-226 coRTESius (Alexander).
Oratio habita in aede Divi Petri in Epiphania, 1483.
Black Letter^ 33 long lines to a full fage. Cafital spaces; s-paces left
for Greek.
4to. Vellum.
(Rome, Stephan Plannck, after 25th January, 1483.)
Hain *5773. Proctor 3635. Pellechet 4006. British Museum Catalogue, Vol. IV, p. 82.
H Only one copy in U.S.A. (according to Census).
6ipx>Mihfon.mzx*Mkmdcr€i>zttfm*
Hbui 020tionent &imA\iypon*iXhx*h\o diebue coi^
tuo^*1K'€^T* Seimm iti folenni €pipbanif cclebzitate
(Duam qaidem quonia aebzf amico^ ef flagitationee cogebant
vt rriiderem libiarifs impzimendaj: flolni quic$ mdiri pziuf ^
tii^ redieapoftolicf numen quod ozbi terra^ pzff idet inuocarcm
(Quo certe nibil maiue in rebue bumanie iueniri potelt: H quo
benefacta omnia mo2taliu demanant: (tni quicquid f it laude di
gnu referri debet femper acceptum Sanctitati tiif iccirco bas mc
a8 pzimitiae: rt in poetica blim cum tuae ree geftas celebzarcm:
ita nunc in ozatozia rltra ofFcro t dedico» flccg tamcn boc fcribo
Quod eciftimem a*S*2C'quf imenfie bumani gencrif gubeman
di curie occuparur id legendum fo2e:(Z!um iampiidcm non mem
erit mea vot dum perozarcm ad facmtiflimae aurce pcrucnirc»
Scd feci vt ftquando buiue rei fericm quocuncg intcllcjccrie bc/
nedi^at mibi dcirtera tua:qua ccrtc nccg diuiniue mq^ cdeftiua
quicq? babcri dcctt*ilDcne te feruet •panccpe demcnris* Sapicn
ri{ tuf ac pietati f jlicitcr dignitari opri^t maj:«f jliccr*
Sla:. Coztcfii oiatio: qua babuit in f dc diui Tpctri f rcquE
ri**R.Car*Scnatu.rii)»idue ianuaripin €pipbania»
tjidimue ftcllam ciue in ozicntc u*
Uf cctcroe* •p^HmplieB» ad boc diccndi munus fufcipi
en dum: folcnt ad bo2tari:ea me bie tempozibue marf/
me dcterrcnt:rd q6 illis qui ante buiufccmodi ozationee in boc
oidine babuere:quantU5 mibi annietingcnw^doctrina^pzeftite/
re tanto f iducia maioz ad dhxndu fiiit: rcl quod co fo2n>idolofi/
uecft dicere* iluo multo JHuftrieB^dariea^fapienries^audito/
ree a 1funt:(Quo^ eriam oza oculofcp mtucri (anctu cft ac religio
fuw^^ta^l^^S^rcftra bfcp2efentia;ioci maieftae:ponrificC:ccn/
felTuetreHqiiommfrcquctltia ^rpectatiot quj omnk alacritfltc
quanda audieudi pzffe ferrc magno ftlcntio ridcntur mm riri/
bus dilf idcutcm iiuimum feufufq^ i pectue bozroic qHodani pcr
terrcfBciuut atq^ perturbantX7arijcnim rcro tametfi confpcctug
rdlcrrancrilTimu3locu0anguRifftmuB:ftatuebuiueo2ationia
cminentifrimue fapicntilTmioium r iro!um p:gclana ingcnia crcr
ceretine duin ipfe qui ncq^ ftate nec^ indufh-ia ralco tan ti? pcn/
derio fuftiiicrenntam? ca me fpcs crigit atcg cjctollit quod conU /
do v<y3 pzo rellra incredibiii inauditaq} bumanitatc-ctia ft fepi
entiss-reflTi^ aurib^-non fatilTccero indcJcm banc rclumatccp
in re tam ardua pzobaturoe reliqua rero imbeciUita ti mce codo
naturoQ Guod fi nulla alia ratiom in tanta formidinc rcfici rc#
crearicp potcraj nonnc ad dccue boc aditu laudie crdtari inflS
mariq3 debucramf cum piopofua big ftudiie pzcmia ridcrcm no
ea tantil quf roe abunclatiiTHiic rirtutibus conferre femper con
fueuiftis^t^^ ctia bcatitudinis futurf imoztalia illa ntq^ f tcrna
(Quf cum animaducrterc oWatam fubiro mibieam (^iccndi ma/
teria cognoui qua nibtl rberiuecitibil crcellcntiue nibil acltnira
biliu9 inueuit : €tem dc €pipbania boc cft de apparirionc dtii
dicturu9 fum«(Qua gd poteft cfTc amplius qua j cuif» dc fumma
^uidentiaf ©uid cfleftiua qua cum de ^riei cflof (Duid diui
niu9 qua cum de dcQ loquit tadmonetKJocc tf ^n qua re non ta j
rereo: ne ntmie multa diriffc qua nc potius plura pjctcrmiliiTe
ridcartita cptum fiducif mibi cauf^ dignittie tribuit tantu anb
dctrabit magnitudo. (Duid pziui? mcmoiD^p »3- rnde iniciu (m
