndovv /
Mr Thomas Manfon, Strachur
Mr Niel Marquis, grocer, Glafgow
Allan Mafterton, Edinburgh
Mr Farq. Mathifon-, Attadale
Mr James Mathifon, Tulluch
Rev. Archibakl Menzies, Dull, Appin,
Mr Robert Menzies, M. A. Edinburgh, 2 copies-
Lieut. Menzies,. Bolfracks
Mr Robert Menzies, vvriter, Edinburgh
Mr Archibald Menzies, merchant, Edinburgh
Mr John Menzies, Cuitom-houfc, Edinburgh
Mr Akxander Menzies, ftabler, Ed'inburgh
Mr Colin Menzies, Cuftoms, Greenuck
Mr Jòhn Menzies, Farteycr
Mr Jolm Menzics, writer, Edinburgh
Mr Alexander Menzies, Cofheville
Mr John Meuziee, Innervare.
fclST OF SUSSCRIBERS. 2'4j
Mr William Menzies, wright, Sheftal
Rev. John Melvill, Dunoon
Rev. John Moncreiffe, miniiter of Rannach
Mr Matthew Moon, merchant, illand of Bute
Rev. Mr Roderick Moriion, Kintail
Mr William Morifon, writer, Edinburgh
Mr Donald Moriibn, elder, Glafgow
Mr Donald Morifon, Tarbet, Harrifs
Mr James Morifon, merchant, Stornaway
Mr Kenneth Moriìbn, Stornaway
Mr John Morifon, Druimchork
Mrs Morifon
Mrs Morifon, Tanira
Mr Hugh Morifon, mefienger, Kilbeg
Simon Munro,- Efq. London, 2 copies
William Munro, Efq. of Achaniis, by Dornacfì
Archibald Munro, Efq. of Stuchtaghay
j\lr Wiiiiam Munro, writer, Inverary
Rev. Hugh Munro, Uig
Rev. George Munro, S. Uiil
Mr George Munro, of Rives
Mr Martin Munro, Paifley
Mr Donaid Munro, Glenary
Mr George Munro, Culrain-
Mr William Munro, of the 55th regirnent
Mr Robert Muirhead, merchant, Glafgow
Rev. John Murcloch, Bowmore
Mr John Murchifon, of Beclary, Glenelg
Lieutenant-colonel Alexander Murray
Mr Roderick Murray, of Suaniboil, Lewis
Mr John Murray, TalIIfkir, Sky
Mr George Murray, teacher, Sornaway
Mr James Murray, merchant, Edinburgh
N
Robert Nafmyth, Efq. advocate
Mr Kenneth Nicolfon, of Edtrahile, Uig
Xnj
24-6 LIST O'F SUBSCRIBERS.
Mr John Nicolfon, of Carnifh, Uig
Mr Donald Nicolfon, of' Aird
Mr Patrick Nicolfon, Nuntoun, 2 copies-
Mr John Nicolfon, Borline
f Mr Malcoim Nicolfon, Scorbreak
fc^ Mr Malcolm Nicolfon, Kiltarlity
Mr Waìter Nielfon, merchant, Glafgow
Mr WiHiam Neilfon, Gartchofan, Iflai
Mr Wiìliam Paterfon, iludent of divinity, Lefmore
Mr Peter Paterfon, writer, Giafgow
Mr Lachlan PaterTon, brewer, Port Appin
R
Alexander Robertfon, Efq. of Strowan, 4 copies
Rev. James Robertfon, Callender
Alexander Robertfon, Efq. colleclor of excife, Inver-
nefs
John Robertfon, Efq. younger, of Tullibelton
Robert Robertfon, Efq. youuger, of Auchlecks
Dun. Robertfon, Efq. of Trinafor
Capt. William Robertfon, youngtr, ofLeod, 2 copies
Lieut. John Robertfon, of tl\t? 55th regiment
James Robertfon, Efq. younger, of Kindrochit
Rev. Harry Robertfou, Kiltearn
Mr James Robertfon, controller of the cuiloms, Stor-
naway
Mr Andrew Robertfon, merchant, Glafgow
Mr John Robertfon, waiter, Inverary
Mr Andrew Robertfon, Glafgow
Mr Nitl Robertfon, Killmore
Mr Donald Robertfon, millcr, S. Uift
Mr William Robertfon, Perth
JMr Robert Robertfon, Logurait
LIST OF SUESCK.IEERS. 247
MrThomas Robertfon, -Baìliniiug
Mr Dnncan Ilobertibn, Eafihaugh
Mr Wilìiam Robertfon, Tuìloch
Mr jolm Robertfon, teacher, Murlegan
Mr Peter Robertfon, vintner,. Dalwhinie
Mr Niel Robertfon, Invercomrie
Mr James Robertfon, Tumble Bridge
Mr John Robertfon, Finlarig
Mr Daniel Robertfon, fox-hunter, Breadalbane
Mr Patrick Roberfon, .fòx-himter, Cachladow
Mr WiIIiam Robertfon, Teuchnouk, by Beauly
Hugh Rofe, Efq. of Aòtnock
ProfelTor Richardfon, Gìafgow
Rev. Robert Rofe, Invernefs
Rev. Walter Rofs, Clyne
Lieut. John Rris, Ederton
Mr David Rofe, teacher, Lairg
Mr John Rofs, of Inveran, by Dornoch
Mr Gecrge Rofs, Midfearn, by Tain
Mr John Rofs, junior, merchant, Stornaway
Mr Roderick Rofs, tackfman, Cromore
Mr William Rofs, Lindali
Mr Alexander Rofs, carpenter, Strath
Mr William Rofe, teacher, Strathfillan
Rev. Thomas Rofs, Kilmanivaig
Mr Patrick Ranken, furgeon, Strontian
Mr John Ranken, fmith, Ballacheliui,
-Mr Angus Ranken, Torgulbin
Mr John Reid, collec?tor of the cuftoms, Stornaway
Mr David Reid, Pitlochry
Mr David Reid, Inch of Tullymk
Mr Mungo Reid, Bvaes of Fofs \ -fT
Mr John Rowan, fhoemaker,
Duncan Stewart, Efq. of Ardfheal
Alexander Stewart, Efq. of Invernaliyle
248 ttSt 0? SUESCRISERS*-
Lieut. Du^ald Stewart, Tnvernahyle
john Stewart, Efq. of Balachaolifh
Colonel Allan Stewart, 2 copies
Capt. Dun. Stewart, Woodhde
Capt. James Stewartr Edinburgh,
Mr James Stewart, of Derculich
Ronald Stewart, Efq. of Fafnacloieh.
Mr Peter Stewart, of Tartnefs
Mr John Stewart, of Culrofs
Stewart, Efq. of Ardvcrl;::h
David Stewaft, Efq. of Glenbuckie
Robert Stewart, Efq. of Gairth-
Jofeph Stewart, Efq. junior, of Fofs
Lieut. Stewart, of the Invalids, Fort-Augufliia .
Lieut. John Stewart, Ifaaig
I^ieut. Duncan Stewart, Leck
Lieut. Kenneth Stewart, Sky
Mr Angus Stewart, Inverefragan
Eniìgn James Stewart, Killin
Rev. Patrick Stewart, Kiìlin
Rev. John Stewart, Lufs
Alexander Stewart, Efq. Fort-Auguftus, 3 copies
John Stewart, Efq. of Crofsmount
John Stevvart, Efq. of Shierglafs
Gilbert Stewart, Efq. of Foncaule
Rev. Charles Stewart, Strachur
Rev. Dun. Stevvart, Balquhidder
Mr Duncan Stewart, deputy barrack-mailer, Fort-
William.
Mr Adam Stewart, writer, Edinburgh, 2 copies
Mr Robert Stevvart, writer, Edinburgh
Mr Alexander Stewart, Leck
Mr John Stewart, Lagnaha
Mr Charles Stewart, Coilifnacon
Mr'Robert Stewart, Achadaminaig, Mull
Mr William Stewart, teacher, Kenlochfpelre
Mr James Stewart, Erifka
Mr David Stewart, Duniverig, Monteith
M3T 0F SUBSCRIBERS. 249
Mr Alexander Stewart, Shanochyle
Mr James Stewart, Offerance
Mr Dun. Stewàrt, Ardeheanrochdan
Mr Robert Stewart,' D.uar.t,, Glènfinglafe
Mr John Stewart, Duart, Glenfinglafs
Mr James.Stewart,. Duart, Glenfinglafs
Mr Robert Stewart, Aitchnahard
Mr Walter Stewart, Ederlackhie
Mr Alexander Stewart, merchant, Mouline
Mr John Stewart, merchant, Pitiochry
Mr Charles Stewart, Pitlochiy
Mr Henry Stewart, of Balingry
Mr John Stewart, Blair in Athol
Mr Donaìd Stewart, Blair in Athol
Mr James Stewart, Blair in Athol
Mr Dun. Stewart, Blair in Athol
Mr Alexander Stewart, Biair in Athol
Mr John Stewart, Tighnafiad.