ma3 q nam tanta cuiuf$ diccndi (i>piafq6 tm ingcni) fiumcnfq
tanta ri9 tantacg facundia potcft iwicniri quj iton dicam tracta
re aut erplicarc: fcd perftringcre aut dclibarc tam immcnfa^ c^m
ftiani numinis amplitudincm poITit f (Duid em.maii:^ pcft \yo/
minu mempiiam f uit:qua cum er liluie r udcetagrcftte; paftozce
mm er dirmnaiea^regionibue regce: fapicntc^: 9?agnc9:illc0
diuinie nuntii9:bo0 fpderie dnctn tanta terra? fpada cmenfos
rniuerft mundi auctQ:em:nullo parcnti^ dolozc cditi]m:iu fcno
iii ilabuloan pzf fqHo cxpolltmif.mfentcm rboipitcm nudurado
ratmn fiypplidtcr veniflc»Sed qm f mc diuina opc nil?il bcnc po/
tcH: cuenirc tantj matcrif campum ingrcfluri rirginc pziuelba
riam reluti olim 0?agi ad gcnua pzouoluti aducnfrcmur» (Dcm
cam dcpzcccmur r t \m oculia quibus illoe intucbatur noe quo/
cg afpiccr^ dignct • poftrcmo ctiam Pt mibi bui^ mpftcrij pzimox
dia rcccnferc conanti libcne rolcnfcg afTu atcp afpirct:€rgo per
bennem illum mifcrico:dig fontan falutationc angclica tacitc iu
uoccmue* Um Oiaria.tc. flunc rcro cum potcntiiTimu
o:ationi0 mcf ctoi(m Jllinc mcrito puicifci ridcat : rt dc ftclla
p2imu*2Cum dc magis: dcmum dc muncribuB pauca diiTcram:
iurc mibi ia pzijuie r idco gcnue ftcllc pcr tractandum dfci^n q
quidc3 queftionc pzftcrbfc quf nos dc gcncre dicturoe pzopofui
mu0 pleric^ tempus ac locum adiaccre:2)c quibue omnibue di/'
cam q5 b:cuiiTimcjX)tcro: gcnuB aut cft bmoi rt ncq^ dc i)6 ftcl#
liij quc f itf rocant :dici polTit:nccg dc numcro incrrantiu cicifti/
mari,(Qimi^ omniu alic in altilTmio mudi rcrticc fitc:fummo q
lo inbcrcn t^alif autc certo ragantcs crroic pcr flgna jodiaci ferti
tur *Rcliquu cft igitur:rt ci: bis eam fuilTe dicamue quae rcp-en/
tc in acrc nafci compcrtu^ cft •iDotu cnim cf Icftium cozpo:^ quo
ru riBcalefadendi attrabcndicp cft:matcria calida i ficcam clc/
nari in ettrcma rfc^ acrie rcgione:^^ rationc ardo2i0:loci:impct^
iiloij: eaminrtammari rcrtiq^inetfigiemftdlf: rciecti0alio:um
opinionibuB tandcm 'peripatctici comp:obauerut» (Duod fi rari
o: fuerit illc rapo::qui8 nefdt cum cderius dilTolui^ctquo pleru
qs, cadcre fpdera ridcnturf Si vtro dcnfio: fit quis dubitat quin
diutiu6p:otrabatur ifiat (Tomctce* (Duc^ tamai nccg longius
ki:c*dieb^iiccpb:eui^«rii*perdurareannotatueft:(2!urrelaita/
re conrincntiefpauIocgtardiusobcratTirudincBi mouctiir:nifi
fp:tc cum aliquod aut infequatur aftrum aut comitctnr^flaRi tu
dcmuu rnacum aftro drca terra^ fefe reuolucntc curfu etringui/
tur diurno: lOomm omie perniriofi»3 'prmcipibue Sillij tcki/
moniobabetuf
(frinccpflfamiueroterretfera regnaC^ometea*
Banguiaeuin fpargens ignem:mouet atra rubcntes»
f ar qio rapiosn fcna luce cozrufammr»
Sdntillat fpdue: terrifcp ettrema minamr»
Sed quid ad remf bic me implicat difficuItaB*
•flam quo mc rertamf an ncpzimumfpderiebuius^naturam c6
plectar cum fuerit pieter naturamf fln aftronimf regulie euoluS
cum bgc facra fint illa pzofanaf Sn ratum ozacula commemo:em
quozum plena funt rolumina quod infinimm eiTetf 3n gentium
ecemple repetam:cum bcc omnia qu j rn$ fuerint miracula ejcce
dantf (Quibue illa non modo: equare nepbae rerum etiam cotu
ferrc impiiJ eft:*Eutiu9 ergo quedam fuper 2Cimeo iMatoniebu
Infinodi rerba referentem imitabo2«(fft quocg inquit alia fanctt
o: biftozia qu^ perbibet ozm ftellg cuiufda^: *Plon mo2bo9 moztef
cp nunciata0:fed defcenfum reaerabilie dei ab bumana conuer/
(^tionis rei;r moztalium graciam:(Quam cum fufpctiftent Cbal/
deozum fapien tes riri: t in confideratione rcrum celeftium fatis
ercrcitati qufftffc dicuntur recemem oztum dei:repertacp maie/
ftatepuerili rencratosefrctrotatantodeo conuenientianuni
ci^iTetflon ergo illi riderutf rt apud Irmim.