Mr John Stewart, Pityoulifh
Mr John Stewart, Tempar,. Elder
Mr WiIIiam Stewart, junior, Dalchalloch
Mr Allan Stewart, lnnerhaddan
Mr WiIIiam Stewart, Perth
Mr Donald Stewart, Cafhlie
Mr Malcolrn Stuart, Cambuflai
Mr Finlay Stewart, Mukon, Eonanj, Glenlyon;
Mr Robert Stewart, Kirktoun, of Fortingale
Mr Duncan Stewart, join.er, Glenorchy
Mr Robert Stewart, L.ochearnhead
Mr Alexander Stewart, merchant, Callanrler
Mr Dun. Stewart, Achlefkin
Mr Donala Stewart, Craickinifh
Mr Alexander Stewart, Ifhaig
Mr Dun. Stewart, Ardfhell
Mr Don. Stewart, 'fenior, Achnacon
Mr Don. Stewart, junior, Achnacott
Mr John Stewart, Achnacon.
Mr Jarnes StewartT Shuna
2^0 LIST OF SUE'SCRIEERS.
Mr Allan Stewart, drover, Glafgow
Mr Peter Stewart, drover, Glafgow
Mr John Stewart,. Portnecroifh
Mr Jobn Stewavt, Achnadarrach
Mr Allari Stewart, CouII, Appiri
james Stewart, Efq. Fafnacìoich,
Mr Allan Stewart, Colifnàcon
Mr Peter Stewart, at Clathick
Mr Sohn-Stewart, Tempar, Rannach
Mr John Stewart, merchant, Edinburgh.
JLieut. John Scobie, Glendow
Lieut. John Scobie, Milnefs
I)r Hugh Scobie, Ardmore, by Tain
Mr Kenneth Scobie, Achmore, Affint
Mr James Scot, metchant, Moulin
Mr Alexander Scot, Mulleon
Mr Finlay Scot, Balagulan
Mr James Scot, Kingaffie
Lieut. Donald Shaw, Harrifs
Mr Angus Shaw, Dunvegan
Mr Alexander Shearer, officer of excife
Mr Robert Sincìair, merchant, Greenock
Mr Duncan Sinclair, teacher, Dalavich
Mr Archibald Sinclair, Glenorcby
Mr Donald Sinclair, Croitachruaran
Mr Angus Sinclair, Kilchrinan
Mr Alexander Sinclair, Kilchamaig
Mr John Sincìair, BalievcoIIan
Mr Archibald Sinclair, Paifiey
Mr Johu Sinclair, Taymouth
Mr Hugh Sinclair, rniller, Roro
Mr Archibaìd Sinclair, Auchiucr
Rev. John Sinith, Canvpbelton
Mr Donald Smith, Lochgilphead
Mr Patrick Srnitli, merchant, Glenorchy, 2 copies
Mr Niel Smith, tailor, Glafgow
Mr Avchibald Smith, Crnnnachy
Mr John Spalding, Moulinft
XIST OF SUBSCRIBERS. f$l
Mr Thoinas Stevenfon, Oban
Mr F. Stobie, Dunkeld
Rev. Alexander Stronach, Lochbroom
Mrs Sti-onach
Mr Thomas Stoddart, Killman
Mr Donald Stalker, merchant, Comrrè
Major Geofge Sutherland, of Rierchar
Mr David Sutherland, of Debidale
Mr James Sutherland, of Uppat
Mr Robert Sutherland, Clyne, Milnton
Right Honourable George Hay, Marquis of Tweedale^
2 copies
Profeffor Thorkeline, of Copenhagen-
Mr Wiìliam Taylor, writer, Dornach
Mr Daniel Thomfon, merchant, Edinburgh
Mr Alexander Thomfon, grocer, Edinburgh
Mr Dugald Thomfon, Achrear
Mr Patrick Thomfon, ferjeant, late Wefl Fencibles
Mr Dugald Thomfon, Dunoon*
Mr John Tolme, Dunvegan "'
Mr Thomas Tolme, Dunvegan
Mr Coll Turner, fmith, in Lufs
Mr Martin Turner, portioner of Druimlie
Mr Donald Turner, Druimlie
Mr John Turner, in Bovuy
Mr Dugald Turner, Barbreck
w
Rev. John Widrow, Iflay
Mr Da. Urquhart, Brelangweìl
Mr James Wallace, Blair in Athol
Mr Alexander Weir, merchant, Paijfley
John Wright, Efq. advocate
SJ2 t>rST OT SUB'SCRIBERS.
Mr John Wright, Nicolfon's Square, 4 copies
Mi*s Wright, 2 copies
Mr Archibald Wright, clruggift, Glafgow, 6 copìes
Mrs Wright, 2 copies
Mr Malcolm Wright, of Glenmowing
Mr John Wright, junior, merchant, Glafgow
Mr John Wright, gardiner, Anderfton
Mrs Wright
Mr John Wright, farmer, Glafgow
Mr John Wright, merchant, L.ochowfide
Mr John Wright, tailor, Paifley
Mr Donaìd Wright, vintner
Mr Peter Wright, gardiner
Mr Dun. Wrigìit, Paifley
*Mr WÌÌltam Wright, Fort-William
Mr George Wyllie, furveyor of the cuftoms, Storna-
way
Mr Alexander Wyllie, fliip-mafter, Stornaway
Mr Thomas Young, ftudent of divinity, Collinfay
Mr Robert Young, tailor, Garengill
Mr William Young, farmer, Stennymuir
Mrs Jean Young, Cornrigg
THE END.
Oran jfain Faochag. Le D. Macanifaoir,
Jain Faochag ann an SaiTann,
Smor a mhafladh is a mhìchiiu :
Chaill e na bhaige do chairdean,
*S tha r.aimhdean air cmntinn lion'or,
Ge P fhada theich e air aftar,
Chaidh a ghlaca, 's tha e ciofnaicht,
Chàirich iad e fo na glailan,
'S tha niuchair taifgt aig niaòr a phrfofum,
Tha e nife' 'n aite cumhann
3Se na chruban dubhach ceiirach
A chas daingeann ann an iarunn
Ga phianadlì is e nà eigirn i
Bafadh dha bhi ann fan fhia'rus
Na 'n iargain a tha na chreubhaig,
S' e 'n fm o cheann cor as biiadii:ia3
A h nile la ag iarruidh reitei
Ach na'iri faidhe' tufa reit'e, v
An eirig na rinn thu meanacha?,
Baobhar mifnich do gach beift è
Gu'm feudadh iad fein do lcanmrunrm y
Fear giua feadh gun laodh gun reafan,
Sann fan eacoir a tha tearbfa,
Theann thu mach o achd na cleire,
3S thug thu moid nach eifd thu Searmain*
Thug thu di-meas air air an Eaglais,
Air a Cììreidimh 's air ua faiundean
Chuir thu breugan air an Trionaid,
'S air na h ìartafan a dh'ag iad ;
Tha e nis na ghnothach cofail,
A reir an t fhoifgeil tha mi clainnn
Gun a chuir thu cu! ri fochair,
Na iaorfainn a choiiìnn air Slanuigh'ear.
Chuir thu ci.il ri'd mhoidean-baifde, .
'S mor a mafla' dhuit an aicheadh,
Chaill thu chuirt am biodh an ceartas
Raoinich thu 'm peacadh na hàitc
[ 1 1
Ghleidh thu 'n riaghailt fa'n feol fliuraidh,
A bh'aÌg Judas do dbearbh-bhrathair,
'S mor an fgainnil air do dhuthaich,
Thufa bhruit gu'n d'rinn th'u fàs innt.
Ach ga do Shealita huile doire
Cha raibh coille riamh gun chrionach,
'S tha ftos aig an t faoghal uile
Nach bi choill uile cho direach :
S' tufa chraobh tha'n diaigh feaehda, .
Gun chairt, gun mheangam, gun mheurari
Gun, fnothach, gun bhri gun duilkach,
Gan rufg, gun urad nam freumhan.
?S tu 'n teun a caaidh fan deachamb,
yS e'n nead creacht' an deacha t' fhagail,
'S tu 'm tìtheach nach d' rinn an ceartas,
A chaidh air thea.chdaireachd o'n airce :
'S tu 'm madadh-alluidh gun fhiaclan
'S mairg a dhiarradh bhi mar tha thu,
*S tu 'n Cca'.m-cinnidh aig na biaitan,
As tha gach duin a 's fhiach a tair.ort.