ardentemcp polum ff ammteqlocg roIanteer^Obliquaeper ina
nt facc9 crinecg timendi* Spderie t terris mutatc^ regna €omt
tem^flcc riderunt (Tiaudiani illud Huguriu qualis fecmrus ini
quutpzecee fanguineo delabimr ignc (Tcmetee: "J^zodigalc ru/
bcB non illum nauita mto: 'flon impune r ident populi fed crinc
minad^flunciat aut ratibu9 rento9 aut r rbibu9 boftes» <£t p:o
fccto flc eft^^Tf do fuerit angelu9 domini: fnerit fpirituflanctu9:
fucrit mum ct fupemi^ illi9 aftri9:fucrit tum pzimum ab opifi/
ce re^ factum^flon cjratia^ qualem ridit (Brjcia cum ad Sala/
mina pugnaret: flon Ippon quem rti diru^ Hegipti) abominS
rur^flion crinita $ (i^far Suguftue patri9 anima falfo ejciftima
ri roluit:flon l^ogonia^^flon ^fppia^^flon lDpppeu9 1 ne fm/
gula cnumcre nibilbo? oftento^ f uit: flouua faluato: rencrat:
■floua kx f irmanda crat:flouuni fpdu9 terrie effnlfit*JDc gcnc/
re vt opuioz farie dlcimus^flunc rcro tcmpue ac iocu perfcrutc^
mur:dc quo dubitaflc plcrofcp intclligo^fiuippe ali) bicnb ante
natalcm dni ali) rt pzimum in luccm pzodiit lur jtema oztum f?
du9fufpicantur:5>iui0 Huguftino i Cbzffoftomo dilf icilc vifu^
cft tam longum itcr: tam bzcui tcmpoic fuilTc confcctii (Duozum
qusdcm auctoiitati facilc cfdcrcm nifi i fcipm idcm Suguftinue
mo]c emcndalTct i alioium mibi fentenria pz^ftabilioz ridcrctur»
Tflam de loco quid dicamf 3^^ iudf a non nulli pzindpio ftella ma
gi9 oblatam putaucrunt» *par8 a 'pcrfide rfcg contcmp!anribu9
a}TuUiiTeconfirmant*(Duo0egofUiccret rcdarguercmT nimif
cunolitaris accufarcm*(Quid enim iuuat in minozi negocio rarf
onem quercrcrcum eam in maiozi contcnnasf (Quafi rcro nodif
fidliuefticrit angeloe dei puocaflc paftozee^iDe quo tfi nibil an>
bigitupHut non idem fit reniiTc coe etiam li inter illud bicnnio
cdnfecerint ac fi tredecim dicrum fpado peruencrint^JDummodo
conftet rcnilTe non nc eun dem alTccuta fuit effcctum noui fpde
ris clari tudof Ceterum noa fommo? rirozum controucrliam in
medio rdinquamue t iam rcniamue ad 9?agoB:f uilTc magoe
perfarum facerdotc0 pzoculdubio imter omnce faiptoies conue/
nk* (Qui duabu0 bis artibue fapicnria i pictate fadlc rcl qe mo2
talibue antcceIlerent.(Quarum altera fbtura diuinarcrakera pt
piriae fibi deozum mcnteeconciliare putarent •^flud itaqs inge/
ni) :boc r irturis opus babebatur *'floe igitur ingeni) p: iue glwi/
am eicequamur^diu^ enim littercf (Dui auditozesf (Du{ biftozif
c02um fcientiam non cdebzaruntf ^am rcro quie igno^at illozu^
difdplinas nullie intcrcederibue commcntarije pcr tot milia an
nozum p2ope miraculo perduraflef lCcftce funt noftrozum Iccu/
plcriflimi fDagnus 3^co t 2)iuu6 (Bregozius qui pzudedfiimce
illoe ac fapientiiTimoe frequen ter appclIant.!2Ceftie ariftotclce
6tagpritc9 pbilofopbozum princcpe qui in Iib20 (Due^ magicon
infcriplit Hcgppriie lT)ago9 ait efle anriquiozcB qui pzflni pbilo
opbiani iauenerunt:auct02e502oafte'2Ccfti9iDarriu9 Eullius
e!oquc5itte dcaxe\€t in perlte mquk diumartt '0?agi qui con/
gregammififanointerrecofnmentandi et colloquendicaufa»
t)ec quitquaf^rpcrfarumpoteft eflequinonante 9?ago2um
difdpiinam fcientiamcg perceperit : Jteflis •plinius iDpflozie in