Cha 'n ioghnadh leam thu bhi'd bhalacch
Is bhi falaeh ann ad nàdar
O'n alean thu ris an duthchas
A bh' aig na fgiurfaiiean o'n d' thain thu-
'S tu an tifean a fhuair an tumaiJh
Ris an t iiurfaich air na fraidean,
Si 'n droch-bheirt a thog ad chloinn thu,
Sann ad ihlaoigntire chaidh t arach
Thoifìch thu 'n toifeach gu hiofai,
Aìr a chriae 's air a bhocluluinn,
'Sc 'n donas a thug dhuit bhi fpòrfail,
*3ann bu choir dhuit bhi gad choifncadh j
*S olc nach d' fHan thu aig do dhu'chas,.
Ad bhriu'air a bruich nam poitean,
l\ cumail dibhe ris gach Giudair
Nuair a dhruitheadh iad na boì.aih
c 3 : -. .
Bha tlitì greis ad th-m ad Ehaigeir,
'S laidh thu 'n fhad im aìr na cairdean.,.-
A bhi' oidhch ann fgach tigh as duthaich'y
A dhuraigeadh cuid an tiath dhuit j
Mhead fa bha do dh' ainmheach ortfa,
Chuir thu cuid nam bochd ga phaidheadk
Ciod e nis' a chuir an itoc thu,
Ach an robaireachd fa mheirleadh.
Shaoil thu ga'm faitheadh tu achain
Bu mhaflach ga'm biodh i'd thairgfe^
Cead fuidhe 'm Parlamaid Bhreatar:,
Gun chiall gun c*heartas ad teanachinr. %
Duine dall a chaidh air feachran,
Nach eil beachdail air na s'fhcar'r dhas
I^e comhradh, tubaiìdeach tuiileach,
?S le fior dhroch thuiteamas cearbach.
Duine gun fhearann gun oighreachd,
Gun ni gun ftaoile gun airgicd,
Gun b.lieus gun chreideamh gnn chreideasy
Gun gbin a chreidis a fheanachas \
Duine mifgeach brifteach breugach,
Buitì tha na bheifd fna ainmhidh,
'S trioblaid inntin air itheadh deiineach,
Gu tric a teurnadh a chroidhe cheaigaich,
Tha thu fonraicht ann ad chonan,
A togaiì conais a miofg dhaoine,
Cha chualas roiriihe do choimeas,
A bhi dhonas air an t faoghal,
Ach an Naitheir an Gara-Edain,
A mheall Eubh aig bun na craoibu
A chomhairlich gu buain a mhios i
A dh' fhag ris an Cinnea'-daoiue.
Thoifich thu 'n toifeach fan eucair,
Ag mnfeadh bhreugan air Ri'-Deorfa,
Cha chreid duine uait an fgeuì ud,
■'Scha d' thoiriad e.iideachd ad cho'radh 5
C 4 1
*S beag a dhfuitheas clo dhroch dhurachcl,
Ais oighr' a chruin is tìa còrach,
Sh Hv*iJhad neach a tha gu toiltach,
A toirt onorach ga mhoiàchd.
Ga beag ortfa Moroir Loudin,
Baithne dhamhfa 'n fonn o.'n dh'fhas ■ c,
Duin-uafal fi-ifrnneach fomVa'r,
Criodh connar, aigneadh arda,
Seanailear air trrus n'a harmaitt,
A buaainmeil ann fna blaraibh,
Cha rnhifd è madadh air bhaitheaì
A bhi tabhunnaich an traVris.
'S gorach à labhair ttfu moratT
Air cul Javlo Baoid aiv tarmunr/,
Co'fbaìl onorach le firinn,
A feafamh na rioghaehd ga laidir,
'S e gu hard urramach priicrl,
Ann an cuirt an Riogh' fna .Bannogh'ny
Adhaindeoiu na Fàbihaig 's na 'ra biafdan,-
Leis am b' f hiach dc>l ann àm pairt ris.
Bhrmthin thu gu leir ntu Albainn,
7S b fhearr dhuit gìì 'm fanadh tu' famhac'h^
Na 'n cV tigeadh tu' cboir na 'rr garbh chrioch
Bu mhairg a bhiodh ann ad aite,
Bhiodh tu 'm prioian re do rathan,
JJh' aiiideoin na ghabhadh do phnirtfe,
'S an eiric na rinu thu dhroch-bheirt,
Bheirte chroich mar ghalair bnis duit,
Cha 'n ioghrfòdh dhuit bhi ftì mhulad,
Fhuair thu dioin gach duin an al fo,
Se fin fhein a bha thu coifncadh,
'S creutair crofd thu o'n dh fhas thu,
'Sliunar mio-run ann ad chuideachd,
Mallachd ua Cu»gfe fa Ph >p ort ;
Mallachd an tfaoghail gu kir ort,
Smo idiallaehd Ìlx'liì marri' cach ott*
FHTJATR «11 SgeuJ alr Muintir Heptouav
Cha fgèul beag, e.
ls Dona b f hiach iad riamh an togaU,
Sluagh nach freagradh
Gealtairean nan eadas boga
Siof na bleide,
A dh iarras paighe's, nachdean objur.
Leis an Eagal,
Dhiarradh orra dol do Shafgatì
Ann Chinfeal Cegaidh,
Gu faigheadh iadfaor An t Ailèag'/
Air ghaol focair,
Leag iad ar Caoineadh 's air bairaic̣
S'trom an ofnaigh,
Tha iad ren faoghai fu mhafladfi,
Dh' f haiteadhan Crochadh.
Ma gheibh na Gaidhail an tairgfe
Fhuair na daoine ud,
Cha ioradh iad druim no fairge,
Le feol gaoirhe,
Siuibhlaidh iad Safgan is Àlbain £
Suantach eatrom
Gunfhiamh gun eagàl gun Chearbaici^
Gun Leifg Saouhreclu
Sliochd nara fineachan'is ainmeil
Tha ar an t Shao^hal,
Is mor an Cruadal a bhaann earbfadl*
Riu'a Daonnan,
Js onair d'ar. Duthaich gun d fhalbfèì
Sibh thighin an taobh fo,
S'ann an traths tha Cuis re dhearbhadhF
Is ciiu ra fhaotain.
CRiocm
M
0* m ncfm Balgahca*.
Ho hn o hn ra Balgairean,
O's ainmig iad ri' i} fao.ain i
Ho hu o ho na Balgaire.tr!,
O bheannachd aig na Balgairean,
A. chionn bbi fealg nan Caurach.
Ho hu o ho, &c.
A'n iad na Caoirich cheann-riadhach,
Rinn aimhrek fea' an t faoghail ?
Ho hu o ho, &c.
Am fearann a chur fas eirnn,
Js a mal a chuir an daoiread.
Ho hu o ho, &c.
Cho'n eil ait aig Tuathan ich,
Tha bhuannachdfan air claonadh*]
Ho hu o ho, 8cc.
Is eigina dha bhi fagail,
An ait ann fan ro' dhaoine.
Ho ha o ho, &c.
Na Bailtean is na h ^iridhnean,
Am faighte blas is faoileachd.
Ao hu o ho, &e.
Gun Taighean ach na Laraichean,
Gun aiteach aii na ;<aointean.
Ho hu o ho, Scc
Tha h uile feol a b' abhaift,
Ana (a Ghaidheahachd air caochladh.
Ho hu o ho, &c0
Air ctnntm gu mro-nadiira,
*S na h .ì'teana' bha aoidheiL
Ho hu ho, &c.
Cho'n ei! Loth no Lair,
'Bhiodh fearach ia:nh ra taobh ami,
Hohu oho, &c.
Cho'n eii Aighean dara.
ig arach an cuid
Ho huoho, &c.
Bhios ag arach an cuid Laogh anrìo-
Cho'n eil feum air Gruagsichean,
Tha h uile Huail air fgaoileadiu
Ho hu o ho, &c.
Cho'n f haigh Gil!e tuarafdal,
Ach Buachaile nan Caorach.
lìohu oho, &c.
Dh'fliatbh na Gabhair phrifei!,
>ha dh' ordaieh f
Ho hu o ho, «c.
Bu Righa dh' ordaieh faor iade
Earba bheag na dtrflaìa,
Cho duifgear i lebiaoghan.
Ho hu o ho, &c.
Cho'n eil Fiadh air fuaran,
O'n chaill na h Uaiflean gàol doiofè,
Ho hu o ho , &c.
Tha gach Frigheir fuafgailte,
Gun duais a cheann a fhaoithreachv
Ho hu o hos &c.
Is diombach air an duitie me,
A ni na Sionnaich aoidhreadfe.
Hohu 9ho» &c«
tk chuireas Cn g*as ruagadliy,
No thilgeas luaithe chaol orr'.
Ho hu o ho, &ct
CJa ma flan na Cnileineaa,
Tlia fuireachann an faobhaidh*
Ho im o hoj &c.
Na*m faigheadh iad mo dhuraehd,
Cho churam dhoibh cion faoghail.