pzimi^ grauis auctoz • iSpcbagozam : (Jmpedoclent : (Democri/
tum: TMatonem ad banc difcendam cjciliis reriuf q^ peregrina/
tionib'? fufceptis nauigalTe: banc rcuerfoe p2fdica(Te:banc in ar
cbanii? babuilTc^SCeflia iterum O^arcueKuIlius ©ua nocte in
quit tcmplum (Epbeft^, ©ian? dert agrauit eadem conftat ejc ©/
Ij^inpiade natum efle Hletandrum atcg rbi lucere cg)iflet daini/
talTe IPagoiJ peftem ac perniciem Hft^ p!orim:nocte natam.2Cc
fl:i0berodotu0 aipcarnafeuBquod BftfagipzimumpofeaCp
ro fomnia illa celeberrimaf idilTmte interpzetati funt:£t cum al/
tcr et: fozoze i;item dzocreatam ridiffet in fomni/e qu j rantie Uii
am obumb:aret«S[ter tree folee appiebcndere conanri libi e ma t
fiibu0 effijgifTe ilH ei:;ea qui roriue Sfif poriretur nafdturum bu
ictriginta annos rcgnaturumquod rtrumcgcuenit rerilTtme
p2§dicerunt«3Cefte0onmium genriumlinguf omnium monu/
menta populozum artcm illam quam ab iuueniozibue iPagita j
rulgus appellat natam pzimum cn medidna t matbematids fu/
perltitionum riribua aluilTe ac dcftderarilTimtB bominibue
pollidrie eamadoIcuifTe.(Du^quidemomnia fummafuiflcin
bie rcrum peririam Itquido dcmonftrant» (Quo circa iam rirtu/
tce rcliqiua peifequamuratq^impzimie aufpicadflimumdiui
iDicronprni p^ecouium afFcrantus ,qui illozum abftinentiam ejc
€buli bpftozije acccptam bie rcrbie illuftrat ♦ JCrfa entm genc/
ra 9)ago2um apud 'perfae fuifTe commemozat: quo2unt p^imos
qul funt docrilTimi atcg cioqucntifTtmi cjcceptafarina i olcrc ni/
bil aliudfolitoe in cibo fumere 'Ht laerrium 2)iogcncm:2)iodo/
rum Siculum : et i>tolomf um in cttremum collocaiti quon iam
aullieozumquoelcgcrimde £Dago2um mo2tbueac difdplinia
copioliue difTcrucrc, (Dui mc 'Jndo^um (Spmnofopbiftie:flec
^udeozum (STpe : Vitc (Sal!omm'2)ruidi0 : Iflec, Sflpriozum
Cbaldf is: "flcc Hcgpptiozum facerdoribuB 0?ago6 perfaru^ rel
fcienria rerum: velritc intcgritate: rel cnltu rcligionie vt\ oza/
culia piecinendisiriferiozeerllomodoociflimaut: "^mmo rero
ctfuifleauctozeerapienticaflFirmant etrotaetfacradije facot
coufueniflc rcluti foli ab bis ocaudircntur» ©iuinationem ercr/
cerc:ftatua6redarguere:JDelub2anonfab2icarc quod ignoza/
rent cff igiem dei» (Duin etiam cum frcquenter inciderim in di/
fceptatione de Hftronomif inuentoiibus* Cum nonnulli Segp/
ptioerafte frcisatcpbozofcopiefnmma induftriadcpzebendii)
fe eam contendant* Hlij Babilonioe qui pioptcr raftam planiti/
cm alTiduo patentis cfli afpectu motustraiectionefcp ftellarum
contemplarcntur : alij eos qui in (Taucafo figna circuli obferua/
uerintquodpzimieozum curfusperfecutifmt • •pareatblantem
JLpbicum pzincipem buiusarriB ettollant • (Duidam Ibpppar/
cbum confimtatO2emdicant:quiinferccnto0anno0 ftellarum
ambitue atcg difcurfue quali nature cofcius pofterirari mandaf
fc memo2atur,(Jx>mplurc0tamcn mc reperifTc memini qui rel in
p:iini0 iDago2um ftudije defcrant palmam quod bi) iufticia et
^religione quedcograriflima creduntur intcr mo^ralce pzffta/
rent toriue mundi notidam reluri diuia inftituri alloquife ba/
buiflent.(Quodfi 2Cbalerem£DiIIefiumdeftcrionem foliepii/
mum Hft^agc regnante p^cdijciiTc legimu0.Si»"p. IRigidum ac/
cepta b02a (Dctauiani partue dominum terrarum 02bi natum af
f irmalTc audiuimus^Si» Hnatimfindrum monitue pzius lacede
monioB rtcj: rrbc ruitura crircutabinteritu liberafieaccepi/
mu0»(Quid mirum 9?agoe fpderum contemplationi femper in/
tentoe tantum mpfterium p^euidiflc f Kuinam alif ct itKcndio
remplip2efagiere;:bumanigener{0 falutemei: fideri^ nouitst:
non p2ffagientf *Regemmo2ralcmc]c riri^amplitudine ratici*
narifunt:Kege ftemum cjc clariflimo iubare non raridnabunt f
(Tpri 1 Stondri caduca imperia picdirere Jdh dbiifti regnum
fempitcmum non picdicentf (Equidem eoe committere magnuj
piaculum reoz qni audent cogitare dcnm omnipotentem ia oztu
piincipium terrcnozum ftgna quf dam plerumcg mififlc: i qui ea
interpzctarcntur multiQfcnfum infpirafle» 3Cum rero cum vnu
gcnitum f ilium nafci boininc^ iulTit poztcnta e qlo tam dara dc
diiTc: 1 ncmine qui ea intclligcret inueniri potuiflc^Oua rc ma/
goeticu peritia aftrozum miraculum admirato8.Seu a Balaam
quondam oraculie monitoa : fxuc ctiam quod fanctius octima/
turqui iamdudumamalia dcmonibus circumuentirt alium
ciTcdeumcognofccrent atq^rulgarent:dei:inftinctu conuoca/
t09 rcritatie crfc arbitroz regioe illoe acfapietee pietatie caftos
atcp integcrrimoe f (limare«<Que quoniam fimul a rcligionie no
ftrf magnie alTcrtpzibue defenfata: fimul a pzimie illie faaj lei
gie conditozibue appzoteta pic ac finccre crpdimue iam conful/
to pzftcrmittam ♦ Uideo in mc omnium oculoe coniectoe quali
fuolococj:pcctantiumrtantiquaefati qufftionee attingamct
•prifdllianf bcrcfie commenta perucrta^^quf banc ftcllam fuiffc
fatum domini impudcntilTime alTeuerabat» 'Jtacg rcpzcbcnden/
da cft illozum impictae cum iam pzobatum fit bominie rita^ no
fubijci rfqucqnacgcurfibuefpderum: igemelloeeodem puncto
tcmpozie natoe diuerfa rfoe foztuna compertum fit:i: apud *per
fae ^temcg apud (Balloe 1 nunc quocg inWpania regna per fuc
j ceiTionce tradi i cum r na pziuati t fcr ui cum rcgije f ilije nafcan
# turboein rcgno:ilIoein feruitutcritamagcrc^T^wuidcntiam
I rero clTc in fupcrnf mcntie f irmitatc fatendum eft ♦ 'flam quod
J rerti omnia turbato ozdine ffl^e arbitrariiur noftri iudid) ctnkn
1 duecftcrroz nonpzim? illiue caufequemutari nonpoteftatcg
^ bonum omnc quod eft fecit i creat. (Duod fi pzouidcntia eft fwm
ma ratio qu?cucta difponi£:eiTe etiamfatum opoztct inbcrcntej
rcbue mobilibue difpofitionem: rt vduti ad intelligentiam : ra/
tiodnnatio: ad id quod cft : id qnod gignitur : ad eternitatem:
tcmpuead punctum medium circulue: ^ta fitfari feriee mobi/
1ir<
feadpmdcntif ftabilcmfimpKmtcm: Cimm mcrcecatfccnaj
aurcam circum fcfc rcuolucntcm nominaucrc^Scd plcriqj cozum
qui fatum cflc conccdunt libcrum roluntatis arbitrium tollune
quali altcrum altcri obftct: ct pzofccto falluntur, Tflam po2ro ini
quit Suguftinus: li dcus pzffduit quod futurum cfTct in noftra ^ '^
roluntatc non rticp nibil fcd aliquid futurum dTcp2jfciuit: (Er ^'^
go 1 illo piffdcntc aliquid cft in noftra rolunmtc«at cnim fi ant ^
manoftra intcllccriuapiimiintclligibilis natnram rcpzcfcntat
ccrtc quod adco pioficifdtur fari nccibue oon cobcrccrctur:
•flamcg 02bi9 fcfc drcum cardincm rcrtcns quan to pzopinquio!