Ho hu o ho, &c
Bhiodh pifeach air arj oigridh,
Is bhicdh beogus arn marbhadh aois ia&
Ho hu o ho na Balgairean,
O's aimnig iad ri'm faotain ì
H* h& o ko na Balgaireauu
Oran do larla Bhraidealbuìnn <s da Reifeamaid.
L
EOCH flainte an Iarla cuir dian nar caramh
*S mo gheibh finn lan i, gùm fag finn falamh i
Nuair thig i oirne gu'm bi iìnn ceolar
S gu nc gabh finn orain 'ga thc oi gu faramach.
Ii.
S e cn tc arman fuairce a ghluas a Bealach leinn
Sc na far dhaoin-uaifle r'a ghualainn mar ris ann
O nc dh-eirich fluagh leat gu feum cfa chruadal
Areir do dhualchais bithidh buaidh a dhain-deoin
leat
III.
Gur deas am fiuran air thus na nc gallan thu
*Scha ghabh tbu curam, roimh ghnius nacn ain««
eolach
Le cd chocllain ura cs thu fein gan cftiutadh
Acs flr do dhuthcha, ri dc chul mar bharantas.
IV.
*Stu ceann na riaghailtc atha ciallach carthannach
Na daoine a thriallleat gur briathaam pannal iad
*Stu thog na ciadan a fhliochd uam Fiantan
*S can ama ghniomha, bu dian fa charraid iacL
V.
Ma thig na Francaich a nan do cn fhearann fo
Bheir finne tra dhoibh cion- fath an aithreachuis
Theid cuid gu bas dhiu cs cuid eile baite
Mucm faigh iad bata cs mucm fag iad thairis finra
VI.
Onc f huair finn gunnachan, gur ullamh ealamh iad
*S cha cneilgin uille dhiubh nach freagair ainneal
dhuinn
Ghacn fhaic na cuiriaean, <M fios m chnnthart:
dhiobh
C 2 ]
^S gur rioghail urramach a dhioladh falachd iad.
VII.
Nuair theid gach treun fhear na eideidh ceannar^
tacb,
Le'n armuibh gleufda co gheur <lbu mhath leinn
iad
Bithidh iomad creuchdan Ifem buillibh beumnach
Cha leigheas leigh iad <s cha ghleidh e cn tanam 'tixà
VIII.
<Si fm a gharbh bhratach, a dhc fhalbh o<n bhaile
leinn
*S iad fìr Bhraidealbuinn gu dearbh a leanas i
'F'iT ura, chalma, atha luthar meamnach
Ma dhuifgear fearg orra (s mairg a bheanas dhoibh
IX.
Tha connfpuill araid a Braigh ghlinnfallach Leinn
A muair buaidh larach fgach aite fann do tharruing
iad
Le luchd an lamhaich ri uchd an namhaid
Bithidh cuirp fann araich air lar gun charrachadh.
X.
Cuid eile an phairti, gu dan le fearalachd
Theid lionmhor laidir fan aite a gheallas iad
Fir ihuntach dhaicheil a grundEarr* ghaidheal
Nach diult «fna blaruibh le lamhach cairifeach.
XI.
Na hurrachaich eireachdail len urrachair fgallanta
Cuir fuas nam peiilearainn nach cuallas mearrach
dach
S iad buaghar iommairteach s cha dualehas giorrag
dhoibh
Sann ruaig cha tiileadh iad fgur cruaidh len lan-
nadh iad
XII.
Na huaiflean eilkaunach fann nainn nach fannadh
m s
t 3 ]
S tìrr chuartach beinne iad f air chuan nam marra*
ichin
Luchd bhualladh bhuillean iad fa Ìhuair an turrara
fin
Safuaim an gunnaireachd cho luadh ri deallanaich.
XIII.
*Sann tha ar naimhdean cfan am fo amaideach
«Sa mhifneach ard tha cnar ceann, cs a dhc fhanas
ann
Tha {n Riogh ag earbfadh gun diol fibh arghcmaid
Le ftri na hc armailt mar dhearbh ar cnathraichean
XIV.
Nuair thog iad frol fs na fìr mhora tarruing ris
<S o cn fhuair iad eolas ar foghlum cabhagach
Cha cn fhaicear comh luath, do ghaifgich oga
Am feachd Righ Deorfa, aon phor thug barrachd
orra
XV.