cft tanto illiue nature magis cft particcpe i minozibue fati r in/
culie implicat :(£i6 1\ quoquo modo illi coniungarpf nitus libcr
atcpfolutu9cft»5niP2ndcntiu6 piogrdTu^fuminbae qujftio/
ni9 anguftia9 robi9 picfcrtim audicnribu9« •patrc9*H' qui om/
nia bfc non folum dididfti9 ocacrilTimc: rcrum criam e loqucn/
tiflimc doccrc potuifti9* (Quozum innumcrabilc9 rirtute9 cum
bac pcrpctuaf^icitatc coniunct^fadunt ncfdo cjuidconfuma/
. tum atcgperfcctum rt non minoi fit co2um qui robi9 parcnt in
ctcqucndo quamrcftraqui imperari^in mbcndo roIupta9»
Scdpzofccto mcliu9 cft immo2taIc9 rcftra9laudc9 tadte renc/
rante9 filentio p2ccerirc:rt f it in facri9 $ rerbo tcmcrc riclarc^
3tacg ad p2opofitum rcucrtaniur^tfencrc iDierofdpmam 9?agi
q6 rbi p^imii intdIcj:it:berode9 bladiti/rt ado^ato co9 intcHctit
pucro adfcrcdfret»<J?dcmeria inaudita^Ofcjuitia intollcrada»
<D Icuiflimi boi9 ranitate:3Cu nafcenri ?f^bo infidiari^f 2Cu mc2
tcm immortalitari cogitaef 3Cu diuinum 02dincm doli9 pjcucr/
tcrc contcndi9:abiere illi:non rcucrtuntur* (Quid furi9 f (Duid
fceul9 in pucro9 innoccnte9:rt nc tuo quidcm fanguini parca^f
(Quid fruftra infonte9 trucida^f Bn igno^aa quot in terra ocd/
di9 tot in qlo renafd f Sed diu mc ambiguum diftrabit» (Duc
nam maio2 fucrit clemcnria an t)crodi9qui d<uina turbarcau/
dcret: an *f>banfeum qui quid fnrcnt aIio9 doccrcnt ipli face/
rc negligcrcnt- Jdwm ju9 ille "^nquilinu^ iudaiccrum ej:pcr9 fai
cro2Uin per rim impermm arripuerat^flondum regm munimen
taf innarat^Heliquiae omnea regifftirpie eirtiguere agitante ini
nima fnfpicio deterrebat •poflremo illiun diuinitne co vefanifip
grefmm reoz vt inligue nefarif atrodmtie facinuepatraretiquo
perpniuerfum terrarumozbeminauditi famaflagitijruJgaret
T^iamtumfuauefaluri6ignammgenu0 bumanum libcratozie
fui acceiTum quocuncg modo piffentiret 3d euquam late patuc/
rit binc licet edimare quod ©ctauium contot ditilTe per;iocum
malle fc toerodie pozcum effe ^ f ilium.SDulta ergo Kprannum
ctcufen t fiqui9 damnato renie locus eflct^St robis iudei que ta
ta caligo:quf tcnebzjrquie ftupo: mcmee occupauit«,©idicifti0
a parentlbue reftrie rcntu^ dei f ilium cum regnu reftrum adc
rtero0 tranfFcrrcturttranflatu crat:cur'non crcdidiftisf "patree
rcftri Beti?leem patria f uturi rerbi pzccmucrunt roe docuiftis
rencrat rerbum:cur non crcdidiftis: Barbari Icgum reftra:^ in
fci) a robianafcentie dei locum qucftcre:ro0 dcmonftraftie: illt
fldozarunt: roe non adozaftie» Si b^ Barbari quf roe contenc/
batia fcccrunt:Cur non crcdidiftief Sint fane bp: obfcurfoza^Si
illa non pcrfuadcnt rt obmittam Hb2abam:£Dopfcn: 'Jacob:rcIi
quofcp oiiginis reflrf auctozcs toticne id raticinato0»(Quid da
riu0 did potcft $ a (Dauid mag^nif iccnriflimo ratu^ iifMt rer
bum (an i fanauit CO0 1 liberanit eo0 dc coa-uptiontou0 co2um«
<Quid p«)p2itt0 $ ablDpfaiaf Stwtu0 domini fupcr mc p^opter
quod rntit mc cuangeli^arc paupcribu^mifit mc p2fdicarc capti
wi0 indulgcntiam:'! qd^ lucem» 9?ulta mc p2cterirc lod buiu0
ratb cogit* Sed quem per dcum immoztalem bfc 02acula non g
mmttnt ftatua^ : faica : crdtarcnt: t)cb2f i mo2talium peitina/
rilTmii norxdum ctiam conuerriminif (Quoufcg tandcm in ifta g
f idia rerfabimini Sempcr nz piotcrui % obftinari^Sempcr nc co
rumacc0 pcrdurabiri^: (Duin cmrgiri^ t capcfcitc ritum cb^ifti/
fluum: Sfpicc rcgc^ commcmo^abili pi^tatc qui tuguriu^ ingref
fi i^umili cefpitc drcumfeptum in mcdio boui^ 1 afdli pucrum ru
bentempalpitantemqjcompcriuntbumiiacentem; Jwta riigu
mlamtoiulopalce inftrmmtcnermcoifmvtlipamo inuol/
vmtmi^tq^ mbclitn pecozuj rccenti^fftue tremutos arctus fo
ucutem: ©pzgdicandam iX>ago2um fidem/nondum riderant
1 crf debant: riderun 1 1 adozarunt*® perfectam diuinitari^ no/
ticiam:<£n infantem:(£n cafulam:<£n pujrperium; t ramen pio
ftrati p!ccabantunin camc rerbuj:in infantia fapientiam: min
firmitaterrrtutem:inbomini0reritate:dominumaieftati0»opi
tuleruut pzfterca dona 3Dju9 deo» Hurum regi* {Dirrbam rero
bomini: vt no9 i|Io9 partij in rna perfona buirnanitate diuintta
tecg coniunctam co!uiffe:rvartim mpfterium trinitatie cognouif
fc iudicaremu6«9>ai5n9 mibi copiafuppetit mcmozandi $ mul
ta fnp^ InjB fcriptozes ccmentati fmt:nili de curfu iam fpatio tc
pu0 ad mtta5 ? namrandu admonerct^lDaiozes nuftri^ib-H^bu/
rafmodi condoncs in (oknnibm* feftia babendaeinftituerc vt
memozia rerum a faluatoic noffro gefta:^ quidam igniculi gene/
rolfe animis fufcitarentunquibus accenft rjaut illiua facta quan
tum poifcnt imitari arderent:aut fal tem pzcceptie eiue parcre in
f uefcerent: ^tacg in bac cclebzitatc bumilitae majrimc laudatur
quam inido oitus fui imitandaj nobia {:^opofuit cbziftue. ©u5
quidem ita demum alTcquemur cum ipf i nobifcuj reputabimu9
no9 addf um cognofcendum nequa^ parce effc • Sic enim
ftella fupcrn j lucie coi liberum illuftrabir:t ab bi9 quf cozpozei^
oculi9 ctmmtnr abftractmn luminc intelligentif pcrfundet:
tum pzo auro tbcfaunint cozdi^ offeremu9 : li cozam illo diuinf
fapienti? fulgozc refplendebimu0»1Q?u6 autem fi ranae cogita/
tione9alTidui9 pzfcibueinara pectozieincendemu^* (EtJBDir/
rbam poftremo li camie lujcum incoirnpt^ mcntie mundida at/
cg abftinetia octingucm^* dn timo2e:igit a treozc vt monet apfe
noftram falutcntopercmur •9?atrcm rirtutum omuium cbarita
tem domini:crga no9:crga pzorinmm iniitcmur» Spem nmQO'^
in colendo ftncerc'puerij:in ado:andi9f irmiter facramcn tis^f i/
dem eo:um inaedendo ftellg radij9 in.obiruandie eccldie man
datie ^abeamuB^iizudeririaj ad euirandae iDerodie Ixk efl dia
bdi falladae : foirimdinem ad rollerandos longi itineris. ideft
ritf pzcfenrie labozcepzeftemuBtad no^ enim potifTimuj IjuIub
arcbana mpfteri] pcrrinent.boc die conuocati f uimiie ad falutc^
boc die per Iegato6 a deo rejiiam impetrauimu6:bic diee pzimu
perdite quondam moztalitari f.tuftue ac felijc illurit.Uidcte ergo
bodieriia luce quantum jrie alieni cum deo contrarimuetcon^i /
derate quantum ei debeamua qui f:cit no9 tefte apoftolo in par
tej fozrie fanctoi^ in lumine qui eripuit nos de poteflate teneb:a
rfi 1 tranllulit in regnu f ili/ dilectionie fuf cmcntc iDpfaia (Sen
tium populus qui iedebat in tenebzie ridit lucem magnaj i qui
babitabat in regione rmbif oim Inj: o:ta eft zis* f>{zxo quc pbi
diuinumappellauerccum loquiciTctanimatuQt
quod ftt dicerc non cft aufu8 boc folum de eo (dcm quod fciri q
k lit ab bomine non ppfTit.nos rero quibue cc^ofcendi dei re/
ri gfaj fcdt jcps rcrua deu9 nonne e)ccitamur:rbi inter moztalea
bominem deum nobifmm pijrilTe intelligimus mnnc ocpergifci
murf rbi eundem pzopter nos acerbam mo2tem obi/fTe animad/
uerrimu9: nonne ab iniurie licenria* t maleficio nofmeripfos re
dicamuaf iluo magi9 annitcnda cft rt noe tale9 pftcmu9 qua
Ie9 coaefTc decet qui non rmb2a:i tenebzis fcd fplendozc ta clari
fpderi9 ad celcftem glozam occitantur. Sed cum iam fingula rt