Tha cn iamhradh blath ann, ocn dhc fhag an t-ear-
rach fmn
Ma ni fmn camp, cfe bhitheas ann dhuinn fallain-
eachd
Tha ni ar glean tuibh, cha bhi finn gann dhiubh
^S gur lionmhor gall atha cuir aird air aran dhuinn
XVI.
'S ecn togail intinn co ghrinn fa b-caithne dhamh
Bhi cn cuirt an Righ gun bhi flri ri fgalagachd
Cha dean finn feoruich*air tuille ftorais
«S cha teirig lon dhuinn racr beo air Gearafdan
CRIOCH,
t 4 ]
Rann do Chloìthìdh Riomhach.
^jjrUM bu flan do laimh an Iarla, a chiùr am'
charamh
An cloithidh a fhuair me di-ciadain, ann am Bealach,
Stailinn chruadhach, buadhar, ciat'ach cfegeur tana
Nach lub cs nach leumadh cs nach bearnadh, cs
nach gabh camadh
Cloithidh cuil a choifmd cliu, gedc fhuair e a dhr
f heuchainn
«Stric a thug e buille druiteach le laimh threubhaich
*Sar cheann ileach laidir dionach, cslann dareir fm
Ghearradh e ubhal air uifge le fior-gheiread
Cloithidh li-ghormnam tri chlaifean, fhuair
a-chleachda ris na creuchdaibh
Bcfheirde duinuafalua ghlaice, nocmbiodh ef fafn
• fheachd ag eiridh
eS deas a laitheadh e air gaifgeach, nuair a reachadh
e ceart cna eideadh
«S bhiodh cga ghiuian can crios gualann air uachdar
breacain an f heilidh
'Nuair a bha cn faoghal air aimhreit, fann fac champ
a 'flrica bhae
'Scha do chuir riamh fear a ghiulain, cul rca nam-
haid
Gach duine a tharruing a truail e, fann air a bha
buaidh gach larach
fSe cs fearr a tha.nig riamh a cearduich, cfa rin-
neadh le Andra Fearara
«Se rinn Andra cn obair chiatfhach, a thoilicheadh
miann gach Gaidhil
,S eireachdail a air anc tfliafaid, cs cha mhiofadh gu
gniomh fan laimh e
Bha e tamull aig na Fiannan daoine fiadhaich ann
h
C 5 1
«s na blaruibh
«S> rinneadh e'n toifeach do Dhiarmad, <s ann ag
Sliochd Dmarmaid a tha e.
C R I O C H.
IUINNEAG.
O ri il, Ho 10 a, Ho u il, Ho re
Is he hillin ho ro a ho, hi urabh ho re, &c»
Sann a baidhreach fìnne mun ionnad fo an de
Air traigh obair' rein a g amharc na reife.
Ho ri il, &c.
Bha na piobairin ullamh is bha n drumma nagleus
Na feiddagan ceolmhor gu boìdheach ri beus.
Ho ri il, &c.
Sin a gol do dheoch laidìr na beairde flnn f'hein
Los nachfaigheadh mid mafladh tighin dachidh nar
ceili.
Ho ri il, &c.
JDeoch llainte naird chorneil tha oirne gu leir
Gum paigh fin gu deonach s gun oi finn gu re.
Ho ri il, &c.
Sann a fhuair e na fiurain na dhuth channan fhein
Tha cruaidh a nam rufgaidh air chul nan arm geur
Ho ril il, &c
S len gunnachan du,ghorm is fpuir ura nangleus
A nam lofgadh an fhudair cho diultadh aon te
Ho ri il, &c.
Bha n fuaicheantas araid f na harmain da reir
Breid froil ri crannarda is torc laidir nach geill
Ho ri il, &c.
Nuair*à fgaoileadh a bhrattach is far ghaifgich na
deiyh'
Bu mhaith antus feachd iad thabhairt amach an re«
trevit.
Hq
. ,: tAl
Ho ri il, &c.
Sann a theid na fir ura gu fiubhlach gufeurn
Siad uafal nan giulan s bu lughar an ceum.
Ho ri il, &c.
Bu bhoidheach remfaicfin air faithchidh glan re
Na fìr oga lem breacain air am pleitadh an f heiil
Ho ri il, &c.
Smairg namhaid a thachradh air na ìafgairin treun
Gleidhidh cruadalnan gaidheal buaidh larach
dhoib fhein.
Ho ri il ho ro a ho u il ho re
Is he hiliìn, ho ro a ho, hi, hurabh, ho, re»
CRIOCH*
4^-f- *-v.^>
j$*^. .
/7f¥
w