potui pertractarim:reliquu mibi r idetur tanri faftigij maieftatc
ozarc atcg obteftari rt It quid perperam diri aut lectiflimia rf i9
auribu9 grauioz fiii rel comuni bominu inf irmitari condoneri9
rel f tari buic mej reniam deti9»Sic.*p.S.Cquo9bono2i9 ac rc
nerari6i9 gracia firequenter appcllo^ fic inqua ille:qui bae ara9
bunc cetum:banc cdem aliai^ omniu caput i decu9 afpicit:feruat
fouet:Beari99.*i>onrif iccm &m littcrai^ ac fapicnrij lumcn:pa
ci9 % quieri9 fundat02cm:i deniqj r irtutum omniu numen i fp/
du9:reftrucg bum: facrariffimu fenatum in bac rita augcat i foi
tunct in altcra ftemitatcm mfrenribu9 largiatur» iiui r iuit et
rcgnat in fecula fcculo? Smen»
aiejc:(Jort.€pil<:qx)*Signm»S*
(Duffiui fr^uentcr Signin^mi.ciuid nm dintim agcree apu4
l^micos tuo6:icum bactenue ignozarim nnnc pzimum intelle
ri te rufticari:rd potiuB rullicum fieri: Henifti ne ad periclitan
temf iituiftinef aut fuWeuafti quic^f •pzffertim am Epronem
meclTei)emomeliu0fciretquampi: tc erdamabam: tcdefidera
bam:re9 tamen fine tc acta eft;t fi egrius $ putaram* 'flam rbi
pdmufuggeftum concendi:atcgoculo0circutuIi: mibi crede Cf
farem fum oWitus^Sed cozam b§c melme* 9?itto interim ozari/
unculam quam cum legerie relim ne parcaa
memineria tamen quid libzi carent fpiritu illo pzopter quem ma
ioza eadpnilla cum aguntur:quam cum leguntur riderifdcnt:
rt tuu0 Ciccro ait^^po^cunt banc plurimi i ii quibue negare ne/
queo : fac tua cura mi Signin» ne piodeat ita incumpta* € men/
da quicquid offendee* €ftoHriftarcbu0*Sci0«n«quantu tibi dc
ferarn: i quanti te facerem nift eiTee •pompenianus: diuerterem
. fld Salinae nili tempoe rrgeret 'periifti vt fcribercm qui raleret
7^«C3r*"fleapoIitan»p2incep0 noftcr rirtutum cdumen: Edle ia
babet: i vt folet pacem fouet atcg illuftrat: ct quo vt dicere fole/
mu0©Uuerii nomen foztitua ridetur: re^ b{c alio loco copiofi/
U0 nun$»n*fari0 laudari poteft integrita^ fancritae fapicria bu
iu0 opt.p2incipi0 quibu0 illc r ia^ alfectat Olf mpo^Uaic t refcri
be aut potiu0 reutrtere» (& r rbe Jd* lan*
CCM.»1^ont*Si5nin*Slejt:« (Jozt^S*
f[©rarionem tuam Slcrander legi tam accurate ^ auide**Ram
cam 1 tota illa die qua eam accepi erperiui i piorima nocte sntc
^ eam'accipcrem per quictem i in fonnia quafi a pbafmate qucf
dm T ab imaginibue tui^ pero:anribu0 vidcre mibi rifim eram
<£ccc tibi 0 numcn Sequenri die tabe!lariu0 tu
m cnm cpiftoh % ozatione fuftuli manu0 1 ad comite^ couerfua
crpofiuiiifommaqugmaneWecifckm in kimtioncmmmz
1 in cma ariolatue fum* "Dp: fcribo ad lignif icartdam ozarionis
mc eitjcariam ac plane diuinitarem- 2)e ca autem quid fcntiam
quid atri?tet fcribere: (£go te noui t ta me tantuj-n. abed rt ego
tt doceam aut eruiia: vc a te potiui3 docedua erudiendufcp fiin
cum ego iftud tuum ingeixium i tantam crga tc
benignitarcin admirari foleam^^tac^ oza tioni tue manus admo
ntrc sion»fu5 mdie ridebar«n«rulnerariu0 futunis nifi.foitc illa
6jc i!itegra t nitida mancam mutilamcp reddere roIuilTcm^t tan
(^ cicaci-icofam Omnia mibi piobantur matime aaionem ride
rerideoj quiettu^ lingu^ ocplanationemirocemi lareraiil/^
lud 03 piobum rt de •pyompeio magno*rfurpatum cft nouitSed
i^noicc ti te cumpompeio comparaui rolui diccre cefarcm libcn/
rer bic erro i fepe ba ba be rellem ridere tecum i iocari per littc/
raa fcd rt fpero tc piopediem r idero i totam agcmue» c)c lignia
bot(>ko^*viiyk^*fcbimriylmiiy
Jrauedeo»
«1
MORTY,
eiseI
/^
r i
i